روزنامه صمت شماره 49
روزنامه صمت شماره 49
ایران مدر
ن با سند و مدرک
به ایتالیا می رود
نخستین روزنامه تخصصی صبح ایران
ثر
وت زیر گا
مهای ما
یکشنبه
14
تق
سیط بدهی 5ساله
وا
م گیرندگان ارزی
6مهر 1393
3ذی الحجه 1435
28سپتامبر 2014
سال هفتم دوره جدید شماره 49پیاپی 24 1367صفحه قیمت 1000 :تومان
قدرت
در دستان بقالی ها
بوی بهبود از اوضاع
«تولید» می اید
کارنامه یکساله بازار سرمایه
صنایع از بورس
نمره قبولی گرفتند
رییس جمهوری زمینه سرمایه گذاری در بازار ایران را تشریح کرد:
3
20
6
8
18
19
مهندس نعمت زاده تاکید کرد:
تولید و صادرات روز افزون خودرو
15
حرکت همسوی سازمانهای
توسعهای با خصوصی سازی
فرشاد مقیمی
معاونبرنامهریزیسازمانصنایعکوچک
سیستم توزیع ۳۰درصد
هزینه را افزایش می دهد
سهم بخش خصوصی
در معادن
مهدی کرباسیان
3
رییس هیات عامل ایمیدرو
محمدرضا مرتضوی
5
دبیر کل خانه صنعت ،معدن و تجارت
4
سیاست پولی ،ابزاری برای
نیل به اهداف اقتصادی
افزایش ثبات
در فضای تولید
سید حمید حسینی
8
عکس :فاطیما خوشبویی
23هزار میلیارد تومان
چک برگشتی در 5ماه
www.smtnews.ir -
فرش قرمز معدن برای دالرهای سبز
روسای هیات عامل ایدرو
و ایمیدرو پیش بینی کردند
سازمان های توسعه ای
احیا می شوند
www.smtonline.ir
13
رییس کمیسیون کسبو کار اتاق ایران
18
حیدر مستخدمین حسینی
معاون مالی اقتصادی ایدرو
20
رویداد
مذاکرات سه جانبه ظریف ،اشتون و کری
مشورت هااز سرگرفتهمی شود
مذاکرات س��ه جانبه محمدجواد ظری��ف ،کاترین
اش��تون و جان ک��ری جمعه به وق��ت نیویورک به
م��دت 2س��اعت و ١٥دقیق��ه برگزار ش��د که این
مذاک��رات در فضایی کامال ج��دی و صریح صورت
گرفته و ابعاد مختلف فنی ،سیاسی و حقوقی برنامه
هس��ته ای ایران و نیز تحریم ه��ا را در بر گرفت .این
مذاک��رات در مجموع مفید و س��ازنده بوده اگرچه
منجر به پیش��رفت قابل مالحظ��ه ای در موضوعات
مورد اختالف نش��د .با عنایت به مجموعه شرایط و
بحث های فنی فش��رده ای که تاکنون صورت گرفته
اس��ت ،طرفین تصمیم گرفتند مشورت ها در اینده
نزدیک از س��ر گرفته شود .وزارت خارجه کشورمان
اعالم ک��رد در پایان این مذاک��رات موضوع نگرانی
کشورمان از وضعیت ایرانیان دستگیر شده یا تحت
تعقیب توس��ط دولت امریکا و ضرورت ازادی فوری
ان��ان به صورت دوجانبه به ط��رف امریکایی منتقل
شد .این منبع افزوده است که غیر از موضوع ایرانیان
که به دالیل انس��انی با طرف امریکایی مطرح ش��د،
جمهوری اس�لامی ایران در هی��چ موضوع دیگری
ازجمل��ه موضوع افراط گرای��ی و تهدیدات داعش با
دولت امریکا مذاکره نمی کند.
مشاور فرهنگی رییس جمهور:
مالقات مقامات به معنای حل
یک شبه اختالفات نیست
مشاور فرهنگی رییس جمهور در یادداشتی کوتاه
در صفحه شخصی اش در فیس بوک نوشت :مالقات
مقامات عالی رتبه کش��ورها بایکدیگر به معنای حل
یک ش��به اختالفات نیست کش��ورها هم می توانند
با یکدیگر رابطه داش��ته باش��ند ،ه��م اختالف نظر
خود را حف��ظ کنند .به گزارش ایس��نا ،متن کامل
یادداشت حس��ام الدین اشنا که این روزها به همراه
رییس جمهور کش��ورمان در نیویورک به سر می برد
به این شرح است :مالقات مقامات عالی رتبه کشورها
با یکدیگر به معنای حل یک ش��به اختالفات نیست
کش��ورها ه��م می توانند ب��ا یکدیگر رابطه داش��ته
باش��ند ،هم اختالف نظر خ��ود را حفظ کنند .تکرار
ادعاهای بی حاصل گذشته کمکی به نیازمندی های
امروز دو کش��ور نمی کند برای س��اختن فردا باید از
گذشته عبرت گرفت .واقعیت این است که ایران هم
انتقادات و اعتراضات بس��یاری به سیاس��ت خارجی
و حت��ی داخلی انگلس��تان دارد ،ولی ای��ن منافاتی
با مالق��ات س��ران و برق��راری رواب��ط دیپلماتیک
ندارد .ش��اید چنین اظهاراتی ب��رای مصارف حزبی
کوتاه مدت مناسب تلقی شود اما نقش سازنده ای در
عادی سازی و یا بهس��ازی روابط دو کشور نخواهد
داشت .ایران سیاست های خود را در برقراری روابط
دوجانبه براساس منافع و مصالح خود تنظیم می کند
نه ارزوهای دیگران.
الریجانی:برخوردماباتروریسم
تصنعیوتاکتیکینیست
ریی��س مجلس ش��ورای اس�لامی در واکنش به
اظهارات نخس��ت وزیر انگلی��س در مجمع عمومی
س��ازمان ملل گف��ت :برخ��ورد ای��ران در مقابله با
تروریس��م تصنعی و تاکتیکی نیست ،شما خودتان
به هر دلیل به داعش کمک کردید.
به گزارش ایرنا« ،علی الریجانی» دیروز با یاداوری
تح��والت اخیر در خاورمیانه و رویکرد غرب در قبال
کشورهای منطقه اظهار کرد :در غرب نوعی تفرعن
فرهنگی را می بینیم که می خواهند سایر فرهنگ ها
را تحقیر کنند .البت��ه افراطی هایی که در منطقه از
جن��س داعش به وجود امده اند ،مستمس��کی برای
تحقیر بیشتر فرهنگ اسالمی پیدا کرده اند.
وی اف��زود :البته این تفرعن ه��ا و تحقیرها عامل
پرورش تروریست ها شده اس��ت و این تروریست ها
نتیج��ه دور باطل��ی هس��تند و جوانانی ک��ه دچار
تحقیرش��دگی هستند مفری جز رفتن به دامن این
گروه های س��تیزگر پیدا نمی کنن��د .رییس مجلس
اظهارات اخیر نخست وزیر انگلیس در مجمع عمومی
س��ازمان ملل را حرف های عجیب و غریبی توصیف
کرد و گفت :در سخنان دیوید کامرون نوعی تفرعن
به ویژه در بخش مربوط به ایران وجود داش��ت ،وی
دس��تور داد که ایران این کار را باید بکند و این کار
را نباید بکند .الریجانی ادامه داد :ش��ما چه کس��ی
هس��تید که این گونه حرف می زنید و این بایدها از
کجا امده است؟ ایا قدرت شما بیشتر شده است که
احساس قدرت می کنید؟ چند روز پیش قسمتی از
کش��ورتان را جدا می کردند .وی افزود :اینکه شما از
جریان داعش اضطراب دارید این اضطراب درس��تی
اس��ت خودتان به هر دلیل به داعش کمک کردید و
حال مشکل پیش امده است ،شما نیازمند هستید و
باید از بسترهای عقالنی استفاده کنید.
2
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
خبر
public@smtnews.ir
رییس جمهوری در نشست خبری نیویورک:
نوبت انعطاف طرف مقابل است
رییس جمهوری که به منظور ش��رکت در اجالس
مجم��ع عمومی س��ازمان ملل متح��د در نیویورک
بس��ر می برد ،در ادامه دیدارهایی ک��ه طی روزهای
اخیر با سران کش��ورهای مختلف ،مقامات نهادهای
بین المللی و ایرانیان مقیم امریکا داش��ته است ،عصر
جمع��ه به وقت نیویورک در نشس��تی مطبوعاتی در
جمع نمایندگان رس��انه های بین المللی در نیویورک
حاضر ش��د و به س��واالت نمایندگان رسانه ها پاسخ
گفت.
حجت االس�لام دکتر حسن روحانی در این نشست
مطبوعاتی ،همزمانی مقطع برگزاری اجالس امسال
مجمع عمومی س��ازمان ملل متحد با مواجه ش��دن
م��ردم بی گناه منطق��ه خاورمیانه با تروریس��ت های
وحش��ی را یاداور ش��د و گفت :ندا و صدای مشابهی
که امسال در سازمان ملل متحد به گوش می رسید،
خطر خشونت ،افراطی گری و تروریسم در جهان بود.
وی با یاداوری قطعنامه «جهان عاری از خش��ونت
و افراطی گری» که س��ال گذشته بر اساس پیشنهاد
جمهوری اس�لامی ایران در مجمع عمومی سازمان
ملل متحد به تصویب رس��ید ،خاطرنشان کرد :امروز
همه وظیفه داریم در برابر این خطر بزرگ منطقه ای
و جهان��ی ،برنامه ریزی درس��ت کرده و ریش��ه های
تروریس��م را شناسایی کنیم .رییس جمهوری در این
گفت وگو بر محورهای زیر تاکید کرد:
مبارزه نمایش��ی با تروریسم نمی تواند دنیا را به
ه��دف بلند ثبات و امنیت رهنمون کند با بمباران
چند نقطه تروریسم از بین نخواهد رفت تحریم به
ضرر همه ملت ها و دولت های تحریم کننده و تحریم
شونده است لغو همه تحریم ها مبنای اصلی توافق
هس��ته ای است ایران پیشتاز مبارزه با تروریسم در
منطقه اس��ت ان بمبی که همه باید از ان بترسیم
بمب خشونت است قرار نیست برای همیشه روابط
بین ایران و امریکا تنش امیز و خصمانه باشد برای
مبارزه جدی با تروریس��م باید کار جدی و فرهنگی
انجام بدهیم.
ما تروریست ها را ضددین و ضدشیعه و ضدسنی
می دانی��م ما خواس��تار رواب��ط صمیمان��ه با همه
کشورهای اروپایی هستیم.
در ص�ورت زیاده خواه�ی قدرت ه�ا،
گزینه های متنوعی داریم
رییس جمهور گفت :ایران ت��ا جایی که الزم بوده،
در مذاک��رات انعطاف به خرج داده ،اما در عین حال
اگر احس��اس کند طرف مقابل به دنبال زیاده خواهی
است یا توافق را سخت و بر سر راه ان ایجاد مشکل
می کند ،گزینه های متنوعی در اختیار خواهد داشت.
به گ��زارش واحد مرک��زی خبر به نق��ل از پایگاه
اطالع رس��انی دول��ت ،رییس جمهوری در حاش��یه
اج�لاس مجم��ع عمومی س��ازمان مل��ل متحد در
نیویورک در گفت وگو با ش��بکه خبری س��ی ان ان،
تحری��م ،تهدید و هر برنامه ای که م��ردم ایران را از
توس��عه و فناوری باز دارد ،راهی نادرس��ت خواند و
گفت :در صورتی که همه به س��مت جلو برای توافق
حرکت کنند ،توافق امکان پذیر است.
حجت االس�لام دکت��ر حس��ن روحان��ی در ای��ن
گفت وگ��و ،تنها راه توافق بر س��ر موضوع هس��ته ای
ای��ران را «مذاکره» و «گفت وگو» دانس��ت و افزود:
مذاک��رات ج��دی اس��ت و دو ط��رف ب��ا جدیت در
حال مذاکره هس��تند .ایران ای��ن مذاکره را برای به
نتیجه رس��یدن با جدیت و صداقت دنبال می کند و
امیدواری��م طرف های مقابل هم در این زمینه تالش
کنند.
دکتر روحانی ،تفاهم ژنو را نش��انه ای از امکان پذیر
بودن توافق هسته ای دانست و در عین حال به وجود
اختالف نظرهای��ی در مس��یر باقیمان��ده از مذاکرات
هس��ته ای اش��اره و تاکید ک��رد :بای��د راه حلی برای
اختالف نظرها پیدا ش��ود و به حل و فصل برس��د؛ با
توج��ه به اثار مهمی که ای��ن توافق دارد ،طرف های
مقابل نباید با وقت گذاش��تن روی مسائل توهمی یا
جزئی و خرد ،منافع بس��یار بزرگتری برای منطقه و
جهان را از دست دهند.
رییس جمهوری در پاسخ به سوالی درباره اقدامات
الزم از س��وی امریکا و ایران پ��س از حصول توافق
هس��ته ای نیز گفت :هر دولتی مسئول کار و مسائل
داخل��ی خود اس��ت؛ اینکه امریکا وقت��ی با ما توافق
می کن��د ،چه کارهای��ی در داخل بای��د انجام دهد،
مرب��وط به خودش اس��ت .ایران ه��م در صورتی که
توافق حاصل شود باید اقداماتی به خصوص در حوزه
مجلس ش��ورای اس�لامی انجام دهد و با نمایندگان
صحب��ت کن��د .دکت��ر روحانی اف��زود :اگ��ر توافق
انج��ام گیرد ،بالفاصله می تواند تحریم قطع ش��ود و
قطعنامه های قبلی علیه ایران ابطال و موضوع نیز از
دس��تور کار شورای امنیت به طور کامل خارج شود.
به عن��وان یک اصل باید مورد قبول همه باش��د که
مذاکره باید به ش��رایط عادی و معمولی منتهی شود
و ایران مانند همه کشورهای عضو NPTاز حقوقی
برابر برای فعالیت هسته ای خود برخوردار شود.
رییس جمهوری ب��ا بیان اینکه هی��چ زمانی مثل
روزهای اخیر لحن جدی برای حل مس��ئله هسته ای
ایران ندیده بودم ،گفت :ما واقعا در مذاکرات گذشته
تا امروز انعطاف های الزم را داش��تیم و اکنون نوبت
طرف مقابل اس��ت که انعطاف نش��ان دهد تا مسئله
حل ش��ود .حجت االس�لام دکتر حس��ن روحانی در
پاس��خ به س��وال خبرنگار ایرنا مبنی بر اینکه عزم و
اراده س��رانی را که در این مدت کوتاه با انها مالقات
داش��تید در ام��ور 5+1در جهت حل این مش��کل
چگونه دیدید ،بیان کرد :در مس��ئله هس��ته ای واقعا
هی��چ زمانی مثل این روزه��ای اخیر من لحن جدی
برای حل مس��ئله ندیده بودم و تردید ندارم چون در
جریان مذاکرات گذشته نیز بوده ام.
روحانی افزود :در طول 12س��ال گذشته مذاکراتی
ک��ه با غرب 3 ،کش��ور اروپایی و با 5+1بوده اس��ت
و ام��روز یک جدیت بس��یار زی��ادی در کالم کامال
مش��اهده می ش��ود و این کالم نیز نمی تواند از اراده
جدا باشد یعنی احساس می شود اراده وجود دارد.
وی تاکید کرد :اما ما در این کار مهم باید شجاعت
ب��ه خ��رج بدهیم و اراده ت��وام با ش��جاعت و توام با
رویکرد الزم و انعطاف الزم داشته باشیم که اگر این
کار صورت بگیرد ما به هدف خود می رسیم.
رییس جمهوری گفت :ما واقعا در مذاکرات گذشته
تا امروز انعطاف های الزم را داش��تیم و اکنون نوبت
طرف مقابل اس��ت که انعطاف نش��ان دهد تا مسئله
حل شود.
وزرای گروه 77و چین ،تحریم های یکجانبه علیه ایران را محکوم کردند
اعمال تحریم های غیرقانونی یکجانبه علیه جمهوری اسالمی ایران در نشست
گروه 77و چین طی اعالمیه ای محکوم وغیرقابل قبول اعالم شد.
بیس��ت و هشتمین نشست ساالنه وزرای امور خارجه این گروه در نیویورک
در حاشیه شصت و نهمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد تشکیل
ش��د .در پایان این نشس��ت که به ریاس��ت خوزه انتونیو زامورا گوتیرز ،وزیر
محیط زیست دولت بولیوی به عنوان رییس سال 2014این گروه ،برگزار شد،
اعالمیه وزرای گروه 77و چین با اجماع و حمایت عمومی به تصویب رس��ید.
اعالمی��ه مصوب گروه 77و چین ،به عن��وان بزرگترین گروه بندی موجود در
س��ازمان ملل متحد با 133کشور عضو ،شامل 89بند در زمینه های مختلف
اقتصادی ،اجتماعی و زیس��ت محیطی است .در بندهای 47و 50این اعالمیه
که به پیشنهاد جمهوری اس�لامی ایران ارائه شد ،وزرای امور خارجه هرگونه
اعمال قوانین و مقررات فرامرزی و اقدامات یکجانبه اجباری به هر شکل ،اعم
از تحریم های یکجانبه را علیه کش��ورهای در حال توس��عه قویا رد کردند و بر
لزوم رفع س��ریع همه انها تاکید داشتند .وزرای امور خارجه گروه 77و چین
همچنین در این اعالمیه برای اولین بار ،به صراحت اعمال تحریم های اقتصادی
یکجانبه علیه جمهوری اسالمی ایران را غیرقابل قبول دانستند .دراین رابطه،
گروه 77و چین اعالم داشتند که این تحریم ها تاثیر منفی بر توسعه و شکوفایی
مردم ایران دارد و خواهان برداشتن سریع این تحریم ها شدند .در این اعالمیه
همچنین امده است که این نوع اقدامات نه تنها موجب تضعیف قواعد مندرج
در منش��ور ملل متحد و حقوق بین الملل می شود ،بلکه تا حد بسیار زیادی بر
ازادی تجارت و سرمایه گذاری تاثیر منفی می گذارد .بر این اساس ،وزرای گروه
77و چین از جامعه بین المللی خواستند تا فوری اقدامات موثری را برای توقف
استفاده از این تحریم های اقتصادی اجباری یک جانبه علیه کشورهای در حال
توسعه اتخاذ کنند.
نوبخت :یک پنجم از شاغالن
در بخش کشاورزی فعال هستند
مرتضی طالیی :شخصا وجود دیوار و
نرده را در اطراف دانشگاه ها نمی پسندم
سلطانی فر :ارائه تسهیالت برای
ایجاد هتل و مراکز گردشگری
مع��اون برنامه ریزی و نظارت راهب��ردی رییس جمهور گفت :یک
پنجم از ش��اغالن کشور در بخش کش��اورزی فعال هستند که باید
ب��رای جمع اوری و س��ازماندهی اطالعات و ام��ار فعاالن این بخش
تالش کنیم.
ب��ه گزارش ایرن��ا ،محمدباق��ر نوبخت دی��روز در مراس��م افتتاح
سرش��ماری کش��اورزی 93در روستای حس��ن اباد باقراف ،گفت:
حضور من در این مراس��م به عنوان مدیر برنامه ریزی کش��ور برای
تدوین ،تنظیم و شروع برنامه ریزی است.
وی یاداور ش��د :بخش کش��اورزی حدود 12تا 17درصد از رشد
اقتصادی کش��ور را تشکیل می دهد لذا در صورتی که صنایع وابسته
به کشاورزی را در نظر بگیریم این سهم از 12به 17تغییر می کند.
وی اظه��ار کرد :کم گویی منجر به این می ش��ود ک��ه دولت برای
امنی��ت غذایی به واردات مواد غذایی روی بیاورد که این موضوع به
خود کشاورزان نیز ضربه وارد می کند.
وی ادامه داد :همچنین اگر بیش از انچه که تولید کرده ایم ،اظهار
کنیم این اظهار روی قیمت محصوالت کش��اورزی تاثیر می گذارد و
این امر نیز بر سایر بخش ها تاثیر خواهد گذاشت.
وی بااشاره به برنامه ششم توسعه که در حال تدوین است ،گفت:
اطالعات سرشماری کش��اورزی می تواند نقش مناسبی در تدوین و
تنظیم سهم بخش کشاورزی در برنامه ششم ایفا کند.
نایب رییس ش��ورای شهر تهران در پاس��خ به پرسش ایرنا درباره
س��رانجام طرح تفصیلی دانش��گاه تهران گفت :شخصا وجود دیوار و
نرده را در اطراف دانشگاه ها نمی پسندم.
به گزارش ایرنا ،مرتضی طالیی گفت :ان ش��اء اهلل روزی را ش��اهد
باش��یم ک��ه یک محیط ب��از در دانش��گاه تهران ایجاد ش��ود و هم
دانش��گاهیان و هم شهروندان بتوانند به راحتی به این محیط علمی
دسترس��ی داشته باش��ند .وی گفت :دانش��گاه ها باید به راحتی در
دس��ترس مردم باش��ند ،و مردم ما باید بتوانند در فضای دانشگاهی
قدم بزنند و تردد کنند .طالیی به این نکته نیز اش��اره کرد که تردد
م��ردم در محیط های دانش��گاهی باعث برقراری ارتب��اط بین بدنه
مردم و جوانان دانشجو خواهد شد .وی ادامه داد :در سال های اخیر
و همزمان با ریاس��ت فرهاد رهبر بر دانش��گاه ته��ران ،ورود به این
دانش��گاه تنها برای دانشجویان این دانشگاه و اساتید ان امکان پذیر
بود و س��ایر اف��راد برای ورود به ان ،نیازمن��د هماهنگی های الزم با
مس��ئوالن دانش��گاه تهران بودند .طالیی در پاسخ به این سوال که
شورای شهر چه اقداماتی را برای طرح تفصیلی دانشگاه های پایتخت
انجام داده است ،اظهار کرد :فکر می کنم در مجموع مدیریت شهری
اعم از شورا و شهرداری در طول حداقل 10سال گذشته ،بیشترین
هم��کاری و تعامل ب��ا مجموعه مراک��ز اموزش عالی کش��ور انجام
شده است.
رییس س��ازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری با اعالم
طرح گردشگری حالل گفت :کشورهای اسالمی می توانند با استفاده از
روادید واحد تردد میان خود را تس��هیل کنند .به گزارش واحد مرکزی
خبر؛ مسعود سلطانی فر در ایین بزرگداشت روز جهانی گردشگری بر
توجه به ظرفیت پذیرش گردشگر از همسایگان ایران و همچنین جهان
اسالم با مشارکت بخش خصوصی تاکید کرد و افزود :بر اساس گزارش
س��ازمان جهانی گردشگری س��ال 2013م امار گردشگران از مرز یک
میلیارد و180میلیون نفر گذشت و سهم کشورهای اسالمی از این میان
چش��مگیر است .وی اضافه کرد :باید گردشگری سالمت ،مجتمع های
تفریحی بانوان و مکان های گردش��گری پاک را توسعه دهیم و از بنیان
ان اقتصادی پرقدرت را پایه گذاری کنیم .وی از ارائه تسهیالت صندوق
توس��عه ملی برای توسعه گردشگری در کش��ور خبر داد و گفت :قرار
است این تسهیالت برای ایجاد هتل و مراکز گردشگری اختصاص یابد.
رییس سازمان میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی گفت :امکان
رشد و توس��عه در این بخش با فراهم کردن زمینه برای سرمایه گذاری
بخش خصوصی وجود دارد .وی با بیان اینکه سال گذشته کشور میزبان
چها ر و نیم میلیون گردش��گر با حدود 6میلیارد دالر گردش مالی بود،
گفت :بر مبنای افق 1404باید میزبان 20میلیون گردش��گر با گردش
مالی تا 30میلیارد دالر باشیم که این کار نیازمند عزم عمومی و حمایت
مجلس شورای اسالمی است.
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
industry@smtnews.ir
صنعت
3
ضرورت خروج خودروسازان از زیان دهی
ساخت وساز در پاییز متوقف نمی شود
سازمان های توسعه ای احیا می شوند
قوانین دستوپاگیر مانع فعالیتهای
توسعهای
تغییرات بنیادی در استراتژی سازمان
گسترش
وی اظه��ار کرد :ای��درو در س��ال 92بر
مبنای راهبرد تغییرات بنیادی در استراتژی
سازمان گس��ترش از مشارکت در طرحهای
کوچک اجتناب ک��رده و فقط در طرحهای
ب��زرگ س��رمایهگذاری کرد .با اس��تراتژی
جدید ،ایدرو خواهد توانست نقش توسعهای
خ��ود را تحت عنوان نام خود که مش��تمل
بر «گس��ترش» و «نوس��ازی» اس��ت ،ایفا
کن��د .ن��وروززاده در ادام��ه اظهاراتش در
خصوص نقش س��ازمانهای توس��عهای در
س��رمایه گذاری صنعتی گفت :به اس��تناد
اص��ل 44قرار بود ش��رکتهای وابس��ته به
سازمان های توسعه ای مانند ایدرو ،ایمیدرو
و پتروش��یمی فروخت��ه ش��وند و بخ��ش
خصوصی وارد س��رمایه گذاری ش��ود ،ولی
مناب��ع این س��ازمانها از بین رفت و بخش
خصوصی هم برای س��رمایه گذاری توانمند
نشد.
وی تصری��ح ک��رد :اگ��ر قانون تاس��یس
س��ازمان گس��ترش بهعنوان یک س��ازمان
توس��عهای احیا ش��ود ،میتواند در خدمت
بخش خصوصی قرار گیرد و اگر احیا نش��ود
و همین قانون فعلی حاکم باش��د ،نه امکان
خدمت بهعنوان سازمان توسعهای را خواهد
داش��ت و ن��ه میتوان��د در خدم��ت بخش
خصوصی قرار گیرد.
ن��وروززاده اظه��ار امیدواری ک��رد دولت
فعلی بتواند شرایطی را فراهم سازد تا بخش
خصوص��ی به معنای واقعی س��رمایهگذاری
کند و افزود :س��رمایهگذاری با بخش��نامه و
دس��تورالعمل صورت نمیگی��رد بلکه باید
زمینه ایجاد ش��ود که س��رمایهگذاری برای
بخش خصوصی توجیهپذیر باشد.
تجربه خوب سازمانهای توسعهای با
اساسنامه واقعی
همچنی��ن مه��دی
کرباس��یان ،ریی��س
هیات عامل س��ازمان
توس��عه و نوس��ازی
مع��ادن و صنای��ع
معدن��ی ایران (ایمیدرو) نی��ز در گفتوگو با
گفت :پیش از انقالب سازمانی با عنوان
سازمان گس��ترش و نوس��ازی صنایع ایران
احداث شد .مبانی ایجاد این سازمان ،حمایت
از نواوریه��ا و فناوریه��ای جدید در حوزه
صنعت بود .عالوه بر ان مقرر بود این سازمان
کرباس��یان با اش��اره به ضرورت بازگش��ت
س��ازمانهای توس��عهای به اساس��نامه خود
بی��ان کرد :به همین دلیل ض��رورت دارد که
این س��ازمانها از قی��د و بندهایی که در این
چند س��ال ایجاد شده و این س��ازمانها را از
ماهیت اصل��ی خود دور ک��رده رهایی یابند.
بدین س��بب در ماده 20الیح��ه «رفع موانع
تولید رقابتپذیر و ارتقای نظام مالی کشور»
ای��ن امر در دس��تور کار مجلس قرار گرفت و
امی��د داریم ک��ه نماین��دگان مجلس مصوبه
دولت را تایید کنند تا این سازمانها به ماهیت
اصل��ی خود بازگردند .وی با اش��اره به برخی
از انتقادات پیرامون مغایرت فعالیتهای این
سازمان با اصل 44قانون اساسی تصریح کرد:
گفته میشود عملکرد سازمانهای توسعهای
خالف اصل 44قانون اساس��ی است ،اما پاسخ
بتوان��د در نقاط محروم صنای��ع مورد نیاز را ما این است که فعالیت این سازمانها به هیچ
عنوان در تعارض با خصوصیسازی و حمایت
ایجاد کند.
در حقیقت این س��ازمان باید در مناطقی که از بخش خصوصی و اصل 44قانون اساس��ی
بخش خصوصی به س��بب ریسک باالی ان نیس��ت زیرا بخش خصوصی با سیاستهایی
برای س��رمایهگذاری ورود نمیکرد ،اقدامات که دولت در پیش دارد و قانونی که در مجلس
الزم را انج��ام ده��د .اساس��نام ه و اختیارات تصویب کرده اختیارات ویژهای دارد و میتواند
این س��ازمان مبس��وط به زمان است .به این در بس��یاری از بخشها س��رمایهگذاری کند.
معنا که ضمن انکه این سازمان دولتی است حال در برخی از امور بخش خصوصی به دالیل
میتواند با اختیارات بخش خصوصی و قانون مختلف امادگی بعضی از سرمایهگذاریهای
تجارت اداره شود تا بتواند فعال ،پویا و چابک بزرگ را بهدلیل ریس��ک ب��االی ان یا نقط ه
حرکت کند .این امر توانست به تجربه بسیار محرومی که باید س��رمایهگذاری شود ،ندارد.
خوبی برای کشور مبدل شود و پیشرفتهای در م��واردی نی��ز بخش خصوص��ی امادگی
زیادی را در قس��متهای مختلف کشور در سرمایهگذاری 100درصدی ندارد و قصد دارد،
ریسک ان را با سازمانهای توسعهای تقسیم
قبل و بعد از انقالب به وجود اورد.
کرباس��یان ادامه داد :بر این اس��اس وقتی کند .بهویژه این مس��ئله در مورد شرکت های
وزارتخانهه��ای صنعت و معدن ادغام ش��د ،خارجی صدق میکند .در 8ماه گذشته برخی
وزارت صنعت و معدن برای این امر سازمان از ش��رکت های خارجی پیرو مذاکراتی که با
توس��عه و نوس��ازی معادن ایران را با همان س��ازمان توسعه و نوس��ازی معادن و صنایع
اساس��نامه سازمانهای توسعهای در مجلس معدنی ایران داشتند ،برای مشارکت با سازمان
تصویب ک��رد .در مراحل بعد ش��رکت ملی ایمیدرو اعالم امادگی کردهاند.
رییس هیات عامل ایمیدرو ادامه داد :عالوه
پتروشیمی هم به این جمع پیوست.
رییس هی��ات عامل ایمیدرو با اش��اره به بر ان طبق اصل 44قانون اساسی ،سازمانهای
مشمول قوانین و مقررات شدن این سازمان توس��عهای مکلفاند حداکثر تا 49درصد در
از سال 1381به بعد اظهار کرد :از این سال پروژهها مش��ارکت کنند و اگر پروژهای نیز به
به بعد در قانونهای مختلفی که در کش��ور بهرهبرداری رسید باید تا 3سال سهم خود را
به تصویب رسید ،سازمانهای توسعهای نیز به فروش رسانده و از ان خارج شوند .بنابراین
این دو محدودیت س��بب
مشمول قوانین شد.
میش��وند تا سازمانهای
مقررات
قوانینی اعم از
نوروز زاده :باید
توسعهای منجر به بزرگ
استخدامی ،مسائل مالی
و پولی و محدودیتهایی بکوشیم ایدرو دوباره
ش��دن دولت نشوند و در
به رسالت اصلی خود
ح��ال حاضر که کش��ور
در رابط��ه ب��ا اقدام��ات
نیاز به توسعه و پیشرفت
بازگردد .ایدرو وظیفه
عملیاتی این سازمانها
دارد ض��روری اس��ت که
ک��ه انه��ا را همس��ان
دارد با ایجاد فضای
سازمانهای توسعهای به
شرکت های دولتی قرار
توسعهای در کشور
اساسنامه خود بازگردند.
داد .وی اف��زود :ای��ن
همگام با تحوالت
ای��ن گفتهه��ا در
امر س��بب ش��د تا این
س��ازمانها از پویای��ی صنعتی در کشورهای
حال��ی مطرح میش��ود
ک��ه مس��ئوالن دولتی و
پیشرفته حرکت کند
و چابک��ی خ��ود ب�� ه
سازمانهای توسعهای از
ش��رکت های دولت��ی با
یکسو و فعاالن صنعتی از
بوروکراس��ی جدی بدل
س��وی دیگر امیدوارند تا ب��ا تصویب ماده 20
شده و از هدف اصلی خود دور شوند.
در حال حاضر که کش��ور ب��ه هر حال در الیح��ه «رفع موانع تولید رقابتپذیر و ارتقای
رش��د منفی به س��ر میبرد و نهایتا برخی از نظام مالی کشور» این س��ازمانها بتوانند به
پروژهه��ای مه��م و بزرگ در کش��ور نیاز به اه��داف توس��عهای خود پرداخت��ه و در کنار
اجرا دارد و بخ��ش خصوصی به علل متعدد فعالیتهای بخش دولتی برای خروج از رکود
ام��کان ورود به انها را ندارد ،این س��ازمانها بخش خصوصی را یاری دهند تا کشور بتواند
باید بتوانند در س��رمایهگذاریها با مشارکت در جهت اجرای اهداف برنامههای توس��عهای
بخش خصوصی داخلی و خارجی عمل کنند .کشور گام بردارد.
روی خط خبر
ایس�نا -دبیرکل خانه صنعت ،معدن و تجارت ایران
با اش��اره به اینکه رش��د اقتصادی 4/6درصدی کش��ور
در 3ماهه نخس��ت امس��ال قابل پیش بینی بود ،گفت:
بخش عمده این رش��د مربوط به بهبود اوضاع در صنایع
خودروس��ازی تا حدودی در صنایع کوچک و متوس��ط
و همچنی��ن صنای��ع نفت و گاز بوده اس��ت .محمدرضا
مرتض��وی اظه��ار کرد :دس��تیابی ب��ه این رش��د قابل
پیش بینی بود و حتی در ماه های قبلی براورد ش��ده بود
که کاهش نرخ تورم و رشد اقتصادی باالتر از برنامه های
دولت محقق خواهند شد .وی با بیان اینکه تحقق رشد
10درصدی بخش صنعت و رش��د 10/5درصدی بخش
مع��دن در 3ماهه نخس��ت 93دالیل مختلفی داش��ته
اس��ت ،توضیح داد :بخش��ی از رش��د صنعت مربوط به
رونق فعالیت خودروسازان بوده است .واحدهای کوچک
و متوس��ط نیز در این مدت توانستند تا حدودی خود را
سازماندهی مجدد کنند .از سوی دیگر در بخش صنایع
نفتی اقدامات خوبی انجام شده است .در بخش معدن به
دلیل ایجاد فرصت های صادراتی اوضاع به نسبت خوبی
وجود دارد.
تسنیم -یک عضو هیات مدیره خانه صنعت ،معدن و
تجارت ایران با بیان اینکه قرار بود نرخ س��ود تسهیالت
با کاهش نرخ ت��ورم تا حدودی کاهش پیدا کند ،گفت:
دولت قبل از ارائه یارانه س��ود تس��هیالت به واحدهای
تولیدی نخس��ت باید نرخ س��ود بانک��ی را کاهش دهد.
ارمان خالقی با تاکید بر اینکه دولت باید برای پرداخت
بخشی از س��ود تسهیالت دریافتی واحدهای تولیدی از
سیس��تم بانکی برنامه منسجمی داش��ته باشد ،تصریح
ک��رد :تعریف تس��هیالت ارزان و چگونگی اولویتبندی
واحده��ای تولیدی در دریافت انها بس��یار حائز اهمیت
است که دولت باید این موضوعات را مدنظر قرار دهد.
فارس -مدیرکل اس��تاندارد تهران ب��ا اعالم اجباری
ب��ودن اس��تاندارد هواکش ه��ای صنعت��ی و خانگی ،از
توقی��ف 2545هواکش و حدود 200محافظ الکتریکی
غیراس��تاندارد در س��طح ب��ازار تهران در ش��هریور ماه
خبر داد .مس��لم بیات در این خصوص گفت :بازرس��ان
و کارشناس��ان اس��تاندارد در راس��تای وظیف��ه نظارت
فرشاد مقیمی
معاونبرنامهریزیسازمانصنایعکوچکو
شهرکهایصنعتیایران
روسای هیات عامل ایدرو و ایمیدرو با تاکید بر ضرورت بازگشت به اساسنامه پیش بینی کردند
ش�کوفه حبی�بزاده -گ�روه صنعت:
یک��ی از بنده��ای الیحه «رف��ع موانع تولید
رقابتپذی��ر و ارتقای نظام مالی کش��ور» بر
بازگشت س��ازمانهای توس��عهای کشور به
اساس��نامه خویش تاکی��د دارد .در ماده 20
این الیحه امده « :س��ازمانهای توس��عهای
(از قبیل س��ازمانهای گس��ترش و نوسازی
صنایع ایران ،س��ازمان توس��عه و نوس��ازی
معادن و صنایع معدنی ایران ،سازمان صنایع
کوچک و شهرکهای صنعتی ایران و شرکت
ملی صنایع پتروش��یمی) منحصرا بر اساس
اساس��نامه خود اداره شده و مشمول قوانین
و مقررات مغایر نمیشوند».
این گفتهها در حالی مطرح میش��ود که
ب��ه گفته برخ��ی از منتقدان ،س��ازمانهای
توس��عهای به ج��ای اینکه ب��ه فعالیتهای
توسعهای بپردازند به بنگاهداری روی اورده
و از وظای��ف اصلی خود دور ش��دهان د و باید
عملکرد این نهادها مورد بازنگری قرار گیرد .دوری از وظای�ف بهدلی�ل تکالی�ف
به این معنا که اگر بنگاه اقتصادی عملکردی اجباری
را در راس��تای توس��عه اقتصادی کش��ور در
س��یدرضا نوروززاده،
پیش گیرد ،این س��ازمانها ب��ه جای انکه
ریی��س هی��ات عامل
ب��ه ان بنگاه کمک کنن��د وارد مدیریت ان
ای��درو در گفتوگو با
بنگاه میش��وند .انها معتقدند در چند سال
گفت :سازمان
اخیر سازمان توسعهای برای طلبهای خود،
گس��ترش و نوسازی
بنگاه اقتصادی یا مدیریت ان بنگاه را از ان صنایع ای��ران از وظایف اصل��ی خود فاصله
خود کردهاند.
گرفت��ه و ای��ن به دلی��ل تکالیفی اس��ت که
این ام��ر در حالی مطرح میش��ود که به به تدریج بر دوش ایدرو گذاش��ته شده است.
گفت��ه دو رییس هیات
باید بکوشیم ایدرو دوباره
عامل ای��درو و ایمیدرو
به رسالت اصلی خود در
از س��ال 1381ب��ه این کرباسیان :سازمانهای توس��عه صنعتی و ایجاد
سو ،قوانینی به تصویب توسعهای منجر به بزرگ فضای توسعه ای در کشور
بازگردد.
رسید که س��ازمانهای شدن دولت نمی شوند.
توسعهای را از اساسنامه
ن��وروززاده اف��زود:
در حال حاضر که
خ��ود دور ک��رد و این
کشور نیاز به توسعه و وظیف��ه ای��درو فق��ط
امر س��بب ش��د تا این
ساخت کارخانه یا ایجاد
س��ازمانها تبدی��ل به
پیشرفت دارد ضروری شغل نیس��ت ،بلکه این
است که سازمانهای
س��ازمانهایی دولت��ی
س��ازمان وظیف��ه دارد
ب��ا بوروکراس��یها و
توسعهای به اساسنامه فض��ای توس��عهای را
قوانی��ن دولتی ش��وند
در کش��ور ایج��اد کن��د
خود بازگردند
و نتوانن��د در راس��تای
و هم��گام ب��ا تح��والت
اهداف توس��عهای خود
صنعت��ی در کش��ورهای
گام بردارن��د .در پ��ی
پیشرفته حرکت کرده و
رایزنیهای س��ازمانهای توسعهای کشور با فناوریهای روز را در مدار توس��عه صنعتی
دولت یازدهم ،در ماده 20الیحه «رفع موانع کش��ور بهکار گی��رد .وی ادام��ه داد :اصوال
تولید رقابتپذیر و ارتقای نظام مالی کشور» س��ازمانهای توس��عهای در جه��ان جایگاه
دولت تشکیالت توسعهای را مکلف کرد تا به وی��ژهای دارن��د و نق��ش انه��ا در روندهای
وظایف اصلی خود بازگردند که این مس��ئله صنعتی کش��ورها ،هر روز پررنگ تر میشود
مورد توافق طرفین بود.
و به همین دلیل ما شاهد حمایتهای موثر
از س��ویی مهندس محمدرض��ا نعمتزاده کشورها از این سازمانها و نقش انکارناپذیر
وزیر صنعت ،معدن و تجارت نیز بر این مسئله انها در مسیر توسعه صنعتی هستیم.
تاکی��د ک��رد و گفت :اگرچ��ه قوانین جاری
ریی��س هیات عام��ل ای��درو تصریح کرد:
کش��ور محدودیت هایی برای س��ازمان های توسعه صنایع نفت و گاز و صنعت حمل ونقل
توس��عهای ایجاد کرده اما نیت این بوده که به وی��ژه صنایع ریلی از وظای��ف اصلی ایدرو
فعالیتها به س��مت بخ��ش غیردولتی برود است و در این زمینه باید بتوانیم رقابت کرده
و امیدوارم مدیران س��ازمانهای توس��عهای و قیمت تمامشده را پایین بیاوریم تا هم کار
باوج��ود محدودیتهای داخل��ی و خارجی و پ��روژه را به دس��ت اوریم و هم ب��ازار را به
راههای��ی را برای انجام ای��ن کار بیابند .وی اختیار خود دراوریم.
گفته بود :اختیارات اساسنامهای سازمانهای
نوروززاده همچنین با اشاره به اینکه شرکت
توس��عهای در قال��ب قوانی��ن و برنامههای مدیریت طرحهای صنعتی ایران همچون نخ
متعددی محدود ش��ده و این سازمانها را از یک تسبیح اس��ت که دانه های تسبیح را به
توانمندی الزم دور کرده ،ولی خوش��بختانه هم وصل میکند ،گف��ت :وظیفه ما صیانت
در الیحه 30مادهای اخیر که در هیات دولت از سازمان گس��ترش و شرکتهای تابعه ان
تصویب و به مجلس ارائه ش��ده ،مقرر است است و س��ازمان از طریق شرکت های خود،
س��ازمانهای توسعهای به اساس��نامه خود میتوان��د به وظای��ف و ماموریتهای محوله
بازگردند و برابر ان عمل کنند.
عمل کند.
یادداشت
حرکت همسوی
سازمانهای توسعهای
با سیاستهای اصل 44
بر اج��رای اس��تاندارد کاال ،از ب��ازار تهران بازرس��ی و
هواکش های خانگی و صنعتی غیراستاندارد را با نام های
پارس ،خزر ف��ن ،جنرال های فن ،هلیوس فن و محافظ
الکتریکی با نام مجیک را توقیف و جمع اوری کردند.
ش�اتا -طی 5ماهه نخس��ت امس��ال تولید الستیک
خ��ودرو ب��ه می��زان 90ه��زار و 100تن رس��ید .تولید
محصول یاد ش��ده در مدت مشابه س��ال 92به میزان
83ه��زار و 600تن بوده اس��ت .برپایه این گزارش ،طی
5ماهه منتهی به مردادماه سال جاری تولید روغن نباتی
به م��رز 582هزار و 100تن رس��ید ،بهطوریکه تولید
این محصول در مدت مشابه سال قبل 563هزار و 100
تن بوده است.
ن توس��عهای در جهان
در بررس��ی حدود 60سازما
مش��خص شد که یکس��ری وظایف عمومی برای همه
انها وج��ود دارد .در واقع 6کارک��رد برای تمامی انها
تعریف ش��ده است .توسعه فناوری ،تامین منابع مالی،
بههمرسانی کسبوکارها
( ،)Businessmatchmakingزمینهسازی برای
جذب س��رمایههای خارجی ،کمک به توسعه صادرات
و ...مجموعه ماموریت هایی بود که برای س��ازمانهای
توس��عهای در نظر گرفته ش��ده بود که به فراخور هر
صنعت و هر برههای از زمان س��ازمانهای توس��عهای
یکسری از این خدمات را ارائه کردهاند .این مسئله برای
سازمانهای توسعهای در کشور نیز تعریف شده است.
قدیمیترین سازمان توس��عهای کشور سازمان صنایع
کوچک و شهرکهای صنعتی است که در سال 1343
و در سال 1346س��ازمان گسترش و نوسازی صنایع
تاسیس شدند و سپس در سالهای دیگر سازمانهای
توسعهای دیگری در کشور به وجود امدند.
گرچه این س��ازمانها در ش��کل دولتی بودند اما از
هیچیک از قوانین و مقررات دولتی تبعیت نمیکردند.
ب��رای اینکه کش��ور به س��ازمانهایی نیاز داش��ت که
بتواند به س��هولت در بخشهای سرمایهگذاری ،ایجاد
زیرس��اختهای صنعت��ی و ...فعالیت کن��د .به مرور
زم��ان با تصویب و اجرای قوانین و مقررات مختلف در
کش��ور ،در برخی از موارد س��ازمانهای توسعهای نیز
مشمول قوانین شدند .کمکم با این قوانین دستوپاگیر
از عملکرد س��ازمانهای توس��عهای کاسته شد و تنها
بدن��های از ان باقی ماند .به این خاطر این س��ازمانها
ب��ا وجود ادامه حیات ،کارکرد خود را از دس��ت داد ه و
به سبب محدودیتهای ایجاد شده عملکرد مشخصی
ندارند .بهعلت محدودیتها مشارکت با این سازمانها
که به تعبیر عموم دولتی محسوب میشدند با استقبال
نکردن سرمایهگذاران اغلب با شکست مواجه میشد .در
شرایط رکودی موجود گرچه ممکن است ایجاد صنایع
جدید چندان مورد نظر نباش��د ،اما بازگشت صنایعی
که بهسبب مش��کالت اقتصادی از گردنه تولید خارج
ش��دهاند ،از مهم ترین ماموریتهای دولت است که در
نهایت منجر به ایجاد اشتغال و تحقق نگاه به درون که
مورد تاکید مقام معظم رهبری در سیاستهای اقتصاد
مقاومتی اس��ت ،شده و خروج از رکود را در پی خواهد
داش��ت .این امر به وسیله سازمانهای توسعهای زودتر
به نتیجه خواهد رسید.
بدین خاطر برای دولت استدالل کردیم که اگر کشور
به سازمانهای توس��عهای نیاز ندارد این سازمانها را
برچینیم و اگر به این س��ازمانها نیاز دارد که واقعیت
نیز این مسئله است ،ضرورت دارد که در کنار انتظاراتی
که از این س��ازمان دارید ،یکسری اختیاراتی نیز برای
انها قائل شوید .با این استدالل دولت بر ضرورت وجود
سازمانهای توسعهای صحه گذاشت و بدین ترتیب در
م��اده 20الیحه «رفع موانع تولید رقابتپذیر و ارتقای
نظام مالی کشور» این مس��ئله را مورد توجه قرار داد.
در ادام��ه این تاکیدات در کمیس��یون ویژه حمایت از
تولید مقرر ش��د تا کارگروهی با هدف بررس��ی قوانین
و مقرراتی که به نوعی برای س��ازمانهای توس��عهای
محدودیت ایجاد میکنند تش��کیل و با کمک مجلس
ش��ورای اس�لامی متن دقیق و موجزی نوشته شود تا
بتوانی��م با مطرح کردن این موض��وع در صحن علنی
مجلس ،رای نمایندگان را برای این مس��ئله بگیریم و
س��ازمانهای توسعهای بتوانند در کنار وظایف محوله،
اختیارات الزم برای اجرای وظایف را دارا شوند تا بتوانند
برای خروج از رکود یاریرسان دولت باشند .انتقاداتی
مبنی بر مغایرت فعالیتهای سازمانهای توسعهای با
اصل 44قانون اساس��ی وجود دارد که طبق ان گفته
میش��ود واگذاریهایی که در قالب رد دیون از سوی
برخی س��ازمانهای توسعهای صورت گرفته مشکالتی
را با این مضمون به وجود اورده اس��ت .بنده این انتقاد
را رد میکنم زیرا بهعنوان مثال س��ازمان گس��ترش و
نوسازی صنایع ایران از سال 1379واگذاریهای خود
را اغ��از کرد .در ان زمان نه سیاس��ت اصل 44قانون
اساسی و نه قانون ان وجود نداشت.
س��ازمان گس��ترش پیش از انکه کش��ور به سمت
خصوصیس��ازی برود ،خود اقدام به خصوصیس��ازی
زیرمجموعهه��ای خ��ود کرده بود .واقعیت این اس��ت
که این س��ازمان 200زیرمجموعه داشته که در حال
حاضر شرکت های تحت پوشش ان به تعداد انگشتان
دو دس��ت هم نمیرس��د .س��ازمان صنایع کوچک و
ش��هرکهای صنعت��ی نیز در تی��ررس ای��ن انتقادها
قرار دارد ،در حالی که در یکس��ال گذش��ته که دولت
یازدهم روی کار امده 101ش��هرک و ناحیه صنعتی
را به ش��هرکهای خدماتی واگذار کردیم .این رقم در
دولت گذشته تنها 9واگذاری بود .این بدین معناست
که تاکنون 113ش��هرک و ناحیه صنعتی واگذار شده
است .عالوه بر ان 30شرکت خدماتی در این سازمان
به ثبت رس��یده و تنه��ا کارهای انتق��ال ان به بخش
خصوصی باقی مانده است .به این خاطر میتوان گفت
که س��ازمانهای توسعهای در امر واگذاریها به بخش
خصوصی خود پیش��تاز بوده و نه تنها انحصاری ایجاد
نمیکنند بلکه رقیبی برای بخش خصوصی محس��وب
نمیشوند.
یادداشت
تحقیق و توسعه
راهکار تعالی
ارش محبی نژاد
عضو هیات مدیره انجمن تخصصی
مراکز تحقیق و توسعه صنایع و معادن
درحال حاضر به دلیل اینکه صنعت خودروس��ازی
در حاش��یه زیان اس��ت نمی تواند به مقوله تحقیق و
توس��عه ان طور ک��ه باید بپردازد .منط��ق اقتصاد در
صنعت گویای این مطلب اس��ت که هرچه یک بنگاه
تولی��دی هزینه ای را در درازمدت و میان مدت صرف
تحقیق و توس��عه کند ،سوداوری قابل مالحظه ای را
نصیب ان بنگاه خواهد کرد .اما درحال حاضر به دلیل
مسائلی در حوزه قیمت گذاری خودرو و از این قبیل،
در چن��د س��ال اخیر که ب��ه تبع ان خودروس��از در
حاشیه زیان قرار گرفته است ،به این مبحث انچنان
توج��ه نمی کند .با توجه ب��ه اهمیت مقوله تحقیق و
توس��عه که در میان خودروس��ازان بزرگ است ،این
ام��ر به دالیلی که ذکر ش��د انچنان ک��ه باید به ان
پرداخته نش��ده اس��ت .با توجه به اینکه ما به عنوان
بدن��ه انجمن تحقیق و توس��عه ایران به طور کامل با
این رویکرد خودروس��ازان مخالف هستیم اما برای ما
قابل درک اس��ت که به چه دلیل خودروس��از به این
مسئله توجه نمی کند.
ب��ا این حال در س��ال ،93وزارت صنعت ،معدن و
تجارت در خصوص بحث افزایش تیراژ حمایت هایی
را از صنع��ت خودرو به عمل اورده اس��ت که موجب
ش��د تا این صنعت کم کم جان دوب��اره ای بگیرد .از
این رو با توجه به حمایت های دولت ،خودروس��ازان
می توانند به حاشیه س��ودی مطمئن دست یابند که
تمایل منطقی برای سرمایه گذاری در بحث زیربنایی
خودروس��ازی پیدا خواهند کرد .اما در این خصوص
باید فرهنگ سازی نیز صورت گیرد .متاسفانه در حال
حاضر صنعت خودرو ما تابع فرهنگ سنتی است که
با فناوری و تفکر مدیریت به روز دنیا حرکت نمی کند.
این مقوله از گذش��ته به مدیریت فعلی خودروسازی
ما تحمیل ش��د ،اما مدیران ارشد خودروساز مدیران
تحول گرایی هس��تند که امیدواریم این نوع تفکر به
بدنه و زیر مجموعه صنعت خودرو تس��ری پیدا کند
تا ام��ور اصلی و زیربنایی ای��ن صنعت ،یعنی بخش
تحقیق و توسعه به سمت تعالی سوق پیدا کند.
روی خط خبر
ایسنا -حس��ین گروس��ی ،رییس فراکسیون
تولید ملی مجلس با بیان اینکه براساس اصل ۴۴باید
خودروسازی خصوصی شود اما هنوز خودروسازی ما
کامال دولتی یا ش��به دولتی اس��ت و یکی از عوامل
رقابت پذیر نبودن خودروسازی همین موضوع است،
گفت :الزم است هرچه سریع تر برنامه های دولت برای
ایجاد قطب سوم خودروسازی در کشور از قالب حرف
و ش��عار خارج و عملیاتی شود تا با ایجاد رقابت بین
خودروسازان ،کیفیت ،قیمت و خدمات به طور موازی
متناسب شود.
خب�ر خ�ودرو -عیس��ی امامی ،عض��و ناظر
ش��ورای رقابت با تاکید بر اینکه اطالعات ارائه ش��ده
ب��ه ش��ورای رقابت ب��رای بازنگ��ری و تصمیم گیری
دوب��اره در خص��وص قیم��ت خودرو کامل نیس��ت،
گفت :ش��ورای رقابت رس��ما نامه ای را به کمیسیون
صنایع و معادن و ریاست کمیته تحقیق و تفحص از
خودروسازان ارسال کرده است مبنی بر اینکه کمیته
مذک��ور اطالعات کاملی را در اختیار ش��ورای رقابت
قرار دهد تا بتوان بر اس��اس موارد مطرح شده ،هزینه
تولید در شرکت ها و قیمت خودرو را بررسی کرده و
تصمیم گیری شود.
خبر خ�ودرو -اس��کندر س��توده ،مدیرعامل
ش��رکت یزد تایر با بیان اینک��ه صنعت تایر ،صنعتی
استراتژیک اس��ت ،گفت :نباید اجازه واردات بی رویه
الس��تیک به کش��ور داده ش��ود زیرا این روند عالوه
بر اینکه به اش��تغال بی��ش از ۱۲هزار نفر که به طور
مس��تقیم در این صنعت فعال هستند ضربه می زند،
مانع رشد فناوری و توسعه در این صنعت خواهد شد.
س��توده در ادامه گفت :هم اکنون بیش از ۷۵درصد
نیاز داخل در حوزه تایرهای س��واری توسط تولیدات
داخلی تامین می ش��ود .وی با اش��اره به افزایش ۱۵
درصدی تولید تایر در تصریح کرد :در صورت حمایت
از تولید داخل و ادامه روند افزایش تولید ،مسلما این
میزان تولید پاسخگوی درصد بیشتری از نیاز داخل
خواهد بود.
4
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
خودرو
industry@smtnews.ir
مهندس نعمت زاده تاکید کرد:
تولید و صادرات روز افزون خودرو
حس�ین علیزاده -گروه صنعت :وزیر صنعت ،معدن برخوردار اس��ت؛ ضمن اینکه باید شرکت های خودروساز
و تجارت روز گذش��ته پس از بازدید خ��ط تولید خودرو برای همکاری با طرف های خارجی و مشارکت در اجرای
ساند رو در پارس خودرو ،خط تولید کیا سراتو را در سایپا برنامه های مشترک با شرکت های مطرح بین المللی تالش
افتتاح کرد .مهن��دس محمدرضا نعمت زاده در این دیدار کنند.
مهن��دس نعم��ت زاده همچنی��ن با اش��اره ب��ه تالش
با اشاره به سیاست های کالن حوزه صنعت از سوی رهبر
معظم انقالب مبنی بر افزایش س��هم تحقیق و توسعه در خودروس��ازان ب��رای تولید محصوالت خود با اس��تاندارد
حوزه صنعت خودرو به ۴درصد گفت :باید با کار بیش��تر یورو ۴خاطرنشان کرد :خوش��بختانه در این زمینه نتایج
در این مس��یر این میزان افزایش یابد ضمن انکه ضروری قاب��ل قبولی حاصل ش��ده و در حالی که هنوز س��وخت
است ،نخبه های علمی و دانشجویان نیز به این حوزه ورود یورو ۴به طور کامل در سراسر کشور وجود ندارد ،تمامی
پی��دا کنند و حتی اگر الزم باش��د نخبگان به خارج اعزام خودروهای تولیدی ش��رکت های داخلی با این استاندارد
ش��وند یا از خارج کشور اساتیدی برای ارتقای این بخش تولید و عرضه می ش��وند .وزیر صنعت ،معدن و تجارت در
اورده ش��ود تا صنعت خودرو رشد کرده و تولیدکنندگان بخش دیگری از اظهارات خود با اشاره به برگزاری مستمر
جلس��ات شورای سیاس��ت گذاری صنعت خودرو افزود :از
توانایی عرض اندام داشته باشند.
وی در جری��ان برگ��زاری همایش تجلی��ل از کارکنان ان جای��ی ک��ه اهمیت صنعت خودروس��ازی را نمی توان
فرزند ش��هید ش��اغل در گروه خودروس��ازی سایپا که به نادی��ده گرفت ،ت�لاش کرده ایم با برگزاری این جلس��ات
مناس��بت فرارسیدن هفته دفاع مقدس برگزار شد ،اظهار زمینه هماهنگی بیش��تر را برای حمای��ت از این صنعت
ک��رد :انتظار ما این اس��ت که همگان ض��رورت حمایت فراه��م کنیم .مهندس نعم��ت زاده اعتالی صنعت خودرو
از خودروس��ازی را بیش��تر درک ک��رده و ب��رای افزایش را یکی از راهکارهای دستیابی به اهداف اقتصاد مقاومتی
توانمندی ه��ای ای��ن حوزه در زمینه توس��عه و تحقیقات عن��وان کرد و گف��ت :تولید روزافزون خ��ودرو و توجه به
صادرات در این بخش یکی از مهم ترین راهبردهای وزارت
صنعتی همکاری کنند.
صنعت ،معدن و تجارت برای تحقق سیاس��ت های اقتصاد
سایپا پیشتاز در تحقیق و توسعه
مقاومتی خواهد بود.
وزیر صنع��ت ،مع��دن و تجارت با
وی همچنین خواستار توجه جدی
عنوان این مطلب ک��ه بخش اقتصاد نعمت زاده :در حالی که
نمایندگان مجلس به این صنعت شد
غیرنفتی ب��ا تولید و ص��ادرات فعال
می ش��ود تصری��ح ک��رد :از ای��ن رو هنوز سوخت یورو ۴به و اظه��ار کرد :امیدواری��م نمایندگان
ص��ادرات ب��دون تولی��د امکان پذیر طور کامل در سراسر
مجل��س در کن��ار توج��ه ب��ه بحث
قیمت گذاری خ��ودرو ،اهتمام جدی
نیست تا س��هم نفت از اقتصاد کشور
کشور وجود ندارد،
به حوزه تولید کش��ور داشته باشند و
کاهش یابد و به س��مت ارزش افزوده
تمامی خودروهای
برای خروج خودروسازی از زیان دهی
سوق پیدا کند.
تولیدی شرکت های
تالش کنند.
نعمت زاده از ضرورت حمایت بیشتر
از صنعت خودروسازی کشور خبر داد داخلی با این استاندارد
نعم��ت زاده در ادامه گف��ت :ایران
تولید و عرضه
اس�لامی س��ال های بس��یار دشواری
و گفت :در ۱۰س��ال گذشته صنعت
را پش��ت سر گذاش��ته اما توانسته با
خودرو در ایران همواره زیان ده بوده و
می شوند
ابرومندی خود را س��ربلند نگه دارد
در صورت هدف گذاری برای توس��عه،
و ام��روز نیز این امانت ب��ه ما واگذار
ای��ن صنعت بای��د از زیان دهی خارج
ش��ده که باید برای حفظ ان ت�لاش کنیم .وزیر صنعت،
شود.
وزی��ر صنع��ت ،مع��دن و تج��ارت با اش��اره ب��ه ابالغ معدن و تجارت در خاتمه با اش��اره به مس��ائل بین المللی
سیاس��ت های کالن ح��وزه علم و فناوری از س��وی رهبر کش��ور اظهار کرد :امیدواریم مش��کالت مربوط به تحریم
انقالب و هدف گذاری اجرای انها در صنعت خودروسازی هرچه س��ریع تر برطرف شود تا ش��اهد همکاری بیشتر با
کش��ور تصری��ح ک��رد :ب��رای اج��رای این سیاس��ت ها ،شرکت های بین المللی باشیم.
مدیرعامل گروه خودروس��ازی سایپا نیز در حاشیه این
خودروس��ازی ها باید م��ورد حمایت قرار گیرن��د و نباید
انتظار داش��ته باش��یم این صنعت با زیان دهی مستمر و همای��ش با عنوان این مطلب که با وجود همه مش��کالت
پیش رو در نظر داش��تیم تولید ماهانه در پارس خودرو را
درازمدت بتواند توسعه یابد.
وی در ادام��ه با اش��اره ب��ه اهمیت تحقی��ق و طراحی به ۴۵الی ۵۰هزار دس��تگاه خودرو برسانیم ،گفت :با این
در صنعت خودروس��ازی افزود :گروه خودروس��ازی سایپا حال و با توجه به تحریم ها توانس��تیم این میزان را به ۳۹
درحال حاضر در این زمینه پیشتاز بوده و مرکز تحقیقات الی ۴۰هزار دستگاه خودرو در ماه برسانیم.
س��عید مدنی با اش��اره به افزایش می��زان انصرافی ها از
و نواوری این مجموعه از تحرک قابل قبولی در این حوزه
خری��د خ��ودرو در ماه ه��ای گذش��ته در این ش��رکت با
اظهارنظرهای غیرکارشناس��ی مبنی ب��ر کاهش قیمت ها
افزود :این میزان از ۱۱۴۰به تعداد ۱۳۰۱۷عدد افزایش
یافته است که در این خصوص مشکالت مربوط به ثبت نام
را نیز باید در ان لحاظ کرد .از سویی پیش فروش خودرو
در ماه های گذش��ته تحت این عن��وان کاهش پیدا کرده
است .این درحالی اس��ت که یکی از منابع جذب سرمایه
برای خودروس��ازان جهت رفع نیازها پیش فروش خودرو
است.
وی با انتقاد از سرکوب قیمتی خودرو از سال ۸4 – ۸5
که خودروس��ازان با ان مواجه بودند ،گفت :بر این اساس
ما نمی توانستیم بدون پیش فروش خودرو و فروش اموال
ب��ه حیات خود ادامه دهیم؛ این در حالی اس��ت که هیچ
جذابیت��ی نیز برای س��رمایه گذاری در ای��ن بخش وجود
نداش��ت .مدنی با اش��اره به مش��کالت دیگری که مانع
حرکت این صنعت می ش��ود ،اظهار کرد :از هفته گذشته
ش��ماره گذاری برخی خودروها متوقف ش��د که برخی از
س��ازمان ها و نهاده��ا نیز به همین دلی��ل از پرداخت ها و
پیش پرداخت ه��ای خود دس��ت نگه داش��ته و در انتظار
شماره گذاری خودروهای خود هستند.
وی در ادامه با اشاره به ضریب صیانت از مشتری گفت:
قیمت خودرو پراید در س��ال ۷۴معادل ۲۱۰برابر حقوق
یک کارگر بود که امروز این میزان به ۲۶/۳رسیده است.
یعنی با توجه به افزایش تولید به موازات افزایش درامدی
که اتفاق افت��اد ،توان خرید مردم ب��رای خرید خودروی
پرای��د باال رفته اس��ت .این در حالی اس��ت ک��ه ما عمال
ش��رایطی را به وجود اوردیم که همگان به راحتی بتوانند
این خودرو را خریداری کنند .از س��ویی شاخص صیانت
برنامه ریزی چینی ها برای افزایش حضور در بازار ایران
مدیرعامل شرکت خودروسازی جک چین از برنامه ریزی
برای دس��تیابی به سهم ۱۰تا ۱۵درصدی در بازار خودرو
س��واری ای��ران و عرضه 3محصول جدید ب��ه این بازار در
سال جاری و حرکت در راستای بهبود دانش فنی و توانایی
ش��ریک تجاری خود(ایران) خب��ر داد .ژینگچو ژیانگ در
حاش��یه بازدید خبرنگاران ایرانی از خطوط تولید ش��رکت
جک در مورد برنامه این شرکت برای حضور در بازار ایران
اظهار کرد :قصد داریم با افزایش تنوع در محصوالت مان در
بازار ایران ،تقاضای بیش��تری را جذب کنیم تا به سهم 10
ی س��واری ایران بین 3تا 5
تا 15درصد در بازار خودروها
س��ال اینده دست یابیم .به گزارش فارس ،وی در ادامه رمز
موفقیت این شرکت خودروساز را سرمایه گذاری در بخش
تحقیق و توسعه و دستیابی به دانش فنی دانست و تصریح
کرد :برای ارتقای بهره وری ،توجه ویژه ای به کس��ب دانش
فنی و س��رمایه گذاری در بخش تحقیق و توسعه داشته ایم
و درواقع دس��تیابی به دانش فنی ،یک اقدام کلیدی برای
ما محسوب می شود .ژیانگ درباره دلیل همکاری نکردن با
برندهای اروپایی برای تولید خودروی مشترک اظهار کرد:
عالقه به همکاری با برندهای تجاری خارجی وجود داشته و
در مقاطعی نیز مذاکراتی با شرکت هایی مانند جنرالموتورز
و هیوندای انجام ش��ده اس��ت ،ولی این مذاکرات همیشه
محرمانه بوده و دلیلی برای رسانه ای شدن ان نداشته ایم.
ط قرم ز چینی ها برای همکاری با خودروسازان
خ
اروپایی
وی با بیان اینکه زمینه همکاری با ش��رکای خارجی به
غیر از تولی��د قطعات یدکی که هماکن��ون در حال انجام
اس��ت ،وجود دارد و ممکن است در اینده این اتفاق بیفتد،
بیان ک��رد :ما منافع و خط قرمزهایی ب��رای خود داریم و
طرفه��ای خارجی نیز به منافع خ��ود فکر می کنند ،ولی
باید به دنبال منافع مش��ترکی باش��یم که دور از دسترس
نیس��ت .مدیرعامل خودروس��ازی جک چی��ن تاکید کرد:
تشکیل شرکت های سرمایه گذاری مشترک برای همکاری
با نام های اشنای خارجی نباید تنها شامل سهیم شدن در
بازار باش��د ،بلکه باید کسب فناوری و اطالعات فنی را نیز
در بر داش��ته باش��د .وی با بیان اینکه بسیاری از شرکای
خارجی فقط به دنبال کسب بازار هستند و حاضر نیستند
که شرکای چینی را در دانش فنی سهیم کنند ،گفت :ما به
دنبال ارتقای محصوالت و کس��ب سهم بازار هستیم و این
مسئله یک مانع به شمار می رود ،البته گاهی شانس نیز در
این مسئله تاثیرگذار است.
اصالح تصور ایرانی ها نسبت به خودروی چینی
وی در م��ورد تص��ور ایجادش��ده در ذه��ن برخ��ی
مصرفکنن��دگان ایران��ی نس��بت ب��ه کیفی��ت پایین تر
برخ��ی خودروه��ای چینی گف��ت :تصویری ک��ه در ذهن
مصرفکنندگان ایرانی نس��بت به کاالهای چینی ش��کل
گرفته ،یک فرایند بلندمدت است که باید اصالح شود.
مدیرعامل شرکت جک با بیان اینکه نگران اینده رقابت
در بازار ایران نیس��تیم ،گف��ت :چه با وجود تحریم ها و چه
در صورت رفع تحریم ها ،نگرانی برای حضور در بازار ایران
نداریم و برای ماندگاری در بازار ایران بر بهبود تولیدات مان
متمرکز خواهیم بود.
از مش��تری که ۱۱/۴درصد بود به زی��ان دهی این گروه
انجامی��د که با ای��ن حال اگر به ۸یا ۹درصد می رس��ید،
حاشیه سودی را برای ما فراهم می اورد.
اهتمام سایپا به تولید
نای��ب رییس مجلس نیز در ادامه این دیدار با تمجید از
اقدامات مدیرعامل گروه خودروس��ازی سایپا برای ارتقای
جایگاه این گروه در اقتصاد کشور گفت :مدیرعامل سایپا
از مدی��ران متعهد و مورد قبول صنعت خودرو اس��ت که
برای افزایش تولید اقدامات بس��یار با ارزش��ی انجام داده
است .حجت االسالم والمسلمین محمد حسن ابوترابی فرد
با اشاره به وجود مشکالت اقتصادی در کشور در سال های
گذش��ته اظهار کرد :امیدواریم با یک برنامه ریزی صحیح
بتوانیم تا س��ال ۱۴۰۴به اهداف کالن خود در این حوزه
دست یابیم .وی افزود :تنها راه حرکت صنعت خودروسازی
به س��وی اینده ،تکیه ب��ر دانش و فناوری و اس��تفاده از
محصوالت متن��وع و طراحی پلتفرم های نو و پرجاذبه در
بازار اس��ت و در این راه ش��رکت های خودروس��ازی باید
هزینه های تولیدی خود را تا جایی که امکان دارد کاهش
دهند تا این درامدها به س��مت تولید هدایت شود .وی با
اشاره به وجود مشکالت فراوان اقتصادی در ایران تصریح
کرد :وجود درامد حاص��ل از نفت و اقتصاد تک محصولی
مبتنی بر فروش مواد خام ،ضربات زیادی به اقتصاد ایران
وارد کرده اس��ت .وی افزود :در س��ال های گذشته درامد
حاصل از فروش نفت و سرمایه نفتی به عنوان یک امتیاز
بزرگ در اختی��ار دولت ها بوده که موجب بروز اخالل در
رون��د فعالیت بخش های خصوصی اقتصاد ش��ده و زمینه
افزایش بی رویه حجم نقدینگی را در کش��ور فراهم کرده
است.
خودرو سازان
تحول خدمات گارانتی
در نمایندگی های تهران
ایکوپرس -نخستین جلسه هماندیشی نمایندگان
دفات��ر منطقهای ته��ران بهمنظور تبیی��ن طرح تحول
گارانت��ی و پذیرش با حضور بی��ش از 100نمایندگی
فعال در تهران و مسئوالن خدمات پس از فروش ایران
خودرو برگزار شد.
در اغاز این جلس��ه علی نمکین ،مدیرعامل ش��رکت
خدمات پس از فروش ایران خودرو (ایس��اکو) از برنامه
ایساکو برای اصالح روند ارائه خدمات مانند نظام گارانتی
و اج��رت نمایندگان خبر داد و اظه��ار کرد :اجرت ها با
بررس��ی کامال کارشناسی ش��ده درتمامی حوزه ها و در
حد معقول توان شرکت محاسبه خواهد شد ،این اقدام
رضایت مشتریان را نیز در حوزه گارانتی تامین می کند.
وی ب��ا بیان اینک��ه اجرت جدید در ش��رکت امداد
خودرو نیز به اجرا در می اید ،از بهبود فضای کس��ب و
کار ش��بکه خدمات پس از فروش سخن گفت و افزود:
به دستور مدیریت ارشد ایران خودرو ،یک کمیته کاری
تشکیل شده که عملکرد را رصد می کند.
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
mine@smtnews.ir
معدن
5
فرش قرمز برای دالرهای سبز
از نقش انرژی در تولیدات معدنی گزارش می دهد
انرژی خورشیدی چرخ معادن را خواهد چرخاند؟
حامد شایگان-گروه معدن :رقابت پذیری در عرضه محصوالت معدنی عالوه بر اینکه از عوامل مختلفی
همچ�ون حمل ونقل و تجهیزات و ...تاثیر می گیرد تحت تاثیر عامل مهم انرژی نیز قرار دارد ،به گونه ای
که کارشناسان معتقدند 80درصد از این انرژی برای ماشین االت معدنی که به حمل ونقل و خاکبرداری
می پردازند صرف ش�ده و 20درصد از ان نیز به مصرف تجهیزات حفاری به کار رفته در عمق زمین می
رس�د ،حال موضوع اینجاس�ت که با توجه به اهمیت معادن در رونق اقتصادی و اهتمام دولت به جذب
سرمایه گذار خارجی نیاز است با ایجاد زیرساخت های الزم مشکل انتقال انرژی به محدوده های معدنی
که در گس�تره وس�یعی پراکنده ش�ده اند برطرف شود .به همین دلیل کارشناس�ان معتقدند بخشی از
ان�رژی صنایع و واحدهای مصرفی را می توان با انرژی خورش�یدی جب�ران کرد اما برای کاهش مصرف
س�وخت ماشین االت باید حمل ونقل ریلی جایگزین شود .از س�وی دیگر برنامه ریزی در معادن باید با
نگاهی به پیشرفت فناوری انجام شود نه براساس زیرساخت های موجود در معادن.
در برنامه دولت برای رونق اقتصادی ،توجه به سرمایه گذاری
در بخش معدن از اولویت هاست اما یکی از عواملی که می تواند
در جذب س��رمایه گذار داخلی و خارجی موثر باش��د ایجاد
رقابت پذیری در تولیدات این بخش اس��ت که تا حدودی از
قیمت انرژی تاثیر می پذیرد.
محدودیت زیرساخت مانع از ورود فناوری
قائم مقام خانه شبکه صنعت و معدن در رابطه با نقش انرژی
گفت :در معادن بیش��تر از
در بهره برداری از معادن به
گازوئیل برای سوخت ماشین االت در استخراج و حمل ونقل
استفاده می شود که به طور قطع قیمت باالی ان روی قیمت
تمام ش��ده محصوالت اثر می گذارد ،به همی��ن دلیل برای
کاهش قیمت تمام شده محصوالت باید برنامه ریزی های الزم
برای تعدیل نقش انرژی در قیمت نهایی محصوالت و افزایش
رقابت پذیری محص��والت انجام داد .ارمان خالقی با اش��اره
ب��ه اینکه هم اکنون برق موجود در معادن مصرفی اس��ت نه
صنعتی ،اضافه کرد :معادن ایران از پراکندگی باالیی برخوردار
هستند که بیش��تر انها از برق مصرفی استفاده می کنند که
برای بخش های اداری است و همچنین تجهیزات حفاری مورد
استفاده در معادن زیرزمینی به علت قدیمی بودن بخشی از
انرژی مورد نیاز خود را از طریق برق و بخش دیگر را از طریق
سوخت تامین می کنند .او با اشاره به اینکه هم اکنون سهمیه
سوخت ماش��ین االت کفاف مصرف فعالیت های استخراجی
معادن را نمی ده��د ،ادامه داد :با توجه به اینکه در تمام دنیا
تولیدات به س��مت بهره وری حرکت کرده اند به طور قطع با
تامین انرژی می توان بخشی از قیمت محصوالت را کاهش داد
و همین منجر به افزایش رقابت پذیری و تمایل بیش��تر برای
سرمایه گذاری خواهد شد .از سوی دیگر ،با احداث ریل قطار
و جایگزینی حمل ونقل ریلی بخش��ی از هزینه سربار ناشی
از مصرف س��وخت کاهش خواهد یاف��ت ،زیرا قطار عالوه بر
استفاده از انرژی های بهره وری همچون برق ،به تردد کمتری
نسبت به کامیون نیاز دارد و همین عاملی برای کاهش مصرف
انرژی در معادن خواهد ب��ود .گرچه مزیت دیگری همچون
کاهش الودگی های زیست محیطی را به ارمغان می اورد که
در نهایت هزینه هایی که صرف کاهش الودگی هوا می ش��ود
تقلیلمی یابد.
راه ح�ل تامی�ن ان�رژی مع�ادن پراکن�ده ،انرژی
خورشیدی
یک عضو خانه معدن با اشاره به اینکه فناوری های روز هنوز
نتوانسته اند تجهیزات دیگری با مصرف انرژی کمتر را جایگزین
گفت :اگر بخواهیم انرژی
ماشین االت کنونی کنند ،به
مصرفی معادن را بررسی کنیم نزدیک به 80درصد ان برای
ماشین االت استخراج و 20درصد برای تجهیزات حفاری است
و این در حالی است که فناوری های نوین هنوز نتوانسته برای
این ماش��ین االت ،دستگاه های با انرژی های جدید جایگزین
کند .عزی��ز میرزائیان با تاکید بر اهمیت پرداختن به انرژی
خورشیدی در معادن افزود :معادن با توجه به وسعت کشور
در سطح وس��یعی پراکنده ش��ده اند که انتقال انرژی بسیار
هزینه بردار و سخت خواهد بود ،از سوی دیگر در بخش صنایع
معدنی بیشتر از گاز مایع برای تجهیزات استفاده می کنند که
با فراهم کردن زیرس��اخت های مربوط به انرژی خورشیدی
عالوه بر رقابت پذیر ک��ردن محصوالت از این انرژی طبیعی
نیز می توان بیش��تر بهره جست .چراکه محصوالت معدنی
به عن��وان حلقه اول زنجیره تولید اگ��ر با قیمت باالی انرژی
رقابت پذیری خود را از دست بدهند عالوه بر کاهش تقاضای
خارجی ،این افزایش قیمت تمام شده به حلقه های دیگر تولید
در صنعت منتقل می شود.
بهره گیری از انرژی برق مستلزم هزینه باالست
یک کارش��ناس حوزه انرژی در معادن با نگاهی به اهمیت
تکنولوژی در ارتقای به��ره وری در صنایع معدنی به
گفت :در معادن خیلی از ماشین االت و تجهیزات از سوخت
گازوئیلی و ...استفاده می کنند و هنوز فناوری نتوانسته است
س��وخت این ماشین االت را با گاز یا برق جایگزین کند ،زیرا
2محدودیت وجود دارد؛ نخس��ت اینکه اگر ماشین حفاری
بخواهد با برق کار کند نیازمند یک باتری بسیار بزرگ و قوی
اس��ت یا سیم کابلی مس��تقیم برق را به ان منتقل کند که
بسیار سخت و محدود کننده است .از سوی دیگر هزینه انتقال
برق به معادن نیازمند ایجاد پست های انتقال است که بسیار
هزینه بردار اس��ت به همین دلیل برای بهینه کردن مصرف
ان��رژی باید برنامه ریزی جامعی در این رابطه صورت گیرد تا
در اجرایی کردن ان با مشکالت بعدی روبه رو نشویم .مسعود
رضوانی فر با اش��اره به اینکه فن��اوری در نرخ بهره وری موثر
است ،افزود :خیلی از ماشین االتی که در کارخانه های فراوری
به ص��ورت اتوماتی��ک کار می کنند با حذف نیروی انس��انی
راندم��ان باالیی را در تولیدات ایج��اد کرده اند که می توانند
اهمیت باالیی را به کاهش قیمت نهایی محصوالت بدهند.
به نظر می رس��د هنوز فناوری نتوانس��ته است در مصرف
انرژی و نوع انرژی تجهیزات معدنی خیلی موثر واقع شود ،اما
این بدین معنا نیست که همیشه همین طور باقی بماند بلکه
در اینده شاهد تغییراتی در سوخت ماشین االت خواهیم بود
که باید از همین امروز در ایجاد زیرس��اخت برنامه ریزی های
الزم صورت گیرد تا بتوانیم در اینده با بهره گیری از تجهیزات
روز قیمت محصوالت را رقابتی کنیم اما در ش��رایط کنونی
تنها با یارانه انرژی با توجه به میزان مصرف هر واحد تولیدی
می توانیم قیمت تولیدات را کاهش دهیم.
یادداشت
سهم قابل توجه
بخش خصوصی
در معادن کوچک و متوسط
مهدی کرباسیان
رییس هیات عامل ایمیدرو
در حال حاضر با توج��ه به ظرفیت باالیی که ایران
در حوزه معادن دارد س��هم مع��ادن از تولید ناخالص
ملی اندک اس��ت که نش��ان دهنده توجه بیشتر برای
س��رمایه گذاری است همچنین در س��ال جاری مقام
معظم رهبری و رییس جمهوری عنایت ویژه ای نسبت
به بخش معدن داشته اند که انتظار می رود این عنایت
در بودجه 94و برنامه شش��م توسعه مورد توجه قرار
گیرد .از سوی دیگر بخش خصوصی در معادن کوچک
و متوسط ایران نقش بسزایی دارد اما در معادن بزرگ
نیازمند حمایت بوده که این امر با ارائه تس��هیالت از
سوی صندوق توسعه ملی امکان پذیر خواهد بود .البته
ما باید از ظرفیت های سرمایه گذاری خارجی در بخش
مع��دن بهره بگیریم که گام های نخس��ت ان با توافق
با چینی ه��ا و هندی ها برای حضور در صنایع معدنی
جنوب کش��ور برداشته شده است.س��رمایه گذاری در
معادن با س��ختگیری همراه نیس��ت و همین موضوع
منجر به جذب راحت تر س��رمایه گذار خارجی خواهد
ش��د .در واقع این س��رمایه گذاران می توانند از حلقه
نخس��ت معادن یعنی اکتش��اف ورود پی��دا کرده و با
مشارکت به حلقه های صنعت پیوند بخورند .باید توجه
داشت که در این بخش سرمایه گذاران با چالش هایی
ک��ه در ح��وزه نف��ت دارند روب��ه رو نیس��تند زیرا در
سرمایه گذاری نفتی مشارکت اصال قابل قبول نیست.
بخش معدن به دلیل پرداخ��ت حقوق دولتی پس از
فرایند اکتش��اف و اس��تخراج با ح��وزه نفتی متفاوت
اس��ت و به نوعی تسهیل مشارکت با بخش خصوصی
اس��ت .ایران می تواند با جذب سرمایه گذار خارجی در
حوزه عناصر نادر زمینه صادرات محصوالتی همچون
تیتانیوم ،تنگستن و وانالیوم که با تقاضای باالی جهانی
مواجه اس��ت را فراهم کند .محصوالتی که کشور ما از
ذخایر باالی ان برخوردار بوده و با کش��ف و استخراج
می توانیم س��هم بخش معدن را از تولید ناخالص ملی
افزایش دهیم .با توجه به اینکه معدن به عنوان یکی از
پیشران های خروج از رکود مطرح شده است ،تسهیل
حضور س��رمایه گذاران با حمایت ه��ای مالی می تواند
روان بخش باشد به طوری که هم اکنون فوالد چابهار
ب��ا ظرفیت 3ه��زار تن ،ایمیدرو ب��ا همکاری مناطق
ازاد مقدم��ات ان را اماده کرده اس��ت که باید معادن
غیرفعال را که چندین س��ال است به صورت مسکوت
مانده اند مجددا تکمیل انها از سر گرفته شود تا هدف
گذاری انجام شده در اقتصاد کشور به دست اید.
روی خط خبر
برای پنجمین ماه متوالی
تولید فوالد خام کشور
افزایش یافت
تولید فوالد خام کشور در 5ماهه نخست امسال
هم به رش��د خود ادامه داد و به 7/6درصد افزایش
دست یافت.
از روابط عمومی سازمان توسعه
به گزارش
و نوس��ازی مع��ادن و صنایع معدنی ای��ران ،میزان
تولید فوالد خام کش��ور (بخش دولتی و خصوصی)
از ابتدای فروردین تا پایان مرداد جاری به 6میلیون
و 918ه��زار و 530تن رس��ید .درحالی که میزان
فوالد خام تولید ش��ده در مدت مشابه سال گذشته
6میلی��ون و 430هزار و 153تن بود .در این مدت،
رتبه های اول تا س��وم تولید فوالد خام به 3شرکت
«فوالد مبارکه»« ،فوالد خوزس��تان» و «ذوب اهن
اصفهان» اختصاص یافت .این ش��رکت ها به ترتیب
«2میلیون و 248هزار و 218تن»« ،یک میلیون و
390هزار و 591تن» و «یک میلیون و 160هزار و
44تن» فوالد خام تولی��د کردند .تولید کنندگان
بزرگ بعدی فوالد خام نیز شامل «فوالد هرمزگان»
ب��ا تولید 485هزار و 511تن« ،س��با» 330هزار و
348تن« ،فوالد خراس��ان» 297هزار و 592تن،
«فوالد الیاژی ایران» 171هزار و 276تن و «گروه
ملی صنعت فوالد ایران» 60هزار و 600تن بودند.
بنا به این گزارش ،شرکت های دولتی و خصوصی
کشور در 5ماهه امسال7 ،میلیون و 160هزار و 157
تن انواع محصوالت فوالدی(لوله ،تیراهن ،میلگرد،
کالف ،ورق عریض ،ورق گرم و ورق گالوانیزه) تولید
کردند که در مقایس��ه با میزان محصول تولید شده
در سال گذشته (7میلیون و 119هزار و 254تن)،
بیش از 40هزار تن افزایش نشان می دهد.
ی سازی شیر اطمینان
بوم
بویلرهای نیروگاه فوالد مبارکه
کارش��ناس خرید ماش��ین االت و قطعات یدکی
ف��والد مبارک��ه اصفهان از بومی س��ازی ش��یرهای
اطمینان بویلرهای نیروگاه این ش��رکت در کش��ور
از روابط عمومی شرکت
خبر داد .به گزارش
فوالد مبارکه اصفهان ،علیرضا زمانی افزود :عملیات
بومی سازی این محصول با همت و تالش کارکنان
ف��والد مبارکه و با همکاری «ش��رکت مهندس��ی
اشتعال اراک» انجام شده است.
وی ادامه داد :شیرهای اطمینان()safty valves
بویلره��ای نیروگاه با فش��ار 71بار و درجه حرارت
465درجه سانتیگراد کار می کند.
6
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
صنایع معدنی
mine@smtnews.ir
رییس جمهوری در جمع سرمایه گذاران ایرانی خارج از کشور اعالم کرد:
فرشقرمزمعدن برای دالرهای سبز
محبوب�ه ناطق – گروه مع�دن :رییس جمهوری ای�ران در جمع فعاالن ،صاحبنظران و س�رمایه گذاران
ش�رکت های بزرگ امریکایی با اشاره به ظرفیت های معدنی کشور از حضور سرمایه گذاران خارجی در
بخش های مختلف اقتصادی ایران استقبال کرد .دکتر روحانی به صراحت از واگذاری امور اقتصادی به
مردم ایران و شرکت های خصوصی حمایت کرد.
ابالغ رس��می اقای روحانی رییس شورای اقتصاد در این
خصوص حاوی پیام هایی امیدوارکننده برای بخش معدن و
سرمایه گذاران خارجی است و در نوع خود بی سابقه است که
عالی ترین مقام اجرایی کشور در دعوت از سرمایه گذاران ،به
بخش معدن اشاره کرده و بر ظرفیت های بالقوه و بالفعل این
بخش تاکید می کند.
همزمانی اعالم این خبر با امار 6ماهه اول امس��ال و رشد
اقتصادی در بخش های مختلف ،نش��ان می دهد عزم دولت
ب��رای برون رفت از ش��رایط تورمی ،جزم اس��ت و برای این
خیزش اقتص��ادی به معدن به عنوان مهم ترین تکیه گاه نگاه
می کند .وظیفه معادن و صنایع معدنی در این میان چیست؟
ایا زیرس��اخت های این بخش برای پذیرایی از س��رمایه های
خارجی مهیاس��ت؟ ایا مشکالت این بخش را می توان تا ان
زمان جمع و جور کرد؟
اینها س��واالتی است که با استاد دانشکده مهندسی معدن
دانش��گاه تهران و نماینده مردم تهران در مجلس شش��م در
را با شمس الدین وهابی
میان گذاشته ایم .گفت وگوی
در زیر می خوانید:
رییس جمه�وری ای�ران در امری�کا و در دی�دار با
نخب�گان اقتصادی و اس�اتید دانش�گاه ان کش�ور از
ظرفیت های معدنی کش�ور به عنوان بخش پرظرفیت
اقتصاد یاد کردند و انها را به س�رمایه گذاری در ایران
دع�وت کردند .با توجه به مش�کالتی که این بخش و
همچنین صنایع معدنی تحت تاثیر فضا و بازار جهانی
با ان درگیر اس�ت چه راهکار ها و پیش�نهاداتی برای
تقویت این حضور دارید؟
اساس��ا بخش معدن و منابع طبیعی با س��ایر بخش های
اقتصاد تفاوت های چش��مگیری دارد و نه تنها در ایران بلکه
در تمام کشورهای معدن خیز جهان این موضوع صادق است
چراکه از س��ال 2003م به این طرف ،فضای جهانی در مورد
مناب��ع معدنی و تجارت این مواد کامال تغییر کرده و موجب
شده کشورهای مختلف در سیاست های معدنی خود ،تغییرات
اساسی اعمال کنند .این عوامل تاثیر گذار عمدتا ناشی از ظهور
و ب��روز اقتصادهای بزرگی مثل چین و هند اس��ت که روی
سیاستگذاری های س��رمایه گذاری معدنی چه داخلی و چه
خارجی در سراسر دنیا تاثیر گذار هستند.
یعنی الزمه پویایی بخش معدن ،تغییر سیاست های
کل�ی در قبال تح�رکات جهانی قیمت ه�ا و عرضه و
تقاضاست؟
کش��ورهای دارای معادن هر چند س��ال ی��ک بار نیازمند
تجدیدنظر در سیاس��ت های یادشده هس��تند .در ایران نیز
مشکل عمده ،نبود چشم انداز روشنی مبتنی بر تحلیل های
عمیق کارشناس��ی در بخش معدن و صنایع معدنی است و
درنتیج��ه مدام با تصمیم گیری هایی مواجهیم که ش��تابزده
است و تصمیمات پایداری نیست .مشکل کشور ما در درجه
اول ،تعیی��ن حدود و وضعیت بخش معدن در کلیت اقتصاد
کالن است .در حال حاضر بخش معدن یکی از پرنوسان ترین
بخش ها به لحاظ س��هم تولید ناخالص ملی اس��ت .این امر
شاید به این دلیل است که معدن به تنهایی نمی تواند موتور
محرکه ای برای اقتصاد کشور باشد بلکه مکمل صنایع معدنی
اس��ت ،لذا تعیین تکلیف در مورد مع��دن ،منوط به تعیین
تکلیف و مشخص کردن استراتژی ها در بخش صنایع معدنی
است.
تحلیل ش�ما از میزان اس�تقبال س�رمایه گذاران
خارجی از معادن ایران چیست؟
انها اس��تقبال می کنند و در این امر ش��کی نیست اما این
را بای��د بدانیم که بخش معدن ما وابس��ته به صنایع معدنی
کشور است .در صنایع معدنی بخش مهمی که می تواند مورد
توجه سرمایه گذاران خارجی باشد ،مواد معدنی فلزی است.
ولی نکته مهم در این رابطه که باید هر چه سریع تر در مورد
ان تصمیم گیری ش��ود ،سند راهبردی برای این بخش است
به طوری که س��رمایه گذاران خارجی در معرض دیدگاه های
کلی سیاستمداران اقتصادی کشور قرار گیرند .می شود گفت
جای یک تعیی��ن تکلیف کلی در خصوص اس��تراتژی های
اتی بخش معدن و صنایع وابس��ته در کش��ور خالی است .تا
انجام و به نتیجه رس��اندن این سند راهبردی ،هر اقدامی در
مورد س��رمایه گذاری چه داخلی و چه خارجی ریسک کار را
باال می برد .بخش خصوصی ،ش��اخک های تیزی برای کشف
ریس��ک های موجود دارد و ما باید اطمینان خاطر بدهیم که
تکلیف برنامه های بلندمدت ما مشخص است و از ان عدول
نمی کنیم تا سرمایه گذاران خارجی جذب شوند.
ایا قیمت تمام شده فراورده های معدنی و کانی ها
در ای�ران ب�رای ج�ذب س�رمایه گذاری ی�ک مزیت
محسوب می شود؟
مسئله مهم این است که قیمت ها اینجا رقم نمی خورد .در
کش��ورهای دارای مواد معدنی ،تعیین قیمت داخلی نیست
بلکه در س��طح جهانی قیمت ها مش��خص می ش��وند .مثال
س��نگ اهن از ابتدای س��ال 2014م از 120دالر به مرز 80
دالر رس��یده است و سطح قیمت را هم صنایع پایین دستی
ان یعنی تقاضای فوالد در دنیا مشخص می کند .مشکالتی
که در نوس��ان قیمت ها در س��ال جاری داشتیم به این دلیل
است که سطح تقاضای کارخانجات فوالد دچار کاستی شد.
با این حال معتقدم دنیا با یک موج فزاینده تقاضا مواجه است
که نوس��انات قیمتی در ان کامال مقطعی خواهد بود .زمانی
ک��ه اقتصاد چین و اروپا رو ب��ه بهبود برود ،افزایش قیمت ها
دوباره رخ خواهند نمود .داشته های اماری و نمودارها و تحلیل
بازار نش��ان می دهد در درازمدت ،تمایل به افزایش بیشتر از
تثبیت و کاهش قیمت است و کاهش قیمت های یادشده در
فرصت های کوتاه و میان مدت خود را نشان می دهند .ضمن
اینک��ه ما هنوز در مورد صنایع فلزی به تصمیم گیری جامع
و بلندمدتی نرس��یده ایم و باید با توج��ه به افق های پیش رو
در جهان ،اس��تراتژی بلندمدتی داشته باشیم .وقتی چنین
سیاس��تی نداشته باشیم دولت تحت فشارهای مقطعی قرار
می گیرد یا صادرکنندگان دولت را تحت فشار قرار می دهند
ک��ه تعرفه ها را کاهش دهد یا بخ��ش تولید خواهان گرفتن
امتیازاتی اس��ت ،ل��ذا تصمیم گیری در این ح��وزه می تواند
تحت تاثیر فش��ارهایی از ناحیه عرضه و تقاضا قرار گیرد ولی
در کل باید گفت به دلیل مسائل جهانی ،طرف های خارجی
قطعا مشتاق حضور در بخش معدن هستند منتها ما باید یک
استراتژی تدوین شده داشته باشیم .سرمایه گذاران نمی دانند
ک��ه می توانند خام فروش��ی کنند یا بع��د از مرحله تغلیظ و
کنسانتره ،اجازه صدور دارند یا باید فراوری کامل انجام دهند.
این امر ناش��ی از دید کارشناسی است که متغیرهای کالن
اقتصاد جهانی را در تحلیل های خود وارد نمی کند .بدون این
تحلیل ها ،نگاه ما منحصر به سیاست های بخشی می شود در
حالی که سرنوشت معدن و صنایع معدنی در این سیاست ها
تعریف نمی ش��ود .ما در ابتدای کار نیازمند این هس��تیم که
تکلیف سیاست های بلندمدت مبتنی بر سیاست های کالن
ملی و اقتصاد کالن جهانی مش��خص ش��ود به طور مثال ما
نمی دانی��م در مقابل افزایش حامل های انرژی باید به صنایع
انرژی بری مثل الومینیوم و فوالد یارانه بدهیم یا نه .اگر تیم
اقتصادی دولت توانش را بر تدوین این سیاستگذاری و سند
راهبردی بگذارد درنهایت ت��ا 6ماه دیگر می توانیم محصول
نهایی را به عنوان سیاست های کلی و درازمدت این بخش به
سرمایه گذاران داخلی و خارجی عرضه کنیم و برای دالرهای
سبز ،فرش قرمز بیندازیم.
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
گپ و گفت
چمن ارا در گفت و گو با
:
دولت خط اعتباری باز کند
هرچن��د دولت یازدهم راه را
برای گس��ترش ارتباط با دنیا
هم��وار کرده اس��ت و ش��اهد
رف��ت و امدهای کش��ورهای
اروپایی و ...هستیم اما یکی از
مباحثی که باید بیش��تر به ان
توجه ش��ود ،صادرات خدمات فنی مهندسی ایران به
کش��ورها اس��ت .با توجه به توانایی های باالیی که در
این بخ��ش داریم اما ان طور که باید و ش��اید جایگاه
اصلی خدمات فنی مهندسی ایران در کشورهای دیگر
ملموس نبوده است .در همین رابطه محسن چمن ارا،
نایب رییس کمیس��یون خدمات فنی و مهندسی اتاق
بازرگانی تهران مشکالت بانکی را از مهم ترین مشکالت
صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی می داند که البته
معتقد است با رویکرد جدید دولت ،بازارهای هدف در
این بخش گسترده تر خواهد شد .گفت وگوی چمن ارا
را در ادامه می خوانید.
با
درحال حاض�ر مهم تری�ن دغدغه و مش�کل
صادرکنندگان خدمات فنی مهندسی چیست؟
با توجه به تحریم های بانکی و نقل و انتقاالت پولی،
ارتباط با کشورها در خصوص صادرات و واردات سخت
ش��ده اس��ت .به همین دلیل یکی از مشکالت صدور
خدمات به کشورهای دیگر ضمانتنامه های بانکی است
که دولت باید در این خصوص اقداماتی انجام دهد که
در نهایت منجر به افزایش صادرات هم خواهد شد.
منظور از حمایت دولت چیست؟
ضمانتنامه های بانکی درحال حاضر سد راه صادرات
خدمات فنی مهندسی ش��ده اند و این در حالی است
ک��ه دولت باید خط اعتباری ب��از کند تا بتوان ارتباط
بهتری برقرار کرد .در این صورت شرکت در مناقصات
و دیگر بخش ها در خدمات فنی مهندس��ی به راحتی
انجام می شود.
چه راهکاری برای بهبود شرایط فعلی و افزایش
صادرات در این بخش پیشنهاد می دهید؟
زمان��ی ک��ه رییس جمه��وری ی��ا مق��ام دولت��ی
ب��ه کش��ورهای دنی��ا س��فر می کنن��د بای��د هیاتی
تجاری-اقتصادی نیز همراه باشند تا توانایی های ایران
را به کش��ور هدف معرفی کنند .مانند سفر اخیر اقای
روحانی به قزاقستان .ضمن اینکه درحال حاضر بیشتر
بازارهای هدف را کشورهای همسایه تشکیل می دهند.
به نظر ش�ما می توان شاهد گسترش صادرات
خدمات فنی مهندسی به دیگر کشورها هم باشیم؟
ص��ادرات خدم��ات فن��ی مهندس��ی از ای��ران ب��ه
کش��ور های عراق و افغانس��تان در جایگاه اول و پس
از ان کش��ور های ونزوئال ،قزاقس��تان ،تاجیکس��تان و
اس��یای میانه ق��رار دارند و این در حالی اس��ت که با
توج��ه به توانایی های ب��اال در این بخش و رویه دولت
درخصوص گس��ترش مناس��بات با تمام کش��ورها به
اینده روش��ن بخش خدمات فنی مهندسی خوشبین
هس��تیم .صادرات خدمات فنی مهندسی کمتر از حد
ن ماس��ت اس��ت و برای افزایش ان نی��از به اعتبار
توا
برای بازاریابی در س��ایر کشور ها داریم .دولت باید این
حمایت ها را داش��ته باشد و از کش��ور های دیگر برای
دیدن توان شرکت های ایرانی دعوت کند.
کوتاه از تجارت
ف�ارس -غالمرض��ا ن��وری ،عض��و کمیس��یون
کشاورزی اب و منابع طبیعی گفت :نرخ تعیین شده
برای خرید تضمینی گندم مناس��ب نیست و با توجه
ب��ه افزای��ش هزینه ها جوابگ��وی هزینه ه��ای تولید
کشاورزی نیست.
تس�نیم -محمد ج��واد کرمی ،ریی��س اتحادیه
نان ه��ای صنعتی با اش��اره به گفته مع��اون اجرایی
رییس جمهوری مبنی بر اینکه تا پایان س��ال قیمت
نان اص�لاح خواهد ش��د ،گف��ت :روش فعلی خرید
گندم و تولید نان مناسب نیست و تغییر ان رضایت
مصرف کننده و تولید کننده را در بر خواهد داشت.
پان�ا -محم��ود ب��ازاری ،مدیرکل دفتر توس��عه
صادرات کاالی س��ازمان توس��عه تجارت از پیشنهاد
اج��رای برنامه ه��ای توس��عه ای س��ازمان در ح��وزه
بازاریاب��ی ،ام��وزش ،اع��زام هیات ه��ای تج��اری و
برندس��ازی در بودجه ۹۴خبر داد و افزود :امس��ال
پیش��نهادات بودجه ای از سوی شورای عالی صادرات
ارائه ش��ده تا ۱۰۰میلیارد تومان به س��ازمان توسعه
تج��ارت برای توس��عه ص��ادرات اختص��اص یابد اما
تاکنون رقمی از این بودجه تخصیص نیافته است.
باش�گاه خبرنگاران -محمدحس��ین برخوردار،
ریی��س مجم��ع واردات اظهار کرد :با کاهش فش��ار
تحریم ها ،دولت باید قراردادهای تجاری با خارجی ها
را به س��رمایه گذاری مشترک تبدیل کند .دولت باید
با تکیه بر این واقعیت که کاهش تحریم ها به صورت
تدریج��ی خواهد بود ،درامده��ای حاصل از دریافت
معوقات بین المللی را به امور زیربنایی اختصاص دهد.
trade@smtnews.ir
تجارت
7
قدرت در دستان بقالی ها
تجارت پوست جان می گیرد
وزیر جهاد کشاورزی در نشست شورای مرکزی خانه کشاورز:
بحران اب با واردات حل نمی شود
گ�روه تج�ارت – محمود حجتی ،وزیر جهادکش��اورزی
دیروز در جمع نمایندگان کش��اورزان اس��تان ها و اعضای
ش��ورای مرکزی خانه کش��اورز حاضر ش��د و با ش��نیدن
مشکالت کشاورزان اس��تان های کشور به بیان برنامه ها و
سیاست های دولت در بخش کشاورزی پرداخت.
جلسه دیروز خانه کش��اورز با گردهمایی 30نماینده از
استان های کشور و 8اتحادیه بخش کشاورزی تشکیل شد.
در ابتدای جلس��ه نمایندگان کشاورزان استان ها و اعضای
شورای مرکزی خانه کشاورز به بیان مشکالت استان های
خود پرداختند .خشکس��الی و سرمازدگی ،وام های معوقه
کشاورزان ،بیمه محصوالت کشاورزی ،شفاف سازی نکردن
سیاس��ت های دولت در بخش کش��اورزی ،نرخ سود بهره
بانکی ،بیمه صندوق کش��اورزی ،ساماندهی نظام صنفی،
ساماندهی مراکز ترویج ،برنامه ریزی برای کشت سال اتی
و ...بخش هایی از مش��کالتی بود که از س��وی کش��اورزان
مطرح شد .همچنین در این جلسه نمایندگان اتحادیه های
کش��اورزی ه��م حضور داش��تند ک��ه به بیان مش��کالت
اتحادیه های خود پرداختند.
مدعیان تاراج ،زمانی مهاجمان منابع بودند
وزیر جهاد کشاورزی بعد از شنیدن مطالب عنوان شده
از سوی نمایندگان استان ها گفت :حقیقت ان است که ما
هم مانند اکثر کش��اورزان حاضر در این جلسه از وضعیت
بخش کش��اورزی رضایت نداریم و مش��کالتی را که بیان
ش��د قبول داریم و در جلس��ات مختلف با مسئوالن سایر
وزارتخانه هم به دنبال حل مسائل هستیم.
وی اف��زود :مهم ترین موضوع بحث بحران اب اس��ت و
واقعیت ان اس��ت که نمی توان برای درازمدت در ش��رایط
بح��ران اب باقی مان��د و باید به هر ش��کل ممکن از این
بحران خارج ش��د .حجتی با اشاره به اینکه از نظر حقوقی
مدیری��ت منابع اب عامل اصلی بروز بحران بوده و این امر
در اختیار بخش کش��اورزی نبوده گفت :کسانی که امروز
مدعی تاراج منابع اب به دس��ت کش��اورزان هستند خود
زمانی هجوم به منابع اب را با حفر چاه های عمیق و نیمه
عمیق اغاز کردند .سپس قنات ها را نابود کردند .در حالی
ک��ه اگر روزگاری قنات فناوری قدیمی داش��ت و دبی اب
ان پایین بود،در عوض سطح سفره اب زیر زمینی را پایین
نم��ی اورد و از منابع اب حفاظت می ک��رد .حجتی تاکید
کرد :کشاورزان در طول تاریخ این سرزمین برای حفاظت
از منابع اب تالش کرده ان��د اما امکانات الزم را در اختیار
نداش��ته اند .بنابراین راه حل بح��ران اب نیز در این بخش
نیس��ت .بلکه باید به سراغ بیش ار 290دشت دارای بیالن
منفی رفته و انها را مورد به مورد بررسی کنیم .مانند انچه
در نیش��ابور وسرخس انجام ش��د .اگر حق ابه کشاورز کم
میشود ارزش اقتصادی ان باید جبران شود.
بحران اب با واردات حل نمی شود
وزی��ر جهاد کش��اورزی در خص��وص واردات اب گفت:
بحران اب مش��کلی نیس��ت که راه حل ان واردات باشد و
ام��کان واردات اب نیز چندان فراهم نیس��ت .برای مثال
اکنون در مورد امکان واردات اب از تاجیکس��تان مطالب
بس��یاری شنیده می شود اما در مقطعی از زمان تالش شد
ادعای امکان تامین اب از تاجیکستان راستی ازمایی شود.
از این طریق که درخواست شد تاجیکستان 100میلیون
مترمکعب از حق ابه ترکمنستان بر روی سد دوستی راکه
بین ایران و ترکمنس��تان مشترک است به ایران داده و در
ع��وض همین مقدار اب از طری��ق کانال قره قون دریافت
کند .پس از مدتی معلوم شد که کشور تاجیکستان امکان
تامین این مقدار اب را ندارد .حجتی تاکید کرد :باید واژه
خشکس��الی کم کم از واژگان ما حذف شود .چراکه وقتی
ی��ک دوره کاهش نزوالت جوی 20 – 10یا 30س��ال به
طول می انجامد نش��ان دهنده ان اس��ت ک��ه ما با همین
وضعیت و اقلیم مواجه هس��تیم و قرار نیست بعد از پایان
دوره خشکسالی اتفاق عجیبی بیفتد.
از سطحی نگری پرهیز کنیم
وزیر جه��اد کش��اورزی با اش��اره به اینکه،کش��اورزی
دبیرکل خانه کشاورز:
بخش کشاورزی ایران نیاز به جراحی های بزرگ دارد
در خصوص مس�ائل روز اقتصادی میتوان گفت :تورم در حال مهار ش�دن اس�ت اما با توجه به
عملکرد 8سال گذشته نمی توان به این سرعت روند اقتصادی کشور را به مسیر عادی بازگرداند.
هنوز در کش�ور رکود حاکم اس�ت و رفع رکود تنها از طریق س�رمایه گذاری ممکن اس�ت .برای
تحقق سرمایه گذاری هم راهی جز بهبود روابط بین المللی و سیاسی نداریم که امید است با روند
مذاکرات به این مهم دست یابیم .بخش کشاورزی دارای مشکالت و محدودیت های بسیاری است.
برخی از این محدودیت ها در کوتاه مدت قابل حل نیست .از جمله محدودیت اب و خاک که تنها
با سرمایه گذاری میتوان از این محدودیت عبور کرد .مهم ترین محدودیت دولت جاری نیز سرمایه
اس�ت .در ماه های گذشته 8میلیارد دالر برای مهار اب های مرزی اختصاص یافته که جای تقدیر
دارد .در کل می توان گفت همخوانی بین خواس�ته ها با امکانات وجود ندارد .خواس�ته ها از بخش
کش�اورزی زیاد اس�ت و در مقابل امکانات این بخش بسیار محدود اس�ت .در این بین هنر اصلی
به سیاس�تمداران بخش کش�اورزی بازمی گردد که چگونه این دو مولفه را با هم تطبیق دهند .از
سوی دیگر مشکالت امروز اب تنها مربوط به کاهش نزوالت اسمانی نیست بلکه به نحوه مصرف
و توزیع اب بازمی گردد .برهمین اساس است که بخش کشاورزی ایران نیاز به جراحی های بزرگ
دارد .واقعیت ان است که در شرایط فعلی به میان اوردن توسعه کشاورزی سخن اشتباهی است.
خالصه انکه وضعیت ابی کشور به مراتب وخیم تر از ان چیزی است که تصور می شود.
مملکت باید اقتصادی باش��دگفت :در این خصوص باید از
سطحی نگری پرهیز ش��ود .اگر فقط یک محصول دارای
مزی��ت نس��بی را در نظ��ر گرفت��ه و میزان تولی��د را باال
ببری��م مثال 500هزار هکتار هلو یا کیوی کش��ت ش��ود
این محصول دیگر اقتص��ادی نخواهد بود .پس در اقتصاد
کشاورزی تقاضا نیز باید بررسی شود.
تالش برای جلوگیری از واردات بی رویه
حجتی با اش��اره ب��ه بحث طرح انت��زاع نیز گفت :بحث
امور صنف��ی و توزیع نهاده ها و محصوالت به وزارت جهاد
کش��اورزی ارتباطی ندارد .انچه که بس��یار مهم اس��ت و
تالش ش��ده در اختیار وزارت جهاد باش��د ت��راز بازرگانی
بخ��ش کش��اورزی اس��ت .وی واردات بی روی��ه در فصل
برداشت را موضوع مهمی خواند که پیش از این به فراوانی
رخ میداد و به تولید اسیب می رساند .در حال حاضر تالش
می ش��ود که این اتف��اق رخ ندهد و البته این کار اس��انی
نیست .حجتی افزود :در حالی که طبق قانون واردات برنج
در فصل برداش��ت ممنوع است در همین سال گذشته 2
میلیون تن برنج با نرخ 10درصد تعرفه وارد کش��ور شده
است.
تقویت صنایع تبدیلی با اصالح زنجیره توزیع
وی با اشاره به اصالح زنجیره توزیع گفت :صنایع تبدیلی
باید به عنوان مهم ترین بخش زنجیره توزیع تقویت ش��ود
و در ای��ن صورت امکان سوءاس��تفاده دالالن به خصوص
در محصوالت فسادپذیر مانند مرغ و شیر کاهش می یابد.
همچنی��ن نهاده ها را می باید خود اتحادیه ها و تش��کل ها
وارد کنند تا میزان داللی کاهش یابد .حجتی درخصوص
بحث صادرات نیز گفت :ما دراین بخش با مش��کل تایید و
گواهی محصوالت روبه رو هستیم برای مثال االن استفاده
از ظرفیت بازار روس��یه برای ایران مش��کل است؛ چراکه
سیستم تایید محصوالت مناسبی وجود ندارد.
پرداخت یارانه شیر از سرگرفته شد
حجتی با اش��اره به سرانه مصرف ش��یر و افزایش تولید
گفت :برای افزایش تولید در برخی عرصه ها مانند ش��یرو
گوش��ت قرمز باید در گام نخس��ت نهاده ان یعنی علوفه
تامین ش��ود و همچنین بازار مصرف ان نیز وجود داشته
باش��د .ضمن انکه سرانه مصرف شیر ما نیز نصف میانگین
جهانی اس��ت .وی با اشاره به مش��کالت موجود در بخش
صنایع لبنی گفت :اس��تفاده از روغن پالم ،محدودیت 15
درص��دی بر افزای��ش قیمت و حذف یارانه ش��یراز جمله
مش��کالت این بخش اس��ت که البته از ابتدای مهر دولت
مجددا 140تومان در هر کیلو برای ش��یر یارانه پرداخت
می کند.
از اطالعات غلط به سیاست های غلط می رسند
وزی��ر جهاد کش��اورزی با اش��اره به سیاس��تگذاری در
بخش های مختلف کش��اورزی گفت :برخی ها از اطالعات
غلط به سیاست های غلط می رسند .مانند بحث خودکفایی.
وی افزود :مدیریت اص��وال باید به بخش خصوصی واگذار
ش��ود؛ به ویژه در عرصه های س��رمایه گذاری مانند تکثیر
فراورده های ش��یالت و غنی سازی منابع دریاهای شما ل
و جنوب.
تسهیالت 17درصدی برای کشاورزان
وی با اش��اره به نرخ سود تسهیالت در بخش کشاورزی
گفت :نرخ سود تس��هیالت در بخش کشاورزی 17درصد
تعیین ش��ده که برای تخصیص منابع در تالش هس��تیم.
هرچن��د بخش ه��ای اقتص��ادی اعتق��اد دارن��د باید نرخ
تسهیالت مشابه سایر بخش ها بوده و ما به التفاوت باید با
کمک دولت توسط وزارت جهادکشاورزی تامین شود .اما
تاکنون به دلیل تاخیرهای موجود در پرداخت مابه التفاوت
این راه حل را نپذیرفته و تالش داریم تسهیالت با سود 17
درصد به کشاورزان پرداخت شود.
چهره ها و نظرها
صادرات غیر نفتی کلید خروج از رکود اقتصادی
اسداله عس�گراوالدی /رییس کمیس�یون صادرات اتاق بازرگانی
ایران
کلید خروج از رکود اقتصادی همواره توسعه تولید با رویکرد صادرات است
که در نهایت صادرات پایدار هم به ش��ناخت خ��وب از بازارهای هدف ،جذب اعتماد و
کیفیت مناسب نیاز دارد .نرخ رشد اقتصادی کشور امسال مثبت شده است و باید بیش
از این تقویت ش��ود .از سویی دیگر دولت باید از صادرات غیرنفتی حمایت ویژه داشته
باش��د ،به عنوان نمونه ۵۴س��ال است که به ژاپن خش��کبار صادر می کنیم و اعتماد و
کیفیت حرف اول را می زند .با توجه به صادرات غیرنفتی ،ظرفیت های ثروت افرینی در
اقتصاد ایران نیز بیشتر خواهد شد.
ضمن اینکه ثبات ن��رخ ارز به صادرکنندگان کمک می کن��د برنامه ریزی میان مدت
و بلندمدت در عرصه کس��ب و کار داش��ته باشند و مهم ترین خواسته و دغدغه فعاالن
اقتصادی به ویژه صادرکنندگان ایجاد ثبات در بازار ارز است که مد نظر دولت هم است
و دولت یازدهم تالش می کند بخشی از عوامل بازدارنده صادرات غیرنفتی را از سر راه
فعاالن این عرصه بردارد.
ظرفیت باال در صادرات محصوالت باغی
مجتبی خسروتاج /قائم مقام وزیر صنعت ،معدن و تجارت
با توجه به این که توافقات میان ایران و روسیه زمانبر است و باید فرصتی
در جهت نهایی شدن توافقات در نظر گرفت اما خوشبختانه امور به خوبی
در حال اجراس��ت و توافقات در حال پیگیری اس��ت .در صادرات کاال اولویت بندی در
نظر گرفته می شود ،به نحوی که در بخش محصوالت باغی ظرفیت ما باالست و وزارت
جهادکش��اورزی نیز چندین بار بر این مس��ئله تاکید کرده است و این بخش می تواند
اولویت ما باش��د .هرچند درمحصوالت زراعی ظرفیت صادراتی ما محدود اس��ت اما با
توجه به ظرفیت مازاد صادراتی در محصوالت باغی در صادرات این محصوالت مشکلی
نداریم .ظرفیت های مورد نیاز بازار روس��یه در محصوالت باغی و زراعی به ایران اعالم
شده و صادرات این اقالم در حال پیگیری است.
یادداشت
نقشخصوصی هاومشارکت
مردمیدرنظارتبربازار()3
عل�ی ابراهیم�ی -غالمعل�ی رموی/کارش�ناس
اقتصادی
)4س�ازمان های غیردولت�ی ،رهب�ری جامع�ه
و تامی�ن ح�ق ازادی انتخاب مردم :س��ازمان های
غیردولتی این امکان و فرصت را برای افراد جامعه ایجاد
می کنند که در تصمیم گیری های اجتماعی مش��ارکت
داشته باشند .کارکرد سازمان غیردولتی ،کارایی بخش
عمومی جامعه را افزایش می دهد .توس��عه مشارکتی به
شهروندان کمک می کند تا از فعالیت های دولت و سایر
گروه های تاثیرگذار بر زندگی شان مطلع شوند و از نفوذ
خود برای حمایت از گروه های ضعیف جامعه اس��تفاده
کنند .هرچقدر حیطه بخش عمومی جامعه گس��ترش
یابد ،افراد جامعه در مقابل گروه های بخش خصوصی و
دولتی حق انتخاب بیشتری خواهند داشت .سازمان های
غیردولتی با رهبری و هماهنگی جامعه مصرف کنندگان،
می توانند خرید یک کاالی معین را به دلیل نبود کیفیت،
برخوردار نبودن از اس��تانداردهای الزم و خطرناک بودن
مصرف ان کاال یا خدمات ،تحریم کنند.
)5حق برخورداری از محصول ایمن :سازمان های
غیردولت��ی ابزار مناس��بی برای پیگی��ری حقوق مردم،
جلوگیری از نق��ض انها و چانه زنی با عرضه کنندگان و
تعامل با دولت برای تضمین اجرای ان حقوق می باشند.
این سازمان ها با توجه به اعضای گسترده خود در سطح
جامعه با همکاری زیر مجموعه های محلی خود می توانند
بر بازار نظارت کنند و موارد نقض حقوق مصرف کنندگان
را کشف و به نهادهای بازرسی گزارش دهند .همچنین،
ضمن کمک به دولت در اجرای قوانین مربوط به حقوق
مصرف کنندگان ازجمله رعایت استاندارد در تولید کاال
و خدمات ،کیفیت کاال و موارد بهداشتی به لحاظ سالم
بودن ،خطرناک نبودن کاال و اطمینان از کیفیت خدمات
به مصرف کنندگان ،این امکان را می دهد تا محصوالت
ایمن به دست اورند.
)6حمایت از مطالعات علم�ی مربوط به نظارت
بر بازار :س��ازمان های غیردولتی می توانند از محققان و
پژوهش های نظری و عملی در حوزه حمایت ازمردم در
بازار پش��تیبانی کنند و زمینه را برای اقناع قانونگذاران
در پذیرش و اعطای حمایت بیش��تر از مصرف کنندگان
فراهم اورند .متون قانون��ی موجود در ایران ،نمونه هایی
از فعالیت ه��ای ص��ورت گرفته در خصوص اس��تفاده از
تشکل های غیردولتی برای احقاق حقوق مصرف کنندگان
می باشد.
)7مطالب�ه حقوق م�ردم در ب�ازار :همانگونه که
مطرح شد هرچقدر در جامعه اگاهی افزایش یابد ،مردم
اطالع��ات متعددی را از بازار کاالها و خدمات به دس��ت
می اورند .به کارگیری اطالعات مس��تلزم داشتن مهارت
اس��ت و این امر از طریق اموزش توس��ط س��ازمان های
غیردولتی به وجود می اید .دان��ش و اموزش زمینه های
الزم را ب��رای مداخل��ه و مش��ارکت در تصمیم گیری و
برنامه ریزی ها در جامعه ایجاب می کند .اثار این فرایند
در بی��ن مردم ،نظارت خود بر حقوق خودش��ان اس��ت.
م��ردم چگونه می توانند خس��ارت خ��ود را در خصوص
کاالهای معیوب مطالبه کنند .قدر مسلم مطالبه حقوق،
مستلزم اگاهی ،پیگیری ،پشتوانه مالی ،حقوق و قدرت
جمعی است .قدرت و نظارت جمعی هم در سایه وجود
سازمان های غیردولتی است .به دلیل وجود بوروکراسی
گسترده در ساختارهای دولتی و قدرت خصوصی ،نظارت
و مطالبه فردی حقوق ،مس��تلزم هزینه های زیاد است و
حت��ی در صورت اعاده حق ،موردی بوده و پایداری الزم
را نخواهد داش��ت .بنابراین ،این سازمان های غیردولتی
هستند که با حضور گس��ترده اعضای خود می توانند از
تحریم کاال در س��طح کلی اس��تفاده کرده و نسبت به
مطالبه حقوق مصرف کنن��دگان و نظارت جمعی اقدام
کنند .این سازمان ها به دلیل برخورداری از جایگاه قانونی
و پش��توانه مردمی از ق��درت الزم برای تعامل با دولت و
حمایت از سیاست های نظارتی و بخش خصوصی برای
رعایت حقوق مصرف کنندگان برخوردارند.
اما سازمان های غیردولتی می توانند در چنین مواردی
ب��ا جمع کردن خس��ارت های اعضای متض��رر خود ،به
نمایندگ��ی از انان در مراجع مختلف ،علیه عرضه کننده
متخلف طرح دعوا کنند.
این عمل ،مبنای نظری دارد و امروزه درکش��ورهای
مختل��ف بر اس��اس نظریه ض��رر جمع��ی ،انجمن های
غیردولت��ی می توانند بر اس��اس ش��خصیت حقوقی در
محدوده هدف و موضوع فعالیت مندرج در اساسنامه و در
صورت داشتن نیابت ،زیان های وارده بر مجموعه اعضای
خود را از عامل زیان مطالبه کنند.
نتیجه گیری
س��ازمان های مردم نهاد به عنوان واسطه بین جامعه
و دولت هستند .این نهاد ها می توانند ،زمینه ساز حضور
مردم در مش��ارکت های اجتماعی ،سیاسی ،اقتصادی و
فرهنگی ش��وند .مش��ارکت در جوامع امروزی با تکامل
دموکراس��ی اهمیت ویژه ای کس��ب کرده و مش��ارکت
مردمی ،شرط اساسی و عملی توسعه را تشکیل می دهد.
منظور از مشارکت این است که همه گروه های اجتماعی
در امور مورد توجه خودش��ان در س��طوح محلی ،ملی،
منطقه ای و بین المللی ش��رکت داشته باشند تا بتوانند
با نظارت خود بر فعالیت های اقتصادی ،فرهنگی حقوق
خود را تامین کنند .برای ایفای چنین نقش��ی ،استفاده
از ظرفیت های تش��کل های غیردولتی به لحاظ داشتن
ظرفیت های باال در س��ازماندهی مشارکت های مردمی
ضرورت می یابد.
یادداشت
نظام توزیع،
پل ارتباطی
بین تولید و مصرف
عاطفه خسروی
دبیر گروه تجارت
نظام توزیع یک��ی از بازوهای مهم اقتصاد در هر
کشوری است .به عبارت دیگر کانال هاى توزیع در
واقع همان پل ارتباطى بین تولید و مصرف هستند.
در جوام��ع ابتدایی که حجم مبادالت کم و مکان
جغرافیایی مبادالت محدود بود ،اطالع از نیازهای
مصرف کنن��دگان و ارائه کاال ی��ا خدمت به انها با
سرعت و هزینه بسیار اندک صورت می گرفت ،اما
با پیچیده تر شدن فعالیت های اقتصادی ،گسترش
شهرنشینی و توس��عه قلمرو جغرافیایی سکونت،
رکن سومی به نام سیس��تم توزیع کاال و خدمات
ب��ه دو رکن عرض��ه و تقاضای بازار اضافه ش��د .با
این حس��اب می توان گفت سیستم توزیع یکی از
اج��زای امیخته بازاریابی اس��ت و ش��امل افراد یا
سازمان هایی می شود که در جریان انتقال مالکیت
کاال از تولیدکنن��ده ب��ه مصرف کننده مش��ارکت
دارند .بر همین اس��اس است که اگر هر یک از سه
رکن بازار با هر نوع اختاللی مواجه ش��ود کل روند
مبادالت دچار خدشه خواهد شد.
در برخی موارد بازار امروز ایران ،دچار چندنرخی
ب��ودن کاالها و خدمات اس��ت که ش��هروندان را
به خصوص در جوامع و شهرهای بزرگ با مشکالتی
مواجه می س��ازد .اختالف قیمت تمام شده کاال با
قیمت عرضه کاال مش��هودترین دستاوردی است
ک��ه به دنب��ال کاس��تی های نظام توزی��ع نصیب
مصرف کنن��ده می ش��ود .ب��ه عقیده فع��االن بازار
بخش��ی از این مش��کل به باال بودن هزینه توزیع
در کش��ور بازمی گردد که منجر ب��ه بروز اختالف
میان قیم��ت تمام ش��ده کاال و به��ای پرداختی
توس��ط خریدار یا مصرف کننده می ش��ود .این در
حالی اس��ت که مهم ترین مزیت وجود نظام توزیع
کارام��د در هر اقتصادی ان اس��ت کاال در زمان و
با قیمت و شرایط مناسب در اختیار مصرف کننده
قرار گیرد .از دیگر سو؛ موفقیت نظام توزیع کارامد
در گرو داش��تن برنامه اقتصادى مدون ،ثبات نظام
پولى و سیاست جذب پول هاى سرگردان و وجود
مواد اولیه به منظور تولید اس��ت که اگر هر یک از
این موارد با اختالل مواجه ش��ود نتیجه ای به جز
ایجاد بخش هاى زائد ،رواج سلف خرى و در نهایت
افزایش کاذب قیمت ها را به همراه نخواهد داشت.
س��اماندهی به نظام توزیع هم��واره جزو برنامه
دولت ها بوده اس��ت .به طوری که در برنامه چهارم
توس��عه نیز طرحی به نام طرح تح��ول اقتصادی
ارائه ش��د که از ان به عنوان جراحی بزرگ اقتصاد
ایران برای حل مشکالت اقتصادی یاد می شد .در
چارچوب کلی این طرح ،اصالح هفت نظام کلیدی
به منزله محورهای اصلی طرح معرفی شدند که با
توج��ه به اهمیت باالی نظام توزیع کاال و خدمات
و مش��کالت متعدد ان ،دولت یک��ی از محورهای
هفت گانه خ��ود را به اصالح نظام توزیع اختصاص
داد .در مباح��ث مربوط به این طرح ،نوین س��ازی
نظ��ام توزی��ع یک��ی از محوره��ای اصل��ی بود و
ایجاد و گس��ترش خرده فروش��ی های زنجیره ای و
فروش��گاه های زنجیره ای در صدر برنامه های طرح
تحول و برنامه چهارم توسعه قرار گرفت .اما امروز
ب��ا وجود تدوین و اجرای انواع برنامه های اصالحی
به وی��ژه از زم��ان برنام��ه چهارم توس��عه تاکنون،
همچنان نظام توزیع با مش��کالت و نارسایی هایی
مواجه است که به یکی از مشکالت دولت نیز بدل
شده و باید در این زمینه چاره اندیشی شود .برای
بررسی دالیل عدم موفقیت نظام توزیع نیز می توان
به چند نکته اشاره کرد .به گفته فعاالن بازار بخش
مهمی از اشکاالت موجود در شبکه توزیع کشور به
غیررسمی بودن کانال های توزیع مربوط می شود.
به عالوه بخش کمی از کاالها به ش��کل بی واسطه
در بازار خرده فروشی توزیع می شوند و سایر کاالها
از طری��ق واس��طه گران ب��ه دس��ت مصرف کننده
می رس��ند .در این بین ایجاد شبکه های زنجیره ای
خرده فروشی ،تشکیل نهادهای غیردولتی حمایت
از حقوق مصرف کنن��دگان (تعاونی های مصرفی)،
شفاف س��ازی معام�لات از طری��ق ب��ورس کاال،
بازنگ��ری در قوانین و مقررات پخش کاال و مقابله
با عوامل س��اختاری اخالل ازجمله مواردی است
که ب��ا اجرایی کردن انها می ت��وان به نظام توزیع
سروس��امان داد .از س��وی دیگر امروزه با مش��کل
زیرس��اختی در نظام توزی��ع روبه رو هس��تیم ،تا
انجا که اکنون سیس��تم توزیع کشور مجموعه ای
از اقدامات اس��ت که برای مقابله با نوس��انات بازار
به کار بسته می شود و از عکس العمل های تدافعی
به ش��مار می اید ،به این معنا که اتفاقی در کش��ور
رخ می ده��د و در مقاب��ل ان عکس العمل های��ی
صورت می گیرد .با رفع این مش��کالت زیرساختی
هم تولیدکننده به س��ود تمام ش��ده کاال می رسد
و ه��م مصرف کننده پولی بیش��تر از انچه که باید
نمی پردازد .در این بین بدون شک نقش سازمان
حمایت از مصرف کننده و تولید کننده از س��ویی و
نظ��ارت دقیق تعزیرات در چرخ��ه تولید ،توزیع و
مصرف از س��وی دیگر می توان��د در موفقیت این
نظام تاثیر بسزایی داشته باشد.
8
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
سیستم توزیع کاال در ایران را بررسی می کند
بازار و اصناف
trade@smtnews.ir
قدرتدردستانبقالی ها
راه اهن-بازار نفت
خیابان طوالنی نیس��ت .می شود از همین
ابتدا ،انتهای ان را دید اما تعداد ماشین هایی
ک��ه به ص��ورت دوبله یا بهتر اس��ت بگوییم
سوبله! ایس��تاده اند زیاد است و حرکت سایر
ماش��ین ها را کند کرده .جل��وی هر مغازه ای
کامیون ه��ای حم��ل بار ق��رار گرفته و چند
کارگر در حال پایین اوردن جعبه ها هستند؛
از ماکارونی و برگه های الزانیا تا نخود و لوبیا.
گونی های حبوبات و شیش��ه های نوش��ابه
جلوی درب قرار گرفته و تقریبا نقش ویترین
را ایفا می کند .به جز ان دسته از مغازه هایی
که صرفا برنج و حبوبات می فروشند ،از شیر
مرغ تا جان ادمیزاد پیدا می شود .وارد اولین
مغازه می شویم .صاحب مغازه مرد سالمندی
اس��ت که ۴پس��رش با او کار می کنند .یکی
از پس��ران جل��وی در ایس��تاده و می گوید:
لیس��ت خریدهایتان را بدهید .از انجایی هم
که واقع��ا برای خرید امده ایم ،لیس��ت را به
دس��ت اش می دهیم .می گوی��د؛ قیمت تک
هرکدام از اقالم لیس��ت تان را که می نویسم،
اگر خواس��تید تعداد بدهی��د .منظور او این
است که قیمت دادن اقالمی که می خواهیم
زیاد است و او نمی تواند تک تک قیمت بدهد.
برای همین جلوی انها می نویس��د تا انتخاب
کنیم که کدام ش��ان را از این مغازه می خریم
و کدام ش��ان را از جای��ی دیگ��ر .بعد از چند
دقیق��ه لیس��ت را برمی گرداند .دوس��تم که
برای خرید رستورانش همراهی ام کرده است
نگاهی سرسری می اندازد و اشاره می کند که
برویم .برایم جالب اس��ت که چطور توانسته
ب��ا یک ن��گاه متوجه قیمت ها ش��ود و حتی
تصمیم بگیرد.
چن��د مغ��ازه را رد می کنی��م و وارد مغازه
دیگری می ش��ویم .به محض ورود فروشنده
بلند می شود و با همراهم احوالپرسی می کند.
لیست را به دستش می دهد و تعداد هرکدام
از اقالمی را که می خواهد ،شفاهی می گوید.
صاحب مغازه عذرخواهی می کند و می گوید
بای��د چند دقیق��ه ای منتظ��ر بمانیم چراکه
بارش رسیده و باید با راننده کامیون حساب
و کتاب کند .همین چند دقیقه کافی است تا
دلیل قیمت گرفتن از اولین مغازه را بپرسم.
گفت و گو
می گوید که همیش��ه از همی��ن مغازه خرید
می کند و بارها شده بدون مراجعه به صورت
تلفنی س��فارش دهد ام��ا کار از محکم کاری
عیب نمی کند و برای اطمینان بیش��تر سعی
می کند پیش از خریدش از چند مغازه دیگر
قیمت بگیرد .ب��ه گفته او بین اقالمی که در
این خیابان به فروش می رس��د تفاوت قیمت
زیادی وجود ندارد اما برای او یا افرادی مثل
او که خریدهایش��ان زیاد است تفاوت ۱۰۰
ت��ا ۲۰۰هزارتومان��ی هم مهم اس��ت .چند
لحظ��ه ای از ای��ن گفت و گویمان نگذش��ته
که خانمی وارد مغازه می ش��ود .از فروشنده
ک��ه حاال به داخل مغازه برگش��ته چند کاال
را قیمت می کند و درنهایت از هرکدام ش��ان
یک ت��ا دو عدد می خرد .برایم جالب اس��ت
که تعداد اقالمی که می خواهد کم اس��ت .به
فروشنده می گوییم خالف تصورمان ،در این
بازار تک فروشی هم وجود دارد اما واقعا برای
خرید خانه ،ارزش دارد که از او و همکارانش
خرید کرد؟ می گوید شرایط اقتصادی مردم
خ��وب نیس��ت و در طول چند س��ال اخیر،
به تعداد کس��انی که به ص��ورت خانگی از او
کاال می خرند ،اضافه ش��ده است چراکه برای
خانواده ها به خصوص ان دسته از خانوارهایی
که تعدادشان زیاد است ،خرید از مغازه های
محل��ی ،صرف نمی کن��د و ترجیح می دهند
هزینه خریدش��ان را یک ج��ا و برای یک تا
دوماه پرداخت کنند.
به گفته فروشنده گاهی چند خانواده یک
جا با هم خرید و بعد بین خودش��ان تقسیم
می کنند .تاکید می کند تا به حال چند نمونه
دی��ده که ۳تا ۴خان��واده به صورت یک جا
برنج خریده اند و بعد بین خودش��ان تقسیم
کرده اند .از او در مورد قیمت تمام شده اقالم
می پرسیم.
اینک��ه ب��ا خرید از ای��ن بازار ،چن��د هزار
تومان برای خانواده ها صرفه جویی می شود؟
می گوید دس��ت کم برای هر قلم ۵تا ۷هزار
تومان صرفه جویی می ش��ود ام��ا نکته مهم
اینجاس��ت ک��ه همین چند ه��زار تومان در
تعداد باال کامال چشمگیر است .ماهم تصمیم
می گیریم چن��د قلم از کاالهایی که در خانه
ب��ه ان نیاز داریم را خریداری کنیم تا هم به
صرفه باش��د و هم بتوانیم این تفاوت قیمتی
که می گویند را احساس کنیم.
خیاب�ان م�رزداران -س�وپر مارکت
دریانی...
چند بس��ته ماکارونی ،چند عدد نوشابه،
چند عدد ...
کاالهایی ک��ه برداش��ته ایم ،تقریبا همان
اقالمی اس��ت که هفته گذش��ته از خیابان
راه اه��ن -بازار نفت خریده ایم .همه ش��ان
را روی پیش��خوان بقالی محل می گذاریم و
منتظر می شویم حساب شان کنند .پیش از
اعالم جمع خریدهایمان ،جمله همیش��گی
و البت��ه غیرواقع��ی «مهمان ما باش��ید» را
می گوی��د و ماشین حس��اب را به طرف مان
برمی گردانده ش��ده اس��ت ۷۶هزار تومان!
پول شان را حساب می کنیم که بعد از گفت
و گویمان با او ،این ش��بهه ب��ه وجود نیاید
که قصدم��ان تخفیف گرفتن اس��ت .وقتی
بقی��ه پول م��ان را می دهد ب��ه او می گوییم
که کمت��ر از یک هفته پی��ش همین اقالم
را از بنکداری ه��ای ب��ازار نف��ت خریده ایم
و ب��ا وجودی که چن��د کاالی دیگر هم در
خریدهایمان بود ،جمعا ۵۸هزار تومان شده
است .واکنش او جالب است! منتظر بودیم با
لحن نه چندان خوبی معترض شودکه قصد
اذیت و ازار او را داریم اما با ارامش��ی خاص
می گوی��د :می دانم که قیمت کاالهای مغازه
ما با مغازه های خیاب��ان مولوی و بازار نفت
تفاوت زیادی دارد اما او و مابقی همکارانش
نمی توانن��د به قیم��ت انها کاال بفروش��ند!
دلیلش را که جویا می ش��ویم می گوید« :تا
به حال ش��ده از یک لباس فروشی تجریش
و یک لباس فروش��ی می��دان ولیعصر خرید
کنید؟ قطعا می دانید حتی اگر همان لباسی
که در تجریش خریده ای��د را در مغازه های
خیابان ولیعصر بخرید باز هم تفاوت قیمت
وج��ود دارد .دلیلش هم واضح اس��ت! خرج
و ب��رج مغازه های تجریش خیلی بیش��تر از
مغازه های خیابان ولیعصر است و به واسطه
همین فروش��نده مجبور اس��ت که مازاد بر
قیم��ت اصلی بفروش��د ت��ا هزینه هایش را
تامین کن��د!» حرف های او منطقی اس��ت
ام��ا ن��ه در رابطه ب��ا اقالمی که در س��وپر
مارکت ها فروخته می شود چراکه روی همه
انها قیمت نهایی ذکر شده و فروشنده حق
ندارد بیشتر از ان بفروشد.
ب��ه نوعی فروش کاال ان هم بدون در نظر
گرفتن قیمت درج ش��ده ،غیرقانونی اس��ت.
می گوید ما یک ریال هم نمی توانیم بیش��تر
از همان قیمت بفروش��یم اما مس��ئله اصلی
اینجاس��ت که کارخان��ه تولید کننده همان
اقالم را به قیمت کمتری به انها می فروشد
و مابه التف��اوت انها نصی��ب او و همکارانش
می ش��ود! یعنی قیمت اصلی ک��ه کارخانه
روی محصوالتش گذاش��ته کمتر از میزانی
اس��ت که فروخته می ش��ود! صحبت های او
جال��ب اس��ت .نوعی هم��کاری مخفی بین
مغازه ه��ا و کارخانه ه��ا وج��ود دارد که هر
کس��ی ان را نمی داند و بهتر اس��ت بگوییم
برای جبران مش��کالت و کمبود درامدهای
س��وپرمارکت ها م��ردم هزین��ه بیش��تری
می پردازند .او می گوید که این همکاری جا
افتاده اس��ت و به جز ای��ن ،هیچ راهی برای
کارخانه ها وجود ندارد چراکه در ایران بیشتر
از ۲۰میلی��ون بقالی وجود دارد که فروش
محصوالت کارخانه ها از س��وی انها صورت
می گیرد و اگر قرار باش��د سود و منفعتی به
انها نرسد ،اقالم ان کارخانه را نمی فروشند!
از او در م��ورد برپ��ا ش��دن فروش��گاه های
زنجیره ای و بزرگ شهر می پرسیم که خرید
مردم از انها بیش��تر شده و همگی بر اینکه
قیمت های این فروش��گاه ها از سایر بقالی ها
کمتر است ،اتفاق نظر دارند .می گوید؛ قبول
دارد ک��ه هزین��ه تمام ش��ده خری��د از این
فروشگاه ها کمتر است اما حضور بقالی های
محلی برای مردم رکن اساسی است چراکه
کمبود ی��ک کاال نمی تواند انه��ا را مجبور
کند به فروش��گاه های ب��زرگ بروند و برای
چند قل��م کاال هم س��وخت پرداخت کنند
و هم وقت ش��ان را هدر دهن��د .حرف های
او منطقی اس��ت اما مقایسه سیستم توزیع
و فروش اقالم در ایران با س��ایر کشورهای
توس��عه یافته متفاوت است .اول اینکه تعداد
این دست از فروشگاه ها انقدر زیاد است که
حتی ممکن است در یک خیابان نه چندان
طوالن��ی بی��ش از ۲تا ۳فروش��گاه وجود
داشته باش��د درنتیجه برپا شدن واحد های
صنفی کوچک توجیه اقتصادی برای ش��ان
ندارد اما متاس��فانه در ای��ران هنوز فرهنگ
راه اندازی چنین فروشگاه هایی وجود ندارد.
سیستم توزیع ۳۰درصد هزینه های مردم را افزایش می دهد
نگار خس�روی :یکی از اصلی ترین مشکالت کشور
در رابطه با سیستم توزیع کاال به تعداد زیاد واحد های
صنفی مربوط می ش��ود .واحدهایی که تقریبا شمارش
انه��ا غیرممکن اس��ت و ب��ر همین اس��اس دولت ها
نمی توانند این واحد ها را س��ر و سامان بخشند .منظور
از ای��ن واحد ه��ا هم��ان بقالی ها هس��تند ک��ه در هر
محل��ه وجود دارند .اهالی این صن��ف در ماه مجبورند
هزینه های مختلفی از جمله اجاره ،دستمزد کارگر و...
بپردازن��د و از انجایی هم که محدوده مشتریان ش��ان
کم اس��ت ،ای��ن هزینه ه��ا را مردم هم��ان محله باید
تامین کنند! بنابراین به ص��ورت ناخوداگاه هزینه های
توزی��ع افزایش می یابد و ان هم به ضرر مصرف کننده.
بر همین اس��اس گفت وگویی داش��ته ایم با محمدرضا
مرتضوی ،دبیر کل خانه صنعت ،معدن و تجارت ایران
و تاثیرات نظام توزیع خرد را بررس��ی کرده ایم که در
ادامه می خوانید.
یک�ی از معضلات تولید کننده ه�ا هزینه ای
اس�ت که بر قیمت تمام ش�ده محصوالت ش�ان
افزوده می ش�ود و در حقیقت این مردم هستند
ک�ه مجبور به پرداخت این هزینه ها هس�تند .به
نظرتان مشکل اصلی کجاست؟
نظام توزیع یکی از موضوعات بسیار مهم اقتصادی
کش��ور اس��ت که متاس��فانه سال هاس��ت با مشکل
مواجه ش��ده .در صنایع مختلف خصوصا ان دس��ته
از تولیدات��ی ک��ه مصرف کنندگانش��ان عموم مردم
هس��تند (از جمله محصوالت غذایی و بهداش��تی)
فاصله قیمتی که تولید کننده می فروش��د با قیمتی
که مصرف کننده نهایی ان را می خرد تفاوت زیادی
دارد ت��ا جایی که در بعضی از مواق��ع به 30تا 35
درصد می رس��د و این نش��ان دهنده این اس��ت که
متاس��فانه مصرف کنندگان هزینه هایی بیشتر از حد
معق��ول می پردازند .اما روی هم��ه اقالم و کاالهایی
ک��ه در بقالی ها فروخته می ش��ود قیمت مش��خص
ش��ده اس��ت و باید به همان می��زان از مردم هزینه
گرفت .درست اس��ت که روی کاالها قیمت ها درج
ش��ده اما مس��ئله مهم این اس��ت که همان قیمتی
ک��ه روی اقالم درج ش��ده ۲۰ ،درصد از هزینه تمام
شده بیشتر است .تولید کننده از این هزینه استفاده
نمی کن��د و کاالیش را با همان قیمت تمام ش��ده ای
که به ان اشاره کردم می فروشد اما مابه التفاوتی که
انصاف��ا زیاد اس��ت را همان نظام توزی��ع می گیرد و
مردم مجبور هس��تند ان را بپردازند .اگر تا به حال
از بنکداری های شهر خرید کرده باشید قطعا متوجه
تفاوت فاحش قیمت ها شده اید .همان اقالمی که در
فروشگاه های محلی فروخته می شوند در بنکداری ها
۲۰تا ۳۰درصد ارزان تر هستند.
ای�ا این تف�اوت قیمتی ک�ه می گویی�د بین
بنکداری ها و مغازه های س�طح ش�هر وجود دارد
مربوط به فله ای فروختن بنکداران نیست؟
خیر .در بسیاری از بنکداری ها اقالم فله ای فروخته
نمی شود اما باز هم قیمت هایشان از مغازه های سطح
شهر کمتر است دلیل اش هم واضح است؛ اجاره یک
دکان بقال��ی در خیابان��ی مثل مطه��ری ماهانه بین
15ت��ا 20میلیون تومان اس��ت .مغ��ازه دار باید این
اج��اره را از تعداد مراجعات مح��دود محلی که دارد
به دست بیاورد در نتیجه مجبور است هزینه اقالم را
افزایش دهد .اما در سوپرمارکت های بزرگ یا همان
«مال» ه��ا چنین چیزی وجود ندارد .فروش��گاه های
بزرگی مثل فروشگاه های شهروند ،هایپر و ...به دلیل
اینکه محدوده مشتریانش��ان زیاد است و هزینه هایی
از جمله س��رقفلی یا همان اجاره ماهان��ه را ندارند،
چنین هزینه هایی را به مردم تحمیل نمی کنند.
ایا ممکن است که تولید کننده ها برای پایین
نگه داشتن قیمت ،فروش تولیدات شان را به این
مغازه ها کم یا کال قطع کنند؟
خیر زیرا تعداد این واحد های صنفی خیلی بیش��تر
از تعداد فروش��گاه های زنجیره ای است برای همین به
نوعی قدرت دست ش��ان است و اگر قرار باشد کارخانه
تولید کنن��ده اج��ازه افزایش ۲۰درص��دی محصول را
بهشان ندهد دیگر از ان تولید کننده چیزی نمی خرند.
مث�لا محصول��ی مثل ماکارون��ی۳۵ .درص��د از پولی
که م��ردم می پردازند هزینه توزیع ی��ا به نوعی بقالی
می شود.
با این اوصاف س�رمایه وسیعی از کشور خرج
نظامی می شود که تقریبا نامرئی است!
بل��ه .هرچند دولت از این نظام متضرر می ش��ود اما
نمی تواند برای رفع این مشکل اقدامی انجام دهد.
دول�ت بر چ�ه اساس�ی از این نظ�ام متضرر
می شود؟
مالی��ات بر ارزش افزوده! محاس��به ف��روش بقالی ها
تقریب��ا غیرممک��ن اس��ت .فع��االن ای��ن صن��ف هم
نمی پذیرند که از دستگاه شبکه ای که فاکتور می زنند
استفاده کنند.
ام�ا چند هفت�ه ای می ش�ود که اعالم ش�ده
فع�االن اصن�اف موظ�ف ب�ه اس�تفاده از ای�ن
دستگاه ها هستند.
وقتی شما با توده چند میلیونی طرف هستید مجبور
می ش��وید که در نهایت با انها کنار بیایید .چرا که انها
قادر هس��تند تح��والت بزرگی را به وج��ود بیاورند اما
وقتی با فروش��گاه های بزرگ در ارتباط هس��تید انها
موظ��ف می ش��وند از قوانی��ن پیروی کنن��د .در تمام
این فروش��گاه ها ارزش افزوده از مردم گرفته می شود،
کارکنان بیمه می شوند و ...اما باز هم تاکید می کنم که
دولت توان مبارزه با انها را ندارد .تعداد این واحدهای
صنفی حدود دو و نیم میلیون است و اگر هر کدام شان
۳کارگر داش��ته باشند حدود ۱۰میلیون فعال در این
صن��ف حضور دارد .اینکه نظ��ام توزیع در ایران غلط
اس��ت و واحد های صنفی قدرت اجتماعی و سیاس��ی
دارند غیرقابل انکار اس��ت .ای��ن واحد ها حتی قدرت
تفکر جامعه را در بعضی از مقاطع در دست می گیرند.
برای نمونه می گویم که چند ماه پیش شایعه شده بود
که مدیریت هایپراستار فردی غیرمسلمان است! حاال
تصور کنید که تعداد فروش��گاه های بزرگ در تهران یا
شهر های دیگر افزایش پیدا کند ،معلوم نیست که چه
شایعات دیگری به راه بیفتد!
ش�اید اجرای�ی نش�دن ط�رح افزای�ش
فروش�گاه های بزرگ ب�ه دلیل فرهن�گ جامعه
باش�د .یعنی مردم هنوز به اینکه خریدهایش�ان
را از چنین فروش�گاه هایی انج�ام بدهند عادت
ندارند.
چطور می ش��ود این را گفت وقت��ی که ایران مبتکر
س��اخت ش��اپینگ مال هاس��ت! ش��اید برایتان جالب
باش��د که بدانید بزرگترین بازار های مسقف جهان در
کش��ور ایران ساخته شده است و به نوعی شاهکار دنیا
محس��وب می ش��ود .نمونه اش بازار تبریز ،بازار شیراز،
تهران و ...از همه بدتر این اس��ت که س��رمایه در حال
گردش نظام توزیع را تولید می دهد.
به چه مفهوم؟
ببینید م��ا ( تولید کننده ه��ا) س��رمایه هایمان را از
بانک ه��ا می گیری��م و ان را صرف تولی��د می کنیم و
بع��د در این نظام غلط توزیع کاال مجبور هس��تیم که
تولیدات مان را به واحد های صنفی بس��پاریم و منتظر
شویم تا سرمایه هایمان را برگردانند.
مگ�ر انه�ا محص�والت را از تولید کنن�ده
نمی خرند؟
بل��ه اما پول را همان موقع نمی پردازند و دس��ت کم
بع��د از دو ماه هزینه هایم��ان را دریافت می کنیم .در
واقع ما باید س��رمایه مان را خرد کنیم و به مغازه های
کوچک بفروشیم و انها بعد از چند ماه پول محصوالت
م��ان را برگردانند .می توانید این موارد را از لبنیاتی ها
پیگیر شوید و بپرسید که پولتان را چند وقت به چند
وقت می گیرید.
پس س�هم زیادی از سرمایه تولید در دستان
واحد های کوچک صنفی است.
بله برای همین است که می گویم سرمایه در گردش
را تولی��د پرداخت می کن��د در صورتی که نظام توزیع
پول نقد می گیرد.
public@smtnews.ir
گزارش ،گفت وگو ،بین الملل ،نمایشگاه ،توسعه و اینه
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
بازار هنر به اقتصادی پویا تبدیل خواهد شد
ایران مدرن با سند و مدرک به ایتالیا می رود
کشورهای افریقایی ،مشتریان جدید فوالد و سیمان
9
نگاهی به اصالح قانون مالیات های مستقیم
معافیت مالیاتی ،موتور محرک صادرات غیرنفتی
قاس�م دهقان – گروه گ�زارش :تصویب الیحه پیش�نهادی اصالح
قان�ون مالیات ه�ا در مجل�س که ب�ه موجب ان صددرص�د درامد
حاص�ل از ص�ادرات خدم�ات و کااله�ای غیرنفت�ی و محص�والت
بخ�ش کش�اورزی ش�امل بخش�ودگی مالیاتی ش�د که ای�ن امر،
موج�ب خوش�حالی صادرکنن�دگان و تولیدکنن�دگان کااله�ای
غیرنفت�ی گردی�دو حرکت ه�ا و جنبش ه�ای ت�ازه ای را در زمینه
در هر حال ،بند « 38الیحه اصالح قانون مالیات های
مس��تقیم» در مورد معافیت مالیاتی صادرات غیرنفتی
است که نمایندگان منتخب مردم با پیشنهاد حذف این
بن��د از الیحه اصالحی ذکر ش��ده مخالفت کردند .البته
علیرضا محجوب که نماینده پیش��نهاددهنده حذف این
بند از الیحه بود قطعا براساس نتیجه ای که از استدالل
خ��ود گرفته ب��ود اقدام به ارائه این پیش��نهاد کرده و با
توج��ه به انک��ه ورود وی به مجلس از ح��وزه کارگری
ش��روع ش��ده و خود به عنوان یکی از اجزای این حوزه
فعالیت داش��ته اند ،دغدغه حوزه تولید کش��ور در ذهن
و فک��ر وی به مراتب بیش��تر از حوزه ص��ادرات ان هم
از ن��وع غیرنفتی بوده و بر همین اس��اس تصریح کرده
ب��ود که درخص��وص مالیات نباید اف��راط و تفریط کرد
و بخش صادرات کش��ور اصوال نیازمند بخشودگی است
ت��ا معافیت مالیاتی و نگاه این بن��د 38الیحه به حوزه
صادرات موجب بروز تهدیدهای بیشتری برای این حوزه
نشود .بنابر دیدگاه محجوب با حذف این بند بهتر است
به تولیدکنندگان داخلی جایزه بدهیم .به هر ترتیب ،در
پایان جلس��ه روز یکشنبه گذشته مجلس ،این پیشنهاد
ح��ذف با 29رای مواف��ق 103 ،رای مخالف و 18رای
ممتنع ،مصوب نش��د و به عبارت دیگر این بند از الیحه
پیشنهادی اصالح قانون مالیات های مستقیم مورد تایید
نمایندگان ملت قرار گرفت و براساس مفاد ان ،صددرصد
درامد حاصل از صادرات خدم��ات و کاالهای غیرنفتی
و محص��والت بخش کش��اورزی و همچنین 20درصد
درامد ناشی از صادرات مواد خام مشمول مالیات با نرخ
صفر شد.
ص�ادرات غیرنفت�ی به وجود خواه�د اورد .در عی�ن حال تصویب
این الیحه بیانگر ان اس�ت که بخش اقتص�اد مولد،صنعت و معدن
و همچنین صادرات محصوالت غیرنفتی از اهمیت خاص و بس�زایی
برخوردار است.
البت�ه این الیحه ،موافقان و مخالفانی در مجلس ش�ورای اسلامی
داش�ت و چن�د تن از نماین�دگان به ج�ای بحث معافی�ت مالیاتی
اخیر دول��ت درخصوص مقابله با اوض��اع رکود تورمی،
توجه ویژه ای به بخش صادرات غیرنفتی کش��ور شده و
بر ارتقای شرایط و شاخص های این بخش تاثیرگذار در
اقتصاد کشور به عنوان یکی از راهکارهای مد نظر دولت
در فرایند مبارزه با معضل رکود تورمی مبتال به اقتصاد
ایران تاکید ش��ده است .این همزمانی ناخواسته و بدون
برنامه ری��زی قبلی دولت یا مجلس می توانس��ت به فال
نیک گرفته ش��ده و تاثیرات مثبت و متقابلی بر یکدیگر
و مهم تر از ان ،کمک به ش��کل گیری تغییرات مثبت در
اقتصاد ایران داش��ته باشد اما متاسفانه با در نظر گرفتن
تبص��ره دوم از بند اصالح��ی 38که به تصویب مجلس
رسید و با توجه به صراحت تبصره یاد شده مبنی بر لزوم
اجرایی ش��دن این بند (یعنی معافیت مالیاتی صادرات
غیرنفتی کش��ور) پس از اتمام دوره اجرای قانون برنامه
پنج��م توس��عه و در نظر گرفتن زمان اغ��از این برنامه
( )89/10/15انچه مشخص می شود ان است که برنامه
پنجم توس��عه در تاریخ 15دی ماه سال اینده ( )94به
پایان می رسد و از انجا که الیحه مقابله با رکود تورمی
پیش��نهادی دولت برای بازه زمانی 1/5س��ال پیشنهاد
شده و ماه های باقیمانده از سال جاری به عالوه 12ماه
سال اینده را شامل می شود ،نشان از این واقعیت ناگوار
دارد ک��ه مصوب��ه اخیر مجلس که می توانس��ت حداقل
در یک��ی از مجموعه اقدامات مد نظ��ر دولت در زمینه
صادرات غیرنفتی به مس�ئله بخش�ودگی مالیاتی اشاره داشتند و
معتق�د بودند به تولیدکنندگان داخلی برای افزایش تولیدات خود،
جایزه داده ش�ود که البته دیدگاه مخالف�ان الیحه معافیت مالیاتی
صادرکنن�دگان محصوالت غیرنفتی رای نی�اورد و موضوع معافیت
مالیات�ی صادرکنندگان محصوالت غیرنفتی در الیحه پیش�نهادی
اصالح قانون مالیات های مستقیم مورد تایید قرار گرفت.
رفع رکود تورمی بس��یار کارگشا باشد ،عمال به هیچ کار
دولت نخواهد امد .دولت هنگام تدوین و نگارش الیحه
مقابل��ه با رک��ود تورمی ،با نگاهی منطق��ی و منطبق با
اصول ثابت ش��ده دانش اقتصاد ،به مجموعه مشکالت و
چالش های مبتال به اقتصاد کشورمان نگریسته و دیدگاه
واقع بینان��ه را جایگزین نگاه خوش بینانه کرده اس��ت و
همی��ن زاویه نگرش مطابق با واقعی��ات که بر مجموعه
اجزای کش��ور تاثیر داشته و برای شناسایی و تشخیص
انواع معضالت و چالش های گذشته و حال نیز بر همین
نوع نگاه تکیه کرده اس��ت طبیعت��ا منجر به پیش بینی
واقع بینانه تری از ش��رایط و حال و روز حاکم بر ایران در
ماه ها و سال های اتی شده و درنهایت عاملی شده است
برای اتخاذ تصمیماتی اصولی تر که امکان دس��تیابی به
انها یا حداقل تحقق بخش��ی از انه��ا محتمل تر به نظر
برسد .به عنوان مثال یکی از نمونه های این نوع نگاه را
می توان در همین موضوع مطرح شده در گزارش پیش
رو به وضوح مش��اهده کرد ،زیرا در الیحه پیش��نهادی
دولت برای به حرکت واداش��تن چرخ��ه راکد تولید در
کش��ور ،پ��س از تاکید بر ای��ن امر بدیهی ک��ه به ازای
تحرک بخش��ی به حوزه تولید ،یک ال��زام قطعی نیز در
کنار ان باید فراهم شود که همان شبکه تقاضا و مصرف
است ،شکی نیست که هر نوع فعالیت تولیدی بدون در
نظر گرفتن متقاضیان و مش��تریان ان تولیدات ،نه تنها
موازنه پرداخت و تراز بازرگانی کشور در 10سال گذشته ( 1383تا )1392
سال
تراز بازرگانی
کل صادرات
صادرات
صادرات
غیرنفتی
نفت و گاز
نرخ رشد اقتصادی
واردات
با نفت
بدون نفت
جزئیات معافیت مالیاتی
در رابطه با جزئیات این بند و تبصره های ان می توان
ن��کات و موارد مهم و پرش��ماری را م��ورد تحلیل قرار
داد ،زی��را حوزه ص��ادرات غیرنفتی و فهرس��ت طوالنی
محص��والت مربوط به این حوزه و نی��ز اخبار و اتفاقات
ری��ز و درش��ت پیرام��ون ان ،به صورت بالق��وه قابلیت
توجه موش��کافانه به ان را بدیه��ی و حتی الزامی جلوه
می دهد.ام��ا رویداد دیگری که در پی بررس��ی بند 38
توس��ط نمایندگان مجلس شکل گرفت ،همزمان شدن
تقریب��ی ط��رح دو ماده و بند پیش��نهادی در دو الیحه
متفاوت دولت اس��ت که حتی از نظر زمان ارائه این دو
الیحه توس��ط دولت و به ویژه از ای��ن منظر با یکدیگر
تفاوت های بسیاری دارند اما نکته مایوس کننده در این
برهه زمانی ،ان اس��ت که نوبت طرح و بررس��ی مصوبه
یاد ش��ده مجلس درخصوص معافیت مالیاتی کاالهای
صادراتی غیرنفتی دقیقا زمانی فرا رس��ید که در الیحه
1383
5072/8
43834/60
7519/86
36314/74
3876/83
4/8
5/1
1384
21143/3
64366
10546
53819/70
43381/49
5/7
6/4
1385
26203/7
76190/24
14178/76
62011/49
49986/57
6/2
6/6
1386
39427/2
97667/24
13162
84505
58240/08
5
5/4
1387
31113/9
101288/82
14670
86619
70174/95
0/8
1/3
1388
19079/5
88326/08
18369
69957
69246/57
3
3/7
1389
37330/1
113787/70
32596
90191
75457/61
)5/8( 6/5
)6/1(*7
1390
67789
145518
26656
118861
77729
*4/3
*5/4
1391
30975
98033
29899
68135
67058
*-6/8
*-0/9
1392
32968
93015
28226
64789
60047
*-1/9
*-1/1
*اعداد ستاره دار براساس قیمت های ثابت سال 83و سایر اعداد براساس قیمت های ثابت سال 76محاسبه و اعالم شده اند.
واحد ارقام (به غیر از دو ستون اخر) میلیون دالر است( .بانک مرکزی)
اقدامی غیرمنطقی و برباددهنده مجموعه عوامل و ابزار
و س��رمایه هایی اس��ت که صرف ان محصوالت تولیدی
ش��ده بلکه اصوال باید ب��ه فهم و درک ان تولیدکننده و
کارکرد ان مش��کوک شد .اما اقتصاددانان و تحلیلگرانی
که از س��وی مس��ئوالن و مدیران ارش��د دولت کنونی
مورد مش��ورت ق��رار می گیرند ب��ا مد نظر ق��رار دادن
بخ��ش تقاضا ب��ه عنوان الزمه ض��روری و مکمل بخش
تولید کش��ور و البته با انجام مجموعه ای از محاسبات و
پیش بینی ه��ای منطبق بر واقعیات از حال و روز کنونی
و حتی اتی اقشار مختلف جامعه مانند اوضاع اقتصادی
و قدرت مالی تقریبی اقش��ار یاد ش��ده و در نظر گرفتن
توان مالی انها به عنوان اعضای تش��کیل دهنده بخش
تقاضای داخلی کش��ور به این نتیجه رسیده اند که برای
تغییر روند نزولی رشد اقتصادی کشور و معکوس کردن
نرخ منفی رشد این ش��اخص باید رو به سوی بازارهای
دیگ��ری به غیر از ح��وزه تقاضای داخلی اورد حتی اگر
ب��ا در نظر گرفت��ن کمیت بیش��تر از 70میلیون نفری
ای��ن ب��ازار و متغیر بودن ش��رایط اقتص��ادی هریک از
انها باش��د .هم��ه این م��وارد موجب ان ش��ده تا نگاه
متولیان اجرایی کش��ور به س��وی تقاضای خارجی و به
عبارت دیگ��ر تقویت حوزه ص��ادرات غیرنفتی متمایل
ش��ود و رش��د این ش��اخص موثر اقتصادی را به عنوان
یک��ی از عوام��ل مهم در عرصه مبارزه ب��ا رکود تورمی،
مد نظر و مورد تاکید قرار دهند و در راس��تای پیشنهاد
ایج��اد عوام��ل و ش��رایط دلگرم کننده و مش��وق برای
افزای��ش حجم صادرات غیرنفتی و ب��ه عبارت دیگر در
مسیر یافتن بازارهای جدید و خارجی و افزودن بر تعداد
مش��تریان مصرف کننده بخش تولید داخل از ان سوی
مرزها ،حرکت و اقدامات اساسی انجام شود.
قانون قدیمی مالیات های مستقیم
نمایندگان مجلس ام��ا بر پایه قوانین و ایین نامه های
اجرای��ی این نهاد ازجمله ش��رایط و نحوه نوبت دهی به
طرح ها و لوایح تدوین یا پیش��نهاد ش��ده و فوریت هایی
که براس��اس اهمیت این طرح ه��ا و لوایح از جنبه های
مختلف برای انها در نظر گرفته و مش��خص شده است،
نس��بت به بررس��ی هر طرح و الیحه ای اقدام می کنند.
قانون مالیات های مس��تقیم نی��ز ازجمله قوانین قدیمی
کش��ور است که از ده ها سال پیش تا به حال اجرا شده
و می شود و ان هم بدون توجه به شرایط و ویژگی های
مختلف و متفاوتی که ممکن است در هر دوره یا مقطع
زمانی بر نحوه فعالیت واحدهای تولیدی یا حتی اجزای
کوچک مالیات پرداز یعنی افراد و اشخاص حقیقی تاثیر
گذاشته باشد.
پورابراهیمی :تحرک بخشیدن به حوزه صادرات غیرنفتی ضروری است
موضوع تعویق یک س��ال و نیم��ه مصوبه هفته
گذش��ته مجل��س ب��رای اجرایی ش��دن ان ،دلیل
موجهی بود تا برای پیدا کردن علت و چرایی ان به
س��راغ نمایندگان مرتبط و درگیر با این مصوبه در
مجلس ش��ورای اسالمی رفته و پاسخ این سوال را
از انها جویا شویم .تماس گرفتن های پرشمار با تعداد زیادی از نمایندگان
در بهارس��تان در نهایت منجر به گفت وگو با یکی از انها ش��د .محمدرضا
پورابراهیمی که با تخصص دکترای مدیریت مالی وارد مجلس شده است
با بیان این نکته ک��ه بحث الیحه اصالح
در گفت وگ��و با روزنام��ه
قانون مالیات های مس��تقیم مدت هاس��ت در مجلس مطرح شده و جریان
دارد گفت :اصوال دلیل پیش��نهاد ش��دن بند 38در الیحه اصالحیه قانون
مالیات های مس��تقیم با هدف تحرک بخشیدن هرچه بیشتر فعالیت های
مرتب��ط با حوزه صادرات به ویژه صادرات کاالها و خدمات غیر نفتی بوده
و بر همین اس��اس ،بند یادش��ده جایگزین م��اده 141قانون مالیات های
مس��تقیم می ش��ود که در حال حاضر نیز اجرا می ش��ود .وی که به عنوان
نایب رییس در کمیسیون ویژه اقتصادی مجلس نیز فعالیت دارد در رابطه
با زمان تقریبی به اجرا درامدن مصوبه اخیر مجلس گفت :احتماال تا پایان
مهر توسط ش��ورای نگهبان بررسی می شود و در صورت مغایرت نداشتن
با قوانین ش��رعی و عرفی و قانونی ،مراحل اجرایی ش��دن ان اغاز شده و
در انتظ��ار زمان تعیین ش��ده برای اجرای ان خواهد مان��د .پور ابراهیمی
درخصوص همین سوال مبنی بر اینکه دلیل یا دالیل این تعویق 1/5ساله
در فرایند اجرایی شدن این مصوبه و اینکه ایا در این رابطه با الیحه مقابله
با رکود که در یکی ،دو ماه گذش��ته تقدیم مجلس ش��ده و مصوبه هفته
گذشته می توانست کمک شایانی به اجرای هرچه موفق تر این الیحه جدید
دولت کند ،ضمن اش��اره به این موضوع که نمایندگان مجلس نیز به این
همراستایی در دو الیحه و امکان یاری رساندن مصوبه اخیر به دولت توجه
داشته اند ،تصریح کرد :البته باید توجه شود که این لوایح دولت ،به صورت
مج��زا از یکدیگر بوده و ارتباط رس��می و س��اختاری خاصی با هم ندارند
هرچند مصوبه قانون مالیات های مستقیم می توانست به دولت کمک کند
اما موضوع اصلی ،وجود مغایرت هایی اس��ت که این مصوبه با قانون برنامه
پنجساله پنجم توسعه دارد .نایب رییس کمیسیون ویژه اقتصادی مجلس
در پاسخ به این سوال که این مغایرت ها مشخصا در چه بخش هایی وجود
دارد ،خاطرنشان کرد :مغایرت های موجود بین قانون برنامه پنجم و مصوبه
اخیر درخص��وص معافیت مالیاتی 20درصدی صادرات مواد خام اس��ت
چراکه در برنامه پنجم توسعه ،اجازه چنین معافیت هایی صادر نشده و بر
ممنوع بودن ان تاکید شده است.
نگاه روز
شناخت مزیت های
صادراتی ایران
مینو بدیعی
دبیر گروه گزارش
ح��ذف مالی��ات کااله��ای صادرات��ی ،حرکت
نویدبخ��ش در اقتص��اد مول��د و پش��تیبانی از
محصوالت و اجناس��ی اس��ت که در رده صادرات
قرار می گیرند که این کاری بس��یار س��ازنده بوده
و ب��رای بخش صنعت و معدن کش��ور از اهمیت
اساسی برخوردار است.
بررس��ی ها حاک��ی از ان اس��ت ک��ه نیم��ی از
واحدهای صنعت��ی و معدنی به دلی��ل مالیات ها
به تعطیلی و رکود کش��انده ش��ده اند و این اقدام
گام مثبت��ی برای صادر کنندگان و تولید کنندگان
به حس��اب می اید .درحال حاضر سیستم مالیاتی
کش��ور به گونه ای است که بس��یاری از سرمایه ها
ج��ذب بخش غیرمولد اقتصاد کش��ور می ش��وند
بخشی که در هر شرایطی نقش بسزایی در ایجاد
ت��ورم و دامن زدن به گرانی و از س��وی دیگر فرار
مالیاتی دارند.
زمان��ی ک��ه ب��ه فهرس��ت کااله��ای صادراتی
ای��ران نگاه می کنیم به تعداد بی��ش از 250کاال
برمی خوریم که در بی��ن انها عالوه بر محصوالت
کش��اورزی ان��واع صنایع غذای��ی و در عین حال
تولیدات و مواد معدنی بس��یار زیادی وجود دارد.
این صادرات عالوه بر اینکه می توانند بیانگر نظام
اقتصادی مولد کش��ور باشند در عین حال قادرند
ارزاوری باالیی داش��ته باشند و وضعیت اقتصادی
کشور را بهبود بخشند.
به طور کلی کارشناسان در زمینه بحث صادرات
ب��ه مزای��ای صادراتی بس��یاری از کاالها اش��اره
می کنند .اما ک��دام کاالها دارای مزایای صادراتی
هستند.
مزای��ای صادراتی ایران یعنی ب��ه عبارت دیگر
کاالهای غیرنفتی ش��امل محصوالت کش��اورزی
نظیر زعفران ،پس��ته و به جز انها صنایع دس��تی
ف��رش و کااله��ای مربوطه اس��ت .در کنار این ها
ش��مش های اهن ،کولر ابی و محصوالت معدنی
نظیر کربن��ات باریم طبیع��ی و محصوالت تخت
نورد شده از اهن و فوالد مطرح می شود.
کاالهایی که به انها اشاره شد درحقیقت کاالهای
معدنی و صنعتی هستند که در واقع صادرات انها
بیش��ترین س��ود و فایده را برای کشور دربر دارد.
همچنی��ن مزیت ه��ای دیگر صادرات��ی ایران گاز
ت و سولفوکسیالت ،شیره
زغال س��نگ ،دی تیونی
و عصار ه ش��یرین بیان ،مویز و انگور خشک ش��ده،
مس ،متانول ،گوگرد و گل گوگرد ،س��نگ مرمر و
تراورتن ،وازلین گرید دارویی و ...اس��ت که به هر
صورت چه تولید کنندگان این کاالها و محصوالت
و چ��ه صادر کنن��دگان ان در ص��ورت معافی��ت
مالیات��ی قادرند که برای کش��ور درامد های ارزی
ایج��اد کنند .باید توضیح داد که برای نخس��تین
بار مفهوم نسبی در اندیش��ه های دیوید ریکاردو،
اقتصاددان نامی مطرح شد .او نگاهش بر این پایه
بود که در قرن نوزدهم نفع هر کشوری این است
که به تخصصی ش��دن در تولی��د و ارائه کاالها و
خدماتی بپردازد که در ان بهترین کاال و محصول
را دارد ،به بیان دیگر در زمینه کاالهای صادراتی
ک��ه ایران بهترین پیش��ینه و زمین��ه را دارد باید
بیش��ترین امتیازات را برای ان نظیر معافیت های
مالیاتی در نظر گرف��ت .از نظر دیوید ریکاردو هر
کشوری با مبادله مازاد کاالهای خود با کشور های
دیگ��ر می توان��د نیاز خود را ب��ه کاالها و خدمات
دیگر تامین کند .ریکاردو معتقد اس��ت مللی که
سعی می کنند خودکفا باشند در واقع نوعی فقر را
در بین مردم خود گسترش می دهند ،زیرا با تولید
کاالهایی که در تولید انها بهترین نیستند ان کاال
را ب��ا قیمتی باالتر از قیمتی که کش��ورهای دیگر
می توانس��تند ارائه دهند به مردم می فروشند .به
هر شکل باید گفت که مزیت های صادراتی ایران
را باید هرچه بیشتر شناخت و انها را تقویت کرد و
این به نوعی به حضور بخش خصوصی در اقتصاد
مولد کشور که شامل صنعت و معدن و کشاورزی
اس��ت برمی گردد .در هرصورت هر قدر امتیازها و
معافیت های مالیاتی و حمایت های س��رمایه ای و
مال��ی از بخش خصوصی که بتوان��د تولید کننده
و مبتکر کاالها و صنایعی باش��د که کش��ورهای
دیگر فاقد ان هستند ،قدمی به سود اقتصاد ملی
وصادرات کاالهایی اس��ت که ابت��کار ،تخصص و
فناوری ایرانیان در ان بارز است .به عبارت دیگر
به جای اینکه سرمایه ها به سمت اقتصاد غیرمولد
جذب ش��وند باید به سوی اقتصاد مولد و صنعت
و مع��دن بیاین��د و در این ارتب��اط کاالهایی که
مزیت های گوناگون صادراتی دارند شناخته شوند
و روی انها سرمایه گذاری های بنیادی انجام شود.
در یک کالم باید خاطرنش��ان ک��رد که عالوه بر
اعم��ال معافیت برای کاالهای صادراتی و حمایت
از تولیدکنن��دگان و صادرکنن��دگان این کاالها،
بای��د ترتیبی اتخاذ کرد که س��تاره های صادراتی
ای��ران معرف��ی ش��وند و در عین ح��ال تحقیق و
پژوهش ه��ای الزم در م��ورد مزیت های صادراتی
کشور انجام شود.
از گذر تاریخ
تاریخچه نیشکر در ایران
10
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
گزارش
public@smtnews.ir
نیشکری که طعم نخلستان های خوزستان را دارد
استان خوزس��تان از دیرباز مهد کشت نیشکر
ایران بوده و نام فعلی ان که به معنی شکرستان
اس��ت ،برگرفته از سوابق دیرینه کشت این گیاه
است.
از جمله دالیلی که باعث اس��تقرار این گیاه در
منطقه ش��ده ،وجود خاک ه��ای حاصلخیز ،اب
فراوان ،درجه حرارت مناسب و نور کافی است و
بعضی از مورخان عقیده دارند که برای نخستین
بار نیش��کر در زمان داری��وش اول در اوایل قرن
هفتم قبل از میالد مسیح از هندوستان به ایران
انتقال یافته است.
نکته جالب انکه اس��تخراج شکر خام از نیشکر
و تصفیه انرا به ایرانیان نسبت می دهند.
بر این اس��اس ش��کر تمامی ،س��رزمین ایران،
ترکس��تان از طری��ق منطقه خوزس��تان تامین
می شد.
پس از تخریب س��د معروف شادروان شوشتر،
کش��ت این گیاه رو به افول گذاش��ت و اوج این
فاجع��ه در زم��ان اس��تقرار حکومت عباس��یان
در ای��ران بود که ،بس��یاری از مزارع نیش��کر به
ش��وره زار مبدل ش��د و کار به جایی رسید که
شکر ایران در قرن پنجم از مصر تامین می شد.
احیای مجدد کش��ت نیش��کر ایران به س��ال
1316هج��ری شمس��ی برمی گ��ردد که دولت
تصمی��م به احیای ای��ن زراعت گرف��ت و برای
اس��تقرار ای��ن گی��اه در منطق��ه خوزس��تان
قلمه هایی از کش��ورهای اندون��زی ،هند و مصر
وارد و در منطق��ه اهودش��ت ،اه��واز و حمیدیه
کش��ت ش��دند و انالیز کیفیت ش��ربت انها نیز
امیدوار کننده بود متاس��فانه بدلیل کارش��کنی
ش��رکت س��ابق نف��ت ای��ران – انگلی��س و
ش��روع جن��گ جهان��ی دوم باع��ث ش��د ک��ه
مبادرت به احداث کارخانه تولید ش��کر نشود و
در س��ال 1328س��ازمان برنامه و بودجه دوباره
درص��دد انجام ازمایش نیش��کر در خوزس��تان
برامد.
نیشکرهای بعدی
به اس��تناد نتایج قاب��ل قبولی ک��ه از فعالیت
کش��ت و صنعت هفت تپ��ه به دس��ت امد ،کار
مطالعات دومین واحد کش��ت و صنعت نیش��کر
ایران در س��ال 1350اغاز و پس از چند س��ال،
فعالی��ت اجرای��ی ان در س��ال 1354ش��روع
ش��د و نخس��تین بهره برداری این ش��رکت که
کش��ت و صنع��ت کارون نامیده ش��د در س��ال
1356اتف��اق افتاد و در ح��ال حاضر بزرگترین
واح��د کش��ت و صنع��ت نیش��کر خاورمیانه به
حساب می اید.
با عنای��ت به اث��ار مثبت وجود ش��رکت های
کش��ت و صنع��ت در رونق اقتص��ادی و ارتقای
شرایط اجتماعی منطقه بویژه بحث اشتغال زایی
ان که به نحوی مدیون صنایع جانبی ان است،
مطالعات دیگری برای توس��عه نیش��کر در قالب
7واح��د کش��ت و صنعتی جدی��د 2 ،واحد در
ش��مال اه��واز و 5واحد در جنوب ان ،از س��ال
1363تا 1365توسط صندوق مطالعات نیشکر
انجام پذیرفت و در نهایت منجر به اغاز عملیات
اجرایی این واحدها بتدریج از سال 1370شد و
در حال حاضر 6واحد از انها به نام های کش��ت
وصنعت ام��ام خمینی (ره) ،امیرکبیر ،س��لمان
فارسی ،دعبل خزائی ،میرزاکوچک خان و فارابی
به بهره ب��رداری رس��یده اند و کش��ت و صنعت
دهخدا که در س��ال 1390م��ورد بهره برداری
قرار گرفت.
از طرفی همزمان با اغ��از فعالیت های اجرایی
ش��رکت توس��عه نیش��کر ،واحدی دیگ��ر به نام
کش��ت و صنع��ت میان اب در س��طحی معادل
5000هکت��ار ب��ه بهره برداری رس��یده ،گرچه
فاقد کارخانه اس��ت اما ساالنه حدود 2تا 3هزار
هکتار از اراضی خود را به زیر کش��ت نیش��کر و
بقیه را زیر کش��ت س��ایر محصوالت کشاورزی
ب��رده و در نهایت محصول نیش��کر خ��ود را به
کش��ت و صنعت های کارون و هفت تپه تحویل
می دهد.
گروه گزارش -به سوی س�رزمین تفتیده جنوب
انجا که نخلس�تان های بس�یار قد برافراش�ته اند
و بوی تن�د نفت همچون موج�ی در هوا پراکنده
اس�ت ،مزارع نیش�کر زیر س�تیغ افت�اب بارور
می ش�وند .زمین حاصلخیز خوزستان همان گونه
ک�ه خرما و بس�یاری از محصوالت کش�اورزی را
در خاک خود می پراکند از طعم ش�یرین نیش�کر
هم اکنده اس�ت .انقدر نیش�کر در خوزستان به
خوبی پرورش می یافته که شکرس�تان را مترادف
خوزستان می دانند و...
هم اکنون 70درصد ش��کر کش��ور در خوزس��تان
تولید می شود :حدود 600تا 650تن شکر تولیدی
این استان در سراسر کشور عرضه می شود.
بنابر امار اعالم ش��ده درحال حاضر س��طح س��بز
کش��ت و صنعت های هفت گانه نیش��کر استان 74
هزار هکتار است.
درهمان حال با کارشناسی هایی که انجام شده در
خوزس��تان امکان تولید هر نوع محصول کشاورزی
وجود دارد و ان گونه که دس��ت اندرکاران می گویند
در محدوده مناطق جنوب استان تا حدود 120هزار
هکتار می توان سطح زیرکشت نیشکر را افزایش داد.
صنایع تبدیلی نیشکر
کارشناس��ان می گویند نیشکر تنها محصولی است
که اساس��ا ضایعات ندارد و با استفاده از ضایعات ان
می توان حدود 28محصول جانبی را تولید کرد و از
ان اس��تفاده بهینه به عمل اورد .هر محصول فرعی
نیش��کر به یک محصول اصلی ب��رای صنعتی دیگر
تبدیل می شود.
باگاس یا تفاله نیش��کر م��واد اولیه ب��رای تولید،
خوراک دام و چند محصول دیگر است.
به عقیده کارشناس��ان با توجه به ویژگی هایی که
نیشکر دارد موجب اشتغال مولد و تولید محصوالت
غذایی و صنعتی می شود و از سوی دیگر کشور را از
واردات این محصوالت بی نیاز می کند.
تولید الکل از دیگر محصوالت جانبی اس��ت که از
نیشکر به دس��ت می اید و تولید خمیرمایه از دیگر
محصوالت جانبی ان محسوب می شود.
از دیگ��ر صنای��ع جانب��ی ک��ه از باگاس نیش��کر
قاب��ل تولید اس��ت می توان به ام –دی -اف اش��اره
کرد .درچنین ش��رایطی اس��ت که کارخانه ام -دی
اف دراه��واز ب��ا تجهی��زات مدرن و ب��ه ظرفیتتولید س��االنه 100هزار تن احداث ش��ده است که
به گفته دس��ت اندرکاران کارخانه منحصر به فردی
در کشور به شمار می رود.
درحال حاضر با توجه به اینکه جنگل های کش��ور
دچار تخریب بس��یار شده اند تولید ام – دی -اف از
باگاس می تواند جنگل ها را از نابودی نجات دهد.
در زمین��ه صنایع نیش��کر ایج��اد صنایع جانبی
و پایین دس��تی ب��ا ارزش اف��زوده باالت��ر ،زنجی��ره
و حلق��ه تولی��د را تکمی��ل می کن��د و ای��ن ام��ر
موجب پایداری بیش��تر تولیدات ش��ده که اشتغال
پای��دار را – ب��ه اعتق��اد کارشناس��ان -در پ��ی
خواهد داشت.
عالوه ب��ر ان محقق��ان می گوین��د ب��ا اس��تفاده
از ضایع��ات نیش��کر می ت��وان محص��والت نان��و
کامپوزیت��ی تولید کرد ک��ه کاربرده��ای متعددی
در بس��ته بندی ،چسب س��ازی ،پزش��کی و صنای��ع
الکترونیک دارد.
ب��ه طورکلی می ت��وان گفت که س��االنه درحدود
3/4میلی��ون ت��ن ب��اگاس در ایران تولید می ش��ود
ک��ه از ان می ت��وان نان��و فیبرهای تمام س��لولزی
تولید کرد.
نگاهی به روزگار دیروز و امروز کشت و صنعت نیشکر در ایران
حسن فرازمند ـ گروه
گزارش :در روز هفدهم
اذر س��ال ،40مراس��م
افتت��اح کارخان��ه قن��د
نیش��کر در خوزس��تان برگزار شد .بدین
ترتیب نیشکر خوزس��تان پس از گذشت
500سال از کشف ان ،احیا شد.
معنای این جمله این اس��ت ،نیش��کر از
زمان های بس��یار دور و قرون گذش��ته در
اراضی وسیع میان مناطق شوش و دزفول
کشت می شد.
محصول نیش��کر ان نیز به ممالک دیگر
صادر می شده است.
روش تصفیه شکر در دنیا برای نخستین
بار توس��ط ایرانی��ان در دانش��گاه جندی
ش��اپور و در زم��ان ش��اهپور دوم انج��ام
می ش��ده است و به این خاطر همیشه در
خوزستان کشت نیشکر یکی از زراعت های
بس��یار مهم بوده اس��ت ،ام��ا ناگهان این
کش��ت در این منطقه دچار خشکسالی و
بی س��ر و سامانی ش��د و حدود 500سال
در کشت و برداشت ان وقفه افتاد تا انکه
مطالع��ات اح��داث نخس��تین کارخانه یا
مجتمع کشت و صنعت توسط متخصصان
در اواخر دهه 30توس��ط کارشناس��ان و
وزارت صنایع اغ��از و دولت وقت ملزم به
کشت نیشکر در خوزس��تان شد و در ان
روزگار بود که وزارت کشاورزی قلمه های
نیش��کر وارد ش��ده از دیگر کشورها را به
مس��ئوالن طرح احداث این مجتمع داد و
دوباره اطراف اهواز و هفت تپه خوزس��تان
تبدیل به دش��ت های وس��یع نیشکر شد
گرچه به خاطر ش��رایط نامساعد اراضی و
نبودن فن��اوری و وقوع جنگ جهانی دوم
این حرکت ثمر چندانی نداد.
البته گفتنی است در سال 1331دولت
وقت از سازمان خواربار جهانی تقاضا کرد
یک نفر متخصص نیش��کر به خوزس��تان
اعزام کند که این متخصص پس از ورود به
ای��ران به مدت 10ماه در اطراف اهواز به
مطالعه میدانی پرداخت و نتیجه مطلوبی
حاص��ل نک��رد و در اوایل برنامه 7س��اله
دوم در ان س��ال ها ،کار مطالعات احیای
نیش��کر به یک هیات ژاپنی واگذار ش��د
و متخصصان یاد ش��ده پ��س از مطالعاتی
بشنو از نی کز شکرها حکایت می کند
یاداوری کردند که احیای کش��ت نیشکر
در خوزستان عملی است و به این ترتیب
برای کش��ت ان 66ه��زار هکتار زمین به
س��ازمان برنامه پیش��نهاد شد و در همان
روزها ب��ود که امور عمران خوزس��تان به
شرکت عمران و منابع وابسته دولت ایران
واگذار شد.
متخصص معروف نیشکر
ه��ر هکتار بی��ش از 100تن نیش��کر از
ای��ن مجموع��ه کش��اورزی و صنعتی به
دس��ت امد .مقدار ش��کری که در نیشکر
محصول نخس��تین س��ال کش��ت (سال
)1340وج��ود داش��ت 10درص��د بود و
این مقدار ش��کر درس��ت در حدود همان
میزان شکری بود که در کشت نیشکر در
هندوستان به دست می اید.
و این گون��ه بود که کش��ت و صنعت از
دس��ت رفته و متروک ش��ده ایران دوباره
احیا ش��د و از ان روز به بعد احداث دیگر
مجتمع های کش��ت و صنعت نیش��کر از
رئوس برنامه ه��ای دولت های وقت و بعد
از ان ق��رار گرفت.گرچ��ه پی��ش از ان و
همزم��ان با ایجاد ای��ن مجتمع در ایران،
در دیگر کش��ورها کشت و توسعه صنعت
نیشکر از برنامه های اصلی بود.
بناب��ر گزارش های��ی که در ای��ن زمینه
توس��ط دفتر ادبیات انقالب اسالمی حوزه
هنری تهیه شده ،شرکت عمران و منابع،
یک��ی از معروف تری��ن متخصصان درجه
یک کشت نیشکر جهان به نام «شاردون»
برای ابیاری مزارع این مجتمع در دهه
40روی ه��م رفت��ه 53کیل��و مترکانال
ابرس��انی در اراضی ای��ن مجتمع احداث
ش��د و اب این م��زارع بوس��یله تلمبه از
بسیاری از متخصصان ،شرق هندوستان
را زادگاه اصلی کش��ت نیشکر می دانند و
برخی بخش های ش��مالی خلیج بنگال و
را که س��ابقا رئیس دانشگاه «پورتوریکو»
بود به ای��ران دعوت کرد .او پس از مدتی
مطالعه طرح��ی تهیه کرد و به س��ازمان
برنام��ه ارائه داد .طرحی که براس��اس ان
ایجاد مزارع نیشکر با استفاده از 104نوع
قلمه مختلف از کش��ورهای هندوس��تان،
پاکس��تان ،امری��کا ،برزیل ،مصر و س��ایر
ممالک انتخاب ش��د و پس از چند مرحله
ازمای��ش 4نوع ان برای کش��ت انتخاب
شد و پیش بینی شده بود که از هر هکتار
زمین ه��ای اطراف اهواز در ان روزگار 75
تن نیش��کر به دس��ت اید ،حتی این رقم
150و ت��ا 160تن در هکتار هم افزایش
یاب��د و به این ترتیب به طور متوس��ط در
رودخانه «دز» تامین ش��د و برای ابیاری
تمام مزارع 17تلمبه خانه ایجاد ش��د که
هرک��دام دارای ظرفیت 100س��نگ اب
ب��رای توزی��ع در مزارع داش��ت و به این
وس��یله 5000هکت��ار زمین��ی را که در
زیر کش��ت رفته بود ،ابیاری می کرد .در
گزارش��ی که 2روز بعد از ان در روزنامه
اطالع��ات وقت ب��ه چاپ رس��ید امد که
روزانه 3هزار تن نیشکر به دست می اید
و 300ت��ن ش��کر خام در ای��ن کارخانه
تصفیه می ش��ود و ای��ن در حالی بود که
2500هکتار زمی��ن در اطراف هفت تپه
ب��رای این کار اماده بهره برداری ش��ده و
500هکتار ان زیر کشت بود.
ع��ده ای از مورخان هم گفته اند که چین
نخستین پایگاه کش��ت و تولید نیشکر و
ش��کر بوده اس��ت .با این ح��ال ،مهندس
ایرج علیقل��ی کهیش -مدی��ر تحقیقات
کش��اورزی کش��ت و صنع��ت کارون ب��ا
تحقیقاتی که در حوزه تاریخچه نیش��کر
در جه��ان انجام داده به این نکته اش��اره
ک��رده که یکی از مراکز و مهدهای بزرگ
تولید ش��کر و نیشکر جزایر اقیانوس ارام
( جزای��ر گینه ن��و) ب��وده و انتق��ال اولیه
نیش��کر از قس��مت های جنوبی اقیانوس
ارام ب��ه جزایر گین��ه و کالدونیای جدید
ب��وده ،در حال��ی که انتق��ال ثانویه ان از
جن��وب اقیان��وس ارام به غرب و ش��مال
نخستین ابیاری ها
نخستین نیشکرهای جهان
غرب اس��یا تا هندوس��تان و شبه جزیره
مال��ی و برمه صورت گرف��ت .به طور کلی
یک منطقه مشترک اسیایی -استرالیایی
برای منش��ا نیش��کر قابل ارائه است .حد
فاص��ل این منطق��ه مش��ترک از برونئی
و جاوه تا گینه نو اس��ت .حوزه اس��یایی
معرفی شده برای منشا نیشکر ،بزرگترین
حوزه ژنتیک��ی این گیاه بش��مار می رود
که شامل جزایر س��وماترا ،سواندا ،جاوه،
برونئ��ی و جزای��ر متعدد اقیان��وس ارام
ب��وده که ت��ا ش��رقی ترین نقط��ه جزیره
مالی امت��داد دارد .در حالی که مهم ترین
منطقه در حوزه استرالیایی تنوع ژنتیکی
نیش��کر جزیره گینه نو اس��ت .مطالعات
نش��ان داده ک��ه حوزه فیلیپی��ن -مالزی
از مناط��ق مهم تنوع ژنتیکی نیش��کر در
محدوده مشترک اسیایی ـ استرالیایی ان
بشمار می اید.
به هر حال ش��واهد تاریخی حکایت از
ان دارد ک��ه که این گیاه از 1500س��ال
پی��ش از میالد مس��یح در هندوس��تان
کش��ت می ش��ده و این هندی ها بوده اند
که برای نخس��تین بار توانس��ته اند شکر
س��رخ غیرمتبل��ور را از نیش��کر بدس��ت
اورن��د .زراعت نیش��کر از هندوس��تان به
سمت ش��رق تا چین توس��عه یافت و در
ح��دود قرن چهارم قبل از میالد مس��یح
به س��مت غ��رب هند تا ایران گس��ترش
پیدا کرده و از همان زمان کش��ت ان در
خوزس��تان مرسوم گش��ت و از اوائل قرن
هش��تم میالدی مقارن با اواخر قرن اول
هجری ،نیش��کر از ایران به مصر برده شد
و از این طریق به س��وریه وارد ش��د .این
گیاه در حدود اواسط قرن هشتم میالدی
توسط مس��لمانان به اس��پانیا برده شد و
ازانجا به س��ایر مناطق مسلمان نشین در
جنوب اروپا توس��عه یافت .پس از خروج
مسلمانان از اروپا ،نیشکر به جزایر الجورد
وقناری در اقیانوس اطلس برده شد و در
اواخر قرن پانزده��م میالدی و در نهایت
کریس��تف کلمب در دومین سفر دریایی
خود به امریکا ،نیش��کر را از جزایر قناری
ب��ه س��نت دومنیکن ب��رد و بدین طریق
ای��ن گیاه ب��ه قاره جدی��د (امری��کا) راه
پیدا کرد.
اقتصاد هنر
report@smtnews.ir
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
برداشتن گام های اولیه برای اقتصاد هنر
11
بازار هنر به اقتصادی پویا تبدیلخواهد شد
مریم ابراهیمی – گروه گزارش :حوزه اقتصاد هنر در جامعه ما ،حوزه ای است که بیشترین بی اعتنایی به
ان صورت می گیرد و به شکل کارشناسی به ان پرداخته نشده و به تعبیر معاون هنری وزارت فرهنگ
و ارش�اد اسالمی« ،سال هاس�ت که اقتصاد هنر در کشورمان مغفول مانده اس�ت» .این در حالی است
س�رزمین ما با سابقه درخش�انی که از گنجینه های هنرهای مختلف اسلامی و ملی دارد و در کارنامه
کهن خود به ثبت رس�انده اس�ت ،مفهوم کاربردی اقتصاد هنر به روشنی سایر رشته های اقتصادی در
کشور تعریف نشده است .اما ان طور که پیشتر در خبرها امد ،قرار است یک درصد بودجه سازمان ها
به خرید اثار هنری اختصاص داده شود و این موضوع تا سال اینده به تصویب برسد.
انچه درباره این مقوله می توان گفت ،این است که
اگر با دیدی کارشناس��انه و دقیق به موضوع فعالیت
هنری توجه ش��ود ،بازار هنر به اقتصادی پویا تبدیل
خواهد ش��د و به عن��وان تج��ارت بین المللی مطرح
می شود.
حراج کریستی و حواشی ان
اگر بخواهیم دوره ای را برای شکوفایی فروش اثار
هن��ری در نظر بگیریم ،ده��ه 80بهترین دوره برای
شکوفایی و موفقیت اثار به شمار می رود.
در این دوره ،برخی اثار نقاش��ی و مجس��مه ایرانی
ب��ا ارقامی نجومی به فروش رس��ید ،ارق��ام میلیون
دالری ک��ه تاکنون برای اثار هنری پرداخت نش��ده
بود .تعدادی از اثار هنری سرزمین ما برای فروش به
حراج کریستی ارائه شد .به عنوان مثال در پنجمین
ح��راج کریس��تی دوبی به باالترین رق��م فروش اثار
هنری دس��ت یاف��ت و یک تابل��وی ایرانی به قیمت
482هزار و 500دالر فروخته شد.
در این حراج اثار هنرمندانی از سراس��ر دنیا نظیر
امریکا ،المان ،فرانس��ه ،کان��ادا ،ایتالیا ،مصر ،امارات
متحده عربی ،لبنان ،ایران و ...عرضه شد که باالترین
رق��م فروش را به مبلغ 482هزار و 500دالر ،محمد
احصایی از ایران و ریچارد کورچی از الجزیره به خود
اختصاص دادند.
ان زمان در گزارش��ی که خبرگزاری فارس منتشر
کرده بود ،اعالم شد محمد احصایی چندمین بار بود
که در حراج ه��ای بین المللی به باالترین رقم فروش
اثار هنری دست می یافت .همچنین در همین حراج،
اثری از س��هراب س��پهری نیز با فروش 302هزار و
500دالر در جای��گاه دوم باالترین قیمت فروش را
از ان خود کرد.
مجس��مه ای از پرویز تناولی هم با فروش 242هزار
گپ و گفت
سحر س�پیده -گروه گزارش :با هدف
تهیه گزارش��ی درباره حراج اثار هنری ،در
پ��ی مرکز ام��اری بودیم ت��ا بتوانیم میزان
فروش نگارخانه ها و گالری های نقاش��ی را
بیاوریم و شاید الزم نباشد که بگوییم یافت
نش��د .به همین دلیل بر ان شدیم به سراغ
ی داران قدیمی
علی فرامرزی ،یکی از گالر
و هنرمند پیشکسوت نقاشی برویم و از وی
درباره موقعیت اقتصاد هنر در نقاشی ایران
جویا ش��ویم .در عین حال باخبر شدیم که
4مهرماه افتتاحیه اثار اس��تادان نقاشی در
«گالری فرامرزی» بود که با موضوع کویر و
خشکسالی تا دو هفته برپاست.
در ای��ن نمایش��گاه اثار اس��تادان بزرگی
همچون پرویز کالنتری ،مارکو گریگوریان،
ای��ران درودی ،جالل ش��باهنگی ،مصطفی
دش��تی و علی فرامرزی مدیر این گالری به
نمایش درامده است.
نظر خ�ود را به عنوان هنرمند و هم
مدی�ر گالری درب�اره گرم ش�دن بازار
حراج اثار هنری بگویید؟
ب��ه نظر من ب��ه این حراج ه��ا می توان از
دو جنب��ه اقتص��ادی ودیگر تاثی��ر کیفی و
هنری ان در داخل کش��ور برای هنرمندان
و 500دالر در جایگاه سوم باالترین رقم فروش این
حراج ایستاد و بعد از ان تابلوی حسین زنده رودی با
ف��روش 230هزار و 500دالر بود که جایگاه چهارم
را به خود اختصاص داد.
تابلوی فرهاد مشیری 182هزار و 500دالر و رضا
ماف��ی 134ه��زار و 500دالر فروخته ش��دند و اثار
ناصر اویس��ی،فرامرز پیالرام و اث��ر دیگری از محمد
احصای��ی هر کدام به فروش 122ه��زار و 500دالر
دست یافتند.
تابلو کوروش شیش��ه گران 110ه��زار و 500دالر،
حس��ین کاظمی 98ه��زار و 500دالر و یکی از اثار
ش��یرین نش��اط نی��ز 98ه��زار و 500دالر فروخته
ش��د .اعالم این ارقام از سوی رس��انه ها پرسش های
فراوانی را در جامعه هن��ری ایجاد کرد .برخی ان را
یک پی��روزی بزرگ برای هنر ایران��ی ذکر کردند و
برخی نیز پرداخت چنین ارقامی را غیرممکن ارزیابی
کردند.
نظر های مخالف و موافق
حواش��ی و نظرات مختلفی که درب��اره این حراج
مط��رح می ش��د ،متفاوت ب��ود .ازجمل��ه انکه فقط
یک س��ری اث��ار خ��اص ،ش��انس حض��ور در حراج
کریستی را دارند .اما مسئوالن این حوزه از بازار هنر
نگاه دیگری دارند .به عنوان مثال ،علیرضا سمیع اذر،
مدیر اس��بق موزه هنره��ای معاصر که کارش��ناس
و صاحب نظ��ر در ای��ن حوزه نیز به ش��مار می رود و
مش��اور حراج کریستی دوبی نیز هست ،این موضوع
را تکذیب کرده و گفته بود :چگونگی خرید یا فروش
یک اثر هنری در این حراجی کامال مش��خص است
و روی س��ایت ان نیز وجود دارد ،هر کسی می تواند
از طریق روش های مختلفی که پیش بینی شده ،اثار
خود را به این حراجی ارائه کند.
بای��د اضافه ک��رد هر چن��د برخ��ی گالری دارها،
مجموعه دارها یا ارائه کنندگان اثار به دلیل همکاری
طوالن��ی مدت ب��ا این حراجی ه��ا روش های بهتری
را ب��رای معرفی اثار پی��دا می کنند ،ام��ا این به ان
معنی نیس��ت که هر کس��ی فرصت معرفی اثرش را
به تنهایی به ای��ن حراجی ندارد .تنها می توان گفت
از طریق بعضی از حراج ها کار با س��هولت بیش��تری
انجام می شود.
شرکت ازادانه در حراج های بین المللی
ب��ا توجه ب��ه موقعیتی ک��ه حراج ه��ای هنری در
خاورمیانه پیدا کرده اس��ت ،ش��رکت کردن در انها
ب��رای هر داوطلبی که صاحب اثر اس��ت ،امکان پذیر
اس��ت .در کریس��تی هم حراج با یک سیس��تم باز و
ازادانه اداره می شود و محدودیتی برای قیمت گذاری
اثار وجود ندارد ،به همین دلیل هر کس��ی می تواند
اثر مورد نظرش را مس��تقیما ی��ا از طریق افراد دیگر
به حراج کریستی به صورت پیشنهاد مطرح کند .در
ای��ن بازارهای هنری ،حضور دالالن و س��ودجویانی
که در حراج اثار به طور ش��خصی بهره مند می شوند،
گریزناپذیر اس��ت که باعث می شود یک اثر به قیمت
نجومی به فروش برس��د ...ای��ا اخالق گرایی در این
شرایط که فروش اثار هنری را به یک تجارت هنری
نزدیک می کند ،نادیده گرفته می شود؟ شاید هم در
این خری��د و فروش تجاری رعایت این مقوله الزامی
ندارد؟
سوی دیگر این پرسش ها ،نگاه های کارشناسانه ای
هم وجود دارد .که متفاوت از این سوال هاست .یکی از
این کارشناسان که سال هاست در این زمینه فعالیت
می کند ،گفته است که نباید با قضیه حراجی و بحث
فروش اثار احساسی برخورد شود و معتقد است که
حراج اث��ار هنری مانند یک بازار بورس اس��ت .کار
حراجی های دنیا نیز مانند بازارهای بورس��ی مبتنی
بر مکانیزم بازار جهانی و قوانین عرضه و تقاضا است.
نظر این کارش��ناس در مورد قیمت های اثار هنری
این اس��ت که چطور می گویند ،اثار به قیمت واقعی
ش��ان فروخته نشده ،مگر ارزش واقعی اثر را می توان
مشخص و تعیین کرد.
ناگفته نماند که این اتفاق الزاما هر سال برای تمام
اثار هن��ری رخ نمی دهد .مثال اث��ار هنری ایران در
سیزدهمین دوره خود فروشی نداشت.
گفت وگو با علی فرامرزی هنرمند پیشکسوت نقاشی
بحث حراج اثار هنری اتفاق بدی نیست
نگاه کرد .حراج مقوله ای اقتصادی است که
دران بحث دادوس��تد مطرح می ش��ود .اما
موضوع مهمی که دربحث حراج اثار وجود
دارد این اس��ت که برای قضاوت درباره ان
باید ام��ار دقیقی از فروش ها ارائه ش��ود تا
بتوانیم به وس��یله ان تاثی��ر اقتصادی این
حراج ه��ا را درداخل کش��ور ارزیابی کنیم
و تاثی��ر این جری��ان را در داخ��ل بر روی
هنرمندانمان بگوییم.
ایا می توان حراج اثار هنری را یک
تجارت اقتصادی نامید؟
بحث حراج اثار هنری اتفاق بدی نیست
و می توان��د به عنوان تج��ارت اقتصادی در
جامع��ه مطرح ش��ود ،اما در ارتب��اط با این
موضوع مشکل فرهنگی وجود دارد.
لطفا در این مورد توضیح دهید؟
حراج اثار هنری در کش��ور ما از سال83
و نزدیک به 10س��ال است که شروع به کار
کرده و این حراج در اروپا حدود 300س��ال
اس��ت که برگزار می شود؛ یعنی اینکه ما در
براب��ر پدیده نویی ق��رار گرفتیم و از چند و
چون ان به عنوان یک اتفاق مستقل در بازار
خرید وفروش اطالعی نداریم وگرنه برپایی
ای��ن حراج ها به جهت حس وطن دوس��تی
و مل��ی غرورافری��ن اس��ت و فروش ه��ا و
دادوس��تد های چش��مگیری در ان دی��ده
می شود.
با توضیحات�ی که گفتی�د ،ایا این
اتف�اق را در جامع�ه ما مثب�ت ارزیابی
می کنید؟
اینک��ه حراج اث��ار ایرانی چه نقش��ی در
داخل داش��ته اس��ت ،قابل بحث است ،اما
به ط��ور کلی وجه مثبت ان ،این اس��ت که
هنرمندان به وسیله این اتفاق مطرح شدند
و خودشان را باور کردند .این مسئله اعتماد
به نفس هنرمندان را تقویت می کند و تاثیر
مثبتی روی کارکرد انها دارد.
وضعیت ف�روش این اثار را در بازار
داخلی چگونه ارزیابی می کنید؟
اگر از دی��د تجارت و بعد اقتصادی به ان
نگاه کنی��م ،می توانیم بگویی��م که ما یک
ب��ازار داخلی با ظرفیتی مح��دود داریم که
متاسفانه این بازار توسعه ای نداشته و طبقه
متوسطی که می توانس��تند ان را در دست
بگیرن��د به دلیل ش��رایط اقتصادی کش��ور
فقیرتر ش��دند و اقلیتی محدود هستند که
ب��ا این کار تج��ارت می کنند .ع��ده ای هم
تنها برای زینت دیوار های خانه ش��ان یکی
اثری از استاد علی فرامرزی
دو تابل��و می خریدن��د .اما پ��س از مدتی،
بانک ها هم وارد این قضیه ش��دند .بانک ها
اما با هدف توس��عه هنر و رشد بازار اقتصاد
هنر ش��رکت نکردند .انه��ا صرفا بنگاه های
اقتصادی هستند که می خواهند قیمت ها را
باال ببرند تا چند برابر انها را بفروشند و این
در حالی اتفاق می افتد که شرایط اقتصادی
کشور ما این ظرفیت را ندارند ،وقتی فردی
توان حمل 30کیلو ب��ار را ندارد ،چطور به
او تلقین می کنند که می تواند 300کیلو بار
را ببرد.
گویا ای�ن حراج ها باعث ش�ده که
قیم�ت تابلو ه�ای هنرمندان�ی که در
داخل نمایشگاه برپا می کنند هم کمی
تغییر کند؟
بله .ولی صاحبان گالری ه��ا نمی دانند با
این اتف��اق چه کنند .چون درهمین گالری
استاد پیشکس��وتی داریم که قیمت کار او
10میلیون تومان اس��ت در حالی که کسی
که اثر او به هیچ عنوان در سطح یک فروش
باال نب��وده و من ای��ن را می دانم ،در حراج
100میلیون فروخته ش��ده است .حال اگر
استاد بخواهد با نگاه حراجی که وجود دارد
روی کار خ��ود قیم��ت بگ��ذارد ،خریداری
یافت نخواهد ش��د .این قیمتی هم که االن
برای تابلو گذاشته با تمام قیمت های حراج
فاصله ای بس��یار دارد و این تضاد و تناقض
توجیه پذیر نیست.
ایا شما تا به حال به عنوان گالری دار
در حراج شرکت کرده اید؟
بله .در س��ال 83حراجی ب��ه اتفاق اقای
س��میع اذر در تاالر وحدت برگزار ش��د .ما
تعدادی گالری دار بودیم که برای نمایشگاه
انتخاب شده بودیم .فکر می کنم کلید حراج
اثار هنری از همان سال زده شد.
دیگر در حراج شرکت نکردید؟
خیر .نبودم.
بنابراین برگزار شدن این نوع حراج
از گذر تاریخ
تاریخچه خانه حراج کریستی
گ�روه گزارش :خانه حراج کریس��تی ،نخس��تین
بار در س��ـال ۱۷۶۶م در لـنـدن تـش��کیل ش��د.
در پنجم دس��امبر این س��ال ،شخصی به نام جیمز
کریس��تی برای نخس��تین بار در دنیا خانه حراجی
بـا عـنـوان «خـانـه حـراج کـریس��تی» را تاسیس
کرد .تالش های این ش��خص به ثمر نشس��ت و نام
این خان��ه حراج به عنوان مـرکـ��زی مـهـم بـرای
مـبـادالت هـنـری بـر سـر زبـان هـا افـتـاد .خانه
حراج کریستی پس از مرگ بنیانگذار ان همچنان
ب��ه فعالیت خود ادام��ه داد و قرن ه��ای ۱۹و ۲۰
میالدی به عنوان بزرگترین محل مبادله اثار هنری
شناخته ش��د .این خانه حراج از سـال ۱۹۷۳م تـا
۱۹۹۹م در قـالـب یـک ش��ـرکـت سـهـامـی عام
فعالیت می کرد ،اما بعد از این تاریخ ،یک فرانسوی
به نام فرانس��یس پینال ،مالکی��ت خصوصی ان را
برعه��ده گرفت تا در رقابت ب��ا خانه های حـراجـی
چـون س��ـاتـبـی پـی��روز میدان باش��د .این خانه
حراج در حال حاضر ۸۵ش��عبه در ۴۳کشور جهان
دارد کــ��ه از مـهــم تــریـن انـهـا مـی تـوان بـه
ش��عب نـیـویـورک ،پـاریـس ،لس انجلس ،دوبی،
امستردام ،هنگ کنگ ،رم و برلین اشاره کرد .حجم
مبادالت این خانه حراج در سال ۲۰۰۶م 4میلیارد
و ۶۷۰میلیون دالر و تنها در نیمه نخس��ت س��ال
2007م 3میلیارد و ۲۵۰میلیون دالر بوده اس��ت .
اولین حراج کریس��تی که می سال ۲۰۰۵در دوبی
برگزار ش��د درمجموع ۸میلی��ون و ۵۰۰هزار دالر
فروش کرد که البته س��هم ایرانی ه��ا از این حراج
اندک بود .در دومین حراج که در فوریه سال۲۰۰۶
برگزار ش��د این رقم به ۹میلی��ون و ۴۰۰هزار دالر
افزایش یافت و در سومین حراج کریستی این رقم
ب��ه ۱۵میلیون دالر رس��ید و در حراج چهارم خود
بیش از ۱۶میلیون دالر فروش داشت که دوسوم از
این فروش برای اثار ایرانی بود.
تازه های خبر
زنگ گشایش گالری ها در مهر
فصل خزان امس��ال ،گالری های بس��یاری در تهران
افتتاحی��ه دارن��د و اثار بس��یاری از هنرمن��دان را به
نمای��ش می گذارن��د .پیداس��ت ک��ه از ای��ن هفته بر
تع��داد گالری های فع��ال تهران افزوده می ش��ود و با
توج��ه به خنک ش��دن تدریجی هوا ،زمان مناس��بی
تو گذار در گالری ها فراهم ش��ده اس��ت و
برای گش��
عالقه من��دان می توانند به نگارخانه ه��ای مورد عالقه
خود سری بزنند و از تماشای اثار هنری انها محظوظ
شوند.
گالری گلستان
گالری گلستان نخس��تین نمایشگاه پاییزی خود را
به اثار نقاشی مرجان نعمتی اختصاص داده است این
نمایش��گاه با عنوان «گرگ و میش» جمعه 4مهرماه
گش��ایش یافت و ت��ا 9مهرماه پذی��رای عالقه مندان
خواهد بود.
خیابان دولت ،خیابان کماسایی ،شماره .34
گالری فرامرزی
تا ح�دودی باعث جه�ش اقتصادی در
میان اثار هنرمندان شده است؟
بله .ی��ک مقدار باعث ب��اال رفتن قیمت
اثار ش��ده اس��ت ولی وقتی در مقایسه با
وضعیت کلی اقتص��اد ایران قرار می گیرد،
شرایطی نامتعادل ایجاد می کند .وگرنه این
اتفاق برای هر هنرمندی خوش��حال کننده
اس��ت ک��ه ح��راج روی قیم��ت تابلوهای
نمایش��گاه های داخ��ل هم تاثی��ر مثبتی
گذاشته است.
ای�ا ش�ما در فرصتی مناس�ب در
حراج�ی مانن�د کریس�تی ش�رکت
می کنید؟
بله .ش��رکت می کنم .ما ب��ا مقوله حراج
مشکلی نداریم .مشکل ما این است که ابعاد
این مس��ئله به عنوان ی��ک مقوله اقتصادی
روشن نیست.
فروش اث�ار در گالری ش�ما به چه
صورت است؟
فروش ما ماهانه ،فصلی و س��االنه اس��ت
و قیمت ها بس��ته به فصل و اتفاقات نوسان
دارد .در ه��ر فروش درصد می گیریم و فرم
قراردادی هم هست که امضا می کنیم.
موضوع گالری تان در این نمایشگاه
چیست؟
با توجه به اینکه سه چهارم کشور ما کویر
اس��ت و نقاش��ان کویری موضوع کارش��ان
س��الیان س��ال کویر بوده ،خش��کی و کویر
موض��وع کار تابلوه��ا اس��ت .همان طور که
امپرسیونیس��ت ها به محیط خودشان نگاه
کردند و ان را س��بز منعک��س کردند ،این
نقاشان که خودشان از اهالی کویرند ،ان را
در تابلوهایی به تصویر کشیدند.
قیم�ت تابل�وی اس�تادان در ای�ن
نمایشگاه در چه سطحی است؟
میانگی��ن قیمت ها در این نمایش��گاه به
ج��ز یکی از انها بین 8تا 30میلیون تومان
است.
«بره��وت» عنوان نمایش��گاهی از اث��ار هنرمندان
شناخته شده ایران است که اثارشان را با موضوع کویر
و خشکسالی در این نمایشگاه پیش روی عالقه مندان
می گذارند.
در این نمایش��گاه که روز جمعه 4مهرماه گشایش
یافت ،اثاری از زنده یاد مارکو گریگوریان ،ایران درودی،
پرویز کالنتری ،جالل شباهنگی ،علی فرامرزی و ....به
نمایش گذاشته شده است .این نمایشگاه تا ۲۴مهرماه
برپاست.
میدان ونک ،خیابان ونک ،کوچه ارم ،پالک ۶
گالری ساربان
گالری س��اربان نخستین نمایش��گاه پاییزی خود را
به «سیاه مشق از نگاه خوشنویسان امروز» اختصاص
داده اس��ت که این اثار روز جمع��ه 4مهرماه در این
گال��ری روی دیوار رفت و ت��ا 12مهرماه اماده بازدید
عالقه مندان خواهد بود.
خیابان ش��هید بهش��تی ،خیابان صابونچی (مهناز)،
کوچه مهماندوست ،شماره .۸
گالری اعتماد
گال��ری ش��ماره 2اعتم��اد روز جمع��ه از 4مهرماه
نمایش��گاهی از اثار مرتضی احمدوند را نقش دیوار ها
کرد.
این نمایشگاه تا 15مهرماه ادامه دارد.
نیاوران ،میدان یاس��ر ،خیابان صادقی قمی ،خیابان
بوکان ،پالک .4
گالری شیال
مرتضی اس��دی ،هنرمند نقاش س��ال های دور ،این
روزها نمایش��گاه تازه ای از اثارش را در گالری ش��یال
برپا کرده است.
او اث��ارش را با عن��وان «خیال ایران��ی» پیش روی
عالقه مندان می گذارد .این نمایشگاه جمعه 4مهرماه
گشایش یافت و تا 11مهرماه ادامه دارد.
خیاب��ان ولی عصر ،باال ت��ر از طالقانی ،کوچه گیالن،
پالک ،۲واحد .1
گالری طراحان ازاد
نمایشگاهی از اثار نوید عظیمی سجادی از جمعه 4
مهرماه در گالری طراحان ازاد برپا شد.
این نمایشگاه تا 15مهرماه برقرار خواهد بود.
خیابان ولیعصر (عج) ،خیابان فتحی شقاقی ،میدان
سلماس ،پالک.5
نگاه روز
تاثیر اصالح قانون مالیات های
مستقیم بر اشتغال
دلیل توجه به بازار کار و سیاست های اشتغال از
ان جهت است که توانمندی سرمایه های انسانی
جز از طری��ق بازار کار پوی��ا و نظام یافته محقق
نمی ش��ود .اهمیت موضوع وقتی بیشتر می شود
ک��ه بح��ث در رابطه با اش��تغال نیروی انس��انی
تحصیلک��رده قرار گیرد که ب��ا صرف هزینه های
عمومی و شخصی توانایی بالقوه یافته و به عنوان
یک متخصص ،اماده ورود به بازار کار است.
از ای��ن رو انتظ��ار م��ی رود ،عملک��رد تمامی
بازاره��ای اقتصادی ،قوانین و مقررات و تغییرات
نه��ادی در راس��تای اس��تفاده بهین��ه از نیروی
کار متخص��ص تجهیز گردد .ب��ازار کار به دلیل
تاثیرپذیری از متغیره��ای اقتصادی و اجتماعی
گوناگ��ون از پیچیدگی برخوردار اس��ت و همین
موضوع تحلیل همه جانب��ه متغیرهای تاثیر گذار
در ان چ��ون عملک��رد بازارهای مال��ی و پولی،
فناوری ،تولید ناخالص داخلی و س��ایر نظام های
نهادی و حقوقی را مشکل می سازد.
بای��د توجه ک��رد که بهبود س��طح اش��تغال
فقط در س��ایه مدیریت درس��ت امور اقتصادی و
توجه به اصول علم اقتصاد دس��ت یافتنی اس��ت
که دراین مس��یر نقش دولت برجس��ته می شود.
مهم ترین وظیفه دولت ،سیاست گذاری و تالش
در جهت حفظ تعادل های اساس��ی اقتصاد برای
بهبود بازار کار است.
بدون ش��ک ،اب��زار مه��م دولت اس��تفاده از
سیاس��ت های مالی است که در ان نقش مالیات
برجسته اس��ت .مالیات ها نه تنها به عنوان منبع
تامی��ن هزینه های عمومی بلکه ب��ه دلیل نقش
بی بدی��ل خود در تغییر جهت س��رمایه گذاری و
تولید در تغییرات سطح اشتغال موثرند .بنابراین
نظام مالیات��ی به عنوان یک��ی ازنظام های کالن
اقتص��ادی بای��د هم از لح��اظ تاثی��رات کالن و
هم روش های موج��ود در ان بتواند فرصت های
اشتغالزایی را گسترش دهد.
بر اساس گزارش سازمان مدیریت و برنامه ریزی
(گزارش عملکرد برنامه سوم )1383نرخ بیکاری
در کش��ور نزدیک به 15درص��د بود که با توجه
ب��ه افزای��ش جمعی��ت میلیونی دانش��جویان و
دانش اموختگان اموزش عالی ،بزرگترین چالش
ب��ازار کار در اینده ،بیکاری فزاین��ده الیه نخبه
جامعه خواهد ب��ود عملکرد قان��ون مالیات های
مس��تقیم اصالح��ی 1380/11/27ب��ه عن��وان
مهم تری��ن بخش نظام مالیاتی کش��ور به عنوان
یک نظام اثر گذار در س��طح اشتغال باعث ایجاد
مشوق هایی برای اشتغال زایی بود.
بر این اس��اس به علت س��هم اندک درامدهای
مالیات��ی در بودجه ملی و ب��ه دلیل نقش عمده
درامده��ای نفت��ی و بی توجه��ی به اس��تفاده از
سیاس��ت های کالن مالیاتی در فرایند تخصیص
منابع جهت اشتغال ،مشوق های مالیاتی فاقد اثر
مثبت و تاثیر گذار در بهبود وضع اشتغال شناخته
ش��ده اس��ت .دانش��جویان و دانش اموختگان به
اس��تناد ماده 272قانون مالیات های مس��تقیم و
ماده 95براس��اس تدوین نظ��ام رفتار حرفه ای،
دانش��جویان و دانش اموختگان در بخش اصناف
با ارائه خدمات حس��ابداری – ب��ه عنوان وظیفه
اصلی -مدیریت و بازاریابی و ارائه نتیجه فعالیت
اقتص��ادی از حی��ث درامد مش��مول مالیات به
واحدهای مالیاتی به صورت سیس��تمی و بدون
حمایت ه��ای اعتب��اری دول��ت به کار مش��غول
شوند.
از انجا که این نوع اشتغال زایی ،با سطح مهارت
و تحصی�لات متقاض��ی کار تناس��ب دارد جزو
مش��اغل با ارزش افزوده ب��اال و مبتنی بر اقتصاد
دانایی مح��ور در راس��تای هدف برنام��ه چهارم
توس��عه اس��ت که در بلندمدت کش��ور می تواند
س��هم مناسبی از تولید شغل پایدار در ازای ارائه
خدمات اموزش��ی به دست اورد .با مروری کوتاه
به اهمیت موضوع و س��ابقه تحقیق سیاست های
اش��تغال در ای��ران دلیل ناکارام��دی قانون را از
منظ��ر توجه مف��رط نهاد دولت ب��ه تصدی گری
در ح��وزه اش��تغال و دوری از سیاس��تگذاری
نظ��ام یافته اس��ت .رابط��ه مالیات و اش��تغال و
ارائه نظریات مختلف در این زمینه ،مش��وق های
اش��تغالزای قانون مالیات های مس��تقیم اس��ت.
فرصت های مستقیم اشتغالزایی قانون مالیات های
مس��تقیم در ماده 272و به ویژه ماده 95قانون
مذکور باید بررس��ی شود تا در جهت بهبود وضع
اشتغال دانش��جویان و دانش اموختگان اموزش
عالی تغییر صورت گیرد.
منبع :سومین همایش اشتغال و نظام
اموزش عالی کشور
12
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
نگاه
public@smtnews.ir
جاده دو طرفه افزایش تولید و کارامدی
سیاست های مالیاتی
سیاس��ت های مالیات��ی نق��ش مهم��ی در
پیش��برد تولید یا مانع تراشی در برابر ان دارد.
در فضایی ک��ه دولت به دنبال خروج کش��ور
از رکود اقتصادی اس��ت ،تحلیلگران اقتصادی
تو گ��و ب��ا ایرن��ا از بایده��ا و نبایدهای
در گف
سیاست های مالیاتی می گویند.
مالیات موثرتری��ن و کوتاه تری��ن راه انتقال
مناب��ع عمومی به س��مت بخ��ش خصوصی و
ایجاد عدالت اس��ت .اغلب کش��ورهای توسعه
یافت��ه در غیاب درامدهای نفت��ی و مواد خام
طبیع��ی مالی��ات را اصلی ترین منب��ع درامد
خود قرار داده ان��د .امروزه درامدهای حاصل از
مالی��ات بر درامد ،مالیات ب��ر ارث ،حق تمبر،
مالی��ات بر درامد ام�لاک ،مالیات ب��ر درامد
اشخاص حقوقی ،مالیات بر درامدهای اتفاقی و
مالیات بر ارزش افزوده منابع مختلف درامدی
دولت های توس��عه یافته برای ارائه خدمات به
مردم و توسعه کشورشان است.
تقریبا در تمام کش��ورهای توس��عه یافته به
پشتوانه قانون صریح و سختگیرانه هزینه های
دول��ت از طری��ق مالیات ها تامین می ش��ود و
م��ردم با پرداخت مالیات در طرح های عمرانی
و خدماتی مشارکت دارند و بنابراین نسبت به
عملکرد دولت حساسیت بیشتری دارند.
البت��ه اخذ مالیات به معن��ای محدود کردن
فعالیت بخش خصوصی نیست بلکه برنامه های
مالیات��ی به عنوان یک��ی از ابزارهای توس��عه
محسوب می شود و کشورهای در حال توسعه
برای ارتقای ش��اخص اقتصاد و تولید ناخالص
خود روی مالیات تمرکز می کنند.
اما وابستگی اقتصاد ایران به منابع زیرزمینی
و نفت باعث ش��ده به مالیات و تاثیر مثبت ان
ب��ر اقتصاد کمتر توجه ش��ود .اما غفلت از این
ابزار مهم رش��د اقتصادی ،افزون بر به حداقل
رس��اندن مشارکت مردم و بخش خصوصی در
طرح ه��ای ملی ،به مصرف اضافی بس��یاری از
کاالها و احتکار منجر می شود و از طرفی دیگر
ش��کاف بین اقش��ار را عمیق تر می کند .دولت
یازدهم در حالی توجه ویژه ای به خروج کشور
از رک��ود و حرکت به س��مت رش��د اقتصادی
مثبت دارد که درامدهای مالیاتی می تواند یکی
از ابزارهای مهم برای رسیدن به این هدف و به
حرکت دراوردن چرخ تولید باشد .با وجود این
برخی کارشناسان و فعاالن اقتصادی از ضرورت
اصالح برخی رویه های قانونی در زمینه مالیات
می گویند.
سیاس�ت های مالیاتی نیازمند بازنگری
است
در بس��ته خ��روج غیرتورم��ی از رک��ود به
سیاس��ت های جدید مالیاتی اشاره شده است
که دول��ت امیدوار اس��ت اجرایی ش��دن انها
بتواند باع��ث رونق تولید ش��ود .برخی از این
سیاس��ت ها عبارت اس��ت از :ح��ذف مالیات
تکلیف��ی فعالیت ه��ای پیمان��کاری و کاهش
ن��رخ موثر مالیات اش��خاص حقوق��ی موضوع
ماده 105قانون مالیات های مس��تقیم ،اصالح
ساختار مش��وق های مالیاتی با هدف حمایت
موثر از سرمایه گذاری ،شفاف سازی معافیت ها،
معافیت مالیاتی به مدت 3س��ال برای مناطق
توسعه یافته و 5سال برای مناطق کمتر توسعه
یافت��ه ،معافیت مالیات��ی به تجدی��د ارزیابی
دارایی ه��ا ،باه��دف کمک به اصالح س��اختار
مالی شرکت ها ،وضع مالیات بر سود سرمایه ای
در امالک و مس��تغالت و تسری معافیت های
مالیاتی بازار سرمایه به بازار پول.
برخی از سیاس��ت های مالیات��ی با بازنگری
مجدد در این بسته ذکر شده اند که نشان دهنده
ان اس��ت که دولت هم معتقد به اصالح قانون
مالیاتی است« .محمدحسین برخوردار» عضو
هیات رییس��ه اتاق بازرگانی و صنایع و معادن
تهران با تاکید بر لزوم بازنگری سیاس��ت های
برای کشوری که به
دنبال قطع وابستگی
به درامدهای نفتی و
تامین هزینه های جاری
و افزایش تولید از طریق
مالیات بوده به روز رسانی
قانون مالیات بسیار
ضروری است
مالیاتی گفت :معتقدم سیاس��ت های مالیاتی
کنونی فعالیت های اقتصادی بخش خصوصی
را به س��مت فعالیت ه��ای زیرزمینی و قاچاق
س��وق می ده��د .از طرفی دولت اب��زاری برای
جلوگیری از اقتصاد زیرزمینی ندارد و از طرف
دیگر خودش با وضع قوانینی چون مالیات های
8درص��دی در ورودی گمرک ه��ا ب��ه اقتصاد
زیرزمین��ی و قاچاق دام��ن می زند .وی با بیان
اینکه باید سیاس��ت های مالیاتی برای اقش��ار
مختلف مردم از هم متفاوت باش��د ،گفت :ساز
و کار فعاالن اقتصادی و بخش خصوصی بسیار
متف��اوت از کارمندان و حقوق بگیران اس��ت و
نمی توان سیاست یکسانی را برای این دو قشر
وضع کرد.
ای��ن عضو اتاق بازرگانی و صنایع و معادن با
انتقاد به برخی از سیاست های مالیاتی ،اظهار
کرد :مالیات ب��ر ارزش افزوده که در تمام دنیا
مصرف کنن��ده ان را می پردازد در کش��ورمان
بر عهده بخش خصوصی و تولید کننده اس��ت.
معتق��دم دولت بای��د قانون مالی��ات بر ارزش
افزوده را بازنگری کن��د .همچنین محمدرضا
بهرام��ن ،عض��و و نای��ب رییس کمیس��یون
صنعت و معدن با اش��اره ب��ه قانون مالیات
بر ارزش افزوده ،گفت :ش��اید دولت بتواند
تولید کنن��ده را وادار ب��ه پرداخت مالیات
بر ارزش افزوده کند اما این اجبار باعث
می شود ،سرمایه گذار در ایستگاه بعدی
از پرداخت مالیات فرار کند.
قانون مالیاتی باید شفاف باشد
ش��فافیت قان��ون مالی��ات نکته
دیگ��ری اس��ت ک��ه می توان��د
تاثیرگذاری مثبت مالیات را کم رنگ
یا پررنگ کند .عده ای از کارشناسان
معتقدند برای کش��وری که به دنبال
قطع وابس��تگی به درامدهای نفتی و
تامین هزینه های ج��اری و افزایش تولید از
طریق مالیات بوده به روز رس��انی قانون مالیات
بس��یار ضروری اس��ت و با این کار می توان از
فرار مالیاتی سرمایه گذاران و صاحبان سرمایه
جلوگیری ک��رد .برخوردار ب��ا تاکید بر اینکه
قوانی��ن مالیاتی کش��ور نه تنها بای��د بازنگری
ش��وند بلکه نیازمند شفاف سازی هم هستند،
گفت :قوانین مالیاتی در زمان حاضر مجموعه
قوانین مبهمی هستند که به فرارهای مالیاتی
دام��ن می زنند .معتقدم مالی��ات باید از تمام
اقش��ار جامعه گرفته شود و هر کس به اندازه
درام��دی که دارد باید مالی��ات بپردازد اما در
زمان حاضر مالیات تنها شامل قشر خاصی از
مردم می شود و بقیه اقشار در خالء قانونی به
راحتی قوانین مالیات را دور می زنند .وی ادامه
داد :در غیاب شفافیت مالیاتی فاصله طبقاتی
بین اقش��ار مختلف مردم بیش��تر می ش��ود و
ثروت در بین تمام اقش��ار تقسیم نمی شود و
درامد قابل توجهی از مالیات به دست نیامده
است که صرف تولید و افزایش شاخص اقتصاد
کشور شود .عضو هیات رییسه اتاق بازرگانی و
صنایع و معادن تهران با بیان اینکه تنها با شعار
نمی توان با درامدهای مالیاتی تولید را افزایش
داد ،گفت :هر چند یکی از سیاست های دولت
تمرکز و س��رمایه گذاری ب��ر روی بخش مولد
کش��ور است اما به طور قطع تنها با طرح ریزی
و برنامه ریزی نمی توان این ایده را به سرانجام
رس��اند و دول��ت در کنار تمام سیاس��ت های
مالیاتی باید به بخش خصوصی هم توجه کند.
بخش خصوصی انتظار صفر ش��دن مالیات را
ندارد اما دولت می توان��د در کنار اخذ مالیات
مش��وق هایی هم برای بخش خصوصی در نظر
بگیرد .همچنین بهرامن نبود شفافیت را یکی
از نقاط ضعف قانون مالیاتی دانس��ت و گفت:
قان��ون مالیات باید برای بخش دولتی و بخش
خصوصی،
حقیق��ی و حقوق��ی و
فعالی��ت اقتصادی در مناطق محروم و مناطق
توس��عه یافته تفاوت قائل ش��ود ،این در حالی
است که قوانین مالیاتی در زمان حاضر مرزی
بین این تفاوت ها قائل نشده است.
سیاس�ت های مالیاتی که در تناقض با
تولید هستند
افزای��ش تولید و افزای��ش بنگاه های مولد
به طور قطع یک��ی از راهکارهای مهم خروج
از رک��ود و تورم به حس��اب می ایند و دولت
ب��ا اتخ��اذ سیاس��ت های مالیات��ی و ص��رف
درامدهای حاصل از مالیات قصد رونق تولید
تقریبا در تمام
کشورهای توسعه
یافته به پشتوانه قانون
صریح و سختگیرانه
هزینه های دولت از
طریق مالیات ها تامین
می شود
از این طریق را در کش��ور دارد .با تمام این ها
برخ��ی از فعاالن بخش خصوص��ی معتقدند
بعضی از سیاس��ت های مالیاتی در تناقض با
اهداف پیش بینی شده در ارتباط با خروج از
رکود هس��تند .بهرامن با بیان اینکه تنها 40
درصد از فعاالن اقتصادی مالیات می پردازند
و بخ��ش عم��ده ای از اقتصاد کش��ور پنهان
است ،گفت :این امار نشان می دهد که هنوز
بسیاری از فعاالن اقتصادی فعالیت زیرزمینی
و ف��رار مالیاتی دارند و هنوز قانون مالیات را
نقش سیاست های مالیاتی در رشد کشورهای درحال توسعه
تاثیرگذار باید اقدامات متعددی را در دس��تورکار خود قرار
دهند:
توزیع بار مالیاتی به شیوه عادالنه از طریق متعادل سازی
مالیات های مس��تقیم و غیرمستقیم؛ حس��اب کردن روی
ی (یعن��ی فعالیت ه��ای اقتصادی
اقتصاده��ای غیررس��م
غیرس��اختاری) و حمایت از ش��رکت های کوچک؛ تثبیت
چارچوب ه��ای قضای��ی و اصالح ش��فافیت سیس��تم های
مالیاتی؛ تقویت و تحکیم توانایی ها و ظرفیت های مدیریتی
برای جمع اوری مالیات ها و در نظر گرفتن هزینه ها.
ل توس��عه خواهان اصالح سیستم های
کش��ورهای درحا
مالیاتی و اداره بهینه درامدهای عمومی هس��تند .در واقع،
مالی��ات و عوارض ملی برای تامی��ن مالی خدمات و اموال
عمومی ضروری هس��تند .سیاست های رشد و توسعه باید
به طور جدی روی اثربخش��ی مالیات ه��ا و افزایش عوارض
بنا گذاش��ته ش��ود .در واق��ع مالیات برای توس��عه پایدار،
مشروعیت دولت ها ،ثبات اقتصادی و درنهایت تامین مالی
خدمات عمومی و زیرس��اخت ها ضروری است .با این حال
کشورهای درحال توسعه در این زمینه با مشکالت متعددی
مواجه هستند؛ اسیب پذیری ساختارهای اقتصادی و ضعف سطح درامدهای مالیاتی
یک��ی از مهم تری��ن موضوعاتی که در زمین��ه دریافت
در عرصه رقابت ،بی ثباتی سیاس��ی و مشکالت حکومتی،
اداره نادرست منابع مالی و توزیع ناعادالنه بار مالیاتی میان مالیات مطرح می ش��ود ،س��طح درامده��ای مالیاتی در
مالیات دهندگان و درنهای��ت ،ضعف در مدیریت مالیات ها درامده��ای ملی اس��ت .متاس��فانه مدارک و مس��تندات
ازجمله این مشکالت هستند.
متعددی ک��ه در زمینه نظام مالیاتی
عالوه بر این ،در زمینه جهانی سازی،
تهی��ه ش��ده اند ،اطالع��ات اندکی را
مالیات برای توسعه
عوامل متعددی در س��طح بین المللی،
پیرام��ون ای��ن موضوع یعنی س��طح
پایدار ،مشروعیت
وج��ود دارند که موانع دیگ��ری را در
درامده��ای مالیات��ی و هزینه ه��ای
ی در اختیار ق��رار می دهند .با
اثر بخش��ی مالیات های عمومی ایجاد دولت ها ،ثبات اقتصادی عموم��
می کنن��د ،برخی از این موانع عبارتند
این حال ،محاسبه سطح کلی مالیات
و درنهایت تامین مالی
از :به کاربس��تن ضواب��ط مالیاتی ملی،
در کش��ورهای درحال توسعه بسیار
خدمات عمومی و
حجم قابل توجه مبادالت و سرمایه ها
مهم اس��ت و ش��امل امکان گزینش
ی��ا اس��تفاده از فناوری ه��ای جدی��د زیرساخت ها ضروری
شیوه ای اماری که سطح و بار مالیاتی
است.
برای پیش��گیری از فرار مالیاتی؛ گذر
را تعیی��ن می کن��د ،می ش��ود .بنابر
از سیس��تم های مبنی ب��ر درامدهای
اخرین داده ها ،سطح دریافت مالیات
گمرکی ب��ه سیس��تم های م��درن و
در مهم ترین کشورهای صنعتی (عضو
متنوع ت��ر؛ تمایل به جذب س��رمایه های خارج��ی پایدار؛ سازمان توس��عه و همکاری های اقتصادی) حدود دو برابر
اس��تفاده نادرس��ت از روش ه��ای مالیات��ی که ای��ن مورد بیش��تر از سطح کشورهای درحال توسعه است (38درصد
کش��ورهای توس��عه یافته را نیز در برمی گیرد .کشورهای تولید ناخالص داخلی در مقایسه با 18درصد).
عموم��ا توس��عه اقتص��ادی نیازهای دیگ��ری را به وجود
ل توس��عه ب��رای فائق ام��دن بر مش��کالت مالیاتی
درحا
و بهره ب��ردن هرچه بیش��تر از این منب��ع درامدی مهم و م��ی اورد ،در ای��ن موقعیت بای��د روی درامدهای مالیاتی
حس��اب کرد تا پاس��خگوی هزینه های عمومی باشند ،به
این ترتیب توانایی های کشور برای پاسخگویی به نیازهای
جدی��د افزایش می یاب��د .در نتیجه موضوع س��طح درامد
مالیات��ی از خود مالیات اهمیت بیش��تری پیدا می کند .با
توجه ب��ه پیچیدگی های فرایند اخذ مالیات ،بس��یار بعید
اس��ت که بتوان س��طح مالیات های یک کشور را به نحوی
قابل اعتماد و معتبر در گام های مختلف توس��عه اقتصادی
محاسبه کرد.
انتخاب نظام مالیاتی مناسب
در کش��ورهای درحال توس��عه که در انها توان بازارها به
میزان قابل توجهی تحت تاثیر مناب��ع مالی قرار دارد ،نظام
مالیاتی باید تا حد امکان خنثی باشد تا تاثیرات جانبی انها
کاهش یابد .بی ش��ک نحوه مدیریت مالیات ها باید ساده و
شفاف باشد تا به بهترین نحو ممکن ،کنترل و اجرایی شود.
.1مالیات بردرامد افراد
پیش از هر چیز باید به این نکته اش��اره کرد که مالیات
نپذیرفته اند .وی ادام��ه داد :یکی از مواردی
که باعث توجه نکردن به قانون مالیات ش��د،
افزایش درصد مالیات های مس��تقیم بود که
به طور قطع این سیاس��ت با برنامه خروج از
رک��ود تناقض دارد ،چرا ک��ه انگیزه ای برای
توس��عه فعالیت ه��ای اقتص��ادی نمی گذارد.
به ب��اور بهرامن ،دول��ت باید برای تش��ویق
فعاالن بخش خصوصی ب��ه پرداخت مالیات
مش��وق های تاثیر گذاری را وضع کند .دولت
همچنی��ن می تواند ب��رای فعالیت در مناطق
کمتر توس��عه یافته ،واحدهای تولیدی را از
پرداخت مالیات معاف کند.
پرداخ�ت مالی�ات فرهن�گ س�ازی
می خواهد
نکته ای که بیش��تر کارشناس��ان و فعاالن
بخ��ش خصوصی درب��اره افزایش درامدهای
حاص��ل از مالی��ات ب��ه ان ب��اور دارن��د،
فرهنگ س��ازی است .کارشناس��ان معتقدند
تم��ام اقدام��ات دولت قب��ل از اج��را نیاز به
فرهنگ س��ازی و تبلیغ��ات درس��ت دارد ،به
خصوص فعالیت های اقتصادی.
در همی��ن حال به نظر می رس��د اش��اعه
فرهن��گ مالیات��ی در بین م��ردم به تنهایی
اثرگذار نیس��ت و باید ای��ن فرهنگ در بین
دولتی ه��ا و تصمیم گیران هم ترویج ش��ود.
بای��د دول��ت چگونگی مصرف مالی��ات را به
طور ش��فاف برای مردم اطالع رس��انی کند و
پاس��خگوی هزینه کرد مالیات به مردم باشد
تا م��ردم و فع��االن بخش خصوص��ی هم با
اعتم��اد به دولت تمایل ب��ه پرداخت مالیات
داشته باشند.
ب��ر درامد افراد در کش��ورهای درحال توس��عه ،بخش به
نس��بت اندکی از درامدهای مالیاتی این کشورها را شامل
می ش��ود ،در واقع تعداد افرادی که در این کشورها تحت
نظام مالیاتی قرار می گیرند ،چش��مگیر نیس��ت .ساختار
مالیات بر درامد افراد در کشورهای مذکور دارای نقایص
متعددی اس��ت که بی عدالتی و فرار مالیاتی از مهم ترین
چالش های ان به ش��مار می ایند .کارشناسان اقتصادی بر
ای��ن باورند که بهترین راهکار ب��رای برطرف کردن چنین
مش��کالتی ،بهره ب��ردن از نظام ه��ای مالیات��ی تدریجی
و پلکانی اس��ت که متناس��ب با درامد اف��راد و به تدریج
افزایش می یابد.
.2مالیات بر شرکت ها
مالیات بر کشورها مشکالت متعددی را برمی انگیزند.
در برخ��ی از کش��ورهای در حال توس��عه ،موضوع نرخ
مالیات ش��رکت ها از مهم ترین چالش ها به شمار می اید.
کشورهای درحال توسعه بیشتر از کشورهای صنعتی به
نرخ های چندگان��ه در بخش های مختلف گرایش دارند.
این شیوه مالیاتی برای کشورهایی که خواهان گسترش
اقتصاد بازار هستند ،نامناسب ارزیابی می شود .در نتیجه،
تالش برای کاهش تعدد نرخ های مالیاتی ،باید در اولویت
قرار بگیرد.
شفافیت و همکاری های مالیاتی بین المللی
از دیگ��ر اقدامات��ی که اصالح ان ضروری اس��ت ،اصالح
ش��رایط بین المللی به واس��طه اتخاذ اصول بین المللی در
زمینه ش��فافیت و تبادل اطالعات مالیاتی است .این اقدام
باید در راس��تای مبارزه با فرار مالیاتی ،پولش��ویی ،فس��اد
مالی و انجام جرائم س��ازمان یافته صورت گیرد .از س��وی
دیگر شفاف س��ازی برای مش��ارکت بین المللی کشورهای
درح��ال توس��عه در موضوع��ات مدیریت مالیات بس��یار
مهم است.
trade@smtnews.ir
گفت وگوی
اکسپو
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
با مسئول کمیته محیط زیست اکسپو 2015میالن
13
ایران مدرن با سند ومدرک به ایتالیا می رود
میلاد محمدی – گ�روه تجارت :ح�دود 8ماه دیگر
ایران در بزرگترین اتفاق فرهنگی -اقتصادی جهان
حض�ور پی�دا خواه�د ک�رد .اکس�پو 2015میلان
نمایشگاهی بین المللی است که کارشناسان بزرگ اهمیت ان
را ه�م ردی�ف المپیک و ج�ام جهانی قلم�داد می کنند .هفته
گذش�ته با حس�ین اس�فهبدی ،مدیرعامل ش�رکت س�هامی
نمایش�گاه های بین المللی تهران و مدیر برگزاری اکسپو ایران
مصاحب�ه کردیم و زوای�ای مختلف حضور کش�ورمان در این
رویداد بااهمیت را مورد بررس�ی قرار دادیم .در این ش�ماره از
با رسول یار احمدی مدیرکل دفتر
ویژه نامه های اکس�پو،
تخصص�ی بهداش�ت و ایمنی محیط زیس�ت و ان�رژی وزارت
صنعت ،معدن و تجارت به گفت وگو نشسته است.
ارتب�اط فعالی�ت فعل�ی ش�ما ب�ا کمیته های تعداد 10نوع گیاه خاص که فقط در ایران قابلیت رشد
و نم��و دارند به ایتالی��ا ببریم و ضمن قرار دادن انها در
هفتگانه اکسپو 2015میالن به چه شکل است؟
اواخر فروردین ماه 93به دس��تور مق��ام عالی وزارت فضای مورد نظرمان تصایر ،فیلم و بروش��ورهایی را در
صنعت ،معدن و تجارت ،کمیته های هفتگانه اکسپو در مورد خاصیت انها مثال اطالعاتی نظیر اندازه ،نحوه رشد
ایران شکل گرفتند .یکی از این کمیته ها که مسئولیت و می��زان تاثیر بر الودگ��ی محیط را به صورت علمی به
مخاطبان ارائه بدهیم.
ان برعهده بنده است ،با نام محیط
در این قس��مت ما عنوان نماینده
زیست ،انرژی و فناوری های جدید،
تعدادی گیاه در پاویون ای��ران می توانیم با س��ازمان محیط
فعالی��ت خ��ودش را اغ��از ک��رد.
ایران قرار داده می شود زیس��ت ،جهاد کش��اورزی و س��ایر
همان ط��ور که از نام ان مش��خص
تا co2و گازهای
نهادهای��ی ک��ه ب��ه ه��ر نح��وی با
اس��ت ،ما در این کمیته بر روی 3
شیمیایی را جذب کرده محیط زیست مرتبط هستند ،تعامل
حوزه اصل��ی کار می کنی��م .یعنی
داشته باش��یم و بهترین و نادرترین
تم��ام س��اختار ،فراینده��ا و تمام
و اکسیژن تولید کنند.
گونه ه��ا را ب��ا خاصیت س��م زدایی
اموری که در اکس��پو 2015توسط
این عمل ضمن اینکه
به جهانی��ان معرفی کنی��م .برخی
تمامی کمیته ها انجام می شود حتما
باید با رویکرد محیط زیست ،انرژی می تواند باعث تازه شدن گونه های گیاهی س��می ترین مواد
و همچنی��ن توجه ب��ه فناوری های هوای محیط شود ،ایجاد موجود در فضا را به اکسیژن تبدیل
می کنند و ش��اید به غیر از ایران در
نوین باشد.
جذابیت هرچه بیشتر
در فضای اکسپو را نیز هیچ کجای دیگر پیدا نش��وند .این
هر کمیته ای موظف است بخشی
نمایش می تواند بهانه ای باشد برای
از فعالیت های کشور ایران در اکسپو
اینده را زیر پوش��ش قرار دهد و با به دنبال خواهد داشت.
ای��ن ک��ه در اینده م��ا از این گل و
گیاه ها در ش��هرهای بزرگ خودمان
بهره گیری از امکانات ،فناوری ها و
تکیه بر علوم نوین ،به روز ترین دس��تاوردهای کشور را برای تاثیر بر الودگی استفاده کنیم.
س�ازمان هایی که ب�ه انها فراخ�وان همکاری
معرفی کند.
در کمیته محیط زیست ،انرژی و فناوری های جدید ،داده ش�ده ق�رار اس�ت به ط�ور دقیق چ�ه نوع
م��ا 8برنام��ه اصلی به اضاف��ه 32زیربرنام��ه مرتبط با همکاری داشته باشند؟
م��ا ای��ن ق��ول را از س��ازمان محیط زیس��ت و
فعالیت های کمیت��ه خودمان تعریف کردیم که همگی
انه��ا را ب��ا جزئیات به ص��ورت کتب��ی در اختیار دکتر جهاددانش��گاهی گرفتیم که در مورد گونه های کمیاب
اسفهبدی معاون محترم وزیر قرار دادیم .درضمن اکثر گیاه��ان و جانوران ما را کمک کنند .یعنی هم در پیدا
جلسات ما در س��ایت دائمی نمایشگاه های بین المللی کردن گیاهان زنده و هم در تهیه فیلم های اموزشی از
تجربیات انها استفاده خواهیم کرد.
تهران بوده است.
زیربرنام��ه بع��دی ما برگ��زاری کارگاه اموزش��ی –
درخصوص برنامه هایی که تا امروز نهایی شده
توضیح دهید .در 8زیرش�اخه و 32برنامه فرعی زیس��ت محیطی متناس��ب با فضای اکسپو است که هر
کمیته محیط زیست ،انرژی و فناوری های جدید 15 ،روز یک بار تش��کیل خواهد ش��د .ما برای اموزش
در زمینه 4زیرمجموعه خودمان یعنی محیط زیس��ت،
چه تدابیری اندیشیده اید؟
یک��ی از کارهایی ک��ه بعد از نهایی ش��دن کمیته ها انرژی ،ایمنی و بهداش��ت برنام��ه ای داریم که از طریق
بالفاصل��ه روی ان کار کردی��م ،ارس��ال فراخ��وان به مدرسان حرفه ای و با اس��تفاده از نرم افزارهای مختلف
تمامی وزارتخانه ها ،دانش��گاه ها و س��ازمان های مرتبط به م��دت 6ماه کالس های اموزش��ی خودمان را برای
ب��رای همکاری منس��جم بود .ضمن اینک��ه یک پایگاه عالقه مندان برگزار خواهیم کرد.
برنامه اس��تادان و مدرس��ان خودمان را هم از همین
اطالع رسانی جامع هم برای همگرایی بیشتر و سهولت
ارتباط گی��ری با نهادهای مختلف طراحی کردیم که در حاال مش��خص کردی��م .یعنی از االن معلوم اس��ت چه
حوزه های مختلف بتوانیم در س��ریع ترین زمان ممکن افرادی ،با چه تخصصی در چه زمانی در 6ماه حضور ما
در میالن برای برگزاری کالس انتخاب ش��ده اند .ضمن
اطالعات موردن نیازمان را دریافت کنیم.
دیگر اینکه به طور هفتگی عالوه بر جلسات مختلفی این که این بسته اموزشی فیلمبرداری شده و در نهایت
که گفتم ،یک جلسه 2ساعته هم در مورد خود اکسپو در اختیار گردشگران قرار می گیرد .حداقل فضایی هم
داش��تیم که تعداد جلس��ات مارا به 5جلسه در هفته که برای این کار نیاز داریم بین 20الی 30متر خواهد
ب��ا مدت زم��ان 10س��اعت می رس��اند .ماحصل تمام بود.
موضوعات این کارگاه ها هم متناس��ب با فعالیت های
برنامه های ما در این جلسات پنجگانه یک برنامه علمی،
عملی و اجرایی با 32زیربرنامه اس��ت که س��عی داریم ما در پاویون برنامه ریزی ش��ده اس��ت .به طور مثال در
اگ��ر خدا بخواهد انه��ا را در حوزه خودمان و در فضای مورد گونه های کمیاب گیاهان کشور ایران مثل جنگل
حرا که در کش��ور ما هس��ت اما در خیلی از کش��ورها
پاویون ایران اجرا کنیم.
به نظر می رس�د به لح�اظ ارتباط بین ش�عار وجود ن��دارد ،می توانیم به صورت تخصصی اطالعات به
اکس�پو میلان 2015و فعالیت�ی ک�ه کمیته های مخاطب��ان بدهی��م .فکر می کنم از ابتدا ت��ا انتهای کار
هفتگانه انجام می دهند ،ش�ما مرتبط ترین کمیته حدود 15دوره به صورت مدون و منظم کارگاه برگزار
شود.
ایران با اکسپو باشید .موافق هستید؟
زیربرنام��ه بعدی م��ا مربوط به طراح��ی ،جانمایی و
بل��ه .م��ا 8برنامه در حال��ت کلی داری��م .در زمینه
محیط زیست ،یکی از زیر برنامه های ما نمایش گیاهان استقرار سیستم های بازیافت پسماندها در نقاط مختلف
بومی کشور با خواص االینده زدایی و پاکسازی طبیعی غرفه به صورت عملی است .شاید عنوان جذابی نداشته
محی��ط اس��ت .فرض کنید تع��دادی گی��اه در پاویون باش��د اما نمود فوق الع��اده جالب توجه خواهد بود .در
ایران قرار داده می ش��ود تا co2و گازهای ش��یمیایی هنگام اجرای برنامه های مختلف ،ما ظروفی را با شمایل
را جذب کرده و اکس��یژن تولید کنند .این عمل ضمن خاص در نقاط مختلف تعبیه می کنیم که پسماندهای
اینکه می تواند باعث تازه شدن هوای محیط شود ،ایجاد قابل بازیافت و پسماندهای غیر قابل بازیافت به صورت
جذابیت هرچه بیش��تر در فضای اکسپو را نیز به دنبال تفکیک شده در انها قرار بگیرد.
ب��ه نوعی می خواهیم نش��ان بدهیم که م��ا ایرانی ها
خواهد داشت.
ای��ن گیاه��ان را ه��م در راهروهای اصل��ی و هم در انس��ان هایی سالمت محور هستیم و به عنوان مردمی با
بخش های مختلف می توان قرار داد تا هم زیبایی داشته تمدن بسیار غنی ،به سالمت زمین احترام می گذاریم و
باشند و هم تامین سالمتی .برای این کار ما قصد داریم شرایطی را برای مخاطبان خودمان فراهم می کنیم که
کمیته محیط زیست و انرژی و فن اوری های جدید اکسپو 2015
یکی از کمیته های هفتگانه اکس�پو است و رس�ول یاراحمدی به
عنوان مسئول این کمیته از فعالیت هایی که تا امروز برای حضور
ایران در اکسپو توس�ط این کمیته انجام شده می گوید .مصاحبه
با وی در 2بخش تدوین ش�ده که بخش نخس�ت ان از نظر
خوانندگان می گذرد.
خ��ود انها از طریق ظروف بازیافت ما به چرخه بازیافت
کمک کنند .برنامه اصلی ما این اس��ت که از نخستین
روز تا اخرین روز نمایش��گاه ط��وری فعالیت کنیم که
هیچگونه ضایعات غیرقابل بازیافتی نداشته باشیم
اما برخ�ی زباله ها غیرقابل بازیافت هس�تند.
مث�ل ظروف یک ب�ار مصرف و ل�وازم دیگری که
ممکن است انجا به انها احتیاج داشته باشید.
س��عی داریم ظروف ،کیسه ها و س��طل هایی را برای
ارائ��ه غذاهای ایرانی به دس��ت مخاطب��ان بدهیم که
قابل بازیافت باشند .یعنی پسماندهای خودمان طوری
طبقه بندی می کنیم که بیشتر انها قابل بازیافت باشد.
حتی ملزوم��ات اداری خودمان و بس��ته های تبلیغاتی
را ه��م قصد داریم قابل بازیاف��ت طراحی کنیم تا تمام
خدمات و س��رویس های جنبی ما قابل تجزیه باشند و
این اهمیت قائل شدن برای امر بازیافت در تمام امور ما
نمود داشته باشد.
برای اجرایی ک��ردن این کار می خواهیم یک الحاقیه
به قرارداد پیمان��کاران انجا اضافه کنیم و بگوییم تمام
بش��قاب ها ،لیوان ها ،کارد و چنگال ها ،پوشه ها ،دفاتر و
تمامی اش��یا مورد استفاده شما باید قابل بازیافت باشد
از تبخیر و حرارت حالت س��وم با فناوری الکترومگنت
یعنی در شرایطی که ماده به صورت بخار و گاز در امده
به دس��ت می اید .به این حالت پالس��ما گفته می شود.
با این فناوری می ت��وان تمامی الودگی های محیطی را
تبدیل به هوای قابل تنفس کرد .در کشورهای مختلفی
این طرح اجرا شده اما هرگز هیچ کدام از انها با راندمان
کار من به نتیجه مطلوب نرسیدند.
ما با اس��تفاده از یک پکیج الکترونیکی پیش��رفته که
از ابداع��ات خود من اس��ت ،هوای ال��وده را از محیط
می گیریم س��پس این هوا با یکس��ری فعل و انفعاالت
تبدیل به اکس��یژن خالص ش��ده و در نهایت هوا پاک
خواه��د ش��د .نکته مهم انک��ه برای این تاسیس��ات و
دس��تگاه های مورد نیاز خودمان از هیچ شرکت داخلی
یا خارجی کمک نگرفته ایم و تمام کارهای ان بر عهده
خود و گروهم من بوده است.
نکته مهم در مورد این فناوری میزان مصرف بس��یار
پایین ان اس��ت ک��ه ح��دود 15وات ان��رژی مصرف
می کند 15 .وات معادل انرژی اس��ت که یک چراق قوه
برای روش��ن شدن نیاز دارد .البته خروجی این دستگاه
برای زدودن االینده ها معادل یک موتور سیکلت است.
و هیچ ماده غیرقابل بازیافتی در این وس��ایل مش��اهده
نش��ود .در زمینه محیط زیست همچنین قصد داریم از
لوازم و ابزاری اس��تفاده کنیم که مصرف انرژی انها در
بهترین شرایط ممکن قرار دارند .تمام ابزار الکترونیکی
ک��ه انرژی بر هس��تند مث��ل نمایش��گرها ،یخچال ها،
سیس��تم های حرارتی و هر انچه ک��ه به مصرف انرژی
برای کارکردن نیاز دارند را با برچس��ب انرژی درجه A
مورد اس��تفاده قرار بدهیم .با این کار میخواهیم نشان
بدهیم که تجیهزات ما ضمن اینکه از اخرین فناوری ها
روز بهره مند هستند ،از نظر مصرف انرژی در پایین ترین
حد و استانداردترین شرایط استفاده می کنند.
ضمنا قرار اس��ت این برنامه به صورت مسابقه برگزار
ش��ود و به ش��رکت کنندگان جایزه داده ش��ود .فضای
س��بزی هم برای پاویون ایران در نظر گرفته ایم که قرار
اس��ت به صورت مکانیزه و با حداقل میزان اب ،ابیاری
شود .سعی ما بر این است که به هیچ وجه از گل و گیاه
مصنوعی استفاده نکنیم.
برنام��ه دیگری در حوزه محیط زیس��ت داریم که در
عی��ن جذابیت ،فناورانه ترین کار ما در اکس��پو 2015
میالن خواهد بود .قصد داریم از فناوری پالسمای سرد
و ح��ذف االینده های هوا اس��تفاده کنی��م .احتماال در
مورد فناوری پالسمای سرد چیزی نشنیده اید .استفاده
از پالس��مای سرد را برای نخس��تین بار در ایران بنده
به عنوان تز تحقیقاتی خودم مطرح کردم.
هر ماده ای از 3حالت مختلف تش��کیل ش��ده است.
جامد ،مایع و گاز .اما حالت چهارمی هم وجود دارد که
یعنی سیستم پالسمای سرد با انرژی یک چراغ قوه به
اندازه ظرفیت تولید االیندگی یک موتورس��یکلت برای
فعالیت انرژی دریافت می کند.
امیدوار هس��تیم که برنامه های ما در این نمایش��گاه
جهانی مورد استقبال و توجه قرار بگیرد.
واح�د HSEوزارت صنعت ،مع�دن و تجارت
مس�ئول چ�ه برنامه هایی اس�ت و ب�رای اجرایی
کردن اهداف چه ساختاری دارد؟
در ای��ن اداره از حدود 8ماه قب��ل کار بر روی اموری
چ��ون بهداش��ت ،ایمن��ی ،محیط زیس��ت و ان��رژی را
به صورت مداوم اغاز کردیم .س��اختار ما یک س��اختار
منطبق و منطقی با نیازها و چالش های امور HSEدر
وزارتخانه اس��ت که با رویکردهای اصلی در 4زمینه ای
که ذکر کردم ،مصوب و ابالغ ش��ده است .شرح وظایف
ما کامال منس��جم و به روز بوده که روی این س��اختار؛
ش��رایط احراز تعریف ش��ده اس��ت .بنابرای��ن می توان
تش��خیص داد که برای هر پس��ت ،چه شخصی با چه
ویژگی هایی علمی ،اجرایی و تجربی می تواند کار کند.
در حال حاضر 14نفر متخصص فوق لیسانس و دکتری
در 4ح��وزه اصل��ی بهداش��ت ،ایمنی ،محیط زیس��ت
وانرژی مش��غول فعالیت هس��تند .در قسمت انرژی 3
متخصص از دانش��گاه های تهران و صنعتی شریف ،در
قسمت ایمنی 2نفر متخصص ،در قسمت بهداشت 2نفر
کارش��ناس و در حوزه محیط زیست 4کارشناس کامال
متخصص در اختیار داریم که در تمام بخش های کار با
ما همراه هستند.
اخبار نمایشگاهی
پانزدهمین نمایشگاه تله کام
برگزار می شود
مهر -پانزدهمین نمایش��گاه تل��ه کام با هدف ارائ ه
اخری��ن دس��تاوردهای صنع��ت مخابرات کش��ور،
14-17مهرم��اه در مح��ل دائمی نمایش��گاه های
بین المللی تهران برگزار خواهد شد.
دکتر داوود زارعیان ،س��خنگوی شرکت مخابرات
ای��ران با اعالم این خبر به ارائ��ه توضیحاتی درباره
جزئیات بیشتر این نمایشگاه پرداخت و اظهار کرد:
در سال های اخیر با توجه به خصوصی سازی صورت
گرفت��ه در صنعت مخابرات ای��ران ،به خصوص در
ن همراه ،رقابت بس��یار خوبی
بخش اپراتورهای تلف
میان شرکت ها ایجاد شده است و نمایشگاه تله کام
فرصت مناس��بی برای ارائه توانمندی شرکت های
مختلف محسوب می شود.
رییس ش��ورای سیاس��تگذاری گروه مخابرات در
نمایش��گاه تله کام در عین حال به اهداف برگزاری
تله کام 2014م اش��اره و عنوان کرد :تبلیغات برای
فروش خدمات و سرویس ها ،معرفی توانمندی های
جدی��د و تازه های صنع��ت ICTکش��ور در کنار
موضوعاتی مانند ام��وزش ،نمایش توان اپراتورها و
مسائلی از این دست از جمله اهداف ما در برگزاری
پانزدهمین نمایشگاه تله کام خواهد بود.
زارعی��ان همچنین ب��ا تاکید بر تمرکز ش��رکت
مخابرات ایران بر روی یکپارچگی و تعامل بیش��تر
می��ان ش��رکت مخابرات و س��ایر فع��االن صنعت
مخابرات گفت :رویکرد جدید ،از این قرار است که
مخاب��رات را به عنوان یک بن��گاه اقتصادی در نظر
گرفته و به دنبال تامی��ن منابع همه ذی نفعان ،از
دولت گرفته تا س��هامداران باش��یم .از سوی دیگر
خود را شرکت خدماتی می دانیم که موظف به ارائه
خدمات مناسب به مردم کشور است.
گشایش نمایشگاه گردشگری
2014ژاپن با حضور ایران
ایرنا -نمایشگاه بین المللی گردشگری 2014ژاپن
با حضور س��فیر جمهوری اس�لامی ایران در محل
س��الن نمایش��گاه های بین المللی توکیو گش��ایش
یاف��ت .جمهوری اس�لامی ای��ران در غرف��ه ای در
نمایش��گاه بین المللی گردش��گری 2014ژاپن که
با حضور 150کش��ور برگزار می ش��ود برای جذب
گردشگران به منظور دیدار از ایران اقدام می کند.
رض��ا نظراهاری س��فیر ایران در جری��ان بازدید
از غرف��ه کش��ورمان ،جایگاه نمایش��گاه بین المللی
گردش��گری ژاپن را مهم دانس��ت و گفت که ژاپن
یکی از قطب های گردشگری منطقه شرق اسیاست
و س��ال های گذش��ته پذی��رای ح��دود 8میلیون
گردشگر از کشورهای دیگر بوده است.
وی گف��ت که به طور متوس��ط هر س��ال حدود
18میلی��ون بازدیدکنن��ده ژاپن��ی به کش��ورهای
دیگر مس��افرت می کنند که بخش عمده ای از انها
گردشگر هستند.
سفیر ایران تاکیدکرد ژاپن می تواند برای ایران از
نقطه نظر گردشگری یکی از کشورهای خیلی مهم
و هدف باشد.
وی در خصوص امار گردش��گران ژاپنی درایران
گف��ت که از بی��ن 18میلیون مس��افر تنها حدود
10هزار گردش��گر ژاپنی ساالنه به کشورمان سفر
می کنند و سهم کشورمان از جذب این گردشگرها
تقریب��ا صفر اس��ت .نظراهاری خواس��تار حمایت
بیش��تر س��ازمان های مرتبط به خصوص س��ازمان
میراث فرهنگی ،صنایع دس��تی و گردشگری ایران
برای برنامه ریزی بهتر به منظور جذب گردش��گر از
منطقه شرق اسیا به خصوص کشور ژاپن شد.
حضور ایران در 7نمایشگاه
گردشگری بین المللی خارجی
مهر -مدیرکل بازاریابی و توسعه گردشگری گفت:
ایران در 7نمایشگاه بین المللی گردشگری خارجی
مانند فیتور اس��پانیا ،مس��کو ،چی��ن ITB ،برلین،
میالن ،س��نگاپور و ترکیه ش��رکت می کند و برای
حضور در برخی دیگر از نمایش��گاه های بین المللی
نیز به بخش خصوصی تسهیالت می دهد.
س��یدمحمدکاظم خلدی نس��ب گفت :مهم ترین
رویک��رد ما ب��رای تبلیغات گردش��گری ،حضور در
نمایش��گاه های بین المللی اس��ت ب��ه همین علت
اکنون 7نمایش��گاه گردش��گری را به عنوان رکن
اساس��ی مد نظر قرار داده ایم که ش��امل نمایشگاه
فیتور اس��پانیا ،مس��کو ،چین ITB ،برلین ،میالن،
سنگاپور و ترکیه است .اما شرکت در نمایشگاه های
مانند ژاپن ،فرانسه ،امارات و لندن به دلیل برخی از
موارد توس��ط بخش دولتی انجام نمی شود ولی این
کار را به بخش خصوصی می سپاریم.
وی ادام��ه داد :ب��رای حضور در نمایش��گاه هایی
که بیش��تر در کش��ورهای همجوار برگزار می شود،
یکی از اس��تان ها را ب��ه عنوان اس��تان مرکزی در
نظر می گیریم و ان اس��تان ،شهرهای دیگر را برای
شرکت در نمایشگاه تشویق می کند .همه تسهیالت
داده می شود که حضور فعاالنه ای در نمایشگاه های
خارجی داش��ته باشیم ،اما بیش��ترین فعالیت برای
فراهم کردن تس��هیالت حضور بخش خصوصی در
نمایشگاه هاست.
یادداشت
معدن
تنها یک درصد تولید
محمود مقدس
روزنامه نگار
معدن لبریز از کانی های بسیار باارزش
سخت و درخشان چون الماس و طال...
سخت و تاریک چون اهن ،اورانیوم ،زغال سنگ...،
سخت و سفید چون نمک و اهک.
باید این دل سیر استخراج شود تا این خوان نعمت
در کام زمی��ن بی حاص��ل نماند ،در وج��ب به وجب
این س��رزمین معادنی عظیم خانه کرده اند که تنها با
کشف و استخراج ش��ان می توان ،ثروتی باارزش را در
حساب های ملی کشور به بار نشاند.
اما محاس��بات نش��ان می دهد تنه��ا 1درصد تولید
ناخالص ملی ،حاصل از استخراج معادن است و از کل
وسعت خاک ایران فقط 7درصد ان اکتشاف شده و تا
شناسایی 93درصد از خاک کشور هنوز راهی طوالنی
در پیش داریم.
حال از نقطه ای که ایس��تاده ایم تا مرزهای ش��مال،
جنوب ،ش��رق و غرب از طال و نف��ت گرفته تا نمک،
همه نیازمند اکتشاف و استخراج هستند.
نکت��ه حائ��ز اهمیت اینک��ه اکثر معادن کش��ور در
مناطق دورافتاده و با فاصله از مراکز شهری قرار دارند
که می تواند نقش قابل توجهی در اش��تغالزایی مناطق
محروم داش��ته و روند مهاجرت نیروهای روستایی را
مانع شود .اکنون س��رزمینی با این وسعت را می توان
معدنی عظیم دانست که در انتظار همت ماست .انتظار
م��ی رود که دولت تدبیر و امید با همت کارشناس��ان،
متخصص��ان و برنامه ریزان همگام با س��رمایه گذاری
بخش های دولتی و خصوصی راه را برای احیای بخش
معدن هموارتر کنند.
نگاه
کارنامه مس
در 6ماه ابتدایی سال
6م��اه ابتدای��ی س��ال جاری ب��ازار م��س نش��ان
می ده��د این فل��ز در این مدت با نوس��ان های زیادی
رو به رو بوده است.
ب��ه گزارش ماین نیوز ،فلز س��رخ هم در بورس کاال
و هم در بازار ازاد ،در نیمه اول س��ال 93با نوس��انات
منطقی تری نس��بت به 6ماه نخست سال 92مواجه
ب��ود ،که ان هم به دلیل ثبات نرخ ارز بوده اس��ت .از
طرفی مس در بازارهای جهانی نیز در 3ماه دوم مدت
مذکور نوسان بیش��تری را تجربه کرد به همین دلیل
این افت و خیزهای مکرر تاثیر بیش��تری بر معامالت
بورس کاالی ایران گذاشته بود.
همچنین یکی از مهم ترین تحوالتی که در این دوره
در بخ��ش محصوالت صنعت��ی به خصوص برای فلزی
همچون مس رخ داد ،تغیی��ر روش قیمت گذاری این
فلز بود .مس از ابتدای سال با فرمول ثابتی از میانگین
بورس لندن کش��ف و عرضه ش��د تا اینکه ارز در بازار
داخل مجددا با نوس��انات اندکی مواجه ش��د و چون
همزمان ش��ده بود با ازادس��ازی قیمت ها ،مسئوالن
تصمی��م گرفتند ب��ا شفاف س��ازی بیش��تر معامالت
به منظور ح��ذف هرگونه رانت ،فرم��ول قیمت گذاری
م��س را از برایند قیم��ت ارز مبادالت��ی و ازاد به ارز
متقاضی تغییر دهند؛ در نتیجه این عوامل سبب رشد
دوباره قیمت مس شد.
ب��ه همی��ن دلیل مس��ئوالن نی��ز ب��رای اینکه این
اتفاق��ات را س��امان دهند ،میزان عرض��ه در بورس را
افزای��ش دادند ،اما با محدود ش��دن صادرات به دلیل
ضعف معام�لات در بازارهای جهانی و همزمانی ان با
افزایش میزان واردات به خصوص انواع مس کم عیارتر
و قراض��ه این فلز در بورس کاال با مازاد عرضه در برابر
تقاضا مواجه بودیم .به این ترتیب درس��ت است که با
توافق تولیدکنندگان و وزارت صنعت ،معدن و تجارت
روش قیمت گذاری مس تغییر ک��رد ،اما تاثیر زیادی
ب��ر قیمت ها نداش��ت و تنها موجب رک��ود تورمی در
بازار شد تا جایی که در افزایش قیمت ها ضعف تقاضا
عمیق تر هم شد که باعث وارد امدن فشار بیشتری بر
صنایع کوچک تر مصرف کننده مس شد.
فصل بهبود قیمت مس
درست است که قیمت مس در نخستین ماه از فصل
بهار س��ال 93نسبت به اخرین معامالت در سال قبل
از ان با روند نزولی کار خود را اغاز کرد اما همچنان با
قیمت واقعی این فلز نسبت به بازارهای جهانی فاصله
زیادی داش��ت .ناگفته نماند این فل��ز از 17فروردین
م��اه وارد رینگ صادراتی بورس کاال ش��د و تا قبل از
ن ثبت نش��ده بود .به این
ای��ن ،عرضه دیگری برای ا
ترتیب مبادالت مس در بورس کاال در نخستین عرضه
از فروردین م��اه با روند نزولی رو به رو ش��د که به گفته
فعاالن بازار این س��رازیری قیمت نس��بت به اخرین
معامله در سال گذشته به دلیل ثبات نسبی نرخ ارز و
کاهش تقاضا در بازار ازاد بوده است .از طرفی در اواخر
ای��ن ماه نیز کاهش التهاب بازار و همچنین افت بهای
جهانی مس س��بب کاهش نرخ مس در ابتدای فصل
اول سال شد .با این حال خرید و فروش ها در بازار ازاد
بعد از تعطیالت نوروز رونق بیشتری گرفته بود ،چرا که
با توجه به رکود اخر سال 92و انتشار شایعاتی مبنی
بر کاهش قیمت ها در سال اینده معامله گران ترجیح
می دادند در سال جدید خریدهای شان را انجام دهند.
14
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
گفت و گوی اختصاصی
گفت و گو
public@smtnews.ir
با مشاور وزیر صنعت ،معدن و تجارت
ثروت زیر گام های ما
گ�روه گف�ت و گو :اتاق فکر وزارت صنعت ،معدن و تجارت متش�کل از 3ش�ورای
مشورتی صنعت ،بازرگانی و معدن است که اقای دکتر بهروز ریاحی به عنوان دبیر
شورای سه گانه نقش مهمی ایفا می کنند .نظرات و پیشنهادات پس از بحث و بررسی
تخصصی توس�ط وی به معاونان و مسئوالن ارس�ال می گردد تا در صورت موافقت
مس�ئوالن ذی ربط ،به اجرا گذاشته ش�ود .به جهت اهمیت این موضوع در اقتصاد
کش�ور با دبیر ش�ورای مش�ورتی معادن به گفت وگو نشس�تیم تا از پیشنهادهای
ارائه ش�ده در چارچوب فعالیت های معدنی کش�ور اطالع یابیم .اطالعاتی در مورد
اکتش�افات معدنی ،ذخایر معدنی ،کنسرس�یوم ها ،نقش بخ�ش خصوصی ،ذخایر
س�نگ اهن ،سرمایه گذاری های معدنی ،تهدید اس�تخراج معادن بر محیط زیست،
مطالعات جغرافیایی و اکتش�افی ،رابطه صنعت و محیط زیس�ت ،پروژه های معدنی
جدید ،بدهی ه�ای بانکی ،نقش بانک ها در س�رمایه گذاری های معدنی و ...ازجمله
مواردی است که در این گفت وگو بدان اشاره شده است.
ش�ما دبیر شورای مش�ورتی معادن
هس�تید .در ح�ال حاض�ر مهم تری�ن
موضوعاتی که باید به انها توجهی خاص
داشت چه نکاتی است؟
در بخ��ش معادن 4نقطه کلی��دی داریم؛
« -1تعیین پهنه های اکتش��افی در کشور»،
«-2تعیی��ن و تکمیل نقش های اکتش��افی»
« -3شناس��ایی ذخای��ر معدنی در کش��ور»
« -4می��زان س��رمایه گذاری م��ورد نی��از در
پهنه های معدنی».
ش��ورای مع��ادن از همان جلس��ه اول این
موضوعات را دس��تور کار قرار داد که اساس��ا
در بحث پهنه های اکتشافی چگونه باید عمل
کنیم .این سوال مطرح است که ایا ما ذخایر
معدنی کش��ور را به پهنای کوچک تقس��یم
می کنی��م و بع��د به س��رمایه گذاران کوچک
واگ��ذار می کنیم؟ مثال ایا ما س��نگ اهن را
ب��ا میلیون ها ت��ن ذخایر معدن��ی موجود در
محیط زیست و معاونان ایشان دعوت کردیم و
مسائل زیست محیطی معادن و صنایع کشور
را بررسی کردیم .تصمیمات خوبی اتخاذ و با
امضا وزیر صنع��ت ،معدن و تجارت و رییس
س��ازمان حفاظت محیط زیست مصوب شد و
به دستگاه های مربوطه ابالغ شد.
در حوزه اکتش��اف هم ش��ورای مش��ورتی
معتقد اس��ت که معادن جزو انفال کش��ور و
س��رمایه ملی است لذا قرار شد که وزارتخانه
و زیربخش ه��ای مربوطه یک طرح مطالعاتی
برای پهنه اکتشافی تهیه کند و مشخص شود
در کجای کش��ور باید پهنه های اکتشافاتی را
تعریف کنیم.
ب��ه همی��ن منظور مقرر ش��د یک بس��ته
عملیاتی اکتشافات توسط معاونت امور معدن
ایمی��درو و س��ازمان زمین شناس��ی با کمک
بخش غیردولتی تهیه ش��ود و مورد بررس��ی
قرار گیرد .در یکی دیگر از جلس��ات ،گزارش
اختیار سرمایه گذارهای کوچک یا در اختیار
یک س��رمایه گذار کالن ق��رار دهیم و حول
این س��رمایه گذاری صنایع پایین دس��تی را
به بخش های کوچکتر واگ��ذار می کنیم؟ در
جلسات اولیه سه ،چهار تصمیم جدی گرفته
ش��د ،یکی اینک��ه ما یک کنسرس��یوم برای
تامی��ن مالحظات قانونی در نظ��ر گرفتیم و
برای اینکه بدانیم کدام یک از این دو تصمیم
درس��ت است ،جلس��اتی هم با بخش دولتی
و بخش غیردولتی تش��کیل دادیم و تصمیم
گرفتیم که یک کنسرس��یوم از کارشناس��ان
خب��ره روی ای��ن موض��وع بح��ث کنند که
«پهنه های اکتشافی چگونه مورد بررسی قرار
گیرند» .دوم ،میزان ذخایر سنگ اهن ،گندله،
اهن اس��فنجی و فوالد خام در دست بررسی
قرار گرفت.
می خواس��تیم ببینیم می ت��وان چه میزان
فوالد خام و فوالد تولید کنیم .برای رس��یدن
ب��ه این هدف ،ایمیدرو ماموریت پیدا کرد که
طرح جام��ع فوالد کش��ور را مطالعه کند .از
انجایی که زمینه مقدماتی مطالعه این طرح
در ایمیدرو شروع شده بود قرار شد باتوجه به
تولید 22/5میلیون تن امس��ال ،میزان فوالد
و کنس��انتره س��ال های اینده را براورد کنیم
که اساس��ا برای ظرفی��ت 55میلیون فوالد
در چش��م انداز 1404چه میزان سنگ اهن،
کنس��انتره و س��ایر فراورده های مورد نیاز را
باید تولید کنیم.
طرح جامع به دس��ت امد ک��ه چه میزان
و در کج��ا س��رمایه گذاری کنی��م .توس��ط
دولت ،بخش خصوصی یا توس��ط خارجی ها
سرمایه گذاری ش��ود .این طرح جامع بخشی
از نتای��ج موفقیت امیز ما در نیمه اول س��ال
93است.
برخی معتقدند که این اکتشاف های
معدنی محیط زیس�ت را با تهدید مواجه
کرده است ،نظر شما چیست؟
مس��ائل زیس��ت محیطی از دیگر مس��ائلی
است که به ان پرداختیم ،در یکی از جلسات
مش��ترک س��ه گانه از رییس محترم سازمان
کامل اکتشاف ،توسط سازمان زمین شناسی
مط��رح ش��د .مطالع��ات ژئوپولیتیک��ی و
عکس برداری ه��ای هوای��ی ،نقش��ه ی��ک
100هزارم و یک 25هزارم که تهیه شده بود
به اطالع اعضای ش��ورا رس��ید .قرار شد مرز
سیس��تان و بلوچس��تان حدود 50کیلومتر
در 50کیلومت��ر م��ورد مطالعه ق��رار گیرد
و مطالعات اولیه را س��ازمان زمین شناس��ی
انج��ام ده��د و ایمی��درو ان را تکمیل کند.
یکی از نگرانی های ما فق��دان «پایگاه جامع
داده های اکتش��افی ایران» بود ،با جمع اوری
اطالعات متوجه ش��دیم در حوزه نفت و گاز،
پتروشیمی ،صنایع دریایی و حوزه کانی های
غیرفلزی مطالعات اکتش��افی انجام شده اما
باوجود اینک��ه طبق قانون همه دس��تگاه ها
موظف بودند که مطالعات اکتشافی خودشان
را به زمین شناس��ی بدهند بی توجهی کردند.
یک��ی دیگ��ر از طرح های ش��ورای معادن
بررسی طرح کاداستر است« .کاداستر» طرح
مالکیت زمین اس��ت که باید مجلس شورای
اس�لامی این ط��رح را به تصویب برس��اند تا
س��ازمان ذی ربط مثل سازمان زمین شناسی،
ایمی��درو و س��ازمان های معدنی و توس��عه
معدنی بتوانند از ان استفاده کنند.
نکت��ه دیگ��ر «یکپارچه ک��ردن اطالعات
اکتش��اف ب��ود» ک��ه در جلس��ات قبل هم
مطرح ش��د اما فرقی که این جلسات داشت
این بود که ما باید نقش��ه های اکتشافی مورد
نیاز کش��ور را تهیه کنیم .یعنی دو نوع نقشه
بای��د در حال حاضر اکتش��اف و اس��تخراج
ک 100ه��زارم و دوم
ش��ود ،اول نقش��ه ی��
نقش��ه یک 25هزارم که در نقش��ه های یک
100هزارم تالش هایی انجام گرفته اس��ت اما
در نقش��ه های یک 25هزارم نیاز به اعتبارات
کالن مالی است که باید سرمایه گذاری شود.
براس��اس براورد کارشناسان قیمت هر شیت
نقشه یا یک برگ ش��یت نقشه 150میلیون
تومان براورد می ش��ود که چیزی نزدیک به
150میلیارد تومان سرمایه گذاری الزم است
ک��ه پس از تهیه ،باید در بانک اطالعاتی قرار
گیرد تا کس��انی که نیاز دارند در اختیارشان
قرار گیرد.
با دستور وزیر قرار شد کارگروهی از سازمان
زمین شناس��ی ،ایمیدرو و بخش غیردولتی بر
روی تامی��ن اعتب��ار این نقش��ه ها کار کنند
ت��ا بخش��ی از اعتب��ارات دولتی و بخش��ی از
غیردولتی ها تامین شود .قرار شد تا پایان سال
،1395تعداد 1423نقش��ه ای که مورد نیاز
اس��ت در بخش یک 25هزارم تهیه شود و در
اختیار سرمایه گذاران قرار بگیرد و شرکت های
خصوصی فعال ،معتبر و خوش سابقه در بخش
سرمایه گذاری اکتش��افی معادن با وزارتخانه
سهیم شوند و اگر توانستند اکتشاف در برخی
پهنه ها را ب��ه عهده بگیرن��د .همچنین مقرر
ش��د که پهنه اکتش��افی 20درصد در اختیار
استان ها و 80درصد در اختیار حکومت باشد.
فرمودید یک جلسه مشترک درباره
محیط زیس�ت ب�ا خانم ابتکار داش�تید،
به دلی�ل اهمیت موض�وع بفرمایید چه
مطالبی مطرح شد؟
م��ا معتقدی��م ک��ه صنع��ت کمک کننده
محیط زیس��ت اس��ت چون ه��ر کجا صنعت
ایجاد ش��ده محیط زیس��ت هم ایجاد شده و
ول��ی دی��دگاه کالن م��ا این اس��ت که به
محیط زیس��ت اسیب وارد نشود .همین چند
روز پی��ش از مازن��دران و اس��تان خراس��ان
(بینال��ود) بازدید داش��تیم ک��ه ببینیم چند
هکت��ار زیر پوش��ش درخت اس��ت .در البرز
مرکزی ،س��وادکوه در خدمت محیط زیست
اس��ت برای دف��ع پس��ماند ها ،جلوگیری از
الودگی زمین و هوا ،تمهیداتی فراهم ش��ده
ک��ه اینها پروژه ه��ای جدیدی اس��ت که در
دست اجرا داریم.
درب��اره صنای��ع ایج��اد ش��ده نگرانی های
محیط زیس��تی وجود داش��ت ک��ه به همین
دلی��ل در وزارتخان��ه دفتری به ن��ام «دفتر
محیط زیس��ت» داریم که ب��ا ابالغ وزیر ،یک
واحد HSE ،ایجاد ش��ده است که به مسائل
محیط زیست می پردازد.
در جلس��ه ای که ب��ا خانم ابتکار داش��تیم
روی چند موضوع صحبت کردیم .یکی ماده
166که حریم ش��هرها را مطرح کرده است
ک��ه در قانون قبلی تا ش��عاع 30کیلومتری
محدوده ش��هرها تلقی می ش��د که بعد از ان
می توانس��تیم ش��هرک های صنعت��ی را دایر
کنیم با س��خت گیری دوستان محیط زیست
استانی حتی ش��هرک هایی که از قبل ایجاد
ش��ده بودند با مش��کل مواجه ش��ده بود ،که
امیدوارم این مش��کل با مس��اعدت س��ازمان
محیط زیست برطرف شود.
در م��ورد حری��م ش��هر تهران ،مقرر ش��د
کارخانجاتی که االیندگی بیش��تری دارند به
خارج از حریم ش��هر منتقل ش��وند و انهایی
ک��ه کمتر الودگ��ی دارند با کمک س��ازمان
محیط زیس��ت راهنمای��ی و االیندگی ه��ا را
اصالح کنند.
س��ازمان محیط زیس��ت نباید تمام حریم
کش��ور را «محیط زیس��ت» اع�لام کند و در
محدوده شهرها ،حریم جنگل ها ،کنار دریاها
اجازه ایجاد کارخانه ندهد ،یک صنعتی مثل
صنعت ش��یالت کجا باید ایجاد ش��ود؟ یک
صنعت مثل چوب و کاغذ باید در کنار جنگل
باش��د بنابراین باید در بازنگری سیاست های
محیط زیست و بازنگری سیاست های توسعه،
خودمان یک سیاست هم افزا ایجاد کنیم که
به محیط زیست و هم به توسعه صنعت کشور
کمک کنیم.
منظورتان توس�عه پایدار است که
باید بدان پایبند باشیم.
بنده به عنوان شورای دبیر
مشورتی بخش صنعت ،معدن
و تجارت این سوال برایم مطرح
است که واقعا چند درصد بدهی ها
مربوط به بخش تولید است ،حتی
در این شورا صاحب نظران هم
نمی دانند .می گویند هر وقت از
بانک مرکزی سوال می کنیم جواب
روشنی دریافت نمی کنیم ،عذر
می خواهم پاشنه اشیل مصاحبه
من همین است .واقعا چند درصد
از بدهی معوقه بانکی مربوط به
تولید کشور است.
اکنون یکی از مشکالت سال های اینده کشور
ما فقدان پایگاه جامع اکتش��افی ایران است
که بای��د راه اندازی ش��ود و اطالعات در یک
س��ازمان جمع اوری ش��ود تا به نی��از تمامی
دستگاه ها پاسخگو باشد.
البته در جاهایی هم این اتفاق رخ نداده.
اقای ریاح�ی این طور هم نیس�ت
بعض�ی اوقات فاجعه امیز اس�ت ،ورود
فاضالب ب�ه رودخانه و دری�ا غیرقابل
انکار است.
بل��ه ،این باید متوازن پی��ش برود باید به
محیط زیس��ت براساس توس��عه پایدار توجه
ش��ود ،به همین دلیل یک کارگروه مشترک
بین «ش��هرک های صنعتی و محیط زیست»
«معاونت معدنی و محیط زیس��ت» تش��کیل
ش��ده اس��ت که از مصوبات ماس��ت که قرار
ش��د دو کارگ��روه از «معاونی��ن س��ازمان
محیط زیس��ت و ش��هرک های صنعت��ی» و
«معاون وزیر و رییس شهرک های صنعتی»
و نیز معاونین محیط زیس��ت و معاونین امور
معدنی بنشینند تبادل نظر کنند و اصالحات
الزم ،اجرایی ش��ود .ب��ه دلیل اهمیت همین
موضوع با بخشنامه وزیر ،دفتری جهت توجه
به قوانین زیس��ت محیطی به نام دفتر HSE
در برخی از صنایع تشکیل شد.
ب�ه نظر ش�ما کمک ها و تس�هیالت
بانکی به چه کسانی باید تعلق بگیرد؟
ه��ر وق��ت می خواهند ب��ه بخ��ش تولید
تس��هیالت بدهند می گویند که بخش تولید
بازپرداخت نمی کنن��د ،بنابراین پول را خرج
صنع��ت نمی کنن��د .این تروی��ج بدبینی در
سیاست گذاری های اقتصادی کشور ریشه در
این دارد که مکرر در مکرر اعالم می کنیم که
این بدهی های بانکی برای س��رمایه گذاران و
تولیدکنندگان است ،چون امار دقیق نداریم.
بنده به عنوان ش��ورای دبیر مش��ورتی بخش
صنع��ت ،مع��دن و تجارت این س��وال برایم
مطرح اس��ت که واقعا چن��د درصد بدهی ها
مرب��وط به بخش تولید اس��ت ،حتی در این
شورا صاحب نظران هم نمی دانند .می گویند
ه��ر وقت از بان��ک مرکزی س��وال می کنیم
ج��واب روش��نی دریاف��ت نمی کنی��م ،عذر
می خواهم پاش��نه اشیل مصاحبه من همین
است .واقعا چند درصد از بدهی معوقه بانکی
مربوط به تولید کشور است.
ب�ه نظ�ر ش�ما بقی�ه اش مرب�وط به
کیست؟
مهم نیست ،به نظرم مهم است که بدانیم
5تا 7درصد اس��ت بقیه اش کجاس��ت؟ ما
نمی توانیم اظهارنظر بکنیم.
االن ش�ما ب�ه عن�وان ی�ک نظریه
کارشناسی یا مشورتی بگویید بقیه اش
کجاست؟
بن��ده ب��ه عن��وان عض��و علمی دانش��گاه
نمی توانم ب��دون داده هایی که در اختیار من
نیست بگویم که بیشتر در مسکن مهر رفته
یا خرید و فروش زمین شده ،چون اطالعات
نداریم اظهارنظر نمی کنم .االن در جلس��ات
کارشناسی ما حدود 40نفر از صاحب نظران
اقتصادی دور هم می نش��ینیم ،سوال جدی
مطرح است که چند درصد مخصوص بخش
تولید است و چند درصد غیرتولید؟ ما اعتقاد
داریم 5تا 7درصد؟!
اگر بانک مرکزی جوابی دارد ارائه کند.
به طور مش��خص بگوید صنع��ت xدرصد،
معدن yدرص��د ،بنگاه های تولی��د zدرصد،
بازرگان��ان و ...یا بگوید ای��ن بدهکاران چند
درصد برای بخش تولید اند ،اس��م ببرید ،نام
بنگاه را ببرید.
در پای�ان چند نمون�ه از تصمیمات
مثبت را یاداور شوید؟
س��نگ اهن در 5ماهه منتهی به سال 93
در مقایس��ه با 5ماهه سال 92با 10میلیون
و 700ه��زار ت��ن 7/8درصد رش��د نس��بت
به س��ال قبل داش��ته اس��ت ،ما پیش بینی
می کنی��م با ای��ن روند تا پایان س��ال جاری
حدود 23میلیون تن سنگ اهن داشته باشیم
و ف��والد خ��ام 5میلیون و 600ه��زار تن) و
محصوالت فوالد 5میلیون و 800هزار تن در
5ماه اخیر تولید شده که از رشدی معادل 5
تا 7درصد اس��ت ،س��یمان در 5ماهه اخیر
بالغ ب��ر 29میلیون و 600هزارتن که پس از
رف��ع نیاز داخلی بالغ ب��ر 7میلیون تن صادر
شده است.
نیم نگاه
public@smtnews.ir
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
امسال به طور متوسط 460هزار برگ چک در هر ماه برگشت خورده است
15
23هزارمیلیاردتومانچکبرگشتیدر 5ماه
رامی�ن نعمتی :در 5ماه اول امس��ال بالغ
بر 19/3میلیون برگ سند به مبلغی معادل
درصد اسناد برگشتی به مبادله شده
اسناد برگشت داده شده
اسناد مبادله شده
4907/6هزارمیلی��ارد ری��ال در اتاق پایاپای
دوره
مبلغ
تعداد
مبلغ
تعداد
مبلغ
تعداد
اسناد بانکی تهران مبادله شده است .در این
3/7
5
67095
3392
1809754
68287
1383
دوره متوسط شاخص های تعداد و مبلغ اسناد
4/2
4/9
88073
3546
2090761
71861
1384
مبادله شده به ترتیب به اعداد 90/1و 159/9
رسید که در مقایسه با دوره مشابه سال قبل
3/6
4/6
109263
3599
2998758
78201
1385
به ترتی��ب 5/9درص��د و 15درصد افزایش
3/6
5
147680
3925
4157065
79054
1386
داش��ته است .همچنین ،در 5ماه اول امسال
4/5
7/8
209422
4944
4663571
63649
1387
بالغ بر 2/3میلیون برگ سند به مبلغی معادل
5/1
10/7
234071
5087
4629400
47468
1388
235/1ه��زار میلیارد ری��ال در اتاق پایاپای
4/4
11/9
278916
5857
6285191
49368
1389
اس��ناد بانکی تهران برگشت داده شد .در این
4/8
12/4
356068
6374
7367062
51368
1390
دوره متوسط شاخص های تعداد و مبلغ اسناد
4/8
11/8
430143
5975
9045035
50648
1391
برگش��ت داده شده به ترتیب به اعداد 88/3و
158/5رسیده که نسبت به دوره مشابه سال
4/7
10/9
517315
5082
11121654
46433
1392
درصد
1392به ترتیب 18/2درصد و 22/3
1392
1393
افزایش داشته است .در 5ماه اول سال
4/6
11/1
40530
427
888286
3849
مرداد
شده
مبادله
نسبت اسناد برگشت داده شده به
4/5
10/9
192217
1984
4269777
18227
پنج ماه اول
درصد
12/2
از نظر تعداد و مبلغ به ترتیب به
1393
ماه
5
در
مزبور
و 4/8درصد رسید .نسبت های
4/7
12/5
28178
362
599850
2898
فروردین
4/5
و
درصد
10/9
اول سال 1392به ترتیب
4/2
11/2
48579
464
1166350
4137
اردیبهشت
جاری
سال
در
اساس
درصد بوده است .بر این
5
12/4
50604
507
1013783
4088
خرداد
چک
برگ
460هزار
ماهانه
به طور متوس��ط
4/7
12/3
51360
516
1093356
4187
تیر
است.
برگشت خورده
5/5
12/5
56374
497
1034254
3982
مرداد
هشدار
با
قضایی
و
اجتماعی
کارشناس��ان
4/8
12/2
235095
2345
4907593
19291
پنج ماه اول
نس��بت به پیامده��ای ناگوار گس��ترش این
این روند در نهایت منجر به ایجاد تغییراتی در
معض��ل معتقدند ک��ه باید هرچه س��ریع تر قضایی��ه -به خص��وص درم��ورد چک های فقره چک برگشت شده داشته ایم.
مع��اون نظارتی بان��ک مرک��زی در ادامه قوانین مربوط به چک شد که اگرچه وضعیت
برای این موضوع که از ش��ایع ترین جرم های برگشتی -موجب شده تا چک به عنوان ابزار
محکومان زندان های کش��ور اس��ت ،چاره ای مبادالت��ی در اقتصاد ای��ران ،ارزش خود را از افزود :س��ال 89نزدیک به 5میلیون و 300را کم��ی تعدیل کرد ،ولی پاس��خگوی همه
جدی اندیشیده شود.
دست داده و میزان ارزش ان بسیار کم شود .هزار برگ چک برگش��تی داشتیم که تعداد مشکالت نبود و نیست.
دامنگیر
ک��ه
رکودی
اخیر،
در س��ال های
امار ه��ای رس��می بانک مرک��زی در این
وی خاطرنش��ان کرد که قوه قضاییه ازطریق رفع س��وءاثر ش��ده های ان حدود 80درصد
چک های
چشمگیر
رشد
با
شده
اقتصاد ایران
روان س��ازی و یکپارچه سازی اطالعات باید از ( 3میلیون و 280هزار فقره) بود که با تغییر خصوص بیانگر این است که تعداد چک های
از
بسیاری
اس��ت.
کرده
پیدا
نمود
برگش��تی
بی اعتباری چک در اقتصاد کشور جلوگیری مقررات در سال ،92از حدود 5میلیون چک برگشتی در سال 1378بالغ بر 2/63میلیون
از
ناشی
مش��کالت
خاطر
به
اقتصادی
فعاالن
کند در غیر این صورت ،مشکالت موجود برسر برگشتی ،حدود 2میلیون فقره (نزدیک به 40برگ بوده که با ش��یب صعودی ،این رقم در
مالی
بحران
و
نقدینگی
کمب��ود
دچار
رکود،
درصد مجموع چک های برگشتی) رفع سوءاثر سال 1390به 6/37میلیون برگ رسید که
راه کسب وکار حل نخواهد شد.
متوسط
که
ش��ده
باعث
امر
همین
و
اند
بوده
در س��ال های گذش��ته به طور متوسط در شد ،حال ان که در سال جاری از مجموع یک حاکی از رشد 142درصدی تعداد چک های
1378
های
ل
س��ا
در
که
برگشتی
چک های
300روز کاری ،ه��ر س��ال 275هزار پرونده میلیون و 880هزار چک برگشتی 17 ،درصد برگش��تی در دوره م��ورد بررس��ی اس��ت.
تا 1387نرخی حدود 5درصد را داش��ت در قضایی مربوط به چک برگشتی (بیش از 321( 916هزار فقره) رفع س��وءاثر شده که نشان همچنین در بازه زمانی بین سال های 1378
سال های 88به بعد ،دو برابر شود .در سال های پرونده در روز) در کشور رسیدگی و مختومه می دهد کانال های رفع سوءاثر کردن چک با تا ،1390مبلغ چک های برگشتی نیز هم سو
88تا بهار ،91متوسط نرخ چک های برگشتی شده است .این امر در شرایطی صورت گرفته روش های غیراصولی و فریبکارانه بسته شده با افزایش تعداد چک های برگشتی ،افزایش
قابل توجهی را ش��اهد بوده و از مبلغ 2/09
به 11/5درصد رس��ید .مس��یری که در ان ،که در عمل ،حجم قضایی ش��دن چک های است.
تعداد برگه های چک برگش��ت خورده تا 6/7برگش��تی در کشور بس��یار پایین تر از میزان رشد 142درصدی تعداد چک های هزار میلیارد ریال در سال 1378به 35/61
میلیون فقره در سال افزایش یافت .هم اکنون چک هایی است که بی محل صادر می شوند ،برگشتی در 15سال
هزار میلیارد ریال در س��ال 1390رسید که
در 3ماهه نخست سال 1379و همزمان با رشد بس��یار زیادی را نشان می دهد .در این
نیز شاخص تعداد اسناد برگشت داده شده به چرا که دریافت کنندگان چک بی محل کمتر
عدد 12/5درصد رس��یده است که به اعتقاد تمایل به ورود به چرخه قضایی داش��ته و به اغاز به کار مجلس ششم ،امار تکان دهنده ای رابط��ه ،درص��د چک های برگش��تی به کل
بسیاری از کارشناس��ان اجتماعی و قضایی ،نظر می رسد در سال های گذشته این تمایل ارائه ش��د مبنی بر اینک��ه 18تا 20هزار نفر چک های مبادله شده به لحاظ تعداد از 5/89
«بسیار نگران کننده» است.
زندان��ی چک ،حدود 17ه��زار نفر فراری به درصد در س��ال 1378به 12/41درصد در
نداشتن افزایش هم پیدا کرده است.
ب�ه
مرب�وط
قضای�ی
پرونده ه�ای
ماه گذشته نیز معاون نظارتی بانک مرکزی خاطر چک های بی محل و برگشتی و حدود سال 1390رس��ید که 110درصد رشد را
برگشتی
چک های
در اظه��ار نظ��ری اع�لام کرد ک��ه مجموع 2/5میلیون چک برگشت خورده وجود دارد .نشان می دهد .بدین معنا که در سال 1378
برگش��تی
چک های
تعداد
از
امار
اخری��ن
چک های برگش��تی سال گذشته 5میلیون و این اماره��ا توجه حقوقدان��ان ،اقتصاددانان از ه��ر 100فقره چک صادره حدود 6فقره
ماه
بهمن
هفته
نخس��تین
در
قضاییه
در قوه
7237فق��ره و با میانگی��ن روزانه 13هزار و و حتی کمیس��یون حقوقی ،قضایی مجلس برگش��ت خورده و این تعداد در سال 1390
کار
تعاون،
وزیر
رفاه
معاون
توسط
قبل
س��ال
شش��م را به ناکارام��دی قوانی��ن مربوط به به حدود 13فقره رسید.
718برگ بوده است.
از
میدری
احمد
ش��د.
اعالم
اجتماعی
و رفاه
حمید تهرانفر همچنین از امار یک میلیون چ��ک و جایگاه متزلزل اس��ناد تج��اری در ارثیه ای برای دولت تدبیر و امید
دستگاه
در
برگشتی
چک
میلیون
12
وجود
افزایش امار چک های برگش��تی و کاهش
و 884ه��زار فقره ای چک های برگش��تی در ای��ران جلب کرد که در نتیج��ه ،عده زیادی
بود
کرده
تاکید
و
داده
خبر
کشور
قضاییه
قوه
س��ال جاری خبر داد و گفت :از ابتدای سال از کارشناسان ش��روع به نظریه پردازی و ارائه حجم مب��ادالت با ای��ن ابزار پول��ی ،یکی از
درقوه
اطالعاتی
س��امانه
نبودن
یکپارچه
که
جاری به طور میانگین روزانه 12هزار و 560طرح و برنامه های جدید در این رابطه کردند .نشانه های رکود فعالیت های اقتصادی است.
تعداد و مبلغ اسناد مبادله شده و برگشت داده شده در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران (تعداد به هزار برگ ـ مبلغ به میلیارد ریال)
سال 84امار تعداد چک های برگشتی ساالنه
3/5میلیون برگ بود که 5س��ال بعد (سال
)89ب��ه 5/5میلیون برگ افزایش یافت و در
سال 91نیز تعداد چک های برگشتی به بیش
از 6/5میلیون برگ رس��ید .در س��ال 91به
صورت میانگین روزانه 18هزار عدد چک به
ارزش 123میلیارد تومان برگشت خورد .در
سال 1392نیز حدود 5میلیون و 100هزار
برگ س��ند به مبلغ ح��دود 52هزار میلیارد
تومان در ات��اق پایاپای اس��ناد بانکی تهران
برگشت داده شد که 6هزار میلیارد تومان ان
مربوط به یک ماهه پایانی سال گذشته بوده
اس��ت .در کل ،سال 92حدود 46/4میلیون
برگ سند معادل 1112میلیارد تومان مبادله
ش��د و نسبت اس��ناد برگش��ت داده شده به
مبادله ش��ده از نظر تع��داد و مبلغ به ترتیب
به 10/9درصد و 4/7درصد رس��ید .این امر
نشان دهنده اثار منفی رکود تورمی حاکم بر
اقتصاد کشور و ارثیه ای است که از دولت های
نهم و دهم به دولت روحانی رسیده است.
اخرین امار ،مردادماه
منبع بانک مرکزی
تنها در مردادم��اه 1393معادل 497هزار
برگ سند به مبلغی حدود 56/4هزارمیلیارد
ری��ال در اتاق پایاپ��ای اس��ناد بانکی تهران
برگشت داده شده است .شاخص های تعداد و
مبلغ این اسناد در مردادماه امسال به ترتیب به
اعداد 93/6و 190رسید که نسبت به تیرماه
امس��ال از نظر تعداد 3/5درصد کاهش و از
لحاظ مبلغ 9/8درصد افزایش و در مقایسه با
ماه مشابه سال گذشته به ترتیب 16/4درصد
و 39/1درصد افزایش نشان می دهد.
اخرین گزارش بانک مرکزی از شاخص های
ماهانه اقتصادی حاکی است که در مردادماه
امس��ال در اتاق پایاپای اس��ناد بانکی تهران
حدود 4میلیون برگ س��ند به مبلغی معادل
1034/3هزار میلیارد ریال مبادله شده است.
در این ماه ،ش��اخص های تعداد و مبلغ اسناد
مبادله ش��ده به ترتیب به اعداد 93و 168/5
رسیدکه درمقایسه با تیرماه امسال به ترتیب
4/9درصد و 5/4درصد کاهش و نس��بت به
مردادماه س��ال١٣٩٢به ترتیب 3/3درصد و
16/4درصد افزایش داشته است.
در مردادماه ١٣٩٣نسبت های تعداد و مبلغ
اسناد برگشت داده شده به مبادله شده نیز به
ترتیب به 12/5درصد و 5/5درصد رس��ید.
نسبت های مزبور در مردادماه 1392به ترتیب
11/1درصد و 4/6درصد بوده است.
بر اس��اس این گزارش ،همچنین در 5ماه
اول امسال در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران
ح��دود 19/3میلیون برگ س��ند به مبلغی
مع��ادل 4907/6هزار میلی��ارد ریال مبادله
شده است .در این دوره متوسط شاخص های
تعداد و مبلغ اسناد مبادله شده به ترتیب به
اعداد 90/1و 159/9رسید که در مقایسه با
دوره مشابه سال قبل به ترتیب 5/9درصد و
15درصد افزایش داشته است.
شاخص و درصد تغییر اسناد مبادله شده و برگشت داده شده در اتاق پایاپای اسناد بانکی تهران ()1390 = 100
اسناد مبادله شده
شاخص
دوره
1383
درصد تغییر نسبت به:
تعداد
مبلغ
دوره قبل
تعداد
مبلغ
تعداد
مبلغ
راهنمای رفع سوءاثر از سوابق
چک های برگشتی اشخاص
براساس بخش��نامه های بانک مرکزی جمهوری
اس�لامی ایران ،تمامی امور مربوط به رفع سوءاثر
از چک های برگش��تی اش��خاص از طریق شعب و
واحدهای تابعه بانک ه��ا و به صور ذیل امکان پذیر
است:
-١تامی��ن موج��ودی :مش��تری مبلغ کس��ری
موجودی را به حس��اب جاری خ��ود واریز کرده و
پس از دریافت مبلغ مزبور توس��ط ذی نفع چک،
بانک نسبت به رفع سوءاثر از سابقه چک برگشتی
اقدام می کند؛
-٢ارائه الشه چک برگشتی :مشتری الشه چک
برگشتی را به بانک ارائه کرده که در قبال ان ،بانک
مربوطه به مشتری رسید ارائه می دهد؛
-٣ارائ��ه رضایتنام��ه محض��ری ذی نف��ع چک
به بان��ک :در صورت نبود امکان ارائه الش��ه چک
برگش��تی به بانک بنا به دالیلی نظیر مفقود شدن،
به سرقت رفتن و سوختن ،ذی نفع چک (شخصی
ک��ه گواهینامه عدم پرداخت وجه چ��ک به نام او
صادر ش��ده اس��ت) میتواند با حضور در دفترخانه
اسناد رسمی ،رضایت خود را اعالم کرده و بانک با
دریافت رضایتنامه مزبور ،نسبت به رفع سوء اثر از
چک مورد نظر و ابطال ان اقدام کند؛
تبصره :چنانچه ذی نفع چک ش��خص حقوقیدولتی و یا نهاد عمومی غیردولتی باشد ،می تواند
با ارائه نامه رس��می ،رضای��ت خود را اعالم کرده و
بان��ک با دریافت رضایتنامه مزبور ،نس��بت به رفع
سوءاثر از چک موردنظر و ابطال ان اقدام می کند؛
-۴واری��ز مبل��غ چ��ک ب��ه حس��اب ج��اری و
مس��دود کردن ان به مدت 24م��اه :چنانچه ارائه
الش��ه چک و یا رضایتنامه محض��ری ذی نفع به
بانک امکانپذیر نباش��د ،مش��روط به اینکه حساب
جاری مشتری نزد ش��عبه مفتوح و توسط مراجع
قضایی مس��دود نشده باشد ،مش��تری می تواند با
واریز معادل کس��ری موجودی به حس��اب جاری
خود ،درخواس��ت مسدود شدن وجه مزبور را برای
پرداخت چک برگش��تی ذی ربط ت��ا زمان تعیین
تکلیف قطعی چک برگش��تی ی��ا حداکثر به مدت
24ماه ،به بانک ارائه و س��پس بانک نسبت به رفع
س��وءاثر از سابقه چک برگش��تی اقدام می کند .در
این ش��رایط بانک موظف است ظرف 5روز کاری،
در نامه ای ،تامین وجه چک را به اطالع ش��خصی
که گواهینامه پرداخت نکردن به نام وی صادر شده
اس��ت ،برای مراجعه به بانک و دریافت وجه چک،
برساند؛
-۵ارائ��ه حکم قضای��ی مبنی بر رفع س��وءاثر از
سوابق چک برگشتی.
در ص��ورت عدم اقدام مش��تری نس��بت به رفع
س��وءاثر ،س��ابقه هر چک برگش��تی صرفا پس از
انقضای مدت 7سال از تاریخ صدور گواهینامه عدم
پرداخت ان به صورت خودکار از سامانه اطالعاتی
بانک مرکزی رفع سوء اثر می شود.
توضیح :1در صورتی که مشتری ظرف مدت 10
روز کاری پس از برگش��ت چک ،اق��دام به تامین
کس��ری موجودی حساب جاری یا ارائه الشه چک
یا رضایتنامه محضری از ذی نفع نکند ،بانک موظف
است اطالعات مربوط به گواهی نامه عدم پرداخت
را به سامانه اطالعاتی بانک مرکزی ارسال کند.
توضیح :2بانک مکلف اس��ت بنا به درخواس��ت
مشتری و به منظور اگاهی وی از سوابق چک های
برگشتی خود در س��امانه اطالعاتی بانک مرکزی،
اق��دام به ارائه ص��ورت کامل تعداد و مش��خصات
چک ه��ای برگش��تی وی ب��ا درج تاریخ برگش��ت
چک کند.
اسناد برگشت داده شده
شاخص
دوره مشابه سال قبل
نگاه روز
درصد تغییر نسبت به:
تعداد
مبلغ
دوره مشابه سال قبل
دوره قبل
تعداد
مبلغ
تعداد
مبلغ
132/9
24/6
-10/2
28/4
ــ
ــ
53/2
18/8
-1/1
11/6
ــ
ــ
1384
139/9
28/4
5/2
15/5
ــ
ــ
55/6
24/7
4/5
31/3
ــ
ــ
1385
152/2
40/7
8/8
43/5
ــ
ــ
56/5
30/7
1/5
24/0
ــ
ــ
1386
153/9
56/4
1/1
38/6
ــ
ــ
61/6
41/5
9/0
35/2
ــ
ــ
1387
123/9
63/3
-19/5
12/2
ــ
ــ
77/6
58/8
25/9
41/8
ــ
ــ
1389
96/1
85/3
4
35/8
ــ
ــ
91/9
78/3
15/2
19/2
ــ
1390
100
100
4/1
17/2
ــ
ــ
100
100/0
8/8
27/7
ــ
ــ
1391
98/6
122/8
-1/4
22/8
ــ
ــ
93/7
120/8
-6/3
20/8
ــ
ــ
1392
90/4
151
-8/3
23
ــ
ــ
79/7
145/3
-14/9
20/3
ــ
ــ
1392
مرداد
پنج ماه اول
89/9
85/1
144/7
139/1
-3
××
-9/2
××
-9/6
-8/1
29/7
38/7
80/4
74/7
136/6
129/6
-0/7
××
-8/6
××
-17/7
-21/9
14/1
11
67/7
96/6
95/5
97/8
97/7
190
165/1
178/1
168/5
159/9
-39/5
42/7
-1/1
2/4
-4/9
××
-55/8
94/5
-13/1
7/9
-5/4
××
15/3
2/3
6/1
5/5
3/4
5/9
21/8
18/4
9/6
11/7
16/4
15
68/1
87/3
95/5
97
93/6
88/3
95
163/7
170/5
173/1
190
158/5
-18/8
28/2
9/4
1/6
-3/5
××
-53
72/3
4/2
1/5
9/8
××
24
11/6
20/9
19/8
16/4
18/2
26/3
5/5
29/9
15/8
39/1
22/3
1393
فروردین
اردیبهشت
خرداد
تیر
مرداد
پنج ماه اول
93
90/1
منبع بانک مرکزی
1388
92/4
62/8
-25/4
-0/7
ــ
ــ
79/8
65/7
2/9
11/8
ــ
ــ
ــ
تازه های معدنی
انهدام کارخانه سیمان
فرانسوی در سوریه
گروه تروریس��تی داعش با حمله به یک کارخانه
سیمان فرانس��ه در سوریه ان را اش��غال کرد و به
اتش کشید .این کارخانه متعلق به شرکت عمرانی
الفارژ بوده اس��ت .گروه موسوم به دیده بان حقوق
بش��ر س��وریه می گوید :نیروهای داعش در مس��یر
اشغال شهر کردنشین عین العرب (کوبانی) کارخانه
الفارژ را اش��غال و بخش هایی از ان را ویران کردند.
الف��ارژ هفته پی��ش تصمیم گرف��ت فعالیت هایش
را متوقف کن��د .این کارخان��ه در 150کیلومتری
ش��مال شرقی ش��هر حلب واقع اس��ت .به گزارش
خبرگزاری فرانسه ،کارخانه سیمان الفارژ بزرگترین
س��رمایه گذاری خارجی غیرنفتی در سوریه شمرده
می ش��د و ظرفیت تولید س��االنه 2میلیون و 600
هزار تن سیمان را داشت.
بیلت چینی
بازار فیلیپین را از ان خود کرد
نیمه نخست سال جاری بیلت چین بازار واردات
فیلیپین را در دست گرفت به طوری که ٦٥درصد
واردات بیلت این کش��ور از چین بود .این در حالی
اس��ت ک��ه در س��ال ٢٠١٣م تنها ٩درص��د بازار
واردات بیلت فیلیپین متعلق به چینی ها بود .انتظار
می رود بیلت چین در اینده س��هم بیشتری از این
بازار را در دس��ت گیرد چون قیمت های رقابتی ان
ب��رای خریداران جالب توجه اس��ت .در حال حاضر
بیل��ت چین ٤٠تا ٥٠دالر هر تن از قیمت س��ایر
کش��ورهای عرضه کننده به این بازار پایین تر است.
مفتول چین نیز نیمه نخس��ت س��ال ج��اری بازار
فیلیپین را در دس��ت داش��ت و 98/7درصد خرید
فیلیپینی ها در بازار واردات مفتول از چین بود.
قیمت سنگ اهن
به ٧٠دالر می رسد؟
ش��اید ش��رکت های معدنی ک��ه امی��دوار بودند
فوالدس��ازان چین��ی تا پایان س��ال ٢٠١٤م خرید
س��نگ اهن را افزایش دهند حال با مش��اهده افت
قیمت ٤٠درصدی س��ال جاری دیگ��ر امیدی به
بهبود اوضاع نداش��ته باشند .این هفته قیمت برای
اولین بار از س��ال ٢٠٠٩م تاکن��ون به کمتر از ٨٠
دالر هر تن سی اف ار رس��یده است .سه ماه پایانی
سال ٢٠١٢م قیمت سنگ اهن پس از انکه خرید ها
باال رفت تا ٣٩درصد نسبت به کف قیمت ان سال
افزایش یافت ولی امسال بعید به نظر می رسد خرید
کارخانه ها به بهبود قیمت سنگ اهن کمک کند.
16
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
معدن و توسعه
mine@smtnews.ir
در پی احداث کارخانه های فوالد و سیمان در چابهار مطرح شد
کشورهای افریقایی ،مشتریان جدید فوالد و سیمان
نرگس قیصری -گروه معدن :با توجه به اینکه استان
سیس��تان و بلوچستان از زیرس��اخت های الزم همچون
منابع ابی ،ان��رژی و نزدیکی به اب ه��ای ازاد برخوردار
اس��ت در اینده نزدیک س��اخت 2کارخانه فوالد و یک
کارخانه سیمانی را در این منطقه شاهد خواهیم بود .این
سخنان رییس سازمان صنعت ،معدن و تجارت سیستان
و بلوچس��تان اس��ت ک��ه روز گذش��ته از برنامه ریزی و
طراحی ساخت 2کارخانه فوالدی و یک کارخانه سیمان
در چابه��ار خبر داده و گفت؛ ب��رای ایجاد صنایع معدنی
بیش از 300هکتار زمی��ن نیز به این موضوع اختصاص
داده ش��ده اس��ت درواقع این موض��وع از ان جهت حائز
اهمیت است که ایجاد صنایع معدنی به ویژه کارخانجات
فوالدی در مناطق ازاد اقتصادی می تواند ضمن دستیابی
ب��ه اه��داف 1404فوالد کش��ور به دلی��ل جذابیت هایی
ک��ه مناطق ازاد درخصوص دسترس��ی ب��ه اب های ازاد
و معافیت ه��ای مالیات��ی دارند ،انگی��زه الزم را در جذب
س��رمایه گذاران خارجی فراهم کند .در ای��ن رابطه نادر
میرشکار ،رییس سازمان صنعت ،معدن و تجارت استان
سیستان و بلوچستان به
می گوید :در حال حاضر
استان سیستان و بلوچستان با جانمایی در محدوده 300
هکت��اری زمینه احداث 2کارخانه فوالدس��ازی مکران و
احداث کارخانه در منطقه ایرانشهر را فراهم کرده است.
وی همچنی��ن به میزان س��رمایه گذاری در این پروژه
اش��اره کرد و گفت :س��رمایه گذاری اولیه ب��رای احداث
کارخانه ف��والد مکران به میزان 100میلیارد ریال انجام
ش��ده اس��ت .همچنین س��هامداران این طرح فوالدی را
گ��روه مالی ملت 30/5درصد ،ش��رکت توس��عه صنایع
معدنی امید 30/5درصد ،س��ازمان توس��عه و نوس��ازی
معادن و صنایع معدنی 19/5درصد و منطقه ازاد چابهار
19/5درصد تشکیل داده اند.
میرش��کار از انتخاب کارشناسان و مشاوران طرح خبر
داد و گفت :مشاوران صنعتی و ساختمانی برای کارخانه
فوالد مکران انتخاب و قراردادی نیز با انها منعقد ش��ده
است .همچنین نقش��ه برداری های طرح به انجام رسیده
و پیمانکاران ب��رای انجام عملیات ژئوتکنیک نیز انتخاب
شده اند.
وی ب��ا بی��ان اینکه عملی��ات حفاری و شناس��ایی در
محدوده 300هکتاری اغاز ش��ده اس��ت ،افزود :با خرید
ساختمان های از پیش ساخته شده ،زمینه برای تشکیل
میرشکار با بیان اینکه سرمایه گذار پروژه سیمان تیس،
بخش خصوصی است ،ادامه داد :سرمایه گذاری انجام شده
در این بخش 400میلیارد تومان بوده و محصول ابتدایی
این شرکت ،سیمان پرتلند خواهد بود.
وی اف��زود :ش��رکت س��یمان تی��س چابه��ار در
135کیلومتری بندر چابهار واقع ش��ده اس��ت .از س��وی
دیگر با توجه به داش��تن مرزهای ابی و خاکی در حدود
1500کیلومت��ری و نزدیکی به اب ه��ای ازاد ،زمینه را
برای صادرات این محصول فراهم کرده است.
توسعه بنادر چابهار
کارگاه و تجهیز انها فراهم ش��ده اس��ت .از س��وی دیگر
میزان مص��رف اب مورد نیاز در ای��ن کارخانه به میزان
100مترمکع��ب و ان��رژی ب��رق نیز 4م��گاوات در روز
مش��خص ش��ده که هم اکنون عملیات کابل کش��ی برای
انتقال برق در حال انجام است.
میر ش��کار همچنین از گشایش اعتبار برای طرح خبر
داد و تصری��ح کرد :تامین ارز مورد نیاز برای س��اخت و
راه اندازی پروژه از صندوق توس��عه ملی انجام ش��ده که
میزان تسهیالت ان بعد از راه اندازی پروژه و عملکرد ان
مشخص خواهد شد.
وی می��زان تولی��د ف��والد در ف��از اول را رقمی افزون
ب��ر یک میلی��ون و 650هزار تن اعالم ک��رد و گفت :کل
ظرفیت تولی��د این کارخانه بعد از اجرایی ش��دن ان 3
میلیون و 300هزار تن براورد شده است.
میرش��کار در م��ورد احداث کارخانه ف��والد در منطقه
ایرانش��هر نیز گفت :بخش خصوصی و س��ازمان توس��عه
و نوس��ازی معادن و صنایع معدن��ی ،تمایل خود را برای
س��رمایه گذاری در احداث کارخان��ه فوالد اعالم کرده اما
این موض��وع در مرحله طرح ب��وده و تاکنون اقدامی در
زمینه اجرا و راه اندازی طرح صورت نگرفته است.
وی اف��زود :البته با توجه ب��ه مذاکرات صورت گرفته به
نظر می رسد در اینده نزدیک مراحل اجرایی احداث این
کارخانه اغاز شود.
ساخت کارخانه سیمان در نزدیکی بندر چابهار
رییس سازمان صنعت ،معدن و تجارت استان سیستان
و بلوچستان از ساخت کارخانه سیمان در این استان خبر
داد و گفت :کارخانه سیمان تیس چابهار با سرمایه ثابت
به میزان 4هزار میلیارد ریال راه اندازی ش��ده و با اتمام
پروژه ساالنه یک میلیون تن سیمان تولید خواهد کرد.
وی به مزایای ساخت این کارخانه اشاره و بیان کرد :با
راه اندازی کارخانه س��یمان ،زمینه اشتغال برای 350نفر
به طور مستقیم فراهم خواهد شد.
میرشکار به پیشرفت 16درصدی این طرح اشاره کرد
و گفت :تجهیز کارگاه های موردنیاز انجام ش��ده و پروانه
بهره برداری از معادن نیز صادر شده است.
وی ب��ا اش��اره ب��ه هزینه پرداخت ش��ده ب��رای خرید
ماش��ین االت صنعتی خاطرنش��ان کرد :رقمی افزون بر
23میلی��ون ی��ورو صرف خرید این ماش��ین االت ش��ده
که ب��ا ترخیص ماش��ین االت از گمرک ش��اهد اغاز کار
خواهیم بود.
رییس سازمان صنعت ،معدن و تجارت استان سیستان
و بلوچس��تان از طرح توس��عه بنادر در استان خبر داد و
گفت :کش��تی هایی با ظرفیت 60هزار تن در بنادر این
اس��تان بارگیری می کنند و حم��ل و نقل کاال و صادرات
انجام شده و در اینده امکان پهلوگیری کشتی های پهن
پیکر در بنادر وجود خواهد داشت.
میرش��کار همچنین از بازار صادراتی سیمان در استان
سیستان و بلوچستان خبرداد و اظهارکرد :در حال حاضر
2کارخانه سیمان س��ازی در این اس��تان فعال هس��تند
که س��هم عمده ای از نیاز کش��ور را به ای��ن ماده تامین
می کنن��د .کارخانه س��یمان زابل (سیس��تان) به عنوان
بزرگترین کارخانه صادرکننده س��یمان به ش��مار امده و
بخش عمده ای از صادرات س��یمان به افغانس��تان توسط
این شرکت تامین می شود.
وی ب��ا بی��ان اینکه م��واد اولیه مورد نیاز ب��رای تولید
س��یمان در اس��تان وجود داش��ته و تولی��د ان با صرفه
اقتصادی همراه اس��ت ،گفت :با توجه به بازار مصرفی در
منطقه با تاس��یس کارخانه سیمان ،تیس و تولید ساالنه
یک میلیون تن س��یمان زمینه صادرات ان به کشورهای
حوزه خلیج فارس وجود داشته و با ارزاوری همراه است.
میرش��کار در ادامه به تقاضای خرید فوالد و سیمان از
سوی برخی از کشورهای افریقایی اشاره کرد و گفت :در
چند سال اخیر نمایندگانی از کشورهای تانزانیا ،اوگاندا،
بن��گال و ...از کارخانج��ات تولید کننده فوالد و س��یمان
کشور دیدن کرده و تمایل خود را برای خرید محصوالت
تولی��دی این کارخانجات اعالم کرده ان��د که با راه اندازی
این کارخانجات در چابهار و به دلیل مزیت این منطقه در
دسترسی به اب های ازاد ،زمینه ارتباطاتی مناسبی برای
صادرات این محصول فراهم خواهد شد.
گزارشی تصویری از معدنچیان زغال سنگ ایران
گروه معدن :اسوش��یتدپرس نوش��ت :در معادن زغال سنگ ایران
مردان با چهره هایی پوش��یده از گرد و غبار س��یاه چرخ دستی های
فلزی زنگ زده ای را روی زمین می کشند که به نظر می رسد متعلق
به یک قرن قبل هستند.
این خبرگزاری امریکای��ی در ادامه گفت :تحریم های بین المللی
که بیش از یک دهه از عمرش��ان می گذرد مانع واردات ماشین االت
س��نگین و فن��اوری م��درن در هم��ه بخش ها ش��ده و معدنکاری
زغال سنگ نیز از این قاعده مستثنا نبوده است.
تصمیم برای خصوصی سازی این صنعت که 10سال قبل گرفته
ش��د شمار کارکنانی را که ساعت های متوالی در شرایط سخت کار
می کنند تقلیل داده است.
این معدنچیان در دل کوه و در تاریکی و در راهروهای باریکی کار
می کنند که خطر انتشار گازهای سمی و ریزش یک لحظه از ذهن
انها دور نمی شود .باال در سطح زمین مردان چرخ دستی های زنگ
دریچه
گروه معدن :بزرگترین ریس��کی که گردش نقدینگی هر شرکتی را
تهدید می کند ،نپرداختن بدهی از سوی مشتریان ان است .به دلیل
ای��ن قصور صنعت بیمه به یکی از مهمترین ملزومات تجارت جهانی
تبدیل ش��ده اس��ت .درواقع اقتصاد جهانی به عملک��رد روان تجاری
نیازمند اس��ت و این امر نیز به عملکرد خوب سیس��تم های پرداخت
ملی و بین المللی متکی اس��ت .در صنعت ف��والد و همچنین صنایع
دیگر ،پوشش بیمه برای جبران ضرر و زیان احتمالی در شرایط قصور
یا پرداخت نکردن توس��ط خریدار تقریبا در ح��د خود تامین اعتبار
اهمیت یافته اس��ت و این امکان را می ده��د که بدون پیش پرداخت
داد و ستد صورت پذیرد.
در حقیقت مدت اعتبارات برای خرید فلزات طوالنی تر از بس��یاری
بخش های دیگر اس��ت .یک کارش��ناس بیم��ه در انگلیس می گوید
معم��وال بخش فلزات دارای دوره یا مدت اعتباری طوالنی هس��تند؛
مثال 90تا 150روز در این مدت احتمال ریس��ک وجود دارد چون
ش��اید خریدار ورشکسته و درمانده شود .در نتیجه بیمه اعتبارات در
تجارت به بخش��ی جداشدنی تبدیل شده اس��ت .انجمن بین المللی
بیم��ه و تضمی��ن اعتبارات ( )ICISAکه مقر ان در هلند اس��ت در
سال 1928م با عضویت8شرکت تاسیس شد و درحال حاضر دارای
بیش از 50عضو اس��ت که حدود 95درصد ب��ازار بیمه اعتباری در
جهان را پوش��ش داده و مشاوره می دهد .در سال گذشته اعضای ان
در مجموع حدود 2/72تریلیون دالر ریس��ک بیمه اعتباری تجاری را
پوشش داده اند که نسبت به سال 2012م حدود 2/2درصد افزایش
زده را روی ریل ها هل می دهند.
یک��ی از کارکن��ان معدن زغال س��نگی در مازندران ب��ه خبرنگار
اسوش��یتدپرس گفته :روزانه حداکثر بیش از 100تن زغال س��نگ
را جابه جا می کند.
وی افزود:حدود 1200معدنچی در 10معدن موجود در اس��تان
مازندران که در منطقه ای کوهس��تانی و در 130کیلومتری تهران
قرار دارد کار می کنند و ماهانه بیش از 12هزار تن زغال سنگ را از
این معادن استخراج می کنند.
الزم ب��ه ذکر اس��ت ،وزارت صنعت ،معدن و تج��ارت ایران اعالم
کرده اس��ت قصد دارد ش��رایط کاری معدنچی��ان را در کنار برنامه
افزایش تولید مواد معدنی بهبود ببخش��د .جعفر س��رقینی ،معاون
وزیر گفته اس��ت؛ این وزارتخانه در راستای برنامه 4ساله برای این
بخش که شامل بهبود ایمنی کار معدنچیان است وام و کمک اعطا
خواهد کرد.
پوشش بیمه ای اعتبارات و صنعت فوالد
داش��ته است .با این وجود میزان رش��د ریسک کل حقوق بیمه های
پرداختی به بیمه گر با 4درصد کاهش به 8/11میلیارد دالر رس��ید.
ای��ن میزان کاه��ش درامد حق بیمه حاص��ل مجموعه ای از ظرفیت
باالی بیمه و افزایش رقابت در این بخش است.
جهانی شدن صنعت بیمه
تحلیلگران می گویند در اواخر دهه 1990م تحول چش��مگیری در
این بخش رخ داده است .یعنی زمانی که این صنعت به تدریج جهانی
می ش��د ،راه ب��رای ظهور دس��ت اندرکاران عمده چن��د ملیتی در این
صنعت هموار ش��د که امروزه در این صنعت فعالیت دارند و بزرگترین
بیمه گر محسوب می شوند مانند 3بیمه گر بزرگ اولرهرمز ،اترادیوس
و کوفیس .ش��رکت های بیمه اعتباری دارای میزان باال و فزاینده ای از
اطالعات مربوط به ش��رکت های متعدد در جهان هس��تند که به طور
منظم��ی انان را رصد می کند .هدف این صنعت داش��تن اطالعات به
روز درخصوص تک تک شرکت ها در جهان است.دسترسی نداشتن به
این اطالعات یکی از عواملی اس��ت ک��ه ورود تازه کارها به این صنعت
را س��خت تر می کند .تج��ارت اعتبار باز ی��ا ازاد (open account
)tradingستون فقرات بازار بیمه اعتباری محسوب می شود اما اعتبار
اسنادی ( )LCهنوز در بازارهای درحال توسعه معمول و مرسوم است.
از انجا که اعتبار اسنادی از طریق یک بانک پرداخت را تضمین می کند
معموال توس��ط شرکت های بیمه ریسک ان پوشش داده نمی شود ،اما
در مواقعی این پوش��ش نیز درخواس��ت می ش��ود چون پس از بحران
اقتصاد جهانی در سال 2008م اعتبار بانک ها نیز زیرسوال رفته است.
شوک وارده به سیستم
پس از س��ال 2008م شرایط ایجاب کرد که حساب ها یا عملکرد
ش��رکت ها به طور منظم تر و در صورت امکان به صورت فصلی مورد
بررس��ی و توجه قرار گیرد چون می توان��د روابط نزدیک تری را بین
خری��داران ایجاد کن��د .مهمترین نتیجه دیگری که از وقایع س��ال
2008م می ت��وان گرفت همان افزایش اهمیت پوش��ش بیمه ای و
نقش بیمه گران اس��ت که بی��ش از پیش ارزش ای��ن صنعت را باال
برده است.
یک نگاه به تصویر جهان��ی حقوق و مطالبات بیمه تجاری در این
قرن نشان می دهد که به دلیل بحران اقتصاد جهانی درسال 2008م
به این سیستم شوک وارد شده است .مطالبات ان تا حد 85درصد
کل حق��وق بیم��ه پرداختی در س��ال 2008-2009م افزایش پیدا
ک��رد و پس از مدتی میزان این مطالبات به س��رعت به یک س��طح
معمول تری به زیر 40درصد در س��ال 2010م کاهش یافته و سال
گذشته مجددا به 48/8درصد افزایش پیدا کرده است.
کل پوش��ش ریس��ک از طریق بیمه برای اعضای ICISAدر سال
2009م ب��ه 1/5تریلیون یورو بالغ گردیده و پس از ان س��االنه به
طور یک نواختی افزایش یافته و در سال 2013م به 2تریلیون یورو
رسید که رکورد جدیدی محسوب می شود.
به طور کل حق بیمه نسبت به دوران قبل از بحران بین 0/1تا0/2
درصد ارزش معامله کاهش پیدا کرده است و همچنان این محصول
نس��بتا ارزان باقیمانده اس��ت که معموال 75-90درصد ضرر و زیان
را پوشش می دهد.
از سال 2008م دو تحول مهم در این صنعت به وجود امده است:
شفافیت بیشتر و قابلیت اعتماد و اطمینان بیشتر.
به طور طبیعی و اصولی مشتریان می خواهند بدانند چرا حق بیمه
یا پوشش تغییر می کند و در نتیجه افزایش چشمگیری در مباحثات
با بیمه گذاران صورت گرفته است.
بیمه گران درحال حاضر به صورت پیش��گیرانه ای عمل کرده و به
چند ماه و یک س��ال اینده چشم دوخته اند تا به بیمه گذاران نسبت
به تغییرات احتمالی در اینده هش��دار داده و به انان کمک کنند تا
طرح های احتمالی خود را برنامه ریزی کنند.
برخی از کارشناس��ان بیمه معتقدند ک��ه پدیده خودبیمه ای رو به
افزایش نیست .میزان خودبیمه ای به اوج خود رسیده است و انتظار
می رود که اثار ان به تدریج کاسته شود .شاید روند خود بیمه ای در
هلند گسترش یابد اما این شرایط فقط در شرکت های بزرگ با توان
سرمایه ای باال رخ خواهد داد.
تحلیلگ��ران معتقدند که بیم��ه اعتباری در مناطق��ی که در انجا
بیم��ه تاکن��ون نفوذ کرده اس��ت مانند اس��یا و امری��کای التین به
صورت تصاعدی رشد خواهد کرد و در این مناطق بیمه گران تمرکز
بیشتری خواهند داشت.
تاثیر بحران سال 2008م بر روی صنعت بیمه اعتباری
کاهش حق بیمه
ایا این پدیده رو به رشد است؟
trade@smtnews.ir
تجارت بین الملل
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
صنعت چرم ایرانی در راه پیشرفت
فران�ک میرزایی :تجارت چرم یک��ی از تجارت هایی
اس��ت که در زمره تجارت پوس��ت می گنج��د اما مانند
تجارت خز غیرقابل قبول نیس��ت .ش��اید علت اصلی ،ان
باشد که برای دستیابی به چرم نیاز به کشتار بی رحمانه
حیوان نیس��ت .از دیرباز کش��ورهایی مثل ایتالیا تجارت
این کاال را در اختیار گرفته اند .بعدها کشورهایی اسیایی
مانند پاکس��تان و چین هم وارد این بازار ش��دند .ایاالت
متحده امریکا هم بیش��ترین می��زان مصرف محصوالت
چرم��ی در دنیا را به خود اختصاص داده اس��ت .انچه در
ب��ا محمد الهوتی ،
ادام��ه می خوانید گفت وگوی
نایب رییس کنفدراسیون صادرات و همچنین نایب رییس
اتحادیه تولیدکنندگان و صادرکنندگان ساالمبور و چرم
ایران درخصوص تجارت چرم در جهان و ایران است.
تجارت پوس�ت و چرم از تجارت های پرسودی
اس�ت که اقتصاد بسیاری از کش�ورها را در اختیار
دارد .کدام کش�ورها ح�رف اول را در تجارت چرم
می زنند؟
افزون بر صد ها سال است
که بازار س��نتی این صنعت
جهانی در اختیار ایتالیا بوده
و این س��هم کماکان وجود
دارد .چ��رم از گذش��ته در
جهان جزو کاالهای لوکس
محس��وب می شد و کماکان
هم برنده��ا و نام های بزرگ
برای تولی��دات خود از چرم
اس��تفاده می کنن��د .در این
میان کش��وری ک��ه از ابتدا
صنع��ت چ��رم را ب��ه رونق
و ش��هرت جهان��ی رس��اند
کش��ور ایتالی��ا ب��ا تولید و
ص��ادرات محصوالت متنوع
از پوس��ت های مختلف بود.
منتها ما نباید از شرایط جهانی شدن اقتصاد غافل شویم.
با به وج��ود امدن دهکده جهان��ی و ارتباطات نزدیک و
ورود به س��ازمان تجارت جهانی ،کشورهایی که امکانات
مناس��ب برای اخذ سهم از این تجارت داشتند ،به جرگه
صادرکنن��دگان این محص��ول پیوس��تند .بنابراین امروز
می توانی��م به ج��رات بگوییم که ترکیه بع��د از ایتالیا در
مقام دوم تولید چ��رم دنیا قرار دارد کما اینکه در برخی
م��وارد ،از نظر تن��وع جایگاه اول را نیز به دس��ت اورده
اس��ت .بعد از بروز مسائل زیس��ت محیطی ،شرکت های
ایتالیایی تشخیص دادند که بهتر است از شرایط ارزان تر
و مناس��ب تر کش��ورهای دیگر اس��تفاده کنند بنابراین
س��رمایه گذاری هایی را در کشورهایی مانند چین ،هند و
پاکس��تان انجام دادند و در نتیجه سرمایه گذاری در این
کشورها و انتقال دانش فنی ،موجب رشد این کشورها در
زمینه دانش تولید چرم ش��د به شکلی که در حال حاضر
بزرگترین صادرکننده چرم به امریکا کش��ور پاکس��تان
است.
بزرگتری�ن خریدار چرم در جهان کدام کش�ور
است؟
ای��االت متح��ده امری��کا بیش��ترین می��زان مصرف
محص��والت چرم��ی را در دنیا دارد و کش��ورهایی چون
پاکستان و چین توانسته اند بازار امریکا
را در دس��ت بگیرن��د به گون��ه ای که
بیش��ترین میزان واردات این محصول
ب��ه امریکا در حال حاضر از پاکس��تان
انجام می ش��ود.بعد از ای��االت متحده،
چین جزو کشورهایی است که در رده
بزرگترین خریداران چرم و پوست قرار
می گیرد و البته چین از تولیدکنندگان
ب��زرگ هم هس��ت .این کش��ور دارای
منابع تولید پوست اس��ت اما از انجا که دارای واحدهای
تولی��دی فراوان اس��ت ،منابع داخل��ی تامین کننده نیاز
کارخانه های داخل نیس��ت .بنابراین خ��ود چین یکی از
بزرگتری��ن واردکنندگان محصوالت نیم س��اخته چرمی
یعنی س��االمبور و وتبلو است .این به معنی این است که
کشور چین هر جایی که مزیت دیده سرمایه گذاری کرده
یا س��رمایه خود را وسعت داده است اما ما نباید این را از
یاد ببریم که شرایط کنونی چین به دلیل این است که از
اقتصاد کمونیستی فاصله گرفت و به اقتصاد ازاد رو اورد.
با رواج اقتصاد ازاد در چین ،این کش��ور شروع به جذب
س��رمایه گذاری خارجی کرد و منجر به انقالب اقتصادی
ش��د .در نتیجه با توج��ه به حجم وس��یع اقتصاد چین،
برندهای مش��هور چرم وارد چرخه اقتصادی چین شدند.
به طوری ک��ه امروز می توان چی��ن را یکی از بزرگترین
واردکنن��دگان محصوالت نیم س��اخته و صادرکنندگان
کاالهای چرمی دانست.
چین از جمله کش�ورهایی اس�ت ک�ه در تولید
هر نوع کاالیی انقدر پیش�رفت کرده که رفته رفته
بازارهای جهانی را به تس�خیر خود دراورده است.
باتوجه به این پیش�ینه ،ایا بای�د منتظر مقام اولی
چین در تجارت چرم هم باشیم؟
به نظر من با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر جهان،
بروز هیچ اتفاقی غیرقابل باور نیست .چنانچه کشورهایی
مانند تایلند یا بنگالدش تولیدکننده بهترین و مرغوبترین
کاالهای تولید شده ارزشی جهان هستند.
چین هم به عنوان دومین قدرت برتر جهان ،با داشتن
باالتری��ن میزان رش��د اقتص��ادی و بزرگتری��ن خریدار
و صادرکنن��ده محصوالت صنعتی در دنی��ا دور از ذهن
نیست که می تواند به سرعت جایگزین کشورهای نامدار
در این عرصه ش��ود .کما اینکه درحال حاضر نیز اگرچه
محصوالت چرم ساخت چین از نظر کیفی به محصوالت
ایتالیایی نمی رس��ند اما از نظر کمی ،تولیداتش��ان بسیار
بیش��تر از این کش��ور است چراکه بازار کش��ور امریکا به
عن��وان بزرگترین واردکننده محص��والت چرمی ،نیاز به
محصوالت چین دارد .مضاف بر اینکه خود تولیدکنندگان
ایتالیایی هم امروز در چین فعالیت می کنند.
ام�ا ایران ه�م جزو 3کش�ور اصل�ی درتولید
پوس�ت و صادرکننده محصوالت نیم ساخته است.
چطور ایران قادر به جذب س�رمایه گذاری خارجی
و اس�تفاده از فرصت ها برای تولید این محصوالت
نبوده است؟
اولین دلیل این اس��ت که متاس��فانه در تقس��یم بندی
صنایع کشور ،صنعت چرم علی رغم داشتن ظرفیت های
باال ،زیرمجموعه صنعت نس��اجی دیده ش��ده اس��ت و به
دلیل وس��عت صنعت نساجی ،باعث ش��ده است صنعت
چ��رم کمتر مورد توجه ق��رار گیرد تا جایی که اگر میزان
س��رمایه تخصیص داده شده به این دو صنعت را مقایسه
کنید ،میزان ان صفر به صد است .نتیجه این شده که نه
تنها نس��بت به 30سال گذش��ته در حوزه پوست سبک
افزایش واحدهای تولیدی مجهز به تولید چرم نداش��تیم
بلکه سرمایه گذاری های گذشته نیز از بین رفته اند .نمونه
17
ان از بی��ن رفت��ن چرم خزرخ��ز و مغان اس��ت .بهترین
فرصت برای ما زمانی بود ک��ه محدودیت هایی در زمینه
محیط زیست برای ایتالیا ایجاد شد که ایران می توانست با
جذب سرمایه گذاری های خارجی سهم تجارت خود را باال
ببرد .اما ایران نتوانست از این فرصت بهره مناسب ببرد و
در مقابل کشورهایی چون چین ،هند و پاکستان با تقویت
صنعت چرم خود موفق به کسب سهم شدند.
ای�ران در عرصه تولید و تجارت پوس�ت در چه
جایگاهی قرار دارد؟
دو نکت��ه حائ��ز اهمیت وج��ود دارد .یکی انکه س��هم
ایران از نظر رتبه جهانی در تولید پوس��ت سبک (پوست
گوسفند و بز) 5/5درصد از سهم کل بازار جهانی است که
این رقم قابل توجه و بسیار باالیی است .دوم اینکه از نظر
کمیت و کیفیت هم جزو 3کشور برتر جهان است یعنی
هم از تعداد باالی میزان پوس��ت برخوردار اس��ت و هم از
نظر صنعت چرم سازی کیفیت باالیی دارد .بنابراین ایران
به عنوان یکی از بزرگترین تامین کننده های صنعت دباغی
در جهان در بحث چرم سبک مطرح است.
در داخل کش��ور صنعت چرم سازی سبک بسیار اندک
اس��ت و از انجایی که میزان پوس��ت اس��تحصالی بسیار
باالس��ت و میزان مصرف داخلی تنها امکان جذب 10تا
15درصد مقدار پوست موجود در بازار داخلی را دارد لذا
مازاد ان به صورت نیمه ساخته صادر می شود.
محص�والت صادرات�ی ب�ه چ�ه ش�کل ص�ادر
می شوند؟
تولید و صادرات چرم نیازمند زیرس��اخت های اساس��ی
اس��ت که متاسفانه در کش��ور این امکان وجود ندارد .بر
همین اس��اس کاالها به صورت نیم ساخته صادر می شود
و به این ترتیب س��هم ما در ارزش افزوده این محصوالت
پایین اس��ت .در این راستا ،چیزی در حدود 85درصد از
کل میزان صادرات پوس��ت ما به صورت ساالمبور و وتبلو
که محصول نیم ساخته هستند صادر می شود.
حجم صادرات ایران چه میزان است؟
می��زان ارزاوری ای��ن محص��ول در س��ال 91ح��دود
230میلی��ون دالر ب��ود که متاس��فانه با وض��ع عوارض
صادراتی در دولت گذش��ته بدون در نظر گرفتن ش��رایط
کش��ور و مش��کالت و ش��رایط این صنعت ،این میزان با
کاه��ش 30درص��دی صادرات ب��ه 160میلیون دالر در
سال 92رس��ید .امار 5ماه نخست امس��ال هم نشان از
مقدار کاهش در 2ماه اول و پس از ان افزایش نسبی در
ماه های خرداد ،تیر و مرداد می دهد که دلیل ان برداشته
ش��دن عوارض صادراتی اس��ت .یکی دیگر از مش��کالت
فعاالن این صنعت وضع عوارض است .ما به عنوان تشکل
ملی همواره در جلسات مطرح کرده ایم که با وضع عوارض
صادرات��ی بر این کاال تنها درامدزایی ب��رای دولت ایجاد
می ش��ود و هیچ ارزش افزوده باالتری برای کش��ور اتفاق
نمی افتد ولی دولتمردان بر این اعتقادند که چون کاال نیم
ساخته است ،باید عوارض صادراتی برای ان وضع شود.
در اخرین تصمیم گیری قرار بر این ش��ده که چنانچه
عوارضی بر صادرات وضع ش��ود در صندوقی جمع اوری
و برای بهبود همین صنعت و توس��عه زیرس��اخت ها در
اختیار صادرکنندگان و فعاالن این صنعت قرار بگیرد که
در صورت اجرایی شدن این تصمیم شاید بتوان در اینده
صادرات با ارزش افزوده باالتر ایجاد کرد.
دریچه
پوست های پولساز
برای افغانستان
پوس��ت قره گل یکی از مهم تری��ن اقالم صادراتی
کش��ور افغانس��تان ب��ه ش��مار م��ی رود .قره قل یا
قره گل نام نس��ل گوسفندی است که دارای پوست
مرغوب است .موهای پوست این گوسفند به شکل
حلقه حلقه بوده و این گوس��فند در هوای خشک و
دشت های کم اب پیدا می ش��ود .از پوست قره گل
اله ها
در کشور های خارج برای ساختن لباس ها و ک
استفاده می شود.
این نوع پوس��ت از بره گوسفند قره گل به دست
می اید که به طور عمده 3نوع پوس��ت کبود ،سیاه
و ش��تری است .این 3نوع پوس��ت از با ارزش ترین
پوست قره گل به شمار می رود .تجارت این پوست به
شکل رسمی و تجارتی ان از زمان امیرعبدالرحمن
به این س��و در افغانس��تان رایج ش��ده که بیشتر به
کشورهای فنالند و دانمارک صادر می شود .صنعت
قره گل س��االنه میلیون ها دالر ارز وارد افغانس��تان
می کن��د .در ح��ال حاض��ر بیش��تر از 8/7میلیون
گوسفند در کشور افغانستان وجود دارد که بیشتر از
یک میلیون راس ان از نسل قره گل است .مسئوالن
افغانستان از امید به افزایش صادرات پوست قره گل
می گویند که این امر منوط به کش��ورهایی اس��ت
که این پوس��ت را خریداری می کنند .هر اندازه که
تقاضا زیاد شود به همان اندازه صادرات این پوست
افزایش می یابد .در چند س��ال اخیر پوست قره گل
بازار خوبی پی��دا کرده که به دلیل افزایش کیفیت
از اوایل سال جاری تا امروز به ارزش یک میلیون و
۵۰۰هزار دالر پوست قره گل به اروپا ،امریکا و نیز
به روسیه صادر شده است.
بهره برداری تجاری
از پوست کروکودیل ها
پس از جنگ جهانی دوم ،با اوضاع مساعد و رو به
رش��د اقتصادی مردم و نیز تغییر در سلیقه و رویه
م��د در جهان ،چرم کروکودیل از ارزش��ی مضاعف
برخوردار ش��د و تقاضای ان در بازار افزایش یافت.
چرمی که از پوس��ت کروکودیل ه��ای ممتاز (مثل
کروکودیل اب ش��ور) به دس��ت می اید بسیار براق
و بادوام است .برخی از گران قیمت ترین لوازمی که
طراحان مد از انها استفاده می کنند از همین چرم
براق و صیقلی کروکودیل اس��ت .بس��یاری از انواع
23گون��ه کروکودیل های جهان برای پوست ش��ان
م��ورد اس��تفاده ق��رار می گیرند .ارزش��مندترین و
بهترین چرم از پوست کروکودیل اب شور استرالیا،
کروکودیل رود نیل افریقا ،کروکودیل اب ش��یرین
گینه ن��و و الیگیتور امریکایی به دس��ت می اید .در
ای��ن میان ممتازترین ،با ارزش ترین و بهترین چرم
را از پوس��ت کروکودیل اب ش��ور می گیرند؛ چراکه
فلس های این گونه نسبتا کوچک و پوست او خالی
از استئودرم (صفحات اس��تخوانی کوچک) در زیر
فلس های ش��کمی است .وجود اس��تئودرم بر روی
پوس��ت کروکودیل باعث ایجاد مش��کل در هنگام
دباغی می ش��ود و همچنین کیفی��ت چرم را پایین
م��ی اورد .در س��ال 1990م تخمین زده ش��د که
هرس��اله تعداد 150هزار تخته پوست کروکودیل
در جهان خرید و فروش می شود .رقابت در تجارت
پوست این حیوان بیش��تر در پوست کروکودیل ها
و الیگیتور هایی اس��ت که در پاپ��و گینه نو ،افریقا،
اس��یا (اندونزی و تایلند) و امریکای ش��مالی تولید
از افریقا و اسیا تا اروپا در تسخیر دالرهای کثیف
تجارت پوست ،جان میگیرد
گروه تجارت -برای بس��یاری از کسانی که عمر و سرمایه خود را در راه
حفاظت از حیوانات گذرانده اند ،این تجارت رنگ و بوی نفرت و خیانت دارد.
س��ودجویانی که برای کسب سود دست به هر کاری می زنند و تجارت شان
را بر پایه جنایت علیه حیوانات بنا می کنند .مدافعان حقوق حیوانات درامد
به دس��ت امده از این تجارت را کثیف می دانند.با این وجود خرید و فروش
پوس��ت حیوانات یکی از تجارت های پرس��ودی اس��ت که از دیرباز در دنیا
رواج داش��ته و اکنون نیز جزو پر درامدترین مشاغل دنیا محسوب می شود.
عالق��ه زیاد مردم دنیا به پوش��یدن لباس هایی از جنس پوس��ت حیواناتی
همچون «خز» موجب ش��ده اس��ت که ای��ن تجارت بعضا به مس��یرهایی
انحرافی و غیراخالقی کش��یده ش��ود؛ به طوری که س��االنه قاچاق پوست
حیوان��ات میلیون ها دالر را به جی��ب قاچاقچیان واری��ز می کند ،اما نکته
درداور اینجاست که بسیاری از حیواناتی که پوست شان قاچاق می شود به
بدترین شیوه ممکن کشته می شوند.
تجارتی که از اتن شروع شد
ش��اید اولین بازار عرضه پوس��ت در اتن پایتخت یونان شروع به کار کرد.
در قرون وس��طی پوس��ت یکی از اجناس لوکس به ش��مار می رفت که فقط
شاهان و ش��اهزادگان از پوست های بس��یار گران قیمت مثل قاقم و سمور
اس��تفاده می کردند .تمایل بیش از حد برای دسترس��ی به خز بود که باعث
ش��د امریکای ش��مالی را کشف کنند .در س��ال های 1600م تجارت خز از
مهم ترین صنایع کانادا محس��وب می شد .امروزه صنعت خز نقش مهمی در
اقتصاد بعضی از کش��ورهای جهان دارد .درحال حاضر تولید بیش از نیمی
از خز جهان از طریق پرورش��ی و باقی از تله گذاری برای حیوانات وحش��ی
به دست می اید.
روسیه سردمدار تولیدکنندگان بود
از اواخ��ر س��ال های 1970م و اوایل س��ال های 1980م روس��یه اولین
تولیدکننده خز در جهان بود .بعد از روس��یه ،امریکا و کانادا مقام های دوم
و س��وم را داش��تند؛ به طوری که طبق امار درامد س��االنه امریکا از فروش
خ��ز به 400میلیون دالر می رس��د .میزان درامد ف��روش این محصول در
کانادا بالغ بر 150میلیون دالر اس��ت و هر دو کش��ور ساالنه مقادیر زیادی
از تولیدات خود را صادر می کنند .س��االنه میلیون ها روباه و مینک در مراتع
ای��االت متحده امری��کا ،کانادا و برخی از کش��ورهای اروپایی پرورش داده
می شوند .در افغانستان ،روسیه و افریقای جنوب غربی هم گوسفند قره گل
پرورش داده می ش��ود که پوس��ت ان ب��ه بره ایرانی معروف اس��ت .برخی
از پرورش دهن��دگان پوس��ت در اروپا ،امریکای ش��مالی و افریقای جنوبی
مش��غول به کار هس��تند .به این ترتیب می توان گفت که بیش از 50درصد
تولیدات پوست در امریکا و 40درصد در کانادا متمرکز هستند.
چین بزرگترین صادرکننده خز
در ای��ن میان کش��ور چین هم یکی از بزرگترین صادرکنندگان پوس��ت
دنیاس��ت .امارهای گمرک چین ،حجم خالصی از صادرات پوس��ت خز را
نش��ان می دهد .چین در حالی دومین تولید کننده پوست روباه در جهان به
ش��مار می رود که پرورش دهندگان این حیوان از روش های
خش��ن و غیرانسانی برای تجارت خود بهره می برند .چین
دومی��ن تولید کننده بزرگ پوس��ت روب��اه در جهان به
ش��مار می رود و صنعت خز این کش��ور هر ساله افزون بر
5/1میلیون روباه را پرورش داده و با پوست ش��ان تجارت
می کن��د .بیش از 95درصد از لباس خز تولید ش��ده در این
کشور به بازارهای کشورهای اروپا ،امریکا ،روسیه و ژاپن صادر
می شود .از مهم ترین و اصلی ترین کشورهایی که واردکننده خز
هس��تند کشورهایی چون فرانسه ،انگلس��تان ،یونان ،ایتالیا ،ژاپن،
سوئیس و المان را می توان نام برد.
می شوند .تحت قوانین و مقررات ( IUCNانجمن
بین الملل��ی حفاظت از گونه ه��ای در معرض خطر
حیوانات) ،طبق این کنوانس��یون تمام پوست های
تولید ش��ده باید برچسبی داشته باشند که نشانگر
نام کش��ور تولید کننده ،س��ال تولید و یک شماره
ردی��ف اختصاص��ی اس��ت .بیش��تر ارزش تجاری
کروکودیل در پوس��ت ان است که در کارخانه های
چرم س��ازی به محصوالتی چ��ون کیف پول ،کفش،
کمربند ،کیف های زنانه و مردانه تبدیل می ش��ود.
پوست کروکودیل همچنین برای تولید محصوالتی
چ��ون نوار کاله ،م��چ بند ،بند گیتار ،پوس��ت های
ی��ادگاری و دیگر محص��والت مورد اس��تفاده قرار
می گی��رد .به عالوه دیگر اعضای ب��دن جانور مانند
س��ر ،جمجمه س��ر ،دندان ها ،پوس��ت خار پشتی
ش��کل یا کل بدن خش��ک ش��ده جان��ور نیز برای
تولید محصوالت گردش��گری و یادگاری اس��تفاده
می شود.
«بانک جهانی» چیست؟
اقتصاد
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
بان��ک جهان��ی را ب��ا وام ه��ای پرداخت��ی اش به
کش��ورهای درحال توس��عه و امارهایی که به طور
س��االنه درباره وضعیت اقتصادی کشورهای جهان
منتش��ر می کند ،می شناس��یم .این بانک ،که اسم
دیگرش «بانک بین المللی توس��عه و ترمیم» است،
در س��ال 1945م و در پای��ان جنگ جهانی دوم
تاس��یس ش��د .یعنی در زمانی که تمام کشورهای
دنیا با مشکالت اقتصادی جدی روبه رو شده بودند
ب��ه طوری ک��ه از یک طرف ،عواق��ب منفی جنگ
جهانی و از طرف دیگر سیاس��ت های خودخواهانه
تجاری اوایل دهه 1930م ،منجر به ایجاد مشکالت
اقتصادی زیادی برای کشورها شده و توان تولیدی
انها را به ش��دت تقلی��ل داده بود .به همین دلیل در
ژوئیه 1944م (قبل از پایان جنگ) ،به پیش��نهاد
روزول��ت رییس جمهور وقت امریکا ،کنفرانس پولی
و مال��ی س��ازمان ملل متحد با ش��رکت نمایندگان
44کش��ور در محل برتون وودز تش��کیل و در ان
موافقت نامه های تاسیس بانک جهانی تصویب شد.
بان��ک جهانی ،جزئی از فرایند همکاری برای ایجاد
یک نظام پولی و س��رمایه گذاری به جای اش��فتگی
ناشی از ناسیونالیس��م اقتصادی دهه 1930م بود.
ای��ن بانک ،در 1947م ب��ا تصویب مجمع عمومی
س��ازمان ملل متح��د به ص��ورت رس��می درامده و
ب��ه جرگه نهاده��ای تخصصی س��ازمان ملل متحد
پیوس��ت .بانک جهانی ابتدا برای کمک به بازسازی
خرابی های جنگ جهانی دوم به وجود امد ،ولی در
سال 1949م ،ب ه سمت ارتقای توسعه اقتصادی در
کشورهای توسعه نیافته معطوف شد.
ه��دف اصل��ی بانک جهان��ی اعط��ای وام برای
توس��عه و گس��ترش طرح های تولیدی ان دسته از
کش��ورهای درحال توسعه است که عضو این بانک
هس��تند .این وام ه��ا برای مقاص��دی مانند اجرای
پروژه ه��ای لوله کش��ی اب اش��امیدنی ،اموزش و
پرورش و همچنین اجرای برنامه های کلی عمرانی
از جمله واردات کاالهای صنعتی است .فقط اعضای
عضویت بانک
صندوق بین المللی پول می توانند بهخبر
جهانی درایند .از طرف دیگر ش��رط اولیه عضویت
در موسس��ه بین الملل��ی توس��عه و موسس��ه مالی
بین الملل��ی ،عضویت در بانک جهانی اس��ت .ایران
یک��ی از اعضای ش��رکت کننده در کنفرانس برتون
وودز ب��وده و در نتیجه از موسس��ین بانک جهانی
به ش��مار می رود ،که از سال 1324شمسی ،به طور
رسمی عضو بانک جهانی شد.
خبر
واگذاری ۵بنگاه اقتصادی
خارج از بورس
صنایع از بورس نمره قبولی گرفتند
دالر بر سر دوراهی صعود یا سقوط
18
به دنبال کاهش نرخ تورم تولید کننده
بوی بهبود از اوضاع «تولید» می اید
سمانه گالب -گروه اقتصاد :در میان شاخص های
مختل��ف قیمت که هر ماه توس��ط بان��ک مرکزی ارائه
می ش��ود ،ش��اخص قیمت مصرف کننده به دلیل اینکه
ب��ه تغییرات قیمتی کااله��ا و خدمات نهایی اختصاص
دارد و عم��وم مردم را متاثر می کن��د از اهمیت زیادی
برای سیاس��تگذاران برخوردار است .به همین دلیل نیز
بیشتر تصمیم گیران اقتصادی کشور برای اینکه تورم را
کنترل کنند روی این شاخص تمرکز دارند .با این حال
در کن��ار تغییرات قیمتی س��بد مصرف کننده موضوع
تغییرات ش��اخص قیم��ت تولید کننده نی��ز از اهمیت
بسیاری برخوردار است .شاخص قیمت تولیدکننده در
حقیقت تغییرات قیمتی مواد خام ،کاالهای واس��طه ای
و محص��والت تولیدش��ده نهای��ی را نش��ان می دهد و
ت نهاده هایی اس��ت
معیاری از تغییرات در س��طح قیم
که تولید کننده را تحت تاثیر قرار می دهد .این شاخص
نیز به لحاظ تصمیم گیری های اقتصادی اهمیت باالیی
دارد چراک��ه تغییرات در ان به ویژه در حوزه مواد خام
و کاالهای واس��طه ای می تواند هش��داری برای تورم و
رکود در اینده باشد .به این معنی که وقتی قیمت مواد
اولیه و کاالهای واس��طه ای باال می رود ،به دنبال ان یا
قیمت محصوالت نهایی تولید شده نیز افزایش خواهد
یاف��ت یا درصورتی که دولت با ابزارهایی از این افزایش
قیمت جلوگی��ری کند ،رکود بر کش��ور حاکم خواهد
ش��د .عالوه بر این موضوع ،مورد دیگری که همواره باید
مورد توجه کارشناس��ان در حیطه تصمیم گیری کالن
اقتصادی باش��د ،موض��وع تفاوت بین ش��اخص قیمت
تولیدکنن��ده و مصرف کننده اس��ت .از لحاظ اقتصادی
باید همواره ش��اخص قیم��ت مصرف کننده کمی باالتر
از شاخص قیمت تولید باشد و این تفاوت قیمت نیز به
هزینه های واس��طه ای مربوط می شود که در هر مرحله
قیمت کاال را متاث��ر می کند .در صورتی که خالف این
مورد بر اقتصاد حکمفرما ش��ود به این معنی اس��ت که
بخشی از هزینه های تحمیل شده بر تولید توسط قیمت
کاال جبران نش��ده اس��ت که این موضوع در بلند مدت
تولی��د را بی صرفه کرده و در نهای��ت ان را به تعطیلی
می کشاند.
نگاهی به امار های چند س��ال گذش��ته اقتصاد ایران
نش��ان می دهد که از سال ۱۳۹۰به این سو که سیاست
هدفمندی یارانه ها اجرایی شد و تحریم ها نیز به صورت
گس��ترده اقتصاد ایران در بر گرف��ت ،هزینه های تولید
باال رفت و حتی ش��اخص قیمت تولیدکننده بیشتر از
ش��اخص قیمت مصرف کننده ش��د .این موضوع نشان
می ده��د در ای��ن دوره بخ��ش تولی��د از دوط��رف در
تنگن��ا قرار گرفته اس��ت؛ از یک طرف با افزایش هزینه
روبه رو بوده و از طرف دیگر به دلیل کنترل قیمت های
انجام ش��ده نتوانس��ته قیمت کاالی خود را متناسب با
این وضعیت تغییر دهد .این مورد در عمل می توانست
رکود بیش��تری را بر اقتصاد حکمفرما کند .با این حال
این مورد از چشم سیاستمداران کشور نیز دور نماند و
از همین رو در چند ماه گذش��ته سیاست های مختلف
در راس��تای کاهش هزینه های تولید به اجرا درامد که
باعث شده نرخ رش��د این شاخص کاهش داشته باشد
که این موضوع می توان��د امیدبخش رهایی از وضعیت
رکودی در اقتصاد باشد.
هدفمندی یارانه ها شاخص را باال برد
در همین راس��تا و با توجه به اهمیت شاخص قیمت
تولید کنن��ده در اقتص��اد در گفت وگو با کارشناس��ان
اقتص��ادی پیامدهای افزای��ش تورم تولید را بررس��ی
کرده و به ارزیابی سیاس��ت های دول��ت در این زمینه
پرداختیم .در همین راس��تا عضو هیات علمی دانشگاه
ازاد اس�لامی با تاکید بر اینکه بخش تولید در کش��ور
ما همواره مظلوم بوده است ،تصریح کرد :در چند سال
گذشته به دلیل اجرای برخی سیاست ها مشکالت این
بخش با ش��دت بیشتری خود را نش��ان داد .نارسیس
،هدفمندی یارانه ها
امین رش��تی در گفت وگو با
را ازجمله سیاس��ت هایی دانست که بر بخش تولید اثر
منفی داش��ت و در این زمین��ه توضیح داد :دلیل اصلی
افزایش چشمگیر شاخص قیمت تولید کننده در اقتصاد
ایران در چند سال اخیر اجرای سیاست های هدفمندی
یارانه ها بوده اس��ت .وی تصریح کرد :اجرای این قانون
باعث ش��د هزینه های تولید در کش��ور ب��اال رود و این
در حالی بود که سیاس��تی برای جبران این هزینه های
فزاینده در دس��تور کار قرار نگرفت .این استاد دانشگاه
ادامه داد :پیش از اجرای سیاس��ت هدفمندی قرار بود
بخش��ی از درامد حاصل از افزای��ش قیمت ها به بخش
تولی��د اختصاص یابد اما در عم��ل این اتفاق نیفتاد که
ای��ن موضوع هزینه ه��ای باالیی را ب��ه تولیدکنندگان
تحمی��ل کرد .وی با اش��اره به اینک��ه افزایش هزینه ها
باعث شد ش��اخص قیمت تولید با نرخ بیشتری نسبت
به گذشته رشد کند ،اظهارکرد :بخش عمده رکودی که
درحال حاضر درگیر ان هس��تیم حاصل اجرای همین
سیاست است.
خروج از رکود سخت تر از کنترل تورم
امین رش��تی در پاس��خ به این پرسش که ایا کاهش
اخی��ر در نرخ ت��ورم تولید کننده می تواند نش��انه ای از
کنترل هزینه های تولید در کشور باشد ،گفت :دولت در
این زمینه قول هایی داده و سیاس��ت هایی را به اجرا در
اورده و اگر این روند ادامه داش��ته باشد و سیاست های
صحیحی در این زمینه به اجرا دراید می توان به اینده
اقتصاد خوشبین بود.
این اس��تاد دانش��گاه با تاکید بر اینکه در حال حاضر
سرعت خروج از رکود نیز اهمیت بسیاری دارد ،تصریح
کرد :در ش��رایط فعلی ،کشور درگیر رکود تورمی است
و دولت با سیاس��ت های خود توانسته تا اندازه ای تورم
را کنت��رل کند ام��ا باید توجه کرد که خ��روج از رکود
سخت تر از کنترل تورم است.
وی ادامه داد :برای خروج از رکود باید به تولیدکننده
انگی��زه داد .در س��ال های گذش��ته هزینه ه��ای تولید
افزایش یافت��ه اما در مقابل به تعه��دات درقبال تولید
عمل نشده و از این رو باید تولید کننده نسبت به شرایط
مطمئن ش��ود تا دوباره فعالیت خود را از سر بگیرد .به
همی��ن دلیل خروج از رکود س��خت تر از خروج از تورم
خواهد بود.
دولت فضای کسب و کار را رونق دهد
تاکی��د عضو هیات علم��ی دانش��گاه ازاد بر موضوع
هدفمن��دی یارانه ه��ا در حالی اس��ت که دیگر اس��تاد
اقتصاد بیش��ترین دلی��ل کاهش نرخ تورم را ناش��ی از
خوشبینی های موجود برای رفع تحریم ها می داند.
ضم��ن انتقاد
احس��ان باق��ری در گفت وگو با
به امارهای ارائه ش��ده توسط مس��ئوالن در دوره های
مختل��ف ،تاکید کرد :اگ��ر داده ه��ای بین المللی مانند
امارهای اکونومیس��ت را مدنظر ق��رار دهیم ،می بینیم
امار ارائه ش��ده در این نهادها متفاوت از اعدادی است
که توسط مقامات ارائه می شود.
وی تصری��ح کرد :ب��ا این حال اگ��ر بخواهیم همین
ام��ار داخلی را هم مد نظر قرار دهیم به نظر می رس��د
بیشترین موضوعی که بر کاهش نرخ تورم تولید اثرگذار
بوده ،خوش بینی های موجود برای رفع تحریم هاست.
این کارشناس اقتصادی تاکید کرد :با این حال دولت
نباید همواره به موضوع مذاکرات تکیه داش��ته باشد و
باید فضای اقتصادی را به گونه ای س��ازماندهی کند که
کسب و کار رونق یابد.
به گفته وی ،در گذشته نیز کشور ما درگیر تحریم های
متعدد بوده است و اگرچه تورم بر اقتصاد حاکم بود اما
با تکیه بر بازار داخلی کسب وکار در کشور رونق نسبی
داش��ت .باقری با توجه به همی��ن تجربه تصریح کرد:
دولت باید تالش کند تا با اعمال سیاس��ت های مختلف
بنیه تولید کشور را افزایش دهد و البته قدرت اقتصادی
خان��وار را نیز ب��اال ببرد تا از این طریق کس��ب وکار در
کشور رونق گیرد.
نگاه روز
افزایش ثبات در فضای تولید
س��ازمان خصوصی س��ازی ب��ا توجه ب��ه اجرای
سیاست های کلی اصل ۴۴قانون اساسی و اخرین
مصوبات هیات واگ��ذاری ۷ ،بنگاه بزرگ و کوچک
اقتص��ادی را ب��رای عرضه عمومی ام��اده واگذاری
کرده است.
بر اس��اس این گزارش ،س��ازمان خصوصی سازی
ب��ا توجه ب��ه مصوبات هیات واگ��ذاری و همچنین
اجرای سیاس��ت های کلی اصل 44قانون اساس��ی
7بنگاه خیلی بزرگ ،متوس��ط و کوچک اقتصادی
را که ش��امل ش��رکت هایی در بخش پتروش��یمی،
س��رمایه گذاری ،اب ،خدمات مهندس��ی و مسکن
هستند ،واگذار خواهد کرد.
بر اساس این گزارش150 ،میلیون و 244هزار و
245سهم س��رمایه گذاری رنا 27مهرماه از طریق
ب��ورس اوراق بهادار ته��ران و قیمت تابلو بورس به
اضاف��ه 15درصد به ش��رط انک��ه از یکهزار و 215
ریال کمتر نباشد ،عرضه خواهد شد .همچنین 87
میلیون و 48هزار و 500س��هم ش��رکت نوسازی
صنایع ایران به ص��ورت بلوکی و 4میلیون و 581
هزار و 500سهم به صورت اقساطی در مجموع 100
درصد به نمایندگی از س��ازمان گسترش و نوسازی
صنایع ایران عرضه خواهد شد؛ قیمت پایه هر سهم
203تومان و 2ریال تعیین ش��ده است .واگذاری
این دو شرکت از طریق بازار سرمایه در حالی است
که 5ش��رکت دیگر قابل عرضه ش��امل پتروشیمی
دماوند ،مقره س��ازی ،عمران و مسکن سازان گیالن،
بهره برداری از کانال های ابیاری و زهکش��ی میناب
رود و گسترش ایلیا صنعت شفق به صورت مزایده
در تاریخ 4ابان ماه 93عرضه خواهند شد.
economy@smtnews.ir
اقتصاد محاوره ای
سید حمید حسینی
رییس کمیسیون کسب و کار اتاق ایران
یک��ی از جدی ترین مش��کالت اقتصاد کالن کش��ور ،بی ثباتی در
س��طح عمومی قیمت ها بوده که از نش��انه های این بی ثباتی ،افزایش
تورم اس��ت .اما در س��ال جاری و با برنامه ریزی ه��ای دولت یازدهم،
خوش��بختانه تورم تولید کننده در یک روند نزولی قرار گرفته اس��ت
که ای��ن روند در مردادماه نی��ز ادامه یافت .در م��ورد وضعیت تورم
تولیدکنن��ده باید گفت؛ نرخ رش��د این ش��اخص در روند نزولی قرار
گرفته اس��ت .این روند نزولی ،حاکی از این اس��ت که سطح عمومی
قیمت ها برای تولید کننده در حال کاهش است و این موجب می شود
ک��ه فضای تولید ،بهب��ود یابد .البته دولت باید ت�لاش کند که تورم
کلی ،که ناش��ی از هزینه های نقل و انتقال و واس��طه گری است ،نیز
کاهش پیدا کند.
یکی از مهم ترین موضوعاتی که در مورد تورم تولید کننده می توان
گفت این است که کاهش نرخ رشد تورم تولیدکننده ،از ان جهت که
موجب افزایش قدرت رقابت پذیری نرخ رش��د تولید کنندگان داخلی
می ش��ود ،ی��ک پدیده مثبت اقتصادی اس��ت ،چراک��ه هرچه فضای
بنگاه های تولید کننده کش��ور رقابتی تر باش��د این امکان در اقتصاد
ایجاد می شود که کیفیت تولید و به تبع ان تقاضا برای مصرف کننده
افزایش پیدا کند.
همچنی��ن یکی از راه ه��ای بهبود صنعت و بخ��ش تولید ،افزایش
ثب��ات اقتصادی اس��ت و یکی از راه های افزای��ش ثبات اقتصادی در
س��طح بنگاه ها ،کنترل قیمت های س��مت عرضه می باش��د .در سای ه
ثبات اقتصادی اس��ت که س��مت تولید می تواند ب��ه افزایش ابتکار و
نواوری در اقتصاد دست یابد و اقتصاد به هدف خروج از رکود دست
پیدا کند .کاهش تورم بخش تولید ،حاکی از افزایش ثبات اقتصادی
امار اقتصادی رشد مثبت را تایید می کند
معاون برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهوری درباره امار بانک
مرکزی مبنی بر رش��د اقتصادی گفت :عددی که در س��ه ماه اول امسال
محاس��به شده حاکی از رشد تولید ناخالص داخلی خوب کشور است که
ای��ن موضوع در محاس��بات بانک مرکزی ،مرکز امار و برخی موسس��ات
ی یارانه ها
پژوهشی نیز مشخص است .به گزارش ایسنا ،محمدباقر نوبخت درباره اصالح قانون هدفمند
ی یارانه ها
در بودج��ه ۱۳۹۴اظهار کرد :هنوز در تهیه بودجه س��ال اینده به تبصره مرتبط با هدفمند
نرس��یده ایم ،اما قطعا در این بودجه نواوری هایی نس��بت به وضع موجود خواهیم داشت .وی در ادامه
درباره شناس��ایی دهک های پر درامد برای حذف از دریافت یارانه ،گفت :همچنان درحال شناس��ایی
دهک های درامدی هس��تیم و در صورتی که اطالعات مطمئنی وجود داش��ته باشد به تدریج نسبت به
حذف انها اقدام خواهیم کرد .وی همچنین در پاسخ به سوالی درباره تناسب نداشتن وضعیت اشتغال
با رشد اقتصادی اظهار کرد :برای محاسبه رشد اقتصادی عوامل مختلفی از جمله منابع مالی ،انسانی و
طبیعی در نظر گرفته می ش��ود ،بنابراین افزایش سرمایه گذاری و رشد اقتصادی به این معنا نیست که
به همان اندازه رشد اشتغال داشته ایم.
در این بخش است.
اگ��ر چه برخ��ی از اقتصاددانان کاهش تورم تولید کننده را ناش��ی
از خروج اقتصاد کش��ور از رک��ود می دانند اما این موضوع همیش��ه
صح��ت ندارد ،یعنی همیش��ه کاهش نرخ رش��د قیمت ه��ا به معنی
رون��ق اقتصادی نیس��ت .اگر چه کاهش نرخ ت��ورم از طریق افزایش
ثب��ات ،موجب رونق اقتصادی می ش��ود ،ولی باید گفت ،کاهش تورم
تولید کننده ،خود یکی از نش��انه های رکود اقتصادی است .در مورد
وضعی��ت رکود یا رونق اقتصادی کش��ور نیز الزم به ذکر اس��ت که
برای ادع��ای خروج اقتص��اد از رکود هنوز زود اس��ت .یعنی اگرچه
طبق گزارش اخیر بانک مرکزی ،در 3ماهه اول س��ال جاری اقتصاد
کش��ور به رشد 4/6درصدی دس��ت یافته ،اما تنها در صورتی که این
رش��د اقتصادی حداقل ت��ا 2فصل دیگر تداوم یاب��د ،می توان گفت
اقتصاد از رکود خارج ش��ده اس��ت .بنابراین در م��ورد رابطه کاهش
نرخ ت��ورم تولید کننده و وضعیت رکود و رون��ق ،نمی توان اظهارنظر
صریحی داشت.
مرکز امار ایران اعالم کرد:
نرخ تورم شهریور به 20/6درصد رسید
مرکز امار ایران ،در حالی نرخ تورم ش��هری کش��ور در 12ماهه منتهی به
شهریورماه امسال را 20/6درصد اعالم کرد که پیش از ان بانک مرکزی عدد
21/1را برای این شاخص اعالم کرده بود .به گزارش
،مرکز امار ایران گزارش شاخص قیمت کاالها
و خدمات مصرفی خانوارهای شهری کشور در شهریورماه سال ۱۳۹۳براساس سال پایه ۱۳۹۰را اعالم کرد:
بر این اساس شاخص کل (بر مبنای )۱۳۹۰=۱۰۰در شهریورماه سال ۱۳۹۳عدد 194/3را نشان می دهد
که نسبت به ماه قبل 0/8درصد افزایش داشته است .افزایش شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل نیز
(تورم نقطه به نقطه)14/2درصد محاسبه شده که نسبت به ماه قبل 14/7درصد کاهش یافته است .درصد
تغییرات شاخص کل (نرخ تورم شهری) در 12ماه منتهی به شهریور ماه سال ۹۳نسبت به دوره مشابه سال
قبل 20/6درصد است که نسبت به همین اطالع در مردادماه ۱۳۹۳معادل 22/3درصد کاهش یافته است.
شاخص گروه عمده «خوراکی ها ،اشامیدنی ها و دخانیات» در این ماه به رقم 230/2رسید که نسبت به ماه
قبل 0/7درصد افزایش داشته است .شاخص گروه عمده «کاالهای غیرخوراکی و خدمات» نیز در شهریورماه
۹۳به رقم 182رسید که 0/8درصد نسبت به ماه قبل افزایش نشان می دهد.
بورس
economy@smtnews.ir
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
کارنامه یکساله بازار سرمایه را بررسی کرد
19
صنایعازبورسنمرهقبولیگرفتند
مهدیه انوش�ه -س�هامداران تاالر حافظ در یک ساله گذشته توانس�ته اند بیش از 16درصد بازدهی از
بازار س�هام کسب کنند .گفتنی است سهامداران بازار سرمایه در نیمه اول امسال عملکرد قابل قبولی
نداش�تند اما س�رمایه گذارانی که با نگاه بلند مدت اقدام به خرید سهام می کنند به طور قطع حتی در
ش�رایط س�خت هم از این بازار س�ود کس�ب خواهند کرد .در نگاهی به عملکرد بازار سرمایه از پایان
ش�هریور ماه 92تا پایان ش�هریور ماه 93می بینیم که ش�اخص کل در این مدت رشدی 16درصدی را
ثبت کرده است و از 61هزار و 707به رقم 71هزار و 686رسیده است.
ثروتمندترین سهامداران را بشناسیم
صنایع بازار س��رمایه در این مدت توانسته اند عملکرد
قابل دفاعی داش��ته باش��ند.در یک س��ال گذشته گروه
استخراج سایر معادن با بازدهی 155درصدی ،سود قابل
توجهی را نصیب سهامداران کرد .پس از ان گروه انتشار،
چ��اپ و تکثیر با بازدهی 131درصدی در ردیف دوم قرار
گرفت و صنعت منس��وجات با بازدهی 90درصدی ،رتبه
سوم را ثبت کرد .به این ترتیب در این یک سال سهامداران
این صنایع ،ثروتمندترین س��هامداران تاالر حافظ بودند.
ادامه بررسی بازدهی صنایع بورسی نشان می دهد که در
ای��ن مدت از 37صنعت حاضر در ب��ازار ،فقط 8صنعت
بازدهی منفی داشتند و یک صنعت نیز بدون تغییر ماند.
به این ترتیب 28صنعت دیگر به سهامدارانشان از محل
رشد قیمت سود دادند .بازنده ترین سهامداران بازار در این
لو نقل و انب��ارداری با بازدهی منفی 39
م��دت گروه حم
درصدی بود .پس از ان گروه قند و شکر با بازدهی منفی
23درص��دی در رده دوم و محص��والت غذایی با بازدهی
منفی 16درصدی در رده سوم قرار گرفتند.
بازار 9درصد بزرگتر شد
گفتنی اس��ت در این مدت بیش از 9درصد به ارزش
بازار س��رمایه افزوده ش��ده و این ب��ازار افزون بر 8هزار
میلیارد تومان بزرگتر ش��ده است .به این ترتیب که در
شهریور ماه 92ارزش بازار 301هزار میلیارد تومان بود
اما در پایان ش��هریور 93این رقم به بیش از 386هزار
میلیارد تومان رسید و رشدی 9/3درصدی را ثبت کرد.
70درصد بازار در اختیار 5صنعت
ام��ا 5غول ب��ازار س��رمایه نیز در ای��ن مدت خوش
درخش��یدند .ب��ه این ترتی��ب که صنع��ت محصوالت
ش��یمیایی با ارزش بازاری 93ه��زار میلیارد تومانی در
حالی بزرگترین صنعت بازار س��رمایه است و حدود 24
درص��د این بازار را در اختیار دارد که ظرف یک س��ال
گذشته توانسته است بیش از 22درصد به ارزش خود
بیفزاید.
دومی��ن صنعت ب��زرگ ب��ازار بانک ها و موسس��ات
اعتباری با ارزش بازاری حدود 48هزار میلیارد تومانی
هس��تند .این صنعت نیز حدود 12درصد ارزش بازار را
در اختیار دارد .فراورده های نفتی نیز با ارزش بازار 40
هزار میلیارد تومانی س��ومین غول بزرگ بازار است که
در یک سال گذشته حدود 2درصد بزرگتر شده است.
این صنعت 10درصد ارزش بازار را در اختیار دارد.
ش��رکت های چند رشته ای با ارزش بازاری نزدیک به
30هزار میلیارد تومان از شهریور سال گذشته تا امروز
بیش از 32درصد رش��د کرده اس��ت و حدود 8درصد
ارزش بازار را در اختیار دارد.
مخابرات نیز پنجمین غول بزرگ بازار س��رمایه است
ک��ه با ارزش ب��ازاری 28هزار میلی��ارد تومانی در این
مدت شاهد رشد 23درصدی ارزش صنعت بوده است.
این گروه با دو ش��رکت در ب��ورس 7درصد ارزش این
بازار را در اختی��ار دارد .به این ترتیب 5صنعت بزرگ
ب��ورس نزدیک ب��ه 70درصد ارزش این ب��ازار را از ان
خود کرده اند .این در حالی اس��ت که این صنایع حدود
52نماین��ده در تاالر حاف��ظ دارند و از نزدیک به 400
ش��رکت حاضر در بازار سهام فقط 12درصد شرکت ها
متعلق به این گروه است اما به دلیل بزرگی این صنایع
تاثیرگذاری انها بر ش��اخص بورس ،تعیین کننده روند
بازار است.
ام��ا در نگاهی به ش��اخص این صنای��ع می بینیم که
بازده��ی غول های بزرگ بورس از محل نوس��ان قیمت
س��هام قابل توجه نیس��ت چراکه ای��ن گروه ها به دلیل
بزرگی و باال بودن حجم سهام شناور نمی توانند نوسان
قیم��ت قابل توجهی را ثبت کنند .به این ترتیب صنایع
ش��یمیایی به عنوان بزرگترین صنعت بازار دریک سال
گذش��ته با بازدهی 27درصدی رو به رو ش��د .پس از
ان بانک ها و موسسات مالی بازدهی 8درصدی داشتند.
س��ومین صنعت بزرگ بورس یعنی فراورده های نفتی
بودند که س��ودی 7درصدی را از محل نوس��ان قیمت
نصیب سهامداران خود کرد.
بیش��ترین بازدهی و رش��د ش��اخص قیمت در میان
5صنعت ب��زرگ بورس در این م��دت متعلق به گروه
ش��رکت های چند رش��ته ای و گروه مخابرات بود که با
بازدهی 45و 42درصدی مواجه شدند.
ارزان ترین و گران ترین سهام بازار
در ادامه بررس��ی کارنامه یک ساله بورس می بینیم
که در مدت زمان مورد بررسی سهام صنایع در بورس
13درصد ارزان ش��دند .بررسی نسبت p/eصنایع در
ای��ن مدت نش��ان می دهد که این متغیر در ش��هریور
ماه سال گذش��ته در عدد 6/2قرار داشتند ودر پایان
ش��هریور ماه س��ال جاری به عدد 5/4رسید که افتی
13درص��دی را ثبت کرد .افت نس��بت p/eیا همان
قیمت به درامد در این مدت نش��ان می دهد که بازار
پس از رشد پرسرعت سال گذشته توانسته است دوره
اصالح را پش��ت س��ر بگذارد تا باواقعی شدن قیمت ها
س��هامداران برای خرید س��هام انگیزه بیش��تری پیدا
کنن��د .چرا که پایین بودن این نس��بت به این مفهوم
است که در قبال پولی که بابت سهم پرداخته می شود،
س��ود بیشتری نصیب س��هامدار خواهد شد .بر همین
اس��اس در این یک سال این نسبت افت قابل توجهی
را ثبت کرد .اما در بررس��ی ها می بینیم که ارزان ترین
صنای��ع بازار گ��روه محص��والت غذایی ب��ا 3/8 p/e
مرتبه اس��ت .پس از ان بانک ها و موسس��ات اعتباری
و مخابرات با نس��بت قیمت به درامد p/e ،4/8کمتر
از میانگین بازار دارند و جزو صنایع ارزان هس��تند .پاز
ان فراورده های نفتی با 5 p/eمرتبه و کش��اورزی با
نسبت قیمت به درامد 5/1مرتبه ارزانترین گروه های
بازار هس��تند .در مقابل بخشی از صنایع کوچک بازار
در گروه گران ترین صنایع قرار گرفته اند .به این ترتیب
که گروه س��اخت رادیو تلویزیون با نس��بت قیمت به
درامد 31و با وجود تنها یک شرکت در تابلوی بورس
گران ترین سهام بازار را در اختیار دارد .دومین صنعت
گران ب��ازار محصوالت چوبی با 26 p/eو بازهم حضور
یک نماینده در بازار اس��ت .منس��وجات نیز با نس��بت
قیمت به درامد 22و تنها دو ش��رکت ،در زمره س��هام
گران بورس قرار گرفته اس��ت .در بررسی عملکرد بازار
سرمایه ،نوسان متغیرهای مهم بورس نشان می دهد که
انتخاب صنایع بزرگ با سهام شناوری باال و p/eپایین
می تواند تضمینی برای دریافت حاش��یه سودی امن در
بلندمدت برای سهامداران باشد .چرا که معموال صنایع
بزرگ از لحاظ بنیادی نیز ش��رایط قابل دفاع تری دارند
تا سهام و صنایع کوچک و پرنوسان که معموال بازیچه
دست نوسان گیران و سفته بازان می شوند.
تاکید دولت بر تجارت از طریق بورس کاال
تکمیل زنجیره ارزش فوالد در بورس کاال
مدیرعامل س��ازمان منطقه ازاد انزلی در نشست مشترک با مدیرعامل
ب��ورس کاالی ای��ران از تاکید دولت بر جذب تج��ار و بازرگانان داخلی و
خارج��ی برای معامله در تاالر نمایندگی کارگزاران این بورس در منطقه
ازاد بندرانزلی خبر داد.
به گزارش بورس کاال ،در هفته ای که گذشت مسئوالن سازمان منطقه
ازاد انزلی از بورس کاالی ایران بازدید و در نشس��ت مش��ترک با مدیران ارش��د و تعدادی از کارگزاران
این بورس شرکت کردند.
رضا مس��رور ،مدیرعامل سازمان منطقه ازاد انزلی در این نشست با بیان اینکه هم اکنون مکاتباتی با
س��فارتخانه های کش��ورهای خارجی برای همکاری بازرگانی از طریق تاالر بندر انزلی اغاز شده است،
گفت :صادرات و واردات ایران با کش��ورهای منطقه س��ی ای اس و قفقاز می تواند از طریق تاالر بورس
کاالی ایران در منطقه ازاد بندرانزلی صورت گیرد.
براس��اس این گزارش ،حس��ین پناهیان مدیرعامل بورس کاالی ایران نیز در این نشست خاطرنشان
کرد :در صورت فراهم ش��دن بسترهای قانونی ،کاالهای وارداتی از سوی کشورهای منطقه سی ای اس
و قفقاز از طریق تاالر بندرانزلی کشف قیمت خواهد شد .این گزارش حاکی است ،در نشست مشترک
مدیران عامل منطقه ازاد بندرانزلی و بورس کاالی ایران ،طرفین ضمن تاکید بر اجرایی شدن تفاهمنامه
هم��کاری بورس کاالی ایران و بورس کاالی بالروس از طریق تاالر بندرانزلی ،درخصوص فراهم کردن
بس��تر عرضه الوار چوبی کش��ور بالروس در بازار فرعی بورس کاال از طریق تاالر معامالتی مذکور توافق
حاصل کردند .همچنین مقرر شد که کارشناسان بورس کاالی ایران از انبارهای منطقه ازاد بندرانزلی
برای پذیرش انها ،بازدید کنند.
معاونت توس��عه بازار و مطالعات اقتصادی ب��ورس کاالی ایران با اعالم
خبر پذیرش ضایعات فلزی ش��رکت راه اهن در بورس کاالی ایران ،گفت:
رایزنی ها با س��ایر عرضه کنندگان عمده ای��ن کاالی راهبردی در صنعت
فوالد تداوم دارد.
علی پناهی در گفت وگو با ایس��نا ،ب��ا بیان اینکه بورس کاالی ایران در
نخس��تین گام از پذیرش قراضه اهن ش��رکت راه اهن به عنوان یکی از بزرگترین تامین کنندگان اهن
قراضه در کش��ور شروع کرد ،گفت :در این راس��تا ریل ضایعاتی و براده فلزی ضایعاتی شرکت راه اهن
پس از بررس��ی مدارک در تاریخ 25ش��هریور س��ال 1393در بازار فرعی بورس کاال مورد پذیرش قرار
گرفت تا خریداران و صنعتگران شاهد اغاز عرضه و معامالت قراضه اهن در بورس کاالی ایران باشند.
معاون��ت توس��عه بازار و مطالع��ات اقتصادی بورس کاالی ایران در ادامه با اش��اره ب��ه اینکه یکی از
رویکردهای بورس کاال در چارچوب سند استراتژیک این شرکت ،پذیرش و راه اندازی معامالت کاالهای
جدید در زنجیر ه ارزش محصوالت فوالدی است ،تشریح کرد :با توجه به اهمیت اهن قراضه در فرایند
تکمیل زنجیره ارزش محصوالت فوالدی ،بورس کاالی ایران برای تحرک این حوزه و س��اماندهی بازار
اهن قراضه در کش��ور ،جلس��ات کارشناس��ی را با حضور ذی نفعان این ب��ازار ،وزارت صنعت ،معدن و
تجارت ،انجمن تولیدکنندگان فوالد ،کارگزاری های فعال ،کارشناسان و اگاهان بازار اهن قراضه کشور
برگزار کرد که یک برنامه اجرایی از ان استخراج شد .پناهی با تاکید بر اینکه بورس کاالی ایران تالش
دارد ،زنجیره ارزش فوالد کشور را کامل کند ،تصریح کرد :این بورس با همکاری وزارت صنعت ،معدن
و تجارت ،با وزارت نفت ،ش��هرداری ها ،شرکت های خودروس��ازی ،مراکز اسقاط و بازیافت خودروهای
فرسوده و سایر نهادهای تامین کننده قراضه به رایزنی می پردازد.
نبض بازار
نخستین افت پاییزی بورس ثبت شد
کیمیا بامدادیان-گروه اقتصاد :بازار سرمایه نخستین روز هفته را به
گونه ای اغاز کرد که شاخص کل بعد از 8روز سبزپوشی ،قرمز شد.
در روز شنبه بازار سرمایه اولین افت پاییزی خود را به میزان 85واحد
برای شاخص کل به عنوان مهم ترین متغیر بورسی تجربه کرد.
کارشناس��ان معتقدند ،خبرهای ضد و نقیضی از سوی مذاکرات هسته ای
ایران و 5+1مخابره شده که این امر باعث شده بازار سرمایه نتواند به رشد
خود ادامه دهد و با افت روبه رو شود .در این مذاکرات که از 28شهریورماه
در نیویورک اغاز شده بود ،به گواه طرفین پیشرفت قابل مالحظه ای در حل
موضوعات مورد اختالف روی نداده و بدین ترتیب ایران و 5+1باید اخرین
تالش ه��ای خود را معطوف به زم��ان باقی مانده از برنامه اقدام مش��ترک
یعن��ی کمتر از دو م��اه اینده کنند .هنوز برنام��ه ای در مورد زمان و مکان
دور بعدی مذاکرات عنوان نش��ده است .گفتنی است که اگاهان بازار سهام
عقیده دارند که افزایش قیمت دالر در روز گذشته نیز بر افت بازار سرمایه
تاثیرگذار بوده اس��ت .همچنی��ن انها معتقدند که تا پای��ان هفته نیز بازار
سرمایه مانند روز گذشته روند نزولی خود را ادامه خواهد داد و با توجه به
ش��رایط کنونی ،به نظر نمی رس��د که خبرهای مثبتی از این بازار به گوش
برسد .در شروع معامالت روز گذشته بار دیگر شاخص کل بورس تهران به
لطف رونق در بخش س��یمان ،کانی غیرفلزی و تعدادی از نمادهای دارویی
در مسیر صعود قرار گرفت اما این روند به سرعت تحت تاثیر روند مبهم یا
روبه افول شکل گرفته در سایر گروه ها خنثی شد .فشار نمادهای منفی به
خصوص در بخش هایی مانند خودرویی ،بانکی ،پتروشیمی و چند رشته ای
صنعتی ش��اخص را به محدوده منفی کش��اند .به گ��زارش
از تاالر
حافظ ،در معامالت دیروز س��رمایه گذاران بیش از 357میلیون برگه سهم
و حق تقدم را در بازار دس��ت به دست کردند که ارزش این مبادالت رقمی
اف��زون بر 979میلیارد ریال بود .در نخس��تین روز هفته ش��اخص کل 85
واحد افت کرد و به عدد 71هزار و 702رسید .نمادهای صنایع پتروشیمی
خلیج فارس ،بانک پاسارگاد و ایران خودرو با بیشترین تاثیر منفی بر شاخص
باع��ث افت این متغیر ش��دند .این در حالی بود که پتروش��یمی فناوران،
معدنی و صنعتی گل گهر ،گسترش نفت و گاز پارسیان و معدنی و صنعتی
چادرملو با بیش��ترین تاثیر مثبت بر ش��اخص مانع افت بیش��تر این متغیر
شدند .در بازار روز شنبه خودرویی ها در صدر برترین گروه های صنعت قرار
گرفتند و پس از ان گروه های مالی و شیمیایی ها با بیشترین حجم و ارزش
معامالت توانستند در صدر برترین های صنایع قرار بگیرند .صدرنشینی بازار
نیز با بیش��ترین رش��د قیمت به نمادهای کش��اورزی و دامپروری مگسال،
داروس��ازی امین ،ایران دارو ،داروسازی سینا ،سیمان فارس نو ،داروسازی
کوثر و نوسازی و ساختمان تهران رسید .در مقابل نمادهای سرمایه گذاری
توس��عه اذربایجان ،کابل البرز ،پارس سویچ ،س��رمایه گذاری صنعت بیمه،
تکنوتار ،ابس��ال و س��رمایه گذاری پردیس با بیش��ترین کاهش قیمت در
انتهای جدول معامالت قرار گرفتند .سرمایه گذاران در نخستین روز کاری
هفته طوالنی ترین صف های خرید را برای نمادهای زامیاد ،داروسازی امین،
داروسازی کوثر ،داروسازی زهراوی ،نوسازی و ساختمان تهران ،داروسازی
س��ینا و کشاورزی و دامپروری مگسال تش��کیل دادند .در مقابل نمادهای
صنایع کاغذسازی کاوه ،سیمان مازندران ،صنعتی اما ،پارس پامچال ،فوالد
امیرکبیر کاشان ،سیمان اصفهان و پارس الکتریک با سنگین ترین صف های
فروش به کار خود پایان دادند.
یادداشت
نگاه بورس
به گزارش های 6ماهه
محمدحسن شمس�ی -مدیرعامل کارگزاری
دانا -در فصل ابتدایی س��ال 1393رکود نسبی بر
همه بازارها حاکم ش��د .به همین دلیل ش��رکت ها
نتوانستند گزارش های مناسبی را از عملکرد 3ماهه
خ��ود ارائه دهند .در حال حاضر که فصل تابس��تان
تمام ش��ده ،نوبت ارائه گزارش های 6ماهه فرارسیده
اس��ت و باید دید ایا ش��رکت ها در ای��ن 3ماه اخیر
توانسته اند عملکرد خود را بهبود دهند یا خیر.
در این راستا پیش بینی می شود با توجه به رکودی
که بر همه ارکان اقتصادی و همچنین بازار س��رمایه
حکمفرماست ،شرکت ها نتوانند گزارش های مناسب
6ماه��ه ای را نیز ارائه کنن��د .البته ناگفته نماند که
صنای��ع مختلف بورس��ی در 6ماهه نخس��ت س��ال
عملکردهای متفاوتی را تجربه کردند .برای نمونه به
نظر می رسد که سنگ اهنی ها و فوالدی ها با توجه به
کاهش قیمت های جهانی س��نگ اهن و افت قیمتی
ب��ه وجود امده ،دارای عملکرد مناس��بی نباش��ند و
نتوانند س��ودهای خود را تا پایان س��ال نیز پوشش
دهند .اما در مقاب��ل گروه های خودرویی با توجه به
عملکردهای بهتری که نسبت به دیگر گروه ها دارند،
دارای گزارش های 6ماهه مناس��ب تری خواهند بود.
اگ��ر روند کلی بازار س��رمایه را ن��گاه کنیم ،به نظر
می رس��د گزارش های 6ماهه نیز مانند گزارش های
3ماهه برای فعاالن بازار خبر خوش��ی نداشته باشد.
از س��وی دیگر نباید فراموش ک��رد که گزارش های
12ماهه ش��رکت ها نی��ز به میزان بس��یار زیادی به
گزارش های 6ماهه شباهت خواهد داشت.
رکود به وجود امده در اقتصاد ،باعث شد که میزان
تولید شرکت ها کاهش یابد و نقدینگی از بازار سرمایه
ش قیمت های جهانی نیز
خارج ش��ود .همچنین کاه
به گزارش های 6ماهه نامناسب برای شرکت ها دامن
زده اس��ت .باید توجه کرد که ش��رایط بازار سرمایه
به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد .اعالم چگونگی
اجرایی شدن بسته خروج غیرتورمی از رکود توسط
مجلس شورای اس�لامی و همچنین نتایج مذاکرات
هس��ته ای از جمله این عوامل اس��ت .اگر مذاکرات
هس��ته ای ای��ران و 5+1دارای نتایج مثبتی باش��د،
می توانیم انتظار داشته باشیم که بازار سرمایه نیز به
ان واکنش نش��ان دهد .اما ممکن است این تاثیرات
ب��ه صورت هیجان در بازار س��رمایه نمود پیدا کند.
در چنی��ن حالتی بازار س��رمایه دچ��ار یک هیجان
و جه��ش می ش��ود و نمی تواند ان را تا پایان س��ال
ادامه دهد زیرا اقتصاد ما دارای س��اختار نادرس��تی
اس��ت و این مش��کل را نمی توان یک شبه و دوشبه
حل کرد .بازار س��هام همیش��ه زودتر از دیگر ارکان
اقتصادی از خود واکنش نشان می دهد ،بنابراین اگر
همه عوامل در کنار هم مثبت باشد ،می توان امیدوار
ب��ود که در 3ماهه پایان س��ال در نتیجه بهبود بازار
سرمایه ،عملکرد ش��رکت ها نیز بهبود یابد .اما نباید
انتظار رش��د زیادی را داشته باشیم .زیرا در بهترین
شرایط اگر شرکت ها دارای عملکرد مناسبی باشند،
بنگاه ها تنها می توانند میزان س��ود تعیین شده شان
را پوشش دهند.
خبر
افزایش دسترسی عموم
به بازار سهام
معاون ش��رکت بورس ایجاد اتاق معامالت توسط
کارگ��زاران ،امکان نظارت بیش��تر ب��ر معامله گران،
افزایش رضایت مش��تریان ،یکپارچه شدن سیستم
دریاف��ت س��فارش های خری��د و ف��روش ،افزایش
ش��فافیت و کاهش زمان رس��یدگی و ساده س��ازی
فراینده��ا را از مهم تری��ن ویژگی های ضوابط جدید
اعطای مج��وز معامالت ب��ه کارگزاران و اش��خاص
حقوقی غیرکارگزار اعالم کرد.
امی��ر حم��زه مالمیر ،معاون ش��رکت ب��ورس در
گفت وگو با س��نا ،درخصوص اصالحات انجام ش��ده
در ضواب��ط اجرایی اعطا ،لغو مج��وز اتاق معامالت،
نمایندگی ،دفتر پذیرش ،ش��عبه ،ت��االر اختصاصی
معامالت به کارگزاری های عضو و ایستگاه معامالتی
ب��ه اش��خاص حقوق��ی غیرکارگزار گفت :براس��اس
اصالح��ات انجام ش��ده ،امکان ایجاد ات��اق معامالت
ب��رای ش��رکت های کارگ��زاری فراهم ش��ده و این
بدان معناست که ش��رکت های کارگزاری می توانند
با تجهیز یک فضای مناس��ب ،تعداد زیادی ایستگاه
معامالتی را مس��تقر کنند و تنه��ا محدودیت برای
اس��تقرار هر ایستگاه ،فضای 3متر برای هر ایستگاه
خواه��د ب��ود به عنوان مث��ال با داش��تن یک فضای
30متری ،امکان اس��تقرار 10ایس��تگاه معامالتی
وجود دارد.
وی ادامه داد :بدین ترتیب هر ش��رکت کارگزاری
امکان ایجاد یک اتاق معامالت در ش��هری که دفتر
مرکزی در ان مستقر است ،را دارا خواهد بود.
یادداشت
سیاست پولی،
ابزاری برای نیل به
اهداف اقتصادی
20
حیدر مستخدمین حسینی
معاون مالی اقتصادی ایدرو
هر کش��وری ب��رای نیل به هدف ه��ای اقتصادی
خود با توجه به وضعیت خاص اقتصادی ،سیاسی و
اجتماعی برنامه ویژه ای را در چارچوب سیاست های
اقتص��ادی اتخ��اذ می کن��د .جملگ��ی اقتصاددانان
معتقدند که مهم ترین هدف های سیاس��ت گذاری
اقتصادی ،حصول اش��تغال کام��ل ،ثبات قیمت ها،
ایج��اد تع��ادل در موازنه پرداخت ه��ای خارجی و
رش��د اقتصادی است .از نقطه نظر سیاست گذاران
پول��ی از می��ان هدف های کالن اقتص��ادی تثبیت
س��طح عمومی قیمت ها اهمیت ویژه ای دارد .البته،
ای��ن امر بدین معنی نیس��ت که بان��ک مرکزی در
تحقق سایر هدف های اقتصادی سهیم نیست .بلکه
سیاس��ت های پولی ،باید به طور هماهنگ با س��ایر
سیاس��ت های کالن اقتصادی چنان اتخاذ شوند که
در نهای��ت نتیجه مطلوب حاصل ش��ود .از انجایی
که سیاس��ت های پولی با وقفه زمانی بر متغیرهای
واقع��ی اثر می گذارند و همچنی��ن اطالعات اماری
مرب��وط ب��ه تولید و اج��زای ان به س��رعت فراهم
نمی ش��وند ،سیاستگذاران توجه خود را به وضعیت
متغیرهایی معطوف می دارند که با سرعت بیشتری
اثرهای سیاست پولی اتخاذ شده را نمایان می کنند.
این گونه متغیرها به متغیره��ا یا هدف های میانی
مشهورند .بنابراین بانک های مرکزی در کوتاه مدت
با بررس��ی ماهیت متغیرهای میانی ،سیاست پولی
را چن��ان اتخاذ می کنند که نهایتا متغیرهای هدف
(اهداف نهایی) در سطح تعیین شده حاصل شوند.
ثبات قیمت ها تقریباً در تمامی کش��ورها به عنوان
هدف اصلی سیاس��تگذاری پولی در نظر گرفته شده
است .دستیابی به این مهم مستلزم ایجاد سازوکاری
دقیق و هدفمند از فرایند سیاستگذاری پولی است
که در شکل استاندارد خود پیش بینی ،هدف گذاری
و در نهای��ت تحلیل سیاس��تی را ش��امل می ش��ود.
ثبات قیمت ها ش��رط الزم برای دستیابی به سطوح
پایدار رش��د اقتصادی است .دستیابی به تورم پایین
و باثبات مستلزم توانایی اس��تفاده از ابزارهای موثر
و کارا در امر سیاس��تگذاری پولی اس��ت .پیش بینی
تورم و رش��د اقتصادی در فرایند سیاس��ت گذاری
پول��ی از حساس��یت زیادی برخوردار اس��ت .گرچه
پیش بینی های کمی الزمه شروع یک فرایند سیاست
گذاری اس��ت ،لیکن معیارهای قضاوتی در خصوص
اث��ار برخی عوامل نادیده گرفته ش��ده بر تورم نظیر
عوامل محیطی ،سیاس��ی و تح��والت جهانی نیز در
این راس��تا مطرح می باشند .بر این اساس ،باال بردن
کمی و تلفیق ان با معیارهای
دقت پیش بینی ه��ای ّ
قضاوتی از ضروریات سیاس��ت گذاری پولی اس��ت.
پیش بینی ها این ام��کان را می دهند تا بتوان میزان
انح��راف عملکرد م��ورد انتظار متغیره��ای هدف از
مقادیر از قبل تعیین شده برای انها را مورد شناسایی
قرار داد .سیاس��ت پولی به صورت تصمیم گیری در
م��ورد مقدار مطلوب پول یا نرخ مطلوب رش��د پول
برای تح��ت تاثیر ق��رار دادن فعالیت های اقتصادی
تعری��ف می ش��ود .پس به ط��ور خالص��ه باید گفت
سیاست پولی ،اس��تفاده از ابزارهای پولی برای نیل
ب��ه اهداف اقتصادی از طری��ق تحت تاثیر قرار دادن
جری��ان مخارج جامعه اس��ت .از عمده ترین اهداف
سیاست پولی در اقتصاد هم می توان به تسریع رشد
اقتصادی ،ایجاد اشتغال کامل ،تثبیت سطح عمومی
قیمت ه��ا و ایجاد تع��ادل در موازن��ه پرداخت های
خارجی اش��اره کرد .اما با توجه به مغایرتی که میان
برخ��ی از این اه��داف وجود دارد ،بدیهی اس��ت که
سیاس��ت پولی به تنهایی توانایی تحقق بخشیدن به
همه ان اهداف را ندارد .بنابراین الزم است که سایر
سیاس��ت های اقتصادی نیز در انجام این مقصود به
کار گرفته شوند.
خبر
دریافت کارمزد از دستگاه های
کارت خوان تدریجی باشد
عضو کمیته فقهی بانک دی با اشاره به طرح جدید
بان��ک مرکزی درباره دریافت کارمزد از دس��تگاه های
کارت خوان فروش��گاهی تاکید کرد ک��ه این امر بهتر
است تدریجی انجام ش��ود .حجت السالم والمسلمین
س��یدعباس موس��ویان بابیان اینکه این طرح از س��ه
جهت فقهی و شرعی ،اقتصادی و بانکداری الکترونیک
قابل بررسی است ،در ادامه با بیان اینکه بانک مرکزی
و بانک ها حق دارند متناسب با هزینه ،از استفاده کننده
خدمات کارمزد بگیرند ،اظهار کرد :از نظر شریعت اگر
کسی برای ما کاری انجام می دهد که ارزش اقتصادی
دارد ان فرد حق مطالبه کارمزد دارد؛ بر این اس��اس
نظ��ام بانکی ب��ا ارائه خدم��ات بانک��داری الکترونیک
خدم��ت ارائه می کند و از نظر ش��رعی می تواند برای
جبران هزینه ه��ای اجرایی کار از اس��تفاده کنندگان
کارمزد بگیرد .موس��ویان با تاکی��د براین موضوع که
اگر کارمزد متناسب با خدمت ارائه شده و هزینه های
بانک باشد اشکال شرعی ندارد ،گفت :اما اگر دریافت
کارمزد تدریجی دریافت شود هم فرهنگ سازی شده
و هم واکنش غیرطبیعی شکل نمی گیرد.
بانک و بیمه
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
economy@smtnews.ir
سرنوشت بازار ارز را نتایج مذاکرات مشخص می کند
دالر بر سر دوراهی صعود یا سقوط
زهره محسنی ش�اد -گروه اقتص�اد :نرخ ارز در نتایج مذاکرات هس��ته ای اعالم کرد و گفت :تا زمانی
ایران مولفه مهمی است که می تواند هر بازاری را اعم که نتیجه مذاکرات مشخص نش��ود ،نمی توان دقیقا
از مرتب��ط و غیرمرتبط تحت تاثیر قرار دهد .اما خود گفت سمت و س��وی قیمت دالر کجا خواهد بود اما
بازار ارز در فراز و فرود خود دس��ت کم در چند سال دراین ب��ازه زمانی می توان روند تقریب��ا باثبات یا رو
گذش��ته بیشتر از همیش��ه از تحوالت سیاسی تاثیر به کاهش را ب��رای دالر پیش بینی کرد که البته این
پذیرفت��ه و می پذیرد .به عبارت دیگر از اوایل س��ال واکنش ه��ا مقطعی و کوتاه مدت خواه��د بود .به طور
90ک��ه قیمت ها در ب��ازار ارز رکورد زد و ارزش دالر قطع اینده این بازار منوط به مش��خص ش��دن نتایج
به مرز 4هزار تومان هم رس��ید تا امروز هر نوس��انی مذاکرات هسته ای اس��ت و درصورتی که مذاکرات به
یا در نتیجه سیاس��ت های عجیب و خلق الساعه بانک نتیجه برس��د به طور قطع قیمت ه��ا کاهش خواهد
مرکزی رخ می داد یا بعد از تحوالت پرونده هسته ای یافت و به زیر 3هزارتومان افت خواهد کرد که دراین
ش��رایط ،دولت می تواند سیاست تک نرخی شدن ارز
ایران.
در یک س��ال گذش��ته هم که بانک مرکزی کمتر را نیز اجرایی کن��د .وی با تاکید براینکه تثبیت نرخ
تغییر سیاس��ت می دهد و مذاک��رات در مدار بهبود ارز بع��د از مذاکرات می تواند فرصت مناس��بی برای
حرک��ت می کن��د؛ قیمت ه��ا تکان های ش��دیدی را تک نرخی کردن ارز باش��د ،به وضعی��ت بازار ارز در
چند روز گذشته اشاره کرد و گفت:
پش��ت س��ر نمی گذارد ،ب��ا این
در حال حاضر خوش��بینی ها از روند
حال امروز به نظر می رس��د بازار
ایندهاینبازارمنوط
مذاکرات باعث ش��ده است که رشد
ارز ب��رای تصمیم��ات جدید بر
بهمشخصشدننتایج
قیم��ت دالر تا ح��دودی متوقف یا
س��ردوراهی قرار گرفت��ه و برای
ب��ا رون��د کندتری حرک��ت کند که
گام بع��دی منتظ��ر اس��ت .این مذاکراتهسته ایاستو
درصورتی کهمذاکراتبه البت��ه انتظ��ار کاه��ش قیمت ها در
بدان معناست که حرکت بعدی
ط��ی این مدت محتمل اس��ت .او
قیمت ها در بازار ارز و البته همه نتیجهبرسدبهطورقطع
بازگش��ت تعادل ب��ه بازارها ،کاهش
بازارهای دیگر ،نتیجه ای اس��ت
قیمت هاکاهشخواهد
نرخ تورم ،خروج رکود از اقتصاد و...
ک��ه ازمذاک��رات ای��ران و غرب
حاص��ل خواهد ش��د .یعنی اگر یافت و به زیر 3هزارتومان را اثرات احتمالی ،مثبت شدن نتایج
مذاکرات عنوان ک��رد وگفت :هدف
نتیج��ه مذاکرات مثب��ت و قابل
افت خواهد کرد که دراین
دولت حل مشکل تحریم است و در
قبول باش��د از انجا که به کمتر
شرایط،دولتمی تواند
تالش است تا بتواند تعامل مثبتی را
ش��دن تحریم ها و در نتیجه ازاد سیاست تک نرخی شدن ارز
با اقتصاد جه��ان ایجاد کند و دراین
ش��دن ارز ایران منجر می شود و
رااجراییکند
راس��تا می توان امی��دوار بود که این
در نهایت س��نگین تر شدن کفه
مذاک��رات نتای��ج مثبتی ب��ه همراه
عرضه در بازار داخلی را به دنبال
داشته باشد و اثرات مثبت ان هم در
دارد ،قیمت ه��ا را در چه��ارراه
اس��تانبول کاهش خواهد داد ام��ا در غیر این صورت اقتصاد کشور نمایان شود.به گفته او ،البته در غیر این
تش��دید تحریم ها یا ادامه دار شدن ان در نهایت بازار صورت افزایش دوباره قیمت ارز دور از انتظار نیست.
را متقاعد خواهد کرد که چاره ای نیس��ت جز افزایش چشم انداز مثبت برای دالر
مه��رداد رش��ید بیگی یک��ی دیگر از کارشناس��ان
قیمت ها ،موضوعی که کارشناس��ان اقتصادی بر ان
اقتص��ادی ،پیش بین��ی دقیق از اینده ب��ازار ارز را تا
اذعان دارند
حدودی غیرممکن دانست و گفت :اما با توجه به روند
سمت و سوی نرخ دالر فعال معلوم نیست
حمیدرض��ا کاهدی یکی از کارشناس��ان اقتصادی مذاکرات هسته ای و تالش هایی که از سوی دولت در
و تحلیلگر بازار ارز سرنوش��ت بازار دالر را وابسته به راستای کاهش تحریم ها در حال انجام است می توان
امیدوار بود که روند قیمت ها در بازار ارز کاهشی شود
و ثبات دائمی به این بازار بازگردد.
وی با بیان اینکه نوس��انات در یک س��طح قیمتی
در مدت اخیر نش��ان از چشم انداز مثبت گفت وگوها
در زمینه مس��ایل هس��ته ای دارد و با مشخص شدن
نتایج ،این مس��یر به طور حتم کاهش��ی خواهد بود،
افزود :ش��اید این روند تقریبا با ثب��ات در این روزها
مقطعی باش��د اما با به ثمر نشس��تن نتایج مذاکرات
حرکت کاهش��ی دالر قطعی اس��ت .او به لغو انسداد
دارایی های بانک مرکزی در چند روز گذش��ته اشاره
کرد و گفت :تمامی این اقدامات عاملی محرک برای
بازارهای��ی همچون ارز خواهد بود و اینده این بازارها
را امیدوار کننده تر می کند .به گفته این کارش��ناس
اقتصادی ،خوشبینی ها روند مناسبی را برای بازار ارز
رقم خواهد زد و این بر قیمت دیگر بازار ها اثر مثبت
خواهد داش��ت ،بنابرای��ن باید منتظر مان��د تا نتایج
مذاکرات در اینده نه چندان دور مشخص شود.
اهمیت نرخ دالر در فعالیت های اقتصادی
قاسم لویی از دیگر کارشناسان اقتصادی دراین باره
با تاکید براینکه با توجه به روند مذاکرات و تالش هایی
باجه خبر
حرکت طال برخالف اونس جهانی
گروه اقتصاد :قیمت طال روز گذشته برای چهارمین
هفته ،بازهم روند کاهشی به خود گرفت و به نرخ 1215
دالر رس��ید .این افت قیمت ،پس از انتشار گزارشی که
نشان داد اقتصاد امریکا در 3ماهه گذشته با سریع ترین
روند از س��ال 2011توسعه یافته است ،اتفاق افتاد چرا
که بهبود اقتصاد امریکا از جمله عواملی است که باعث
خروج س��رمایه از بازار طال می شود و تقاضا را برای این
فل��ز محدود می کند .روز جمعه و همزمان با اعالم خبر
بهبود رش��د اقتص��ادی امریکا ،بهای ه��ر اونس طال با
5/40دالر کاهش به 1215دالر رسید.
اونس طالی جهانی دیروز در حالی به روند کاهش��ی
خود ادامه داد که بازار داخل رشد قیمت ها را در این روز
تجربه کرد .انطور که فعاالن بازار طال و سکه می گویند:
این رش��د قیمت به دلیل نزدیک شدن به اعیاد قربان و
غدیر و افزایش تقاضا در این ایام بوده است.
به این ترتیب روز گذش��ته هرگ��رم طالی 18عیار با
رش��دی نامحسوس به نرخ 95هزار و 610تومان رسید
و ن��رخ فروش هر قطعه س��که تمام به��ار ازادی طرح
جدید930هزار تومان قیمت گذاری ش��د که نسبت به
روز پنجش��نبه 5هزار تومان رشد را نشان می دهد .در
این روز ،نیم س��که و ربع س��که هم با رشد 2هزارتومانی
به ترتیب به نرخ 468و 265هزار تومان رس��ید و سکه
گرمی ب��دون تغییر همچنان بر ن��رخ 170هزار تومان
جا خ��وش کرد .در همین حال ،صراف��ان بازار ارز نرخ
ه��ر دالر ازاد را برای فروش 3230توم��ان ،هر یورو را
4125تومان و هر پوند را 5230تومان اعالم کردند.
دریچه
عضو شورای پول و اعتبار خبرداد:
تقسیط بدهی5ساله وام گیرندگان ارزی
براس��اس تازه تری��ن بخش��نامه برخ��ی بانک ه��ا،
وام گیرندگان��ی که مکلف به بازپرداخت بدهی های ارزی
به نرخ مبادله ای شده اند ،می توانند با پرداخت 5درصد از
بدهی و برخورداری از تنفس 6ماهه ،اقس��اط بدهی خود
را به مدت 5سال بپردازند.
محمدمه��دی رییس زاده عضو ش��ورای پ��ول و اعتبار
ضمن اعالم این خبر گفت :بررسی مجدد بازپرداخت وام
از حس��اب ذخیره ارزی در دستور کار جلسه اتی شورای
پ��ول و اعتبار قرار گرفته ،این در حالی اس��ت که تعیین
تکلیف این وام گیرندگان در جلس��ه قبل ش��ورا نیز مطرح ش��د ،اما به دلیل اینکه
جلسه به حد نصاب نرسید ،در مورد ان تصمیم گیری صورت نگرفت.
عضو شورای پول و اعتبار افزود :در این مورد طرح مطرح شده در شورای پول و
اعتبار این است که در صورت تامین بودجه ،مابه التفاوت نرخ ارز برای وام گیرندگان
از حساب ذخیره ارزی پوشش داده شود ،به این معنا که دولت به نوعی کمک کند
تا با تامین بودجه الزم ،بدهی دولت به بانک مرکزی ،بدهی بانک مرکزی به بانک ها
و رابطه میان بانک ها و مشتریان پرداخت و اصالح شود.
وی تصریح کرد :بر این اس��اس ،در مورد بانک های دولتی که عامل تس��هیالت
حس��اب ذخیره ارزی بودند ،تعیین نرخ و زم��ان بازپرداخت این بدهی ها به عهده
ش��ورای پول و اعتبار قرار گرفته اس��ت که ش��ورا باید در این زمینه نرخ و زمان
بازپرداخت تس��هیالت ارزی را تعیین تکلیف کند ،البته به دلیل دس��تور کارهای
متعدد ش��ورای پول و اعتبار ،پیش��نهاد اتاق بازرگانی به ش��ورا این اس��ت که این
کار را به کارگروهی متش��کل از نمایندگان ات��اق بازرگانی ،بانک های عامل ،بانک
مرک��زی ،نماینده قوه قضائی��ه و وزارتخانه ذی ربطی که تولیدکننده مربوط به ان
که دولت در راس��تای کاهش تحریم ها در حال انجام
اس��ت امید می رود ک��ه دالر زی��ر 3هزارتومان ودر
مح��دوده 2ه��زار و 900توم��ان قرار گی��رد ،گفت:
البت��ه از انجا که نمی توان پیش بینی دقیقی از نتایج
گفت وگو ها درخصوص مس��ایل هس��ته ای ارائه کرد
بنابراین باید منتظر ماند تا زمان مشخص شدن نتایج
فرابرس��د .او س��طح قیمتی دالر را برای فعالیت های
اقتصادی بس��یار مهم دانس��ت و اف��زود :از انجا که
دالر نق��ش بس��یار مهمی در فعالیت ه��ای اقتصادی
ایف��ا می کند و بس��یاری از مب��ادالت و فعالیت ها در
بخش ه��ای مختلف وابس��ته به این نوع ارز اس��ت از
این رو ،اینکه نرخ دالر در چه س��طحی باش��د بسیار
مهم اس��ت ،بنابرای��ن نتیجه مذاکرات ب��رای تعیین
ای��ن نرخ بس��یار اهمی��ت دارد .وی به تالش دولت
برای یکسان س��ازی نرخ ارز اشاره کرد و گفت :هنوز
سیاس��ت دولت مبنی براینکه نرخ ارز نزدیک به نرخ
مبادله ای باش��د یا نرخ ازاد مشخص نیست ،و به نظر
می رس��د که اجرای تک نرخی کردن ارز و س��ازوکار
تعیی��ن این نرخ به بعد از اع�لام نتایج گفت وگوهای
هسته ای موکول شود.
وام دریافت کرده است ،تشکیل شود تا بر حسب ادله وام
گیرنده ،تغییر نرخ هم عرض ریالی برای بدهی های ارزی
صورت گیرد .به گفته رییس زاده ،به دلیل اینکه صنایع
ماهیت های مختلف و حاشیه س��ودهای متفاوت دارند،
ش��ورای پول و اعتبار نمی تواند یک نرخ واحد بهره و نیز
مدت زمان بازپرداخت یکس��ان برای همه در نظر گیرد،
بنابراین مقرر ش��ده تا جدا از نرخ سود این تسهیالت و
زمان بازپرداخت ،کارگروه برای صنایع مختلف جلسات
متفاوت تشکیل داده و تعیین تکلیف صورت دهد.
وی اظهار کرد :متاس��فانه بانک ها در شرایط فعلی که شورای پول و اعتبار هنوز
تعیی��ن تکلیف بدهی ه��ای ارزی را صورت نداده اس��ت ،اقدام به مص��ادره اموال
واحدهای تولیدی می کنند ،این در ش��رایطی اس��ت که 4بانک نیز از سوی بانک
مرکزی مکلف شده بودند که نرخ سال 89را برای بدهی های ارزی دریافت کنند،
در حالی که هم اکنون این بانک ها بر اس��اس نرخ روز ،بدهی ها را مطالبه می کنند.
رییس کمیسیون سرمایه گذاری اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران خاطرنشان
کرد :البته بانک ملی به تازگی بخشنامه ای را صادر کرده که بر مبنای ان ،تسهیالت
گیرن��دگان ارزی می توانن��د با پرداخت 5درصد پیش پرداخت و 6ماه تنفس ،تا 5
سال بدهی خود را تقسیط کنند.
رییس زاده اظهار کرد :البته بانک ها حاضر به صدور چنین بخش��نامه ای نیستند
و به دلیل محذوراتی همچون زیان دهی و صورت های مالی که باید به س��هامداران
خود ارائه دهند ،از صدور این بخش��نامه ها خودداری می کنند ،اما درصد زیادی از
وام گیرن��دگان ارزی نی��ز به عاملیت بانک ملی ،وام خود را دریافت کرده بودند که
صدور این بخشنامه ،گام مناسبی تلقی می شود.
در راس��تای تس��هیل ام��ر ازدواج
دانش��جویان و جوان��ان ،تفاهمنام��ه
پرداخت تسهیالت ازدواج دانشجویی
بین پست بانک ایران و دانشگاه ازاد اسالمی امضا
ش��د .ایجاد باجه های بانکی در واحدهای مختلف
دانشگاه ازاد اس�لامی ،مدیریت وجوه اداره شده،
ارائ��ه خدمات نمایندگی ف��روش ،انتقال تدریجی
حساب های دانشگاه به این بانک ،نصب تجهیزات
الکترونیکی نظیر دستگاه های خودپرداز()ATM
و کارت خوان( )POSدر مجموعه دانشگاه و ارائه
خدمات متنوع بانکی به دانش��جویان از دیگر مفاد
این تفاهمنامه است.
نخستین توپ طالی سپرده حامی تیم
ملی فوتبال ایران ،توسط بانک پاسارگاد
ب��ه برن��ده قرعه کش��ی اه��دا ش��د.
بانک پاس��ارگاد ،س��پرده حامی تیم ملی فوتبال را
جه��ت تس��هیل حمایت مال��ی اف��راد از تیم ملی
کش��ورمان ارائه کرده و ب��ه این ترتیب 50درصد از
س��ود متعلق به این س��پرده به صورت خ��ودکار به
حساب حمایت از تیم ملی فوتبال ایران واریز و مابقی
به حساب س��پرده گذار منظور می ش��ود .این بانک
جهت ایجاد انگیزه بیشتر به منظور مشارکت مردم در
این طرح ملی عالوه بر عضویت تمامی سپرده گذاران
در کانون هواداران حامی تیم ملی فوتبال ایران به قید
قرعه 3عدد توپ طال هر کدام به وزن یک کیلوگر م با
کسب امتیاز هر یکصدهزار ریال یک امتیاز در هر روز
را برای سپرده گذاران در نظر گرفته که برنده اولین
توپ طال ،جایزه خود را دریافت کرد.
بانک مرکزی طی اطالعیه ای اعالم کرد:
این بان��ک هیچ برنامه ای ب��رای اعطای
مجوز جدید به موسس��ه اعتباری کوثر
ن��دارد .با توجه به اخبار منتش��ره در جراید مبنی بر
تبدیل موسسه اعتباری کوثر به بانک در سال جاری،
بدینوسیله به اطالع می رساند ،موسسه مذکور قبل از
ه��ر ادعایی باید بس��یاری از فعالیت ه��ای خود را با
ضوابط موجود و انتظارات بانک مرکزی منطبق سازد.
ساعت کاری شعب بانک سامان در نیمه
دوم س��ال 1393اعالم شد .شعب این
بان��ک در پایی��ز و زمس��تان ۹۳در
اس��تان های ته��ران ،الب��رز ،اصفهان ،ف��ارس ،قم،
اذربایجان شرقی و خراسان رضوی در روزهای شنبه
تا چهارشنبه از ساعت ۸تا ۱۶و روزهای پنجشنبه از
ساعت ۸تا ۱۳اماده ارائه خدمات بانکی خواهند بود.
انرژی
industry@smtnews.ir
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
مذاکره با شرکت های اروپایی و ژاپنی برای گسترش جغرافیایی صادرات محصوالت پلیمری
21
صادرات مستقیم محصوالت پتروشیمی به اروپا
ص��ادرات محص��والت پلیم��ری و افزایش
میزان ان همواره برای مس��ئوالن ،صنعتگران
و تولیدکنندگان کشور حائزاهمیت بوده است.
در این میان برگزاری نمایش��گاه ایرانپالست
که امس��ال با حضور 2وزیر نف��ت و صنعت،
معدن و تجارت برگزار ش��د از همکاری های
گس��ترده ای��ن دو وزارتخانه خب��ر می دهد،
فرصت مناسبی را برای دستیابی به این هدف
ایجاد ک��رد .حضور ش��رکتها و اتحادیههای
معتبر و مهم بین المللی در نمایش��گاه فرصت
مغتنمی را برای اش��نایی و تعامل صنعتگران
و تولیدکنندگان کشورمان با اخرین فناوریها
و دستاوردهای روز دنیا به وجود اورد .در این
میان گسترش جغرافیایی صادرات محصوالت
پلیمری و افزایش میزان ان که از اهداف اصلی
ش��رکت ملی صنایع پتروشیمی است ،جایگاه
ایران را در تقویت واحدهای تولیدی کوچک و
متوسط در عرصه رقابت جهانی محکم خواهد
کرد .مدیرعامل ش��رکت بازرگانی پتروشیمی
در رابط��ه ب��ا افزای��ش ص��ادرات محصوالت
پتروش��یمی گفت :در مجموع شرایط بهتری
در ص��ادرات داریم بهطوری ک��ه امیدواریم با
حل شدن مسائل بانکی و مسائل حمل ونقلی،
بهزودی بتوانیم به صورت مستقیم صادرات به
اروپا را اغاز کنیم .مهدی ش��ریفی نیک نفس
در حاشیه نمایشگاه ایران پالست اظهار کرد:
ش��رکت بازرگانی پتروش��یمی 25سال پیش
تاس��یس شد و اکنون بعد از شرکت ملی نفت
ایران ،دومین صادرکننده بزرگ کشور است.
وی افزود :درحال حاضر 10دفتر و شرکت
در مناط��ق مختلف دنیا داری��م که به صورت
مس��تقیم کار می کنن��د و 15ش��رکت نی��ز
ب��ه صورت غیرمس��تقیم با ش��رکت بازرگانی
پتروش��یمی در ارتباط ند و در مجموع به 30
کشور جهان صادرات داریم.
استقبال شرکت های بزرگ اروپایی و
ژاپنی از ایران پالست
شریفی نیک نفس با بیان اینکه سال گذشته
نزدی��ک ب��ه 35درصد ص��ادرات محصوالت
چه نقش��ی در عرض��ه ارز حاص��ل از فروش
محصوالت پتروش��یمی دارد ،گفت :بازرگانی
پتروشیمی هیچ نقش��ی در عرضه ارز حاصل
از فروش ن��دارد بلکه این خ��ود مجتمعهای
پتروشیمی هستند که ارزهای حاصل از فروش
را مدیری��ت می کنن��د .وی اف��زود :در برخی
مجتمع های پتروش��یمی هماکنون بهصورت
سهامداری حضور داریم ولی بهصورت کنترلی
نیست؛ چراکه کار اصلی ما کار بازرگانی است.
افزای�ش 5درص�دی تولی�د ان�واع
محصوالت پتروشیمی
پتروشیمی کش��ور از طریق شرکت بازرگانی
پتروش��یمی بوده ،گف��ت :در ح��ال حاضر با
توجه ب��ه اینک��ه امیدواری��م اف��ق تحریمها
کمرن��گ ش��ود و فعالیته��ای صادراتیمان
بهصورت همیش��گی انجام ش��ود ،مراجعاتی
از ش��رکت های بزرگ اروپایی و ش��رکت های
ژاپنی و کس��انی که ارتباطاتش��ان به واسطه
تحریمها با ما قطع شده بود ،داریم که خواهان
وارد ک��ردن محصوالت پتروش��یمی از ایران
هس��تند .وی ادامه داد :در توافقنامه ژنو ،اسم
ش��رکت بازرگانی پتروشیمی با برند PCCاز
فهرس��ت تحریمها حذف شده اما در مجموع
شرایط بهتری در صادرات داریم ،بهطوری که
امیدواریم با حل شدن مسائل بانکی و مسائل
حمل ونقلی ،بهزودی بتوانیم بهصورت مستقیم
ص��ادرات به اروپ��ا را اغاز کنی��م .مدیرعامل
شرکت بازرگانی پتروشیمی تصریح کرد :برای
صادرات مس��تقیم ،قرارداده��ای بلندمدتی با
ش��رکت های بزرگ دنیا با برند PCCمنعقد
خواهی��م کرد که این ام��کان را به ما میدهد
گسترش جغرافیایی
صادرات محصوالت
پلیمری و افزایش میزان
ان که از اهداف اصلی
شرکت ملی صنایع
پتروشیمی است ،جایگاه
ایران را در تقویت
واحدهای تولیدی کوچک
و متوسط در عرصه
رقابت جهانی محکم
خواهد کرد.
قرارداده��ای تامین منابع مال��ی و فاینانس را
دوباره به اجرا دراوریم و برای س��رمایهگذاری
و تقوی��ت س��رمایهگذاری در پروژههای��ی که
در صنع��ت پتروش��یمی نی��از ب��ه فاینانس و
نی��از مالی دارند ،ورود کنیم .وی افزود :س��ال
گذش��ته نزدیک به 1/4میلیون تن پلی اتیلن
از ایران به چین صادر شده که 33درصد این
صادرات از کانال PCCبوده اس��ت .این فعال
بخش تجارت صنعت پتروشیمی با بیان اینکه
مذاکرات با خریداران خوش��بختانه اسانتر از
گذش��ته شده و با ترس کمتری برای خرید از
ایران حضور پیدا می کنند ،بیان کرد :تیمی از
سوی شرکت بازرگانی پتروشیمی فعال شده تا
در این چند روز برگزاری نمایشگاه ،با تیم های
مختلف خارجی بهصورت مس��تقیم مذاکراتی
را انجام دهیم .وی خاطرنش��ان کرد :از 4تا 7
اکتبر ،کنفران��س بینالمللی EPCAدر وین
اتریش برگزار میش��ود که ش��رکت بازرگانی
پتروش��یمی نیز در جمع بزرگان پتروشیمی
در این کنفرانس حاضر خواهد شد که ارتباط
مستقیمی در حاشیه این کنفرانس بینالمللی
با ش��رکت های بزرگ پتروشیمی دنیا خواهیم
داشت که بسیار موثر خواهد بود .شریفی نیک
نفس در پاس��خ به اینکه بازرگانی پتروشیمی
از س��ویی به نظر میرس��د بازار محصوالت
پتروش��یمی داغ ش��ده اس��ت .بنابر امارهای
رس��می ،تولید انواع محصوالت پتروش��یمی
در ٦ماه نخس��ت سال نسبت به مدت مشابه
س��ال قب��ل 5درصد افزایش یافته اس��ت .در
همین حال مدیر کنترل تولید ش��رکت ملی
صنایع پتروشیمی در حاشیه نهمین نمایشگاه
ایرانپالس��ت اظهار کرد :خوش��بختانه تولید
محصوالت پتروشیمی خوش��بختانه در نیمه
امس��ال افزایش یافت��ه و روند روبه رش��د ان
ادامه دارد .علیمحمد بس��اقزاده افزود :طبق
امارهای موجود تا نیمه ش��هریورماه ٥ ،درصد
بر میزان تولید مجتمعهای پتروشیمی افزوده
شده است که افزون بر تامین نیاز داخل بخشی
از ان نیز صادر شده است .وی ادامه داد :طبق
برنامهریزیهای انجام شده قرار است در فصل
پاییز افزایش تولید مجددی را رقم بزنیم که با
توجه به پایان دوره تعمیرات اساسی مجتمعها
میتوانیم به اهداف پشبینی شده دست یابیم.
بس��اقزاده گفت :در زمین��ه صادرات وضعیت
بسیار خوبی حاکم شده و به زودی امار دقیق
صادرات ٦ماه نخس��ت سال را اعالم خواهیم
کرد .مدیر کنترل تولید ش��رکت ملی صنایع
پتروشیمی اظهار کرد :نهمین نمایشگاه ایران
پالست فرصت مناس��بی را فراهم کرده است
تا ش��رکت های پتروش��یمی و فع��االن بخش
خصوصی بتوانند در فضایی دوستانه و شفاف
مذاکره کرده و ارتباطات خود را افزایش دهند.
پای بنزین اروپایی به اصفهان باز شد
تولیدبنزیناروپاییبدونساختپاالیشگاهجدید
معاون وزیر نفت با اشاره به اغاز شمارش معکوس برای بهره برداری از مجتمع
بنزین سازی پاالیشگاه نفت اصفهان از اغاز عرضه و توزیع بنزین پاک با استاندارد
یورو ۴در سطح کالنشهر اصفهان از هفته اینده بدون ساخت پاالیشگاه جدید و
تنها با اجرای یک طرح ابتکاری توسط متخصصان ایرانی خبر داد.
عب��اس کاظمی درباره اخرین وضعیت عرضه بنزین پاک با اس��تاندارد یورو 4
اتحادی��ه اروپا در کالنش��هرهای کش��ور ،گفت :پس از عرض��ه و توزیع بنزین با
اس��تاندارد یورو 4در تهران ،کرج و اراک ،از هفته اینده عرضه این بنزین پاک
در کالنش��هر اصفهان اغاز خواهد ش��د .مدیرعامل شرکت ملی پاالیش و پخش
فراورده های نفتی ایران با اعالم اینکه هم اکنون اخرین مراحل تولید کاتالیست
ایرانی برای مجتمع بنزین س��ازی پاالیش��گاه نفت اصفهان توس��ط متخصصان
داخل��ی در حال انجام اس��ت ،تصریح کرد :با این وجود ت��ا زمان تکمیل و اغاز
بهره برداری رسمی با اعمال یک سری تغییرات نرم افزاری در پاالیشگاه اصفهان،
کیفیت تولید بنزین این پاالیشگاه از یورو 2فعلی به یورو ۴ارتقا یافته است.
معاون وزیر نفت با یاداوری اینکه بر این اس��اس توزیع سراس��ری بنزین یورو
۴و گازوئیل کم گوگرد با اس��تاندارد یورو ۳اتحادیه اروپا در کالنش��هر اصفهان
از هفته اینده انجام می ش��ود خبر داد و افزود :این نوع بنزین حاصل تغییر نرم
افزاری در واحدهای عملیاتی این پاالیشگاه است ،که قادر است نیاز روزانه شهر
اصفه��ان ب��ه بنزین یورو ۴را تامین کند .این مقام مس��ئول با بیان اینکه تولید
بنزین یورو ۴در پاالیش��گاه اصفهان به دنبال اجرای یک طرح ابتکاری توس��ط
متخصصان داخلی انجام می گیرد ،یاداور ش��د :متخصص��ان داخلی با تغییر در
امکان دستیابی ایران
به مخازن گازی جدید
شانا -بررسی ژئوفیزیکی تفصیلی منابع هیدرات
گازی در دریای عمان تا پایان ابان امس��ال نهایی و
تخمین��ی از میزان این منابع در مقیاس ازمایش��ی
برای تصمیم گیریهای اتی اعالم میشود.
رییس پردیس باالدس��تی پژوهشگاه صنعت نفت
با اشاره به پیشرفت طرح بررسی ژئوفیزیکی تفصیلی
منابع هی��درات گازی دریای عمان اظهار کرد :برای
تحقق این طرح ٢ ،س��ال و نی��م زمان درنظر گرفته
شد که با توجه به روند پیشرفت کنونی ،این طرح تا
پایان ابان امسال نهایی میشود.
س��یدصالح هندی با بیان ای��ن مطلب افزود :طرح
«بررس��ی ژئوفیزیکی تفصیلی منابع هیدرات گازی
در دری��ای عم��ان در مقیاس مطالعه م��وردی» به
کارفرمایی واحد پژوهش و توسعه مدیریت اکتشاف
کارکرد واحدهای عملیاتی پاالیش��گاه نفت اصفهان روزانه ۵میلیون لیتر بنزین
یورو ۴و گازوئیل کم گوگرد با استاندارد یورو۳در این پاالیشگاه تولید می کنند
که هفته اینده در شهر اصفهان توزیع خواهد شد .کاظمی کاهش الودگی زیست
محیطی در کالنشهر اصفهان را از مهم ترین مزایای توزیع این نوع بنزین عنوان
کرد و خاطرنشان ساخت :با راه اندازی واحد ایزومریزاسیون طرح بنزین سازی این
پاالیشگاه در بهمن ماه امسال بخش قابل توجهی از بنزین تولیدی پاالیشگاه نفت
اصفهان به اس��تاندارد یورو 4ارتقا خواهد یافت .به گزارش مهر ،ازابتدای امسال
تاکنون با بهره برداری نهایی و تکمیل برخی از طرح های بنزین س��ازی ظرفیت
تولید بنزین ایران به بیش از ۶۵میلیون لیتر در روز رسیده است که پیش بینی
می ش��ود با بهره برداری از ۳طرح جدید ظرفیت تولید بنزین از مرز ۷۰میلیون
لیتر در روز عبور کند .یکی از مهم ترین مجتمع های بنزین س��ازی که شمارش
معکوس برای بهره برداری از ان اغاز ش��ده اس��ت مربوط به طرح بنزین س��ازی
پاالیش��گاه نفت اصفه��ان بوده که هم اکنون تمامی مراحل س��اختمان ،نصب و
پیش راه اندازی این مجتمع عظیم بنزین س��ازی به پایان رسیده است .در شرایط
فعلی مهم ترین مشکل پیش روی این مجتمع بنزین سازی در نصف جهان تامین
کاتالیست های مورد نیاز واحدهای فرایندی این طرح پاالیشگاهی بوده که پس
از تحریم امریکا ،تولید کاتالیست ایرانی توسط متخصصان داخلی در حال انجام
اس��ت .مجتمع بنزین سازی پاالیش��گاه نفت اصفهان از 3واحد فرایندی شامل
واحد تصفیه هیدروژنی نفتا ،تبدیل کاتالیستی با احیای مداوم و ایزومریزاسیون
تشکیل شده است .درحال حاضر واحد فرایندی تصفیه هیدروژنی نفتا با ظرفیت
شرکت ملی نفت ایران
در دست اقدام است و
هدف از انجام ان ،بدست اوردن و تکمیل یک روش
جامع برای بررس��ی کیفی و توصیف منابع هیدرات
گازی دریای عم��ان و تخمین میزان منابع هیدرات
گازی در مقیاس ازمایش��ی برای تصمیم گیری های
اتی باهدف مطالعات بیش��تر و یا حفاری این منابع
به منظور مطالعه مستقیم انهاست.
به گفته وی ،بر این اس��اس ،در 2قس��مت عمده
تحقیقات��ی (مدلس��ازی مس��تقیم) و ازمایش��ی
(مدلس��ازی مس��تقیم براساس بررس��ی های انجام
شده بر داده های لرزه ای مربوط به بخشی از اب های
دریای عم��ان) ،روش شناس��ایی و توصی��ف منابع
هیدرات گازی توسعه می یابد.
۶۰ه��زار بش��که به طور کامل راه ان��دازی و در مدار بهره ب��رداری قرار گرفته و
ش��مارش معکوس راه اندازی واحدهای تبدیل کاتالیس��تی و ایزومریزاسیون در
مجموع با ۵۷هزار بشکه ظرفیت فراورشی اغاز شده است.
افزایش درجه ارام سوزی و عدد اکتان بنزین تولیدی به ۹۸از ویژگی های این
طرح عظیم بنزین س��ازی اس��ت که با راه اندازی این پروژه عمال پاالیشگاه نفت
اصفهان از واردات مواد اکتان افزا خودکفا خواهد شد.
از س��وی دیگر با افزایش این محدودیت های خارجی ،اخیرا شرکت امریکایی
UOPتحت فش��ارهای کاخ سفید در طرح بنزین سازی پاالیشگاه نفت اصفهان
حاضر به تحویل کاتالیس��ت های مورد نیاز این پروژه پاالیش��گاهی نشد تا عمال
ب��ه دلیل عدم تحویل این کاتالیس��ت و مواد افزودنی بهره ب��رداری از این پروژه
پاالیشگاهی با تاخیرهایی دست و پنجه نرم کند.
جزئیات فرمول ۱۰ساله
برای قیمت گاز پتروشیمی ها
ف�ارس -مع��اون برنامه ریزی وزیر نفت با تش��ریح
فرم��ول یک خط��ی پیش��نهادی وزارت نف��ت برای
خوراک گاز پتروش��یمی ها گفت :کسانی که از اشباع
بازار متانول صحبت می کنند سواد کافی ندارند.
منص��ور معظمی اظه��ار ک��رد :بر اس��اس فرمول
پیش��نهادی وزارت نف��ت ،قیم��ت خ��وراک گاز
پتروشیمی ها نس��بت به قیمت جهانی هر خانواده از
محصوالت این پتروشیمی ها تعیین خواهد شد .البته
درب��اره خوراک مای��ع چنین فرمولی وج��ود ندارد و
قیمت خوراک 95درصد فوب خلیج فارس محاس��به
خواهد ش��د .معاون برنامه ریزی وزی��ر نفت ادامه داد:
فرمول قیمت خوراک براساس قیمت محصوالت یک
فرمول یک خطی درجه یک مانند Y=aX + bاس��ت
که عدد ثابت ان از سرمایه گذاری و هزینه های جانبی
اس��تخراج می ش��ود و
ضریب قیمت محصول
نیز درصدی از نرخ جهانی محصول را مشخص خواهد
کرد و حاصل جمع این دو ،قیمت خوراک را مشخص
می کند.
وی تاکید کرد :این فرمول در صورت نهایی ش��دن
10ساله خواهد بود و برای بعد از ان هم باید براساس
نیازهای روز تصمیم گیری شود.
معظم��ی درب��اره ناکارامدی فرم��ول مبتنی بر نرخ
محصوالتی چون متانول که افزایش تولید ان در ایران
باعث اشباع بازار و سقوط قیمت ان خواهد شد ،گفت:
کسانی که از اشباع بازار متانول صحبت می کنند سواد
کاف��ی ندارن��د چراکه ما می توانی��م واحدهای تبدیل
متانول به پروپیلن و اتیلن را احداث کنیم.
نگاه روز
ضرورت تبدیل رابطه مالی
دولت و نفت به قانون دائمی
رییس کمیسیون برنامه ،بودجه و محاسبات مجلس
اظه��ار کرد :تبدیل رابطه مالی دولت و نفت در الیحه
الحاق موادی به قانون تنظیم بخش��ی از مقررات مالی
دولت به قانون دائم به نفع کشور است.
غالمرض��ا تاجگردون درباره م��اده یک الیحه الحاق
موادی به قانون تنظیم بخش��ی از مقررات مالی دولت
گفت :تبدیل این ماده که در زمینه رابطه مالی دولت
و وزارت نفت بوده به نفع کشور است ،زیرا سال هاست
که این روش مورد توافق است.
رییس کمیس��یون برنامه و بودج��ه ،با بیان این که
ماده یک برای تبدیل ش��دن به قانون دائمی یکسری
اصالح��ات هم دارد که لحاظ می ش��ود ،گفت :به نظر
می رسد ماده مذکور ،مدل بهینه ای است تا رابطه ذکر
شده ( رابطه مالی دولت با شرکت ملی نفت ایران) در
بودجه تعریف شود.
تاجگردون تصری��ح کرد :ماده یک الیحه ،یک مدل
است که ١٠سال در حال کار است ،از این رو کاستی
و قوت ان اشکار شده است ،بنابراین مدلی تعریف شد
که متناسب با درصدهایی که در بودجه اورده می شود
عملیاتی شود.
نماین��ده م��ردم گچس��اران و باش��ت در مجلس با
بیان این که برخی دولت های گذش��ته با این مدل کار
کرده ان��د ،افزود :ماده یک که ب��ه عنوان یک مدل در
سال های گذش��ته اجرا شده از س��ال ٨٣تاکنون در
حال کار است.
در س��ال های اخیر احکامی ب��ا ماهیت دائمی بنا بر
ضرورت در قوانین بودجه سنواتی و برنامه های توسعه
تکرار ش��ده که این امر منجر به حجیم ش��دن قوانین
مذکور با تکالیف متعدد برای دولت شده است ،از این
رو به منظور رفع این مش��کل و در جهت اصالح نظام
بودجه ری��زی دول��ت و احصای اح��کام دائمی قوانین
یادش��ده که ماهیت تعیین ضوابط مالی دارند ،الیحه
الحاق موادی به قانون تنظیم بخش��ی از مقررات مالی
دولت تقدیم مجلس شد.
براین اساس ،در مقدمه ماده یک الیحه امده است:
در راس��تای اعمال حق مالکی��ت و حاکمیت بر منابع
به منظور تعیی��ن رابطه مالی و
نف��ت و گاز کش��ور و
نحوه تس��ویه حس��اب بی��ن دولت (خزان��ه داری کل
کش��ور) و ش��رکت ملی نفت ایران ،درصدی از ارزش
نفت (نفت خام و میعانات گازی) تولیدی که هر س��اله
در قانون بودجه کل کش��ور میزان ان تعیین می شود،
به عنوان سهم ان ش��رکت بابت مصارف سرمایه ای و
ت یادش��ده از جمله بازپرداخت بدهی
هزینه ای شرک
و تعهدات ش��امل تعهدات س��رمایه ای و بیع متقابل و
هزینه های ص��ادرات با احتس��اب هزینه های حمل و
بیم ه ( س��یف) تعیین می شود که برای مدت ١٠سال
از پرداخت مالیات و تقس��یم سود سهام دولت معاف
است.
ش��رکت ملی نفت ایران ،مکلف اس��ت معادل بقیه
ارزش مواد مذکور را به حس��اب بس��تانکار دولت نزد
خزانه داری کل کشور منظور و ب ه شرح مفاد این ماده
و ایین نامه اجرایی ان با دولت (خزانه داری کل کشور)
تسویه حساب کند.
شرکت ملی نفت ایران می تواند از محل سهم خود،
قراردادهای الزم را با شرکت های عملیاتی تولید نفت
و گاز براس��اس قیمت تمام شده و در چارچوب بودجه
عملیاتی منعقد کند.
گفته می ش��ود به احتمال ف��راوان در این هفته کار
بررسی الیحه مذکور در کمیسیون های اصلی و فرعی
نهایی و به صحن ارسال می شود.
روی خط خبر
شانا -محسن قمصری ،مدیرامور بین الملل شرکت
ملی نفت ای��ران از تثبیت تحریم ه��ا در صنعت نفت
در ماه های گذش��ته خبر داد و گف��ت :هیچ تحریمی
از صنعت نفت ایران برداش��ته نش��د و تنها از تصویب
تحریم های جدید جلوگیری شد .وی با اشاره به اینکه
تحریم ها تعدیل نش��ده و تنها روند ان متوقف ش��ده
است ،گفت :تحریم به صورت توافقی برداشته شده اما
عمال هیچ کش��ور یا ش��رکتی حاضر نشده است وارد
ایران شود.
ایرن�ا -حمیدرض��ا جانب��از ،مدیرعام��ل ش��رکت
مهندس��ی اب و فاضالب کش��ور گف��ت :اجرای طرح
تن��وع تولید محصول اب و تفکیک اب ش��رب از اب
بهداش��تی به طور جدی در دس��تور کار وزارت نیرو و
ت مهندس��ی ابفای کشور قرار دارد .وی با اشاره
شرک
به تاکید وزیر نیرو بر لزوم اجرایی ش��دن این طرح در
کشور اظهار کرد :در نظر داریم ابتدا در شهرهایی که
با تنش ابی مواجه هس��تند ،مجوز اج��را را بگیریم و
اب مورد نیاز این مناطق را از دو س��امانه مجزا تامین
کنیم.
فارس -امیر وکیل زاده ،مدیر طرح های سی ان جی
شرکت ملی پخش فراورده های نفتی ایران از اغاز کار
ساخت ۱۰جایگاه سی ان جی در کشور عراق در اینده
نزدیک خبر داد و گفت :تعهدات وزارت نفت براساس
برنامه پنجم احداث ۲۵۰۰جایگاه سی ان جی است که
بر این اس��اس به حدود ۹۰درصد از اجرای این برنامه
رس��یده ایم .وی خاطرنش��ان کرد :یکی از برنامه های
ماورا ارتقای بعد کیفی جایگاه های سی ان جی بازرسی
ادواری از جایگاه ها و خودروهای گازس��وز اس��ت که
بر اس��اس یک اس��تاندارد اجباری ،باید این بازرس��ی
اجباری شود.
یادداشت
دشواری های درک
یک الیحه!
زهرا فریدزادگان
روزنامه نگار
گاهی یک کلمه ،یک جمله یا یک اظهار نظر ،ساعت ها
ذهن ادم را به خودش مشغول می کند .فرقی نمی کند
واژه ه��ا کجا به چش��م می خورن��د ،خوانده یا ش��نیده
می شوند؛ ممکن است روی یک بیلبورد در شلوغی یک
خیابان باش��د یا جمله ای کوت��اه در پیامکی از یک دیار
نامعلوم؛ ش��اید هم عصر یک روز جمع��ه از زبان فردی
نشسته در ان سوی جعبه جادو .اصال واژه ها وجود دارند
تا دیده و شنیده شوند .من بنویسم ،او بخواند؛ او بگوید
و من بش��نوم .درس��ت مثل همین ادینه که گذش��ت.
کنجکاوی خبرن��گاری وادارت می کند روبه روی صفحه
نمایش خانگی بنش��ینی .کاغذ و قلم��ت را اماده باش
به دس��ت می گیری و منتظر می مانی تا واژه «مناظره»
روی قاب شیش��ه ای از ش��روع برنام��ه ای خبر دهد که
قرار اس��ت چند کارشناس و نماینده و مدیر و مسئول،
یا به زبان خودمانی ،چند تحصیلکرده در مورد موضوع
«اخذ مالیات بر عواید مس��کن» با هم گپ وگفت کنند.
ماهی��ت برنامه بر پایه نظرات مخالف و موافق حاضران،
نظرسنجی مردمی و سوال و جواب خبرنگاران بنا شده
اس��ت .درواقع قرار اس��ت موضوع مورد بحث به چالش
کشیده شود تا درنهایت نتیجه ان مبنای تصمیم گیری
قرار گیرد و از انجایی که موضوع مورد بحث با معیشت
شهروندان رابطه مستقیم دارد ،مردم نیز می توانند در این
زمینه اظهارنظر کنند .بی شک حضور همه شهروندان در
یک برنامه تلویزیونی کاری محال و ناش��دنی اس��ت .به
همین دلیل فردی به نمایندگی از مردم در برنامه حضور
دارد تا تریبونی برای بیان درد دل های اهالی کش��ورش
باش��د .برنامه با س��وال اقای مجری ش��روع می شود و
کارشناسان حاضر در اس��تودیو به نوبت درباره موضوع
مورد مناقش��ه اظهار نظر می کنند .یکی مخالف است و
یکی موافق .یک نفر معتقد اس��ت که مالیات بر عایدی
قیمت تمام ش��ده مس��کن را افزایش می دهد ،دیگری
می گوید :باید با روندی کارشناسانه مالیات از سوداگران
بخش مس��کن دریافت شود .کارش��ناس دیگری هدف
مالیات بر عایدی ،مسکن را حذف تقاضای کاذب می داند
و نماینده مردم عنوان می کند :کسی که می تواند تنها با
یک تلفن میلیاردها به جیب بزند قطعا س��وداگر است
و بعد هم ادامه می دهد :در این الیحه س��عی کردیم از
تولیدکننده و سرمایه های مولد حمایت شود ،حتی سعی
ش��د بحث تورم و اس��تهالک در این الیحه دیده شود،
اما برخی از نمایندگان مجلس بعد از گذش��ت ۳هفته
از تعطیالت گم��ان کردند که هدف این الیحه دریافت
مالیات از اصل س��رمایه اس��ت ،این در حالی اس��ت که
طب��ق این الیحه می خواهیم از افزایش درامدها مالیات
کسب کند با شنیدن این واژه ها ،نخستین سوالی که به
ذهن یک شهروند می رسد ،چیست؟ وظیفه نمایندگان
مجل��س به عن��وان منتخبان مردم که حتما از س��طح
اگاهی بیشتری برخوردارند و مردم با اطمینان خاطر به
حضور انها در مجلس رای دادند ،چیست؟
این که برخی ازنمایندگان مجلس بعد از گذش��ت ۳
هفته از تعطیالت گمان کردند هدف این الیحه دریافت
مالیات از اصل سرمایه نیست بلکه طبق این الیحه قرار
است از افزایش درامدها مالیات کسب شود ،کمی سوال
برانگیز اس��ت اگر برخی از نمایندگان مجلس از هدف
اصلی این الیحه بی خبر بوده اند ،دلیل اصلی مخالفت شان
با یک الیحه مبهم چه بوده؟ ایا نمی توانس��تند قبل از
مخالفت با ان ،تقاضای تبیین و شفافیت ان را از دولت
داشته باش��ند؟ ایا مخالفت برخی از نمایندگان با همه
لوایح پیشنهادی از سوی دولت همین گونه سطحی و بر
حدس و گمان استوار است؟ ایا به راستی ۳هفته یعنی
۲۱روز ،زمان الزم بوده تا برخی ازنمایندگان مجلس در
کمیس��یون های تخصصی بتوانند هدف اصلی الیحه را
دریابند؟ فهمیدن هدف یک الیحه تخصصی برای یک
اقتصاددان تا چه اندازه دشوار بوده؟به راستی اینجاست
که واژه ها نه یک ساعت و دو ساعت ،بلکه یک روز کامل
ذهنت را درگیر و دلت را نگران می کنند.
تک خبر
افزایش تسهیالت مسکن
سیاستی غیرتورمی بود
مدیرعام��ل بانک مس��کن با بیان اینک��ه اطمینان از
کارک��رد غیرتورمی صندوق پس انداز مس��کن بر عهده
بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار است ،گفت :افزایش
تسهیالت مس��کن در 6ماه گذشته هیچ اثار تورمی به
دنبال نداشت .بت شکن با بیان اینکه اثار تورمی صندوق
پس انداز مسکن بر عهده بانک مرکزی و شورای پول و
اعتبار اس��ت گفت :بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار
ب��ا تایید راه اندازی صندوق پس انداز مس��کن می توانند
اثار احتمالی تورم ناشی از افزایش تسهیالت مسکن را
پیش بینی کنند .وی با اش��اره به اینکه عملکرد 6ماهه
بانک مس��کن نش��ان داد افزایش حساب ش��ده میزان
تسهیالت مس��کن و بررسی دقیق شورای پول و اعتبار
زمینه ساز ثبات بازار مسکن شد گفت :افزایش تسهیالت
مسکن در زمان مناسب باعث شد شاهد هیچ اثار تورمی
در 6ماه گذشته نباشیم .بت شکن در ادامه خاطرنشان
کرد :تس��هیالت مس��کن پس از گذش��ت 8س��ال به
35میلیون تومان رسید و میزان جعاله نیز 10میلیون
تومان افزایش یافت که این رش��د دو برابری زمینه ساز
هیچ تورمی در بازار مسکن نشد.
22
زیربنایی
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
industry@smtnews.ir
کارشناسان با تاکید بر نقش فعاالن ساخت وساز در خروج از رکود تاکید کردند
ساخت وساز در پاییز متوقف نمی شود
به�روز فتاحی-گ�روه صنع�ت:
براس��اس یک باور عمومی گفته می شود
ک��ه وضعیت بازار مصالح س��اختمانی در
فصل پاییز به دلیل کاهش ساخت وس��از
دچار تغییر و نوس��ان می ش��ود .از این رو
معموال ساخت وس��ازهای جدید هرساله
ب��رای انکه بتواند امار عرضه مس��کن در
کش��ور را افزای��ش دهد ،بای��د تغییرات
ناخوش��ایند قیمت ه��ا در ب��ازار مصال��ح
ساختمانی را تحمل کند .حال زمانی که
این اتفاق با رکود ش��دید در بازار خرید و
فروش مس��کن همزمان باشد ،پیچید گی
دوچندانی پیدا می کند.
در واقع این پرس��ش را در ذهن ایجاد
می کند که اگر بازار خرید و فروش مسکن
دچار رکود ش��دید اس��ت ،ساخت وس��از
یعنی عرضه مسکن در چه شرایطی قرار
می گیرد؟ قیمت مصالح س��اختمانی چه
تغییراتی پیدا می کن��د و تولید کنندگان
مصالح س��اختمانی با رکود بازار مس��کن
چه ضرر و زیان هایی را متحمل می شوند.
در این زمینه کارشناس��ان ب��ازار مصالح
س��اختمانی منتظ��ر خ��روج مس��کن از
رکود هس��تند .خروجی که می تواند بازار
مصالح س��اختمانی را نی��ز از رکود خارج
کند.
قیمت ه��ا در چند ماه اخیر تقریبا ثابت
بوده اس��ت .ب��ا این حال و ب��ا پیش بینی
افزای��ش قیمت مس��کن در پ��ی اجرای
برنامه های مس��کنی دولت و بسته خروج
از رکود ،به نظر می رسد هم اکنون بهترین
فرص��ت برای اغ��از فعالیت س��اختمانی
اس��ت ،چراک��ه قیم��ت مصال��ح در کف
قیمت��ی قرار دارد و با ف��رض اتمام پروژه
ساخت وس��از طی یک س��ال اینده ،بازار
مس��کن در وضعیت رونق و سقف قیمتی
قرار خواهد داشت.
ساخت وساز تغییر نکرده است
حس��ن محتش��م ،عض��و هیات مدی��ره
انجمن انبوه س��ازان تهران در این زمینه
تاثیر رکود بر مصالح ساختمانی
می گوی��د :با اغاز فص��ل پاییز
ب��ه
اتفاق خاص��ی در بخش ساخت وس��از و
مصالح س��اختمانی رخ نخواهد داد؛ چرا
که معموال پروانه های ساخت در زمستان
سال گذشته اعطا ش��ده و سازندگان در
فصل بهار و تابستان ساخت وساز را شروع
و ت�لاش کرده ان��د که تا پایان تابس��تان
س��اختمان را ب��ه مرحل��ه ن��ازک کاری
برس��انند ،به همین دلیل مشکل چندانی
در فص��ل زمس��تان ب��رای ساخت وس��از
نخواهند داشت.
ب��ه گفته وی رک��ود در ب��ازار خرید و
فروش مس��کن الزاما به معن��ای متوقف
شدن ساخت وس��از یا گران شدن مصالح
س��اختمانی نیست؛ مگر این که رکود در
یک دوره طوالنی مدت ادامه داشته باشد
و درگذر زم��ان تاثیر خ��ود را بر مصالح
ساختمانی و ساخت وساز بگذارد و عرضه
را کاهش دهد.
یک رکود پیچیده
محتش��م می افزای��د :انبوه س��ازان ب��ا
تولید کنندگان مصالح
ساختمانی اکنون باید
واقعیت بازار مسکن را
بپذیرند و با توجه به
اینکه ساخت وسازهای
نیمه کاره نمی تواند
در میانه راه متوقف
شود ،از ذخیره مصالح
ساختمانی با هدف فروش
ان در زمان خروج از رکود
و سوداوری بپرهیزند
اطمین��ان از اینک��ه دوره رک��ود طوالنی
نخواهد بود و رونق به بازار ساخت وس��از
بازخواهد گش��ت ،در این دوره همچنان
به ساخت وس��از های خ��ود ادامه داده اند.
اگرچه رک��ودی که اکن��ون گریبان بازار
مسکن را گرفته ،کمی طوالنی و پیچیده
ش��ده اس��ت ،اما نباید فراموش کرد که
ای��ن رک��ود به هم��ه بخش های کش��ور
سرایت داشته است و این بخش ها شامل
تولید کنن��دگان مصالح س��اختمانی نیز
می شود .وی با بیان اینکه افزایش قیمت
مصالح س��اختمانی متوازن ب��ا نرخ تورم
بوده اس��ت ،می گوید :رشد قیمت مصالح
ساختمانی بی شک اگر بیشتر از نرخ تورم
نباش��د ،کمتر از ان نیست .ابتدای سال،
دولت اعالم کرد که نرخ تورم را در طول
س��ال ۲۵ ،درصد نگه خواهد داش��ت ،اما
اخیرا اعالم کرده اس��ت که اجازه افزایش
بیش از ۲۰درصد را نخواهد داد .بنابراین
در چنین ش��رایطی اگر ن��رخ تورم را در
هر ماه1/5درص��د براورد کنیم ،در ۶ماه
نخست امس��ال قیمت مصالح ساختمانی
با رش��د ۱۰درصدی در مقایس��ه با پایان
ش��هریورماه س��ال گذش��ته روبه رو بوده
اس��ت .وی یک��ی از دالیل ای��ن افزایش
قیمت را افزایش دستمزدها می داند.
کاهش بازار سوداگری و تقاضای کاذب با اخذ مالیات
پس از انکه موض��وع مالیات بر عایدی
مسکن در هفته گذشته و در صحن علنی
مجلس مورد مناقشه و بررسی مجلسی ها
قرار گرف��ت ،نماین��دگان مجلس با اخذ
این مالی��ات در حوزه مس��کن مخالفت
کردن��د تا این موضوع دوباره در الیحه ای
از س��وی دولت به مجل��س ارائه و نتیجه
ان با رای نهای��ی نمایندگان مردم اعالم
ش��ود .این در حالی است که روز جمعه و
در برنامه تلویزیونی مناظره ،این موضوع
مورد بحث و گفت وگوی کارشناسان قرار
گرفت.
از س��وی دیگر دس��ت اندرکاران برنامه
مناظره با طرح این س��وال از عموم مردم
که ایا موافق هس��تید دولت از دالالن و
سوداگران زمین و مسکن ،مالیات بگیرد؟
از ش��هروندان نیز در این باره نظرسنجی
کرد و ۸۳درصد مخاطبان به این س��وال
جواب بله و حدود ۱۷درصد جواب خیر
داده ان��د .جمش��ید برزگ��ر رییس هیات
مدیره کانون سراسری انبوه سازان کشور،
افش��ین پروین پ��ور کارش��ناس اقتصاد
مس��کن ،محمدرضا پورابراهیمی نماینده
و عض��و کمیس��یون اقتص��ادی مجلس
ش��ورای اس�لامی ،رحیم زارع نماینده و
سخنگوی کمیسیون اقتصادی مجلس و
ابوذر ندیمی نایب رییس اول کمیس��یون
اقتصادی مجل��س مهمانان ای��ن برنامه
بودند .به گفت��ه محمدرضا پورابراهیمی،
عضو کمیس��یون اقتص��اد مجلس ،هدف
از ای��ن کار ایجاد درامد برای دولت نبود
بلکه هدف این بود که ما بازار س��وداگری
و تقاض��ای کاذب را در ش��کل اقتصادی
خود به حداقل ممکن برس��انیم و بتوانیم
تقاضای واقعی مصرف��ی را که خانواده ها
نیاز دارند ارتقا دهیم ،ضمن انکه بتوانیم
شفافیت را در اطالعات اقتصاد کشور ارائه
کنیم.
با ی��ک تلف��ن میلیاردها ب��ه جیب بزند
قطعایک س��وداگر است .این در دنیا یک
قانون اس��ت که افراد باید هزینه زندگی
لوکس را پرداخت کنند.
زارع ادامه داد :در این الیحه سعی شده
ک��ه از تولیدکننده و س��رمایه های مولد
حمایت شود ،حتی سعی شد بحث تورم
و اس��تهالک در این الیحه دیده شود ،اما
نمایندگان مجلس بعد از گذشت ۳هفته
از تعطیالت گم��ان کردند که هدف این
الیح��ه دریافت مالیات از اصل س��رمایه
اس��ت ،این در حالی اس��ت که طبق این
الیح��ه می خواهیم از افزای��ش درامدها
مالیات کسب کنیم.
افش��ین پروین پور ،کارش��ناس اقتصاد
مسکن نیز گفت :نخستین تقاضا در بازار
مسکن ش��امل مصرف کنندگان است که
با خرید مس��کن درصدد استفاده از انها
هستند.
اما دومی��ن تقاضا در این بازار ش��امل
متقاضیان سرمایه گذاری در بازار مسکن
است که این افراد با خرید مسکن درصدد
کسب سود برای خود هستند.
وی با اشاره به اینکه سوداگران از جمله
رکود در بازار زمین
عدالتخواه براین نکته تاکید می کند که
قیمت مصالح ساختمانی تحت تاثیر تورم
یکی دوس��ال گذش��ته افزایش پیدا کرده
است ،اما نباید فراموش کرد که افزایش یا
کاهش قیمت تمام ش��ده ساختمان بیش
از انکه متاثر از قیمت مصالح س��اختمانی
باش��د متاثر از قیمت زمین است .بنابراین
تا زمانی که قیمت زمین در رکود باش��د،
قیمت مصالح ساختمانی و به تبع ان قیمت
مس��کن در رکود خواهد بود .کارشناسان
می گویند ش��رایط رکود همچنان بر حوزه
مصالح س��اختمانی س��ایه انداخته است و
به دنبال کاهش رونق در بورس کاال ،سطح
قیمت ه��ا نیز رو به پایین اعالم می ش��ود.
موضوعی که از سوی تحلیلگران ،ناشی از
نبود تقاضا برای مصالح ساختمانی عنوان
می ش��ود و در صورت تغییر وضعیت بازار
مس��کن ،به این رکود ادامه دار پایان داده
خواهد شد.
خبرخوان
با موافقت ۸۳درصدی مردم برای اخذ مالیات بر عایدی مسکن اعالم شد
وی ادام��ه داد :هم اکن��ون بال��غ ب��ر
۶۰۰هزار میلیارد تومان حجم نقدینگی
در کش��ور اس��ت و این مناب��ع نقدینگی
به دلی��ل انک��ه به س��مت فعالیت ه��ای
مول��د و خلق ث��روت واقع��ی در اقتصاد
کش��ور س��وق پیدا نمی کند ،رویکرد ان
به س��مت بازارهای غیرمول��د خواهد بود.
پورابراهیمی ادامه داد :یکی از ان بازارها،
بازارهای سفته بازی و سوداگری در حوزه
مس��کن اس��ت که پیامده��ای ان به جز
انچه به افزایش قیمت مسکن در اقتصاد
منته��ی می ش��ود ،موجب ش��ده حجم
نقدینگی از بخ��ش مولد و واقعی اقتصاد
کشور جدا شود.
در ادامه جمش��ید برزگر رییس هیات
مدیره کانون سراسری انبوه سازان با تاکید
بر اینکه با هر قانونی که علیه قیمت اولیه
زمین باش��د مخالفم ،گف��ت :باید تعریف
مش��خصی از س��وداگر ،زمین خوار و ...در
جامعه ارائه شود .مالیات بر عایدی ،قیمت
تمام شده مسکن را افزایش می دهد و لذا
با مالیات بر عایدی مخالفم.
رحی��م زارع س��خنگوی کمیس��یون
اقتصادی مجلس یک��ی دیگر از مهمانان
ای��ن برنامه بود .وی گف��ت :این الیحه با
هدف تعیی��ن پایه مالیات��ی جدید برای
درامدهای مالیات��ی دولت و به دلیل فرار
مالیاتی و اخالل در نظ��ام مالیاتی ،نبود
هدفمندی مش��وق ها و معافیت ها و نبود
ضمانت ه��ای اجرای��ی تدوین ش��د؛ در
واقع ما ی��ک رفتار س��وداگری و جرمی
را شناس��ایی کردیم ،اما سوال این است
ک��ه چرا قیمت هر مت��ر زمین در جنوب
شهر تهران ۷۰۰تومان است ،اما ۳و نیم
میلیون تومان به فروش می رسد؟!
وی با بیان اینکه کسی که سرمایه های
غیرمول��د را وارد ب��ازار می کند س��وداگر
اس��ت ،گفت :وقتی یک نفر می تواند تنها
محم��د عدالتخواه ،فعال بخش مس��کن
نیز در مورد وضعیت مصالح س��اختمانی،
رک��ود ب��ازار مس��کن و ساخت وس��از به
می گوی��د :اگرچ��ه بخش مس��کن
در گذش��ته یکی از سوداورترین بخش ها
ب��رای س��رمایه گذاری ب��ود ام��ا در چند
س��ال اخی��ر و ب��ه دلی��ل تنش هایی که
در ای��ن بخ��ش به وجود ام��د ،همه ابعاد
مس��کن را تحت الش��عاع خود ق��رار داده
اس��ت .ب��ه گفت��ه وی ،تولید کنن��دگان
مصال��ح س��اختمانی اکنون بای��د واقعیت
بازار مسکن را بپذیرند و با توجه به اینکه
ساخت وس��ازهای نیمه کاره نمی تواند در
میان��ه راه متوقف ش��ود ،از ذخیره مصالح
س��اختمانی با هدف ف��روش ان در زمان
خ��روج از رک��ود و س��وداوری بپرهیزند
چراک��ه در ص��ورت پایین ام��دن میزان
ساخت وس��از ،تولیدکنندگان مازاد مصالح
پیدا خواهند کرد.
متقاضیان دس��ته دوم در بازار مسکن به
ش��مار می این��د ،افزود :س��وداگران بازار
مس��کن تولی��دی در ای��ن ح��وزه انجام
نمی دهند ،اما هرس��اله موج��ب افزایش
قیمت مسکن می شوند .وی دلیل افزایش
قیمت مس��کن را تقاضای سوداگرایانه به
قصد سود بیشتر در بخش مسکن دانست
و گف��ت :درحال حاضر نیز با حذف قانون
مالیات همان اشتباه سال های گذشته را
انجام می دهیم درحالی که باید با روندی
کارشناس��انه مالیات از سوداگران بخش
مسکن دریافت شود.
اب��وذر ندیمی ،نماین��ده مجلس نیز در
این زمینه گفت :باید تعیین کرد با کدام
نوع داللی مخالفت شود .این سوال که ایا
سرمایه در تولید سرمایه گذاری شود یا در
داللی ،جواب مشخصی دارد.
هم اکنون ۶۰تا ۷۰درصد فعالیت های
اقتص��ادی مربوط به خدمات اس��ت ،ایا
قرار اس��ت کل خدمات جمع ش��ود .وی
گفت :دلیل مخالفت مجلس با این الیحه
این نبود که نماین��دگان با داللی موافق
هستند بلکه نگران بودیم که بیشتر از این
بال برسر مردم بیاید.
ایلنا :مصطفی قلی خس��روی ،عضو هیات مدیره
اتحادی��ه مش��اوران امالک ب��ا بیان اینک��ه مالیات
تعادل کننده ثروت است ،گفت :حذف مالیات عایدی
بر مس��کن اشتباه بود و از هر جایی که فشاری وارد
می شود نباید نخس��تین اقدام حذف مالیات باشد.
به گفت��ه وی ،اقتصاد بدون نفت از مالیات ش��روع
می ش��ود .این در حالی اس��ت که در ایران مالیات
ب��ه ح��ق داده نمی ش��ود و متاس��فانه بس��یاری از
ش��رکت های بزرگ و وابس��ته به اش��خاص مالیات
نمی دهند .قلی خس��روی با انتقاد از این تحلیل که
حذف مالیات بر عایدی مس��کن ب��ه افزایش داللی
در ای��ن بازار دامن می زن��د ،اظهار کرد :انقدری که
از داللی در بازار مس��کن حرف زده می ش��ود ،واقعا
داللی انچنانی که در سایر بازار ها دیده می شود ،در
این بازار وجود ندارد و معتقدم این تحلیل درستی
نیست.
باشگاه خبرنگاران :حسام الدین عقبایی رییس
اتحادیه امالک تهران با بیان اینکه ما در تابس��تان
سال ۹۳شاهد تفاوت قیمت ها در اجاره بها بودیم،
گفت :تابستان امس��ال به ارامی سپری شد و پاییز
نی��ز به دلیل کاهش نقل و انتق��االت میزان قیمت
اج��اره بها کاهش می یاب��د .وی در ادامه افزود :این
فصل به دلیل کاهش حجم معامالت اجاره قیمت ها
نیز تا حدودی با کاهش روبه رو می ش��وند .به گفته
وی ،میزان حجم قراردادهای اجاره با کاهش نسبی
هم��راه خواهد ب��ود و مالکان نیز ب��ه دلیل کمبود
مس��تاجر تخریب های بیش��تری را در میزان اجاره
می دهند .وی در ادامه با اش��اره ب��ه اینکه در پاییز
شاهد افزایش حجم معامالت خرید و فروش مسکن
خواهی��م بود ،گف��ت :در این فصل می��زان خرید و
فروش نسبت به سایر ماه ها با افزایش نسبی روبه رو
است.
ایس�نا :حس��ین میرش��فیع ،معاون وزی��ر راه و
شهرس��ازی از اس��فالت ۱۷۰کیلومت��ر از راه های
روس��تایی کش��ور ب��ا مش��ارکت م��ردم در چن��د
ماه گذش��ته خب��ر داد .وی ب��ا بیان این ک��ه ابالغ
دس��تورالعمل مش��ارکت مردم��ی در س��اخت و
نگهداری راه های روس��تایی از سوی وزیر راه بسیار
مفید و ثمر بخش بوده است ،اظهار کرد :با ابالغ این
دستور درخواست مشارکت مردمی در ساخت راه ها
به خود س��ر و شکلی رس��می گرفته و در ماه های
گذشته نتایجی مثبت داشته است.
بورس و بازار
economy@smtnews.ir
معادن در اینه بورس
نام شرکت
اخرین قیمت
(ریال)
درصد تغییر
حجم معامالت
ارزش معامله (ریال)
تعداد دفعات معامله
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
خودرو در اینه بورس
(ریال)
نام شرکت
اخرین قیمت
ذغالسنگ نگین طبس
4268
3.92
530,459
2264176409
28
صنعتی و معدنی شمال شرق شاهرود
10191
0.13
29,649
302158610
13
تامین ماسه ریختهگری
7053
استخراج سایر معادن
2.99
حجم معامالت
تعداد دفعات معامله
خودرو و ساخت قطعات
استخراج ذغال سنگ
113,354
درصد تغییر
ارزش معامله(ریال)
23
نرخ سکه و ارز
799505119
101
استخراج کانه های فلزی
پارس خودرو
655
-3.53
33,911,915
22206382358
1773
زامیاد
1234
1.90
26,937,650
33229477709
1704
ایران خودرو
2593
-1.67
34,631,995
89795733248
1702
سایپا
1288
-0.16
10,478,069
13493643960
1152
ایران خودرودیزل
782
-0.64
6,539,393
5115177372
426
سرمایهگذاری رنا(هلدینگ
1030
-1.81
3,901,415
4020091641
249
سایپا دیزل
720
-2.57
3,338,307
2403990714
201
2916
-2.15
871,812
2542336523
167
-1.54
1,326,493
1935465923
166
1,019,209
2205581255
150
581,899
1053711622
140
1844209421
131
126
توسعه معادن روی ایران
2322
-1.23
1,118,602
2594445119
258
معدنیوصنعتیچادرملو
5736
0.65
1,135,420
6605740723
233
گسترشسرمایهگذاریایرانخودرو
توسعهمعادنوفلزات
2733
0.85
4,875,586
13325275665
182
گروهبهمن
1471
معدنی و صنعتی گل گهر
5257
0.59
1,031,654
5485757961
111
موتورسازانتراکتورسازیایران
2164
3.49
معادن بافق
4497
-0.73
157,008
705840627
100
الکتریک خودرو شرق
1811
0.72
باما
9516
-0.23
37,336
352563308
43
نیرو محرکه
1954
-1.16
943,799
معادنمنگنزایران
5891
-0.99
21,491
123094766
21
لنت ترمزایران
3290
3.56
337,739
1111036812
توسعه معدنی و صنعتی صبانور
5673
-0.02
4,732
26019074
8
اهنگری تراکتورسازی ایران
2085
-3.43
508,500
1060431717
109
محورسازانایرانخودرو
1977
فلزات اساسی
عنوان
خرید (ریال)
فروش(ریال)
سکه یک گرمی
1,640,000
1,700,000
سکه ربع
2,580,000
2,650,000
سکه نیم
4,630,000
4,680,000
سکه امامی
9,275,000
9,315,000
سکه بهار ازادی
9,250,000
9,300,000
1گرم طال
938,400
956,100
1مثقال طال
4,120,000
4,140,000
خرید(ریال)
نوع ارز
فروش(ریال)
دالر امریکا
32150
32300
-2.13
361,214
714058192
95
یورو
41100
41250
ح .نیرو محرکه
838
-4.77
958,935
803449633
79
ریختهگری تراکتورسازی ایران
1844
-3.25
305,720
563870170
76
پوند انگلیس
52000
52300
قطعات اتومبیل ایران
2855
0.11
360,931
1030374510
51
صنایعریختهگریایران
2243
-3.28
253,383
568351837
50
فرانکسوئیس
33800
34000
2399
-2.00
91,438
219384878
50
-3.46
244,647
1124664693
49
لیر ترکیه
14380
14480
ریال عربستان
8300
8500
کالسیمین
3955
-0.48
1,351,987
5347782749
415
فوالد مبارکه اصفهان
2531
-0.20
1,784,647
4467435449
355
ملی صنایع مس ایران
2425
-0.25
1,862,600
4461079358
354
هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه
4494
0.04
1,086,045
4880497845
156
سایپااذین
شرکت اهن و فوالد ارفع
3554
-2.04
336,693
1196497367
141
ایرکا پارت صنعت
4597
لولهوماشینسازیایران
1772
-2.96
676,677
1198966440
130
سرمایه گذاری اعتبار ایران
1916
-0.57
112,489
213297830
49
سرمایهگذاریتوکافوالد(هلدینگ
4130
0.02
214,026
884120964
98
فنرسازیزر
1524
-2.31
238,566
363491467
42
سهامی ذوب اهن اصفهان
2551
-1.96
426,299
1087660130
87
رینگسازیمشهد
2469
-1.56
346,865
856358240
41
فوالد الیاژی ایران
3044
0.40
206,138
636053357
78
رادیاتور ایران
4798
-1.30
78,222
373126272
39
مس شهیدباهنر
2111
-1.95
436,062
920349494
76
تولیدمحورخودرو
1684
-1.06
214,437
358756484
38
ح .فوالد مبارکه اصفهان
1424
0.14
165,602
235747359
65
چرخشگر
1755
0.11
56,154
98676881
26
فوالد خوزستان
6991
-0.16
124,518
837271903
51
6070
-3.62
198040043
24
الومینیومایران
4527
0.13
157,275
714045985
50
بیشترین کاهش قیمت
نام شرکت
مهندسی صنعتی روان فن اور
درصد تغییر
قیمت پایانی(ریال)
32,624
523
-2.58
-63.88
96,807
175831160
گذاری نیرو
کمکسرمایه
ت-
فنرایندامین
1816
8,152
-4.77
21032814
10
فنرسازی
خاورنیرو محرکه
صنعتی
ت-
2598
-0.08
61267780
5
2163
-0.05
28,476
48460000
2
4814
0.19
10,000
7250000000
1
9850
رینگت مالزی
10050
بیشترین افزایش قیمت
(ریال)
قیمت پایانی
نام شرکت
درصد تغییر
گذاری تدبیرگران فارس و خوزستان
سرمایه 22
2395
4.86
افرانت
5429
4.24
کشاورزی و دامپروری مگسال
28768
4
داروسازی امین
18529
4
الستیک و پالستیک
2154
-3.97
سینا دارو
13411
3.99
پارس سوئیچ
3613
-3.94
ایران دارو
6874
3.99
سرمایه گذاری صنعت بیمه
1456
-3.89
سیمان فارس نو
5711
3.99
ملی سربوروی ایران
1776
-2.09
193,339
340877799
45
صنایع فوالد الیاژی یزد
2764
-2.23
41,451
114572390
33
بانک خاورمیانه
زرین معدن اسیا
4207
-0.78
44,208
185970678
28
بهمنتوسعه اذربایجان
گذاری
سرمایه گروه
صنعت روی زنگان
3000
-1.70
54,382
163121778
27
نورد الومینیوم
3909
-1.56
54,636
213563688
21
کابل البرز
نوردوقطعات فوالدی
6330
-0.06
113,175
716341920
7
ح .فوالد خراسان
5357
3.88
3,016
16157600
5
فروسیلیس ایران
3104
-0.10
88,230
271861700
5
سپنتا
11981
0.65
7,000
86660000
2
فوالد خوزستان
6722
-4.00
16,999,999
1.14274E+11
1
مهرکامپارس
مهندسینصیرماشین
1450
838
1910
2400
-2.95
-4.69
-45,000,000
بیشترین حجم معامالت
نام شرکت
حجم معامالت
بیشترین ارزش معامالت
قیمت پایانی (ریال)
نام شرکت
قیمت پایانی (ریال)
ارزش معامله
فراوریموادمعدنیایران
5224
0.00
200
1060000
1
ایران خودرو
34631995
2593
ایران خودرو
2593
89795733248
فوالد خراسان
7167
0.00
200
1376200
1
فوالد امیرکبیرکاشان
12370
-0.01
1,000
11877000
1
پارس خودرو
33911915
655
اجاره سامان سه ماهه 20درصد ( ساما)1
1009235
58898950000
زامیاد
26937650
1234
پتروشیمی فن اوران
28891
48034364619
سیمان شرق
2096
2.44
3,799,129
7962683103
525
بانک صادرات ایران
21575326
809
زامیاد
1234
33229477709
سیمان فارس و خوزستان
2546
0.04
985,633
2510752456
187
بانک تجارت
16593475
1003
اجاره مپنا سه ماهه 20درصد
1000000
26860000000
سیمانسپاهان
1723
0.17
1,097,974
1891551392
172
سیمان کردستان
4341
-2.86
468,243
2032686397
152
سایپا
10478069
1288
داروسازی امین
18529
22328797617
سیمان کارون
6895
1.38
408,525
2816580014
122
بین المللی توسعه ساختمان
8162755
1388
پارس خودرو
655
22206382358
سیمان تهران
3890
-0.46
638,851
2480967946
111
سیمانهرمزگان
14357
-0.17
37,556
534942031
91
سیمان داراب
2301
-1.58
541,054
1245215158
69
سیمان کرمان
8778
-0.02
76,887
674677945
56
سیمانهگمتان
5007
0.60
134,716
682420343
48
سیمانغرب
5289
-0.32
119,677
630956714
43
سیمان شمال
2891
0.17
152,560
443617100
32
سیمانشاهرود
4855
-0.04
7,061
33620750
7
سیمانارومیه
5992
0.07
5,638
35079636
5
سیمان قائن
27239
0.08
1,800
49900000
4
سیمان ایالم
7961
-0.16
15,570
119777900
3
سیمان صوفیان
4271
-0.02
2,029
8390647
2
سیمان دورود
15740
0.00
10
151110
1
سیمان ،اهک و گچ
کاشی و سرامیک
کاشی پارس
9257
-0.40
618,786
5728293917
241
تولیدی کاشی تکسرام
2263
-3.29
186,218
421439451
61
تولیدیگرانیتبهسرام
2068
-1.48
76,115
157415828
49
صنایع کاشی و سرامیک سینا
11924
-0.08
11,279
132948840
15
کاشی وسرامیک حافظ
3735
1.69
60,950
232768050
13
کاشی الوند
2341
0.91
72,405
174640860
12
یکشنبه 6مهر 3 - 1393ذی الحجه 28 -1435سپتامبر 2014
88105304
الو وزیر
در کش��ورهای موفق دنیا مشوق های صادراتی
انگیزه باالیی برای صادرکنندگان محس��وب می شود،
برنامه ای برای احیای جوایز صادراتی ندارید؟
با توجه به اینکه ذخیره کاالهای اساس��ی مانند
برنج ،مرغ ،گندم و ...درحد عالی اس��ت و حتی تا سال
اینده هم تامین هس��تیم ایا باز هم شاهد واردات این
محصوالت استراتژیک خواهیم بود؟
پرسه در شب
تاکسی مرسی !
مین�و بدیع�ی -رانن��ده تاکس��ی
همین طور که با نوعی خش��م دنده را
ع��وض می کرد و مرتب ویراژ می داد و
از اتومبیل های گرانقیمت بنز ،پورش��ه ،هیوندایی
و ...سبقت می گرفت مرتب چانه می زد:
اخ��ه این چه وضعیه می خ��وای خوبی کنینمیش��ه ،بابا اخه انصافتو شکر چه مردمی شدیم
ما چه مردمی
من گفتم:چی شده برادر !؟
جواب داد :هیچی خانم خودتم یک خانمی ادم
بده پشت سر بانوان محترم ! این شهر غیبت کنه !
و به دنب��ال ان بدون اینکه منتظر پاس��خ من
باشد داستانش را تعریف کرد:
دیروز صبح خیلی خوشحال و خندان ،ماشینرا روش��ن کردم و به س��مت خیابان های ش��لوغ
ش��هر رفتم و در طول راه دعا می کردم که امروز
مشتری های خوبی نصیبم شود و دشت اول ...
س��ه بانوی جوان و تقریبا هم سن و سال دست
بلن��د کردند و صدای ش��ان در هیاه��و و همهمه
خیابان شنیده شد :دربست ،دربست.
هرس��ه بانو س��وار شدند و من خوش��حال تر از
پیش :خانم های محترم کجا می رند؟
هرسه با هم گفتند :می ریم میدان ولی عصر یه
کم��ی خرید کنیم و با خود ش��ما ب��ه همین جا
برمی گردیم.
ان��گار که دنی��ا را به من داده ان��د .پایم را روی
پدال گاز فشار دادم و به سمت میدان ولی عصر ...
در میدان ولی عصر خانم ها پیاده شدند و من با
هر زحمتی بود جا خالی برای پارک پیدا کردم.
تقریبا یکی -دوساعت معطل بودم که خانم ها با
بسته های پر ازخرید رسیدند و سوار ماشین شدند
و من پرسیدم :ایندفعه مقصد تون کجاست ؟
بازهم هرسه نفر گفتند :می ریم میدان محسنی
و یه کمی خرت وپرت دیگه بخریم .
م��ن فکر کردم که میدان محس��نی تا انجا که
یادم هس��ت خیلی اجناس��ش گرونه و چه خوب
این س��ه خانم چقدر پولدارند و کلی به من کرایه
می دن !
خالصه ایندفعه رفتم میدان محس��نی و بازهم
ح��دود نیمس��اعتی معطل ش��دم که مس��افرها
برگش��تند و سوار ماشین ش��دند و فکر کردم که
ایندفعه به خانه برمی گردند اما بازهم مس��افرها
گفتن��د ک��ه م��ا رو به خیاب��ان مفت��ح می بری؟
جل الخال��ق اینا چق��در پ��ول دارن االن تقریبا
چهارس��اعته که داریم دور ش��هر پرسه می زنیم
ای��ن بار هم ب��ه خیابان مفتح رفت��م و در حوالی
می��دان هفت تیر ،دو ت��ا ازخانم ها گفتند ما اینجا
پیاده می ش��ویم و دوست ما در تاکسی می ماند و
ما خرید می کنی��م و برمی گردیم .اینجا دو نفر از
مسافرها پیاده ش��دند و نفرسوم در تاکسی ماند
و حدود نیمس��اعت ه��م معطل ماندی��م .بعد از
نیمساعت مس��افری که در تاکسی بود گفت :اقا
من برم دنبال دوس��تانم چرا اینقدر دیر کردند .
بعد که برگشتیم با شما حساب می کنیم .
م��ن هم س��اده دالن��ه گفت��م :اره بری��د همه
برمی گردید و کرایه تان را حساب می کنید.
خالصه ،نشان به اون نشان که نیمساعت گذشت
و خبری از مس��افرها نشد و بعد از نیمساعت تازه
من بی عقل به فکرم رس��ید که نکند اینها سرم را
کاله گذاشته اند و دیگر بر نمی گردند که کرایه را
حساب کنند.
بعد به خ��ودم گفتم :ای بابا ت��و چقدر بدبینی
اینها که اینقدر پول داش��تند و ی��ه عالمه خرید
کردن !
بازهم معطل ش��دم .گفتم هر طور هس��ت باید
انه��ا را پی��دا کنم ام��ا از کجا؟ ه��ی دور میدان
هفت تی��ر و خیاب��ان مفتح را ب��اال و پایین رفتم
خبری از مسافرها نبود که نبود!
حرف های راننده تاکس��ی که به اینجا رس��ید
بازه��م با عصبانی��ت دنده عوض ک��رد و زیر لب
دشنامی داد که من نشنیدم و بعد رو به من کرد
و گفت :می بینی خانم ،می بینی که سه زن جوان
چطور سرم کاله گذاش��تند ! اخه انصافه ،چرا ما
مردم اینطوری شدیم ؟!
من گفتم :ش��اید اونا فکر کردن که ش��ما مثل
«تاکسی مرسی»های قدیم هستید !
صاحب امتیاز :سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
مدیرمسئول و سردبیر :ناصر بزرگمهر
معاون سردبیر :مسعود دهشور
قائم مقام اداری ،مالی و بازرگانی :خلیل محمودی
مدیر تحریریه :مهدی اسحاقیان
مدیر فنی و هنری :مهدی نجفی
مدیر فناوری :علی رضا فخرابادی
مدیر چاپ :بیژن بهادری
تلفن82190 :
فکس88713730 :
سازمان اگهی ها88722732-3 :
امور مشترکین88722735 :
روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
چاپ :انتخاب رسانه44905300-2 :
پیامگیر صوتی88105304 :
دبیر گروه گزارش :مینو بدیعی
دبیر گروه صنعت :میترا ممسنی
دبیر گروه معدن :شهریار خدیوفرد
دبیر گروه تجارت :عاطفه خسروی
دبیر گروه اقتصاد :مهدیه انوشه
دبیر گروه گفتگو :محمود مقدسی
دبیر گروه عکاسی :شیرین برناستی
دبیر ویرایش و تصحیح :حسین شیرازی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی:
دفاع مقدس تعلق به هیچ گروه ،جریان و نگاه خاصی ندارد
س��ال های دفاع مق��دس و جنگ به هیچ
گروه و جناح خاصی تعلق ندارد .تاریخ جنگ
باید کامال واقعی ثبت ش��ود .در حوزه دفاع
مقدس و جنگ بای��د از تحریف جلوگیری
کنی��م و در بیان خاطرات انچه واقعی بوده؛
بدون غلو نقل شود.
وزیر فرهنگ و ارش��اد اسالمی اعالم کرد
که دفاع مقدس به هیچ گروه ،جریان ونگاه
خاصی تعلق ندارد بلکه متعلق به همه مردم
ایران و همه ما است.
ب��ه گزارش ایلن��ا؛ علی جنت��ی دیروز در
مراس��م بزرگداش��ت هفته دف��اع مقدس و
تجلیل از ایثارگران وزارت ارش��اد با اش��اره
به س��ال های دفاع مقدس گف��ت :در طول
8س��ال بزرگتری��ن حماس��ه در چند قرن
اخیر در ایران ش��کل گرفت و در زمانی که
ارت��ش هنوز نظم خود را پی��دا نکرده بود و
س��پاه نیز ارایش جنگی نگرفته بود؛ با یک
فرم��ان حضرت ام��ام همه و ب��ه خصوص
بسیجیان به جبهه ها رفتند و از کشور دفاع
کردن��د .وی ادامه داد :ما در 8س��ال دفاع
مقدس با عزم و یک اراده اهنین ارتش��ی را
که سالح های مدرنی داشت شکست دادیم و
امروز واجب است که این حماسه برای نسلی
ک��ه ان روزها نبوده ،گفته و ان رش��ادت ها
دائم یاداوری شود.
جنتی با اش��اره ب��ه اینکه امروز کش��ور
نیازمند توسعه همه جانبه است ،گفت :ما در
بعضی حوزه ها مانند توسعه اقتصادی دچار
نارسایی های زیادی هستیم اما این ملت در
طول بیش از 30س��ال قدرت��ی پیدا کرده
که همه دش��منان به ان معترف هستند و
با این قدرت اول تبدیل به مهم ترین کشور
منطقه شده ایم .جنتی با اشاره به رشادت ها
در 8س��ال دفاع مق��دس گفت :باید تالش
کنیم این حماس��ه ها در اذهان زنده بماند و
روحی��ه ای که ان زم��ان در بین همه مردم
و همچنین جبهه های جنگ وجود داشت،
امروز نیز حفظ ش��ده و گسترش پیدا کند
زیرا اگر چنی��ن روحیه ای از بین برود ما به
س��مت زندگی تش��ریفاتی می رویم و این
خوب نیست .وی با اشاره به اهمیت سینما
گفت :سینما باید هرچه بیشتر به هفته دفاع
مقدس توجه کند و هرچند قدم های خوبی
برداشته ش��ده اما باید اثار بیشتری در این
خصوص س��اخته شود و همچنین در حوزه
کتاب و موسیقی نیز کارهای خوبی صورت
ظرفیت تحصیالت تکمیلی در دانشگاه ازاد افزایش می یابد
ریی��س دانش��گاه ازاد اس�لامی از افزای��ش ظرفیت
تحصی�لات تکمیلی در این دانش��گاه خبرداد و گفت :با
افزای��ش ظرفیت تحصیالت تکمیلی اس��اتید بیش��تری
نیز جذب خواهد ش��د تا از خروج ارز جلوگیری ش��ود.
به گ��زارش ایرنا ،حمیدمیرزاده گف��ت :افزایش پذیرش
دانشجویان تحصیالت تکمیلی مانع از خروج ارز از کشور
می ش��ود ضمن اینکه به انجام دستورات رهبری در سند
عل��م و فناوری نی��ز کمک خواهد کرد .وی با اش��اره به
سیاست های اعالم شده از سوی رهبری در علم و فناوری
اظه��ار کرد :تمام نکاتی که در این س��ند اعالم ش��ده از
اهمیت فراوانی برخوردار اس��ت و فکر می کنم توسعه و
گس��ترش تحصیالت تکمیلی یکی از مهم ترین مس��ائل
باش��د .وی تصریح کرد :امسال دانشگاه ازاد در نیم سال
اول خود نزدیک به 12هزار دانشجوی دکتری جذب کرد
و همچنین 220هزار نفر در کارشناسی ارشد به دانشگاه
ما امدند که امیدوار هس��تیم جم��ع 2ترم مهر و بهمن
گنگ خواب دیده ،نمایشی از ازل تا ابد است
زن��گ ایین افتت��اح نمایش «گنگ خواب دیده» به کارگردانی اتیال پس��یانی با
حضور هنرمندان ،مدیران و اهالی رسانه در تماشاخانه ایرانشهر نواخته شد.
به گزارش ایرنا ،در ابتدای مراسم مسعود فروتن – نویسنده و کارگردان تلویزیونی
–به سابقه هنری اتیال پسیانی اشاره کرد و اظهارداشت :یکی از افتخارات کاری ام،
همکاری با خانم جمیله ش��یخی در تولید تله تئاتر اس��ت .اتیال هم در کنار مادر
هنرمندش ،از نوجوانی ،بازیگری را ش��روع کرد؛ بزرگ ش��د و اکنون نس��ل س��وم
هنرمند ،در خانواده وی ،در حال تربیت شدن است .سپس اتیال پسیانی با حضور
در جای��گاه ،در توضیح نمایش «گنگ خواب دیده» تصریح کرد 14 :س��ال پیش
این نمایش را در انبار گازوئیل تئاترشهر موسوم به سالن خورشید با کمک محمد
چرمشیر و گروه تئاتر «بازی» اجرا کردیم .پس از ان 120اجرا در خارج از کشور
داش��تیم و حاال دوباره برای نس��ل جدیدی که نمای��ش را ندیده اند؛ روی صحنه
می رویم .البته نمایش «گنگ خواب دیده» مربوط به زمان و مکان خاصی نیست.
نمایشی از ابد تا ازل است.
فیلم کوتاه «سیاه و سفید» به کارگردانی «جالل ساعدپناه» فیلمساز ایرانی
جایزه نقره ای بهترین فیلم بخش رقابتی بین الملل جشنواره بین المللی فیلم
کوتاه «دراما» در کشور یونان را از ان خود کرد.
فیلم کوتاه داس��تانی «سیاه و س��فید» جدیدترین اثر کارگردان سینمای
ایران «جالل س��اعدپناه» محصول مش��ترک ایران و بخش سینمای دهوک
در اقلیم کردس��تان عراق و با حضور این فیلمس��از ایرانی ،در بخش رقابتی
فیلم کوتاه «دراما»
سی و هفتمین دوره ملی و بیستمین دوره ملی جشنواره
Dramaدر کش��ور یون��ان به نمایش درامد و توانس��ت جایزه دوم بهترین
فیلم و تندیس نقره ای ویژه هیات داوران این جش��نواره را از میان 61فیلم
اروپایی ،اسیایی و امریکایی به دست اورد« .جالل ساعدپناه» بعد از دریافت
فیلم کوتاه «دراما» ،در س��خنانی
این جایزه در مراس��م اختتامیه جش��نواره
پایان جنگ ها را خواس��تار ش��د و ان را به صلح و ارامش برای انس��ان ها در
جهان تقدیم کرد.
ره نوشت
بازرگان��ی رییس مرکز ملی ف��رش ،دکتر مرادی رایزن
فرهنگی س��فارت فرانس��ه ،دکتر س��لطانی فر معاون
ریاست جمهوری و بزرگان مولوی شناس از جمله افراد
عالیرتبه ای هس��تند که در این حماسه بزرگ فرهنگی
حضوردارن��د .همچنین اس��تاد برجس��ته موالناخوان،
شهرام ناظری حضورخواهد یافت.
تالیف ،نش��ر ،نقاشی و دبیری انجمن های مرتبط نیز
انتخاب و تجلیل می ش��وند .ش��عار این همایش موالنا:
«فرش تا عرش و عرش تا فرش» می باشد.
8مهرماه روز بزرگداش��ت مولوی در تقویم رس��می
ایران ثبت شده است.
عکس امروز
زعفران
از 500هزار دانش��جو در عرصه دکت��ری بگذرد .رییس
دانشگاه ازاد اس�لامی اظهارکرد :در همین ترم با جذب
دانش��جویان دکتری حدود 2میلیارد تومان صرفه جویی
ارزی داش��تیم .وی با اش��اره به افزایش بودجه دانشگاه
ازاد تاکید کرد :در 2سال گذشته می توانستیم 45درصد
افزایش ش��هریه داش��ته باش��یم اما ای��ن افزایش فقط
18درصد بود و تعجب می کنم مدیریت گذشته چگونه با
تورم 40درصدی تنها 3درصد افزایش شهریه داده است.
جایزه نقره ای «دراما» ایران رسید
نکوداشت موالنا با بزرگان ادب و فرهنگ
منتخبی��ن مولوی ش��ناس با حضور ب��زرگان ادب و
فرهنگ در دانشگاه شهید بهشتی تجلیل می شوند.
به گزارش ایرنا امسال نیز در مراسم نکوداشت موالنا
منتخب ویژه مولوی شناس معرفی می شود.
اس��تاد موحد منتخب مولوی ش��ناس می باش��د؛ در
بخش ه��ای مختلف هنری دیگر ک��ه در زمینه مولوی
شناس��ی حائز رتب��ه و درجات عالی هس��تند از جمله
تحقیق و پژوهش ،اواز ،ش��عر و نقاش��ی اس��ت و دبیر
انجمن های مرتبط نیز انتخاب و تجلیل می شوند.
دکتر اس��ترالروش دبیرکل منطقه ای یونسکو ،دکتر
عل��ی جنتی وزیر ارش��اد ،دکترس��تاری مع��اون وزیر
گرفته است .جنتی با اشاره به اینکه وزارت
ارش��اد وظیفه خ��ود را حمایت از کس��انی
می داند که برای دفاع مقدس تالش می کنند،
گفت :باید در حوزه دفاع مقدس و جنگ از
تحریف جلوگیری کنیم و در بیان خاطرات
نیز بای��د انچه واقعی ب��وده ،بدون غلو نقل
شود.
نیما نجف زاده
چگونه نذرم را ادا کنم؟
س�ارا اصغری -اخرین گره س��بز را که
می زن��م ت��ه دلم غن��ج می زن��د ،از روی
چهارپای��ه بلند می ش��وم ،کم��ی عقب تر
می روم ،پرنده خیال بی پروا در اس��مان فرش به پرواز
درامده است ...باورم نمی شود اولین تابلوفرشم بی هیچ
دردس��ری به س��رعت به فروش برس��د ...خانم دکتر
ف دس��تم گذاشت .برای
بی هیچ چانه زنی چکش را ک
فروش��ش ،خرید تمام ش��کالت های جعبه پیرمرد سر
خیابان به دوبرابر قیمت ش��ان را نذر کرده بودم ...برای
تم��ام کردنش هفته اخر را از خان��ه بیرون نزده بودم،
شال و کاله کردم و به سرعت از خانه بیرون زدم ...هوا
در ی��ک هفته نب��ود من کام�لا پاییزی ش��ده بود...
برگ های زرد و نارنجی درخت های کوچه گویی خیلی
زودتر از هر س��ال به استقبال پاییز رفته بودند ...تمام
کوچ��ه را برای رس��یدن به خیابان م��ی دوم ...پیرمرد
همیشه تمام ش��کالت هایش را به ردیف داخل جعبه
ص خ��ودش کنار جعبه اش
می چین��د و با مهربانی خا
چمباتم��ه می زند ،تمام روزهای��ی که کالس دارم را با
خرید یک شکالت از پیرمرد ،خودم را مهمان می کنم...
او هم مش��تری همیشگی ش��کالت هایش را به خوبی
می شناسد و با لبخندش این موضوع را به من گوشزد
می کند ...گاهی دلم می خواهد تمام ش��کالت هایش را
یکجا بخرم ...اما وسع دانشجویی ام این اجازه را به من
نمی دهد ...حاال تمام شکالت هایش را یکجا می خرم و
ب��ه بچه ه��ای کالس هم ش��یرینی می ده��م ...جای
همیشگی پیرمرد خالی است ...کمی دلم می لرزد ...به
دنبالش ان طرف خیابان را هم دید می زنم ...اما امکان
ندارد جای همیشگی اش را به هیچ بهانه ای تغییر دهد
حتی روزهای بارانی ...سرم را می چرخانم ...با خواندن
اعالمیه روی دیوار ،تمام بدنم مورمور می شود ...گوشه
چشمم گوله ای اشک یکدفعه سر می خورد پایین...
نش�انی :تهران ،خیابان قائم مقام فراهان�ی ،کوچه ازادگان
شماره 26کد پستی 1586733811
وب سایتwww.smtnews.ir :
پست الکترونیکیinfo@smtnews.ir :
روابط عمومیPR@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
پیامک300082190 :
نقطه چین
شاید زنده بمانم !
محمدعلی عرفی نژاد -قصه زندگی اقای
عط��ش زاده را خیلی ها خوب می دانند ،چه
انهایی که روزگاری درکوچه پس کوچه های
شهری دور ،لبو و باقالی پخته از او خریداری می کردند و
به داس��تان هایش گوش می دادند و چ��ه انها که بعد از
پایان جنگ و دفاع مقدس ،پیشرفت های سریعش را در
جهت کس��ب مقام های کوچک شاهد بوده اند ،البته وی
دس��ت تنها نبود ،در همه جا به دلی��ل تعویض قصه و
داستان ها عطش زاده ها رو به افزایش گذاشتند ،ازجمله
خود وی که در یک دوره مشخص در یک دکان تهیه و
ف��روش فیلم ویدئ��و البته «مج��از» گام به گام محوطه
مربوطه را دور زد و رس��ید به ریاس��ت دکان و بعد هم
توانست با جمع وجور کردن چند نویسنده و خبرنگار تازه
از راه رسیده ،نشریه ای را در شهرشان راه اندازی کند ،از
خوش اقبالی او نش��ریه اش اجازه تولید و چاپ و عرضه
مطالب مربوط به تلویزیون و سینما و تئاتر راهم داشت و
اقای عطش زاده که هنوز سینما را جز از ویترین بیرونی
نمی شناخت ،تصمیم گرفت دست به ازمایش بزند و این
بازار جدید را هم تجربه کند ،تجربه بدی نبود ،او بلد شده
بود با مردم از در صلح و صفا و دوستی کنار بیاید.
و ...روزگار ان گونه ش��د که یک روز همسر عطش زاده
دوپای��ش را به هر طریق ممک��ن در یک کفش کرد که
بن��ده خدا ،همه دوروبری های مان رفته اند تهران ،ان هم
در ش��هرک اکبات��ان خانه گرفته اند طبقه هش��تم ،نگاه
می کنی ،همه تهران زیرپایت هست ،خب ،چرا ما نرویم.
عطش زاده که می دانست اگر اقدام به ورود به تهران نکند،
عاقبتش با زندگی یزید یکی خواهد شد ،حساب و کتاب
کرد و به سرعت هر چه داشت به پول نزدیک کرد ،همسر
و دختر 9س��اله اش را با اثاثیه خان ه سوار کامیون کرد و
یکراست مقابل در ورودی اکباتان پیاده شد .عطش زاده
که فطرتا نمی توانس��ت بیکار بماند ،همان روز اول کلی
روزنامه خرید و در مقابل سوال های همسرش گفت:
ـ در تهران رسم اس��ت برای فروش هر چیزی جایزه
می دهند ،بنابراین ما هم با خرید مثال یک گونی برنج 10
کیلویی می رویم قاطی ادم های شانس دار از سوی دیگر،
نشس��تند و هر چه جدول بود حل کردند و جایزه های
بیست و پنجاه هزار تومانی را گرفتند.
ی��ک انب��اری کوچک هم پر ش��د از برن��ج و روغن و
ماکارونی و قند و شکر ،اما باز هم ماشین به او نیفتاد ،اما
حل جدول و جایزه های کوچک ،خرجش را در می اورد،
تا روزی از روز ها زد و یک رفیق قدیمی دوران مدرسه را
دید ،رفیقش از وضعیت کار پرسید که عطش زاده گفت
زده توی کار کلی فروش��ی موادغذایی ،طرف هم گفت،
چه بهتر ،من درکار ساخت فیلم و سریال هستم ،تو هم
بیا و غذای گروه را تهیه کن ،عطش زاده اول رضایت نداد،
اما وقتی به همس��رش گفت او به شدت استقبال کرد،
این ش��د که اشپزخانه شان دیگر خاموشی نداشت ،اول
با روزی 100پرس غذا شروع کرد و بعد گروه های دیگر
هم سفارش دادند و او هم چند کمک اورد و ارزان تر از
رس��توران غذا می پخت و روی برنامه می فروخت ،مدتی
نگذشته بود که باز به همسرش گفت:
ـ نشستم بغل دس��ت رفیق کارگردانم ،فیلم ساختن
کاری نداره ،یه قصه می خواد ،یه خرده هم پول ،شریک
ش
هم می گیرم تعاونی فیل م می سازیم ...رفیق کارگردان
وقتی ماجرا را شنید گفت:
ـ بابا سخته ،قصه توپ می خواد ،پول می خواد ،بازیگر
می خواد.
عطش زاده گفت:
ـ یه مدت می شم دستیار تو ،بعدش خدا بزرگه ...
ـ اقا جان ...قصه م حاضره ،هم سرمایه م ...
طرف گفت:
ـ حاال قصه ت چی هست؟
ـ گفت ...هم قصه یه زنه که بایه مرد زن طالق داده اما
بچه دار اشنا می شه و طرف هم شغلش وکالته ،بعد پسره
که خیلی هم زن باباش رو دوس��ت داره ،از دس��ت مادر
ی که کتکش می زنه ،خودکش��ی می کنه ،اما مادره
واقع
می گه بچه م رو اون کشته.
رفیق کارگردانش که چشمانش داشت از حدق ه بیرون
می زد گفت:
ـ اقاجان این فیلم س��اخته ش��ده ،که زنه محکوم به
اعدام می ش��ه اما چون می خواس��ته بچه دار بشه اعدام
عق��ب می افت��ه ،فیل��م هم خ��وب س��اخت و فروخت.
عطش زاده تعجب زده گفت:
ـ شنیدم اینجا قصه ها زود لو می ره ،بی رحم ها ساختن؟
البته خیالی نیست ،من بهتر از او می سازم.
در مقابل نگاه تعجب زده همه دوروبری ها ،عطش زاده با
استفاده از کارت رفیق تهیه کننده و کارگردانش ،فیلم را
ساخت و نامش را گذاشت «شاید زنده بمانم» و بعد در
مقابل نگاه غرق در تعجب پخش کننده ها ،فیلم خوب هم
فروخت و عطش زاده شد تهیه کننده و کارگردان.
حاال هم بدون نگاه به گذشته ای که در صنعت چاپ و
انتشارات کار می کرد ،در صنعت سینما به موفقیت های
بزرگی رسیده و در حال ساخت فیلمی است با نام «رام
نش��ده» براساس داستانی از شکس��پیر کبیر با نام «رام
کردن زن سرکش».