هفته نامه دنیای گردشگری شماره 66
هفته نامه دنیای گردشگری شماره 66
پرنده نگری؛ پیشران توسعه گردشگری
تنها جزیره ایرانی دریای خزر
ت تبدیل شدن
ایران ظرفی
به هاب گردشگری سالمت در منطقه را دارد
متخصصان و فعاالن صنعت گردشــگری در مالــزی و ایران
می گوینــد :ایران دارای ظرفیت های بســیاری برای توســعه
گردشگری در زمینه های مختلف بویژه گردشگری سالمت و
تندرستی در منطقه خاورمیانه است .به گفته این متخصصان
در صورتی که این صنعت بتواند سرمایه گذاران خارجی مناسب
جذب کند و از تجارب کشورهایی مانند مالزی نیز استفاده نماید،
این صنعت رشد می یابد ،درامدهای غیرنفتی افزایش یافته و
کشور به هاب گردشگری سالمت و تندرستی در منطقه...
حضور پرندگان مهاجر ابزی و کنارابزی و زمستان گذرانی ده ها
گونه پرنده کمیاب در پهنه ابی پیرامون جزیره اشوراده و خلیج
گرگان فرصت اجرای تورهای پرنده نگری را به عنوان یک صنعت
ســبز و پردرامد مهیا کرده اســت؛ صنعتی که در صورت رونق
می تواند پیشران توسعه همه جانبه تنها جزیره ایرانی دریای خزر
و استان گلستان باشد.پرنده نگری به شیوه ای از گردشگری گفته
می شود که گردشگر برای مشاهده گونه های مختلف پرندگان
عازم سفر می شود و ارامش و لذت پرنده نگری به حدی است که...
ادامه درصفحه 5
شنبه 30اذر 1398سال چهارم
شماره 66
8صفحه
قیمت 2000تومان
ادامه درصفحه 8
24ربیع الثانی 1440
21دسامبر 2019
نقاطپرمنفعتازدرامدهایگردشگریکجاست؟
۱۰مقصد اول
توریست های
جهان
صفحه 2
یخدان ها میراث روزهای سرد کویر
در سده های گذشــته ،مردمان ســخت کوش و
دوراندیش کرمان با احــداث بنای یخدان ،از برف و
یخ زمستانی به عنوان منبع اب گوارا برای روزهای
گرم تابستانی این دیار کویری استفاده می کردند و در
حال حاضر یخدان ها جزو اثار تاریخی ارزشمند این
خطه محسوب می شود که نیاز به توجه بیشتر دارند.
در سراسر اســتان پهناور و تاریخی کرمان بناها و
محوطه هــای تاریخی ارزشــمند و زیبایی احداث
شــده که هر کدام نشــان از خالقیــت و ابتکار
ســاکنین دیار کریمان برای ابادانــی و رفاه دارد.
یخدان ها با معماری خاص و مبتکرانه در روزهای سرد
تابستان محل انبار کردن یخ برای فصل گرما محسوب
می شــد که اغلب در عمق زمین و در مســیر ...
ادامه در صفحه 4
تو خیز برجامی توریست خارجی
اف
چینچگونهاولویتاول
بازار گردشگری ایران شد؟
صفحه 3
شناخت استراتژیک
برند گردشگری
ایران
صفحه 7
2
خبر
بو کارهای نوپا در بازار توریسم اعالم کردند
نمایندگان کس
دو مطالبه استارت اپی
از وزیر گردشگری
شنبه 30اذر 1398سال چهارم شماره66
نقاط پرمنفعت از درامدهای گردشگری کجاست؟
۱۰مقصد اول توریست های جهان
گردشــگری خارجی نســبت به سال قبل بهره مند شــدند .افریقا با ۳درصد از ســهم کل درامد گردشگری
بین المللی و خاورمیانه با ۵درصد از سهم گردشگری جهان با توجه به رشد قابل توجه در ورود گردشگر خارجی
با رشد درامد گردشگری همراه بودند که سهم هرکدام از درامد گردشگری به ترتیب ۳۸میلیارد دالر با ۲درصد
رشد و ۷۳میلیارد دالر با ۴درصد رشد بوده است .اما در امریکا با توجه به رشد ضعیف ورود گردشگران خارجی
به امریکای مرکزی و جزایر کارائیب ،میزان درامد حاصل از ان نیز بدون رشد بوده است و با ۳۳۴میلیارد دالر
همچنان ۲۳درصد از سهم درامد توریسم خارجی را به خود اختصاص داده است .اروپای جنوبی و مدیترانه ای
با ۸درصد رشــد در ورودی گردشــگر خارجی و ۷درصد رشد در درامد حاصل از ان ،در اکثر مناطق با رشدی
دو رقمی همراه بود .در میان کشورهای با ورودی بیشترتوریست ،ایتالیا ،یونان ،پرتغال و کرواسی عملکرد قوی
و مثبتی داشــتند و ترکیه با نرخ ارز مناسب ،روند بهبودی خود را ادامه داد و اسپانیا بزرگ ترین مقصد منطقه،
رشــد بسیاری در درامد گردشگری خارجی در سال ۲۰۱۸داشته است .اروپای شرقی با رشد ۴درصد ورودی
و ۳درصد درامد و اروپای مرکزی با رشــد ۵درصد ورودی و ۹درصد درامد برحســب میانگین منطقه رشــد
داشــته اند و از جمله دلیل افزایش گردشگر ،تســهیل ویزا برای چینی ها در برخی مناطق بوده است .روسیه به
دلیل میزبانی جام جهانی ۲۰۱۸از رشدی دو رقمی برخوردار شد .در اروپای غربی بلژیک عملکرد مثبتی داشته
و به همراه هلند در این منطقه پیشتاز بودند .اروپای شمالی با یک درصد رشد در ورودی گردشگران خارجی و
درامد حاصل از ان رشدی یکنواخت داشته است.
مناطق گردشگری جهان
منطقه اســیا و اقیانوسیه ،سریع ترین رشد در ورودی و درامد گردشــگری خارجی در سال ۲۰۱۸را داشته
اســت .افزایش قدرت خرید خارجی ها ،افزایش حمل ونقل هوایی و تســهیل صدور ویزا منجر به افزایش سفر به
این منطقه شده است .اسیای جنوبی به علت رشد ورود گردشگری در کشورهایی همچون ایران ،نپال ،سریالنکا
و هند به عنوان بزرگ ترین مقصد این منطقه ۱۹ ،درصد رشــد داشته است و درامد گردشگر خارجی با رشدی،
۱۰درصدی همراه بوده اســت.ایران در سال ،۲۰۱۸در ورود گردشگر خارجی رشد ۵۰درصدی داشته و درامد
گردشــگری نیز با رشد بیشتری همراه بود .شــمال شرقی اسیا به عنوان بزرگ ترین مقصد گردشگری اسیا با ۶
درصد رشد در ورودی و ۹درصد رشد درامدی ،با رشد گسترده ای همراه بوده است .کره جنوبی به دلیل میزبانی
المپیک زمستانی ۲۰۱۸در پیونگ یانگ ،نتایج بسیار مثبتی در رشد ورودی و درامد گردشگری خارجی داشته
است .ژاپن سومین مقصد بزرگ در اسیا از مرز ۳۰میلیون ورودی فراتر رفته و بیش از هفت میلیارد دالر نسبت
به سال گذشته درامد کسب کرد .جنوب شرقی اسیا با ۶درصد رشد در ورود گردشگر خارجی و ۹درصد رشد
درامدی همراه بوده اســت .تایلند بزرگ ترین مقصد این منطقه حدود ۳میلیون ورودی گردشــگر خارجی و ۶
میلیارد دالر درامد بیشــتر از سال گذشته داشــته است و استرالیا به عنوان قدرتمندین کشور در جذب ورودی
گردشگر خارجی با ۳درصد رشد و کسب درامد بسیار با رشد ۷درصد ،منجر به رشد اقیانوسیه شده است.
امریکا تجربه و نتایج متفاوتی داشــته اســت .امریکای شمالی به دلیل رشد مداوم و عملکرد مثبت مکزیک و
امریکا دوســوم از کل ورودی با ۴درصد رشد را در اختیار دارد اما درامد حاصل از ان بدون رشد بوده است .با
توجه به رشد گسترده در سال ،۲۰۱۷امریکای جنوبی در سال ۲۰۱۸با یک درصد رشد ورود گردشگر خارجی
نتایج متفاوتی به ویژه در کلمبیا ،اکوادور و پرو داشــته اســت .کاهش قیمت بازار بزرگ مرزی ارژانتین برخی از
کشــورهای منطقه را تحت تاثیر قرار داد و رشد درامد گردشــگری در این منطقه ۳درصد بوده است.امریکای
مرکزی با کاهش ۲درصدی در ورود گردشــگر خارجی به این منطقه رشد ضعیفی داشته و درامد گردشگری
محمد ملکشاهی
گردشــگری یکی از پر کاربردترین صنایع دنیاست به این
معنی که نســبت تعداد نیروی کار به میزان سرمایه گذاری
مورد نیاز در ان از بقیه صنایع بیشــتر اســت به طوری که
از هر ۱۰شــغل در جهان یک شــغل مرتبط با گردشگری
است .همین موضوع باعث شده تا توسعه گردشگری به عنوان
یکی از راه حل های پیشــرفت ایران که نیــروی کار فراوان
دارد مطرح باشــد .در چند سال اخیر کسب وکارهای نوپای
بســیاری در این حوزه به راه افتاده است .اول این هفته ،وزیر
گردشــگری جلســه ای با نمایندگان تعدادی از این گروه ها
کــه با عنوان «کارگروه جوانان در گردشــگری» که در اتاق
بازرگانی تهران و ایران فعال است ،برگزار کرد.در این جلسه
ابتدا نمایندگان ایــن کارگروه به بیان پیشــنهادهای خود
پرداختند .مجید حســینی نژاد مدیر این کارگروه گفت که
ما به رشــد گردشــگران ورودی به ۲ /۵برابر وضع موجود
در طول هفت ســال اینده نیاز داریم تا به افق چشــ م انداز
۱۴۰۴که جذب ۲۰میلیون گردشــگر خارجی است دست
بو کارهای نوپای
پیدا کنیم از همین رو ما ،جمعی از کســ
گردشــگری که در اتاق بازرگانی گرد هم امــد ه ایم به این
نتیجه رســیده ایم که ایــن مهم جز از طریــق «بازافرینی
اکوسیستم گردشگری ایران» ممکن نیست .در ادامه جلسه
وی تعریفی از اکوسیســتم نواوری در گردشگری ارائه کرد
که در ان باید فضا به گونه ای مهیا شــود که جوانان بتوانند
بو کارهای گردشگری را به راحتی راه اندازی کنند و این
کس
اکوسیســتم به گونه ای پرقدرت این امکان را فراهم کند که
چرخه نوافرینی در گردشگری خود را به روزرسانی و تقویت
کند .ویژگی بارز یک اکوسیســتم مکانیزمی است که درونزا
بوده و منجر به توسعه و پایداری محیط گردشگری می شود.
بو کارهای
وی افزود :ما باید به دنبال ایجاد چمنزاری از کس
متنوع و فراگیر باشــیم و نه شــکل دادن به چند چنار بلند
از شــرکت های بزرگ .همان طور که اکوسیستم استارت اپی
توسط یک معاونت در ریاســت جمهوری رقم خورد و رشد
چشــمگیری در زمینه کسب وکارهای نوپا در ایران رقم زد،
محقق شــدن اکوسیستم گردشــگری نیز نیاز به یک راهبر
ارشــد در دولــت دارد .که این نقش می تواند توســط وزیر
گردشگری رقم بخورد .راهبری در کالم عینیت پیدا می کند
و در صورتی که شما این موضوع را به عنوان هدف ابراز کنید،
گفتمان بازافرینی اکوسیســتم گردشگری جاری می شود و
بو کارهای نوپا از سایر مقامات دولتی نیازمندی های خود
کس
را مطالبــه خواهند کرد .وی ادامه داد :عالوه بر راهبری برای
شکل دادن اکوسیستم نواوری در گردشگری ،به مشوق های
مالی غیرمستقیم ،تسهیل قوانین برای ورود نوپاها ،حمایت
از شکل گرفتن شــتاب دهنده های تخصصی و در نهایت به
خلق رسانه هایی برای تشویق جوانان به ورود و نقش افرینی
در این اکوسیســتم نیز نیاز است .در ادامه چند تجربه موفق
در این زمینه ارائه و تاکید شــد بر اینکه گرد هم جمع شدن
فعاالن حوزه گردشگری هم افزایی های فراوانی را رقم خواهد
زد کــه می توان با حمایت هــای حداقلی ان را تحریک کرد.
وزیر گردشگری پس از شــنیدن این پیشنهادها ،مواردی را
پیگیری کرد از جمله اینکه از معاون گردشــگری خواست تا
مجوز گردشــگری الکترونیک در اسرع وقت عملیاتی شود و
همچنین جمع حاضر را برای رویداد شب یلدای گردشگری
دعوت کــرد .وزیر در نهایت پیشــنهاد کرد کــه جمعی از
اســتارت اپ های حوزه گردشــگری در نشست مدیران کل
استان ها حضور پیدا کنند تا بتوانیم این فعالیت های اثرگذار
را در کل کشور گسترش دهیم.به طور کلی پیشنهاد «کارگروه
جوانان در گردشــگری» برای وزیر گردشــگری این بود که
این وزارتخانه محوریت بازافرینی اکوسیســتم گردشگری را
در ایران بر عهده بگیرد و مونســان ضمن اســتقبال از این
پیشنهاد و حمایت از طرح ارائه شده ،پیشنهاد کرد این طرح
پخته تر شــود و دســتورالعمل و راهکارهای اجرایی دقیق و
جزئی برای عملیاتی کردن ان توسط کارگروه ظرف یک ماه
اینده تدوین و به وی ارائه شود.
سازمان جهانی گردشــگری با معرفی ۱۰کشور پردرامد از محل ورود توریست ۱۰ ،مقصد اول توریست های
جهان را نیز اعالم کرد ،این ۱۰کشور مقصد ۴۰ ،درصد از کل گردشگران خارجی دنیا را در سال ۲۰۱۸به خود
اختصاص دادند .در میان ۱۰مقصد برتر جهان در ورودی گردشــگران و درامد گردشگری ،فرانسه همچنان در
ورودی گردشگری خارجی در رتبه اول قرار دارد درحالی که امریکا بزرگ ترین سرمایه گذار گردشگری بوده است.
ژاپن پس از هفت سال رشد دورقمی در رتبه نهم درامدهای گردشگری جهان قرار گرفت.
براســاس امار سازمان جهانی گردشــگری ۱۰ ،مقصد برتر ورودی گردشگران خارجی در سال ۲۰۱۸که ۴۰
درصد از ورودی های جهان را به خود اختصاص داده اســت نشان می دهد :فرانسه با رشد ۳درصدی و ورود ۸۹
میلیون نفر در رتبه اول پربازدیدترین کشور جهان قرار گرفت و اسپانیا با ورود ۸۳میلیون نفر و یک درصد رشد
در رتبه دوم قرار دارد .بعد از ان امریکا ،چین ،ایتالیا ،ترکیه ،مکزیک ،المان ،تایلند و انگلیس با ۳۶میلیون نفر
که نســبت به سال گذشته ۴درصد کاهش داشته است به ترتیب در رتبه های سوم تا دهم برترین مقصد ورود
گردشگران خارجی قرار گرفتند .طبق امار سازمان جهانی گردشگری ،میزان ورودی گردشگران جهان در سال
۲۰۱۸حدود ۱ /۴میلیارد نفر بوده که نســبت به سال ۲۰۱۷رشد ۵درصدی داشته است .اسیا و اقیانوسیه و
به دنبال ان افریقا بیشترین رشد در ورود با رقم معادل ۷درصد را به نام خود ثبت کردند .اروپا در نهمین سال
از رشد پایدار با جذب ۵۷۰میلیون توریست و ۵درصد رشد همچنان پربازدیدترین منطقه جهان بوده است و
پس از ان اســیا و اقیانوسیه با جذب یک چهارم توریست های جهان ،حدود ۳۴۸میلیون نفر گردشگر خارجی،
۲۵درصد از ورود گردشــگران بین المللی را به خود اختصاص داد .امریکا که به ســه بخش شــمالی ،مرکزی و
جنوبی تقســیم می شود از گردشگر خارجی فقط ۱۵درصد اســت که با فرا زو نشیب بسیاری همراه بوده و با ۲
درصد رشــد حدود ۲۱۶میلیون نفر گردش خارجی داشته است .افریقا که براساس عملکردهای مثبت به ویژه
در افریقای شــمالی توانست با ۷درصد رشــد ۶۷ ،میلیون گردشگر خارجی را به خود جذب کند و ۵درصد از
سهم گردشگری جهان را به خود اختصاص دهد .خاورمیانه با توجه به تالش کشورهای وابسته به اقتصاد نفتی
برای توســعه صنعت گردشگری و جذب گردشگران خارجی با ورود حدود ۶۰میلیون توریست ۵ ،درصد رشد
داشته و سهم ان از ورودی گردشگری جهان ۴درصد بوده است .در کنار بررسی ورودی گردشگران بین المللی
به میزان درامد حاصل از گردشــگری خارجی نیز پرداخته است که براساس امار سازمان جهانی گردشگری از
کل درامد گردشگری بین المللی که شامل ورود توریست ها و حمل ونقل مسافران می باشد ۱۷۰۰ ،میلیارد دالر
بوده که نسبت به سال گذشته ۴ /۴درصد رشد داشته است و توانسته از رشد اقتصاد جهانی پیشی بگیرد .طبق
اعالم ســازمان جهانی گردشگری ۱۰ ،کشــور پردرامد جهان توانستند ۵۰درصد از کل درامد گردشگری را به
خود اختصاص دهند .امریکا با کسب درامد ۲۱۴میلیارد دالر و رشد ۲درصدی به عنوان پردرامدترین کشور در
گردشــگری بین المللی معرفی شد و بعد از ان اسپانیا با ۷۴میلیارد دالر و ۴درصد رشد نسبت به سال گذشته
در رتبه دوم جهان قرار گرفت .فرانســه ،تایلند ،انگلیس ،ایتالیا ،استرالیا ،المان ،ژاپن و چین با ۴۰میلیارد دالر
در رتبه های سوم تا دهم پردرامدترین کشورها در گردشگری بین المللی قرار گرفتند.
اســیا و اقیانوسیه با رشد ۷درصدی حدود ۴۳۶میلیارد دالر درامد و ۳۰درصد از سهم درامد گردشگری و
اروپا با ۵درصد رشــد و ۵۷۰میلیارد دالر درامد و ۳۹درصد از ســهم کل درامد ،از رشد متوسطی در عایدی
ان نیز یک درصد کاهش یافته اســت اگرچه کشــورهای بلیز ،الســالوادور و گواتماال رشــد نسبتا قدرتمندی
داشتند .جزایر کارائیب همچنان نتایج متفاوتی داشت و با توجه به رشد مناطقی همچون جمهوری دومینیکن
و جامائیکا ،بیشــتر کشــورها تحت تاثیر توفان ماه های اوت و ســپتامبر ۲۰۱۷با کاهش یک درصدی ورودی و
درامد همراه بودند .افریقای شمالی عملکرد مثبت و قوی داشته و با ۱۰درصد رشد در ورودی و ۴درصد رشد
درامدی همراه بوده است .تونس با کاهش تبلیغات منفی علیه این کشور ،بازار مناسبی برای گردشگران اروپایی
به شــمار می رفت .مراکش نیز با ســرعت بسیاری رشد کرده اســت .در جنوب صحرای افریقا ،جزایر کابو ،ورد،
کامور ،موریس و سیشــل رشد قدرتمندی داشتند .کنیا با بهبود امنیت و افزایش حمل ونقل هوایی و همچنین
توگو ،اوگاندا ،ساحل عاج و زیمبابوه نتایج مثبتی داشتند .این منطقه با رشد ۵درصدی ورود گردشگر خارجی
بیشــترین میزان ورودی تا سال ۲۰۱۸را داشته اســت.خاورمیانه با رشد ۵درصدی در ورود گردشگر خارجی
و ۴درصد رشــد درامد ،با بازگشت برخی کشــورها به توسعه صنعت توریسم همراه بوده به گونه ای که در برخی
مناطق گردشــگری یکی از ارکان اصلی در اقتصاد کشورها به شمار می امد و برخی از کشورهای وابسته به نفت
برای توســعه گردشگری عملکردهای مثبتی داشــتند .مصر با افزایش بازدیدکنندگان بازار اروپایی از رشد دو
رقمی در ورودی و درامدها برخوردار شد .اردن و لبنان نیز با بهبود روند رشد گردشگری همراه بودند .عربستان
رشــد کمی داشته و امارات با برگزاری نمایشــگاه اکسپو در سال ۲۰۲۰سعی در افزایش رشد گردشگری خود
دارد .با تسهیل ویزا ،سرمایه گذاری و بازاریابی در صنعت گردشگری در تعدادی از کشورها مانند قطر که بحران
دیپلماســی در نیمه دوم ســال ۲۰۱۸را پشت ســر گذاشته ،شروع به بهبود کرده اســت.قطر درحال حاضر در
دسترس ترین مقصد توریستی در خاورمیانه به لحاظ صدور ویزا به حساب می اید.
شنبه 30اذر 1398سال چهارم شماره66
تو خیز برجامی توریست خارجی
اف
چین چگونه اولویت اول بازار گردشگری ایران شد؟
در دنیــای پویای صنعت و کســب و کار ،برخــی از اقدامات ان قدر
مهم و کالن هســتند کــه به عنوان علت یا حلقه اصلی ،مســیر جریان
برنامه ریزی را مشخص می کنند .در صنعت گردشگری ،تعیین بازارهای
هدف گردشــگری یکی از این موارد است حال در هر سطح دولت باشد
یا در سطح یک شرکت یا کسب و کار انالین کوچک.
تعیین بازارهای هدف گردشــگری برای جذب توریست توسط میزبان
بیش از همه ،متاثر از شــرایط بین المللی اســت به طوری که تغییر در
سیاست گزینش بازارهای هدف گردشگری ،وابستگی زیادی به تحوالت
بین المللی و ســطح روابط سیاسی کشــور مقصد با کشورهای مختلف
دارد .چراکه ورودی جریان های گردشگری تاحدود زیادی وابسته به ان
اســت .اما در عین حال انتخاب کشورهای هدف از یکسری شاخص ها و
زیرشــاخص های فنی و مطالعات سنجی اماری و علمی تبعیت می کند.
گردشــگری در جهان به عنوان سومین صنعت پردرامد (پس از صنعت
مواد شــیمیایی و صنعت ســوخت) منجر به رشــد و رونــق اقتصادی
بســیاری از کشورها شده است و در بسیاری از کشورها درامد حاصل از
گردشــگری بیشترین نقش در اقتصاد ان کشــور را دارد به گونه ای که
درامد حاصل از گردشــگری اسپانیا دو برابر درامد نفتی ایران است .به
ایــن ترتیب بعد از خروج امریکا از برجام و ایجاد تغییرات گســترده در
نظم بین الملل و همچنین تحریم های وارده بر ایران و کاهش درامدهای
نفتی ،بازار گردشگری دومین قطب ارزاور و درامدزا برای کشور معرفی
شده و اکنون می تواند جایگزین مناسبی برای اقتصاد نفتی ایران باشد.
وزارت میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دستی با توجه به تغییر
در تعامــات بین المللی بعــد از خروج امریکا از برجــام که به کاهش
گســترده ورود گردشــگران از برخی «بازارهای مهم سنتی» هم چون
اروپا و امریکا منجر شــد ،تالش کرد تا برای رونق و توسعه گردشگری
و جذب گردشــگران خارجی دست به تغییر استراتژی بزند .برای تحقق
این امر با همکاری و نظرخواهی از متخصصان مختلف حوزه گردشگری،
۱۳شاخص و بیش از ۶۰زیرشاخص برای تعیین «بازار هدف مطلوب»
تعریف شــدند تا براساس ان کشورها در ســطوح متفاوت دسته بندی
شوند .این ســطح بندی به دلیل برنامه ریزی هدفمند و متناسب با منابع
انجام شــده اســت .به عبارت دیگر انتظار این است که منابع در اختیار،
اول برای بازارهای هدف ســطح یک که اولویت بیشــتری دارند هزینه
شــوند و ســپس برای بازارهای ســطوح دیگر .نکته مهم ان است که
سطح بندی با سلســله مراتب متفاوت اســت چنان که کشورهای یک
سطح از ارزشمندی نزدیک به هم برخوردارند.
مسلم شجاعی رئیس گروه بازاریابی دفتر بازاریابی و تبلیغات معاونت
گردشگری در تشریح ۱۳شاخص عمده بازار هدف گفت :این شاخص ها
شامل سطح روابط سیاسی کشــور مبدا با ایران ،درامد سرانه یا قدرت
خرید سرانه کشور مبدا ،میزان هزینه کرد گردشگران خروجی از کشور
مبدا ،تعداد گردشــگر خروجی از کشــور مبدا ،مزیت ویژه کشور مبدا
برای ایران ،امکانات و تســهیالت ایران در کشــور مبدا ،میانگین هزینه
تمام شــده سفر از کشور مبدا به ایران ،تعداد گردشگر ورودی از کشور
مبدا به ایران ،تعداد پروازهای مســتقیم بین کشور مبدا و ایران ،حجم
مبادالت بازرگانی کشــور مبدا و ایران ،تعداد اتباع ایرانی مقیم کشــور
مبدا ،وضعیت سیاســی ،امنیتی و اجتماعی کشــور و جمعیت اســت.
این معاونت با کمی ســازی شــاخص ها به بررسی وضعیت این کشورها
پرداخته اســت.در تعیین بازارهای هدف گردشگری ۳۰ ،کشور در چهار
ســطح قرار گرفتند که بر اساس این طبقه بندی پنج کشور چین ،عراق،
جمهــوری اذربایجان ،ترکیه و عمان در ســطح اول قرار گرفتند که از
نظــر تمرکز اقدامات و برنامه ریزی بازاریابــی در اولویت اول قرار دارند.
دیگر ســطوح با توجه به رتبه ان در برنامه های بعدی جذب گردشگر به
ایران هستند .شجاعی افزود :با توجه به سابقه ۶۰ساله ورود گردشگران
اروپایی به ایران ،بعد از تصویب برجام ورود گردشگران اروپایی به ایران
از افزایش چشمگیری برخوردار شد و رشدی ۲۵درصدی داشت و حتی
میزان رشــد در برخی بازارها همچون فرانسه به ۱۰۰درصد رسید .اما
بعد از خروج ترامپ از برجام ،میزان ورود گردشــگران اروپایی به ایران،
بیش از ۳۰درصد کاهش یافت .ایران به منظور جایگزین کردن صنعت
نفت و رونق گردشــگری به عنوان یک صنعــت درامدزا مجبور به تغییر
بازار هدف گردشــگری شد و ســعی کرد با لحاظ کردن اصل انعطاف و
پویایی در برنامه ریزی ،گستره بازارهای هدف خود را افزایش دهد و در
نقاط تمرکز خود بازبینی کند.از انجا که تعیین مبادی هدف گردشــگر
خارجی وابسته به شرایط بین المللی است و تعامالت با جامعه جهانی در
تعیین بازار گردشــگری اثرگذار است ،با تغییر شرایط ،کشورهای هدف
نیز تغییر خواهند یافت.
شــجاعی رئیس گروه بازاریابی دفتــر بازاریابــی و تبلیغات معاونت
گردشگری گفت :اگرچه در امار هفت ماهه سال ۱۳۹۸ورود گردشگران
از بــازار اروپا به ایران ۳۳درصد کاهش داشــته اســت اما در مجموع
میزان ورود گردشــگران خارجی به ایران با رشــد ۲۴درصدی همراه
بوده اســت .این افزایش گردشگران به دلیل ورود گردشگران همسایه و
منطقه به ایران است که عراق بیشترین سهم ورودی به کشور را داشته
و گردشــگران عمانی رشد ۳۰۰درصدی داشــته و ترکیه و جمهوری
اذربایجان رشــد قابل توجهی داشــته اند .چنین اســت که با توجه به
امارهای رســمی سازمان جهانی گردشــگری ،ایران با ۴۹درصد رشد،
سومین کشور دنیا از نظر رشد گردشگری در سال ۲۰۱۹بوده است.
شــجاعی در ادامه تشریح کرد :در سال ۱۳۹۷ورود گردشگران چینی
۳۳درصد افت داشــته و تا تیر ماه امسال و قبل از لغو روادید ،این افت
در حــدود ۳۰درصد بود .اما از مرداد ۹۸و بعد از لغو روادید برای اتباع
چینی ،روند کاهشــی ورود گردشگران چینی متوقف شد و در شهریور
ماه ۸درصد رشــد را نشــان داد که در مهرماه ایــن رقم به ۱۲درصد
رســید .با توجه به برنامه های پیش رو ،براوردها نشــان می دهد که این
سیر صعودی تا پایان سال ادامه خواهد داشت .این نتیجه می تواند خود
شــاهد مثالی از تصمیم گیری اثربخش فرابخشی در صنعت گردشگری
باشــد .جایی که وزارت امور خارجه تحلیل های کارشناســی وزارتخانه
گردشــگری را پذیرفتند و دولت اقدام به لغــو روادید با چین کرد .این
امارها در بازار عمان نیز که لغو روادید شده است ،مثبت است.
شــجاعی افزود :با توجه به مجموع ارزیابی ها و امتیازدهی ها ،چین در
ســطح اول و به عنوان نخستین کشــور هدف برای جذب گردشگر قرار
گرفته و وزارت گردشــگری در این جهت تعامالت سیاسی و اقتصادی
بســیاری همچون لغو ویزا در جهت جذب گردشگران این کشور داشته
اســت .چین به عنوان کشوری با ثبات سیاســی و اولین شریک تجاری
ایران ،گردشگرفرســت ترین کشور جهان است که بیش از ۱۵۰میلیون
گردشــگر به نقاط مختلف جهان فرستاده و این در حالی است که مثال
کل گردشــگران خروجی عراقی در جهان ۵میلیون نفر است .همچنین
میزان هزینه کرد گردشگران چینی در کشورهای مقصد بسیار باالتر از
سایر گردشگران است و در سال ۲۰۱۸پرهزینه ترین گردشگران جهان
لقب گرفتند .میانگین هزینه کرد گردشگران زیارتی عراق در ایران ۴۰۰
تــا ۷۰۰دالر اســت در حالی که میانگین پکیج هزینه ای گردشــگران
چینی در ایران بیش از هزار دالر است .البته ناگفته نماند که گردشگران
عراقی یا از کشــورهای همسایه گردشگرانی هستند که با هدف سالمت
و ترکیب ان با تفریح و گشــت و گذار به ایران وارد می شــوند که خرج
کرد بســیار قابل قبولی دارند .با توجه به امارهای ارائه شده کشور عراق
بیشــترین گردشــگر ورودی به ایران را داشــته همچنین کشــورهای
عمان ،اذربایجان و ترکیه به عنوان کشــورهای همســایه ایران از حجم
گردشگران گسترده تری نسبت به چین برخوردار بودند .مسلم شجاعی
اینگونه تشریح کرد :در اولویت قرار دادن چین به عنوان اولین بازار هدف
گردشگری ،مجموعه ای از عوامل دخیل بوده اند .شاید چین در برخی از
عوامل نسبت به سایر بازارها امتیاز پایین تری کسب کرده باشد ولی در
شاخص های بیشتری ،باالتر از همه ایستاده است.
عراق به عنوان ســتاره اصلی بازار گردشــگری ایران بیشــترین ورود
گردشــگران به ایران را داشته است .به این ترتیب وجود برخی کشورها
همچون چین در ســطح اول جذب گردشــگر به معنای چشم پوشی یا
غفلت ایران از ظرفیت های کشــورهای همســایه برای جذب توریست
نیست بلکه به معنای ان است که کشورهای اولویت شماره یک نیازمند
«عملیات تبلیغاتی و بازاریابی» بیشــتری در مقایســه با توریست های
همســایه و منطقه هستند .ضمن انکه میزان جمعیت ساکن و جمعیت
توریســتی چین چند برابر کشورهای اطراف ایران اســت .بنابراین اثر
بازاریابی گردشــگری در این کشــور به مراتب بیشتر از اقدامات مشابه
در دیگر کشــورها خواهد بود.عراق به عنوان گردشگرفرست ترین کشور
همسایه ،یک بازار در دسترس برای ایران به شمار می اید که برای ان نیز
برنامه های بازاریابی پیش بینی شده است .شجاعی رئیس گروه بازاریابی
دفتــر بازاریابی و تبلیغات معاونت گردشــگری گفت :بــا توجه به ذات
گردشگری مبنی بر نزدیکی مقصد و هزینه های کمتر ،کشورهای همسایه
بیشــترین ورودی به ایران را خواهند داشت .این امر در کشورهای دیگر
جهان نیز صدق می کند و حدود ۸۵درصد از گردشگران ورودی به یک
کشــور از کشورهای همسایه ان اســت .مثال بیشترین ورودی به کشور
فرانسه از ایتالیا و المان هستند یا بیشترین گردشگران خارجی در چین
را کشــورهای جنوب شرق و شرق اسیا تشکیل می دهند یا گردشگران
ایرانی بیشــترین میزان سفر به ترکیه و امارات را داشته اند زیرا عالوه بر
قرابت های فرهنگی و قومی ،مسافت و نزدیکی به مقصد ،میزان هزینه ها
را کاهش می دهد ،خوشبختانه امروز وزارت گردشگری در جایگاهی قرار
دارد که با انجام تحقیقات بازار و شــناخت نســبی از بازارهای مختلف،
برای بازارهای هدف گردشــگری خود دارای برنامه منسجم میان مدت
و کوتاه مدت اســت .چنین اســت که رویکرد «حفظ و تقویت» را برای
«بازارهای سنتی» و «شناخته شده» و رویکرد «نفوذ» را برای «بازارهای
نوظهور» در پیش گرفته است.
خبر
3
عید چین در بازار گردشگری ایران برگزار می شود
۹استان میزبان توریست های چینی
بازار گردشــگری ایران بــرای میزبانی از توریســت های
چینی در ایام عید ۱۷روزه چینی ها اماده می شــود که به
مناســبت عید چینی ها به ایران سفر خواهند کرد ۹ .استان
برای میزبانی از توریســت های چینی در بازار گردشــگری
ایران انتخاب شــده اند که با تخفیــف در هزینه ها و تامین
ذائقه های تفریحی و توریستی چینی ها زمینه های حضور و
جذب گردشگران چینی به ایران را فراهم می کنند .مدیرکل
بازاریابــی و تبلیغــات گردشــگری وزارت میراث فرهنگی،
گردشگری و صنایع دستی گفت :رویداد «ایران باشکوه» به
مناسبت عید چینی ها در استان های کشور برگزار می شود.
«محمدابراهیــم الریجانی» با بیان این خبر گفت :به منظور
حضور مســتمر و موثــر در بازار هدف گردشــگری چین،
معاونت گردشــگری در تالش اســت تا همزمان با سال نو
چینــی ۴تا ۲۰بهمن ماه ،رویداد «ایران باشــکوه» را برای
گردشــگران چینی برگزار کند .وی با بیان اینکه ســال نو
میالدی چینی ها برای دومین بار در کشــور گرامی داشــته
می شــود ،افزود :پــس از لغو روادید برای شــهروندان این
کشــور ،میزبانی از اینفلوئنسرها و فعاالن گردشگری چینی
در قالب تورهای اشناســازی در کنار نتایج سفر اخیر بخش
خصوصی و برگزاری نشســت B۲Bدر این کشــور ،انتظار
می رود دســتاوردهای این رویــداد ۱۷روزه ،بیش از پیش
باشد و ســهم ایران از بزرگ ترین بازار گردشگر فرست دنیا
افزایش یابد .الریجانی با اشــاره به اینکه اســتان هایی که
بیشتر مورد استقبال گردشــگران چینی هستند ،به منظور
برگزاری رویداد «ایران باشکوه» انتخاب شده اند ،یاداور شد:
۹استان تهران ،اصفهان ،یزد ،کرمان ،البرز ،سمنان ،فارس،
قزوین ،همدان و مناطق ازاد از جمله اســتان های منتخب
به منظور برپایی رویداد ایران باشــکوه هســتند .مدیرکل
بازاریابی و تبلیغات گردشگری خاطرنشان کرد :برای ترغیب
و تشویق هرچه بیشتر گردشگران چینی برای انتخاب ایران
به عنوان مقصد ســفر الزم است تا همکاری و هماهنگی در
زمینه های مختلف میان مقامات اســتانی و دســتگاه های
فرابخشــی صورت پذیرد .وی در تشــریح اقدامات مذکور
تصریح کرد :برگزاری جشــن های متناسب در طول هفته،
نصب بنرهای خوشامدگویی و تبریک سال نو به زبان چینی
در ورودی و اماکن مهم شــهر ،برگزاری مســابقات مختلف
همچون عکــس ،خاطره کوتاه ،پســت در فضای مجازی و
نیز نورپردازی اماکن مهم گردشــگری بخشی از اقدامات در
نظر گرفته شــده در رویداد «ایران باشکوه» به شمار می اید.
الریجانی افــزود :همچنین برپایی نمایشــگاه های موقت با
ارتباط موضوعی میان دو کشــور ،ســرو غذاهای چینی در
رســتوران ها ،طراحی گشــت های ویژه و متناسب با سالیق
مردم این کشور ،اعمال تخفیف در مراکز اقامتی ،پذیرایی و
فروشگاه های صنایع دستی ،اعمال تخفیف در ورودیه اماکن
گردشگری و موزه ها ،استقرار راهنمای چینی زبان در موزه ها
و اماکن گردشــگری در کنار هرگونه ابتکار و خالقیت دیگر
در سطح استان به صورت فراگیر (در همه مراکز) یا گزینشی
(در برخی از مراکز) تعیین و مختص گردشگران چینی به کار
گرفته می شود .وی با اشاره به اینکه مقرر می شود تبلیغات
گسترده ای توسط واســطه های ایرانی و چینی ،تورگردانان
ایرانی ،تورگردانان چینی ،نمایندگی های فروش هواپیمایی
ماهــان ،ظرفیت های دیپلماتیک ســفارت و کنســولگری
جمهوری اســامی ایران در چین انجام شــود ،یاداور شد:
از این رو پیشــنهادهای اســتانی اعم از برنامه های مدنظر و
درصــد تخفیفات در هر یــک از بخش ها پس از جمع بندی
و گزارش گیری به شــکل دقیق اعالم خواهد شد .به گفته
مدیــرکل بازاریابی و تبلیغات گردشــگری ،پیشــنهادهای
دریافتی از استان ها توسط این معاونت به تورگردانان داخلی
و چینی اطالع رسانی خواهد شد و انان براساس پیشنهادها
برنامه ســفر خود را طراحی و تبلیــغ خواهند کرد .وزارت
میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دســتی ایران بعد از
خــروج امریکا از برجام و کاهش ورود گردشــگران اروپایی
بــه ایران بــه منظور رونق و توســعه گردشــگری و جذب
گردشــگران خارجی دست به تغییر بازارهای هدف خود زد
و بعد از بررسی ۱۳شاخص برای تعیین بازار هدف مطلوب
کشــورها را بر اساس ۴ســطح طبقه بندی کرد .چین در
اولویت اول ایران از ۵کشور سطح اول در جذب گردشگران
خارجی به ایران قرار دارد که فعاالن گردشــگری ایران در
این حوزه اقدامات گســترده ای در جهت تشویق و تبلیغ از
جاذبه های گردشــگری ایران به منظور جذب هرچه بیشتر
گردشــگران چینی انجــام می دهند زیرا چیــن با توجه به
تطبیق و اشتراکات تاریخی و فرهنگی دو کشور ،گستردگی
روابط سیاسی و اقتصادی ایران و چین بعد از خروج امریکا
از برجام ،گردشگرفرســت ترین کشــور جهان با باالی ۱۵۰
میلیون گردشگر به سراســر جهان و همچنین ولخرج ترین
گردشگران خارجی جهان در کشورهای مقصد به عنوان یک
فرصت ویژه برای بازار گردشــگری ایران به شمار می اید که
می توان از این فرصت با توجه بــه تبلیغات و بازاریابی های
نوین و صحیح در جهت معرفی کامل جاذبه های گردشگری
ایران به چینی ها استفاد کرد.
4
اخبار
نگاه مثبت گردشگران خارجی
به ایران
گردشگران خارجی با ورود به ایران نگاه بسیار متفاوتی نسبت
به قبل از ورود خود به ایران با توجه به تبلیغات منفی گسترده ای
که در رسانه هایشان مواجه هستند ،دارند و برخی از انها معتقدند
تفاوت ایران در رسانه های دنیا با ایران واقعی همانند تفاوت شب
نســبت به روز است .تبلیغات منفی رسانه های خارجی ،دیدگاه
منفی به ایران را در میان مردمان کشورهای مختلف ایجاد کرده
است و هنگامی که شخصی قصد ورود به ایران را داشته باشد با
واکنش منفی اطرافیانش برای منصرف کردن وی از این ســفر
روبه رو می شود و نگران ناامنی و خطراتی هستند که ممکن است
همانند دیگر کشورهای خاورمیانه با ان مواجه شوند و بسیاری
از افراد قبل از ورود به ایران از سفر منصرف می شوند .اما کسانی
که با توجه به تمامی تبلیغات منفی به ایران سفر می کنند نگاه
کامال مثبتی به ایران داشته و ایران را کشوری پیشرفته ،امن با
مردمانی خونگرم توصیف می کنند و درصدد تغییر وجهه منفی
ایران در میان هموطنان خود برمی ایند .گردشگرانی که به ایران
می ایند ایران را کشوری چهارفصل می دانند که امکان سفر به
هر چهار جهت جغرافیایی ایران در فصول مختلف مهیاســت و
توریست ها می توانند به مناطق مختلف رفته و از امکانات و شرایط
توریستی ایران بهره مند شوند .یک گردشگر پرتغالی معتقد است:
«میــزان تنوع معماری فرهنگی و حتی زبانی در ایران به قدری
زیاد اســت که باید چندین ماه طی شود تا کسی بتواند ایران را
کامل بشناسد .حدود یک و نیم میلیون عرب ،نزدیک ۱۰میلیون
اذری زبان و انواع و اقسام زبان ها و گویش ها در ایران وجود دارد
که بیشتر شبیه یک قاره است تا یک کشور ».و گردشگری دیگر،
ایران را کشور ابشارها توصیف کرده و معتقد است ایران با توجه
به جاذبه های گوناگون توریستی همچون طبیعت ،میراث فرهنگی
و تاریخــی ،اماکن مذهبی و وجود اقوام گوناگون امکان انتخاب
گزینه های متعددی برای ســفر را به گردشگر می دهد و معتقد
اســت که برای ســفر به ایران باید حداقل دو ماه در ایران ماند
تا بتوان ابشــارها ،کوه ها ،جنگل ها ،دشــت ها و کویرها و دیگر
جاذبه های گردشگری را دید .به عقیده یک گردشگر ترکی ایران
یک سرزمین کشف نشده جدید است که می تواند به عنوان یک
مقصد بکر به سراسر جهان معرفی شود و همیشه فرصت کشف
یک بخش جدید از ایران وجود دارد .این گردشگران خارجی ایران
را کشوری مملو از هنر با تاریخی کهن و مردمی مدرن توصیف
می کنند که قابل مقایسه با دیگر کشورهای خاورمیانه نیستند
که ان را از دیگر کشورهای منطقه متمایز می کند .اما تغییر نگاه
دنیا به پیش فرض هایی که از تبلیغات منفی رسانه شکل گرفته
اســت و متقاعد کردن افرادی که زیربار تبلیغات رفته اند بسیار
دشوار خواهد بود .اما گردشگران خارجی می خواهند مشاهدات
عینی خود و دیدگاه مثبتی که از ســفر به ایران داشته اند را به
مردم کشور خود انتقال دهند تا بتوانند از نگاه منفی که نسبت
به ایران وجود دارد بکاهند .این گردشگران همچنین در ارتباط
برقرار کردن با مردم ایران چنان هیجان زده بودند که اظهار کردند
با سفر به ایران زبان و نژاد هیچ معنایی ندارد و به راحتی ارتباط
شکل می گیرد.
خوزستان پایلوت پژوهشی ایتالیایی ها
نشســت جمع بندی ســفر هشــت روزه مدیران و اعضای
اتحادیه تعاونی های ایتالیا و بررســی نتایج ســفر این گروه
ایتالیایــی که در قالب پروژه «همــکاری ایتالیا و ایران برای
توسعه میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی» به ایران
ســفر کرده اند ،روز گذشته برگزار شد .بعد از بازدید مدیران
و اعضای اتحادیه تعاونی های ایتالیا در قالب پروژه همکاری
ایتالیا و ایران از پنج اســتان به بررســی سایت های تاریخی
و ظرفیت هــای فرهنگی تاریخی پنج اســتان خوزســتان،
کردســتان ،فارس ،تهران و کرمانشاه پرداختند .در نشستی
که امــروز به میزبانی وزارت میراث فرهنگی ،گردشــگری و
صنایع دســتی در محل سالن فجر این وزارتخانه برگزار شد،
مهم ترین دستاوردهای این ســفر و نتایج ارزیابی های گروه
ایتالیایی مورد بررســی و جمع بندی قرار گرفت و در نهایت
استان خوزستان به عنوان پایلوت اقدامات پژوهشی این گروه
مورد تاییــد و تصویب قرار گرفت .محمدحســن طالبیان،
معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی ،گردشــگری و
صنایع دســتی در این نشست در سخنانی با اشاره به اهمیت
همکاری های فرهنگی ایران و ایتالیا گفت« :بیشترین هدفی
که از سفر گروه ایتالیایی به ایران داریم این است که چگونه
می توانیم با همکاری گروه هــای محلی بهترین بهره برداری
را از ســایت های تاریخی داشته باشیم و بتوانیم از تجربیات
ایتالیا و روش های انان استفاده کنیم ».وی افزود« :این گروه
ایتالیایی از چند اســتان و سایت های تاریخی در انها بازدید
کردند ،اما فکر می کنم خوزستان از اهمیت باالیی برخوردار
اســت و می تواند برای انتخاب به عنوان پایلوت همکاری های
دو کشــور ،در اولویت باشد .از این رو این استان را می توانیم
پایلوت فعالیت های ایران و ایتالیا در پروژه همکاری ایتالیا و
ایران برای توسعه میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی
معرفی کنیم ».طالبیان ادامه داد« :از همکاری ایران و ایتالیا
در حوزه میراث فرهنگی اســتقبال می کنیم و برای تقویت و
تداوم همکاری با ایتالیا صددرصد امادگی داریم».
شنبه 30اذر 1398سال چهارم شماره66
یخدانها
میراث روزهای
سرد کویر
در سده های گذشته ،مردمان سخت کوش و دوراندیش کرمان با احداث
بنای یخدان ،از برف و یخ زمســتانی به عنوان منبع اب گوارا برای روزهای
گرم تابســتانی این دیار کویری استفاده می کردند و در حال حاضر یخدان
ها جزو اثار تاریخی ارزشــمند این خطه محسوب می شود که نیاز به توجه
بیشتر دارند.
در سراســر اســتان پهناور و تاریخی کرمان بناها و محوطه های تاریخی
ارزشــمند و زیبایی احداث شــده که هر کدام نشــان از خالقیت و ابتکار
ساکنین دیار کریمان برای ابادانی و رفاه دارد.
یخدان ها با معماری خاص و مبتکرانه در روزهای ســرد تابســتان محل
انبار کردن یخ برای فصل گرما محســوب می شد که اغلب در عمق زمین و
در مسیر قنات احداث شده اند و اب به وسیله این قناتها به انتهای یخدان
هدایت می شــد و همیشه چند نفر کارگر در این یخچالها در حال فعالیت
بودند.
خشــت و گل مصالح اصلی ساخت یخدان ها بوده است تا در اوج گرمای
طاقت فرسای کویر یخ را در داخل خود نگه دارد و ساختار مخروطی شکل
یخــدان ها حداقل میزان تابش افتــاب را جذب می کرد و دیوارهای بلند
اطراف ان و سایه ایجاد شده ،دمای هوای محیط پیرامون بنا را به صورت
محسوس کاهش می داد.
مخزن ،حصار ،اســتخر و چاله یخ عناصر اصلی معماری یک یخدان
محســوب می شــوند که هر کدام برای تهیه و نگهداری یخ کاربرد
خاص خود را داشتند و حوضچه تولید یخ فقط در دی و بهمن ماه
که سرمای هوا شدید بوده برای تولید یخ استفاده می شده است.
ارتفاع یخدان ها بین ۱۵تا ۲۰متر بود و در ساخت یخدان
گنبد را مرتفع می ساختند و دلیل این کار برای دور کردن
گرما از ســطح یخ و جلوگیری از اب شــدن یخ ها بوده
است ،زیرا در اثر جریان همرفتی گرما به قسمت باالیی
گنبد منتقل می شود و قسمت پایین برای نگهداری
یخ ها سرد باقی می ماند.
در پشــت دیوارهــای بلنــد و قطــور یخدان
سطوحی صاف تعبیه می کردند که در شبهای
زمســتان بطور یکنواخت روی ان قرار می
گرفت و در سرمای شدید زمستان یخ می
بســت ،وظیفه دیوار بلنــد این بود که در طــول روز از تابش افتاب بر
روی اب هــای منجمد شــده قبلی جلوگیری کند.پــس از تولید یخ و
وقتی که حدودا ً ضخامت الیه یخ به ۳۰تا ۴۰ســانتی متر می رسید یخ
را می شکســتند و به داخل مخزن منتقل می کردند و برای نچســبیدن
قطعات یه بین الیه ها کاه قرار می دادند و برای فروش یخ در تابســتان
در کنــار یخدان اتاقی قرار داشــت که یــخ را وزن کرده و برای فروش
اماده می کردند.
در کرمان همچنین یخدانهایی در حومه شهر بود که در ایام یخبندان
زمســتان ،اب در اســتخر کنار ان می ریختند و اب یخ می بست و در
اول صبح یخ ها را می شکســتند و داخل یخدان می ریختند تا پر می
شد و روزهای گرم تابستان از ان استفاده می کردند.
قدمت ســاخت یخدان های کرمان اغلب به عصر صفویه بر می گردد،
اما بســیاری از این ســازه های قدیمی و با ارزش به مــرور زمان و بر
اثر نزوالت جوی و نگهداری نامناســب در حال تخریب هســتند که با
مرمت انها ضمن جذب گردشــگر ،می توان با کاربری های متفاوت از
ان استفاده کرد.
یخدان مویدی
یخچال مویدی کرمان معروفترین یخدان منطقه است که در خیابان
ابوحامد شــهر کرمان قرار دارد و قدمت ان به دوره صفوی می رســد
و مصالح استفاده شــده در ساخت ان شامل خشت خام و مالت گل و
اندود کاه گل است.
دلیــل نام گذاری یخدان مویــدی قرار گرفتن این یخــدان در محله
مویــدی و تامین اب این یخدان از قنات مشــهور به قنات مویدی بوده
در حال حاضر این بنا از طرف سازمان میراث فرهنگی مورد مرمت قرار
گرفته است.
این بنا در تاریخ ۲ابان ۱۳۷۸با شــماره ثبت ۲۴۳۷به عنوان یکی از
اثار ملی ایران به ثبت رســیده و هم اکنــون با کاربری فرهنگی از ان
استفاده می شود و در محوطه پیرامونی ان برنامه های مختلف فرهنگی
و هنری اجرا می شود.
یخدان لنگر ماهان
این یخدان در خارج روســتای لنگر در پنج کیلومتری شــمال شرقی
ماهان و در دوره قاجاریه بنا شده است و در ساخت ان خشت ،کاه گل
و قلوه ســنگ بکار رفته است .یخدان لنگر ماهان در سالهای گذشته به
علت بارش برف و باران اســیب دید که از سال گذشته عملیات مرمت
ان در ۲فاز در حال اجرا است.
یخچال حاج اقا علی رفسنجان
یخچال حاج اقاعلی در روستای عباس ابادحاجی در شش کیلومتری
شمال رفسنجان واقع شده و قدمت بنا به دوره قاجار باز می گردد.
مصالح ســاختمانی بکار برده شده در این یخدان شامل خشت ،اندود
کاهگل ،اجر و قلوه سنگ (در چاله یخ) است که در حال حاضر متروکه
و کاربری خاصی ندارد.
یخچال کبوترخان
یخچال کبوترخان رفسنجان در روستای کبوترخان در ۲۳کیلومتری
شرق رفسنجان واقع شده و ساختمان ان مربوط به دوره ساسانی است.
در ســاخت این بخدان نیز مصالح به کار رفته خشــت و اندودکاه گل
اســت و در حال حاضر این یخچال دچار فرسایش شدید گشته و رو به
ویرانی می رود که نیاز به مرمت و بازسازی دارد.
یخچال های حاج رشید سیرجان
یخچال های حاج رشــید سیرجان (شامل ۲یخچال) در نزدیکی بلوار
شــیخ فضل اهلل نوری شهر ســیرجان واقع شده اند و تاریخ ساخت انها
سال ۱۲۷۱هجری قمری است.
این یخچال ها از الشه ســنگ ،قلوه سنگ و خشت ساخته شده اند
و دیوار انها توســط ســازمان میراث فرهنگی مرمت شده است و فع ً
ال
کاربردی ندارند.
شنبه 30اذر 1398سال چهارم شماره66
تتبدیلشدن
ایرانظرفی
به هاب گردشگری سالمت در منطقه را دارد
متخصصان و فعاالن صنعت گردشگری در مالزی و ایران می گویند :ایران
دارای ظرفیت های بسیاری برای توسعه گردشگری در زمینه های مختلف
بویژه گردشگری سالمت و تندرستی در منطقه خاورمیانه است .به گفته
این متخصصان در صورتی که این صنعت بتواند سرمایه گذاران خارجی
مناسب جذب کند و از تجارب کشورهایی مانند مالزی نیز استفاده نماید،
این صنعت رشــد می یابد ،درامدهای غیرنفتی افزایش یافته و کشور به
هاب گردشگری سالمت و تندرستی در منطقه تبدیل خواهد شد .مدیر
اجرایی طرح ملی گردشگری زیبایی و تندرستی در مالزی گفت :مالزی
با اســتفاده از یک طرح ملی گردشگری بخوبی توانسته است درامدهای
حاصــل از این صنعت را افزایش داده و از وابســتگی به درامدهای نفتی
بکاهد .دکتر شایسته مقدس که استاد ایرانی یکی از دانشگاه های مالزی
و مدیر اجرایی این طرح ملی در مالزی است گفت :این طرح ملی توسط
وزارت گردشــگری مالزی از سال ۲۰۱۷پس از طی مراحل مطالعاتی و
تحقیقاتی و تائید طرح ان وارد مرحله اجرا شــد و درامدهای غیرنفتی
این کشــور را بســیار افزایش داد .این متخصص صنعت گردشــگری با
بیــان اینکه مالزی با افزون بر ۳۲میلیون نفر جمعیت در دهه های اخیر
درامدهای کالنی از این صنعت داشــته است ،افزود :قرار است مالزی تا
پایان ســال جاری میالدی امار گردشگران خارجی خود را تا ۶میلیون
نفــر در چارچوب طرح ملــی MyBeautyافزایش دهــد تا درامد
ارزی ســاالنه خــود را به بیش از ۱۸میلیون دالر رســاند .متخصص
ارشد صنعت گردشــگری و هتلداری ایرانی همچنین خبر داد :در چند
ســال اخیر رایزنی های متعددی برای استفاده از تجارب مالزی در ایران
انجام شــد که قرار اســت با موافقت طرف مالزیایــی از مدل ان ها برای
تقویت صنعت گردشــگری در یکی از مناطق کشــور استفاده شود .به
گفته این بانوی ایرانی فعال در صنعت گردشــگری مالزی و ایران “رمز
موفقیت چشمگیر صنعت گردشــگری مالزی ،همکاری های موثر میان
دولت و بخش خصوصی این کشــور اســت به گونه ای که دولت همواره
ناظر طرح های گردشــگری بوده و بخش خصوصی مسئولیت اجرای ان
را برعهده دارد اما دولت از عواید ارزی طرح ها کامال بهره مند می شــود.
“ این اســتاد دانشگاه در رشته گردشــگری و هتلداری در مالزی افزود:
حوزه ســامت ،دارای بخش ها و زنجیره های مختلف اقتصادی وابســته
مانند صنایع هتلداری ،حمل و نقل ،خوراک و نوشــیدنی ،صنایع دستی،
برگزاری رویدادهای ملی و بین المللی ،خرید و سایر بخش های خدماتی
است که استفاده از این زنجیره به هم وابسته در یک طرح ملی در مالزی
سبب شــده تا این کشور جنوب شرق اســیا درامدهای ارزی غیرنفتی
کالنی داشــته باشــد و در عین حال زمینه اشتغال بسیار زیادی را برای
مردم خود فراهم ســاخته است .دکتر امیر اصالن زاده ،مدیر توسعه بین
الملل گردشــگری زیبایی و تندرســتی در مالزی نیز با بیان اینکه طبق
طرح ملی یاد شده ،گردشــگر حوزه سالمت و زیبایی به هنگام ورود به
مالزی در زنجیره ای از خدمات شــرکت ها و مراکز بهداشــتی و درمانی
ویژه قرار می گیرد ،تاکیــد کرد :ایران نیز با جمعیت ۸۰میلیون نفری،
جغرافیای ویژه و متنوع ،امکانات ،بســترها و ظرفیت های مناسبی برای
اســتفاده از تجارب مالزی در جهت توسعه صنعت گردشگری دارد و در
صورت انتقال این مدل به ایران و بومی سازی ان می توان نتایج خوبی در
تحرک این صنعت مشاهده کرد.
متخصص ارشد گردشگری و استاد رشته صنعت گردشگری و هتلداری
کشــور گفت :متخصصان ،مجریان و متولیان صنعت گردشگری در طرح
ملی گردشــگری مالــزی گرد هم امدند تا با ایجاد یک سیســتم پویا و
ایجاد برندســازی از ورود هر گردشــگر به این کشــور یک فرصت برای
افزایش درامدهای مالزی بســازند .اصالن زاده توضیح داد :در طرح ملی
گردشـ�گری زیبایی مالزی ،وزارت گردشگری و شرکت مجری( (�ORI
)ENTAL MACE GROUPهمکاری نزدیکی با یکدیگر داشته
و این پروژه کالن را در سراســر این کشــور پیــش برده اند و در صورت
اجرای پروژه مشــترکی میان مالزی و ایران در حوزه ســامت و درمان،
تجارب مالزی بخوبی می تواند در ایران مورد استفاده قرار گیرد .به گفته
دکتر اصالن زاده “این ابتکار ،اولین پلتفرم جهانی در نوع خود می باشــد
که پایه و اســاس ان بر اعتبارسنجی و قابلیت ارتقاء اطمینان در صنعت
سالمت ،تندرستی و مراقبت های بهداشتی متمرکز است “ .وی افزود :این
مدل در صدد اســت تا از طریق فناوری ،اموزش و پرورش ،متخصصان و
ارائه دهندگان خدمات زیبایی ،تندرستی و مراقبت های بهداشتی بخش
جنوبی کشور را به جهت همسایگی با کشورهای حوزه خلیج فارس ارتقاء
دهد و با تهیه و ارائه فهرســتی از کاالها و مراکز خدماتی استاندارد ،این
بخش از کشــور را به یکی از برترین و منتخب ترین مراکز ارائه خدمات
زیبایی و تندرستی منطقه تبدیل نماید و با استفاده از این ابتکار ،جزیره
کیش به عنــوان پایلوت افزایش ورود قابل توجهی از گردشــگران بین
المللی را برای دریافت خدمات زیبایی ،تندرستی و مراقبت های بهداشتی
بویژه منطقه خاورمیانه تجربه خواهد کرد.
راهنمایان گردشگری مازندران
برای ساری ۲۰۲۲به صف می شوند
معاون گردشــگری اداره کل میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دستی
مازندران از تشکیل مجمعع انجمن های صنفی راهنمایان گردشگری استان
برای میزبانی از برنامه های پایتخت گردشگری کشورهای اکو خبر داد .مهران
حسنی روز گفت که با تشکیل این مجمع ،تمامی انجمن های کارگران راهنمای
گردشگری و تور لیدرهای استان متمرکز و ساماندهی می شوند .وی هدف از
ایجاد مجمع انجمن صنفی راهنمایان گردشگری مازندران را ایجاد انسجام در
بخش راهنمایی گردشگران ،پرهیز از روش های سلیقه ای و عملکرد متمرکز در
معرفی جاذبه های گردشگری استان اعالم کرد .حسنی گفت :مهم ترین انگیزه
ایجاد مجمع صنفی راهنمایان گردشــگری مازندران میزبانی استان به عنوان
پایتخت کشــورهای اکو در سال میالدی ۲۰۲۲است که ضرورت دارد تمامی
فعالیت های حوزه گردشگری به صورت متمرکز ،با برنامه و درک واحد انجام
شود .معاون گردشگری مازندران با بیان اینکه در حال حاضر ۱۹۸نفر راهنمای
گردشگری رسمی و مجاز در استان مازندران فعالیت می کنند ،گفت :تمامی
این راهنمایان یا دانش اموختگان رشته جهان گردی و گردشگری هستند و
یا تمامی اموزش ها و دوره های الزم برای راهنمایی گردشــگری را گذراندند.
حسنی نقش راهنمایان گردشگری را در معرفی شایسته استان در تمام بخش ها
مهم توصیف کرد و افزود :به روز رســانی اطالعات ،برپایی دوره های اموزشی
ویژه راهنمایان گردشگری وتعامل موثر با دفاترخدمات سیاحتی و جهانگردی،
جایگاه واقعی این قشر مهم را در صنعت رو به رشد گردشگری مشخص می کند.
وی تعامل بیشتر انجمن های صنفی راهنمایان گردشگران را با اداره کل میراث
فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی استان خواستار شد و گفت :با برنامه ریزی
و برگزاری نشست های فصلی در راستای حل معضالت و مشکالت اعضای ان،
می توان انجمنی پویا و جریان ســاز را در استان شاهد بود .معاون گردشگری
مازنــدران گفت :با توجه به برگزاری رویداد بین المللی ســاری ۲۰۲۲نقش
راهنمایان گردشگری به عنوان سفیران فرهنگی کشور در تعامل با گردشگران
خارجی در استان ،بسیار مهم خواهد بود .مهر ماه امسال پس از تصمیم گیری
کشورهای عضو اکو ،استان مازندران به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای اکو
در سال ۲۰۲۲انتخاب شده است .پیشنهاد میزبانی مازندران به عنوان پایتخت
گردشگری کشورهای عضو اکو (سازمان همکاری اقتصادی) حدود هفت ماه
پیش از سوی میراث فرهنگی و استانداری مازندران به وزیر میراث فرهنگی و
گردشگری کشور (رئیس سازمان میراث فرهنگی وقت) داده شد و ۱۲مهر ماه
امسال به تصویب هیات وزیران کشورهای عضو اکو در تاجیکستان رسید .سازمان
همکاری اقتصادی به طور مخفف اکو یک سازمان اقتصادی منطقه ای است که
ســه کشور ایران ،پاکستان و ترکیه در سال )۱۹۶۴( ۱۳۴۳نخستین بار ان را
پایه ریزی کردند و اکنون ۱۰عضو دارد.
اخبار
5
نقش اژانس های مسافرتی انالین
در رونق بخشی هتل ها
اژانسهای مســافرتی انالین یا OTAبــرای هتلها از
اهمیت ویژهای برخوردارند؛ زیرا با بهبود بازاریابی به هتلها
کمک کرده و مســافران بالقوه فراوانی را جذب مراکز اقامتی
می کنند .با توجه به گرایش مردم ایران به استفاده از اینترنت
امروزه بیشتر گردشگران داخلی برای جست وجوی هتل های
خود بــه OTAمراجعــه می کنند ،چون وبســایت های
مسافرتی انالین نوعی فروشگاه اینترنتی محسوب میشوند
که به انها امکان می دهد به راحتی هتل ها را جست وجو کرده
و قیمت ها را با هم مقایســه کنند .استفاده ۸۰درصد مردم
ایران از خدمات اینترنت نشــان می دهد که این روزها رفتار
مشتریان تغییر کرده است.
در ســالهای اخیر ،با گسترش شبکه اینترنت و همهگیر
شدن گوشــیهای هوشمند ،بیشــتر افراد ترجیح میدهند
کارهــا و نیازهای روزمره خــود را به صــورت انالین انجام
دهند .اســتفاده از خدمات انالین کمــک میکند تا امکان
جســت وجوی بهتر و مقایســه بین محصــوالت مختلف را
داشــته باشــیم ،از طرفی بعضی از وب ســایتهای خدمات
انالین شرایطی ایجاد کردهاند تا بتوانیم نظرات افرادی را که
پیش تر از ان خدمات استفاده کرد ه را مطالعه کنیم و انتخاب
هوشمندانهتری انجام دهیم.
اژانسهــای خدمــات مســافرتی انالیــن ()OTA
وبســایت هایی هســتند که محصوالت مرتبط با ســفر به
مشتریان میفروشند ،این خدمات میتواند شامل رزرو هتل،
خرید بلیت هواپیما ،اتوبوس و قطار باشــد .در واقع OTA
ها ،اشخاص ثالثی هســتند که این خدمات را به نمایندگی
از هتل ها ،شــرکت های هواپیمایــی ،پایانههای اتوبوسرانی
و شــرکتهای حملونقل ریلی به مشــتریان میفروشند.
ســرویس ویژ های که اســنپتریپ را از ســایر OTAهای
داخلی متمایز میکند ،امکان بررسی نظرات مسافرانی است
که در این هتلها اقامت داشــتهاند .هر مسافر میتواند نظر
خود را درباره شــرایط هتل ،کیفیت غذا و پذیرایی ،وضعیت
نظافت ،دسترسی به نقاط مهم و ...ثبت کند و به هر کدام از
این بخشها ،امتیازی در بازه صفر تا پنج بدهد .مجموع این
امتیازها به براورد کیفیت کلی هتل منجر می شــود .صفحه
اختصاصی هر هتل از چهار بخش زیر تشــکیل شده است.
س ها ،ادرس و لوکیشن
اطالعات هتل :این بخش شامل عک
دقیق ،امتیاز هتل از دید کاربران و امکانات کلی هتل است.
تغییر تاریخ ســفر :میتوانید از طریــق این بخش به راحتی
تاریخ ســفر و تعداد روزهای اقامت تان را تغییر دهید .لیست
ق های موجود در
اتاقها :در این قســمت میتوانید همــه اتا
هتل را مشــاهده کنید .اتاق های یک یــا چند تخته ،توئین
ت های چندخوابه در این بخش قرار دارد .در بخش
یا ســوئی
لهــای روز را
«پیشــنهاد ویژه» می توانیــد ارزان ترین هت
مشاهده کنید.
این ســامانه هــر روز در این بخش تعــدادی از هتلهای
موجــود در وب ســایت خود را با تخفیفهای ویژه به شــما
پیشــنهاد می دهد .ســرویس ویژ های که اســنپتریپ را از
ســایر OTAهــای داخلی متمایز میکند ،امکان بررســی
نظرات مسافرانی اســت که در این هتلها اقامت داشتهاند.
هر مســافر میتواند نظر خود را درباره شرایط هتل ،کیفیت
غذا و پذیرایی ،وضعیت نظافت و دسترسی به نقاط مهم ثبت
کنــد و به هر کدام از این بخشهــا ،امتیازی در بازه صفر تا
پنج بدهد .مجموع این امتیازها به براورد کیفیت کلی هتل
منجر می شود.
اجرای طرح «ساتگ» در گیالن
حمیدرضا اذرپور ،معاون گردشگری گیالن به میراث اریا
گفت« :طرح سامان دهی تورهای غیرمجاز برای پیشگیری از
بروز مشکالت احتمالی در استان اجرایی و برای برگزارکننده
تورهای غیرمجاز برخورد قضایی و جریمه های سنگین نقدی
در نظر گرفته می شود».
اذرپــور با اعالم این خبر اظهار کــرد« :برخورد با تورهای
غیرمجــاز و تبلیغ انها در فضای مجازی اغاز شــده و برای
اجرای طرح ساتگ (ســامانه اطالعات تورهای گردشگری)
تورهای اجرایی دفاتر خدمات مســافرتی و راهنمایان مجاز
استان کارت دار می شوند».
وی خاطرنشــان کرد« :تنها راه مجاز برای سفرهای امن،
دارای بیمه و تحت نظارت ،مراجعه به دفاتر خدمات مسافرتی
است که تحت نظارت کامل قرار دارند و گردشگران باید اگاه
باشند به دلیل تفاوت اندک قیمت تورها ،جان خود و خانواده
خویش را به خطر نیندازند ».اذرپور افزود ۶۵« :دفتر خدمات
مســافرتی در اســتان ،عالوه بر فراهم کردن شرایطی امن و
ارائه گردشــگری تخصصی ۴۶۰ ،راهنمای گردشــگری در
اختیار دارند که نسبت به مقصد انتخاب شده ،اگاهی کامل
دارند و شرایط سفری خوب و دلچسب را مهیا می کنند».
6
خبر
سازمان جهانی گردشگری اعالم کرد
۵مسیر رشد گردشگری در کشورها
توسعــــه پایــــدار گردشــگری در جهت رشد صنعت
گردشــگری در اقتصاد جهانی در پنج مســیر اصلی شکل
گرفته اســت.د ســال ۲۰۱۸نهمین ســال متوالی از رشد
پایدار در صنعت گردشــگری بوده اســت که اکنون با سهم
۷درصدی از صادرات جهانی ،با ســرعت بیشتری نسبت به
صادرات کاال طی هفت سال گذشته رشد داشته است .رشد
درامد گردشــگری جهان در ســال ،۲۰۱۸معادل ۴درصد
بــوده؛ درحالی که درامد صادرات کاال در جهان طی ســال
۲۰۱۸از رشد ۳درصدی برخوردار بوده است.
براســاس اعالم زوربا پولولیکاشــویلی دبیر کل ســازمان
توریســم جهانی ملــل متحد ،از عمده دالیــل نتایج مثبت
در رشــد گردشــگری ،وجود یک محیط مطلوب اقتصادی
در جهان و طبقه متوســط رو به رشــد اقتصادهای نوظهور،
پیشرفت های فناوری و مدل های جدید تجاری در این حوزه،
لو نقل هوایــی ،هزینه های مقرون
افزایش ظرفیت های حم
به صرفه در اقامت و خریــد ،تغییرات اجتماعی و همچنین
تسهیل ویزا بوده است .بر اساس گزارش سازمان گردشگری
جهانی سهم اقتصادهای پیشرو در جذب گردشگران خارجی
با ۷۶۲میلیون نفر معادل ۵۴ /۴درصد اعالم شــد و ســهم
اقتصادهای نوظهور با ۶۳۹میلیون نفر معادل ۴۵ /۶درصد
بوده که نسبت به ســال گذشته ۵درصد رشد داشته است.
درامد حاصل از گردشــگری خارجی در کشــورهای پیشرو
۹۳۷میلیــارد دالر بــا ســهم ۶۴ /۶درصــدی در صنعت
گردشــگری است و کشورهای نوظهور با رشد ۵ /۷درصدی
نســبت به ســال ،۲۰۱۷با ۵۱۴میلیارد دالر معادل ۳۵ /۴
درصد از سهم گردشــگری جهان را به خود اختصاص داده
است .توسعه گردشــگری در طول زمان با وجود شوک های
ناگهانی ،قدرت نمایــی و انعطاف پذیری بخش ها تداوم یافته
است که این توســعه براساس پنج عامل اصلی شکل گرفته
است .علت نخست ،با وجود شرایط اقتصادی مطلوب ،تولید
ناخالص جهانی ۳ /۶درصد رشــد داشــته اســت که رشد
درامدهای گردشــگری ۴ /۴درصد اســت که این امر به دو
دلیل اصلی حاصل شــد ،اول متعادل نگه داشتن نرخ مبادله
و دوم پایین بودن میزان سودی است که کارگزاران و عوامل
گردشگری برای خود لحاظ می کنند.
از مهم ترین عوامل توسعه گردشگری بین المللی ،افزایش
ویزاهای الکترونیکی و پیشــرفته است که با سهم حدود ۱۰
درصد منجر به تســهیل دریافت ویزا برای گردشگران شده
اســت .اگرچه هنوز نیمی از جمعیت گردشــگری به ویزای
سنتی نیاز دارند اما سهم ویزای سنتی در جهان از ۷۵درصد
در ســال ۱۹۸۰به ۵۳درصد در ۲۰۱۸کاهش یافته است.
در این میان ۲۱درصد از کشــورها سیاست بدون ویزا را در
پیش گرفتند و ۱۶درصد از کشــورها در همان بدو ورود به
گردشــگران ویزا می دهند .تقاضای گسترده برای سفرهای
هوایی از جمله عوامل توســعه گردشــگری در سال ۲۰۱۸
لو نقل جهانــی ( ،)IATAترافیک
اســت که طبق امار حم
مسافربری جهانی ۶درصد رشد داشته است و از جمله دالیل
ان ،پایدار بودن قیمت های ســوخت و پایین بودن کرایه ها
اســت .طی دو دهه گذشــته ،تعداد اتصاالت هر جفت شهر
لو نقل هوایــی به یکدیگر متصل
در دنیا که به وســیله حم
شــده اند بیش از دو برابر شــده به این معنــی که ۲۰هزار
اتصال جدید هوایی بین شهرهای جهان به وجود امده است.
براســاس اعالم سازمان جهانی گردشــگری ،سهم سفرهای
هوایی از ۴۶درصد در ســال ۲۰۰۰به ۵۸درصد در ســال
لو نقل زمینی
۲۰۱۸افزایش یافته اســت در حالــی که حم
از ۴۹درصــد بــه ۳۹درصد در مدت مشــابه کاهش یافته
لو نقل دریایی از ســفرها ۴ ،درصد است.
اســت و سهم حم
افزایش فناوری های دیجیتالــی و هوش مصنوعی ،تغییرات
گســترده ای در گردشــگری بین المللی ایجاد کرده اســت.
استفاده از تکنولوژی اطالعات و ارتباطات و گسترش ان در
زمینه عرضه و تقاضای گردشگری سبب شد که گردشگران
قبل از ســفر به ارزیابی و بررسی وضعیت مقاصد بپردازند و
تجربه ای مجازی را در چارچوب دورنمایی گردشگر در ذهن
خود شکل دهند.
با تشکیل سازمان های مدیریت مقاصد ( )DMOبه ارائه
خدمات الکترونیکی ،مدیریت منابع گردشگری ،برنامه ریزی
برای فعالیت های گردشــگری ،تبلیغ و بازاریابی الکترونیکی
می پردازنــد که به عنوان یــک الیه میانی در گردشــگران
الکترونیکی مابین عرضه و تقاضا شــکل می دهند .تغییرات
اجتماعــی را می توان پنجمین عامل توســعه گردشــگری
به شمار اورد .با توجه به اینکه توسعه پایدار ،بخش مهمی از
سیاست های گردشگری در ۱۰۱کشور عضو سازمان توریسم
جهانی به حساب می اید ،توسعه پایدار با رقابتی بودن برای
بو کارهای جدید و استفاده موثر از منابع ،ارتقای
ایجاد کس
حفاظت زیســت محیطی و اقدامات گســترده بــا توجه به
تغییرات هوایی در جهان گسترش یافته است.
شنبه 30اذر 1398سال چهارم شماره66
توریست سوئیسی:
جاذبه هایکمنظیرگردشگریکرمانغافلگیرمکرد
لوال برناردونی( )Lola Bernardoniگردشــگر سوئیسی که برای
اولین بار و بمنظور دیدن کلوت های شهداد و تجربه طلوع و غروب در کویر
به کرمان سفر کرده ،جاذبه های طبیعی کرمان را کم نظیر خواند و گفت:
از دیدن این همه جذابیت های متنوع طبیعی و تاریخی متحیر و غافلگیر
شدم .این گردشگر خارجی که ســابقه مربی گری اسکیت را در کارنامه
خود دارد پیرامون حضورش در کرمان ،افزود :ســال قبل به ازبکستان و
تاجیکســتان سفر کرده بودم و رویای ســفر به ایران را در سر داشتم که
امســال موفق به امدن به ایران شــدم و یکی از هدف هایم سفر به کویر
شــهداد کرمان بود که طلوع تا غروب را در ان تجربه کنم .وی ادامه داد:
فکر نمی کردم که جاذبه های کرمان اینقدر زیاد باشد که مجبور به اقامت
بیشتر در کرمان شوم .برناردونی افزود :در سفر به سمرقند ،بخارا و اسیای
مرکزی بود که با تعداد زیادی از ایرانیان که با دوچرخه ســفر می کردند
اشــنا شــدم و در انجا بود که ایران را در برنامه سفرهایم قرار دادم .وی
با بیان اینکه ســفر به ایران برای من از سه جهت اهمیت داشت گفت :از
صحرای ایران تعریف زیاد شنیده بودم و اینکه ایران معماری های زیبایی
دارد و ارتباط برقرار کردن با مردمانش نیز بســیار راحت است شاید سه
دلیل عمده ای بود که مرا برای سفر به ایران ترغیب کرد .لوال از کرمان به
عنوان یکی از توقف های خوب در ســفرش به ایران نام برد و گفت :از ۱۶
ســالگی به دلیل عالقه شدیدی که به سفر داشتم درس را کنار گذاشتم
تا بتوانم دنیا را کشف کنم چرا که نمی خواستم هیچ چیزی باعث شود تا
جلوی این کشف را در زندگی ام بگیرد و از ان زمان به بعد تالش کردم که
برنامه “سفر” را در زندگی داشته باشم .این گردشگر سوئیسی با بیان اینکه
رفتن به ســفر بدون یادگیری زبان سخت گفت :یادگیری زبان از جمله
برنامه هایی بود که برای پیشبرد اهدافمان حین سفر تمرین می کردم و در
حال حاضر که ۵۰ســال سن دارم به ۵زبان فرانسوی ،انگیسی ،المانی،
ایتالیایی و اسپانیایی مسلط هستم .لوال با بیان اینکه تهران ،اصفهان ،یزد
و شــیراز و کرمان و کاشان در برنامه سفرهایم قرار دارد گفت :یک ماهی
اسن که ایران هستم و انتخاب اصلی در کرمان “کلوت ها” بود اما در واقع
انچه که در ســفر به ان عالقمند هســتم قرار دادن روستاها و مکان های
بکر در برنامه سفرم است چرا که فکر می کنم می توان با فرهنگ و رسوم
مردم بومی مناطق مختلف اشــنا شــد و این برای من بسیار لذت بخش
اســت به طوری که فکر می کنم در حال مرور تاریخ هستم .این گردشگر
سوئیسی افزود :چیزی که در کویر باید بسیار نسبت به ان دقت شود این
است که نباید گذاشت کویر تبدیل به زباله دان شود و چون زمینی سطح
و هموار دارد و بدون هیچ گیاهی است حتی اگر یک دستمال مچاله شده
در ان باشــد بسیار خودنمایی می کند و ذهن توریست و بازدید کننده از
کویر را به مخاطره می کشد پس یکی از سرمایه گذاری هایی که می توان
کرد برای تمیز بودن ان است .وی همچنین استقبال گرم مردم و مهمان
نوازی مردم ایران را دلیل بر خوش شانســی خود در این ســفر دانست و
گفت :صمیمیت و فرهنگ مردم بومی و زیبایی خیره کننده منطقه هایی
چون کویر کرمــان و مکان های دیدنی چون بازار کرمان که از همان بدو
ورود بوی مطبوعی فضای ان را پر کرده بود که گویا از گیاهان دارویی بود
حواس مرا به خود بسیار جلب کرد .گردشگر سوئیسی افزود :بازار کرمان
اینقدر کامل بود که از نظر من بیشتر از بازار به یک شهر سنتی شبیه بود
و بازارچه ای که احســاس می کردی واقعا در کوهستان البه الی گیاهان
دارویی قدم می زنی .لوال بــا بیان اینکه مطمئنا باز هم ایران را در برنامه
ســفرهایم قرار خواهم داد گفت :ســفر به ایران یک فرصت واقعی برای
من بود که امیدوارم قدر این فرصت را دانســته باشم و شرکت در برنامه
موســیقی سنتی که از بخش های مختلف کشور در کرمان برگزار شد نیز
برای من بســیار زیبا و شگفت انگیز بود و چه خوب است در شهری تمام
فرهنگ شهرهای دیگر نیز به نمایش گذاشته شود.
اولویت بازاریابی استان ها
برای جذب گردشگر از کشورهای همسایه
مدیــرکل دفتر بازاریابــی و تبلیغات گردشــگری ،گفت :برنامه
بازاریابی ۳۱اســتان درحالی تشــریح شــد که جذب گردشگر از
کشــورهای همسایه اصلی ترین محور برنامه ها و سیاست های ان ها
اســت .محمد ابراهیم الریجانی در نشســتی که بــه صورت ویدئو
کنفرانس برگزار شــد ،گفت :با پیگیری بخشــنامه تمرکز فعالیت
بر بازارهای هدف گردشــگری و بررســی اقدامات و دستاوردهای
حاصل در این زمینه ،از ابتدای امسال با هدف بهره گیری هدفمند
از منابــع و تمرکز بخشــی به فعالیت هــای بین المللی ادارات کل
استانی ،بخشنامه «تمرکز فعالیت های ادارات کل بر بازارهای هدف
گردشــگری هر استان» در ۲۱بند ابالغ شده است تا بر این اساس
ارتباط دو ســویه متناســب میان هر اســتان و کشورهای مختلف
انجام شــود .وی افزود :بر اساس این دستورالعمل ،هر استان ضمن
اگاهــی از بازارهای هدف خود اموری از جمله تهیه اقالم تبلیغاتی
با محوریت زبان کشــور هدف ،بروزرسانی وب سایت اداره کل و یا
وب ســایت مرتبط و تکمیل ان با محتوای محصوالت گردشگری
قابل عرضه به بازارهای هدف ،تمرکز بر تربیت تورلیدرهای مختص
کشــورهای مورد نظر ،اماده سازی محیطی ســطح استان به ویژه
مبــادی ورودی و مکان های پرتردد گردشــگران برای نصب تابلو
راهنما به زبان کشــورهای هدف ،برگزاری دوره های اموزشی برای
دفاتر خدمات مســافرتی و هتلداران با موضوع شــناخت عالئق و
ســائق گردشــگران بازارهای هدف و همچنین هدایت و حمایت
مراکز اقامتی ،رستوران ها و سایر مراکز عرضه خدمات گردشگری با
هدف بهبود کیفیت خدمات مورد نیاز گردشگران را در دستور کار
قرار داده اســت .بر اســاس اعالم روز شنبه روابط عمومی معاونت
گرشــگری وزارت میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دســتی،
الریجانی بــا این که در این بخشــنامه همکاری با شــهرداری ها،
وزارت امور خارجه و ســایر نهادهای فرابخشی برای افزایش سطح
همکاری های بین المللــی نظیر اقداماتی از جمله خواهر خواندگی،
همایش های مشــترک ،عضویت در انجمن و شبکه های مرتبط در
برنامه فعالیت استان های کشور قرار گرفته است ،یاداور شد :به طور
کلی تالش بر این اســت تا با انعکاس فهرست کشورهای بازارهای
هدف گردشگری اســتان به بخش های تاثیرگذار نظیر استانداری،
ذینفعــان ،اتاق بازرگانی ،صنوف مرتبط ،دانشــگاه ها ،موسســات
اموزشی ،شرکت های حمل ونقل و غیره نوعی یکپارچگی در حرکت
ادارات کل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی استان با کلیه
بخش های تابعه محقق شود .در ادامه هر یک از معاونان گردشگری
اســتان ها به موضوعات مرتبط با بندهای بخشنامه «تمرکز فعالیت
بر بازارهای هدف گردشگری» پرداختند.
اســتان اذربایجان شرقی درباره موضوعاتی از جمله تحقق طرح
«همتاســازی بازار ،محصول و مقصد» ،هدایت بخش خصوصی به
سوی بازارهای ترکیه ،ارمنستان ،دستاوردهای حضور در نمایشگاه
استانبول ،استان اذربایجان غربی با محوریت تشکیل کمیته تورهای
ورودی ،برگزاری تور اشناسازی عراق ،ارتباط با سفرا و نمایندگان
وزارت امور خارجه ،چاپ اقالم تبلیغاتی به زبان انگلیســی ،ترکی و
عربی ،اســتان اصفهان درباره تالش ورود غذاهای کشورهای هدف
در منوی رســتوران ها ،تقویت ارتباطــات بین الملل میان صنوف و
بخش خصوصی و تشــکیل کمیته های تخصصــی بازارهای هدف،
اســتان ایالم درباره موضوعات امضای تفاهم نامه میان استان های
هم فرهنگ در کشــور عراق جبرای افزایش گردشــگران ورودی از
این کشــور ،برگزاری تور اشناســازی برای عراقی هــا ،بهره مندی
بیشتر از مرز مهران ،استان اردبیل درباره توجه ویژه به رویدادها و
جشنواره های مشترک با بازارهای هدف ،فرهنگ سازی برای تبدیل
صنعت گردشگری به باور عمومی ارگان های فرابخشی ،استفاده از
رســانه ها و انعکاس تولیدات تورهای اشناسازی در انها ،تالش به
منظور توسعه گردشگری سالمت ،شبکه سازی بوم گردی با طراحی
اپلیکیشــن تخصصی ،تدوین اطلس گردشــگری غذای اســتان با
همکاری پزشکان سنتی و مزاج شناسی و نیز برگزاری کارگاه های
اموزشی شناخت فرهنگ و عالیق کشورهای مورد نظر پرداختند.
اســتان خراســان جنوبی نیز درباره تمرکز بر بازار گردشــگری
افغانستان با حضور در نمایشــگاه تخصصی گردشگری این کشور،
طراحی اپلیکیشــن دو زبانه منطبق با بــازار مورد نظر و همکاری
با پارک علم و فناوری برای بهره مندی از ایده های نو در راســتای
تقویت ارتباطات بین المللی ،اســتان خراســان رضوی در ارتباط با
دیدار و مذاکره با ســفرا و سرکنســولگری های کشورهای هدف،
تالش برای تقویت پروازهای مســتقیم ،تمرکز بر بازار گردشگری
کشــور عمان ،راه اندازی پرواز باکو ـ مشهد و بالعکس و راه اندازی
پرواز مشــهد ـ حیدراباد هند و بالعکس ،استان کردستان با اشاره
به حمایت از دفاتر خدمات مســافرتی پیشران در بازارهای هدف،
تمرکز بر ظرفیت های موســیقی استان در سطح بین الملل ،تعامل
بیشــتر با کردســتان عراق با راه اندازی پایگاه اطالع رسانی به زبان
کردی و برگزاری هفته فرهنگی و رویدادهای مشــابه و مشــترک،
استان سیستان و بلوچستان درباره تاثیر پویش ملی معرفی و سفر
به اســتان در بازارهای هدف ،توجه ویژه به مرز ابی و زمینی برای
جذب گردشــگران ورودی از کشورهای پاکســتان ،عمان ،هند و
حتی کشورهای اروپایی ،حضور در نمایشگاه گردشگری پاکستان،
تمرکــز بر مرز میرجــاوه ،تهیه برنامه و اقدام مشــترک میان این
استان با کشورهای اذربایجان ،ترکیه ،افغانستان و پاکستان ،استان
مازندران درباره اهمیت میزبانی از رویداد ۲۰۲۰و برپایی دبیرخانه
به عنوان پایتخت گردشگری کشورهای عضو اکو و همچنین تاثیر
ان در ارتباط با کشــورهای هدف ،راه اندازی نقشه انالین ،استان
خوزستان درباره راه اندازی ۹رویداد مهم و تاثیرات بین المللی ان،
تمرکز بر بازار گردشــگران عراق و کویــت و برنامه ریزی به منظور
رونق گردشگری سالمت ،اســتان گلستان درباره معرفی جاذبه در
شــبکه های مجازی به زبان های مختلف کشورهای هدف ،مدیریت
بازار گردشگری ۵کشور حاشیه دریای خزر و تالش برای حضوری
جدی در نمایشــگاه بین المللی گردشــگری تهران ،استان مرکزی
درباره موضوعات برگزاری رویدادهای صنعتی وگردشگری سالمت
با محوریت عالیق کشورهای هدف و تالش برای جذب گردشگران
سالمت از کشورهای عراق و عمان ،استان یزد درباره تمرکز بر بازار
چین ،برگزاری تورهای اشناسازی و توجه به رویدادهای مذهبی و
تالش برای جذب گردشگران در ایام محرم ،استان زنجان درباره به
روزرسانی وب سایت ها به زبان تخصصی بازارهای هدف ،تمرکز بر
بازار گردشــگری ترکیه و اذربایجان و استان هرمزگان با محوریت
برپایی جشنواره ملی گردشگری دریایی ،استفاده از استارت اپ ها و
توجه به محیط بصری متناسب با زبان کشورهای هدف پرداختند.
به گفته مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری ،پیگیری بخشنامه
۲۱بندی تمرکز استان ها بر بازارهای هدف تبلیغ شده ،از اصلی ترین
سیاســت ها و برنامه های دفتر بازاریابی و تبلیغات در تعامل با ۳۱
استان است که کماکان تا پایان سال ادامه خواهد داشت و در سال
۹۹با بازنگری ان سیاست های جدید ابالغ خواهد شد.
شنبه 30اذر 1398سال چهارم شماره66
نگاهی به جاذبه های گردشگری هرمزگان
هدف گذاری برای جذب۱۰میلیون گردشگر در هرمزگان
اســتان هرمزگان درطول سال پذیرای مسافران و گردشگران زیادی از
سراســر کشور است اما در فصل های پاییز و زمستان که استانهای دیگر
هوای سردی دارند این خطه میزبان گردشگران بیشتری از داخل و خارج
اســت .هرمزگان دارای ساحل طوالنی از جاسک در شرق تا پارسیان در
غرب به مساحت یک هزارو کیلومتر و دارای ۱۴جزیره اعم از مسکونی،
نفتی ،زیســت محیطی وتجاری بوده که فضا برای گردشــگری فراوانی
درحوزه دریایی دارد و به همین به خاطربه پایتخت گردشــگری دریایی
معروف اســت .دراین فصل ها عالوه بر مسافرت های فردی ،خانوادگی،
به صورت تور و دستجمعی مسافران از جای جای کشورمان وارد استان
می شــوند تا از نزدیک جاذبه هــای طبیعی مثل دریا ،جنگل های حرا،
کوه گنــو ،اثار و بناهای تاریخی مثل خانه فکری ،قلعه پرتغالی ها ،غار
خربس ،چاه های طال و شهر حریره دیدن کنند .با توجه به نقش صنعت
گردشــگری در پویایی اقتصاد و اشتغالزایی ،در چندساله اخیر در استان
هرمزگان برنامه ریزی های مدونی به منظور اســتفاده از این صنعت در
جهت توســعه اقتصاد استان انجام شده است .جزیره ها ،مناطق ساحلی
و همچنین بسیاری از مناطق روســتایی هرمزگان مستعد اجرای طرح
های سرمایه گذاری مرتبط گردشگری هستند وازهم اکنون برای جذب
۱۰میلیون گردشــگر در استان هدف گذاری شده که تحقق این هدف
اشتغالزایی و ایجاد درامدهای وسیعی را برای هرمزگان به همراه خواهد
داشت.
درهمین راســتا و بــرای رفاه حال مســافران وگردشــگران ،ایجاد
دهکده های گردشــگری در جزیره های هرمزگان و توســعه مراکز بوم
گــردی از برنامه های پیش رو و هدف گذاری های انجام شــده در جهت
توســعه صنعت گردشگری در این منطقه اســت .معاون هماهنگی امور
اقتصادی استانداری هرمزگان درنشست اخیر پیگیری اخرین وضعیت اجرای
طرح های ســرمایه گذاری در بخش گردشگری استان گفت :سرمایه گذاری
برای توسعه زیرســاخت ها و ایجاد امکانات رفاهی ویژه گردشگران می تواند
نقش بسزایی در افزایش جذب گردشگران برای استان و افزایش رضایت مندی
انها داشته باشد .ایرج حیدری بیان داشت :دستگاه های اجرایی متولی به ویژه
اداره کل میراث فرهنگی با همکاری بانک های عامل روند پرداخت تسهیالت
به طرح های سرمایه گذاری مرتبط با بخش گردشگری در هرمزگان را سرعت
بخشند .وی با تاکید بر جذب سرمایه گذاری در حوزه گردشگری هرمزگان،
ادامه داد :وجود گردشــگران داخلی و خارجی در استان در فصل های پاییز و
بهار گواه فرصت خوب ســرمایه گذاری در بخش گردشــگری در این استان
است .این مقام مسوول ابراز داشت :اجرای طرح های سرمایه گذاری در بخش
گردشــگری هرمزگان با توجه به ظرفیت های خوبی که این بخش در ایجاد
فرصت های شغلی دارد از اهمیت بسزایی برخوردار است.
اماده سازی ۶۰بسته گردشگری برای سرمایه گذاری در هرمزگان
مدیرکل میراث فرهنگی ،صنایع دســتی و گردشگری هرمزگان با اشاره به
حمایت از ســرمایه گذاری بخش خصوصی در حوزه گردشــگری هرمزگان،
افزود :در سال جاری پهنه ها و فرصت های سرمایه گذاری در راستای شفافیت
و عدالت به فراخوان عمومی گذاشــته می شوند .رضا برومند ادامه داد :استان
هرمزگان ظرفیت خوبی در بخش گردشــگری دارد لذا پهنه های گردشگری
مشخص شــده زمین های دولتی است که این مشــوق خوبی برای سرمایه
گذاران محسوب می شود.
این مقام مسوول افزود :به عنوان نمونه زیر ساخت های گردشگری شهرستان
ســیریک با اعتبارهای مربوط به توسعه ســواحل مکران اماده شده و میراث
فرهنگی وظیفه خود در این بخش را انجام می دهد .وی خاطرنشان کرد۶۰ :
بسته سرمایه گذاری برای عالقه مندان به سرمایه گذاری در بخش گردشگری
این استان اماده شده که در پهنه های گردشگری قرار دارند.
نگاهی به جاذبه های گردشگری هرمزگان
هرمــزگان دارای ظرفیت های بالقوه ای در بخش هــای فرهنگی ،طبیعی و
تاریخی اســت ؛ظرفیت هایی همانند تاالب های بین المللی ،ارتفاعات کوه ها،
گنــو ،هماگ و نیان ،ســواحل و اب های نیلگون خلیج فــارس که می تواند
بسیاری از گردشگران عالقمند به این مباحث را روانه این بخش از خاک ایران
کهن کند .طوالنی ترین نوار ساحلی کشور با ۹۰۰کیلومتر ،وجود جنگل های
روییده در دریا به نام حرا ،جزیره های زیبا که برخی پناهگاه حیات وحش اند،
همسایگی کوهســتان و دریا و دشت در این استان به همراه اشکال مختلف
فرسایش های ابی و بادی هرمزگان را تبدیل به یکی از استان های خیال انگیز
برای گردش و تفریح کرده است .جنگل های حرا فرو رفته در اب دارای مناظر
بدیع و خیره کننده اســت ،گویی انســان به ناگاه از جهان مادی به رویایی
شگرف و فرح بخش گام نهاده باشد.
خبر
7
شناخت استراتژیک
برند گردشگری ایران
معاون گردشــگری از اتمــام موفقیت امیز بخش پژوهش
پروژه برند ملی گردشــگری در قالب «مطالعات شــناخت
محیط اســتراتژیک برند گردشگری کشــور» خبر داد .ولی
تیموری درباره نتایج اخرین نشســت ارزیابی اقدامات پروژه
برند ملی گردشــگری ایران که در محل معاونت گردشگری
در ۲۳اذر برگزار شــد ،گفت« :دســتیابی به الگوی بهینه و
بومی سازی شده طراحی و توسعه برند ملی گردشگری ایران،
از طریق مطالعــه الگوهای موفق بین المللــی و با دعوت از
دانشــگاهیان ،صاحب نظران ،کارشناســان و فعاالن بخش
دولتــی و خصوصی و نیز بحث و بررســی در مورد چگونگی
فرایند انجام کار از بهمن ماه ســال ۱۳۹۷اغاز و طی مدت
چهــار ماه ،مدل های گوناگون ارائه شــد و مورد تحلیل قرار
گرفت و سرانجام الگوی اجرایی بر پایه سه محور خلق ارزش،
مخابــره ارزش و ارائــه ارزش ،در چهار مرحله ،مورد تایید و
مبنــای کار قرار گرفــت .این مراحل عبارتند از «شــناخت
محیط اســتراتژیک رقابتی» و «تدوین سند راهبردی برند
ملی گردشــگری» که به خلق ارزش منتهی خواهد شــد و
نیــز «مدیریت تجربه مشــتری» و «طراحی و اجرای برنامه
ارتباطات یکپارچه بازاریابی و برند» که هر یک ســبب ارائه
ارزش و نیز مخابره ان می شود».
وی افزود« :روند پــروژه در قالب تحلیل موقعیت ،تدوین
پلت فرم استراتژیک برند ،طراحی هویت حسی برند ،طراحی
برنامه ارتباطات یکپارچه بازاریابی و برند و در نهایت مدیریت
تجربه مشتری جای می گیرد ».تیموری با بیان اینکه طراحی
و توسعه برند ملی گردشگری ایران با مشارکت و هم اندیشی
حداکثری تصمیم سازان ،صاحب نظران ،نهادها و سازمان های
ذی نفع درحال انجام است ،گفت« :به منظور شناخت محیط
استراتژیک رقابتی ،فاز اول پروژه بر مبنای الگوی طراحی و
توسعه برند ملی گردشگری ایران ،از خرداد ماه ،۱۳۹۸بر پایه
روش علمــی و با گرداوری و تحلیل داده های کمی و کیفی
به شیوه میدانی و کتابخانه ای اغاز شده و درحال حاضر پروژه
پس از پایان فاز اول (مرحله شــناخت) در مرحله پیشــبرد
فاز دوم (طراحی) قــرار دارد ».معاون گردشــگری تصریح
کرد« :به این ترتیــب در بخش پژوهش کمی ،نتایج حاصل
از مطالعات پیمایشی ،از طریق توزیع و گرداوری پرسش نامه
پژوهش در میان بیش از ۵۰۰گردشگر خارجی و نیز فعاالن
و کارشناســان حوزه گردشگری داخلی استخراج شده است.
همچنین در بخش پژوهش های کیفی نتایج حاصل از تحلیل
مصاحبه های عمیق ،جلسات هم اندیشی گروهی و متن کاوی
در فضای وب ،ارائه شده است».
تیموری با اشــاره به اینکه در مورد کسب نظر از مقامات،
صاحب نظران علمی و دانشگاهی و فعاالن حوزه گردشگری،
گرداوری داده ها به شــیوه مصاحبه عمیق فردی و گروهی و
توزیع و جمع اوری پرســش نامه صورت گرفته است؛ یاداور
شد« :در این خصوص ،تاکنون بیش از ۱۵۰ساعت مصاحبه
ویدئویی با پرسش شــوندگان در سه ســطح مقامات عالی،
صاحب نظران و فعاالن حوزه گردشگری و کارشناسان علمی
و دانشگاهی صورت پذیرفته است».
وی خاطرنشــان کرد :بر این اســاس ،فرایند تدوین سند
راهبردی هویت برند ملی گردشگری بر پایه زمان بندی طرح
تاکنون بیش از ۷۰درصد پیشــرفت داشته است و در ادامه
فرایند ،با پایان فعالیت های مرتبط با فاز شــناخت و تدوین
پلت فرم استراتژیک برند ،گزارش تدوین شده در شورای عالی
برند ملی گردشــگری ایران مطرح می شود و استراتژی های
کلی در ایــن زمینه مورد بحث و تصویب قــرار می گیرد».
تیموری در پایان تشــریح کــرد« :همزمان با این امر و با در
نظر گرفتن اصول راهبردی برند گردشــگری مصوب ،عناصر
هویت حســی برند (از جمله نشــان ملی و شعار گردشگری
ایــران) طراحی و تدوین می شــود .در ایــن مرحله تمامی
مفاهیم ذهنی ،تجســم عینی می یابــد و نتایج حاصل از ان
در قالب «سند جامع راهبردی هویت برند ملی گردشگری»
ارائه خواهد شد .در این زمینه بر پایه زمان بندی طرح ،سند
راهبردی هویت برند ملی گردشگری ،به توفیق الهی در دهه
فجر رونمایی خواهد شد».
شاعرانه
8
دیدی ای دل که غم عشق دگربار چه کرد
چون بشد دلبر و با یار وفادار چه کرد
اه از ان نرگس جادو که چه بازی انگیخت
اه از ان مست که با مردم هشیار چه کرد
اشک من رنگ شفق یافت ز بی مهری یار
طالع بی شفقت بین که در این کار چه کرد
هفته نامه سراسری دنیای گردشگری
صاحب امتیاز و مد یر مسئول :
فاطمهصفرنژاد
زیر نظر شورای سردبیری
شنبه 30اذر 1398سال چهارم شماره66
اد رس :تهران -خیابان سهروردی جنوبی -خیابان مریوان-
خیابان اورامان -پالک - 43واحد 3
تلفکس88813489 - 88301986 :
سازمان اگهی ها88311353 -88311361 :
چاپخانه :هودیس پارس
پرنده نگری؛ پیشران توسعه گردشگری تنها جزیره ایرانی دریای خزر
حضور پرندگان مهاجر ابزی و کنارابزی و زمستان گذرانی ده ها گونه پرنده کمیاب در پهنه ابی
پیرامون جزیره اشوراده و خلیج گرگان فرصت اجرای تورهای پرنده نگری را به عنوان یک صنعت
ســبز و پردرامد مهیا کرده است؛ صنعتی که در صورت رونق می تواند پیشران توسعه همه جانبه
تنها جزیره ایرانی دریای خزر و استان گلستان باشد.پرنده نگری به شیوه ای از گردشگری گفته
می شــود که گردشگر برای مشــاهده گونه های مختلف پرندگان عازم سفر می شود و ارامش و
لذت پرنده نگری به حدی اســت که بسیاری از روانشناسان ان را راه حلی برای ارامش فکری و
تقویت روحیه افراد می دانند.
توریست پرنده نگر نسبت به بقیه گردشگران به زیرساخت های گردشگری چندان اهمیت نمی
دهد و بیشتر وقت خود را در دل طبیعت وحشی می گذراند و بر همین اساس هتل ،حمل و نقل
و رستوران نقش زیادی در رونق این صنعت گردشگری ندارد.
پاییز و زمستان که پرندگان ابزی و کنار ابزی از مناطق سردسیری سیبری و شمال روسیه در
کنار منابع ابی گلستان فرود می ایند فرصت مناسبی برای رونق پرنده نگری در این استان است.
وجود زیستگاه های دشتی و جنگلی و همچنین تاالب های الماگل ،االگل ،اجی گل ،صوفی کم
و گمیشان و واقع شدن در کریدور مهاجرتی پرندگان سبب شده تا بیش از صد گونه پرنده بومی،
مهاجر ،ابزی ،کنار ابزی و شکاری در جای جای استان گلستان دیده شود.
توســعه بخش پرنده نگری در گلســتان عالوه بر مزیت های فراوانی که می تواند عاید صنعت
گردشگری کند ،نقش مهمی در اشنا کردن مردم با دنیای زیبا و لطیف پرندگان و اشاعه فرهنگ
حفظ و پاسداشت حیات وحش خواهد داشت.
کارشــناس حیات وحش محیط زیســت گفت :یکی از پتانســیل های مهم تاالب ها ،سرمایه
گذاری برای رونق اکوتوریســم و طبیعت گردی اســت .مهدی رجبی افزود :رونق طبیعت گردی
و پرنده بینی در گلســتان نیازمند ایجاد زیرســاخت هایی مانند اقامتگاه های محلی و روستایی
و افزایش پاســگاه های محیط بانی اســت .به گفته وی ایجاد مســیرهای پیــاده روی و اموزش
راهنماهای محلی از جمله زیرســاخت های اولیه برای راه اندازی و رونق گردشگری پرنده نگری
اســت .وی با بیان اینکه پهنه ابی خلیج گرگان و مناطق پیرامونی جزیره اشوراده محل مناسبی
برای ایجاد ایســتگاه پرنده نگری اســت ،اضافه کرد :این منطقه دچار مشکالت تخریب زیستگاه
اســت و برای تبدیل شدن به یک ســایت گردشــگری پرنده بینی باید امنیت را به این منطقه
برگردانیم .رجبی افزود :جزیره اشــوراده و گلســتان در کریدور پرندگان مهاجر قرار دارد و طبق
امارها بیش از ده ها گونه پرنده به گلســتان مهاجرت کرده یا ســاکن هستند که با کل پرندگان
نیمی از کشورهای اروپا برابری می کند.
عضو کانون شــکار و صید غرب گلســتان نیز گفت :بر خالف دیگر شاخه های طبیعت گردی،
افراد با توانایی های کمتر فیزیکی و بدنی نیز می توانند به ســادگی در برنامه های پرنده نگری
شرکت کرده و جریان زندگی در طبیعت را از نزدیک لمس کنند.
عبدالحکیم ادریسی با اشاره به وجود گونه های مختلف پرندگان ابزی در محدوده خلیج گرگان
و جزیره اشوراده اظهار داشت :لذت تماشای فالمینگو و یا پلیکان با هیچ کلمه ای قابل توصیف
نیســت و اگر رسانه ها در گســترش و معرفی این صنعت فعال تر باشند حیات وحش و محیط
زیست اینده گلستان تضمین می شود.
رییس اداره حفاظت محیط زیســت بندرترکمن و گمیشــان در ایــن خصوص گفت :برخی از
پرندگان گلســتان مانند غاز پیشــانی ســفید کوچک جزو پرندگان کمیاب به شمار می روند و
این امر فرصت بســیار مناســبی برای جذب گردشگران پرنده نگر به این استان است .علی بیانی
ادامه داد :اشــنایی بیشــتر مردم با پرندگان و زندگی این موجودات می تواند در کاهش صید و
شــکار پرندگان موثر باشــد و فرهنگ حمایت از پرندگان را افزایش دهد .وی یکی از مهمترین
دستاوردهای توسعه پرنده نگری در جامعه را افزایش احترام به طبیعت دانست .بیانی ادامه داد:
پرنده نگری در گلستان و مناطق پیرامونی جزیره اشوراده هنوز میان مردم و گردشگران شناخته
شده نیست و تنها توانسته گروه خاصی از طبیعت گردان با سالیق خاص را به سوی خود جذب
کند .لیدر تورهای گردشــگری استان گلستان نیز گفت :برپایی تورهای کوتاه مدت پرنده نگری
برای جوامع پیرامون زیستگاه های پرندگان درامدزا است .سیدرضا هاشم نژاد گفت :در راه اندازی
ســایت های پرنده نگری ،منابع درامدی مانند اقامت ،حمل و نقل ،تغذیه ،ورودی مســافران به
منطقه و فروش صنایع دستی نیز به دست می اید که هیچ یک از این درامدها در شکار پرندگان
برای بومیان وجود ندارند .وی ادامه داد :هر ساله صدها گونه پرنده مهاجر برای زمستان گذرانی
در خلیج گرگان فرود می ایند و این منطقه محل زیست شش ماهه پرندگان کمیابی مانند اردک
سرحنایی و سرسفید ،پلیکان خاکستری و پرندگانی نظیر باکالرکوچک و بزرگ و چنگر است که
ظرفیت زیادی برای ایجاد سایت پرنده نگری در استان دارد.
اندکی توجه و ســرمایه گذاری درپرنده نگری به ویژه در محدوده ابی پیرامون اشــوراده می
تواند این شاخه از گردشگری را به یک بخش پردرامد برای صنعت گردشگری در استان گلستان
تبدیل کند .گفتنی است جزیره اشوراده با چشم اندازهای بکر و زیبا و بهره مندی از تنوع گیاهی
و جانوری جاذبه های دیگری هم برای گردشگری دارد.
در همین راستا اجرای پروژه ملی گردشگری و طبیعت گردی جزیره اشوراده یکی از مصوبات
سفر ســال ۹۳دولت به استان گلستان است .این طرح شــامل ساخت اسکله ،مسیر دسترسی،
االچیق ،رستوران ،ایســتگاه پرنده نگری و دیگر زیرساخت های مورد نیاز حضور گردشگران در
اشوراده است.
جزیره اشوراده که تمام سال میزبان انواع پرندگان بومی و مهاجر است در سال ۱۳۵۴شمسی
جزو نخستین مناطق زیست کره جهان معرفی و ثبت شد.
۴۰درصد خاویار ایران در نزدیکی این جزیره به دست می اید
در سال ۱۸۳۷میالدی جزیره اشوراده با وجود اعتراض ایران ،به دست نیروهای شوروی سابق
اشغال شد و این کشور تا چند دهه بعد یک پاسگاه نظامی در ان داشت .این جزیره قبل از وقوع
سیل سال ۱۳۷۲با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری ،شرکت تعاونی روستایی ،مدرسه ،مغازه،
مسجد و حسینیه بیش از یک هزار نفر سکنه داشت که به مشاغل دامداری ،کارگری ،پیشه وری
و ماهیگیری مشــغول بودند اما با طغیان رود ولگا در روســیه و وقوع ســیالب این جزیره ایرانی
تقریبا خالی از ســکنه شد .جزیره اشوراده و مناطق پیرامونی ان محل مناسبی برای استراحت،
تغذیه و تولید مثل انواع پرندگان اســت که در نتیجه ظرفیــت بالقوه ای برای طبیعت گردی و
گردشگری ،تفرج ،اموزش و تحقیق دارد و با فراهم شدن امکانات الزم در این پهنه ابی ،محققان،
دانشــجویان ،پرنده شناسان ،گردشــگران و طبیعت گردان داخلی و خارجی قادرند در شرایطی
ویژه و مناسب از جاذبه های متنوع این منطقه استفاده کنند.