ماهنامه بلوط شماره 5
ماهنامه بلوط شماره 5
ماهنامه بلوط شماره 5
بلوط
شماره پنجم دی ماه 1397
ماهنامه سراسری شماره پنجـم دی 2000 97تومان
هتل جهانِ نصف جهان
پرونده ویژه هتل صـد ساله اصفهان
روایتی دست اول از هتل جهان
گذار شبانه در چهارباغ برای پیدا کردن یک مقصد
امروز هتل جهان در پرده فراموشی!
دیروز پرده رستم و سهراب
جهان داستانی هتل جهان
بازافرینی هتل قدیمی اصفهان به روایت علی خدایی صفحه 1
بلوط
شماره پنجم دی ماه 1397
جهان نصف جهان
هتل
ِ
احیاء میراث بدنه غربی چهارباغ در انتظار نظر مالک
شیرین مستغاثی
نام هتل جهان یاداور حضور چهره های شاخصی
همچون پروفسور پوپ ،صادق هدایت و عارف
قزوینی است که روزگاری در چهارباغ خاطره
میهمان هتلی بوده اند که ابتدا با نام هتل
امریک اصفهان شناخته می شد.
ساختمان این هتل که در قسمت غربی چهارباغ
و درست مقابل بین بازار هنر و مدرسه چهارباغ
قرار گرفته است ،در سال ۱۳۰۷ابتدا با نام
«هتل امریک» توسط «تونی هوانسیان» از
ارامنۀ اصفهان و موسس نخستین عکاسخانه
اصفهان افتتاح شد.
هتل جهان که از معماری نئوکالسیک برخوردار
است ،دارای سقفی سنتوری است و در مجموع
44اتاق دارد که 32اتـاق در ضلع شرقـی ان
ساخته شده که این بخش سه طبقه است و
12اتاق نیز در ضلع غربی ان قرار دارد که
این ضلع نیز دارای دوطبقه است .به مرور
زمان و با تشکیل شرکت علمیه در ایران که
دارای کمیسیون های متعددی بود ،هتل جهان
20سال به مکانی برای کمیسیون تئاتر تبدیل
و نمایش های مختلفـی در تاالر این هتـل
برگزار شد .این هتل از سال 1363به خوابگاه
دانشجویان پسر دانشگاه هنر اصفهان تبدیل
شد و بعد از ان نیز بدون کاربـری باقی مانـد
و این رها شدن موجبات تخریب بیشتر ان را
فراهم کرد.
اگرچه بناهای تاریخی بدنه غربی چهارباغ به
اندازه بدنۀ شرقی ان نیست اما حضور هتل
جهان به عنوان یکی از داشته های ارزشمند
چهارباغ به شمار می رود که مرمت و احیای
ان نه تنها به دلیل جایگاه تاریخی و به عنوان
2
نخستین هتل اصفهـان همـواره مورد تاکید
کارشناسـان بوده است بلکه جایگاه این هتل
در بدنه غربی چهارباغ می تواند بر بسیاری از
مرمت ها و بازسازی ها در چهارباغ اثرگذار باشد
چراکه حضور این عمارت می تواند به عنوان
یکی از جلوه های زیبایی بدنۀ غربی چهارباغ
درنظرگرفته شده و سایر بناهای این قسمت از
خیابان تاریخی چهارباغ نیز هماهنگ با هتل
جهان طراحی شوند؛ لذا استحکام بخشی این
ساختمان ازجمله اقداماتی است که می تواند به
احیای بسیاری از بخش های محدوده چهارباغ
منتهی شود.
اغاز طرح احیا
اردیبهشت ماه سال جاری بود که «مهدی
مقدری» سخنگوی وقت شورای اسالمی شهر
اصفهان از احیای هتل جهان خبر داد و با بیان
اینکه هتل جهان دیگر یک غفلت تاریخی
نخواهد بود از گفتگو با مالکان این هتل و
احیا و مرمت ان به منظور ادامه کاربری این
ساختمان به عنوان هتل خبر داد و تاکید کرد
که در احیای هتل جهان هیچ گونه تخریبی در
دستور کار نیست.
«سعید سهرابی» نیز در همان زمان ضمن
اعالم مکاتبه با شهـردار منطقه یک اصفهان
در خصوص ارایه مجوز الزم برای احیای هتل
جهان و با تاکید بر اختصاص کاربری هتل بر
این ساختمان ،از امکان تخریب بخش پشتی
هتل جهان که به دوران پهلوی دوم تعلق دارد
در جریان مرمت ان و ایجاد سازه ای جدید در
این بخش هتل خبر داد هرچند که تصمیم
نهایی را منوط به ارایۀ نظر مالک دانسته بود.
صدور تمام مجوزها برای احیای هتل
جهان
حال که به پایان نیمه نخست سال 97نزدیک
شده ایم ،سعید سهرابی مدیر طرح عالی چهارباغ
اظهار می کند« :تمام مجوزها حتی خارج از نوبت
در خصوص مرمت و احیای هتل جهان توسط
شهرداری و اداره کل میراث فرهنگی ،صنایع
دستی و گردشگری استان اصفهان اخذ شده اما
چون این هتل مالک خصوصی دارد ما بیشتر از
این نمی توانیم جلو برویم».
وی می افزاید« :احیای این ساختمان و کاربری
مجدد ان به عنوان هتل ،یک مقدار تغییر نقشه
داشته است ازجمله مالک ان تصمیم دارد در
قسمت ورودی یعنی البی هتل ان تغییراتی
انجام دهد و بحث هایی درخصوص طراحی
داخلی ان نیز وجود داشته است البته درحال
حاضر ظاهرا مالک هتل جهان مسافرتی داشته
و اینکه موضوع مرمت و احیای این هتل به
تاخیر افتاده دست خود مالک است و انچه که
ما می توانستیم انجام بدهیم در خصوص ارایۀ
مجوز ،همه مجوزها صادر شده و منتظر نظر
مالک هستیم که نقشه را ارایه کند و کار شروع
شود».
سهرابی درخصوص اینکه ایا بخشی از هتل
جهان در جریان مرمت و احیای ان تخریب
خواهد شد ،تصریح می کند« :بخش غیرتاریخی
این هتل که و ثبت میراث فرهنگی نیست قطعا
تخریب می شود که شامل بخشی از حیاط ان
است که به دوره پهلوی اول تعلق دارد ،اما
قسمت هایی از ان که ثبت میراث است قطعا باید
حفظ شود چرا که شهرداری باتوجه به مجوزهای
میراث فرهنگی ،پروانه صادر خواهد کرد».
مدیـر طـرح عالی چهاربـاغ تصریـح می کند:
«ممکن است مالک منصرف شود یا بگوید فعال
پولی ندارد ،در هر حالت هتل جهان در مالکیت
شهرداری ،اداره میراث فرهنگی یا هیچ سازمان
دیگری نیست و مالکیت خصوصی دارد و مالک
باید تصمیم نهایی را بگیرد».
تامین مسایل مالی مرمت هتل
مصطفی فتحی نماینده مالک خصوصی هتل
جهان می گوید« :مالک هتل جهان ،شخص
خاصی نیست بلکه مالک ان شرکت اندیشه رفاه
زائر است که توسط اعضای یک خانواده اداره
می شود و مسئول اصلی شرکت درحال حاضر
برای درمان بیماری در خارج از کشور به سر
می برند و تا دو هفته دیگر به ایران بازخواهند
گشت و اولین جلسه درخصوص احیای هتل
جهان با مشاوران و مرمتگران صاحب نظر که
مورد تایید مالک است ،برگزار می شود».
وی می افزاید« :بنا بر مباحثی که پیش از این
مطرح شده است ،در قسمت قدیمی این هتل
تغییری ایجاد نخواهد شد اما درخصوص قسمت
ورودی هتل از این مشاوران نظرخواهی خواهد
شد؛ ضمن اینکه مسایل مالی برای مرمت
بخش تاریخی هتل نیز درحال تامین است».
هتل امریک اصفهان که بعدها به هتل فردوسی
و سپس هتل جهان تغییر نام داد ،به عنوان
اثری شاخص در بدنه غربی خیابان چهارباغ
بشمار رفته و امید است تا با مرمت و احیای
هتل جهان به عنوان یکی از معدود بناهای
تاریخی قسمت غربی جهارباغ ،حیات دوباره
این محدوده تاریخی ،شایسته نام نصف جهان
باشد. صفحه 2
بلوط
شماره پنجم دی ماه 1397
روایتی دست اول از هتل جهان
گذار شبانه در چهارباغ برای پیدا کردن یک مقصد
مهری مصور
جماعتی که روزانه از خیابان
چهارباغ عباسی عبور می کنند،
شاید هیچ وقت هتل جهان را
ندیده باشند .درخت های چهارباغ
جلوی نمای باالخانه های سراسر
خیابان را گرفته اند و اگر کنار
بازار هنر به خیابان روبرو نگاه
کنید ،سر در هتل را خواهید دید،
البته ان هم فقط در روز.
در تاریک روشنای هوا وارد
چهارباغ می شویم .در عکس هایی
که از هتل جهان دیده ایم،
سر در هتل باالی سر یک
فروشگاه لوازم خانگی است اما در
چهارباغی که مغازه هایش یک در
میان به بستنی و ابمیوه فروشی
یـا فست فودی تغییـر کاربـری
داده اند ،فروشگاه لوازم خانگی
پیدا نشد ،در همان محدوده ای
که حدس می زنیم ،موقعیت هتل
جهـان باشد ،از فروشنـده های
مغازه هـای اطـراف ادرس هتـل
را می پرسیم اما بعضی هایشان
می گویند اطالعی ندارند و برخی
دیگر هم تاکید دارند که چهارباغ
چنین هتلـی نیست و ادرس
اشتباهی داده اند.
در حین جستجو برای پیدا کردن
ادرس به عتیقه فروشی قدیمی
برخورد می کنیم و تصورمان
بر این است که فروشنده مسن
ان اطالعی از هتل جهان دارد،
پیش بینی مان هم درست از اب
در می اید ،پیرمرد عتیقه فروش
مستاجر نیم قرن مستاجر هتل
جهان بوده است.
سلیمان صدیق پور با مهارتی که در فیروزه کوبی
دارد ،در نمایشگاه های زیادی شرکت داشته و از
مقامات تقدیرنامه دریافت کرده اما تغییر دوره
و زمانه و زدن دزد به مغازه اش باعث شد تا در
مغازه اش بیشتر عتیقه بفروشد و مشتریان هم
بیشتر از ویترین به مغازه اش نگاه می کنند تا خرید.
53سال پیش به این مغازه امده و سرقفلی اش را
گرفته است برای فروش سوغات اصفهان و صنایع
دستی .چند سالی بعد از اینکه در این مغازه مستقر
شده ،سر در بازار هنر را ساخته اند و هر روز در
محل کارش شاهد این ماجرا بوده است.
رستوران جهان ،کفش فروشی ،گاراژ میهن نور و
نقره فروشی دیگر مغازه های اطراف هتل بوده اند
که ان ها سرقفلی را از مالک هتل گرفته بودند و
بعدها از وراث او« :هتل جهان ،سه هزار و سیصد
چهار صد متر بود ،تونی هاوانسیان مالک هتل بود
و ان زمان ها مسافران خارجی و داخلی زیادی به
هتل می امدند ،البته مسافرهای ثروتمندی نبودند،
بیشتر مردم متوسط جامعه .تا زمانی که تونی زنده
بودم ،اجاره را به او می دادم و بعد که مرد ،به
وراثش و بعدها به حساب صندوق می ریزم».
با اینکه سال ها می گذرد ،اما ذهنش را که جستجو
می کند ،خاطراتی از تونی پیدا می شود« :خیلی فرد
منضبطی بود ،در دفتر کارش در هتل پشت میز
او را می دیدیم .بچه نداشت و زن و بچه های
خواهرش با او زندگی می کردند .می گفتند وصیت
کرده هتل به خانواده و دختر خوانده اش برسد.
تونی و زنش چون بچه نداشتند ،دختری از اهالی
چهارمحال و بختیاری را به فرزندی قبول کردند.
دختر بسیار زیبا و با ادبی بود .به دبیرستان رودابه
می رفت که در خیابان شیخ بهایی بود .ان زمان ها
رسم بود در مدرسه فرانسه می خواندند .بعضی
وقت ها که به مغـازه مـن می امد ،خیلی خـوب
فرانسه حرف می زد ،من هم کم و بیش برخی
از حرف هایش را می فهمیدم .بعدها شنیدم که با
ژروژیک (هرچه فکر می کند ،فامیلش را به یاد
نمی اورد) ازدواج کرده و شوهرش نماینده ارامنه
در مجلس شد».
از جمع مغازه دارهای اطراف هتل جهان،
پیرمرد کلیمی تنها بازمانـده ان هاست و مغـازه
عتقیقـه فروشـی او تنها یادگـاری است از هتلی
که روزی از مهمان های سرشناس داخلی و خارجی
زیادی میزبانی کرده بود« :من خودم یادم نمی اید
اما از دیگران شنیده بودم که صادق هدایت مدتی
در این هتل سکونت داشته و از خاطراتش در این
هتل نوشته است».
روزگار رفته چهارباغ تصویری از دوران رونق
خیابان قدیـمی اصفهانـی هاست « :در گذشتـه ها
کالس چهارباغ خیلی باال بود ،بهترین نقاش ها
ابرنگ کشور در این خیابان مغازه داشتند و کادر
می کردند .میناتوریستی بود که از ژنرال دوگل
مدال گرفته بود .چند انتیک فروشی معروف هم
در این خیابان بود که مشتریان خاص خودشان را
داشتند ،انتیک فروشی یادگار ،ساسون و برادران
خلیل .بقالی معروفی هم نزدیک گز صفویه بود.
کافه پولونیا بهترین کیک و بستنی ها را داشت و
هاراپتیان مغازه ای داشت که در ان کار موسیقی
می کرد».
روزگاری فرهنگ نصف جهان هم به چهارباغ
گره خورد بود« :سینـما ایـران و سینما مایاک
فیلم های روز را نمایش می دادند .ناصر فرهمند و
گروهش در تئاتر اجرا می کردند و مردم به چهارباغ
می امدند تا تئاتر کمدی و انتقادی تماشا کنند.
تخت جمشید در اتـش یکی از این تئاترها بود،
در کریدورهای سالن تئاتر عکس های نمایش را
زده بودند».
در سال هایی که در چهارباغ کاسبی کرده ،چهره های
معروفی به این خیابان رفت وامد کرده اند ،ویل
دورانت ،صدراعظم المان ،ژنـرال دوگل ،ایزن
هاور« :وقتی ژنرال دوگل ،ایزن هاور به چهارباغ
امدند ،من هنوز مغازه نداشتم اما خبردار شدم که
می ایند و ان ها را هم دیدم .ان زمان از فرودگاه
می امدند تا سی و سه پل و بعد چهارباغ .هتل
جهان و هتل کسرا ان موقع هتل های خب
اصفهان بودند .من خاکبرداری جلوی هتل شاه
عباس را یادم است .می گفتند شرکت خارجی قرار
است این هتل را احیا کند و 500هزار تومان هم
خرجش بود 500 .هزار تومان خیلی بود ،ان موقع
دالر 6تومن و هفت هزار شاهی بود .ان موقع با
50هزار تومان می شد یک خانه 700متری در
خیابان عالم ارا خرید».
حرف از چهاربـاغ دوباره به هتـل جهـان می رسد،
از اینکه تاالر پذیرایی بوده و افرادی که وضع
مالی خوبی داشته اند ،مهمانی ها و عروسی هایشان
را در ان برگزار می کردند اما بیشتر مردم عادی که
از چهارباغ عبور می کردند ،تجربه چایی و کیک
عصرانه در هتل را دارند.
3 صفحه 3
بلوط
شماره پنجم دی ماه 1397
امروز هتل جهان در پرده فراموشی!
دیروز پرده رستم و سهراب
شاهین سپنتا و مهرناز شهباز
پیش از این که
کاروان سرای عباسی به
هتل شاه عباس (مهمان
سرای عباسی) تبدیل شود
(سال 1336خورشیدی)؛
هتل «امریک» که بعدها به
«هتل فردوسی» و «هتل
جهان» تغییر نام داد ،در
سال 1307خورشیدی
ساخته شد
از مجموع باغها و سردرهای
دو سوی چهارباغ تنها
باغ بلبل و ویرانههای
سردر باغ خیمه گاه باقی
مانده است .این عمارت با
معماری نئوکالسیک ،سقف
سنتوری شکل به همراه
نقوش گیاهی و ایوانهای
گشوده با ستونهای مزیّن،
در میانه بدنه غربی چهارباغ
خودنمایی میکند و در سال
صدها گردشگر را مشتاق
دیدار خود میسازد؛ اما در
حال حاضر این بنا متروک
شده و قسمتی از ان به دو
واحد تجاری و بخشی به
انبار کاال تبدیل شده است.
4
اوج معماری و کمال شهرسازی ایرانی در اصفهان ضرورت بنا کردن
مهمان خانه ای جهت اقامت گردشگران و پژوهندگان هنر و معماری را
در اوایل دوره پهلوی پررنگ تر می ساخت ،از این روی پیش از این که
کاروان سرای عباسی به هتل شاه عباس (مهمان سرای عباسی) تبدیل
شود (سال 1336خورشیدی)؛ هتل «امریک» که بعدها به «هتل
فردوسی» و «هتل جهان» تغییر نام داد ،در سال 1307خورشیدی
ساخته شد.
چهارباغ اصفهان اولین خیابان طراحی شده با فضاهای ارگانیک و
متناسب شهری در ایران است .خیابانی تکامل یافته که فراتر از محل
رفت و امد سواره ها و پیاده ها بودن ،به سبب داشتن باغ های فراخ،
کوشک ها ،حوض ها و سردرهای ُپرشکوه دارای کاربری تفریحی و
گردشگری نیز بوده است .از عناصر یاد شده که خاص خیابان چهارباغ
بوده چیز زیادی باقی نمانده است؛ باغ ها و سردرها ویران شده و
جای انها را بناهایی با کاربری های تجاری و مسکونی گرفته است.
مدرسه چهارباغ ،بازارچه بلند ،کاروان سرای عباسی (مجموعه مادر شاه)
از عناصری بودند که در دوره هایی متاخرتر از سال ساخت چهارباغ
(1000هجری قمری) در این خیابان ساخته شدند؛ عناصری که پس
از شروع دوران تخریب ها در چهارباغ تاکنون به زنده نگهداشتن این
خیابان کمک زیادی کرده اند.
از مجموع باغ ها و سردرهای دو سوی چهارباغ تنها باغ بلبل و
ویرانه های سردر باغ خیمه گاه باقی مانده است .این عمارت با معماری
نئوکالسیک ،سقف سنتوری شکل به همراه نقوش گیاهی و ایوان های
گشوده با ستون های مز ّین ،در میانه بدنه غربی چهارباغ خودنمایی
می کند و در سال صدها گردشگر را مشتاق دیدار خود می سازد؛ اما در
حال حاضر این بنا متروک شده و قسمتی از ان به دو واحد تجاری و
بخشی به انبار کاال تبدیل شده است.
بنای اصلی هتل جهان ساختمانی سه طبقه در ضلع شرقی با حدود 32
اتاق و مشرف به چهارباغ است و ساختمان دو طبقه دیگری با حدود
12اتاق در ضلع غربی ان موجود است .این بنا دارای راه روهای تنگ،
تاق های بلند و اتاق هایی با قاب پوش ها و سقف پوش های تخته ای است.
این سبک معمـاری در قسمت هایی از بیمارستـان مسیح و همچنین
مدرسه ستاره صبح در خیابان سید علی خان فعلی نیز دیده شده است.
پرده های «رستم و سهراب» در هتل جهان
«تونی هوانسیان» یکی از ارامنه سرشناس اصفهان بود که خدمات
ارزشمندی به اصفهان داشت .تونی در روستای هزارجریب شهرستان
فریدن در یک خانواده تهیدست دیده به گیتی گشود و دوران کودکی
خود را به کار گذراند .او در جوانی نزد یک بازرگان المانی به نام
«گایر» کار می کرد .گایر ،هنگام رفتن از ایران ،دوربین عکاسی خود را
به تونی داد و به این ترتیب پای او را به دنیای عکاسی باز کرد .تونی
نخستین عکاس حرفه ای اصفهان شد و از سوی ظل السلطان ،حاکم
اصفهان در دوره ناصرالدین شاه برای عکاسی به دربارخوانده شد و
عکس های زیادی از ظل السلطان و خانواده اش تهیه کرد.
تونی هوانسیان با اندوخته ای از تجربیات در عکاسی ،نخستین
عکاس خانه را در اصفهان تاسیس کرد .او در زمینه های دیگری هم
پیشتاز بود؛ او بنیانگذار اولین درشکه خانه و کارخانه لیموناد سازی در
جلفا و اولین وارد کننده دوچرخه به اصفهان بود .تونی هوانسیان در
سال 1307خورشیدی اولین مهمانخانه به سبک جدید را در اصفهان
به نام «هتل امریک» در خیابان چهارباغ تاسیس کرد که بعدها به نام
«هتل فردوسی» و سپس «هتل جهان» تغییر نام داد .او یک سینمای
کوچک را نیز در همان نزدیکی ساخت که به نظر می رسد همان
«سینما پالس» باشد.
در هنگامی که سوئدی ها تشکیالت ژاندارمری را در ایران تاسیس کردند؛
عده ای ازعالقمندان به پیشرفت کشور که ارتباط نزدیکی با ازادی خواهان
و روشنفکران ان زمان داشتند ،اقدام به تشکیل «شرکت علمیه» کردند؛
این شرکت از کمیسیون های متعددی تشکیل می شد و مامور رسیدگی
به کار تعلیم و تربیت بود« .کمیسیون تئاتر» با هدف ترویج تئاتر و هنر
نمایش ،یکی از این کمیسیون ها به شمار می رفت .نتیجه کوشش های
این کمیسیون ،برپا کردن نمایش هایی با موضوع به تصویرکشیدن تفاوت
بین تعلیم و تربیت کهنه و تعلیم و تربیت نو بود .محل این نمایش ها،
تاالر بزرگ نخستین مهمانخانه اصفهان یعنی «هتل امریک» یا همان
«هتل جهان» بود .اما نمایشی که بیش از همه مورد توجه قرار گرفت،
نمایش معروف «رستم و سهر اب» بود که به صورت بی سابقه به روی
صحنه رفت و پس از ان تاکنون در هیچ یک از نقاط کشور با ان صفحه 4
بلوط
شماره پنجم دی ماه 1397
جهان داستانی هتل جهان
بازافرینی هتل قدیمی اصفهان به روایت علی خدایی
سبا راد
شکوهمندی روی صحنه نرفت.
نمایش نامه «رستم و سهراب» نوشته زنده یاد
«حسین کاظم زاده ایرانشهر» از شاهنامه
فردوسی در پنج پرده اقتباس و تدوین شد.
نکته قابل توجه این که نمایش رستم و
سهراب برای نخستین بار در تاریخ تئاتر ایران
به صورت یک نمایش نامه مفصل حماسی و
ملی ،سرتاسر برای اواز تنظیم شده بود و
اجرای ان در اصفهان از شب چهارم به زنان
اختصاص داشت و همه عوامل از بازیگران تا
ماموران و گردانندگان و راهنمایان همه از
خانم ها بودند و گروه های زنان به تماشای
این نمایش می امدند .به این ترتیب «هتل
جهان» با قابلیت های که داشت 20 ،سال
مرکز تئاتر اصفهان نیز بوده است.
گفتنی است که نمایشنامه «رستم و
سهراب» پیش از هتل جهان ،برای نخستین
بار در سال 1293خورشیدی توسط چند
نفر از دانشجویان ایرانی ،به همراه مادام
اوهانیان ایرانی ،در تاالر تیاتر «لون پوواریه»
پاریس به روی صحنه رفته بود ،چون حسین
کاظم زاده ایرانشهر در پاریس به کمک
شخصیت هایی چون عالمه محمد قزوینی
و استاد ابراهیم پورداود اقدام به تاسیس
«انجمن مصاحبات علمی و ادبی ایرانیان»
نموده بود و نمایش نامه رستم و سهراب که
در سال 1293در پاریس اجرا شد و در 1302
در برلین به چاپ رسید ،یکی از برنامه های
این انجمن بود.
هتل جهان در پرده فراموشی
هتل جهان روزگاری یگانه مهمان سرای مدرن
اصفهان به شمار می رفت و پذیرای بسیاری از
چهره های فرهنگی ،علمی و سیاسی بود که
به اصفهان سفر می کردند .هتل جهان در ان
سال ها به یک پایگاه فرهنگی تبدیل شده بود
و کنسرت های عارف قزوینی و نشست های
روشنفکران و ایران شناسان بزرگی همچون
پرفسور پوپ در انجا برپا می شد .صادق
هدایت یکی از مهمان های سرشناس هتل
جهان بود که هنگام سفرش در اردیبهشت
ماه 1311خورشیدی به اصفهان ،مدتی در
هتل جهان اقامت داشت و برگ هایی از
سفرنامه اش «اصفهان نصف جهان» را در
همین هتل نوشت ... « :من یکسر وارد
مهمانخانه امریک شدم و تالفی بی خوابی
شب گذشته را دراوردم .طرف عصر بود که
به تماشای شهر رفتم»...
علی خدایی ،متولد تهران است اما دنیای
نویسندگی او در نصف جهان شکل گرفت
و شکوفا شد« :سال 53به اصفهان امدم و
از ان زمان در این شهر زندگی می کنم .در
سال های اول حضورم در این شهر ،از چهارباغ
که می گذشتم ،بارها از روبروی هتل جهان رده
شده بودم».
تصویر البی هتل هنوز برایش زنده است،
انگار نه انگار که 43از ان روزها گذشته است.
ذهنیتش از هتل بیشتر به واسطه رفت و امدهای
روزمره و عبور از روبروی هتل است اما خاطره
مشخصی از اینکه زمانی در این هتل اتاقی کرایه
کرده و شبی را به صبح رسانده باشد ،ندارد اما
رزوشن هتل و چراغ کم نور پیشخوان تصویری
است که در ذهنش ماندگار شده است.
چهارباغ محل عبور هر روزه خدایی بود و به
جزیی از وقایع روزانه زندگی اول تبدیل شده
بود و تعطیلی هتل با تغییر شکل چهارباغ همراه
شده است« :گذر زمان و اتفاقاتی مانند انقالب
اسالمی و جنگ تحمیلی ظاهر چهارباغ و
ماهیت انرا تغییر داد».
روزگار چهارباغ طی سال ها دستخوش تغییراتی
زیادی شده است« :زمانی بیشتر مراکز خرید
شهر در این خیابان بود .اصفهانی ها می خواستند
کت و شلوار مد روز خریداری کنند ،به این
خیابان مراجعه می کردند .فروشگاه های این
خیابان اسم و رسم زیادی داشتند اما در گذر
سال ها این خیابان محوریتش را از دست داده
و دیگر مغازه هایی به فروش اجناس درجه دو
و سه مبادرت می کنند و فروش اجناس درجه
یک و مد روز به خیابان های دیگری منتقل شده
است».
تصویر هتل جهان برایش همان تصویر هتلی
است که در روزگار رونق چهارباغ محل تردد
مسافران خارجی و داخلی بود و از دوران تبدیل
هتل به خوابگاه دانشجویی اطالعی ندارد.
با اینکه اصفهانی نیست اما عالقه مندی زیادی
برای نوشتن در مورد این شهر داشته و دعوت
شهردار وقت اصفهان از اهالی این شهر برای
نوشتن درباره چهارباغ ،بهانه ای می شود تا
خاطرات گذشته از هتل جهان زنده شوند و این
گونه ردپایی از هتل قدیمی اصفهانی ها در دل
داستان های این نویسنده نمایان شود.
چهارباغ و هتل جهان بستر اتفاقاتی هستند که
در داستان اصفهان علی خدایی رخ می دهد اما
با تصویری که از ذهن خالق او شکل گرفته و
واقعی نیست« :من چهارباغی از ذهن خودم را
به میان اوردم ،با پیش زمینه انچه سال ها در
این فضا تجربه کرده بودم».
عادله دواچی خدمتکار هتل جهان یکی از
شخصیت های اصلی داستان های اصفهان است.
شخصیتی خیالی که خدایی انرا باور کردنی خلق
کرده است« :در گذشته های دور ،به نوزادان
کهنه می پیچیدند و کسانی بودند که در ازای
دریافت پول ،این کهنه ها را می شستند .عادله
خانم هم دواچی شور بوده و بعد از اینکه این
حرفه از رونق افتاد ،بیکار می شود .عادله خانم
ناالن و گریان دنبال کار بوده که متوجه می شود
هتل جهان به دنبال استخدام کارگر است و
کارش را انجا اغاز می کند».
داستان اصفهان علی خدایی در 40قسمت
نوشته شده و تمام ان ها منتشر شده است تا
نصف جهان دوست داشتنی نویسنده کتاب اذر
به یادگار ماند « :کتاب تمام شد و داستان هایش
هم چاپ شدند اما هتل جهان برای من زنده
است .در ذهنم داستان های این هتل ادامه پیدا
می کند».
5 صفحه 5
بلوط
شماره پنجم دی ماه 1397
اخبار
کوتاه
اعضای باشگاه خبری معلوالن در موزه
مردم شناسی گز برخوار
با همکاری روابط عمومی شهرداری
بهمن توکلی فرد و شورای اسالمی شهر گز،
اعضای باشگاه خبری معلوالن اصفهان با حضور در موزه
مردم شناسی این شهر واقع در فرهنگسرای استاد ادیب
برومند از فعالیت های انجام شده در این بنیاد فرهنگی دیدن
کردند .موزه مردم شناسی گز توسط یکی از اهالی منطقه و با
همکاری سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری
استان اصفهان و همچنین شهرداری و شورای شهر گز برخوار
از سال 1338مورد بهره برداری قرار گرفته و نخستین موزه
خصوصی کشور در بخش مردم شناسی است .در این موزه
یک هزار و 100قطعه شی ثبت شده که شامل انواع لوازم
کشاورزی ،توزین ،نجاری ،ریسندگی ،سفالگری ،کتب و نسخ
خطی و تصاویر قدیمی است که معرف فرهنگ وهنر و اداب
ورسوم این منطقه است .بنیاد فرهنگی و فرهنگسرای استاد
ادیب برومند زیر نظر شهرداری گز برخوار ،یکی از خانه های
تاریخی به جا مانده از دوران قاجار است که توسط مرحوم حاج
محمد علی خان برومند گزی ساخته شده است.
برگزاری کنفرانس ملی
شهر دوستدار کودک
شهردار اصفهان از برگزاری نخستین کنفرانس ملی شهر
دوستدار کودک در اصفهان خبر داد .قدرت اهلل نوروزی با
اعالم این خبر گفت :این کنفرانس ملی با حمایت و مشارکت
شهرداری اصفهان و سایر نهادها و دستگاه ها از جمله وزارت
کشور و صندوق کودکان سازمان ملل متحد در اصفهان
برگزار می شود .وی با بیان اینکه شهر اصفهان از سوی
یونیسف و وزارت کشور به عنوان پایلوت شهر دوستدار کودک
در ایران انتخاب شده ،بیان داشت :کودکان که اینده شهر و
کشور را در دست دارند ،درست ببینیم و به حقوق انها بیشتر
احترام بگذاریم .حمایت و مشارکت شهروندان در پشتیبانی
از کودکان می تواند موجب تربیت نسل خالق و کوشا باشد.
ابزارهای ارتباطی شهروندان با شهردار
شهردار اصفهان گفت :از این ماه با اعالم قبلی به مناطق
شهر اصفهان خواهیم رفت تا اگر مردم مشکالتی دارند مطرح
کرده و مورد پیگیری ویژه قرار گیرد .قدرت اهلل نوروزی اظهار
کرد :هر هفته با منتخبان مردم از گروه ها و اصناف مختلف
در قالب سلسله نشست های «اصفهان فردا» گفت و گو دارم
و با بخشی از دغدغه های شهروندان بیشتر اشنا می شوم.
وی همچنین به طرح مشکالت شهروندان از طریق وب سایت
شهردار اصفهان به ادرس Isfahan.irنیز اشاره کرد و
گفت :بنده شخصا از این طریق در جریان مشکالت مردم قرار
می گیرم و در جهت بررسی و رفع انها با کمک همکاران اقدام
تو گوی چهره به چهره با مردم در
می کنم .همچنین برای گف
همه مناطق شهرداری اصفهان به صورت سرزده یا از قبل
اعالم شده حضور پیدا می کنم تا سخنان شهروندان را بشنوم.
سامانه تلفنی 137شهرداری نیز مشکالت مردم را دریافت
می کند که بنده از طریق این سامانه نیز در جریان مشکالت
مردم قرار می گیرم و با تالش بخش های مختلف شهرداری
انها را گره گشایی می کنیم.
6
تا 15اسفند فرصت باقی است
تخفیف 35درصدی شهرداری
برای صدور پروانه ساختمانی
مدیر امور درامد شهرداری اصفهان از ارائه
بسته تشویقی ساخت و ساز شهرداری
با تخفیف 30و 35درصد به شهروندان
متقاضی پروانه های مسکونی و تجاری و به
مناسبت چهلمین سالگرد انقالب اسالمی
خبر داد و گفت :این بسته در دو نوبت از
10دی تا 9بهمن و از 10بهمن تا 15
اسفندماه در نظر گرفته شده است.
به گزارش اداره ارتباطات رسانه ای
شهرداری اصفهان ،نادر اخوندی با اشاره
به اینکه شهرداری اصفهان برای رونق
تو ساز در شهر اصفهان بسته تشویقی
ساخ
در قالب تخفیف برای صدور پروانه
ساختمانی را اجرایی می کند ،اظهار کرد:
این بسته صدور پروانه برای بخش تجاری
و مسکونی را شامل می شود.
وی ادامه داد :با توجه به درخواست مناطق
15گانه شهرداری اصفهان برای ارایه این
بسته ،نسبت به ارائه تخفیف در صدور
پروانه ساختمانی در دو نوبت از 10دی ماه
تا 9بهمن ماه با 35درصد تخفیف و از
10بهمن تا 15اسفند با 30درصد تخفیف
اقدام شد .مدیر امور درامد شهرداری
اصفهان تصریح کرد :علت کاهش تخفیف
5درصدی در نوبت دوم این بسته تشویقی،
ایجاد انگیزه در مردم به منظور استفاده
از بسته 35درصدی است و با ارایه این
بسته پروژه های نیمه تمام بخش خصوصی
فرصت تکمیل پیدا می کند.
وی با بیان اینکه مشابه این طرح در نیمه
نخست سال جاری از مرداد تا مهر ماه به
صورت تخصصی برای انبوه سازان اجرایی
شد ،افزود :برای بسیاری از ابرپروژه های
شهر که از سوی بخش خصوصی ساخته
می شود ،در طرح بسته تشویقی شهرداری
در نیمه نخست امسال پروانه ساختمانی
صادر شد .اخوندی بیان کرد :ارائه بسته های
تشویقی شهرداری برای ایجاد تسهیالت
در حوزه سرمایه گذاری مسکن است که
این بار ،همه مخاطبان اعم از عمومی و
انبوه سازان را شامل می شود .یکی از مزایای
اجرای این بسته تشویقی ،ارائه فرصت
کافی به متقاضیان برای تکمیل پرونده
تا شهریور ماه سال اینده است .مدیر امور
درامد شهرداری اصفهان بیان کرد :تجربه
شهرداری در ارائه تخفیف برای صدور
پروانه ساختمانی نشان داده که استقبال
مردم از چنین طرح هایی خوب بوده است .با
بسته های تشویقی ساخت و ساز بسیاری از
پروژه های نیمه تمام شهر اصفهان پروانه
دریافت کرده و اجرایی می شود.
افزایش 18برابری جمعیت تحت پوشش
شبکه فاضالب استان اصفهان
ازاغاز فعالیت شرکت اب وفاضالب استان
اصفهان در سال 1344تا سال 1357حدود
168هزار نفر تحت پوشش خدمات شبکه
فاضالب قرار گرفتند این درحالیست که
پس از پیروزی انقالب شکوهمند اسالمی
تا کنون بیش از 2میلیون و 978هزار و
542نفر در استان اصفهان از خدمات شبکه
فاضالب بهره مند شدند که این امر نشان
دهنده افزایش 12برابری تعداد جمعیت
تحت پوشش شبکه ابرسانی از بدو انقالب
تاکنون بوده است.
مدیرعامل شرکت اب و فاضالب استان
اصفهان با بیان اینکه 53سال از ارائه
خدمات شبکه فاضالب در اصفهان
می گذرد ،اعالم کرد :اصفهان اولین شهر
در کشور بوده که شبکه فاضالب در ان
اجرا شده است ،همچنین استان اصفهان با
اجرای 422کیلومتر خطوط شبکه فاضالب
بیشترین میزان خطوط اجراء شده در کشور
را به خود اختصاص داده که 13درصد
خطوط شبکه فاضالب اجراء شده در کشور
را شامل می شود .
مهندس هاشم امینی با اشاره به اجرای
خطوط شبکه فاضالب در دوران 40ساله
انقالب اسالمی گفت :از سال 44تا سال
57حدود هزار و 35کیلومتر شبکه فاضالب
در استان اصفهان اجراء شده بود درحالی که
از سال 57تاکنون بیش از 8هزار و 84
کیلومتر شبکه فاضالب در استان عملیاتی
شد که بیانگر افزایش 8برابری اجرای
شبکه فاضالب در دوران پس از انقالب
است .وی افزود :از سال 44تا سال
57حدود 56هزار انشعاب فاضالب به
مشترکین واگذار شد در حالیکه از سال 57
تاکنون به 668هزار و 571متقاضی شبکه
فاضالب واگذار شد که افزایش 12برابری
را طی دوران 40ساله انقالب اسالمی نشان
می دهد ،این در حالیست که در حال حاضر
70درصد مشترکین تحت پوشش خدمات
شبکه فاضالب دراستان اصفهان قرار دارند.
وی با بیان اینکه در حال حاضر 25تصفیه
خانه فاضالب در استان اصفهان در مدار
بهره برداری قراردارد خاطرنشان ساخت:
هم اکنون استان اصفهان با 25تصفیه خانه
فاضالب در مدار بهره برداری رتبه نخست
تعداد تصفیه خانه فاضالب را در کشور دارد
که 12درصد تصفیه خانه های فاضالب را
در کشور شامل می شود.
وی چگونگی تامین اب شرب مردم را در
استان اصفهان بسیار حائز اهمیت دانست و
خاطرنشان ساخت :استان اصفهان ازجمله
استان های مهاجرپذیر می باشد که همه
ساله با رشد جمعیت روبرو است .بر این
اساس تامین اب شرب مشترکین در این
استان بسیار حائز اهمیت بوده است و در
این زمینه از بدو تاسیس شرکت تا سال
57حدود 15حلقه چاه اب حفر شد ولی
از سال 57تا کنون 207حلقه چاه اب حفر
گردید که افزایش 14برابری حفر چاه در
این دوران را نشان می دهد . صفحه 6
بلوط
شماره پنجم دی ماه 1397
7 صفحه 7
بلوط
شماره پنجم دی ماه 1397
ماهنامه سراسری بلوط
مدیر مسئول و صاحب امتیاز :مهری مصور
زیر نظر شورای سردبیری
مدیر هنری :سپیده سلیمانی
مهر 97
شماره 4
مدیر اجرایی :محمد مصور
شماره فاکس03135236978 :
شماره تماس و تلگرام09333928637 :
کد پستی8159843355 :
ماهنامه بلوط ،نشریه ای مستقل است که به هیچ ارگان ،سازمان یا نهادی وابسته
نیست و مطالب ان بیانگر ارای نویسندگان ان است. صفحه 8