روزنامه صمت شماره 89
روزنامه صمت شماره 89
توسعه جهشی در برنامه ششم ،در گرو توجه
به بخش معدن
نخستین روزنامه تخصصی صبح ایران
5
سند فاز اول پنجره واحد تجاری
امضا شد
چهار شنبه
7
28ابان 1393
25محرم 1436
19نوامبر2014
سال هفتم دوره جدید شماره 89پیاپی 24 1407صفحه قیمت 1000 :تومان
www.smtonline.ir
واگن داخلی 30درصد ارزان تر از
واگن خارجی
22
www.smtnews.ir -
بانکمرکزی:دریافتکارمزداجباریاست
اصناف:کارت خوان هاراجمعمی کنیم
برگ برنده یا پاشنه اشیل دولت ها
بازار در رکود مسکن
8
راه جبران کسری بودجه
از تولید می گذرد
10
9
بزرگی،تنهامعیاربرای
معادناستانداردنیست
20
غفلت از صنعت بسته بندی و برندسازی
خرمای کبکاب
در پیچ وخم صادرات
عزم هماهنگ
در بازار مشترک اسالمی
رییس هیات عامل ایدرو در دهمین کنفرانس توسعه منابع انسانی:
23
سرمایه انسانی قابل کپیبرداری نیست
13
3
مسئولیت اجتماعی
و مدیریت منابع انسانی
اقتصاد مقاومتی
حمایت از تولید داخلی
منوچهر طاهایی
کارشناسارشداموراقتصادی
سیدمسعود همایونفر
2
رییسانجمنمدیریتمنابعانسانیایران
3
تشکیلکنسرسیوم
به جای ابر قطعه سازی
استراتژی معدن
توسعه اقتصادی است
ثبات بازار سرمایه
با قوانین بلندمدت
بهرام شهریاری
علی اکبر نیکواقبال
حمیدرضا مهراور
عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان
4
استاد اقتصاد
5
مدیرعامل کارگزاری بانک سامان
15
هدفمندی یارانه هاـ
اقتصاد مقاومتی ـ
حمایت از تولید داخلی
رویداد
منوچهر طاهایی
کارشناس ارشد امور اقتصادی
اس��تیضاح و عدم رای اعتماد مجلس شورای اسالمی به
اقای دکت��ر فرجی دانا وزیر علوم س��ابق و عدم رای اعتماد
به س��ایر کاندیدای وزارت علوم در چند ماه گذش��ته با نگاه
خوش بینانه ،بیانگر حساس��یت و توجه نمایندگان محترم
مجلس ش��ورای اس�لامی به سرنوش��ت عل��وم و دانش در
کش��ور است .در چند س��ال اخیر با اجرای ناصحیح مرحله
اول هدفمندی یارانه ها و سیاس��ت های ناپخته دولت نهم و
دهم مشکالت فراوانی برای اقتصاد کشور فراهم شده است
که رفع این مس��ائل به چندین س��ال زمان نی��از دارد و اگر
نمایندگان محترم حساس��یت و توج��ه را در حوزه تولید و
اش��تغال و اقتصاد کشور بکار می گرفتند امروز مردم درگیر
چنین مشکالت بزرگی نبودند .با تصمیمات خام و عجوالنه
دولت نه��م و دهم در حوزه اقتصاد کش��ور با اجرای خالف
قان��ون در بحث هدفمن��دی یارانه ه��ا ،زخم های عمیقی
برپیکر کم رمق اقتصاد کش��ور وارد شدکه بعضی از عوارض
و اث��ار ان را در فس��اد اقتصادی و رانت��ی ،افزایش بیکاری،
تعطیلی واحد های تولیدی و در نهایت رکود تورمی ش��اهد
هس��تیم .براساس قانون هدفمندی یارانه ها ،قرار بود یارانه
انرژی هدفمند ش��ود .در حالی که وقتی پول نقد به ش��کل
مساوی بین مردم تقس��یم می شود درست ضدهدفمندی
عملمی کند.
در بند الف ماده 7چنین امده اس��ت :دولت مجاز اس��ت
حداکثر تا 50درصد خالص وجوه حاصل از اجرای این قانون
را در قالب بند های زیر هزینه کند:
الف ـ یارانه در قال��ب پرداخت نقدی و غیرنقدی با لحاظ
میزان درامد خانوار بنابراین پرداخت مس��اوی یارانه خالف
قانون اس��ت .در همی��ن حال کل درامد دول��ت از افزایش
ف��روش انرژی و اب و برق و ...حدود 45هزار میلیارد تومان
بود و در قالب یارانه نقدی تا پایان شهریور 1391حدود بیش
از 75هزار میلیارد تومان پرداختی داشت یعنی بیش از 30
هزار میلیارد تومان کس��ری بودجه .به هر حال دولت دهم
در اجرای مرحله اول هدفمندی بس��یاری از الزامات قانونی
را رعای��ت نکرده بود ازجمل��ه1 :ـ دولت مکلف بود افزایش
تدریجی قیمت بنزین گازوئیل ،گاز ،برق و ...را رعایت کند،
نکرد2 .ـ دولت مکلف بود 30درصد درامد حاصل از افزایش
قیمت ه��ا را برای جلوگیری از تعطیلی واحد های تولیدی و
بیکاری کارگران ،ب��ه انها اختصاص دهد ،اما اجرا نکرد3 .ـ
دولت مجاز بود حداکثر تا 50درصد از درامد حاصل شده را
ب��ه خانوار ها اختصاص دهد .اما بیش از 130درصد مصوب،
پرداخت کرد4 .ـ قرار بود س��همی ب��رای تامین اجتماعی
(مانند پوشش بیمه) هزینه کند ،هیچ اقدامی نکرد5 .ـ قرار
بود از هیچ محل دیگری از بودجه کشور برای پرداخت یارانه
اس��تفاده نکند ولی 30هزار میلیارد تومان برخالف قانون از
بودجه کشور برداشت کرد.
در اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها در دولت یازدهم
قرار بود این مش��کل برطرف ش��ود اما همان شیوه ناصواب
ادام��ه دارد و نماین��دگان محترم مجلس ک��ه در بعضی از
مس��ائل بسیار حساس و پیگیر هستند در این مورد اقدامی
نکردند و تداوم پرداخت یارانه نقدی ،اقتصاد بیمار کشور را
زمین گیر خواهد کرد و چرخه تولید در حوزه کش��اورزی و
صنعت روزبه روز کندتر خواهد شد و طبعا افزایش بیکاری و
تعطیلی واحد های تولیدی را به دنبال خواهد داشت .بحث
اقتصاد مقاومتی و حمایت از تولید داخل در س��ایه همدلی
همه قوا و رفع موانع تولید میس��ر خواهد شد .قطعا با رونق
چرخه تولی��د کاهش نرخ بیکاری و ایجاد اش��تغال پایدار،
اس��یب های اجتماع��ی کاهش می یابد و اعتم��اد مردم به
یکدیگر و به دولت و حاکمیت افزایش خواهد یافت.
مردم از نمایندگان محترم انتظار دارند در عرصه اقتصاد و
حمایت از تولید داخلی با دولت همفکری و مساعدت کنند
و شرایط را برای خروج از بحران رکود و تورم فراهم اورند.
دست در دست هم نهیم به مهر
میهن خویش را کنیم اباد
2
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
خبر
public@smtnews.ir
رییس جمهوری در مراسم اغاز ایمن سازی با واکسن پنج گانه:
هدایت بودجه یارانه نقدی به سمت سالمت و تولید
رییس جمه��وری روز سه ش��نبه در جریان طرح اغاز
ایمن سازی با واکسن پنج گانه در انستیتو پاستور گفت:
طرح تحول نظام سالمت با وجود بار مالی سنگین برای
دولت ،مرحله به مرحله پیش خواهد رفت و تا رسیدن
به نقطه ای مطلوب ،متوقف نخواهد شد.
دکتر روحان��ی همچنین به موضوع پرداخت یارانه ها
اشاره کرد و با بیان اینکه اگر بودجه ای که برای پرداخت
یارانه نقدی در نظر گرفته شده به صورت غیرنقدی و در
بخش هایی نظیر سالمت ،تولید ،صنعت و محیط زیست
هزینه شود اثربخش تر است ،اظهار کرد :هدایت بودجه
یارانه های نقدی به س��مت این بخش ها باید به مطالبه
مردم و افکارعمومی از دولت تبدیل شود.
وی با اش��اره به اینکه دول��ت در اجرای طرح تحول
نظام سالمت مصمم است ،اظهار کرد :سالمت دغدغه
مردم اس��ت و شایس��ته اس��ت همگان برای کمک به
بیماران و نزدی��کان انان تالش کنند تا از رنج بیماری
رهایی یابند و با بازیابی س�لامت خود عنصری مفید و
فعال برای جامعه باشند.
دکتر روحانی با یاداوری اهمیت بهداشت و ضرورت
اموزش همگانی برای پیشگیری از بیماری ،گفت:باید
ت�لاش کنیم م��ردم کمتر بیمار ش��وند و ای��ن امر با
عمومی ش��دن بهداش��ت در همه زمینه ها و مشارکت
مردم محقق می شود.
رییس شورای عالی سالمت ،وظیفه وزارت بهداشت،
درمان و اموزش پزش��کی را در پیش��برد طرح تحول
نظام س�لامت نظیر تولید واکس��ن خاطرنشان ساخت
و گفت :واکس��ن برای جلوگیری از ابتالی کودکان به
بیماری ه��ای فراگیر کمک زیادی می کند و باید تالش
کنیم همه واکسن ها را در کشور تولید کنیم.
رییس جمه��وری اف��زود :هنگام��ی ک��ه م��ردم به
بیمارس��تان مراجعه می کنند بای��د به راحتی پذیرش
شوند و به انها رس��یدگی شود .هزینه های درمان شان
قابل قبول باشد و دولت در این زمینه کمک های الزم
را انجام داده و خواهد داد.
نمایشگاه تخصصی سیستم های ایمنی و حفاظتی
یک نمایشگاه امن و امان
میالد محمدی -گروه تجارت :نشس��ت
خب��ری شش��مین نمایش��گاه تخصص��ی
سیس��تم های حفاظت��ی و ایمن��ی ،عص��ر
دی��روز در مرک��ز کنفرانس ات��اق بازرگانی
صنایع ،معادن و کش��اورزی ایران با حضور
اعض��ای اتحادیه سراس��ری سیس��تم های
ایمن��ی و حفاظت��ی و جمع��ی از اصحاب
رس��انه برگزار ش��د .این نمایشگاه با هدف
ضرورت استفاده از سیس��تم های ایمنی و
حفاظتی و فرهنگ س��ازی استفاده صحیح
از این تجهیزات در بخش های دوربین های
مداربس��ته و تحت ش��بکه ،سیس��تم های
جلوگی��ری از حریق ،سیس��تم های کنترل
هوشمند س��اختمان ،سیستم های دزدگیر
اماکن و ...برگزار خواهد شد.
امی��ر تیمورن��ژاد ،دبی��ر برگ��زاری این
نمایش��گاه با ارائه توضیح��ات کلی از نحوه
برگزاری این نمایشگاه اظهار کرد :مهم ترین
نکته در هر شهری برقراری امنیت و ارامش
است .از این رو باید به موضوع سیستم های
حفاظتی و امنیت توجه ویژه ای داشت .در
این نمایش��گاه افزون بر 40ش��رکت فعال
در زمینه ه��ای مختل��ف و برندهای معتبر
اسیایی حضور خواهند داشت.
وی ادامه داد :از میان ش��رکت هایی که
در این نمایش��گاه ب��ا ما مش��ارکت دارند ،
می توان به جهاد دانش��گاهی که گیت های
کنت��رل تردد کامال ایرانی را تولید کردند و
می خواهند در این نمایشگاه دستاوردهای
خود را ارائه کنند و همین طور حضور ویژه
پلیس فتا ب��ه عنوان مرجع برقراری امنیت
سایبری اشاره کرد.
تیمورن��ژاد در پای��ان گف��ت :ای��ن
نخستین باری اس��ت که اتحادیه سراسری
سیس��تم های ایمن��ی و حفاظت��ی نیز در
این نمایش��گاه حضور دارند و امیدواریم با
مشارکت و همکاری همه نهادهای مرتبط،
نمایشگاه خوبی برگزار شود.
در ادامه این نشس��ت ،مسعود شنتیایی
ریی��س اتحادیه سراس��ری سیس��تم های
ایمن��ی و حفاظت��ی تریب��ون را در اختیار
گرفت و گفت :ح��وزه حفاظت الکترونیک
هنوز حوزه پر قدرتی نیس��ت و شرکت های
فع��ال در این حوزه س��ابقه طوالنی ندارند.
در جریان برگزاری نمایشگاه های مختلف ،
مخاطب��ان می توانند به صورت مس��تقیم
ب��ا تولیدکنن��دگان ارتباط برق��رار کرده و
نیازهای خود را رفع کنند.
رییس اتحادیه سیستم های ایمنی ادامه
داد :برپای��ی نمایش��گاه ها نبای��د فق��ط به
بخش های نظامی و دولتی محدود باش��د و
در این زمینه بخش های خصوصی هم باید
فع��ال و پویا عمل کنند .ب��ا توجه به اینکه
ظرفیت های بسیار خوبی در نمایشگاه ISS
داریم ،امیدوارم برپایی ان به رشد و توسعه
صنایع ایمنی ما کمک کند.
هر انچه که ایزد منان مقدر می فرماید ،هیچ بنده ای را توان تغییر ان نیست.
بدینوس��یله ازاب��راز هم��دردی و بذل محب��ت کلیه عزیزان و بزرگ��واران جناب اق��ای مهندس نعم��ت زاده وزیر محترم
صنعت،معدن و تجارت ،اس��تانداران محترم ،نمایندگان محترم مجلس شورای اسالمی ،ریاست ،معاونین ،مدیران ،اساتید
و دانش��جویان دانشگاه علوم پزشکی و دانشکده پرستاری اصفهان ،فرمانداران،بخشداران ؛شهرداران،مدیران و کارشناسان
دس��تگاه های اجرایی اس��تان اصفهان ،روحانیت معزز،خانواده معظم ش��هدا و ایثارگران ،معاونین ،مشاورین و مدیران کل
وزارت صنعت،معدن و تجارت،مدیران عامل و اعضای هیات مدیره ش��رکت های صنعتی معدنی و تجاری،روس��ای اتاقهای
اصناف کشور،روسای سازمان صنعت،معدن و تجارت ،معاونین و کارشناسان استانها ،کلیه مدیران ،کارشناسان وکارکنان
دستگاه های اجرایی ،تشکل های صنعتی معدنی و تجاری ،انجمن های تخصصی و مدیران محترم مطبوعات که با حضور
در مراس��م و مجالس بزرگداشت ش��ادروان مرحوم مغفور محسن یزدانی و یا ارسال گل و پیامهای تسلیت همگام و التیام
بخش بودید شایس��ته قدردانی و خاضعانه سپاسگزاری می نمایم .روزهایتان دور از غم و همراهیتان مستدام و توفیقاتتان
همراه با سعادت و سالمتی روزافزون.
خدمتگزار شما -علی یزدانی
معاون توسعه مدیریت،منابع و اموراستانها
وزارت صنعت،معدن و تجارت
رییس جمه��وری ادامه داد :موضوع س�لامت از ان
موضوعاتی است که مردم را می تواند تشویق کند تا ارام
ارام از مس��یر یارانه نقدی به سمت پرداخت یارانه های
غیرنقدی حرکت کنیم که برای اینده و توس��عه کشور
بهتر اس��ت .دکتر روحانی ب��ا قدردانی از زحمات تمام
دست اندرکاران حوزه س�لامت کشور که بار سنگینی
بر دوش انهاس��ت ،گفت :برای اینکه کش��ور را بسازیم
هم��ه باید به میدان بیایند زی��را دولت به تنهایی قادر
ظریف :صحبت های خوبی با اشتون داشتیم
وزی��ر ام��ور خارج��ه کش��ورمان
پ��س از ناه��ار کاری ب��ا کاتری��ن
اش��تون هماهنگ کنن��ده 5+1گفت:
صحبت های خوبی داشتیم.
تصمیم گرفتی��م در روزهای اینده
چگونه کار را پیش ببریم.
به گزارش واحد مرکزی خبر ،ظریف
در اظهارات کوتاهی پس از پایان این
دیدار در جم��ع خبرنگاران حاضر در
مقابل نمایندگی دائ��م ایران در وین
افزود :تصمیم گرفتیم که در روزهای
اینده چگونه کار را پیش ببریم و باقی
مسائل بستگی به میزان اراده سیاسی
برای رسیدن به نتیجه دارد.
ناهار کاری ظریف و اش��تون ساعت
13بعدازظهر ب��ه وقت محلی اتریش
در محل نمایندگی دائم ایران در وین
اغاز ش��د که حدود دو ساعت به طول
انجامید.
محمدج��واد ظری��ف ،وزی��ر ام��ور
خارج��ه ایران صب��ح دی��روز هنگام
ورود به ف��رودگاه وی��ن در گفت وگو
ب��ا خبرنگاران درب��اره ادامه مذاکرات
گفت :اگ��ر براث��ر زیاده خواهی طرف
مقابل راه حل به دس��ت نیای��د ،دنیا
متوج��ه خواهد ش��د ک��ه جمهوری
اس�لامی ای��ران به دنب��ال راه ح��ل،
تفاهم و تعامل س��ازنده اس��ت ،اما از
حقوق ،عزت و س��ربلندی اش دس��ت
بر نمی دارد.
وزی��ر امور خارجه ای��ران افزود :لذا
انچ��ه که برای این هفته الزم اس��ت
ان اس��ت که با اعتماد به نفس ،همه
گروه ها و افراد با نش��ان دادن همدلی
و وحدت ملی کاری بکنند که نتیجه
چ��ه توافق و چه ایس��تادگی در برابر
زیاده خواه��ی باش��د ،روز س��وم اذر
ان شاءاهلل روز پیروزی ملی در رسیدن
به اهدافی باش��د که از این مذاکره به
دنبال ان بوده ایم.
محمدجواد ظریف در پاسخ به یک
س��وال که م��وارد اختالف چیس��ت،
اف��زود :براس��اس توافق ت��ا زمانی که
روی هم��ه موضوع��ات توافق نش��ده
باشد ،روی هیچ موضوعی توافق نشده
اس��ت .همه موضوعات مورد اختالف
اس��ت .اما بح��ث اصلی ک��ه مدت ها
وقت هم��ه ما را گرفته اس��ت حدود
غنی سازی است و نه اصل غنی سازی.
موضوع مورد بحث ،میزان غنی سازی،
نحوه حرکت از غنی س��ازی به سمت
غنی س��ازی صنعت��ی ب��رای تامی��ن
نیازهای سوخت بوشهر بوده است.
شرکت های دولتی موظف به واریز مالیات
به صورت یک دوازدهم شدند
نمایندگان مجلس ش��ورای اس�لامی
ش��رکت های دولتی و بانک هایی را که
برای انها س��ود ویژه پیش بینی می شود،
موظ��ف به واریز مالیات و س��ود س��هام
علی الحس��اب بودجه مصوب به صورت
یک دوازدهم در هر ماه کردند.
به گ��زارش ایرنا ،نماین��دگان مجلس
شورای اس�لامی عصر دیروز (سه شنبه)
بررس��ی طرح الح��اق موادی ب��ه قانون
تنظیم بخش��ی از مقررات مالی دولت را
با تصویب ماده 5این طرح ادامه دادند.
بر این اس��اس ،ب��ه خزان��ه داری کل
کش��ور اج��ازه داده می ش��ود در صورت
واری��ز نش��دن مالی��ات و س��ود س��هام
دولت به ص��ورت علی الحس��اب به یک
دوازده��م ،ع��وارض و مالی��ات ب��ر
ارزش افزوده (براس��اس اعالم س��ازمان
امور مالیاتی کش��ور) توس��ط هر یک از
شرکت های دولتی و بانک ها از موجودی
حس��اب انها نزد خزانه داری کل کش��ور
برداشت نماید.
خزان��ه داری کل کش��ور همچنی��ن
مالی��ات و س��ود س��هام را به حس��اب
درامده��ای عمومی کش��ور و عوارض را
به حساب ش��هرداری ها و حساب تمرکز
وجوه به نام وزارت کش��ور حسب مورد
واری��ز می کند .همچنین تسویه حس��اب
قطعی دول��ت برمبنای صورت های مالی
حسابرسی شده و مصوب مجمع عمومی
انجام خواهد شد.
نیست مش��کالت را حل کند .دولت و مردم اگر دست
به دس��ت هم بدهند قادرند گام ه��ای بلندی حتی در
شرایط تحریم بردارند که بسیار ارزشمند است.
حجت االس�لام دکتر حس��ن روحانی در جریان اغاز
طرح ایمن س��ازی با واکس��ن پنج گان��ه در مصاحبه با
خبرن��گار واحد مرکزی خبر و ش��بکه خب��ر گفت :از
اردیبهشت ماه سال جاری که طرح تحول نظام سالمت
کلید خورد تا به امروز که طرح ایمن س��ازی با واکسن
پنج گان��ه کلید خورده اس��ت ،هر م��اه قدمی به پیش
برداشتیم که باید تبریک گفت.
رییس جمه��وری با بیان اینکه بیش از ۹۰س��ال از
ش��روع فعالیت ها در مبارزه ب��ا بیماری های واگیردار و
تولید واکس��ن در کش��ور می گذرد ،اظهار کرد :تولید
واکس��ن پنج گان��ه ب��رای جلوگی��ری از بیماری های
خطرناک��ی که ک��ودکان ما را تهدی��د می کند اهمیت
بسزایی دارد .این واکسن که برای نخستین بار در کشور
تولید می ش��ود جایگزین واکسن ثالث می شود که کار
بسیار بزرگی است و امیدواریم این کار ادامه پیدا کند.
در این مراس��م تفاهمنامه تولید واکس��ن پنج گانه از
س��وی دکتر قاضی زاده هاشمی وزیر بهداشت و درمان
و اموزش پزشکی و دکتر محمد مخبر از ستاد اجرایی
فرمان امام(ره) در حضور رییس جمهوری امضا شد.
واکسن پنچ گانه برای پیشگیری از بیماری های سیاه
سرفه ،هپاتیت ،Bدیفتری ،کزاز و هموفیلوس انفلوانزا
تولید می شود .در این مراسم همچنین در حضور دکتر
روحانی این واکسن به یک نوزاد تزریق شد.
ویژه
صادرات 100میلیون دالری
در صنایع هوایی
مع��اون علم��ی و فن��اوری رییس جمه��ور در
ایین گش��ایش هفتمی��ن نمایش��گاه بین المللی
صنای��ع هوای��ی و هوان��وردی ای��ران در کیش
گف��ت :ظرفیت های زی��ادی در صنای��ع هوایی
کش��ور وج��ود دارد و متخصصان ایرانی امس��ال
ح��دود 100میلی��ون دالر از تولی��دات خود در
زمین��ه صنایع هوایی را ص��ادر کرده اند اما برای
ص��ادرات بیش��تر محصوالت هوای��ی باید تالش
کنند.
س��ورنا س��تاری افزود :صنایع هوایی جمهوری
اسالمی ایران هزینه های زیادی را پرداخت کرده
تا به اینجا رس��یده اس��ت اما برای توسعه صنایع
هوای��ی و پیش��رفت در این زمین��ه ،ورود بخش
خصوصی به این صنعت ضرورت دارد.
وی گفت :کشور ما در زمینه ساخت هواپیماهای
سبک 2تا 6نفره به خودکفایی رسیده است.
س��تاری تصریح کرد :ظرفیت ه��ای زیادی در
زمینه بالگرد ،پهپاد و هواپیمای سبک وجود دارد
و کشور ما تشنه ورود فناوری است.
مع��اون علم��ی و فن��اوری رییس جمه��ور
گف��ت :ورود ش��رکت های دانش بنی��ان به این
عرص��ه ،موجب تحول بزرگی خواهد ش��د و این
معاونت زیرس��اخت های الزم را ایجاد می کند تا
شرکت های خصوصی با استفاده از ان به توسعه
صنایع هوایی کمک کنند.
معاون وزیر دفاع و رییس سازمان صنایع هوایی
کشور نیز در هفتمین نمایشگاه بین المللی صنایع
هوای��ی و هوانوردی کیش بی��ان کرد :جمهوری
اس�لامی ایران در زمینه تعمیرات اساس��ی انواع
بالگرده��ا خودکف��ا ش��ده و ب��ه زودی دو پایگاه
تعمیرات اساس��ی در کش��ورهای خارجی ایجاد
خواهد کرد.
منوچهر منطقی با اش��اره به س��اخت پهپاد در
کش��ور افزود :س��اخت انواع پهپادها بومی شده
اس��ت و کش��ور ما می تواند انواع پهپادها را برای
سفارش دهندگان در کمتر از دو سال بسازد.
وی گفت :تاکنون ه��زار و 500بالگرد اورهال
(بازام��اد :تعمی��رات اساس��ی) ش��ده اس��ت که
می توانند در ایمنی کامل تا 5/1میلیون س��اعت
پرواز کنند .منطقی افزود :تاکنون یک نوع بالگرد
نیز در کش��ور ساخته ش��ده و 3نمونه دیگر در
حال س��اخت است .رییس سازمان صنایع هوایی
در ادامه تصریح کرد :جت و امبوالنس هوایی در
حال ساخت است و مطالعات اولیه طراحی موتور
نیز تکمیل ش��ده که از دی ماه س��اخت ان اغاز
خواهد شد.
گفتنی اس��ت ،هفتمین نمایش��گاه بین المللی
صنایع هوایی و هوانوردی کش��ور روز گذشته در
کیش گشایش یافت و تا سی ام ابان برپاست.
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
industry@smtnews.ir
صنعت
3
4
21
22
سوخت ،چالش اصلی تولید دیزلی ها
زیان 1/2میلیارد دالری ایران از سقوط قیمت نفت
واگن داخلی 30درصد ارزان تر از خارجی
3
دکتر سید رضا نوروز زاده ،رییس هیات عامل ایدرو در دهمین کنفرانس توسعه منابع انسانی:
سرمایه انسانی قابل کپیبرداری نیست
سریع القلم :کانون مشکالت در ایران ،روابط انسانی است
ش�کوفه حبی�ب زاده-گ�روه صنعت:
دهمین کنفرانس توس��عه منابع انسانی در
س��الن همایشهای صداوس��یما با حضور
تع��دادی از مدیران ارش��د و نی��ز مدیران
و کارشناس��ان منابع انسانی س��ازمانها و
بنگاهه��ای خصوصی و دولتی برگزار ش��د.
در این مراس��م دکتر س��یدرضا ن��وروززاده
مع��اون وزیر صنع��ت ،مع��دن و تجارت و
ریی��س هیات عامل س��ازمان گس��ترش و
نوس��ازی صنایع ایران ،دکتر علی کرمانشاه
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی ،دکتر
محمود س��ریعالقلم اس��تاد دانشگاه شهید
بهش��تی و برخ��ی از صاحب نظران دیگر به
سخنرانی پرداختند.
توفیق کشورهای پیشرفته ،نتیجه بها
دادن به منابع انسانی است
دکت��ر س��یدرضا ن��وروززاده ،مع��اون وزیر
صنعت ،مع��دن و تج��ارت و رییس هیات
عامل سازمان گس��ترش و نوسازی صنایع
ای��ران در دهمین کنفرانس توس��عه منابع
انسانی گفت :انچه باعث توفیق کشورهای
پیش��رفته ش��ده ،بها دادن به منابع انسانی
اس��ت و هر کش��وری که به نیروی انسانی
خود به��ا داده ،گوی س��بقت را از دیگران
ربوده اس��ت .دکتر نوروززاده افزود :از سال
1990می�لادی ،رتبهبن��دی کش��ورها در
زمینه توسعه منابع انسانی براساس 3محور
امی��د ب��ه زندگی ،دسترس��ی ب��ه دانش و
ام��وزش و پرورش و برخ��ورداری از معاش
مناس��ب صورت گرفته است .بر این اساس
در س��ال 2012م بیشترین امید به زندگی
مربوط به کش��ور ژاپ��ن ،باالترین میانگین
تحصی�لات در ای��االت متحده ،بیش��ترین
درام��د ناخال��ص ملی در قط��ر و باالترین
شاخص منابع انس��انی مربوط به نروژ بوده
است.
ریی��س هیات عامل ای��درو ادامه داد :در
نتیجه ای��ن رتبهبندی ،ای��ران در رتبه 76
در میان 187کش��ور دنیا قرار دارد که در
بین کش��ورهای دارای توس��عه انسانی باال
قرار گرفته اس��ت .دکتر نوروززاده گفت :در
سال 2014م میزان عددی شاخص توسعه
انس��انی ایران رشد داشته و یک رتبه ترقی
کرده اما در مقایس��ه ،کشورهایی که برنامه
توسعه خود را با ما یا بعد از ما شروع کردهاند
رتبه بهتری دارند؛ مانند ترکیه که در رتبه
69ی��ا مالزی که در رتبه 62قرار دارد .وی
با تاکید بر اینکه برای دس��تیابی به اهداف
س��ند چش��م انداز ،باید تالش مضاعفی در
بهبود شاخص توسعه انسانی داشته باشیم،
اظهار کرد :توس��عه منابع انسانی موضوعی
نس��بتا جدید ام��ا پراهمی��ت در جوامع و
سازمانها اس��ت و اگر چه حدود 3دهه از
پیدایش ان میگذرد اما هنوز در بسیاری از
سازمانها در حال جلب توجه و اثبات خود
ب��وده و برای یافتن جایگاهی شایس��ته در
کنار س��ایر موضوعات مدیریتی و سازمانی
تالش میکند .دکتر نوروززاده افزود :نقش
سرمایه انس��انی بهعنوان اصلیترین عامل
تولید ثروت در جهان بهگونهای اس��ت که
کشوری مانند ژاپن 80درصد ثروت خود را
از خروجیهای سرمایه انسانی و خلق دانش
تامی��ن می کند .رییس هی��ات عامل ایدرو
تصریح کرد :این س��ازمان بهعن��وان بنیاد
توس��عه صنعتی ایران در نیم قرن گذشته
هم��واره توجه به توس��عه منابع انس��انی و
تربی��ت کادر مدیریتی کش��ور را از راههای
مهم دس��تیابی به توسعه صنعتی دانسته و
از س��ال 82با همکاری سایر سازمانها ،در
برگزاری کنفرانس توس��عه منابع انس��انی
اهتمام ورزیده است.
وی تولی��د س��االنه 250مقال��ه علمی و
پژوهشی ،بسترسازی رشد بهرهوری منابع
انس��انی ،تاس��یس انجمن مدیری��ت منابع
انسانی ایران ،طراحی و استقرار مدل بومی
جایزه تعالی منابع انسانی و برگزاری 6دوره
ای��ن جایزه ،تولید دهها عنوان کتاب ،تغییر
نگرش مدیران سازمانها به منابع انسانی و
الگوبرداری از موضوعات کنفرانس بهعنوان
موض��وع پایاننامههای دورهه��ای دکترا و
کارشناس��ی ارش��د را بهعن��وان مهم ترین
دستاوردهای کنفرانس توسعه منابع انسانی
عنوان کرد .دکتر نوروززاده خاطرنشان کرد:
ب��ه هر میزان که رقابت در کس��ب و کارها
رشد میکند ،توجه به منابع انسانی افزایش
مییابد .بهنحوی که منابع انسانی به مزیت
اصلی سازمانها تبدیل میشود .شاید بتوان
فناوری را وارد یا محصولی را با مهندس��ی
معک��وس تولید کرد ،اما س��رمایه انس��انی
در س��ازمان غیرقابل کپیبرداری اس��ت و
ن��واوری ،خالقی��ت و تولی��د ارزش افزوده
در س��ازمان توس��ط نیروی انسانی صورت
میگیرد.
توج�ه ب�ه منابع انس�انی مس�ئولیت
مشترک مدیران
دکتر علی کرمانشاه،
مدیرعامل س��ازمان
مدیری��ت صنعت��ی
گفت :در حوزه منابع
انسانی ،بین انچه در
مفاهیم و عناوین در س��طوح نظری صنعت
گفت��ه و انچ��ه در بنگاهها دیده میش��ود،
فاصله است.
نوروز زاده :سرمایه
انسانی در سازمان
غیرقابل کپیبرداری
است و نواوری ،خالقیت
و تولید ارزش افزوده در
سازمان توسط نیروی
انسانی صورت میگیرد
دکتر علی کرمانش��اه ب��ا بیان این مطلب
افزود :مس��ئولیت مش��ترک هم��ه مدیران
منابع انس��انی ،تعامل با سایر منابع مرتبط
و نزدیک به مدیریت است.
وی تاکید کرد :ساختار تصمیمگیری در
مورد منابع انسانی در سالهای اخیر متحول
شده و همه مدیران در فرایندهای جذب و
نگهداری ،ام��وزش و ایجاد سیس��تمهای
انگیزشی ،مسئول هستند.
کرمانش��اه با توضیح درباره مفهوم توسعه
تدوین برنامه توسعه صنعتی با رویکرد سیاست صنعتی
ایرنا -رییس موسسه مطالعات و پژوهشهای
بازرگانی با بیان اینکه تدوین سیاست صنعتی
در ای��ران طی س��الهای گذش��ته به نتیجه
مطلوب نرسیده است ،گفت :تالشهایی برای
برنامهریزی صنعتی ص��ورت گرفته اما نتایج
اندک بوده اس��ت .محمدرضا رض��وی افزود:
برنامه توس��عه صنعتی اگر با رویکرد سیاست صنعتی
تدوین نشده باشد ،نمیتواند اثرگذار باشد .وی با تاکید
بر اینکه نمیتوان برنامه توس��عه صنعت��ی را با رویکرد
صرفا کاربردی تدوین و سپس انتظار پیشبرد تحوالت
فناورانه را داش��ت ،اظهار ک��رد :تغییرات مکرر در نظام
اداری کش��وری پیشبرد برنامههای کالن و استراتژیک
را مش��کل میکند .وی س��پس با اش��اره به دوره بندی
رویکرده��ای حاکم بر فض��ای اقتصادی در
دهههای گذش��ته گفت :بای��د اذعان کرد،
دخالتهای دولت در برخی از حوزهها کامال
نامطلوب بوده است ،اما این به معنای امکان
پیشبرد تحوالت فناورانه صرفا از طریق اتکا
به سازوکار بازار ازاد هم نیست .نارساییهای
بازار ازاد باید از طریق مداخله دولت کارامد رفع ش��ود
تا توسعه صنعتی تسریع شود .رییس موسسه مطالعات
و پژوهشه��ای بازرگانی در ادامه به تعریف سیاس��ت
صنعتی پرداخت و اظهار کرد :سیاست صنعتی مجموعه
اقدامات هدفمند دولت را دربرمیگیرد که در چارچوب
ان رش��ته فعالیتهای خاصی م��ورد حمایت یارانهای،
مالیاتی ،تعرفهای و تحقیقاتی قرار میگیرند.
منابع انسانی اظهار کرد :در گذشته نگاه به
انسان در بنگاهها نگاهی ابزاری و کمی بود
که برای کس��ب بیشترین سود در کسب و
کار به خدمت گرفته میشد.
دکتر کرمانش��اه افزود :امروز در توس��عه
منابع انس��انی سازمانها ،تاکید بیشتری بر
تعهد و انگیزش قلبها و ذهنها با توجه به
پیچیدگیهای وجود انسان میشود.
مدیرعامل سازمان مدیریت صنعتی اظهار
کرد :امروزه س��ازمانها نیز مانند گذش��ته
یک ماشین اداری بوروکراتیک و یکنواخت
نیس��تند که ب��ا فرماندهی ی��ک نفر فقط
به دنبال کسب سود باش��ند؛ بلکه سازمان،
مفهومی پیچیده اس��ت و اف��راد هر روز با
تغییر مدلهای ذهنی ،بر مبنای تفس��یر از
محیط فعالیت میکنند.
دکتر کرمانشاه در ادامه افزود :امروز نگاه
به توسعه منابع انسانی ،نگاهی استراتژیک،
جمعی و چالشی است.
وی پایه اقتصاد مقاومتی را نگاه به انسان،
س��ازمان و استراتژی توس��عه منابع انسانی
دانست که مسئولیت مشترک همه مدیران
است.
فرم�ول توس�عهیافتگی ،فرمول�ی
شفاف و روشن است
محم��ود
دکت��ر
س��ریعالقلم ،اس��تاد
دانش��گاه ش��هید
بهش��تی نیز در ادامه
این همایش گفت :با
ف��رض اینکه ایران و 5+1ب��ه توافق جامع
رس��یدند و در پ��ی ان مش��کالت موضوع
ص��ادرات نفت ایران حل ش��ده و به 3/5تا
4میلیون بشکه بازگردد و همچنین مشکل
بانک��داری و س��وئیفت و س��رمایهگذاری
خارجی نیز حل ش��ود ،در ای��ن صورت به
عقیده من این مس��ئله ابتدای مش��کالت
کش��ور خواهد بود .به این دلیل که هرچند
مشکالت ناشی از تحریم حل میشوند ،اما
مش��کالت ب��زرگ ب��رای فعالیت کش��ور
همچنان پابرجا خواهد ماند.
س��ریعالقلم اف��زود :در مباحث توس��عه
و توس��عهیافتگی در جه��ان تقریب��ا ب��ه
فرموله��ای ریاض��ی ،علمی و مهندس��ی
رسیدهایم ،به این معنا که اصول الزم برای
دستیابی به توس��عهیافتگی بهصورت کامال
روشن و شفاف مشخص است.
وی بی��ان کرد :مطالعات توس��عه پس از
70س��ال اصل مهمی را به جامعه امروزی
منتق��ل میکن��د و ان اینکه اگر کش��وری
میخواهد توس��عه پی��دا کند بای��د روابط
بین انس��انها تس��امحی و تعاملی باش��د.
ژاپن ،کره جنوب��ی و چین چنین فرهنگی
دارند .فرهن��گ هارمونیک ،تعامل کردن و
نزاع نکردن که اصل مهم توسعهیافتگی در
کشورهاس��ت ،در این 3کشور وجود دارد.
در واقع همکاری ک��ردن در تصمیمگیری،
تصمیمس��ازی و مدیریت یک کشور اصلی
اساسی است.
این استاد علوم سیاسی اظهار کرد :ایران
نخس��تین کش��وری بود که خ��ارج از مدار
کشورهای غربی 170 ،سال پیش واژه ترقی
را به کار بردند اما چرا اینچنین نشد؟ این
در حالی اس��ت که کره جنوبی در این مدت
بیش از یک تریلیون دالر GDPدارد اما ما
پیشرفت خاصی در این زمینه نداشتهایم.
وی تصریح کرد :مس��ئله کلیدی مسئله
تفاهم در جامعه است ،اگر تفاهم در کشور
وجود داش��ت بس��یاری از مشکالت کشور
حل میش��د .به عقیده من کانون مشکالت
در ایران روابط انس��انی اس��ت ک��ه از نوع
رانندگ��ی تا مدیریت کش��ور و نحوه تعامل
افراد را در برمیگیرد .سریعالقلم ادامه داد:
ب ه تعبیر علم روابط بینالملل میتوان ریشه
نبود تفاهم را در این مسئله جست وجو کرد
که ایران هنوز کشور -ملت نشده است و تا
زمانیکه به معنای واقعی این مفهوم دست
یابد ،باید در انتظار توس��عهیافتگی بمانیم.
وی با نگاهی قیاس��ی خاطرنشان کرد :اگر
نگاهی به کش��ورهای توس��عهیافته داشته
باش��یم در مییابی��م که در این کش��ورها
تعلق به خاک و کش��ور وج��ود دارد اما در
ایران وفاداری به فرد نس��بت به وفاداری به
سازمان و کشور در اولویت است که نشانی
از توسعهنیافتگی کشور دارد .این در حالی
است که اگر فرد حذف شود انگیزهها برای
پیش��رفت نیز از بین میرود اما اگر انگیزه
س��ازمان و کشور باش��د این انگیزه پابرجا
خواهد ماند.
در پایان این کنفران��س نیز جوایز تعالی
منابع انس��انی به ش��رکت ها و سازمانهای
برتر این حوزه اهدا شد.
5محور اصلی برای توسعه صنایع
باشگاه خبرنگاران -معاون صنایع کوچک
سازمان صنایع کوچک و شهرکهای صنعتی
ایران گفت :براس��اس جمع بندی ه��ا یارانه
1200میلیارد تومانی برای صنایع کوچک و
متوسط است ،اما با توجه به رکود موجود در
کشور ،اگر منابع به صنایع پیشران اختصاص
یابد منجر به رشد اقتصادی می شود.
غالمرضا سلیمانی با بیان اینکه یارانه 1200میلیارد
تومان��ی تولید طبق مصوب دولت برای صنایع کوچک
و متوسط اس��ت ،اظهار کرد :البته نحوه تخصیص این
منابع بس��تگی به مدیریت منابع دولت دارد چراکه با
توجه به تحمیل تعهدات دولت قبل ،دولت یازدهم در
تخصیص منابع کمی محتاط باید باشد.
معاون صنای��ع کوچک س��ازمان صنایع
کوچک و ش��هرکهای صنعتی ایران افزود:
از طرفی هم با توجه به اینکه صنایع کوچک
و متوس��ط اسیب بیش��تری دیدند به این
مناب��ع احتیاج بیش��تری دارند .وی تصریح
کرد :جلس��اتی را به همراه مجموعه وزارت
صنعت ،معدن و تجارت با معاونت برنامهریزی و نظارت
راهبردی رییسجمهور داش��تیم که در این جلسات 5
محور اصلی مورد تاکید قرار گرفت .سلیمانی ادامه داد:
اصالح بهینه سازی مصرف انرژی ،نوسازی و بازسازی،
افزایش بهره وری ،تامین سرمایه در گردش و یارانه سود
تس��هیالت مواردی بود که م��ورد اتفاق نظر همه افراد
حاضر در جلسات قرار گرفت.
یادداشت
مسئولیت اجتماعی و
مدیریت منابع انسانی
سیدمسعود همایونفر
رییس انجمن مدیریت منابع انسانی ایران
امروزه س��ازمان ها در سراس��ر جهان دریافته اند که
ب��رای پایدار مان��دن باید به فراتر از اه��داف اقتصادی
بیندیش��ند و پیامد ه��ای اجتماعی و زیس��ت محیطی
فعالیت ه��ای خود را م��ورد توجه ق��رار دهند .مفهوم
مسئولیت اجتماعی ،از سازمان ها می خواهد که ضمن
رعایت منافع س��هامداران ،در امور اجتماعی مشارکت
فعال داش��ته باش��ند و در بهره ب��رداری از منابع ،حق
نس��ل های اینده را ب��ه مخاطره نیندازن��د .در واکاوی
این مفهوم ،موافقان و مخالفان دیدگاه های متفاوتی را
مطرح کرده اند و نهاد ها و سازمان های بین المللی تالش
کرده اند تا به تعریف ابعاد مختلف ان بپردازند و با ارائه
دستور العمل ها و استاندارد ها ،به سازمان ها کمک کنند
تا به مس��ئولیت های خود واقف شده و راهکار هایی را
برای تحقق انها به اجرا بگذارند .مدیران منابع انسانی با
توجه به نقش های نوینی که برعهده گرفته اند ،وظایف
سنگین تری را نسبت به سایر مدیران بر دوش دارند.
مفهوم مسئولیت اجتماعی ،طی چند دهه اخیر وارد
ادبیات مدیریت شده است .پیدایش ان عمدتا در پاسخ
ب��ه ناکارامدی مدل های اقتص��ادی و قانونی در تامین
نیاز های اجتماعی و از بین بردن مشکالتی از قبیل فقر
و بیکاری ،و غلبه بر زیاده خواهی شرکت ها و بی توجهی
انه��ا ب��ه نیاز ه��ای جامعه ب��وده اس��ت .در چارچوب
مسئولیت اجتماعی ،از سازمان ها خواسته می شود تا به
تعهدات خود در قبال جامعه ،به طور داوطلبانه و فراتر
از الزامات قانونی عمل کنند.
این پرس��ش که مسئولیت اجتماعی چیست و برای
ان چ��ه باید کرد ،موضوعی اس��ت که ابهامات فراوانی
را در ذه��ن رهب��ران س��ازمان ها ایجاد کرده اس��ت.
راهکار های ایفای تعهدات اجتماعی ،ب ه عوامل متعددی
از قبیل فضای کس��ب وکار ،ش��رایط حاکم بر جامعه،
فرهنگ س��ازمانی و ویژگی های کس��ب وکار بس��تگی
دارد .از سویی دیگر ،برای مسئولیت اجتماعی تعاریف
متعددی ارائه شده است و در اصل متفکران اقتصادی
و صاحب نظران عرصه مدیریت ،در این رابطه دیدگاه ها
و نظریه ه��ای متفاوتی دارند که اغلب در تعارض با هم
نیز هستند.
با وج��ود همه ای��ن موضوع��ات ،تفکر مس��ئولیت
اجتماع��ی ،در عرصه جهانی روند رو به رش��دی دارد و
دامنه ان به سرعت در حال گسترش است .استاندارد ها
و معاهده ه��ای فراوانی به کمک س��ازمان ها امده اند تا
حرکت انها را در این مسیر تسهیل کنند .در این میان،
منابع انسانی به عنوان پراهمیت ترین سرمای ه و مدیران
منابع انسانی ،به عنوان شریک استراتژیک و عامل تغییر
در سازمان ها ،نقش بسیار تعیین کننده ای دارند.
هرچن��د که این مفهوم در جه��ان ،دارای عمری در
حد چند دهه است ،اما در کشور مان هنوز بسیار جوان
است و قریب به اتفاق سازمان های ایرانی و رهبران انها
با ان نااشنا هستند یا برداشت های درست و کاملی از
ان ندارند .بر ایناساس الزم است برنامه هایی در سطح
ملی برای اگاه س��ازی مدیران به اج��را دراید و ضمن
تش��ریح مفهوم مس��ئولیت اجتماعی ،به واکاوی ابعاد
مختلف ان پرداخته و راهکار هایی را برای ایفای نقش
اس��تراتژیک رهبران منابع انسانی در حوزه مسئولیت
اجتماعی ارائه شود.
ویژه
ضرورت بازرسی ساالنه
اسانسورها
واحد مرکزی خبر -مدیرکل استاندارد استان تهران
با اش��اره به بیتوجهی مالکان و بهرهبرداران در زمینه
تعمیر و نگهداری ماهانه و بازرس��ی ساالنه اسانسورها
در زمینه ایمن��ی و عملکرد ،بعد از دریافت گواهینامه
استاندارد گفت :بیش��تر حوادث اسانسورها مربوط به
انجام ندادن تعمیر و نگهداری ماهانه و بازرسی ساالنه
اسانسورها بعد از دریافت گواهینامه استاندارد میشود.
مسلم بیات تاکید کرد :حفظ شرایط ایمنی و عملکرد
اس��تاندارد برای اسانس��ورها منوط ب��ه انجام تعمیر و
نگهداری ماهانه و بازرس��ی س��االنه ،بهمنظور حصول
اطمینان از حفظ ش��رایط مناس��ب ایمنی و عملکرد
است .بیات از ش��هروندان به ویژه مدیران دستگاههای
اجرایی برجهای مس��کونی و اماکن عمومی خواس��ت
ضمن توجه شایس��ته به این موضوع ،با انعقاد قرارداد
با ش��رکت های نصاب (تعمیرکاران مجاز) که فهرست
انان نیز در س��ایت اداره کل اس��تاندارد تهران موجود
اس��ت ،تعمیر و نگهداری ماهانه اسانسور را در دستور
کار خود قرار دهند و حداقل نیز سالی یکبار با استفاده
از ش��رکت های بازرس��ی مجاز و تایید صالحیت شده
از جانب س��ازمان ملی اس��تاندارد ،کار بازرسی ادواری
از 220پارامتر ایمنی و عملکرد اسانس��ورها را لحاظ
کنند.
یادداشت
تشکیل کنسرسیوم
به جای ابر قطعه سازی
بهرام شهریاری
عضو هیات مدیره انجمن قطعه سازان
درحال حاض��ر موفق نبودن خودروس��ازان در تولید
خودروهایی با موتورهای دیزلی به ش��رایط و ساختار
تولید خودروسازان بستگی دارند .از این رو اظهارنظرها
مبنی ب��ر اینکه قطعه س��ازان توان س��اخت و تامین
قطعات ب��رای موتورها وخودروهای دیزل��ی را ندارند
در عمل صحت ندارد .باید توجه داش��ت که تجهیزات
س��اخت خودروها و موتورهای دیزلی ب��ا خودروهای
بنزینی متفاوت اس��ت و قطعه س��ازان از ابتدا حتی در
خصوص خودروه��ای بنزینی هم ت��وان و دانش فنی
متناس��ب با تولید این دست قطعات را نداشتند که به
مرور زمان به ان دس��ت یافتند که بی ش��ک در مورد
خودروهای مجهز به موتورهای دیزل نیز به این شکل
خواهد بود .در واقع هنوز ساخت قطعات خودرو و موتور
این خودروها در دس��تور کار قرار نگرفته و اگر گرفت
باید در این زمینه توان قطعه ساز سنجیده شود .بر این
اساس نمی توان گفت که به تولید نرسیدن موتورهای
دیزل به محدود بودن توان قطعه س��از برمی گردد زیرا
محدودیت وارد کردن و یا ساخت خودروهای دیزلی از
نبود س��وخت مورد نیاز این خودروها گرفته تا شرایط
تولید ان نش��ات می گیرد بنابرای��ن نمی توان به قطعه
س��از در این خصوص خورده گرفت .به هر ترتیب باید
به توانمندی های قطعه س��ازان در خصوص پشتیبانی
و تامی��ن قطعات خودروهایی با س��اختار تولید جدید
همچون ال ۹۰اش��اره کرد که این بخش توانس��ت در
تجهیز قطعات این خودرو موفق باش��د .در واقع انچه
که در دس��تور قطعه س��ازان قرار می گیرد با توان باال
انجام خواهد شد که تولید موتورهای دیزلی نیز شامل
ان می ش��ود .البته قطعه سازان نیز به ضرورت بزرگ
شدن و حرکت به سمت ابر قطعه ساز ( )TIER۱شدن
اعتقاد دارند .اما همین نکته نیز خالی از اشکال نیست.
بر این اساس به نظر می رسد تشکیل کنسرسیوم های
قطعه س��ازی می توان��د از ابر قطعه س��ازها ()TIER۱
بهتر باش��د که دلیل ان هم ادامه فعالیت ش��رکت ها
با حفظ منافع خود با تش��کیل کنسرسیوم ها است .اما
ابر قطعه ساز ( )TIER۱ش��دن می تواند اثاری نیز به
دنبال داشته باشد که یکی از اصلی ترین موارد ،فشار بر
روی زیرمجموعه ها در قالب پرداخت نکردن مطالبات
و ایجاد انحصار است .با این حال بهتر است شرکت های
قطعه س��از در قالب کنسرس��یوم ها بزرگ ش��وند و به
سمت توسع ه حرکت کنند.
خودروسازان
ضرورت خدمات پس از فروش
چابک در کشورهای هدف
مدیرعامل ش��رکت س��ایپا یدک از گسترش شبکه
خدم��ات پس از ف��روش در بازارهای صادراتی س��ایپا
خبرداد .مصطفی وحیدزاده ،در بازدید از شبکه خدمات
پس از فروش خودروهای س��ایپا در کش��ور جمهوری
اذربایجان با اش��اره ب��ه لزوم ارائه خدم��ات چابک به
خودروهای صادراتی گروه سایپا در بازارهای صادراتی
گفت :س��ایپا یدک با برنامه ریزی در حوزه خودروهای
صادراتی قصد دارد با گسترش فعالیت های خود در این
حوزه و سرعت به خدمات دهی خود در جهت افزایش
رضایتمن��دی حرکت کن��د.وی افزود :نی��از بازارهای
صادرات��ی در قطعات یدک��ی و ارائه دانش خدماتی در
اولویت برنامه های سایپا یدک قرار گرفته و حرکت در
این زمینه به صورت هدفمند ادامه می یابد.
قیمت ۳۱میلیونی تیبا ۲
در کشور اذربایجان
گروه خودروس��ازی س��ایپا در راس��تای گس��ترش
بازاره��ای صادراتی خود و با هدف ارائه توانمندی های
فنی و مهندسی خود در نمایشگاه باکو شرکت کرد.
گروه خودروسازی س��ایپا در ادامه حضور موثر خود
در کشور های اس��یای میانه و حوزه CISو به منظور
ارائه هرچه بیش��تر توانمندی ها و قابلیت های خود در
حوزه های قطعه سازی و تولید خودرو در این نمایشگاه
حضور یافته است.بر اس��اس این گزارش ،شرکت های
سایپا ،پارس خودرو و سایپا یدک از گروه خودروسازی
س��ایپا ،محصوالتی چون تیبا ،۲س��ایپا ،۱۵۱س��ایپا
۱۳۲و ریچ را در این نمایش��گاه عرضه کرده است که
خودروهای تیبا ۲و س��ایپا ۱۵۱برای نخستین بار در
این نمایشگاه عرضه شده است.
خودرو تیبا ۲درکش��ور اذربایج��ان ،قیمت ۷۸۰۰
من��ات مع��ادل ۳۱میلیون تومان فروخته می ش��ود و
۱۰۰دستگاه از این خودرو به تازگی به این بازار عرضه
ش��ده اس��ت.همچنین تا به حال ۵۰۰دستگاه خودرو
تیبا با قیمت ۷۵۰۰من��ات معادل ۳۰میلیون تومان
وارد بازار این کشور شده که مورد استقبال قرار گرفته
شده است.
4
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
خودرو
industry@smtnews.ir
اما و اگرهای حضور موتورهای جدید در صنعت خودروی ایران
سوخت ،چالش اصلی تولید دیزلی ها
حس�ین علیزاده -گ�روه صنعت :فناوری
موتوره��ای دی��زل و در نتیج��ه خودروهای
سواری ان در ۲۰سال گذشته دچار تحوالت
شگرفی شد و خروجی ان خودروهای سواری
دیزل ام��روزی را متفاوت از نس��ل های قبلی
ک��رد و همی��ن امر موجب ش��د تا در س��ال
۲۰۰۴م میانگین خودروهای س��واری دیزلی
شماره گذاری شده در اروپا برای همان سال به
حدود ۵۲درصد کل خودروهای سواری برسد.
با این حال سهم صنعت و بازار خودروی ایران
از داشتن خودروهای سواری دیزل نزدیک به
صفر بوده است و همچنان جای این خودروها
در س��بد محصوالت خودروسازان خالی است
اگرچ��ه نیاز ای��ن خودروها ب��ه دلیل کاهش
االیندگی ها و همچنین بهینه س��ازی مصرف
سوخت بسیار احساس می شود اما باید توجه
داش��ت که ورود و ساخت این دست خودروها
نیاز به بسترسازی و زیرساخت های الزم دارد.
زمانی از موتورهای دیزل تنها در کامیون ها و
اتوبوس ها و وسایل نقلیه سنگین نظیر قطارها،
کشتی ها و جرثقیل ها اس��تفاده می شد ،اما با
پیش��رفت های عظیمی ک��ه در زمینه فناوری
موتورهای دیزل صورت گرفته است و با اضافه
ش��دن علم مکاترونیک که با کم��ک و یاری
مهندس��ی برق و کنت��رل الکترونیک موتورها
ل حاضر شاهد روی کار
انجام می ش��ود ،درحا
امدن نس��ل جدیدی از خودروهای س��واری
دیزلی در اروپا و تا اندازه ای در امریکا هستیم
که به دلیل مزیت های عمده ای که این موتورها
از نظر بازدهی بیشتر و االیندگی کمتر دارند،
کاربرد انها روز به روز گسترده می شود.
اذرماه س��ال گذش��ته بود که وزیر صنعت،
معدن و تج��ارت از برنامه این وزارتخانه برای
تولی��د خودروهای دیزلی جهت عرضه به بازار
داخلی خبر داد و گفت :بر اساس برخی دالیل
تولید خودروهای دیزلی برای اس��تفاده مردم
در داخل کشور متوقف شده بود که هم اکنون
برنامه داریم دوباره این خودروها را در کش��ور
تولید کنیم .این درحالی است که فرانسه ۸۰
درصد تولی��د خودروهای س��واری خود را به
خودروهای دیزلی اختصاص داده اما متوس��ط
تولی��د خودروهای دیزل��ی در دنیا ۵۰درصد
سهم کل تولید است.
با این حال خودروهای دیزلی ۲زیرس��اخت
اساس��ی و مهم را می طلبند ک��ه یکی از انها
گازوئیل اس��تاندارد و دیگری جایگاه های این
سوخت اس��ت .گازوئیل در شرایطی به عنوان
س��وخت دوم کش��ور باالتر از گاز و پایین تر از
بنزین در س��بد سوخت جای گرفته که تولید
خودروه��ای س��واری گازوئیل س��وز (دیزلی)
بر مبن��ای این جای��گاه دومی ب��ا تردیدها و
ام��ا و اگرهای��ی روبه روس��ت .تردیدهای��ی از
ای��ن قبیل ک��ه ایا خودروه��ای دیزلی هم به
سرنوش��ت دوگانه س��وزها دچار می شوند؟ ایا
زیرساخت های اس��تفاده از این نوع خودروها،
ب��ه موقع و موازی با تولی��د انها ایجاد خواهد
شد؟ ایا اصال در ش��رایطی که پاالیشگاه های
کش��ور قادر ب��ه تولید گازوئیل اس��تاندارد در
حجمی وس��یع نبوده و ای��ران واردکننده این
سوخت به حساب می اید ،قرار دادن گازوئیل
در جایگاه دوم س��بد سوخت اقدامی درست و
منطقی است؟
س��وخت یک��ی از چالش ه��ای تولی��د و
اس��تفاده خودروهای دیزلی اس��ت که پیش
از ای��ن مهندس نعمت زاده ب��ا تاکید بر اینکه
پاالیش��گاه اراک و س��ایر پاالیش��گاه های در
دست احداث سوخت مورد نیاز این خودروها
را تولید می کنند ،اظه��ار امیدواری کرده بود
که با به وجود امدن چنین زیرس��اخت هایی،
م��ردم از این تولیدات اس��تقبال کنند .با این
حال نخس��تین موتور ملی دیزل س��بک سال
۸۸ب��ا حضور علی اکبر محرابیان وزیر صنایع
و معادن س��ابق رونمایی و قرار ش��د با اضافه
شدن س��وخت موتورهای دیزل به سبد تولید
پاالیش��گاهی کش��ور ،این موتور بر خودروها
نص��ب و به مردم عرضه ش��ود .همچنین قرار
بود تولی��د انب��وه خودروهای دیزل از س��ال
۱۳۹۱در ایران خودرو اغاز شود که با گذشت
نزدیک به ۵س��ال از رونمایی ان هنوز خبری
از خودروهای مجهز به موتور دیزل نشده است.
ض�رورت تبدی�ل قطعه س�ازان ب�ه
ابرقطعه ساز
ب��ه تولی��د نرس��یدن
موتوره��ای دی��زل در
ایران ش��اید به عواملی
همچ��ون نب��ود دانش
فن��ی و همچنی��ن
س��وخت مورد نیاز برای اس��تفاده خودروهای
مجهز به موتور دیزل بستگی داشته باشد اما به
اعتق��اد برخی فعاالن صنعت خودرو ،توان کم
قطعه سازان داخلی در تامین قطعات به روز ،ان
ه��م به دلیل تع��داد زیاد انه��ا و کهنه بودن
تجهیزات س��اخت قطعه ،دلیل دیگر به تولید
نرس��یدن ای��ن موتورها اس��ت .موضوعی که
مشاور انجمن خودروس��ازان نیز بر ان اذعان
دارد و ب��ا تاکید بر اینکه قطعه س��ازان باید به
س��مت بزرگ ش��دن بروند ب��ه
گفت:
درحال حاضر مش��کل اصلی درخصوص تولید
خودروهای دیزلی در حوزه ساخت قطعه بوده
و س��اختار م��ا در این حوزه غلط اس��ت .این
می کند ک��ه خود این س��ازندگان ب��زرگ به
دلیل دس��تیابی به فناوری روز دنیا می توانند
در طراح��ی یا تولید موتور نیز ورود کنند .این
در حالی است که تعداد قطعه سازان ما نزدیک
به ۲هزار واح��د کوچک با توانمندی محدود
است که با فناوری ۳دهه پیش مشغول به کار
ب��وده و از دانش فنی و ت��وان مالی محدودی
برخوردار هستند.
وی با اش��اره ب��ه اینکه همی��ن امر موجب
می ش��ود تا خودروس��ازان نتوانند برای تامین
س��اخت قطعه موتور روی توان قطعه س��ازان
حس��اب کنن��د ،تصریح ک��رد :در ای��ن مورد
می توان به موتور EF7اشاره کرد که نتوانست
به تیراژ تولید ۱۰۰هزار دس��تگاه برس��د که
دلیل اصلی ان توان پایین قطعه س��از در این
حوزه بود.
ب��ا این حال به تولید نرس��یدن این دس��ت
خودروه��ا همچن��ان می تواند ب��ه دلیل نبود
دان��ش فنی و نداش��تن زیرس��اخت ها و نبود
س��وخت مورد نیاز این موتورها باشد که سبد
محصوالت خودروسازان را خالی از خودروهای
مجهز به موتور دیزل کرده است.
درحالی اس��ت که قطعه ای ک��ه باید به تولید
برسد چندین س��ال طول خواهد کشید تا به
تیراژ ۱۰۰هزار عددی برس��د .بر این اس��اس
نمی توان به این اهداف استراتژیک دست یافت
که تولید خودروهایی با موتورهای دیزل از این
قاعده مستثنا نیست.
داوود میرخان��ی رش��تی با اش��اره به اینکه
س��اختار قطعه س��ازی باید تغییر کند ،افزود:
س��اختار قطعه س��ازان بای��د به ابرقطعه س��از
( )TIER1تبدیل ش��وند .این درحالی اس��ت
که در همه جای دنیا س��ازنده خودرو با ۳۰۰
تا ۴۰۰قطعه س��از ق��رارداد نمی بندد ،بلکه با
۱۰ال��ی ۲۰س��ازنده بزرگ قطع��ه همکاری
در همی��ن ح��ال،
کارش��ناس تحقیقات
ش��رکت پارس خودرو
نی��ز معتق��د اس��ت؛
موتوره��ای دی��زل در
کن��ار وزن باال و گران بودن همچنین به دلیل
نبود سوخت مورد نیاز این موتورها تولید ان با
مشکل مواجه است .این در شرایطی است که
برخ��ی خودروهای دیزل موج��ود با گازوئیل
داخلی کار می کنند ول��ی از االیندگی باالیی
تو گو با
برخوردارند .امیر حسین مومن در گف
افزود :اما خودروه��ای دیزلی جدید و
مورد بحث ما به هیچ وجه با گازوئیل موجود در
برخی کالس های
خودرویی در اروپا تا
۸۰درصد دیزلی هستند
که این خودروها تا ۳۰
درصد از مصرف سوخت
کمتری استفاده می کنند
و همین امر می تواند به
دلیل هم قیمت بودن
سوخت ان با بنزین ،به
مزیت تبدیل شود
س�وخت ،اصلی تری�ن
خودروهای دیزلی
روی خط خبر
هیات بازرس��ی امور صنعت ،معدن و تجارتدر ش��رکت پارس خودرو مس��تقر شده اس��ت .چنانچه
کارکنان و ش��هروندان در خصوص عملک��رد و اقدامات
این دستگاه اجرایی شکایت یا اعالماتی دارند می توانند
به هیات بازرسی مستقر مراجعه یا با شماره تلفن گویای
۱۳۶تماس بگیرند.
شاتا -در مهرماه سال جاری 103هزار و 18دستگاه
ان��واع خ��ودرو تولید ش��د که ای��ن رقم در مقایس��ه با
مهرسال ۹۲رش��د 57درصدی داشته است .در مهرماه
امس��ال تولی��د خودروهای س��واری با رش��دی معادل
56درصدی نس��بت به مهرماه سال گذشته مواجه شده
و به 87هزار و 666دس��تگاه رس��یده اس��ت .برپایه این
گزارش؛ تولید انواع خودروهای سواری در مهرماه امسال
ش��امل« :پراید نس��یم و صبا» 25هزار و 795دستگاه،
«پ��ژو »405به تع��داد 10هزار و 894دس��تگاه« ،پژو
پارس» ب��ه تعداد 14هزار و 393دس��تگاه« ،س��مند»
8هزار و 951دس��تگاه« ،پ��ژو »206به تعداد 9هزار و
899دستگاه« ،تندر »90به تعداد 299دستگاه و «تیبا»
به تع��داد 8هزار و 804دس��تگاه و «ام وی ام» به تعداد
4هزار و 414دس��تگاه تولید شده اس��ت .همچنین در
این مدت تولید س��ایر خودروهای سواری «پراید نسیم
و صبای دوگانه س��وز» به تعداد 3هزار و 972دستگاه،
«رانا» ب��ه تعداد 2ه��زار و 666دس��تگاه« ،محصوالت
مش�کل
ش��بکه س��وخت ایران کار نمی کنند و اسیب
ج��دی خواهند خورد .این درحالی اس��ت که
س��وخت مورد نیاز برای اس��تفاده خودروهای
دیزلی در کشور موجود نیست.
وی با اش��اره ب��ه اینکه در اروپ��ا و امریکای
ش��مالی گازوئیل استاندارد و بنزین هم قیمت
هس��تند ،گفت :برخی کالس ه��ای خودرویی
در اروپ��ا تا ۸۰درصد دیزلی هس��تند که این
خودروه��ا ت��ا ۳۰درصد از مصرف س��وخت
کمتری استفاده می کنند و همین امر می تواند
به دلیل هم قیمت بودن سوخت ان با بنزین،
به مزیت تبدیل ش��ود .ام��ا در اینجا به دلیل
اینکه فاصله قیمت س��وخت گازوئیل با بنزین
بسیار باالست برای اس��تفاده از این خودروها
بای��د پیش ف��رض خری��دار در ای��ن خصوص
اصالح ش��ود .در واقع باید اطالع رس��انی شود
و منظور این اس��ت که خ��ودرو های دیزلی با
گازوئیل لیتری ۱۰۰تومان قابل مصرف نبوده
و ای��ن موتور نیاز به س��وخت روز دارد که به
مراتب قیمت ان از بنزی��ن باالتر خواهد بود.
مومن ب��ا عنوان اینکه در فاز اول بهتر اس��ت
تولیدکنندگان برای ساخت خودروهای دیزلی
ابتدا به حوزه خودروهای تجاری و وانت ورود
کنند ،تصریح کرد :در خودروهای سبک نیز به
دلیل تغییر ساختار موتور باید بسترسازی ان
در حوزه تولید و فرهنگ استفاده از این دست
خودروها در میان خریداران فراهم شود.
ساختار متفاوت موتورهای دیزل
با نگاه��ی به س��اختار موتوره��ای دیزلی،
ای��ن انجی ها از ی��ک مزیت ذاتی نس��بت به
خودروهای بنزینی برخوردار هستند که عبارت
اس��ت از عملکرد باال در راندمان سوخت ،دوام
بیشتر و االیندگی کمتر .هم اکنون دیزل های
مورد اس��تفاده در خودروهای سبک نسبت به
خودروهای بنزینی مش��ابه و ب��ا توجه به نوع
رانندگ��ی و نوع خودرو بی��ن ۲۰تا ۲۵درصد
سوخت کمتری مصرف می کنند.
همچنین این موتورها در مقایسه با موتورهای
بنزینی ،نیروی رانشی (گشتاور) بیشتری را در
دور پایین تری از موتور ایجاد می کنند که این
مزیت گش��تاور باالتر باعث می ش��ود ،فرایند
احت��راق که به ن��ام احتراق تراکم��ی نامیده
می ش��ود در این موتوره��ا بهتر صورت بگیرد.
موتورهای دیزل نسبت به موتورهای جرقه ای
و بنزینی از دوام بیش��تری برخوردار هستند.
از س��ویی موتورهای دیزل مورد اس��تفاده در
خودروهای سبک هرگاه به خوبی تحت تعمیر
و نگهداری ق��رار گیرند ،معموال بیش از ۵۰۰
هزار مایل می توانند کار کنند .از سویی فناوری
جدید موتورهای دیزل باعث شده است که به
میزان بس��یار وسیعی از انتش��ار االینده های
اکس��ید نیت��روژن NOxو PMکاس��ته
شود.
بین الملل
رنو» به تعداد 600دس��تگاه و « پارس تندر » به تعداد
421دستگاه و « سراتو»به تعداد 48دستگاه تولید شده
است .در مهرماه امس��ال وانت 13هزار و 997دستگاه،
کامیون یک هزار و 353دستگاه ،اتوبوس یک دستگاه و
مینی بوس یک دستگاه تولید شد.
خب�ر خ�ودرو -در مراس��می ب��ا ه��دف تقدیر از
صادرکنندگان برتر اس��تان تهران ،شرکت پارس خودرو
به عنوان صادر کننده برتر برگزیده شد .بنابراین گزارش،
پارس خ��ودرو ب��ا وج��ود تحریم ه��ا و محدودیت های
بین المللی درسال ۹۲توانس��ته با افزایش صددرصدی
نس��بت به س��ال ۹۱به عنوان صادر کننده برتر استان
تهران انتخاب شود.
ایس�نا -محمد جعفری ،رییس انجمن ملی حمایت
از حقوق مصرف کنندگان خواس��تار تش��دید نظارت ها
ب��ر عملکرد عرضه کنن��دگان خودرو ش��د و اظهار کرد:
هم اکنون سازمان های مختلف بر عملکرد واردکنندگان
خودرو نظ��ارت می کنند .وی با تاکید ب��ر اینکه به نظر
می رسد که این نظارت ها باید متمرکزتر شده و افزایش
یابد ،افزود :مش��کل اصلی بازار خودروی ایران انحصاری
بودن ان اس��ت به گونه ای ک��ه مصرف کنندگان قدرت
انتخاب��ی نداش��ته و مجبورن��د در میان تع��داد محدود
محصوالت عرضه ش��ده ،خ��ودروی مورد نی��از خود را
خریداری کنند .جعفری با بیان اینکه س��اماندهی بازار
خ��ودرو نیازمند دو اقدام کوتاه مدت و بلندمدت اس��ت
خاطرنش��ان ک��رد :در این زمین��ه ابتدا بای��د نظارت ها
برعملکرد خودروس��ازان و واردکنندگان خودرو تشدید
ش��ود و در کنار ان راهکار بلن��د مدتی برای خروج بازار
خودرو از انحصار و رقابتی شدن ان اندیشیده شود.
ایس�نا -امراهلل امینی ،کارش��ناس صنعت خودرو با
بیان اینکه در صورت به نتیجه رس��یدن مذاکرات ایران
و ۵+۱در ابتدای اذر ماه ش��اهد کاهش س��ریع قیمت
خودروه��ای وارداتی خواهیم بود ،گفت :مهم ترین عامل
تعیین کننده قیمت خودروهای وارداتی ،نرخ ارز اس��ت.
ع�لاوه بر ان با به نتیجه رس��یدن مذاک��رات ،انتظارات
تورم��ی کاهش خواهد یافت و همی��ن موضوع نیز تاثیر
مثبت در نرخ این محصوالت خواهد داش��ت .وی افزود:
پس از به نتیجه رسیدن مذاکرات بسته به میزان کاهش
ن��رخ ارز ،درص��د کاهش قیم��ت خودروه��ای وارداتی
متف��اوت خواهد بود .ب��ا این حال پیش بینی می ش��ود
ن��رخ این محصوالت حداقل ۵درص��د کاهش یابد .این
کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه با توجه به تعداد
باالی خودروهای وارداتی عرضه شده ،بازار اماده کاهش
قیمت اس��ت ،خاطرنش��ان کرد :با توجه به رکود ایجاد
شده در بازار ،عرضه کنندگان خودردهای وارداتی نیز از
کاهش قیمت و افزایش فروش این محصوالت استقبال
خواهند کرد.
ناامیدی فورد از بازار
افریقای جنوبی
خب�ر خ�ودرو -طبق
اع�لام مدی��ر منطقه ای
ف��ورد در افریق��ای
جنوب��ی ،ای��ن ش��رکت
درح��ال بررس��ی امکان
توس��عه س��رمایه گذاری
ب��رای جلوگی��ری از توقف مک��رر تولید ب��ه دلیل
اعتصاب های پیاپی اس��ت .درکل در طول سال های
اخیر صنعت خودروی افریقای جنوبی دارای تعداد
زیادی توقف تولید بوده و تحت تاثیر سوء 4اعتصاب
مستقیم و غیرمس��تقیم قرار گرفته است .به گفته
مدی��ر منطقه ای فورد در افریق��ای جنوبی مدیران
بوم��ی در ج��ذب س��رمایه گذاران مش��کل دارند و
مهم ترین دغدغه ان ها نبود ثبات تولید می باش��د.
تنها درماه سپتامبر جاری در افریقای جنوبی ـ که
به نوعی پیش��رفته ترین اقتصاد در منطقه محسوب
می ش��ود ـ تولید خودرو با وقف��ه ای چهار هفته ای
و به دلی��ل اعتصاب 220هزار کارگر از س��رگرفته
شد که گفتنی اس��ت سال .2013م صنعت خودرو
باعث از دس��ت رفت��ن تولید ب��ه ارزش 2میلیارد
دالر شد.
معدن
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
mine@smtnews.ir
5
6
19
20
گسترش فناوری و اموزش کارکنان ،راهکار توسعه بخش معدن
استفاده از تخصص ایتالیا در صنایع پایین دستی فوالد
بزرگی ،تنها معیار برای معادن استاندارد نیست
5
نحوه نظارت بر فعالیت های اکتشافی بخش خصوصی را بررسی کرد
الزام شرکت ها به ارائه گزارش مرحله ای اکتشاف
حامد ش�ایگان -گروه معدن :اهمی�ت ورود بخش
خصوص�ی ب�ه فعالی�ت اکتش�افی و رس�یدن ب�ه
توس�عه شایس�ته بخش معدن که تاکنون به دلیل
بی توجه�ی مغفول مانده ب�ود ،دول�ت را مصمم به
همکاری بیش�تر با بخش خصوص�ی کرد .به گونه ای
ک�ه هم اکن�ون ش�رکت های ب�زرگ می توانن�د در
مراحل اولیه تا شناس�ایی ذخایر اولیه در پهنه های
ب�زرگ س�رمایه گذاری کنند و به محض دس�تیابی
ب�ه ظرفیت های مح�دوده معدنی ب�رای اخذ پروانه
اکتش�اف طبق قانون معادن اق�دام کنند تا فرایند
نپرداختن حق االرض در مراحل اولیه سرمایه گذاری در
اکتش��اف معدنی انگیزه کافی برای حضور بخش خصوصی
فراهم کرده اس��ت تا با حمایت از انها مس��یری برای ورود
به محدوده های معدنی مناطق محروم فراهم ش��ود اما این
مناطق به دلیل دور افتاده بودن ممکن اس��ت با مشکالتی
همچ��ون عمل نک��ردن ش��رکت ها به طرح پیش��نهادی
شناسایی اولیه مواجه باشد.
به همین دلیل متمرکز شدن سرمایه گذار در شناسایی یک
منطقه و اینکه بخواهد پس از رسیدن به یک ظرفیت ادامه
فعالی��ت خود را متوقف کند به ضرر او خواهد بود ،هرچند
برمبنای طرح پیشنهادی انها نظارت خواهد شد و با توجه
به نوع ماده معدنی مدت طول کش��یدن فعالیت اکتشافی
انها تعیین خواهد ش��د ،به طوری که برای کانی های فلزی
در مقایس��ه با م��واد غیرفلزی مدت زمان بیش��تری برای
اکتش��اف در نظر گرفته می ش��ود و با توجه به حجم پروژه
تمدید مجوز ادامه فعالیت انها انجام خواهد شد .البته برای
مواد معدنی سطحی همچون سنگ الشه مجوز فعالیت های
شناس��ایی انجام نخواهد شد و تنها مواد معدنی زیرزمینی
می توانند از این شرایط بهره مند شوند .وی با اشاره به اینکه
پس از اکتش��اف تنها یک محدوده در اختیار سرمایه گذار
ق��رار می گیرد ،اف��زود :ممکن اس��ت پس از تمام ش��دن
شناسایی پهنه چند محدوده که دارای مواد معدنی هستند،
شناسایی ش��ود که س��رمایه گذار یکی از انها را انتخاب و
مابق��ی ب��ه ص��ورت مزای��ده ای در اختیار ش��رکت های با
صالحیت دیگ��ری قرار می گی��رد تا با ادام��ه فرایند های
اکتشافی به ظرفیت قطعی دست یابند .البته در این زمینه
تصمیم گیری از سوی دولت انجام خواهد شد ،زیرا می تواند
همان محدوده ها را در اختیار س��ازمان توس��عه و نوسازی
مع��ادن و صنایع معدنی قرار دهد تا با طی کردن مس��یر
شناسایی زمینه بهره برداری و واگذاری ان در مراحل باالتر
را به بخش خصوصی فراهم کند .حال دولت با ایجاد صنایع
مرتبط با مواد معدنی ارزشمندی که تاکنون در ایران به ان
پرداخته نش��ده است می تواند س��رمایه گذاران را به سمت
اکتش��اف انها سوق دهد .برای نمونه هم اکنون عناصر نادر
خاک��ی در ایران به دلیل نبود صنایع مرتبط ارزش��گذاری
ارزش�گذاری عناص�ر ن�ادر خاک�ی مح�رک
بخش خصوصی در اکتشاف ان
رییس س��ازمان صنع��ت ،معدن و
تجارت اس��تان اصفهان با اشاره به
اینک��ه واگذاری پهنه ه��ای معدنی
فرصت��ی طالی��ی ب��رای بخ��ش
خصوصی و دولت اس��ت ،به
گفت :از انجایی که براساس تفاهمنامه ای شناسایی پهنه ها
بدون پرداخت اولیه حق االرض به بخش خصوصی واگذار
می ش��ود و از س��وی دیگ��ر هزینه های دولت ب��رای انجام
فعالیت های اکتشافی کاهش می یابد این یک فرصت برای
هر دو طرف اس��ت ت��ا بتوانند به هدف خود دس��ت یابند،
چراکه بخش خصوصی برای اکتشاف با هزینه خیلی زیادی
روبه رو نخواهد ش��د اما پس از رس��یدن به ذخیره قطعی و
اغاز فعالیت های اکتش��افی با ارزش اف��زوده باالیی روبه رو
خواهد ش��د که هزینه های اکتش��افی در مقابل ان درامد
خیل��ی ناچیزی خواهد بود .اس��رافیل احمدیه با نگاهی به
روند فعالیت های اکتشافی شرکت های خصوصی ،افزود :با
توجه به اینکه پهنه ها براساس اطالعات پایه ای هر منطقه
در مورد شکل گیری کانی ها و وضعیت زمین شناسی تعریف
شده اند احتمال وجود ماده معدنی در انجا خیلی زیاد است،
اس�تخراج و در نهایت ف�راوری در ان پهنه صورت
گیرد ،اما در این بین ممکن است شرکت ها به محض
رس�یدن ب�ه یک ذخیره مناس�ب از ادام�ه فعالیت
اکتشافی خودداری کنند که در این راستا مسئوالن
نظارتی بخش معدن کش�ور معتقدند شرکت ها تنها
نمی ش��وند و اگر حلقه های پایین دستی فعال و قیمت این
مواد در بازار ایران تعیین ش��ود به طور قطع ش��رکت های
خصوصی به س��رمایه گذاری در این عناصر وارد می ش��وند
هرچن��د عیار این مواد پایین باش��د و نی��از به فرایند های
استخراجی بیشتری داشته باشد.
ادامه روند شناسایی وابسته به اطالعات پهنه
مدیر کل دفتر بهره برداری معادن و
نظ��ارت ام��ور معدن��ی در رابطه با
فرایند نظارت ب��ر پهنه های واگذار
ش��ده به بخش خصوصی به
گف��ت :در مراحل اولیه شناس��ایی
میزان عیار و اینکه تمام ذخیره از ویژگی یکسانی برخوردار
اس��ت امکانپذیر نیس��ت به همین دلیل تنها با رسیدن به
مرحله اکتش��اف تفصیلی سرمایه گذار می تواند در رابطه با
توسعه جهشی در برنامه ششم ،در گرو توجه به بخش معدن
معاون وزیر و رییس هیات عامل ایمیدرو
گف��ت :توس��عه جهش��ی در برنامه شش��م
توسعه ،در گرو توجه ویژه به بخش معدن و
صنایع معدنی است.
،مهدی کرباس��یان
ب��ه گ��زارش
در هش��تمین همایش مش��ترک و سومین
کنفران��س بین الملل��ی مواد مهندس��ی و
متالورژی ب��ا بیان این مطل��ب اظهار کرد:
بخ��ش مع��دن و صنایع معدنی ب��ه عنوان
یک��ی از بخش ه��ای دارای مزی��ت از نظر
منابع اولیه و انرژی و درنتیجه قابلیت باالی
ان در ارزش اف��زوده (در برخ��ی فلزات تا 4
برابر) ،تولید ناخالص ملی ،اشتغال و توسعه
اقتصادی ،ایجاب می کند تا سیاس��تگذاران
و دلس��وزان در مجل��س و دولت در تدوین
برنامه ششم توسعه ،جایگاه ویژه ای را برای
این بخش در نظر گیرند.
وی افزود :ض��رورت توجه ب��ه این مهم،
در ش��رایطی است که مولفه هایی همچون
اقتصاد مقاومتی ،اش��تغال ،چش��م انداز 20
س��اله و توسعه کش��ور در کنار تحریم های
بین المللی مطرح اس��ت و از این رو ،ارتقای
بخش معدن و صنایع معدنی در برنامه اتی
توسعه انکار ناپذیر خواهد بود.
رییس هی��ات عام��ل ایمیدرو ب��ا بیان
اینکه رش��د جایگاه بخ��ش معدن و صنایع
معدن��ی در تولی��د ناخالص مل��ی از حدود
6درصد فعل��ی به رقم شایس��ته ان نظیر
کشورهای معدن خیز جهان ،نیازمند حضور
جدی بخ��ش خصوصی ،همکاری بیش��تر
با تش��کل های تخصص��ی ،تقوی��ت ارتباط
دانش��گاه ها و مراکز پژوهشی با صنعت و ...
است ،تصریح کرد :طبق اساسنامه ایمیدرو،
25درصد س��ود خالص این سازمان باید به
بخش پژوهش و توسعه اختصاص یابد.
وی پیش��نهاد داد :برای توسعه تحقیقات
بخش مع��دن ،یک کمیته س��رمایه گذاری
مش��ترک بی��ن ایمی��درو و انجمن ه��ای
تخصصی تشکیل شود.
کرباس��یان ضمن اعالم اینکه مش��ارکت
در س��رمایه گذاری و پیگی��ری برنامه های
معطوف به بس��ط و تعمیق دانش مهندسی
متالورژی در کش��ور ب��رای تکمیل زنجیره
ارزش انواع مواد معدن��ی فلزی و نیز ایجاد
و توسعه صنایع تولید کننده و مصرف کننده
مواد فلزی و الیاژهای مختلف انها ،از جمله
سیاس��ت های ایمیدرو اس��ت ،خاطرنشان
کرد :ش��کل دهی به ش��بکه های مکمل در
فرایند مدیری��ت فناوری های مدون فنی و
اقتص��ادی و نیز تبدیل ایده های پژوهش��ی
تقاض��ا محور ب��ه فناوری های م��دون فنی
و اقتص��ادی و تبدیل ان ب��ه مزیت رقابتی
فناورانه پایدار بخش معدن و صنایع معدنی،
از دیگر برنامه های راهبردی ایمیدرو اس��ت
و معتقد هس��تیم ک��ه اگر فن��اوری علم و
دانش در کن��ار مولفه ریس��ک پذیری قرار
گیرد در حوزه های معدن��ی به ویژه عناصر
نادر خاکی می توانیم جهش داش��ته باشیم.
وی ادامه داد :از انجا که در فرایند صنعتی
شدن کشورها ،توسعه دانش صنعتی مواد و
متالورژی به عنوان مادر رشته های مهندسی
و حمای��ت از پژوهش های کاربردی مرتبط
ب��ا ان به ویژه در زمین��ه انواع الیاژها مانند
الیاژه��ای تیتانیوم برای کاربردهای فضایی
و الیاژ های غنی از نی��کل برای کاربردهای
دمای باال از اهمیت ویژه ای برخوردار است،
بنابراین س��رمایه گذاری کافی در این زمینه
می تواند دستیابی کشور به توسعه صنعتی
را فراه��م کند .معاون وزیر صنعت ،معدن و
تجارت با بیان اینکه ایمیدرو طی سال جاری
اق��دام به تعریف و تامین مناب��ع الزم برای
انجام پژوهش در زمینه استحصال فلزات از
منابع غیرمعدنی از طریق بازیابی زباله های
الکتریک��ی و الکترونیکی برای اس��تحصال
فلزاتی نظیر نقره ،قلع ،انتیموان ،طال ،مس
و پاالدیوم با حمایت متخصصان دانشگاهی
در رش��ته «متالورژی اس��تخراجی» کرده
است ،خاطرنش��ان کرد :تامین منابع مورد
نی��از و اس��تقبال از مش��ارکت انجمن های
علم��ی و متخصص��ان داخل��ی و خارج��ی
برای شناس��ایی و بومی سازی فناوری ها و
روش های تولید و توس��عه کاربردهای انواع
الیاژها و ابرالیاژها نظیر الیاژهای پایه نیکل،
پایه اهن -نیکل و پایه کبالت ،از اولویت های
پژوهش��ی ایمیدرو اس��ت که در این راستا،
طرح جامع سوپر الیاژها با همکاری یکی از
معتبرترین دانشگاه های کشور در سال جاری
در حال انجام است.
کرباس��یان با اشاره به اینکه به دلیل اجرا
نشدن دقیق طرح توازن فوالد ،به رغم وجود
ظرفی��ت 22میلیون تنی فوالد ،تنها حدود
16میلیون تن فوالد تولید می ش��ود ،گفت:
متاسفانه به دلیل توسعه نیافتن اکتشافات
در حوزه س��نگ اهن ،برنامه تولید 55تنی
فوالد تا سال 1404با مشکل مواجه می شود
و در تامین سنگ اهن مورد نیاز کارخانه های
گندل��ه و کنس��انتره کمب��ود خواهی��م
داشت.
با ارائ�ه گزارش مرحله ای از اطالع�ات ژئوفیزیکی،
نقش�ه برداری ،ژئوش�یمی و ...می توانن�د از مزایای
مح�دوده برخ�وردار ش�وند و نمی توانن�د فعالیت
اکتشافی را به یک یا چند نقطه محدود کنند که در
غیراین صورت مجوز انها باطل خواهد شد.
ظرفیت محدوده اطالعات کامل بدهد .از سوی دیگر با اغاز
کار در هرمحله باید گزارش کار ارائه دهد که ش��امل نقشه
زمین شناسی ،ژئوفیزیکی و ژئوشیمی پهنه است که توسط
س��ازمان صنعت ،معدن و تجارت استان مربوطه نظارت و
بررس��ی خواهد ش��د و در صورتی که مراح��ل اجرایی به
درس��تی صورت نگیرد مجوز فعالیت شناس��ایی انها سلب
ش��ود .عباس��علی ایروانی با بیان اینکه در اس��تان های که
معاونت معدنی وجود ندارد معاونت تولید نظارت بر پهنه ها
را برعهده خواهد داشت ،افزود :نظارت بر اجرای شناسایی
پهنه ها توس��ط معاونت معدنی س��ازمان صنعت ،معدن و
تجارت استان ها صورت خواهد گرفت که در استان هایی که
این معاونت را ندارن��د معاونت تولید نقش نظارتی خود را
اجرا خواهد کرد هرچند به دنبال این هستیم که در مابقی
استان ها نیز این معاونت ایجاد شود.
عوارض برای صادرات سنگ اهن وضع نشد
مع��اون ام��ور مع��دن و صنای��ع معدنی
وزارت صنع��ت ،معدن و تجارت از وضعیت
نامش��خص ع��وارض صادرات س��نگ اهن
س��خن گفت و اظهار کرد :در س��ال جاری
عوارضی برای س��نگ اهن خام وضع نشده
اس��ت ،ام��ا در عوض به ج��ای ان عوارض
کنس��انتره و گندل��ه را از 30درصد به 15
درصد کاهش داده ایم.
به گزارش دنیای معدن،جعفر س��رقینی
در ادام��ه افزود :این کاه��ش از این جهت
بود که م��ردم را برای ص��ادرات کاالهایی
با ارزش افزوده باالتر تش��ویق کنیم ،چراکه
یکی از س��از و کارهایی که در کش��ورهای
مختل��ف برای تش��ویق بنگاه ها ب��ه ایجاد
ارزش اف��زوده بیش��تر و تولی��د محصوالت
نهای��ی از منابع طبیعی اولیه ،به کار گرفته
می شود ،سازوکارهای تعرفه ای است.
به عن��وان مثال ب��ر صدور م��واد خام و
کم فراوری ش��ده ،تعرفه ه��ای باالتر وضع
می ش��ود تا بنگاه ها خود ب��ه خود به جای
صادرات خام مواد اولیه به س��مت تولید و
صادرات محصوالت نهایی تشویق شوند.
در ای��ن راس��تا ،در ابتدای س��ال جاری،
دولت ب��ا هدف جلوگیری از خام فروش��ی
و تشویق به فراوری س��نگ اهن در داخل
کشور ،تصمیم به اخذ تعرفه های صادراتی
بر روی سنگ اهن خام گرفت.
وی تاکی��د کرد :به همی��ن دلیل به طور
کلی مش��کل اساس��ی صادرات م��واد خام
است .مواد خام س��نگ اهن نباید از کشور
خارج ش��ود ،چراکه صادرات این محصول
بس��یار اس��یب پذیر اس��ت ،از طرف��ی نیز
جلوگی��ری از ص��ادرات م��واد معدن��ی به
ش��کل خام و تبدیل انها ب��ه مواد صنعتی
ب��ا ارزش افزوده ،ع�لاوه بر ایجاد اش��تغال
در کشور باعث رش��د درامدهای صادراتی
خواهد ش��د ،اما صادرات م��واد معدنی به
ش��کل خام باعث هدر رفت��ن فرصت های
شغلی فراوان در صنایع معدنی و همچنین
کاهش درامدهای ارزی می شود.
س��رقینی در پاس��خ ب��ه اینکه ایا س��ال
۹۴ش��اهد تعیین عوارض ص��ادرات برای
س��نگ اهن خواهیم بود یا خیر ،پاسخ داد:
هیچ پیش بینی در این زمینه نمی توان کرد
و در کل سیاس��تگذاری در ح��وزه عوارض
صادرات سنگ اهن باید به گونه ای باشد که
ضمن نبود مانع برای صادرات زمینه توازن
در زنجی��ره تکمی��ل و ارزش اف��زوده فوالد
فراهم گردد و در نهایت رشد و توسعه این
بخش را دربر داشته باشد.
معاون امور معدن و صنایع معدنی وزارت
صنعت ،معدن و تجارت نیز چشم انداز این
بخش را با وج��ود کاهش تقاضا برای مواد
معدن��ی در داخل و خ��ارج امیدوار کننده
دانس��ت و افزود :طی یک س��ال گذش��ته
تصمیمات مهمی در بخش معدن و صنایع
معدن��ی گرفته ش��د که س��عی کرده ایم با
اتخاذ تصمیمات مناس��ب توان این بخش
را افزای��ش دهیم همچنین با ایجاد بس��تر
مناس��ب به منظور افزایش زمینه بهره وری
از طری��ق پیش��برد برنامه ه��ای دولت در
اس��تقرار صنایع فراوری و تکمیل زنجیره
تولید و مشارکت و انتقال فناوری از جمله
امتی��ازات ب��رای بهبود فراین��د این طرح
خواهد بود.
یادداشت
استراتژی موثر معدن
توسعه بازار و تامین
مواد اولیه است
علی اکبر نیکواقبال
استاد اقتصاد
با توجه به وضعیت اقتصاد کشور که نشان دهنده
فعال ب��ودن کمتر از 50درص��د واحدهای تولیدی
در بخ��ش صنایع معدنی اس��ت و این منجر ش��ده
است که تجهیزات ،ماش��ین االت با ارزشی نزدیک
ب��ه صدها میلی��ارد تومان بدون اس��تفاده بماند ،از
دو روش می ت��وان رونق را در این واحدها به وجود
اورد ،نخس��ت مس��ئله کمبود نقدینگی است که با
تامین مالی بخش��ی از مش��کالت انها رفع خواهد
ش��د اما در کن��ار ان باید به موض��وع ایجاد صنایع
پایین دس��تی نیز توجه کرد ،زیرا صنایع در صورتی
می توانند به افزایش تولی��دات خود مبادرت ورزند
ک��ه تقاض��ای موث��ری در بازاره��ای داخلی وجود
داشته باشد .بنابراین برای تقویت صنایع معدنی که
به عنوان حلقه های باالدس��تی صنعت خودروسازی
و ...محسوب می ش��وند باید چشم اندازی بلندمدت
داشت تا نه تنها مواد اولیه ان در داخل تامین شود،
بلکه حلقه های مصرف کننده بعد از ان نیز در کشور
ایجاد ش��ود تا نیاز بازار نیز برطرف ش��ود .حال در
چنین ش��رایطی موضوع تعرفه های گمرکی مطرح
می ش��ود که با افزایش تعرفه ها می توان از صادرات
محصوالت معدنی در صورتی که نیاز داخلی وجود
دارد جلوگیری ش��ود تا از ای��ن طریق بتوان انگیزه
الزم برای توس��عه صنعتی نیز فراهم شود ،هرچند
خیلی ها معتقدند افزایش تعرفه های وارداتی منجر
ب��ه افزایش قاچاق می ش��ود اما با توج��ه به اینکه
صنایعی مانند ف��والد الومینیوم و ...از حجم باالیی
برخوردارند ،بحث قاچاق کاال نمی تواند اتفاق بیفتد
زی��را هزین��ه حمل ونقل خیلی زیاد خواهد ش��د و
قاچاق این کاالها به سختی رخ می دهد که می تواند
یک عامل بازدارنده در واردات قاچاق صنایع معدنی
باشد.
بنابرای��ن برای رش��د اقتصادی کش��ور باید یک
اس��تراتژی جامع تدوین ش��ود که در ان به توسعه
م��واد اولیه صنایع توجه کرد ک��ه با ظرفیت باالی
ای��ران در بخش معدن می ت��وان در ان موفق عمل
کرد .از سوی دیگر با توجه به اینکه ایران یک بازار
مصرفی در محصوالت صنعتی است ،افزایش تولید
در صنایع می تواند جهش��ی در بازار صنعت کشور
نیز ایجاد کند.
داخل پرانتز
جلوی سوءاستفاده در ثبت
محدوده های معدنی را می گیریم
مانع سوءاستفاده سودجویان از ثبت محدوده های
معدنی در تمامی استان های کشور خواهیم شد.
به گزارش معدن ،24اس��داهلل کش��اورز ،مدیرکل
دفت��ر اکتش��افات وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت
در خص��وص چگونگی برخورد ان وزارتخانه با افراد
سودجویی که محدوده های معدنی را به شیوه های
مختلف به نام خود ثبت کرده اند با اعالم این مطلب
اظهار کرد :با راه اندازی «کاداستر معدنی» تا پایان
س��ال تمامی افراد حت��ی از منزل خود می توانند از
وضعیت محدوده های معدنی مطلع شوند.
وی در پاس��خ به س��والی درباره چگونگی کمک
دولت به بخش خصوصی در زمینه اکتش��اف گفت:
دول��ت در مرحله شناس��ایی ظرفیت ه��ای معدنی
بودجه ای جهت انجام عملیات اکتش��افی به بخش
خصوصی تخصیص نمی دهد.
مدیر کل دفتر اکتش��افات وزارت صنعت ،معدن
و تجارت افزود :در برنامه شش��م قرار اس��ت بودجه
مضاعفی به این بخش تخصیص داده ش��ود که در
حال تدوین است.
وی در ادام��ه بی��ان ک��رد :درب��اره محدوده های
اکتش��افی که تا پیش از این ثبت ش��ده در صورتی
که مج��دد در فراخ��وان پهنه های اکتش��افی قرار
گیرند براس��اس م��اده 32ایین نام��ه قانون معادن
تصمیم گیری خواهد شد.
مدی��رکل دفتر اکتش��اف وزارت صنعت ،معدن و
تجارت تصریح کرد :بر اس��اس ماده 32ایین نامه،
اگر نتیجه مطالعات اکتش��افی منجر به شناس��ایی
ظرفیت معدنی جدید شود و داخل محدوده دارای
مجوز قرار گرفته باش��د درنتیجه تا 3ماه مکتشف
می توان��د رضای��ت مال��ک را جلب کن��د و در این
مدت مالک باید طرح اکتش��اف خ��ود را ارائه دهد
در غیراین ص��ورت مکتش��ف می تواند ب��ا پرداخت
هزینه های انجام ش��ده به مالک ،محدوده را به نام
خود ثبت کند.
الزم ب��ه ذکر اس��ت ،در راس��تای شفاف س��ازی
فعالیت های معدنی و پس از به روزرسانی اطالعات،
تمامی محدوده های معدنی کشور برای رویت عموم
در سامانه کاداستر معدن بارگذاری شده است.
یادداشت
رویکرد تازه جهان
به الومینیوم
به جای فوالد و مس
6
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
صنایع معدنی
mine@smtnews.ir
محمدمهدی مستقیمی
مدیرعامل الومینیوم جنوب
در بررسی چالش ها و مشکالت صنایع الومینیوم
در کش��ور باید ابتدا ببینیم اس��تراتژی کشور برای
الومینیوم چیس��ت؛ ایا کش��ور ما به دنبال توسعه
صنایع الومینیوم برای کمک به رفع بیکاری اس��ت
ی��ا می خواهیم مناب��ع ف��راوان و ارزان گازی را به
ارزش افزوده تبدیل کنیم؟
از انجا که گاز و برق 40درصد قیمت تمام ش��ده
این فلز در کش��ور اس��ت و تمام حاشیه سود ما در
ای��ن بخش خوابی��ده و از طرف دیگ��ر ایران اولین
تولید کنن��ده گاز در جه��ان اس��ت و در این رابطه
مزیت انکارناپذیری دارد ،به سمت تولید الومینیوم
می رویم؟ ای��ا به دنبال افزایش ص��ادرات غیرنفتی
هستیم یا صرفا به مصرف داخلی می اندیشیم؟
اگ��ر نگاهی ب��ه کش��ورهای پایی��ن خلیج فارس
بیندازی��م ،می بینیم امارات به دنب��ال افزایش یک
ظرفی��ت 2میلی��ون تنی ب��ه ظرفیت ه��ای قبلی
تولی��د الومینیوم اس��ت .به ج��رات می توان گفت
این کشورها برای توسعه صنایع الومینیومی خود،
صرف��ا اهدافی مانند صادرات یا اش��تغال را مدنظر
ندارند و به اهداف بلندمدت تری فکر می کنند .دلیل
واقعی ،این است که رویکرد جهان صنعتی به سمت
اس��تفاده از فناوری ه��ای جدید و اس��تفاده از فلز
الومینیوم در صنایعی مانند خودرو و ساختمان در
حال تغییر اس��ت .دلیل این امر هم مشخص است؛
با کاهش وزن خودرو و اس��تفاده از ورق الومینیوم
تقویت ش��ده به جای ورق فوالدی ،مصرف سوخت
کاهش می یابد.
این امر هم از ان جهت که بنزین س��وخت گرانی
اس��ت و هم وابس��تگی کش��ورهای صنعت��ی را به
مصرف بنزین و درنهایت به کشورهای تولید کننده
نفت زیاد می کند ،مهم اس��ت و غیر از ان جهان در
حال حرکت به سمت استفاده کمتر از سوخت های
فسیلی است چراکه االینده های زیست محیطی به
یک خطر جدی برای حیات انس��ان تبدیل ش��ده
اس��ت .جالب است بدانید با اس��تفاده از الومینیوم
در بدنه خودرو ،تا 45درصد وزن ان کاهش می یابد
و 35درص��د مصرف س��وخت را کاه��ش می دهد.
کارخانه رولز رویس المان تا 70درصد بدنه و موتور
خودروهای جدید را از الومینیوم می سازد.
از طرف دیگر استفاده از تیراهن های فوالدی در
صنایع س��اختمان نیز کمتر شده و این صنعت نیز
ب��رای اینکه وزن کلی س��اختمان را کاهش دهد تا
خطر ریزش س��اختمان ها هنگام زلزله پایین بیاید،
مورد اس��تفاده بیش��تر قرار می گیرد .شاید کاهش
قیم��ت فوالد و س��نگ اهن به این دلیل باش��د که
رویکرد جهان به الومینیوم افزایش پیدا کرده است.
اس��تفاده از الومینیوم که درجه سختی ان از فوالد
هم بیش��تر اس��ت در س��اختمان نیز باعث کاهش
وزن س��اختمان تا 35درصد می شود .از طرف دیگر
الومینیوم حتی در تولید س��یم و کابل نیز بر مس
چیرگی یافته و نظرها را به خود جلب کرده است.
درحقیق��ت دنیا متوج��ه این واقعیت ش��ده که
مص��رف بی رویه س��وخت های فس��یلی و گازهای
گلخانه ای ،مش��کل اساس��ی اس��ت و باید مدیریت
شود.
در حال حاضر تولید جهانی الومینیوم 45میلیون
تن است و پیش بینی می شود در سال 2020میالدی
مصرف الومینیوم به 65میلیون تن برسد و در حال
حاضر براورد می ش��ود برای ایج��اد 53میلیون تن
الومینیوم ،ظرفیت سازی شود درحالی که پیش بینی
کارشناسان این است که فناوری های جدید ،مصرف
جهانی را تحریک می کند.
ح��ال در این وضعیت تولی��د الومینیوم در ایران
300هزار تن بوده و این در حالی اس��ت که در بین
کش��ورهای منطق��ه ،ایران اولین کش��وری بود که
تولید این فلز را اغاز کرد ولی اکنون اخرین کشور
منطق��ه از لحاظ تناژ ایران اس��ت .حتی کش��وری
مانند تاجیکستان نیز 750هزار تن الومینیوم تولید
می کند.
تقاضا برای تولید الومینیوم در جهان به ش��دت
در ح��ال افزایش اس��ت .در امارات گاز را از زیر اب
اس��تخراج و ب��ا ان الومینیوم تولی��د می کنند .در
کشورهای دیگر هم به همین شکل اما روند توسعه
صنایع الومینیوم در ایران بس��یار کند است .اعتقاد
من بر این اس��ت که الومینیوم در وضعیت کنونی
جهان ،در مرحله ای باالتر از فوالد و مس قرار گرفته
و ما برای اینکه در سال های اینده در زمینه این فلز
استراتژیک دچار مشکل نش��ویم ،باید از االن -که
البته خیلی دیر هم ش��ده – هرچ��ه زودتر تکلیف
خود را درخصوص برنامه های میان مدت و بلندمدت
توسعه صنایع الومینیوم مشخص سازیم.
دکتر علی اصغر توفیق ،معاون اموزش ،پژوهش و فناوری وزارت صنعت ،معدن و تجارت در گفت و گو با
مطرح کرد
گسترش فناوری و اموزش کارکنان ،راهکار توسعه بخش معدن
گروه معدن :برگزاری دوره اشنایی با مفاهیم صنعت،
مع��دن و تج��ارت توس��ط معاون��ت ام��وزش ،پژوهش و
فن��اوری وزارت صنعت ،معدن و تجارت ویژه خبرنگاران و
نمایندگان رسانه های خبری نشان دهنده اهمیت اموزش
در توس��عه هر یک از بخش هاس��ت که به نوعی می تواند
راه توس��عه اقتصادی را در کشور هموار کند .بخش معدن
که به تازگی نقش ان در رش��د اقتصادی کشور محسوس
ش��ده است به ش��دت تحت تاثیر توسعه اموزش و ارتقای
فناوری های روز دنیا در تجهیزات مورد استفاده در بخش
معدن اس��ت ،به ط��وری که به��ره وری در بخش معدن و
صنایع وابسته ارتباط مس��تقیمی با سطح ایمنی معادن،
تجهیزات و عملکرد کارکنان دارد .علی اصغر توفیق ،معاون
اموزش ،پژوهش و فناوری وزارت ،صنعت ،معدن و تجارت
در این رابطه معتقد است درحال حاضر خیلی از مطالعات
بخش معدن و زمین شناس��ی به طور سنتی در دانشگاه ها
پیگیری می شود که ما به دنبال این هستیم که با گسترش
فناوری های تک و حمای��ت از اموزش کارکنان معدن در
جهت توسعه این بخش گام بلندی برداریم.
همچنین با حمایت مالی از سازمان هایی که به اموزش
کارکنان بخ��ش معدن می پردازند مس��یر حرکت معادن
در جه��ت بهره وری را تس��ریع خواهیم ک��رد .با توجه به
هدف گذاری 3برابری شدن نقش معدن در تولید ناخالص
داخل��ی در کن��ار افزای��ش س��رمایه گذاری های داخلی و
خارجی باید زمینه افزایش تولید و برداش��ت مواد معدنی
در کشور فراهم شود.
اغ�از برنامه ها ب�رای کاربردی ک�ردن تحقیقات
معدنی
علی اصغ��ر توفیق ،ب��ا نگاهی به هدف برگ��زاری دوره
اشنایی با مفاهیم صنعت ،معدن و تجارت برای خبرنگاران
گفت :این نشست در 4بخش مختلف به صورت
به
رییس سازمان صنعت،معدن و تجارت
سیستان و بلوچستان:
احداث کارخانه سیمان
تیس چابهار
رییس سازمان صنعت،
معدن و تجارت سیستان
و بلوچستان گفت :سیمان
تیس چابهار ب��ا ظرفیت
یک میلیون تن س��یمان
ی اش��تغال 350
خاکس��تری در س��ال و پیشبین
نفر در حال احداث اس��ت .به گزارش فارس ،نادر
میرشکار افزود :سیمان تیس چابهار با ظرفیت یک
میلیون تن سیمان خاکستری در سال و پیشبینی
اش��تغال 350نفر در حال احداث است .وی افزود:
سرمایهگذاری مورد نیاز این پروژه 3هزار میلیارد
ریال براورد شده که بخشی توسط بخش خصوصی
و بخش��ی دیگر از طریق تس��هیالت دولتی تامین
شده است .این مسئول ادامه داد :این پروژه با توجه
به ش��رایط ویژه اقتصادی اس��تان جدای از تامین
بخش��ی از نیاز سیمان کش��ور با رویکرد صادراتی
ایجاد خواهد شد.
وی ارزش ماش��ین االت خارج��ی را بر اس��اس
براورد صورت پذیرفته 26میلیون یورو عنوان کرد
و افزود تس��هیالت ارزی به مبلغ 23میلیون یورو
با عاملیت بانک سپه پرداخت شده است .میرشکار
تصریح کرد :عملیات اجرایی کارخانه سیمان تیس
از ابتدای س��ال 93اغاز ش��ده و پیشبینی زمان
راهاندازی پروژه بر اس��اس برنامه زمانبندی ابتدای
سال 96است.
مجزا و با حضور مس��ئوالن هر یک از بخش های تخصصی
در حال برگزار شدن است .این دوره به منظور اشناسازی
با مفاهیم معدن از روز دوش��نبه 26ابان ماه اغاز ش��د تا با
توجه به اهمیت ایجاد ارزش اف��زوده و پرداختن به بخش
معدن ،بستری در این ظرفیت ملی برای توسعه اقتصادی
و افزایش درامدهای ارزی کشور فراهم شود.
در این راس��تا نقش علم و دانش فنی کامال محس��وس
است ،زیرا در صورتی ما می توانیم خام فروشی محصوالت
معدن��ی را کن��ار بگذاریم که ب��ه جایگاه عل��م در معادن
این طریق بهره وری و فراوری در محصوالت معدنی بهبود
یابد .این فناوری در تجهیزات معدنی کاربرد باالیی دارد و
با ایمنی معادن ارتباط مستقیمی دارد.این مسئله را به دو
صورت می توان تامین کرد ،نخست اینکه پروژه های معدنی
فعالی��ت خود را با بکارگیری تجهی��زات و دانش نو که در
دنیا ساخته می شوند اغاز کنند ،که با خرید این تجهیزات
از ش��رکت های بزرگ این موضوع محقق می شود .از سوی
دیگر ش��رکت های دانش بنیان ک��ه وظیفه تولید دانش را
دارند می توانند در بخش معدن دانش فنی روز را شناسایی
و برای ایجاد ان در کشور اقدام کنند و زمینه برای انتقال
ان به شرکت های بزرگ را به وجود اورند.
اموزش کارکنان معدن در 6استان کشور
شرکت هایدانشبنیانمی توانندزمینه
انتقالفناوریرابهدیگرانفراهماورند
توجه کنیم .از گذش��ته تاکنون دانش��گاه ها به طور سنتی
به بحث های پژوهش��ی و علم��ی در بخش معدن و زمین
شناس��ی پرداخته اند که باید به س��مت کاربردی ش��دن
حرک��ت کنن��د .از این رو ،م��ا به دنبال این هس��تیم که
اموزش در دل معادن انجام شود .معاون اموزش ،پژوهش
و فناوری وزارت صنعت ،معدن و تجارت با تاکید بر نقش
فناوری های نوین در رونق بخش معدن ،ادامه داد :ما قصد
ی های تک را توسعه دهیم تا از
داریم در بخش معدن فناور
علی اصغر توفیق ،در رابطه با اقداماتی که می تواند مسیر
کاربردی شدن تحقیقات بخش معدن را فراهم کند ،افزود:
پایان نامه هایی که در دانش��گاه ها انجام می شوند دودسته
هستند که بیشتر انها کاربردی نیستند ،مجموعه ای از این
پایان نامه ها تحت تاثیر افزایش تعداد دانشجویان به سمت
پروژه های کم خرج و سهل الوصول رفته اند .از سوی دیگر
در سال های گذشته خیلی از معادن ایران غیرفعال و راکد
بودند ،به همین دلیل پروژه های معدنی در جهت توس��عه
ای��ن بخش نبوده اند .حال با فعال ش��دن بخش معدن در
یک سال اخیر و بازسازی دوباره معاونت اموزش ،پژوهش
و فن��اوری وزارت صنعت ،معدن و تجارت بعد از مدتی که
در دولت قبل تعطیل شده بود می تواند دستیابی به اهداف
علم��ی بخش مع��دن را فراهم کند ،هرچن��د این موضوع
نیازمند زمان بیشتری است.
او با اش��اره ب��ه اقدامات این معاون��ت در بخش اموزش
کارکن��ان مع��دن ،اضافه ک��رد :ام��وزش کارکنان بخش
معدن در 6اس��تان کش��ور متمرکز شده است تا براساس
تقس��یم بندی های صورت گرفته س��ازمان صنعت ،معدن
احداث کارخانه فوالد 5میلیون تنی درگلستان
رییس س��ازمان صنع��ت ،معدن و تجارت
گلس��تان گفت :کارخانه فوالد با ظرفیت 5
میلیون تن تولید با مشارکت و سرمایه گذاری
بخش دولتی ،خصوصی و کش��ور قزاقستان
در این استان احداث می شود.
حس��ینقلی قوانل��و در گفت وگو ب��ا ایرنا
اظه��ار کرد :این کارخانه ب��زرگ در منطقه
ویژه اقتصادی «اترک» در ش��رق اس��تان گلستان احداث
خواهد ش��د .وی بابیان اینکه مرحله نخست جواز تاسیس
این کارخانه از س��وی وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت با
ظرفیت دو میلیون تن صادر ش��ده ،گفت :عملیات اجرایی
اح��داث این کارخانه تا پایان س��ال ج��اری با حضور وزیر
صنع��ت ،معدن و تجارت اغاز می ش��ود .قوانلو اضافه کرد:
تالش های الزم برای اغاز عملیات اجرایی این کارخانه در
س��فر رییس جمهوری و هیات دولت به گلس��تان در حال
انجام است.
وی بااش��اره به افتتاح راه اهن «ایران -ترکمنس��تان –
قزاقستان» با حضور رییس جمهوری در چند هفته اینده،
یاداور ش��د :درنظر اس��ت از ظرفیت های معدنی کش��ور
«قزاقستان» در احداث کارخانه فوالد استفاده شود .قوانلو
یاداور ش��د :در احداث کارخانه فوالد ،صنایع فوالد کشور
20درصد ،بخش خصوصی 51درصد و کش��ور قزاقستان
نیز 29درصد مشارکت خواهند داشت.
رییس س��ازمان صنع��ت ،معدن و تجارت گلس��تان به
مزایای احداث این کارخانه نیز اشاره کرد و افزود :ساخت
این کارخانه بزرگ یک جهش اقتصادی در استان گلستان
ایجاد خواهد کرد.
قوانل��و مدعی ش��د :گردش مالی هر میلی��ون تن فوالد
ب��ه ان��دازه کل گردش مالی کنونی اس��تان
گلستان بوده ،ضمن اینکه در ایجاد اشتغال
جوان��ان نیز موث��ر اس��ت .وی همچنین از
پیگیری تصوی��ب منطقه ازاد تجاری اینچه
ب��رون ،ح��ل معض��ل پتروش��یمی و تامین
سرمایه در گردش برای واحدهای تولیدی به
عنوان دیگر پیشنهادات این سازمان در سفر
ریاست جمهوری و هیات دولت به استان گلستان خبر داد.
قوانلو گفت :درصورت تصویب این پیش��نهادات درهیات
دولت و یا دس��تور ویژه رییس جمهور ب��رای پیگیری این
موضوعات ،ش��اهد تح��والت اقتصادی خوبی در اس��تان
گلستان خواهیم بود.
در جریان افتتاح خط اهن بین المللی شرق دریای خزر
عالوه بر دکتر روحانی رییس جمهوری ،روسای جمهوری
دو کش��ور ترکمنستان و قزاقس��تان نیز به استان گلستان
سفر می کنند.
طول خط اهن ایران -ترکمنس��تان -قزاقس��تان افزون
ب��ر 900کیلومتر اس��ت و کارشناس��ان بخش حمل ونقل
بینالملل��ی معتقدند با راهان��دازی این خط ،افزون بر 600
کیلومتر از طول مس��یر حمل ونقل بینالمللی کشورهای
مشترک المنافع تا خلیج فارس و اروپا کاسته می شود.
افزون بر 82کیلومتر از این مس��یر ریلی در خاک ایران،
700کیلومتر در ترکمنس��تان و 120کیلومتر باقیمانده
در خاک قزاقس��تان واقع است و با راه اندازی خط راه اهن
مذک��ور که راهگذر ریلی «ش��مال -جن��وب» نیز نامیده
میش��ود ،زمان حمل و نقل و ترانزیت کاال از این مس��یر
ریلی ،دو ش��بانه روز و هزینههای بخ��ش حمل و نقل به
صورت قابل مالحظه ای کاهش می یابد.
و تج��ارت اس��تان ،مناطق معدنی زیرپوش��ش را حمایت
کنند .این اموزش ها با اشنا کردن مسئوالن ایمنی معادن
پیگیری خواهد ش��د تا پس از مس��تقر ش��دن در معادن،
کارکنان زیردست خود را با روش های جلوگیری از حوادث
بخش معدن اشنا کنند .از سوی دیگر ،اقدامات مورد نیاز
در زمان حوادث معدنی را به کارگران دهند تا اسیب ها به
حداقل برسد .در هر حال این اموزش ها به قدری در بهبود
ایمنی معادن موثر اس��ت که می تواند از تکرار حوادث در
بخش معدن نیز جلوگیری کند.
استان ها ،حامی اموزش های معدنی
مع��اون اموزش ،پژوه��ش و فن��اوری وزارت صنعت،
معدن و تجارت با بیان اینکه اموزش در هر بخش��ی به
متولی نیاز ندارد و یاد دادن زکات علم است و یادگرفتن
فریض��ه ،تصری��ح کرد :ه��ر س��ازمانی ک��ه بخواهد به
اموزش های بخش معدن ورود کند ما حمایت می کنیم،
از ای��ن رو از نظر ما اموزش متولی نمی خواهد .در حال
حاضر س��ازمان فنی حرفه ای و نظام مهندسی معدن در
بخش ام��وزش کارکنان معدنی به م��ا کمک می کنند.
به گونه ای که نقش س��ازمان فنی حرف��ه ای در اموزش
کارگران معدنی متمرکز است و سازمان نظام مهندسی
معدن فعالیت اموزشی خود را بر روی مهندسان معدن
متمرکز کرده اس��ت .او با اش��اره به اینکه س��ازمان های
صنعت ،معدن و تجارت ،برنامه های س��ایر س��ازمان ها را
رص��د می کنن��د ،ادامه داد :در صورتی که س��ازمان فنی
و حرف��ه ای یا س��ازمان نظام مهندس��ی در ه��ر یک از
بخش های اموزشی خود با کاستی روبه رو شوند ،سازمان
صنعت ،معدن و تجارت اس��تان ها وارد عمل می ش��وند،
چراکه بخش��ی از این نواقص در نتیجه مشکالت مالی و
...به وجود می اید که می توان از طریق س��ازمان صنعت،
معدن و تجارت استان ها ان را بر طرف کرد.
مدیرکل محیط زیست تهران:
نمی توان نقش معادن را در
الودگی هوای تهران سانسور کرد
مدیرکل محیط زیست
استان تهران با بیان اینکه
صنعت تولید سیمان یکی
از الوده تری��ن صنایع��ی
اس��ت ک��ه در اط��راف
کالنش��هر تهران فعالی��ت می کند ،گف��ت :نقش
بهره ب��رداری از معادن اطراف تهران را نمی توان در
تشدید االیندگی های این کالنشهر سانسور کرد.
به گزارش فارس،محمدهادی حیدرزاده با بیان
اینکه صنایعی که در استان تهران فعالیت می کنند
هرکدام به ط��ور عمده دارای یک ن��وع االیندگی
هس��تند ،اظهار کرد :البت��ه در این میان نمی توان
گفت که یک صنع��ت 100درصد پاک و صنعتی
دیگر 100درصد االینده است.
مدیرکل حفاظت محیط زیست استان تهران در
ادامه افزود :دسته ای از صنایع واقعا ایجاد االیندگی
می کنند که برای نمونه می توان به صنعت سیمان
اشاره کرد.
وی همچنین با اش��اره به تاثی��ر فعالیت معادن
اط��راف پایتخت بر تش��دید الودگی ه��وا در این
کالنش��هر ،بیان ک��رد :در بروز پدی��ده گرد و غبار
و افزای��ش ریزگردها در ته��ران بیابان های اطراف
پایتخت نقش انکارناپذیری دارند اما باید گفت که
در این رابطه نمی توان نقش معادن اطراف این شهر
صنعتی را سانسور کرد و نادیده گرفت.
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
ساختار
اقتصادی کشور
تولید محور شود
دریچه
محسن جاللی پور
نایب رییس اتاق بازرگانی ایران
قوانین و س��اختارهای اقتصادی کش��ور باید تولید
محور باشند تا س��رمایه گذاری ها به سمت تولید برود.
مشکالت تولید در 3دسته تقسیم می شود .دسته اول،
مش��کالت ساختاری اقتصادی کشور است که اساسی
و ریش��ه ای و مربوط به دهه های اخیر است .دسته دوم
مربوط به مش��کالتی از جمله تحریم هاست که در ۱۰
سال اخیر به علت ش��رایط خاص کشور به وجود امده
است و دس��ته سوم مش��کالت تولید هم مشکالتی از
جمله کمبود نقدینگی و نرخ باالی بهره بانکی است که
این روزها تولید کنندگان با ان درگیرند.
کش��ور ما تولید محور نیس��ت و این در حالی اس��ت
ک��ه از زمانی که ب��ه منابع زیرزمینی دسترس��ی پیدا
کردیم ،شرایط تولید را در کشور فراهم نکردیم و دولت
فربه ش��ده و بیشتر مصرف کننده است تا تولیدکننده.
وس��یع بودن دولت و استفاده از منابع نفتی هم از دیگر
مشکالت اس��ت با توجه به اینکه ۸۵درصد بودجه ها،
هزینه های جاری اس��ت و ان مق��دار اندک که بودجه
عمرانی اس��ت ه��م معموال تنها ح��دود ۶۰درصد ان
محقق می شود .ضمن اینکه در سال های اخیر تحریم ها
شرایط را برای صادرات و دسترسی به امکانات خارج از
کشور محدود کرده است .کمبود نقدینگی و نرخ باالی
بهره و س��ود تسهیالت و ثبات نداشتن قوانین تولید از
مشکالت کنونی فراروی تولید عنوان می شود .کمبود
تقاضا و رکود اقتصادی در سال های اخیر نیز مشکالتی
را ایجاد کرده است.
از س��وی دیگر ،مناس��بات بین المللی در سال های
اخیر خوب نبوده و بازارهای خارجی به سمت ما خیلی
باز نیست و فضای کس��ب وکار نامناسب است که باید
برای رفع این مشکالت تالش کرد.
متاس��فانه برنامه ای برای تولی��د نداریم؛ چون هیچ
وقت کشور را نیازمند به ان ندیدیم و این در حالی است
که بای��د همه تصمیم گیران اقتصادی کش��ور راهبرد
مش��خصی را تدوین کنند تا اقتصاد با نگاه تولید محور
به پیش برود .در واقع باید ساختار کشور را تولیدمحور
کنیم یعنی در تصویب هر قانون و مصوبه ای باید بررسی
شود که این مصوبه چه کمکی به تولید می کند .در این
میان ،بازکردن عرصه مناس��بات با بین الملل و در کنار
ان بهبود فضای کس��ب وکار داخل و برداشتن قوانین
مزاحم و تزریق نقدینگی به تولید از وظایف دولت است
و نگاه مردم هم به تولید باید ملی باشد و کاالی داخلی را
مصرف و از دولت پشتیبانی کنند .بنگاه های اقتصادی
نیز باید با اس��تفاده از فناوری های نوین و دانش بنیان،
بهره وری را افزایش دهند تا قدرت حضور در بازارهای
جهانی را داشته باشند.
کوتاه از تجارت
ایرنا -ش��می ایستا ،نماینده یک هیات تجاری
روس��یه گفت :براس��اس تجربیات کش��ورها ،ایجاد
بازاری در مس��کو با هدف توسعه مناسبات تجاری
تهران -مسکو ضروری است.
فارس -س��یدمحمد موس��وی ،رییس سازمان
جهاد کش��اورزی استان تهران گفت :در این استان
۷۴۵هکتار از اراضی سبزی و صیفی با اب فاضالب
ابیاری می ش��د ک��ه اکنون به کمت��ر از ۳۰هکتار
کاهش یافته است.
مهر -س��یدمهدی ثقفی ،رییس سابق اتحادیه
مبلمان گفت :س��ال های گذشته واردات مبلمان از
کش��ور ترکیه رقم باالیی را به خود اختصاص داده
بود اما به تازگی این میزان کاهش یافته اس��ت .در
مقابل کارگران ترکیه ای در واحدهای صنعتی ایران
مش��غول به کار ش��ده اند و تجربیات انها به صنعت
مبلمان کشور منتقل شده است.
ایرن�ا -عبداهلل کعبی ،قائم مقام سازمان منطقه
ازاد ارون��د گف��ت :ه��زار و 970میلی��ارد ریال در
سال جاری در منطقه ازاد اروند سرمایه گذاری شده
که نسبت به مدت مشابه پارسال 146درصد رشد
داشته است.
ایرنا -محمود موالنژاد ،قائم مقام رییس س��ازمان
پژوهش های علمی و صنعتی ایران در امور بین الملل
گفت :متاس��فانه ایران هیچ س��همی از این بازار مهم
در اختیار ن��دارد و اغاز حرکت هایی مانند راه اندازی
مرکز ملی و منطقه ای فن��اوری حالل ایران می تواند
اقدام نویدبخشی در گام های نخست این حرکت باشد.
trade@smtnews.ir
تجارت
7
8
17
18
7
بـازار در رکـود
اقتصاد در برزخ لیبی
تجارت به مدد ریش سفید
مسعود دانشمند
عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران
رییس مرکز تجارت الکترونیک خبر داد
سند فاز اول پنجره واحد تجاری امضا شد
زه�را طهرانی -گروه تج�ارت :باالخره پس از ماه ها
بررس��ی جدی و ش��اید هم س��ال ها کش و قوس برای
پیاده س��ازی پنج��ره واح��د تجاری که رک��ن مهمی در
تجارت کش��ور محس��وب می ش��ود ،این طرح روی پله
اخر ق��رار گرفت .پنجره واحد تجاری به عنوان درگاهی
واحد برای یکپارچه س��ازی اقدامات گمرکی و س��هولت
کار بازرگان��ی در بی��ش از ۱۱۰کش��ور جه��ان اج��را
می ش��ود و به طور قطع با راه ان��دازی کامل ان در ایران
نیز می توان ش��اهد ش��فافیت و تسهیل بیشتری در امور
تجاری کش��ور بود .چند ماه پیش وزیر صنعت ،معدن و
تجارت دس��تور داد که این طرح تا پایان سال راه اندازی
ش��ود و ش��اید پس از ان هم بود که روند تحقق این امر
س��مت و س��وی جدی تری به خود گرفت .مرکز توسعه
تج��ارت الکترونی��ک به عنوان متولی و مس��ئول پنجره
واحد تجاری کش��ور در این مدت بررسی های متعددی
همراه با نظرات کارشناس��ی و تخصصی انجام داد که به
تازگ��ی هم به گفته محمد گرکانی نژاد رییس این مرکز،
سند طراحی تفصیلی فاز اول پنجره واحد تجاری کشور
در کمیته ملی تس��هیل تجاری ب��ا امضای تمام اعضا به
تایید نهایی رسید .به گزارش
،رییس مرکز توسعه
تجارت الکترونیک با بیان اینکه پیاده س��ازی فاز اول در
نیم��ه راه قرار دارد ،اظهار کرد :با توجه به امضای س��ند
طراح��ی تفصیلی ف��از اول پنجره واحد تجاری کش��ور،
امیدواریم بدون هیچ مشکلی بتوان پنجره واحد تجاری
را تا پایان سال به بهره برداری رساند.
سوئیچ تبادل اطالعات
محمد گرکانی نژاد در مراس��م دوره اشنایی با مفاهیم
صنع��ت ،معدن و تج��ارت ویژه خبرنگاران و رس��انه ها،
تصریح کرد :پنجره واحد تجاری درگاه واحدی است که
ب��ازرگان با مراجعه به ان تم��ام نیازهای خود را از زمان
اظه��ار تا ترخی��ص ،از کانال این طرح انجام می دهد.وی
که در این نشست از فعالیت ها و برنامه های مرکز توسعه
تجارت الکترونیک سخن می گفت ،ادامه داد :پنجره واحد
تجاری قرار نیس��ت کار گم��رک را انجام دهد بلکه فقط
به عنوان یک س��وئیچ تبادل اطالعات است .گرکانی نژاد
ب��ا تاکید براینکه با اجرای این طرح ،دیگر الزم نیس��ت
بازرگان به ارگان های مختلف برای ارائه اس��ناد مراجعه
کند ،گفت :تس��هیل مهم ترین موضوعی است که از یک
پنجره واحد انتظار می رود و این در حالی است که حدود
۱۱۲کشور در دنیا از این پنجره واحد استفاده می کنند.
رییس مرکز توسعه تجارت الکترونیک افزود :با توجه به
اهمی��ت کارگروه تجارت الکترونیک که فضای تس��هیل
تجاری کش��ور را راهبری می کند ،کمیته ای ملی در این
راس��تا تشکیل شد که دارای حدود ۱۵دستگاه ذی ربط
در این بخش اس��ت.به گفته وی ،امضای س��ند طراحی
تفصیلی فاز اول پنجره واحد تجاری کش��ور اتفاق مهم و
به معنای این اس��ت که چندین دستگاه بر ان همفکری
دارند و مورد تایید قرار گرفته است.
اجرای فاز اول تا پایان سال
گرکانی نژاد تصریح کرد :براساس دستور وزیر صنعت،
معدن و تجارت قرار اس��ت فاز اول را تا پایان س��ال اجرا
کنیم ،ضمن اینکه برای فاز دوم هم که براساس تجارب
ف��از اول تعریف ش��ده ،فراخوان هایی خواهیم داش��ت و
تصمیم داریم از اپراتورهای بین المللی و همکاری بخش
خصوصی بهره مند ش��ویم .رییس مرکز توس��عه تجارت
الکترونیک در بخش دیگری از س��خنان خود با اش��اره
به س��هم تج��ارت الکترونیک در تولی��د ناخالص داخلی
کشورها اظهار کرد :این سهم در امریکا ۵درصد ،بریتانیا
۸/۳درص��د ،کره جنوبی ۷/۳درص��د و چین ۵/۷درصد
اس��ت اما در ایران متاس��فانه امار دقیقی در این راس��تا
وجود ندارد .وی ادامه داد :البته این امر جزو برنامه های
مرکز اس��ت ک��ه موضوعی تحت عن��وان ebusiness
watchرا در دس��تور کار داری��م تا بتوانیم س��نجش و
اندازه گیری دقیقی داش��ته باشیم؛ اما در بهترین حالت،
ع��دد ۰/۵درص��د و ۱درصد را تخمی��ن زده اند.به گفته
گرکانی نژاد ،تجارت الکترونیک از دوبخش عمده B۲C
و B۲Bتشکیل شده است که B۲Bحجم بسیار وسیعی
را در برمی گی��رد .به نحوی که در س��ال ۲۰۱۲م حدود
۱۳ه��زار و ۴۰۰میلیارد دالر حجم این بخش در جهان
ب��وده اس��ت .رییس مرکز توس��عه تج��ارت الکترونیک
گفت :دولت براس��اس قانون تجارت الکترونیکی کش��ور
که مصوب س��ال ۸۲اس��ت ،اساس��نامه ای را برای مرکز
توس��عه تجارت الکترونیکی ک��ه زیر نظر وزارت صنعت،
مع��دن و تجارت قرار دارد تهیه کرد که در س��ال ۸۸به
تصویب رسید.
زیرساخت ها فراهم است
وی تصریح کرد :در خوشبینانه ترین حالت این بخش،
زیرس��اخت ها را تاحدود بسیاری فراهم کرده ایم اما باید
کاربرده��ای تجارت الکترونیک به صورت جدی و عمیق
در جامعه نفوذ یابد .گرکانی نژاد اظهار کرد :تشکیل مرکز
توس��عه تجارت الکترونیکی در چین و کره جنوبی سابقه
دیرینه داش��ته اس��ت و به همین دلیل برای تشکیل ان
در ایران از تجربه این کشورها استفاده شده است .رییس
مرکز توس��عه تجارت الکترونیک با اشاره به وظایف این
مرکز ادامه داد :توسعه و تعمیق کاربردها ،فرهنگ سازی
و حتی پیش��نهاد برای اصالح قان��ون برعهده مرکز قرار
داده ش��ده است .وی با اشاره به ۴کمیته و کارگروه مهم
و تعیین کنن��ده که مرکز در ان مس��ئولیت دارد ،گفت:
کارگروه تجارت الکترونیک ،کمیته ملی تسهیل تجارت
الکترونیک ،شورای سیاست گذاری گواهی الکترونیک و
کمیته نظارت بر کسب و کارهای اینترنتی (نماد اعتماد)
ج��زو این ۴عنصر مهم هس��تند .به گفت��ه گرکانی نژاد،
براساس ماده ۱۲اساسنامه ،مرکز نقطه تماس جمهوری
اسالمی با سازمان های بین المللی فعال در حوزه تجارت
الکترونیک است .ضمن اینکه ۳پروژه در مرکز به صورت
کارب��ردی وجود دارد که ش��امل پنج��ره واحد تجاری،
س��امانه تدارکات الکترونیک��ی دولت و نماد الکترونیکی
می شود.
شفافیت و سهولت ،ارمغان «ستاد»
رییس مرکز توس��عه تج��ارت الکترونیک با بیان اینکه
براساس س��امانه تدارکات الکترونیکی دولت ،قرار است
تمام معامالت دولتی از طریق یک سامانه متمرکز انجام
ش��ود ،گفت :ایجاد شفافیت ،دسترسی سریع ،سهولت و
الکترونیکی ش��دن امور از مزایای سامانه ستاد محسوب
می ش��ود .وی ادامه داد :براس��اس گزارش های رس��یده
مرب��وط به س��ال ،۹۱پیش خریده��ای دولتی ۴۸هزار
میلیارد تومان بوده است که این امر نشان می دهد ارقام
باالیی در این س��امانه درحال جابه جایی است .همچنین
ب��ه گفته گرکانی نژاد ،جایگاه ایران در دولت الکترونیک
و مش��ارکت ان مطلوب نیس��ت و حتی از سال ۲۰۱۲تا
۲۰۱۴م افت هم داش��ته ایم .ام��ا امیدواریم که در ادامه
به جایگاه بهتری برس��یم چراکه این موقعیت شایس��ته
کشور ما نیست.
راهکار کنترل فساد اداری
گرکانی نژاد با اش��اره به شاخص فساد اداری در ایران
و س��ایر کش��ورهای جهان گفت :ایران در شاخص فساد
اداری از رتب��ه ۱۳۳به ۱۴۴تنزل یافته اس��ت در حالی
که عربستان و ترکیه باالتر از ایران قرار دارند .وی افزود
برای کنترل فس��اد اداری فقط زیرس��اخت مهم نیست
بلکه باید کاربردهای به گونه ای نهادینه شود که به عنوان
نمونه فس��اد کنترل ش��ود .به گفته این مقام مسئول در
کنوانس��یون مبارزه با فس��اد س��ازمان ملل متحد یکی
از راهکارهای توصیه ش��ده برای مبارزه با فس��اد همین
سامانه «ستاد» است.
رییس اتاق بازرگانی ،صنایع و معادن ایران خبر داد
حل مشکل تردد در مرز بازرگان ،به زودی
مش��کالت ت��ردد کامیون های ایران��ی و ترکیه ای در
مرز بازرگان از چندی پیش با درخواس��ت غیرمنطقی
ترک ها اغاز ش��د که درحال برطرف ش��دن اس��ت .در
ای��ن خصوص رییس ات��اق بازرگانی ،صنای��ع و معادن
ای��ران گفت :مش��کل تردد کامیون ها در م��رز بازرگان
از س��وی وزارت راه و شهرسازی درحال برطرف شدن
اس��ت و مذاکره با ترکیه روند مثبت��ی دارد و به زودی
حل می ش��ود .غالمحسین شافعی در گفت وگو با ایسنا
با بیان اینکه س��وخت یکی از مشکالت تجار برای تردد
در مرزه��ای ترکیه بود ،اظهار کرد :ن��رخ بین المللی را
کامیون ه��ای ترانزیت��ی باید مورد توجه ق��رار دهند و
تصور می کنم این موضوع ادعای بیجایی نباشد .در این
ارتباط به زودی گشایش��ی بین دو کشور ایجاد خواهد
شد و مذاکرات به نتیجه می رسد .وی در پاسخ به اینکه
این مشکل چه زمانی برطرف می شود؟ گفت :نمی توان
زمان مشخصی را برای به نتیج ه رسیدن مذاکرات ارائه
داد ولی امیدواریم به زودی برطرف شود و اهتمام جدی
در این زمینه وجود دارد .شافعی تصریح کرد :قدر مسلم
این اس��ت که کامیون های ترکی��ه وقتی می خواهند از
خاک ایران استفاده کنند نمی توان به انها یارانه سوخت
داد؛ بنابراین قیمت سوخت باید منطقی باشد و منطقی
بودن یعنی قیمت براساس نرخ بین المللی اعمال شود.
مذاکره تا 10روز اینده
اما از سویی دیگر ،سفیر ایران در ترکیه از حل اختالف
ایران و ترکیه برس��ر تعرفه ترانزیت کامیون های عبوری
از م��رز دو کش��ور خب��رداد و گفت« :ما ب��ه دلیل اصرار
دوستان ترکمان و اعمال برخی مالیات ها این درخواست
را پذیرفتیم ».به گزارش خبرگزاری تسنیم پایگاه خبری
ورلد بولتین نوشت :علیرضا بیگدلی ،سفیر ایران در ترکیه
گفت :مس��ائل مورد اختالف اخیر درخصوص تعرفه های
ترانزیت��ی کامیون های عبوری از مرز ایران و ترکیه ،پس
از مذاکرات مقامات دو کش��ور حل و فصل ش��ده است.
بیگدل��ی همچنین اضافه ک��رد ،ورود و خروج در مبادی
مرزی ایران و ترکیه مطابق با سیس��تم فعلی ادامه دارد.
ترتیبات معینی باید در ۱۰روز اینده برای سیستم جدید
انجام گی��رد .نورتی��ن کانیکلی ،وزیر گم��رک و تجارت
ترکیه پیش��تر گفته ب��ود :ترکیه تنه��ا از حق خود برای
تالفی استفاده کرده است .تالش می کنیم با ایران مذاکره
چهره ها و نظرها
حذف کارت بازرگانی
به صالح نیست
کنی��م ،اما انها بر ان نرخ اص��رار دارند .بخش حمل ونقل
ما نمی تواند با این نرخ در ایران پیشرفت داشته باشد.
دستورالعمل پلمب ابالغ نشده
ناظر گم��رکات اذربایجان غربی نیز با اش��اره به اینکه
اکنون تردد کامیون های ترکی ه بدون پلمب مخزن سوخت
انجام می ش��ود ،گفت :هنوز دس��تورالعمل این موضوع به
گمرک ابالغ نش��ده اس��ت .پرویز تق��وی در گفت وگو با
فارس ،در مورد پلمب مخزن س��وخت کامیون های ترکیه
ب��ه کجا رس��ید و چه زمان��ی این کار ص��ورت می گیرد،
اظهارکرد :متولی این موضوع پایانه های مرزی هس��تند و
زمانی که این موضوع ابالغ ش��ود ،از سوی گمرک اجرایی
خواهد ش��د .وی در پاسخ به این سوال که چه زمانی این
دستورالعمل ابالغ خواهد شد ،تصریح کرد :گمرک موظف
اس��ت بر اساس ابالغیه کار را ش��روع کند که البته هنوز
ابالغ نش��ده و مس��ئولیت پلمب با گمرک است .به گفته
وی ،ش��روع عملیات با پایانه ها ب��وده ،اما پلمب مخزن با
گمرک است .مقدمات کار فراهم شده است و منتظر ابالغ
دستورالعمل هستیم .تردد اکنون به راحتی و بدون پلمب
در حال انجام است و برای پلمب منتظر ابالغیه هستیم.
ح��ذف کارت بازرگانی ب��رای واردات فع ً
ال به صالح
نیس��ت اما در مورد صادرات ،اینکه ف��رد نیاز به کارت
بازرگانی نداش��ته باشد بس��یار خوب بوده و سرعت را
افزای��ش می دهد ،چرا که برای صادرات نیازی به چک
کردن و ش��فافیت مالیاتی وجود ندارد و از همین االن
می توانیم کارت بازرگان��ی را برای صادر کننده حذف
کنی��م ،چرا که یکی از موانع ص��ادرات کارت بازرگانی
اس��ت .در حالی که در ام��ر واردات به راحتی نمی توان
کارت بازرگان��ی را ح��ذف ک��رد و هنوز ب��رای وصول
مطالبات مالیاتی از این طریق باید کنترل هایی وجود
داشته باش��د که کارت بازرگانی یکی از انهاست و باید
یکی ،دو سال دیگر تحمل کرد ،تا موضوع راه حل خود
را پیدا کند .در خصوص اسیب شناس��ی بودجه دولت
برای س��ال اینده و اینکه بیشتر باید به چه بخش هایی
توجه شود ،باید گفت که دولت همواره در بودجه ریزی
خود ،بخش��ی از منابع ان را بر مبنای فاینانس خارجی
قرار می دهد که معموال محقق نمی شود .و این در حالی
اس��ت که بودجه ای که متکی بر نفت و فاینانس باشد،
بودجه نیس��ت .به عنوان نمونه سال گذشته قرار بود،
تا ۳۵میلی��ارد دالر از محل خارجی در قالب فاینانس
وام بگیریم که محقق نش��د ،در نتیجه با کسری بودجه
مواجه ش��دیم و در نهایت دولت مجبور شد تا از منابع
مالی خود ابتدا بودجه جاری را بپردازد که بیش��تر ان
ص��رف حقوق کارمن��دان بدنه دولت می ش��ود و بقیه
کس��ری بودجه را از بودجه عمران��ی برداریم و در این
س��ال ها فقط ش��اهد چنین اتفاقی بوده ایم .کس��ری
بودج��ه چیزی ج��ز افزایش تعداد پروژه ه��ای ناتمام
کش��ور را در پی ن��دارد ،در نتیجه طب��ق امار اکنون با
۷۵ه��زار پروژه ناتمام مواجه ش��ده ایم که از ۵درصد
تا ۸۰درصد روی انها س��رمایه گذاری شده ،ولی هیچ
بازدهی در اقتصاد ملی نداش��ته اس��ت .مضاف بر انکه
خواب سرمایه داریم و فناوری مصرفی در این پروژه ها
رو به فرسایش است .دولتمردان باید در تدوین بودجه
واقع بینان��ه عمل کنند ،چرا که اگر بنا باش��د تا بودجه
کشور بر اساس دخل و خرج جاری باشد نام ان بودجه
نیس��ت ،بلکه این بودجه باید مبتن��ی بر برنامه های ۵
س��اله توس��عه باش��د و وقتی برنامه های توسعه ای در
مجلس تصویب می ش��ود ،برای هر س��ال ان متناسب
با برنامه بودجه ریزی کنیم.
دستمزد پایین
قالیبافان در مقایسه
با تورم
حمید کارگر
سرپرست مرکز ملی فرش ایران
در پایان س��ال ۹۲فق��ط ۳۱۴میلیون دالر صادرات
فرش داش��ته ایم ک��ه کمترین عدد ثبت ش��ده در دو
دهه اخیر بوده اس��ت و به نظر می رس��د متاثر از عوامل
مختلف داخلی و خارجی بوده است .یکی از مهم ترین
دالیل ،تحریم مس��تقیم واردات ف��رش ایران به خاک
امریکا بوده اس��ت که از ۴س��ال پیش ک��ه این اتفاق
افت��اده ح��دود یک چه��ارم صادرات فرش خ��ود را از
دس��ت دادیم .ضمن اینکه تحریم های عمومی کشور
ما هم بر صادرات کش��ور موثر بوده است و این موضوع
موجب افزایش هزینه های حمل ونقل و بیمه ش��د که
باعث ش��د قیمت تمام شده فرش هم باال برود .در این
مدت برخی از عوامل خارجی مانند رکود اقتصادی در
بازاره��ای اروپایی و انقالب ه��ای عربی صادرات فرش
ایران��ی را متاثر کرد و اتفاق��ی مثل هدفمندی یارانه ها
و پرداخت نقدینگی مستقیم به قالیبافان باعث خروج
بخش��ی از تولید از بدنه فرش دس��تباف شد .در نهایت
تمام این موضوعات باعث ش��د تا در پایان س��ال ۹۲به
کمتری��ن عدد صادراتی خود برس��یم .م��ا هر چند در
ص��ادرات فرش به لح��اظ وزنی و ارزش��ی صادرات رو
به رش��دی داش��ته ایم اما امیدواریم با بهبود وضعیت
اقتصادی این روند شتاب بیشتری پیدا کند البته ما به
این اعداد رو به رش��د اصال بسنده نخواهیم کرد و از این
اعداد هم خوشحال نیس��تیم ،زیرا این رشد با بد ترین
اعداد در س��ال گذشته مقایس��ه می شود که نسبت به
وضعیت رونق بس��یار فاصله داریم .بازار جهانی فرش
دس��تباف بین یک میلیاردو ۲۰۰تا 1/5میلیارد دالر
همیش��ه در تروالنس است و از این مقدار همیشه بین
۳۰تا ۳۵درصد س��هم فرش دس��تباف ای��ران بوده و
ام��روز هم همین طور اس��ت و با وج��ود رقبای متعدد
ایران بیش��ترین سهم را از تجارت جهانی داشته است.
البته کش��ورهای دیگری هم هس��تند بعد از ایران که
دارای رتبه هس��تند مانند هند ،پاکستان ،افغانستان،
ترکیه و نپال که در حوزه فرش حرفی برای گفتن دارند
ام��ا به دلیل تحوالت اخیر ،چی��ن مدام در حال خروج
شتابناک از فرایند تولید فرش دستباف به واردکننده
فرش دستباف است.
خبرخوان
خرید تضمینی 1440تومانی
شیرخام کلید خورد
مدیرعام��ل اتحادی��ه سراس��ری دام��داران ایران،
از خری��د تضمینی 1440تومانی ش��یرخام توس��ط
سازمان تعاون روستایی و اتحادیه سراسری دامداران
از هفته اینده در دو استان کشور خبر داد .هم اکنون
ش��یر خام ب��ا نرخی کمت��ر از 1200توم��ان نیز به
فروش می رس��د .سعید سلطانی سروستانی در گفت
و گو با ایرنا افزود :خرید تضمینی ش��یرخام به صورت
ازمایش��ی در دو اس��تان کش��ور از جمله مش��هد و
قزوی��ن اغاز می ش��ود.وی تصریح ک��رد :دولت باید
وارد عمل ش��ود و هر کیلوگرم ش��یرخام را با قیمت
مص��وب 1440تومان از دامداران خریداری کند.وی
ب��ا بیان انکه دولت باید برای حمایت از تولید ش��یر
خ��ام یارانه مطلوبی اختصاص ده��د ،افزود :در مدت
یک س��ال گذشته تولید کنندگان شیر خام ،محصول
تولیدی خود را پایین تر از قیمت تمام شده به فروش
رس��انده اند که همچنان این ضرر و زیان ادامه دارد.
مدیرعامل اتحادیه سراس��ری دام��داران اظهار کرد:
ب��رای حمایت از تولیدکنندگان ش��یر خام و افزایش
تولی��د این محصول در کش��ور دولت بای��د عالوه بر
تخصی��ص یارانه به این محصول نرخ خرید تضمینی
را نیز اجرایی کند.
مرغ 1600تومان زیر قیمت
عرضه می شود
رییس انجمن صنفی پرورش دهندگان مرغ گوشتی
با بیان اینکه قیمت مرغ اماده به طبخ بین 5300تا
5400تومان و قیمت تمام شده تولید این کاال حدود
7000تومان است ،گفت :تولید سیلی شده که همه
چیز را ویران می کند .محمد یوس��فی در گفت وگو با
مهر با بیان اینکه ش��رایط بازار مرغ در دو ،س��ه روز
اخیر مقداری بهبود پیدا کرده اس��ت ،افزود :در حال
حاضر مرغ زنده با قیمتی بین 3800تا 4000تومان
به فروش می رسد در حالی که قیمت تمام شده تولید
ان 4600تومان است .وی قیمت مرغ گوشتی (اماده
ب��ه طبخ) را بین 5300ت��ا 5400تومان عنوان کرد
و ادام��ه داد :قیمت تمام ش��ده تولید این کاال حدود
7000تومان است.
افتتاحپایانهصادراتیگل
30میلیاردتومانمی خواهد
مدیرعامل اتحادیه سراس��ری گل و گیاه بابی��ان اینکه برای افتتاح پایان��ه گل و گیاه و تکمیل
ان نیازمن��د همکاری مس��ئوالن هس��تیم ،گفت :با
برنامه ریزی به منظور تولید و صادرات گل می توانیم
در اینده جایگزین مناسبی برای صادرات نفت داشته
باشیم ،ضمن اینکه کشورهای اطراف ایران بازارهای
خوبی ب��رای صادرات گل هس��تند .به گفته محمود
حس��ن ولی :برای تکمیل پایان��ه صادراتی گل و گیاه
30میلی��ارد تومان درخواس��ت وام داده ایم ،با ادغام
بخ��ش بازرگانی در وزارت جهادکش��اورزی کارها با
سرعت بیشتری پیش می رود و وزیر جهادکشاورزی
هم دستور داد ه این کار سریع تر انجام شود.
گشتی در بازار
گوجه فرنگی نایاب شد
خیار گران شد
معاون اتحادیه بارفروش��ان از نایاب شدن گوجه
فرنگی درج��ه یک در میدان بارفروش��ان خبر داد
و گفت :قیم��ت خیار تحت تاثیر س��رمازدگی های
اخیر 15درصد افزایش یافته اس��ت .علی امامی در
گفت وگو با مهر گفت :خیار تحت تاثیر سرمازدگی
قرار گرفته و اسیب دیده؛ به همین دلیل قیمت ان
15درصد رشد داشته است ،ضمن اینکه قیمت هر
کیلوگرم خیار رس��می بین 1500تا 2000تومان
و خیار اویز بین 2000تا 2500تومان اس��ت.وی،
ش��رایط بازار گوجه فرنگی را نیز نامطلوب توصیف
کرد و گفت :عرضه این محصول بس��یار کم اس��ت،
محصول درجه یک در بازار عرضه نمی شود و قیمت
هر کیلوگرم گوجه فرنگ��ی درجه دو بین 2000تا
3000تومان اس��ت .به گفت��ه امامی ،قیمت گوجه
فرنگی یک م��اه دیگر با ورود محص��ول نو به بازار
کاهش می یاب��د.وی از کاهش 20درصدی مصرف
نارنگ��ی در می��ان مردم خب��ر داد و اضافه کرد :در
حال حاضر قیمت هرکیلوگ��رم نارنگی تخم ژاپنی
4000تومان و نارنگی انش��و س��اری 2000تومان
است .امامی قیمت انواع پرتقال را بدین شرح اعالم
کرد :هر کیلوگرم پرتقال تامس��ون ش��مال 1000
تا 2000توم��ان ،پرتقال معمولی رس��می جنوب
1200توم��ان ،پرتقال کوهس��تانی جیرفت 2000
تا 3000تومان.معاون اتحادیه بارفروش��ان ،قیمت
هر کیلوگرم لیمو ش��یرین را بین 1200تا 2500
تومان اعالم کرد.
8
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
مسکن؛ برگ برنده یا پاشنه اشیل دولت ها
بازار و اصناف
trade@smtnews.ir
بـازار در رکـود
عاطفه خسروی -گروه تجارت :طال ،سکه ،زمین ،ارز ،مسکن همه بازار هایی هستند که
اینده ش�اخص های کالن اصلی اقتصاد ایران را رقم می زنند .روند 15سال گذشته بازار
نش�ان می دهد که در مقطعی با کاه�ش ارزش پول ملی ،قیمت ملک تا 3برابر افزایش
یافت .افزایش تورم افسارگس�یخته ای که به دنبال سیاست های اقتصادی دولت نهم و
دهم بر اقتصاد کشور تحمیل شد ،نه تنها بازار مسکن و زمین ،بلکه معادالت اقتصادی
بسیاری از بازارهای کشور را بر هم زد .تاریخ بازار مسکن نشان می دهد که بازار در این
حوزه معموال با حرکت سینوس�ی مواجه است که با زمان بندی مشخصی پیش می رود.
به این معنا که به طور معمول بازار ش�اهد 3س�ال دوره رکود و یک سال رونق است .به
عالوه این واقعیتی انکارناپذیر اس�ت که بخش مهمی از نوسانات بازار مسکن مربوط به
ی است که دولت ها
سیاست های دولت هاست اما حوزه مسکن نیازمند بسته های حمایت
باید با نگاه فراتر از سیاست های بخشی به ان بپردازند .بررسی بازار مسکن در سال جاری
و پیش بینی س�ال اینده این بازار در هفته های اخیر در صدر اخبار بازار اس�ت .اما برای
بررس�ی بازار مسکن دولت یازدهم ،چاره ای جز بررسی بازار مسکن در دولت های قبل
نداریم ،چرا که بازار مسکن متاثر از مجموع سیاست های دیروز و امروز است .بر همین
اس�اس در این گزارش به بررس�ی بازار مسکن در دولت های پیشین و به خصوص دولت
نهم و دهم می پردازیم و بعد بازار امروز مسکن را از نگاه کارشناسان بررسی می کنیم.
مسکن زیرسایه خصوصی سازی
در دوران سیاست های تعدیل اقتصادی،
خصوصی س��ازی از مهم تری��ن عوام��ل
تاثیر گ��ذار بر بخش مس��کن ب��ود .اعطای
تس��هیالت ویژه برای س��ازندگان مس��کن
اس��تیجاری از جمله مهم تری��ن راهبردها
و برنامه ه��ای دولت س��ازندگی بود .هدف
ای��ن برنامه تولید یک میلی��ون و ۵۸۲هزار
واح��د مس��کونی ش��هری ب��ود که س��هم
بخش خصوص��ی از این می��زان ۹۵درصد
در نظر گرفته ش��ده بود .اگ��ر چه به گفته
کارشناس��ان ،تحقق این عدد محقق نش��د
اما ب��ا تکیه بر امار این مقط��ع را می توان
دوران افزای��ش قیم��ت زمی��ن و مس��کن
دانس��ت .در این دوران واگ��ذاری زمین از
طرف سازمان زمین شهری همچنان ادامه
یاف��ت ولی در پای��ان دوره و اغ��از فروش
تراکم در ش��هر تهران ،قیمت زمین و ملک
را از کنت��رل دولت خارج کرد .در دور دوم
ریاست جمهوری هاشمی تاکید بیشتری بر
ازادس��ازی اقتصادی ،تک نرخی کردن ارز
و ازادی واردات ب��ه عمل ام��د .همچنین
کاهش دخالت دولت و استفاده از ساز وکار
قیم��ت به عن��وان دو ش��عار اصل��ی مطرح
ش��د .در چنین ش��رایطی در بخش مسکن
نیز همانند س��ایر بخش ه��ای اقتصادی از
ش��دت دخالت و تاثیرگذاری دولت در بازار
کاسته ش��د و در عین حال در این سال ها
توجه به مس��کن ارزان قیمت ،حل مشکل
اس��ناد مسکن روس��تایی ،بازسازی مناطق
جن��گ زده ،اس��تفاده اقتص��ادی از زمین
به عنوان سیاس��ت های راهبردی دولت در
بخش مس��کن مطرح ش��د .در کن��ار این
برنامه ه��ای نس��بتا جامع ام��ا امارها چیز
دیگ��ری را گواهی می دهد .خانه دار ش��دن
خانواده ه��ای کم درامد ایران��ی هیچ گاه به
واقعیت نپیوست .از سوی دیگر در راستای
کمک به اقشار کم درامد ،مقرر شد دولت
از س��ازندگان واحدهای با زیربنای کم
حمایت کن��د ،همچنی��ن دولت از
طریق پرداخت بخش��ی از س��ود
تسهیالت اعتباری تالش کرد
توان خرید اقشار کم درامد
را افزایش دهد اما واقعیت
این اس��ت که این برنامه
نیز انطور که باید محقق
نش��د و کالف سردرگم
مسکن همچنان به قوت
خویش باقی ماند.
موفقیت های کم اعتبار
در ش��روع کار دولت سید محمد خاتمی،
بخ��ش مس��کن وارد رکود ش��ده ب��ود و بر
حل مش��کل کم درامدها و ازادس��ازی بازار
مس��کن تاکید می ش��د ،همچنی��ن حمایت
از کوچک س��ازی و انبوه س��ازی مورد تاکید
بود .در عی��ن حال در این س��ال ها بر نقش
سیاس��ت های پولی و تسهیل شرایط اعطای
وام مس��کن تاکید زیادی می شد اما بررسی
میزان ساخت وسازها نشان می دهد؛ در سال
،۸۰در کل مناطق ش��هری مسکونی پروانه
س��اخت ۳۹۰ه��زار واح��د مس��کونی صادر
ش��د که فراتر از هدف برنام��ه بود اما تمرکز
ساخت وس��از در تهران ای��ن موفقیت را کم
اعتب��ار کرد .در ای��ن دوران طرح هایی مانند
مسکن استیجاری برای بهبود شرایط مسکن
اجرا ش��د اما در عمل وضعیت مسکن اقشار
اسیب پذیر بهبود نیافت.
مسکنی که عمل نکرد
هن��گام روی کار امدن دولت احمدی نژاد،
بازار مس��کن رون��د نزولی داش��ت بنابراین
نمی توان رش��د قیمت مسکن در دولت نهم
را ادام��ه حرکت بازار مس��کن در دوره قبل
دانس��ت .هرچند در ان س��ال ها دولت شوق
زیادی برای خدمت به مردم داشت ،اما تکرار
چرخه معیوب اتخاذ سیاس��ت های نادرست
اقتصادی از س��وی دولتمردان ،بی توجهی به
هش��دار کارشناسان ،اصرار لجوجانه بر تداوم
برنامه ه��ای غلط و کنار گذاش��تن تدریجی
مدیران کارش��ناس اما منتقد سیاس��ت های
غلط اقتصادی دولت ،موجب رشد چندبرابری
قیمت مسکن شد .بسته مالیاتی بازار مسکن
که اخری��ن تیر در ترکش دول��ت نهم برای
رس��یدن به هدف کنترل التهاب موجود در
بازار مس��کن بود؛ با اما و اگرهای بسیاری از
سوی کارشناسان روبه رو شد .بسیاری اجرای
ای��ن مصوب��ه را موجب فرار س��رمایه گذاران
در بخش تولید مس��کن دانستند.
دولت دهم هم با طرح هایی
مانند پروژه مسکن
مهر و تصویب ارائه وام های دستوری مسکن
و ...دستاوردی به جز افزایش قیمت را به بازار
مسکن هدیه نداد.
طرح مس��کن مهر به عنوان ش��اخص ترین
سیاس��ت دول��ت دهم ب��ه بزرگتری��ن طرح
عمرانی کشور تبدیل شد .قرار بود تا پایان کار
دولت دهم در قالب مسکن مهر۲/۵ ،میلیون
واحد مسکونی یعنی 7برابر دولت های قبلی،
مسکن ساخته شود .مس��کن هایی که هنوز
در حال س��اخت اس��ت و دولت دهم با تمام
ش��عارهای تبلیغاتی نتوانست کلید خانه ها را
تحویل ش��هروندانی دهد که به امید خانه دار
ش��دن تمام س��رمایه خود را در ای��ن پروژه
س��رمایه گذاری کرده بودن��د .انهایی هم که
کلید واحد ها را گرفتند با مش��کالت دیگری
دست به گریبان بودند که تمایل به سکونت
را ک��م می ک��رد .پ��روژه ای که به درس��تی
باید منتظر ماند و
نتیجه برنامه های دولت
برای سروسامان دادن
به این بازار راکد را دید.
به عالوه اگر تئوری
روند سینوسی بازار
مسکن را بپذیریم ،باید
منتظر خروج از رکود
و افزایش قیمت در این
بازار باشیم
مکان سنجی نشده بود و به دلیل اماده نبودن
زیرساخت هایی مانند اب ،برق ،گاز ،مدرسه و
فضای تفریحی و فرهنگی ،مشکالت متعددی
را برای صاحبان خانه و سکنه ایجاد کرد.
خانه 5برابر گران شد
بررس��ی نوس��انات قیمت مس��کن از سال
۸۴تامردادماه س��ال 92حاکی از ان اس��ت
که براس��اس امار رس��می مرکز ام��ار ایران
ت هر مترمرب��ع زیربنای
در این م��دت قیم
مس��کونی ۴۵۹درصد افزایش یافته است .در
کل می توان گفت مس��کن در 8سال دولت
احمدی ن��ژاد ف��راز و نش��یب های فراوانی را
تجربه کرد تا انجا که بازار مسکن در تمام
این سال ها روی ارامش به خود ندید.
بر اس��اس امار مرکز امار ایران
متوس��ط قیمت یک مترمربع
زیربنای مسکونی در شهر تهران
در بهار سال 84یعنی در استانه
فعالی��ت دولت
نهم 587هزار
تومان ب��وده که
ب��ه فاصل��ه چند
م��اه پ��س از روی
کار امدن یعنی در تابستان
همان س��ال با 12/2درصد رش��د
ب��ه 659هزار توم��ان افزایش یافت.
ل پاییز
روند افزایش قیم��ت در فص
و زمس��تان 84ادام��ه
داشت و قیمت هر مترمربع زیربنای مسکونی
در پایان این س��ال به 683هزار تومان رسید.
در پایان بهار س��ال 85متوس��ط قیمت هر
مترمربع واحد مس��کونی به 724هزار تومان
افزایش یافت ،روند افزایشی در فصل تابستان،
پایی��ز همان س��ال همچنان ادامه داش��ت و
قیمت ها به ترتیب ب��ه 776هزار و بعد از ان
به 880هزار تومان رسید .اما در زمستان 85
رکورد افزایش قیمت شکسته شد و قیمت هر
مترمربع واحد مسکونی به یک میلیون تومان
افزایش یافت .سیس��تم انبس��اطی دولت در
پرداخت تس��هیالت بانکی و افزایش و هجوم
نقدینگی های سرگردان جامعه به سمت بازار
مسکن ،سال 86را به سالی فراموش نشدنی
برای این بخش تبدیل کرد.
در 3ماه نخس��ت این س��ال قیمت هر متر
مربع واحد مس��کونی با 35درصد افزایش به
یک میلیون و 357هزار تومان رس��ید در سه
فصل بعدی روند افزایشی به مدد اصرار دولت
در پرداخت بی حد و حساب تسهیالت بانکی
ادامه داش��ت و در پایان س��ال 86قیمت هر
مترمربع واحد مس��کونی با رشد 25درصدی
به یک میلیون و 699هزار تومان رسید.
بهار س��ال 87متوسط قیمت هر مترمربع
زیربنایی مس��کونی رکوردزنی کرد و با رشد
18/8درص��دی نس��بت به زمس��تان 86به
2میلیون و 19هزار توم��ان افزایش یافت .با
کاهش پرداخت تسهیالت بانکی توسط دولت
روند افزایشی قیمت مسکن در تابستان ،پاییز
و زمس��تان 87روند کاهشی در پیش گرفت
و این روند در بهار س��ال 88نیز ادامه داشت
تا متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی
در پایتخت به یک میلیون و 503هزار تومان
برسد.
البته در تابس��تان 88روند صعودی قیمت
مس��کن یکبار دیگر اغاز شد و به یک میلیون
و 629هزار تومان برای هر مترمربع رس��ید.
این روند در دو فصل بعدی این سال و چهار
فصل سال 89ادامه داشت و متوسط قیمت
هر مترمربع واحد مسکونی در پایان این سال
ب��ه یک میلی��ون و 885هزار توم��ان افزایش
یافت .افزایش قیمت در بهار و تابستان سال
90تداوم یافت تا در پاییز این س��ال رکورد
2میلیون و 148هزار تومان ثبت شود.
در زمستان 90متوسط قیمت به 2میلیون
و 262ه��زار تومان افزایش یاف��ت .در بهار و
تابس��تان سال گذشته نیز متوسط قیمت هر
مترمربع واحد مسکونی به ترتیب به 2میلیون
و 244ه��زار و 2میلی��ون و 758هزار تومان
افزایش یافت .س��رانجام در پاییز س��ال 91
قیم��ت هر متر مربع با رش��د 18/9درصدی
رکورد 3میلیون و 282ه��زار تومانی را ثبت
ک��رد .زمس��تان 91یکب��ار دیگ��ر قیمت ها
براساس امار غیررسمی بین 30تا 50درصد
در مقایس��ه با س��ال 90افزایش یافت تا به
گفته فعاالن بازار مسکن اتفاق سال های 85
و 86در بازار مسکن تکرار شود .بررسی امار
رس��می در بازه زمانی س��ال 84تا سال 91
متوسط قیمت هر مترمربع زیربنای مسکونی
در ته��ران 459درصدی افزای��ش یافته ،به
عب��ارت دیگ��ر در این مدت
قیمت ها 5/5برابر شده است.
دیوار کجی که ب�ه روحانی تحویل
شد
رکود بازار مسکن از اواخر سال 91عالئم
خود را نش��ان داد و با گذش��ت بیش از دو
سال از ابتال به این بیماری هنوز نشانه هایی
از بهبود در این بازار دیده نمی ش��ود ،این در
حالی اس��ت که بارها مسئوالن به این مهم
در البه الی نویدهایی که برای خروج اقتصاد
کش��ور از رکود داده اند ،اش��اره کرده اند که
مسکن نقش اساس��ی در اقتصاد کشورمان
دارد و اگر بتوان این بخش را از رکود خارج
کرد سایر بخش ها هم از رکود نجات می یابند
اما گویا هنوز هیچ یک از راهکارهای وزارت
راه و شهرس��ازی به عنوان متولی این بخش
نتوانسته درمانی برای این بیماری باشد.
به گفته کارشناس��ان ،در دو سال گذشته
ام��ار معام�لات خریدوف��روش مس��کن در
مش��اوران ام�لاک به حداقل رس��یده و این
رون��د نزولی همچنان ادام��ه دارد .البته این
رکود نه تنها در بخش تقاضا ،بلکه در بخش
عرضه حادتر است .هر چه دولتی ها از تثبیت
قیمت مسکن در اینده چند ماهه بازار حرف
می زنند ،کارشناس��ان مشکل افزایش قیمت
خانه و زمین را هش��دار می دهند و معتقدند
دولت نمی تواند در بلند مدت مکانیس��م بازار
را س��رکوب و از افزایش قیمت ها جلوگیری
کن��د .مجتب��ی بیگدل��ی ،ریی��س انجمن
انبوه س��ازان کش��ور تاکید می کن��د که باید
منتظر سونامی قیمت ها باشیم اما پیش بینی
کارشناس��ان ب��ازار مانند بیت اهلل س��تاریان
نش��ان می دهد که توافقات هسته ای بازار را
به س��مت رونق هدایت خواهد کرد .به گفته
او در صورت رفع تحریم ها ،دست دولت برای
س��رمایه گذاری در بخش مسکن باز می شود
و از س��وی دیگر درامدهای سرانه مردم نیز
افزایش می یابد .این اتفاقات در نهایت منجر
به رشد معامالت مسکن می شود .در همین
حال س��عید لیالز کارش��ناس اقتصادی نیز
اعتقاد دارد ،وضعیت بازار مس��کن به شدت
وابس��ته به قدرت خرید مردم شده است .در
مقابل این اظهارات حس��ام عقبایی ،رییس
اتحادیه مشاوران امالک تهران معتقد است؛
ق��رار گرفتن در انتهای دوره رکود و افزایش
نسبی معامالت از یک سو و همچنین کاهش
قیمت مسکن از سوی دیگر ،بهترین شرایط
معامله ب��رای متقاضیان مصرفی را به وجود
اورده است.
تئوری روند سینوسی بازار مسکن
واقعیت ه��ای بازار مس��کن حاک��ی از ان
اس��ت که با وجود گذشت بیش از یک سال
و نیم از س��کانداری دولت یازدهم هنوز این
بخش اش��فته است و ارامش به بازار مسکن
بازنگش��ته اس��ت .بنابراین می توان گفت تا
زمان��ی که طرح های دولت به بار نش��یند و
اجرا نش��ود ،رکود در بازار مس��کن ادامه دار
خواه��د بود و صحب��ت از طرح ه��ا تاثیری
در ای��ن ب��ازار نخواهد داش��ت .ح��ال باید
منتظ��ر ماند و نتیجه برنامه های دولت برای
سروسامان دادن به این بازار راکد را دید .به
عالوه اگر تئوری روند سینوسی بازار مسکن
را بپذیری��م ،بای��د منتظر خ��روج از رکود و
افزایش قیمت در این بازار باشیم.
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
economy@smtnews.ir
اقتصاد
9
10
15
16
9
نه اصناف کوتاه می ایند ،نه بانک مرکزی
2سناریو پیش روی بورس کاال
زنگ خطر کاهش قیمت نفت در سند دخل و خرج 94
راهجبرانکسریبودجهازتولیدمی گذرد
س�امان موس�وی -گروه اقتصاد :با نزدیک شدن به
نیمه اذرماه ،موضوع تدوی��ن بودجه و تعیین درامدها
و هزینه های دولت هر روز بیش از گذش��ته مورد توجه
صاحب نظ��ران اقتص��ادی ،دولتم��ردان و نماین��دگان
مجلس قرار می گیرد .امس��ال ام��ا بحث بودجه ریزی با
کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی همراه شد ه است
و درنتیجه ان ،گمانه زنی در مورد منابع بودجه ای سال
94اهمیت بیشتری نسبت به گذشته پیدا کرده است.
دولت در سال 92متوسط قیمت برای هر بشکه نفت
را 100دالر مش��خص کرد .اما در نیمه دوم سال شاهد
هس��تیم که قیمت این کاالی اس��تراتژیک در بازار به
شدت کاهش داشته و حتی مرز 80دالر را نیز رد کرده
اس��ت .این موضوع از یک طرف احتمال کسری بودجه
برای امسال را افزایش داده و از طرف دیگر پیش بینی ها
در مورد قیمت نفت برای س��ال اینده را دچار مش��کل
کرده اس��ت .این موضوعی اس��ت ک��ه در حال حاضر
مس��ئوالن اقتصادی کش��ور نیز بر ان تاکید دارند و به
دنبال راهی برای حل این مشکل هستند.
در همین رابطه س��خنگوی دولت با اش��اره به اینکه
دول��ت از ابتدا بودج��ه را با اعداد معق��ول برنامه ریزی
می کند ،گفت :رقمی که در حال حاضر برای هر بشکه
نفت پیش بینی می ش��ود ،بین 70تا 80دالر اس��ت و
دول��ت نیز ب��ا توجه به این واقعیت ه��ا الیحه بودجه را
تنظیم می کند.
ت س��خنگوی دولت نش��ان می دهد اهالی
این صحب
پاس��تور مالحظ��ات مربوط به کاه��ش قیمت نفت در
بودجه سال اینده را در نظر گرفته اند و بر این مبنا باید
مناب��ع درامدی جدیدی ب��رای بودجه در نظر گیرند یا
اینکه هزینه های خود را برای سال اینده کاهش دهند.
وی راه دوم را تجدیدنظ��ر در معافیت ه��ای مالیاتی
عنوان کرد و توضی��ح داد :برخی بخش ها در اقتصاد از
مالیات معاف هستند که دولت می تواند با در نظرگرفتن
یک میزان مالیات معقول برای انها منبع درامد جدیدی
را برای خود ایجاد کند .عالوه بر این ،در تعیین مالیات
برخی بخش ها نادیده گرفته شده اند که دولت می تواند
با شناس��ایی انها و دریافت مالیات بهینه ،از این طریق
نیز به درامدهای خود اضافه کند.
این کارش��ناس بودجه ریزی حرکت در مسیر کاهش
هزینه ه��ای دول��ت را یک فرایند بلندمدت دانس��ت و
گف��ت :در حال حاضر بخش مهمی از هزینه های دولت
را هزینه های جاری به ویژه حقوق و دس��تمزد تشکیل
می دهد که کاهش ای��ن هزینه ها در کوتاه مدت محقق
نخواهد شد .مردوخی رونق تولید را شرط خروج از این
وضعیت دانست و گفت :در این حالت بخشی از نیروی
کار دولت��ی به بخ��ش خصوصی می رون��د و در نتیجه
هزینه های دولت از این مسیر کاهش می یابد.
در این زمینه یک استاد دانشگاه
ب��ا بیان اینکه دولت باید بیش��تر
روی جنب��ه جایگزی��ن ک��ردن
درامده��ای نفت��ی و ات��کا ب��ه
درامدهای پایدار تمرکز کند و از
این طریق وابستگی خود به درامدهای نفتی را کاهش
ده��د ،گفت :دقت در مخارج بودجه ای نش��ان می دهد
بخ��ش مهمی از هزینه های دول��ت در کوتاه مدت قابل
تغییر نیس��تند و به همین دلیل نمی توان برای س��ال
اینده از طریق کاهش هزینه ،بودجه را به تعادل رساند.
بایزی��د مردوخی از چهره ه��ای برنامه ریزی در ایران
،افزود :دولت باید از روش های
در گفت و گو ب��ا
معق��ول درامدهای خود را افزایش دهد تا از این طریق
این اظهار نظر در حالی است که
یک عضو کمیس��یون اقتصادی،
کاهش قیمت نفت را گامی برای
تحق��ق اقتصاد مقاومت��ی عنوان
ک��رد و گفت :قطع وابس��تگی به
نف��ت از مصادیق عین��ی اجرای سیاس��ت های اقتصاد
مقاومتی است و منافع کالن کشور در درازمدت تنها از
این طریق حفظ می شود.
عثمان احمدی با اشاره به اینکه امروز حدود 31درصد
از بودجه کش��ور از طریق نفت تامین می ش��ود ،گفت:
باید باور داشت که اقتصاد وابسته به نفت به ناچار دچار
اضمحالل می شود.
وی در مورد پیش بینی قیمت نفت برای سال اینده،
افزایش درامد از روش های صحیح
اقتصاد محاوره ای
جلوی کسری بودجه احتمالی در سال اینده را بگیرد.
وی افزای��ش درامد مالیاتی را یکی از راه های افزایش
درامد دولت عنوان کرد و ادامه داد :با این وجود افزایش
این درامدها منوط به رونق تولید در اقتصاد است و این
احتمال وجود دارد که با افزایش نرخ های مالیات رکود
در کشور افزایش یابد.
مردوخی یک��ی از راه حل های این مش��کل را مقابله
ب��ا ف��رار مالیاتی دانس��ت و گفت :اگر دول��ت بتواند با
س��ازوکارهایی مانع فرار مالیاتی شود در همین شرایط
فعل��ی هم درامد مالیاتی افزای��ش قابل توجهی خواهد
داشت.
معافیت ها بازنگری شوند
اقتصاد مقاومتی محقق شود
گف��ت :در ش��رایط فعلی نباید قیمت نفت برای س��ال
اینده را بیش از 50یا 60دالر در نظر گرفت.
احم��دی اهمیت ن��دادن به ص��ادرات غیرنفتی را از
پیامده��ای اقتصاد نفتی دانس��ت و اظه��ار کرد :توجه
نکردن به صادرات غیرنفتی مانند فروش ،استخراج مواد
معدن��ی و ایجاد ارزش افزوده برای انها و نیز بی توجهی
به تامین زیرس��اخت های تولید داخل ،نپرداختن یارانه
تولی��د ،رها کردن ش��رکت ها و کارخانج��ات و واردات
بی رویه میوه و برنج ریشه بسیاری از مشکالت اقتصادی
کشور است.
وی اظهار کرد :با قطع اتکا به درامدهای نفتی ،ایران
می توان��د جایگاه وی��ژه ای در حفظ مناف��ع ملی و نیز
حمایت از سرمایه گذار و تولیدکننده پیدا کند.
از نفت عبور کنیم
در تایی��د ای��ن صحب��ت ،ی��ک
کارش��ناس اقتص��ادی دیگر نیز
عب��ور از نفت را یک��ی از الزامات
بودج ه س��ال 94عن��وان کرد و
گف��ت :دولت بای��د از نفت عبور
کرده و بودجه سال اینده را با تامین منابع مالی پایدار
ریالی ببندد ،اما اگر قرار باشد پایه بودجه متکی به نفت
ریخت��ه ش��ود 70 ،ت��ا 80دالر حداکثر قیم��ت قابل
پیش بینی برای نفت است.
وحید ش��قاقی با بیان اینکه قیم��ت نفت به احتمال
زیاد بین 70ت��ا 80دالر باقی مانده و در بدبینانه ترین
حالت به 75دالر می رسد ،گفت :اما این فاصله به شدت
درامد ه��ای نفتی ما را تحت تاثیر قرار داده و بین 5تا
6میلیارد دالر کاهش می یابد .بر این اس��اس نمی توان
همچنان به روال گذشته بودجه را براساس درامد های
نفتی پایه ریزی کرد.
این عضو هیات علمی دانش��گاه عل��وم اقتصادی نیز
انقباض��ی ک��ردن بودجه در ش��رایط فعلی را مناس��ب
ندانست و گفت :دولت باید به دنبال این باشد که کیک
اقتص��ادی و درام��دی خود را بزرگ کن��د ،در غیراین
صورت سیاست های انقباضی برای کشوری که به دنبال
افزایش رشد اقتصادی است ،نتیجه ای نخواهد داشت.
وی ادامه داد :برای ای��ن کار باید دولت منابع درامد
پایدار را شناس��ایی و با رونق اقتصاد و افزایش تولید به
دنبال جذب منابع جدید از طریق مالیات باشد.
به گفته ش��قاقی ظرفیت های بالقوه بسیار زیادی در
کش��ور ما وجود دارد که دولت با ورود به ان جایگزین
مناسبی برای منابع موجود نفتی در بودجه پیدا کرد.
عضو بنیاد ملی نخبگان توضیح داد :خدمات سالمت
در مناطق ازاد با توجه به تعداد زیاد پزشکان در کشور،
تقویت گردش��گری ،ف��روش غذای اس�لامی ،ترانزیت،
سوخت گیری کشتی های در حال عبور از اسیای جنوب
ش��رقی به س��مت اروپا و تالش برای رون��ق اقتصادی
بخش��ی از ظرفیت های کشور هس��تند که می توانند به
تامین منابع پایدار بینجامد.
این در حالی است که دولت باید در این زمینه همت
کن��د ،چرا که افزایش یا کاه��ش قیمت نفت در هر دو
حالت همواره برای ایران دردسرساز بوده است.
سرعت گردش پول ،تعداد دفعاتی است که پول در یک دوره زمانی
معین دست به دست می شود .به بیانی ساده تر گردش پول تکرار ثابت
و یکنواخت یک فرایند اقتصادی است .کاال همواره در دست فروشنده
قرار دارد و پول به منزله وسیله خرید در دست خریدار است.
پول کاال را از خریدار به فروش��نده انتقال می دهد و خود از دس��ت
خریدار خارج می ش��ود و در دس��ت فروش��نده قرار می گی��رد تا باز
هم��ان فراین��د را با کاالیی دیگر از س��ر گیرد .به ای��ن تعداد دفعات
دس��ت به دست ش��دن پول در یک دوره زمانی معین سرعت گردش
پول می گویند.
تهرانی ها ،در صدر پردرامدها
یک خانوار شهری ساکن در استان تهران از نظر متوسط درامد ناخالص
ساالنه با حدود 403میلیون و 57هزار ریال بیشترین و استان سیستان
و بلوچس��تان با ح��دود 155میلیون و 484هزار ری��ال کمترین درامد
را دارا بوده اند .به گزارش بانک مرکزی ،بررس��ی متوس��ط هزینه ناخالص س��االنه یک خانوار ساکن در
مناطق ش��هری استان های مختلف نشان می دهد که اس��تان تهران با حدود 409میلیون و 317هزار
ریال (ماهانه حدود 34میلیون و 110هزار ریال) بیشترین و استان هرمزگان با حدود 168میلیون و
600هزار ریال (ماهانه حدود 14میلیون و 50هزار ریال) کمترین هزینه را به خود اختصاص داده اند.
بررسی تسهیالت محل سکونت خانوارها در سال 1392نشان می دهد که حدود 99/4درصد خانوارها
از اب لوله کشی 100 ،درصد از برق 92/9 ،درصد از گاز شهری 41/2 ،درصد از سیستم فاضالب شهری،
82/2درص��د از تلفن 23/9 ،درصد از اینترنت 98/1،درصد از اش��پزخانه 99/3 ،درصد از حمام62/5 ،
درصد از کولر ثابت ابی 17/6 ،درصد از کولر ابی 8/6 ،درصد از سیس��تم حرارت مرکزی (شوفاژ)5/2 ،
درصد از پکیج و 41/7درصد از انباری بهره مند بوده اند.
علی دینی ترکمانی
کارشناس اقتصادی
فساد اقتصادی مانند موریانه ای است که از درون
نظام اجتماعی را تهی می کن��د و می تواند در بلند
مدت منجر به فروپاشی افراد و حتی فروپاشی نظام
سیاسی و اجتماعی شود .لذا باید این مشکل مورد
کنت��رل قرار گیرد و به حداق��ل میزان ممکن خود
کاهش پیدا کند و تالش ها باید در این جهت باشد
که فساد به صفر برسد.
ب��رای حل این مش��کل باید در درج��ه اول یک
مش��کل اساس��ی دیگر که م��ن ان را «تو درتوی»
نه��ادی می نامم رفع ش��ود .منظور از ت��و در توی
ب��ودن ،دول��ت در دولت و نه��اد در نهادبودن نظام
اداری ماست که موجب می شود 3اتفاق مهم شکل
بگیرد.
مش��کل نخس��ت ،افزایش موازی کاری است .در
این ش��رایط فعالیت های موازی تا جایی که ممکن
است زیاد می شود و در نتیجه ان مسئولیت پذیری
و پاس��خگویی تا جای��ی که ممکن اس��ت کاهش
می یاب��د و در نهای��ت بی ثباتی ه��ا افزایش می یابد.
ن مش��کالت اجازه نمی دهند فضای ش��فافی در
ای
جامعه وجود داش��ته و مس��یر ها ش��فاف و روشن
باش��د .همچنین شرایطی به وجود می اید که افراد
دورزدن ه��ا و دررفتن ه��ا را یاد بگیرن��د و بنابراین
مادامی که این وضعیت «تو در توی» نهادی وجود
داشته باشد شفاف سازی کار خیلی سختی می شود.
در این وضعیت باالبردن مسئولیت پذیری کار بسیار
سختی می شود.
نکته دوم برمی گردد به توزیع نابرابر بیش از اندازه
ث��روت و درامد که موجب می ش��ود نظم اجتماعی
بهم بخ��ورد .وقتی یک عده ای وج��ود دارند که به
دلیل وصل شدن به منابع رانتی و رابطه ها یک شبه
ره صد س��اله می روند باعث می شود بخش کثیری
از جامعه هم انها را ب��ه عنوان گروه مرجع در نظر
بگیرند و س��عی کنند که خود را به انها برسانند و
چون از راه های معمولی رس��یدن به چنین چیزی
ممکن نیس��ت بنابرای��ن از راهکارهای غیرقانونی و
راهکارهایی که همراه با زد وبند و همراه با پرداخت
رشوه است استفاده می کنند.
ای��ن موضوع در مخیله اف��راد و درواقع به صورت
یک جری��ان اجتماعی درمی اید ،ی��ک راهکار این
اس��ت که توزیع ث��روت عادالنه تر ش��ود و انهایی
که به ش��کل های غیرمترقبه و نامش��روع دست به
ثروت اندوزی زده اند تعیین تکلیف ش��وند .مس��ئله
س��وم که در ارتباط با مس��ئله دوم اس��ت عدالت
قانونی و قضایی اس��ت یعنی اگ��ر عدالت قانونی و
قضایی وجود نداش��ته باشد و با همه کسانی که از
طریق رانت ها دست به ثروت اندوزی زده اند برخورد
یکس��انی صورت نگیرد این اف��راد فکر می کنند که
یک فضای امن وجود دارد و در نتیجه اگر با مسئله
فساد درگیر ش��وند ،مطمئن هستند مشکلی برای
انه��ا به وجود نمی اید .عدالت قانونی و قضایی رکن
مهمی در برخورد با فساد است.
خبر
واگذاری 32هزار میلیارد ریال
سهمدولتیتا نیمهابان
سرعت گردش پول چیست؟
سرعت گردش پول به عواملی از جمله وضع اقتصادی از نظر رکودی
یا تورمی بودن ،ارزش پول ،حجم دادوستد و شرایط اعتبار و وام دهی
بستگی دارد .سرعت گردش پول از فرمول زیر قابل محاسبه است:
(نقدینگی بخش خصوصی)(/تولید ناخالص ملی به قیمت جاری)=
سرعت گردش پول
این فرمول نش��ان می دهد که هر اندازه حجم نقدینگی بیشتر شود
یا ه��ر میزان ارزش مجموع کل کاال و خدمات تولیدی کمتر ش��ود،
س��رعت گردش پول کاهش خواهد یافت .به عبارتی کاهش س��رعت
گ��ردش پول توجیه کننده رکود در تولید ی��ا افزایش حجم نقدینگی
یادداشت
دو راهکار مبارزه
با فساد اقتصادی
اس��ت .باید توجه داشت که س��رعت گردش پول در حالت هایی که
انتظارات تورمی در جامعه وجود نداش��ته باش��د ،پایدار اس��ت و در
شرایط تورمی به طور معمول سرعت گردش پول افزایش می یابد.
100میلیون شغل جدید برای زنان
س��ازمان جهانی کار اعالم کرد :کش��ورهای گروه 20تصمیم گرفتند تا
10س��ال اینده 100میلیون شغل جدید برای زنان ایجاد کنند .سازمان
جهانی کار در تازه ترین گزارش خود به لزوم انجام برخی اقدامات هماهنگ
در اقتصادها به منظور ایجاد اشتغال پرداخت و اعالم کرد :کشورهای گروه 20باالبردن رشد جهانی برای
بهبود استانداردهای زندگی و همچنین شغل با کیفیت را به عنوان باالترین اولویت کاری حفظ کرده اند.
همچنین کشورهای گروه 20در جدیدترین تصمیمات اتخاذ شده ،به دنبال باالبردن سطح دستمزدها
و افزایش درامد خانوار در سال 2015م هستند .از سویی ،برای کاهش شکاف در نرخ مشارکت زنان و
مردان به میزان 25درصد تا سال 2025م برنامه ریزی شده است.
بر پایه این گزارش ،به منظور ایجاد اشتغال برای 100میلیون زن در کشورهای گروه 20تا 10سال
اینده پیش بینی هایی ش��ده ک��ه در این بخش می توان به برخی دیگر از اهداف ازجمله رس��یدگی به
مسئله مرخصی زایمان ،سرمایه گذاری مناسب برای کودکان و مراقبت از سالمندان ،تقویت اقدامات ضد
تبعیض در کار و رسیدگی به موضوع پرداخت دستمزد برابر هم اشاره کرد.
سازمان خصوصی سازی اعالم کرد :از ابتدای سال
ج��اری تا نیمه ابان ماه 32/4 ،ه��زار میلیارد ریال
سهم دولتی واگذار شده است.
از ابت��دای س��ال ت��ا نیمه اب��ان م��اه 32هزار و
488میلیارد ریال س��هم دولتی توس��ط س��ازمان
خصوصی س��ازی واگذار شده که از این میزان 223
میلی��ارد ریال در بورس 25 ،ه��زار و 698میلیارد
ری��ال در فرابورس 6 ،ه��زار و 567میلیارد ریال از
طری��ق مزایده و یک میلیارد ریال از طریق مذاکره
به فروش رسیده است .همچنین از 32هزار و 488
میلیارد ریال سهم دولتی واگذار شده در این مدت،
31ه��زار و 990میلیارد ریال ب��ه صورت بلوکی،
187میلی��ارد ریال ب��ه صورت تدریج��ی و 311
میلیارد ریال به صورت ترجیحی واگذار شده است.
از این میزان واگذاری در مدت زمان یاد شده32 ،
ه��زار و 281میلیارد ریال مربوط به ش��رکت های
گ��روه یک ماده 2قانون اص��ل 44و 208میلیارد
ریال مربوط به ش��رکت های گ��روه دو ماده 2این
قانون بوده است.
یاداشت
حرکت معکوس
بانک ها
محمد ربیع زاده
کارشناس بانکی
در چند وقت اخیر بحث بنگاه داری بانک ها به صورت
مکرر از تریبون رس��انه ای و در محافل اقتصادی مطرح
بوده اس��ت .در پی داغ تر ش��دن این موضوع هم ،بانک
مرکزی وارد عمل شد و با اعالم یک فرصت ٣ساله ،از
بانک ها خواس��ت که هرچه سریع تر فهرست بنگاه های
زیرمجموعه ش��ان را تهیه و ارائه کرده،سپس نسبت به
واگذاری بنگاه ها و س��هام م��ازادی که در اختیار دارند،
اقدام کنند.
بانک ه��ا در این مدت بدون درنظ��ر گرفتن وظایف
محول ش��ده به انها ،یعنی تامی��ن نقدینگی بنگاه های
اقتصادی و تولیدی ،درحالی بنگاه داری و شرکت داری
را مبن��ای کار خود قرار داده اند که در س��ال های اخیر
بخش ه��ای مه��م اقتصاد هم��واره از مش��کل کمبود
نقدینگی در رنج بوده و با مش��کالت بس��یاری دست و
پنجه نرم کرده اند.
فع��االن اقتصادی انتظار دارند ک��ه بانک ها به عنوان
واسطه گران مالی ،منابع بنگاه ها را به گونه ای تامین کنند
که هم��ه بخش های واقعی اقتصادی زیر چتر حمایتی
این نهاد ،قرار گیرند و بدون هیچ گونه دغدغه ای بتوانند
در عرصه رقابت به فعالیت بپردازند ،انتظاری که کمتر از
سوی سیستم بانکی مورد توجه قرار گرفته است.
خال حمایت بانک ها در بخش اقتصاد زمانی بیش��تر
ملموس می شود که امارها هم بر ان صحه می گذارند.
ب��ا نگاهی به ام��ار و ارقا م متوجه می ش��ویم که میزان
تسهیالت دهی بانک ها در بخش اقتصاد از جمله تولید
و صنعت در سال های اخیر به شدت کاهش یافته است.
ی بانک ها در س��نوات
به عبارتی ،روند نزولی پرداخت
گذش��ته در بخش های مختلف اقتصاد ،نشان می دهد
که بانک ها بیش��تر عالقه مند هستند که در بخش های
غیرمولد و شرکت های وابسته شان سرمایه گذرای کنند
تا بخ��ش تولید و صنع��ت ،چراکه ان بخش ها س��ود
بیشتری را عایدشان می کند .به هر حال در شرایطی که
اقتصاد کشور همچنان بانک محور است و نگاه بسیاری
از فعاالن اقتصادی برای تامین منابع به این سیس��تم
دوخته ش��ده ،در کنار توس��عه بازارها و ابزارهای مالی
دیگر ،به نظر می رسد باید تحولی عظیم در نظام بانکی ما
رخ دهد تا شاهد یک نظام پولی کارامد در کشور باشیم
و بخش های اقتصادی هم از این بابت منتفع شوند.
در این زمینه باید منابع مح��دود بانک ها از راه هایی
همچون وصول مطالبات مع��وق ،به کارگیری ابزارهای
نوین بانکی ،جذب سپرده های بانکی و خروج بانک ها از
بنگاه داری تقویت شود تا بلکه بتواند نیاز باالی فعاالن
اقتصادی را پاس��خ دهد .البته تغییر نگاه بانک ها بیش
از ه��ر اق��دام دیگری ضروری به نظر می رس��د ،به این
صورت که بانک ها نگاه تولیدی داشته باشند و با داشتن
منابع ،در پرداخت تس��هیالت ،بخش تولید و صنعت را
در اولویت پرداختی ش��ان قرار دهند .به عبارت دیگر با
درنظرگرفتن اصل فلس��فه وجودی بانک ها که واسطه
وجوه بودن است ،بانک ها باید به گونه ای فعالیت کنند که
بنگاه داری محور فعالیت شان قرار نگیرد و تمرکزشان بر
بانکداری باشد .بانک ها باید بدانند که بنگاه داری وظیفه
انها نیس��ت و ماموریت دیگری به انها محول شده که
باید در ان نقش افرینی کنند .بی شک اگر این امر محقق
نش��ود ،لطمه ای که به اقتصاد کش��ور از این بابت وارد
خواهد شد قابل جبران نخواهد بود.
ناگفته نماند که یکی از دالیل مهمی که کارشناسان
نس��بت به افزایش بنگاه داری بانک ها نسبت می دهند،
وجود نداش��تن رابطه منطقی بین نرخ س��ود بانکی با
ش��اخص های کالن اقتصادی مانند شاخص تورم است
که امید می رود با اقدامات مثبتی که دولت در راستای
کاهش نرخ تورم درحال انجام است ،نرخ سود بانکی با
نرخ تورم هماهنگ شود و حرکت منابع بانکی به سمت
فعالیت های غیرمولد کاهش یابد.
خبر
تورم اجاره مسکن
15درصدی شد
تورم اجاره مسکن در 3ماه دوم امسال با رشد در
تمامی استان های کشور به حدود 15درصد رسید.
ش��اخص بهای مسکن اجاره ای در مناطق شهری
ایران در 3ماه دوم سال جاری با رشد 4/1درصدی
نس��بت به 3ماه اول به 154/2رسید ،این درحالی
است که این شاخص نس��بت به 3ماه مشابه سال
قبل 14/9درصد افزایش یافت .همچنین متوس��ط
ش��اخص بهای مس��کن اجاری در نیمه اول امسال
نسبت به دوره مشابه سال قبل 16/8درصد افزایش
دارد ک��ه بیانگر تورم نقطه ب��ه نقطه در این بخش
اس��ت .اما تورم بهای مس��کن اج��اری در 12ماه
منتهی به ش��هریور ماه نس��بت به همین مدت در
سال قبل 19درصد افزایش یافته است.
10
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
بانک و بیمه
economy@smtnews.ir
جنجال دریافت کارمزد از کارتخوان های فروشگاهی ادامه دارد
نه اصناف کوتاه می ایند ،نه بانک مرکزی
زهره محس�نی -گروه اقتصاد :دریافت
کارم��زد از کار ت خوان های فروش��گاهی از
ابتدای ابان ماه خبری بود که در هفته های
گذش��ته به س��رعت بین مردم و بازاری ها
پخش ش��د و البته واکنش های متعددی را
به همراه داشت .براساس این پیشنهاد ،مقرر
شد که به ازای هر تراکنش در دستگاه های
کار ت خوان فروشگاهی مبلغ 100تا 120
تومان از دارندگان این دس��تگاه ها کارمزد
دریافت ش��ود ک��ه این کارمزد از حس��اب
بانک��ی انه��ا کس��ر خواهد ش��د و همین
موض��وع مخالف��ت اصن��اف و بازاری ها را
با خ��ود همراه کرد .انه��ا معتقدند که اگر
قرار باش��د ب��ه ازای هر تراکن��ش کارمزد
۱۰۰ت��ا ۱۲۰تومان بپردازند ،به طور قطع
متضرر خواهند ش��د و در این صورت تمام
دستگاه های کار ت خوان را از مغازه ها جمع
می کنن��د .انه��ا براین باورند ک��ه دریافت
کارمزدها در باطن اتفاقی مثبت اس��ت اما
مشروط به این اس��ت که این کارمزدها از
جیب بانک ها پرداخت شود ،نه فروشنده ها.
از انجای��ی که اختالف نظر اصلی در این
موضوع مرجع پرداخت کارمزد بود ،هیات
دولت به پرونده کارمزد فروش��گاه ها ورود
ک��رد و دراین راس��تا ماموریت��ی جدید به
بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار محول
ش��د تا بعد از بررسی های کارشناسی بانک
مرکزی سیاس��تگذاران پول��ی و بانکی در
شورا با در نظر گرفتن ابعاد مختلف درباره
دریافت کردن یا دریافت نکردن کارمزدها
ب��ه جمع بندی واحدی برس��ند .نتیجه هم
اینکه ،بررس��ی این موضوع س��بب شد تا
عمال زم��ان اجرای طرح به تعویق دراید و
دریافت کارمزد از کار ت خوان ها از اول ابان
معلق شود.
حال اصن��اف در انتظار تصمیمات جدید
بان��ک مرک��زی و ش��ورای پ��ول و اعتبار
هس��تند .انچه در این میان مطرح اس��ت،
نزاع��ی اس��ت که بی��ن اصن��اف و بانک ها
به وجود امده اس��ت و هیچ کدام از موضع
خود کوتاه نمی ایند .بانک مرکزی می گوید
اجرای این طرح با وج��ود اینکه به تعویق
افت��اده اما به طور حت��م ،در اینده نزدیک
اجرایی خواهد ش��د و از دریافت کارمزد از
کار ت خوان ها کوت��اه نخواهد امد .در عین
حال اصناف هم معتقد هس��تند که اجرای
این ط��رح اجحاف در حق بازاری هاس��ت
و رقم تعیین ش��ده برای کارمزدها بس��یار
باالست.
دریافت کارمزد حتمی است
اکب��ر کمیجان��ی
قائم مقام بانک مرکزی
در رابطه با برنامه بانک
مرکزی ب��رای دریافت
از
کارم��زد
کا رت خوان های فروشگاهی با تاکید بر اینکه
موض��وع کارمزد و دریافت ان یک سیاس��ت
حتمی و اجباری است ،گفت :کارمزد ،دریافت
هزینه خدماتی اس��ت که صورت می گیرد و
بانک مرکزی از این سیاس��ت کوتاه نمی اید.
وی ب��ا تاکی��د ب��ر اینک��ه ،این موض��وع در
دستورجلسه شورای پول و اعتبار ،مطرح شده
گفت :اما از انج��ا که موضوعات مختلف و به
نوبت به شورای پول و اعتبار می رود و در انجا
بررسی می ش��ود ،به طور حتم به زودی نوبت
بررسی طرح دریافت کارمزد از کا رت خوان ها
می رسد.
در عی��ن ح��ال
عبدالناص��ر همت��ی،
رییس ش��ورای عالی
هماهنگی بانک های
دولت��ی ،در م��ورد
برنام��ه بانک مرکزی ب��رای اخذ کارمزد از
دارندگان پایانه های فروشگاهی گفت :انچه
در تمام دنیا مرس��وم اس��ت ،اینکه هزینه
اس��تفاده از دس��تگاه های کار ت خ��وان را
دارندگان ان و فروشگاه ها می پردازند اما با
واقعیت های کشورمان شاید این روندی که
تعیین شده است تا حدودی تند باشد .وی،
نکته دیگر را ایجاد تناسب بین مبلغ خرید
و کارم��زد عن��وان و بیان کرد :نمی ش��ود
کارمزد را برای همه یکسان در نظر گرفت.
وی افزود :دراین زمینه پیش��نهاد می شود
که ب��رای خرید ت��ا یک س��طح و مبلغی،
کارمزدی کسر نشود و اگر از سطح تعیین
شده باالتر باشد ،کارمزد به ان تعلق گیرد.
همت��ی با بی��ان اینکه موض��وع نحوه اخذ
کارمزد از دارندگان پایانه های فروش��گاهی
در حال بررس��ی است و به زودی در مورد
ان تصمیم گیری خواهد ش��د ،افزود :به هر
حال موضوع اخذ کارمزد نهایی شده است
و به طور قطع گرفته می شود.
اصناف همچنان مخالف
بانکی ه��ا در حال��ی همچن��ان اص��رار
ب��ه اج��رای ط��رح دریاف��ت کارم��زد از
کار ت خوان ها دارند و کار اجرای این طرح
را تمام ش��ده اعالم می کنن��د که اصناف
هم در مقابل به مخالف��ت خود بر اجرای
این طرح مصر هس��تند و بر این باورند که
اجرای این طرح اجح��اف در حق اصناف
است.
ابراهی��م درس��تی،
نای��ب ریی��س اتاق
اصن��اف ته��ران در
با
گفت وگو با
بی��ان اینک��ه ط��رح
دریافت کارم��زد از کار ت خوان ها اگر قرار
اس��ت اجرایی ش��ود باید کار کارشناسی
ش��ده بیش��تری دراین خص��وص صورت
گی��رد ،گف��ت :ام��روزه کار ت خوان ها در
مبادالت روزانه مردم امنیت و اطمینان به
وج��ود اورده و همین امر باعث ش��ده در
تمامی نقاط کش��ور استفاده از این ابزار به
شکلی نهادینه شود.
وی ب��ا بی��ان اینکه دریاف��ت کارمزد از
کار ت خوان ه��ا دراین ش��رایط بازگش��ت
ب��ه عقب و ممکن اس��ت که مب��ادالت را
به حالت س��نتی بازگردان��د ،افزود :در هر
صورت اصناف به شدت مخالف اجرای این
سیاس��ت هستند و معتقدند که در اجرای
این طرح هیچ گونه کار کارشناسی صورت
نگرفته اس��ت .وی ن��رخ کارمزد ها را برای
اصناف بس��یار باال دانست و گفت :اگر این
طرح با رقم 100ت��ا 120تومان اجرایی
ش��ود این امر باعث می ش��ود اصناف این
هزین��ه را از طری��ق مصرف کننده جبران
کنند.
درس��تی با تاکید براینکه بانک مرکزی
نباید در مقابل اصناف جبهه بگیرد و باید
با اصناف تعامل بیش��تری داش��ته باشد،
یاداورش��د :اجرای این طرح ممکن است
که به جمع اوری کار ت خوان ها منجر شود
که این هزینه باالیی برای اقتصاد کشور به
همراه خواهد اورد.
محم��د طحان پ��ور،
رییس اتحادیه لوازم
خانگی هم دراین باره
در گفت وگو با
با بیان اینکه دریافت
کارمزد از کارت خوان ها باعث ضرر اصناف
و فعالیت هایی می شود که از گردش مالی
کمتری برخوردار هس��تند ،گفت :اجرای
این طرح ممکن است در فعالیت هایی که
گردش مالی باالیی دارند ،بی تاثیر باش��د
ام��ا ب��رای خرده فروش ه��ا و انهای��ی که
گردش مالی کمت��ری دارند باعث ضرر و
زیان می ش��ود و برایشان توجیه اقتصادی
ندارد.
باجه خبر
نگاه دالر و طال به مذاکرات
گروه اقتصاد -مذاکرات وین از روز گذشته اغاز شد و
ب��ازار ارز و طال درحالی گوش به این مذاکرات داده که
فعال در سکون بسر می برد و منتظر نتایج مذاکرات است.
در همین راستا دالر روز گذشته نوسان اندکی داشت و
در حدود 3هزار و 254تومان مورد معامله قرار گرفت.
نوس��ان طال نیز به همین روال ب��ود .اونس جهانی نیز
هن��وز در کانال کمتر از 1200دالر در حال درجا زدن
،در بازار روز گذشته طال
است .براساس گزارش
و ارز ه��ر دالر امریکا با قیمت ۳۲۵4تومان و هر قطعه
س��که تمام بهار ازادی طرح جدی��د با قیمت ۹۱7هزار
تومان فروخته ش��د .در بازار س��بزه میدان نیز هر قطعه
سکه تمام بهار ازادی طرح جدید و طرح قدیم با قیمت
917هزار تومان ،نیم س��که به��ار ازادی با قیمت 465
هزار تومان ،ربع س��که بهار ازادی بدون تغییر قیمت و
سکه یک گرمی با قیمت 172هزار تومان فروخته شد.
صراف های بازار ازاد و خیابان فردوس��ی نیز دیروز دالر
را با قیمت 3254تومان ،یورو را با قیمت 4090تومان
و پوند را با قیمت 5104تومان به متقاضیان فروختند.
قیمت طال در معامالت روز گذش��ته ب��ازار جهانی نیز
۱۰دالر افزای��ش یافت و ب��ه ۱۱۹۸دالر در هر اونس
رس��ید .درحالی که کاه��ش ارزش دالر موجب تقویت
بازار طال ش��ده است ،قیمت فلز زرد رکوردی جدید به
عنوان باالترین رقم دو هفته اخیر را به ثبت رساند و به
رقم کلیدی 1200دالر نزدیک تر شد .در همین رابطه
رییس اتحادیه کش��وری طال وجواهر از بهبود وضعیت
خرید و فروش سکه و طال در بازار داخلی در یک هفته
اخیر خبرداد و گفت :پیش بینی می شود نرخ جهانی در
سطوح فعلی باقی بماند .محمد کشتی ارای با اشاره به
نرخ سود کمتر از20درصد قابل اجرا نیست
مدیر عامل بانک سپه درباره این موضوع که شورای پول و اعتبار کاهش دوباره نرخ
سود تسهیالت بانکی را در پی کاهش نرخ تورم به زیر 20درصد در دستور کار قرار داده
است ،اظهار کرد :به اعتقاد بنده ،اولویت نخست اعمال نرخ های مصوب شورای پول و
اعتبار توافقی است که بین مدیران عامل بانک ها انجام شد .سیدکامل تقوی نژاد افزود:
بنابراین اولویت اول اعمال نرخ های فعلی اس��ت ،به طور طبیعی اگر نرخ تورم کاهش
پیدا کند سایر شاخص های اقتصادی کشور نیز نسبت به ان تنظیم می شود که یکی
از این ش��اخص ها نرخ سود تسهیالت و سپرده هاست .وی تصریح کرد :فکر نمی کنم
نرخی پایین تر از نرخ های فعلی ،حتی اگر به تصویب شورای پول و اعتبار برسد ،قابل
اجرا باشد ،چرا که قیمت تمام شده پول افزایش یافته و مشتریان انتظار دارند در جایی
سرمایه گذاری کنند که بازده بیشتری برایشان داشته باشد و بازده بیشتر مغایر ایجاد
تغییرات جدید است.
وی با بی��ان اینکه دریاف��ت این میزان
کارمزد از دارن��دگان کارت خوان ها باعث
می شود که استفاده از این ابزار در اصناف
و فروش��گاه ها کاهش یابد ،افزود :بانک ها
در اجرای این طرح به فکر منافع خودشان
هس��تند و توجهی به مس��ائل و مشکالت
اصناف ندارند .به گفته او اجرای این طرح
استفاده از اسکناس را در معامالت روزانه
افراد افزایش می دهد ک��ه این موضوع به
هیچ عنوان اتفاق خوبی نیست.
حمی��د کریم��ی،
رییس ات��اق اصناف
کرج هم دراین رابطه
در گفت وگو با
با بیان اینکه اصناف
همچن��ان مخالف ای��ن طرح هس��تند و
دریاف��ت این مبال��غ از بازاری ه��ا به حق
نیس��ت ،گفت :دریافت چنین هزینه هایی
اصال برای اصناف توجیه ندارد و فش��ار بر
اصن��اف اس��ت .ب��ه گفت��ه وی دریاف��ت
کارمزد ها از جیب اصناف به حق نیست و
این مبالغ باید از بانک ها دریافت شود.
به هرحال انچه مس��لم است ،تاثیر این
طرح بر اصناف است اما همانطور که علی
فاضلی رییس اتاق اصناف کش��ور پیش از
ای��ن گفته بود ،قطعا تعام��ل هر دو نهاد
می توان��د کمک زیادی به حل مش��کالت
کند تا جنجال در اصناف به وجود نیاید.
ارامش نس��بی بازار جهانی طال گفت :در یکی دو هفته
گذشته نرخ طال در بازارهای جهانی تغییرات چندانی را
نداش��ته و تنها در حد یکی دو دالر نوسان داشته است
و نوسانات ش��دیدی را شاهد نبوده ایم .رییس اتحادیه
کشوری طال و جواهر همچنین در مورد وضعیت قیمت
سکه و طال در بازار داخلی عنوان کرد :قیمت سکه ها و
طال در روزهای اخیر تغییر چندانی نداش��ته و نرخ طال
در چن��د روز اخیر بر روی 94ه��زار تومان در هر گرم
متوقف بوده است.
دو موسسه در استانه اخذ مجوز از بانک مرکزی
معاون نظارتی بانک مرکزی گفت :موسسات ارمان و نور خود را با شاخصه های
بانک مرکزی تطبیق داده اند و در استانه گرفتن مجوز هستند اما برای شناسایی
موسس��ات فاقد مجوز کوچکتر که برای ما ناشناخته هستند با نیروی انتظامی
صحبت هایی ش��ده است که وارد عمل شوند .حمید تهرانفر در گفت وگو با ایلنا
با اشاره به اخرین وضعیت رسیدگی به موسسات اعتباری غیرمجاز ،اظهار کرد:
پذیره نویسی موسسه ارمان تمام شده و نور هم در حال تاسیس هیات موسس
است .وی از نهایی شدن کار دو موسسه غیرمجاز دیگر خبر داد اما نامی از انها
نبرد و در ادامه تصریح کرد :چند موسسه بزرگی که نگرانی ها پیرامون انها بود در
استانه گرفتن مجوز از سوی بانک مرکزی هستند .معاون نظارتی بانک مرکزی
افزود :یکی دو موسس��ه نیز همکاری الزم را با بانک مرکزی نداشتند و به دلیل
مشکالت به وجود امده به مرجع قضایی ارجاع داده شده اند.
جلس��ه تودی��ع و معارف��ه محم��د
طالب��ی ،مدیرعامل س��ابق و دکتر
مرتضی شهیدزاده ،مدیرعامل جدید
بانک کش��اورزی امروز چهارشنبه ۲۸ابان ماه
برگزار می شود.
مدی��ر بیمه های اتومبیل بیمه ایران
گف��ت :مراک��ز پرداخت خس��ارت
اتومبی��ل این مجموعه در راس��تای
ارائه خدمات مناس��ب تر ب��ه بیمه گذاران دیگر
داغی نمی گیرند.
محمدرضا نظ��ری ،مدیرعامل بانک
رف��اه ،در بازدی��د از ش��عب،
مشتری مداری و توسعه و گسترش
خدمات الکترونیک را به عنوان اس��تراتژی های
اساس��ی بان��ک رفاه کارگ��ران قلم��داد کرد و
خواس��تار ش��تاب بخش��یدن ب��ه فعالیت ها و
برنامه های بانک در حوزه های مذکور شد.
بان��ک قوامین ب��ا س��رمایه 4هزار
میلی��ون ریال��ی در گ��زارش
شفاف س��ازی اعالم کرده اس��ت که
مبل��غ 2787میلی��ارد و 134میلیون ریال از
س��ود تحق��ق یافت��ه در 6ماه نخس��ت درامد
غیرعملیات��ی اس��ت ک��ه در 6م��اه دوم وجود
نخواهد داشت.
بان��ک حکمت ایرانیان در راس��تای
ورود به مرکز مبادالت ارزی کشور،
اکنون با کس��ب مجوز مرحله سوم
ارزی می توان��د ب��ه مش��تریان خ��ود خدماتی
همانند انعقاد قرارداده��ای فاینانس و ورود به
بازار های ارزی بین بانکی را ارائه دهد.
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
report@smtnews.ir
گزارش
11
12
13
14
صنعتی شدن ،فراز ها و فرود ها
عزم هماهنگ در بازار مشترک اسالمی
گویم سخن فراوان با انکه بی زبانم
11
تا 6سال اینده برای توسعه اقتصاد گردشگری در دنیا
یک میلیارد و 360میلیون نفر به گردش می روند
س�ارا اصغری -گروه گزارش :گردشگری از
برترین صنایع و فعالیت های درامدزا و اشتغالزا
در جهان به ش��مار می رود .تعداد گردش��گران
سال 2013م در سطح جهانی حدود 5درصد
افزایش داشته و به رکورد 1087میلیون رسیده
است .تعداد گردش��گران در سطح جهانی در
س��ال2012م ،یک میلیارد نفر بوده اس��ت .به
گ��زارش بازار خبر ،قاره اس��یا و اقیانوس��یه با
افزایش 6درصدی میزان گردشگری ،باالترین
رتبه را نسبت به قاره های دیگر دارند .قاره های
اروپ��ا و افریقا نی��ز هرکدام ب��ه تنهایی باالی
5درصد افزایش میزان گردش��گر را داشته اند.
در ق��اره امری��کا تع��داد مراجعه گردش��گران
3درصد افزایش داشته ،در حالی که خاورمیانه
شاهد افزایش تعداد گردشگران نبوده است .در
س��ال 2013م میزان درامد حاصل از صنعت
گردشگری به 1159میلیارد دالر رسیده و این
میزان در س��ال 2012م حدود 1078میلیارد
دالر بوده اس��ت .ب��ر اس��اس پیش بینی های
سازمان جهانی جهانگردی ،اینده بازار اقتصاد
و تج��ارت بین الملل��ی دنیا ،به ویژه در س��ال
2020م با تعداد 1/360میلیارد نفر گردشگر
ورودی و تع��داد 1/809میلیارد نفر در س��ال
2030م در اختیار صنعت گردش��گری خواهد
ب��ود .هم اکنون از 983میلیون نفر گردش��گر
افزون ب��ر 450میلیون نفر به کش��ورهای در
حال توسعه سفر می کنند.
وضعیت ایران
براساس امارهای س��ال های گذشته ،ایران
در سال 2010م میزبان 2میلیون و 938هزار
گردشگر بوده است .این رقم در سال 2011م
از پیشرفت به نس��بت خوبی برخوردار بوده و
به رقم 3میلیون و 354هزار نفر رسیده و در
س��ال 2012م نیز حدود 500هزار نفر نسبت
به س��ال قبل افزایش داشته است .امار قطعی
گردشگری ایران در سال 2013م هنوز توسط
سازمان جهانی گردشگری منتشر نشده است.
در مورد درامد ایران از صنعت گردش��گری در
سال 2010و 2011م به ترتیب شاهد 2400
و 2300میلیون دالر هستیم که روندی نزولی
داشته است .در س��ال 2012م نیز با کاهشی
ش��دید ،درامد ایران از صنعت گردش��گری به
1100میلیون دالر رس��یده است .اما مسلما
انچه بدیهی به نظر می رسد ،این است که ایران
سهم ناچیزی از صنعت گردشگری در دنیا را به
خود اختصاص داده است .یک میلیارد و ۱۵۰
میلیون گردشگر در دنیا جابه جا می شوند ،در
حالی که ای��ران با دارا ب��ودن قابلیتی بیش از
۱۵درصد ،تنها یک درصد از سهم گردشگری
را داراس��ت .در حوزه گردشگری ایران از بیش
از 140کش��ور دنیا عقب افتاده است .به گفته
مس��ئوالن این حوزه ،کش��ور ترکیه در طول
15س��ال توانس��ته اس��ت 23میلیارد دالر از
راه گردش��گری کسب درامد کند در حالی که
درامد س��االنه ایران از گردشگری 1/5میلیارد
دالر است.
زمینه های گردشگری در ایران
کش��ور ایران برای مردم اروپ��ا که تمایل به
کویرگردی و بوم گردی دارند ،بس��یار مناسب
و جذاب اس��ت .ایران از نظر ارزانی هزینه های
سفر گردش��گری در رتبه نخست منطقه قرار
دارد و این مهم مورد توجه گردشگران خارجی
قرار گرفته اس��ت ،البته برخی مشکالت مانند
تحریم ها و نداش��تن پرواز از تهران به بسیاری
از پایتخت های کشورهای جهان موجب شده
تا گردشگران از سفر به ایران محروم شوند.
جاذبه های مذهبی ،گردشگری حالل ،وجود
3هزار کیلومتر نوار ساحلی جنوب و هزاران اثر
تاریخی ،فرهنگی و طبیعی از دیگر زمینه های
توسعه گردشگری در کشور است ،به طوری که
مناط��ق بک��ر و کم نظی��ری مانن��د کوه های
مینیاتوری ،شن های طالیی ،دریای فیروزه ای
و رقص دلفین ها بدون دخالت انس��ان که تنها
3یا 4نقطه در دنیا از ان بهره مند هستند ،در
بسیاری از استان های ایران ازجمله سیستان و
بلوچستان وجود دارد .ایران سرزمینی است که
می توان ب��ا افتخار از وجود اثار تاریخی ۷هزار
س��اله ان یاد کرد و این اثار باید محور توسعه
گردشگری باشد .ایران از نظر ثبت اثار تاریخی
رتبه هفتم و هشتم جهان را دارد ،این در حالی
است که با وجود داشتن یک میلیون بنا ،سایت
و اثر تاریخی و فرهنگی بیش از 31هزار مورد
ان ثبت ملی شده است.
موانع گردشگری در ایران
به گفته دبیرکل سازمان جهانی گردشگری،
در سال های اخیر خاورمیانه بیشترین رشد را
در زمینه گردشگری داش��ته است اما جایگاه
ای��ران در ب��ازار ب��زرگ گردش��گری کمتر از
کش��ورهای اس��تونی ،قبرس ،اروگوئه و حتی
کش��ور کوچک بحرین اس��ت .ای��ران تنها در
کمتر از یک درصد از بازار گردش��گری جهان
س��هم دارد .در تبیین برخ��ی موانع و عوامل
موثر بر توس��عه صنعت گردش��گری در ایران،
می توان به عواملی چون فقدان پرواز مستقیم
به مقصد ایران ،وضعیت نامناس��ب بازاریابی و
تبلیغات گردش��گری ،نبود تدوین استانداردها
و ضواب��ط فنی از س��وی اقامتگاه ه��ا ،هتل ها،
مراک��ز س��یاحتی و واحده��ای ارائه کنن��ده
خدمات گردشگری ،شناسایی نکردن مناطق
گردش پذیر ،اماکن تاریخی ،جاذبه های طبیعی
و معرفی نشدن انها در سایت های گردشگری
جهان��ی ،فقدان نی��روی انس��انی کارازموده و
متخص��ص در این زمینه ،کمب��ود جاذبه های
دست س��از و مصنوعی ،تبلیغ��ات منفی علیه
ایران ،حضور دستگاه های موازی در تشکیالت
گردشگری ،تمایل نداشتن بخش خصوصی به
سرمایه گذاری در این زمینه ،نبود گردشگری
و فعالیت ه��ای الکترونیک ،نب��ود یک برنامه
جامع و استراتژیک و همچنین مشخص نبودن
هدف ها و سیاست های ایرانگردی و جهانگردی
در قالب یک برنامه اجرایی ،نبود پیوس��تگی و
یکپارچگی خدمات ،تکیه اقتصاد ملی کش��ور
ب��ه درامده��ای نفتی و احس��اس اس��تغنا از
س��ایر درامدها ،نبود نگرش علمی به توس��عه
تجارت ،بی توجهی به نقش چهره های شاخص
بین المللی و افراد مشهور در جلب توجه افکار
جهانی به کش��ورمان ،توجه نکردن به ارایش
شهری ،پاکیزگی معابر و ساختمان ها ،رعایت
نکردن نظم اجتماعی و قوانین و مقررات اشاره
کرد.
شهرهای برتر گردشگری جهان در سال 2014
ه��ر س��اله میلیون ه��ا گردش��گر از ش��هرهای
مختل��ف و معروف جه��ان دیدن می کنند .نش��ریه
گردش��گری« »Lonely Planeپایتخت فرانسه را
به عنوان بهترین ش��هر گردش��گری جهان در سال
2014م معرفی کرد .به گزارش ایس��نا ،در شرایطی
که فرانسه همواره در س��ال های اخیر عنوان مقصد
نخست گردشگری جهان را به خود اختصاص داده،
نش��ریه معتبر لونلی پلنت ،ش��هر پاریس را در صدر
فهرس��ت بهترین شهرهای جهان برای سفر در سال
2014م قرار داده است.
پاریس
پاریس س��ر س��بزترین پایتخت اروپا که س��االنه
به طور متوس��ط میزبان حدود 8میلیون گردش��گر
اس��ت به عنوان یکی از پرگردش��گرترین ش��هرهای
جهان ،مکانی اس��ت که انه��ا می توانند با قدم زدن
در کرانه رود س��ن و پیاده رو های ان ساعات خوشی
را تجربه کنند.
«دیزنی لند»« ،ب��رج ایفل»« ،موزه لوور» و «کاخ
ی این ش��هر
ورس��ای» 4جاذب��ه اصلی گردش��گر
محسوب می شوند.
ترینیداد کوبا
در رتب��ه بعدی ش��هر «کیپ تاون» ،دومین ش��هر
پرجمعی��ت افریقای جنوبی قرار دارد .این ش��هر که
از ان به عن��وان «مادر هنر معماری مدرن ش��هری»
نام برده می ش��ود ،از س��اختمان های ش��گفت انگیز،
چش��م انداز زیبا و باغ های مجسمه ای بهر ه می برد که
هر گردشگری را مبهوت زیبایی هایی خود می کند.
ریگا
ش��هر تاریخی «ترینی��داد» کوبا نیز که در س��ال
2014م پانصدمی��ن س��ال تاس��یس اش را جش��ن
می گیرد ،دومین شهر معرفی شده لونلی پلنت است.
این ش��هر به دلیل تاریخ غنی و س��بک ویژه معماری
در فهرس��ت میراث جهانی س��ازمان یونسکو به ثبت
رسیده است.
در س��ال های اخیر ک��ه دولت کوبا توج��ه ویژه ای
به توس��عه صنعت گردشگری نش��ان داده ترینیداد
به عنوان یکی از مقاصد گردشگری زیبا و ارزان جهان
روزانه میزبان هزاران گردشگر است.
کیپ تاون
در رتبه چهارم «ریگا» پایتخت و بزرگترین ش��هر
جمهوری لتونی که به عن��وان پایتخت فرهنگی اروپا
در سال 2014م نیز انتخاب شده است ،دیده می شود.
در این ش��هر می توان بناهای تاریخی ارزش��مند با
قدمتی بین 100تا 1200سال را مشاهده کرد.
زوریخ
«زوریخ» بزرگترین و پرجمعیتﺗﺮین شهر سوئیس
که در دامنه کوﻩهای ال��پ جای گرفته ،یک مقصد
گردش��گری منحصربه فرد برای گردشگران و به ویژه
گردش��گران ورزشکار محسوب می ش��ود که در این
فهرست حضور دارد.
شانگهای
در رتبه شش��م بهترین شهرهای جهان برای سفر
در س��ال 2014م ،شهر اسیایی «ش��انگهای» قرار
دارد .در این ش��هر بن��دری گردش��گران می توانند
س��رعت واقعی توس��عه در چین را با چشمان خود
ببنند.
شانگهای در س��ال اینده میالدی صاحب سومین
ن و س��ومین خ��ط طوالنی
س��اختمان مرتفع جها
متروی جهان خواهد شد.
عالوه بر این همواره برگزاری جشنواره های سنتی
چینی نقش بس��زایی در جذب گردش��گران به این
شهر دارند.
به نظ��ر می رس��د برنامه ریزی های ش��هری برای
تبدی��ل ش��دن ب��ه قط��ب گردش��گری در جهان،
روز به روز جدی تر می ش��ود و مسئوالن را به اهمیت
موضوع بیش از پیش واقف می کند.
چشم انداز
پیشینه تاریخی گردشگری
در ایران
ای��ران یک��ی از 10کانون مهم ش��کل گیری تمدن
بش��ری در جهان بوده و نخس��تین اثار مدنیت که در
این س��رزمین کش��ف ش��ده ،به هزار ه پنجم پیش از
میالد مس��یح تعل��ق دارد .چنانک��ه ورود اریایی ها در
ه��زار ه دوم پی��ش از میالد به این کش��ور و حکومت
عیالمی ها ،مادها ،هخامنشیان ،ساسانیان و ...حکایت
از ایج��اد تمدن پربار و دیرینه در این س��رزمین دارد.
در عین حال این کش��ور در دوره ه��ای مختلف مورد
توجه بس��یاری از افراد بوده که به منظورهای خاصی
از تجارت و دادوس��تد ،تفریحی ،فرهنگ��ی و ...به ان
مسافرت می کرده اند.
بنابراین هرچند مطالعات و تحقیقات انجام ش��ده
در زمین ه گردش��گری و مس��افرت و ش��یوه و قوانین
مربوط به ان در ایران باس��تان و حتی در ایران پس از
اسالم بسیار اندک است ،اما انچه مسلم است اینکه در
ایران قبل از اسالم و حتی قبل از ورود اریایی ها به این
سرزمین ،مس��افر و جهانگرد دارای حقوق و امتیازات
ویژه ای بود که در حکومت های مختلف در ش��کل های
مدن��ی هر دوره حدود و میزان ان یکس��ان و مش��ابه
نبوده اس��ت ،بلکه با توجه به انگیزه و هدف جهانگرد،
ان حقوق و حدود ان تعیین و اجرا می ش��د .عالوه بر
ای��ن ایران به دلیل موقعیت جغرافیایی خاص و وجود
فرهنگ و اداب و رس��وم ،اثار تاریخی ،هنری و میراث
فرهنگ��ی به طور قطع برای جهانگردان و گردش��گران
عهد قدیم بهترین مقصد محسوب می شده است.
در ایران پس از اس�لام ،با توجه به س��ابق ه زندگی
مدنی و تجربه های حاصل از حس��ن خلق و رفتارهای
موج��ود ن��زد ایرانیان ک��ه از گذش��ته های کهن باقی
مان��ده و همچنی��ن فرهن��گ خ��اص ایرانی��ان که با
مهمان نوازی های خاص ش��رقیان توام بوده ،به ویژه در
پرتوی احکام اسالمی ،گردشگری رونق بیشتری یافته
و ب��ا ایجاد تاسیس��ات جدید رفاه��ی و درمانی ،ایجاد
مهمانس��راها و محل های پذیرایی از مهمان به طریق
وقف باعث شد تا گردشگری در ایران به مرحل ه تازه ای
برسد که در سفرنامه ها و یادداشت های سیاحان متعدد
و مش��هور اع��م از ایرانی و خارجی به نیکی یاد ش��ده
است.
در زمین�� ه گردش��گری ،ای��ران ب��ه وی��ژه از قرن
17می�لادی دوران حکوم��ت صفویان ب��ه عنوان یک
کش��ور مورد توجه جهانگ��ردان قرار گرفت��ه و توجه
اروپاییان را به خود جلب کرده است ،صرف نظر از صدها
مسافری که قبل از قرن 17به ایران سفر کرده اند .قرن
17می�لادی که مقارن با ق��رن 11و 12هجری قمری
اس��ت را می توان س��راغاز توجه گردش��گری خارجی
به ایران دانس��ت .در این دوره می توان از س��یاحان و
گردشگران مختلفی از جمله پیتر دالواله ،ژان شاردن،
تاورنیه ،انتونی شرلی ،مادام دیوالفو ،جرج کالرک و...
با ملیت های مختلف نام برد .همچنین فهرست بلندی
که جرج کروزن انگلیسی در پایان قرن 19میالدی در
جهان معروف خود (ایران و قضیه ایران) از مس��افرانی
که به ایران س��فر کرده اند ،نام می برد ،نش��انگر جای
گرفت��ن ایران در صدر کش��ورهای اس��یایی به لحاظ
تعداد گردشگران طی قرون 17و 18میالدی است.
قرن 19قرن متفاوتی در تاریخ گردش��گری ایران
ش��ناخته می ش��ود .س��یاحان ،دیپلمات ها ،بازرگانان،
باستان شناس��ان ،محقق��ان و حتی اف��راد کنجکاو به
ایران س��فر می کردند تا صرفا حس کنجکاوی خود را
ارضا کنند .در نیم ه دوم قرن 19میالدی لیدی ،ش��ل،
وانس��ون ،گوبینو و دکتر بروگسی از زمره نویسندگانی
بودند که با کتاب های خود نام ایران را به نیکی بر سر
زبان ها افکندند.
ب��ه هر حال هرچند که در دور ه یادش��ده روند ورود
گردش��گران خارجی به ایران رو به تزاید گذاشته بود
اما هیچگاه به عنوان صنعت به شکل امروزی که دارای
تش��کیالت منظم و قوانین و مقررات ویژه ای باش��د و
درامدزای��ی کن��د ،م��ورد توجه نبوده اس��ت .صنعت
گردش��گری در ایران از نیم قرن پیش به این طرف به
منظور شناس��اندن مفاخر ایران و تمدن این سرزمین
باستانی به طور رسمی شکل گرفت و برای نخستین بار
از س��ال 1314اداره ای در وزارت کش��ور به نام اداره
«امور گردشگری» تاسیس شد که فعالیت ان محدود
به چاپ نش��ریات و کتابچه های راهنمای گردشگری
ای��ران بود .پس از ش��هریور ،1320ادار ه مذکور جای
خود را به «ش��ورای عالی گردشگری» داد که زیر نظر
وزارت کش��ور بود و در نهایت در س��ال 1342هیات
وزیران تاسیس «س��ازمان جذب سیاحان» را تصویب
کرد و این س��ازمان به طور رس��می کار خ��ود را اغاز
کرد .این سازمان که به ارائ ه طرح ها و برنامه ریزی های
وس��یع زیربنایی در امر گردشگری موفق شد ،در سال
1353جزو تشکیالت وزارت اطالعات درامد و نخست
عنوان «وزارت اطالعات و گردشگری» مسئول تنظیم
امور ایرانگردی و گردش��گری شد و از ان به بعد اداره
ایرانگردی و گردش��گری به وسیل ه 4شرکت سهامی با
نظارت وزارت اطالعات و ایرانگردی اداره شد.
چشم انداز
گام های نخستین صنعتی شدن
در ایران
از چه زمانی کش��ور ایران در مس��یر صنعتی شدن
قرار گرفت؟ بررس��ی های کارشناس��ی نشان می دهد.
نخس��تین اقدام عملی و جدی ایران توس��عه صنعتی،
ملی ش��دن صنعت نفت است که در سال ۱۳۳۲ایران
توانست از نظر دسترسی به منابع نفتی خود مستقل تر
از قب��ل عمل کرده و عواید حاصل از فروش نفت را در
مسیر توسعه به کار گیرد.
پیش از زم��ان پهلوی و از میانه س��ده 19میالدی
تا اوایل س��ده ،20ناتوانی دولت سنتی قاجار از ایفای
نقش توس��عه ای در اقتصاد و تحمی��ل ازادی تجارت
مانعی اساسی در جهت حمایت از صنایع نوپای داخلی
ش��د و به همین دلیل ،اولین تجربه کش��ور در زمینه
صنعتی شدن به شکست انجامید.
در فاصله س��ال های ۱۳۲۰تا ۱۳۳۲اش��غال ایران
توسط متفقان ،اختالل در تجارت جهانی در سال های
جنگ ،بی ثباتی مزمن سیاس��ی و اقتص��ادی به دلیل
ضع��ف دولت مرک��زی و تحری��م نفتی ای��ران و ملی
ش��دن صنعت نفت در اواخر این دوره با رش��د سریع
صنعتی مناف��ات پیدا ک��رد .همچنین در س��ال های
۱۳۳۴ت��ا ۱۳۵۷با ق��رار گرفتن ای��ران در حوزه نفوذ
غرب و افزایش کمک های خارجی و درامدهای نفتی،
پایه های قدرت دیکتاتوری در کش��ور تحکیم شد .در
همی��ن دوره بود که با ایجاد س��ازمان برنامه و بودجه
و اج��رای 4برنام��ه عمرانی ،دولت به س��رمایه گذاری
عظیم برای ایجاد زیرس��اخت های فیزیکی اقدام کرده
و از ش��کل گیری و بسط قدرت اقتصادی طبقه جدید
س��رمایه داران صنعتی حمایت ک��رد که در نهایت این
س��رمایه داران به س��رمایه داران وابسته تبدیل شدند.
پ��س از انقالب اس�لامی ایران نیز ۴برنامه پنجس��اله
توس��عه ای در ایران به اجرا درام��د .در حال حاضر در
اواخر برنامه چهارم هس��تیم و این در حالی اس��ت که
ب��ه جز در دو صنعت خودرو و نفت ان هم به ش��کلی
محدود هنوز نتوانسته ایم به دستاورد قابل مالحظه ای
در بخش صنعتی کش��ور دس��ت پیدا کنیم و باوجود
گذشت حدود ۶۰س��ال از اغاز اولین گام های توسعه
صنعتی در ایران ،در مرحله قابل قبولی قرار نداریم.
فرصت های از دست رفته
اقتصاد ایران در 3دوره ،فرصت صنعتی ش��دن را از
دست داد .فرصت اول با دوران حکومت صفویه به ویژه
س��لطنت ش��اه عباس اول مصادف بود که پیوس��تگی
اقتص��اد ایران با نظ��ام جهانی فرص��ت طالیی تحول
اقتصادی ایران را به وجود اورد .این فرصت در دورانی
بود که اقتصاد اروپا به س��مت صنعتی شدن می رفت و
بررسی های تاریخی در ان زمان ایران نشان می دهد که
کش��ور ایران نیز از لحاظ بستر اقتصادی ،قدرت تولید
و منابع و ارتباطات بازرگانی به طور بالقوه می توانس��ت
اقتصاد خود را به س��مت صنعتی ش��دن حرکت دهد.
دومی��ن فرصت در دوران قاجاری��ه به ویژه اواخر عصر
ناصرالدین ش��اه و در اوایل حکومت مظفرالدین ش��اه
به ویژه دوره مشروطیت پیش امد .در این دوران حجم
مبادالت تجاری ایران و مهم تر از ان عزم جدی برخی
از بازرگانان برای تاس��یس کارخانه ها و ورود تولیدات
صنعتی به کش��ور قابل توجه است و ایران می توانست
با ایجاد یک بستر مناس��ب وارد اقتصاد صنعتی شود.
س��ومین فرصت را اواخر دهه ۱۳۴۰مورد ارزیابی قرار
می دهند .در این دوران اقتصاد ایران توانست بدون اتکا
به درامد های کالن نفتی رش��د باالیی به دست اورد و
در عم��ل راه را برای اقتصاد صنعتی هموار کند اما این
ارزو با تزریق درامدهای کالن نفتی به اقتصاد کشور به
یاس تبدیل شده و انحراف جدی را در اقتصاد ایران به
وجود اورد که این انحراف کماکان ادامه دارد.
مشکالت و چالش های بخش صنعت در ایران
صنعت کش��ور همچن��ان از مش��کالتی مانند نبود
اس��تراتژی توس��عه صنعتی مدون ،کمبود نقدینگی،
واردات بی روی��ه ک��ه در نتیجه کاه��ش تعرفه کاالها
صورت می گیرد ،همچنین معضالت قانون کار ،کمبود
قوانین و ضعف و ابهام در انها و مراکز متفاوت اماردهی
و اخت�لاف نظر میان انها رنج می ب��رد ،زیرا این تعدد
امار ها و س�لایق ،مش��کالت فراروی بخش صنعت در
کش��ور را که بس��تر تمامی بخش های اقتصادی است،
عمیق تر می کند بدون اینکه راه درمانی برای انها بیابد.
به گفته کارشناس��ان یکی از مش��کالت بسیار مهم
بخش صنعت در کشور ،گرفتاری ان در چالشی جدی
با عنوان بیماری هلندی اس��ت ک��ه در نتیجه اقتصاد
متکی به نفت ب��ه وجود می اید .روند صعودی افزایش
بهای نفت که از سال ۷۶اغاز شده است ،موجب تبدیل
درامدهای ارزی پیش بینی ش��ده در بودجه به ریال و
باز شدن دروازه های کشور به روی واردات و به خصوص
کاالهای مصرفی ارزانقیم��ت از جمله کاالهای چینی
شده و اقتصاد را به نوعی بیماری اقتصادی دچار کرده
اس��ت .این بیماری که اکنون در اقتصاد ایران نهادینه
شده از چند س��ال قبل اثار خود را در صنایع مختلف
مانند قند و ش��کر ،نساجی و لوازم خانگی و همچنین
کفش و صنایع وابسته نشان داده است.
12
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
ت�وان افزای�ی صنای�ع کوچ�ک و
متوسط
کارشناس��ان ب��ه منظ��ور اینکه کش��ور به
مرحل��ه صنعتی برس��د پیش��نهاد می کنند
ک��ه ت��وان افزایی صنایع کوچک و متوس��ط
انجام شود .براس��اس امار ارائه شده از سوی
س��ایت سازمان صنایع کوچک و شهرک های
صنعت��ی ،تعداد ش��هرک ها در کش��ور 929
ش��هرک بوده که 719عدد انها تا پایان سال
92درح��ال بهره ب��رداری بوده اند .وجود این
تعداد ش��هرک صنعتی در کشور بیانگر نقش
بس��یار مهم و موثر این شهرک ها و همچنین
اثر انها در پیش��برد توسعه صنعتی است .اما
صنایع کوچک به اعتقاد کارشناسان با کمبود
سرمایه و اعتبار ،نداشتن مواد اولیه به میزان
کافی ،مس��ائل کارگری و نیروی انس��انی و...
روبه رو هس��تند .در همان حال برطبق امار
رسمی س��ازمان صنایع کوچک الاقل تا اخر
سال 92تعداد 210شهرک صنعتی درحال
رکود بوده اند که همه مسائلی که به ان اشاره
شد به ویژه سایر مشکالت دیگر موجب رکود
این ش��هرک ها ش��ده اند که فعال سازی همه
ش��هرک های صنعتی و رفع مشکالت زیست
محیط��ی انها گام��ی در زمینه پیش��رفت و
توسعه صنعتی است.
ض�رورت ج�ذب س�رمایه گ�ذاری
خارجی
از دیگر مس��ائلی که کارشناس��ان در مورد
صنعتی شدن کش��ور مطرح می کنند و بارها
و باره��ا از س��وی مس��ئوالن مربوط��ه مورد
تاکی��د ق��رار گرفته؛ موضوع تس��هیل جذب
و توس��عه س��رمایه گذاری خارجی است که
این عامل نقش بس��یار مهمی در نوس��ازی و
بهس��ازی بنگاه های اقتصادی -صنعتی دارد.
درهم��ان حال ج��ذب و جلب س��رمایه های
خارج��ی موجب می ش��ود که ام��کان رقابت
پذیری بنگاه ه��ا ارتقا یابد .همچنین حمایت
از تکمیل زنجیره تولید درجهت افزایش توان
رقابت پذیری میسر ش��ود .سال های طوالنی
اس��ت که امکان جذب س��رمایه گذاری های
خارجی در کش��ور به دالی��ل مختلف وجود
ن��دارد درحالی ک��ه این س��رمایه ها عالوه بر
اینکه رونق صنعتی کشور را موجب می شوند،
زمین��ه تازه و گس��ترده ای را برای اش��تغال
فراهم می کنند.
حمای�ت از تولی�د محص�والت
راهبردی
کارشناس��ان می گوین��د؛ ی��ک راه بس��یار
مهم صنعتی ش��دن کش��ور حمایت از تولید
محصوالت راهب��ردی در زمینه های مختلف
است .محصوالت راهبردی عموما ان دسته از
کاالهای صنعتی هستند که نقش بسیار مهم
و اساسی در توسعه صنعتی کشور دارند .این
نوع محصوالت استراتژیک باید شناخته شده
و دستورهای الزم و معینی برای افزایش تولید
انها انجام شود .بدون تردید این کار در گروی
حمایت کارامد از تحقیق و توس��عه است .در
گزارش
report@smtnews.ir
امور مالی و بانکی
راهکارهای مالی و بانکی توسعه و پیشرفت
صنعتی و به تعبیری صنعتی ش��دن کش��ور
مستلزم موارد زیر است :
-1تالش برای ازادسازی بازارهای مالی.
-2هم��کاری ب��رای روان س��ازی خدمات
بانکی به منظور پشتیبانی از تولید.
-3ت�لاش ب��رای یکسان س��ازی و واقعی
کردن نرخ ارز.
توسعه و مدیریت منابع انسانی
بررسی راهکارهای دستیابی به توسعه
صنعتی شدن ،فراز ها و فرود ها
گروه گزارش :توسعه صنعتی زیربنای حرکت جوامع به سمت
رشد و پیشرفت اقتصادی است .در حقیقت با تدوین و اجرای
استراتژی صنعتی ،راه برای رشد اقتصادی باز می شود .درحال
حاضر جوامع پیشرفته صنعتی از مرحله فرا صنعتی گذشته اند
و این به برکت پی افکنی برنامه و استراتژی صنعتی بوده است.
در دیدگاهی کلی ،کارشناس�ان خاطر نشان می کنند که هنوز
استراتژی توسعه صنعتی بر مبنای اهداف رشد و توسعه صنایع
و حرک�ت در زمینه دس�تیابی ب�ه برنامه ه�ای کالن اقتصادی
کشور تدوین نشده است .در همین ارتباط وزیر صنعت ،معدن
و تجارت در س�فر اخیر خود به کردس�تان به موضوع صنعتی
ش�دن کشور اش�اره کرده که این امری بس�یار الزم و محتوم
برای روند توس�عه اقتصادی در کش�ور ماست .اما بحثی که در
حال حاضر متخصصان مربوطه مطرح می کنند تاکید بر اقتصاد
دانش بنیان اس�ت که این اقتصاد بر محور اس�تراتژی توسعه
همین حال امکانات الزم برای دس��تیابی به
فناوری های نو برای ارتقای کیفیت فعالیت ها
باید صورت بگیرد .ب��رای افزایش محصوالت
راهبردی کمک به بهره برداری هرچه بیش��تر
از امکان��ات موجود صنعتی -تجاری به ویژه
در واحدهای راکد و متوقف بسیار مهم است.
در همان ح��ال باید به منظور پیش��برد این
اهداف به تالش برای توسعه فرهنگ حمایت
از س��رمایه ،کار و کااله��ا و خدم��ات ایرانی
پرداخت .تقویت روابط بین تشکل های صنفی
و صنعتی و کمک به توسعه مدیریت مصرف
بهینه انرژی از جمله راهکارهای دیگری است
که کارشناسان پیشنهاد می کنند .تالش برای
بهبود فضای کس��ب و کار و شفاف س��ازی و
تس��هیل دسترس��ی به ام��ار و اطالعات نیز
ی تواند در این زمینه بسیار مهم باشد.
م
حمایت از پژوهش و تحقیق
حمای��ت از پژوه��ش و تحقی��ق صنعت��ی
راه��کاری برای ارتقای صنع��ت و گام نهادن
صنعتی پایه ریزی شده اس�ت .به بیان دیگر تدوین استراتژی
توسعه صنعتی کشور بر مبنای رسیدن به اقتصاد دانش بنیان
و همچنی�ن ش�کل گیری صحیح نظ�ام ملی ،عل�م ،فناوری و
نواوری باید باش�د .در بررسی مفاهیم زیر بنایی صنعتی شدن
چند مس�ئله مهم و اساس�ی را از قول کارشناس�ان باید مورد
تحلیل و بررسی قرار داد .نخستین راهکاری که صاحب نظران
پیش�نهاد می کنند بازنگری س�ند اس�تراتژی توسعه صنعت،
معدن و تجارت اس�ت .در حقیقت این س�ند که چندین سال
قبل تدوین شده و مواردی از ان هم اجرا شده با نگاه امروز نیاز
به بازنگری و باز نویسی دارد زیرا هم اکنون بسیاری از مفاهیم
صنعتی دگرگون ش�ده و مشکالت امروز اقتصادی و توسعه ای
کشور با گذشته بسیار متفاوت است .در همان حال بازنگری در
ماموریت و ساختار سازمان های توسعه ای زیر پوشش هم گامی
در زمینه صنعتی شدن کشور خواهد بود.
در راه توسعه صنعتی است .درهمان حال در
این زمینه باید از محققان و سرمایه گذاران در
حوزه سرمایه گذاری های خطرپذیر حمایت و
پش��تیبانی کرد .در ی��ک کالم باید گفت که
زیربنای توس��عه صنعت��ی پژوهش و تحقیق
اس��ت .کارامد س��ازی مدیریت منابع موجود
در صندوق توس��عه ملی در راه بهینه س��ازی
و هم افزای��ی ظرفیت های تولی��دی و حذف
هرگون��ه انحصار و ش��به انحص��ار در چرخه
تولی��د و تجارت ه��م از دیگ��ر راهکارهایی
است که از س��وی کارشناسان برای صنعتی
شدن کشور پیشنهاد می شود .در این ارتباط
می توان به توس��عه فرایند های دانش محور
اش��اره کرد که نقش زیر س��اخت توسعه را
دارند.
ع�لاوه ب��ر ان ،حمایت س��ازنده از تحقیق
و توس��عه در بنگاه های اقتص��ادی باید انجام
ش��ود که این امر نقش گسترده ای در توسعه
صنعتی دارد.
تغییر فرایندها و رویه های خدمات رسانی
ب��ه فعاالن اقتص��ادی در مورد اسان س��ازی
کارها و پاس��خ گویی س��ریع به مراجعان هم
نق��ش موث��ری در این زمین��ه دارد .در عین
ح��ال کمک به ایج��اد تعامل موث��ر و پایدار
بین رشته های صنایع برای ایجاد هم افزایی و
افزایش توان رقابت پذیری کل بخش صنعت،
معدن و تجارت ضروری است.
کیفیت و رقابت پذیری
در ارتباط با موضوع کیفیت و رقابت پذیری
در صنایع به موارد زیر باید اشاره کرد:
-1حمایت س��ازنده از صنایع رقابت پذیر و
صنایع دارای فناوری باال و مقیاس جهانی.
-2هم��کاری درتوس��عه و ارتقای س��طح
استانداردهای ملی و انطباق نظام های ارزیابی
کیفیت با استانداردهای بین المللی.
-3شناس��ایی ،حمایت و معرفی واحد ها و
مدی��ران موفق تولیدی و تج��اری به منظور
الگو سازی و توسعه سرامدی.
در زمینه توس��عه ومدیریت منابع انس��انی
هم باید گف��ت که انتخاب مدیران در تمامی
سطوح بر اساس اصل شایسته ساالری باشد.
بدون تردید اشاعه اخالق حرفه ای و پرهیز
از هر گون��ه اقدام مخدوش کنن��ده اعتماد و
درس��تکاری در جامعه امر بس��یار مهمی در
پیشبرد امور است.
از س��وی دیگر کارشناس��ان می گویند که
همه نیروی انسانی در خدمت صنعت ،معدن
و تج��ارت ،پیوس��ته بای��د ام��وزش دیده و
اطالعات انها به روزرسانی شود و توان افزایی
منابع انسانی و جانشین پروری برای مدیران
بخش های مختلف باید گسترش یابد.
کارشناسان به دیگر موضوعاتی اشاره می کنند
که در زمینه پیش��رفت صنعتی به اموری نظیر
اصالح نظام تعرفه در زمینه رفع تبعیض و کاهش
تدریجی سطح عمومی تعرفه ها اختصاص دارد.
هم��کاری در بازنگری و اص�لاح قوانین اجرای
سیاس��ت های کلی اص��ل ،44مالیات بر ارزش
اف��زوده در زمینه حمایت از تولید . .بازنگری در
قانون انتزاع وظایف و اختیارات بخش کشاورزی
از وزارت صنع��ت ،معدن و تج��ارت وکاهش و
رفع تبعیض در تخصیص امکانات ،تس��هیالت،
امتیازات ،مس��ئولیت ها و پست های سازمانی از
طری��ق تدوین ،اعالم و اجرای ضوابط و مقررات
و فرایندهای اثربخش قانونی و منطقی از دیگر
مواردی اس��ت که کارشناس��ان روی ان تاکید
دارند.
ثبات نسبی اقتصاد کالن
در همان حال کارشناسان می گویند برای
اینکه کشور بتواند به پیشرفت صنعتی دست
یابد این مس��ئله اهمیت دارد که اصالح نظام
سیاس��ت گذاری صنعتی با تاکی��د بر نگرش
یکپارچه س��ازی صنعت ،مع��دن و تجارت با
توج��ه به رواب��ط متقابل بین سیاس��ت های
حوزه صنعت با س��ایر حوزه ه��ای اقتصادی
انج��ام ش��ود .الزام��ات تحق��ق برنام��ه نیز
ش��امل ثبات نس��بی اقتص��اد کالن ،اجرای
خصوصی س��ازی واقع��ی و توس��عه نگ��رش
برون گرا برای دس��تیابی به جایگاه مناس��ب
جهانی اس��ت .اجرای خصوصی سازی واقعی
و زمینه س��ازی برای ایج��اد صنایع ادغامی با
برندها و سرمایه گذاران خارجی از دیگر موارد
اس��ت .عدم تبعیض در استفاده از فرصت ها
و تس��هیالت سرمایه گذاری و توسعه فرهنگ
تعامل س��ازنده اقتصادی با جهان و مشارکت
با سرمایه گذاران خارجی نیز باید انجام شود.
صنعتی شدن در عصر فراصنعتی
دنیای امروز را عصر فراصنعتی یا از دیدگاه ارتباطی دوره جامعه شبکه ای
می نامند .این دنیا بر فنون ،علوم و فناوری متکی اس��ت و درحقیقت پدیده
صنعتی ش��دن که از 4س��ده گذشته همراه با عصر رنس��انس صنعتی در
اروپا اغاز ش��د به سایر کش��ورهای دنیا تسری یافت .چندین دهه است که
کش��ورهای مختلف جهان به دو گروه کش��ورهای توس��عه یافته یا در حال
توس��عه تقسیم بندی ش��ده اند و معیارهای رش��د اقتصادی این کشورها با
فرایند صنعتی شدن انها معنا می یابد.
در نگاهی کلی باید گفت که رش��د و توسعه اقتصادی در هر کشوری در
گرو رش��د و توسعه صنعتی ان است .توس��عه صنعتی موجب می شود که
بارورس��ازی اقتصادی در تمامی زیر س��اخت های جامعه ب��ه وجود اید که
این توس��عه موجب افزایش توان مادی انس��ان ها و باال رفتن میزان تولید و
بهره وری سایر بخش ها می شود.
انقالب صنعتی
در حقیقت باید گفت؛ بشر در دوره کنونی به پیشرفت های حیرت اور در
زمینه فناوری و دانش و تکنیک دس��ت یافته است که به دلیل انقالب های
صنعتی در 3سده گذشته بوده است.
بای��د یاداور ش��د انق�لاب صنعتی عبارتس��ت از :دگرگونی ه��ای بزرگ
در صنع��ت ،کش��اورزی ،تولید و حمل ونقل که در اواس��ط قرن هجدهم از
انگلستان اغاز شد.
در اینکه این رش��ته تح��والت را می توان انق�لاب صنعتی نامید
اختالف نظر وجود دارد .واژه انقالب به دگرگونی های ناگهانی اطالق
می ش��ود ،در حالی ک��ه این تحوالت صنعتی ب��ه هیچ وجه ناگهانی
نبودند .حتی بعضی از محققان تنها این تحوالت را مختص به صنعت
نمی دانند و معتقدند که این تح��والت دارای جنبه های اجتماعی و
فکری نیز بوده اند .
به طور کلی صنعتی ش��دن به معنی اس��تفاده از نیروی ماشین به
جای نیروی انس��ان اس��ت .انقالب صنعتی ابتدا از انگلستان شروع
شد ،زیرا انگلستان پس از چندین قرن تحول سیاسی داخلی ،توسعه
استعمار تجاری ،گسترش ناوگان دریایی ،رشد طبقه متوسط و بهبود
امور قانونی و اداری کش��ور ،از نظر زمین ،کارگر ،س��رمایه ،مدیریت
و حکومت وضعیتی مطلوب و هماهنگ داش��ت که زمینه پیشرفت
صنعتی در این کشور را فراهم می کرد .انقالب صنعتی در انگلستان
در 3زمینه بافندگی ،زغال سنگ و ذوب اهن بیشتر نمود پیدا کرد.
گاهی سخن از دو انقالب صنعتی برده می شود که یکی در قرن هجدهم
و دیگری در قرن نوزدهم اس��ت .دو نتیجه مهم انقالب صنعتی ،گس��ترش
استعمار اروپایی ها در کشورهای اسیایی و افریقایی و بهره کشی از کارگران
در داخل بود.
انگلستان اولین کشور صنعتی دنیا
انقالب صنعتی در اواس��ط قرن هجدهم در انگلستان اغاز شد و به تدریج
به دیگر کش��ورها گسترش یافت .باید توجه داش��ت اختراع ،الزمه انقالب
صنعتی بود و با توجه به ظهور و نبوغ دانشمندان انگلیسی در قرون هفدهم
و هجدهم ،این کشور زمینه مناسب برای بروز انقالب صنعتی را داشت .
انقالب صنعتی ،انگلس��تان را به اولین قدرت صنعتی دنیا مبدل ساخت.
ساخت اولین پل اهنی در سال ،۱۷۷۹احداث اولین شبکه راه اهن در سال
۱۸۲۵و ه��م چنین افزایش چش��مگیر فراورده های کش��اورزی و دامی از
جمله نتایج مثبت انقالب صنعتی در انگلستان بود.
ام��ا در این جری��ان ،کارخانه ه��ای متعدد با دودکش ه��ای بلند و غلیظ
جانشین دهکده های سبز و خرم روستایی شدند .رشد و گسترش کارخانه ها
منجر به از بین رفتن جنگل ها و فضاهای س��بز ،افزایش دود و الودگی هوا،
به وجود امدن کوه های زغال و توده فضوالت بود.
با اینکه انقالب صنعتی باعث رش��د جامعه انگلیس و س��ایر کش��ورهای
اروپایی هم شد ،اما مسئله استعمار را به وجود اورد که استعمار و بهره کشی
از کار مردم کش��ورهای جهان س��وم به یکی از معضالت مهم قرن بیستم
تبدیل شد .با این حال کشور های استعمارزده هم همین روند رشد صنعتی
را طی کردند.
گزارش
report@smtnews.ir
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
به بهانه ضرورت تشکیل بازار مشترک اسالمی
13
عزم هماهنگ در بازار مشترک اسالمی
گروه گ�زارش :با توجه به خبره�ای روز مندرج در س�ایت ها و روزنامه ها ،مهندس
محمدرضا نعمت زاده وزیر صنعت ،معدن و تجارت خواستار راه اندازی بازار مشترک
کش�ورهای اسالمی ش�د و گفت :ممکن است این اقدام با س�ختی ها و مشکالت و
مخالفت های�ی مواجه ش�ود اما راه ان�دازی ان می تواند به افزای�ش تجارت و تبادل
تجربیات میان کشورهای اسالمی منجر شود.
وی که در س�مینار اتحادیه بیمه گران اعتبار و س�رمایه گذاری کشورهای اسالمی
س�خن می گفت یاداور ش�د 25درصد س�رزمین های جهان دراختیار کش�ورهای
اسالمی است که 12درصد تجارت جهانی را در خود جای داده اند و این در شرایطی
اس�ت که بخش عمده ای از منابع انرژی و هیدروکربنی دنیا در کش�ورهای اسالمی
مستقر است ،ولی متاسفانه حجم تجارت اندکی میان این کشورها ردوبدل می شود.
وی در حاش�یه این س�مینار گفته بود که فضا و ظرفیت های زیادی برای همکاری
کش�ورهای اسلامی وجود دارد و البته امروز به یک خواست سیاسی نیاز است که
روابط این کشورها روزبه روز با دنیا روان تر شود .به عقیده وی ضوابط تجارت خارجی
همچون تعرفه ها و مقررات باید میان کشورهای اسالمی تسهیل و تجارت ترجیحی
میان انها برقرار ش�ود ،این در ش�رایطی است که ایران در حال حاضر با کشورهای
منطقه چون پاکستان و ترکیه تعرفه های ترجیحی دارد .مهندس نعمت زاده با تاکید
بر اینکه افزایش تجارت میان کشورهای اسالمی توان های تکنولوژیکی انها را باال
می برد یاداوری کرده بود که س�ازمان های بیمه صادرات برای پذیرش ریسک هایی
بوج�ود امده اند که بانک ها و بیمه ها انها را نمی پذیرند ،بنابراین باید برای باال بردن
کارایی ،کنسرس�یوم هایی در جهت پوشش ریسک های باالتر تشکیل شود .به این
بهانه گزارش امروز این صفحه را به بررسی اجمالی موضوع «بازار مشترک کشورهای
اسالمی» اختصاص داده ایم و در ان به طرح چند دیدگاه در این زمینه می پردازیم.
اتحاد امت اسالمی
کارشناس��ان اقتص��ادی معتقدن��د یکی از
زمینه های همکاری های مشترک و از راه های
پیشنهادی کاهش مشکالت و به دست اوردن
امتیازات برای کش��ور های اس�لامی همکاری
اقتصادی میان انهاس��ت .ای��ن همکاری ها با
ل گرفته اس��ت و یکی از
اهداف مختلف ش��ک
اهداف مهم ان «اتحاد امت اسالمی» در سایه
تشکیل بازار اقتصادی و به ویژه بازار محصوالت
کش��اورزی و مواد غذایی مش��ترک است .این
ایده که از طرف اندیشمندان مسلمان در طول
دوره های گذش��ته بارها مطرح شده است ،در
س��ال های اخیر با تشکیل س��ازمان کنفرانس
اس�لامی قوت بیشتری گرفته است .به عقیده
کارشناس��ان « وجود منابع اولی��ه فراوان این
کش��ور ها و هماهنگ��ی اقتصادی بی��ن انها»
می تواند تاحد زیادی انه��ا را به خودکفایی و
اس��تقالل اقتصادی در جهان برساند و تبدیل
به قطب های قدرتمن��د اقتصادی کند .قدرت
چانه زنی انها را نس��بت به کاال ه��ای وارداتی
و صادرات��ی اف��زون گرداند و ب��ازار مصرف را
برای تولیدات شان گس��ترش دهد ،و امکانات
ی کار را در بین
نقل وانتقال س��رمایه و نی��ر و
کش��ور های عضو توسعه دهد و شرایط کمی و
کیفی اشتغال خود را بهبود بخشند و با توسعه
امار و اطالعات پولی به رشد و پیشرفت خود
همراه با عدالت دسترسی پیدا کنند.
«س��یدمحمد تقی علوی» پژوهشگر ،در این
زمین��ه در یکی از مقاالت خود ،این موضوع را
مورد بحث و بررسی قرار داده و نوشته است:
پیش��رفت س��ریع فن��اوری و تولید موجب
برت��ری کامل کش��ورهای صنعت��ی جهان و
ب افتادگ��ی جوامع ش��ده اس��ت و تالش
عق
یکصد ساله کش��ورهای صنعتی جهان همراه
با نقش��ه های دقیق برای جلوگیری از رش��د
جهان س��وم ،فاصله را بیش��تر ک��رده و عمال
توان همپایی و رقابت را از انان دریغ داش��ته
است .در این میان یکی از راه های پیشنهادی
کاهش مشکالت و به دس��ت اوردن امتیازات
برای «جه��ان توس��عه نیافته» همکاری های
اقتصادی اس��ت .ای��ن همکاری ها ب��ا اغراض
مختلف ش��کل گرفت��ه و می گی��رد و یکی از
اه��داف می توان��د وح��دت امت اس�لامی در
سایه تش��کیل بازار مشترک باشد .ایده ای که
بسیاری از اندیشمندان مسلمان در تحقق ان
ت�لاش کرده اند و حتی در راه ان جان باختند
و وج��ود منابع اولیه فراوان این کش��ورها انها
را م��ورد نظر بیگانگان س��اخته و برای غارت
این ثروت ها با یکدیگر ب��ه رقابت پرداخته اند
درحالی که ،هماهنگی اقتصادی می تواند انها
را از سلطه اقتصادی قطب های قدرتمند جهان
رها س��ازد ،قدرت چانه زنی انها را نس��بت به
کاالهای وارداتی و صادراتی افزون گرداند ،بازار
مصرف را برای تولیدات خودی گسترش دهد.
به عقیده نویس��نده این مقال��ه در تئوری های
اقتصادی برای تشکیل اتحادیه های اقتصادی
عواملی شمرده شده است از جمله:
الف) وجود اقتصادهای مکمل
ب) وج��ود رواب��ط نس��بتاً قوی ی��ا امکان
برقراری ان
ج) وجود س��طح زندگی و الگوهای مصرفی
نسبتا مشابه
عواملی نیز مانع موفقیت اتحادیه ها در جهان
سوم به حساب امده اند از جمله:
-1دوگانگی س��اختار اقتص��ادی که بخش
نوین ان وابسته به بلوک های مسلط اقتصادی
اس��ت و بخش سنتی ان قادر به تولید انبوه و
ایجاد ارتباط نیست.
- 2ناتوان��ی در اس��تفاده از منابع طبیعی و
استفاده از متخصصان بلوک مسلط برای رفع
نارسایی ها.
-3ضعف تولید ،نداش��تن تولید انبوه برای
صادرات و استفاده از متخصصان بلوک مسلط
برای رفع نارسایی ها
-4نیاز نداشتن کشورهای درحال توسعه به
تولیدات یکدیگر .زیرا این کشورها معموال مواد
خام و محصوالت کشاورزی را تولید می کنند
که خ��وراک بنگاه های اقتصادی کش��ورهای
مسلط است.
-5ضع��ف ق��درت س��رمایه گذاری به دلیل
پایین ب��ودن پس ان��داز و هزینه های غیرالزم
نظامی
-6ضعف مدیریت حاکم به علت فرار مغزها
-7پایی��ن ب��ودن توان مردم این کش��ورها
برای جذب تولیدات طرح های مش��ترک (که
موجب اماده شدن برای رقابت در سطح جهان
می شود).
وی در ادام��ه می گوی��د :ازط��رف دیگ��ر
دلبس��تگی ب��ه اقتصاد س��نتی ،ضعف روحیه
فعالیت های وس��یع اقتصادی ،مصرف زدگی با
انتخاب الگوی غربی ،داش��تن روحیه احساس
ضع��ف در مقاب��ل دیگ��ران ،دلبس��تگی ب��ه
درامد های کاذب خدماتی ،بافت های حکومتی
وابسته ،ایجاد مرزبندی های مصنوعی و ایجاد
جو بی اعتمادی از دیگر موانعی است که برسر
راه توس��عه رواب��ط و اتحادیه ه��ای اقتصادی
کشورهای توسعه نیافته وجود دارد .از انجا که
اتحادیه های اقتصادی در جهان سوم معموال با
توصیه قدرت های بزرگ تشکیل شده و بیش
از انکه اقتصادی باشد سیاسی -نظامی است،
مصوبات اقتصادی انان ج��ز روی کاغذ پیاده
نمی شود .این پژوهشگر در ادامه نوشته است
تشکیل بازار مشترک اسالمی که در برگیرنده
بیش از 50کش��ور مسلمان جهان و جمعیتی
افزون بر 800میلیون نفر و مس��احتی معادل
25درصد س��طح جهان و برخ��وردار از منابع
عظی��م انرژی ،مواد معدنی ،نیروی کار فراوان،
زمین و اب و هوای متنوع است ،زمینه رقابت
و توس��عه را در فضای مناس��ب و بازار وسیع
فراه��م می س��ازد و رش��د صنع��ت و افزایش
تجارت و رفاه و بهبود رابطه مبادله و اشتغال را
نوید می دهد .اما با کمال تاسف باید اذعان کرد
که این کش��ورها عالوه بر مشکالت فوق الذکر
به ناهمگونی سیاس��ی خاصی مبتال هس��تند
به طوری که نظام های مختلفی از دموکراس��ی
تا دیکتاتوری ،از وابس��ته ب��ه غرب و امریکا تا
متمایل به شرق کمونیس��م ،از منادی اسالم
ت��ا مخالف ان ،بر ایش��ان حکومت می کند .و
پرواضح اس��ت که تصمیم گیری مش��ترک در
چنین جوی چگونه می تواند باش��د .به عقیده
این پژوهش��گر پایین بودن س��طح اطالعات
امار در این کش��ور ها ومکم��ل نبودن اقتصاد
از مش��کالت دیگر این کشورهاست .اغلب این
کشورها تولید کننده مواد خام و وارد کننده مواد
غذایی و کاالهای صنعتی هستند و مشتریان
خ��ود را باید در خارج بازار جس��ت وجو کنند.
کشورهای مسلمان عضو اوپک روزانه بیش از
10میلیون بشکه نفت صادر می کنند درحالی
که تمام کش��ورهای اس�لامی روی هم حدود
یک میلیون بش��که نفت خریداری می کنند.
واردات مواد غذایی انها بین 20تا 22میلیارد
دالر اس��ت درحال��ی ک��ه کل ص��ادرات مواد
غذایی شان به 5میلیارد دالر نمی رسد .جمع
تولیدات صنعتی کشورهای اسالمی 2درصد
کل تولیدات جهان است و این مقدار کمتر از
تولید کشور برزیل است که خود از کشورهای
نقش مناطق ازاد در بازار مشترک اسالمی
دبیر ش��ورای هماهنگی مناطق ازاد و ویژه اقتصادی کش��ور معتقد است
مناطق ازاد ایران با ظرفیت هایی که دارند ،می توانند زمینه های ایجاد بازار
مش��ترک در کش��ورهای اس�لامی را فراهم کنند .اکبر ترکان که سیزدهم
ت امسال در نخستین نشس��ت دو روزه اتحادیه بین المللی تجار و
اردیبهش��
بازرگانان جهان اسالم در منطقه ازاد کیش شرکت کرده بود ،با قدردانی از
ابتکار مجمع جهانی تقریب مذاهب اسالمی در برگزاری این گونه نشست ها
گفته بود :امیدواریم این حرکت گامی برای وارد شدن به حوزه واقعی اقتصاد
و حرکت های بزرگ دیگری از این دست شود.
مش��اور رییس جمهوری اعتقاد دارد پیوند مناطق ازاد ایران و کش��ورهای
اسالمی تجربه بزرگ و خالقانه ای است که درصورت تحقق ،قابلیت گسترش
در سراسر جغرافیای کشورهای اسالمی را دارد .او در ادامه با طرح این سوال
که «چگونه تشکل های تجاری می توانند در راستای اهداف مجمع و براساس
موازین اقتصاد اس�لامی فعالیت کنند» گفته بود :حوزه پول و بازار مشترک
و تشکیل بانک مشترک بین المللی از زمینه هایی است که فعاالن اقتصادی
جهان اسالم می توانند در ان فعالیت کنند.
مش��اور رییس جمهوری همچنین از علما و فقهای دینی خواس��ته بود تا
قوانین و مقررات بانکداری اسالمی را بازتعریف کرده و از این طریق گردش
پول و س��رمایه را در این عرصه س��رعت بخشند .رییس کمیسیون صادرات
اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران نیز در شهریور پارسال یاداور شده بود
که ایجاد بازار های مش��ترک اسالمی ازجمله دستورکار های اتاق بازرگانی و
صنایع و معادن ایران اس��ت .وی گفت :همچنین قرار است ایجاد اتاق های
بازرگانی جاده ابریش��م به صورت رس��می از س��وی اتاق ایران و کمیسیون
صادرات پیگیری شود .اسداهلل عسگر اوالدی ،سال گذشته در نشست خبری
در حال توسعه جهان سوم است .پس ناگزیرند
س��االنه میلیاردها دالر م��واد غذایی و کاالی
صنعتی از خ��ارج بازار تهیه کنن��د .از طرفی
گستردگی کش��ورهای اسالمی با فاصله ای به
پهن��ای دو قاره موجب افزایش هزینه حمل و
نقل و کاهش ارتباط تجاری بین اعضا خواهد
ب��ود اما در کاالهایی ک��ه واردات ان با هزینه
کمتر از کشورهای غیرعضو با واردات با هزینه
بیش��تر از کش��ورهای عضو جایگزین ش��ود،
انحراف از تجارت به وجود می اید و این انحراف
ضرر خود را به ش��کل تاثیر منفی بر مصرف و
تولید نش��ان خواهد داد .شاخصی که می توان
برای تخمین ایجاد یا انحراف تجارت بکار برد،
حجم تجارت در میان کشورهای عضو بازار در
مقابل کشورهای غیرعضو قبل و بعد از تشکیل
بازار مشترک است.
نقش ایران
او در ادام��ه مقاله خود یاداور می ش��ود که
ب��ا توج��ه به مش��کالت مورد بحث تش��کیل
بازاری با ش��رکت همه کش��ورهای اس�لامی
درح��ال حاضر به لح��اظ تئ��وری غیرممکن
بنظ��ر می رس��د ،اگرچه تعقیب این اندیش��ه
می تواند سیاستگذاری اقتصادی این کشور ها
را به��م نزدی��ک س��ازد و نظ��ام ترجیح��ات
تجاری ،تش��کیل مناط��ق ازاد تجاری ،حذف
موان��ع و تعرفه های مش��ترک گمرکی ،ایجاد
اتحادیه های اقتص��ادی منطقه ای نظیر «اکو»
یا سازمان همکاری خلیج فارس و ...گسترش
همکاری های تجاری را موجب شود یا افزایش
تدریجی اعضاء به هدف نزدیکتر شود .ایران با
داش��تن ظرفیت های تولیدی به ویژه در زمینه
کشاورزی و صنایع سبک ،با دارا بودن نیروی
کار ارزان و موقعیت ممتاز جغرافیایی می تواند
نقش مهمی در صادرات به حوزه خلیج فارس و
دیگر کشورهای اسالمی داشته باشد.
خود ایجاد بازار های مش��ترک اسالمی را یکی از مهم ترین اهداف اتاق ایران
در سال های گذشته اعالم کرده و گفته بود :کشور های اسالمی می توانند با
همکاری هرچه بیشتر خود شرایط را برای تشکیل یک بازار مشترک فراهم
کرده و از منافع ان بهره مند ش��وند .او یاداور ش��ده بود :از طریق این بازار
مشترک می توان توانایی های خود را در اختیار سایر کشور ها قرارداد اما باید
توجه داشت فعاالن اقتصادی نباید به این بازار صرفا به عنوان یک نمایشگاه
نگاه کنند ،بلکه باید از ان بهره برداری الزم را داشته باشند.
اکث��ر مدی��ران حوزه های اقتص��ادی دولتی و غیردولتی بر لزوم تش��کیل
بازار مش��ترک اس�لامی و گس��ترش ان تاکید زیادی دارند ،ازجمله دکتر
محم��د نهاوندیان ،رییس اتاق بازرگانی ،صنایع و معادن و کش��اورزی ایران
که تاکنون بارها در این باره به اظهارنظر پرداخته و گفته اس��ت :ایجاد بازار
مشترک برای کشور های اسالمی از اهم واجبات اقتصادی است.
او در «همایش ملی حالل» که ش��هریور پارسال در محل این اتاق برگزار
ش��ده بود ،گفت :بازار مشترک اس�لامی هدفی است که از طریق استاندارد
واحد حالل یک گام به ان نزدیک تر شده ایم و به اعتقاد من مرکز تحقیقات
و اطالع رسانی اتاق اسالمی (ایکریک) بازوی اجرایی و تحقیقاتی خوبی برای
این موضو ع به شمار می اید.
چشم انداز
عزم مشترک ،بازار مشترک
به عقیده بس��یاری از تحلیلگران اقتصادی تش��کیل
بازار مشترک اسالمی ،نیازمند کندوکاو یا پژوهش های
میدانی چندانی نیس��ت و کش��ورهای اسالمی قادرند
با اس��تفاده از تجربیات دیگر تش��کل های مشابه مثل
اتحادیه های اروپا و اس��یا و دستیابی به تجربیات انها
این بازار مش��ترک را س��ر و س��امان دهن��د و در این
مس��یر نباید منتظر حادثه ای تلخ یا وقوع اسف بار یک
جری��ان اقتصادی جهانی ش��وند و بع��د تصمیم گیری
کنند ،ان گونه که سازمان کشورهای اسالمی در سال
1969میالدی و بعد از اتش س��وزی در مسجداالقصی
بپاش��د که البته این تصمیم هم در جای خود تصمیم
مهمی برای کشورهای اسالمی بود که در ان مسلمانان
کنفرانس اس�لامی برای ایجاد جبه��ه واحد و تصمیم
گیری هماهنگ در مقابل دش��من ایج��اد کردند .این
کنفران��س که جنبه سیاس��ی داش��ت بتدریج بطرف
اهداف اقتصادی کشیده شد.
تع��داد اعض��ای ان در حدود 50عض��و و از اقدامات
مهم ان «صندوق همبستگی اسالمی» نخستین بانک
بدون ربا در جهان ،تش��کیل و اعزام گروه های مختلف
کارشناسی در مورد مسائل اجتماعی– اقتصادی– امار
و اطالعات در کش��ورهای اسالمی ،تنظیم موافقتنامه
عموم��ی هم��کاری در زمینه ه��ای فن��ی اقتصادی و
بازرگانی بین اعضا ،تاس��یس مرکز اموزش و پژوهش
اجتماعی – اقتصادی -اماری کش��ورهای اسالمی در
انکارا ،مرکز اسالمی تحقیق و اموزش حرفه ای و فنی
در داکا ،اتاق اس�لامی ب��ازرگان ،صنعت و مبادله کاال
در پاکستان ،مرکز توسعه تجارت اسالمی در مراکش،
اتحادیه اسالمی کشتی داران در جده ،شورای اسالمی
هواپیمائی کش��وری در تونس و س��ازمان حمل و نقل
کش��ورهای اسالمی است .س��ازمان کنفرانس اسالمی
گاه��ی با کاهش قیمت نفت و کاس��ته ش��دن درامد
اعضا با مش��کالت فراوانی روب��ه رو بوده و این در حالی
است که بازار مش��ترک اروپا با داشتن 12عضو کمی
بیش از جمهوری اسالمی ایران وسعت دارد و بیش از
نیمی از معام�لات ان بین اعضای ان اتفاق می افتد و
کشوری چون ترکیه که سال ها کوشیده بود با عضویت
در بازار مشترک (اروپایی) شود بزودی به این موضوع
پی برد که کاالهای این کش��ور قادر نیس��تند در برابر
رقب��ای اروپای��ی خود بایس��تند و از ان هنگام بود که
نگاه خود را معطوف به ش��رق و کش��ورهای اس�لامی
کرد و این استراتژی موجب شد که در طول یک دوره
6س��اله ،صادرات ترکیه 8برابر شود و ایران و عراق به
صورت عمده ترین ش��رکای تجاری این کشور در ایند
و بیش��ترین صادرات غیرنفتی را در میان کش��ورهای
اسالمی ( 8میلیارد دالر در سال )1986داشته باشد.
نگاهی به پیشینه بازار مشترک اروپا
وضعیت اروپا بعد از جنگ جهانی دوم بسیار اشفته
بود .در فاصله کوتاه��ی ،در این قاره دو جنگ خونین
روی داده بود .بعالوه ،از قرون وسطی به بعد ،کشورهای
اروپائی مرتب با یکدیگر جنگ و جدال داشته اند .به این
خاطر ،روابط بین کشورها بسیار بد شده بود .سر انجام،
ن برانداز ،سران کشورهای
بعد از دو جنگ جهانی خانما
اروپا به این نتیجه رس��یدند که تنه��ا راه جلوگیری از
جنگ این است که با یکدیگر همکاری داشته باشند.
این همکاری ا ّول در زمینه تجارت و اقتصاد ش��روع
شد .کش��ورهای المان ،فرانس��ه ،ایتالیا ،بلژیک ،هلند
و لوکزامب��ورگ بس��یاری از اختالفات ش��ان را کن��ار
گذاش��ته و در زمین��ه تولیدات صنایع زغال س��نگ و
فوالد ش��روع به همکاری کردند .سپس این همکاری
به س��ایر امور زندگانی مردم این نواحی توسعه یافت.
بازار مش��ترک اروپ��ا ( )ETYو س��ازمان های دیگری
برای این همکاری های اقتصادی تاسیس شد .در سال
1967میالدی ،برای س��ازمان ها و تشکیالت مختلف،
س��ازمانی مرکزی به نام جامع��ه اروپا یا جوامع متحد
اروپا ( )EYبنیان گذاش��ته ش��د .جامعه اروپا ش��امل
شوراها و کمیسیون های مشترکی برای همکاری تمام
کشورهای عضو بود.
در دهه 1970میالدی ،با پیوس��تن اعضای جدید،
جامعه اروپا توسعه پیدا کرد .در سال 1972میالدی،
برای نخستین بار ،اتباع کش��ورهای عضو جامعه اروپا
توانستند به روش رای گیری مستقیم ،نمایندگان خود
را برای پارلمان جامعه اروپا انتخاب کنند.
در س��ال 1992می�لادی ،کش��ورهای عضو جامعه
اروپا پیم��ان همکاری های بیش��تری بین خودش��ان
منعق��د کردند .نام جامع��ه اروپا نیز ب��ه اتحادیه اروپا
( )EUتغییر داده شد .این پیمان در شهر ماستریخت
( )Maastrichtهلند منعقد شد؛ به همین مناسبت
ای��ن پیم��ان در متن عهدنام��ه اتحادیه اروپ��ا ،به نام
«پیمان ماستریخت» معروف شده است.
فنالند در س��ال 1995می�لادی ب��ه اتحادیه اروپا
پیوس��ت .پیش از ان؛ یعنی از س��ال 1973میالدی،
فنالند یکی از امضا کنن��دگان پیمان تجارت ازاد اروپا
( )EEC-sopimusب��وده اس��ت .پیمان تجارت ازاد
به طرفین ای��ن پیمان اجازه می داد که بدون پرداخت
حقوق گمرکی با یکدیگر مبادالت تجاری داشته باشند.
کتاب
جمالت نغز جان کتاب است
14
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
اقتصاد فرهنگ
report@smtnews.ir
گزارشی درباره فعالیت های اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران
گویم سخن فراوان با انکه بی زبانم
قران کریم
بخوان به نام پروردگارت که افرید (علق) 1-
حضرت علی (ع):
به هر نسبت که دانش ادمی زیادتر میشود توجه
خ��ود را به نفس خویش افزون میکند و برای نیل
به س��عادت و صالح سعی و کوشش خود را ب ه کار
میاندازد.
حضرت علی (ع):
کس��ی که با کتابها خ��ود را ارامش دهد؛ هیچ
ارامشی را از دست ندهد.
حافظ
جز صراحی و کتابم نبود یار و ندیم/
تا حریفان دغا را به جهان کم بینم
عراقی
نگیرد به کس سبقت از هیچ باب/
از او تا نپرسی نگوید جواب
توان خواند در لوح پیشانی اش/
خط سرنوشت سخن دانی اش
کند مستمع ،گر قبول کتاب/
توان گفت در وصف او صد کتاب
صائب تبریزی
نیست کاری به دو رویان جهانم صائب/
روی دل از همه عالم به کتابست مرا
وحشی بافقی
طاق بلند است/
کتاب عشق بر ِ
ورای دست هر کوته پسند است
فروگیر این کتاب از گوشه طاق/
که نگشودش کس و فرسودش اوراق
جامی
انیس کنج تنهایی کتاب است/
فروغ صبح دانایی کتاب است
درونش همچو غنچه از ورق پر/
به قیمت هر ورق زان یک طبق در
به تقریر لطایف لب گشایند/
هزاران گوهر معنی نمایند
جمالت بزرگان درباره کتاب
ویکتور هوگو :کتاب ،جام جهان نما است.
فرانس�یس بیکن :برخی کتب را باید چش��ید،
برخی دیگر را بای��د بلعید و تعداد محدودی را هم
باید جوید و هضم کرد.
لئو نیکوالیویچ تولس�توی :در دنیا لذتی که با
لذت مطالعه برابری کند ،وجود ندارد.
فرانسوا ولتر :برگ های کتاب به منزله بال هایی
هس��تند ک��ه روح ما را ب��ه جهان روش��نایی پرواز
می دهند.
فرانس�یس بیک�ن :کتاب ،س��فینه ای است که
اقیانوس بیکران زمان را درمی نوردد .
فرانتس کاف�کا :کتاب باید تب��ری برای درهم
شکستن دریای منجمد وجودمان باشد.
ارت�ور ش�وپنهاور :هنگامی که ش��خص فقط
مطالعه کند و س��پس درباره انچه مطالعه کرده به
تفکر نپ��ردازد ،مطالعه اش عم��ق نمی یابد و بخش
اعظم ان از دست می رود.
ویکتورهوگو :خوش��بخت کس��ی است که به
یکی از این دو چیز دسترس��ی دارد یا کتاب های
خوب یا دوستانی که اهل کتاب باشند.
منتس�کیو :م��ن هی��چ غم��ی نداش��ته ام که
خوان��دن ی��ک صفح��ه کت��اب ان را از بی��ن
نبرده باشد.
کتاب ،مونس و غمخوار اوقات حزن و خستگی
است که غم و اندوه را به سرور و شادمانی تبدیل
می کن��د؛ رن��ج و غ��م را از اینه خاط��ر زدوده و
گنجینه ذهن را پر از گوهرهای گرانبها می کند.
ویکتور هوگو:
خوشبخت کسی است که به یکی از این دو چیز
دسترسی دارد یا کتاب های خوب یا دوستانی که
اهل کتاب باشند.
موریس مترلینگ:
ادم تنه��ا در بهش��ت هم باش��د ،ب��ه او خوش
نمی گ��ذرد ،ولی کس��ی که به کت��اب یا تحقیق
عالقه مند اس��ت ،هنگامی که ب��ه مطالعه یا تفکر
مشغول اس��ت ،جهنم ،به تنهایی برای او بهترین
بهشت هاست.
س�پیده س�حر-گروه گزارش :از س��وی هیات مدیره
اتحادیه ناش��ران و کتابفروش��ان تهران باخبر ش��دیم که
دیروز نشس��ت هم اندیشی ناشران و اصحاب نشر با حضور
محمدباقر قالیباف ،شهردار تهران و مسئوالن شورای شهر
ته��ران با موض��وع چالش های پیش روی صنعت نش��ر و
مشکالت ناشران در بوستان گفت وگو برگزار شد .
ام��وزگار درباره دلی��ل حضور قالیباف در این نشس��ت
گفت؛ ناش��ران و کتابفروش��ان تهران در بسیاری از موارد
با مدیریت ش��هری س��ر و کار دارد و به عبارت بهتر حوزه
نشر و مدیریت شهری با هم ارتباطات بسیاری دارند ،برای
نمونه درب��اره موضوعاتی چون کاربری فرهنگی در تهران
که در چگونگی اجرا ،مسائل و مشکالتی را برای همکاران
ما در نواحی مختلف شهرداری پیش اورده است ،می توان
گفت وگو کرد.
ب��ه نظر ام��وزگار ،ش��هرداری تهران ب��ا بخش فرهنگ
بی ارتباط نیس��ت .در این جلسه بخشی از مطالبات حوزه
نشر به اطالع مسئوالن رسید.
با توجه به گفت ه اموزگار مهم ترین مطالبه اتحادیه ناشران
و کتابفروشان تهران ،اجرای دقیق مصوبه کاربری فرهنگی
اس��ت که توسط شورای اسالمی شهر تهران تصویب شده
و ایین نامه ان نیز ب��رای اجرا به نواحی و مناطق مختلف
ابالغ شده است .به نظر می رسد ،باید با دید وسیع تری به
این موضوع نگریس��ته شود ،شورای شهر و شهردار تهران
نی��ز بر این عقیده اند که بتوانن��د به حوزه فرهنگ به ویژه
ک کنند.
نشر کم
طرح کاربری فرهنگی
ط��رح «کارب��ری فرهنگ��ی» برای مش��اغل س��ه گانه
کتابفروش��ی ،دفاتر توزیع و نش��ر کتاب در س��ال 1388
از س��وی شورای اسالمی ش��هر تهران به تصویب رسید و
ایین نامه اجرایی ان به تصویب این ش��ورا رس��یده است.
بخش��نامه اجرای این طرح در ش��هر تهران نیز از س��وی
شهرداری تهران به ش��هرداری های مناطق 22گانه تهران
ابالغ شده است.
در مصوبه ای که برای اتحادیه کتابفروش��ان بسیار مهم
است ،امده که اگر کس��ی بخواهد ساختمانی بسازد و در
ان ساختمان فضایی را به کتابفروشی یا دفاتر توزیع و نشر
کتاب اختصاص دهد تنها باید عوارض کاربری فرهنگی را
پرداخت کند که 10درصد عوارض تجاری است؛ به عبارت
دیگر کسانی که در واحدهای جدید االحداث ،کتابفروشی
ایجاد کنند ،از پرداخ��ت 90درصد عوارض تجاری معاف
خواهند شد.
همچنین بر اساس مصوبه «کاربری فرهنگی» کسانی که
به احداث مجتمع های تجاری انبوه می پردازند ،در صورتی
که 10درصد فضای زیر ساخت را به مشاغل کتابفروشی،
دفاتر نشر و پخش کتاب اختصاص دهند ،ضمن بهره مندی
از معافی��ت پرداخ��ت 90درصد عوارض تج��اری ،درباره
90درصد بقیه س��اختمان مش��مول 10درص��د تخفیف
عوارض تجاری نیز خواهند ش��د .به همین انگیزه در مورد
شکل گیری و فعالیت اتحادیه ناشران و کتابفروشان از اغاز
تاکنون گزارش
،پیش روی شماست.
پیشینه اتحادیه ناشران و کتابفروشان
اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران با ایجاد تشکل هایی
که هنوز رسمی نشده بود در جامعه ناشران و کتابفروشان
ایران ،از دوران سلطنت ناصرالدین شاه قاجار تشکیل شد.
صنف ناش��ران و کتابفروشان در این دوره در مراحل اولیه
در دو محل متمرکز بوده است :نخست تیمچه سرپوشیده
حاجب الدوله که به تیمچه کتابفروش ها مشهور بود و بعدها
با رفتن برخی ناش��ران و کتابفروش��ان به خیابان ناصریه
(ناصرخس��رو فعلی) ،به این محل منتقل ش��د .از بزرگان
طبع و نشر ان دوران مال حاج محمد ،حاج شیخ باقر ،حاج
محمدحسین ،حاج میرزا علی اصغر کاشانی ،میرمحمدعلی
ش��یرازی ،حاج علی اکبر خوانس��اری ،حاج ش��یخ رضا ،اقا
میرزا محمود خوانساری (که نماینده کتابفروش ها در دوره
نخست مجلس شورای ملی نیز بود) ،میرزا علی فرهومند،
میرزا احمد سعادت و دیگران را شامل می شد.
در تاریخ نشر و ناشران ایران ،انجمنی با نام انجمن ناشران
و کتابفروشان نیز تشکیل شده که نشریه کتاب های ماه را
در چند ش��ماره انتشار داده اس��ت .کتابفروشان تهران در
س��ال 1325به تاس��یس اتحادیه صنفی نیز اقدام کردند
و در س��ال 1337شمس��ی اتحادیه ناشران و کتابفروشان
تهران با ریاست نصراهلل ُسبوحی مدیر کتابفروشی مرکزی
و معاونت محمدعلی تر ّقی ،مدیر کتابفروشی خیام اغاز به
کار کرد .از نخس��تین گام های دوره نخس��ت اتحادیه اخذ
معافیت مالیاتی برای ناشران و کتابفروشان بود.
دومین دوره با ریاس��ت محمدعلی ترقی در سال 1339
اغاز شد .در سومین دوره کار اتحادیه (سال )1342محمد
رمضانی ،مدیر کتابفروشی کالله خاور و مدیر مجله شرق،
که خود از ادبا و فضالی ان زمان بود ،به ریاس��ت اتحادیه
برگزیده شد .در این دوره ،وزارت فرهنگ انتشار کتاب های
درسی سال های پنجم و ششم ابتدایی و کتاب های درسی
متوسطه را به گروهی از ناشران و کتابفروشان واگذار کرد.
در چهارمین دوره در س��ال 1344نصراهلل س��بوحی بار
دیگر به مدت 2سال عهده دار ریاست اتحادیه شد .ریاست
اتحادیه در دوره پنجم را محمدعلی ترقی برعهده داش��ت
که علی محمدی اردهالی به معاونت برگزیده شد .در این
دوره ،کاظم س��عیدی ،احمد عطایی ،عبدالغفار طهوری و
محسن رمضانی جزو اعضای هیات مدیره بودند.
انتخابات دوره شش��م در س��ال 1353س��بب شد که
جواد اقبال به ریاس��ت اتحادی��ه و علی محمدی اردهالی
به سمت معاون وی برگزیده شوند (که محمدی اردهالی
مدتی بعد استعفا کرد) .در این دوره ،احمد عطایی ،کاظم
س��عیدی ،حسن معرفت ،محسن رمضانی ،و داود رمضان
شیرازی جزو اعضای هیات مدیره بودند .فعالیت های این
اتحادیه در دوره شش��م ،افزایش یافت و ش��رکت تعاونی
ناشران و کتابفروشان نیز با همت کاظم سعیدی تاسیس
شد.
پس از انقالب
پ��س از انقالب اس�لامی ،با نظارت کمیت��ه موقت امور
صنف��ی و به انتخاب تعدادی از پیشکس��وتان صنف ،علی
محمدی اردهالی به مدت 3سال ریاست اتحادیه را برعهده
گرفت و س��پس دوره هفتم اتحادیه در س��ال 1361اغاز
ش��د که علی محم��دی اردهالی به س��مت رییس هیات
مدیره برگزیده ش��د .اعض��ای دیگر هیات مدی��ره ،کاظم
س��عیدی (معاون) ،صدرالسادات دزفولی ،محمد اخوندی،
داود رمضان ش��یرازی ،قاسم نظیفی و الیاس اسماعیلیان
بودند .مدت این دوره تا س��ال 1371به طول انجامید .در
این س��ال ها ،اتحادیه حضور چندانی در صحنه حل وفصل
مسائل و مشکالت صنفی نداشت و بیشتر نوعی تشکیالت
کوچ��ک اداری بود که با انتظارات اعضای صنف س��ازگار
نبود.
در همین مدت سازمان ناظر بر اصناف وضع روشن تری
به خود گرفت و اتحادیه تبدیل به زیرمجموعه ای از مجمع
امور صنفی صنوف تولیدی خدماتی فنی شد.
در انتخابات دوره هش��تم (س��ال )1371علی محمدی
اردهالی به س��مت رییس ،داود رمضان شیرازی به سمت
معاون ،و محس��ن باق��رزاده به عنوان منش��ی و خزانه دار
اتحادیه انتخاب ش��دند .در این دوره کوش��ش هایی برای
رایزنی با اعضای صنف به عمل امد؛ ولی در مجموع ،روش
کار و سیاس��ت های حاکم بر اتحادیه تفاوت چشمگیری با
دوره قبل نداش��ت .در سال 1375که انتخابات دوره نهم
انجام شد ،داود رمضان ش��یرازی رییس؛ محسن باقرزاده
معاون؛ حس��ن کیائیان موس��وی منش��ی ،دبیر اجرایی و
سخنگو؛ مرتضی احمد اخوندی خزانه دار؛ و محمود باقری
قمی ب��ازرس اتحادیه ش��دند .دو نفر اعض��ای علی البدل
اتحادیه ،نادر قدیانی و ارشد عین اللهی بودند .در این دوره
س��اختار تش��کیالتی اتحادیه به طور کلی دگرگون شد و
کاره��ای اجرایی ان بر اس��اس برنامه مصوب هیات مدیره
شکل گرفت.
طرح امارگیری از اعضا ،انتش��ار خبرنامه ،رایزنی ادواری
ب��ا اعضای صنف ،رفع ممنوعیت عضویت برخی ناش��ران،
تشکیل کمیس��یون های تخصصی و دادن گزارش ساالنه
ب��ه اعضا از مهم ترین برنامه های مص��وب هیات مدیره در
دوره نهم بود.
در این دوره ،کمیسیون های تخصصی عبارت بودند از:
)1کمیسیون روابط عمومی و تبلیغات که نشریه گزارش
کتاب را به طور ماهانه منتش��ر می کرد و تا مرداد ،1377
تعداد 16شماره از ان منتشر شد؛ )2کمیسیون اموزش
که برای نخس��تین بار کالس های اموزش ناش��ران را در
کش��ور س��ازماندهی کرد و تا م��رداد 2 ،77دوره کالس
(بهار و تابس��تان) را تش��کیل داد .هدف از تش��کیل این
کالس ها ،ارتقای دانش عمومی ناشران ،هماهنگ کردن
ای��ن دانش ها و نیز انتقال ان به ناش��ران جوان و تازه کار
بود؛ )3کمیسیون رفاه که شرکت تعاونی مسکن اتحادیه
را تشکیل می داد و با مشارکت مستقیم اعضا و کارمندان
گروه های زیر پوشش و تمامی داوطلبان شامل از ناشران،
کتابفروش��ان ،و مو ّزعان کتاب تشکیل ش��د و ،تا خرداد
،1377ح��دود 350عضو داش��ت و )4کمیس��یون حل
اخت�لاف که از قبل نیز وجود داش��ته ،اما فعال تر ش��ده
و ه��ر هفته چند پرون��ده از موارد اختالف را بررس��ی و
حل وفص��ل می کرد .از دیگر کمیس��یون ها ،کمیس��یون
ارشاد و کمیسیون بیمه و شهرداری است.
در م��رداد ،1380انتخاب��ات دوره ده��م اتحادی��ه نیز
با ش��رکت 226ناش��ر و کتابفروش برگزار شد که در ان
ن شیرازی ،جالل فهیم هاشمی ،محمود باقری
داود رمضا
قمی ،حس��ن کیائیان و صادق رحمت سمیعی به عضویت
هیات مدیره اتحادیه برگزیده شدند .در این سال ،اتحادیه
نخس��تین کتاب خود را با عنوان گام های اصلی در نش��ر
کتاب منتشر کرد.
امروز ،اتحادیه ناش��ران و کتابفرش��ان با ش��کل و فرمی
جدید (ریاس��ت جدید) در بهبود اوضاع نشرتالش خود را
اغاز کرده و فعالیت خ��ود را در این زمینه با جدیت تمام
پی گرفته است.
گفت و گو
گفت وگو با محمود اموزگار ،رییس اتحادیه ناشران و کتابفروشان تهران و مدیرمسئول نشر کتاب
انتشار موفق کتاب در گرو تولید و توزیع متعادل
مری�م ابراهیم�ی -گ�روه
گ�زارش :محم��ود ام��وزگار،
پی��ش از ای��ن دبی��ر اتحادیه
ناشران و کتابفروشان بود که در حال حاضر
ریاس��ت اتحادی��ه را برعه��ده دارد .با او به
انگی��زه هفت��ه کتابخوانی درم��ورد اوضاع
اقتصادی نشر گپ و گفت کوتاهی داشتیم
که می خوانید.
از منظر مس�ئولیتی که دراتحادیه
ناش�ران و کتابفروشان دارید ،وضعیت
اقتصادی نشر کتاب را چطور می بینید؟
فک��ر می کن��م بهتر اس��ت ب��ا توجه به
رویکردی که روزنامه ش��ما دارد ،در درجه
اول به این وضعیت نگاه اقتصادی داش��ته
باش��یم .مادامی که اقتصاد نش��ر به بنیه و
توان نشر متکی نشود ،به صورت گلخانه ای
ب��ه حیات خود ادامه دهد و همواره محتاج
کمک و حمایت باشد ،از داشتن یک مرکز
نش��ر حرفه ای مح��روم خواهیم ب��ود .باید
بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم؛ چراکه اگر
هم اکنون کمک های دولت نس��بت به این
حوزه قطع شود ،ما با محو فعالیت انتشارات
مواجه خواهیم شد .ما اعتقاد داریم که این
حرفه با یک برنامه ریزی دقیق به س��مت و
سوی این برود که برای ان توجیه اقتصادی
وجود داش��ته باش��د .هر انسانی به این کار
هم ب��ه عنوان مع��دود گزینه های متفاوت
خود نگاه کند و الزاما بحث عش��ق و عالقه
مطرح نباش��د .مادامی ک��ه این نگاه وجود
داش��ته باش��د ما همواره باکمب��ود افرادی
روبه رو هستیم که به سوداوری و پیشرفت
درامدزای��ی در ای��ن حرفه فک��ر می کنند.
چون بحث نش��ر انقدر درگیر حاشیه است
که باعث می شود افراد از انتخاب فعالیت در
این حوزه منصرف شوند.
چه تمهیدی می شود اندیشید؟
ما باید حوزه های مختلف نشر را ببینیم.
در ح��وزه ادبی��ات و داس��تان ،ناش��ران با
خطرپذیری بیشتری مواجهند و کتاب های
انه��ا در ب��ازه زمانی طوالنی ت��ری فروش
م��ی رود .یعن��ی اگر ناش��ری بتواند کتاب
خود را در بازه زمانی مناسب و تیراژ 1500
بفروش��د ،موفق ب��وده؛ در حالی که امروزه
در دنیا منبع اصلی درامد ناش��ران فروش
رایت کتاب هاس��ت و ب��رای ان درامدزایی
فراوان��ی را به هم��راه دارد و این اتفاق در
زمانی روی می دهد که نش��ر ما از داش��تن
ای��ن امکان محروم اس��ت و به این موضوع
توجه نداش��ته اس��ت که در سطح جهانی
مخاطبانی پیدا کند .این همان اتفاقی است
که در س��ینما و تا حدودی در موسیقی ما
در حال روی دادن اس��ت .ماباید بکوشیم و
یک ریل گذاری را به سمتی انجام دهیم که
در پیشرفت اوضاع نشر ما موثر باشد.
چه مش�کالتی بر سر بهبود اوضاع
حوزه نشر وجود دارد؟
در این مس��یر چند ناهنجاری وجود دارد
ک��ه ما باید ب��رای رفع ان بکوش��یم .اگر ما
دارای نش��ری پویا و مس��تقلی باش��یم که
توجیه اقتصادی هم داش��ته باش��د ،برکات
بس��یاری برای کل کش��ور خواهد داشت و
باعث صرفه جویی در حوزه هایی می ش��ود
که ش��اید ب��ه ذهن ما هم خط��ور نکند .به
عبارت دیگر اگر س��رانه مطالعه در کش��ور
م��ا افزایش پیدا کند ،به طور مس��لم بدانید
که از میزان جرم و جنایت کاس��ته خواهد
شد و مسلما جامعه ای قانون مدارتر خواهیم
داشت.حتی هزینه های عمومی در حوزه های
مختلف کاه��ش خواهد یافت .یکی دیگر از
ناهنجاری هایی که باید از سر راه نشر ایران
کنار برود ،این است که تولید کنندگان کتاب
در کشور ،چند برابر توزیع کنندگان کتاب در
کشور است .در حالی که در کشورهای دیگر
این معادله معکوس اس��ت .تعداد دارندگان
پروانه نش��ر در کشور 14هزار است .اگرچه
تع��دادی از این انتش��ارات فعال نیس��تند،
اما به ه��ر حال چند براب��ر توزیع کنندگان
کتاب هس��تند .این معضل باعث می ش��ود
که مردم به اس��انی به کتاب دسترسی پیدا
نکنند .طبیعی اس��ت که تیراژ کتاب هم در
محدوده هزار نسخه باقی بماند .در مواردی
تیراژ به 500کتاب می رس��د و در مواردی
بیش از 2هزار نس��خه است .نکته دیگر در
این ارتباط وج��ود دارد که حدود 70هزار
نس��خه کتاب در سال به چاپ می رسد که
این رقم در دنیا رتبه هفتم را دارد که البته
رتبه باال و قابل توجهی است .ولی ان سوی
قضیه یعنی تیراژ هزارنسخه متاسفانه تیراژ
مناسبی برای یک انتشارات نیست و باعث
می ش��ود کتاب به اس��انی به دست مردم
نرس��د .ناهنجاری بعدی اینکه ما با تمرکز
75درصدی نش��ر در ته��ران مواجهیم که
ما را از داش��تن سیس��تم توزیع با کیفیت
محروم می کن��د .بنابراین من فکر می کنم
سیاس��ت درس��ت این اس��ت که بر تعداد
کتابفروش��ی ها بیفزاییم و دسترسی اسان
م��ردم را ب��ه کتاب حتی در شهرس��تان ها
فراهم کنیم .ان امار 75درصدی انتشارات
ه��م کاهش پی��دا می کن��د و در دهله بعد
وقتی ما صاحب سیس��تم مناس��بی شدیم
ک��ه بتوانیم کتاب را در اقصا نقاط کش��ور
در دسترس قرار دهیم ،تیراژ کتاب هم باال
می رود اگر بتوانیم به نش��ر بین المللی هم
فکر کنیم به درامدزایی دست می یابیم که
رشد اقتصاد فرهنگ را نیز در پی دارد.
بورس
economy@smtnews.ir
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
سرنوشت بازارهای کاالیی پس از مذاکرات ژنو زیر ذره بین
2سناریو پیش روی بورس کاال
کیمی�ا بامدادی�ان -گ�روه اقتص�اد :پیش��ینه
گفت وگوه��ای مقام ه��ای سیاس��ی و امنیت��ی ایران با
کشورهای 5+1نش��ان می دهد که در صورت به دست
اوردن نتایج مثبت یا بازگش��ت دس��ت خال��ی از این
مذاکرات ،بورس کاال و بازار سرمایه همسو با ان ،روندی
صعودی یا نزولی را در پیش می گیرند.
رشد و گسترش صنایع صادراتی و وارداتی کشور نیاز
به ارامش و ثبات سیاس��ی دارد زی��را به طور قطع در
چنین ش��رایطی ارامش اقتصادی نیز به وجود می اید
و س��رمایه گذاران بسیاری به سوی بنگاه های اقتصادی
داخلی روانه خواهند شد.
در ش��رایط ای��ن روزها که قدم به ق��دم به مذاکرات
تاریخی س��وم اذرم��اه نزدیک می ش��ویم ،تحلیلگران
نظرات متفاوت��ی را در این باره ارائ��ه می کنند ،برخی
از کارشناس��ان با مثبت ارزیابی کردن نتیجه مذاکرات
هس��ته ای پیش رو ،انتظار دارند که بورس کاال در مدار
صع��ود و رونق معامالت ق��رار گیرد اما در مقابل برخی
دیگ��ر معتقدند اگر ب��ه دنبال نتیجه مثب��ت مذاکرات
هس��ته ای ،تحریم های اعمالی علیه ای��ران به یکباره از
میان نرود ،وضعیت فرسایش��ی برای ب��ورس کاال رقم
خواهد خورد .در این میان س��وال اینجاست که بورس
کاال این بار در کدام جهت س��وق پیدا خواهد کرد؟ در
صورت مثبت بودن نتیجه مذاکرات ،رویکردی صعودی
در بورس کاال ش��کل خواهد گرفت یا برداش��ته شدن
تحریم ه��ا نیز نقش مهم��ی در این می��ان ایفا خواهد
کرد؟ ایا این احتمال وجود دارد که مذاکرات هسته ای
به نتیجه نرس��د و با اعمال تحریم های بیش��تر تولید و
صنعت تح��ت تاثیر قرار گیرد .در این رابطه به س��راغ
کارشناسان رفتیم و با انها به گفت وگو نشستیم.
برداشته شدن تحریم ها
رض��ا مناجات��ی ،مدی��ر کاالیی
کارگ��زاری صنع��ت و معدن ،در
در خصوص
گفت وگ��و ب��ا
تاثیرات مذاکرات هس��ته ای روی
بورس کاال اظهار کرد :محصوالتی
که در بورس کاال از سوی تولیدکنندگان عرضه می شود
دارای تنوع بس��یار زیادی است که از ان جمله می توان
به محصوالت حوزه های کشاورزی ،صنعتی و پتروشیمی
اش��اره کرد .به طور معمول این گونه محصوالت نه تنها
در بورس داخل کشور خریداران بسیاری دارند ،بلکه در
س��طح بین المللی نی��ز از بازارهای مناس��بی برخوردار
هس��تند .وی نتیجه مثب��ت مذاکرات هس��ته ای را به
افزایش حضور سرمایه گذاران
تنهایی برای بورس کاال مناسب ندانست و بیان کرد :در
صورتی که مذاکرات هسته ای پیامدهای مفیدی مانند
برداشته شدن تحریم ها به دنبال داشته باشد ،می تواند
برای این بازار نتایج مثبتی را در بر داشته باشد.
مناجات��ی از بی��ن رفت��ن تحریم ه��ا را دارای اثرات
متفاوتی دانست و گفت :از میان رفتن تحریم های ایران
می تواند هم برای عرضه کنندگان و هم برای خریداران
به عنوان مزیت قلمداد شود تا بتوانند تعادل را در بازار
برقرار کنند.
وی ب��ه ایجاد فضای گس��ترده ب��رای تولیدکنندگان
دارای مجوز صادراتی اش��اره ک��رد و گفت :یکی دیگر
از پیامده��ای از بین رفتن تحریم ه��ای ایران به وجود
امدن فضایی است که تولیدکنندگان بتوانند به راحتی
به بازارهای جهانی راه پی��دا کنند .در چنین وضعیتی
بنگاه های اقتص��ادی می توانند در ص��ورت نبود تقاضا
ب��رای محصوالت ش��ان در بورس کاالی داخل کش��ور،
ان را در بورس ه��ای کاالیی دیگر کش��ورها به فروش
برس��انند و ب��ه عبارتی قدرت چانه زنی این ش��رکت ها
افزایش می یابد .مناجاتی در ادامه بیان کرد :اگر قیمت
م��واد اولیه بنگاه ه��ای اقتصادی ک��ه در بورس کاالی
داخل کشور فعالیت می کنند فراتر از قیمت های جهانی
ش��ود ،در ان صورت این شرکت ها به راحتی می توانند
محصوالت مورد نیاز خود را از خارج کشور تامین کنند.
وی با اش��اره ب��ه اینک��ه در حال حاضر بس��یاری از
زیر ذره بین
گروه اقتصاد -در روزهای گذشته تاالر حافظ بعد از رونق چند هفته ای
روند نزولی را در پیش گرفته است .البته کارشناسان معتقدند بیشتر این
میزان نزول به س��بب اخبار رسیده از مذاکرات هسته ای است که بازار را
تحت تاثیر قرار می دهد .اگاهان بهترین شرایط را برای بازار سرمایه تعیین
تکلی��ف قطعی مذاکرات می دانند و عقی��ده دارند ،اگر مذاکرات به تعویق
بیفتد می تواند اثرات نامناسبی بر بورس تهران برجای گذارد.
در همین رابطه مصطفی بابالو ،کارش��ناس بازار س��رمایه در گفت وگو با
اظهار کرد :در حال حاضر بازار سرمایه بعد از انکه رشد مناسبی را
سپری کرد ،اکنون با نزولی اندک روبه رو و حدود 5روز است که شاخص
کل بازار سرمایه قرمزپوش شده است.
وی با اش��اره به اینکه بورس تهران به مذاکرات هسته ای بسیار حساس
ش��ده و واکنش نش��ان می دهد ،بیان کرد :در حال حاضر خبرهایی مبنی
ب��ر ب��ه تعویق افتادن نتیجه مذاکرات به گوش می رس��د ک��ه بازار نیز به
س��رعت به ان واکنش نش��ان داد و روند هرچند اندک نزولی را در پیش
گرفته اس��ت .بابالو به نتیجه رس��یدن مذاکرات هس��ته ای را به نفع بازار
س��رمایه دانست و بیان کرد :اکنون بورس تهران نسبت به اینده مذاکرات
خوشبین شده و اگر به نتیجه برسد ،بازار سرمایه رونق خواهد گرفت .اما
اگر مذاکرات به نتیجه نرس��د ،احتمال دارد قیم��ت ارز افزایش یابد و به
دنبال ان ،بورس تهران بعد از یک دوره وقفه زمانی به س��وی رونق پیش
روش جدید
عرضه اولیه
در معامالت
انالین
15
یک مقام مسئول در سازمان بورس از روش
جدید عرضه اولیه در معامالت انالین خبر داد.
مدیر نظارت بر بورس ها و بازارهای س��ازمان
بورس ،در خص��وص مش��کالت معامله گران
انالین در عرضه های اولیه گفت :درحال حاضر
روش ه��ای دیگری در عرض��ه اولیه پیگیری
می ش��ود به طوری که قرار است سیستم ثبت
س��فارش راه اندازی ش��ده و مش��کالت فعلی
برطرف شود.
به گزارش ایس��نا ،محمودرضا خواج ه نصیر
بنگاه ه��ای اقتصادی به دلیل تحریم ه��ا با کمبود مواد
اولیه روبه رو ش��ده اند ،اظهار کرد :اگر تحریم ها برداشته
ش��ود ،قیمت کااله��ای داخل��ی ک��ه محدودیت های
صادراتی و وارداتی ندارند به قیمت های جهانی نزدیک
خواهد ش��د و با روان ش��دن مبادالت پولی و کاالیی،
کمبود مواد اولیه نیز در بازارهای ایران از میان می رود.
یک نگاه دیگر
مناجات��ی در پاس��خ ب��ه این س��وال که اگ��ر نتیجه
مذاکرات هسته ای منفی باشد ،چه تاثیری روی بورس
کاال خواهد داشت ،گفت :در چنین وضعیتی روند فعلی
ادام��ه پیدا خواهد کرد اما اگ��ر تحریم های جدید علیه
ایران وضع شود و در نتیجه ان فعالیت های اقتصادی را
تح��ت تاثیر قرار دهد ،به طور قطع بورس کاال نیز از به
وجود امدن شرایط منفی اقتصادی ضربه خواهد خورد.
وی مثبت شدن نتیجه مذاکرات هسته ای در صورت
برداشته نش��دن تحریم ها را اتفاق چندان مهمی برای
بورس کاال ندانس��ت و بی��ان کرد :اگر تنه��ا مذاکرات
هسته ای بدون برداشته شدن تحریم های بین المللی به
نتیجه برس��د ،در واقع هیچ اتفاقی برای بورس کاال رخ
نمی دهد .در چنین ش��رایطی ممکن است فضای روانی
منف��ی در بورس کاال به وجود ای��د و افزایش قیمت ها
را به دنبال داشته باش��د اما این افزایش پایدار نخواهد
بود و در نهایت بورس کاال به س��مت ایجاد تعادل گام
برمی دارد.
چشم انتظاری تاالر حافظ
خواهد رفت .وی در شرایط کنونی تعداد خریداران را بیشتر از فروشندگان
سهام دانست و گفت :این موضوع نشان می دهد که سرمایه گذاران به بازار
سرمایه امید دارند و به خریداری سهام می پردازند.
نگاهی به امار
از ت��االر حاف��ظ ،در معام�لات دی��روز،
ب��ه گ��زارش خبرن��گار
س��رمایه گذاران بی��ش از 722میلیون برگه و حق تقدم در بازار دس��ت
به دس��ت کردند که ارزش این مبادالت بیش از 2هزار و 59میلیارد ریال
بود و در 73هزار نوبت معامالتی انجام شد .در میان ۳۹صنعت حاضر در
بورس تهران ،گرو ه خودرو توانست با بیشترین حجم و ارزش معامالت در
ص��در برترین گروه های صنعت قرار گیرد و پ��س از ان گروه های مالی و
محصوالت فلزی در جایگاه های بعدی قرار گرفتند.
در بازار روز سه ش��نبه ش��اخص کل 556واحد کاهش یافت و به عدد
۷5هزار و 409رسید .در این روز نمادهای صنایع پتروشیمی خلیج فارس،
بانک تجارت ،س.نفت و گاز و پتروش��یمی تامین ،توسعه معادن و فلزات،
فوالد مبارک��ه اصفهان ،گروه مپنا و بانک صادرات ایران بیش��ترین تاثیر
منفی را بر شاخص کل داشتند.
همچنین دیروز نمادهای س��رمایه گذاری نیرو ،نوس��ازی و س��اختمان
تهران ،س��رمایه گذاری ش��اهد ،ایران خودرو دیزل ،سرمایه گذاری صنعت
نفت ،پارس سویچ و پارس سرام بیشترین افزایش قیمت را تجربه کردند.
توضی��ح داد :در سیس��تم ثبت س��فارش،
سفارش��ات در فرصت بیش��تری امکان ثبت
دارن��د بنابراین رقابت به ش��کل فعلی وجود
ن��دارد و هرکس به ه��ر میزانی که عالقه مند
باش��د ،می تواند سفارش��ات خود را ثبت کند
زیرا در این معامالت قرار اس��ت «تقس��یم به
نسبت» صورت گیرد و انچه باقی مانده است
بین متقاضیان تقس��یم شود و دیگر این گونه
نخواهد بود که س��هام در روز اول به برخی از
سهامداران برسد و به برخی نرسد.
در همی��ن رابط��ه محمودرض��ا
الهی ف��رد ،مدیرعام��ل ش��رکت
کارگ��زاری س��ی وولکس کاال ،در
گفت وگو با
در مورد نتایج
مذاکرات هس��ته ای در معامالت
بورس کاال بیان کرد :اگر مذاکرات هسته ای میان ایران
و 5+1به نتیجه برسد ،به طور قطع بورس کاال را تحت
تاثی��ر قرار می دهد و معامالت را در این بازار پرحجم و
پررونق خواهد کرد .وی با اش��اره به اینکه نتیجه مثبت
مذاکرات هس��ته ای کمی با تاخیر در بورس کاال نمایان
خواهد ش��د ،اظهار کرد :از انجایی که متغیرهای کالن
اقتص��ادی که روی ب��ورس کاال تاثیرگذار هس��تند در
بلندم��دت تغییر می کنند ،بنابرای��ن نمی توانیم انتظار
داش��ته باش��یم تا بالفاصل��ه بعد از به نتیجه رس��یدن
مذاکرات ،بورس کاال روند مثبت خود را اغاز کند.
الهی فرد بهبود روند بورس کاال را بعد از مثبت شدن
مذاکرات هس��ته ای از طریق میزان س��رمایه گذاری در
داخل کش��ور دانس��ت و گفت :در صورتی که مذاکرات
به نتایج قابل قبول برس��د و به دنب��ال ان تحریم های
اقتصادی نیز کاهش یابد ،درنتیجه این موضوع موجب
می ش��ود تا س��رمایه گذاران بس��یاری به س��وی ایران
روانه ش��وند .وی افزایش س��رمایه گذاری را هم شامل
سرمایه گذاران داخلی و هم خارجی خواند و بیان کرد:
با افزایش میزان س��رمایه گذاری تقاضای کاالها نیز در
بازار زیاد خواهد ش��د و موجب رونق تولید و صنعت در
داخل کش��ور می شود که در نتیجه ان ،میزان تولیدات
ش��رکت هایی که در بورس کاال فعالی��ت می کنند نیز
افزای��ش می یاب��د و در بلندمدت به رون��ق بورس کاال
می انجامد .الهی فرد به نتیجه نرسیدن مذاکرات ایران
با 5+1را دارای دو حالت دانست و بیان کرد :اگر فضای
منفی بس��یاری در جامعه به وجود بیاید ،ممکن اس��ت
همین میزان سرمایه گذاری که در کشور وجود دارد نیز
خارج شود و به دنبال ان واحدهای اقتصادی با کمبود
نقدینگی روبه رو ش��وند و به تبع ان شرکت های حاضر
در بورس کاال نیز مجب��ور به کاهش میزان محصوالت
خود شوند.
وی در ادام��ه بیان کرد :البته امکان دارد که س��طح
فعالیت های شرکت های حاضر در بورس کاال در مقدار
کنونی باقی بماند و اثر چندانی روی میزان تولیدات انها
و درنتیجه عملکرد بورس کاال نداشته باشد و این بازار با
شکل کنونی به فعالیت خود ادامه دهد.
بیش��ترین کاهش قیمت نی��ز در این روز متعلق به نماده��ای ایران تایر،
قطعات اتومبیل ایران ،سیمان کرمان ،صنایع جوشکاب یزد ،معادن منگنز
ایران ،س��ایپا شیشه و ماش��ین س��ازی نیرو محرکه بود و این نمادها در
انتهای جدول معامالت قرار گرفتند.
همچنین در این روز سرمایه گذاران طوالنی ترین صف های خرید را برای
نمادهای سرمایه گذاری توسعه صنایع سیمان ،سرمایه گذاری صنعت نفت،
سرمایه گذاری ش��اهد ،ایران خودرو دیزل ،سرمایه گذاری توسعه صنعتی
ایران ،نوسازی و ساختمان تهران و کمباین سازی ایران تشکیل دادند.
در مقاب��ل نماده��ای فوالد امیرکبیر کاش��ان ،داروس��ازی امین ،پارس
الکتریک ،س��یمان ش��رق ،س��رمایه گذاری صنعت بیمه ،توسعه معدنی و
صنعتی صبانور و قند مرودش��ت با س��نگین ترین صف های فروش به کار
خود پایان دادند.
گفتنی اس��ت روز سه ش��نبه صنایع اذراب با معامله 55میلیون س��هم،
بان��ک ص��ادرات ایران با معامله 53میلیون س��هم و معامل��ه بلوکی بانک
صادرات ایران با معامله 45میلیون س��هم دارای بیشترین حجم معامالت
بودن��د .همچنین صنایع اذر اب با معامله س��هام ب��ه ارزش 181میلیارد
ریال در صدر قرار گرفت و پس از ان اوراق مش��ارکت شهرداری شیراز با
معامله هایی به ارزش 111میلی��ارد ریال و ایران خودرو با معامله هایی به
ارزش 77میلیارد ریال در جایگاه های بعدی قرار گرفتند.
وی ادام��ه داد :همچنی��ن در
این روش با توجه به اینکه ثبت
س��فارش ابتدا بدون محدودیت
صورت می گیرد و بعد معامالت
انج��ام می ش��ود ،معامله گ��ران
فرص��ت چن��د س��اعته دارند و
اولویت زمانی ه��م وجود ندارد
لذا به همه افرادی که در عرضه اولیه سفارش
ثبت می کنند متناسب با «تقسیم به نسبت»
س��هم تخصی��ص داده می ش��ود و از این نظر
هیج��ان و رقابتی ک��ه منجر به
ب��روز مش��کالت در روش قبلی
می ش��د ،در این سیستم وجود
ندارد.
خواج��ه نصی��ر در پاس��خ به
این س��وال که این سیستم در
چه مرحله ای قرار داش��ته و چه
زمانی اجرایی می ش��ود؟ گف��ت :این روش از
طرف ش��رکت مدیریت فناوری در دست اجرا
بوده و در ۲ماه اینده اجرایی می شود.
اخبار نمایشگاهی
ثبات بازار سرمایه
با قوانین بلندمدت
حمیدرضا مهراور
مدیرعامل کارگزاری بانک سامان
به طور کل��ی هرچه دولتمردان ،مجلس ش��ورای
اس�لامی ،بانک مرکزی و به ط��ور کلی هر ارگان یا
فردی که از عناصر تصمیم گیرنده در حوزه اقتصاد
کشور به شمار می ایند ،سیاست های بلندمدت تری
را اتخ��اذ کنن��د ،موجب اثرگذاری مثب��ت در بازار
سرمایه خواهد شد.
سیاس��ت های خلق الس��اعه که به س��رعت تغییر
می کند ،موجب گیجی و سردرگمی سرمایه گذاران
خواهد ش��د .در چنی��ن زمانی هنگام��ی که افراد
می خواهند نقدینگی های خود را وارد بازار سرمایه
کنند ،دچار تردید می شوند .به زعم کارشناسان ،این
تردیدها و س��ردرگمی ها برای چنین بازارهایی سم
تلقی می شود زیرا س��رمایه گذاران به دلیل نداشتن
پیش بینی درس��ت از این��ده بازار ،به ط��ور مرتب
تصمیم گیری های خود را به تعویق می اندازند.
بنابراین اگر برای اقتصاد کشور سیاستی را حتی
به غلط اتخاذ کنند اما مدت زمانی طوالنی برای ان
در نظر بگیرند ،سرمایه گذاران خود را با ان تطبیق
می دهن��د .در صورت��ی که اگر اف��راد از اینده بازار
اطالع نداشته باش��ند ،به طور مرتب سرمایه گذاری
خ��ود را به زمان��ی دیگر موکول می کنن��د .به این
ترتی��ب افراد یا از س��رمایه گذاری منصرف خواهند
ش��د یا اگر به نتیجه برسند که نقدینگی های خود
را در چه حوزه ای س��رمایه گذاری کنند ،برای انجام
ان دیر شده است.
در حال حاضر هم اگر ثبات متغیرهای تاثیرگذار
در بازار س��رمایه به یکباره صورت گیرد ،نمی تواند
تاثیر چن��دان مثبتی بر بازار س��رمایه بگذارد زیرا
باید هر تصمیمی که از سوی کارشناسان اقتصادی
در این باره گرفته می ش��ود ،ابت��دا همه زوایای ان
به طور کامل س��نجیده و س��پس اجرایی شود .زیرا
اقتص��اد کش��ور و به خصوص بازار س��رمایه همواره
تحت تاثیر تغییرات ناگهانی متغیرها قرار می گیرد
و س��رمایه گذاران نمی توانن��د به پیش بین��ی بازار
بپردازند .به این ترتیب افراد با نداش��تن چشم انداز
طوالنی ،به صورت کوتاه مدت به بازار س��رمایه نگاه
می کنن��د .در چنین حالتی س��رمایه گذاران به فکر
س��وداوری در م��دت زم��ان کوتاه خواهن��د بود و
به دلی��ل انکه س��رمایه گذاری در بازار س��رمایه از
ماهیت بلندمدت برخوردار اس��ت ،به ضرر این بازار
خواهد شد و ریزش های ناگهانی به وجود می اید.
بنابراین ه��ر تصمیم گیری که در حوزه اقتصادی
به خصوص بازار سرمایه اتخاذ می شود باید بلندمدت
باشد .برای نمونه نرخ خوراک و مواد اولیه بنگاه های
فع��ال در بازار س��رمایه نباید هرس��اله و در بودجه
کشور تعیین ش��ود .بلکه باید با طراحی سازوکاری
مناس��ب ،این نرخ ها به صورت کل��ی و برای مدت
زمان طوالنی حداقل 5س��اله از س��وی دولتمردان
محاسبه و سپس اجرایی شود.
میز صنعت
مدیرعامل شرکت بورس تاکید کرد
سیمان،صنعت پیشرو بورس
مدیرعامل بورس تهران گفت :اگر دیدگاه ها اصالح
شود صنعت س��یمان می تواند یکی از صنایع پیشرو
،دومین میز
در بازار س��رمایه باشد .به گزارش
صنعت سیمان در محل تاالر حافظ برگزار شد و حسن
قالیباف اصل در جمع اعضای انجمن صنفی صنعت
س��یمان و مدیران عامل هلدینگ ها و ش��رکت های
سیمانی فعال در بورس تهران اظهارکرد :این دومین
نشس��تی اس��ت که در مورد صنعت سیمان تشکیل
می ش��ود .وی با ابراز امیدواری در مورد رونق س��هام
شرکت های س��یمانی در بازار س��رمایه تصریح کرد:
حرکت های بازار سرمایه منتج از شرکت ها و انتظاراتی
اس��ت که از این ش��رکت ها برای این��ده پیش بینی
می شود .به طور قطع اگر دیدگاه ها اصالح شود صنعت
سیمان می تواند یکی از صنایع پیشرو در بازار سرمایه
باشد .زیرا صنعت س��یمان هنوز یکی از صنایع مهم
و پایه ای در کش��ور اس��ت و ظرفیت سودسازی دارد.
ل حاضر در کشور ترکیه با
قالیباف اصل ادامه داد :درحا
۷۰درصد ظرفیت تولید می کنند اما مقایسه شرکت ها
نشان می دهد که حدود 5/2برابر کارخانجات قدیمی ما
سود می سازند .وی رقابت بین شرکت های سیمانی در
داخل کشور را بی جهت دانست و افزود :ما اعتقاد داریم
که قیمت محصول باالتر از این است ،عالوه بر ان ۲۵تا
۳۰درصد (بابت ۳۰درصد هزینه حمل) هم تخفیف
داده می ش��ود .این رقابت ها یکی از اسیب هایی است
که توس��ط خود صنعت ایجاد می شود و هلدینگ ها
می توانن��د ان را مدیریت کنند و برای رفع این موارد
باید یک هماهنگی در صنعت سیمان شکل بگیرد.
نرخ سکه و ارز
عنوان
خرید (ریال)
فروش(ریال)
سکه یک گرمی
1,660,000
1,720,000
سکه ربع
2,550,000
2,630,000
سکه نیم
4,580,000
4,650,000
سکه امامی
9,135,000
9,170,000
سکه بهار ازادی
9,130,000
9,170,000
1گرم طال
923,600
941,100
1مثقال طال
4,055,000
4,075,000
نوع ارز
خرید(ریال)
فروش(ریال)
دالر امریکا
32510
32610
یورو
40810
40900
پوند انگلیس
50850
51040
فرانکسوئیس
8820
8880
لیر ترکیه
14600
14690
ریال عربستان
8450
8670
رینگت مالزی
9900
9990
16
مقدار شاخص
درصد تغییر
زراعت01-
7525.8
نام شاخص
ذغال سنگ10-
1075.6
-2.7398499
استخراجنفتجزکشف11
852.5
-0.98722416
کانه فلزی13-
17005.8
-0.75285384
سایر معادن14-
5784.5
-3.18666421
منسوجات17-
1135.1
0.08817565
محصوالت چرمی19-
646.6
-0.2468374
محصوالت چوبی20-
23155.8
-2.58351949
محصوالت کاغذ21-
10383.1
1.10225027
انتشار و چاپ22-
61251.5
3.3969061
فراورده نفتی23-
297875.2
0.16271491
الستیک25-
19295.7
-0.72492103
فلزات اساسی27-
35409
-0.2467842
محصوالت فلزی28-
20407.5
2.78422741
ماشین االت29-
12865.5
0.76757392
دستگاههای برقی31-
253495.9
-0.09702765
وسایل ارتباطی32-
2607.5
0
ابزار پزشکی33-
2563.5
-1.77784589
خودرو34-
13904.3
-0.82242004
حمل و نقل35-
1125.2
0
مبلمان36-
272.7
0
قند و شکر38-
4640.5
0.43720105
چند رشته ای ص39-
7124.3
0.18421645
غذایی بجز قند42-
2681.6
0.34425984
مواد دارویی43-
5015.6
-0.08963965
شیمیایی44-
نقل60-
حمل و
5183.9
3385.4
0.12941358
0.06502719
رادیویی64-
پیمانکاری45-
584.6
919.7
-0.28995395
0
مالی65-
سرامیک49-
کاشی و
152939.2
2554
-0.58399247
0.74553272
بازنشسته66
بیمه و
سیمان53-
3924.9
847.4
1.84757506
1.71648061
انبوه سازی70-
غیرفلزی54-
کانی
955.9
2090.9
2.7628467
0.25893071
رایانه72-
گذاریها56-
سرمایه
4382.8
1733.3
-0.05928764
-0.79555861
مهندسی74-
فنیبانکها57-
743.4
739
-0.0537779
-0.76540889
شناور
شاخص ازاد
سایرمالی58-
88165.8
2023.5
-0.28072477
3.74263009
شاخص بازار دوم
148375.6
0.19244976
شاخص 30شرکت بزرگ
3528.1
-0.62250014
شاخص50شرکت فعالتر
3163.9
-0.24906993
شاخص صنعت
63851.2
0.00344563
شاخص بازار اول
56788
-0.2520573
شاخص کل
76611.1
-0.1263232
شاخص قیمت 50شرکت
143919.1
0.0876259
شاخص کل فرابورس
866.4
0.12712354
224.5
-0.53167922
بازار اول فرابورس
نام
بازار دوم فرابورس
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
معادن در اینه بورس
نام شرکت
ذغالسنگ نگین طبس
3976
-2.74
254,703
1012699901
96
صنعتی و معدنی شمال شرق شاهرود
8908
-0.95
33,936
302299129
34
تامین ماسه ریختهگری
-3.19
9190
6470162539
706,343
معدنیوصنعتیچادرملو
4513
-0.51
873,152
3876338055
توسعه معادن روی ایران
2288
-0.44
2,104,921
4815780798
حجم معامالت
سرمایهگذاری رنا(هلدینگ
1518
3.13
65,845,216
99972760661
سایپا
1551
-1.46
49,317,771
76496858793
4374
ایران خودرودیزل
878
-2.44
36,247,497
31822023115
2270
ایران خودرو
3165
-1.28
17,254,395
54546325929
2089
سایپا دیزل
1016
3.46
29,317,883
29773094160
1480
زامیاد
1620
-2.29
16,866,079
27325338365
1204
توسعهمعادنوفلزات
2875
-0.93
1,807,529
5116584245
299
گروهبهمن
1868
-1.48
9,413,658
17586690506
887
باما
9447
0.76
482,492
4557868562
226
معدنی و صنعتی گل گهر
5642
-1.28
1,759,447
9661704288
199
گسترشسرمایهگذاریایرانخودرو
4371
-2.74
6,557,932
28664119822
674
معادن بافق
4276
-0.72
173,572
742131402
88
سرمایه گذاری اعتبار ایران
1940
-1.67
1,212,754
2352874454
339
ح .معدنیوصنعتیچادرملو
3300
-0.78
142,990
471859041
86
معادنمنگنزایران
5934
1.57
117,121
694981059
84
توسعه معدنی و صنعتی صبانور
4924
-0.30
49,361
236169231
50
الکتریک خودرو شرق
2296
2.18
1,609,769
3696500175
338
محورسازانایرانخودرو
2843
3.61
2,444,481
6949999230
335
سایپااذین
2839
3.80
2,506,935
7117234223
319
رادیاتور ایران
6008
-0.27
1,034,995
6217750249
275
سیمانسپاهان
2047
3.33
9,213,772
18864913934
753
کمکفنرایندامین
2195
1.11
1,108,263
2428266013
269
سیمان فارس و خوزستان
2937
3.42
6,593,147
19364046838
598
نیرو محرکه
2623
-0.11
1,430,587
3752057268
268
سیمان تهران
4385
3.59
4,203,526
18433105458
512
موتورسازانتراکتورسازیایران
3244
2.63
1,024,164
3322172522
231
سیمان کارون
7369
3.91
1,144,295
8432514793
260
سیمان داراب
2505
3.13
1,267,968
3176516414
181
مهرکامپارس
2600
0.74
787,670
2047953706
228
سیمانهگمتان
5476
0.96
515,059
2820466291
175
صنایعریختهگریایران
3871
3.98
754,516
2920635192
189
سیمان دورود
13091
3.21
1,313,174
17191021768
175
ریختهگری تراکتورسازی ایران
2435
-2.68
750,236
1826748847
167
سیمان شمال
3230
3.39
1,445,879
4670655946
161
تولیدمحورخودرو
2304
2.95
487,720
1123919983
135
سیمان کرمان
10829
3.53
607,272
6576294780
145
ایرکا پارت صنعت
4913
-1.54
312,308
1534384820
135
قطعات اتومبیل ایران
3899
1.62
782,456
3050982676
135
مهندسینصیرماشین
5305
-3.60
203,546
1079720196
86
2925
3.98
363,573
1063451025
48
سیمان ،اهک و گچ
سیمانغرب
5885
3.83
277,468
1632817281
115
سیمان کردستان
4378
3.01
332,439
1455375906
111
سیمان خزر
6301
1.65
521,685
3287076104
84
چرخشگر
سیمانشاهرود
5071
0.54
323,621
1641921237
64
سیمان قائن
40624
-0.23
8,543
343900906
43
سیماناصفهان
12444
2.62
104,910
1323020010
42
سیمانارومیه
7284
0.28
65,887
485041195
33
سیمان بهبهان
37337
-0.02
2,047
76183680
18
سیمان ایالم
7806
-0.03
15,138
117380139
17
صنایع سیمان دشتستان
2946
-0.91
107,596
307683260
16
اردبیل
سیمان ارتا
صوفیان
سیمان
15336
4377
0.00
-0.32
136
50,072
2108000
213790389
سیمانهرمزگان
14045
-0.16
39,467
550130152
سیمان بجنورد
5190
0.00
3,629
18743157
7
فلزات اساسی
خاشسازیایران
وماشین
لوله
سیمان
سیمان
مازندران
کالسیمین
1948
7810
18381
3809
3.84
0.05
-0.03
-1.01
10,134,943
1,297
2,055
4,590,485
19738325091
10529046
ملی صنایع مس ایران
2857
-0.97
4,178,210
11757837366
فوالد مبارکه اصفهان
2585
-0.15
2,367,189
6087419797
433
سرمایهگذاریتوکافوالد(هلدینگ
5020
0.86
991,311
4976337402
293
صنعت روی زنگان
3363
1.97
732,662
2463757536
272
سهامی ذوب اهن اصفهان
2907
-1.02
1,063,918
3093291103
270
مس شهیدباهنر
2632
-1.35
1,504,593
3960827107
268
شرکت اهن و فوالد ارفع
3855
-0.13
551,659
2126376624
267
فنرسازیخاور
3823
1.14
32,629
126798805
25
2307
3.97
پالسکوکار
بیشترین حجم معامالت
1498
گروه سهند
صنایع الستیکی
صنعتی
پایانی
معامالت 504859266قیمت
20
حجم218,838
140200000
11,121,620
3.31
16658491680
رنا8420
-2.98
834,682
67233653
7027147662
18454
-3.72
358,493
6615664699
سرمایه گذاری سایپا
سایپا
50676550
بانک صادرات ایران
42908880
975
ایران خودرو دیزل
36994598
878
36475668
بانک تجارت
نام شرکت
قیمت پایانی
اجاره جوپار سه ماهه 20درصد
1010884
305337400000
100
136380000000
102034023856
87786694425
فوالد خوزستان
6666
0.17
770,513
ملی سربوروی ایران
1801
2.68
865,532
1558449905
171
اوراق مشارکت پروژه های شهرداری شیراز
هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه
4430
-1.45
640,040
2835606847
154
گروه صنعتی رنا
1518
نورد الومینیوم
6084
3.68
280,799
1708480136
113
سرمایه گذاری بازنشستگی کشوری
3835
فوالد الیاژی ایران
3370
0.24
320,684
1085959308
75
زرین معدن اسیا
4280
1.52
109,767
469785985
68
فراوریموادمعدنیایران
5026
-0.14
122,331
614819944
59
سپنتا
13826
-1.12
15,688
212601880
18
فروسیلیس ایران
3066
0.36
66,522
211268126
10
فوالد خراسان
6982
0.00
2,183
الومراد
7668
-0.40
2,054
15184936
3
گروهصنعتیسپاهان
5077
-0.04
3,000
14628000
2
فوالد خراسان
6843
-1.99
55,900,000
382523700000
1
درصد تغییر
نام شرکت
قیمت پایانی
ت-سرمایه گذاری نیرو
440
-5.17
ت-بانک پاسارگاد
614
22.8
صنایع پمپ سازی ایران
4694
-3.97
ت-گلوکوزان
24564
8
داروسازی امین
5064
-3.96
سرمایه گذاری تدبیرگران فارس و خوزستان
3199
4.99
داروسازی اکسیر
14951
-3.87
بهمن لیزینگ
1732
4.97
خاک چینی ایران
12269
-3.84
شهرسازی وخانه سازی باغمیشه
3046
4.89
ایران یاسا تایر و رابر
18453
-3.73
سرمایه گذاری مسکن تهران
2852
4.85
مهندسی نصیر ماشین
5305
-3.6
خدمات مهندسی ساختمان و تاسیسات راه اهن
11636
4.83
(ریال)
درصد تغییر
(ریال)
ارزش معامله
(ریال)
ت-بانک پاسارگاد
614
86088751057
سایپا
1551
78579127293
سرمایه گذاری سایپا
بیشترین افزایش قیمت
(ریال)
1167
بیشترین ارزش معامالت
5164030344
14632649
1402
1551
171
7
1047
278
54850792
(ریال)
614
359
1518
ایرانیاساتایرورابر
3
854
535
سازه پویش
22781
-0.39
9,610
212663352
25
الستیک و پالستیک
1228
4
36579000
17486018623
رینگسازیمشهد
3121
4.00
200,000
624200000
26
ت-بانک پاسارگاد
1
16
14
لنت ترمزایران
3592
-0.25
58,946
211610482
29
نام شرکت
فنرسازیزر
قیمت پایانی
0.31878372
اخرین قیمت
درصد تغییر
ارزش
معامله (ریال)
تعداد دفعات معامله
4656
استخراج کانه های فلزی
302
(ریال)
خودرو و ساخت قطعات
353
366
خودرو در اینه بورس
نام شرکت
استخراج سایر معادن
بیشترین کاهش قیمت
شرکت
409.1
اخرین قیمت
(ریال)
درصد تغییر
حجم معامالت
ارزش معامله
(ریال)
تعداد دفعات معامله
استخراج ذغال سنگ
شاخص های بورس
0.25310385
بورس و بازار
economy@smtnews.ir
1402
76912524544
تجارت بین الملل
trade@smtnews.ir
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
تجارت و بازرگانی صحرای ثروتمند در انتظار ثبات
اقتصاد در برزخ لیبی
گ�روه تجارت« :ب�رزخ» می توان�د واژه ای مناس�ب برای لیبی باش�د،
کش�وری که از 20س�پتامبر س�ال 2011میالدی و بع�د از خلع و البته
کشته شدن معمر قذافی در برزخی سخت گیر کرده و در نتیجه «برزخ
اقتص�ادی» را هم درحال تجربه کردن اس�ت .ان هم در ش�رایطی که
این کش�ور مهم افریقایی به معنای واقعی کلمه ثروتمند است به طوری
که صاحب بزرگترین ذخایر نفت افریقاس�ت .تولید ناخالص داخلی این
صادرات و واردات
ص��ادرات و واردات حرف اول و اخر را در
تج��ارت می زنند و هر کش��وری که بتواند
در ای��ن دو مقول��ه مهم رون��دی منطقی و
معق��ول را از خود به نمای��ش بگذارد ،هم
می توان��د درامده��ای ارزی قابل توجهی را
گفت وگو
احمد بخشایشی
نماینده مجلس شورای اسالمی
کش�ور 78/79میلیارد دالر است و یک میلیون و ۸۲هزار نفر نیروی
کار ان را تش�کیل می دهند .همچنی�ن نرخ بیکاری در لیبی ۳۰درصد
است و 7/4درصد از مردم ان زیر خط فقر زندگی می کنند.
از بزرگترین میدان های نفتی لیبی است.
ثروت سیاهی به نام نفت
کش��ورهای خاورمیانه از موهبتی گرانبها
برخوردار هس��تند .در اختیار داشتن ثروت
س��یاهی به نام نفت که برای داشتنش تنها
هزین��ه اس��تخراج الزم اس��ت و ان ثروت،
ای��ن فرص��ت را در اختیار انها گذاش��ته تا
برنامه ه��ای اقتص��ادی خود را ب��ا کمترین
دغدغ��ه ممک��ن پیگیری کنن��د .لیبی هم
از این قاعده مس��تثنا نیس��ت و به واس��طه
منب��ع بی انته��ای نف��ت می توان��د هم در
عرصه تجارت ،ه��م در عرصه فناوری و در
نتیج��ه در عرص��ه اقتصاد به هم��ه اهداف
تعیین ش��ده اش برس��د ت��ا از ای��ن طریق،
فضایی ارام را ب��ه لحاظ منابع مالی تجربه
کند؛ منابعی که الزمه تحقق برنامه ها در هر
حوزه ای اس��ت .اولین حفاری های نفت این
کش��ور در منطقه «فزان» در جنوب غربی
لیبی انجام شد .با حمل و صادرات نفت این
کشور به سایر کشورها ،تمایل شرکت های
نفتی برای س��رمایه گذاری در صنعت نفت
لیبی افزایش پی��دا کرد و صنعت نفت این
کشور به سرعت شکل گرفت به طوری که با
ورود نفت به گستره کاالهای صادراتی این
کشور ،لیبی به سرعت از یک کشور فقیر به
کشوری با درامد سرش��ار و تولید ناخالص
داخلی باال تبدیل شد.
17
ایران و لیبی
برای ایران هرگونه تعاملی با کش��ورهای
اس�لامی مهم اس��ت .به خصوص در عرصه
اقتصاد که برای کاهش مشکالت این حوزه
همکاری با کشورهای دیگر از اهمیت باالیی
برخوردار بوده اما در ش��رایط فعلی با وجود
ظرفیت هایی که دو کشور دارند ،این امکان
میسر نیست و ایران و لیبی برای دادوستد
ب��ا یکدیگر بای��د در انتظ��ار اتفاقات بعدی
باش��ند .ایران و لیبی در 3مرحله پیش از
انق�لاب ایران ،پس از انق�لاب ایران و پس
از انقالب لیبی با هم همکاری داشته اند ،با
این توضیح که در هیچ برهه ای بنا به دالیل
مختلف همکاری قابل توجه اقتصادی وجود
نداشته است.
اینده مبهم
به خزانه خود س��رازیر کن��د و هم می تواند
مایحتاج اصلی اش را در ش��رایطی مناسب
از کش��ورهای طرف معامله خود وارد کند.
محص��والت صادرات��ی لیبی ش��امل نفت
خام ،محصوالت فراوری ش��ده پتروشیمی،
گاز طبیعی و مواد ش��یمیایی اس��ت که به
کش��ورهای ایتالی��ا ( 36/7درص��د) ،المان
( 14/3درصد) ،اسپانیا ( 8/7درصد) ،امریکا
(6/1درصد) ،فرانس��ه ( 5/6درصد) و ترکیه
( 5/3درص��د) صادر می ش��ود .محصوالت
واردات��ی لیب��ی هم ش��امل ماش��ین االت،
کاالهای مصرف��ی و تجهیزات حمل و نقل
است که از کشورهای ایتالیا ( 18/9درصد)،
الم��ان (7/9درصد) ،چی��ن ( 7/5درصد)،
تونس ( 6/3درصد) ،فرانس��ه ( 5/8درصد)،
ترکی��ه ( 5/2درصد) ،امری��کا (4/7درصد)،
ک��ره جنوب��ی ( 4/3درص��د) و انگلی��س
( ۴درصد) وارد می شود.
با توجه به ای��ن ظرفیت ،لیبی بی صبرانه
در انتظار ثبات سیاس��ی اس��ت ت��ا از این
طریق ثبات اقتص��ادی و در نتیجه تجارت
براس��اس نیازها و ش��رایط را رونق ببخشد.
هدفی که برای هر کش��ور ثروتمندی سهل
اس��ت و لیبی هم این مهم را در دس��ترس
خ��ود می بین��د ،البت��ه اگر ب��رزخ لیبی به
نقطه پایان خودش برس��د .یک ماه پیش،
پایانه صادرات نفت حریقه در ش��هر بندری
طب��رق پ��س از ماه ه��ا تعطیلی به دس��ت
تظاهرکنندگان و معترضان ،به شکل کامل
فعالیت خود را از سر گرفته است و به گفته
مس��ئوالن این پایانه ١٢٠هزار بشکه نفت
در روز صادر می کند .میدان نفتی الشراره با
ظرفیت تولید ٣٤٠هزار بشکه نفت در روز
در بین کش��ورهایی ک��ه در انقالب های
س��ال 2011میالدی دچار تغییر ش��دند،
لیبی بیش��تر از هر کشور دیگری بالتکلیف
است و به همین دلیل ساختار اقتصادی اش
با بحرانی عجیب درگیر ش��ده اس��ت .این
کش��ور پولدار در 3س��ال اخی��ر در بحث
مهم ص��ادرات و واردات ک��ه نقش مهمی
در تج��ارت و اقتص��اد دارد ،تقریبا منزوی
ش��ده و درنتیجه ش��هروندان این کش��ور
ب��ا محدودیت ه��ای بس��یاری مواجه ان��د؛
محدودیت های��ی ک��ه در ص��ورت «ثبات»
به راحتی قابل برطرف ش��دن هستند .این
درحالی اس��ت ک��ه لیبی از اب��زار ،منابع و
ظرفی��ت الزم ب��رای اهداف تج��اری خود
برخوردار است.
لیبی می تواند در تجارت جهانی بدرخشد
لیبی دو امتیاز بزرگ دارد؛ مرغوبیت نفت این کشور
در حد باال و تصفیه ان اس��ان است و دوم اینکه کشور
بده��ی خارج��ی ندارند و حتی دارای��ی خارجی ان به
م��رز ۱۷۵میلیارد دالر نیز می رس��د .با این وجود این
کش��ور هنوز نتوانسته اس��ت از بالتکلیفی خارج شود
و بر همین اس��اس اوضاع اقتص��ادی وخیمی را تجربه
می کند .دکتر جواد قناد باشی ،کار شناس مسائل افریقا
با گفتن اینکه «لیبی در حال بالتکلیفی محض اس��ت
که به واس��طه منابع نفت��ی می تواند در تجارت جهانی
حرف های زیادی برای گفتن داشته باشد و بدرخشد»،
پاسخ می گوید.
به پرسش های
اقتص�اد لیب�ی وضعی�ت خوب�ی را س�پری
نمی کن�د ،این ش�رایط فقط ب�ه انقلاب ۲۰۱۱م
برمی گردد یا...؟
انچه مشخص اس��ت ،اینکه دوران انتقال این کشور
بعد از قذافی طوالنی شد و دقیقا به همین دلیل زمینه
مناسبتی برای برپایی س��اختار اقتصادی جدید فراهم
نشده است .البته «نا ارامی اقتصادی» بعد از هر انقالبی
امری طبیعی و غیرقابل اجتناب اس��ت ،اما همان طور
که عنوان شد دوران گذار در کشور مهم لیبی بیشتر از
حد معمول شد.
«کش�ور مه�م لیب�ی»؟ تاکیدتان نس�بت به
اهمیت لیبی چه دلیلی دارد؟
نفت لیبی در قاره افریقا همیش��ه حرف اول و اخر را
می زند و این کشور بیش��ترین ،بزرگترین ذخایر نفتی
را در اختیار دارد .این مش��خصه باعث شده تا در نظام
بین الملل لیبی را به عنوان یکی از مهم ترین کشورهای
افریقایی بشناسند.
ب�ه غیر از دلیلی به نام تحول سیاس�ی ،علت
دیگری را می ت�وان در نابس�امانی اقتصادی این
کشور مشاهده کرد؟
معم��ر قذافی با وجود ادعای مردم مداری ،کش��ور را
به طور قبیل��ه ای اداره می کرد و به همین خاطر لیبی
فاقد نهاد ها و س��ازمان هایی بود که بتوانند برنامه های
اقتصادی را پیگیری کنند .همچنین باید این را هم در
نظر گرفت که با وجود وس��عت زیادی لیبی ،این کشور
جمعی��ت کمی دارد و این عامل را هم می توان یکی از
ل نبود ساختار در اقتصاد ان دانست .البته تخریب
دالی
زیرس��اخت ها توس��ط ناتو را هم نبای��د نادیده گرفت.
مجم��وع این عوام��ل لیبی را به لح��اظ اقتصادی وارد
فضایی تیره و تار کرده است ،چرا که حتی دستگاه های
اجرایی هم فلج ش��د .همچنین بالتکلیف ماندن ذخایر
۱۶۰میلیارد دالری قذافی است که مشخص نیست در
حساب بانکی کدام یک از کشور هاست.
توق�ف جری�ان درامدهای نفتی ه�م در این
مسئله سهم داشت؟
حتم��ا .قط��ع درامده��ای نفتی چیزی نیس��ت که
کش��وری بتواند به راحتی با ان کن��ار بیاید ،به همین
دلیل هم از منابع پس اندازی محروم شد و هم از منابع
درامدی ،تا شاهد وضعیت بحران فعلی باشیم.
۳س�ال کافی نیس�ت تا بازار نفت را به رونق
گذشته یا حداقل رونق نسبی برساند؟
لیبی به دو دالیل یک��ی از تولیدکنندگان مهم نفت
در ب��ازار جهان��ی اس��ت .اول به دلیل نزدیک��ی منابع
صادراتی با اروپا هم ریس��ک کمتری دارد و هم اینکه
هزینه های حمل و نق��ل اش تا حد زیادی کاهش پیدا
می کن��د ،به خصوص که لیبی بن��ادری در دریا دارد و
انتق��ال نفت اش را به راحت��ی انجام می دهد .همچنین
گفته می ش��ود که ذخایر نفتی لیبی از مجموع ذخایر
قاره افریقا بیش��تر اس��ت ،البته به جز انگوال که برای
ان حدود ۵۰میلیارد بشکه نفت تخمین زده می شود.
ای�ن گره ای که در نفت لیب�ی به وجود امده،
چه تاثیری در تجارت این کشور گذاشته است؟
ش��رایط لیبی طوری اس��ت که مردمش به کاالهای
خارجی احتیاج مبرم دارند ،با این وجود هیچ دولتی یا
ارگانی نیست که نیاز ها را بررسی کرده و برای خریدش
اقدام��ات الزم را انجام بدهد .واردات فعلی این کش��ور
محدود به محموله های کوچکی می ش��ود که کاالهای
س��بک و مصرفی را وارد لیبی می کند و می توان گفت
که واردات و صادرات این کش��ور در حالت فلج مطلق
قرار دارد و واردات صنعتی و حیاتی در حد صفر است.
در صورت ثب�ات احتمالی ،تجارت و بازرگانی
یادداشت
امنیت سیاسی
الزمه ثبات اقتصادی
لیبی در ش��رایطی وضعیت اس��فبار اقتصادی را
مانعی برای ارامش و اس��ایش خ��ود می بیند که
این کش��ور در ش��اخ افریقا به عنوان کشوری مهم
شناخته می ش��ود و یکی از بزرگترین منابع نفتی
جهان را در اختیار دارد .این کشور افریقایی حتی
در بح��ث مهمی چون فعالیت های هس��ته ای هم
توانس��ته توفیق های زیادی به دس��ت اورد .با این
حال اقتصاد و به طور مش��خص فضای تجارت این
کشور با وجود گذش��ت 3سال از انقالب 2011م
تحت تاثیر ای��ن تغییر عظیم اس��ت و مردم لیبی
همچنان تاوان اتفاقی را می دهند که اتفاقا «خود»
در وقوع ان نقش و سهم بسزایی دارند.
واقع بینی عموم را به این نتیجه می رس��اند که
«ت�لاش برای سوء اس��تفاده از نفت لیبی توس��ط
غرب» دلی��ل اصلی تداوم بالتکلیفی این کش��ور
است .کشورهای غربی دنبال این هستند تا گروهی
بر این کش��ور مسلط شوند که با تسلط انها منابع
نفتی لیبی کاه��ش نیابد .در این صورت اقتصاد و
به طور مش��خص تجارت این کش��ور همچنان در
دوران محاق سیر خواهد کرد و در نتیجه رهبران
لیب��ی نمی توانند سیاس��ت های مالی مناس��بی را
به عن��وان راهکاری ب��رای دغدغه ه��ای اقتصادی
ارائه بدهن��د .در نتیجه این کش��ور در تجارت به
رونق نخواهد رس��ید .واقعیت موج��ود و غیرقابل
انکار این اس��ت که تجارت این کش��ور در ناامنی
محض به س��ر می برد ،به طوری که لیبی را حتی تا
استانه ورشکستگی برده است .ان هم در شرایطی
ک��ه لیبی به دلی��ل درامدهای نفت��ی و موقعیت
جغرافیای��ی ک��ه دارد ،از موقعیتی ای��ده ال برای
حضور در فضای تجاری جهان برخوردار است .این
کش��ور ظرفیت اینکه بتواند هم واردات مناسب با
نیازهای خود داشته باشد و هم صادرات پرمنفعتی
را با کشورهای دیگر ،به خصوص اروپایی ها تجربه
کن��د را دارد و اینک��ه در فعالیت های منطقه ای با
کش��ورهای افریقایی وارد تعامل اقتصادی ش��ود.
«منابع مالی» الزمه اول دادوس��تد اس��ت و لیبی
به دلیل مناب��ع زیرزمینی از این موهبت بهره مند
اس��ت و اگر در فضای سیاس��ی بتواند ثبات را به
دس��ت بیاورد و دولت��ی قانونی اختی��ار امور را به
عه��ده بگیرد ،به راحتی وضعی��ت مطلوب تجاری
به واس��طه همکاری های بین المللی محقق خواهد
شد .در این صورت لیبی می تواند بعد از 3سال در
عرصه تج��ارت جهانی موفقیت هایی را از ان خود
کند .بی��کاری ،ناامنی مالی ،گرانی و ....ش��رایطی
اس��ت که این روزها مردم لیبی به طور پررنگی ان
را ح��س می کنند و همین عامل ای��ن ذهنیت را
که «لیب��ی باید هر چه زودتر به ثبات برس��د» را
در اذهان جهانیان می پروراند .به عالوه نش��انه ها و
ظرفیت های موجود طوری است که همه می دانند
لیب��ی در صورت حضوری قوی و جدی در تجارت
جهان��ی می توان��د حرف ه��ای زیادی به واس��طه
داش��ته های خود داشته باش��د .با این حال تاکید
می شود که الزمه «امنیت اقتصادی و تجاری» این
است که «امنیت سیاسی» حاکم شود.
روی خط بین الملل
ب�ا چه کش�ورهایی مزیت های بالق�وه ای دارد که
بتواند شکوفا شود؟
ب��ا وجود اینک��ه در بخش واردات انه��ا به کاالهای
ش��رقی و کشورهایی چون مالزی ،ژاپن و کره احتیاج
دارن��د اما به دلیل همس��ایه بودن ب��ا اروپا لیبیایی ها
می توانند مبادالت تجاری قوی ای با اروپایی ها داشته
باش��ند .همچنین در بخش صادرات هم اروپا همیشه
مش��تاق نفت لیبی بوده و هس��ت و در هر ش��رایطی
مش��تری پروپا قرص نفت مرغوب این کش��ور است.
بنابرای��ن می ت��وان گفت ک��ه اروپا می توان��د هم در
صادرات و هم واردات طرف معامله ای مناس��ب برای
این کشور افریقایی باشد.
یعن�ی لیبی با هم قاره ای های خود مناس�بات
اقتصادی نخواهد داشت؟
در زمان قذافی برخی از روس��ای جمهور کشورهای
ضعی��ف افریقایی از دوس��تی با او اس��تفاده کرده و به
ط��ور رایگان از لیبی نف��ت می گرفتند که تکرار چنین
وضعیتی بعید است .البته این کشور می تواند مایحتاج
غذای��ی مانند کاکائ��و و قهوه ...را از همس��ایگان خود
تامین کند.
ایران در چه فضایی می تواند با لیبی همکاری
اقتصادی -تجاری داشته باشد؟
ایران قب��ل از هر اقدام��ی منتظر اس��ت تا تکلیف
این کشور براس��اس انچه الیه های مختلف اجتماعی
می خواهند ،مش��خص ش��ود .با این وج��ود به لحاظ
اقتص��ادی هم اکن��ون در اوپک و س��ازمان کنفرانس
اس�لامی و جنب��ش عدم تعهد همکاری داری��م .اما با
توجه به ش��رایط لیب��ی ،باوجود اش��تیاق ایران برای
همکاری با کشورهای اسالمی در حال حاضر احتمال
داد و س��تد اقتصادی غیرممکن اس��ت .البته اگر این
کش��ور به ثبات برس��د ،ما می توانی��م در راه انداختن
پاالیشگاه و حفاری های نفتی و همچنین در راه اندازی
خطوط انتقال برق و مخابراتی و همچنین جاده سازی
در لیبی حضوری پررنگ داشته باشیم.
در بح�ث ص�ادرات و واردات کاال و تجهیزات
چطور؟
لیبی در حال حاضر نیاز شدیدی به اقالم ساختمانی
دارد که می توانیم بازار ان کش��ور را در دست بگیریم
و همچنی��ن در وس��ایل الکتریکی و ظ��روف چینی و
مالمین هم به طور حتم مردمانش به اجناس ما احتیاج
دارن��د و به همین دلی��ل ما این فرص��ت را داریم که
از طری��ق فروش این اقالم در بح��ث درامدهای ارزی
منفعت زیادی ببریم .در کل می توان گفت؛ امروز لیبی
در ش��رایط بالتکلیفی محض است که به واسطه منابع
نفتی می تواند در تجارت جهانی حرف های زیادی برای
گفتن داشته باشد و بدرخشد.
خودروهای المانی
در کره جنوبی
با شکسته شدن قفل بازار خودروی کره جنوبی به
روی برنده��ای المانی ،ارزش واردات خودرو به این
کشور در سال جاری میالدی بیشتر از درامد حاصل
از صادرات خودرو شده است.
این تح��ول به دنبال توافق تجارت ازاد در س��ال
2011میالدی ک��ه تعرفه واردات خ��ودرو از اروپا
را ح��ذف کرد و همچنی��ن تغییر در س��لیقه بازار
خودروی کره جنوبی و عالقه به خودروهای خارجی
صورت گرفته است.
3درص��د از خودروه��ای ب��ه ف��روش رفت��ه در
کره جنوب��ی در یک ده��ه قبل واردات��ی بودند که
اکن��ون س��هم انها ب��ه 14درصد رس��یده اس��ت.
خودروهای المانی 71درصد از خودروهای خارجی
فروخته شده در کره جنوبی در سال جاری میالدی
را تشکیل می دهند و بی ام و و مرسدس بنز در صدر
انها قرار دارند.
طبق ام��ار گمرک��ی کره جنوب��ی ،ارزش واردات
خودرو از اروپا 60درصد در 9ماهه امسال افزایش
یافت و به 4/6میلیارد دالر رسید درحالی که میزان
صادرات 4/4میلیارد دالر بود.
ب��ه گفته یکی از مقامات انجم��ن واردات خودرو،
موتوره��ای دیزلی ،مش��تریان جوان ت��ر و برندهای
لوکس عوامل اصلی واردات باالتر هستند.
اخبار نمایشگاهی
4بالگرد ساخت داخل
درنمایشگاهصنایعهواییایران
18
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
نمایشگاه
trade@smtnews.ir
ایس�نا -هفتمین نمایشگاه بین المللی صنایع هوایی
و هوان��وردی ای��ران ،دی��روز با حضور مع��اون علمی
و فن��اوری رییس جمهور و رونمای��ی از 4نوع بالگرد
ساخت داخل کار خود را اغاز کرد.
جزیره کیش واقع در خلیج همیشگی فارس از دیروز
میزبان برپایی هفتمین نمایش��گاه بین المللی صنایع
هوایی و هوانوردی ایران اس��ت .دکتر س��ورنا ستاری،
معاون علمی و فناوری رییس جمهور با حضور در این
نمایشگاه ،از 4نوع بالگرد ساخت داخل رونمایی کرد.
هفتمی��ن نمایش��گاه بین الملل��ی صنای��ع هوایی و
هوان��وردی ایران با حمایت س��تاد توس��عه فناوری و
صنایع دانش بنیان هوایی و هوانوردی معاونت علمی
و فناوری ریاست جمهوری و همکاری سازمان صنایع
هوایی از 27تا 30ابان در محل دائمی نمایشگاه های
بین المللی جزیره کیش برگزار می شود و در این ایام از
ساعت 10تا 14پذیرای بازدیدکنندگان خواهد بود.
نگاهی به قدیمی ترین نمایشگاه های جهان
راهیابی 9تصویرگر ایرانی
به نمایشگاه نامی 2015
ایرنا -نام 9تصویرگر ایرانی در فهرس��ت برگزیدگان
مرحله اول داوری مس��ابقه تصویرگ��ری نامی 2015
اعالم شد.
به گزارش ایرنا ،این فهرس��ت ش��امل 94تصویرگر
است که از بین یکهزار و 330تصویرگر شرکتکننده
از 71کش��ور جه��ان به نمایش��گاه و کاتالوگ ان راه
یافتهاند.
ایران پس از کره جنوبی ب��ا 15تصویرگر ،به همراه
ایتالی��ا در رده دوم تع��داد حاضران ق��رار دارد؛ با این
تفاوت که تعداد اثار راهیافته از ایران 10اثر است.
براس��اس امار س��ایت مس��ابقه نامی ،ایران تقریبا
یک پنج��م از کل 56تصویرگ��ر ش��رکتکننده از
خاورمیانه را تش��کیل میدهد که با توجه به نس��بت
تع��داد ش��رکتکنندگان مناط��ق دیگ��ر ب��ه تعداد
راهیافتگان به نمایشگاه ،این امار نشان دهنده کیفیت
باالی اثار ایرانی ارسال شده است.
ملیکا س��عیدا ،یکتا جبلی ،نرگ��س محمدی ،علی
دالون��د ،رضا دالون��د (دو اثر) ،زه��را محمدنژاد ،علی
عامهکن ،حس��ن عامهک��ن و اذر تیموری تصویرگران
حاضر در این فهرست هستند.
نمایش��گاه نامی با هدف تشویق هنرمندان خالق و
کم��ک کردن به انان برای پیش��رفت و بهبود کیفیت
کتابهای تصویری ش��کل گرفته است .این نمایشگاه
یشود.
دو سال یکبار توسط جزیره نامی برگزار م
ش��رکت کنندگانی ک��ه اثارش��ان در داوری اولی��ه
پذیرفته ش��ده باش��د ،باید تا 31دسامبر 2014برابر
با 10دی ،1393اصل یا پرینت با کیفیت اثر خود را
برای داوری نهایی به نمایشگاه تحویل دهند.
افتتاح 50هزار نمایشگاه کتاب
در 50هزار مدرسه
مهر -جش��ن ملی کتاب با افتت��اح نمادین «50هزار
نمایشگاه کتاب در 50هزار مدرسه» با حضور معاونان
فرهنگ��ی وزارتخانه های ارش��اد و ام��وزش و پرورش
برگزار شد.
جش��ن ملی کتاب ب��ا افتت��اح نمادی��ن «50هزار
نمایش��گاه کتاب در 50هزار مدرسه» دیروز با حضور
سیدعباس صالحی معاون امور فرهنگی وزارت فرهنگ
و ارشاد اسالمی و حمیدرضا کفاش معاون فرهنگی و
پژوهشی وزارت اموزش و پرورش در مدرسه دخترانه
شهدای هفتم تیر کار خود را اغاز کرد.
صالحی در این نشس��ت ضم��ن تبریک روز کتاب و
کتابخوانی و ابراز خرس��ندی نسبت به افتتاح 50هزار
نمایش��گاه در 50ه��زار مدرس��ه ،از وزارت ام��وزش
و پ��رورش ک��ه به گفته او نس��بت به بح��ث کتاب و
کتابخوان��ی اهتمام وی��ژه ای دارد ،قدردان��ی کرد و با
اش��اره به حضور 13میلیون دانش اموز در مدارس کل
کش��ور ،گفت13 :میلیون دانش اموزی که در مدارس
حضور دارند ،می توانند کتابخوانی را در کش��ور پیش
ببرند .این 13میلیون هس��ته اصل��ی کتابخوانی را در
کش��ور تشکیل می دهند .خوش��بختانه تولید کتاب در
کشور فراوان است و چیزی که به ان نیاز داریم ویترین
کتاب ترویج کتابخوانی است .معاون امور فرهنگی وزارت
فرهنگ و ارش��اد اس�لامی درباره پیش��رفت های حوزه
کتاب در سال های پس از انقالب عنوان کرد :در سطوح
دانش ام��وزی در 3دهه بعد از انقالب کتاب های خوبی
منتشر ش��ده اند .قبل از انقالب کتاب های غیردرسی و
فرهنگی تعداد کمی بودند و ب��ا تعداد محدودی کتاب
روبه رو بودیم .زمانی ک��ه کتابی مانند «قصه های خوب
برای بچه های خوب» درمی امد ،نسل ما بسیار ذوق زده
می شد .کتاب های خوب در حال حاضر فراوان اند ،کمبود
ما نمایشگاه های کتاب است که با ایجاد نمایشگاه ها در
پی ان هستیم که بتوانیم ویترین نمایشگاه ها را افزایش
دهیم.
تجارت به مدد ریش سفید
میالد محمدی – گروه تجارت :صنعت نمایشگاهی عمر درازی دارد .به
صورت میانگین در جهان حدود 150سال از سابقه مفید نمایشگاه های
مختلف می گذرد .در این میان برخی موضوعات نمایش�گاهی هس�تند
ک�ه از یکی دو قرن پیش تاکنون به صورت مس�تمر یا پراکنده برگزار
شده و می توان انها را به عنوان قدیمی ترین های این حوزه معرفی کرد.
نمایشگاه تعزیه در ایران
در این گزارش البته موضوع مورد بررس�ی س�ایت نمایشگاهی نیست.
بلکه عنوان نمایش�گاه هایی است که با نام ،رویکرد و شرایط یکسان،
بدون وقفه در ده ها س�ال برگزار ش�ده اند .نمایشگاه هایی که پا به پای
فرهنگ و اقتصاد کشورهای مختلف رشد کردند و امروز در کنار بزرگی
و پول س�از بودن شان ،یک تاریخ زنده و با افتخار برای مردم ان منطقه
در موزه نمایش��گاه گلس��تان را می ت��وان به عنوان
قدیمی ترین نمایش��گاه موضوعی ایران معرفی کرد.
نمایشگاهی که در ان حدود 50عکس بسیار قدیمی
و لباس و ابزار اج��رای تعزیه مربوط به حداقل 100
سال قبل (قاجار و قبل از ان) وجود دارد.
همیشه ایران را به عنوان اخرین گزینه خودمان در
گزارش ها معرفی می کنیم تا حس��ن ختامی باشد بر
گزارش های نمایش��گاهی .اما این بار صحبت در مورد
قدیمی ترین نمایش��گاه های دنیا را از کشور خودمان
ش��روع می کنیم .از دیرباز مهم ترین و تاثیرگذارترین قدیمی ترین نمایشگاه خودرو جهان
ساالنه صدها نمایشگاه کوچک و بزرگ با محوریت
ایین نمایش در کش��ور ما مربوط ب��ه تعزیه خوانی و
اجرای حوادث جانسوز کربال بوده است ،در این زمینه خودرو در جهان برگزار می ش��ود که اغلب انها عمر
فرهنگ غن��ی تعزیه خوانی را می ت��وان قدیمی ترین و قدمت��ی ب��االی 50س��ال دارند .ام��ا در این میان
نمایش��گاه بین الملل��ی خ��ودروی پاری��س به عنوان
فعالیت فرهنگی ایرانیان قلمداد کرد.
تاریخ پیدایش تعزیه به صورت دقیق پیدا نیس��ت .قدیمی ترین نمایشگاه خودرو جهان شناخته می شود.
برخی با ب��اور به ایران��ی بودن این نمای��ش ایینی ،این نمایش��گاه قریب به 115سال قدمت داشته و از
پاگیری ان را به ایران پیش از اس�لام به پیش��ینه 3س��ال 1898تاکنون هربار به مدت یک هفته برگزار
شده اس��ت .طبق اطالعات موجود
هزار س��اله سوگ سیاوش ،پهلوان
ای��ن نمایش��گاه فق��ط در دوران
داستان های ملی ایران نسبت داده
از دیرباز مهم ترین و
جن��گ جهان��ی اول و دوم برگزار
و ای��ن ایین را مایه و زمینه س��از
تاثیرگذارترین ایین
نشده و در باقی دوره های مختلف
ش��کل گیری ان دانسته اند .برخی
نمایش در کشور ما
به صورت مس��تمر برپا بوده است.
پژوهش��گران نیز پیش��ینه ان را
خوانی
ه
تعزی
به
مربوط
نخس��تین بار مس��احت نمایشگاه
به ایین های��ی چون مصائب میترا
و ی��ادگار زری��ران بازمی گردانند و اجرای حوادث جانسوز خودروی نیویورک کمتر از 2000
کربال بوده است ،در
متر ب��وده ،اما امروز در مس��احتی
و برخ��ی پیدای��ش ان را متاثر از
عناصر اس��اطیری می��ان رودان ،این زمینه فرهنگ غنی
نزدیک به 900هزار مترمربع برپا
اناتول��ی و مص��ر ،و کس��انی نیز تعزیه خوانی را می توان ش��ده و نمایش��گر بیش از 1000
مدل خ��ودروی مختل��ف به عالوه
مصائب مسیح و دیگر افسانه های
قدیمی ترین فعالیت
فرهنگی ایرانیان قلمداد فناوری ه��ای مرتب��ط ب��ا خودرو
تاریخ��ی در فرهنگ ه��ای هند و
است .در جدیدترین دوره های این
اروپایی و سامی را در پیدایش ان
کرد
نمایشگاه تقریبا تمام کمپانی های
کارساز دانس��ته اند .ولی به گمان
بزرگ و صاحب ن��ام خودرو حضور
بسیار ،تعزیه جدا از شباهت هایش
دارند .حضوری که در نهایت منجر
ب��ا عزاداری های ایینی گذش��ته
شکل تکامل یافته تر و پیچیده تر سوگواری های ساده به تعیین قوانین و چارچوب های بازار برای سال بعد
شیعیان سده های نخستین برای شهیدان کربال است .دنیای خودرو می شود.
برخ��ی دیگر با اس��تناد به گزارش های��ی ،پیدایش نمایش�گاه هوای�ی برلین؛ پیر نمایش�گاه های
تعزیه را مش��خصا از ایران پس از اس�لام و مستقیما المان
نمایشگاه برلین یکی از قدیمی ترین نمایشگاه های
از ماجرای کربال و شهادت امام حسین (ع) و یارانش
می دانند .در دوره اخیر سوگواری برای شهیدان کربال هوایی دنیاس��ت که هر دو س��ال یکبار در فرودگاه
از س��وی دوس��تداران اهل بیت در اشکار و نهان در ExpoCenter Berlinبرگ��زار می ش��ود .ای��ن
عراق ،ایران و برخی از مناطق شیعه نشین دیگر انجام نمایش��گاه نخس��تین بار در س��ال 1909ش��روع
می گرفت؛ چنانکه ابوحنیفه دینوری ،ادیب ،دانشمند بکار کرد و هرگز برگزاری ان لغو نش��د .بس��یاری
و تاریخ ن��گار عرب ،در کتاب خود از س��وگواری برای از کارشناس��ان نق��ش این نمایش��گاه را در رش��د
خان��دان علی (ع) ب��ه روزگار امویان خبر می دهد.در چش��مگیر صنعت هوایی الم��ان دخیل می دانند و
ای��ن زمینه نمایش��گاه عک��س و ادوات اجرای تعزیه معتقد هس��تند که اگر ام��روز المان به عنوان یکی
از قدرت های صنعت ساخت وساز هواپیما مطرح
ش��ده ،به دلیل توجهی است که به نمایشگاه
صنایع هوایی دارد.
ش��رکت های بزرگ هواپیمایی نظیر
بوئینگ ،ایرباس و خصوصا نمونه های
روس��ی در این نمایشگاه به رقابت
هوای��ی پرداخت��ه و خودنمای��ی
می کنن��د .در اخری��ن دوره از
این نمایش��گاه یک هزار و 153
ش��رکت هوانوردی از 47کشور
جه��ان تولی��دات و خدمات خود
مرب��وط به فناوری ه��ای هوافضا را
در این نمایش��گاه در معرض نمایش
خواهند گذاشت .همچنین حدود 300
ب�ه ش�مار می ایند .در این میان هر چه س�عی کردیم الم�ان را نادیده
بگیریم تا ش�ر صنعت نمایشگاهی اش از سر این صفحه کم بشود نشد
و دس�ت اخر باز هم نام 3نمایشگاه مطرح این کشور در رکوردهای ما
تعدادی از ریش سفیدهای صنعت نمایشگاهی
باقی ماند .این بار،
جهان را معرفی می کند .با ما همراه باشید:
فرون��د هواپیما از جمله A380در این نمایش��گاه
عرضه خواهند ش��د .س��ال 2014می�لادی حدود
50درص��د از ش��رکت کنندگان از خارج از المان و
از کش��ورهای ایتالیا ،فرانس��ه ،انگلیس ،لهستان و
روسیه بودند.
«نخس��تین»ها را به خود دیده است .در سال ۱۹۳۰
( )۱۳۰۹البرت اینش��تین ،نابغه فیزیک ،پیام تبریک
بازگش��ایی نمایش��گاه را از رادیو اعالم کرد .در سال
)۱۳۱۱( ۱۹۳۲نخس��تین رادی��وی خودروی جهان
بازار بزرگ هنر جهان در کلن
نمایش��گاه «ارت کولون» الم��ان قدیمی ترین و از
معتبرترین بازارهای هنر جهان محسوب می شود که
تاکنون 50دوره از ان برگزار ش��ده است .نمایشگاه
هنر کل��ن ( )Art Cologneتا دوره چهلم در پاییز
برگزار می ش��د و از ان پس در بهار برگزار می ش��ود.
اثاری که در بازار کلن عرضه می ش��وند بسیار متنوع
هس��تند و به دوره های مختل��ف تعلق دارند .در کنار
اثار هنری ،تازه ترین وسایل و تکنیک های مربوط به
نقاشی ،مجسمه سازی ،طراحی و گرافیک نیز توسط
شرکت ها و موسسه های بین المللی در نمایشگاه کلن
به عالقه مندان معرفی می شود.
یک��ی از گران ترین کارهایی که برای فروش عرضه
شد ،تابلویی از لودویک کریشنر و متعلق به سال ۱۹۱۹
می�لادی بود که ۳میلیون یورو قیمت گذاری ش��ده
اس��ت .یکی از مجموعه داران شهر دوسلدورف المان
نیز در غرف ه خود ۱۲تابلوی اب رنگ کمتر ش��ناخته
شده از امیل نولده را برای فروش عرضه می کند .این
تابلوها در فاصله س��ال های ۱۹۳۸تا 1945م کشیده
ش��ده اند که نولده به عن��وان «هنرمند منحط» مورد
غضب حکومت نازی ها قرار گرفته بود« .ارت کولون»
از س��ال ۱۹۸۰م یک جایز ه ویژه به اش��خاصی اهدا
می کند که در معرفی هنر مدرن تالش های ارزنده ای
داشته اند .مثال جایز ه سال ۲۰۱۲م برای نخستین بار
نصی��ب یک گالری دار قدیمی ش��ده که از چند دهه
پیش دیگر فعال نیست .خانم انی دکر که این جایزه
10هزار یورویی را دریافت کرد ،در فاصله س��ال های
۱۹۶۶م تا 1976م یکی از گالری های معتبر المان را
همراه با همسرش اداره می کرده است .بازار هنر کلن
برای اغلب بازدیدکنندگان حکم نمایش��گاه و موزه را
دارد .بیش��تر کس��انی که از این بازار خرید می کنند
مجموع��ه داران و دالالن اث��ار هن��ری هس��تند .در
سال های اخیر اس��تفاده از تکنیک های چندرسانه ای
در بازار کلن رواج زیادی پیدا کرده است .در مواردی
اثار هنری جدید با حضور هنرمندان عرضه می شود و
در برخی از غرفه ها امکاناتی برای تجربه شخصی کار
هنری به ویژه برای کودکان و نوجوانان درنظر گرفته
شده است .روزنامه المانی «فرانکفورتر روندشاو» در
گزارش��ی می نویس��د ،بازار هنر کل��ن از فرط تنوع و
کثرت اثاری که در ان عرضه می شود درحال انفجار
است و برای هر سلیقه ای چیزی در بر دارد.
نمایشگاه فناوری های تازه در المان
IFAیک��ی از قدیمی ترین نمایش��گاه های صنعتی
در المان محس��وب می شود که از سال 1924م اغاز
بکار کرده است تا شرکت های فناوری و سازندگان و
تولیدکنندگان لوازم خانگی و کاالهای فناورانه را گرد
هم جمع کند و عالقه مندان فرصتی به دست بیاورند
ت��ا جدیدترین ابداعات و نواوری ه��ا را در عرصه این
کاالها به چشم ببینند.
نمایش��گاه برلین در ط��ول عمر خود بس��یاری از
در این نمایش��گاه در معرض دی��د عموم قرار گرفت،
در س��ال « )۱۳۱۲( ۱۹۳۳رادی��وی ملی» به عنوان
نم��اد وحدت ملی برای قلمرو المان معرفی ش��د .از
این رادیو ۷۰۰هزار دس��تگاه فروخته ش��د که ۱۰۰
هزارتای ان در نمایشگاه برلین همان سال بود .سال
)۱۳۱۴( ۱۹۳۵نخستین مدل دستگاه ضبط صدا در
این نمایشگاه به نمایش درامد .نمایشگاه برلین اما در
همین سال دچار حریق شد و از بین رفت.
برلی��ن در س��ال )۱۳۱۸( ۱۹۳۹باردیگ��ر میزبان
تازه های مخابرات بود ،اما از س��ال )۱۳۱۹( ۱۹۴۰تا
)۱۳۲۸( ۱۹۴۹ب��ه دلیل جنگ جهانی دوم و تبعات
ان ،نمایش��گاه تعطیل ماند .نمایش��گاه سال ۱۹۵۰
( )۱۳۲۹در ش��هر دوسلدورف المان برگزار شد ،زیرا
برلین اینک به دو قسمت تقسیم شده بود .نخستین
رادیوی موج کوتاه هم در این نمایش��گاه ارائه ش��د.
مهم ترین محصول نمایشگاه )۱۳۳۲ ( ۱۹۵۳نخستین
تلویزیون ه��ا با صفحه نمایش بزرگ بودند .البته قطر
صفحه نمایش ای��ن تلویزیون ها تنها ۴۳س��انتی متر
( ۱۷این��چ) ب��ود .ویلی برانت ،سیاس��تمدار معروف
المانی ،در س��ال )۱۳۴۶( ۱۹۶۷نخستین تلویزیون
رنگی جمه��وری فدرال المان را که با سیس��تم پال
( )PALکار می کرد ،در نمایشگاه بیست و پنجم در
برلین روشن کرد .نمایش��گاه مخابرات المان پس از
چندین بار جابه جایی در ش��هرهای مختلف ،باردیگر
در س��ال )۱3۵۰(۱۹۷۱و این بار با نام «نمایش��گاه
بین المللی مخابرات» به برلین بازگش��ت .نخس��تین
برنامه اس��تریوی رادیوی��ی (دو کانال صدا) روز پنجم
سپتامبر )۱۳۶۰( ۱۹۸۱از نمایشگاه مخابرات برلین
پخش ش��د .این نمایش��گاه هر س��ال به مدت ۶روز
ادامه دارد و تاکنون تعدادی از مهم ترین اختراعات و
محصوالت جدید برای نخس��تین بار در این نمایشگاه
معرفی شده است .در ابتدا IFAفقط به عرضه لوازم
مخابراتی اختصاص داش��ت اما کم کم و با گس��ترش
فناوری های متن��وع تولیدکنندگان لوازم الکترونیکی
مصرفی نیز به شرکت کنندگان ان پیوستند.
معدن بین الملل
mine@smtnews.ir
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
مزایای حضور ایتالیایی ها را در معادن ایران بررسی کرد؛
19
استفادهازتخصصایتالیادرصنایعپایین دستیفوالد
لیال مقدم فر -گروه معدن :ورود سرمایه گذاران خارجی به ایران یکی
از راه های رفع رکود اقتصادی خواهد بود ،گرچه در سال های گذشته
تحریم های اقتصادی و ش�کل گیری فضای رس�انه ای علیه ایران بر
کمرنگ شدن حضور س�رمایه گذاران خارجی اثر گذاشته است اما
نکت��ه دیگر درباره س��فر هیات ایتالیای��ی به ایران
حض��ور نمایندگان بانک های این کش��ور در س��فر به
ایران اس��ت ک��ه این موض��وع نیز با توج��ه به تحریم
بانک های ایرانی در سطح بین المللی قابل توجه است.
گرچه اروپایی ها تاکنون ت�لاش کرده اند از هر فرصت
برای حضور و س��رمایه گذاری در ایران اس��تفاده کنند
اما نامش��خص بودن روند مذاک��رات ایران و گروه 5+1
بر نتایج س��فر کش��ورهای اروپایی اثر گذار است ،باید
منتظر بود و دید قرار اس��ت سرمایه گذاران اروپایی در
ای��ران به چه نحوی فعالیت کنند .با توجه به بکر بودن
س��رمایه گذاری در بخش معدن نس��بت به بخش هایی
چ��ون ،صنعت و نف��ت و انرژی به نظر می رس��د ایران
باید زمینه س��ازی های الزم را برای تس��هیل و تسریع
حضور سرمایه گذاران خارجی فراهم کند .پیش از این
شرکت های بزرگ ایتالیایی در بخش های تولید فوالد،
س��نگ اهن ،الومینیوم ،زغال س��نگ و نیز پوشش های
بیمه ای و بانکی فعالیت های چش��مگیری داش��ته اند.
همچنین ایران و ایتالیا در حوزه معدن و صنایع معدنی
س��وابق همکاری های بیمه ای داش��ته اند .یکی دیگر از
موارد هم��کاری ایران و ایتالیا در ح��وزه معادن اعالم
امادگی یک شرکت ایتالیایی به منظور ساخت کارخانه
طراحی و تولید تجهیزات و ماش��ین االت معدنی بوده
است.
سرمایه گذاری بخش خصوصی کافی نیست
ب��ا توجه به نی��از ایران در بخش ه��ای مختلف مالی
و توس��عه زیرس��اخت ها مهدی کرباس��یان مدیرعامل
ایمی��درو گفت��ه اس��ت با توج��ه به وج��ود طرح های
متعدد معدن و صنایع معدن��ی در ایران ،اماده حضور
شرکت های ایتالیایی برای س��رمایه گذاری مشترک یا
اجرای طرح ها به ص��ورت قرارداده��ای پیمانکاری در
این بخش ها هس��تیم .ای��ن در حالی اس��ت که ورود
س��رمایه گذاران خارجی در ایران ابع��اد مختلفی را در
برخواهد گرفت .رییس انجمن سرمایه گذاری مشترک
ایران��ی و خارجی درباره نیاز به حضور س��رمایه گذاران
می گوید بخش خصوصی
خارج��ی در ایران ب��ه
به تنهایی قادر نیس��ت در همه بخش ها سرمایه گذاری
کند .س��لیمی با بیان اینکه تاکنون کش��ورهای زیادی
برای حضور در ای��ران اعالم امادگی کرده اند می گوید:
اکنون و در ش�رایطی که کش�ورهای زیادی برای سرمایه گذاری در
ایران اعالم امادگی کرده اند باید ش�رایط حضور و فعالیت را فراهم
کنی�م .یکی دیگر از م�واردی که در بحث س�رمایه گذاری خارجی
باید به ان توجه داش�ت رغبت س�رمایه گذاران به س�رمایه گذاری
شرایط اکتشاف و استخراج قرار گرفته اند .گل شیرازی
ب��ا بیان اینکه پیش از این به موجب قوانین،اکتش��اف
دولت��ی ب��ود و از س��وی دیگ��ر در ح��وزه اس��تخراج
س��رمایه گذاری چندانی نشده است ظرفیت های اصلی
مع��ادن ما همچنان باقی مانده و ب��ه همین دلیل نیاز
داری��م در ای��ن ح��وزه ج��ذب س��رمایه گذار خارجی
داشته باشیم.
سرمایه گذاران را هدایت کنیم
پیش از این تمایل خارجی ها بیش��تر به سرمایه گذاری
در بخ��ش صنع��ت بود اما اکن��ون انها مع��ادن را نیز
به عن��وان یک فرصت بکر س��رمایه گذاری شناس��ایی
کرده اند .س��لیمی درب��اره اعالم امادگ��ی ایتالیایی ها
ب��رای حضور در معادن ای��ران می گوید این موضوع به
تخصص این کش��ور در زمینه مع��ادن یا عالقه انها به
سرمایه گذاری در این حوزه مربوط است.
سوغات سرمایه گذاران خارجی
سیدحسین سلیمی با بیان اینکه
در س��ال های گذش��ته ای��ران در
تنگنای اقتصادی قرار داشته است،
می گوید :به دلیل شرایط تحریمی
نه تنها ما در زمینه فناوری با مشکل
مواجه هس��تیم بلکه در زمینه ماشین االت نیز با کمبود
مواجهیم .وی با بیان اینکه در صورت حضور سرمایه گذاران
خارجی می توانیم در جنبه های مختلف به نتیجه برسیم
می گوید با ورود س��رمایه گذاران خارجی به کش��ور هم
ماشین االت مورد نیاز وارد می شود ،هم فناوری روز مورد
استفاده در دنیا و هم سرمایه مالی و دانش روز موجود در
حوزه معدن تامین می شود.
دریچه
تحلیلگران موسسه سی ای بی سی بررسی کردند
تداوم کاهش قیمت طال و نقره
تحلیلگران موسسه سرمایه گذاری سی ای بی سی
اع�لام کردند که قیمت طال در ش��رایط کنونی به
دنب��ال دس��تیابی به ک��ف قیمت اس��ت و انتظار
نم��ی رود قیمت ای��ن فلز زرد ب��ه زودی با افزایش
چشمگیر و قابل توجهی روبه رو شود.
به گزارش پایگاه اینترنتی کیتکونیوز ،موسس��ه
سرمایه گذاری سی ای بی سی همچنین پیش بینی
خود نسبت به قیمت جهانی طال و نقره را کاهش
داده است.
براس��اس این گزارش موسس��ه س��ی ای بی سی
پیش بینی ک��رد که قیمت هر اونس طال امس��ال
به ط��ور میانگی��ن به کمت��ر از 1250دالر خواهد
رس��ید .این رقم در گ��زارش قبلی این موسس��ه
1350دالر اعالم شده بود.
میانگین قیمت طال در سال 2015میالدی نیز
به کمتر از 1200دالر خواهد رسید به طوری که
این رقم در گزارش قبلی موسس��ه سرمایه گذاری
س��ی ای بی س��ی 1300دالر اع�لام ش��ده ب��ود.
میانگین قیمت هر اونس طال در بلندمدت 1200
دالر خواهد بود.
ای��ن گزارش حاکی اس��ت ،میانگی��ن قیمت هر
اونس نق��ره نیز امس��ال به کمت��ر از 18/50دالر
خواهد رس��ید .این رقم در گزارش قبلی موسس��ه
سی ای بی س��ی 22دالر اعالم شده بود .میانگین
قیمت نقره س��ال اینده نیز به کمت��ر از 17دالر
خواهد رسید که این رقم در گزارش قبلی 20دالر
اعالم شده بود.
ای��ن موسس��ه پیش بینی ک��رده که نوس��انات
در مع�ادن و صنای�ع معدنی ایران اس�ت .اخری�ن گروهی که برای
سرمایه گذاری در بخش معادن به ایران امد یک گروه ایتالیایی بود.
در این گروه عالوه بر س�فیر ایتالیا دیپلمات هایی هم از این کش�ور
حضور داشته اند.
بیش��تری در بازار فلزات گرانبها در س��ال 2015
می�لادی در پیش خواهد بود و این احتمال وجود
دارد ک��ه قیمت طال به زودی ب��ه کمتر از 1000
دالر برس��د .ولی هرگونه کاهش شدید قیمت طال
موقتی و زود گذر خواهد بود.
به نظ��ر می رس��د ادام��ه رون��د بهب��ود اوضاع
اقتص��ادی امری��کا و افزای��ش ارزش دالر تاثیرات
منفی زیادی ب��ر بازار کااله��ای مختلف از جمله
طال خواهد داش��ت .احتم��ال افزایش ن��رخ بهره
امریکا در س��ال 2015میالدی نیز سایه سنگینی
را ب��ر تح��والت بازار طال و س��ایر فل��زات گرانبها
انداخته است.
اگر قیمت طال به س��طح 1500دالری بازنگردد
بس��یاری از پروژه ه��ای س��رمایه گذاری در بخش
تولید معادن بزرگ جهان متوقف خواهد شد.
کاهش ش��دید قیمت طال در ماه های گذش��ته
فشار زیادی را بر شرکت های بزرگ معدنی جهان
وارد کرده و بس��یاری از این شرکت ها را در استانه
تعطیلی تولید طال قرار داده است.
نیاز به زمینه سازی
ریی��س انجم��ن س��رمایه گذاری مش��ترک ایرانی و
خارج��ی درب��اره کارهایی که ایران بای��د برای حضور
پررنگ تر و موفق تر سرمایه گذاران خارجی انجام دهد،
می گوید :زمینه س��ازی های ما بیشتر قانونی است و در
واق��ع باید به لحاظ قوانین ش��رایطی را ایجاد کنیم تا
س��رمایه گذاری ها راحت ت��ر صورت بگیرد .س��لیمی با
بیان اینک��ه به لحاظ غنی بودن مع��ادن ایران تمامی
عناصر ج��دول مندلیف را داراس��ت ،می گوید :ما باید
زمینه سازی بهره وری از این معادن را فراهم کنیم و با
توسعه زیرساخت های فراوری مواد معدنی تالش کنیم
ارزش افزوده مواد معدنی را در داخل کشور باال ببریم.
فرصت 90درصدی سرمایه گذاران
مسعود گل شیرازی درباره تالش
سرمایه گذاران کشورهایی چون
ایتالی��ا برای س��رمایه گذاری در
ایران ان را یک موقعیت مناسب
ب��رای ایران می دان��د وبه
می گوید :اگر مروری به ذخایر معدنی کش��ور داش��ته
باش��یم خواهیم دید تاکنون 10درصد از معادن ما در
رییس کمیس��یون تامین مالی و سرمایه گذاری اتاق
ای��ران در ادامه می گوید ما باید در راس��تای هدفمند
کردن س��رمایه گذاری خارجی کش��ور ت�لاش کنیم و
سرمایه گذاران را به شکلی هدایت کنیم تا اهداف کلی
نظام بر این اس��اس تامین ش��ود .گل ش��یرازی با بیان
اینکه ما نیازمند رشد و توسعه صنایع پایین دستی خود
هس��تیم ،می گوید :به این منظور باید س��رمایه گذاران
خارجی را ملزم به سرمایه گذاری در صنایع پایین دستی
کنیم .مورد توجه قرار دادن حلقه های بعدی در فرایند
استخراج مواد معدنی از دیدگاه گل شیرازی یکی دیگر
از موضوعاتی است که باید حتما مورد توجه قرار گیرد
تا ذخایر 30میلیارد تنی مواد معدنی پس از اکتش��اف
و استخراج توان رس��یدن به مراحل باالتر حلقه تولید
را داشته باشند.
فوالد نقطه قوت ایتالیایی ها
گرچه تکمی��ل حلقه های بعدی فراین��د تولید مواد
معدنی برای ایران از مطلوبیت باالیی برخوردار اس��ت
ام��ا انتقال دانش فنی در این زمینه می تواند ماندگاری
و ارزش افزوده بیش��تری داشته باش��د .خوشبختانه در
این راس��تا و پی��ش از این ایتالیایی ه��ا امادگی کامل
خود را برای اموزش مدیران میانی و کارشناسان فوالد
ای��ران اعالم کرده اند ت��ا از این طریق دانش فنی ،توان
مدیریتی و انتقال تجربیات چندین س��اله شرکت های
ایتالیای��ی در صنعت فوالد به ش��رکت های فوالدس��از
ایرانی منتقل شود.
گل ش��یرازی نیز با بیان اینک��ه ایتالیایی ها در حوزه
فوالد تخصص بیش��تری دارند و بزرگترین سازندگان
ماشین االت فوالد هس��تند ،می گوید :باید شرایطی را
ایجاد کنیم تا س��رمایه گذاران این کش��ور ملزم شوند
شاخه های بعدی فوالد کشور را تجهیز کنند.
تعطیلی تنها کارخانه مس فریپورت در امریکا
فریپورت م��ک موران ،تنها کارخان��ه مس خود در
امریکا را پس از یک حادثه اتش سوزی که در جریان
ان مس مذاب از مخزن فراوری به زمین سرازیر شد،
به طور موقت تعطیل کرده است.
این شرکت درباره این حادثه که چهارشنبه گذشته
اتفاق افت��اد و همچنی��ن میزان خس��ارت حاصل از
شکس��تن کوره قوس الکتریکی که کنسانتره را پیش
از استخراج شدن مس ذوب می کند ،در حال تحقیق
است .به گفته سخنگوی این شرکت ،تا زمان تکمیل
تحقیق��ات مدت تعطیلی کارخانه و تاثیر ان بر میزان
تولید ،نامعلوم خواهد بود.
این حادثه هیچ صدمه جانی نداش��ت و مواد نشت
شده که اتش سوزی قسمتی از زیرساخت کارخانه را
به دنبال داشتند ،مهار شدند.
براساس گزارش رویترز ،این کارخانه ظرفیت تولید
س��االنه 180هزار تن مس را دارد ک��ه برابر با حدود
14درصد از تولید ساالنه امریکاست.
مص��رف س��االنه م��س امری��کای ش��مالی حدود
2/3میلیون تن است.
فریپ��ورت در گزارش درامد اخی��ر خود پیش بینی
کرده بود امس��ال ح��دود 1/8میلیون تن مس خواهد
فروخت.
بازارهای ورق به روایت شاخص جهان
براس��اس اخرین شاخص قیمت های اعالمی استیل
ایندک��س از بازارهای ورق دنیا ،در بازار داخلی امریکا
ورق گرم ٤دالر هر ش��ورت تن بهبود قیمت هفتگی
داش��ته به ٦٤٥دالر هر ش��ورت ت��ن درب کارخانه
معادل ٧١١دالر هر تن رسید.
ورق س��رد 0/3درصد بهبود قیمت داش��ته و ورق
گالوانیزه ٥دالر هر ش��ورت تن افزایش داش��ت .ورق
تخت ٢دالر هر شورت تن افت داشته و به ٨٢٨دالر
هر شورت تن درب کارخانه رسید.
در ش��مال اروپا میانگین شاخص قیمت ورق گرم ٣
یورو در هر تن افت داش��ته و ورق سرد تا یک درصد
کاهش یافت .ورق گالوانیزه نیز افت داشته و به ٥٣٧
یورو در هر تن رسید و ورق تخت در شمال اروپا ثبات
قیمت داشت.
در جن��وب اروپا ش��اخص قیمت ورق گ��رم ٣یورو
در هر تن کاهش یافت .ورق س��رد ٨یورو در هر تن
ارزان تر ش��ده و به ٤٧٥یورو در هر تن درب کارخانه
رس��ید .ورق گالوانیزه 0/8درصد باال رفت .ورق تخت
نی��ز ١٦ی��ورو هر تن پایین امده و ب��ه ٥٠٠یورو هر
تن درب کارخانه رس��ید .در بازار میلگرد شمال اروپا
شاخص قیمت میلگرد 8یورو در هر تن ارزان تر شده
و ب��ه ٤٣٥یورو ه��ر تن درب کارخانه رس��ید .بیلت
صادراتی دریای س��یاه ١١دالر افت داش��ته که ٤٤٧
دالر در هر تن فوب شنیده شد و اختالف قیمت بیلت
و میلگرد در ٩٥دالر در هر تن ثبات داشت.
یادداشت
توسعه بنادر
زمینه ساز توسعه
صادرات مواد معدنی
محمدجعفر صادقی پناه
عضو خانه معدن
با توجه به اینکه سیاست های کلی نظام جمهوری
اسالمی ایران بر رش��د و توسعه معادن توجه دارد،
برای رس��یدن به این هدف باید زمینه س��ازی های
الزم را در همه ابعاد مورد نیاز اعمال این سیاس��ت
انج��ام داد .از انج��ا که یکی دیگ��ر از نقاط تمرکز
اقتص��اد ایران در بحث ص��ادرات ،توجه به صادرات
مواد معدنی است ،برای تسهیل روند صادرات مواد
معدنی باید به توس��عه زیرس��اخت های حمل ونقل
توج��ه کرد .بن��ادر گرچه یک��ی از مکان های مهم
برای صادرات مواد معدنی هس��تند اما پیش از ان
باید زیرس��اخت های مورد نیاز تا رسیدن این مواد
به بنادر فراهم ش��ود .به این دلیل توسعه بنادر در
وهله اول نیازمند توس��عه شبکه ریلی و حمل ونقل
کش��ور است ،چراکه متاسفانه ما در این دو حوزه از
یک س��و توسعه چندانی نداشته ایم و از سوی دیگر
از ظرفیت های موجود این بخش ها نیز نتوانسته ایم
اس��تفاده صددرصدی داش��ته باش��یم تا جایی که
به گفت��ه وزیر راه و شهرس��ازی از ظرفیت موجود
شبکه ریلی کشور تا 4برابر میزان کنونی می توانیم
استفاده کنیم.
ویژگی ه��ای م��واد معدنی به گونه ای اس��ت که
ه��م به لح��اظ حمل ونقل این مواد ت��ا بنادر و هم
ب��ه لحاظ بارگیری این مواد ،ش��رایط ویژه ای مورد
نیاز است .چون معموال مواد معدنی به شکل فله ای
و در حجم زیاد صادر می ش��وند بنابراین نیازداریم
با توس��عه بنادر زمینه بارگیری م��واد معدنی را با
اس��تفاده از فناوری های روز مورد استفاده در بنادر
جه��ان ،فراهم کنیم .یک��ی دیگ��ر از اقداماتی که
در جهت توس��عه بنادر می توان انج��ام داد ،اتحاد
شرکت های بزرگ تولید کننده مواد معدنی است تا
از این راه شرکت ها بتوانند با بستن قرارداد با بنادر
و همچنین ش��رکت های حمل ونقل و ش��بکه ریلی
کش��ور از یک س��و زمینه حمل مواد خود را فراهم
کنند و از س��وی دیگر با این کار هزینه تمام ش��ده
مواد معدنی را کاهش دهند.
بازار فلزات
شاخص
قیمت به دالر قیمت قبلی
پالتین
1206
1205
نقره
16029
16023
پاالدیوم
771
769
الومینیوم
2049.50
2020.50
فوالد
465
450
مس
6752
6695
نیکل
15600
15320
قلع
19610
19825
سرب
2022.50
2025
روی
2241.50
2242.50
داخل پرانتز
استعفای وزیر انرژی ترکیه
وزیر ان��رژی و منابع طبیعی ترکی��ه در واکنش به
فش��ار حزب مخالف برای استعفا در پی وقوع چندین
حادثه مرگبار در معادن زغال س��نگ ،ممکن است از
مقام خود کناره گیری کند .روزنامه حریت در گزارشی
نوش��ت :تانر ییلدی��ز در نشس��ت های بودجه مجلس
مل��ی اظهار کرد که درخواس��ت ح��زب مخالف برای
اس��تعفای من منطقی اس��ت و در زمان وقوع فاجعه
س��وما استعفایم را به کابینه وزیران تسلیم کردم .وی
در ادامه افزود :در درخواس��ت 13عضو حزب مخالف
از نخس��ت وزیر برای استعفایش سهیم خواهد بود ،با
این همه استعفا درحال حاضر گزینه راحت تری خواهد
بود .ترکیه امسال شاهد وقوع دو حادثه معدنی بزرگ
بوده اس��ت .در حادثه معدن زغال س��نگ سوما 301
معدنچی در 13می کشته و در 28اکتبر 18معدنچی
براثر س��رازیر شدن س��یل در معدن گرفتار شدند که
تنها جسد دو نفر از انها پیدا شد.
واله برای سنگ اهن
رییس جدید انتخاب کرد
ش��رکت برزیلی واله ،پیتر پاپینگا را به عنوان مدیر
جدید بخش اهنی خود انتخاب کرد .پاپینگا جانشین
خوزه کارلوس مارتینز می شود که این شرکت را ترک
می کند .این شرکت معدنی که بزرگترین تولیدکننده
س��نگ اهن در جهان است با دوران جدید قیمت های
پایین اصلی تری��ن محصول خود س��نگ اهن روبه رو
شده است.
دریچه
معادن جذاب برای
سرمایه گذاران خارجی
20
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
چشم انداز معدنی
mine@smtnews.ir
بزرگی ،تنها معیار برای معادن استاندارد نیست
میزان ذخیره قطعی و عیارکانی شاخصه مهم معدن در مقیاس جهانی
هفته نامه اکونومیس��ت در گ��زارش این هفته
خود نوش��ت ،به دلیل اینکه قسمت اعظم حوزه
معدن خصوصی سازی شده است ،فعاالن خارجی
ورود ب��ه این بخ��ش از اقتصاد ایران را اس��ان تر
می یابند.
به نوش��ته این هفته نامه ،ای��ران نهمین ذخایر
بزرگ مس و یازدهمین ذخایر بزرگ سنگ اهن
را در اختی��ار دارد و البته نف��ت ایران چهارمین
مناب��ع ب��زرگ نفت جهان را دارا اس��ت و اکنون
مقامات ایرانی در حال نوشتن قراردادهای نفتی
برای خارجی ها هستند.
در ابتدای امسال رییس جمهوری ایران ،حسن
روحانی با کارفرمایان خارجی در بخش انرژی در
کنفرانس داووس مالقات کرد و نوای خوشایندی
را ب��ه راه انداخ��ت به طوری ک��ه در بلندمدت،
اینده س��رمایه گذاری در بخش گاز نویدبخش تر
هم می شود.
ایران با داشتن عظیم ترین منابع گاز جهان تنها
یک درصد بازار سهام جهان را در اختیار دارد.
ای��ن گزارش که در اس��تانه ش��کل گیری دور
جدید مذاکرات هس��ته ای منتش��ر شده به نقل
از صرافانی که در س��الن های ورودی نیمه خالی
فرودگاه بین المللی تهران کار می کنند ،می گوید:
اگ��ر توافق صورت گیرد ،هواپیماها از همه جا به
ایران می ایند.
از س��وی دیگر در این گ��زارش بر نقل قولی از
یک مقام امریکایی تاکید ش��ده که گفته اس��ت:
به محض انک��ه تحریم های اصل��ی را برداریم -
که ب��ه زودی در توافق هس��ته ای صورت خواهد
پذیرفت -تمام کشورهای جهان به ایران سرازیر
می ش��وند .مقامات ته��ران پذی��رای نمایندگان
تجاری از کشورهای خارجی هستند و امیدوارند
در مبارزه علیه تحریم ها متحدانی بیابند.
در هم��ان حال پیش��خدمت ی��ک هتل مجلل
کی��ف پ��ول خ��ود را نش��ان می دهد ک��ه پر از
انعام های مس��افرانی از سراسر جهان است .وکال،
مش��اوران و بانکداران محلی خدمات خود را در
ب��ازاری ک��ه روزگاری ان را اخری��ن بازار بزرگ
بسته ش��ده جهان می پنداش��تند ،بر سر زبان ها
می اندازن��د .چهره های اش��نا مانن��د مدیرانی از
ش��رکت خودروسازی پژو فرانس��ه که 30درصد
سهم بازار ایران را قبل از خروج در سال 2012م
در اختیار داشت ،بازگشته اند.
فرصت ها در ایران بعد از انجام توافق گس��ترده
خواهد ب��ود .طبق گزارش دولت امریکا تحریم ها
تولید ناخالص داخلی ایران را تا 25درصد در 3
س��ال گذشته کاهش داده اس��ت؛ اما هنوز هم با
داش��تن 102تریلیون دالر برابری قدرت خرید،
ایران هجدهمین اقتصاد بزرگ جهان است.
جمعی��ت 80میلیون��ی ای��ران تحصیل ک��رده
اس��ت؛ ذخایر نفت و گاز این کشور بسیار عظیم
اس��ت .طبق گزارش ترکویز پارتنرز (اولین بنیاد
سرمایه گذاری خارجی در بازارهای ایران) بورس
تهران با داش��تن س��رمایه تقریبی 150میلیارد
دالری دومی��ن ب��ورس بزرگ خاورمیانه اس��ت.
اما خارجی ها تنها 0/1درصد س��هام شرکت های
بورس را در اختیار دارند ،در مقایسه با ترکیه که
این رقم 50درصد بورس اصلی اس��تانبول است،
بازار سهام تهران خوب اداره می شود .گرداننده و
قانونگذار ان از هم تفکیک شده و داده های تازه
بازار به صورت انالین در دسترس است.
ح��دود 8میلیون ایرانی دارای س��هام و 500
هزار نفر به طور فعال مش��غول مبادله هس��تند.
سال گذشته بازار سهام 130درصد رشد داشت.
صندوق های بازنشس��تگی محلی ،مایل به فروش
برخی از دارایی های خود هستند .این امر فرصتی
در اختیار سرمایه گذاران خارجی قرار می دهد تا
س��هام بخرند و ب��ا پیوندهای خوب ب��ا دولت به
ش��رکت های ناکارامد و بالقوه کم ارزش س��ر و
سامانی بدهند.
در همی��ن ح��ال بانکها بیش از هم��ه نیازمند
کارشناسان و سرمایه خارجی هستند اما مقررات
دست وپاگیر و نابهنجاری دارند ،در همین زمینه
افتتاح بانکه��ای خصوصی با مش��کالتی روبه رو
است.
نرگس قیصری-گروه معدن :در چند هفته گذشته اظهارنظرهای زیادی را در مورد محدود شدن معادن
ایران که در حد اس�تانداردهای جهانی هس�تند به کمتر از 20معدن ش�نیده ایم .موضوعی که نش�ان
می ده�د ب�زرگ بودن معادن تنها مزیت برای اقتصادی بودن یک معدن محس�وب نش�ده و معیارها و
اس�تانداردهای زیادی در اقتصادی بودن یک معدن دخیل هس�تند ،اما این موضوع از ان جهت حائز
اهمیت اس�ت که در کشور ما اس�اس معیار برای قرار گرفتن معادن در استانداردهای جهانی چیست و
ایا معادن کوچک هم در صورت رعایت تمامی استانداردها می توانند در ردیف این معادن قرار گیرند.
ن�وع م�واد معدن�ی ،تعیین کنن�ده ارزش
اقتصادی
یک کارش��ناس اقتص��اد معدنی
درخصوص وضعیت معادن کشور
و تاثی��ر انها ب��ر روی معادن به
می گوی��د :می��زان ذخیره
قطعی و عیار کانی به عنوان یک
ش��اخصه برای انتخاب یک مع��دن در مقیاس جهانی
به ش��مار ام��ده و ب��ر ای��ن اس��اس می توان ب��ا انجام
برنامه ری��زی و س��رمایه گذاری ب��ر روی انه��ا زمین��ه
استخراج و بهره برداری را فراهم کرد.
محمدحس��ین بصیری ب��ا بیان اینکه براس��اس نوع
م��اده معدن��ی ،میزان اقتص��ادی بودن ان مش��خص
می ش��ود گفت :یکی از موارد مهمی که باید در هنگام
تقس��یم بندی مواد معدنی برای تعیی��ن میزان ارزش
اقتصادی انها مشخص ش��ود نوع کانی است .به عنوان
مث��ال با توجه ب��ه اینکه تنوع بس��یاری در مورد انواع
محصوالت وج��ود دارد اما در برخی موارد این کانی ها
همچ��ون الونیت ب��ا وجود اینک��ه از ذخی��ره فراوانی
برخوردار بوده اما ب��ه دلیل نبود صرفه اقتصادی مورد
بهره برداری قرار نمی گیرد .در حال حاضر معادن مس
سرچش��مه ،س��نگ اهن چغارت ،چادرملو ،س��نگان،
گل گهر س��رب و روی مهدی اباد ،سرب و روی انگوران
و طالی زرش��وران از جمله معادنی هستند که شرایط
معادن در مقیاس جهانی را دارند.
وجود بازار تقاضا
وی از مع��ادن ب��ه عن��وان یک ثروت مل��ی یاد کرد
و اف��زود :می��زان عیار ماده معدنی و نوع ان براس��اس
کاربردهای��ی ک��ه در صنایع مختل��ف دارد زمینه های
اقتصادی بودن ان را فراهم می کند .همچنین نیاز بازار
و تقاضا برای محص��والت معدنی از دیگر موارد مهمی
است که باید مورد توجه قرار گیرد.
وی در ادامه به نبود ضربه پذیری مواد معدنی و تاثیر
انها بر اقتصاد اش��اره کرد و گفت :میزان مقاومت مواد
معدن��ی در برابر تحریم های بین المللی باال اس��ت .چرا
ک��ه معدن ،معدنکاری و صنعت معدن بیش��ترین اتکا
را ب��ه توانایی ها و فناوری های داخلی داش��ته و همین
امر س��بب ش��ده تا ضربه پذیری انها در برابر فشارهای
بین الملل��ی و تحریم ها افزایش پیداک��رده و کمترین
اس��یب را ببینن��د .در واقع این محص��والت به دلیل
کاربرده��ای فراوانی که دارند به عن��وان موتور محرکه
دیگر صنایع به حس��اب امده و می توان با توجه به این
موض��وع با انجام س��رمایه گذاری و بهره برداری بر روی
ای��ن بخش ضم��ن تامین نیاز صنای��ع داخلی با صادر
کردن انها با ایجاد ارزش افزوده ،راه را برای رشد اقتصاد
معدنی فراهم کرد.
معادن مقیاس جهانی
عض��و انجم��ن نظام مهندس��ی
مع��دن در خص��وص معیارهای
مع��ادن در مقی��اس جهان��ی به
می گوی��د :اینک��ه چ��ه
معادنی از استانداردهای جهانی
برخوردارن��د نیازمن��د در اختی��ار داش��تن معیارهای
مختلفی اس��ت که یکی از مهم ترین انها نوع و ذخیره
معدنی است .
اردشیر پورش��عبان افزود :در این راستا و با توجه به
دس��تورالعمل وزارت صنعت ،مع��دن و تجارت که در
تاریخ 17ابان 1393به س��ازمان صنایع معدنی اعالم
ش��ده اس��ت 6 .نوع ماده معدنی را که قیمت باالتری
نس��بت به دیگر کانی ه��ا دارند همچون س��نگ اهن،
کرومیت ،مس ،س��رب و روی ،طال و تیتانیوم به عنوان
مهم ترین ذخایر معدنی معرفی شده اند.
وی اف��زود :یکی از ن��کات مهمی که بای��د در مورد
انتخاب معدن براساس استاندارد جهانی در نظر گرفته
شود میزان ذخایر کانی هاست به این ترتیب که معادن
س��نگ اهن و سرب و روی که ذخیره قطعی انها بیش
از 10درصد ذخیره کل کشور را در اختیار داشته باشد
می ت��وان از انها با عنوان مع��ادن بزرگی یاد کرد که از
مهم ترین اصل برای قرار گرفتن در گروه معادن مطابق
با اس��تاندارد جهانی برخوردارند .همچنین در صورتی
که ذخیره قطعی معدن کرومیت بیش از 500هزار تن
باشد جزو این معادن خواهد بود.
از دیگر مواد معدنی که ارزش اقتصادی باالیی دارند
می توان به مس اش��اره کرد ب��ه این ترتیب معادنی که
بی��ش از 20درصد از ذخایر مس کش��ور را در اختیار
دارند نیز به عنوان معادن اس��تاندارد و بزرگ ش��ناخته
خواهد شد.
وی در ادام��ه گفت :یکی از این کانی ها طالس��ت و
مع��ادن طالیی که ذخیره انها بیش از 100تن باش��د
در ردیف این معادن استاندارد قرار می گیرند .تیتانیوم
یک��ی دیگر از این کانی های فل��زی بوده که در صورت
داش��تن 20درصد از ذخیره کل کش��ور می تواند جزو
معادن اس��تاندارد کشور قرار گیرد .عضو انجمن نظام
مهندسی در ادامه به معادن بزرگ کشور که این شرایط
را دارند اشاره کرد و گفت :در حال حاضر ایران معادن
س��نگ اهن گل گهر سیرجان ،سنگ اهن سنگان ،مس
سرچشمه و مس س��ونگون ،سرب و روی مهدی اباد و
انگوران ،معدن تیتانیوم کهنوج و قره اغاج ارومیه جزو
معادن بزرگ کش��ور محسوب ش��ده که از معیار الزم
برای قرار گرفتن در استاندارد جهانی برخوردار هستند.
وی به دیگ��ر مواردی که در مورد مع��ادن در مقیاس
بزرگ و جهانی باید مورد توجه قرا ر گیرد اش��اره کرد
و گف��ت :با توج��ه به نوع ماده معدن��ی می توان میزان
استراتژیک بودن و ارزش اقتصادی ان را مشخص کرد.
به عن��وان مثال در معادن ط�لا در صورتی که در هر
تن ،بتوان 2تا 3گرم طال وجود داش��ته باشد استخراج
و بهره برداری از معدن با صرفه اقتصادی همراه خواهد
بود .از س��وی دیگر عیار حد اقتصادی را بازار مشخص
خواهد کرد .به عنوان مثال در گذش��ته معادن مس که
می��زان عیار انه��ا 5درصد بود موردتوج��ه فعاالن قرار
نمی گرفت اما این در حالی اس��ت که مس با عیار زیر
یک درصد مورد استفاده قرار می گیرد .چرا که با توجه
به پیشرفت تکنولوژی میزان عیار اقتصادی کاهش پیدا
کرده و می توان با انجام عملیات فراوری زمینه را برای
اس��تفاده از انها فراهم ک��رد .وی با بیان اینکه معادن
بزرگ و مطرح تاثی��ر قابل توجهی بر روی بازار جهانی
محص��ول خواهند داش��ت افزود :معدن س��رب و روی
انگوران که در چند سال اخیر با ریزش مواجه شد تاثیر
بسزایی در قیمت سرب و روی در بازار جهانی گذاشت
و افزایش قیمت این محصول را به دنبال داشت.
گزارش روز
در نشست دومین همایش بین المللی انجمن سنگ اهن مطرح شد
ازادسازی قیمت سنگ اهن ،زمینه ساز افزایش رقابت
شهریار خدیوفرد -گروه معدن :رییس
هی��ات مدی��ره انجم��ن تولیدکنن��دگان و
صادرکنن��دگان س��نگ اهن ای��ران گفت:
س��نگ اهن ایران برای رقاب��ت در بازار نیاز
به برندسازی دارد.
،قدی��ر قیاف��ه روز
ب��ه گ��زارش
گذش��ته در نشس��ت خب��ری دومی��ن
همای��ش بین الملل��ی س��نگ اهن انجمن
تولید کنندگان و صادرکنندگان سنگ اهن
ایران که در محل انجمن برگزار شد با بیان
اینکه هزینه تمام ش��ده تولید س��نگ اهن
ایران با س��ایر کش��ورها همچون اس��ترالیا
تفاوتی ندارد ،گفت :مشکل ما بر سر قیمت
تمام شده تولید نیس��ت بلکه مشکل اصلی
بر س��ر هزینه حمل و نقل اس��ت که قیمت
تمام ش��ده س��نگ اهن ایران را نس��بت به
استرالیا تا 20دالر افزایش می دهد.
قیافه با اعالم اینکه به زودی انجمن را به
عنوان مرجع رسمی اعالم قیمت سنگ اهن
ایران معرفی خواهیم کرد ،گفت :بررسی ها
نش��ان می دهد برخی از س��ایت های چینی
قیمت سنگ اهن ایران را پایین تر از قیمت
واقع��ی اعالم می کنند که در این راس��تا به
چینی ها هش��دار داده ایم و مقرر ش��ده تا از
این پس قیمت رس��می سنگ اهن ایران از
س��وی ایروپکس (انجمن تولیدکنندگان و
صادرکنندگان سنگ اهن ایران) و براساس
معامالت واقعی انجام شده ،تعیین شود.
رونمای�ی از کلیات س�ند راهبردی
سنگ اهن ایران
در ادام��ه ای��ن نشس��ت پروا س��لطانی،
دبیر دومی��ن همای��ش بین المللی انجمن
تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ اهن
ایران نیز در پاسخ به اینکه ازادسازی قیمت
سنگ اهن که به تازگی از سوی رییس هیات
عام��ل ایمیدرو و برخی از فعاالن این حوزه
مطرح شده ،چه تاثیری بر تولید و صادرات
بخش خصوصی می گذارد ،گفت :تا پیش از
این سنگ اهن با یک قیمت تکلیفی از سوی
وزارت صنعت ،معدن و تجارت برای عرضه
به فوالدس��ازهای داخلی تعیین می شد که
همی��ن موضوع انگی��زه الزم را برای حضور
بخش خصوصی از بین می برد.
وی با عنوان اینکه واحدهای فوالدی باید
خود را با ش��رایط جدی��د هماهنگ کنند،
اف��زود :فوالدی ها باید با کاهش هزینه های
س��ربار خود به سمت استفاده از سنگ اهن
با قیمت ازاد حرکت کنند همچنین احداث
واحده��ای جدی��د باید با در نظ��ر گرفتن
قیمت ازاد سنگ اهن صورت گیرد.
دبیر دومین همای��ش بین المللی انجمن
تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ اهن
در خص��وص برگ��زاری ای��ن همای��ش در
9اذر گف��ت :در همایش اذر ماه مس��ائلی
همچ��ون س��نگ اهن و چالش های محیط
کس��ب و کار ،تحلیل چالش ه��ای زنجیره
ارزش تولی��د فوالد در ای��ران ،فرصت های
سرمایه گذاری در سنگ اهن ایران ،تحلیل
مقی��اس اقتصادی کس��ب و کار معادن در
ایران ،تحلیل روند جهانی بازار س��نگ اهن،
گذش��ته ،حال و این��ده و روش های تامین
گندله موردنیاز کش��ور مورد نقد و بررسی
قرار خواهد گرفت.
وی همچنی��ن از رونمای��ی از کلی��ات
تمای��ل ب��ه حضور در چابه��ار دارند تنها به
دلیل فراهم نبودن تمامی زیرس��اخت های
حم��ل و نقلی اس��ت ب��ه طوری که چون به
ای��ن بندر واردات کمتری صورت می گیرد،
ش��رکت های حمل ونقل جاده ای نیز کمتر
تمایل ب��رای بارگیری به این منطقه دارند.
وی افزود :به نظر می رسد رونق بندر چابهار
نیازمند سرمایه گذاری دولت است.
تولید 110میلیون تنی سنگ اهن
س��ند راهبردی س��نگ اهن ای��ران در این
همایش خب��ر داد و تصریح کرد :همچنین
از نماین��دگان انجمن س��نگ اهن و فوالد
چین و متال بولتن برای حضور در همایش
س��نگ اهن ایران در زمینه بررس��ی روش
درس��ت قیمت گذاری سنگ اهن و نزدیک
شدن قیمت سنگ اهن ایران به قیمت های
جهانی دعوت شده است.
هزینه حمل ونق�ل چند برابر قیمت
تمام شده سنگ اهن
به��رام ش��کوری ،نایب ریی��س انجم��ن
تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ اهن
ای��ران در ادامه این نشس��ت با عنوان اینکه
مش��کل اصلی ص��ادرات س��نگ اهن ،نبود
زیرس��اخت حم��ل و نقل مناس��ب اس��ت،
گف��ت :در ای��ن راس��تا انجمن پیش��نهاد
داده تا با فراهم س��اختن زیرس��اخت های
چابه��ار به جای بندرعب��اس ،زمینه کاهش
هزینه ه��ای صادرات س��نگ اهن را فراهم
سازد.
وی افزود :باید توجه داش��ت بندر چابهار
از نظر بعد مس��افتی نزدیک تر از بندرعباس
به چین اس��ت که این موض��وع خود باعث
کاه��ش هزینه حم��ل خواهد ش��د ضمن
انکه به دلیل س��اختار منطقه و اسکله های
موجود امکان پهلوگیری کشتی های بزرگ
فراهم بوده و زیان دموراژ به صادرکنندگان
تحمیل نمی ش��ود .ش��کوری با بیان اینکه
با وجود اینکه که قیمت سنگ اهن در بازار
جهانی بسیار کاهش یافته است اما استرالیا
و برزیل همچنان به رش��د تولید و صادرات
خود ادامه می دهند ،گفت :دلیل اصلی این
امر ،قیمت تمام ش��ده پایین ش��رکت های
سنگ اهنی این دو کشور است.
ش��کوری در پاس��خ ب��ه اینکه س��ازمان
بن��ادر از فراهم بودن زیر س��اخت های بندر
چابهار ب��رای صادرات خب��ر داده و معتقد
است س��نگ اهنی ها تمایلی برای صادرات
از طری��ق این بن��در ندارند ،گف��ت :این که
س��نگ اهنی ها و صادرکنن��دگان کمت��ر
س��جاد غرقی ،عض��و هیات مدیره انجمن
تولیدکنندگان و صادرکنندگان سنگ اهن
ای��ران نی��ز در نشس��ت خب��ری دومی��ن
همای��ش بین المللی انجمن تولیدکنندگان
و صادرکنن��دگان س��نگ اهن ایران با بیان
اینکه افزایش س��ه براب��ری حقوق دولتی و
برخوردهای غیرحمایتی از مشکالتی است
که باعث می شود بخش خصوصی در کاهش
هزینه های تولید س��نگ اهن نتواند چندان
موفق عمل کن��د ،اظهار کرد :برای افزایش
بهره وری در صنعت سنگ اهن ایران نیاز به
ایجاد تغییرات بنیادین در این صنعت دارد.
وی ادام��ه داد :باید برای بقای این صنعت
به س��مت ادغام های افقی و عمودی برویم؛
ب��ه طوری که برای مقابله با ارزان فروش��ی
خارجی ها به ایجاد کنسرسیوم هایی در حد
تولید و فروش بین شرکت های سنگ اهنی
نیاز داریم تا سطح تولید و عرضه سنگ اهن
توسط بخش خصوصی بزرگ مقیاس شود.
غرق��ی در ادام��ه گفت :با توجه به ش��رایط
فعل��ی و پیگیری ه��ای ص��ورت گرفته در
ش��رایط کنونی نمی توان ب��ازار جدیدی را
جایگزین بازار چین کرد.
انرژی
industry@smtnews.ir
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
با افت 23دالری قیمت ها در 5ماه امسال رخ داد
21
روی خط خبر
تقویت و بهینه س��ازی س��اختار نظ��ارت عالی بر
طرح ه��ای ش��رکت ملی نف��ت ای��ران و بکارگیری
سیس��تم های مکانیزه پیگیری طرح ها و پروژه ها ،با
جدیت در دس��تور کار مدیریت برنامه ریزی تلفیقی
این شرکت قرار گرفته است .محمد جندقیان ،معاون
نظارت بر بهینه س��ازی مصرف انرژی و ارزش��یابی
طرح های مدیریت برنامه ریزی تلفیقی شرکت ملی
نفت ایران بر تقویت و بهینه س��ازی ساختار نظارت
عال��ی بر طرح های این ش��رکت تاکید کرد و گفت:
در ای��ن زمینه ،کنترل پروژه ها در 3بخش کیفیت،
هزینه و زمان مورد توجه قرار می گیرد.
فراخوان عمومی مزایده فروش گازهای مش��عل
از ام��روز وارد فاز اجرایی می ش��ود .براس��اس اعالم
معاونت س��رمایه گذاری و تامین منابع مالی شرکت
مل��ی نفت ایران ،مزایده گازهای مش��عل مربوط به
هرکدام از شرکت های فرعی شرکت ملی نفت ایران
ش��امل ملی مناطق نفت خیز جن��وب ،نفت مناطق
مرکزی ،نفت فالت قاره و نفت و گاز اروندان توسط
همان شرکت فرعی و به صورت یک مرحله ای انجام
می شود و قرارداد فروش گاز توسط شرکت فرعی به
نیابت از طرف ش��رکت ملی نفت ایران و با ارز دالر
منعقد خواهد شد.
مه��دی ش��ریفی نیک نفس ،مدیرعامل ش��رکت
بازرگانی پتروش��یمی از اعالم امادگ��ی ایران برای
حض��ور س��رمایه گذاران اندونزیای��ی در پروژه های
پتروش��یمی در گفت وگوه��ای دوجانب��ه تهران و
جاکارت��ا خبرداد و گفت :هم اکنون کش��ور اندونزی
برای سرمایه گذاری در زمینه تولید اوره و امونیاک
در ایران ابراز تمایل کرده اس��ت ،از این رو اطالعات
فن��ی دو طرف در زمینه توان صادرات و واردات این
محصوالت تبادل می شود.
س��تار محمودی ،قائم مقام وزیر نیرو اظهار کرد:
در مذاکره های انجام شده با وزارت نفت ،خوشبختانه
مشکل خاصی در تامین سوخت نیروگاه های کشور
وجود ندارد و نیروگاه ه��ا طبق برنامه درحال تولید
هستند.
حمیدرض��ا عراقی مع��اون وزیر نفت با تش��ریح
توافق جدید گازی بین وزیر نفت ایران و مس��ئوالن
گازی دولت ترکمنس��تان اعالم کرد :براساس توافق
دوجانبه ،این کش��ور حجم صادرات گاز به ایران در
فصل زمستان را نه تنها کاهش نمی دهد بلکه میزان
گاز وارداتی تا س��قف ۳۰میلیون مترمکعب در روز
افزایش می یابد.
زیان 1/2میلیارد دالری ایران از سقوط قیمت نفت
هدی یوس�ف زاده-گروه صنعت :بر اس��اس تغییرات
ایجاد ش��ده قیمت جهانی نفت ،در پایان هفته گذش��ته
قیمت طالی س��یاه به ۷۷/۸دالر در هر بش��که رسید و
هرچند ک��ه در ابتدای هفته جاری ب��ا افزایش حدودا ۲
دالری به ۷۹/۳دالر رس��ید اما در ۲۴س��اعت گذش��ته،
بار دیگر این قیمت دس��تخوش تغییر ش��د و در اخرین
معامالت بازار جهانی به مرز ۷۸دالر رسید .براین اساس،
رس��یدن قیمت نفت به زیر ۸۰دالر ،دیپلماس��ی خفته
وزارت نف��ت را فعال ک��رده و وزیر نفت پ��س از دیدار با
وزرای نفت قطر ،کویت و ونزوئال ،راهی امارات می شود تا
با همتای اماراتی خود دیدار کند.
گزارش ه��ا حاک��ی از ان اس��ت که با اف��ت ۲۳دالری
قیم��ت نفت در ۵م��اه منتهی به اکتب��ر ۲۰۱۴م ارزش
نفت تولیدی اوپک ۴۱میلیارد دالر کاهش یافته و باعث
زی��ان ۱/۲میلیارد دالری ایران از محل صادرات نفت خام
شده است.
تولید 444میلیارد دالر اوپک
می مان��د درامد نفتی ۱۶/۱۱۵میلیارد دالری در ماه های
ژوئن تا اکتبر عاید ایران می شد.
زیان اوپک از افت قیمت نفت در این مدت ۴۱میلیارد
دالر محاسبه شده است .با فرض تولید روزانه ۳۰میلیون
بش��که ای اوپک و متوس��ط قیمت های ماهان��ه نفت این
س��ازمان ارزش کل نفت تولی��دی اوپک در ۵ماه منتهی
به پایان اکتب��ر افزون بر ۴۴۴میلیارد دالر بوده اس��ت و
چنانچ��ه قیمت نفت ماه ژوئ��ن در ماه های بعد نیز حفظ
می ش��د ،ارزش تولی��د نفت اوپک در ای��ن ۵ماه به ۴۸۵
میلیارد دالر می رسید.
در همی��ن ح��ال بان��ک بین الملل��ی «گلدمن س��اچ»
پیش بینی کرد کاهش چشمگیر تولید نفت اوپک به نفع
کش��ورهای عضو این س��ازمان نخواهد بود و این احتمال
وج��ود دارد که به ش��کوفا ش��دن نفت «ش��یل امریکا»
بینجامد.
در حالی که قیمت جهانی نفت به دلیل پیش��ی گرفتن
عرضه بر تقاض��ا تنزل کرده ،کاهش بی��ش از ۵۰۰هزار
بشکه ای نفت در روز به نفع اعضا نیست و کاهش بیش از
این باید در سال ۲۰۱۶میالدی محقق شود ،یعنی زمانی
بر اساس اطالعات منتشر ش��ده از سوی اوپک ،قیمت
نفت سنگین ایران از ژوئن ۲۰۱۴م بالغ بر ۲۳دالر کاهش
یافت��ه و از ۱۰۷/۴۵دالر در م��اه ژوئن به ۸۴/۶۱دالر در
اکتبر همین سال رسیده است .در همین حال قیمت نفت
ای��ران از ۱۰۷/۴۵دالر در م��اه ژوئن به ۱۰۶/۲۱دالر در
ماه جوالی کاهش یافته اس��ت .این رقم در ماه اگوست با
افت حدود ۵دالری به ۱۰۱/۴۲دالر در هر بشکه رسیده
اس��ت .در ماه سپتامبر نیز هر بش��که نفت ایران در برابر
۹۶/۱۴دالر معامله ش��ده که این رقم در ماه اکتبر حدود
۱۱دالر کاهش داشته و به ۸۴/۶۱دالر رسیده است.
با فرض صادرات روزانه یک میلیون بشکه ای نفت ایران
در ماه های ژوئن تا اکتبر و با توجه به متوسط قیمت های
ماهان��ه نفت ای��ران کل درامد نفتی ای��ران در این دوره
۱۴/۸۷۳میلیارد دالر براورد شده است.
بر این اساس ،زیان ایران از افت قیمت نفت در ماه های
ژوئ��ن تا اکتبر افزون ب��ر ۱/۲۴۲میلی��ارد دالر بوده و به
عبارتی دیگ��ر درامد نفتی ای��ران ۸درصد کاهش یافته
اس��ت و چنانچه قیمت نفت در سطح ۱۰۷/۴۵دالر باقی
که امری��کا به دلیل افزایش قیمت نفت برای حفاری های
بیشتر اشتیاق می یابد.
درحال��ی که قیمت نفت در چند ماه گذش��ته بیش از
۳۰درص��د کاه��ش یافته و به کمتر از ۸۰دالر رس��یده
اس��ت ،وزیر نفت عراق اظهار کرده که انتظار دارد بودجه
س��ال ۲۰۱۵م این کش��ور بر پایه نفت ۸۰دالری بس��ته
ش��ود .عادل عبدالمهدی افزود :دولت پیش بینی می کند
که تولید نف��ت در جنوب عراق به روزی به ۲/۷۵میلیون
بشکه برسد.
دشوارترین ازمون اوپک در 5سال گذشته
درحالی وزرای نفت ۱۲کشور عضو اوپک برای حضور در
نشست سازمان در هفته اینده اماده می شوند که به نظر
می رسد این نشست دش��وارترین ازمون اوپک در ۵سال
گذش��ته برای نمایش قدرت خ��ود خواهد بود .در همین
حال رویترز در گزارش��ی نوشت :اوپک باید تصمیم بگیرد
که ایا به کاهش ۳۰درصدی قیمت نفت واکنش نش��ان
دهد یا نه و در صورت مثبت بودن پاس��خ این پرس��ش،
این واکنش چگونه باید باش��د؟ این احتمال دش��وارترین
ازمون اوپک در ۵س��ال گذشته برای نمایش قدرت خود
خواهد بود .این گزارش افزود :کند ش��دن رش��د تقاضا و
افزایش تولید کشورهای غیرعضو اوپک به خصوص امریکا
تهدیدی مش��ترک برای تمام کش��ورهای عضو اوپک به
شمار می رود.
اما سازماندهی یک واکنش مشترک از این جهت دشوار
خواه��د بود که کاهش تقاضا و افزایش تولید نفت ش��یل
تاثیرات بسیار متفاوتی را بر اعضای مختلف گذاشته است.
تعیین سهم اوپک از کل بازار زمانی که تقاضا به سرعت
در حال افزایش اس��ت ،کاری اسان است ،وضعیتی که در
یک دهه قبل جهان ش��اهد ان بود .ام��ا زمانی که تقاضا
افزایش چندانی نمی یابد و تولید تولیدکنندگان غیرعضو
اوپک در حال افزایش است ،اوپک در شرایطی دشوار قرار
می گی��رد ،یعنی همان وضعیتی که ۳۰س��ال قبل با ان
مواجه بود .در این ش��رایط کش��ورهای عضو باید تصمیم
بگیرن��د که ایا تولید را کاه��ش بدهند یا نه و اگر کاهش
بدهند ،به چه میزانی و این کاهش باید چگونه بین اعضا
تقسیم شود.
اوپک سقف تولید خود را تغییر نمی دهد
در همی��ن حال در ش��رایطی که قیمت جهانی نفت به
پایین ترین رقم در ۴س��ال گذش��ته رس��یده است ،یک
مشاور س��ابق وزارت نفت عربستان پیش بینی کرد اوپک
در نشست اتی که هفته اینده برگزار می شود سقف تولید
خود را دست نخورده حفظ خواهد کرد.
محمد سرورالس��بان که تا س��ال ۲۰۱۳م مشاور ارشد
وزارت نفت عربس��تان بود ،گفت :مذاکرات اعضای اوپک
س��خت ترین نشس��ت تاریخ اوپک خواهد بود ،زیرا برخی
اعضا انتظار نداشتند قیمت نفت با این سرعت تا این حد
کاهش یابد.
در اوای��ل م��اه نوامبر ،ریاض قیمت نفت خ��ود در بازار
امری��کا را کاه��ش داد و قیمت نفت در بازار اس��یا را که
اصلی تری��ن خروجی نفت این کش��ور به ش��مار می رود،
افزایش داد .تحلیلگران معتقدند ،عربستان می خواست با
این اقدام سهم خود از بازار نفت امریکا را در مقابل هجوم
نفت ش��یل حفظ کند .افزایش تولید نفت ش��یل موجب
فزونی عرضه و کاهش قیمت جهانی نفت شده است.
نوبت اول
شماره مجوز385908 :
نوبت اول
ش کرتملینفتاریان
ش کرتپایاهناهینفتیاریان
اگهی فراخوان عمومی شناسایی سازندگان و تولیدکنندگان لوله های الستیکی ()HOSE RUBBER
شرکت پایانه های نفتی ایران (سهامی خاص) درنظر دارد در راستای اقتصاد مقاومتی و به منظور استفاده از امکانات و توانمندی های داخل کشور ،نسبت به شناسایی
سازندگان و تولیدکنندگان داخلی لوله های الستیکی ( )HOSE RUBBERاقدام نماید.
1ـ شرح مختصر لوله های مورد نیاز:
ـ هوز های شناور 16و 24اینچ به طول 10/7متر جهت گوی های شناور تحت استاندارد OCIMF
ـ لوله های الستیکی 6/4و 12اینچ به طول 9متر جهت انتقال نفت خام و فراورده های نفتی (با خاصیت انعطاف پذیری)
ـ لوله های الستیکی 6/4و 12اینچ تحت استاندارد BS EN 1765
2ـ سازندگان و تولیدکنندگان داخل کشور براساس معیار های ذیل مورد ارزیابی قرار خواهند گرفت.
اگهی فراخوان عمومی ارزیابی کیفی مناقصه گران
شرکت ملی حفاری ایران
((سهامی خاص))
ش�رکت ملی حفاری ایران در نظر دارد ،اقالم مورد نیاز خود را از ش��رکت های واجد صالحیت طبق معیارهای قانون مناقصات مندرج در اس��ناد ارزیابی کیفی مناقصه گران و از طریق مناقصه
عمومی با مشخصات و شرایط مندرج در جداول ذیل تامین نماید.
اگهی فراخوان عمومی ارزیابی کیفی مناقصه گران
ش��ماره ثب��ت
شماره تقاضا در پای��گاه مل��ی
مناقصات
ردیف
شماره مناقصه
ردیف
معیار ارزیابی
امتیاز معیار
ردیف
معیار ارزیابی
امتیاز معیار
1
/08م ت ک پ 93 /
9310280
1
توان مالی
15
5
تضمین کیفیت خدمات و محصوالت
10
2
ارزیابی مشتریان قبلی و حسن شهرت
10
6
حسن سابقه
10
2
/09م ت ک پ 93 /
9310281
1379927
3
استاندارد های مرتبط با تولید
15
7
نظام کیفیت و نحوه تضمین محصوالت
15
3
/10م ت ک پ 93 /
9310282
1379930
CEMENT ADD MICO
SILICA
4
داشتن تجربه و دانش مورد نظر
15
8
ظرفیت تولید
10
4
/11م ت ک پ 93 /
9310303
1379933
5
/12م ت ک پ 93 /
9310304
1379935
حداقل امتیاز کیفی قابل قبول برابر با 65می باشد.
3ـ تاریخ ،مهلت و نشانی دریافت تحویل مدارک ارزشیابی
-3-1س��ازندگان و تولیدکنندگان می توانند حداکثر به مدت 14روز از زمان انتش��ار اگهی فراخوان با مراجعه به س��ایت www.nioc-iotc.comفرم های ارزش��یابی را
دریافت و پس از تکمیل به صورت لوح فشرده ( )CDهمراه با ارائه معرفی نامه جهت بررسی به نشانی تهران ـ میدان ارژانتین ـ ابتدای خیابان بیهقی ـ روبه روی فروشگاه
شهروند ـ ساختمان مرکزی یازدهم نفت ـ پالک 28طبقه همکف ـ کمیته فنی بازرگانی ارسال نمایند.
-3-2به مدارکی که به صورت غیر از لوح فشرده ( )CDارائه گردد ترتیب اثر داده نخواهد شد.
4ـ شرایط عمومی سازندگان و تولیدکنندگان
-4-1داشتن تجربه ،سابق ه کار مفید ،تجهیزات ،امکانات ،تخصص الزم و توانایی فنی و مالی
-4-2داشتن نیرو های متخصص در حوزه های طراحی ،اجرایی ،برنامه ریزی ،کنترل پروژه ،مالی ،اداری ،مدیریتی
-4-3ارائه شناسه ملی حسب ماده 16ایین نامه اختصاص شناسه ملی به کلیه اشخاص حقوقی ایرانی
-4-4ارائه تصویر مصدق کد اقتصادی شرکت و کد ملی صاحبان امضای مجاز
-4-5تکمیل فرم پرسش��نامه ارزیابی صالحیت (خوداظهاری) در س��امانه تامین کاالی وزارت نفت به ادرس http://cp.mop.irو ارائه کد پنج رقمی شناس��ه ثبت نام در
سامانه مذکور
مناقصه گران جهت رویت فراخوان می توانند به سایت های ذیل مراجعه نمایند.
www.nioc.iotc.comو www.shana.ir
روابط عمومی
دیده شوید
021-88722732-3
شرکت ملی نفت ایران
شرح کاال
براورد اولیه (ریال)
ریالی
یورویی
1379924
CEMENT ADD MICO
MAX
10/500/000/000
525/000/000
ــ
CEMENT ADD MICO
BLOCK
16/470/000/000
823/500/000
ــ
6/700/000/000
335/000/000
ــ
CEMENT MATERIAL
CEMENT CLASS D
15/000/000/000
750/000/000
ــ
CEMENT MATERIAL
CEMENT CLASS A
15/000/000/000
750/000/000
ــ
شرایط شرکت در مناقصه
داشتن شخصیت حقوقی /حقیقی
مبلغ ضمانتنامه
مدارک مورد نیاز
1ـ ارسال نامه اعالم امادگی و درج شناسه ملی در پایگاه ملی اطالع رسانی مناقصات جهت شرکت در مناقصه
2ـ ارائه تاییدیه از اداره ثبت شرکت ها مبنی بر اخرین تغییرات و اساسنامه شرکت به همراه نشانی دقیق شرکت /کارخانه برای
اشخاص حقوقی یا ارائه جواز کسب از صنف مربوطه برای اشخاص حقیقی
ارائه یکی از مدارک ذیل جهت ارزیابی توانایی مالی مطابق جدول شماره 1
داشتن توانایی مالی جهت تامین اقالم و ارائه ضمانت ـ ارائه اظهارنامه مالیاتی و اسناد مالیات های قطعی و علی الحساب پرداخت شده در پنج سال گذشته
ـ فروش اخرین سال تولید مستند به قراردادها و اسناد فروش یا صورت های مالی تایید شده در پنج سال گذشته
بانکی ،چک رمزدار و یا واریز وجه تضمین شرکت
ـ دارایی های ثابت مستند به اظهارنامه رسمی یا گواهی بیمه دارایی ها
در مناقصه
ـ ارائه تاییدیه اعتبار الزم از سوی بانک
حسن شهرت
1ـ تکمیل جدول خوداظهاری شماره 2ـ 2
2ـ ارائه تاییدیه یا رضایتنامه از مشتریان قبلی
استاندارد بودن محصوالت
ارائه گواهینامه های مربوطه جهت ارزیابی مطابق جدول شماره 3
داشتن تجربه و دانش الزم در زمینه مورد نظر
ارائه مدارک مثبته در خصوص ساخت و یا تامین کاالهای مشابه با موضوع مناقصه با توجه به جدول شماره 4
حسن سابقه شرکت
1ـ جدول شماره 2مالک ارزیابی جدول شماره 5می باشد.
2ـ ارائه تاییدیه از مشتریان قبلی در مورد انجام کارهای مشابه با ذکر نام خریدار ،حجم یا ارزش تقریبی معامله انجام شده و
اطالعاتی که توانمندی پیشنهاددهنده را برای عرضه کاالی مورد نظر به اثبات برساند.
تضمین کیفیت محصوالت
1ـ ارائه گواهی کیفیت مواد اولیه تولید مطابق جدول شماره 6
2ـ تکمیل جدول خوداظهاری شماره ( 6ـ )2
-3ارائه گواهینامه مربوطه
متناسب بودن ظرفیت تولید
1ـ تکمیل جدول خوداظهاری شماره ( 7ـ )2
2ـ ارائه پروانه یا جواز تولید
الف :حداقل امتیاز کیفی قابل قبول جهت تحویل اسناد مناقصه 60می باشد.
ب :مناقصه گران می توانند برای دریافت اسناد ارزیابی کیفی به ادرس های ذیل مراجعه نمایند.
1ـ اهواز ـ بلوار پاسداران بعد از سه راه فرودگاه شرکت ملی حفاری ایران ـ کارگاه مرکزی شرکت ملی حفاری ـ ساختمان معاونت مدیریت تدارکات و امور کاالی پروژه های حفاری ـ اداره خرید
داخلی ـ تلفن تماس 4144305ـ 4144860
2ـ تهران خیابان جمهوری اسالمی ،کوچه یغما ساختمان مرکزی هشتم وزارت نفت طبقه 4اتاق 418دفتر شرکت ملی حفاری ایران تلفن 66700249ـ 021و فاکس 66704496 :ـ 021
ج ـ کلی��ه مناقصه گ��ران می توانن��د از تاری��خ انتش��ار اگه��ی نوب��ت دوم ب��ه مدت 14روز ت��ا پایان وق��ت اداری روزیکش��نبه م��ورخ 93/9/16نس��بت به دریاف��ت تکمیل و تحوی��ل مدارک
ارزیاب��ی ب��ه ادرس :اه��واز ـ بل��وار پاس��داران ـ باالت��ر از می��دان فرودگاه ـ ش��رکت مل��ی حفاری ای��ران ـ دبیرخان��ه کمیس��یون مناقص��ات ـ ات��اق 203ـ تلف��ن 3ـ 4145162ـ 0611و
فاکس 4434335 :ـ 0611جهت ارزیابی و تعیین صالحیت ارسال نمایند.
ارزیابی صالحیت متقاضیان مطابق جدول شماره 1تا 8اسناد ارزیابی صورت می پذیرد .کمیسیون مناقصات این شرکت پس از بررسی و کنترل مدارک ارسالی نتیجه ارزیابی خود را براساس فرم
ارزیابی اولیه تامین کنندگان کاال و شاخص های ارزیابی به اطالع داوطلبان واجد صالحیت خواهد رساند .مناقصه فوق دو مرحله ای بوده و اسناد مناقصه تنها در صورت احراز صالحیت در اختیار
داوطلبان واجد شرایط قرار خواهد گرفت .متن اگهی فوق در پایگاه اینترنتی شرکت ملی حفاری ایران با ادرس WWW.NIDC.IRقابل رویت می باشد.
خبرخوان
:حسام عقبایی ،رییس اتحادیه امالک گفت:
ب��رای افزایش ضریب اطمین��ان و امنیت در معامالت
مس��کن الزم است سازمان ثبت اسناد و امالک کشور،
وزارت نیرو ،وزارت نفت و وزارت ارتباطات نیز به سامانه
مدیریت امالک متصل ش��وند .وی اتصال شهرداری به
س��امانه کد رهگیری را از دیگر اقدامات مهم در حوزه
معامالت امالک عنوان کرد و گفت :اتصال ش��هرداری
به س��امانه کد رهگی��ری با توجه به حساس��یت های
موجود در خصوص تغییر کاربری ها می تواند اطالعات
مه��م و ش��فافی را درمورد کاربری ام�لاک در اختیار
معالمله کنن��دگان قرار ده��د و از این نظ��ر نیز برای
کاهش تخلفات در این حوزه موثر واقع شود.
مه�ر :امیر امینی ،معاون وزیر راه و شهرس��ازی در
مورد پیش بینی بودجه س��ال اینده در بخش مس��کن
گفت :در بخش مس��کن ،اعتبارات با همان برنامه های
س��ال گذش��ته پیگیری می ش��ود و ترکیب ان عوض
نشده اس��ت .به گفته وی ،امس��ال در 2بخش200 ،
و 400میلیارد تومان به مس��کن مهر اختصاص یافت
که امیدواریم در سال اینده این رقم به 2برابر افزایش
یابد ،اما نیازمان در حوزه زیرس��اخت های مسکن مهر
و س��ایر تعهدات دولت در ای��ن بخش 4700 ،میلیارد
تومان است.
ایس�نا :علیرض��ا جهانگیری��ان ،ریی��س س��ازمان
هواپیمایی کشوری اعالم کرد :همه اشخاص حقیقی و
حقوقی می توانند بدون نیاز به مجوز سازمان هواپیمایی
اقدام به خرید و وارد کردن هواپیماهای جدید کنند و
مج��وز پرواز انها برای اغاز عملیات هوایی الزم خواهد
بود .وی در مراسم افتتاحیه نمایشگاه بین المللی صنایع
ن خبر اظهار کرد :مش��کالت اقتصادی
هوایی با بیان ای
و محدودیت های ایجادش��ده ب��ه دلیل تحریم ها باعث
شده ما در ایران با کمبود ناوگان مناسب هوایی روبه رو
شویم .از این رو سازمان هواپیمایی کشور سیاست های
جدید خود را مبنی بر تسهیل ورود هواپیماهای جدید
اعمال کرده است.
تس�نیم :مهدی س��یف ،مدیرعامل شرکت صنایع
کشتی سازی عظیم گسترش هرمز از اغاز بهره برداری
از داک تعمی��رات این ش��رکت در بندرعباس با ورود
همزمان 2کشتی برای تعمیرات خبر داد .طرح ساخت
حوضهای خش��ک که از ابتدا برای طراحی ،ساخت و
تعمیر ش��ناورهای VLCCو LNGاغاز ش��ده بود،
در دوره های زمانی مختلف به علت کمبود منابع مالی
دچار تغییراتی ش��د .وی با اش��اره ب��ه اینکه الیروبی
حوضچ��ه ورودی حوض ها هنوز کامل نش��ده اس��ت،
گف��ت :در حال حاضر ش��ناورهای کوچکتر و با ابخور
کمتر امکان ورود به منظور تعمیرات را خواهند داشت
ک��ه پس از انجام الیروبی حوضچ��ه ،قادر به تعمیرات
بزرگترین شناورها خواهیم بود.
ویژه
چین ،برنده ساخت نخستین
کشتی حمل CNGدنیا
مانا -کشتی س��ازی جیانگس��و چین ،برنده س��اخت
نخستین کشتی حمل CNGدنیا شد .این کشتی قادر
به جابه جایی 2ه��زار و 200مترمکعب گاز در 800
س��یلندر بوده و زمان تحویل ان ماه می سال 2016
میالدی اعالم ش��ده است .کش��تی مذکور 110متر
طول داشته و بر اس��اس برنامه ریزی های انجام شده،
موتور 2س��وخته ان گاز را بین 2جزیره در اندونزی
ب��ا فاصل��ه 556کیلومتر جابه جا خواه��د کرد .گفته
می ش��ود پی��ش از این و در ماه جوالی س��ال جاری
میالدی ،کشتی حمل CNGدیگری توسط شرکت
PT PLNاندونزی به کشتی سازی Qiangdaoچین
س��فارش داده ش��ده بود که به دلیل محدودیت سایز
اسکله این کشتی سازی ،سفارش منتفی شد.
ش کرتملیپخشفراورد هاهینفتیمنطقهاصفهان
22
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
زیربنایی
رییس انجمن حمل ونقل ریلی ایران با تاکید بر مزایای تولید در داخل به
industry@smtnews.ir
میگوید:
واگن داخلی 30درصد ارزان تر از خارجی
زه�را فریدزادگان -گروه صنعت :یکی از صنایع مهم حوزه حمل ونقل ،صنعت س�اخت و اگن اس�ت .با
توجه به اهمیت نقش حمل ونقل ریلی در اقتصاد کش�ور ،لزوم توجه به صنایع وابس�ته به این حوزه نیز
اهمیت پیدا می کند .ایران در صنعت واگن سازی از جایگاه ویژه ای برخوردار است و بخشی از نیاز بازار
حمل ونق�ل ریلی از طریق تولید واگن های داخلی تامین می ش�ود .در ای�ن زمینه و برای اطالع از چند
و چون این صنعت در کش�ور با س�ید ابوالفضل بهره بردار ،عضو هیات نمایندگان اتاق بازرگانی ایران و
رئیس انجمن مهندسی حمل ونقل ریلی ایران گفت وگو کردیم که در ادامه می خوانید.
صنعت واگن س�ازی کش�ور در حال حاضر در چه
وضعیتی قرار دارد؟
در حال حاض��ر مجموعه نیازهای کش��ور به خصوص در
زمینه واگن مس��افری به ویژه درون شهری (متروهای کشور)
به ش��دت رو به رشد است بنابراین بازار داخلی برای صنعت
واگن س��ازی در حقیقت مهیا و م��ورد احتیاج مصرف کننده
است ولی به دلیل نبود سیاستگذاری های مدون و درازمدت
کمب��ود نقدینگ��ی ش��رکت های خریدار کمب��ود نقدینگی
تولیدکنندگان ،س��ازندگان و تامین کنندگان ،ناگریز بخش
اعظمی از ظرفیت های موجود داخل کشور بالاستفاده مانده
است.
چند کارخانه واگن س�ازی فعال در کش�ور وجود
دارد؟
تعداد کارخانه های واگن س��ازی ثبت ش��ده در سال های
اخیر رو به رشد است ولی از انجا که احداث کارخانه ،خرید
و نص��ب تجهیزات و ابزاراالت تخصص��ی ،راه اندازی خطوط
مونت��اژ ،انتقال فن��اوری و دانش فنی س��اخت ،همکاری با
شرکای تجاری اروپایی برای خرید قطعات حساس و موثر بر
ایمنی ناوگان و ...هزینه اولیه بسیاری را به دنبال دارد ،تعداد
شرکت هایی که مشغول تولید و مونتاژ واگن (خصوصا واگن
مسافری درون شهری) هستند ،انگشت شمارند به طوری که
در حوزه راه اهن برون ش��هری از 6کارخانه فعال 4کارخانه
فعال هستند.
ظرفیت تولید این صنعت در کش�ور به چه میزان
است؟
ت نام��ی (حداکثر
مش��کل فعلی ان اس��ت ک��ه از ظرفی
ظرفیت) کارخانه ها به دالیل خاص مدیریتی و نامش��خص
بودن سیاس��ت های اعمال شده ،استفاده نمی شود .به عنوان
مثال ظرفیت س��االنه شرکت واگن سازی تهران ،تولید 450
واگ��ن مترویی 100 ،واگن معمولی 120 ،واگن پرس��رعت
مس��افری راه اهن و 72واگن دوطبقه است .یا شرکت واگن
پارس با ظرفیت اولیه س��اخت 1000دستگاه واگن باری و
100دستگاه مسافری در سال در کمترین ظرفیت موجود
کار می کند که الزم است تمام تالش ها و تمهیدات مسئوالن
و بخش خصوصی در راستای حداکثر شدن ظرفیت تولیدی
کارخانه ها به کار بسته شود تا توانایی تولید از 100دستگاه
واگن باری حداقل به ظرفیت اسمی 35سال قبل برسد.
در زمین�ه خری�د واگن های دس�ت دوم توضیح
دهید .اگر تولیدات داخل نیاز کشور را تامین می کند،
چه نیازی به خرید واگن های دست دوم وجود دارد؟
عم��ر مفی��د واگن ها در چرخ��ه صنعتی حداکث��ر 25تا
30س��ال بوده و هزینه تعمیر و نگهداری واگن فرسوده به
اندازه ای باالس��ت که جایگزینی واگن نو با واگن فرس��وده
پ��س از اتمام عمر مفید ناوگان ب��ه مراتب صرفه اقتصادی
بیش��تری دارد بنابرای��ن خری��د واگن های دس��ت دوم به
معنای صرف هزینه بیش��تر در س��ال های بعد از خرید بوده
و نتیجه ای جز سرمایه گذاری غیرمطلوب ندارد و در ویرانی
کارخانه های داخلی اثر قابل مالحظه ای دارد .از سوی دیگر
فرهنگ دسترس��ی سریع به ناوگان و نداشتن زمان کافی و
اگهی مناقصه عمومی
(شماره )800/23099
نبود تحمل برای صنایع ساخت داخل باعث شده که خرید
واگن های دست دوم رایج شود ،از سوی دیگر طوالنی بودن
زمان ساخت ناوگان داخلی سبب شده که این گونه اقدامات
هرچند نادرست انجام گیرد.
وضعی�ت ب�ازار خری�د داخ�ل چگون�ه اس�ت؟
شرکت های داخلی بیش�تر تمایل به خرید واگن های
ساخت داخل دارند یا واگن های دست دوم؟ چرا؟
مقایس��ه مزایا و معایب خرید واگن های س��اخت داخل با
خرید واگن های دس��ت دوم خارجی در کن��ار یکدیگر ،در
درازمدت ،راهنم��ای راه خواهد بود ،اگرچه خرید واگن های
نو س��اخت داخل نسبت به واگن های دس��ت دوم خارجی،
هزینه اولیه بیشتری را الزم دارد ،ولی باتوجه به هزینه های
باالی تعمیر و نگهداری واگن دست دوم فرسوده در سال های
بعد ،خرید واگن های س��اخت داخل مقرون به صرفه است و
موجب اشتغالزایی و بومی سازی صنعت واگن سازی خواهد
ش��د بنابراین با تمهیدات منطقی و فرهنگ سازی های الزم،
برنامه ریزی استراتژیک کارامد و حمایت اصولی از تولید بر
پایه رقابت پذیری تمایل به خرید واگن های نو که س��اخت
داخل است ،استمرار می یابد .اگرچه اسیب شناسی موضوع
به نبود سیاس��تگذاری های بلندمدت و داشتن قانون فضای
کس��ب وکار یا س��ندهای باالدس��تی بر می گردد اما برای
س��اماندهی صنعت کشور برای تحقق اهداف کالن نظام که
یک امر حیاتی است ،اقدامات اساسی باید انجام شود.
قیمت هر دس�تگاه واگن مس�افری ،ب�اری تولید
داخل و واگن دس�ت دوم خارجی چقدر است و خرید
احداث کارخانه تولید و مونتاژ
واگن به زیرساخت های متعددی
ازجمله فضا ،تجهیزات ،مدیریت
قوی ،نیروی متخصص ،بودجه
و اعتبار قابل مالحظه و البته
استراتژی بلندمدت و مشخص
دولت نیازمند است
کدام یک صرفه اقتصادی بیشتری دارد؟
باتوج��ه ب��ه نوع و مش��خصات واگ��ن ،ش��رکت اروپایی
تامین کننده قطعات حس��اس و موثر بر ایمن��ی ،انتظارات
خریدار و سایر عوامل در تعیین قیمت نهایی واگن موثر است.
قیمت واگن از دامنه تغییرات زیادی برخوردار اس��ت ولی
به یقین مقایسه قیمت خرید و هزینه های تعمیر و نگهداری
واگ��ن در کن��ار مدت زمان عمر مفید ان ،مش��خص کننده
توجیه اقتصادی خرید واگن ساخت داخل است.
نوبت دوم
مناقصه گزار :شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه اصفهان
موضوع مناقصه:
واگذاری امور مربوط به خدمات دفتری واگذاری امور مربوط به سوختگیری هواپیماییمبلغ تضمین شرکت در مناقصه ها:
ارائه رسید وجه مبنی بر واریز مبلغ 101/000/000ریال به منظور شرکت در مناقصه خدمات دفتری. ارائه رسید وجه مبنی بر واریز مبلغ 106/500/000ریال به منظور شرکت در مناقصه سوختگیری هواپیمایی.به عنوان س��پرده نقدی به حس��اب جاری شماره ( 4120075101008سیبا بانک ملی) و شناسه واریز 26100000026شرکت ملی
پخش فراورده های نفتی منطقه اصفهان یا ضمانتنامه معتبر بانکی سه ماهه.
مهل�ت اعلام امادگ�ی و دریاف�ت اس�ناد :ب��ه م��دت دو هفت��ه از تاری��خ درج ای��ن اگه��ی در روزنام��ه ک��ه از س��ایت های
HTTP://IETS.MPORG.IRو WWW.MONAGHESEH.NIOPDC.IRقاب��ل روی��ت می باش��د .ضمنا مناقصه گران
می توانند مدارک را از ادرس اصفهان ،خیابان چهارباغ باال ،جنب پمپ بنزین ،امور قراردادها دریافت نمایند ،تلفن36244618 :
شرایط متقاضی :کلیه شرکت های توانمند دارای گواهی صالحیت کار مرتبط و معتبر از اداره کار و امور اجتماعی .ضمنا متن اگهی
در سایت www.shana.irقابل رویت می باشد.
روابط عمومی شرکت ملی پخش فراورده های نفتی منطقه اصفهان
تاریخ انتشار نوبت اول93/8/26 :
تاریخ انتشار نوبت دوم93/8/28 :
ایا قیمت واگن ه�ای تولید داخل قاب�ل رقابت با
واگن های خارجی است؟
از انجا که در صنعت واگن س��ازی عملیات مونتاژ و تولید
قطعات غیرحس��اس در داخل کشور انجام می شود و تولید
قطع��ات حس��اس و موثر بر ایمنی ،در داخل کش��ور صرفه
اقتص��ادی ن��دارد و از نظ��ر اصول ایمنی به صالح نیس��ت،
بنابراین واگن تولید داخل در مقایسه با واگن خارجی ازنظر
کیفیت یکس��ان و ازنظر قیمت با توجه به نرخ ارز به میزان
۲۰تا ۳۰درصد کمتر است.
مهم ترین مش�کالت صنعت واگن سازی در کشور
چیست؟
مهم تری��ن مش��کالت این صنع��ت درحال حاض��ر تامین
نش��دن به موقع و کاف��ی اعتبار و منابع مالی اس��ت و همه
ش��رکت های قطعه س��از داخلی به ویژه پیرامون زمان بندی
تولید ،برنامه ریزی و تحویل واگن با مشکل روبه رو هستند .به
عالوه توقع و انتظار نسبتا زیاد خریداران واگن از دیگر مسائل
این صنعت اس��ت .از نظر اصول صنع��ت و تجارت ،قیمت و
کیفیت به صورت همزمان معنا دارد و به عنوان مثال در داخل
کش��ور در صنعت خودرو از پراید تا ماکس��یما و موسو تولید
می ش��ود که نه قیمت محصوالت یکسان است و نه کیفیت
انها .متاسفانه خریداران واگن در داخل کشور توقع پرداخت
بهای پراید را دارند و کیفیت ماکسیما را مطالبه می کنند که
این دو در تناقض با یکدیگر اس��ت و این در حالی اس��ت که
تولیدکنندگان خصوصا واگن های درون شهری(مترو) که در
شروع راه هس��تند و نیاز به اصالح و بهبود نگرش خریداران
دارند با مشکل روبه رو شدند اما نکته کلیدی این است که باید
دولت و مجلس برای تولیدات صنعتی و ش��یوه های حمایتی
از انه��ا نظارت بر عملکرد انه��ا را به نحوی که صنایع دارای
فضای کسب وکاری س��ازنده با ایجاد رقابت در سطح ملی و
منطقه و جهان باش��ند ،عملیاتی کند حال این سوال وجود
دارد چرا شرکت واگن پارس پس از ۴۰سال از زمان تاسیس
به ظرفیت اسمی نمی رسد که نیازهای کشور را تامین کرده
و س��پس صادرات و درنهایت س��وداوری ارزی داشته باشد
ک��ه باید پاس��خ داد .که بهتر اس��ت در نگ��رش مدیریت در
سامانه های صنعتی کشور تجدید نظر اساسی شود.
ایا بخ�ش خصوصی توان س�رمایه گذاری در این
بخش را دارد؟ چه زیرس�اخت هایی برای ورود بخش
خصوصی در این حوزه باید فراهم باشد؟
ام��کان ورود بخش خصوص��ی به این صنعت ب��ا اتکا به
حمایت های دولتی و ایجاد امکانات و تسهیالت الزم به طور
حتم وجود دارد .بدیهی است احداث کارخانه تولید و مونتاژ
واگن ها به زیرساخت های متعددی ازجمله فضا ،تجهیزات،
مدیری��ت ق��وی ،نیروی متخص��ص ،بودجه و اعتب��ار قابل
مالحظه و البته استراتژی بلندمدت و مشخص دولت نیازمند
اس��ت که در صورت نبود یکی از ای��ن موارد ،راه اندازی خط
تولید و مونتاژ واگن عمال در گذر زمان دچار مش��کل شده
و تاحدودی امکان پذیر نیس��ت .متاس��فانه از این روست که
بسیاری از شرکت های ثبت شده در سال های اخیر موفق به
تولید عملی واگن متناسب با ظرفیت کارخانه نشده اند و این
امر موجب وارد شدن ضرر و زیان به ساختار های سرمایه ای
کش��ور و بی اثر بودن تالش های صورت گرفته در چارچوب
طرح ها و برنامه های کالن است
بانک ها تا چه اندازه در این صنعت تسهیالت ارائه
می دهند؟
از انجایی که تس��هیالت ارائه شده از سوی بانک ها با نرخ
س��ود باال همراه با تش��ریفات اداری بس��یار زمانبر صورت
می گیرد و جنس اقدامات بانک ها ،س��وداوری محض است
بنابراین با ایجاد فضایی نش��اط اور ،تس��هیالتی مناسب تر با
نرخ سود بسیار کم را می توان به عنوان عوامل و مشوق های
اقتص��ادی در اختی��ار این صنعت قرار داد تا ش��رایط کامال
متفاوت و به صرفه شود.
خرید واگن شرکت های داخلی از تولید کنندگان
داخ�ل تا چه ان�دازه صرفه جویی اقتص�ادی به همراه
دارد؟
خرید واگن ش��رکت های داخل��ی از تولید کنندگان داخلی
در قیاس با واگن نوع س��اخت خارج عالوه بر اشتغالزایی مولد
و جلوگی��ری از خروج ارز از کش��ور ،صرفه جوی��ی اقتصادی
ش��امل کاهش حداقل ۲۰تا ۳۰درصد هزینه اولیه با توجه به
کاهش هزینه مونتاژ و تولید قطعات داخلی ،نبود هزینه کرایه
حمل ونق��ل واگن ،هزینه گمرکی ،کاهش هزینه های تعمیر و
نگه��داری طول دوره گارانتی را در بردارد .ضمنا خدمات پس
از فروش واگن ،تامین بخش��ی از قطع��ات مورد نیاز تعمیر و
نگهداری از داخل کش��ور از طریق بومی سازی ساخت قطعات
و ...را نیز به همراه خواهد داشت که با توجه به انتقال فناوری
س��اخت و دانش فنی با گذش��ت زمان ،صرفه جویی اقتصادی
برای پروژه های اتی به طور قطع بیش��تر خواه��د بود ،این در
حالی اس��ت که چنانچه ش��رکت تولید کننده واگن از توانایی
انجام تعمیر و نگهداری تخصصی واگن در همه رده ها (شامل
سبک ،سنگین و نیمه سنگین) برخوردار باشد این مزایا چند
برابر می شود.
اگهی تجدید دعوت به ارزیابی کیفی شماره 9ط 57-93-مناقصه
تقویت پل کیلومتر 1205و ترمیم سیل بردگی های محور تهرود – بم – فهرج – و تقویت دراواسیون ها
و دیوارهای هدایت اب به روش طرح و ساخت غیر صنعتی epc
م .الف 510
اداره کل راه اه�ن کرم�ان در نظر دارد بنابر ایین نامه اجرایی بند ج ماده 12قانون برگزاری مناقصات نس��بت به ارزیابی کیفی پیمانکاران دارای
صالحیت جهت دعوت به مناقصه به شرح ذیل اقدام نماید:
-1شرح مختصر موضوع مناقصه :تقویت پل کیلومتر 1205و ترمیم سیل بردگی های محور تهرود – بم – فهرج – و تقویت دراواسیون ها
و دیوارهای هدایت اب به روش طرح و ساخت غیرصنعتی epc
-2محل انجام کار :اداره کل راه اهن کرمان (محور تهرود – بم – فهرج)
-3مهلت و محل دریافت اسناد ارزیابی کیفی:
مهلت دریافت اسناد از تاریخ 93/8/29لغایت 93/9/6و محل دریافت اسناد اداره تدارکات و پشتیبانی اداره کل راه اهن کرمان – امور قراردادها
متقاضیان می توانند با در دس��ت داش��تن معرفی نامه کتبی و واریز مبلغ 100/000ریال به شماره حساب 2176403803004نزد بانک ملی جهت
دریافت اسناد ارزیابی به نشانی کرمان – جاده تهران اداره کل راه اهن کرمان اداره تدارکات و پشتیبانی (امور قراردادها) مراجعه نمایند.
-4مهلت و محل تحویل اسناد تکمیل شده:
از تاریخ 93/9/8لغایت 93/9/24به مدت 14روز کاری و محل تحویل اسناد تکمیل شده اداره منابع انسانی و رفاه اداره کل راه اهن کرمان ساعت
10صبح می باشد.
هزینه دو نوبت چاپ اگهی پس از یک ماه توسط برنده مناقصه پرداخت می شود.پ��س از ارزیاب��ی کیفی از مناقصه گران دارای صالحیت که حداقل امتیاز الزم را کس��ب نموده باش��ند جهت دریافت اس��ناد مناقصه دعوت به عمل
خواهد امد.
استان ها
public@smtnews.ir
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
غفلت از صنعت بسته بندی و برندسازی خرمای درجه یک ایرانی در بوشهر
23
خرمای کبکاب در پیچ وخم صادرات
زینب عبدی -گروه استان ها :هرچند استان بوشهر یکی از استان های
پیش�تاز در تولید محصول خرما در کش�ور به ش�مار می رود و خرمای
درج�ه ی�ک «کب�کاب» را تولی�د می کند ،ام�ا از انجا که خلا صنایع
بس�ته بندی مناس�ب محصول در این استان احس�اس می شود ،هنوز
خرمای بوشهر نتوانسته به جایگاه جهانی خود دست پیدا کند .چراکه
بسته بندی مناس�ب به عنوان یکی از مهم ترین مسائلی در نظر گرفته
عل��ی رییس��ی ،مدیرعامل یک ش��رکت
فعال در زمینه فراوری و بس��ته بندی خرما
در اس��تان بوش��هر در گفت وگ��و با
می گوید :بس��ته بندی مناس��ب و برند یک
اب��زار شناس��ایی محصول اس��ت که زمینه
حضور و ماندگاری در بازارهای صادراتی را
فراهم می کند اما االن خرمای ایرانی بیشتر
به صورت فله به بازارهای روس��یه ،اروپای
ش��رقی ،عراق و اندونزی ص��ادر که موجب
کاهش ارزش افزوده می ش��ود دلیل اصلی
ای��ن امر نب��ود نقدینگی و توس��عه نیافتن
صنایع تبدیلی و نوع بس��ته بندی به همراه
توس��عه بازارهای صادراتی خرماست البته
با حمایت های بانکی از صنایع بس��ته بندی
می توان گام های روبه جلو برداش��ت .فاصله
معنادار میزان تولید و صادرات نشان دهنده
نب��ود توجه به تجاری س��ازی این محصول
ارزشمند اس��ت که اقتصاد بخش عمده ای
از نخلداران استان به ویژه در شهرستان های
دشتس��تان ،تنگس��تان ،دش��تی و ج��م را
تحت ش��عاع قرار داده اس��ت .هرچند اواخر
س��ال گذش��ته معاون برنامه ریزی استاندار
بوش��هر اجرای طرح خوش��ه صنعتی خرما
و پرداخت تسهیالت برای اجرای طرح های
صنایع تبدیلی و بس��ته بندی خرما را بدون
محدودی��ت ذک��ر ک��رد و از حمایت ه��ای
صندوق توسعه ملی در این زمینه خبر داد
که می توان��د امیدوارکننده و گامی به جلو
برای تشویق س��رمایه گذاران در این بخش
باشد اما توجه به شرکت هایی که اینک در
این زمینه به صورت نیمه جان فعال هستند
و به دلیل کمبود منابع مالی نتوانس��ته اند
نقش موثری در حض��ور بازارهای صادراتی
داشته باشند اجتناب ناپذیر است.
تنگستان ،شهر نخلستان ها
شهرستان تنگس��تان با سطح زیر کشت
720ه��زار اصله نخل در مس��احتی حدود
4200هکتار،دومی��ن تولید کننده اس��تان
شرکت ملی نفت ایران
شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب
شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون
می شود که در س�لیقه مصرف کنندگان تاثیرگذار است .در این استان
شهرس�تان های تنگس�تان و دشتس�تان رکورد دار تولید «کبکاب»،
بهترین نوع خرما هس�تند اما به علت نداش�تن زیرس�اخت های الزم
و کاف�ی در عرصه بس�ته بندی خرما ،نتوانس�تند جایگاه مناس�بی در
بازارهای صادراتی داشته باشند .درحالی که سایر تولید کنندگان مواد
غذای�ی در دنی�ا همه تالش خود را برای بس�ته بندی ب�ا کیفیت به کار
بوش��هر در محص��ول خرم��ا و همچنی��ن
بهترین رقم خرمای کبکاب در سطح کشور
اس��ت .اما رعایت نکردن اصول بسته بندی
ازجمله ،HACCP –GMPنبود ساختار
زیربنای��ی مناس��ب همچون س��ردخانه ها
ب��رای نگه��داری محصول که خ��ود باعث
می ش��ود محصول به صورت تازه تر دس��ت
مصرف کننده برس��د و ت��وان مالی ضعیف
واحد های بسته بندی در خرید تجهیزات و
ماشین االت جدید ازجمله مشکالت عمده
صنعتگران در این بخش اس��ت .همچنین
کاهش هزینه تمام ش��ده محصول ،سرعت
بخش��یدن در زمان بس��ته بندی و فراوری
محصول خرما به منظور تولید بیشتر ،مجهز
نبودن واحد های بس��ته بندی و فراوری به
صنای��ع روز دنی��ا در تولی��د و ص��ادرات و
کمبود نیروی متخصص برای بس��ته بندی
نیز از مشکالت این صنعت به شمار می رود.
ازاده محمدی ،رییس
اداره صنعت ،معدن و
تج��ارت شهرس��تان
تنگستان در گفت وگو
می گوید :در
با
حال حاضر 4واحد بس��ته بندی و فراوری
در سطح شهرس��تان فعال هستند که دو
ش��رکت ان در بازاره��ای صادراتی هدف
اوکرای��ن ،روس��یه ،اروپ��ا و چین حضور
دارن��د .همچنی��ن بزرگتری��ن واح��د
بسته بندی خرما در شهرستان برای100
تا 150نفر اشتغالزایی ایجاد کرده است.
وی با بیان اینکه س��ال گذشته ۳هزار
تن خرما فقط از یک ش��رکت صادر شد،
اگهی شناسایی تامین کنندگان و سازندگان
شماره مناقصه عمومی /41م خ93/
شماره درخواست48- 9200098 :
نوبت اول
شماره مجوز394567:
بسمه تعالی
ق برگزاری مناقصه عمومی دو مرحله ای تهیه نماید ،لذا از تولیدکنندگان ،شرکت ها
شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون در نظر دارد کاالی مشروحه ذیل را از طری
و فروش��ندگانی که دارای توانایی و تجربه الزم در این زمینه باش��ند دعوت به عمل می اید که مدارک الزم برابر تاریخ های تعیین ش��ده به ادرس اهواز منطقه برومی
کیلومتر 15جاده اهواز /سربندر بعد از سه راهی صنایع فوالد ارسال نمایند.
بدیهی است ارائه مدارک و سوابق مذکور هیچگونه حقی را برای متقاضیان ایجاد نخواهد نمود.
-1ارائه مدارک مورد نیاز کمیته ارزیابی جهت بررسی صالحیت تا تاریخ 93/09/09به اداره کاال شامل ارائه نامه اعالم امادگی – تصویر اگهی ثبت شرکت در روزنامه
– ارائه تصویر اساسنامه و رزومه شرکت ،سوابق و عملکرد – لیست تایید معامالت انجام شده با شرکت های معتبر مخصوصا شرکت های تابعه وزارت نفت.
-2براورد اولیه سفارش به مبلغ (( )2/060/644/000دو میلیارد و شصت میلیون و ششصد و چهل و چهار هزار ریال تمام) می باشد.
-3سپرده شرکت در مناقصه به مبلغ (( 103/500/000ریال) یکصد و سه میلیون و پانصد هزار ریال تمام) می باشد.
-4ارائه مدارک و اسناد مناقصه به متقاضیان تایید صالحیت شده تا تاریخ 93/09/29
-5تحویل پاکات (خ – مالی – ب – فنی – الف سپرده شرکت در مناقصه شامل ضمانتنامه بانکی یا چک تضمینی بانک در وجه شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون)
ن ستادی – طبقه همکف ارائه گردد.
تا تاریخ 93/10/30به کمیسیون مناقصات ساختما
-6بازگشایی پاکات مالی متعاقبا اعالم خواهد شد.
-7هزینه اگهی درج در روزنامه های کثیراالنتشار از برنده مناقصه کسر خواهد شد.
-8به پیشنهادهای مخدوش و فاقد سپرده شرکت در مناقصه – بدون امضا و مهر شرکت و پیشنهادهایی که بعد از انقضای مدت مقرر در فراخوان واصل شوند ترتیب
اثر داده نخواهد شد.
-9تاریخ انتشار اگهی نوبت های اول و دوم در پایگاه های خبری (بند )10
-10سایر اطالعات و جزئیات مربوطه در اسناد مناقصه امده است یا به سایت این شرکت به ادرس
mogpc.nisoc.irو www.nisoc.irمراجعه ش��ود در صورت بروز هرگونه ابهام با ش��ماره تلفن 061-341-88656و شماره فاکس 33434067و تاییدیه نامه با
شماره تلفن 061-34188866اداره کاال تماس حاصل نمایید.
الزم به توضیح و تاکید است ارسال مدارک بند 5به ادرس ذیل انجام گردد:
اهواز – منطقه برومی – کیلومتر 12جاده اهواز /سربندر نرسیده به پلیس راه شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون ساختمان ستادی – طبقه همکف – اتاق کمیسیون
مناقصات شماره تلفن های 061-241-88253-88334
روابط عمومی شرکت بهره برداری نفت و گاز مارون
www.nisoc.ir
در ه��ر جای ایران که هس��تید رویدادهای ش��هر و اس��تان تان در
حوزه های صنعت ،معدن و تجارت را رصد کرده و با انعکاس ان در روزنامه و
وب سایت www.smtnews.irپیشنهاد ها و راهکارها را مطرح کنید.
حیدر یزدانشناس
معاون سازمان صنعت ،معدن و تجارت
استان بوشهر
می گیرند تا بتوانند ضمن ج�ذب مصرف کنندگان با ارائه یک محصول
مناس�ب ماندگاری خ�ود را در بازارهای داخل�ی و خارجی حفظ کنند.
کارشناس�ان بر این عقیده اند که یک�ی از مهم ترین عواملی که خرمای
استان بوشهر نتوانسته در بازارهای جهانی جایگاه مناسبی را به دست
بیاورد ،بس�ته بندی های ضعیف و نامرغوب است که توسعه شرکت های
بسته بندی در سطح استان می تواند این مشکل را رفع کند.
ادامه می دهد :کیفی��ت عالی ،ماندگاری
ب��االی خرم��ای تولی��دی شهرس��تان
تنگس��تان ،حمای��ت دولت��ی را ب��رای
صادرات صنعت بسته بندی می طلبد که
تجهیزات واحدهای بسته بندی را در حد
رقابت با کش��ورهای دیگر مانند تونس،
عربس��تان و مصر باال ببرد .دستگاه های
بس��ته بندی روز دنیا هزینه بر اس��ت در
صورتی که این دس��تگاه در کش��ورهای
دیگر توس��ط مس��ئوالن نه��ادی تامین
می شود.
به گفته محمدی نوع خرمای تنگستان
و دشتس��تان کبکاب اس��ت که در کشور
رتب��ه نخس��ت را دارد ام��ا در ح��وزه
بسته بندی باید حمایت شده و قوی شود.
همچنین میزان صادرات خرما با توجه به
کیفیت بس��ته بندی مورد پسند ،کافی و
رضایت بخش نیس��ت درحالی که ظرفیت
رقابت در کش��ور وج��ود دارد ضمن انکه
ارزاوری باالیی برای شهرستان دارد.
وی راهکار توس��عه صنعت بسته بندی
خرما را در شهرس��تان تنگس��تان ارتقای
ت��وان مال��ی واحدها ب��ا حمای��ت برای
صنعتی س��ازی دانس��ته و می گوی��د:
واحدهای بس��ته بندی خرما در تنگستان
س��رمایه در گ��ردش و امکان��ات ندارن��د
بنابراین با نصف ظرفیت اس��می در حال
صادرات هستند که برای تسهیل این امر
باید تس��هیالت منطقی در قالب خوش��ه
صادرات��ی و صنعتی خرما هزینه ش��ود و
زیرس��اخت های سردخانه ای و سرمایه در
گردش تامین شود.
با توجه به مش��کل س��رمایه در گردش
واحد های تولیدی و سرمایه گذاران جدید
در صنعت بس��ته بندی و ف��راوری خرما،
اختصاص تسهیالت مناسب دولتی برای
واردات تجهی��زات ب��ه روز دنی��ا با توجه
به مزیت نس��بی در تولید در شهرس��تان
تنگس��تان همچنین حمایت از واحد های
بس��ته بندی خرما با اعطای تسهیالت به
خوش��ه صنعتی صادراتی خرمای استان
به هم��راه حمایت از حضور ش��رکت های
بس��ته بندی صادرات��ی ب��رای حضور در
نمایشگاه ها و هیات های تجاری خارج از
کشور راهکارهای توسعه ای در این بخش
است.
هم اکنون در جه��ان 50نوع محصول
جانبی از خرما تولید می شود و در استان
بوشهر نیز در بخش صنعتی حدود 11نوع
فراورده خرما تولید می شود؛ شیره خرما،
عسل خرما ،قند مایع ،لواشک ،شکالت از
خرما ،سرکه ،خمیر خرما و الکل از خرما
از جمله محصوالتی اس��ت که در استان
بوشهر از خرما تولید می شود.
UNIT
QYT
یادداشت
خرمای بوشهر
در انتظار بسته بندی
بی��ش از 6میلی��ون اصله نخ��ل در 43ه��زار هکتار از
اراضی اس��تان بوش��هر وجود دارد .این نخلس��تان ها در
شهرستان های دشتستان ،تنگستان ،دشتی و جم است.
از همین نخلستان هاس��ت که س��االنه 150تا 170هزار
تن خرما تولید می ش��ود .این میزان تولید سبب شده که
بوش��هر ،جایگاه دوم کش��ور را بعد از استان کرمان از نظر
تولید خرما به خ��ود اختصاص دهد .در حال حاضر از 40
واحد بس��ته بندی خرما در استان بوشهر 27 ،واحد فعال
اس��ت و س��ایر واحدها ،به دلیل کمبود نقدینگی تعطیل
ش��ده اند .همچنین 700کارگاه سنتی بسته بندی خرما
در اس��تان فعال هستند اما این فعالیت از این منظر محل
توجه اس��ت که واحدهای بس��ته بندی بیشتر به صورت
س��نتی کار می کنند و به روزرسانی نشده اند .این در حالی
اس��ت که ظرفیت های فراوانی در صنعت بس��ته بندی و
صادرات خرما وجود دارد؛ اما جایگاه صادراتی ان مناسب
نب��وده و کمتر از متوس��ط ارزش صادراتی اس��تان های
کشور است .به نظر می رس��د که توانایی های موجود این
ظرفیت را داراس��ت که سرمایه گذاران را جذب کند .این
امر می تواند در دس��ت گرفتن بازارهای هدف بسیار موثر
باش��د .چراکه خرم��ای صادراتی به بازاره��ای جهانی در
بسته بندی های مطلوب و باکیفیت ارائه می شود بنابراین
بس��ته بندی با فناوری روز دنیا می تواند صادرات خرمای
اس��تان را افزایش دهد .طرح جامع تولید خرمای کش��ور
که در س��فر دوم استانی دولت پیشین به تصویب رسید و
ابالغ شد نیز اگرچه کاربرد داشته ،اما برای رفع مشکالت
حوزه خرما در زمینه صادرات نتیجه بخش نبوده است .به
همین دلیل ضرورت تغییر اساسی در صنعت بسته بندی
احس��اس می ش��ود که نیاز به گش��ایش های بیش��تر و
هم��کاری دس��تگاه های اجرای��ی دارد .بازارهای هدف
صادراتی بیش��تر طالب نوع خشک خرما است و جذابیت
خرمای تر در بازارهای جهانی کمتر است.
همچنی��ن خرمای «کب��کاب» را می ت��وان به صورت
رط��ب جمع اوری ک��رد که در بازارهای خارجی بیش��تر
مورد پسند اس��ت .به صرفه نبودن صادرات خرما به دلیل
مشتری پس��ند نب��ودن که ناش��ی از بس��ته بندی های
نامناس��ب اس��ت و همچنین کمبود بازاره��ای هدف از
عوامل بی رغبتی تاجران به صادرات خرمای استان بوشهر
اس��ت .حال انکه با توجه ب��ه توانمندی های تولیدی این
اس��تان ،ضرورت اطالع رسانی در راس��تای رونق صنعت
بس��ته بندی ،جذب س��رمایه گذار و توجه به نیاز مشتری
برای توس��عه صادرات بیش از پیش احس��اس می شود.
متاس��فانه از 150میلیون تن خرمای تولیدی استان که
ش��امل انواع مرغوب کبکاب ،زاهدی ،شهابی و خاصویی
اس��ت ،تنها 30هزار تن صادر می شود که این امر به دلیل
افزای��ش هزینه تولی��د و صادرات ،حمل ونق��ل ،افزایش
قیم��ت حامل های ان��رژی و هزینه های گمرکی اس��ت.
میزان مصرف استان نیز 20هزار تن است70 .هزار تن نیز
در سایر استان های کشور مصرف می شود.
ITEM
DESCRIPTION
SPARE PART LIST FOR LOW VOLTAGE SWITCHGEAR
MANUFACTURE: JABOUN
NO
NO
30
ISOLATOR BASE FUSED 22×58
CODE: 1702203000
01
NO
30
ISOLATOR FUSED TYPE 14×51
CODE: 1702201000
02
NO
20
ISOLATOR BASE FOR MCCB UP TO 250A
CODE: 1702209000
03
NO
20
ISOLATOR BASE MCCB TYPE
GREATER TILAN 250A
CODE: 1702209001
04
NO
60
MALE AUX.PLUG (10 PIN), TYPE II
CODE: 1702402001
05
NO
60
FEMALE AUX. PLUG (10 PIN), TYPE II
CODE: 1702302001
06
NO
30
INSULATOR BASE FOR KNIFE FUSE
UP TO 630 AMP
CODE: 1702206000
07
NO
30
FEMALE POWER SOCKET N660-320A
CODE: 1705618000
08
NO
30
ISOLATOR ROTARY CONTACTS
CODE: 1702119000
09
NO
30
ISOLATOR LOCK
CODE: 1702704000
10
NO
15
C/B HANDLE ADAPTOR UP TO 100A
CODE: 1702804000
11
NO
30
BLOCK
CODE: 1702500000
12
NO
10
AUX. BUSBAR FIXING SUPPORT
CODE: 1702510000
13
NO
40
DOOR BUSIIING FOR MCCB
CODE: 1702802000
14
NO
30
DRAWER GUIDE
CODE: 1702702000
15
NO
16
ALUMINIUM RAIL FOR N660
CODE: 29270210000
16
NO
16
ALUMINIUM FRONT RAIL
CODE: 29270180000
17
NO
40
STEEL BASE FOR IIRC FUSE SIZE
CODE: 1705815000
18
NO
40
OPERATION BALL FOR MCCB
CODE: 1702703000
19
خبرنگار افتخاری روزنامه ما شوید
برای ارتباط با گروه استان ها
با شماره تلفن 021-88714224تماس بگیرید
یا به states@smtnews.irایمیل بزنید
صاحب امتیاز:
سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران
مدیرمسئول و سردبیر:
ناصر بزرگمهر
معاون سردبیر :مسعود دهشور
قائم مقام اداری ،مالی :خلیل محمودی
مدیر تحریریه :مهدی اسحاقیان
مدیر فنی و هنری :مهدی نجفی
مدیر فناوری :علی رضا فخرابادی
مدیر روابط عمومی :فاطمه پیرانی
مدیر سازمان اگهی ها :مهرداد بیات
مدیر چاپ :بیژن بهادری
چهار شنبه 28ابان 25 - 1393محرم 19 -1436نوامبر -2014شماره - 89پیاپی 1407
پرسه درشب
رویای یک خانه
مین�و بدیعی ـ رویای خانه دار ش��دن از
کودکی در او ریش��ه داش��ت ،از زمانی که
پدرش هرچندگاه یک ب��ار تمامی اعضای
خان��واده را از خانه اس��تیجاری به ان مل��ک اجاره ای
می برد ،همیش��ه به یاد می اورد که انان سالی حداقل
یک بار اثاث کشی می کردند و چه خانه هایی ،یکی در و
پنجره درست و حسابی نداشت ،دومی سقف حمام ان
چکه می کرد ،س��ومی چاهش پر شده و دیوارهایش از
کنده کاری! لبریز بود ،عالوه بران همیش��ه جر و بحث
پدرش را با صاحبخانه ها بر سر اجاره بها می شنید .بسیار
کوچک و خردس��ال که بود همیش��ه صدای غم گرفته
یک خواننده مشهور را می شنید که می خواند:
تو فکر یک سقفم /یه سقف بی روزن
سال ها گذشت ،پدرش از دنیا رفته بود و همه برادرها
و خواهرها ازدواج کرده و او هم بیش��تر از بیست سال
در یک کارخانه بزرگ به کار و فعالیت اشتغال داشت.
10س��ال پی��ش او ب��ه عضوی��ت تعاونی مس��کن
کارخانه شان درامده و بعد از این همه سال که با قرض
و وام و در اصط�لاح زدن از مخارج روزانه و دریافت وام
مسکن و ...اینک به مرحله ای رسیده بود که خانه را به
او تحویل می دادند.
ی ؟ همیش��ه در رویاهایش تص��ور خانه
چ��ه خان��ه ا
کوچک��ی با یک باغچه را داش��ت که خودش در باغچه
گل��کاری کند و یک درخت در باغچ��ه بکارد و بچه ها
جایی برای بازی کردن داشته باشند.
ان روز جلس��ه تعاونی مس��کن با حض��ور اعضا در
اداره شان تشکیل شده بود.
ریی��س تعاون��ی بعد از س��خنرانی غرای��ی در مورد
چگونگی س��اخت اپارتمان ها و خانه ها و اینکه واقعا به
ش��کل مهندسی ساخته شده و در این 10سال پوست
اعضای هیات مدیره تعاونی مسکن کنده شده که یک
اجر روی یک اجر بس��ازند ! با کمال خوش��حالی گفت:
امروز همه واحد ها اماده اس��ت و دیگر ان برهوتی که
شما همیشه می رفتید و از خانه هایتان می دیدید وجود
ندارد و !...کارمند دل در دلش نبود و به خود می گفت:
خانه رویایی نمی خوام همین که یه س��قفی باالی سر
فرزندانم و همسرم باشه کافیست!
همکارها و اعضای تعاونی سر به سر هم می گذاشتند
و با هم شوخی داشتند!
ه��ی !چیه رفیق خیلی ش��نگولی ،فکر کردی کاخسفید نصیبت می شه.
نه عمارت امپایر استیت رو می خوان بهش بدن! ای بابا اون که خراب شده! من که قص��ر بوکینگهام را می خوام ،همون جا کهملک��ه انگلیس ب��ا نوه ها و نتیجه هاش ت��و اون زندگی
می کنه.
کارمند ما اما حوصله این حرف ها را نداشت .باالخره
اتوبوس��ی که قرار ب��ود کارمندان را به محل س��اخت
واحدهای مسکونی برساند اماده شد .همه سوار شدند.
پیش از ان اما -رییس و اعضای تعاونی مسکن -کلید
اپارتمان��ش را ب��ه او داده بودند و با کلی��د در ورودی
س��اختمان ...سوار که ش��د عبور از جاده های طوالنی
و گاهی هم پرپیچ و خم و گذش��تن از جاده ای باریک
خاکی به یادش اورد که خانه کوچک با باغچه پر از گل
تصوری خیالی است و ...البته می دانست که محل خانه
بیش از 60کیلومتر با شهر اصلی فاصله دارد...
در همان لحظه صدایی بلند در اتوبوس طنین انداخت
و او را از خیاالتش بیرون اورد :رسیدیم ،بابا رسیدیم!
او مثل ترقه از جایش برخاست و از اتوبوس پیاده شد
و به ردیف ساختمان ها که در اطراف ان زمین های بایر
زیادی دیده می شد ،نگاه کرد - :بیشتر شبیه بیابونه تا
به شهرک!
این فکرش را با صدای بلند گفت و همکارانش همه
با یکدیگر گفتند :بی خیال ،خیاالتی ،خودتم که از اول
می دانستی این طوریه؟
کلی��د در دس��تش ب��ود و خان��ه مربوط ب��ه خود را
جس��ت وجو کرد و به داخل ان رفت و از انچه در خانه
دید تتمه خوشحالیش را هم از ذهنش زدود!
خان��ه فقط یک در ورودی داش��ت و بع��د از ان در
داخل��ش نه درهای داخلی و اتاق ها بود نه ش��یراالتی،
نه کابینت های اشپزخانه ای ،نه لوله کشی گاز شده بود
و نه رادیاتوری یا جای بخاری نصب شده بود .کف هال
خانه پر از س��منت و سیمان خرده و شکسته بود ،چند
قس��مت از شیش��ه های پنجره خانه ترک خورده و در
حال ریزش و ...اهی کش��ید و به سمت رییس تعاونی
که همچنان در حال معرفی و س��خنرانی بود و با بیان
اعتراضی که ...رییس فرصت نداد :مگه چقدر پول دادی
که می خواستی کاخ گلستان نصیبت بشه!
دبیر گروه گزارش :مینو بدیعی
دبیر گروه صنعت :میترا ممسنی
دبیر گروه معدن :شهریار خدیوفرد
دبیر گروه تجارت :عاطفه خسروی
دبیر گروه اقتصاد :مهدیه انوشه
دبیر گروه گفتگو :محمود مقدسی
دبیر گروه استان ها :مریم نظری
دبیر گروه عکاسی :شیرین برناستی
دبیر ویرایش و تصحیح :حسین شیرازی
تلفن82190 :
فکس88713730 :
پیامک300082190 :
پیامگیر صوتی88105304 :
سازمان اگهی ها88722732-3 :
امور مشترکین88722735 :
روابط عمومی88105309 :
توزیع و سازمان شهرستان ها88724211 :
چاپ :انتخاب رسانه44905300-2 :
شناسایی معماری ابراهه های تخت جمشید
مدی��ر پایگاه تخت جمش��ید اعالم کرد:
فص��ل جدید پروژه دفع اب های س��طحی
تخت جمش��ید که مربوط به ش��یب بندی
حیاط جنوبی کاخ تچر است ،انجام شد.
مس��عود رضای��ی منف��رد ،مدی��ر پایگاه
تخت جمش��ید گفت :فص��ل جدید پروژه
دفع اب های سطحی تخت جمشید منجر
به شناسایی برخی از موارد مهم در ارتباط
با نظام ابراهه های تخت جمشید ،معماری
و ش��کل ابراهه ها و از جمله وجود دریچه
اصل��ی دفع اب ه��ای س��طحی در حیاط
جنوبی کاخ تچر شد.
وی در ادامه اظهار کرد :براساس مطالعات
انجام شده تعبیه منحول یا دریچه به منظور
دف��ع اب درحیاط جنوب��ی خزانه در زمان
هخامنشیان امری بدیهی به نظر می رسید،
اما به دلیل نبود کاوش ،شناسایی مکان این
منحول اصلی تاکنون میسر نشده بود .این
درحالی اس��ت که تا پی��ش از این اب های
س��طحی کاخ تچ��ر با ایجاد ی��ک منحول
موقتی به داخل کانال ها هدایت می ش��د و
در کاوش های س��ال جاری منحول مرکزی
کاخ تچر که در زمان هخامنشیان برای این
کاخ طراحی شده بود ،شناسایی شد.
به گ��زارش س��ازمان می��راث فرهنگی،
صنایع دس��تی و گردش��گری ،مدیر پایگاه
تخت جمش��ید در ادامه گفت :با شناسایی
منحول اصلی و اجرای شیب بندی استاندارد
شهر نوشت
در حی��اط خزانه ،از این پس روان اب های
حیاط کاخ تچ��ر از طریق منحول مرکزی
این کاخ به سمت کانال های اصلی هدایت
می شوند و مشکل ابگرفتگی در این بخش
از تخت جمشید نیز برطرف خواهد شد.
رضایی منفرد یکی از بزرگترین پروژه های
اجرا شده در تخت جمشید تاکنون ،پروژه
دفع اب های سطحی تخت جمشید عنوان
کرد و افزود :احی��ای کانال های زیرزمینی
براساس مجوزهای باستان شناسی ،عالوه بر
دس��تیابی به پالن اصلی نظ��ام ابراهه های
تخت جمش��ید در زم��ان هخامنش��یان،
رویکردی حفاظتی را برای مجموعه تخت
جمشید نیز به همراه خواهد داشت.
ب��ه گفت��ه وی ،درح��ال حاضر نی��ز فاز
مطالعات��ی پل��کان ش��مالی کاخ اپادانا به
منظور هدایت اب های س��طحی به داخل
کانال های اصلی در دست اقدام است و فاز
اجرایی ان به زودی محقق خواهد شد.
در بخ��ش دیگری از ای��ن گزارش نیز
حسن راهساز ،مشاور علمی پایگاه تخت
جمش��ید در خصوص پیش��ینه عملیات
کاوش ،الیروبی کانال ها و و دفع اب های
س��طحی تخت جمش��ید اظهار کرد :در
س��ال های 1310تا 1313به سرپرستی
پروفس��ور هرتسفلد ،بخش هایی از کانال
ش��رقی خزانه و صدستون الیروبی شد و
در س��ال های 1333و 1344نیز بخش
کوچک��ی از جناح ش��رقی کاخ های صد
ستون و نیمه تمام الیروبی شد.
به گفته راهساز ،احیای کانال ها از دهه
60به بعد ج��زو برنامه های مهم اجرایی
دفتر فنی تخت جمشید بشمار می رفت
ک��ه به دلیل نبود اعتب��ار کافی و هزینه
ب��االی عملی��ات الیروبی این اق��دام به
تعویق افتاد .در سال های 1370تا 1374
تسطیح و شیب بندی 38هزارمترمربع از
محوطه به منظ��ور هدایت روان اب ها به
داخل ابرو های اصلی انجام شد.
مش��اور علمی پایگاه تخت جمشید در
ادامه افزود :ف��از جدید عملیات الیروبی
و احیای کانال های اب زیرزمینی توسط
گروه حفاظ��ت و مرمت پای��گاه جهانی
تخ��ت جمش��ید از س��ال های 1382تا
1384انج��ام و با کش��ف و احیای 280
مت��ر از کانال های صفه ،بخش وس��یعی
از اب ه��ای س��طحی محوطه ب��ه داخل
کانال ه��ا هدایت و توس��ط پمپاژ تخلیه
می شد.
با کاوش بیش از 90متر از کانال ها در
س��ال 91و ازاد سازی انتهای صفه تخت
جمشید و همچنین کاوش در سال 93و
دستیابی به خروجی های جدید در بخش
خزان��ه و منحول مرک��زی در کاخ تچر،
مش��کل عمده ابگرفتگی تخت جمشید
در ای��ن مناط��ق نیز رفع ش��د و درحال
حاض��ر عم��ده روان اب ه��ای محوط��ه
تخت جمشید به سوی کانال هایی که در
زیرصفه تخت جمش��ید هستند ،هدایت
می شود.
بازار ملی جشنواره پویانمایی تهران فراخوان داد
فراخوان بازار ملی نهمین جشنواره دوساالنه بین المللی
پویانمایی تهران از س��وی کانون پرورش فکری کودکان
و نوجوانان منتش��ر ش��د.به گزارش ایرنا ،تولیدکنندگان،
خریداران و عرضه کنندگان اب��زار و ادوات تخصصی هنر
پویانمای��ی که دارای مجوز رس��می هس��تند ،می توانند
در ای��ن ب��ازار ش��رکت کنند.عالقه من��دان می توانن��د
ب��ا مش��اهده فراخوان ب��ازار مل��ی پویانمای��ی در پایگاه
اینترنتی www.tehran-animarket.irنس��بت به
تکمیل فایل pdfفرم مقررات ان اقدام کنند.
بنابر گزارش کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان،
قابی از زندگی
مریم نظ�ری -صبح ب��ود .عقربه کوچک
س��اعت داش��ت تقال می کرد تا 7را نشان
دهد .داش��تم می رفت��م دانش��گاه .پیرمرد
قدبلن��دی ،کنار پارک محله مان ایس��تاده بود .توی یک
دس��تش یک اس��کناس 500تومانی بود و توی دست
دیگرش ،اسکناسی 5هزار تومانی .تا دیدمش یاد تریلی
افتادم .یاد دس��ت های بزرگی که م��را مثل پ ِر کاه بلند
می ک��رد ...با خجالت صدایم ک��رد و گفت« :دخترم این
اسکناس ،چند تومانی است؟ یادم رفته!»
عمو کریم ،مرد همسایه ،قد بلند بود .پایش را روی پله
تریلی می گذاش��ت و خودش را به سادگی باال می کشید
انقدر س��اده این کار را انجام م��ی داد که ارزو می کردم
اخری��ن مهلت تحوی��ل تقاضانامه ش��رکت در ب��ازار به
دبیرخانه نهمین جش��نواره بین الملل��ی پویانمایی تهران
پایان وقت اداری روز 20بهمن 93تعیین شده است.
همچنی��ن ش��رکت های متقاضی حض��ور در این بازار
ان مرد ،ان تریلی
روزی مث��ل او قد بلند ش��وم .با نوه اش ،که دو س��ال از
من بزرگت��ر بود ،همب��ازی بودم .هن��وز هیچ کداممان
مدرسه نمی رفتیم .عمو کریم هر چند روز یکبار به خانه
بر می گش��ت و تریلی اش را همیش��ه ان طرف خیابان،
روب��ه روی خانه ما پ��ارک می کرد .م��ن و نوید ظهرها
خم می ش��دیم و زیر چرخ های تریلی را نگاه می کردیم.
ه��ر وقت تریلی ب��ود ،ما هم دور و ب��ر ان می پلکیدیم.
عمو کریم عصرها می امد و ما را سوار می کرد .دستانمان
را روی فرمان تریلی می گذاش��تیم و از خوشحالی فریاد
می کشیدیم .چندماه بعد از انکه نوه اش به مدرسه رفت،
ما از ان محله اسباب کشی کردیم .اما کودکی های من با
تریلی عمو کریم ،پیوند خورده بود .توی تمام این سال ها
س روز
عک
بازدید هیات چینی از اثار تاریخی شیراز
می توانند فرم تکمیل شده را به دبیرخانه نهمین جشنواره
بین المللی پویانمایی به نش��انی ته��ران ،خیابان فاطمی،
خیابان حجاب ،مرکز افرینش های فرهنگی هنری کانون
پ��رورش فکری ک��ودکان و نوجوانان ارس��ال کنند یا به
صورت مستقیم تحویل دهند.این بازار در سه دوره قبلی
جشنواره بین المللی پویانمایی تهران در سال های 89 ،87
و 91نیز برگزار شده است.
چهارمین بازار ملی پویانمایی نیز از 18تا 21اس��فند
در حاشیه نهمین جشنواره دوساالنه بین المللی پویانمایی
تهران برگزار می شود.
تریلی که می دیدم لبخند پیرمرد مهربان بلندقدی یادم
می امد که م��را مثل پ ِرکاه بلند می ک��رد و توی بغلش
می گرفت .حاال پیرمردی درست شبیه عمو کریم جلویم
ایس��تاده بود که یاد دست هایی بزرگ را برای من زنده
می کرد .دستانی که مرا به سبکی پ ِر کاه بلند می کردند.
می خواست نان بخرد یا برود سوپر مارکت؟ یادش نبود!
چشمانش پر از اشک شده بود .بردمش بقالی و پرسیدم:
این مرد را می شناس��ید؟ او را می شناختند .خانه اش ته
کوچه بود و دو -سه سالی بود که الزایمر داشت .بردمش
خانه! ان طرف تر از خانه شان یک تریلی پارک بود .صبح
بود .عقربه کوچک س��اعت از 7گذشته بود .باید زودتر
خودم را به دانشگاه می رساندم...
همه انچه از نیست هست
ایرنا -رضا قادری
گالری فرامرزی در ادامه روند برپایی نمایش��گاه های
گروه��ی از هنرمن��دان ح��وزه تجس��می این��ک از 3
نقاش شناخته ش��ده ،علی اکبر صادق��ی ،علی فرامرزی
و حس��ین ماهر به برگزاری نمایش��ی دیگر اقدام کرده
اس��ت .این 3نقاش با س��ه رویکرد متفاوت به «نیست»
نظر انداخته اند .نیس��تی که امروز به هر سویی که نظر
می گردانند یا هرخبری که بگوش شان می رسد ،تکراران
است .به بندکشیدن زیبایی زندگی ها و حاصل دسترنج
ادمیان ،ماس��ک فریب برچهره نهادن به نام حقیقت و
خشم را وسیله رسیدن به سعادت نمایاندن یا بی پناهی
انس��ان ها از هر سنخ و طایفه ای در غول شهرهای رها و
تخریب شده ...حکایت «نیست» است که در جسارت و
هنر قلم موی استادان جان گرفته است....
زمان بازدید جمعه 30ابان تا 20اذر از س��اعت 16
تا 20است.
نشانی:
ته�ران ،خیاب�ان قائم مق�ام فراهانی
کوچه ازادگان شماره 26
کد پستی 1586733811
وب سایتwww.smtnews.ir :
پست الکترونیکیinfo@smtnews.ir :
روابط عمومیPR@smtnews.ir:
اگهیads@smtnews.ir :
نقطه چین
دیروز ،امروز و شاید فردا!
محمدعل�ی عرفی نژاد -روابط عمومی
داریم تا روابط عمومی ،پاسخ دهنده داریم
تا جواب دهنده ،و روزگار داریم تا روزگار.
بین دو دیدگاه همیش��ه نمایشی از خوب و بد وجود
دارد ،همه شنیده ایم که بعضی ها گفته اند ،هر چیزی
خوب و بد دارد ،قدیمی و جدیدی دارد ،که می گویند
فالن چیز و فالن حرف هم قدیمی هاش خوب اس��ت،
اصال این واژه قدیمی بد طوری توی دهن ها افتاده ،که
حتی جوان تره��ا و نوجوان ها هم وقت��ی می خواهند
مثال بزنند از قدیمی ترها می گویند ،شاید بچه ها هم.
اما چرا همیش��ه مرغ همس��ایه غاز اس��ت ،چرا اب
چش��مه ده باال ش��یرین تر به نظر می رسد و چرا نمره
بچه های دوس��ت و همس��ایه کن��اری نزدیک به 20
اس��ت ،بچه های اقای فالنی بهت��ر درس می خوانند،
خانم همس��ایه پایینی چنان غذا می پزد که بویش تا
10خانه این سو و 10خانه انسو اب از دهان ها جاری
می کند؟
بیشتر درگیری های عنوان نشده حتی بین یک زن
و مرد که سال ها با هم زندگی مسالمت امیز داشته اند،
روی همی��ن نگاه کردن به همس��ایه کناری اس��ت،
دوستی می گفت وقتی با مادر بچه ها می رویم خرید،
بهترین و قش��نگ ترین اجناس را هم که می خریم به
مجرد دیدن جنس یکس��ان حاال با رنگ دیگری که
حتی مورد عالقه اش هم نیس��ت تغییر رای می دهد
و با هر مکافاتی که هس��ت ،تا به خانه برس��م 10بار
می گوید قبلی بهتر بود بعدی بهتر نبود؟ فردا هم که
مثال همان لباس را می پوش��د ب��ه قولی دل چرکین
اس��ت ،رضایت ن��دارد ،اما اگر دل ب��ه دلش ندهم و
بگویم همان مغازه دومی جنس های بهتری داش��ت
از کوره درمی رود که:
ـ مرد حس��ابی ،زبان که داشتی ،چشم که داشتی،
خ��ب می گفتی ،من کی روی ح��رف و نظر تو حرف
زده ام؟
این در حالی اس��ت که هرگز نظر من برایش مهم
نیس��ت ،همیش��ه فکر می کند از من بهتر می داند و
می فهمد ،حتی از خیل��ی ادم های دور و برش ،هیچ
ک��س را قبول ندارد و حرف ،حرف خودش اس��ت و
بس.
این بازی بی رودربایستی این روزگار است .هنوز هم
کس��ی نتوانسته معادله اش را حل کند ،اصال این نوع
معادله ها حل شدنی نیس��ت ،چرا هیچ گاه سر جایی
که باید باشیم نیس��تیم ،همانطور که اشاره شد ،چرا
درس و مشق پسر همسایه همیشه بهتر است ،حیف
ک��ه دیگه مرغ و خروس��ی در خانه ها نیس��ت وگرنه
یاداوری می کردم خروس هم بود خروس های قدیم،
انگار کوک شده بودند .درست قبل از اذان برای نماز
صبح اوازش��ان را سرمی دادند و دو سه ساعت بعد از
نماز نوبت به مرغ یا مرغ ها می رس��ید« ،قدقدقدای»
مرغ ه��ا خبر خوبی بود برای صاحبخانه و افراد دیگر
که تخم مرغ داغ و س��الم مرغ ها درون سبد پر از کاه
گذاش��ته شده حاال باید تخم مرغ مهرخورده تاریخ دار
بخوریم و بگوییم:
تخم مرغ هم بود ،تخم مرغ های قدیم ،سنتی ،واقعی
با زرده پررنگ و خوشمزه.
و ...حاال بیاییم کاله م��ان را قاضی کنیم ،حتی اگر
کاله به س��ر نداشته باشیم ،به روزگارمان بیندیشیم،
اینکه اگر قدیم ندیم ها در یک خانواده یکی دو تا ادم
باسواد وجود داش��ت ،حاال همه سواد دارند ،به قول
بازیگر سرش��ناس طناز تلویزیونی خودمان :اگه نون
ش��ب نداریم عیبی نداره ،باید سواد داشته باشیم .یاد
یکی از صحنه های به شدت تکان دهنده روزهای دفاع
مقدس می افتم ،س��ه رزمنده جدامانده از دیگران ،در
حالی که نه اب برای نوش��یدن داشتند و نه غذایی و
نانی برای خوردن ،بعد یکی از انها که بچه روستا هم
بود ،عکس یک مرغ را روی کاغذ کش��ید و با عالمت
زدن نوش��ت ،س��ینه ،ران ،فیله و بال این تصویر مرغ
را به 4قس��مت تقس��یم کرد و هر ک��س یک تکه را
برداش��ت ،فقط بال ماند و گفت ،:فعال با اینها ش��کم
س��رکنید ،اون تکه را هم می گذاریم برای کس��ی که
هنوز گرسنه است.
و فکر کردم اگر س��واد نداشت و نقاشی نمیدانست،
از گرسنگی می مردند.
حاال هر کس نظری دارد و عقیده ای ،چش��م اندازی
دارد و اینده نگ��ری .فقط مانده اینکه ماجرای قدیم و
جدید دیگر چه صیغه ای اس��ت ،چرا نمی گوییم فردا؛
نمی گوییم اگر فردا شود چه شود.
راستی امروز را در کجای این قصه پیدا کنیم؟
بد سرگرمی نیست.