روزنامه صمت شماره 1644
روزنامه صمت شماره 1644
اولین روزنامه سهامداری ایران (خبرنگاران و کارکنان)
قیمت گذاری فوالد از دستور کار خارج می شود
ازموده را ازمودن خطاست
قیمت گذاری فوالد که از هفته های گذش��ته به طور مرتب از س��وی مسئوالن مطرح
می شود با موافقت ها و مخالفت های بسیاری روبه رو است .اما باید اذعان کرد که سرکوب
قیمت ها تاکنون با نتیجه مثبتی همراه نبوده و س��ود ان به جیب عده ای دالل رفته
است .حاشیه های پیرامون فوالد به قدری زیاد شده که این بخش در جلسات مجلس
ش��ورای اس�لامی نیز مورد توجه قرار گرفته اس��ت .هفته گذشته ،علیرضا رزم حسینی،
وزیر صنعت ،معدن و تجارت ضمن حضور در مجلس شورای اسالمی به بیان گزارشی
از عملکرد این وزارتخانه پرداخت.
6
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
سال سی ویکم دوره جدید شماره 1644پیاپی 2962
16صفحه قیمت 2000 :تومان
http://Telegram.me/smtnews
افزایش نرخ سود سپرده کانالیزه کردن نقدینگی است
سرمقاله
جایگاه ایران
در دهه اینده انرژی جهان
یادداشت های امروز
بازی با نرخ بهره
2
مخالفت مجلسی ها با
قیمت گذاری دستوری فوالد
نرخ به��ره بانکی در بیش��تر کش��ورهای توس��عه یافته
ب��ه حدی پایین اس��ت که حتی در مواردی س��پرده گذار
مجبور اس��ت ب��رای نگهداری از پ��ول و دارایی اش که در
اختیار بانک ه��ا قرار دارد ،درصدی ه��م کارمزد پرداخت
کند؛ به عبارتی س��پرده گذاران در کشورهایی مانند ژاپن،
دانمارک و سوئیس باید از جیب خود هزینه کنند تا بانک
نگه��داری از پول انها را بر عهده بگیرد ،اما در کش��ور ما
داستان کامال متفاوت است .طبق امار بانک جهانی ،ایران
در بین ۱۰کش��ور جهان که بیش��ترین نرخ بهره بانکی را
دارند ،با ۱۸درصد در رتبه هشتم ایستاده است .ونزوئال با
۳۹درصد در صدر جدول یکه تازی می کند ،ارژانتین (۳۸
درصد) و زیمبابوه ( ۳۵درصد) نیز در تعقیب این کش��ور
بح��ران زده امریکای التی��ن هس��تند .در رتبه های بعدی
به ترتیب یمن ،لیبریا ،س��ورینام ،کنگو ،ای��ران ،هائیتی و
سودان قرار دارند .باتوجه به اماری که بانک جهانی منتشر
6
صنعت گردشگری
در دوران کرونا
رشد اکتشاف
با دقت در اطالعات پایه
اقتصاد ازاد
با نهاده های یارانه ای!
گزارش های روز
9
12
15
جاده لغزنده تعطیلی های کرونا برای اصناف
زیر تیغ ویروس تاجدار!
3
کرده و با رجوع به نظر کارشناس��ان اقتصادی درمی یابیم
کش��ورهایی که ب��ا تورم باال و بح��ران اقتصادی مواجهند
س��عی در جمع اوری نقدینگی از س��طح جامع��ه دارند و
یکی از ساده ترین روش ها برای انجام این کار ،افزایش نرخ
س��ود سپرده بانکی اس��ت که مردم را به سپرده گذاری در
بانک ها تش��ویق می کند و طبعا میزان نقدینگی سرگردان
نی��ز کاهش می یابد .اما این اقدام دولت ها در کش��ورهای
بح��ران زده تبعات دیگری دارد که از ان جمله می توان به
فراگیری رکود در حوزه های مختلف اقتصادی اشاره کرد.
در صورت حاکم شدن رکود بر اقتصاد یک کشور نخستین
حوزه ای که اس��یب می بیند تولید است ،چرا که نرخ سود
بانک��ی به حدی افزایش می یابد که دیگر س��رمایه گذاری
در بخش تولید صرفه اقتصادی ندارد و س��پرده گذاری که
ریسک کمتری هم دارد بهترین راه برای حفظ ارزش پول
و همچنین کسب درامد است.
14
«نرخ بهره» بالی جان بورس می شود؟
شوینده ها ۴۰درصد گران شدند
7
عکس :ایدا فریدی
براس��اس مصوبه س��تاد ملی مقابل��ه با کرون��ا ،فعالیت
گروه ه��ای ش��غلی ۳ ،۲و ۴در ۴۳شهرس��تان وضعی��ت
قرمز کرونایی از روز گذش��ته ممنوع ش��ده و این دست ه از
کس��ب وکارها و گروه های شغلی تا یک هفته امکان فعالیت
نخواهند داش��ت .ای��ن مصوبه در پی افزای��ش امار ابتال به
ویروس کرونا و عبور تعداد مرگ ومیر در کشور از مرز ۳۳۰
نفر به دلیل ابتال به این ویروس اجرایی شد.
8
واردات خودرو کارکرده
اخرین راهکار
www.smtnews.ir -
کاهش نرخ بهره بانکی در زمستان ۹۸منجر به خارج
ش��دن س��رمایه از بانک ها از و ورشکستگی تعداد زیادی
از بانک ه��ا و موسس��ات مالی و اعتباری ش��د .این اقدام
بان��ک مرکزی موج��ب کاهش ش��دید و ناگهانی تمایل
مردم به س��رمایه گذاری در بانک ها و باعث ش��د بسیاری
از س��پرده گذاران س��رمایه های خود را به سمت بازارهای
پرریس��ک تری مانند بورس ،سکه ،طال و ارز ببرند .در این
بین ،تش��ویق های دولت و تبلیغات درباره س��ود حتمی و
باال در بازار سرمایه ،موجب شد بخش زیادی از نقدینگی
وارد این بازار ش��ود ،اما از انجایی که اغلب مردم اشنایی
چندان��ی با بازار س��هام نداش��تند ،به تدریج ش��اهد بروز
مش��کالتی بودیم .البته در ماه های نخست به دلیل شوک
مثبتی که به بازار وارد ش��ده ب��ود ،بازدهی بورس تهران
نیز باال بود و همین امر موجب ش��د مردم بدون توجه به
ماهیت این بازار ،س��رمایه های خ��ود را بی محابا وارد این
ب��ازار پر پیچ و خم کنند .حاال با انتش��ار خبرهایی مبنی
بر افزایش نرخ سود سپرده بانکی ،ماندگاری نقدینگی در
15
بورس محور اظهار نظر کارشناسان شده است. صفحه 1
2
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
صنعت
خبر
تجارت
سرمقاله
جایگاه ایران
در دهه اینده
انرژی جهان
(بخش پایانی)
رضا پدیدار
رئیس کمیسیون انرژی و محیط زیست اتاق تهران
رئیس مجلس شورای اسالمی خبر داد
اجرای طرح تامین کاالهای اساسی خانوار
رئیس مجلس شورای اسالمی گفت :به زودی و
ب��ا همراهی مدیران اجرایی ،طرح تامین کاالهای
اساسی خانوارها اجرایی می شود .به گزارش مهر،
محمدباق��ر قالیباف در ابتدای جلس��ه علنی روز
گذش��ته مجلس شورای اسالمی در نطق پیش از
دس��تور ضمن تبریک اغاز امامت حضرت مهدی
(عج) ،گفت :دوره غیبت ،دوره اماده باش مومنان
و تالش مس��تمر برای مبارزه با ظلم و برپایی حق
اس��ت .منتظران حض��رت صاحب الزم��ان (عج)
همیش��ه در ت�لاش دائمی برای اصالح هس��تند
و ملت صاحب الزمان هرگز احس��اس بن بس��ت و
چاره نداش��تن نمی کنند و به یاری خداوند در هر
مسیر و جاده ای نشان خواهند داد که خدعه های
دشمنان بی اثر و شکست خورده است و مومنان و
مستضعفان وارثان حقیقی زمین هستند .خداوند
هم��ه ما را از پیروان حض��رت مهدی موعود قرار
ده��د .وی تاکید کرد :در روزهای اخیر دش��منی
کم خردانه س��ردمداران کش��ور فرانسه با پیام اور
رحم��ت ،حضرت محم��د مصطف��ی (ص) قلب
مومنان و موحدان سراس��ر جهان را به درد اورده
است .انها که کوچک ترین کلمات را در قبال خود
تحم��ل نمی کنند ،حال برای دش��منی با اس�لام
و تمام ادیان اس��مانی ،زش��تی و بی حرمتی را به
نهایت رس��انده اند و نش��ان می دهن��د که بویی از
انس��انیت ،مهربانی ،صلح و مودت میان انس��ان ها
نبرده اند .رئیس مجلس ش��ورای اس�لامی افزود:
اقدامات ش��نیع اخیر حاکمان فرانسه را به شدت
محکوم می کنیم و با صدای بلند می گوییم که نور
یادداشت
عل�ی ربیع�ی -س�خنگوی دول�ت :رهبر
معظم انقالب 3ابان در دیدار اعضای ستاد ملی
مقابل��ه ب��ا کرونا و پیش از ان ،نخس��تین دیدار
نماین��دگان مجل��س یازدهم نکت��ه قابل تاملی
درخص��وص تفاوت میان نق��د و هتک حرمت و
اهانت و دشنام مطرح کردند و حتی تعبیر «حرام
شرعی» را به کار بستند .بیانات ایشان راهبردی
استراتژیک برای عبور ایران در جهان اشوب زده
و دو جنگ عظیم اقتصادی و روانی علیه کش��ور
است .در یک نگاه سطحی شاید این بیانات یک
توصیه س��اده ب��رای کاهش اختالف��ات قلمداد
ش��ود اما به نظر من این تفاس��یر ساده متناسب
با ژرفای دیدگاه ایش��ان نیس��ت .بیانات ایشان
راهبردی اس��تراتژیک برای عبور ایران در جهان
اش��وب زده و دو جنگ عظیم اقتصادی و روانی
علیه کش��ور است .از این منظر فرمایشات ایشان
از دو بعد قابل بررسی است؛ یک بعد این نظرات
معطوف به اخالقی کردن و چارچوب مند کردن
رفتار سیاسی در میان کارگزاران حکومت است
و بعد دوم معطوف به ضرورت مقابله با بی سامانی
سیاس��ی که این روزها در جامعه ایران احساس
خط��ر از هر دو جنب��ه کامال نمایان بوده و حتی
افراد در کوچه و بازار هم از ان سخن می گویند.
از منظر جامعه شناسی سیاسی ،اخالق و رفتار و
کنش های مس��ئوالن در میان مدت بر گروه های
سیاسی میانی و کارگزاران عرصه سیاست تاثیر
مک��رون پ��س از قتل یک معلم تاریخ در پاریس که تصاویر موهن از پیامبر اس�لام (ص) را در
کالس های درس به نمایش می گذاشت ،ضمن حمایت از انتشار چنین تصاویری ،به بهانه ازادی
بیان تاکید کرد کشورش به پشتیبانی از انتشار این تصاویر ادامه خواهد داد .به دنبال این اظهارات
مکرون ،هشتگ تحریم کاالهای فرانسوی ،در کشورهای عربی به ترند اول تبدیل شد و بسیاری
اس��تفاده از این کاالها را ممنوع کردند .وزارت خارجه فرانس��ه نیز س��اعاتی پیش در بیانیه ای از
کشورهای اسالمی خواست ممنوعیتی را که به دلیل حمایت رئیس جمهوری این کشور از اهانت
به پیامبر اسالم (ص) بر کاالهای فرانسوی اعمال کرده اند ،متوقف کنند .به گزارش ایرنا ،مکرون
یکشنبه شب در پیامی توییتری نوشت :ما هرگز تسلیم نخواهیم شد .ما با روحیه ای صلح جویانه
به همه تفاوت ها احترام می گذاریم .ما گفتار نفرت پراکنانه را نمی پذیریم و از گفت وگوی عقالنی
دفاع می کنیم .ما همیشه در طرف کرامت انسانی و ارزش های جهان شمول خواهیم ماند.
پیامبر اس�لام (ص) و پیام خداوند با این اقدامات
کور ،بی حاصل و ضدانس��انی قابل خاموش کردن
نیس��ت و بی ش��ک مکر دشمنان اس�لام به خود
انان باز خواهد گش��ت .قالیباف با بیان اینکه پیام
پیامب��ر در سراس��ر عمر خود به همه مس��لمانان
حف��ظ وحدت کلمه ،رعایت اخ�لاق و مهربانی با
بندگان خود ب��ود ،اظهار کرد :همانگونه که رهبر
معظم انقالب فرمودند که انش��اءاهلل همه با تاسی
از ایش��ان عالوه بر عمل به وظایف خود در مقابل
م��ردم ،جوان��ب اخالق را در عب��ارات و اعتقادات
رعای��ت کنی��م و کاس��تی ها و ناکارامدی ها را با
هدف حل مش��کالت مردم به سمت تالش بیشتر
و بی وقفه برای حل مش��کالت هدایت کنیم .وی
گف��ت :اطمینان دارم تم��ام نمایندگان مجلس از
این به بعد حرف هایی را که مردم به انان می زنند و
گله های مردم از مسئوالن اجرایی را در سینه خود
محفوظ می دارند و ان را به تالش برای به حرکت
دراوردن چرخ ه��ای اق��دام در هم��ه بخش های
اجرایی کش��ور ب��ا اولویت مس��ائل اقتصادی و با
اس��تفاده از ظرفیت های قانونی و نظارتی مجلس
تبدی��ل می کنند و دول��ت را از طریق نقد صریح
و دلس��وزانه ،نظ��ارت و کنترل بودج��ه و اجرای
قوانین��ی ک��ه معطل مانده یا خ�لاف قانون عمل
می ش��ود ،به مجلس و مردم پاس��خگو می کنند.
رئیس مجلس شورای اسالمی تاکید کرد :در پایان
الزم به ذکر است همانطور که رهبر معظم انقالب
نیز بر لزوم حمایت معیشتی از مردم به ویژه اقشار
اس��یب پذیر تاکید فرمودند ،مجلس در گام های
پایانی اجرایی سازی طرح حمایت معیشتی است
و با تفاهم با دولت نخواهیم گذاشت در این شرایط
دشوار معیشتی ،مردم احساس کنند که در وسط
مشکالت تنها هستند و کسی در اندیشه کوچک
شدن سفره انان نیس��ت .قالیباف گفت :انشاءاهلل
به زودی و با حفظ کرامت ملت ش��ریف و سرافراز
ایران و با همراهی مدیران اجرایی ،تامین کاالهای
اساسی خانوارها اغاز خواهد شد.
راهبردهای رهبری و گذار از بحران های ایران امروز
می گ��ذارد و این گون��ه هنجاره��ا به
انها تس��ری می یاب��د و در بلندمدت
نه تنه��ا بر رفتار سیاس��ی بلکه رفتار
اجتماع��ی و فرهنگ��ی جامعه نیز اثر
خواهد گذاش��ت .در ای��ران در غیاب
احزاب قدرتمند ،این رفتار سیاس��ی
به گروه های ثانویه و میانی س��رایت
کرده و رقابت سیاس��ی ب��ه بی اخالقی اجتماعی
و فرهنگی منتهی می ش��ود .متاسفانه این روزها
توهین ه��ا و برخ��ی محاوره هایی که در س��طح
سیاسی از کنشگران سیاسی با نام و بی نام به طور
اش��کار یا در فضای مجازی ش��نیده می شود ،از
متوسط س��طح اخالقی جامعه بس��یار پایین تر
اس��ت و گاهی به گروه ه��ای ناهنجار اجتماعی
نزدی��ک می ش��ود .از مدت ه��ا قب��ل ب��ا پدیده
افش��اگری و تفس��یرهای ش��خصی در ورود به
حریم های خصوصی شاهد نوعی حرمت شکنی
بودی��م که متاس��فانه ای��ن امر ابتدا از س��احت
سیاس��ی اغاز ش��ده و این روزه��ا در میان همه
گروه های اجتماعی رایج و قابل مش��اهده است.
بیان نارس��ایی ها بدون ارائه دیدگاه و برنامه های
عمل��ی و راهگش��ا به ویژه زمانی ک��ه با تهمت و
توهین نیز همراه باشد نتیجه ای جز ناامید کردن
جامعه نخواهد داش��ت .به نظر من ،دومین بعد از
بیانات رهبری برای مقابله با بی سامانی سیاسی
و ترویج یا تبلیغ پدیده بی دولتی یا دولت ضعیف
عکس روز
استوار شده است .مشاهده رفتارهای
بدخواهان کش��ورمان نشان می دهد
امریکا ضم��ن چیرگی جویی جهانی
خود و با دامن زدن به ایران هراس��ی
و اس��تفاده از ابزارهایی مانند تحریم
و فش��ار بر زندگی م��ردم و با جنگ
روان��ی و تبلیغات��ی به دنبال نش��ان
دادن نوع��ی هرج و مرج و پدی��ده بی دولتی در
ایران بوده اس��ت .این دو بع��د از نظرات رهبری
با یکدیگر ارتب��اط تنگاتنگ دارند .بی اخالقی و
پرخاش��گری و توهین در بلندمدت اثار سیاسی
ب��ر جای می گ��ذارد و در مواقعی مانند انتخابات
به ب��روز کینه های عمیق در جامعه می انجامد و
وح��دت نظری در کنش ه��ای بزرگ بین المللی
را ب��ا چال��ش روب��ه رو می کن��د و در نقطه ای به
احساس بی دولتی هم منجر می شود .به نظر من
جامعه ای که کنش��گران ان پرخاشگرند ،امنیت
داخلی بس��یار ضعیفی خواهد داش��ت .از سوی
دیگر س��اختارهای نامتع��ارف نیز ناهماهنگی و
دوگانه های زیادی در س��طوح مختلف دولت به
مفه��وم اعم ایجاد می کن��د .ناهماهنگی نهادی
باعث می ش��ود کارکرد نهاده��ا در جامعه دچار
اخ�لال ش��ده و جامعه هیچ احساس��ی از اینکه
نهادها با کارکردش��ان ،به انها فایده می رسانند
نداشته باشد .انچه جامعه را به هم متصل و فلسفه
وج��ودی نظام های سیاس��ی را تعریف می کند،
وجود ایده مش��ترکی حول این مسئله است که
چگونگی تفاه��م نخبگان درون حاکمیت با هم
و نخبگان با مردم را ممکن می س��ازد .در س��ایه
ایده مشترک ،منافع و امنیت ملی و همگرایی ها
و واگرایی ه��ا معنا پیدا می کنند و باید و نبایدها
ب��ه وفاق جمعی می رس��ند و در غیر این صورت
سامان سیاس��ی متزلزل می شود .در دورانی که
در دولت امریکا ،اصلی ترین دولت مخالف ایران،
دش��من ترین فرد در راس قرار گرفته که تالش
دارد با تحریم ،فشار معیشتی بر مردم وارد کرده
و کرون��ا نیز که به اقتصاد جهانی فش��ار اورده و
کش��ور تحریم زده ای مثل ما را با بحران مضاعف
روبه رو کرده ،بی اخالقی و بی سامانی سیاسی به
از بین رفتن ایده های مش��ترک و س��اختارهای
موث��ر و تضعیف کارکرد نهاده��ا منتهی خواهد
شد .ایران امروز در شرایط تاریخی بی بدیلی قرار
دارد .در این ش��رایط تاریخی اگر انسجام ملی و
ساختارهای مبتنی بر ارای مردم و دموکراسی با
سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی وجود نداشته
باش��د و نهادهای مه��م و زیرسیس��تم ها دچار
نارسایی کارکردی شده باشند قادر به عبور موفق
از بحران ها نخواهیم بود .اینده ایران و نسل های
بع��دی و حتی زندگی روزم��ره مردم ما نیازمند
نگاه اس��تراتژیک به مس��ائل ،از خودگذشتگی و
تنظیم کنش همه کنش��گران با منافع بلندمدت
مردم ایران است.
ویژه تر از خبر
با همدستی امریکا ،شرایط کرونا در ایران بدتر است
تالش برخی کسبه برای رعایت پروتکل های بهداشتی
عکس :ایدا فریدی
وزارت امور خارجه کش��ورمان در پیامی توییتری به تاثیر مخرب تحریم های امریکا علیه ایران
باوج��ود مبارزه با بیماری همه گیر کرونا اش��اره کرد .به گزارش ایس��نا ،صفحه توییتر وزارت امور
خارجه کشورمان با انتشار پیامی نوشت :در همه جا ثابت شده که کرونا مرگبار ،مخرب و بی رحم
است اما به دلیل اینکه همدستی بی رحم ،یعنی رژیم امریکا دارد در ایران بدتر است .وزارت امور
خارجه کش��ورمان ادامه داد :امریکا فشار حداکثری در زمینه تروریسم سالمت را باال برده و مردم
ایران را در حالی که با این بیماری همه گیر مبارزه می کنند ،مورد تحریم های غیرانسانی قرار داده
اس��ت .ما بر این وضع غلبه می کنیم اما هیچ گاه فراموش نخواهیم کرد ۱۵ .مهر نیز ۲۶کش��ور
جه��ان از جمله ایران در بیانیه ای مش��ترک با اعالم اینکه تحریم ها امر مبارزه با کرونا را س��خت
کرده ،از ایاالت متحده و کش��ورهای غربی خواستند تا به اعمال تحریم های یکجانبه پایان دهند.
این بیانیه را «ژانگ جون» نماینده دائم چین در سازمان ملل متحد در جلسه ویژه حقوق بشر در
مجمع عمومی سازمان ملل قرائت کرد .در این بیانیه امریکا به نقض حقوق بشر و همچنین تبعیض
نژادی نظام مند متهم شده است .این بیانیه می گوید امریکا با اعمال تحریم از توسعه برخی کشورها
ممانعت به عمل می اورد .امضاکنندگان بیانیه تاکید کردند پاس��خ ب��ه همه گیری ویروس کرونا و
بهبود وضعیت کش��ورها نیازمند همبس��تگی جهانی و همکاری بین المللی اس��ت .با این وجود ما
همچنان شاهد اعمال اقدامات قهری یکجانبه برخالف اهداف و اصول منشور سازمان ملل متحد،
حقوق بین الملل ،کثرت گرایی و معیارهای اساسی روابط بین الملل هستیم.
مهر -به گزارش عربی ،۲۱اعتراضات در
کشورهای اسالمی علیه سخنان اخیر امانوئل
مکرون ،رئیس جمهوری فرانسه در حمایت از
توهی��ن به پیامبر اک��رم (ص) همچنان ادامه
دارد؛ به ط��وری ک��ه وزارت خارج��ه مراکش
روز یکش��نبه با صدور بیانیه ای این توهین ها
را محک��وم ک��رد .در این بیانیه امده اس��ت:
چنی��ن اقداماتی نش��ان می ده��د زمانی که
س��خن از ازادی دیگران و اعتق��ادات انها به
میان می اید ،باید ازادی فردی به پایان برسد.
براس��اس این بیانیه ،نمی توان به هیچ عنوان
ب��ه بهانه ازادی بیان اقدام به توهین به ادیان
الهی کرد.
ایلنا -رس��انه های فرانس��ه با انتش��ار
گزارش ها و مقاله هایی نگرانی خود را نس��بت
به گسترش کمپین تحریم کاالهای فرانسوی
در کش��ورهای اسالمی نش��ان دادند .روزنامه
فرانس��وی «لوپاریزین» در مقاله ای نوش��ت:
کمپین تحریم کاالهای فرانس��وی در جهان
عرب در حال گس��ترش اس��ت ،این در حالی
است که بسیاری از افراد علیه حمایت مقامات
فرانس��وی از هتک حرمت به مقدس��ات ،به پا
خاس��ته اند .این روزنامه در ادامه نوش��ت :ما
ش��اهد گس��ترش این کمپین در قطر ،کویت
و اردن هس��تیم .س��ایت BFMTVنیز در
ای��ن زمینه نوش��ت :تنش ها میان فرانس��ه و
برخی کشورهای اسالمی همزمان با گسترش
کمپین تحری��م کاالهای فرانس��وی در حال
افزایش اس��ت .س��ایت RFIنیز با اش��اره به
این موضوع نوشت :تحریم کاالهای فرانسوی
می تواند به بس��یاری از شرکت های فرانسوی
خس��ارت وارد کند .این مس��ئله تنها به مواد
غذایی منحصر نمی ش��ود بلک��ه ۴۳۰اژانس
مسافرتی ،خرید بلیت های پرواز به فرانسه را
به حالت تعلیق دراورده اند.
مه�ر -وزی��ر خارجه کویت از فرانس��ه
خواس��ت توهین به ادیان اسمانی و پیامبران
الهی را متوقف کند .به گزارش القدس العربی،
احم��د ناصر المحم��د الصب��اح ،وزیر خارجه
کویت به سفیر فرانسه در کویت ابالغ کرد که
باید توهین به ادیان اسمانی و انبیای الهی در
سخنرانی های رسمی متوقف شود .وی افزود:
کوی��ت با هر سیاس��تی که دین اس�لام را به
تروریسم ارتباط دهد ،مخالف است.
ایرنا -ب��ه گزارش اس��پوتنیک ،وزارت
دف��اع جمه��وری اذربایجان س��اعاتی بعد از
اع�لام اتش بس س��وم در قره ب��اغ ،نیروهای
مس��لح ارمنس��تان را به نقض ان متهم کرد.
وزارت دف��اع اذربایج��ان اعالم ک��رد باوجود
اعالم اتش بس انس��انی جدید در س��اعت ۸
صبح روز ۲۶اکتبر ،نیروهای مسلح ارمنستان
یک بار دیگر توافق به دس��ت ام��ده را نقض
کردند .از طرف دیگر ،وزارت دفاع ارمنس��تان
طرف اذربایجانی را در جهت ش��مال شرقی
خ��ط تماس در منطق��ه قره باغ کوهس��تانی
به نق��ض اتش بس مته��م ک��رد .دور جدید
درگیری های نظامی ارمنس��تان و اذربایجان
از ۶مهر اغاز ش��ده و طرفی��ن تاکنون 3بار
با برقراری اتش ب��س موافقت کرده اند اما هر
3بار این اتش بس ازسوی هر دو طرف نقض
شده است.
ایس�نا -به گزارش اس��پوتنیک ،رابرت
اوبراین ،مش��اور امنیت مل��ی امریکا در جمع
خبرنگاران گفت :یکی از مشکالتی که درباره
روسیه و ایران وجود دارد این است که انقدر
تحریم های زیادی را بر انها اعمال کرده ایم که
(اکنون) کار زیادی نیس��ت که بتوانیم انجام
دهیم ،اما به دنبال هر اقدام بازدارنده ممکنی
ب��رای این کش��ورها هس��تیم .براس��اس این
گ��زارش ،اظهارات اوبرای��ن در پی این مطرح
می شود که امریکا در سال ۲۰۱۸با خروج از
توافق هسته ای ،با ادعاهایی از جمله حمایت
ایران از تروریس��م و وج��ود اهداف نظامی در
برنام��ه هس��ته ای ایران ،تحریم ه��ای متعدد
اقتصادی را بر ایران اعمال کرده است.
ایلنا -به گزارش سی بی اس ،جو بایدن،
نامزد انتخابات ریاست جمهوری امریکا گفت:
بزرگ ترین تهدید علیه ما ،عدم وجود جایگاه
ما در جهان اس��ت .ترامپ در مقابل مردم هر
دیکتات��وری را در اغوش می گیرد و انگش��ت
خود را در چشم همه دوستان ما می کند .وی
در ادامه گفت :اکنون کره شمالی موشک های
پیش��رفته و مرگبار بیش��تری دارد و ظرفیت
انها بیشتر از قبل شده است.
روی خط سیاست
براس��اس مطالعات میدانی کاهش تقاضا برای نفت
در جه��ان و پیروزی جو بایدن نامزد ،حزب دموکرات
در انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری ۲۰۲۰می تواند برای
همیش��ه برخ��ی تولیدکنندگان نف��ت در امریکا را از
چرخه فعالیت خارج کند.
در این حالت عزم دولتمردان کش��ور برای افزایش
تولید نفت خام به میزان باالی ۸.۵میلیون بش��که با
انچه که از نظر گذشت مغایرت فاحشی خواهد داشت.
در همی��ن زمین��ه اگ��ر امری��کا را بزرگ تری��ن
مصرف کنن��ده م��واد هیدروکرب��وری قلم��داد کنیم،
صنعت نفت این کشور با جاده ای ناهموار برای احیای
تقاضا ب��رای نفت خام روبه رو خواهد ب��ود .باتوجه به
اینکه کاهش تقاضا برای نفت در دوران بی س��ابقه ای
به س��ر می برد ،چاره ای نیس��ت جز انکه عنوان ش��ود
تولیدکنن��دگان نفت در امری��کا اینده پرابهامی پیش
رو خواهند داش��ت .به هر صورت براس��اس داده های
اداره اطالع��ات انرژی امری��کا ،تقاضا ب��رای نفت در
جهان به ویژه برای کش��ورهای ب��زرگ مصرف کننده
نظیر امری��کا همچنان پایین تر از س��طح تقاضا برای
نفت به نسبت سال گذشته خواهد بود .در همین حال
تولیدکنن��دگان نفت در حال تالش برای تامین منابع
مالی الزم به منظور بازپرداخت بدهی های خود یا اعالم
ورشکس��تگی به منظور قرار گرفتن تحت حمایت های
قانونی الزم هستند.
از طرف��ی باتوج��ه ب��ه اینکه بس��یار بعی��د به نظر
می رسد که س��طح تقاضا برای نفت به زودی به سطح
تقاضای قبل از ش��یوع بحران کرونا برگردد ،فش��ار بر
تولیدکنندگان نفت در امریکا مضاعف خواهد بود.
این شرایط برای دیگر کشورهای تولیدکننده به ویژه
در خاورمیان��ه نی��ز مص��داق عین��ی دارد و تحلیل ها
نشان می دهد برای انکه تغییرات اساسی در وضعیت
تولیدکنندگان نفت در دنیا رخ دهد ،الزم اس��ت نرخ
نفت به باالی ۵۰دالر در هر بشکه برسد و برای مدتی
این نرخ باقی بماند.
این بدان معناس��ت که الزم است نرخ نفت WTI
و نی��ز Brentحداقل بین ۸تا ۱۰دالر افزایش پیدا
کند .هرچن��د اگر مولفه های تاثیرگ��ذار در نرخ نفت
تغییر کند ،این افزایش می تواند در کمتر از چند هفته
رخ ده��د اما اینده بازار چنان اس��ت ک��ه بعید به نظر
می رسد بتوان امیدی به چنین تغییری داشت.
براس��اس گ��زارش دبیرخان��ه اوپ��ک ،نگرانی های
تولیدکنندگان نفت اوپک درباره طوالنی ش��دن افت
تقاضا در حالی است که ممکن است این کشورها طی
هفته های اینده با نگرانی ش��دیدتر دیگری نیز مواجه
شوند.
الزم به یاداوری اس��ت که با باال رفتن میزان شیوع
کرون��ا و همچنین ت��داوم رکود اقتصادی در بیش��تر
کشورهای جهان ،میزان تقاضا برای نفت سال اینده،
به طور قطع کمتر از حد انتظار خواهد بود.
در همی��ن رابطه و براس��اس جدیدتری��ن گزارش
ماهانه اوپک ،تقاضا برای نفت س��ال اینده رشد کمی
را تجربه می کند و مص��رف نفت خام در جهان نیز از
محدوده ۹۳تا ۹۶میلیون بشکه در روز فراتر نخواهد
رفت ،.این در حالی اس��ت که پیش بینی اوپک مبنی
ب��ر افزایش تقاضا برای نفت در ماه گذش��ته میالدی
۸۰ه��زار بش��که در روز کمت��ر از گ��زارش اخیر این
سازمان بوده است .به این ترتیب به نظر می رسد اوپک
برای متعادل نگه داش��تن بازار باید بار دیگر به صورت
جدی به لغو افزایش تولید نفت بیندیش��د ،اما ظاهرا
کش��ورهای اصلی صادرکننده نفت عالق��ه ای به این
موضوع از خود نشان نمی دهند.
به خوبی می دانیم که با گسترش کرونا در کشورهای
مختل��ف جه��ان و نیز کاهش فعالیت ه��ای اقتصادی
به ویژه پایین امدن حجم س��فرها ،ن��رخ نفت به طور
ناگهانی و بی سابقه ای در حال سقوط است .در همین
حال تاخیر در کشف واکس��ن کرونا و قرار گرفتن در
موج جدیدی از ای��ن بیماری ،دوباره امیدواری درباره
رشد تقاضای جهانی نفت را کاهش داده است.
در ای��ن ش��رایط ایران نی��ز ف��ارغ از محدوده های
تحریمی که همه بدان اگاه هس��تند ،قادر نخواهد بود
موقعیت خود را در دهه اینده به نحوی که پیش تر به
ان اشاره شد ،بازیابد ،چراکه دهه اینده ،عصر جدیدی
برای کشورهای تولیدکننده خواهد بود که در مواردی
کاهش درامدهای نفتی ،اسیب پذیری اقتصاد محلی و
بهره وری پایین را در بر خواهد داشت.
براس��اس گزارش ه��ای بین الملل��ی ،رون��د کن��د
بهبود اقتصادی در ۶کش��ور عضو ش��ورای همکاری
خلیج فارس و نیز دیگر کش��ورهای منطقه خاورمیانه
از جمل��ه ایران ،احتم��اال دوره کاهش س��وددهی را
طوالنی تر می کند و میزان دارایی بانک های منطقه ای
نیز ممکن است با سرعت بیشتری کاهش یابد.
بنابرای��ن چاره اندیش��ی برای انچه ک��ه در مقدمه
این بحث رقم خورد باید به طریقی باش��د که به دلیل
طوالنی ش��دن دوره بهبود اقتص��ادی ،از ظرفیت های
استفاده نشده بخش خصوصی بهره گرفت تا به اقتصاد
بی جان فعلی جانی دوباره بخشید.
بررسی عملکرد
سازمان بورس
در صحن علنی
مجلس
بررس��ی ش��رایط بازار س��رمایه در دس��تور کار جلس��ه علنی روز گذشته
مجلس شورای اسالمی بود .در این نشست ،سید مهدی طغیانی گزارش این
کمیسیون درباره بررسی وضعیت بازار سهام و عملکرد سازمان بورس و اوراق
بهادار و وزارت امور اقتصادی و دارایی را قرائت کرد .س��خنگوی کمیس��یون
اقتص��ادی مجل��س پ��س از قرائت این گ��زارش عنوان کرد س��ازمان بورس
برنامه ای برای کنترل هجوم نقدینگی به بازار سرمایه نداشته است .در مقابل
رئیس س��ازمان بورس و اوراق بهادار به تشریح اقدامات صورت گرفته در بازار
سرمایه در نیمه نخست سال پرداخت و از امضای قرارداد بازارگردانی با ۱۸۰
ش��رکت خبر داد.حس��ن قالیباف اصل گفت :فعال شدن کامل بازارگردان ها
در بازار س��رمایه منجر به ایجاد تعادل در بازار می ش��ود .در ادامه این نشست
رئیس مجلس ش��ورای اس�لامی تاکید ک��رد :در حال حاضر ش��رایط تامین
مالی تولید با نقدش��وندگی در بورس وجود ن��دارد ،حال اینکه مهم ترین کار
بورس تنظیم گری حرفه ای به منظور تامین مالی تولید با نقدشوندگی است.
ب��ه گزارش خانه مل��ت ،محمدباقر قالیباف بعد از قرائت گزارش کمیس��یون
اقتصادی درباره بررس��ی وضعیت بازار سهام و عملکرد سازمان بورس و اوراق
به��ادار و وزارت اقتص��ادی و همچنین صحبت های رئیس س��ازمان بورس و
تعدادی از نمایندگان اظهار کرد :مهم ترین کار بورس تنظیم گری حرفه ای در
بورس به منظور تامین مالی تولید با نقدش��وندگی است .واقعیت این است که
چنین اتفاقی را در حال حاضر در بورس شاهد نیستیم .وی ادامه داد :انشاءاهلل
با استفاده از ظرفیت بازارگردانی و جذب نقدینگی برای تولید و نقدشوندگی
در بورس ،طرح کمیسیون اقتصادی بتواند ضعف ها را برطرف کند. صفحه 2
سه شنبه
اینده بازار خودرو
چگونه خواهد بود؟
6ابان 1399
10ربیع اال ول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
اجماع نظ��ر کارشناس��ی دولت ،مجلس ش��ورای اس�لامی و فعاالن بخش
خصوصی اس��ت اما در اجرای ای��ن مهم ،رعایت اخالق و حس��ن اعتماد از
اهمیت زیادی برخوردار است.
رزم حس��ینی ب��ا تاکید بر اینک��ه از طرح ه��ای عملیات��ی و قابل اجرای
تشکل های بخش خصوصی به طور جدی حمایت می کنیم ،خاطرنشان کرد:
پیش��نهادات متکی بر نگاه کارشناسی ،خردمندانه و قابل اجرا را تا حصول
نتیجه دنبال خواهیم کرد.
در راستای الزامات ساماندهی بازار خودرو مطرح شد
واردات خودرو کارکرده ،اخرین راهکار
بیش از ۲س�ال اس�ت واردات خودرو متوقف شده و از تیر ۱۳۹۷وزارت صنعت ،معدن
و تجارت اعالم کرده واردات خودرو ممنوع اس�ت .این موضوع مربوط به خودروهای نو و
صفر کیلومتر بود که دلیل اصلی ان هم مربوط به کمبود ارز پس از اعمال تحریم از سوی
امریکا اعالم شد.
در شکل کالن موضوع (واردات خودرو) موافقان و مخالفان بسیاری وجود دارد .به طور
معم�ول ،فعاالن صنعت خ�ودرو معتقدند ب�ا واردات نه تنها بازار رقابتی نمی ش�ود ،بلکه
ب�ازار ،وارداتی ها را جذاب تر می کند .در مقابل ،فعاالن بازار عنوان می کنند که ممنوعیت
واردات ،صنعت خودرو کشور را انحصاری کرده و در ادامه هم مشکالت مربوط به کیفیت
محصوالت رفع نمی شود ،درحالی که قیمت ها هم افزایش می یابد .در این راستا ،استادان
دانش�گاه در ح�وزه اقتصاد و مهندس�ی خودرو هم نظره�ای متنوعی با اس�تدالل های
گوناگون دارند.
فاطمه امیراحمدی
editor@smtnews.ir
عکس:
موافقان و مخالفان واردات خودرو چه می گویند؟
سیدمحمد بحرینیان
علی خاکساری رفسنجانی
عل��ی خاکساری رفس��نجانی ،اقتص��اددان و فرب��د زاوه از
کارشناس��ان صنعت خودرو از جمل��ه موافقان واردات خودرو
هستند .در این باره خاکساری رفسنجانی معتقد است تا زمانی
که در صنعت خودرو انحصار حاکم اس��ت ،نمی توان برای بازار
ان منتظر اتفاق مثبتی بود .با شکس��ته شدن انحصار و رقابتی
ش��دن بازار ،خودروهای باکیفیت و باقیمت مناسب وارد بازار
می ش��ود .هر زمان افراد بتوانند با هزین��ه ای معادل ۴تا ۶ماه
حق��وق خود یک خ��ودرو با اس��تاندارد روز جهانی خریداری
کنند ،می توان گفت بازار خودرو اصالح ش��ده اس��ت .زاوه هم
معتقد است از وظایف شورای رقابت برخورد با برخی رفتارهای
انحصاری است .این شورا باید مانع ممنوعیت واردات می شد و
با انحصار مقابله می کرد اما ش��ورای رقابت اجازه داد فضا بسته
و بسته تر شود.
برخی نمایندگان مجلس شورای اسالمی در دوره دهم حتی
پیش��نهاد واردات برای تنظیم بازار و خروج این بازار از التهاب
قیمت��ی را داده بودند و در این باره با توجه به موضوع کیفیت و
هزینه این گونه عنوان می کنند که بهدلیل کمبود ارز می توان
خودروهای دس��ت دوم با گذش��ت ۵سال از سال ساخت وارد
فربد زاوه
عبداهلل رضیان
کرد .عبداهلل رضیان یکی از اعضای پیشین کمیسیون صنایع
و معادن مجلس ش��ورای اس�لامی گفته بود اگر می خواهیم
بازار ارام ش��ود ،باید واردات ازاد و بازار از حالت انحصار خارج
شود .با واردات بازار اشباع شده و کیفیت تولیدات داخلی ارتقا
ن زمینه کاهش
پیدا می کند .این مس��ئله دغدغه مردم را در ای
می ده��د .عالوه بر ای��ن ،در ادامه می توان با نظارت درس��ت،
واردات خودرو را مدیریت کرد .سعید موتمنی ،رئیس اتحادیه
نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو نیز برای ساماندهی بازار
در کنار عرضه ،واردات خودروهای کارکرده را پیش��نهاد کرده
ب��ود .وی معتقد اس��ت اگر می خواهیم الته��اب بازار فروکش
کند ،باید اجازه دهیم خودروهای کارکرده وارد کش��ور شود.
به این ترتی��ب ،مردم در بازار خودروه��ای زیر ۱۰هزار دالری
حق انتخاب خواهند داشت .این موضوع زمان جنگ تحمیلی
هم تجربه ش��د و در س��ال های ۶۳و ۶۴خودروهای کارکرده
وارد کش��ور شد .این یک رویکرد مرس��وم در سایر کشورهای
جهان اس��ت .با این روش می توان ب��ازار خودرو را تنظیم کرد.
البت��ه بای��د خودروهایی وارد ش��ود که به لحاظ نرخ بیش��تر
مردم قدرت خرید انها را داش��ته باش��ند .اما فرش��اد مومنی،
اقتصاددان و س��یدمحمد بحرینیان ،پژوهشگر حوزه صنعت
ب��ا واردات خودرو مخالف هس��تند و این گونه عنوان می کنند
که نخس��ت باید با حمایت واقعی ،صنعت داخلی قوی و پس از
ان واردات خودرو ازاد ش��ود .همان گونه که سایر کشورها هم
نخس��ت توان رقابت را در صنایع خود ایج��اد کردند ،در ادامه
تعرفه ها را کاهش داده و در نهایت واردات خودرو را ازاد کردند.
مومن��ی درب��اره تولید می گوی��د که راه نجات ای��ران از تولید
صنعتی مدرن میگذرد .از جنبه روششناختی هیچ کشوری
نمیتواند بهتوسعه دست پیدا کند مگر اینکه نخست بهلحاظ
معرفت��ی بتواند مهم تری��ن دورههای باط��ل بازتولیدکننده
توس��عهنیافتگی خود را شناسایی کند .اگر این مسائل را خوب
درک کنیم متوجه میشویم چرا تحریمکنندگان بهصراحت
میگویند ،بنیه صنعتی ایران را بزنید تا کمرش��ان شکس��ته
شود .هر زمان در ایران دستاوردی از نظر ذخیره دانش ضمنی
و ظرفیتهای سازمانی در تولید خودرو بهوجود امده ،واردات
خودرو بهش��کل نامتع��ارف افزایش پیدا ک��رده و مجوزهای
جدیدی برای راهاندازی واحد جدید صادر شده که ریشه رانتی
داشته و توجیه توس��عهای نداشته است؛ بهطوریکه در زمان
واردات ضرورت هر کسب وکار است
مهدی دادف��ر ،دبیر انجم��ن واردکنندگان خودرو
درب��اره چگونگ��ی واردات خودروهای دس��ت دوم به
گف��ت :ما همچن��ان در ح��وزه خدمات دهی
خودروه��ای نو و صف��ر کیلومتر در بح��ث گارانتی و
وارانتی که ش��رکت های نمایندگی برعهده دارند این
ش��رکت ها با مشکالت عدیده ای روبه رو بوده و نهادها
و مدیران ذی ربط اماواگرهای بسیاری وارد می کنند.
وی افزود :حال قرار اس��ت خودرویی وارد کنیم که مثال ۵هزار
کیلومتر تردد داشته است ،به طور قطع گرفتاری ها در این باره بیشتر
خواهد ش��د .عالوه بر این ،وقتی واردات را منوط به صادرات خودرو
می کنند در عمل برنامه ای نشدنی است .دبیر انجمن واردکنندگان
خودرو با بیان اینکه باید برنامه ای را دنبال کرد که همت برای انجام
ان هم وجود داش��ته باش��د ،گفت :هر فعالیتی نیاز به اطالعات و
اگاهی خاص خودش دارد و در این باره باید گفت نهادهای اجرایی
کشور توانایی و اگاهی الزم را در اختیار ندارند .این مسئول صنفی
عنوان کرد :خواسته و تاکید انجمن واردکنندگان خودرو این است
که واردات بخش��ی از فرایند کس��ب وکار هر کش��وری بوده و هر
مدی��ری وقتی بخواهد بازار و قیمت محصولی را کنترل و مدیریت
کند باید به عنوان بخشی از فعالیت های ضروری به ان(واردات) نگاه
کند .وی اظهارکرد :هر فردی عنوان کند ،می توان بازار را با تولید
و ب��دون واردات مدیریت کرد مزاح می کند ،چون ش��دنی نبوده و
واردات اصل اساسی اقتصاد به شمار می رود.
هر صنفی مسئول یک امر است
دادفر در ادامه با اشاره به برخی مشکالت در حوزه واردات خودرو
گفت :انجمن واردکنندگان خودرو تمام تالش خود را به کار گرفت
تا مش��کالت در این حوزه را رفع کند اما همراهی و همکاری الزم
نش��د .به عنوان مثال ،گفته ش��د ارز کافی موجود نیست؛ بنابراین
انجمن پیشنهاد داد بدون تخصیص ارز در داخل ،واردکنندگان با
کمک س��رمایه مالی ایرانیان خارج از کشور مشکل را حل خواهند
کرد .به این ترتیب که این افراد با مراجعه به سفارت ایران در کشور
مبدا و اعالم س��رمایه و ارز موجودش��ان و تایید س��فیر از موجود
ارزی حس��اب این افراد و اعالم به وزارتخانه های صنعت،
مع��دن و تج��ارت و نیز اقتصاد و امور دارایی واردات انجام
شود .اما چون هدف نیست مانع تراشی شد و اجازه واردات
خودرو بدون انتقال ارز از کش��ور داده نش��د .دبیر انجمن
واردکنن��دگان خودرو در ادامه افزود :گفته می ش��ود اگر
ای��ن مبل��غ ارزی را ایرانیان می خواهن��د در قالب خودرو
وارد کش��ور کنند چرا همان س��رمایه را برای واردات دارو
هزینه نمی کنند؟ پاس��خ این پرس��ش روشن است «هر کس را بهر
کاری س��اختند» انجمن برای حل مش��کالت کسب وکار خودش
چاره اندیش��ی کرده است و هر صنفی هم باید به دنبال راهکارهای
کسب وکار خودش باشد .او اظهارکرد :اینکه یک مسئله را به مسئله
دیگ��ر گ��ره بزنیم کار پیش نمی رود و نش��ان می دهد در واقع قرار
نیست کاری انجام شود ،چراکه پرسش این است که مگر واردکننده
خودرو مس��ئول تامین دارو کش��ور است؟ شرکت هایی که تا امروز
واردات دارو داش��تند باید در حوزه تامین نیاز داخل سعی و تالش
کنند و راه های برون رفت و دور زدن تحریم را به کار گیرند.
واردات خودروهای ارزان تر
فرشاد مومنی
سعید موتمنی
دادفر با بیان اینکه منافع ملی کش��ور را باید در کالن دید ،ادامه
داد :اگر امکان واردات خودرو دس��ت دوم وجود داشته باشد بخش
خصوصی از عهده ان برمی اید .در واقع انجام هر فرایندی با کمک
بخش خصوصی و س��پردن امر به انها با حفظ مصالح و منافع ملی
شدنی است .اما نکته این است که دولت چقدر می خواهد دخالت و
محدودیت ایجاد کند .او گفت :وقتی سخن از مسئله واردات خودرو
و ان هم از نوع کارکرده می ش��ود باید منتظر ده ها دس��تورالعمل و
مانع در بخش های مختلف بود .دبیر انجمن واردکنندگان خودرو با
بیان اینکه در این باره بیشتر دل نگرانی ها مربوط به فرایند نهادهای
اجرایی کش��ور اس��ت ،تصریح کرد :برای واردات خودروهای دست
دوم می ت��وان راه های دسترس��ی به خودروه��ای ارزان قیمت تر از
ن��رخ فعل��ی این محصول در بازار داخ��ل را تبیین کرد اما باید دید
بسترش از سوی مدیران مربوط فراهم می شود یا خیر؛ وگرنه بخش
خصوصی امادگی الزم را دارد.
عیسی کالنتری
تحریم با بیسابقهترین جهش در واردات خودرو با تمرکز روی
س روبهرو میشدیم .بحرینیان نیز در این باره
خودروهای لوک
به گالیه می گوید که مدیران بس��یاری میخواس��تند به عمق
ساخت داخل بپردازند ،اما موانع تولید نگذاشتند .پهلوی دوم
سال ۱۳۵۳میخواست مدیریت جهان را داشته باشد اما فقط
شاهد واردات از جمله خودرو بودیم .چند بار یک خطا باید تکرار
ش��ود .عالوه بر ان ،عیسی کالنتری ،معاون رئیس جمهوری و
رئیس سازمان ملی حفاظت محیط زیست نیز با واردات خودرو
کارکرده مخالف بوده و عنوان می کند که این خودروها همان
اس��قاطی های اروپایی است که کنار گذاشته می شوند .حال با
تمام این ارای موافق و مخالف نمی توان مشکالت موجود را در
بحث تولید نادیده گرفت .تامین مواد اولیه و قطعات مورد نیاز،
تحریم و ممنوعیت های کشورهای دیگر در همکاری با کشور
در امر تولید و ده ها مش��کل داخل��ی و خارجی که وجود دارد
سبب ش��ده خودروهای ۵۰۰میلیون تومان به یک میلیارد و
۵۰۰هزار تومان و بلکه باالتر برس��د .در چنین شرایطی دوباره
موافقان واردات خ��ودرو موضوع واردات خودروهای کارکرده
را مطرح کرده اند.
قیمت ،مولفه مهم واردات
مسئول کارگروه خودرو در کمیسیون
صنایع و معادن مجلس شورای اسالمی
پیش ت��ر در خانه ملت عنوان کرده بود،
طرح س��اماندهی بازار و صنعت خودرو
ب��ه زودی در این کمیس��یون نهایی و به
صحن علنی مجلس ارجاع می شود .این
در حالی اس��ت که طرح ساماندهی بازار
خودرو در مجلس دهم مطرح ش��د و با پایان یافتن
دور دهم مجلس شورای اسالمی این طرح دوباره در
کارگروه خودرو کمیسیون صنایع و معادن مجلس
یازده��م مورد بازنگری ق��رار گرفت .در طرح قبلی
واردات خودروه��ای هیبری��دی و تمام برقی دیده
ش��ده بود و س��خنانی درب��اره واردات خودروهای
کارکرده با کیفیت و مناسب نیز مطرح شده بود.
در ادام��ه ب��ه س��راغ روح ال��ه ایزدخواه،
مس��ئول کارگروه خودرو در کمیس��یون صنایع و
معادن مجلس شورای اسالمی که طرح ساماندهی
بازار خودرو جدید را ارائه داده است ،رفت .ایزدخواه
در پاسخ به این پرسش که ایا در طرح جدید درباره
واردات خودرو دس��ت دوم هم صحبت ش��ده است
ی��ا خیر ،گفت :موضوع ان مطرح ش��ده اما هنوز به
جمع بندی نرس��یده است ،زیرا این مسئله موافقان
و مخالفان��ی دارد که باید نظرات انها ش��نیده و در
نهایت رای گیری ش��ود .مس��ئول کارگروه خودرو
مجلس یازدهم در پاسخ به این پرسش که نظر شما
درباره واردات خودرو دس��ت دوم برای س��اماندهی
بازار خودرو چیس��ت ،گفت :اگر ن��رخ خودروهای
واردات��ی با قیمت جهانی انها باش��د خوب اس��ت،
زیرا درحال حاضر نرخ خوروهای خارجی در کش��ور
بس��یار باالتر از قیمت جهانی انهاس��ت ،چراکه در
این ب��اره موضوع انحصار هم مطرح اس��ت .بنابراین
اگر مطابق با قیمت جهانی باش��د واردات
انها توجیه اقتصادی دارد البته نه واردات
ه��ر خودروی��ی ،بلک��ه خودروهایی که
به لح��اظ ایمن��ی و کیفیت مشکل س��از
نباش��د .ایزدخ��واه ب��ا تاکید ب��ر اینکه
واردات خودروه��ای کارکرده با ش��رط و
شروط های خاصی باید همراه باشد ،ادامه
داد :البته ما راهکارهای بهتری برای ساماندهی بازار
خودرو دنبال می کنیم و از نگاه کارگروه خودرو در
طرح ساماندهی بازار ان ،واردات خودرو دست دوم
راهکار اخر بوده و نخس��تین راهکار ارائه خودرو در
بورس است .وی ادامه داد :این موضوع هم مخالفانی
دارد که س��بب شده طرح س��اماندهی بازار خودرو
همچنان در مرحله بازنگری باش��د .موافقان عرضه
خودرو به بورس معتقدند نرخ خودروها را نسبت به
بازار س��یاه پایین تر م��ی اورد .ایزدخواه در پایان با
بیان اینکه قرار است موضوع ساماندهی بازار خودرو
در هفت��ه جاری به جمع بندی برس��د ،عنوان کرد:
به ه��ر حال واردات خودروهای دس��ت دوم راهکار
اخر کمیس��یون صنایع و معادن مجلس ش��ورای
اس�لامی اس��ت و کارگروه خودرو این کمیس��یون
در حال بررس��ی راه های دیگر برای س��اماندهی به
وضعیت موجود قیمت خودروهاست.
سخن پایانی
بن��ا بر این گزارش با وجود اعالم امادگی واردات
خودروهای دست دوم خارجی ،این موضوع اولویت
نخس��ت طراحان جدید س��اماندهی بازار خودرو
نبوده و راهکار اخر است .اما اینکه طرح چه زمانی
به مرحله اجرا برسد ،مشخص نیست.
3
افزایش تولید خودرو
گ��روه صنعت��ی ایران خ��ودرو موفق ش��ده با
مدیریت منابع در شرایط تحریم های بین المللی
و ش��یوع کرونا ،به شعار جهش تولید ،جامه عمل
بپوش��اند .تولید این خودروس��از در ۷ماه امسال
نس��بت به مدت مش��ابه سال گذش��ته ،افزایش
حدود ۱۰۰هزار خودرو را تجربه کرده است.
به گزارش ایکوپرس ،گروه صنعتی ایران خودرو
از ابتدای امس��ال ت��ا روز پایانی مهر ،رش��د ۵۵
درصدی تولید نسبت به مدت مشابه سال گذشته
را به ثبت رسانده است .در این بازه زمانی ،بیش از
۲۷۸هزار خودرو تولید شده که حدود ۱۰۰هزار
خودرو بیش��تر از مدت مشابه سال گذشته است.
این دستاورد در ش��رایط جنگ اقتصادی توفیق
مهمی در صنعت خودرو کش��ور است و همراهی
زنجی��ره تامی��ن و همدل��ی مدی��ران و مجموعه
کارگران سبب شده تا ایران خودرو بتواند شرایط
تحریم��ی را به نفع خ��ود تغییر دهد .رونق تولید
در ش��رایطی ایجاد شده که تولید ایران خودرو در
س��ال ۹۷و اوایل س��ال ۹۸افت قابل مالحظه ای
یافته بود و از نیمه سال گذشته دوباره اوج گرفته
اس��ت .شیوع ویروس کووید ۱۹از جمله موانع و
مش��کالتی بوده که در ایران خودرو مدیریت شده
و با رعایت پروتکل های بهداش��تی ،چرخ خطوط
تولید می چرخ��د .به طور قطع ،ادامه روند فعلی،
حفظ تولید و دس��تیابی به اهداف تعیین شده در
س��ال جهش تولی��د ،نیازمند اتخ��اذ تدابیر الزم
از س��وی نهادها و س��ازمان های حامی در تامین
نقدینگ��ی ،تخصی��ص ارز و رفع موانع موجود در
تولید خواهد بود.
افزایش تیراژ ،ضرورت
بورسی شدن خودرو
کارگروه خودرو
کمیسیون صنایع
و معادن مجلس
شورای اسالمی
راهکارهای
مختلفی را برای
ساماندهی
بازار خودرو
دنبال می کند و
از نگاه کارگروه
خودرو در طرح
ساماندهی بازار
ان ،واردات
خودرو دست
دوم راهکار اخر
بوده و نخستین
راهکار ارائه
خودرو در بورس
است
عضو هیات مدیره انجمن قطعه س��ازان اس��تان
تهران از تاثیر نداش��تن عرض��ه خودرو در بورس
بر وضعیت قطعه سازان سخن گفت.
محس��ن رزمخواه در گفت وگو ب��ا خبرخودرو
اظهارک��رد :عرضه خ��ودرو در ب��ورس کاال تاثیر
چندانی بر مشکالت قطعه سازان نخواهد داشت،
چراک��ه مش��کل عرضه از س��وی خودروس��ازان
همچن��ان وجود دارد و در نتیجه تعداد محدودی
خودرو در بورس عرضه خواهد ش��د؛ بنابراین این
تصمی��م تغیی��ر زیادی در صنع��ت و بازار خودرو
ایج��اد نخواهد ک��رد .وی افزود :پی��ش از عرضه
خودرو در ب��ورس باید زمینه افزایش تیراژ تولید
فراهم ش��ود و با میزان تولید فعلی خودروسازان
به طور قطع بورس کمک زیادی به صنعت خودرو
اعم از خودروس��ازی و قطعه سازی کشور نخواهد
کرد .همچنین با کاهش عرضه و افزایش تقاضای
خ��ودرو ،مصرف کنن��دگان از عرضه خ��ودرو در
ب��ورس منتفع نخواهند ش��د .عض��و هیات مدیره
انجمن قطعه سازان استان تهران خاطرنشان کرد:
قانون نخس��ت علم اقتصاد عرضه و تقاضاس��ت با
عرضه محدود خودرو در ش��رایط فعلی و افزایش
تقاض��ا هی��چ مکانیس��م اقتص��ادی نمی تواند به
تولید کنن��دگان و مصرف کنن��دگان کمک کند؛
بنابراین بورس باوجود چنین ش��رایطی نمی تواند
مکانیس��می را طراحی کند که خودرو با ش��رایط
بهتر و قیمت ارزان تر به دست مصرف کننده برسد.
البت��ه با توجه به اینکه عده ای توانس��تند خودرو
از خودروس��ازان بخرن��د و در ب��ازار با قیمت ازاد
به فروش رس��انند ممکن اس��ت عرضه خودرو در
ب��ورس بتواند رانت را کاه��ش دهد .رزمخواه در
پاس��خ به این پرسش که ایا انتقال قیمت گذاری
خ��ودرو از ش��ورای رقاب��ت به س��ازمان حمایت
مصرف کنن��دگان و تولیدکنن��دگان می توان��د
ب��ه ارام��ش صنعت خ��ودرو کمک کن��د ،گفت:
عملک��رد س��ازمان حمای��ت تف��اوت چندانی با
ش��ورای رقابت ندارد همان طور که در گذشته نیز
قیمت گذاری خودرو از س��وی این سازمان انجام
ش��ده است .البته من موافق حذف شورای رقابت
در امر قیمت گذاری هس��تم ،زیرا موجب افزایش
بروکراسی شده است اما با توجه به اینکه سازمان
حمای��ت مانند ش��ورای رقابت تاب��ع تصمیمات
سیاس��ی و خودروساز تابع مکانیسم های صنعتی
و اقتصادی اس��ت ش��رایط به گونه ای می شود که
درحال حاض��ر در ان قرار داریم .عضو هیات مدیره
انجمن قطعه سازان استان تهران با اشاره به عوامل
موث��ر در افزایش قیمت خودرو بیان کرد :عواملی
مانند مدیریت دولتی ،عدم بروزرس��انی فناوری و
روش های تولید ،تحریم ها و عدم ارتباط با صنعت
خودرو روز جه��ان موجب افزایش قیمت خودرو
شده است.
روی خط خبر
اهتمام جدی
برای رفع
موانع تولید
وزیر صنع��ت ،معدن و تج��ارت تاکید کرد :برای رفع موانع کس��ب وکار
در ح��وزه تولید و تجارت کش��ور اهتمام جدی داریم و درصدد هس��تیم با
پیشنهادهای ارائه شده از سوی تشکل ها ،اصناف و اتاق های بازرگانی ،همه
گلوگاه های موجود در این زمینه را شناسایی و رفع کنیم.
به گزارش ش��اتا ،علیرضا رزم حس��ینی اظهارکرد :اصالح قوانین و مقررات
زائ��د باید مطالب��ه عمومی و پیگیرانه بخش خصوصی باش��د .درحال حاضر
تفوی��ض اختیارات در بخش ه��ای صنعت ،معدن و تجارت به اس��تان ها و
تش��کل های بخ��ش خصوص��ی در اولوی��ت کاری وزارت صنع��ت ،معدن
و تج��ارت اس��ت و به جز مواردی ک��ه منع قانونی دارد ،باق��ی امور واگذار
خواهد ش��د .وزی��ر صنعت ،معدن و تجارت تصریح کرد :فارغ از مش��کالت
و موانع ناش��ی از تحریم ها ،باید با بهره گیری از تمامی ظرفیت های داخلی
کش��ور که قابل مالحظه اس��ت ،موانع موجود را رفع و شرایط را برای کار و
ت�لاش در حوزه های تولید ،صنعت و تجارت تس��هیل کنیم .درحال حاضر،
نظام تصمیم گی��ری در وزارت صنعت ،معدن و تج��ارت مبتنی بر حداکثر
بازی
با نرخ بهره صفحه 3
4
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
خودرو و قطعه
یادداشت
چالش مراکز
معاینه فنی
خودرو
عباس مجیدی نژاد /رئیس انجمن
صنفی مراکز معاینه فنی خودرو کشور
اینده بازار خودرو چگونه خواهد بود؟
بازار اشفته ناشی از ناکارامدی مدیریتی
گروه صنعت
editor@smtnews.ir
بازار کش��ور در حال تجربه کردن روزهای پرتنش��ی
است؛ خودرو یکی از این بازارها بوده که باعث شده برای
برون رف��ت از وضعیت فعلی ان راهکارهای گوناگون اما
بدون نتیجه ارائه ش��ود .به گزارش
درحال حاضر
تحلیل ه��ای کارشناس��انه از ب��ازار ارز حاک��ی از روند
کاهش��ی نرخ ها طی هفته های اینده اس��ت ،با توجه به
تاثیر مستقیم ان بر سایر بازارها ،کارشناسان پیش بینی
می کنند با تخلیه حباب قیمتی و نزول شدید قیمت ها
در بازار خودرو مواجه باشیم .بازار خودرو ماه هاست در
التهاب به سر می برد درحالی که بنا بر گفته فعاالن بازار
معامله ای انجام نمی ش��ود اما قیمت ها همچنان بسیار
باالست.
امین��ی گف��ت :قیم��ت پرای��د به عن��وان ش��اخص
خودروهای داخل��ی در حالی رکوردها را جابه جا کرده
که حباب زیادی دارد ،زیرا خودروس��ازان سال هاس��ت
برای ان هزینه طراحی پرداخت نمی کنند ،هزینه های
نی��روی انس��انی تولید تغییر ان چنانی نداش��ته و فقط
قیمت مواد اولیه ان رشد داشته است.
افزایش هزینه خانوار
عکس:
از تصوی��ب قانون اصول برخی از درامدهای مالی
دول��ت و مصرف ان ،در موارد معی��ن مانند معاینه
فنی حدود ۱۹س��ال می گذرد .بر همگان روشن و
مبرهن اس��ت که روند معاینه فنی در این مدت رو
به رش��د بوده و از ش��کل اولیه ان که در هر شهری
افراد با اصول و س�لایق خود عمل می کردند ،خارج
شده و به طور کامال مکانیزه و نظام مند این روند در
سامانه یکپارچه مراکز معاینه فنی انجام می شود.
نخس��تین ایین نام��ه اجرایی در س��ال ۱۳۸۲و
اخرین ان در س��ال ۱۳۹۵و دستورالعمل اجرایی
ان نیز در سال ۱۳۹۶ابالغ شده است .اما با گذشت
زمان س��پری ش��ده ،ایین نامه اجرایی و در پی ان
دس��تورالعمل های پیوست ش��ده نتوانس��ته مطابق
با روند مکانیزاس��یون انجام ش��ده در مراکز ،ان را
پوش��ش دهد .ضعف و عقب ماندگی قوانین ستادی
از م��وارد اجرا ش��ده در صف را بای��د در دو مطلب
دانست؛ نخست در ضعف مدیریت کارگروه کشوری
و تحمیل س�لایق ش��خصی و ارحج دانستن منافع
س��ازمانی ب ه منافع ملی و مورد دوم ،در عمر ناوگان
حمل ونقل و نوسازی نشدن خودروها در این فرایند.
در بخش نخس��ت ،ضعف در مدیریت این فرایند
و نهادهای متولی بوده که به صورت موازی حرکت
کرده و صدور مصوبات و بخش��نامه هایی اس��ت که
یکدیگر را نقض می کنند .این مصوبات و بخشنامه ها
به قدری زیاد هس��تند که ذکر کردند انها خارج از
حوصله این مجال است .فقط به چند مورد مشخص
اشاره می شود.
نخس��تین مسئله حذف افس��ران راهور در اینفرایند اس��ت .ماده ۹قانون رس��یدگی به تخلفات
راهنمای��ی و رانندگی رانن��دگان را موظف می کند
که برای خودروهای بیش از ۵س��ال س��اخت برگه
معاین��ه فنی داش��ته باش��ند؛ درحالی ک��ه گارانتی
خودروس��ازان ما ۲سال است .پس این خال ۳ساله
چگونه باید پر ش��ود؟ این رسوبات غیرکارشناسی و
منفعت طلبانه پس از ۷سال همچنان باقی است .در
تبصره یک ماده ۶قانون هوای پاک سال ۱۳۹۵نیز
دوره معافیت انجام معاینه فنی ،از زمان تولید ،برای
وسایل نقلیه ش��خصی و دولتی ۴سال تعیین شد.
چه کسی پاسخگو این نوع عملکردهاست؟ کارگروه
کش��وری مراکز معاینه فنی خودرو چه واکنشی در
برابر رفتار غیرسازمانی داشته است؟
س��امانه یکپارچه مراکز معاینه فنی با موفقیتنس��بی انجام وظیفه کرده اس��ت و ب��ا وجود اینکه
از رش��د و کیفیت مناس��بی برخوردار ب��وده اما در
مبانی ستادی و تعاریف در ایین نامه و دستورالعمل
اجرایی ان خالهای بس��یاری وج��ود دارد .ضرورت
بازنگ��ری در ایین نام��ه و دس��تورالعمل اجرایی در
دستور کار سازمان های متولی است که به دلیل عدم
مدیریت این نهادها این امر میس��ر نش��ده است .از
سویی چون س��ازمان های متولی از توانایی مدیران
مراکز معاینه فنی و سازمان های مردم نهاد استفاده
نمی کنند ،منجربه ضعف های راهبردی در ایین نامه
و دستورالعمل های تابع شده است.
یکی دیگر از موارد تضاد و تفرق بین بخش هایمربوط به خودروهای س��بک و سنگین که هر یک
از نهادهای متولی تفس��یر خود از این دستورالعمل
دارن��د ،مش��کالتی را به وجود اورده اس��ت .بر این
اس��اس هر ش��هر دارای یک س��تاد بوده و به تعداد
شهرها ستاد وجود دارد که با این برداشت طرح ملی
معاینه فنی به یک طرح محلی بدل شد ،درحالی که
برای مراکز سنگین فقط یک ستاد عالیه وجود دارد.
اع��دادی که برای االیندگی خودروها از س��ویس��ازمان ملی حفاظت محیط زیست ابالغ می شود
با اس��تاندارد ها متفاوت اس��ت .این موضوع فقط در
زمان ه��ای خاص مانن��د پاییز و ش��روع اوج گیری
الودگی هوای برخی از کالنشهرها اعالم می شود که
این امر منجربه تضییع حقوق شهروندی می شود.
البته مدی��ری که برای مدیریت سیس��تمی این
فراین��د ،خس��تگی م��ردم را مالک ق��رار می دهد،
نمی تواند موفقیت ط��رح را تضمین کند؛ بر مبنای
طرح LEZبه خودروهایی که از س��طح االیندگی
مناس��بی برخوردارن��د ،امتی��از داده می ش��ود و با
خودروهایی که بیش از سطح مجاز االیندگی دارند،
برخورد می شود .در نتیجه ان ،به تدریج خودروهای
س��طح شهر به س��مت سالم ش��دن پیش می روند،
زیرا وقتی صاحبان خودروه��ای االینده مدام برای
ورود به محدوده های گوناگون ش��هر با ممنوعیت یا
جریمه روبه رو می ش��وند ،خسته شده و به نوسازی
وسیله نقلیه خود می پردازند .هدف طرح LEZدر
جهان پاالیش ناوگان است اما روش ما برای تحقق
ان چیس��ت و کش��ورهای صنعت��ی در این باره چه
برنامه هایی را دنبال می کنند.
در واقع تمامی نهاده��ای متولی خود به ناقص و
نارس��ا بودن ایین نامه ها و دستورالعمل ها در حوزه
معاینه فنی خودرو واقف هستند اما شاهد اقدامی را
برای رفع این چالش ها نیستیم.
تامین مالی بیش
از ۱۵۰۰طرح
نیمه تمام صنعتی
معاونت طرح و برنامه وزارت صنعت ،معدن و تجارت از تامین مالی
۱۵۳۵بنگاه تولیدی کوچک ،متوسط و طرح های نیمه تمام با پیشرفت
فیزیکی باالی ۶۰درصد خبر داد.
به گزارش ش��اتا ،دفتر امار و فراوری داده های وزارت صنعت ،معدن
و تجارت اعالم کرد :در ۶ماه نخس��ت امس��ال ۶ ،ه��زار و ۳۰۱بنگاه
تولیدی کوچک ،متوس��ط و همچنین طرح های نیمه تمام با پیشرفت
فیزیک��ی ب��االی ۶۰درصد ،درخواس��ت تامین مالی از ش��بکه بانکی
کش��ور داش��تند که پس از طی مراحل مرتبط ۳ ،هزار و ۲۳۶واحد و
طرح صنعتی به بانک های عامل سراس��ر کشور معرفی شده اند .میزان
تس��هیالت مصوب برای این تعداد طرح معرفی شده به بانک ها ،افزون
ب��ر ۱۱۳هزار میلیارد ریال بوده اس��ت .براس��اس این گزارش۱۵۳۵ ،
بنگاه تولیدی کوچک ،متوس��ط و طرح نیمه تمام با پیشرفت فیزیکی
باال در ۶ماه نخست سال ،مجموع ۹۹به میزان ۳۹هزار میلیارد ریال
تامین مالی شده اند .در این مدت ،استان های خراسان رضوی ،سمنان،
اصفه��ان و قم به ترتیب بیش��ترین تعداد ثبت نام��ی برای تامین مالی
از ش��بکه بانکی کشور داشته اند .بیش��ترین واحد و طرح معرفی شده
به بانک های عامل نیز به ترتیب ش��امل اس��تان های خراسان رضوی،
سمنان ،اصفهان و گیالن بوده است .در مجموع تسهیالت پرداختی به
بنگاه های تولیدی کوچک ،متوس��ط و طرح های نیمه تمام با پیشرفت
باالی ۶۰درصد ،اس��تان س��منان با ۲۹۹طرح ،گیالن با ۱۴۳مورد و
خراسان رضوی با ۱۳۱طرح باالترین رتبه را احراز کرده اند.
افت ُکند نرخ در بازار خودرو
نعمت اهلل کاشانی نسب
امراله امینی
با وجود اینکه نرخ خودروها در بازار تا حدودی کاهش
یافته اس��ت اما این کاه��ش در مقابل درصد افزایش ها
بس��یار ناچیز به ش��مار می رود .فعاالن بازار خود با باال
بودن حبابی قیمت ها اذعان دارند و نس��بت به ان بارها
اظهار نارضایتی کرده اند.
بازار خودرو مکانی برای فعالیت سوداگران شده و انها
برای س��ود بیش��تر به مدیریت نرخ خودرو در سایت ها
می پردازند .قیمت هایی که بیش��تر در سایت ها و فضای
مج��ازی و گاه با هماهنگی دالالن اعالم می ش��د ،برای
طمع کس��ب سود بیشتر در چنین بازار اشفته ای بوده
اس��ت .به گزارش ایرنا ،عامل اصلی که هر چه بیشتر به
این اش��فتگی دامن زده ،رشد نرخ ارز بود .فضای روانی
حاک��م بر بازار متاثر از افزای��ش قیمت دالر تا اندازه ای
بود که حتی خودروهای وطنی با درصد داخلی س��ازی
ب��اال نیز همگام با ان رش��د قیمت��ی را تجربه کردند ،تا
انجایی ک��ه پراید به عنوان خودرو ک��ف بازار تا بیش از
۱۶۰میلیون تومان هم قیمت خورد.
این بازار اما در روزهای گذش��ته ،وضعیت متفاوت از
ماه های قبل را تجربه می کند و همگام با کاهشی شدن
ن��رخ ارز ،روند نزولی دارد .افزای��ش عرضه ارز در بانک
مرکزی ،سیاس��ت های کنترلی دولت و پیش بینی های
کارشناس��ان و حتی مردم کف ب��ازار از تحوالت مثبت
سیاس��ت خارجی ،به عنوان عوامل اصلی نزولی ش��دن
نرخ دالر در روزهای گذشته یاد می شود.
تاثیر جو خارجی بر بازار
کارشناسان حوزه خودرو معتقدند تغییرات هفته های
اینده در فضای سیاسی بین الملل ،نمی تواند ان طور که
عامه مردم فکر می کنند ،بر اقتصاد کشورمان تاثیرگذار
باش��د و نمی ت��وان ب��ه یک باره افت بس��یار قیمت ها را
انتظار داش��ت .به گفته این کارشناس��ان ممکن اس��ت
در هفته های پی��ش رو تا حدودی حباب قیمتی کاالها
به وی��ژه خودرو تخلیه ش��ود ،ام��ا در مجموع همه چیز
متناسب با نرخ روز دالر تعیین قیمت خواهد شد.
افت کند قیمت ها و رکود شدیدتر از شرایط فعلی در
ماه های اینده در کشور قابل پیش بینی است اما در عین
حال با توجه به ضربه خوردن زیرساخت های اقتصادی
بای��د منتظر ماند و دی��د دولتمردان چه خواهند کرد و
صنعتگ��ران و تولیدکنندگان چگونه به وضعیت موجود
واکنش نشان خواهند داد؟
بهره وری نیروی انسانی خودروسازان داخلی از اواخر دهه ۷۰تاکنون
کمت��ر از ۵۰درص��د بوده اس��ت .تجربه کش��ورهایی مانند چین که در
س��ال های گذش��ته به یکی از بازیگران بزرگ صنعت خودرو در س��طح
جهان تبدیل شده اند ،حاکی از تولید با مقیاس و تیراژ باالست
پیش بینی افت نرخ خارجی ها
نعم��ت اهلل کاشانی نس��ب ،نایب رئی��س اتحادی��ه
نمایش��گاه داران و فروش��ندگان خودرو اس��تان تهران
نیز معتقد اس��ت :اگر دالر تا مرز ۱۸تا ۲۰هزار تومان
ریزش کند ،قیمت کاذب خودروهای خارجی دست کم
تا ۴۰درصد کاهش می یابد .وی افزود :قیمت ها در بازار
خ��ودرو به ویژه خودروهای خارجی ،حبابی و غیرواقعی
بوده و افراد به دلخواه خود قیمت می دهند .این مسئول
صنفی به کاهش قیمت ها از ابتدا هفته جاری اشاره کرد
و گف��ت :ریزش ۱۰ت��ا ۱۵میلیونی قیمت خودروهای
داخلی ،افت تا ۵۰میلیون تومانی خودروهای مونتاژی
و کاهش بیش از ۲۰۰میلیون تومانی قیمت خودروهای
خارجی که از ابتدای هفته جاری اغاز شده در روزهای
پایانی هفته با شدت بیشتر ادامه خواهد یافت.
او خاطرنش��ان کرد :کاهش ها متناسب با فروریختن
قیم��ت دالر اتف��اق افتاد ،به طوری ک��ه در اواخر هفته
گذشته هیچ فروش��نده ای حتی حاضر به اعالم قیمت
نبود .این فعال بازار خودرو تاکید کرد :در چنین فضایی،
به خریداران هم توصیه می شود خرید خود را به تعویق
بیندازن��د ،هرچند حدود ۳ماه اس��ت که در عمل بازار
قفل بوده و در رکود کامل است.
کاشانی نس��ب پیش بینی کرد :با کاهش بیش��تر نرخ
ارز که کارشناس��ان اقتص��ادی معتقدند تا حدود ۱۸تا
۲۰هزار تومان اتفاق خواهد افتاد ،ش��اهد تخلیه حباب
قیمت ها در بازار خودرو باشیم.
تورم تبلور ناکارامدی
امراله امینی ،استاد اقتصاد دانشگاه عالمه طباطبایی
نیز درباره چشم انداز اینده دالر و خودرو در بازار عنوان
کرد :با توجه به مس��ائل سیاسی بین المللی پیش رو ،در
صورت مثبت بودن سیگنال ها برای کشور ،کاهش دالر
تولید ۵خودرو سواری ۴ستاره
براس��اس اخرین گزارش ارزیابی کیفی انجام ش��ده در شهریور امسال در
گروه خودروهای سبک ۵خودرو سواری توانستند ۴ستاره کیفی و همچنین
۲۸خودرو سواری و وانت ۳ستاره کیفی به خود اختصاص دهند .به گزارش
ش��اتا ،براساس گزارش ارزیابی و ارزش��یابی خودروهای ساخت داخل که از
س��وی اداره کل صنای��ع حمل ونقل وزارت صنعت ،معدن و تجارت منتش��ر
ش��ده است در شهریور امسال در گروه خودروهای سبک و در بخش وانت و
فهرست قیمتی یک ،وانت نیو پیکاپ فوتون دیزلی شرکت ایران خودرو دیزل
با دریافت س��تاره کیفی باالترین کیفیت خودروهای تولیدی س��اخت داخل
را در این بخش به خود اختصاص داده اس��ت .در فهرس��ت قیمتی دو ،گروه
خودروهای سبک و در بخش وانت نیز وانت های کارا ۲۰۰۰تک کابین تیپ
،۳مزدا کارا ۲۰۰۰تک کابین و وانت کارا ۲۰۰۰دوکابین تیپ ۳از تولیدات
ش��رکت بهمن موتور و همچنین خودرو سایپا ۱۵۱شرکت سایپا بن رو موفق
به کس��ب ۳س��تاره کیفی ش��ده اند .در همین گروه ،وانت اریسان شرکت
ایران خ��ودرو دیزل و وانت مزدا کارا ۲۰۰۰دوکابین ش��رکت بهمن موتور با
کس��ب ۲س��تاره کیفی در رده بعدی جای گرفته و وانت نیسان تک سوز و
دوگانه س��وز شرکت زامیاد توانستند یک ستاره را از ان خود کنند .در گروه
سبک بخش س��واری در فهرست قیمتی یک ،خودرو تیگو ،۷تولید شده در
ش��رکت مدیران خودرو ۳ستاره کیفی دریافت کرده و همچنین در فهرست
قیمتی دو ،هایما S۷اتوماتیک ایران خودرو خراس��ان ۴ستاره کیفی را از ان
خود کرده است JAC_S۵.کرمان موتور در این فهرست قیمتی ۳ ،ستاره ای
شد و SWM G۰۱سیف خودرو و تیگو ۵مدیران خودرو نیز ۳ستاره به دست
اوردند .در این گروه و این کالس قیمتی MVM X۳۳Sمدیران خودرو نیز
۲ستاره کسب کرد .همچنین در سطح قیمتی ،۴خودروهای پژو ۲۰۷و پژو
به مرز ۱۸تا ۲۰هزار تومان قابل پیش بینی است.
به گفته وی ،با توجه به شرایط تورمی حاکم بر اقتصاد،
انتظ��ار کاه��ش بیش از این مقادیر دور از ذهن اس��ت.
این اس��تاد دانش��گاه ادام ه داد :با این اتفاق ،قیمت همه
کاالهای با وابس��تگی مس��تقیم یا غیرمستقیم به دالر
کاهش خواهد یافت ،اما نمی توان از موضوع چسبندگی
قیمت ها غافل ماند ،یعنی قیمت ها در مقابل این کاهش
مقاومت می کنند .امینی با بیان اینکه در صنعت خودرو
بخشی از باال رفتن قیمت ها در ماه های گذشته ارتباطی
به دالر نداشته ،ادامه داد :تورم خودرو تبلور ناکارامدی
مدیریت و تصمیم گیری های مس��ئوالن و سیاست های
متناقض اس��ت ،این در حالی اس��ت که در س��ال ۷۹
گفته می ش��د پراید وابستگی به دالر ندارد و این روزها
مسئوالن سخن از وابستگی ان می کنند.
این مدرس دانش��گاه تاکید کرد :اگر وابستگی ارزی
پرای��د را ۱۵درص��د در نظر بگیری��م ،گرانی ۸۵درصد
دیگ��ر ان محص��ول ناکارام��دی سیس��تم ،دالل بازی
افراد و حتی ش��رکت های خودروساز است .تا زمانی که
تغییرات مدیریتی خودروس��ازان را شاهد نبوده ،حقوق
ب��االی کارکنان با بهره وری پایی��ن انها کاهش نیابد و
برنامه های اینده شان شفاف و مشخص نشود ،نمی توان
امید چندانی به بهبود قیمت خودروها داشت.
او ادام��ه داد :پژوهش ه��ا نش��ان می ده��د بهره وری
نیروی انس��انی خودروس��ازان داخلی از اواخر دهه ۷۰
تاکن��ون کمتر از ۵۰درصد اس��ت .تجربه کش��ورهایی
مانند چین که در سال های گذشته به یکی از بازیگران
بزرگ صنعت خودرو در س��طح جهان تبدیل ش��ده اند،
حاکی از تولید با مقیاس و تیراژ باالست که هزینه های
تولیدشان را به شدت کاهش داده است ،اما این موضوع
در خودروسازان ایرانی رعایت نمی شود.
،۲۰۷SDدنا پالس از ایران خودرو و برلیانس H۲۳۰ش��رکت پارس خودرو
هر کدام ۴س��تاره کیفی به دس��ت اوردند .در این فهرست قیمتی ،رانا ،پژو
،۲۰۶SDپ��ژو ۲۰۶و دنا همگی از محصوالت ایران خودرو ۳س��تاره کیفی
را از ان خود کردند و خودروهای پژوپارس اتوماتیک ایران خودرو کرمانش��اه
نیز ۳س��تاره ای ش��دند .در این فهرس��ت ،س��مند تبریز ایران خودرو تبریز،
خودروهای پژوپارس ته��ران ایران خودرو ،پژوپارس ایران خودرو خراس��ان،
پژوپارس اتوماتیک ایران خودرو کرمانش��اه ،پژوپارس ایران خودرو فارس ،پژو
پارس ایران خ��ودرو مازندران و پژو پارس صنایع خودروس��ازی فردا همگی
۳س��تاره کیفی را از ان خود کردند .پژو ۴۰۵ایران خودرو خراس��ان نیز ۲
س��تاره کیفی را از ان خود کرد .در سطح قیمتی ،۵کوییک Rپارس خودرو
و کوییک و تیبا ۲س��ایپا ،س��اینا و تیبای سایپاس��یتروئن موفق به دریافت
۳س��تاره کیفی ش��دند .در بخش کامیونت ،کامیونت ایسوزو NRMR۸۵
بهمن دیزل و کامیونت ایسوزو NPR۷۵Kبهمن دیزل خودرو های سنگین
۴س��تاره کیفی ش��دند و کامیونت الوند شرکت س��ایپا دیزل و شیلر بهمن
دیزل ۳س��تاره کیف��ی را از ان خود کردند .در بخ��ش کامیون نیز کامیون
ایسوزو NPR۷۵Mبهمن دیزل ۴س��تاره کیفی به دست اورد.کامیون بنز
WHایران خودرو دیزل نیز ۳س��تاره کیفی به دست اورد .در بخش کشنده ،
خودرو کش��نده فوتون ۴Auman Hشرکت ایران خودرو دیزل توانست ۴
س��تاره کیفی و کشنده FAW J۶س��یباموتور نیز ۳ستاره به دست اورند.
در بخش مینی بوس ،مینی بوس ایس��وزو سحر شرکت بهمن دیزل ۴ستاره
کیفی به دس��ت اورد و ش��یلر بهمن دیزل نیز در فهرس��ت ۴ستاره ها قرار
گرفت .در بخش اتوبوس بین ش��هری نیز اتوبوس بین شهری اسکانیا ۴۲۱۲
مارال از تولیدات عقاب افشان ۴ستاره به دست اورد.
گفتنی اس��ت طی ماه گذش��ته هزین��ه خانوارهای
ایرانی نسبت به سال گذشته بیش از ۴۱درصد افزایش
داش��ته که در این بین خ��ودرو باالترین حد تورم را به
خ��ود اختص��اص داده و هزینه های مردم در این بخش
به طور متوس��ط ۱۰۹درصد نسبت به سال ۹۸افزایش
یافته است .به گزارش ایسنا ،به تازگی مرکز امار وضعیت
ش��اخص تورم در مهر را اعالم کرد که نش��ان داد تورم
نقطه به نقطه(تغییر قیمت نس��بت به ماه مش��ابه سال
قبل) در مقایس��ه با ش��هریور ۷درص��د افزایش یافته
و براین اس��اس متوس��ط هزینه خانواره��ای ایرانی در
مقایس��ه با مهر سال گذشته برای خرید کاال و خدمات
۴۱.۴درصد رشد داشت.
وضعی��ت ت��ورم ماهانه نیز از این حکایت داش��ت که
نرخ ان به ۷درصد در مهر رس��یده بود که نس��بت به
ش��هریور افزایش ۳.۴درصدی داشته است .اما بررسی
جزئیات هزینه ای خانوارها در بین کاال و خدمات نشان
می دهد که باالترین حد افزایش قیمت مربوط به حوزه
حمل ونق��ل که در ان انواع قیم��ت خودرو وجود دارد،
اس��ت؛ به ط��وری که هزینه مردم ب��رای تهیه خودرو و
مجموعه حمل ونقل نس��بت به شهریور ۱۷درصد و در
مقایس��ه با مهر سال گذش��ته تا ۱۰۹.۵درصد افزایش
قیمت داش��ته اس��ت .این در حالی اس��ت که در چند
م��اه اخیر بازار خ��ودرو با افزایش قیمت همراه بوده و با
وجود اماواگرهای بس��یاری که بین نهادهای مربوط در
زمینه قیمت گذاری و کنترل بازار خودرو وجود داشته،
هنوز این بازار کنترل نشده است .ورود خودرو به بورس
ی��ا خارج کردن قیمت گذاری از ش��ورای رقابت و انجام
قیمت گذاری از سوی سازمان حمایت مصرف کنندگان
و تولیدکنندگان از جمله مسائلی بوده که در این مدت
مطرح ش��ده اما هنوز هیچ یک ب��ه مرحله نهایی و اجرا
نرس��یده اس��ت .افزایش تورم در حوزه حمل ونقل و در
صدر ایس��تادن ان نسبت به س��ایر کاال و خدمات طی
ماه های اخیر تکرار شده است .اما انچه در تورم مهر رخ
داده نش��ان می دهد بعد از حمل ونقل ،میوه و خشکبار
ب��ا ۵۴درصد ،نان و غالت ۵۲.۶درصد و س��بزیجات با
۵۱.۵درصد بیشترین افزایش قیمت را نسبت به سایر
کاال و خدمات در مقایسه با مهر سال گذشته داشته اند.
افزای��ش قیم��ت کاالی غیرخوراکی در مقایس��ه با
ش��هریور نیز این گونه بوده که بیشترین افزایش مربوط
ب��ه گ��روه حمل ونق��ل ب��ا ۱۷درصد ،گ��روه مبلمان و
لوازم خانگی که ش��امل بخاری گازی ،فرش ماش��ینی،
لوازم پالس��تیکی اشپزخانه ،یخچال و ظروف شیشه ای
اشپزخانه می شود با ،۸.۲گروه تفریح و فرهنگ شامل
لپ تاپ ،قطعات کامپیوتر ،دوربین عکاس��ی و دوچرخه
بچگانه با ۷.۳درصد بوده است.
مشکالت تولید شبانه روزی بررسی می شود
نخس��تین مرک��ز ش��بانه روزی فوریت های
بررس��ی مش��کالت واحد ه��ای تولی��دی و
س��رمایه گذاری کشور ،در استان مازندران شهر
س��اری راه اندازی ش��د .به گزارش شاتا ،پس از
ابالغیه ۲۷مهر قائم مق��ام وزیر صنعت ،معدن
و تجارت در س��تاد تس��هیل ،به اس��تانداران و
اعضای اصلی س��تاد ،درباره ضرورت راه اندازی
مرکز شبانه روزی فوریت های بررسی مشکالت
واحد ه��ای تولیدی و س��رمایه گذاری کش��ور،
نخس��تین مرکز در مازندران اغ��از به کار کرد.
بابک دین پرس��ت در مراس��م اغاز ب��ه کار این
مرکز و در حضور اس��تاندار مازن��دران ،معاون
وزی��ر تع��اون ،کار و رف��اه اجتماع��ی ،نماینده
شهرس��تان ساری در مجلس ش��ورای اسالمی
گفت :راه ان��دازی این مرکز م��ورد تاکید رهبر
معظ��م انق�لاب و رئیس جمه��وری در ط��ول
س��ال های اخیر بود که با دستور وزیر صنعت،
معدن و تجارت اجرایی ش��ده و پشتوانه قانونی
ان نی��ز در م��اده ۶۱قانون رف��ع موانع تولید
رقابت پذی��ر وجود دارد .وی افزود :این مرکز در
صورت اهتمام جدی نهادهای عضو ،می تواند به
مهم ترین عامل تحقق شعار سال یعنی جهش
تولی��د ،با حل وفصل مش��کالت و رفع موانع از
پی��ش پای واحد ه��ای تولی��دی در حوزه های
صنعتی و سرمایه گذاری مبدل شود.
قائم مق��ام وزیر صنعت ،مع��دن و تجارت در
س��تاد تسهیل و رفع موانع تولید کشور تصریح
کرد :براساس مصوبه ستاد تسهیل و رفع موانع
تولید کش��ور ،یکی از نمایندگان عضو کارگروه
تس��هیل ،باید در این مرکز به طور شبانه روزی
حض��ور داش��ته باش��ند .او ادام��ه داد :مدیران
واحدهای تولیدی استان مازندران نیز می توانند
به طور ش��بانه روزی(از ساعت ۸صبح تا ۸شب
به صورت حضوری و از ساعت ۸شب تا ۸صبح
و در روزهای تعطیل به صورت تلفنی) مشکالت
واحد ه��ای خود را به این مرک��ز اعالم کنند و
نهاده��ای مرتب��ط نی��ز موظفن��د در کمترین
زمان ممکن نس��بت به بررس��ی مش��کالت و
تعیین تکلیف و رفع مشکالت اقدام کنند.
دین پرس��ت افزود :مراکز فوریت های بررسی
مش��کالت واحده��ای تولی��دی ب��ه م��رور در
تمام اس��تان های کش��ور فعال خواهد شد و با
س��امانه ویژه ای که برای این مراکز پیش بینی
ش��ده و هم اکنون مراحل نهایی ازمایشی خود
را ط��ی می کند ،امکان رص��د کامل اقدامات و
فعالیت های نهادهای مسئول میسر شده است. صفحه 4
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
ازموده را
ازمودن خطاست
سیاست
یک بام و دوهوای فوالد
توسعه بخش معدن
با رویکرد پنجره واحد
در هجدهمین اجالس هیات عمومی سازمان نظام مهندسی
معدن که حدود یک ماه پیش برگزار شد ،زمینه تبادل دیدگاه
و گفت وگ��و در حوز ه گذار از خام فروش��ی و ضرورت توجه به
فناوری های معدن و حوزه معدنی با نقش افرینی ش��رکت های
دانش بنیان و اس��تارت اپ ها فراهم ش��د .مدیر طرح توس��عه
نواوری ها و فناوری های حوزه معدن و صنایع معدنی معاونت
علمی و فناوری ریاست جمهوری در این اجالس با بیان اینکه
معاونت علمی و فناوری ریاس��ت جمهوری از طریق حمایت از
استارت اپ ها ،شتاب دهنده های تخصصی حوزه معدن ،مراکز
ن��واوری و فناوری ،کریدور ص��ادرات و منابع صندوق نواوری
ش��کوفایی ،از طرح های خالقانه حمایت و اس��تقبال می کند،
گف��ت :در این راس��تا فراخوان جذب و حمای��ت از طرح های
نواورانه و فناورانه حوزه زمین شناسی ،معدن و صنایع معدنی
نیز منتش��ر شده اس��ت .مهدی زاده در گفت وگو با ایرناپالس
عالوه بر اقدامات صورت گرفته در راس��تای حمایت از طرح ها
و اس��تارت اپ های ح��وزه معدن بر صیان��ت از ذخایر معدنی
و جلوگیری از خام فروش��ی نیز تاکید کرد .وی معتقد اس��ت
خاک هرمز گران ترین خاک جهان اس��ت و فرم خوراکی این
خ��اک معروف به گلک برای تهیه ترش��ی ،س��س ،نان محلی
و لوازم ارایش��ی و بهداش��تی از ان اس��تفاده می شود .به گفته
کامبیز مهدی زاده هرمز بهشت زمین شناسان دنیاست .با دارا
بودن منابع منحصر به فرد زمین شناس��ی و معدنی ،باتوجه به
ژئوتوریس��م و تکیه بر ایجاد و توس��عه خانه ه��ای بوم گردی،
می تواند درامدزایی چشمگیری برای مردم منطقه ایجاد کند.
حمای�ت از اس�تارت اپ ها و طرح ه�ای نو در حوزه
معدن یکی از اهداف مورد نظر در سال های اخیر است،
در این زمینه چه اقداماتی انجام شده و ایا استارت اپی
بوده که به تولید محصول یا خدمت نهایی برسد؟
امس��ال در همین چند ماه پیش در راستای عملیاتی شدن
ای��ن هدف و نیز شناس��ایی گلوگاه های حوزه زمین شناس��ی،
مع��دن و صنایع معدنی این طرح ،فراخوانی منتش��ر ش��د .از
زمان اعالم فراخوان تا امروز طرح هایی نیز ارس��ال شده است.
شاخص ترین طرح های ارسالی نیز ساخت دستگاه حفاری تونل
با مقطع کوچک است که طبق براوردهای اولیه ،هزینه ساخت
ان کمتر از نصف دس��تگاه های وارداتی مش��ابه چین خواهد
ب��ود .از دیگر اقدام��ات عملیاتی صورت گرفت��ه ،اجرای مفاد
تفاهمنامه س��ه جانبه معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری،
معاونت معدنی وزارت صنعت ،معدن و تجارت و سازمان نظام
مهندسی معدن است .براساس این تفاهم بسته به نوع طرح ها
و ن��وع حمایت ها برای تس��ریع در پیش��برد اهداف مخترعان
و ن��واوران ،ای��ن معاونت از ابزارهای حمایت��ی باتوجه به عقد
تفاهمنامه اس��تفاده و انها را ب��ه مجموعه های مرتبط معرفی
می کن��د .ع�لاوه بر ای��ن ،به تازگی این معاون��ت از ایمینو نیز
حمایت هایی داش��ته اس��ت .برخی از طرح های با قابلیت اجرا
به فراخور ،برای بهره برداری از تس��هیالت و تجهیزات ،به این
مرکز معرفی خواهند شد.
چه برنامه ای برای جلوگیری از فروش خاک در نظر
گرفته شده است؟
در راستای تحقق منویات رهبر معظم انقالب در حوزه جزایر
هرمز و قشم ،تمرکز بر این جزایر را از اولویت های خود در طرح
توس��عه نواوری ها و فناوری های حوزه زمین شناسی ،معدن و
صنایع معدنی تعریف کردیم .به مثابه نخس��تین برنامه ،نسبت
به تهیه مس��تند رخس��اره زمین با هدف شناساندن و معرفی
ظرفیت های ژئوپارک ،ژئوتوریس��م و گردش��گری معدن اقدام
کردیم که نخس��تین قس��مت ان یعنی جزیره هرمز ،در ابان
برای رونمایی و نمایش عمومی اماده خواهد بود .مستندهای
بعدی این مجموعه ،معرفی و شناس��اندن «باداب س��ورت» و
جزیره قشم خواهد بود .برنامه مشخص این طرح طبق رسالت
معاونت علمی و فناوری ریاس��ت جمهوری ،تکیه بر فناوری ها
و نواوری ها ،به مثابه مهم ترین ابزار جلوگیری از خام فروش��ی
اس��ت .به این ترتیب ک��ه با بهره از ای��ن فناوری ها می توانیم
ارزش افزوده در داخل کشور ایجاد کنیم؛ یعنی به جای اینکه
خام فروش��ی صورت گیرد و به عنوان مثال سنگ خام از کشور
صادر شود و بعد از ایتالیا و اسپانیا همان سنگ فراوری شده،
به کشور وارد شود ،بهتر است بسترهایی با رویکردهای نواورانه
ل حاضر نیز شرکت هایی هستند
و فناورانه فراهم شود .در حا
که در این زمینه گام های موثری برداشته اند.
ای�ا ام�کان بازف�راوری و تکثی�ر یا س�اخت نمونه
ازمایشگاهی موادی که در خاک جزیره هرمز در صنایع
مختلف به کار برده می شود ،وجود دارد؟
خ��اک هرمز گران ترین خاک جهان اس��ت .از فرم خوراکی
این خاک معروف به گلک برای تهیه ترشی ،سس ،نان محلی
و لوازم ارایشی و بهداشتی استفاده می شود .باید از این خاک
صیانت و از خام فروش��ی جلوگیری شود تا ارزش افزوده برای
مردم ان منطقه در پی داش��ته باش��د .این امر همان گونه که
اش��اره کردم تنها با توسعه زیس��ت بوم فناوری و نواوری های
حوزه زمین شناس��ی ،معدن و صنای��ع معدنی و بهره از توان و
دانش شرکت های دانش بنیان ،قابل حصول خواهد بود.
برای مردم محلی طرح های جایگزین اشتغالزایی
دیده ش�ده تا ترغیب ش�وند دس�ت از ف�روش خاک
جزیره هرمز بردارند؟
بی ش��ک ما برای جلوگیری از خام فروشی مصر هستیم و با
تکی��ه بر ابزارهای فناورانه ،دانش بومی و توان جوانان کش��ور
به دنبال ایجاد اشتغال پایدار در این منطقه خواهیم بود .در این
راستا هدف اصلی توسعه گردشگری پدیده های زمین شناسی
و گردشگری معدن در نظر گرفته شده است .برای تحقق این
هدف باید نرم افزارهای گردش��گری ب��رای معرفی جاذبه های
زمین شناسی و معدن جزیره هرمز طراحی شود تا هنگامی که
گردش��گران به این منطقه سفر می کنند با سردرگمی مواجه
نش��وند و از خطرات احتمالی جغرافیایی نیز اگاه ش��وند تا در
کمتری��ن زمان بیش��ترین بهره را ببرند .ای��ن امر خود نیاز به
طراحی و توسعه زیرساخت های فناورانه برای معرفی هر پدیده
زمین شناس��ی در ای��ن منطقه دارد که به وس��یله ان می توان
اطالعات منحصر به فردی در اختیار گردش��گران منطقه قرار
داد .این امر خود سبب ایجاد اشتغال پایدار برای جوانان فناور
و صاحب��ان ایده در ان منطقه خواهد ش��د .در حال حاضر در
دوبی امارات برای جذب گردش��گر کوه مصنوعی ایجاد شده،
زی��را این منطقه هیچ نوع جاذبه گردش��گری و ژئوتوریس��تی
ندارد .ما در کش��ور و در جزایر خود از جمله هرمز که بهش��ت
زمین شناس��ان دنیاس��ت ،با دارا بودن مناب��ع منحصر به فرد
زمین شناسی و معدنی ،باتوجه به ژئوتوریسم و تکیه بر ایجاد و
توسعه خانه های بوم گردی ،می توانیم درامدزایی چشمگیری
برای مردم منطقه ایجاد کنیم .باتوجه به فرمایش رهبر معظم
انق�لاب درباره فقر و رنج مردم این منطقه ،این اقدام می تواند
کمک موثری به کاهش االم و فقر مردم ش��ریف جزیره هرمز
داشته باشد.
الودگ�ی هوا و س�فره های اب زیرزمینی توس�ط
پس�اب صنایع مس یکی از نگرانی ه�ای جدی در این
زمینه است .طرح ش�ما چه راهکاری برای کاهش این
الودگی ها در نظر گرفته شده است؟
به طور عمومی مس در اب ،غذا و هوا موجود است و در حالت
طبیع��ی هنگام خوردن ،نوش��یدن و تنفس ،ای��ن ماده را وارد
بدن می کنیم .البته این ماده چون عنصر کمیابی است ،مقدار
متناس��ب ان برای سالمت انسان ضروری است ،اما اگر میزان
ان در بدن از حدی باالتر رود ،سالمت را با خطر مواجه می کند.
در گذش��ته افرادی که در خانه هایی با لوله کشی مس زندگی
می کردند ،روزانه مقدار مس زیادی وارد بدن ش��ان می شد .در
زمین شناسی پزشکی به این مورد «تب فلز» گفته می شود و از
پیامدهای ان می توان به سوزش چشم و دهان ،سردرد ،تهوع،
اس��هال ،اسیب به کبد و کلیه ها اشاره کرد .به طور کلی اثرات
جانب��ی افزای��ش مس در بدن ،به ۴دس��ته اثرات حاد ،مزمن،
سرطان زایی و تولیدمثلی (نسلی) تقسیم بندی می شود.
یکی از راهکارهای این طرح تمرکز بر علم نوین زمین شناسی
پزش��کی اس��ت که کمتر مورد توجه قرار گرفته است؛ به این
ترتی��ب ک��ه با حمایت از طرح های نواوران��ه و فناورانه در این
حوزه ،تالش داریم از ایده های جدید به منظور ارتقا و توس��عه
رش��ته و نیز کاهش الودگی های بیماری های ناش��ی از عناصر
زمین شناسی همچون ازدیاد مس در بدن ،گام موثری برداریم.
کامبیز مهدیزاده
باید از خاک
جزیره هرمز
صیانت شود تا
از خام فروشی
ان جلوگیری
شود و
ارزش افزوده
برای مردم ان
منطقه در پی
داشته باشد
رشد بهره برداری از
واحدهای معدنی
خبر
خاک هرمز را خام نفروشیم
گروه معدن
editor@smtnews.ir
5
وزارت صنع��ت ،معدن و تج��ارت اعالم کرد:
امس��ال در دوره فروردی��ن ت��ا ش��هریور ۳۰۹
مجموعه معدنی افتتاح ش��د که در مقایس��ه با
مدت مش��ابه سال گذشته افزایش ۷.۷درصدی
دارد.
ب��ه گزارش ایرنا ،در ۶م��اه ابتدایی ۴۷۲ ،۹۹
پروانه اکتش��اف معدنی صادر شد که در مقایسه
با مدت مش��ابه سال گذشته افزایش 8درصدی
دارد .همچنین صدور گواهی کش��ف معدنی در
نیمه نخس��ت امسال به ۲۴۲فقره رسید که در
مقایسه با نیمه ابتدایی سال گذشته ۱.۳درصد
رش��د یافت.امارهای پیشین حاکی از فعالیت 5
هزار و ۶۰۰معدن در سطح کشور است که سال
گذشته ۴۱۰میلیون تن انواع مواد معدنی از انها
استخراج شد؛ ضمن اینکه مصالح ساختمانی ۶۰
تا ۶۵درصد کل مواد اس��تخراج شده را تشکیل
می دهند.
براساس برنامه پیش بینی شده وزارت صنعت،
معدن و تجارت قرار اس��ت میزان ذخایر معدنی
موج��ود ۲۰ت��ا ۲۵درصد افزای��ش یابد .ضمن
اینکه در امارهای قبلی میزان ذخایر شناس��ایی
ش��ده ۵۷میلیارد تن براورد شده بود که حدود
۳۷میلیارد تن ان قطعی و بقیه احتمالی است.
عالوه بر این پیش بینی ش��ده امسال بالغ بر ۳۰
درصد بر میزان اس��تخراج م��واد معدنی افزوده
ش��ود و براورد بیش از ۵۰۰میلیون تن ش��ده
است .وزارتخانه مزبور انتظار دارد تا پایان امسال
می��زان تولیدات معدن��ی در قالب جهش تولید
حداقل ۲۵درصد نس��بت به س��ال ۹۸افزایش
یابد. صفحه 5
6
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
صنایع معدنی
یادداشت
مخالفت
مجلسی ها با
قیمت گذاری
دستوری فوالد
مصطفی طاهری /نماینده مردم زنجان
و طارم در مجلس شورای اسالمی
ازموده را ازمودن خطاست
مرضیه احقاقی
editor@smtnews.ir
سیدجواد حسینی کیا
قیمت گذاری فوالد که از هفته های گذش��ته به طور مرتب
از سوی مسئوالن مطرح می شود با موافقت ها و مخالفت های
بس��یاری روبه رو اس��ت .اما باید اذعان کرد که تجربه سرکوب
قیمت ها تاکنون با نتیجه مثبتی همراه نبوده و س��ود ان به
جیب عده ای دالل رفته اس��ت .حاش��یه های پیرامون فوالد
به قدری زیاد ش��ده که در جلس��ات مجلس ش��ورای اسالمی
نی��ز م��ورد توجه قرار گرفته اس��ت .هفته گذش��ته ،علیرضا
رزم حس��ینی ،وزی��ر صنعت ،معدن و تج��ارت ضمن حضور
در مجلس ش��ورای اس�لامی به بیان گزارشی از عملکرد این
وزارتخانه پرداخت .بازار فوالد ،التهاباتی که بر ان سایه افکنده
و همچنی��ن قیمت گ��ذاری این محصول ،یکی از موضوعاتی
ب��ود ک��ه در این جلس��ه به ان پرداخته ش��د .هرچند پس از
اتمام جلس��ه غیرعلنی مجلس ،هریک از تولیدکنندگان در
حلقه ه��ای مختل��ف زنجیره تولید تالش کردند تا نتیجه این
جلسه را به نفع خود مصادره کنند .از یک سو فوالدسازان از
رد طرح قیمت گذاری دستوری فوالد خبر دادند و در همین
حال ،نوردکاران نیز تاکید کردند در این جلس��ه مقرر ش��ده
تا س��قفی برای رقابت قیمت فروش ش��مش در بورس کاال
تعیین شود .بنابراین برای شفاف شدن هرچه بیشتر موضوع
ب��ا نماین��دگان مجلس گفت وگو کردی��م و نظر انها را درباره
قیمت گذاری فوالد جویا ش��دیم .انچه مس��لم است بازگشت
ثبات به بازار فوالد ،هدف غایی تمام مسئوالن است.
کمبودها را برطرف کنیم
علی جدی
س��یدجواد حس��ینی کیا ،نماینده مردم سنقر و کلیایی در
مجلس ش��ورای اس�لامی در گفت وگو با
تاکید کرد:
ایراداتی در روند عرضه و تقاضای فوالد وجود دارد که زمینه
التهابات کنونی را فراهم کرده است .بنابراین الزمه رفع این
دست نابسامانی ها از بازار فوالد ،رفع چالش های موجود و نه
قیمت گذاری دس��توری اس��ت .این عضو کمیسیون صنایع و
معادن مجلس ش��ورای اس�لامی افزود :مجموع تولید فوالد و
محصوالت فوالدی کشور در سال جاری به حدود ۳۰میلیون
تن می رس��د .این درحالی اس��ت که مصرف داخلی این فلز
استراتژیک به مراتب پایین تر است؛ یعنی بخش عمده ای از
این تولید ،مازاد مصرف اس��ت؛ بنابراین گرانی فوالد به دلیل
کمبود عرضه ایجاد نمی ش��ود .در چنین شرایطی ،نمی توان
با قیمت گذاری اقدام به تنظیم این بازار کرد .وی در ادامه به
تشریح دالیل گرانی فوالد پرداخت و گفت :معافیت صادرات از
مالیات نخستین علتی است که زمینه بر هم خوردن عرضه و
تقاضا و درنتیجه رشد قیمت ها را فراهم کرده است .در همین
حال به مجوزهای کاغذی ،س��همیه دریافت مواد اولیه تعلق
می گیرد .درنتیجه برخی مواد اولیه را خریداری می کنند اما
به تولید محصوالت پایین دستی اختصاص نمی دهند .بلکه با
فروش این مواد اولیه در بازار ازاد و داللی ،سود قابل توجهی
را از ان خ��ود می کنن��د .کمب��ود عرضه فوالد در بازار داخلی
نیز در این التهابات اثرگذار بوده است.
بازنگری در مدیریت بازار فوالد
حسینی کیا در ادامه تاکید کرد :ما فاقد یک نظام رگوالتوری
در وزارت صنعت ،معدن و تجارت هستیم .بر همین اساس،
نظ��ارت درس��تی بر بازار ف��والد و میزان عرضه و تقاضای ان
انجام نمی شود .همین موضوع نیز بازار فوالد را با چالش های
اساس��ی روبه رو کرده اس��ت .به دلیل چالش های مطرح شده،
شمش فوالد با نرخ به مراتب باالتر از جهانی در بازار داخلی
به فروش می رسد .بنابراین باید ادعا کرد که رفع این مشکالت
ب��ا اقدامات مدیریتی ممک��ن خواهد بود .وی گفت :چنانچه
مجوزهای کاغذی شناس��ایی و حذف ش��وند ،در همین حال
س��امانه بهین یاب اصالح و تولیدکنندگان واقعی شناس��ایی
شوند ،قیمت ها به سطوح واقعی نزدیک و بدین ترتیب جایگاه
واقعی صنعت فوالد در کش��ور شناس��ایی خواهد شد .مجلس
شورای اسالمی نیز پیگیر رفع این مشکالت و التهابات موجود
است .کمیسیون صنایع و معادن نیز در تالش است تا طرحی
جامع برای رفع این چالش ارائه کند.
به التهاب در بازار فوالد پایان می دهیم
عل��ی ج��دی ،نماینده مردم ش��یروان در مجلس ش��ورای
اسالمی در گفت وگو با
و در پاسخ به سوالی مبنی بر
حاشیه هایی که درباره قیمت گذاری فوالد در مجلس شورای
اس�لامی مطرح ش��ده ،گفت :اخباری که مبنی بر مخالفت یا
موافقت با قیمت گذاری فوالد منتشر شده خالف واقع است.
در جلس��ه ای که با حضور علیرضا رزم حس��ینی ،وزیر صنعت،
معدن و تجارت ،برگزار شد ،مبحث قیمت گذاری فوالد مطرح
نش��د که با ان مخالفت ش��ود .تنها ش��خص وزیر گزارشی از
عملک��رد وزارت صنع��ت ،مع��دن و تجارت و وضعیت صنعت
فوالد ارائه داد .تعدادی از نمایندگان نیز به ارائه نظر پرداختند
مشکالت عرضه قطره چکانی شمش در بورس کاال
معاونت قضایی دادس��تان کل کش��ور در نامه ای به
وزی��ر صنعت ،معدن و تجارت ،خواس��تار حل س��ریع
مش��کل عرض��ه و توزیع عادالنه ف��والد در بورس کاال
ش��د .به گزارش تس��نیم ،در متن نامه سعید عمرانی،
معاون قضایی دادس��تان کل کشور چنین امده است:
کمب��ود عرضه به مقدار و مناس��ب ش��مش در بورس
کاال ،خطر بیکاری و ورشکس��تگی بعضی کارخانجات
را قریب الوق��وع کرده و رویه های ما متاس��فانه تکراری
و نوش��دارو بعد از مرگ س��هراب است .امار ۶۰تا ۷۰
ه��زار نف��ری کارکنان ای��ن حوزه در مع��رض نابودی
اس��ت و شیش��ه عمر بنگاه های تولیدی دست عده ای
خ��اص که خ��دا را بندگی نمی کنند و به هیچ صراطی
مس��تقیم نیس��تند ،افتاده است .س��نگ اهن سرمایه
این کش��ور ،ش��مش محصول ان و تمام زنجیره تولید
ب��ا ریال ایران تامین می ش��ود ،حق��وق کارگر کمتر از
ص��د دالر ،پس چرا قیمت گذاری بر مبنای دالر و چرا
تمای��ل به عرض��ه در داخل وجود ندارد؟! بس��یاری از
کارخانج��ات ن��وردی برای تامین م��واد اولیه و حفظ
کارگران حاضرند قیمت ش��مش را ب��ه دالر بپردازند،
چرا بیش از ۲س��ال اس��ت کار درست نمی شود ،چرا
مس��ئله به این س��ادگی که نه به تحری��م و نه به دالر
ارتباطی ندارد ،حل نمی شود؟ جناب اقای وزیر ،زانوی
ش��مش روی گلوی کارخانه ه��ای نوردی بوده و نفس
انها را به ش��ماره انداخته است ،انتظار از حضور دلگرم
جناب عالی حل س��ریع مشکل عرضه و توزیع عادالنه
فوالد بوده و هس��ت ،هر روز دس��تمان برای اعالم خبر
خوش در حوزه فوالد کوتاه تر شده است و از طرفی اب
در کوزه و ما گرد جهان می گردیم ،من بیش از هر چیز
مماش��ات و اتالف وقت را موجب این لجام گسیختگی
می دان��م؛ بنابراین قاطعانه اعالم می کنم دادس��راهای
ما با معرفی ریاس��ت س��تاد تنظیم بازار کشور امادگی
رسیدگی به جرائم اخاللگران در نظام اقتصادی کشور
را دارن��د ،ما نمی توانیم بنش��ینیم و ش��اهد تعطیلی و
بیکاری کارگران در حوزه فوالد باشیم.
بهره برداری از تصفیه خانه استحصال پساب شهری فوالد مبارکه
ارزو خدای�ی :پ��روژه اح��داث
تصفیه خانه اس��تحصال پس��اب ش��هری
ف��والد مبارکه به منظور اس��تفاده مجدد از
پس��اب های ش��هری ،کاهش الودگی های
زیس��ت محیطی ناشی از سرریز پساب های
شهری به محیط زیست و استفاده بهینه از
منابع اب��ی موجود در تصفیه خانه PU۲۱
ش��رکت ،تعریف و با انجام موفقیت امیز اقدامات الزم،
وارد ف��از راه اندازی کامل ش��د .ب��ه گزارش
از
اصفهان ،مدیر اجرای پروژه های انرژی و سیاالت فوالد
مبارکه با اعالم این خبر تاکید کرد :این پروژه با توجه
به مشکالت خشکسالی و کم ابی رودخانه زاینده رود و
به منظور تامین پایدار بخشی از اب موردنیاز شرکت و
همچنین در راستای مسئولیت های اجتماعی به منظور
بهب��ود فرایند زیس��ت محیطی در دس��تور کار ناحیه
انرژی و سیاالت قرار گرفت .علیرضا استکی در همین
باره گفت :در این زمینه قراردادی بین فوالد مبارکه و
ش��رکت اب و فاضالب استان اصفهان با موضوع خرید
پساب های شهرستان های مبارکه و لنجان منعقد شد
تا عالوه بر تامین بخشی از اب موردنیاز فوالد مبارکه،
کمک ش��ایانی به رف��ع الودگی های محیط زیس��تی
شهرهای اطراف انجام شود .وی از جمع اوری و تصفیه
پساب ها در ۴تصفیه خانه شهرهای زرین شهر ،مبارکه،
صفائیه و ورنامخواس��ت خبر داد و در تش��ریح این کار
اظهارکرد :این پس��اب ها در تصفیه خانه های یادش��ده
وارد فاز اول تصفیه می شوند و در ادامه به تصفیه خانه
اب ف��والد مبارکه ( )PU۱۳منتقل می ش��وند .پس از
ان با خط ۶۰۰میلی متری به تصفیه خانه اس��تحصال
پساب های شهری انتقال داده می شوند .این
در حالی است که فاز نخست این پروژه شامل
اح��داث مخ��زن ۳۰۰۰مترمکعب��ی و خط
انتق��ال ۶۰۰میلی مت��ری در واحد PU۱۳
در اردیبهش��ت س��ال ۹۷ب��ه بهره برداری
رس��یده اس��ت .وی با بیان اینکه در احداث
ای��ن تصفیه خان��ه از به روزتری��ن فن��اوری
موجود جهان ش��امل اشغال گیر ،سیستم تزریق مواد،
منعقدسازی ،سیستم ،DAFفیلترهای خودشوینده
و گندزدایی با اش��عه UVاستفاده شده ،گفت :بخش
عم��ده ای از ای��ن تجهی��زات از برتری��ن برندهای روز
جهان اس��ت که بعضا برای نخستین بار در کشور مورد
اس��تفاده قرار گرفته است .وی درباره مشخصات فنی
این پروژه گفت :پروژه احداث تصفیه خانه اس��تحصال
پس��اب ش��هری فوالد مبارکه در مساحتی حدود ۲۰
ه��زار مترمرب��ع و با هزینه ای افزون ب��ر ۴۰۰میلیارد
ری��ال و ۵میلیون یورو با ظرفیت ۱۵۰۰مترمکعب بر
ساعت و با قابلیت افزایش ظرفیت تا ۳۰۰۰مترمکعب
بر ساعت احداث شده است .به گفته استکی در ساخت
ای��ن تصفیه خانه از حداکثر توان ش��رکت های داخلی
به عنوان س��ازندگان تجهیزات ازجمله کابل ،تابلو برق،
جرثقیل ،مخازن ذخیره مواد ش��یمیایی و ...اس��تفاده
ش��ده است .اس��تکی در پایان خاطرنش��ان کرد :این
پروژه درحال حاضر تمامی مراحل پیش راه اندازی خود
را ط��ی ک��رده و درحال حاضر در ح��ال بهره برداری و
تصفیه پساب های شهری است و با راه اندازی این پروژه
امکان ارسال کامل پساب های شهرستان های مبارکه و
لنجان میسر شده است.
عکس:
طی ماه های گذش��ته بازار فوالد با تنش و
التهاب ه��ای قابل توجهی روبه رو بوده اس��ت.
فشار ناش��ی از این التهابات به مصرف کننده
نهایی وارد می ش��ود و رفع ان ضروری به نظر
می رسد .برای بازگش��ت ثبات به بازار فوالد،
دو راه حل وجود دارد؛ نخست انکه معامالت
کل زنجیره فوالد به طور کلی از بورس خارج
و در ادامه هزینه های تولید ،قیمت تمام شده،
س��ود و زیان هر حلق��ه از این زنجیره به طور
جداگانه محاسبه شود و منافع مردم به عنوان
مصرف کنن��ده نهای��ی نیز م��ورد توجه قرار
گی��رد .درنهایت هم قیمت محصوالت در هر
حلقه از این زنجیره مشخص شود .در همین
ح��ال ،خرید و فروش با قیم��ت باالتر از نرخ
مصوب نیز به عنوان جرم ش��ناخته شود و از
ان ممانعت به عمل اید.
راه حل دیگر این اس��ت که کل محصوالت
در حلقه ه��ای گوناگ��ون زنجیره ف��والد در
بورس عرضه ش��ود .بر همین اساس نیز مقرر
ش��ده طرح عرضه ۱۰۰درصدی محصوالت
زنجیره فوالد در بورس کاال مطرح و بررس��ی
شود.
درحال حاض��ر ،بخش محدودی از ش��مش
ف��والد و محص��والت نهایی ای��ن صنعت در
رین��گ معامالت بورس کاال عرضه می ش��ود.
از انجاک��ه تقاضا بر عرضه پیش��ی می گیرد،
همین عرض��ه محدود زمینه رقابت و رش��د
قابل توج��ه قیمت ه��ا را در معام�لات بورس
کاال فراه��م می کند .مابقی محصوالت نیز در
حاشیه بازار حتی با نرخ باالتر از قیمت کشف
ش��ده در بورس کاال به فروش می رس��د .در
چنین شرایطی ،نرخ نهایی فوالد و محصوالت
وابس��ته ب��ه ان حتی ب��ا نرخ ه��ای باالتر از
قیمت ه��ای بین الملل��ی در ب��ازار داخلی به
فروش می رسد .با توجه به ظرفیت قابل توجه
کشور در تولید فوالد و همچنین ظرفیت های
موج��ود برای تولی��د این فلز ،ف��روش فوالد
باالتر از ن��رخ جهانی در ب��ازار داخلی معنی
ندارد .بنابراین برای رفع این مشکل پیشنهاد
دادی��م کل محصوالت در ب��ورس کاال عرضه
شود .در همین حال ،چنانچه تولیدکننده ای
محصوالت خ��ود را خارج از بورس به فروش
رساند ،جرم انگاشته شود.
توجه به این نکته ضروری به نظر می رس��د
که س��ابقه قیمت گذاری دس��توری فوالد در
گذش��ته وجود داشته اس��ت .یعنی محدوده
قیمتی ب��رای فروش ش��مش در بورس کاال
تعیین ش��د و تولیدکنندگان فق��ط ملزم به
ف��روش محصول خ��ود در این ب��ازه قیمتی
بودن��د .هرچند ای��ن اقدام نتای��ج مثبتی را
به دنب��ال نداش��ت؛ چراک��ه اخت�لاف قیمت
فروش ف��والد در بورس کاال و حاش��یه بازار
به شدت افزایش یافت .درنتیجه فاصله قیمتی
قابل توجهی میان نرخ فروش شمش در بورس
و ب��ازار ازاد ایجاد ش��د و دیگر امکان کنترل
ان وج��ود نداش��ت .بنابراین بای��د اقرار کرد
سیاس��ت کنترل دستوری قیمت ها به نتیجه
مثبتی نمی رسد .در چنین شرایطی ،تنها راه
متضرر نش��دن تولیدکنن��ده و مصرف کننده
این است که عرضه فوالد افزایش یابد .بدین
معنی که در سایه رشد عرضه ،رقابت کمتری
ب��رای خرید ش��کل بگیرد و همی��ن موضوع
زمین��ه افت قیمت ها را فراهم کند .البته طی
ماه های گذشته بر عرضه هرچه بیشتر فوالد
در بورس کاال تاکید ش��ده اما فوالدسازان ما
تاکن��ون اقدام به عرض��ه محصوالت خود در
بورس کاال (براس��اس سهمیه مشخص شده)
نکرده ان��د .بنابراین پیش��نهاد دادیم با توجه
به م��ازاد ۵۰درص��دی تولید فوالد کش��ور
(در مقایس��ه با تقاضا برای مصرف این فلز)،
فوالدس��ازان موظف باش��ند ابتدا محصوالت
خ��ود را در ب��ورس عرضه کنن��د و چنانچه
خریداری نداشتند ،مجوز صادرات را دریافت
کنند .امید می رود در س��ایه اجرای سیاست
یادش��ده ،ثب��ات و ارامش به ب��ازار فوالد باز
گردد.
در چنین ش��رایطی از یک س��و با معضالت
ناش��ی از نرخ گ��ذاری دس��توری روب��ه رو
نمی ش��ویم و از س��وی دیگر ،انتظ��ار داریم
با رش��د عرضه ،ارامش و ثبات ب��ه این بازار
بازگ��ردد و زمینه افت قیمت ها فراهم ش��ود.
بنابراین به ش��خصه با تعیین س��قف قیمتی
برای فوالد و هر نوع دس��تکاری در قیمت ها
مخالف هس��تم و معتق��دم با رش��د عرضه،
تمامی مش��کالت و کمبودها در این زنجیره
برطرف خواهد شد.
قیمت گذاری فوالد از دستور کار خارج می شود
اما درنهایت هیچ تصمیم گیری نشد .جدی تاکید کرد :بازار
فوالد طی ماه های گذش��ته با التهابات ش��دیدی روبه رو بوده
است .این نوسانات از اهمیت ویژه ای برخوردار است .بر همین
اس��اس نیز مجلس ش��ورای اس�لامی به ان ورود کرده است.
وی راه ح��ل نهای��ی ب��رای رفع چالش ه��ای موجود را عرضه
محصوالت این زنجیره در بورس کاال دانس��ت .این نماینده
مردم در مجلس گفت :درحال حاضر رانت قابل توجهی در این
زنجیره وجود دارد؛ چنانچه تمایل به حذف رانت موجود در
بازار فوالد داشته باشیم ،باید تمامی تولیدات و به ویژه شمش
در بورس کاال عرضه شود .گفتنی است عرضه فوالد در بورس
کاال ،زمینه شفافیت و همچنین بازگشت ثبات به قیمت ها را
فراهم می کند .اما درحال حاضر شاهدیم که درصد جزیی از
فوالد در بورس کاال عرضه می ش��ود .مابقی این تولیدات نیز
در بازار ازاد به فروش می رسد.
تعیین سقف قیمت ضروری است
وی اف��زود :در تولی��د ف��والد از منابع غنی معدنی داخلی و
همچنین منابع انرژی ارزان اس��تفاده می ش��ود .تا جایی که
باید اذعان کرد نهاده های تولید مانند س��نگ اهن با حدود
قیم��ت ۵۰درص��د نرخ های جهانی در اختیار فوالدس��ازان
داخلی قرار می گیرد .نیروی انس��انی در کش��ور ما به مراتب
ارزان تر از سایر کشورهاست .درنتیجه نمی توان انتظار داشت
تولیدکنندگان صنایع پایین دستی فوالد ،شمش را با قیمت
جهانی و حتی باالتر از ان خریداری کنند .توجه به این نکته
ضروری به نظر می رس��د که فوالد فلزی پرمصرف اس��ت و در
صنایع ساخت وساز ،تولید لوازم خانگی و خودروسازی کاربرد
دارد .درنتیجه رش��د قیمت این فلز بر بس��یاری از محصوالت
پ��ر کارب��رد در زندگی مردم تاثی��ر منفی می گذارد؛ بنابراین
ب��ه اعتق��اد من تعیین س��قف قیمتی برای ف��روش فوالد در
بازار داخلی ضروری است .وی تاکید کرد برای جلوگیری از
هرگونه سوءاستفاده از این شرایط ،می توان کل عرضه فوالد
را ب��ه ب��ورس کاال منتق��ل کرد .در همین حال باید ش��رایط
تولی��د مصرف کنن��دگان داخلی ممیزی ش��ود و بر عملکرد
انها نظارت وجود داش��ته باش��د .در ادامه تمام فروش صنایع
پایین دس��تی نیز به بورس منتقل ش��ود .در چنین ش��رایطی
از متضرر ش��دن مصرف کننده نهایی جلوگیری و در همین
حال زمینه ورود افراد س��ودجو به این بازار گرفته می ش��ود.
جدی افزود :درحال حاضر الزام قانونی برای عرضه ۶۰درصدی
فوالد در بورس کاال برای فوالدسازان وجود ندارد .در چنین
ش��رایطی ،ثبات به این بازار باز نمی گردد .بر همین اس��اس
مجلس پیش��نهاد داده کل تولید فوالدس��ازان در بورس کاال
عرضه شود .انتظار می رود در چنین شرایطی خالهای موجود
برطرف ش��وند .وی در پایان تاکید کرد :تولید داخلی فوالد
ما به مراتب بیش��تر از تقاضای داخلی برای این فلز اس��ت .با
ای��ن وج��ود ،عرضه این محصول محدود و قطره چکانی انجام
می ش��ود .در چنین ش��رایطی ،الزام تولیدکنندگان به عرضه،
زمین��ه رف��ع التهابات و تنش های کنون��ی را در بازار این فلز
فراهم می کند.
سخن پایانی
از مجموع موارد یادشده اینطور برداشت می شود
ک��ه برای کنترل بازار فوالد و قیمت ها ،باید زمینه
عرض��ه همه محصوالت واس��طه ای و میانی فوالد
در بورس کاال فراهم ش��ود .در چنین ش��رایطی از
تگذاری دستوری نمی افتیم و
یک س��و به دام قیم
از سوی دیگر ،امکان بازگشت ثبات به بازار فوالد
و کاهش قیمت ها فراهم می شود. صفحه 6
سه شنبه
زیر تیغ
ویروس تاجدار!
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
اعالم کرده بود در چند روز اینده مسئولیت تنظیم بازار نهاده های دامی به
وزارت جهاد کشاورزی واگذار می شود .براساس این توافق قرار است عالوه
بر مسئولیت تنظیم بازار نهاده های دامی ،مسئولیت تنظیم بازار محصوالت
نهای��ی مرتبط از جمله مواد پروتئینی مانند گوش��ت قرمز ،گوش��ت مرغ،
محصوالت لبنی و صنعت روغن نباتی برعهده وزارت جهاد کشاورزی باشد.
همچنین مسئولیت تنظیم بازار کلیه کاالها به ویژه محصوالت کشاورزی و
کاالهای اساسی مرتبط با این بخش و مدیریت کلیه امور مربوطه صادرات
بررسی دالیل افزایش قیمت محصوالت شوینده در گفت وگوی
و واردات ای��ن کااله��ا در چارچوب مقررات جاری قان��ون تمرکز وظایف و
اختیارات مربوط به بخش کشاورزی ،برعهده وزارت جهاد کشاورزی خواهد
بود .وظیفه برنامه ریزی برای تامین ،تولید و توزیع و امور مربوط به تعدیل
قیمت در بازار و همین طور مسئولیت تامین و حفظ ذخایر راهبردی کاالی
منعق��ده و کلیه وظایف مرتبط با فرایند ثبت س��فارش ،تخصیص و تامین
ارز برای نهاده های دامی و س��ایر کاالهای کش��اورزی گروه ۲۱-۲۷برعهده
وزارت جهاد کشاورزی خواهد بود.
با فعاالن بازار
شوینده ها ۴۰درصد گران شدند
رئیس هیات مدیره انجمن صنایع شوینده ،بهداشتی و
ارایشی ایران اعالم کرد قیمت خمیردندان ،صابون ،مایع
دستشویی ،مایع ظرفشویی و شیشه پاک کن ۴۰درصد
و باقی اقالم بهداش��تی ۳۰درصد افزایش پیدا کرده که
این افزایش قیمت ها از امروز قابل اجرا است.
وی همچنی��ن از افزایش ۲۰ت��ا ۲۵درصدی تقاضای
م��واد ش��وینده در پی ش��یوع ویروس کرون��ا خبر داد و
تصریح کرد :کاالهای تولیدی ای��ن صنایع به وفور تولید
ش��ده و هیچ کمبودی در کش��ور وجود ندارد و در حال
حاضر ۲تا ۲.۵برابر نیاز و مصرف کش��ور ،ظرفیت تولید
در صنایع ش��وینده ،ارایشی و بهداشتی وجود دارد و در
پیمان صفردوست
editor@smtnews.ir
عکس :ایدا فریدی
در چن�د ماه اخیر و توس�عه ش�یوع ویروس کرونا ،مواد ش�وینده و بهداش�تی
اهمیت اس�تراتژیکی برای کشورها یافته ،زیرا به نوعی سالمت احاد جامعه در گرو
دسترس�ی به این مواد است .در موج اول همه گیری کرونا که با تعطیالت نوروز در
کشور ما مصادف شد ،فعالیت همه شرکت های این حوزه به طور تمام وقت و با تمام
ظرفیت باعث شد نیازهای کشور در مدت کوتاهی تامین شود و حتی صادرات نیز
در دس�تور کار این واحدها قرار گیرد ،ام�ا در هفته های اخیر زمزمه هایی مبنی بر
احتمال افزایش قیمت محصوالت شوینده و بهداشتی به گوش می رسید ،به طوری
که رئیس هیات مدیره انجمن صنایع ش�وینده ،بهداش�تی و ارایش�ی ایران نیز در
اخری�ن گفت وگوی خود ب�ا
،این افزایش قیمت را باتوج�ه به کاهش ذخایر
انباره�ا و افزایش قیمت مواد اولیه تولیدکنندگان ،دور از ذهن ندانس�ته بود .این
پیش بینی در مدت کوتاهی عملی ش�د و بختیار علم بیگی در گفت وگو با رسانه ها
خب�ر از افزای�ش قیمت ۳۰تا ۴۰درصدی مواد ش�وینده و بهداش�تی داد .اما این
افزایش قیمت تا چه حد براساس مولفه های کارشناسی بود و ایا میزان ان باتوجه
به توان مالی مصرف کننده صورت گرفته اس�ت؟! روزنامه
در گزارش خود به
بررسی این موضوع می پردازد .با ما همراه باشید:
قیمت ۶قلم محصول شامل پودر رختشویی دستی و ماشینی ،مایع
ظرفش��ویی ،مایع دستشویی ،خمیردندان و انواع صابون با افزایش
۴۰درصدی و بقیه محصوالت زیرگروه لوازم ش��وینده ،ارایش��ی و
بهداشتی با رشد ۳۰درصدی مواجه می شوند
ادامه تولید امکان پذیر نبود
۷ماه ابتدایی امسال برخی واحدهای تولیدی
عالوه ب��ر تامین نیاز ب��ازار ،موفق به صادرات
محصوالت خود به بازارهای هدف نیز شده اند.
علم بیگ��ی از افزای��ش ن��رخ ارز و تامی��ن
م��واد اولی��ه ،به عن��وان مهم ترین مش��کالت
تولیدکنندگان این صنف خبر داد و گفت :در
۶ماه نخست امس��ال قیمت مواد اولیه مورد
نیاز وابس��ته به پتروش��یمی ها بیش از ۲برابر و نرخ ارز
مورد نیاز برای سفارش واردات مواد اولیه افزون بر ۱۵۰
درصد رشد داشته و اگر مواردی همچون افزایش حقوق
کارگ��ران و کرایه های حمل ونقل را ب��ه این ارقام اضافه
کنیم ،با رشد قیمت های به مراتب باالتری در
امر تولید مواجه خواهیم بود.
علم بیگ��ی خاطرنش��ان کرد :ادام��ه فعالیت
تولیدکنندگان صنایع ش��وینده ،بهداش��تی و
ارایشی با قیمت های کنونی امکان پذیر نیست
و بیش��تر واحدها درخواس��ت افزایش قیمت
بی��ن ۶۰تا ۷۰درصدی برای محصوالت خود
داش��تند اما از انج��ا که محصوالت تولی��دی این صنف
مش��مول قیمت گذاری اجباری نیس��ت ،در جلس��ه ای،
ب��ا رعایت ضوابط س��ازمان حمای��ت مصرف کنندگان و
تولیدکنندگان ،رضایت فعاالن این صنف و تولیدکنندگان
ناگزیر از افزایش قیمت بودیم
سیدعبدالرضا مظفری ،فعال و کارشناس صنایع شوینده در
گفت وگ��و با
در ای��ن باره عنوان کرد :صنایع ش��وینده
و بهداش��تی کش��ور در طول این ماه ها ک��ه موج های مختلف
همه گیری ویروس کرونا در کش��ور ادامه داشت ،اجازه ندادند
قفس��ه های فروش��گاه ها از این مواد که وجود انها برای کشور
حیات��ی ب��ود ،خالی ش��ود و ب��ا افزایش ش��یفت های کاری و
بهره گیری از ذخایر اس��تراتژیک م��واد اولیه خود و همین طور
اس��تفاده از ظرفیت های خالی خط تولید ،نیازهای کش��ور را در زمینه
مواد شوینده و بهداشتی تامین کردند و حتی نیم نگاهی به صادرات این
محصوالت نیز داشتند.
مظف��ری ب��ا بیان این مطل��ب که با کاه��ش ذخایر ادام��ه این روند
امکان پذیر نبود ،یاداور ش��د :تامین م��واد اولیه ای که قیمت انها تحت
تاثیر ن��رخ ارز ،هفته به هفته افزایش می یابد ،عملی نبود و این صنعت
ناگزیر از افزایش قیمت محصوالت خود برای ادامه فعالیت بود.
وی در این باره خاطرنش��ان کرد :البته بدون شک این میزان افزایش
قیم��ت باتوجه به میزان افزایش قیمت مواد اولیه و قیمت ارز نمی تواند
رضایت تولیدکنندگان مواد بهداش��تی را به طور کامل جلب و زیان های
انه��ا در ط��ول این چند م��اه را جبران کند؛ با این ح��ال با همکاری و
همفکری های انجام ش��ده ،تصمیم بر این شد که با این میزان افزایش
ضمن اینکه از توقف خطوط تولید ش��رکت های تولیدکننده جلوگیری
می شود ،فشار کمتری در این شرایط سخت اقتصادی بر مصرف کنندگان
اعمال شود و مهم تر از هر دوی اینها ،کاال برای عرضه در کشور همچنان
وجود داشته باشد و کشور از این نظر دچار مشکل نشود.
این فعال حوزه تولید محصوالت شوینده و بهداشتی با اشاره به زیان
جمش��ید فروزش ،دبیر انجمن صنایع ش��وینده ،ارایشی و
بهداشتی ایران نیز در گفت وگو با
بیان کرد :ما در حال
حاضر در صنعت مواد ش��وینده مش��کالت اساسی در زمینه
تخصی��ص ارز داریم و از انجایی که تخصیص ارز به درس��تی
انجام نش��د ،می توانست این صنعت را در اینده نزدیک دچار
وقفه کند.
وی افزود :افزایش قیمت مسئله و مشکل بعدی شرکت های
تولیدکننده محصوالت ش��وینده اس��ت که فعاالن این حوزه را تحت فش��ار قرار داده
است .ما امسال باتوجه به شرایط ایجاد شده در فروردین ،افزایش قیمتی را در زمینه
محصوالت شوینده داش��تیم ،اما با شرایط موجود ،تولیدکنندگان نمی توانستند برای
م��دت طوالنی ای��ن قیمت ها را حفظ کنند .در واقع فعاالن این عرصه منتظر بودند تا
ثبات نس��بی در این حوزه حاکم شود تا پس از ان ،رایزنی های الزم برای بررسی های
مجدد انجام شود.
ف��روزش در این باره عن��وان کرد :افزایش هزینه های تولید و قیمت تمام ش��ده کاال
بیش از افزایش قیمت های کنونی اس��ت و عالوه بر اقالم و مواد اولیه وارداتی ،موادی
که از پتروشیمی های کشور نیز خریداری می کنیم ،تابعی از قیمت ارز و برمبنای ارز
نیمایی است .وی تاکید کرد :در مجموع می توان گفت همه مواد اولیه مورد نیاز صنایع
شوینده اعم از وارداتی و داخلی تابعی از قیمت ارز نیمایی است که در این ماه ها مدام
در حال افزایش بوده است.
دبیر انجمن صنایع ش��وینده ،ارایشی و بهداشتی ایران یاداور شد :وقتی قرار باشد
مبن��ای کار تولیدکنندگان ارز حاصل از صادرات باش��د که قیمت ان در برخی موارد
حتی از قیمت ارز ازاد نیز بیش��تر اس��ت ،این طبیعی است که تولیدکنندگان نتوانند
محصوالت خود را برای مدت طوالنی بدون تغییر قیمت ارائه دهند و ناگزیر از افزایش
قیمت خواهند بود.
روند افزایش قیمت ادامه دارد
جواد نیشابوری ،دبیر انجمن تولیدکنندگان
محصوالت ارایشی و بهداشتی خراسان رضوی
نیز با بی��ان اینکه طب��ق پیش بینی های ما،
افزایش قیمت در بازار مواد شوینده همچنان
ادام��ه خواهد داش��ت ،به ش��هرارا می گوید:
قیمت مواد اولیه و همچنین مواد پتروشیمی
باتوجه به افزایش نرخ دالر به ش��دت افزایش
یافته است .ازطرفی محدودیت واردات و نبود
مواد اولیه زیرساختی ،به دنبال اختالف وزارت صنعت،
معدن و تجارت و بانک مرکزی ،دلیل دیگر این افزایش
قیمت هاست.
به گفته او باتوجه به وضعیت کرونا نمی شود
تولی��د را کاه��ش داد؛ بنابرای��ن ش��رکت ها
اقدام ب��ه افزایش قیمت کرده اند و می گویند
مس��تندات الزم را ب��رای توجی��ه س��ازمان
تعزیرات دارند.
او می افزای��د :ح��دود ۱۵تولیدکننده مواد
ش��وینده در اس��تان داریم که ظرفیت تولید
انها مازاد بر نیاز استان است و مجوز صادرات
۳۰ت��ا ۴۰درصد این محصوالت تا پای��ان ابان صادر
شده است.
نیش��ابوری که خود یک��ی از تولیدکنندگان فعال در
ب��رای افزایش حداکثر ۴۰درصدی قیمت ها جلب ش��د.
ن کرد :قیمت ۶محصول ش��امل پودر رختشویی
وی بیا
دس��تی و ماش��ینی ،مایع ظرفش��ویی ،مایع دستشویی،
خمیردندان و انواع صابون با افزایش ۴۰درصدی و بقیه
محصوالت زیرگروه لوازم شوینده ،ارایشی و بهداشتی با
رشد ۳۰درصدی مواجه می شود .علم بیگی درباره قیمت
ح داد :حداکث��ر افزایش قیمت برای
خمیردن��دان توضی
خمیردندان ه��ای داخلی و همچنی��ن خمیردندان های
خارجی که در داخل کش��ور تولید می ش��وند ۲۸ ،هزار
تومان خواهد بود و گران ترین نوع این محصول با قیمت
۴۰هزار تومان به فروش خواهد رسید.
این افزایش نرخ قابل پیش بینی بود
ی که در این مدت متوجه تولیدکنندگان بود ،تاکید کرد:
مال
حقیقت این است که پیش از این افزایش قیمت ،شرکت های
تولیدکنن��ده در زیان بودند زیرا نرخ تم��ام نهاده های انها با
افزای��ش هفتگی روبه رو بود و حدود ۴ماه نیز از طرف دولت
هیچ ارزی برای واردات مواد اولیه اختصاص داده نمی ش��د و
تولیدکنندگان اکثرا برای تامین مواد اولیه مورد نیاز خطوط
تولید خود ،ارز را با قیمت ازاد تهیه می کردند که این موضوع
نیز باعث افزایش قیمت تمام شده کاال می شد.
افزایش قیمت پتروشیمی ها
مظف��ری در این باره گفت :محصوالت پتروش��یمی نیز در این مدت
به صورت هفتگی افزایش قیمت داشتند و پیگیری این موضوع به راحتی
از طریق بورس کاال امکان پذیر است .در این شرایط تولیدکننده باتوجه
به س��رمایه در گردش محدود در این صنعت ،بیش از این نمی توانست
متحمل زیان های مالی ش��ود و اگر افزای��ش قیمت در این حوزه انجام
نمی ش��د ،به زودی شاهد توقف بس��یاری از خطوط تولید در این حوزه
می بودیم .وی در این باره گفت :در حالی که تولیدکنندگان محصوالت
ش��وینده و بهداش��تی در این ماه ها تحت بیشترین فشارها از نظر مالی
و تامی��ن مواد اولیه بودند ،در کش��ور هیچ گونه کمب��ودی از نظر مواد
بهداش��تی و ش��وینده ها حس نش��د و این مواد باوجود همه مشکالت
به دست مصرف کننده می رسید.
مظف��ری در پایان تصریح کرد :کنت��رل قیمت و امکان تولید دو کفه
ی��ک ترازو هس��تند که باید در حال��ت متعادل قرار گیرن��د و هر گونه
حمای��ت بی دلیل از یک��ی از این دو کفه ،بر هم خوردن تعادل و تبعات
منفی اقتصادی در کشور را در پی خواهد داشت.
سخن پایانی...
حوزه صابون اس��ت ،تاکید می کن��د :در زمینه صابون
هن��وز افزای��ش قیمت رس��می اعالم نش��ده و درگیر
دریافت مجوزهای انجمن ارایش��ی و بهداش��تی برای
افزای��ش قیم��ت رس��می ۲۵درصدی در این دس��ته
هستیم.
وی می افزاید :یکی از مش��کالت م��ا در صنعت مواد
ش��وینده ،فعالیت کارگاه های زیرزمینی غیرمجاز است
که این مواد را ب��ا کیفیت نامطلوب وارد بازار می کنند
و ب��ه این صنع��ت ضربه می زنند .ما ای��ن موضوع را به
اداره بهداش��ت اطالع دادیم ،اما گفتند شناسایی اینها
در حوزه وظایف اداره بهداشت نیست.
7
هرچند گالیه های مصرف کنندگان در زمینه افزایش
قیمت محصوالت شوینده همچنان ادامه دارد اما به نظر
می رس��د با تدابیر اندیشیده ش��ده برای افزایش قیمت
این محصوالت ،فعال تولیدکنن��دگان قادر خواهند بود
خطوط تولید خود را فعال نگه دارند و به تولید بپردازند
اما نکته دیگری که باید به ان توجه داش��ت این اس��ت
که اگر رون��د بی ثباتی و افزایش نرخ ارز همچنان ادامه
داش��ته باش��د ،قیمت جدید محصوالت شوینده تا چه
زمانی در ب��ازار دوام خواهد اورد و ایا مصرف کنندگان
به زودی باز هم باید شاهد افزایش قیمت این محصوالت
باشند؟!
اگر افزایش
قیمت در این
حوزه انجام
نمی شد،
به زودی شاهد
توقف بسیاری
از خطوط تولید
در این حوزه
می بودیم
همه مواد اولیه
مورد نیاز صنایع
شوینده اعم
از وارداتی و
داخلی تابعی از
قیمت ارز نیمایی
است که در این
ماه ها مدام در
حال افزایش
بوده است
می توانیم
در صادرات
موفق باشیم
یادداشت
بازگشت وظایف
تنظیم بازار به
وزارت جهاد
کشاورزی
وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت ،معدن و تجارت تفاهمنامه ای در
دست امضا دارند که براساس ان وظایف تنظیم بازار کاالهای اساسی دوباره
به وزارت جهاد بازمی گردد و بخشی از مشکالت موجود مرتفع خواهد شد.
به گزارش مهر ،قرار اس��ت تفاهمنامه ای بین دو وزارتخانه جهاد کشاورزی
و صنعت ،معدن و تجارت امضا ش��ود که در صورت امضای ان مس��ئولیت
تنظیم بازار کاالهای اساسی دوباره به وزارت جهاد کشاورزی واگذار خواهد
ش��د .پی��ش از این مجید موافق قدیری ،عضو هی��ات نمایندگان اتاق ایران
بلیت های ارزان
مسدود شد!
انعقاد۱۴۳قرارداد
سرمایه گذاری در
شهرک صنعتی روزبدان
سیدمرتضی افقه
اقتصاددان و استاد دانشگاه
گرچه س��ازمان توس��عه تجارت روش های
تشویقی برای صادرکنندگانی که ایفای تعهد
ارزی داش��ته اند ،در نظر گرفت که براس��اس
می��زان توجهی ک��ه به انجام تعه��دات خود
داشتند ،به زودی از سوی این سازمان اعمال
می شود اما این سکه روی دیگری هم دارد.
در ای��ن زمین��ه گم��رک امکان اس��تفاده
از تس��هیالت و خدمات��ی مانن��د مس��یر
س��بز ،پذی��رش ضمانت ها و نظای��ر ان را از
صادرکنن��دگان س��لب خواه��د ک��رد و حق
اس��ترداد حقوق و ع��وارض گمرکی نیز برای
این افراد وجود نخواهد داشت و البته سازمان
ام��ور مالیاتی نی��ز معافیت ها و مش��وق های
مالیاتی را برای این دسته از صادرکنندگان از
دستور کار خارج خواهد کرد.
در همی��ن راس��تا در صورت��ی که ش��بکه
صرافی ه��ا به ای��ن دس��ته از صادرکنندگان
خدم��ات خرید ،فروش و نق��ل و انتقال ارز و
خدمات در خارج از کشور به صورت مستقیم
یا غیرمس��تقیم ارائه دهند ،متخلف شناخته
می ش��وند و صن��دوق ضمان��ت ص��ادرات و
س��ازمان راه��داری و حمل ونقل ج��اده ای و
س��ازمان بنادر و دریان��وردی از ارائه خدمات
به این افراد منع شده اند.
رویکرده��ای تنبیه��ی و تش��ویقی نظ��ام
اقتصادی توس��ط نهادهای باالدستی در این
راستا ش��کل می گیرند که سیستم اقتصادی
را از بحران خارج کنند که البته ممکن است
تصمیمات انه��ا نتیجه معکوس نیز داش��ته
باشد.
در واق��ع در این ش��رایط گرچ��ه تحریم و
محدودیت ه��ای ناش��ی از ان ،اصلی تری��ن
دلی��ل وضعی��ت فوق العاده اقتصادی کش��ور
شمرده می شوند اما باید پذیرفت که سیستم
سیاس��ت گذاری ،اجرای��ی و نظارت��ی در این
ح��وزه خود می تواند خواس��ته یا ناخواس��ته
مانعی ب��رای صادرات باش��د و معضلی برای
نظام اقتص��ادی ما که به خودی خود باتوجه
به تحریم ها دچار مش��کالت فراوانی اس��ت،
به شمار برود.
م��واد اولیه و کاالهای رس��وب ک��رده در
گم��رک کش��ور به دلیل موانع موج��ود برای
ترخیص انها در ش��رایطی که تولیدکنندگان
داخل��ی ب��ه انها نی��از دارند ،خ��ود می تواند
شاهدی بر این مس��ئله باشد که ما در بحث
ص��ادرات نیز با همین نوع مش��کالت و نبود
مدیریت ها روبه رو هستیم.
مشکالت در این حوزه بسیارند؛ کوتاهی ها،
عدم مدیریت ،ناکارامدی و تغییرات پی درپی
در س��طح مدیران در این سال ها باعث شده
است اسیب موانع داخلی صادرات کشور ،اگر
بی��ش از موانع خارجی نبوده ،کمتر از ان نیز
نباشد.
روزگاری مواردی مثل صدور بی حس��اب و
کتاب کارت های بازرگانی و بروز پدیده هایی
مث��ل کارت ه��ای یک بار مصرف ب��رای نظام
تج��اری کش��ور مش��کل ایج��اد می ک��رد و
امروز تعلی��ق و ابطال ه��ای بی دلیل و بدون
بررس��ی های کافی با حذف بازرگانان واقعی
ک��ه به دالی��ل متع��دد نمی توانن��د ارزهای
حاصل از ص��ادرات را به کش��ور بازگردانند،
به مشکالت بس��یار زیاد این روزهای تجارت
خارجی دامن می زند.
البت��ه این موضوع را هم در نظر بگیرید که
باوجود همه این مشکالت ما در حال حاضر با
وزارتخانه ای در حوزه صادرات سروکار داریم
که ماه ها بدون وزیر مسیر خود را طی کرد و
ضعف در تصمیم گیری های ان مشکالت این
حوزه را افزایش داد.
در این شرایط شاید اتخاذ تصمیماتی ورای
اختیارات وزارتخانه و حتی دولت بتواند گره
از این مش��کالت باز کند .شاید تشکیل یک
س��تاد ویژه ب��ا اختیارات وی��ژه و حتی باالتر
از دولت یکی از تصمیماتی باش��د که بتواند
برای رفع موانع داخلی مفید باشد و وضعیت
تجارت کشور را در این شرایط بهبود بخشد.
بخ��ش خصوصی در حوزه تجارت می تواند
ب��ا ابتکاراتی ک��ه تاکنون نیز ب��ه خرج داده،
مس��یر صادرات خود را ب��از کند و به فعالیت
بپردازد و برای این کار فقط الزم است موانع
داخلی را از پیش پ��ای این فعاالن اقتصادی
برداریم و به انه��ا در این زمینه اختیار عمل
بدهیم. صفحه 7
8
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
بازار و اصناف
یادداشت
لزوم
تجدیدنظر
در اولویت ها
حسین یوسفی علوی /نایب رئیس
کانون کارکنان داروخانه های کشور
جاده لغزنده تعطیلی های کرونا برای اصناف
زیر تیغ ویروس تاجدار!
پیمان صفردوست
editor@smtnews.ir
تاالرها و
تاالرداران تمام
داشته های
خود را از دست
داده اند و دیگر
نمی توانند به
روزهای عادی
خود بازگردند
باوجود وعده های
عملی نشده
دست اندرکاران
برای حمایت
از اصناف
اسیب دیده از
کرونا ،فعاالن
حوزه اصناف
برای حفظ
سالمت مردم،
همچنان تابع
پروتکل های
بهداشتی
هستند
براساس مصوبه ستاد ملی مقابله با کرونا ،فعالیت گروه های شغلی ۳ ،۲و ۴در ۴۳شهرستان وضعیت قرمز کرونایی
از روز گذش��ته ممنوع ش��ده و این دست ه از کسب وکارها و گروه های شغلی تا یک هفته امکان فعالیت نخواهند داشت.
این مصوبه در پی افزایش امار ابتال به ویروس کرونا و عبور تعداد مرگ ومیر در کش��ور از مرز ۳۳۰نفر به دلیل ابتال به
این ویروس اجرایی ش��د .این محدودیت ها در حالی به عنوان یکی از اخرین راهکارهای کش��ور در مقابله با این ویروس
انتخاب شد که کاهش نسبی امار ابتال و مرگ ومیر پس از موج اول این بیماری ،امید کنترل ان را به مردم می داد.
این تعطیلی ها و محدودیت ها تنها راه پیش روی کش��ور در مقابله با این ویروس به نظر می رس��د و دولت اعالم کرده
در صورت بی توجهی و ادامه فعالیت ،این مش��اغل مش��مول جرایم س��نگین و تعطیلی بلندمدت خواهند ش��د؛ اما از
س��وی دیگر ش��اید مشاغلی که ماه های زیادی در مواجهه با این ویروس ،همچنان چراغ واحدهای خود را باوجود همه
ی یک هفته ای ،دیگر قادر به بازگشت به فعالیت نباشند و کشور پس
مش��کالت روشن نگاه داش��ته بودند ،با این تعطیل
از کنترل بحران کرونا با بحران دیگری در حوزه کس��ب وکار روبه رو ش��ود .این تعطیلی ها در حالی اهالی کسب وکار در
کش��ور را تحت فشار شدید اقتصادی قرار می دهد که دولت هنوز به تعهدات خود در زمینه جبران خسارت های ناشی
از تعطیلی های کسب وکارها در موج اول کرونا نیز به درستی عمل نکرده است! با این وضعیت باید دید چه اینده ای در
انتظار بازار کسب وکار اصناف مختلف کشور خواهد بود .با گزارش
در این خصوص همراه باشید:
براساس مصوبه ابالغی ستاد ملی مدیریت و مقابله با بیماری کرونا مشاغل
به 4گروه تقسیم شده اند که برمبنای وضعیت شهرها به فعالیت شان ادامه
می دهند .در این مصوبه 4رنگ برای نش��ان دادن وضعیت شیوع کرونا در
استان های مختلف مشخص ش��ده و مطابق ان رنگ برای فعالیت 4گروه
شغلی در ان استان ها تصمیم گیری می شود.
فهرس��ت کس��ب وکارها و گروه ش��غلی ۲که کمی گس��ترده تر است و
به تازگی مشمول اعمال محدودیت شدند ،به مراکز خرید ،پاساژها ،مال های
ف��روش غیرمواد غذایی ،مراکز ش��ماره گذاری اتومبیل ،مراکز تهیه و طبخ
غ��ذا با پذیرش مش��تری ،مراکز متبرکه و زیارتگاه ها ،مس��اجد و مصالها،
مراکز تمرین و انجام مس��ابقات ورزشی ،مراکز فروش لوازم خانگی ،قنادی
و شیرینی فروش��ی ها ،ابمیوه و بستنی فروشی ها ،ارایشگاه های مردانه ،بازار
گروه های شغلی ۳ ،۲و ۴کدام مشاغل هستند
فروش خودرو ،فرش و موکت فروش��ی ها ،خدمات چاپ دیجیتال ،تزئینات
داخلی ساختمان ،کادویی فروشی ها ،اسباب بازی فروشی ها ،عمده فروشی و
خرده فروشی پوشاک ،پارچه فروش��ی ها ،پرده سراها ،مراکز فروش مبلمان،
کی��ف و کفش ،مراکز ف��روش لوازم التحری��ر ،خیاطی و خ��رازی ،اتلیه و
عکاسی ها ،مشاوران امالک ،فروشگاه های لوازم ارایشی و بهداشتی و مراکز
فروش و عرضه خشکبار و اجیل اختصاص دارد.
گروه ش��غلی ،۳مدارس ،دانش��گاه ها ،حوزه های علمیه ،اموزش��گاه های
فنی حرف��ه ای ،زبان س��راها ،اموزش��گاه ها و کتابخانه ه��ا ،مهدکودک ه��ا،
اس��تخرهای سرپوش��یده ،س��ینما و تئاتر ،موزه ها و باغ موزه ه��ا ،تاالرهای
پذیرایی ،ارایش��گاه های زنانه و س��الن های زیبایی و کاهش فعالیت مترو و
حمل ونقل عمومی درون شهری را شامل می شود.
دیگر برای تاالرداران فرقی نمی کند
خس��رو ابراهیمی نی��ا ،رئی��س اتحادی��ه
ت��االرداران ته��ران ک��ه از هفته ه��ای پیش
نس��بت به نوع اتخاذ تصمیمات برای تعطیلی
کسب وکار گالیه داشت ،در گفت وگو با
عنوان کرد :نام تاالرهای پذیرایی ماه هاس��ت
که در فهرست تعطیلی های ناشی از کرونا قرار
دارد و مصوب��ه جدی��د تاثیری بر وضعیت این
صنف ورشکس��ته نخواهد داشت .وی در این باره افزود:
تاالره��ای پذیرای��ی در این ۸ماه هم��واره جزو اماکنی
بودند که باید برای حفظ س�لامت مردم تعطیل ش��وند،
در حالی که رس��توران ها ،فست فود ها و مراکز تهیه غذا
به کار خود ادامه می دادند و مردم مراسم خود را به جای
تاالرها در رس��توران ها و بدون رعایت نکات بهداش��تی
در زمین��ه ویروس کرونا برگ��زار کردند .ابراهیمی نیا در
این باره خاطرنش��ان کرد :تاالرها می توانستند با رعایت
پروتکل های بهداش��تی در این م��دت به کار خود ادامه
دهند و ش��اید اگر این اتف��اق می افتاد ،امروز موارد ابتال
ب��ه کرون��ا و میزان مرگ ومیر کمتر از ای��ن بود .در واقع
تعطیل��ی دائمی تاالرها در این م��دت نه تنها به کنترل
ش��یوع این ویروس کمکی نکرد ،بلکه با انتقال مراسم ها
به رستوران ها و غذاخوری هایی که هیچ گاه مشمول این
تعطیلی ها نشدند ،به تکثیر ویروس کرونا نیز دامن زد .این
تصمیم غلط سیاست گذاران این حوزه باعث شده مراسم
ب ه جای محل تخصصی ان در رستوران ها ،سفره خانه ها و
غذاخوری های فاقد استانداردهای الزم برگزار
ش��ود مردم نیز بیش��تر در مع��رض ابتال قرار
گیرند .رئیس اتحادیه تاالرداران تهران درباره
حمایت دولت از تاالرداران در ایام همه گیری
وی��روس کرونا نیز عنوان ک��رد :در این مدت
هی��چ گونه حمایت تاثیرگذاری از فعاالن این
حوزه انجام نش��ده است .در این مدت تاالرها
و تاالرداران تمام داش��ته های خود را از دس��ت داده اند و
دیگ��ر نمی توانند به روزهای ع��ادی خود بازگردند .وی
درباره مصوبه اخیر س��تاد مل��ی مقابله با کرونا مبنی بر
ممنوعی��ت فعالیت گروه های ش��غلی ۳ ،۲و ۴به مدت
یک هفته نیز یاداور ش��د :تاالرها در این 8ماه فعالیتی
نداش��ته اند که این تعطیلی های جدید در کار انها تاثیر
داش��ته باش��د .تاالرها در حال حاضر به ورشکس��تگی
واقع��ی رس��یده اند و تعطیلی یا دای��ر بودن یک هفته ای
ب��رای انها تفاوتی ندارد .امروز تعداد زیادی از تاالرداران
با حکم های تخلیه ،چک های برگش��تی ،پیگیرد قانونی
و امثال این موارد روبه رو هس��تند و به نظر می رسد پس
از پای��ان دوران همه گیری ویروس کرونا ،با از بین رفتن
این کسب وکار در کشور ،تعداد زیادی به امار افراد بیکار
در جامعه افزوده شود .ابراهیمی نیا در پایان تصریح کرد:
در ه��ر ح��ال تاالرداران در طول ای��ن ماه ها با پیروی از
دس��تورالعمل های صادر شده ،سعی در حفظ سالمت و
ارامش در جامعه داشته و دارند.
عکس :ایدا فریدی
بح��ث واکس��ن انفلوان��زا همچن��ان داغ
اس��ت و گروه ه��ای مختل��ف اظهارنظرهای
گوناگونی درباره دریافت این واکس��ن انجام
می دهند.
گروه ه��ای در معرض خط��ر که در اولویت
دریافت این واکسن هستند ،مشخص شده اند
ام��ا گویا نام یک��ی از گروه ه��ای در معرض
خط��ر ک��ه پرس��نل فع��ال در داروخانه های
کش��ور هس��تند ،از این فهرس��ت جا افتاده
است؛ فهرس��تی که گرچه باتوجه به امکانات
موجود در کشور و گروه های در معرض خطر
تدوین شده اما ش��رایط خاص داروخانه ها را
در همه گی��ری بیماری هایی مثل انفلوانزا در
نظر نگرفته است.
پرس��نل داروخانه ه��ا به دلی��ل مواجه��ه
مس��تقیم ب��ا بیم��اران مختلف هم��واره در
همه گیری ه��ا یکی از گروه ه��ای در معرض
خطر ابتال تلقی می ش��وند اما امسال نام انها
در فهرس��ت اولویت دریافت واکسن انفلوانزا
وج��ود ن��دارد و این روند ممکن اس��ت به از
دست رفتن یکی از گروه های فعال در معرض
خطر در این بیماری منجر شود.
در واق��ع گالی��ه اصل��ی م��ا از نهاده��ای
سیاس��ت گذار و ذی رب��ط ای��ن اس��ت ک��ه
باوج��ود خطر ابتال به انفلوانزا برای پرس��نل
داروخانه ه��ا ،ای��ن گروه نس��بتا ب��زرگ در
اولویت بندی گروه های در معرض خطر جایی
ندارند ،در حالی که باتوجه به جایگاه ش��غلی
همواره در ارتباط مستقیم با بیماران مبتال و
در معرض ابتال قرار دارند.
انتظ��ار ما این ب��ود ک��ه کادر داروخانه ها
که غیر از پزش��ک داروس��از ش��امل چندین
تکنیسین هستند ،مش��مول دریافت واکسن
رایگان انفلوانزا ش��وند اما این اتفاق تا امروز
نیفت��اده و ای��ن گ��روه در فهرس��ت دریافت
واکسن قرار نگرفته اند؛ مسئله ای که می تواند
مش��کالت جدی در عرصه خدمت رسانی به
بیماران را در پی داشته باشد.
در هر حال پرسنل ش��اغل در داروخانه ها
در خط مقدم مواجهه ب��ا بیماری قرار دارند
و ابت�لای انه��ا ب��ه بیماری های��ی از جمله
انفلو ان��زا می تواند در چرخه خدمت رس��انی
ب��ه جامعه خلل ایجاد کن��د و نیروهای فعال
در این بخش را با مش��کالت ف��راوان مواجه
سازد.
حضور مداوم این افراد برای ارائه سلس��له
خدمات��ی از نس��خه پیچی ت��ا مش��اوره های
داروی��ی ،ل��زوم در اولویت ق��رار گرفتن این
گ��روه را در موضوع دریافت واکس��ن ها بیش
از پیش می کند که این نکته باید مورد توجه
دست اندرکاران قرار گیرد.
ب��ر اس��اس انچه تاکن��ون اعالم ش��ده در
ح��ال حاضر گروه های هدف واکسیناس��یون
انفلوانزا ش��امل کودکان زیر ۶سال و باالی
۶م��اه ،س��المندان باالی ۶۰س��ال ،مادران
ب��اردار ،اف��راد دارای بیم��اری زمینه ای مثل
HIVو انواع س��رطان هایی که تحت درمان
شیمی درمانی اند و سیستم ایمنی انها ضعیف
ش��ده ،بیماران مزم��ن قلبی-عروقی ،دیابت،
فش��ار خ��ون ،بیماری ه��ای مزم��ن ریوی و
همین طور کادر پرس��نلی بهداشت و درمان
که در مواجهه با بیماران هس��تند و به سایر
گروه ه��ای جامع��ه ارائه خدم��ت می کنند،
می شود.
واکس��ن رایگان امس��ال نیز شامل پرسنل
با اولویت پرس��نلی که در بخش های با خطر
ب��اال کار می کنند ،مادران ب��اردار ،گروه های
مشخص سازمان بهزیستی و همین طور اداره
زندان ها است.
س��همیه ای نی��ز ب��رای بیم��اران خ��اص
ش��امل افراد سرطانی ،تاالس��می ،هموفیلی
و اف��راد پیوند عضو در نظر گرفته ش��ده که
ب��ا هماهنگ��ی معاونت درمان دانش��گاه های
علوم پزش��کی ب��ه مراکزی ک��ه پرونده های
فعال پزش��کی دارند تحویل ش��ده و بیماران
پ��س از فراخ��وان مورد تزریق واکس��ن قرار
می گیرند.
در ه��ر ح��ال و ب��ا در نظر گرفت��ن تمام
محدودیت های موجود در میزان واکسن های
موجود در کش��ور ،به نظر می رس��د نهادهای
باالدس��ت حوزه سالمت باید تجدیدنظرهایی
در زمین��ه اولویت ه��ای واجد ش��رایط برای
دریافت واکسن انفلوانزا انجام دهند تا فعاالن
این حوزه بتوانن��د خدمات مطلوب تری را به
مراجعان و بیماران ارائه کنند.
ذخیره ۶۰هزار
تن روغن خام
در گمرکات
دبیر انجمن صنفی صنایع روغن با بیان اینکه تمام کارخانجات روغن
در تامین مواد اولیه دچار مش��کل هستند ،گفت :مشکل اصلی ما بحث
تخصیص ارز قابل انتقال است.
امیرهوشنگ بیرش��ک ،در گفت وگو با مهر در واکنش به توقف تولید
روغ��ن بهش��هر به دلیل تامین نش��دن ارز توس��ط بان��ک مرکزی برای
واردات روغن خام و عرضه نش��دن روغن خام به میزان مورد نیاز توسط
شرکت بازرگانی دولتی ایران اظهارکرد :وزارت صنعت ،معدن و تجارت
واردکنندگان را به بانک مرکزی معرفی کرده اما مش��کل ،تخصیص ارز
قابل انتقال اس��ت .در واقع مهم این اس��ت که ارز تخصیص داده ش��ده
قابلیت انتقال داشته باشد در غیر این صورت فایده ای ندارد.
وی ب��ا بیان اینکه هم اکن��ون ۶۰هزار تن روغن خام در گمرکات دپو
ش��ده ،افزود :حدود 2ماه اس��ت که این روغن ها در گمرکات مانده اند و
مشکل همان بحث تخصیص ارز قابل انتقال است و مرتب در حال رایزنی
و پیگیری هس��تیم تا این مشکل رفع شود .دبیر انجمن صنایع روغن با
اش��اره به اینکه ذخایر روغن خام کارخانجات باید به حدود مش��خصی
برس��د تا کارخانه بتواند تولید را اغاز کند ،اف��زود :به دلیل کمبودهایی
که وجود دارد کارخانه بهش��هر برای م��دت ۹روز اعالم تعطیلی کرده
است .بیرش��ک با بیان اینکه تمام صنعت روغن کشور با مشکل مواجه
ش��ده ،گفت :از نظر وزنی واردات روغن خام ۵۰درصد کاهش داشته و
ارزهای تخصیص داده شده یا به سختی قابل انتقال هستند یا اصال این
قابلیت را ندارند.
گروه شغلی ۴نیز شامل همایش ها ،برگزاری مراسم اجتماعی ،فرهنگی
و مذهبی ،مدارس شبانه روزی ،باش��گاه های ورزشی مربوط به ورزش های
پربرخورد از جمله کشتی ،کاراته و جودو ،کافه ها ،چایخانه ها و قهوه خانه ها
ب��ا عرضه مواد دخان��ی ،باغ وحش ها ،ش��هربازی ها و مراک��ز تفریحی ابی
می ش��ود .محدودیت ها در گروه های ش��غلی ذکر ش��ده در حال��ی از روز
دوش��نبه اعمال ش��ده که گروه ش��غلی یک امکان ادام��ه فعالیت دارد .بر
این اس��اس مش��اغل حیاتی و ضروری مرتبط با زندگی روزمره مردم نظیر
مراکز امدادی و درمانی ،اورژانس ها ،مراکز امنیتی ،مراکز اداری و خدماتی،
فروش��گاه های زنجیره ای ،س��وپرمارکت ها و مراکز تامین ارزاق و مایحتاج
عموم��ی ،نانوایی ها و داروخانه ها طی این مدت باز هس��تند و می توانند به
فعالیت و ارائه خدمات بپردازند.
خیلی ها برنمی گردند
گرچ��ه تعطیلی ه��ای یک هفت��ه ای قبل��ی
بو کارهای س��طح ۳
تهران تنها محدود به کس��
ش��د و بس��یاری از اصناف از جمله رس��توران و
سلف سرویس ها همچنان در فهرست تعطیلی ها
نبودن��د ،اما مصوبه جدید س��تاد مل��ی مقابله با
کرونا ش��امل این کس��ب وکارها هم می ش��ود و
صاحبان این مش��اغل را نیز با زیان مالی مواجه
می کن��د .س��یدعلی اصغر میرابراهیمی ،رئی��س اتحادیه
صنف دارندگان رس��توران و سلف س��رویس های تهران در
این ب��اره در گفت وگو با
گفت :تعطیلی های اعمال
شده گذش��ته نیز که در ظاهر شامل رستوران ها نمی شد،
ی به این صنف وارد
اسیب خود را باتوجه به کاهش مشتر
ک��رد و حال با تعطیلی های جدی��د باید دید چه روز هایی
در انتظ��ار رس��توران داران خواه��د ب��ود .وی در این باره
خاطرنش��ان کرد :ما در کنار تعطیلی های اعمال ش��ده با
افزایش دس��تمزد کارگران و ب��اال رفتن نرخ مواد اولیه نیز
مواجه بوده ایم که حاش��یه س��ود را در این صنف به شدت
تح��ت تاثیر ق��رار داده اس��ت؛ بنابراین نمی ت��وان انتظار
داش��ت واحدهای این صنف که ملک بس��یاری از انها نیز
اس��تیجاری اس��ت و با افزایش اجاره بها مواجه شده ،بعد از
ای��ن تعطیلی های پی درپی ب��دون کمک بتوانند به راحتی
روی پ��ای خود بایس��تند .میرابراهیمی درباره کمک های
دولتی به اصناف اس��یب دیده از کرونا گفت :با اینکه صنف
ما در فهرست اصناف اسیب دیده از همه گیری کرونا بوده
تسهیالت کرونا چقدر به داد اصناف رسید؟
پرداخت تسهیالت کرونایی به اصناف اسیب دیده یکی از
راهکارهای حمایتی دولت بوده که اجرایی شده اما همچنان
میزان رضایت از ان با اما و اگرهایی همراه است .تاکنون ۱۴
گروه شغلی مشمول دریافت تسهیالت حمایتی به مشاغل
اسیب دیده از کرونا شناخته شدند و متقاضیان این وام باید
به ش��عبی که در س��امانه بیمه بیکاری اعالم شده ،مراجعه
و تس��هیالت خود را دریافت کنند .البته این تس��هیالت به قاسم نوده فراهانی
واحده��ا و کارگاه های��ی اختصاص می یابد ک��ه نیروهای کار در انها ش��اغل و بیمه
باشند؛ در واقع مبنای پرداخت ،شاغل بودن نیروی کار و تعدیل نشدن فرد و داشتن
بیمه پ��ردازی تا قبل از ش��یوع کرونا اس��ت .طبق اعالم اتاق اصن��اف ایران حدود ۲
میلیون و ۳۰۰هزار نفر در بخش های غیرمشمول و حدود ۲میلیون و ۸۰۰هزار نفر
در بخش های مش��مول دریافت تسهیالت شاغل هستند و خسارت ماهانه تعطیالت
ناشی از کرونا برای واحدهای صنفی بیش از ۲۶هزار میلیارد تومان بوده است .با این
حال به نظر می رسد این تسهیالت ان طور که انتظار می رفت درمانی برای مشکالت
گس��ترده ناش��ی از شیوع ویروس کرونا نبوده اس��ت .نیمه های مهر هم رئیس اتاق
اصناف تهران در گفت وگو با برنامه چالش رادیو اقتصاد گفت :تنها ۱۱درصد کسانی
که برای اخذ تس��هیالت کرونا ثبت نام کرده بودند ،موفق به دریافت این تس��هیالت
شدند .قاسم نوده فراهانی با اشاره به اینکه شیوع ویروس کرونا در کسب وکار و تجارت
دنیا و ایران اثرگذار بوده ،افزود :تعداد زیادی از واحدهای صنفی کشور تعطیل شده اند
که از جمله انها می توان به تاالرهای پذیرایی اش��اره کرد که کامال تعطیل هس��تند.
از طرفی وعده هایی داده ش��ده که بانک مرکزی و س��ازمان
تامین اجتماعی باید انها را عملیاتی کنند .اجرای وعده های
مزبور مش��روط بر ان بوده که کارمندان و نیروهای ش��اغل
اخراج نش��وند و بیمه بیکاری هم به مش��موالن تعلق پیدا
کند .عالوه بر این مقرر شده بود تسهیالت کم بهره پرداخت
ش��ود اما درصد بسیار کمی از وعده های موردنظر عملیاتی
حسین طاهرمحمدی ش��ده که پاسخگو نبوده اس��ت .رئیس اتاق اصناف تهران با
تاکید بر اینکه اصناف یک س��وم جمعیت کش��ور را تشکیل می دهند و ۱۷.۵درصد
مالیات کشور را می پردازند ،اظهار کرد :اکنون وزارت امور اقتصادی و دارایی مالیات
سال ۹۲برخی اصناف را مطالبه می کند ،در حالی که االن زمان مطالبه این مالیات
نیس��ت .در س��ال جهش تولید حداقل خواسته اصناف این است که در زمینه تامین
مواد اولیه تولید و حمایت از تولید کنندگان یک سری اقدامات انجام شود ،در حالی که
هم اکنون مشکالتی در حوزه مواد اولیه وجود دارد .دبیر اتاق اصناف ایران هم به نکته
دیگری برای نحوه حمایت دولت و پرداخت تسهیالت اشاره کرد و معتقد است درصد
اس��یب دیدگی اصناف مختلف از ش��یوع کرونا متفاوت است و پرداخت تسهیالت و
نحوه حمایت از انها نیز باید براساس درصد اسیب باشد .حسین طاهرمحمدی درباره
پیش��نهاد کاهش مالیات واحدهای صنفی اسیب دیده نیز گفت :براساس ماده ۱۶۵
قانون مالیات های مس��تقیم تمام یا بخشی از بدهی مالیاتی کسر یا تقسیط می شود
که الزم اس��ت اصناف از این امتیاز قانونی اگاه ش��وند و از س��وی دیگر امکان عملی
برای رسیدگی سریع ،کم هزینه و بدون تبعیض برای مودیان مالیاتی فراهم شود.
و قاعدتا باید مورد حمایت دولت قرار می گرفت،
تا به حال کمک قابل توجهی در این زمینه انجام
نش��ده و همکاران ما همچنان با مشکالت مالی
فراوان روزگار می گذرانند و با این وضعیت ممکن
است تعداد زیادی از فعاالن این صنف مجبور به
تعطیل کردن دائم واحدهای خود ش��وند .وی با
اعالم این مطلب که از اغاز امسال تا امروز حدود
۲۰تا ۳۰درصد فعاالن حوزه رستوران داری با باطل کردن
مجوز کس��ب وکار خود ،برای همیش��ه از این حوزه خارج
ش��ده اند ،در این باره خاطرنش��ان کرد :م��ا در این مدت با
افزای��ش هزینه ه��ا ،حق بیمه ،مالیات ،اج��اره ملک و ...نیز
مواجه بوده ایم و افزایش اجاره ها باعث می ش��ود ۶۰درصد
فع��االن ای��ن حوزه که از ملک اجاره ای برای کار اس��تفاده
می کنند ،س��ختی های بیشتری را برای ادامه فعالیت خود
متحمل شوند و احتمال برنگشتن بسیاری از فعاالن حوزه
اصن��اف به چرخه کس��ب وکار زی��اد اس��ت .وی در پایان
تاکی��د ک��رد :در هر حال و باوجود وعده های عملی نش��ده
دست اندرکاران برای حمایت از اصناف اسیب دیده از کرونا،
فع��االن حوزه اصناف برای حفظ س�لامت مردم ،همچنان
تابع پروتکل های بهداشتی هستند و سعی می کنند باوجود
تمام این مشکالت ،خود را در چرخه اقتصادی کشور حفظ
کنند اما با طوالنی شدن این تعطیلی ها و محدودیت ها نیاز
به حمایت های نهادهای باالدستی بیش از پیش در اصناف
مختلف احساس خواهد شد که نیاز به توجه مسئوالن دارد.
از کدام طرف می افتیم؟!
بدون ش��ک در ش��یوع ویروس کرونا در تمام کشورها ،سالمت و
اقتصاد دو کفه ترازویی هستند که باید به طور همزمان به هر دوی
انه��ا پرداخت و نمی ت��وان یکی را فدای دیگری کرد ،زیرا با از بین
رفتن یا کنترل این ویروس ،کس��ب وکارها باید روال عادی خود را
در پیش بگیرند و این موضوع در صورتی به ش��کل درس��ت انجام
می ش��ود که تا ان روز کس��ب وکاری برای حرکت چرخ دنده های
اقتصاد کش��ورها باقی مانده باشد .اینکه بنگاه های اقتصادی بدون
توجه به شرایط بحرانی و فوق العاده حاکم بر کشور ،به کسب وکار
خ��ود ادامه دهند و ش��تاب دهنده ای در انتق��ال ویروس در جامعه
باشند ،نمی تواند قابل قبول باشد اما اینکه بازار کسب وکار و اصناف
کش��ور در کنار متولیان حوزه سالمت با تمام توان مسئولیت های
خود را پیگیری کنند و برای شکس��تن زنجیره انتقال کس��ب وکار
خود را تعطیل کنند اما نهادهای باالدستی از حمایت های متداول
و مرس��وم این دوره غافل باش��ند نیز نمی تواند پذیرفتنی باش��د،
زی��را عبور از این دوران همه گیری اگر با موفقیت انجام ش��ود هم
ویرانه هایی از کس��ب وکار به جا خواهد گذاش��ت که اگر اسیب ان
برای کش��ور بیش از کرونا نباش��د ،کمتر از ان هم نیست؛ بنابراین
حمایت از کسب وکارها باید با دقت بیشتری بررسی شود و صورت
گیرد تا از هیچ یک از دو سوی این بام که یک سو بحران سالمت و
دیگری بحران اقتصادی در حوزه کسب وکار است ،نیفتیم . صفحه 8
9
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
صنعت گردشگری
واکنش ایرالین ها به پذیرش مسافر با ۶۰درصد ظرفیت
بلیت های ارزان مسدود شد!
ح��دود ۳هفته پیش انجم��ن ش��رکت های هواپیمایی از
نرخ ه��ای جدید هواپیما که در ان متوس��ط افزایش قیمت ها
به ۸۰درصد می رس��ید ،رونمایی کرد .دلیل افزایش ناگهانی
قیمت ها هم مصوبه س��تاد مبارزه با کرونا برای انجام پروازها با
۶۰درصد ظرفیت و همچنین نرخ دالراعالم شد .در واکنش به
این اقدام ،وزیر راه و شهرسازی چند روز بعد از ابطال نرخنامه
جدید ش��رکت های هواپپمایی خب��ر داد و گفت :افزایش نرخ
اعالم شده از سوی انجمن شرکت های هواپیمایی معتبر نیست
ن اعمال ش��ود ،لغو
و قیمت ه��ای جدی��د که قرار بود از اول ابا
ش��ده اس��ت .به گزارش
،از فردای همان روز جلسات
شرکت های هواپیمایی با ریاست سازمان هواپیمایی اغاز و قرار
ش��د تا اول ابان بلیت هواپیما با قیمت نرخنامه شهریور سال
گذشته به فروش برسد و در نهایت نتیجه جلسات هم اندیشی
وزیر راه و شهرس��ازی با مدیران عامل شرکت های حمل ونقل
هوایی منجر به یک مصوبه ش��د .شرکت های هواپیمایی ملزم
شدند مصوبات ستاد مقابله با کرونا درباره رعایت پروتکل های
بهداش��تی را به طور دقیق رعایت کرده و از اول ابان ،با حداکثر
۶۰درص��د ظرفیت صندلی ها اق��دام به فروش بلیت کنند .در
ادام��ه وزی��ر راه و شهرس��ازی با تاکید بر ض��رورت حمایت از
ش��رکت های هواپیمایی گفت :براساس مصوبات ستاد مقابله
با کرونا ش��رکت های حمل ونقلی به خاطر اسیب هایی که در
مدت اخیر دیده اند ،بیش از ۲هزار میلیارد تومان تس��هیالت
حمایتی در نظر گرفته ش��د ک��ه تاکنون حدود ۵۰درصد این
مبلغ ازس��وی ایرالین ها دریافت شده است .با وجود تمام این
مخالفت ه��ا و اعتراض ها ام��ا مقصود اسعدی س��امانی ،دبیر
انجمن ش��رکت های هواپیمایی یاداوری کرد که طبق برنامه
پنج ساله پنجم و ششم توسعه نرخ بلیت پروازهای داخلی ازاد
ش��ده ،یعنی شرکت های هواپیمایی براساس عرضه و تقاضا به
ص��ورت رقابتی نرخ بلیت خ��ود را تعیین می کنند و به فروش
می رس��انند .اظهارات��ی که با مخالفت رئی��س انجمن صنفی
دفاتر خدمات مسافرت هوایی و جهانگردی مواجه شد و گفت:
نرخنامه جدید شرکت های هواپیمایی هزینه سفرهای هوایی
را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.
خالف قانون ازادسازی نرخ
حرم��ت اهلل رفیعی ،تعیین کف نرخ ب��رای بلیت پرواز و ازاد
گذاش��تن س��قف نرخ را خالف قانون ازادس��ازی نرخ و اصل
عرضه و تقاضا دانس��ت و به ایس��نا گفت :وزیر راه به صراحت
ب��ا این نرخنامه مخالفت کرده ،ضمن اینکه قانون مطابق اصل
ازادس��ازی نرخ این اجازه را به انجمن شرکت های هواپیمایی
نمی ده��د که برای پروازها ن��رخ تعیین کنند ،بلکه همان طور
که در قانون هم به صراحت اش��اره ش��ده عرض��ه و تقاضا باید
تعیین کننده نرخ بلیت پرواز باش��د .حاال پس از اعالم رسمی
نتایج جلسات و الزام شرکت های هواپیمایی به پذیرش مسافر
ب��ا ۶۰درصد ظرفیت به دلیل رعایت پروتکل های بهداش��تی
گفته می ش��ود ش��رکت های هواپیمایی بلیت ه��ای ارزان را
مسدود کرده اند! رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر سفر
استان تهران در گفت وگو با ایسنا ضمن بیان این مطلب گفته
که ش��رکت های هواپیمایی کالس های گران پروازی را برای
فروش باز و دسترسی به صندلی های ارزان را مسدود کرده اند
و مسافر مجبور اس��ت بلیت گران را بخرد .به گفته رفیعی شاد
پروازها کالس های قیمتی متفاوتی با نرخ های مختلف دارند،
درحال حاضر کالس های قیمتی گران برای فروش باز ش��ده و
کالس های قیمتی ارزان را بس��ته اند و مردم مجبورند صندلی
گ��ران را بخرن��د .این کار را معموال در فصل ش��لوغی س��فر و
تقاضای زیاد انجام می دهند ،نه حاال که تقاضا برای س��فر کم
است و فصل س��فر نیست .او همچنین از کاهش شدید تقاضا
برای س��فرهای هوایی در چند ماه گذش��ته خب��ر داد و افزود:
تعداد پروازها کم ش��ده و از سویی تعداد تقاضا برای سفرهای
هوایی نیز کاهش یافته اس��ت .رفیعی شاد در ادامه اظهارکرد:
درست اس��ت که شرکت های هواپیمایی هزینه های تحمیلی
دارند اما خس��ارت انها را دولت باید جبران کند نه اینکه دست
در جیب مردم کنند؛ پس نقش حمایتی دولت چه می ش��ود؟
این روش درستی نیست که هر بار مشکلی پیش می اید ،جیب
م��ردم را هدف بگیریم .دولت باید در ش��رایط موجود یارانه و
حمایت هایی را اختصاص دهد تا از این وضعیت خارج ش��ویم.
رئیس هیات مدیره انجمن صنفی دفاتر س��فر استان تهران با
اش��اره به تک روی هایی که در بخش سفر می شود ،اظهارکرد:
با اینکه گردشگری صنعتی چندوجهی است و ذی نفعان باید
منافع مش��ترک را درنظر بگیرند اما در زمینه سفرهای هوایی
ش��اهد تک روی هس��تیم .باید کمیسیونی تش��کیل شود تا
editor@smtnews.ir
یادداشت
گروه گردشگری
صنعت
گردشگری
در دوران
کرونا
قربانعلی تنگ شیر
مدرس دانشگاه
طرفین به اجماع و راه حل برسند.
سایه سنگین دالر بر صنعت حمل ونقل هوایی
در همی��ن ح��ال ،مقصود اسعدی س��امانی ،دبی��ر انجمن
ش��رکت های هواپیمایی با اش��اره به اهمیت نرخ ارز در تعیین
نرخ بلی��ت هواپیما به پایگاه خبری تحلیلی ایراس��ین گفت:
صنعت حمل ونقل هوایی در سراسر جهان هزینه های دالری
باالیی دارد که از هزینه های فرودگاهی گرفته تا تامین قطعات
گس��ترده شده؛ بنابراین به طور قطع نرخ دالر تاثیر مستقیمی
در نرخ بلیت هواپیما دارد و نمی توان این ارتباط را انکار کرد.
اسعدی س��امانی در ادامه افزود :امروز شیوع کرونا و کاهش
تعداد تقاضای س��فر اث��رات باالیی در هزینه ه��ای ایرالین ها
داشته به صورتی که بسیاری از ایرالین های معتبر بین المللی
با مشکالتی مواجه ش��ده اند ،چون هواپیما هرساعت که روی
زمین باش��د یا اینکه با ظرفیت کمتری از توان خود پرواز کند
به زیان ش��رکت است .دبیرانجمن ش��رکت های هواپیمایی
اظهارک��رد :تامین قطعات برای ایرالین ه��ا ۶۰درصد هزینه
ارزی به دنبال دارد و موضوع تامین قطعات یکی از اصلی ترین
هزینه ه��ای برای ایرالین هاس��ت .به همین دلی��ل ،هرگونه
نوس��ان در نرخ ارز می تواند منجر به افزایش نرخ بلیت هواپیما
باشد ،به ویژه اکنون که کارشکنی های امریکا خرید قطعات را
گران تر کرده است.
دور باطل مشکالت اغاز می شود
در همی��ن ح��ال ،فری��ده بهجتی یک��ی از فع��االن عرصه
گردش��گری در این زمینه گفت :گرانی بلی��ت هواپیما امری
اس��ت که تقریبا دو س��ال پیش به بهانه افزایش نرخ ارز مطرح
شده بود و ان زمان هم شاهد اظهارنظرهای بسیاری بودم و در
نهایت موضوع تعیین نرخ براساس زمان و خدمات تایید شد.
بهجتی تاکیدکرد :با اجرای شناورسازی نرخ بلیت هواپیما
در اواسط دهه ۹۰خورشیدی دیدیم که در صنعت حمل ونقل
هوایی ایران اثرگذاری باالیی داشت و ریزش مسافران را تجربه
کردی��م که اکن��ون هم با کف قیمتی ه��ر دقیقه حدود ۴هزار
توم��ان برای این صنع��ت می تواند دورباطلی از مش��کالت را
اغ��از کن��د .وی تاکید کرد :ایرالین های ای��ران به دلیل اینکه
از نظر امکانات و تعداد هواپیما و کارکنان یکس��ان نیس��تند و
هزینه های متفاوتی دارند؛ بنابراین نوش��تن یک نسخه واحد
ب��رای همه می توان��د مش��کالت را افزایش ده��د و مدیریت
هزینه ها برای ایرالین های کوچک تر که عمدتا دریافت کننده
خدم��ات از ایرالین های بزرگ تر هس��تند را غیرممکن کند.
به گفته بهجتی نکته ای ک��ه مدیریت هزینه های ایرالین های
ایرانی را با مشکل مواجه کرده ،مربوط به ناوگان غیراقتصادی
بس��یار بزرگ در ایرالین هاست ،به این دلیل که اغلب پرنده ها
در ده��ه س��وم و چهارم تج��اری خود ق��رار دارن��د و همین
فرس��ودگی باعث افزای��ش هزین ه نگه��داری و تعمیراتی انها
شده که امروز بخش از مش��کل اقتصادی ایرالین هاست .وی
تصریح کرد :البته موضوع کهنس��ال بودن ناوگان در هزینه ها
تنها تعیین کننده نیس��ت ،بلکه برخی از هواپیماها حتی جزو
هواپیماه��ای نوین هس��تند اما به دلیل هزین��ه نگهداری باال
از س��وی ایرالین های مختلف کنار گذاشته ش��ده اند که این
موض��وع در ایران به دلیل تحریم ه��ای یکجانبه امریکا تقریبا
غیرممکن است ،چون انتخابی نیست.
سخن پایانی...
گفته می ش��ود تصمیم بر افزایش نرخ بلیت پروازها نتیجه
ت هواپیمایی با
تواف��ق داخلی یا به عبارتی پنهانی چند ش��رک
یکدیگ��ر بود که ب��ا ورود مجلس و دولت منتفی ش��د .حاال با
الزام دولت برای پذیرش مس��افر با ۶۰درصد ظرفیت از سوی
ایرالین ها خبرهایی هم مبنی بر مس��دود ک��ردن بلیت ها به
گوش می رس��د .در این بین ،واقعیت انکارناپذیر تاثیر کرونا بر
اقتصاد ایرالین ها مانند سایر بخش های اقتصاد جهان و ایران
اس��ت .اما انچه به نظر می رسد این داستان اینجا تمام نشده و
سردرازی خواهد داشت.
حرمت اهلل رفیعی
مقصود اسعدی سامانی
تعداد گردشگران ورودی خارجی سال گذشته
۸میلی��ون و ۷۰۰هزار نفر براورد ش��د .برهمین
اس��اس ،س��ازمان جهانی گردش��گری با توجه به
این امار ایران را از لحاظ س��رعت رش��د در بخش
گردشگری در مقام سوم جهان قرار داد.
ام��ا روند زیاد ادامه نداش��ت و با ش��یوع کرونا
ش��اهد اف��ت قابل توجهی در میزان گردش��گران
ورودی بودیم .درامد ناخالص ملی ایران در بخش
گردش��گری در سال گذشته میالدی ۱۱میلیون
و ۷۰۰هزار دالر براورد ش��د که رقم بسیار خوبی
بوده است.
ای��ران دارای ظرفیت ه��ای بس��یار باالی��ی در
زمین��ه گردش��گری بوده به طوری ک��ه در حوزه
میراث فرهنگ��ی در جای��گاه نه��م و در بخ��ش
گردشگری طبیعی نیز در جایگاه دهم جهان قرار
داری��م .چنانچه این بخ��ش در صدر حمایت های
دولت ها قرار گیرد در زمان کوتاهی به نخس��تین
ش��اخص درام��دزای اقتصاد تبدیل خواهدش��د.
داشتن ۱۰۰س��ایت تاریخی شناخته شده و ۳۲
ه��زار اثر ثبت ملی و ۲۴ه��زار اثر ثبت جهانی از
جمله ظرفیت های گردشگر پذیری ایران به شمار
می رود که برای نگهداری هر اثر ثبت جهانی فقط
۵میلیون تومان بودجه در نظر گرفته شده است.
از س��وی دیگ��ر ب��ا توجه ب��ه کمب��ود منابع
دولتی می ت��وان از ظرفیت های بخش خصوصی
نی��ز در ای��ن عرصه بهره برد .چنانچ��ه به فعاالن
بخش خصوص��ی حوزه گردش��گری ب��رای ایجاد
هتل و مناط��ق بومگردی اعالم امادگی کرده اند.
با این همه نمی توان از اسیب واردشده به صنعت
گردش��گری در دوران کرونا گذش��ت .در شرایط
فعلی و روزگار کرونا زده که معلوم نیس��ت تا چه
زمانی ادامه دارد برای حفظ این بخش اقتصاد باید
سفرهای خارج از قاعده می توان با حذف سفرهای
خ��ارج از قاع��ده ،تورهای مجاز گردش��گری را با
رعایت دستورالعمل های بهداشتی برگزار کرد. صفحه 9
10
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
روی خط خبر
بهسازی بلوار مپنا
در دستور کار
ش��هردار فردیس گفت :عملیات اجرایی و
تکمیل هرچه س��ریع تر پروژه های بهس��ازی
الی��ن جنوبی بل��وار مپن��ا و اح��داث جاده
کش��تارگاه در دس��تور کار مدیریت ش��هری
فردیس قرار گرفته است.
به گزارش
از اس��تان البرز مصطفی
س��عیدی در حاش��یه بازدید از روند عملیات
اجرای��ی پروژه ه��ای عمران��ی بلوارهای مپنا
و کش��تارگاه ،اظهارک��رد :بل��وار مپنا یکی از
مهم ترین راه های مواصالتی ش��هر فردیس با
ش��هرهای اقماری اس��تان تهران و متصل به
بلوار کشتارگاه است.
به گفته ش��هردار فردیس ،جدول گذاری و
قس��متی از عملیات زیرس��ازی بل��وار مپنا با
اعتباری افزون ب��ر ۲۰میلیارد ریال به عنوان
فاز نخست در حال انجام است.
وی ادام��ه داد :مطاب��ق ط��رح تفصیل��ی
«اکس محور» بلوار کش��تارگاه مرز مشترک
اس��تان های البرز و تهران بوده که در فاز اول
عملیات اجرایی ان ،جدول گذاری ،زیرسازی
و پخش اسفالت به طول ۷۵۰متر حد فاصل
جاده شهریار تا بلوار مپنا با اعتباری افزون بر
۲۰میلیارد ریال انجام خواهد شد.
بهینه سازی موتورخانه
واحد های مسکونی و
تجاری یزد
همزمان با ابالغ ش��رکت مل��ی گاز ایران،
در راستای تحقق مسئولیت های اجتماعی و
ب��ا هدف مصرف بهینه س��وخت گاز طبیعی،
اج��رای ط��رح ملی اص�لاح و بهینه س��ازی
موتورخانه واحد های مس��کونی و تجاری در
استان یزد کلید خورد.
به گزارش
از اس��تان یزد ،مدیرعامل
ش��رکت گاز اس��تان یزد گفت :اجرای کامل
این طرح عالوه بر کاهش میزان االینده های
زیس��ت محیطی و حفظ هوای پاک در سطح
اس��تان ،کاهش هزینه گازبهای مش��ترکان و
صرفه جوی��ی در مص��رف گاز بخش خانگی-
تجاری را به دنبال خواهد داشت.
این امر می تواند ما را در تحقق شعار «گاز
ب��رای همه نس��ل ها» یاری کند ت��ا عالوه بر
چرخش چرخ اقتصاد کش��ور ،ایندگان نیز از
این نعمت خدادادی بهره مند شوند.
علی اکبر میدانش��اهی با اش��اره به رایگان
ب��ودن ط��رح یادش��ده ت��ا س��قف ابالغ��ی
برای مش��ترکان مش��مول اف��زود :اصالح و
بهینه س��ازی موتورخانه ها برای ش��رکت گاز
اس��تان یزد هزینه باالیی به دنبال دارد اما با
در نظ��ر گرفتن صرفه جویی حاصل از اجرای
کام��ل ط��رح ،افزایش راندمان تاسیس��ات و
توزیع منطقی و مصرف درس��ت گاز در سایر
بخش ها را به دنبال خواهد داشت.
پلمب ۲۵۳۵واحد
صنفی در مازندران
از ابتدای ش��یوع کرونا در استان مازندران
۲۵۳۵واحد صنفی متخلف پلمب ش��ده اند.
به گ��زارش
از اس��تان مازن��دران،
حس��ینقلی قوانل��و ،رئیس س��ازمان صنعت،
مع��دن و تجارت مازندران ب��ا اعالم این خبر
گف��ت :یک��ی از مواردی که بای��د همگان در
راستای اجرای ان اهتمام ویژه داشته باشیم
رعایت پروتکل های است.
او اف��زود :به همین جه��ت طرح نظارت بر
واحدهای صنفی به منظور رعایت پروتکل های
بهداشتی را از زمان شیوع کرونا در مازندران
اجرا کرده ایم.
در ای��ن ط��رح ،تاکن��ون ۱۸۴۲۸۰واحد
صنفی مورد بازرس��ی ق��رار گرفته که منجر
به تذک��ر ۳۷۸۳۹واحد و پلمب ۲۵۳۵واحد
شده است.
قوانلو با اش��اره ب��ه اینکه رعای��ت نکردن
مسائل بهداشتی از سوی متصدیان واحدهای
صنفی به هیچ عنوان پذیرفته نیس��ت ،اعالم
ک��رد :ب��ا هماهنگی ه��ای انجام ش��ده مقرر
ش��د اتحادیه ه��ای صنفی نس��بت به نظارت
و بازرس��ی از واحدهای صنفی زیر پوش��ش
خ��ود اق��دام و ب��ا متخلفان برخ��ورد قانونی
داشته باشند .رئیس سازمان صنعت ،معدن
و تج��ارت مازن��دران در پای��ان ب��ا تاکید بر
اینکه با روس��ای اتحادیه هایی که نس��بت به
ای��ن امر کوتاهی کنند براس��اس قانون نظام
صنفی و همچنین مصوبه ستاد کرونا برخورد
قانونی خواهد ش��د ،تصریح کرد :شهروندان
عزیز مازندرانی در صورت مش��اهده هرگونه
عدم رعایت مس��ائل بهداش��تی در واحدهای
صنفی مراتب را به تلفن ۱۲۴اعالم کنند.
استان ها
حمایت از
شرکت های فناور
پارک علم
و فناوری یزد
محمدمه��دی لطف��ی ،رئیس پارک عل��م و فناوری ی��زد در بازدید از
کارخانه شیش��ه اردکان ،ضمن تشریح خدمات پارک علم و فناوری یزد،
گفت :درصددیم در قالب بازدیدهای صنعتی ،ضمن معرفی توانمندی های
پارک ،همرسانی خدمات شرکت های مستقر در پارک را با صنعت استان
به انجام برسانیم.
به گزارش
از اس��تان یزد ،وی با قدردانی بخاطر ایجاد این واحد
صنعتی بزرگ در اس��تان یزد و در منطقه خاورمیانه ،ابراز امیدواری کرد
بتوان در حوزه تحقیق و توس��عه از پش��توانه های شرکت های مستقر در
پارک استفاده و به توسعه روزافزون کارخانه شیشه اردکان کمک کرد.
لطف��ی با بیان اینکه بخ��ش صنعت می تواند ب��ا حمایت از بخش های
نواور و فناور ،زمینه توس��عه شرکت های مس��تقر در پارک را مهیا کند،
گفت :می توان با قراردادن ظرفیت هایی مانند واحد پایلوت ،اجازه ازمون
ایده ه��ای ج��ذاب را داده و از خروجی این ازمایش ها در مقیاس صنعتی
بهره برد .شرکت شیشه اردکان یزد یا به طور اختصار( )AFGCدر سال
۱۳۹۰افتتاح و همزمان با گش��ایش موفق ش��د محص��والت خود را که
شیش��ه های فلوت ساختمانی و صنعتی را به ۵کش��ور هند ،افغانستان،
ترکیه ،عراق و عمان صادر کند .این ش��رکت پس از گذش��ت دو س��ال
توس��عه صادرات محصوالت متنوع خود را تا ۴۶کش��ور در ۳قاره اسیا،
اروپا و افریقا افزایش داد .درحال حاضر ،این شرکت ۱۲محصول از جمله
شیش��ه های لمینیت ،سکوریت ،ساتینا (اسیدش��ور) ،نمارنگ ،دکوراتیو،
ضدگلوله و ...و بلوک سبک را تولید می کند.
مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی فارس خبرداد
انعقاد۱۴۳قرارداد سرمایه گذاری در شهرک صنعتی روزبدان
گروه استان ها
editor@smtnews.ir
مدیرعامل شرکت شهرک های صنعتی فارس با بیان
اینک��ه در شهرس��تان فیروزاباد ش��هرک های صنعتی
روزبدان ،میمند و ناحیه صنعتی جایدشت ایجاد شده،
گفت :واگ��ذاری زمین در ناحیه صنعتی جایدش��ت و
ش��هرک صنعتی میمند با مش��وق های واگ��ذاری در
مناطق کمتر توس��عه یافته انجام و متقاضیان تفقط ۱۰
درصد از مبلغ حق انتفاع را به صورت نقدی و مابقی را
در اقساط ۴ساله پرداخت می کند.
به گزارش
از استان فارس احد فتوحی افزود:
در ش��هرک صنعتی فیروزاباد که در شمار شهرک های
تقاضامحور اس��تان اس��ت اما واگذاری از طریق فرایند
مزایده برگزار می ش��ود که مشوق هایی مانند پرداخت
۲۰درص��د از حق انتف��اع به ص��ورت نقدی با اقس��اط
۳۶ماهه اعمال می شود.
وی اظهارکرد :تاکنون ۱۴۳قرارداد س��رمایه گذاری
در ش��هرک صنعتی روزب��دان منعق��د و در قالب این
قراردادها ۲۹هکتار زمین به متقاضیان واگذار شده که
۳۵واح��د تولیدی و صنعتی باعث اش��تغال ۴۰۰نفر
در مرحل��ه تولید و بهره ب��رداری و مابقی نیز در مرحله
ساخت وساز قرار دارند.
مدیرعامل ش��رکت شهرک های صنعتی فارس افزود:
ب��ه علت واگذار ش��دن بخ��ش زیادی از این ش��هرک
کاهش ۲۳درصدی تلفات حوادث رانندگی
به�روز راعی -مدی��رکل راهداری و حمل ونقل جاده ای اس��تان
اصفه��ان گف��ت :تع��داد متوفیان ح��وادث رانندگ��ی در جاده های
برون ش��هری اس��تان اصفهان در ۶ماه نخس��ت امس��ال ۲۳درصد
کاهش یافته است.
به گ��زارش
به نق��ل از روابط عموم��ی اداره کل راهداری و
حمل ونق��ل جاده ای اس��تان اصفه��ان ،مهدی خضری در نشس��ت
هم اندیش��ی ایمنی که با حضور مدیرکل دفتر امار ،ایمنی و ترافیک
س��ازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای ،رئی��س پلیس راه فرمانده
انتظامی استان اصفهان ،جمعی از فرماندهان پلیس راه شهرستان ها
و تعدادی از تشکل های صنفی حمل ونقل استان اصفهان برگزار شد،
اظهارک��رد :اهمیت موضوع ایمنی حمل ونقل بر هیچ کس پوش��یده
نیس��ت اما موقعیت ویژه جغرافیایی اس��تان ،حجم باالی ترافیک و
ط��ول راه ها ،حجم باالی کاالی حمل ش��ده و تعداد مس��افرانی که
س��االنه از استان اصفهان جابه جا می ش��وند ،اهمیت این موضوع را
در اس��تان اصفهان دوچندان کرده اس��ت .وی رمز موفقیت استان
اصفهان در اجرای موف��ق طرح های ارتقای ایمنی راه ها را همکاری
بین بخش��ی و جلوگی��ری از اقدام��ات جزیره ای نهاد ها دانس��ت و
اظهارکرد :خوشبختانه با محوریت کمیسیون ایمنی استان اصفهان
تصمیمات خوب در زمان های مناس��بی اتخاذ ش��د که در نهایت به
کاهش تصادفات و تلفات حوادث رانندگی در استان اصفهان انجامید.
س�یما زاه�دی -نخس��تین جلس��ه کارگروه بررس��ی و
رف��ع مش��کالت و موانع ص��ادرات فل��زات گرانبها ب��ا حضور
نمایندگانی از اتاق بازرگانی اصفهان ،س��ازمان صنعت ،معدن
و تجارت ،اداره کل اس��تاندارد ،گمرک ،انجمن تولیدکنندگان
و صادرکنندگان طال و انجمن صادرکنندگان اس��تان اصفهان
برگزار ش��د .به گزارش
از اصفهان ،در این جلسه ضمن
تاکید بر ضرورت پیگیری مس��ائل و مشکالت تولیدکنندگان
و صادرکنندگان طال عنوان ش��د :استان اصفهان ،بزرگ ترین
اس��تان صادرکننده طال در س��ال های گذشته بوده و در سال
۹۸تمام صادرات این استان ازسوی یک شرکت انجام شده که
ان ش��رکت نیز دچار مشکالتی ش��ده و به دلیل محدود بودن
صادرکنندگان این محصول ،الزم اس��ت مس��ائل و مشکالت
فعاالن این حوزه از طریق پیگیری اس��تانداری برطرف ش��ود.
در این جلس��ه ،مس��ائل مربوط به ورود موقت طال و محاسبه
اون��س و نرخ طالی وارداتی و محاس��به مج��دد نرخ اونس و
ط�لای صادراتی در زمان ص��ادرات ،انتقال مالکیت ،مس��ائل
مرب��وط به تحریم ه��ای بین المللی و مدت زم��ان مجوز ورود
و مس��ائل مربوط به اس��تاندارد؛ از جمله مشکالت فعاالن این
حوزه عنوان ش��د که محاسبه مقدار طالی صادراتی و وارداتی
ب��ه صورت وزنی از س��وی گم��رک ،رفع تعه��د ارزی معادل
ذوب اهن اصفهان از زیان انباشته خارج شد
خضری نقش پلیس راه استان اصفهان در نیل به این هدف خطیر را
پراهمیت برش��مرد و خاطرنشان کرد :با برنامه ریزی براساس تحلیل
داده های اطالعاتی توانستیم جایگاه استان را به طرز قابل توجهی در
زمینه اقدامات موثر برای کاهش تصادفات جاده ای ارتقا دهیم .وی
به تش��ریح جایگاه استان اصفهان در زمینه حمل ونقل کاال و مسافر
اش��اره و اضافه کرد :اس��تان اصفهان در حمل ونقل کاال رتبه اول و
در حوزه مس��افر رتبه سوم کش��ور را به خود اختصاص داده است،
بنابراین باید بحث ایمنی به صورت ویژه رصد و پیگیری شود.
مدی��رکل راهداری و حمل ونقل جاده ای اس��تان اصفهان به نقش
مرکز اطالع��ات مدیریت راه ها و حمل ونقل جاده ای در این مس��یر
اش��اره و خاطرنش��ان کرد :افزایش قابل توجه تجهیزات هوش��مند
حمل ونق��ل منجر به موفقیت در اجرای طرح های مدیریت س��رعت
در محورهای خاص و پرتردد استان شده است.
وی با اشاره به اجرای طرح محور ایمن استان اصفهان با همکاری
پلیس و سایر نهاد ها در اتوبان اصفهان-کاشان-قم گفت :با فعالسازی
تجهیزات حمل ونقل هوشمند در این محور تصادفات منجر به فوت
و سرعت متوس��ط کاهش یافته است .در پایان این جلسه از رئیس
و جانش��ین پلیس راه فرماندهی انتظامی استان اصفهان و جمعی از
فرماندهان پاس��گاه های پلیس راه استان اصفهان به مناسبت هفته
نیروی انتظامی تقدیر و تشکر شد.
بررسی مشکالت تولیدکنندگان و صادرکنندگان طال در اصفهان
ارزش اف��زوده تولید و صادرات طال ،رفع قوانین و بروکراس��ی
ج��اری در زمینه ص��ادرات طال و به وی��ژه افزایش مدت زمان
مجوزهای ورود موقت برای کاالهای تحریمی ،بررسی مصوبه
سازمان توس��عه تجارت در زمینه معرفی کارگاه های تولیدی
صادرات مح��ور به س��ازمان مل��ی اس��تاندارد از طریق انجمن
صادرکنندگان و تولیدکنندگان طال و جواهر اس��تان و صدور
مجوزهای استاندارد با همکاری انجمن و تفویض اختیار برخی
از وظایف نهاد ه��ای اجرایی متناظر به انجمن ها و تش��کل ها
و برنامه ری��زی برای برگزاری ش��وروم های فصلی یا موقت در
کش��ورهای هدف صادرات��ی ،از راهکارهای پیش��نهادی برای
کاهش مش��کالت فعاالن این بخش عنوان شد .در این جلسه
مقرر ش��د مصوبات جلس��ه برای تصویب و اج��را به کارگروه
توسعه صادرات استان ارائه شود.
صنعت��ی ،مراحل ط��رح توس��عه ان را در اولویت قرار
داده ایم که امیدواریم با رفع موانعی نظیر راه دسترسی
بتوانیم ایجاد طرح توسعه را عملیاتی کنیم.
وی همچنین به واگذاری زمین در ش��هرک صنعتی
میمن��د فیروزاباد اش��اره کرد و گفت :در این ش��هرک
صنعتی نی��ز تاکن��ون ۲۹ق��رارداد س��رمایه گذاری با
متقاضیان منعق��د و در قالب ای��ن قراردادها ۹هکتار
زمین واگذار ش��ده اس��ت .فتوحی افزود :در ش��هرک
صنعتی میمند نیز ۸واحد تولیدی با اش��تغال ۷۰نفر
مشغول به فعالیت هستند.
وی در ادام��ه با اش��اره به مزیت های نس��بی ناحیه
صنعتی جایدشت نظیر برخورداری از اب مناسب ،گفت:
این ناحیه صنعتی نیز دارای مشوق های سرمایه گذاری
مناطق کمتر توسعه یافته است و به تازگی چند شرکت
ب��زرگ به منظور س��رمایه گذاری در این ناحیه صنعتی
وارد مذاکره ش��دند که امیدواریم با استقرار این صنایع
ای��ن ناحی��ه صنعت��ی نیز ب��ه مرحله فعالی��ت و رونق
برسد .مدیرعامل شرکت ش��هرک های صنعتی فارس
همچنین در جلسه با صنعتگران و اعضای هیات مدیره
شرکت خدماتی این ش��هرک صنعتی بر تالش بیشتر
ش��رکت خدماتی در راهبری امور این شهرک صنعتی
تاکید کرد.
س�یمازاهدی -جلس��ه ارزیابی عملکرد ۶ماهه ذوب
اه��ن اصفهان با حضور مدیرعامل و دیگر مدیران ارش��د
تاصیکو و مدیران ش��رکت ذوب اه��ن اصفهان به صورت
ویدئو کنفرانس برگزار شد.
به گ��زارش
از اصفهان ،در این جلس��ه ،غالمرضا
س��لیمانی ،مدیرعامل صدر تامین گفت :گزارش عملکرد
ذوب اه��ن نش��ان دهنده برنامه ریزی ،تعام��ل و فعالیت
گس��ترده ،دقت و ش��فافیت کارهای این شرکت و تعامل
و پاسخگویی مناسب مسئوالن ان است.
وی افزود :تولید و فروش ریل ملی و حذف زیان انباشته
این شرکت در نیمه نخست امسال باوجود مشکالت تامین
مواد اولیه و ،...نمونه ای از دستاوردها و موفقیت های بزرگ
ذوب اهن اس��ت که منجر به اعتباربخش��ی باالیی برای
این ش��رکت اس��ت .مدیرعامل صدر تامی��ن با قدردانی
از مدیران و کارکنان این ش��رکت ،افزایش تولید مصوب
و تولی��دات محصوالت جدید با ارزش افزوده باال ،صادرات
خدمات فنی مهندسی و توسعه بازار صادرات ذوب اهن را
خواستار شد .در این جلسه همچنین منصور یزدی زاده،
مدیرعامل ذوب اهن اصفهان ضمن تشکر از پیگیری ها و
حمایت های هلدینگ صدر تامین ،برنامه های ش��رکت در
زمینه رش��د کمی و کیفی تولید ،توسعه صادرات ،تامین
مواد اولیه ،تامین اب و برنامه راه اندازی کوره بلند شماره
یک در اینده نزدیک را تشریح کرد.
وی اظهارک��رد :میزان ف��روش ذوب اهن اصفهان در ۶
ماه نخست امسال با افزایش ۴۶درصدی نسبت به مدت
مشابه در سال قبل به ۷۵۶۵۸میلیارد ریال ،سود خالص
این شرکت در این مدت با افزایش ۲۲درصدی به ۵۵۰۴
میلیارد ریال و س��ود عملیاتی این ش��رکت با افزایش ۱۰
درصدی به ۸۱۹۱میلیارد ریال رسید.
در این جلس��ه ،گزارش عملکرد ذوب اهن اصفهان در
حوزه ه��ای تولید ،خری��د ،فروش و ص��ادرات ،پروژه ها و
طرح های توسعه ،اهم موفقیت ها و دستاوردهای یک ساله
و همچنی��ن مس��ائل نیروی انس��انی ان مط��رح و مورد
تایی��د قرار گرفت .ذوب اه��ن اصفهان در ۶ماهه منتهی
به ش��هریور امسال برای هر س��هم ٨٩ریال سود محقق
کرد .این شرکت در مدت مشابه سال قبل ٧٣ریال سود
برای هر س��هم شناس��ایی کرده بود .علت اصلی افزایش
٢٢درصدی س��ود در ۶ماه نخست س��ال ٩٩نسبت به
مدت مش��ابه قبل را می توان ناش��ی از رشد ۴۶درصدی
درامدهای ان دانست.
رونمایی از طرح فناوری ربات پرنده در توزیع برق یزد
نماین��ده مردم یزد و اش��کذر در مجلس ش��ورای
اس�لامی از ط��رح فن��اوری رب��ات پرن��ده و پایش
شبکه های توزیع برق استان یزد رونمایی کرد.
به گزارش
از اس��تان ی��زد ،صالح جوکار در
ایی��ن رونمایی از طرح فن��اوری ربات پرنده و پایش
ش��بکه های توزیع برق با اش��اره به اینکه استان یزد
از برنامه ششم توس��عه جلوتر است ،افزود :در حوزه
توزیع برق خدمات بسیارمطلوب و فراتر از انتظار به شهروندان
ارائه می ش��ود که نش��ان از تفکر مهندسی و توجه مدیران این
بخش به نیاز مردمی است .وی با ابراز نگرانی از اینکه در برخی
مناطق ش��هرک های صنعتی ایجادشده انرژی برق تامین شده
اما س��رمایه گذار وجود ندارد ترغیب سرمایه گذاران برای رونق
بخشیدن به تولید را مهم خواند و افزود :بهره گیری از ربات های
پرند از جمله فناوری های مهم در حوزه نظامی اس��ت اما امروز
متخصصان صنعت برق از این فناوری برای رفع اسیب دیدگی
به ویژه در شرایط بحران می توانند بهره زیادی ببرند.
این مس��ئول تثبیت جایگاه و حفظ رتبه های نخس��ت برق
اس��تان یزد در کاهش خاموش��ی و تلفات ش��بکه را با اهمیت
دانست و برخورداری ۹۹.۷روستاها از نعمت برق و تامین برق
چاه های کش��اورزی برای رونق اش��تغال در این بخش را قابل
تقدیر برشمرد.
ارش نواب ،مدیرعامل این شرکت نیز در سخنانی
افزایش اثربخش��ی در هزینه ه��ا و راندمان نیروهای
بهره ب��رداری را از اه��داف بهره گی��ری از ربات پرنده
برش��مرد و گف��ت :افزایش ت��اب اوری ش��بکه های
توزیع ،سرعت بخش��یدن به بازدیدها ،انالیز دقیق تر
ش��بکه های هوای��ی ،نگاه هوش��مندانه ب��ه موضوع
تعمیرات و نگهداری شبکه و استفاده ویژه در بحران ها از دیگر
مزیت های بهره گیری از ربات پرنده است.
وی با اش��اره ب��ه وضعیت خاموش��ی های اس��تان و اهداف
چشم انداز برای رساندن خاموشی استان به ۲۱دقیقه در سال
،۱۴۰۴روی��ت خطاهای غیرقابل مش��اهده از روی زمین روی
ایزوالتورهای شبکه و استفاده از پهپاد در مناطق صعب العبور
را از مزیت ه��ای این طرح برش��مرد و گفت :بازرس��ی حرارتی
اتصاالت مقره ها ،ترانسفورماتور و خطوط توزیع توسط دوربین
ترموگرافی این ربات پرنده ،تش��خیص اتصاالت سست و انالیز
خطوط را اسان می کند.
جوکار بعد از رونمایی و توشیح طرح استفاده از فناوری ربات
پرنده به مرکز دیسپاچینگ و فوریت های برق رفت و از نزدیک
با روند فعالیتی این بخش اشنا شد.
توصیه پلیس فتا پیرامون «مومو»
رئیس پلیس فتای خراسان جنوبی بر استفاده دانش اموزان
از ش��بکه شاد تاکید کرد و گفت :افراد هر زمانی که اکانتی با
عنوان چالش«مومو» در شبکه های اجتماعی مشاهده کردند،
به ان پاسخ ندهند.
سرهنگ علی محمدپور در گفت وگو با مهر با اشاره به رشد
کاربران اس��تفاده کننده از فضای مجازی بیان کرد :با توجه به
ش��یوع کرونا ،ورود به بستر شبکه های اجتماعی افرایش یافته
ک��ه نیازمند توجه هر چه بیش��تر در راس��تای ایمن ماندن از
تهدیدات پیش رو است.
وی ادامه داد :از والدین خواستاریم همان گونه که در فضای
حقیقی فرزندان ش��ان را همراهی می کنند ،در فضای مجازی
شهروندان به چالش پاسخ ندهند
ه��م همراهی ها پر رنگ باش��د .رئیس پلیس فتای خراس��ان
جنوب��ی اف��زود :والدین بای��د در بازی های یاران��ه ای فرزند را
همراهی کرده تا از شرایط نرم افزار مطلع شوند.
وی ادامه داد :چالش مومو ،تماس تصویری یا صوتی بوده که
از واتس اپ با کاربران انجام می شود و نیازمند توجه ویژه ای از
سوی شهروندان به ویژه والدین است .سرهنگ محمدپور ادامه
داد :از ش��هروندان خواس��تاریم هر زمانی که اکانتی با عنوان
مومو می اید ،به ان پاسخ ندهند.
چال��ش «موم��و» در حقیقت یک بازی مجازی دس��تکاری
ش��ده که کودک را به خودزنی ،ازار دیگران و حتی خودکشی
ترغیب می کند .در این چالش ،پروفایلی در فیس بوک ،یوتیوب
یا واتس اپ -که بیشتر در ایران کاربرد دارد -ظاهر می شود.
این تصویر ،عکس ترس��ناکی از زنی با چش��م های درشت و
برامده ،چهره ای وحشت اور و طرح خنده ای همچون «جوکر»
است.
حس��اب «مومو» به ط��ور ناگهانی روی فیلم��ی که کودک
در حال تماش��ای ان در یوتیوب اس��ت ی��ا اینکه روی صفحه
واتس اپ ظاهر می ش��ود یا انک��ه از طریق واتس اپ با کودک
تماس می گیرد و از کودکان و نوجوانان می خواهد که ان را به
تماس های واتس اپ خود اضافه کنند.
کارب��ری ای��ن حس��اب ادعا می کن��د که «مومو» اس��ت و
دس��تورهای پرخط��ری را ب��رای اج��را کردن به ک��ودکان یا
نوجوان��ان قربانی ارائه می دهند و انها را تهدید می کند که اگر
ای��ن اعمال را انجام ندهند به طور مثال ،ش��ب با یک چاقو به
سراغ انها می اید. صفحه 10
11
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
صنایع معدنی
افت صادرات فوالد ،عجیب و سوال برانگیز
صادرات فوالد ۴۵ ،درصد افت داشت
علی محمد زمانی از تولیدکنندگان محصوالت نهایی
فوالدی در گفت وگو با
تاکید کرد :براس��اس امار
منتشر شده از سوی انجمن تولیدکنندگان فوالد ایران،
مجموع صادرات مقاطع طویل فوالدی در ۶ماه نخست
س��ال جاری ،در مقایس��ه با مدت مش��ابه سال گذشته،
کاهش ۴۵درصدی داشته است .افت یادشده قابل توجه
است و تامل در دالیل ان ضروری به نظر می رسد.
زمان��ی عل��ت اصلی ای��ن اف��ت را محدودیت عرضه
مواداولیه و فوالد خام در داخل کش��ور دانس��ت و افزود:
قیمت گذاری اش��تباه این محصوالت در بورس کاال نیز
مزید بر مش��کالت این بخش شده است .درحال حاضر،
ن��رخ پایه ش��مش فوالد در ب��ورس کاال برمبنای قیمت
فوب خلیج فارس تعیین می ش��ود .این درحالی است که
ب��رای فروش داخلی ،هزینه حم��ل از در کارخانه نیز بر
عهده خریدار است.
ای��ن تولیدکننده محصوالت ف��والدی در ادامه تاکید
ک��رد :محدودی��ت عرض��ه و رعایت نش��دن کف عرضه
مصوب باعث شده رقابت برای خرید مواداولیه در بورس
کاال ب��دون توجه به اثار زیانبار ان بر قیمت تمام ش��ده
به منظور جلوگیری از توق��ف واحدهای نوردی افزایش
چشمگیری داشته باشد.
رقابت پذیر نیستیم
در همی��ن حال باید خاطرنش��ان کرد :افزایش قیمت
مواداولی��ه ک��ه عموما ۲۰تا ۳۰درصد بیش��تر از بهای
جهانی ش��مش فوالد اس��ت ب��ه همراه کاه��ش میزان
ت تمام شده
تولید در واحدهای نوردی باعث ش��ده قیم
محصوالت صادراتی فاقد توجیه اقتصادی باش��د .همین
موضوع نیز زمینه کاهش چشمگیر صادرات محصوالت
نهایی را فراهم کرده است.
مدیرعامل ش��رکت صبافوالد زاگرس در ادامه راه حل
توجه به افت قابل توجه صادرات فوالد در س��ال جاری،
چه بر س��ر بازارهای بین المللی این محصوالت می اید؟
ایا به فرض بهبود ش��رایط ،امکان جایگزینی مجدد این
بازارها وجود دارد؟
مرضیه احقاقی
editor@smtnews.ir
خسارت ها ادامه دارد
عکس:
چندی پیش انجمن تولیدکنندگان فوالد ایران اماری
از صادرات این صنعت طی ۶ماه نخس��ت س��ال جاری
ارائه داد .براس��اس این گزارش طی ۶ماه نخس��ت سال
جاری ،مجموع تولید مقاط��ع طویل فوالدی (تیراهن،
میلگرد ،نبشی و ناودانی) در مقایسه با مدت مشابه سال
گذش��ته ۴۵ ،درصد کاهش یافته است .در همین حال،
مجموع صادرات مقاطع تخت فوالدی (ورق گرم ،سرد و
پوش��ش دار) در این بازه زمانی ،افت ۶۰درصدی را ثبت
کرده است؛ یعنی از صادرات کل محصوالت فوالدی در
بازه زمانی مورد بررسی و در مقایسه با ۶ماه نخست سال
گذش��ته ۴۹ ،درصد کاس��ته شده است .در همین حال،
صادرات اهن اسفنجی نیز افت ۷۱درصدی را ثبت کرده
است .صادرات فوالد میانی نیز حدود ۱۹درصد کاهش
داشته است و کمترین افت صادرات فوالد به بیلت و بوم
ب��از می گردد .فروش ۲محصول یادش��ده در بازه زمانی
مورد بحث فقط ۶درصد کاهش یافته است.
اف��ت معنی دار صادرات فوالد در حالی ثبت می ش��ود
که سیاس��ت گذاران همواره از توجه به امر صادرات یاد
می کنن��د .دراقع حضور صنایع معدن��ی به ویژه زنجیره
ف��والد در بازار بین المللی به عنوان اصلی پذیرفته ش��ده
برای تداوم تولید و توسعه این صنعت نام برده می شود.
اما متاس��فانه در عمل چن��دان حمایتی از صادرات این
صنعت ،نمی ش��ود .حال برای بررس��ی دالیل اصلی این
افت صادرات با فعاالن صنایع فوالدی کش��ور گفت وگو
کرده ایم .حاکمیت اس��تراتژی های غلط بر زنجیره فوالد
را باید اصلی ترین عامل در مسیر افت صادرات دانست.
سیاست یک بام و دوهوای فوالد
باتوجه به اینکه س��هم معامالت واس��طه ها و س��وداگران بازار
ف��والد خام نس��بت به فوالد خام عرضه ش��ده در بورس بیش��تر
اس��ت ،مصرف کننده نهایی بهره زیادی از اصالح قیمت محصوالت
فوالدی نمی برد
رف��ع این معض��ل را نظارت دقیق دانس��ت و گفت :این
چالش ه��ا تنها در س��ایه نظارت بر رعای��ت کف عرضه
فوالدخ��ام در ب��ورس کاال و جلوگیری از س��ودجویی و
منفعت طلب��ی عده ای خاص در این صنعت و بازار فوالد
خام برطرف خواهد ش��د .اما چنانچه این روند ادامه یابد
ب��ه توقف هر چه بیش��تر روند تولید و اش��تغال صنایع
پایین دستی و واحدهای نوردی منجر می شود .موضوعی
که با توجه به شرایط حساس کنونی که بر اقتصاد کشور
سایه افکنده باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
تولید به نفع واحدهای ذوب
زمان��ی با اش��اره به امار منتشرش��ده درب��اره تولید و
ص��ادرات انواع فوالد و محصوالت ف��والدی تاکید کرد:
نکته قابل توجه در این زمینه افزایش تولید فوالد خام در
۶ماه نخست سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال
۹۸است .در عین حال ،صادرات فوالد خام (بیلت و بلوم)
نسبت به مدت مش��ابه سال گذشته تغییر قابل توجهی
نداش��ته اس��ت .در همین حال باید تاکید کرد که افت
قابل مالحظه عرضه مصوب بیانگر وجود معامالت خارج
از ش��بکه و س��وداگری در بازار فوالد خام است .بنابراین
اینط��ور به نظر می رس��د در صورتی ک��ه مراجع نظارتی
ب��ه این حجم از س��وداگری و واس��طه گری در خارج از
بورس کاال رسیدگی نکنند ،معضالت بیشتری در اینده
گریبانگی��ر صنایع پایین دس��تی و اش��تغال واحدهای
نوردی خواهد شد.
وی در ادام��ه گف��ت :در حال حاضر معامالت افس��ار
گس��یخته فوالدخام ازسوی واس��طه ها و سوداگران در
خارج از بورس کاال انجام می شود .معامله فوالد خارج از
ب��ورس زمینه اختالف قیمت فاحش در قیمت معامالت
محص��والت نهایی عرضه ش��ده در ب��ورس کاال و بازار را
فراهم می کند.
این معضل اخیر در گزارش��ی که انجمن فوالد منتشر
ک��رده بود م��ورد توجه قرار گرفته اس��ت .اما باتوجه به
اینکه س��هم معامالت واس��طه ها و سوداگران بازار فوالد
خام نس��بت به فوالد خام عرضه ش��ده در بورس بیشتر
اس��ت ،مصرف کننده نهایی بهره زیادی از اصالح قیمت
محص��والت فوالدی نمی ب��رد و فقط بخش محدودی از
تقاضای محصوالت نهایی که از بورس کاال و عرضه های
تکلیف��ی صنایع پایین دس��تی انجام می ش��ود از قیمت
منطقی تری برخوردار است.
در پایان امیدواریم با حضور سکاندار جدید در وزارت
صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت به همراه پیگی��ری مجدانه
نهادهای نظارتی در این زمینه ،معضل تامین مواد اولیه
صنایع پایین دس��تی فوالد و اش��تغال واحدهای نوردی
برطرف ش��ود و در اینده مس��یر برای حف��ظ بازارهای
صادرات��ی و تولید و اش��تغال بیش��تر در این صنعت که
تماما توس��ط بخش خصوصی حقیقی س��رمایه گذاری
شده است ،انجام شود.
سیاست گذاری اشتباه ادامه دارد
سعید برزگر از کارشناسان صنایع معدنی در گفت وگو
ب��ا
تاکی��د کرد :بررس��ی امار ص��ادرات فوالد و
محص��والت وابس��ته ب��ه ان حکایت از اف��ت قابل توجه
فروش خارجی محصوالت این زنجیره طی س��ال جاری
دارد .این افت در حالی است که به طور مرتب از اهمیت
رشد صادرات و تاثیر ان بر توسعه صنایع سخن به میان
می اید.
وی اف��زود :در همی��ن ح��ال تاکید می ش��ود با توجه
به ش��دت گرفتن تحریم ها و افت قابل توجه فروش نفت،
برای تامین نیاز ارزی کش��ور باید از ظرفیت های بخش
معدن و صنایع معدنی بیش��تر کمک گرفته شود ،چراکه
این محصوالت (به ویژه فوالد) ،همواره مش��تریان خوبی
در بازار جهانی داشته اند و حتی در شرایط دشوار کنونی
نیز امکان صادرات انها به بازار جهانی وجود دارد.
با وجود تمام مزیت هایی که برای صادرات محصوالت
صنایع معدنی و به ویژه فوالد یاد می ش��ود اما همچنان
ش��اهد اف��ت روزافزون ص��ادرات ف��والد در حلقه های
گوناگون این زنجیره هس��تیم .یعنی میان حرف تا عمل
فاصله بسیار است.
برزگ��ر در ادامه گفت :تمام��ی فعاالن صنعتی چه در
بخ��ش خصوصی و چه دولتی تاکی��د می کنند که بازار
صادراتی یک شبه به دست نمی اید؛ اما یک شبه از دست
می رود ،چراکه سایر رقبا به سرعت جای ما را می گیرند.
حال این س��وال مطرح اس��ت که در چنین شرایطی و با
وی خاطرنش��ان کرد :هدف از مسائل مطرح شده این
اس��ت که متولیان امر دریابند که خسارت ها به همینجا
خت��م نمی ش��ود .کاهش ص��ادرات فوالد ،اس��یب های
جبران ناپذی��ری را در درج��ه نخس��ت ب��ه صنعت و در
گام ه��ای بعدی به کل اقتصاد کش��ور وارد می کند .این
کارش��ناس در ادام��ه تاکید کرد :براس��اس امار ،میزان
تولی��د در صنعت فوالد و در حلقه های گوناگون زنجیره
تولید ،در ۶ماه نخست سال جاری و در مقایسه با مدت
مشابه سال گذشته ،افزایش داشته است .یعنی این افت
صادرات همزمان با رش��د تولید بوده اس��ت .درحالی که
انتظار می رفت با وجود برنامه هایی که برای رش��د تولید
فوالد در نظر گرفته ش��ده ،زمینه تس��هیل هرچه بیشتر
صادرات این محصوالت فراهم ش��ود .رش��د تولید بدون
افزایش فروش معنی ندارد و به ضرر تولید اس��ت .توجه
به این نکته ضروری به نظر می رس��د که میزان تولید در
صنایع فوالد کشور به مراتب بیشتر از نیاز داخلی است.
درنتیج��ه این صنایع برای ت��داوم فعالیت خود ،نیاز به
صادرات دارند.
وی در ادامه و در تشریح دالیل افت صادرات فوالدی
در ۶ماه نخس��ت س��ال جاری گفت :کاهش یاد ش��ده
از دالیل متعددی نش��ات می گیرد .سیاست های اشتباه
سیاست گذاران و سنگ اندازی در مسیر صادرات را باید
یکی از مهم ترین دالیل ان عنوان کرد.
از ابت��دای س��ال جاری تاکنون ب��ازار فوالد تحت اثیر
ش��رایط اقتصادی با التهاب روبه رو شده است .در چنین
ش��رایطی هر روز مصوبه جدیدی مطرح می ش��ود .این
طرح ها یا بخش��نامه ها اغلب با ه��دف کنترل بازار ارائه
می شوند .اما تاکنون ش��اهد اثرگذاری مثبت هیچ کدام
ب��ر بازار نبوده ایم .در بهتری��ن حالت در چند روز زمینه
افت محدود قیمت فوالد فراهم می ش��ود اما اثار منفی
شدیدی را به دنبال دارد.
برزگ��ر در ادام��ه تاکید ک��رد :چنانچه حف��ظ تولید
و اش��تغال از اهمیت برخوردار اس��ت ،از متولیان امر و
سیاس��ت گذاران انتظار می رود زمینه تس��هیل تولید را
فراهم کنند.
تس��هیل صادرات نیز یکی از الزامات برای تداوم تولید
اس��ت .در غیر این صورت باید ش��اهد تعطیلی بسیاری
از واحده��ای فوالدی کش��ور باش��یم .یعن��ی صنعتی
اس��تراتژیک و اثرگذار که طی س��ال های گذشته بسیار
خ��وش درخش��یده و کارنام��ه درخش��انی را از خود به
نمایش گذاش��ته ،در س��ایه بی تدبیری با شکت روبه رو
خواهد شد.
علی محمد زمانی
سعید برزگر
سخن پایانی
انچه مس��لم اس��ت با وجود تمام مزیت هایی که
برای صادرات یاد می شود و اثرگذاری ان بر توسعه
اقتصادی ،همچنان بس��تری مناس��ب برای رش��د
صادرات در کش��ور وجود ندارد .بر همین اس��اس
نیز از یک س��و ش��اهد برنامه های تولی��د و تالش
برای توسعه و در عین حال ،ایجاد انواع ممانعت ها
نترتیب تولید در
در مس��یر صادرات هس��تیم .بدی
بلندمدت تحت تاثیر قرار می گیرد و افت می کند.
کسب ۲موفقیت بزرگ در فوالد مبارکه
واحد ابزار دقیق و کالیبراس��یون ف��والد مبارکه ،موفق به
اخذ پروانه واردات سیس��تم های اناالیزر با اش��ــعه ایکـس
و پــروان��ه نص��ب ،راه ان��دازی و خــدمات دس��تــگاه های
یــون ســاز از امور حفاظت در برابر اشعه شد.
به گ��زارش روابط عمومی ش��رکت فوالد مبارک��ه ،کامران
کلوشانی ،رئیس واحد ابزار دقیق و کالیبراسیون فوالد مبارکه،
ضمن اعالم این خبر گفت ،X-Ray Fluorescence :یک
طیف خاص اس��ت که به عنوان روشی دقیق شناخته شده و
با اس��تفاده از ان می توان اطالعات کمی و کیفی بسیاری از
عناصر سازنده اغلب نمونه ها را به دست اورد.
قاعده کلی این روش به این صورت اس��ت که یک نمونه با
تابش باریکه ای از اشعه ایکس در فرایندی خاص که به اندازه
کافی ان��رژی دارد ،تحت تاثیر قرار گرفته ت��ا میزان بازتابش
فلوئورسانس اشعه ایکس ( )XRFان اندازه گیری شود.
وی افزود :این تکنیک گستره وسیعی از وسایل اندازه گیری
را شامل می شود ،از دستگاه های پرتابل برای انالیز لحظه ای
گرفته تا اس��پکترومترهای با دق��ت باال که دارای پروب هایی
برای اس��کن مواد در زیر میکروس��کوپ الکترونی
هس��تند و می توان با ان نقشه ای از عناصر موجود
در نمونه را تهیه کرد.
کلوشانی در ادامه تصریح کرد :در ازمایشگاه های
گوناگون ش��رکت فوالد مبارک��ه در حال حاضر6 ،
دس��تگاه اناالیزر مواد با اش��عه ایک��س با برندهای
مختل��ف جهت انج��ام انالیز نمونه ه��ای محصول
تولیدی مشغول به کارند.
رئی��س واحد ابزار دقیق و کالیبراس��یون ف��والد مبارکه با
اش��اره به اینکه طبق قوانین موجود هرگون��ه بهره برداری از
سیستم های یون س��از ،نیاز به اخذ مجوز رسمی از واحدهای
ذی رب��ط دارد ،ادامه داد :این مجوز با عنوان پروانه اش��تغال
ب��ه کار ،جه��ت هرگونه فعالی��ت پرتوی��ی در مراکز صنعتی
و پزش��کی توس��ط ام��ور حفاظ��ت در براب��ر اش��عه ص��ادر
می شود.
در همی��ن راس��تا ،ش��رکت ف��والد مبارک��ه نی��ز با طی
ک��ردن مراحل قانون��ی و تامی��ن زیرس��اخت ها ،تجهیزات،
دستورالعمل های اجرایی و پس از بازدیدهای مکرر
بازرسان مربوط ،موفق به اخذ پروانه اشتغال به کار
در زمینه انالیز مواد با اشعه ایکس شد.
وی با تش��ریح مراح��ل خرید ی��ا تامین قطعات
یدکی سیستم های XRFکه اغلب سازندگان انها
شرکت های خارجی هس��تند و همچنین ترخیص
این کااله��ا در بنادر وارداتی ،گف��ت :باوجود همه
مش��قت های موجود در این فراین��د ،فوالد مبارکه
مصم��م ش��د پروانه واردات این سیس��تم ها را اخ��ذ و ان را
عملیاتی کند.
رئیس واح��د ابزار دقیق و کالیبراس��یون فوالد مبارکه در
بخش دیگری از س��خنان خود اظهارکرد :ب��ا توجه به اینکه
نص��ب ،راه اندازی و به وی��ژه تعمیرات سیس��تم های انالیز با
اشعه ایکس کامال تخصصی است ،طبق قوانین مربوط ،برای
خرید و واردات تجهیزات جدید باید قراردادی با شرکت های
مجازی که از امور حفاظت در برابر اش��عه مجوز دارند منعقد
ش��ود که طبق ان قرارداد ،فوالد مبارکه متعهد شود تمامی
عملیات نصب ،راه اندازی و تعمیرات دس��تگاه هایی که دارای
منابع پرتو هس��تند ،ازسوی ش��رکت یادشده انجام شود .این
در حالی اس��ت که تاکنون تعمیرات این تجهیزات ازس��وی
کارشناس��ان متخص��ص و توانمند خود ف��والد مبارکه انجام
می شد.
کلوش��انی در همی��ن زمینه تصریح ک��رد :ازاین رو تصمیم
گرفته ش��د ب��ا اخذ پروان��ه نص��ب و راه ان��دازی و خدمات
دستگاه های یون ساز این کاستی ها برطرف شود.
سرانجام فوالد مبارکه با طی کردن فرایند و مراحل قانونی
و اعمال اس��تانداردها موفق به اخ��ذ پروانه نصب و راه اندازی
و خدمات دس��تگاه های یون ساز و پروانه واردات سیستم های
اناالیزر با اش��عه ایک��س از واحد حفاظت در برابر اش��عه در
س��ال 99ش��د و ارائه خدمات نصب و راه اندازی و تعمیرات
و نگه��داری ای��ن سیس��تم ها را به ص��ورت ی��ک توانمندی
منحصربه فرد به دس��ت اورد و توانس��ت به خودکفایی و قطع
وابس��تگی در حوزه تعمیرات و بومی س��ازی این فرایند نائل
اید.
قاس��م کیومرثیان ،مش��اور و س��خنگوی شرکت
فوالد فس��ا ،دلیل تعویق در روند اجرای پروژه را از
یک س��و شرایط تحریمی و تعلیق فاینانس خارجی
و از سوی دیگر ،عدم اعطای تسهیالت ۲۰۰میلیارد
تومان��ی بان��ک ملت دانس��ت که با وج��ود دریافت
ضمانتنامه ملکی از پرداخت ان طفره می رود.
به گزارش اخبار فوالد ،حجت اله فیروزی ،نماینده
مردم فس��ا در مجلس شورای اسالمی و سخنگوی
کمیسیون صنایع و معادن به تازگی از تعیین تکلیف
پ��روژه ف��والد فس��ا و مهل��ت زمان��ی ۴۰روزه به
س��رمایه گذار برای ش��روع روند اح��داث در جریان
نظارت ه��ای میدانی نماین��دگان از حوزه انتخابیه
خود خبر داده و تاکید کرده در شرایطی که پس از
این مدت اقدام مش��خصی انجام نشود ۷۰۰هکتار
اراضی که دولت به این پروژه اختصاص داده بازپس
گرفته خواهد ش��د .در واقع این هشدار در حالی به
س��رمایه گذار این پروژه اعالم ش��ده که در شرایط
کنونی زیر فش��ار ق��رار دادن س��رمایه گذار بخش
خصوص��ی که تحت الش��عاع تحریم های یک جانبه
امری��کا امکان بهره گی��ری از فاینانس خارجی خود
را از دست داده و از سوی دیگر ،عدم پایبندی بانک
ملت به پرداخت تعهدات تس��هیالتی با وجودی که
ضمانت ملکی را در رهن خود قرار داده ،فاقد توجیه
بوده و بیش��تر شائبه جهت گیری سیاسی را تقویت
می کند.
پروژه فوالد فس��ا که برای تولید س��االنه ۱.۲تن
ش��مش تخت��ال و ۱.۷میلیون تن اهن اس��فنجی
طراحی ش��ده ب��ود ،در س��ال ۸۹کلن��گ احداث
ان ب��ه زمین زده ش��د و تا س��ال ۹۴از پیش��رفت
فیزیک��ی چندان��ی برخ��وردار نبود .ای��ن طرح در
نهای��ت از اواخر س��ال ۹۴و با دع��وت نمایندگان و
مسئوالن وقت استان به سرمایه گذار کنونی واگذار
ش��د .با ورود س��رمایه گذار جدید رایزنی با یکی از
معتبرترین ش��رکت های المانی و دریافت فاینانس
۲۰میلی��ون دالری ب��رای خری��د تجهی��زات انجام
و همزم��ان در ق��راردادی با بان��ک ملت تخصیص
تس��هیالت ۲۰۰میلی��ارد تومانی نیز مصوب ش��د.
اقدامات��ی ک��ه در نتیجه خروج امری��کا از برجام به
حالت تعلیق درامد و این در حالی بود که تسهیالت
مصوب بانکی نیز از این غائله بی نصیب نماند.
قاس��م کیومرثیان ،سخنگو و مشاور شرکت فوالد
فسا ،ابعاد جدیدی از پروژه فوالد فسا را تشریح کرد
و توضیح داد :اگر قرار نیس��ت هیچ گاه تسهیالتی به
فوالد فسا تعلق بگیرد ،هیات مدیره هم تمایل ندارد
این کار را با س��رمایه ش��خصی ادام��ه دهد و حتی
حاضر اس��ت در ازای پس گرفت��ن هزینه هایی که
تاکنون صرف ک��رده ،کل پروژه را واگذار کند .قرار
بود نخستین قسط تسهیالت بانک ملت در سال ۹۷
پرداخت شود و از ان تاریخ تاکنون یک سند ملکی
نیز در رهن بانک مانده اس��ت ،عالوه بر سند ملکی،
محل اج��رای طرح نیز در رهن بان��ک قرار گرفته،
این در حالی اس��ت که براساس مصوبه هیات دولت
در مناطق محروم برای پرداخت تسهیالت ضمانت
محل اجرای پروژه کفایت می کند.
او در ادامه افزود ۵:س��ال پی��ش این مجموعه به
دع��وت نماینده وقت مجل��س ،اقای دوگانی ،کلید
خورد و تاکنون ۲۰میلیون دالر برای خرید و ساخت
تجهیزات به ش��رکت خارجى پرداخت و ۹۷میلیارد
تومان نیز بابت هزینه های جاری صرف ش��ده است.
س��رمایه گذاری در این منطقه ب��رای هیات مدیره
فوالد فس��ا یک کار عام المنفعه به شمار می امد که
با هدف اش��تغالزایی در ای��ن منطقه دورافتاده اغاز
شد و کسی به دنبال ماجراجویی های اقتصادی نبود.
ظرفیت این پروژه ۱.۲میلیون تن ش��مش تختال و
۱۷میلیون تن اهن اسفنجی در سال درنظر گرفته
شده که البته تولید گندله فعال حذف شده است.
مدیرعامل فوالد فس��ا در ادامه خاطرنش��ان کرد:
عملیاتی ش��دن این پروژه می توانست به انقالبی در
منطقه و ش��هرهای اطراف ان مانند فس��ا ،داراب و
نی ریز بینجامد .با توجه به اینکه این ناحیه بس��یار
محروم اس��ت و به علت نبود فرصت های اش��تغال
و درامدزایی برای جوانان مش��کالت بسیاری دارد،
انتظار می رود برای س��رمایه گذاری که با ایجاد یک
ط��رح فوالدی ش��رایط از بین ب��ردن این معضالت
را فراه��م می اورد ،موانع برطرف ش��ود ،نه اینکه با
اختصاص ندادن تس��هیالت بر سر راه او مانع تراشی
کنند.
کیومرثیان تصریح کرد :دورافتاده بودن ،ش��رایط
کار را سخت تر می کند ،به ویژه که این منطقه در ۳۵
کیلومتری شهر فسا ناامن است اگرچه هیچ کدام از
این موانع باعث عقب نش��ینی نشد ،به جز بدعهدی
بانک ملت در اعطای تسهیالت.
جالب توجه است که این پروژه از فاینانس شرکت
المانی هم برخوردار بود و سفرای هر دو کشور این
فاینانس را امضا کرده بودند که فاینانس هم با توجه
به تشدید تحریم ها و روی کار امدن ترامپ لغو شد.
این سرمایه گذار همچنین گفت :فوالد فسا تاکنون
۱۲کیلومتر راه در مسیر پروژه احداث و حدود ۱۵
کیلومتر ش��بکه برق ایجاد کرده اس��ت ،اینها تنها
بخش��ی از زیرساخت هایی به شمار می رود که فوالد
فسا برقرار کرده است.
گزارش خبری
بورس کاال
محور مبادالت
فوالد کشور
می شود
سخنگوی هیات رئیسه مجلس با اشاره به عرضه فوالد در بورس کاال ،گفت:
یکی از اهداف ما س��اماندهی بازار فوالد و س��وق دادن ان به س��مت بورس
کاالس��ت تا بتوانیم عرضه فوالد را در بورس کاال منحصر کنیم که همه چیز
ش��فاف باش��د .به گزارش ایرنا ،محمدحس��ین فرهنگی اظهارکرد :با توجه به
نوس��ان غیرواقعی قیمت فوالد در ماه های اخیر ،مجلس به دنبال ان است که
به طور جدی به نوسان غیرمنطقی قیمت و البته قیمت گذاری دستوری ورود
کند تا رویه ای منطقی و عادالنه برای تولیدکننده و مصرف کننده اجرایی شود.
وی افزود :عرضه کامل فوالد تولیدی کش��ور در بورس کاال ،یکی از مهم ترین
دغدغه های دولت و مجلس در ماه های گذشته است .البته مشکل کار به انجا
برمی گردد که به دلیل قیمت دستوری اعمال شده ،شاهد ایجاد تالطم در بازار
فوالد و سوءاس��تفاده برخی افراد بودیم که با حضور رزم حس��ینی ،وزیر جدید
صنعت ،معدن و تجارت ،تعاملی جدید با مجلس اغاز ش��ده تا عرضه فوالد از
طریق بورس کاال تنها محور بازار باشد و نرخ گذاری محصوالت نیز در شفافیت
کامل انجام شود .عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسالمی بیان
کرد :در نخس��تین جلس��ه علنی مجلس و با توجه به شرایط فعلی بازار فوالد
طرح��ی را اماده کرده ایم که به ان خواهیم پرداخت .فرهنگی تصریح کرد۵ :
ماده جهت تصویب از سوی کمیسیون صنایع و معادن مجلس پیشنهاد شده
ی ش��بکه تولید و توزیع را ساماندهی
تا بتوانیم ناهماهنگی ها و چندگانگی ها
کنیم .وی در پایان یاداور ش��د :به تازگی با حضور رزم حس��ینی وزیر صنعت،
معدن و تجارت تنظیم بازار فوالد مورد بررسی و گزارش های وزیر مورد توجه
کمیسیون قرار گرفت و به زودی اصالحات خوبی در این حوزه اجرا می شود.
بدعهدی گریبان
سرمایه گذار را می گیرد صفحه 11
12
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
چشم انداز معدنی
یادداشت
رشد اکتشاف
با دقت در
اطالعات پایه
جلیل قلمقاش
دانشیار پژوهشکده علوم زمین
توسعه بخش معدن با رویکرد پنجره واحد
منیر حضوری
editor@smtnews.ir
یکی از مشکالت بخش معدن ،ضعف یکپارچگی دستگاه های اجرایی و بروکراسی اداری است .این موضوع
باعث شده معدنکار برای اخذ مجوز فعالیت خود از چندین دستگاه استعالم بگیرد و با روند اداری دشوار و
زمان بر روبه رو شود .این رویه ،ضرورت ایجاد پنجره واحد معدنی را دوچندان می کند.
قانون گذار در اصالحیه قانون معادن ،ذیل تبصره ۴ماده ۲۴بر الزام دولت به ایجاد س��ازکار واحد تاکید
کرده و اورده است« :وزارت صنعت ،معدن و تجارت وظیفه مدیریت یکپارچه ،هماهنگی و اداره امور اخذ،
تکمیل و صدور مجوز را برعهده دارد و از طریق ایجاد پنجره واحد با مش��ارکت س��ایر دستگاه های مرتبط
باید به گونه ای اقدام کند که ضمن رعایت اصل همزمانی پاس��خ اس��تعالمات ،س��قف زمانی موردنظر برای
صدور مجوز از زمان پیش بینی شده در قانون تجاوز نکند ».با اینکه این قانون سال ها است ابال غ شده ،هنوز
اجرایی نشده است.
با ایجاد پنجره واحد ،کلیه دستگاه های اجرایی مرتبط ،عضو یک سامانه می شوند و از این طریق مدارک
و اطالعات الزم برای همگان برای صدور مجوز ارائه می شود.
روزنامه
درباره اینکه ایجاد پنجره واحد چه نقش��ی در شفاف سازی و جذب سرمایه دارد و چقدر
این موضوع مهم است با کارشناسان گفت وگو کرده که در زیر می خوانید.
پنجره واحد معدن ،ایده ای برای تسهیل انجام امور اداری در بخش معدن
و ارجاع کلیه امور به یک واحد اس��ت .پنجره واحد عبارت اس��ت از س��امانه
مجازی یا واحد اداری مشخصی که دستگاه اصلی برای ارائه خدمات یکپارچه
موردنیاز متقاضیان ایجاد کرده ،به گونه ای که هماهنگی الزم میان دستگاه
کمک به توسعه هوشمندسازی
پنجره واحد به
این معنی است
که موانع کمتر
شود و سرعت
کار باالتر برود
قانون کم
نداریم ،اما هیچ
استفاده ای از
ان نمی کنیم و
تنها ادعا و شعار
رونق اکتشاف
و سرعت دهی
به فعالیت
معدنکاری
را می دهیم
بهرام ش��کوری ،رئیس کمیس��یون
مع��ادن و صنایع معدن��ی اتاق بازرگانی
ایران با بیان اینکه تسهیل امور راه اندازی
فعالیت اقتصادی به ویژه در حوزه معدن
و صنای��ع معدنی یکی از خواس��ته های
فعاالن اقتصادی است ،به
گفت:
به ج��ای اینکه موان��ع زیادی برای فعال
اقتصادی ایجاد شود باید شرایط را برای انها اماده
کرد و به توس��عه هوشمندسازی پرداخت .رئیس
کمیس��یون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی
ای��ران تصریح کرد :فعاالن اقتص��ادی تنها باید به
وزارت صنع��ت ،معدن و تج��ارت مراجعه کنند و
وزارتخان��ه خود مجوز فعالیت را ص��ادر کند .اگر
فقط وزارتخانه در چنین فرایندی دخالت داشت،
به طور حتم ش��اهد توس��عه کس��ب وکار در حوزه
معدن بودیم .ش��کوری با بیان اینکه پنجره واحد
رویکردی اس��ت که باید دنبال ش��ود ،خاطرنشان
کرد :پنجره واحد به این معنی است که موانع کمتر
شود و سرعت کار باالتر برود .او با ذکر مثالی گفت:
هر اقدامی از قبیل گرفتن شناس��نامه ،گواهینامه،
پاس��پورت ،ثبت شرکت و ...در کشور گرجستان با
سرعت انجام می شود .وقتی بخواهید در این کشور
پروان��ه معدن دریافت یا کارخانه ای احداث کنید،
همه چیز تعریف ش��ده است .فرد می داند که با چه
عکس:
ای��ران با دارا ب��ودن ۳۷میلیارد تن ذخایر
قطعی ،یکی از غنی ترین کش��ورهای معدنی
دنیا است .براس��اس گزارش مرکز امار ایران
در سال ۱۳۹۵حدود ۵هزار معدن در کشور
فعال است که ارزش کل تولیدات انها بالغ بر
۱۶۶هزار میلیارد ریال بوده است .در مجموع
۹۴هزار نفر در معادن مش��غول کار هستند.
همچنی��ن ارزش اف��زوده حاص��ل از فعالیت
معادن در حال بهره برداری کش��ور در س��ال
۱۳۹۵بالغ بر ۱۲۲ه��زار میلیارد ریال بوده
اس��ت .در همین س��ال ،حدود ۱۰۴میلیون
تن م��واد معدنی به ارزش ۷۳۴.۱۶۵میلیارد
ریال تولید شده که حدود ۱۱میلیون تن ان
ب��ه ارزش ۱.۵میلیارد دالر به طور مس��تقیم
صادر شده اس��ت .گزارش های مشابهی برای
فعالیت ه��ای معدنی س��ال های بعدی وجود
دارد که با در نظ��ر گرفتن انها میزان درامد
بخش مع��دن حداکثر ح��دود ۱تا ۲درصد
درامد ناخالص ملی براورد می شود.
باتوج��ه به اینکه درامده��ای نفتی کاهش
یافته ،اهمیت گس��ترش فعالیت های معدنی
نیز پررنگ تر شده است .متاسفانه تحریم های
ظالمان��ه در س��ال های اخیر نش��ان داد که
درامده��ای نفتی کش��ور پایدار نیس��تند و
وابس��تگی به انها می تواند اقتصاد کشور را با
مشکالت جدی روبه رو کند.
عالوه بر ان ،بررسی پژوهشگران اقتصادی
نشان می دهد کشورهای معدنی در بلندمدت
عملک��رد بهت��ری نس��بت ب��ه کش��ورهای
تولیدکنن��ده نف��ت و کش��ورهای غیرمعدنی
دارند؛ به ط��ور مثال در س��ال ۱۳۷۱معاون
نخست وزیر چین ذخایر خاک های نادر چین
را با نفت خاورمیانه مقایس��ه کرد و خواستار
مطالعات گس��ترده روی این عناصر ارزشمند
شد .امروزه این کشور به دلیل سرمایه گذاری
علم��ی گس��ترده ،بزرگ تری��ن تولیدکننده
عناص��ر ن��ادر خاکی جهان اس��ت .باتوجه به
اینک��ه فعالیت ه��ای معدنی به دلی��ل تنوع و
پراکندگی در سرتاس��ر ای��ران ،موجب توزیع
مناس��ب ثروت و زیرس��اخت های صنعتی و
شهری در سراسر کشور خواهند شد ،توسعه
صنای��ع معدن��ی موج��ب رون��ق اقتصادی و
صنعتی کشور می شود.
در س��ال های اخی��ر به ط��ور م��داوم از
اکتش��اف مناب��ع معدن��ی عمیق ی��ا پنهان
س��خن گفته شده ،اما رش��دی در این زمینه
نداشته ایم.
به ظاهر کمبود سرمایه ،پایین بودن دانش
فنی ،نبود فناوری های الزم ،قوانین و مقررات
دس��ت وپاگیر از عوامل موف��ق نبودن در این
حوزه هس��تند ،اما مس��ئله مهمی که باید به
ان توجه کرد ،کمبود اطالعات پایه با مقیاس
مناسب است.
در س��ال های اخی��ر اکتش��اف پهنه ه��ای
مختل��ف برمبنای اطالع��ات قدیمی و برپایه
اطالعات با مقیاس های ناحیه ای انجام ش��ده
است.
روش معم��ول مطالعات��ی در پهنه ه��ای
اکتش��افی مح��دود ب��ه تلفی��ق اطالع��ات
نقش��ه های زمین شناس��ی ،ژئوش��یمیایی و
ژئوفیزی��ک هوایی با مقی��اس ۲۵۰ :۱هزارم
و ۱۰۰ :۱ه��زارم و بازدیدهای صحرایی بوده
است .هرچند تمام اطالعات یادشده ارزشمند
هس��تند و دقت مناس��ب در زمان و مقیاس
خ��ود را دارند ،ام��ا برای اکتش��اف عمیق تر
نیازمند اطالعات پای��ه در مقیاس دقیق تری
هس��تیم؛ به عبارت دیگر تنها بیشینه کاربری
نقش��ه های فوق الذکر و ارزش اطالعاتی انها
در زمینه اکتش��اف مواد معدنی در سال های
اخیر اس��تفاده ش��ده و می ت��وان گفت که با
اطالعات یادشده گام چندان مهمی نمی توان
برداش��ت و جهشی در اکتش��اف را نمی توان
انتظار داشت.
تعداد اندیس های معدنی گزارش ش��ده در
نقش��ه های زمین شناسی ۲۵۰ :۱هزارم برابر
با ۲۴۰۰عدد بوده ،در صورتی که با برداشت
و تهیه نقشه های زمین شناسی ۱۰۰ :۱هزارم
تعداد اندیس های معدنی کشور که روی این
نقش��ه ها گزارش ش��ده ب��ه ۶۰۰۰تا ۷۰۰۰
ع��دد افزایش یافته اس��ت؛ به عب��ارت دیگر
دقت بیش��تر ی��ا چگالی باالتر امکان کش��ف
اندیس های معدنی بیشتر در مقیاس ۱۰۰ :۱
ه��زارم را فراهم کرد؛ ب��ه همین ترتیب برای
جهش در اکتش��اف مواد معدن��ی و افزایش
تولید مواد معدن��ی ،نیازمند جهش در تولید
اطالعات پایه از نظر کمی و کیفی هستیم.
معدن منیزیت
زاهدان ،کمک
به رشد تولید
داخلی
مدیرعام��ل واحد فراوری منیزیت گفت :معدن منیزیت یکی از معادن
غنی استان زاهدان است که در شمال شرق استان و در اطراف کویر لوت
در بخش گراغه نصرت اباد قرار دارد.
زهرا ابراهیمی با اشاره به اینکه این واحد فراوری در سال ۹۳با کمک
افراد بومی منطقه کش��ف ش��ده ،گفت :با سرمایه ش��خصی و تحقیقات
مختلف توانستیم واحد فراوری منیزیت را راه اندازی کنیم.
وی گفت :ظرفیت تولید این واحد فراوری از ۲هزار تن در سال به ۲۰
هزار تن درسال افزایش یافته است.
مدیرعام��ل واحد ف��راوری منیزیت گفت :قب��ل از راه اندازی این واحد
فراوری ،منیزیت از خارج وارد کشور می شد ،اما هم اکنون ظرفیت تولید
به حدی رس��یده که دیگر نیازی ب��ه واردات ان نداریم و حدود ۱۲۰نفر
از افراد بومی منطقه به طور مس��تقیم در این واحد فراوری مش��غول کار
هستند.
داوود ش��هرکی ،رئیس س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت استان گفت:
منیزیت یک ماده معدنی اس��تراتژیک اس��ت که در صنایع نس��وز کوره
سیمان ،ذوب اهن و صنایع ذوب کاربرد دارد و فقط دو استان سیستان و
بلوچستان و خراسان جنوبی در کشور ذخایر منیزیت دارند.
عل��ی فیض ،عضو هیات مدیره این واحد ف��راوری درباره راه اندازی فاز
دوم ای��ن مجموعه گفت :امیدواریم ب��ا راه اندازی فاز دوم کارخانه بتوانیم
برای تعداد بیش��تری از افراد اشتغالزایی کنیم و تولیدات خود را افزایش
دهیم.
قوانینی روبه رو است و با خود می سنجد
ک��ه ایا می تواند کارخان��ه ای راه اندازی
کند یا خیر .همچنین مش��خص اس��ت
که به طور مثال تجهیزات ماش��ین االت
را از ک��دام بخ��ش می تواند تهیه کند یا
چه قواعد محیط زیس��تی را باید رعایت
کن��د؛ در نتیج��ه ش��رکت در مدت ۲
ت می شود و نظرات شخصی مدیران یا
س��اعت ثب
به عبارتی امضاهای طالیی به صفر می رسد .رئیس
کمیس��یون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی
ای��ران ادام��ه داد :در کش��ورهای قانونمند به طور
سیستمی هر فردی که واجد شرایط گرفتن مجوز
ف شده که چه
باشد ،کارش انجام خواهد شد .تعری
اقالم��ی با چه کیفی��ت و حجمی می تواند صادر و
وارد شود؛ به این ترتیب به دلیل اینکه ممکن است
یک نفر خطا کند ،مس��یر صادرات و واردات کشور
مختل نمی شود یا در گرفتن مجوز مشکلی ایجاد
نخواهد ش��د .ش��کوری با ابراز امیدواری نسبت به
عملک��رد اینده وزارتخانه تصریح کرد :وزیر جدید
صنعت ،معدن و تجارت از جمله کس��انی است که
با بخش های دولتی و خصوصی همکاری داش��ته
است؛ از همین رو انتظار داریم اقداماتی در راستای
توس��عه بخش معدن و ش��کل گیری پنجره واحد
انجام شود.
اصلی و دس��تگاه فرعی مربوطه برای پاسخگویی متمرکز ظرف مدت معین
صورت گیرد و متقاضی امکان رهگیری تقاضای خود را داشته باشد.
مصوبه چه زمانی اجرایی می شود؟
کورش شعبانی ،رئیس کمیته اکتشاف خانه معدن
ایران با بیان اینکه ماده ۲۴قانون معادن بحث پنجره
واحد را پوش��ش می دهد ،به
گفت :برای اخذ
پروانه اکتش��اف یا هر فعالیت معدنی به استعالم هایی
نیاز اس��ت که بای��د از دس��تگاه های مختلف اجرایی
گرفته شود ،در حالی که پنجره واحد بر لزوم پاسخ به
استعالم ها در اسرع وقت ،سرعت باال و حل مسائل در
یک محل تاکید دارد .رئیس کمیته اکتش��اف خانه معدن ایران
با اشاره به مشکالت زیادی که معدنکاران با بخش های مختلف
برای دریافت اس��تعالم دارند ،اظهار کرد :معدنکار برای رعایت
حریم قانونی باید از راه ها ،شهرها ،سدها ،جنگل ها و ...استعالم
بگیرد که این موضوع باعث کندی در روند کار می ش��ود .بحث
پنجره واحد در این قالب است که وزارتخانه باید پروانه اکتشاف
را صادر و درگاهی را ایجاد کند که تمامی اس��تعالم ها از طریق
ان و به شکل اینترنتی صورت گیرد؛ همچون سامانه کاداستر که
به طور تقریبی ۸۰درصد فعالیت های معدنی و صنایع معدنی را
پوشش می دهد ،پنجره واحد هم قرار بود همین کار را انجام دهد
و به رشد معدنکاری کمک کند اما در عمل چنین اتفاقی نیفتاد.
شعبانی با بیان اینکه یکی از اساسی ترین موارد راهگشا این است
که پروانه اکتش��اف را در اس��رع وقت به دس��ت مکتشف رساند،
ادامه داد :اگر قرار باشد دستگاه های اجرایی ماه ها و سال ها فرد
مکتشف را معطل گذاشته و پاسخگو نباشند و حتی بدون اینکه
هیچ توجیهی داشته باشند به انها پاسخ منفی بدهند ،تنها باعث
می شوند به هدف رونق و سرعت دهی به اکتشاف دست نیابیم .او
با اشاره به اهمیت امادگی زیرساخت ها تصریح کرد :از
انجایی که بس��یاری از استعالم ها زمان بر است ،برای
افزایش س��رعت و رونق اکتشاف باید زیرساخت ها را
اماده کنیم .رئیس کمیته اکتش��اف خانه معدن ایران
با اش��اره به اهمیت اجرایی شدن قوانین تصریح کرد:
سال ها اس��ت که مطرح می شود براساس نص صریح
قانون یعنی تبصره ۴ماده ۲۴ایجاد پنجره واحد جزو
برنامه ها باشد ،اما سوال مهم این است که به واقع چه زمانی ان
را اجرایی می کنیم! چه زمانی درگاهی مثل کاداس��تر خواهیم
داش��ت تا معدنکار به طور مس��تقیم به هر یک از دس��تگاه های
اجرایی مراجعه نکند و از طریق یک سامانه مشکالت خود را حل
کند! او تاکید کرد :برای شفاف سازی فعالیت معدنی و جلوگیری
از تخلف در این حوزه بهتر اس��ت ماده ۲۴را اجرایی و به ایجاد
پنج��ره واحد توجه کنیم .ش��عبانی با بی��ان اینکه قانون معادن
ظرفیت رشد بخش معدن را ایجاد کرده ،تصریح کرد :قانون کم
نداریم ،اما هیچ اس��تفاده ای از ان نمی کنیم و تنها ادعا و ش��عار
رونق اکتش��اف و سرعت دهی به فعالیت معدنکاری را می دهیم.
رئیس کمیته اکتش��اف خانه معدن ایران با اشاره به حضور تازه
وزی��ر صنعت ،معدن و تج��ارت در وزارتخانه تصریح کرد :امروز
زمان خوبی اس��ت تا با حضور علیرضا رزم حس��ینی در وزارت
صنعت ،معدن و تجارت که برنامه های خود را براساس صحبت
رئیس جمهوری مبنی بر فعال سازی معادن پیش می برد ،طوری
برنامه ری��زی کنیم که پنج��ره واحد را اجرایی و هرچه زودتر به
شعار رونق معادن دست یابیم.
گشایش افق پیش روی معدن
محمدرضا بهرامن با بیان اینکه پنجره واحد معدن ،ایده ای
برای تس��هیل انجام امور اداری در بخش معدن و ارجاع کلیه
ام��ور به یک واحد اس��ت ،اظهار کرد :پنجره واحد ایس��تگاه
واحدی برای ارائه خدمات است که می تواند دارای ساختاری
فیزیک��ی ی��ا مجازی یا ترکیبی از این دو باش��د .این ظرفیت
برای فعاالن اقتصادی ،صاحبان حرف و مش��اغل ،کارافرینان
و متقاضیان س��رمایه گذاری در مکان��ی واحد اطالعات مورد
نیاز ،مش��اوره ،اطالع از دس��تورالعمل ها و مقررات مرتبط با
حوزه ه��ای فعالیت و ثبت درخواس��ت های مرب��وط به اخذ
مجوزه��ا را فراه��م می کن��د .به گزارش پای��گاه خبری اتاق
بازرگان��ی ،صنای��ع ،معادن و کش��اورزی ای��ران رئیس خانه
مع��دن تصریح کرد :پنجره واح��د ارتباط فعاالن معدنی را با
دستگاه های متولی در کوتاه ترین زمان و هزینه ممکن میسر
و فض��ا را برای س��ودجویان و فرصت طلبان محدود می کند.
بهرامن گفت :طبق دستورالعمل ماده ۷۰قانون
برنامه پنجم توس��عه کشور پنجره واحد عبارت
است از سامانه مجازی یا واحد اداری مشخصی
که دس��تگاه اصلی برای ارائه خدمات یکپارچه
موردنی��از متقاضیان ایجاد کرده ،به گونه ای که
هماهنگی الزم میان دس��تگاه اصلی و دستگاه
فرعی مربوطه برای پاس��خگویی متمرکز ظرف
مدت معین صورت گیرد و متقاضی امکان رهگیری تقاضای
خود را داش��ته باش��د .او ادامه داد :از دید عملی پنجره واحد
ی��ک ورودی فیزیکی یا الکترونیک��ی برای ارائه و حفظ تمام
داده ه��ا را فراه��م می کند .در ایران براس��اس ماده ۷۰قانون
برنامه پنجم توس��عه کش��ور و همچنین تبص��ره ۶ماده ۵۷
قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور،
هیات مقررات زدایی و تس��هیل صدور مجوزهای کسب وکار
سخن پایانی...
باید دس��تگاه اصلی و دس��تگاه های فرعی کشور برای
ارائ��ه خدمات و ص��دور مجوزها را مش��خص کرده و
دس��تگاه ها ملزم به ایجاد و بهره برداری از پنجره های
واح��د به عنوان یک تکلیف قانونی ش��ده اند .او درباره
تجارب دیگر کشورها تصریح کرد :الزام استقرار پنجره
واحد بر بستر فناوری اطالعات توانسته نقش بسزایی
در ایجاد جایگاهی قابل قبول برای محیط کسب وکار و
فاصله گرفتن از ایجاد فضای رانت فراهم کند .یکی از مجموعه
راهکارهای اتخاذشده در کشورهای توسعه یافته که موفق به
ارتقای قابل توجهی در وضعیت محیط کسب وکار خود شدند،
توج��ه ب��ه موضوع پنجره واحد بوده که از این کانال متمرکز،
عالوه بر ارائه خدمات موردنیاز به متقاضیان دریافت خدمات
و س��رمایه گذاران ،گام های بس��یار اصولی در مس��یر کاهش
بروکراسی اداری و هزینه های مرتبط نیز برداشت ه شده است.
رویکرد پنج��ره واحد در بخش معدن
برای دوری از بروکراس��ی اداری و رشد
ح ش��ده اس��ت .ذیل
س��رعت عمل مطر
تبص��ره ۴ماده ۲۴بر ال��زام دولت برای
ایجاد سازکار واحد و اهمیت پنجره واحد
تاکید ش��ده است .کارشناسان باور دارند
باتوجه به ضرورت اقتصادی ،این پنجره
بای��د در بخش معدن کش��ور که دارای
قانون مختص خود است ،هرچه سریع تر
به صورت رس��می کار خود را اغاز کند تا
بر اساس ان سرمایه گذاران و معدنکاران
ب��دون مراجع��ه ب��ه مراک��ز خدم��ات،
درخواس��ت ها و مش��کالت خویش را از
طریق سامانه الکترونیک حل کنند.
فعال سازی ۲۴معدن در کهگیلویه وبویراحمد
در برنامه احیا و فعال سازی ۱۰۲۰معدن هدف گذاری شده
در کشور برای امس��ال ،احیای ۲۴معدن و احداث یک واحد
ف��راوری در اس��تان کهگیلویه و بویراحمد برنامه ریزی ش��ده
است.
به گ��زارش رواب��ط عمومی ش��رکت تهی��ه و تولی��د مواد
معدن��ی ایران ،مدی��ر اجرایی و دبیر ش��ورای هماهنگی طرح
احیا ،فعال س��ازی و توس��عه معادن کوچک مقیاس با بیان این
مطلب ،اظهار کرد :در راستای طرح احیا ،فعال سازی و توسعه
مع��ادن کوچک مقیاس در اس��تان کهگیلوی��ه و بویراحمد۸ ،
جلس��ه کارگروه اس��تانی برگزار و مصوبات به صورت ماهانه با
حضور رئیس هیات عامل ایمیدرو ،مدیران و مسئوالن استان
پیگیری شد.
س��یدرضا عظیمی ادامه داد :با بررسی های انجام شده۴۳ ،
معدن غیرفعال و قابل توس��عه شناسایی ش��د که تاکنون ۳۷
معدن در کارگروه اس��تانی ،پایش و ۱۹بلوک با مزیت نسبی
مواد معدنی شامل سلس��تین ،گچ ،مرمریت ،بوکسیت ،شن و
ماس��ه و مخلوط کوهی ،گوگرد ،س��نگ اهک ،نیترات ،سنگ
الشه ،مالون و مارن معرفی شده است.
مدیر اجرایی و دبیر شورای هماهنگی طرح احیا ،فعال سازی
و توسعه معادن کوچک مقیاس با اشاره به اقدامات انجام شده
از ابتدای طرح تاکنون در استان کهگیلویه و بویراحمد تصریح
ک��رد :معرفی س��رمایه گذار برای احیا و فعال س��ازی ۶معدن
سلس��تین با ایجاد واحد ف��راوری و معرفی یک معدن گچ به
سرمایه گذار از جمله این اقدامات است.
وی ادام��ه داد :معرفی ۱۳معدن در قالب ۵پروژه (نیازمند
راه دسترس��ی) و ۳پروژه (نیازمند شبکه برق) به مجری طرح
ایج��اد زیربناه��ای الزم در معادن ب��زرگ و مناطق معدنی و
درج ان در اولویت ه��ای س��ال ۹۹و نیز معرف��ی ۵معدن به
صندوق بیمه سرمایه گذاری فعالیت های معدنی برای دریافت
تس��هیالت ،از دیگر اقدامات صورت گرفته در اس��تان مذکور
اس��ت .عظیمی خاطرنش��ان کرد :فراخ��وان عمومی به منظور
س��رمایه گذاری برای احداث واحد فراوری معادن گچ اس��تان
اعالم ش��ده است .با احداث این واحد ۸ ،معدن گچ در زنجیره
تولید فعال خواهند شد.
وی اف��زود :در حال حاضر ،گزارش امکان س��نجی مقدماتی
طرح اس��تخراج و فراوری معادن گچ ،بوکس��یت و سلس��تین
استان کهگیلویه و بویراحمد تهیه شده است.
رونق تولید در سیستان وبلوچستان
همچنی��ن جلس��ه ای با حض��ور مدیرعامل ش��رکت تهیه و
تولید مواد نسوز کشور و عضو هیات مدیره خانه معدن استان
خراس��ان جنوب��ی در دفتر طرح احیا ،فعال س��ازی و توس��عه
معادن کوچک مقیاس برگزار شد.
این جلسه با هدف بررس��ی ظرفیت های معدنی استان های
خراس��ان جنوبی و سیس��تان و بلوچس��تان به وی��ژه منیزیت
و مواد معدنی نس��وز تش��کیل ش��د .مدیر اجرایی طرح احیا،
فعال س��ازی و توس��عه معادن کوچک مقی��اس ضمن معرفی
اجمالی فرصت های س��رمایه گذاری در این بخش ،از استقبال
و مش��ارکت بخش خصوصی در فعال س��ازی و توسعه معادن
کوچک مقیاس به عنوان یکی از مهم ترین دس��تاوردهای طرح
یاد کرد .در ادامه ،برنامه ریزی برای احداث یک واحد فراوری
در اس��تان سیس��تان و بلوچس��تان و ایجاد واحدی دیگر در
اس��تان خراس��ان جنوبی به منظور گس��ترش زنجیره تولید و
ایجاد ارزش افزوده مورد بحث و بررسی قرار گرفت .مقرر شد
در راس��تای توس��عه معادن منیزیت مناطق یادشده ،خدمات
کارشناسی به منظور انجام اکتشافات تکمیلی و سایر نیازهای
فنی معادن به انها ارائه شود. صفحه 12
13
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
باجه خبر
اعطای کارت اعتباری سهام عدالت
سقف مجاز کارت به کارت ۶میلیون تومان باقی ماند
برپایه بخشنامه بانک مرکزی ،مقرر شد سقف مجاز انتقال وجه کارت به
کارت (شتابی و درون بانکی) از طریق درگاه های اینترنتی و خودپردازها در
هر شبان ه روز از مبدا هر کارت به ۶۰میلیون ریال باقی بماند و میزان کارمزد
انتقال وجه بیش از ۳۰میلیون ریال به صورت پلکانی محاسبه خواهد شد.
به گزارش بانک مرکزی ،با توجه به شیوع ویروس کرونا تمهیدات ویژه این
بانک با هدف تس��هیل اس��تفاده هم میهنان از درگاه های غیرحضوری به
شبکه بانکی ابالغ ش��د .بانک مرکزی با عنایت به شرایط خاص بهداشتی
کش��ور ،موج سوم کرونا ،با هدف مدیریت ،کنترل و پیشگیری از شیوع ویروس کرونا
و به منظور تس��هیل استفاده هم میهنان از درگاه های غیرحضوری و کاهش مراجعات
حضوری مردم به ش��عب و دستگاه های خودپرداز ،در بخش��نامه ای ضرورت رعایت
تمهیداتی را به شبکه بانکی ابالغ کرد .سقف مجاز انتقال وجه کارت به کارت از طریق
پرداخت س��ازها از ۱۰میلیون ریال به ۳۰میلیون ریال با حصول اطمینان از انطباق
ش��ماره ملی دارنده کارت و ش��ماره ملی دارنده س��یمکارت انجام دهنده
تراکنش قابل افزایش اس��ت .با توجه به خطرات ناشی از سوء استفاده های
احتمالی ،در صورت اعمال نش��دن کنترل فوق ،افزایش سقف انتقال وجه
مجاز نیس��ت .در صورت پیوستن بانک ها و پرداخت سازها به هاب فناوران
مالی ،این س��قف می تواند تا مبلغ ۵۰میلیون ریال افزایش یابد .بخشنامه
بانک مرکزی می افزاید :امکان تمدید تاریخ انقضای کارت های بانکی بدون
نیاز به مراجعه حضوری مش��تری تا پایان س��ال ۹۸و به مدت یک س��ال
بالمانع بوده و در این پیوند ،ضروری است اقدامات الزم برای احراز هویت غیرحضوری
و اطالع رس��انی به مشتریان انجام ش��ود .همچنین سقف صدور کارت هدیه تا اطالع
ثان��وی و به صورت موقت به ۲۰میلیون ریال افزایش یافت.این بخش��نامه جایگزین
بخشنامه های قبلی است و رعایت مفاد این بخشنامه تا اطالع ثانوی الزم االجرا بوده و
بازگشت به وضعیت عادی با ابالغ این بانک انجام خواهد شد.
پرداخت سود مشارکت بیمه دی
سود مش��ارکت در منافع بیمه های زندگی برای پایان
س��ال مالی ۱۳۹۸به میزان ۲۹.۸۳درصد محاس��به و در
اندوخته بیمه نامه ها اعمال شد .به گزارش روابط عمومی
ش��رکت بیمه دی ،امکان مشاهده مبلغ سود مشارکت در
منافع و س��ایر منافع مال��ی بیمه نامه ها برای نمایندگان و
بیمه گذاران از طریق درگاه ش��رکت بیمه دی به نش��انی
http: //dayins.comفراهم اس��ت .شرکت بیمه دی
با تجمیع س��رمایه های این بیمه نامه ها در صندوق س��رمایه گذاری گنجینه الماس
خود با کس��ب بازدهی مطلوب موجب افزایش س��ود شده و از این نظر بیمه دی یکی
از باالترین س��ود ه ا را در بین ش��رکت های بیمه ای محقق کرده اس��ت .گفتنی است
صن��دوق گنجینه الماس دی در س��ال ۹۸در بین ۱۰صندوق برتر س��رمایه گذاری
کشور قرار گرفت.
تسهیل استفاده از درگاه های بانکی غیرحضوری
تمهی��دات ویژه بان��ک مرکزی با هدف تس��هیل اس��تفاده هم میهن��ان گرامی از
درگاه های غیرحضوری با توجه به ش��یوع ویروس کرونا به ش��بکه بانکی ابالغ ش��د.
به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی ،این بانک با عنایت به ش��رایط خاص بهداشتی
کشور و موج سوم کرونا و با هدف مدیریت ،کنترل و پیشگیری از شیوع ویروس کرونا
و به منظور تس��هیل اس��تفاده هم میهنان گرامی از درگاه های غیرحضوری و کاهش
مراجعات حضوری مردم به ش��عب و دستگاه های خودپرداز؛ در بخشنامه ای ضرورت
رعایت تمهیدات زیر را به ش��بکه بانکی ابالغ کرد :س��قف مج��از انتقال وجه کارت
به کارت (ش��تابی و درون بانکی) از طریق درگاه ه��ای اینترنتی و خودپردازها در هر
ش��بان ه روز از مبدا ه��ر کارت به 60میلیون ریال افزایش یابد .گفتنی اس��ت میزان
کارم��زد انتقال وج��ه بیش از 30میلیون ریال به صورت پلکانی لحاظ خواهد ش��د.
س��قف مجاز انتقال وجه کارت به کارت از طریق پرداخت س��ازها از 10میلیون ریال
به 30میلیون ریال با حصول اطمینان از انطباق ش��ماره ملی دارنده کارت و شماره
ملی دارنده س��یمکارت انجام دهنده تراکنش قابل افزایش است .با توجه به خطرات
ناش��ی از سوء استفاده های احتمالی در صورت عدم اعمال کنترل فوق ،افزایش سقف
انتقال وجه مجاز نیس��ت .گفتنی اس��ت در صورت پیوستن بانک ها و پرداخت سازها
به هاب فناوران مالی ،این س��قف می تواند تا مبل��غ پنجاه میلیون ریال افزایش یابد.
امکان تمدید تاریخ انقضاء کارت های بانکی بدون نیاز به مراجعه حضوری مش��تری
تا پایان س��ال ۹۹و به مدت یک سال بالمانع است .ضروری است اقدامات الزم برای
احراز هویت غیرحضوری و اطالع رس��انی به مش��تریان انجام ش��ود .همچنین سقف
صدور کارت هدیه تا اطالع ثانوی و به صورت موقت به ۲۰میلیون ریال افزایش یابد.
این بخشنامه جایگزین بخشنامه های قبلی است و رعایت مفاد این بخشنامه تا اطالع
ثانوی الزم االجرا بوده و بازگشت به وضعیت عادی با ابالغ این بانک انجام خواهد شد.
ساعت کار بانک های خصوصی
براس��اس اعالم کان��ون بانک ه��ای خصوصی ،س��اعت کار بانک های
خصوصی از روز دوش��نبه ۵ابان تا پایان ماه جاری تغییر کرد .در متن
این اطالعیه امده اس��ت :براس��اس نامه شماره ۹۹ /۱/ ۳۴۴۰۱مورخ ۳
ابان ۱۳۹۹اس��تاندار تهران از تمامی اعضاء درخواس��ت می شود اجازه
دهند ۵۰درصد کارکنان شعب و واحدهای اداری در استان تهران و ۳۰
درصد انها در س��ایر استان ها از طریق نوبت بندی یا دورکاری نسبت به
ارائه خدمات خود تا پایان ابان امس��ال اقدام کنند .بدیهی است تعیین
س��اعات کار کارکنان تمامی واحدها از شنبه تا چهارشنبه بعد از ساعت
۷:۳۰و حداکثر تا س��اعت ۱۴:۳۰و پنج شنبه ها تا ساعت ۱۳در اختیار
مدیریت هر یک از بانک ها و موسسات اعتباری بوده و پذیرش مراجعان
نیز از ساعت ۸تا ۱۴و پنج شنبه ها از ساعت ۸تا ۱۲:۳۰خواهد بود.
گروه خبر
editor@smtnews.ir
بانک مرکزی از ابتدای س��ال تاکنون باوجود
فش��ار تحریم ها ،ارز کاالهای اساس��ی را طبق
مقررات تامین کرده است.
ضم��ن انکه تعیی��ن «اولویت بن��دی» نوع و
میزان ارز کاال ها برعهده وزارتخانه های ذی ربط
اعم از صنعت ،معدن و تجارت ،جهادکشاورزی
و بهداش��ت ،درم��ان و ام��وزش پزش��کی
است.
به گ��زارش روابط عموم��ی بان��ک مرکزی با
توجه به انتش��ار اخباری مبنی ب��ر عدم تامین
ارز نهاده ه��ای دامی و کاالهای اساس��ی با نرخ
۴۲۰۰توم��ان ،که منجر ب��ه تعطیلی برخی از
ش��رکت های تولیدی ش��ده اس��ت ،به اگاهی
می رس��اند بان��ک مرکزی س��قف تعیین ش��ده
در مصوبه س��تاد اقتصادی دول��ت برای تامین
ارز ،را به ط��ور کام��ل اجرا کرده اس��ت و این،
وظیف��ه وزارتخانه ه��ای مرب��وط اس��ت که با
«اولویت بن��دی» در س��قف یادش��ده ،تعیی��ن
کنند برای چ��ه کاالهایی و چه ش��رکت هایی
تامین ارز ش��وند .امس��ال بنا به مصوبه س��تاد
اقتصادی دولت ،سقف ۸میلیارد دالر ارز با نرخ
۴۲۰۰تومان به منظور تامین کاالهای اساس��ی
به تفکی��ک ۵.۵میلیارد دالر برای اقالم کاالی
اساسی (ذرت ،دانه روغنی ،روغن خام ،کنجاله،
ج��و و گندم) و ۱.۵میلی��ارد دالر برای دارو و
یک میلی��ارد دالر برای تجهیزات پزش��کی در
نظر گرفته شد .بنابراین در ۷ماه گذشته مبلغ
۶۲۱۴میلیون دالر ازس��وی بانک مرکزی برای
تامین کاالهای اساس��ی در نظر گرفته ش��ده و
همان گون��ه که امار یادش��ده نش��ان می دهد،
این بانک با توجه به گذش��ت ۷ماه از امس��ال،
تامین ارز کاالهای اساسی را طبق مصوبه ستاد
اقتصادی دولت به طور کامل انجام داده است.
اگر شرکتی مدعی اس��ت که مشکل تامین
ارز دارد ،دلی��ل ان ب��ه «اولویت بندی» های��ی
برمی گردد که ازس��وی وزارتخانه مربوط انجام
ش��ده و خارج از تخص��ص نهادی بانک مرکزی
است و این بانک نقشی در ان ندارد.
خبر
معاون فناوری و توس��عه نواوری ش��رکت سپرده گذاری
مرک��زی گف��ت :بیش از نیم��ی از فعالیت ه��ای مربوط به
اعطای کارت اعتباری س��هام عدالت انجام ش��ده اس��ت و
ب��ه زودی زمان دقی��ق ان را اعالم خواهیم ک��رد .علیرضا
ماهی��ار در گفت وگ��و با ایرن��ا درباره زم��ان اعطای کارت
اعتباری به مش��موالن س��هام عدالت اش��اره کرد و گفت:
در وضعی��ت فعلی این اقدام با چندان مش��کل فنی مواجه
نیس��ت ،بلکه فقط با برخی از مس��ائل حقوقی روبه رو است
ک��ه درصدد رفع انها هس��تیم .وی افزود :بخش اعظمی از
فعالیت های مربوط به اعطای کارت اعتباری به مش��موالن
س��هام عدالت انجام شده اس��ت و بیشتر بانک ها برای ارائه
کارت اعتب��اری اعالم امادگی کرده اند .ماهیار به مس��ائل
فعلی بر س��ر راه نهایی ش��دن اقدام ه��ای مربوط به کارت
اعتباری تاکید کرد و گفت :مش��کل فعلی برای این اقدام،
طراحی برخی سازکارهاست که به محض انجام و به پایان
رس��اندن انها مراحل اجرایی اعط��ای کارت اعتباری را در
دس��تور کار ق��رار خواهی��م داد .معاون فناوری و توس��عه
نواوری ش��رکت س��پرده گذاری مرکزی درباره رقم دقیق
کارت اعتباری که در اختیار مش��موالن س��هام عدالت قرار
می گیرد ،افزود :رقم دقیق کارت اعتباری مشخص نیست،
هر بانکی متناس��ب با سازکار اعتباری و روش های اجرایی
ک��ه در اختی��ار دارد ،رقم نهایی را اع�لام خواهد کرد .وی
افزود :تالش ما بر این است که کارت های اعتباری براساس
روش های غیرحضوری و الکترونیکی صادر شود .اکنون در
حال تعامل با بانک ها هس��تیم و زمان دقیق اعطای کارت
اعتباری را به زودی اعالم خواهیم کرد .ماهیار گفت :با توجه
به وجود چنین مسائلی ابتدا باید سازکار این اقدام مشخص
ش��ود و بعد زمان نهایی را اعالم کنیم اما ممکن اس��ت در
صورت رفع مش��کالت موجود تا پایان ابان کارت اعتباری
در اختیار سهامداران سهام عدالت قرار گیرد .معاون فناوری
و توس��عه نواوری شرکت س��پرده گذاری مرکزی افزود :هر
بانکی براساس زیرساخت هایی که در اختیار دارد ،اقدام به
اعط��ای کارت اعتباری خواهد کرد .از مجموع ۴۹میلیون
نفر از دارندگان س��هام عدالت ،حدود ۱۹میلیون نفر روش
مس��تقیم را انتخاب کردند و مدیریت س��هام را در اختیار
خود گرفتند ،بعد از پایان این مرحله زیرس��اخت های الزم
ب��رای فروش ۳۰درصد س��هام عدال��ت از طریق بانک ها و
کارگزاری ها برای دارندگان سهام عدالت که روش مستقیم
را انتخاب کرده بودند فراهم ش��د که برخی از س��هامداران
تحت تاثیر روند صعودی بازار سهام اقدام به فروش هیجانی
سهام خود در بازار کردند .زمینه ازادسازی ۳۰درصد دوم
سهام عدالت در عید غدیر فراهم و براساس وعده های داده
ش��ده از سوی مسئوالن ،ازادسازی مابقی سهام عدالت در
۲۲بهمن انجام خواهد شد.
بانک مرکزی در
«اولویت بندی»
نقشی ندارد صفحه 13
14
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
بانک و بیمه
یادداشت
بوریس جانسون
و کرونا
لری الیوت
روزنامه نگار ارشد اقتصادی
کارشناسان افزایش نرخ سود سپرده را کانالیزه کردن نقدینگی می دانند
بازی با نرخ بهره
سهند اینانلو
editor@smtnews.ir
نرخ بهره بانکی در بیشتر کشورهای توسعه یافته به حدی پایین است که حتی در مواردی سپرده گذار مجبور است برای نگهداری
از پول و دارایی اش که در اختیار بانک ها قرار دارد ،درصدی هم کارمزد پرداخت کند؛ به عبارتی سپرده گذاران در کشورهایی مانند
ژاپن ،دانمارک و س��وئیس باید از جیب خود هزینه کنند تا بانک نگهداری از پول انها را بر عهده بگیرد ،اما در کش��ور ما داس��تان
کامال متفاوت اس��ت .طبق امار بانک جهانی ،ایران در بین ۱۰کش��ور جهان که بیشترین نرخ بهره بانکی را دارند ،با ۱۸درصد در
رتبه هش��تم ایس��تاده است .ونزوئال با ۳۹درصد در صدر جدول یکه تازی می کند ،ارژانتین ( ۳۸درصد) و زیمبابوه ( ۳۵درصد) نیز
در تعقیب این کش��ور بحران زده امریکای التین هس��تند .در رتبه های بعدی به ترتیب یمن ،لیبریا ،سورینام ،کنگو ،ایران ،هائیتی و
سودان قرار دارند .باتوجه به اماری که بانک جهانی منتشر کرده و با رجوع به نظر کارشناسان اقتصادی درمی یابیم کشورهایی که با
تورم باال و بحران اقتصادی مواجهند سعی در جمع اوری نقدینگی از سطح جامعه دارند و یکی از ساده ترین روش ها برای انجام این
کار ،افزایش نرخ سود سپرده بانکی است که مردم را به سپرده گذاری در بانک ها تشویق می کند و طبعا میزان نقدینگی سرگردان
نیز کاهش می یابد .اما این اقدام دولت ها در کشورهای بحران زده تبعات دیگری دارد که از ان جمله می توان به فراگیری رکود در
حوزه های مختلف اقتصادی اشاره کرد .در صورت حاکم شدن رکود بر اقتصاد یک کشور نخستین حوزه ای که اسیب می بیند تولید
است ،چرا که نرخ سود بانکی به حدی افزایش می یابد که دیگر سرمایه گذاری در بخش تولید صرفه اقتصادی ندارد و سپرده گذاری
که ریسک کمتری هم دارد بهترین راه برای حفظ ارزش پول و همچنین کسب درامد پرسود است.
یک مدل نامتقارن
معضل اصلی
اقتصاد ما
تحریم است؛
با باال و پایین
بردن نرخ سود
بانکی دردی دوا
نمی شود .وقتی
تحریم ها رفع
شود ،طبیعتا نرخ
تورم هم کاهش
می یابد؛ بنابراین
سپرده گذاری
با نرخ سودهای
به مراتب کمتر
نیز به صرفه
خواهد بود
برای جذب
سرمایه های
سرگردان ،خیز
بلندی در بورس
برداشتیم اما
موفق نبودیم
البرت بغزیان ،اقتصاددان و اس��تاد دانش��کده اقتصاد
دانشگاه تهران با اشاره به اهمیت تعیین درست نرخ بهره
بانکی به
گفت :نرخ بهره در دنیای س��رمایه داری
یعنی در غرب و اروپا یک عامل مهم تصمیم گیری برای
سیاس��ت گذاران اقتصادی اس��ت ،چراکه نظام اقتصادی
انها برپایه نرخ بهره است.
وی در ادام��ه اف��زود :ف��رض کنی��د وقتی س��خنان
رئیس جمه��وری یا رئی��س کل بانک مرکزی را گ��وش می دهید
ک��ه ما می خواهیم بر فرض نرخ به��ره را تغییر دهیم یعنی اینکه
فعاالن اقتص��ادی ،وام گیرنده ها ،س��پرده گذاران و ...عکس العمل
نش��ان بدهن��د .تمام فعاالن اقتصادی در کش��ور برای خودش��ان
برنامه ریزی هایی دارند و برای انها این مس��ئله از اهمیت بس��یار
باالیی برخوردار است.
ما کجا و انها کجا؟
ای��ن اقتص��اددان برجس��ته نحوه تعیی��ن نرخ به��ره بانکی در
کش��ورهای غرب��ی را توضی��ح داد و گفت :باید توجه داش��ت که
تغییرات نرخ بهره در کش��ورهای توس��عه یافته در حد چندصدم
درصد اس��ت و ش��ما نمی بینید که ان را یکدفعه ۶ ،۵درصد باال
یا پایین ببرند ،اما به دلیل حساس��یت باالی اقتصاد این کش��ورها
می بینیم که همین تغییرات اندک تاثیرات بسیار زیادی دارد.
وی درب��اره ایران نیز بی��ان کرد :وقتی راجع ب��ه ایران صحبت
می کنی��م اقتص��اد غیرربوی ما برپایه مش��ارکت اس��ت ،نه برپایه
ن��رخ بهره! در حالی که این مس��ئله باعث خلط مبحث می ش��ود،
چراکه اگر بخواهیم نرخ بهره را تغییر دهیم یعنی می خواهیم نرخ
مش��ارکت را تغییر دهیم؛ چون بین سپرده گذار به عنوان موکل و
بانک به عنوان وکیل و وام گیرنده ،قراردادی طبق عقود اس�لامی
می بندیم و طرفین قرارداد نیز ریس��ک بخش��ی از س��ود ناشی از
س��رمایه گذاری را قبول می کنند ،اما اگر نرخ بهره را تغییر دهیم،
عم�لا از ان مبحث دور می ش��ویم .با این وج��ود نمی دانم چگونه
فقهای فعلی بانک مرکزی این مس��ئله را در نظر نمی گیرند .حاال
ف��رض کنید ما این مش��کل را نداریم و می خواهی��م نرخ بهره را
افزایش ی��ا کاهش دهیم .اول باید مش��خص کنیم که اصال برای
چ��ه می خواهیم ان را تغییر بدهی��م؟ وقتی نرخ بهره کاهش پیدا
می کند ،عمال هزینه سرمایه گذاری را کاهش می دهیم؛ به عبارتی
می توان گفت یک سیاست ضد رکود را اجرا کرده ایم که در پی ان
مردم تشویق به سرمایه گذاری می شوند.
این استاد دانشگاه اضافه کرد :در مقابل وقتی بخواهیم نرخ سود
س��پرده گذاری در بانک ه��ا را افزایش دهی��م ،در واقع قصد داریم
مردم را برای بازگرداندن سرمایه های خود به بانک ها تشویق کنیم.
در واقع این یک مدل نامتقارن است؛ یعنی وقتی به سمت کاهش
نرخ س��ود می رویم با هدف تقویت سرمایه گذاری است و وقتی به
س��مت افزایش نرخ بهره می رویم ،مردم را به سپرده گذاری اموال
خود نزد بانک ها ترغیب می کنیم.
به ضرر سرمایه گذار واقعی است
بغزیان با اش��اره به صدماتی که بخش تولید از این اقدام خواهد
دید ،به
گفت :در این بین یک اتفاق ناخوش��ایند می افتد؛
س��رمایه گذار واقعی کامال نادیده گرفته می شود و هزینه تولیدش
نی��ز باالتر می رود .ف��رض کنید ما می خواهیم پول س��رگردان را
از س��طح جامعه جمع کنیم .با افزایش ۲درصدی نرخ س��ود که
چنین اتفاقی رخ نمی دهد ،چراکه همین افزایش ۲درصدی منجر
به افزایش بهای تمام ش��ده محصوالت نیز خواهد ش��د؛ بنابراین
افزای��ش نرخ به��ره بانکی در عم��ل هیچ اثری ن��دارد ،به همین
دلیل اس��ت که هرازگاهی ش��اهد افزایش میزان نرخ سود بانکی
توس��ط بانک مرکزی هس��تیم ،اما بعد از یک هفته حرف ش��ان را
پس می گیرن��د و صدای معترضان هم که بلند می ش��ود ،عده ای
می گویند ما در جلسه نبودیم و بی خبر هستیم.
وی افزود :س��ال گذش��ته هم که نرخ س��ود بانک��ی را کاهش
دادند ،بانک ها می خواس��تند به طور انف��رادی ان را افزایش دهند
تا بتوانند منابع مالی جذب کنند ،اما از طرفی هم ش��اهد اعتراض
سرمایه گذاران در بخش های تولیدی بودیم که معتقد بودند هزینه
تولید در حال باال رفتن اس��ت و دولت باید با تخصیص بسته های
حمایتی و یارانه ای این مس��ئله را جبران کند .متاسفانه
باید گفت این باال و پایین کردن نرخ سود بانکی در کل
هی��چ تاثیر مثبتی برای اقتصاد ما ندارد ،چراکه اصال در
حال حاضر مشکل سیستم اقتصادی ما نرخ بهره نیست،
پس با تغییر ان هم ش��رایط بهتر نخواهد شد .انچه در
این بین نقش اساس��ی را بازی می کند نرخ ارز است که
تبدی��ل به مهم تری��ن عامل تعیین کنن��ده در اقتصاد ما
ش��ده است .مادامی که این نرخ تثبیت نشود و بانک مرکزی دائم
قیمت ها را افزایش و کاهش دهد این وضعیت پابرجا خواهد بود.
چه میزان تغییر معقول است؟
این اقتصاددان با انتقاد از نحوه تعیین نرخ سود بانکی ،بیان کرد:
پیش از هر تصمیمی باید بررس��ی دقیق��ی در این زمینه صورت
گی��رد؛ ب��رای مثال باید ببینی��م افزایش ۵درص��دی چقدر تاثیر
می گذارد و ۶درصدی چقدر؟ اما حاال می شنویم که قرار است نرخ
این ش��اخص را ۱۰درصد افزایش دهند که تغییر خیلی عظیمی
اس��ت و این ۲۵درصد یعنی اینکه هم��ه انتظار دارند حداقل ۲۵
درصد در هر س��رمایه گذاری س��ود ببرند .وقت��ی بانک ۲۵درصد
س��ود بدون ریس��ک بدهد ،بخش تولید عمال هیچ امکان مانوری
ندارد ،چراکه بانک بدون هیچ دردس��ری س��ود بسیار بیشتری را
عاید س��پرده گذاران می کند؛ بنابراین باید انتظار داشته باشیم که
س��رمایه گذاری در بخش تولید به شدت کاهش یابد و نقدینگی به
سمت بانک ها یا بازارهایی مانند طال ،ارز و خودرو برود.
دور خودمان می چرخیم
این استاد اقتصاد دانشگاه تهران با اشاره به راه های تامین منابع
برای ارائه تس��هیالت توس��ط بانک ها ،خاطرنشان کرد :حاال فرض
کنیم این کار عملی ش��ود .بانک ها قرار اس��ت ب��ا کدام منابع ۲۵
درصد سود را به س��پرده گذاران پرداخت کنند؟ تنها دو راه دارد؛
این منابع یا باید ازسوی سرمایه گذاران تامین شود یا خود بانک ها
سراغ ساخت وساز و بنگاهداری بروند تا درامد داشته باشند .البته
راه دیگر هم این اس��ت که با نرخ س��ود باالتری همان منابع را در
قالب تسهیالت به مشتریان ارائه کنند ،اما در صورتی که مثال نرخ
س��ود وام بانکی ۲۹یا ۳۰درصد باشد کدام تولیدکننده می تواند
با اس��تفاده از این تس��هیالت کار خود را ادامه دهد؟ کدام یک از
بخش های تولی��دی تا این حد بازدهی دارن��د که هم بازپرداخت
وام ها تاخیر نداشته باشد و هم سودی عاید سرمایه گذار شود؟
او در ادامه گفت :با این شرایط طبیعی است که تولیدکننده هم
برای جلوگیری از ضرر و کس��ب س��ود حداقلی ،نرخ اجناس خود
را افزای��ش دهد .پس در نهایت باز هم به بحث تورم بازمی گردیم،
چون با افزایش قیمت ها باید انتظار افزایش نرخ تورم را هم داشته
باش��یم .با افزایش تورم بار دیگر گفته می شود مردم به دلیل گران
ش��دن اجناس و خدمات ،انگیزه ای برای سپرده گذاری ندارند؛ در
نتیجه اجاره بها براساس نرخ سود سپرده ها و نرخ تورم باال و باالتر
می رود .چون صاحبخانه انتظار دارد بیش از میزان نرخ سود بانکی،
از مس��تاجر خود کرای��ه بگیرد .به همین دلیل اس��ت که در این
صورت خواهیم دید که تمایل به افزایش میزان رهن بسیار بیشتر
از اجاره خواهد شد.
وی ضم��ن تاکی��د بر به صرفه نب��ودن دریاف��ت وام بانکی برای
تولیدکنن��دگان ،به
گفت :در این ص��ورت پول ارزش پیدا
می کند اما بار دیگر تولیدکننده به دلیل همان نبود صرفه اقتصادی
(در مقایس��ه با نرخ س��ود بانکی) اعتراض می کند .در پی اعتراض
تولیدکنن��دگان باز هم خواهیم دید که بانک مرکزی بار دیگر نرخ
بهره را مقداری کاهش می دهد و این داستان هر سال ادامه دارد.
بغزی��ان در پایان با انتقاد از رویه مدیریتی کش��ور ،تحریم ها را
مش��کل اصلی اقتصاد ایران دانس��ت و یاداور ش��د :این دور باطل
در حالی ادامه دارد که ما در جای غلطی به دنبال ریش��ه مشکالت
هس��تیم .معضل اصلی اقتص��اد ما تحری م اس��ت و باید برای حل
این مس��ئله فکری ک��رد ،وگرنه با ب��اال و پایین بردن نرخ س��ود
بانکی دردی دوا نمی ش��ود .وقتی تحریم ها رفع شوند ،به طبع نرخ
تورم هم کاهش می یابد؛ بنابراین س��پرده گذاری با نرخ س��ود های
به مرات��ب کمتر نیز به صرفه خواهد بود ،در حالی که اس��یبی هم
به تولیدکننده داخلی وارد نمی شود و کسی متضرر نخواهد شد.
عکس:ایدا فریدی
پروفسور پل اناند در نامه ای که درباره بازگشت
به زندگی عادی در دوران کرونا به گاردین نوشته،
بر کارساز بودن روشی که کشورهای اسکاندیناوی
(خصوصا س��وئد) به کار بستند ،تاکید کرده است.
وی قرنطینه سراسری را یکی از عوامل شیوع بیشتر
ای��ن ویروس در جوامع دانس��ته و دلیل ان را هم
کوچک بودن منازل در اغلب کش��ورهای اروپایی
ذکر کرده اس��ت .پروفس��ور اناند معتقد است اگر
مردم را در خانه های کوچک ش��ان قرنطینه کنیم،
به دلیل تراکم باالی جمعیت نس��بت به مساحت
منازل ،احتمال برخورد فیزیکی افراد با یکدیگر با
ضریب باالیی افزایش می یابد و این مورد می تواند
موجب افزایش احتمال انتقال ویروس به هم خانه
یا اهال��ی خانواده ش��ود .ام��ا نگران کننده تر این
است که مدل های اپیدمیولوژیک پیش بینی های
ترس��ناکی از میزان مرگ ومیر ناشی از کووید،۱۹
در ص��ورت اجرای طرح قرنطینه سراس��ری ارائه
می کنند .طبق اطالعاتی که از بررسی این مدل ها
به دست امده ،رفتار مردم در صورت اعمال نشدن
محدودیت ه��ای اجتماعی هی��چ تغییر خاصی را
نش��ان نمی دهد و این امر به معنای افزایش میزان
ابتال ب��ه کروناوی��روس خواهد ب��ود .در روزهای
نخستین شیوع ویروس در اروپا ،اغلب متخصصان
باتوجه به شیوه ای که دولت سوئد در پیش گرفته
ب��ود ،تخمین می زدن��د قربانیان کووید ۱۹در این
کشور بیش از ۹۶هزار نفر (فقط در موج اول) باشد،
ام��ا همگی می دانیم که چنین اتفاقی روی نداد و
امار مرگ ومیر در این کشور به طرز شگفت انگیزی
کمتر از میزان پیش بینی ش��ده توسط مدل های
اماری بود .در حالی که مرگ ومیر در سراسر اروپا
روز به روز افزایش می یافت و بسیار بیشتر از میزان
پیش بینی ش��ده بود ،دیدیم که سوئدی ها باوجود
اجرا نکردن قرنطینه سراسری در موج اول تنها با
۶هزار نفر تلفات مواجه شدند ،این در حالی است
که بس��یاری از مجامع پزش��کی بین المللی دولت
سوئد را متهم به بی مباالتی می کردند اما در نهایت
این سیاس��ت گذاری سوئدی ها بود که با موفقیت
ازم��ون خ��ود را پس داد .البته اقتصاد س��وئد نیز
صدمات زیادی را متحمل شده است .بررسی های
بانک جهانی نش��ان می دهد اقتصاد این کشور در
س��ال جاری حدود ۴.۷درصد منقبض می ش��ود.
هرچن��د امارهای انقباض اقتصاد س��وئد بس��یار
زیاد و س��نگین اس��ت اما در مقایس��ه با صدماتی
که اقتص��اد بریتانیا ( ۹.۸درصد) تا امروز متحمل
شده ،بسیار کمتر است و می توان گفت سوئدی ها
ب��دون دس��تپاچگی با این بح��ران جهانی مقابله
کردند اما انگلیس نتوانست واکنش های به موقع و
مناس��بی در برابر ان داشته باشد .هر کشوری در
جه��ان تالش می کند تا ای��ن ویروس را با حداقل
میزان خسارت اقتصادی سرکوب کند .دولتمردان
بریتانیایی هم از این امر مس��تثنا نیس��تند .به نظر
من ک��ره جنوبی هم یک��ی از موفق ترین ها بوده،
چراکه تاکنون فقط ۴۳۸کش��ته داشته و صندوق
بین الملل��ی پول نیز پیش بین��ی کرده اقتصاد این
کش��ور اسیایی حدود ۱.۹درصد انقباض را تجربه
خواه��د کرد .باتوجه به این ام��ار و ارقام می توان
درس های ارزش��مندی اموخت .دولت س��وئد با
اتخاذ یک اس��تراتژی روش��ن و پایبندی بی چون
و چرا به ان توانس��ت عملکرد بسیار مناسب تری
داش��ته باشد ،کره جنوبی هم با سرعت عملی که
به خرج داد موفق به کنترل این بیماری در سراسر
این کشور شد .اما انگلستان کامال در نقطه مقابل
این کشورها است ،چراکه دولت در ابتدا تهدید این
ویروس را کم اهمیت می شمرد ،اما با شدت گرفتن
ان برخی از س��خت ترین محدودیت های جهان را
اعم��ال کرد ،اما پس از افزایش لطمات اقتصادی،
مردم را به حضور در رس��توران ها و تقویت روحیه
مهمان نوازی دع��وت کرد .خنده دارتر از همه این
است که حاال بار دیگر دولت سیاست های قرنطینه
سراس��ری را با کمی تعدیل نسبت به موج اول به
اجرا گذاش��ته است؛ تناقضاتی که در تصمیم های
سیاس��تمداران بریتانیای��ی دیده می ش��ود باعث
س��ردرگمی مردم ش��ده و می تواند باعث کاهش
هرچه بیش��تر اعتم��اد مردم به دولت نیز ش��ود.
بوریس جانس��ون 7ماه فرصت داشت تا برنامه ای
قابل مقایس��ه با انچه در کره جنوبی یا سوئد اجرا
شد ارائه دهد ،اما می دانیم که به هیچ وجه موفق به
انجام ان نشده و فقط زمان را از دست داده است.
متاس��فانه باید گفت انگلستان بدترین عملکرد را
در بین کش��ورهای درگیر با بحران کرونا داشته و
باالترین نرخ مرگ ومیر در این کش��ور ثبت ش��ده
اس��ت .از طرفی هم سنگین ترین صدمات ممکن
به اقتصاد بریتانیا وارد امده که جبران ان بس��یار
سخت و زمان بر خواهد بود.
ترجمه :سهند اینانلو
منبع :روزنامه گاردین
تامین ۱۸.۵
میلیارد دالر
ازسوی بانک
مرکزی و
بازار ثانویه
رئی��س کل بانک مرکزی گف��ت :روند فزاینده ص��ادرات نفت خام و
ف��راورده در کنار ش��تاب گرفتن ص��ادرات غیرنفت��ی در ماه های اخیر
شرایط بهتری برای تامین ارز کاالهای وارداتی ایجاد کرده است.
به گزارش مهر ،عبدالناصر همتی در یک پستی اینستاگرامی نوشت:
باوجود ش��یوع کرونا و تاثیر ان بر ص��ادرات غیر نفتی و کاهش قیمت
نف��ت و فراورده های نفت��ی در ماه های ابتدایی س��ال ،حجم تامین ارز
ازس��وی بانک مرکزی و بازار ثانویه در 7ماه س��ال ،رقمی حدود ۱۸.۵
اس��ت .رئیس کل بانک مرک��زی افزود :روند فزاینده
میلیارد دالر بوده
????
ص��ادرات نفت خام و فراورده در کنار ش��تاب گرفتن صادرات غیرنفتی
در ماه های اخیر ش��رایط بهتری برای تامین ارز کاالهای وارداتی ایجاد
کرده اس��ت .به گفته رئیس کل بانک مرک��زی در جهت افزایش حجم
تجارت خارجی کش��ور و بهره برداری بهت��ر از امکانات تولید داخل ،در
کنار روش های جاری ،اس��تفاده از روش تهاتر نفت با کاالهای اساس��ی
و ضروری کشور نیز با محوریت وزارت نفت گسترش خواهد یافت.
رئی��س کل بان��ک مرکزی در پای��ان گفت :وزارت صنع��ت ،معدن و
تجارت به عنوان متولی امر تجارت خارجی ،واردات ضروری و مواد مورد
نی��از واحدهای تولی��دی را با صادرکنن��دگان منتخب بخش خصوصی
مرتبط و محقق سازد.
گفتنی است؛ در سال های اخیر که دولت امریکا تحریم های یک جانبه
را علیه کش��ورمان وضع کرده ،دسترس��ی بانک مرکزی به منابع ارزی
حاصل از فروش نفت بسیار محدود شده است.
باید با مطالعه تصمیم بگیریم
غالمرض��ا مرحب��ا ،عض��و
کمیس��یون اقتص��ادی مجل��س
ش��ورای اس�لامی در گفت وگو با
،با اش��اره به خبر احتمال
افزای��ش نرخ بهره بانک��ی ،اظهار
کرد :فع�لا طرحی با این مضمون
در مجلس مطرح نیست و طبیعتا
بحث و بررسی هم نشده است.
نماینده مردم اس��تارا در مجلس شورای
اس�لامی در ادامه افزود :ما در حال حاضر
نقدینگی س��رگردانی داریم ک��ه تبدیل به
یک اسیب هم شده است.
هرچند ما برای جذب این سرمایه ها خیز
بلن��دی در بورس برداش��تیم اما صددرصد
موفق نبوده ایم.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس یازدهم
ای��ن ط��رح را در بهبود اوض��اع اقتصادی
بی تاثی��ر دانس��ت و گف��ت :افزای��ش نرخ
سود س��پرده گذاری می تواند بخشی از این
اِسیب ها را جبران و سرمایه های سرگردان
را ب��ه بانک ها جذب کند اما در حال حاضر
فکر نمی کنم افزایش نرخ س��ود
بانکی کمکی به اقتصاد ما بکند،
چراکه هرچه سود بانکی افزایش
یاب��د بهای تمام ش��ده پول هم
گران ت��ر می ش��ود؛ در نتیج��ه
نمی توانی��م تس��هیالت بانکی را
ارزان تر ارائه کنیم.
همه بانک ها موافق نیستند!
مرحب��ا در پایان با اش��اره ب��ه مخالفت
برخ��ی بانک ها با افزایش نرخ س��ود بانکی
به
یاداور شد :اینطور نیست که نرخ
بهره افزایش پیدا کن��د و همه بانک ها نیز
موافقت کنند ،زیرا این اقدام چندان به نفع
بانک ه��ا هم نخواهد ب��ود؛ از همین رو من
معتقدم انج��ام این کار راحت نخواهد بود،
ب��ه همین دلیل باید تمام جنبه های مثبت
و منفی ان را بررسی کرد.
ای��ن طرح در همان نگاه اول هم تبعات
منفی زی��ادی دارد ،به همی��ن جهت باید
خیلی دقیق تر و بامطالعه بیش��تری درباره
ان تصمیم بگیریم.
چاره ای جز افزایش نرخ سود نیست
کامران ندری ،کارشناس مسائل
پولی و بانکی در گفت وگو با فرارو
با اش��اره به اینکه در حال حاضر
ب��رای کنترل ت��ورم ،افزایش نرخ
سود س��پرده بانکی تنها راهکاری
اس��ت که بانک مرکزی در اختیار
دارد ،گفت :به ط��ور کلی در حال
حاضر بان��ک مرکزی ۳اب��زار را در اختیار
دارد تا بتواند تورم را کنترل کند؛ نخستین
ابزار نرخ ارز اس��ت ک��ه به دلیل تحریم ها و
کمبود ارزی ک��ه وجود دارد ،بانک مرکزی
نمی تواند از این ابزار بهره ببرد و از س��وی
دیگر ت��ا زمانی که تحریم ها وجود داش��ته
باش��ند ،نمی توان این انتظار را داش��ت که
نرخ ارز به کنت��رل دراید .ندری اظهارکرد:
بان��ک مرکزی در ابتدای س��ال سیاس��ت
کاهش نرخ س��ود بین بانک��ی را دنبال کرد
و براس��اس ان نرخ س��ود بین بانکی را تا ۸
درصد کاهش داد ،اما به دلیل اینکه سیاست
فوق جواب نداد ،در جدیدترین تصمیم نرخ
بهره بین بانکی به حدود ۲۰درصد افزایش
پیدا ک��رد؛ به بیان دیگ��ر در کمتر از چند
ماه این ش��اخص ۲.۵برابر شده و طبعا در
ش��رایطی که نرخ س��ود بین بانکی افزایش
پیدا می کند ،نرخ س��ود س��پرده ها نیز باید
بیشتر از نرخ های فعلی باشد.
مخالفت ها هم زیاد است
وی ب��ا تاکید ب��ر اینکه به ط��ور تاریخی
در کش��ور ب��ا افرای��ش ن��رخ س��ود بانکی
مخالفت ه��ای زی��ادی ص��ورت
می گی��رد ،اضافه کرد :اگر ش��ما
بخواهید نرخ سود را صفر کنید،
در حال��ی که چنی��ن توقعی در
کش��ور وجود دارد ،عمال ممکن
نیس��ت ،زی��را در کش��ورهای
دیگر زمانی ک��ه تورم در اقتصاد
وج��ود دارد ،نرخ بهره را کاهش نمی دهند؛
به نوعی می توان گفت این مسئله در کشور
م��ا ی��ک اس��تثنا در جهان اس��ت و نمونه
دیگری ندارد ،این در حالی اس��ت که بانک
مرکزی برای افزایش نرخ س��ود ،همواره با
مخالفت های سفت و سختی روبه رو است و
در بیشتر اوقات نیز در برابر این مقاومت ها
عقب نش��ینی می کند .وی با اشاره به اینکه
نرخ سود بانکی باید حداقل ۲۵درصد باشد
تا بتواند نقدینگی را جمع و تورم را کنترل
کند ،اظهار کرد :کمتر از این نرخ باتوجه به
تورم حداقل ۴۰درصدی که اعالم می شود،
هیچ تاثیری نخواهد داشت .از سویی اینکه
اهالی بازار س��هام نگران افزایش نرخ س��ود
بانک��ی هس��تند ،به نظر می رس��د توجیهی
نداشته باشد ،زیرا هر کس به دنبال داغ نگه
داش��تن بازار خود اس��ت ،در حالی که نرخ
تورم به س��رعت در حال افزایش است و اگر
اقدام و سیاس��ت گذاری درست و صحیحی
برای کنترل ان صورت نگیرد ،به طور قطع
در اینده نزدیک ،باز هم یک توفان افزایش
نرخ خواهیم داشت.
سخن پایانی...
برخی بر این باورند که باتوجه به موافقت ها و مخالفت ها پیرامون افزایش نرخ بهره بانکی و همچنین
شرایط کنونی اقتصاد ایران (باوجود تحریم های همه جانبه اقتصادی) ،گاهی بانک مرکزی مجبور به
ادامه اجرای سیاس��ت های تس��کینی است .به اعتقاد اغلب کارشناسان تا زمانی که سایه تحریم ها بر
سر اقتصاد ایران باشد ،نمی توان از بانک مرکزی یا هیچ نهاد اقتصادی دیگری انتظار معجزه داشت
چراکه ابزاری برای اجرای طرح های علمی و همخوان با وضعیت کشورمان وجود ندارد. صفحه 14
15
سه شنبه
6ابان 1399
10ربیع االول1442
27اکتبر 2020
شماره 1644
پیاپی 2962
بورس
بررسی تاثیر افزایش سود سپرده بانکی بر بازار سرمایه
«نرخ بهره» بالی جان بورس می شود؟
کاهش نرخ بهره در زمستان ۹۸منجر به خارج شدن سرمایه از بانک ها ازسوی سپرده گذاران و ورشکستگی تعداد زیادی
از بانک ها و موسس��ات مالی و اعتباری ش��د .این اقدام بانک مرکزی موجب کاهش ش��دید و ناگهانی تمایل مردم نسبت به
س��رمایه گذاری در بانک ها و باعث ش��د بسیاری از سپرده گذاران سرمایه های خود را به سمت بازارهای پرریسک تری مانند
بورس ،سکه ،طال و ارز ببرند .در این بین ،تشویق های دولت و تبلیغات درباره سود حتمی و باال در بازار سرمایه ،موجب شد
بخش زیادی از نقدینگی وارد این بازار شود .اما از انجایی که اغلب مردم اشنایی چندانی با بازار سهام نداشتند ،به تدریج
شاهد بروز مشکالتی بودیم .البته در ماه های نخست به دلیل شوک مثبتی که به بازار وارد شده بود ،بازدهی بورس تهران نیز
باال بود و همین امر موجب شد مردم بدون توجه به ماهیت این بازار ،سرمایه های خود را بی محابا وارد این بازار پر پیچ و خم
کنند .پس از ثبت رکورد عجیب و تاریخی ،شاخص کل از مرز ۲میلیون واحد نیز گذشت و ناظران را انگشت به دهان کرد.
اما روزهای شیرین نوسهامداران بورسی چندان طوالنی نبود و در اواسط مرداد گذشته به ناگاه بازار روند ریزشی شدیدی
را در پیش گرفت و س��رمایه های برخی از تازه واردان به بورس از بین رفت .اما در این بین ،ادعای ش��ورای پول و اعتبار نیز
جالب توجه بود ،چراکه در روزهای پایانی سال گذشته اعضای این شورا مدعی شدند هدف از تغییر نرخ سود سپرده گذاری
در بانک ها ،حفظ ارزش پول ملی بوده اس��ت .اما امروز می بینم که نه تنها ارزش پول ملی در پایین ترین حد ممکن اس��ت،
بلکه بسیاری از مردم همان اندک دارایی های خود را نیز در چاه ویلی به نام بورس از دست داده اند.
مقصد کجاست؟
با توجه به حج��م معامالت در بورس اوراق
بهادار می توان گفت بازار س��رمایه بیشترین
جذب نقدینگی را داشته است.
سرمایه به کدام سو تمایل دارد؟
این کارشناس بازار س��رمایه عنوان کرد:
وقتی ن��رخ به��ره افزایش می یاب��د ،هزینه
بازگرداندن وام نیز بیشتر می شود .به همین
دلیل است که شرکت ها برای دریافت تسهیالت کمتر
تمای��ل پیدا می کنند و چ��ون نقدینگی کمتری وارد
شرکت می شود ،رشد چندانی هم نخواهد داشت .پس
در نتیجه می توان گفت نگهداری پول در بانک جذاب
می شود ،چراکه سود بدون ریسک همیشه طرفداران
زی��ادی دارد .به همین دلیل می توان انتظار ش��یفت
س��رمایه از بورس به سمت س��پرده گذاری در بانک ها
را داشت.
پیامدهای افزایش نرخ بهره چیست؟
پورمحم��ود ادامه داد :ما س��ابقه افزایش نرخ بهره را در
سال های قبل هم داشته ایم که باعث خروج سرمایه از بازار
بورس ش��د .وی گفت :پیاده س��ازی این طرح به طور قطع
باعث وارد امدن اس��یب های زیادی به بورس خواهد شد
و همین امر منجر به افزایش فشار بر گرده مردم می شود.
این تحلیلگر بازار سرمایه ضمن اشاره به بی نتیجه بودن
افزایش نرخ سود س��پرده گذاری در بانک ها ،اظهارکرد :با
توجه به معضل تورم ،افزایش نرخ بهره (تا ۲۵درصد) نیز
نخواهد توانس��ت دردی از م��ردم دوا کند چراکه حتی در
ص��ورت افزایش ۱۰درصدی نرخ به��ره ،باز هم از تورم به
مراتب عقب تر هستند.
وارد شدن ضربه سنگین بر بدنه اقتصاد
او در ادامه بیان کرد :امیدواریم بتوانیم به عنوان صدایی
که همچنان در بازار ش��نیده می شویم ،اعتراض خود را به
مس��ئوالن امر منعکس کنیم تا شاید صدای ما را بشنوند.
از س��ویی هم ممکن اس��ت دلیل این تصمیم نااگاهی از
عواقب ان باش��د ،در این ص��ورت ما باید تمام تالش خود
را ب��ه کار گیریم تا با اس��تدالل علمی و دقیق از وقوع این
اتفاق جلوگیری کنیم.
پورمحمود ضمن اش��اره به تاثیرات تس��کینی و موقتی
افزایش نرخ بهره به
گفت :اگر چنین طرحی عملی
شود در کوتاه مدت می تواند تاثیرات تسکینی برای معضل
تورم در کش��ورمان باشد .اما به طور قطع در یکی دو سال
اینده ضربات سنگینی بر بدنه اقتصاد ما وارد می شود که
جبران ان بسیار سخت خواهد بود.
وی افزود :در چنین ش��رایطی باید گفت طبق تجربه ای
که از س��نوات قب��ل داریم ،بای��د انتظار ضربات س��خت
معیشتی را داشته باشیم .متاسفانه ما قبال هم مرتکب این
اشتباه شده ایم و همچنان با پیامدهای ان دست
به گریبان هستیم.
این تحلیلگر بازار ب��ورس اعتماد را مهم ترین
عامل جلب س��رمایه به یک بازار خاص دانست
و اظهارکرد :مولفه ای که باعث س��رمایه گذاری
م��ردم در ی��ک بازار می ش��ود ،ح��س اعتماد و
ثبات اس��ت .برای مثال در بازار نزدک امریکا و
بازارهای مش��ابه می بینیم به مح��ض اینکه مصاحبه ای از
ترامپ یا بایدن منتشر می شود کفه ترازو به سمت برخی
از ش��رکت ها متمایل می شود .این مس��ئله کامال طبیعی
است و نشان می دهد اعتماد چقدر تعیین کننده است .اما
در این بین می بینیم که قیمت طال مدام افزایش می یابد،
دلی��ل ان هم دقیقا همان بحث اعتماد اس��ت .زمانی که
اعتماد مردم از بازارها س��لب می شود ،سرمایه گذاران طال
را به عن��وان یک پش��توانه و دارایی مطمئ��ن می بینند و
برای خری��د این فلز گرانبها ص��ف می بندند .این قاعده در
بازار ما نیز دقیقا به همین شکل جریان دارد.
پورمحم��ود ضمن ی��اداوری پیامدهای مخ��رب دامن
زدن ب��ه بی اعتمادی در ب��ورس ،عنوان کرد :وقتی خبری
می اید و بعد تکذیب می ش��و د ی��ا وقتی که یک حمایتی
قرار اس��ت انجام ش��ود اما نمی ش��ود ،طبیعتا باید منتظر
واکنش سهامداران نیز بود .این نحوه عملکرد باعث تشدید
فضای بی اعتمادی مردم نسبت به بازار سرمایه می شود و
پول های حقیقی (که هر روز امار خروج ش��ان از بورس را
می بینیم) بورس را به مقصد س��ایر بازارهای موازی ترک
می کنند .این خروج ناش��ی از بی اعتمادی مردم است و تا
زمان��ی که این اعتماد برنگردد ،بازار س��رمایه روی خوش
نخواهد دید.
وظیفه مسئوالن چیست؟
بانک مرکزی ،نرخ بهره و تورم
نصیری با یاداوری مس��ئله ن��رخ تورم به
گف��ت :هرچن��د افزایش نرخ س��ود
بانکی موجب کاهش گردش پول می ش��ود،
ام��ا تمایل ب��ه دریاف��ت تس��هیالت را هم
به شدت کاهش می دهد که در نتیجه باعث
افزایش زیاندهی بانک ها ش��ده است .همین
امر منجر به استقراض ناگزیر انها از بانک مرکزی نیز
می شود که در نهایت باعث افزایش میزان نقدینگی و
همچنین نرخ تورم در جامعه خواهد شد.
او ادام��ه داد :پس باید گفت افزایش نرخ بهره باعث
می شود در کوتاه مدت شاهد کنترل تورم باشیم اما در
بلندمدت تورم انباش��ته بروز می کند و اثر شالقی ان
در سال های اینده دیده می شود.
مش��ابه این اتفاق در مقط��ع زمانی ۹۲تا ۹۸افتاد،
زمینه سازی برای گران کردن بنزین و گازوئیل
امید پورمحمود ،کارشناس مسائل اقتصادی و
تحلیلگر بازار س��هام ،ضمن باال دانستن احتمال
افزایش نرخ بهره ،به
گفت :بحث افزایش
نرخ بهره کامال جدی اس��ت ،ما طبق عادتی که
داریم ،پس از انتشار یک خبر در گام نخست ان
را تکذیب می کنیم ،س��پس واکنش مردم مورد
سنجش قرار می گیرد و در نهایت تصویب و اجرا
می شود.
وی ب��ا قطعی دانس��تن اجرای این ط��رح ،عنوان کرد:
ب��ا توجه به این مس��ئله به طور قطع افزای��ش نرخ بهره را
خواهیم داش��ت .این کارشناس مس��ائل با اشاره به قصد
مس��ئوالن برای افزایش قیمت بنزین و گازوئیل ،گفت :به
اعتقاد من افزایش نرخ بهره ،به نحوی زمینه ساز باال بردن
قیم��ت بنزین یا گازوئیل در چندم��اه اینده خواهد بود و
به طور قطع این اتفاق خواهد افتاد.
editor@smtnews.ir
عکس:
سعید نصیری ،تحلیلگر بازارهای مالی در گفت وگو
با
،ضمن تبیین رابطه نرخ بهره بانکی با میزان
س��رمایه گذاری در بازار سرمایه ،عنوان کرد :تاثیر نرخ
به��ره بر بورس معکوس اس��ت ،یعنی هرچه نرخ بهره
افزایش پیدا کند ،بورس به حالت سکون و رکود میل
خواهد کرد.
اما از س��ویی هرچه ن��رخ بهره بانک ه��ا با کاهش
همراه ش��ود ،فصل ش��کوفایی بورس با سرازیر شدن
نقدینگی به سمت بازار سرمایه اتفاق می افتد.
وی با اش��اره به س��طح باالی ج��ذب نقدینگی در
بازار ب��ورس ته��ران ،اظهارکرد :در چنین ش��رایطی
مردم عالقه ای به نگهداری پول در س��پرده های بانکی
ندارند و گردش پول اتفاق می افتد .طبیعتا نخس��تین
مقاص��دی که می ت��وان ب��رای این پول متص��ور بود
بازارهای طال ،س��که ،بورس و امالک اس��ت .بنابراین
سهند اینانلو
وی ضم��ن تاکید بر لزوم ایجاد ثبات در بازار س��رمایه،
گف��ت :به نظر من تثبیت بازار بورس تهران و ایجاد تعادل
در این حوزه ،مهم ترین وظیفه ای است که برعهده مدیران
بورس و س��ازمان های موازی اس��ت تا مردم خیالش��ان از
سرمایه گذاری در این بازار راحت باشد.
این کارش��ناس ب��ازار ب��ورس و اوراق به��ادار در پایان
بی��ان کرد :ت��ا زمانی که نتوانی��م مردم را از نابود نش��دن
دارایی هایش��ان در بورس اسوده خاطر نکنیم ،هیچ ثباتی
در بازار ایجاد نخواهد ش��د .نوس��هامداران باید بدانند که
ممکن اس��ت بازار س��رمایه نوسان هم داش��ته باشد ،اما
پول ش��ان نابود نمی ش��ود .متاس��فانه این طرز تفکر بین
م��ردم از بین رفته اس��ت و یکی از مهم تری��ن عوامل ان
تایید و تکذیب هایی است که مدام انجام می شود ،به عالوه
اخباری که پیرامون افزایش س��ود بانکی می شنویم هم به
این شرایط دامن می زند.
ابتدا تورم با رشد نرخ بهره کنترل شد اما تورم انباشته
ناگهان در سال های ۹۷و ۹۸خود را نشان داد.
به سود بازارهای موازی
ای��ن تحلیلگ��ر بازارهای مالی در پای��ان با تاکید بر
تشدید سفته بازی در صورت افزایش نرخ سود بانکی،
بی��ان کرد :به اعتقاد م��ن ،درحال حاضر و با این تورم
افسار گسیخته ،افزایش نرخ بهره بانکی جذابیتی برای
سرمایه گذاران نخواهد داشت.
ای��ن اقدام تنه��ا می تواند پ��ول را از بازار س��رمایه
بترس��اند و خارج کند اما عمال پول های خارج ش��ده
وارد بانک نخواهند ش��د ،چون بانک ها فاقد جذابیتی
هس��تند که بازارهای موازی مانند طال ،س��که ،دالر،
مس��کن و ...دارند .در چنین شرایطی عمال با افزایش
نرخ بهره ،س��فته بازی دوباره تشدید می شود و شاهد
افزایش نرخ تورم خواهیم بود.
باالترین تورم ماهانه دو سال گذشته
براساس اخبار منتشر شده ،تورم نقطه
به نقطه در مهرماه به ۴۱درصد رسیده
است.
به گ��زارش بانک مرکزی ت��ورم ماهانه
در مه��ر به ۷درصد رس��ید که باالترین
تورم ثبت ش��ده از مهر ۱۳۹۷محسوب
می ش��ود .این در حالی اس��ت که تورم
ماهانه ش��هریور برابر با ۳.۵۶درصد بوده و حاکی
از افزایش ۳.۴درصدی است .همچنین در این ماه
تورم نقطه به نقطه ۴۱.۴ ،درصد ثبت شده اس��ت؛
به بیان دیگ��ر ،میانگین قیمت ها در مهر نس��بت
ماه مشابه سال گذشته بیش از ۴۱درصد افزایش
یافته است.
تورم ساالنه نیز با جهشی ۱.۲درصدی به ۲۷.۲
درصد رسید که بیشترین افزایش تورم ساالنه طی
یک سال گذشته محسوب می شود.
نرخ تورم س��االنه ب��رای خانوارهای ش��هری و
روس��تایی به ترتیب ۲۷.۳و ٢٦.٧درصد است که
برای خانوارهای شهری ۱.۲واحد درصد افزایش و
برای خانوارهای روستایی ١.٣واحد درصد افزایش
داشته است.
به گفته کارشناسان تورم نه تنها روی بازار های
دالر ،س��که و مس��کن تاثیر گذاش��ته ،بلکه باعث
افزایش قیمت اقالم ضروری مردم شده تاجایی که
بانک مرکزی تصمیم به افزایش نرخ س��ود بانکی
گرفته است.
از س��وی دیگ��ر به گفت��ه برخ��ی تحلیلگران
اقتص��ادی ،ح��دود ۶ماه اس��ت که دول��ت برای
تامین کس��ری بودجه خود ش��روع به پاس کاری
س��رمایه های مردم از بازار س��رمایه ب��ه بانک ها یا
برعکس کرده است.
اوای��ل س��ال ب��ازار ب��ورس داغ ب��ود و کاهش
س��ود های س��پرده های بانکی از اردیبهش��ت ۹۹
منجر به روانه شدن سرمایه های مردم به
بازار بورس ش��د .تا حدی کسری بودجه
دولت جبران ش��ده و بازار بورس روز به
روز بی ثبات تر از دیروز می شود.
از ای��ن رو مقرر ش��د تا دیگ��ر بانک ها
سپرده ای با سود باالی ۱۵درصد افتتاح
نکنند و نرخ سود سپرده های کوتاه مدت
کمتر از ۶ماه نیز ۸درصد ش��د .البته فقط ۳ماه
بعد از این تصمیم در تاریخ ۲۴تیر ش��ورای پول و
اعتبار نرخ های سود بانکی را افزایش داده و دوباره
به ۱۶درصد رساند.
درحال حاضر دود تورم نه تنها در چشم بازار های
دالر ،سکه و مسکن رفته ،بلکه درحال حاضر سفره
مردم را هم با مش��کالت عدی��ده ای روبه رو کرده
اس��ت .از این رو به نظر می رسد برخی دل شان به
رح��م امده و ب��ا هدف کنترل نرخ ت��ورم به دنبال
افزایش نرخ سود های بانکی هستند.
برخی کارشناس��ان معتقدند به زودی نرخ جدید
سود س��پرده های کوتاه مدت یا یک ساله ،باالتر از
نرخ تورم هدف گذاری ش��ده ازسوی بانک مرکزی
می رود( .نرخ تورم هدف گذاری شده بانک مرکزی
در سال ۹۹حدود ۲۲درصد است).
تاثیر منفی افزایش سود بانکی بر بورس
به گزارش باش��گاه خبرنگاران ج��وان ،بهاء الدین
هاش��می ،مدیرعام��ل اس��بق بان��ک ص��ادرات با
پیش��نهاد مرکز پژوهش ها مبنی ب��ر افزایش نرخ
سود س��پرده های بانکی موافق اس��ت و می گوید:
افزایش نرخ سود سپرده های بانکی ضمن پایداری
س��پرده ها امنی��ت بازار ه��ای دیگر را ه��م تامین
می کند ،گرچه ممکن است التهاباتی مانند افزایش
هزین��ه مال��ی بنگاه های اقتص��ادی در کوتاه مدت
ایجاد شود که البته در مقابل سایر هزینه های انها
بسیار ناچیز است.
سخن پایانی
ن روزها سیاست جبران
چه بالیی بر سر اعتماد عمومی می اید؟ برخی از کارشناسان می گویند ای
پیامدهای س��نگین و سهمناک تحریم ها ،بازی کردن با دارایی های مردم است .به نحوی که دولت
با جابه جایی این س��رمایه ها ،سعی در نوسان گیری دارد و با توجه به چراغ سبز مجلس برای تامین
کسری بودجه از این طریق ،می توان انتظار داشت که این رویه همچنان ادامه داشته باشد.
اما مس��ئله مهم این اس��ت که چنین اقداماتی باعث تقویت فضای سفته بازی در کشور می شود و
ممکن است فاکتور اعتماد کمرنگ شود.
نکت��ه ای ک��ه بای��د در سیاس��ت گذاری های کالن اقتصادی بیش��تر م��ورد توج��ه دولتمردان و
تصمیم سازان قرار گیرد.
هرقدر نرخ بهره
افزایش پیدا
کند ،بورس به
حالت سکون
و رکود میل
خواهد کرد
با توجه به
معضل تورم،
افزایش نرخ
بهره نیز دردی از
مردم
دوا نمی کند
یادداشت
راه اندازی
۱۰شرکت
سهامی عام پروژه
معاون وزیر صنعت ،معدن و تجارت با بیان اینکه توس��عه تامین مالی
تولید از طریق بازار س��رمایه در دستور کار قرار دارد ،گفت ۱۰ :شرکت
سهامی عام پروژه راه اندازی می شود.
سعید زرندی در گفت وگو با مهر درباره نحوه توسعه تامین مالی تولید،
اظهارکرد :برای توس��عه تامین مالی تولید یکی از راهکارها اس��تفاده از
ظرفیت های بازار سرمایه اس��ت ،چراکه هدف از این اقدام متنوع سازی
ابزاره��ای تامین مالی ،هدایت منابع موجود در جامعه و بازار س��رمایه
به س��مت تولید و ایجاد ارزش افزوده بوده که در نهایت به اش��تغالزایی
بیش��تر در بخش صنع��ت ،معدن و تجارت نیز منجر می ش��ود .زرندی
افزود :در همین راستا تاکنون ۳اقدام عملی شامل پذیرش شرکت ها در
بازار س��رمایه ،محصوالت در بورس کاال و انتشار اوراق بدهی ،راه اندازی
هلدینگ های سرمایه گذاری و شرکت های سهامی عام پروژه و ازادسازی
مع��ادن در حبس از طریق واگذاری مجوزه��ای معدنی در بورس را در
دس��تور کار قرار داده ایم.اگر به صورت تفکیکی بگویم ،درباره سیاس��ت
نخس��ت یعنی «پذیرش شرکت ها در بازار سرمایه ،محصوالت در بورس
کاال و انتش��ار اوراق بدهی» تاکنون ۶برنامه اتخاذ ش��ده که شناسایی
حدود ۵۰۰ش��رکت صنعت��ی و معدنی برای اس��تفاده از ظرفیت بازار
س��رمایه ،نخس��تین برنامه ما بود .وی ادامه داد :از این ۵۰۰ش��رکت،
۲۷۵ش��رکت به منظور استفاده از ظرفیت بازار سرمایه و پایش مستمر
و مرحله به مرحله انها برای راهنمایی ،هماهنگی ،تسهیل و تسریع در
پذیرش و عرضه سهام یا انتشار اوراق بدهی اعالم امادگی کرده اند.
اقتصاد ازاد
با نهاده های
یارانه ای!
فرهاد اسماعیل زاده
کارشناس بازار سرمایه
در س��ال های اخیر فعاالن اقتص��ادی بنگاه های
بزرگ -به ویژه بورس��ی -همیشه از نرخ گذاری های
دس��توری نهاده��ای دولتی و رانت ها و فس��ادهای
مختل��ف پ��رده برداش��ت ه و مدعی اقتص��اد ازاد و
جلوگیری از تضییع حقوق س��هامداران ش��ده اند.
اخری��ن موضوعی ک��ه موجب بلند ش��دن صدای
جمعی��ت ب��ازار س��رمایه و اقتصاددان ه��ا ش��ده،
دس��تورالعمل نرخ گذاری دس��توری فوالد ازسوی
وزارت صنعت ،معدن وتجارت بوده که خوشبختانه
ب��ا توجه نهادهای مس��ئول ،این دس��تورالعمل لغو
ش��د .دالیل مخالفت با نرخ گذاری دستوری ،ایجاد
رانت ،فس��اد و کاهش س��ود صنایع تولیدی و سهام
مربوطه و ریختن سودهای هنگفت به جیب دالالن
اس��ت .خواس��ته این جمعیت ،نرخ گذاری به روش
اقتصاد ازاد و محوریت عرضه و تقاضاست که کامال
منطقی و درس��ت است و به زعم این خواسته ،باید
ارکان اقتصاد ازاد اجرایی ش��ود .اما از س��ویی
همه
ِ
دیگر ،هیچ گاه بحثی از معافیت مالیاتی عایدی های
صادرات��ی ،انحص��ار در بازار ،تعرفه ه��ای واردات و
نب��ود تج��ارت ازاد ،خوراک دام با ن��رخ ارز دولتی،
ارد و ش��کر و روغن و کاغ��ذ یارانه ای ،خوراک های
تخفیفی و انرژی یارانه ای و ...به میان نمی اورند که
هم��ه اینها موجب تضیی��ع حقوق ملی و بیت المال
ش��ده اس��ت .درحال حاضر ،یارانه های پرداختی به
نهاده ه��ای گوناگون ،نه براس��اس عدالت یارانه ای
و انتف��اع ملی ،بلکه براس��اس مقدار مصرف اس��ت.
یعنی هرکس��ی ش��رکت تولیدی یا وسایل نقلیه یا
هر جایگاهی داش��ته باش��د که بتواند از نهاده های
مختل��ف ،مانند معافیت ه��ای مالیات��ی ،یارانه ها،
خوراک ارزان ،انرژی ارزان و ...بیش��تر استفاده کند،
مقدار بیش��تری از یارانه منتفع می شود و هرکه در
س��طوح پایین تر باشد ،کمتر منتفع می شود و از ان
بدتر ،مردم مس��تضعف هم در این نوع اقتصاد ،هیچ
انتفاع��ی جز ۴۵هزارتومان ماهان��ه در رویارویی با
ت��ورم ایجادی ندارند! با این توضیحات ،س��واالتی
به میان می اید ،که چرا در ش��رایط کس��ری بودجه
فعل��ی ،انرژی به صورت یاران��ه ای در اختیار صنعت
و بخش ه��ای خدمات��ی ق��رار می گی��رد ام��ا عمال
مصرف کنن��ده نهای��ی ،محصوالت ش��رکت ها را با
دال ِر ازاد خری��داری می کند؟ چرا با محدودیت ها و
تعرفه ه��ای غیرمتعارف ،موجب ایجاد انحصار برای
یکسری شرکت های داخلی می شوند و در انتها مردم
باید هزینه اش را پرداخت کنند؟ چرا جهت دریافت
نرخ نیمایی ،دولت باید
ار ِز محص��والت صادراتی به ِ
منابع و ظرفیت های داخلی را ارزان به ش��رکت های
صادراتی بدهد ،عایدی حاصل از صادراتش��ان را نیز
مع��اف از مالی��ات کند اما در انتها ب��ا عدم ورود ارز
به ط��ور کامل ،مردم عادی تقریب��ا هیچ منفعتی از
این سیاس��ت گذاری ها نبرند؟ چرا دولت ارد ،شکر،
روغ��ن و کاغ��ذ یارانه ای به ش��رکت های تولیدی و
صادرات مواد غذایی بورس��ی و غیربورسی می دهد
که عده کمی سهامدار منتفع شوند و عوارض کمبود
ارز به عالوه ایجاد تورم ،به همه ملت فش��ار اورد؟ و
اصال چرا دولت باید در نرخ گذاری فلزات اساس��ی،
الستیک ،موادغذایی ،خودرو و ...به صورت دستوری
اعم��ال نف��وذ کند ک��ه موجب نارضایت��ی ،بخش
اعظمی از س��هامداران بورس��ی و فعاالن اقتصادی
ش��ده و موجبات ایجاد رانت و فس��اد را فراهم کند؟
واقع��ا راهکار چیس��ت؟ مطمئنا ت��ا این بحث ها در
قضیه نهاده ها مانند ان��رژی ،تخفیف خوراک ها و...
مورد نقد قرار می گیرد ،افراد منتفع و س��رمایه دار،
س��ریع با حضور در رسانه ها و اظهار عجز و ناله های
فراوان به عالوه دس��تاویزهای گوناگون ،س��عی در
حذف صورت مس��ئله دارند .طب��ق تجربه جهانی،
بهتری��ن راهکار ،تقویت تولید و سیاس��ت گذاری با
محوریت س��ازکار عرضه و تقاضا در قالب اقتصاد و
تجارت ازاد اس��ت .یعنی دولت کمترین معافیت ها
و حمایت ه��ای رانت��ی و یاران��ه ای را اعمال کند اما
در نرخ گ��ذاری محصوالت ش��رکت ها هم دخالتی
نکند .از س��وی دیگر هم برای ایجاد رقابت و تعادل
قیمت ه��ا ،تجارت ازاد با تنظی��م تعرفه ها را حاکم
کند .هر زمان رکود و دامپینگ انجام ش��ود ،زمینه
را جهت صادرات و کاهش واردات تقویت کند و هر
زمان عدم عرضه و افزایش تقاضا یا انحصار رخ دهد،
زمین��ه را جهت افزایش واردات تقویت کند .تمامی
اینه��ا بدون هرگونه دخالت مس��تقیم و نرخ گذاری
انجام شود و فقط و فقط نیاز به سیاست گذاری های
درست اقتصادی و صنعتی و تجاری است .در بحث
ارائه یارانه نیز در شرایط فعلی بخشی از این افزایش
درامده��ا ،به صورت نقدی به مردم پرداخت ش��ود
ام��ا در ادامه با ثبات بیش��تر اقتصاد و اجرای کامل
زمینه های اقتص��اد ازاد و تجارت ازاد ،این افزایش
درامدها صرف ایجاد زیرساخت ها و بودجه عمرانی
در راستای ایجاد اشتغال شود تا افراد بیکار ،مشغول
به کار ش��وند و با تالش و کار خود ،به جای دریافت
یارانه ،درامدی ابرومندانه داشته باشند. صفحه 15
سه شنبه
6ابان 10 -1399ربیعاالول 27 - 1442اکتبر -2020شماره-1644پیاپی2962
فلسفه کفایت
www.smtnews.ir/about.html :
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی و مطبوعاتی «
مدیرمسئول :ناصر بزرگمهر
»
سردبیر:عاطفه خسروی
تلفن - 82190 :نمابر -88713730 :پیامک300082190 :
سازمان اگهی ها - 88722732-3 :نمابراگهی ها88724211 :
امور مشترکین - 88722735 :روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88722735 :
تهران ،خیابان قائم مقام فراهانی -کوچه ازادگان شماره -26کد پستی 1586733811
اگهیads@smtnews.ir :
روابط عمومیpr@smtnews.ir:
امور استان هاostanha@smtnews.ir :
چاپخانه :شرکت چاپ رواق روشن مهر
www.smtnews.ir
info@smtnews.ir
telegram.me/smtnews
instagram.com/smtnewspaper
tozi.smtnews@gmail.com
عضو انجمن مدیران روزنامه های غیردولتی
با 63امتیاز رتبه 2
روزنامه
عضو انجمن مدیران رسانه
در میان روزنامه های تخصصی مقام 1
عضو تعاونی مطبوعات
در میان روزنامه های اقتصادی مقام 2
بدون شرح
طرح :حسین علیزاده
پاییز کرونایی را دریابید
الودگی هوا
تاثیری روی بیماری کرونا ندارد
تاثیر الودگی هوا
در افزایش شیوع کرونا
معاون س��تاد مقابله با ویروس کرونا در کالنشهر
تهران درب��اره تاثی��ر الودگی هوا ب��ر مبتالیان به
وی��روس کرونا گفت :الودگی هوا هیچ تاثیر خاصی
روی این بیماری ندارد و بررس��ی های ما هم حاکی
از نبود ارتباط بین این دو موضوع است.
علی ماه��ر در گفت وگو با ایلن��ا درباره وضعیت
ش��یوع کرون��ا در زمس��تان گفت :می��زان ابتال به
ویروس کرونا در زمس��تان بستگی به رفتارهای مردم دارد و اگر رفتارهایی
که برای پیش��گیری از شیوع ویروس در نظر گرفته شده را به درستی انجام
دهیم ،میزان شیوع کاهش پیدا خواهد کرد ،چون شواهدی بر اینکه دما در
میزان همه گیری تاثیرگذار باشد را پیدا نکردیم؛ بنابراین تنها رعایت مردم
مسئله اصلی برای کنترل این ویروس است.
ماهر افزود :در هر فصلی که مردم دستورالعمل ها را رعایت کردند ،شیوع
این ویروس کاهش پیدا کرد و در هر فصلی که رعایت نکردند ،ش��یوع این
ویروس افزایش داشته است.
وی بیان ک��رد :دورکاری و تعطیلی ها روی کاهش ش��یوع ویروس تاثیر
بسیار زیادی خواهد داشت ،چون هر قدر ارتباط اجتماعی کم شود ،انتقال
هم ب��ه همان اندازه کاهش پی��دا می کند؛ بنابراین حتم��ا این موضوع اثر
خواهد داشت.
رئی��س اداره بیماری های مزمن تنفس��ی وزارت
بهداش��ت درب��اره تاثی��ر الودگ��ی هوا بر ش��یوع
بیماری های تنفس��ی از جمله کرون��ا ،نظر دیگری
داشته و به ایس��نا گفت :باتوجه به اینکه با افزایش
الودگی هوا ش��یوع بیماری تنفس��ی ه��م افزایش
می یابد و این موضوع طبیعتا می تواند درباره بیماری
کرون��ا نیز صادق باش��د ،اف��راد دارای بیماری های
زمین��ه ای قلبی-ریوی در زمان الودگی هوا با تش��دید عالئم و عود بیماری
روبه رو هستند و مسلما این موضوع بر ابتال و شدت بیماری کرونا تاثیرگذار
خواهد بود .مهدی نجمی افزود :همانطور که از قبل هشدار داده ایم در نیمه
دوم امس��ال باتوجه به سردتر ش��دن هوا ،وارونگی دما ،الودگی هوا و شیوع
بیماری هایی مانند انفلوانزا ،سرماخوردگی و ...انتظار داریم در سراسر کشور
وضعیت بدتری را در زمینه کرونا تجربه کنیم .به طور قطع در شهرهایی که
میزان االینده ها و الودگی هوا بیش��تر اس��ت ،میزان ابتال به کرونا و ش��دت
عالئم بیش��تر خواهد بود .در شهرهایی مثل تهران و اهواز که الودگی هوای
بیشتری را تجربه می کنند افزایش شیوع کرونا دور از انتظار نخواهد بود.
رئیس اداره بیماری های مزمن تنفس��ی وزارت بهداشت تاکید کرد :البته
هر س��ال به طور مشهود در نیمه دوم سال با افزایش الودگی هوا ،مرگ ومیر
ناشی از بیماری های قلبی و ریوی نیز افزایش می یابد.
پیشنهاداتی برای مدیریت الودگی هوا
س��ازمان حفاظت محیط زیست پیشنهاداتی را
به ستاد ملی کرونا داده که در کمیته امنیتی ان
پذیرفته شده و در انتظار تصویب ستاد ملی کرونا
برای اجرا است.
یک��ی از این پیش��نهادات ممنوعیت اس��تفاده
از س��وخت مازوت در نیروگاه هایی اس��ت که در
نزدیکی مناطق شهری قرار دارند.
متاسفانه هر س��ال با شروع روزهای سرد سال
و افزایش مصرف گاز در بخش خانگی نیروگاه ها
با کمبود س��وخت مواجه می شوند و به سوزاندن
س��وخت مازوت که س��وختی بس��یار االینده و
اثرگذار بر کیفیت هوا اس��ت ،روی می اورند ،این
در حالی اس��ت که اگر امس��ال هم مانند گذشته
از مازوت در نیروگاه ها اس��تفاده ش��ود با افزایش
الودگی هوا و در نتیجه شیوع بیشتر کرونا مواجه
خواهیم شد.
براس��اس اخرین س��یاهه انتشار ش��هر تهران
س��هم خودروهای دیزلی در الودگی هوا بس��یار
باال اس��ت و کامیون ها به تنهایی در انتشار ذرات
معلق س��هم ۱۵درصدی دارند؛ از این رو سازمان
حفاظت محیط زیست پیشنهاد داده طی دو ،سه
ماهی که با اینورژن و الودگی هوا مواجهیم ورود
کامیون هایی که س��ن انها بیش از ۲۰سال است
به تهران ممنوع ش��ود .همچنین در روزهایی که
در ش��رایط اضطرار الودگی هوا ق��رار می گیریم
ورود کامیون ه��ا -حتی انهایی که سن ش��ان زیر
۲۰سال است -به تهران ممنوع اعالم شود.
معاین��ه فنی نی��ز از دیگر روش ه��ای کنترل
الودگی هوا اس��ت که س��ال ها اس��ت بر اجرای
دقیق ان تاکید می شود اما امسال به دلیل اعمال
تغییرات��ی در اج��رای طرح ترافی��ک اهمیت ان
دوچندان شده است.
سخن اخر...
هرچند راهکارهای کنترل و مدیریت الودگی
هوا مش��خص اس��ت و حتی بارها در سال های
اخی��ر بر اجرای انها تاکید ش��ده ام��ا باید دید
امس��ال که ضرورت اجرای این راهکارها به دلیل
شیوع ویروس کرونا دوچندان شده ،دستگاه های
مختلف از جمله شهرداری ،پلیس ،وزارت کشور،
س��ازمان حفاظت محیط زیست ،وزارت نیرو و...
چه گام هایی در راستای مدیریت الودگی هوا و
حفظ سالمت شهروندان برخواهند داشت.
گفتنی اس��ت سازمان هواشناسی کشور پیش
از ای��ن پیش بینی ک��رده بود که پاییز امس��ال
ن رو امس��ال
کم ب��ارش و الوده خواهد بود؛ از ای
نمی توانیم مانند دو سال اخیر به باد و باران دل
خ��وش کنیم و باید هرچه س��ریع تر راهکارهای
کاه��ش و کنت��رل الودگی هوا ب��ه مرحله اجرا
رسد.
تاثیر تسهیالت
حمایتی دولت چقدر است؟
ثبت ن��ام فعاالن حوزه فرهنگ (ناش��ران) برای دریافت تس��هیالت
حمایتی قرض الحس��نه ویژه از ۲۳مهر اغاز ش��د .طبق اعالم معاونت
امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارش��اد اسالمی ،این تسهیالت حمایتی
کم به��ره باهدف حمایت از صنوف فع��ال فرهنگی ،حفظ فرصت های
ش��غلی و رونق صنایع فرهنگی با عاملیت صندوق کارافرینی امید به
متقاضیان فرهنگی (ناش��ران) اعطا می شود .فعاالن فرهنگی و مدیران
کس��ب وکارهای انتش��اراتی می توانند با مراجعه ب��ه تارنمای www.
tohfeh.farhang.gov.irنسبت به ثبت نام اقدام کنند.
راه اندازی س��امانه «تحف��ه» یکی دیگر از اقدامات معاونت توس��عه
مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد در پی برگزار نشدن نمایشگاه
کت��اب تهران اس��ت .پیش از ای��ن ،معاونت امور فرهنگ��ی با برگزاری
طرح تابس��تانه کتاب ،تسویه حساب سریع کتاب های خریداری شده
از ناش��ران ،تس��ریع در توزیع کاغذ دولتی میان ناش��ران ،خرید کتاب
از ناش��ران اس��تانی و تمدید تفاهمنامه با ش��رکت پس��ت برای ارسال
محموله ه��ای فرهنگ��ی (کتاب) ،تالش کرد تا از ناش��ران و حلقه های
مرتبط با نش��ر حمایت کند .درباره میزان تاثیرگذاری این تس��هیالت،
اباذر رضانیا ،مدیر انتش��ارات کوله پشتی ،با یاداوری تخصیص کاغذ با
ارز دولت��ی به ایرناپالس گفت :در س��ال ۹۹در نتیجه ارائه کاغذ برای
حمایت از ناشران ،شرایط خیلی خوب بوده است .کاغذ مهم ترین نیاز
در فعالیت ناش��ران اس��ت و ش��اهد افزایش و کاهش نرخ ان بودیم ،اما
از این نظر تامین بودیم و این می تواند مهم ترین حمایتی باش��د که تا
به حال انجام ش��ده اس��ت .ما در قیمت گذاری کتابی که با کاغذ دولتی
منتشر می کنیم ،این مسئله را مد نظر قرار می دهیم.
خرید کتاب از ناش��ران از دیگر اقداماتی اس��ت که توس��ط معاونت
فرهنگی انجام می شود .رضانیا در این باره بیان کرد :بهتر است حمایت
در بخش خرید با دقت کافی انجام ش��ود و بیش��تر خریدها از ناش��ران
بخش خصوصی باشد ،زیرا این اقدام در روند خریدوفروش ناشران موثر
است .در حالی که شاهد باال بودن توجه به ناشران نیمه دولتی هستیم.
این ناش��ران از دیگر بودجه ه��ای دولتی اس��تفاده می کنند؛ بنابراین
ناشران خصوصی هستند که به حمایت بیشتر نیاز دارند.
برگزاری نمایشگاه مجازی
رضانیا با یاداوری تسهیالتی که پیش از این ازسوی سامانه کارا برای
ناش��ران در نظر گرفته ش��ده بود ،توضیح داد :مبلغی که به این منظور
در نظر گرفته ش��ده بود ،رقمی نبود که بتواند مشکالت ناشران را حل
کن��د .همه می دانند که س��رانه مطالعه چق��در کاهش یافته ،به همین
دلیل تیراژ کتاب رو به کاهش است .نمایشگاه کتاب تهران برگزار نشد
و اینه��ا همه روی گردش مالی ناش��ران تاثیر می گذارد .تنها راهکاری
که در دوره همه گیری بیماری کووید ۱۹در نظر گرفته شده ،معرفی و
فروش کتاب از طریق فضای مجازی اس��ت .بعضی از افرادی که به کار
کتاب عالقه دارند ،می توانند این اقدامات را انجام دهند؛ اما این راهکار
جوابگوی نیاز ناش��ران نیست .به گفته او ،ناش��ران باید همیشه گزینه
دومی برای ادامه فعالیت خود داش��ته باشند ،در حالی که هنوز گزینه
جایگزینی برای فقدان نمایش��گاه کتاب تهران اندیش��یده نشده است.
مدیر انتش��ارات کوله پشتی ادامه داد :برای خرید گروه های مختلف از
نمایشگاه کتاب ،یارانه در نظر گرفته می شود ،به همین دلیل مخاطب ها
جذب این رویداد می ش��وند و ناش��ران می توانند فروش باالیی داشته
باشد .مس��ئوالن باید اعالم کنند که سرمایه برای راه اندازی نمایشگاه
کتاب و بن هایی که به مردم می دادند ،امسال چه شده است؟ برگزاری
نمایشگاه مجازی و اعطای یارانه به افراد شاید بتواند پاسخگوی بخشی
از نیازهای ناشران باشد.
ضرورت رفتار برابر با نویسندگان
براس��اس گزارش منتشرش��ده توس��ط معاونت ام��ور فرهنگی ،این
معاونت امیدوار اس��ت از طریق تزریق نقدینگی به صنعت نشر کشور،
فع��االن در بخش ه��ای مختلف این صنعت مانند پدیداورندگان اعم از
نویسنده ،تصویرگر ،مترجم ،ویراستار ،ناشران ،فعاالن در چاپ ،توزیع
و فروش کتاب بتوانند با دغدغه کمتری در این اوضاع اقتصادی ناشی از
کرونا ،به فعالیت فرهنگی خود ادامه دهند .حدود 8ماه از اعالم رسمی
همه گیری بیماری کووی��د ۱۹در ایران می گذرد .درباره حمایت هایی
که در این مدت از اهل قلم شده ،هادی تقی زاده ،نویسنده و پژوهشگر
تاریخ��ی ،گفت :برخ��ی از نویس��ندگان به خوبی حمایت می ش��وند.
نویسندگانی که مورد توجه اند حق التالیف های باال می گیرند و اثارشان
ب��ه چاپ های زیادی می رس��د اما برخی نویس��ندگان ک��ه موردتوجه
سازمان ها و نهادها نیستند ،از این امکانات برخوردار نمی شوند.
این نویس��نده با بیان س��ختگیری ها در انتشار کتاب هایش ،توضیح
داد :روال انتش��ار کتاب برای همه نویس��ندگان منصفانه نیست و همه
جایگاه برابری ندارند .ابتدا باید به یک تعادل رفتاری در حوزه فرهنگ
و هنر برسیم که نویسندگان منتقد ،هم حق حیات داشته باشند .ابتدا
باید این مس��ئله مورد بررس��ی قرار بگیرد و حل شود تا بعد برای بهبود
وضعیت نویسندگان اقداماتی انجام شود.
بازگشت امنیت روانی به اقتصاد ایران
میثم هاشم خانی -پژوهشگر اقتصاد اجتماعی:
تنش های سیاسی داخلی و خط ونشان هایی که احزاب
مختلف برای یکدیگر می کشند ،تاثیر غیرقابل انکاری بر
بازارهای مختلف اقتصادی دارند .شرایطی که امروز در
ان گرفتار شده ایم ،یک تنش سیاسی عادی نیست.
ش��اید واژه «بالتکلیف��ی» بهتر بتواند ای��ن اوضاع را
توصی��ف کند .مقامات مختل��ف در دولت ،مجلس ،قوه
قضایی��ه و ...به طور مرتب ای��ن روزها انتقاداتی را مط��رح می کنند ،بدون انکه
پیشنهاد مشخص یا قاطعی برای بهبود شرایط ارائه دهند.
امروز می بینیم که مجلس مخالفت خود را با دالر ۴۲۰۰تومانی اعالم می کند
اما جایگزین مش��خصی برای ریشه کن کردن فساد در این حوزه ارائه نمی دهد.
در بهترین حالت با تعدد نظرات نمایندگان مواجه می شویم که در نهایت به نظر
می رسد هیچ کدام موثر واقع نمی ش��وند و همین رویکرد موجب می شود ترس
مدامی در دل فعاالن اقتصادی و مردم درباره اینده بازارها بماند.
تصور کنید در هواپیمایی که درگیر س��انحه ای ش��ده ،نشس��ته اید و خلبان
به جای راهبری و کنترل ش��رایط ،ترجیح می دهد با معاون خود گالویز ش��ود
یا نس��بت به ش��رایط بحرانی پیش امده اعتراض کند؛ در حالی که چشم همه
سرنشینان به قدرت او برای نجات از ان شرایط و زنده ماندن است .باید بپذیریم
امروز ما در همان هواپیما و در وضعیت بسیار مه الود قرار گرفته ایم.
اگر می بینید که بس��یاری از مردم و حت��ی فعاالن اقتصادی در این چند روز
باقیمانده تا انتخابات امریکا ،از ادامه فعالیت اقتصادی خود دس��ت کشیده اند و
چش��م به نتیجه انتخابات این کش��ور دوخته اند ،ناشی از یک گونه استیصال و
استرس حاکم بر جامعه است.
گروه های مختلف سیاس��ی می توانند این اس��ترس را با ارائه برنامه منسجم،
یکدست ،شفاف و قاطع یک تا دو ساله کاهش دهند و التهابات اقتصادی موجود
را مدیریت کنند.
برنامه منس��جم برنامه ای است که تکلیف س��ود بانکی را تا حداقل یک سال
اینده مش��خص کند ،قوانی��ن صادراتی ،رفع تعه��د ارزی و ...را به ثبات موقت
برساند ،همه چارچوب های قیمت گذاری مرتبط با شرکت های بورسی مشخص
شود و در مجموع ثبات و ارامش روانی به اقتصاد ایران برگردد .این برنامه بیش
از هر چیزی نیازمند این است که تنش ها و بحث های سیاسی داخلی به حداقل
برس��د و سریال سخنان ضد ونقیض پش��ت تریبونی که بیشتر به نظر می رسد از
جنس «غر زدن» است تا ارائه راهکار ،به پایان برسد.
البته که اقتصاد درست اقتصادی است که بنیه خوبی دارد و صرف اظهارنظر
سیاس��تمداران و مقامات مسئول نمی تواند شاخص های ان را تغییر دهد ،اما به
هر حال ش��رایطی که ما در اقتصادمان با ان دست وپنجه نرم می کنیم ،شرایط
ویژه ای است و بیش از هر چیزی همبستگی احزاب مختلف برای مثال دولت و
مجلس ،شفافیت در عملکرد ،قاطعیت در ارائه راهکار و ارائه یک برنامه مدت دار
می تواند احساس ناامنی حاکم بر جامعه را کمتر کند.
بدیهی اس��ت ایجاد یک ثب��ات در قوانین اقتصادی برای فع��االن این حوزه
می توان��د ش��رایط بازگش��ت انها به میادی��ن اقتصادی را تس��هیل و در نهایت
محص��ول این تغیی��ر رویکرد می تواند ت��ا حدودی از هجوم اف��راد به بازارهای
اقتصادی در مقاطع زمانی مختلف جلوگیری کند.
از فضای مجازی
در حالی الودگی هوای پاییزی در کالنشهرهای کشور به دلیل افزایش
غلظت ذرات معلق اغاز ش��ده که وزارت بهداشت نسبت به تشدید کرونا
در ش��هرهای الوده هش��دار داده اس��ت .در این بین س��ازمان حفاظت
محیط زیس��ت پیشنهاداتی مانند ممنوعیت اس��تفاده از سوخت مازوت،
کنترل معاینه فن��ی خودروها ،ممنوعیت ورود برخی کامیون ها به تهران
و ...را به س��تاد ملی مقابله با کرونا داده و حتی برخی از انها در کارگروه
الودگی هوای تهران نیز به تصویب رس��یده اما باید دید که در این پاییز
س��خت که قرار نیس��ت باد و باران هم کمک چندانی به کاهش الودگی
هوا بکند ،دس��تگاه های مختلف این پیش��نهادات را با چه کیفیتی اجرا
خواهن��د کرد؟ هوا در تهران طی روزهای پایانی مهر (از ۲۰تا ۲۷مهر)
به طور مداوم الوده و در شرایط ناسالم برای گروه های حساس بود .برخی
دیگر از کالنش��هرها مانند اراک و کرج نیز طی روزهای اخیر با الودگی
هوا مواجه بودند و سازمان هواشناسی با صدور هشداری از پایداری هوا و
افزایش غلظت االینده ها طی روزهای پایانی هفته گذشته تا اواسط هفته
جاری در ۹استان کشور ش��امل تهران ،مرکزی ،البرز ،اصفهان ،قزوین،
قم ،اذربایجان شرقی ،اذربایجان غربی و خوزستان خبر داده است.
از همان اغاز پاییز و پیش از ش��روع اینورژن و الودگی هوا مسئوالن و
کارشناس��ان نسبت به همزمانی الودگی هوا و ویروس کرونا هشدار داده
بودند .عیسی کالنتری ،رئیس سازمان حفاظت محیط زیست پیش از این
اظهار کرده بود که متاس��فانه امسال الودگی هوا با شیوع کرونا مصادف
ش��ده و براس��اس مقاالت علمی هر واحد افزایش در غلظت ذرات معلق
کمتر از ۲.۵میکرون ۸ ،درصد تلفات بیماران کرونایی را بیشتر می کند
و حتی در برخی مقاالت این رقم ۱۵درصد اس��ت .سید محمد مجابی،
فعال محیط زیس��ت نیز به ایسنا گفته بود به دلیل شرایط خاص الودگی
هوا طی امس��ال ،اجرای قانون هوای پاک باید از مطالبات جدی سازمان
حفاظت محیط زیست و مردم باشد.
پای صحبت ناشران
نیما بیات :در بس��یاری از وضعیت ها می توان میزان
کفایت را تشخیص داد .در خوردن غذا ،گرما و سرمای
اتاق و خوابیدن .بیش از حد کفایت می تواند ازاردهنده
و زیان اور باشد.
در ب��ورس و اوراق بهادار یا حتی س��ازمان های دیگر
اگر میزان کفایت را نشناس��یم راه دش��وار خواهد شد.
رش��د بدان معنا نیس��ت که از یک چیز مقدار بیشتری
به دست اوریم.
رشد می تواند به جای بزرگ تر شدن ،بهتر شدن باشد .ایا معقول تر نیست که
تصمیم بگیرند به جای انکه بیشتر رشد کنند ،بهتر رشد کنند؟ عرضه های اولیه
اگر باعث بهتر شدن وضعیت درامدی افرادی که در این شرکت ها کار می کنند
نشود ،ش��رکت هایی که حاال در بورس تبدیل به س��هامی عام شده اند و ثروت
خوبی را اندوخته اند ،فلسفه کفایت را نادیده گرفته و فقط باعث وسیع تر شدن
بازار بورس و به وجود امدن مشکالت در اینده خواهند شد.
به گفته یانگ ،فیلسوف سوئیسی «من برای من شدن به ما نیاز دارد» .فلسفه
کفایت یعنی همین و به این موضوع اش��اره می کند که باید همگان از امکانات
کافی برخوردار شوند.
ام��ا در ایران وضعیت جامعه هزینه محور اس��ت؛ به ای��ن ترتیب که افراد را
وامی دارند تا بس��یاری از کارها را خود انجام دهند و این را رفتاری هوشمندانه
در کسب وکار به حساب می اورند.
در اینج��ا ب��ه هر فردی که بنگرید ،انگار میل دارد که به جای کمک ش��ما را
بچابد ،زیرا اغلب مزه بیکاری را چشیده و بی رحم و بدبین بار امده است.
گس��ترده تر که بنگریم ،هر جامعه ای که ح��دود اخالقی «کفایت» را درنیابد
و برخی تنها در فکر بهره گیری بیش��تر از ثروت های اجتماعی باش��ند ،ناچار با
بحران ه��ا و خیزش های گوناگون��ی روبه رو خواهند ش��د .در جایی که مدیران
چن��د برابر کارگران دریافتی دارند ،نمی توان احس��اس بی حرمتی به گروه دوم
را نادیده گرفت.
ممکن اس��ت مدیران بیان کنند که نمی توانیم ش��رکت ها را با فلسفه کفایت
اداره کنی��م چون در ان صورت چرخه کاری و بازدهی ش��رکت از کار می افتد
اما در نهایت باید بگویم این روش ارزش دادن به منابع انسانی سازمان است.
این طرز فکر که فرد در اجتماع ش��خصیت می یابد ،از قضایای کهن فلس��فی
اس��ت که بر ارسطو و کنفس��یوس کامال اشکار بود .ما در جهان ،بخشی از یک
جامعه و ملت هس��تیم و چه بخواهیم و چه نخواهیم نس��بت به انها مسئولیت
داریم و برای اینکه کس��ی باش��یم به انها نیازمندیم .در منش��ور س��ازمان ها و
شرکت ها جای این فلسفه بسیار خالی است.
فلس��فه کفایت را نمی توانیم به جامعه یا ش��رکت ها یا مدیران تحمیل کنیم.
این یک فلس��فه است که باید ازسوی مدیران جامعه و شرکت ها رواج پیدا کند
و با فشار قانون حاصل نمی شود.
هر نظام اجتماعی ،مسئولیت اجتماعی نیز دارد و صاحبان دارایی های عمده
و ابزار تولید ،بایس��تی همچون معتمدان جامعه وظیفه خود را نس��بت به همه
مردم انجام دهند.
ساختار سازمانی کس��ب وکار باید به گونه ای باشد که همه کارکنان از فرصت
توسعه فردی برخوردار شوند ،تقسیم ثروت و مالکیت ابزار تولید به خوبی انجام
گیرد و در اخر انچه مدیران ش��رکت ها ام��روز انجام دهند ،فردا طبقات میانی
تقلی��د می کنن��د و دیر یا زود پایین دس��تی ها به فکر پی��روی از ان می افتند و
این گونه این فلسفه نهادینه می شود.
س��والی مطرح می ش��ود که برای چه چیزی داریم تقال می کنیم و ایا تالش
ب��رای رش��د اقتصادی ش��رکت های در بورس ،مس��تلزم خودخواهی اس��ت یا
می توانیم معیار بهتری برای ان پیدا کنیم؟
یادداشت
منشور اخالق حرفه ای روزنامه نگاری در روزنامه
کارتون روز صفحه 16