ماهنامه تشخیص آزمایشگاهی شماره 142

‫‪ -‬داخلی ‪2‬‬ % ‫ماهنامه‬ ‫سالبیستم‪-‬شماره‪(142‬ابان‪100-)96‬صفحه‪8000-‬تومان‬ ‫ماهنامهتشخیصازمایشگاهی‪/‬پژوهشی‪-‬خبری‬ ‫شماره ثبت‪8965/9 :‬‬ ‫‪aafrah@gmail.com‬‬ ‫دبیرتحریریه‪ :‬دکترعباس نداف فهمیده‬ ‫مدیراجرایی‪ :‬مهندس محمود اصالنی‬ ‫‪Email: matashkhis@gmail.com‬‬ ‫سازمان اگهی‪ :‬نازلی عباسپور‬ ‫همکاران تحریریه‪:‬‬ ‫مهندس نیلوفر حسن‬ ‫افسانه غفاری‬ ‫مهندس احسان درخشان نیا‬ ‫نشانی نشریه‪ :‬تهران‪-‬خیابان فاطمی‪ -‬خیابان دائمی‪-‬‬ ‫نبش زرتشت غربی‪ -‬پالک ‪- 79‬طبقه همکف‪ -‬واحد‪18‬‬ ‫نخستیننشریهازمایشگاهیکشور‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسوول‪ :‬دکتر عباس افراه‬ ‫‪‬‬ ‫سراغاز؛ برابرهای ناروای فرهنگستان در زبان فارسی‪2..................................................‬‬ ‫‪‬‬ ‫رویدادها و گزارش ها‪4...............................................................................................‬‬ ‫‪‬‬ ‫گزارشاصلی‪:‬درپنجمینکنگرهملیواولینکنگرهبینالمللیفناوریهاینوینازمایشگاهیعنوانشد‪:‬‬ ‫تجمیع ازمایشگاه ها به نفع بیماران است‪8............................................‬‬ ‫‪‬‬ ‫هزینه های ازمایشگاه های پزشکی مدیریت می شوند‪16.............................‬‬ ‫تلفن‪09127333407- 88952803-88987501 :‬‬ ‫فکس‪ /021- 89776769 :‬صندوق پستی‪14335-1418 :‬‬ ‫دفتررشت‪ :‬رشت‪ -‬خیابان انقالب‪ -‬پالک ‪179‬‬ ‫‪‬‬ ‫با حضور رئیس سازمان غذا و دارو و مدیر کل تجهیزات پزشکی سازمان غذا و دارو؛‬ ‫تقدیر از ‪ 16‬شرکت صادرکننده برتر تجهیزات و ملزومات پزشکی‪20.............‬‬ ‫‪Email: Tashkhis@gmail.com‬‬ ‫‪Web: www.Tashkhis.com‬‬ ‫مدیرکل ازمایشگاه های مرجع سالمت وزارت بهداشت‪:‬‬ ‫‪‬‬ ‫درسومین کنگره بین المللی و دهمین کنگره سراسری انگل شناسی و بیماری های انگلی ایران عنوان شد‪:‬‬ ‫به ازمایشگاه های مجهزتری در کشور نیاز داریم‪22.....................................‬‬ ‫‪‬‬ ‫طرح روی جلد‪:‬‬ ‫شرکت تولیدی بازرگانی اریافارمد‬ ‫تولیدوواردات دستگاه های‬ ‫پزشکی‪،‬ازمایشگاهی و‬ ‫فراورده های تشخیصی‬ ‫ادرس‪ :‬تهران‪ ،‬بلوار نلسون ماندال‬ ‫(افریقای شمالی)‪ ،‬خیابان سایه‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،52‬طبقه ‪3‬‬ ‫تلفن‪22022002 :‬‬ ‫فاکس‪22039247:‬‬ ‫چاپ‪ :‬سبزارنگ ‪88809212‬‬ ‫خیابان سپهبد قرنی‪ ،‬ک ش محمدی‪ ،‬پ ‪4‬‬ ‫مشاوران علمی‪:‬‬ ‫دکتر سید حسین فاطمی‬ ‫دکتر عبدالفتاح صراف نژاد استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫دکتر ارش دریاکار متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دکتر عباس نداف فهمیده متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دکتر محمد جواد غروی دبیر انجمن متخصصان علوم ازمایشگاهی بالینی ایران‬ ‫دکتر علیرضا مهرورز متخصص اسیب شناسی بالینی و تشریحی‬ ‫دکتر علیرضا ترنگ متخصص ژنتیک پزشکی‬ ‫پروین مختار نرس‬ ‫مهندس سید امیرحسین بحرالعلومیان مهندسی پزشکی‬ ‫رئیس انجمن متخصصان علوم ازمایشگاهی بالینی ایران‬ ‫در بیست و دومین کنگره پیوند خون و مغز استخوان اسیا و اقیانوسیه عنوان شد‪:‬‬ ‫ایران‪ ،‬از بزرگ ترین مراکز پیوند سلول های بنیادی در دنیاست‪25................‬‬ ‫‪‬‬ ‫بررسی حداقل بیماری باقیمانده در بیماران مبتال به ‪ ALL‬رده ‪ B‬با استفاده از فلوسیتومتری‪28...‬‬ ‫‪‬‬ ‫مایکوپالسما هومینیس درناباروری زنان و مردان‪30.......................................................‬‬ ‫‪‬‬ ‫بررسی اصول ایمنی درازمایشگاه‪32..............................................................................‬‬ ‫‪‬‬ ‫نکات کلیدی تعمیرات تجهیزات ازمایشگاهی؛ پی پت‪ ،‬همزن حرارتی‪39......................‬‬ ‫‪‬‬ ‫بررسی شیوع ویروس هپاتیت‪ C‬در بیماران بتا‪-‬تاالسمی ماژور‪42...................................‬‬ ‫‪‬‬ ‫تازه های ازمایشگاه‪46..................................................................................................‬‬ ‫‪‬‬ ‫بیماری دیابت)‪49.................................MODY(Maturity onset diabetes of the young‬‬ ‫‪‬‬ ‫بررسی زیرگروه های الفا وبتای گیرنده استروژنی به عنوان هدف درمانی درسرطان پستان‪52....‬‬ ‫چاپ اثار و اگهی ها به مفهوم پذیرش دیدگاه های پدید اورندگان نیست‪.‬‬ ‫نشریه تشخیص ازمایشگاهی از باز پس فرستادن نوشته های نویسندگان معذور است‪.‬‬ ‫هر گونه دخل و تصرف در نوشته ها با اگاهی نویسنده ان انجام می شود‪.‬‬ ‫تنها اثاری که به صورت تایپ شده روی ‪ CD‬و یا با ‪ email‬به نشریه رسیده باشد برای چاپ در دستور کار قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫از نویسندگان محترم خواهشمند است عکس های الزم را به صورت اسکن شده همراه با مطلب ارسال کنند‪.‬‬ ‫سراغـاز‬ ‫دکتر عباس افرا‬ ‫بورد تخصصی ازمایشگاه بالینی‬ ‫برابرهای ناروای فرهنگستان‬ ‫در زبان فارسی‬ ‫چندی پیش با واژه ی "کارسوق واژه گزینی" برخوردم‪.‬‬ ‫با کمی کاووش دریافتم که این واژه "کار سوق" به جای‬ ‫‪ ،Workshop‬یا همان کارگاه خودمان است‪ .‬فرهنگستان‬ ‫طویل و عریض خودمان‪ ،‬گویا این واژه ناهنجار را به زور‬ ‫می خواهد به اصحاب قلم تنقیه کند‪ ،‬گویا نمی داند که‬ ‫از سال ها پیش هر شاگرد مدرسه ای معنی انرا دریافته‬ ‫است‪ .‬واژه ی "کارگاه" واژه ای است که سال ها‬ ‫بر مغزهایمان نشسته ودر همه جا بهره وری می شود‪.‬‬ ‫واژه نهاد‪ ،‬انجمن واژگانی است که همسانی بیشتری با‬ ‫کلمه ی منفور فرهنگستانی‪ ،‬کار سوق‪ ،‬را نمود دارد‪ .‬سوق‬ ‫در زبان عربی یعنی‪ :‬بازار و یا بازارچه است‪ .‬گفتنی است‬ ‫واژه ی بازار پارسی است و دیگران ازما گرفته اند‪ .‬بازار‬ ‫و بازارچه هم جای خرید و فروش است‪ .‬کارگاه یا به‬ ‫انگلیسی ورکشاب‪ ،‬جای اموزش ساخت و ساز است‪.‬‬ ‫چه انگیزه ای به میان اوردن این واژه زشت به زبان فارسی‬ ‫شده است؟ عرب ها به ورکشاب انگلیسی‪ ،‬می گویند‬ ‫المعمل( یا المصنع)‪ ،‬اما برای زبان خود در زمینه ی زبان‬ ‫چنین ناروایی را هم شاید نپسندند‪ .‬فرهنگ یک مردم‪،‬‬ ‫از بازار جدا است‪ .‬گرچه وارونه ی ان گاهی در مردم‬ ‫کوچه و بازاری واژه ای بجا برای ابزارهای تازه بکار می‬ ‫رود‪ .‬مانند " سگدست" که براستی فراگیر و پذیرفته شده‪،‬‬ ‫اما در فرهنگستان بجای تردد‪ ،‬که از دیرباز گفت شده‬ ‫"امد و شد" واژه شدامد نهاده شده‪.‬‬ ‫بهر روی فرهنگستان واژه ی ناهنجار و بسیار زشت‬ ‫" کار سوق" بجای "کارگاه" گذاشته است‪ .‬این واژه با‬ ‫ ‪2‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫اصل واژه گزینی فرهنگستان هم ناسازگار است(واژه برابر‬ ‫بیگانه بر پایه ی اصل فرهنگستان‪ 1. 4. 4. 1 :‬در میان عموم‬ ‫فارسی زبانان متداول باشد)‪ .‬مگرچند در صد از مردم‬ ‫کشور ( به جز عرب زبانان نازنین خوزستان و شماری از‬ ‫باشندگان جنوب باختری ایران) واژه سوق را می فهمند؟‬ ‫دراینجا جا دارد که به تاریخچه فرهنگستان زبان‬ ‫فارسی اشاره ای کنیم تا بهتر به ارزش این نهاد ارزشمند‬ ‫پی ببریم‪ .‬سنگ اغازین بنای فرهنگستان در اردی بهشت‬ ‫‪ 1314‬بنا نهاده شد‪ .‬این بنیاد تا ‪ 1333‬به نام فرهنگستان‬ ‫اول شناخته شد‪ .‬فلسفه ی کار فرهنگستان "گزینش‬ ‫واژگان در هر رشته از رشته های زندگانی‪ ،‬پیراستن‬ ‫زبان فارسی از واژگان ناجور بیگانه‪ ،‬تهیه دستور زبان‪،‬‬ ‫گرداوری واژگان پیشه وران و صنعتگران با تکیه به‬ ‫واژگان کهن‪ ،‬اشعار و امثال و قصص و نوادر و ترانه ها‬ ‫و اهنگ های والیتی‪ ،‬هدایت افکار به حقیقت ادبیات‬ ‫و چگونگی نظم و نثر‪ ،‬تشویق شعرا و نویسندگان در‬ ‫ایجاد شاهکارهای ادبی‪ ،‬تالیف و ترجمه کتب سودمند‬ ‫و مطالعه و اصالح خط فارسی" بود‪ .‬در ان زمان به‬ ‫راستی این بنیاد کار گشا بود‪ .‬این بنیاد فراز و نشیبی‬ ‫بهمراه داشت ولی چکیده ی کارنامه اش‪ :‬به تصویب‬ ‫رساندن ‪ ۲۰۰۰‬واژه تا سال ‪ ۱۳۲۰‬بود‪.‬‬ ‫فرهنگستان زبان ایران که به فرهنگستان دوم مشهور‬ ‫است‪ ،‬در سال ‪ ۱۳۴۷‬تاسیس شد‪ .‬این فرهنگستان تا‬ ‫سال ‪ 1357‬دایر بود‪.‬‬ ‫گفتنی است‪ ،‬مح ّمد مقدّ م‪ ،‬پایه گذار گروه های‬ ‫اموزشی زبان شناسی دانشگاه تهران‪ ،‬در سال ‪ ،۱۳۴۲‬نُه‬ ‫سال پس از تعطیل شدن فرهنگستان ایران (فرهنگستان‬ ‫اول)‪ ،‬درباره ی خطر حضور و هجوم واژه های بیگانه‬ ‫به زبان فارسی هشدار داد‪ .‬در رسانه ها نیز جستارهایی‬ ‫درباره ی بایستگی پایش از زبان فارسی و پروراندن‬ ‫ان برای پاسخگویی‪ ،‬ب ه نیازهای علمی و فنّی تازه‪،‬‬ ‫درگرفت‪ .‬با این پیش گفته ها‪ ،‬زمینه ی بازگشایی‬ ‫دوباره ی فرهنگستان فراهم شد و در پنجم مرداد سال‬ ‫‪ ۱۳۴۷‬فرهنگستان زبان ایران (فرهنگستان دوم) برپا شد‪.‬‬ ‫در این دوره‪ ،‬فرهنگستان در پی تشکیل جلسه های‬ ‫شورای خود در سال ‪ ،۱۳۴۹‬چهار پژوهشکده ی‬ ‫واژه گزینی‪ ،‬گرداوری واژه های فارسی‪ ،‬زبان های‬ ‫باستانی و فارسی میانه و دستور را‪ ،‬به همت وزارت‬ ‫فرهنگ و هنر و ده نفر از اعضای پیوسته ایجاد کرد‪.‬‬ ‫برخی از اعضای پیوسته ی فرهنگستان زبان‬ ‫ایران عبارت بودند از‪ :‬صادق کیا‪ ،‬مح ّمد مقدّ م‪،‬‬ ‫ذبیح بهروز‪ ،‬صادق رضازاده شفق‪ ،‬محمود حسابی‪،‬‬ ‫حسین گل گالب‪ ،‬یحیی ماهیار نوابی‪ ،‬جمال رضایی‪،‬‬ ‫سپهبد علی کریملو و مصطفی مقربی‪.‬‬ ‫این فرهنگستان‪ ،‬پس از پیروزی انقالب اسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬مدتی ف ّعال بود؛ سپس در سال ‪ ،۱۳۶۰‬با ادغام‬ ‫یازده مرکز و سازمان تحقیقاتی‪ ،‬که فرهنگستان دوم‬ ‫موسسه ی مطالعات و تحقیقات‬ ‫نیز جزو ان ها بود‪،‬‬ ‫ّ‬ ‫فرهنگی (پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی)‬ ‫پدید امد‪.‬‬ ‫در فرهنگستان دوم دو برنامه ی عمده در نظر بود‪:‬‬ ‫‪‬برنامه ی واژه گزینی‪ ،‬که ویژه ی گزینش‬ ‫برابرهای فارسی برای واژگان و اصطالح های‬ ‫بیگانه‪ ،‬اعم از اروپایی و عربی‪ ،‬بود‪.‬‬ ‫‪ ‬بررسی و پژوهش درباره ی زبان ها و‬ ‫گویش های ایرانی‪.‬‬ ‫طرح های تحقیقاتی فرهنگستان زبان ایران در‬ ‫نُه پژوهشگاه سازمان یافت‪ .‬ف ّعالیت گسترده ی این‬ ‫فرهنگستان درزمینه ی واژه گزینی بود و تا سال ‪،۱۳۵۱‬‬ ‫تخصصیِ واژه گزینی‪ ،‬رویهمرفته ‪۶۶۵۰‬‬ ‫گروه های‬ ‫ّ‬ ‫واژه ی فارسی دربرابر واژه های بیگانه پیشنهاد کردند‪.‬‬ ‫گروه واژه گزینی از نُه کمیسیون علمی و فنّی‪ ،‬پزشکی و‬ ‫کشاورزی و طبیعی‪ ،‬زبان و ادب‪ ،‬تاریخ‪ ،‬فلسفه و علوم‬ ‫اجتماعی و تربیتی و روان شناسی‪ ،‬هنرهای زیبا‪ ،‬ارتش‪،‬‬ ‫اقتصاد و بازرگانی‪ ،‬حقوق و علوم اداری و سیاسی و‬ ‫جغرافیا تشکیل می شد‪.‬‬ ‫بسیاری از واژه های ساخته شده به وسیله ی این‬ ‫فرهنگستان به زبان روزمره ی فارسی وارد شده و به‬ ‫گنجینه ی زبان فارسی افزوده شد‪ .‬حتا فرهنگستان زبان‬ ‫و ادب فارسی (فرهنگستان سوم)‪ ،‬که پس از انقالب‬ ‫تشکیل شد‪ ،‬بسیاری از این واژه ها را رسمیت داد و انها‬ ‫را پذیرفت‪ .‬این فرهنگستان درزمینه ی پژوهش های‬ ‫زبانی و چاپ اثار نیز موفقیت های چشمگیری داشت‪.‬‬ ‫مجموعه ی فرهنگ های بسامدی فرهنگستان زبان ایران‬ ‫نیز از کارهای درخشان این فرهنگستان به شمار می رود‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪3‬‬ ‫رویدادها و گزارش ها‬ ‫مدیر کل ازمایشگاه مرجع سالمت خبر داد‪:‬‬ ‫سیستم ازمایشگاهی مناطق زلزله غرب کشور بازسازی می شود‪/‬‬ ‫مدیر کل ازمایشگاه مرجع سالمت با بیان‬ ‫اینکه ازمایشگاه سرپل ذهاب در حال حاضر‬ ‫از لحاظ عملکردی ‪ 100‬درصد غیرفعال‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬بازسازی سیستم ازمایشگاهی‬ ‫مناطق زلزله غرب کشور در دستور کار است‪.‬‬ ‫دکتر سیامک سمیعی مدیرکل ازمایشگاه مرجع سالمت‬ ‫وزارت بهداشت گفت‪ :‬مطابق با ارزیابی اولیه تیم ارزیاب‬ ‫ازمایشگاهی‪ ،‬با توجه به ارزیابی سازه ای و غیر سازه ای‪،‬‬ ‫ازمایشگاه سرپل ذهاب در حال حاضر از لحاظ عملکردی‬ ‫‪ 100‬درصد غیرفعال است‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬ازمایشگاه سیار دانشگاه علوم پزشکی کردستان‬ ‫با دو نفر نیرو به سرپل ذهاب اعزام و در کنار درمانگاه سیار‬ ‫مستقر در محوطه بیرونی بیمارستان سرپل ذهاب مستقر شده‬ ‫است و در حال حاضر در ازمایشگاه فوق امکان انجام ازمایش‬ ‫های اولیه بیوشیمی و سایر تست های‬ ‫ازمایشگاهی مطابق با ‪ EOP‬ازمایشگاه مرجع‬ ‫سالمت فراهم است‪.‬‬ ‫دکتر سمیعی تصریح کرد‪ :‬اتوبوس دیابت‬ ‫نیز در کنار ازمایشگاه سیار قرار گرفته و به‬ ‫عنوان مرکز خونگیری و انتقال امن و ایمن ان به ازمایشگاه‬ ‫های سایر شهرستان ها و یا ازمایشگاه مرجع منطقه ای‬ ‫کرمانشاه فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬محیط های انتقالی برای نمونه های مشکوک‬ ‫به سندرم های اسهال حادابکی و اسهال خونی (کری بلر )‬ ‫و نمونه های تنفسی‪ UTM‬همچنین ملزومات نمونه گیری‬ ‫از جمله لوله ژل دار جهت خونگیری و جداسازی سرم‪،‬‬ ‫لوله ‪ CBC‬و سایر ملزومات نیز پیش بینی شده است‪.‬‬ ‫دکتر سمیعی در عین حال یاداور شد‪ :‬در شهرستان سرپل‬ ‫عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس عنوان کرد‪:‬‬ ‫تشکیلکمیته ایبرایپیگیریمطالباتمتخصصانبیهوشیوعلومازمایشگاهی‬ ‫عضو کمیسیون بهداشت و‬ ‫درمان مجلس با بیان اینکه رفع‬ ‫مشکل تعرفه ها در هفته های‬ ‫اینده امکان پذیر نیست‪،‬‬ ‫از دریافت مجوز وزارت‬ ‫بهداشت برای استخدام نیروی‬ ‫جدید به عنوان راهکاری در جهت کاهش ساعت و حجم کار‬ ‫پرستاران یاد کرد‪.‬‬ ‫بهروز بنیادی عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس در واکنش‬ ‫نسبت به اظهارنظر قائم مقام سازمان نظام پرستاری مبنی بر تاخیر‬ ‫در اجرای تعرفه های پرستاری‪ ،‬گفت‪ :‬مشکل اصلی درباره وضعیت‬ ‫تعرفه ها به کمبود منابع مالی برمی گردد که گریبان گیر تمام بخش های‬ ‫حوزه سالمت شده؛ کما اینکه این امر اجرای طرح تحول سالمت‬ ‫ ‪4‬‬ ‫‪4‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫را نیز با مشکالت عدیده ای در بحث نقدینگی مواجه کرده است‪.‬‬ ‫نماینده مردم کاشمر‪ ،‬بردسکن و خلیل اباد در مجلس شورای‬ ‫اسالمی‪ ،‬ادامه داد‪ :‬وزارت بهداشت باید از ابتدا که برای تدوین‬ ‫طرح تحول سالمت برنامه ریزی می کرد‪ ،‬ردیف بودجه ای را نیز برای‬ ‫جامعه پرستاران در نظر می گرفت‪ ،‬چراکه از زمان اجرای این طرح‪،‬‬ ‫انواع و اقسام برنامه ها را در جهت نحوه پرداخت کاران ه پرستاران‬ ‫ایجاد کرده که از نتیجه این اقدام‪ ،‬برخی پرستاران راضی و برخی نیز‬ ‫به شدت ناراضی بوده اند‪.‬‬ ‫بنیادی یاداور شد‪ :‬هم اکنون شرایطی نداریم که بتوان ردیف‬ ‫بودجه ای را برای اختصاص به کارانه پرستاران تعیین کرد‪ ،‬چراکه‬ ‫اصل پرداخت ها هم با مشکل مواجه شده است‪ ،‬بنابراین باید وزارت‬ ‫بهداشت و درمان ردیف بودجه ای را بنا بر شاخص هایی که دارد‪،‬‬ ‫برای پرداخت حق الزحمه پرستاران به عنوان کارانه در نظر بگیرد‪.‬‬ ‫استقرار ازمایشگاه سیار در مناطق زلزله زده‬ ‫ذهاب‪2‬ازمایشگاه خصوصی وجود دارد که اسیب‬ ‫فیزیکی ندیده اند و از طریق معاونت درمان‪ ،‬هماهنگی‬ ‫جهت استفاده از امکانات این ازمایشگاه ها در حال‬ ‫انجام است‪.‬‬ ‫مدیر کل ازمایشگاه مرجع سالمت بیان کرد‪ :‬مطابق‬ ‫با ارزیابی اولیه تیم ارزیاب ازمایشگاهی‪ ،‬ازمایشگاه‬ ‫بیمارستان و مرکز بهداشت قصر شیرین هر دو سالم و از‬ ‫لحاظ عملکردی ‪ 100‬درصد فعال هستند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬قصر شیرین که نیم ساعت از سر پل ذهاب‬ ‫فاصله دارد‪ ،‬به عنوان ازمایشگاه پشتیبان سرپل ذهاب‪،‬‬ ‫در زمینه تامین محیط های کشت و مواد اولیه مورد نیاز‪،‬‬ ‫فعالیت می کند‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬مطابق با ارزیابی اولیه‪ ،‬ساختمان درمان‬ ‫بستر داالهو که ازمایشگاه نیز در ان مستقر است از‬ ‫نظر سازه ای اسیب دیده و ازمایشگاه نیز تخلیه شده و‬ ‫تجهیزات ابتدایی ان در چادری در کنار ان مرکز گذاشته‬ ‫شده است‪ .‬لذا ازمایشگاه مرکز بهداشت شهرستان داالهو‬ ‫از لحاظ عملکردی ‪ 100‬درصد غیرفعال بوده و نیاز به‬ ‫یک دستگاه کانکس جهت استقرار ازمایشگاه موقت استکه‬ ‫هماهنگی های الزم با رئیس مرکز مدیریت شبکه برای این‬ ‫موضوع صورت پذیرفته است‪.‬‬ ‫مدیر کل ازمایشگاه مرجع سالمت تاکید کرد‪ :‬مطابق با‬ ‫ارزیابی اولیه ازمایشگاه‪ ،‬مرکز بهداشتی درمانی شبانه روزی‬ ‫ثالث باباجانی سالم و از لحاظ عملکردی ‪ 100‬درصد فعال‬ ‫هستند و ازمایشگاه شهرستان جوانرود نیز به عنوان پشتیبان‬ ‫ثالث در تامین محیط های کشت و محیط های انتقالی و‬ ‫همچنین تامین مواد و ملزومات ضروری پشتیبانی می کند‪.‬‬ ‫وزارت بهداشت منابعی را برای تامین اعتبارات‬ ‫طرح جامع وزارت بهداشت برای پیگیری مطالبات‬ ‫سازمان نظام پرستاری اختصاص دهد‬ ‫جامعه متخصصان بیهوشی و علوم ازمایشگاهی‬ ‫این نماینده مجلس دهم‪ ،‬تاکید کرد‪ :‬سازمان بیمه ها نیز باید‬ ‫هزینه های بخش پرستاری را تقبل کنند و این در حالی است که‪،‬‬ ‫بیمه ها از وضعیت مالی خوبی برخوردار نبوده و از توانایی الزم برای‬ ‫پرداختن به این امر بهره مند نیستند‪ ،‬بنابراین الزم است که ابتدا از منابع‬ ‫دیگری بودجه مورد نیاز بیمه ها را تامین کرد‪.‬‬ ‫بنیادی تصریح کرد‪ :‬هم اکنون می توان پیش بینی کرد که وزارت‬ ‫بهداشت منابعی را برای تامین اعتبارات سازمان نظام پرستاری‬ ‫اختصاص دهد‪ ،‬اما اینکه بتوان چشم انداز دو یا سه هفته ای برای ان‬ ‫ترسیم کرد‪ ،‬نمی تواند اظهارنظر دقیقی باشد‪ ،‬بنابراین نمی توان با منابع‬ ‫مالی موجود در حوزه سالمت تضمین کرد که تامین اعتبارات این‬ ‫بخش به زودی عملیاتی شود‪ ،‬اما قطعا باید برای ان برنامه ریزی شده‬ ‫و منابع الزم دیده شود‪ ،‬تا یکبار برای همیشه این مشکل حل شود‪.‬‬ ‫عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسالمی با‬ ‫اشاره به پیگیری مطالبات جامعه متخصصان بیهوشی و علوم‬ ‫ازمایشگاهی در کمیسیون متبوعش بیان کرد‪ :‬هم اکنون برای‬ ‫پیگیری مطالبات متخصصان بیهوشی‪ ،‬کمیته ای مشخص شده که‬ ‫مشغول رایزنی با مسئوالن مربوطه هستند؛ همچنین به منظور‬ ‫رفع مشکالت متخصصان علوم ازمایشگاهی که پیرامون نحوه‬ ‫گزینش و صدور مجوز برای دارندگان مدارک پی‪.‬اچ‪.‬دی بوده‪،‬‬ ‫طی نشست هفته گذشته کمیسیون با وزیر بهداشت تبصره ای‬ ‫که در سال ‪ 67‬ایجاد شده بود‪ ،‬حذف شد‪ ،‬ضمن اینکه وزارت‬ ‫بهداشت و درمان در حال تدوین طرح جامعی است که بر اساس‬ ‫ان برای حل مشکل این بخش نیز اقدام خواهد کرد‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪5‬‬ ‫طرح جامع خدمات ازمایشگاهی بالینی‬ ‫از سال ‪ 97‬وارد فاز اجرایی خواهد شد‬ ‫قائم مقام معاون اموزشی وزارت بهداشت از‬ ‫طراحی«طرحجامعخدماتازمایشگاهیبالینی»‬ ‫در وزارت بهداشت خبر داد و گفت‪ :‬این طرح از‬ ‫سال ‪ 97‬وارد فاز اجرایی خواهد شد‪.‬‬ ‫دکتر حمید اکبری با بیان اینکه طرح جامع‬ ‫خدمات ازمایشگاهی بالینی در وزارت‬ ‫بهداشت در حال پیگیری است گفت‪ :‬تقریبا‬ ‫‪ 80‬درصد این کار انجام شده و با هماهنگی‬ ‫کلیه معاونت های زیربط در وزارت بهداشت‬ ‫نوشته و طراحی شده است‪.‬‬ ‫وی با اشاره به اینکه در طرح جامع‬ ‫خدمات ازمایشگاهی بالینی برای رده ها و‬ ‫خدمات مختلف جایگاه های متفاوتی دیده‬ ‫شده است افزود‪ :‬امیدواریم بر اساس این‬ ‫طرح‪ ،‬برنامه های اموزشی برای سطح بندی‬ ‫ارائه خدماتی که در ازمایشگاه ها ارائه‬ ‫می شود‪ ،‬تعریف شود تا با کیفیت بهتر و‬ ‫هزینه کمتر نیروی انسانی مورد نیاز را‬ ‫اموزش دهیم و افراد در رده های مختلف در‬ ‫ازمایشگاه ها مشغول به کار شوند و خدمات‬ ‫را به نحو مطلوب ارائه بدهند‪.‬‬ ‫قائم مقام معاون اموزشی وزارت بهداشت‬ ‫گفت‪ :‬در حال حاضر طرح جامع خدمات‬ ‫ازمایشگاهی بالینی در معاونت اموزشی و‬ ‫در کل مجموعه وزارت بهداشت در رابطه با‬ ‫ساماندهی خدمات ازمایشگاهی بالینی در حال‬ ‫انجام است و امیدواریم سریع تر طرح جامع‬ ‫خدمات ازمایشگاهی بالینی را به سامان برسانیم‬ ‫و در وزارت بهداشت مراحل اجرایی ان را با‬ ‫همکاری حوزه های زیربط به انجام برسانیم‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬بر اساس طرح جامع خدمات‬ ‫ازمایشگاهی بالینی‪ ،‬تفاوت سطح ارائه‬ ‫خدمات در ازمایشگاه ها مدنظر قرار داده‬ ‫می شود و بر اساس خدمات مورد ارائه‪ ،‬نیاز‬ ‫به متخصصان مختلف در ازمایشگاه ها بررسی‬ ‫و سپس در این راستا متخصصان و رده های‬ ‫مختلف مورد نیاز در ازمایشگاه ها اموزش داده‬ ‫می شود‪ ،‬اما در حال حاضر هیچ سطح بندی در‬ ‫ازمایشگاه های تشخیص بالینی وجود ندارد‪.‬‬ ‫اکبری ادامه داد‪ :‬در این طرح به دنبال این هستیم‬ ‫که در شهرهای کوچک فقط ازمایش های اولیه‬ ‫انجام شود و دستگاه ها و تجهیزات غیر ضروری‬ ‫سنگین مستقر نشود؛ بنابراین ضرورت دارد در‬ ‫هر منطقه ای‪ ،‬میزان خدمات و ازمایش های مورد‬ ‫نیازبررسیوازمایشگاه هایتخصصیبرحسب‬ ‫نیاز در این مناطق راه اندازی شود و بر اساس نوع‬ ‫ازمایش ها‪ ،‬سطح معلومات افرادی که در انجا‬ ‫حضور دارند مشخص می شود‪.‬‬ ‫قائم مقام معاون اموزشی وزارت بهداشت‬ ‫افزود‪ :‬در ازمایشگاه های پیشرفته از تکنسین‬ ‫تا دکتری تخصصی نیاز داریم و در برخی‬ ‫ازمایشگاه ها نیاز به حضور برخی مقاطع‬ ‫نیست‪ ،‬بنابراین بر اساس این طرح جایگاه های‬ ‫افراد بر اساس خدماتی که باید در هر سطح‬ ‫ارائه بدهند مشخص و سطح معلومات و سطح‬ ‫تحصیل ان ها مشخص می شود و بر این اساس‬ ‫بازنگری در این مقاطع و رشته های تحصیلی‬ ‫مورد نیاز در دانشگاه ها انجام می شود‪.‬‬ ‫وی در پایان در خصوص ضرورت راه اندازی‬ ‫مقطع دکترای تخصصی علوم ازمایشگاهی‬ ‫گفت‪ :‬باید در طرح جامع خدمات ازمایشگاهی‬ ‫بالینی بازنگری ها انجام و مقاطع و رشته ها‬ ‫تعریف شود و سپس در رابطه با راه اندازی‬ ‫مقطع دکترای تخصصی تصمیم گیری خواهد‬ ‫شد و در حال حاضر نمی توانیم بگوییم این‬ ‫رشته و مقطع‪ ،‬قطعا راه اندازی خواهد شد‬ ‫ولی امیدواریم از سال ‪ 97‬طرح خدمات علوم‬ ‫ازمایشگاهی را به نتیجه برسانیم و وارد فاز‬ ‫اجرایی شویم‪.‬‬ ‫مدیر کل تجهیزات و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو منصوب شد‬ ‫رئیس سازمان غذا و دارو طی حکمی‪،‬‬ ‫مدیر کل جدید نظارت و ارزیابی تجهیزات‬ ‫و ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو را‬ ‫منصوب کرد‪.‬‬ ‫بنابراین گزارش‪ :‬غالمرضا اصغری‪ ،‬رییس‬ ‫سازمان غذا و دارو طی حکمی رضا مسائلی‬ ‫را به سمت مدیر کل جدید تجهیزات و‬ ‫ ‪6‬‬ ‫‪6‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫ملزومات پزشکی سازمان غذا و دارو را‬ ‫منصوب کرد‪.‬‬ ‫گفتنی است پیش از این محمود بیگلر‬ ‫در سمت مدیر کل تجهیزات و ملزومات‬ ‫پزشکی سازمان غذا و دارو مشغول به کار‬ ‫بود‪.‬‬ ‫تمایل برزیل به تقویت همکاری های مشترک با ایران‬ ‫در زمینه تولید واکسن‬ ‫در دیدار هیات ایرانی وزارت بهداشت به‬ ‫سرپرستی دکتر الریجانی نائب رییس کمیته‬ ‫ملی پیشگیری از بیماری های غیرواگیر ایران‬ ‫و ریکاردو باروس وزیر بهداشت برزیل‪ ،‬بر‬ ‫تقویت همکاری های مشترک دو کشور به‬ ‫ویژه در حوزه تولید واکسن تاکید شد‪.‬‬ ‫در این دیدار که در حاشیه اجالس‬ ‫جهانی بیماری های غیرواگیر در‬ ‫در حوزه تولید دارو نیز مقرر شد اژانس‬ ‫مونته ویدئو برگزار شد‪ ،‬مقرر شد‬ ‫هیات های ایرانی در حوزه های مختلف نظارت بر سالمت برزیل(‪)ANVISA‬‬ ‫همکاری های مشترک ایران و برزیل‪ ،‬به همکاری های دارویی خود با ایران را‬ ‫این دو کشور سفر کنند‪ .‬همچنین با توجه تقویت کند و سند همکاری های مشترک‬ ‫به تاکید و عالقه وزیر بهداشت برزیل‪ ،‬سازمان غذا و دارو در سفر دکتر اصغری‬ ‫ارتباط انستیتو پاستور ایران با شرکت های ‪ -‬رییس این سازمان به برزیل و یا سفر‬ ‫معتبر تولید واکسن(‪ )vaccine‬برزیلی در رییس اژانس نظارت بر سالمت برزیل به‬ ‫ایران‪ ،‬امضا شود‪.‬‬ ‫زمینه تولید واکسن‪ ،‬تقویت شود‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت برزیل در این دیدار‬ ‫خواستار افزایش همکاری های مشترک‬ ‫دو کشور در حوزه غذا شد و سند‬ ‫برنامه عمل جهت همکاری های مشترک‬ ‫در زمینه های ارتقای نحوه تغذیه سالم‪،‬‬ ‫مقابله با چاقی(‪ )Obesity‬به ویژه چاقی‬ ‫کودکان‪ ،‬ارتقای فعالیت های بدنی‪،‬‬ ‫برچسب زنی مواد غذایی و اصالح‬ ‫فرموالسیون غذایی امضا شد‪.‬‬ ‫همچنین مقرر شد که در حوزه اموزش‪،‬‬ ‫ارتباطات دانشگاهی دو کشور به ویژه در‬ ‫خصوص پزشک خانواده‪ ،‬گسترش یابد و‬ ‫هیات های تخصصی دو کشور از توان و‬ ‫ظرفیت و زمینه های همکاری های مشترک‬ ‫در دو کشور بازدید داشته باشند‪.‬‬ ‫ارائه خدمات سلو ل درمانی به بیماران خارجی‬ ‫امارهایی که ثبت کرده ایم‪ ،‬تاکنون بیش از ‪4‬‬ ‫فناوری بن یاخته های رویان در خصوص‬ ‫ناباروری به پژوهشگاه رویان مراجعه کرده اند‪.‬‬ ‫اخیرا برای جذب گردشگر دفتر نمایندگی‬ ‫هزار بیمار خارجی از ‪ 31‬کشور دنیا برای درمان‬ ‫نرخ موفقیت رویان در زمینه درمان ناباروری‪ ،‬در‬ ‫تراز معتبرترین مراکز جهانی قرار دارد و هزینه ارائه‬ ‫خدمات نسبت به کشورهای اروپایی و امریکایی‬ ‫یک سوم است‪ ،‬بنابراین استفاده از خدمات رویان‬ ‫فرصتمناسبیبرایبیمارانخارجیاست‪.‬‬ ‫یکی از مسئوالن پژوهشگاه رویان از رایزنی‬ ‫این مرکز برای راه اندازی دفتر نمایندگی و دفتر‬ ‫جمع اوری خون بندناف در کشورهای لبنان‪،‬‬ ‫تاجیکستان‪ ،‬کویت و اذربایجان خبر داد‪.‬‬ ‫مزدگیر با بیان اینکه فعالیت اصلی در بحث‬ ‫درمانی برای بیماران خارجی در دو فیلد کلی‬ ‫ناباروری و سل تراپی است‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬برای‬ ‫درمان ناباروری(‪ )sterility‬از سال ‪ 86‬دپارتمان‬ ‫ای ‪.‬پی ‪.‬دی در پژوهشگاه رویان تشکیل شده که‬ ‫به بیماران خارجی ارائه خدمات می کند‪.‬‬ ‫مدیر توسعه محصوالت و خدمات شرکت‬ ‫فناوری بن یاخته های رویان افزود‪ :‬طبق‬ ‫جذب گردشگر نیز اظهار کرد‪" :‬رویان"‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬نرخ موفقیت رویان در زمینه درمان‬ ‫در اربیل عراق را فعال کرده و از چندی پیش‬ ‫هزینه ارائه خدمات نسبت به کشورهای اروپایی و‬ ‫مزدگیر ادامه داد‪ :‬در کشورهای لبنان‪،‬‬ ‫ناباروریدرترازمعتبرترینمراکزجهانیقرارداردو‬ ‫امریکایییکسوماست‪،‬بنابرایناستفادهازخدمات‬ ‫رویانفرصتمناسبیبرایبیمارانخارجیاست‪.‬‬ ‫مزدگیر با اشاره به کشورهای اسالمی و‬ ‫عرب زبان‪ ،‬گفت‪ :‬در رویان تمام کادر درمانی‬ ‫برای بانوان خانم هستند که این مساله مزیتی‬ ‫برای کشورهای اسالمی است از طرفی در‬ ‫"رویان" مترجمان ‪ native‬داریم و مسئول‬ ‫فنی ای ‪.‬پی ‪.‬دی ما لبنانی و عرب زبان است‬ ‫که این موضوع برای ارائه خدمات خوب به‬ ‫بیماران عرب زبان کمک کرده است‪.‬‬ ‫نیز دفتری را در عمان راه اندازی کردیم‪.‬‬ ‫تاجیکستان و اذربایجان نیز برای جذب‬ ‫بیماران خارجی در صدد راه اندازی دفتر‬ ‫نمایندگی هستیم‪.‬‬ ‫وی با اشاره به ارائه خدمات سلول‬ ‫درمانی)‪ (Cell Therapy‬به بیماران خارجی‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫در حوزه سلول درمانی برای بیماران خارجی در دو‬ ‫فیلدبیماریپوستیومفاصلبهخصوصمفصل‬ ‫زانوازاینخدماتاستفادهمی شود‪.‬همچنینبانک‬ ‫خونبندنافبهبیمارانخارجیارائهمی شود‪.‬‬ ‫مزدگیر با بیان اینکه در ‪ 28‬استان کشور‬ ‫وی با بیان اینکه عالوه بر این هتلی را برای‬ ‫دفتر جمع اوری خون بند ناف داریم‪ ،‬افزود‪:‬‬ ‫که به "رویان" مراجعه می کنند‪ ،‬تحت‬ ‫است و در حال رایزنی برای راه اندازی‬ ‫بیماران تجهیز کرده ایم‪ ،‬افزود‪ :‬تمام بیمارانی‬ ‫پوشش بیمه حوادث رایگان قرار می گیرند‪.‬‬ ‫مدیر توسعه محصوالت و خدمات شرکت‬ ‫دو نمایندگی در عراق و عمان ایجاد شده‬ ‫دفتر جمع اوری خون بند ناف در لبنان‪،‬‬ ‫تاجیکستان‪ ،‬کویت و اذربایجان هستیم‪.‬‬ ‫گزارش اصلی‬ ‫افسانه غفاری‬ ‫مهندس نیلوفر حسن‬ ‫درپنجمین کنگره ملی و اولین کنگره بین المللی فناوریهای نوین ازمایشگاهی عنوان شد‪:‬‬ ‫تجمیع ازمایشگاه ها به نفع بیماران است‬ ‫به همت دانشگاه علوم پزشکی ایران‪ ،‬انجمن‬ ‫متخصصین علوم ازمایشگاهی بالینی ایران‪،‬‬ ‫انجمن تامین کنندگان تجهیزات ازمایشگاهی و‬ ‫فراورده های تشخیص طبی‪ ،‬پنجمین کنگره ملی‬ ‫و اولین کنگره بین المللی فناوری های نوین‬ ‫ازمایشگاهی‪ ،‬با حضوراساتید عالی رتبه در سطح‬ ‫بین المللی‪ ،‬در تاریخ ‪ 3‬لغایت ‪ 5‬ابان ماه در سالن‬ ‫همایش های رازی واقع در دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫ایران برگزار شد‪ .‬در این کنگره‬ ‫‪ 10‬مهمان خارجی از کشورهای المان‪ ،‬دانمارک‪،‬‬ ‫اسپانیا‪ ،‬انگلستان‪ ،‬ایتالیا و چین حضور داشتند‬ ‫و جدیدترین دستاوردها در حوزه فناوری های‬ ‫ازمایشگاهی در این کنگره مورد بحث و گفت وگو‬ ‫قرارگرفت‪.‬‬ ‫روش های فلوسایتومتری در تشخیص‬ ‫ازمایشگاهی امروز و فردا‪ ،‬روش های‬ ‫کروماتوگرافی و ‪ Mass Spectrometry‬در‬ ‫تشخیص ازمایشگاهی (بیماری های متابولیک‬ ‫و مسمومیت ها)‪ ،‬فناوری های بیورزونانس و‬ ‫نانو در ازمایشگاه تشخیص طبی و فناوری های‬ ‫نرم افزاری در تشخیص ازمایشگاهی‪ ،‬نقش‬ ‫ازمایشگاه در فناوری های سلولی و پزشکی‬ ‫ترمیمی‪ ،‬کاربرد تکنولوژی های نوین در تشخیص‬ ‫و غربالگری پیش از تولد و پس از تولد و تولید‬ ‫دانش بنیان و فناوری محصوالت ازمایشگاهی‬ ‫محورهای پنجمین کنگره ملی و اولین کنگره‬ ‫بین المللی فناوری های نوین ازمایشگاهی بود‪.‬‬ ‫ ‪8‬‬ ‫‪8‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪ 70‬درصد تشخیص و درمان در کشور‬ ‫از حوزه ازمایشگاهی گذر می کند‬ ‫دکتر سید حسن فاطمی رئیس انجمن‬ ‫علمی متخصصین علوم ازمایشگاهی کشور‬ ‫در حاشیه این کنگره اظهارداشت‪ :‬پس از‬ ‫برگزاری موفقیت امیز چهارمین همایش‬ ‫فناوری های نوین ازمایشگاهی که توسط‬ ‫انجمن علمی متخصصین علوم ازمایشگاهی‬ ‫بالینی ایران و دانشکده پیراپزشکی دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی ایران و انجمن تامین کنندگان‬ ‫تجهیزات ازمایشگاه و فراورده های‬ ‫ازمایشگاه طبی کشور برگزار شد‪ ،‬پنجمین‬ ‫کنگره ملی و اولین کنفرانس بین المللی‬ ‫فناوری های نوین علوم ازمایشگاهی‪،‬‬ ‫امسال با استفاده از دستاوردهای سال های‬ ‫قبل با همکاری انجمن های علمی و مراکز‬ ‫دانشگاهی و کارشناسان ازمایشگاه مرجع‬ ‫سالمت نیز برگزارشد‪.‬‬ ‫دکترفاطمی افزود‪ :‬ما بر این باوریم‬ ‫ازمایشگاه های کشور در صف مقدم‬ ‫تحول سالمت هستند و امروزه بیش از‪%70‬‬ ‫تشخیص و درمان به فعالیت همکاران‬ ‫ازمایشگاهی گره خورده است و بدون‬ ‫عبور از داالن علمی ازمایشگاه تشخیص‬ ‫طبی‪ ،‬طرح ریزی درمان غیر ممکن است‪.‬‬ ‫از طرف دیگر پیشرفت علوم پزشکی روزانه‬ ‫در حال تغییر است‪،‬ازمایشگاه های کشور‬ ‫همگام با پیشرفت سایر رشته های پزشکی‬ ‫بایستی بروز بوده و برای رسیدن به این مهم‪،‬‬ ‫مفتخریم که با توجه به استقبال همکاران‬ ‫ازمایشگاهی کشور در سال های گذشته با‬ ‫برگزاری این رویداد علمی برای ارتقاء علمی‬ ‫و کیفی ازمایشگاه کشور گام برداریم‪.‬‬ ‫سید حسین فاطمی افزود‪ :‬علم پزشکی‬ ‫همیشه در حال تغییراست و اخرین‬ ‫فناوری های روز دنیا در علوم ازمایشگاهی در‬ ‫این کنگره ارائه شد‪ .‬همچنین در این کنگره‬ ‫اخرین تکنولوژی را به همکاران اموزش دادیم‪.‬‬ ‫فاطمی همچنین به ازمایشگاه های‬ ‫خصوصی و دولتی اشاره کرد واظهارداشت‪:‬‬ ‫در حال حاضر تعداد‪5000‬ازمایشگاه‬ ‫خصوصی و دولتی در سراسر کشور فعال‬ ‫هستند که هر کدام از این ازمایشگاه ها یک‬ ‫نفر به عنوان مسوول فنی فعالیت می کند و به‬ ‫طور میانگین در هر ازمایشگاه تعداد ‪ 20‬نفر‬ ‫مشغول به کار هستند و در مجموع تعداد‬ ‫‪ 100‬هزار نفر در ازمایشگاه های سراسر‬ ‫کشور فعالیت دارند‪ .‬همچنین ازمایشگاه های‬ ‫بخش خصوصی به سمت تجمیع پیش می‬ ‫روند و در حال حاضر‪ ،‬در چند جای تهران‪،‬‬ ‫ازمایشگاه ها با همدیگر تجمیع شدند‪.‬‬ ‫البته الزم به ذکر است که در بحث تجمیع‬ ‫بایستی به موضوع دسترسی مردم توجه کرد‬ ‫و اگر به ان توجه ویژه ای نشود؛ موضوع‬ ‫دسترسی با مشکل و موانع روبرو می شود‪.‬‬ ‫وی افزود‪70 :‬درصد تشخیص و درمان‬ ‫در کشور از حوزه ازمایشگاهی گذر می کند‪،‬‬ ‫بنابراین توجه به این بخش بسیار حائز‬ ‫اهمیت است و بر همین اساس ما نیز اقدام به‬ ‫برگزاری این کنگره کرده ایم‪ .‬او با بیان اینکه‬ ‫در حال حاضر ‪5‬هزار ازمایشگاه خصوصی و‬ ‫دولتی در کشور فعالیت می کند‪ ،‬گفت‪ 5 :‬هزار‬ ‫مسئول فنی ازمایشگاهی در کشور وجود‬ ‫دارند و اقدامات الزم را انجام می دهند‪.‬‬ ‫رییس کنگره امسال اضافه کرد‪ :‬اخرین‬ ‫پیشرفت ها در ازمایش های بالین بیمار‪ ،‬کاربرد‬ ‫تکنولوژی های نوین در تشخیص و غربالگری‬ ‫پیش و پس از تولد‪ ،‬نقش ازمایشگاه در‬ ‫فناوری های سلولی و پزشکی ترمیمی‪ ،‬ازجمله‬ ‫محورهای مورد بررسی در این کنگره بود‪،‬‬ ‫همچنین فناوری های بیورزونانس و نانو در‬ ‫ازمایشگاه تشخیص طبی‪ ،‬همچنین روش های‬ ‫کروماتوگرافی در تشخیص ازمایشگاهی‬ ‫بیماری های متابولیک و مسمومیت ها از دیگر‬ ‫برنامه های پنجمین کنگره ملی و اولین کنگره‬ ‫بین المللی فناوری های نوین ازمایشگاهی بود‪.‬‬ ‫رئیس انجمن علمی‬ ‫متخصصین علوم ازمایشگاهی کشور‪:‬‬ ‫بیش از ‪ %70‬تشخیص و درمان‬ ‫به فعالیت همکاران ازمایشگاهی گره‬ ‫خورده است و بدون عبور از داالن‬ ‫علمیازمایشگاهتشخیصطبی‪،‬‬ ‫طرح ریزی درمان غیر ممکن است‬ ‫ازمایشگاه های ایران به گورستان‬ ‫دستگاه ها تبدیل شده است‬ ‫دبیر‬ ‫غروی‬ ‫دکترمحمدجواد‬ ‫علمی پنجمین کنگره ملی و اولین‬ ‫کنگره بین المللی فناوری های نوین‬ ‫ازمایشگاهی در خصوص اهداف کنگره‬ ‫به خبرنگارتشخیص اظهارداشت‪ :‬اهداف‬ ‫کنگره امسال یا در واقع اهداف چیزی‬ ‫جدا از اهداف سال های قبل نیست‪،‬‬ ‫درواقع ما یک استراتژی اماده کرده ایم که‬ ‫هدف راهبردی ما است و ان این است که‬ ‫بتوانیم پا به پای پیشرفت علمی پزشکی‬ ‫در جهان‪ ،‬ابزار تشخیصی و ازمایشگاهی‬ ‫را هم به موازات ان ارتقا دهیم‪ .‬ما یک‬ ‫استراتژیک کامال مشخص داریم که‬ ‫براساس ان در ابتدا باید بخش های نظری‬ ‫وعملی را به هم نزدیک کنیم‪ .‬درحقیقت‬ ‫کنگره فناوری های نوین از بدو تاسیس‬ ‫تا حال‪ ،‬در همین راستا قدم برداشته که‬ ‫مباحث تئوریک و مباحث کاری و عملی‬ ‫را به هم نزدیک کند‪ ،‬به خاطر همین در‬ ‫ابتدا با شرکت های تامین کننده تجهیزات‬ ‫ازمایشگاهی جهت برگزاری کنگره طرف‬ ‫قرارداد شد انچه را که دانشمندان در عالم‬ ‫مباحث تئوری مطرح می کنند‪ ،‬شرکت ها‬ ‫بتوانند این تکنولوژی ها را واردکشور کنند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬به تعبیر دیکر‪ ،‬برگزاری‬ ‫این کنگره یک نگاه همه جانبه به تمام‬ ‫اقشار دخیل در این حوزه است‪ ،‬یعنی هم‬ ‫پزشک باید در کنگره حضور داشته باشد‬ ‫و در خواست هایش را مطرح کند و هم‬ ‫شرکت ها حضور داشته باشند تا بدانند چه‬ ‫اقالمی را باید وارد کشور کنند‪.‬‬ ‫دبیر انجمن علمی متخصصین‬ ‫علوم ازمایشگاهی خاطرنشان ساخت‪ :‬جز‬ ‫چند مورد مباحث صنفی ازجمله مالحظات‬ ‫اخالقی در غربالگری‪ ،‬سایر مباحث کنگره‬ ‫امسال‪ ،‬تکنیکی و تخصصی بود‪ .‬البته الزم به‬ ‫ذکر است که برخی مسایل ازجمله مباحث‬ ‫صنفی و اقتصادی راکه گریبان گیر جامعه‬ ‫ازمایشگاهی هستند‪ ،‬در روز ازمایشگاهیان‬ ‫مطرح می کنیم‪ ،‬یعنی یک نوع تقسیم بندی‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪9‬‬ ‫در جامعه ازمایشگاهی انجام شده است‪،‬‬ ‫کنگره ارتقا کیفیت که در اول سال‬ ‫شروع می شود‪ ،‬مسائل روتین معمول‬ ‫و گریبانگیر علمی ازمایشگاه ها را‬ ‫مطرح می کند‪ ،‬یعنی به نحوی یک نوع‬ ‫تقسیم بندی بین همایش های مختلف‬ ‫در خصوص مسایل مربوط به این حوزه‬ ‫وجود دارد و در کنگره ما‪ ،‬نگاه اینده‬ ‫نگرانه تری وجود دارد و همان مسائل‬ ‫فنی را در قالب تست های پیشگیرانه‬ ‫و بهداشتی و تست های پیش بینانه‬ ‫مطرح می کند‪ .‬همچنین تفاوت اصلی‬ ‫کنگره امسال با کنگره قبلی در این است‬ ‫دکترمحمد جواد غروی‪:‬‬ ‫که دوره قبل بیشتر به مباحث درگیر‬ ‫تجمیع ازمایشگاه ها به هیچ وجه به ضرر‬ ‫ازمایشگاه ها از نظر مباحث فنی و علمی‬ ‫متخصصین علوم ازمایشگاهی و مردم نبوده‬ ‫پرداخته شد‪ ،‬ولی در کنگره امسال بیشتر‬ ‫به کنش ها پرداخته شده است‪.‬‬ ‫است‪ .‬درحقیقت ما معتقدیم که هرچقدر‬ ‫غروی در ادامه خاطرنشان کرد‪ :‬ازمایشگاه های ما بزرگتر شود به نفع مردم است‬ ‫تجمیع ازمایشگاه ها به هیچ وجه‬ ‫به ضرر متخصصین و مردم نبوده و‬ ‫معتقدیم هرچقدر ازمایشگاه های ما‬ ‫است‪ .‬درحقیقت ما معتقدیم که هرچقدر‬ ‫بزرگ تر شود به نفع مردم است‪ .‬درهرصورت‬ ‫ازمایشگاه های ما بزرگ تر شود به نفع مردم‬ ‫بحث تجمیع ازمایشگاه ها که به صورت‬ ‫است و تضاد منافعی در ان وجود ندارد‪.‬‬ ‫شبکه ازمایشگاهی بود‪ ،‬از دو سال پیش‬ ‫وی با بیان اینکه زمانی تجمیع ازمایشگاه ها‬ ‫مطرح شد که مورد استقبال ازمایشگاه ها‬ ‫امکان پذیر است که زیرساخت های الزم‬ ‫قرار نگرفت‪ .‬تجمیع یک زیرساخت هایی‬ ‫فراهم شود‪ ،‬گفت‪ :‬دو سال گذشته که این‬ ‫دارد که باید فراهم شود‪ .‬دو سال پیش‬ ‫موضوع محقق نشد‪ ،‬معاون درمان وقت‬ ‫معاون درمان وقت گفت که تعدادی سوله‬ ‫گفت که خودم در مراکز دانشگاهی دولتی‬ ‫در سطح کشور راه اندازی می کنیم که‬ ‫این موضوع را انجام داده و حتی می توانیم‬ ‫ازمایشگاه ها در ان دایر شود‪ .‬در استان البرز‬ ‫سوله هایی را بدین منظور اختصاص دهیم که‬ ‫یک شرکت ترکیه ای شروع به فعالیت کرد‬ ‫البته این مسئله به جز در استان البرز و گیالن‬ ‫که حتی قرارداد ان نیز دچار مشکل بود‪.‬‬ ‫در حد حرف باقی ماند‪.‬‬ ‫این شرکت ها نتوانستند تجهیزاتی را که‬ ‫دبیر انجمن علمی متخصصین‬ ‫در قرارداد ذکر کردند‪ ،‬به ایران بیاورند و‬ ‫علوم ازمایشگاهی در ادامه تصریح کرد‪ :‬وسعت‬ ‫در حال حاضر در یکی از بیمارستان های‬ ‫خدماتی که در بخش خصوصی ارائه می شود‬ ‫استان البرز در حال فعالیت هستند که باکمال‬ ‫از بخش دولتی بیشتر است‪ .‬مثال ازمایشگاه های‬ ‫تاسف باید گفت هیچ کدام از متخصصین‬ ‫تامین اجتماعی‪ ،‬خدمات پایه ای را ارائه می دهند‬ ‫علوم ازمایشگاهی را به کار نگرفتند‪.‬‬ ‫وازمایشگاههایمراکزشهرهاومراکزدانشگاهی‬ ‫وی در ادامه اظهار داشت‪ :‬تجمیع‬ ‫به مراتب از نظر کیفیت و از نظر تنوع ازمایش ها‪،‬‬ ‫ازمایشگاه ها به هیچ وجه به ضرر‬ ‫ازمایش های بیشتری را انجام می دهند‪ ،‬سپس‬ ‫متخصصین علوم ازمایشگاهی و مردم نبوده‬ ‫ ‪10‬‬ ‫‪10‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫ان ازمایشگاه های خصوصی هستند که در‬ ‫سطح باالتری کار خود را ارائه می دهند‪ .‬درواقع‬ ‫می توان گفت که هر ازمایشگاهی کار خود را‬ ‫به خوبی انجام می دهد اما سطح توقع مردم نیز‬ ‫الزم است که در سطح دستگاه ها و امکانات ان‬ ‫ازمایشگاه باشد و روشن است که هر چه بیشتر‬ ‫به سمت ازمایشگاه های خصوصی می رویم‪،‬‬ ‫شاهد کیفیت باالتری دراین زمینه هستیم‪.‬‬ ‫دکترغروی در ادامه به این نکته تاکید‬ ‫کرد‪ :‬سه نوع متخصص‪ ،‬ازمایشگاه ها‬ ‫را اداره می کنند که در ارائه خدمات‪،‬‬ ‫اختالفی ندارند‪ ،‬اما در کشور ما‪ ،‬کار تیمی‬ ‫بستر الزم را ندارد که به نظر من این‬ ‫یک مسئله فرهنگی است‪ .‬بحث تجمیع‬ ‫ازمایشگاه ها مانند پزشک خانواده در‬ ‫وزارت بهداشت جدی گرفته نشده بود‪،‬‬ ‫اما بعد از ورود شرکت های ترکیه ای‬ ‫به طور جدی تری به ان نگاه می شود‪.‬‬ ‫وی درپایان خاطرنشان کرد‪ :‬از یک نوع‬ ‫تجهیزات نوین ازمایشگاهی در ایران بیش‬ ‫هزار دستگاه نصب شده است که در کل‬ ‫اروپا این دستگاه کمتر از هزار عدد است‪.‬‬ ‫تنها ‪3‬درصد از هزینه های درمان و‬ ‫پزشکی‪ ،‬در ازمایشگاه صرف می شود‬ ‫دکترعبدوالفتاح صراف نژاد از دیگر‬ ‫دبیران علمی کنگره امسال نیزدر گفتگوبا‬ ‫خبرنگار ماهنامه تشخیص در رابطه با‬ ‫مجموعه دستاوردهای کنگره بین المللی‬ ‫فن اوری نوین ازمایشگاهی با تاکید‬ ‫بر هدف کنگره که معرفی فن اوری‬ ‫های جدید حوزه ازمایشگاه تشخیص‬ ‫طبی به جامعه ازمایشگاهیان است‬ ‫افزود‪ :‬امسال که به پنجمین دوره ى‬ ‫برگزاری این رویداد افتخار داشتیم‪،‬‬ ‫کشورمان ایران توانسته در جهت اجرا‬ ‫و راه اندازی یک سری از تکنولوژی‬ ‫های مدنظر نسبت به سنوات گذشته‬ ‫به توفیقاتی دست یابد که از این میان‬ ‫دکترعبدالفتاح صراف نژاد‪:‬‬ ‫با ورود تمام تکنولوژی های‬ ‫ازمایشگاهی‪ ،‬تمامی همکاران‬ ‫ازمایشگاهی باید به استفاده از این‬ ‫فناوری ها تشویق شوند و به این سمت‬ ‫حرکتکنند‬ ‫می توان روش های کروماتوگرافی و‬ ‫‪ Mass Spectrometry‬در غربالگری‬ ‫و تشخیص ازمایشگاهی بیماری های‬ ‫متابولیک و مسمومیت ها را نام برد‪.‬‬ ‫در این خصوص می شود گفت که‬ ‫در حدود ‪9‬ازمایشگاه خصوصی این‬ ‫تکنولوژی را وارد کردند و در واقع‬ ‫ازمایشی هست که به خارج از کشور‬ ‫ارسال می شود و ما از بابت راه اندازی‬ ‫ان بسیار خوشحالیم‪.‬‬ ‫وی در ادامه افزود‪ :‬تکنولوژی جدید‬ ‫توالی یابی نسل جدید (‪ )NGS‬یکی‬ ‫از روش های غربالگری جنین است‬ ‫که بیشترین مبحث کنگره را به خود‬ ‫اختصاص داده است و ایران در مراحل‬ ‫ابتدایی استفاده از کاربردها و انجام‬ ‫تست هایش قراردارد‪ .‬فلوسایتومتری‬ ‫نیز یکی دیگر از تکنولوژی های‬ ‫ازمایشگاهی بسیار تاثیرگزار در حوزه‬ ‫سرطان است و جا دارد در این زمینه‬ ‫بیشتر فعالیت و تمرکز کرد تا به‬ ‫موفقیت های خوبی دست یابیم‪.‬‬ ‫دبیر علمی کنگره بین المللی‬ ‫فن اوری های نوین ازمایشگاهی با‬ ‫ابراز امیدواری برای رفع فشارمالی و‬ ‫تنگناهای موجود در عملکرد ازمایشگاه‬ ‫تشخیص طبی در کشور ابراز کرد‪ :‬با‬ ‫ورود تمام تکنولوژی های ازمایشگاهی‪،‬‬ ‫تمامی همکاران ازمایشگاهی باید به‬ ‫استفاده از این فناوری ها تشویق شوند‬ ‫و به این سمت حرکت کنند‪ .‬این راهی‬ ‫است که دنیا رفته و الزاما این اجبار‬ ‫زمان ایت که اگر خواهان یک جامعه ى‬ ‫سالم و بهداشتی هستیم‪ ،‬ما هم اینگونه‬ ‫پیش رویم‪ .‬مخصوصا برای نسل های‬ ‫اینده که در واقع سرنوشت این مملکت‬ ‫را به دست می گیرند این مطلب حائز‬ ‫اهمیت بیشتری است‪.‬‬ ‫وی با اشاره به هزینه های باالی‬ ‫درمان و مشکالتی که در جامعه‬ ‫متاثر از تولد افراد با نقص و بیماری‬ ‫هستند گفت‪ :‬خود به خود با ورود‬ ‫دستگاه ها و روش های جدید و گران‬ ‫قیمت ازمایشگاهی‪ ،‬مشکالت زیادی‬ ‫قابل حل است و به هر ترتیب با جود‬ ‫تمام تنگناهایی که در ایران است‪ ،‬باز‬ ‫ما شاهد پیشرفت بسیاری از روش ها‬ ‫مانند ‪ NGS‬هستیم‪.‬‬ ‫دکتر صراف نژاد بااشاره به حمایت‬ ‫مسووالن دولتی تصریح کرد‪ :‬ازمایشگاه‬ ‫تشخیص طبی نقش به سزایی در‬ ‫پزشکی ایفا می کند که بیش از هفتاد‬ ‫درصد روی پزشکی مبتنی بر فرد تمرکز‬ ‫دارد‪ .‬طبق امار‪ ،‬تاکنون تنها ‪3‬درصد‬ ‫از هزینه های درمان و پزشکی‪ ،‬در‬ ‫ازمایشگاه صرف می شود که به مراتب‬ ‫از کشورهای دیگر پایین تر است‪ .‬این‬ ‫امرباعث افتخار ازمایشگاهیان است‬ ‫ولی از مسووالن بهداشت و درمان‬ ‫انتظار می رود به این نکته توجه کنند‬ ‫که با سرمایه گزاری اندک‪ ،‬ایران به چه‬ ‫دست اوردهای باالیی دست یافته است‬ ‫که هر ساله در کنگره های مختلف در‬ ‫مورد انها صحبت می شود‪.‬‬ ‫دانش فنی ازمایشگاه های ما‬ ‫از استاندارد باالیی برخوردار است‬ ‫دکتر حاجیان تهرانی نیز که مدیرعامل‬ ‫شرکت پیشتاز طب و رئیس هیئت مدیره‬ ‫تجهیزات‬ ‫تامین کنندگان‬ ‫انجمن‬ ‫ازمایشگاهی است در گفتگو با ماهنامه‬ ‫تشخیص ازمایشگاهی تصریح کرد‪ :‬ما‬ ‫به عنوان مجری برگزارکننده در کنار انجمن‬ ‫متخصصین علمی متخصصین علوم‬ ‫دکتر بهروز حاجیان تهرانی‪:‬‬ ‫اگر مسئله ی تجمیع ازمایشگاه ها‬ ‫صورت بگیرد‪ ،‬هر ازمایشگاه کوچکی‬ ‫مجبور نیست تا دستگاهی بیش از‬ ‫توان و ظرفیتش خریداری کند‬ ‫ازمایشگاهی کشور این کنگره را برگزار‬ ‫کردیم و سعی فراوان شد که باوجود‬ ‫تحریم های حاکم بر کشور‪ ،‬شرکت های‬ ‫تامین کننده دستگاه های ‪،High Tech‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪11‬‬ ‫بتوانند بخش عظیمی از تکنولوژی های‬ ‫دنیا را در نمایشگاه جانبی کنگره به منصه‬ ‫ظهور برسانند‪.‬‬ ‫وی همچنین در ادامه یاداورشد دانش‬ ‫فنی در ازمایشگاه های ما در سطح‬ ‫استاندارد باالیی وجود دارد و تجهیزات‬ ‫نوین ازمایشگاهی در ازمایشگاه ها‬ ‫مورداستفاده قرار می گیرد و جایگزین‬ ‫دستگاه هایی می شود که از رده خارج‬ ‫شدند‪ .‬طبق امار‪ ،‬تعداد دستگاه های‬ ‫یکی از نمانام های بین المللی که باالی‬ ‫‪ 1000‬عدد در ایران نصب شده است‪،‬‬ ‫در کل اروپا نصب نشده است‪ .‬اگر‬ ‫مسئله ی تجمیع ازمایشگاه ها صورت‬ ‫بگیرد‪ ،‬هر ازمایشگاه کوچکی مجبور‬ ‫نیست تا دستگاهی بیش از توان و‬ ‫ظرفیتش خریداری کند‪.‬‬ ‫حوزه مولکولی در کشور نسبت به‬ ‫استانداردها عقب است‬ ‫سید محمد جزایری دبیر شبکه‬ ‫بیماری های ویروسی کشور در حاشیه‬ ‫پنجمین کنگره ملی و اولین کنگره‬ ‫بین المللی فناوری های نوین با اشاره به‬ ‫اینکه تنها ‪ 10‬تا ‪ 15‬درصد ازمایشگاه های‬ ‫کشور قادر به فعالیت در این حوزه هستند‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬با استفاده از ازمایش های نوین و‬ ‫سیستم بایولوژی می توان بیماری هایی‬ ‫همچون سرطان را پیشگیری کرد‪،‬‬ ‫درهرصورت ازمایشگاه ها به طور کلی در‬ ‫دو حوزه مولکولی و جنرال فعالیت می کنند‬ ‫که مبحث جنرال شامل تست قند خون‪،‬‬ ‫ ‪12‬‬ ‫‪12‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫دبیر شبکه بیماری های ویروسی‪:‬‬ ‫تعرفه تست های ازمایشگاه ها نارسا‬ ‫و دور از واقعیت است و به همین‬ ‫علت برخی از ازمایشگاه ها مجبور به‬ ‫جمع اوری نمونه ها و انجام انها‬ ‫با یکدیگر هستند‬ ‫هورمون ها و ‪ ...‬است که هم اکنون در‬ ‫کشور با بهترین استانداردها انجام می گیرد‪.‬‬ ‫درواقع می توان گفت که حوزه مولکولی‬ ‫در کشور نسبت به استانداردها عقب بوده‬ ‫و حتی در این زمینه نیروی انسانی کافی‬ ‫نداریم و اطالع پزشکان متخصص در این‬ ‫راستا نیزبسیارکم است‪ ،‬لذا در پنجمین‬ ‫کنگره ملی فناوری های نوین ازمایشگاهی‬ ‫تالش کرده ایم این موضوع را مورد بحث و‬ ‫بررسی قرار دهیم‪.‬‬ ‫وی در ادامه گفت‪ :‬با وجود‬ ‫ازمایشگاه های نوین و سیستم بایولوژی‬ ‫می توان تشخیص داد که امروزه بیشتر‬ ‫افرادبر اساس پارامترهای ژنتیکی‪ ،‬مستعد‬ ‫بیماری هایی ازقبیل سرطان هستند که‬ ‫کل دنیا نیز در حال حرکت به سمت و‬ ‫سوی تحقیقات راجع به این مساله است‬ ‫و ما نیز باید ان را مدنظر قرار دهیم‪.‬‬ ‫دبیر امور بین الملل پنجمین کنگره ملی‬ ‫و اولین کنگره بین المللی فناوری های‬ ‫نوین ازمایشگاهی همچنین گفت‪ :‬تعرفه‬ ‫تست های ازمایشگاه ها نارسا و دور از‬ ‫واقعیت است و به همین علت برخی از‬ ‫ازمایشگاه ها مجبور به جمع اوری نمونه ها‬ ‫و انجام انها با یکدیگر هستند‪.‬‬ ‫ازسوی دیگر هم اکنون از وزارت بهداشت‬ ‫درخواست می کنیم که اموزش مفاهیم‬ ‫مولکولی به بدنه جامعه پزشکی را مدنظر‬ ‫قرار دهد و از طرفی دولت نیز اقدامات الزم‬ ‫را جهت تسهیالت ورود این تکنولوژی از‬ ‫مجاری رسمی فراهم سازد‪.‬‬ ‫سیدمحمد جزایری افزود‪ :‬ازمایشگاه ها به‬ ‫طور کلی در دو حوزه مولکولی و جنرال‬ ‫فعالیت می کنند که در حال حاضر در کشور‬ ‫با بهترین استانداردها انجام می گیرد‪ .‬وی در‬ ‫ادامه اظهار داشت‪ :‬اگر ازمایشگاه ها تجمیع‬ ‫شود و به صورت مرکزی اداره شوند؛ نیازی‬ ‫نیست که ازمایشگاه ها دستگاه های جدیدی‬ ‫تهیه کنند که بیشتر از ظرفیت انها باشد‪.‬‬ ‫رونمایی از فناوری های روز دنیا و‬ ‫حمایت ازتولیدکنندگان‬ ‫از اهداف اصلی این نمایشگاه بود‬ ‫دبیراجرایی پنجمین کنگره ملی و اولین‬ ‫کنگره بین المللی فناوری های نوین‬ ‫ازمایشگاهی در گفتگو با خبرنگارتشخیص‬ ‫گفت‪ :‬در این کنگره ‪ 16‬کارگاه تخصصی‬ ‫برگزارشد و تعداد ‪ 350‬مقاله در این کنگره‬ ‫پذیرفته شد که تعداد مقاالت‪ ،‬نسبت‬ ‫به کنگره سال گذشته ‪25‬درصد افزایش‬ ‫داشته است‪ .‬دکتراردشیر طاهر سیما افزود‪:‬‬ ‫‪ 35‬تا ‪ 40‬شرکت در کنگره شرکت کردند و‬ ‫‪ 50‬سخنرانی در این کنگره صورت گرفت‪.‬‬ ‫دبیر اجرایی کنگره فناوری های نوین‬ ‫ازمایشگاهی همچنین گفت‪ :‬این اولین‬ ‫کنگره ای است که ما تلفیق علم و اقتصاد را‬ ‫با هم داریم که مخاطبین ان صرفا با مسائل‬ ‫اکادمیک اشنا نمی شوند که این نقطه قوت‬ ‫این همایش به حساب می اید‪.‬‬ ‫طاهرسیمادر مورد اهداف پنجمین دوره‬ ‫کنگره فناوری های نوین ازمایشگاهی‬ ‫اظهارداشت‪ :‬هدف این کنگره در واقع‬ ‫اهداف چیزی جدا از اهداف قبل نبود‪،‬‬ ‫برای اینکه ما یک استراتژی تعریف‬ ‫دکتر طاهرسیما‪:‬‬ ‫ما یک استراتژی کامال مشخص‬ ‫داریم‪ ،‬همزمان که درمان پیشرفت‬ ‫دارد‪ ،‬به موازات ان حوزه تشخیص نیز‬ ‫به سمت راهگشایی مسائل تشخیصی‬ ‫پیشرفت کند‬ ‫ان حوزه تشخیص نیز‬ ‫به سمت راهگشایی‬ ‫تشخیصی‬ ‫مسائل‬ ‫پیشرفت کند‪ .‬ابتدا ما‬ ‫باید بخش های نظری‬ ‫و عملی را به هم‬ ‫نزدیک کنیم‪ ،‬کنگره‬ ‫فناوری های نوین‬ ‫ازمایشگاهی نیز از بدو تاسیس تاکنون در‬ ‫همین راستا قدم برداشته که مباحث تئوریک‬ ‫رابه مباحث کاری و عملی نزدیک کند‪.‬‬ ‫عضو هیئت مدیره انجمن شرکت های‬ ‫تامین کننده تجهیزات ازمایشگاهی همچنین‬ ‫اظهار کرد‪ :‬هدف ازمشارکت انجمن‬ ‫تامین کنندگان تجهیزات ازمایشگاهی در‬ ‫برگزاری این کنگره ونمایشگاه جانبی ان‪،‬‬ ‫حضورمستقیم شرکت های وارد کننده‪،‬‬ ‫تولیدکننده و توزیع کننده تجهیزات‬ ‫ازمایشگاهی در نمایشگاه مذکوربود تا‬ ‫بتوانند هرچه بهتر توانمندی های این‬ ‫صنعت را به نمایش بگذارند و فرصتی‬ ‫را فراهم کنند تا فعاالن این حوزه بتوانند‪،‬‬ ‫ارتباط بهتری با شرکت ها برقرارکنند‪.‬‬ ‫وی همچنین تصریح کرد‪ :‬رونمایی‬ ‫از فناوری های روز دنیا‪ ،‬حمایت‬ ‫ازتولیدکنندگان و کارافرینان نخبه‬ ‫و نیز ارائه قیمت های ویژه عرضه‬ ‫محصوالت وملزومات ازمایشگاهیان‬ ‫از جمله اهداف اصلی این نمایشگاه‬ ‫است‪.‬‬ ‫****‬ ‫خدمات پشتیبانی از کمپانی های مطرح‬ ‫جهان در حیطه بیولوژی مولکولی به مراکز‬ ‫علمی‪ ،‬تحقیقاتی و تشخیصی در سراسر‬ ‫کشور را داراست و اولین شرکتی بود که‬ ‫با وارد کردن چند سری از سیستم های‬ ‫)‪NGS(Next Generation Sequencing‬‬ ‫و با همکاری متخصصان داخلی و خارجی‪،‬‬ ‫پروسه نصب انها را با موفقیت پشت سر‬ ‫گذاشته و امیدوار است که بتواند این تکنیک‬ ‫را به صورت بومی در کشور راه اندازی کند‪.‬‬ ‫ویتکو‪ ،‬ارائه دهنده ی محصوالت‬ ‫حوزه ی ژنتیک و مولکولی‬ ‫مهندس ملکوتی‪ ،‬نماینده ى فروش دپارتمان‬ ‫سایتوژنتیک شرکت ویتکو (ویرا ایده تجارت)‬ ‫در گفتگو با ماهنامه گفت‪ :‬ما در این نمایشگاه‬ ‫در حاشیه برگزاری پنجمین نمایشگاه‬ ‫ملی و اولین کنگره بین المللی فن اوری های‬ ‫نوین ازمایشگاهی گفتگویی را با برخی از‬ ‫غرفه داران نمایشگاه جانبی کنگره انجام‬ ‫کرده ایم که براساس ان بتوانیم پا به پای‬ ‫پیشرفت علمی پزشکی در جهان‪ ،‬ابزار‬ ‫تشخیصی و به خصوص ازمایشگاهی را‬ ‫هم به موازات ان ارتقا دهیم‪ ،‬بنابراین ما‬ ‫یک استراتژی کامال مشخص داریم که‬ ‫همزمان که درمان پیشرفت دارد به موازات‬ ‫دادیم که در ادامه می خوانیم‪:‬‬ ‫ارینا حیات‪ ،‬اولین شرکت‬ ‫واردکننده دستگاه ‪NGS‬‬ ‫شرکت ارینا حیات دانش‪ ،‬با‬ ‫قریب دو دهه تجربه در فروش‪،‬‬ ‫نصب‪ ،‬راه اندازی‪ ،‬اموزش و ارایه‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪13‬‬ ‫پای صحبت یکی از مسئوالن اجرایی‬ ‫نرم افزار‪ FISH‬و کاریو تایپینگ و همچنین‬ ‫دامنه کامل پروب های فیش را به نمایندگی‬ ‫انحصاری از کمپانی ‪ Metasystems‬المان‬ ‫برای اساتید و بازدیدکنندگان عرضه کرده ایم‪.‬‬ ‫از نظر فنی کاریوتایپینگ نرم افزاری است که‬ ‫در ازمایشگاه سایتوژنتیک برای تشخیص‬ ‫سرطان و تعیین جنسیت جنین و مباحث‬ ‫ژنتیکی بر مبنای شمارش و نوع رنگ بندی‬ ‫تمام کروموزوم ها استفاده می شود‪ .‬همچنین‬ ‫در تکنیک فیش ‪ ،Fish‬یک بخش از کروموزوم‬ ‫برمبنای نظر پزشک با استفاده از سیگنال های‬ ‫پروب ‪ DNA‬مورد مطالعه قرار می گیرد‪.‬‬ ‫شرکت پیشتازطب‪،‬‬ ‫فعال درزمینه کیتهای ازمایشگاهی‬ ‫حسینارمکانمدیرفروششرکتدانش بنیان‬ ‫و تحقیقاتی پیشتاز طب هدف از برپایی غرفه در‬ ‫پنجمیننمایشگاهفناوری هاینوینازمایشگاهی‬ ‫را ارتباط تنگاتنگ با مشتریان و رفع نیاز ان ها‬ ‫دانست‪ .‬به گفته ی وی‪ ،‬این شرکت بزرگ ترین‬ ‫تولیدکننده کیت های االیزا و بیوشیمی با دو‬ ‫کارخانه در کرج است و باال بردن کیفیت‬ ‫محصوالت را سرلوحه ی کار روزانه ی خود‬ ‫قرارداده است و برنامه های اموزشی مرتب‬ ‫را برای همکاران خود دارند‪ .‬وی استقبال‬ ‫نمایشگاه امسال را بیشتر از سال گذشته دانست‬ ‫و از مسووالن و سیاست گذاران‪ ،‬حمایت بیشتراز‬ ‫تولید کنندگان داخلی را خواستار بود‪.‬‬ ‫ ‪14‬‬ ‫‪14‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫مهندس مریم گلشاهی مدیرعامل‬ ‫شرکت پنتا درگفتگو با ماهنامه تشخیص‬ ‫ازمایشگاهی گفت‪ :‬مطابق با اسم کنگره‬ ‫فناوری های نوین‪ ،‬هدف شرکت ما هم‬ ‫در این سال ها واردات محصوالت جدید‬ ‫مطابق با تکنولوژی روز جهانی است‪ .‬وی‬ ‫به عنوان یکی از اعضای کمیته ى اجرایی‬ ‫نمایشگاه بین المللی فناوری های نوین‬ ‫در خصوص اصول برنامه ریزی و کیفیت‬ ‫کارنمایشگاه افزود‪ :‬خوشبختانه کنگره‬ ‫پنجم با همکاری کمیته ى علمی و کمیته ى‬ ‫اجرایی با همیاری دو انجمن تامین کنندگان‬ ‫تجهیزات ازمایشگاهی و متخصصین علوم‬ ‫ازمایشگاهی بهتر از قبل برگزار شد و چه‬ ‫بسا برپایی نمایشگاه ان هم به صورت بین‬ ‫المللی سخت است ولی با این حال ستاد‬ ‫اجرایی در کنترل ازدحام و ثبت نام از‬ ‫مدعوین و برگزاری کارگاه ها‪ ،‬خیلی خوب‬ ‫عمل کرده است‪.‬‬ ‫پادتن دانش با بیومارکرهای جدید‬ ‫و عدم همخوانی تعرفه ها‬ ‫محمد فرزی مدیرعامل شرکت پادتن دانش‬ ‫هدف از برپایی غرفه را تبادل اطالعات و‬ ‫پشتیبانی از مشتریان دانست و گفت‪ :‬خوب‬ ‫است که هرسال پیشرفت و ارتقایی در‬ ‫تجهیزات ازمایشگاهی ببینیم ولی از نظر من‬ ‫پیشرفت زیادی نسبت به سال قبل نداشتیم‪.‬‬ ‫ما درزمینه کیت های مصرفی‬ ‫ازمایشگاهی‪ ،‬روش های االیزا و‬ ‫ایمونوفلورسانس وکمی لومینسانس فعالیت‬ ‫داریم‪ .‬امسال هم بیومارکرهای جدید را به‬ ‫محصوالتمان اضافه کردیم‪ .‬البته برای‬ ‫استفاده از تست های جدید و گران قیمت‪،‬‬ ‫تعرفه ها هم باید همخوانی داشته باشد تا‬ ‫ازمایشگاهی راغب شود که برای باالبردن‬ ‫سطح بهداشت و تشخیص ازمایشگاهی در‬ ‫کشور‪ ،‬از کلیه ى تست ها استفاده کند‪.‬‬ ‫سامان تجهیز نور‪ ،‬موفق در اجرای‬ ‫کارگاه های علمی و عملی‬ ‫دکتر شمیرانی مدیر فروش شرکت‬ ‫سامان تجهیز نور در خصوص شرکت در‬ ‫نمایشگاه جانبی کنگره به خبرنگار ماهنامه‬ ‫تشخیص گفت‪ :‬باالبردن سطح کیفی در‬ ‫جامعه ازمایشگاهی و صنعت‪ ،‬وظیفه ى ما‬ ‫شرکت ها است وخیلی بیش از این ها باید‬ ‫فعالیت کنیم‪ .‬در زمینه برگزاری سمینار و‬ ‫کارگاه های علمی هم سعی کردیم مباحث‬ ‫روز جهانی در سطح اروپایی و امریکایی‬ ‫قابل مطرح را اینجا بیاوریم‪ .‬وی در این‬ ‫رابطه افزود‪ :‬کارگاه کنترل کیفیت در‬ ‫ازمایشگاه توسط دکتر بیات زیرنظر استاد‬ ‫پروفسور ‪ westgard‬صورت گرفت‪.‬‬ ‫کارگاه طراحی ‪ chip‬با استفاده از اطالعات‬ ‫خونی بیمار هم ارائه شد که مورد توجه‬ ‫بسیاری از نمایندگان خارجی بود و توسط‬ ‫دکتر پلنگی برگزار شد‪ .‬وی در پایان‬ ‫یاداورشد‪ :‬نمایشگاه امسال از نظر نحوه ى‬ ‫برگزاری بهتر از سال های قبل بود‪.‬‬ ‫گفتنی است دکترطاهرسیما‪ ،‬مدیر عامل این‬ ‫شرکت نیز دبیر اجرایی کنگره امسال بود‪.‬‬ ‫مشکل مراکز درمانی در خرید‬ ‫دستگاه با تکنولوژی باال‬ ‫حاتمی مدیر عامل شرکت شایگان‬ ‫فن ازما با هجده سال سابقه فعالیت در‬ ‫واردات تجهیزات ازمایشگاهی از جمله‬ ‫اتواناالیزرهای بیوشیمی و ظروف پالستیکی‬ ‫ازمایشگاهی به خبرنگار ماهنامه گفت‪:‬‬ ‫امسال به دلیل عدم توان خرید بسیاری از‬ ‫ازمایشگاه های خصوصی‪ ،‬هیچ دستگاه‬ ‫گران قیمتی را به بازار عرضه نکردیم‪ .‬چون‬ ‫دستگاه های با تکنولوژی باال با وجود‬ ‫دقت و سرعت باال‪ ،‬کم شدن محلول های‬ ‫مصرفی و کیفیت باالیی که اصوال در نتایج‬ ‫ازمایشگاهی تاثیر می گذارد‪ ،‬نزدیک ‪500‬‬ ‫میلیون تومان است و هنوزمشکل سیستم‬ ‫زیربنایی کشور‪ ،‬اجازه ى انجام پروژه های‬ ‫خوب را نمی دهد‪ .‬امیدواریم وضعیت بازار‬ ‫تجهیزات پزشکی به ده سال قبل برگردد‪.‬‬ ‫دستگاه های تست دیابت و هموگلوبین‬ ‫واریانت مورد استقبال قرا گرفته است‬ ‫علیرضا حیدری مدیرعامل شرکت‬ ‫روناک طب‪ ،‬فعال در فیلد ازمایشگاهی‬ ‫از سال ‪ 87‬نمایندگی های کمپانی های‬ ‫مختلف ‪ tibatec‬امریکا‪ ،‬ایرلند‪orientec ،‬‬ ‫المان را دارا هستند‪ .‬هدف از شرکت در‬ ‫این رویداد را ارائه محصوالت با کیفیت‬ ‫و به روز دنیا به جامعه ازمایشگاهی عنوان‬ ‫کرد و افزود‪ :‬دستگاه های موجود در‬ ‫کمپانی جهت دیابت و هموگلوبین های‬ ‫واریانت در خود ازمایشگاه های اروپایی‬ ‫و امریکایی نصب شده و جزو محصوالت‬ ‫تراز اول است‪ .‬حیدری در مورد بازخورد‬ ‫نمایشگاه گفت‪ :‬ما دو سری مشتری داریم؛‬ ‫دسته اول که دستگاه های ما را بررسی‬ ‫کردند‪ ،‬می ایند تا از تخفیفات نمایشگاهی‬ ‫استفاده کنند و دستگاه خریداری کنند‪.‬‬ ‫دسته ى دوم برای اولین بار توسط تیم‬ ‫فروش ما در جریان جزئیات دستگاه ها‬ ‫قرار می گیرند که امسال استقبال خوبی‬ ‫از محصوالتمان شد‪ .‬وی در اخر از دکتر‬ ‫افراه صاحب امتیاز ماهنامه تشخیص تشکر‬ ‫کرد و افزود‪ :‬ما از اغاز فعالیتمان‪ ،‬با ماهنامه‬ ‫تشخیص ازمایشگاهی همکاری داشتیم و‬ ‫این ماهنامه ارائه دهنده خدمات و مقاالت‬ ‫خوبی به جامعه ازمایشگاهیان بوده است‪.‬‬ ‫سپند ازما با دو محصول جدید به‬ ‫کنگره ی بین المللی امد‬ ‫شرکت سپند ازما با یک محصول‬ ‫جدید به نمایشگاه امسال امد‪ .‬مدیرعامل‬ ‫این شرکت به خبرنگار ماهنامه گفت‪ :‬ما‬ ‫محصول میز نمونه گیری برای ازمایشگاه را‬ ‫در غرفمان رونمایی کردیم‪ .‬از مزیت های‬ ‫ان می توان تمیزی محیط کار‪ ،‬داشتن‬ ‫کابینت‪ ،‬علمی از لحاظ مستندسازی‪ ،‬دارای‬ ‫ابشن های مختلف برای نمونه های بیمار و‬ ‫غیره را برشمرد‪.‬‬ ‫حلقه ارتباطی بین شرکت ها و‬ ‫ازمایشگاهیان به دست پزشکان‬ ‫میسرتر است‬ ‫فرامرز ناییج مدیر فروش شرکت نیما‬ ‫پویش طب واردکننده پر سابقه ى محصوالت‬ ‫ازمایشگاهی از بهترین برندهای دنیا در‬ ‫گفتگو با ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی‬ ‫گفت‪ :‬در طول سال در حوزه ى ازمایشگاهی‬ ‫سه کنگره ى بزرگ برپا می شود که هر‬ ‫شرکتی از این فرصت برای ارتباطات بیشتر‬ ‫با مشتریان و اگاهی از صحت و سقم و‬ ‫عملکرد تجهیزاتش استفاده می کند‪ .‬وی‬ ‫درپاسخ به این سوال که ایا دستگاه های شما‬ ‫از فناوری های الزم برخورداراست گفت‪:‬‬ ‫ما همگام و به روز پیش می رویم‪ .‬تمام‬ ‫دستگاه ها سال ‪ 2017‬تولید و در معتبرترین‬ ‫نمایشگاه های خاورمیانه نمایش داده شدند‪.‬‬ ‫وی در مورد اموزش و ارائه ى خدمات‬ ‫به مشتریان گفت‪ :‬دو برنامه اموزشی ما‬ ‫شامل ‪)1‬کمپانی خارجی موظف به ارایه‬ ‫شیوه ى کار با دستگاه به شرکت ما چه در‬ ‫خارج و چه در ایران است‪ )2 .‬خود شرکت‬ ‫هم موظف به اموزش کاربر طبق پروتکل‬ ‫کاری خود کمپانی خارجی است‪.‬‬ ‫وی در ادامه افزود‪ :‬حلقه ارتباطی بین‬ ‫شرکت ها و ازمایشگاهیان به دست پزشکان‬ ‫بسیار میسرتر و بهتر شکل می گیرد و ما تمام‬ ‫تالشمان را می کنیم تا ارائه ى کارگاه های‬ ‫متنوع و اطالع رسانی از طریق مطبوعات‬ ‫برای ان ها به خوبی صورت گیرد‪.‬‬ ‫تشخیص بافت اراژن‪،‬‬ ‫فعال در زمینه پاتولوژی‬ ‫شرکت تشخیص بافت اراژن فعال در‬ ‫خدمت رسانی به بیمارستان ها‪ ،‬دانشگاه ها‬ ‫و مراکز تحقیقاتی در زمینه پاتولوژی است‪.‬‬ ‫نیستانی کارشناس فروش این شرکت در‬ ‫گفتگو با ماهنامه تصریح کرد‪ :‬شرکت‬ ‫ما با سابقه ى فعالیت ‪ 5‬ساله‪ ،‬واردکننده‬ ‫انتی بادی های فلوسایتومتری‪ ،‬ایمونو‬ ‫هیستوشیمی‪ ،‬ایمونوفلورسنت است‪ .‬در‬ ‫زمینه ى ‪ Cyto Fish‬هم نماینده ى کمپانی‬ ‫المانی هستیم که در این کنگره ببشتر این‬ ‫محصول را معرفی کردیم‪.‬‬ ‫اریا تشخیص پارس‪،‬‬ ‫نماینده چند شرکت خارجی‬ ‫محمد داوود غفاری‪ ،‬متخصص‬ ‫میکروبیولوژی مدیر محصول شرکت اریا‬ ‫تشخیص پارس گفت‪ :‬این شرکت متشکل‬ ‫از چند شرکت است که خود نیز یکی از‬ ‫گروه های زیرمجموعه پادینا تشخیص‬ ‫است‪ .‬در فیلد مصرفی نماینده انحصاری‬ ‫کمپانی ‪ datalab‬اسپانیا و برندهای چینی‬ ‫و هندی هستیم‪ .‬در زمینه ى دستگاه های‬ ‫میکروبی و مولکولی هم نمایندگی کمپانی‬ ‫‪ ،Diagcor‬چینی و غیره را داریم‪ .‬او در‬ ‫مورد نمایشگاه گفت‪ :‬ما فیلد وسیعی از‬ ‫تجهیزات ازمایشگاهی را با قیمت و کیفیت‬ ‫مناسب ارایه می دهیم و هدفمان از شرکت‬ ‫در نمایشگاه این است که خودمان را محک‬ ‫زده و با مشتریانمان مالقات داشته باشیم‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪15‬‬ ‫گفتــگو‬ ‫مهندس نیلوفر حسن‬ ‫مدیرکل ازمایشگاه مرجع سالمت وزارت بهداشت در گفتگو با ماهنامه‪:‬‬ ‫هزینه های ازمایشگاه های پزشکی مدیریت می شوند‬ ‫س وزارت بهداشت میزبان جمع‬ ‫سالن اجال ‬ ‫بزرگی از روسای اداره های امور ازمایشگاه‬ ‫دانشگاه های علوم پزشکی کشور و نمایندگان دیگر‬ ‫ازجمله همکاران اسیب شناس در خصوص گردهمایی‬ ‫ارتقای مدیریت بهره برداری از خدمات ازمایشگاه‬ ‫پزشکی با حضور مسئوالن و کارشناسان ازمایشگاه‬ ‫مرجع سالمت در روزهای ‪ 10‬و ‪ 11‬ابان ماه بود‪.‬‬ ‫به این بهانه گفتگویی را با دکترسیامک‬ ‫سمیعی(دکترای علوم ازمایشگاهی و ‪PHD‬‬ ‫بیوتکنولوژی پزشکی)‪ ،‬مدیرکل ازمایشگاه مرجع‬ ‫سالمت ترتیب دادیم‪.‬‬ ‫در ادامه‪ ،‬صحبت های مدیر کل ازمایشگاه مرجع‬ ‫سالمت با خبرنگار ماهنامه تشخیص ازمایشگاهی‬ ‫درخصوص این جلسه و اهداف ان را می خوانیم‪:‬‬ ‫امسال با تغییر کوچکی در نحوه‬ ‫برگزاری گردهمایی مدیران ادارات امور‬ ‫ازمایشگاه ها در دو روز متوالی میزبان‬ ‫این عزیزان و فوکال پوینت های برنامه‬ ‫بهبود مدیریت بهره برداری بودیم تا در‬ ‫رابطه با اقدامات پیشنهادی ازمایشگاه‬ ‫مرجع سالمت به بحث و تبادل اطالعات‬ ‫بپردازیم‪ .‬این کارگاه در حقیقت به‬ ‫موضوع مشخص و مهم نقش ازمایشگاه‬ ‫پزشکی در ارتقای مدیریت بهره برداری از‬ ‫ ‪16‬‬ ‫‪16‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫خدماتش اختصاص پیداکرده است‪.‬‬ ‫دکترسمیعی در ادامه افزود‪ :‬مدیریت‬ ‫بهره برداری ازمایشگاهی به این معناست‬ ‫که ما می خواهیم از ظرفیت های‬ ‫ازمایشگاهی برای مدیریت بهتر‬ ‫ازمایشگاه ها و تجویز منطقی خدمات‬ ‫ازمایشگاهی استفاده کنیم و انچه در این‬ ‫جلسه اتفاق می افتد تعیین راهکار و ارائه‬ ‫پیشنهاد در این حوزه است‪ .‬مدیریت‬ ‫بهره برداری جز برنامه های جدی‬ ‫و پیگیر وزارت بهداشت و معاونت‬ ‫درمان است که در این جلسه ما تالش‬ ‫می کنیم از همکاری مدیران و مسئوالن‬ ‫ادارات امور ازمایشگاه ها و مسئولین‬ ‫فنی ازمایشگاه های بیمارستانی به ویژه‬ ‫همکاران اسیب شناس استفاده کنیم و این‬ ‫شیوه در دنیا معموالً بیشترین اثر و نتیجه‬ ‫را داشته است‪.‬‬ ‫لیست اقدامات پیشنهادی و راهبردهای‬ ‫اجرای مدیریت بهره برداری ازمایشگاه‬ ‫مرجع سالمت شامل دو دسته است‪:‬‬ ‫‪ ‬فهرست اقداماتی که تقریبا قابلیت‬ ‫اجراشدن در تمامی بیمارستان های‬ ‫دانشگاهی را دارد‪.‬‬ ‫‪ ‬فهرست اقداماتی که دانشگاه ها‬ ‫می توانند از بین ان ها بر حسب امکانات‬ ‫و ظرفیت های خود انتخاب کنند‪.‬‬ ‫‪ ‬لطف ًا در رابطه با مدعوین انتخابی‬ ‫برای این جلسه توضیح دهید‪.‬‬ ‫اهمیت موضوع موجب شد تا از هر‬ ‫دانشگاهی بخواهیم عالوه بر حضور‬ ‫مدیر اداره امور ازمایشگاه‪ ،‬به عنوان‬ ‫مسئول این بخش از برنامه عملیاتی‪،‬‬ ‫یک نفر همکار اسیب شناس عالقه مند به‬ ‫موضوع برای پذیرش نقش فوکال پوینت‬ ‫فنی و علمی برنامه هم معرفی شود‪.‬‬ ‫ما درواقع در مورد طیف وسیعی از‬ ‫موضوعات ازمایشگاهی با این همکاران‬ ‫به طور مستمر بحث و مشورت می کنیم‬ ‫و در فاز اول که متمرکز روی مدیریت‬ ‫بهره برداری در بیمارستان ها هستیم‪ ،‬از‬ ‫تجربیات انان در ارتباط با خدمات مورد‬ ‫نیاز بیماران بستری استفاده می کنیم‪.‬‬ ‫‪ ‬عمده ترین موضوعاتی که در‬ ‫رابطه با بهبود مدیریت بهره برداری از‬ ‫طرف مدیران اداره امور ازمایشگاه ها‬ ‫بیان شد‪ ،‬توضیح دهید‪.‬‬ ‫موضوع موردبحث ما‪ ،‬در نظام‬ ‫ازمایشگاهی ایران بسیار جدید است‬ ‫و ذینفعان متعددی دارد مثل پزشکان‪،‬‬ ‫بیماران‪ ،‬بیمه ها و خود ما به عنوان‬ ‫نهادهای نظارتی و همچنین ارائه دهندگان‬ ‫خدمت و این بر اهمیت موضوع‬ ‫می افزاید‪ .‬بحث مدیریت بهره برداری از‬ ‫خدمات ازمایشگاهی پزشکی حول دو‬ ‫رکن اساسی جریان داشت‪ :‬الف) اقتصاد‬ ‫سالمت‪ ،‬ب) رفتار و انتظارات گیرندگان‬ ‫خدمت یعنی پزشکان و بیماران‪.‬‬ ‫مدیرکل ازمایشگاه مرجع سالمت در‬ ‫ادامه افزود‪ :‬درخصوص رکن اقتصادی‬ ‫باید در رابطه با هزینه ها و امور مالی‬ ‫به ویژه در مناطق کمتر برخوردار‬ ‫مراقبت کنیم که از منابع‪ ،‬به صورت‬ ‫بهینه استفاده شود و مراکزی که خدمات‬ ‫ازمایشگاهی اضافی و بیش از نیاز ارائه‬ ‫می دهند و یا مراکزی که خدمات با‬ ‫کیفیت ارائه نمیشود‪ ،‬بیشتر دقت و‬ ‫نظارت کنیم‪ .‬البته ما بحث های مهم تری‬ ‫هم در رابطه با چالش های اقتصادی‬ ‫به خصوص هزینه تمام شده خدمات‬ ‫داریم و برای مدیریت ان‪ ،‬ازمایشگاه ها‬ ‫اعم از دولتی و خصوصی را تشویق‬ ‫به تجمیع منابع و ایجاد شبکه های‬ ‫ازمایشگاهی می کنیم که اگر این گونه‬ ‫شود‪ ،‬از نیاز تجهیزاتی ازمایشگاه کاسته‬ ‫شده و با صرف منابع کمتری‪ ،‬خدمات‬ ‫با کیفیت و بهنگام در دسترس مردم‬ ‫قرار می گیرد‪ .‬بنابراین انتظار داریم‬ ‫با مدیریت بهره برداری بهتر‪ ،‬ضمن‬ ‫پیشگیری از استفاده نابجا یا غلط و‬ ‫یا تقاضای القایی‪ ،‬منابعی که در نتیجه‬ ‫صرفه جویی حاصل می شود به سمت‬ ‫ارتقای کیفیت و ارائه خدماتی هدایت‬ ‫شود که بیشتر مورد نیازند‪.‬‬ ‫وی با تاکید بر وجود رکن هایی که‬ ‫نظارت و کنترل بر انها بسیار دشوار‬ ‫است تصریح کرد‪ :‬تجویز خدمات‬ ‫ازمایشگاهی در سیستم ما مثل همه‬ ‫جای دنیا عمدت ًا توسط پزشک صورت‬ ‫می گیرد‪ .‬بسیاری از پزشکان که‬ ‫ممکن است بیش از اندازه از خدمات‬ ‫به هیچ وجه مایل نیستیم این‬ ‫احساس به وجود اید که از طریق‬ ‫ارتقای مدیریت بهره برداری‪ ،‬فقط‬ ‫قصد کاهش هزینه یا کاهش درامد‬ ‫ازمایشگاه ها را داریم چرا که اگر‬ ‫هدف از مدیریت بهره برداری فقط‬ ‫صرفه جویی باشد‪ ،‬هرگز به اهداف‬ ‫مهم ترمان برای ارتقای کمی و کیفی‬ ‫نظام ازمایشگاهی و خدمات ان‬ ‫نخواهیم رسید‬ ‫ازمایشگاهی استفاده کنند‪ ،‬چون‬ ‫بازخوردی از ان نمی گیرند چه بسا‬ ‫خود متوجه نمی شوند که چه هزینه ای را‬ ‫به ازمایشگاه و یا به نظام سالمت و بیمار‬ ‫تحمیل می کنند‪ .‬ازیک طرف هم مشاهده‬ ‫می شود که گاهی اوقات‪ ،‬بیمارانی‪،‬‬ ‫ازمایش غیرضروری را به پزشک خود‬ ‫تحمیل می کنند‪ .‬یکی از مهم ترین‬ ‫راهبردهای مدیریت بهره برداری اتکا‬ ‫به دانش و مهارت بالینی پزشکان است‬ ‫که می تواند در بسیاری موارد بار هزینه‬ ‫خدمات ازمایشگاهی را کاهش دهد‪.‬‬ ‫سمیعی در ادامه گفت‪ :‬در این کارگاه‬ ‫برای حل این مشکالت‪ ،‬ما پیشنهاد هایی‬ ‫را عنوان کرده و برای بحث به میان‬ ‫همکاران و دوستانمان بردیم از جمله‪:‬‬ ‫‪ ‬تدوین و ابالغ راهبردها و‬ ‫راهکارهای کلی تجویز منطقی خدمات‬ ‫ازمایشگاهی و اطالع رسانی ان‬ ‫‪ ‬اموزش و فرهنگ سازی‬ ‫‪ ‬پیروی از راهنمای بالینی و منطقی‬ ‫کردن تجویز و مصرف ازمایش ها‬ ‫‪ ‬تدوین فرموالری بیمارستانی‬ ‫برای خدمات ازمایشگاهی هر بیمارستان‬ ‫متناسب با نیازهای ان‬ ‫‪ ‬ساخت و ارتقای نرم افزارهای‬ ‫ها و اطالعات‬ ‫مدیریت داده‬ ‫ازمایشگاهی که توانایی براورد‪ ،‬بروز‬ ‫رسانی و گزارش گیری از اطالعات‬ ‫مربوط به تجویز خدمات ازمایشگاهی‬ ‫را دارا باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬جلب همکاری پزشکان‬ ‫متخصص بهبود رویه ی تجویز‬ ‫خدمات ازمایشگاهی‬ ‫مدیرکل ازمایشگاه مرجع سالمت در‬ ‫مورد روند اجرای این راهکارها و اینده‬ ‫ان به خبرنگار ماهنامه گفت‪ :‬البته انتظار‬ ‫نداریم که حتی از طریق این ابزارها به‬ ‫سرعت به نتیجه برسیم‪ .‬اصوالً مدیریت‬ ‫بهره برداری بیشتر جنبه ی فرهنگ سازی‬ ‫دارد و برای ما خیلی اهمیت دارد که‬ ‫این موضوع در جامعه پزشکی‪ ،‬ارام و‬ ‫مدبرانه و بدون ایجاد واکنش های ناشی‬ ‫از ایجاد حس مداخله و مزاحمت در‬ ‫فرایندهای تخصصی مطرح شود‪ .‬علت‬ ‫انتخاب همکاران اسیب شناس به عنوان‬ ‫فوکال پوینت علمی برنامه هم همین‬ ‫است‪ .‬واقعیت امر این است که تقریبا‬ ‫همه معتقدند‪ ،‬مقاومت برخی ذینفعان در‬ ‫برابر واقعی شدن تعرفه ها و ارزان بودن‬ ‫خدمات ازمایشگاهی‪ ،‬خود معضل بزرگی‬ ‫برای جامعه ی ازمایشگاهی شده است و‬ ‫تالش می کنیم که تعادلی در این حیطه‬ ‫برقرار کنیم‪ .‬به هیچ وجه مایل نیستیم این‬ ‫احساس به وجود اید که از طریق ارتقای‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪17‬‬ ‫مدیریت بهره برداری‪ ،‬فقط‬ ‫قصد کاهش هزینه یا کاهش‬ ‫درامد ازمایشگاه ها را داریم‬ ‫چرا که اگر هدف از مدیریت‬ ‫بهره برداری فقط صرفه‬ ‫جویی باشد؛ هرگز به اهداف‬ ‫مهم ترمان برای ارتقای کمی‬ ‫و کیفی نظام ازمایشگاهی و‬ ‫خدمات ان نخواهیم رسید‪.‬‬ ‫‪ ‬در جهت نیل به‬ ‫اهداف مدیریت بهره برداری‬ ‫از خدمات ازمایشگاهی‪ ،‬ایا استفاده از‬ ‫دستگاه های با فنّاوری باال ضروری است؟‬ ‫مدیریت بهره برداری به هیچ وجه منحصرا ً‬ ‫تئوریک و نظری نیست بلکه یک سری‬ ‫اقدامات عملی را نیز شامل می شود‪.‬‬ ‫موضوع مدیریت بهره برداری شاید به طور‬ ‫مستقیم‪ ،‬فنّاوری ازمایشگاهی نباشد ولی‬ ‫فنّاوری ازمایشگاهی نقش بسیار مهمی در‬ ‫عملکرد کمی و کیفی ازمایشگاه دارد‪ .‬وقتی‬ ‫از فنّاوری ازمایشگاهی صحبت می کنیم در‬ ‫واقع داریم از یکی از مهم ترین ارکان کیفیت‬ ‫در ازمایشگاه می گوییم‪ .‬ازمایشگاه ها جز‬ ‫بخش هایی از نظام سالمت اند که همیشه‬ ‫با انواع فنّاوری سروکار داشته و دارند‪.‬‬ ‫حتی می توانیم بگوییم ازمایشگاهیان از‬ ‫پیشگامان جامعه پزشکی اند که سراغ‬ ‫کامپیوتر و نرم افزار و تجهیزات دستگاهی‬ ‫پیشرفته رفتند تا کارشان را از طریق فناوری‬ ‫به خوبی مدیریت کنند و حتی فنّاوری های‬ ‫انجام ازمایش ها را درست انتخاب کنند‪.‬‬ ‫وی در ادامه گفت‪ :‬هر فناوری جدیدی‪،‬‬ ‫ضرورتا بهترین فنّاوری نیست و ازمایشگاه‬ ‫را به بهترین نتایج نمی رساند‪ .‬ادعای‬ ‫هر کس یا هر کارخانه ای مبنی بر اینکه‬ ‫که کیت یا دستگاه جدیدی با فنّاوری‬ ‫باال عرضه می کند‪ ،‬می تواند ادعای کام ً‬ ‫ال‬ ‫دقیق و درستی نباشد‪ .‬به خاطر همین‪ ،‬نظام‬ ‫سالمت در همه ی کشورها باید تالش‬ ‫کند که سیستمی داشته باشد تا این ادعا‬ ‫ ‪18‬‬ ‫‪18‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫وقتی از فنّاوری ازمایشگاهی‬ ‫صحبت می کنیم در واقع از یکی از‬ ‫مهم ترین ارکان کیفیت در ازمایشگاه‬ ‫می گوییم‪ .‬ازمایشگاه ها جز بخش هایی‬ ‫از نظام سالمت اند که همیشه با انواع‬ ‫فنّاوری سروکار داشته و دارند‬ ‫را ارزیابی کند‪ .‬ما گاهی اوقات کیت یا‬ ‫دستگاه ازمایشگاهی بد و فاقد کیفیت را‬ ‫به یک بیماری واگیردار تشبیه می کنیم‪.‬‬ ‫نباید صدها یا هزاران نفر قربانی خطای‬ ‫ازمایشگاهی ناشی از انتخاب اشتباه این‬ ‫نوع فنّاوری ها شوند‪ .‬ما روی این موضوع‬ ‫خیلی حساسیم و اعتقاد داریم که به دلیل‬ ‫نقش کلیدی فناوری ازمایشگاهی در‬ ‫کیفیت خدمات ازمایشگاهی‪ ،‬فقط نظام‬ ‫ازمایشگاهی کشور است که باید به شکل‬ ‫قاطعی روی این مسئله کنترل داشته باشد‪.‬‬ ‫چه بسا اگر مسیر غیر از این باشد به جامعه‬ ‫و سالمت ان اسیب برسد و ما هم خیلی‬ ‫دیر متوجه اسیب بشویم‪.‬‬ ‫در ارتباط با فناوری مدیریت داده ها‬ ‫و اطالعات ازمایشگاهی باید گفت که‬ ‫این سیستم ها‪ ،‬مهمترین ابزار گزارش‬ ‫گیری و اندازه گیری بهره برداری از‬ ‫خدمات ازمایشگاهی هستند و بدون انها‬ ‫نمی توان از وضعیت موجود و موفقیت و‬ ‫تاثیر اقدامات و مداخالت اطمینان کسب‬ ‫کرد‪ .‬در حال حاضر بسیاری از‬ ‫نرم افزارهای مدیریت داده ها و‬ ‫اطالعات ازمایشگاهی کاربردی‬ ‫بیش از یک نرم افزار پذیرش‬ ‫و جوابدهی ندارند و به جرات‬ ‫می توان گفت از انها‪ ،‬در وضعیتی‬ ‫که هم اکنون دارند‪ ،‬یا نمی توان به‬ ‫عنوان ابزار مدیریتی برای مدیریت‬ ‫بهره برداری و حتی مدیریت‬ ‫ازمایشگاه استفاده کرد یا به زحمت‬ ‫می توان در این حوزه ها‪ ،‬از انها‬ ‫انتظار عملکرد مطلوب داشت‪.‬‬ ‫برای ارتقای عملکرد نرم افزارهای مدیریت‬ ‫داده ها و اطالعات ازمایشگاهی اخیرا‬ ‫اقدامات مشترک بسیار خوبی همراه با دفتر‬ ‫امار و فناوری اطالعات وزارت بهداشت‬ ‫داشته ایم‪.‬‬ ‫‪ ‬ایا واردات این نوع دستگاه ها با‬ ‫فنّاوری باال متناسب با بودجه بیمارستان ها‬ ‫است؟‬ ‫ابعاد انتخاب فنّاوری و اظهارنظر درباره‬ ‫ان در سطح وزارت بهداشت و ازمایشگاه‬ ‫با یکدیگر متفاوت است‪ .‬وقتی وزارت‬ ‫بهداشت درمان و اموزش پزشکی یک‬ ‫فناوری را به لحاظ کیفیت و عملکرد‪،‬‬ ‫ارزیابی و تایید می کند‪ ،‬این بدان معنی‬ ‫نیست که استفاده از ان به هر ازمایشگاهی‬ ‫توصیه می شود‪ .‬مثال ازمایشگاه ها اگر‬ ‫نتوانند از عهده هزینه های مربوط به‬ ‫فنّاوری هایی که انتخاب می کنند برایند‪،‬‬ ‫به مرور از الزامات به کارگیری درست و‬ ‫نگهداری ان فنّاوری هم فاصله می گیرند‪.‬‬ ‫سمیعی در استفاده از فنّاوری خاطرنشان‬ ‫کرد‪ :‬یک موقع بیمارستان یا مرکز درمانی‬ ‫بودجه ی الزم برای خرید دستگاه گران قیمت‬ ‫را دارد‪ ،‬ولی به دلیل نداشتن دانش و مهارت‬ ‫کافی از ان به درستی استفاده نمی کند‪ .‬یک‬ ‫زمان هم برعکس می بینید توانایی و مهارت‬ ‫استفاده از دستگاه وجود دارد اما چون‬ ‫هزین ه به کارگیری و نگهداری ان باالست‪،‬‬ ‫بیمارستان از هزینه های مربوط به نگهداری و‬ ‫کنترل کیفی دستگاه صرف نظر می کند و این‬ ‫موجب به حاشیه رانده شدن کیفیت و بروز‬ ‫مشکالت عدیده می شود‪ .‬البته ما بسیار مشتاق‬ ‫به بکارگیری تجهیزات خوب و با کیفیت در‬ ‫ازمایشگاه هستیم اما واقعیت امر این است‬ ‫که برای جلوگیری از به بار امدن هزینه های‬ ‫ناخواسته‪ ،‬باید همانطور که بهترین تجهیزات‬ ‫دنیا را به ازمایشگاه هایمان راه می دهیم‪،‬‬ ‫شیوه های مدیریتیمان را هم به سبک مدیریت‬ ‫کشورهای پیشرفته نزدیک کنیم‪ ،‬در غیر این‬ ‫صورت ممکن است نه تنها نفعی عاید نظام‬ ‫سالمت نشود بلکه موجبات ضرر و زیان‬ ‫ازمایشگاه ها هم فراهم شود‪.‬‬ ‫‪‬پس با این توضیحات‪ ،‬ازمایشگاه چطور‬ ‫تضمین می کند و یا بیمار چگونه اطمینان‬ ‫کندکه جواب ازمایشش درست بوده است؟‬ ‫من برای این سوال چند راهکار که‬ ‫بیشتر ازمایشگاه های پزشکی کشور از انها‬ ‫استفاده می کنند نام می برم‪:‬‬ ‫‪‬ازمایشگاه ها باید اقدامات پیشگیرانه‬ ‫داشته باشند‪ .‬روح رعایت استانداردها هم‬ ‫همین است‪ .‬اصوالً قبل از اینکه یک خطا‪،‬‬ ‫اتفاق بیفتد باید شرایط را طوری مدیریت‬ ‫کنند که احتمال وقوع خطا کم شود‪.‬‬ ‫‪‬توانایی‪ ،‬دانش و مهارت نیروی‬ ‫انسانی مسئله مهمی است و باید احراز شده‬ ‫و بطور مستمر پایش شود‪.‬‬ ‫‪‬تامین فنّاوری های مناسب با بهترین‬ ‫کیفیت و حداقل خطا و نگهداری ان‬ ‫‪‬انجام کنترل کیفی داخلی و کسب‬ ‫اطمینان از اعتبار نتایج ازمایشگاهی‬ ‫‪‬شرکت مستمر در برنامه های مهارت‬ ‫ازمایی مورد تایید ازمایشگاه مرجع سالمت‬ ‫مدیرکل ازمایشگاه مرجع سالمت در ادامه‬ ‫به اقدامات مهم دیگری در قالب رعایت‬ ‫استانداردهای مربوط به ازمایشگاه های‬ ‫تشخیص پزشکی اشاره کرد و گفت‪ :‬برای‬ ‫نشان دادن استقرار نظام مدیریت کیفیت‬ ‫در ازمایشگاه پزشکی باید ارکان مهمی از‬ ‫جمله سازماندهی‪ ،‬نیروی انسانی‪ ،‬مستندات‬ ‫و سوابق و مدارک‪ ،‬امنیت و ایمنی زیستی‪،‬‬ ‫موارد عدم انطباق‪ ،‬خرید و انبارش‪،‬‬ ‫تجهیزات و بهبود مستمر‪ ،‬رضایت گیرندگان‬ ‫خدمت‪ ... ،‬باید مدیریت و کنترل شوند‪ .‬با‬ ‫ازمایشگاه های پزشکی کشور در ‪11‬سال‬ ‫گذشته در رعایت این موارد نسبت ًا خوب‬ ‫پیش رفته ایم و امیدواریم که به زودی با‬ ‫ویرایش جدید استاندارد کشور به استاندارد‬ ‫بین المللی نزدیک شویم‪.‬‬ ‫‪ ‬ایا شما در این خصوص جلسه‬ ‫توجیهی با انجمن ها یا تولیدکنندگان‬ ‫تجهیزاتازمایشگاهیداشتید؟‬ ‫من شخص ًا فکر می کنم راهبردهای‬ ‫پیشنهادی ازمایشگاه مرجع سالمت‬ ‫به خصوص در اجرای طرح تحول نظام‬ ‫سالمت‪ ،‬قابل اجرا و در چهارچوب‬ ‫اختیارات و وظایف اش است‪ .‬بله‪ ،‬این‬ ‫راهبردها را ما در کنار سایر پیشنهادها به‬ ‫انجمن های ازمایشگاهی به عنوان نمایندگان‬ ‫ارائه دهندگان خدمت پیشنهاد داده ایم و‬ ‫ضمن تشریح انها در جلسه ای حضوری‬ ‫انها را رسم ًا برای نظرخواهی تقدیم کردیم‪.‬‬ ‫این پیشنهاد شامل طیف نسبت ٌا وسیعی از‬ ‫راهبردها و مداخالت است که در بعضی از‬ ‫ان ها ما و انجمن ها خیلی خوب می توانیم‬ ‫باهم در جهت منافع ازمایشگاه ها‪ ،‬مردم‬ ‫و نظام سالمت پیش برویم‪ .‬انتظار ما از‬ ‫انجمن های علمی و صنفی ازمایشگاهی‬ ‫این است که روی مسائل کلیدی و حیاتی‬ ‫جامعه ی ازمایشگاهی کشور متمرکز باشند‬ ‫و اجازه ندهند مسائل حاشیه ای فرصت‬ ‫مشارکت و تاثیرگذاری را از بین ببرد‪.‬‬ ‫*****‬ ‫وی در پایان ضمن ابراز خوشحالی از‬ ‫انتصاب دکتر مسائلی به عنوان مدیرکل‬ ‫اداره ی نظارت و ارزیابی تجهیزات پزشکی‬ ‫سازمان غذا و دارو‪ ،‬از انتظارات خود نسبت‬ ‫به مسئوالن نیز گفت‪ :‬یک بحث خیلی مهم‬ ‫در واقع این است که سازمان غذا و دارو‬ ‫به عنوان جزئی از نظام سالمت و وزارت‬ ‫بهداشت‪ ،‬باید سیاست های خودش را در‬ ‫قبال کیت و تجهیزات ازمایشگاهی بازنگری‬ ‫و اصالح کند‪.‬‬ ‫بر اساس اعالم مسئوالن این سازمان‪،‬‬ ‫سیاست سازمان غذا و دارو در مورد کیت و‬ ‫تجهیزات ازمایشگاهی‪ ،‬تابع عرضه و تقاضا و‬ ‫متغیرهای بازار تجارت است‪ ،‬درحالی که وقتی‬ ‫تعرفه ی خدمات ازمایشگاهی به مدت حداقل‬ ‫یکسال از تاریخ تصویب و ابالغ‪ ،‬ثابت بوده‬ ‫و رشد ان هم ساالنه کنترل می شود و در‬ ‫صورت تخطی‪ ،‬تخلف ازمایشگاه تعزیراتی‬ ‫و قرارداد بیمه معلق یا لغو می شود‪ ،‬چرا‬ ‫نباید قیمت کیت و تجهیزات ازمایشگاهی‬ ‫و خدمات پشتیبانی و مهندسی انها‪ ،‬به عنوان‬ ‫مهم ترین اجزای فنی ارزش نسبی خدمات‬ ‫ازمایشگاهی تحت کنترل قرار گیرد؟ مسئله ی‬ ‫مهم دیگر این است که اگر قرار است کیفیت‬ ‫خدمات ازمایشگاهی وابسته به یک رکن‬ ‫اصلی مثل تجهیزات ازمایشگاهی باشد و‬ ‫مسئوالن و مدیران ازمایشگاهی مسئول کیفیت‬ ‫خدمات خود باشند‪ ،‬چرا برخالف انتظار‬ ‫تصمیم گیری های کلیدی در مورد مسائل‬ ‫مهم فناوری ازمایشگاهی‪ ،‬خارج از نظام‬ ‫ازمایشگاهی کشور انجام می شود‪ .‬ایا چنین‬ ‫وضعیتی در حوزه دارو و غذا هم حاکم است؟‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪19‬‬ ‫همــایش‬ ‫با حضور رئیس سازمان غذا و دارو و مدیر کل سابق تجهیزات پزشکی کشور‪:‬‬ ‫تقدیر از ‪ 16‬شرکت صادرکننده برتر‬ ‫تجهیزات و ملزومات پزشکی و ازمایشگاهی‬ ‫در اولین همایش ملی تقدیر از صادرکنندگان برتر‬ ‫تجهیزات و ملزومات پزشکی که بعدازظهر روز ‪ 30‬مهر ماه ‪ 96‬در‬ ‫محل ازمایشگاه های مرجع کنترل غذا و دارو و با حضور دکتر غالمرضا‬ ‫اصغری‪ ،‬معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو‪ ،‬دکتر محمود بیگلر‪،‬‬ ‫مدیر کل سابق نظارت و ارزیابی تجهیزات و ملزومات پزشکی و دیگر‬ ‫مدیران این سازمان برگزار شد‪ ،‬از ‪ 17‬شرکت برترصادرکننده تجهیزات‬ ‫و ملزومات پزشکی با اهدای تندیس و لوح‪ ،‬تقدیر به عمل امد‪.‬‬ ‫در اولین سطح از شرکت های صادراتی‪ :‬از شرکت های‬ ‫پیشتاز طب زمان‪ ٬‬مه شکن سازه‪ ،‬رمز اسا‪ ٬‬پویندگان راه سعادت‪٬‬‬ ‫صا ایران و مدی تکسیس تقدیر شد‪.‬‬ ‫گفتنی است در سطح دو از شرکت های توسان‪ ،‬دستکش حریرو‬ ‫فرافن و در سطح سه از شرکت های فرساتجارت‪ ،‬پویندگان پزشکی‬ ‫پردیس‪ ،‬اوس سینا‪ ،‬کوشا فن پارس‪ ،‬مبتکران دنیا فردا‪ ،‬کاوندیش‬ ‫سیستم‪ ،‬مهران طب شیراز تقدیر به عمل امد‪.‬‬ ‫شایسته یاداوری است در این همایش سه نفر‬ ‫‪ -1‬دکتر حاجیان تهرانی‪-2 ،‬مهندس یعقوب زاده‪،‬‬ ‫‪-3‬دکتر حاجی پور به عنوان مشاورین مدیر کل تجهیزات و‬ ‫ملزومات پزشکی حکم مسولیت خود را دریافت کردند‪.‬‬ ‫پیشتاز طب تنها شرکت ازمایشگاهی صادر کننده است‬ ‫که در میان ازمایشگاهیان لوح تقدیر را از ان خود کرد‪ .‬در‬ ‫ادامه مروری بر فعالیت ها و سوابق شرکت پیشتاز طب‬ ‫داریم که با هم می خوانیم‪:‬‬ ‫ ‪20‬‬ ‫‪20‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫تقدیراز «پیشتاز طب»؛‬ ‫بعنوان تنها شرکت‬ ‫ازمایشگاهی صادر کننده برتر‬ ‫شرکت دانش بنیان پیشتاز طب زمان‪ ،‬یکی از‬ ‫ده شرکت برتر دانش بنیان در زمینه تولید محصوالت‬ ‫پزشکی در ایران و بزرگ ترین شرکت در زمینه‬ ‫تولید محصوالت تشخیص پزشکی (‪)IVD‬است‪ .‬این‬ ‫شرکت فعالیت خود را با هدف تحقیق جهت تولید‬ ‫فراورده های تشخیص طبی‪ ،‬در سال ‪ 1377‬شروع‬ ‫کرده است‪ .‬رویکرد علمی و تحقیقاتی به سبب اراده ی‬ ‫بنیان گذاران شرکت‪ ،‬همواره با نگاه خودکفایی در این‬ ‫صنعت پایه گذاری شده بود که جهت دستیابی به این‬ ‫هدف مهم‪ ،‬با ایجاد و تجهیز ازمایشگاه تحقیقاتی در‬ ‫کنار بهره گیری از نخبگان و متخصصان طراز اول‬ ‫این رشته‪ ،‬و با تالش شبانه روزی نیروهای متعهد‬ ‫و متخصص این شرکت‪ ،‬سرانجام به نتیجه رسید و‬ ‫در سال ‪ 1380‬محصوالت اولیه شرکت پیشتاز طب‬ ‫شامل ‪ 6‬محصول تشخیصی به روش االیزا تولید‬ ‫و روانه بازار مصرف شد‪ .‬این محصوالت به سبب‬ ‫کیفیت باالی خود‪ ،‬توانست جایگاه ویژه ای را در بین‬ ‫متخصصین امور ازمایشگاهی پیدا کند و با گسترش‬ ‫خط تولید و انبوه سازی تولیدات‪ ،‬گامی موثر در جهت‬ ‫رفع وابستگی به محصوالت خارجی برداشته و از به‬ ‫کارگیری روش های سنتی غیر استاندارد تا حد زیادی‬ ‫جلوگیری نماید‪.‬‬ ‫امروزه سایت تولید و کارخانه ی پیشتاز طب با رعایت‬ ‫اصول ‪GMP‬مشتمل بر واحدهای‪ :‬ازمایشگاه های‬ ‫تحقیقات‪ ،‬تولید و کنترل کیفی‪ ،‬مطابق و همگام با‬ ‫اخرین استاندارهای کشورهای پیشرفته ی صاحب نام‬ ‫در این صنعت و با ظرفیت تولید ساالنه ‪ 400000‬کیت‬ ‫و امکانات پیشرفته بسته بندی و نگهداری‪ ،‬در سال‬ ‫‪ 1394‬مورد بهره برداری قرار می گیرد‪ .‬این کارخانه‬ ‫شامل ‪2000‬متر مربع فضای تولیدی‪ 120 ،‬متر مربع‬ ‫فضای ‪ 500 ،Clean Room‬متر مربع فضای ‪ QA‬و‬ ‫‪ 250 ،QC‬متر فضای تحقیق و توسعه ‪ 800 ،‬متر مربع‬ ‫فضای بسته بندی‪ ،‬و ‪ 1000‬متر مربع فضای انبار است‬ ‫که در مجموع ‪ 5000‬متر مربع را شامل می شود‪.‬‬ ‫حضور همزمان گسترده شرکت پیشتاز طب در‬ ‫نمایشگاه های بین المللی مدیکا (از سال ‪2004‬‬ ‫تاکنون) و همچنین نمایشگاه های ‪Biotechnica‬‬ ‫و‪ ،Arab health‬صادرات این شرکت به بیش از‬ ‫‪25‬کشور نیز اغاز شده که این امر سبب شد تا شرکت‬ ‫پیشتاز طب در سال های ‪ 1394 ،1389‬و ‪1396‬عنوان‬ ‫بهترین صادر کننده کشور را به خود اختصاص دهد‪.‬‬ ‫با ورود تولیدات پیشتاز طب به بازار داخلی و‬ ‫بین المللی و شناخت مشتریان و رضایت انان‬ ‫از این محصوالت از لحاظ کیفی و خدمات‬ ‫گسترده و هماهنگ با به روز رسانی فن اوری های‬ ‫نوین علوم تشخیصی طبق استانداردهای معتبر جهانی‪،‬‬ ‫موجب شد تا شرکت پیشتاز طب ساالنه سبد‬ ‫محصوالت خود را کامل تر و محصوالت جدیدی را‬ ‫به بازار ارایه دهد‪ .‬هم اکنون بالغ بر‪ 40‬نوع کیت االیزا‬ ‫شامل انواع کیت های تشخیص مارکرهای سرطانی‪،‬‬ ‫بیماری های عفونی‪ ،‬هورمونی و بیش از ‪ 15‬نوع کیت‬ ‫بیوشیمی‪ ،‬تولیدات اصلی شرکت را تشکیل می دهد‪،‬‬ ‫تا انجا که شرکت پیشتاز طب در سال ‪ 1392‬مجوز‬ ‫دانش بنیان خود را از معاونت علم و فناوری نهاد ریاست‬ ‫جمهوری دریافت کرد‪.‬‬ ‫باور و اهتمام در مسیر نظام سالمت و حرکت در راستای‬ ‫سند چشم انداز بیست ساله کشور‪ ،‬همگام با سیر تحوالت‬ ‫این حوزه‪ ،‬به عنوان چشم انداز و نقشه ی راه پیشتاز طب‪،‬‬ ‫باعث می شود تا این شرکت به عنوان سازمانی دانش بنیان‬ ‫و متعهد به حفظ و صیانت از تولید ملی و امکان ایجاد‬ ‫فرصت های گرانقدری در کشور شود و در دوران پسا‬ ‫تحریم‪ ،‬در تعاملی سازنده و موثر با صنایع پیشرو و فناور‬ ‫بین المللی حرکت رو به جلو خود را با انگیزه هر چه بیشتر‬ ‫ادامه دهد‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪21‬‬ ‫همــایش‬ ‫افسانه غفاری‬ ‫افسانه غفاری‬ ‫درسومین کنگره بین المللی و دهمین کنگره سراسری انگل شناسی و بیماری های انگلی ایران عنوان شد‪:‬‬ ‫به ازمایشگاه های مجهزتری در کشور نیاز داریم‬ ‫سومین کنگره بین المللی‬ ‫و دهمین کنگره سراسری‬ ‫انگل شناسی و بیماری های‬ ‫انگلی ایران‪ ،‬به همت دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی شیراز‪ ،‬انجمن‬ ‫علمی انگل شناسی ایران‪ ،‬با‬ ‫حضور اساتید رشته های انگل‬ ‫شناسی‪ ،‬قارچ شناسی وبیماری‬ ‫های عفونی ایران‪ 10 ،‬الی ‪12‬‬ ‫ابان در شیراز برگزارشد‪.‬‬ ‫اولین کنگره ملی‬ ‫و‬ ‫شناسی‬ ‫انگل‬ ‫بیماری های انگلی ایران‬ ‫در سال ‪1369‬در رشت‬ ‫برگزار شد و پس از ان‬ ‫در دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫تهران‪ ،‬ساری‪ ،‬مشهد‪،‬‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫شهید بهشتی‪ ،‬موسسه‬ ‫رازی کرج‪ ،‬دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی تهران‪ ،‬کرمان و‬ ‫گیالن میزبانان کنگره بوده اند‪ .‬هدف‬ ‫از برگزاری این کنگره (‪)NICOPA10‬‬ ‫اشنایی و تبادل نظر انگل شناسان‬ ‫و محققان کشور با جدیدترین‬ ‫ ‪22‬‬ ‫‪22‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫دستاوردهای علمی پژوهشگران در‬ ‫زمینه های مختلف انگل شناسی‬ ‫و بیماری های انگلی شامل‪:‬‬ ‫اپیدمیولوژی بیماری های انگلی‪،‬‬ ‫مسایل بالینی در ارتباط با بیماری‬ ‫های انگلی‪ ،‬جنبه های تشخیصی‬ ‫کالسیک و جدید ازمایشگاهی و‬ ‫تصویربرداری‪ ،‬درمان‪ ،‬اسیب شناسی‬ ‫و ایمنی شناسی در بیماری های انگلی‪،‬‬ ‫انگل شناسی مولکولی و بیوشیمیایی‪،‬‬ ‫انگل های منتقله به وسیله حشرات‪،‬‬ ‫انگل شناسی باستانی‪ ،‬اخالق پژوهش‬ ‫در تحقیقات بیماری های انگلی و‪..‬‬ ‫بود‪ .‬با توجه به بین المللی بودن‬ ‫کنگره‪ ،‬فرصت مناسبی بود تا محققان‬ ‫جوان با همکاران سایر نقاط دنیا در‬ ‫زمینه های ذکر شده اشنا شوند‪.‬‬ ‫ارسال ‪ 700‬مقاله به دبیرخانه کنگره‬ ‫بین المللی انگل شناسی‬ ‫حسن حاتم دبیر اجرایی سومین‬ ‫کنگره بین المللی و دهمین کنگره‬ ‫ملی انگل شناسی گفت‪ :‬از ‪ 700‬مقاله‬ ‫ارسالی به دبیرخانه ‪ 600‬مقاله پذیرفته‪،‬‬ ‫‪ 95‬مقاله به صورت سخنرانی و مابقی‬ ‫نیز به عنوان پوستر ارائه شد‪.‬‬ ‫وی اظهار داشت‪ :‬بیماری های انگلی‬ ‫جزو بیماری های ناتوان کننده انسان و‬ ‫حیوان حائز اهمیت فوق العاده پزشکی‬ ‫ودامپزشکی است و از نظر اقتصادی‬ ‫زندگی مردم را مورد تاثیر قرار داده و‬ ‫همه ساله این کنگره در بسیاری از نقاط‬ ‫دنیا برگزار می شود‪.‬‬ ‫وی با اشاره به اینکه این کنگره هر‬ ‫‪ 3‬سال یک بار برگزار و اخرین نتایج‬ ‫محققان و کارشناسان بیماری های عفونی‬ ‫و انگلی عرضه می شود‪ ،‬اضافه کرد‪:‬بیش‬ ‫از ‪ 20‬سخنران از ایران و کشورهای‬ ‫ترکیه‪ ،‬بلژیک‪ ،‬افغانستان‪ ،‬ارمنستان‪،‬‬ ‫تاجیکستان و چند کشور دیگر اخرین‬ ‫دستاوردهای انگل شناسی را مورد بحث‬ ‫و بررسی قرار دادند‪.‬‬ ‫حاتم ادامه داد‪ :‬در پایان کنگره به‬ ‫بهترین سخنران و پوستر بعد از ارزیابی‬ ‫داوران جوائزی اهداشد‪.‬‬ ‫وی بیان داشت‪ :‬بیماری قابل انتقال‬ ‫سالک که به فرم های پوستی و احشایی‬ ‫نیز معرفی شده مهم ترین موارد ارائه‬ ‫شده در این کنگره بود‪.‬‬ ‫شیراز قطب پیوند عضو در کشور است‬ ‫محمدهادی ایمانیه رییس دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی شیراز درمراسم اغاز به کار‬ ‫سومین کنگره بین المللی و دهمین کنگره‬ ‫ملی انگل شناسی و بیماری های انگلی‬ ‫ایران‪ ،‬با بیان اینکه تنها مرکزی که در کشور‬ ‫کار پیوند کودکان را انجام می دهد‪ ،‬شیراز‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬گرچه پیوند کبد بزرگساالن‬ ‫در چند دانشگاه دیگر هم شرو ع شده‪ ،‬اما‬ ‫پیوند کبد کودکان در حال حاضر تنها در‬ ‫شیراز انجام می شود و هم ه روزه با بیمارانی‬ ‫که پیوند کبد شده اند‪ ،‬مواجه هستم‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ :‬در میان پیوند گیرندگان‪،‬‬ ‫از سنین یک سال و گاهی کمتر از یک سال‬ ‫تا نوجوانان و جوانان هستند و از همین‬ ‫بابت اهمیت توجه به موضوع انگل شناسی‬ ‫ضرورت می یابد‪ .‬البته هم اکنون نیز در‬ ‫بخش‪ ،‬بیمارانی بستری هستند که پیوند‬ ‫کبد شده اند و مشکوک به بیماری های‬ ‫انگلی هستند‪ ،‬به همین دلیل اهمیت علم‬ ‫انگل شناسی برای هر استاد بالینی که با علم‬ ‫جدید کار می کند و روش های تشخیصی و‬ ‫درمانی جدید را انجام می دهد‪ ،‬انکارناپذیر‬ ‫است و تالش شما می تواند بسیاری از‬ ‫مسائلی را که با ان ها مواجه می شویم‬ ‫برطرف کند و مسائل مبهمی که با ان ها‬ ‫روبرو می شویم را از پیش پای ما بردارد‪.‬‬ ‫ایمانیه خاطرنشان کرد‪ :‬از طرف دیگر‬ ‫فارس یکی از استان های سالک خیز‬ ‫کشور است که در بعضی از سال ها با‬ ‫باالترین امار بروز سالک مواجهیم و‬ ‫گاهی این مورد به یک مسئله اجتماعی‬ ‫تبدیل می شود و گاهی مشکالت سیاسی‬ ‫و امنیتی ایجاد می کند‪ ،‬اهمیت توجه به‬ ‫این موضوع نیز به این دلیل است که باید‬ ‫همه جانبه باشد و تنها حضور وزارت‬ ‫بهداشت و دانشگاه های علوم پزشکی‬ ‫کافی نیست؛ دخالت فرمانداری ها‪،‬‬ ‫نیروی انتظامی‪ ،‬قوه قضاییه‪،‬‬ ‫شهرداری ها‪ ،‬شوراهای شهر و روستا نیز‬ ‫در موضوعات مختلف مانند جونده کشی‬ ‫و جمع اوری مصالح ساختمانی فراوانی‬ ‫که در اطراف شهرها و روستاها‪ ،‬جاده ها‬ ‫و خیابان ها رها می کنند و مرکز رشد‬ ‫جونده ها می شود‪ ،‬الزم است‪.‬‬ ‫علم تشخیص را باید افزایش دهیم‬ ‫او در ادامه با اظهار اینکه شیراز قطب‬ ‫پیوند عضو در کشور است‪ ،‬یاداور شد‪:‬‬ ‫امروز با بیماری های خود ایمنی بسیاری‬ ‫مواجه هستیم‪ ،‬همچنین شیوع سرطان ها‬ ‫و نیاز به پیوند اعضا که همه این ها‬ ‫باعث شده با بیماری های انگلی بازدید‬ ‫و نوپدید مواجه باشیم؛ علم انگل شناسی‬ ‫یک علم بسیار مهم است و مسووالن‬ ‫سالمت باید در ارتباط با تربیت افراد‬ ‫صاحب علم مربوطه برای تشخیص و‬ ‫درمان این موارد‪ ،‬دقت به خرج دهند تا از‬ ‫مشکالت بعدی پیشگیری کنیم‪ ،‬همچنین‬ ‫نقش فعاالن این عرصه برای راهنمایی ما‪،‬‬ ‫همچنین برای روش هایی که می توانیم به‬ ‫کمک سازمان ها کمک بگیریم و برای‬ ‫اموزش دادن به مردم و راهنمایی سایر‬ ‫سازمان ها و ارگان ها که بتوانیم پیشگیرانه‬ ‫عمل کنیم‪ ،‬بسیار اهمیت دارد؛ باید علم‬ ‫تشخیص را ب ه اندازه کافی داشته باشیم‪،‬‬ ‫ازمایشگاه های مجهزی داشته باشیم و‬ ‫پس ازان هم درمان های موثری داشته‬ ‫باشیم و در تمام این موارد نقش شما‬ ‫ارزشمند و گران بها است‪.‬‬ ‫ایمانیه با اشاره به اینکه گروه‬ ‫انگل شناسی دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫شیراز‪ ،‬جزو رتبه های برتر گروه های‬ ‫کشور‪ ،‬رتبه های برتر گروه های علوم‬ ‫پایه دانشگاه و دانشکده پزشکی است‪،‬‬ ‫از حاضران خواست تا پس از برگزاری‬ ‫این کنگره‪ ،‬بخشی از پیشنهاد های‬ ‫عملیاتی را اماده و به وزارت بهداشت‬ ‫ارائه کنند‪.‬‬ ‫********‬ ‫سید محمود سجادی دبیر‬ ‫علمی کنگره نیز در سخنرانی خود‬ ‫اظهارداشت‪ :‬راه های مختلفی که باعث‬ ‫انتقال بیماری های انگلی می شود‪ ،‬باعث‬ ‫بیماری می شود‪ ،‬کنترل بیماری و به ویژه‬ ‫روش های جدیدی که باعث تشخیص و‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪23‬‬ ‫درمان این بیماری ها وجود دارد در این‬ ‫کنگره بررسی می شود‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪ 20 :‬سمپوزیوم در این‬ ‫کنگر ه وجود داشت که هر کدام از ان ها به‬ ‫یک موضوع اختصاص پیدا کرده و هرکدام‬ ‫از ان ها موضوعات تخصصی انگل شناسی‬ ‫بودند؛ حدود ‪ 431‬پوسترارایه شد که در‬ ‫سالن غدیر مجموعه والیت دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی شیراز در سه روز مختلف‬ ‫به نمایش درامد؛ همچنین چهار سخنرانی‬ ‫جامع ارائه شد‪ ،‬حدود ‪ 92‬سخنرانی از‬ ‫مقاالت ارسا ل شد و ‪ 26‬سخنران مدعو‬ ‫از ایران و خارج از کشور در این کنگره‬ ‫حضور داشتند‪.‬‬ ‫دبیر علمی این کنگره با اشاره به‬ ‫قرائت پیام وزیر بهداشت‪ ،‬درمان و‬ ‫اموزش پزشکی گفت‪:‬در حال حاضر به‬ ‫گواه تمام منابع سنجش در دنیا‪ ،‬ایران‬ ‫رتبه نخست خاورمیانه را دارد و چندین‬ ‫سال است از کشورهایی مانند مصر و‬ ‫ترکیه پیشی گرفته ایم؛ انگل شناسی در‬ ‫ایران رقابتی را با کشورهای پیشرفته‬ ‫جهان اغاز کرده است‪.‬‬ ‫بیماری عجیب و ناشناخته ای که با‬ ‫سرطان اشتباه گرفته می شود‬ ‫اروپایی‬ ‫فدراسیون‬ ‫دبیر‬ ‫انگل شناسان گفت‪ :‬اماده تعامل و انجام‬ ‫همکاری های تشخیصی‪ ،‬پژوهشی و‬ ‫درمانی بیماری های انگلی با دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی شیراز هستیم‪.‬‬ ‫پروفسور «رومینگ» در سومین‬ ‫کنگره بین المللی و دهمین کنگره‬ ‫ملی انگل شناسی و بیماری های انگلی‬ ‫ایران‪ ،‬افزود‪ :‬اگرچه هنوز یک پروتکل‬ ‫رسمی برای فعالیت های مشترک‬ ‫تحقیقی علمی حوزه انگل شناسی با این‬ ‫ ‪24‬‬ ‫‪24‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫دانشگاه نداریم‪ ،‬اما با توجه به پتانسیل‬ ‫اساتید و دانشمندان مربوطه‪ ،‬به این‬ ‫منظور اعالم امادگی می کنیم‪.‬‬ ‫وی با اشاره به برخی بیماری های‬ ‫انگلی شایع در دنیا‪ ،‬گفت‪ :‬در حال‬ ‫حاضر در درمان این بیماری ها که‬ ‫انسان را درگیر می کند‪ ،‬پیشرفت های‬ ‫بسیار مطلوبی صورت گرفته اما همچنان‬ ‫در مناطقی از دنیا برخی از انواع این‬ ‫بیماری ها فراموش شده و هنوز در‬ ‫تشخیص به موقع و یا صحیح ان‬ ‫پیچیدگی هایی وجود دارد‪.‬‬ ‫پروفسور رومینگ یاداور شد‪ :‬به‬ ‫منظور دستیابی به اهداف مدنظر در درجه‬ ‫اول‪ ،‬باید بودجه کافی به تحقیقات حوزه‬ ‫انگل شناسی اختصاص داده شود تا بتوان‬ ‫زمینه فعالیت ها چه در حوزه تشخیصی‬ ‫و درمانی و چه پیشگیری را وسعت داد‪.‬‬ ‫این استاد دانشگاه و پزشک المانی‬ ‫گفت‪ :‬در این خصوص عالوه بر بودجه‬ ‫باید تعامالت بین المللی افزایش یابد تا‬ ‫متخصصان از تجربیات یکدیگر برای امور‬ ‫تشخیصی‪ ،‬درمانی به موقع استفاده کنند چرا‬ ‫که برخی مواقع تشخیص نوعی بیماری‬ ‫انگلی در یک کشور امکان پذیر نیست و‬ ‫کمک های علمی بین مناطق می تواند در‬ ‫کنترل ان نقش داشته باشد‪.‬‬ ‫پروفسور رومینگ ادامه داد‪ :‬ماالریا در‬ ‫دنیا اصلی ترین بیماری انگلی است که در‬ ‫کشورهای مختلف مشاهده می شود و‬ ‫فعالیت ها به منظور کنترل ان باید توسعه یابد‪.‬‬ ‫این دانشمند المانی ابراز امیدواری‬ ‫کرد که بتوان زمینه کاهش بیماری های‬ ‫انگلی فراموش شده و مواردی که مناطق‬ ‫کمتر برخوردار بیشتر درگیر ان هستند‬ ‫را بیشتر از وضعیت فعلی فراهم کرد‪.‬‬ ‫استاد گروه انگل شناسی و‬ ‫قارچ شناسی دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫شیراز نیز گفت‪ :‬اپیدمیولوژی‪ ،‬تشخیص‪،‬‬ ‫درمان‪ ،‬جنبه های مختلف ایمنی شناسی‬ ‫انگل ها‪ ،‬پاتولوژی‪ ،‬تشخیص پاراکلینیکی‬ ‫و همچنین جنبه های مختلف اخالق در‬ ‫پژوهش های انگل شناسی و بیماری های‬ ‫مشترک انگلی بین انسان و حیوان از‬ ‫جمله محورهای همایش یاد شده است‪.‬‬ ‫دکتر سیدمحمود سجادی افزود‪:‬‬ ‫الروهای مهاجر احشایی بیماری‬ ‫ناشناخته ای مانند «کوه یخ» است که‬ ‫اخیرا ً فعالیت های بسیاری در ایران‬ ‫نسبتا به راهکارهای درمانی ان انجام‬ ‫شده‪ ،‬این بیماری از طریق سگ و یا‬ ‫گربه به انسان منتقل می شود و می تواند‬ ‫چشمی یا احشایی بوده و حتی مغز را‬ ‫درگیر کند و به حدی پیچیده است که‬ ‫برخی مواقع با سرطان اشتباه گرفته‬ ‫می شود‪ .‬وی یاداور شد‪ :‬نگه داشتن‬ ‫سگ و گربه در منزل می تواند باعث‬ ‫ابتال به این بیماری شود و متاسفانه‬ ‫برخی به دلیل عدم اگاهی نسبت به این‬ ‫مسائل اقدام به نگهداری سگ و یا گربه‬ ‫در خانه می کنند‪.‬‬ ‫دکتر سجادی در پایان گفت‪ :‬در‬ ‫همین خصوص ترویج اموزش های‬ ‫مردمی نیز باید جزو اولویت های‬ ‫سیاستگذاران قرار گیرد تا امکان کنترل‬ ‫بیماری های انگلی قابل انتقال بیشتر‬ ‫فراهم شود‪.‬‬ ‫همــایش‬ ‫افسانه غفاری‬ ‫در بیست و دومین کنگره پیوند خون و مغز استخوان اسیا و اقیانوسیه عنوان شد‪:‬‬ ‫ایران‪ ،‬از بزرگ ترین مراکز پیوند سلول های بنیادی در دنیاست‬ ‫بیست و دومین کنگره پیوند خون و مغز‬ ‫استخوان اسیا و اقیانوسیه‪ 6 ،‬تا‪ 8‬ابان ‪96‬‬ ‫با حضور دکترهاشمی‪ ،‬وزیر بهداشت و‬ ‫دکتر کریمی‪ ،‬رئیس دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫در هتل اسپیناس پالس برگزار شد‪ .‬در این کنگره‬ ‫دستاوردهای جدید پیوند سلول های بنیادی در‬ ‫دنیا‪ ،‬امار پیوند در کشورهای اسیا اقیانوسیه‪ ،‬سلول‬ ‫درمانی و کارتی سل تراپی‪ ،‬پیوند اطفال و عوارض‬ ‫پیوند موردبحث و بررسی قرار گرفت‪.‬‬ ‫در این رویداد علمی سه روزه نزدیک به‬ ‫‪ 100‬مهمان خارجی و ‪ 600‬نفر از داخل کشور‬ ‫حضور داشتند‪.‬این کنگره فرصتی مناسب برای‬ ‫تبادل علمی و استفاده از تجربیات محققان بود‬ ‫ومحققان صاحب نامی از کشورهای مختلف از جمله‬ ‫امریکا‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬انگلیس‪ ،‬المان‪ ،‬ژاپن‪ ،‬ترکیه‪ ،‬چین‪،‬‬ ‫مالزی و فرانسه در این کنگره حضور داشتند‪.‬‬ ‫بهره گیری از روش های نوین پیوند‬ ‫مغز استخوان در کشور‬ ‫دکتر مرجان یغمایی دبیر اجرایی بیست‬ ‫و دومین کنگره اسیا و اقیانوسیه پیوند خون‬ ‫و مغز استخوان در حاشیه این کنگره در‬ ‫جمع خبرنگاران گفت‪ :‬هم زمان با برگزاری‬ ‫این کنگره‪ ،‬دومین کنگره سالیانه پرستاری‬ ‫پیوند و ششمین کنگره پیوند سلول های‬ ‫بنیادی با همکاری مرکز تحقیقات خون و‬ ‫انکولوژی دانشگاه برگزارشد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬خوشبختانه جایگاه ایران در‬ ‫حوزه مغز استخوان بسیار ویژه و مجهز به‬ ‫روش های نوین است‪ .‬پس از گذشت‬ ‫‪ 13‬سال‪ ،‬ایران مجدد افتخار میزبانی کنگره‬ ‫اسیا و اقیانوسیه پیوند خون و مغز استخوان را‬ ‫به عهده گرفته است‪ .‬یغمایی با اشاره به اینکه‬ ‫ایران ازجمله سه کشور فعال در حوزه پیوند‬ ‫مغز استخوان است‪ ،‬گفت‪ :‬دستیابی ایران به‬ ‫روش های جدید ازجمله کار تی سل تراپی با‬ ‫گرفتن خون از بیماران یک موفقیت بزرگ در‬ ‫دستیابی به پیشرفت های این حوزه است‪.‬‬ ‫وی به درمان برخی از بیماری ها با‬ ‫استفاده از پیوند سلول های بنیادی اشاره کرد‬ ‫و گفت‪ :‬ایران از لحاظ تعداد‪ ،‬سومین مرکز‬ ‫بزرگ پیوند سلول های بنیادی در دنیا است‪.‬‬ ‫اوهمچنین اظهار کرد‪ :‬ایران تنها کشور‬ ‫در اسیا و اقیانوسیه است که توانست به‬ ‫این موفقیت دست یابد و خدمات مناسبی‬ ‫به بیماران ارائه کند‪ .‬ساالنه بیش از یک‬ ‫هزار پیوند مغز استخوان در‪ 17‬مرکز در‬ ‫کشورمان انجام می شود‪.‬‬ ‫عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫تهران همچنین روش کار تی_سل تراپی‬ ‫‪ Car t_cell‬را برای درمان بیماران لوسمی‬ ‫(سرطان خون) حاد بسیار مناسب دانست‬ ‫و گفت‪ :‬کار تی_سل تراپی به عنوان‬ ‫یک روش موفقیت امیز درمانی برای این‬ ‫افراد در دنیا مطرح شده است‪ .‬پایه روش‬ ‫درمانی کار تی سل‪ ،‬سلول های‪ T‬سیستم‬ ‫ایمنی هستند‪ .‬در این روش پس از گرفتن‬ ‫نمونه خون از بیماران‪ ،‬سلول های ‪ T‬را جدا‬ ‫می کنند و انها را با روش های مهندسی‬ ‫ژنتیک به کمک ویروس خاصی دستکاری‬ ‫می کنند تا به سلول های ایمنی ‪ T‬اجازه‬ ‫دهند پروتیین ها‪ ،‬انتی ژن ها یا سلول های‬ ‫توموری ویژه را تشخیص و به انها متصل‬ ‫شود‪ .‬این سلول های دستکاری شده پس از‬ ‫میلیون ها بار تکثیر در ازمایشگاه‪ ،‬نهایتا به‬ ‫بیمار تزریق می شود تا سلول های توموری‬ ‫را که انتی ژن های مربوطه را روی سطح‬ ‫خود دارند‪ ،‬از بین ببرند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬با توجه به اینکه ایران در‬ ‫برخی از حوزه های پزشکی‪ ،‬پیشتاز در‬ ‫خدمات نوین درمانی به بیماران است‪،‬‬ ‫امیدواریم با بهره گیری از توان محققان و‬ ‫حمایت وزارت بهداشت‪ ،‬بتوان این روش‬ ‫جدید را در کشور اجرا کرد‪.‬‬ ‫دکتر یغمایی همچنین بیان کرد‪ :‬ارائه‬ ‫دستاوردهای جدید پیوند سلول های‬ ‫بنیادی در دنیا‪ ،‬بیان امارهای پیوند مغز‬ ‫استخوان در کشورهای اسیایی و اقیانوسیه‪،‬‬ ‫نحوه پیوند مغز استخوان اطفال و عوارض‬ ‫ان و استفاده از سلول درمانی و کارتی‬ ‫سل تراپی از جمله موضوعاتی است که در‬ ‫این کنگره مطرح شد‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪25‬‬ ‫هرساله در کشور هزار پیوند مغز‬ ‫استخوان انجام می شود‬ ‫دکتر اردشیر قوام زاده‪ ،‬رئیس بیست و‬ ‫دومین کنگره بین المللی پیوند خون و پیوند‬ ‫مغز استخوان‪ ،‬برگزاری این همایش را یک‬ ‫اقدام بزرگ و مهم در شرایط سیاسی اکنون‬ ‫دانست و گفت‪ :‬خوشبختانه با کمک های‬ ‫دولت‪ ،‬مسئوالن و وزارت خارجه توانستیم‬ ‫میزبانی این کنگره را بر عهده بگیریم‪.‬‬ ‫اوهمچنین با اشاره به فعالیت های‬ ‫بین المللی مرکز پیوند مغز استخوان‬ ‫بیمارستان شریعتی عنوان کرد‪ :‬یکی از‬ ‫عوامل پیشرفت مراکز تحقیقاتی و درمانی‪،‬‬ ‫فعالیت های اینترنشنال این مراکز است و‬ ‫خوشبختانه مرکز پیوند شریعتی دراین‬ ‫زمینه با کشورهای مختلف در تمامی قاره ها‬ ‫همکاری دارد؛ در این کنگره نیز بیش از‬ ‫صد میهمان از ‪ ۲۲‬کشور شرکت کردند و‬ ‫هدف ما تبادل نظر و به اشتراک گذاشتن‬ ‫دستاوردهای این مراکز در راستای ارائه‬ ‫خدمات درمانی بهتر به بیماران بود‪.‬‬ ‫دکترقوام زاده تعداد پیوندهای انجام شده‬ ‫در کشور را ساالنه بالغ بر هزار پیوند اعالم‬ ‫کرد و افزود‪ :‬از این تعداد حدود ‪ ۴۵۰‬پیوند‬ ‫در مرکز پیوند شریعتی انجام می شود که‬ ‫البته با توجه به جمعیت ‪ ۸۰‬میلیونی ایران‪،‬‬ ‫باید این تعداد به ‪۲‬هزار و ‪ ۴۰۰‬پیوند در‬ ‫کشور برسد و امیدواریم با حمایت دولت‬ ‫و مراکز خیریه به این رقم دست پیدا کنیم‪.‬‬ ‫رئیس مرکز پیوند مغز استخوان شریعتی‬ ‫در ادامه صحبت های خود به اقدامات‬ ‫ ‪26‬‬ ‫‪26‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫این مرکز اشاره کرد و گفت‪ :‬مرکز پیوند‬ ‫شریعتی یکی از سه مرکز بزرگ دنیاست و‬ ‫بیش از هفتاد نوع بیماری در این مرکز و‬ ‫با روش پیوند درمان می شود که انجام هر‬ ‫کدام از پیوندها در خارج از کشور‪ ،‬بسته به‬ ‫نوع عمل‪ ،‬بین ‪ ۵۰۰‬هزار تا یک میلیون دالر‬ ‫هزینه خواهد داشت و با انجام این پیوندها‬ ‫در داخل کشور‪ ،‬ساالنه ‪ ۶‬میلیون دالر کمک‬ ‫ارزی به کشور می شود‪.‬‬ ‫رئیس انجمن هماتولوژی و انکولوژی‬ ‫تهران در بخش دیگر صحبت های‬ ‫خود‪ ،‬بانک اهداکنندگان این مرکز را‬ ‫یکی از غنی ترین بانک های اهدا کننده‬ ‫خواند و عنوان کرد‪ :‬در این مرکز حدود‬ ‫‪ ۲۵‬میلیون دهنده غیرخویشاوند را بررسی‬ ‫می کنیم‪ ،‬هدف ما افزایش تعداد دهندگان‬ ‫غیرخویشاوند است؛ تاکنون برای حدود‬ ‫‪ ۱۷‬پیوند از این بانک استفاده شده است‬ ‫و با توجه به اینکه وارد کردن سلول دهنده‬ ‫از خارج کشور هزینه ای بین ‪ ۲۰‬تا ‪۵۰‬‬ ‫هزار یورو دارد‪ ،‬غنی سازی و استفاده از‬ ‫بانک دهنده داخلی از نظر اقتصادی بسیار‬ ‫اهمیت دارد‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬به طورکلی در ‪ 6‬هزار پیوندی‬ ‫که در کشور انجام شده‪ ،‬میزان موفقیت بین‬ ‫‪ 75‬تا ‪ 76‬درصد بوده است‪ .‬این به این‬ ‫معنا است که برخی از بیماران حدود ‪ 30‬و‬ ‫برخی تا ‪ 90‬درصد بهبود پیداکرده اند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬در سال های اخیر‪ ،‬در کشور‬ ‫اقدامات مناسبی هم در اموزش متخصصان‬ ‫و هم در گسترش مراکز درمانی و اموزشی‬ ‫صورت گرفته است و در حال حاضر حدود‬ ‫‪ ۱۶‬مرکز در ایران در این حوزه فعالند که ‪۷‬‬ ‫مرکز در تهران و ‪ ۹‬مرکز در سایر استان ها‬ ‫فعالیت دارند‪.‬‬ ‫وی درمان با پیوند را ارزان تر از سایر‬ ‫روش ها اعالم کرد و ادامه داد‪ :‬در حال‬ ‫حاضر تمام روش های درمانی پیوند جدید‬ ‫مانند ژن تراپی که در خارج از کشور انجام‬ ‫می شود در مراکز ما‪ ،‬ارائه می شود‪.‬‬ ‫فعالیت ‪ 16‬مرکز پیوند‬ ‫مغز استخوان در کشور‬ ‫دکتراردشیر قوام زاده رئیس مرکز تحقیقات‬ ‫خون‪ ،‬انکولوژی و پیوند سلول های بنیادی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران درادامه افزود‪:‬‬ ‫‪16‬مرکز در شهرهایی مانند تهران‪ ،‬شیراز‪،‬‬ ‫بابل‪ ،‬کرمانشاه‪ ،‬تبریز و مشهد راه اندازی شده‬ ‫است و بیش از ‪ 300‬متخصص انکولوژی و‬ ‫هماتولوژی در ان ها فعال هستند‪.‬‬ ‫وی گفت‪ :‬در مرکز تحقیقات خون‪،‬‬ ‫انکولوژی و پیوند سلول های بنیادی‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی تهران ‪ 70‬نوع پیوند‬ ‫مغز استخوان برای بیماری های مختلف‬ ‫صورت می گیرد؛ تاالسمی‪ ،‬سرطان خون‬ ‫حاد و مزمن و برخی از بیماری های‬ ‫ژنتیکی و نقص ایمنی از جمله بیماری های‬ ‫هستند که در این مرکز پیوند می شوند‪.‬‬ ‫دکتر قوام زاده در خصوص فعالیت بانک‬ ‫پیوند مغز استخوان در ایران گفت‪ :‬درزمینهٔ‬ ‫پیوند مغز استخوان مردم می توانند به طور‬ ‫موثری کمک رسانی کنند و افرادی که در‬ ‫بیمارستان دهنده مناسب ندارند را از مرگ‬ ‫نجات دهند‪ .‬افراد باید حدود دو سی سی‬ ‫ازمایش خون بدهند‪ .‬این ازمایش وارد‬ ‫کامپیوتر می شود و گیرنده بدون اینکه از‬ ‫شخص دهنده اطالع داشته باشد این خون‬ ‫را دریافت می کند‪.‬‬ ‫دکترقوام زاده هدف از فعالیت های بانک‬ ‫پیوند را افزایش تعداد دهنده های بانک غیر‬ ‫خویشاوندی عنوان کرد و گفت‪ :‬زمانی‬ ‫که ما فعالیت خود را در بانک پیوند مغز‬ ‫استخوان بیمارستان شریعتی اغاز کردیم‬ ‫هیچ متخصص خون و انکولوژی در ایران‬ ‫وجود نداشت ولی در حال حاضر بیشتر از‬ ‫‪ 300‬متخصص خون و انکولوژی در ‪100‬‬ ‫مرکز علمی کشور فعالیت می کنند‪.‬‬ ‫طرح تحول سالمت‪ ،‬موثر در کاهش‬ ‫مشکالت بیماران سرطانی است‬ ‫وزیر بهداشت درمان و اموزش پزشکی‬ ‫دکتر سیدحسن هاشمی‪ ،‬در بیست و دومین‬ ‫کنگره ساالنه اسیا و اقیانوسیه پیوند مغز‬ ‫استخوان گفت‪ :‬فراموش نمی کنیم که در‬ ‫دولت قبل و با اجرای طرح تحول سالمت‬ ‫و همچنین تالش همکاران‪ ،‬درد و االم‬ ‫بیمارانی که مبتال به سرطان بودند‪ ،‬تا حد‬ ‫زیادی کاهش پیدا کرد‪.‬‬ ‫وزیر بهداشت افزود‪ :‬امیدوارم در دولت‬ ‫دوازدهم و با همکاری معاونت درمان وزارت‬ ‫بهداشت‪ ،‬طرح تحول سالمت بیشتر ساماندهی‬ ‫شود و ارائه خدمات بیشتر با صرفه جویی در‬ ‫هزینه ها همراه باشد‪ .‬بخش های ‪ BMT‬عالوه‬ ‫بر اینکه از نظر کیفی تجهیز می شود‪ ،‬بیشتر‬ ‫مورد ارزیابی قرار بگیرند و با نظارت بیشتر‬ ‫اشکاالت موجود برطرف شود‪.‬‬ ‫دکتر هاشمی گفت‪ :‬پیوند مغز استخوان بیش‬ ‫از ‪ ٢٥‬سال است که در کشور انجام می شود و‬ ‫در این زمینه در منطقه پیشرو هستیم‪.‬‬ ‫ساالنه ‪ ۸‬هزار نفر نیازمند پیوند‬ ‫مغز استخوان هستند‬ ‫سیداسداهلل موسوی دانشیار دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی تهران نیز در حاشیه بیست‬ ‫و دومین همایش اسیا و اقیانوسیه پیوند‬ ‫خون و مغز استخوان افزود‪ :‬ساالنه ‪ ۸‬هزار‬ ‫بیمار در کشور نیازمند انجام پیوند مغز‬ ‫استخوان هستند‪.‬‬ ‫دانشیار دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت‪:‬‬ ‫عمده بیمارانی که برای پیوند استخوان انتخاب‬ ‫می شوند مبتال به بدخیمی های خونی هستند‬ ‫البته بیماری هایی همچون تاالسمی ماژور نیز‬ ‫در کشور تحت پیوند قرار می گیرند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬متاسفانه اطالعات کاملی‬ ‫از بیماری های بدخیم در کشور نداریم و‬ ‫نمی توانیم براساس امار های بین المللی‬ ‫شمار نیازمندان به پیوند مغز استخوان را‬ ‫تخمین بزنیم‪.‬‬ ‫*****‬ ‫پیوند مغز استخوان با اجرای طرح‬ ‫تحول سالمت‪ ،‬در بیمارستان های‬ ‫دولتی رایگان شد‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬دکتر روحانی‪ ،‬انجام‬ ‫بیش از ‪۹‬هزار پیوند سلول های بنیادی‬ ‫مغز استخوان را نشان دیگری از کارنامه‬ ‫درخشان ایران در این عرصه حیاتی دانست‬ ‫و گفت ‪:‬علوم و پژوهش مرز نمی شناسد‬ ‫و دانش و اندیشه نباید در قفس تنگ‬ ‫نظری ها و تحت تاثیر رویدادهای دیگر‬ ‫به ویژه مسائل سیاسی قرار گیرد‪ .‬دکتر‬ ‫ت و‏دومین‬ ‫حسن روحانی در پیامی به بیس ‏‬ ‫کنگره بین المللی پیوند مغز استخوان اسیا‬ ‫و اقیانوسیه؛ میزبانی از استادان گرانقدر‪،‬‬ ‫پژوهشگران برجسته و پزشکان فرهیخته‬ ‫در این کنگره را افتخاری دیگر برای‬ ‫ساحت علم و حکمت در ایران خواند و‬ ‫ابراز امیدواری کرد که این کنگره و سایر‬ ‫نشست های علمی‪ ،‬زمینه الزم برای تبادل‬ ‫اندیشه‪ ،‬پژوهش و دستیابی به فناوری‪‎‬های‬ ‫نوین را برای کشورهای مختلف فراهم‬ ‫اورد و بهبود نظام سالمت و خدمات‬ ‫درمانی برای جوامع را در پی داشته باشد‪.‬‬ ‫متن پیام رئیس جمهوری به بیست‏ و‏دومین‬ ‫کنگره بین المللی پیوند مغز استخوان اسیا‬ ‫و اقیانوسیه که توسط دکتر هاشمی وزیر‬ ‫بهداشت‪ ،‬درمان و اموزش پزشکی قرائت‬ ‫شد‪ ،‬به این شرح است‪:‬‬ ‫«میزبانی استادان گرانقدر‪ ،‬پژوهشگران‬ ‫برجسته و پزشکان فرهیخته در بیست‏‬ ‫و ‏دومین کنگره بین المللی پیوند مغز‬ ‫استخوان اسیا و اقیانوسیه؛ افتخاری دیگر‬ ‫برای ساحت علم و حکمت در جمهوری‬ ‫اسالمی ایران است‪ .‬طی سال های اخیر‬ ‫پیشرفت های چشمگیری در عرصه دانش و‬ ‫به ویژه علوم سلولی روی داده و دریچه‪‎‬ای‬ ‫نوین به روی پزشکان و پزشکی امروز‬ ‫گشوده است‪ .‬جمهوری اسالمی ایران نیز‪،‬‬ ‫ضمن اتکا به سرمایه‏ های عظیم انسانی و‬ ‫انگیزه های برامده از فرهنگ غنی ایرانی‬ ‫ـ اسالمی؛ با پیشرفت‏ های علمی جهانی‬ ‫همگام و به عنوان کشور پیشرو منطقه‪،‬‬ ‫پیشرفت های بالنده ای داشته است به‬ ‫ طوری که پیوند سلول های بنیادی مغز‬ ‫استخوان که نخستین بار در سال ‪۱۳۶۹‬‬ ‫در تهران و شیراز انجام شد‪ ،‬امروزه در‬ ‫‪ ۱۷‬مرکز به بیماران ارائه می شود و بیش‬ ‫از ‪ ۹‬هزار پیوند‪ ،‬نشان دیگری از کارنامه‬ ‫درخشان ایران‪ ،‬در این عرصه حیاتی است‪.‬‬ ‫با شروع به کار دولت یازدهم و اغاز‬ ‫طرح تحول سالمت‪ ،‬پیوند مغز استخوان‬ ‫نیز مانند سایر خدمات صعب العالج در‬ ‫بیمارستان های دولتی رایگان شد‪ .‬عالوه بر‬ ‫ان‪ ،‬مراکز اهدا و بانک های سلولی متعددی‬ ‫راه اندازی شد که با حضور محققان و‬ ‫متخصصان‪ ،‬امکان درمان تعداد بیشتری‬ ‫از بیماران را فراهم می کند‪ .‬انچه در این‬ ‫میان اهمیت دارد و هیچگاه نباید فراموش‬ ‫شود این است که علوم و پژوهش‪ ،‬مرز‬ ‫نمی شناسد و دانش و اندیشه نباید در قفس‬ ‫تنگ نظری ها و تحت تاثیر رویدادهای دیگر‬ ‫به ویژه مسائل سیاسی قرار گیرد‪ .‬امیدوارم‬ ‫این کنگره و سایر نشست های علمی‪ ،‬زمینه‬ ‫الزم برای تبادل اندیشه‪ ،‬پژوهش و دستیابی‬ ‫به فناوری‪‎‬های نوین را برای کشورهای‬ ‫مختلف فراهم اورد و بهبود نظام سالمت‬ ‫و خدمات درمانی برای جوامع را در پی‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫در پایان؛ ضمن قدردانی از دست ‬ ‫اندرکاران برگزاری این کنگره ارزشمند‪،‬‬ ‫ارزو می کنم جامعه دانشگاهی ما از این‬ ‫فرصت برای ارتقای هر چه بیشتر دانش‬ ‫پزشکی و فرایندهای درمانی‪ ،‬حداکثر‬ ‫استفاده را ببرد و میهمانان عزیز کنگره نیز‬ ‫با دستاوردهای ارزشمند علمی و خاطره ای‬ ‫ماندگار از تمدن و فرهنگ پر فروغ ایران‬ ‫عزیز‪ ،‬به کشور خود باز گردند‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪27‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫‪‬فرزانه جدلی‪ ،‬متخصص پاتولوژی فلوشیپ پاتولوژی اطفال‪ ،‬هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی‪،‬‬ ‫مسئول فنی گروه پاتوبیولوژی اج‬ ‫‪ ‬دکتر اسماعیل شهابی ‪ phd ،‬هماتولوژی ‪ ،‬مسئول بخش فلوسایتومتری گروه پاتوبیولوژی اج‬ ‫‪ ‬مهناز اقایی پور‪ ،‬متخصص پاتولوژی فلوشیپ هموپاتوبیولوژی ‪ ،‬هیئت علمی سازمان انتقال خون ایران‪،‬‬ ‫مسئول فنی گروه پاتوبیولوژی اج‬ ‫بررسی حداقل بیماری باقیمانده‬ ‫در بیماران مبتال به ‪ ALL‬رده ‪ B‬با استفاده از فلوسیتومتری‬ ‫بیماران و روش‬ ‫ارزیابی حداقل بیماری باقیمانده یکی از کاربردهای بالینی بسیار مهم‬ ‫برای فلوسیتومتری به شمار می اید‪ .‬برای ارزیابی ‪ MRD‬از پانل های‬ ‫مختلفی از انتی بادی استفاده می شود که توان تمایز سلول های غیرنرمال‬ ‫از سلول های طبیعی است‪ .‬یکی از سرطان های خونی که فلوسیتومتری‬ ‫می تواند نقش بسیار مهمی در بررسی حداقل بیماری باقیمانده در ان‬ ‫داشته باشد لوسمی لنفوبالستیک حاد نوع ‪ B‬است‪ .‬در اغاز ارزیابی حداقل‬ ‫بیماری باقیمانده با پانل های کمتر و ساده تری از انتی بادی اغاز شد‪ ،‬اما با‬ ‫گسترش انتی بادی ها و رنگ های فلورسنت متصل به ان‪ ،‬امروزه پانل های‬ ‫بسیار اختصاصی برای این امر وجود دارد‪.‬‬ ‫هم اکنون درکشورهای پیشرفته از فلوسیتومتری ‪ 8‬رنگ‬ ‫به منظور ارزیابی ‪ MRD‬استفاده می شود‪ ،‬اما با توجه به‬ ‫محدودیت های موجود در ایران‪ ،‬در بهترین حالت‬ ‫فلوسیتومتری ‪ 4‬رنگ برای بررسی حداقل بیماری باقیمانده‬ ‫در دسترس قرار دارد‪ .‬البته برای بررسی حداقل بیماری‬ ‫باقیمانده می توان از روش های مولکولی نیز استفاده کرد‪،‬‬ ‫اما فلوسیتومتری می تواند سریع تر و با مداخالت کمتر در‬ ‫ارزیابی ‪ MRD‬کمک کننده باشد‪ .‬هم اکنون فلوسیتومتری‬ ‫‪ 8‬رنگ قادر است با حساسیت و اختصاصیت برابر با‬ ‫روش های مولکولی(‪ 1‬سلول به ازای هر ‪ 103‬تا ‪ 105‬سلول)‬ ‫به بررسی حداقل بیماری باقیمانده بپردازد‪ .‬اما فلوسیتومتری‬ ‫‪ 4‬رنگ حساسیت و اختصاصیت کمتری داشته (‪ 1‬سلول به‬ ‫ازای‪103‬تا ‪ 104‬سلول) ولی کامال کاربردی بوده و می تواند‬ ‫بسیار کمک کننده باشد‪ .‬بررسی های گذشته نگر نشان دادند‬ ‫که وابستگی بسیار نیرومندی میان اندازه ی ‪ MRD‬شناسایی‬ ‫شده و نتایج درمان بیماران وجود دارد‪.‬‬ ‫ ‪28‬‬ ‫‪28‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫بیماران مراجعه کننده برای ارزیابی حداقل بیماری باقیمانده‪،‬‬ ‫مبتال به لوسمی لنفوبالستیک نوع‪ B‬بوده اند که با توجه به نظر‬ ‫پزشک معالج برای ارزیابی پاسخ به درمان و پیگیری های دوره ای‬ ‫به این مرکز مراجعه کرده اند‪ .‬ازسال ‪ 94‬تا کنون‪ 82 ،‬بیمارمبتال‬ ‫به لوسمی لنفوبالستیک حاد نوع ‪ B‬در این مرکز مورد ارزیابی‬ ‫های دوره ای قرار دارند‪ .‬بیماران مراجعه کننده از مراکز مختلف‬ ‫دارای محدوده سنی بین ‪ 1‬تا ‪ 23‬سال بوده و ‪ 46‬بیمار مذکر‬ ‫و ‪ 36‬بیمار مونث هستند‪ .‬از بین بیماران مورد بررسی ‪33‬بیمار‬ ‫مبتال به ‪ 42 ،Early pre-B-ALL‬بیمار مبتال به‪، Pre B-ALL‬‬ ‫‪ 5‬بیمار مبتال به بیماری ‪ Burkitt‬و ‪2‬بیمار نیزمبتال به ‪Pro B-ALL‬‬ ‫بودند‪ .‬در بسیاری از موارد‪ ،‬تشخیص اولیه بیماری انها نیز در‬ ‫این مرکز انجام گرفته است‪ .‬برای بررسی های فلوسیتومتریک‬ ‫در این بیماران از پانل های انتی بادی اختصاصی و مارکرهای‬ ‫‪،CD34 ،CD38 ،CD10 ،CD22 ،CD20 ،CD19 ،HLA-DR‬‬ ‫‪ CD45 ،tdt‬و ‪ Cyto 79a ، Cyto CD22 ،CD58‬استفاده‬ ‫شد‪ .‬همگی انتی بادی ها از شرکت معتبر ‪ Dako‬خریداری‬ ‫شده است‪ .‬عالوه بر انتی بادی های نامبرده‪ ،‬برخی از‬ ‫مارکرهای غیر اختصاصی نیز برای ارزیابی بیان نابجا مورد‬ ‫استفاده قرار گرفت (با توجه به ایمونوفنوتیپ اولیه)‪ .‬این‬ ‫انتی بادی ها شامل ‪ CD33 ،CD13 ،CD3، CD5‬بودند‪ .‬در این‬ ‫مرکز با توجه به محدودیت های موجود از دو لوله ‪ 4‬مارکری و‬ ‫‪ 2‬لوله ‪ 3‬مارکری برای ارزیابی ‪ MRD‬استفاده می شود‪ .‬دستگاه‬ ‫مورد استفاده برای ارزیابی حداقل بیماری باقیماند دستگاه‬ ‫کولتر ‪ FC500‬است که نرم افزار دستگاه امکان بررسی های‬ ‫اختصاصی جمعیت های سلولی را با توجه به مارکرهای بیان‬ ‫شده فراهم می کند‪.‬‬ ‫نتایج‬ ‫از ‪ 82‬بیمار مراجعه کننده پس از درمان تحکیمی دربیشتر‬ ‫بیماران حداقل بیماری باقیمانده قابل شناسایی کمتر از ‪0.1‬‬ ‫درصد بود‪( .‬کمتر از ‪ 1‬سلول به ازای هر ‪ 103‬سلول)‪ .‬در‬ ‫این بیماران بررسی های دوره ای کاهش قابل توجه در‬ ‫حداقل بیماری باقیمانده را با گذشت زمان نشان داده است‬ ‫و در نیمی از بیماران نیز عدد ‪ MRD‬به ‪ 1( 0.01‬سلول به‬ ‫ازای هر ‪ )104‬کاهش پیدا نموده است‪ .‬در یک مورد بررسی‬ ‫‪ MRD‬پس از درمان عدد ‪ 0.08‬درصد را نشان داد که در‬ ‫بررسی های دوره ای این عدد با کاهش همراه نبود‪ .‬پس‬ ‫از گذشت یک سال در این بیمار عود بیماری اتفاق افتاد‬ ‫که اهمیت توجه به ‪ MRD‬را مشخص می کند‪ .‬در برخی‬ ‫از بیماران مراجعه کننده پس از درمان تحکیمی با توجه به‬ ‫پسرفت مورفولوژیک بیماری‪ MRD ،‬مثبت گزارش شد که با‬ ‫ادامه روند درمان حداقل بیماری باقیمانده در این بیماران با‬ ‫کاهش قابل توجه همراه بود‪ .‬در بقیه بیماران مراجعه کننده‬ ‫نیزحداقل بیماری باقیمانده با کاهش همراه است اما شیب‬ ‫این کاهش به اهستگی صورت می گیرد که ادامه بررسی این‬ ‫بیماران اجتناب ناپذیر است‪.‬‬ ‫بحث‬ ‫اندازه های بسیار کم بیماری باقیمانده تحت عنوان‬ ‫‪ MRD‬که قابلیت شناسایی با میکروسکوپ را ندارد‪،‬‬ ‫امروزه به یک ابزار نیرومند برای پایش بیماران تبدیل شده‬ ‫است‪ .‬از سوی دیگر استفاده از این روش امکان تمایز‬ ‫سلول های غیرطبیعی از سلول های پیش ساز طبیعی از‬ ‫جمله هماتوگون ها را امکان پذیر می کند‪ .‬بیمارانی که‬ ‫حداقل بیماری باقیمانده در انها با سرعت بیشتری کاهش‬ ‫پیدا می کند‪ ،‬نتایج بهتری خواهند داشت‪ .‬بیمارانی که‬ ‫شمار سلول های قابل شناسایی ‪ CD10+ ،CD19+‬و یا‬ ‫‪ CD34+‬را پس از درمان تحکیمی نشان می دهند‪ ،‬نیازمند‬ ‫مراقبت های درمانی بیشتری هستند‪ .‬با توجه به ادامه‬ ‫بررسی بیماران در این مرکز و ارزیابی های بیشتر‪ ،‬ادامه‬ ‫روند بهبودی در این بیماران مورد بررسی قرار خواهد‬ ‫گرفت و تفاوت در کاهش عدد ‪ MRD‬و وضعیت بالینی‬ ‫بیماران در طوالنی مدت مورد بررسی های بیشتری قرار‬ ‫می گیرد‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪29‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫جوانه خسروی بابادی‪ ،1‬سعید امین زاده‬ ‫‪-1‬دانشگاه ازاد واحد علوم دارویی‬ ‫‪-2‬پژوهشگاهر ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری‬ ‫‪2‬‬ ‫مایکوپالسما هومینیس درناباروری زنان و مردان‬ ‫مایکوپالسما‬ ‫کالمیدیاها‪ ،‬مایکوپالسماها و اوره پالسماها‪ ،‬باعث ایجاد عفونت تناسلی‬ ‫و ناباروری می شوند(‪ .)1‬مایکوپالسماها که جزو کوچک ترین باکتری ها‬ ‫است‪ ،‬دیواره سلولی ندارد و در محیط کشت که سلول زنده ندارد رشد می‬ ‫کند‪ .‬این باکتری را می توان در انسان‪ ،‬گیاهان و حشرات مشاهده کرد‪ .‬در‬ ‫انسان بیشتر در دستگاه تنفسی و دستگاه تناسلی یافت می شوند(‪.)2‬‬ ‫مایکوپالسما هومینیس‬ ‫ایــن گونه از مایکوپالسما در انسان در دستگاه تناسلی و‬ ‫تنفسی یافت می شود و در فرد می تواند بی نشانه باشد‪ .‬این‬ ‫باکتری در زنان بیشتر دیه می شود(‪ )3‬و از راه تماس جنسی‬ ‫هم می تواند منتقل شود‪ .‬بیشتر در دستگاه تناسلی وجود دارد‬ ‫و باعث سقط جنین می شود‪ .‬این باکتری از کانال زایمان‬ ‫می گذرد و می تواند در جنین هم مننژیت و عفونت خون‬ ‫ایجاد کند(‪ .)4‬مایکوپالسما هومینیس می تواند به اسپرم‬ ‫بچسبد و یا به درون ان رخنه کند و مایه ی بی حرکتی ان‬ ‫شود(‪ .)5‬بودن این باکتری در دستگاه تناسلی زنان و مردان‬ ‫می تواند بارداری را کاهش دهد(‪.)6‬‬ ‫زندگی انگلی و ساپروفیتی با میزبان دارند(‪ )7‬و دارای‬ ‫کروموزوم حلقوی هستند‪ .‬ژنوم ان حدود ‪445‬‬ ‫تا ‪ 665‬جفت باز دارد که ‪ %72.9‬باز ‪A‬‬ ‫‪ T ،‬و حدود ‪ %27.1‬را باز ‪G ، C‬‬ ‫تشکیل می دهد(‪ .)8‬می تواند‬ ‫انرژی خود را از مسیرهای‬ ‫‪ ، EMP‬ارژنین دی هیدروالز‬ ‫و متابولیسم ریبوفالوین تامین‬ ‫کند(‪.)7‬‬ ‫مایکوپالسما هومینیس‬ ‫دارای پروتئین های غشایی در‬ ‫الیه خارجی خود است(‪ )9‬که‬ ‫ ‪30‬‬ ‫‪30‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫این پروتئین ها همان انتی ژن ها هستند(‪ .)10‬این انتی‬ ‫ژن ها به طور اختصاصی عمل می کنند و با هدف قرار‬ ‫دادن به انتی بادی بدن انسان متصل و باعث ایجاد عفونت‬ ‫می شوند(‪.)9‬‬ ‫مایکوپالسماها در برابر انتی بیوتیک ‪β‑lactam‬و‬ ‫‪ Vancomycin‬بی اثرند چون دیواره سلولی ندارند(‪.)11‬‬ ‫مایکوپالسما و اوره پالسما به عواملی که در سنتز پروتئین‬ ‫دخالت می کند حساس هستند که شامل‪،tetracycline :‬‬ ‫‪chloramphenicol ،aminoglycosides ،macrolides‬‬ ‫و ‪ fluoroquinolones‬که توپوایزومراز را مهار‬ ‫می کند(‪11‬و‪ .)12‬با این حال‪ ،‬مقاومت به این عوامل‬ ‫در حال افزایش است‪ ،‬چون ژن‪ tetM‬باعث مقاومت به‬ ‫‪ tetracycline‬می شود(‪ .)13‬مقدار مقاومت باکتری به‬ ‫موقعیت جغرافیایی‪ ،‬استفاده از انتی بیوتیک های مختلف‬ ‫و تاریخچه قبلی ضد میکروبی در میان جمعیت های‬ ‫مختلف بستگی دارد(‪.)14‬‬ ‫کسانی که دارای عفونت های تناسلی ادراری‬ ‫مایکوپالسمایی هستند‪ ،‬نشانگانی همسان با دیگر عفونت‬ ‫های جنسی دارند و بدین روی تشخیص دشوار می شود‬ ‫و چه بسا پزشکانی با این عفونت مایکوپالسمایی‬ ‫و عفونت های جنسی اشنایی ندارند‪ .‬همچنین‬ ‫کمبود امکانات بایسته ی ازمایش نیز‬ ‫تشخیص را دشوار می کند‪ .‬تشخیص ان‬ ‫باازمون‪ PCR‬و محیط کشت انجام شدنی‬ ‫است‪ .‬در خیلی از مواقع درمان با انتی‬ ‫بیوتیک روی ان ها جواب نمی دهد‪ .‬از‬ ‫میان نشانه ها و پیامدهای مایکوپالسما‬ ‫می توان به‪ :‬پیلونفریت‪ ،‬التهاب مثانه‪،‬‬ ‫عفونت گردن رحم‪ ،‬بیماری التهابی لگن‪،‬‬ 14(2): 90-95 7. Waites K. , Cunha B. Mycoplasma Infections . Med‑ scape . 2013 . 1-6 8. Pereyre S. , Sirand-Pugnet P. , Beven L. , Charron A. , Renaudin H. , Barre A. , Avenaud P. , Jacob D. , Couloux A. , Barbe V. , Daruvar A. , Blanchard A. , Bebear C. Life on Arginine for Mycoplasma hominis: Clues from its Minimal Genome and Comparison with Other Human Urogenital Mycoplasmas. PLOS Genetics . 2009 . 5-10 9. Lo S. , Wang H. , Grandenetti T. , Zou N. , Haley C. , Hayes M. , Wear D. , Shih J. Mycoplasma hominis Lipid-Associated Membrane Protein Antigens for Effective Detection of M. homi‑ nis-Specific Antibodies in Humans . Clinical Infectious Diseases . 2003 . 36:(10) 1246-1253 10. Pease P. The Antigenic Structure of PPLO (Mycoplas‑ ma hominis) and Related Bacteria . Journal of Genetic Microbiol‑ ogy . 1965. 41:299-308 11. Waites K.B. , Katz B. , Schelonka R.L. Mycoplasmas and ureaplasmas as neonatal pathogens . Clin Microbiol . 2005 . Rev 18: 757789 12. McCormack W.M. Susceptibility of mycoplasmas to antimicrobial agents: Clinical implications . Clin Infect Dis 17 . 1993 . 200201 13. Pereyre S. , Renaudin H. , Charron A. , Bébéar C. , Bébéar C.M. Emergence of a 23S rRNA mutation in Mycoplasma hominis associated with a loss of the intrinsic resistance to erythromycin and azithromycin . J Antimicrob Chemother . 2006 . 57:753756 14. Waites K.B. , Crabb D.M. , Bing X. , Duffy L.B. In vitro susceptibilities to and bactericidal activities of garenoxacin (BMS284756) and other antimicrobial agents against human Mycoplasmas and Ureaplasmas . Antimicrob Agents Chemother . 2003 . 47:161165 15. “Ureaplasma Infection Clinical Presentation: History, Physical, Causes”. Retrieved 2015-06-21 16. Taylor R.D. The role of mycoplasmas in pregnancy outcome. Best Pract Res Clin Obstet Gynaecol . 2007 . 21(3): 425-438 17. Sakhaei D. , Pourbakhsh S.A. , Banani M. , Lotfi M. , Akhlaghi F. , Asli E. Using PCR and culture method for Mycoplas‑ ma testing in poliomyelitis vaccine. Arch Razi Ins. 2009 . 64(2): 109-114 18. Najar Pirayeh S.h. , Yasin A. Comparison of PCR with culture for detection of Mycoplasma hominis in infertile women . Kowsar Medical Journal. 2005 . 10(3): 183-190 19. Capoccia R. , Greub G. , Baud D. Ureaplasma urealyti‑ cum , Mycoplasma hominis and adverse pregnancy outcomes. Curr Opin Infect Dis . 2013 . 26(3):231–240 20. Al-Sweih N.A , Al-Fadli A.H. , Omu A.E. , Rotimi V.O. Prevalence of Chlamydia trachomatis, Mycoplasma hominis, Mycoplasma genitalium, and Ureaplasma urealyticum infections and seminal quality in infertile and fertile men in Kuwait . J Androl . 2012 . 33(6):1323–1329 31 96 ‫ابان‬ 142 ‫شماره‬ ‫ ذات‬،‫ باکتریمی‬،‫ ارتریت عفونی‬،‫ کوریوامنیونیت‬،‫اندومتریت‬ .)15(‫الریه و مننژیت اشاره کرد‬ ‫تشخیص عفونت های مایکوپالسما‬ ‫ گران و وقت گیر است چون‬،‫کشت مایکوپالسما دشوار‬ ‫این باکتری نیاز به محیط اختصاصی و مکمل های غذایی ویژه‬ ‫ تشخیص سرولوژیک به دلیل هتروژنی بودن وواکنش های‬.‫دارد‬ ‫ برای تشخیص مایکوپالسما هومینیس‬.)16(‫متقاطع دشوار است‬ ‫ چون نسبت به روش کشت سلول‬.‫ استفاده کرد‬PCR ‫می توان از‬ ‫ برای بررسی این باکتری می توان از پرایمرهای‬.)17(‫بهتراست‬ .)18(‫ استفاده کرد‬RNAH2 ‫ و‬RNAH1 ‫برای تشخیص مایکوپالسما هومینیس از سطوح مخاطی‬ ‫ واژن و قطعات گردن رحم زنان نمونه برداری‬،‫الت تناسلی‬ ‫ این نمونه ها را می توان هم از زنان و هم از‬.)19(‫می شود‬ .)20(‫مردان جدا کرد‬ ‫ اگرچه همه ی‬.‫این باکتری بیشتر در زنان رشد می کند‬ ‫زنان می توانند به این باکتری الوده شوند اما بیشتر زنانی‬ ‫که دارای رابطه جنسی هستند در خطر هستند که علت ان‬ ،‫ کاهش پاسخ سیستم ایمنی بدن‬،‫ واژن‬pH ‫اختالف در سطح‬ ‫ برخی از وسایل پیشگیری از بارداری‬،‫استفاده از دوش مهبل‬ ‫ نشانه های ان شامل خارش و‬.‫و استفاده از تامپون است‬ ‫ همچنین داشتن بو ماهی و یا‬،‫سوزش واژن دراطراف ان‬ .)21( .‫دریا مانند است‬ 1. : ‫منابع‬ Solimani Rahbar A. , Golshani M. , Fayaz F. , RafieeTabatabaei S. , Moradi A. Detection of mycoplasma DNA from the sperm specimens of infertile men by PCR. Iran J Med Microbiol . 2007 . 1(1): 47-53 2. Baczynska A. , Svenstrup H. , Fedder J. , Birkelund S. , Christianse G. Development of real time PCR for detection of Myco‑ plasma hominis. BMC. Microbiol . 2004 . 4:35-43 3. Xiaotian Z. , Olson D.A. , Tully J.G. , Watson H.L. , Cassell G.H. , Gustafson R.D. , Svien K.A. , Smith T.F. Isolation of Mycoplasma hominis from a brain abscess. J.Clin.Microbiol. 1997 . 35(4): 992-994 4. Abdel-Hag N. , Asmar B. , Brown W. Mycoplasma hominis scalp abscess in the newborn. Pediatr. Infect. Dis. J. 2002 . 21(12): 1171-1173 5. Diaz-Garcia F.J. , Herrera-Mendoza A.P. , Giono-Cerezo S. , Guerra-Infante F.M. Mycoplasma hominis attaches to and locates intracel‑ lularly in human spermatozoa . Home Report. 2006 . 21(6): 1591-1598 6. Bayraktar M.R. , Ozerol I.H. , Gucluer N. , Celik O. Prevalence and antibiotic susceptibility of Mycoplasma hominis and Ureaplasma urealyticum in pregnant women . Int J Infect Dis. 2010 . ‫مقاله علمی و فنی‬ ‫مهندس احسان درخشان نیا‬ ‫‪bme.ehsan@gmail.com‬‬ ‫درازمایشگاه‬ ‫اصولایمنی‬ ‫بررسی‬ ‫ایمنی ‪ safety-‬به معنای میزان و درجه دور بودن از خطر است‪ .‬به دلیل‬ ‫انکه هیچ گاه ایمنی به طور صد در صد و مطلق حاصل نمی شود‪ ،‬می توان‬ ‫گفت که ایمنی حفاظت نسبی در برابر خطرات است‪.‬‬ ‫ازمایشگاه مکانی است که به طور بالقوه فرد را در معرض خطرات‬ ‫گوناگونی قرار می دهد که ممکن است در اثر بی توجهی‪ ،‬نااگاهی و یا‬ ‫عملکرد ضعیف امدادی‪ ،‬خسارت جبران ناپذیری برای خود فرد و یا افراد‬ ‫دیگر مشغول به کار در ان ازمایشگاه ایجاد کند‪ .‬کارکنان ازمایشگاه در‬ ‫معرض الودگی به انواع عوامل بیماریزای بیولوژیک با منشاء خون و سایر‬ ‫مایعات بدن‪ ،‬مواد شیمیایی و غیره قرار دارند‪ .‬این عوامل می توانند از‬ ‫راه های مختلف مانند ترشح‪ ،‬پاشیدن‪ ،‬بلع و تنفس‪ ،‬تماس مستقیم با مخاط‬ ‫منفی بر حفظ کارکنان و غیره را نیز به دنبال داشته باشد‪.‬‬ ‫در ادامه پس از بررسی مختصر برخی از تجهیزات محافظت‬ ‫فردی و لزوم استفاده از انها در فعالیت های ازمایشگاهی‪ ،‬به‬ ‫بررسی تجهیزات ایمنی ازمایشگاهی و لزوم وجود انها در‬ ‫ازمایشگاه‪ ،‬بررسی مختصر ایمنی الکتریکی‪ ،‬اشنایی با ایمنی‬ ‫برخی از تجهیزات موجود در ازمایشگاه‪ ،‬ایمنی مربوط به اتش‬ ‫و اطفاء ان و ایمنی زیستی می پردازیم‪.‬‬ ‫تجهیزات محافظت فردی‬ ‫(چشم‪ ،‬بینی و دهان) و یا پوست‪ ،‬بریدگی در اثر وسایل تیز و برنده و نیز‬ ‫محافظت فردی – ‪ Personal protection‬در ازمایشگاه‪،‬‬ ‫وسایل شیشه ای شکسته‪ ،‬ایجاد جراحت در اثر فرورفتن سوزن در پوست و‬ ‫به تمهیداتی اطالق می شود که ایمنی فرد را در برابر هر گونه‬ ‫غیره سبب ایجاد بیماری شود‪ .‬عالوه بر ان در محیط کار‪ ،‬خطراتی مانند مواد‬ ‫شیمیایی سوزاننده‪ ،‬مواد پرتوزا‪ ،‬جریان الکتریسیته‪ ،‬اتش سوزی و مواردی‬ ‫اتفاق‪ ،‬چه خطرناک و چه بی خطر‪ ،‬تضمین کند‪ .‬این تمهیدات‬ ‫از این دست وجود دارد که در صورت عدم رعایت صحیح اصول ایمنی می‬ ‫شامل وسایل و لوازم محافظت فردی و یک سری نکات اولیه‪،‬‬ ‫تواند سالمت افراد را تهدید کند‪ .‬بنابراین رعایت ایمنی در ازمایشگاه های‬ ‫جهت انجام هر نوع ازمایش است‪ .‬استفاده از این لوازم و‬ ‫بالینی و تشخیص طبی برای مراقبت از سالمتی کارکنان‪ ،‬حفاظت از‬ ‫رعایت نکات محافظت فردی‪ ،‬در ازمایشگاه ها‪ ،‬هم برای‬ ‫تجهیزات و تسهیالت ازمایشگاه و نیز حفاظت از محیط زیست از اهمیت‬ ‫افرادی که در ازمایشگاه کار می کنند و هم برای مراجعان‬ ‫بسیار باالیی برخوردار است‪.‬‬ ‫ضروری است‪ .‬مسلم است وسایل اولیه حفاظتی‬ ‫نظیر انچه در ادامه به ان اشاره خواهد شد در‬ ‫‪“If you think safety is expensive, then wait for the accident.‬‬ ‫بسیاری از ازمایشگاه های کشور وجود دارد‬ ‫اگر فکر می کنید ایمنی پرهزینه است‪ ،‬پس منتظر بروز حادثه باشید‪".‬‬ ‫اما انچه که باعث بی میلی‪ ،‬عدم استفاده مداوم‬ ‫و مستمر از این وسایل می شود‪ ،‬فقدان اگاهی‬ ‫از مسایل ایمنی و خطرات احتمالی موجود در‬ ‫غفلت از ایمنی در ازمایشگاه می تواند بسیار پرهزینه باشد نه‬ ‫ازمایشگاه است‪.‬‬ ‫اجرای برنامه های ایمنی‪ .‬بروز حوادث ایمنی در ازمایشگاه ها‬ ‫عالوه بر انچه گفته شد‪ ،‬ممکن است نتایج ثانویه ای مانند از‬ ‫دست دادن شهرت‪ ،‬کاهش مراجعان و به تبع ان درامدها‪ ،‬تاثیر‬ ‫ ‪32‬‬ ‫‪32‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫حفاظت از چشم ها‬ ‫محافظت از چشم هنگام استفاده از برخی مواد و وسایل‬ ‫در ازمایشگاه مانند ظروف شیشه ای در فشار کم و زیاد‪ ،‬مواد‬ ‫سرماساز‪ ،‬مواد قابل انفجار‪ ،‬مواد تحریک کننده و خورنده‪ ،‬مواد‬ ‫مخاطره امیز زیستی‪ ،‬مواد پرتوزا‪ ،‬نور ماوراء بنفش‪ ،‬مواد سمی‪،‬‬ ‫مواد سرطانزا‪ ،‬مواد اتش گیر و نور لیزر ضروری است‪ .‬استفاده‬ ‫از عینک ایمنی در این شرایط بسیار توصیه می شود‪ .‬الزم به ذکر‬ ‫است که استفاده از لنزهای تماسی در ازمایشگاه ممنوع است‪.‬‬ ‫بسیاری از موادالی از قبیل هیدرواسیدها و مشتقات هالیدها ممکن‬ ‫است در مایع اشکی که عدسی در ان غوطه ور است‪ ،‬حل شوند و‬ ‫تحریکات مهم و خطرناکی را در چشم ایجاد نمایند‪.‬‬ ‫انواع دستکش و انتخاب ان‬ ‫انواع دستکش ها از لحاظ جنس عبارتند از التکس‪،Latex -‬‬ ‫نئوپرن‪ ،Neoprene -‬بوتیل‪ ،‬نیتریل و پلی وینیل الکل که درصد‬ ‫محافظت هرکدام‪ ،‬طبق جدول زیر‪ ،‬برای هر نوع ماده شیمیایی‬ ‫با دیگری متفاوت است‪.‬‬ ‫بهترین راه برای خارج کردن دستکش از دست پس از انجام‬ ‫هرگونه فعالیت ازمایشگاهی به شرح زیر است‪:‬‬ ‫‪ ‬یکی از دست ها از نزدیکی مچ دست‪ ،‬با دست دیگر‬ ‫گرفته و به سمت انگشتان تا شود‪.‬‬ ‫حفاظت از دست ها‬ ‫استفاده از دستکش‪ ،‬هنگامی که احتمال الودگی با مواد پرتوزا‪،‬‬ ‫مواد زیستی و شیمیایی وجود دارد‪ ،‬ضروری است‪ .‬دستکش سبب‬ ‫محافظت از دست ها در برابر بریدگی ها‪ ،‬سوختگی ها و یا قرار‬ ‫گرفتن در معرض زباله های زیستی می شود‪ .‬هنگام استفاده از‬ ‫دستکش باید به نکات زیر توجه شود‪:‬‬ ‫‪ ‬قبل از استفاده‪ ،‬سالم بودن دستکش کامال بررسی شود‪.‬‬ ‫‪ ‬هنگام استفاده از دستکش‪ ،‬از لمس دستگیره درب ها‪ ،‬تلفن‬ ‫و یا هر وسیله دیگری خودداری شود‪.‬‬ ‫‪ ‬باید از هماهنگی جنس و نوع دستکش انتخابی با نوع‬ ‫فعالیت ازمایشگاهی اطمینان حاصل شود‪.‬‬ ‫‪ ‬همیشه پس از خارج کردن دستکش‪ ،‬دست ها شسته شود‪.‬‬ ‫‪ ‬انتخاب دستکش مناسب برای هر نوع کار ازمایشگاهی‬ ‫اهمیت فراوانی دارد‪ .‬برای انتخاب دستکش با جنس سازگار‬ ‫با هر ماده شیمیایی و یا زیستی مورد استفاده درازمایش‪ ،‬باید‬ ‫به ‪ Material Safty Data sheets‬یا ‪ ِ MSDS‬ان ماده مراجعه کرد‪.‬‬ ‫‪ ‬قسمت تا شده محکم گرفته شده و به سمت انگشتان‬ ‫کشیده شود‪ .‬با این کار دستکش پشت و رو خواهد شد‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪ ‬تا جایی که دستکش از دست خارج شود‪ ،‬کشیده شود‪.‬‬ ‫برای جلوگیری از الودگی های محیطی بهتر است دستکش پس‬ ‫از خارج شدن کامل از دست‪ ،‬با دست دیگر گرفته شود‪.‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫دستکش باقی مانده‬ ‫دست بدون دستکش‪ ،‬زیر‬ ‫‪ ‬یکی از انگشتان‬ ‫قرار گرفته و تا جایی جلو رود که نیمی از انگشت در زیر دستکش بماند‪.‬‬ ‫‪ ‬سپس انگشت ‪ 180‬درجه چرخیده شود تا دستکش به‬ ‫سمت بیرون و به طرف انگشتان دست برود‪.‬‬ ‫‪ ‬دستکش ها را محکم و از سمت غیرالوده نگه داشته و‬ ‫با دیگر پسماند های الوده به طریق مناسب دور ریخته شود‪.‬‬ ‫حفاظت از بدن‬ ‫پوشیدن روپوش نخی‪ ،‬در ازمایشگاه ها اجباری است‪ .‬هرگز‬ ‫نباید از روپوش ساخته شده از الیاف مصنوعی‪ ،‬بدون شناخت‬ ‫دقیق از مقاومت ان در برابر اتش و مواد خورنده استفاده کرد‪.‬‬ ‫روپوش را باید تمیز نگه داشت و از خطر الودگی بواسطه‬ ‫استفاده از روپوش الوده نباید چشم پوشید‪.‬‬ ‫‪ ‬روپوش ازمایشگاهی باید قادر به جذب یا منحرف ساختن‬ ‫پاشیدگی و یا ریخته شدن مواد مضر بر روی پوست باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬روپوش ازمایشگاهی باید قادر به جذب یا منحرف‬ ‫ساختن ذرات ریزی که حتی ممکن است از انها اگاه نباشیم‪،‬‬ ‫مانند ذرات معلق در هوا‪ ،‬گردوغبار و سایر خطرات باشد‪.‬‬ ‫‪ ‬روپوش ازمایشگاهی باید برخی از محافظت ها را در‬ ‫برابر شعله ور شدن و اتش گرفتن ارائه دهد بطوریکه حتی اگر‬ ‫روپوش شروع به سوختن و گر گرفتن کرد‪ ،‬باید بتوان بدون‬ ‫اسیب و یا با اسیب کمتر جدی ان را دراورد‪.‬‬ ‫برای محافظت از پاها بهتر است هنگام کار‪ ،‬از کفش هایی با‬ ‫جلوی بسته استفاده شود‪.‬‬ ‫تجهیزات ایمنی ازمایشگاهی‬ ‫تجهیزات ایمنی ازمایشگاه‪Lab. Safety Equipments-‬‬ ‫لوازم و تجهیزاتی است که جهت کاهش احتمال خطر و وقوع‬ ‫حوادث در هر ازمایشگاه تعبیه می شود‪ .‬این لوازم و تجهیزات‬ ‫شامل تهویه مناسب هوا‪ ،‬انواع هودها‪ ،‬ایستگاه های شستشوی‬ ‫چشم و دوش های ایمنی است که در ادامه به ان می پردازیم‪.‬‬ ‫ ‪34‬‬ ‫‪34‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫تهویه مناسب هوا‬ ‫کلیه ازمایشگاه ها الزم است مجهز به امکانات مناسبی جهت‬ ‫تهویه موثر هوا باشند‪ ،‬به طوری که کیفیت هوای محیط کار‬ ‫تضمین شود‪ .‬تضمین کیفیت هوای قابل استنشاق در ازمایشگاه‪،‬‬ ‫یکی از مهم ترین عوامل دخیل در ایمنی ازمایشگاه هاست‪.‬‬ ‫درواقع تهویه هوا‪ ،‬یکی از بهترین عملکردها برای حفاظت فرد در‬ ‫برابر الودگی هاست؛ خواه الودگی های ناشی از حضور انسان و‬ ‫خواه الودگی های حاصل از سایر منابع‪ .‬جریان تهویه می تواند به‬ ‫دوگونه تقسیم شود‪:‬‬ ‫‪ ‬هوادِهی کلی‪ :‬این نوع هوادهی‪ ،‬موجب تجدید جریان هوا‬ ‫در محل ازمایشگاه می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬هوادهی محلی‪ :‬بهترین حذف کننده االینده های پراکنده‬ ‫از قبیل ذرات هوابرد یا ائروسل ها‪ ،‬از محل انجام ازمایش‪ ،‬این‬ ‫نوع تهویه است‪.‬‬ ‫برای انتخاب نوع تهویه‪ ،‬برخی نکات باید مد نظر قرار گیرد که‬ ‫از مهم ترین انها می توان به مقررات و اصول محیط کار‪ ،‬خواص‬ ‫فیزیکی و شیمیایی مواد مصرفی‪ ،‬ابزار و وسایل کار و نیز تعداد‬ ‫کارکنان اشاره کرد‪.‬‬ ‫اگر هر دونوع هوادهی مورد نیاز باشد‪ ،‬مکمل بودن این‬ ‫سیستم ها ضروری است‪ .‬تجهیزات هوادهی در محل کار نباید‬ ‫موجب مزاحمت و یا سلب اسایش افراد شود و یا مزاحمت هایی‬ ‫ناشی از سرعت‪ ،‬دما‪ ،‬رطوبت هوا‪ ،‬سرو صدا و ارتعاش ایجاد کنند‪.‬‬ ‫هودهای ازمایشگاهی‬ ‫تمام فرایندهایی که در انها از مایعات اشتعال زا‪ ،‬گازها‪ ،‬ذرات‬ ‫الوده ی هوابرد‪ ،‬سموم یا مواد الرژی زا و غیره استفاده یا ضمن‬ ‫فرایند‪ ،‬تولید می شود‪ ،‬بایستی در داخل هودهای ازمایشگاهی‬ ‫صورت گیرد تا از بروز خطرات انها پیشگیری شود‪ .‬به طور‬ ‫کلی عملکرد هودهای ازمایشگاهی محافظت از کاربر و محصول‬ ‫ازمایشگاهی است و در حدود ‪ 90‬درصد مواقع از هودهای‬ ‫ازمایشگاهی برای کشت استفاده می شود‪.‬‬ ‫عالوه بر استانداردهایی که توسط کارخانه های سازنده رعایت‬ ‫می شود‪ ،‬جهت تعیین موقعیت هودهای ازمایشگاهی هم باید به‬ ‫موارد مختلف همچون محل مورد نیاز و فاصله ی ان از میزهای‬ ‫کاری‪ ،‬درها‪ ،‬ستون ها و پنجره ها توجه کرد‪ .‬با توجه به ماهیت‬ ‫مواد خطرناکی که در داخل هودهای ازمایشگاهی مورد استفاده‬ ‫قرار می گیرد‪ ،‬موقعیت قرارگیری این هودها از نقاط پرخطر برای‬ ‫ازمایشگاه محسوب می شود و از این رو نباید در فاصله ی‬ ‫نزدیک نسبت به خروجی ها و مسیرهای خروجی قرار داشته‬ ‫باشد‪ .‬بعضی از هودهای ازمایشگاهی نیازی به تخلیه هوای خود‬ ‫ندارد و هوای الوده را به کمک فیلترهای مربوطه تصفیه و‬ ‫سپس به چرخه ی هوای محیط ازمایشگاه باز می گرداند‪ .‬این‬ ‫نوع از هودهای ازمایشگاهی تامین بخشی از هوای تصفیه شده‬ ‫ی محیط ازمایشگاه را نیز فراهم می کند‪ .‬همچنین به جهت ان‬ ‫که وابستگی به دودکش ندارند‪ ،‬کارکنان ازمایشگاهی می توانند‬ ‫به راحتی موقعیت ان را بر حسب نیاز تغییر دهند‪ .‬به طور کلی‬ ‫بارزترین ویژگی این نوع از هودها‪ ،‬امکان جابجایی اسان انها‬ ‫است‪ .‬بعضی از ویژگی هایی که از نظر کارکنان در خصوص‬ ‫هودهای ازمایشگاهی مطلوب است‪ ،‬شامل موارد زیراست‪:‬‬ ‫‪ ‬پیش بینی فضای خالی در زیر هود برای جلوگیری‬ ‫از برخورد زانوهای کارکنان در حالت نزدیک به هود‪ ،‬که این‬ ‫حالت زمانی ممکن است که شیرهای اب و گاز در کنار هود‬ ‫پیش بینی شده باشند‪.‬‬ ‫‪ ‬تامین روشنایی مورد نیاز بر روی سطح کار‬ ‫‪ ‬امکان دسترسی به زیر هود برای تعمیر و نگهداری‬ ‫هودهای شیمیایی‬ ‫هود شیمیایی نخستین سد محافظ برای کارکنان بخش و‬ ‫محیط ازمایشگاه در هنگام کار با مواد خطرناک شیمیایی است‪.‬‬ ‫به عنوان یک قاعده ی کلی‪ ،‬هنگام کار کردن با موادی که به‬ ‫فرار است‪ ،‬یا جزو مواد خطرناکی هستند که‬ ‫طور محسوس ّ‬ ‫اصلی ترین روش ورود انها به بدن از طریق تنفس است‪ ،‬باید از‬ ‫هود شیمیایی استفاده کرد ‪ .‬هودهای شیمیایی از تجمع بخارات‬ ‫قابل اشتعال‪ ،‬سمی و قابل انفجار که ناشی از فرایندهای تست‬ ‫و اماده سازی تحلیلی در ازمایشگاه هستند‪ ،‬جلوگیری می‬ ‫کند و احتمال این که کارکنان در معرض این گازها و بخارات‬ ‫قرار بگیرند را کاهش می دهد‪ .‬بافل های پشتی در این هودها‬ ‫باید برای کار با مواد شیمیایی با درجه ی حاللیت و چگالی‬ ‫بخار مختلف تنظیم شود‪ .‬بافل ها صفحات متحرکی است که‬ ‫در دیواره پشتی هود قرار گرفته اند و شکاف هایی را ایجاد‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪35‬‬ ‫می کنند که هوا از طریق انها مکش می شود و باعث ایجاد جریان‬ ‫هوای یکنواخت در دهانه هود می شود‪.‬‬ ‫تمام هودهای شیمیایی باید به طور ساالنه بازبینی شده و‬ ‫تاییدیه ی صحت کارکرد داشته باشند‪ .‬همچنین بهتر است که‬ ‫تمامی این هودها به االرم یا نشانگر جریان هوا مجهز باشند تا‬ ‫مشخص شود که درست کار می کنند یا خیر‪ .‬در هودهای شیمیایی‬ ‫دو نوع االرم وجود دارند‪:‬‬ ‫‪ ‬االرم سرعت جریان هوا‪:‬‬ ‫که در قسمت باال و سمت چپ هود‬ ‫قرار می گیرد‪ .‬چراغ سبز‪ ،‬نشان دهنده‬ ‫صحیح بودن سرعت جریان هوا است‪.‬‬ ‫چراغ زرد‪ ،‬نشان دهنده در حد مرز‬ ‫بودن سرعت جریان هوا است‪ .‬چراغ‬ ‫قرمز‪ ،‬نشانه این است که هود درست‬ ‫کار نمی کند‪.‬‬ ‫‪ ‬االرم وضعیت درب هود‪:‬‬ ‫که در قسمت باال و سمت راست‬ ‫قرار می گیرد‪ .‬وقتی که درب هود به سمت‬ ‫باال کشیده می شود االرم می زند‪ .‬عالوه بر‬ ‫این به کاربر اجازه می دهد که وضعیت افقی‬ ‫درب هود را چک کند‪.‬‬ ‫هود مخصوص فیوم های سرطان زا‬ ‫کار با مواد سرطانزا مستلزم استفاده از‬ ‫هودهایی باکیفیت عالی‬ ‫است که هم بتوانند از‬ ‫هرگونه تماس با کاربر‬ ‫جلوگیری کنند و هم‬ ‫الودگی زدایی از انها‬ ‫راحت باشد‪.‬‬ ‫هودهای اسالت‪Slot hood /‬‬ ‫این هودها در مناطق اسیب شناسی تشریحی‪ ،‬بافت شناسی‬ ‫فرار‬ ‫و فضاهایی که کارکنان در مجاورت بخارات سمی یا مضر ّ‬ ‫کار می کنند‪ ،‬بسیار موثر است‪ .‬در این هودها که همراه با میز کار‬ ‫هستند‪ ،‬مسیر عبور هوا به سمت پشت و پایین میز کار است‪ .‬با‬ ‫استفاده از این هود‪ ،‬بخارات مواد شیمیایی مانند فرمالین و موادی‬ ‫که به سرعت تبخیر می شود به سوی صورت کاربر و مسیر تنفسی‬ ‫او کشیده نمی شود‪.‬‬ ‫ ‪36‬‬ ‫‪36‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫هودهای معمولی باالسری‪Canopy hood/‬‬ ‫از این هودها معموالً برای خارج کردن بو‪ ،‬بخارات مواد‬ ‫غیرسمی و مضر‪ ،‬گرما و رطوبت‪ ،‬استفاده می شود‪ .‬هود باالسری‬ ‫نباید برای تخلیه ی بخارات سمی یا مواد قابل اشتعال مورد استفاده‬ ‫قرار گیرد ؛ زیرا مسیر خروج هوا از منطقه تنفسی کاربر است‪.‬‬ ‫هودهای ایمنی زیستی‪Biological safety cabinets/‬‬ ‫هودهای زیستی ایمنی عموم ًا به عنوان یک سد محافظ اولیه در‬ ‫فرایندهای ازمایشگاهی که نیازمند محافظت در برابر ارگانیسم‬ ‫های زنده و یا حفاظت‬ ‫افرادی که در معرض‬ ‫چنین موادی هستند‪ ،‬به‬ ‫کار می رود؛ فرایندهایی‬ ‫نظیر فعالیت های‬ ‫میکروب شناسی (کشت‬ ‫میکروب)‪،‬سانتریفیوژ‪،‬‬ ‫تهیه اسید و غیره‪.‬‬ ‫این هودها به طور‬ ‫کلی به سه دسته تقسیم‬ ‫می شود که در ادامه به‬ ‫شرح انها می پردازیم‪.‬‬ ‫‪ ‬هود زیستی ایمنی کالس ‪I‬‬ ‫این نوع هود‪ ،‬افراد و محیط زیست را در برابر عوامل خطرساز‬ ‫محافظت می کند‪ .‬ولی حفاظتی برای مواد و عواملی که با انها در‬ ‫داخل هود کار می شود‪ ،‬فراهم نمی اورد (زیرا هوایی که وارد‬ ‫هود می شود‪ ،‬در ابتدا فیلتر نمی شود)‪ .‬این دسته از هودها دارای‬ ‫جریانات هوایی شبیه به هودهای شیمیایی بوده ولی دارای فیلتر‬ ‫هپا‪ High Efficiency Particulate Air Filter/‬است که این فیلترها‬ ‫از صفحاتی از جنس الیاف بورو سیلیکات ساخته شده که برای‬ ‫باالبردن سطح تماس در انها‪ ،‬به شکل پلیسه مانندی تا خورده‬ ‫اند‪ .‬به منظور هدایت جریان هوا در فیلتر‪ ،‬این صفحات توسط‬ ‫تیغه هایی از جنس الومینیوم از همدیگر جدا شده اند‪ .‬این‬ ‫فیلترها می توانند ‪ 95‬درصد از ذرات با قطر بزرگ تر از ‪0.3‬‬ ‫میکرون را جذب کنند‪ ،‬تا جریان هوای خروجی جهت حفاظت‬ ‫محیط زیست و محیط اطراف از مواد خطرناک پاک شده و الوده‬ ‫نباشد‪ .‬در این دسته از هودها هوای فیلتر نشده بر سطح کار داخل‬ ‫هود می وزد‪ .‬به همین دلیل حفاظت از محصول را ایجاد‬ ‫نمی کنند‪ .‬در خصوص فیلترهای هپا الزم به ذکر است که با‬ ‫قرار دادن یک فیلتر ارزان قیمت در جلو این فیلترها عمرشان‬ ‫افزایش می یابد‪ .‬حفاظت فردی با ایجاد جریان هوایی به داخل‬ ‫هود با سرعت ‪ 75‬فوت در دقیقه و ایجاد فشار منفی در هود‬ ‫فراهم می شود‪ ،‬با تولید هودهای زیستی ایمنی کالس‪ ،II‬استفاده از‬ ‫این نوع هودها کاهش یافته است‪ .‬این هودها جهت کار با عواملی‬ ‫که خطر کم تا متوسط دارند‪ ،‬استفاده می شوند‪ .‬در این دسته از‬ ‫هودها شدت جریان هوای داخل ازمایشگاه یا اتاق محل استقرار این‬ ‫هودها باعث کاهش کارایی هود می شود‪ .‬همچنین حرکات سریع‬ ‫دست کاربر‪ ،‬محل قرارگرفتن هود نسبت به درهای ورود و خروج‬ ‫و منابع حرارتی محیطی نیز در کاهش کارایی این هودها دخیل‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪ ‬هود زیستی ایمنی کالس ‪II‬‬ ‫قسمت جلوی این هودها باز است‪ .‬هوا از این طریق وارد هود‬ ‫می شود و به طرف فیلتر هدایت می شود‪ .‬هوای وارد شده به‬ ‫داخل هود به جای گذر از فضای داخل هود‪ ،‬از یک سری منافذ‬ ‫در جلوی هود‪ ،‬به طرف پائین هدایت شده (جهت حفاظت از‬ ‫محصول) و از انجا از طریق کانال پشت هود به باال برده شده‬ ‫و پس از عبور از فیلتر هپا به داخل هود برگشته و قسمتی دیگر‬ ‫نیز از فیلتر هپای دوم دیگری عبور نموده و از دستگاه خارج‬ ‫می شود‪( .‬جهت حفاظت از محیط ) این کالس از هودها به‬ ‫منظور تحقیقات بر روی بافت های حیوانات‪ ،‬کشت سلولی و به‬ ‫خصوص کار با ویروس ها استفاده می شود‪ .‬هود کالس‪ II‬به چهار‬ ‫دسته کلی تقسیم می شود‪:‬‬ ‫‪ ‬هود کالس ‪ II‬نوع ‪ : A1‬در این نوع هود‪ ،‬هوا با سرعت ‪70‬‬ ‫فوت در دقیقه وارد هود می شود ‪ .‬فشار درون ان منفی است ولی‬ ‫ممکن است مثبت شود‪ ،‬به همین دلیل برای مواد شیمیایی سمی‬ ‫قابل تبخیر و رادیونوکلئوتید قابل تبخیر مناسب نیست‪ 70 .‬درصد‬ ‫هوا را دوباره پس از عبور از فیلتر هوا به داخل هود برمیگرداند و‬ ‫‪ 30‬درصد را پس از فیلتر شدن به محیط بیرون (خارج از محیط کار‬ ‫یا به داخل محیط کار) می فرستد‪.‬‬ ‫‪ ‬هود کالس ‪ II‬نوع ‪ :A2‬در این نوع هود هوا با سرعت‬ ‫‪ 100‬فوت در دقیقه وارد هود می شود‪ .‬در این هودها هوایی که از‬ ‫منفذهای زیر هود به طرف فیلتر هپا می رود‪ ،‬تحت یک فشار منفی‬ ‫است‪ .‬در این نوع هودها‪ 30 ،‬درصد از هوا پس از فیلتر شدن‪ ،‬از‬ ‫هود خارج گشته (به داخل ساختمان محل کار یا به محیط بیرون)‬ ‫و ‪ 70‬درصد (پس از فیلتر شدن) دوباره به داخل هود برمی گردد‪.‬‬ ‫‪ ‬هود کالس ‪ II‬نوع ‪ :B1‬در این نوع هود‪ ،‬هوا با فشار ‪ 100‬فوت‬ ‫در دقیقه وارد هود می شود فشار هوا درون هود منفی است‪ 30 .‬درصد‬ ‫هوا پس از فیلتر شدن به داخل هود بازگردانده می شود و ‪ 70‬درصد‬ ‫ان به بیرون (خارج از ساختمان محیط کار و به جو) منتقل می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬هود کالس ‪ II‬نوع ‪ :B2‬در این نوع هود هوا با فشار ‪ 100‬فوت‬ ‫در دقیقه وارد هود می شود‪ .‬فشار درون هود منفی است‪ .‬هیچگونه‬ ‫هوایی پس از فیلتر شدن دوباره به درون هود بازگردانده نمی شود و‬ ‫پس از فیلتر شدن به جو برمی گردد این هود برای مواد شیمیایی سمی‬ ‫قابل تبخیر و مواد رادیونوکلئوتید قابل تبخیر مناسب است‪.‬‬ ‫‪ ‬هود زیستی ایمنی کالس‪III‬‬ ‫این هودها طوری طراحی شده اند که باالترین سطح محافظت‬ ‫را برای کارکنان‪ ،‬محیط کار و مواد تامین می کنند‪ .‬هود کالس‪III‬‬ ‫یک سد فیزیکی کامل بین فرد و مواد داخل هود تامین می کند و‬ ‫محفظه ی جلوی ان مانند هود کالس‪ I‬و هود کالس‪ II‬باز نیست‪.‬‬ ‫از این نوع هودها در موقع کار با عوامل فوق العاده خطرناک‬ ‫زیستی و در مواردی که ایجاد محدودیت مطلق مورد نیاز است‪،‬‬ ‫استفاده می شود‪.‬‬ ‫توصیه های استاندارد جهت کار‬ ‫با انواع هودهای ایمنی زیستی‬ ‫‪ ‬محیط داخل هود قبل از انجام کار و بعد از پایان ان‪،‬‬ ‫باید با الکل ‪ 70‬درصد یا یکی از مواد ضدعفونی کننده مانند‬ ‫هیپوکلریت سدیم (اب ژاول) ‪Sodium hypochlorite-‬‬ ‫الودگی زدایی شود‪.‬‬ ‫‪ ‬المپ ‪ UV‬برای هود توصیه نمی شود ولی در صورت مجهز‬ ‫بودن هود به المپ ‪ ،UV‬زمانی که این المپ روشن است‪ ،‬باید‬ ‫شیشه هود به طور کامل پایین کشیده شود و پنجره ی ان‬ ‫بسته شود‪ .‬زیرا تماس با ان باعث سوختگی قرنیه و سرطان‬ ‫پوست می گردد‪ .‬المپ‪ UV‬باید به صورت هفتگی تمیز شود‬ ‫تا گرد و غبار و الودگی روی ان مانع عملکرد صحیح ان‬ ‫نشود‪ .‬همچنین امواج ان باید به صورت هفتگی با وسیله ی‬ ‫اندازه گیری اشعه ی ماوراءبنفش مورد بررسی قرار گیرد‪.‬‬ ‫‪ ‬هودها باید در محلی ایزوله و جدا از سایر قسمت های‬ ‫محیط کار و جریانات شدید هوایی قرار داده شوند؛ دور از‬ ‫درها‪ ،‬پنجره ها‪ ،‬هواکش ها‪ ،‬خنک کننده ها و گرم کننده ها‪.‬‬ ‫‪ ‬باید از حرکات سریع و ناگهانی دست در داخل هود‪،‬‬ ‫اجتناب کرد؛ زیرا در این صورت اختالل در جریان هوای هود‬ ‫ایجاد شده و خطر پخش شدن ذرات ریز معلق وجود دارد‪.‬‬ ‫‪ ‬پنکه ی هود در تمام اوقات باید روشن باشد‪ .‬مگر زمانی که‬ ‫هود جابجا یا تعمیر می شود‪.‬‬ ‫‪ ‬زمانی که هود خاموش است یا جابجا می شود باید با‬ ‫پوشش پالستیکی پوشانده شود‪.‬‬ ‫‪ ‬هود پس از هر بار جابجا شدن‪ ،‬تعمیر‪ ،‬مانند تعویض‬ ‫فیلتر ویا هنگام اولین بار استفاده باید سرویس شود و به طور‬ ‫معمول هر ‪ 6‬ماه یکبار نیز سرویس دوره ای شود‪ .‬البته نحوه ی‬ ‫عملکرد هود باید به صورت روزانه توسط پرسنلی که با ان کار‬ ‫می کنند‪ ،‬بررسی و کنترل شود‪.‬‬ ‫‪ ‬فیلتر هود را پس از ساعت کاری مشخص که معموالً در‬ ‫دفترچه راهنمای استفاده از هود نوشته شده است باید تعویض‬ ‫کرد‪ .‬لذا در صورتی که هود مجهز به سیستم ثبت ساعت‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪37‬‬ ‫کارکرد نباشد‪ ،‬باید مدت زمان استفاده از هود به طور مرتب به‬ ‫صورت دستی در یک دفترچه یادداشت شود‪.‬‬ ‫‪ ‬تجهیزات مولد گرما‪ ،‬مانند انکوباتور‪ ،‬باید دور از محل نصب‬ ‫هودها‪ ،‬جایگذاری شود‪.‬‬ ‫‪ ‬صدای تولید شده از عملکرد هود ازمایشگاهی‪ ،‬نباید بیش از‬ ‫‪ 60‬دسی بل در ‪ 6‬اینچ سطح باشد‪ .‬سطح صدا در فضای ازمایشگاه‬ ‫عمومی که به خوبی طراحی شده‪ ،‬نباید بیش از ‪ 55‬دسی بل باشد‪.‬‬ ‫این میزان صدا‪ ،‬امکان ارتباطات کالمی مناسب را در ازمایشگاه‬ ‫فراهم می سازد‪.‬‬ ‫تاییدیه صحت کارکرد هودهای ایمنی زیستی‬ ‫‪ ‬هودهای ایمنی زیســتی باید توســط شرکت های فروشنده‬ ‫معتبر از نظر وضعیت مناســب سیستم و کارایی درست هود تایید‬ ‫شده باشد؛ این شرکت ها باید دارای گواهی مهارت و تجربه الزم‬ ‫از موسسات مربوطه باشند‪.‬‬ ‫‪ ‬تمام هودهایی که برای محصوالت و بافت های انســانی یا‬ ‫عوامل عفونی یا عوامل بالقوه عفونی استفاده می شود‪ ،‬باید به طور‬ ‫ساالنه از نظر صحت کارکرد‪ ،‬کنترل و تایید شوند‪.‬‬ ‫‪ ‬هودهایی که برای مواد و عوامل غیرعفونی استفاده می شوند‪،‬‬ ‫حداقل باید هر دو سال یک بار از نظر صحت کارکرد‪ ،‬تایید شوند‪.‬‬ ‫‪ ‬تمام هودهایی که جدیدا ً خریداری می شــوند یا هودهایی‬ ‫که جابجا می شــوند‪ ،‬برای هر نوع کار ازمایشــگاهی باید قبل از‬ ‫کارکردن با انها از نظر صحت کارکرد‪ ،‬کنترل و تایید شوند‪.‬‬ ‫‪ ‬هودهایی که برای مواد و عوامل عفونی اســتفاده می شــود‬ ‫و این عوامل از طریق ایجاد ائروســل منتقل می شــوند‪ ،‬باید قبل‬ ‫از جابجایی یا تعمیر هود‪ ،‬به وســیله ی گاز فرمالین به طور کامل‬ ‫گندزدایی شود‪.‬‬ ‫دوش ایمنی و شستوشو دهنده ی چشم‬ ‫ممکن است در اثر سهل انگاری در استفاده از عینک ایمنی و‬ ‫یا به هر دلیل دیگر‪ ،‬مواد شیمیایی و یا ذرات ریز تولید شده در‬ ‫حین ازمایش به داخل چشم و یا روی سطح بدن پرتاب شوند‪.‬‬ ‫در این صورت شستشوی چشم و یا بدن حالتی اورژانسی خواهد‬ ‫داشت (شکل‪1‬و‪ .)2‬دوش ایمنی و تجهیزات شست وشوی چشم‬ ‫یا صورت باید با اب قابل شرب عرضه‬ ‫شود‪ .‬تجهیزات شستوشوی چشم‪ ،‬باید‬ ‫یک جریان ثابت اب بدون نیاز به دست‬ ‫برای باز کردن شیر داشته باشد‪.‬‬ ‫شکل‪ .1‬دوش ایمنی‬ ‫منابع‬ ‫شکل‪ .2‬چشم شوی‬ ‫فارسی‬ ‫‪ 1.1‬کتاب‬ ‫ایمنی‬ ‫در تحقیقات علوم دارویی‪،‬‬ ‫نویسندگان‪ :‬دکتر سیدمهرداد‬ ‫جاللی‪ ،‬دکتر محمدعلی فرامرزی و دکتر محمد عبداللهی‬ ‫‪2.2‬کتاب استاندارد برنامه ریزی و طراحی ازمایشگاه های پزشکی؛‬ ‫ازمایشگاه تشخیص پزشکی‪ ،‬معاونت درمان‪ -‬ازمایشگاه مرجع سالمت‪.‬‬ ‫‪ ،PAS3.3‬تکنیک های عملی ازمایشگاهی تشخیصی‪ ،‬جلد ششم‪ ،‬کنترل‬ ‫کیفی مواد و تجهیزات ازمایشگاهی‪ ،‬جدیدترین مرجع مقادیر ازمایشگاهی‪ ،‬دکتر‬ ‫امیر سیدعلی مهبد‪ ،‬سید رضا موسوی‬ ‫‪4.4‬کتاب تجهیزات ازمایشگاهی‪ ،‬اصول فنی و نگهداری و روش های‬ ‫کنترل کیفی‪ ،‬سید بهزاد سید علیخانی‬ ‫‪5.5‬کتاب راهنمای نگهداشت تجهیزات ازمایشگاهی‪ ،‬ویرایش دوم‪،‬‬ ‫سازمان بهداشت جهانی‪ ،‬مترجمان‪ :‬خانم مهری علی اصغرپور‪ ،‬مهناز صارمی‬ ‫‪6.6‬کتاب بررسی سیستم های مختلف جهت استقرار نظام ایمنی‪ ،‬بهداشت و‬ ‫محیط زیست در ازمایشگاه ها و کارگاههای عضو شبکه شاعا‪ ،‬انتشارات دانشگاه زنجان‪،‬‬ ‫معاونت پژوهش وفناوری‪ ،‬با همکاری دکتر محمد رسولی فرد‬ ‫‪7.7‬کتاب مجموعه ای از مستندات سیستم مدیریت کیفیت در ازمایشگاه‬ ‫پزشکی‪ ،‬دکتر حسین دارافرین‬ ‫‪8.8‬کتاب راهنمای ایمنی زیستی ازمایشگاه‪ ،‬ترجمه بهزاد ادیبی مطلق‪،‬‬ ‫فرزانه نوسلی و همکاران‬ ‫‪9.9‬کتاب راهنمای بهداشت محیط ازمایشگاه های تشخیص طبی‬ ‫‪1010‬راهنمای ایمنی زیستی ازمایشگاه‪ ،‬انستیتو پاستور ایران‬ ‫‪1111‬دکتر مهرنوش فتحی‪ ،‬دکتر مریم نیکخواه‪ ،‬راهنمای ایمنی زیستی‪،‬‬ ‫دانشگاه تربیت مدرس دانشکده علوم زیستی‬ ‫‪1212‬مقاله "بررسی رعایت استانداردهای ایمنی در ازمایشگاه های‬ ‫تشخیص طبی شهر کرمان در سال ‪ ،"1393‬منیره مجلسی و همکاران ‪ ،‬مجله‬ ‫ارتقای ایمنی و پیشگیری از مصدومیت ها‪.‬‬ ‫‪1313‬مقاله " میزان رعایت استانداردهای ایمنی براساس اصول ایمنی‬ ‫در مدیریت کیفیت فراگیر در ازمایشگاههای بالینی بیمارستانهای دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی تهران "‪ ،‬سید محمدهادی موسوی و همکاران‪ ،‬مجله دانشکده‬ ‫پیراپزشکی دانشگاه علوم پزشکی تهران‬ ‫‪NIOSH. Electrical safety student manual,‬‬ ‫‪Laboratory Safety manual . OSHA.‬‬ ‫‪Laboratory Safety manual . McGill University,‬‬ ‫;‪Laboratory Safety Handbook, Environmental Services‬‬ ‫‪New York university‬‬ ‫;‪Laboratory Procedures and Safety Manual, Ottawa‬‬ ‫‑‪Laboratory Safety manual, Oklahoma, OSU Environ‬‬ ‫ ‪38‬‬ ‫‪38‬‬ ‫ ‪5.‬‬ ‫‪University of Ottawa‬‬ ‫‪Laboratory Safety manual , Princeton University.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫ ‪1.‬‬ ‫ ‪2.‬‬ ‫ ‪3.‬‬ ‫ ‪4.‬‬ ‫ ‪6.‬‬ ‫ ‪7.‬‬ ‫‪mental Health and Safety Department.‬‬ ‫مقاله علمی و فنی‬ ‫انچهدرمقالهینکاتتعمیراتیاینشمارهمیخوانید‪:‬‬ ‫‪ ‬کلیه ی اشکاالت رایج دستگاه پی پت و‬ ‫راه حل های ان‬ ‫‪ ‬کلیــه ی اشــکاالت رایــج دســتگاه هــم زن حرارتــی‬ ‫و راه حــل هــای ان‬ ‫نیلوفر حسن‪-‬کارشناس تجهیزات پزشکی‬ ‫نکات کلیدی تعمیرات تجهیزات ازمایشگاهی؛‬ ‫پی پت‪ ،‬همزن حرارتی‬ ‫پی پت‬ ‫‪‬مشکل گزارش شده‪:‬‬ ‫"پی پت چکه می کند"‬ ‫‪ ‬اگر اتصال سرسمپلر به پی پت خوب نیست‪ ،‬سرسمپلر‬ ‫را با توجه به توصیه های سازنده متصل کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر ذرات ریز خارجی بین سمپلر و پیچ تنظیم وجود‬ ‫دارد‪ ،‬پس اتصاالت را تمیز کنید‪ ،‬سرسمپلر را جدا کرده و‬ ‫قسمت مخروطی محل اتصال سرسمپلر را تمیز کنید و از‬ ‫سرسمپلر نو استفاده کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر ذرات ریز خارجی بین پیستون و واشر در سیلندر‬ ‫وجود دارد‪ ،‬پس قسمت سیلندر پیستون را بازکرده تمیز و‬ ‫روغن کاری کنید و دوباره به هم ببندید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر واشر به اندازه کافی روغن کاری نشده است‪،‬‬ ‫قطعات را بازکرده و روغن کاری کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر واشر صدمه دیده است واشر را تعویض کنید‪،‬‬ ‫قطعات را باز تمیز و واشر را عوض کرده‪ ،‬روغن کاری کنید‬ ‫و دوباره قطعات را ببندید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر پیستون الوده است‪ ،‬پیستون را تمیز کرده و به‬ ‫مقدار کم روغن کاری کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر اتصال سرسمپلر شل است‪ ،‬محل اتصال سرسمپلر‬ ‫را تنظیم کنید‪.‬‬ ‫‪‬مشکل گزارش شده‪:‬‬ ‫"در سرسمپلر قطره های اب قابل مشاهده وجود دارد"‬ ‫‪ ‬اگر دیوار داخلی سرسمپلر به صورت یکنواخت‬ ‫مرطوب نیست‪ ،‬از یک سرسمپلر نو استفاده کنید‪.‬‬ ‫ ‪40‬‬ ‫‪40‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪ ‬اگر پی پت از صحت کافی برخوردار نیست‪ ،‬احتماالً از‬ ‫پی پت به طور صحیح استفاده نمی شود پس روش پی پت کردن‬ ‫را کنترل و خطاهای مشاهده شده را اصالح کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر ذرات خارجی در زیر دکمه فعال کننده پی پت‬ ‫وجود دارد‪ ،‬محل اتصال را تمیز کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر اتصال سرسمپلر به پی پت خوب نیست‪ ،‬اتصال‬ ‫سرسمپلر را کنترل کنید سپس از یک سرسمپلر دیگرمناسب‬ ‫با مشخصات پی پت استفاده کنید و یا احتماالً کالیبراسیون‬ ‫پی پت کامل نیست‪ ،‬پس با استفاده از روش های استاندارد‬ ‫دوباره پی پت را کالیبرکنید‪ ،‬مراحل را کنترل نمایید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر سر سمپلر الوده است از سر سمپلر نو استفاده کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر صحت سرسمپلر با محلول های مشخص استاندارد‬ ‫خوب نیست‪ ،‬احتماالً کالیبراسیون پی پت کامل نیست پس با‬ ‫استفاده از روش های استاندارد‪ ،‬دوباره پی پت را کالیبر کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر از محلول های غلیظ استفاده می شود‪ ،‬کالیبراسیون‬ ‫را تنظیم کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر دکمه کنترل حرکت روان ندارد‪ ،‬احتماالً پیستون الوده‬ ‫است پس پیستون را تمیز و به مقدار کم روغن کاری کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر واشر الوده است پی پت را باز و تمام واشرها‬ ‫را تمیز نمایید ‪ .‬درصورت لزوم جایگزین کنید و به مقدار‬ ‫کم روغن کاری کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر پیستون صدمه دیده است واشر پیستون را‬ ‫جایگزین کنید‪ .‬به مقدار کم روغن کاری کنید‪.‬‬ ‫‪ ‬اگر ذرات محلول به داخل پی پت واردشده است‪،‬‬ ‫اتصال مرکزی پی پت را بازکنید و ذرات محلول را تمیز‬ ‫و به مقدار کم روغن کاری کنید‪.‬‬ ‫همزن حرارتی‬ ‫‪‬مشکل گزارش شده‪:‬‬ ‫"جریان الکتریکی وجود ندارد"‬ ‫‪ ‬مشکلی در فیوز حفاظتی وجود دارد؟‬ ‫فیوز حفاظتی را جایگزین سازید‪.‬‬ ‫‪ ‬مشــکلی در اتصاالت الکتریکی دســتگاه وجود‬ ‫دارد؟ اتصاالت الکتریکی را بررسی نمایید‪.‬‬ ‫‪ ‬سیم اتصال دستگاه از پریز قطع است؟‬ ‫سیم اتصال دستگاه را به جریان برق وصل کنید‪.‬‬ ‫‪‬سیم منبع تغذیه الکتریکی معیوب است؟‬ ‫سیم اتصال را جایگزین سازید‪.‬‬ ‫‪‬مشکل گزارش شده‪:‬‬ ‫"نشانی از گرم شدن صفحه نیست"‬ ‫‪‬گزینه گرم شدن انتخاب نشده است؟ دکمه گرم شدن را‬ ‫روی صفحه کنترل فعال کنید‪.‬‬ ‫‪‬مقاوم حرارتی به سرویس احتیاج دارد؟ مقاوم حرارتی‬ ‫را با مشخصات مشابه مقاوم اولیه جایگزین کنید‪.‬‬ ‫‪‬مشکل گزارش شده‪:‬‬ ‫"چرخشی وجود ندارد"‬ ‫گزینه چرخش انتخاب نشده است؟ دکمه چرخش را‬ ‫روی صفحه کنترل فعال کنید‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪41‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫سارا بهرویان‪ ،‬دکتر طاهر ناجی‬ ‫بررسی شیوع ویروس هپاتیت‪C‬‬ ‫در بیماران بتا‪-‬تاالسمی ماژور‬ ‫پیش زمینه‪ :‬ویروس هپاتیت ‪ )HCV( C‬یکی از اصلی ترین عفونت های‬ ‫منتقله با تزریق خون (‪ TTI‬ها) بین بیماران مبتال به بتا‪-‬تاالسمی ماژور است‪.‬‬ ‫شیوع باالی ‪ HCV‬بین این بیماران گزارش شده است‪ .‬هدف این پژوهش‬ ‫بررسی روند شیوع عفونت ‪ HCV‬بین بیماران بتا‪-‬تاالسمی ماژور در استان‬ ‫گیالن در شمال ایران است‪.‬‬ ‫روش ها‪ :‬یک بررسی گذشته نگر روی ‪ 1113‬بیماران دچار به بتا‪-‬تاالسمی‬ ‫ماژور در استان گیالن در شمال ایران انجام شد و پرسشنامه در نمونه‬ ‫داده های جمعیت شناختی فاکتورهای ریسک برای انها پر شد‪ .‬ازمون جذب‬ ‫ایمنی متصل به انزیم (‪ )ELISA‬و ازمون ایمونوبالت نوترکیب برای ‪ HCV‬در‬ ‫همه موارد انجام شد‪ .‬یک انالیز گام به گام رگرسیون لجستیک انجام شد‪.‬‬ ‫نتایج‪ :‬شیوع عفونت هپاتیت ‪ C‬بین بیماران بتا‪-‬تاالسمی ماژور ‪ 13/6‬درصد‬ ‫بود‪ .‬خطر هپاتیت ‪ C‬بین بیماران بتا‪-‬تاالسمی ماژور قبل از برنامه غربالگری‬ ‫‪ HCV‬باالتر بود‪ .‬همچنین‪ ،‬شیوع انتی‪ HCV-‬مثبت به صورت چشم گیری بین‬ ‫بیمارانی که تزریقات خونی را پس از غربال گری ‪ HCV‬در اهدا کننده خون‬ ‫دریافت کرده بودند‪ ،‬کاهش یافت‪ .‬هیچ نمونه ‪ HCV‬مثبتی در بیماران کمتر از‬ ‫‪ 10‬سال سن وجود نداشت‪.‬‬ ‫نتیجه گیری‪ :‬خطر ‪ TTI‬ها از جمله ‪ HCV‬می تواند به وسیله اجرای برنامه‬ ‫غربالگری برای خون سالم کاهش یابد‪.‬‬ ‫بیماران دچار به بتا‪-‬تاالسمی ماژور که به گونه ی‬ ‫برنامه ریزی شده خون دریافت می کنند‪ ،‬در معرض خطر‬ ‫هپاتیت پس از تزریق(‪ )PTH‬هستند‪ .‬در این میان‪ ،‬هپاتیت‬ ‫‪ B‬و ‪ C‬سرامد هستند‪ .‬اکنون اشکار شده است که ویروس‬ ‫هپاتیت ‪ )HCV(C‬علت اصلی عفونت ‪ PTH‬است و می تواند‬ ‫باعث التهاب شدید در کبد همراه با چالش های درازمدت‬ ‫مانند نشانه های ناتوانی‪ ،‬سیروزیس و سرطان سلول های‬ ‫کبدی شود‪ .‬به دلیل نبود واکسن موثر و سیاست های ناکافی‬ ‫برای کنترل عفونت ‪ ،HCV‬این بیماری یک چالش مهم و‬ ‫رو به رشد برای سالمت عمومی در کشورهای با درامد‬ ‫پایین و متوسط است‪.‬‬ ‫ ‪42‬‬ ‫‪42‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫براساس امار سازمان بهداشت جهانی‪ 170 ،‬میلیون نفر در‬ ‫جهان به ‪ HCV‬الوده هستند‪ .‬بیش از ‪ 21/3‬میلیون نفر از انها در‬ ‫منطقه شرق مدیترانه زندگی می کنند‪ .‬پژوهش های زیادی که‬ ‫روی بیماران تاالسمی انجام شده‪ ،‬نشان می دهد شیوع ‪HCV‬‬ ‫در بیماران بتا‪-‬تاالسمی بین ‪ 3‬تا ‪ 67/3‬درصد است‪ .‬اما روند‬ ‫شیوع پایین تر و باالتری در کشورهای مختلف و در مناطق‬ ‫مختلف یک کشور گزارش شده است‪ .‬متوسط سن‪ ،‬دوره و‬ ‫میانگین اندازه ی انتقال خون روی شیوع خطر عفونت ‪HCV‬‬ ‫در بیماران بتا‪-‬تاالسمی اثر می گذارد‪ .‬خطر نسبی عفونت‬ ‫‪ HCV‬برای هر واحد انتقال خونی حدود ‪ 0/2‬درصد است‪.‬‬ ‫بررسی روی بیماران تاالسمی که به صورت منظم تزریق‬ ‫خون انجام می دهند‪ ،‬می تواند به گونه ی غیرمستقیم ایمنی‬ ‫فراورده های خونی را بازتاب دهد‪.‬‬ ‫ایران در میانه ی منطقه ای قرار دارد که کمربند تاالسمی‬ ‫نامیده می شود‪ .‬تاالسمی یک چالش تندرستی جدی در‬ ‫همه ی ایران به ویژه در استان گیالن در شمال ایران است‪.‬‬ ‫بررسی های گذشته در ایران نشان می دهد که شیوع عفونت‬ ‫‪ HCV‬در بیماران بتا‪-‬تاالسمی از ‪ 2‬تا ‪ 32‬درصد نوسان دارد‪.‬‬ ‫در یکی از این پژوهش ها‪ ،‬شیوع بسیار باالیی از ‪ HCV‬در‬ ‫بین بیماران تاالسمی و همودیالیزی در رشت (مرکز استان‬ ‫گیالن) گزارش شد (‪64‬درصد)‪ .‬با توجه به این گفتارها در‬ ‫باره ی شیوع واقعی عفونت ‪ ،HCV‬هدف این پژوهش تعیین‬ ‫درصد واقعی عفونت‪ HCV‬در بیماران بتا‪-‬تاالسمی در استان‬ ‫گیالن در شمال ایران بود‪ ،‬تا فاکتورهای تاثیرگذار روی‬ ‫عفونت ‪ HCV‬شناسایی شود‪ .‬این اطالعات می توانند برای‬ ‫توسعه روش های پیش گیری موثرتر استفاده شوند‪.‬‬ ‫روش ها‬ ‫شیوه ی پژوهش‬ ‫این پژوهش مقطعی در استان گیالن‪ ،‬که یکی از باالترین‬ ‫نرخ شیوع تاالسمی در ایران را دارد (حدود‪ 10‬درصد‬ ‫کل جمعیت تاالسمی کشور)‪ ،‬انجام شد‪ .‬استان گیالن در‬ ‫شمال ایران در مرز دریای خزر قرار دارد و جمعیت ان‬ ‫‪ 2/5‬میلیون نفر است‪ .‬برای این پژوهش اسناد اداری از‬ ‫جمله اسناد مراکز بیماری های غیر مسری‪ ،‬مراکز سالمت‪،‬‬ ‫اسناد بیمارستانی و کلینیک های هماتولوژی‪ .‬یک تکنیک‬ ‫نمونه گیری چند مرحله ای در این دوره پژوهش برای‬ ‫انتخاب یک نمونه بزرگ و معیار از گروه جنسی و سنی‬ ‫از همه اسناد اداری انجام شد تا خطاها به حداقل برسد‪ .‬با‬ ‫استفاده از پرسش نامه های از پیش طراحی شده‪ ،‬داده های‬ ‫جمعیت شناختی مانند سن‪ ،‬جنس‪ ،‬دوره دریافت تزریق‬ ‫خون‪ ،‬محل اقامت به دست امد‪ .‬ک ً‬ ‫ال ‪ 1113‬بیمار تاالسمی‬ ‫در این پژوهش بررسی شدند‪ .‬نمونه خون این بیماران که به‬ ‫صورت مکرر به بیمارستان مراجعه می کردند‪ ،‬پس از گرفتن‬ ‫رضایت کتبی‪ ،‬نمونه موردازمون قرار گرفت‪.‬‬ ‫فرایند ازمایشگاهی‬ ‫دومین و سومین نسل ازمون ایمونوانزیماتیک برای‬ ‫غربالگری بیماران بتا‪-‬تاالسمی ماژور در دوره پژوهش‬ ‫استفاده شد‪ .‬نمونه مثبت به عنوان یک بیماری که ازمون‬ ‫اولیه و دوگانه (‪ )ELISA‬ان بود تعریف شد‪ .‬نمونه ها‬ ‫برپایه ی دستورکارهای سازنده دو بار تکرار ازمون شدند‬ ‫و نتایج به وسیله ازمون ایمونوبالتینگ نوترکیب تایید شد‪.‬‬ ‫انالیز اماری‬ ‫اسناد از ادارات دولتی مختلف همگی در یک فایل تکی با‬ ‫استفاده از اکسل ‪ 2012‬ادغام شدند‪ .‬اسناد سپس برای مواردی که‬ ‫منابع گزارش شده‪ ،‬با استفاده از غربال گری چندگانه دسته بندی‬ ‫شد‪ .‬انالیز داده ها با استفاده از نرم افزار ‪ SPSS‬انجام شد‪ .‬ازمون‬ ‫مربع کای برای انالیز معنی داری بین مشخصات بیمار و مثبت‬ ‫بودن ‪ HCV‬انجام شد‪ P < 0.05 .‬دو طرفه به عنوان اختالف‬ ‫معنی دار اماری در نظر گرفته شد‪ .‬سابقه متغیرهای انتقال خون‬ ‫و مرگ به عنوان شاخص های پیش گویی در مدل رگرسیون‬ ‫لجستیک برای محاسبه نسبت شانس (‪ )OD‬و بازده اطمینان‬ ‫‪ 95‬درصد وارد شدند‪ ،‬جایی که ‪ HCV‬مثبت متغیر وابسته بود‪.‬‬ ‫نتایج‬ ‫در دوره پژوهش از مارس ‪ 5( 2002‬سال پس از‬ ‫غربال گری ‪ )HCV‬تا مارس ‪ ،2012‬داده های ‪ 1113‬بیمار بتا‪-‬‬ ‫تاالسمی ماژور ثبت شد‪ .‬این داده ها شامل نمونه های تازه‬ ‫(‪ 7‬درصد‪ 78 ،‬نمونه) و شماری از بیمارانی بودند که در طی‬ ‫دوره مشاهده فوت کرده بودند (‪ 3/3‬درصد‪ 36 ،‬نمونه)‪ .‬از‬ ‫کل موارد‪ 48/1 ،‬درصد مرد بودند و ‪ 51/9‬درصد زن و نسبت‬ ‫زنان به مردان ‪ 1/08‬به ‪ 1‬بود‪ .‬سن متوسط بیماران (‪ ±‬انحراف‬ ‫معیار (‪ 22/93 ± 8/37 ))SD‬بود (محدود سنی ‪ 1‬تا ‪ 52‬سال)‪.‬‬ ‫گروه سنی ‪ 21-30‬سال‪ ،‬که شامل ‪ 522‬نمونه (‪ 47‬درصد)‬ ‫بود‪ ،‬بزرگ ترین گروه سنی را تشکیل می دادند و گروه سنی‬ ‫بیش از ‪ 40‬سال که شامل ‪ 29‬نمونه (‪ 2/6‬درصد) بود کمترین‬ ‫گروه سنی بودند‪ .‬ویژگی های جمعیت شناختی این افراد در‬ ‫جدول ‪ 1‬نشان داده شده است‪.‬‬ ‫بین ‪ 1113‬نمونه تاالسمی‪152 ،‬نمونه برای انتی‪HCV-‬‬ ‫مثبت بودند‪ ،‬که شیوع کلی ‪ HCV‬برابر با ‪ 13/6‬درصد را‬ ‫نشان می دهد‪ .‬خطر برای ‪ HCV‬مثبت حدود ‪ 1/5‬برابر در‬ ‫مردان نسبت به زنان باالتر بود‪ .‬متوسط سن موارد مثبت‬ ‫باالتر از موارد منفی بود (‪ 26/11 ± 5/3‬در مقابل ‪± 8/5‬‬ ‫‪ .)22/5‬این پژوهش نشان داد که شیوع هپاتیت‪ C‬در گروه‬ ‫سنی کمتر از ‪ 20‬سال ‪ 12‬درصد است و در گروهه سنی ‪-30‬‬ ‫‪ 20‬سال تقریب ًا ‪ 68‬درصد است و در گروهه سنی ‪30-40‬‬ ‫سال ‪ 20/5‬درصد و در گروه سنی بیش از ‪ 40‬سال برابر با‬ ‫‪ 0/01‬درصد است و اختالفات از نظر اماری معنی دار بود‪.‬‬ ‫اما هیچ نمونه مثبتی در بیماران با سن کمتر از ‪ 10‬سال وجود‬ ‫نداشت‪ .‬این پژوهش همچنین هیچ اختالف معنی داری در‬ ‫خطر عفونت براساس گروه خونی نشان نداد‪( .‬جدول ‪.)2‬‬ ‫سابقه انتقال خونی فاکتورهای خطر اصلی مربوط به مثبت بودن‬ ‫انتی‪ HCV-‬در جمعیت نمونه پژوهش ما هستند و باعث معنی داری‬ ‫تک متغیره با مثبت بودن ‪ HCV‬می شود‪( .‬جدول ‪ .)2‬همه ‪14/2‬‬ ‫درصد نمونه مثبت انتی‪ HCV-‬دارای سابقه انتقال خون بودند‪.‬‬ ‫بیشتر بیماران با ‪ HCV‬مثبت از پیش بیش از‪ 150‬بار انتقال‬ ‫خون انجام داده بودند (شکل ‪.)1‬‬ ‫ازمون رگرسیون لجستیک چندگانه برای متغیر های‬ ‫جنس‪ ،‬گروه سنی‪ ،‬گروه خونی و سابقه انتقال خون نشان‬ ‫داد که یک رابطه معنی دار و قوی بین سابقه انتقال خون‬ ‫با عفونت ‪ HCV‬قبل از غربال گیری روتین (در سال ‪1995‬‬ ‫وجود دارد)‪ ،‬جایی که رابطه خطر انتقال خون قبل از ‪1995‬‬ ‫با مثبت بودن هپاتیت ‪ C‬غالب و معنی دار بود‪.‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪43‬‬ ‫جدول ‪ :1‬مشخصات جمعیت شناختی بیماران تاالسمی در استان گیالن در‬ ‫طی دوره پژوهش‬ ‫پژوهش تازه نشان داد که عفونت های منتقله از انتقال‬ ‫خون همیشه یک مشکل در بیماران تاالسمی در دهه گذشته‬ ‫بوده است‪ .‬شیوع عفونت ‪ HCV‬بین بیماران مبتال به تاالسمی‬ ‫ماژور در پژوهش ما (‪ 13/6‬درصد) کمتر از نرخ گزارش‬ ‫شده در بسیاری دیگر از کشور های با درامد پایین و‬ ‫متوسط است‪ .‬شیوع ‪ HCV‬درمیان بیماران با خطر باال در‬ ‫دیگر گزارش ها از ‪ 3‬درصد تا ‪ 67/3‬درصد بوده است و‬ ‫نتایج مشابهی در مقایسه با دیگر نقاط ایران‪ ،‬که در محدوده‬ ‫‪ 5/1‬تا ‪ 64‬درصد بوده است‪ ،‬به دست امده است‪ .‬این شیوع‬ ‫دیگر فاکتور هایی که در نرخ نسبتا پایین ‪ HCV‬در پژوهش ما‬ ‫نقش دارند را نشان می دهد‪ .‬یک فاکتور احتمالی می تواند‬ ‫استفاده از ازمون های ازمایشگاهی مختلف برای تشخیص‬ ‫‪ HCV‬باشد‪ .‬گزارش های زیادی تنها براساس ازمون های‬ ‫‪ ELISA‬بدون ازمون های تکمیلی و تاییدی بوده اند‪ .‬اما برخی‬ ‫از انها از واکنش زنجیره ای پلیمراز به عنوان ازمون تاییدی‬ ‫استفاده کرده اند‪.‬‬ ‫فاکتور دوم این است که شیوع عفونت ‪ HCV‬در جمعیت‬ ‫معمول ایران بسیار پایین است (کمتر از‪ 1‬درصد)‪.‬‬ ‫فاکتور سوم مربوط به سیاست های اجرا شده به وسیله‬ ‫سازمان انتقال خون در نمونه غربال گری ایمنی خون است‪.‬‬ ‫در این‪ ،‬غربال گری روتین برای بیماری های منتقله از خون‬ ‫از سال ‪ 1996‬بین اهدا کنندگان خون و بافت انجام گرفته‬ ‫است و به نظر می رسد این سیاست باعث کاهش نرخ‬ ‫عفونت از ان زمان شده است‪ .‬همچنین‪ ،‬اجرای ازمون ها‬ ‫برای غربال گری اهدا کنندگان خون پس از ‪ 1995‬در ایران‬ ‫باعث تقریبا ریشه کنی کامل هر نوع عفونت ‪ HCV‬منتقله به‬ ‫بیماران در گروه سنی کمتر از ‪ 10‬سال شده است‪ .‬همچنین‪،‬‬ ‫نرخ عفونت در بیماران ‪ 10-15‬سال‪ ،‬که در شروع این‬ ‫دوره غربال گری بودند بسیار پایین بود‪ .‬این اهمیت برنامه‬ ‫غربال گری خون را نشان می دهد‪.‬‬ ‫ما تصور می کنیم که نرخ شیوع باالیی که قبال برای عفونت‬ ‫‪ HCV‬بین بیماران پر خطر در استان گیالن گزارش شده بود‬ ‫(‪ 63/8‬درصد)‪ ،‬احتماال به دلیل اندازه نمونه نامناسب و‬ ‫ازمون های ازمایشگاهی غیر مطمئن بوده است‪.‬‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫جدول ‪ .2‬ارتباط تک متغیره بین فاکتور های ریسک بالقوه و مثبت بودن ‪HCV‬‬ ‫ ‪44‬‬ ‫‪44‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫این پژوهش نشان داد که برنامه غربال گری اهدا کنندگان‬ ‫خون از نظر اماده سازی خون ایمن برای دریافت کنندگان‬ ‫موفقیت امیز بوده است و از خطر عفونت ‪ HCV‬بین بیماران‬ cent Med J 2010;12:365‑76. 11. Saberi‑Firoozi M, Yazdankhah S, Karbasi HT. Anti‑HCV seropositivity among multiply‑transfused patients with thalassemia major in southern, Iran. Irn J Med Sci 1996;21:59. 12. Alavian S, Adibi P, Zali M. Hepatitis C virus in Iran: Epidemiology of an emerging infection. Arch Iranian Med 2005;8:84-90. .HCV ‫ تعدادی از حالت های انتقال خون در بیماران تاالسمی و موارد مثبت‬.1 ‫شکل‬ 13. Samimi‑Rad K, Shahbaz B. Hepatitis C virus genotypes among patients with thalassemia ‫ سیستم های ثبت‬،‫ سرانجام‬.‫تاالسمی جلوگیری کرده است‬ and inherited bleeding disorders in Markazi province, Iran. Haemophilia 2007;13:156‑63. ‫الکترونیک داده ها برای تشخیص زود هنگام هر نوع عفونت‬ 14. Ansar MM, Kooloobandi A. Prevalence of HCV infection in .‫در بیماران تاالسمی ضروری است و باید فراگیر شود‬ thalassemia and hemodialysis patients in north Iran‑Rasht. J Viral Hepat 2002;9:390‑2. 15. Tamaddoni A, Mohammadzadeh I, Ziaei O. Seroprevalence ‫منابع‬ of HCV antibody among patients with beta‑thalassemia major in 1. El‑Faramawy AA, El‑Rashidy OF, Tawfik PH, Hussein GH. Amirkola Thalassemia Center, Iran. Iran J Allergy Asthma Immunol Transfusion 2007;6:41. transmitted hepatitis: Where do we stand now? A one center 16. Kabir A, Alavian SM, Keyvani H. Distribution of hepatitis C study in upper Egypt. Hepat Mon 2012;12:286‑91. virus genotypes in patients infected by different sources and its cor2. Ataei B, Hashemipour M, Kassaian N, Hassannejad R, Nokrelation with clinical and virological parameters: A preliminary study. hodian Z, Adibi P.Prevalence of anti HCV infection in patients with Comp Hepatol 2006;5:4. Beta‑thalassemia inIsfahan‑Iran. Int J Prev Med 2012;3:S118‑23. 17. Jafroodi M, Asadi R. Prevalence of HCV in Thalassemia 3. Rezvan H, Abolghassemi H, Kafiabad SA. Transfusion‑transMajor Patients in mitted infections among multitransfused patients in Iran: A review. Guilan Province, Iran. Presented in: The 4th Congress of Iranian Transfus Med 2007;17:425‑33. Pediatric 4. Ramia S, Eid‑Fares J. Distribution of hepatitis C virus genoHematology, Oncology Society, Kerman, Iran; 2006. types in the Middle East. Int J Infect Dis 2006;10:272‑7. 18. Ghafourian M, Zadegan MA, Zandian K, Haghirizadeh M. 5. Vidja PJ, Vachhani JH, Sheikh SS, Santwani PM. Blood transPrevalence of hepatitis fusion transmitted infections in multiple blood transfused patients of C virus (HCV) among thalassemia patients in Khuzestan provBeta thalassaemia. Indian J Hematol Blood Transfus 2011;27:65‑9. ince, south west 6. Ali I, Siddique L, Rehman LU, Khan NU, Iqbal A, Munir I, Iran. Pak J Med Sci 2009;25:113‑7. et al. Prevalence of HCV among the high risk groups in Khyber 19. Torghabeh HM, Badiei Z. Transfusion transmitted viruses in Pakhtunkhwa. Virol J individuals with â 2011;8:296. thalassemia major at Northeastern Iran, a retrospective 7. Wanachiwanawin W, Luengrojanakul P, Sirangkapracha P, sero‑epidemiological Leowattana W, Fucharoen S. Prevalence and clinical significance survey. Iran J Blood Cancer 2008;1:1‑4. of hepatitis C virus infection in Thai patients with thalassemia. Int J 20. Ansari H, Kamani H, Sajro A. Prevalence of hepatitis C and Hematol 2003;78:374‑8. related factors 8. Al‑Kubaisy WA, Al‑Naib KT, Habib M. Seroprevalence of among beta thalassemia major patients in southern Iran in hepatitis C virus specific antibodies among Iraqi children with 2005‑2006. J Med thalassaemia. East Mediterr Health J 2006;12:204‑10. Sci 2007;7:997‑1002. 9. López L, López P, Arago A, Rodríguez I, López J, Lima E, et 21. Mirmomen S, Alavian SM, Hajarizadeh B, Kafaee J, al. Risk factors for hepatitis B and C in multi‑transfused patients in Yektaparast B. Epidemiology of HBV, HCV and HIV in patients Uruguay. J Clin Virol 2005;34 Suppl 2:S69‑74. with beta thalassemia in Iran: A multicenter study. Arch Iran Med 10. Alavian SM, Tabatabaei SV, Lankarani KB. Epidemiology of 2006;9:319-23. HCV Infection among Thalassemia patients in eastern mediterKarimabad MN, ranean countries: A quantitative review of literature. Iran Red Cres- 45 96 ‫ابان‬ 142 ‫شماره‬ ‫تازه هــا‬ ‫ازمایشـــگاه‬ ‫ـ‬ ‫های‬ ‫تازه‬ ‫تشخیص سرطان مثانه با انجام ازمایش غیرتهاجمی‬ ‫انجام ازمایش تشخیصی سرطان مثانه اکنون در کشورهای‬ ‫اروپایی و به توصیه انجمن ارولوژی اروپا با انجام سیستوسکوپی‬ ‫برای همه بیماران مبتال به خون ارداری انجام می شود‪.‬‬ ‫گروهی از پزشکان انگلیسی توانسته اند ازمایشی غیرتهاجمی‬ ‫برای تشخیص سرطان مثانه بیابند که افراد مشکوک به این‬ ‫بیماری را از روش های تهاجمی و دردناک رها می کند‪.‬‬ ‫مطالعه ای گسترده روی ‪ 577‬بیمار مبتال به خون ادراری نشان‬ ‫داد‪ ،‬ازمایش غیرتهاجمی جدید پزشکان انگلیسی برای تشحیص‬ ‫سرطان مثانه )‪(Bladder Cancer‬حساسیت ‪ 95‬درصدی دارد‪.‬‬ ‫این ازمایش به نام ای دی اکس‪ ADXBLADDER/‬مثانه‬ ‫با فناوری االیزا (نوعی ازمایش برای تشخیص انتی ژن و‬ ‫انتی بادی) می تواند ازمایش بالینی غیرتهاجمی مثانه را به‬ ‫واقعیت تبدیل کند و در سی و هفتمین نشست جامعه بین‬ ‫المللی متخصصان اورولوژی در لیسبون پرتقال (‪ 19‬تا ‪22‬‬ ‫اکتبر‪ 27 /‬تا ‪ 30‬مهر) برای اولین بار معرفی شد‪.‬‬ ‫استورات مک کرکن‪ Stuart McCracken /‬که نتایج‬ ‫یافته های گروه تحقیقاتی را در این نشست ارائه داد می گوید‪:‬‬ ‫مطالعه ما نشان می دهد ازمایش یادشده با باالترین حساسیت‬ ‫در میان همه ازمایش های تشخیصی سرطان مثانه است‪.‬‬ ‫بر پایه این گزارش ازمایش مذکور همچنین شامل‬ ‫مولفه های جدیدی شامل تاثیر نپذیرفتن از عفونت ادراری‪،‬‬ ‫التهاب(‪ )Inflammation‬و وجود خون به دالیل دیگری‬ ‫غیر از سرطان در ادرار است‪ .‬اجرای این ازمایش اسان است‪،‬‬ ‫با استفاده از فناوری االیزا موجود در بیشتر بیمارستان ها‬ ‫انجام می شود و بر اثر ان می توان تشخیص داد ایا پروتئین‬ ‫‪ MCM5‬در ادرار فرد وجود دارد یا خیر‪.‬‬ ‫ ‪46‬‬ ‫‪46‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫سلول های مثانه که با ادرار در تماس است‪ ،‬حاوی‬ ‫پروتئین ‪ MCM5‬نیست بنابراین ادرار مثانه سالم شامل این‬ ‫نوع پروتئین نیست‪ .‬همه سلول های سرطانی می توانند‬ ‫شامل این نوع پروتئین باشند‪ .‬بنابراین وقتی مثانه یک تومور‬ ‫دارد این سلول های با ادرار ارتباط دارند و وارد جریان‬ ‫اردرا می شوند که پروتئین یادشده را در ازمایش نشان‬ ‫می دهد‪ .‬برای انجام این ازمایش باید ‪ 10‬میلی لیتر از ادرار‬ ‫بیمار ازمایش شده و جواب سه ساعت بعد اماده است‪.‬‬ ‫انجام ازمایش تشخیصی سرطان مثانه اکنون در‬ ‫کشورهای اروپایی و به توصیه انجمن ارولوژی اروپا‬ ‫با انجام سیستوسکوپی برای همه بیماران مبتال به خون‬ ‫ارداری انجام می شود‪.‬‬ ‫در این روش با عبور یک دوربین باریک به نام‬ ‫سیستوسکوپ به داخل مجرای ادرار و مثانه‪ ،‬پزشک‬ ‫مجرای ادرار و مثانه را بررسی می کند‪.‬‬ ‫این روش تهاجمی‪ ،‬دشوار و با درد برای بیمار همراه‬ ‫است و موجب می شود بیمار در مراحل بعدی دچار‬ ‫عفونت(‪ )Infection‬ادراری شود که تقریبا ‪5‬درصد‬ ‫بیماران به ان مبتال می شوند‪.‬‬ ‫‪ 27‬ژن است که یکی از ان ها ژن ‪ Y‬تعیین کننده جنسیت‬ ‫(‪ )SRY‬است‪ .‬تا پیش از انجام این تحقیقات‪ ،‬تصور می شد‬ ‫تنها تفاوت ژنتیکی مردان و زنان وجود یا فقدان ‪ SRY‬است‪.‬‬ ‫اولین ویرایش ژنوم جنین انسان در امریکا‬ ‫ضمن اینکه سیستوسکوپی ضریب خطای ‪ 30‬درصدی‬ ‫تشخیص ندادن تومورهای مثانه و معایبی چون فهرست‬ ‫انتظار طوالنی و هزینه زیاد را برای بیمار دربرداشته است‪.‬‬ ‫انتظار می رود ازمایش غیرتهاجمی تشخیص سرطان مثانه‬ ‫که فعال در کشورهای ترکیه‪ ،‬فرانسه‪ ،‬انگلیس و ایتالیا در باره‬ ‫ان تبلیغ شده است تا سال ‪ 2018‬با فراگیری بیشتر‪ ،‬دست‬ ‫کم در اروپا روی این بیماران انجام شود‪.‬‬ ‫تفاوت های اساسی در ساختار ژنوم مردان و زنان‬ ‫محققان میزان ‪ RNA‬تولید شده توسط ‪ 18670‬ژن‬ ‫در‪ 53‬بافت مختلف بدن (که ‪ 45‬مورد از ان ها بین مردان و‬ ‫زنان مشترک است) از ‪ 544‬داوطلب مرد و زن را اندازه گیری‬ ‫کردند و دریافتند حدود یک سوم از این ژن ها فعالیت های‬ ‫متفاوتی را در بدن زنان و مردان انجام می دهند‪.‬‬ ‫برخی از ان ها تنها در بدن مردان یا تنها در بدن زنان فعال‬ ‫هستند و میزان فعالیت برخی دیگر در بدن زنان با بدن مردان‬ ‫متفاوت است‪ .‬برخی نیز فعالیت های مربوط به جنسیت(‪)Sex‬‬ ‫را در بافت های مختلف بدن بر عهده دارند‪ .‬نکته جالب‬ ‫توجه این است که اغلب این ژن ها روی کروموزوم های‬ ‫جنسیتی ‪ X‬و‪ Y‬قرار ندارند‪.‬‬ ‫مردان و زنان مجموعه ای از ‪ 20‬هزار ژن دارند که ساختار‬ ‫پروتئینی بدن را کنترل می کنند‪ .‬تنها تفاوت فیزیکی در‬ ‫ساختار ژنتیکی(‪ )Genetics‬ان ها کروموزوم های جنسیتی‬ ‫هستند‪ .‬ژن ها از طریق کپی کردن خودشان در بدن کارساز‬ ‫می شوند‪ .‬برای این منظور دنباله اصلی دی ان ای درون‬ ‫مولکول های ‪ RNA‬کپی شده و سیستم تولید سلول ها را‬ ‫به گونه ای کنترل می کند که پروتئین موردنظر را تولید کنند‪.‬‬ ‫هرچه تعداد مولکول های ‪ RNA‬تولید شده توسط یک ژن‬ ‫بیشتر باشد‪ ،‬پروتئین بیشتری هم تولید می شود‪ .‬تنها مردان‬ ‫دارای کروموزوم ‪ Y‬هستند و با وجود این که هردو جنسیت‬ ‫کروموزوم های ‪ X‬را دارند‪ ،‬در مردان تنها یک نسخه و در زنان‬ ‫دو نسخه از کروموزوم‪ X‬وجود دارد‪ .‬کروموزوم ‪ Y‬تنها دارای‬ ‫هنوز زمان زیادی از انتشار مقاله دانشمندان چینی در‬ ‫اصالح جنین انسانی نگذشته که تیمی پژوهشی در ایاالت‬ ‫متحده جهت بررسی قدرت باالی جلوگیری از بیماری های‬ ‫ژنتیکی‪ ،‬به صورت کامال محدود‪ ،‬دست به اصالح ژنوم جنین‬ ‫انسانی>‪<Reforming the human embryonic genome‬‬ ‫زده و به نتایج مطلوبی دست یافته اند‪.‬‬ ‫پژوهش های جدید انجام شده به وسیله دانشمندان‬ ‫امریکایی شامل تغییر ‪ DNA‬در تعداد زیادی از سلول های‬ ‫منفرد جنین طبق اطالعات قبلی از یک فرد‪ ،‬با تکنیک‬ ‫ویرایش ژنوم کریسپر (‪ )CRISPR‬است‪ .‬این گروه بر این‬ ‫باور هستند که کار ان ها زمینه ای جدید را در ژنومیکس‬ ‫انسان ایجاد کرده و نشان می دهد تصحیح ژن های معیوب‬ ‫که عامل بیماری های ارثی هستند‪ ،‬با این روش به صورت‬ ‫ایمن و کارامد انجام می شود‪.‬‬ ‫هدف این پژوهشگران از تغییر کدهای ‪ DNA‬در جنین‬ ‫انسان‪ ،‬نمایش توانایی تصحیح یا از بین بردن ژن هایی‬ ‫است که باعث بیماری هایی ارثی مانند بتاتاالسمی می شود‪.‬‬ ‫این فرایند «مهندسی رده سلولی زایشی» (‪)germline‬نام‬ ‫دارد‪ ،‬زیرا هر کودک اصالح ژنتیکی شده تغییرات را از‬ ‫طریق سلول های زایشی خود به نسل بعدی منتقل می کند‪.‬‬ ‫به نظر می رسد این گروه تحقیقاتی بتوانند با اعمال‬ ‫کریسپر به تخمک ها در همان زمان لقاح اسپرم‪ ،‬بر‬ ‫مشکالت زودهنگام غلبه کرده باشد؛ به خصوص که‬ ‫نتایج در مقایسه با کارهای قبلی بهبود زیادی داشته است‪.‬‬ ‫در نهایت اگرچه به این گروه اجازه داده نشد تا هیچ‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪47‬‬ ‫یک از جنین ها را بیش از چند روز توسعه داده و هیچ‬ ‫تصمیمی هم برای وارد کردن ان ها به رحم وجود نداشت‪،‬‬ ‫این ازمایش ها نقطه عطفی جهت حرکت اجتناب ناپذیر به‬ ‫سمت تولد اولین انسان اصالح ژنتیکی شده خواهد بود‪.‬‬ ‫این پژوهش ها هر چند می توانند امیدوار کننده باشند‪،‬‬ ‫باید توجه داشت در کشوری مانند ایاالت متحده خطوط‬ ‫قرمزی در مقابل پیشرفت های ژنتیکی مانند انچه برای هوش‬ ‫مصنوعی وجود دارد‪ ،‬ترسیم شده است‪ .‬ویرایش ژنوم برای‬ ‫تقویت ویژگی ها یا توانایی های فراتر از سالمت عمومی‬ ‫باعث ایجاد نگرانی هایی خواهد شد‪.‬‬ ‫در بعضی از کودکان‪ ،‬ویروس می تواند باعث ایجاد‬ ‫تومورهای زگیل مانند و غیرسرطانی موسوم به پاپیلوم در‬ ‫دستگاه تنفسی شود و در نهایت نفس کشیدن را برای کودک‬ ‫دشوار نماید‪.‬‬ ‫این بیماری تهدیدی برای جان کودک است و معموال‬ ‫برای حفظ باز بودن مسیر هوا نیاز به جراحی های مکرر‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫شناسایی ‪ ۷۶‬ژن جدید مقاوم به انتی بیوتیک‬ ‫محققان ‪ ۷۶‬ژن ناشناخته که موجب مقاومت باکتری ها به‬ ‫انتی بیوتیک ها می شوند را شناسایی کرده اند‪.‬‬ ‫شناسایی واکسن پیشگیری از پاپیلوماتوز تنفسی‬ ‫محققان دریافته اند واکسن محافظ در مقابل انواع سرطان زا‬ ‫«ویروس پاپیلوم انسانی» (‪ )HPV‬از بیماری غیرشایع اما‬ ‫ُکشنده تنفسی در دوره کودکی پیشگیری می کند‪.‬‬ ‫«پاپیلوماتوز تنفسی عودکننده» یک بیماری مزمن و با روند‬ ‫درمانی مشکل و شایع ترین تومور خوش خیم حنجره و دومین‬ ‫علت شایع خشونت صدا در کودکان است‪ .‬یافته ها نشان‬ ‫می دهد این بیماری در کودکان استرالیایی در نتیجه برنامه موفق‬ ‫واکسیناسیون ‪ HPV‬در سطح کشور ناپدید شده است‪.‬‬ ‫جولیا برادرتون‪ ،‬سرپرست تیم تحقیق در سرویس‬ ‫سیتولوژی ویکتوریا ملبورن‪ ،‬در این باره می گوید‪« :‬این اولین‬ ‫بار در جهان است که مشخص شده واکسن ‪ HPV‬حقیقتا از‬ ‫موارد ابتال به پاپیلوماتوز تنفسی عودکننده پیشگیری می کند‪».‬‬ ‫وی در ادامه می افزاید‪« :‬واقعا جالب است که ما در نهایت‬ ‫توانستیم شیوه ای برای پیشگیری از این بیماری وحشتناک بیابیم‪».‬‬ ‫محققان معتقدند این مشکل تنفسی زمانی در کودک روی‬ ‫می دهد که ‪( HPV‬به خصوص ‪ HPV‬نوع ‪ ۶‬یا ‪ )۱۱‬در زمان‬ ‫تولد از مادر به کودک منتقل می شود‪.‬‬ ‫ ‪48‬‬ ‫‪48‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫یافته های محققان دانشگاه چالمرز سوئد نشان‬ ‫می دهد که چندین نوع از این ژن(‪ )gene‬های مقاوم‬ ‫می توانند قدرت بیشتری به باکتری ها برای مقاومت در‬ ‫برابر انتی بیوتیک ها دهند‪.‬‬ ‫اریک کریستیانون‪ ،‬سرپرست تیم تحقیق‪ ،‬در این باره‬ ‫می گوید‪« :‬مطالعه ما نشان می دهد تعداد زیادی ژن های مقاوم‬ ‫ناشناخته وجود دارد‪ .‬اگاهی از این ژن ها امکان یافتن موثرتر‬ ‫انواع جدید باکتری های مقاوم را فراهم می سازد‪».‬‬ ‫وی در ادامه می افزاید‪« :‬ژن های جدید که ما کشف کرده ایم‬ ‫تنها نوک یک کوه یخی است‪ .‬هنوز تعداد زیادی ژن های مقاوم‬ ‫انتی بیوتیکی(‪ )Antibiotics‬ناشناخته وجود دارند که می توانند‬ ‫مشکالت زیادی برای سالمت جهان در اینده داشته باشند‪».‬‬ ‫افزایش شمار عفونت های ناشی از باکتری های مقاوم به‬ ‫انتی بیوتیک یک مشکل جهانی به سرعت در حال افزایش است‪.‬‬ ‫در این مطالعه‪ ،‬محققان با انالیز رشته های ‪ DNA‬از‬ ‫باکتری های جمع اوری شده از انسان ها و محیط های‬ ‫گوناگون از سراسر جهان‪ ،‬ژن های جدید را شناسایی کردند‪.‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫دکتر محمد رضا عزیزی‪ ،‬دکتر محمد کاظمی‪ ،‬اکرم سرمدی‪ ،‬عاطفه یداللهی خالص‬ ‫بیماری دیابت ‪MODY‬‬ ‫)‪(Maturity Onset Diabetes of the Young‬‬ ‫بیماری دیابت‬ ‫دیابت یا بیماری قند یک نارسایی متابولیک در بدن است‬ ‫که در ان میزان قند خون افزایش می یابد‪ .‬سازمان بهداشت‬ ‫جهانی(‪ )WHO‬دیابت را شایع ترین بیماری غدد در جهان‬ ‫می داند‪ ،‬که ساالنه عامل ‪۴‬میلیون مرگ ومیر در جهان است‪.‬‬ ‫فراوانی کلی دیابت در ایران حدود ‪ %10‬جمعیت کل ایران‬ ‫تخمین زده شده است‪ .‬در سال ‪ 2011‬کمابیش ‪ %4.11‬از‬ ‫ایرانیان با میانگین سنی ‪ 25-70‬ساله‪ ،‬دچار دیابت بوده‬ ‫اند‪ .‬فراوانی دیابت در زنان بیشتر از مردان است‪ .‬دیابت‬ ‫اندام های گونه گون بدن همچون کلیه‪ ،‬چشم و اعصاب را‬ ‫درگیر می کند‪ .‬همچنین دیابت با افزایش ریسک بیماری های‬ ‫قلبی عروقی‪ ،‬ارتباط مستقیمی دارد‪.‬‬ ‫معیارهای تشخیص دیابت در جدول‪ 1‬زیر اورده شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫سه نوع اصلی دیابت‬ ‫‪ ‬دیابت نوع یک (‪ :)T1D‬که با فقدان انسولین به علل‬ ‫خود ایمنی یا ایدیوپاتیک همراه است‪ .‬در این نوع دیابت‪،‬‬ ‫تخریب سلول های بتا در پانکراس منجر به نقص تولید‬ ‫انسولین می شود‪ .‬امروزه‪ ،‬تزریق انسولین در سراسر زندگی‪،‬‬ ‫تنها راه مراقبت از این بیماران است‪ ،‬به طوری که بدون تزریق‬ ‫انسولین این بیماران زنده نخواهند ماند‪ .‬فراوانی بروز ‪،T1D‬‬ ‫حدود پنج درصد در هر جمعیت است‪ .‬اشکا ر شده که حضور‬ ‫اتو انتی بادی های وابسته با دیابت می تواند بروز ‪ T1D‬را پیش‬ ‫از هرگونه افزایش قند خون پیش بینی کند‪.‬‬ ‫‪ ‬دیابت نوع دو (‪ :)T2D‬در این نوع دیابت مقاومت‬ ‫پیشرونده بدن به انسولین وجود دارد و مشخص شده است‬ ‫که عوامل ژنتیکی‪ ،‬چاقی و کم تحرکی‪ ،‬نقش مهمی در ابتالی‬ ‫فرد دارند‪ .‬در ‪ T2D‬که بیش از ‪ %۹۰‬از بیماران دیابتی را شامل‬ ‫می شود‪ ،‬فرد برای زنده ماندن نیاز به درمان پیوسته ی تزریق‬ ‫انسولین ندارد‪.‬‬ ‫‪‬دیابت نوع سوم‪ :‬این دیابت تک ژنی است‪ .‬نوع تکژنی‬ ‫دیابت‪ ،‬توسط یک جهش ژنتیکی خاص ایجاد می شود و‬ ‫با کاستی ترشح انسولین مشخص می شود‪ .‬هرچند گمان‬ ‫می رود که تنها ‪ 2‬تا ‪ 5‬درصد همه ی گونه های دیابت ناشی‬ ‫از این جهش ها است‪ ،‬تشخیص دقیق‪ ،‬اهمیت زیادی در‬ ‫درمان‪ ،‬پیش اگهی و تعیین ریسک برگشت در افراد خانواده‬ ‫دارد و از راه مشاوره ژنتیک و تشخیص پیش از النه گزینی‪،‬‬ ‫می تواند به پیشگیری از ابتالی فرزندان بیمار در خانواده های‬ ‫مبتال بیانجامد‪ .‬شایع ترین نوع دیابت تکژنی بیشتر با بروز‬ ‫افزایش قند در سنین پایین (زیر ‪ ۲۵‬سال) شناخته می شود‬ ‫که دیابت بارز شده در بلوغ جوانا ن �‪(Maturity onset diabe‬‬ ‫)‪tes of the young:MODY‬نامیده می شود‪.‬‬ ‫‪ :MODY‬این فرم از دیابت که در سنین پیش از ‪25‬‬ ‫سالگی بروز پیدا می کند‪ ،‬دارای الگوی وراثتی غالب اتوزومی‬ ‫است‪ .‬هرچند که این نوع دیابت را در تعریف کلی دیابت‬ ‫غیروابسته به انسولین می نامند‪ ،‬ولی بیشتر مبتالیان به این نوع‬ ‫جدول‪1‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪49‬‬ ‫دیابت با گذشت چند سال پس‬ ‫از بروز دیابت نیاز به تزریق‬ ‫انسولین دارند‪ .‬بر اساس نوع‬ ‫ژن جهش یافته‪ ،‬تاکنون حداقل‬ ‫‪ 13‬زیرگروه مختلف برای‬ ‫‪ MODY‬شناسایی شده است که‬ ‫در جدول‪ 2‬معرفی شده اند‪.‬‬ ‫اهمیت تشخیص بیماران مبتال به ‪MODY‬‬ ‫به دلیل بروز دیابت در سنین پایین و کمتر از ‪ 25‬سالگی‪،‬‬ ‫بیشتر این بیماران را با نام ‪ T1D‬معرفی می کنند‪ .‬این امر‬ ‫نه تنها ممکن است منجر به پیشاورد درمان های نامناسب‬ ‫(تزریق نابه جای انسولین) برای این بیماران شود‪ ،‬همچنین‪،‬‬ ‫خطر ابتالی دیگر افراد خانواده را نادیده بگیرد‪ ،T1D .‬یک‬ ‫بیماری تک گیر بوده و معموال ارثی نیست‪ .‬بنابراین در‬ ‫خانواده ی فرد مبتال معموال هیچ فرد بیمار دیگری مشاهده‬ ‫نمی شود و احتمال اینکه فرزندان وی به ‪ T1D‬مبتال شوند‬ ‫بسیار کم است‪ .‬در حالیکه بیماران مبتال‬ ‫به ‪ MODY‬دارای یک احتمال ‪50‬درصدی‬ ‫برای داشتن فرزند مبتال به دیابت هستند‬ ‫و علت ان الگوی وراثتی ان است که به‬ ‫صورت غالب اتوزومی به ارث می رسد‪.‬‬ ‫بنابراین تشخیص دقیق نوع دیابت در افراد‬ ‫دیابتی بسیار مهم است‪ .‬بیماران مبتال به‬ ‫دیابت ‪ MODY‬دارای چند ویژگی کامال‬ ‫متمایز هستند‪:‬‬ ‫• سن بروز کمتر از ‪ 25‬سال است‪.‬‬ ‫ ‬ ‫•وجود سابقه ی قوی برای‬ ‫ ‬ ‫دیابت در خانواده ( حداقل در سه نسل)‬ ‫و تمامی افراد مبتال سن بروز کمتر از ‪25‬‬ ‫سال داشته اند‪.‬‬ ‫•الگوی توارث ان به گونه ی‬ ‫ ‬ ‫غالب اتوزومی است‪.‬‬ ‫•بیمار در اغاز بیماری دچار‬ ‫ ‬ ‫کتواسیدوز دیابتی نمی شود‪.‬‬ ‫• دیابت در اغاز غیر وابسته به انسولین‬ ‫ ‬ ‫است و یا نیاز به انسولین بسیار کم است‪.‬‬ ‫ ‪50‬‬ ‫‪50‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫چنانچه در بیماری نشانه های‬ ‫باالدیده شد‪ ،‬باید گمان برد که نوع‬ ‫دیابت ان از نوع ‪ MODY‬بوده‪ ،‬و برای‬ ‫شناخت دقیق نوع دیابت‪ ،‬ازمایشهای‬ ‫تکمیلی از وی گرفته شود‪ .‬با انجام‬ ‫ازمایش ژنتیک و تشخیص دقیق‬ ‫جهش عامل بیماری‪ ،‬به دلیل تک‬ ‫ژنی بودن این نوع دیابت‪ ،‬نوان انجام‬ ‫تشخیص های پیش از النه گزینی‬ ‫برای جلوگیری از تولد نوزاد دچار به دیابت وجود دارد‪.‬‬ ‫چندین مارکر بیوشیمایی مهم که در تمایز گونه‬ ‫های مختلف دیابت نقش دارند‪ ،‬تاکنون گزارش شده‬ ‫است که شامل‪ :‬اتوانتی بادی های پانکراس از جمله‬ ‫‪ ،Anti-GAD65‬انتی انسولین(‪ )II‬و انتی بادی های جزایر‬ ‫النگرهانس و همچنین ‪ C-peptide‬است‪ .‬اتوانتی بادی ها در‬ ‫‪ T1D‬که نوعی دیابت خود ایمنی است‪ ،‬افزایش می یابد در‬ ‫حالی که در ‪ T2D‬و ‪ MODY‬مقدار ان منفی است‪ .‬در بیشتر‬ ‫از ‪ %95‬بیماران مبتال به ‪ ،T1D‬این انتی بادی ها مثبت است‪،‬‬ ‫جدول‪2‬‬ ‫در حالی که در دوگروه دیگر دیابت‬ ‫قطعا منفی است‪ ،C-peptide .‬که پپتید‬ ‫اتصال دهنده ی دو زنجیر ‪A‬و‪ B‬انسولین‬ ‫در پری انسولین است نیز یک معیار مهم‬ ‫در تشخیص و تمایز تیپ های مختلف‬ ‫دیابت است‪ .‬این مارکر بیوشیمایی در‬ ‫‪ T1D‬غیر قابل تشخیص‪ ،‬در دیابت‬ ‫‪ MODY‬قابل تشخیص و در ‪T2D‬‬ ‫دارای سطح افزایش یافته ای است‪ .‬در‬ ‫صورتی که با استفاده از این مارکرهای‬ ‫بیوشیمیایی وجود دیابت‪ MODY‬در‬ ‫بیماری تایید شد‪ ،‬جهت تعیین تیپ‬ ‫دقیق ‪ MODY‬می توان از ازمایش های‬ ‫ژنتیکی مناسب بهره گرفت‪ .‬در جدول‪3‬‬ ‫عالئم بالینی‪ 3‬تیپ اصلی دیابت باهم‬ ‫مقایسه شده اند‪.‬‬ ‫منابع‪:‬‬ ‫‪1-Siddiqui K, Musambil M, Nazir‬‬ ‫‪N. Maturity onset diabetes of the young (MODY) History, first‬‬ ‫‪case reports and‬‬ ‫‪recent advances. Gene. 2015;555(1):66-71.‬‬ ‫‪2-Shields B, Hicks S, Shepherd M, Colclough K, Hattersley AT,‬‬ ‫جدول‪3‬‬ ‫‪Ellard S. Maturity-onset diabetes of the young (MODY): how‬‬ ‫‪many cases are we missing? Diabetologia. 2010;53(12):2504-8.‬‬ ‫‪3-Gardner D, Tai ES. Clinical‬‬ ‫‪features and treatment of maturity onset‬‬ ‫‪diabetes of the young (MODY .)Diabetes Metab Syndr‬‬ ‫‪Obes. 2012;5(13):101-8.‬‬ ‫مقاله علمی‬ ‫شیوامعلم زاده‪ ،‬دانشکده علوم و فناوری های نوین‪ ،‬واحد علوم دارویی دانشگاه ازاداسالمی‬ ‫طاهره ناجی‪ ،‬مدیرگروه علوم پایه داروسازی دانشگاه ازاداسالمی واحدعلوم دارویی‬ ‫بررسی زیرگروه های الفا وبتای گیرنده استروژنی‬ ‫به عنوان هدف درمانی درسرطان پستان‬ ‫موضوع اصلی درحوزه هورمون شناسی امروزه این است‬ ‫که چگونه می توان ازهورمون هابه نفع تندرستی استفاده‬ ‫کرد‪ ،‬به گونه ای ازاثرات جانبی انهاکاسته شود‪.‬‬ ‫انتخاب زیرگروه های گیرنده هورمون ها یک راه جالب‬ ‫برای مهاراثرات مفیدهورمون ها وکاهش اثرات جانبی‬ ‫ناخواسته ازانهااست‪.‬‬ ‫دراین مقاله به بررسی زیرگروه های الفا وبتای گیرنده های‬ ‫استروژنی )‪ (Estrogen Receptor‬به عنوان یک هدف‬ ‫انتخابی دردرمان سرطان پستان پرداخته شده است‪.‬‬ ‫هورمون ها دسته ای ازموادشیمیایی هستندکه دربدن تولید‬ ‫می شوند و انجام برخی ازکارهای بدن را تنظیم می کنند‪.‬‬ ‫این مواد به مقداربسیاراندکی دربدن وجوددارند ولی همین‬ ‫مقداراندک انها می تواند اثرات بسیاری برحفظ وضعیت‬ ‫طبیعی بدن داشته باشد وکمبودهمین مقداراندک یا زیادشدن‬ ‫ان می تواند سبب ایجاد برخی بیماریهای مهم درانسان شود‪.‬‬ ‫استروژن ها بیشتر درتخمدانها ساخته می شوند وبنام‬ ‫هورمون های زنانه شناخته می شوند‪،‬البته اقایان نیزمقدارکمی‬ ‫ازاین هورمون ها رادربیضه های خودتولید می کنند‪.‬‬ ‫انواعی از استروژن ها که عبارتنداز‪ :‬استرون ( استروژن‬ ‫اصلی دردوران یائسگی )‪ ،‬استرادیول ( استروژن اصلی‬ ‫درزنان قبل ازیائسگی ) ‪ ،‬استریول ( استروژن اصلی دردوران‬ ‫بارداری ) دربدن یافت می شوند ( ‪.) 1‬‬ ‫بطورکلی استروژن دونوع عملکرددارد‪ :‬یک عملکرد‬ ‫دردستگاه تولیدمثلی خانم ها که به سطح باالی استروژن‬ ‫برای رشدغده پستانی ‪ ،‬اندومترو تخمک گذاری نیازدارند‬ ‫وعملکرد دیگردرمهارسیستم ایمنی است که شامل تنظیم‬ ‫استئوکالست هاوتحلیل استخوانها ‪،‬حفظ سالمتی غشای‬ ‫موکوس‪،‬تنظیم تکثیراپیتلیال درلوله گوارش واپیتلیوم‬ ‫پروستات دراقایان است ( ‪.) 2‬‬ ‫ ‪52‬‬ ‫‪52‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫گیرنده های استروژن‬ ‫اثرات استروژن ها ازطریق گیرنده های استروژنی‬ ‫الفاوبتااعمال می شوند که ایزوفرم های دورسپتوربه‬ ‫طرق متفاوتی به انواع استروژن ها واکنش نشان می دهند‬ ‫واثرات متفاوتی دارند ( ‪.) 3‬‬ ‫گیرنده استروژن الفاوبتا ‪ % ٤٧ ،‬شباهت ساختاری دارند ولی‬ ‫باتوجه به خواص فیزیولوژیکی می توان انهاراازهم جداکرد‪.‬‬ ‫ژن کد کننده الفادرانسان برروی کروموزوم ‪ ٦‬وژن کد‬ ‫کننده بتا برروی کروموزوم ‪ ١٤‬قرارگرفته است‪ .‬گیرنده‬ ‫الفادربخش ‪-N‬ترمینال خودحاوی ناحیه ای است که‬ ‫باعث فعالسازی رونویسی می شود ولی گیرنده بتاحاوی‬ ‫دومین (‪ ) domain‬سرکوبگراست‬ ‫‪.‬‬ ‫شکل‪-1‬ژن های موجوددربخش ‪-N‬ترمینال و ‪-C‬ترمینال در ‪ αER‬و ‪)4 ( βER‬‬ ‫توزیع این دونوع رسپتوردربدن متفاوت است وازنظر‬ ‫فارماکولوژی تفاوتی ازخودنشان می دهند‪.‬‬ ‫‪.‬‬ ‫نقش کمی درتکثیرغده پستانی یااندومتری دارد‬ ‫ودرغده هیپوفیزهم بیان نمی شود‪ ،‬ولی نقش اصلی ان‬ ‫درسیستم قلبی عروقی‪ERβ ،‬سیستم عصبی وپروستات‬ ‫است‪ .‬یکی ازجالب ترین حقایقی که طی چندین سال‬ ‫درمورد ‪ ERβ‬کشف شده اینست که می تواند به شکل‬ ‫ژن سرکوبگرتومورظاهرشود ودرمراحل اولیه سرطان‬ ‫سینه(‪ )ductal‬و پروستات بیان شود‪.‬‬ ‫داروهای انتی استروژنی نظیر تاموکسیفن (‪،)Tamoxifen‬‬ ‫اندوکسیفن‪ ،‬فولوستران(‪ ،)Fulvestrant‬فاسلدوکس‬ ‫(‪ )Faslodex‬صورت می گیرد که این داروها یکی‬ ‫ازرویکردهای درمانی درتومورهای بدخیم دارای گیرنده‬ ‫استروژن هستند‪.‬‬ ‫گیرنده استروژن به عنوان یک عامل رونویسی‪،‬‬ ‫قادراست بیان ژن های دخیل دررشد‪ ،‬تمایزوتهاجم‬ ‫تومورهارا تنظیم نماید ( ‪.) 7‬‬ ‫محققان اطالعاتی درموردبیان ژن ‪ ERβ‬درمراحل‬ ‫مختلف سرطان پستان بدست اورده اند که دیده اند ‪ERβ‬‬ ‫درمراحل اولیه سرطان پستان ‪ Lobular‬وکسرکوچکی‬ ‫ازسرطان پستان سه گانه منفی (‪ )٪٢٠‬بیان شده است‪.‬‬ ‫شکل‪ )2‬توزیع گیرنده های الفا وبتای استروژن دراندام های بدن ( ‪) 4‬‬ ‫‪.‬‬ ‫مسئله دیگر‪ ،‬درمورداگونیست انتخابی ‪ ERβ‬است که‬ ‫می تواند بیان ‪ ERβ‬درسلولهای ناحیه پایین دست تنظیمی‬ ‫ژن راافزایش دهد که این افزایش‪ ،‬این امیدواری را ایجاد‬ ‫کرده است که اگونیست ‪ ERβ‬بتواند بیان ‪ ERβ‬درمراحل اولیه‬ ‫سرطان راافزایش دهد و مانع ازتکثیروپیشرفت سرطان شود‪.‬‬ ‫‪٢٠‬سال بعدازاین اکتشافات‪ ،‬شرکت های داروسازی‬ ‫وشیمیدان های اکادمیک‪ ،‬اگونیست های انتخابی ‪ ERβ‬خوبی‬ ‫تولید کردند که ایمن شده بودند وعامل رشدپستان ورحم‬ ‫نبودند بلکه تکثیراپیتلیال درپروستات را مهارمی کردند ( ‪.) 4‬‬ ‫گیرنده های استروژنی درسرطان پستان‬ ‫سرطان پستان یکی ازشایع ترین انواع سرطان دربانوان است که‬ ‫بافت پستان درمقاطع مختلف ازجمله دوره ماهانه‪ ،‬بلوغ‪ ،‬حاملگی‪،‬‬ ‫شیردهی تحت تاثیرعوامل مختلف هورمونی است ( ‪.) 6-5‬‬ ‫باتوجه به اینکه بافت پستان یکی ازبافت های پاسخ‬ ‫دهنده به هورمون استروژن است‪ ،‬این هورمون وگیرنده ان‬ ‫نقش چشمگیری درسرطان پستان دارد‪ ،‬به طوریکه سنجش‬ ‫این گیرنده درتمام تومورهای بدخیم اولیه پستان انجام‬ ‫شده ومعموالدر ‪ 70-60‬درصدتومورهای مذکور‪ ،‬گیرنده‬ ‫استروژنی حضوردارد‪.‬هدف گیری گیرنده استروژنی ازطریق‬ ‫شکل ‪ -3‬این تصاویرمربوط به رنگ امیزی ‪ βRE‬درسرطان پستان سه گانه‬ ‫منفی است‪ ) ᴄ-ᴅ ( :‬نشان دهنده بیان ‪ βRE‬درتنها ‪20‬درصدموارداست و‬ ‫( ‪ ) E-F‬نشان دهنده عدم بیان ‪ βR E‬دراینگونه بیماری است ( ‪.) 8‬‬ ‫این انگیزه خاصی به مامی دهد که سرطان ‪ lobular‬به‬ ‫عنوان یک بیماری‪ ،‬تکثیرپیدانمی کند بلکه سطح باالیی از‬ ‫‪ PTEN‬را بیان می کند‪.‬‬ ‫‪ PTEN‬یک ژن سرکوبگرتوموراست که عالوه‬ ‫برتنظیم کردن مسیر ‪ AKT‬درغشای سلولی‪ ،‬فعالیت ضد‬ ‫تکثیرطوالنی مدت درسلول را نیزبرعهده دارد‪.‬‬ ‫اگر ‪ ،ERβ‬ورود ‪ PTEN‬به درون هسته سلول راتسهیل‬ ‫کند این ممکن است برعلیه تکثیرطوالنی مدت سلول‬ ‫واکنش نشان دهد‪.‬‬ ‫اهمیت بیان ‪ ERβ‬درسرطان پستان سه گانه منفی‬ ‫هنوزواضح نیست‪،‬گرچه بیان ‪ ERβ‬بایستی تکثیرراسرکوب‬ ‫کندحتی درغیاب لیگاندولی درحضورتاموکسیفن‪ ،‬تکثیران‬ ‫راتحریک می کند ( ‪.) 8‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪53‬‬ ‫طبق مطالعات‪ ،‬استروژن به طورمستقیم عامل اسیب به‬ ‫‪ DNA‬درسرطان ها نیست بلکه استروژن فقط تکثیرطوالنی‬ ‫مدت سلول هاراتحریک می کند‪ .‬بنابراین اگریک یاتعداد‬ ‫زیادی ازسلول های پستان‪ ،‬اسیب در ‪ DNA‬راداشته باشند‬ ‫این باعث افزایش خطرسرطان شده که سلول ها نسبت‬ ‫به سلول های عادی به تحریکات استروژن پاسخ بیشتری‬ ‫داده وطوالنی مدت تکثیرمی یابند (‪ .)9‬بدین صورت که‬ ‫هورمون های استروئیدی عمل خودرابواسطه گیرنده های‬ ‫سیتوپالسمی خودانجام می دهند و بر بیان ژن اثرمی گذارند‪.‬‬ ‫استروژن ازطریق گیرنده سطح سلولی وباافزایش ‪،CAMP‬‬ ‫سبب پرولیفراسیون سلولی (تکثیرطوالنی مدت سلول ها)‬ ‫می شود ( ‪.) 10‬‬ ‫ارتباط گیرنده استروژنی بایائسگی‬ ‫هورمون درمانی درزنان یائسه می تواند برای درمان و‬ ‫پیشگیری ازپوکی استخوان‪ ،‬اختالالتی نظیرافزایش چربی‬ ‫خون وفشارخون و به طورکلی اختالالت ناشی ازکاهش‬ ‫استروژن مفید باشد(‪ ،)11‬ولی ازانجایی که احتمال ابتال‬ ‫به سرطان پستان امروزه شایع است بهتراست ازجایگزینی‬ ‫هورمونی بعدازیائسگی استفاده نشود ( ‪.) 12‬‬ ‫نتیجه گیری‬ ‫به طورخالصه می توان نتیجه گرفت که بااستفاده‬ ‫اززیرگروه های گیرنده الفاوبتای هورمون استروژن‪،‬‬ ‫داروهای اختصاصی برای درمان بیماران باسرطان پستان‬ ‫می توان طراحی کردکه نتایج درمانی بهتر با اثرات جانبی‬ ‫کمتر دربرداشته باشد‪ .‬امیداست دراینده شاهد پیشرفت‬ ‫چشمگیری دراین زمینه باشیم‪.‬‬ ‫ ‪54‬‬ ‫‪54‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫منابع‬ ‫‪1. http://fa.parsiteb.com‬‬ ‫‪2. Warner M1, Huang B1, Gustafsson JA2, Estrogen‬‬ ‫‪Receptor β as a Pharmaceutical Target, review trends‬‬ ‫‪pharmacol science direct. 2017; 38(1):92-99.‬‬ ‫‑‪3. Kuiper GC, Carlsson B, Grandien K et al, Com‬‬ ‫‑‪parison of the ligand binding specificity and tran‬‬ ‫‪script tissue distribution of estrogen receptors and‬‬ ‫‪β.Endocrinology.863-870,)3(138 ; 1997 .‬‬ ‫‪4. Warner M1, Huang B1, Gustafson JA2, Estrogen‬‬ ‫‪Receptor β as a Pharmaceutical Target, review trends‬‬ ‫‪pharmacol science direct. 2017; 38(1):92-99.‬‬ ‫‪5. Lupez-Otin C, Diamandis EP. Breast and prostate‬‬ ‫‑‪cancer: an analysis of common epidemiological, ge‬‬ ‫;‪netic, and biochemical features .Endocr Rev, 1998‬‬ ‫‪19(4):365-96.‬‬ ‫‪6. Peaker M.Endocrine signals from the mammary‬‬ ‫‪gland. J endocrinal, 1995; 147(2):189-93.‬‬ ‫‪ -7‬مجیدسیرتی ثابت‪ ،‬فاطمه کرمی تهرانی‪ ،‬بررسی وضعیت گیرنده های‬ ‫استروژنی وپروالکتین درسرطان پستان‪ ،‬مجله دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫رفسنجان‪ 1385،‬پاییز‪،‬شماره ‪،3‬دوره ‪.)137-142( 5‬‬ ‫‪8. Warner M1, Huang B1, Gustafson JA2, Estrogen‬‬ ‫‪Receptor β as a Pharmaceutical Target, review trends‬‬ ‫‪pharmacol science direct. 2017; 38(1):92-99.‬‬ ‫‪9.  Carolyn L. Smith, Ph.D., Department of Molecular‬‬ ‫‪and Cellular Biology, Baylor College of Medicine, One‬‬ ‫@‪Baylor Plaza, Houston, TX 77030. E-mail:carolyns‬‬ ‫‪bcm.tmc.edu , July 13, 2000.‬‬ ‫‪-10‬محمدهاشمی‪،‬سعیدقوامی‪،‬اثراتاستروژن‪،‬پروژسترونوتستوسترون‬ ‫برپرولیفراسیون رده های سلولی سرطان پستان‪،‬مجله طبیب شرق ‪،‬سال هفتم‪،‬‬ ‫بهار‪،1384‬شماره‪.)29-21(،1‬‬ ‫ابان ‪96‬‬ ‫شماره ‪142‬‬ ‫‪55‬‬ NOV.2017 Laboratory Diagnosis /ISSN:1561-6363 Volume 20 Issue No.142 Address: P.O. Box 14335-1418-Tehran-Iran Tel: 021-88987501-88952803 content Fax: 021-89776769 Website: www.Tashkhis.com Email:Tashkhis@gmail.com Editor in Chief: Medical Genetics (PhD.) Parvin Mokhtar, Nurse Lab News…………………………………….............................................................….46 Maturity Onset Diabetes of the Young…………......................................................….49 3 Dr. Alireza Tarang, Survey on the Prevalence of Hepatitis C Virus in Patients with β-thalassemia Major…......42 3 Anatomo-Clinical Pathologist Key Points Repair of Laboratory Equipment;Pipettes, Thermal Stirrer…..............39 3 Dr. Alireza Mehrvarz, Study of safety principles in the lab…….............................................................…….32 3 Secretary of Iranian Association of Clinical Laboratories (IACL) Mycoplasma Hominis in Men and Women………………....................................……30 3 Dr. Mohammad-Javad Gharavi, Minimum Survival Study in Patients with ALL Category B Using Flowcytometry…......28 3 Professor of Tehran Medical Sciences 22nd Annual Congress of Asia-Pacific Blood and Marrow Transplantation……….......…..25 3 Dr. Abdolfattah Sarrafnejad, and Parasitic Diseases of Iran….....................................................................…..22 3 Head of Iranian Association of Clinical Laboratories (IACL) 3rd international and 10th Natinal Congress of Parasitology 3 Dr. Seyed Hossein Fatemi, The Appreciation of the Top 16 Exporter of medical & Lab Equipment and supplies..….20 3 Scientific Consultants: Interview with Dr. Samiee, Head of Health Reference Lab of MOH ….....……....…16 3 Mahmood Aslani matashkhis@gmail.com 5th National and 1 st International Congress on Novel and Innovation Lab Technology..…8 3 Executive Manager: News ..................................................................................................................................4 3 Managing editor: Dr. Abbas Nadaf Fahmideh Editorial.............................................................................................................................2 3 aafrah@gmail.com 3 Dr. Abbas Afrah Investigating Alpha and Estrogen Receptor Subtypes as a Therapeutic Target for Breast Cacer……….........................................................................................52