هفته نامه نوسان شماره 211
هفته نامه نوسان شماره 211
هفته نامه نوسان شماره 211
ض
ربان اق
ت
ص
ا
د
شهر
هفتهانهم
تکانه های شدید اقتصادی درراهند؛
جراحی بزرگ
گزارش
سال هشتم /شماره دویست و یازده /سه شنبه ۲۷اردیبهشت /۱۴۰۱قیمت ۲۰00تومان
گزارش
مارپیچ تورم
دکتر حسین راغفر معتقد است :هرچند مدلی که
بیان شده چندان شفاف نیست ،اما هدف اصلی دولت
از این برنامه ها در نهایت ازاد سازی قیمت هاست و
به سرعت افزایش قیمت بنزین را هم پیاده خواهند
کرد .او تاکید دارد که این مارپیچ تورمی که از طریق
افزایش قیمت حامل های انرژی و افزایش نرخ ارز
به منظور جبران کسری بودجه صورت می گیرد
همواره از سوی دولت ها دنبال شده است .این استاد
دانشگاه با بیان اینکه تورم حاصل از افزایش قیمت ها
باز هم موجب ...
از روز های پرتب وتابی که دستیابی به تورم تک رقمی به عنوان یک دستاورد تبلیغ
و از مردم دعوت می شد با تکیه بر ان بار دیگر رای اعتماد در صندوق ها بیندازند،
چندسالی بیشتر نمی گذرد .همان روز ها که تورم به زیر ۱۰درصد رسیده بود،
بسیاری از کارشناسان این نرخ را نه عامل انضباط پولی ،بلکه خروجی قفل شدگی
اقتصاد و یک پدیده کوتاه مدت می دانستند و درباره بازگشت تورم های باال ،بعد
از اولین تکانه اقتصادی هشدار می دادند .این روزها اما با حذف ارز ترجیحی،
نارضایتی عمومی افزایش یافته ،هرچند دولت از مردم می خواهد تا در مسیر این
جراحی بزرگ به او اعتماد کنند؛
02
۰3
گزارش
ظرفیت های مغفول صنعت پلیمر
صنعت پلیمر ،این روزها با مشکالت و معضالت
مختلفی دست و پنجه نرم می کند که کمبود مواد
اولیه در راس این مشکالت قرار دارد .اگرچه صنعت
پلیمر در دنیا جایگاه باالیی دارد ،اما فعاالن این
صنعت در ایران بر این عقیده اند که پلیمر با وجود
ظرفیت باالیی که دارد رشد چندانی نکرده و تنها
در پتروشیمی ها و صنایع پایین دستی ان که ارزش
افزوده چندانی ندارند ،خالصه شده است .بهانه
برگزاری دوازدهمین نمایشگاه تخصصی اصفهان
پالست فرصتی برای ...
07
نظرات خود را در خصوص محتوای نشریه به ایمیل ما ارسال کنید
info@eghtesadbazar.ir صفحه 1
1 7 M a y 2022 N o .211
سال هشتم /شماره ۲۷ /۲۱۱اردیبهشت ۱۵ /۱۴۰۱شوال 1443
Is fahan
www.eghtesadbazar.ir
اقتصاد اصفهان
زاینده رود به گاوخونی رسید
اقتصاد اصفهان در هفته ای که گذشت؛
توزیع عادالنه یارانه ها باعث فقرزدایی می شود
مدیرعامل شرکت اب منطقه ای اصفهان با اشاره به رسیدن اب به تاالب گاوخونی،
گفت :با تجمیع اب ان در بامداد نهم اردیبهشت کانال رودشت جنوبی با هدف
هدایت اب برای تامین اب تاالب مجددا ً باز و در روز دهم اب از انتهای کانال رودشت
جنوبی در محدوده شهر ورزنه وارد زاینده رود شد .حسن ساسانی با اعالم این خبر
اظهار کرد :با تمهیدی که در توزیع اب اخیر اندیشیده شد اب نسبتا پایدارتری به
تاالب بین الملی گاوخونی رسید.
نخبگان
به میدان بیایند
معاون هماهنگی امور اقتصادی استانداری اصفهان گفت :کاهش تورم ،فقرزدایی و رشد
اقتصادی از اهداف اجرای طرح مردمی سازی و توزیع عادالنه یارانه ها است .امیررضا نقش
افزود:تاکنون۶۰تا۷۰درصدیارانه هابهجایتعلقگرفتنبهمردمدراختیارتولیدکنندگان،
وارد کنندگان و دالالن قرار می گرفت که با اصالح یارانه ها اکنون این یارانه به دست مردم
خواهد رسید .وی بیان کرد :دولت با اجرای طرح جدید قصد دارد به جای اختصاص این
یارانهبهواردکنندگانوتولیدکنندگانانرامستقیمابهمردمارائهدهد.
تکانه های شدید اقتصادی درراهند!؛
گزارش
جراحی بزرگ
500میلیونتومان
برای ایجاد یک شغل
تغییر سیاست حمایتی دولت ،مورد اجماع کلی صاحب نظران و کارشناسان اقتصادی است
نوسان:استاندار اصفهان گفت :نخبگان در بخش های مختلف
تولید و صنعت ،اب و محیط زیست و مسائل اجتماعی به کمک
استان بیایند .سیدرضا مرتضوی اظهار داشت :از نخبگان
درخواست دارم که در قالب کارگروه های مختلف تولید و
صنعت ،اب و محیط زیست و مسائل اجتماعی و زیرساختی
به کمک ما بیایند و ظرفیت های خود را به میدان بیاورند.
استاندار اصفهان تصریح کرد :همیشه دغدغه ما این بوده
که چرا در بسیاری از مسائل و چالش ها از ظرفیت نخبگان
و دانشگاهیان استفاده نمی شود و کمتر به این مهم پرداخته
می شود که راهکارها را از نخبگان مطالبه کنیم .مرتضوی ابراز
امیدواری کرد :با تشکیل کارگروه های نخبگانی در حوزه های
محیط زیست ،تجارت و مسکن و … راهکارهای عملیاتی ارائه
و چالش های استان در این حوزه ها حل و فصل شود .انچه می
خوانید ،مهمترین رویدادهایی است که درهفته گذشته بر
اقتصاد اصفهان گذشت؛
ترک های فرونشست
به مسجد سید رسید
طی چند روز گذشته شاهد تصاویری از پیشروی فرونشست زمین در
اصفهان و به خصوص در خیابان مسجدسید و بناهای تاریخی واقع در این
خیابان هستیم .به گفته کارشناسان اما عوامل مختلفی در فرونشست زمین
دخیل است که برخی طبیعی و برخی انسانی است ،اما در اصفهان انچه
رخ داده منشا طبیعی نداشته و به دلیل برداشت از منابع اب های زیرزمینی
بوده که ناشی از سوء مدیریت و برداشت بی حساب و کتاب از منابع اب
زیرزمینی است .رضا اسالمی مدیرکل سازمان زمین شناسی استان اصفهان،
به ایسنا ،می گوید :مسجد قطبیه واقع در خیابان طالقانی اصفهان حدود ۴
میلیمتر در عرض ۸ماه حرکت کرده است و امروز در پیشروی فرونشست
در اصفهان شکی وجود ندارد.
هشدار تشکیل کانون های جدید گردو غبار
معاون فنی اداره کل منابع طبیعی استان اصفهان با بیان اینکه در حال
حاضر منطقه فوق بحرانی اصفهان از نظر پیشروی بیابان دشت سگزی
است ،گفت :اگرچه طی ۲۰سال گذشته شهرضا و گلپایگان جزو این
کانون ها نبودند ،اما در مطالعات دو سال گذشته ،این دو منطقه جزو
کانون های بحرانی قرار گرفته اند ،بنابراین باید منتظر نشان دادن کانون های
جدید گردوغبار در استان باشیم .حسینعلی نریمانی با اشاره به پیشروی
ریزگردها در اصفهان ،اظهار کرد :به استناد گفته های هواشناسی منشا
ریزگردهای فعلی خارجی و از کشورهای عراق ،عربستان و سوریه به سمت
ایران حرکت می کند ،البته نباید از سهم داخلی ریزگردها غافل شویم .وی
با بیان اینکه در حال حاضر سهم داخلی ریزگردها در اصفهان کمتر است،
افزود :هر سال به دلیل تغییرات اقلیمی با گردو غبار محلی مواجه هستیم
و از ۱۰میلیون و ۷۰۰هزار هکتار مساحت استان اصفهان نزدیک ۳۰
درصد ان بیابان ها است که از این میزان حدود ۲میلیون و ۵۰۰هزار هکتار
ان مناطق تحت تاثیر فرسایش بادی هستند .معاون فنی اداره کل منابع
طبیعی استان اصفهان به دو عامل فرسایش خاک اشاره کرد و گفت :یک
عامل فرسایش ،باد است و عامل دیگر فرمایش پذیر ،خاک است که معموالً
عامل فرساینده تحت کنترل ما نیست و باد در سطح منطقه ای و جهانی
است ،اما عوامل فرسایش پذیر تحت کنترل ما است .وی توضیح داد :هر
چه سطح خاک پوشیده از گیاه و یا دست نخورده و مرطوب باشد ،خاک
کمتری روانه اسمان شده و طوفان ایجاد می شود.
ثبت ۸میلیون تردد در راه های استان اصفهان
معاون حمل و نقل اداره کل راهداری و حمل و نقل جاده ای استان اصفهان
گفت :طی روزهای چهار روز تعطیالت عید فطر امسال ،میزان تردد در
راه های استان نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۵۶ ،درصد رشد داشته
است .محمدعلی صلواتی ،با اشاره به اینکه با اشاره به اخرین امارهای تردد
در محورهای استان اصفهان طی تعطیالت چهار روزه عید فطر امسال ،
اظهار کرد :طی روزهای از دهم تا چهاردهم اردیبهشت ماه ۷ ،میلیون و
۸۲۶هزار و ۵۲۰تردد در راه های استان ثبت شده که میزان ترددها نسبت
به مدت مشابه سال گذشته ۵۶ ،درصد رشد داشته است .وی افزود :کل
تردد در راه های استان از مجموع ۱۴۰دستگاه ترددشمار ثبت شده است.
اصفهان ابی شد
سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان گفت :همه شهرستان های استان
در زمان حاضر در وضعیت زرد و ابی همه گیری بیماری کووید ۱۹-قرار
دارند و مرگ و میر ناشی از کرونا به کمترین حد در یک سال اخیر رسیده
است .پژمان عقدک افزود :بر اساس اخرین رنگ بندی همه گیری بیماری
کووید ۱۹-از امروز ۲۴اردیبهشت هیچ شهرستانی در استان اصفهان در
وضعیت قرمز ( بسیار پر خطر) و نارنجی (پر خطر) قرار ندارد و چهار
شهرستان از جمله اصفهان ( با احتساب چهار شهرستان جدید منفک شده
در شرق اصفهان) از وضعیت زرد (خطر متوسط) خارج شدند و در شرایط
ابی (عادی) قرار گرفتند .وی با بیان اینکه تعداد شهرهای با وضعیت ابی
(عادی) در این هفته نسبت به هفته گذشته در استان اصفهان افزایش
یافت ،اظهار داشت :شاخص های عددی کرونا از نظر تعداد افراد مراجعه
کننده سرپایی ،ازمایش های مثبت ،بستری در بیمارستان ،بیماران بدحال و
بستری در بخش مراقبت های ویژه (ای سی یو) و مرگ و میر در یک هفته
اخیر کاهش یافته است و روند بهبود شرایط ادامه دارد.
گروه شهری از روز های پرتب وتابی که دستیابی به تورم تک رقمی به عنوان یک دستاورد تبلیغ و از مردم
هفته نامه نوسان دعوت می شد با تکیه بر ان بار دیگر رای اعتماد در صندوق ها بیندازند ،چندسالی بیشتر
نمی گذرد .همان روز ها که تورم به زیر ۱۰درصد رسیده بود ،بسیاری از کارشناسان این نرخ را
نه عامل انضباط پولی ،بلکه خروجی قفل شدگی اقتصاد و یک پدیده کوتاه مدت می دانستند و درباره بازگشت
تورم های باال ،بعد از اولین تکانه اقتصادی هشدار می دادند .این روزها اما با حذف ارز ترجیحی ،نارضایتی
عمومی افزایش یافته ،هرچند دولت از مردم می خواهد تا در مسیر این جراحی بزرگ به او اعتماد کنند؛
گزارش های مردم از گرانی ،خبر غالب این
روزها محسوب می شود و البته دولت که به
مردم وعده می دهد قیمت ها را مهار می کند
و برای جبران فشار گرانی بر شانه های
مردم یارانه های ۳۰۰و ۴۰۰هزار تومانی
واریز کرده است .احسان خاندوزی ،وزیر
اقتصاد ،مدعی شده است که یارانه ۳۰۰و
۴۰۰هزار تومانی را برای ۹دهک درامدی
یعنی ۹۰درصد مردم ایران واریز کرده اند
و تنها ۱۰درصد ثروتمند یارانه نگرفته اند؛
اما حاال تعداد زیادی از مردم می گویند که
یارانه برای انها واریز نشده است .در این میان
در فضای مجازی اطالعاتی درباره نحوه
دهک بندی مردم دست به دست می شود
و شایعاتی درباره اینده یارانه های نقدی
دهان به دهان می چرخد و به سردرگمی و
نگرانی مردم دامن زده است.
چهکسانییارانهنگرفته اند؟
دولت مدعی است که برای بیشتر از ۷۰
میلیون ایرانی یارانه های جدید را واریز
کرده است؛ اما در مقابل این ادعا تعداد
زیادی از مردم می گویند که یارانه های
جدید به حساب شان واریز نشده است.
این اتفاق زمان واریز یارانه معیشتی
رخ داد و گرچه دولت وقت مدعی بود به
۶۰میلیون نفر یارانه معیشتی می دهد؛
اما تعداد زیادی از مردم به رسانه ها
گفتند که یارانه معیشتی برای انها واریز
نمی شود و البته برای این موضوع هیچ ابزار
راستی ازمایی هم وجود ندارد .در این میان
تصویر یک اطالعیه بین مردم دست به
دست می شود که حاکی از ان است که
افرادی که درامد ماهانه انها بیشتر از
چهار میلیون تومان است یا در چهار سال
گذشته یکی از اعضای خانواده شان سفر
خارجی رفته است ،یارانه نمی گیرند! حاال
مردم پای حداقل مزد کارگران را وسط
کشیده و می گویند با این حساب و کتاب
فقط کسانی یارانه گرفته اند که دستمزد
کمتر از حداقل مزد مصوب وزارت کار را
دارند ،با این حساب دولت چگونه مدعی
شده که برای ۹۰درصد مردم یارانه
جدید را پرداخت کرده است؟ در پیگیری
«شرق» از وزارت اقتصاد این اطالعیه
تکذیب می شود؛ اما نحوه دهک بندی ها و
معیار پرداخت یارانه هم مشخص نیست.
مسعود میرکاظمی ،رئیس سازمان برنامه
و بودجه ،در گفت وگوی خود با بخش
خبری ۲۱سیما در پاسخ به این پرسش
که مبنای دهک بندی ها چیست ،پاسخ
شفافی نداد و به گفتن این جمالت بسنده
کرد که «براساس قانون بایستی دهک های
درامدی کشور مشخص و بر اساس ان
میزان حمایت دولت روشن شود و
دهک هایپایینجامعهبایدحمایتبیشتر
و دهک های باال باید حمایت های کمتر
شوند تا عدالت برقرار شود .در بحث انرژی
هم میزان برخورداری دهک ها متفاوت
است و بر اساس این وزارت تعاون ،کار و
رفاه اجتماعی این مسئولیت را طبق قانون
دارد که بر اساس پایگاه اطالعات ایرانیان،
اطالعات کامل از وضعیت درامدی افراد
جامعه را در اختیار سازمان هدفمندسازی
قرار دهد و انچه اتفاق افتاد بر اساس
تحلیل ها و محاسباتی است که انجام شد و
ممکن است درصدی خطا هم داشته باشد
که با مراجعه افراد و اعالم نقطه نظرات شان
توسط سازمان هدفمندسازی و وزارت
رفاه رسیدگی می شود و اگر احیانا جا
مانده اند ،اضافه و مابه التفاوت هم پرداخت
می شود» .محمدهادی سبحانیان،
معاون امور اقتصادی وزارت اقتصاد ،هم
پاسخ روشنی به این پرسش نداده و در
گفت وگوی دیگری با صد او سیما ماجرا را
ی افراد
این گونه توضیح داد« :دهک بند
بر اساس میزان دارایی مثل خودروهایی که
خریده اند ،حساب بانکی و خرج و مخارج
انها تعیین می شود؛ قرار است سازوکار
چگونگی دهک بندی ها از سوی وزارت رفاه
مشخص و به اطالع مردم برسد و امکان
اعتراض به دهک بندی ها و عدم دریافت
یارانه نیز از طریق تارنمای معرفی شده از
سوی وزارت رفاه وجود دارد».
دیدگاهاقایوزیر
سیداحسان خاندوزی وزیر امور اقتصادی
و دارایی در نشست با اعضای شورای عالی
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم به تشریح
ابعاد مختلف طرح اصالح یارانه ها پرداخت
و اظهار داشت :تغییر سیاست حمایتی
دولت به جای اختصاص پرفساد ارز
ترجیحی برای کاالها به حمایت از مصرف
کننده از جهت تحلیل اقتصادی و تاثیرات
اجتماعی ان در دراز مدت ،مورد اجماع
کلی صاحب نظران و کارشناسان اقتصادی
است .وی افزود :در اسناد سیاست گذاری
کشور در سال های گذشته نیز این
اتفاق ،مورد تاکید بوده است .خاندوزی
خاطرنشان کرد :از ۲۴قلم کاالیی که در
سال ۱۳۹۷مشمول ارز وارداتی ارزان
بودند ۱۸قلم ان ها مانند واردات برنج،
واردات چای ،اقالم مرتبط با گوشت قرمز و
مانند این ها در دوره دولت قبل حذف شد؛
این درحالی بود که حمایت از مصرف کننده
در کنار حذف این کاالها از سوی دولت
قبل وجود نداشت و این امر سبب افزایش
چند برابری قیمت ان کاالها بدون وجود
برنامه حمایتی شد .سخنگوی اقتصادی
دولت حذف ۶قلم کاالی باقیمانده مورد
حمایت ارز ترجیحی را مرحله کنونی این
طرح دانست و گفت :هدف ما بر حمایت
از مصرف کننده در کنار حذف این کاالها
از لیست حمایت ارز ترجیحی بوده است.
وزیر امور اقتصادی و دارایی تصریح کرد:
بنا بر قانون ،دولت باید این ۶قلم باقیمانده
را در سال گذشته حذف می کرد؛ نهایتاً
به دالیل مختلفی این موضوع به امسال
موکول شد و از ان ۶قلم ،دو قلم نان و دارو
از لیست کنار گذاشته شدند .وی با اشاره به
حذف ۴کاالی باقیمانده در روزهای اخیر
افزود :این کاالها به دلیل مضطر بودن انها
در مرحله اخر از لیست حمایت ارز وارداتی
ارزان از سوی دولت حذف شدند؛ و سعی
شد تبعات این موضوع با پرداخت ما به
التفاوت قیمت ها به مردم جبران گردد.
خاندوزی بیان داشت :برای دولت قابل
پیش بینی بود که در این فرایند ،کشور ما
با یک نفع بلندمدت و مضیقه کوتاه مدت
مواجه خواهد شد؛ جهت کاهش فشار این
طرح به ویژه روی اقشار کم درامد ،متوسط
و فقیر جامعه ،تمهیدات جبرانی همچون
پرداخت یارانه چند برابری در نظر گرفته
شده است.
با وجود این دیدگاه ،می توان پیش بینی
کرد در مسابقه دستمزد و تورم ،در نهایت
باز هم این نیروی کار است که تحت فشار
معیشتی فزاینده و مداومی خواهد بود.
تجربه رکود های تورمی دهه های گذشته
نشان می دهد در کنار کاهش قدرت خرید
نیروی کار به قیمت ثابت ،کارفرمایان برای
خالص سازی سود و تامین حاشیه امن،
گزینه همیشگی روی میز را اجرا خواهند
کرد و «تعدیل» نیروی کار ،بی کاری و
تعطیلی کارگاه ها و عقب افتادن پرداخت
دستمزد ها با دامنه گسترده تری اتفاق
خواهد افتاد .در این تنگنا ها نقش دولت
اهمیتی بیش از پیش پیدا می کند که بتواند
با خودداری ازپیش برد سیاست های تبدیل
کاال های عمومی به خصوصی و تضعیف
سیاست های رفاهی ،شکاف عمیق میان
دستمزد و تورم را تشدید نکند و در کنار
این با افزایش گستره مالیات گیری (مالیات
بر سرمایه ،ثروت ،نهاد های خاص و…)
منابع تامین مالی برای توزیع عادالنه و
پوشش های رفاهی را تامین کند.
مدیرکل دامپزشکی استان اصفهان خبرداد؛
صادرات ۳۰میلیون دالری فراورده های خام دامی با کمک دانش بنیان ها
نوســان :مدیرکل دامپزشــکی استان
اصفهان گفت :این استان بیش از ۳۰میلیون
دالر فراورده های خام دامی در ســال ۱۴۰۰
صادر کرد که بسیاری از اینها ماحصل تالش
شرکت هایدانشبنیانبوده است.
شهرام موحدی اظهار داشت :پیرو فرمایشات
رهبر معظم انقالب که امسال را تولید؛ دانش
بنیان ،اشتغال افرین نامگذاری کردند ،همه
احادملتبایددراینمسیرانجاموظیفهکنند
و از این رو سازمان دامپزشکی استان نیز در در
info@eghtesadbazar.ir
حوزهدانشبنیانگامبرداشته است.ویبابیان
اینکه دامپزشکی در حوزه شرکت های دانش
بنیان می تواند برای فعاالن این حوزه بســتر
بسیار مناســبی فراهم کند ،افزود :در زمینه
تجهیزات حوزه دامپزشکی با حمایت هایی
که شده شماری از شرکت های دانش بنیان
دستگاه های سونوگرافی و رادیولوژی پرتابل
ونیزلوازمجراحیتولیدکردند.
مدیرکل دامپزشکی اســتان اصفهان با بیان
اینکهتولیدتجهیزاتدامپزشکیهمچنانباید
ادامهیابد،خاطرنشانکرد:اینتجهیزاتتولید
شده توسط دانش بنیان ها به لحاظ صادراتی
نیز بی تردیــد بازار خوبی خواهند داشــت.
موحدی به فعالیت شرکت های دانش بنیان
در حوزه فراوری فراورده های خام دامی اشاره
کرد و گفت :پیش تر بسیاری از فراورده های
خام دامی یــا قابلیت صادرات نداشــت و یا
ارزش افزوده ای ایجاد نمی شد حتی به دلیل
اینکهقابلیتصادراتنداشتاستفادهداخلی
هم نمی توانستیم داشته باشیم و امحا انها نیز
مشکل زیست محیطی ایجاد می کرد داشت
امااکنوندرحوزهدانشبنیاناین هارافراوری
کرده و به ارز تبدیل کرده ایم .وی اضافه کرد:
بیش از ۳۰میلیــون دالر فراورده های خام
دامی در سال ۱۴۰۰از استان اصفهان صادر
شده که بسیاری از این محصوالت ماحصل
شــرکت های دانش بنیان بودنــد و این رقم
عدد بســیار خوبی اســت و بی شک تولید
دانش بنیانی فضای مناسبی خواهد بود اگر
تحریم هایظالمانهبرداشتهشود.
نظرات خود را در خصوص محتوای نشریه به ایمیل ما ارسال کنید
نوسان:معاون هماهنگی امور
اقتصادی استانداری اصفهان
گفت :برای ایجاد یک شغل
نیازمند حدود سرمایه گذاری
۵۰۰میلیون تومان هستند که
استان اصفهان برای هدفگذاری
امسال خود نیاز به ۴۰هزار
میلیارد تومان سرمایه گذاری
است.
امیررضا نقش در سی و سومین
جشنواره استانی امتنان از نخبگان
جامعه کار و تولید استان اصفهان،
اظهار کرد :با حمایت از تولید ،حمایت
از کارگر هم اتفاق افتاده است.
وی با اشاره به اینکه اصفهان به عنوان
نخستین استان صنعتی کشور ۱۱
درصد تولید ناخالص کشور را تامین
می کند ،افزود :به همین میزان
چالش های این استان باال و باید برای
رفع ان تالش کرد.
معاون هماهنگی امور اقتصادی
استانداری اصفهان با اشاره به توجه
به موضوع اشتغال و کاهش نرخ
بیکاری در دولت ،اظهار کرد :امسال
هدفگذاری کشور ایجاد یک میلیون
شغل است که سهم استان اصفهان
ایجاد ۸۰هزار شغل جدید است.
وی یاداور شد :سال گذشته ۴۳
هزار تا شغل در استان ایجاد شد در
حالیکه هدفگذاری استان حدود ۶۰
هزار شغل بود ،اما به نظر می رسد
به هدفگذاری امسال در ایجاد شغل
خواهیم رسید .نقش تصریح کرد :به
همین منظور باید بحث های سرمایه
گذاری و امنیت سرمایه گذاری و
کسب کار را تسهیل کنیم.
وی توضیح داد :برای ایجاد یک
شغل نیازمند حدود سرمایه گذاری
۵۰۰میلیون تومان هستند که برای
هدف گذاری امسال نیاز به ۴۰هزار
میلیارد تومان سرمایه گذاری هستیم.
معاون هماهنگی امور اقتصادی
استانداری اصفهان افزود :بیش از ۴۰
درصد صنایع استان زیر ظرفیت ۶۰
درصد فعال هستند که برای فعال
شدن نیازمند سرمایه در گردش
هستند.
وی تاکید کرد :اکنون تامین مالی
برای تولید مهم ترین چالش است که
اثر ان بر امنیت شغلی کارگر است
و این اقدامات در حال انجام است و
به همین منظور ستاد تسهیل و رفع
موانع تولید در استان هفته ای دو
جلسه برگزار می کند.
نقش افزود :طی شش ماه نخست
امسال از ۶۷۰پرونده بررسی متقاضی
در ستاد تسهیل و رفع موانع تولید
بعد از بررسی ۱۸۰ ،پرونده موجب
خروج از رکود و بازگشت به ظرفیت
تولید خود شدند و با بازگشت واحد
راکد و نیمه فعال به ظرفیت خود
اشتغال خوبی در استان ایجاد شده
است.
وی با بیان اینکه باالی ۲۵درصد
بیکاری استان در قشر تحصیل کرده
است ،یاداور شد :نرخ بیکاری استان
اصفهان تا پایان اسفند ماه به ۱۰
درصد کاهش یافته است.
وی همچنین تاکید کرد :به دنبال
چهار برابر کردن تسهیالت تبصره
۱۸برای شرکت های دانش بنیان
هستیم ،چراکه بزرگ ترین مشکل
شرکت های دانش بنیان تامین مالی
است. صفحه 2
17 May 2022 No. 211
سال هشتم /شماره ۲۵ /۲۱۱اردیبهشت ۱۵ /۱۴۰۱شوال 1443
citizen
www.eghtesadbazar.ir
اجرای 25طرح کالن نفتی
جواد اوجی ،وزیر نفت گفت :تا پایان امسال ۲۵طرح عظیم با سرمایه گذاری ۳۰میلیارد
دالری اغاز می شود که در زمینه افزایش تولید ،تامین امنیت انرژی ،ایجاد اشتغال و
تکمیل زنجیره ارزش افزوده خواهد بود .عضو کابینه دولت سیزدهم افزود :در ۹ماه
دولت سیزدهم با بهره گیری از توان هلدینگ ها ،بانک ها و شرکت های بزرگ بین المللی
بالغ بر ۵۰قرارداد با ارزش ۱۶.۷میلیارد دالر منعقد شد که اولویت این قراردادها توسعه
میادین مشترک ،جمع اوری گازهای همراه ،توسعه زنجیره ارزش و ...بوده است.
دیدگاه
یادداشت
هیچ کمبودی در بازار تخم مرغ نداریم
اثر ارایه کاالبرگ برای چند کاالی اساسی بررسی شد؛
محمد مرادی ،مدیرعامل اتحادیه مرغ تخم گذار کشور گفت :اکنون با توجه به اصالح
نرخ ارز و نظام یارانه ای کشور و شروع فصل گرما نه تنها هیچ کمبودی در بازار تخم مرغ
وجود ندارد ،بلکه با مازاد محصول روبرو هستیم .مرادی اظهار داشت :با شروع فصل
گرما کاهش مصرف فصلی رخ می دهد ،این در حالی است که مرغ تخم گذار دارای
طول دوره ۱۸ماهه است پس باید در حفظ گله ها کوشید ،زیرا اینگونه نیست که
فردا یا هفته دیگر گله ها را حذف کنیم و بعد به طور مجدد گله های جدید تولید شود
چرا سهمیه بندی؟
موج گرانی و توزیع یارانه ها در گفت وگو با دکترحسین راغفر بررسی شد:
مارپیچ تورم
قدرت
نقطه ها
تورم حاصل از افزایش قیمت ها ،به افزایش نقدینگی و رکود بیشتر اقتصاد کشور می انجامد
کاالها را در داخــل تولید نمی کنند تا به
خروج ارز از کشــور منجر نشود؟ راغفر
در ادامه گفت :یکی از سیاست هایی که
در سه دهه گذشته وجود داشته ،مساله
خارج کردن ارز از کشور است و به همین
دلیل هم هیچ وقت حاضر نشده اند که به
بودجه ریزی ارزی تــن دهند تا ارزی که
کشور دارد تنها محدود به تامین نیازهای
اساســی مردم و تولید در کشــور شود
و علت اصلی ان هم این اســت که به نام
اقتصاد ازاد به خروج ارز از کشــور کمک
می کنند تــا منابع بزرگ ارزی کشــور
امکان خارج شدن را داشته باشد و بقیه
موارد نیز نمایشــی برای متقاعد کردن
مردم است .
محمد رضا شعبانعلی
در اغاز قرن بیستم ،ایوان
دیمیتریویچ ستین ،نامدارترین
ناشر روسیه بود.
گروه بازرگانی دکتر حسین راغفر معتقد است :هرچند مدلی که بیان شده چندان شفاف نیست ،اما هدف
هفته نامه نوسان اصلی دولت از این برنامه ها در نهایت ازاد سازی قیمت هاست و به سرعت افزایش قیمت
بنزین را هم پیاده خواهند کرد .او تاکید دارد که این مارپیچ تورمی که از طریق افزایش قیمت
حامل های انرژی و افزایش نرخ ارز به منظور جبران کسری بودجه صورت می گیرد همواره از سوی دولت ها
دنبال شده است .این استاد دانشگاه با بیان اینکه تورم حاصل از افزایش قیمت ها باز هم موجب کسری بودجه
دولت می شود ،گفت :همین مساله باز هم به افزایش نقدینگی و رشد قیمت ها در بازار و رکود در اقتصاد
کشور می انجامد.
ندا جعفری
او کتاب ها را با قیمتی بسیار ارزان تولید
می کردوتقریباًهمهٔخانواده هادرروسیه،
تعدادی از کارهای او را در خانه داشتند.
ســتین برای پایین نگه داشتن قیمت
کتاب ها ،حقوق بسیار پایینی به کارگران
حروف چین چاپخانه پرداخت می کرد.
کارگران بــه ازای حروف چینی هر هزار
حرف ،مبلغی به عنوان دستمزد دریافت
می کردند.البتهکارفرما،نقطهوویرگولو
سایرنشانه گذاری هارانمی شمرد.
در تابستان هزار و نهصد و پنج ،کارگران
حروف چین کارخانه اعتصــاب کردند.
ان ها خواســتهٔ ساده ای داشــتند :این
که نقطه ها و عالمت ها هم در محاســبهٔ
عملکردشان شــمرده شــود .کارفرما
نپذیرفت و اعتراض ها گســترده تر شد.
در ادامه ،خیاط ها و سپس سایر اصناف
هم همــراه شــدند و مــوج اول انقالب
روسیه شــکل گرفت .تزار پذیرفت که
استبداد را به سلطنت مشروطه تبدیل
کند و باقی ماجراهایی که همه می دانیم.
حدود صد ســال بعد ،خانم لین تراس،
در صفحهٔ تقدیم کتاب خود با "موضوع
عالمت گذاری و ویرایش" چنین نوشت:
«به یاد کارگران چاپخانهٔ سن پترزربورگ
که در سال هزار و نهصد و پنج ،درخواست
کردند برای عالمت گذاری هم به اندازهٔ
حروف دیگر به ان ها حقوق داده شــود
و چنین شد که موج اول انقالب روسیه
شکلگرفت».
کســانی که با نگاه سیســتمی اشــنا
هستند ،به خوبی می دانند که پدیده های
سیستمیرانمی توانبهصورتتک علتی
تحلیل کرد .بی تردید دعوا بر ســر چند
نقطه ،ریشهٔ انقالب روسیه نبوده است.
ضمناینکهمی دانیمتحوالتسیستمی
حاصل یک یا چند «رویداد» نیســتند.
بلکه محصول «روند»هایی هستند که
گاه طی چند ســال و چند دهه شــکل
گرفته اند .از ان جا که روندها ســخت تر
به چشــم می اینــد ،هر رویــداد ،برای
سیاســت گذار یک جامعه یا مدیر یک
سازمان ،یک پیام هشــدار و زنگ خطر
اســت؛ زنگ خطری که اعالم می کند:
«برخی از روندهــای بنیادی مدیریت»
یا «تعــدادی از فرض های اصلی مدیران
و تصمیم گیران» باید اصالح شــوند .اما
اگر هم چنان کوشــیدند تصویر ذهنی
و مفروضــات خود را توجیه کــرده و به
جهان اطــراف تحمیل کننــد ،هر روز
ن قدر که
سیستم شکننده تر می شود .ا
«نقط ه» ای می تواند موجودیت کل ان را
تهدیدکند!
حســین راغفر ،اســتاد اقتصاد دانشگاه
الزهرا در مورد تغییر رقــم یارانه نقدی
و ارایــه کارت های الکترونیکــی بر این
باور اســت که این اقدام دولت تنها برای
انحراف افکار عمومی است و دولت برای
اینکه فشار افکار عمومی را کاهش دهد،
این طرح را بیان کــرده .ضمن انکه بین
دولــت و مجلس نیــز اختالف نظر برای
پرداخت پــول نقد یــا دادن کاال وجود
دارد ،زیرا اگر این یارانه همانند گذشــته
و به صورت پول نقد باشد به مرور و بر اثر
تورم اب می شود و از بین می رود .اما باز
هم دولت معتقد است که همانند گذشته
یارانه نقــدی بپردازد اما مجلســی ها به
دنبــال کاالبرگ الکترونیکی هســتند.
اســتاد اقتصاد دانشــگاه الزهرا در ادامه
به «اعتماد» گفت :مدلی که بیان شــده
چندان شفاف نیست ،اما مدیرکل روابط
عمومی بانک مرکزی روز گذشته اعالم
کرده که این منابع را در اختیار مردم قرار
داده اند و به حساب شان واریز شده منتها
این مبلغ قابل برداشت نیست ،اما با این
پرداخت ها رقم قابل توجهی به نقدینگی
کشور از طریق خلق پول افزوده می شود
که موجــب افزایش تورم خواهد شــد.
راغفر تصریح کــرد :هدف اصلی دولت از
این برنامه ها ازاد سازی قیمت هاست و به
سرعت افزایش قیمت بنزین را هم پیاده
خواهند کرد و ایــن مارپیچ تورمی که از
طریق افزایش قیمت حامل های انرژی و
افزایش نرخ ارز به منظور جبران کسری
بودجه صورت می گیرد همواره از سوی
دولت ها دنبال شده است.
این اســتاد دانشــگاه با بیان اینکه تورم
حاصل از افزایش قیمت ها باز هم موجب
کســری بودجه دولت می شــود ،گفت:
همین مساله باز هم به افزایش نقدینگی
و رشد قیمت ها در بازار و رکود در اقتصاد
کشور می انجامد.
درامدهای ارزی
به کجا می روند؟
راغفــر ادامــه داد :ما شــاهد ان بودیم
که طی ســال های گذشــته مرتبا رکود
تورمی عمیق تر و گسترده تر شده است
در حالی که اصال مشــخص نیســت که
این درامدهای ارزی بــه کجا می روند؟
ایــن اقتصاددان خاطرنشــان کــرد :بر
اساس امارهای رسمی در سال گذشته
48میلیــارد دالر صــادرات کاالهــای
غیرنفتی داشــته ایم که به نظر می رسد
بــا توجه به عملکــرد گذشــته نیز باید
15میلیارد دالر به عنــوان کم اظهاری
برخی صادرکنندگان بــه این رقم اضافه
کرد .راغفــر تصریح کرد :بــه نام حذف
یارانه ها منابع ارزی کشــور را از کشــور
خارج می کنند و با وجود انکه روزانه یک
میلیون بشــکه نفت به فروش می رسد و
48میلیارد دالر صادرات غیرنفتی داریم
که این میــزان نیز با توجه بــه افزایش
قیمت کاالها در بازارهای جهانی به 60
میلیارد دالر افزایــش پیدا خواهد کرد و
با توجه به رقم فــروش نفت درامدهای
ارزی به 100میلیارد دالر خواهد رسید.
اســتاد اقتصاد دانشــگاه الزهرا در ادامه
گفت :ضمن انکه این منابــع گاز و نفت
متعلق به مردم اســت و تنهــا باید برای
منافع مردم هزینه شده و تنها صرف رفاه
مردم به اشکال مختلف شوند و از جمله
تعهداتی که در قانون اساسی امده برای
خدمات امــوزش و پــرورش و اموزش
عالی و خدمات سالمت مردم باشد تا به
صورت رایگان ارایه و بخشــی دیگر نیز
باید صرف تولید و کمک به انها شــود تا
فرصت های بازتولید و اشتغال در کشور
به وجــود بیاید .راغفر تصریــح کرد :اما
دولت ها همواره تالش دارنــد خود را از
تعهدات حمایتی رها کنند ضمن انکه در
خصوص منابع و درامدهای ارزی کشور
نیز پاســخگو نیســتند .این اقتصاددان
با اشــاره به کمبود منابع ارزی در کشور
گفت :بسیاری از کاالهایی که وارد کشور
می شوند در داخل ایران نیز قابلیت تولید
دارند ،اما سوال اینجاســت که چرا این
یارانه نقدی
با رشد تورم اب می شود
این اســتاد دانشــگاه الزهرا در پاســخ
به این پرســش کــه در شــرایط فعلی
پرداخت یارانــه نقدی موثرتر اســت یا
ارایه کاالبرگ هــای الکترونیکی ،گفت:
ارزش یارانــه نقدی با افزایــش تورم به
شدت کم می شود و دیدیم امسال بر اثر
افزایش قیمت ها این مبلغ بســیار ناچیز
بود و این مبلغ 300هزار تومانی هم که
گفته شده پرداخت می شــود برای یک
خانواده 5نفره 1.5میلیون تومان خواهد
شد که این مبلغ پول 15کیلو برنج است
و برای یک خانوار 5نفــره نیز با توجه به
افزایش شــدید تورم این رقم باز هم کم
اســت .او تصریح کرد :اما در صورتی که
کاالبرگ به مــردم بدهند ،دولت موظف
می شــود تا هزینه های خود را تا جایی
که می تواند کنترل کند ،اما بنده معتقدم
این کاالبرگ ها را هم نباید به همه مردم
بدهند ،بلکه باید به اقشــار اسیب پذیر
بدهنــد و زمانــی می تواند این ســخن
منطقی باشد که دولت یک برنامه روشن
و مشخصی داشته باشد و قرار نباشد این
منابع ارزی به هر اســمی از کشور خارج
شود و بعد بگویند ما منابع ارزی نداریم.
راغفر افــزود :اتفاقی که از نیمه ســال
1396بر اثر افزایش نــرخ ارز افتاده ،این
اســت که قیمت کاالها 10.5برابر شده
اما دســتمزدها 4.5برابر رشد داشته اند
و بنابرایــن پیامدهــای گســترده ای از
جمله رشــد جرم و جرایم و مهاجرت و
سقوط کارایی و ســقوط سطح اشتغال
و ســرمایه گذاری در جامعه را شــاهد
بودیم .او گفت :اغلب ســرمایه گذاری ها
در شــرایط کنونــی در فعالیت هــای
غیرمولد مانند خرید و فــروش زمین و
ملک بوده و چنین اقتصادی قدرت خلق
شــغل و ارزش افزوده را ندارد و کشور با
یک بحــران عمیــق روبــه رو و نیازمند
راه حل های جــدی برای خــروج از این
وضعیت است ،منتها عزم سیاسی برای
حل این مسائل وجود ندارد.
نوسان:البرت بغوزیان ،اقتصاددان در واکنش به ارایه کاال برگ
برای چند قلم کاالی اساسی گفت :طی روزهای گذشته در مورد
قیمت نان یا کوپنی شدن ان اخبار ضد و نقیضی در رسانه ها منتشر
شد .در مورد این سخنان رییس مجلس هم هنوز مشخص نیست
چقدر این موضوع قابلیت اجرا داشته باشد ،ضمن انکه هنوز متولی
اصلی چگونگی ارایه کاالهای اساسی به مردم هم مشخص نیست
که ایا مجلس متولی ان است یا سازمان حمایت از مصرف کنندگان
و تولیدکنندگان یا ریاست جمهوری و وزارت اقتصاد و دارایی
نهادهایی هستند که باید در این خصوص تصمیم بگیرند.
دراین اقتصاددان در ادامه با مقایسه شرایط موجود با شرایط جنگ و ارایه
کوپن به مردم گفت :در دوران جنگ اولویت اصلی جنگ و تامین هزینه ها
بود و موضوعی که مردم را نگران می کرد تامین مایحتاج اساسی شان بود
و نه خرید تلویزیون 21اینچ سونی و دولت در ان زمان با توجه به محدود
بودن صادرات نفت و جنگ نفتکش ها مجبور بود تا کاالی اساسی را وارد و
بین مردم به صورت عادالنه تقسیم کند.
اما این موضوع موقتی بود و همان زمان هم قرار بر ان شد که جنگ تمام
شود سهمیه ها هم برداشته شوند.
بغوزیان تصریح کرد :اما در شرایط کنونی دیگر نیاز به این سهمیه بندی
نیست و با توجه به سخنان رییس مجلس این گونه برداشت می شود که
کوپن الکترونیکی هم همانند کارت سوخت قرار است جزیی از زندگی مردم
شود و نگرانی اصلی این است که زیرساخت هایی نیز برای این موضوع مهیا
می شود ،اما پس از اینکه شرایط عادی یا برجام امضا شد و دیگر مشکلی در
تامین قیمت مصوب کاالهای اساسی نبود همه این هزینه ها و برنامه ها بر
باد می رود.
بغوزیان ادامه داد :موضوع دیگر این است که تعیین شده فالن میزان کاال به
صورت کوپنی می توان با قیمت مصوب تهیه کرد و باالتر از این میزان باید
به صورت ازاد تهیه شود که برداشت من از این قضیه این است که کاال به
صورت ازاد در بازار موجود است ضمن انکه میزانی که اعالم شده مثال 4
کیلو یا 8کیلو هم باید مشخص شود بر چه اساس و مبنایی است؟ و ایا دولت
این کاالها را می خواهد تامین کند و وارد کننده باشد یا بخش خصوصی
می خواهد این کاالها را تامین کند.
این اقتصاددان با بیان اینکه این چند نرخی ها در بازار ایجاد فساد می کند،
خاطرنشان کرد :سوال این است که چرا دولت به دنبال حل مساله اصلی
نیست؟ یعنی ادامه بحث مذاکرات برجام و چگونگی انتقال منابع حاصل از
فروش نفت و تامین کاال برای تولیدکنندگان و جلوگیری از احتکار کاالهای
اساسی و حرص و طمعی که باعث ازار مردم شده است.
بغوزیان با بیان اینکه زمانی که سهمیه تعیین می شود به این معنی است
که یک جای اقتصاد می لنگد ،گفت :دولت در این شرایط ناچار می شود تا
سهمیه بندی کند و توان اینکه بتواند به میزان باال این مقدار کاال را تهیه و
عرضه کند را ندارد و اقدام به سهمیه بندی می کند.
این کارشناس اقتصادی همچنین در خصوص حذف ارز ترجیحی گفت :هم
برقراری این ارز از ابتدا اشتباه بود و هم حذف ان در این شرایط اشتباه
است و اگر هم قرار بود این کار از ابتدا صورت گیرد باید در دوره های زمانی
مشخص این نرخ تعدیل می شد تا شاهد این سودجویی ها در بازار نباشیم.
اشتباهاتی که تکرار شدند
بغوزیان ادامه داد :زمانی که ارز 4200تومانی برقرار شد ،قیمت ارز ازاد در
بازار 4800و پس از ان 5200تومان بود و هیچ کس ارز ازاد تهیه نمی کرد
و ارز جهانگیری یا 4200به اندازه نیاز موجود بود اما زمانی که این ارز به
8هزار تومان و 12و 20هزار تومان رسید باز هم این ارز ترجیحی همان
4200تومان باقی ماند و باعث سودجویی سوءاستفاده کنندگان شد ،این در
حالی است که قیمت این ارز هم باید باال می رفت.
این کارشناس اقتصادی تصریح کرد :حال برای رفع فساد ارز 4200تومانی
مسووالن اقدام به حذف این ارز کرده اند تا یارانه ان را به مردم بدهند و
این اشتباه دومی است که در این شرایط رخ داده است و اشتباه سوم شیوه
رساندن این حمایت به مردم به صورت کوپن الکترونیکی است.
این اقتصاددان گفت :اینکه ارقامی را برای نیاز مصرفی کشور و سرانه مصرف
اعالم کرده اند به این معنی است که دیگر کمبودی برای این کاال نیست
تا مردم این کاالها را از بازار ازاد تهیه کنند ،هر چند سیستم کوپن نیز
الکترونیکی شده و کمتر هم ممکن است سوءاستفاده صورت گیرد اما باز هم
این سیستم ها را یک نفر طراحی می کند و باز هم ممکن است این برنامه ها
تغییر داده شود.
براده ها
ثبت سفارش در مبادی ورودی مبهم شد
تاثیر افزایش قیمت ارد بر قیمت کاغذ
چرا دولت حذف یارانه را از نان شروع کرد؟
ماجرای بالتکلیفی کاالهای متروکه
نوسان :اگرچه چندی پیش اقدام برای لغو دریافت
ثبت ســفارش در مرزهای زمینی ،منتفی اعالم شد
ولی ظاهرا این موضــوع بار دیگر به جریــان افتاده
اســت .البته گمرک ایران در ایــن رابطه توضیحی
ارایه نکرده است .انتشار خبرها و اطالعاتی در فضای
مجازی ،از این حکایت دارد که در برخی گمرک های
زمینی ،شرکت های حمل ونقل ملزم به ارایه ثبت سفارش به گمرک نیستند.
اگر چنین اتفاقی افتاده باشد ،برخالف جریانی است که در پایان سال گذشته
در مورد ثبت ســفارش پیش امد و گمرک مکلف شــد که حتما در مبادی
زمینی ثبت ســفارش را دریافت کند .این در حالی است که پیگیری موضوع
از گمرک ایران برای شفاف شدن وضعیت ثبت سفارش در مرزهای زمینی و
حواشی مطرح شده در مورد ان تاکنون با پاســخی همراه نبوده است؛ نه رد
شده و نه تایید.
نوســان :ابوالفضل روغنی گلپایگانی ،رییس
ســندیکای کاغذ و مقــوا از اغــاز تولید کاغذ
تحریر در شــرکت چوب و کاغذ مازندران خبر
داد و گفت که قیمــت گنــدم و ارد بر قیمت
کاغذ هم تاثیر دارد .رییس ســندیکای کاغذ و
مقوا با بیان اینکه تغییر اساسی در حوزه کاغذ
ایجاد نشــده ،تصریح کرد :قیمت کاغذ تجــاری افزایش جزیی ۷تا
۱۰درصدی داشته است .این برخالف ســال هایی است که در کشور
کاغذ تا ۴برابر افزایش قیمت داشــت .وی افزود :اما باید این نکته را
هم در نظر گرفت که قیمت کاغــذ از قیمت گندم و ارد هم تاثیرپذیر
است ،چراکه بخشی از تولید کاغذ به نشاسته بر می گردد که از ارد و
گندم حاصل می شود .بنابراین افزایش قیمت ارد هم بر قیمت کاغذ
تاثیر خواهد داشت.
نوسان:احســان ارکانی نماینده مردم نیشــابور
می گوید که طرح نان دولت همچنان ابهام دارد از
جمله انکه چرا از نان شروع شــده و مثال از روغن،
نهاده دامی یا فوالد شــروع نشده اســت؟ مدل و
الگوی حــذف ارز ترجیحی چگونه اســت؟ از چه
کاالیی شروع می شود؟ ایا اولویت بندی شده یا به
صورت همزمان است؟ و ان ســطحی را که دولت تقبل می کند در قالب
یارانه افزایش قیمت را جبران کند در مورد نان و سایر اقالم ،چقدر است؟
او افزود :االن عدد و رقــم و تاریخ اهمیت دارد که هیچکدام داده نشــده
است .بدین معنا که تاریخ شروع طرح ،تاریخ واریز اولین یارانه ،عدد الگوی
مصرف نان ،تعداد یارانه بگیران نان ،قیمت تمام شــده از ازادسازی یا کل
یارانه ای که در قالب پرداخت اعتباری در کارت به افراد پرداخت می شود،
هیچکدام مشخص نیست.
نوسان:براســاس امارهای مربوط به گمرک امام
خمینی(ره) از مجموع ۲۱هــزار اظهارنامه کاالهای
متروکه که از ســال ۱۳۸۴تا ۱۴۰۰به سازمان اموال
تملیکی ارسال شده ،تنها کاالهای مربوط به ۲۰۰۰
اظهارنامه به انبارهای این سازمان منتقل شده است.
بر این اساس بخش قابل توجهی از کاالهای متروکه در
انبارهای عمومی گمرک فرودگاه امام خمینی (ره) باقی مانده و سازمان اموال
تملیکی احتماال به دالیل مشکالت اقتصادی اقدام به خروج این کاالها نکرده
است .گفتنی است که بسیاری از این کاالها باید امحا شوند که این فرایند نیز
برای سازمان اموال تملیکی هزینه بر است و همین مساله خود به عاملی تبدیل
شدهتااینکاالهاهمچنانبالتکلیفباقیبمانند.البتهسازماناموالتملیکیبه
دنبالاینبحثاستکههزینه هایامحایکاالهاازسویصاحبانکاالپرداخت
شودامااینمسالهتاامروزبهنتیجهنرسیدهاست.
نظرات خود را در خصوص محتوای نشریه به ایمیل ما ارسال کنید
info@eghtesadbazar.ir صفحه 3
1 7 M a y 2022 N o .211
سال هشتم /شماره ۲۷ /۲۱۱اردیبهشت ۱۵ /۱۴۰۱شوال 1443
think
www.eghtesadbazar.ir
تحلیل
توضیح وزیر اقتصاد درباره افزایش قیمتها
از حذف ارزترجیحی حمایت کنیم
اقتصاد ایران در هفته ای که گذشت؛
خاندوزی ،وزیر امور اقتصادی و دارایی با اشاره به موضوع اصالح نظام پرداخت یارانه ها ،گفت:
در مورد افزایش قیمت برخی کاالها باید بگویم به هر حال این اقالم ،کاالهایی هستند که اقالم
مشتقه دارند که با افزایش قیمت انها ،مشتقات انها نیز باید به لحاظ اقتصادی تغییر قیمت
متناسب داشته باشد .وی بیان کرد :برای اینکه این اتفاق کنترل و مهار شود و یک باره در فضای
روانی جامعه اضطراب ایجاد نکند ،از پیش وزارت صمت یعنی سازمان حمایت از تولیدکننده و
مصرف کنندهمکلفشدهاستهمبرایاقالموهمبرایمشتقات شانقیمت گذاریاعالمکند.
عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران با بیان اینکه موضوع ارز ترجیحی را باید
در دولت خاتمی انجام می دادیم و نداد ،گفت :این اصالح در دولت روحانی
مبدل به اصالحات دردناک و در دولت سیزدهم تبدیل به جراحی شده است.
سعید لیالز افزود :می دانیم چه ماموریت سنگینی بر عهده اقای خاندوزی است بنابراین تا
می توانیمبایدازنظرتبلیغاتیوسیاسیازایندولتحمایتکنیمچراکهبزرگ ترینبرنده
دالر ۴۲۰۰رانت خوارهاودالل هاهستندنهمردم.
افزایش ابهامات
صنایع پیشروی بازار در سال ۱۴۰۱بررسی شد؛
تیک اف روی باند تورم
بر همین اساس می توان گفت عموما زمانی
که تورم در اقتصاد وجود دارد ،بازار سرمایه
در مقایسه با دیگر بازارها ،بیشترین رشد را
ثبت خواهد کرد ».کاهدی اضافه می کند:
«با توجه به تورم وحشتناکی که طی مدت
اخیر در مواد غذایی و قیمت های جهانی
کامودیتی ها داشته ایم و انتظاری که از
دولت در افزایش قیمت ها می رود ،فکر
می کنم بازار سرمایه شرایط خوبی برای
رشد خواهد داشت .ضمن اینکه حبابی که
تا سال ۹۹در بازار سرمایه ایجاد شده بود،
به طور کامل تخلیه شده و در حال حاضر
روندی که بازار سرمایه دارد ،یک روند
صعودی است که به احتمال زیاد هم امسال
و هم سال بعد بتواند ادامه داشته باشد».
او تاکید می کند« :این روند نتیجه تورم
اقتصاد و رشد قیمت ها در داخل کشور و
فضایجهانیاست».
«فوقسلطانچاپپول»
عبدالناصر همتی ،رییس سابق بانک مرکزی ایران در ویدیویی که در
شبکه های اجتماعی منتشر کرده از شکسته شدن رکورد چاپ پول در
ایران در سال ۱۴۰۰خبر داده است .همتی می گوید در سال گذشته دولت
ابراهیم رییسی ۱۴۲هزار میلیارد تومان پول چاپ کرده و شایسته کسب
عنوان «فوق سلطان چاپ پول» است .رییس سابق بانک مرکزی ایران
«پشت پرده گرانی ها» را به افزایش چاپ پول نسبت داده است.
بر اساس اعالم بانک مرکزی ایران حجم نقدینگی در پایان سال ۱۴۰۰
به حدود پنج هزار میلیارد تومان رسید که نسبت به سال قبل ۳۹درصد
افزایش داشت .این امار بدان معناست که احتماال نقدینگی در پایان سال
گذشته ،به ۴۷۵۰هزار میلیارد تومان نیز رسیده و در واقع ۱۳۰۰میلیارد
تومان فقط در یک ماه به نقدینگی کشور اضافه شده است.
بازگشتبهکوپنپساز 30سال
محمدباقر قالیباف ،رییس مجلس شورای اسالمی در نطق پیش از دستور
خود اعالم کرد؛ طبق قانون مجلس ،برای هر نفر در ماه ،مقدار مشخصی از
چند قلم کاالی ضروری مانند مرغ ،تخم مرغ ،روغن و پنیر در نظر گرفته
شده؛ مردم باید بتوانند این مقدار را با کاالبرگ ،به همان قیمت شهریور
۱۴۰۰بخرند .قالیباف در تشریح مدل فوق به ذکر مثالی پرداخت و گفت:
به عنوان مثال اگر برای هر نفر ۱.۵تا ۲کیلوگرم مرغ در ماه در نظر گرفته
شده باشد مردم می توانند با همان کارت بانکی که دارند ،به همان مراکز که
قبال خرید می کردند ،مراجعه کنند.
مثال یک خانواده ۵نفره می تواند بین ۸تا ۱۰کیلو مرغ که به قیمت کیلویی
حدود ۳۰تا ۳۵هزار تومان است ،خرید کند و مابه التفاوت قیمت عادی بازار
را دولت به حساب فروشنده پرداخت می کند و اگر فرد بخواهد بیش از این
سهمیه استفاده کند ،طبیعتا هزینه ان مقداری بیشتر است که به قیمت
بازار باید پرداخت کند .او در ادامه تاکید کرد؛ گرچه مجلس در الیحه بودجه
۱۴۰۱اصرار داشت که رقم پیشنهادی دولت برای سیاست های جبرانی
کافی نیست و به همین دلیل ان را حدود ۵۰درصد افزایش داد ،اما در
صورتی که با توجه به افزایش قیمت های جهانی نیاز به اصالح بودجه هم
باشد ،مجلس اماده است که در این زمینه با دولت همکاری کند .برای
مجلس اصل است که قدرت خرید مردم برای کاال های اساسی حفظ شود و
هم برای رفع هر مشکلی هر تصمیمی که الزم باشد را می گیریم.
بررسی روند بازارهای موازی از ابتدای سال جاری ،حاکی از پیشتازی بورس در یک رالی صعودی
گروه بازار
هفته نامه نوسان با رقباست .در همین حال نگاهی به شاخص صنایع بازار سرمایه نیز نشان می دهد که اغلب
گروه های بازار توانسته اند از نخستین روز معامالتی در فروردین ماه تا روز گذشته ،بازدهی مثبت
ثبت کنند .صاحب نظران بر این باورند که تورم و ارزندگی دو بال پرواز بورس در سال جاری خواهند بود؛ با
توجه به افزایش قیمت کاالها و خدمات در دو سطح جهانی و داخلی ،پیش بینی رشد نرخ تورم در سال جاری
کار چندان سختی نیست؛ شاخصی که به سرعت اثر افزایشی خود را در بورس نمایان می کند .در همین حال
طی دو سال گذشته ،بازار سرمایه یک دوره اصالح درازمدت را از سر گذرانده است که همین امر سبب رسیدن
اغلب سهم های بازار به سطح ارزندگی شده و جذابیت سرمایه گذاری را باال برده است .بر اساس همین دو عامل
با اهمیت و با توجه به تحلیل های گذشته نگر بازارها ،صاحب نظران پیش بینی می کنند که بازار سرمایه بتواند در
سال جاری مقصد جذاب و مناسبی برای سرمایه گذاران باشد و بار تورمی اقتصاد را پوشش دهد.
زینب مختاری /روزنامه نگار
نرخخطفقرمسکن ۱۴۰۱چقدراست؟
طبق اعالم وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی براورد هزینه مسکن خانوار
مستاجر شهرنشین روی خط فقر در سال ،۱۴۰۱نشان می دهد که به طور
متوسط هزینه خانوارهای مستاجر نزدیک به خط فقر ماهیانه حدود ۲
میلیون و ۴۵۴هزار تومان است .در میان استان ها ،باالترین نرخ اجاره ماهانه
برای خانوارهای در مرز خط فقر مربوط به تهران است که حدود سه میلیون
و ۸۲۲هزار تومان و پایین ترین نرخ مربوط به خراسان جنوبی و در حدود
۸۳۷هزار تومان است.
این براوردها برای خانوارهای در مرز خط فقر صحیح است که عموما در
منازل مسکونی کوچک و با امکانات حداقلی زندگی می کنند و میانگین های
اجاره کل خانوارها از این ارقام باالتر است .سید هادی موسوی نیک ،مدیرکل
دفتر مطالعات رفاه اجتماعی وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی در نشست
بررسی فقر مسکن با اشاره به پژوهش انجام شده پیرامون حوزه مسکن
گفت :این پژوهش نشان می دهد وضعیت مسکن و فقر مسکن چگونه و
تا چه اندازه حاد شده است .وی با بیان اینکه خانوارهای ایرانی نجیبانه از
هزینه های دیگر زندگی می کاهند تا هزینه مسکن را تامین کنند که تا حدی
اجتناب ناپذیرتر از سایر هزینه هاست ،افزود :خانواده ها حتی از هزینه غذا و
کاالی اساسی می زنند تا بهای مسکن را تامین کنند.
چالش های
پرداخت یارانه
بررسی وضعیت گروه های صنعتی حاکی از رشد عمومی شاخص صنایع مختلف از ابتدای سال تاکنون است
نوسان:پس از چند روز ســردرگمی از پس حذف یک باره یارانه
ارد صنعتی و اخبــار ضد و نقیض در فضای رســانه ای ،باالخره
رییس جمهور در یک برنامه تلویزیونی حاضر شــد و پیرامون
برنامه های تازه توضیحاتی داد .بالفاصلــه وزیر اقتصاد نیز در
برنامه ایدیگر،صحبت هاییدیگرمطرحکردکهبهابهاماتافزود.
در واقع برایند چیزی که از این دو برنامــه بیرون امد ،افزایش
ابهامات بود .انچه می خوانید برخی از برجسته ترین نکاتی است
کهدرهفتهقبلاقتصادایرانرابهخودمعطوفکرد؛
دومتغیرتورم زادرسال1401
مرکز پژوهش های اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران ،در گزارش به
بررسی تاثیر اجرای بودجه 1401بر فضای کسب و کار پرداخته و
عنوان کرده که سیاست هایی نظیر حذف ارز ترجیحی ،افزایش نرخ ارز
مبنای محاسبه ارزش گمرکی ،افزایش سطح دستمزدها و افزایش قیمت
حامل های انرژی برای بخش تولید در قانون بودجه ،1401محیط اقتصاد
کالن را مستعد تورم از ناحیه افزایش هزینه های تولید می کند.
این گزارش معتقد است تصمیمات بودجه ای دولت در سال ،1401از
جهات گوناگونی بار هزینه ای بر بخش های تولیدی و مولد اقتصادی کشور
تحمیل خواهد کرد و از این گذر ،بر شرایط تورمی و رکودی اقتصاد کشور
دامن خواهد زد .گزارش اتاق ایران می افزاید :اگرچه اتاق ایران در فرایند
بررسی و تصویب بودجه در مجلس ،درخصوص تورم زا بودن برخی احکام و
ضرورت تعدیل برخی سیاست های بودجه ای تاکید داشت ،لیکن مالحظات
اتاق ایران در کمیسیون تلفیق و صحن مجلس کمتر مورد توجه نمایندگان
قرار گرفت و درنهایت نمایندگان محترم مجلس ،با اکثر مصوبات تورم زای
بودجه 1401موافقت کردند.
نگاه
بازار سرمایه از زمان ریزش سال ۹۹تاکنون
نتوانسته است در تناسب با ظرفیت های
خود ،اعتماد سرمایه گذاران را بازگرداند .با
این حال اما در بحبوحه برگزاری مجامع
در سال گذشته ،روند نسبتا مثبتی را از سر
می گذراند.
روندی که با پایان یافتن فصل مجامع ،
تغییر تیم اقتصادی دولت و روی کار امدن
دیدگاه ضدبورسی در وزارت اقتصاد ،دچار
عقبگردتازه ایشد.
این روند به طوالنی شدن دوره اصالح
بازار و قیمت سهام صنایع گوناگون منجر
شد و اعتماد نصفه و نیمه سرمایه گذاران را
سوزاند .با این حال اما طی ماه های گذشته،
دولت توانسته است به دید واقع بینانه تری
نسبت به بازار سرمایه و ظرفیت های ان
دست یابد .دیدگاهی که سبب شده تا حد
زیادی ،منافع سهامداران این بازار را در
قوانین بودجه ای در نظر گیرد.
این روند امیدها برای کاهش مانع تراشی ها
و دخالت های دولت در روند بازار سرمایه را
افزایش داده است.
در همین حال افزایش نرخ تورم داخلی
و جهانی به ویژه طی دو ماه گذشته ،نرخ
اغلب محصوالت شرکت ها ،کاالها و
خدمات را باال برده و منجر به افزایش
جذابیت سرمایه گذاری در شرکت ها با
چشم انداز کسب سود شده است.
گفتنی است این روند افزایش انتظارات
تورمی را نیز به دنبال داشته است که
می تواند به عنوان محرک مهمی برای
ورود سرمایه گذاران به بازار سهام برای
پوشش موج های تورمی اینده عمل کند.
در کنار این عوامل ،خالی شدن حباب
قیمتی صنایع که در سال ۹۹به اوج خود
رسیده بود ،سرمایه گذاری در بازار سرمایه
را مجددا جذاب کرده است.
به نظر می رسد با تکیه بر این عوامل،
بازار سرمایه بتواند در سال جاری مقصد
مناسب و جذابی برای سرمایه های خرد و
پول هایهوشمندباشد.
info@eghtesadbazar.ir
پیشتازیبورسدرمقایسهبا
بازارهایموازی
بررسی بازارهای طال ،ارز (دالر) مسکن و
سرمایه از نخستین روز کاری سال جاری
تا کنون نشان می دهد که شاخص کل
بورس توانسته با پشت سر گذاشتن رقبا،
صدرنشین شود .نکته قابل توجه اینکه،
بازدهی بازارهای موازی طی دوره مورد
بررسی مثبت بوده است و تنها بازار مسکن
افت ۲/۴درصدی را در فروردین ماه نسبت
به اسفندماه سال گذشته ثبت کرده است.
اگر چه به نظر می رسد تورم مسکن طی ماه
جاری و در کوتاه مدت طی ماه های اینده
با ورود به فصل خرید و اجاره ،مثبت شود
اما دست کم طی فروردین ماه ،این بازار از
بازارهای رقیب عقب مانده است .بر اساس
این بررسی ،شاخص کل بورس توانسته از
ابتدای سال تا روز گذشته ۱۰/۶۹درصد
بازدهیمثبتکسبکند.
این در حالی است که دالر ازاد حتی با
شکستن مقاومت ۲۸هزار تومانی و نزدیک
شدن به سطح ۲۹هزار تومان ،با ثبت ۹/۴
ی مثبت ،از بورس عقب مانده
درصد بازده
است .طالی ۱۸عیار هم که از ابتدای سال
با کمک محرک ها و اهرم های مختلف از
جمله اعیاد و قیمت های جهانی ،صعودی
بوده است ،تنها ۶/۷درصد رشد را ثبت
کرده است.
روندصعودیشاخصصنایعموثر
بازارسرمایه
بررسی وضعیت گروه های صنعتی بازار
سرمایه نیز حاکی از رشد عمومی شاخص
صنایع مختلف از ابتدای سال تاکنون است.
بر این اساس گروه های با اهمیت و مورد
توجه بازار توانسته اند متاثر از متغیرهای
داخلی و خارجی ،در سایه برجام و تورم
جهانی ،بازدهی های مثبت و باالیی را
نصیب سهامداران خود کنند .بررسی ها
نشان می دهد شاخص گروه های غذایی،
لو نقل ،سیمان ،دارو ،قند و شکر
حم
و فراورده های نفتی بازدهی باالی ۲۰
درصدی داشته اند .بر این اساس ،شاخص
گروه غذایی بازار ۳۱/۳۲درصد بازدهی
مثبت ثبت کرده است که گفته می شود
بخش عمده ان به دلیل افزایش قیمت
محصوالت غذایی از ابتدای سال و ترسیم
دورنمای سودسازی بوده است .شاخص
صنعت حمل و نقل نیز ۲۲درصد رشد
داشته و شاخص سیمان هم ۲۳/۵درصد
باال رفته است .دارویی ها هم ۲۲درصد
رشد داشته اند و قند و شکر نیز ۲۵درصد
باال رفته است .فراورده های نفتی نیز
۲۲/۶درصد رشد کرده اند .در میان
دیگر گروه های مورد توجه معامله گران
در بازار سهام ،شاخص گروه شیمیایی
۱۶/۱۶درصد رشد داشته و شاخص گروه
خودرویی ۱۲/۹۴درصد باال رفته است.
در همین حال شاخص صنعت بانکی
۶/۷۵درصد ،شاخص سرمایه گذاری ها
۴/۵درصد ،شاخص گروه چندرشته ای
صنعتی ۹/۸۲درصد و شاخص گروه فلزات
اساسی ۳/۰۵درصد رشد کرده است.
تورم
سکویپرتاببازارسرمایه
حمیدرضا کاهدی تحلیلگر بازارهای
تو گو با «جهان صنعت»
مالی در گف
می گوید« :عموما بازار سرمایه با اهرم تورم
حرکت می کند .به این معنا که هر زمان
تورم به ویژه در دالر یا قیمت های جهانی
خودنمایی می کند ،شاهد رشد بورس
هستیم؛ زیرا اغلب صنایع ما از این روند
متاثر می شوند ».او می افزاید« :اگر بخواهیم
یک مقایسه ساده انجام دهیم می توانیم
بگوییم از زمان اقای احمدی نژاد تاکنون
دالر تقریبا ۳۰برابر شده است ،مسکن
حدودا ۳۴درصد رشد داشته است که
بر این اساس دالر در این رالی تا حدی از
مسکن عقب افتاده است که البته قطعا این
فاصله را پر خواهد کرد .اما بازار سهام شاید
بیش از ۳۰۰تا ۴۰۰برابر رشد کرده است.
صنایعپیشرویبازار
در سال ۱۴۰۱
حال سوال این است که با توجه به تورم و
متغیری مانند برجام که در حال حاضر
بیش از پیش در ابهام فرو رفته است ،کدام
صنایع می توانند در سال جاری پیشرو
باشند؟ این کارشناس بازارهای مالی در
پاسخ به این سوال عنوان می کند« :برای
پاسخ به این پرسش باید برخی مفروضات
را مورد توجه قرار دهیم .به عنوان مثال در
حوزه قیمت های جهانی ،نفت بیشترین
تاثیر را در بازار ایران داشته است .با توجه
به اینکه انتظار می رود جنگ میان روسیه
و اوکراین کشدار باشد ،پیش بینی می شود
که فعال نفت باالی ۱۰۰دالر بماند یا
دست کم میانگین های باالتری را نسبت
به سال های قبل ثبت کند .بر همین
اساس صنایعی مانند پاالیشگاه ها و پس از
ان برخی از پتروشیمی ها می توانند از این
روند متاثر شوند ».کاهدی در ادامه تصریح
می کند« :باید توجه داشته باشیم که مانند
سال های قبل ،قطعی برق صنایع در
تابستان را پیش رو خواهیم داشت.
این روند صنایع فلزی و معدنی مانند
فوالدی ها و سنگ اهنی را تحت تاثیر منفی
قرار می دهد .از همین رو از این گروه ها
انتظارات زیادی نمی رود .اما به طور کلی
می توان انتظار داشت که پاالیشی ها در
میان صنایع بزرگ وضعیت بهتری داشته
باشند ».این کارشناس بازارهای مالی
تاکید می کند« :از بانکی ها نمی توان انتظار
زیادی داشت به ویژه اینکه به نظر می رسد
برجام دست کم در حال حاضر شرایط
شفاف و خوبی ندارد .فعال هیچکدام از
طرفین قبول نکرده اند که از مواضع خود
اندکی عقب نشینی کنند تا به نتیجه
برسند؛ از همین رو نمی توان بحث برجام
را فعال در محاسبات دید ».کاهدی بیان
ساختو ساز ،شرایط
می کند« :در حوزه
مثبتی وجود دارد اما سود این ساخت و
سازها چندان به فوالدی ها نمی رسد و
بیشتر سود ان به جیب صنعت سیمان
می رود .از همین رو یکی از صنایعی که
می تواند خیلی خوب حرکت کند صنعت
سیمان است ».کاهدی می افزاید« :اما
تقریبا همه صنایع به دلیل تورم رشد
خواهند داشت و این گونه نیست که
صنعتی بخواهد عقب بیفتد .فقط فلزات و
فوالد به واسطه قطعی برق با کاهش سود
مواجه هستند اما همین میزان هم در
مقایسه با سال قبل باالتر خواهد بود .یعنی
رشد دارند اما رشد قابل توجهی نخواهد
بود مگر انکه در صنعت برق و حوزه تامین
انرژی اتفاق مثبتی رخ دهد».
نظرات خود را در خصوص محتوای نشریه به ایمیل ما ارسال کنید
نوسان:سیدوحیدشقاقی شهری،
اقتصاددان و رییس دانشکده
اقتصاد دانشگاه خوارزمی در
واکنش به پرداخت یارانه 300و
400هزار تومانی گفت :اساسا بحث
هزینه ها هم در این بخش دیده
نشده است و صرفا طرف درامد و
ثروت در این حوزه دیده شده که
ان هم به صورت ناقص بوده و تنها
دو تا سه متغیر در ان مطرح شده
ضمن انکه اصال رویکرد مصرف
محور نیز در ان دیده نشده است.
شقاقی شهری افزود :به عنوان نمونه
دو خانواده را در نظر بگیرید ،یکی با
درامد 20میلیون تومان و دیگری
با درامد 15میلیون تومان اما فردی
که درامد 20میلیون تومانی دارد به
دلیل بیماری فرزندش از این میزان
10میلیون تومان را صرف هزینه
درمان می کند ،اما فرد دیگر بیماری
در خانه ندارد اما با این فیلتری که
برای پرداخت یارانه در نظر گرفته اند به
فردی که 20میلیون تومان درامد دارد
یارانه ای تعلق نمی گیرد اما به فردی که
15میلیون تومان درامد دارد یارانه
می دهند .رییس دانشکده اقتصاد
دانشگاه خوارزمی تصریح کرد :انحراف
و خطا در این بخش بسیار زیاد است و
اصال متغیرها در ان دیده نشده این در
حالی است که برای این اقدام اول باید
تعریف درستی از ثروت عنوان می شد
که بخشی از ثروت از پس انداز درامد
است ،ضمن انکه ثروت در ایران شامل
خودرو ،مسکن و بازار سرمایه و
شقاقی شهری تصریح کرد :این بانک
اطالعاتی کال جامعه را درگیر می کند
و خطای فاحشــی هم دارد ،حتی در
سال 1387هم احمدی نژاد نتوانست
خوشــه بندی ها را به درســتی انجام
دهد و در اخر به کل مردم ایران یارانه
45500تومانی را پرداخت کردند.
او در ادامه افــزود :بنده مخالف حذف
ارز 4200تومانی نیستم و این سیاست
کامال درســت اســت ،ضمن انکه هر
جراحــی هزینــه دارد و ان را هم ما
می پذیریم ،اما زمــان اجرای این طرح
در این شرایط تورمی بسیار باال اشتباه
بود و در شیوه اجرای این پروژه هم نقد
زیاد اســت و هنوز دولت برنامه قابل
اجرای خود را برای 7قلــم کاال روی
میز کارشناسان قرار نداده است .ضمن
انکه این 7قلم کاال هــر کدام جامعه
هدفمختلفیدارند.
این اقتصاددان گفت :مســلما جامعه
هدف حمایت شــوندگان دارو با جامعه
هدف کنجالــه و ذرت فــرق دارند ،ما
هنوز نمی دانیــم برنامه دولــت برای
دارو یا گندم و کنجاله چیســت و باید
برای این 7قلــم کاال 7برنامه جداگانه
طراحی شــود .ضمن انکه هر جراحی
نیازمنــد امــار و اطالعــات درســت
اســت که هنوز این امار وجــود ندارد.
او ادامــه داد :جــز بانــک اطالعات،
راستی ازمایی و زمان ســنجی اجرای
پروژه و شــیوه اجــرا و زمان ســنجی
پــروژه نیــز حایــز اهمیــت اســت.
این اقتصاددان در مورد پرداخت رقم
300هزار تومان در مقایسه با 45هزار
و 500تومان دولت نهم و دهم تصریح
کرد :زمانــی که اجــرای هدفمندی
یارانه ها اغاز شد عمدتا تمرکز در بخش
انرژی بود اما به دلیل شــرایط خاص
کشور اقایان در حال حاضر روی 7قلم
کاالمتمرکزشده اند. صفحه 4
17 May 2022 No. 211
سال هشتم /شماره ۲۵ /۲۱۱اردیبهشت ۱۵ /۱۴۰۱شوال 1443
capital
www.eghtesadbazar.ir
دولت مصمم به حل مشکل کاغذ است
سخنگوی دولت گفت :هفته گذشته جلسه ای به ریاست معاون اول رئیس جمهور برای
حل مشکل کاغذ برگزار شد ،زیرا اکثر مصرف کاغذ در کشور وارداتی است و افزایش
نرخ ارز و قیمت های جهانی ان ،تاثیر زیادی در حوزه چاپ و نشر کشور می گذارد .علی
بهادری جهرمی ادامه داد :در کنار این برگزاری حضوری نمایشگاه ،تدبیر وزارت فرهنگ
بود تا بخش مجازی نمایشگاه کتاب را نیز با هدف برقراری عدالت میان اقشار و ایجاد
زمینه مناسب برای دسترسی احاد مختلف مردم به کتاب ،فعال نماید.
گزارش
توسعهزیست بو مفناوری
دردستورکارمدیریتشهری
یادداشت
حیات اصفهان به جاری بودن زاینده رود است
مدیر دفتر مشارکت های مردمی شرکت اب منطقه ای خبر داد:
مدیرکل سازمان زمین شناسی اصفهان گفت :باید حقابه محیط زیست اصفهان بعد از
اب شرب در اولویت قرار گیرد چرا که تامین حقابه محیط زیست باعث رفع مشکالت
می شود ،در صورت مرگ ابخوان ،اصفهان همیشه وابسته به انتقال اب از طرق مختلف
چون تانک ابرسانی می شود .رضا اسالمی ادامه داد :اصفهان تنها شهری در کشور است
که رودخانه ای از وسط ان عبور کرده و براساس ان تمدنی شکل گرفته است ،شهرهای
دیگری که براساس سیستم قنات شکل گرفته اند ،اسیب کمتری به انها وارد شده است.
مشارکت تمام ذینفعان
برای مدیریت منابع اب
راهبردهای ارتقای فناوری در اقتصاد دانش بنیان بررسی شد؛
عبور از اقتصاد تک محصولی
چگونه می توان به توسعه صنایع فناورانه و تحقق شعار سال ۱۴۰۱کمک کرد
نوسان:مسئول دبیرخانه نظام
پیشــنهادات اداره خالقیــت
شهرداری اصفهان گفت :حمایت
از دانش بنیان ها،توسعه زیست
بوم های فناوری و ارائه راهکارهای
خالقانه درمدیریت شــهری از
برنامه های این مجموعه اســت.
حســین کشــانی در دومین دورهمی
تخصصی بالک چین که عصر پنجشنبه
در کتابخانه مرکزی اصفهان برگزار شد،
اظهار داشــت :کارگاه اموزشــی امروز با
رویکرد نواورانه در حوزه کسب و کارهای
جدید و کارافرینی خالقانه برگزاری شده
و امید اســت با برگزاری این نشســت ها
نســل جوان ما با مفاهیم و رویکردهای
جدید برای کسب و کار اشنا شوند .وی با
بیان اینکه مدیریت شهری نیازمند تفکر
خالقانه است ،افزود :در این راستا و با توجه
بهفرمایشاترهبرمعظمانقالبکهامسال
را سال تولید؛ دانش بنیان ،اشتغال افرین
نامگذاری کردند ،یکــی از رویکردهای
خوب اداره خالقیت و نواوری شهرداری
اصفهانحمایتازدانشبنیان هااست.
مسئول دبیرخانه نظام پیشنهادات اداره
خالقیت و نواوری شــهرداری اصفهان
ادامه داد :برای حمایت از دانش بنیان ها از
ابتدای سال جاری برنامه ریزی شد و این
ادارهتوسعهپایدارصنایعوصنایعفرهنگی
خالق و نیز پایدار بهبود سیستم زیست
بوم های فناوری و راهکارهای خالقانه را
برای مرتفع کردن چالش های شهری را
در دستور کار قرار داد .کشانی با بیان اینکه
اداره خالقیت و نواوری شهرداری اصفهان
عضو جهانی شبکه خالق و صنایع دستی
خالق است ،خاطرنشان کرد ۱۶۰ :عنوان
صنایع دستی در اســتان اصفهان وجود
داردکهبااینرویکردتوانستیمعنوانشهر
خالقراکسبکنیم .
در ادامــه این نشســت تخصصی زوبین
نعمتیبنیانگذارومدیرارشدتوسعهکسب
و کار زارال از طریق تماس تصویری با بیان
اینکه بالکچین بستر بیزینس (تجارت)
نیست ،ان را یک مسیر اقتصادی جدید
دانست و اظهار داشــت :برای راه اندازی
بیزینس ابتدا باید مشــکل را پیدا کرد و
زمانیکهرویفناوری هایویرانگرمخرب
فکرمی کنیمبایددیدایانیازبهبستربالک
چینوجودداردکهبعنوانفناوریاستفاده
شود.ویبابیاناینکهپروژهالک چینباید
جهانشمولباشد،افزود:بالک چینبرای
فرارودورزدنتحریممناسبنیست.
همچنیــن فاطمه عبــداهلل مدیرعامل
استارتاپ نورو ساینی بر بستر بالک چین
زارال اظهار داشــت :در حوزه بالک چین
شاهد هستیم بانوان شــروع به فعالیت
کردند و این امر مایه خرســندی اســت
که خانم هــا در کشــورهای جهان روی
این تکنولوژی هــای نویــن و های تک
فعالیت داشته باشــند .وی که در حوزه
اکوسیستم های نوروســاینس کار کرده
است ،افزود :نوروتکنولوژی زارال به عنوان
راه حل یک پلت فرم بر بستر بالک چین
اتریوم و بین درخواســت دهنده و پاسخ
دهندهاستوامنیتاینبستررعایتشده
و این استارت اپ کار خود را از مهر ماه سال
گذشتهاغازکردهاست.
در ادامه افشین اسماعیل پور دبیر اجرایی
این رویداد اظهار داشت :این بوت کمپ با
هدفاشناییعالقه مندانبهمفاهیمبالک
چین و اموزش و پرورش انان در این حوزه
برگزار می شود که نخستین جلسه ان در
اسفندماه سال گذشته با حضور ۲۵۰نفر
در مشهد برگزار شد.
گروه اندیشه با توجه به ضرورت فاصله گرفتن از اقتصاد نفتی و تکیه و اقتصاد دانش بنیان ،رهبر انقالب سال ۱۴۰۱
را سال تولید دانش بنیان و اشتغال افرینی نام گذاری کردند .دستیابی به فناوری های نوین برای تولید
هفته نامه نوسان
و صادرات محصوالت فناورانه منحصر به فرد ،افزون بر کاهش وابستگی به واردات محصوالت فناورانه
و کاهش ارزبری ،ایران را به قطب علمی و فناوری در منطقه مبدل می سازد .اتخاذ سیاست های مبتنی بر رهایی از
اقتصاد نفتی و در نقطه مقابل ،دستیابی به اقتصاد دانش بنیان با ارتقای بهره وری عوامل تولید ،بازدهی فزاینده نسبت
به مقیاس ،افزایش سهم تجارت کاالهای منحصر به فرد از کل تجارت ،تقویت توان رقابت پذیری و الزمه ارتقای قدرت
اقتصادی ،پیشرفت کشور و تحقق شعار سال ۱۴۰۱است؛
کســب جایگاه ۷۱شــاخص امادگی برای
فناوری های پیشــرو در میان ۱۵۸کشور در
سال ۲۰۲۰و همچنین ،کســب جایگاه ۲۸
شاخص تولیدات فناورانه در میان ۱۳۲کشور
در ســال ،۲۰۲۱نقطه عطفی در تحقق شعار
ســال ۱۴۰۱مبنی بر «تولید؛ دانش بنیان و
اشتغال افرین»به شمارمی اید.
با وجود این ،کســب جایگاه ضعیف ایران در
شاخص هایی مانند همکاری تحقیق و توسعه
صنعت و دانشگاه ،شاخص صادرات و واردات
مبتنی بر فناوری های پیشرفته و پیچیدگی
در تولیــد و صادرات (به ترتیــب جایگاه های
۱۱۹ ،۱۱۷ ،۱۲۰و ۱۰۰در میان ۱۳۲کشور
درسال)۲۰۲۱بهشکافصنایعفناورانهکشور
درمقایسهباکشورهایمنطقهدامنزدهاست.
ایــن موضــوع بــا توجــه بــه اعمــال
تحریم های خارجی و ممانعت از انتقال سریع
فناوری ،تهدید کننده امنیت اقتصادی و ملی
کشوراست.
اهتمام برای تجاری ســازی تولیدات علمی و
توسعه صنایع فناورانه ،بهبود روابط سه جانبه
دانشــگاه صنعت دولت ،توجه به پیشــرفت
شتابانفناوری هاینوینوضرورتبومی سازی
ان در چرخــه تولید ،افزایــش حمایت های
مــادی و معنــوی از طرح هــای دانش بنیان
پژوهشگران ،تالش برای تداوم و رونق فعالیت
بنگاه های صنعتی بزرگ دارای واحد تحقیق
و توســعه ،حمایت از حضور بخش خصوصی
بو کار)،
در فناوری های جدید (فرشتگان کس
اهتمام بــرای عدم نوســان متغیرهای کالن
اقتصادیو…بهتوسعهصنایعفناورانهوتحقق
شعارسال۱۴۰۱می انجامد.
جایگاهایرانازمنظرشاخص های
سنجشفناوری
دستیابی به فناوری های نوین و به کارگیری ان
در تولیدات صنعتی الزمه گذار از اقتصاد نفتی
و دســتیابی به اقتصاد دانش بنیان در کشور
اســت .در این بخش از مطالعه پیش رو تالش
می شــود تا وضعیت ایران در حوزه فناوری به
تفصیل با برخی از کشورهای منتخب اسیایی
مقایسه شود .قبل از ورود به بحث باید به این
نکته مهم اشاره شــود که رشد کمی مقاالت
علمی و جایگاه علمی ایران در سال های اخیر
شایان توجه بوده اســت؟ به طوری که ایران
از ســال های ۲۰۱۷تــا ،۲۰۲۱در تولید علم
در جهان و کشورهای اســامی به ترتیب در
جایگاه ۱۶و نخســت قرار گرفته است .به نظر
می رســد توفیق های حاصل شــده در حوزه
علم عاملی موثر در دســتیابی به فناوری های
پیشــرفته در ایران بوده است .گزارش فناوری
و نواوری منتشرشده انکتاد در سال ،۲۰۲۰به
جایگاه مناسب ایران در شاخص امادگی برای
فناوری های پیشرو اشاره دارد .با توجه به این
گزارش،ایرانجایگاه ۷۱شاخصامادگیبرای
فناوری های پیشرو را در میان ۱۵۸کشور مورد
بررسیبهخوداختصاصدادهاست.
بررســی ها نشــان می دهد جایگاه ایران در
مولفه های شاخص امادگی برای فناوری های
پیشرو شــامل فناوری اطالعات و ارتباطات،
مهارت ها ،تحقیق و توســعه ،صنعت و تامین
مالی به ترتیــب ۱۳۰ ،۳۷ ،۷۶ ۸۲و ۵۳برای
ســال ۲۰۲۰گزارش شــده اســت .می توان
گفت ،مولفه تحقیق و توســعه (جایگاه )۳۷
بهترینوضعیترادرمقایسهبادیگرمولفه های
شــاخص امادگی برای فناوری های پیش رو به
خوداختصاصدادهاست.درنقطهمقابل،بدترین
وضعیتمولفهشاخصامادگیبرایفناوری های
پیشرو به حوزه صنعت (جایگاه )۱۳۰اختصاص
یافته اســت .با توجه به مطالب مطرح شــده ،با
وجود جایگاه مناسب ایران در شاخص امادگی
برای فناوری های پیشــرو ،از این دســتاورد به
درستی در بخش صنعت اســتفاده نشده است.
مالحظاتامنیتاقتصادی
اعمال تحریم هــای بین المللی به محدودیت
واردات کاالهای واســطه ای و سرمایه ای مورد
نیاز توسعه کارگاه های صنعتی دامن زده است
درحالی که بســیاری از کارگاه های صنعتی با
فرسودگی ماشین االت و تجهیزات مواجه اند.
تحریم حوزه فناوری از سوی دشمنان خارجی
(با توجه به استهالک و فرسودگی تجهیزات)
عاملی موثر در ممانعت از انتقال سریع فناوری
به کشور ،کاهش بهره وری سرمایه ،محدودیت
دســتیابی به دانش فناوری های پیشــرفته،
کاهش ظرفیت تولیــد و تعطیلی بنگاه های
صنعتی فناورانه در کشور اســت .نکته حائز
اهمیت دیگر اینکــه ،مجموعه عوامل داخلی
ناشی از اتخاذ نامناسب سیاست های داخلی،
اسیب پذیریساختاراقتصادکشوررابهواسطه
بدعهدیوکارشکنیدولتامریکاتشدیدکرده
است.بهعبارتدیگر،بهدلیلعدممقاوم سازی
ساختاراقتصادکشورناشیازسوء مدیریت های
داخلی در سالیان متمادی ،اعمال تحریم های
خارجی بیش از هر زمان دیگر توسعه صنایع
فناورانه در کشــور را با مشکالت جدی مواجه
ساخته اســت .در صورت عدم تغییر رویکرد
در سیاســتگذاری های تولید علــم و فناوری
کشور ،توان رقابت پذیری برای تولید و صادرات
محصوالت فناورانه با دیگر کشــورها کاهش
می یابد.درچنینشرایطی،عدمتوسعهصنایع
دانش بنیان افزون بر تحقق نیافتن شعار سال
،۱۴۰۱تهدید کننده امنیت ملی و هشــدار
جدی برای پیشــرفت و اقتدار کشور است .در
نقطه مقابل ،سرمایه گذاری برای دستیابی و
بومی سازی فناوری های نوین در چرخه تولید،
منجر به تولیدات منحصر به فرد با ارزش افزوده
باال و ارتقای توان رقابت پذیری کشور می شود.
به عبارت دیگر ،سرمایه گذاری و برنامه ریزی
مدون برای دستیابی به فناوری های نواورانه،
زمینه ساز توسعه صنایع دانش بنیان و گرایش
به فعالیت های مولد در کشور است .در چنین
شرایطی،بستریبرایایجادفرصت هایشغلی
مولد و پایدار و تحقق شعار سال ۱۴۰۱فراهم
می شود که متضمن برقراری امنیت اقتصادی
و ملی کشور خواهد بود .درمجموع و با توجه به
ضرورت توسعه صنایع فناورانه در مسیر رشد و
پیشرفتکشورودستیابیبهشعارسال،۱۴۰۱
راهکارهاییبرایتحققاینمهمارائهمی شود.
اهتمامبرایتجاری سازیتولیداتعلمی
با توجه به ضرورت تحقق شــعار سال ،۱۴۰۱
فاصله گرفتن از اقتصاد تک محصولی وابسته به
فروشنفتوفراورده هاینفتیودرنقطهمقابل،
تولیدوصادراتکاالهایفناورانهوتوسعهصنایع
دانش بنیانازاهمیتیدوچندانبرخورداراست.
ممانعتازتحقیقاتپراکندهومکلف کردننظام
تحقیقاتی برای مطالعات منسجم متناسب با
توانایی ها و نیازهای ملی و منطقه ای ،حرکت به
سمت خصوصی کردن بخش تحقیقات کشور،
افزایش بودجه حوزه اموزش و پژوهش ،نظارت
دقیق بر نحوه تخصیص منابــع مالی در مراکز
علمی(ممانعتازانعقادقراردادهایغیرعملیاتی
کهتنهامنافعفردیراپوششمی دهند)،تشویق
و ترغیب نخبگان علمی برای مطالعات نواورانه،
تغییردربینشاموزشیوسرمایه گذاریمضاعف
در راستای ارتقای استانداردهای اموزشی و ملزم
کردن نظام اموزش کشــور برای تجاری سازی
طرح هــای تحقیقاتــی ،کســب مهارت های
الکترونیک ،ارتقای سواد رسانه ای و دیجیتالی
(برای افزایش تعامالت علمــی و پژوهش های
بین المللی) و… به اجرایی شدن ایده های نو در
صنایع فناورانه و توسعه صنایع فناورانه در کشور
می انجامد.بی شک نوســان متغیرهای کالن
اقتصادی عاملی موثــر در افزایش هزینه های
تولید و محدودیت فعالیــت بنگاه های نواور در
کشور است .اهتمام برای تامین ثبات اقتصادی
ازطریقافزایششفافیت،برخوردقاطعواجرای
سیاست هایتنبیهیبامفسداناقتصادیمخل
برقراری امنیت بازار ،تضمین امنیت اطالعات و
برقراریامنیتسرمایه گذاری،افزایشتدریجی
قیمت ارز مرجع و حمایت از قیمت ارز بازار نیما،
رفتار صادقانه و شفاف مسووالن با مردم ،اتخاذ
سیاســت های واحد و هماهنگ دولتمردان و
دستگاه های گوناگون در دوره های مختلف و…
در بهبود عملکرد بنگاه های صنعتــی نواور و
تحققشعارسال۱۴۰۱موثراست.
رئیس کمیسیون ویژه اب و مناطق کم برخوردار شورای اسالمی شهر اصفهان:
حل معمای زاینده رود در گروی نظارت
نوسان :رئیس کمیسیون ویژه اب و مناطق
کم برخوردارشورایاسالمیشهراصفهانگفت:
نظارت بر میزان مصرف اب موجب می شــود،
جریان زاینده رود پایدار باشد ،این نگاه در سطح
کالنبرنامه ریزی هایشهریاحساسمی شود.
مجید نادراالصلی ،برنامه ریزی هــا و رویکرد
شورای ششم شــهر اصفهان برای جاری بودن
ابزاینده رود،اظهارکرد:مدیریتبرمصارفدر
طول مسیر زاینده رود بدون هیچ گونه نگاه های
بخشی مسئله مهمی اســت باید به ان توجه
شود تا شرایط جاری بودن زاینده رود را فراهم
کند .وی با بیان اینکه باید بدانیم که زاینده رود
تنها از سرچشــمه های کوهرنگ سرچشمه
نمی گیرد و عالوه بر ان از فریدون شهر و مناطق
داخلی اصفهان نیز سرچشمه می گیرد ،ادامه
داد :در حال توجه به مسئله میزان مصرف اب
بسیارمهماست،لذابایدنظارتبرمیزانمصرف
اب در طول مسیر زاینده رود با مدیریتی واحد و
عدالت خواهانهدنبالشود.
رئیسکمیسیونویژهابومناطقکم برخوردار
شورای اســامی شــهر اصفهان تصریح کرد:
نظارت بر میزان مصرف اب موجب می شــود
جریان زاینده رود پایدار باشد ،در حالی که این
برنامه ریزی وجود ندارد ،اما این نگاه در ســطح
کالنبرنامه ریزی هایشهریاحساسمی شود،
همچنین الزم اســت مدیریت کشور ،استان
و تمام ذی نفعان در تحقق این امر گام بردارند.
وی با تاکید بر اینکه نظارت بر میزان مصرف اب
زاینده رود باعث می شود که تا هر شهروندی بر
اساسحقوقیکهداردکهازایننعمتخدادادی
نظرات خود را در خصوص محتوای نشریه به ایمیل ما ارسال کنید
استفاده کند ،گفت :در حال حاضر مشکلی برای
تامین اب وجود ندارد ،اما به طور اساسی در مورد
میزان مصارف از جمله کشاورزی ،صنعت ،شرب
و موارد دیگر شــاهد بعضی مشکالت هستیم.
نادراالصلی در خصوص لزوم داشتن نگاه علمی
به مصرف اب برای کاهش چالش های موجود،
اظهار کرد :اگر مدیریت کشــور حرکتی جدی
برای بهینه استفاده کردن اب در حوزه کشاورزی
داشته باشد ،بسیاری از مصارف اب قابل کنترل
خواهدبود.
نوسان:مدیر دفتر مشارکت های مردمی شرکت اب منطقه ای
اصفهان از تشکیل کارگروه جلب مشارکت های مردمی برای
مدیریت منابع اب سطحی و زیر زمینی در این استان خبر داد.
غالمرضا نیک سرشت با بیان اینکه وزارت نیرو جلب مشارکت
مردم و ذی نفعان در مدیریت بهینه اب را در دستور کار خود قرار
داده است ،اظهار داشت :دفتر مشارکت های مردمی شرکت اب
منطقه ای اصفهان از یک سال پیش فعالیت خود را اغاز کرده و برای
جلب مشارکت مردم و کشاورزان بسترسازی شده است.
وی با اشاره به تشکیل کارگروه جلب مشارکت مردم در مدیریت اب های
سطحی و زیرزمینی با همکاری استانداری اصفهان ،افزود :این کارگروه
در راستای احیای زاینده رود تشکیل شده و اعضای ان اب منطقه ای
اصفهان ،جهادکشاورزی ،منابع طبیعی ،تعاونی های تولیدی روستایی،
خود کشاورزان و ادارات متولی اب و خاک هستند .مدیر دفتر مشارکت های
مردمی شرکت اب منطقه ای اصفهان ابراز داشت :راهکارهایی که اعضا در
جلسات کارگروه پیشنهاد می کنند ،تحلیل و بررسی می شود و اگر قابل اجرا
باشد عملیاتی می شود.
نیک سرشت با بیان اینکه در نظر داریم گام به گام مراحل توزیع ،نگهداری
از شبکه و بهره برداری از شبکه های اب به مردم و بهره برداران سپرده شود،
خاطرنشان کرد :کشاورزان باور دارند که خودشان بهتر می توانند توزیع
اب را مدیریت کنند و از این رو با انان جلسات متعددی در زمینه مدیریت
بهینه اب تشکیل شده و راهکارهایی که این دوستان پیشنهاد می کنند،
تحلیل و عملیاتی می شود .وی با اشاره به لزوم مشارکت محیط زیست در
این کارگروه خاطرنشان کرد :محیط زیست یکی از ستون های اصلی مباحث
مشارکت های مردمی شناخته می شود و بی تردید حضورانها در این
کارگروه پیگیری خواهد شد.
نیک سرشت ابراز داشت :برای حل مشکالت مردم و مدیریت منابع اب باید
به سمت و سویی حرکت کنیم که مردم در کنار ما باشند و اگر مردم را در
کنار خود داشته باشیم در اینده بسیاری از تنش های اجتماعی به مراتب
کاهش می یابد .مدیر دفتر مشارکت های مردمی شرکت اب منطقه ای
اصفهان تصریح کرد :این دفتر در نظر دارد طرح های زودبازده را که در
مدیریت اب می تواند موثر بوده و توسط خود مردم قابل اجرا باشد ،احصا
و بررسی کرده و با مشارکت مردم عملیاتی کند تا از منافع اقتصادی و
اجتماعی ان بهره مند شوند.
حمایت از طرح های مردمی زودبازده
در مدیریت بهینه اب
نیک سرشت خاطرنشان کرد :حتی اگر مردم و کشاورزان خودشان
طرح هایی داشته باشند که باعث ایجاد بهره وری در حوزه مدیریت اب
شود به شرکت اب منطقه ای اعالم کنند ،به عنوان سرمایه گذار طرح را
بررسی و به بانک معرفی می کنیم که برای عملیاتی کردن طرح از تسهیالت
بانکی استفاده کنند و خود ذی نفع باشند؛ این یکی از مباحث دفتر
مشارکت هاست.
وی اظهار داشت :یکی دیگر از برنامه های مشارکت مردمی در منابع اب
زیرزمینی این است که در اینده ،حفاظت و نگهداری و استفاده بهینه از
منابع اب زیرزمینی پس از اموزش و تعیین امکان میزان استحصال اب به
خود کشاورزان سپرده شود تا خودشان مدیریت کنند.
نیک سرشت افزود :این در حالی است که اکنون حاکمیت برای نظارت
و گشت و بازرسی و جلوگیری از اضافه برداشت ها باید هزینه کند اما اگر
موضوع حفاظت و مدیریت اب به خود بهره برداران واگذار شود ،ناخوداگاه
مدیریت بسیار صحیح تری انجام شود.
سمیرم پایلوت شد!
مدیر دفتر مشارکت های مردمی شرکت اب منطقه ای اصفهان اضافه کرد:
با پیشنهاد سازمان جهاد کشاورزی در هرمز اباد سمیرم به صورت پایلوت
(ازمایشی) مشارکت مردم در مدیریت منابع اب زیرزمینی در اینده اجرا
خواهد شد و چاه های کشاورزی به شرکت های تعاونی تولید روستایی
و کشاورزان برای استفاده تحویل و مدیریت خواهد شد .نیک سرشت
خاطرنشان کرد :اگر نتیجه طرح مشارکت اب بران در مدیریت بهینه اب
زیرزمینی در سمیرم و دشت مهیار مثبت بود تا چهار سال اینده طرح را در
همه شبکه ها از بهره برداران توزیع حفاظت و نگهداری سراسر استان تسری
خواهیم داد.
وی با بیان اینکه شبکه رودشتین در شرق اصفهان به عنوان شبکه اب های
سطحی در مشارکت ذی نفعان عملیاتی می شود ،ابراز داشت :در این طرح
نیز مشاوران ما برای اموزش و فرهنگسازی بین تک تک کشاورزان منطقه
حضور مستمر خواهند داشت تا پس از جلب مشارکت ،شرکت های تعاونی
تولیدی روستایی و تشکل اب بران تشکیل شود.
مسئله اب به گفتمان اجتماعی تبدیل شود
مدیر دفتر مشارکت های مردمی شرکت اب منطقه ای اصفهان ،با بیان اینکه
رسانه ها در شکل گیری افکار عمومی و افزایش سطح مشارکت عمومی در
پیرامون مسائل اب بسیار اثر گذار هستند ،اضافه کرد :طبق تعالیم دینی فرد
مسلمان یک انسان اجتماعی است و مشارکت در عمل اجتماعی نه تنها یک
حق که تکلیفی عقالیی و شرعی است.
وی افزود :باعنایت به اینکه اب یک مقوله صرف فنی نبوده و دارای ابعاد
اجتماعی است از این رو اعتقاد داریم موضوع اب باید به یک گفتمان
اجتماعی در راستای مدیریت شایسته تر تبدیل شود.
info@eghtesadbazar.ir صفحه 5
1 7 M a y 2022 N o .211
سال هشتم /شماره ۲۷ /۲۱۱اردیبهشت ۱۵ /۱۴۰۱شوال 1443
industry
www.eghtesadbazar.ir
گزارش
حضورفعالفوالدمبارکهدرنخستیننمایشگاهازبکستان
کیفیت ورق خودروسازان ارتقا می یابد
نخستین نمایشــگاه دســتاوردهای صنعتگران و تولیدکنندگان ایرانی از ۱۹لغایت ۲۱
اردیبهشت ماه در محل دائمی نمایشگاه های دولتی شهر تاشکن ِد ازبکستان برگزار شد که
شرکتفوالدمبارکهدراینرویدادحضوریفعالداشت«.حمیدنیرابادی»سفیرجمهوری
اسالمی ایران در تاشکند ،ضمن بازدید از غرفه شرکت فوالد مبارکه در این نمایشگاه اظهار
کرد :توســعه روابط همه جانبه با کشورهای همســایه در تمامی زمینه ها و به ویژه روابط
اقتصادی و تجاری از اولویت های سیاست خارجی جمهوری اسالمی ایران به شمار می رود.
در وبینار «ارائه تجربیات فوالد مبارکه در زمینه کاهش مصرف اب» عنوان شد؛
کاهش ۸۷درصدی
مصرف اب فوالد مبارکه
مدیر ناحیه نورد ســرد شــرکت فــوالد مبارکه با اشــاره بــه برنامه ریزی هــای فوالد
مبارکه بــرای ارتقــای کیفیــت ورق موردنیــاز صنعت خودروســازی کشــور گفت:
فــوالد مبارکه در حــوزه تامیــن ورق موردنیاز صنایع خــودرو تقریبا بی رقیب اســت.
بهزاد بهادرانی ،مدیر ناحیه نورد سرد شرکت فوالد مبارکه اظهار کرد :خط قلع اندود ناحیه
نورد سرد ،در سال گذشته موفق به ثبت رکورد تولید ۱۱۰هزار و ۵۰۱تن محصول قلع اندود
شــد و رکورد قبلی را که در ســال ۱۳۹۱به میزان ۱۰۸هزار تن محقق شده بود ارتقا داد.
مدیرعامل فوالد مبارکه در دوازدهمین همایش چشم انداز صنعت فوالد و سنگ اهن مطرح کرد؛
نا تعادلی در زنجیره فوالد
یادداشت
دو مساله کلیدی
در توسعه صنعت فوالد
فوالد مبارکه راهکار مناسب برای گذر از چالش های صنعت فوالد را دارد
نوسان :مدیر انرژی و سیاالت فوالد مبارکه در وبینار «ارائه
تجربیات فوالد مبارکه در زمینه کاهش مصرف اب» گفت :با اجرای
پروژه های بهینه سازی ،فوالد مبارکه اکنون در دنیا در زمینه
مصرف اب بنچ مارک است ،ما نسبت به پیش بینی های اولیه ۸۷
درصد مصرف اب را کاهش داده ایم در عین اینکه تولیدات شرکت
نیزافزایشیافتهاست.
درابتدایایننشستمحمدنصیری،رئیسنیروگاهشرکتفوالدمبارکه،ضمن
خیرمقدم به مهمانان حضوری و مخاطبان برخط این نشست و ابراز امیدواری
به اینکه این نشست ها موجب هم افزایی بین فوالد مبارکه و وزارت نیرو باشد به
معرفی شرکت فوالد مبارکه ،فرایندهای تولیدی ،محصوالت ،نقشه راه توسعه و
پروژه هایتوسعهنیروگاهیاینشرکتپرداخت.
احداثبزرگتریننیروگاهخورشیدیکشوردرفوالدمبارکه
وی در خصوص توسعه نیروگاه ها به پروژه سیکل ترکیبی ۱۰۰۰مگاواتی،
نیروگاه بادی در استان سیستان و بلوچستان به ظرفیت ۱۰۰مگاوات و نیروگاه
سیکل ترکیبی ۵۰۰مگاواتی در هرمزگان اشاره کرد .به عالوه اولین نیروگاه
روی اب کشور به ظرفیت ۳۵مگاوات روی استخر پساب فوالد مبارکه احداث
خواهد شد که بزرگترین نیروگاه خورشیدی کشور نیز محسوب می شود.
همچنین نیروگاه خورشیدی ۵۴۰مگاواتی نیز پروژه بعد این شرکت برای تولید
برق از انرژی خورشید به شمار می رود .نصیری همچنان افزود :خنک کننده
فعلی نیروگاه ما برج «تر» است و مطالعاتی داشته ایم که ان را به هیبرید تبدیل
کنیم؛ در ادامه جلسه به ان خواهیم پرداخت .اما باید عنوان کنیم که استراتژی
فوالد مبارکه به جای پرداخت به نیروگاه قبلی ،به سمت احداث نیروگاه های
جدیداست.
باکاهشمصرفابدردنیابنچمارکهستیم
در ادامه این وبینار سید امیر طباطبائیان به تشریح فعالیت های شرکت فوالد
مبارکه در زمینه کاهش مصرف اب پرداخت و اظهار داشت :بر اساس طراحی
اولیه در سال ،۱۳۷۰اب مورد نیاز سالیانه فوالد مبارکه ۴۰میلیون متر مکعب
از زاینده رود بوده است و ظرفیت تولید فوالد نیز ۲.۴میلیون تن پیش بینی شده
بود که بر این اساس مصرف ویژه اب ۱۶.۶مترمکعب بر تن بوده است .اما در سال
۱۴۰۰اب مورد نیاز سالیانه فوالد مبارکه ۱۴میلیون و ۷۰۰هزار مترمکعب
بوده است در حالیکه تولید فوالد خام در این سال به ۶.۷میلیون تن و در واقع
مصرف ویژه اب در ان ۲.۱۹متر مکعب بر تن رسیده است .مدیر انرژی و سیاالت
فوالد مبارکه افزود :این امار نشان می دهد با اجرای پروژه های بهینه سازی ،فوالد
مبارکه اکنون در سطح دنیا در این زمینه بنچ مارک است؛ یعنی ما نسبت به
پیش بینی های اولیه ۸۷درصد مصرف اب را کاهش داده ایم در عین اینکه
تولیداتشرکتنیزافزایشیافتهاست.
کاهشچشمگیربرداشتاباززایندهرود
وی در ادامه با ارائه نمودار توزیع اب صنعتی در فوالد مبارکه پرداخت و دیاگرام
توزیع اب صنعتی این شرکت در سال ۱۳۹۹و ۱۴۰۰بر مبنای ورودی اب و
محل مصرف ان را برای حاضران توضیح داد .بر این اساس میزان اب برگشتی
از تصفیه خانه پساب افزایش قابل توجهی داشته و موجب کاهش چشمگیر
برداشت اب از زاینده رود شده است .طباطبائیان تصیرح کرد :ما در بدترین
سال ابی در سال ۱۴۰۰توانسته ایم دوام بیاوریم و این به خاطر پیش بینی هایی
بوده که برای ان انجام داده ایم .در اینده نیز با ادامه طرح های بازچرخانی و سایر
راه های تامین اب ،حتی یک قطره اب از زاینده رود نیز برداشت نخواهیم کرد.
اهدافپروژهتصفیهپساب هایصنعتی
مدیر انرژی و سیاالت فوالد مبارکه همچنین با اشاره به پروژه تصفیه پساب های
صنعتی و استفاده مجدد از ان در صنعت گفت :تامین پایدار بخشی از اب مورد
نیاز شرکت فوالد مبارکه از طریق تصفیه مجدد پساب های صنعتی ،کاهش
برداشت از رودخانه زاینده رود ،کنترل بیشتر بر کیفیت اب صنعتی تولیدی
در مواقع افت کیفیت اب رودخانه ،بهبود کیفیت تصفیه پساب های صنعتی در
راستای مسئولیت های زیست محیطی از جمله اهداف فوالد مبارکه از این پروژه
بودهاست.
طباطبائیاندرادامهبهتوضیحمشخصاتپسابصنعتیواستانداردابصنعتی
فوالد مبارکه پرداخت و چرخه اب در شرکت فوالد مبارکه را در دو زمان قبل
از اجرای پروژه بازچرخانی پساب و بعد از اجرای پروژه بازچرخانی پساب را به
شرکتکنندگانارائهداد.
تبدیلبرجهایخنککنتربههیبرید
در ادامه این نشست سجاد نادری ،کارشناس فرایند انرژی و سیاالت فوالد
مبارکه به تشریح مبحث تبدیل برجهای خنک کن تر به هیبرید در واحد احیاء
مستقیم فوالد مبارکه پرداخت و گفت :در این مسیر با چالش هایی نظیر عدم
امکان توقف طوالنی فرایند تولید ،الودگی اب در گردش فرایند احیاء مستقیم
به خاطر کدورت باال و پارامترهای شیمیایی و رسوب گذاری ان و عدم وجود
تجربه کافی در تبدیل برجهای تر به هیبرید مدولهای احیا در کشور مواجه
بودیم .وی همچنین به تشریح پتانسیل تبدیل برجهای تر به هیبرید در واحد
احیاء مستقیم و جزئیات دیاگرام فرایند در واحدهای احیای مستقیم برای
شرکت کنندگان پرداخت و گفت :در ماه های مختلف سال کاهش مصرف اب
داریم که میزان کاهش مصرف اب از ۴۷درصد در تیر ماه تا ۹۲درصد در دی ماه
متغیر است .ما در ماه های دی و بهمن و اسفند بیشترین کاهش و در ماه های
تیر و مرداد و شهریور کاهش مصرف کمتری داریم که در همه زمانها برای ما
ارزشمند است .اما ارزیابی نتایج تبدیل برجهای خنک کن تر به هیبرید نشان
می دهد که با این فرایند ما می توانیم کاهش ۷۰درصدی مصرف اب در طول
سال و کاهش ۳۷درصدی مصرف اب در تابستان را حاصل کنیم.
خورشیدی کشور توســط فوالد مبارکه تا
حداکثر ۱.۵سال اینده خاطرنشان کرد :با
تحقق این امر فوالد مبارکه برداشت خود
از شبکه سراســری برق را به صفر خواهد
رساند و در تامین برق موردنیاز کشور نیز
در کنار دولت خواهد بود.
بــرای ســرمایه گذاری در ایجــاد دیگر
زیرساخت ها همچون گاز نیز اعالم امادگی
کرده ایم و انتظار داریم که بســتر این کار
فراهمشود.
گروه صنعت مدیرعامل شرکت فوالد مبارکه در دوازدهمین همایش چشم انداز صنعت فوالد و سنگ اهن با بیان
هفته نامه نوسان
اینکه راهکارهای شرکت فوالد مبارکه برای برون رفت صنعت فوالد کشور از چالش های موجود
اماده ارائه است ،گفت :ما انتظار داریم در چنین همایش هایی تعارض های موجود بررسی شوند ،تعارض هایی که
دالیل ان گفته می شود ،اما قانع کننده نیستند .دوازدهمین همایش چشم انداز صنعت فوالد و سنگ اهن ایران
با نگاهی به بازار از ۱۹تا ۲۱اردیبهشت ماه ۱۴۰۱در قالب ۵میزگرد تخصصی با حضور چهره های شاخص حوزه
صنعت و معدن کشور در هتل المپیک تهران برگزار شد.
محمدیاســر طیب نیا مدیرعامل شرکت
فــوالد مبارکــه در دوازدهمین همایش
چشــم انداز صنعت فوالد و ســنگ اهن
ایران با نگاهی به بازار ،در پاســخ به یکی از
موضوعات مطروحــه میزگرد تخصصی
چالش هــای صنعت فوالد ایــران ،ضمن
انتقاد از عدم تحقــق نتیجه گیری کارامد
ایــن همایش طی ســال های گذشــته
اظهــار کرد :نزدیــک به یک دهه اســت
کــه چالش هــای صنعت فــوالد مطرح
می شوند ،اما راهکارهای واقعی برون رفت
از این چالش ها همچنان به درســتی ارائه
نمی شود و در این همایش ها حرف تازه ای
نمی شــنویم و شــاهد تکرار حرف های
گذشــته ایم .وی با بیان اینکه راهکارهای
شــرکت فوالد مبارکه بــرای برون رفت
صنعت فوالد کشور از چالش های موجود
اماده ارائه است ،بیان داشت :ما انتظار داریم
درچنینهمایش هاییتعارض هایموجود
بررسی شــوند ،تعارض هایی که دالیل ان
گفته می شــود ،اما قانع کننده نیســتند.
مدیرعامل شرکت فوالد مبارکه ادامه داد:
گفته می شود که ظرفیت های اخر زنجیره
فوالد ۱۰۵درصد اســت ،اما با ۳۵درصد
ظرفیت در این بخش ها فعالیت می شــود
و در ابتدای زنجیره فوالد خال وجود دارد؛
پس باید مشوق هایی ایجاد شوند که اخر
زنجیره فوالد نیز با قوت به تولید بپردازد ،اما
باز شاهد تعرفه گذاری برای صادرات فوالد
هستیم ،از طرف دیگر گفته می شود نیاز
داخلی به فوالد تنها نیمی از تولید ان است
و فوالدســازان محصول خود را حتما در
بورس کاال عرضه کنند و اگر تقاضا نباشد،
فوالد را صادر کنند .حال سوال اینجاست
که چرا تعرفه و عوارض وضع می شوند.
کنترلقیمت ها
توسطفوالدمبارکه
وی با بیان اینکه طی ماه هــای اخیر تنها
صنعت فوالد توانســت در انتهای زنجیره
قیمت هــا را کنترل کند ،گفت :شــرکت
فوالد مبارکه به صورت داوطلبانه این کار را
انجام داد .این در حالی اســت که طی ۵تا
۶سال گذشــته قیمت مواد اولیه ۱۹برابر
شده ،اما قیمت شمش در انتهای زنجیره
۱۰برابر شده اســت .طیب نیا تاکید کرد:
همچنین طی ۵ســال گذشته قیمت گاز
۲۰برابر و قیمت برق ۱۳برابر شــده ،اما از
سوی دیگر گفته می شــود همین صنایع
بزرگ به حوزه ایجاد زیرســاخت و احداث
نیروگاه ورود پیدا کنند .وزارت نیرو به فوالد
مبارکه اعالم کرده که نیروگاه احداث کند،
اما از سوی دیگر وزارت نفت اعالم کرده گاز
نیروگاه به فوالد مبارکه اختصاص نمی یابد
و سازمان محیط زیست نیز مجوز نمی دهد.
اینها تعارض هایی هستند که باید در این
همایش مطرح و با ارائه راهکارهای صحیح
برطرفشوند.
تسهیلگریدولت
راهکاررفعچالش ها
وی با اشاره به مشکل حمل ونقل و کمبود
زیرساخت ریلی در کشــور عنوان داشت:
فوالد مبارکه قصد سرمایه گذاری در حوزه
زیرساخت حمل ونقل را دارد ،اما متولی امر
در وزارت راه می گوید اگر برای حمل ونقل
ریلی ســرمایه گذاری کنید ،ان را به شما
برنمی گردانیم و مانع ایجاد می کند .این در
حالی است که ما به دلیل کمبود لوکوموتیو
مجبور به خرید ان هستیم و این مشکالت
همچنان ادامه پیدا می کند .محمد یاســر
طیب نیا در حاشــیه دوازدهمین همایش
«چشم انداز صنعت فوالد و سنگ اهن ایران
با نگاهی به بازار» در گفت وگو با خبرنگار
فوالد اظهار کرد :سال هاست که از چالش ها
و تعارض هــای موجــود در زنجیره فوالد
صحبت می کنیم و از دولــت انتظار داریم
تسهیلگری الزم در این خصوص انجام شود
تا فعاالن زنجیره فوالد بتوانند چالش های
موجود را حل وفصل کنند؛ به عبارت دیگر،
انتظار این اســت که مصوبــات ،قوانین،
مجوزها و تسهیل گری ها در جهت رفع این
چالش هاباشند.
فوالدمبارکهتحریم ها
راشکستمی دهد
مدیرعامل شــرکت فوالد مبارکه با اشاره
به تجربه موفــق فرصت دهــی دولت به
بخش خصوصی یاداور شد :فوالد مبارکه
اکنــون توانســته از طریق بومی ســازی
قطعــات و تجهیــزات موردنیــاز خود،
تحریم ها را شکســت دهد؛ این شــرکت
در حوزه نیروگاهــی و تولید برق با چالش
مواجه بود که متولی این امر یعنی وزارت
نیرو با ورود فعاالنــه و حتی تعیین کننده
برای ســرمایه گذاران ،شــرایط ساخت
نیروگاه های موردنیاز به ویژه نیروگاه های
انرژی های تجدیدپذیر را فراهم کرد.
وی با اشــاره به ایجاد بزرگ ترین نیروگاه
ایجادوقفهباصدور
بخشنامه هایمحدودکننده
طیب نیا با اشــاره به هدف گذاری کشــور
برای دست یابی به اقتصاد غیرنفتی متذکر
شــد :در چنین شــرایطی وقتی سخن از
بحران ارزی و لــزوم تالش صادرکنندگان
برای واردات ارز بــه میان می اید و یا وقتی
شرکتی به دولت برای توسعه زیرساخت ها
کمک می کنــد ،انتظار نداریــم مصوبه یا
بخشــنامه ای در دولت تصویب شود که
صادرکننده نمونه را تنبیه کند ،بلکه انتظار
داریم متناسب با این اقدامات توسعه ای در
کشور ،بتوانیم ارز حاصل از صادرات خود را
به راحتی برای این توسعه ها استفاده کنیم.
وی ادامــه داد :صــدور بخشــنامه های
محدودکننده باعث ایجاد وقفه در عملیات
توســعه ای و وارداتی فوالد مبارکه است
و این امر در حالی اســت که فوالد مبارکه
از پیشــتازان عرصه بومی ســازی کشور
اســت؛ بنابراین انتظــار درک ،همراهی
و حمایت هــای بیشــتر و همچنین رفع
تعارض هــای موجــود از بدنــه دولــت
در میان است.
قوانینیکهمانعورود
بهحوزهاکتشافاتمی شوند
مدیرعامل شــرکت فوالد مبارکه با بیان
اینکه در حــال حاضر تعــادل و توازن در
زنجیره فوالد وجود نــدارد ،تاکید کرد :در
بخش پایین دســتی با صدور مجوزهایی
به اندازه ۲برابر برنامه از پیش تعیین شده،
ظرفیت مازاد بر نیاز کشور ایجاد شده که
همچنان نیز در حال گســترش است ،اما
در بخش باالدســتی نه تنها شاهد توسعه
متناســب نبوده ایم ،بلکه افراد متولی در
این بخش نیز خود در بخش پایین دستی
ســرمایه گذاری کرده اند .این ها مواردی
است که به اشتباه طی ۲دهه گذشته اتفاق
افتاده و اکنون باید اصالح و از تداوم ان ها
جلوگیریشود.
وی با اشــاره به چالش کمبود مواد اولیه
فوالدسازان کشــور بیان داشــت :فوالد
مبارکه سال هاست که به عنوان فعال عرصه
تولید فوالد کشــور ،قصــد ورود به حوزه
اکتشافات معدنی را دارد تا بتواند بخشی از
خال موجود را جبران کند ،اما ظرفیت های
قانونی این اجازه را به این شــرکت نداده
اســت؛ بنابراین بخشــی از این رخدادها
مربوط به سیاست گذاری و بخش دیگر ان
با فعاالن زنجیره فوالد مرتبط است.
معاون فروش و بازاریابی فوالد مبارکه:
فوالد مبارکه ۶۰درصد از محصوالت فوالد تخت کشور را تولید می کند
نوسان :معاون فروش و بازاریابی فوالد
مبارکه در حاشیه دوازدهمین همایش
چشــم انداز صنعت فوالد و ســنگ اهن
ایران گفت :بــا توجه به ایــن که گروه
فوالد مبارکه در محصوالت تخت ،تولید
کننده ی عمده ی فوالد است ،بیش از ۶۰
درصد از محصوالت فوالد تخت کشور را
تولید می کند.
طهمــورث جوانبخت ،معــاون فروش
و بازاریابی فــوالد مبارکه ،در حاشــیه
info@eghtesadbazar.ir
دوازدهمین همایش چشم انداز صنعت
فوالد و ســنگ اهن ایران بــا نگاهی به
بازار ،در گفت وگو با خبرنگار ایراســین
اظهــار کرد :بــا توجه به ایــن که گروه
فــوالد مبارکــه در محصــوالت تخت،
تولید کننــده ی عمده ی فوالد اســت،
بیش از ۶۰درصــد از محصوالت تخت
کشــور را تولیــد می کند .وی بــا بیان
اینکه محصوالت فوالد مبارکه محصول
میانی است ،از صنایع پایین دست مانند
صنایع خودروسازی ،لوازم خانگی ،لوله و
پروفیل و همچنین نوردکاران به عنوان
مصرف کنندگان عمده محصوالت فوالد
مبارکه نام برد.
معاون فروش و بازاریابی فوالد مبارکه با
تاکید بر نقش کلیدی و به ســزای فوالد
مبارکه در تولید صنایع پایین دســتی
و همین طور تولید فوالد کشــور ،ثبت
رکوردهــای جدید در فــوالد مبارکه را
به مدیریت شــرکت و ترسیم استراتژی
های درست ،انگیزه ی باالی کارکنان و
از همه مهم تر تامیــن مواد اولیه و انرژی
نســبت داد .وی از تامین به موقع مواد
اولیه و انرژی یعنــی گاز و برق به عنوان
فاکتورهای اصلی در تولید فوالد نام برد
که حمایت های سیاست گذاران و دولت
از شــرکت های تولیدکننده مانند فوالد
مبارکــه در تامین به موقع مــواد اولیه و
انرژی می تواند بهــره وری فوالد مبارکه
را تضمین کند.
نظرات خود را در خصوص محتوای نشریه به ایمیل ما ارسال کنید
نوسان :محمد مهدی روانفر،
مدیر فــراوری مــواد معدنی
شــرکت فوالد مبارکــه ،در
یادداشــتی نوشــت :امروزه
تولید و مصرف فــوالد ،یکی
از شــاخص های اصلی توسعه
یافتگی کشــورها و جوامع به
شــمار می اید .حضور صنعت
فوالد در یک منطقه بر فرایند
توسعه ،فرهنگ ،سطح دانش،
اشتغال زایی ،پژوهش ،اموزش
و تجــارت ان منطقــه تاثیر
به سزایی دارد .زندگی روزمره
بشــر با فوالد امیخته شده و
صنایع فوالد در ســازندگی،
بازسازی و توسعه کشور سهم
مهمیراایفامی نمایند.
محصــوالت فــوالدی در ســاخت
ســاختمان های مســکونی ،کارخانه ها،
راه های ارتباطی ،انتقال انرژی و ســیاالت
و ...به کار گرفته شــده اند و این مســاله
نشانگر تاثیر عظیم صنعت فوالد بر رشد و
شکوفایی اقتصادی کشور است .بسیاری
از صاحب نظران موضوع روز صنعت فوالد
ایــران را ،تامین مواد اولیه و زیرســاخت،
مدیریت صحیح زنجیره در تولید و توسعه
زنجیره،حفظمحیطزیستومصرفبهینه
انرژی می داننــد و معتقدند با به کارگیری
فرایندهای کارا و تکنولــوژی تجهیزات
موثر و جدید ،امکان تامین مواد اولیه و ادامه
حیات واحدهای موجود ،تامین زیرساخت
و صرفه جویی در انرژی و کاهش انتشــار
گازهای گلخانه ای به میزان قابل توجهی
درصنایع فــوالد ایران امکان پذیر اســت.
روانفر معتقد است سرمایه گذاری و رشد
صنعت فوالد در کشور ،اقتصادی و منطقی
است ولی به نظر می اید از نگاه کارشناسی
دو مساله با اهمیت در تداوم تولید و توسعه
صنعتفوالدایرانقویاقابلتاملاست:
نخســت مســاله تامیــن مــواد اولیه
کارخانه های تولید فوالد کشــور به ویژه
سرمایه گذاری های پس از انقالب؛ با وجود
انکه این سرمایه گذاری ها در سخت ترین
شــرایط اقتصادی و بعنوان رکن و امید و
پیشران هایتوسعهکشوردرایندهساخته
وپرداختهوسرمایه گذاریشده اند.
دومبازنگریعالمانهوتوسعه یدانشمحور
صنعت فوالد با توجه به چالش با اهمیت
تامین مواد اولیه و تامین زیرساخت های
الزم برای توســعه که خود ملهم و متاثر از
عواملمتعددیاست.
لذا می طلبــد از این پس بــا درک واقعی
از شــرایط موجــود و انچه اتفــاق افتاده
چالش های موجود را بررسی و باز مطالعه
کرد تــا در اجــرای برنامه هــای از پیش
تدوین شده با نتایج نامطلوبی برای صنعت
فوالد مواجه نشــویم .این نگاه امروز محل
توجه و تامل است که با وجود برنامه های
توسعه اقتصادی کشــور ،سند چشم انداز
کلی نظام ،برنامه هــای تحولی دولت های
مختلف در ســال های اخیر و حتی وجود
سند جامع توســعه صنعت فوالد ایران و
ســرمایه گذاری های قابل توجهی که در
زنجیره ارزش فوالد توسط سرمایه گذاران
اعم از حاکمیتی یا غیــر حاکمیتی انجام
شــده ما با عارضه عدم تــوازن در زنجیره
موجود ،تضاد منافع عناصر زنجیره ،چالش
تامین مواد اولیه برای کارخانجات موجود
و تشــدید این بحران برای توسعه های در
حال اجرا در اینده مواجه هستیم و با وجود
اگاهی نسبی که از این مساله در کشور به
وجودامدههنوزاهتمامفراگیریبرایحل
مشکالت موجود و قریب الوقوع در پیش رو
وجودندارد. صفحه 6
17 May 2022 No. 211
سال هشتم /شماره ۲۵ /۲۱۱اردیبهشت ۱۵ /۱۴۰۱شوال 1443
citizen
www.eghtesadbazar.ir
کاهشسرمایه گذاریدر«فین تک ها»
بر اساس اخرین گزارش های منتشر شده در حوزه فناوری های مالی (فین تک) ،میزان
سرمایه گذاری در این حوزه با کاهش رو به رو شده است.تازه ترین داده هایی که در این حوزه
وجود دارد ،نشان می دهد در ۲هزار و ۸۲۷معامله که در سال ۲۰۱۹انجام شده ،میزان
سرمایه گذاری در فین تک با ۲۸درصد کاهش به ۳۵.۷میلیارد دالر رسیده است .دلیل ان
کاهششدیدتامینبودجهدرشرکت هایفین تکچینیاست.همچنینتعدادمعامالت
نیزبهمیزان ۱۷درصدکاهشیافتهوبه ۲۸۲۷معاملهرسیدهاست.
گزارش
پایانه های مسافربری
توریستی می شود
گزارش
رشد ۵۵درصدی تجارت ایران و امریکا
دفتر امار امریکا در تازه ترین گزارش خود اعالم کرد :مبادالت تجاری ایران و امریکا
در سه ماه نخست سال 2022میالدی به 15میلیون دالر رسیده است .این رقم
نسبت به مدت مشابه سال قبل از ان 55درصد افزایش داشته است .گفتنی است،
میزان تجارت ایران و امریکا رقم قابل توجهی نیست .ایران در بین مقاصد صادراتی
امریکا در سه ماهه 2022رتبه 175و در بین منابع تامین کاالهای وارداتی این کشور
رتبه 161را دارد.
مدیرعامل ذوب اهن اصفهان عنوان کرد:
نحوه اختصاص مواد اولیه
بهره وری را تحت شعاع قرار می دهد
چالش های صنعت پلیمر همزمان با برگزاری دوازدهمین نمایشگاه تخصصی اصفهان پالست بررسی شد؛
ظرفیت های مغفول پلیمر
صنعت پلیمر می تواند یکی از پیشران های صادرات و اشتغال کشور باشد
نوســان :معــاون حمل ونقل
اداره کل راهــداری و حمل ونقل
جاده ای استان گفت :شهرداری
می تواند از ظرفیت های پایانه های
مسافربری و شــهری استفاده
توریســتی کند و باغ کتاب ،باغ
موزه و مکان بازی ایجاد کند.
محمد علــی صلواتی در جلســه هم
اندیشی معضالت ســازمان پایانه ها با
حضور مدیران اســتان با اشاره به اینکه
پایانه ها ویترین شهر اصفهان محسوب
می شــود ،اظهــار داشــت :پایانه های
مسافربری اولین مکان مواجه مسافر با
یک شهر است که تصور ان از یک شهر
برگرفته از امکانات ،المان ها و زیباسازی
موجود در پایانه است .وی با بیان اینکه
نگاه بــه پایانه ها نباید صرفــاً به حمل
مسافر منتهی شــود ،گفت :شهرداری
می توانــد از ظرفیت هــای پایانه های
مسافربری و شهری استفاده توریستی
کند به صورتی که باغ کتاب ،باغ موزه،
مکان بازی برای کودکان و نمایشــگاه
خالقیت به شــکل طبقاتی در پایانه ها
ایجاد شــود که مســافران از خدمات
بهتری بهره مند شوند .وی در خصوص
ایمنی راه ها و کنتــرل ترافیک ،گفت:
امادگی همه جانبــه در خصوص نصب
دوربین ها برای قطــع تخلف ناوگان در
حوزه باربری و مسافری را داریم ،کنترل
فنی یکپارچه اقدام مهمی است که اگر
بتوانیم به صورت پایلوت در پایانه کاوه
جانمایی کنیم ،در ارتقای ایمنی ناوگان
حمل و نقل شــهری و خدمات پایانه ها
بسیارموثراست.
صلواتــی ادامــه داد :همچنیــن در
برنامه هــای اینده نصــب دوربین ها در
اتوبان کاوه بــرای کاهش اســیب ها و
معضالت اجتماعی در دســتور کار قرار
می گیرد و شهروندان در صورت مشاهده
تخلف می توانند به ســامانه ۱۴۰تماس
حاصل کنند.معاون حمل ونقل اداره کل
راهداری و حمل ونقل جاده ای اســتان
خاطر نشان کرد :کل ظرفیت اتوبوس ها
برای بارگیری بســته ها و بارهای مجاز
تعیین شده است ،بنابراین امیدواریم در
اینده شاهد کاهش مشکالت و تصادفات
زنجیره ای در جایگاه انبارها باشیم که در
این راستا نظارت بر اتوماسیون بارها در
پایانه هااهمیتپیدامی کند.
مدیرعاملسازمانپایانه هایمسافربری
شهرداری اصفهان نیز در این نشست با
اشاره به پذیرش بســیار باالی اصفهان
نسبت به گردشگر و مسافر اظهار داشت:
در تعطیــات عیــد فطر امــار خروج
مســافران درون شــهری از پایانه های
اصفهان به سایر شهرها حدود ۲۷هزار
و ۳۲۷نفر و مســافران برون شــهری
حدود ۶۴هــزار و ۲۸۱نفر بــود و در
مجموع کل مســافرت ها و خروج افراد
از پایانه های اصفهان در این ایام حدود
۹۱هزار و ۶۰۴نفر گزارش شده است.
وی ادامــه داد :در حــال حاضر درصد
زیادی از مسافران درخواست استفاده از
اتوبوس های پایانه های برای جابه جایی
و ســفر را دارند ،قطعاً این اتفاق مزیتی
برای شــهر اصفهان اســت .ابوالفضل
توکلی خاطر نشان کرد :در حال حاضر
بحث باربری های تجاری در اتوبوس ها
چالش هایــی را در پایانه های شــهری
به همراه داشــته اســت ،موضوع دفتر
باربری های غیرمجاز نیــز از معضالت
شهری به شمار می رود و نیازمند توجه
بیشتر مدیریت شــهری به کاهش این
مشکالت در شهر است.
گروه صنعت صنعت پلیمر ،این روزها با مشکالت و معضالت مختلفی دست و پنجه نرم می کند که کمبود مواد
هفته نامه نوسان اولیه در راس این مشکالت قرار دارد .اگرچه صنعت پلیمر در دنیا جایگاه باالیی دارد ،اما فعاالن
این صنعت در ایران بر این عقیده اند که پلیمر با وجود ظرفیت باالیی که دارد رشد چندانی نکرده
و تنها در پتروشیمی ها و صنایع پایین دستی ان که ارزش افزوده چندانی ندارند ،خالصه شده است .بهانه برگزاری
دوازدهمین نمایشگاه تخصصی اصفهان پالست فرصتی برای بررسی چالش های این صنعت بود؛
صنعت پلیمر ،از تنوع و گستردگی بسیار
باالیی برخوردار است و کامل کننده ارزش
صنعت پتروشیمی اســت .این را فعاالن
صنعت پلیمر می گوینــد و تاکید دارند،
اشــتغالزایی این صنعت نسبت به صنایع
پتروشیمی ،نفت و ...خیلی صنایع دیگر
بیشتراســت .به همین خاطر نباید اجازه
داد تا مشــکالتی مانند کمبود مواد اولیه
چرخ این صنعــت را از حرکت بــاز دارد.
سعید روغنی -مدیرعامل شرکت شفیق
در این باره به "نوسان" می گوید :به دلیل
محدودیت هایی که بــرای صنایع پایین
دستی است ،پتروشیمی ها به دنبال تولید
موادی با ارزش افزوده باالی نرفته اند.
چالشتامینمواداولیه
وی با اشــاره به ســابقه حدود 80ساله
صنعت پلیمر در ایــران ،توضیح می دهد:
این صنعت در دنیا تغییرات بسیاری داشته
و مــواد اولیه ای ان همواره در دســترس
تمام تولیدکنندگان اســت ،اما در ایران
همواره در تامین مــواد اولیه دچار چالش
هســتیم و گاها با رقابت های نادرســت
در بورس کاال مواد اولیه بــا قیمت باال به
دســت صنایع پایین دســتی می رسد و
به نوعی امکان صــادرات از صنایع پایین
دستی گرفته می شود .عضو هیات مدیره
انجمــن پلیمر اصفهان به مشــکل امروز
این صنعت اشــاره و می گوید :با توجه به
اینکه صنایع پتروشــیمی خود مستقیما
مواد را به صورت خام صادر می کنند این
مواد کمتر در بازار ایران عرضه می شــود،
به همین دلیل رقابت هــای قیمتی برای
مصرف کنندگان ایجاد می شود و قیمت
تمام شده کاالی ساخته شده برای صنایع
پایین دســتی افزایش می یابــد که این
موجب کاهــش رقابت انهــا در بازارهای
جهانی می شود .او با اشاره به راهکار حل
این مشکل ،می گوید :هر زمان که رقابت
بین خریداران در بورس کاال ایجاد شد باید
عرضه های پتروشــیمی ها افزایش یابد و
از ســوی دیگر مواد اولیه همواره با قیمت
جهانی در دسترس مصرف کنندگان قرار
گیرد و باالتر از قیمت جهانی مواد اولیه به
صنایع پایین دستی داده نشود .اگر چنین
شود و صنایع پایین دستی با قیمت جهانی
مواد اولیه خود را تامین کند به طور قطع
شاهد جهش خوبی در حوزه صادرات مواد
پلیمری خواهیم بــود .روغنی همچنین
درباره تاثیر نوســانات نرخ ارز بر صنعت
پلیمر ،توضیح می دهد :متاسفانه قیمت
مواد اولیه و صادرات براســاس ارز نیمایی
محاسبه می شود ،اما زمانی که با نوسانات
نرخ ارز مواجه شــویم یعنــی فاصله بین
دالر ازاد و نیمایــی افزایش یابد در بورس
کاال بین خریداران رقابت ایجاد می شود
و این به طور اتوماتیــک قیمت مواد اولیه
را افزایش می دهــد و در اصل مواد اولیه را
هیچ گاه براساس نرخ نیمایی خرید نمی
کنیم ،همچنین در بحث صادرات همیشه
براساس قیمت دالر نیمایی محاسبه می
شــود .به گفته این فعــال صنعت پلیمر،
دولت باید تفاوت بین ارز نیمایی و ازاد را
در محدوده قیمتی 500تومان و نه 5هزار
تومان قرار دهد .او درباره تاثیر تحریم ها بر
صنعت پلیمر می گوید :تحریم ها بیشتر
در صنایع پایین دســتی موجب افزایش
قیمت تمــام شــده کاالی صادراتی می
شود و بالخره انتقال پول راحت انجام نمی
شود و امکان صادرات به کشورهای دورتر
وجود ندارد و ناچار به صادرات محصوالت
به کشورهای همسایه هستیم که بسیاری
از این کشورها قیمت های پایینی را از ما
طلب می کنند ،چراکه مشکالت ایران را
می دانند ،بنابراین حاشیه سود کاالهای
صادراتی کاهش می یابد .روغنی با اشاره به
اینکه صنعت پلیمر در امریکا رشد باالیی
داشــته و ما اگر بخواهیــم صنعت پلیمر
با تکنولوژی روزی داشــته باشیم ،باید با
این کشــورها ارتباط خوبی برقرار کنیم،
می گوید :صنعت پلیمر در ایران هنوز در
تامین مواد اولیه خود دچار مشکل است،
در حالیکه امروز بیشتر کشورها صادرات
مواد اولیه پلیمری را انجام می دهند.
مهمترینچالشصنعتپلیمر
مســعود جمالی -رئیــس انجمن پلیمر
اصفهان نیــز مهمتریــن چالش صنعت
پلیمر را در تامین مــواد اولیه ان می داند،
در حالیکه بیشــتر مواد مورد مصرف این
صنعت داخل کشــور تولید می شــود،
می گوید :به دلیل ســاختارهای اشــتباه
در کشــور ،تهیه مواد اولیه صنعت پلیمر
با قیمت هــای متناســب جهانی عرضه
نمی شــود ،به خصوص در گریدهای که
میزان تولید و مصرف نسبت به گریدهای
سنگین کمتر اســت و دردسر و گرفتاری
برایتولیدکنندگانانبیشتراست.
او با اشــاره به اینکه از زمانی که بیدار می
شــویم شــاهد حضور صنعت پلیمر در
زندگی خود هستیم؛ از بسته بندی لبنیات
گرفته تا بخشی بزرگی از لباس و پوشش
ما ،صنعت پزشکی همچون ماسک ،گان
و روکش داروها ،صنعت خودروســازی،
قطار ،هواپیما ،هوافضا ،ســاختمان ،درب
و پنجره و ...ردپای از پالســتیک و پلیمر
دیده می شود ،بنابراین هر نوسان قیمتی
در مواد پلیمری ،بر روی معیشــت مردم
تاثیرگذار است .او به صادرات 2.7میلیارد
دالری صنعت پلیمر طی ســال 1399به
صورت مستقیم و غیرمستقیم اشاره می
کند و توضیح می دهد :صادرات مستقیم
شامل کاالهایی با کد تعرفه 39است که
مستقیما کاالهای پلیمری است و صادرات
غیرمســتقیم شــامل کاالهایی است که
پالستیک در ساختار انها است ،همچون
لوازم خانگی ،بسته بندی مواد کشاورزی،
لبنیات و . ...
عضو هیات مدیــره انجمن ملــی پلیمر
ایران با اشاره به کمبود مواد اولیه صنعت
پلیمر ،می گوید :در سال های گذشته در
پتروشــیمی ها بر روی گریدهای خاص
و پلیمری و مهندســی ســرمایه گذاری
خوبی نشده اســت و عمدتاً اینها وارداتی
هســتند ،همچنین گریدهــای مصرفی
همچون پلی پروپیلن ،پی وی ســی و ...
که میزان تولید و مصرف انهــا در داخل
به هم نزدیک اســت ،با توجه به صادرات
و خام فروشــی این محصــوالت ،همواره
در داخل با مشکالت تولید و کمبود مواد
اولیه مواجه هستیم .جمالی ،عمده مشکل
کمبود مواد اولیه صنعت پلیمر را صادرات
می داند و می گوید :اگر پتروشــیمی ها از
خام فروشی جلوگیری کنند و این مواد را
به صنایع تکمیلی بدهند ،عالوه بر ارزش
افزوده بیشتر ،سهم اشــتغالی در صنعت
پلیمر افزایش می یابد ،درحالیکه ســهم
کنونی این صنعت 3.6درصد کل اشتغال
کشور است .او درباره تاثیرات نوسانات نرخ
ارز بر صنعت پلیمــر و دو چالش پیش رو،
عنوان می کند که نــرخ گذاری مواد اولیه
براساس پایه دالر است ،بنابراین نوسانات
نرخ ارز حتی مواد تولیدی داخل را تحت
تاثیر قرار می دهد ،همچنین بخشــی از
مواد اولیه وارداتی براســاس پایه نرخ ارز،
دچار افزایــش می شــود .رئیس انجمن
پلیمر اصفهــان ادامه می دهد :از ســوی
دیگر صادرکنندگان از نوســانات نرخ ارز
دچار مشکل می شوند و اختالف ارز بین
بازار نیما و ازاد موجب شده تا صادرکننده
ناچار به پرداخت تفاوت اختالف ارز شود،
بنابراین با توجه به تعهدات ارزی ،شرایط
موجود موجب می شود تا عالوه صادرات،
تالش صادرکنندگان بــرای صادرات کم
شود.
جمالی البته تاکیــد دارد ،پلیمر صنعتی
پویاست و ظرفیت های نصب شده در ان
بیش از میزان تولید پتروشیمی های کشور
است و به گواه وزارت صنعت این ظرفیت
وجود دارد و اگر مواد اولیه با میزان کافی و
با نرخ متناسب بازارهای جهانی تامین شود
و از سوی دیگر اگر چالش تامین نقدینگی
تولیدکنندگان رفع شود این صنعت می
تواند یکی از پیشــران های صــادرات و
اشتغالکشورباشد.
معاون عمرانی استاندار اصفهان:
طرح انتقال اب خلیج فارس به اصفهان متوقف نشده است
نوســان :معاون هماهنگی امور عمرانی
اســتاندار اصفهان گفت :طرح انتقال اب
خلیج فارس به اصفهان متوقف نشده بلکه
قوی تر از قبل در حال اجرا است.
مهران زینلیان با رد شایعاتی مبنی بر توقف
طرح انتقال اب خلیج فــارس به اصفهان،
اظهار داشت :عملیات اجرایی این پروژه نه
تنها متوقف نشده است بلکه قوی تر از قبل
پیش می رود .وی افزود :جلسات و مذاکرات
متعددی درباره این طرح انتقال اب برگزار
شده و اتفاق مثبتی که افتاده این است که
مدیرعاملشرکتابصفهکهوظیفهانتقال
اب خلیج فارس به اصفهان را برعهده دارد،
تغییر کرده و یک مدیرعامل جوان انقالبی
و تازه نفس امده اســت تا این پروژه را بهتر
از گذشته پیگیری کند .معاون هماهنگی
امور عمرانی استاندار اصفهان خاطرنشان
کرد :مدیریت اســتان پیگیر است تا اب از
خلیج فارس به اصفهان منتقل شد و از نظر
اعتبارینیزمشکلیوجودندارد.
شایان ذکر اســت ،طرح تامین اب صنعت
استان اصفهان از خلیج فارس از اواخر سال
۱۳۹۸با هدف گزینــه یابی نقاط ابگیری،
نمکزداییوسامانهانتقالاببهکارفرمایی
شرکت تامین اب اصفهان (صفه) و مدیریت
طرح شرکت مهندسان مشــاور زاینداب
و طوس اب در دســت مطالعه بوده است و
در ۲۴اسفندماه ســال ۱۳۹۹کلنگ زنی
شد .براساس مجوزی که وزارت نیرو صادر
کرده است استان اصفهان می تواند ساالنه
نظرات خود را در خصوص محتوای نشریه به ایمیل ما ارسال کنید
۳۷۵میلیون مترمکعــب از خلیج فارس یا
دریای عمان منتقل کند که این حجم اب
معادل ۱۲۵میلیــون مترمکعب اب نمک
زدایی شده در سال اســت و حجم زیادی
از اب برداشت شــده پس از نمک زدایی به
صورت پساببه دریا برمی گردد ،با بکارگیری
تکنولوژی های روز دنیا برای شیرین سازی
می توان در نهایت ۱۵۰میلیون مترمکعب
اب شــیرین را در مســافت حــدود ۹۱۰
کیلومتربهاصفهانانتقالداد.
نوسان :سیف اهلل امیری مدیر کل دفتر صنایع معدنی وزارت
صمت و هیات همراه ،ضمن بازدید از خطوط تولید ذوب اهن
اصفهان ،در نشســتی با مهندس ایــرج رخصتی مدیرعامل
و معاونین این مجتمع عظیم صنعتــی ،راهکارهای تقویت و
ارتقاء سطح تعامالت را بررسی کردند.
مهندس رخصتی با بیان این که وزارت صمت به عنوان متولی معادن و مواد اولیه
مورد نیاز صنایع در کشور محسوب می شــود ،گفت :این نشست ها به منظور
انتخاب راهکارهای مناسب و برنامه ریزی کامل و جامعی برای تعامل ذوب اهن
اصفهان با ارکان وزارت صمت و ســایر مراجع ذی صالح برگزار شد .وی نقش
ترکیب مواد اولیه در تولید محصوالت جدید و باکیفیت را حایز اهمیت دانست
و گفت :کمبود مواد اولیه مانند سنگ اهن و زغال سنگ باکیفیت و نحوه تامین و
اختصاصان ها،بهره وریشرکت هایفوالدیبهویژه ذوب اهناصفهانراتحت
شعاعقرارمی دهد.
مهندس رخصتی با بیان این که ذوب اهن اصفهان سنگ اهن معادن داخلی را
به بهای روز خریداری می کند و در پرداخت قیمت ان نیز مشکلی ندارد ،تاکید
کرد :ذوب اهن اماده است تمام زغال ســنگ تولید داخل را هم دریک فرایند
منطقیخریداریکندتانیازیبهصادراتاننباشد.مدیرعاملشرکت،واگذاری
پهنه های معدنی مواد اولیه به ذوب اهن اصفهان را مورد تاکید قرار داد و افزود:
ذوب اهن اصفهان برای ســرمایه گذاری و شــرکت در مزایده واگذاری معادن
امادگی الزم را دارد و انتظار داریم برای داشتن معدن و تامین پایدار مواد اولیه
مورد نیاز خود ،متولیان امر نیز از این شرکت بزرگ حمایت کنند .مدیرکل دفتر
صنایع معدنی وزارت صمت نیز در این نشست گفت :در بازدید از خطوط تولید
شاهد سرزندهبودنوپویاییخطوط تولیدکارخانهبودمکهنشانروندروبهرشد
وارامشمنطقیحاکمبرکارخانهدارد.
وی تاکید کرد :ذوب اهن اصفهان با اشــتغال نزدیک به ۲۰هزار نفر ،الزم است
تولیدی پایدار و مداوم داشته باشد و وزارت صمت نیز در این راستا از ذوب اهن
اصفهان حمایت الزم را می کند که در این رابطه مذاکرات خوب و مثبتی نیز در
حالانجاماست.
امیری از نقش و تاثیر شرکت ذوب اهن در حفظ ارامش بازار با عرضه محصوالت
متنوع و باکیفیت از سوی این شرکت ،قدردانی کرد و افزود :مدیران پیشین برای
ذوب اهن گام های خوبی برداشــتند و با توجه به رویکرد و نگاه مدیریت جدید،
چشم انداز و افق های روشنی برای حل ریشه ای مسائل و مشکالت در ذوب اهن
اصفهان وجود دارد .وی ،ســطح همکاری و تعامالت ذوب اهن با وزارت صمت را
بسیارمناسبارزیابیکردوگفت:ذوب اهنبااینسطحهمکاریوبرنامه هاییکه
برای سال ۱۴۰۱و سال های اتی تدوین کرده ،در چشم انداز ۵ساله به اهداف مورد
نظر خود خواهد رسید ،ضمن این که با رویکرد جدید ،برای تعامالت ذوب اهن با
وزارتصمت،دورنمایامیدبخشیرامی توانبرایاینشرکتمتصوربود.
شایان ذکر است؛ با توجه به ســفر احتمالی ریاست جمهوری و هیات دولت به
استان اصفهان و تاکید مقامات عالی استان و وزارتخانه های کار و صمت برای
هماهنگی هرچه بیشتر با ارکان فعال عرصه های معدن ،صنعت و عرضه کاال ،
ایننشستبرگزارگردید.
با تمدید گواهینامه CARESصورت گرفت:
تایید مجدد محصوالت ذوب اهن
برای صادرات
نوسان :ممیزی خارجی مراقبتی گواهینامه CARESذوب
اهن اصفهان ،جهت صادرات میلگرد تولیدی این شــرکت با
موفقیت انجام شد.
مهندس رضوانیان معاون برنامه ریزی و توســعه ذوب اهن اصفهان در جلسها
فتتاحیه این ممیزی که با حضور مدیران مرتبط در سالن جلسات مدیر عامل
شرکت برگزار شد ،به بیان اقدامات انجام شده در زمینه ارتقاء کیفیت ،اقدامات
اموزشی و کسب حداکثر رضایتمندی مشــتری پرداخت و گفت :ذوب اهن
اصفهان فراتر از اجرای الزامات اســتانداردهای مورد بررسی و استقرار و تمدید
ان ها ،همواره با نهایت سعی و تالش در جهت افزایش بهره وری توام با رعایت
حقوق مصرف کننده و حفظ کرامت انسانی کارکنان گام برداشته است .محمد
صدریمدیرکیفیتفراگیرذوباهناصفهاننیز،گفت:اولینممیزیمراقبتی
بعد از اخذگواهینامه CARESطی روزهای ۱۹و ۲۰اردیبهشت ماه توسط
سرممیز موسســه مذکور Serdar Anlasاز انگلستان و در مدیریت های
مرتبط انجام شد و با توجه به عدم مشاهده هیچ گونه عدم انطباقی ،گواهینامه
CARESبرایاینشرکتتمدیداعتبارشد.
صدری تاکید کرد :با توجه به شرایط ویژه ناشی از بحران شیوع کرونا این ممیزی
با استفاده از بســتر اینترنت و به صورتا ز راه دور ( ) audit Remoteصورت
پذیرفت.مدیرکیفیت فراگیر ذوب اهن اصفهان ،گفت :مدیریت های مختلف
به ویژه ازمایشگاه مرکزی ،مهندسی نورد ،فوالدسازی ،اتوماسیون و ارتباطات،
بازاریابی و فروش خارجی ،اموزش و توســعه منابع انســانی ،روابط عمومی،
پشــتیبانی فروش و برنامه ریزی حمل ،حراســت ،فن اوری اطالعات و دیگر
مدیریت های مرتبط در برگزاری موفقیت امیز این دوره از ممیزی مشارکتی
فعالداشتند.درجلسهاختتامیهنیز،سرممیزموسسهCARESضمنتشریح
چگونگی ممیزی انجام شده در قسمت های مختلف شرکت ،تالش گسترده
ذوب اهن اصفهان در جهت تحقق و ابقای شرایط اســتاندارد CARESدر
اینمجتمعصنعتیراقابلمالحظهدانستوگفت:ممیزیمراقبتیگواهینامه
CARESدر ذوب اهن اصفهان هماننــد دوره های قبلی با موفقیت انجام و
گواهینامه مربوطه تمدید اعتبــار می گردد .الزم به ذکر اســت که ذوب اهن
اصفهانتنهادارندهگواهینامه CARESدرایراناست.
info@eghtesadbazar.ir صفحه 7
Weeklynavasan
هفته نامه
سال هشتم
شماره دویست و یازده
۲۷اردیبهشت ۱۴۰۱
۱۵شوال 1443
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :مجید محققیان
زیر نظر شورای سردبیری
صندوق پستی8158981865 :
صفحه ارایی :ازاده تحویلیان
ایمان دو نیم است نیمی از ان شکیبایی و
نیمی دیگر سپاسگزاری است.
تلفن031-32617859 :
لیتوگرافی وچاپ:پیام رسانه۰۸۱۳۴۵۸۶۷۳۱
17 May 2022
no 210
ادرس :اصفهان ،خیابان هشت بهشت غربی
ساختمان افتاب ،طبقه اول ،واحد ۶
پیامبر اکرم (ص)
توزیع:ارمان پخش
شمــاره
دویست و یازده
Various
www.eghtesadbazar.ir
بازار
شاخص فالکت در ایران
چرا روند نرخ ارز
افزایشی خواهد بود؟
شاخص فالکت در ایران و در پایان سال ۱۴۰۰به مرز ۵۰درصد رسیده
است و این در حالی است که میانگین این شاخص در قبل از انقالب ۱۴
درصد بوده و بعد از انقالب به ۳۱درصد افزایش پیدا کرده است .به عقیده
کارشناسان ،شاخص فالکت ارتباط مستقیمی با رشد جرم و جنایت و بزهکاری
در جامعه دارد و در واقع با افزایش نرخ تورم و بیکاری ،ناامنی نیز در کشور
افزایش می یابد.
نخستین کارگروه جام جهانی قطر در اتاق ایران برگزار شد .در ابتدای این نشست عنوان شد
که برگزاری جام جهانی در قطر ،فرصت مناسبی برای همکاری در زمینه های گردشگری و
خدمات کشور فراهم کرده است و می تواند فرصت های خوب اقتصادی در اختیار ایران قرار
دهد .با توجه به اهمیت موضوع تولید ،اتاق مشترک ایران و قطر از نماینده بخش دولتی
خواست که تسهیالت و توجه به بخش تولید در اولویت قرار گیرد .همچنین در این جلسه
مقرر شد ،خردادماه بزرگ ترین هیات تجاری بزرگ ایرانی به قطر اعزام شود.
نگاه
نگاره
ماورا
تامین مالی دانش بنیان
مهدی حیدری
نواوری و اقتصاد دانش محور سال هاســت مورد تاکید عالی ترین
مقاماتکشوربودهوامسالبه طورخاص،تولیددانش بنیانبه عنوان
شعار ســال از طرف رهبر جمهوری اســامی تعیین شده است.
اگر نگاهی به روند رشد شرکت های بزرگ دنیا بیندازیم ،به خوبی
جایگاه دانش و تکنولوژی در ارتقای این شــرکت ها و کشورهای
توسعه یافته مشخص می شــود .امروز پنج شرکت بزرگ امریکا
همگی شرکت های «های تک» هستند؛ درحالی که بیست سال
قبل تنها یکی از این شرکت ها جزء پنج شرکت بزرگ امریکا بود
و اکثر شرکت های بزرگ در صنایعی مانند انرژی ،مالی یا صنایع
تولیدیبودند.
در ســایر کشــورها نیز تالش برای ارتقای جایگاه در نظام نوین
اقتصادی با جدیت در حال پیگیری بوده اســت .شــاید چین
بهترین نمونه از این کشورها باشد که نه تنها در تکنولوژی های
جدید عقب نمانده ،بلکه از این فرصــت برای جبران جاماندگی
خود به خوبی اســتفاده کــرده اســت و در بعضــی از حوزه ها
سامانههوشمند!
پیام پورفالح
گــوی ســبقت را از کشــورهای توســعه یافته ربوده اســت.
اما سوال اصلی اینجاست که پیشران حرکت به سمت اقتصاد با
محوریت دانش و تکنولوژی چیست و برای نیل به هدف اقتصاد
دانش بنیانچهاقداماتیالزماست؟
طبعا دانش فنی ،سرمایه انسانی و دانشگاه های به روز از مهم ترین
اجزایزیست بومفناوریدرهرکشوریهستند؛اماشایدمهم ترین
عاملی که در شرایط فعلی کشــور ما می تواند پیشران حرکت به
سمتاقتصاددانش بنیانباشد،تامینمالیکسب وکارهایفناورانه
است .اعداد و ارقام فعلی ســرمایه گذاری در زیست بوم فناوری
کشورحتیبهنسبتاندازهاقتصادکشورناچیزبودهوازاینمیزان
سرمایه گذارینمی توانانتظاررشدجایگاهجهانیراداشت.
برای تقریب به ذهن کافی است به ســرمایه گذاری در این حوزه
در بخش هــای مختلف جهــان نگاهی بیندازیــم .مثال میزان
سرمایه گذاری در اســتارت اپ های کشورهای افریقایی در سال
گذشتهبیشاز۵میلیارددالربودهاست.
اقتصاد افریقا حدود ۱۲برابــر اقتصاد ایران اســت و اگر میزان
سرمایه گذاری به نسبت اندازه اقتصاد کشور تعدیل شود ،باید در
سال گذشته به صورت سرانگشتی بیش از۱۰هزار میلیارد تومان
دراینحوزهسرمایه گذاریشدهباشدتابتوانیمادعاکنیمبهاندازه
افریقا در اســتارت اپ ها ســرمایه گذاری کرده ایم؛ اما متاسفانه
ســرمایه گذاری های انجام شــده حدود یک دهم این عدد بوده
است .با همین معیار ساده ،اگر کشور المان را مبنا قرار دهیم به
عدد۲۵هزار میلیارد تومان ،چین۳۳هزار میلیارد تومان و امریکا
۷۰هزار میلیارد تومان می رســیم که این اعداد هیچ نســبتی با
واقعیت هایکشورماندارند.
اکسیژن
نوسـان :تقریبـا بعیـد اسـت کـه یـک ایرانـی در باره
مسـائل محیط زیسـت کشـور صحبـت کند یـا مطلبی
بنویسـد و در ان اشـاره ای بـه اهمیـت امایش سـرزمین
نشـده باشد.
چرا دچار بحران خشـکیدگی هسـتیم؟ چون امایش سرزمین نداریم.
چـرا زبالـه تـا خرتنـاق طبیعت ایـران را فـرا گرفته؟ چون بـه امایش
سـرزمین توجـه نکـرده ایـم .چـرا رودخانه هـا پـس رفتـه ،تاالب هـا
خشـکیده و جنگل ها نابود شـده اند؟ چون امایش سـرزمین را رعایت
نکرده ایـم .نبود امایش سـرزمین یک جواب اماده و سردسـتی اسـت
در پاسـخ بـه هـر سـوالی در بـاره محیـط زیسـت .فرق هـم نمی کند
طـرف رهگذری باشـد در خیابان که میکروفون تلویزیـون را مقابلش
گرفته انـد یـا اسـتاد دانشـگاهی کـه در همایشـی بـزرگ سـخنرانی
می کنـد یـا یـک نامـزد انتخابـات ریاسـت جمهوری کـه در گرماگرم
تبلیغـات تلاش می کنـد رای هـواداران محیط زیسـت را جلب کند.
همـه امایـش سـرزمین را ان اکسـیری می دانند کـه می تواند جمیع
مشـکالت محیـط زیسـت را حل کـرده و ایـران را به کشـوری پاک و
پایـدار و سرسـبز و پر بـرگ و بـار تبدیل کند.
امـا واقعـا امایـش سـرزمین چیسـت؟ ان گونـه کـه از تصـور ایرانیان
برمی ایـد یـک طـرح جامـع سـرزمینی و بلندمدت اسـت که تعیین
می کنـد در هـر نقطـه کشـور چه کاری مناسـب اسـت و چـه کاری
نـه و همچـون یـک نقشـه راه بایـد در اختیـار مدیـران االن و اینـده
باشـد و اگـر در ایـن چهـار دهـه روز بـه روز ایـران بیشـتر در قهقرای
سـرزمینی فـرو رفته به این خاطر اسـت که مدیـران به چنان طرحی
بی اعتنـا بوده انـد و اگـر می خواهیـم اینـدگان اشـتباهات مـا را تکرار
نکننـد الزم اسـت که زودتر دسـت بـه کار تدوین یک برنامـه روزامد
امایش سـرزمین شـویم.
چنیـن تصـوری چقـدر ما بـه ازای علمی و بیرونـی دارد؟ نـه چندان!
افسانه امایش
جالـب اسـت که بدانید امایش سـرزمین بـا این تصوری کـه در ذهن
ایرانیان هسـت چندان مابه ازایی در جهان خارج ندارد .معلوم نیسـت
کـه اساسـا این عبارت چطور سـاخته شـده اسـت .البتـه می دانیم از
مصـدر امـودن می اید و مصوبه فرهنگسـتان زبان فارسـی اسـت و به
خصـوص جنـاب دکتر مجیـد مخـدوم اسـتاد نامدار محیط زیسـت
نقـش زیـادی در جلب توجه به ان داشـته اند .دشـوار اسـت که بتوان
در زبـان انگلیسـی معـادل دقیقی بـرای این عبـارت پیدا کرد .شـاید
نزدیک تریـن عبـارت بـه ان Land-use Planningباشـد بـه
معنـای طراحی کاربـری اراضی.
امـا طرح هـا و نقشـه های کاربـری اراضـی عمدتـا بـرای مقیاس هـای
کوچـک زمانـی و مکانـی کاربرد دارد .فـرض کنید برنامه ای بـرای نوع
تخصیـص اراضی در یک ناحیه شـهری یا پهنه بنـدی اراضی بر مبنای
نـوع اسـتفاده در یـک حـوزه متمرکـز مدیریتـی ،یعنـی حداکثر یک
اسـتان .نـه اینکه یک نقشـه جلوی شـما بگذارنـد و بگوینـد از چابهار
تـا ماکـو و از ابادان تا سـرخس این دسـتور کاربری اراضی اسـت برای
االن تـا 50سـال بعـد .چنین چیزی بعید اسـت در هیـچ جای جهان
وجـود داشـته باشـد .البتـه بـرای اهـداف کالن توسـعه در حوزه هـای
اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی ممکن اسـت کشـورها اسـتراتژی های
بلندمدت تدوین کنند .و ان اسـتراتژی ها را روی نقشـه بیاورند .اما این
نه نقشـه راه یک مدیر حوزه محیط زیسـت اسـت و نه اساسـا مدعی
جزئیاتـی مثـل وضعیـت یک تاالب خـاص در طـول زمان.
مدیریـت سـرزمین بـر اسـاس اسـتانداردها و مقـررات منطبـق بـر
نیازهـای اکولوژیـک انجـام می شـود و چنیـن نیازهایـی از امسـال
تـا سـال اینـده و از این سـمت شـهر تـا ان سـمت ان و از باالدسـت
رودخانه تا پایین دسـت ان می تواند خیلی متفاوت باشـد .مضاف بر
انکه اساسـا دوره دسـتورالعمل های اوزالیدی مرکزگرا گذشـته اسـت.
امروزه به شـدت توصیه می شـود برنامه های توسـعه برای بازه زمانی
کوتاه دو یا حداکثر پنج سـاله تدوین شـوند ،کامال منعطف باشـند و
هرچه بیشـتر مقیاس جغرافیایی محدودتری را دربرگرفته و البته در
طراحی انها دسـت اندرکاران و جوامع محلی مشـارکت داشته باشند.
واقعا چطور می شـود تصور کرد الزم بوده کسـانی بیسـت سـال قبل
در سـاختمانی در تهـران دور هـم جمع شـده و برنامه ای "بایدشـود"
و الزم االجـرا بـرای وضعیت کنونی دریاچه های اسـتان فـارس تدوین
کرده باشـند؟ اصـوال چنان برنامه ای چقدر می توانسـته االن درسـت
و قابل اجرا باشـد؟
دوباره تاکید می شـود :در مدیریت چشـم انداز اسـتانداردها و مقررات
اکولوژیـک حـرف اول را می زند ،نه طرح های صلـب بلندمدت .ان چه
کـه ایرانیـان بـه ان می گوینـد امایـش سـرزمین یک تصـور موهوم
اسـت که معلوم نیسـت چطور به مبنای تحلیل های محیط زیسـتی
در ایـران تبدیل شـده اسـت .هر چه هسـت ،بر مبنای تصـوری که از
ان وجود دارد ،نادرسـت اسـت.
تورم
علی دادپی
غایـب همیشـگی ابـراز نظـر دولتیـان دربـاره قیمت هـا ،درک کارکرد
قیمت هـا در اقتصـاد اسـت .ایـن روزها دیگـر همه می داننـد که منابع
اقتصـادی محـدود اسـت .نانواهـا تعداد معینـی نان سـنگک می پزند،
تعـداد ماشـین های پرایـد یـک عـدد معیـن اسـت و تعـداد واحدهای
مسـکونی هـم یک عدد معین اسـت .غول چـراغ جادویی وجـود ندارد
کـه بتوانـد طبخ یـک نانوایـی را بی نهایت بکند .مقـدار ارد ،بـرق و اب
همه معین هسـتند .در اقتصاد سیاسـت زده و مبتال به دولت مداخله گر
مـا پاسـخ ایـن سـوال که حـاال به هرکـس چه می رسـد همیشـه این
بـوده اسـت کـه دولت تعییـن می کنـد .قرار اسـت دولـت تعیین کند
نظرات خود را در خصوص محتوای نشریه به ایمیل ما ارسال کنید
رابطه قیمت ودرامد
کـه مـن مصرف کننده چند بسـته ماکارونی را به چـه قیمتی می توانم
دریافـت کنـم .حـاال در ایامـی کـه دولت هـا قبـول کرده انـد حداقـل
مصرف کننـده می توانـد تصمیـم بگیـرد چند بسـته ماکارونـی بخرد،
وظیفـه خـود دانسـته و می دانند که قیمـت ماکارونـی را تعیین کنند
تـا مصرف کننـده فکـر کنـد همیشـه می تواند هـر چقدر کـه بخواهد
ماکارونی بخرد .اما مصرف کننده نه براسـاس سیاسـت های دولت بلکه
بـا توجـه بـه ذائقه و درامد خـود تصمیم می گیرد .اگر دولت به اشـتباه
قیمت را سـند موفقیت خود می داند ،مصرف کننده به درسـتی قیمت
را ابـزار جیره بنـدی کاالهـا و خدمـات می بیند .اشـکال اینجاسـت که
یارانه کشاورزی
در اقتصادهای ازاد
توزیـع یارانـه به ویـژه یارانـۀ کاالیـی چـه
در سـمت تولیـد و چـه در سـمت مصـرف
به عنـوان یکـی از مصداق هـای بـارز مداخلۀ
دولت در مکانیسـم بازار شـناخته می شـود.
طـی سـال های اخیـر ایـن مسـئله در ایران
به گونـه ای بازنمایـی می شـود کـه گویـی
ایـران تنهـا کشـوری اسـت کـه چنیـن
یارانه هایی می پـردازد و مدام تکرار می شـود
کـه هیچ کشـوری در دنیـای امـروز به ویژه
بـه بخـش تولیـد یارانـه نمی دهـد و تمـام
یارانه هـا صرفـاً به صـورت نقـدی بـه افـراد
داده می شـود .فضای سیاسـت گذاری کشور
نیـز پـر شـده از چنیـن گزاره هایـی؛ بحثـی
درگرفتـه با عنـوان یارانۀ پنهـان ،و «حذف»
ان به عنوان حل المسـائل اقتصاد و سیاسـت
معرفی می شـود ،بـدون اینکـه کوچک ترین
مطالعـه ای در زمینـۀ ارزیابـی اجتماعـی و
اقتصادی و سیاسـی ان انجام شـده باشد! در
ایـن متن کوتاه کـه داده هـای ان برگرفته از
اژانـس بین المللی انرژی ،سـازمان همکاری
اقتصادی و توسـعه ،و سـایت کوچک سـازی
دولـت فـدرال گرفتـه شـده ،امـاری از یارانۀ
بخش کشـاورزی در جهان ارائه شـده است.
در امریکا در سـال ۲۰۱۹حدود ۲۴میلیارد
دالر یارانـه بـه بخـش کشـاورزی (منهـای
شـیالت و دامپـروری) اختصـاص یافتـه
اسـت .ایـن رقـم تقریبـاً ۱.۳برابـر کل یارانۀ
نفـت و مشـتقات نفتـی در ایـران اسـت .در
تدویـن بودجـۀ سـال ۲۰۱۹امریـکا بحثی
در گرفت مبنی بـر هدفمندکردن یارانه های
کشـاورزی .معیـار پیشـنهادی ایـن بـود که
یارانـه صرفاً بـه کشـاورزانی اختصـاص یابد
کـه درامد سـاالنۀ ان هـا کمتـر از ۵۰۰هزار
دالر اسـت .بـراورد دولـت ایـن بـود کـه بـا
اعمـال این محدودیت حـدود ۶میلیارد دالر
صرفه جویـی می شـود .جالـب این اسـت که
در سـال ۲۰۱۶میانگیـن درامـد خانوارهای
کشـاورز حدود ۱۱۸هـزار دالر ،و ۴۲درصد
بیش از میانگین درامد خانوارهای امریکایی
بوده اسـت .با ایـن وجود ،با پیشـنهاد دولت
مبنـی بـر کاهـش رقـم یارانه هـا و حـذف
کشـاورزان پردرامـد موافقـت نشد.براسـاس
امارهـا ،از مجمـوع یارانـۀ بخش کشـاورزی
در جهـان ،سـهم کشـورهای OECD
حـدود ۲.۵برابـر کشـورهای درحال توسـعه
و نوظهـور اسـت .در کشـورهای OECD
به طـور میانگیـن بیـش از ۳۰درصـد درامد
ناخالـص کشـاورزان از طریـق یارانـه تامین
می شـود؛ یارانـۀ بیمـه ای ،تضمیـن قیمـت
محصوالت ،یارانۀ تسـهیالت ،و ...این نسبت
در کشـورهایی نظیر نروژ و ایسلند باالی ۵۰
درصـد و در کـرۀ جنوبـی ،سـوییس ،و ژاپن
بـاالی ۴۵درصـد اسـت .یـک سـوال مهـم
ایـن اسـت کـه چـرا کشـورهایی کـه تحت
عنوان «صنعتی» شـناخته می شـوند چنین
سـطحی از یارانـه را بـه بخـش کشـاورزی
اختصـاص می دهنـد؟ ایـن موضوع بـا انچه
در نظریه هـای توسـعه ای گفتـه می شـود،
همخوانی نـدارد.
پی نوشـت :در اینکـه نظـام یارانـه در ایـران
ایرادهـای اساسـی دارد تردیـدی نیسـت،
امـا بازنمایـی مسـئلۀ یارانـه به نحـوی کـه
گویـی تنهـا ایـران اسـت کـه چنیـن نظام
یارانـه ای دارد ،بسـیار فریبنـده اسـت.
نشستن تکنیسین ها و مهندسـان اقتصادی
به جـای اقتصاددانـان ،جایگزین شـدن عـدد
و رقم هـای حسـابداری به جـای ارزیابـی و
تحلیل اقتصـادی و اجتماعی ،و ساده سـازی
سیاسـت گذاری ،به تعبیـر کالوس اوفـه؛
جامعه شـناس المانـی ،تنهـا بـه تـداوم و
تشـدید حکومت ناپذیـری و ناکارامـدی
هرچه بیشـتر نظـام حکمرانـی می انجامـد.
دکتر رضا امیدی
دکتر محمدرضا منجذب
در تحلیـل و پاسـخ بـه موضوع باید قـوای عرضـه و تقاضای
ارز و عوامـل موثر بر ان مورد بررسـی و مداقه قـرار گیرد .در
ایـن صـورت می توان مـوارد زیر را برشـمرد؛
نخسـت ،احتیـاط دولـت و بانـک مرکـزی در تامیـن ارز مـورد نیاز بـازار:
نخسـتین دلیـل در بروز نوسـانات مرتبط بـا نحوه عملکـرد بانک مرکزی
در مواجهـه بـا بـازار ارزی کشـور اسـت .واقـع ان اسـت که بانـک مرکزی
در نحـوه تامیـن ارز مـورد نیاز بـازار ،راه هـای ارایه ان و زمـان ارایه ارزهای
مـورد نیـاز عملکرد مناسـبی از خود به ثبت نرسـانده اسـت .در واقع بانک
مرکزی بیشـتر در شـمایل نهادی واکنشـگر به مدیریت بازار ارز پرداخته
اسـت تـا سـاختاری که بـه دنبـال کنش مناسـب در مواجهـه با بـازار ارز
باشـد .مبتنـی بـر ایـن رویکرد نخسـتین دلیـل افزایش نـرخ ارز و شـاید
مهم تریـن دلیـل ان نحـوه مدیریـت این بازار توسـط بانک مرکزی اسـت.
دوم؛ کاهـش صـادرات نفتـی و غیرنفتی بـه دلیل تحریمها و تشـدید روز
بـروز ان .گـزاره دوم در خصـوص مشـکالت ارزی نیز مرتبط بـا عرضه ارز
در داخـل اسـت .بـه هر حـال شـرایط پسـاکرونا ،تحریم های اقتصـادی و
برخـی مشـکالت داخلـی وضعیتـی را ایجـاد کرد که صـادرات کشـور در
بخش هـای مختلـف با کاهـش روبه رو شـد.
در ایـن شـرایط بانـک مرکزی هـم در عرضه ارز مـورد نیاز بـازار ،مدیریت
مطلوبـی از خـود نشـان نداد تا در نهایت بـازار با کمبود ارز و پـس از ان با
افزایـش نرخ ارز مواجه شـود.
سـوم؛ گشـایش فعالیت هـای اقتصـادی و افزایش تقاضـای ارز برای تامین
مـواد اولیـه بـرای تولیـد و غیـره؛ در شـرایطی که گشـایش های اقتصادی
بـرای هـر اقتصـادی می تواند خبر امیدبخشـی باشـد ،امـا این رونـد برای
اقتصـاد ایران منجـر به افزایش تقاضاهای ارزی و متعاقـب ان افزایش نرخ
ارز شـد .بـا توجه بـه اینکه بنگاه هـای اقتصادی بـرای افزایـش دامنه های
فعالیـت خـود احتیاج به تجهیـزات و تکنولوژی های خاصی داشـتند ،این
رونـد بـر افزایش نـرخ ارز افزود.
چهـارم؛ تشـدید تحریم هـای امریـکا ،که هم موجـب کاهـش درامدهای
ارزی شـده و هـم مشـکل ورود ارز بـه داخـل را ایجـاد کرده اسـت :نمونه
عینی یک چنین مشـکالتی در بلوکه شـدن میلیاردی دالر از دارایی های
ارزی ایـران در کـره جنوبـی ،عـراق ،و ...نمایـان شـد .تحریم هـای امریکا
باعـث شـد ایران نتوانـد از درامدهای ارزی خود اسـتفاده کنـد و این روند
باعـث افزایش نرخ ارز در کشـورمان شـد .این رونـد در نهایت اثرات عینی
خـود را در افزایـش نرخ باقی گذاشـت و باعث شـد نرخ ارز صعودی شـود.
پنجـم؛ تامیـن کسـری بودجه دولـت بـا افزایش نـرخ ارز :موضـوع بعدی
معادلـه کسـری بودجه دولت اسـت .کسـری بودجه ای که یکـی از عوامل
اصلـی تکانه هـای ارزی کشـور بـوده اسـت .ایـن رونـد کسـری بودجه هر
سـال در زمـان بررسـی بودجـه دوبـاره طـرح می شـود و در نهایـت باعث
اسـتقراض از بانـک مرکـزی ،چـاپ پـول توسـط دولـت ،رشـد نقدینگی،
توسـعه پایه پولـی و ...می شـود.
ششـم؛ گسـترش شـدید نقدینگی طی چند ماه اخیر و لذا کاهش ارزش
ریـال؛ یکی از تبعاتی عینی کسـری بودجه و اسـتقراض بانـک مرکزی در
رشـد نقدینگـی نمایـان می شـود .رشـد نقدینگی هم بعـد از بـروز ،باعث
مشـکالت فراوانی در اقتصاد کشور می شـود و در نهایت ساختارهای پولی
و مالـی را بـا اخلال مواجـه می کنـد .نتیجـه عینـی یـک چنیـن روندی
باعـث افزایـش نـرخ ارز و متـورم شـدن سـاختارهای پولی و مالی کشـور
می شـود.
هفتـم؛ کاهش شـدید قیمت نفت؛ در نهایت عاملی کـه باعث افزایش نرخ
ارز در کشـور شـده ،کاهـش قیمـت و کاهـش فـروش نفـت و متعاقب ان
کاهـش ورودی ارز بـه کشـور اسـت .این روند بعـد از تحریم های اقتصادی
و عدم امضای اف ای تی اف و ...شـرایط ارزی کشـور را در وضعیت نامتقارنی
قـرار می دهـد .نتیجـه یک چنیـن وضعیتـی در نهایت باعـث افزایش نرخ
ارز و متعاقب ان بروز مشـکالت اقتصادی و معیشـتی فراوانی برای کشـور
خواهد شـد .بدیهی اسـت ابداع راه حل برای هرکدام از مشـکالت باال (که
سـخت و پیچیده اسـت) می تواند مشـکل افزایش نرخ ارز را التیام بخشـد.
بخشـی از مشـکالت یـاد شـده از طریق اعمـال مدیریت داخلـی مطلوب،
بخشـی دیگـر از طریـق بهبـود مناسـبات ارتباطـی بـا جهـان پیرامونی و
بخشـی دیگر از طریق طراحی نقشـه راه تقنینی منطقی رفع خواهد شـد.
هشـتم ،سـایر موارد منجمله افزایش مقطعی تقاضا بـرای ارز ،مانند فصل
حجـاج و ثبـت نـام حجـاج برای تشـرف بـه حج تمتـع .افزایـش تقاضای
مهاجـرت به خـارج و خرید ملک در ترکیه و کشـورهای دیگر .مهاجرت و
دو تابعـی شـدن ایرانیان و برخی تولیدکننـدگان بدلیل تنگناهای موجود
در مبحـث انتقـال ارز و خرید مواد اولیه و واسـطه ای ،صـادرات و واردات .
مهاجـرت نخبـگان و غیر نخبگان بـه خارج بدلیل بیـکاری و یا تنگناهای
موجـود در بـازار کار داخلـی ،طوالنـی شـدن مذاکـرات برجـام و تشـدید
انتظـارات تورمـی ،نقـدی کـردن یارانـه هـا و شـوک حـذف ارز ترجیحی
4200ای بـر تـورم و انتظـارات ،ارزانتر شـدن واردات نسـبت بـه کاالهای
داخلـی با قیمت متـورم ،و ...
بـا وجود تحریمها و شـرایط موجـود اقتصاد داخل بنظر می رسـد افزایش
تقاضـا داخلـی بـرای ارز روز بـه روز بدالیـل بـاال تشـدید شـده و خواهـد
شـد .بـه غیـر نفتی کـه تحریـم اسـت ،صـادرات ایـران در سـالهای اخیر
بـا تحریمهـا تضعیف شـده اسـت ،و نیز تـورم و کاهـش ارزش پـول بطور
مسـتمری موجـب افزایش تـرخ ارز در ماه ها و سـالهای اتی خواهد شـد.
فرصت ایران در جام جهانی قطر
به دلیـل دخالـت دولـت قیمت هـای مصنوعی حـاوی اطالعـات کافی
و درسـت نیستند.
نگاهـی کـه قیمـت هـا را مصنوعـی می خواهد و بـه حکم دولـت انها
را اجبـاری می کنـد ،دسـتمزدها را هـم مصنوعـی می کنـد .دیگر بین
دسـتمزدها و ارزش محصول تولیدشـده رابطه ای نیسـت .بـاور ندارید،
از کارگران خودروسـازی ها بپرسـید که از خودروهای چندصد میلیون
اسـت؟ در واقع سیاسـت هایی که با تثبیت
تومانـی چه به انها رسـیده
قیمت هـا و وعـده کاهش قیمت ها بـرای حمایت از اقشـار کم درامد به
اجـرا درامده انـد ،کم درامـد ماندن انهـا را تضمیـن کرده اند.
info@eghtesadbazar.ir صفحه 8