هفته نامه دنیای گردشگری شماره 63
هفته نامه دنیای گردشگری شماره 63
گسترش همکاری های تاریخی ایران و ایتالیا بعد از انقالب
نسل جدید مراکز اقامتی در ایران
60سال همکاری ایران و ایتالیا
در میراث فرهنگی
هاستلی که با هدف مبارزه
با ایران هراسی شکل گرفت
ایده شکل گیری هاستل توسط جوانان فعال در فضاهای مجازی
که بی ارتباط با گردشگری بودند از انجا اغاز شد که با شکل
متفاوتی از ســواالت گردشگران و تبلیغات علیه ایران مواجه
شدند .هاســتل یکی از واژه های جدید برای یک نوع دیگر از
اقامتگاههای داخل ایران است .واژه ای که هنوز بر سر معادل
فارسی ان بحث وجود دارد برخی ان را شبیه به هتل و برخی
دیگر مهمانپذیر می دانند با این وجود...
معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری
و صنایع دســتی با بیان این که ایتالیایی ها در مواقع بحران به
کمک مان امده اند ،گفت :ما همچنان به منشور ونیز در حوزه
مرمــت پایبندیم و در حوزه بناهــا ،محوطه ها و تزئینات اثار
تاریخی ،روش مشترک ایران و ایتالیا را اجرایی می کنیم؛ روشی
که مرمت باید از اصل بنا قابل تشــخیص باشد .محمدحسن
طالبیان در ایین افتتاح نمایشگاه و همایش «ایران و ایتالیا؛ ...۶
ادامه درصفحه 4
ادامه درصفحه 5
شنبه 2اذر 1398سال چهارم
شماره 63
8صفحه
قیمت 2000تومان
25ربیع االول 1440
23نوامبر 2019
محمود صدقی زاده رایزن فرهنگی ایران در ترکیه:
بررسی تجربه جدید کشورها در عرضه خدمات توریستی
چرا ترکیه
در گردشگری
از ما جلوتر است؟
نواوری در بازار گردشگری
صفحه 3
ظرفیت اصلی گردشگری درمانی ایران معطل مانده است
منحرف کنندگان
ت سالمت
توریس
یکی از جاذبه های گردشگری در ایران مربوط به بخش
پزشکی می شــود که می توان با جذب بیماران سایر
کشورها که دارای امکانات پزشکی و درمانی ضعیفی
هستند ارز قابل توجهی را به کشور وارد کرد.
شرایط مناسبی که ایران در حوزه پزشکی
نسبت به بســیاری از کشورهای
همسایه دارد و همچنین افزایش
قیمت ارز (تبدیل ایران به مقصد
ارزان گردشگر) موجب شده
بازار «توریســم سالمت» در
ایران به بازاری جذاب و دارای
پتانسیل باالیی تبدیل شود.
با وجــود اینکه هند
در جهان بیشترین
گردشگر سالمت
را به خود جذب
می کند ،اما...
ادامه درصفحه6
شهرداری تهران سازمان جدید احداث می کند
صفحه 2
متولی دوم
برای گردشگری
پایتخت
صفحه 6
2
خبر
کارت خوان های ایرانی در استانبول
ش عمده ای از کارت خوان های
در حالی که گفته می شود بخ
ایرانی خارج از کشور مسدود شده و تراکنش ها از این دستگاه ها
معدود اســت ،در برخی شــهرهای خارجی ،کارت خوان های
ایرانی به وفور یافت شــده و فعال اســت .ارائه دستگاه های
کارت خوان به مشــاغل مختلف در سال های گذشته با رونق
بســیاری همراه بود و همین سبب شــد هر فرد در فروشگاه
خود چندین دستگاه پوز داشته باشد ،این در حالی است که
پس از مدتی این دســتگاه ها بعضا به خارج از کشــور انتقال
یافت و در ان کشورها نیز مورد استفاده قرار گرفت .استفاده
از کارت خوان های ایرانی خارج از کشــور مشکالت زیادی را
به ویژه در شرایط حســاس ارزی برای نظام مالی و پرداخت
کشور ایجاد کرد و در همین راستا بانک مرکزی بر ان شد تا
جلوی فعالیت این کارت خوان ها گرفته شود .این تصمیم بانک
مرکزی در راستای محدودسازی فعالیت دالالن بازار ارز بود؛
به گونه ای که این دالالن از هر امکانی برای خرید و فروش ارز
بهــره بردند و یکی از این ابزارها که نقل و انتقال پول را برای
انها ساده می کند ،دســتگاه های پوز یا کارت خوان است که
مبلغ خرید یا فروش ارز را با ان انتقال می دهند .اما سفته بازان
ارزی به این اکتفا نکردند و با انتقال تعدادی از دســتگاه های
کارت خوان به خارج از کشور ،معامالت ارزی خود را در همان
محل انجام می دهند .بر اساس قانون بانک مرکزی ،استفاده از
کارت خوان های ایرانی به هر شکلی در خارج از کشور ممنوع
اســت و در همین راستا دسترسی این کارت خوان ها به نظام
بانکی ایران از طریق مخابرات نیز مسدود شده است .در این
میان دو راه دیگر برای ارتباط این دستگاه ها با ایران وجود دارد
که یکی سیم کارت ها و دیگری استفاده از اینترنت با وی پی ان
است .بانک مرکزی در نخستین اقدام خود برای محدودسازی
حجم استفاده از این کارت خوان ها ،سقف تراکنش های مالی
از طریق دســتگاه های پوز را محدود ســاخت که این کار تا
حد زیادی جلوی این نقل و انتقــاالت را گرفت .در ادامه ،با
دستور بانک مرکزی شرکت های ارائه دهندگان خدمات کارتی
(پی اس پی) موظف به شناسایی و مسدودسازی دستگاه های
کارت خوان فعال در خارج از کشــور شــدند .محمد مهدی
طوبایی ،معاون توســعه و نظارت شرکت شبکه الکترونیکی
پرداخت های کارتی (شــاپرک) در پاســخ به این پرسش که
دستگاه های کارت خوان بیشتر به کدام کشورها منتقل شده
اســت؟ گفت :به صورت دقیق نمی توان نام کشورها را اعالم
کرد اما به طور عمده دســتگاه های کارتخوان برای معامالت
ارز به کشورهای همســایه مانند عراق و ترکیه منتقل شده
و مورد اســتفاده قــرار می گیرد .وی ادامــه داد :البته امکان
به کارگیری دستگاه های کارتخوان ایرانی در تمام کشورهای
دنیا وجود دارد ،چرا کــه در هر نقطه دنیا که بتوان از طریق
اینترنت به شــبکه شاپرک متصل شد ،این امکان وجود دارد.
طوبایی همچنین با بیان اینکه برخی از دالالن برای اینکه کار
شناسایی دستگاه های کارت خوان در خارج از کشور را مشکل
کنند از وی پی ان یا فیلترشکن استفاده می کنند ،اظهار کرد:
استفاده از وی پی ان در خارج از کشور دقیقاً عکس ان چیزی
است که در داخل اتفاق می افتد؛ به این معنا که وقتی از خارج
از فیلترشکن استفاده می کنند ای پی سرورهای داخلی نمایش
داده می شود و کار شناسایی را دشوار می کند .بر اساس اخرین
اماری که شــاپرک از مسدودســازی کارت خوان های ایرانی
خارج از کشــور اعالم کرده ،در اولین ســری از این اقدامات
۹۳۰پایانه طی دی تا نیمه بهمن ســال ۹۷در کشــورهای
خارجی شناســایی و مسدود شد و با ادامه این اقدامات حدود
۳۷۰پایانه دیگر شناســایی و مسدود شدند تا به این ترتیب
طی سال گذشــته در مجموع ۱۳۰۴پایانه فعال در خارج از
کشور غیرفعال شود که از این تعداد پایانه ۱۲۰۷مورد توسط
شــرکت های پی اس پی و ۹۷پایانه نیز توسط شرکت شاپرک
شناســایی و مسدود شده اند .پیگیری ها حاکی از ان است که
شناســایی کارت خوان هایی که از وی پی ان استفاده می کنند،
نیاز به هماهنگی بانک مرکزی ،شرکت های پی اس پی و وزارت
ارتباطــات دارد که این هماهنگی صورت گرفته و اقدامات ان
در حال انجام است .از سوی دیگر مسئوالن در این پیگیری ها
مدعی شده اند که میزان استفاده از کارت خوان های ایرانی در
خارج از کشور کاهش چشــم گیری یافته و به صورت معدود
انجام می شود .این در حالی است که مشاهدات عینی از شهر
استانبول از این موضوع حکایت دارد که کارت خوان های ایرانی
به وفور در صرافی ها ،سیم کارت فروشی ها و بعضا رستوران های
این شهر فعال است و مشکلی هم برای استفاده از ان ها وجود
ت بودن این کار
نــدارد .به نظر می رســد یکی از دالیل راحــ
برای افراد متخلف این است که صاحبان کارت خوان هایی که
دستگاه شان به خارج از کشور منتقل می شود ،هیچ جریمه و
برخوردی برای شان وجود ندارد.
شنبه 2اذر 1398سال چهارم شماره63
تجربه جدید کشورها در عرضه خدمات توریستی بررسی شد
فرمول نواوری در بازار گردشگری
کشــورها با ایجاد فرمول نواوری در بازار گردشــگری به تجربه جدیدی در
عرضه خدمات توریستی دست یافتند« .اکوسیستم نواوری» با تمرکز بر ایجاد
دانش جدید در یک حوزه اجرایی ،متشــکل از شبکه ای از بازیگران ان حوزه
با وابستگی متقابل اســت که با هدف خلق و ارائه روش های جامع و نوین به
مشتریان و کسب درامد بیشتر با خروج از شیوه های قدیمی ،راهکار جدیدی
را ایجاد می کنند .اکوسیســتم نواوری در شرکت ها ،مدیریت ها ،توسعه های
اقتصادی و رقابت های جهانی و همچنین هم افزایی بین همکاری شرکت های
کوچک و بزرگ ،دانشگاه ها ،موسسات و ازمایشگاه های تحقیقاتی و شرکت های
سرمایه گذار با نواوری در بازار و استفاده از پروژه های «کسب وکار کوچک تر» برای
دسترسی به تعدادی از اکوسیستم های مختلف و تست مزایای ان کاربرد دارد
و این سیستم با عبور از سه مرحله «اماده سازی محیط عمومی برای بازیگران
و ایجاد زیرساخت ها»« ،حمایت از رشد محیط و فضای نواورانه» و همچنین
«پرورش و حفظ شرایط مناسب و عملیات مستمر تا تولید محصول نهایی»
به اجرا درمی اید .در یک اکوسیســتم نواور گسترده و پایدار ،بازیگران با هدف
رفع موانع و راه حل ها به یکدیگر نزدیک می شــوند و با ایجاد فرهنگ نواوری
منجر به شکل گیری و خلق ایده می شوند .شرکت های جدید با مجموعه ای از
متخصصان ،محققان ،مقامات دولتی و سرمایه گذاران و همچنین پشتیبانی از
مراحل اولیه رشــد نواوری به روشی متفاوت در جهت نواوری اقدام می کنند.
انها با به کارگیری متخصصان داخلی و مشاوران خارجی برای تولید ایده های نو
با گروه های مختلف همکاری کرده و در این مرحله واحدهای تجاری موظف به
پیشبرد ایده های نو برای عرضه به بازار هستند .بر این اساس ،اکوسیستم نواوری
در گردشگری الگوی پیشنهادی مناسبی به شمار می اید؛ زیرا اکوسیستم های
طبیعی را با تغییرپذیری مواجهه کرده و در جهت براوردن ذائقه تقاضا و توسعه
ان گام برمی دارد .اکوسیستم نواوری در حوزه گردشگری با فناوری های جدید
موجب «تغییر در رفتار مصرف کننده»« ،افزایش شــفافیت بازار» و «تسهیل
تجارت» شده است و همچنین گردشگران را به عنوان مشارکت کنندگان فعال
و عامل ایجاد کننده ارزش در اکوسیستم های گردشگری در نظر می گیرد .بازار
گردشگری در میان بخش های مختلف اقتصادی از رشد سریعی برخوردار است
و این رشد در صنعت گردشگری توسط فناوری های جدید ،بازارهای جدید و
شکل های سازمانی جدید که در قالب اکوسیستم نواوری تعریف می شود ،به
وجود امده است .همچنین به دلیل محدودیت ها در بخش کشاورزی و صنعت،
ایجاد فرصت های شغلی جدید و نیاز به منابع جایگزین نفت اکوسیستم نواوری
جایگاه ویژه ای در برنامه ریزی استراتژی های توسعه ملی کشورها به دست اورده
است .با توجه به تاثیرگذاری تغییرات سیاسی ،اجتماعی ،اقتصادی و تکنولوژی
بر صنعت گردشــگری و ماهیت رقابت پذیری گردشــگری ،توجه و تمرکز بر
اکوسیستم نواوری در سیستم گردشگری بسیار اهمیت دارد و می توان ان را
یکی از عوامل بقای این صنعت دانست .اکوسیستم نواوری موجب بهبود کیفیت
محصوالت و خدمات ،افزایش بهره وری ،کاهش هزینه ها ،پاسخگویی به نیازهای
در حال تغییر مشتریان ،افزایش فروش و سود و به دست اوردن سهم بیشتر و
متمایز از بازار رقبا می شود .اکوسیستم نواوری در گردشگری در مقیاس جهانی
شاهد ظهور گونه های کامال جدیدی مانند اژانس های مسافرتی انالی ن�AirB
nB، Expediaبوده است.
اکوسیســتم نواوری در حوزه گردشــگری در پنج محور شامل محصوالت
گردشــگری (ارائه خدمات جدید در هتل یا جاذبه های جدید در یک مقصد
گردشگری) ،روش های عرضه (بهبود در هدایت تور و افزایش بهره وری و کیفیت
تجربهگردشگری)،عرضهمنابع(تنوعبخشیدنبهاپراتورهایگردشگری)،ایجاد
بازارهای جدید گردشگری (هدایت برندهای مقصد موجود و مقصدهای دیگر
برای فراهم کردن بازارهای جدید گردشگری) و راه های جدید برای سازماندهی
کسب وکارهای نو در امر گردشگری صورت می گیرد .در اکوسیستم گردشگری
بین بازیگران مختلف بازار شامل سازمان های دولتی و خصوصی هماهنگی و
همکاری های گسترده ای شکل می گیرد .برای رسیدن به اکوسیستم نواوری در
گردشگری باید در سه حوزه زیرساختی ،کارکردی و فرهنگی اقدامات اساسی
صورت گیرد تا به راه حل های کاربردی و مناســب برای رفع چالش ها و توسعه
گردشگری رسید .فرایند توسعه ،ازمایش و نواوری پایدار توسط بازیگران فعال با
پشتیبانیفنی،مالیوسیاسینهادهایمحلی،ملیوبین المللیامکان پذیراست
که این بازیگران فعال برای پیشبرد فعالیت خود برای دستیابی به اکوسیستم
نواوری براساس شاخص( IDIAموسسه تحقیقاتی-حقوقی در هند که ایده ای
نو را ارزیابی می کند) شــش مرحله مقیاس بندی تا تولید نهایی و رسیدن به
نواوری پایدار را طی می کنند .در اکوسیســتم نواوری ۱۲بازیگر اصلی وجود
دارد که عملکرد این بازیگران فعال برای دستیابی به نواوری پایدار اثرگذار است.
موسسات تحقیقاتی و دانشگاه ها که در ایجاد دانش و انتشار نواوری و اموزش و
پرورش نیروی انسانی جهت کارافرینی ابزاری اساسی برای دولت هایی است که
به دنبال تحقق نواوری در اقتصاد خود هستند .مراکز رشد سرمایه گذاری و شتاب
دهنده ها با به اشتراک گذاشتن ایده ها توسط فعاالن متخصص نقش مهمی در
اکوسیستم نواوری در فراهم کردن محیط حمایتی برای شرکت های نوپا و تازه
کار دارند .ناجی های سرمایه گذار با کمک به بنگاه های کوچک در حال رشد مانند
شرکت های استارت اپ شکاف های موجود بین مرحله تحقیق و توسعه (مرحله
)۲و انتقال به تولید (مرحله )۴را کاهش می دهند .سرمایه گذاران خطرپذیری که
در شرکت های نوپا و کوچک در حال رشد که به بازارهای اصلی دسترسی ندارند
سرمایه گذاری می کنند .این سرمایه گذاران حدود ۶تا ۱۰سال روی شرکت های
نوپا سرمایه گذاری می کنند و تحمل شکست و عدم موفقیت را دارند .از دیگر
بازیگران شرکت های سرمایه گذاران بزرگ که برخالف سرمایه گذاران خطرپذیر
روی شــرکت های بزرگ تر و گسترده تر که احتمال موفقیتشان حتمی است،
سرمایه گذاری می کنند .دولت ها با ایجاد سیاست پشتیبانی و محیط نظارتی بر
عملکرد سایر بازیگران و حمایت های گسترده از انان مانند مشوق های مالیاتی از
مهم ترین بازیگران در ارتقای نواوری به شمار می ایند.
دوستان و خانواده به عنوان حامیان عاطفی و پشتوانه مالی اولیه مبتکران را
می توان اولین بازیگران در اکوسیستم نواوری در نظر گرفت .اژانس های توسعه
که به صورت دوجانبه یا چندجانبه به دنبال راه های جدید و نواورانه برای مقابله
با چالش های اجتماعی و اقتصادی از مبتکران حمایت می کنند و به انها کمک
می کنند تا با بودجه هایی که سرمایه گذاران در اختیار انان می گذارند ایده های
مطرح شده را توسعه دهند و به نتیجه برسانند .متخصصان به عنوان سرمایه های
انســانی در ســرعت و کارایی فرایند نواوری بســیار تاثیرگذار هستند که با
مهارت های فنی خود به پیشــبرد نواوری در مواجهه با چالش ها و موانع اقدام
می کنند .استارت اپ ها با پیشگامی در ایده های جدید به عنوان موتور قدرتمندی
در نواوری به شمار می ایند که می توانند به عنوان رقبای اصلی شرکت های بزرگ
صنعتیمحسوبشوند.
فعاالن بازار و شرکت های بین المللی به عنوان تسهیل کنندگان بازار و واسطه ها
به عنوانپلی میان بازیگران نقش پیوند سازمان ها در اکوسیستم نواوری و تسهیل
انتقال ایده ها و سرمایه گذاری ها در تولید نواوری را دارند و در نهایت بخش های
خصوصی که با ابتکار در ایجاد شــغل ها و مشارکت در طرح های تحقیقاتی و
انتقال فناوری و مهارت و سرمایه در زیرساخت ها قابلیت توسعه ،و تولید و باروری
نواوری را دارند.
تورهای روسیه در کاخ نیاوران پهن شد
مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران هم زمــان با روزهای
فرهنگی روسیه در ایران ،میزبان نمایشگاه دست بافت های
سنتی روسیه بود .این نمایشگاه که به همت سازمان فرهنگ
و ارتباطات اسالمی و وزارت فرهنگ فدراسیون روسیه در
چارچوببرنامه هایروزهایفرهنگیروسیهدرایران،درتاالر
ابی مجموعه نیاوران برپا شده بود ،مجموعه ای از پارچه های
توری کشور روســیه که در موزه پارچه های توری منطقه
ولوگدا ،استان شمالی این کشور نگهداری می شود ،به مدت
چهار روز در معرض نمایش قرار گرفت .در این نمایشــگاه،
اجرای زنده کارگاه توربافی توسط یکی از هنرمندان روس و
همچنین پخش فیلم مستند معرفی هنر توربافی روسیه در
طولمدتنمایشگاهبودکهبااستقبالبازدیدکنندگانمواجه
شد .توربافی از مهم ترین و قدیمی ترین صنایع دستی منطقه
ولوگدا با قدمتی بیش از ۲۰۰سال است و این صنعت دارنده
نشان طال و جایزه بزرگ «اصالت هنری محصوالت توری»
در این کشور است .بیش از ۴۰اثر هنری در این نمایشگاه
به نمایش درامد که شامل دستمال توری ،شنل ،تابلوهای
تور و همچنین دست بافت های سنتی روسی است .این اثار
توسط ۱۰تن از طراحان بنام هنر توری روسیه همچون بافی
ام .یو .پالنیکوا ،ای .ان .دی راکچیوا ،تی .ان اسمیرنوا ،جی .ان
مامروسکایا ،وی .دی وسلووا ،ال .جی گامیلوا و ...طراحی شده
و با استفاده از نخ های کتان ،گلدوزی ،ریون ،پنبه و نخ فلزی،
تور و تکنیک اتصال ،نقوش زیبایی از گل ،پرنده های افسانه ای
و همچنین طرح هایی الهام گرفته از معماری منطقه ای خلق
شده است.
توربافیازافتخاراتماست
ناتلی یا بیوا رئیس موزه توربافی استان ولوگدا ،بزرگ ترین
موزه توربافی روسیه که در سال ۲۰۱۰افتتاح شده درباره این
نمایشگاه می گوید« :این نمایشگاه در قالب روزهای فرهنگی
روسیه در ایران برگزار شده و ما توربافی هایی که هنر سنتی
شهر ولوگدا هست را در این نمایشگاه به نمایش گذاشتیم .ما
چند صد سال است که در شهر ولوگدا این سنت فرهنگی
را حفظ کرده ایم و یکی از افتخارات ما همین هنر و صنعت
است» .او می افزاید« :در حال حاضر توربافی ولوگدا به لحاظ
کثرت اثار توربافی و همچنین کیفیت و تنوع ان نسبت به
سایر شهرهایی که این صنعت در انجا رواج دارد ،شاخص تر
است .در قرن بیستم در استان ولوگدا ۴۰هزار نفر به این کار
مشــغول بودند و این خود رقم قابل توجهی است» .بیوا در
خصوص اثار به نمایش درامده در این نمایشگاه می گوید:
«پارچه های توری که در این نمایشگاه به نمایش درامده اثار
استادکاران معروف استان ولوگدا است که مربوط به اواسط
قرن بیستم تا زمان حال است .ما قصد داشتیم تنوع خاصی
را در این نمایشگاه نشان دهیم ،هم در قالب کارهای کوچک
که به عنوان سوغاتی محسوب می شوند و هم برای اثار با ابعاد
بزرگ که بیشتر در قالب صنعتی و فروش در حجم وسیع
به کار می روند».
توربافی برای لذت و درامد
لوئیزا سینانیا کارشناس ارشد و رئیس بخش دستاوردهای
پارچه های توری در موزه توربافی شــهر ولوگدا است که با
لوازم ســنتی توربافی روســیه به صورت زنده بخش هایی
از توربافی را در طول مدت نمایشــگاه برای مخاطبان اجرا
می کــرد .او در معرفی خود می گوید« :در حال حاضر هنر
توربافی در خانواده های روسی به صورت سنتی از نسلی به
نسل دیگر انتقال پیدا می کند .خیلی افراد در روسیه هستند
که این تورها را می بافند برای اینکه فقط لذت ببرند و بعضی
دیگر هم در شرکت های تولیدکننده این محصوالت فعالیت
می کنند و خیلی ها هم این هنر را تدریس می کنند».
ســینانیا در ادامه می گوید« :ما این توربافی ها را در قالب
روزهای فرهنگی فدراســیون روسیه در جمهوری اسالمی
ایراندرایننمایشگاهبهنمایشگذاشتیم.خیلیخوشحالیم
که این اثار در این نمایشگاه و در ایران در معرض نمایش قرار
گرفته است ،کشوری که فرش ها و کاشی کاری ان بسیار
معروف است و خانم های ایرانی وقتی این هنر را می بینند،
عمق کاری که هنرمندان تورباف روسی انجام می دهند را
درک می کننــد» .او درباره نحوه بافت پارچه های توری در
روســیه ادامه می دهد« :توربافی یکی از هنرهای قدیمی و
کهن روسیه محسوب می شود و در قرون مختلف این هنر
و صنعت وجود داشته و همیشه عالقه مندی های زیادی را
در جهان به خود جلب کرده است .دقیقاً همان شیوه ای که
من به صورت زنده در این نمایشــگاه اجرا می کنم از ۲۰۰
سال پیش توسط نیاکان ما انجام شده است» .این هنرمند
می افزاید« :ما در توربافی هایمان تمام نقش های طبیعی در
فصل های مختلف ،گل ها ،باغ ها و پرندگان را نشان می دهیم.
این اثار هنری را می توان هم برای طراحی داخلی خانه ها و
هم روی لباس و تزئین ان اســتفاده کرد .ما این چوب ها را
به عنوان ابزار اصلی توربافی به اسانی در دستانمان می گیریم
و با ان ها حرکاتی را انجام می دهیم که در نهایت نقش های
زیبایی افریده می شود» .او می گوید« :ارتباط چوب ها و نخ ها
این طرح های بدیع را به وجود می اورند .بعضی ها شاید در نگاه
اول تصور کنند ،هیچگاه نمی توانند با دستانشان این تورها را
ببافند ولی این اص ً
ال کار دشــواری نیست و افراد عالقه مند
می توانند ان هنر را به صورت تخصصی اموزش ببینند».
روزهای فرهنگی روسیه در ایران در چارچوب توسعه روابط
و همکاریهای فرهنگی ایران و روسیه با حضور ۵۰هنرمند
روس به میزبانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسالمی و وزارت
فرهنگ فدراســیون روسیه از ۱۸تا ۲۳ابان با برنامه های
مختلفی از سوی گرو ه های موسیقی و هنرمندان روسی در
زمینه صنایع دستی ،نقاشی و ...در تهران و قزوین با همکاری
بنیاد رودکی ،مجموعه فرهنگی تاریخی نیاوران ،نهادهای
فرهنگی شهر قزوین و روس کنسرت روسیه برگزار شد.
شنبه 2اذر 1398سال چهارم شماره63
محمود صدقی زاده رایزن فرهنگی ایران در ترکیه:
چرا ترکیه در گردشگری از ما جلوتر است؟
محله«غازیعثمانپاشا»درانکاراساختمانیباحالوهوایفرهنگ
ایران دارد؛ بنایی دو طبقه با نمایی از اجرهای ســرخ ،ویترین هایی
از صنایع دســتی ایران ،کاشی های ابی الجوردی و فیروزه ای و بیت
معروف ســعدی «بنی ادم اعضای یکدیگرند /که در افرینش ز یک
گوهرند» .در همان محله وقتی ادرس رایزن فرهنگی ایران در انکارا
را جســت وجو می کنی ،خیابانی به نام ایران را هم روی نقشه گوگل
ساختمان متعلق به کشورمان ،زیباتر از بیرون
نمایش می دهد .داخل
ِ
است؛ راه پله هایی با نرده های چوبی ،ویترین هایی از ظروف میناکاری،
فیروزه کوبی ،مینیاتور و قلمزنی ایرانی و هدایایی که از سوی مقامات و
مراکز فرهنگی ترک یه تقدیم رایزنی فرهنگی ایران شده است .قالی
اتاق کار رایزن فرهنگی پهن شده ،نگاه را
دستبافتی هم که وســط ِ
می دزدد .محمود صدقی زاده رایزن فرهنگی سفارت جمهوری اسالمی
ایران در شهر انکارای ترکیه اســت .چند سالی در شهر استانبول
سِ مت داشته و حاال در شهر دیگری .سفارت جمهوری اسالمی ایران
در ترکیه ،وابســتگی فرهنگی در استانبول هم دارد .تا مدتی پیش
وابستگی فرهنگی در شهر ارزروم هم دایر بود که به دلیل محدودیت
بودجه ،دایره فعالیت ان محدود شده است اما به زودی از سر گرفته
خواهد شد.در ادامه حاصل گفت وگو با صدقی زاده را می خوانید:
ایران و ترکیه اشتراکات فرهنگی بسیاری دارند .ترک ها به
خوبی توانسته اند کشورشان را به ایرانی ها معرفی کنند و
به همین دلیل هم ایرانی های بسیاری هر ساله برای سفر به
ترکیه تمایل نشان می دهند .چرا ما به اندازه ترک ها در این
زمینهموفقنبوده ایم؟
اینکه ترک ها توانسته اند کشورشان را نه تنها به ایرانیان بلکه به تمام مردم دنیا
معرفی کنند و در نتیجه صنعت گردشگری خود را رشد دهند و ساالنه تعداد
زیادی گردشگر جذب کنند ،حاصل نگاه راهبردی انان به مقوله گردشگری
و توریســم است .ترک ها برای رســیدن به این نقطه راه طوالنی و دشواری را
طی کرده اند .ترکیه از سال ۱۹۸۵موضوع توجه به امر گردشگری را بصورت
راهبردی در دستور کار خود قرار داد و با اقدامات زیربنایی زمینه های الزم برای
جذب گردشگران خارجی به کشور را ایجاد کرد .از جمله این اقدامات تصویب
یا اصالح قوانین و مقررات ،ارائه تسهیالت الزم برای احداث هتل و مراکز اقامتی
و رفاهی ،توسعه خطوط هوایی و راه اندازی پرواز هواپیمایی ترکیه به اکثر نقاط
جهان ،تاسیس مدارس توریسم در سطح دبیرستان ،توجه جدی به رشته های
هتلداری و اشپزی در دانشگاه ها و اموزش پرسنل مورد نیاز در صنعت توریسم و
گردشگری ،ایجاد و تجهیز بیمارستان ها به لوازم مدرن و روزامد و ...است .یعنی
صرفا با معرفی و شناساندن جاذبه های گردشگری و تبلیغات ،نتیجه مورد نظر
حاصل نشده است .بدیهی است که بعد از انجام اقدامات زیربنایی و فراهم کردن
زمینه های الزم ،اطالع رسانی و تبلیغات و حضور در نمایشگاه های گردشگری
برای جذب گردشــگر هم اهمیت خاص خود را دارد .لذا باید گفت هر چند
برپایی یا حضور در نمایشگاه ها شرط الزم برای توسعه گردشگری است ولی
شــرط کافی نیست .کشور ما با سابقه طوالنی تاریخی و وجود اثار باستانی و
روحیه مهمان نوازی مردم ،دارای ظرفیت الزم برای رشــد و توسعه سریع در
صنعت گردشگری است .اقدام کامال به جای دولت برای تاسیس وزارت میراث
فرهنگی ،صنایع دســتی و گردشگری نشانگر توجه جدی و اهتمام دولت به
توسعه امر گردشگری است.
در حال حاضر بودجه رایزنی فرهنگی ایران در انکارا چقدر
است؟
متاسفانه در چند سال اخیر به علت تضییقات موجود و افزایش قیمت ارزهای
خارجی ،شاهد کاهش شــدید بودجه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسالمی و
به تبع ان رایزنی های فرهنگی جمهوری اســامی ایران در خارج از کشوریم.
رایزنی فرهنگی ایران در ترکیه هم از این امر مســتثنی نبوده و بدیهی است
که این موضوع در انجام فعالیت ها بی تاثیر نیست .البته بنده معتقدم در شرایط
فعلی نیز چنانچه بتوانیم از مشارکت و مساعدت دستگاه های فعال در زمینه
فرهنگی و گردشگری بهره مند باشیم کارهای بیشتری قابل انجام است و رایزنی
فرهنگی ظرفیت بیش از اینها را دارد .از همین جا ضمن اعالم امادگی برای
همکاری و مشارکت در اجرای برنامه ها از مسئوالن محترم دستگاه های فرهنگی
و گردشگری کشور تقاضا دارم که پشتیبان و حامی برنامه های رایزنی فرهنگی
باشند تا ضمن توسعه فعالیت های فرهنگی و معرفی فرهنگ کشورمان به مردم
ترکیه بتوانیم گامی در جهت توسعه روابط فرهنگی دو کشور دوست و همسایه
برداریم.
رایــزن فرهنگی ایران در ترکیه بــرای انجام فعالیت های
فرهنگی در این کشور با چه مشکالتی روبه روست؟
با توجه به اشــتراکات فرهنگی و دینی بین دو کشور محدودیتی برای کار
فرهنگی در چارچوب قوانین و مقررات در ترکیه نداریم .با عنایت به عالقه مردم
ترکیه به فرهنگ و ادبیات ایران ،زمینه الزم برای فعالیت فرهنگی وجود دارد و
مراکز فرهنگی و علمی ترکیه اعم از مراکز دولتی یا خصوصی هرگونه همکاری
را بعمل می اورند .اقبال به فراگیری زبان فارســی ،توجه به فیلم های ایرانی و
افزایش تعداد گردشــگران ترکیه ای به مقصد ایران نشانگر توجه مردم ترکیه
به ایران و فرهنگ کشورمان است .تا چند سال پیش تعداد ترک هایی که به
ایران می رفتند به نسبت ایرانیانی که به ترکیه سفر می کردند ،محدود بود ولی
در چند سال اخیر شاهد افزایش تعداد گردشگران ترک به ایرانیم .قبال تعداد
زیادی از افرادی که به ایران ســفر می کردند دارای هدف اقتصادی و تجاری
بودند ولی در چند سال اخیر شاهد سفر گردشگران از اقشار مختلف هستیم
که بصورت انفــرادی یا در قالب گروه های فرهنگی ،علمی و مذهبی به ایران
سفر می کنند .این روند نشان گر اقدام در جهت معرفی جاذبه های گردشگری
کشورمان است .البته قطعا این میزان از کار کافی نیست و جای کار خیلی بیش
از این است .با توجه به اینکه منابع الزم به زبان ترکی استانبولی برای معرفی
ایران و جاذبه های گردشگری کشورمان به مخاطب ترک بسیار کم است و از
طرفی با عنایت به وجود ظرفیــت الزم در رایزنی فرهنگی برای ترجمه اثار
مکتوب و دوبله فیلم های مستند به زبان ترکی استانبولی ،ضمن به فال نیک
گرفتن تاسیس وزارت میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری و تاثیر این
تصمیم در توسعه وضعیت گردشگری کشورمان ،چنانچه مشارکت و حمایت
الزم از سوی ان وزارتخانه صورت بگیرد می توانیم محصوالت خوبی در راستای
معرفی جاذبه های گردشگری کشورمان را تولید و عرضه کنیم.
مسائل سیاسی تا چه اندازه در فعالیت های فرهنگی در خارج
از کشور نقش دارند؟
البته در تمام دنیا مسائل سیاسی در کیفیت و کمیت فعالیت های فرهنگی
بی تاثیر نیست ولی با توجه به اشتراکات فرهنگی ،تاریخی ،دینی و ادبی بین
دو کشــور ایران و ترکیه نقش و تاثیر مسائل سیاسی در روابط و فعالیت های
فرهنگی مقطعی بوده و با توجه به ریشه قوی اشتراکات فرهنگی و دینی دو
کشور مسائل و نوسانات سیاسی موجب تخریب جدی در روابط فرهنگی دو
کشورنمی شود.
ذات کار رایزنان فرهنگی در کشــورهای خارجی چیست؟
اقداماتی که مجموعه بین المللی ما در خارج از کشور انجام
می دهند تا چه اندازه تاثیرگذار هستند؟
ذات کار رایزنان فرهنگی ،معرفی تمدن و ادبیات و چهره فرهنگی ایران است.
بخش هایی از ان هم با گردشگری تالقی می کند .اگر معرفی کلی ایران را در نظر
بگیریم معرفی اثار باستانی ،طبیعی و جاذبه های گردشگری را هم شامل خواهد
شد .این وظیفه کلی رایزنی های فرهنگی است .همچنین براساس وظایفی که در
اساسنامه سازمان فرهنگ و ارتباطات اسالمی و ماموریت های ان پیش بینی شده
است ،معرفی ادبیات و زبان فارسی را نیز در دستور کار داریم و بخشی از ان را با
همکاری بنیاد سعدی انجام می دهیم .در ترکیه تعداد پنج کرسی زبان و ادبیات
فارسی در دانشگاه های انکارا ،استانبول ،اتاترک ارزروم ،کرئک قلعه و سلجوق
قونیه وجود دارد .عالوه بر این در برخی از دانشگاه های ترکیه نیز کالس های ازاد
اموزش زبان فارسی وجود دارد .حمایت از کرسی ها و مراکز اموزش زبان فارسی
و تجهیز کتابخانه های انها از جمله فعالیت های رایزنی فرهنگی است .همچنین
ترجمه و نشر اثار نویسندگان ایرانی در زمینه های مختلف ادبی ،فرهنگی ،هنری،
تاریخی فلسفی و دینی از دیگر فعالیت های رایزنی های فرهنگی است که در چند
ســال اخیر از طریق طرح حمایت از انتشار اثار معارف اسالمی و علوم انسانی
تحت عنوان «تاپ» به مرحله اجرا گذاشته می شــود .در این راستا شاهد ان
هستیم که بسیاری از اثار ارزشمند ایرانی به زبان های پرمخاطب دنیا و حتی
برخی زبان های محلی ترجمه و در اختیار عالقمندان قرار گرفته است .ارتباطات
دانشگاهی ،تبادالت بین دانشگاهی ،معرفی دانشگاه های ایران و جذب دانشجو از
خارج را نیز در دستور کار داریم و هماهنگی الزم برای اعطای فرصت مطالعاتی و
بورس تحصیلی به عالقمندان صورت می گیرد.
رایزن فرهنگی در حوزه معرفی زبان فارسی چه کاری انجام
می دهد؟
مرکز اموزش زبان فارسی رایزنی فرهنگی در انکارا با سابقه بیش از ۳۵سال
فعال است .اغلب اساتید زبان فارسی ترکیه فراگیری زبان فارسی را از این مرکز
اغاز کرده اند .این مرکز اکنون با همکاری رایزنی فرهنگی و بنیاد ســعدی به
فعالیت خود ادامه می دهد .هماهنگی با دانشگاه ها مختلف بویژه دانشگاه های
استان های مرزی برای برگزاری دوره های دانش افزایی برای دانشجویان ترک و
همچنین هماهنگی الزم با وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری برای اخذ بورسیه
تحصیلی برای دانشــجویان مستعد در رشــته زبان و ادبیات فارسی از دیگر
اقدامات در راستای ترویج زبان و ادبیات فارسی است.
چون درباره زبان فارسی صحبت شد الزم است به موالنا که
اشعارش به زبان فارسی نوشه شده هم اشاره کنیم .یکی از
اشتراکات بین ایران و ترکیه نیز حضرت موالناست .مناقشه
بسیاری هم بین ایرانی و ترک بودن موالنا وجود داشته است.
نقش رایزن فرهنگی در این زمینه چیست؟
ترک ها تا چند سال پیش نگاه متعصبانه ای نسبت به موالنا داشتند ولی در
سال های اخیر شاهدیم که در مراسم شب عروس که هر ساله در شهر قونیه
برگزار می شــود ،گروه های هنری ارزشمندی از ایران نیز در این مراسم برای
اجرای برنامه دعوت می شوند .انها متوجه شده اند که اگر دو کشور به هم نزدیک
شــوند نتیجه بهتری حاصل خواهد شد .تنها راه نزدیکی و توسعه مناسبات
دو کشــور فعالیت های فرهنگی است بنابراین باید عوامل فرهنگی دو کشور
دســت به دست هم دهند تا این روابط تقویت شود .ترکیه به تازگی طرحی
را پیشنهاد کرده که ترکیه ،ایران و افغانستان مسیر حرکت موالنا را به عنوان
مسیر گردشگری احیا کنند؛ یعنی مسیری که موالنا از افغانستان به ایران طی
کرد تا به ترکیه (اناتولی) رسید .با توجه به عالقه مردم دنیا به فراگیری اندیشه
موالنا ،به نظرم این تغییر رویکرد بسیار مهم بوده و موجبات هم افزایی فرهنگی
دو کشور را در پی خواهد داشت.
انچه که در سفر به ترکیه برای بسیاری از گردشگران ایرانی
جای ســوال دارد پرچم های بسیاری است که از پنجره ها و
تراس خانه ها اویزان شده اند .دلیل توجه ترک ها به پرچم
کشورشان و انجام این کار چیست؟
حس ملی گرایی در بین مردم ترکیه قوی اســت .در ترکیه اقوام مختلفی
زندگی می کنند که این اقوام بطور کامل هم سنخ نیستند و دارای تفاوت های
فرهنگی انــد .لذا با تقویت بحث ملی گرایی ،وحدت و انســجام ملی را حفظ
می کنند .از طرفی پرچم نماد اســت و این موضوع را از کودکی به بچه ها یاد
می دهند .همه مردم ترکیه در خانه هایشان حداقل یک پرچم کوچک دارند .در
اعیاد مختلف هم ه مردم به صورت خودجوش پرچم کشورشان را پشت پنجره
یا روی نمای خانه هایشان نصب می کنند .تبلیغی هم برای این کار در رسانه ها
نمی شــود .پرچم برای مردم ترکیه دارای قداست است .همانند کشور ما ،واژه
شهید در بین مردم ترکیه هم متداول است و مردم با این عبارت اشنا هستند.
البته در ترکیه فرد برای حفظ وطن شهید می شود.
اخبار
3
ضرر میلیارد یورویی سیل به ونیز
«لوئیجی بروگنارو» ،شهردار ونیز ،میزان خسارت واردشده
بر اثر وقوع سیل بی سابقه در این شهر را حداقل یک میلیارد
یورو در یــک هفته اخیر براورد کرد و گفــت دولت ایتالیا
تاکنون ۲۲میلیون یورو برای رســیدگی به این خســارت
اختصاص داده اســت .ســاکنان ونیز که خانه های شان در
پی وقوع ســیل دچار اسیب شــده بالفاصله کمک هزینه
پنج هزار یورویی از دولت دریافت کرده اند و رســتوران داران
و مغازه دارها نیز می تواننــد تا حداکثر ۲۰هزار یورو کمک
دولتی دریافت کنند.
شــهردار ونیز از افتتاح یک حساب بانکی نیز خبر داد تا
ایتالیایی ها و همه مردم جهان بتوانند از طریق ان کمک های
مالــی خود را برای مرمت شــهر تاریخی ونیز ارائه دهند .او
شهر ونیز را میراثی برای همه و منحصر به فرد توصیف کرد
کــه با کمک مردم بــار دیگر خواهد درخشــید .ونیز که از
ســال ۱۹۸۷میالدی در فهرست میراث جهانی یونسکو به
ثبت رسیده ،به عنوان یکی از مهم ترین شهرهای توریستی
جهان در پی شــدیدترین سیل در ۵۰سال اخیر حاال با زیر
اب رفتن مهم ترین اثار تاریخی و هنری خود مواجه شــده
است .این شــهر از هفته گذشته تاکنون سه بار با باالامدن
ســطح اب روبه رو شده و ســطح مد اب در باالترین حالت
به بیش از ۱۹۴ســانتی متر رســیده و موجب تعطیلی قلب
تاریخی و گردشگری شهر از جمله میدان معروف سن مارکو
شده است.
کمیته میراث جهانی یونسکو نیز با اشاره به پدیده هایی
همچون حضور بیش از گردشــگران (اُورتوریســم) ،حضور
مستمر قایق های تفریحی و همچنین تاثیرات منفی ساخت
و سازهای جدید و اســیب پذیری در مقابل تغییرات اب و
هوایی که شــهر ونیز را تهدیــد می کند اعالم کرد این نهاد
همکاری نزدیکی با کشور ایتالیا درباره خطرات و تهدیدهای
سیل اخیر دارد و قرار است در اوایل سال ،۲۰۲۰گروهی از
ســوی کمیته میراث جهانی برای بررسی ابعاد خسارت های
واردشــده به ونیز به ایتالیا سفر کنند و در این میان از هیچ
کمکی دریغ نخواهد شد.
فرانسه یک اثر تاریخی را به سنگال
تحویل داد
«ادوارد فیلیپ» نخســت وزیر فرانسه در جریان مراسمی
اثر تاریخی گرانبهایی را که در دوران اســتعماری سنگال از
این کشور مصادره شــده بود به «مکی سال» رئیس جمهور
این کشــور تحویل داد .اثر اهداشــده درحقیقت شمشیر و
غالفی اســت که زمانی به «عمر بن سعید طعل» پایه گذار
امپراتــوری «توکولور» ( )Toucouleurکه بخش هایی از
گینه ،ســنگال و مالی را دربر می گرفت ،تعلق داشــت .این
شمشــیر توسط فرانسه در سال ۱۸۹۳از پسر «طعل» پس
از ان که در نبرد «مالی» شکســت خورد ،مصادره شد .این
اثر به عنوان بخشی از مجموعه موزه ارتش پاریس محسوب
می شــد ولی چندی پیش به عنوان قدمــی در بازگرداندن
اثار باستانی و فرهنگی کشــورهای تحت استعمار فرانسه،
برای نمایــش به موزه تمدن سیاه پوســتان داکار ،پایتخت
سنگال ،امانت داده شده بود .سال گذشته «امانوئل مکرون»
رئیس جمهور فرانسه در «واگادوگو» پایتخت «بورکینافاسو»
یک ســخنرانی تاریخی انجام داد« .مکرون» در جریان این
ســخنرانی بیان کرد اینده ان دســته از اثار تاریخی دوره
استعماری افریقا که در موزه های فرانسه نگهداری می شوند
تا پنج سال اینده به طور کامل مشخص خواهد شد .با این که
تحویل این شمشمیر باستانی به سنگال دائمی نخواهد بود،
اما نخســت وزیر فرانسه معتقد است این اقدام را می توان به
عنوان قــدم اول برای روند بازگرداندن اثــار تاریخی دوره
استعماری افریقا محســوب کرد .قرار است این شمشیر به
مدت پنج ســال یعنی تا زمانی کــه قوانین بازگرداندن این
اثار به کشورهای شــان به طور قطعی توسط دولت فرانسه
وضع شود ،در موزه تمدن سیاه پوستان داکار نگهداری شود.
حدود ۹۰هزار اثر از اثار تاریخی « افریقای سیاه» (مناطق
جنوب صحرای بزرگ افریقا) در موزه های عمومی فرانســه
نگهداری می شوند که موزه « »Quai Branlyبه تنهایی
دو سوم این مجموعه را نگهداری می کند .مدیر موزه تمدن
سیاه پوستان واقع در داکار از اقدام فرانسه برای بازگرداندن
این شمشیر به سنگال قدردانی و برای بازگشت اثار بیشتری
به سنگال ابراز امیدواری کرد.
4
اخبار
افزایشقیمت
بلیت ناوگان جاده ای نداریم
مدیرکل حمل ونقل مسافر ســازمان راهداری و حمل ونقل
جــاده ای تاکید کرد که تا اطالع ثانوی هیچ گونه افزایش نرخ
کرای ه برای هیــچ یک از ناوگان حمل ونقل عمومی شــامل
اتوبوس ،مینی بوس و سواری نداریم و رانندگان باید با همان
نرخ های کرایه موجود ،مسافران شــان را جابجا کنند .درپی
س اتحادیه سواری کرایه کشور مبنی بر افزایش
درخواست رئی
ســهمیه و قیمت بنزین رانندگان عضو این اتحادیه ،مدیرکل
حمل ونقل مســافر ســازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای
اعالم کرد که برای درنظر گرفتن سهمیه سوخت این وسایل
حمل ونقل عمومی پیگیری های الزم صورت گرفته و به تایید
دســتگاه های متولی نیز رسیده اســت ،اما هیچ گونه افزایش
س اتحادیه
قیمتی نخواهیم داشت .رحمت حاج محمدعلی ،رئی
سواری کرایه ضمن انتقاد از تعیین سهمیه ماهانه ۶۰لیتری
برای اعضای این اتحادیه گفت :برای تعیین ســهمیه مناسب
ســوخت ۱۵۰۰تومانی برای رانندگان مان با دســتگاه های
مســئول مذاکره می کنیم و با این وجود تقاضای ما افزایش
۱۰تا ۲۰درصدی نرخ کرایه ســواری های بین شهری است.
در همیــن رابطه ،داریوش باقرجــوان -مدیرکل حمل ونقل
مســافر ســازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای اظهار کرد:
بــا اتحادیه مورد نظر مذاکرات الزم صــورت گرفته و بر این
اساس سهمیه سوخت ناوگان سواری کرایه پالک عمومی در
دســتور کار قرار گرفته است و این ناوگان به زودی مشمول
ســهمیه مناسب خواهد شد .وی در پاســخ به سوالی مبنی
بر اینکه ایا سهمیه ســوخت در نظر گرفته شده متناسب با
پیشنهاد ۱۰۰۰تا ۱۲۰۰لیتری اتحادیه سواری کرایه است؟
افزود :اخرین ســهمیه بندی بنزین برای اعضای این اتحادیه
۷۵۰لیتر بود که البته در گذشته این سهمیه ۱۲۰۰لیتر در
زمــان اغاز اجرای طرح هدف مندی یارانه ها بود که به تدریج
کاهش پیدا کرد ،اما توانســتیم با مذاکرات مان دستگاه های
متولی در این زمینه را متقاعد کنیم که سوخت الزم برای این
ناوگان را در نظر بگیرند .مدیرکل حمل ونقل مســافر سازمان
راهداری و حمل ونقل جاده ای با اشــاره بــه ناوگان ۳۵هزار
دستگاهی ســواری های کرایه فعال در کشور ،گفت :تا اطالع
ثانوی هیچ گونه افزایش نرخ کرایه ای برای هیچ یک از ناوگان
حمل ونقل عمومی شامل اتوبوس ،مینی بوس و سواری اعمال
نخواهد شــد و رانندگان باید با همان نرخ های کرایه موجود،
مسافران شان را جابجا کنند.
شنبه 2اذر 1398سال چهارم شماره63
نسل جدید مراکز اقامتی در ایران
هاستلی که با هدف مبارزه
با ایران هراسی شکل گرفت
ایده شــکل گیری هاستل توســط جوانان فعال در فضاهای مجازی که بی ارتباط با گردشگری
بودند از انجا اغاز شــد که با شکل متفاوتی از ســواالت گردشگران و تبلیغات علیه ایران مواجه
شدند .هاستل یکی از واژه های جدید برای یک نوع دیگر از اقامتگاههای داخل ایران است .واژه
ای که هنوز بر ســر معادل فارســی ان بحث وجود دارد برخی ان را شبیه به هتل و برخی دیگر
مهمانپذیر می دانند با این وجود هنوز برای هاســتل ها ضابطه مشــخصی تعریف نشــده ولی در
عین انها به عنوان مهمانپذیر شــناخته شده اند و مجوزشان را هم اتحادیه مهمانپذیرداران صادر
می کند .هاســتل ها معموال در نزد گردشگرانی که کم خرج تر هستند بیشتر شناخته می شوند و
در ان نوع دیگری از گردشگران خارجی اقامت می کنند.
درباره ایده اجرای طرح هاســتل توســط گروهــی از جوانانی که تا پیــش از ان هیچ فعالیت
گردشگری نداشتند ،با امین فروتن مدیر داخلی یکی از هاستل های تهران گفتگو کرد .او و بنیان
گذار این هاســتل از ابتدا هیچ تخصصی در حوزه گردشگری نداشتند بلکه یک گروه فیس بوکی
ســراغاز ماجرا بود .ماجرایی که از اول از یک جمع دوستانه در فضای مجازی شکل گرفت و بعد
فراتر از ان رفت و دوســتان خارجی انها به این گروه اضافه شدند و پس از ان تعداد اعضا بیشتر
و بیشتر شد و سواالت انها نیز درباره ایران متفاوت شد انها دیدند که چقدر رسانه های خارجی
روی تصویر نادرســت علیه ایران کار کرده اند .این گروه احســاس کردند وظیفه دارند باید ایران
را به دوســتان خارجی شــان معرفی کنند پس به یک فضای فیزیکی هم نیاز داشتند پس از ان
هاستلی در تهران ایجاد کردند که اکنون تنها گردشگران خارجی را می پذیرد.
حاال اقامت تنها بخشی از هدف انهاست بیشترین فعالیت انها حول مقابله با ایران هراسی است
به همین دلیل فضایی را فراهم می کنند که چه در فضای مجازی و چه با ســفر به ایران بتوانند
خودشان به درک درستی از واقعیت موجود در ایران برسند به همین دلیل است که انها حتی در
گروه فضای مجازی خود گردشــگران را ازاد می گذارند تا تجربیاتشان را درباره ایران بیان کنند.
فروتــن در این باره گفت :اینکه مجموعه روایت ها در کنار هم باشــد تعریف دقیق تری از ایران
به مخاطب می دهد تا رســانه هایی که هر کدام اهداف خودشان را دنبال می کنند .در واقع مردم
نمایشادامه دار
۱۱۰گل نوشته هخامنشی در موزه ملی
بر خالف اعالم نخســت موزه ی ملی ایــران برای نمایش
محدود تعدادی ازگل نوشته های هخامنشی که دو روز بعد از
انتقال به ایران ،از ۱۰مهر در ویترین های بخش هخامنشــی
ایران باستان قرار گرفته بود ،هنوز نمایش این الواح ادامه دارد.
نمایش ۱۱۰لوح هخامنشــی از ۱۸۷۳گل نوشــته ای که از
ِ
دانشــگاه شیکاگو به کشور برگردانده شد ،قرار بود تا ۳۰مهر
ادامه داشــته باشد ،اما این اثار همچنان و به صورت ادامه دار
باســتان موزه ملی ایــران در معرض نمایش
در تــاالر ایران
ِ
است .جبرییل نوکنده -مدیر کل موزه ملی ایران -درباره ی
نمایش این اثار گفــت :در حال حاضر برنامه ی
مــدت زمان
ِ
نمایش الواح نداریم .گل نوشــته های
مشــخصی برای پایان
ِ
باروی تخت جمشــید ،اطالعات جدیدی از نامه ها ،اســناد
اداری ،دست نوشته های یک کاتب ،شاه و دربار ،شخصیت های
تاریخی ،کارگران ،کاتبان ،تولید ،مســافران ،ایزدان پارس به
محققان و پژوهشگران و باستان شناسان می دهند.
درخواست پژوهشکده باستان شناسی
برای چغاگاوانه
معاون پژوهشــکده باستان شناسی خبر داد :در نامه ای به مدیر
کل اســتان کرمانشاه اعالم کردیم تا تامین اعتبا ِر عرصه و حریم
محوطه ی چغاگاوانه را از محل اعتبارات استانی ملی انجام دهد..
محل احداث پل یا تقاطع غیرهمسطح در میدان امام خمینی (ره)
در اسالم اباد غرب در کرمانشاه از حدود پنج ماه قبل با هشدارهای
زیادی مواجه شد؛ پروژه ای که عرصه و حریم محوطه ی تاریخی
«چغاگاوانه» را با اســیب زیادی روبرو می کرد .مسووالن شهری
اعالم کرده بودند که با پایان اربعین ،کار در تقاطع غیرهمســطح
را اغاز می کنند .اما با پیگیری های رسانه ای و تماس های مسووالن
وزارتخانه میراث فرهنگی کشــور با مدیریت شهری کرمانشاه و
اسالم اباد ،باالخره پروژه متوقف شد و تیر اخر را اسحاق جهانگیری
معاون اول رییس جمهور -برای نجات چغاگاوانه پرتاب کرد .اودر نامه ای به استاندار کرمانشاه با تاکید بر اهمیت حفظ اثار تاریخی
از استاندار کرمانشاه خواست تا با قاطعیت از انجام هرگونه فعالیت
عمرانی توسط هر دستگاهی در محوطه تاریخی «چغاگاوانه» در
شهرستان اسالم اباد غرب جلوگیری کند .سیامک سرلک معاون
پژوهشکده باستان شناسی می گوید :با تامین اعتبار مشخص ،بعد
از تعیین عرصه و حریم محوطه ،باستان شناسان نیز برای بررسی
و کاوش به محوطه وارد می شوند .او با بیان این که این نامه شنبه
25ابان به استان ارسال شده است ،ادامه می دهد :با نامه نگاری های
شدن طرح
انجام شده در طول یک ماه گذشته ،خوشبختانه اجرائی ِ
(احداث پل یا تقاطع غیرهمسطح در میدان امام خمینی (ره) در
اســام اباد غرب) به طور کامل متوقف شد و در حال حاضر نیز
باید با تامین اعتباری که از اداره کل میراث فرهنگی ،گردشگری
و صنایع دســتی انجام می شود ،عرصه و حریم محوطه مشخص
شود .وی توضیح می دهد« :اعتبا ِر تعیین عرصه و حریم» بر اساس
ردیف اعتباری در معاونت میراث فرهنگی و به صورت استانی و ملی
باید تامین شود ،بنابراین نخست مدیر کل میراث فرهنگی استان
کرمانشاه باید در این زمینه وارد عمل شود.
کشورهای دیگر اگر ببینند هموطن شان چه نظری درباره ایران دارد بهتر ان را قبول می کنند تا
اینکه ما روایت گر کشوری باشیم که به ان تعلق داریم .متاسفانه در این گروهها متوجه می شویم
که گردشگران با ازار و اذیت های خیابانی مواجه می شوند البته برخی دیگر هم در پاسخ به انها
می گویند که این موضوعات در خیلی از کشورها شایع است و تنها مخصوص ایران نیست.
در ایــن گفتگو فروتن درباره واژه هاســتل و تعریف ان در میان فعاالن گردشــگری ایران هم
توضیح داد و گفت :یک تداخل صنفی با اتحادیه هتلداران بر ســر اســم هاستل و هتل داشتیم
چون در بین هتلداران واژه هاســتل تعریف نشــده بود به همین دلیل تالش شــد تا هاستل ها
زیرمجموعه اتحادیه مهمانپذیرها قرار گیرد ولی گویا کلمه حساسی شده بود چون شبیه به هتل
بوده و مهمانپذیرها هم واژه هاســتل را همان مهمانپذیر می دانستند .بنابراین تصمیم گرفتیم که
نام انگلیسی ان را برداریم .ترجمه هاستل نزدیک به واژه مهمانپذیر است البته هتل اپارتمان هم
می توان گفت ولی هاســتل لزوما ســرویس مجزا و اتاق با سرویس مخصوص ندارد یا اینکه برای
ان دیگر پارکینگ تعریف نشده است .هاستل را بیشتر بک پکرها می شناسند و قیمت ان هم از
هتل کمتر اســت .مســافران خارجی معموال مخاطب هتلها هستند ولی در دنیا کسانی که ارزان
سفر می کنند؛ هاستل را انتخاب می کنند ولی در ایران متفاوت است شاید االن نرخ اتاق های ما
نزدیک به هتل باشــد .هتلدار نمی تواند نرخ را باال ببرد چون مخاطبش را از دســت می دهد ،ما
هم نمی توانیم نرخ را پایین بیاوریم .به همین دلیل هتلداران ،هاســتل را رقیب خود می دانند.
گاهی هم هتلداران انقدر نرخ را پایین می اورند که به هاستل نزدیک می شود .اکنون قیمت های
ما برای اتاق مشترک ۲۰یورو و برای تخت ۸یوروست که همراه با ان صبحانه هم می دهیم ولی
در هر فصل این نرخ متفاوت می شود .همچنین اگر تقاضا زیاد باشد نرخ را باال می بریم.
این مدیر داخلی در هاســتل با بیان اینکه شنیده است حدود ۳۳هاستل در تهران ایجاد شده
گفت :یکی از رایج ترین راههای رقابت این شــده که افراد حاضر هستند ضرر زیادی کنند حتی
۵۰سنت تخت های خود را بفروشند .این افراد تصور می کنند که بعد از مدتی می توانند مخاطب
زیادی جذب کنند و در زمانی نرخ را باال می برند که رقیبی نداشته باشند و مخاطب هم به اندازه
زیاد به دست اورده باشند .پس استانداردی برای تعیین قیمت وجود ندارد .ولی مجموعه ما جدا
از مباحث مارکتینگ اســت .چون ما تنها مســئله اقامت را مدنظر نداریم .اهرم قدرت ما سمت
کارهای فرهنگی اســت .برنامه ها و تورهایی را برگزار می کنیم که تا حدی بتواند با ایران هراسی
به وجود امده مقابله کند و گردشگران درک درستی از فرهنگ ایران داشته باشند .ما معتقدیم
که هر گردشگر یک سفیر مقابله با ایران هراسی است بنابراین مارکت خود را به این سمت بردیم
که گردشگران با فرهنگ ایران بیشتر اشنا شوند.
فروتــن و گروهش تورهای گردشــگری متنوعــی را برگزار می کنند از تور بــازار تهران ،غذا و
بافــت تاریخی گرفته تا گالری گردشــگری و یا تور ادبی که با همراهی راهنمایان گردشــگری
انجام می شــود .نمایشــگاه و فروشگاه دائمی صنایع دســتی هم در این هاستل وجود دارد و در
کنــارش از ایده های جذاب هر هنرمندانی که به معرفی ســوغات و فرهنگ ایران بپردازد هم
اســتقبال می کنند ضمن اینکه هر چند وقت یک بار درباره موســیقی و فیلم و موضوعات دیگر
فرهنگی و هنری نشست های تخصصی برگزار می شود .حاال همه این فعالیت ها در قالب کمپین
SEEYOUINIRANدر حال انجام اســت تا تصویر بهتری از ایران به گردشگران خارجی
ارائه شــود .گردشگرانی که انها بیشــتر می پذیرند اروپایی هستند و از کشورهایی مانند فرانسه،
المان و هلند به ایران می ایند .فروتن گفت :گردشــگران خارجی ســواالتی می پرسند که شاید
بــرای ایرانی ها هیچ وقت چالش نبوده ولی حاال کارکنان هاســتل باید به ان خوب فکر کنند و
پاســخ درخور توجهی را به مسافران هاستل بدهند از جمله سواالتی درباره حجاب ،پول ایرانی و
. ...فروتن در این زمینه می گوید :باید به انها توضیح دهیم که چرا راننده تاکســی می گوید دو و
نیم و این یعنی چه .یا اینکه این همه صفر برای پول به چه معنی اســت .برخی از انها در چند
روز اول حسابی سرگیجه می گیرند .حجاب مسئله و دغدغه انها نیست .این گردشگران می دانند
به چه کشــوری سفر کرده اند منتها گردشگران اسیای شــرقی کمی این موضوع را دیر متوجه
می شوند ولی در عوض اروپایی ها بهتر کنار می ایند.
چالش های دیگری که این گروه در برخورد با برخی از گردشــگران خارجی دارند این است که
برخی از انها شنیده اند مردم ایران مهمان نواز هستند بنابراین تصور می کنند این مهمان نوازی
یعنی اینکه باید هر کجا می روند و یا اقامت می کنند و یا غذا می خورند برایشــان مجانی باشــد
انها به اشــتباه متوجه این موضوع شــده اند از طرفی ایرانی ها هم وقتی یک گردشــگر خارجی
را می بینند دوســت دارند با انها حرف بزنند و هر اندازه از تهران به ســمت شهرستان دور شویم
می بینیم که به گردشــگران خارجی توجه بیشــتری کرده و به انها اقامت و یا خورد و خوراک
رایگان می دهند.
فروتن گفت :همین ها موجب می شود که وقتی یک گردشگر به ایران می اید توقع داشته باشد
همه چیز رایگان باشــد بنابراین به ما هم می گوید می خواهم روی کاناپه کافه بخوابم و یا گوشه
حیاط چادر بزنم ما هم می گوییم مگر شــما می توانید در کشــور خودتان گوشه یک کافه چادر
بزنیــد و یا روی کاناپــه اش بخوابید؟ او همچنین در انتقاد از اینکه در مواجه با یک گردشــگر
خود واقعی مان را نشان نمی دهیم و تصور می کنیم هر انچه برای یک خارجی است باید خاص
باشــد گفت :به ما می گویند باید صنایع دستی که در هاستل برای فروش می گذاریم خیلی زیبا
و کارشــده و یا خاص باشد شــاید چون ما معموال یک گردشگر خارجی و اروپایی را از خودمان
برتر می دانیم .متاســفانه همیشه حضور خارجی ها در ایران از نوع مداخالنه جویانه بوده است و
همیشه توجیه هایی داشته اند تا ادمهای منطقه را پایین اورده و نگاه باال به پایین داشته باشند.
به همین دلیل اســت که برخی از ما وقتی با یک فرد خارجی رو به رو می شویم در حالت ضعف
قرار می گیریم پس سعی می کنیم تولیداتمان هم برای او ویژه باشد.
او و همکارانــش در این هاســتل همچنین هر زمان که یک اتفاق سیاســی در منطقه می افتد
شاهد کم و زیاد شدن تعداد گردشگران می شوند انها معتقدند که به شدت اتفاقات سیاسی روی
گردشگری و ذهنیت گردشگران تاثیر می گذارد.
شنبه 2اذر 1398سال چهارم شماره63
گسترش همکاری های تاریخی ایران و ایتالیا بعد از انقالب
60سال همکاری ایران و ایتالیا در میراث فرهنگی
معاون میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی
بــا بیان این که ایتالیایی ها در مواقع بحــران به کمک مان امده اند ،گفت :ما
همچنان به منشور ونیز در حوزه مرمت پایبندیم و در حوزه بناها ،محوطه ها
و تزئینات اثار تاریخی ،روش مشــترک ایــران و ایتالیا را اجرایی می کنیم؛
روشی که مرمت باید از اصل بنا قابل تشخیص باشد .محمدحسن طالبیان در
ایین افتتاح نمایشگاه و همایش «ایران و ایتالیا؛ ۶۰سال همکاری در میراث
فرهنگی» که یکشنبه ( ۲۶ابان ماه) در موزه ملی ایران اغاز به کرد ،ادامه داد:
هر گاه در حوزه حفاظت و مرمت از همکاری خبری منتشــر شده ،همیشه
خبرهای خوبی بوده ،چون همه همکاری ها در قالب همکاری های مشترک
انجام می شــوند .او با تاکید بر اهمیت فعالیت های مرمتی که ایتالیایی ها در
ایران داشته اند ،افزود :ما همچنان به منشور و قطعنامه ونیز در حوزه مرمت
پایبندیم و روش مشترک ایران و ایتالیا را در حوزه بناها ،محوطه ها و تزئینات
اثار تاریخی داریم ،چون معتقدیم مرمت باید از اصل بنا قابل تشخیص باشد.
وی با اشاره به این که ایتالیایی ها در مواقع بحران از زلزله در بم و مرمت ارگ
بم گرفته تا سایر اقدامات مورد نیاز مرمتی به کمک ایرانی ها امده اند ،ادامه
داد :ان ها کارهای حفاظتی در پاســارگاد و روی انســان بالدار انجام دادند،
حتی تجهیزات و لوازم ازمایشگاهی به پاسارگاد هدیه کردند .از سوی دیگر
مقاوم سازی تکیه معاون الملک در حال حاضر و مقاوم سازی موزه ایران باستان
در سال های گذشته از اقدامات مشترک ایران و ایتالیا در حوز ه حفاظت از اثار
تاریخی است .طالبیان با تاکید بر لزوم برگزاری نمایشگاهی از همکاری های
مشــترک ایران و ایتالیا در حوز ه مرمت بیان کرد :ایتالیایی ها از ۱۹۳۰پایه
اکادمیک مرمت را در ایران بنیان گذاشته اند و این اتفاق همیشه ادامه داشته
است .او با اشاره به این که دانش علمی و اکادمیک مرمت تحت تاثیر همکاری
ایران و ایتالیا بوده است ،افزود :نگاه ما از مرمت به حفاظت نزدیک شده است.
ان را می توان در مرمت کاخ کسری و شورا شاهد بود که الگویی حرفه ای از
استفاده از ابزار نوین و مواد جدید در ایران است.
درخواست از ایتالیایی ها
برای کمک به بازسازی موزه ملی ایران
محمدرضا کارگر -مدیر اداره کل موزه ها و اموال منقول تاریخی -نیز در
ســخنانی گفت :از ۶۰سال قبل تا امروز هیچ گاه همکاری های مان با کشور
ایتالیا قطع نشــده ،هرچند در مواردی و بنا به شــرایط خاص هر دو کشور
مجبور به کاهش همکاری ها شده ایم ،اما ان بار دیگر به وضعیت مناسب خود
بازگشت ،اتفاقی که به واسطه خاطرات خوب سال های قبل از ان رخ داد.
او بــا تاکید بــر این که هر دو کشــور ایران و ایتالیا تــاش می کنند تا
فعالیت هایشــان را در همه حوزه ها گســترش دهند ،اظهار کرد :این تالش
پس از انقالب اســامی افزایش بیشتری پیدا کرده است .وی همچنین به
نگاه جدید و جدی در حوزه باستان شناسی اشاره کرد و افزود :ایران در حوزه
باستان شناسی به نقطه ای رسیده که دیگر نباید بگوییم «امیدواریم همکاری ها
گسترش پیدا کند» ،بلکه باید بگوییم «همکاری ها باید گسترش پیدا کند»،
در واقع در همه حوزه ها نیاز جدی به این نوع برخورد داریم .مدیر اداره کل
موزه هــا و اموال منقول تاریخی در بخــش دیگری از صحبت هایش با بیان
این که همکاری های موزه ای بخشی از همکاری های بین ایران و ایتالیا بوده و
هست ،گفت :در این حوزه با فضای روشنی مواجه هستیم .با نمایشگاه های
مختلفی که بین ایران و ایتالیا مانند پنه لوپه برگزار شده است می توان این
بحث را نشان داد .او همچنین به طراحی موز ه ایران باستان که سال ها قبل و
به مدت دو سال توسط ایتالیایی ها انجام شد اشاره و بیان کرد :در ان پروژه
طرح ها و مطالعات انجام و نتایج ان اعالم شــدند .امروز مدیرکل موزه ملی
ایران باید تالش کند تا همان پروژه با افرادی که نخســتین ساماندهی ها را
در دستور کار داشتند برای موزه ایران باستان اجرایی شود .کارگر با اشاره به
همراهی ایتالیایی ها در زمان ساماندهی موزه ایران باستان ،اظهار کرد :در ان
دوره ایتالیا همکاری و هزینه هایی را با ایران داشت ،اکنون نیز از سفیر ایتالیا
درخواست می کنیم به بازسازی موزه ایران باستان کمک کند.
فعالیت های مشترک؛ عامل ارتقای کیفیت میراث فرهنگی
بهــروز عمرانی رییس پژوهشــگاه میراث فرهنگی و گردشــگری نیز در
سخنانی اظهار کرد :بی تردید یکی از حوزه های میراث فرهنگی و ارتباطات
مشترک ،مرمت اثار تاریخی است که از حفاظت پس از کاوش محوطه های
در دست اقدام تا مرمت اثار برجسته جهانی مانند مجموعه پارسه و پاسارگاد
را شامل می شود .او استفاده از تجربه های همکاران ایتالیایی در مستندسازی،
ثبت و تالش برای حفاظت از میراث جهانی ایران به عنوان میراث مشترک
بشریت را نمونه ای از این همکاری ها دانست و ادامه داد :چشم انداز مورد انتظار
پژوهشگاه میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی از فعالیت های مشترک،
تعمیق بیش از پیش فعالیت های باستان شناختی با کاربرد علوم میان رشته ای
و انتشار دستاوردهای ان ،توسعه امر اموزش به باستان شناسان جوان تر در
مقاطع تحصیلی ،تکمیلی رشته های باستان شناسی و مرمت اثار و همچنین
برگزاری نمایشگاه هایی از یافته های این گونه فعالیت ها و جاذبه های تاریخی
طبیعی به منظور جلب و ترغیب گردشــگران ایتالیایی به بازدید از ایراناست .رییس پژوهشــکده باستان شناسی تاکید کرد :گسترش فعالیت های
مشترک ایران و ایتالیا باعث ارتقای کیفیت میراث فرهنگی و گردشگری از
محوطه های شاخص مانند شهر سوخته ،ارگ بم و مسجدجامع اصفهان شده
است ،همچنین انتشا ِر فعالیت های مشترک در معرفی اثار جهانی و روند ثبت
بسیار موثر است.
سفری که به مدرن سازی صنعت نفت ایران منجر شد
پروفسور اندرینو روسی رییس موسسه ایزمئو -هم در سخنانی ایزمئو را
یک موسسه بین المللی برای شرق شناسی معرفی کرد و گفت :کارهای ما در
ادامه و اســتمرار فعالیت های اقای «توچی» در حوزه باستان شناسی است.
در حال حاضر نیز حدود ۳۰۰کارشــناس داریم که ۱۲۰نفر ان ها خارجی
هستند و بخشی از این کارشناسان را ایرانی ها تشکیل می دهند .او با اشاره
به همکاری این شرکت با بیش از ۱۰۰دانشگاه ،موزه و مرکز علمی در دنیا
اظهار کرد :در سال ۲۰۱۲مرکزی برای ادامه و گسترش همکاری ها با ایران
راه اندازی کردیم که تا امروز فعالیت خود را ادامه داده است .در این موسسه
نقش فرهنگی ،موقعیت جغرافیایی سیاسی و نفوذ ایران در منطقه قفقاز و
اســیای میانه را بررسی کردیم و امروز شاهد رونق اصطالحی به نام دنیای
ایران (پرشــین ورد) هستیم .وی با اشــاره به تجدید روابط دوستانه ایران و
ایتالیا در حوزه میراث فرهنگی و باستان شناسی ،تاکید کرد :روابط را در حوزه
کاوش و حفظ اثار گســترش خواهیم داد ،همان طور که نمایشگاه ۶۰سال
همکاری ایران و ایتالیا به عنوان جامع ترین و گسترده ترین نمایشگاهی که
تاکنون در حوزه همکاری های مشترک بین ایران و ایتالیا برگزار شده فعالیت
می کند.
پروفسور اندرینو روسی ،رییس موسسه ایزمئو
او این نمایشگاه را بهانه ای دانست که نشان دهد «سفرهایی که “توچی” به
ایران داشت و در دهه ۵۰تالش بر ان بود که صنعت نفت ایران مدرن سازی
شود و ایران بتواند از درامدهای نفتی و منابع نفتی استفاده کند ،باعث اغاز
روابط گســترده ی ایتالیایی ها با ایران شده است» ،روابطی که اکتشافات ان
از مناطق شــرقی ایران از دهانه غالمان اغاز شــد .رئیس موسسه ایزمئو با
تاکید بر این که در پروژه های باستان شناشــی تالش داشتیم تا از تکنیک ها
و دانش باستان شناســان ایران اســتفاده کنیم و دو رویکرد قدیمی را باهم
تلفیق کرده ایم ،اضافه کرد :در حال حاضر اثار و کارهایی که انجام داده ایم
تاثیر عمیقی در مکاتب و دانشــگاه ها داشته است .روسی با اشاره به منتشر
نشدن اطالعات برخی از داده ها و اکتشافات باستان شناسی در ایران و ایتالیا
اظهار کرد :داده های شهر سوخته ،یادداشت های میدانی باستان شناسان مانند
اسکراتو از دهانه غالمان و تعداد زیادی از اثار دیگر هنوز منتشر نشده اند ،این
در حالی است که بیش از نیم قرن است که باستان شناسان ایتالیایی سعی
می کنند تا حضورشان را در ایران تثبیت کنند .جوزپه پرونه سفیر ایتالیا در
تهران نیز در این همایش اظهار کرد :همکاری های ایران و ایتالیا در زمینه های
فرهنگی و تاریخی بعد از انقالب گســترش بیشــتری داشــت و به صورت
یکپارچه شــده و در قالب تیم و پروژه ها ادامه دار شده است .این همایش با
برگزاری هشت نشست تخصصی در زمینه نتایج کار هیات های مشترک ایران
و ایتالیا با موضوعات «تکامل اجتماعی و فنی در دوره انتقالی مس ســنگی
فالت مرکزی ایران :سابقه تولید صنعتی»« ،پروژه بین المللی چندرشته ای
در شــهر سوخته؛ نقش شهر ســوخته در یکپارچه سازی سیستم فرهنگی
در نیمه دوم قرن ســوم و اول هزاره دوم پیش از میالد»« ،باستان شناســی
دوره هخامنشــی در مرکز امپراطوری»« ،دوران مفرغ و اهن در خراســان،
مروری بر نتایج پروژه های میانی مشــترک ایران و ایتالیا در شرق و شمال
شــرقی ایران»« ،باستان شناسی دوره پارت در ایران»« ،دوره های ساسانی و
اسالمی»« ،پژوهش های گیاه باستان شناسی شهر سوخته» و «فعالیت های
مرمتی در ایران ،همکاری های مشترک ISCRو پژوهشگاه میراث فرهنگی
و گردشگری» به کار خود پایان داد.
گسترش همکاری های تاریخی ایران و ایتالیا بعد از انقالب
ســفیر ایتالیا در تهران گفت :همکاری های ایــران و ایتالیا در زمینه های
فرهنگی و تاریخی بعد از انقالب گســترش بیشــتری داشــت و به صورت
یکپارچه شده و در قالب تیم و پروژه ها ادامه دار شدند« .ایران و ایتالیا ۶۰سال
همکاری در میراث فرهنگی» در حالی یک شنبه ۲۶ابان کار خود را در موزه
ملی ایران اغاز کرد که ۵۲پوســتر اطالعاتی از همکاری های این دو کشور
در حوزه ی مرمت ،باستان شناسی و حفاظت از اثار تاریخی و ۶۰اثر تاریخی
فرهنگی ،حاصل همکاری های مشترک باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی در
کاوش های محوطه های شــهر سوخته ،چلو ،تل اجری و دهانه غالمان به
نمایش در اوردند و همایشی یک روزه از کاوش های مشترک باستان شناسان
ایران و ایتالیا در این فضای موزه ای برگزار می شود .جوزپه پرونه ،سفیر ایتالیا،
برگزاری نمایشگاه «ایران و ایتالیا ۶۰سال همکاری در میراث فرهنگی» را
زیربنای یک عمر کاوش های باستان شناسی تیم های مشترک کاوش این دو
کشور و به دست امدن اطالعات و اثار به دست امده در ان ها دانست و افزود :
این نمایشــگاه با هدف جشن گرفتن ۶۰سالگی همکاری باستان شناسان،
کارشناسان و محققان ایران و ایتالیا برگزار شد تا این همکاری ها در اکتشافات
مرمت و حفاظت از اثار تاریخی را نمایش دهند .کارهای که جزو هسته اصلی
کار باستان شناسان ایتالیایی بوده است .او با اشاره به ایجاد شرکت ایزمئو در
سال ۱۹۵۹میالدی توسط پروفسور «توچه» و اغاز همکاری های فرهنگی
تاریخی این شــرکت با ایران از همان زمان بیان کرد :دیدیم که در این ۶۰
سال چه کارهای فوق العاده ای انجام دادند ،به خصوص در دهه ۷۰میالدی
که مرمت مسجد جامع اصفهان و شهر سوخته اغاز شد و اکتشفاتی به دست
امد که امروز می توانیم نتیجه بررسی انها را ببینیم .وی با بیان این که پس
از انقالب اسالمی گسترش همکاری های ایران و ایتالیا در زمینه های فرهنگی
و تاریخی رخ داده ،گفت :به مرور این همکاری ها یکپارچه شده و به صورت
چند تیم و پروژه ادامه دار شــدند ،به خصوص در زمینه ی حفاظت ،مرمت و
ســاماندهی اثار تاریخی ،حتی در حوزه دانشگاه ها .سفیر ایتالیا در تهران ،با
جشن ۶۰سال همکاری ایران و ایتالیا نیست ،افزود:
بیان این که امروز فقط
ِ
باید به این فکر کنیم که حوزه ی فرهنگ ایران و ایتالیا میراث داران تاریخ
دو کشور هستند ،مسئولیتی مشترک که بتوانیم این میراث را حفظ کنیم و
ترویج دهیم و ان را به صورت مشــترک برای نسل جوان و نسل های بعدی
نمایش دهیم .پرونه با تاکید بر این که اقدامات انجام شده تاکنون ،ماندگارند
نه گذار ،گفت :ایران و ایتالیا در زمینه هنرهای ظریف ،سینما و دیگر موارد
همکاری های دارند اما باستان شناسان گوهر و جوهر همکاری ها را به حالت
گذشته تا امروز نشان می دهند چیزی که به تاریخ ما برمی گردد.
۶۰سال همکاری ایران و ایتالیا ،میراث ناملموس این دو کشور
جبرئیل نوکنده مدیر کل موزه ملی ایران نیز در ایین افتتاح این نمایشگاه
و همایش گفت :نمایشــگاه ۶۰سال همکاری ایران و ایتالیا بیانگر تبادالت
فرهنگی عمیق اســت که در گذشته های دو کشور ایران و ایتالیا و صاحبان
فرهنگ کهن و میراث غنی ریشه دارد .رویدادی که باعث استمرار و تقویت
این تعامالت می شود .او با بیان این که ۶۰سال همکاری در میراث فرهنگی
امروز یک میراث ناملموس ارزشمند برای دو کشور بزرگ ایران و ایتالیا است
که باید در حفظ و پاسداشــت ان کوشا باشند ،افزود :این همکاری ها بخش
مهمی از تاریخ چند هزاره ســاله باستان شناســی جهان را رقم می زند که
نگاهش به سمت ناشــناخته ها از گذر تمدن در سرزمینی است که بهشت
باســتان شناسان لقب گرفته است .وی این نوع رابطه دو ملت را پایدارترین
شکل دوستی دانست که دولت ها و سیاستمداران به ان به دیده احترام نگاه
می کنند و افزود :این رابطه چشــم انداز خوشــایندی در روابط همه جانبه
دو کشــور است که می تواند الگوی خدشــ ه ناپذیر برای دیگر جوامع باشد.
مدیــرکل موزه ملی ایران با بیان این که در این پروژه کمیته علمی با هدف
معرفی ماموریت های مشترک و تاثیر ان بر همکاری های حرفه ای چارچوبی
از فعالیت های پژوهشــگران در نظر گرفته تا تصویری مشخص از اقدامات
انجام شــده ارائه دهد ،اضافه کرد :از ســوی دیگر با برگزاری این نمایشگاه
به همه پروژه های فعال فرصتی داده شــد تا به نمایش کارشان بپردازند ،اما
دسترسی نداشتن به منابع تصویری امکان نمایش فعالیت های قبل از انقالب
را از ما گرفت ،بنابراین با نمایش ۵۲پوستر به زبان فارسی و ایتالیایی که متن
انها به همکاری های مشــترک باستان شناسان ایتالیایی و ایرانی پرداخته و
دستاورهای این همکاری های پژوهشی را ارائه می دهند ،مطلب مهمی است
که به ان پرداخته شده اســت .نوکنده همچنین از نمایش ۶۰اثر تاریخی
فرهنگی حاصل همکاری های مشترک باستان شناسان ایرانی و ایتالیایی در
کاوش محوطه های شهر سوخته ،چلو ،تل اجری و دهانه غالمان خبر داد.
امیدواری برای تدوام فعالیت های
باستان شناسی ایران و ایتالیا در اینده
روح اهلل شیرازی رییس پژوهشکده باستان شناسی -نیز در صحبت هایی
گفت :فعالیت های باستان شناســی در دشت سیســتان در ۱۹۵۹میالدی
توسط ایران و ایتالیا اغاز شد که نتایج ارزشمند ان کشفیاتی مانند شهر مهم
دهانه غالمان و بررســی های باستان شناسی در شهر سوخته ،کوه خواجه و
حتی کاوش در مسجد جامع اصفهان بود .او همچنین با اشاره به فعالیت های
باستان شناســی زیادی که در قالب هیئت های مشــترک ایران و ایتالیا در
محوطه های مختلف تاریخی ایران انجام شــده یا در حال اجراست ،نمونه ی
این اقدامات را «کاوش های باستان شناسی در تُل اجری که یافته های هیئت
اطالعاتی از نخســتین روزهای شــکل گیری شهر هخامنشی این محوطه
به دســت می دهد» یا «کاوش در حوزه خراسان بزرگ در محوطه “چلو”»
یا «فعالیت های مشــترک کاوش در محوطه ی کشــف مرد شمی از دوره
اشکانی در ایذه» دانست .وی تاکید کرد :امروز با همکاری باستان شناسان و
کارشناسان ایرانی شاهد تداوم فعالیت ها هستیم که امیدواریم این فعالیت ها
توسط دو تیم مشترک در اینده در حوزه باستان شناسی ادامه دار باشد.
خبر
5
با اجرای طرح سهمیه بندی بنزین؛
بنزین سفر داده می شود؟
سهمیه بندی بنزین در دولت نهم و دهم نیز اجرا شده بود اما در
کنارش سهمیه ای هم برای بنزین سفر اختصاص می دادند حاال
باید دید ایا با طرح جدید سهمیه بندی ،توجهی به سفرهای بین
شهری خواهد شد یا نه.
سهمیه بندی بنزین در کشور یک شوک به همه افرادی بود که
در جریان ان قرار نداشــتند ،برخی به این فکر هستند که غیر از
مصرف روزانه و ماهانه حاال دیگر نمی توانند سفری به شهرهای
مختلف کشور داشته باشند .اما سهمیه بندی بنزین در سالهای
گذشته نشان داده که برخی اوقات سهمیه ای جداگانه برای انجام
سفر اختصاص داده می شد ،سهمیه ای که ممکن است در دولت
دوازدهم نیز تکرار شود.
واریز بنزین سفر از تابستان سال ۸۶ودر زمان تصدی اسفندیار
رحیم مشایی در سازمان پیشین میراث فرهنگی و گردشگری و
همزمان با سهمیه بندی بنزین انجام می شد .هر سال و در زمانهایی
همچون ابتدای تابستان و روزهای پایانی سال این سهمیه در نظر
گرفتهشد.
دولت محمود احمدی نژاد از پنجم تیرماه سال ۸۶طرح سهمیه
بندی بنزین را به اجرا گذاشت که با اعتراض های زیادی روبر شده
ومسئوالن ستاد بررسی نحوه اجرای سهمیه بندی بنزین مجبور
شدند در مواردی سهمیه بنزین خودروها را افزایش دهند .همچنین
مسئوالن وزارت نفت ایران در روزهای اخیر بارها گفته بودند که
به هیچ وجه قصد ندارند ســهمیه ویژه ای را برای مسافرت های
تابستانی اختصاص دهند؛ اما ستاد اجرای سهمیه بندی بنزین در
ایران اعالم کرد که به خودروهای شخصی تا سقف ۱۰۰لیتر برای
انجام مسافرت های تابستانی سهمیه بنزین اضافی داده می شود.
حمیدرضا اکبری مقدم از مســئوالن این ستاد گفته بود که این
تصمیم به دلیل ضرورت توسعه صنعت گردشگری و نقش سفر در
بهداشت روانی مردم گرفته شده است.
ان زمان هم بسیاری از افراد دولت مخالف ان بودند ولی سازمان
میراث فرهنگی وقت از ان دفاع می کرد با این دفاعیه حمید بقایی
قائم مقام وقت سازمان که به مردم توصیه کرده بود ،سفری انتخاب
کنند که کامال معقول و معمولی باشد .از نظر او سفر معقول یعنی
سفری که طوالنی نباشد تا بنزین هم زیاد مصرف نکند!
در تکمیل صحبت های او رحیم مشایی هم که ان موقع رئیس
ســازمان میراث فرهنگی بود گفته بود حداقل ســفر باید ۱۰۰
کیلومتر باشد که برای ان 10لیتر بنزین در نظر گرفته شده است.
این اظهار نظرها پس از کش و قوس های فراوان و تایید و تکذیب
های مختلف باالخره منجر به واریز مقداری بنزین به عنوان سهمیه
سفر شد.
در روزهای اخر ســال ۹۱نیز محمدشــریف ملک زاده که ان
زمان معاون رئیس جمهور وقت و رئیس سازمان میراث فرهنگی
پیشین بود ،گفت که با موافقت رئیس جمهور ۵۰لیتر بنزین سفر
در کارت های سوخت شارژ می شود .این میزان سوخت به منظور
رفاه مردم و انجام سفرهای نوروزی در کارت های سوخت به صورت
فوق العاده اضافه شد.
پس از لغو سهمیه بندی بنزین ،کارت سوخت ها به فراموشی
سپرده شد و دیگر کسی دغدغه بنزین سفر نداشت تا چهارشنبه
شب که یکباره اعالم شد بنزین سهمیه بندی شده است .در دولت
دوازدهم طرح سهمیه بندی بنزین بازهم اجرا شد با این تفاوت که
بی اطالع از ان مردم را شــوکه کردند .ولی از مدتها قبل برخی از
مردان دولت دوازدهم پیش بینی کرده بودند که قرار اســت این
طرح اجرا شود .وزارت میراث فرهنگی در نامه ای به وزارت نفت
نوشت که اگر قصد اجرایی شدن ان وجود دارد ،به فکر سفرهای
مردم هم باشید.
حاال باید دید ایا دولت تدبیر و امید فکری به حال سفرهای مردم
خواهد کرد یا نه .ضمن اینکه در روزهای اینده تعطیالت بهمن ماه
و سپس تعطیالت نوروز 99فرصتی برای انجام سفرهای داخلی
خواهد بود به خصوص به شهرهای جنوبی .همان شهرهایی که
قرار بود در فصل زمستان برای دیدن شان تعطیالت یک هفته ای
و زمستانی در نظر گرفته شود .اما با این اوصاف به نظر می رسد در
سفرهای داخل شهری نیز مردم با مشکل رو به رو شوند چه برسد
به سفرهای بین شهری.
6
اخبار
استان های سراسر کشور ملزم به
تدوین سند توسعه گردشگری شدند
مدیرکل دفتر برنامه ریزی و توسعه گردشگری از ابالغ چارچوب شرح
خدمات طرح جامع گردشگری به استان های سراسر کشور خبر داد و
گفت:با ابالغ شرحخدمات یادشده ،استان ها ملزمبه تدوین سند توسعه
گردشگری هستند .علیرضا رحیمی افزود :با توجه به اینکه دستیابی
به چشــم انداز ،اهداف ،راهبردها ،برنامه های عملیاتی کوتاه ،میان و
بلندمدت توسعه گردشگری ،نیازمند تهیه سند توسعه گردشگری
از سوی استان ها بود؛ دفتر برنامه ریزی توسعه گردشگری به منظور
دســتیابی به یک الگوی واحد در تدوین این سند ،بازنگری و تدوین
شرح خدمات طرح جامع گردشگری استان ها را در دستور کار قرار داد.
مدیرکل دفتر برنامه ریزی توسعه گردشگری گفت :اطالعات مربوط به
اخرین وضعیت طرح های جامع گردشگری استان ها گرداوری و سپس
شرح خدمات طرح مورد نظر با استفاده از تجارب بین المللی مطالعه،
بررسی و مطابقت داده و چارچوب نهایی با مشارکت مشاوران صاحب
صالحیت ،ذینفعان و خبرگان تنظیم و به همه اســتان ها ابالغ شد.
رحیمی با تاکید بر اینکه تاکنون فقط برخی استان ها طرح جامع داشته
و برخی فاقد ان بوده یا سند انها مربوط به سالیان قبل است ،افزود :به
این ترتیب همه استان های کشور بر اساس یک الگوی مشخص دارای
سند توسعه گردشگری خواهند شد .وی خاطرنشان کرد :تمام تالش
مسئوالن گردشگری این است که صنعت گردشگری بر اساس نقشه
راه به حرکت خود ادامه دهد.
رویای ناتمام اشوراده
برای ورود گردشگران
گردشــگران خارجی و طبیعت گردان حرفه ای مشتاقانه به دنبال
سرزمین های بکر و سرشار از جاذبه ای چون جزیره اشوراده هستند
اما فرصت طالیی کســب ثروت از این سرمایه طبیعی و تاریخی در
گلستان به اســانی از کف می رود و قدر و ارزش ان در نتیجه روند
طوالنی فراهم کردن زیرساخت های جذب گردشگر کماکان ناشناخته
باقی می ماند .تنها جزیره ایرانی دریای خزر با تاریخی مبهم و غبارالود
از دوره های گذشته تاریخی ،ســال ها است که چشم انتظار به ثمر
نشستن طرح های گردشگری مانده و فرصت حضور طبیعت گردان
داخلی و خارجی را ناباورانه و به اســانی از دست می دهد .اشوراده از
زمان حمله مغول به ایران که به سلطان محمد خوارزمشاه پناه داد و
این پادشاه را سخاوتمندانه تا زمان مرگ میزبانی کرد تا دوره صفویه
و تاخت و تاز پادشــاهان این سلسله برای شکار و پس از ان تحمل
چکمه های سربازان روس در دوران جنگ جهانی دوم که به اشغال
این جزیره انجامید بی مهری های زیادی را تحمل کرد اما معلوم نیست
چرا روزهای بد این جزیره قرار نیست با شیرینی پایان یابد .منطقه
ای مملو از جاذبه های گردشگری که توصیفش مشتاقان فراوانی را
برای حضور در ان ترغیب می کند اما نبود زیرساخت های اولیه این
فرصت کسب درامد پایدار را برای گلستان در صف انتظار قرار داده
است .اشوراده در ۲کیلومتری غرب شهرستان بندرترکمن بیش از ۴
دهه در رویای فراهم کردن امکانات سخت افزاری و زیر ساخت های
اولیه برای میزبانی از گردشگران و بوم گردان سوخته و ساخته است و
همه وعده های مکرر مسووالن تاکنون به سرانجام مطلوبی ختم نشد.
دولت تدبیر و امید برای اولین بار این وعده ها را به تحقق نزدیک کرد
و عملیات احداث زیرساخت های گردشگری در اشوراده را اغاز کرد
اما در کمتر از ۶ماه و به دلیل شــکایت محیط زیست و سمن های
حامی طبیعت اجرای این پروژه به دستور مقامات قضایی متوقف شد.
با این وجود و به رغم فرایند طوالنی به ثمر نشستن طرح های وعده
داده شده مسووالن برای ایجاد زیرساخت های گردشگری در اشوراده،
گردشگران داخلی و خارجی خود را به این جزیره بکر می رسانند و
از زیبایی های بی مثالش بهره مند می شــوند .در اخرین نمونه ۱۷
گردشگر المانی و اتریشی با سفر به این جزیره ،عالوه بر حضور در قلعه
باستانی روس ها ،از درختچه زارهای انار ،پرندگان ابزی و کنار ابزی
خلیج گرگان و تاسیسات فراوری خاویار در این جزیره دیدن کردند.
خرید از بازارچه ساحلی و تهیه غذای محلی از دیگر برنامه های سفر
یک روزه این گروه بوم گردی به جزیره اشوراده بود .حضور گردشگران
خارجی منحصر به این گروه نبوده و گروه کاری بین المللی پرنده
شناسی از اتحادیه جهانی حفاظت از تاالب شامل نیز در هفته های
اینده به این جزیره و پهنه ابی خلیج گرگان ســفر خواهند کرد تا
عالوه بر پرنده نگری و ارزیابی گونه های موجود در این زیســتگاه
ارزشمند ،زمینه مشــارکت هر چه بیشتر نهادهای بین المللی در
حفاظت از این زیستگاه ارزشمند را فراهم اورند .استمرار این سفرها
زمینه ساز فراهم سازی بســتری مناسب برای تحقق گردشگری
طبیعی در جزیره اشوراده به شکل غیر رسمی است .با توجه به اینکه
تا به ثمر نشستن پروژه گردشــگری اشوراده زمان نیازی مانده به
نظر می رسد می توان با توانمند سازی بومیان ،بخشی از مقدمات بوم
گردی خُ رد را در این جزیره اجرایی کرد .در حال حاضر توان بومیان
برای سرمایه گذاری در طرح های گردشگری َاشوراده ناکافی است
و الزم است در طرح های کالن پیش بینی شده ،بخشی از سرمایه
گذاری های خُ رد در قالب بسته های حمایتی دولتی به بومیان سپرده
شود تا انگیزه انها برای حفاظت مشارکتی این جزیره بیشتر شود.
ی که هموطنان ایرانی همچنان چشــم انتظار جاده ،اسکله،
درحال
زیرساخت های برق و اب و ســاخت اقامتگاه و االچیق ،در جزیره
اشوراده هستند اما گردشگران خارجی گوی سبقت را در بهره مندی
از زیبای های بکر این منطقه از ایرانیان ربودند.
شنبه 2اذر 1398سال چهارم شماره63
ظرفیت اصلی گردشگری درمانی ایران معطل مانده است
ت سالمت
منحرف کنندگانتوریس
یکی از جاذبه های گردشگری در ایران مربوط به بخش پزشکی می شود
که می توان با جذب بیماران ســایر کشــورها که دارای امکانات پزشکی
و درمانی ضعیفی هســتند ارز قابل توجهی را به کشور وارد کرد .شرایط
مناســبی که ایران در حوزه پزشــکی نسبت به بســیاری از کشورهای
همســایه دارد و همچنیــن افزایش قیمت ارز (تبدیــل ایران به مقصد
ارزان گردشگر) موجب شده بازار «توریسم سالمت» در ایران به بازاری
جذاب و دارای پتانسیل باالیی تبدیل شود .با وجود اینکه هند در جهان
بیشترین گردشگر سالمت را به خود جذب می کند ،اما ایران با ورود به
این عرصه و فعالیت های برنامه ریزی شده می تواند رقیبی برای این کشور
محســوب شود ،زیرا عالوه بر کشــور ارزان؛ دارای جاذبه های توریستی
بی شماری نیز است که بسیاری از گردشگران سالمت می توانند در کنار
درمان بیماری هــای خود به بازدید از مکان های تاریخی ،طبیعت گردی
و ...نیز بپردازند .سعید هاشم زاده ،رئیس اداره گردشگری سالمت وزارت
بهداشــت در این باره گفت :سال گذشته ســهم گردشگران سالمت از
کل توریســت هایی که وارد کشور می شوند حدود ۱۵درصد بود و طبق
تخمین هایی که زده شــده در ۵ماه ابتدای امسال حدود ۱۵درصد از
کل گردشگران ورودی را به خود اختصاص خواهد داد .اغلب گردشگران
ســامت از عراق و افغانســتان برای درمان به ایران سفر می کنند .سال
گذشــته نزدیک به یک میلیون گردشــگر سالمت وارد کشور شدند که
ظرفیت ایران در این بخش از گردشــگری حداقــل ۵برابر این میزان
اســت .گردشگران ســامت جهت درمان به شکل «بستری و سرپایی»
به ایران ســفر می کنند که اغلب بیمارانی که بســتری می شــوند برای
درمــان بیماری هایی همچون زنان و زایمــان ،درمان ناباروری ،جراحی
قلب و عــروق ،جراحی زیبایــی ،جراحی های ارتوپــدی ،جراحی های
چشــم و جراحی های شکمی به ایران ســفر می کنند عالوه بر ان برخی
گردشــگران سالمت برای کارها و خدمات درمانی سرپایی مانند کنترل
دوره ای ،خدمات سرپایی زیبایی (کاشت مو و خدمات زیبایی پوستی)،
خدمــات پاراکلینیک-رادیولوژی و ازمایش -وارد ایران می شــوند .در
چرخه گردشگری سالمت یک شــرکت به عنوان «تسهیلگر گردشگران
ســامت» فعالیت می کند که اطالعات الزم پزشکی را به اطالع بیماران
متقاضی ورود به ایران می رســانند .همچنین این شــرکت زمینه ورود
گردشگران سالمت -کارهای مربوط به ویزا ،اسکان انها در اقامتگاه های
مناســب ،بازدید انها از مکان های گردشگری شهر و کشور -به کشور را
مهیا می کنند عالوه بر ان این افراد و شــرکت ها پس از برگشــت بیمار
به کشــور خود با انها ارتباط برقرار کــرده و از انها درخصوص بیماری،
درمان و عوارض ان سوال می کنند تا میزان رضایت گردشگران سالمت
را نسبت به کشور مقصد (کشور ارائه دهنده خدمات) افزایش دهند .که
همین امر در افزایش جذب گردشگر سالمت تاثیر قابل توجهی دارد .در
ایران چنین شــرکتی وجود ندارد و افرادی با نام «واســطه» یا «دالل»
وارد شده اند .گفته می شــود این واسطه ها اسیب های جبران ناپذیری را
به «صنعت گردشگری سالمت» می زنند .زیرا برخی از این افراد بیماران
را بــه مراکــز درمانی که تخصص الزم را برای درمــان بیماری مربوطه
ندارند معرفی می کنند .همچنین برخی دالالن با پورســانت های باالیی
که از توریســت های ســامت می گیرند موجب بی اعتمادی انها به بازار
گردشــگری سالمت ایران می شوند ،زیرا با این کار هزینه نهایی بیماران
را افزایش داده که همین امر نارضایتی بیماران را به همراه دارد.
از خردادماه سال جاری وزارت بهداشت ایین نامه ای تدوین کرده است
که طی ان مجوز تاسیس شــرکت های «تسهیلگر گردشگری سالمت»
اهدا می شــود؛ تاکنون نیز ۳۰شرکت مجوز مربوطه را دریافت کرده اند
و حدود ۱۵۵شــرکت نیز متقاضی دریافت مجوز در این حوزه هستند.
وی ایجاد بازار جدید در اروپای شرقی ،بنگالدش ،اسیای میانه و روسیه
را از جمله راهکارهای افزایش جذب گردشــگر سالمت دانست و تاکید
کرد :علت اصلی جاماندن ایران از عرصه گردشــگری سالمت نبود نگاه
اکادمیک و علمی به این امر اســت که به تازگی این نگاه تغییر کرده و
در همین مدت کوتاه ،با برگزاری کارگاه های اموزشــی توانسته ایم ۵۶۰
نفر را برای این حوزه اماده کنیم.
محمد پناهی ،نایب رئیس انجمن گردشــگری ســامت ایران و دبیر
سابق شورای گردشگری سالمت نیز در همین راستا گفت :امسال نسبت
به سال گذشــته در حوزه گردشگری سالمت ۳۰تا ۴۰درصد رشد در
ورود را تجربه کرده ایم که افزایش قیمت ارز ،فعال شــدن شــرکت های
تخصصی گردشگری سالمت و ورود بخش خصوصی به این حوزه از دالیل
رشد جذب گردشگر سالمت در کشور بوده است.سال گذشته حدود /۲
۱میلیارد دالر جذب گردشــگر داشته ایم که طبق پیش بینی های انجام
شده و با استفاده از برنامه های بلندمدت و کوتاه مدت می توانیم تا پایان
امســال این رقم را به پنــج میلیارد دالر افزایش دهیــم؛ زیرا ایران در
حوزه گردشــگری سالمت ظرفیت قابل توجهی دارد به طوری که ما تنها
کشوری در جهان هســتیم که بدون انجام بازاریابی و مارکتینگ تعداد
بی شــماری گردشگر سالمت را پذیرش کرده ایم .علت استقبال بیماران
خارجی از کشور ایران پیشینه پزشکی درخشان ،امکانات به روز درمانی
و حضور پزشکان ماهر است.
در حال حاضر در کشــور ۲۰۰مرکز درمانی که دارای -IPDمجوز
پذیــرش بیماران بین المللی-هســتند و بیش از ۶۰شــرکت در بخش
گردشگری ســامت فعالیت دارند .وی درخصوص فعالیت واسطه ها در
حوزه گردشگری سالمت عنوان کرد :دالالن این حوزه همانند رانندگان
بدون گواهینامه هســتند و برای گردشگران سالمت می توانند مشکالت
غیر قابل جبرانــی را ایجاد کنند ،زیرا اگر برای یک گردشــگر ســامت
جراحــی غیر ضروری انجام شــود یا اینکه تشــخیص بیماری و مراحل
درمان ان نیز نادرســت باشــد؛ هیچ مدرکی از داللی که بیمار خارجی
را به مراکز درمانی بدون صالحیت معرفی کرده در دســترس نیست و
همین امر نیز می تواند وجهه ایران را در میان کشورهای دارای توریست
ســامت تخریب کند و موجب کاهش جذب گردشگر سالمت در کشور
شود .یکی از چالش های فعاالن این حوزه نبود دستگاهی مشخص برای
صدور مجوز به انهاست و شورایی که در حال حاضر فعالیت دارد؛ با یک
توافق نامه که بین پنج ارگان بدون تصویب دولت تنظیم شده مشغول به
کار است .اما این نظام نیازمند تشکیل یک «شورای راهبردی سالمت»
است که توســط دولت تصویب شــود و در ان نمایندگان سازمان های
مردم نهاد ،وزارت بهداشــت ،وزارت میراث فرهنگی ،وزارت خارجه ،اتاق
بازرگانی ،ســازمان نظام پزشکی ،نماینده وزارت کار ،سازمان پایانه های
کشــور و هالل احمر حضور داشــته باشــند زیرا تمامی این ارگان ها و
نهاد ها حلقه های تکمیل کننده گردشگران و توریست های نظام سالمت
محســوب می شوند که باید در قالب یک شورا با مصوبه هیات دولت در
کنار یکدیگر قرار گیرند و وظایف هرکدام از انها نیز مشخص شده باشد
تا اختالفات میــان ارگان های مرتبط که در حال فعالیت هســتند نیز
برطرف شود .عالوه بر ان با شکل گیری این شورا می توانیم با اموزش های
کوتاه مــدت و میان مدت افرادی را اماده کنیم تا جایگزین دالالن فعلی
شوند و از ادامه فعالیت انها جلوگیری کنیم .عدم توجه و حمایت بخش
خصوصی ،نبود شــورای راهبردی ســامت و در نظــر نگرفتن تمامی
بخش های توســعه گردشگر سالمت موجب شــده گردشگری سالمت
ایران از سرعت پایین رشد برخوردار باشد .گردشگری سالمت دارای سه
بخش دهکده سالمت ،گردشگری تندرستی و درمانی است که با وجود
ظرفیت هایی که در هر ســه بخش در کشور وجود دارد ما تنها به بخش
درمانی پرداخته ایم.
شهرداری تهران سازمان جدید احداث می کند
متولی دوم برای گردشگری پایتخت
شهرداری تهران با تشکیل سازمان گردشگری بران است در اداره بازار
گردشــگری تهران به عنوان متولی دوم در کنار وزارت میراث فرهنگی،
گردشــگری و صنایع دستی ایفای نقش کند .مهدی سیف رئیس ستاد
گردشگری شــهرداری تهران در نشست سیاست های گردشگری برای
تهران در خانه گفتمان شهر اعالم کرد طرح تشکیل سازمان گردشگری
به همراه اساسنامه ان به شورای شهر ارجاع داده شده است و در صورت
تصویب ان شهرداری به عنوان «متولی دوم گردشگری» در تهران ،نبض
سیاست گذاری و هدایت بازار گردشگری را در دست می گیرد .تهران طی
ســال های گذشته به دلیل عدم شناخت از جاذبه های گردشگری ان و
عدم سیاست گذاری صحیح جهت توجه به امر توسعه گردشگری در این
شهر ،نتوانسته شهر مناسب گردشگری باشد و هدف از سفر به تهران به
منظور اســتفاده از خدمات درمانی ،خرید یا دیدار با اقوام بوده است اما
با این حال گفته می شــود بخشی از جاذبه های گردشگری تهران مورد
توجه قرار گرفت و بســیاری از خانه های تاریخی و موزه ها که از دوران
قاجار به بعد برجای مانــده و همچنین ایجاد مراکز تفریحی و تجاری
مدرن به رونق گردشــگری در این شــهر انجامید و گروه ها و نهادهای
مختلفی در جهت ایفای نقش در این حوزه اقدامات گسترده ای را انجام
داده اند .شــهرداری تهران نیز به عنوان نهاد مدیریت شهری به منظور
توســعه گردشگری در تهران با تشکیل ســتاد گردشگری با همکاری
گروه های مردم نهاد در بیش از ۳۵۰محله به تبلیغ و ترویج تهران گردی
پرداخته و اکنون با ارائه طرح پیشنهادی به شورای شهر درصدد تاسیس
سازمان گردشگری است .با این حال این امر با اشکاالتی همراه است اما
در عین حال به شکل مشروط می تواند در بازار گردشگری تهران بسیار
تاثیرگذار باشــد .بررسی های «دنیای اقتصاد» نشان می دهد با توجه به
اینکه دولت در سیاست گذاری های جدید خود سازمان گردشگری را به
وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی تبدیل کرده است ایجاد
سازمان گردشگری توســط شهرداری در مسیر موازی با ماموریت های
وزارت گردشگری قرار می گیرد و بر اساس تجربه با توجه به اینکه دولت
و شهرداری طی سال های اخیر بر اساس جهت گیری های سیاسی همسو
نبوده و در نقطه مقابل یکدیگر اقداماتی در جهت شهرسازی داشته اند
که به شکل زیان های ناشی در حوزه شهری و ارائه خدمات همراه بوده
اســت و فقط طی دو سال گذشته دولت و شهرداری همسو بوده و یک
روند واحد سیاست گذاری شهری را در پیش گرفته اند لذا افزایش متولی
گردشــگری منجر به پیچیده تر شدن و گســترش نظام بوروکراسی و
طوالنی تر شدن روند اخذ مجوز برای فعاالن عرصه گردشگری می شود.
عالوه بر گرفتن مراحل مجوز طوالنی از وزارت گردشگری ،روند مجوز
از شهرداری هم به ان اضافه شده و منجر به شکل گیری دست اندازهای
بیشــتر در توسعه گردشگری و سرمایه گذاری بخش خصوصی در شهر
خواهد شد .از دیگر اشکال های این طرح عدم شناخت درست متولیان
و سیاست گذاران گردشگری از ظرفیت ها و کیفیت های گردشگری در
تهران و محدود بودن تنوع گردشگری با توجه به ذائقه نیاز گردشگر و
سنین افراد است .مراکز تفریحی و میراث فرهنگی به لحاظ تنوع سلیقه
گردشگران بسیار محدود اســت و خدمات دهی این بخش ها بر اساس
ذائقه افراد بر اساس سنین مختلف صورت نمی گیرد .یکی از مهم ترین
نیازها در بخش های گردشگری داشتن پارک بازی برای کودکان است
و تا زمانی که متولیان امر گردشــگری به شــناخت جامع و کامل این
ظرفیت و کیفیت با توجه به ذائقه نیاز افراد به گردشگری نرسند ایجاد
سازمان ها و نهادهای جدید تاثیری در رونق و توسعه گردشگری نخواهد
داشت .شهرداری ها بخش مدیریت شــهری را برعهده دارند و در روند
شهرسازی ،حفظ و نگهداری اثار تاریخی و ایجاد مراکز تفریحی سطح
شهری و تسهیل حمل و نقل و مدیریت ترافیکی شهر بسیار تاثیرگذارند
و همچنین در شهرهای موفق در جذب گردشگر جهان مانند بانکوک
یا استانبول شــهرداری ها یکی از بازیگران اصلی در جذب گردشگران
با ایجاد تســهیالت و فراهم کردن زیرساخت های الزم برای بخش های
خصوصی و دیگر فعاالن حوزه گردشــگری بوده اند .تشــکیل سازمان
گردشــگری در شــهرداری تهران با درنظر گرفتن چهار گام می تواند
در کنار وزارت گردشــگری و بخش هــای خصوصی فعال در این حوزه
در رونق و توســعه گردشگری تهران موثر باشد .سازمان گردشگری در
حوزه گردشگری باید در نقش یک سیاســت گذار به بازیگری بپردازد
و دیگــر اینکه مســوولیت اجرایی این حوزه را بــه بخش خصوصی و
فعاالن گردشــگری واگذار کند و خود وارد حوزه اجرایی نشــده و در
بخش سیاســت گذاری باقی بماند .همچنین با بررسی اشکاالت وارده و
شناخت ظرفیت ها و کیفیت های گردشگری تهران بر حسب ذائقه نیاز
گردشگری افراد با درنظر گرفتن رنج های مختلف مسیر سرمایه گذاری را
با ایجاد تسهیالت الزم فراهم کند .به عنوان شرط چهارم ،شهرداری باید
با همکاری و همســویی با وزارت میراث فرهنگی و گردشگری از حجم
بوروکراســی های پیچیده و گسترده بکاهد و شرایط الزم برای فعالیت
بخش های خصوصی در توسعه و رونق گردشگری تهران ایجاد کند.
شنبه 2اذر 1398سال چهارم شماره63
پیشنهاد گردشگری «زرین دشت»
سفرباغیبهشرقپایتخت
باقطار
شرق نشــینان پایتخت برای اخر هفته پیش رو می توانند یک مسافرت
باغــی به یکی از نزدیک ترین روســتاها ان هم با قطــار را تجربه کنند.
روستایی در شرق اســتان تهران قرار دارد که باغات میوه ان از یکسو و
شرایط اب و هوایی حاکم براسمان ان از سوی دیگر جذابیت کافی برای
گردش یک روزه ایجاد کرده اســت.برای اخرهفته به این روستا حتما و
الزاما نیازی به وســیله نقلیه شخصی نیست با قطار نیز می توان به انجا
سفر کرد .شاید برای پایتخت نشینانی که از زندگی صنعتی و ماشینی در
کالن شهر تهران خســته و کالفه شده اند خیلی عجیب باشد که با طی
کردن تنها ۱۲۰کیلومتر از این شهر می توانند پا به مکانی سرسبز ،ارام و
نشاط بخش به نام «زرین دشت» بگذارند .ساکنان شرق تهران می توانند
برای ظهر پنج شــنبه یا جمعه بخشی از ســاعت خود را به بهانه صرف
ناهار در یکی از روســتاهای اطراف تهران به نام «زرین دشت» بگذرانند؛
روســتایی سرسبز و بکر که در فاصله ۱۲۰کیلومتری از تهران و در ۴۰
کیلومتری جنوب فیروزکوه جای گرفته این روستای سرسبز چهار بخش
اتشــان ،دهگردان ،مزداران و انزاها را در خود جای داده که هر کدام از
این مناطق زیبایی منحصربه فردی دارند .اگر گردشــگران برای رفتن به
این روستا بخواهند از داخل شهر تهران حرکت کنند باید ابتدا وارد جاده
فیروزکوه شوند و بعد از عبور کردن از دماوند ،جابان و سربندان می توانند
در ســمت راست خیابان فرعی مربوط به ورودی این روستا را ببینند .در
ساعات بدون ترافیک برای رســیدن به روستای «زرین دشت» از میدان
ازادی تهران حدود دو ســاعت و نیم و در ســاعات اوج ترافیک حدود ۴
ساعت در راه خواهید بود اما برای ساکنان شرق تهران این مسافت بسیار
کمتر است به همین دلیل در این گزارش به شرق نشینان پایتخت رفتن
به این سفر یک روزه را پیشنهاد می دهیم؛ زیرا مسیر انها برای رسیدن به
مقصد بسیار کوتاه است به طوری که مسافتی که از تهرانپارس در ساعات
اوج ترافیک خواهند داشــت حدود دو ساعت و در ساعات بدون ترافیک
حدود یک ســاعت و نیم در راه اســت .اگر ماهی خور هستید پیشنهاد
می کنیم در این روســتا به تنها رستوران جنگلی که ماهی های پرورشی
خود را کبابی کرده و به مشــتریانی که روی نیمکت های چیده شده در
جنــگل پر درخت اتراق کرده اند عرضه می کند مراجعه کنید تا از تازگی
و خوشــمزگی این غذا در کنار حــس مطلوبی که جنگل و نیمکت های
چوبی ایجاد کرده اســت لذت ببرید؛ همین امر موجب شــده مشتریان
بی شماری مسافت های طوالنی را برای حضور در این رستوران جنگلی و
برای صرف یک وعده غذایی طی کنند .اگر هم ماهی دوســت ندارید در
منوی این رســتوران عالوه بر دوغ محلی ،ماست محلی و زیتون پرورده؛
جوجه کباب نیز وجود دارد که می توانید ان را سفارش دهید .همچنین
در این رستوران امکان خرید ماهی تازه نیز برای گردشگران وجود دارد.
این روســتا باغات گیالس و گردوی فراوانی دارد که می توان با قدم زدن
در این باغ ها از حس متفاوت پیاده روی در مقایسه با شهر شلوغ و الوده
تهران بهره برد ،اما اگر قصد اسکان و شب ماندن را دارید باید به روستای
خمده که نزدیک ترین همســایه روستایی «زرین دشت» است رفته و در
اقامتــگاه بوم گردی فعال ان اقامت کنید .افرادی که وســیله نقلی ه برای
ســفر به این روســتای بکر را ندارند اما تمایل به ســفر به این روستای
سرســبز و ارام را دارند می توانند از قطار برای سفر خود استفاده کنند و
با ســوار شدن به قطار تهران -ساری در ایستگاه زرین دشت پیاده شده و
از میان جنگل های سرســبز و پر از میوه عبور کرده و پس از پیاده روی
کوتاهــی در کوچ ه باغ های قدیمی این روســتای بکر لذت ببرند .دمای
هوای این روســتا در سردترین روزهای سال به منفی ۱۰و در گرم ترین
زمان به ۳۴درجه ســانتی گراد می رسد و اختالف دمای روستای زرین
دشــت با تهران حدود ۵درجه است یعنی دمای هوای این روستا نسبت
به پایتخت ۵درجه سردتر است.
معاون وزیر میراث فرهنگی:
روستاهای صخره ای کندوان و کاپادوکیای ترکیه
همکاریمی کنند
فرماندار شهرستان اسکو گفت :زمینه همکاری های
گردشــگری روســتای صخره ای کنــدوان ایران با
کاپادوکیای ترکیه را فراهــم می کنیم .بابک رضی
منش اظهار کرد :روســتای کاپادوکیا که روستایی
صخره ای در ترکیه اســت ،شــباهت های زیادی به
روستای کندوان ایران دارد ،اما روستای صخره ای در
ترکیه در ۱۰ماه گذشته سه میلیون گردشگر داشته
اســت .وی با بیان اینکه پارسال یک میلیون و ۶۵۰
هزار گردشگر داخلی و ۲۲هزار گردشگر خارجی از
روستای کندوان کشورمان دیدن کردند ،افزود :تالش
می کنیم با همکاری با مسئوالن روستای ترکیه ای،
زمینه جذب گردشــگران را در کندوان اسکو فراهم
کنیم؛ البته کندوان ایــن ظرفیت و جذابیت را دارد
تا محور گردشــگری اذربایجان شرقی شود .رضی
منش همچنین تاکید کرد :شهرستان اسکو ظرفیت
باالیی برای جذب گردشــگر دارد؛ بر این اساس نگاه
نقطه ای به گردشــگری نیز منسوخ شــده است و
تمرکز گردشگری در کندوان باید به سایر نقاط دارای
جذابیت گردشگری تسری پیدا کند ،چون ۴۰منطقه
در این شهرستان دارای ظرفیت گردشگری هستند
که تاکنون تنها کندوان ،عنصرود و گنبرف به عنوان
روستای گردشــگری معروف شده اند .وی ادامه داد:
اثار معماری ۸۰۰ساله در مسجد صخره ای روستای
عنصرود وجــود دارد و جاهای دیگری مثل اق بالغ
و دهستان جزیره ســواحل دریاچه ارومیه از جمله
دیگر مناطق دارای ظرفیت های عظیم گردشگری
شهرستان اسکو هستند که به عنوان منطقه نمونه
گردشــگری معرفی شــده اند و می توانند به جذب
گردشگر به منطقه کمک کنند .روستای تاریخی و
گردشــگری کندوان در دامنه سرسبز سلطان داغی
رشته کوه ســهند و در ۱۸کیلومتری جنوب شهر
اسکو و ۶۲کیلومتری جنوب غربی تبریز قرار دارد.
این روســتا یکی از ۳روستای صخره ای جهان است
که موجب جذابیت بی نظیر ان شــده است و نوع
معماری روستا و جاری بودن زندگی مردم در قالب
بافت قدیمی ان یک استثنا در جهان به شمار می اید
که ۲روستای صخره ای دیگر در کاپادوکیای ترکیه
و داکوتای امریکا فاقــد این ویژگی منحصر به فرد
است .شیوه بنای خانه های این روستا از نوع معماری
صخره ای و به شکل مخروطی یا کله قندی است که
برخی از باســتان شناسان قدمت ان را به دوره های
پیش از اسالم نســبت می دهند .روستای تاریخی
کندوان در سال اردیبهشت ماه سال ۱۳۷۶به شماره
۱۸۵۷در فهرست اثار ملی ایران به ثبت رسیده و در
حالحاضریکیازچندپایگاهسازمانمیراثفرهنگی،
صنایع دستی و گردشگری کشور است.
کویر سمنان ظرفیتی مطلوب برای توسعه
گردشگری کشور است
معــاون گردشــگری وزیر میــراث فرهنگی ،
گردشــگری و صنایع دســتی گفــت :کویر در
مناطقی از کشــور مانند استان سمنان ظرفیتی
مطلوب برای توســعه و رونق گردشگری است.
ولی اهلل تیمــوری در ایین افتتاحیه ششــمین
جشــنواره ملی اقوام و عشایر ایرانی به مناسبت
گرامیداشت هفته وحدت در موزه علم و صنعت
شهرســتان گرمسار استان ســمنان ،افزود :این
استان و شهرستان گرمسار ظرفیت های مطلوبی
برای توســعه صنعت گردشــگری داخلی کشور
مبتنی بــر کویر دارند .وی بیــان کرد :عالوه بر
نزدیکی و مجاورت با تهران ،جاذبه های فرهنگی،
تاریخی و طبیعی از مزیت های اســتان سمنان و
شهرستان گرمسار برای توسعه گردشگری است.
معاون وزیر با اشاره به وجود ظرفیت های فراوان
در کشور برای توسعه و رونق صنعت گردشگری،
یهایی
تصریح کرد :ایران اسالمی جورچین زیبای
اســت که می تــوان از ان ها برای توســعه این
صنعت استفاده کرد .وی با اشاره قابلیت گرمسار
در نقش افرینی برای توسعه گردشگری داخلی،
خاطرنشــان کرد :وجود اقوام مختلف در استان
ســمنان به ویژه گرمســار از دیگر ظرفیت های
گردشگری و فرهنگی این منطقه است .تیموری
یاداور شد :اقوام ایرانی در ششمین جشنواره ملی
اقوام و عشایر ایرانی همچون قطعه های جورچین
در کنار یکدیگر قرار گرفتند و وحدت و نشاط را
برای مردم فراهم کردند .معاون گردشگری وزیر
میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دســتی
افزود :اقوام مختلف ایرانی بخشــی از زیبای های
ایران اسالمی را تکمیل می کنند و باید قدر این
ظرفیت ها را دانســت .ششمین جشــنواره اقوام
و عشــایر ایرانی مصادف با شب والدت حضرت
محمد(ص) و به عنوان گرامیداشت هفته وحدت
با حضور ۱۲قــوم ایرانی در قالــب ۳۰تیم در
بخــش های مختلــف ایینی ،عشــایری و بازی
های بومی و محلی در گرمسار در حال برگزاری
است .عبدالحمید معاون فرهنگی و توسعه ورزش
همگانی وزارت ورزش و جوانان ،کرمعلی قندالی
رئیس سازمان امور عشایر ایران ،غالمرضا کاتب
نماینده مردم گرمسار و ارادان در مجلس شورای
اســامی و جمعی از مسووالن اســتان سمنان
در ششمین دوره جشــنواره ملی اقوام و عشایر
ایرانی شهرستان گرمسار حضور دارند .شهرستان
گرمســار یکی از شهرســتان های استان سمنان
است .فاصله شهر گرمســار تا مرکز استان ۱۱۰
کیلومتر و تا تهران ۹۵کیلومتر است.
رشد ورود توریست خارجی با نصف شتاب پارسال
شــتاب افزایش توریست خارجی در کشور در مقایسه با
روند سال گذشته نصف شــد .امارهای به روز شده در بازار
گردشگری حاکی است :در هفت ماه اول امسال نزدیک به
۶میلیون توریســت خارجی به کشورمان سفر کردند که
۲۴درصد نسبت به مهر پارسال رشد داشته است .در مدت
مشابه سال گذشته ۴میلیون و ۷۵۰هزار گردشگر خارجی
وارد کشورمان شدند .این میزان رشد به اندازه حدود نصف
نرخ رشد ورود گردشگر در سال ۵۳( ۹۷درصد) است .تغییر
هزینه توریست ها در ایران ناشی از ثبات ارز ،مهم ترین کاهش
شتاب رشد است .با این حال فعاالن بازار گردشگری امیدوارند
این ثبات ارزی در بلندمدت این بازار را رونق دهد .گردشگری
یکی از پربازده ترین بخش های اقتصادی محسوب می شود
که عالوه بر ارزاوری و افزایش رشد اقتصادی برای کشورهای
مقصد،موجبتوزیععادالنهثروتودرامددرمیانکشورهای
جهان نیز می شود .با وجود اینکه داشتن طبیعت های بکر و
اثار تاریخی-فرهنگی در جذب گردشگران خارجی تاثیرگذار
است اما امروزه توریست ها به دنبال شاخص های دیگری برای
انتخاب مقصد گردشگری خود هستند؛ زیرا در حال حاضر
گردشــگری بازاری است که بخش های مختلف تفریحی،
رفاهی ،اقامتی ،خدماتــی و ...را در بر می گیرد که دولت ها
برای اماده سازی انها باید زیرساخت های اقتصادی و اجتماعی
متنوع در کشــورها را مهیا کنند .توریست ها برای انتخاب
مقاصد گردشگری خود به عوامل مختلفی همچون منابع
تاریخی-تفریحی ،وجود اقامتگاه های متنوع ،خوراک هایی
متناسب با ذائقه خود ،امکانات حمل و نقلی مختلف ،امنیت
و ...توجه می کنند که «رقابت پذیری قیمت» یکی از مهم ترین
عواملیاستکهبرجذبگردشگربین المللیتاثیرمی گذاردو
اغلب گردشگران خارجی در زمان انتخاب مقاصد گردشگری
بــه ان توجه کرده و «رقابت پذیری قیمــت» را در اولویت
معیارهای خود قرار می دهند که مهم ترین شاخص انها برای
ان «نرخ ارز» در کشور مقصد است.
نوسانات نرخ ارز در ایران نیز تاثیر چشمگیری بر انتخاب
ایران به عنوان مقصد گردشــگری توســط توریست های
بین المللی داشــته؛ به طوری که طبق امارها «نرخ رشــد
گردشگر» خارجی در سال ( ۹۷تحت تاثیر افزایش قیمت
ارز) نسبت به مدت زمان مشابه سال ۹۶حدود ۵۳درصد
افزایش داشته است که اثرگذارترین علت ان افزایش قیمت
ارز در کشور و تبدیل شدن ایران به یک مقصد گردشگری
ارزان اســت .اما پس از ان با کاهش و ثبات نرخ ارز شاهد
«کاهش نرخ رشد گردشگر خارجی در کشور» طی ماه های
گذشته از ســال ۹۸بودیم به گونه ای که امارها میزان نرخ
رشــد در بهار سال ۹۸را نسبت به فصل اول سال گذشته
۴۱درصد نشان می دهد .نرخ رشد ورود توریست خارجی
در ۶ماه ابتدای امسال نسبت به مدت زمان مشابه در سال
۹۷به ۲۶درصد رســید و این رقم در ۷ماه امسال نسبت
به ۷ماه ابتدای سال گذشته ۲۴درصد شده است؛ در واقع
۸۰۰هزار گردشگر خارجی در مهر ماه سال ۹۷به ایران سفر
کرده بودند و در یک ماه مهر امسال این تعداد به ۸۹۰هزار
و ۹۵۲نفر توریست خارجی رسید که همین ارقام از افزایش
۱۲ /۵درصدی نرخ رشــد گردشگر ورودی خبر می دهد.
طبق امارهایی که مســووالن وزارتخانه میراث فرهنگی،
صنایع دستی و گردشگری اعالم کرده اند تعداد گردشگران
بین المللی که در ۷ماه ابتدای امسال به ایران سفر کرده اند
در کل ۵میلیــون و ۸۹۰هزار و ۹۵۲نفر بوده اســت .این
امار نشان می دهد شدت افزایش ورود توریست خارجی به
ایران کاهش یافته و برای جلوگیری از منفی شدن این نرخ
رشد باید راهکارهای اساسی را برای صنعت گردشگری در
پیش گرفت .در همین راستا برای جذب بیشتر گردشگران
خارجی عالوه بر افزایش سطح تبلیغات در کشورهایی که
دارای بیشترین گردشگر هستند؛ باید با کاهش نرخ بلیت
هواپیما در رقابت پذیری قیمت نیز موفق شده و شرایط را
فراهم کنیم تا توریســت های بین المللی ،ایران را به عنوان
مقصد اصلی خود برای گردشگری انتخاب کنند .همچنین
سیاســت گذاری صحیح در بازار ارز می تواند ورود گردشگر
خارجی را به داخل کشــور افزایش دهد ،زیرا بی ثباتی در
نرخ ارز موجب ایجاد بی اعتمادی در توریست های بین المللی
می شود که همین امر نیز تاثیر مستقیم بر ورود انها به کشور
دارد .همچنین اخرین امارها از تعداد گردشگران داخلی که
به سفر به مناطق مختلف کشور پرداخته اند نشان می دهد در
۷ماه ابتدای امسال حدود ۶میلیون ایرانی در کشور مسافرت
کرده اند که نسبت به مدت مشابه سال گذشته بیش از ۲۳
درصد رشد را تجربه کرده است.
اخبار
7
گردشگری داخلی با وجود مشکالت
اقتصادی ۷۵درصد افزایش یافت
معاون گردشــگری وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع
دستی گفت :گردشــگری داخلی در سال های ۹۷و ۹۸با وجود
مشکالت اقتصادی کشور ۷۵درصد افزایش یافت .ولی اهلل تیموری
در حاشیه رونمایی از تمبر یادیود ششمین جشنواره ملی اقوام و
عشــایر ایران در شهرستان گرمسار استان سمنان ،اظهارداشت:
گردشگری داخلی در کشور با وجود شرایط تحریم های ظالمانه
و مغرضانه علیه ایران اسالمی ٧۵درصد افزایش داشت .تیموری با
اشاره به افزایش ۵۲درصدی میزان گردشگران ورودی در سال ۹۷
به کشور نسبت به سال ،٩۶افزود :در هفت ماه گذشته از سال ،۹۸
با احتساب حدود ۶میلیون گردشگر داخلی ،امار گردشگر داخلی
بیش از ٢٣درصد نسبت به مدت مشابه سال ۹۷افزایش یافت.
معاون وزیر میراث فرهنگی تصریح کرد :در مجموع و با احتساب
افزایش امار گردشگری امسال و سال گذشته ،گردشگری داخلی
در کشور بیش از ٧۵درصدی افزایش داشت .تمبر یادبود جشنواره
ملی اقوام و عشایر ایران با حضور تیموری معاون گردشگری وزیر
میراثفرهنگی،گردشگریوصنایعدستی،غالمرضاکاتبنماینده
مردم گرمســار و ارادان در مجلس شــورای اسالمی و جمعی از
مســئوالن در موزه علم و صنعت گرمسار رونمایی شد .تیموری،
به منظور حضور در ششمین جشنواره ملی اقوام و عشایر ایرانی
به گرمســار در استان سمنان سفر کرد .اقامتگاه بوم گردی کهن
ســرای کیهان در روستای سنرد گرمســار نیز با حضور معاون
گردشــگری وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی
افتتاح شد .ششمین جشنواره اقوام و عشایر ایرانی مصادف با شب
والدت حضرت محمد(ص) و به عنوان گرامیداشت هفته وحدت
بــا حضور ۱۲قوم ایرانی در قالب ۳۰تیم در بخش های مختلف
ایینی ،عشایری و بازی های بومی و محلی در گرمسار برگزار شد.
عبدالحمید احمدی معاون فرهنگی و توسعه ورزش همگانی وزارت
ورزش و جوانان ،کرمعلی قندالی رئیس سازمان امور عشایر ایران،
غالمرضا کاتب نماینده مردم گرمسار و ارادان در مجلس شورای
اسالمی و جمعی از مســووالن استان سمنان در ششمین دوره
جشنواره ملی اقوام و عشایر ایرانی شهرستان گرمسار حضور دارند.
ن استان سمنان تا مرکز استان ۱۱۰
گرمسار غربی ترین شهرستا
کیلومتر و تا تهران ۹۵کیلومتر فاصله دارد.
گردشگری از اهرم های توسعه کشور
در مقابله با تحریم ها است
نماینده مردم شهرستان های گرمسار و ارادان در مجلس شورای
اسالمی گفت :توسعه صنعت گردشگری از راهکارهای مقابله کشور با
هجم ه و تحریم های ظالمانه علیه اقتصاد ایران است .غالمرضا کاتب
در ایین افتتاحیه ششمین جشــنواره ملی اقوام و عشایر ایرانی به
مناسبت گرامیداشت هفته وحدت در موزه علم و صنعت شهرستان
گرمسار استان سمنان ،افزود :گردشگری ظرفیت و توانمندی داخلی
برای توسعه اقتصادی کشور با هدف حفظ استقالل ایران اسالمی
است .وی ،توسعه گردشگری و صنایع دستی را بزرگ ترین دستاورد
در شرایط اقتصادی حاکم بر کشــور برشمرد و بیان کرد :افزایش
۳۰درصدی گردشگری در ۲سال اخیر رقم خورد که مبین اینده
درخشــان در توسعه اقتصادی و اشتغال زایی مبتنی بر این صنعت
است .نماینده شهرستان های گرمســار و ارادان در مجلس شورای
اســامی ادامه داد :ایجاد زیرساخت های مطلوب در سال های اخیر
سبب افزایش ۲۵درصدی گردشگری در نیمه نخست سال ۹۸شد.
وی خاطرنشان کرد :گرمسار یکی از مقصدهای گردشگری در استان
سمنان است و با اتخاذ تدابیر می توان ماندگاری مسافران را در این
شهرستان افزایش داد .کاتب اضافه کرد :قطار حومه ای انتقال مسافران
را در کمتر از یک ساعت و با کمترین هزینه از تهران به گرمسار میسر
می سازد و یکی از ابزاری های توسعه گردشگری در این شهرستان
اســت .نماینده شهرستان های گرمسار و ارادان در مجلس شورای
اسالمی یاداور شد :معرفی ظرفیت های گردشگری این شهرستان
ها به اقوام مختلف ایرانی یکی از محورهای ششمین جشنواره ملی
اقوام و عشایر ایرانی است که باید از ان به بهترین نحو استفاده کرد.
ششمین جشنواره اقوام و عشایر ایرانی مصادف با شب والدت حضرت
محمد(ص) و به عنوان گرامیداشت هفته وحدت با حضور ۱۲قوم
ایرانی در قالب ۳۰تیم در بخش های مختلف ایینی ،عشــایری و
بازی های بومی و محلی در گرمســار در حال برگزاری است .ولی
اهلل تیموری معاون گردشــگری وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری
و صنایع دســتی ،کرمعلی قندالی رئیس سازمان امور عشایر ایران،
عبدالحمید احمدی معاون فرهنگی و توسعه ورزش همگانی وزارت
ورزش و جوانان و جمعی از مسووالن استان سمنان در ششمین دوره
جشنواره ملی اقوام و عشایر ایرانی در شهرستان گرمسار حضور دارند.
شاعرانه
8
دیدی ای دل که غم عشق دگربار چه کرد
چون بشد دلبر و با یار وفادار چه کرد
اه از ان نرگس جادو که چه بازی انگیخت
اه از ان مست که با مردم هشیار چه کرد
اشک من رنگ شفق یافت ز بی مهری یار
طالع بی شفقت بین که در این کار چه کرد
هفته نامه سراسری دنیای گردشگری
صاحب امتیاز و مد یر مسئول :
فاطمهصفرنژاد
زیر نظر شورای سردبیری
شنبه 2اذر 1398سال چهارم شماره63
اد رس :تهران -خیابان سهروردی جنوبی -خیابان مریوان-
خیابان اورامان -پالک - 43واحد 3
تلفکس88813489 - 88301986 :
سازمان اگهی ها88311353 -88311361 :
چاپخانه :هودیس پارس
ارمنستان و ایران قراردادهای معوقه گردشگری را احیا می کنند؟
هیاتی متشــکل از نمایندگان اقتصادی ،گردشــگری و رســانه ای
ارمنســتان به ایران ســفر کرد تا ضمن اشــنایی با جاذبه های ایران
در مرز مشــترک دو کشور ،کمیته گردشــگری ایران و ارمنستان را
راه اندازی کند .طرف ارمنســتانی انگیزه این ســفر را بیشتر اجرایی
کردن قراردادهای متعدد بین دو کشور می داند که در سه دهه اخیر
امضا شده اما بی سرانجام مانده است .ایران از طریق استان اذربایجان
شرقی با ارمنستان مرز مشترک دارد که تمام روابط تجاری ،اقتصادی
و گردشــگری دو کشــور از این مرز کوتاه انجام می شود .روادید دو
کشور نیز در سال گذشته به طور کامل لغو شد که با افزایش نرخ ارز،
سفر ارمنی ها را به ایران بیشتر کرده است.
امار تردد ایرانی ها و ارمنستانی ها در هفت ماه
طبق اماری که احمد حسن نژاد ـ مدیر مرکز نوردوز سازمان منطقه
ازاد ارس ـ در جریان سفر این هیات ارمنستانی اعالم کرد ،در هفت
ماه نخست امسال مجموعا ۱۸۷هزار ایرانی به سمت کشور جمهوری
ارمنســتان تردد کرده انــد و در مقابل ۲۳۸هزار ارمنســتانی از این
مرز به ســمت ایران تردد داشــته اند که انگیزه بیشتر ان ها خرید و
گردش در ایران بوده است .عالوه بر این ،ارمنستان تنها کشور مجمع
اقتصادی اوراســیا ( ) EAEUاست که ایران با ان هم مرز شده .در
ســال ۲۰۱۸توافق موقتی بین ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا در
ایجاد منطقه ازاد تجاری امضا شد که قرار بود از همین ماه اجرا شود.
این موافقت نامه به ایران اجازه می دهد از اتحادیه اقتصادی اوراســیا
امتیازات گمرکی خاصی دریافت کند و کشــورهای این اتحادیه هم
حجم صادرات خود به ایران را تا ۷۵درصد افزایش دهند.
مجمع اقتصادی اوراســیا از ترکیب کشورهای بالروس ،قزاقستان،
قرقیزستان ،روســیه و ارمنستان تشکیل شده که در نشست های ان
درباره گردشــگری ،انرژی ،همکاری های مالی ،اقتصادی و اموزشی
بحث می شــود .مقامات ایران نیز در بعضی از نشست های این مجمع
حضور دارند.
مرز مشــترک ایران و ارمنســتان اگرچه کوتاه است اما با توجه به
موقعیت ارمنستان در مجمع اوراســیا و جایگاه ایران در خاورمیانه،
برای دو کشــور حائز اهمیت اســت؛ چرا که ایران از طریق این مرز
ابی و ارمنستان ،به عنوان دروازه ارواسیا می تواند به تجارت با اروپا و
اســیا در شرایط تحریم ادامه دهد و از سویی نقش پل ارتباطی میان
اوراسیا و خاورمیانه و اب های گرم و ازاد را ایفا کند.
ســفر هیات ارمنستانی که متشکل از نمایندگانی از وزارت اقتصاد،
فدراسیون گردشــگری ،اژانس های توریستی و رسانه های این کشور
بود فرصتی را برای منطقه ازاد ارس فراهم کرد تا پیشــنهادهایی را
برای گسترش ســطح همکاری های اقتصادی و تعامالت گردشگری
از طریق ارمنســتان مطرح کند .صفر شاســفند ـ عضو هیات مدیره
و معاون اقتصادی و ســرمایه گذاری ســازمان منطقه ازاد ارس ـ که
مدیریــت نشســت ایران و ارمنســتان را در منطقه مــرزی ارس به
عهده داشــت ،از طرف ارمنستانی درخواســت کرد از البی خود در
اوراســیا برای ایجــاد نمایندگی این مجمع در منطقــه ای از ایران و
ارمنســتان اســتفاده کند .او برای رونق تعامالت گردشگری بین دو
کشــور برگزاری جشنواره ها و رویدادهای مشــترک را پیشنهاد کرد
و افــزود :پس از ثبت ژئوپــارک ارس در یونســکو می توانیم پرونده
مشــترکی را با جمهوری ارمنستان در این خصوص تشکیل دهیم تا
ژئوپارک چندملیتی در منطقه داشته باشیم .شاسفند ادامه داد :ایران
به پیشــنهاد ارمنستان برای احیای جاده ابریشم و توسعه گردشگری
از طریق ان فکر می کند.
۳۰سال است قراردادهای متعدد امضا می کنیم
اما اقدامی نمی کنیم
ارمن ایسرائیلیان ،مسوول بخش ایران نهاد نخست وزیری جمهوری
ارمنستان ـ نیز یاداور شد :دو کشور حدود ۳۰سال است قراردادهای
متعددی داشــته اند ولی اقدام جدی در راستای ان ها انجام نداده اند.
هرچند که در یک سال گذشــته به تدریج کارهایی اغاز شده است.
امیدواریم با تشــکیل کمیته گردشــگری ایران و ارمنستان ،مفاد ان
قراردادها اجرا و پیگیری شــود .او همچنین به بازسازی زیرساخت ها
در بخشی از خاک ارمنستان که مورد استفاده مسافران ایرانی است،
اشــاره کرد و افزود :برنامه جمهوری ارمنســتان این است که بودجه
بازسازی زیرساخت ها تا سال ۲۰۲۰دوبرابر شود.
توسعه زیرســاخت یکی از اولویت های کشــور ما است .او با اشاره
به روابط اقتصادی دو کشــور ،گفت :اگرچه سطح معامالت اقتصادی
ارمنســتان با ایران به ۳۵۰میلیون دالر رســیده اما به هیچ وجه از
این عدد راضی نیســتیم و امیدواریم مجمع اوراســیا به پیشــرفت
مبــادالت اقتصادی ایــن منطقه کمک کنــد .معتقدیم ان چه باعث
کاهش تعامالت دو کشــور همسایه شــده ،برخی ناهماهنگی ها بوده
که باید برطرف شــود .انا مارماریان ـ رییس دانشــکده جهانگردی و
خدمات ارمنســتان ـ نیز که این هیات ارمنستانی را در سفر به ایران
همراهی می کرد ،درباره اهمیت تدریس رشــته گردشــگری در این
دانشگاه توضیحاتی داد و تاکید کرد :تالش ها برای گسترش تعامالت
و همکاری های گردشگری بدون حضور دانشگاه ممکن نخواهد بود.
در جریان ســفر هیات ارمنســتانی که مســووالنی از بخش های
دانشــگاهی این کشــور حضور دارند ،مذاکراتی برای تبادل استاد و
دانشــجو بین دانشگاه های دو کشــور صورت گرفت .در این نشست
همچنین طرف ایرانی به ظرفیت های گردشــگری شــهرهای هم مرز
با کشور ارمنستان از جمله کلیسای سنت استپانوس که در فهرست
جهانی یونســکو ثبت شده اســت و جنگل های ارســباران ،یکی از
ذخیرگاه های زیست کره ،اشــاره کرد که منطقه ارس را می تواند به
نزدیکترین مقصد اکوتوریســتی و تاریخی به ارمنستان تبدیل کند.
طرف ارمنســتانی نیز در واکنش گفت :دو طــرف فقط الزم دارند با
پشتکار کار کنند تا به هدف برسند.
ایران و ارمنستان هنوز یکدیگر را نمی شناسند
علیرضا نظیف ـ-عضو هیات مدیره انجمن دوستی ایران و ارمنستان
ـ هم با یــاداوری این نکته که وظیفه این انجمن کمک به روابط دو
کشور است ،گفت :متاســفانه ایران و ارمنستان با وجود هزاران سال
تاریخ مشترک ،هنوز شــناخت عمیقی از یکدیگر ندارند .باید تالش
کنیم شــناخت متقابل اتفاق افتد به ویژه حاال که موضوع اوراســیا
مطرح شــده است .ارمنســتان و ایران می توانند دروازه ورود به این
مناطق باشند .در ادامه ،نشســت دوجانبه ای بین اژانس ها و فعاالن
گردشگری منطقه ازاد ارس و ارمنستان برگزار شد.
سفر خبرنگاران و عکاسان ارمنی به ایران
تور اشناسازی با جاذبه های گردشگری ،خدمات رفاهی و تجهیزات
مرزی و جاده ای منطقه ارس برای هیات رسانه ای که متشکل از ۲۳
خبرنگار ،عکاس و فیلمبردار بود نیز در جریان این سفر برگزار شد که
کلیساهای «سنت استپانوس» و «چوپان» ،منطقه مرزی و اقتصادی
«نوردوز»« ،ژئوپارک ارس» و تعدادی از هتل ها و بازارچه های مرزی
این منطقه از ان جمله بود.
این هیات رســانه ای که تعدادی از مدیران اژانس های گردشگری و
دانشــگاه های ارمنستان ان را همراهی می کنند با هماهنگی سفارت
و رایزنی فرهنگی ایران در جمهوری ارمنســتان و در راســتای اجرا
شدن تفاهم نامه رســانه ای ،گردشگری و دانشگاهی بین دو کشور به
ایران سفر کرده اســت و در ادامه از مرز مشترک ایران و ارمنستان،
تجهیزات مسافری و گمرک ان و همچنین شهر تبریز دیداری خواهد
داشت .سفر این هیات به منطقه شمال غربی ایران از ۲۵ابان ماه اغاز
شده و تا پایان این ماه ادامه خواهد داشت.