روزنامه خوب شماره 212
روزنامه خوب شماره 212
در پی وقوع سیل در استان های جنوبی کشور؛
سخنگوی دولت در جمع خبرنگاران مطرح کرد:
تا کید رئیس جمهور بر بکارگیری
امکانات برای مدیریت نهایی
سیالب ها
7
تالش می کنیم تشییعی در شان
جانباختگانحادثهانجامشود
3
سهشنبه 24دی | 1398سال دو | شماره 8 | 212صفحه | قیمت 2500تومان | 18جمادی االول 14 | 1441ژانویه 2020
۹۵۰۰میلیارد تومان ،درامد ناشی از اخذ مالیات
بر خانه های خالی
2مالیات بر خانه های خالی؛
یک تیر و دونشان دولت!
مسئوالنردهباال ازخانوادهجان باختگاندلجوییکنند؛
همدلی و همبستگی
را به جامعه برگردانیم
5
مکالمات درون شبکه
تلفن همراه در مناطق
سیل زده رایگان شد
برنامه ضربتی ایران برای اعتمادسازی گردشگران
تبلیغ گردشگری ایران
با دست خالی!
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور:
7مردم ،استفاده از کاالهای
خارجی را بیشتر می پسندند!
خبرخوب
سونوگرافی در
بیمارستان های دولتی
رایگان شد
امروز اخر ین فرصت برای
4ثبت نام متقاضیان دریافت
«سبد معیشتی»
صفحه7
تداومحیاتفرشترکمن
در گرو حمایت مسئوالن
اقتصاد
معافیت های مالیاتی شهرک های صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی اعالم شد
2
سه شنبه 24دی 1398سال دوم شماره 212
خبر
شفافیت مالی در انتخابات
شاید وقتی دیگر!
شفاف کردن هزینه های انتخاباتی داوطلبان ورود به مجلس از جمله
موضوعاتی است که با وجود طرح ان در مقاطع مختلف و مخصوصا در
برهه های انتخاباتی ،تا به امروز منتهی به نتیجه مشخص نشده است.
بعد از بیان صحبت هایی از سوی وزیر کشور مبنی بر ورود پول های
کثیف به انتخابات در سال ۹۳و طرح این مسئله در افکار عمومی،
وزارت کشور الیحه ای را در این زمینه اماده کرد .این الیحه در صدد
بود در صورت تصویب خالء های قانونی در بحث شفافیت هزینه های
داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری ،مجلس و شورای شهر را رفع
کند و این هزینه ها و محل تامین ان ها مشخص شود؛ الیحه ای که
سرنوشت خود ان امروز در هاله ای از ابهام است .هیات دولت بعد از
تایید الیحه وزارت کشور در مورد شفاف کردن هزینه های انتخاباتی
نامزدهای ریاست جمهوری ،مجلس و شورای شهر این الیحه را در
۲۴ابان سال ۹۴و در استانه انتخابات مجلس دهم به مجلس اسال
کرد.الیحه«شفافسازیمنابعمالیوهزینههایانتخاباتیداوطلبان
انتخابات ریاســت جمهوری ،مجلس شــورای اسالمی و شوراهای
اسالمی» با قید دوفوریت تقدیم مجلس شد؛ فوریتی که تا به امروز
و با گذشت چهار ســال منجر به اقدام عملی و تصویب این الیحه
نشده است .بررسی کلیات الیحه شفاف سازی منابع مالی و هزینه های
انتخاباتی داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری ،مجلس و شوراها که
هفت ماده داشت طبق اعالم کمیسیون شوراها در سال ۹۴به دلیل
انچه عدم وجود ســاختار حزبی در کشور اعالم شد ،از دستور کار
کمیسیون کنار رفت .در ان زمان ،برخی نمایندگان اظهار داشتند که
در الیحه جامع انتخابات باید به این موضع پرداخته شود و نیاز به قانون
جداگانه نیست .در تازه ترین تحول ،روز یکشنبه ۲۲دی ماه در جریان
بررسی طرح دوفوریتی مجلس برای شفاف سازی منابع مالی تبلیغات
انتخاباتی مواد باقیمانده این طرح به کمیســیون شوراها برگشت.
«عبدالرضا مصری» نایب رئیس مجلس در این باره می گوید :انجایی
که نمایندگان پیشنهادات و رفع ابهام بسیاری در خصوص این طرح
دارند ،بهتر است این طرح به کمیسیون ارجاع شود تا این پیشنهادات
در کمیسیون بررسی و ا ِعمال شود .این عضو هیئت رئیسه مجلس
چهار سال پیش در جریان بررسی الیحه دولت برای بررسی شفافیت
مالی نامزدها اظهار داشته بود :جایز شمردن استفاده از برخی منابع
عمومی در انتخابات در حالی که به هیچ عنوان پول و امکانات دولتی و
عمومی نباید برای انتخابات هزینه شود از جمله مواردی است که الزم
است مورد بررسی بیشتر قرار گیرد .وی همچنین با بیان اینکه پس از
رفع ابهامات و کسری های الیحه شفافیت هزینه ها در کمترین زمان
این الیحه به صحن مجلس ارائه می شود تصریح کرد :به طور قطع در
صورت رفع نواقص الیحه شفاف سازی هزینه های انتخاباتی اکثریت
نمایندگان مجلس از ان استقبال می کنند« .محمدعلی اسفنانی»
دیگر نماینده مجلس شورای اســامی در همان زمان ارائه الیحه،
شفاف کردن هزینه های انتخاباتی را کار دشواری دانسته بود که به
راحتیامکان پذیرنیست.بهگفتهوی،گاهیهزینه هایانتخاباتییک
نامزد از محل حساب شخصی او پرداخت می شود که بر اساس الیحه
پیشنهادی دولت بررسی جزء به جزء هزینه های پرداختی در امور
مختلف مجاز و قابل دسترسی است حتی زمانی که هزینه ای کالن از
طرف یک فرد حقیقی به عنوان هزینه های انتخاباتی یک نفر پرداخت
می شود نیز مسئله روشن و قابل پیگیری قضایی است اما اگر یک
هزینه کالن میان ۱۰یا ۲۰نفر تقسیم شود ایا باز هم می توان ادعا
کرد که دستگاه قضایی و الیحه مربوطه می توانند به راحتی مسئله را
پیگیری و سرنخ های مربوطه را در زمان اندک پیدا کنند.
الیحهشفاف سازیهزینه هایانتخاباتی
چه اهدافی را دنبال می کرد؟
در ماده اول این الیحه منابع نقدی و غیرنقدی مجاز برای هزینه های
انتخاباتیداوطلبانانتخاباتریاستجمهوری،مجلسشورایاسالمی
و شوراهای اسالمی ،به دارایی شخصی داوطلب،کمک های مستقیم
احزاب و تشکل های سیاسی دارای مجوز معتبر ،کمک های اشخاص
حقیقی ایرانی ،منابع و امکانات عمومی که مطابق قانون اســتفاده از
ان برای تبلیغات انتخاباتی مجاز است .منحصر شده است .ماده دوم،
تامین منابع از سایر محل ها از جمله کمک بیگانگان اعم از دولت ها
و اشــخاص حقیقی و حقوقی ،اســتفاده از منابع نامشروع از جمله
منابع ناشی از جرایم سازمان یافته ،قاچاق و مواد مخدر در پولشویی،
کمک هایدستگاههایدولتی،نهادهایعمومیغیردولتی ،موسسات،
سازمان ها و شرکت هایی که به هر نحو و به هر مقدار از بودجه عمومی
دولت و شهرداری ها استفاده می کنند ،را ممنوع کرده است .ماده سوم
هزینه های مجاز انتخاباتی را تعیین کرده است .در این الیحه هزینه های
مربوط به دایر کردن محل ستاد انتخابات و اجاره بهای ان و هزینه های
حمل و نقل مربوط ،هزینه های برپایی تجمع عمومی مرتبط با اهداف
انتخابات مجاز تلقی شده است .هزینه های تبلیغات مجاز در رسانه ها و
سایر تبلیغات مجاز ،هزینه و حق الزحمه عوامل اجرایی و کارشناسی
در فعالیت های انتخاباتی از سوی قانون گذار به رسمیت شناخته شده
است .در این ماده تاکید شده که سایر هزینه ها و تعهدات به جز موارد
موضوع این ماده از جمله ارائه کمک و خدمات نقدی و غیرنقدی به
افراد توسط داوطلب یا از طرف وی ممنوع است .ماده پنجم و ششم
داوطلبان شرکت در انتخابات و احزاب را موظف کرده که تمامی منابع
و مصارف و هزینه های مرتبط با فعالیت های انتخاباتی خود را در دفاتر
یا سامانه مخصوص ثبت کنند تا قابل نظارت باشد .بررسی فرایند ارسال
الیحه به مجلس و نظر نمایندگان در مورد این الیحه نشان می دهد
که دو علت مانع تصویب الیحه شــده است؛ علت اول بحث ایراداتی
اســت که به این الیحه وارد می شود و دلیل دوم این مسئله بود که
برخینمایندگانمطرحمی کردنددرلوایحجامع ترشفافیتهزینه های
انتخاباتی را لحاظ می کنند .گذشــت چهار سال از زمان ارائه الیحه
شفافیت هزینه های داوطلبان انتخابات به مجلس ،همچنان که برخی
نمایندگان می گویند به این معنا است که وضع قانون به انتخاب اسفند
امسال هم نخواهد رسید .این در حالی است که از نگاه برخی ناظران،
در این فاصله مجلس می توانست طرحی جامع در مورد انتخابات اماده
کند و همزمان ایرادات الیحه شفافیت را با تعامل با دولت برطرف سازد.
به منظور تشویق سرمایه گذاری در شهرک های صنعتی و مناطق ویژه اقتصادی برای سرمایه گذاری اشخاص حقوقی غیردولتی در واحدهای تولیدی ،معدنی ،خدماتی ،بیمارستان ها ،هتل ها و مراکز اقامتی
گردشگری با مجوز سرمایه گذاری از مراجع قانونی ذیربط که در این مناطق هستند در صورتی که از اول سال ۱۳۹۵برای انها پروانه بهره برداری صادر شده باشد یا قرارداد استخراج و فروش منعقد کرده باشند،
تشویق های مالیاتی اعمال می شود .نحوه اعمال مالیات به نرخ صفر برای سرمایه گذاری اقتصادی در شهرک های صنعتی و ویژه اقتصادی بدین شرح است که در یک دوره ۱۳ساله مشمول معافیت مالیاتی از طریق
محاسبه مالیات به نرخ صفر هستند .این قاعده مربوط به مناطق کمتر توسعه یافته است .همچنین در این مناطق ،مالیات سال های بعد از دوره ۱۳ساله محاسبه مالیات با نرخ صفر تا زمانی که جمع درامد مشمول
مالیات واحد به دو برابر سرمایه ثبت و پرداخت شده برسد ،با نرخ صفر محاسبه می شود و بعد از ان مالیات با نرخ های مقرر در قانون مالیات های مستقیم محاسبه خواهد شد .نحوه اعمال مالیات با نرخ صفر برای
شهرک های صنعتی و ویژه اقتصادی در سایر مناطق بدین گونه است که در یک دوره هفت ساله مشمول معافیت مالیاتی از طریق محاسبه مالیات به نرخ صفر می شوند.
۹۵۰۰میلیارد تومان ،درامد ناشی از اخذ مالیات برخانه های خالی
مالیات برخانه های خالی؛ یک تیر و دونشان دولت!
قانون مالیات بر خانه های خالی که در ســال ۱۳۶۶تصویب شده و تا سال
۱۳۸۰نیز ادامه داشت ،در همین سال به دلیل بی اثر بودن از یک سو و باال
بودن هزینه های اخذ این پایه مالیاتی نسبت به درامدهای ان از سوی دیگر،
قانون مالیات بر خانه های خالی به طور کلی کنار گذاشته شد .با این حال بار
دیگر در سال ۹۴این قانون در قالب ماده ۵۴مکرر اصالحیه قانون مالیات های
مستقیم به تصویب مجلس رسید که در یکی از تبصره های ان ،وزارت راه
و شهرسازی مسئول تهیه ســامانه شناسایی خانه های خالی تعیین شده
است .یکی از ایرادات این ماده قانونی ،مکلف نشدن سایر دستگاه های دارنده
اطالعات ملکی افراد و اشخاص از قبیل سازمان ثبت اسناد و امالک کشور،
وزارت نیرو ،شهرداری ها و دیگر نهادهای مربوطه برای ارائه این اطالعات به
وزارت راه و شهرسازی جهت درج در سامانه شناسایی خانه های خالی است.
سامانه امالک و اسکان چه زمانی اماده می شود؟
اگرچه محمود محمودزاده معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی
بارها بر اتمام فرایند تهیه و راه اندازی سامانه خانه های خالی تا پایان سال
جاری تاکید داشته ،اما به نظر می رسد همچنان این معاونت با سد بزرگی
به نام مقاومت دستگاه های مرتبط با این سامانه در ارائه اطالعات خود روبه
رو هستند .از همین روست که وزارت راه و شهرسازی پیشنهاد الیحه اصالح
قانون مالیات بر خانه های خالی را به هیئت دولت ارائه کرده تا در قانون جدید،
ارائه اطالعات به وزارت راه و شهرسازی به عنوان متولی تهیه سامانه شناسایی
خانه های خالی ،اجباری شود.
موافقانومخالفانمصوبهکمیسیونتلفیق
با این حال علی اصغر یوسف نژاد نایب رئیس کمیسیون تلفیق الیحه بودجه
۹۹مجلس از تصویب مصوبه ای در این کمیســیون مبنی بر اخذ مالیات
از خانه های خالی در قانون بودجه ســال ۹۹خبر داده است .مصوبه ای که
مخالفانوموافقانینیزدارد؛مخالفاناینمصوبهمعتقدندوقتیقانونمستقلی
در این خصوص وجود دارد ،نیازی به تصویب یک قانون جدید در خصوص
مالیات بر خانه های خالی نیســت و بهتر است اگر این قانون ،ایراداتی دارد،
رفع شده و به کارامدی برسد؛ لذا مصوبه کمیسیون تلفیق ،تکرار مکررات
خواهد بود .اما موافقان مصوبه اخیر کمیسیون تلفیق مجلس می گویند با
توجه به طوالنی بودن پروســه اصالح قانون موجود و همچنین با توجه به
کاهش یک باره درامدهای دولت که درنتیجه می توان به سراغ سایر منابع
درامدی از جمله مالیات بر خانه های خالی رفت ،لذا وارد کردن این مصوبه
کمیسیون تلفیق مجلس به قانون بودجه ،۹۹می تواند ضمانت اجرایی ان را
دو چندان کند.
جزئیاتمصوبهکمیسیونتلفیقبودجه۹۹
به خصوص که در مصوبه کمیســیون تلفیق بودجه ،۹۹اصل بر شناسایی
خانه های خالی و اخذ مالیات از انها طبق ماده ۵۴مکرر قانون مالیات های
مستقیم است .از دیگر مواردی که کمیسیون تلفیق تالش کرده در مصوبه
خود ،ضعف های قانون موجود را برطرف کند ،الزام دســتگاه های مرتبط با
شناسایی خانه های خالی برای ارائه اطالعات خود به وزارت راه و شهرسازی
است؛ همچنین درامد حاصله از مالیات ستانی از محل این پایه مالیاتی به
صورت کام ً
ال مساوی میان شهرداری ها (در شهرهای باالی ۱۰۰هزار نفر) و
دولت با عاملیت سازمان امور مالیاتی تقسیم می شود.
کارشناس ساخت و ساز :درامد مالیات خانه های خالی
به جیب مردم می رود
در همین خصوص محمد عنایتی نجف ابادی ،کارشــناس ساخت و ساز
مسکن با بیان اینکه قبل از اعمال تحریم های شدید نفتی علیه کشورمان،
ســهم بخش نفت در بودجه کشور به استناد اظهارات کارشناسان حوزه
اقتصاد کالن تا ۳۵درصد بوده ،گفت :در شرایط فعلی و محدودیت های
اعمال شــده بر فروش نفت کشــور ،سهم بخش نفت می بایست با سایر
بخش های درامدی نظیر مالیات بر خانه های خالی جبران شود .وی افزود:
این مالیات در حقیقت یک مالیات تنظیمی تلقی می شــود و هدف ان،
تنظیم بازار مسکن و جلوگیری از ورود تقاضاهای سرمایه ای به این حوزه
است اما در این شرایط و با وجود ۲.۶میلیون واحد خالی در کشور ،اخذ
این مالیات عالوه بر تنظیم بازار مسکن ،می تواند درامد قابل توجهی را از
جیب سوداگران ،روانه جیب مردم کند.
۹۵۰۰میلیارد تومان ،درامد
ناشی از اخذ مالیات بر خانه های خالی
عنایتی نجف ابادی ادامه داد :پس از تصویب قانون مالیات بر خانه های خالی،
اخذ این مالیات ،به ایجاد سامانه ملی امالک و اسکان به منظور شناسایی
خانه های خالی در کشور منوط شد .بدین منظور ،مجلس شورای اسالمی،
ضرب االجل شش ماهه ای را بر ایجاد این سامانه به دولت داد .در حال حاضر
با گذشــت ۴سال از اتمام مهلت تعیین شده ،دولت همچنان وعده ایجاد
ســامانه را می دهد و از سامانه امالک رونمایی نشده است .این کارشناس
عمران در بیان درامد حاصل از اخذ مالیات بر خانه های خالی برای کشور،
افزود :در شرایط فعلی و با نرخ اعالمی از سوی مجلس در قانون اخذ مالیات
بر خانه های خالی در کشور ،با احتساب این امر که قیمت خانه های خالی از
قیمت میانگین در کشور تبعیت کند ،اخذ این مالیات می تواند ۹هزار و ۵۰۰
میلیارد تومان را از جیب سوداگران به خزانه دولت سرازیر کند.
نرخ اخذ مالیات بر خانه های خالی مناسب نیست
عنایتی نجف ابادی ،ضمن اشاره به اینکه مالیات بر خانه های خالی تنها از
سوداگران بازار مسکن اخذ می شود ،گفت :قانون فعلی مالیات بر امالک خالی
با نرخ های مالیاتی تعیین شده کارایی الزم را در عرضه مسکن خالی به بازار
اجاره ندارد ،اما با همین ســازو کار تعیین شده می توان رقم های کالنی را
بدســت اورد .وی عنوان کرد :الزم است عالوه بر راه اندازی سامانه امالک و
اسکان کشور توسط وزارت راه و شهرسازی ،قانون فعلی اصالح شده و هزینه
نگهداری خانه های خالی را برای مالکان افزایش دهد تا عالوه بر تنظیم بازار،
درامد قابل توجهی برای کشور به دست اید.
مصوبهکمیسیونتلفیقبهکمکقانونفعلیمی اید
عنایتی نجف ابادی در پاسخ به این پرسش که ایا مصوبه کمیسیون تلفیق با
قانون مالیات بر خانه های خالی ،موازی کاری محسوب می شود یا خیر؟ ،اظهار
کرد :اخذ این مالیات تنظیمی از سوی دولت در هر صورت می تواند به منظور
جلوگیری از ورود سوداگران به بازار مسکن موثر باشد و تفاوتی میان اخذ ان
از سوی شهرداری ها یا سازمان امور مالیاتی نیست.
کارشناس اقتصاد مسکن :اوردن مالیات بر خانه های خالی
در بودجه ،موازی کاری با قانون فعلی است
مهدی غالمی کارشناس اقتصاد مسکن نیز با بیان اینکه من موافق مصوبه
کمیســیون تلفیق بودجه ۹۹در خصوص اضافه شــدن مالیات ستانی از
خانه های خالی در بودجه ۹۹نیستم ،گفت :با توجه به محدود بودن زمان
قوانین مندرج در احکام بودجه های سنواتی ،قطعاً اجرای این مصوبه در طول
یک سال عملیاتی نخواهد شد .وی ادامه داد :باید اجرای مالیات بر خانه های
خالی به صورت تدریجی و متمرکز در یک نهاد اجرا شــود و سازمان امور
مالیاتی ان را پیگیری کند .اما اگر این مصوبه در بودجه سال اینده به صورت
قانون دراید ،امکان اخذ ان که به صورت پلکانی در طول چند سال و در هر
سال با اضافه شدن درصدی به مبالغ مالیاتی ان ،وجود نخواهد داشت.
وقتی سامانه اسکان راه اندازی نشده ،تصویب مجدد مالیات بر
خانه های خالی در بودجه بی فایده است
کارشناس اقتصادی گفت :وزارت راه و شهرسازی هنوز نتوانسته سامانه امالک
و اسکان را راه اندازی کند؛ بنابراین حتی اگر این پایه مالیاتی در قانون بودجه
سال اینده هم گنجانده شــود ،باز هم منوط به شناسایی خانه های خالی
از طریق راه اندازی ســامان امالک و اسکان خواهد بود که تا کنون چنین
سامانه ای طراحی نشده است.
نایب رئیس اتحادیه امالک :قصور وزارت راه و اقتصاد
در اجرایی کردن قانون مالیات بر خانه های خالی
حسام عقبایی نایب رئیس اتحادیه مشاوران امالک استان تهران نیز با اشاره
به وجود ۲میلیون و ۵۰۰هزار واحد مسکونی خالی در کشور گفت :در حال
حاضر ۲۵میلیون مسکن داریم و این یعنی ۱۰درصد خانه های کشورمان
خالی از سکنه است .وی با بیان اینکه تعداد خانه های خالی در ایران دو برابر
استاندارد جهانی است تاکید کرد :دولت برای کنترل این مسئله باید برای
ورود خانه های خالی به شبکه عرضه طرح و برنامه ارائه دهد .عقبایی یاداور
شد :مجلس قانون مالیات بر خانه های خالی را تصویب کرد اما وزارت اقتصاد
و دارایی این قانون را به دلیل نبود ابزار الزم برای شناسایی خانه های خالی
اجرایینمی کند.
سامانه امالک تا پایان امسال اماده نمی شود
فعال صنفی مشاوران امالک با اشاره به تصویب لزوم راه اندازی سامانه امالک
و اسکان توسط وزارت راه و شهرسازی از سال ۱۳۹۴گفت :این وزارتخانه از
سال ۱۳۹۴در انجام وظیفه خود قصور کرده و به شهرداری پاس داده است.
البته معاونت مسکن اخیرا ً اعالم کرده که تا پایان امسال ،این سامانه را راه
اندازی و رونمایی می کند که من امیدی به اجرای این وعده ندارم .نایب رئیس
اتحادیه مشاوران امالک با تاکید بر اینکه رویکرد وزارت اقتصاد و دارایی برای
دریافت مالیات از خانه های خالی باید تنظیمی باشد افزود :هدف از وضع این
قانون ،کسب درامد برای خزانه دولت نبوده بلکه هدف اصلی افزایش عرضه
خانه های خالی به بازار مسکن است که متاسفانه وزارت اقتصاد به بهانه های
مختلف این قانون را اجرا نکرده است.
سازمانمالیاتیازاقتصادزیرزمینیمالیاتمی گیردولیخانه های
خالیراشناسایینمی کند
وی تصریح کرد :ممیزان سازمان امور مالیاتی به راحتی فعالیت های اقتصادی
زیرزمینی بدون تابلو و مجوز را شناسایی می کنند و از انها مالیات می گیرند
اما جالب اینکه از برج های خالی شــمیرانات تا شهرری که مالکان انها هم
مشخص اندمالیاتیاخذنمی شود.
تاثیرچشمگیراجرایقانونجدیدچکبرکاهشچک هایبرگشتی
امروزه به دلیل توسعه سریع و روز افزون مبادالت تجاری
در ابعاد داخلی و بین المللی و نیز نیاز به سرعت و سهولت
دراینمبادالتوهمچنیننقشپراهمیتحجمسرمایه
و مبادالت در توسعه اقتصادی و سیاسی کشورها ،سبب
شــده تا دولت ها ضوابط و مقرراتــی خاص برای ایجاد
امنیت خاطر در فعالین این بخش تدوین نمایند .در این
بین چک با کار کردها و ویژگی های به خصوصی که دارد
از مهم ترین ابزارهای تجارت در کشور ما به شمار می رود.
این ابزار پرکاربرد اما به دلیل قوانین نامناسبی که وجود
داشت نه تنها سبب سهولت در کسب وکار نمی شد بلکه
یکی از موانع توسعه و گردش سرمایه به شمار می رفت.
چرا که هرکسی با هر میزان از چه برگشتی می توانست
به راحتی و بدون هیچ نظارتی دسته چک جدید دریافت
نماید .همین مسئله سبب افزایش بی ضابظه چک های
برگشتی در کشور شــده بود .این پدیده به دنبال خود
حداقل دو پیامد منفی داشــت -1 .یکی از مهم ترین
پیامدهای افزایش چک برگشتی ،کاهش حجم سرمایه
فعالین اقتصادی به دلیل وصول نشدن چک به عنوان
یکی از اصلی ترین ابزار تبادل ســرمایه در بین فعالین
اقتصادی است -2 .افزایش پرونده های ورودی به دستگاه
قضائی یکی دیگــر از پیامدهای منفی چک بالمحل
است .بررسی امارها نشان می دهد که 75درصد زندانیان
غیر عمد از صادرکنندگان چک بال محل هســتند .از
سوی دیگر در بین پرونده های حقوقی دستگاه قضائی،
پرونده های مربوط به چــک بال محل رتبه دوم را دارد.
همه این مسائل زمینه ساز اصالح قانون صدور چک در
سال 97شد با این اصالحات یک تغییر اساسی در قانون
چک به وجود امد .در این اصالحات با اتخاذ رویکردی
پیشگیرانه ،تالش شده است تا از صدور چک بال محل
توسط افراد جلو گیری شود.
نواوری های تحول ساز قانون جدید چک
یکی از اقدامات مهم این قانون در زمینه پیشــگیری از
صــدور چک های بالمحل ،پرهزینه کــردن صدور ان
اســت؛ به این معنی که اگر کسی چک بالمحل صادر
کند ،دستگاه قضایی در کمترین زمان ممکن می تواند
حق طلبکاران را وصل نماید .چرا که اگر کسی اقدام به
صــدور چک بالمحل نماید،قوه قضائیه در مدت زمانی
بســیار کم تر از زمان دادرسی در قانون قبلی ،می تواند
اقدام به صول چک بالمحل نماید .از سوی دیگر ،بانک ها
دیگر اجازه ندارند که خارج از سامانه صیاد(سامانه صدور
یکپارچه الکترونیک دسته چک) اقدام به صدور دسته
چک نمایند .این سامانه با اهدافی از جمله ایجاد تمرکز
در درخواست های دست ه چک در شبکه بانکی کشور،
سنجش اعتبار صاحبان حساب و امضا ،ممانعت صدور
از دســته چک برای افراد فاقــد صالحیت(افرادی که
چک برگشتی دارند یا اعتبارالزم را ندارند ).و همچنین
اختصاص شناسه منحصر به فرد به هر برگ چک ،توسط
بانک مرکزی ،راه اندازی شده است سامانه چکاوک نیز
که از دیگر دستاوردهای قانون جدید چک است باعث
می شــود تا افراد بتوانند ،چک برگشــتی و نیز میزان
اعتبار مالی صادرکنندگان چک را صرفا با ارســال یک
پیامک دریافت کنند .همچنین هر چک برگشتی برای
صادرکننده ان ،یک سوء اثر تلقی می شود و تا زمانی که
صادر کننده چک اقدام به وصول چک برگشتی نکند،
ان سوء اثر باقی خواهند ماند.
کاهش تعداد چک های برگشتی بعد از اجرای
بخشی از قانون جدید چک
اصالحات ذکرشده سبب شد تا تعداد چک های برگشتی
به طور چشمگیری کاهش یابد .به گونه ای که مطابق
اولین گزارش منتشر شده از سوی بانک مرکزی بعد از
اجرای قانون جدید چک در بهمن ماه سال ،97نسبت
تعداد چک های برگشتی به کل چک های مبادله شده
برای اولین بار تک رقمی شده و به 9.7درصد رسید .این
روند تا ابان ماه امسال نیز ادامه یافته است .مطابق اخرین
گزارش بانک مرکزی که از میزان میادالت چک در ابان
ماه 1398منتشر شده است ،نسبت چک های برگشتی
در این ماه نسبت به مدت مشابه پارسال ،کاهش یافته و
به 9درصد رسیده است.
کاهش 21درصدی نسبت تعداد چک های
برگشتی به کل چک های مبادله ای در ابان98
نسبت به ابان97
اخرین گزارش منتشر شده از سوی بانک مرکزی نشان
می دهد که در ابان ماه امسال در کل کشور ،بیش از۷.۶
میلیون فقره چک به ارزشی ریالی ۸۳۶هزار میلیارد ریال،
مبادله شده است .از این تعداد چک مبادله شده حدود
۶.۹میلیون فقره چک به ارزش ریالی ۷۳۵هزار میلیارد
ریال وصول گردیده است .از میزان چک مبادله شده تنها
9درصد وصول نشــده و یا به اصطالح برگشت خورده
است که نســبت به مدت مشابه سال قبل 21 ،درصد
کاهش یافته اســت .قابل ذکر است که تعداد چک های
مبادله شده در ابان ،98نسبت به مدت مشابه پارسال بالغ
بر 5درصد افزایش یافته است .نمودار زیر ،امارهای مربوط
به تعدادچک های مبادله شــده و نیز میزان چک های
برگشتی از ابان 97تا ابان 98را نشان می دهد.
دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا در توئیتی با اشاره به اظهارات «رابرت اوبراین» مشاور امنیت ملی امریکا نوشت« :مشاور امنیت ملی(کاخ سفید) اشاره کرد که تحریمها و اعتراضات در ایران ،گلوی این
کشور را گرفته است و انها را مجبور به مذاکره خواهد کرد .در واقع ،من اهمیتی نمی دهم اگر انها مذاکره کنند .کامال بستگی به انها دارد .بر اساس گزارش العالم ،رابرت اوبراین روز یکشنبه در مصاحبه با
شبکه «فاکس نیوز» ،گفت که دونالد ترامپ با فارسی توئیت کردن حمایت خود از اعتراضات در ایران را نشان داده است و همچنان به حمایت های خود ادامه خواهد داد .مشاور امنیت ملی امریکا همچنین
مدعی شد« :سیاست فشار حداکثری امریکا علیه ایران کارایی خود را نشان داده و رشد اقتصادی ایران منفی ۱۰درصد شده است و این کشور که پیشتر روزانه سه تا ۴میلیون بشکه نفت تولید می کرد
صادرات نفتی اش به شدت کاهش یافته است .ایران هیچ گزینه ای جز اینکه به میز مذاکره بازگردد ندارد .برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) توافق وحشتناکی بود که تعدادی از محدودیت های ان پس از
گذشت زمان متوقف می شد و بر اساس این توافق تحریم های تسلیحاتی علیه ایران در پایان سال ۲۰۲۰به پایان می رسد و ایران می تواند جنگنده ها و تانک های پیشرفته و دیگر تسلیحات را خریداری کند».
سخنگوی دولت در جمع خبرنگاران مطرح کرد:
تالشمی کنیمتشییعیدرشانجانباختگانحادثهانجامشود
علی ربیعی سخنگوی دولت در ابتدای نشست خبری این هفته اظهار کرد:
در هفته ای که گذشــت ،هنوز از داغ فقدان سردار شهید قاسم سلیمانی
فارغ نشــده بودیم و عزادار از دست دادن این سردار بزرگ مقاومت بودیم
که داغ دیگری از راه رسید و بر سینه هایمان اوار شد .وی ادامه داد :حادثه
هواپیمای اوکراینی و کشته شدن ۱۷۶مسافر این هواپیما که عمده انها
هموطنان ایرانی و سایرین نیز از هم نوعان ما بودند دل های ما را غمگین
کرد و از ان غم انگیزتر و مصیبت بار تر این بود که بعد از تقریبا سه روز
با خبر شدیم که این هواپیما در نهایت تاسف با اتش پدافند خودی ساقط
شده است و این دردی مضاعف بر دل های ما نهاد.
عزادار و سوگواری
ربیعی افزود :اکنون ما هم عزادار شــده ایــم و هم دغدغه مند و نگران.
عزادار و سوگواریم؛ چرا که جان انسان ها که زن و بچه و عروس و داماد و
بچه های خوب و نخبه ما و برخی از هم نوعان ما در این حادثه که ناشی
ازیک خطا بوده از بین رفته اســت .دغدغه مند و نگران هستیم چون به
هرحــال ذهن همه ما و ملت ما را درگیر کرده اســت .دغدغه اینکه چه
باید بکنیم که دیگر هیچگاه این خطای بزرگ اتفاق نیفتد و دغدغه دیگر
اینکه چگونه این لطمه بزرگی کــه به اعتماد عمومی مردم و مرجعیت
رسانه ای و اطالع رسانی کشور وارد شد را جبران کنیم.
همه موضع گیری ها ریشه در بی اطالع گذاشتن داشت
سخنگوی دولت خاطرنشــان کرد :انتقادات زیادی در این روزهای غم انگیز
متوجه مسئوالن و مقامات ذیربط کشور شد .ما متهم به دروغگویی و پنهانکاری
شدیم در حالیکه واقعا اینگونه نبود .حتی در بیانیه ای که من در پنجشنبه شب
منتشر کردم برداشت عدم صداقت صورت گرفت .اما واقعیت این است که ما
دروغ نگفتیم .دروغ به معنی جعل اگاهانه و عامدانه واقعیت است .این چیزی
بود که از جانب ما به هیچ وجه اتفاق نیفتاد .همه کسانی که در ان روزها و در
اوج جنگ روانی امریکا علیه ملت ایران اظهار نظر می کردند مبتنی بر عرق ملی
و با استناد به اطالعات موجود در همان لحظه اظهار بود و همه موضع گیری ها
ریشه در بی اطالعی و یا بهتر بگویم بی اطالع گذاشتن انها داشت.
فرجام همه پرسش ها بر این قرار گرفت که موشکی اصابت نکرد
ربیعی افزود :انچه که من نیمه شب پنجشنبه بیان کردم مبتنی بر مشاهده
جنگ روانی گســترده امریکا علیه ملت ایران و از ســوی دیگری مبتنی بر
اطالعاتی بود که در اختیار کل دولت بود مبنی بر اینکه موشک هیچ نقشی در
این حادثه نداشته است .حاال االن قصد ندارم در این مجال از تماس های مکرر
و اقداماتی که تا نیمه شب ادامه داشت سخن بگویم اما فرجام همه پرسش ها
بر این قرار گرفت که موشکی اصابت نکرد.
هیچ یک از مقامات دولت تا عصر روز جمعه از علت اصلی سقوط
هواپیمامطلعنبودند
وی افزود :روز جمعه نتایج تحقیقات نهایی شده ستاد کل نیروهای مسلح در
دبیرخانه شورای امنیت ملی بررسی و به اطالع رئیس جمهور رسید و پس
از ان جلسه ای در دفتر رئیس جمهور تشکیل شد .همه بهت زده ،ناراحت و
نگران بودند .هیچ یک از مقامات دولت از جمله شخص رئیس جمهور تا عصر
روز جمعه از علت اصلی ســقوط هواپیما که همان اتش پدافند غیر عمدی
خودی بوده مطلع نبودند و تا ان ساعت همان گونه که سردار حاجی زاده هم
عنوان کردند صرفا بر اســاس اطالعات و داده های موجود همان موقع اظهار
نظر می کردند .به هرحال از عصر روز جمعه که رئیس جمهور از موضوع مطلع
شدند دستور تشکیل شورای عالی امنیت ملی را داند که منجر به صدور بیانیه
ستاد کل نیروهای مسلح و بیانیه رئیس جمهوری در این خصوص شد .از همان
ساعت رئیس جمهوری تاکید کردند که به سرعت به مردم اطالع رسانی شود.
از همه ملت ایران ،افکار عمومی و روزنامه نگاران
عذرخواهیمی کنم
ربیعی خاطرنشان کرد :همین جا از همه ملت ایران ،افکار عمومی و روزنامه
نگاران عزیز عذرخواهی می کنم .واقعیت این است که دولت خود گرفتار این
چرخه معیوب اطالع رسانی و کسب اطالعات است .برخی انتقاد می کنند که
چرا قبل از اعالم موضع تحقیق بیشتری بعمل نیاوردی اما واقعیت این است
که پیش از اظهار نظر از همه مسئوالن ذیربط استعالم کردم و انها هم همگی
براساس اطالعاتی که داشتند اطمینان دادند که موشکی در کار نبوده است.
اقدام ستاد کل در مسئولیت پذیری حادثه
،قابل تقدیر و شروع خوبی است
وی اضافه کرد :اقدام روز شنبه ستاد کل نیروهای مسلح در صدور بیانیه ای که
با صداقت و مسئولیت پذیری این حادثه را بر عهده گرفتند و اعالم کردند که
ناشی از یک خطای انسانی بوده؛ قابل تقدیر و شروع خوبی است که قطعا با
شفافیت تا انتها ادامه خواهد یافت .با این حال نمی توان منکر شد که غم و اندوه
بزرگی بر دل های بازماندگان ان عزیزان و همچنین تمام ملت ایران نشست و
متاسفانه در اثر تعلل و کوتاهی در اطالع رسانی به موقع این حادثه ،ضربات و
لطمات جبران ناپذیری به سرمایه اجتماعی همه ما وارد شد.
تالشمی کنیمتشییعیدرشانجانباختگانحادثهانجامشود
وی بیان کرد :دولت در اولین جلسه خود تصمیم گرفت تحقیقات کاملی درباره
علت وقوع اشتباه یگان پدافندی و ابعاد ان حادثه از جمله روشن شدن اینکه
ناشی از یک خطای انسانی یا یک نقص ساختاری ،تشخیص قصور و تقصیر
در مسئولیت های مربوطه و همدردی و همراهی و رسیدگی به خانواده های
جانباختگان به عمل بیاید .یکی از مباحث مهم و مورد بحث بررسی ساختارهای
اطالع رسانی و یافتن نواقص است که انتظار می رود بعد از این ماجرا به نحوی
سیستم هایمان را ارتقاء دهیم که احتمال خطای انسانی در انها به صفر برسد
و ساختارهای اطالع رسانی دقیق و بهنگام در مواقع مهم و حیاتی اصالح شود
و ما از این چرخه معیوب خارج شویم و تالش می کنیم که تشییع مناسب و
در شان انان و ملت ایران برای جانباختگان این حادثه انجام شود .سخنگوی
دولت خاطرنشان کرد :در این میان نباید فراموش بکنیم که ریشه این اتفاق
ناگوار در کجا بود و از کجا اغاز شد .از همان شبی بود که رژیم امریکا تصمیم
به ترور بزدالنه سردار سلیمانی گرفت و سایه جنگ را بر سر این کشور گستراند
و یک اضطراب و فشار روانی سنگین اجتماعی و سیاسی بر جامعه ما تحمیل
کرد .در خالل این سوگواری مردم ایران شاهد بودیم که ترامپ به زبان فارسی
برای مردم ما اشک تمساح ریخت و ادعا کرد در کنار مردم ایران ایستاده است.
مردم ایران فراموش نمی کنند این فرد همان کسی است که بالفاصله بعد از
ترور محبوب ترین سردار این کشور ،تهدید به بمباران ۵۲نقطه فرهنگی کرد و
همین حاال ریشه عمده مشکالت اجتماعی و معیشتی ،دارویی و غذایی مردم
ایران متاثر از تحریم های ضد بشری همین فرد است .هم او بود که با خروج
از برجام ،امید ملت ایران را به نا امیدی بدل کرد و حاال ژست حامی و دلسوز
ملت ما را می گیرد.
نبایدبهانه ایبرایتضعیفوتخطئهنیروهایمسلحکشور
ایجادشود
وی تاکید کرد :به رغم اینکه مصیبت رخ داده سنگین است این موضوع نباید
بهانه ای برای تضعیف و تخطئه نیروهای مســلح کشور شود که حافظ جان
و مال و نوامیس ما هســتند .بروز یک خطا نباید باعث شــود که زحمات و
جانفشانی های دیگر نهادهای نظامی و دفاعی کشور را زیر سوال ببریم.
حضورسفیربریتانیادراعتراضاتاخیرمغایر
با وظایف یک سفیر است
ربیعی در پاســخ به این پرسش که واکنش ایران به حضور سفیر بریتانیا در
تجمع مقابل دانشگاه امیرکبیر چیست؟ اظهار کرد :حضور غیرمعمول سفیر
بریتانیا در اعتراضات اخیر مغایر با وظایف یک ســفیر است .او ان شب برای
مدتی کوتاه بازداشــت شد و بعد که مشخص شد هویتش چیست در کمتر
از پانزده دقیقه ازاد شــد .رفتار او کامال غیرحرفه ای و غیر قابل قبول بود .ما
به انگلیس هشدار می دهیم که از انجام چنین رفتارهایی پرهیز کند .وی در
پاسخ به این پرسش که ایا طرحی از سوی دولت برای تشییع و عزای عمومی
جانباختگان وجود دارد ،گفت :ما عزای عمومی را اعالم کردیم و این از سوی
دولت انجام شد که البته در کوالک خبرها دیده نشد .همچنین شنیدید که
کمیته ای برای رسیدگی به این حادثه در دولت تشکیل شده که یکی از وظایف
ان همین موضوع و رسیدگی به چگونگی تشییع جانباختگان است که البته
باید اجازه دهیم تصمیمات الزم در این کمیته گرفته شود و از ان مهمتر با خود
خانواده های داغدار در این زمینه هماهنگی انجام شود.
خسارات ناشی از سیل به حادثه دیدگان پرداخت می شود
سخنگوی دولت در پاسخ به سوالی درباره سیل سیستان و بلوچستان تاکید
کرد :پنج نفر ناپدید شدند ،اما در حادثه سیل سیستان و بلوچستان یک نفر
جان خود را از دســت داده است .امروز وسایل و کمک ها بیش از گذشته به
منطقه وارد شده است و قطعی برق ها در روستاها در حال وصل شدن است
و خودروهای زیادی رهاسازی شده اند و منتظریم که سطح اب هم در برخی
از مناطق پایین تر اید تا رســیدگی های دیگری هم انجام شود؛ البته حتما
خسارات ناشی از سیل به حادثه دیدگان پرداخت می شود و تالش می کنیم در
کوتاه ترین مدت مردم به زندگی عادی بازگردد.
رییس جمهور به زودی با مردم سخن می گوید
ربیعی در پاسخ به این پرسش که چرا روحانی هنوز با مردم درباره هواپیمای
اوکراینی سخن نگفت ه اســت؟ اظهار کرد :ما یک عیب ساختاری در اطالع
رسانی داریم و در پس این حادثه باید ساختار معیوب اطالع رسانی به مقامات
اصالح شــود .ستاد کل هم تا روز پنجشنبه به قطعیت نرسیده بود .رییس
جمهور هم به محض اطالع از موضوع در شب جمعه جلسه برگزار کردند و
از همان روز که دو بحران داشــتیم ،یکی در داخل و دیگری در خارج هردو
در حال پیگیری بود .هم با خارجی ها گفتگو کردند و هم در داخل دستورات
الزم برای رســیدگی به این موضوع را ارائه کردند و به زودی با مردم هم در
این زمینه ســخن خواهند گفت هرچند نتوانستم امروز زمان دقیق ان را از
رییس جمهور جویا شوم .وی در پاسخ به این پرسش که برنامه دولت برای
پیگیری ابعاد حقوقی حادثه هواپیمای اوکراینی چیست ،گفت :در این شکی
نیست که کار را در پیگیری ابعاد حقوقی ان پیش می بریم و در در داخل نیز
بر اساس سلسله مراتب با قصور و تقصیر قاطعانه برخورد می شود و رهبری هم
به ان تاکید داشتند و رییس جمهور هم به عنوان رییس شورای عالی امنیت
ملی بر این موضوع تاکید کردند .سخنگوی دولت در پاسخ به این پرسش که
دولت برای پیگیری موضوع کرمان و تشییع پیکر شهید سلیمانی چه اقدامی
داشته است؟ تاکید کرد :وزیر اطالعات برای این موضوع مامور شده است و
کار را پیگیری می کند .در برگزاری ان مراسم تفکیک کار هم انجام شده بوده
است و سهم هر بخش و نهاد مشخص است و هرجا هم دولت تقصیر داشته
است حتما با ان برخورد می شود .ما موضوع را دولت برای پیگیری ابعاد ان
ماجرا غم انگیز پیگیری می کنیم.
در حاشیه دو تا از تجمعات اخیر بودم
ربیعی در پاســخ به این پرســش که چرا در تجمعات مقابل دانشــگاه
امیرکبیر با سوگواران برخورد شده است؟ گفت :ما هیچ مشکلی با جمع
شــدن ،عزاداری کردن ،بیان ناراحتی کردن و اعتراض به اطالع رسانی
دیرهنگام نداریم ،مخصوصا بعد از اینکه ایین نامه اعتراضات تدوین شود.
من خودم در حاشیه دو تا از این تجمعات بودم و شلیک گلوله ای صورت
نگرفته است ،ولی گاز اشک اور استفاده شده است.
رییس جمهور عصر جمعه از واقعه خبردار شد؛ شک نکنید
وی در پاسخ به پرسشی درباره اینکه چرا شخص او و دیگر مسئوالن دولتی
پس از مشخص شدن ابعاد واقعه هواپیمای اوکراینی استعفا نمی دهند؟ گفت:
اگر نسبت به خودم احساس این را می کردم که واقعیتی را می دانستم و به مردم
نگفته ام حتما می رفتم .اگر االن هم ،چنین احساسی کنم که بودنم و امدنم
که برای کمکی به مردم بوده است تغییر کرده ،لحظه ای نمی ماندم .مطمئن
باشید که رییس جمهور عصر روز جمعه از این واقعه خبر دار شده است .در
این موضوع شک نکنید .ایشان تا عصر جمعه مطلع نبودند .نمی دانم نیاز به
چه چیزی بوده که کار بررســی این موضوع طول کشیده است .اما برخی از
چهره هایی که بیش از چهل سال است می شناسم همچون سرلشکر باقری
انسان هایی بسیار صادق هستند و برای مردم و کشور خود فداکار .ربیعی تصریح
کرد :ما همه کشورهای درگیر در این حادثه را دعوت کردیم که به تهران ایند
و موضوع را بررسی کنیم ما ان زمان اطالع نداشتیم که چه اتفاقی افتاده است
و البته که اگر اطالع داشــتیم هم این درخواست را مطرح کردیم و االن هم
می گوییم که باید به ایران بیایند و موضوع بررسی شود؛ اما ما و همه مسئوالن
ذی ربط دولتی همه در روز جمعه مطلع شدیم .سخنگوی دولت گفت :ما همه
وقتی این خبر را شنیدیم برای مان جانکاه ،غمگینانه و ناراحت کننده بود .شما
تصور نکنید که ما غمگین نشدیم من اینجا و در برابر دوربین صادقانه می گویم
که خودم اگر روزی حس کنیم که نمی خواهیم دردی از مردم کم کنیم ماندن،
یک لحظه هم جایز نیست.
بناینیرویانتظامیبرخوردمسالمت امیزاست
ربیعی در پاسخ به پرسشی درباره تعامل دولت برای برگزاری بدون درگیری
تجمعات مردمی اظهار کرد :ایین نامه ای از سوی دولت تهیه شد که در دیوان
به مشــکل خورد اما به دنبال به ثمر رساندن ان هستیم .اعتراضات زیادی
انجام شده است و بنای نیروی انتظامی برخورد مسالمت امیز است اما بعضاً
مسائلی رخ می دهد که حوادث تلخ را به همراه دارد .اینکه برخورد خویشتن
دارانه داشته باشیم از برنامه های دولت و رییس جمهوری است .وی تاکید کرد:
سوگواری و مطالبه گری هر دو باهم قابل درک است و اطالع رسانی درباره این
حادثه به درستی انجام نشده است .در این زمینه با چند استاندار صحبت کردیم
تا در هر استان اعتراضات کامال به صورت مسالمت امیز برگزار شود .دیروز در
تهران و شهرستانها از هر برخوردی اجتناب شد ،اما قبول کنید تفکیک سخت
است .سخنگوی دولت تصریح کرد:شعار دادن حق است اما گاهی شعارها به
سمتی می رود که نیاز به حضور پلیس است .حضور پلیس در همه دنیا وجود
دارد اما نیروهای امنیتی باید رفتاری داشته باشند که از امنیت مراسم مراقبت
شود .ربیعی درباره ادعای برخی مقامات امریکا مبنی بر احتمال مذاکره با ایران
پس از ترور ســپبهد سلیمانی گفت :تحلیل امریکا این است که در صورت
فشار بیشتر بر گلوی ایران ،ایران بهتر به مذاکره راضی خواهد شد .این سنت
امریکایی است که می گوید که زمین ایرانی ها را انقدر داغ کن که مردم بریزند
و انقدر فشار بده که ذلیالنه مذاکره کنند .سخنگوی دولت با تاکید بر اینکه ما
هرگز برجام را ترک نکردیم بلکه ان ها ترک کردند؛ گفت :اینکه در پیام های
خود می گویند شما کاری به دیگر کشورها نداشته و مستقیم با امریکا گفت و
گو کنید ،به دلیل عدم اعتماد امکان پذیر نیست.
بهرئیسجمهورامریکاهیچاعتمادینیست
ربیعی با تاکید بر اینکه ما می خواهیم فشار و تحریم به مردم کم شود ،گفت :در
شرایط کنونی تن دادن به هر چیزی فشار مضاعف بر مردم است .متاسفانه ما
نتوانستیم دلیل این مقاومت را برای مردم خوب باز کنیم .به رئیس جمهور امریکا
هیچ اعتمادی نیست و هر اندازه ما حرکت کنیم او فکر می کند که می تواند با
فشارهای بیشتر بر زندگی مردم ما را به نقطه دیگری برساند .در این شرایط با
توجه به اینکه اکنون امریکا گلوی ایران را می فشارد موضوع مذاکره نمی تواند
محلی از اعراب داشــته باشــد .وی تاکید کرد :از زمانی که ترامپ به ریاست
جمهوری رسیده است ،رژیم امریکا برای خروج از برجام به سایر طرف ها فشاور
اورده است و انها را تشویق می کند و مربوط به امروز نیست .امریکا در مقابل
برجام تنها مانده است و هر کدام از طرف های برجام در واکنش به درخواست ها
و فشارهای واشنگتن برای خروج از برجام ،به کاخ سفید پاسخ منفی داده اند.
کمک سه میلیارد دالری قطر به ایران
برای هواپیمای اوکراینی کذب است
سخنگوی دولت همچنین در پاسخ به این پرسش که ایا قرار است قطر برای
پرداختغرامتهواپیمایاوکراینیبهایرانکمک ۳میلیارددالریبکند،تاکید
کرد :کمک ســه میلیارد دالری قطر به ایران برای هواپیمای اوکراینی کذب
است .خوشبختانه مالقات خوبی را با قطری ها داشتیم و مباحث بسیار خوبی
در ارتباط با دوجانبه های منطقه با انها مطرح شد .قطر خواستار روابط دوجانبه
قوی با ایران است و ما نیز استقبال می کنیم.
سیاست
ترامپ :مذاکره با ایران اهمیتی برایم ندارد!
سه شنبه 24دی 1398سال دوم شماره 212
خبر
3
رئیس قوه قضاییه:
مردم در جریان حادثه سقوط هواپیما
قدردانشفافیتسپاههستند
ایت اهلل سیدابراهیم رئیسی در جلسه شورای عالی قوه قضاییه
با بیان اینکه شهادت سردار رشید و سرافراز اسالم ،حاج قاسم
سلیمانی قلب همه مردم مسلمان و ازادیخواه را جریحه دار
کرد ،این اقدام تروریستی امریکا را نقض بی سابقه موازین و
کنوانسیون های بین المللی دانست و تصریح کرد :از انجا که
سردار شهید سپهبد سلیمانی نماد مبارزه با تروریسم و حمایت
از مظلومان بود ،قطعا اقدام امریکا در به شهادت رساندن ایشان
قابل تعقیب است و مجامع حقوقی جهان باید این نقض اشکار
قوانین بین المللی را فریاد بزنند ،زیرا در غیر این صورت ،جلوی
سایراقداماتناقضموازینبینالمللیرانمی توانگرفت.رئیس
قوه قضاییه با اشاره به لزوم همکاری ستاد حقوق بشر جمهوری
اسالمی ،وزارت امور خارجه و سایر بخش ها برای پیگیری این
اقدام ،افزود :باید گریبان رئیس جمهوری امریکا به عنوان اولین
متهم این اقدام تروریستی گرفته شود و مورد تعقیب قرار گیرد.
این شــخص باید در یک دادگاه عادالنه بین المللی محاکمه
شود و قطعا وجدان های بیدار در جهان ،امت اسالمی ،ستاد
حقوق بشر جمهوری اسالمی ،قوه قضاییه و سایر دستگاه های
مســئول ،این موضوع را رها نخواهند کرد .رئیسی با اشاره به
تشییع شکوهمند و میلیونی پیکر سرداران مقاومت در ایران
و عراق ،این رویداد را حرکتی شگفت انگیز و غیرقابل پیش
بینی توصیف کرد و با بیان اینکه امروز نفرت عمیق نسبت به
امریکایی ها در جهان اسالم بی سابقه است ،افزود :من به عنوان
یکی از مسئوالن نظام جمهوری اسالمی ،خاضعانه و متواضعانه
از حضور با شــکوه مردم عزیز ایران و عراق در مراسم تشییع
پیکر مطهر شهدای مقاومت تقدیر و تشکر می کنم و از سویدای
دل قدردان این حماسه ماندگار که نماد ابراز تنفر از امریکا و
وفاداری نسبت به ارزش های اسالمی و همچنین حمایت از
مقاومت بود ،هستم .رئیس قوه قضاییه در ادامه ،پاسخ موشکی
سپاه به پایگاه نظامی امریکا پس از شهادت سردار سلیمانی
را دقیق ،قدرتمندانه و حکیمانه دانست و با بیان اینکه چنین
اقدامی علیه منافع امریکا در ۷۰ســال اخیر بی سابقه بوده
اســت ،اظهار کرد :انچه در این قضیه که به ماشین جنگی
دشمن لطمه وارد کرد اهمیت دارد ،این است که هیمنه نظامی
امریکا هدف قرار گرفت و از این جهت باید از همه فرماندهان
و نیروهایی که در این عملیات شــرکت داشتند ،تشکر کرد.
رئیسی ادامه داد :البته این سیلی سپاه ،پایان کار نیست و همان
گونه که مقام معظم رهبری نیز تاکید فرمودند ،مساله مهم،
اساسی و راهبردی ،خروج امریکایی ها از منطقه است و ما قطعا
این موضوع را مجدانه دنبال می کنیم تا شرارت ان ها در منطقه
خاتمه یابد و با بازگشت به خانه شان ،کشورهای منطقه بتوانند
در مورد امنیت و سرنوشت خود تصمیم بگیرند .رئیس قوه
قضاییه در بخش دیگری از سخنان خود ،سقوط پرواز ۷۵۲
تهران – کی یف را اتفاقی ناگوار و غم انگیز دانست و با بیان
اینکه حقیقتا غم بزرگی بر دل همه مردم و مسئوالن نشست،
خاطرنشان کرد :یکی از ابعاد مهم این حادثه ،مساله حقوقی ان
است که باید دنبال شود؛ لذا همه مردم عزیز مطمئن باشند
که تمامی حقوق مادی و معنوی جان باختگان و خانواده های
این عزیزان ،به صورت کامل استیفا خواهد شد و اراده نظام نیز
بر این استوار است .رئیسی ،رسیدگی قضایی به این حادثه را
یکی دیگر از ابعاد مهم ان برشمرد و ادامه داد :رسیدگی های
ابتدایی در کمیسیون های تخصصی و فنی انجام شد ،زیرا این
حادثه ،ابعاد فنی پیچیده ای دارد که باید مورد توجه باشد .ادامه
بررسی ها را به سازمان قضایی نیروهای مسلح واگذار کردیم که
این سازمان نیز با بهره مندی از قضات برجسته و همچنین
استفاده از کارشناسان متبحر به پرونده رسیدگی می کند و
مردم عزیز ما اطمینان داشته باشند که تاکید ما ،اجرای عدالت
در این خصوص بدون هیچگونه مالحظه ای است .رئیس قوه
قضاییه خاطرنشان کرد :در این میان ،متاسفانه امریکا و برخی
همدستان ان در عملیات ترور سرداران مقاومت که از سیلی
سپاه اسیب شــدیدی دیده اند ،به دنبال ایجاد فضایی برای
سوءاستفاده از خون پاک عزیزان ما در حادثه سقوط هواپیما
هستند ،اما باید بدانند که امروز جانباختگان این حادثه ،عزیزان
این ملتند و جایگاه خانواده هایشان برای همه مسئوالن و مردم
بسیار محترم است و مسئوالن نیز به دنبال استیفای حقوق
ان ها هستند؛ لذا اجازه موج ســواری و سوءاستفاده از خون
قربانیان این حادثه تلخ را به هیچکس نخواهیم داد .رئیسی
با بیان اینکه امروز امریکا ،انگلیس و کشــورهایی که نفرت
عمومی از خود را دیده اند به دنبال جبران ابروی از دست رفته
هستند ،خط قرمز ملت ایران را امنیت کشور دانست و هشدار
داد :عوامل امریکا و کشورهای بیگانه اگر بخواهند با بهانه قرار
دادن موضوعی که بیش و پیش از هر کس مورد توجه نظام
جمهوری اسالمی است ،افکار عمومی را مشوش کنند و سوار
بر موج شــوند ،مطمئن باشند ملت به ان ها اجازه این کار را
نخواهــد داد و نیروهای امنیتی و انتظامی نیز این موضوع را
دنبال می کنند .رئیس قوه قضاییه تاکید کرد :امروز سپاه بیش
از هر مجموعه ای به دنبال کشف حقیقت در این حادثه است
و همانگونه که همه مشاهده کردند ،فرماندهان عالی سپاه که
شجاعانه مقابل دشمن می ایستند ،متواضعانه و خاضعانه به
پیشگاه ملت گزارش دادند و بر این مبنا می توان انان را مصداق
«اشداء علی الکفار رحماء بینهم» دانست.
بانک و بیمه
بدهی بانکی ،مانع دریافت تسهیالت حوادث غیرمترقبه نیست
4
سه شنبه 24دی 1398سال دوم شماره 212
خبر
بخشودگی جرایم بیمه شخص ثالث از ابتدای بهمن ماه
پرداختخسارتاغتشاشاتابانماه
رییس کل بیمه مرکزی گفــت :از اول بهمن ماه به افرادی
که فاقد بیمه شخص ثالث هستند ،فرصت یک ماهه داده
می شــود تا بدون پرداخت جریمه خودروهای خود را بیمه
کنند« .غالمرضا سلیمانی» روز دوشنبه در نشستی خبری
به بخشودگی جرائم رانندگانی که بیمه شخص ثالث را انجام
نداده اند ،اشــاره کرد و گفت :حدود ۲۲میلیون خودرو در
کشور تردد دارند که ۲۰میلیون از انها تحت پوشش بیمه
شخص ثالث بوده و دو میلیون خودرو فاقد بیمه هستند که
امکان وقوع حوادث و وارد امدن خســارات وجود دارد .وی
اظهار داشت :برای تشویق افرادی که فاقد بیمه نامه شخص
ثالث هستند ،قرار است که از اول بهمن امسال یک ماه فرصت
داده شود ،تا همه فاقدان بیمه شخص ثالث بدون پرداخت
جریمه بتوانند خودروهای خود را بیمه کنند .سلیمانی اضافه
کرد :همچنین ۱۱میلیون موتورسیکلت در کشور تردد کنند
که تنها دو میلیون از انها دارای بیمه شخص ثالث بوده و بقیه
فاقد بیمه نامه هستند که قرار شده است انها نیز از ابتدای
بهمن امسال از بخشودگی بیمه شخص ثالث برخوردار شوند.
رییس کل بیمه مرکزی یاداورشد :دارندگان موتورسیکلت
برای برخورداری از بخشــودگی بیمه شــخص ثالث تا سه
ماه فرصت دارد .وی ادامه داد :ماشــین االت کشاورزی نیز
از بخشودگی جرایم بیمه شخص ثالث برخوردار می شوند.
ســلیمانی افزود :تا کنون بیش از ۱۵۰هزار ماشــین االت
کشاورزی تحت پوشش بیمه شخص ثالث قرار گرفتند اما
هنوز تعداد زیادی از انها فاقد بیمه نامه هستند .رییس کل
بیمه مرکزی تصریح کرد :به این دسته از دارندگان ماشین
االت کشاورزی نیز از ابتدای بهمن ماه مهلت داده شده است
تا از این بخشودگی برخوردار شوند .وی گفت:در سانحه هوایی
اخیر بیش از ۱۷۰نفر از اتباع کشورهای مختلف جان باختند،
این در حالی است که سالیانه در کشور ما حدود ۱۷هزار نفر
در جاده ها کشته شده ۳۳۰ ،هزار نفر زخمی و ۴۰۰هزار نفر
معلولمی شوند.
اخرینوضعیتتاسیسبیمههمگانیحوادثطبیعی
رییس کل بیمه مرکزی درباره تاســیس صندوق حوادث
طبیعی گفت :ایران جزو کشــور حادثه خیز جهان بوده و
بنابراین تاسیس این صندوق اهمیت بســیار زیادی برای
کشــور دارد .سلیمانی به وقوع سیل اخیر در جنوب کشور
و به ویژه استان سیستان و بلوچســتان اشاره کرد و افزود:
خســارات زیادی به شهرها و روستاها و مزارع و بخش های
مختلف وارد کرده است .وی ادامه داد :باید سیستم و ساز و
کاری ایجاد شود تا روند پرداخت خسارت به اسیب دیدگان
حوادث طبیعی نظیر سیل ،زلزله و خشکسالی شتاب بگیرد.
رییس کل بیمه مرکزی با بیان اینکه تاسیس این صندوق در
دولت و مجلس شــورای اسالمی تصویب شده است ،اضافه
کرد :شورای نگهبان نســبت به این مصوبه ،ایراداتی را وارد
کرده است .وی ادامه داد :به نظر می رسد اشکاالت وارده ،رفع
شــده و تا پایان امسال شاهد راه اندازی این صندوق باشیم.
سلیمانی ادامه داد :با تشکیل این صندوق حداقل ۳۰میلیون
واحد مسکونی در سراسر کشور در طی یک دوره کوتاه تحت
پوشــش بیمه قرار خواهد گرفت .وی افزود ۵۰ :درصد حق
بیمه را دولت و بقیــه را مردم پرداخت خواهد کرد که رقم
ان زیاد نیســت .رییس کل بیمه مرکزی ادامه داد :در گام
بعد عالوه بر واحدهای مسکونی ،واحد های تجاری نیز تحت
پوشش بیمه قرار خواهند گرفت.
پرداخت ۳میلیارد تومان کمک
به حادثه دیدگان کرمان
رییسکلبیمهمرکزیدربارهپرداختغرامتبهجان باختگان
کرمان نیز گفت :بــرای پرداخت غرامت این جان باختگان
بیمه ها مسوولیتی نداشتند اما بیمه ایران سه میلیارد تومان
در اختیار استانداری قرار داد تا به عنوان کمک به بازماندگان
این جان باختگان پرداخت شود .سلیمانی ادامه داد :ما هیچ
اطالعی از تعداد قربانیان این سانحه نداریم.
پرداخت خسارت اغتشاشات ابان ماه
رییس کل بیمه مرکزی درباره پرداخت خسارت به بانک ها و
واحدهای تجاری اسیب دیده در نتیجه اغتشاشات ابان ماه،
گفت :ان دسته از بانک ها و مراکز تجاری که عالوه بر بیمه
اتش سوزی ،دارای بیمه نامه اشوب نیز بودند مدارک خود را
ارائه کردند .وی ادامه داد :برخی از این واحدها خسارات خود
را دریافت کرده اما بقیه ان ها در مرحله ارزیابی خسارت قرار
دارد .سلیمانی با بیان اینکه هنوز رقم دقیق پرداخت خسارت
مشخص نشده است ،گفت :پیش بینی می شود که حداکثر
حدود ۴۰میلیارد تومان برای این واحدهای اســیب دیده
خسارت پرداخت شود.
بانک مرکزی در بخشــنامه ای اعالم کرد :بدهی و معوقات و چک برگشتی احتمالی اسیب دیدگان ،مانع از دریافت تسهیالت موضوع حوادث غیرمترقبه نیست .بانک مرکزی در
بخشــنامه ای به بانک های دولتی اعالم کرد :با توجه به نظر معاونت حقوقی رییس جمهوری ،مصوبه های هیات وزیران در زمینه اعطای تسهیالت به اسیب دیدگان از حوادث غیر
مترقبه بدون در نظر گرفتن بدهی و معوقات و چک برگشــتی احتمالی سال های قبل اســیب دیدگان به بانک ها ،در چارچوب اجرای بند ۶ماده واحده قانون تسریع در بازسازی
مناطق اسیب دیده بر اثر حوادث غیر مترقبه بوده است .قانون یاد شده خاص محسوب می شود و ماده پنج مکرر قانون صدور چک به عنوان قانون «موخر» قادربه تخصیص قانون
خاص مقدم نیســت ،ضمن اینکه مصوبه های مرتبط هیات وزیران تاکنون مورد ایراد هیات تطبیق مصوبه های مجلس شورای اسالمی کشور با قوانین قرار نگرفته است ،بر اساس
نظر معاونت حقوقی رییس جمهوری بدهی و معوقه ها و چک برگشتی احتمالی اسیب دیدگان ،مانع از دریافت تسهیالت موضوع حوادث غیرمترقبه نیست.
اخذ سود مرکب از جرایم بانکی حذف می شود
با ابالغ قانون تســهیل تسویه بدهی های بدهکاران شبکه بانکی ،سود
تسهیالت اعطایی و جرایم ان براســاس نرخ سود ساده و غیرمرکب
محاســبه می شود.قانون تسهیل تسویه بدهی بدهکاران شبکه بانکی
کشـور به شبکه بانکی ابالغ شد.
متن کامل قانون به شــرح زیر است« :ماده واحده ـ به منظور حمایت
از رونق تولید و تسهیل تسویه بدهی ریالی غیرجاری تولیدکنندگان
به بانک ها و موسسات اعتباری ،چنانچه تسهیالت گیرندگانی که تمام
یا بخشی از بدهی سررسیدشده خود را تا پایان سال ۱۳۹۷پرداخت
نکرده اند ،بخواهند بدهی غیرجاری خود را نقدا ً تسویه نمایند ،بدهی
انان به ترتیب زیر محاسبه خواهد شد:
۱ـ در صورتی که قرارداد تسهیالت گیرنده با بانک یا موسسه اعتباری
تجدید یا امهال نشده باشد ،همان قرارداد ،مالک محاسبه مانده بدهی
تسهیالت گیرنده بر اساس این قانون خواهد بود
۲ـ در مــورد قراردادهایی که یک یا چند نوبت از طرقی مانند انعقاد
توافقنامه ،قرارداد جدید یا اعطـــای تسـهیالت جایگزین ،تجدید یا
امهال شده باشد :در صورتی که قرارداد اولیه بانک یا موسسه اعتباری
با تسهیالت گیرنده ،قبل از ۱۳۹۳.۱.۱منعقـــد شـده باشـد ،اخرین
قرارداد و یا توافقنامه قبل از تاریخ مزبور« ،قرارداد مالک محاســبه»
تلقی و محاســبه مانده بدهی مشتری بر اساس ان انجام می شود.در
صورتی که قرارداد اولیه بعد از ۱۳۹۳.۱.۱منعقد شــده باشد ،مالک
محاسـبه ،اولین قرارداد بعد از تاریخ یادشده می باشد.
۳ـ مبلغی که تسهیالت گیرنده باید برای استفاده از مزایای این قانون
به صورت نقدی به بانک یا موسســه اعتباری بپردازد ،عبارت است از
مانده اصل و ســود قبل و بعد از سررسید (تا تاریخ تسویه نقدی) که
با اســتفاده از فرمول ابالغی بانک مرکزی ،براساس نرخ سود ساده و
غیرمرکب مندرج در «قرارداد مالک محاسبه» ،با حذف کلیـه جرائم
متعلقه و سودهای ناشی از ان و با در نظر گرفتن پرداخت های مشتری
و زمان پرداخت های وی محاسبه می شود.
۴ـ سقف مجاز برای برخورداری از مزایای این قانون برای هر شخص
حقیقی و حقوقی غیردولتی در کل شـبکه بانکی ،به ترتیب ۵ ،میلیارد
ریال و ۲۰میلیارد ریال (اصل منـدرج در «قرارداد مالک محاسبه»)
تعیین می شود.
۵ـ تسهیالتی که بنا به نظر بانک مرکزی و در راستای ساماندهی بازار
غیرمتشکل پولی از موسسـات در حـال تصفیه به بانک ها و موسسات
اعتباری غیربانکی منتقل شده باشد ،مشمول احکام این قانون بوده و
در چهارچوب ضوابط اجرائی که توســط بانک مرکزی تدوین خواهد
شد ،تعیین تکلیف می شود.
۶ـ تسهیالت گیرندگان مشمول استفاده از ضوابط این قانون حداکثر
تا پایان اســـفندماه ۱۳۹۸مهلـت دارند درخواست خود را به بانک ها
یا موسســات اعتباری موردنظر ارائه کنند .بانک یا موسسه اعتباری
غیربـــانکی مکلـــف اســت حداکثر ظرف مدت دوماه از زمان ارائه
درخواســت مشــتری ،کلیه دریافت ها و پرداخت های مشتری را که
مربوط به «قرارداد مالک محاســبه» است به همراه زمان دریافت یا
پرداخت ،در سامانه ای که بانک مرکزی اعالم می کند ،ثبت نماید.
تسهیالت گیرنده برای برخورداری از مزایای این قانون باید حداکثر تا
پایان شهریورماه ۱۳۹۹مانده بدهی خود را که توسط سامانه فوق الذکر
محاسبه و به او اعالم می شود ،نقدا ً تسویه نماید.
۷ـ قراردادهای فروش و واگذاری دارایی های بانک یا موسسه اعتباری
غیربانکی و تســهیالت اعطائی ارزی اعم از منابــع داخلی بانک ها و
موسسات اعتباری و سایر منابع ،از شمول این قانون مستثنی هستند.
۸ـ بانک ها و موسســات اعتباری غیربانکی مجازند درصورتی که در
نتیجه اجرای این قانون متحمل زیان شوند ،پس از تایید بانک مرکزی،
زیان مزبور را از ســال ۱۳۹۹به بعد بــه تدریج حداکثر ظرف مدت
پنج ســال در صورت های مالی خود مستهلک کنند .چنانچه سازمان
امور مالیاتی ذخایر مطالبات مشکوک الوصول مربوط به تســـهیالت
غیرجاری را که مطابق این قانون تسویه می شود ،در محاسبه مالیات
متعلق به بانک ها و موسسات اعتباری ،لحاظ نکرده باشـد ،موظف است
مالیات دریافتی را به عنوان مالیات ســال های بعد از اجرای این قانون
منظور کند.
۹ـ حکم این قانون قابل تمدید نمی باشد.
تبصره ـ کلیه تسهیالتی که برای تولید اعطا شـده ،مشمول این قانون
اســـت .بانک مرکزی موظف است دستورالعمل اجرای این قانون از
جمله تشخیص تسهیالت تولیدی از غیرتولیدی را ظرف مدت دوهفته
از تاریخ ابالغ این مصوبه ،به بانک ها و موسسات اعتباری اعالم نماید.
با عنایت به مراتب مذکور ،خواهشــمند است دستور فرمایند مراتب
به قید تسریع و با لحاظ مفاد بخشــنامه شماره ٩٦/١٤٩١٥٣مورخ
۱۳۹۶.۰۵.۱۶به تمامی واحدهای ذیربط ان بانک/موسســه اعتباری
غیربانکی ابالغ شده و بر ُحسن اجرای ان نظارت دقیق به عمل اید.
امروزاخرینفرصتبرایثبتناممتقاضیاندریافت«سبدمعیشتی»
مهلت ۱۴روزه برای ثبت نام متقاضیان دریافت سبد معیشتی رو به
پایان است و امروز ( ۲۴دی ماه) اخرین فرصت برای کسانی است
که یارانه نقدی دریافت نمی کردند اما متقاضی دریافت سبد حمایت
معیشتی دولت هســتند .با افزایش بهای بنزین در ابان ماه دولت
تصمیم گرفت منابع حاصل از ان را به شکل نقدی و با عنوان «طرح
حمایت معیشتی دولت» توزیع کند .مرحله طرح حمایت معیشتی
در ابان ماه بین ۶۰میلیون نفر ( ۱۷میلیون و ۷۰۰هزار خانوار) برای
خانواده یک نفره ۵۵هزار تومان ،خانواده دو نفره ۱۰۳هزار تومان،
خانواده سه نفره ۱۳۸هزار تومان ،خانواده ۴نفره ۱۷۲هزار تومان
و خانواده پنج نفره و بیشتر ۲۰۵هزار تومان واریز شد .مرحله دوم
نیز ۱۰دی ماه با همین میزان تعیین شــده واریز شد .البته در این
مرحله ۴۱۹هزار خانواده که متقاضی دریافت سبد معیشتی بودند
به تعداد قبلی اضافه شد مجموع مبلغ دو مرحله یکجا به حسابشان
واریز شد .پس از واریز مرحله دوم یارانه نقدی بنزین مقرر شد افرادی
که در فهرست یارانه بگیران نقدی ( ۴۵هزار و ۵۰۰تومان) نیستند
و درخواست خود را در مهلت مقرر در کد دستوری *۶۳۶۹#ثبت
کرده اند ،تقاضای خود برای دریافت سبد معیشتی دولت را از ساعت
۲۲همان روز ( ۱۰دی ماه) در ســایت hemayat.mcls.gov.
irثبــت کنند .ایــن ۶۶۶هزار و ۷۷۴سرپرســت خانوار ۱۴روز
فرصت داشــتند اطالعات هویتی و شماره تلفن سرپرست خانواده
را در سامانه وارد کنند .امروز (سه شنبه) اخرین مهلت تعیین شده
برای سرپرستان خانوار است .به گفته «حسین میرزایی» سخنگوی
ستاد شناسایی مشموالن طرح حمایت معیشتی تقاضای این افراد
ظرف یک ماه بررسی می شود و نتیجه از طریق پیامک به انها اعالم
می شود« .محمد باقر نوبخت» رییس سازمان برنامه و بودجه اعالم
کرده بود اگر درامد دولت از محل ازاد سازی نرخ سوخت بیشتر از
۳۱هزار میلیارد تومان شد بدون انکه ریالی از ان به بودجه وارد شود
مستقیم به حساب مردم واریز خواهد شد.
جدیدترین قیمت سکه ،طال و ارز در بازار
قیمت ســکه امروز در حالی بــا کمی افزایش
نسبت به روز گذشته همراه شد که قیمت ارز
نسبت به روز گذشته کاهش اندکی یافته است.
(دوشنبه) هر قطعه سکه تمام بهار طرح قدیم
چهار میلیون و ۷۷۰هزار تومان قیمت دارد که
نســبت به روز گذشته ۲۰هزار تومان افزایش
قیمت دارد .همچنین هر قطعه سکه تمام بهار
ازادی طرح جدیــد چهار میلیون و ۷۸۵هزار
تومان داد و ستد شد که نسبت به روز یکشنبه
پنج هزار تومان افزایش قیمت دارد.
بنــا بر اعالم اتحادیه طــا و جواهر تهران ،هر
قطعه نیم ســکه دو میلیون و ۴۲۰هزار تومان
(کاهش ۱۰هزار تومانی نسبت به روز گذشته)
و ربع سکه هم یک میلیون و ۴۴۰هزار تومان
داد و ستد شد.
سکه گرمی هم با ۱۰هزار تومان افزایش ۹۳۰
هزار تومــان قیمت دارد .هــر گرم طالی ۱۸
عیار در طالفروشــی ها افزایش قیمت داشته
و ۴۸۷هزار و ۷۸۶تومان عرضه می شــود .در
بازار جهانی هم هر اونس طال با کاهش قیمت،
بیش از ۱۵۵۱دالر داد و ســتد می شــود .در
هفته گذشته ،قیمت ارز تغییر چندانی نداشت
و پس از ان نیز روند کاهشی به خود گرفت تا
جایــی که این روزها بار دیگر بازار ارز در ثبات
قرار دارد.
بر همیــن اســاس ،صرافی های مجــاز بانک
مرکزی امروز هــر دالر امریکا را با قیمت ۱۲
هزار و ۹۲۰تومــان خریدند و ۱۳هزار و ۲۰
تومان می فروشند .از سوی دیگر ،امروز قیمت
خرید هر یــورو در این صرافی هــا ۱۴هزار و
۵۲۰تومان و قیمت فروش ان ۱۴هزار و ۶۲۰
تومان است .همچنین بانک ها تا سقف ۱۰۰۰
یورو به مسافران کشــورهای غیر همسایه ارز
مســافرتی پرداخت می کند که قیمت این ارز
نیــز در حال حاضر با احتســاب کارمزد بانک
مرکــزی و بانک ها ،رقمی در حدود ۱۴هزار و
۸۰۰تومان است.
بانک ها نیز امروز هــر دالر امریکا را ۱۲هزار
و ۸۱۱تومــان و هر یــورو را ۱۴هزار و ۳۹۸
تومان می خرند.
هدف از تاسیس FATFمدیریت پولشویی و تامین مالی تروریسم به نفع اهداف امریکاست
نماینده اســبق ایران در صندوق بین المللــی پول با بیان اینکه
FATFبا هدف مدیریت پولشــویی و تامین مالی تروریسم به
نفع اهداف امریکا تاسیس شــده است ،گفت :هدف از تاسیس
این نهاد ،مبارزه با پولشــویی و تامین مالی ترریسم نیست بلکه
این نهاد برای مقاصد سیاسی طراحی شده است.
محمد اقا قوام نماینده اســبق ایران در صندوق بین المللی پول
در برنامه «گفتگوی سیاسی» رادیو گفتگو با بیان اینکه FATF
را امریکایی ها با هدف سیاســی ایجاد کرده اند ،اظهارداشــت:
امریکایی می خواهند مساله پولشــویی و تامین مالی تروریسم
را در راســتای اهداف خودشــان مدیریت کنند .وی افزود :اول
باید دید هدف از تشــکیل این نهاد چیست .هر کسی در راس
مدیریت این نهاد قرار بگیرد برخالف هدف اصلی نهاد نمی تواند
عمل کند .هدف مدیریت پولشویی در جهان در جهت اهداف و
مقاصد امریکاست.
نماینده اســبق ایران در صندوق بین المللی پول گفت :غربی ها
سازمان تروریستی منافقین را از فهرست سازمان های تروریستی
کنار گذاشــتند و هیچ واکنشی به اقدامات تروریستی عربستان
و تامین مالی تروریســت توسط انها نشــان نمی دهند .بنابراین
ســوال مهم و اصلی این است که این سازمان برای چه تاسیس
شــده است .وی با بیان اینکه امریکا سپاه پاسداران را به عنوان
ســازمان تروریستی اعالم می کند اما ســازمان مجاهدین خلق
(منافقین) را از لیست ســازمان های تروریستی خارج می کند،
گفت :هم اکنون امریکا بســیاری از نهادهای اقتصادی کشور از
جمله بانک مرکزی مورد تحریم قرار داده است و هرگونه اقدامی
از سوی این نهادها انجام شود تخلف از مقررات FATFمحسوب
خواهد شد .اقاقوام تصریح کرد :هرگونه تعامل و تراکنش مالی با
دستگاه های تحریم شده مورد سوال قرار می گیرد .پیشتر بانک
سپه یک بخشنامه ای را برای شعب خود صادر کرد که به یکی از
نهادهای داخلی کشور تسهیالت پرداخت نشود ،یعنی خودمان
خودتحریمی کردیم.
اگرچه در سال های اخیر انتقادهای طبیعی به جشنواره تئاتر فجر مطرح می شد و انتخاب ها و داوری ها بعضا محل نقد قرار می گرفت ،اما به هر حال در کنار هنرمندان جوان تر ،بسیاری از قدیمی ها و
حرفه ای هایتئاترهمهموارهمشتاقشرکتدرانبوده اند.اماامسالدرپیسانحهسقوطهواپیمایاوکراینی،تعدادیازگروه هایتئاتری،عمدتادرفضایمجازیوشبکه هایاجتماعی،اعالمکرده اندکهبرای
ابرازهمدردیوهمراهی،ازشرکتدرجشنوارهبین المللیتئاترفجرانصرافمی دهند.ایناعالن هاابتداازسویگروه هاییازشهرهاییغیرازتهرانانجامشدامادرحالیکهکههیچواکنشیازسویدبیرخانه
فجر نشان داده نشد ،ادامه پیدا کرد .هرچند که تجربه نشان داده بین انچه در فضای غیررسمی اتفاق می افتد تا انچه که رسمیت می یابد ،بعضا فاصله بسیار است .اینکه ایا واکنش هنرمندان تئاتر به انصراف
از جشنواره ،چه به نشانه اعتراض به رخدادی ،چه برای همدردی ،می توانست به شکلی دیگر باشد یا خیر ،یک بخش ماجرا است ،بویژه انکه کیهان کلهر -نوازنده و اهنگساز -شامگاه گذشته ضمن مخالفت
با تعطیلی اجراهای هنری ،تاکید کرده است :هنر جدی هیچ گاه نباید تعطیل شود ،چرا که کارش به تفکر واداشتن افراد است و اگر می خواهیم به لحاظ اجتماعی هر قدمی برداریم ،باید فرهنگ را بارور کنیم.
برنامه ضربتی ایران برای اعتمادسازی گردشگران
تبلیغگردشگریایرانبادستخالی!
مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری با اشاره به تحوالت اخیر ایران
و منطقه ،از اقدام برای تدوین برنامه ضربتی اعتمادســازی بازاریابی
و تبلیغات در بازارهای هدف گردشــگری خبر داد« .ایران» چنان که
وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی اذعان داشته است با
«بودجه ای محدود» تبلیغ شده است .علی اصغر مونسان اوایل امسال
نیز به بودجه تبلیغات گردشــگری ایــران اعتراض کرده و گفته بود:
«در بســیاری از کشورها به ازای هر گردشگر ۱.۷الی ۲.۲دالر برای
تبلیغات گردشگری هزینه می شود ،اما متاسفانه در ایران هزینه این
تبلیغات به چند سِ نت هم نمی رسد ».محمدابراهیم الریجانی مدیر
دفتر بازاریابی و تبلیغات گردشــگری ،ان سخنان را تکمیل کرده و
گفته بود« :سرانه بودجه ایران برای جذب هر گردشگر خارجی حدود
۳۰سنت است ».هرچند که معاون گردشگری صراحتا گفته است« :ما
با دست خالی برای گردشگری ایران تبلیغ می کنیم ».با وجود چنین
شرایطی ،محمدابراهیم الریجانی ـ مدیرکل بازاریابی و تبلیغات وزارت
میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دستی ـ تهیه و اجرای طرح
ضربتی برای بازاریابی و تبلیغات گردشگری به منظور اعتمادسازی و
حفظ اشتغال و معیشت صدها هزار نیروی کار که در معرض بیکاری
قرار دارند را در وضعیت موجود کشور ضروری دانست گفت :این طرح
با مشــارکت بخش خصوصی در دست تهیه است .او درباره ضرورت
تهیه و اجرای برنامه ای ضربتی برای اعتمادسازی گردشگری ،توضیح
داد :با توجه به اتفاقات اخیر به خصوص ناارامی های ابان ماه ،تحوالت
عراق و اقدامات تروریســتی فرودگاه بغداد ،حادثه سقوط هواپیمای
اوکراینی و کنســل شدن بســیاری از پروازهای بین المللی ضرورت
برنامه ریزی گسترده برای بازاریابی و تبلیغات اعتمادساز در ماه های
پایان ســال و قبل از شروع فصل پیک سفرهای گردشگران خارجی
احساس می شــود .وی ادامه داد :بدیهی است ما به صورت ماهانه و
ســاالنه برنامه های مختلفی برای بازاریابی و تبلیغات گردشگری در
دستور کار داریم که متناسب با منابع ،بودجه و امکاناتمان و در شرایط
عادی به کار گرفته می شود ،اما با توجه به تحوالت اخیر و اثار منفی
این اتفاقات روی اذهان و افکار عمومی مردم کشــورهای بازار هدف،
احســاس می کنیم در فصل پیش روی گردشگری ورودی که از بهار
۹۹اغاز می شود ،با کاهش سفر به ایران مواجه شویم .الریجانی گفت:
هرچند در حال حاضر تعدادی از تورها کنسل شده است ،اما با توجه
به این که در فصل پیک ســفر نیســتیم ،حجم تورهای کنسل شده
بــه لحاظ کمی و عددی رقم بزرگی نیســت ،ولی باید از هم اکنون
برای ســال اینده برنامه ریزی را شــروع کنیم تا صدمات کمتری را
شاهد باشیم .او «مدیریت بحران در گردشگری» را مقوله ای دانست
که همه کشــورهای فعال در صنعت گردشــگری ممکن است با ان
مواجه شوند ،یاداور شد :موضوعاتی نظیر سیل ،زلزله ،کودتا ،انقالب،
مسائل سیاســی ،بیماری های فراگیر و بسیاری موضوعات است که
در کشورهای مختلف دنیا رخ می دهد و روی گردشگران ورودی ان
کشور تاثیر می گذارد که با یک سری اقدامات ضربتی شرایط به وجود
امده را مدیریت می کنند و به عبارتی بحران را پشت سر می گذارند.
مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشــگری افزود :ما در وزارت میراث
فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دســتی و فعاالن بخش خصوصی و
تمام کســب و کارهایی که از حوزه گردشــگری به طور مستقیم و
غیر مســتقیم منتفع هستند و حتی شهرداری ها و برخی سازمان ها
و وزارتخانه هایــی کــه کارکرد بین المللــی دارند ،بایــد در برنامه
«اعتمادســازی تبلیغات گردشــگری ایران» با هدف عبور از چالش
بوجود امده نقش موثر ایفا کنند .وی بیان کرد :بدیهی است اقدامات
بازاریابــی و تبلیغات وزارت میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع
دستی که برای شرایط عادی پیش بینی و طراحی شده هم به لحاظ
کمــی و حجم برنامه ها و هم به لحاظ کیفی و نوع برنامه ،جوابگوی
تبلیغات منفی و رفع تشــویش اذهان و تنویــر افکار عمومی اتباع
کشــورهای بازار هدف نیست .ضمن این که این وزارتخانه به تنهایی
نمی تواند برنامه ریزی گســترده ای را در بیش از ۳۰کشور بازار هدف
اول گردشگری به لحاظ منابع مالی ،انسانی و عملیاتی به کار گیرد،
لذا نیازمند همکاری همه ذی نفعان و فعاالن حوزه گردشگری هستیم.
الریجانی ادامه داد :ضرورت مشارکت موثر همه فعاالن گردشگری
اعم از بخش خصوصی ،کسب و کارها ،رسانه ها و سازمان های دولتی
و حاکمیتی ،شهرداری ها ،اتاق های بازرگانی ،هنرمندان و ورزشکاران
در برنامه ضربتی اعتمادســاز تبلیغات گردشگری احساس می شود؛
چراکــه اثار و منافع اقتصادی گردشــگری متعلــق به گروه خاص
نیست و احاد جامعه را تحت پوشــش قرار می دهد .همچنین باید
تقسیم کاری بین انجمن ها و تشکل های گردشگری و برخی نهادها
و سازمان ها با محوریت وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع
دستی در اجرای این برنامه ضربتی صورت بگیرد .او در ادامه به برخی
اقدامات که در جریان این برنامه اعتمادســازی می تواند اجرا شود،
اشــاره کرد و افزود :اعالم شرایط واقعی کشور توسط سفارتخانه ها،
رایزنی های فرهنگی و نمایندگی های کشــورمان در ســایر کشورها
بویژه در کشورهای بازار هدف گردشگری ،حضور در فضای مجازی به
خصوص پیام رسان ها و شبکه های اجتماعی محبوب کشورهای بازار
هدف ،حضور در نشــریات و سایر رسانه های تخصصی گردشگری،
حضور پررنگ در نمایشگاه های گردشگری (تا اردیبهشت ۹۹حدود
هشــت نمایشــگاه مهم در پیش اســت) ،اجرای برنامه هایی نظیر
هفته های فرهنگی ،بازارچه های صنایع دستی ،جشنواره های غذاهای
سنتی و موسیقی ایرانی که بتواند مردم کشورهای هدف را مخاطب
قرار دهد ،برگزاری تورهای اشناسازی برای خبرنگاران ،تورپراتورها،
بالگرها و افراد ذی نفوذ کشورهای بازار هدف ،دعوت از اینفلوئنسرها
و افراد اثرگذار در فضای مجازی ،دعوت از سلبریتی ها و افرادی که
مردم کشــورهای بازار هدف از ان ها تاثیر می پذیرند و دهها طرح و
ایده دیگر بخشی از اقدامات تدارک شده در طرح ضربتی اعتمادساز
بازاریابی و تبلیغات در شــرایط فعلی خواهد بود .البته با مشــورت
انجمن ها ،صنوف ،تشــکل ها و صاحب نظران و برخی از سازمان ها و
نهادهای فعال بین المللی این برنامه ها به لحاظ کمی و کیفی تکمیل
خواهد شد .مدیرکل بازاریابی و تبلیغات گردشگری تاکید کرد :پس
از ان باید تامین منابع و تقسیم کار بین نهادهای دولتی ،بخش های
مختلف وزارت گردشگری ،بخش خصوصی ،جامعه هتلداران ،انجمن
دفاتر خدمات مسافرتی ،جامعه تورگردانان ،انجمن راهنمایان و سایر
ذی نفعان صورت پذیرد و با تقســیم کار ملی بین بخش های مذکور
هر یک باید بخشی از این برنامه ها را به لحاظ مادی ،معنوی ،فنی و
مشاوره ای پشتیبانی کنند تا اجرا شود.
وی ادامه داد :حفظ روند رو به رشــد گردشگری در ماه های پایانی
سال و بویژه در سال اتی در عمل به حفظ کسب و کارها و مشاغل
متعددی منجر می شود که در شهرها و روستاهای مختلف کشور به
عنوان مقاصد گردشــگری ،دهها هزار جوان از ان به طور مستقیم
ارتزاق می کننــد و دهها هزار نفر نیز در دفاتر خدمات مســافرتی،
رستوران ها ،مراکز اقامتی ،راهنمایان گردشگری ،بوم گردی ها مشغول
به کاراند و چشــم امید خود و خانواده هایشــان به چرخیدن چرخ
صنعت گردشگری است .الریجانی با بیان این که تاثیرات غیرمستقیم
و القایی صنعت گردشگری بر سایر صنایع اعم از حمل و نقل زمینی،
هوایی ،ریلی ،دریایی و حمل و نقل درون شــهری ،تولید ،کشاورزی
و کســب و کارهای خرد احاد مردم نیز بر کســی پوشیده نیست،
تصریــح کرد :اگر اکنون از تهیه برنامــه ضربتی بازاریابی و تبلیغات
گردشــگری ســخن می گوییم در واقع از حفظ اشتغال و معیشت
مستقیم و غیرمســتقیم صدها هم وطن در اقصی نقاط کشور حرف
می زنیم ،بنابراین مشارکت همه فعاالن و ذینفعان و نهادهای دولتی
و غیردولتی را در این مسیر نیاز داریم.
حذف نمایش الیک اینستاگرام به کجا رسید؟
ایا اینســتاگرام از بیانیه خود درباره حذف نمایش تعداد الیک ها منصرف شــده است؟ یا ایا دلیل
دیگری دارد که ما هنوز شاهد تعداد الیک ها در پست های اینستاگرامی هستیم .اینستاگرام چندی
پیش قصد داشــت که برای کاهش فشــار روانی به کاربران به علت تعداد الیک ها ،از نمایش انها
جلوگیری کند .این خبر خوبی از نظر روانشناســانی بود که در این باره پژوهش هایی کرده بودند؛
زیرا که انان معتقد هستند ،اینستاگرام همراه مزیت هایی که دارد ،اسیب های روانی زیادی هم برای
کاربران ایجاد کرد ه است .روانشناسان ،حذف الیک را کمکی به کم شدن فشار روانی در اینستاگرام
و کاهش این اسیب ها دانستند .برای ازمایش این موضوع( ،هایپ ادیتور) مطالعه ای روی ۱۵۴هزار
اکانت را انجام داد و نتایج را منتشــر کرد (نتایج در گزارش ۲۱ابان)؛ اما چرا بعد از حدود ۲ماه،
خبری از این اپدیت نیســت؟ ایا اینســتاگرام به این نتیجه رسیده است که کاربران خود را در ان
صورت از دســت می دهد؟ یا ســامتی کاربران دیگر اهمیت ندارد؟ بر اساس تحقیقاتی که «ایرنا
زندگی» در این موضوع انجام داد ،به این نتیجه رســید که این اپدیت برای کاربران ایاالت متحده
امریکا انجام شــده است .این کاربران از مشاهده تعداد الیک ها محروم هستند .این اپشن مشمول
حال کاربرانی شــده است که رفتارهایی حاکی از عدم ســامت روانی از خود به اینستاگرام نشان
داده اند .با این حال ۲موضوع حل نشــده هنوز باقی مانده اند ،اول :ان دســته از افرادی که با این
فشــارهای روانی در فضای مجازی در حال بیمار شدن هستند و دوم :ان دسته از بیمارانی که در
ایاالت متحده امریکا زندگی نمی کنند .اینستاگرام هنوز بیانیه ای ،با موضوع گسترش این طرح به
کشورهای دیگر یا طرحی کلی برای جلوگیری از این اسیب های روانی منتشر نکرده است.
مکالمات درون شبکه تلفن همراه در مناطق سیل زده رایگان شد
اداره کل ارتباطــات شــرکت ارتباطات ســیار ایــران ضمن ابراز
همدردی با سیل زدگان جنوب کشور طی اطالعیه ای اعالم کرد که
در راستای مســوولیت اجتماعی و تسهیل ارتباطات در ان مناطق،
کلیه مکالمات درون شــبکه (به مقصد همــراه اول و تلفن ثابت) تا
پایان روز جمعه ۲۷دی ماه در شــهرهای کنارک ،نیک شهر ،فنوج،
قصرقند ،چابهار ،ســرباز ،میرجاوه و دلگان و روستاهای این مناطق
رایگان است.
همــراه اول همچنین اعالم کرد که در «گابریک» و «ســدیج» از
توابع جاســک در استان هرمزگان نیز کلیه مکالمات درون شبکه(به
مقصد همراه اول و تلفن ثابت) تا روز جمعه ٢٧دی ماه رایگان است.
گفتنی است پیش از این همراه اول در مواجهه با حوادث غیرمترقبه
استان های مختلف کشور نیز امکان برقراری مکالمات رایگان را برای
مشترکان درگیر ،فراهم کرده بود.
اپراتــور دوم تلفن همراه هم اعالم کرد مکالمه های درون شــبکه
تمامی مشــترکان ایرانســل در مناطق سیل زده اســتان سیستان
و بلوچســتان ،تا پایان روز چهارشــنبه ۲۵دی ماه رایگان اســت.
ایرانســل ،اعالم کرد با هدف تســهیل ارتباطات و کمک به کاهش
االم ســیل زدگان عزیز اهل اســتان سیســتان و بلوچستان ،تمامی
مکالمه های درون شــبکه ایرانســل از اغاز بامداد امروز ۲۳دی ،تا
پایان روز چهارشــنبه ۲۵دی ماه در مناطق اسیب دیده از سیل ،از
جمله میرجاوه ،فنوج ،کنارک ،نیکشــهر ،قصرقند ،دلگان ،چابهار و
ســایر مناطق سیل زده و روستاها و جاده های اطراف رایگان است .با
توجه به اعالم هشدار وقوع ســیل ،تیم فنی ایرانسل پیش از جاری
شدن سیالب ،در مناطق اسیب دیده حضور یافته و با بررسی شرایط
و رفع اســیب های احتمالی ناشی از ســیل ،بر حفظ پایداری شبکه
و برقراری ارتباط در شرایط دشــوار سیالب ،نظارت می کند .شبکه
ایرانسل کماکان در حالت طبیعی و پایدار قرار دارد.
فرهنگ و هنر
سکوت و انفعال مدیران جشنواره های فجر درباره اعالم انصراف غیررسمی گروه های هنری
سه شنبه 24دی 1398سال دوم شماره 212
5
خبر
به مناسبت ایام فاطمیه و شهادت حضرت فاطمه زهرا(س):
در رسای دردانه رسول اکرم
(ص)
حمیدامیرحسینی|
حاکمیت گفتمان پایدار حضرت فاطمه زهراء(س) در
همیشــه تاریخ برقرار بوده و هســت .فاطمه به عنوان
پارادایم ،نمونه و الگوی ماندگار برای زنان عالم از ابتدا
تا انتهاســت ،از ان عمیق تــر ،در بحاراالنوار ،ج ،۴۳
ص 13از امام پنجم شــیعیان روایت شــده :خداوند
فاطمه زهراء را از جهل و پلیدی جدا نموده اســت ،لذا
«فاطمه» نام گرفته است .ســپس ادامه دادند :به خدا
قسم ،خداوند در عالم پیمان و عهد (عالم ذر) فاطمه را
از جهل و پلیدی جدا کرده است.
اری نیروی گریز از مرکز ،نام و القاب فاطمه را از ماندن
در واژه های ثابت به سمت معانی بی منتها می کشاند.
زمان و مکان عاجز از به بند کشــیدن ان همه معنا در
یک وجود است.
نام های مخصوص 9گانه این اسوه زنان عالم را از زبان
امام صادق(ع) مشــاهده کنیم که ّ
علمه مجلســی در
جلــد 43بحاراالنوار ص 10ثبت کرده اســت :فاطمه،
صدیقه ،مبارکه ،طاهره ،زکیه ،راضیه ،مرضیه ،محدثه،
زهراء ؛ افزون بــر ان ،القاب زیبای حضرت زهرا (س)
بیش از یکصد عنوان ،مملو از معانی متعالی اســت ،نام
و القابش ،قلب انســان های اگاه از معارف و معانی دو
عالــم را به وجد می اورد و از ان باالتــر ،انگار نام ها و
القاب ایشــان که بر دختران و زنان مومنه عالم نهاده
شده ،با فطرت انســان گره خورده و هر انسانی در هر
مرتبه ای از معرفت به عالم هســتی ،این نام اشــنای
عالم را به زیبائی می شناســد و درک می کند شــاهدم
اشکی اســت که با شــنیدن نام های زیبای ایشان بر
چشــم تن جاری می شــود و به یاد تمامی دفاعش از
ِ
همسر یکتایش ،اول امام شیعیان ،امیر المومنین علی
(ع) در ابعاد گوناگون سیاســی ،فرهنگی ،اجتماعی و
ادمیان همه اعصار تداعی
،...مظلومیت او را در اذهان
ِ
می کند .معموال مردان را تکیــه گاه زنان می دانند اما
فاطمه تنها زنی اســت که تکیه گاه علی اســت و این
چه زیباست؛ اینجاست که او اسوه است ،گفتمان دائم
زنان عالم است و پارادایم و الگو و نمونه کامل و حاکم
برتمامی زمان ها و اعصاری اســت که بر انسان گذشته
اســت چرا که او « سیده النســاء العالمین» است .در
رثای تنها یک نامش « ،زهراء» که مونث الزهراء است،
به معنای درخشــنده و روشــن ،در همان بحار االنوار
در جلــد 43در ص 12امده اســت کــه جابر از امام
حسین ســید الشهداء (ع) ســوال کرد :چرا فاطمه را
«زهراء» نامیده اند؟ و ایشــان فرمود :خداوند فاطمه را
از نور عظمت خود افرید .وقتی فاطمه درخشید ،زمین
و اســمان را نورانی کرد ،چشــم های مالئکه غرق نور
شد و خداوند را سجده کردند و از روی تعجب گفتند:
خداوندا ! این چه نوری اســت؟ وحی شد که این یکی
از نورهای من اســت ،در اسمان جایش دادم و او را از
طریــق پیامبر متولد گردانیدم و او را بر همه پیامبران
برتــری دادم و از ان نور ،ائمه هــدی به وجود امدند،
تا دســتورات مرا اجرا نمایند و مردم را هدایت کنند،
انها بعد از قطع شــدن وحی ،جانشینان من در زمین
هستند .اری و اینگونه است که نام بی منتهای فاطمه
پایان ندارد ،همچنان باقیست و ادامه دارد......
طب ایرانی -اسالمی
نوشیدن مداوم چای موجب افزایش طول عمر می شود
6
سه شنبه 24دی 1398سال دوم شماره 212
اخبار
سونوگرافیدربیمارستان های
دولتی رایگان شد
دیوان عدالت اداری کشور دریافت هرگونه وجه بابت انجام
سونوگرافی توسط متخصصین زنان را در بیمارستان های
دولتی ممنوع کرد .براساس بخشنامه های وزارت بهداشت
طی ســالهای گذشــته متخصصان زنان از بدو اموزش،
سونوگرافی را انجام می دادند بگونه ای که انجام سونوگرافی
جزء الینفک این رشته بشمار می رفته است .وزارت بهداشت
در مقابل اعتراض جامعه رادیولوژیست همواره اعالم کرده
که مهمترین شاخص بهداشتی هر کشور ،سالمت مادران
و زنان و کاهش امار مرگ و میر مادر و نوزادی اســت که
متخصصین زنان با انجام سونوگرافی تصمیم گیری سریع و
بدون اتالف وقت در همان معاینه ،تکلیف بیمار را مشخص
و وقت و کرامت این بیماران را حفظ کرده است .همچنین
وزارت بهداشت تاکید داشته که در تمام کشورهای جهان،
ســونوگرافی زنان و مامایی جز اصلــی مراقبتهای دوران
بارداری و مهمترین وسیله تشــخیص عوارض بارداری و
ارزیابی رشــد و سالمتی جنین و تشخیص ناهنجاریهای
ان به وسیله متخصصین زنان و مامایی است به طوری که
بدون سونوگرافی امکان مراقبتهای صحیح دوران بارداری
توسط این گروه امکان پذیر نیست .البته در طول سالهای
قبل مسووالن وزارت بهداشت به جای تهیه و تدوین ایین
نامه و اســتانداردهای الزم برای انجام صحیح سونوگرافی
توسط متخصصین زنان و نظارت بر کیفیت ارائه خدمات
به بیماران ،تنها به فشــار و تهدیــد و اعمال نظر انجمن
رادیولوژیســتها با صدور نامــه ای غیرعلمی و غیرقانونی
محدودیت به وجود اورده اند که مسلماً به زیان بیماران بوده
و نتیجه ان تحصیل سونوگرافی های مکرر ،بدون نتیجه
صحیح برای انـان شده است .در حقیقت از دیدگاه مدیران
و سیاستمداران سالمت ،هـرگونه سیاستی که متخصصین
زنـان و مامایی واجد شرایط را از انجام سونوگرافی منع کند
در حقیقت مانع بهترین مراقبت بیماران می شود و هرگونه
ممانعتی هزینه خدمات را برای بیماران دو چندان می کند
و در نهایت شانس درمان در بیماران به خصوص بیمارانی
که نیاز به اقدامات اورژانسی دارند را کم می کند .چرا که اگر
بیمار توسط متخصص زنان سونوگرافی نشود بیمار جهت
سونوگرافی به متخصص رادیولوژی فرستاده می شود ،بیمار
وقت طالیی خود را جهت درمان باالخص در موارد نازایی و
اورژانسی (به خطر افتادن جان مادر یا جنین) از دست می
دهد ،عالوه بر اتالف وقت مبلغی بیش از 100هزار تومان
توسط رادیولوژیست سونوگرافی می شود ،بسیاری از موارد
بیمار مجبور به سونوگرافی داخلی زنان توسط رادیولوژیست
مرد می شود و بیمار پس از سونوگرافی توسط رادیولوژیست
مجددا ً باید به مطب متخصص مراجعه کند .همچنین بارها
وزارت بهداشــت اعالم کرده که انجام سونوگرافی توسط
متخصصان زنان با طی دوره های اموزشی مورد تایید معاونت
اموزشی وزارتخانه امکان پذیر است و این متخصصان باید از
تابلو و سرنسخه تحت عنوان سونوگرافی استفاده نکنند ،حق
پذرش و سونوگرافی بیماران ارجاعی از سوی دیگر پزشکان
را ندارند ،گزارش سونوگرافی را ندهند و فقط بیماران خود
را پذیرش و در زمینه تخصصی خود سونوگرافی کنند .با این
اوصاف؛ هیات عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص انجام
سونوگرافی توسط متخصصان زنان در بیمارستانهای دولتی
رای جدیدی داد .این رای نیز براساس طرح شکایتی بوده
که در ان تاکید شده معاونت درمان وزارت بهداشت در بند
2بخشنامه .26823د 411.1396-400انجام سونوگرافی
را صرفاً در بیمارستانهای دانشگاهی و با اخذ تعرفه هیات
وزیران بــرای بخش دولتی و مصوبه شــورای عالی بیمه
مجاز دانســته و در بند 3بخشنامه مارالذکر ،متخصصین
زنان و زایمان شاغل در تهران و کالنشهرها و مراکز استان
و شــهرهای دارای دانشگاه-دانشکده علوم پزشکی و سایر
شهرهای واجد متخصصین رادیولوژی از انجام سونوگرافی
منــع و در صورت انجام از اخذ و حق تعرفه و هزینه به هر
عنوان ممنوع اعالم کرده و در ذیل بخشــنامه دیگری به
شــماره .28316د 23.11.1396-400استفاده از دستگاه
سونوگرافی توسط متخصصین زنان و زایمان واجد شرایط
در مطب به عنوان ابراز کمک تشخیصی در حیطه تخصص
و بدون اخذ وجه مجاز دانســته است .براین اساس دیوان
عدالت اداری رای داد که «نظر بـــه اینکه دریافت وجه از
سونوگرافی تشخیصی در مراکز درمانی دانشگاهی دولتی
توسط متخصصین زنان و زایمان از مصادیق دریافت وجه
از سوی دستگاههای دولتی از مردم است که طبق ماده
60قانون الحاق موادی به قانون تنظیم بخشی از مقررات
مالی دولت نیــاز به حکم قانونگــذار دارد ،لیکن طرف
شــکایت مجوزی در این خصوص ارائه نکرده و از طرفی
در بندهــای مذکور دریافت وجه بابت ســونوگرافی در
بخش غیردولتی ممنوع شده که منطبق با اعمال تبعیض
نارواســت .لذا در مجموع این بندها مغایر حکم ماده 60
قانون مرقوم و بند 9اصل 3قانون اساسی است و مستند
به بند 1ماده 12و مواد 13و 88قانون تشکیالت و ایین
دادرســی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392از تاریخ
تصویب ابطال می شود».
مطالعه جدید نشان می دهد نوشیدن چای حداقل سه بار در هفته با افزایش طول عمر و امید به زندگی بیشتر مرتبط است .دکتر «شین یان وانگ» ،سرپرست تیم تحقیق ،در این باره می گوید« :نوشیدن
مداوم چای با کاهش ریسک بیماری قلبی عروقی و مرگ به هر علتی مرتبط است .بیشترین تاثیرات سالمت مرتبط با نوشیدن چای سبز و افرادی است که چای را به طورمداوم و برای طوالنی مدت مصرف
می کنند ».این مطالعه شامل حدود ۱۰۰,۹۰۲شرکت کننده از چین بود که هیچ سابقه حمله قلبی ،سکته یا سرطان نداشتند .شرکت کنندگان به دو گروه تقسیم شدند :چای نوش های دائمی و افرادی که
هرگز چای نمی نوشیدند یا عادت به نوشیدن دائمی چای نداشتند .این افراد به طورمیانگین ۷.۳سال تحت نظر بودند .براساس براوردها مشخص شد افراد ۵۰ساله که همواره چای می نوشیدند در مقایسه
با افرادی که اص ً
ال چای نمی نوشیدند یا به ندرت چای می نوشیدند ۱.۴۱سال دیرتر دچار سکته و بیماری قلبی می شدند و ۱.۲۶سال هم بیشتر عمر می کردند .همچنین نوشیدن دائمی چای با ۲۰درصد
کاهش ریسک بیماری قلبی و سکته ناگهانی ۲۲،درصد ریسک کمتر بیماری قلبی و سکته مرگبار و ۱۵درصد کاهش خطر مرگ به هر علتی مواجه بودند.
راهکارهای تغذیه ای برای کاهش بروز ان
عالئم«بیش فعالی»کودکانچیست؟
اختالل کم توجهی ــ بیش فعالی ( )ADHDنوعی اختالل در سالمت روان
است؛ افراد مبتال به بیش فعالی ،توانایی تمرکز بر یک کار واحد و نشستن برای
مدت طوالنی در یک جا را ندارند؛ در این مطلب به عالئم ،علل و درمان های
طبیعی این اختالل پرداخته ایم .اختالل کم توجهی ــ بیش فعالی ()ADHD
نوعی اختالل در ســامت روان است که باعث بروز بیش فعالی می شود؛ افراد
مبتال به ADHDعموماً توانایی تمرکز بر یک کار واحد و نشستن برای مدت
طوالنی در یک جا را ندارند.
عالئمبیش فعالی
مشکل در تمرکز کردن بر انجام یک کار ،فراموش کردن وظایف و مسئولیت ها،
پریشانی خاطر بیش از حد ،ناتوانی در نشستن به مدت طوالنی برای انجام کار
واحد ،پرحرفی و قطع کردن حرف دیگران برای صحبت کردن از
نشانه های بارز این اختالل هستند؛ همچنین این اختالل ،در
کودکان بیشتر با عالئمی مانند اشفتگی در بروز عواطف،
بی قراری ،انجام کارها به صورت ناتمام ،ناتوانی در تمرکز
سر کالس درس و فرار از انجام دادن تکالیف مدرسه
بروز پیدا می کند .بیش از 60درصد کودکان مبتال به
،ADHDدر بزرگسالی نیز عالئم بیش فعالی از خود
نشــان می دهند اما عالئم و مشکالت بسیاری از ان ها
با رســیدن به سنین بزرگسالی،
کاهش می یابد؛ اختالل کم توجهی و بیش فعالی درمان نشــده در بزرگساالن،
می تواند بر بسیاری از جنبه های زندگی شان تاثیر منفی بگذارد؛ عالئمی مانند
مشکل در مدیریت زمان ،فراموشی و بی حوصلگی می تواند باعث ایجاد مشکالتی
در محل کار ،خانه و روابط این افراد شود .بیش فعالی در پسران ،دو برابر دختران
شیوع دارد و امارها نشان می دهد یک دهم کودکان ،مبتال به بیش فعالی هستند
یا عالئم اولیه ان را دارند
علتبیش فعالیچیست؟
با وجود اینکه اختالل کم توجهی ــ بیش فعالی مشکلی تقریباً شایع بین کودکان
است ،هنوز دانشمندان علت اصلی بروز ان را کشف نکرده اند اما مطالعات نشان
می دهد عوامل ژنتیکی و عصبی می تواند در بروز این اختالل موثر باشد .برخی
مقاالت نیز «کاهش دوپامین» را از عوامل موثر در بروز چنین اختاللی دانسته اند؛
دوپامین ،یک انتقال دهنده عصبی اســت که در ایجاد پاســخ های احساسی
نقش دارد؛ یافته های تحقیقاتی دیگر نشان می دهد که مغز افراد مبتال به
بیش فعالی و کم توجهی ،ماده خاکستری کمتری دارد؛ ماده خاکستری
مغز ،بخشــی از مغز است که در گفتار ،عملکرد عضالت ،خودکنترلی و
تصمیم گیرینقشاساسیدارد.
درمانبیش فعالی
درمان بیش فعالی معموالً شــامل رفتاردرمانی ،دارودرمانی یا ترکیبی از
این هاست؛ درمان های طبیعی بیش فعالی ،شامل پیروی از یک
رژیم غذایی معتدل و مناسب ،فعالیت بدنی
به مدت حداقل یک ساعت در روز و محدود
کردن میزان استفاده از موبایل ،تلفن و فضای
مجازی است.
توصیه هایتغذیه ایبرایبیماران
مبتالبهبیش فعالی
مطالعات نشــان داده اند که بسیاری از
موارد بیش فعالی ،ناشی از رعایت نکردن رژیم
غذایی مناســب در این افراد اســت و حذف برخی
مواد غذایی ،می تواند در کاهش عوارض ناشی از این
اختالل ،بسیار کمک کننده باشد .پرهیز از مصرف شکر ،نوشابه ،شیرینی جات،
غذاهای چرب و غذاهای اماده و فراوری شده مانند سوسیس و کالباس می تواند
به کاهش بروز عالئم بیش فعالی در این کودکان کمک کند .خوراکی هایی مانند
هلو ،گوجه فرنگی و خیار حاوی ماده ای به نام سالیسیالت هستند و باید از رژیم
غذایی این کودکان حذف و با مواد دیگر جایگزین شــوند؛رنگ غذایی نارنجی
که به صورت ماده افزودنی در غذاهای بسته بندی مانند ادامس ،شکالت ،سس،
برخی دســرها ،کنسروها و رنگ های غیرطبیعی زعفران وجود دارد نیز در بروز
بیش فعالی موثر اســت و باید از غذای کودک حذف شود .نوشیدنی های حاوی
کافئین مانند قهوه ها ،نوشــابه های گازدار و چای پررنگ عالئم این بیماری را
تشدید می کنند .برخی مطالعات نیز ثابت کرده اند که کمبود برخی مواد معدنی،
ویتامین ها و اســیدهای چرب نیز می تواند باعث بروز چنین اختاللی شود؛ این
مواد عبارتند از:
اهن
کمبود اهن ،میزان دقت و تمرکز را به میزان چشمگیری کاهش می دهد البته باید
دقت داشت که کمبود اهن را باید با مصرف مواد غذایی حاوی این عنصر جبران
کرد و نه لزوماً مصرف داروهایی مانند اسیدفولیک چرا که بنابر برخی مطالعات،
مصرف بی مورد و بیش از نیاز اسیدفولیک در دوران بارداری ،خود می تواند زمینه
بیش فعالی کودکان پس از تولد را فراهم کند.
اسیدهای چرب امگا 3و امگا6
تحقیقات نشــان داده است غلظت اســیدهای چرب امگا 3و امگا 6در افراد
مبتال به بیش فعالی کمتر از ســایر افراد است؛ کنجد ،تخم کدو تنبل و تخم
افتابگردان ،منابع خوب اســیدهای چرب امگا 6و برخی ماهی ها نیز از منابع
خوب امگا 3هستند.
منیزیم
کمبود منیزیم اغلب در افراد مبتال به بیش فعالی دیده می شود و با دریافت ان،
عالئم این اختالل کاهش چشمگیری می یابد؛ منیزیم در مغزها ،حبوبات ،غالت
اسیاب نشده و سبزیجات با برگ های تیره رنگ وجود دارد .کمبود روی ،ویتامین
،B6کلسیم و پروتئین نیز می تواند از عوامل افزایش بروز عالئم ADHDدر
کودکان و حتی بزرگساالن باشد.
پختن غذا در ظروف مسی واقعا مفید است؟
چرا ما عالقه داریم که در قابلمه های مســی غذا درســت کنیم؟ در
بسیاری از خانه های ایرانی سال های اخیر استفاده از مس انقدر باب
شده که تمام لوازم پذیرایی تا طبخ غذا ،مسی هستند .اما ایا ظروف
مسی برای تهیه هر نوع غذایی مناسب هستند؟ ایا نباید در استفاده
از ان ها اطالعات بیشــتری کسب کنیم؟ مس قطعا عالوه بر زیبایی،
فوایدی برای پخت وپز دارد .اما بسیاری از ما فکر می کنیم هر نوع غذایی
را می توانیم در ظروف مسی بپزیم و برای سالمتی ما مفید است .پیش
از هرکار این تفکر غلط را کنار بگذاریم .ورود بیش از حد مس به بدن
موجب مسمویت و برخی از بیماری هاست.مس بهترین رسانای گرما
است و به سرعت گرم می شود و گرم می ماند .این ویژگی برای بسیاری
از اشپزها بی همتاست و ان ها را به استفاده از این نوع ظروف تشویق
می کند .از ان گذشته این روزها ابکش های مسی ،کفگیرهای مسی،
کاسه های مسی و سایر لوازم اشپزخانه مسی در فروشگاه ها وجود دارد
و بسیاری از افراد از ان استفاده می کنند .بنابراین بیش از هر چیزی
باید در مورد ان اطالعات کسب کنیم .برای طبخ غذا در ظروف مسی
به نکات زیر توجه کنید :ما با دو نوع مس روبرو هستیم .مس هایی که
با پوشش قلع وجود دارند و به همین علت نباید نگران مسمویت مسی
باشیم .در این حالت به علت این پوشش ،متخصصان می گویند که از
لوازم اشــپزخانه تیز استفاده نکنید تا این پوشش را وارد غذا نکنید.
خوراکی های خیلی شــور ،ترش ،شیرین ،گوشت و چرب را نباید در
ظروف مسی به مدت طوالنی نگه داشت .در شرایطی که ما با ظروف
مسی ،به طور مســتقیم و بدون محافظت قلع سر و کار داریم ،باید
بدانیم که مس واکنش پذیر است .اسیدهایی مانند سرکه و گوجه فرنگی
می توانند مس را به مواد غذایی وارد کنند و در طول زمان سمی باشند.
ظروف مسی پوشانده شده با قلع نباید به تنهایی گرم شوند و حتما
باید دمای داخل ان زمانی که خالی اســت از حرارت متوسط باالتر
نرود .اگر قلع به صورت خالی داغ شود ،به علت اینکه درجه ذوب ان
پایین( ۲۳۰درجه سانتیگراد) است ،می تواند خطرناک باشد .با مراقبت،
یک پوشش قلعی می تواندتا چند سال سالم بماند .یکی از جدیدترین
روکش های ظروف مسی ،از جنس استیل است .تابه مسی تبدیل به
قابلمه ای با ویژگی های تمام قابلمه های اســتیل شده است و تنها از
ویژگی رسانایی مس استفاده شده است .کاسه های مسی که در ابزار
اشپزی جدید وجود دارند در بســیاری از موارد برای مخلوط کردن
تخ م مرغ ها استفاده می شوند که به ایجاد حالت فومی تخ م مرغ کمک
می کنند و خطری ندارند .مهم ترین ویژگی که روی کیفیت تابه های
مسی اثر می گذارد ،ضخامت تابه های مسی است .بهترین حالت ۲تا
۳میلی متر بودن ان است .اگر بیش از این مقدار ضخیم باشد این تابه
خیلی ســریع گرمای خود را از دست می دهد .بدن به مقادیری مس
نیاز دارد تا سالم بماند اما ورود بیش از حد مس به بدن مخصوصاً در
کودکان ،با شدت بیشتری موجب مسمومیت می شود .بنابراین این ادعا
که مس برای بدن مفید است درست است اما مانند هر عنصر الزمی
نباید از حد مجاز ان بیشتر شود.
راهکاری موثر برای درمان روده تحریک پذیر
اختالالت گوارشــی کارکردی ،گروهی از بیماری های پزشکی هستند که
با علت نامشخص ،مالک های تشخیصی سوال برانگیز ،دوره های طوالنی
مدت و غیر قابل پیش بینی بیماری و تاثیرات دارویی اندک مشــخص می
شوند .بیماران مبتال به اختالالت گوارشی ساختاری ،درد بیشتر و ۴۰درصد
استرس بیشــتر را گزارش کرده اند .در بین ۲۵اختالل گوارش کارکردی،
نشانگان روده تحریک پذیر شایع ترین ،پرهزینه ترین و ناتوان کننده ترین نوع
انها است .نشانگان روده تحریک پذیر یک بیماری شایع پزشکی است که با
درد و ناراحتی مزمن ،مکرر و شکمی مشخص می شود که منجر به عادات
روده ای تغییر یافته در غیاب بیماری های گوارشی دیگر می شود .در پژوهشی
که درخصوص «اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن اگاهی گروهی
بر عالئم جسمی بیماران مبتال به نشانگان روده تحریک پذیر» توسط تیم
پژوهشگرانمتشکلازعلیرضاپیرخائفی(دانشیارعصبروانشناسیدانشگاه
ازاداسالمیگرمسار)،مرتضیروزبهانی(کارشناسیارشدروانشناسیعمومی
دانشگاه عالمه طباطبایی) و ســارا راستگو (کارشناس روانشناسی بالینی
دانشگاه ازاد اسالمی گرمســار) انجام شده ،امده است «:اموزش شناخت
درمانی مبتنی بر ذهن اگاهی گروهی به بهبود میزان و شدت عالئم بیماران
مبتال به نشانگان روده تحریک پذیر کمک می کند .نشانگان روده تحریک
پذیر یک اختالل رایج گوارشــی است که با درد شکمی ،اسهال یا یبوست
همراه است و علت واضح جسمی ندارد ».در این پژوهش که جامعه اماری ان
شامل تمامی بیماران زن مبتال به اختالل عملکردی گوارش در شهر رشت
هستند ،امده است «:از ۴۱درصد بیماران مبتال به اختالل عملکرد گوارشی،
۲۵درصد را بیماران نشانگان روده تحریک پذیر و ۱۳درصد را بقیه بیماران
عملکردی تشکیل می دهند .همچنین ،مبتالیان به نشانگان روده تحریک
پذیر بیش از یک چهارم کل بیماران مختص گوارش را تشکیل می دهند.
این بیماری که با بیش حساسیتی احشایی غیر معمول شناخته می شود با
هیجاناتمنفیواسترسرابطهدارد».محققانمی گویند«:رفتارهایاجتنابی
با عالئم گوارشی افراد مبتال به نشانگان روده تحریک پذیر رابطه دارد و کاهش
یافتن رفتار های اجتنابی علت بخش بزرگی از اثرات درمانی بر این بیماران
است .مداخالت استفاده شده نیز عموما شامل مواردی مانند ارام سازی برای
کاهش استرس یا کاهش عالئم ناشی از استرس ،فعال سازی رفتاری با وجود
درد ،بوده است .بنابر این یکی از درمان های روان شناختی احتماال سودمند
برای این بیماران ،ذهن اگاهی اســت .ذهن اگاهی به عنوان یک احساس
بدون قضاوت و متعادل از اگاهی تعریف شــده است که به واضح دیدن و
پذیرش هیجانات و پدیده های فیزیکی ،همان طور که اتفاق می افتند ،کمک
می کند ».یافته ها نشان می دهند«:نحوه عملکرد مغز افراد بر روی محرک ها
و تعبیر و تفسیرهای این بیماران دچار تحریفات و سوگیری های شناختی و
الگوهای تفکر ناسالم در مورد جهان اطراف و بیماری خود هستند ،که این
الگوی ناسالم باعث ایجاد نوعی بی نظمی و بی تعادلی بین مراکز شناختی و
هیجانی سیستم عصبی مرکزی با سیستم عصبی روده ای می شود که این
نابهنجاری ها موجب ایجاد عالئم بیماری مانند درد شکمی و اسهال و یبوست
می شوند ».در این پژوهش امده است «:در بین انواع شیوه های روان درمانی،
درمان بر اساس ذهن اگاهی بر روی این بیماران کمتر صورت گرفته است.
روش ذهن اگاهی را نوعی روش زیستی_شــناختی_رفتاری می دانند که
متفاوت از روش های ارام بخش سنتی است .اموزش های ذهنی برای بیماران
مبتال به نشانگان روده ی تحریک پذیر با برگزاری دوره های بالینی عملی به
انان کمک می کند که اندیشه ها و احساساتشان را مشاهده کنند .همچنین
اگاهی بیماران را قادر به دیدن حرکات منفی و ژرف اندیشی می کند و به انان
اجازه می دهد که از الگوهای افکار منفی تمرکز زدایی کنند ».پژوهشگران
می گویند«:اموزش ذهن اگاهی مبتنی بر کاهش استرس موجب کاهش
عالئم جسمی و افزایش کیفیت زندگی بیماران نشانگان روده تحریک پذیر
می شود .همچنین اثربخشی اموزش ذهن اگاهی در میان جانبازان شیمیایی
نیز در مرحله پیگیری بر عالئم جسمانی و در مراحل پس ازمون و پیگیری بر
سالمت روان انان اثر بخش بود .همچنین درمان مبتنی بر ارام سازی موجب
کاهشاضطرابوشدتعالئمنشانگانرودهتحریکپذیرشدهاستواستفاده
از یوگا در درمان کاهش استرس مبتنی بر ذهن اگاهی بر روی بیماران مبتال
به نشانگان روده تحریک پذیر موجب کاهش عالئم روده ای ،شدت عالئم و
اضطراب ،بهبود کیفیت زندگی و کارکرد فیزیکی شده است ».در نتایج این
پژوهش امده است «:تکنیک های ذهن اگاهی باعث کاهش عالئم جسمی در
بیماران نشانگان روده تحریک پذیر شده است .این بیماری با هیجانات منفی
و اســترس رابطه دارد .بنابراین ،تعدیل و اصالح تجرب ه استرس و هیجانات
منفی مانند اضطراب در این بیماران می تواند به انان کمک کند و این همان
چیزی است که درمان ذهن اگاهی به ان کمک می کند .افزون بر این برای
کمک به تغییر عالئم نشانگان روده تحریک پذیر در این بیماران ضروری است
که ابتدا اضطراب انان کاهش داده شود .ممکن است علت اثربخشی شناخت
درمانی مبتنی بر ذهن اگاهی در بهبود میزان و شدت عالئم بیماران پژوهش
حاضر نیز به دلیل کمک رساندن این درمان به کاهش اضطراب انان باشد،
زیرا درمان های مرتبط با ذهن اگاهی از جمله تکنیک یوگا در فرایند ذهن
اگاهی و درمان ارام سازی ،موجب کاهش اضطراب و در نتیجه باعث کاهش
عالئم نشانگان روده تحریک پذیر می شوند ».این پژوهش در شماره چهارم
فصلنامهعلمی_پژوهشیروانشناسیسالمتمنتشرشدهاست.
رییس جمهوری در تماس تلفنی با استاندار سیستان و بلوچستان در جریان مسایل و مشکالت این استان در پی بارش های شدید و وقوع سیل قرار گرفت و دستورات الزم را برای تسریع در روند
امدادرسانی صادر کرد .حجت االسالم والمسلمین حسن روحانی روز دوشنبه در تماس تلفنی با “احمد علی موهبتی” استاندار سیستان و بلوچستان در جریان مسایل و مشکالت این استان در پی
بارش های شدید و وقوع سیل قرار گرفت و دستورات الزم را برای تسریع در روند امدادرسانی صادر کرد .رییس جمهوری در این تماس تلفنی بر اختصاص تمام امکانات و تجهیزات و هماهنگی تمامی
بخش ها و دستگاه های مرتبط برای مدیریت نهایی سیالب ها و کمک به اسیب دیدگان تاکید کرد .استاندار سیستان و بلوچستان نیز در این تماس تلفنی گزارشی را از روند کمک رسانی به مردم استان
ارائه کرد .معاون اول رییس جمهوری هم در تماس های جداگانه با استانداران سیستان و بلوچستان و کرمان ضمن اطالع از اخرین وضعیت بارندگی های کم سابقه و خسارات ناشی از سیل در این دو
استان ،بر ضرورت بسیج همه امکانات برای رسیدگی به اسیب دیدگان تاکید کرد.
مسئوالن رده باال از خانواده جان باختگان دلجویی کنند؛
همدلیوهمبستگیرابهجامعهبرگردانیم
معاون وزیر بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی گفت :مرگ ۷۰نفر در کرمان
و جان باختن ۱۵۰ایرانی در سقوط هواپیمای اوکراین ،قلب همه را ازرده ،باید
اجازه دهیم خانواده قربانیان سوگواری کنند و جامعه ایران میزبان مراسم انان
باشند .علیرضا رئیسی افزود :حادثه ای که برای هواپیمای اوکراینی در ایران
رخ داد دل همه را به درد اورد و قلب ها تحت فشار قرار گرفت .وی ادامه داد :
از طرفی جنایتی که امریکا در مورد سردار سلیمانی انجام داد همه را متاثر
کرد و بعد از ان البته حضور حماسی مردم در کل کشور اگر نگوییم بی نظیر،
کم نظیر بود ،توانست همدلی و همبستگی باالیی بین مردم کشور و شیعیان
جهان ایجاد کند و به رغم اینکه غم بزرگی بود اما شوری که در مردم ایجاد
کرد جامعه را به ارامش رساند .معاون وزیر بهداشت گفت :بعد از ان حادثه
کرمان را در مراسم تشییع پیکر سردار شهید سیلمانی داشتیم که حدود ۷۰
نفر هم در این حادثه جان باختند ،واقعا در انجا هم اگر مدیریت بهتری داشتیم
شاید این اتفاق نمی افتاد و با کمال تاسف شیرینی که وجود داشت ،تلخ شد.
بعد از ان کشور ما از امریکای جنایتکار و رئیس جمهوری نامتعادل ان انتقام
گرفت .رئیسی افزود :اما بعد از ان حادثه ای که برای هواپیمای مسافری اوکراین
اتفاق افتاد از چند جنبه بسیار تلخ و دردناک بود زیرا روزانه و ساالنه عده زیادی
از مردم با هواپیما سفر می کند و در بین انان نگرانی ایجاد کرد .در سالهای
گذشته مشکالتی در پرواز هواپیمای توپولوف داشتیم و هر از چندگاهی یکی
از انها سقوط می کرد و مردم خیلی نگران بودند بعد که این هواپیماها جمع
شدند سالها بود که حوادث سقوط هواپیما را کم داشتیم اما این حادثه صرف
نظــر از هر علتی به خودی خود در بین مردم ترس و نگرانی ایجاد می کند
زیرا در صورت بروز چنین حوادثی هیچ راه امیدی برای سرنشینان هواپیما
وجود ندارد .وی ادامه داد :بیش از ۱۵۰نخبه کشور در این پرواز بودند و بعد
از سرنگونی این هواپیما کم کم مشخص شد که چه نخبه هایی در این هواپیما
بودند و واقعا از بین رفتن این افراد جای تاسف دارد .اتفاق تلخی بود و متاسفانه
خبری که بعدا شنیده شد که یک خطای انسانی رخ داده ،درد و تلخی این
حادثه را بیشــتر کرد .نمی توان گفت هیچ جا خطایی رخ نمی دهد ،حادثه
همیشه وجود دارد ،در حوزه پزشکی هم خطای پزشکی داریم و ممکن است
موجب مرگ انسانها شود ،خطای رانندگی هم داریم که یکباره ۴۰نفر ته دره
می روند .معاون وزیر بهداشت افزود :از نظر بهداشت روان باید قبول کنیم که
سوگ مراحلی دارد .اول حالت خشم و انکار وجود دارد و همه افرادی که متاثر
هستند باید خود را تخلیه کنند تا به ارامش برسند .مسئوالن رده باالی کشور
باید به خانواده قربانیان سر بزنند و با انها همدردی کنند .وی تصریح کرد:
اکنون عالوه بر اینکه بیش از ۱۷۰خانواده عزادار هستند ،دانشجویان کشور
هم عزادار هستند .باید اجازه دهیم عالوه بر خانواده قربانیان دانشجویان هم
دور هم جمع شوند ،عزاداری کنند و یاد دانشجویان از دست رفته را گرامی
بدارند خیلی مهم است که این اتفاق بیافتد .چهرهای فرهنگی و هیات علمی
هم باید در این مراسم شرکت کنند .معاون وزیر بهداشت ادامه داد :بعد از ان
هم نیاز است تیم های روانشناسی و روانپزشکی در کنار خانواده قربانیان قرار
بگیرند و به این افراد کمک کنند .حتی به صورت جداگانه برای خانواده های
این افراد مراســم برگزار شود و مردم و جامعه میزیان این خانواده ها باشند
باالخره این افراد شهدای جامعه هستند ،باید از انان قدردانی کنیم و بتوانیم
تاحدی تلخی این حادثــه را کم کنیم گر چه جبران برخی ضربات روحی
بسیار سخت است .البته اینکه یکی از فرمانده سپاه مسئولیت را پذیرفت اقدام
خوبی بود و تا حدودی می تواند قدم اول برای ایجاد ارامش محسوب شود .وی
گفت :ما یک کشور در معرض خطر هستیم .پایگاههای نظامی اطراف ایران
وجود دارد و امریکای جنایتکار همچنان تهدید می کند و این حادثه مهم با
تهدیدهای امریکا بی ربط نبود.
ایا کام زوج های نابارور با فرزندخواندگی شیرین می شود؟
براساس برخی از منابع رسمی ۱۵تا ۲۰درصد از زوج ها در جامعه ایران
با مشکل ناباروری دست و پنجه نرم می کنند؛ اسیبی که به گفته برخی
از روانشناســان ،امروزه به عنوان یکی از مهمترین دالیل طالق در کشور
محسوب می شود که البته با فرزندخواندگی و بهره گیری از مشاوران ،کاهش
قابل توجهی خواهد داشــت .نقش مردان در این اسیب برابر با ۶۰درصد
براورد شــده است .به گفته برخی از منابع این میزان بیش از امار جهانی
اســت که در هر ســال ۸۸هزار زوج نیز به ان افزوده می شوند .براساس
گفته های قاسم جان بابایی معاون درمان وزارت بهداشت ،درمان و اموزش
پزشکی نیز سه میلیون زوج در ایران سابقه ناباروری اولیه و ثانویه را تجربه
و ســاالنه ۳۵درصد از زوج های نابارور نیازمند بهره گیری از روش درمان
ARTمی شوند .این اســیب که به دلیل برخی از اختالالت هورمونی،
غددی ،جنسی ،ژنتیکی ،شــماری از جراحی های پزشکی ،عفونت های
دستگاه تناسلی ،عدم تخمک گذاری ،انسداد لوله های رحمی ،حسایت های
بارداری -داروئی ،برخی از اختالل های مادرزادی و گاه اعتیاد اتفاق می افتد؛
در حال حاضر یکی از مهم ترین دالیل طالق در کشور محسوب می شود.
برخی از کارشناسان و تحلیلگران روانشناختی و اجتماعی به منظور کاهش
این اسیب به پذیرش کودکان بی سرپرســت اشاره می کنند .این اقدام
باوجود برخی از دشواری ها همچون تهیه سند مالکیت برای کودک به گفته
روانشناسان کیفیت زندگی مشترک را ارتقاء می بخشد .اگرچه به اعتقاد
این صاحب نظران ماهیت زندگی مشترک ،رشد و تکامل بشر و همچنین
لذت بردن در کنار هم بودن است و نباید در صورت نبود فرزند با مخاطره
و بحران روبه رو شود.
فرزندخواندگی سطح کیفی زوج های نابارور را ارتقاء می دهد
حسین ابراهیمی مقدم روانشناس و استاد دانشگاه در پاسخ به این سئوال
که ایا فرزندخواندگی به منظور کاهش طالق در خانواده های نابارور موثر
است؟ گفت :پذیرش فرزندان بیسرپرست بی شک بر ارتقاء سطح کیفی
زندگی این خانواده ها تاثیرگذار اســت؛ اما این اقدام نیز امروزه با بسیاری
از دشــواری ها همچون سند مالکیت برای فرزند روبه رو است .وی افزود:
برخی از عوامل نظیر ساختارهای ژنتیکی کودک نیز برای والدین پنهان
است و این مهم نیز یکی از دشــواری های فرزندپذیری به شمار می رود.
ابراهیمی مقدم گفت :فلسفه ازدواج و تشکیل خانواده (زندگی مشترک)
دســتیابی ادمی به رشد و تکامل و همچنین فراغت و ارامش محسوب
می شود .این تکامل و ارامش باید برای طرفین (زن و مرد) تجربه شود و
بی شک حضور فرزند نیز در این تجربه اثرگذار است .وی ادامه داد :درواقع
حضور یک فرزند بی تردید در بهبود ســامت روان و ارتقاء سطح کیفی
زندگی موثر است؛ اما در صورت نبود اوالد زندگی مشترک نباید با مخاطره
روبه رو شود .در حقیقت فرزند به عنوان یک کاتالیزور (کنشیار) روند کیفی
زندگی مشترک را بهبود می بخشد؛ اما این کنشیار نباید به عنوان یک هدف
محسوب شود که در صورت فقدان ان زندگی دستخوش تحول شود .این
روانشناس افزود :برخی از خانواده ها باوجود فرزندان سالم و بهره ور ،زندگی
دلنشینی را تجربه نمی کنند؛ این در حالی است که بسیاری از خانواده ها
به رغم نداشــتن فرزند از کنار هم بودن لذت می برند .ابراهیمی مقدم با
بیان این که انتظارات طرفین از ایجاد زندگی مشترک باید مشخص شود؛
گفت :ایران در گذر زمان از یک جامعه کشــاورزی و دامپروری سنتی به
یک جامعه نسبتا صنعتی بدل شده است .این امر در حالی است که باورها
و تفکرات جامعه سنتی همچنان در اذهان باقیمانده است و براساس این
اندیشه تعدد فرزندان نماد یک خانواده قدرتمند و غنی محسوب می شود.
به عقیده ابراهیمی مقدم اهمیت جایگاه پسران نیز در این خانواده ها مصداق
بارز باورها و تفکرات سنتی در جامعه ایران است .وی به نقش موثر جامعه
در کاهش این اسیب (طالق) اشاره کرد و گفت :تامین امنیت اقتصادی و
رفاه اجتماعی به طور حتم دغدغه ها را کاهش می دهد؛ به عنوان مثال یکی
از مهمترین دالیل اضطراب برخی از والدین به منظور فرزنداوری نگهداری
از ان ها به هنگام دوران میانسالی و کهولت است .این استاد دانشگاه افزود:
در برخی از جوامع توسعه یافته کارامدی نظام بیمه تامین اجتماعی این
دغدغه ها را برطرف می کند و یکی از اساسی ترین دالیل تمایل والدین به
استقالل فرزندان از سن ۱۸سالگی در این جوامع نیز شاید این مساله باشد.
فرزندخواندگی یکی از مهم ترین راهکارهای کاهش طالق است
به اعتقاد شماری از متخصصان روانشناسی هم این اسیب در زمان حاضر
با رشد دانش پزشکی قابل معالجه و درمان است و در صورت عدم معالجه
نیز با مراجعه به مراکز مشاوره از اسیب های ثانویه همچون طالق عاطفی
و حقیقی جلوگیری می کند .عطاءاهلل محمدی روانشناس و استاد دانشگاه
در این رابطه معتقد اســت ،فرزندخواندگی به عنوان یکی از راهکارهای
اساسی به منظور پیشگیری از طالق موثر است و به عنوان یکی از موثرترین
روشهای روان درمانی و مشاوره برای پیشگیری از این اسیب سودبخش
خواهد بود .وی ادامه داد :ناباروری در مرحله نخســت باید مورد معالجات
پزشکی قرار گیرد؛ چراکه به گفته وی با رشد دانش پزشکی امروزه ناباروری
اغلب زوجین قابل درمان است.محمدی ادامه داد :در صورت عدم معالجه و
تداوم این اسیب نیز برای تصمیم گیری در خصوص اینده باید به مشاور و
روانشناسمراجعهشود.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور:
مردم ،استفاده از کاالهای خارجی را بیشتر می پسندند!
معــاون علمی و فناوری رئیس جمهور گفت :با
اینکه امروزه بهترین دارو و تجهیزات پزشــکی
در داخل کشور تولید می شود ،اما مردم عالقه
بیشتری به اســتفاده از کاالهای خارجی دارند
که این فرهنگ عمومی باید اصالح شود .سورنا
ستاری در بیست و پنجمین جشنواره تحقیقاتی
علوم پزشــکی رازی که در مرکز همایش های
بین المللــی رازی تهــران برگزار شــد ،با بیان
اینکه بزرگترین و پیشــرفته ترین شرکت های
داروســازی در منطقه در کشور ماست ،گفت:
امــروزه شــرکت های داروســازی از ظرفیت
فارغ التحصیالن رشــته داروسازی بهترین بهره
را می برند .وی ادامه داد :همه وزارتخانه ها باید
روابط خوبی با شــرکت های دانش بنیان داشته
باشــند که وزارت بهداشت در این زمینه فعال
بوده اســت و درحال حاضر سازمان غذا و دارو
به توسعه تکنولوژی در کشو کمک کرده است.
معاون علمی و فناوری رئیس جمهور با انتقاد از
واردات باال در ایران ادامه داد :متاسفانه در کشور
ما به جای توجه به تولید و صادرات ،بیشــتر به
موضوع واردات توجه شــده است که مسئوالن
مربوطــه باید نوعی بازنگری را در این خصوص
داشته باشــند .البته در حوزه دارو و تجهیزات
پزشکی وضعیت خوبی داریم و امروزه بهترین
تجهیزات و دارو در داخل تولید می شــود .این
نکتــه را نیز باید بگویم کــه فرهنگ عمومی،
استفاده از کاالهای خارجی را بیشتر می پسندد
که ایــن فرهنگ باید اصالح شــود .ســتاری
تصریح کــرد :ورود بخش خصوصــی همواره
توانسته موجب پیشرفت شود و در همین حوزه
پزشکی نیز هرکجا که شاهد پیشرفت در تولید
دارو بودیــم ،بخش خصوصی ایفای نقش کرده
اســت .از طرفی تحقیقات زمانی نتیجه خواهد
داد که بخش هــای خصوصی در این خصوص
سرمایه گذاری کنند .وی گفت :امیدواریم روند
رو به رشــد حوزه دارویی و تجهیزات پزشکی
ادامه داشــته باشد و یکی از راه های تقویت این
راه حمایت از شرکت های دانش بنیان و بخش
خصوصی است.
جامعه
تاکید رئیس جمهور بر بکارگیری امکانات برای مدیریت نهایی سیالب ها
سه شنبه 24دی 1398سال دوم شماره 212
7
خبر
ارسال بیش از 11هزار
بسته غذایی برای سیل زدگان
سیستانوبلوچستان
معاون لجســتیک و امادگی ســازمان امــداد و نجات
جمعیت هالل احمر از ارســال ۱۱هزار و ۲۰۰بسته
غذایی در ۷۲ســاعته برای ســیل زدگان سیســتان
وبلوچستان خبر داد.
ســعید متانی با تشــریح اخرین وضعیت امدادرسانی
در مناطق ســیل زده اســتان سیســتان و بلوچستان
اظهار داشــت :در شــرایط اضطراری و به هنگام وقوع
حــوادث و ســوانح ،دو راهکار اصلــی «توزیع عمومی
غذا» و «توزیع بسته های غذایی اماده» برای مدیریت
وضعیــت تغذیه ای افراد در ســاعات اولیه حوادث در
دســتورکار نیروهای امدادرســان قرار دارد .وی ادامه
داد :هدف از توزیع بســته های غذایی اماده و بســته
بندی شده از سوی امدادگران و نجاتگران هالل احمر
مســتقر در مناطق ســیل زده ،کاهش یا پیشگیری از
ســوءتغذیه و همچنین توان بخشــی افرادی است که
دچار سوءتغذیه متوسط هســتند .معاون لجستیک و
امادگی ســازمان امداد و نجــات جمعیت هالل احمر
توضیح داد :همچنین از زمان وقوع ســیل در اســتان
سیستان و بلوچســتان تاکنون سه هزار و ۲۰۰تخته
چادر امدادی کامل تیپ ،۲سه هزار و ۲۸۰تخته پتو
مینک نمدی ،پنج هزار کیلوگرم نایلون پوشش چادر،
هفت هزار و ۸۲۰بســته قند ۷۰۰گرمی ۱۳ ،هزار و
۳۸۷بســته شــکر ۹۰۰گرمی ۱۷ ،هزار و ۵۹۱بسته
حبوبات ۹۰۰گرمی ،ســه هزار بسته غذایی یکماهه،
پنج هزار و ۲۰۰قوطی کنسرو لوبیا چیتی ،هزار و ۴۰۰
بسته چای خشک ۱۱ ،هزار و ۵۲۰بطری روغن مایع
۸۱۰گرمی و هزار قوطی کنسرو تن ماهی برای توزیع
در میان ســیل زدگان استان سیستان و بلوچستان به
این استان ارسال شــده است .متانی اضافه کرد :طبق
اخرین اطالعات ارزیابی شــده دریافتی از سوی گروه
های ارزیاب هالل احمر و مســئولین استانی مشخص
شده که بیشــتر محور ارتباطی شهری و روستایی در
این استان مسدود شــده و به عبارتی ساده تر تمامی
راههای زمینی بســته شده و شرایط هوا نیز تا ساعتی
پیش مســاعد انجام عملیات امــداد و نجات نبوده ،اما
نیروهای امدادرســان هالل احمر حاضر در منطقه به
همراه خلبانان امداد هوایی هالل احمر در حال انتقال
بسته های غذایی شرایط اضطراری پیچیده برای سیل
زدگان سیســتان و بلوچستان هستند و عملیات امداد
و انتقال این بســته ها با جدیت و قوت ادامه دارد .وی
بیشترین مشکالت ســیالب در سیستان و بلوچستان
را در شهرســتان های چابهار ،کنارک ،فنوج ،نیکشهر
و دلگان عنوان کرد و افزود :خدمات رســانی سریع و
مطلوب به هموطنان ســیلزده این اســتان در اولویت
تمامی نیروهای امدادرســان صف و ستاد هالل احمر
قرار دارد به طوریکه با بســیج امکانات منطقه و کشور
درصد رفع مشکل مردم هستیم.
بســته شــدن ۲۶محور ارتباطی ،قطع شــدن برق
۱۳۰روســتا در مناطــق مرکزی و جنوبی سیســتان
و بلوچســتان ،از مدار خارج شدن شــبکه توزیع اب
اشــامیدنی ۱۰۰روســتا ،اســیب شــدید به بخش
کشاورزی از جمله باغات موز و مزارع در شهرستان های
کنارک ،چابهار و دلگان و قطع شــبکه ارتباط تلفن در
شهرستان های نیکشــهر ،فنوج ،بخش هایی از دلگان،
ســرباز ،کنارک و قصرقند از جمله خسارت های سیل
۲روز اخیر در استان سیستان و بلوچستان بوده است.
همچنین در جریان سیالب اخیر بیش از ۲۰هزار واحد
مسکونی در سیســتان و بلوچستان دچار خسارت ۲۰
تا ۱۰۰درصد شــدند .براســاس گزارش هواشناســی
ســامانه بارشی که روز جمعه تا یکشنبه در سیستان و
بلوچســتان فعال بود بارش های قابل توجهی به همراه
داشــت به طوریکه بیشینه بارش ها به صورت نقطه ای
در برخی نقاط خاص در غرب و جنوب غرب این استان
به ۲۰۰میلی متر رســیده است .احمد علی موهبتی
استاندار سیستان و بلوچســتان روز گذشته(یکشنبه)
گفت :سیالب در جنوب این استان ارتباط بیش از ۵۰۰
روستا را قطع کرده بود که با تالش های صورت گرفته
بخشــی از ارتباط برقرار شده ولی حدود ۳۵۰تا ۴۰۰
روستا همچنان در محاصره سیل هستند.
سایت روزنامه خوب
روزنامه اجتماعی -اقتصادی
w w w . g o o d o n l i n e . i r
8
کانال تلگرام
www.telegram.me/goodonline
اینستاگرام
goodonline.ir
سه شنبه 24دی 1398سال دوم شماره 212
شاعرانه
خیز تا خرقه صوفی به خرابات بریم
شطح و طامات به بازار خرافات بریم
سوی رندان قلندر به ره اورد سفر
دلق بسطامی و سجاده طامات بریم
تا همه خلوتیان جام صبوحی گیرند
چنگ صبحی به در پیر مناجات بریم
با تو ان عهد که در وادی ایمن بستیم
همچو موسی ارنی گوی به میقات بریم
کوس ناموس تو بر کنگره عرش زنیم
علم عشق تو بر بام سماوات بریم
خاک کوی تو به صحرای قیامت فردا
همه بر فرق سر از بهر مباهات بریم
ور نهد در ره ما خار مالمت زاهد
از گلستانش به زندان مکافات بریم
شرممان باد ز پشمینه الوده خویش
گر بدین فضل و هنر نام کرامات بریم
قدر وقت ار نشناسد دل و کاری نکند
بس خجالت که از این حاصل اوقات بریم
فتنه می بارد از این سقف مقرنس برخیز
تا به میخانه پناه از همه افات بریم
فرش ترکمن با شــهرت و اواز ه جهانی خود ،پدیده ای ویژه در هنر قالی بافی
است که به گفته فعاالن این روزها حال و روز خوشی نداشته و متاثر از تالطمات
بازار از دست رفته و بیم ان می رود شمار بسیاری از فعاالن این عرصه به خیل
بیــکاران بپیوندند .فرش اینه ای زنــده از فرهنگ ترکمن ها در طول تاریخ و از
نشــانه های بارز فرهنگ عمیق و تنومندی اســت که نه تنها در مقابل هجوم
بیگانگان و اقوام مختلف داخلی و خارجی سخت مقاومت کرده بلکه به گونه ای
رفتار نموده که فرهنگ تحمیلی بیگانه را در خود حل کرده و به ان ســیمای
ترکمنی بخشــیده و تا انجا که تاریخ یاد می کنــد ،ترکمن با فرش و فرش با
ترکمن شهرت داشته است .فرش در بین ترکمن ها همچون درختی است که
ریشه در ژرفای خاک صحرا داشته و قرن هاست که با بافتن تار و پودهای ان،
نقش و نگارهای اصیل و ســنتی را که معرف باورها و فرهنگ اصیل خودشان
است ،از نسلی به نسل دیگر منتقل و تا به امروز حفظ کرده اند .فرش ترکمن
از دیربــاز جایگاه قابل توجهی در بازارهای داخل و خارج از کشــور و نیز نزد
دوســتداران هنر داشته و جلوه گری ان در نگاه عاشقان هنر رخ می نماید؛ این
درحالیست به گفته دست اندرکاران تولید و عرضه این صنعت دستی دارای اوازه
جهانــی ،این روزها بر اثر رکود و کم شــدن خریدارهایش در بازارهای جهانی
که عمدتا به دلیل تحریم های چند ســاله اخیر است ،وضعیت مناسبی نداشته
و نیاز به تامل و توجه مســئوالن دارد تا رونق تولید ان همچون گذشته پایدار
بماند .فرش ترکمن با وجود گسترش صنایع ماشینی همچون فرش کاشان یا
اصفهان ،جایگاه خاص خــود را در کانون خانواده های ترکمن حفظ کرده زیرا
کیفیت اســتثنایی این کاالی نفیس و لوکس موجب گذر ان از مرزهای تاریخ
به زمان حال شده و به اینده نیز امتداد خواهد یافت .گستردگی فرش دستباف
در ترکمن صحرا بســیار شگفت انگیز است ،بطوریکه در تمامی منطقه ،چه در
مراکز شــهری ،روستایی و همچنین در ایالت و عشایر قالیبافی متداول بوده و
این صنعت یکی از منابع ارتزاق ترکمن ها است.
گلستان از دیرباز مهد تولید فرش های دستباف از جمله فرش ترکمن بوده و
هزاران نفر در حوزه تولید ،بازاریابی و فروش فرش ترکمن فعالیت می کنند؛ تار و
پود فرش های ترکمن را اغلب زنان و دخترانی گره می زنند که از کودکی ،نوای
یکی زیر دو تا رو ،الالیی دلنواز مادران انها بوده و امروز هنر انها شــهره جهان
شده و بازارها و هنردوستان دنیا ،خریدار دست بافته های انان است.
این هنر کم نظیر که در کنار حل مشکل معیشتی خانواده های ترکمن ،معرف
هنر زنان این قوم بزرگ نیز می باشد ،به گفته فعاالن این عرصه ،این روزها تبدار
شــده و با کم شدن میزان تولیدش در سال جاری و پایین امدن حجم عرضه
ان در بازارهای داخلی و خارجی که درامد خانوارهای بافنده و سایر فعاالن این
بخــش را تامین می کرد ،موجی از نگرانی را برای تولیدکنندگان ایجاد نموده و
چنانچه مسئوالن ،چون طبیب در وقت نیاز بر بالینش حاضر نشده و درد ان را
دوا نکنند ،فردا مصداق ضرب المثل نوش دارو پس از مرگ سهراب خواهد بود.
در این رابطه حبیب اهلل بقایی از فعاالن تولید و فروش فرش ترکمن درحالی
که ناامید از اقدام بموقع مسئوالن امر بود ،گفت :بیش از ۲۵سال از عمرم را در
صاحب امتیاز :شرکت جهان سبز
مدیر عامل :حسین احمدی
مد یر مسئول :مهدی احمدی
زیر نظر شورای سردبیری
اد رس :تهران -خیابان مطهری
خیابان اورامان -پالک 43
تلفکس88813489 - 88301986 :
سازمان اگهی ها88311353 -88311361 :
چاپخانه :شاخه سبز
توزیع :نشرگستر امروز
.
این عرصه سپری کردم و جز سال های ابتدایی که برای سود به این فعالیت
روی اورده بودم ،عشــق به پیشرفت فرش ترکمن و گسترش ان به منظور
ایجاد اشــتغال در خانواده هایی که تنها راه معاششان بافتن قالیچه و فرش
بود ،باعث تداوم فعالیتم در این مسیر شد.
وی در ادامه افزود :در گذشته بیش از دو هزار بافنده که هرکدام خرج یک
خانوار را می دادند در منطقه گنبدکاووس مشــغول به بافتن فرش در ابعاد
مختلف بودند که رفته رفته این تعداد نصف شد و همچنان به دلیل فروش
نرفتن فرشــها ،در حال ترک این کار هستند .وی با بغضی از خجالت گفت:
اخیرا یکی از بافنده هایم برای تامین هزینه درمان کودکش مبلغ یکصد هزار
تومن از من طلب کرد ولی نداشتم که کمکش کنم و تا صبح غصه می خوردم
که اگر اتفاقی برای کودکش بیفتد تقصیر من اســت و این موضوع بر روی
دوشم سنگینی می کند ولی ایا برای مسئوالن هم همینقدر سنگین است؟
بقایی با حسرت از دوران رونق تولید فرش ترکمن یاده کرده و می گوید :در
سال های ۷۳تا ۸۰روزانه ۱۰۰۰مترمربع فرش در منطقه گنبدکاووس به
فروش می رفت که بخشی اقتصاد شهرستان و خانواده هایی که شغل دیگری
نداشتند را تامین می کرد ولی به مرور زمان این وضعیت از دست رفت و پس
از سال ۸۰شاهد پسرفت در بازار فروش فرش ترکمن بودیم ولی از سال ۹۰
تا کنون به ورطه نابودی رسیده ایم و االن فروش منطقه به زور به روزی ۵۰
مترمربع می رسد .بقایی افزود :در ان ایام از تمام استان های کشور تقاضا برای
خرید فرش وجود داشت و حتی برخی برای تحویل درخواستشان مدتی را به
انتظار می ماندند و عالوه بر ان بسیاری از خریداران ،تولیدات فرش ترکمن را
برای عرضه در بازارهای جهانی و صادرات به کشورهایی نظیر المان ،امریکا،
کانادا ،لبنان و حتی برخی کشورهای قاره افریقا از ما می خریدند که ارزاوری
برای کشــور نیز به همراه داشــت .وی درحالی که با حسرت به فرش های
انباشته شده در مغازه اش اشاره می کرد ،گفت :بیست میلیارد ریال سرمایه
به صورت فرش به خاطر نبود مشــتری در انبارم خاک می خورد .این فعال
حوزه تولید و فروش فرش ترکمن با اشاره به بدهی ۱۰میلیارد ریالی ناشی
از فروش نرفتن محصوالت تولیدی ،ان را فشار مضاعف توصیف کرد که توان
ادامه مســیر را از وی سلب کرده و از تصمیم خود برای ترک این حوزه در
ایامی می گوید که به جای حل مشکالت ،بر حجم انها افزوده می شود .جلیل
مدرســی از دیگر فعاالن عرصه فرش ترکمن نیز در این باره گفت :مشکل
اصلی برای فعالیت در این زمینه فروش نرفتن فرش های بافته شده است و
در نبود خریدار ،بافنده ها نیز رمقی برای نشستن پشت دار قالی و بافتن تار و
پود فرش را ندارند .وی گفت :انبارها انباشته از فرشهای بافته شده است که به
عنوان سرمایه های ما بازاریان خاک می خورد و اگر نتوانیم با خرید محصوالت
بافنده ها انها را به بودن در این کار تشــویق کنیم ،شک نکنید افراد زیادی
به جمع بیکاران کشــور اضافه خواهد شد زیرا رنگرزها ،کسانی که دارقالی
می سازند ،انهایی که در این مسیر با حمل و نقل محصوالت در امد کسب
می کردند و حتی بازاریاب هایی که با فروش فرش و کســب درصدی از ان،
زندگی خود را می گذراندند از این درامدزایی محروم خواهند شــد .مدرسی
افزود :تنها بازاری که اخیرا دلخوشــش بودیم نمایشگاه های داخلی و بین
المللی بود که با بدتر شدن شرایط اقتصادی و تاثیر تحریمها ،در نمایشگاه های
بین المللی هم فروش چندانی نداریم .وی با لحنی که حاکی از خستگی بود،
بیان کرد :اگر تحریم ها رفع شود و بازار فروش خوب پیدا کنیم ،خیلی سریع
می توانیم به روزهای سابق برگردیم و رونق تولیدی که رهبر هم به ان اشاره
دارد را در منطقه خودمان احیا سازیم.
گویی مشکل فرش ترکمن تنها گریبانگیر این خطه نیست زیرا وقتی با
صاحب یکی از کارخانه های ریســندگی اصفهان که از قضا جزو طلبکاران
تولیدکنندگان فرش در گنبدکاووس هم است ،همصحبت شدم ،گفت که از
دست رفتن فعالیت در زمینه تولیدات فرش ترکمن تنها منطقه گنبدکاووس
و یا ترکمن صحرا را تحت تاثیر قرار نمیدهد بلکه تولیدکنندگانی همچون
مارا نیز به رکود نزدیک می کند.
ســید عباس فیاض از تولید کنندگان نخ فرش در اصفهان افزود :مقدار
فــروش کنونی ما در منطقه گنبدکاووس ،یک دهم ســال قبل اســت و
سال قبل نیز به نســبت کمتر از سال های گذشته بود که این روند نزولی
مداوم باعث می شــود ما نیز مجبور شویم کارگرهای خود را تعدیل کنیم
و این یعنی افزوده شــدن به جمعیت بیکار که می تواند زمینه ســاز انواع
ناهنجاری های اجتماعی شــود .وی فزود :فرش ترکمن به دلیل مقرون به
صرفه بودن و کیفیت مناســبی کــه دارد از قدیم االیام مورد توجه همگان
بوده و در روزهایی که به راحتی در بازار جهانی به فروش می رفت باید یک
مســیر دائمی برای ارائه ان به مشتریان جهانی تعبیه می شد که متاسفانه
این چنین نشــد و امروز شاهد ان هســتیم که با از دست رفتن بازارهای
جهانی ،نه تنها فرش ترکمن بلکه تولیدات مشابه ان در کل کشور به مشکل
برخورده انــد .در این پیوند جمعی از فعاالن عرصه تولید و بازاریابی فروش
این هنر دســتی ترکمنها در فشاری مضاعف و نا امید از اینده مبهم فرش
ترکمن با تهیه نامه و ارسال ان به دستگاه های مربوطه همچون استانداری
گلستان ،اداره کل صنعت معدن و تجارت ،اداره کل میراث فرهنگی ،موزه
فرش گنبدکاووس و دفتر نماینده مجلس این شهرســتان خواستار کمک
به این ظرفیت ارزشــمند اقتصادی منطقه شــدند .در این نامه خطاب به
استاندار گلستان اینگونه امده است« :احتراما اینجانیان حبیب اله بقایی و
اهالی صنف تولیدکنندگان و کارافرینان صنعت فرش ترکمن در شهرستان
گنبــدکاووس و حومه که ذیل برگه را تایید نمودهاند به اســتحضار عالی
می رســاند از دیرزمانی فرش و قالی ترکمن چون خورشید تابان گلهایش
فروغ اختران به زیر پای جهانیان می درخشید و اکنون این صنعت به خزان
زرد کسادی و خواب زمستانی طوالنی دچار گشته و فرش های رنگارنگ به
علت رکود اقتصادی و تحریم های ناجوانمردانه کشورهای سلطه طلب و در
راس ان امریکای جنایتکار ،در انبارهای تولیدکنندگان و فروشندگان این
صنف به دلیل نداشــتن خریداران داخلی و خارجی در حال خاک خوردن
می باشــد .از طرفی بافندگان این صنعت از اهالی قشر ضعیف و مستضعف
این جامعه هستند و در نبود مشتری و فروش نرفتن فرش ،تولیدکنندگان
نیز نمیتوانند جوابگوی هزینه های تولید باشند و ضربه سنگینی به این قشر
مستضعف بوده و حتی دور از فروپاشی کانون گرم خانواده هایشان نمی باشد.
اینجانیان تولیدکنندگان فرش تا امروز با هر مکافات و رنجی توانســته ایم
چرخه این صنعت را ســرپا نگه داریم ولی متاســفانه دیگر توان و تحمل
و جوابگوی بافندگان به علت کمبود مالی نیســتیم و تولیدکنندگان فرش
ترکمن یکی پس از دیگری در حال قطع تولید و ترک این حرفه می باشند.
در نهایت برای نجات این کشتی به گل نشسته یاری و مساهدت به سوی
ناخدایی دراز می کنیم که نزدیک ترین فرد به کار ما مدیر و مسئول و متولی
این صنعت و واقف و اشــنایی به دردها و رنج ها می باشد .لذا از جنابعالی
استدعای عاجزانه داریم که به جهت جلوگیری از مرگ و نابودی این صنعت
که روزگاری پراوازه ،ارزاور ،کارافرین و معیشت ساز بود ،تسهیالتی از قبیل
وام و سایر تزریقات مالی امکان پذیر به رگ های خشکیده در نظربگیرید و
عنایت همکاری را برای رفع مصائب و معضالت ما مبذول فرمایید».
در این پیوند ،رییس اداره صنعت ،معدن و تجارت گنبدکاووس با رد برخی
موارد مطروحه در نامه مذکور ،گفت :هرچند فشار تحریم ها در بحث فروش
فرش بی تاثیر نبوده ولی اوضاع به این بدی که در نامه ارسالی برخی فعاالن
حوزه فرش گفته شده ،نیست .خلیل رجبلی افزود :در حال حاضر بافنده های
فرش ترکمن درحال فعالیت بوده و خریداران این هنر اصیل از دیگر نقاط برای
خرید این محصول با بافندگان در ارتباط هستند .وی گفت :در راستای حفظ
این هنر و حمایت از شاغالن این حوزه و برای تثبیت بیمه تامین اجتماعی
مشموالنی که به هر دلیلی در برهه ای از زمان نتوانستند تعهدات خود را ادا
نمایند ،رایزنی هایی با بیمه تامین اجتماعی صورت گرفته تا این افراد بتوانند
از این خدمات بهره مند شوند .رجبلی با اشاره به پرداخت تسهیالت کم بهره
به فعاالن حوزه فرش عنوان کرد :به منظور مایت از شاغالن و تولیدکنندگان
فرش ترکمن همیشه سعی داشتیم بیشترین میزان خدمت رسانی و تزریق
تسهیالت کم بهره از اعتبارات موجود را به این افراد داشته باشیم که در سال
گذشــته با پرداخت تسهیالت ۴درصدی ،وام های یکصد میلیون ریالی به
۱۰۵نفر و اعطای تسهیالت یک میلیارد و دویست میلیون ریالی ،مجموعا
۱۰میلیارد و یکصد و هفتاد میلیون ریال تسهیالت پرداخت شد که کمک
شایان توجهی در این عرصه محسوب میشود .رییس اداره صنعت ،معدن و
تجارت با بیان برنامه های پیش رو در این حوزه گفت :پیگیری هایی برای دایر
شدن بازارچه دائمی فرش ترکمن در گنبدکاووس انجام شده که شهرداری
در این زمینه درحال بررســی برای اغاز عملیاتی اجرایی است که این اقدام
می تواند در ارائه بی واســطه این هنر ،گامی بزرگ باشد .رجبلی خاطرنشان
کرد :حوزه تولید فرش ترکمن در سال های اخیر محل برخی سوء استفاده ها
شــده که در این رابطه بیشترین فشار بر بافنده تحمیل می شود و برخی به
دنبال ان هستند با اشفته نشــان دادن بازار ،حق الزحمه بافنده را تا حدی
کاهش دهند که این از نظر ما شایسته نیست و این موضوع می تواند باعث
نارضایتی و بی انگیزه شــدن بافندگان برای ارائه هنر خود شود .معاون امور
بازرگانی و توسعه تجارت سازمان صنعت ،معدن و تجارت استان گلستان نیز
در این خصوص گفت :در ۹ماه اول امســال ۷۹هزار و ۵۰۰مترمربع فرش
دستباف در این استان تولید شده که از این مقدار ۱۴۱۰۰مترمربع با ارزش
دو میلیون دالر به خارج از کشــور صادر شده است .درویش علی حسن زاده
با اشــاره به کم شدن میزان تولید و صادرات فرش دستباف گلستان نسبت
به مدت مشــابه سال گذشــته بیان کرد :در پنج سال اخیر شاهد نوسانات
محسوس در بازار فرش بودیم که در این بین سال ۹۷را بهترین سال داست
که در ان ۱۰۲هزار و ۷۰۰مترمربع فرش تولید شــد که ۳۳هزار مترمربع
ان به ارزش چهار میلیون دالر صادر شــد .وی با بیان اینکه برخی اتفاقات
نظیر روابط خارجی ،اعمال تحریم ها و نیز فشارها و تضییقات اقتصادی باعث
روند نزولی در زمینه تولید فرش شده است ،گفت :این نوسانات در بازار امری
طبیعی بوده و این امکان وجود دارد که در سه ۳ماه پایانی سال ۹۸و یا سال
اینده دوباره شاهد جهش و رونق بازار در این خصوص باشیم.