هفته نامه نوسان شماره 220
هفته نامه نوسان شماره 220
هفته نامه نوسان شماره 220
سال هشتم /شماره ۲۲۰
۲۵مرداد / ۱۴۰۱قیمت ۲۰۰۰تومان
پای مداخالت دستوری از اقتصاد به حوزه سالمت رسید:
غربالگری دستوری
«بــه نظــر می رســد حــوزه ســامت بــه یــک اســتنداپ کمــدی تبدیــل شــده تــا هربــار
در ان برنامــه ای اجــرا شــود» .ایــن را دکترمحســن مصلحــی ،قائــم مقــام ســازمان نظــام
پزشــکی اصفهــان مــی گویــد و تاکیــد دارد کــه در هیچ یــک از قانون گذاری هــا و
سیاســت گذاری های حــوزه ســامت ،نقطــه نظــرات نظــام پزشــکی و انجمن هــای ایــن
حــوزه درنظــر گرفتــه نمی شــود .یکــی از ایــن برنامــه هــا «ازمایــش غربالگــری و تشــخیص
ناهنجــاری جنیــن» اســت کــه در عمــل بــه حــذف غربالگــری دوران بــارداری منجــر شــده
اســت .دکترکامــران منتظــری رئیــس ســازمان نظــام پزشــکی اصفهــان نیــز بــا اشــاره بــه
تبعــات حــذف غربالگــری جنیــن مــی گویــد :حــذف غربالگــری راه افزایــش جمعیت نیســت.
0۲
پیچیدگی در ساخت وساز
گام بلند در مسیر تحقق فوالد سبز
0۳
افت شدید تقاضا در بازارها
0۴
06 صفحه 1
دیدگاه
حبیب رمضانخانی
هفته نامه نوسان
2
سال هشتم /شماره ۲۲۰
۲۵مرداد ۱۸ /۱۴۰۱محرم ۱۴۴۴
تعدد شرکت های دانش بنیان مالک موفقیت نیست
خبر کوتاه
ت از دانش بنیان هــا ،نبایــد
غالمحســین شــافعی ،رییــس اتــاق ایــران هشــدار داد کــه حمای ـ
بســتری را فراهــم کنــد کــه عــده ای بدون داشــتن ظرفیــت واقعــی خــود را در این صــف جای
دهنــد .ارزیابی هــای نهادهــای کارشناســی حاکــی از ایــن اســت کــه نظــام تصمیم گیــری در
ایــران بــا تخصیــص وام هــای ارزان ،قصــد دارد تــا از طریــق افزایش فعالیــت و تعــداد بنگاه های
نــواور ،بــه اقتصــاد دانش بنیــان دســت یابــد؛ امــا ایــن شــیوه تصمیم گیــری بــه تنهایــی
جوابگــو نیســت .یکــی از تبعــات ایــن مــدل سیاســتگذاری ،رشــد قارچــی دانش بنیان هــا،
ورود رانت جویــان بــه ایــن عرصــه و حــذف کارافرینــان و نــواوران واقعــی اســت.
ردپای مداخالت دستوری از اقتصاد به حوزه سالمت هم رسید:
غربالگری دستوری
رئیس سازمان نظام پزشکی اصفهان می گوید :فاجعه ای برای اینده پزشکی کشور می بینم
افزایش امرانه جمعیت
به چه قیمتی؟
بحــث کاهــش جمعیــت و اثــرات منفــی ان ،بدون
شــک بــرای هــر کشــوری مــی توانــد تبعاتــی
داشــته و بــرای مــردم و دولتمــردان ان کشــور
تبدیــل بــه یــک دغدغــه بــزرگ شــود .در نتیجه
در بســیاری از کشــورها ،دولــت هــا پای کار شــده
و بــا اطمینــان بخشــی از طریــق بســته های
تشــویقی و حمایتــی گاه اغــوا کننــده مالــی ،مثل:
پرداختــی ماهیانــه ،وام هــای کــم بهــره و گاهــی
بالعــوض ،بیمــه هــای خدماتــی رایــگان ،اعطــای
مســکن ،خــودرو و ...خانواده هــا را ترغیــب بــه
فرزنــداوری مــی کننــد.
قابــل توجــه اینکــه ،در بیشــتر مــوارد ،ایــن دولت هــا
هســتند کــه مســئولیت مالــی ان را تامیــن و بــا
جلــب اعتمــاد خانــواده هــا ،بســتری بــرای اســایش و
امیــدواری بــه اینــده خلــق و در نتیجــه انگیــزه بــرای
فرزنــداوری را ایجــاد مــی کننــد .قابــل تامــل اینکــه
بــا ایــن اوصــاف در برخــی کشــورها ،چــون ژاپــن بــاز
مــردم تمایلــی بــرای انجــام ایــن عمــل نداشــته و بــا
وجــود وضعیــت نگــران کننــده ،دولتمــردان ان کشــور
هیچــگاه بــه ابــزار فشــار و محرومیــت و محدودیــت
شــهرواندان از امکانــات چــون برخــی کشــورها اقــدام
نمــی کننــد! خاطــرم هســت ســال هــا پیــش از یــک
شــهروند المانــی در مصاحبــه ای علــت عــدم تمایــل
بــه فرزنــداوری را جویــا شــده بودنــد.
او تاکیــد کــرده بــود :چــه تضمینــی هســت کــه
همیــن امکانــات و خدماتــی کــه دولــت امــروز بــرای
مــن فراهــم کــرده ،بــرای فرزنــدان مــن هــم داشــته
و تامیــن کنــد!
بــا ایــن مقدمــه ،بیاییــم وضعیــت کشــور خودمــان را
نگریســته و دغدغــه مســئوالن را ارزیابــی کنیــم! در
شــرایطی کــه امــروز دهــه شــصتی و هفتــادی هــا
پیشــرو در فرزنــداوری محســوب مــی شــوند ،خــود
بیشــترین رنــج و عــذاب را از بحــث یافتــن شــغل تــا
ازدواج متحمــل شــده و همچنــان اکثریــت ان هــا،
از بحــث دسترســی بــه مســکن ،خــودرو ،خدمــات
پزشــکی و بیمــه ،و ...در تنگنــا و محدودیــت هســتند.
ولــی کار مســئوالن مــا شــده عتــاب و خطــاب بــه
خانــواده هــا کــه حتمــا بایســتی تعــداد فرزنــدان خــود
را افــزون کنیــد!
شــرایطی کــه طــی دهــه هــا ناکارامــدی و برنامــه های
غلــط مســئوالن منجــر بــه وضعیت بــد اقتصــادی و در
نتیجــه عــدم تامیــن معــاش شــده ،بایســتی مــردم ان
را جبــران و دغدغــه افزایــش جمعیــت مدنظــر اقایــان
را بــراورده ســازند! از انجایــی کــه بیشــتر سیاس ـت ها
و اقدامــات در کشــور مــا امرانــه و از باالســت ،در
بحــث افزایــش جمعیــت نیــز همیــن سیاســت اعمــال
می شــود .بــه تجربــه ،چنیــن برنامــه هایــی کــه بــدون
پشــتوانه و برنامــه ریــزی درســت ،دســتوری ،ســریع و
دیکتــه شــده دنبــال مــی گــردد ،منجــر بــه موفقیــت
نخواهــد شــد.
نتیجــه؛ افزایــش جمعیــت نیازمنــد برنامــه ریــزی
بلندمــدت و ســاخت یــک چشــم انداز روشــن بــرای
فــردای ملــت اســت .ملتــی کــه بــا انــواع پشــتوانه هــا
و حمایــت هــا ،پشــتش گــرم باشــد و خــود دســت بــه
انتخــاب زده و انگیــزه داشــته باشــد .وگرنــه صــرف
افزایــش جمعیــت ،بــه هــر شــیوه و بهایــی نهایــت
تجربــه نســل دهــه شــصت خودمــان و برخــی جوامــع
عقــب افتــاده را بــرای مــا تداعــی خواهــد کــرد کــه
بــه جــای امتیــاز و نعمــت ،بــای جــان خــود و کشــور
خــود شــدند!
نظرات خود را به ایمیل ما ارسال کنید
«بــه نظــر می رســد حــوزه ســامت بــه یــک اســتنداپ کمــدی تبدیــل شــده تــا هربــار در ان برنام ـه ای اجــرا
شــود» .ایــن را دکترمحســن مصلحــی ،قائــم مقــام ســازمان نظــام پزشــکی اصفهــان مــی گویــد و تاکیــد دارد
کــه در هیچ یــک از قانون گذاری هــا و سیاســت گذاری های حــوزه ســامت ،نقطــه نظــرات نظــام پزشــکی
و انجمن هــای ایــن حــوزه درنظــر گرفتــه نمی شــود .یکــی از ایــن برنامــه هــا «ازمایــش غربالگــری و تشــخیص
ناهنجــاری جنیــن» اســت کــه در عمــل بــه حــذف غربالگــری دوران بــارداری منجــر شــده اســت .دکترکامــران
منتظــری رئیــس ســازمان نظــام پزشــکی اصفهــان نیــز بــا اشــاره بــه تبعــات حــذف غربالگــری جنیــن مــی گویــد:
اینروزهــا سیاســت رشــد جمعیــت در مجلــس کلیــد خــورده اســت .امــا هیچ کــس بــه دنبــال افزایــش جمعیــت بــا
بــه دنیــا اوردن فرزنــدان غیرســالم نیســت .او تاکیــد دارد ،حــذف غربالگــری راه افزایــش جمعیــت نیســت.
مجید محققیان /گزارش
هرچند وزارت بهداشت تاکید دارد که
غربالگری دوران بارداری حذف نشده اما
شواهد امر گویای ان است که از ابان ماه
،۱۴۰۰براساس قانون ،غربالگری توسط
ادارات بهداشت انجام نمی شود .بنابر
قانون جوانی جمعیت؛ ازمایش غربالگری
و تشخیص ناهنجاری جنین ،صرفاً به
درخواست یکی از والدین و با تشخیص
پزشک متخصص ،مبنی بر احتمال قابل
توجه نسبت به وجود عارضه جدی در
جنین ،یا خطر جانی برای مادر یا جنین
و یا احتمال ضرر جدی برای سالمت مادر
یا جنین در ادامه بارداری مبتنی بر منابع
معتبر علمی تجویز می شود؛ مشروط به
ان که احتمال ضرر ازمایش غربالگری و
تشخیص ناهنجاری حسب مورد اقوی از
احتمال یا محتمل ضرر نسبت به جنین
و مادر نباشد و همچنین والدین یا پزشک
احتمال عقالیی سقط در اثر ازمایش
غربالگری و تشخیص ناهنجاری را ندهند .بر
طبق بند ماده ۵۴این قانون ،وزارت بهداشت،
درمان و اموزش پزشکی مکلف است طی
شش ماه از الزم االجراءشدن این قانون،
ضمن استقرار سامانه جامع نسبت به ثبت
اطالعات کلیه مراجعین باروری ،بارداری،
سقط و دالیل ان و زایمان و نحوه ان در
کلیه مراکز بهداشتی ،درمانی ،ازمایشگاهها،
مراکز درمان ناباروری و مراکز تصویربرداری
پزشکی اعم از دولتی و غیردولتی با رعایت
اصول محرمانگی اقدام کند.
شواهد چیز دیگریست!
« غربالگری جنین حذف نشده و طبق
قانون غربالگری با درخواست والدین و
تایید پزشک متخصص انجام می شود».
این را سه ماه پیش مدیرکل جمعیت
وزارت بهداشت گفت و تاکید کرد « :طبق
قانون جوانی جمعیت مراقب سالمت ،ماما
و پزشک عمومی نباید وارد چرخه خدمت
تخصصی غربالگری شوند و سامانه تخصصی
برای انجام غربالگری با نام «سالمت مادر و
جنین» به زودی راه اندازی می شود».
با این وجود کامران منتظری ،رئیس سازمان
نظام پزشکی اصفهان در نشستی که با
خبرنگاران برگزار شد ،در پاسخ به پرسش
«نوسان» با اشاره به تبعات حذف غربالگری
جنین می گوید :هیچ کس به دنبال افزایش
جمعیت با به دنیا اوردن فرزندان غیرسالم
نیست و ضرورت دارد شیوه نامه های
صحیحی در این زمینه تعریف شود.
کامران منتظری اضافه می کند :اینروزها
سیاست رشد جمعیت در مجلس کلید
خورده است .اما باید توجه داشت غربالگری
امری واجب است و حذف ان راه افزایش
جمعیت نیست .منتظری در بخش دیگری
از سخنانش می گوید« :از نظر نیروی انسانی
فاجعه ای برای اینده پزشکی کشور می بینم.
به عنوان یک استاد دانشگاه می بینم که
پزشکان انترن ،فقط دنبال مهاجرت هستند
و دانشجوی پزشکی امروز حتی حاضر
است در کشوربیگانه از نقطه صفر شروع
کند ولی اینجا نماند .بهترین متخصصان و
فوق تخصص های ما دارند می روند و حتی
می بینیم ،هیچ کس برای شرکت در دوره
تخصص بیهوشی اقدام نکرده است» .وی
با بیان اینکه مبنای ورود به غربالگری این
بود که تعدادی از جنین های سقط شده
سالم بودند ،تصریح کرد :درصد زیادی از
سقط های جنین غیرقانونی است و سقط
جنین های پزشکی نیز مربوط به جنین های
ناسالم بوده است ،پس جلوگیری از غربالگری
و سقط جنین ،راه افزایش جمعیت نیست.
وی تاکید کرد :غربالگری واجب است ،چون
اگر یکی از صد جنین ناسالم باشد فاجعه
بزرگی برای جامعه به همراه خواهد داشت.
غربالگریانجامنمی شود
عضو هیئت مدیره سازمان نظام پزشکی
اصفهان نیز در ادامه این نشست ،اظهار کرد:
برخی از مشکالت قانون جوانی جمعیت،
تاکنون با پیگیری های انجام شده ،اصالح
شده است .بدون حل مشکالت اقتصادی
نمی توان امار ازدواج و فرزنداوری را افزایش
داد .فرشته دانشمند افزود :رشد منفی
جمعیت و تبعات ان یک حقیقت است اما
راهکار ان فقط در نظام پزشکی نیست .از
سال ،۹۰انجام غربالگری برای همه مادران
باردار اجباری شد .امار سقط جنین نشان
می دهد درصد بسیاری از این سقط جنین ها
غیرقانونی است و تنها سه درصد از سقط
جنین ها قانونی و ناشی از معلولیت جنین
بوده است و دو درصد از سقط جنین ها نیز
خود به خود بوده است .عضو هیئت مدیره
سازمان نظام پزشکی اصفهان اضافه کرد:
از ابان ماه ،۱۴۰۰براساس قانون ،غربالگری
توسط ادارات بهداشت انجام نمی شود.
مناطق محروم و روستاها دسترسی به
متخصصان زایمان برای صدور مجوز
غربالگری ندارند و متخصصان نیز تنها در
صورت درخواست والدین ،می توانند این
مجوز را صادر کنند .دانشمند همچنین با
بیان اینکه ۹۰درصد از والدین اصرار دارند
که این ازمایشات انجام شود ،تصریح کرد:
با این وجود ،توزیع رایگان وسایل پیشگیری
از بارداری نیز از شبکه های بهداشت حذف
شده است.
استنداپکمدی
در حوزه سالمت
قائم مقام سازمان نظام پزشکی اصفهان
نیز در این ارتباط گفت :در هیچ یک از
قانون گذاری ها و سیاست گذاری های حوزه
سالمت ،نقطه نظرات نظام پزشکی و
انجمن های این حوزه درنظر گرفته نمی شود.
محسن مصلحی اظهار کرد :برنامه سوم
توسعه و همه اسناد باالدستی ،برای همه
دست اندرکاران حوزه سالمت چهار تکلیف
تشکیل پرونده الکترونیک سالمت برای
همه ایرانیان ،برنامه سطح بندی خدمات
نظام ارجاع و پزشک خانواده ،تدوین و ابالغ
ائین نامه های بالینی و محاسبه و ابالغ قیمت
تمام شده واقعی خدمات را مشخص کرده
است ،اما متاسفانه هیچ یک از این قوانین
اجرایی نشده است .وی تاکید کرد :در اینده
نزدیک ،کیفیت و کمیت خدمات پزشکی
به شدت کاهش خواهد یافت .همچنین
در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان تعداد
متقاضیان تاسیس و توسعه مراکز پزشکی
بسیار کم شده است .وی تصریح کرد :به
نظر می رسد حوزه سالمت به یک استنداپ
کمدی تبدیل شده است تا هربار در ان
برنامه ای اجرا شود .نمود ان هزینه کردی
بالغ بر ۱۸۰هزار میلیارد تومان برای طرح
تحول سالمت بود که نتیجه قابل قبولی دربر
نداشت .مصلحی اضافه کرد :روزانه حدود دو
هزار سقط جنایی و شبه جنایی در ایران
انجام می شود .بیش از ۹۰درصد سقط
جنین های کشور در این بخش انجام می شود
و قانونگذاران تنها به سقط جنین های قانونی
توجهمی کنند.
info@eghtesadbazar.ir صفحه 2
سال هشتم /شماره ۲۲۰
۲۵مرداد ۱۸ /۱۴۰۱محرم ۱۴۴۴
چقدر از قطعات لوازم خانگی تولید داخل است؟
هفته نامه نوسان
خبر کوتاه
مرســل صدیــق ،رییــس انجمــن قطعه ســازان لــوازم خانگــی گفــت :بــراورد می شــود
در حــال حاضــر ۹۰تــا ۹۵درصــد از اغــاز فراینــد مــواد اولیــه تــا تبدیــل بــه قطعــات
نهایــی لــوازم خانگــی داخلــی اســت .وی بــا بیــان اینکــه برخــی کشــورها تکنولــوژی
برتــر را دارنــد ،بنابرایــن امــکان داخلی ســازی صددرصــدی قطعــات وجــود نــدارد،
تصریــح کــرد :حتــی امریــکا هــم برخــی قطعــات را وارد می کنــد .بنابرایــن مهــم
تکمیــل یــک فراینــد و محصــول قابــل عرضــه اســت .از طــرف دیگــر واردات برخــی
قطعــات باعــث مقایســه و بهبــود کیفیــت تولیــدات داخــل می شــود.
3
گزارش
پیچیدگی در ساخت وساز
ایا بازار مسکن در 1401به ثبات قیمت می رسد؟
دلیل زیان انباشته
خودروسازان
نوسان:خودروســازان ایرانــی بارهــا در توجیــه
ناکارامــدی خــود انگشــت اتهــام را بــه ســمت
قیمت گــذاری دســتوری نشــانه رفتــه انــد.
خســارت و زیــان قیمت گــذاری دســتوری در
هــر حــوزه ای قابــل انــکار نیســت ،امــا دربــاره
خودروســازان ایــن همــه ی داســتان نیســت.
انچــه از شــواهد بــر می ایــد ایــن اســت کــه
قیمت گــذاری دســتوری نیــز خــود بخشــی از
بــازی مافیــای خــودرو در ایــران اســت کــه از دو
جهــت از ان منفعــت مــی برنــد؛ یکــی منافــع
مالــی ناشــی از اختــاف قیمــت خــودرو از درب
کارخانــه تــا بــازار کــه بــه گروه هــای خــاص
می رســد ،و دیگــری بــازی رســانه ای کــه
ازطریــق ان مــی تواننــد فســاد و ناکارامــدی
خــود را توجیــه کننــد.
وضعیــت مســکن در ســال 1401ماننــد ســایر بازارهــا بــه نتیجــه مذاکــرات برجــام و توافــق ایــران بــا کشــورهای
غربــی وابســته اســت و در صورتــی کــه ایــن موضــوع بــه ســرانجام برســد قاعدتــا در تمامــی بخش هــای اقتصــادی
و از جملــه بخــش مســکن نیــز تاثیرگــذار خواهــد بــود .چــرا کــه امیــد بــه اینــده و اعتمــاد بــه ثبــات بــازار را بــه
جامعــه برمی گردانــد و در عیــن حــال نقــل و انتقــاالت پولــی و مالــی و رفــت و امدهــای تجــاری و صــادرات
و واردات نیــز رونــق پیــدا می کنــد و ایــران نیــز قــادر خواهــد بــود هماننــد ســایر کشــورها بــا دنیــا داد و ســتد
داشــته باشــد و معیارهــا جهــت ســرمایه گذاری مــردم نیــز عــوض خواهــد شــد.
عباس اکبرپور /کارشناس بازار مسکن
مسلما پس از بهبود شرایط اقتصادی و
پس از برجام ،گرایش به خرید مسکن
افزایش پیدا می کند زیرا منابع مالی
مربوطه به صورت مستمر در حال
افزایش است و وضعیت اقتصادی کشور
عاملی اساسی در هرگونه تغییر و تحول و
تصمیم گیری در جامعه است.
قاعدتا روند ساخت وسازها در کشور
رشد پیدا می کند و ثبات قیمت مصالح
ساختمانی که در این مدت لجام گسیخته
رشد داشتند برخواهد گشت .احتماال
قیمت ها تعدیل خواهند شد و ثبات هم
پیدا می کنند و انچنان افزایشی نخواهند
یافت .نرخ تورم بخش مسکن نیز که در
سال های اخیر به شدت باال رفته ،تخلیه
شده و افت می کند و با ثبات اقتصادی
وضعیت ساخت وساز و مسکن نیز تغییر
خواهد کرد.
با ایجاد ارامش اقتصادی عرضه
اپارتمان های خالی از سوی سازندگان
و مالکان در کشور نیز باال می رود زیرا
این سازندگان نیز به دنبال نقد کردن
سرمایه خود و به جریان انداختن ان در
بازار هستند.
می توان گفت اثر برجام در رابطه با
افزایش اشتغال و کاهش بیکاران نیز
موثر است و اینده روشنی با به سرانجام
رساندن توافق برجام پیش رو خواهد بود
اما در صورتی که این موضوع به سرانجام
نرسد می توان تحول خاصی را برای
بخش مسکن متصور بود و این حالت
رخوت و رکود بیش از پیش در سال
1401در بخش مسکن در کل کشور
مشاهده خواهد شد.
در مورد ساخت 1میلیون مسکن در
سال اینده نیز باید گفت تنها در صورتی
که فرایندهایی که دولت باید انجام دهد
به درستی صورت پذیرد و افرادی هم که
در حال ساخت مسکن شخصی هستند
را به عنوان سازندگان در امارها در نظر
گیرند و امکانات و تسهیالت مالی را نیز
در اختیار انها قرار دهند و این تسهیالت
را با نرخ مناسب و به موقع در اختیار
این افراد قرار دهند احتمال اینکه میزان
ساخت مسکن به عدد 400تا 500هزار
مسکن برسد وجود دارد اما در بهترین
شرایط و موقعیت نیز امکان انکه دولت
بتواند این عدد را به 1میلیون مسکن
ارتقا بدهد وجود ندارد.
این موضوع حائز اهمیت است که تنها
منابع مالی به تنهایی برای ساخت این
میزان مسکن کفایت نمی کند و مصالح
الزم باید برای این برنامه دولت فراهم
شود و ملزومات ساخت وساز هم باید
تازه ترین خبرها را در سایت ما دنبال کنید.
ایجاد شود این در حالی است که
امکانات فعلی مملکت برای ساخت 1
میلیون مسکن برای سال 1401کفایت
نمی کند.
اما در مورد قیمت مسکن بنده معتقدم
در ابتدای سال 1401با یک ثبات قیمتی
روبرو خواهیم شد .چرا که در حال حاضر
قیمت مسکن به اندازه ای رشد داشته
است که بسیاری از خریداران بالقوه قادر
به خرید مسکن یا تبدیل به احسن کردن
ملک خود نیستند و در صورتی که توافق
برجام نهایی شود قیمت مسکن نیز افت
خواهد داشت و این افت قیمت ها و ثبات
در این بازار باعث می شود تا خریداران
بالقوه بتوانند ان ملکی که مدنظر دارند را
پیدا و خریداری کنند.
اما انچه مسلم است این است که قیمت
مسکن تحت تاثیر عوامل مختلفی مانند
قیمت مصالح ،زمین و سایر هزینه ها
مانند مجوز ساخت قرار دارد و به طورکلی
قیمت مصالح به میزان 60درصد ،زمین
30درصد و سایر هزینه ها 10درصد
بر قیمت مسکن تاثیر خواهند گذاشت.
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار بر قیمت
مسکن نرخ ارز و دالر است و باید توجه
داشت که بعد از افزایش قیمت دالر،
قیمت ملک مانند خودرو یا سکه به
سرعت افزایش نخواهد یافت و به همین
دلیل بعد از افزایش قیمت دالر ،تقاضا
برای خرید ملک باال می رود و به طورکلی
در کشور ما با افزایش قیمت تقاضا باال
می رود.
نکته مهم این است که بیش از 40
درصد اقتصاد کشور وابسته به بخش
مسکن است و بیش از 300کسب وکار
دیگر به بخش مسکن متصل است پس
حوزه مسکن حوزه بسیار پیچیده و
مهمی است که اکثر دولت ها سعی در
اشتغال بخش ساختمان و مسکن دارند.
زمانی که بخش مسکن به سطح رکود
برسد همه دولت ها می دانند که رکود
این بازار سبب افزایش نرخ بیکاری در
بین افراد فقیر می شود و درنهایت نرخ
فقر باال خواهد رفت ،اما مشکل اساسی
در حوزه مسکن این است که هم در این
دولت و هم در دولت های گذشته ساخت
مسکن با دخالت مستقیم دولت ها
صورت گرفته است و همانند مسکن مهر
و مسکن اجتماعی که با چالش هایی از
سوی دولت ها روبرو شد باز هم این رویه
در ساخت 4میلیون مسکن ادامه دارد
این در حالی است که باید خواسته های
جامعه ایرانی در این ساخت وسازها
رعایت شود.
اما متاسفانه هیچ گونه تحقیق میدانی
فراگیر علمی در کشور در این زمینه
انجام نشده و نمی شود و یکی از معضالت
اصلی در این حوزه همین موضوع است
و زمانی که سواالت و فرضیات و اهداف
این حوزه به درستی تبیین نشود با این
مشکالت روبرو می شویم و تنها به یک
دور باطل بسنده می کنیم.
ایــن بــازی رســانه ای ،خودروســازان را در جایــگاه مظلــوم،
دولــت را در جایــگاه منجــی و حامــی مــردم ،و مــردم را در
جایــگاه ذینفــع نهایــی وضعیــت حاکــم بــر بــازار خــودرو
قــرار می دهــد .درحالــی کــه واقعیــت قضیــه ایــن اســت که
دولــت و برخــی ارگان هــای دیگر بــا خودروســازان وضعیتی
انحصــاری و مافیایــی بــا همدســتی یکدیگــر به وجــود اورده
انــد کــه بــه روش هــای متعــدد بــه تضییــع حقــوق مــردم
مشــغول اند .قیمتگــذاری دســتوری نیــز بخشــی از ایــن
بــازی اســت کــه ذینفــع نهایــی ان گروه هــای مافیایــی و
بازنــده نهایــی ان مردم انــد.
روشــن اســت کــه خودروســازی تــا اطــاع ثانــوی از نظــر
اقتصــادی بــه صرفــه نیســت و از نــگاه کالن حاصلــی جــز
زیــان بــرای کشــور نــدارد ،امــا درعیــن حــال اعــدادی
کــه از زیــان انباشــته در صورت هــای مالــی شــرکت های
خودروســازی می بینیــم عمدتــا ناشــی از همــان اختــاف
قیمــت خودروهــا از درب کارخانــه تــا بــازار اســت .طبیعتــا
باندهایــی کــه در مافیــای خــودرو دســت دارنــد چنــدان
عالقــه ای ندارنــد تمــام ذینفعــان شــرکت را در ســود
خودروســازی شــریک کننــد .بهتریــن راه بــرای محــروم
کــردن ســهامدارانی کــه خــارج از بــازی هســتند ایــن
اســت کــه دور همــی خودروهــای تولیــدی را درب کارخانــه
بــا قیمــت ارزان از شــرکت بخرنــد و بــا قیمــت دلخــواه در
بــازار عرضــه کننــد .اینگونــه اســت کــه زیــان شــرکت برای
ســهامداران می مانــد و ســود ان بــه گروه هــای خــاص
می رســد .بخشــی از ایــن زیــان هــم ازطریــق تبعیضــی کــه
در قرعه کشــی خریــد خــودرو صــورت می گیــرد بــه گــروه
هــای خــاص می رســد .ایــن تصــور کــه برنــدگان بصــورت
رنــدوم انتخــاب شــوند چنــدان بــا منطــق عملکــرد مافیایی
متولیــان خــودرو جــور در نمی ایــد .درواقــع در قرعه کشــی
هــم نتایــج بــه گونـه ای جهت دهــی می شــود کــه امتیــازات
ویــژه بــرای افــراد خــاص درنظــر گرفتــه می شــود.
درمجمــوع ،قیمت گــذاری دســتوری در بــازار خــودرو نوعــی
همــکاری از ســوی دولــت و ســایر عوامــل پشــت پــرده در
بــازار خــودرو اســت و درنظــر گرفتــن ان بــه عنــوان نوعــی
تحکــم بــه خودروســازان از ســوی دولــت کــه بــه قصــد
تامیــن رفــاه مــردم صــورت می گیــرد ســوء تفاهمــی بیــش
نیســت .اگــر منابــع و رفــاه مــردم بــرای دولــت اهمیــت
داشــته باشــد ،می توانــد بــا ازادســازی واردات اجــازه انتخاب
خــودروی دلخــواه را از میــان تولیــدات داخلــی و خارجــی به
مــردم بدهــد .تــا زمانــی کــه خودروهــای داخلــی بــه مــردم
تحمیــل می شــوند ،چنیــن افســانه هایی را نبایــد بــاور و
ترویــج کــرد .تــا زمانــی کــه ازادی انتخــاب بــه مــردم داده
نشــود ،بــا یــک بــازی یکطرفــه مواجه ایــم کــه بازنــده
مطلــق ان مــردم هســتند.
www. eghtesadEbazar.ir صفحه 3
گزارش
هفته نامه نوسان
4
سال هشتم /شماره ۲۲۰
۲۵مرداد ۱۸ /۱۴۰۱محرم ۱۴۴۴
امادگی بانک رفاه برای مشارکت در طرح های فوالد مبارکه
خبر کوتاه
اســماعیل للــه گانی مدیرعامــل بانــک رفــاه کارگــران ،ضمــن بازدیــد از خطــوط تولیــد فوالد
مبارکــه گفــت :بانــک رفــاه کارگــران ،حمایــت از همــه واحدهــای تولیــدی را رســالت خــود
می دانــد و ایــن جــای خوشــبختی اســت کــه فــوالد مبارکــه در حوزه صنعــت فوالد و توســعه
اقتصــادی کشــور نقــش پیشــران و در توســعه صنایــع باالدســت و پایین دســت خــود نقــش
محــوری دارد .وی خاطرنشــان کــرد :بانــک رفــاه کارگــران تمامــی ظرفیت های خود را بســیج
کــرده تــا در همــه حوزه هــای تامیــن منابــع داخلــی و ارزی و بین المللی و همچنیــن در حوزه
حمایت از مشــتریان فوالد مبارکه ،یاری رســان بزرگترین فوالدســاز کشــور و خاورمیانه باشــد.
با اجرای پروژه تولید بخار سوپرهیت از انرژی خروجی نیروگاه گازی محقق شد؛
گام بلند در مسیر تحقق فوالد سبز
کاهش مصرف گاز طبیعی فوالد مبارکه به میزان ۱۲هزار نرمال مترمکعب در ساعت محقق شد
پیشرفت ۳۵درصدی
نیروگاه سیکل ترکیبی
نوســان :محمدیاســر طیب نیــا ،مدیرعامــل
شــرکت فــوالد مبارکــه در حاشــیه مجمــع عمومــی
فوق العــاده و مجمــع عمومــی عــادی ســالیانه ایــن
شــرکت کــه حــدود ۷ســاعت به طــول انجامیــد ،در
گفت وگــو بــا خبرنــگار صــدا و ســیما اظهــار کــرد:
افزایــش ســرمایه ایــن شــرکت از ۲۹هــزار و ۳۰۰
میلیــارد تومــان بــه ۵۳هــزار میلیــارد تومــان بــه
عنــوان بزرگتریــن افزایــش ســرمایه از محــل ســود
انباشــته در تاریــخ بــورس کشــور اســت کــه در
مجمــع عمومــی فوق العــاده بــا موافقــت ســهام داران
ایــن شــرکت بــه تصویــب رســید.
وی بــا بیــان ایــن کــه ایــن میــزان از افزایــش
ســرمایه معــادل ۸۰.۸۸درصــد اســت ،افــزود :ایــن
افزایــش ســرمایه به منظــور اجــرای پروژه هــای
زیربنایــی ،اســتراتژیک و مهــم صــورت گرفــت کــه
ازجملــه پروژه هــای تعریف شــده در ایــن راســتا
می تــوان بــه احــداث نیــروگاه ســیکل ترکیبــی ۹۱۴
مگاواتــی اشــاره کــرد.
مدیرعامــل شــرکت فــوالد مبارکــه خاطرنشــان کــرد:
هم اکنــون ایــن پــروژه در حــال انجــام اســت و طــی
۵مــاه گذشــته ۳۵ ،درصــد پیشــرفت داشــته اســت
کــه ایــن حجــم از پیشــرفت طــی ایــن مدت زمــان
کوتــاه نیــز خــود به عنــوان رکــوردی کم نظیــر در
عرصــه ســاخت نیــروگاه در کشــور به شــمار مـی رود.
در مجمــع عمومــی عــادی ســالیانه فــوالد مبارکــه
کــه روز سه شــنبه ۱۱مردادمــاه بــا حضــور ۷۴.۷
درصــد ســهام داران برگــزار شــد ،صورت هــای
مالــی ایــن شــرکت بــه عنــوان دومیــن شــرکت
بورســی کشــور از نظــر ارزش بــازار بــا اکثریــت ارای
ســهام داران بــه تصویــب رســید و حــدود ۵۰هــزار
میلیــارد تومــان ســود( ۱۷۰تومــان ســود بــه ازای هر
ســهم) تقســیم گردیــد.
مدیرعامــل فــوالد مبارکــه ،افزایــش ســرمایه ۸۰.۸۸
درصــدی ســهام ایــن شــرکت را بزرگتریــن افزایــش
ســرمایه از محــل ســود انباشــته در تاریــخ بــورس
کشــور دانســت و گفــت :ایــن افزایــش ســرمایه
بــرای ســرمایه گذاری در پروژه هــای زیرســاختی
کشــور کــه در مجمــع عمومــی فوق العــاده از ۲۹
هــزار و ۳۰۰میلیــارد تومــان بــه ۵۳هــزار میلیــارد
تومــان بــه تصویــب رســید ،در تاریــخ بــورس کشــور
بی ســابقه اســت .طیب نیــا حاشــیه ســوداوری
خالــص شــرکت در ســال ۱۴۰۰را ۵۸درصــد
اعــام کــرد و گفــت :بــا توجــه بــه بهبــود تقاضــای
داخلــی محصــوالت و افزایــش قیمت هــای جهانــی
فــوالد در ســال ۱۴۰۰و افزایــش فــروش شــرکت
در درامــد شــرکت از رشــد ۸۸درصــدی برخــوردار
بــود و بــه دنبــال اجــرای سیاســت های کاهــش
هزینه هــا ،نهایتــاً نســبت های ســوداوری از رشــد
چشــم گیری نســبت بــه ســال ۱۳۹۹برخــوردار
بوده انــد .همچنیــن مقایســه ایــن نســبت ها بــا
ســایر رقبــا حاکــی از باالتــر بــودن ایــن نســبت های
ســوداوری بــه طــور قابــل مالحظــه نســبت بــه رقبــا
بــوده اســت.
خاطــر نشــان مــی شــود ،در مجمــع عمومــی عــادی
ســالیانه شــرکت فــوالد مبارکــه بــا رای حداکثــری
ســهامداران ،صورت هــای مالــی شــرکت فــوالد
مبارکــه بــه عنــوان دومیــن شــرکت بورســی کشــور
از نظــر ارزش بــازار تصویــب شــد و حــدود ۵۰هــزار
میلیــارد تومــان( ۱۷۰تومــان بــه ازای هــر ســهم)
تقســیم گردیــد.
نظرات خود را به ایمیل ما ارسال کنید
مدیــر انــرژی و ســیاالت فــوالد مبارکــه گفــت :بــا اجــرای پــروژه تولیــد بخــار ســوپرهیت از انــرژی خروجــی
نیــروگاه گازی فــوالد مبارکــه مصــرف گاز طبیعــی ایــن شــرکت ۱۲هــزار نرمــال مترمکعــب در ســاعت کاهــش
یافــت .ســید امیــر طباطبائیــان ،بــا بیــان مطلب فــوق به تشــریح میــزان مصــارف انــرژی در فوالدســازی و اقدامات
فــوالد مبارکــه در ایــن راســتا اشــاره کــرده کــه باهــم پــی می گیریــم؛
گروه صنعت /گزارش
در فــوالد مبارکــه مصــرف انــرژی بــه ازای
تولیــد تختــال نزدیــک ۲۲.۹گیــگاژول بــر
تــن اســلب اســت .البتــه ایــن عــدد ممکــن
اســت بــه دلیــل محدودیت هایــی کــه وجود
دارد ،در فصــول مختلــف متفــاوت باشــد .در
دنیــا هــم ایــن اعــداد متفــاوت اســت؛ مثــا
در انگلســتان ۱۸.۵گیــگاژول بــر تن اســلب
و در امریــکا ۲۳گیــگاژول بــر تن اســلب ،در
هنــد ۲۷و اوکرایــن ۲۹و در شــرکت های
فوالدســاز ژاپنــی اعــداد کمتــر اســت.
به طورکلــی میــزان مصــرف انــرژی فــوالد
مبارکــه مطابــق بــا اســتانداردهای جهانــی
اســت .اگرچــه در دنیــا بهتریــن نیســتیم،
ولــی بــه ســمت بهترین هــا در حــال
حرکتیــم؛ ایــن در حالــی اســت کــه مصرف
انــرژی در شــرکت هــم اعــداد قابــل قبولــی
نســبت بــه ســایر فوالدســازهای جهانــی به
شــمار م ـی رود.
استفاده بهینه از منابع انرژی
فــوالد مبارکــه ســال ۷۱تاســیس شــد
و در ســال ۷۷کمیتــه عالــی انــرژی در
ان ایجــاد گردیــد .ریاســت ایــن کمیتــه
بــه عهــده معاونــت بهره بــرداری اســت و
معاونــت تکنولــوژی ،مهندســی کارخانــه و
کل مدیــران نواحــی تولیــدی عضــو ایــن
کمیتــه هســتند؛ ضمــن اینکــه دبیــری
کمیتــه را هــم ناحیــه انــرژی و ســیاالت
بــر عهــده دارد .ایــن کمیتــه بــا ایــن هــدف
ایجاد شــده کــه بتوانیــم اول از همــه ،انرژی
موردنیــاز خطــوط تولیــد را تامیــن کنیــم و
در مرحلــه بعــد از بهتریــن و به روزتریــن
تکنولوژی هــا در روش هــای تولیــد خــود
بهــره ببریــم تــا بــا اســتفاده از روش بهینــه،
هــم منافــع اقتصــادی کســب کنیــم و
هــم میــزان مصــرف انــرژی و الودگــی
محیط زیســت را بــه حداقــل برســانیم.
موضــوع بعــدی اســتقرار سیســتم مدیریت
انــرژی اســت کــه بــا کمــک ایــن کمیتــه
و اقدامــات انجام شــده ،از ســال ۹۴موفــق
شــدیم اســتاندارد مصــرف انــرژی یــا همان
ایــزو ۵۰۰۰۱را در شــرکت پیاده ســازی
کنیــم و هرســال ایــن اســتاندارد تمدیــد
شــده اســت.
برخیپروژه هایانجام شده
طــی ایــن ســال ها پروژه هــای بســیار
زیــادی در ایــن راســتا انجام شــده اســت که
بهترین هــا ان هــا را می تــوان تولیــد بخــار
ســوپرهیت از انرژی دودکش نیــروگاه گازی
دانســت .بــا اجــرای ایــن پــروژه مصــرف
گاز طبیعــی در فــوالد مبارکــه بــه میــزان
۱۲هــزار نرمــال مترمکعــب در ســاعت
کاهــش یافتــه و ایــن بــدان معنــی اســت
کــه بــه میــزان قابل توجهــی بــه ســمت
تولیــد فــوالد ســبز و تولیــد هرچــه کمتــر
CO۲گام برداشــته ایم .مضــاف بــر اینکــه
راندمــان ایــن نیــروگاه از ۳۰درصــد بــه ۳۶
درصــد رســیده کــه در نــوع خــود عــدد
بزرگــی اســت .پــروژه دیگــر احداث نیــروگاه
CHPجهــت تولیــد هم زمــان بــرق و
حــرارت در مجتمــع فــوالد سباســت کــه
بــه بهره بــرداری رســیده اســت.عالوه بــر
ایــن ،پروژه هــای دیگــری هــم در نواحــی
مختلــف فوالدســازی ،اهن ســازی و نــورد
گــرم و ســرد اجــرا شــده؛ تاجایی کــه در
ســال ۱۴۰۰شــرکت فــوالد مبارکــه موفــق
شــد نزدیــک بــه ۴.۵میلیــون گیــگاژول
مصــرف انــرژی خــود را کاهــش دهــد.
ازجملــه ایــن پروژه هــا می تــوان بــه
توســعه ریکوپراتورهــای احیــا مســتقیم که
هــم کاهــش مصــرف انــرژی و هــم افزایــش
میــزان تولیــد را بــه همــراه دارد ،و پــروژه
احــداث نیــروگاه تجدیدپذیــر کــه شــرکت
را بــا ســرعت بیشــتری بــه ســمت تولیــد
فــوالد ســبز ســوق داده اســت ،اشــاره کــرد.
بــه خاطــر داشــته باشــیم احــداث نیــروگاه
حرارتــی کــه از طرح هــای توســعه جدیــد
فــوالد مبارکــه اســت ،بــا راندمان حــدود ۶۰
درصــد حدود ۲۳درصد بیشــتر از متوســط
راندمــان نیروگاه هــای کشــور تعریــف شــده
اســت .ایــن بــدان معنــی اســت کــه بــا
مصــرف همــان میــزان گاز می توانیــم
انــرژی الکتریکــی بیشــتری تولیــد کنیــم.
هدف گذاری فوالد مبارکه
هدف گــذاری فــوالد مبارکــه در کوتاه مــدت
و بلندمــدت ،کاهــش حداکثــری مصــارف و
استانداردســازی بـه روز اســت .ایــن شــرکت
همیشــه بــر اســاس اســتاندارد مدیریــت
انــرژی یــا ایــزو ۵۰۰۰۱برنامــه کاهــش
مصــرف انــرژی را پیگیــری کــرده اســت.
بدیــن منظــور هرســاله بــا همــکاری نواحی
تولیــدی ،برنامــه کاهــش مصــرف انــرژی
هــر بخــش اســتعالم و در ناحیــه انــرژی و
ســیاالت بــرای اجــرای ان هــا پروژه هایــی
تعریــف می شــود .پروژه هــا بعــد از ارزیابــی
اقتصــادی و اخــذ تاییدیه هــای الزم از
کمیته هــای داخلــی ازجملــه کمیتــه عالــی
انــرژی ،وارد فــاز تخصیــص بودجــه و نهایتــا
اجــرا می شــوند.
۴تا ۶درصد
مصرف گاز صنعت فوالد
در صنعــت فــوالد ،برخــاف ذهنیتــی کــه
وجــود دارد ،میــزان مصــرف انــرژی نســبت
بــه مصــرف انــرژی کل کشــور مقــداری
ناچیــز اســت .طبــق امارهــای وزارتخانه های
مربوطــه ،مصــرف گاز صنعــت فــوالد ۴تــا ۶
درصــد گاز مصرفــی در کل کشــور اســت و
ایــن عــدد در مقایســه بــا اعــداد دیگــر ،مثال
در بخــش خانگــی ،حمل ونقــل ،نیروگاه هــا،
کشــاورزی و تلفاتــی کــه در شــبکه وجــود
دارد ،بســیار ناچیــز اســت و صنعــت فــوالد
ســهم زیــادی در مصــرف انــرژی کشــور
نــدارد .بنابرایــن الزم اســت همــه بخش هــا
درزمینــه بهینه ســازی و کاهــش مصــرف
انــرژی گاز اقــدام کننــد .در بحــث بــرق نیــز
همین طــور اســت و تقریبــا ۶تــا ۷درصــد
بــرق کشــور در صنعــت فــوالد مصــرف
می شــود کــه ایــن عــدد هــم نســبت
بــه کل مصــرف ،عــدد بزرگــی نیســت.
درنهایــت اینکــه مــا بــا ســرمایه گذاری در
بخش هایــی کــه عمــده مصــرف انــرژی را
در کشــور دارنــد می توانیــم نتایــج بهتــری
بگیریــم.
صنعت مولد و اشتغال زا
بــه خاطــر داشــته باشــیم اگــر انــرژی و
ســوختی در اختیــار صنایــع قــرار می گیــرد،
در ازای ان تولیــد اتفــاق می افتــد و
ارزش افــزوده ای ایجــاد می شــود کــه موجــب
بــه گــردش درامــدن چــرخ ســایر صنایــع،
بهبــود اشــتغال ،جلوگیــری از واردات و
خام فروشــی محصوالت در کشــور می شــود.
پــس بهتــر اســت ســرمایه گذاری ها و
سیاســت گذاری های بهینه ســازی مصــرف
انــرژی بــه ســمت بخش هــای غیرمولــد،
یعنــی جاهایــی کــه انــرژی را بــا شــدت
خیلــی زیــاد مصــرف می کننــد و تولیــدی
هــم در قبــال ان مصــرف ایجــاد نمی کننــد،
ســوق داده شــود .نبایــد فرامــوش کــرد کــه
در ۳۰تــا ۴۰ســال اخیــر ،صنعــت فــوالد
کــه یکــی از صنایــع مولد و شــاخص کشــور
بــوده اســت و بایــد بــا سیاســت گذاری
صحیــح ،راه پویایــی هرچــه بیشــتر ایــن
صنعــت همــوار گــردد تــا در پــی ان ،شــاهد
رونــق تولیــد و توســعه در ســایر صنایــع
اســتراتژیک کشــور باشــیم.
info@eghtesadbazar.ir صفحه 4
سال هشتم /شماره ۲۲۰
۲۵مرداد ۱۸ /۱۴۰۱محرم ۱۴۴۴
رشد وصول مالیات نقل و انتقال خودرو
هفته نامه نوسان
داوود منظــور ،رییــس کل ســازمان امــور مالیاتــی کشــور گفــت :وصولــی مالیــات نقــل
و انتقــال خــودرو در ۴ماهــه امســال نســبت بــه ۴ماهــه ســال گذشــته ۶۹درصــد
رشــد داشــته اســت .منظــور خاطرنشــان کــرد :وصولــی مالیــات نقــل و انتقال خــودرو
در ســال ۱۴۰۰حــدود ۱۶هــزار میلیــارد ریــال بــوده کــه پــس از راه انــدازی ســامانه
خبر کوتاه مالیــات نقــل و انتقــال خــودرو ،طــی ۴ماهــه امســال ،حــدود ۱۸هــزار و ۶۰۰میلیــارد
ریــال مالیــات از نقــل و انتقــاالت خــودرو در کشــور وصــول شــده کــه ایــن امــر نشــان
می دهــد ،اجــرای ایــن طــرح ،در کاهــش فرارهــای مالیاتــی موثــر بــوده اســت.
5
گزارش
تصمیم نهایی در خصوص جزییات تغییر شیوه پرداخت یارانه ها اعالم می گردد؛
بازگشت کوپن
دادن کوپن به قیمت های سال قبل فقط با چاپ پول امکان پذیر است
وزیــر امــور اقتصــادی و دارایــی می گویــد کــه پــس از اســتقرار «زیرســاخت های فنــی» ،شــیوه پرداخــت
کاالبــرگ و نحــوه دریافــت ان را اعــام خواهیــم کــرد .برداشــت اولیــه از ایــن حرف هــا ایــن اســت کــه
دولــت یارانــه نقــدی را بــرای یــک مــاه دیگــر نیــز ادامــه می دهــد .حــدود ۳مــاه از انچــه «جراحــی اقتصادی»
خوانــده شــد و عمــا بــا «حــذف ارز ترجیحــی» همــراه بــود ،می گــذرد و دولــت همچنــان از توزیــع کاالبــرگ
بــرای دسترســی دهک هــای پاییــن درامــدی بــه حداقــل کاالی مــورد نیــاز خــودداری کــرده اســت.
گروه بازارها /گزارش
گفتــه می شــود کــه مــردم ترجیــح
می دهنــد همچنــان از یارانــه نقــدی
بهره منــد باشــند تــا اینکــه مجبــور
شــوند بســیاری از کاالهــا را بــه صــورت
کوپنــی دریافــت کننــد ،چراکــه یارانــه
نقــدی بــه خانوار هــا امــکان می دهــد
کــه خودشــان دربــاره نحــوه هزینه کــرد
یارانــه خــود تصمیم گیــری کننــد؛ نــه
انکــه دولــت مشــخص کنــد کــه یارانــه
انهــا صــرف چــه کاالیــی شــود .بــا ایــن
حــال خانــدوزی در توضیــح طــرح
کاالبــرگ الکترونیکــی عنــوان کــرده:
گــزارش «زیرســاخت های فنــی» قــرار
اســت تــا اخــر مــرداد توســط دوســتان
ارایــه شــود و امیدواریــم اوایــل شــهریور
مــاه بعــد از ارایــه گــزارش ،تصمیــم
نهایــی در خصــوص جزییــات تغییــر
شــیوه پرداخــت یارانه هــا صــورت
گیــرد .وزیــر اقتصــاد متذکــر شــده؛
پــس از تصمیــم نهایــی ســتاد اقتصادی
دولــت ،شــیوه پرداخــت کاالبــرگ و
نحــوه دریافــت ان را اعــام خواهیــم
کــرد.
خانــدوزی در پاســخ بــه ایــن ســوال که
ایــا مــردم می پذیرنــد بعــد از چندیــن
ســال دریافــت یارانــه ،بــه صــورت نقدی
کاالبــرگ دریافــت کننــد ،بــدون ارایــه
پاســخی روشــن و صریــح گفتــه اســت:
«بــا توجــه بــه اینکــه پرداخــت یارانه هــا
حکــم قانــون بودجه ســال ۱۴۰۱اســت
و دولــت بــه جهــت اینکــه می خواســت
حتمــا حمایت اولیــه صورت بگیــرد ،در
ماه هــای گذشــته تــاش کــرد پرداخت
یارانــه داشــته باشــیم؛ تــا زمانــی کــه
زیرســاخت ارایــه کاالبــرگ اماده شــود.
» پیــش از ایــن محمدصــادق مفتــح،
قائم مقــام وزیــر صنعــت ،معــدن و
تجــارت در یــک برنامــه رادیویــی گفتــه
بــود« :یکــی از طرح هــای دولــت ایــن
اســت کــه بــه جــای پــول نقــد ،یارانــه
را در قالــب کاالی ارزان عرضــه کنــد تــا
مطمئــن شــویم میــزان گوشــت ،شــیر
و غیــره کــه بــر اســاس اســتانداردهای
بهداشــتی ،یــک خانــواده بایــد دریافــت
کنــد ،دریافــت کرده انــد .ایــن یــک
حلقــه تکمیلــی پرداخــت یارانه هاســت.
امــا بعــد از اینکــه امکانــات زیرســاختی
فراهــم شــد ،بــه افــراد اختیــار داده
می شــود کــه هــم بتواننــد بــه صــورت
ریــال و هــم بــه صــورت کاال ایــن
یارانــه را دریافــت کننــد ».ان طــور کــه
قائم مقــام وزیــر صنعــت ،معــدن و
تجــارت گفــت ســخت افزار جدیــدی
بــه نــام کاالبــرگ ایجــاد نمی شــود،
بلکــه از زیرســاخت های موجــود ماننــد
کارت هــای بانکــی اســتفاده می شــود.
تازه ترین خبرها را در سایت ما دنبال کنید.
در مرحلــه ای کــه ســامانه تکمیــل و
اعــام شــود ،افــراد مایــل بــه دریافــت
کاالی ارزان ،می تواننــد بــه مکان هــای
مشــخص مراجعــه کننــد.
قیمت ها به قبل برنمی گردد
ایــن در حالــی اســت کــه حتــی اگــر
از شــهریور مــاه مکانیســم کوپــن
بــه فراینــد توزیــع کاالهــا برگــردد؛
قیمت هــا بــه شــهریورماه ســال
گذشــته برنمــی گــردد .بــه تازگــی
الیحــه اصالحــی قانــون بودجــه امســال
توســط دولــت بــه مجلس ارســال شــده
و یکــی از بند هــای تاثیرگــذار در الیحــه
ارســالی در مــورد بازگردانــدن قیمــت
کاال هــای اساســی بــه شــهریور ۱۴۰۰
پــس از حــذف ارز ترجیحــی اســت.
ایــن موضــوع را خبرگــزاری رســمی
دولــت« ،ایرنــا» بــه صراحــت عنــوان و
تهدیــد کــرده کــه «اگــر مجلــس بــه
مصوبــه خــود بــرای اعطــای کاالبــرگ
بــه مــردم بــا قیمــت شــهریور ۱۴۰۰
اصــرار و دولــت را مجبــور بــه اجــرای
ان کنــد ،تمــام توفیقــات دولــت در
مهــار پایــه پولــی از دســت م ـی رود» .
ایــن جملــه بــه معنــای ان اســت کــه
اگــر مجلــس ،اصــرار داشــته باشــد کــه
کاالی کوپنــی بــا قیمت هــای ســال
گذشــته بــه مــردم داده شــود؛ دولــت
مجبــور اســت دســت بــه چــاپ پــول
بزنــد تــا مابه التفــاوت بــه وجــود امــده
را جبــران کنــد.
بــه نظــر می رســد ســازوکاری کــه
دولــت در نظــر دارد بــه نوعــی ارایــه
یــک کارت بــه سرپرســت خانــوار
اســت .سرپرســت خانــوار بــا ایــن کارت
می توانــد اقــام اساســی را خریــداری
کنــد .در واقــع هیــچ نــوع گزینــه ای
پیــش روی افــراد نیســت و ایــن کارت
مختــص یکســری کاالهــا خواهــد بــود
کــه در پشــت تامیــن ان ،کارتل هــای
بــزرگ اقتصــادی وابســته بــه دولــت
قــرار دارنــد.
جلوگیری از جهش قیمت ارز
بــه نظــر می رســد دلیــل مهم تــری کــه
دولــت نمی توانــد قیمت هــا را بــه ســال
گذشــته برگردانــد ،احتمــال جهــش
قیمــت ارز اســت .در ســال گذشــته
بیــش از 16میلیــارد دالر صــرف واردات
کاالی اساســی بــا ارز ترجیحــی شــد.
امــا دولــت می گویــد بــه دلیــل کمبــود
ارز ،دالر بــا نــرخ بــازار ازاد یــا ســامانه
نیمــا خریــداری شــده و بــا نــرخ 4200
تومــان بــه واردکننــدگان پرداخــت
می شــد .ایــن فاصلــه بیــش از 20هــزار
تومانــی عــاوه بــر اینکــه موجــب فشــار
بــه پایــه پولــی و نقدینگــی می شــد؛
رانــت بزرگــی را نیــز ایجــاد کــرده بــود
و بــه همیــن دلیــل هــم بایــد قطــع
می شــد .ایــن توجیــه دولــت تــا حــد
بســیار زیــادی درســت اســت .دولــت
در جراحــی اقتصــادی خــود بــه دنبــال
پرداخــت ایــن یارانــه بــه بخــش اخــر
یعنــی مصرف کننــده بــود و چــه کســی
اســت کــه بــا ایــن موضــوع مخالفــت
کنــد؟ امــا چندیــن مــورد دیگــر باقــی
مانــده کــه پاســخی بــرای ان نیســت.
به طــور مثــال ،ارز بــا نــرخ 4200حــاال
بــا نــرخ بــازار نیمــا -نرخــی که توســط
بانــک مرکــزی تعییــن می شــود-عرضه
می شــود .ایــن نــرخ بــا نــرخ بــازار ازاد
فاصلــه زیــادی دارد .در واقــع قیمت هــا
دســتوری اســت ،امــا بــازار ازاد دالر
چیــز دیگــری را می گویــد .یکــی از
توجیهاتــی کــه بــرای حــذف ارز 4200
تومانــی مطــرح شــده جلوگیــری از
قاچــاق ایــن کاالهاســت .در حالــی کــه
دیــر یــا زود تــورم بــاال بــه دلیــل همین
اختــاف قیمــت ارز بــازار ازاد بــا نــرخ
نیمایــی موجــب می شــود کــه اختــاف
قیمــت کاالی اساســی در ایــران بــا
کشــورهای همســایه بــاال رود و قاچــاق
هــم به صرفــه شــود.
خانه یک میلیارد تومانی
نداریم
نوســان:رئیس انجمــن انبوه ســازان اســتان
اصفهــان بــا اعتقــاد بــر اینکــه کشــور
نیازمنــد مســکن ارزان تــر بــرای رده هــای
پاییــن و یــا درامدهــای مختلــف اســت،
گفــت :خریــد خانه هــای زیــر یــک میلیــارد
تومــان تقریبـ ًا در شــهرهای متوســط و بزرگ
غیرممکــن اســت.
مهــدی جعفرپیشــه دربــاره وضعیــت ساخت وســاز
مســکن و طــرح دولــت بــرای ســاخت ســاالنه یــک
میلیــون واحــد مســکونی ،اظهــار کــرد :طــی بیســت
ســال گذشــته دو طــرح مســکن مهــر و اکنــون
نهضــت ملــی مســکن در حــوزه مســکن اجرایــی
شــده و در دســت اجــرا اســت .وی تاکیــد کــرد :در
طــرح نهضــت ملــی مســکن چهــار میلیــون مســکن
در طــول چهــار ســال ســاخته می شــود ،امــا بایــد
دیــد ایــن تعــداد مســکن مشــکل کمبــود مســکن
کشــور را حــل می کنــد یــا خیــر؟ بــه عقیــده رئیــس
انجمــن انبوه ســازان اســتان اصفهــان ،طــرح نهضــت
ملــی مســکن نمی توانــد مشــکل مســکن کشــور را
مرتفــع کنــد و این طــرح به تبع بخشــی از مشــکالت
مســکن را بــرای رده هــای خــاص درامدی کشــور حل
خواهــد کــرد .وی تاکیــد کــرد :به غیــراز ایــن طــرح،
کشــور نیازمنــد مســکن ارزان تر بــرای رده هــای پایین
و یــا درامدهــای مختلــف اســت.
جعفرپیشــه اضافــه کــرد :مــا در روســتاها و شــهرهای
کوچــک نیازمنــد مســکن بــا قیمــت پایین تــر از
نهضــت ملــی مســکن هســتیم .در ایــن مناطــق بایــد
در بازســازی مســکن های غیــر مقــاوم و ...اقــدام کنیم.
وی دربــاره اینکــه ایــا قشــرهای پیــش بینــی شــده
تــوان خریــد مســکن نهضــت ملــی مســکن را دارنــد،
گفــت :ایــن چالشــی اســت کــه امــروز وجــود دارد و
بــا توجــه بــه اتفاقاتــی کــه از ســال ۹۷بــه بعــد در
خصــوص ارز ایجــاد شــد ،بــرای درصــدی از نیازمندان
امــکان خانـه دار شــدن وجــود نــدارد ،بــه ایــن دلیــل
دولــت بــا تامیــن زمیــن مجانــی ،تســهیالت حجــم
زیــاد و درصــد بهــره پاییــن وارد ایــن کار شــده اســت.
رئیــس انجمــن انبوه ســازان اســتان اصفهــان تاکیــد
کــرد :معتقدیــم کــه طــرح نهضــت ملــی مســکن بــا
مســکن مهــر بســیار تفــاوت دارد و بــا توجه بــه اینکه
مصالــح ســاختمانی بســیار گــران اســت ،یک ســری از
خریــداران شــاید نتواننــد پــول را در زمــان پیش بینــی
شــده ،پرداخــت کننــد .وی دربــاره اینکــه بــا توجــه
بــه تــورم موجــود در جامعــه و افزایش قیمت مســکن
یــک زوج جــوان در چــه مــدت زمانــی قــادر بــه
خانـه دار شــدن هســتند ،گفــت :درگذشــته یــک زوج
جــوان بــا حداقــل کمــک خانــواده و منابــع بانکــی
می توانســتند صاحــب مســکن شــوند ،امــا اکنــون
ایــن اتفــاق نمی افتــد و گرانــی مســکن انقــدر زیــاد
اســت کــه خانــه دار شــدن یــک زوج امکان پذیــر
نیســت ،بنابرایــن نیــاز بــه طرح هایــی بــرای جنبــش
بــازار مســکن هســتیم.
وی بــا بیــان اینکــه زمانی کــه کــه عوامــل مســکن
را کنــار هــم می گذاریــم بخشــی از ان در اختیــار
دولــت اســت و بخشــی در اختیــار دولــت نیســت،
تاکیــد کــرد :تامیــن زمیــن مجانــی در اختیــار دولــت
اســت ،امــا دولــت امــکان ارزان کــردن مصالــح و
دســتمزد را نــدارد ،بنابرایــن در ایــن شــرایط شــاید
خریــد خانه هــای زیــر یک میلیــارد تومــان تقریبـاً در
شــهرهای متوســط و بــزرگ غیرممکــن اســت.
www. eghtesadEbazar.ir صفحه 5
گزارش
هفته نامه نوسان
6
سال هشتم /شماره ۲۲۰
۲۵مرداد ۱۸ /۱۴۰۱محرم ۱۴۴۴
حتی یک ریال از رقم واریزی به بورس خارج نشد
امیرمهــدی صبایــی ،رییــس هیــات عامــل صنــدوق تثبیــت بــازار ســرمایه ضمــن
تشــریح اخریــن وضعیــت تزریــق منابــع از صنــدوق توســعه ملــی بــه صنــدوق تثبیــت
بــازار ســرمایه بــر ایــن موضــوع تاکیــد کــرد کــه یــک ریــال از منابــع صنــدوق تثبیــت
از بــازار ســهام خــارج نشــده اســت .وی بــا بیــان اینکــه صنــدوق توســعه ملــی تاکنــون
۶۰۰۰میلیــارد تومــان بــه صنــدوق تثبیــت بــازار ســرمایه واریــز کــرده اســت ،اظهــار کرد:
اخریــن واریــزی در روز شــنبه ۱۵مــرداد بــود کــه بــا احتســاب ان میــزان واریزی هــای
صنــدوق توســعه ملــی به صنــدوق تثبیــت بازار ســرمایه بــه ۶۰۰۰میلیــارد تومان رســید.
خبر کوتاه
مرکز پژوهش های اتاق ایران اعالم کرد؛
افت شدید تقاضا در بازارها
شاخص انتظارات در ارتباط با میزان فعالیت اقتصادی در ماه اینده به کمترین مقادیر خود رسیده است
دلیل بی اعتمادی
به بورس
نوســان :یــک کارشــناس بــازار ســرمایه
گفــت :به رغــم تمامــی وعده هایــی کــه دولــت
بــه خصــوص در دوران انتخابــات بــه فعالیــن و
ســرمایه گذاران بورســی داد ،امــا هنــوز اعتمــاد
الزم بــه بــورس بازنگشــته اســت.
ابــوذر مشــایخی بــا اشــاره بــه عوامــل مهــم و تاثیرگــذار
بــر نوســانات بــازار ســرمایه در طــول یک ســال گذشــته
گفــت :یکــی از مهم تریــن عوامــل سیاســتگذاری
خارجــی و اخبــار مربــوط بــه بازگشــت یا عدم بازگشــت
بــه برجــام در ایــن مــدت بــوده اســت کــه تاثیــر بســیار
زیــادی بــر نــرخ ارز و کســری بودجــه دولت داشــتند که
بــه صــورت مســتقیم و غیرمســتقیم بــر شــرکت های
بورســی نیــز اثــر داشــت .دومیــن مــورد قیمت هــای
جهانــی کامودیتی هــا بــه خصــوص قیمت گــذاری نفــت
و مــواد اولیــه معدنــی بــود کــه نــرخ ایــن مــواد بــا توجه
بــه جنــگ اوکرایــن در 8مــاه گذشــته بـ ه شــدت رشــد
داشــته اســت.
او ادامــه داد :همچنیــن سیاس ـت های دولــت در حــوزه
بانکــی و مالــی بــه خصــوص حــذف ارز 4200تومانــی
و تاثیــر ان بــر فــروش و درامــد شــرکت های بورســی
و نــرخ بهــره بانکــی و محدودیت هــای دولــت در
صــادرات بــر ایــن بــازار هــم تاثیرگــذار بــوده کــه بایــد
گفــت مجموعــه ایــن عوامــل باعــث بی اعتمادی بیشــتر
ســرمایه گذاران در ایــن بــازار شــده اســت .مشــایخی
ادامــه داد :البتــه بایــد گفــت در یک ســال اول روی کار
امــدن هــر دولــت جدیــدی ســرمایه گذاران بــا یــک
احتیــاط و توقفــی اقــدام بــه ســرمایه گذاری می کننــد
تــا از سیاسـت ها و جهت دهــی اقتصــادی دولــت جدیــد
اطمینــان پیــدا کنند.مشــایخی خاطرنشــان کــرد :دولت
بــه عنــوان بزرگ تریــن بازیگــر عرصــه اقتصــادی کشــور
اســت و شــرکت های دولتــی تاثیــر بســیار زیــادی بــر
بــورس دارنــد ،زیــرا عمــده شــرکت های بورســی بــه
صــورت مســتقیم و غیرمســتقیم در کنتــرل دولــت
هســتند و ســهم قابــل توجــه و بزرگــی هــم در ایــن
بــازار دارنــد.
مشــایخی بــا اشــاره بــه چشــم انداز بــورس ادامــه داد:
سیاســت های بورســی هــم ماننــد ســایر بازارهــا بــه
سیاس ـت های کالن اقتصــادی دولــت مرتبــط هســتند
و هــر گونــه تغییــرات در حــوزه مالیــات ،ارز ،بودجــه و ...
بــر ایــن بــازار تاثیــر مســتقیم دارنــد .ایــن فعــال حــوزه
بــورس خاطرنشــان کــرد :بایــد در نظــر داشــت کــه 80
درصــد شــرکت های بورســی تحــت تاثیــر سیاسـت های
ارزی و گمرکــی دولــت هســتند ،چراکــه عمــده ایــن
شــرکت ها صادرکننــده مــواد خــام و مــواد اولیه هســتند
و سیاســت های ارزی بــر فــروش ایــن شــرکت ها
تاثیرگــذار اســت .ایــن کارشــناس بازار ســرمایه با اشــاره
بــه قیمــت ارز تصریــح کــرد :ایــن بخــش بــه صــورت
مســتقیم بــه احیــا یا عــدم احیــای برجام وابســته اســت
کــه بــر فــروش عمــده شــرکت های بورســی تاثیر بســیار
زیــادی نیــز دارد و همــواره محــل بحث کارشناســان هم
بــوده کــه اگــر مذاکــرات بــه ســرانجام برســد یــا نرســد
تاثیــر بســیار زیــادی بــر اینــده ایــن شــرکت ها خواهــد
داشــت .مشــایخی در ادامــه بــا اشــاره بــه تامین کســری
بودجــه دولــت افــزود :سیاســتی کــه بــرای ایــن منظــور
در دســت اجراســت ،انتشــار اوراق بدهــی اســت و اینکــه
بــه چــه نحــوی از بازارهــای مالــی ان را تامیــن کننــد
کــه ایــن بخــش نیــز تاثیــر بســیار زیــادی بــر نــرخ بهره
و قیمت گــذاری شــرکت ها هــم دارد.
نظرات خود را به ایمیل ما ارسال کنید
مرکــز پژوهش هــای اتــاق ایــران ،نتایــج س ـی وچهارمین دوره شــاخص مدیــران خریــد کل اقتصــاد (موســوم
بــه شــامخ) و چهل وششــمین دوره شــامخ بخــش صنعــت را منتشــر کــرد .طبــق ایــن گــزارش ،در تیرمــاه ،۱۴۰۱
شــامخ کل اقتصــاد بــا ۴,۶۳واحــد درصــد افــت نســبت بــه مــاه قبــل بــه ۵۰.۱۰رســیده و شــامخ بخــش صنعــت
بــا کاهــش ۵.۷۲واحــد درصــد ،روی رقــم ۵۳.۹۲ایســتاده اســت.
گروه بازرگانی /گزارش
در اقتصاد چه خبر است؟
طبــق نتایــج بررســی های شــاخص
مدیــران خریــد ( )PMIبــرای کل
اقتصــاد ایــران در تیرمــاه ،۱۴۰۱در ایــن
مــاه شــاخص میــزان سفارشــات جدیــد
مشــتریان ۴۷,۱۴واحــد ثبــت شــده که
کمتریــن میــزان طــی ۳مــاه اخیــر (از
فروردین مــاه) اســت .ایــن شــاخص در
بخش هــای خدمــات و کشــاورزی و
ســاختمان بــا رکــود همــراه بــوده اســت.
همچنیــن شــاخص میــزان اســتخدام و
به کارگیــری نیــروی انســانی در تیرمــاه
۵۱,۱۷واحــد بــوده و بــرای ســومین ماه
پیاپــی کاهــش یافتــه اســت .نگرانی هــا
در مــورد تضعیــف تقاضــا بــه دلیــل
نگرانی هــای ناشــی از کاهــش قــدرت
خریــد و تــورم ،باعــث کاهــش انتظــارات
کســب وکارها و کاهــش خریــد مــواد
اولیــه و عقب نشــینی در اســتخدام شــده
اســت.در مقابــل ،شــاخص موجــودی
محصــول (انبــار) در تیرمــاه ۵۷,۱۰واحد
بــراورد شــده کــه بیشــترین میــزان از
ابتــدای شــروع طــرح (دوره ۳۴ماهــه)
اســت .از ســوی دیگــر شــاخص میــزان
صــادرات کاال و خدمــات نیــز بــه ۴۶.۹۶
واحــد رســیده کــه یکــی از کمتریــن
مقادیــر طــی ۹مــاه گذشــته (ب ه غیــر از
تعطیــات فروردین مــاه) اســت.در ســایه
کاهــش تقاضــای بــازار و تضعیــف قدرت
خریــد متقاضیــان ،شــاخص میــزان
فــروش محصــوالت نیــز در تیرمــاه بــه
۴۶,۳۲واحــد رســیده کــه طــی ۱۱
مــاه گذشــته (بــه غیــر از تعطیــات
فروردین مــاه) یکــی از کمتریــن مقادیــر
خــود از شــهریورماه ۱۴۰۰اســت .ایــن
شــاخص در هــر ســه بخــش اصلــی
اقتصــاد بــا کاهــش روبــرو بــوده اســت.
یکــی از مهم تریــن نــکات گــزارش
شــامخ در تیرمــاه ۱۴۰۱ایــن اســت کــه
شــاخص انتظــارات در ارتبــاط بــا میــزان
فعالیــت اقتصــادی در مــاه اینــده بــه
۵۰,۱۸واحــد رســیده کــه طــی ۱۶
مــاه گذشــته (بــ ه غیــر از تعطیــات
فروردین مــاه) یکــی از کمتریــن مقادیــر
محســوب می شــود و منعکس کننــده
انتظــارات بســیار بدبینانــه شــرایط
فعــاالن اقتصــادی به ویــژه در بخــش
خدمــات و کشــاورزی در مردادماه اســت.
بخــش صنعــت بــه بیشــترین مقــدار در
۹مــاه گذشــته رســیده کــه از کاهــش
سفارشــات مشــتریان و همچنیــن
کاهــش صــادرات و در نتیجــه پیشــی
گرفتــن تولیــد از فــروش موجــودی انبار
افزایــش یافتــه اســت.
طبــق امــار ،شــاخص قیمت خریــد مواد
اولیــه در تیرمــاه همچنــان بــا افزایــش
روبــرو بــوده؛ هرچنــد شــدت افزایــش
بســیار کمتــری در مقایســه بــا ماه هــای
قبــل داشــته اســت؛ امــا هم زمــان،
شــاخص میــزان صــادرات بخــش
صنعــت در تیرمــاه بــا کاهــش روب ـه رو
بــوده اســت؛ چراکــه قوانیــن مرتبــط بــا
رفــع تعهــد ارزی بــرای صادرکننــدگان
باعــث شــده تــا صــادرات بســیار
هزینه بــر و عمــا توجیه ناپذیــر باشــد.
مواجهه صنعت با کاهش تقاضا
طبــق اعــام مرکــز پژوهش هــای اتــاق
ایــران ،در تیرمــاه ،وقایــع شــامخ اقتصاد،
در بخــش صنعــت نیــز کم وبیــش
تکــرار شــده اســت به گونــه ای کــه
شــاخص مدیــران خریــد صنعــت
بــه کمتریــن مقــدار در ۵مــاه اخیــر
(بــه غیــر از تعطیــات فروردین مــاه)
رســیده و شــاخص میــزان سفارشــات
جدیــد مشــتریان نیــز کمتریــن مقــدار
۵ماهــه خــود را ثبــت کــرده اســت.
بررســی ها نشــان می دهــد در تیرمــاه،
شــاخص موجــودی محصــول (انبــار)
جزییات شاخص مدیران خرید
طبــق نظرســنجی انجام شــده از
بنگاه هــای اقتصــادی کشــور ،شــاخص
مدیــران خریــد (تعدیــل فصلــی نشــده)
بــرای کل اقتصاد ایران در تیرمــاه ۵۰,۱۰
بــوده اســت کــه نســبت بــه مــاه قبــل
کاهــش داشــته و نــرخ رشــد شــاخص
تقریبــا نزدیــک محــدوده خنثــی بــوده
اســت .در ایــن مــاه دو مولفــه میــزان
سفارشــات جدیــد مشــتریان و موجودی
مــواد اولیــه یــا لــوازم خریداری شــده
زیــر ۵۰ثبــت شــده اند .در تیرمــاه
همــه مولفه هــای اصلــی در مقایســه
بــا مــاه قبــل کمتــر شــده اند .شــاخص
میــزان فعالیت هــای کســب وکار در
تیرماه ( )۵۰,۸۲در مقایســه بــا خردادماه
کاهــش زیــادی داشــته اســت .بخــش
ســاختمان بیشــترین کاهــش و رکــود
را در میــان ســایر بخش هــای اصلــی
داشــته اســت .شــاخص میزان سفارشات
جدیــد مشــتریان در تیرمــاه ()۴۷,۱۴
بــه کمتریــن میــزان طــی ۳مــاه اخیــر
از فروردیــن رســیده اســت .این شــاخص
در بخش هــای خدمــات و کشــاورزی و
ســاختمان بــا رکــود همــراه بــوده اســت.
بــه عقیــده فعــاالن اقتصــادی کاهــش
قــدرت خریــد مشــتریان باعــث کاهــش
میــزان سفارشــات شــده اســت .عــدد
شــاخص میــزان اســتخدام و به کارگیری
نیــروی انســانی ( )۵۱,۱۷در تیرمــاه برای
ســومین مــاه پیاپــی کاهــش یافتــه
اســت .نگرانی هــا در مــورد تضعیــف
تقاضــا بــه دلیــل نگرانی هــای ناشــی از
کاهــش قــدرت خریــد و تــورم ،باعــث
شــده تــا انتظــارات کســب وکارها را
پاییــن بیــاورد و همچنین باعــث کاهش
خریــد مــواد اولیــه و عقب نشــینی در
اســتخدام شــده اســت .شــاخص میــزان
فــروش محصــوالت ( )۴۶,۳۲طــی
۱۱مــاه گذشــته (به غیــراز تعطیــات
فروردین مــاه) بــه یکــی از کمتریــن
مقادیــر خــود از شــهریورماه ۱۴۰۰
رســیده اســت.
به طورکلــی کاهــش شــدید قــدرت
خریــد مشــتریان ،نبــود ســرمایه در
گــردش ،قطعــی بــرق ،مشــکالت
ناشــی از مدیریــت ناکارامــد برخــی
از دســتگاه های اجرایــی کــه فعــاالن
اقتصــادی بــا ان ســروکار دارنــد از
مهم تریــن مشــکالتی اســت کــه
شــرکت ها مطــرح کرده انــد .از طرفــی
بســیاری از شــرکت ها بــا مشــکالت
ناشــی از قوانیــن نادرســت گمرکــی و
بانــک مرکــزی ســروکار دارنــد و بــا
مشــکالت گمرکــی و ترخیــص کاال،
مشــکالت صــادرات کاال و قانــون رفــع
تعهــد ارزی بانــک مرکــزی ،دریافــت
مجوزهــای ســازمان ها ،ثبــت ســفارش
و عــدم تخصیــص تســهیالت بانکــی
مشــکالت زیــادی را بــرای فعــاالن
اقتصــادی ایجــاد کــرده اســت .بســیاری
از شــرکت های فعــال در حــوزه خدمــات
که بــا مشــتریان بخــش دولتی ســروکار
دارنــد بــه دلیــل عــدم بازپرداخــت
تعهــدات توســط دولــت یــا ارایــه
خدمــات بــا قراردادهایــی ســال های
قبــل کــه متناســب بــا نوســانات قیمتی
کنونــی نیســت ،بــا کمبــود شــدید
نقدینگــی روبــه رو هســتند.
info@eghtesadbazar.ir صفحه 6
سال هشتم /شماره ۲۲۰
۲۵مرداد ۱۸ /۱۴۰۱محرم ۱۴۴۴
سردرگمی کارفرمایان در پرداخت حق مسکن کارگران
هفته نامه نوسان
خبر کوتاه
حمیــد نجــف ،کارشــناس حــوزه کار بــا بیــان اینکــه مبلــغ حــق مســکن کارگــران کفاف
هزینه هــای مســکن و اجاره بهــای طبقــات ضعیــف کارگــری را نمی دهــد ،بــر لــزوم بـه روز
کــردن ارقــام مربــوط بــه حــق مســکن کارگــران تاکید کــرد و گفت :حق مســکن بخشــی
از دســتمزد کارگــران اســت و تاخیــر ۵ماهــه در اجــرای مصوبــه حــق مســکن موجــب
ســردرگمی کارفرمایــان شــده اســت .او افــزود :معتقــدم ایــن اشــفتگی و به هــم ریختگــی
و ســردرگمی بابــت ۶۵۰هــزار تومــان شایســته نیســت و بایــد زودتــر تعییــن تکلیــف
شــود و بایــد معوقــات ان از ابتــدای ســال محاســبه و بــه حســاب کارگــران واریــز شــود.
7
گزارش
مدیرعامل شرکت ذوب اهن اصفهان تاکید کرد:
تغییر نگاه به ذوب اهن
دخالت های غیرتخصصی در صنعت باعث اسیب جدی به تولید شده است
مدیرعامــل شــرکت ذوب اهــن اصفهــان ،دخالت هــای غیرتخصصــی در صنعــت را باعــث اســیب های جــدی بــه
تولیــد دانســت و گفــت :ذوب اهــن اصفهــان ،یــک شــرکت بورســی محســوب می شــود بایــد نــگاه دیگــران بــه ان
هــم ،نــگاه بــه بخــش خصوصــی باشــد و اجــازه بدهنــد بــا اتــکا بــه نیروهــای توانمنــد خــود و ظرفیت هــای بخــش
خصوصــی ،تولیــد و توســعه شــرکت را پیــش ببریم.
گروه صنعت /گزارش
ایرج رخصتی در دیدار معاون
هماهنگ کننده دبیرخانه مجمع
تشخیص مصلحت نظام از کارخانه
ذوب اهن ،با تشریح فرایند تولید در
این شرکت ،اظهار کرد :این شرکت با
برنامه های هدفمند و دانش محور بر
بخش عمده ای از مشکالت چیره شده که
طراحی و تولید بیش از دوازده محصول
جدید در چند ماه اخیر برای تنوع بخشی
به سبد محصوالت ،رکوردهای گوناگون
تولیدی و اجرا و تکمیل پروژه های
نوسازی و توسعه ای ذوب اهن اصفهان
را باید در راستای برنامه های هدفمند و
شاخص محور این شرکت ارزیابی کرد.
وی با بیان اینکه ذوب اهن اصفهان با
برخورداری از اتوماسیون مدرن و به روز،
تمام فعالیت های تولیدی را بر خط و
انالین پایش و کنترل می کند ،افزود:
این شرکت با دارا بودن کارگاه های
پیشرفته پشتیبانی و ساخت۸۵ ،
درصد از تجهیزات و قطعات مورد نیاز را
بومی سازی کرده و ۱۵درصد بقیه را نیز
با حمایت از شرکت های توانمند داخلی و
دانش بنیان کشور ،تامین می کند.
مدیرعامل ذوب اهن اصفهان با بیان
اینکه در دوران کرونا اکسیژن مورد نیاز
بیماران کرونایی در منطقه را تامین
کردیم ،گفت :با برنامه ریزی و اجرای
پروژه های مختلف ،میزان مصرف اب را
از ۲۶متر مکعب به ازای یک تن تولید
به ۳.۴متر مکعب کاهش دادیم .وی
همچنین برنامه و تالش خستگی ناپذیر
را باعث خنثی سازی تحریم های ظالمانه
دانست و افزود :نگرش و رویکرد مجموعه
ذوب اهن اصفهان به محدودیت ها ،خلق
فرصت های ارزشمند از دل تهدیدها
است .رخصتی با بیان اینکه حاشیه ها
به عنوان موانعی بزرگ برای تولید و
توسعه و ابادانی کشور ،توان و رمق
صنعتگران را می گیرند ،تصریح کرد :در
چنین شرایط سختی که صنایع برای
تولید با موانع بسیاری دست و پنجه
نرم می کنند انتظار داریم دولت ،مجلس،
مجمع تشخیص مصلحت نظام و سایر
نهادهای حاکمیتی اجازه ندهند برای
صنایع حاشیه سازی شود.
مدیرعامل ذوب اهن اصفهان،
دخالت های غیرتخصصی در صنعت را
باعث اسیب های جدی به تولید دانست
و گفت :اکنون که ذوب اهن اصفهان،
یک شرکت بورسی محسوب می شود و
باید نگاه دیگران به ان هم ،نگاه به بخش
خصوصی باشد و اجازه بدهند با اتکا به
نیروهای توانمند خود و ظرفیت های
بخش خصوصی ،تولید و توسعه شرکت را
پیش ببریم .وی با بیان اینکه با فزایندگی
تکنولوژی در عرصه رقابت ،هیچ مجالی
برای تعلل در پیشرفت و توسعه نداریم،
تصریح کرد :باید با برنامه های دانش محور،
شاخص دار و قابل پایش و صد البته با
شتاب مناسب در مسیر تولید و توسعه
حرکت کنیم و همچنانکه در دهه های
اخیر رشد صنعت فوالد نسبت به سایر
صنایع مناسب بوده است باید با دقت و
موقعیت شناسی ویژه در عرصه رقابت
جهانی برنده این میدان باشیم و ذوب
اهن اصفهان دراین مسیر با تمام قدرت
پیش می رود.
معاون هماهنگ کننده دبیرخانه مجمع
تشخیص مصلحت نظام در بازدید از
کارخانه ذوب اهن اصفهان ،این شرکت
را پشتیبان رزمندگان در دفاع مقدس
دانست و گفت :حضور کارکنان ذوب
اهن اصفهان در جنگ تحمیلی،
نشان دهنده ایثار و شهادت طلبی این
صنعتگران است .یوسف رضا سیف الهی
با بیان اینکه در دوران دفاع مقدس،
ذوب اهن اصفهان ،نقشی انکارناپذیر
در تامین رزمندگان اموزش دیده برای
جنگ تحمیلی داشت ،افزود :این شرکت
در تامین تجهیزات ،ادوات ،خدمات
فنی ،مهندسی و لجستیکی برای جبهه
و جنگ نیز سنگ تمام گذاشت .وی،
تولید و توسعه محصوالت استراتژیک
و مورد نیاز صنایع مختلف کشور در
ذوب اهن اصفهان را قابل تقدیر دانست
و تاکید کرد :مجمع تشخیص مصلحت
نظام و به ویژه کمیته های تخصصی ان
برای رفع موانع تولید و مشکالت صنایع
به ویژه صنعت فوالد برنامه و اهتمام
خاصی دارند.
عضو هیات مدیره انجمن فوالد ایران هشدار داد:
کمبود شدید مواد معدنی در زنجیره فوالد
نوســان :ســید بهــادر احرامیــان
عضــو هیــات مدیــره انجمــن فــوالد ایران
ضمــن اعــام دالیــل عــدم وجــود تــوازن
در زنجیــره فــوالد ،نســبت بــه کمبــود
شــدید مــواد معدنــی و محدودیــت در
حمــل و نقــل در اینــده هشــدار داد.
عضــو هیــات مدیــره انجمــن فــوالد
ایــران در ادامــه افــزود :ایــن مســاله،
عاملــی اســت کــه باعــث شــده تعــدادی
از پروژه هــا و طرح هــای هفــت گانــه و
هشــت گانــه کــه قــرار بــود بهره بــرداری
شــوند ،بــه تاخیــر بیفتــد و بــه زمــان
دیگــری موکــول شــود .چالــش تحریــم
باعــث شــد کــه محصــوالت بــه تولیــد
نرســند .بــه عنــوان مثــال ،فــاز شــمش
ان هــا بــه بــازار وارد نشــد و یــا حتــی
هنوز هــم نتوانســتند زنجیره را براســاس
طــرح و پــروژه مربوطــه تکمیــل کننــد.
ایــن عضــو هیــات مدیــره انجمــن فــوالد
ایــران ،دومیــن عامــل عــدم وجود تــوازن
در زنجیــره فــوالد را تحلیــل نادرســت
واقعیــت و اطالعــات غلط خوانــد و در این
تازه ترین خبرها را در سایت ما دنبال کنید.
زمینــه تصریــح کــرد :ایــن بررس ـی های
ی قــرار
اشــتباه ،مبنــای ســرمایه گذار
گرفــت کــه در نهایــت منجــر بــه عــدم
تعــادل در زنجیــره فــوالد شــد.
احرامیــان توضیــح داد :بــه عنــوان مثــال،
ظرفیت ســازی کــه در بخــش نــورد یــا
حتــی کوره هــای القایــی ایجــاد شــد،
براســاس تحلیل هــای نادرســت در بــازار
بــود کــه در نهایــت باعــث شــد کــه
حجــم باالیــی از ســرمایه گــذاری بــدون
توجیــه الزم انجــام شــود .وی هشــدار
داد :بــا ایــن وضعیــت ،پیش بینــی
می شــود در اینــده نــه تنهــا بــا کمبــود
شــدید مــواد معدنــی مواجــه شــویم،
بلکــه در بخــش حمــل و نقــل نیــز بــا
محدودیت هــای زیــادی روبـه رو خواهیــم
شــد .ایــن عضــو هیــات مدیــره انجمــن
فــوالد ایــران در پایــان عنــوان کــرد:
مســائلی همچــون محدودیــت بــرق
منجــر بــه ایجــاد عــدم تعــادل در ایــن
بخــش شــد کــه البتــه خیلــی دیــر از
ایــن مســئله اگاهــی پیــدا کردیــم.
اغاز واردات کاال
با استفاده از رمزارزها
نوســان:علیرضا پیمــان پــاک ،رییــس ســازمان
توســعه تجــارت از اغــاز ثبــت ســفارش واردات
بــا اســتفاده از رمزارزهــا خبــر داد.
رییــس ســازمان توســعه تجــارت در صفحــه شــخصی
خــود در توییتــر نوشــت :ایــن هفتــه اولیــن ثبت ســفارش
رســمی واردات بــا رمــز ارز بــه ارزشــی معــادل ۱۰میلیون
دالر بــا موفقیــت صــورت گرفــت .بــه گفتــه وی ،تــا پایــان
شــهریور ماه جــاری ،اســتفاده از رمــز ارزهــا و قراردادهــای
هوشــمند بــه صــورت گســترده در تجــارت خارجــی بــه
کشــورهای هــدف عمومیــت خواهــد یافــت.
پیــش از ایــن هیــات دولــت در پاییــز ۱۳۹۹مصــوب کرده
بــود :بــر اســاس ایــن اصالحیــه ،رمــز ارزهــای اســتخراج
شــده بــر اســاس مجوزهــای صــادره ایــن تصویب نامــه
صرفـاً بــرای تامیــن ارز واردات کشــور و براســاس مقرراتــی
کــه بانــک مرکــزی تعییــن می کنــد ،قابــل مبادلــه
خواهنــد بــود .همچنیــن ،اســتخراج کنندگان باید رمــز ارز
دســت اول تولیدشــده را تــا ســقف مجــاز و بــه صــورت
مســتقیم (بــدون واســطه) بــه کانال هــای معرفــی شــده
بانــک مرکــزی عرضــه کننــد.
افــزون بــر ایــن ،ســقف مجــاز رمــز ارز اســتخراج شــده
و قابــل مبادلــه توســط هــر واحــد اســتخراج کننده ،بــر
اســاس میــزان انــرژی مصــرف شــده از ســوی ان واحــد،
طبــق دســتورالعملی کــه توســط وزارت نیــرو تدویــن
می شــود ،تعییــن و بــه صــورت دوره ای بــه بانــک مرکــزی
اعــام می شــود .در زمســتان ســال گذشــته نیــز جلســه
کارگــروه مشــترک ارزی میــان وزارت صمــت و بانــک
مرکــزی بــرای نهایــی کــردن ســاز و کار اســتفاده از
رمزارزهــا در تجــارت خارجــی برگــزار و مقدمــات اجرایــی
ان تصویــب شــده بــود.
از نخســتین باری کــه علیرضــا پیمــان پــاک رییــس
ســازمان توســعه تجــارت بــه تــاش ایــن ســازمان بــرای
اســتفاده از رمزارزهــا در تجــارت خارجــی اشــاره کــرده،
حــدود 7مــاه می گــذرد؛ او در تاریــخ شــانزدهم دی
پارســال در حســاب کاربــری خــود در پیام رســان توییتــر
اعــام کــرده بــود کــه طبــق مصوبــه اولیــن جلســه
کارگــروه مشــترک ارزی بیــن وزارت صمــت و بانــک
مرکــزی ،بــا هــدف تســهیل تجــارت خارجــی ،ســازوکار
اســتفاده از رمزارز هــا در حــوزه تجــارت خارجــی بایــد
نهایــی شــود.پیمان پاک همچنیــن روز نوزدهــم دی
مــاه ســال گذشــته گفتــه اســت :ســامانه های بالکچیــن
مبتنــی بــر پایــه ارز هــای مختلــف ،می تواننــد ســازوکاری
ایجــاد کننــد کــه طرفین تجــاری براســاس ان بــه یکدیگر
تضمیــن متقابــل بدهنــد و رمزارز هــا می توانــد وســیله ای
بــرای انتقــال اعتبــار صادرکننده بــه واردکننده کاال باشــد.
در حــال کار بــر روی ســازوکار ایــن ســامانه هســتیم کــه
بخــش بین المللــی ان انجــام شــده و تــا دو هفتــه اینــده
اتصــال ســامانه رمــزارز بــه ســامانه هایی ماننــد ســامانه
جامــع تجــارت ،تعریف و ابــزاری می شــود.رییس ســازمان
توســعه تجــارت در تاریــخ بیســتم بهمن مــا ه ۱۴۰۰نیــز،
در نشســت هم اندیشــی مقامــات دولتــی بــا فعــاالن
اقتصــادی ،از مذاکــرات ایــن ســازمان بــا بانــک مرکــزی
بــرای جایگزینــی ســامانه های بــاک چیــن بــا «ال ســی»
در حــوزه تجــارت خارجــی خبــر داده بــود .بــه گفتــه او،
هــدف از اجــرای ایــن طــرح ،دور زدن تحریم هاســت؛
امــا هنــوز ســازوکار ان و موانعــی کــه ممکــن اســت
ســازمان توســعه تجــارت در پیشــبرد ایــن هــدف بــا
انهــا مواجــه شــود ،مشــخص نیســت.
www. eghtesadEbazar.ir صفحه 7
سال هشتم /شماره ۲۲۰
۲۵مرداد ۱۸ /۱۴۰۱محرم ۱۴۴۴
پاورقی
هفته نامه نوسان
8
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :مجید محققیان
صفحه ارایی :ازاده تحویلیان
هفته نامه نوسان
شمــاره دویست و بیست
ادرس :اصفهان ،خیابان فردوسی ،نبش عافیت ،ساختمان ۱۰۲
تلفن031-32617859 :
لیتوگرافی وچاپ:پیام رسانه۰۸۱۳۴۵۸۶۷۳۱
بازار
نگاره
من چه گویم که غریب است
دلم در وطنم...
سونامی قیمت مسکن
هادی حیدری
احسان سلطانی
میانگیــن قیمــت
مســکن تهــران در
تیــر ۱۴۰۱نســبت
بــه تیــر ،۱۴۰۰
بــا ۴۵درصــد
افزایــش بــه ۴۵
میلیــون تومــان رســید .در خــرداد و تیــر ،۱۴۰۱
نــه تنهــا قیمــت غــذا ۳۳درصــد بــاال رفــت کــه
قیمــت مســکن هــم ۱۶درصــد افزایــش یافــت.
در همراهــی یــا حداقــل انفعــال کامــل دولــت و
مجلــس ،بــا بــه بازارســپاری مســابقه قیمتهــا بــه
راه افتــاده اســت.روند مســتمر و بــی امــان افزایش
قیمت مســکن یعنی کابــوس مســتاجرانی که در
ســال اینــده اثاثیــه شــان بــه خیابــان ریخته می
شــود ،بــه حاشــیه شــهرها بایــد مهاجــرت کننــد
یــا حداقــل بایــد از غــذا و بهداشــت و امــوزش و
...خــود و فرزندانشــان بزننــد .بیــش از ۴۰درصــد
مــردم ایــران امنیــت مســکن را از دســت داده
انــد .ســهم مســتاجران از بــازار مســکن خانــه بــه
دوشــی اســت .ایــن چــه روزگار ســخت و غریبــی
اســت کــه بــه اشــرافیت دوران جاهلیــت قریــش
ســقوط پیــدا کــرده ایــم ۴۰ .درصــد مــردم ایــران
بــرده مالکیــن شــده انــد کــه در تهــران بیــش از
۵۰درصــد اســت .بــا ایــن وضــع در اینــده نیمــی
از مــردم بایــد حــدود نیمــی از درامــد خــود را
بــه مالکیــن بدهند .ســهم هزینــه مســکن (اجاره
مســکن) از هزینــه خانــوار در کشــورها بیــن ۱۰
تــا ۲۲درصــد ،امــا در ایــران بیــش از ۴۰درصــد
عمان؛ چگونه سوئیس
خاورمیانه شد؟
نوســان :چــه شــد کــه کشــوری کوچــک
در حــد عمــان شــده «ســوئیس خاورمیانــه» و
ایــران و امریــکا بــرای صلــح و مســائل پیچیده
سیاســی و هســته ای ،بــه میانجــی گــری
«ســلطان قابــوس» پادشــاه ان و «کدخــدای
خاورمیانــه» پنــاه مــی برنــد؟ یوســف بــن علوی
یکــی از ســه رهبــر چریک هــای جبهــه ی
ظفــار در عمــان بــود کــه وقتــی شــاه قابــوس
بــا کمــک محمــد رضــا شــاه پهلــوی بــه ظفــار
لشــکر کشــید و جنبــش ظفــار را محاصــره کرد
دســتگیر شــدند .رهبــران ظفــار ،حکــم اعــدام
گرفتنــد و هــر ســه نفــر حکــم را پذیرفتنــد و به
پشــیمانی روی نیاوردنــد.
شــاه قابــوس کــه تــازه شــاه شــده بــود خواســت تــا هــر
ســه جــوان چریــک را ببینــد ،از انهــا س ـ ْوال کــرد :مگــر
شــما عمانــی نیســتید ،پــس چــرا راه جنــگ را انتخــاب
کرده ایــد؟ گفتنــد :مــا مــی خواهیــم از یــک زندگــی
بــدوی و بیابانــی بــه کشــوری مــدرن بــا قوانینــی مدنــی
تبدیــل شــویم .قابــوس ســه راه را پیــش پایشــان گذاشــت.
اول :خــروج از عمــان و انصــراف از شــهروندی ایــن کشــور
ولــی تــا اخــر عمــر تمــام مخــارج زندگــی در هــر جــای
جهــان مهمــان پادشــاه
دوم :تخفیف حکم اعدام به زندان ابد در عمان
ســوم :دســت از ایــن چریــک بــازی برداریــد و هــر کــدام
یــک قســمت از همین مملکــت را بگیرید دســتتان و ان را
همــان طــور کــه گفتیــد بســازید .هر ســه نفــر راه ســوم را
انتخــاب کردند.
اولــی همیــن یوســف بــن علــوی بــود ،یــک دانشــجوی
علــوم سیاســی کــه در لنــدن تحصیــل کــرده و بــه عمــان
بازگشــته بــود ،او حــاال سالهاســت وزیــر امورخارجــه عمان
و چهــره ای قابــل احتــرام در جهــان اســت کــه بارهــا بیــن
دســتگاه حاکمــه امریــکا و جمهــوری اســامی میانجــی
گــری کــرده.
دومــی (عبــداهلل بــن صالصــه) تحصیــل کــرده اقتصــاد
در لنــدن بــود کــه در ٣٠ســال گذشــته برنامه ریــزی
اقتصــادی و سیســتم بانکــی عمــان را مدیریــت مــی کنــد
و طبــق برنــام ی دولــت عمــان ،اقتصــاد ایــن کشــور را تــا
ســال ۲۰۲۰بــه اقتصــادی کامــا غیــر نفتــی بــدل مــی
کنــد کــه درامــد صنایــع دیگــر جایگزین نفــت خواهــد داد.
ی بــن المســعود) وزیــر پیشــین امــوزش
ســومی هــم (علـ
و پــرورش عمــان بــود کــه سیســتم امــوزش را نوســازی
کــرد بــه گونـه ای کــه هزینــه ی تحصیــل از دوران ابتدایی
تــا دانشــگاه کامــا رایــگان اســت .همچنیــن امــوزش
زبــان انگلیســی از همــان مقطــع ابتدایــی در مــدارس
عمــان اغــاز مــی شــود و نســل جدیــد ایــن کشــور زبــان
انگلیســی را همــان قــدر روان صحبــت مــی کند کــه زبان
مادری اشــان را.
ســلطان قابــوس بــا مــدارا و دوراندیشــی تهدیــد را بــه
فرصــت تبدیــل کــرد تــا ایــن ســه چریــک چــپ گــرای
عمــان را بــه کشــوری مــدرن تبدیــل کننــد کــه ان را
ســوئیس خاورمیانــه مــی داننــد.
زندگــی و حکومــت کــردن بــه ادعــا نیســت؛ بلکــه تغییر
و امــوزش و اســتفاده از اســتعداد هاســت؛ کــه از یــک
چوپــان یــک دانشــمند مــی ســازد .
اســت یعنــی دو برابــر جهــان .ایــن یعنــی غــارت
مــردم و اقتصــاد توســط مافیای مســکن .کمترین
مالیــات مســتغالت در ایــران پرداخــت می شــود.
ایــن اقتصــاد ازاد و رقابتــی نیســت ،ایــن ســرمایه
داری الشــخوری تمــام عیــار اســت.
ســاالنه بیــش از ۷۰۰هــزار میلیــارد تومــان اجاره
خانــه ،محــل کار و ...دریافــت مــی شــود .دولــت
ومجلــس پشــتیبان مافیــای مســکن و بانــی
بلبشــوی موجــود در بــازار مســکن هســتند که به
جــای اخــذ مالیــات کافــی و موثــر از ثروتمنــدان
و درامدهــای بــاال ،مــردم را بــا مالیــات تورمــی و
مالیــات از دســتمزدهای زیــر خــط فقــر هــدف
گرفتــه انــد .همــه چیــز را بــه بــازار بســپارید،
همــه چیــز درســت خواهــد شــد .نتیجــه ســلطه
بنیادگرایــی بــازار و نئولیبرالیســم ایــن شــده کــه
جمعیــت دالالن ،ســوداگران ،ســفته بــازان و
نوســان گیــران (کــه درامدشــان از محــل تــورم
اســت) از نیروی کار صنعتی بیشــتر شــده اســت.
ایــن اقتصــاد بــازار نیســت ،ایــن اقتصــاد بــازار ازاد
دزد بــازار اســت.
خالصــه ماجــرا ایــن اســت کــه درامــد بنگاههای
رانتــی و فاســد دولتــی ،خصولتــی و خصوصــی،
مافیــای مســکن و خیــل عظیــم دالالن،
ســوداگران ،ســفته بــازان و نوســان گیــران بــا
مالیــات تورمــی بــه واســطه افزایــش مســتمر
و بــی امــان قیمتهایــی کــه بــه دســت نابــازار
ســپرده شــده تامیــن مــی شــود .موتــور محرکــه
ایــن اقتصــاد فاســد تــورم اســت.
توسعه
درسهاییاز«پیکان» برایتوسعهایران
کتــاب «پیــکان سرنوشــت مــا» خاطــرات احمــد خیامــی اســت .زندگــی احمــد خیامــی پــر از فــراز و فــرود،
شکســت و پیــروزی بــوده اســت .او از ذهنــی قــوی ،هوشــی سرشــار ،شــم بــاالی تجــاری ،پشــتکاری فــوق
العــاده برخــوردار بــود .احمــد خیامــی صاحــب کارخانــه ایــران ناســیونال و بعــد پیــکان ،مبلیــران ،فروشــگاه
زنجیــره ای کــوروش و ...بــود .زندگینامــه احمــد خیامــی ،بــرای گروههــای مختلــف بســیار اموزنــده اســت.
محمدرضا یوسفی
شــاید دلیــل اینکــه ایــن کتــاب بــه چاپ
یازدهــم هــم رســید همیــن نــکات درس
امــوز ان اســت .در ایــن یادداشــت کوتــاه
از منظــر توســعه بــه ســه درس مهــم
اشــاره می کنــم .او چنــد ســال بزرگتــر از
بــرادرش محمــود بــود .از اول جوانــی بــا
همدیگــر کار مــی کردنــد .امــا در نهایــت
از همدیگــر جــدا شــدند .عــده ای در این
میــان شــیطنت کردنــد و میــان دو بــرادر
اختــاف انداختنــد .عمــر شــراکت انــان
کمتــر از ســه دهــه بــوده اســت .ایــن
در حالــی اســت کــه همــکاری خانــواده
راکفلرهــا در امریــکا ،خانــواده انیلــی
مالــک فیــات در ایتالیــا ،بیــش از یــک
قــرن ادامــه دارد .اینکــه چــرا کار جمعــی
در کشــور مــا تــداوم نــدارد یــک نکتــه
کلیــدی فرهنگــی اســت.
احمــد خیامــی در دهــه بیســت بــا
کانــون نشــر حقائــق اســامی همــکاری
نظرات خود را به ایمیل ما ارسال کنید
داشــته ،در جوانــی پیشــرفت کــرده و در
ســال 31در ســفر مصــدق بــه مشــهد،
بــه نمایندگــی از صنفــش بــا وی دیــدار
کــرد و همیــن امــر بعــد از کودتــا برایــش
دردســر شــد و مدتــی را متــواری بــود.
ســپس بــه تهــران امــده و فعالیــت
اقتصادیــش را ادامــه داده ،رشــد خوبــی
داشــت .او و بــرادرش پــس از وقایــع
ســال 42بــه ایــن فکــر مــی افتنــد کــه
فعالیــت هــای اقتصــادی مــا در حــال
بــزرگ شــدن اســت و در ایــران کســی
نمــی توانــد بــدون داشــتن حامــی ادامــه
راه دهــد .بــه عبــارت دیگــر تــا زمانــی
کــه ســطح فعالیــت هــا در حــد بنــگاه و
کارخانــه هــای کوچــک و متوســط اســت
فــرد میتوانــد بــه تــاش و توانمنــدی
خــود اتــکاء کنــد امــا از مرحلــه ای کــه
میگــذرد ،اگــر رابطــه خــوب بــا حاکمیت
وجــود نداشــته باشــد هــر لحظــه ممکــن
اســت کــه برنامــه ای بــرای نابــودی انهــا
طراحــی شــود .لــذا دو بــرادر بــه ایــن
نتیجــه مــی رســند کــه مــا بایــد در دربار
کســی را داشــته باشــیم کــه مانع دســت
درازی هــا شــود و در مواقــع حســاس از
مــا حفاظــت کنــد.
انــان درســت فکــر مــی کردنــد .چــرا
کــه در ان دوران مشــهور بــود کــه
کارخانــه هــای بــزرگ بایــد ســهم برخی
شــاهزادگان را بدهنــد تــا بتواننــد ادامــه
حیــات داشــته باشــند .برخــی عامــل
جدایــی دو بــرادر خیامــی را غالمرضــا
پهلــوی مــی داننــد .در ان دوران ورود
مــادر ملکــه ،برخــی شــاهزادگان در
هیــات هــای امنــاء بــا همیــن منطــق
انجــام میشــد .امــری کامــا تشــریفاتی
جهــت حمایــت از ان واحــد و یــا
جلوگیــری از خطــرات احتمالــی کــه بــا
گرفتــن ســهم ســاالنه انجــام میشــد.
شــاید یکــی از دالیــل اینکــه برخــی از
بــزرگان در موسســات بســیاری عضــو
هیــات امنــاء هســتند نیــز همیــن باشــد.
ایــن نیــز یکــی دیگــر از ویژگــی هــای
جهــان توســعه نیافتــه اســت .زیــرا در
کشــورهای پیشــرفته ،حکومــت بــا
تضمیــن حقــوق مالکیــت ،بهبــود فضای
کســب و کار بــه بخــش خصوصــی
امــکان رشــد و رقابــت مــی دهــد .امــا
در کشــورهای در حــال توســعه بــه
دلیــل ســاختار حکومتــی ،چنیــن ریــل
گــذاری هــا و فضاســازی هایــی وجــود
نــدارد .از ایــن رو بخــش خصوصــی کــه
از حــدی فراتــر رود احســاس نیــاز بــه
حمایــت افــراد داخــل حکومــت میکنــد
تــا تضمینــی بــرای تداومشــان باشــد.
همیــن امــر در تحــوالت بــزرگ ماننــد
انقــاب و یــا کودتــا برایشــان مشــکل
ســاز می شــود.
info@eghtesadbazar.ir صفحه 8