ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 173

‫ماهنامه‬ ‫سالبیستودوم‪-‬شماره‪(173‬خرداد‪68-)99‬صفحه‪10000-‬تومان‬ ‫ماهنامهتشخیصازمایشگاهی‪/‬پژوهشی‪-‬خبری‬ ‫شماره ثبت‪9/8965:‬‬ ‫‪aafrah@gmail.com‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬دکترعباس نداف فهمیده‬ ‫دبیرعلمی‪ :‬دکترعلی بیکیان‬ ‫مدیراجرایی‪ :‬مهندس محمود اصالنی‬ ‫‪Email: matashkhis@gmail.com‬‬ ‫سازمان اگهی‪ :‬مریم اسدی‬ ‫همکاران تحریریه‪:‬‬ ‫مهندس نیلوفر حسن‬ ‫مهندس نیلوفر احمدی مرزدشتی‬ ‫مهندس احسان درخشان نیا‬ ‫نشانی نشریه‪ :‬تهران‪ -‬بزرگراه نواب‪ -‬باالتر از‬ ‫میدان جمهوری‪ -‬بن بست بهمن‪ -‬پالک‪ -5‬زنگ اول‬ ‫تلفن‪09127333407 -66910616-88987501 :‬‬ ‫فکس‪021- 89776769 :‬‬ ‫دفتررشت‪ :‬رشت‪ -‬خیابان انقالب‪ -‬پالک ‪179‬‬ ‫‪Email: Tashkhis@gmail.com‬‬ ‫‪Web: www.Tashkhis.com‬‬ ‫طرح اگهیِ روی جلد‪:‬‬ ‫شرکت تولیدی بازرگانی اریافارمد‬ ‫تولیدوواردات دستگاه های‬ ‫پزشکی‪،‬ازمایشگاهی و‬ ‫فراورده های تشخیصی‬ ‫ادرس‪ :‬تهران‪ ،‬بلوار نلسون ماندال‬ ‫(افریقای شمالی)‪ ،‬خیابان سایه‪،‬‬ ‫پالک‪ ،52‬طبقه‪3‬‬ ‫تلفن‪22022002 :‬‬ ‫فاکس‪22039247:‬‬ ‫نخستیننشریهازمایشگاهیکشور‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسوول‪ :‬دکترعباس افراه‬ ‫فهرستـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ‬ ‫‪ ‬سراغاز؛ کاربرد دگزامتازون در بیماری کووید‪۱۹-‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ ‬رویدادها و گزارش ها‬ ‫‪3‬‬ ‫‪ ‬نمایشگاه جهش تولید و رونمایی از دستاوردهای مقابله با کرونا‬ ‫‪8‬‬ ‫‪ ‬با حمایت دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت برگزار شد؛‬ ‫نخستین همایش بین المللی مجازی «طب تلفیقی و اقدامات بالینی» با موضوع کوید‪۱۹‬‬ ‫‪ ‬در شبکه ازمایشگاهی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص)‪ :‬‬ ‫تبادل تجربیات دانشمندان انستیتو پاستور و پژوهشگاه رویان در انجام تست کرونا‬ ‫‪ ‬نسل تازه تعیین توالی در تشخیص بالینی‬ ‫‪ ‬مروری کوتاه بر سرطان مری و ویروس اپشتین بار‬ ‫‪18‬‬ ‫‪ ‬بررسی چالش ها و راهکارها موجود در رابطه با پیشگیری و مبارزه با قاچاق کاالهای سالمت محور ‪20‬‬ ‫‪ ‬تازه های ازمایشگاه‬ ‫‪28‬‬ ‫‪ ‬سنتز زنجیره های گلوبین جهت تشخیص افتراقی بتا تاالسمی از الفا تاالسمی‬ ‫‪35‬‬ ‫‪ ‬چهار فرصت استارتاپ های سالمت دیجیتال در بحران کرونا ویروس‪ -‬بخش‪2‬‬ ‫‪38‬‬ ‫‪ ‬بررسی اثرات سیاه دانه در کاهش پیشرفت بیماری سرطان‬ ‫‪42‬‬ ‫چاپ‪ :‬سبزارنگ ‪88809212‬‬ ‫زین پس با مگ لند‪،‬‬ ‫ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی‬ ‫را به صورت انالین مطالعه و‬ ‫محتوی ان را جستجو کنید‪:‬‬ ‫تشخیص‪-‬ازمایشگاهی‪https://magland.ir/journal/‬‬ ‫‪14‬‬ ‫‪16‬‬ ‫خیابان سپهبد قرنی‪ ،‬ک ش محمدی‪ ،‬پ‪6‬‬ ‫ چاپ اثار و اگهی ها به مفهوم پذیرش دیدگاه های پدید اورندگان نیست‪.‬‬‫ نشــریه تشــخیص ازمایشگاهی از باز پس فرستادن نوشــته های نویسندگان‬‫معذور است‪.‬‬ ‫ هر گونه دخل و تصرف در نوشته ها با اگاهی نویسنده ان انجام می شود‪.‬‬‫ تنها اثاری که به صورت تایپ شــده روی ‪ CD‬و یا با ‪ email‬به نشریه رسیده‬‫باشد برای چاپ در دستور کار قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫ از نویسندگان محترم خواهشمند است عکس های الزم را به صورت اسکن شده‬‫همراه با مطلب ارسال کنند‪.‬‬ ‫‪12‬‬ ‫مشاوران علمی‪:‬‬ ‫فاطمی رئیس انجمن متخصصان علوم ازمایشگاهی بالینی ایران‬ ‫دکتر سید حسین‬ ‫دکتر عبدالفتاح صراف نژاد استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫دکتر ارش دریاکار متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دکتر عباس نداف فهمیده متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دکتر محمد جواد غروی دبیر انجمن متخصصان علوم ازمایشگاهی بالینی ایران‬ ‫دکتر علیرضا مهرورز متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دکتر علیرضا ترنگ متخصص ژنتیک پزشکی‬ ‫پروین مختار نرس‬ ‫مهندس سید امیرحسین بحرالعلومیان مهندسی پزشکی(هیئت علمی)‬ ‫سراغـاز‬ ‫دکتر عباس افراه‬ ‫بورد تخصصی ازمایشگاه بالینی‬ ‫کاربرد دگزامتازون در بیماری کووید‪۱۹-‬‬ ‫در سایه ی گسترش افسار گسیخته ی رسانه های‬ ‫فضای مجازی در جهان و نارسایی رسانه های دولتی‪،‬‬ ‫مرزبندی های روایی و ناروایی‪  ‬در گزارش پدیده های‬ ‫روزمره‪  ،‬فروریخته است‪ .‬گرچه این چالش‪ ‬در همه ی‬ ‫زمینه ها به چشم می خورد‪ ،‬ولی زیان ان در بخش‬ ‫پزشکی و بهداشت شهروندان به راستی جبران ناپذیر‬ ‫است‪ .‬ایران از نظر شمار قربانیان در میان همکاران‬ ‫پزشک‪ ،‬پرستار و پیراپزشک‪ ،‬نسبت به جمعیت کشور‪،‬‬ ‫شاید رتبه نخست جهان را داشته است‪.‬‬ ‫بهرروی در این زمینه جستار فراوان است‪ ،‬ولی‬ ‫سخن سراغاز این شماره‪  ‬تنها اشاره ای به کاربرد‬ ‫و محدودیت های نخستین داروی کمابیش کارامد‬ ‫بیماری کووید‪ ۱۹‬دارد‪  .‬‬ ‫دگزامتازون استروییدی است که از دهه ی ‪۱۹۶۰‬‬ ‫برای کاهش التهاب ناهنجاری های گوناگون به کار‬ ‫رفته است‪  .‬سازمان بهداشت‪  ‬از سال ‪  ،۱۹۷۷‬ان را در‬ ‫لیست داروهای ضروری‪  ‬گنجانده است‪ .‬چون‪  ‬ساخت‬ ‫ان انحصاری نیست و در بیشتر کشورها‪  ‬قیمت ان‬ ‫ارزان است‪  .‬در این میان نتیجه کارازمایی های بالینی‬ ‫دگزامتازون انجام شده برای بیماران‪  ‬کووید‪ ۱۹‬در‬ ‫بریتانیا که از سوی سازمان بهداشت جهانی نیز پسندیده‪  ‬‬ ‫شد‪ ،‬گویای‪ ‬این است که‪ ‬به کاربردن دگزامتازون مایه‬ ‫ ‪2‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫نجات جان یک سوم از بیماران‪  ‬تحت درمان با‬ ‫ونتیالتور شده است‪  .‬این نسبت در بیمارانی که تنها با‬ ‫اکسیژن درمان می شدند یک پنجم بوده است‪ .‬البته در‬ ‫بیماران سبک تر‪ ،‬بهره وری نداشته است‪.‬‬ ‫به گفته ی دکتر مارتین الندری‪ ‬استاد‪ ‬پزشکی و‬ ‫اپیدمیولوژی دانشگاه اکسفورد‪  :‬این درمان در بیماران‬ ‫بسیار جدی‪ ،‬کارایی واضح و چشمگیری داشته است‬ ‫و تجویز دگزامتازون باید روش استاندارد این دسته‬ ‫از بیماران باشد‪ .‬مدیریت سازمان بهداشت جهانی این‬ ‫دستاوردها را با ارزش شمرده است‪ .‬در دستور کار‬ ‫تجویز دگزامتازون‪  ‬در کانادا چنین امده است‪ :‬‬ ‫ تجویز روزانه ‪۶‬میلی گرم دگزامتازون وریدی تا ‬‫هنگام ترخیص(حداکثر تا ده روز) به‪  ‬بیمارانی که بیش‬ ‫از هفت روز در ‪  ICU‬با‪  ‬نشانه های بیماری بستری‬ ‫هستند‪ ،‬می تواند به کاهش مرگ و میر کمک کند‪ .‬‬ ‫ دگزامتازون از ابتال به کووید‪ ۱۹‬پیشگیری نمی کند‪ .‬‬‫  در بیمارانی که در هفته ی نخست بیماری هستند‪،‬‬‫دگزامتازون سودمند نیست‪.‬‬ ‫ گفتنی است که در بیماران ‪ ۷۰‬سال به باال نیز‬‫فایده ی ویژه و روشنی ندارد‪.‬‬ ‫رویدادها و گزارش ها‬ ‫مهندس محمود اصالنی‬ ‫سخنگوی وزارت بهداشت‪:‬‬ ‫رکورد تست تشخیصی روزانه شکسته شد‬ ‫سخنگوی وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی‬ ‫از شکسته شدن رکورد تست تشخیصی روزانه کووید‪۱۹‬‬ ‫خبر داد‪.‬‬ ‫دکتر کیانوش جهانپور با اعالم این خبرکه مجموع‬ ‫جان باختگان این بیماری به ‪ ۸‬هزار و ‪ ۲۸۱‬نفر رسید‪ ،‬ادامه‬ ‫داد‪ :‬خوشبختانه تا کنون ‪ ۱۳۴‬هزار و ‪ ۳۴۹‬نفر از بیماران‪،‬‬ ‫بهبود یافته و یا از بیمارستان ها ترخیص شده اند‪.‬‬ ‫وی همچنین افزود‪ ۲۵۹۶ :‬نفر از بیماران مبتال به‬ ‫کووید‪ ۱۹‬در وضعیت شدید این بیماری تحت مراقبت‬ ‫قرار دارند‪.‬‬ ‫دکتر جهانپور در ادامه گفت‪ :‬با انجام حدود ‪ ۲۵‬هزار‬ ‫تست تشخیصی که یک رکورد جدید است تا کنون یک‬ ‫میلیون و ‪ ۸۴‬هزار و ‪ ۸۵۷‬ازمایش تشخیص کووید‪ ۱۹‬در‬ ‫کشور انجام شده است‪.‬‬ ‫سخنگوی وزارت بهداشت با اشاره به این که وضعیت‬ ‫خوزستان همچنان قرمز است اما روند بیماریابی تقویت‬ ‫و موارد بستری در هفته های اخیر در حال کاهش است‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬تعداد شهرهای قرمز در استان خوزستان از ‪ ۱۶‬به‬ ‫‪۹‬شهرستان رسیده است‪.‬‬ ‫وی در پایان گفت‪ :‬استان های هرمزگان و کردستان در‬ ‫وضعیت هشدار قرار دارند‪.‬‬ ‫فراخوان حضور پایتخت نشینان برای اهدای خون؛‬ ‫نیاز فوری به گروه های خونی منفی برای نجات جان بیماران‬ ‫مدیرکل انتقال خون استان تهران‬ ‫از پایتخت نشینان درخواست‬ ‫کرد تا بیماران نیازمند به خون را‬ ‫فراموش نکنند‪.‬‬ ‫دکتر محمدرضا مهدی زاده‪،‬‬ ‫مدیرکل انتقال خون استان تهران‬ ‫از مردم نوعدوست و مهربان‬ ‫پایتخت برای حضور در مراکز‬ ‫اهدای خون دعوت کرد‪.‬‬ ‫وی با اشاره به شروع دوباره عمل های جراحی در مراکز‬ ‫بیمارستانی سطح استان تهران‪ ،‬گفت‪ :‬در حال حاضر با‬ ‫کاهش محسوس ذخایر خونی مواجه هستیم و از همه‬ ‫کسانی که توان اهدای خون دارند‬ ‫و به طور ویژه دارندگان گروه‬ ‫های خونی منفی‪ ،‬درخواست می‬ ‫کنیم به یاری بیماران نیازمند به‬ ‫خون بشتابند‪.‬‬ ‫مدیرکل انتقال خون استان‬ ‫تهران ادامه داد‪ :‬امیدواریم با‬ ‫حضور مردم وقت شناس که‬ ‫در تمام بزنگاه های سخت‪،‬‬ ‫ضرورت اهدای خون را برای نجات جان بیماران درک‬ ‫می کنند‪ ،‬بتوانیم در تامین فراورده های خونی بیش از ‪۱۶۰‬‬ ‫بیمارستان سطح استان تهران موفق باشیم‪.‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪3‬‬ ‫رویدادها و گزارش ها‬ ‫سخنگوی وزارت بهداشت خبر داد‪:‬‬ ‫انجام بیش از ‪ ۸۳۷‬هزار تست تشخیصی در کشور تا کنون‬ ‫دکتر کیانوش جهانپور در ارتباط زنده‬ ‫تصویری با شبکه خبر اظهار داشت‪ :‬از‬ ‫بین مبتالیان جدید‪ ۳۵۲ ،‬مورد بستری و‬ ‫یک هزار و ‪ ۴۳۵‬مورد از افراد در تماس با‬ ‫مبتالیان بودند که شناسایی شدند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬خوشبختانه تا کنون ‪۱۰۹‬‬ ‫هزار و ‪ ۴۳۷‬نفر از بیماران‪ ،‬بهبود یافته یا‬ ‫از بیمارستانها ترخیص شده اند‪.‬‬ ‫رییس مرکز روابط عمومی و اطالع رسانی وزارت بهداشت‬ ‫خاطرنشان کرد‪ ۲۵۶۷ :‬نفر از بیماران مبتال به کووید‪ ۱۹‬در وضعیت‬ ‫شدید این بیماری تحت مراقبت قرار دارند‬ ‫اما با تالش همکاران ازمایشگاهی ما‪ ،‬تا‬ ‫کنون ‪ ۸۳۷‬هزار و ‪ ۹۰‬ازمایش تشخیص‬ ‫کووید‪ ۱۹‬در کشور انجام شده است‪.‬‬ ‫دکتر جهانپور با بیان اینکه متاسفانه‬ ‫در طول ‪ ۲۴‬ساعت گذشته‪ ۵۷ ،‬بیمار‬ ‫کووید‪ ۱۹‬جان خود را از دست دادند‪،‬‬ ‫ادامه داد‪ :‬مجموع جان باختگان این‬ ‫بیماری در کشور به ‪ ۷‬هزار و ‪ ۵۰۸‬نفر رسید‪.‬‬ ‫ستاری‪:‬‬ ‫تاییدیه هشت کشور برای صادرات کیت تشخیص کرونا اخذ شد‬ ‫معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری‬ ‫گفت‪ :‬تولید انبوه کیت های تشخیص‬ ‫کرونا توسط شرکت های دانش بنیان از‬ ‫چندی پیش در ایران اغاز شده است و در‬ ‫زمان حاضر تاییدیه های هشت کشور را‬ ‫برای صادرات گرفته ایم‪.‬‬ ‫سورنا ستاری در بدو ورود به استان‬ ‫بوشهر در جمع خبرنگاران افزود‪ :‬هم اکنون در تولید کیت های‬ ‫«سرلوژی» ظرفیت یک میلیون عدد در روز و کیت های تشخیص‬ ‫«پی سی ار» ماهانه ‪۱.۵‬میلیون عدد در کشور وجود دارد که‬ ‫بخشی از این تولیدات به وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش‬ ‫پزشکی و بخش دیگری نیز برای صادرات تحویل می شود‪.‬‬ ‫وی اظهارداشت‪ :‬در حوزه شرکت های دانش بنیان اتفاق های‬ ‫خوبی در مقابله با ویروس کرونا رخ داده و در زمان حاضر‬ ‫درعمل تجهیزاتی وارد نمی کنیم‪.‬‬ ‫ستاری ادامه داد‪ :‬از روز اول هم به غیر از موارد اندکی به طور‬ ‫تقریبی همین طور بوده و همه تجهیزاتی که در بیمارستان ها‪،‬‬ ‫اتاق های ای سی یو‪ ،‬ونتیالتورها‪ ،‬کیت های تشخیص از درون‬ ‫کشور تامین می شود‪.‬‬ ‫وی بیان کرد‪ :‬همچنین درتهیه ماسک و لوازمی که برای‬ ‫محافظت کادر درمان در بیمارستان نیاز است نیز اتفاق های‬ ‫خوبی رخ داده است‪.‬‬ ‫معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری گفت‪ :‬اکوسیستم‬ ‫ ‪4‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫شرکت های دانش بنیان به خوبی در این‬ ‫دوران جواب داد و در اینده پروژه های‬ ‫زیادی در دارو و تولید واکسن اغاز‬ ‫شده است که امیدواریم اتفاهای خوبی‬ ‫در این حوزه رقم بخورد‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬معاونت علمی و‬ ‫فناوری رئیس جمهوری در حوزه های‬ ‫مختلف برای رسیدن به جهش روی زنجیره تولید برنامه های‬ ‫مفصلی در دست اقدام دارد‪.‬‬ ‫افتتاح فاز اول طرح جامع عمرانی پارک علم و فناوری خلیج‬ ‫فارس (ساختمان گلستان)‪ ،‬مجتمع کارگاهی‪-‬تجاری سازی‬ ‫شرکت های مستقر در پارک و مراکز رشد در شهرک صنعتی ‪۲‬‬ ‫بوشهر که با حمایت های مالی معاونت علمی و فناوری رئیس‬ ‫جمهوری فراهم شده است‪ ،‬صندوق پژوهش و فناوری‪ ،‬مجتمع‬ ‫فناوری دانشگاه خلیج فارس (ساختمان مروارید)‪ ،‬بازدید از مراکز‬ ‫مستقر در این دانشگاه‪ ،‬فعالیت های دو شتاب دهنده‪ ،‬نمایشگاه‬ ‫شرکت های فناور و استارتاپی‪ ،‬نمایشگاه شرکت های استارتاپی‬ ‫مرکز رشد برازجان‪ ،‬مرکز رشد علم و فناوری شهرستان های‬ ‫کنگان‪ ،‬دشتی و تنگستان‪ ،‬شرکت در جلسه اقتصاد دانش بنیان و‬ ‫جهش تولید‪ ،‬نشست با استاندار و دیدار با نماینده ولی فقیه در‬ ‫استان و امام جمعه بوشهر از برنامه های سفر یک روزه معاون‬ ‫علمی و فناوری رئیس جمهوری به این استان است‪.‬‬ ‫رویدادها و گزارش ها‬ ‫فعالیت پنج شرکت دانش بنیان برای تولید واکسن کرونا‬ ‫دبیر کمیته علمی هفتمین نشست استپ با اشاره به ضرورت‬ ‫تولید واکسن انفلوانزا در کشور و اینکه در فصل پاییز نیز‬ ‫با کرونا مواجه هستیم‪ ،‬گفت‪ :‬در حال حاضر پنج شرکت‬ ‫دانش بنیان بر روی واکسن کرونا در حال فعالیت هستند‪.‬‬ ‫مصطفی قانعی در دومین روز از هفتمین نشست تبادل علم‬ ‫و فناوری کشورهای اسالمی که به صورت مجازی برگزاری‬ ‫شد‪ ،‬افزود‪ :‬مهم ترین نکته در درمان بیماری کرونا‪ ،‬ماندن در‬ ‫خانه است‪ .‬وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی جهت‬ ‫بررسی عالئم با مردم تماس هایی برقرار کرد و از انان خواست‬ ‫که با داشتن عالئم به نزدیک ترین مرکز درمانی مراجعه کنند‪.‬‬ ‫وی با بیان اینکه راهبرد فعلی‪ ،‬دور نگه داشتن مردم از‬ ‫بیماران است‪ ،‬بیان کرد‪ :‬درحال حاضر ما مردم را از بیماران‬ ‫دور نگه می داریم و بیش از ‪۹۵‬درصد مردم با این راهبرد‬ ‫موافق بوده اند‪.‬‬ ‫قانعی با اشاره به اینکه ما باید در تولید کیت های تشخیص‬ ‫خودکفا باشیم‪ ،‬گفت‪ :‬ما از بیش از ‪ ۵۰‬شرکت دانش بنیان‬ ‫درخواست کرده ایم که کیت های تشخیصی تولید کنند که در‬ ‫نهایت از ‪ ۵‬شرکت قبول کردیم‪.‬‬ ‫دبیر کمیته علمی هفتمین نشست استپ اظهار کرد‪ :‬کمیته ای‬ ‫علمی ستاد مقابله با کرونا هر هفته جلسه برگزار می کند و‬ ‫اطالعات به روزرسانی می شوند‪ ،‬همه دانشگاه های کشور از‬ ‫این دستورالعمل پیروی می کنند‪.‬‬ ‫وی با اشاره به اینکه‪ ،‬در حال حاضر ما از یک دارو به صورت‬ ‫اتفاقی استفاده کردیم و متوجه شدیم که مفید نیست‪ ،‬ادامه داد‪:‬‬ ‫تاکنون تحقیقات مداخله ای زیادی انجام شده و بیش از هفتاد‬ ‫ازمایش بالینی برای درمان این بیماری انجام شده است‪.‬‬ ‫قانعی افزود‪ :‬این کمیته علمی همه این مداخالت را تحت نظارت‬ ‫دارد و داده ها را برای گرفتن تصمیم نهایی بررسی می کند‪.‬‬ ‫دبیر کمیته علمی هفتمین نشست استپ با بیان اینکه باید همه‬ ‫اطالعات موجود از همه دنیا را مدیریت کنیم‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬برخی‬ ‫از اطالعاتی که کشورها منتشر کرده اند‪ ،‬نشان دهنده این است‬ ‫که از شرکت های خاصی حمایت می کنند ما همه انهاها را داریم‬ ‫و بررسی می کنیم و اطالعات مناسب را منطبق خواهیم کرد‪.‬‬ ‫قانعی با اشاره به اینکه باید بیمارستان ها را برای موج بعدی‬ ‫کرونا اماده کنیم‪ ،‬گفت‪ :‬برخی از بیمارستان ها مختص بیماران‬ ‫کرونا است و از پذیرش دیگر بیماران خودداری کرده اند؛‬ ‫درحالی که این عدم پذیرش نشان از نقص مدیریتی است‪ .‬در‬ ‫هر بیمارستان باید بخشی را به بیماران کرونا اختصاص دهیم‬ ‫و سایر بخش های بیمارستان ها نیز به بیماران دیگر بپردازند؛‬ ‫زیرا ممکن است امار مرگ و میر افزایش یابد‪.‬‬ ‫وی بیان کرد‪ :‬برای موفقیت کمیته علمی در داخل کشور‬ ‫الزم است همه مردم با وزارت بهداشت در ارتباط باشند؛ ما‬ ‫نیز باید وسایل مورد نیاز را در کشور خود تولید کنیم زیرا‬ ‫ممکن است کمبودها اسیب زا شود‪.‬‬ ‫در این دوره از نشست استپ‪ ،‬کارشناسان بیماری های عفونی‬ ‫و استادان دانشگاه و متخصصان همراه با استادان از کشورهای‬ ‫سنگاپور‪ ،‬المان‪ ،‬فرانسه‪ ،‬امریکا‪ ،‬مالزی‪ ،‬هند‪ ،‬ژاپن‪ ،‬پاکستان‪،‬‬ ‫کانادا‪ ،‬چین‪ ،‬اذربایجان‪ ،‬بنگالدش‪ ،‬اردن‪ ،‬عمان‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬اندونزی‪،‬‬ ‫ترکیه‪ ،‬عراق‪ ،‬کره جنوبی‪ ،‬قزاقستان و ایران تجربیات خود را در‬ ‫خصوص درمان این بیماری به اطالع یکدیگر می رسانند‪.‬‬ ‫تاکنون مراکز مختلفی در جهان اسالم شامل دانشگاه های‬ ‫ایران سه دوره‪ ،‬دانشگاه پوترای مالزی (دوره دوم)‪ ،‬دانشگاه‬ ‫سلطان قابوس عمان (دوره چهارم) و دانشگاه کراچی پاکستان‬ ‫(دوره پنجم) میزبان نشست های استپ بوده اند‪.‬‬ ‫ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی را در فضای مجازی دنبال کنید‪:‬‬ ‫‪www.tashkhis.com‬‬ ‫‪tashkhis magazine‬‬ ‫‪@Tashkhis_Magazine‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪Tashkhis_Magazine‬‬ ‫‪5‬‬ ‫رویدادها و گزارش ها‬ ‫کارازمایی واکسن کرونا روی انسان موفقیت امیز گزارش شد‬ ‫اولین فاز کارازمایی بالینی واکسن کووید‪ ۱۹-‬در مقابل ‪SARS-‬‬ ‫‪ CoV-2‬در انسان ایمن و امیدوارکننده گزارش شده است‪.‬‬ ‫این مطالعه با بررسی ‪ ۱۰۸‬فرد بالغ نشان می دهد که این‬ ‫واکسن قادر به تولید انتی بادی های خنثی کننده و واکنش‬ ‫سلول های ‪ T‬در مقابل‪ SARS-CoV-2‬است؛ ولی به‬ ‫مطالعات بیشتری برای تایید اثربخشی این ویروس در مقابل‬ ‫عفونت ‪ SARS-COV-2‬نیازاست‪.‬‬ ‫این واکسن که ‪ nCoV-Ad5‬نام دارد و توسط محققان‬ ‫انستیتوی بیوتکنولوژی پکن توسعه داده شده است‪ ،‬پس از‬ ‫یک دوز تزریق‪ ،‬بعد از ‪ ۱۴‬روز قادر به تولید انتی بادی های‬ ‫اختصاصی ویروس و سلول های‪ T‬در بدن بیمار بوده و‬ ‫می تواند کاندید بالقوه ای برای مبارزه با ویروس جدید کرونا‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫در ادامه امده است واکنش های ایمنی این واکسن به این‬ ‫معنی نیست که لزوما از انسان در مقابل کووید‪ ۱۹-‬محافظت‬ ‫می کند‪ ،‬بلکه یک چشم انداز امیدوارکننده است‪.‬‬ ‫نتایج این ازمایش پس از ‪ ۲۸‬روز امیدوارکننده بوده و‬ ‫نتایج نهایی پس از گذشت شش ماه ارزیابی خواهد شد‪.‬‬ ‫دکترزالی‪:‬‬ ‫عالئم بالینی متنوع در بیماران کرونایی مشاهده می شود‬ ‫فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کالنشهر تهران‪ ،‬ضمن‬ ‫اعالم تعداد بیماران بستری در بخش های عادی و ویژه‬ ‫مراکز درمانی‪ ،‬در خصوص مشاهده عالئم بالینی متنوع‬ ‫در مبتالیان به کرونا‪ ،‬هشدار داد‪.‬‬ ‫فرمانده ستاد مقابله با کرونا در کالنشهر تهران‪ ،‬اظهار‬ ‫کرد‪ :‬نکته بسیار مهم تنوع عالئم بالینی در مراجعین به‬ ‫بخش های بهداشتی و درمانی است‪ ،‬زیرا عالوه بر عالئم‬ ‫ثابت سرفه‪ ،‬تنگی نفس‪ ،‬لرز و مشکالت تنفسی‪ ،‬عالئم‬ ‫جدیدی از جمله مشکالت گوارشی نیز دیده می شود‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬همچنین در میان افراد مسن عالئمی از قبیل‬ ‫بیحالی‪ ،‬احساس ضعف و خستگی‪ ،‬تغییر خلق و کاهش‬ ‫تمرکز بروز کرده که این موارد به مرور زمان در زمره‬ ‫عالئم کرونا قرار گرفته است‪.‬‬ ‫ ‪6‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫زالی تصریح کرد‪ :‬همانطور که بارها اعالم شد‪ ،‬بیماری‬ ‫کرونا یک بیماری هزار چهره است و ممکن است با‬ ‫عالئم متفاوتی بروز کند‪ .‬در زمان اپیدمی هر بیماری‬ ‫که به ما مراجعه می کند و گمان می رود مشکل او با‬ ‫بیماری شایع اپیدمی در تطابق است‪ ،‬باید بررسی های‬ ‫الزم صورت گیرد‪.‬‬ ‫ارش ها‬ ‫ادهازو گز‬ ‫رویدروید‬ ‫ارش ها‬ ‫ادها و گ‬ ‫پژوهشگاه مهندسی ژنتیک به عنوان برترین پژوهشگاه کشور انتخاب شد‬ ‫قائم مقام وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری در امور بین الملل‬ ‫اعالم کرد‪ :‬پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری‬ ‫به عنوان برترین پژوهشگاه کشور در حوزه تعامالت علمی‬ ‫بین المللی در سال ‪ ۱۳۹۸‬انتخاب شد‪.‬‬ ‫به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه ملی مهندسی‬ ‫ژنتیک و زیست فناوری‪ ،‬حسین ساالر املی در دهمین‬ ‫نشست سراسری معاونان و مدیران همکاری های علمی‬ ‫بین المللی دانشگاه ها‪ ،‬موسسات اموزش عالی و پژوهش‬ ‫و فناوری وزارت علوم‪ ،‬گفت‪ ۱۲ :‬شاخص برای دانشگاه‬ ‫ها و پژوهشگاه ها و هشت شاخص برای پارک های علم‬ ‫و فناوری تعریف کردیم و در این چارچوب اطالعات‬ ‫جمع اوری و راستی ازمایی انجام شد که در نهایت‪ ،‬پنج‬ ‫مرکز به عنوان مراکز برتر در بین پژوهشگاه ها و دانشگاه ها‬ ‫و پارک های علم و فناوری‪ ،‬قابل تقدیر شناخته شدند‪.‬‬ ‫وی درخصوص انتخاب پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک‬ ‫و زیست فناوری به عنوان پژوهشگاه برتر اظهار داشت‪:‬‬ ‫دلیل انتخاب این پژوهشگاه به عنوان پژوهشگاه برتر‪ ،‬این‬ ‫بود که در بین اطالعات ارسالی از پژوهشگاه های کشور‬ ‫این پژوهشگاه با ‪ ۵۶‬همکاری مشترک‪ ،‬اساتید خارجی‪،‬‬ ‫‪ ۹‬پروژه مشترک بین المللی‪ ۷ ،‬پروژه با ایرانیان مقیم خارج‬ ‫از کشور و ‪ ۹‬شرکت دانش بنیان‪ ،‬کمیته ارزیابی وزارت علوم‬ ‫را متقاعد کرد تا ان را به عنوان پژوهشگاه برتر در حوزه علم‬ ‫و فناوری بین المللی در سال ‪ ۱۳۹۸‬برگزیند‪.‬‬ ‫رییس مرکز همکاری های علمی بین المللی ادامه داد‪ :‬در‬ ‫بررسی وضعیت دانشگاه ها نیز تعداد ‪ ۷۳‬دانشگاه در سطح‬ ‫یک بررسی شدند و دانشگاه علم و صنعت ایران به عنوان‬ ‫دانشگاه برتر‪ ،‬شایسته و قابل تقدیر شناخته شد‪.‬‬ ‫ساالر املی ادامه داد‪ :‬این دانشگاه‪ ۲۹۶ ،‬طرح با استادان‬ ‫خارجی و ایرانیان مقیم خارج‪ ،‬داشته‪ ،‬ضمن انکه با‬ ‫داشتن ‪ ۴۰۰‬مقاله بین المللی توانسته است بیشترین گرنت‬ ‫بین المللی را جذب کند‪.‬‬ ‫وی حضور در رتبه بندی های معتبر جهانی را یکی دیگر‬ ‫از شاخص های دانشگاه علم و صنعت ایران اعالم کرد‪.‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪ :‬دانشگاه گیالن نیز با داشتن ‪ ۷۳‬طرح‬ ‫مشترک‪ ،‬به عنوان دانشگاه برتر در سطح دو دانشگاه ها‪،‬‬ ‫انتخاب شد‪.‬‬ ‫‪ ۲۳۴‬مقاله مشترک علمی و حضور در رتبه بندی های‬ ‫معتبر جهانی‪ ،‬از جمله شاخص های دیگری بوده که به گفته‬ ‫قائم مقام وزیر در امور بین الملل‪ ،‬دانشگاه گیالن را شایسته‬ ‫تقدیر و انتخاب کرده بود‪.‬‬ ‫ساالر املی ادامه داد‪ :‬پارک علم و فناوری یزد نیز با ‪۲۷۵‬‬ ‫شرکت دانش بنیان و سه شرکت خارجی در کنار راه اندازی‬ ‫سه شرکت در خارج از کشور‪ ،‬نامزد نهایی پارک علم و‬ ‫فناوری برتر در سال ‪ ۱۳۹۸‬شد‪.‬‬ ‫وی همچنین با تقدیر از دانشگاه عالمه طباطبایی گفت‪:‬‬ ‫این دانشگاه از نواوری و گسترش خوبی در فعالیت های‬ ‫علمی بین المللی برخوردار بوده‪ ،‬و دستاوردهای مهمی‬ ‫داشته است‪.‬‬ ‫قائم مقام وزیر علوم‪ ،‬تحقیقات و فناوری در امور بین الملل‬ ‫افزود‪ :‬اگرچه شاخص های تعریف شده برای ارزیابی فعالیت‬ ‫بین المللی عمدتا فنی بوده‪ ،‬دانشگاه عالمه طباطبایی توانسته‬ ‫با پذیرش ‪ ۲۳۶‬دانشجوی بین المللی و ‪ ۹‬طرح مشترک‪،‬‬ ‫یکی از دانشگاه های برتر در تعامالت بین المللی در سال‬ ‫‪ ۱۳۹۸‬باشد‪.‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪7‬‬ ‫مهندس نیلوفر حسن‬ ‫نمایشگاه جهش تولید و رونمایی از‬ ‫دستاوردهای مقابله با کرونا‬ ‫اولین نمایشگاه سال ‪ 1399‬با عنوان نمایشگاه جهش تولید‬ ‫و رونمایی از دستاوردهای مقابله با کرونا‪ 24 ،‬تا‪ 26‬خردادماه در‬ ‫محل دائمی نمایشگاه های بین المللی تهران برگزار شد‪.‬‬ ‫نمایشگاه جهش تولید و دستاوردهای مقابله با کرونا با‬ ‫حضور‪ ۱۵۰‬شرکت‪ ‬داخلی و دانش بنیان و دکتر بهمن حسین‬ ‫زاده‪ ،‬مدیر عامل شرکت نمایشگاه های بین المللی پس از‬ ‫‪ ۴‬ماه تعطیلی برپا شد‪.‬‬ ‫در این رویداد فضای مناسبی برای متخصصان حوزه‬ ‫شرکت های دانش بنیان برای جهت بازایابی هدفمند‪ ،‬انتقال‬ ‫تجربیات و دستاوردهای علمی و فنی فراهم شد و محصوالت و‬ ‫کاالهای مرتبط با پیشگیری‪ ،‬مبارزه و کنترل عفونی تولید داخل‬ ‫در معرض دید متخصصین قرار گرفت‪ .‬اما به نظر می رسید با‬ ‫اطالع رسانی بهتری از زمان برگزاری این نمایشگاه‪ ،‬تعداد‬ ‫شرکت کنندگان افزایش یابد‪.‬‬ ‫نمایشگاه جهش تولید‪ ،‬نمونه بارز ‪ ‬توان کشور در تولید‬ ‫محصوالت مبارزه و پیشگیری از کرونا‪ ‬بود که اگر این‬ ‫ظرفیت ها مهیا نبود مجبور بودیم میلیون ها دالر ارز برای‬ ‫واردات محصوالت هزینه کنیم‪.‬‬ ‫حسین زاده با بیان این که ارتش یک سالن جداگانه برای‬ ‫ارائه دستاوردهای خود در این نمایشگاه دارد‪ ،‬گفت‪ :‬برای‬ ‫شرکت های دانش بنیان در این نمایشگاه تخفیف ‪50‬درصدی‬ ‫ ‪8‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫در نظر گرفته شده‪ ،‬تا بتوانند با کمترین هزینه دستاوردهای‬ ‫خود را در معرض نمایش قرار دهند‪.‬‬ ‫رعایت کامل‪ ‬پروتکل های بهداشتی‪ ‬‬ ‫در نمایشگاه جهش تولید‬ ‫در این نمایشگاه برای ضدعفونی و تلطیف هوا از‬ ‫دستگاه های هواساز استفاده شد و تمامی بازدید کنندگان‬ ‫و غرفه داران‪  ‬هم موظف به استفاده از دستکش و ماسک‬ ‫بودند‪ .‬برای نخستین بار در کشور‪ ،‬تمامی مبادی ورودی‬ ‫و خروجی نمایشگاه بین المللی تهران مجهز به تونل های‬ ‫ضدعفونی ویژه مبارزه با ویروس کرونا‪ ،‬شد و تمامی‬ ‫بازدیدکنندگان از یک نمایشگاه‪ ،‬افراد متخصص و کارشناس‬ ‫مرتبط بودند‪ .‬همچنین چون بازدید برای عموم ازاد نبود‬ ‫درنتیجه ازدحامی‪ ‬هم وجود نداشت‪.‬‬ ‫نمایشگاه بین المللی ایران‪ ،‬مجهز به تونل ضدعفونی شد‬ ‫حسین زاده با اشاره به اینکه‪ ‬شرکت های دانش بنیان‪،‬‬ ‫جوانان خالق و متخصصین داخلی‪  ‬در تولید انواع محصوالت‬ ‫بهداشتی‪ ،‬ضدعفونی و پزشکی در شرایط کرونایی بسیار‬ ‫موفق عمل کردند‪،‬گفت‪ :‬امروز کیفیت و کمیت محصوالت‬ ‫تولیدی ایران به اندازه ای باالست که‬ ‫می توان این کاالها را صادر کرد‪ .‬به همین‬ ‫دلیل‪ ‬بازدید حضوری از نمایشگاه‪ ‬جهش‬ ‫تولید و دستاوردهای مقابله با کرونا‪ ،‬تنها‬ ‫اختصاص به مسئولین کشوری‪ ،‬سفرای‬ ‫کشورهای خارجی و متخصصین داخلی و‬ ‫خارجی دارد‪.‬‬ ‫‪ ‬‬ ‫تولیدات ازمایشگاهی‬ ‫تولیدکنندگان مواد شوینده‪ ،‬پاک کننده‪،‬‬ ‫بهداشتی سلولزی و ماشین االت وابسته‬ ‫دندانپزشکی‪،‬‬ ‫پزشکی‪،‬‬ ‫تجهیزات‬ ‫ازمایشگاهی و دارویی و همچنین‬ ‫شرکت های دانش بنیان‪ ،‬در این نمایشگاه‪ ‬حضور داشتند‪ .‬‬ ‫از جمله محصوالت شرکت های حوزه ازمایشگاهی‪ ،‬شامل‬ ‫طیف سنج نانودراپ و انواع اتوکالوها‪ ،‬فور‪ ،‬هود‪ ،‬انکوباتور‬ ‫و سانتریفیوژ بود‪.‬‬ ‫در حوزه کیت و تجهیزات تشخیصی‪ ،‬کیت تشخیص انتی‬ ‫بادی کرونا و کیت مولکولی تشخیص کرونا‪ ،‬کیت استخراج‬ ‫اسید نوکلئیک از ویروس‪ ،‬کیت های تشخیص کرونا‪ ،‬کیت‬ ‫تشخیص ویروس‪ ،‬کیت استخراج ‪  RNJia Virus‬و‪ ‬رپیدتست‬ ‫سرولوژیک تشخیص کووید‪ ۱۹‬از شرکت های دانش بنیان در‬ ‫معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفت‪.‬‬ ‫گفتگویی با غرفه داران‬ ‫مشکالت تولید همچنان ادامه دارد‬ ‫دکتر بهروز حاجیان تهرانی مدیر عامل شرکت پیشتاز طب‬ ‫زمان در گفتگو با ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی درخصوص‬ ‫تولید کیت تشخیص کرونا گفت‪ :‬ما دستورالعمل وتجربه‬ ‫جهانی برای تشخیص ویروس کرونا‬ ‫به خصوص دو کشور پیشرو در تولید‬ ‫کیت های تشخیص کرونا یعنی امریکا‬ ‫و چین را به کار بردیم‪ .‬کیت تشخیص‬ ‫مولکولی کرونا ویروس به همت محققان‬ ‫این شرکت بومی سازی شد و در اختیار‬ ‫ازمایشگاه های مورد تایید وزارت بهداشت‬ ‫قرار گرفت‪ .‬این کیت ژن های اختصاصی‬ ‫ویروس را مورد هدف قرار داده و پس از‬ ‫انجام مراحل تست‪ ،‬وجود ویروس در نمونه‬ ‫افراد مشخص می شود‪.‬‬ ‫وی درباره حمایت از تولیدکننده داخلی گفت‪ :‬وزارت‬ ‫بهداشت خودش را حامی تولید تلقی نمی کند و وزارت‬ ‫صمت در این زمینه به صورت جدی وارد نمی شود؛ چون‬ ‫مسئولیت را به وزارت بهداشت اعطا کرده است و از نظرات‬ ‫وزارتخانه پیروی می کند‪ ،‬بنابراین مشکالت تولید همچنان‬ ‫ادامه دارد‪.‬‬ ‫تهرانی در ادمه افزود‪ :‬فقط معاونت علمی فناوری ریاست‬ ‫جمهوری برای حمایت از شرکت های دانش بنیان کوشیده‬ ‫است تا حجم بیشتری از بازار کشور را تامین کند‪.‬‬ ‫کیت های استخراج ویروس کرونا‬ ‫شرکت تولیدی ژیوان زیست فناوری و شرکت پایش ژن‬ ‫راستی از شرکت های حاضر در نمایشگاه در زمینه کیت های ‬ ‫استخراج ویروسی بودند که محسن شیخی مسئول فروش‬ ‫ژیوان زیست فناوری در گفتگو با ماهنامه اظهار داشت‪:‬‬ ‫استخراج ژنوم ویروس اولین مرحله در تشخیص مولکولی‬ ‫ویروس کرونا است‪ .‬در این روش ابتدا با استفاده از کیت‬ ‫استخراج ژنوم ویروس کرونا‪ ،‬از نمونه خلط یا سایر‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪9‬‬ ‫الودگی از ان عبور می کند‪ .‬مهارکننده های ‪ PCR‬به صورت‬ ‫کامل طی دو مرحله شست و شو داده می شود و چیزی که‬ ‫باقی می ماند ‪ RNA‬خالص است که به وسیله اب یا بافر‬ ‫موجود در کیت از ستون خارج می شود‪.‬‬ ‫بیگی افزود‪ RNA :‬استخراج شده قابلیت استفاده در‬ ‫واکنش های ‪ PT_PCR‬و پروس های بالتینگ را دارند‪ .‬شایان‬ ‫ذکر است یک ‪ RNA‬ویروس تک رشته ای عامل بیماری‬ ‫‪ covid_19‬است‪.‬‬ ‫تولید دستگاه نانودراپ‬ ‫ترشحات فرد مشکوک ‪RNA‬به کرونا‪ ،‬ویروسی استخراج و‬ ‫خالص سازی می شود و به منظور انجام تشخیص مولکولی‬ ‫‪ COVID-19‬برای ازمون های ‪PCR‬و ‪Real-time PCR‬‬ ‫به کاربرده می شود‪.‬‬ ‫وی تصریح کرد‪ :‬کیت استخراج ژنوم ویروس کرونا این‬ ‫شرکت با نام تجاری ‪ RNJia Virus Kit‬به تولید انبوه رسیده‬ ‫و با تمام شرکت هایی که تولیدکننده کیت تشخیصی هستند‪،‬‬ ‫همکاری می کند‪.‬‬ ‫شرکت پایش ژن راستی نیز با سابقه تاسیس یک ساله‬ ‫در زمینه تولید کیت های ‪ )Real time( HPV , HIV‬فعالیت‬ ‫می کند و اکنون به استخراج کیت ویروس کرونا روی‬ ‫اورده است‪ .‬سعید بیگی‪ ،‬مدیرفروش این شرکت درگفتگوبا‬ ‫ماهنامه افزود‪ :‬کیت استخراج ویروس‪ ، RNA‬به راحتی قابلیت‬ ‫استخراج اسیدنوکلپیک از نمونه های سرم و پالسما و بزاق‬ ‫را براساس ‪ Spin Column‬داراست‪ .‬در این روش خاص‪،‬‬ ‫از مواد خطرناکی مثل فنل و کلروفرم استفاده نمی شود و‬ ‫‪ RNA‬ویروس به ستون سیلیکانی متصل می شود‪ ،‬درحالی که‬ ‫دستگاه نانودراپ یک طیف سنج اندازه گیری بازه کامل‬ ‫‪ UV-VIS‬است که برای اندازه گیری نمونه های کم ‪1-2‬‬ ‫میکرولیتری و کووت استاندارد مناسب است‪ .‬میتراعظیمی‬ ‫از شرکت نانومبنا ایرانیان افزود‪ :‬اسپکتوفوتومتر که بیشتر‬ ‫به عنوان نانودراپ معروف است برای تعیین غلظت ‪،RNA‬‬ ‫‪ DNA‬می تواند به کار رود و ارتباط ان با تشحیص ویروس‬ ‫کرونا این است که ‪ DNA‬هایی که از ویروس استخراج‬ ‫می شود ممکن است الودگی داشته باشند و قابل دیدن است‪.‬‬ ‫این دستگاه مجهز به صفحه نمایش و کامپیوتر داخلی است‬ ‫و در تشخیص ویروس کرونا مورد استفاده قرار می گیرد‪.‬‬ ‫کابین نمونه برداری از بیماران عفونی‬ ‫وحید اسکویی‪ ،‬مدیرعامل شرکت‪ ‬کیمیاژن‪ ‬پژوه پارس‬ ‫درباره تولید کابین نمونه برداری از بیماران عفونی گفت‪ :‬ما‬ ‫کابین نمونه برداری برای بیماری های عفونی ساخته ایم‪ .‬البته‬ ‫در بیماری هایی از قبیل انفوالنزا و سل که نمونه برداری انها‬ ‫شبیه کرونا است‪ ،‬این کابین ها مورد نیاز بودند ولی با توجه‬ ‫به این که عوامل بیماری زای این بیماری ها انقدر خطرناک‬ ‫نبود که تهدید جدی برای فرد نمونه بردار ایجاد کند اقدام به‬ ‫ساخت انها نشده بود‪ .‬این کابین امکانات داخل کابین باعث‬ ‫می شود فرد نمونه بردار بدون هیچ سیستم امنیتی و دفاعی‬ ‫بتواند راحت در داخل این کابین کار خود را انجام بدهد‬ ‫بدون انکه نگرانی بابت الوده شدن داشته باشد‪.‬‬ ‫گروه جهادی امید‬ ‫حرکات گروه های جهادی و مردمی در مقابله با کرونا‪ ،‬امید را‬ ‫در مردم شکوفا کرده است و در نمایشگاه جهش تولید از استان یزد‬ ‫شرکتی به نام گروه جهادی امید حضور داشت که دستگاه تولید‬ ‫سه الیه ماسک بهداشتی با دوخت اولتراسونیک را در معرض‬ ‫دید بازدیدکنندگان قرار داد‪ .‬مدیر این شرکت در گفتگو با ماهنامه‬ ‫افزود‪ :‬این دستگاه قادر به تولید ‪ 450‬ماسک در دقیقه است‪.‬‬ ‫ ‪10‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫تولیدکننده دستگاه ضدعفونی‬ ‫ در شرایط همه گیری و واگیر بیماری های عفونی اعم از‬ ‫باکتریایی یا ویروسی و برقرای همزمان عبور و مرو افراد به‬ ‫داخل و خارج از ساختمان ها و فضاهای اداری یا کارگاهی‪،‬‬ ‫رصد بیماری و ضدعفونی البسه‪ ،‬ضروری است‪.‬‬ ‫ حدیث بازیار مدیر تولید شرکت اماد گستر پویاگفت‪ :‬ما‬ ‫تولیدکننده دستگاه ضدعفونی تمام قد البسه و تشخیص تب‬ ‫و ضدعفونی کننده به کمک اشعه فرابنفش هستیم‪ .‬دست ها‬ ‫و لباس هر شخص قبل از واردشدن به گیت این دستگاه‬ ‫ضدعفونی می شود‪ .‬این دستگاه مجهز به تب سنج هوشمند‬ ‫و مانیتورینگ است‪.‬‬ ‫ وی افزود‪ :‬این دستگاه تمام اتوماتیک‪ ،‬به مدت ‪ ۱۰‬ثانیه‬ ‫تمام قسمت های بدن را به صورت پودر شبنم ضدعفونی‬ ‫می کند و در شرکت داروپخش و بیمارستان ‪ ۲۰۰۰‬تختخوابی‬ ‫ارتش نصب شده است‪.‬‬ ‫فرم اشتراک ماهنامه‬ ‫‪1399‬‬ ‫نام و نام خانوادگی‪ ....................................................... :‬رشته‪/‬تخصص‪ .................................................................... :‬کد ملی‪.............................................................. :‬‬ ‫نام محل کار‪ ................................................................................................................... :‬مسئولیت‪................................................................................................................ :‬‬ ‫نشانی‪..........................................................................................................................................................................................................................................................................:‬‬ ‫کدپستی‪ ..............................................................................................:‬تلفن‪ ............................................................. :‬فاکس‪........................................................... :‬‬ ‫موبایل‪ ...................................................................................................................:‬ایمیل‪....................................................................................................................................:‬‬ ‫‪‬تکمیل تمام موارد فوق الزامی است ‪‬‬ ‫اشتراک یکساله (با پست عادی)‬ ‫‪2.6400.000‬ریال‬ ‫اشتراک ‪ 6‬ماهه (با پست عادی)‬ ‫‪1.320،000‬ریال‬ ‫اشتراک یکساله (با پست سفارشی)‬ ‫‪ 3،000،000‬ریال‬ ‫اشتراک ‪ 6‬ماهه (با پست سفارشی)‬ ‫‪ 1،800،000‬ریال‬ ‫مبلغ اشتراک یکساله خارج از کشور با پست سفارشی ‪ 360‬دالر است‪.‬‬ ‫لطف ًا برای شروع یا تمدید اشتراک‪ ،‬رسید فیش واریزی را همراه با فرم تکمیل شده فوق به شماره زیر فاکس نمایید‪.‬‬ ‫کارت بانک پاسارگاد به شماره کارت ‪ 5022-2910-8287-7224‬و شماره حساب ‪ 206-8000-12084234-1‬به نام اقای محمود اصالنی‬ ‫ایمیل‪matashkhis@gmail.com :‬‬ ‫تلفن‪88987501-66910616-09127333407:‬‬ ‫نمابر‪89776769 :‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫فرم اشتراک ماهنامه‬ ‫‪1398‬‬ ‫‪11‬‬ ‫مجازی‬ ‫همایشارش ها‬ ‫رویدادها و گز‬ ‫مهندس محمود اصالنی‬ ‫با حمایت دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت بهداشت برگزار شد؛‬ ‫نخستین همایش بین المللی مجازی «طب تلفیقی و اقدامات بالینی»‬ ‫با موضوع کوید‪۱۹‬‬ ‫نخستین همایش بین المللی مجازی «طب‬ ‫تلفیقی و اقدامات بالینی»‪ ،‬روز شنبه ‪ ۱۰‬خرداد‬ ‫‪ ،۹۹‬برابر با ‪ ۳۰‬می ‪ ،۲۰۲۰‬با حمایت دفتر طب‬ ‫ایرانی و مکمل وزارت بهداشت و همکاری ‪۱۴‬‬ ‫مرکز داخلی و خارجی از قاره های اسیا‪ ،‬اروپا‬ ‫و امریکا‪ ،‬به میزبانی دانشکده طب ایرانی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد‪.‬‬ ‫دکتر محمدرضا شمس اردکانی‪ ،‬مشاور وزیر‬ ‫و مدیر کل دفتر طب ایرانی و مکمل وزارت‬ ‫بهداشت‪ ،‬ضمن خوش امدگویی به تمامی‬ ‫شرکت کنندگان در این همایش‪ ،‬پیام دکتر علی‬ ‫ اکبر والیتی‪ ،‬رییس گروه حکمت و طب سنتی‬ ‫و اسالمی فرهنگستان علوم پزشکی جمهوری‬ ‫اسالمی ایران و رییس همایش را قرائت کرد‪.‬‬ ‫رییس همایش بین المللی مجازی‬ ‫طب تلفیقی و کووید ‪ ۱۹‬در این پیام‪ ،‬با‬ ‫اشاره به تاثیر قابل توجه کروناویروس‬ ‫جدید بر زندگی تمامی مردم جهان و‬ ‫همه گیری سراسری که منجر به ایجاد‬ ‫موقعیت بحرانی مشابهی در جهان قرن‬ ‫ ‪12‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪ ۲۱‬شده‪ ،‬تاکید کرد؛ تردیدی نیست که‬ ‫سیستم های پزشکی سنتی مانند طب‬ ‫ایرانی‪ ،‬طب چینی‪ ،‬طب یونانی‪ ،‬ایورودا‪،‬‬ ‫هومیوپاتی و غیره‪ ،‬می توانند در مقابله‬ ‫با کووید ‪ ۱۹‬بسیار کمک کننده باشد و‬ ‫با توجه به استراتژی سازمان بهداشت‬ ‫جهانی برای تلفیق سیستم های پزشکی‬ ‫سنتی در سیستم پزشکی رایج و ایجاد‬ ‫فرصت های در دسترس بیشتر درمانی‬ ‫برای بیماران‪ ،‬این الگوی تلفیقی در‬ ‫سیستم بهداشتی درمانی‪ ،‬الزمه مقابله‬ ‫با کووید ‪ ۱۹‬نیزاست‪.‬‬ ‫وی در ادامه پیام خود با اشاره به‬ ‫حمایت ایران از بهره گیری از الگوی‬ ‫طب تلفیقی در سیستم بهداشتی و‬ ‫درمانی و وجود دو رشته دکترای‬ ‫تخصصی طب سنتی و داروسازی‬ ‫سنتی برای ادامه تحصیل پزشکان‬ ‫و داروسازان در دانشگاه های علوم‬ ‫پزشکی‪ ،‬بیان کرد‪ :‬طب سنتی در ایران‬ ‫که طب ایرانی نامیده می شود‪ ،‬یکی از‬ ‫قدیمی ترین سیستم های پزشکی سنتی‬ ‫است که دارای قدمت هزاران ساله‬ ‫بوده و در دوران طالیی اسالم به اوج‬ ‫شکوفایی خود رسیده است و پزشکان‬ ‫و دانشمندان بزرگ مسلمان ایرانی‬ ‫همچون بوعلی سینا‪ ،‬رازی‪ ،‬علی بن‬ ‫عباس اهوازی‪ ،‬اخوینی‪ ،‬جرجانی و‬ ‫بسیاری دیگر‪ ،‬مشارکت باالیی در‬ ‫تمامی جنبه های دانش پزشکی و تاثیر‬ ‫بسزایی در توسعه ان در سراسر جهان‬ ‫داشته اند‪.‬‬ ‫اشاره به همکاری بسیاری از‬ ‫مهم ترین مراکز پزشکی طب سنتی‬ ‫و طب تلفیقی از سراسر جهان در‬ ‫برگزاری این رویداد بزرگ و ابراز‬ ‫امیدواری نسبت به اینکه این همایش‬ ‫اغاز خوبی برای برگزاری سلسله‬ ‫همایش های مجازی با موضوع طب‬ ‫بین الملل مدیر کل دفتر طب ایرانی و‬ ‫مکمل وزارت بهداشت و دبیر علمی‬ ‫این همایش نیز با اشاره به همه گیری‬ ‫کروناویروس جدید که بهره گیری‬ ‫از شیوه های متفاوتی را برای انجام‬ ‫فعالیت های علمی ضروری کرده‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬نخستین همایش مجازی‬ ‫تلفیقی و اقدامات بالینی باشد که می‬ ‫ توانند زمینه ساز پیوستن بسیاری از‬ ‫محققان و دست اندرکاران از سراسر‬ ‫جهان برای توسعه طب تلفیقی به عنوان‬ ‫بهترین گزینه در ارتقای سالمتی در‬ ‫سراسر جهان شوند‪ ،‬بخش پایانی پیام‬ ‫رییس همایش بین المللی مجازی‬ ‫طب تلفیقی و کووید ‪ ۱۹‬بود که برای‬ ‫حاضران خوانده شد‪.‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬دکتر ارمان زرگران‪ ،‬مشاور‬ ‫بین المللی طب تلفیقی و اقدامات‬ ‫بالینی‪ ،‬با موضوع طب تلفیقی و‬ ‫کووید ‪ ۱۹‬که نزدیک به دو ماه برای‬ ‫برگزاری ان تالش شده است‪ ،‬می‬ ‫ تواند گام مهمی برای هم اندیشی‬ ‫متخصصان این حوزه و ایجاد زمینه‬ ‫همکاری در راه مبارزه با این همه ‬ ‫گیری جهانی باشد و امیدواریم بتواند‬ ‫به ایجاد راهکاری مدون برای استفاده‬ ‫از ظرفیت طب های مکمل و تلفیقی در‬ ‫درمان و افزایش کیفیت زندگی بیماران‬ ‫مبتال به کرونا منجر شود‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬استفاده از طب های مکمل‬ ‫در ترکیب با طب رایج برای بهره گیری‬ ‫از تمامی ظرفیت ها در درمان بیماران‬ ‫ضروری است و برگزاری منظم اینگونه‬ ‫همایش ها با طرح موضوعات مختلف‪،‬‬ ‫می تواند زمینه ساز ارتقای این دیدگاه‬ ‫در بهره گیری از طب تلفیقی برای‬ ‫ارتقای سالمت افراد و درمان بیماران‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫حضور بیش از ‪ ۱۰۰۰‬شرکت کننده‬ ‫از پنج قاره جهان در این همایش‬ ‫نخستین همایش بین المللی مجازی‬ ‫«طب تلفیقی و اقدامات بالینی»‪ ،‬با‬ ‫موضوع «طب تلفیقی و کووید ‪ ،»۱۹‬به‬ ‫میزبانی ایران برگزار شد و بر اساس‬ ‫بررسی های نرم افزاری انجام شده‬ ‫پس از پایان همایش‪ ،‬افزون بر ‪۱۰۰۰‬‬ ‫شرکت کننده از پنج قاره اسیا‪ ،‬اروپا‪،‬‬ ‫استرالیا‪ ،‬امریکا و افریقا با حضور در‬ ‫این همایش‪ ،‬از تجربه ها و نتایج موفق‬ ‫بهره گیری از طب تلفیقی برای کمک‬ ‫به درمان بیماران کرونایی در بسیاری‬ ‫از کشورها‪ ،‬از جمله ظرفیت های باالی‬ ‫طب ایرانی در این زمینه‪ ،‬اگاه شدند‪.‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪13‬‬ ‫مجازی‬ ‫همایشارش ها‬ ‫رویدادها و گز‬ ‫مهندس نیلوفر حسن‬ ‫در شبکه ازمایشگاهی بنیاد علم و فناوری مصطفی(ص)‪:‬‬ ‫تبادل تجربیات دانشمندان انستیتو پاستور‬ ‫و پژوهشگاه رویان در انجام تست کرونا‬ ‫در ماه های اخیر‪ ،‬جهان با بحران‬ ‫شیوع ویروس کرونا روبه رو شده‬ ‫و گسترش سریع ان‪ ،‬ابعاد مختلف‬ ‫زندگی بشری را به چالش کشیده ‍ است‪.‬‬ ‫تاکنون دانشمندان در سراسر جهان‬ ‫برای تشخیص‪ ،‬کنترل و مهار این‬ ‫بیماری تالش های متعددی کرده اند‬ ‫و نتایج امیدوار کنندهای حاصل شده‬ ‫است‪ .‬تبادل این تجربیات و دستاوردها‬ ‫می تواند روند بهبود این بیماری را ‬ ‫سریع تر کند‪ ،‬لذا تجربیات عملی‬ ‫و چالش های موجود در تشخیص‬ ‫کووید‪ ،19-‬از طریق تست مولکولی‬ ‫(‪ )PCR‬و تست های سرولوژیکی در‬ ‫کارگاه مجازی شبکه ازمایشگاهی بنیاد‬ ‫علم و فناوری مصطفی(ص) مورد‬ ‫بررسی قرار گرفت‪.‬‬ ‫این کارگاه در ‪ 12‬خرداد ‪ 1399‬با‬ ‫سخنرانی اقایان دکترکیهان ازادمنش‪،‬‬ ‫رئیس بخش ویروس شناسی و استاد‬ ‫بیوتکنولوژی و ویروس شناسی انستیتو‬ ‫پاستور ایران و دکترمهدی توتونچی‪،‬‬ ‫عضو هیئت علمی و استاد ژنتیک‬ ‫مولکولی پژوهشگاه رویان برگزار شد‪.‬‬ ‫دکترازادمنش با تشریح نقش وزارت‬ ‫بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی‬ ‫گفت‪« :‬دانشگاه های علوم پزشکی‬ ‫مسئولیت حفظ سالمت مردم در ایران‬ ‫را بر عهده دارند‪ .‬ما اکنون‪ 65‬دانشگاه‬ ‫ ‪14‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫علوم پزشکی در ایران داریم‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬نخستین موارد ابتال به‬ ‫این ویروس در ایران در بهمن ‪1398‬‬ ‫مشاهده شد و پس از ان در اوایل‬ ‫فروردین ‪ 99‬شاهد اوج گیری شیوع‬ ‫این ویروس در کشورمان بودیم‪ .‬ما‬ ‫ازمایش های مولکولی (‪ )PCR‬را از ‪5‬‬ ‫بهمن ‪ 98‬شروع کردیم و تا ‪ 16‬بهمن‬ ‫‪ 98‬فقط یک موسسه این ازمایش را‬ ‫انجام می داد‪ .‬از ‪ 20‬بهمن‪ ،‬موسسه‬ ‫دیگری نیز شروع به انجام تست های‬ ‫مولکولی کرد‪ .‬تا ‪ 29‬بهمن‪ ،‬روزانه‬ ‫‪ 200‬تست مولکولی انجام شد و‬ ‫تعداد مراکزی که این ازمایش را انجام‬ ‫می دادند نیز افزایش یافت‪ ،‬به طوری‬ ‫که اکنون بسیاری از موسسات و مراکز‬ ‫پزشکی این ازمایش را انجام می دهند‪.‬‬ ‫دکترازادمنش با توضیح چارچوب‬ ‫راهبردی سازمان بهداشت جهانی‬ ‫(‪ )WHO‬در جهت ارتقای خدمات‬ ‫ازمایشگاهیِ بهداشت و سالمت‬ ‫گفت‪ :‬انواع مختلفی از ازمایش های‬ ‫تشخیصی وجود دارند که هدف ان‬ ‫ها متفاوت است‪ ،‬برخی از تست ها‬ ‫با هدف تشخیص ویروس انجام می‬ ‫شود و برخی دیگر پاسخ ایمنی بدن به‬ ‫ویروس را مورد بررسی قرار می دهد‪.‬‬ ‫وی با تشریح ‪ 6‬هدف راهبردی‬ ‫موجود در دستورالعمل های ‪،WHO‬‬ ‫اذعان داشت که مهمترین هدف‪،‬‬ ‫تقویت سرپرستی و هدایت سیستم های‬ ‫ازمایشگاهی ملی است‪.‬‬ ‫دکترازادمنش گفت‪ :‬بعدازظهر ‪30‬‬ ‫بهمن ‪ 98‬اولین موارد ابتال به ویروس‬ ‫کرونا در ایران و در‬ ‫شهر قم شناسایی شد‪.‬‬ ‫اما شیوع این ویروس‬ ‫فقط محدود به این‬ ‫شهر نبود‪ .‬بنابراین دو‬ ‫روز پس از مشاهده‬ ‫اولین موارد ابتال‪ ،‬کمیته‬ ‫ازمایشگاه ملی را‬ ‫تشکیل دادیم‪ .‬اکنون‬ ‫این کمیته هر هفته و‬ ‫یا گاها دو یا سه بار در‬ ‫هفته جلساتی را برگزار می‪ ‬کند‪.‬‬ ‫وی در ادامه سخنان خود گفت‪:‬‬ ‫خوشبختانه از منابع انسانی خوبی‬ ‫در کشورمان برخوردار هستیم‪ .‬ما‬ ‫در گذشته شبکه ازمایشگاهی برای‬ ‫بیماری انفلوانزا و ‪ HIV‬داشتیم که در‬ ‫حال حاضر می توان به راحتی ان را‬ ‫روی بیماری کووید‪ 19-‬متمرکز کرد‪ .‬‬ ‫همچنین سیستم خوبی برای انتقال‬ ‫امن و ایمن نمونه های ازمایش در‬ ‫کشور داریم‪ .‬در واقع‪ ،‬دانشگاه های‬ ‫علوم پزشکی در شهرهای مختلف به‬ ‫جمع اوری نمونه ها پرداخته و در‬ ‫اسرع وقت ان ها را به تهران انتقال‬ ‫می‪ ‬دهند‪ .‬با این حال‪ ،‬در این زمینه‬ ‫با مشکالت خاصی روبرو شدیم‪.‬‬ ‫در اوایل بهمن ماه‪ ،‬ما هنوز به اندازه‬ ‫کافی کیت تست تشخیص نداشتیم‪ .‬‬ ‫استاد گروه ویروس شناسی‬ ‫انستیتو پاستور ایران‪ ،‬در خصوص‬ ‫تست های سرولوژیکی برای‬ ‫تشخیص کووید‪ 19-‬گفت‪ :‬سازمان‬ ‫بهداشت جهانی (‪ )WHO‬استفاده از‬ ‫تست های تشخیص سریع مبتنی بر‬ ‫انتی بادی را توصیه نمی‪ ‬کند‪ ،‬اما بر ‬ ‫ادامه ی کار بر روی ان‪ ‬ها با اهداف‬ ‫نظارت بر بیماری تاکید می‪ ‬کند‪.‬‬ ‫وی افزود‪« :‬ما از اعتبار و درستی‬ ‫تست های انتی بادی ‪ IgM‬و ‪IgG‬‬ ‫مطمئن نیستیم‪ .‬طبق دستورات ‪WHO‬‬ ‫نمی توانیم از این روش برای تشخیص‬ ‫ویروس یا بیماری استفاده کنیم‪ .‬درواقع‪،‬‬ ‫جمع اوری نمونه ها همچنان چالشی‬ ‫بزرگ است‪ ،‬ما اکنون روی جمع اوری‬ ‫بزاق کار می کنیم و امیدوار هستیم که‬ ‫این روش مفید باشد‪.‬‬ ‫دکترمهدی توتونچی‪ ،‬مسئول‬ ‫ازمایشگاه تشخیص ویروس کرونا و‬ ‫دانشیار گروه ژنتیک پژوهشگاه رویان‪ ،‬به‬ ‫عنوان دومین سخنران‪ ،‬در ابتدا با تشریح‬ ‫تاریخچه ی کروناویروس های انسانی‬ ‫)‪ (h-Cov-19‬گفت‪« :‬در سال ‪ 1966‬این‬ ‫ویروس برای اولین بار شناسایی شد‪،‬‬ ‫اما عالئم جدی نداشت‪ .‬در سال ‪2002‬‬ ‫ویروس ‪( SARS-COV‬ویروس مولد‬ ‫سندرم حاد تنفسی یا بیماری سارس)‬ ‫و در سال ‪ 2012‬ویروس ‪MERS-COV‬‬ ‫(مِرس) پدیدار شدند‪.‬‬ ‫وی در ادامه با اشاره به خصوصیات‬ ‫ژنومی‪(SARS-COV-2  ‬ویروس مولد‬ ‫بیماری کووید – ‪ )19‬گفت که شباهت‬ ‫توالی ژنوم این ویروس با ویروس‬ ‫‪ %79 ، SARS-COV‬و با ویروس‬ ‫‪ %50 ، MERS-COV‬است‪».‬‬ ‫وی درباره فرایند تکامل‬ ‫کروناویروس‬ ‫طبیعی‬ ‫انسانی اظهار داشت که‬ ‫این ویروس در طول زمان‬ ‫داشته‪ ‬است‪ .‬‬ ‫جهش هایی‬ ‫دانشیار گروه ژنتیک‬ ‫پژوهشگاه رویان با تاکید بر‬ ‫اهمیت توالی یابی ژنتیکی‬ ‫در «تشخیص و درمان»‬ ‫ویروس کرونا گفت‪ :‬ما‬ ‫توالی های ویروس‪SARS-‬‬ ‫‪ COV‬جداشده از مبتالیان موجود در‬ ‫کشور را با هدف بررسی شیوع پیش‬ ‫رونده‪ ،‬طراحی تست های تشخیصی‬ ‫خاص تر و جستجو برای یافتن‬ ‫روندهای درمانی‪ ،‬به دست اورده ایم‪.‬‬ ‫وی افزود‪ 20 :‬توالی کامل ژنوم‬ ‫ویروس‪ SARS-COV-2 ‬جداشده از‬ ‫بیماران کشور جمع اوری شده است‪.‬‬ ‫دکترتوتونچی همچنین در ادامه‬ ‫سخنان خود گفت‪ :‬در جهش های‬ ‫ویروس‪ ،‬تغییراتی در اسیدامینه رخ‬ ‫داده است‪ .‬جهش های نوکلئوتیدی و‬ ‫پروتئین به منظور ردیابی تغییرات توالی‬ ‫ویروس ‪SARS-COV-2‬در ایران‪ ،‬مورد‬ ‫گرفت‪ .‬‬ ‫ ‬ ‫بررسی مفصل و دقیق قرار‬ ‫توتونچی تاکید کرد که برای دستیابی‬ ‫به تغییرات خاص‪ ‬تر این ویروس‬ ‫در کشور‪ ،‬به توالی کاملتر ژنوم‪  ‬‬ ‫‪ SARS-COV2‬جدا شده از مبتالیان‬ ‫ایرانی نیاز است‪ .‬‬ ‫گفتنی است شبکه ازمایشگاهی بنیاد‬ ‫علم و فناوری مصطفی(ص)‪ ،‬با هدف‬ ‫به اشتراک گذاری زیرساخت های‬ ‫ازمایشگاهی بین کشورهای اسالمی‬ ‫ایجاد شده است‪.‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪15‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫دکترسارا چراغی ‪ ،‬دکترحمزه رحیمی‬ ‫بخش پزشکی مولکولی انستیتو پاستور ایران و شرکت ژن فن پیشرو طب‬ ‫نسل تازه تعیین توالی در تشخیص بالینی‬ ‫توالی یابی های نسل تازه‪ ‬‬ ‫امروزه روش های گوناگونی برای تعیین توالی نوکلئوتید وجود‬ ‫دارد‪ .‬تعیین توالی ‪ DNA‬یکی از مهمترین دستاوردهای بشر به شمار‬ ‫می اید‪ .‬توالی یابی ‪ DNA‬از دهه ‪ 1970‬اغاز شده است [‪ .]1‬در سال‬ ‫‪(Frederick Sanger ،1977‬سنگر) و همکارانش روش تازه ای را‬ ‫برای توالی یابی ‪ DNA‬پیشنهاد کردند که در این روش بازهای رشته ی‬ ‫‪ DNA‬براساس پایانه ی سنتز ‪ DNA‬ای که در حال تکثیر است و در‬ ‫نهایت جداسازی این قطعات که درازایی با اختالف یک باز دارند‪ ،‬خوانده‬ ‫می شوند‪ .‬روش سنگر به دلیل کارامدی بیشتر‪ ،‬اسانتر بودن و همچنین‬ ‫استفاده ی کمتر از مواد رادیواکتیو و سمی‪ ،‬جایگزین روش های قبل‬ ‫شد[‪ .]2‬در سال ‪ 1990‬پروژه ژنوم انسان اغاز شد‪ ،‬که پیش درامدی‬ ‫برای پیدایش نواوری در توالی یابی (نسل تازه توالیی ابی (‪ ))NGS‬شد‪،‬‬ ‫و دگرگونی شگفت انگیزی در ژنتیک ایجاد کرد [‪ .]2‬‬ ‫انقالب در توالی یابی‪ ،NGS‬در سال ‪ 2005‬با فناوری‬ ‫توالی یابی به وسیله سنتز (‪ )SBS‬نمایان شد‪ .‬فناوری های‬ ‫تازه متشکل از استراتژی های مختلفی هستند‪ ،‬که بر ترکیبی‬ ‫از روش های تهیه الگو توالی یابی‪ ،‬تصویربرداری و انطباق‬ ‫ ‪16‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫توالی و سرهم سازی تکیه دارند‪ ،NGS .‬دارای توانایی تولید‬ ‫حجم بسیار زیادی از داده ها با قیمت بسیار ارزان است‪.‬‬ ‫با این پدیده امکان تازه ای برای طراحی ازمایش های‬ ‫مختلف فراهم شده است[‪ ]3‬و راه های تازه ای برای بررسی‬ ‫بیماری های تک ژنی و اختالالت نادر در پزشکی به ارمغان‬ ‫اورده است‪ .‬مزایا ‪ NGS‬نسبت به نسل قبل توالی یابی‬ ‫شامل ‪ )1‬تهیه کتابخانه در یک سیستم مستقل از سلول‪،‬‬ ‫‪ )2‬میلیون ها واکنش توالی یابی به موازات هم و ‪ )3‬خروجی‬ ‫اطالعات تعیین توالی بدون نیاز به الکتروفورز و به طور‬ ‫مستقیم بوده است[‪ .]4‬به طور کلی این ‪ NGS‬در سه مرحله‬ ‫انجام می شود‪ .‬در مرحله اول ‪ DNA‬ژنومی به کتابخانه ای از‬ ‫قطعات کوچک تقسیم می شود و سپس این کتابخانه تکثیر‬ ‫شده تا برای توالی یابی اماده شوند‪ .‬مرحله دوم تعیین توالی‬ ‫و تصویربرداری و مرحله سوم تحلیل داده ها است [‪.]5‬‬ ‫انواع توالی یابی های نسل تازه‪ ‬‬ ‫برای توالی یابی ‪ DNA‬سه روش پایه وجود دارد که عبارتند‬ types of cholera toxin subunit B in Vibrio cholerae O1 strains. Journal of clinical microbiology, 1993. 31(1): p. 22-25. 2. Pourmoshir, N., F. Mohamadi Farsani, and S. Vallian Borujeni, Next generation sequencing and its application in diagnosis of genetic diseases. Laboratory & Diagnosis, 2017. 8(34): p. 56-66. 3. Metzker, M.L., Sequencing technologies—the next generation. Nature reviews genetics, 2010. 11(1): p. 31. 4. Weinbrecht, A.G.a.K., Next-Generation Sequencing: Methodology and Application. Investigative Dermatology, 2013. 133( e11). 5. Buermans, H. and J. Den Dunnen, Next generation sequencing technology: advances and applications. Biochimica et Biophysica Acta (BBA)-Molecular Basis of Disease, 2014. 1842(10): p. 1932-1941. 6. Dinwiddie, D.L., et al., Diagnosis of mitochondrial disorders by concomitant next-generation sequencing of the exome and mitochondrial genome. Genomics, 2013. 102(3): p. 148-156. 7. Van Dijk, E.L., et al., Ten years of next-generation sequencing technology. Trends in genetics, 2014. 30(9): p. 418-426. 8. Rabbani, B., et al., Next-generation sequencing: impact of exome sequencing in characterizing Mendelian disorders. Journal of human genetics, 2012. 57(10): p. 621. 9. Adey, A., et al., Rapid, low-input, low-bias construction of shotgun fragment libraries by high-density in vitro transposition. Genome biology, 2010. 11(12): p. R119. 10. Glenn, T.C., Field guide to next‐generation DNA sequencers. Molecular ecology resources, 2011. 11(5): p. 759-769. ‫) که اجازه تشخیص تمام‬WGS( ‫) توالی یابی کل ژنوم‬1 :‫از‬ ‫دگرگونی های ژنوم را می دهد و در ان همه نواحی ژنی شامل‬ ،‫ اینترون ها و نواحی بین ژنی تعیین توالی می شوند‬،‫اگزون ها‬ ‫اما به دلیل هزینه های باالی ان برای بیشتر مطالعات عملی‬ ‫) که ما را قادر‬WES( ‫) توالی یابی کل اگزوم‬2 .‫مناسب نیست‬ ‫] و‬7 ,6[ ‫به توالی یابی کل مناطق کدکننده پروتئین می سازد‬ ‫) روش های توالی یابی هدفمند که جایگزین های مفیدی‬3 ‫ در این روش نواحی محدود به منطقه مورد‬.‫را ارائه می دهند‬ ‫ ناشنوایی یا عقب ماندگی ذهنی‬،‫نظر مانند ژن های نابینایی‬ ]8[.‫تعیین توالی می شوند‬ ‫نسل جدید دستگاه های توالی یابی‬ ‫ و‬2005 ‫نسل جدید دستگاه های توالی یابی در سال های‬ ‫ در حال حاضر چندین پلتفرم تجاری‬.‫ تجاری شدند‬2006 Roch /454 Life Sci� ‫ در دسترس است از جمله‬NGS ‫برا ی‬ ence، Illumina/Solexa، ABI/SOLiD، Ion Torrent ،Helicos ‫ این سیستم عامل ها‬.Polonator Instrument ‫ و‬Biosciences ‫از روش های مختلفی برای توالی یابی استفاده می کنند که‬ DNA ‫ طول قطعه‬:‫هر کدام دارای معایب و مزایایی از جمله‬ ،‫ زمان انجام کار‬،‫ نرخ خطا‬،‫ اماده سازی اسان‬،‫استفاده شده‬ ‫میزان داده های تولید شده در هر پردازش و غیره است‬ .]10 ,9 ,3[ :‫منابع‬ 1. Olsvik, Ø., et al., Use of automated sequencing of polymerase chain reaction-generated amplicons to identify three 17 99 ‫خرداد‬ 173 ‫شماره‬ ‫مقاله علمی‬ ‫دکترمریم لطفی‪ ،‬دکترای جنین شناسی‬ ‫دکترمحمدرضانجفی‪ ،‬جراح و متخصص گوش حلق بینی‬ ‫مروری کوتاه بر سرطان مری و ویروس اپشتین بار‬ ‫سرطان مری یکی از شایع ترین سرطان های درگیر کننده‬ ‫سیستم گوارشی و ششمین سرطان کشنده انسانی در دنیا است‪.‬‬ ‫سیگار کشیدن‪ ،‬مصرف مشروبات الکلی‪ ،‬عوامل تغذیه ای و محیطی از‬ ‫فاکتورهای خطر افرین شناخته شده برای سرطان مری هستند‪.‬‬ ‫‪  ‬عوامل خطر دیگری را نیز برای ابتال به سرطان مری به شمار می اورند‪ ‬‬ ‫که از میان انها می توان به عفونت با ویروس های سرطان زا اشاره کرد‪ .‬‬ ‫ویروس های سرطان زای انسانی عامل تقریبا ‪ 10‬تا ‪ 15‬درصد از موارد‬ ‫سرطان در سراسر دنیا به شمار می اید(‪.)1‬‬ ‫ویروس اپشتین‪-‬بار‪  )Epstein-Barr Virus = EBV(  ‬یک‬ ‫گاما هرپس ویروس انسانی است‪  ‬و انسان تنها میزبان طبیعی‬ ‫ان است‪ EBV   .‬همچنین به عنوان هرپس ویروس انسانی‪  ‬‬ ‫(‪ Herpesvirus-4; HHV-4(4‬نامیده می شود که یکی از‬ ‫‪ 8‬هرپس ویروس انسانی است که تروپیسم به لنفوسیت های ‪B‬‬ ‫و سلول های اپیتلیال دارد‪ .‬نزدیک به‪ 95  ‬درصد از بالغان در‬ ‫سراسر دنیا با ‪ EBV‬الوده اند‪.‬‬ ‫‪ ‬عفونت اولیه با این ویروس‪  ،‬بیشتر در دوران کودکی‬ ‫رخ می دهد‪  ،‬و‪  ‬الوده‬ ‫شد گا ن ‪   ،‬‬ ‫ ‪18‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫بیشتر در سراسر زندگی خود‪ ،‬به گونه ی ناقل ویروس باقی‬ ‫می مانند‪ .‬این ویروس عامل بیماریزای مونونوکلئوز عفونی‬ ‫(‪ )Infectious Mononucleosis‬است‪  ‬و با ایجاد بدخیمی‬ ‫سلول های اپیتلیال و لنفوسیت‪ B‬در ارتباط است(‪.)2‬‬ ‫در سال ‪ 1336‬اژانس جهانی‪  ‬تحقیقات سرطان‬ ‫(‪  ،International Agency for Research on Cancer ( IARC‬سرطانزا‬ ‫بودن این ویروس را در انسان اعالم کرد‪.‬‬ ‫‪ ‬هم اکنون مدارک استواری در مورد نقش ‪ EBV‬به عنوان‬ ‫عامل لنفوم بورکیت و کارسینوم نازوفارنکس‪ ،‬بیماری‬ ‫هوچکین و لنفومای مرتبط با سرکوب سیستم ایمنی وجود‬ ‫دارد‪ .‬همچنین با سرطان های حلق‪ ،‬مری و سرطان معده و‬ ‫سرطان های بافت اپیتلیال‪ ،‬رحم و ریه در ارتباط‪  ‬است(‪  )3,4‬‬ ‫برخی پژوهش های در سال های واپسین‪  ‬به نقش ‪  EBV‬در‬ ‫بروز کارسینوم سنگفرشی مری‪Esophageal Squamous( ‬‬ ‫)‪ Cell Carcinoma= ESCC‬اشاره دارند‪.‬‬ ‫پژوهش های محدودی از ارتباط‪ EBV  ‬با سرطان مری در‬ ‫دسترس است‪ ،‬که برخی از انها نیز هیچ ارتباطی را میان ‪  EBV‬‬ ‫و سرطان مری نشان نمی دهد‪.‬‬ ‫برخی از پژوهش های میزان حدود ‪%35.5-1.8‬‬ ‫را در سرطان مری نشان می دهد(‪  .)5,6‬با این‬ ‫حال هنوز ارتباط قطعی بین عفونت با این‬ ‫ویروس و ابتال به این نوع بدخیمی ها‬ ‫به اثبات نرسیده است‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه ژنوم ‪ EBV‬در‬ ‫فوقانی(حفره‬ ‫مجرای گوارشی‬ ‫دهانی‪-‬مری) یافت شده است‬ ‫مواجهه مداوم این مجرا با ویروس‬ ‫ممکن است در ایجاد بدخیمی ها‪  ‬‬ ‫نقش داشته باشد‪.‬‬ ‫بررسی ها نشان داد که مصرف فراوان‬ ‫الکل و تنباکو می تواند عامل بیش از ‪%90‬‬ ‫موارد ‪ ESCC‬در این نواحی باشد‪ .‬در صورتی که‬ geal cancer. Ann N Y Acad Sci. 2014;1325:187-96. 5.Moore PS1, Chang Y. Why do viruses cause cancer? Highlights of the first century of human tumour virology. Nat Rev Cancer. 2010;10(12):878-89. 6.Aromseree S, Pientong C, Swangphon P, Chaiwongkot A, Patarapadungkit N, Kleebkaow P. Possible contributing role of Epstein-Barr virus (EBV) as a cofactor in human papillomavirus (HPV)-associated cervical carcinogenesis. J Clin Virol. 2011;73:70-6. 7.Khenchouche A1, Sadouki N, Boudriche A, Houali K, Graba A, Ooka T. Human papillomavirus and Epstein-Barr virus co-infection in cervical carcinoma in algerian women. Virol J. 2013;10: 340. 8.Genitsch V, Novotny A, Seiler CA, Kröll D, Walch A, Langer R. Epstein-barr virus in gastro-esophageal adenocarcinomas - single center experiences in the context of current literature. Front Oncol. 2015;25:73. 9.Wu MY1, Wu XY, Zhuang CX. Detection of HSV and EBV in esophageal carcinomas from a high-incidence area in Shantou China. Dis Esophagus. 2005;18(1):46-50. 10.Terada T. Epstein-barr virus-associated primary lymphoepithelioma like carcinoma of the esophagus. Diagn Mol Pathol. 2007;16(1):27-31. 11.Sunpaweravong S1, Mitarnun W, Puttawibul P. Absence of epstein-barr virus in esophageal squamous cell car- ‫در ایران به خصوص درناحیه شمالی کشور که بر روی کمربند‬ )2(.‫ مصرف این مواد پایین است‬،‫سرطان مری هستند‬ ‫ در این نواحی‬EBV ‫لذا توجیه مناسبی برای شیوع باالی‬ ‫ عوامل خطرزای دیگری را باید در‬،‫نمی توان یافت بنابراین‬ .‫ در این نواحی در نظر گرفت‬ESSC ‫رابطه با شیوع باالی‬ ‫ می تواند یکی از فاکتورهایی‬EBV ‫عامل ویروسی مثل‬ ‫باشد که شیوع باالی این نوع سرطان را در این نواحی توجیه‬ ‫ پژوهش های مختلف حاکی از این است که این‬.‫می نماید‬ ‫ویروس می تواند سلول های اپیتلیال را الوده کرده و سبب‬ )12,13()10(.‫ترانسفورماسیون انها به سمت بدخیمی شود‬ ‫ میزان شیوع و گستردگی ممکن‬ ‫شایان یاداوری است که‬ ‫است مربوط به عوامل مختلفی باشد و به نظر می رسد‬ ‫فاکتورهایی نظیر نژاد و موقعیت جغرافیایی نقش مهمی‬ ‫ بسته به حساسیت و اختصاصیت‬،‫ همچنین‬.‫داشته باشند‬ EBV ‫روش تشخیص مورد ممکن است میزان شناسایی‬ ‫ برخی روش های تشخیصی مورد استفاده‬.‫متفاوت باشد‬ DNA ‫ برای شناسایی‬ PCR  NESTED PCR,‫نظیر ساترن بالت‬ ‫ویروسی به عنوان روش هایی با حساسیت و ویژگی باال‬ ‫ازین جهت پژوهش های بیشتری بر روی‬.‫مورد توجه هستند‬ )14(.‫ ضروری به نظر می رسد‬ESCC ‫ ایجاد‬ ‫ در‬EBV cinoma. Dis Esophagus. 2005;18(6):398-9. 12.Yahyapour Y, Sadeghi F, Alizadeh A , Rajabnia R, Siadati :‫منابع‬ S. Detection of merkel cell polyomavirus and human papillomavirus in esophageal squamous cell carcinomas and 1.Di Pardo BJ, Bronson NW, Diggs BS, Dolan JP, Thomas non-cancerous esophageal samples in northern Iran. Pathol ChR, Hunter JG, et al. The global burden of esophageal can- Oncol Res. 2016;22(4):667-72. cer: a disability-adjusted life-year approach. World J Surg. 13.Chen PC1, Pan CC, Hsu WH, Ka HJ, Yang AH. EpsteinBarr virus-associated lymphoepithelioma-like carcinoma of the esophagus. Hum Pathol. 2003l;34(4):407-11. 14.Ahmedin J, Rebecca S, Jiaquan Xu, Elizabeth W. Cancer statistics, 2010. CA Cancer J Clin. 2010,60(5):277-300. 2016;40(2):395-401. 2.Islami F, Kamangar F, Nasrollahzadeh D, Møller H, Boffetta P, Malekzadeh R. Oesophageal cancer in golestan province, a high-incidence area in northern Iran - a review. Eur J Cancer. 2009;45(18):3156-65. 4.Al-Haddad S1, El-Zimaity H, Hafezi-Bakhtiari S, Rajendra S, Streutker CJ, Vajpeyi R, et al. Infection and esopha- :‫ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی را در فضای مجازی دنبال کنید‬ @Tashkhis_Magazine Tashkhis_Magazine 19 99 ‫خرداد‬ 173 ‫شماره‬ www.tashkhis.com tashkhis magazine ‫مقاله علمی‬ ‫ دانشگاه علوم پزشکی قزوین‬،‫ بیمارستان والیت؛ مرکز تحقیقات میکروب شناسی پزشکی‬،‫سمانه روحی‬ ‫بررسی چالش ها و راهکارها موجود در رابطه با‬ ‫پیشگیری و مبارزه با قاچاق کاالهای سالمت محور‬ Investigating Challenges and Strategies for Preventing and Combating Health-centric Trafficking Samaneh Rouhi,Medical Microbiology Research Center ,Qazvin University of Medical Sciences ,Qazvin ,Iran Email :roohi.samaneh@yahoo.com Abstract Health-based trafficking has devastating effects on consumer health .The purpose of this article is to conduct a comprehensive review of studies on the harmful effects of trafficking-centered health products on human health and to gain a deep understanding of this concept .In this review study, valid internal( Iranian )and foreign databases including :Magiran ,IranMedex ,and Scientific Informa- tion Databank( SID ,)Iranian sites ,Food and Drug Administration and external databases including: Google scholar and PubMed were used. The results showed that trafficking of health-oriented goods is one of the major problems in the community health system and serious confrontation with trafficking of health-oriented goods is of great importance for improving the health status of the community .In the meantime ,adequate monitoring of prices ,quality and service delivery ,advertising and information ,social culture and information on the effects of trafficking in health-oriented goods ,protection of health-oriented products production ,and oversight by government Food and medicine agencies and organizations is important.. ‫چکیده‬ ‫ مرور جامع مطالعات در رابطه با اثار زیانبار محصوالت‬،‫ هدف این مقاله‬.‫قاچاق کاالهای سالمت محور تاثیرات مخربی بر سالمت مصرف کننده دارند‬ )‫ از پایگاه های معتبر اطالع رسانی داخلی (ایرانی‬،‫ در این مطالعه مروری‬.‫سالمت محور قاچاق در سالمت انسان و رسیدن به درک عمیق این مفهوم است‬ ‫ سایت معاونت غذا و دارو و پایگاه های‬،‫ سایت ها ایرانی‬،Scientific Information Databank (SID( ,IranMedex ,Magiran :‫و خارجی شامل‬ ‫ نتایج نشان داد که؛ قاچاق کاالهای سالمت محور از جمله معضالت مهم در سیستم سالمت‬.‫ استفاده شد‬PubMed ‫ و‬scholar Google :‫خارجی شامل‬ ‫ در این میان‬.‫جامعه به شمار می اید و مقابله جدی با قاچاق کاالهای سالمت محور از اهمیت باالیی برای بهبود وضعیت سالمت جامعه برخوردار است‬ ‫ فرهنگ سازی اجتماعی و اطالع رسانی در مورد اثرات سو مصرف کاالهای‬،‫ تبلیغات و اطالع رسانی‬،‫ کیفیت و ارائه خدمات‬،‫نظارت کافی بر قیمت ها‬ ‫ حمایت از تولیدات محصوالت سالمت محور داخل و نظارت سازمان های دولتی و به خصوص سازمان غذا و دارو‬،‫سالمت محور قاچاق‬ .‫بر این امر مهم است‬ 99 ‫خرداد‬ 173 ‫شماره‬ 20  ‫پیشگفتار‬ ‫هر کشوری در جهان دارای خطوط مرزی‬ ‫است‪ .‬خطوط مرزی نشانه تفکیک کشورهای‬ ‫مجاور و همسایه بوده و دولت ها را از نظر‬ ‫سیاسی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و اقتصادی‬ ‫از هم جدا می سازند‪ .‬ایران نیز مانند سایر‬ ‫کشورها از خطوط مرزی برخوردار بوده که‬ ‫به صورت ابی و خشکی قابل مشاهده است‪.‬‬ ‫طول خطوط مرزی ایران بطور کلی ‪8731‬‬ ‫کیلومتر بوده که هر دونوع خشکی و ابی را‬ ‫شامل می شود‪ .‬از این بین‪ 2700 ،‬کیلومتر‬ ‫مربوط به مرزهای دریایی (خلیج فارس‪ ،‬دریای عمان و‬ ‫دریای خزر)‪ 1830 ،‬کیلومتر مرز رودخانه ای‪ ،‬مرز خشکی‬ ‫‪ 4113‬کیلومتر و مرز باتالقی حدود ‪ 88‬کیلومتر است(‪.)1 ،2‬‬ ‫مناطق مرزی ایران در دوران پیش از انقالب به علت توسعه‬ ‫یک سویه و نامتوازن و نابرابری های فضایی‪ ،‬اجتماعی و‬ ‫اقتصادی و در دوران پس از انقالب نیز دارای چالش هایی‬ ‫بوده که دولت ها همواره در پی حل این مشکالت بوده اند‪.‬‬ ‫رفع محرومیت از مناطق کمتر توسعه یافته از مهم ترین‬ ‫برنامه های اساسی دولت های پس از انقالب بوده و در‬ ‫این زمینه نیز برنامه های مهم و اساسی اجرا شده است‪.‬‬ ‫اما با وجود تمامی تالش ها‪ ،‬هم اکنون نیز نواحی مرزی‬ ‫به دالیلی چون دوری از مرکز‪ ،‬انزوای جغرافیایی و توسعه‬ ‫نیافتگی‪ ،‬تفاوت های اشکاری از نظر برخورداری از‬ ‫رفاه و توسعه با سایر بخش های کشور دارد ( ‪ .)3 ،4‬با‬ ‫توجه به مطالب گفته شده و اهمیتی که امرارومعاش در‬ ‫پیشبرد زندگی انسان ها دارد‪ ،‬جهت بهبود شرایط اقتصادی‬ ‫به خصوص در مناطق مرزنشین‪ ،‬افراد به قاچاق کاال رواورده‬ ‫و قاچاق را یکی از راه های امرار و معاش و کسب در امد‬ ‫به حساب می اوردند (‪ .)5 ،6‬اما امروزه قاچاق کاال و ارز‬ ‫صدمات فراوانی بر اقتصاد کشور داشته و علت مشکالتی‬ ‫نظیر کاهش تولیدات داخلی‪ ،‬افزایش بیکاری و اثار ناشی‬ ‫از ان‪ ،‬کاهش سرمایه گذاری های مولد‪ ،‬کاهش درامدهای‬ ‫عمومی دولت‪ ،‬گسترش بحران های اجتماعی و در نهایت به‬ ‫خطر افتادن امنیت ملی کشور است (‪ .)7 ،8‬ازجمله موادی‬ ‫که به صورت قاچاقی وارد کشور می شود می توان به انواع‬ ‫مواد سوختی‪ ،‬لوازم و وسایل خانگی و کاری اشاره کرد‪ .‬‬ ‫دراین میان‪ ،‬قاچاق کاالهای سالمت محور مانند دارو‪ ،‬مواد‬ ‫خوراکی و اشامیدنی‪ ،‬فراورده های ارایشی و بهداشتی‪،‬‬ ‫تجهیزات و ملزومات پزشکی نیز جزو ان بوده که عالوه بر‬ ‫مشکالت نام برده‪ ،‬تاثیرات بسیار منفی و قابل توجه و حتی‬ ‫جبران ناپذیر بر سالمت مصرف کننده نیز دارد‪ .‬در این راستا‬ ‫مقابله با قاچاق کاالهای مرتبط با سالمت بسیار با اهمیت‬ ‫بوده و به جرات می توان گفت از اولویت ویژه ای برخوردار‬ ‫است (‪ .)5 ،9 ،10‬مطالعات مختلف روی قاچاق و اثرات‬ ‫ناشی از ان در ایران انجام گرفته است‪:‬‬ ‫بیانی و باباپور طی یک مطالعه در ایران در سال ‪ 1390‬به این‬ ‫نتیجه رسیدند که قاچاق کاال یکی از راه های ضربه به اقتصاد و‬ ‫ورود ابزارهای تهاجم فرهنگی به داخل ایران است و گستردگی‬ ‫مرزها و مشکالت مختلف در مرزها‪ ،‬مقابله با این پدیده را‬ ‫دشوارتر ساخته است (‪ .)11‬در تحقیق دیگر برومند و شریف‬ ‫کاظمی در ایران در سال ‪ 1395‬گزارش دادند که مسائلی چون‬ ‫فقر‪ ،‬نبود امکانات‪ ،‬ناامنی در مرزها و عدم نظارت کافی در‬ ‫گمرک ها و مناقشات داخلی در عراق و نبود همکاری با ایران‬ ‫از جمله علل های قاچاق می تواند باشد (‪ .)12‬همچنین ایزدی‬ ‫و همکاران در سال ‪ 1395‬نشان دادند که مقابله جدی با قاچاق‬ ‫کاالهای مرتبط با سالمت از اهمیت باالیی برای بهبود وضعیت‬ ‫سالمت جامعه برخوردار است (‪.)9‬‬ ‫با توجه به اینکه افراد سالم در جامعه باعث پویایی و رشد‬ ‫اقتصاد کشور می شوند و در جهان در اجرای توسعه پایدار‬ ‫بر محور “انسان سالم” تاکید می شود‪ ،‬اهمیت محصوالت‬ ‫سالمت محور در سالمت و اقتصاد بسیار مهم و قابل توجه‬ ‫است‪ .‬مطالعه حاضر به بررسی قاچاق کاالهای مرتبط با‬ ‫بهداشت و سالمت‪ ،‬عوامل موثر بر این پدیده و همچنین‬ ‫راه های کاهش ان پرداخته است‪.‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪21‬‬ ‫روش کار‬ ‫هدف این مقاله‪ ،‬مرور جامع مطالعات در رابطه با اثار‬ ‫زیان بار محصوالت سالمت محور قاچاق در سالمت انسان‬ ‫و رسیدن به درک عمیق این مفهوم است که در تیر ماه‬ ‫‪ 1396‬انجام شد‪ .‬در این مطالعه مروری‪ ،‬از پایگاه های معتبر‬ ‫اطالع رسانی داخلی (ایرانی) و خارجی جهت دریافت‬ ‫مقاالت استفاده شد‪ .‬پایگاه های ایرانی شامل‪:‬‬ ‫‪،)SID( Databank Information Scientific ,IranMedex ,Magiran‬‬ ‫سایت ها ایرانی‪ ،‬سایت معاونت غذا و دارو و پایگاه های خارجی‬ ‫شامل‪ scholar Google :‬و‪ PubMed‬استفاده شد‪ .‬به منظور جستجو‬ ‫و انتخاب مقاالت مرتبط از لغات کلیدی زیر استفاده شد‪ :‬قاچاق‪،‬‬ ‫قاچاق مرزی‪ ،‬مبارزه با قاچاق‪ ،‬کاالی سالمت محور‪ ،‬قاچاق کاالی‬ ‫سالمت محور و راه های پیشگری از قاچاق‪.‬‬ ‫مقاله های بالقوه و مطالب مناسب و مرتبط به صورت‬ ‫مستقل از نظر شایستگی هر مقاله ارزیابی شده و داده های‬ ‫کیفی استخراج شده مورد بررسی و یادداشت قرار گرفت‪.‬‬ ‫مقاله های نامناسب و غیرمرتبط کنارگذاشته و بررسی نشدند‪.‬‬ ‫اطالعات زیر جهت منبع دهی از مقاله ها استخراج شدند‪:‬‬ ‫نام نویسنده ها‪ ،‬تاریخ چاپ‪ ،‬عنوان مقاله‪ ،‬نام مجله یا کتاب‪،‬‬ ‫شماره چاپ‪ ،‬صفحه‪ ،‬نام سایت و تاریخ انتشار مطلب‪.‬‬ ‫معیارهای ورود مقاالت عبارتند بودند از‪ :‬کلیه مطالعات‬ ‫تحقیقی و پژوهشی به صوت تمام متن و مطالعات مروری‬ ‫به صورت تمام متن و معیارهای خروج عبارت بودند از‪:‬‬ ‫خالصه مقاالت ارائه شده در کنگره‪ ،‬مطالعاتی که چکیده‬ ‫و متن کامل ان در دسترس نبود‪ ،‬مطالعاتی که مکان مطالعه‬ ‫نامعلوم باشد و مطالعاتی که اطالعات را به روشنی بیان‬ ‫نمیکردند (‪.)13‬‬ ‫ ‬ ‫یافته ها‬ ‫قاچاق و عوامل موثر بر ان‪:‬‬ ‫قاچاق‪ ،‬تخلفی گمرکی است که شامل جابه جایی کاال در‬ ‫طول مرزهای گمرکی به روشی مخفیانه است‪ ،‬به طوری که ‬ ‫از نظارت گمرکی خارج می شود‪ .‬این لغت از کلمه ترکی‬ ‫قاچماق منشا گرفته و به معنای ربوده یا برده نیز است‪.‬‬ ‫به طور کلی عوامل متعدد علت روی اوردن قاچاقچیان به‬ ‫قاچاق و ورود کاال به صورت غیر قانونی است‪ .‬بی گمان‬ ‫عامل نیاز‪ ،‬ریشه اصلی قاچاق است که بیشتر مرزنشینانی‬ ‫که دارای شرایط اقتصادی ضعیف هستند برای امرار معاش‬ ‫ ‪22‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫به کار قاچاق روی می اورند‪ .‬عامل مهم دیگر این پدیده‬ ‫افزون خواهی و ازمندی دسته ای دیگر است که قاچاقچیان‬ ‫سطوح پایین تر درخدمت ان ها قرار دارند و نه نیاز (‪.)1‬‬ ‫در شکل گیری قاچاق در افراد عوامل متعدد مانند تمایل‬ ‫به کسب درامد بیشتر در زمان کمتر‪ ،‬روحیه خطرپذیری‬ ‫باال‪ ،‬رفاه فردی و اجتماعی پایین‪ ،‬تحصیالت پایین‪ ،‬داشتن‬ ‫سابقه قضائی‪ ،‬مسائل اجتماعی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬اقتصادی و فرهنگی‬ ‫و نااگاهی مردم نقش دارند (‪.)9‬‬ ‫از مهم ترین عواملی که علت شکل گیری قاچاق در ایران‬ ‫شده است می توان به عوامل زیر اشاره کرد‪ :‬گسترش زیاد‬ ‫مرزهای ایران و کشورهای همسایه و برخی ناهماهنگی ها‬ ‫در نظارت بر این مرزها‪ ،‬امکان قاچاق از همه نواحی مرزی‪،‬‬ ‫رشد و توسعه نامتوازن در مناطق مختلف کشور و باال بودن‬ ‫نرخ بیکاری و فقر در مناطق مرزی‪ ،‬سوداوری قاچاق کاال‬ ‫در ایران‪ ،‬همجواری با کشورهای بی ثبات و اقتصاد نامتعادل‬ ‫این کشورها و اشتراکات قومیت های ساکن در دو سوی‬ ‫مرز (‪ .)1 ،6 ،14‬همچنین کیفیت نامناسب تولیدات داخلی‪،‬‬ ‫کمبود کاال در کشور‪ ،‬فراهم بودن فضای مناسب قاچاق در‬ ‫کشورهای همسایه‪ ،‬کمبود امکانات تولید‪ ،‬حاکمیت فرهنگ‬ ‫داللی و تبعیضات نامناسب‪ ،‬شرایطی را فراهم کرده که‬ ‫قاچاق کاال به عنوان راه تامین معاش و نسبت به سایر راه ها‬ ‫از موفقیت بیشتری برخوردار باشد (‪.)9‬‬ ‫کاالی سالمت محور‪:‬‬ ‫محصوالت و کاالهای سالمت محور شامل دارو و‬ ‫فراورده های طبیعی گیاهی و سنتی‪ ،‬غذا‪ ،‬ارایشی و بهداشتی‪،‬‬ ‫مکمل های غذایی و تجهیزات و ملزومات پزشکی است که‬ ‫در راه تامین نیاز های سالمت جامعه کاربرد و مصرف دارند‪.‬‬ ‫عالوه بر جنبه سالمت‪ ،‬این کاالها بر اقتصاد نیز تاثیر دارند‬ ‫(‪.)9 ،14‬‬ ‫علل قاچاق کاالی سالمت محور و راه هکارهای مبارزه‬ ‫با ان‪:‬‬ ‫عالوه بر عوامل گفته شده که به طور کلی در قاچاق مواد‬ ‫مختلف نقش دارند‪ ،‬نقش عوامل اختصاصی در قاچاق‬ ‫کاالهای سالمت محور غیر قابل چشم پوشی است‪ .‬از‬ ‫مهم ترین عوامل اختصاصی در قاچاق کاالهای سالمت‬ ‫محور می توان به موارد ذیل اشاره نمود‪:‬‬ ‫* قیمت‬ ‫مهمترین دلیل قاچاق کاالهای سالمت محور‪ ،‬وجود‬ ‫اختالف بین قیمت ها در بازار داخلی و بازارهای خارجی‬ ‫به ویژه کشورهای همسایه است‪ .‬به طور مثال قیمت دارو‬ ‫در ایران یک پنجم کشورهای اطراف و یک دهم تا یک‬ ‫پانزدهم کشورهای اروپایی و حتی یک بیستم در مقایسه با‬ ‫کشورهای امریکایی است‪ .‬این اختالف قیمت حتی ممکن‬ ‫است موجب قاچاق دارو از داخل به خارج شود‪ .‬موارد‬ ‫اینچنینی به صورت برعکس نیز وجود داشته و در مورد‬ ‫سایر کاالها نیز ممکن است صدق کند‪ .‬گران شدن کاالهای‬ ‫سالمت محور در داخل نیز ممکن است موجب گرایش‬ ‫افراد به تهیه کاالهای این چنینی با قیمت ارزان تر شود‬ ‫(‪ .)15‬بنابراین خروج و ورود بی رویه و بی قانون منابع‬ ‫ارزی‪ ،‬ورود کاالهایی که ممکن‬ ‫است قیمت کمتر نسبت به‬ ‫بازار داخلی داشته‬ ‫باشند‪ ،‬نرخ باالی‬ ‫تعرفه و تفاوت‬ ‫زیاد بازار داخلی و‬ ‫بین المللی دلیل‬ ‫گرایش اقشار‬ ‫به مصرف این‬ ‫کاالها شده است و‬ ‫سرمایه ها نیز بالطبع‬ ‫به طرف کارهای‬ ‫واسطه گری و داللی گرایش‬ ‫پیدا می کنند که کاری سواور‬ ‫است‪ .‬از طرفی طوالنی‬ ‫بودن و هزینه بر بودن‬ ‫از دالیل‬ ‫واردات قانونی‪ ،‬خود یکی‬ ‫داللی گرایی و واسطه گری و روی اوردن به این افراد است‬ ‫(‪ .)1‬بنابراین استفاده از موقعیت اقتصادی و همکاری با‬ ‫کشورهای همسایه‪ ،‬جهت گسترش مبادله ها ی اقتصادی ‬ ‫تجاری رسمی و با برنامه ریزی مناسب برای جلوگیری‬ ‫از ورود کاالهای بدون مجوز‪ ،‬گسترش سرمایه گذاری در‬ ‫منطقه با استفاده از نیروهای متخصص و بومی در جهت‬ ‫توسعه ی اقتصادی‪ ،‬شفاف سازی قیمت ها و هدفمندکردن‬ ‫قیمت ها به منظور کاهش اختالف قیمت کاال با بیرون از‬ ‫مرزها و ایجاد تعادل بین خدمات دریافت شده و هزینه‬ ‫پرداخت شده توسط مشتری و تعیین قیمت ها به صورت‬ ‫منطقی و منصفانه و ثبات قیمت کاالهای یارانه ای‪ ،‬می تواند‬ ‫از جمله راهکارهای حل مشکل قیمت باشد که یکی از‬ ‫عوامل قاچاق کاالهای سالمت محور می باشد (‪.)16 ،9 ، 5‬‬ ‫*کیفیت و ارائه خدمات‬ ‫از جمله موارد دیگر که نقش بسزایی در مصرف‬ ‫کاالهای قاچاق سالمت محور دارد؛ کیفیت بهتر شماری از‬ ‫فراورده های سالمت محور وارد شده از کشورهای خارجی‬ ‫نسبت به محصوالت مشابه ایرانی است که تقاضای موثر‬ ‫جهت جذب کاالهای خارجی قاچاق را در کشور ایجاد‬ ‫می کند (‪ .)17 ،18‬بنابراین مشکالت ساختاری بخش تولید‬ ‫محصوالت مرتبط با نظام سالمت که‬ ‫منجر به تولید کاال با کیفیت پایین‬ ‫و قیمت باال شده است می بایست‬ ‫مورد توجه قرار گیرد (‪.)9‬‬ ‫از راهکارهای مبارزه با‬ ‫این چالش‪ ،‬ایجاد مزیت‬ ‫رقابتی در شرکت های‬ ‫تولید کننده محصوالت‬ ‫بهداشتی داخلی‪،‬‬ ‫افزایش ارزش‬ ‫درک شده‪ ،‬کیفیت‬ ‫درک شده و رضایت‬ ‫مشتری است‪ .‬از این روابط‬ ‫بـین ارزش درک شـده‪ ،‬کیفیـت‬ ‫درک شـده‪ ،‬رضایت مشتری و قصد‬ ‫خرید مجدد می بایست مورد بررسی قرار‬ ‫گیرد‪ .‬سـازمان هـا و شرکت های تولیدی‪ ،‬جهت دست‬ ‫یابی به مشـتریانی راضـی و کاالهایی با کیفیت می بایست‬ ‫بازار ها و علل کیفیت پایین محصوالت را در مقایسه با‬ ‫محصوالت خارجی بررسی کرده و با قرار دادن معیارهای‬ ‫خرید و دقت بیشتر در تامین کاالها و توسعه زیربناهای‬ ‫مناسب و همچنین رعایت استاندارد های جهانی و اولیه‬ ‫تولید کاال تاکید نماینـد تا بتوانند با ارائه محصوالت و‬ ‫خدمات مناسب‪ ،‬نیازهای مشتری را تامین کنند‪ ،‬به گونه ای‬ ‫که کیفیت کاالهای موجود در فروشگاه ها بهینه شود‪ .‬در‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪23‬‬ ‫این صورت کیفیت کاالهای داخلی به مشتری ثابت شده‬ ‫و مسلما از خرید لوازم خارجی دست می کشد (‪.)16 ،9‬‬ ‫*تبلیغات و اطالع رسانی‬ ‫نقش تبلیغات رسانه ای در مورد انواع لوازم ارایشی‪،‬‬ ‫دارویی‪ ،‬غذایی‪ ،‬مکمل های غذایی و ‪ ...‬در این میان بسیار‬ ‫قابل توجه است‪ .‬مارک های خارجی همراه با تبلیغات‬ ‫گسترده در میان مردم طرفداران بسیاری داشته و در بسیاری‬ ‫از موارد با توجه به قیمت های مناسبی که دارند خواهان و‬ ‫مصرف کننده های بسیاری را به دنبال دارند (‪ .)30‬در پی این‬ ‫تبلیغ های گسترده رسانه های خارجی به جهت به فروش‬ ‫رساندن محصوالت خود‪ ،‬عدم وجود مدیریت اجرایی قوی‬ ‫و مستقل برای ترویج مصرف داخلی و پیش گیری از رواج‬ ‫مصرف کاالی خارجی در کشور ما قابل مالحضه است که‬ ‫این خود یکی از دالیل مهم جهت روی اوردن مصرف‬ ‫کننده ایرانی به اقالم خارجی است (‪ .)19 ،20‬اطالع رسانی‬ ‫مناسب و مفید به وسیله ابزار و رسانه های الکترونیکی و‬ ‫جمعی به شهروندان برای انجام خدمات و معرفی کاالهای‬ ‫سالمت محور داخلی و مزیت های استفاده از ان ها نسبت‬ ‫به کاالهای خارجی‪ ،‬نقش بسیار موثر در حذف یا کاهش‬ ‫قاچاق ارقام خارجی به ایران دارد (‪.)8‬‬ ‫* فرهنگ سازی اجتماعی و اطالع رسانی در مورد‬ ‫اثرات سو مصرف کاالهای سالمت محور قاچاق‬ ‫فرهنگ سازی نیاز به پیش زمینه های اقتصادی و‬ ‫اجتماعی است‪ .‬زمینه سازی ها هم در هر منطقه هم نیاز‬ ‫به اشنایی به ویژه گی های قومی اقتصادی و اجتماعی ان‬ ‫منطقه است‪ .‬بهرروی با وجود تالش های زیادی که تابه حال‬ ‫جهت جلوگیری از عمل قاچاق توسط قاچاقچیان صورت‬ ‫گرفته است‪ ،‬تاثیرات محیط اجتماعی‪ ،‬نظام سیاسی‪ ،‬وضعیت‬ ‫اقتصادی و معیشتی یک منطقه خاص سبب روی اوردن به‬ ‫این امر می شود و دوم انگیزه مصرف کاالهای خارجی در‬ ‫ایرانیان است که می بایست ریشه یابی و حل شود (‪ .)8‬در‬ ‫ابتدا ذکر این نکته ضروری است که نهی عملی به عنوان یک‬ ‫جرم‪ ،‬تعیین مجازات و به کیفر رساندن مرتکب قاچاق نمی‬ ‫تواند تنها راه یا بهترین و اخرین راه پیشگیری از ارتکاب‬ ‫ان باشد (‪ .)9‬از طرفی ساالنه بخش بزرگی از سرمایه مادی‪،‬‬ ‫فکری و از همه مهمتر سرمایه انسانی(شهدای نیروی انتظامی)‬ ‫ ‪24‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫صرف مبارزه با قاچاق می شود‪ .‬بنابراین شناخت عوامل موثر‬ ‫در روی اوردن به شغل قاچاق‪ ،‬کنترل ناهنجاری ها از طریق‬ ‫به وجود اوردن انگیزه های مناسب اقتصادی‪-‬اجتماعی و‬ ‫فراهم کردن زمینه های روانی اجتناب از قاچاق از مهم ترین‬ ‫و کارامد ترین راهکارهای جلوگیری از این امر است (‪،19‬‬ ‫‪ .)9‬مداخله اجتماعی عمومی مانند مداخله در محیط های‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اقتصادی و سیاسی که نسبت به همه افراد مشترک ‬ ‫است و تاثیرگذاری بر محیط اجتماعی شخصی که خاص‬ ‫خود فرد است مانند تدابیر و روش های اموزشی‪ ،‬فرهنگی‪،‬‬ ‫اقتصادی و اجتماعی توسط دولت‪ ،‬نهادها و سازمان های‬ ‫غیردولتی و مردمی در زمینه سالم سازی محیط اجتماعی‬ ‫و محیط فیزیکی برای حذف یا کاهش عوامل اجتماعی‬ ‫وقوع جرم قاچاق بسیار موثر و قابل توجه است‪ .‬بنابراین‬ ‫شناساندن اثرات سو این امر و شناساندن رفتارهای ارزشمند‬ ‫انسانی‪ ،‬شناساندن و اموزش این مسئله که گرایش به مادیات‬ ‫و ثروت و دارایی زمینه رفتارهای ناهنجار و غیر قانونی‬ ‫می شود و توجه بیشتر به موازین اخالقی و قانونی از‬ ‫طریق مداخالت و برنامه ریزی های موثر اجتماعی به افراد‬ ‫به خصوص در مناطق مرز نشین که قاچاق بیشتر صورت‬ ‫می گیرد بسیار مهم و قابل توجه است (‪ .)21 ،22‬از طرف‬ ‫دیگر‪ ،‬عامل بعدی دوم تمایل به مصرف کاالهای خارجی در‬ ‫ایرانیان است‪ .‬این امر نیز همانند مورد اول نیاز به مداخالت‬ ‫اجتماعی دارد‪ .‬از طرفی دولت به خصوص سازمان غذا و‬ ‫دارو نیز برای کمک به توسعه و رشد اقتصادی و صنعتی‬ ‫کشور می بایست از طریق فرهنگی‪ ،‬معرفی کاالهای سالمت‬ ‫محور داخلی با تبلیغات متناسب و هوشمندانه و اموزش‬ ‫مزیت های مصرف کاالهای داخلی و یا کاالهای معتبر همراه‬ ‫با برچسب های معتبر مصرف‪ ،‬خرید و حتی فعل قاچاق را‬ ‫در سطح کشور کاهش دهد (‪ .)20‬به طور مثال بسیاری از‬ ‫داورها و مواد ارایشی‪ ،‬مکمل های غذایی و مواد غذایی‬ ‫قاچاق فاقد مواد موثره و بعضی از ان نیز موثر است‪ .‬ولی‬ ‫شرایط نگهداری و حمل ونقل و یا گذشتن تاریخ مصرف‪،‬‬ ‫این دسته از مواد را خطرناک کرده است و به سالمت عمومی‬ ‫جامعه صدمه می زند و حتی مصرف ان علت مرگ بیماران‬ ‫نیز خواهد شد (‪ .)9 ،23 ،24‬تبلیغات و فرهنگ سازی مثبت‬ ‫از طریق انتشار کتب‪ ،‬مجله ها‪ ،‬جزوه ها و نشریات و تولید‬ ‫برنامه های رادیو و تلویزیونی‪ ،‬زیرنویس‪ ،‬تیزر‪ ،‬انیمیشن‪،‬‬ ‫فیلم و سریال‪ ،‬گزارش مستند با کمک صدا و سیما‪ ،‬وزارت‬ ‫فرهنگ و ارشاد اسالمی‪ ،‬سازمان تبلیغات اسالمی‪ ،‬ناشران‬ ‫دولتی‪ ،‬کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان‪ ،‬اموزش‬ ‫و پرورش نقش بسزا در فرهنگ سازی اجتماعی و اطالع‬ ‫رسانی در مورد اثرات سو مصرف کاالهای سالمت محور‬ ‫قاچاق دارد (‪.)20‬‬ ‫*حمایت از فراورده های سالمت محور ساخت داخل‬ ‫هم چنان در باال اشاره شد‪ ،‬قاچاق کاال با توجه به شرایط‬ ‫خاص کشور در بعضی از مناطق اتفاق می افتد‪ .‬حمایت از‬ ‫تولیدات داخلی و اشتغال زایی یکی از مهم ترین گام ها در‬ ‫کنترل و پیشگیری از روی اوردن افراد به قاچاق است (‪ .)9‬‬ ‫پرکردن خال های اقتصادی در رابطه با کاالهای بهداشتی و‬ ‫مرتبط با سالمت‪ ،‬نظارت بر هزینه های مرتبط با گمرکی و‬ ‫سایر و واردات کاالی خارجی‪ ،‬از بین بردن اختالف قیمت‬ ‫کاالهای ساخت داخل و خارج‪ ،‬اختصاص بودجه الزم به‬ ‫تولید کنندگان داخلی محصوالت سالمت محور و در دسترس‬ ‫قرار دادن مواد اولیه جهت ساخت و تولید این محصوالت‪،‬‬ ‫استفاده از سرمایه های اجتماعی منطقه جهت ایجاد فرهنگ‬ ‫قانو ن گرایی در راستای توسعه ی اقتصادی داخل کشور‪،‬‬ ‫مثال هایی جهت حمایت از تولیدات داخلی است (‪.)22‬‬ ‫* نظارت سازمان های دولتی و سازمان غذا و دارو‬ ‫به علت خواهان بیشتر کاالهای سالمت محور‪ ،‬قاچاق‬ ‫کاالهای سالمت محور به صورت بسیار سازمان یافته تر‬ ‫از سایر کاالها‪ ،‬هدف دار و هوشمندانه انجام می شود‪.‬‬ ‫به طوری که این سری از مواد و کاال روی دست قاچاقچیان‬ ‫نمی ماند و انها خیلی زود‪ ،‬جنس ها را به فروش می رسانند‬ ‫(‪ .)9‬نظارت دقیق و ایجاد هماهنگی های الزم در مرزها با‬ ‫توجه به گستردگی این مرزها و ناپایداری و عدم ثبات منطقه‬ ‫امری بسیار ضروری است‪ .‬زیرا فعالیت باندهای قاچاق؛ ‬ ‫امنیت منطقه و زندگی مردم عادی را نیز ناهنجار می کند‪.‬‬ ‫طرفی ساکنان نواحی و شهرهای مرزی در خط مقدم ورود‬ ‫و صدور کاالهای قاچاق و در صف اول تاثیرپذیری از‬ ‫این پدیده قرار دارند‪ ،‬بنابراین تشویق انها به همکاری با‬ ‫سازمان های دولتی جهت جلوگیری از قاچاق و اشاعه ان‬ ‫امری مهم است (‪ .)5‬همچنین همکاری سازمان های دولتی‬ ‫از جمله نیروی انتظامی‪ ،‬گمرک‪ ،‬سازمان دولتی مرتبط با‬ ‫مواد مورد قاچاق قرار داده شده و در این میان سازمان غذا‬ ‫و دارو جهت پیشگیری از قاچاق مواد و کاالهای سالمت‬ ‫محور بسیار مهم و درخورتوجه است (‪ .)9 ،19 ،25‬وظیفه‬ ‫اصلی سازمان غذا و دارو نظارت بر کاالهای سالمت محور‬ ‫و مسائل مرتبط با ان به منظور اطمینان از کیفیت و ایمنی و‬ ‫سالمت محصول مطابق با معیارهای ملی مصوب و ضوابط‬ ‫جاری وزارت بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی است (‪)14‬‬ ‫‪.‬در این باره نظارت بر سالمت مردم در رابطه با مصرف‬ ‫فراورده های ارایشی و بهداشتی و‪ ‬مواد غذایی نیز بر عهده‬ ‫این سازمان است‪ .‬جلوگیری از قاچاق با نظارت و پیگرد‬ ‫قانونی جعل ارم وزارت بهداشت روی لوازم بهداشتی و‬ ‫ارایشی و نظارت و کنترل این امر با کمک مراکز مرتبط‪،‬‬ ‫تولید‪ ،‬کنترل و صدور مجوزهای بهداشتی محصوالت غذایی‬ ‫و اشامیدنی‪ ،‬ارایش و بهداشتی تولید داخل و وارداتی از‬ ‫جمله دیگر مسئولیت های مرتبط با سازمان غذا و دارو‬ ‫است‪ .‬از طرفی این سازمان با همکاری پلیس نیروی انتظامی‪،‬‬ ‫اصناف مرتبط و گمرکات ایران کنترل و جلوگیری از تقلب‬ ‫و قاچاق در لوازم ارایشی و بهداشتی‪ ،‬تجهیزات پزشکی و‬ ‫داروها را بر عهده دارد (‪.)28-26‬‬ ‫از جمله راهکارهایی که این سازمان جهت کنترل و جلوگیری‬ ‫از قاچاق کاالهای سالمت محور انجام داده است می توان به‬ ‫موارد زیر اشاره کرد‪ :‬بررسی کاالهای قاچاق شده و شناسایی‬ ‫انها‪ ،‬تاییدیه کمیته فنی جهت ثبت و ورود کاالهای سالمت‬ ‫محور‪ ،‬حمایت از تولیدات داخلی‪ ،‬بروزرسانی امار و اطالعات‬ ‫مرتبط با قاچاق کاالهای سالمت محور‪ ،‬قیمت گذاری مناسب‬ ‫مواد مرتبط با سالمت‪ ،‬ایجاد سامانه ‪ TTSA‬جهت شناسایی‬ ‫کاالهای قاچاق و تقلبی و پورتال سازمان غذا به صورت انالین‬ ‫جهت ثبت سفارش‪ ،‬کنترل قیمت تجهیزات پزشکی‪ ،‬نظارت بر‬ ‫فراورده هاى تولیدى و صدورپروانه ساخت‪ ،‬برگزاری نمایشگاه‬ ‫ها‪ ،‬همایش ها و کارگاه های اموزشی مرتبط با قاچاق کاالهای‬ ‫سالمت محور و اطالع رسانی‪ ،‬همکاری بیشتر با سازمان های‬ ‫مرتبط جهت شناسایی مراکز و فروشگاه هاى تولید و عرضه ى ‬ ‫قاچاق کاال (‪.)29 ،30‬‬ ‫نتیجه گیری‪:‬‬ ‫با توجه به مطالب گفته شده که گوشه ای از بررسی‬ ‫چالش ها و راهکارها موجود در رابطه با پیشگیری و مبارزه‬ ‫با قاچاق کاالهای سالمت محور را نشان داد‪ ،‬می توان نتیجه‬ ‫گرفت که قاچاق کاالهای سالمت محور ازجمله چالش های‬ ‫بزرگ در سیستم سالمت جامعه به شمار می اید‪ .‬مقابله‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪25‬‬ ‫جدی با قاچاق کاالهای سالمت محور از اهمیت باالیی‬ ‫برای بهبود وضعیت سالمت جامعه برخوردار است‪ .‬ضمن‬ ‫شناسایی علل موثر بر قاچاق کاالهای سالمت محور‬ ‫تمامی مقامات و همچنین مردم ایران می بایست دست به‬ ‫دست هم داده تا با همکاری یکدیگر این مشکل مهم را‬ ‫ریشه یابی و ریشه کنی کنند‪ .‬در این میان از جمله علل‬ ‫موثری که می بایست به ان توجه بیشتری داشت شامل‬ ‫نظارت کافی بر قیمت ها‪ ،‬کیفیت و ارائه خدمات‪ ،‬تبلیغات‬ ‫و اطالع رسانی‪ ،‬فرهنگ سازی اجتماعی و اطالع رسانی در‬ ‫مورد اثرات سوء مصرف کاالهای سالمت محور قاچاق‪،‬‬ ‫پشتیبانی از فراورده های سالمت محور ساخت داخل و‬ ‫نظارت سازمان های دولتی و به خصوص سازمان غذا و‬ ‫دارو بر این امر مهم است که در این بین نقش سازمان غذا و‬ ‫دارو بسیار قابل توجه است‪ .‬ارائه راهکارهای موثر و مفید با‬ ‫حمایت این سازمان و همچنین با همکاری سازمان مرتبط و‬ ‫مردم نقش به سزا در از بین بردن و حذف قاچاق کاالهای‬ ‫سالمت محور دارد‪.‬‬ ‫پیشنهادها‪:‬‬ ‫در پایان پیشنهادهای برای اطالع رسانی و کاهش جرائم‬ ‫مربوط به قاچاق کاالهای سالمت محور توصیه می شود‪:‬‬ ‫‪ ‬برنامه ریزی دولت در اعطای هزینه های عمومی و‬ ‫یارانه به کاالهای سالمت محور‬ ‫‪‬برنامه ریزی در توسعه موزون اقتصادی در نواحی‬ ‫مختلف مرزی ایران‬ ‫‪ ‬بهره برداری از منابع و نیروهای داخلی کاری جهت‬ ‫تولید انواع کاالهای سالمت محور داخلی با کیفیت‬ ‫‪ ‬جذب نیروهای متخصص پژوهشگر و جوان داخلی‬ ‫جهت ارایه ایده های برتر در رابطه ساخت و تولید کاالهای‬ ‫مرتبط با سالمت‬ ‫‪‬نظارت بیشتر سازمان غذاودارو بر بازارچه های‬ ‫مرزی محل فروش کاالهای سالمت محور‪ ،‬بر مراکز عرضه‬ ‫تجهیزات پزشکی‪،‬‬ ‫‪ ‬گسترش داد و ستد های اقتصادی با کشورهای دیگر‬ ‫جهت واردات و صادرات کاالهای سالمت محور‬ ‫‪‬برنامه ریزی کارامد با کمترین اتالف وقت جهت ورود‬ ‫و خروج قانونی کاالهای سالمت محور‬ ‫‪‬گسترش فعالیت های کشاورزی و کارخانجات تولید‬ ‫دارو داروهای گیاهی و شیمایی‬ ‫ ‪26‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪‬ایجاد فرهنگ استفاده از کاالهای داخلی و قانون گرایی‬ ‫در مردم و ممنوعیت خرید از کاالهای بهداشتی غیر اساسی‬ ‫خارجی بدون معادل داخلی‬ ‫‪ ‬تشکیل انجمن های حمایت از مصرف کنندگان‬ ‫داخلی کاالهای سالمت محور داخلی و تقویت اتحادیه ها و‬ ‫اصناف مرتبط با تجهیزات پزشکی‬ ‫‪‬اموزش وسیع همگانی در تمامی کشور جهت تشریح‬ ‫زیان های استفاده از کاالهای قاچاق بهداشتی و چگونگی‬ ‫تشخیص کاالهای قاچاق از غیر قاچاق‬ ‫‪‬فعال کردن هر چه بیشتر بخش های خصوصی و تولید‬ ‫داخلی همراه با استفاده از نیروهای جوان و کارامد‬ ‫‪‬حداقل رساندن سود کاالهای سالمت محور و ‬ ‫عضویت در سازمان تجارت جهانی در رابطه با کاالهای‬ ‫بهداشتی‬ ‫‪‬مبارزه با باندهای کالن قاچاق و دوری از برخورد‬ ‫قهرامیز و شدید با مردم محلی و فقیری که از روی ناچاری‬ ‫و بیکاری به خرده قاچاق می اورند‬ ‫‪‬تقویت قوانین مجریان‪ ،‬مراجع و نهادهای نظارتی و‬ ‫بررسی و ارزیابی موثر و پی در پی ورود کاالهای قاچاق‬ ‫سالمت محور‬ ‫‪‬گسترش پژوهش در زمینه های اجتماعی و اقتصادی‬ ‫گسترش قاچاق کاالهای سالمت محور و اثرات ان بر جامعه‬ ‫و امنیت ملی و پیامدهای ان‬ ‫‪ ‬نظارت های دقیق تر و حمایت مالی و قانونی از‬ ‫بازرسان بهداشت و ارتقای سطح اخالقی کارکنان‬ ‫‪‬ایجاد سیاست های جدید و کارامدتر توسط نیروهای‬ ‫محافظ مرزها و تدوین قوانین برخوردی محکم تر با‬ ‫قاچاقچیان کاالهای سالمت محور‬ ‫‪ ‬نظرات روحانیون برای حرام دانستن کاالهای قاچاق‬ ‫‪ ‬ایجاد قوانین عرضه محصوالت سالمت محور توسط‬ ‫کسب و کارهای اینترنتی‬ ‫منابع‪:‬‬ ‫‪ -1‬خضر زاده ا‪ ،‬سلیمانی م‪ ،‬رضویان م‪ .‬بررسی قاچاق کاال از مرز‬ ‫دریایی جنوب ایران‪ .‬نشریه تحقیقات کاربری علوم جغرافیایی ایران‪.‬‬ ‫‪1389‬؛ ‪.74-67 :)15( 18‬‬ ‫‪ -2‬افشردی م ح‪ .‬بررسی میزان مطابقت و تفاوتهای قانون مناطق‬ ‫دریائی جمهوری اسالمی ایران در خلیج فارس و دریای عمان (‪)1372‬‬ ‫با کنوانسیون حقوق دریاها (‪ 1982‬م)‪ .‬پژوهشهای جغرافیائی‪1386 .‬؛ ‪39‬‬ ‫(‪.141-160 :)56‬‬ ‫‪-3‬اصالنی اسلمرز ع‪ ،‬سعید دیندارلو س‪ ،‬اصالنی اسلمرز ا‪ .‬بررسی‬ ‫عوامل اجتماعی موثر بر گرایش مرزنشینان بانه ای به قاچاق کاال (زمینه‬ ‫ها و راه کارها)‪ .‬فصلنامۀ انتظام اجتماعی‪1394 .‬؛ ‪.55-35 :)2( 8‬‬ ‫‪-4‬قلندری م‪ ،‬احمد موسوی س م‪ .‬بررسی عوامل قاچاق سوخت و‬ ‫راهبردهای پیشگیری از ان‪ .‬فصلنامه علمی ‪ -‬تخصصی د انش انتظام ی‪ .‬‬ ‫‪1395‬؛ ‪.76-97 :)15( 7‬‬ ‫‪-5-2‬شاطریان م‪ ،‬گنجی پور م‪ ،‬اشنویی ا‪ .‬تاثیر وضعیت اجتماعی ‬ ‫اقتصادی مرزنشینان بر قاچاق کاال (مطالعه ی موردی‪ :‬استانهای سیستان‬ ‫و بلوچستان‪ ،‬بوشهر و کردستان)‪ .‬پژوهش های جغرافیای انسانی‪1392 .‬؛‬ ‫‪.178-157 :)2( 45‬‬ ‫‪6-Popp A   ,Calvin K  ,Fujimori S  ,Havlik P ,Humpenöder F ,Ste-‬‬ ‫‪hfest E ,et al .Global Environmental Change:)2017( 42 ;2017 .‬‬ ‫‪.345–331‬‬ ‫‪-7‬بهمن غالمی ب ‪ ،‬حجت زینیوند مقدم ح ‪ ،‬عموزاده م‪ ،‬شمس س‪.‬‬ ‫بررسی عوامل موثر بر گرایش به کجروی فرهنگی دانشجویان دختر و‬ ‫پسر‪ .‬فصلنامه علمی – پژوهشی زن و جامعه‪1392 .‬؛ ‪.121-101 :)1( 4‬‬ ‫‪-8‬طالبیان ح‪ ،‬الیاسوند ا‪ .‬نقش پیشگیری وضعی در کاهش قاچاق کاال‬ ‫و ارز‪ .‬کارگاه‪.51-69 :)2(8 :1393 .‬‬ ‫‪ -9‬ایزدی ا‪ ،‬گودرزی ا ع‪ ،‬محمودیم ر‪ .‬عوامل و پیامدهای قاچاق‬ ‫کاالهای سالمت محور و راه کارهای پیشگیری از ان رویکرد نظرات‬ ‫نخبگان علمی استان فارس‪ .‬فصلنامه علمی ‪-‬تخصصی دانش انتظامی‬ ‫فارس‪1395 .‬؛ ‪.24-1 :)9(3‬‬ ‫‪-10‬وطن پور ع‪ .‬مروری بر عوامل سیاسی ‪ -‬اجتماعی موثر بر قاچاق‪.‬‬ ‫کاراگاه‪1386 .‬؛ ‪.136-122 :)1(1‬‬ ‫‪-11‬بیابانی غ ح‪ ،‬باباپور م ر‪ .‬قاچاق کاال‪ ،‬ابعاد اشکار و پنهان ان‪.‬‬ ‫کارگاه‪1390 .‬؛ ‪.157-125 :)15(2‬‬ ‫‪-12‬برومند ص‪ ،‬شریف کاظمی ز‪ .‬بررسی عملکرد دولت درباره‬ ‫قاچاق گندم در مرز ایران و عراق ( ‪ 1304-1321‬ش)‪ .‬پژوهشنامه تاریخ‬ ‫اجتماعی و اقتصادی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی‪1395 .‬؛‬ ‫‪.14-1 :)1( 5‬‬ ‫‪ -13‬اسدی نوقابی ا ع‪ ،‬الحانی ف‪ ،‬پیروی ح‪ .‬سالمت در سالمندان‪:‬یک ‬ ‫مطالعه مروری‪ .‬نشریه مرکز تحقیقات مراقبتهای پرستاری دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی تهران (نشریه پرستاری ایران)‪1391 .‬؛ ‪.71-62 :)75( 25‬‬ ‫‪-14‬فروتن ا‪ .‬ته لنجی یا شبه قاچاق و پیامدهای ان در استان بوشهر‪.‬‬ ‫فصلنامه علمی تخصصی دانش انتظامی بوشهر‪1394 .‬؛ ‪.39-16 :)6(20‬‬ ‫‪ -15‬فصیحی ح ا‪ .‬قاچاق دارو در ایران‪ .‬اقتصاد پنهان‪1388 .‬؛ ‪10‬‬ ‫(‪.23-18 :)10‬‬ ‫‪-16‬رنجبریان ب‪ ،‬رشیدکابلی م‪ ،‬صنایعی ع‪ ،‬حدادیان ع ر‪ .‬تحلیل‬ ‫رابطه بین ارزش درک شده‪ ،‬کیفیت درک شده‪ ،‬رضایت مشتری و قصد‬ ‫خرید مجدد در فروشگاه های زنجیره ای تهران‪ .‬مدیریت بازگانی‪.‬‬ ‫‪1391‬؛ ‪.55-70 :)11( 4‬‬ ‫‪17-Tung Lai Lai .Service Quality and Perceived Value’s Impact‬‬ ‫‪on Satisfaction ,Intention and Usage of Short Message Service .In‬‬‫‪formation Systems Frontiers.353-368 :)4( 6 ;2004 .‬‬ ‫‪18-Yang Z ,Peterson RT .Customer perceived value ,satisfaction,‬‬ ‫‪and loyalty ;the role of switching costs .Phychology and Marketing.‬‬ ‫‪.822–799 :)10(21 ;2004‬‬ ‫‪-19‬مستجابی سرهنگی ح‪ ،‬صادقی م‪ .‬قاچاق کاال در مرزهای دریایی‬ ‫استان هرمزگان و تاثیر ان در امنیت منطقه‪ .‬فصلنامه انتظام اجتماعی‪.‬‬ ‫‪1393‬؛ ‪.103-124 :)1(6‬‬ ‫‪ -20‬اقایی بجستانی ف‪ ،‬مرادی حقیقی م‪ .‬حمایت از تولید ملی و‬ ‫پیشگیری از قاچاق کاال‪ .‬فصل نامه دانش انتظامی سمنان‪1391 .‬؛ ‪:)6(2‬‬ ‫‪.86-67‬‬ ‫‪-21‬هزارجریبى ج‪ ،‬مهدى ترکمان م‪ ،‬مرادى غ ر‪ .‬عوامل موثر بر‬ ‫گرایش نوجوانان و جوانان پسر شهرستان کرج به مصرف مواد مخدر‪.‬‬ ‫فصلنامه مطالعات مدیریت انتظامی‪1389 .‬؛ ‪.339-322 :)2( 5‬‬ ‫‪ -22‬سمیه فتعلی س‪ ،‬میر غضنفری س م‪ ،‬حاجی اخوندی ع‪.‬‬ ‫چگونگی حمایت های دولتی‪ ‬و‪ ‬قانونی‪ ‬درمورد‪ ‬طب ایرانی‪ .‬پژودا‪.‬‬ ‫‪1389‬؛ ‪.58-54 :)14(4‬‬ ‫‪23-Witten LH ,Frank E  ,Hall MA   .Han J ,Kamber M .Data Min-‬‬ ‫‪ing :Concepts and Techniques .Burlington3 .rd Edition ;Morgan‬‬ ‫‪Kaufmann Publisher.2010 .‬‬ ‫‪24-Khenfyr H .Introduction to the Land Use Planning and its Ap‬‬‫‪plication in Iran .Journal of Land Use Planning.5-26:)2( 2 ;2010 .‬‬ ‫‪ .http://www.fda.gov.ir-25‬سازمان غذا و دارو‪ .‬غذا و‬ ‫اشامیدنی‪.۲۰۱۴-۰۵-۲۶ .‬‬ ‫‪ https://fa.wikipedia.org/wiki -26‬سازمان غذا و دارو‪.‬‬ ‫‪-27‬کهنه پوشی س ه‪ ،‬جاللیان ح‪ .‬تاثیر قاچاق کاال بر اقتصاد‬ ‫روستاهای مرزی مورد‪ :‬بخش خاو و میراباد شهرستان مریوان‪ .‬جغرافیا و‬ ‫توسعه‪1392 .‬؛ ‪.74-61 :)32( 11‬‬ ‫‪-28‬پژوهان ج‪ ،‬مداح م‪ .‬بررسی اقتصادی قاچاق در ایران‪ .‬پژوهشنامه‬ ‫اقتصادی‪1385 .‬؛ ‪.70-43 :)1(6‬‬ ‫‪ -29‬حسن ن‪ .‬قیمت تجهیزات پزشکی کنترل شد‪ ،‬بیست و سومین‬ ‫همایش سراسری مدیران تجهیزات پزشکى دانشگاه هاى علوم پزشکى ‬ ‫کشور‪ .‬مهندسی پزشکی‪1395 .‬؛ ‪.26-24 :)185( 185‬‬ ‫‪.http://www.muk.ac.ir/Muk/News/Body.aspx?NewsID=8281 -30‬‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی کردستان‪ 22 .‬خرداد ‪.1396‬‬ ‫ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی را در فضای مجازی دنبال کنید‪:‬‬ ‫‪www.tashkhis.com‬‬ ‫‪tashkhis magazine‬‬ ‫‪@Tashkhis_Magazine‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪Tashkhis_Magazine‬‬ ‫‪27‬‬ ‫تازه هــا‬ ‫ازمایشـــگاه‬ ‫ـ‬ ‫های‬ ‫مهندس محمود اصالنی‬ ‫تازه‬ ‫ارتباط گروه خونی با شدت عالیم ناشی از کووید‪۱۹-‬‬ ‫مطالعات جدید نشان می دهد میان گروه خونی افراد و‬ ‫مثبت شدن ازمایش کرونا و حتی شدت عالیم ناشی از این‬ ‫ویروس‪ ،‬ارتباط مستقیم وجود دارد‪.‬‬ ‫خبرگزاری بلومبرگ در مطلبی با عنوان «شرکت زیست‬ ‫فناوری «‪ ۲۳‬اند می‪ »۲۳andMe -‬به شواهد بیشتری در مورد‬ ‫نقش گروه خونی در ابتالی افراد به کووید‪ ۱۹-‬دست یافته‬ ‫است» نوشت‪ :‬تحقیق های انجام شده توسط این شرکت‬ ‫به تفاوت ها در ژنی دست پیدا کرده که روی گروه خونی‬ ‫افراد اثرگذار بوده و می تواند بر حساسیت فرد به بیماری‬ ‫کووید‪ ۱۹-‬تاثیر بگذارد‪.‬‬ ‫براساس این گزارش‪ ،‬دانشمندان به تازگی در حال بررسی‬ ‫عوامل ژنتیکی بوده و سعی در یافتن دلیل این عامل هستند‬ ‫که چرا برخی افراد مبتال به ویروس جدید کرونا هیچ‬ ‫عالیمی از خود نشان نمی دهند در حالی که برخی دیگر‬ ‫عالیم شدید دارند‪.‬‬ ‫در ماه اوریل(فروردین) این شرکت زیست فناوری‪،‬‬ ‫تحقیق هایی روی میلیون ها پروفایل در پایگاه داده دی ان ای‬ ‫خود انجام داد تا نقش ژنتیک را در این بیماری دریابد‪.‬‬ ‫این شرکت روز دوشنبه(‪ ۱۹‬خردادماه) اعالم کرد‪ ،‬نتایج‬ ‫اولیه بیش از ‪ ۷۵۰‬هزار شرکت کننده نشان می دهد گروه‬ ‫خونی ا ُ (‪ )O‬به ویژه در برابر بیماری ویروسی کووید‪،۱۹-‬‬ ‫نقش محافظتی دارد‪ .‬این یافته ها در واقع اثباتی بر تحقیقاتی‬ ‫پیشین مبنی بر ارتباط میان تغییرات ژن مشخص کننده گروه‬ ‫خونی (ژن ‪ )ABO‬و کووید‪ ۱۹-‬است‪.‬‬ ‫در این میان مشخص شده است که عواملی مانند سن‬ ‫و شرایط بهداشتی نیز می توانند در شیوه مقاومت افراد در‬ ‫برابر کرونا تاثیرگذار باشند‪ .‬بی تردید این مطالعه می تواند‬ ‫ ‪28‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫به شناسایی و محافظت از افراد در معرض خطر کمک‬ ‫شایانی کند ضمن انکه نقش بسزایی در درمان و تولید‬ ‫دارو و واکسن این بیماری ایفا خواهد کرد‪.‬‬ ‫پیش از این و در هفته گذشته‪ ،‬گزارش هایی مبنی بر‬ ‫تاثیر گروه خونی در عالیم بیماری افراد مختلف منتشر‬ ‫شده بود‪ .‬در این مطالعه ژن های بیش از ‪ ۱۶۰۰‬بیمار در‬ ‫ایتالیا و اسپانیا که در پی ابتال به کووید‪ ،۱۹-‬نارسایی‬ ‫تنفسی را تجربه کرده بودند مورد بررسی قرار گرفت و‬ ‫مشخص شد که افراد با گروه خونی ‪ A‬به میزان ‪ ۵۰‬درصد‬ ‫نیاز بیشتری به دستگاه های تنفسی داشتند‪ .‬پیش از این‬ ‫چین نیز با انجام مطالعات مشابه به چنین نتایجی دست‬ ‫پیدا کرده بود‪.‬‬ ‫ادام اتن (‪ )Adam Auton‬سرپرست محققان گروه‬ ‫از شرکت زیست فناوری ‪ ۲۳‬اند می ‪ ،‬از گزارش هایی‬ ‫در مورد ارتباط میان کووید‪ ،۱۹-‬لخته شدن خون و‬ ‫بیماری های قلبی عروقی نیز خبر داد‪.‬‬ ‫وی در این گزارش ها نکاتی را در مورد تاثیر ژن ها‬ ‫در بروز این دست عالیم ارائه داد‪ .‬تحقیق های این گروه‬ ‫مطالعاتی نشان داد که ازمایش کرونای افراد دارای گروه‬ ‫خونی ‪ O‬بین ‪ ۹‬تا ‪ ۱۸‬درصد کمتر از افراد با گروه های خونی‬ ‫دیگر مثبت می شود‪.‬‬ ‫به گفته این محقق‪ ،‬هرچند شواهد دست یافته‪ ،‬قانع کننده‬ ‫بوده اما هنوز راه طوالنی پیش روست‪.‬‬ ‫براساس تازه ترین گزارش ها‪ ،‬تا به امروز بیش از ‪ ۷‬میلیون‬ ‫و ‪ ۲۰۱‬هزار نفر در جهان به کووید‪ ۱۹-‬مبتال شده که از این‬ ‫میان نزدیک به ‪ ۴۰۹‬هزار نفر جان خود را از دست داده اند‪.‬‬ ‫تشخیص سریع سرطان با استفاده از فناوری‬ ‫مبتنی بر کاغذ‬ ‫محققان دانشگاه ایالتی واشنگتن فناوری جدیدی را کشف‬ ‫کردند که قادر است نشانگرهای زیستی سرطان را که در‬ ‫مراحل اولیه ان در جریان خون وجود دارند‪ ،‬با دقت بیش از‬ ‫‪ ۳۰‬برابر روش های کنونی شناسایی کند‪.‬‬ ‫در این فناوری از یک میدان مغناطیسی برای تجمیع و‬ ‫تفکیک نشانگرهای زیستی سرطان روی برگه های کاغذ‬ ‫استفاده می شود‪.‬‬ ‫و حدود هزار برابر کوچکتر از قطر تار موی انسان هستند‪.‬‬ ‫این اگزوسام ها مولکول هایی را از سلول های سرطانی جدا‬ ‫کرده و در بدن جابه جا می کند‪ ،‬سپس این مولکول ها به درون‬ ‫سلول های سالم وارد شده و ان ها را به گونه ای برنامه ریزی‬ ‫می کنند که سرطانی شوند‪ .‬به همین علت‪ ،‬اگزوسام ها یک‬ ‫نشانگر زیستی مهم برای سرطان محسوب می شوند‪.‬‬ ‫در ازمایشات اولیه‪ ،‬محققان با استفاده از اگزوسام ها و‬ ‫روش جدید خود توانستند نشانگرهای سرطان را در کمتر از‬ ‫‪ ۱۰‬دقیقه تشخیص دهند‪.‬‬ ‫محققان امیدوارند در اینده با توسعه این فناوری بتوانند‬ ‫یک شیوه نمونه برداری غیرتهاجمی از مایعات بدن توسعه‬ ‫دهند که امکان تشخیص زودهنگام سرطان را فراهم کند‪.‬‬ ‫بر اساس امار انجمن تحقیقات سرطان امریکا در سال ‪۲۰۱۸‬‬ ‫میالدی (اخرین امار موجود در زمینه سرطان) حدود ‪ ۱۸‬میلیون‬ ‫مورد سرطان در سراسر جهان وجود داشت که ‪ ۹.۵‬میلیون مورد‬ ‫در مردان و ‪ ۸.۵‬میلیون مورد در زنان شیوع داشت‪.‬‬ ‫سرطان های ریه و سینه شایع ترین سرطان های جهان‬ ‫هستند که هریک ‪ ۱۲.۳‬درصد از کل امار را به خود‬ ‫اختصاص می دهند‪.‬‬ ‫سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع با ‪ ۱.۸‬میلیون‬ ‫مورد جدید در سال ‪ ۲۰۱۸‬گزارش شده است‪.‬‬ ‫نرم افزار خودارزیابی بیماری کرونا با هوش مصنوعی‬ ‫با وجود این که ازمایش هایی برای تشخیص سرطان‬ ‫با استفاده از نشانگرهای زیستی موجود در جریان خون‬ ‫مورد استفاده قرار می گیرد‪ ،‬این ازمایش ها قادر به تشخیص‬ ‫سرطان در مراحل اولیه نیست‪ ،‬زیرا مقدار این نشانگرها در‬ ‫مراحل اولیه سرطان بسیار کم است‪ .‬این در حالی است که‬ ‫اغلب افراد مبتال به سرطان‪ ،‬با استفاده از نمونه برداری های‬ ‫تهاجمی و پس از شکل گیری تومور‪ ،‬متوجه ابتال به این‬ ‫بیماری می شوند‪.‬‬ ‫در سال های اخیر مشخص شده است حباب های خارج‬ ‫سلولی موسوم به اگزوسام که توسط جریان خون و سایر‬ ‫مایعات بدن منتقل می شود‪ ،‬یکی از راه های انتشار سرطان در‬ ‫بدن است‪ .‬ابعاد این اگزوسام ها به ‪ ۴۰‬تا ‪ ۱۲۰‬نانومتر می رسد‬ ‫رییس بیمارستان سینا گفت‪ :‬اپلیکیشن (نرم افزار) خود‬ ‫ارزیابی جامع بیماری کرونا در قالب طرح تحقیقاتی مشترک‬ ‫بیمارستان سینا با دانشکده انفورماتیک دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫شهید بهشتی برای تشخیص و درمان بیماری کرونا با استفاده‬ ‫از هوش مصنوعی در حال راه اندازی است‪.‬‬ ‫دکتر محمد طالب پور در این مورد به خبرنگار ایرنا با‬ ‫اشاره به اینکه تحقیقات در زمینه استفاده از هوش مصنوعی‬ ‫برای درمان کرونا اغاز شده است‪ ،‬اظهار داشت‪ :‬دانشکده‬ ‫انفورماتیک دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در حال‬ ‫پردازش‪ ،‬اطالعات جمع اوری شده همکاران این مجموعه‬ ‫است و کار در مراحل پایانی بوده و بزودی این نرم افزار در‬ ‫دسترس مردم قرار می گیرد‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬این نرم افزار با بررسی ‪ ۴‬ایتم سی تی اسکن‪،‬‬ ‫صدای سرفه‪ ،‬نوار قلب و عالیم حیاتی بیمار‪ ،‬اطالعات‬ ‫را پردازش و براساس ان احتمال ابتال به بیماری کرونا‬ ‫را پیش بینی می کند و همچنین در افراد مبتال میزان احتمال‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪29‬‬ ‫مرگ و میر یا بهبودی را به صورت درصدی پیش بینی‬ ‫می کند و در همین راستا پیشنهادهایی در خصوص انتخاب‬ ‫مدل درمانی و یا ایزوالسیون در منزل یا بستری در بیمارستان‬ ‫ارائه می دهد‪.‬‬ ‫رییس بیمارستان سینا ادامه داد‪ :‬نرم افزارهای مشابهی وجود‬ ‫دارد که اطالعات محدودتری مانند عکس سی تی اسکن ریه‬ ‫را جمع اوری و با ارزیابی انها‪ ،‬راهکار ارایه می دهد‪ ،‬اما این‬ ‫نرم افزار عالوه بر داشتن اطالعات در مورد حدود ‪ ۵۰‬سوال‬ ‫مرتبط با کرونا (رجیستری کرونا)‪ ،‬با استفاده از نوار قلب‪،‬‬ ‫سرفه و سی تی اسکن‪ ،‬اطالعات را به صورت جامع ارزیابی‬ ‫و بهترین راهکار را ارائه می دهد‪.‬‬ ‫طالب پور افزود‪ :‬تاکنون تعداد بیماران اماده شده برای‬ ‫پردازش در این نرم افزار به حدود ‪ ۱۰‬هزار مورد رسیده‬ ‫است‪ .‬وقتی تعداد نمونه به حدود ‪ ۱۰۰‬هزار مورد برسد‪ ،‬این‬ ‫نرم افزار جایگاه واقعی خود را به دست می اورد‪.‬‬ ‫رییس بیمارستان سینا با اشاره به اینکه نرم افزار به صورت‬ ‫منظم خود را به روز رسانی می کند‪ ،‬ادامه داد‪ :‬وقتی تعداد‬ ‫نمونه ها در نرم افزار به حد قابل قبولی افزایش یابد‪ ،‬کیفیت‬ ‫کار هم به طور چشمگیری افزایش خواهد یافت‪.‬‬ ‫وی‪ ،‬جلوگیری از مراجعه بی مورد به مراکز درمانی‪،‬‬ ‫استفاده بهینه از خدمات درمانی به خصوص در زمان عود‬ ‫بیماری و دریافت خدمات مناسب وعلمی توسط مردم را از‬ ‫جمله مزیت های این نرم افزار اعالم کرد‪ .‬‬ ‫طالب پور به پیش بینی پیک مجدد بیماری کرونا در‬ ‫فصل پاییز اشاره کرد و گفت‪ :‬در زمان عود بیماری مردم‬ ‫با دسترسی به این نرم افزار‪ ،‬بدون مراجعه به مراکز درمانی‬ ‫می توانند ارزیابی کاملی از خود داشته باشند‬ ‫وی‪ ،‬ورود هوش مصنوعی برای تشخیص و درمان کرونا‬ ‫را افتخاری بزرگ برای کشور دانست و گفت‪ :‬استفاده از‬ ‫ ‪30‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫هوش مصنوعی در حوزه کرونا موضوع بسیار جدیدی‬ ‫است و کشورهای پیشرفته در صدد دسترسی به ان در زمینه‬ ‫بیماری کرونا هستند و این موضوع مانند پهپادها نشان دهنده‬ ‫ظرفیت باالی کشور است‪.‬‬ ‫طالب پور‪ ،‬معیارهای تشخیصی هوش مصنوعی با‬ ‫فیزیوپاتولوژی بیمار را متفاوت دانست و ادامه داد‪ :‬استفاده‬ ‫از هوش مصنوعی در یک بیماری مبهم می تواند بسیار کمک‬ ‫کننده باشد و با این فناوری می توان با در نظر گرفتن نکاتی‬ ‫که شاید کمتر به ذهن پزشکان برسد‪ ،‬در درمان بیماری و‬ ‫شناخته شدن بهتر و بیشتر کووید ‪ ۱۹‬یاری رسان بود‪.‬‬ ‫کبد ازمایشگاهی برای نخستین بار با موفقیت پیوند شد‬ ‫محققان با استفاده از سلول های بنیادی پرتوان القایی‪ ،‬توانستند‬ ‫در ازمایشگاه نمونه های کوچکی از کبد انسان را رشد دهند و با‬ ‫موفقیت به بدن موش های ازمایشگاهی پیوند بزنند‪.‬‬ ‫با وجود این که پیوند اعضا موجب حفظ جان انسان ها‬ ‫می شود‪ ،‬این نوع عمل های جراحی دارای مشکالت خاصی‬ ‫مانند کمبود اهدا کننده و واکنش های نامطلوب سیستم ایمنی‬ ‫بدن دریافت کننده عضو هستند؛ اما رشد دادن اندام مورد‬ ‫نیاز شخص با استفاده از سلول های بنیادی خود او‪ ،‬هر دو‬ ‫مشکل را به سادگی حل می کند‪.‬‬ ‫اکنون محققان دانشگاه پیتسبورگ واقع در پنسیلوانیای‬ ‫امریکا برای اولین بار توانستند نمونه کوچکی از کبد انسان‬ ‫را در ازمایشگاه تولید کرده و ان را با موفقیت به بدن‬ ‫موش ها پیوند بزنند‪.‬‬ ‫برای این منظور‪ ،‬ابتدا از سلول های پوست افراد داوطلب‬ ‫نمونه گیری شد‪ .‬سپس این سلول ها دست ورزی شده و به‬ ‫سلول های بنیادی پرتوان القایی تبدیل شدند‪ .‬در مرحله بعد‬ ‫محققان با استفاده از این سلول های بنیادی‪ ،‬سلول های کبد‬ ‫انسان را تولید کرده و این سلول ها را به درون چهارچوب‬ ‫کبد یک موش که قبال تمام سلول های ان خارج شده است‪،‬‬ ‫منتقل کردند‪ .‬این چارچوب ساختار اولیه اندام را به همراه‬ ‫فضای مناسب برای رشد سلول های کبد فراهم می کند‪.‬‬ ‫در مرحله بعد‪ ،‬محققان این کبدهای کوچک انسان را به ‪۵‬‬ ‫موش ازمایشگاهی پیوند زدند و وضعیت ان را برای چهار‬ ‫روز تحت نظر گرفتند‪ .‬در تمام موارد‪ ،‬اندام های جدید به‬ ‫طور کامل و تمام وقت کار خود را انجام دادند‪ .‬این کبدها‬ ‫نمک های صفراوی و اوره را ترشح کردند و محققان اثار‬ ‫پروتئین های انسانی را در بدن موش ها یافتند‪.‬‬ ‫به اعتقاد محققان در اینده می توان با تغییراتی‪ ،‬این اندام ها‬ ‫را به شکلی رشد داد که قابلیت پیوند به بدن انسان را داشته‬ ‫باشند‪ ،‬اما در این فاصله می توان از ان ها برای ازمایش‬ ‫داروهای مختلف بهره گرفت‪.‬‬ ‫کبد بزرگترین عضو داخلی بدن است که بیش از ‪۵۰۰‬‬ ‫عملکرد حیاتی بدن‪ ،‬از جمله مبارزه با انواع ویروس و‬ ‫عفونت را به عهده دارد‪ .‬کبد با تولید پروتئین و هورمون در‬ ‫سراسر بدن‪ ،‬نقش مهمی را در حفظ سطح نرمال قند خون‬ ‫ایفا می کند و تنها عضوی است که می تواند خود را بازسازی‬ ‫(ترمیم) کند؛ به همین دلیل است که افراد می توانند بخشی از‬ ‫کبد خود را اهدا کنند‪.‬‬ ‫کبد حدود ‪ ۱۰‬درصد از جریان خون را مصرف می کند‬ ‫و هر دقیقه حدود دو لیتر خون پمپاژ می کند‪ .‬متاسفانه‬ ‫بیماری های کبدی با هیچ عالمت ظاهری همراه نیستند و‬ ‫بیمار زمانی از ان مطلع می شود که کار از کار گذاشته است‪.‬‬ ‫سرطان کبد‪ ،‬نارسایی کبد‪ ,‬سیروز‪ ،‬هپاتیت و هموکروماتوز‬ ‫شایع ترین مشکالت کبد هستند‪.‬‬ ‫انواع سبزیجات‪ ،‬گریپ فروت‪ ،‬گردو‪ ،‬لیمو‪ ،‬اووکادو‪،‬‬ ‫چای سبز‪ ،‬سیر‪ ،‬چغندر‪ ،‬سبزیجات با برگ های سبز پررنگ‬ ‫و زردچوبه مهمترین غذاهایی هستند که کبد را سالم نگه‬ ‫می دارند‪.‬‬ ‫استفاده از غذاهای اماده و حاضری‪ ،‬الکل و سیگار‪ ،‬روغن‬ ‫و غذاهای سرخ کرده و بی تحرکی‪ ،‬مهمترین دالیل اسیب‬ ‫به کبد هستند‪.‬‬ ‫گزارش کامل این تحقیقات در نشریه ‪ Cell Reports‬منتشر‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫ساخت کیت تشخیص مولکولی کرونا در ‪ ۵۵‬دقیقه‬ ‫محققان یک شرکت دانش بنیان وابسته به دانشگاه صنعتی‬ ‫امیرکبیر‪ ،‬کیتی را طراحی کردند که در مدت ‪ ۵۵‬دقیقه و از‬ ‫طریق بزاق دهان ویروس کرونا را تشخیص می دهد‪.‬‬ ‫امیرعباس اسماعیل زاده مدیر این شرکت دانش بنیان‬ ‫به تازگی در این خصوص توضیح داد‪ :‬این شرکت‪ ،‬فعالیت‬ ‫خود را از سال ‪ ۱۳۸۷‬در خصوص تشخیص و درمان بیماری‬ ‫سرطان های ریه‪ ،‬پستان و کولون اغاز کرد‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬با شیوع ویروس کرونا‪ ،‬تمامی فعالیت های‬ ‫شرکت در زمینه سرطان کنار گذاشته شد و به سرعت در‬ ‫صدد راهی برای تشخیص ویروس کرونا برامد‪.‬‬ ‫مدیر این شرکت دانش بنیان افزود‪ :‬با پژوهش های شبانه‬ ‫روزی‪ ،‬کیت مولکولی به روش ‪ real-time pcr‬طراحی شد‬ ‫که می تواند در کمترین زمان و میزان ویروس‪،‬کرونا را در‬ ‫مخاط بیمار شناسایی کند‪.‬‬ ‫اسماعیل زاده با بیان اینکه کیت های مولکولی در این‬ ‫شرکت‪ ،‬به روش ‪ LAMP‬است‪ ،‬توضیح داد‪ :‬همه افراد‬ ‫می توانند در ازمایشگاه های غیرتخصصی نیز این تست را‬ ‫با کیتی که طراحی شده‪ ،‬انجام دهند؛ زیرا وقتی فرد بزاق‬ ‫خود را داخل کیت ریخته‪ ،‬پس از گرمادهی به مدت کمتر‬ ‫از یک ساعت با تغییر رنگ می توان به مثبت و منفی بودن‬ ‫‪ COVID-۱۹‬وی پی برد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬کیت های مورد نظر طبق مقررات اداره کل‬ ‫تجهیزات پزشکی برای بررسی کمی و کیفی به انستیتو‬ ‫پاستور تحویل داده شد که خوشبختانه تاییدیه کیت‬ ‫تشخیص مولکولی توسط انستیتو پاستور اخذ شد و اکنون‬ ‫در حال اخذ مجوز تولید هستیم‪.‬‬ ‫مدیر این هسته فناور با بیان اینکه کشورهای مختلفی در‬ ‫خواست دریافت این محصول را دارند‪ ،‬گفت‪ :‬از کشورهایی‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪31‬‬ ‫مانند اذربایجان‪ ،‬ترکیه‪ ،‬رومانی‪ ،‬اسپانیا و انگلستان پیشنهاد‬ ‫صادرات این محصول ارسال شد و در حال اخذ مجوزهای‬ ‫الزم برای صادرات به اروپا هستیم‪.‬‬ ‫اسماعیل زاده با تاکید بر اینکه این کیت عالوه بر سرعت‬ ‫بخشی در روند تشخیص‪ ،‬ارز اوری دارد‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬دقت‬ ‫کیت های طراحی شده در این شرکت بین ‪ ۲.۵‬تا ‪ ۱۰‬برابر‬ ‫بیشتر از کیت های وارداتی است‪.‬‬ ‫ژنی که موجب تشدید عوارض کووید‪ ۱۹‬می شود‬ ‫محققان دانشگاه اگزتر در انگلیس با همکاری پژوهشگران‬ ‫دانشگاه امریکایی کنتیکت‪ ،‬دریافتند وجود دو نسخه معیوب‬ ‫از ژن موسوم به ‪ APOE‬که عامل زوال عقل است‪ ،‬موجب‬ ‫تشدید عوارض بیماری کووید ‪ ۱۹‬می شود‪.‬‬ ‫براساس این تحقیقات‪ ،‬برخی افراد دارای نسخه های‬ ‫معیوبی از این ژن هستند‪ .‬پیش از این مشخص شده وجود‬ ‫ژن ‪ APOE‬در بدن شخص موجب افزایش احتمال ابتال به‬ ‫الزایمر به میزان ‪ ۱۴‬برابر می شود و خطر بیماری های قلبی‬ ‫را نیز افزایش می دهد‪.‬‬ ‫اکنون محققان دریافتند وجود جهش های این ژن حتی در‬ ‫بدن افرادی که دچار زوال عقل نیستند‪ ،‬ریسک های ناشی از‬ ‫بیماری کووید ‪ ۱۹‬را به میزان دو برابر افزایش می دهد‪.‬‬ ‫در این تحقیقات که با استفاده از اطالعات ژنتیکی بیش‬ ‫از ‪ ۵۰۰‬هزار شهروند اروپایی انجام شد‪ ،‬حدود ‪ ۲.۳۶‬درصد‬ ‫افراد مورد مطالعه دارای نسخه های معیوبی از ژن ‪APOE‬‬ ‫بودند‪ ،‬اما ‪ ۵.۱۳‬درصد از افرادی که به کووید ‪ ۱۹‬مبتال‬ ‫بودند‪ ،‬این ژن های معیوب را داشتند‪ .‬اکثریت افراد مورد‬ ‫مطالعه هنوز در معرض الودگی ویروسی قرار نگرفته اند‪.‬‬ ‫محققان پیش از این نیز نشان دادند که افراد مبتال به‬ ‫ ‪32‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫زوال عقل سه برابر بیش از سایرین در معرض خطر ابتال به‬ ‫عوارض شدید کووید ‪ ۱۹‬قرار دارند‪.‬‬ ‫گزارش کامل این تحقیقات در نشری ه �‪Journal of Geron‬‬ ‫‪ tology: Medical Sciences‬منتشر شده است‪.‬‬ ‫گلبول های سفید رباتیک‪ ،‬ابزاری برای دارورسانی!‬ ‫محققان انستیتوی مکس پالنک با الهام از گلبول های سفید‬ ‫خون‪ ،‬میکروربات هایی ساختند که قابلیت حرکت در جهت‬ ‫مخالف جریان خون را دارند‪.‬‬ ‫این میکروربات ها از جنس ذرات شیشه هستند و قطر‬ ‫ان ها کمتر از ‪ ۸‬میکرومتر است‪ .‬نیمی از این ذرات توسط‬ ‫یک فیلم نازک از جنس طال و نیکل پوشیده شده و نیمه‬ ‫دیگر ان ها حاوی مواد دارویی است‪.‬‬ ‫محققان توانستند این میکروربات ها را با استفاده از رگ های‬ ‫شبیه سازی شده‪ ،‬با موفقیت مورد ازمایش قرار دهند‪.‬‬ ‫این میکروربات ها بر خالف نمونه های موجود در جهت‬ ‫جریان خون حرکت نمی کنند‪ ،‬بلکه مسیر حرکت ان ها مانند‬ ‫گلبول های سفید خون به صورت چرخشی و روی دیواره‬ ‫رگ ها است و جهت حرکت ان ها را می توان با استفاده از‬ ‫یک میدان مغناطیسی از خارج بدن کنترل کرد‪.‬‬ ‫عالوه براین‪ ،‬میکروربات های شیشه ای قادرند سلول های‬ ‫موردنظر برای دارورسانی را به صورت خودکار شناسایی‬ ‫کنند‪ .‬برای انجام این کار از یک پوشش پادتنی مختص به‬ ‫سلول موردنظر در سطح میکروربات استفاده می شود‪.‬‬ ‫در این ازمایش‪ ،‬محققان میکروربات ها را به گونه ای تنظیم‬ ‫کردند که با سرعت ‪ ۶۰۰‬میکرومتر در ثانیه حرکت کنند‪.‬‬ ‫این سرعت‪ ،‬ان ها را به رکورددار سریع ترین میکروربات های‬ ‫مشابه تبدیل کرده است‪.‬‬ ‫با وجود این که هنوز راه درازی تا تکمیل این فناوری باقی‬ ‫است‪ ،‬محققان امیدوارند نتایج این تحقیقات بتواند امکان‬ ‫دارورسانی و درمان غیرتهاجمی مجموعه ای از بیماری ها را‬ ‫فراهم کند‪.‬‬ ‫گزارش کامل این تحقیقات در نشریه ‪Science Robotics‬‬ ‫منتشر شده است‪.‬‬ ‫تجاری سازی کیت استخراج ‪ RNA‬از نمونه بزاق‬ ‫یا مخاط بینی بیمار‬ ‫یک شرکت هندی موفق به ساخت کیت استخراج‬ ‫با استفاده از نانوذرات مغناطیسی شده است که برای استفاده‬ ‫در تست های ‪ PCR‬و ‪ LAMP‬و شناسایی ویروس کووید‪۱۹‬‬ ‫کاربرد دارد‪.‬‬ ‫شرکت اگاپه داینستیکس (‪ )Agappe Diagnostics‬در‬ ‫مسیر تجاری سازی کیت استخراج ‪ RNA‬با کمک نانوذرات‬ ‫مغناطیسی است تا تولید تجاری این کیت ها انجام شود‪ .‬این‬ ‫کیت می تواند ‪ RNA‬مورد نیاز برای تشخیص ویروس کرونا‬ ‫را در اختیار پزشکان قرار دهد تا ان ها از این ‪ RNA‬و با کمک‬ ‫تست های ‪ PCR‬و ‪ LAMP‬اقدام به تشخیص ویروس کرونا از‬ ‫روی نمونه بزاق یا مخاط بینی بیمار کنند‪.‬‬ ‫موسسه سری کیترا تیرونال موفق به ساخت کیت استخراج‬ ‫‪ RNA‬با استفاده از نانوذرات مغناطیسی شده است‪ ،‬این ‪RNA‬‬ ‫برای استفاده در تست های ‪ PCR‬و ‪ LAMP‬و به منظور شناسایی‬ ‫ویروس کووید‪ ۱۹‬طراحی و ساخته شده است‪.‬‬ ‫ویروس کووید‪ ۱۹‬که این روزها جهان را درگیر کرده‬ ‫است‪ ،‬از نوع ویروس های ‪ RNA‬است‪ RNA ،‬رشته منفرد‬ ‫پلیمری بوده که در سلول های زنده مشاهده می شود‪ .‬این‬ ‫ماده‪ ،‬اطالعات ژنتیکی مهم اورگانیسم را که برای حیات‬ ‫نیاز دارد‪ ،‬حمل می کند‪ .‬یکی از اقدامات مهم در تشخیص‬ ‫این ویروس‪ ،‬تأیید وجود ‪ RNA‬در نمونه گرفته شده از بیمار‬ ‫است‪ .‬نمونه مخاط گلو یا بینی بیمار در ازمایشگاه بررسی‬ ‫شده تا این ‪ RNA‬شناسایی شود‪.‬‬ ‫‪RNA‬‬ ‫در این کیت‪ ،‬از نانوذرات مغناطیسی برای گرفتن و تغلیظ‬ ‫‪ RNA‬استفاده می شود‪ .‬این راهبرد بسیار مهم است چرا که‬ ‫اگر ‪ RNA‬در حین ذخیره سازی یا حمل دچار اسیب و از‬ ‫هم گسیختگی شود‪ ،‬باز هم با این روش قابل جمع اوری‬ ‫است‪ ،‬دانه های نانوذرات مغناطیسی به ‪ RNA‬ویروس متصل‬ ‫شده و زمانی که در معرض میدان مغناطیسی قرار می گیرند‪،‬‬ ‫جداسازی و تغلیظ می شود‪.‬‬ ‫ازمون های ‪ PCR‬و ‪ LAMP‬به میزان کافی از ‪ RNA‬وابسته‬ ‫هستند و این روش نواورانه امکان شانس جذب مقدار کافی‬ ‫از ‪ RNA‬را در اختیار پزشک قرار می دهد‪ .‬این موسسه در‬ ‫حال ثبت پتنت مربوط به این فناوری است‪ ،‬این فناوری به‬ ‫شرکت اگاپه داینستیکس منتقل شده و در حال حاضر این‬ ‫شرکت در حال کار روی فناوری مورداستفاده در این کیت‬ ‫است تا از ان برای شناسایی ویروس کرونا استفاده کند‪.‬‬ ‫این شرکت به دنبال دریافت تاییدیه ‪ ICMR‬است و این‬ ‫کیت ها برای انجام تست و کسب تاییدیه های الزم ارائه شده‬ ‫است‪ ،‬پس از مشخص شدن نتایج تست ها‪ ،‬مجوز برای تولید‬ ‫تجاری این کیت ها صادر خواهد شد‪ .‬این فناوری به صورت‬ ‫غیرانحصاری به شرکت اگاپه منتقل شده است‪.‬‬ ‫ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی را در فضای مجازی دنبال کنید‪:‬‬ ‫‪www.tashkhis.com‬‬ ‫‪tashkhis magazine‬‬ ‫‪@Tashkhis_Magazine‬‬ ‫‪Tashkhis_Magazine‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪33‬‬ ‫ ‪34‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫سیده فاطمه مهدوی نیاکی‪ ،‬گروه سلولی و مولکولی‪ ،‬دانشکده علوم و فناوری های نوین‪ ،‬علوم پزشکی تهران‬ ‫دکتر طاهره ناجی‪ ،‬گروه علوم پایه‪ ،‬دانشکده داروسازی وعلوم دارویی‬ ‫سنتز زنجیره های گلوبین جهت تشخیص افتراقی‬ ‫بتا تاالسمی از الفا تاالسمی‬ ‫تاالسمی یک نوع کم خونی ارثی است که در ان سنتز یک یا چند‬ ‫زیر واحد از زنجیره های شرکت کننده در ساختمان هموگلوبین‪ ،‬از نظر‬ ‫کمی کاهش می یابد‪ .‬این بیماری که شایع ترین اختالل تک ژنی در‬ ‫جمعیت جهان است‪ ،‬بسیار ناهمگن است و انواع مختلفی دارد‪ .‬عنوان‬ ‫بتا تاالسمی به مواردی اطالق می شود که در انها سنتز زنجیره های بتا‬ ‫کاهش یافته است و تظاهر کلینیکی بیماری‪ ،‬کم خونی است که شدت‬ ‫ان با میزان زنجیره های تولید شده و پایداری زنجیره های اضافی‬ ‫تولید شده ارتباط داد‪[1] .‬‬ ‫تاکنون بیشتر از ‪ 1000‬نوع جهش یا حذف ژنی پیدا شده‬ ‫است که از نظر کمی یا کیفی بر روی تولید زنجیره های‬ ‫گلوبین تاثیر می گذارد‪ .‬در این میان ‪ 200‬نوع از این جهش ها‬ ‫روی ژن بتا تاثیر می گذارد‪[2] .‬‬ ‫این جهش ها می توانند در هر یک از مراحل رونویسی‪،‬‬ ‫ترجمه و پردازش و پایداری زنجیره پس از ترجمه‪ ،‬بر روی‬ ‫بیان ژن اثر گذاشته و عملکرد ژن را مختل کنند‪ .‬در بین‬ ‫تاالسمی ها‪ ،‬تشخیص انواع بتا تاالسمی از اهمیت بیشتری‬ ‫برخوردار است‪ ،‬زیرا عدم تشخیص موارد بتا تاالسمی ‬ ‫(به ویژه در نمونه های اتیپیک و یا نهفته ان) و یا اشتباه با‬ ‫موارد الفا تاالسمی می تواند خطر به دنیا امدن بچه های‬ ‫بتا تاالسمی ماژور و یا اینترمدیا را افزایش دهد‪[5,4] .‬‬ ‫این بیماری اولین بار توسط اقای کولی در سال ‪،1925‬‬ ‫به طور مستقل از ایاالت متحده و ایتالیا گزارش شده‬ ‫است تاالسمی از دو واژه یونانی ‪ Thalassa‬به معنی دریا‬ ‫و ‪ Heama‬یعنی خون گرفته شده است‪[3] .‬‬ ‫این بیماری در تمام نژادها گزارش شده است اما بیشتر‬ ‫در کشورهای حوزه مدیترانه‪ ،‬نواحی استوایی و مناطق‬ ‫نزدیک به ان و در اسیا و افریقا شیوع دارد و از نظر‬ ‫جغرافیایی در قسمت هایی ازافریقا‪ ،‬ترکیه‪ ،‬ایران‪ ،‬هلند‬ ‫و اسیای جنوب شرقی‪ ،‬کمربند تاالسمی جهان نام گرفته‬ ‫اند‪ [4,3] .‬تاالسمی در ایران در حاشیه خلیج فارس و‬ ‫دریای خزر و کهکلیویه و بویراحمد‪ ،‬فارس و کرمان و‬ ‫اصفهان و سیستان وبلوچستان شایع است‪[4] .‬‬ ‫تاالسمی با نشانه هایی مانند کم خونی‪ ،‬بزرگ شدن طحال‪،‬‬ ‫و تغییرات استخوانی اشکار می شود با توجه به نوع جهش و‬ ‫شدت درگیری‪ ،‬عالئم بالینی بیمار بعد از حالت بدون عالئم‬ ‫گرفته تا انمی های شدید و کشنده متنوع است‪[7,6] .‬‬ ‫شاخص های هماتولوژیک ازجمله حجم متوسط‬ ‫گلبول قرمز یا ‪ MCV‬و هموگلوبین متوسط گلبول‬ ‫قرمز یا ‪ MCH‬تغییر می یابد‪ .‬با شناسایی زوج های‬ ‫در خطر‪ ،‬به کمک روش های مولکولی می توان به‬ ‫شناسایی جهش های ژنی پرداخته و در تشخیص‬ ‫پیش از زایمان از ان بهره گرفت‪ .‬رویهمرفته‬ ‫ناهنجاری های مربوط به هموگلوبین به دو دسته‬ ‫تقسیم می شوند‪:‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪35‬‬ ‫‪ -۱‬تولید هموگلوبین های غیر طبیعی (هموگلوبینوپاتی)‪:‬‬ ‫به علت جایگزینی نادرست اسیدهای امینه در زنجیره های‬ ‫گلوبین و تولید و زنجیره های گلوبین غیرطبیعی‪ ،‬یک‬ ‫هموگلوبین ناهنجار به وجود می اید‪ ،‬که بسته به نوع‬ ‫امینو اسید تغییر یافته و جایگاه ان می تواند منحصر به ایجاد‬ ‫هموگلوبین های غیرطبیعی ‪ C,D,S‬شود[‪.]8‬‬ ‫در واقع این دسته از ناهنجاری ها شامل اختالالت کیفی‬ ‫هموگلوبین است‪ .‬بسیاری از این هموگلوبین های ناهنجار‬ ‫دارای تمایل باالیی در اتصال به اکسیژن است و لذا بیشتر در‬ ‫حاملین خود با پلی سیتمی همراه است‪ .‬‬ ‫‪-۲‬کاهش در تولید زنجیره های گلوبین شامل اختالل‬ ‫کمی در تولید زنجیره های گلوبین است که مهم ترین نوع‬ ‫بیماری در این ناهنجاری‪ ،‬انواع های تاالسمی هاست‪[8] .‬‬ ‫هموگلوبین نقل و انتقال گازهای تنفسی را به عهده‬ ‫دارد و از ‪ 4‬زنجیره پلی پپتیدی تشکیل شده است که به‬ ‫هم زنجیره یک پورفیرین اهن دار(هم) متصل شده است و‬ ‫اساس این نوع زنجیره های پلی پپتیدی سه نوع هموگلوبین‬ ‫قابل تشخیص در انسان شامل ‪ Hbf ، HBA2 ، HbA1‬است‪.‬‬ ‫و ‪ HbA1‬مرکب از ‪ 2‬زنجیره الفا و ‪ 2‬زنجیره بتا و حدود‬ ‫‪ %97‬هموگلوبین افراد بالغ را تشکیل می دهد و ‪ HBA2‬از‬ ‫‪2‬زنجیره الفا و ‪ 2‬دو زنجیره دلتا و حدود ‪ %2‬هموگلوبین‬ ‫افراد بالغ را تشکیل می دهد‪ Hbf .‬نیز متشکل از ‪ 2‬زنجیره‬ ‫الفا و ‪2‬زنجیره گاما و در حدود ‪ %1‬هموگلوبین بالغین را‬ ‫می سازد‪ .‬ژن های کد کننده زنجیره های پروتئینی گلوبین‬ ‫‪2‬دسته اند‪ :‬گروه اول شامل ژن های اپسیلون و دلتا و گاما‬ ‫ ‪36‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫و بتا بر روی کروموزوم ‪ 11‬قرار گرفته و گروه دوم‬ ‫شامل ژن هایی زتا و الفا بوده که بر روی کروموزم‬ ‫شماره ‪ 16‬قرار دارند‪ .‬‬ ‫در تاالسمی الفا جهش های ژنی بیشتر از نوع هیدروپس‬ ‫فتالیس ژنی و در تاالسمی بتا بیشتر از نوع جهش های‬ ‫نقطه ای و یا تغییر یک نوکلئوتید است‪[13].‬‬ ‫الفا تاالسمی بر اساس تعداد ژن های حذف شده می تواند‬ ‫چهار زیر مجموعه داشته باشد‪ ،‬که شامل هیدروپس فتالیس‬ ‫(‪ 4‬نسخه ژن الفا گلوبین) بیماری‪(H‬حذف ‪ 3‬نسخه از‬ ‫ژن الفا) و الفا تاالسمی مینور (حذف دو نسخه ژنی) و‬ ‫ناقل خاموش ( حذف تنها یک نسخه از ژن ) است]‪[8‬‬ ‫جهش های ژن بتا گلوبولین و شیوع این جهش ها‪ ،‬سبب‬ ‫تاالسمی در نقاط مختلف دنیا متفاوت است‪[10,9].‬‬ ‫با توجه به تنوع جمعیتی و در ایران‪  ‬وجود دارد‪،‬‬ ‫پراکندگی جهش های بتا تاالسمی در نقاط مختلف ایران‬ ‫نیز متفاوت بوده و داشتن این اطالعات برای اقدامات‬ ‫پیشگیرانه حائز اهمیت است‪[11].‬‬ ‫اپیدمیولوژی‬ ‫بر پایه ی بررسی ها ی انجام شده‪ ،‬این بیماری بیش‬ ‫از ‪ 16000‬الل در افراد مبتالی ماژور و مینور به تاالسمی‬ ‫گزارش شده است و جهش های گوناگونی در شهرهای‬ ‫مختلف شمالی و جنوبی و جمعیت ایران شایع دیده‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫بیشترین افراد مبتال به تاالسمی در مازندران‬ ‫و شایع ترین جهش ها این استان به ترتیب از ‬ ‫)‪ IVSII-I(G>A‬و )‪ CD30(G>C‬و )‪ FSC8(-AA‬و ‪FSC22‬‬ ‫و )‪ 24(-AAGTTGG‬و ‪ )IVSI-5)G>C‬این جهش ها در‬ ‫مجموع بیش از ‪ %80‬جهش های مسبب تاالسمی در بین‬ ‫بیماران استان را شامل می شود‪ .‬در زاهدان جهش (‪IVSI-‬‬ ‫‪ )5GC‬و فراوانی ‪ %77‬کل جهش ها در صدر جهش ها‬ ‫قرار دارد و فراوانی ‪ GjB2‬در زاهدان و کرمان نسبت به‬ ‫جمعیت کشور کمتر بوده است‪[12].‬‬ ‫روش انجام ازمایش‬ ‫روش های تشخیص مولکولی در مطالعات‬ ‫گزارش شده عبارتند از ‪ ARMS-PCR‬و ‪ PCR-RFLP‬و‬ ‫‪ Reverse dot blot hybridization  sequencing‬تقریبا‬ :‫فهرست منابع التین‬ 1-Clarke Wm.Higgins TN.Laboratory Investigation of hemoglobin opathise and Thalassemias : review and update . clinical chemistry 2000.46;1284-90. 2-Yaish Hassan M.Thalassemia 2005 .  Http://www.emedicine.com/ped/topic2229. hym. 3-Rachmilewitz  EA,Giardina pj . How I treat Thalassemia . Bl00d 2011;118:3479-3488.  4- Wheather all D,cleggj . The Thalassemia syndromes .4th ed oxford England : Blackwell science Ltd, 2001.  5-Weatherall Dj.Genetic variation and susceptibility to infection : The red and malaria. BrJ Haematol 2008; 141: 276-286.  6-Giardina p, forget B . Thalassemia syndromes . in : Hoffman R Benz G, shattil s , etal , eds Hematology . Basic pincplesand and practice (5thed ) l. phialadelphia PA . Churchill civing stone 2008 : 535-563 7.rachmilewitz EA. Giardina pj.How I Tret Thalassemia.blood 2011:118:3479-3488 8.caoA,GalaneiioR.Beta-Thalassemia,Gene Med 2010:12:61-76 9.Mahmodi F.Zeinalis,merat A.Delmaghnis,K mostavafi pour K,Ghaddam  Z,The molecular basis of B-Thalassemia mutation in Fars province iran,Iranian j med sci 2002:21.99-103 .10 Das s. Talukder G.B  globin gene and related disease : A review .Intern j Human Genet 2002 152-2,139,.   .11 Tafazoli M . nourmohammadi I.zaker F. Kheradmandi S . survey of prevalence of beta –globin geno koomesh 2005 , 4,225 -258.  .12 Mahdieh N.Rabbani B, wiley s , Akbari MT , zeinali S.Genetic causes of nonsyndromic hearing loos in Iran in comparison with other population .j hum Genet 2010 : 55 :539 -648. .13 pace B, zein s . understanding mechanisms of gamma- globin gene regulation to develop stra tegies for pharmacological fetal hemoglobin induction Dev Dyn 2006 ; 235  1727 -1737  .14   Arumugam p.malik p.Genetic therapy for Beta – Thalassemia : from The bench to the bedside Hematology y 2010 ; 2010: 445-450. 37 99 ‫خرداد‬ 173 ‫شماره‬ ‫در تمام روش شناسایی روش های تشخیص مولکولی در‬ ‫ تقریبا در تمام‬ARMS-PCR ‫مطالعات گزارش شده عبارتند از‬ ‫ برای شناسایی جهش های نقطه ای‬ARMS ‫مطالعات از روش‬ [36] .‫استفاده شده است‬ ‫درمان‬ ‫مبتالیان تاالسمی ماژور به علت کم خونی شدید نیازمند به‬ ‫ انباشت اهن در بافت های مختلف‬.‫دریافت مکرر خون هستند‬ ‫ که علت شایع مرگ و‬،‫بدن و از جمله قلب و کبد همراه است‬ ‫ برای درمان یا از داروهای شالتور کننده اهن‬.‫میر در انها است‬ .‫مثل دفروکسامین و دفریپرون استفاده می شود‬ ‫ در دوران مختلف تکوین ساختارهای متفاوت‬:‫درمان نوین‬ ‫ و ژن های متفاوتی از خوشه های ژنی‬،‫هموگلوبین پدید می اید‬ ‫ اگر ژن بتا جهش داشته باشد می تواند‬.‫گلوبین بیان می گردد‬ ‫ در یکی از‬.‫بیان دیگر ژن های این خوشه ژنی را القاء کند‬ ،‫ فنیل بوتیرات‬،‫این روشهای درمانی از (هیدروکسی اوره‬ [14,13] .‫بوسولفان) بیان ژن گلوبین گاما را افزایش می دهد‬ ‫زنجیره های گاما گلوبین با زنجیره های اضافی الفا ترکیب‬ ‫ و در نتیجه لیز گلبول های قرمز‬RBC ‫شده و از رسوب انها در‬ ‫ از طرف دیگر ترکیب زنجیره های گاما با‬.‫جلوگیری می کند‬ ‫ اندازه ی‬.‫ را پدید می اورد‬F ‫ هموگلوبین‬،‫زنجیره های الفا‬ ‫ چون اکسیژن را‬،‫این هموگلوبین در دوران جنینی زیاد است‬ .‫ دریافت می کند و بعد از تولد مقدارش کم می شود‬RBC ‫از‬   ‫پیشگیری‬ ،‫در والدین حامل و سالم و با خطر داشتن فرزند مبتال‬ ‫ است‬%25 ‫براساس وراثت الگوی اتوزومی مغلوب برابر‬ ‫و در حین بارداری به کمک روش های تشخیص پیش‬ ‫) وجود‬16 ‫ و‬14( ‫) و‬12 ‫ و‬10( ‫از زایمان در هفته های‬  .‫جهش ها قابل بررسی و پیشگیری است‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫ پیشگیری از زاد و‬،‫یکی از ضرورت های سالمت کشور ما‬ ‫ولد کودکان مبتال تاالسمی است و یا الگوی وراثتی نیز وابسته‬ ‫به جنس است در ازدواج های خویشاوندی این خطر بیشتر‬ ‫ بهترین کار این است که زوجین قبل از‬.‫مشاهده می شود‬ .‫ازدواج به مراکز ژنتیک جهت تشخیص تاالسمی مراجعه کنند‬ ‫استارت اپ‬ ‫دکتر ایدین پرنیا (تحلیل های سالمت دیجیتال)‬ ‫دکتر فرهنگ باقری (تحلیل های اقتصادی و کسب وکاری‬ ‫نیلوفرحسن‪،‬کارشناس مهندسی پزشکی‬ ‫چهار فرصت استارتاپ های سالمت دیجیتال‬ ‫در بحران کرونا ویروس‪ -‬بخش‪2‬‬ ‫سالمت دیجیتال پس از بحران کرونا ویروس‪:‬‬ ‫بهشت یا جهنم؟‬ ‫سوالی که مطرح می شود این است که ایا راهکارها و‬ ‫استارتاپ های سالمت دیجیتال پس از بحران کرونا ویروس‬ ‫وارد بهشت می شوند و رشدی که بسیاری از این کسب و‬ ‫کارها تجربه کرده اند ادامه خواهد داشت یا برعکس شرایط‬ ‫رکود اقتصادی و رفتارهای نامتعارف مشتریان و ذی نفعان حوزه‬ ‫سالمت جهنمی برای این کسب و کارها ایجاد خواهد کرد؟‬ ‫ما معتقد هستیم که استارتاپ های سالمت دیجیتال پس‬ ‫از بحران کرونا ویروس نیز همچنان در برزخ خواهند ماند‪.‬‬ ‫همانطور که تا امروز‪ ،‬سالمت دیجیتال نتوانسته بود جایگاه‬ ‫ویژه ای در حوزه سالمت برای خود بیابد‪ ،‬احتماال بحران کرونا‬ ‫نیز منجر به تحولی در این وضعیت نخواهد شد‪ .‬ولی شکی‬ ‫نیست که پس از این بحران‪ ،‬اقبال سالمت دیجیتال بیش از‬ ‫پیش خواهد بود و بیشتر مورد توجه قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫انچه در ادامه می خوانید تحلیلی از شرایط و فرصت های‬ ‫احتمالی پیش روی سالمت دیجیتال در ایران و جهان است‪.‬‬ ‫رشد استارتاپ ها و سرمایه گذاری در سالمت‬ ‫دیجیتال پس از بحران کرونا ویروس؛‬ ‫افزایش نفوذ و رشد بیشتر سالمت دیجیتال پس از بحران‬ ‫کرونا ویروس‬ ‫رشد چند برابری استارتاپ های سالمت دیجیتال در زمان‬ ‫بحران کرونا ویروس به خصوص استارتاپ های مشاوره‬ ‫پزشکی از راه دور را می توان به دلیل تعطیلی مطب ها‪ ،‬مراجعه‬ ‫نکردن یا عدم پذیرش بیماران غیراورژانسی در مراکز بهداشتی‬ ‫درمانی و همچنین خارج نشدن مردم از منزل برای دریافت‬ ‫مشاوره های ساده پزشکی و در مجموع اجبار به استفاده از‬ ‫راهکارهای غیرحضوری برای دریافت مشاوره پزشکی دانست‪.‬‬ ‫ایا زمانی که مطب ها بازگشایی شوند و مراکز بهداشتی‬ ‫درمانی پذیرای بیماران باشند‪ ،‬همچنان شاهد این رشد‬ ‫ ‪38‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫خواهیم بود؟ محتمل ترین اتفاق این است که رشد‬ ‫چندبرابر استفاده از خدمات سالمت مجازی و ‬ ‫غیرحضوری متوقف و حتی شاهد رشد منفی باشیم که‬ ‫می تواند واکنش طبیعی بازار باشد‪ .‬زمانی که اجبار به‬ ‫استفاده از خدمات غیر حضوری برداشته شود بسیاری از‬ ‫مردم به رفتارهای سابق خود برمی گردند‪.‬‬ ‫ایا مشتریان استارتاپ های سالمت دیجیتال‪ ،‬نسبت به‬ ‫پیش از بحران کرونا ویروس‪ ،‬بیشتر خواهد شد؟ احتماال‬ ‫تعداد مشتریان و میزان رشد طبیعی استارتاپ های سالمت‬ ‫دیجیتال در تمام دنیا نسبت به قبل بیشتر خواهد بود ولی‬ ‫امکان اعتبارسنجی راهکارهای سالمت دیجیتال در مدت‬ ‫بحران مهم تر از ان است که رشد چه میزان خواهد بود‪.‬‬ ‫پرزیدنت شتاب دهنده هلث باکس (‪ ،)Healthbox‬نیل‬ ‫پتل (‪ )Neil Patel‬معتقد است که استفاده تعداد بیشتری‬ ‫از مردم‪ ،‬از راهکارهای سالمت دیجیتال به خصوص‬ ‫مراقبت های از راه دور و مجازی‪ ،‬فرصت اعتبارسنجی کم‬ ‫نظیری را در اختیار کارافرینان قرار می دهد‪ .‬ازاین طریق‬ ‫می توان بهتر فهمید که مشتریان و مردم از چه خدمات و‬ ‫ویژگی هایی خوششان می اید و از چه خوششان نمی اید‪.‬‬ ‫در مجموع به نظر می رسد احتماال استارتاپ های‬ ‫سالمت دیجیتال پس از بحران کرونا‪ ،‬شانس بیشتری برای‬ ‫جذب مشتریان جدید و نفوذ در بازار داشته باشند ولی‬ ‫بعید به نظر می رسد که رشدی تصاعدی را حتی نزدیک‬ ‫به انچه در طول مدت بحران کرونا تجربه کردند پس از‬ ‫ان نیز داشته باشند‪.‬‬ ‫افزایش سرمایه گذاری در استارتاپ های سالمت‬ ‫دیجیتال پس از بحران کرونا ویروس‬ ‫طبق گزارش استارتاپ هلث (‪) Startup Health‬‬ ‫میزان سرمایه گذاری جهانی در استارتاپ های سالمت‬ ‫دیجیتال در سه ماهه اول سال ‪ ،2020‬نسبت به مدت‬ ‫مشابه سال ‪ 2019‬به میزان ‪ 41‬درصد افزایش داشته است‪.‬‬ ‫هر چند سرمایه گذاری ‪ 4/5‬میلیارد دالری در این مدت در‬ ‫هفته های ابتدایی سال و پیش از اعالم اپیدمی در چین بوده‬ ‫و پس از اعالم پاندمی توسط سازمان بهداشت جهانی میزان‬ ‫سرمایه گذاری مانند سایر صنایع کاهش پیدا کرده است‪.‬‬ ‫اقبال سرمایه گذاری در استارتاپ های سالمت دیجیتال‬ ‫مرتبط تر با بحران کرونا در این مدت بیشتر بوده است‬ ‫و رشد سرمایه گذاری در استارتاپ های پزشکی از راه‬ ‫دور با تله مدیسن (‪ )Telemedicine‬رشد ‪ 1818‬درصدی را‬ ‫نسبت به سال پیش داشته است‪ .‬همچنین سرمایه گذاری در‬ ‫استارتاپ های مانیتورینگ از راه دور و مانیتورینگ مجازی‬ ‫بیماران‪ ،‬به میزان ‪ 168‬درصد و استارتاپ های دسترسی‬ ‫به مراقبت به میزان ‪ 40‬درصد رشد نسبت به سال گذشته‬ ‫داشته اند‪.‬‬ ‫هرچند اطالعات دقیقی از همه سرمایه گذاری ها در‬ ‫ایران در دسترس نیست ولی به نظر می رسد که این روند‬ ‫سرمایه گذاری را در ایران نیز شاهد بوده ایم‪ .‬در اواخر‬ ‫اسفند ماه‪ ،‬یعنی در حدود یک ماه پس از اعالم ورود‬ ‫کرونا ویروس به ایران‪ ،‬استارتاپ دکترساینا که در زمینه‬ ‫نوبت دهی و مشاوره پزشکی از راه دور مشغول به فعالیت‬ ‫هست‪ ،‬موفق به جذب دومین دور سرمایه خود از‪ ‬شرکت‬ ‫سرمایه گذاری اسمارت اپ ونچرز‪ ‬شد‪.‬‬ ‫رسانه موبی هلث نیوز‪ ( (MobiHYPERLINK “https://‬‬ ‫‪ www.mobihealthnews.com/” Health News‬با‬ ‫تعدادی از سرمایه گذاران استارتاپ های سالمت‬ ‫سرشناس در مورد پیش بینی ایشان از بازار سرمایه سالمت‬ ‫دیجیتال پس از بحران کرونا مصاحبه نموده است‪ .‬در‬ ‫این باره هیل تیکو )‪ (Halle Tecco‬بنیان گذار راک هلث‬ ‫(‪ )Rock Health‬بزرگترین شتابدهنده سالمت دنیا‪،‬‬ ‫می گوید که‪ :‬شاید میزان سرمایه گذاری در حوزه سالمت‬ ‫دیجیتال نسبت به قبل کم نشود ولی بدون شک دقت‬ ‫و سخت گیری برای سرمایه گذاری بیشتر خواهد شد‪ .‬او‬ ‫معتقد است که اهمیت ارزش پیشنهادی قوی‪ ،‬بسیار بیشتر‬ ‫از قبل خواهد بود و سرمایه گذاران به دنبال چیزهایی‬ ‫می گردند که برای مشتریان واجب باشد نه انکه فقط‬ ‫استفاده از ان ها خوب باشد‪.‬‬ ‫راه اندازی کسب و کارهای سالمت دیجیتال‬ ‫در بحران کرونا ویروس و پس از ان‬ ‫ایا برای بحران کرونا ویروس‪ ،‬کسب و کارهای‬ ‫پاســخ به این ســوال هم بله است و هم خیر! بله است‬ ‫چون به احتمال زیاد شاهد رشد حوزه سالمت دیجیتال در‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪39‬‬ ‫بلند مدت باشیم و ورود به این حوزه منطقی به نظر می رسد‪ .‬‬ ‫و پاسخ نه چون اصوال راه اندازی کسب و کار در بازارهای‬ ‫نوظهوری مانند ســامت دیجیتال در شــرایط عادی با عدم‬ ‫قطعیت بســیاری روبرو است و اکنون در شرایط بحران‪ ،‬این‬ ‫عدم قطعیت بسیار بیشتر نیز شده است‪.‬‬ ‫برای راه اندازی کسب و کار‪ ،‬باید نگاه بلند مدت داشت و‬ ‫چون شرایط فعلی در زمان بحران و پس از ان بسیار غیرقابل‬ ‫پیش بینی است‪ ،‬نمی توان با اطمینان در مورد فرصت ها و‬ ‫نیازهای اینده نظر داد‪ .‬این بدان معنا است که ریسک راه اندازی‬ ‫کسب و کار در شرایط فعلی چند براب ِر پیش از این است‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر ریسک حفظ کسب و کارهای فعلی نیز کم نیست‪.‬‬ ‫بنابراین با وجود ریسک باال به نظر می رسد برای افرادی که‬ ‫می توانند این ریسک را بپذیرند‪ ،‬راه اندازی یک کسب و کار‬ ‫سالمت دیجیتال می تواند گزینه مناسبی باشد‪.‬‬ ‫به طور کلی‪ ،‬توصیه نمی کنیم که کسب و کاری را به‬ ‫صورت اختصاصی برای بحران کرونا راه اندازی کنید‪.‬‬ ‫توصیه ما این است که به دنبال مشکالتی بگردید که در‬ ‫بحران کرونا دردی عمیق و واقعی برای تعداد قابل توجهی‬ ‫از ذی نفعان حوزه سالمت ایجاد کرده است و سعی کنید‬ ‫راهکاری اساسی برای ان ارائه دهید‪ .‬همچنان مشکالت‬ ‫سطحی و زودگذر‪ ،‬شانسی برای نفوذ در بازار نخواهند‬ ‫داشت و حتی احتماال حداقل جذب مشتری و سرمایه را نیز‬ ‫به دست نمی اورند‪.‬‬ ‫یک نکته حائز اهمیت در مورد بحران کرونا‪ ،‬این است‬ ‫که یکی از سناریوهای محتمل این است که بحران کرونا‬ ‫تا مدت ها کامال رفع نشود و باید با شرایط جدید با وجود‬ ‫کرونا حداقل تا چند سال وفق پیدا کرد‪ .‬این یعنی اگر کسب‬ ‫و کاری برای مشکالت واقعی در بحران کرونا راهکاری‬ ‫مناسب ارائه دهد‪ ،‬ممکن است فرصت خوبی برای رشد نیز‬ ‫در اینده نزدیک داشته باشد‪.‬‬ ‫ایا کسب و کارهای فعلی سالمت دیجیتال‪ ،‬بهتر است‬ ‫چرخشی با توجه به بحران کرونا داشته باشد؟‬ ‫هر چقدر که در بحران کرونا پیش می رویم این سناریو‬ ‫قوت می گیرد که جهان پس از کرونا یا جهان با کرونا‪ ،‬هیچ‬ ‫شباهتی به دنیای پیش از ان ندارد‪ .‬برای کسب و کارهای‬ ‫سالمت دیجیتال نیز شرایط متفاوت نیست و رفتار مشتریان‬ ‫می تواند با اعتبارسنجی های پیشین تفاوت کند و حتی اگر‬ ‫تناسب محصول بازار)‪ (Product-Market Fit‬داشتند بسیار‬ ‫ ‪40‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫محتمل است که در شرایط جدید‪ ،‬دیگر این تناسب را‬ ‫نداشته باشند‪.‬‬ ‫ما به کسب و کارهای سالمت دیجیتال که محصول‬ ‫خود را وارد بازار کرده اند دو توصیه اصلی داریم‪ .‬اول‬ ‫این که شرایط جدید را مانند ورود به یک بازار جدید‬ ‫ببینید و محصول فعلی خود را برای این بازار جدید به‬ ‫روزرسانی کنید‪ .‬احتمال زیادی وجود دارد که در این‬ ‫بازار جدید فرصت های جدیدی در ارتباط با حوزه‬ ‫فعالیت یا محصول خود بیابید‪ .‬توصیه دوم این است که‬ ‫به راحتی از این فرصت های جدید نگذرید‪ .‬حتی موقعیت‬ ‫چرخش (‪ )Pivot‬برای به دست اوردن این فرصت ها را‬ ‫در نظر بگیرید‪.‬‬ ‫فرصت های سالمت دیجیتال پس از بحران کرونا‬ ‫ویروس که نمی خواهید از دست بدهید‬ ‫همانطور که مشخص است بحران کرونا ویروس‬ ‫بیشتر از هر چیز بر رشد کسب و کارهای مشاوره‬ ‫پزشکی از راه دور و مراقبت های مجازی و غیرحضوری‬ ‫تاثیر گذاشته است‪ .‬با نگاهی بر استارتاپ های مشاوره‬ ‫پزشکی از راه دور در بازار ایران و نفوذ در بازار‪ ،‬به‬ ‫نظر می رسد همچنان فرصت ورود به این بازار برای‬ ‫استارتاپ های جدید نیز وجود دارد‪ .‬حتی استارتاپ هایی‬ ‫که در زمینه های مرتبط از جمله نوبت دهی فعالیت داشتند‬ ‫نیز می توانند با چرخشی مناسب وارد این بازار شوند‪ .‬‬ ‫هرچند که به نظر می رسد برخی از این استارتاپ ها این‬ ‫استراتژی را پیدا کرده اند‪.‬‬ ‫احتمال دارد که‪ ‬بازار مشاوره پزشکی از راه دور‪ ‬با‬ ‫همراهی وزارت بهداشت برای فراهم شدن امکان تجویز‬ ‫از راه دور‪ ،‬ناگهان رشد بسیار زیادی را تجربه کند ولی‬ ‫مشخص نیست که در نهایت این اتفاق چه زمانی در ایران‬ ‫رخ خواهد داد‪ .‬در مجموع اگر در فکر ورود به بازار تله‬ ‫مدیسن و پزشکی از راه دور هستید اکنون زمان ان است‪.‬‬ ‫یکی دیگر از دسته استارتاپ هایی که ممکن است رشد‬ ‫خوبی را تجربه کنند‪ ،‬استارتاپ های‪ ‬پیگیری بیماران و‬ ‫مدیریت مراقبت بیماری‪ ‬هستند‪ .‬احتماال فشاری که در‬ ‫بحران کرونا بر سیستم بهداشتی درمانی وارد شد‪ ،‬منجر‬ ‫به این می شود که راهکارهای کاهش مراجعات و مدیریت‬ ‫بیماری ها از راه دور به خصوص برای بیماری های مزمن‬ ‫مورد استقبال قرار گیرند‪ .‬احتماال راهکارهای تخصصی و‬ ‫محدود به یک تخصص یا بیماری که بتوانند واقعا نیازها و‬ ‫دغدغه های پزشک و بیمار را رفع کنند بتوانند نفوذ خوبی‬ ‫در بازار داشته باشند‪ .‬هرچند احتماال این نیاز به ارامی ایجاد‬ ‫و تقویت می شود و بعید است رشد ناگهانی در این دسته‬ ‫داشته باشیم‪.‬‬ ‫استارتاپ های‪ ‬اموزش سالمت و مراقبت های فردی و‬ ‫سبک زندگی سالم‪ ‬با توجه به اینکه در این مدت مردم نیاز‬ ‫به این اموزش ها و مراقبت ها را بیشتر احساس کردند‬ ‫ممکن است شانس بیشتری از پیش داشته باشند‪ .‬این دسته‬ ‫استارتاپ ها اغلب درامد و میزان جذب سرمایه کمتری‬ ‫داشتند و همچنان نیز به نظر نمی رسد تغییر محسوسی در‬ ‫این شرایط ایجاد شود ولی احتمال جذب مشتری بیشتر‪،‬‬ ‫شانس رشد مالی و جذب سرمایه را بیشتر می کند‪ .‬به نظر‬ ‫می رسد استارتاپ های این دسته نیز اکنون فرصت مناسب‬ ‫برای راه اندازی و حتی رشد را دارند‪ .‬البته به شرطی که‬ ‫بتوانند نیازهای درست را در این بازار جدید پیدا کنند‪.‬‬ ‫اگر کمی عمیق تر و اینده نگرتر نگاه کنیم‪ ،‬هر استارتاپی‬ ‫که بتواند میزان قابل توجهی از هزینه های سالمت مربوط به‬ ‫خدمات جایگزین خود را کاهش دهد در بلندمدت برنده‬ ‫خواهد بود‪ .‬با هزینه های هنگفتی که بحران کرونا بر بدنه‬ ‫اقتصاد جهان گذاشته و خستگی و درماندگی سیستم های‬ ‫سالمت کشورها‪ ،‬مهم ترین ارزش هایی که استارتاپ ها باید‬ ‫به دنبال ان باشند تا منجر به‪ ‬کاهش هزینه های سیستم‬ ‫سالمت‪ ‬شوند‪ ،‬کاهش مراجعات و بستری‪ ،‬بهبودی زودتر‪،‬‬ ‫کاهش عوارض جانبی‪ ،‬پیشگیری موثر از بیماری ها و‬ ‫کاهش بار بیماری و از کار افتادگی است‪.‬‬ ‫مهم ترین توصیه ما به استارتاپ ها این است که‬ ‫ارزش های پیشنهادی خود را برای دستیابی به این موارد‬ ‫تنظیم کنند تا در بلندمدت بتوانند کسب و کارهایی پایدار‪،‬‬ ‫بادوام و متحول کننده ایجاد کنند‪ .‬امیدواریم که همانطور‬ ‫که استارتاپ های سالمت دیجیتال در بحران کرونا‬ ‫درخشیدند‪ ،‬سیاست گذاران و قانون گذاران سیستم سالمت‬ ‫نیز به جای ایجاد موانع قانونی بیشتر از مشوق هایی برای‬ ‫رشد بیشتر و بهتر سالمت دیجیتال بهره ببرند‪.‬‬ ‫ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی را در فضای مجازی دنبال کنید‪:‬‬ ‫‪www.tashkhis.com‬‬ ‫‪tashkhis magazine‬‬ ‫‪@Tashkhis_Magazine‬‬ ‫‪Tashkhis_Magazine‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪41‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫مریم سعیدی ‪ ،‬دانشجوی دکترای زیست شناسی سلولی و مولکولی‬ ‫دکتر طاهره ناجی؛دانشیار گروه سلولی و مولکولی‪ ،‬دانشکده علوم و فناوری های نوین‬ ‫بررسی اثرات سیاه دانه در کاهش پیشرفت بیماری سرطان‬ ‫از دیرباز گیاهان دارویی‪ ،‬در درمان بیماری ها مورد استفاده قرار گرفته‬ ‫است‪ .‬امروزه با همه پیشرفت ها در زمینه ی داروهای شیمیایی‪  ،‬به علت‬ ‫اثرات جانبی متعدد و هزینه باالی این داروها‪ ،‬گرایش به مصرف داروهای‬ ‫گیاهی رو به افزایش است‪ .‬از این رو گیاهان برای درمان و یا پیشگیری از‬ ‫بیماری های مختلف بسیار مورد توجه قرار گرفته اند[‪ .]1‬‬ ‫از داروهای مشتق شده از گیاهان برای درمان بیماری‬ ‫سرطان ها نیز‪  ‬استفاده می شود‪ ،‬زیرا طبیعی بوده و به اسانی‬ ‫قابل دسترس است و به راحتی می توانند به شکل خوراکی و‬ ‫به عنوان بخشی از غذای مورد مصرف بیمار استفاده شوند[‪ .]1‬‬ ‫روش های درمانی زیادی برای سرطان وجود دارد که با‬ ‫توجه به نوع و میزان پیشرفت ان متفاوت خواهد بود‪ ،‬اما‬ ‫انچه مهم است پیشگیری از بروز سرطان است که نحوه‬ ‫زندگی روزمره انسان ها در این مقوله بسیار حائز اهمیت‬ ‫است‪ .‬با استفاده از یکسری ترکیبات گیاهی در سبد غذایی‬ ‫روزانه می توان تا حدود زیادی خطر ابتال به سرطان را‬ ‫کاهش داد[‪ .]2‬‬ ‫گیاه سیاه دانه با نام علمی ‪ Nigella-sativa‬یک گیاه ساالنه‬ ‫و بومی جنوب و جنوب غربی اسیااست‪ .‬تیموکوئینون‪،‬‬ ‫دی تیموکوئینون‪ ،‬تیم هیدروکوئینون و تیمول مواد موثره‬ ‫اصلی در عصاره ابی دانه گیاه سیاه دانه هستند‪ .‬تحقیقات نشان‬ ‫داده است که بیشتر فعالیت بیولوژیکی دانه این گیاه مربوط به‬ ‫تیموکوئینون (‪ )TQ‬یعنی جزو اصلی روغن دانه گیاه سیاه دانه‬ ‫است‪ .‬تیموکوئینون دارای خواص انتی اکسید و ضد التهابی‬ ‫است و خواص ضدالتهابی ان از طریق سرکوب واسطه های‬ ‫التهابی مانند پروستاگالندین ها و کلوترین ها اعمال می شود‪.‬‬ ‫تیموکوئینون‪ ،‬اولین بار توسط کروماتوگرافی بر روی الیه‬ ‫نازک ژل سیلیکا از گیاه سیاه دانه استخراج شد[‪ .]4 ,3‬‬ ‫ ‪42‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫در مطالعه ای که در سال ‪ 2013‬توسط ‪ IO Farah‬و‬ ‫همکارانش‪  ‬صورت گرفت‪ ،‬خواص ضدسرطانی ترکیبات‬ ‫سیاه دانه بر روی رشد سلول های سرطانی پستان ‪MCF-7‬‬ ‫بررسی شد‪ .‬نتایج به دست امده نشان داد که خواص‬ ‫ضدسرطانی سیاه دانه به علت اثرات سیتوتوکسیک و‬ ‫اپوپتوتیک مستقیم ان می باشد‪ .‬این مطالعه نشان داد‬ ‫که عصاره الکلی سیاه دانه دارای اثر مهاری بر رشد‬ ‫سلول های سرطان پستان ‪  MCF-7‬است[‪.]5‬‬ ‫در مطالعه ای دیگر که در سال ‪ 2013‬توسط‬ ‫‪ Aiwear Arakmu‬انجام شده اثرات سیاه دانه بر رشد‬ ‫تومور در یک مدل حیوانی مورد بررسی قرار گرفت‪ .‬در‬ ‫این مطالعه موش هایی با سلول های توموری با عصاره‬ ‫سیاه دانه مورد تیمار قرار گرفتند و اثر سیاه دانه بر روی‬ ‫فاکتورهای التهابی ‪ TNF-α‬و ‪ 1L-1B‬و ‪ 1L-2‬بررسی شد‪.‬‬ ‫نتایج نشان داد که درمان با سیاه دانه منجر به سرکوب‬ ‫قابل توجه افزایش وزن تومور شد[‪ .]6‬‬ ‫غلظت های اینترکولین های التهابی در مقایسه با گروه‬ ‫کنترل و گروه شاهد مقداری افزایش پیدا کرده بود‪ .‬این‬ ‫مطالعه نشان داد که تیمار با عصاره سیاه دانه می تواند به‬ ‫عنوان یک ماده کمکی ضد تومور استفاده شود[‪ .]6‬‬ ‫‪ ‬اینترکولین‪-‬یک بتا و اینترکولین‪ 2-‬هر دو‬ ‫اینترکولین های مهمی است و می تواند تکثیر سلول های‪T-‬‬ ‫را تقویت کند‪ .‬در ایمنی ضدتوموری که بیشتر سلول های‬ ‫‪ T‬هستند‪ ،‬می توانند مستقیم ًا مانند سیتوتوکسیک عمل‬ ‫کنند یا به صورت غیر مستقیم از طریق ترشح سایتوکاین‬ ‫‪ TNF-α‬عمل کنند‪ .‬بسیاری از سایتوکاین ها شامل ‪IFN-ᵞ‬‬ ‫(اینترفرون ‪-‬گاما) و اینترلوکین ‪ 2-‬می توانند سلول ‪NK‬‬ ‫‪ )(Natural killer cells‬را فعال کنند[‪ .]6‬‬ ‫در صورت نبود انتی بادی ها‪ ،‬سلول های ‪ NK-‬باعث القاء‬ ‫فعالیت لنفوکین‪  ‬و اثرضد سمی ‪ cell-T‬می شود که باعث‬ ‫مهار رشد تومور می شود‪ .‬‬ ‫در مجموع درمان با عصاره سیاه دانه می تواند عملکرد‬ ‫ایمنی بدن را بهبود بخشد و رشد تومور را مهار کند و باعث‬ ‫تقویت سیستم ایمنی شود[‪ .]6‬‬ ‫در مقاله ای که در سال ‪ 2013‬در مورد نقش سیاه دانه‬ ‫توسط ‪ Aftab Ahnad‬و همکارانش صورت گرفت بیان شده‬ ‫است که تیموکوئینون باعث افزایش بیشتر در مهار رشد‬ ‫تومور و اپوپتوز بیشتر در رده سلولی استئوسارکوم انسانی‬ ‫‪ saos-2‬در مقایسه با گروه شاهد می شود[‪  .]7‬‬ ‫تیموکوئینون به طور قابل توجهی تشکیل لوله سلولی اندوتلیال‬ ‫ورید را مسدود می کند و انژیوژنر را مهار می کند[‪ .]7‬‬ ‫در این مقاله امده است که تیموکوئینون بر روی سلول های‬ ‫کارسینوم دهانه رحم انسانی دارای خاصیت سمیت سلولی‬ ‫بیشتری نسبت به سلول های سالم است‪ .‬تجزیه و تحلیل‬ ‫چرخه سلولی‪ ،‬انجام شده به وسیله فلوسایتومتری‪ ،‬افزایش‬ ‫قابل توجهی در تجمع سلول های تحت درمان با ‪ TQ‬را‬ ‫در مرحله‪ G1‬نشان داد که نشانگر القای اپوپتوز توسط این‬ ‫ترکیب است[‪ .]7‬‬ ‫‪ TQ‬باعث از بین بردن سلول های کارسینوم سنگ فرش‬ ‫دهانه رحم از طریق اپوپتوز می شود[‪ .]7‬‬ ‫با توجه به مطالعاتی که بر روی تاثیرات سیاه دانه انجام‬ ‫شده است می توان نتیجه گرفت که سیاه دانه به عنوان یک‬ ‫ترکیب طبیعی خواص بیشماری دارد که از ان می توان به‬ ‫طور گسترده در حیطه درمان و پزشکی به خصوص در مقوله‬ ‫بیماری سرطان استفاده کرد هر چند که مطالعات بیشتری در‬ ‫این زمینه مورد نیاز است‪ .‬به هر حال شواهد علمی‪ ،‬به فواید‬ ‫و بی خطری ان محدود است و سیاه دانه ممکن است برای‬ ‫بعضی افراد مضراتی هم داشته باشد‪ .‬همیشه برای استفاده‬ ‫از داروهای گیاهی به منظور درمان یک مشکل پزشکی‪،‬‬ ‫باید با پزشک مشورت کرد‪.‬‬ ‫منابع‪ :‬‬ ‫‪1. Sofowora, A., E. Ogunbodede, and A. Onayade,‬‬ ‫‪The role and place of medicinal plants in the strategies‬‬ ‫‪for disease prevention. Afr J Tradit Complement Altern‬‬ ‫‪Med, 2013. 10(5): p. 210-29.‬‬ ‫‪2. Devi, P.U., Withania somnifera Dunal (Ashwagand‬‬‫‪ha): potential plant source of a promising drug for can‬‬‫‪cer chemotherapy and radiosensitization. Indian J Exp‬‬ ‫‪Biol, 1996. 34(10): p. 927-32.‬‬ ‫‪3. Rooney, S. and M.F. Ryan, Effects of alpha-hederin‬‬ ‫‪and thymoquinone, constituents of Nigella sativa, on‬‬ ‫‪human cancer cell lines. Anticancer Res, 2005. 25(3B):‬‬ ‫‪p. 2199-204.‬‬ ‫‪4. Chehl, N., et al., Anti-inflammatory effects of the‬‬ ‫‪Nigella sativa seed extract, thymoquinone, in pancreatic‬‬ ‫‪cancer cells. HPB (Oxford), 2009. 11(5): p. 373-81.‬‬ ‫‪5. Farah, I.O. and R.A. Begum, Effect of Nigella sativa‬‬ ‫‪(N. sativa L.) and oxidative stress on the survival pattern‬‬ ‫‪of MCF-7 breast cancer cells. Biomed Sci Instrum, 2003.‬‬ ‫‪39: p. 359-64.‬‬ ‫‪6 Aikemu, A., et al., Immunomodulatory and anti-tu‬‬‫‪mor effects of Nigella glandulifera freyn and sint seeds‬‬ ‫‪on ehrlich ascites carcinoma in mouse model. Pharma‬‬‫‪cogn Mag, 2013. 9(35): p. 187-91.‬‬ ‫‪7. Ahmad, A., et al., A review on therapeutic poten‬‬‫‪tial of Nigella sativa: A miracle herb. Asian Pac J Trop‬‬ ‫‪Biomed, 2013. 3(5): p. 337-52.‬‬ ‫ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی را در فضای مجازی دنبال کنید‪:‬‬ ‫‪www.tashkhis.com‬‬ ‫‪tashkhis magazine‬‬ ‫‪@tashkhis_magazine‬‬ ‫‪tashkhis_magazine‬‬ ‫خرداد ‪99‬‬ ‫شماره ‪173‬‬ ‫‪43‬‬ Lab Diagnosis Mo nthly M agazine ISSN:1561-6363 JUNE 2020 / Volume 22 / Issue No.173 Tel: 021 88987501-66910616 Fax: 021-89776769 Website: www.Tashkhis.com Email:Tashkhis@gmail.com content Editor in Chief: 3 Editorial……………………….........................……………………………….2 3 News .................................................................................................................. 3 3 Corona Achievements Exhibition……...................................................……..8 3 Dr. Abbas Afrah The First Virtual International Conference on aafrah@gmail.com Managing editor: Dr. Abbas Nadaf Fahmideh Scientific editor: Dr. Ali Beikian Executive Manager: "Integrated Medicine and Clinical Actions" about COVID19………...12 Mahmood Aslani 3 matashkhis@gmail.com Virtual Workshop of Lab Network of Mostafa Science and Technology Foundation…..…......................................................…..14 3 The NGS in Clinical Diagnosis……...........................................……………..16 3 An Overview of Esophageal Cancer and Epstein-Barr virus……………....18 3 Scientific Consultants: Investigating Challenges and Strategies for Preventing Dr. Seyed Hossein Fatemi, Head of Iranian Association of Clinical Laboratories (IACL) Dr. Abdolfattah Sarrafnejad, Professor of Tehran Medical Sciences and Combating Health-centric Trafficking.........................................….20 Dr. Mohammad-Javad Gharavi, Lab News………..........................................................……..........….............…28 3 Dr. Alireza Mehrvarz, 3 Secretary of Iranian Association of Clinical Laboratories (IACL) Synthesis of Globin Chains for Differential Detection of Beta Thalassemia Anatomo-Clinical Pathologist from Alpha Thalassemia…....................................................................…35 Dr. Alireza Tarang, Medical Genetics (PhD.) Parvin Mokhtar, Digital Health Startups in the Coronavirus Crisis…………...........………..38 3 MD Pathologist 3 Dr. Ali Beikian, Investigating the Effects of Nigella Sativa on Reducing Nurse BSc(N) the Progression of Cancer……….........................................................…..42 99 ‫خرداد‬ 173 ‫شماره‬ 44