ماهنامه بلوط شماره 10 - مگ لند
0

ماهنامه بلوط شماره 10

ماهنامه بلوط شماره 10

ماهنامه بلوط شماره 10

‫ماهنامه اجتماعی‪ ،‬اقتصادی بلوط شماره دهـم دی ‪ 2000 98‬تومان‬ ‫صنعت در جایݡگاه‬ ‫متهم الودݡگݡی هوا‬ ‫‪4‬‬ ‫بررسی سیاهه االینده های اصفهان نشان دهنده چیست؟‬ ‫مشݡکل الودݡگݡی هوای اصفهان را می توان حل ݡکرد‬ ‫‪5‬‬ ‫یادداشتی از دکتر علیرضا صلواتی‬ ‫‪2‬‬ ‫چه بخریم‪ ،‬چه قیمتی بخریم؟!‬ ‫‪3‬‬ ‫«عتیق» در فراز و فرود تاریخ‬ ‫راهنمایی برای خرید صنایع دستی‬ ‫مسجد جامع اصفهان چگونه به ما رسید؟‬ صفحه 1 ‫بلوط‬ ‫شماره دهم دی ‪1398‬‬ ‫چه بخریم‪ ،‬چه قیمتی بخریم؟!‬ ‫راهنمایی برای خرید صنایع دستی‬ ‫سمیرا قاسمی‬ ‫خرید محصوالت صنایع دستی چه‬ ‫برای اصفهانی ها و چه برای مهمانان‬ ‫این شهر همواره به عنوان یک چالش‬ ‫مطرح بوده است‪ .‬از این رو در‬ ‫اصفهان نشستی با موضوع «نگرشی‬ ‫بر تنوع و کیفیت صنایع دستی‬ ‫اصفهان» در عمارت سعدی برگزار‬ ‫شد و محبوبه توکلی نجف ابادی‪،‬‬ ‫سرپرست حوزه بازرگانی معاونت‬ ‫صنایع دستی به ارائه توضیحاتی‬ ‫پرداخت که می توانید این گزارش‬ ‫را به روایت سمیرا قاسمی‪ ،‬خبرنگار‬ ‫فرهنگی اصفهان دنبال کنید‪.‬‬ ‫توکلی با اشاره به ویژگی های صنایع دستی‬ ‫ دستی هر منطقه ای ویژگی‬ ‫اظهار کرد‪ :‬صنایع ِ‬ ‫خاص خود را دارد و بومی بودن مصالح‪،‬‬ ‫قدمت هنری و سنن و ارزش های هر خطه‬ ‫در امتیاز بخشی به ان تاثیر دارد اما یکی‬ ‫از مهم ترین ویژگی های صنایع دستی این‬ ‫است که یک یا چند مرحله از روند تولید‬ ‫ان‪ ،‬با دست انجام شده باشد‪ .‬مسئول مرکز‬ ‫نواوری و شکوفایی صنایع دستی اصفهان‬ ‫ادامه داد‪ :‬کیفیت در استاندارد ایزو ‪، ۹۰۰۱‬‬ ‫میزان و درجه ای از براورده شدن الزامات و‬ ‫خواسته هاست؛ به این معنی که برای هر فرد‬ ‫متفاوت است و کنشی و واکنشی دو سویه‬ ‫میان تولید و مصرف کننده وجود دارد که به‬ ‫نوع تولید و کیفیت محصول جهت می دهد‪.‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪ :‬صنایع دستی اصفهان‬ ‫بسیار متنوع است و شاخص ترین این‬ ‫محصوالت که بعد تجاری قوی در کشور دارد‬ ‫شامل محصوالتی با زیرساخت مس‪ ،‬نقاشی‬ ‫سنتی‪ ،‬قلمکار و رودوزی سنتی می شود‪.‬‬ ‫محصوالتی با زیر ساخت مس‬ ‫توکلی با بیان اینکه از مس در ساخت و‬ ‫تولید مینای نقاشی‪ ،‬قلم زنی‪ ،‬فیروزه کوبی‪،‬‬ ‫خاتم مسی و ‪ ...‬استفاده می شود بازیافتی‬ ‫نبودن مس را یکی از شاخص های کیفیت‬ ‫ً‬ ‫ان دانست و گفت‪ :‬مس بازیافتی معموال‬ ‫تاول زدگی‪ ،‬پوسته شده و ترک خوردگی‬ ‫دارد که باید در خرید محصوالت مسی به‬ ‫این موارد توجه کرد‪ .‬وی نظافت‪ ،‬پرداخت‬ ‫نهایی‪ ،‬براق بودن‪ ،‬تمیز بودن الحاقات‪،‬‬ ‫شره نکردن لحیم‪ ،‬تیز نبودن لبه ها و‬ ‫همچنین اکسید یا ابی رنگ نبودن مس را‬ ‫ازجمله مواردی دانست که شاخص کیفیت‬ ‫یک محصول صنایع دستی مسی را باال‬ ‫می برد‪ .‬وی‪ ،‬تا کید کرد که استفاده از پرس‬ ‫برای ایجاد نقش بر روی محصوالت مسی‬ ‫مورد تائید صنایع دستی نیست‪.‬‬ ‫میناینقاشی‬ ‫توکلی‪ ،‬ویژگی های مینای نقاشی خوب را‬ ‫چنین شرح داد‪ :‬زیرساخت مینای نقاشی‬ ‫‪2‬‬ ‫باید یک تکه باشد و پشت و روی ان به اندازه‬ ‫کافی لعاب خورده باشد‪ .‬زبری‪ ،‬سبز و تاری‬ ‫نباید در لعاب مینای نقاشی دیده شود و‬ ‫مواد اولیه ان باید از یک جنس و مارک باشد‬ ‫تا در کوره حرارت یکسان‪ ،‬وضعیت یکسانی‬ ‫را برای ان ایجاد کند‪ .‬این دانش اموخته‬ ‫صنایع دستی یاداور شد‪ :‬غلظت رنگ‪ ،‬ادغام‬ ‫نشدن رنگ ها‪ ،‬یکسان بودن رنگ زمینه‪،‬‬ ‫قلم گیری دقیق‪ ،‬درج امضا و سال تولید از‬ ‫موارد تاثیرگذار در باال بودن کیفیت مینای‬ ‫نقاشی است و مینایی که بیش ازحد در کوره‬ ‫مانده باشد یا ترک می خورد و مات می شود‬ ‫و یا روی ان زبری و ناصافی را می توان دید‪.‬‬ ‫فیروزه کوبی‬ ‫توکلی سپس‪ ،‬با اشاره به مواردی که در‬ ‫کیفیت اثار فیروزه کوبی حائز اهمیت است‬ ‫گفت‪ :‬فیروزه کوبی یکی از رشته هایی‬ ‫است که طی صدسال اخیر به مجموعه‬ ‫صنایع دستی اضافه شده و بحث زیرساخت‬ ‫و کیفیت اجرا در ان اهمیت بسیار دارد‪ .‬وی‬ ‫افزود‪ :‬ریزودرشت بودن سنگ های فیروزه‬ ‫تاثیری در قیمت یک اثر فیروزه کوبی ندارد‬ ‫اما مرتب و یکدست بودن و همچنین شیوه‬ ‫چیدمان این سنگ ها که باید فیروزه اصل‬ ‫باشد مهم است‪ .‬ضمن اینکه الیه پلی استر‬ ‫روی کار نیز باید درست انجام شود تا روی اثر‬ ‫حباب‪ ،‬شره و اثر انگشت نباشد‪ .‬مسئول مرکز‬ ‫نواوری و شکوفایی صنایع دستی اصفهان‬ ‫تصریح کرد که میزان و مساحت استفاده‬ ‫از فیروزه در یک اثر فیروزه کاری شده‪ ،‬در‬ ‫افزایش و کاهش قیمت ان اثرگذار است‪.‬‬ ‫خاتم‬ ‫توکلی‪ ،‬با اشاره به اینکه اصفهان یکی از‬ ‫مهم ترین قطب های تولید خاتم است‬ ‫گفت‪ :‬هر چه مفتول های سطح خاتم‬ ‫صیقلی تر باشد و چیدمان درست تری‬ ‫داشته باشد کیفیت یک محصول خاتم نیز‬ ‫بیشتر می شود‪ .‬البته باید توجه داشت که‬ ‫مفتول برنجی مرغوبیت باالتری به یک اثر‬ ‫خاتم می بخشد و چوب مصرفی‪ ،‬ریز بودن‬ ‫نقش و طرح‪ ،‬کیفیت روکش و همچنین‬ ‫جفت بودن اجزای کار به ویژه در گوشه ها‪،‬‬ ‫از اهمیت ویژه ای برخوردار است‪.‬‬ ‫نگارگری‬ ‫این دانش اموخته صنایع دستی ویژگی های‬ ‫یک اثر نگارگری خوب را قلم گیری دقیق‪،‬‬ ‫چهره نگاری اصولی‪ ،‬تذهیب صحیح و‬ ‫پرداز ریز دانست‪.‬‬ ‫قلمکار‬ ‫وی با شرح جزییاتی که باید در خرید یک‬ ‫اثر قلمکار موردتوجه قرار بگیرد ادامه داد‪:‬‬ ‫حین خرید یک محصول قلمکار باید به‬ ‫تراکم پارچه‪ ،‬ریشه تابی ظریف و ابعاد‬ ‫استاندارد پارچه توجه کرد‪ .‬مهرها باید‬ ‫جفت باشند و رنگ های ان جابجا نشده‬ ‫باشد‪ .‬ضمن اینکه یکدست بودن رنگ و‬ ‫شدت کوبیده شدن مهر نیز در جای جای‬ ‫پارچه باید یکسان باشد‪ .‬توکلی خاطرنشان‬ ‫کرد‪ :‬چشم انسان با دیدن یک اثر قلمکار‬ ‫مرغوب در همه جای این پارچه می چرخد‪.‬‬ ‫طرح ریز و پرنقشه و همچنین ثبات رنگ‬ ‫نیز از دیگر مواردی است که کیفیت داشتن‬ ‫یک قلمکار را اثبات می کند‪.‬‬ ‫ترمه‬ ‫توکلی گریزی هم به ویژگی های ترمه‬ ‫مرغوب زد و گفت‪ :‬ترمه در اصل با ابریشم‬ ‫بافته می شد اما در حال حاضر بخش‬ ‫اعظمی از ترمه های بازاری جنس ویسکوز‬ ‫و پلی استر دارند که جنس پلی استر مورد‬ ‫تائید معاونت صنایع دستی نیست و بیشتر‬ ‫در ترمه های چهار یا پنج رنگه بکار برده‬ ‫می شود‪ .‬وی ادامه داد‪ :‬جنس پلی استر‬ ‫زبر و پارچه ان سبک است‪ ،‬الیاف ان‬ ‫نیز با سوختن جمع می شود درحالی که‬ ‫الیاف ویسکوز خاکستری نرم دارد‪ .‬توکلی‬ ‫با اشاره به رودوزی هایی که روی ترمه‬ ‫انجام می شود و ان را جزو صنایع دستی قرار‬ ‫می دهد اظهار کرد‪ :‬سرمه هایی که روی ترمه‬ ‫ً‬ ‫دوخته می شود‪ ،‬سابقا از مس ساخته می شد‬ ‫اما در حال حاضر جنس ان ها پاکستانی‬ ‫و مخلوطی از اهن و حلب است به همین‬ ‫دلیل بعد از گذشت مدتی سیاه می شود‪ .‬این‬ ‫دانش اموخته صنایع دستی تا کید کرد که‬ ‫تیپ قدیمی‪ ،‬میزان سرمه دوخته شده روی‬ ‫ترمه و تعداد رنگ های بکار رفته در ترمه در‬ ‫کیفیت و قیمت این محصول اثرگذار است و‬ ‫ادامه داد‪ :‬در شناخت کیفی صنایع دستی‪،‬‬ ‫بحث طراحی در فرم‪ ،‬زیرساخت‪ ،‬اکونومی‬ ‫محصول و کاربرد و نقش ها و تزیینات بسیار‬ ‫مهم است‪.‬‬ ‫ دستی هر منطقه ای ویژگی‬ ‫صنایع‬ ‫ِ‬ ‫خاص خود را دارد و بومی بودن‬ ‫مصالح‪ ،‬قدمت هنری و سنن‬ ‫و ارزش های هر خطه در امتیاز‬ ‫بخشی به ان تاثیر دارد اما یکی از‬ ‫مهم ترین ویژگی های صنایع دستی‬ ‫این است که یک یا چند مرحله از‬ ‫روند تولید ان‪ ،‬با دست انجام شده‬ ‫باشد‪ .‬صنایع دستی اصفهان‬ ‫بسیار متنوع است و شاخص ترین‬ ‫این محصوالت که بعد تجاری‬ ‫قوی در کشور دارد شامل‬ ‫محصوالتی با زیرساخت مس‪،‬‬ ‫نقاشی سنتی‪ ،‬قلمکار و رودوزی‬ ‫سنتی می شود‪.‬‬ صفحه 2 ‫بلوط‬ ‫شماره دهم دی ‪1398‬‬ ‫«عتیق» در فراز و فرود تاریخ‬ ‫مسجد جامع اصفهان چگونه به ما رسید؟‬ ‫نشد و به جز چند کتیبه و مقداری خرابی‬ ‫چیز زیادی از ان زمان در مسجد در دست‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫شکل گیری شهر اصفهان را می توان همزمان‬ ‫با ایجاد مسجد جامع در میدان مرکزی شهر‬ ‫دانست‪ .‬در سال های ابتدایی حمله اعراب‬ ‫به ایران و در حدود سال ‪ ۱۵۶‬هجری قمری‬ ‫مسجدی وجود داشت که در واقع اولین‬ ‫محل اسالمی ساخته شده در این منطقه‬ ‫بود‪ .‬ایمنا در گزارشی به وضعیت این بنای‬ ‫تاریخی پرداخته و نوشته است‪ :‬در قرن‬ ‫سوم هجری و در زمان خالفت معتصم‬ ‫گسترش شهر و افزایش جمعیت باعث شد‬ ‫تا نیاز به تغییر در مسجد احساس شود‪.‬‬ ‫در سال ‪ ۲۲۶‬مسجد قدیمی به طور کامل‬ ‫خراب شد‪ ،‬خانه ها و بناهای اطراف ان‬ ‫خریده و مسجدی به مساحت یک هکتار‬ ‫به سبک خراسانی بنا شد‪ .‬جهت قبله را که‬ ‫حدود ‪ ۲۰‬تا ‪ ۳۰‬درجه با ٔ‬ ‫قبله فعلی اختالف‬ ‫داشت‪ ،‬اصالح کردند و شبستان های‬ ‫ستون دار و سقف چوبی در ان ایجاد‬ ‫کردند‪ .‬کتابخانه ای هم در همین دوران‬ ‫در مسجد ساخته شد که کتب علمی زمانه‬ ‫را در ان جمع اوری و کنار هر ستونی کالس‬ ‫درس تشکیل دادند‪ .‬پس از خالفت عباسی‬ ‫اصفهان برای چند سال نا ارامی هایی تجربه‬ ‫کرد و دعواهای سیاسی مختلفی بر شهر‬ ‫حاکم شد‪ .‬پس این اتفاقات حکومت ال‬ ‫بویه بر سرکار امد و شهر رونق دوباره یافت‪.‬‬ ‫توسعه شهر بر مسجد جامع تاثیر گذاشت و‬ ‫چند دهانه جدید به مسجد اضافه شد ضمن‬ ‫اینکه ستون ها نیز با اجر پخته تزئین شدند‪.‬‬ ‫شکوه و سقوط مسجد در سلجوقی‬ ‫در سال ‪ ۴۴۲‬هجری قمری طغرل‬ ‫سلجوقی دروازه های شهر را پس از یک‬ ‫محاصره طوالنی گشود و تخریب های‬ ‫زیادی به شهر تحمیل شد‪ .‬البته اصفهان‬ ‫پایتخت طغرل شد و دوران بازسازی را‬ ‫بسیار سریع طی کرد‪.‬‬ ‫مسجد جامع شهر هم از این گردباد توسعه‬ ‫در امان نماند و بیشترین تغییرات را در‬ ‫این زمان متحمل شد‪ .‬در مهم ترین تغییر‬ ‫معماری شبستان ها به ایوان تغییر کرد و‬ ‫سبک رازی در مسجد اجرا شد‪ .‬همچنین‬ ‫گنبد نظام الملک با تخریب تعدادی از‬ ‫ستون های شبستان جنوبی ساخته شد‬ ‫و گنبد تاج الملک نیز در همین زمان به‬ ‫بنا اضافه شد‪ .‬در این زمان مسجد شکل‬ ‫چهار ایوانی کالسیک به خود گرفت و‬ ‫ایوان شاگرد نیز از دل بنا سربراورد‪.‬‬ ‫با مرگ ملکشاه در سال ‪ ۴۸۵‬قمری‪،‬‬ ‫اصفهان کانون رقابت و درگیری‬ ‫جانشینان وی و نیز منازعات مذهبی شد‪.‬‬ ‫در ابتدای قرن ششم هجری اختالفات‬ ‫اسماعیلیان و سلجوقیان به اوج رسید‬ ‫و به دنبال این اختالفات یکی از بزرگان‬ ‫اسماعیلیان توسط سلجوقیان به قتل‬ ‫رسید‪ .‬پیرو این اتفاق‪ ،‬مسجد جامع‬ ‫اصفهان و کتابخانه ان دچار حریق بزرگی‬ ‫شد که ان را تقصیر اسماعیلیان خشمگین‬ ‫دانستند‪ .‬در این اتش سوزی که در سال‬ ‫‪ ۵۱۵‬رخ داد‪ ،‬اموزشگاه ها‪ ،‬صومعه ها‪،‬‬ ‫ٔ‬ ‫کتابخانه بزرگ مسجد از بین‬ ‫مخزن ها و‬ ‫رفتند‪.‬‬ ‫پس از اتش سوزی دوران بازسازی و‬ ‫ترمیم سریع اغاز شد و مهم ترین مسجد‬ ‫سرزمین اسالمی ایران به همان شکل‬ ‫رازی ترمیم بنا شد‪ .‬همچنین کتیبه ای‬ ‫درباره این اتش سوزی در شمال شرق بنا‬ ‫نصب شد‪.‬‬ ‫مسجد جامع و مغوالن‬ ‫سلطان سجر سلجوقی پایخت را از‬ ‫اصفهان تغییر داد و این اتفاق سراغاز رکود‬ ‫در شهر شد‪ .‬تا زمان حمله مغول اوضاع‬ ‫ارام اما همراه با رکود در شهر ادامه داشت‪.‬‬ ‫اوازه شهر اما خیلی زود دامن مغوالن را‬ ‫نیز گرفت و در زمان پادشاهی ایلخانیان‬ ‫خصوصا الجایتو اصفهان بار دیگر رونق‬ ‫یافت و محور بسیاری از رویدادهای مهم‬ ‫کشوری شد‪.‬‬ ‫اوج رخدادهایی که بر سر مسجد جامع‬ ‫در دوره ایلخانی امد را می توان در‬ ‫محراب بی نظیر الجایتو دید‪ .‬محرابی‬ ‫از هنر کچ بری که با طر ح های ریز و پر‬ ‫جزئیات خود چشم ها را خیره می کند و‬ ‫باورش سخت است مغول ها چنین غرق‬ ‫در فرهنگ و هنر شده اند تا چنین اثری‬ ‫ن جدید با‬ ‫خلق کنند‪ .‬همچنین شبستا ‬ ‫طاق هایی که هر کدام تزئینی خاص‬ ‫داشتند ایجاد شدند و فضای یک دستی‬ ‫در بخشی از مسجد حاکم شد‪.‬‬ ‫با سقوط ایلخانان شهر برای چند سالی‬ ‫دست حاکمان محلی بود‪ . ،‬در این‬ ‫زمان مرکز دینی شهر نیز رونق خود را از‬ ‫دست داد تا اینکه تزئینات جدیدی بر‬ ‫مسجد انجام و با تخریب ستون های‬ ‫قرن سومی بخش هایی جدیدی از جمله‬ ‫یک شبستان به بنا اضافه شد‪ .‬تا زمان‬ ‫اق قویونلوها تغییر خاص دیگری بر‬ ‫مسجد شاهد نبودیم‪.‬‬ ‫عصر جدید شهر در صفوی و مسجد‬ ‫عتیق‬ ‫با ظهور صفویان و انتخاب اصفهان به‬ ‫عنوان پایتخت شهر بزرگ و مهم بار‬ ‫دیگر جانی تازه می یابد‪ .‬صفویان شهر و‬ ‫کشور را گسترش می دهند و شاهکارهایی‬ ‫معماری زیادی خلق می کنند‪ .‬شاه عباس‬ ‫کویر برای بنا نهادن پایتخت رویایی خود‬ ‫از منطقه جوباره و جی دور می شود و به‬ ‫سمت باغ نقش جهان می رود تا جهان‬ ‫شهر خود را بر مبنای میدان بزرگ و گذر‬ ‫طوالنی بنا نهد‪ .‬بنابراین این مسجد‬ ‫جامع بزرگ شهر پس از ساخته شدن‬ ‫میدان جدید و مسجد جامع عباسی لقب‬ ‫عتیق‪ ،‬قدیمی یا کهنه را می گیرد‪.‬‬ ‫البته ساخت و سازهای صفوی به معنی‬ ‫فراموش شدن بافت تاریخی شهر نبود‪،‬‬ ‫بلکه این قسمت از شهر نیز سر و شکل‬ ‫تازه ای به خود یافت و در مهم ترین‬ ‫اقدام مسجد جامع عتیق به کاشی های‬ ‫معقلی مزین شد‪ .‬همچنین تعمیراتی‬ ‫در بخش هایی از مجلس از جمله مقبره‬ ‫عالمه مجلسی صورت پذیرفت‪ .‬در همین‬ ‫زمان پوشش ایوان شرقی که مربوط‬ ‫به دوران سلجوقی بود فروریخت و با‬ ‫مقرنس های صفوی اراسته شد‪.‬‬ ‫در زمان قاجار با انتقال پایتخت به تهران‬ ‫و اوضاع نامطلوب حاکم بر کشور‪ ،‬به‬ ‫مسجد جامع عباسی نیز توجه چندانی‬ ‫قرن جدید و اتفاقات جدید در مسجد‬ ‫با اغاز قرن جدید و سر و سامان گرفتن‬ ‫اوضاع ایران در دوران پهلوی اول‪ ،‬مسجد‬ ‫جامع اصفهان ثبت ملی شد و هرساله‬ ‫بودجه های مرمتی و پژوهشی از سوی‬ ‫وزارت فرهنگ و هنر برای مسجد در نظر‬ ‫گرفته می شد‪ .‬در این زمان با دعوت از‬ ‫چند مرمت گر ایتالیایی و فرانسوی مرمت‬ ‫گسترده ای بر روی مسجد انجام شد و‬ ‫بسیاری از بخش های ان مانند مدرسه‬ ‫مظفر از خطر تخریب در امان ماندند‪.‬‬ ‫در همین زمان پرده از اهمیت و سبقه‬ ‫طوالنی این مسجد نیز افتاد و این محل‬ ‫تبدیل به پژوهشکده ای بزرگ برای‬ ‫اصفهان و اسالم شناسان شد‪.‬‬ ‫مرمت مسجد تا انقالب اسالمی در سال‬ ‫‪ ۱۳۵۷‬ادامه داشت و پس از پیروزی‬ ‫انقالب با وقفه ای یکساله برنامه های‬ ‫مرمتی دوباره اغاز شد‪ .‬اما ضربه بزرگ به‬ ‫مسجد در اسفندماه ‪ ۱۳۶۳‬رخ داد‪ ،‬یک‬ ‫بمب افکن عراقی درست بر روی شبستان‬ ‫جنوب شرقی فرود امد و قامت مسجدی‬ ‫که روبرو تاریخ خم به ابرو نیاورده بود را‬ ‫شکست‪.‬‬ ‫امواج حاصل شده از این بمب طاق ها و‬ ‫چشمه ها را لرزاند و ترکش هایش باعث‬ ‫ضربه به کاشی ها و گنبد شد‪ .‬مدتی بعد‬ ‫اوارها جمع اوری‪ ،‬اجرهای سالم برای‬ ‫بهره برداری دوباره جدا‪ ،‬نقشه ای از‬ ‫محیط برای بازسازی اماده‪ ،‬کاشی های‬ ‫گنبد خاکی و نظام الملک هم تعمیر‪،‬‬ ‫ٔ‬ ‫وسیله بست های‬ ‫سنگ های مرمر به‬ ‫فلزی به زمین متصل‪ ،‬سنگفرش های‬ ‫مسجد کامل جدا و پس از زیرسازی‬ ‫دوباره نصب شد‪ .‬این اتفاق قامت مسجد‬ ‫را سروقامت تر از همیشه کرد‪.‬‬ ‫ثبت جهانی‬ ‫در سال ‪ ۱۳۸۹‬موضوع ارسال پرونده ثبت‬ ‫جهانی مسجد جامع اصفهان به یونسکو‬ ‫جهت ثبت جهانی مطرح شد‪.‬‬ ‫در دی ماه سال ‪ ۱۳۸۹‬ه‍‪.‬ش تمام‬ ‫معیارهای یونسکو براورده شده و در‬ ‫پرونده ای جامع ثبت و ارسال شد‪ .‬پس از‬ ‫ان موزه ای برای اثار کشف شده در مسجد‬ ‫و ماکتی برای بنا ایجاد شد‪ .‬تابلوهای‬ ‫راهنما را به دو زبان در مسجد قرار دادند؛‬ ‫پایگاه و فضایی برای معرفی مسجد‬ ‫مختص اشنایی بازدیدکنندگان ایجاد‬ ‫شد و دستگاه هایی برای نمایش و فیلم‬ ‫هم در مسجد قرار داده شد‪ .‬در ‪ ۱۵‬دی ماه‬ ‫سال ‪ ۱۳۹۰‬متخصصان از مسجد دیدن‬ ‫کردند و پس از بررسی های الزم‪ ،‬این بنا‬ ‫ثبت جهانی شد‪.‬‬ ‫‪3‬‬ صفحه 3 ‫بلوط‬ ‫شماره دهم دی ‪1398‬‬ ‫صنعت در جایݡگاه متهم الودݡگݡی هوا‬ ‫بر رسی سیاهه االینده های اصفهان نشان دهنده چیست؟‬ ‫پرستو حسنی‬ ‫بهبود شرایط دستور تعطیلی موقت انها از‬ ‫سوی مدیریت بحران استان داده شد‪.‬‬ ‫ایا صنعت متهم الودگی هواست؟ ایا‬ ‫صنایع بزرگ استان که سال هاست شائبه‬ ‫کم ابی را به طور مستقیم و غیر مستقیم را‬ ‫متوجه خود دیده اند‪ ،‬در بحث الودگی هوا‬ ‫و تبعات منفی ان نقش دارند یا اینکه این‬ ‫اتهام را از سر خود باز می کنند‪.‬‬ ‫اگر چه صنعتی ها همواره این موضوع را‬ ‫رد کرده اند و به گفته رئیس خانه صنعت‪،‬‬ ‫معدن و تجارت اصفهان‪ ،‬صنعت یک‬ ‫درصد از تاثیری را که حمل و نقل در‬ ‫الودگی شهر دارد را‪ ،‬ندارد؛ اما در سیاهه‬ ‫االینده های اصفهان که هفته گذشته‬ ‫رونمایی شد‪ ،‬سهم صنعت از االینده های‬ ‫ثابت و معلق ‪ ۶۷‬درصد اعالم شد‪ .‬البته‬ ‫نباید از سهم باالی خودروهای شخصی‬ ‫و عمومی در الودگی هوای اصفهان‬ ‫غافل ماند‪ .‬باید توجه داشت که الودگی‬ ‫هوا‪ ،‬در شهرهای صنعتی و کالن شهرها‬ ‫به عنوان یکی از چالش های مهم‪ ،‬به‬ ‫حوزه مدیریت بحران ورود پیدا می کند‬ ‫و باتوجه به قوانین مصوب‪ ،‬در شرایط‬ ‫اضطرار تصمیماتی همچون تعطیلی‬ ‫مدارس‪ ،‬تعطیلی و محدود کردن فعالیت‬ ‫برخی بخش های تولید و صنعت گرفته‬ ‫می شود که به تبع اقتصاد شهرها را‬ ‫تحت الشعاع قرار می دهد‪.‬‬ ‫کوره های گچ و اجر‪ ،‬یکی از بخش هایی‬ ‫است که در الودگی هوای اصفهان به‬ ‫خصوص در پاییز انگشت اتهام به سوی‬ ‫انها نشانه می رود و برای کنترل اوضاع و‬ ‫مشکل الودگی با تعطیلی صنایع حل‬ ‫نمی شود‬ ‫البته رئیس خانه صنعت‪ ،‬معدن و تجارت‬ ‫استان اصفهان به ایسنا‪ ،‬می گوید‪ :‬با‬ ‫وجودی که یکی از راهکارها در مقابله‬ ‫با الودگی هوا‪ ،‬تعطیلی صنایع عنوان‬ ‫می شود‪ ،‬اما بدون شک معتقدم صنعت‬ ‫یک درصد از تاثیری را که حمل و نقل در‬ ‫الودگی شهر می گذارد‪ ،‬ندارد‪.‬‬ ‫عبدالوهاب سهل ابادی با تاکید بر اینکه‬ ‫امروز شرکت اتوبوسرانی در شهر‪ ،‬دود تولید‬ ‫می کند و هیچ کس دستور توقف برای‬ ‫ان ایجاد نمی کند‪ ،‬ادامه می دهد‪ :‬این‬ ‫مسئله درباره تردد بسیاری از کامیون ها‬ ‫در داخل و کمربندی های اطراف شهر‪،‬‬ ‫خودروهای تک سرنشین و تاکسی های‬ ‫فرسوده نیز صدق می کند‪ .‬وی با اشاره‬ ‫به اینکه مسئوالن معتقدند که کارخانه ها‬ ‫ریزدانه هایی تولید می کنند که موجب‬ ‫الودگی است‪ ،‬تاکید می کند‪ :‬این مسئله‬ ‫مربوط به ایام الوده شهر نیست و در تمام‬ ‫سال وجود دارد و مسئوالن تنها می گویند‬ ‫این کارخانه ها باید از شهر جابجا شود‪ ،‬اما‬ ‫نگفته اند کجا بروند و یا چگونه بروند‪.‬‬ ‫رئیس انجمن گچ اصفهان با اعتقاد بر‬ ‫اینکه الودگی که سالی چند بار شهر را‬ ‫فرا می گیرد‪ ،‬متعلق به صنایع کوچک‬ ‫اطراف اصفهان نیست‪ ،‬ادامه می دهد‪:‬‬ ‫بسیاری از این صنایع با نظر سازمان‬ ‫‪4‬‬ ‫محیط زیست‪ ،‬مجهز به سیستم های‬ ‫فیلتر و تصفیه هوا شده اند‪ .‬او البته می‬ ‫گوید‪ :‬تولیدکنندگان گچ هنوز تجهیز‬ ‫نشده اند‪ ،‬چراکه انها مجبور به جابجایی‬ ‫هستند و نمی توانند این تجهیزات گران را‬ ‫در محل موقت خود ایجاد کنند‪.‬‬ ‫به گفته سهل ابادی‪ ،‬هم اکنون در‬ ‫شهرستان اصفهان حدود ‪ ۸۰‬کارخانه‬ ‫گچ و ‪ ۹۰‬کارخانه اجر داریم که البته‬ ‫کارخانه های اجر به دلیل تجهیزات به‬ ‫روز و مواد سوختی خود‪ ،‬الودگی ندارند و‬ ‫فشارها بیشتر متوجه کوره های تولید گچ‬ ‫است‪ .‬او با اعتقاد بر اینکه مشکل الودگی‬ ‫با تعطیلی صنایع حل نمی شود‪ ،‬می گوید‪:‬‬ ‫صنعت‪ ،‬تمام جهان را گرفته‪ ،‬اما صنایع‬ ‫به صورت پاک مشغول فعالیت هستند و‬ ‫ما نیز باید با تدابیر و راهکارهای خاص‪،‬‬ ‫به سمت صنایع پاک حرکت کنیم‪.‬‬ ‫االیندگی باید برطرف شود نه جابجا‬ ‫رئیس انجمن اجرنما اصفهان نیز در‬ ‫خصوص تاثیر صنایع و به خصوص‬ ‫کوره های اجر بر الودگی اصفهان به ایسنا‪،‬‬ ‫توضیح می دهد‪ :‬امارها نشان می دهد که‬ ‫بالغ بر ‪ ۸۰‬درصد االیندگی ها منبعی غیر‬ ‫از صنایع دارد‪ ،‬و امار و ارقام تعریف شده‬ ‫برای صنایع عددهایی بین ‪ ۶‬تا ‪ ۸‬درصد‬ ‫را اعالم می کند و ‪ ۴۰‬درصد االیندگی ها‬ ‫مربوط به بخش مسکونی و درصد باالیی‬ ‫ان متعلق به وسایل نقلیه است که دولت‬ ‫به راحتی می تواند روی ان ها اقدام کند‪.‬‬ ‫رضا چینی یاداور شد‪ :‬گفته می شود دولت‬ ‫‪ ۶۵۰۰‬میلیارد پول بنزین را به گازسوز‬ ‫کردن وسایل نقلیه عمومی اختصاص‬ ‫داده و امیدواریم این کار عملی شود‪.‬‬ ‫او درباره تعطیلی واحدهای صنعتی در‬ ‫شرایط الودگی هوا‪ ،‬گفت‪ :‬واحدهای‬ ‫صنعتی بالفاصله بعد از اعالم دستور ستاد‬ ‫بحران و سازمان محیط زیست‪ ،‬تعطیل‬ ‫می شوند‪ ،‬با اینکه معتقدیم باید در‬ ‫بخش های دیگر به صورت جدی اقدام‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫این فعال صنعتی معتقد است تصمیماتی‬ ‫همچون حذف واحدهای صنعتی اشتباه‬ ‫است و تاکنون برنامه ریزی ها برای‬ ‫جابجایی واحدهای صنعتی‪ ،‬خارج از‬ ‫حد اختیارات ستاد برنامه ریزی استان‬ ‫انجام شده و قانون صراحت دارد که برای‬ ‫جابجایی واحدهای صنعتی‪ ،‬تنها هیئت‬ ‫وزیران حق تصمیم گیری دارد و باید‬ ‫زیرساخت های ان ایجاد و سپس واحدها‬ ‫جابجا شوند‪.‬‬ ‫چینی یاداور می شود‪ :‬تصمیمات‬ ‫کارشناسی نشده انجام شده و از سال‬ ‫‪ ۸۸‬تاکنون‪ ،‬مانع پیشرفت و بروزرسانی‬ ‫تکنولوژی بخش های صنعتی شد ه است‬ ‫و عمال هیچ اتفاقی نیفتاده است‪.‬‬ ‫رئیس انجمن اجرنما اصفهان با تاکید بر‬ ‫اینکه االیندگی باید برطرف شود و نباید‬ ‫االیندگی را با جابجایی صنایع‪ ،‬جابجا‬ ‫کرد‪ ،‬می گوید‪ :‬از ابتدای انقالب سه‬ ‫منطقه را برای صنایع گچ معرفی و واحدها‬ ‫را جابجا کردیم که این باعث از بین رفتن‬ ‫سرمایه های ملی شده در حالی که باید‬ ‫ساختاری برای این واحدها ایجاد شود تا‬ ‫تصمیماتی همچون حذف‬ ‫واحدهای صنعتی اشتباه است‬ ‫و تاکنون برنامه ریزی ها برای‬ ‫جابجایی واحدهای صنعتی‪،‬‬ ‫خارج از حد اختیارات ستاد‬ ‫برنامه ریزی استان انجام شده‬ ‫و قانون صراحت دارد که برای‬ ‫جابجایی واحدهای صنعتی‪ ،‬تنها‬ ‫هیئت وزیران حق تصمیم گیری‬ ‫دارد و باید زیرساخت های ان‬ ‫ایجاد و سپس واحدها جابجا‬ ‫شوند‬ صفحه 4 ‫بلوط‬ ‫اینکه تمام کارخانجات اجرپزی در حومه‬ ‫شهر هستند‪ ،‬تصریح می کند‪ :‬متاسفانه‬ ‫یکی از مشکالت اصلی ما با سازمان‬ ‫محیط زیست این بود که با همان مصوبه‬ ‫سازمان برنامه ریزی‪ ،‬که واحدهای اجر‬ ‫باید جابجا شوند پیش می رود در حالیکه‬ ‫این تصمیم در مدت یک دهه معطل‬ ‫مانده است‪.‬‬ ‫ی انها قابل کنترل شود‪.‬‬ ‫االیندگ ‬ ‫با توجه به اطالعات موجود‬ ‫در این سیاهه بخش اعظم‬ ‫ی اصفهان‪ ،‬مربوط به‬ ‫الودگ ‬ ‫خودروها با ترتیب کامیون ها‪،‬‬ ‫ماشین های سنگین‪ ،‬اتوبوس ها‪،‬‬ ‫مینی بوس ها‪ ،‬خودروها‪،‬‬ ‫موتورسیکلت ها و خودروهای‬ ‫حمل ونقل عمومی است و‬ ‫بخش دیگر مربوط به صنعت و‬ ‫سوخت های خانگی است که باید‬ ‫تدبیری برای ان شود‪.‬‬ ‫مصوبه ای که یک دهه معطل مانده‬ ‫است‬ ‫رئیس انجمن اجرنما اصفهان ادامه‬ ‫می دهد‪ :‬اکنون شاهد این هستیم‬ ‫که ریزگردها از عربستان و عراق وارد‬ ‫ایران می شود‪ ،‬از سوی دیگر واحدهای‬ ‫صنعتی نیز از شعاع ‪ ۵۰‬متری برای شهر‬ ‫ایجاد الودگی می کنند‪ .‬چینی می افزاید‪:‬‬ ‫در کشورهای اروپایی صنایع در کنار‬ ‫شهرهای بزرگ فعالیت می کنند‪ ،‬اینکه‬ ‫ما واحد صنعتی را در شعاع ‪ ۵۰‬کیلومتری‬ ‫شهر و پرسنل ان را هر روز با ماشین از رده‬ ‫خارج شده جابجا کنیم‪ ،‬عالوه بر ایجاد‬ ‫الودگی‪ ،‬ذهنیت خوبی برای پرسنل به‬ ‫وجود نمی اورد‪ .‬رئیس انجمن اجرنما‬ ‫اصفهان می گوید‪ :‬الزم است کارشناسی‬ ‫بیشتری انجام شود‪ ،‬چراکه تاکنون‬ ‫کارشناسی های انجام شده سه جانبه گرا‬ ‫نبوده و بدون حضور تشکل های صنعتی‪،‬‬ ‫تصمیمات بعضا نادرست گرفته می شود‪.‬‬ ‫او با بیان اینکه حدود ‪ ۳۰۰‬واحد اجر‬ ‫در استان اصفهان وجود داشت که‬ ‫‪ ۷۰‬واحد طی دو سال گذشته به دلیل‬ ‫شرایط اقتصادی ب ه طور کامل تعطیل‬ ‫شدند‪ ،‬اما بقیه انها با تکنولوژی روز‬ ‫دنیا کار می کنند‪ ،‬تاکید می کند‪ :‬این‬ ‫واحدها االیندگی در حد صنعتی دارند‪،‬‬ ‫اما مورد تایید محیط زیست هستند‪،‬‬ ‫البته واحدهای مورد تایید نیز در شرایط‬ ‫الودگی تعطیل می شوند‪ .‬چینی با بیان‬ ‫اعمال قانون برای کنترل الودگی‬ ‫اصفهان‬ ‫البته رئیس ستاد مدیریت بحران استان‬ ‫اصفهان در خصوص وضعیت الودگی‬ ‫اصفهان به ایسنا‪ ،‬می گوید‪ :‬اواخر هفته‬ ‫گذشته سیاهه االیندگی های اصفهان‬ ‫رونمایی شد‪ .‬مطالعه این سیاهه حدود‬ ‫یک سال پیش از سوی شهرداری‬ ‫اصفهان با همکاری محیط زیست‪،‬‬ ‫دانشگاه اصفهان و دانشگاه صنعتی‬ ‫اصفهان اغاز شد که در ان منابع االینده ها‬ ‫معرفی و سهم هر یک در الودگی هوای‬ ‫اصفهان مشخص شده است‪.‬‬ ‫منصور شیشه فروش می گوید‪ :‬با توجه‬ ‫به اطالعات موجود در این سیاهه‬ ‫ی اصفهان‪ ،‬مربوط به‬ ‫بخش اعظم الودگ ‬ ‫خودروها با ترتیب کامیون ها‪ ،‬ماشین های‬ ‫سنگین‪ ،‬اتوبوس ها‪ ،‬مینی بوس ها‪،‬‬ ‫خودروها‪ ،‬موتورسیکلت ها و خودروهای‬ ‫حمل ونقل عمومی است و بخش دیگر‬ ‫مربوط به صنعت و سوخت های خانگی‬ ‫است که باید تدبیری برای ان شود‪.‬‬ ‫او ادامه می دهد‪ :‬طی هفته های گذشته‪،‬‬ ‫برای کنترل الودگی هوا‪ ،‬با توجه به‬ ‫قانون هوای پاک‪ ،‬با دبیری اداره کل‬ ‫محیط زیست در خصوص حمل و نقل‬ ‫و صنعت جلساتی برگزار شد و متعاقب‬ ‫ان با توجه به شرایط اضطراری به‬ ‫وجود امده‪ ،‬تصمیمات سریع االجرا مثل‬ ‫تعطیلی مدارس اتخاذ شد‪ .‬شیشه فروش‬ ‫می گوید‪ :‬با توجه به ممنوعیت حمل و‬ ‫نقل در طول هفته های گذشته‪ ،‬پلیس‬ ‫راهنمایی رانندگی بیش از ‪ ۲‬هزار تخلف‬ ‫ثبت و در محدوده ترافیک اعمال قانون‬ ‫کرد‪ ،‬همچنین پلیس با خودروهای دودزا‪،‬‬ ‫فرسوده و فاقد معاینه فنی برخورد و تردد‬ ‫کامیون ها در داخل و اطراف شهر محدود‬ ‫و ممنوع شد‪ .‬رئیس ستاد مدیریت بحران‬ ‫استان اصفهان همچنین اضافه کرد‪ :‬در‬ ‫ادامه اقدامات انجام شده‪ ،‬حدود ‪۲۵۰‬‬ ‫کوره اجر و ‪ ۹۶‬واحد تولیدی گچ خاکی‬ ‫فعال در برخوار‪ ،‬اصفهان و شاهین شهر‪،‬‬ ‫منفعل و به حالت تعطیل درامدند‪ ،‬و با‬ ‫توجه به نظارت محیط زیست و صنعت‬ ‫و معدن بر این قانون‪ ،‬حدود ‪ ۷۰‬درصد‬ ‫واحدها به صورت منفعل درامدند‪ .‬او‬ ‫اضافه کرد‪ :‬در طول الودگی های چند‬ ‫روز اخیر‪ ۶ ،‬معدن گچ و ‪ ۱۰‬واحد تولید‬ ‫زغال تعطیل شدند و ‪ ۴۱‬واحد صنعتی‬ ‫با پتانسیل افزایش االینده ها‪ ،‬دستور‬ ‫کاهش فعالیت انها صادر شد که ‪ ۱۷‬واحد‬ ‫انها همکاری کردند و خاطیان از سوی‬ ‫اداره کل محیط زیست پیگیری خواهند‬ ‫شد‪ .‬به گفته شیشه فروش‪ ،‬تحقیق و‬ ‫مطالعه درخصوص میزان الودگی هریک‬ ‫از این واحدها به طور تخصصی توسط‬ ‫محیط زیست بررسی شده بود و دستور‬ ‫تعطیلی با شناخت از میزان الودگی انها‬ ‫صادر شده بود‪.‬‬ ‫شماره دهم دی ‪1398‬‬ ‫مشݡکل الودݡگݡی هوای اصفهان‬ ‫را می توان حل ݡکرد‬ ‫دکتر علیرضا صلواتی*‬ ‫پس از موضوع زاینده رود ‪ ،‬دومین دغدغه‬ ‫شهروندان اصفهانی بحث الودگی هوا‬ ‫است که با کمی دقت می بینیم که در بهار‬ ‫و تابستان کیفیت هوای کالنشهر اصفهان‬ ‫پایین بوده و ‪ AQI‬از مرز ‪ ۴۰۰‬و ‪ ۵۰۰‬نیز‬ ‫فراتر می رفت‪.‬‬ ‫گاهی اوقات ما نقش منابع ساکن را از یاد‬ ‫می بریم‪ ،‬نقش خودروها در الودگی هوا را‬ ‫انکار نمی کنیم اما منابع ساکن نیز بی تاثیر‬ ‫در این الودگی ها نیستند‪.‬‬ ‫در چند دهه اخیر خشم طبیعت‪ ،‬نابودی‬ ‫عرصه های طبیعی و تاریخی و نیز توسعه‬ ‫صنعتی ای که در اطراف شهر اصفهان رخ‬ ‫داد موجب افزایش الودگی هوای شهر‬ ‫شد و در حالی که توسعه صنعتی را دارای‬ ‫برکات می دانستیم دریافتیم که نغمات‬ ‫ان بیش از نعماتش است‪.‬‬ ‫داشتن نگاه برخورداری به استان‬ ‫اصفهان موجب شده ان را بی نقص‬ ‫بدانیم اما توسعه صنعتی و از بین بردن‬ ‫مزارع و فضای سبز‪ ،‬برداشت اب زاینده‬ ‫رود توسط شهرها و استان های همجوار‬ ‫موجب بروز مشکالت عدیده ای برای این‬ ‫شهر شده است‪.‬‬ ‫برخالف توسعه های صورت گرفته به ویژه‬ ‫در زمینه واحدهای تولیدی و صنعتی در‬ ‫این کالنشهر و اطراف ان‪ ،‬هنوز نرخ‬ ‫بیکاری در اصفهان بیش از سایر استان ها‬ ‫و متوسط کشوری است‪.‬‬ ‫در استقرار صنایع به ویژه صنایع مهم‬ ‫در اصفهان‪ ،‬بیشتر مباحث استراتژیک‬ ‫حاکم بوده است‪ ،‬از دوره صفویه ایران‬ ‫همواره مورد حمله قرار گرفته و مسووالن‬ ‫در تالش برای استقرار صنایع مادر و مهم‬ ‫در مکان هایی بودند که ضریب امنیتی‬ ‫باالیی داشت ه باشد‪.‬‬ ‫جدای از منابع ساکن االینده هوا مانند‬ ‫کارخانجات‪ ،‬منابع ساکن خاموش مانند‬ ‫منازل و موتورخانه های موجود در شهر‬ ‫اصفهان نیز ذرات معلق بسیار ریز در حد‬ ‫یک و ‪ ۲.۵‬میکرون تولید می کنند که از‬ ‫راه ناف نیز قابل انتقال از مادر به جنین‬ ‫و مضر است‪.‬‬ ‫ی باید از ابگرمکن های‬ ‫در سیستم شهرساز ‬ ‫خورشیدی‪ ،‬ساختمان های ایزوله و‬ ‫پنجره های سه جداره و نیز کاهش‬ ‫ِپرت انرژی منازل بهره مند شد و کمتر از‬ ‫موتورخانه ها استفاده کرد‪.‬‬ ‫ایجاد زیرساخت های مناسب حمل و‬ ‫نقل عمومی در شهر یکی از راه های موثر‬ ‫در کاهش االینده های هوای کالنشهر‬ ‫اصفهان است‪ ،‬در زمان حاضر روزانه ‪۸۲‬‬ ‫هزار نفر از خط یک مترو و ‪ ۲۰۰‬هزار نفر از‬ ‫سه خط تندرو اتوبوس در اصفهان برای‬ ‫سفرهای درون شهری استفاده می کنند‪.‬‬ ‫در کمتر از ‪ ۴‬سال دیگر خط دو مترو نیز در‬ ‫اصفهان راه اندازی خواهد شد و خطوط‬ ‫تندرو اتوبوس نیز تا سال ‪ ۱۴۰۰‬به ‪ ۱۲‬خط‬ ‫افزایش می یابد و تا پایان امسال طرح‬ ‫ایجاد محدودیت پارک اجرا خواهدشد‪.‬‬ ‫در سال ‪ ۷۸‬سهم خودروهای شخصی از‬ ‫حمل و نقل درون شهری ‪ ۳۵‬درصد بود‬ ‫که متاسفانه این میزان به ‪ ۵۰‬درصد در‬ ‫سال جاری افزایش یافته است‪ .‬افزایش‬ ‫قیمت سوخت در کشور می تواند راه حلی‬ ‫برای کاهش استفاده از وسایل نقلیه‬ ‫شخصی و کاهش الودگی هوا باشد‪.‬‬ ‫حجم سفرهای درون شهری اصفهان‬ ‫بین سه تا چهار میلیون سفر است که از‬ ‫این میزان‪ ،‬سهم تاکسی ها ‪ ۱۰‬درصد‪،‬‬ ‫موتورسیکلت ‪ ۱۰‬درصد‪ ،‬اتوبوس ‪۱۴‬‬ ‫درصد‪ ،‬خودروهای شخصی ‪ ۵۰‬درصد و‬ ‫دوچرخه نیز سه درصد می باشد‪.‬‬ ‫مشکل الودگی هوای اصفهان قابل‬ ‫حل و ممکن بوده و نیازمند اراده است‪.‬‬ ‫می توان خودروهای سنگین عبوری در‬ ‫شهر اصفهان را کنترل کرده و معاینه فنی‬ ‫خودروها و وسایل نقلیه را جدی گرفت‬ ‫تا از این راه به کاهش الودگی هوا کمک‬ ‫کنیم‪.‬‬ ‫پیاده روی و استفاده از دوچرخه یکی‬ ‫دیگر از راه های کاهش الودگی هوا است‬ ‫که در سال های اخیر موفق به پیاده راه‬ ‫سازی چهارباغ عباسی و میدان امام (ره)‬ ‫با همکاری پلیس راهور شدیم و مردم و‬ ‫کسبه نیز در این زمینه همراهی کردند‪.‬‬ ‫*استاد دانشگاه در رشته ترافیک‬ ‫‪5‬‬ صفحه 5 ‫بلوط‬ ‫شماره دهم دی ‪1398‬‬ ‫در شهر‬ ‫موفقیت ابفا اصفهان‬ ‫در ݡکنفراس بین المللـݡی روابط‬ ‫عموم ــݡیایران‬ ‫شرکت اب و فاضالب استان اصفهان‬ ‫در شانزدهمین کنفراس بین المللی‬ ‫روابط عمومی ایران به دلیل تاسیس‬ ‫خانه فرهنگ اب و ایجاد بستر مصرف‬ ‫بهینه اب در جامعه موفق به کسب‬ ‫جایزه فرهنگ سازی شد‪ .‬مدیر روابط‬ ‫عمومی و اموزش همگانی شرکت اب‬ ‫وفاضالب استان اصفهان گفت‪ :‬شرکت‬ ‫اب وفاضالب استان اصفهان تنها‬ ‫شرکتی در کشور است که خانه فرهنگ‬ ‫اب را باهدف ترویج مصرف بهینه اب‬ ‫در جامعه راه اندازی نمود‪ .‬سیداکبر‬ ‫بنی طبا اعالم کرد‪ :‬در چند سال اخیر‬ ‫عالوه براینکه در خانه فرهنگ اب‬ ‫با استفاده از ظرفیت مربیان مجرب‬ ‫کودکان در نوجوانان در مقاطع مختلف‬ ‫تحصیلی تحت اموزش مصرف درست‬ ‫اب قرار می گیرند از ظرفیت هنرمندان‬ ‫و اصحاب رسانه در راستای ترغیب‬ ‫همه مردم بهره مند شده است‪ .‬وی‬ ‫با اشاره به تولیدات هنری که باهدف‬ ‫فرهنگ سازی مصرف بهینه اب در‬ ‫دستور کار قرار گرفت اعالم کرد‪ :‬در‬ ‫سال جاری تولید ‪ ۸۰‬انیمیشن و فیلم‬ ‫کوتاه بیش از ‪ ۷۰‬پوستر ‪،‬طرح های‬ ‫گرافیکی و کاریکاتور و ‪ ۱۰‬جلد کتاب‬ ‫با مضامین راههای مصرف درست‬ ‫اب برای تمام گروههای سنی انجام‬ ‫گرفت‪ .‬بنی طبا مصرف درست منابع‬ ‫را یکی از مولفه های توسعه یافتگی‬ ‫برشمرد و خاطر نشان ساخت‪ :‬ایران به‬ ‫لحاظ اقلیم اب و هوایی گرم وخشک‬ ‫در دستیابی به منابع اب شیرین بسیار‬ ‫محدود است این درحالیست که‬ ‫فرهنگ درست مصرف منابع بستر‬ ‫توسعه کشور را در زمینه های مختلف‬ ‫فراهم می کند‪.‬‬ ‫پیشرفت ‪ ۹۵‬درصدی‬ ‫احداث تصفیه خانه فاضالب‬ ‫شهرستان اژیه‬ ‫تصفیه خانه فاضالب اژیه با پیشرفت‬ ‫فیزیکی ‪ ۹۵‬درصدی در اینه نزدیک به‬ ‫بهره برداری می رسد‪ .‬مدیرعامل شرکت‬ ‫اب وفاضالب استان اصفهان با اشاره به‬ ‫اجرای تاسیسات فاضالب در شهرستان‬ ‫اژیه اعالم کرد‪ :‬در سال ‪ ۹۶‬اجرای شبکه‬ ‫جمع اوری و احداث تصفیه خانه‬ ‫فاضالب در شهرستان اژیه در دستور‬ ‫کار قرار گرفت هم اکنون ‪ ۲۰‬کیلومتر‬ ‫از شبکه فاضالب شهر ازیه اجراشد و‬ ‫تنها ‪ ۴‬کیلومتر دیگر باقی مانده است‪.‬‬ ‫مهندس هاشم امینی اجرای تاسیسات‬ ‫فاضالب را در این شهرستان ضروری‬ ‫برشمرد و عنوان کرد‪ :‬جلوگیری از الودگی‬ ‫ابهای زیرزمینی و سطحی‪ ،‬ارتقاء‬ ‫بهداشت و سالمت عموم‪ ،‬جلوگیری از‬ ‫ایجاد بوی نامطبوع استفاده مجدد از‬ ‫اب از مزیت های اجرای کامل طر ح های‬ ‫فاضالب شهری است‪ .‬وی افزود‪ :‬در‬ ‫مناطق کویری به ویژه در شهرستان‬ ‫اژیه که در شرق استان قرار دارد کمبود‬ ‫اب به شدت احساس می شود‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫شوراهای اموزش و پرورش نهاد عالݡی سیاست ݡگذاری و‬ ‫تصمیم ݡگیری محلݡی هستند‬ ‫تاکید مدیر کل اموزش و پرورش استان بر یک اولویت مهم‬ ‫همزمان با هفته گرامی داشت شوراهای‬ ‫اموزش و پرورش‪ ،‬مدیر کل اموزش و‬ ‫پرورش استان به عنوان سخنران پیش از‬ ‫خطبه های نماز جمعه این هفته اصفهان‬ ‫ضمن گرامی داشت ایام سوگواری سالروز‬ ‫شهادت حضرت فاطمه زهرا (س) و‬ ‫همچنین شهادت سردار شهید سپهبد قاسم‬ ‫سلیمانی و جان باختن جمعی از هموطنان‬ ‫در سقوط هواپیما‪ ،‬به نمایندگی از یکصد‬ ‫و بیست هزار فرهنگی شاغل و بازنشسته‬ ‫استان از رفتار سخیف و ناجوانمردانه رئیس‬ ‫جمهور ایاالت متحده امریکا در به شهادت‬ ‫رساندن سردار بین المللی مقاومت ابراز‬ ‫تاسف و انزجار کرد‪.‬‬ ‫وی در ادامه با اشاره به این موضوع که از‬ ‫بیست و ششم تا سی ام دی ماه به عنوان‬ ‫هفته شوراهای اموزش و پرورش نامگذاری‬ ‫شده است‪ ،‬گفت‪ :‬قانون تشکیل شوراهای‬ ‫اموزش و پرورش در استان ها‪ ،‬شهرستان ها‬ ‫و مناطق کشور در سال ‪ 1372‬به تصویب‬ ‫مجلس شورای اسالمی رسیده است وبا‬ ‫ا گاهی و اشنایی جامع از مفاد این قانون با‬ ‫ارزش و پر محتوا و اجرای کامل ان می توان‬ ‫مسائل اموزش و پرورش را جزء الینفک‬ ‫زندگی اجتماعی مردم قرار داد‪.‬‬ ‫اعتدادی افزود‪ :‬می توان با استفاده از فکر‪،‬‬ ‫امکانات و قابلیت های همه احاد ملت‬ ‫مشکالت و بحران ها را به تدریج رفع کرد‬ ‫و در نهایت اعتالی کیفی نظام تعلیم و‬ ‫تربیت کشور را از شوراهای اموزش و پرورش‬ ‫به عنوان نهاد عالی سیاست گذاری و‬ ‫تصمیم گیری محلی انتظار داشت‪ .‬وی‬ ‫با تا کید بر منویات مقام معظم رهبری که‬ ‫بهترین و برجسته ترین فکر ها باید بنشینند‬ ‫و برای اموزش و پرورش طراحی کنند‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬نماینده ولی فقیه در استان و استاندار‬ ‫هر استان‪ ،‬امامان جمعه‪ ،‬فرمانداران‬ ‫و شهرداران و دیگر مدیران استانی و‬ ‫شهرستانی عضویت شورای اموزش و‬ ‫پرورش را به ترتیب در استان‪ ،‬شهرستان ها‬ ‫و بخش عهده دار هستند‪ .‬بر این اساس در‬ ‫استان اصفهان تعداد ‪ 36‬شورا طبق قانون‬ ‫با هدف مشارکت و نظارت مردم در امر‬ ‫اموزش و پرورش و بهره گیری از امکانات‬ ‫و منابع و تسهیل در فرایند و فعالیت های‬ ‫اجرایی اموزش و پرورش تشکیل می شود‬ ‫که ملزم هستند در طول سال جلساتی را‬ ‫برگزار کنند‪.‬‬ ‫مدیرکل اموزش و پرورش استان کمیت و‬ ‫نظم در تشکیل جلسات شوراهای اموزش و‬ ‫پرورش و کیفیت مصوبات را از ویژگی این‬ ‫شوراها دانست و اظهار داشت‪ :‬با تصویب‬ ‫قانون تشکیل شوراهای اموزش و پرورش‬ ‫نگاهی فرابخشی به گسترده ترین و پهن‬ ‫پیکرترین دستگاه اجرایی و فرهنگی یعنی‬ ‫اموزش و پرورش ایجاد شد‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬در این قانون همچنین به‬ ‫جلب نظر و حمایت ‪ ،‬همراهی همه مردم‬ ‫و مشارکت احاد جامعه در حوزه اموزش و‬ ‫پرورش اهتمام ویژه ای شده است و مدیران‬ ‫مدارس ما موظف هستند بهترین و عالی‬ ‫ترین سطح ارتباط موثر را با اولیاء دانش‬ ‫اموزان به منظور بهره مندی از ظرفیت های‬ ‫فکری و امکاناتی خانواده ها برنامه ریزی‬ ‫کنند‪ .‬وی در ادامه نظارت و نظردهی را‬ ‫از مطالبات به حق مردم دانست و گفت‪:‬‬ ‫این حق بدیهی است زیرا مردم بهترین‬ ‫سرمایه های خودشان یعنی فرزندانشان‬ ‫را در اختیار اموزش و پرورش قرار داده اند‬ ‫و این شوراهای اموزش و پرورش هستند‬ ‫که می توانند نظرات مردم را دریابند و‬ ‫اعمال کنند‪ .‬وی افزود ‪ :‬ما برای رسیدن به‬ ‫اموزش و پرورش مطلوب و پویا بنا بر تا کید‬ ‫مقام معظم رهبری بر تکالیف سند تحول‬ ‫بنیادین اموزش و پرورش تمرکز نموده ایم و‬ ‫باور داریم با اجرای کامل و دقیق این سند‪،‬‬ ‫نظام تعلیم و تربیت کشور به عنوان یکی‬ ‫از پیشرو ترین نظام های اموزشی و تربیتی‬ ‫دنیا درخواهد امد اما اجرای همین سند نیز‬ ‫بدون نگاه و امداد فرابخشی به اموزش‬ ‫و پرورش و بهره مندی از سطح وسیع‬ ‫مشارکت مردمی ممکن نیست‪.‬‬ ‫شهادت او مانند حیاتش موجب عزت اسالم و انقالب شد‬ ‫بزرگداشت سردار سلیمانی در ابفا‬ ‫مراسم بزرگداشت سردار بزرگ و پر افتخار‬ ‫اسالم سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی‪،‬‬ ‫مجاهد بزرگ شهید ابومهدی المهندس‬ ‫و دیگر شهدای جنایت تروریستی امریکا‬ ‫و جان باختگان سانحه دلخراش هوایی‬ ‫اخیر با حضور مدیر عامل و کارکنان شرکت‬ ‫اب وفاضالب استان اصفهان در مصلی‬ ‫امیرالمومنین شرکت ابفا استان اصفهان‬ ‫برگزار شد‪ .‬دراین مراسم مدیرعامل شرکت‬ ‫اب وفاضالب استان اصفهان ضمن تسلیت‬ ‫جنایت تروریستی امریکا و جان باخت گان‬ ‫سانحه دلخراش هوایی اخیر گفت‪ :‬باید‬ ‫همه بر این امر واقف باشیم هم اکنون که‬ ‫کشور در امنیت کامل به سر می برد‪ ،‬به برکت‬ ‫وجود سردار سیلمانی و همرزمان ایشان بوده‬ ‫است‪ ،‬هیچگاه نباید خدماتی را که سپاه به‬ ‫نظام و مردم ارائه کرد را فراموش کنیم‪.‬‬ ‫مهندس هاشم امینی افزود‪ :‬فعاالن‬ ‫صنعت ابفا بعنوان سقایان مردم‪ ،‬جنایت‬ ‫تروریستی امریکا را محکوم و همدردی خود‬ ‫را با بازماندگان سانحه دلخراش هوایی‬ ‫اخیر اعالم می کنیم ‪ .‬وی افزود‪ :‬وحدت و‬ ‫همدلی که در جامعه وجود دارد را باید قدر‬ ‫بدانیم و با همبستگی و وحدت در مقابل‬ ‫استکبار جهانی ایستادگی کنیم تا در نهایت‬ ‫این نظام به صاحب اصلی ان تقدیم شود‪.‬‬ ‫مدیرعامل شرکت اب وفاضالب استان‬ ‫اصفهان در این مراسم با برشمردن امتیازات‬ ‫برجسته سردار شهید سپهبد سلیمانی گفت‪:‬‬ ‫حاج قاسم عزیز در عین انکه مجاهد‪ ،‬طراح‪،‬‬ ‫هوشمند‪ ،‬فرمانده و فاتح بود‪ ،‬با الگوگیری‬ ‫از حضرت صدیقه کبری سالم اهلل علیها‪،‬‬ ‫ً‬ ‫نسبت به والیت کامال مطیع و فرمانبردار بود‬ ‫و شهادت او نیز مانند حیاتش‪ ،‬موجب عزت‬ ‫اسالم و انقالب شد‪.‬‬ ‫در ادامه این مراسم سردار حاج جواد استکی‬ ‫فرمانده قرارگاه منطقه ای سیدالشهدا‬ ‫نیروی زمینی سپاه در استان اصفهان‪ ،‬یزد‬ ‫و چهارمحال بختیاری گفت‪ :‬در چند سال‬ ‫اخیر شرکت ابفا استان اصفهان با مدیریت‬ ‫همه جانبه مسئولین توانست به رغم‬ ‫چالش هایی که در زمینه تامین اب شرب‬ ‫در استان وجود داشت‪ ،‬اب شرب مردم را‬ ‫پایدار تامین کند که این امر جای تقدیر و‬ ‫تشکر دارد‪ .‬وی افزود‪ :‬خدمت به مردم یکی‬ ‫از عبادتهای خالص خداوندمی باشد که‬ ‫در این زمینه فعاالن صنعت ابفا با خدمات‬ ‫رسانی بی وقفه به مردم بسیار موفق عمل‬ ‫کردند‪ .‬وی با بیان اینکه راهبردهای دفاعی‬ ‫و امنیتی کشور برگرفته از اندیشه های امام‬ ‫(ره) بوده عنوان کرد‪:‬مکتب دفاعی و امنیتی‬ ‫کشور برگرفته از اندیشه های امام(ره) بوده‬ ‫که در دنیا بی نظیر است‪ .‬همچنین انقالب‬ ‫ایران تنها انقالبی در دنیاست که معنوی و‬ ‫اسالمی است و حاکمیت ان با سازوکارهای‬ ‫انقالب های دیگر در دنیا متفاوت بوده‬ ‫است‪ .‬وی افزود‪ :‬اندیشه های انقالب‬ ‫اسالمی برگرفته از خدا و قران‪ ،‬حدیث‪،‬‬ ‫روایت و اموزه های دینی است و این مکتب‬ ‫الهی است‪ .‬وی ادادمه داد‪ :‬در دوران انقالب‬ ‫اسالمی بیش از ‪ ۴۰۰‬تن از فرمانده های‬ ‫نیروهای مسلح به درجه رفیع شهادت نائل‬ ‫شدند اما سردار سپهبد حاج قاسم سلیمانی‬ ‫متفاوت تر از بقیه برای نظام بوده است و‬ ‫این خیلی درد ناک است‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬سردار سپهبد قاسم سلیمانی قبل‬ ‫از وقوع جنگ تحمیلی در منطقه کردستان‬ ‫در حال دفاع از کیان جمهوری اسالمی بوده‬ ‫و این رویه را تا لحظه شهادت ادامه داد و‬ ‫جهبه مقاومت خط شکن دسیسه های‬ ‫اسکتبار جهانی بود ‪،‬مطمئن باشید راه این‬ ‫سردار بزرگ اسالم تداوم خواهد داشت‪.‬‬ صفحه 6 ‫وجود بازارهای محلݡی چه تاثیری بر شهر دارد؟‬ ‫اصفهان شهری است که قدیمی ترین‬ ‫بازارها را دارد و بیشتر این بازارها که در‬ ‫طول زمان بر اثر بالیای مختلف دچار‬ ‫ویرانی شده بوده‪ ،‬در همان مکان بازسازی‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫به گزارش ایمنا‪ ،‬در اکثر شهرها بازار از‬ ‫دروازه اصلی شهر شروع و تا هسته مرکزی‬ ‫شهر ادامه پیدا می کند؛ بازارها‪ ،‬همچون‬ ‫سایر اماکن عمومی مانند مسجد جامع در‬ ‫میدان اصلی شهر متمرکز شده و به همین‬ ‫علت از موقعیتی خوبی از لحاظ مکانی‬ ‫و ا همیت زیادی از نظر چرخش اقتصاد‬ ‫شهری برخوردار است‪ .‬با گذشت زمان و‬ ‫تخصصی شدن مشاغل بازارها به چند‬ ‫گروه اصلی تقسیم بندی شدند و هر بخش‬ ‫مختص یک صنف گشت‪ .‬بازار اصفهان‬ ‫نیز همچون سایر بازارهای ایران با این‬ ‫اصول و قواعد ساخته و پرداخته شده‬ ‫است‪ .‬مهم ترین تاثیری که رشد شتابان‬ ‫شهرها به همراه داشته نابسامانی نظام‬ ‫توزیع خدمات است‪ ،‬از این رو وظیفه اصلی‬ ‫برنامه ریزان وتصمیم گیرندگان شهری‪،‬‬ ‫تعیین مکان بهینه مراکز خدماتی متناسب‬ ‫با شهر به گونه ای است که تمام ساکنان‬ ‫شهری به راحتی به انها دسترسی داشته‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫در شهر اصفهان نیز تامین دسترسی راحت و‬ ‫مناسب شهروندان به انواع خدمات شهری‬ ‫از اهداف مهم برنامه ریزی شهری است‪.‬‬ ‫دسترسی اسان‪ ،‬سریع و مطلوب شهروندان‬ ‫به بازارهای روز‪ ،‬یکی از دغدغه های‬ ‫مدیریت شهری است‪ ،‬نیز تبدیل به بانک‬ ‫یا همان ضرابخانه شده است‪.‬‬ ‫ایرج حیدری‪ ،‬مدیر بازارهای روز شهرداری‬ ‫اصفهان می گوید‪ :‬شکل گیری بازارها‬ ‫تاریخچه ای دارد و بافت شهر اصفهان بر‬ ‫اساس ساختار بازارها شکل گرفته است‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه یک ضلع اصلی میدان‬ ‫نقش جهان بازار است وسراها و تیمچه ها‬ ‫و بازارهای جانبی و محلی بر اساس نیاز‬ ‫و فرهنگ مردم شکل گرفته است‪ ،‬می‬ ‫افزاید‪ :‬در زمان حاضر براساس نیازی که‬ ‫احساس شده‪ ،‬تعدادی از بازارها در شهر‬ ‫اصفهان شکل گرفته که شاید نتوان عنوان‬ ‫بازار محلی را به انها اطالق کرد چون درباره‬ ‫بسیاری از بازارهای محلی ساختارهای‬ ‫قدیمی در ذهن متصور می شود که فعاالن‬ ‫ان خرده فروشی می کنند‪.‬‬ ‫مدیر بازارهای روز شهرداری اصفهان‬ ‫تصریح می کند‪ :‬در حال حاضر در شهر‬ ‫بازارهای محلی وجود دارد‪ ،‬اما دارای‬ ‫ساختار فیزیکی و جانمایی انها مناسب‬ ‫نیست‪ .‬وی با بیان اینکه روز بازارهای‬ ‫محلی با عناوین شنبه بازار و جمعه بازار‬ ‫با تعداد انگشت شمار در چند منطقه شهر‬ ‫پراکنده است‪ ،‬ادامه می دهد‪ :‬این بازارها‬ ‫خودجوش و مردمی است که با استفاده‬ ‫از زمین های در اختیار شهروندان بر اساس‬ ‫نیاز روز محله شکل گرفته و در انها در یک‬ ‫روز کاالهایی عرضه می شود‪ .‬حیدری اظهار‬ ‫می کند‪ :‬با توجه به اینکه برای ساماندهی‬ ‫انها باید فضای مناسبی در نظر گرفته شود‬ ‫تا بازاری با استانداردهای خاص شکل‬ ‫بگیرد‪ ،‬شهرداری اصفهان در این راستا‬ ‫گام برداشته و از ‪ ۱۰‬سال پیش بازارهای‬ ‫کوثر را بر اساس نیاز مردم در محله ها‬ ‫راه اندازی کرده است به طوری که در حال‬ ‫حاضر ‪ ۱۴‬بازار تحت نظارت شهرداری‬ ‫این کالنشهر فعال است؛ بازارهایی که‬ ‫مهمترین ذی نفعان ان مردم هستند‪ .‬وی‬ ‫با بیان اینکه بازارهای کوثر بر اساس نیاز‬ ‫مردم طبق فرهنگ قدیمی تحت عنوان‬ ‫بازارچه شکل گرفته و جانمایی این بازارها‬ ‫بر اساس نیازهای محله ها انجام شده‬ ‫است‪ ،‬می گوید‪ :‬غیر از بازارهای کوثر سایر‬ ‫بازارهای شهر با عنوان بازار محلی شناخته‬ ‫می شود‪ ،‬نمونه بارز ان بازار محله ای‬ ‫بعثت در منطقه ‪ ۱۴‬شهرداری اصفهان‬ ‫است که بر اساس نیاز مردم شکل گرفت‬ ‫و با راه اندازی ان فعالیت دست فروشان و‬ ‫بازارهای جزیره ای پایان یافت‪.‬‬ ‫مدیر بازارهای روز شهرداری اصفهان‬ ‫می افزاید‪ :‬روز بازار دیگر اصفهان جمعه‬ ‫بازار خودرو است که در یک روز خاص و در‬ ‫یک منطقه خاص فعال است‪ ،‬البته تالش‬ ‫می شود در تمام محله های شهر بازارهایی‬ ‫داشته باشیم‪ .‬وی با بیان اینکه توسعه‬ ‫بازارهای محلی با مطالعات فرهنگی‪،‬‬ ‫علمی‪ ،‬اجتماعی و اقتصادی انجام خواهد‬ ‫شد‪ ،‬تاکید می کند‪ :‬باید به گونه ای عمل‬ ‫شود که بازارها و فروشگاه‪‎‬های دیگر متضرر‬ ‫نشوند‪ ،‬البته تمام هدف این است که‬ ‫بازارها با مطالعات فرهنگی و اجتماعی و‬ ‫نیاز مردم در محله ها شکل بگیرد‪.‬‬ ‫مدیر بازارهای روز شهرداری اصفهان اظهار‬ ‫می کند‪ :‬در بافت مدرن شهر فروشگاه های‬ ‫بزرگ خود به خود و به اقتضای نیاز‬ ‫شهروندان شکل می‪‎‬گیرد‪ ،‬زیرا با مطالعات‬ ‫امکان سنجی بازارها‪ ،‬تناسب ان با بافت‬ ‫مدرن بررسی شده است‪ .‬وی تصریح‬ ‫می کند‪ :‬بعضی از بازارهای محلی در‬ ‫محله های قدیمی یا از بین رفته یا فعال‬ ‫نیست‪ ،‬البته تعدادی از این بازارها توسط‬ ‫شهرداری اصفهان بازسازی و احیاء شده‬ ‫است‪ ،‬اما در برخی محله ها فضاسازی‬ ‫مناسب برای بازارهای محلی انجام نشده‬ ‫است‪ .‬حیدری تصریح می کند‪ :‬بر اساس‬ ‫دیدگاه شورای اسالمی شهر و سیاست‬ ‫سازمان ساماندهی مشاغل شهری‬ ‫شهرداری اصفهان برای شکل گیری هر‬ ‫بازار مطالعات علمی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و‬ ‫اقتصادی انجام می شود‪.‬‬ ‫ارسال اولین محموله غذایـــــݡی و اقالم مورد نیاز‬ ‫از شهرداری اصفهان برای مردم سیل زاده‬ ‫شهردار اصفهان گفت‪ :‬اولین محموله‬ ‫غذایی و اقالم مورد نیاز مردم سیل زده‬ ‫استان سیستان و بلوچستان‪ ،‬از طرف‬ ‫شهرداری اصفهان تجمیع شده و به نیک‬ ‫شهر ارسال شد‪.‬‬ ‫قدرت اله نوروزی در ارتباط زنده رادیویی‬ ‫با برنامه «سالم اصفهان» با اشاره به اینکه‬ ‫هفته گذشته با مشخص شدن ابعاد سیل‬ ‫در استان سیستان و بلوچستان‪ ،‬نیازهایی‬ ‫که در منطقه وجود داشت و نیز با توجه به‬ ‫تجربه هایی که شهرداری اصفهان از سیل‬ ‫گلستان و خوزستان به دست اورده بود بنا‬ ‫به درخواست های مردم تجهیزات و نیرو‬ ‫به سوی این منطقه راهی شد‪ ،‬اظهار کرد‪:‬‬ ‫با انگیزه ای که شهرداری و شورای شهر‬ ‫اصفهان برای کمک به مردم داشتند‪،‬‬ ‫مدیریت شهری امادگی خود را برای کمک‬ ‫رسانی به شهرداران و مسئوالن سیستان‬ ‫و بلوچستان اعالم کردند‪ .‬وی ادامه داد‪:‬‬ ‫از همین رو روز چهارشنبه تجهیزات و‬ ‫نیروهای امدادی را فرستادیم و نیروهای‬ ‫شهرداری در شهر کنارک تا حاال در حال‬ ‫امدادرسانیهستند‪.‬‬ ‫شهردار اصفهان تصریح کرد‪ :‬جلسه ای در‬ ‫استانداری اصفهان در ستاد بحران برای‬ ‫تقسیم وظایف برگزار شد و من و تعدادی‬ ‫از همکاران به سیستان و بلوچستان‪ ،‬شهر‬ ‫کنارک‪ ،‬دشتیاری و بخش اورکی رفته و از‬ ‫وضعیت انها بازدید داشتیم‪ .‬وی با اشاره‬ ‫به مشاهدات خود از حجم سیل و عمق‬ ‫تخریب در مناطق سیل زده سیستان‬ ‫و بلوچستان‪ ،‬گفت‪ :‬در این سیل زمین‬ ‫های کشاورزی‪ ،‬راه ها و دام ها تلف شده‬ ‫و خوشبختانه تلفات جانی کم بوده است‪.‬‬ ‫نوروزی افزود‪ :‬همچنین جلساتی با‬ ‫استاندار سیستان و بلوچستان و برخی‬ ‫مسئوالن در مورد نحوه امدادرسانی و‬ ‫نیازها در فرودگاه کنارک داشتیم‪ .‬بر همین‬ ‫اساس تصمیم گرفته شد‪ ،‬برای خدمت‬ ‫رسانی بهتر در شهرهای نیک شهر به‬ ‫قصرقند و بخش هایی که در این مناطق‬ ‫مستقر هستند‪ ،‬توسط نیروهای اصفهان‬ ‫و خیریه ها امدادرسانی شود‪ .‬وی با بیان‬ ‫اینکه از مردم اصفهان که همیشه کمک‬ ‫رسان نیازمندان بودند می خواهیم‪ ،‬هرچه‬ ‫سریعتر کمک های خود را با هماهنگی‬ ‫ستاد بحران‪ ،‬هالل احمر و شهرداری‬ ‫به این نقاط ارسال کنند تا اقداماتی که‬ ‫صورت می گیرد با هماهنگی باشد و‬ ‫انهایی که مستحق یاری هستند به انها‬ ‫کمک برسد‪ ،‬گفت‪ :‬عالوه بر کمک هایی‬ ‫مانند غذا و پتو باید با تامین اعتبار و ارسال‬ ‫تجهیزات در بازسازی زیرساخت هایی که‬ ‫تخریب شده کمک رسانی کرد‪ .‬نوروزی‬ ‫افزود‪ :‬امروز اولین محموله شهرداری‬ ‫اصفهان که شامل پتو و مواد خوراکی است‬ ‫با تصویب شورای شهر تجمیع شده و به‬ ‫طرف نیک شهر ارسال می شود تا هرچه‬ ‫سریعتر شرایط زندگی مردم سیستان و‬ ‫بلوچستان عادی شود و امیدواریم خیریه‬ ‫ها هم در ساخت خانه ها‪ ،‬مراکز بهداشتی‬ ‫و موارد ضروری کمک کنند‪.‬‬ ‫اداره ارتباطات رسانه ای شهرداری‬ ‫اصفهان‬ ‫بلوط‬ ‫شماره دهم دی ‪1398‬‬ ‫در شهر‬ ‫شهرداری ها از امݡکانات هم‬ ‫استفادهݡکنند‬ ‫شهردار اصفهان گفت‪ :‬برای داشتن‬ ‫کشوری اباد و نگاهی ملی باید به‬ ‫گونه ای عمل کنیم که همه شهرداری ها‬ ‫بتوانند از امکانات هم به خوبی استفاده‬ ‫کنند‪ .‬قدرت اله نوروزی اظهار کرد‪:‬‬ ‫شهردار اصفهان تصریح کرد‪ :‬شهر‬ ‫اصفهان در شرایطی قرار دارد که با توجه‬ ‫به تعامل مدیریت شهری و شورای شهر‬ ‫در بسیاری از امور که شاید در شرایط‬ ‫کنونی کشور انجام ان مشکل باشد‬ ‫گام های موثری برداشته است‪ .‬وی‬ ‫تا کید کرد‪ :‬براساس برنامه ای که ارائه‬ ‫داده بودیم مسیر اجرای برنامه ها و‬ ‫پروژه های شهرداری اصفهان براساس‬ ‫جدول زمانبندی شده پیش می رود و‬ ‫از مشکالت مالی عبور کرده ایم و شاهد‬ ‫اجرای پروژه های بزرگ عمرانی در این‬ ‫کالنشهر هستیم‪ /.‬اداره ارتباطات‬ ‫رسانه ای شهرداری اصفهان‬ ‫پارک های شهر عالمت استاندارد‬ ‫دریافتمـݡی ݡکنند‬ ‫معاون خدمات شهری شهردار اصفهان‬ ‫از اغاز فرایند اخذ عالمت استاندارد برای‬ ‫محوطه های بازی و سرگرمی کودکان‬ ‫خبر داد‪ .‬حسین امیری اظهارکرد‪ :‬در‬ ‫راستای حفظ و ارتقاء سطح ایمنی‬ ‫اماکن عمومی‪ ،‬عرصه های فضای سبز‬ ‫و به ویژه محوطه های بازی و سرگرمی‬ ‫کودکان و با توجه به اینکه تجهیزات‬ ‫زمین های بازی مستقر در پارک ها و‬ ‫فضای سبز مشمول مقررات استاندارد‬ ‫اجباری است‪ ،‬این پروژه در دست اجرا‬ ‫قرار گرفته است‪ .‬وی افزود‪ :‬با هماهنگی‬ ‫به عمل امده بین اداره کل استاندارد‬ ‫استان و مدیریت بهینه سازی حوزه‬ ‫معاونت خدمات شهری و از محل‬ ‫اعتبارات ان سازمان ویژه طرح طاها‬ ‫از تجهیزات زمین های بازی بازدید و‬ ‫نسبت به برداشت موارد غیرمنطبق با‬ ‫استانداردهای مربوطه و برنامه ریزی‬ ‫برای رفع ان اقدام شده است‪ /.‬ایمنا‬ ‫ح سازمان‬ ‫رونمای ـ ــݡی از چهار طر ‬ ‫حمل و نقل بار شهرداری‬ ‫مدیرعامل سازمان حمل و نقل بار و‬ ‫کاالی درون شهری شهرداری اصفهان‬ ‫گفت‪ :‬لزوم ساماندهی‪ ،‬مطالعه‪ ،‬بررسی‪،‬‬ ‫تحلیل و تغییر نگرش در مدیریت حمل‬ ‫و نقل کاال و بار امری حیاتی و مهم است‬ ‫و در این راستا انجام طر ح های مطالعاتی‬ ‫و سیاست گذاری صحیح در این زمینه با‬ ‫بکارگیری فناوری های هوشمند اهمیت‬ ‫زیادی دارد‪ .‬مجید طهماسبی در مراسم‬ ‫رونمایی از طر ح ها و پروژه های سازمان‬ ‫اظهار کرد‪ :‬از چهار طرح این سازمان از‬ ‫جمله مطالعات جامع حمل و نقل بار‬ ‫درون شهری اصفهان‪ ،‬توزین هوشمند‬ ‫ناوگان بار با سیستم های توزین ناوگان‬ ‫در حال حرکت (‪ )WIM‬و توزین ناوگان‬ ‫بار با سیستم های توزین قابل حمل‬ ‫همچنین دو سامانه نوبت دهی مراکز‬ ‫معاینه فنی و صدور سند حمل بار درون‬ ‫شهری به صورت هوشمند‪ ،‬رونمایی‬ ‫ شد‪.‬‬ ‫‪7‬‬ صفحه 7 ‫شماره فا کس‪03135236978 :‬‬ ‫ماهنامه اجتماعی‪ ،‬اقتصادی بلوط‬ ‫شماره تماس و تلگرام‪09333928637 :‬‬ ‫مدیر مسئول و صاحب امتیاز‪ :‬مهری مصور‬ ‫ادرس‪ :‬خیابان جی‪ ،‬اباذر ‪ ،25‬دفتر ماهنامه بلوط‬ ‫زیر نظر شورای سردبیری‬ ‫دی ‪ 98‬شماره ‪10‬‬ ‫در شهر‬ ‫بهینه سازی شبݡکه و برق رسانݡی‬ ‫مطمئن در شرق اصفهان‬ ‫فرزانه افسر طه‬ ‫مهندس ایرج شمس مدیر امور برق‬ ‫شرق به برخی از پروژه های عملیاتی‬ ‫شده در شرق اصفهان اشاره کرد و‬ ‫گفت‪ :‬نزدیک به یک کیلومتر شبکه‬ ‫فشار متوسط هوایی و کابل کشی فشار‬ ‫متوسط زمینی در خیابان جی شیر‬ ‫خیابان سروستان با هزینه ای بالغ بر‬ ‫‪ 150‬میلیون تومان احداث شد ‪ .‬وی‬ ‫در ادامه تصریح کرد‪ :‬در این پروژه‬ ‫خروج پست ها از حالت شعاعی انجام‬ ‫شد و همچنین کاهش خاموشی های‬ ‫ناخواسته و افزایش قابلیت اطمینان‬ ‫شبکه از مهمترین اهداف این پروژه‬ ‫بوده است ‪ .‬وی به نصب ‪ 80‬مجموعه‬ ‫برقگیر بر روی فیدرهای فشار متوسط در‬ ‫محدوده امور اشاره کرد و گفت‪ :‬کاهش‬ ‫خاموشی های ناخواسته‪ ،‬کاهش انرژی‬ ‫توزیع نشده از اهداف اجرایی این پروژه‬ ‫بوده است‪ .‬مدیر امور برق شرق افزود‪:‬‬ ‫به منظور بهینه سازی شبکه فرسوده‬ ‫فشار ضعیف هوابی به طول یک‬ ‫کیلومتر و ایجاد مانور بین فیدرهای ‪4‬و‬ ‫‪ 5‬فجر و خروج پست زمینی از حالت‬ ‫شعاعی کابل کشی فشار متوسط زمینی‬ ‫و احداث شبکه هوایی صورت گرفت که‬ ‫هزینه این پروژه نیز بالغ بر ‪ 300‬میلیون‬ ‫تومان بوده است‪.‬‬ ‫برق پایدار با ایجاد‬ ‫زیرساخت هایاستاندارد‬ ‫مهندس ایرج مصیب‪ ،‬مدیر امور‬ ‫برق جنوب غرب به بازسازی وبهینه‬ ‫سازی شبکه های این امور اشاره کرد‬ ‫و گفت‪ :‬بیش از ‪ 700‬میلیون تومان‬ ‫پروژه های متعادل سازی بار و کاهش‬ ‫تلفات و برق رسانی در محدوده امور‬ ‫برق جنوب غرب اجرایی شده است‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬نزدیک به یک کیلومتر‬ ‫شبکه فشار متوسط و ضعیف زمینی و‬ ‫هوایی در خیابان وحید‪ ،‬کوچه های‬ ‫دنارت‪ ،‬فر ح انگیز و مطهری با هزینه ای‬ ‫بالغ بر ‪ 330‬میلیون تومان احداث شد‪.‬‬ ‫برای اجرایی شدن این پروژه یک‬ ‫دستگاه ترانس هوایی به ظرفیت ‪250‬‬ ‫کیلوولت امپر در مدار قرار گرفت‪ .‬وی‬ ‫افزود‪ :‬در راستای قابلیت اطمینان‬ ‫شبکه‪ ،‬متعادل سازی بار و کاهش‬ ‫خاموشی های ناخواسته فیدرهای فشار‬ ‫ضعیف‪ ،‬تجهیز یک دستگاه پست‬ ‫زمینی به ظرفیت ‪ 630‬کیلوولت امپر‬ ‫به همراه یک کیلومتر کابل کشی های‬ ‫فشار متوسط و ضعیف در خیابان توحید‬ ‫کوی کلیسای مریم با هزینه ای بالغ بر‬ ‫‪ 430‬میلیون تومان اجرایی شد‪.‬‬ ‫مدیر اجرایی‪ :‬محمد مصور‬ ‫کد پستی‪8159843355 :‬‬ ‫مدیر هنری‪ :‬علیرضا مظاهری‬ ‫چاپ‪ :‬چاپخانه ایمان‪ ،‬خیابان جی‪ ،‬خیابان سلمان‬ ‫ماهنامه بلوط‪ ،‬نشریه ای‬ ‫مستقل است که به هیچ ارگان‪،‬‬ ‫سازمان یا نهادی وابسته‬ ‫نیست و مطالب ان بیانگر ارای‬ ‫نویسندگان ان است‪.‬‬ ‫حل مشݡکل ورق بدنه خودروهای ایرانــݡی‬ ‫فوالد مبارکه تحریم خودرویی را دور زد‬ ‫فوالدسازان کشور در طی یک دهه اخیر با‬ ‫نظر به داخل و استفاده از دانش فنی باالی‬ ‫نیروهای خود توانسته اند به دانش فنی‬ ‫تامین تجهیزات فوالدی و ساخت قطعات‬ ‫مهم خطوط تولید و احداث راه اندازی کامل‬ ‫ان دست یابند‪ .‬در حال حاضر فوالد مبارکه‬ ‫بزرگ ترین تولیدکننده ورق های فوالدی‬ ‫در خاورمیانه و بزرگ ترین تولیدکننده اهن‬ ‫اسفنجی در جهان است که با تولید ‪10.2‬‬ ‫میلیون تن فوالد‪ ،‬نزدیک به ‪ 50‬درصد نیاز‬ ‫فوالد کشور را تامین می کند‪ .‬محصوالت‬ ‫شرکت فوالد مبارکه در کارخانه های کشور‬ ‫به بیش از ‪ 3‬هزار نوع محصول تبدیل‬ ‫می شوند و ورق گرم و سرد تولید شده در‬ ‫فوالد مبارکه به انواع و اقسام محصوالت‬ ‫مورد نیاز صنایع خودروسازی‪ ،‬تولید لوازم‬ ‫خانگی و انواع قوطی های کنسرو و صنایع‬ ‫غذایی‪ ،‬لوله و پروفیل و صنایع نفت و گاز‬ ‫تبدیل می شوند و برای کشور ارزش افزوده‬ ‫اقتصادی به ارمغان می اورد‪ .‬در حال حاضر‬ ‫علیرغم تحریم ها محصوالت فوالد مبارکه‬ ‫اصفهان با باالترین استانداردهای جهانی‬ ‫قابلیت صادرات به ‪ 40‬کشور جهان را دارد‪.‬‬ ‫این در حالی است که در طول بیش از ربع‬ ‫قرن از عمر این شرکت ‪ 8‬میلیارد دالر برای‬ ‫کشور ارزاوری داشته است‪.‬‬ ‫چاره اندیشی برای خلق ارزش افزوده‬ ‫جدید در فوالد مبارکه‬ ‫با وجود تنوع تولیدات فوالد مبارکه‪ ،‬هنوز‬ ‫برخی نیازهای کشور در حوزه ورق از راه‬ ‫واردات تامین می شود و ظرفیت های موجود‬ ‫در فوالد مبارکه جوابگوی نیازهای کشور‬ ‫در حوزه تولید ورق مورد نیاز در لوله های‬ ‫نفت و گاز‪ ،‬ورق عریض لوله های انتقال‬ ‫اب‪ ،‬ورق های رویه کم وزن خودرو تولید‬ ‫ورق های فوالدی ویژه شاسی خودروها‬ ‫و ماشین های سنگین؛ تولید ورق های‬ ‫فوالدی با ضخامت کمتر و استحکام بیشتر‬ ‫جهت مصارف ساختمانی و صنایع لوله و‬ ‫پروفیل نیست و به دلیل نبود یک خط نورد‬ ‫مجزای دیگر در این کارخانه‪ ،‬هزینه فرصت‬ ‫باالیی در خصوص عدم تبدیل تختال مازاد‬ ‫به محصوالت نهایی ایجاد می شود‪.‬‬ ‫ظرفیت تولید کوره ها در فوالد مبارکه ‪7‬‬ ‫میلیون تن و ظرفیت نورد گرم با تمام‬ ‫ظرفیت های بهبود یافته در سال های‬ ‫اخیر حداکثر ‪ 5‬میلیون تن در سال است‪،‬‬ ‫که نسبت به ظرفیت نهایی فوالدسازی‬ ‫‪ 2‬میلیون تن کسری دارد و برای نورد این‬ ‫فوالدی اضافه‪ ،‬باید‬ ‫‪ 2‬میلیون تن شمش‬ ‫ِ‬ ‫فکری می شد‪ .‬پس از ‪ 12‬سال بدعهدی‬ ‫طرف های اروپایی و چالش های پیش رو‬ ‫برای راه اندازی خط نورد گرم ‪ 2‬فوالد‬ ‫مبارکه‪ ،‬پس از برجام نیز تالش هایی‬ ‫برای انجام این پروژه صورت گرفت که‬ ‫با کارشکنی های امریکا و تحریم های‬ ‫جدید همه ان ها ُملغی شد‪ .‬از طرفی تمرکز‬ ‫فوالدسازان کشور نیز در این سال ها بر رفع‬ ‫سایر معضالت تولید‪ ،‬یعنی رفع عدم تناسب‬ ‫ظرفیتی در زنجیره و ساماندهی تامین‬ ‫مواد اولیه نظیر گندله و اهن اسفنجی‬ ‫بود و در همین رابطه فوالد مبارکه نیز با‬ ‫سرمایه گذاری عظیم در معادن سنگان و‬ ‫راه اندازی واحد گندله سازی و همچنین‬ ‫به دست اوردن بلوک های مدیریتی در‬ ‫سایر معادن سنگ اهنی این مساله را تا حد‬ ‫زیادی رفع کرد و با انجام طر ح های توسعه‬ ‫در مبارکه و سفیددشت‪ ،‬تناسب را در زنجیره‬ ‫خود برقرار ساخت تا در ابتدای امر‪ ،‬مساله‬ ‫تامین مواد اولیه به ثبات برسد و پس از ان‪،‬‬ ‫تمرکز بر پایین دست و توسعه محصوالت‬ ‫نهایی افزایش یابد‪.‬‬ ‫استفاده توان داخل در احداث خط‬ ‫تولید جدید‬ ‫اکنون انعقاد قرارداد نورد گرم ‪ 2‬در راستای‬ ‫تکمیل طرح شهید خرازی در فوالد مبارکه‪،‬‬ ‫یکی از دستاوردهای ارزنده ملی در دوران‬ ‫پساتحریم خواهد بود که عملیات اجرائی‬ ‫ان با مشارکت ‪ 50‬درصدی تامین کنندگان‬ ‫داخلی (و قابل افزایش تا ‪ 70‬درصد) و ‪50‬‬ ‫درصد با مشارکت خارجی در بخش هایی‬ ‫که توان داخلی برای تامین ان وجود ندارد‬ ‫انجام خواهد پذیرفت‪.‬‬ ‫در این قرارداد شیوه ای نو در مشارکت های‬ ‫خارجی در پیش گرفته شده است‪.‬‬ ‫به طوری که تامین کنندگان خارجی‬ ‫عالوه بر تامین قطعاتی که در داخل‬ ‫کشور توان تولید ان نیست‪ ،‬اصل تمام‬ ‫نقشه ها‪ ،‬برنامه ها‪ ،‬نرم افزارها‪ ،‬شیوه نامه‬ ‫و دستورالعمل های اجرائی را نیز به فوالد‬ ‫مبارکه تحویل خواهند داد که در واقع به‬ ‫نوعی دانش فنی و ّفناوری احداث خط‬ ‫نوردگرم توسط فوالد مبارکه خریداری شده‬ ‫ً‬ ‫صرفا با َت ُ‬ ‫هاتر‬ ‫و البته در ازای این بخش نیز‬ ‫تحویل تولیدات فوالد مبارکه‪ ،‬قرارداد و‬ ‫عملیات اجرائی اغاز می شود‪ .‬به گفته‬ ‫حمیدرضا عظیمیان‪ ،‬مدیر عامل فوالد‬ ‫مبارکه‪ ،‬این پروژه با هزینه ‪ 8‬هزار میلیارد‬ ‫تومان ظرف مدت ‪ 3‬سال و با اتکا به‬ ‫توان داخلی و ایجاد صدها کارگاه در کشور‬ ‫وارد فاز عملیات اجرایی و پس از ان به‬ ‫بهره برداری خواهد رسید‪.‬‬ ‫مدیرعامل فوالد مبارکه افزود‪ :‬با توجه‬ ‫به نفت خیز بودن ایران و نیاز بسیار زیاد‬ ‫صنعت نفت به لوله های انتقال نفت و گاز‬ ‫ً‬ ‫که عمدتا از نوع ترش (همراه با گوگرد باال)‬ ‫است امکان تولید رول ورق برای ساخت‬ ‫لوله های با اقطار بزرگ و ضخامت زیاد‬ ‫وجود نداشت‪ ،‬نیاز صنایع نفت به تولید‬ ‫گریدهای جدید فوالدی از قبیل ‪API X70‬‬ ‫ً‬ ‫است که صرفا با راه اندازی این خط جدید‬ ‫مقدور خواهد بود‪ /.‬فارس‬ ‫ــــــــــهمراه با کارافرینان جوان‬ ‫در سال رونق تولید‪ ،‬ماهنامه بلوط تصمیم به حمایت از کارافرینان جوان گرفته و به معرفی تولید یا خدمت ان ها می پردازد‪ .‬کارافرینان‬ ‫جوان می توانند اطالعات و عکس مربوط به فعالیت خود را از طریق فاکس یا تلگرام ارسال کنند تا بدون هزینه چاپ شود‪.‬‬ ‫لبنیات شرق‬ ‫تولید و عرضه ماست‬ ‫ماست و موسیر‪ ،‬ماست چکیده و دوغ‬ ‫لبنیات شرق اماده عقد قرارداد با‬ ‫هتل ها‪ ،‬رستوران ها‪ ،‬ارگان ها و‬ ‫سازمان های دولتی و خصوصی برای‬ ‫تهیه سفارشات ماست و دوغ است‪.‬‬ ‫طعم واقعی ماست را امتحان کنید‬ ‫ادرس‪ :‬اصفهان‪ ،‬خیابان جی شرقی‪200 ،‬‬ ‫باالتر از پمپ بنزین صفا‬ ‫‪ 09136813029‬و ‪35241069‬‬ صفحه 8

آخرین شماره های ماهنامه بلوط

ماهنامه بلوط 35

ماهنامه بلوط 35

شماره : 35
تاریخ : 1401/11/20
ماهنامه بلوط 34

ماهنامه بلوط 34

شماره : 34
تاریخ : 1401/10/20
ماهنامه بلوط 33

ماهنامه بلوط 33

شماره : 33
تاریخ : 1401/08/30
ماهنامه بلوط 32

ماهنامه بلوط 32

شماره : 32
تاریخ : 1401/07/20
ماهنامه بلوط 31

ماهنامه بلوط 31

شماره : 31
تاریخ : 1401/05/20
ماهنامه بلوط 30

ماهنامه بلوط 30

شماره : 30
تاریخ : 1401/03/20
ثبت نشریه در مگ لند

شما صاحب نشریه هستید ؟

با عضویت در مگ لند امکانات متنوعی را در اختیار خواهید داشت
ثبت نام ناشر
لطفا کمی صبر کنید !!