روزنامه خوب شماره 171
روزنامه خوب شماره 171
میالد با سعادت رسول ا کرم(ص) و امام جعفرصادق(ع) پیشاپیش مبارک باد.
توضیحاتایت اهللصدیقیدر نمازجمعه؛
نظررهبرانقالباسالمی دربارهچندهمسری
خدا یکی و محبت یکی
و یار یکی
صفحه 3
مردم باید مشکالتشان
را در نماز جمعه مطرح کنند
صفحه 3
چهارشنبه 22ابان | 1398سال دو | شماره 8 | 171صفحه | قیمت 2000تومان | 15ربیع االول 13 | 1441نوامبر 2019
3
ژاپنوسنگاپور قدرتمندترینپاسپورت هایسال۲۰۱۹
ژن های خوب
اختالفطبقاتیایجاد کرده اند!
47پاسپورتقدرتمندجهان
5دستور بررسی علت حذف
مطالب برخی مشاهیر از کتاب های
درسی صادر شد
رئیس جمهور:
مردم باید احرازصالحیت ها
را انجام دهند!
5
امینزندگانی:
7
صفحه 3
راهاجتناباز گردشگریمخفیانهدر شب(خیابانغذا)
«زیستشبانه»ظرفیتی که
برداشت درستی از ان نشد!
8چرا صنعت خودرو ایران
همچنانعقبماندهاست؟
اقتصاد
واردات گندم فع ًال متوقف شد
2
چهارشنبه 22ابان 1398سال دوم شماره171
مدیرکل مقررات و استانداردهای بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی گفت :دولت راضی به واردات گندم نیست و واردات این محصول را فع ً
ال متوقف کرده است .ولی اهلل فریادرس مدیرکل دفتر
مقررات و استانداردهای بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی درباره میزان واردات گندم در سال جاری برای جبران کسری تولید اظهار کرد :دولت راضی به واردات گندم نیست و واردات این
محصول را فع ً
ال متوقف کرده است .وی با بیان اینکه شواهد امر نشان می دهد که بخشی از گندم تولیدشده در کشور به دولت فروخته نشده است افزود :با توجه به اینکه گندم کاالیی بسیار
استراتژیک برای کشور است در صورتی که این نگرانی وجود داشته باشد دچار اختالل هستیم از ذخایر استراتژیک استفاده می کنیم و این امر باعث می شود به سمت واردات برویم .مدیرکل
دفتر مقررات و استانداردهای بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی ادامه داد :تا به امروز تصمیم قطعی برای واردات گندم گرفته نشده است زیرا مجموعه دولت راضی نیست که محصولی که در
ان خودکفا بودیم وارد شود.
خبر
هدف گذاری برای تجارت یک میلیارد
دالری با سوریه تا دو سال اینده
رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و سوریه گفت :دستیابی
به تجارت ۵۰۰میلیون تا یک میلیارد دالری بین دو کشور
طی دو سال اینده دست یافتنی و امکان پذیر است« .کیوان
کاشــفی» دیروز سه شــنبه در همایش فرصت های تجاری
سوریه در محل سازمان توســعه تجارت افزود :در یک سال
گذشــته بیش از ۱۰هیات اقتصادی بین دو ایران و سوریه
تبادل شــد ،اما خال اطالعاتی یکــی از بزرگترین معضالت
بــرای فعاالن اقتصادی ایرانی اســت .وی مســافت زمینی
کمتــر از دو هزار کیلومتری بین تهران و دمشــق را یاداور
شــد و گفت :اگر خطوط زمینی بین دو کشــور راه اندازی
شــود ،به راحتی می توان به بازار ســوریه و سایر کشورهای
منطقه دست یافت که بخشی از جاده ابریشم قدیم است .این
مســئول اظهار داشت :سوریه قبل از جنگ و بحران داخلی،
دارای دو منبع اصلی درامدی یعنی صدور نفت و توریســم
بود ،صادرات خوبی به سایر کشورها داشت و از جمله رقیب
اصلی جمهوری اسالمی ایران در بازار عراق بود .وی با اشاره
به وضعیت کنونی تجاری ســوریه یاداور شد :امروز شرکت
هــای ایرانی به طور عمده در حوزه زیرســاخت ها ،انرژی و
بازســازی این کشــور حضور دارند .این مقام مسئول تاکید
کرد :موافقتنامه تجاری بین دو کشور می تواند عامل شتاب
دهنده روابط تجاری و اقتصادی دو کشــور باشــد .وی بیان
داشــت :مسیر ترانزیت کاال به ســوریه از راه زمینی ترکیه،
همچنین از مسیر دریایی بندرعباس با کشتی انجام می شود
که هزینه هر کانتینر از طریق دریایی چهار هزار دالر اســت
و اگر مسیر زمینی راه اندازی شود با نیمی از این مبلغ امکان
پذیر خواهد بود .کاشــفی گفت :امروز در موضوع کشــتی با
محدودیت هایی مواجه هســتیم و تقاضا داریم یارانه حمل و
نقل همچون کشــور روسیه برای ســوریه نیز در نظر گرفته
شود و این مهم به ویژه برای کشتی های فله بر (حداقل یک
کشــتی از بندرعباس به الذقیه در هر ماه) مورد نیاز است.
وی افزود :تراز تجاری دو کشور در سال گذشته ۱۵۲میلیون
دالر به نفع ایران و در ۶ماهه نخســت امســال ۶۹میلیون
دالر افزایش بود و عمده کاالهای صادراتی ایران به ســوریه
شــامل ترانســفورماتورها ،اسکلت ســاختمانی ،مکمل های
دارویی ،مخمرهای فعال و غیره اســت .رئیس اتاق مشترک
بازرگانی ایران و سوریه ،حضور چشمگیر شرکت های ایرانی
در نمایشگاه اکسپو دمشق و بازسازی سوریه در شهریور ماه
گذشــته را یاداور شد و افزود ۱۲۰ :شــرکت ایرانی در این
نمایشگاه حضور داشتند که نسبت به دوره قبل از ان افزایش
چهار برابری داشته اســت .وی ،مهمترین مشکالت فراروی
فعاالن اقتصادی دو کشور را مشکل ترانزیت زمینی بین ایران
و عراق و ســوریه ،مبادالت بانکی ،اجرایی نشدن موافقتنامه
تجارت ازاد بین دو کشــور ،نبــود اطالعات کافی میدانی از
شــرایط و اوضاع اقتصادی و تجاری سوریه و نبود امنیت و
پوشش های ضمانتی برای فعالیت بخش خصوصی در سوریه
برشمرد و گفت :اگر مشکل ترانزیت زمینی حل شود ،صادرات
برخی کاالها مثل کاشــی ،سرامیک و محصوالت ساختمانی
به این کشــور مقرون به صرفه خواهد شــد .وی همچنین
خواســتار اختصاص خط اعتباری یک میلیارد دالری برای
تجارت شــرکت های ایرانی با سوریه شــد و افزایش پروازها
بین دو کشور را درخواســت کرد .کاشفی ادامه داد :صنایع
شیمیایی ،فلزات اساسی و مواد غذایی ،اولویت های سرمایه
گذاری صنعتی ایران در سوریه است .به گفته وی ،عالوه بر
روسیه و چین که شانه به شانه ایران در سوریه حضور داشته
و دارند به تازگی امارات متحده عربی نیز سفارتخانه خود را
در این کشور گشوده است.
بهبودفضایکسبوکارباتکیهبرشفافیتوانحصارزدایی
مدیرعامل مرکز ملی رتبه بندی اتاق ایران با اشاره به اقتصاد نفتی و شرایط
اقتصادی و سیاسی حاکم بر کشور ،گفت :محیط مناسب کسب و کار زمانی
به وجود می اید که شــفافیت به اقتصاد کشــور باز گردد و رقابت ،سالم و
انحصارزدایی حاکم شود« .امین اهلل فرهادی» با اشاره به اینکه رویکرد توجه
به فرایند رتبه بندی فعاالن اقتصادی کشور در حقیقت به اعضای بلندپایه
بخش خصوصی کشور یعنی اتاق بازرگانی ایران باز می گردد ،ادامه داد :در
سال ۱۳۸۵با تشویق صاحب نظران این حوزه ،به مطالعه و تحقیق در سطح
بین المللی به منظور الگوبرداری از سازمان های موفق و مطرح رتبه بندی در
کشورهای پیشرفته و امکان سنجی پیاده سازی الگوی بومی در کشور ،زمینه
را برای ظهور این پدیده در بســتر اقتصادی ایران فراهم کرد .وی افزود :در
همین راستا ،سیستم های رتبه بندی اعتباری بین المللی روز دنیا مانند اس
اند پی ،S&Pمودی Moodyو فیچ ،Fitchفعالیت های انجام شده در
اتاق های بازرگانی کشورهای همسایه و همچنین تمامی نظام های رتبه بندی
داخل کشــور مورد مطالعه و بررسی قرار گرفت و در نهایت مجلس شورای
اسالمی در قالب تبصره «ذیل ماده ۵قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی
و خدماتی در تامین نیازهای کشور و تقویت انها در صادرات» ،بر رتبه بندی
فعاالن اقتصادی از سوی اتاق ایران مهر تایید زد .فرهادی با بیان اینکه بیش
از یک قرن از تاسیس نخســتین موسسات رتبه بندی در جهان می گذرد ،
گفت :در دهه های اخیر صنعت رتبه بندی با رشد چشمگیر ،جایگاه ویژه ای
را در بازارهای مالی و اقتصادی به خود اختصاص داده اســت اما نکته قابل
توجه هوشیاری استفاده از این تجارب با رویکرد اقتضایی و نگرش سیستمی
است.وی تاکید کرد :بر همین اساس ،باید موئلفه های رتبه بندی را با توجه به
تفاوت های فرهنگی و سیاست های اقتصادی کشور در طراحی و پیاده سازی
یک الگوی بومی و موثر لحاظ کرد .مدیرعامل مرکز ملی رتبه بندی اتاق ایران
در مــورد الگوهای موفق رتبه بندی نیز گفت :قانون گذار وظیفه رتبه بندی
فعاالن اقتصادی را برعهده اتاق بازرگانی قرار داده است؛ بنابراین یک الگوی
موفق ،مدلی است که بتواند قوانین و سیاست های بازرگانی ،مالی و اقتصادی
کشور را لحاظ کرده و تنوع بازیگران اقتصادی اعم از گرایش های تخصصی
کسب و کار نظیر کشاورزی ،جنگلداری و شیالت ،معادن ،صنایع غذایی و
دارویی و ســایر صنوف را شامل شود و چارچوب و مولفه ها و شاخص های
ان گستردگی و تنوع داشته باشند .وی ادامه داد :مرکز ملی رتبه بندی اتاق
ایران باوجود اینکه با نگاه یادگیری ،از موسسات معتبر رتبه بندی بین المللی
الگوبرداری کرده اســت ،اما با استفاده از کارشناسان مجرب و متخصصین
خبره رتبه بندی ،اقدام به طراحی و اســتفاده از الگوی بومی کرد .فرهادی
یکی از مهمترین ارکان طراحی مدل مرکز را ماموریت و تکالیفی دانست که
قانون گذار برای ان تعیین کرده و گفت :حوزه فعالیت را صرفا به ســنجش
اعتباری فعاالن حوزه کسب وکار محدود نشده ،بنابراین ،انچه الگوی مرکز
را از مدل های مشابه خارجی متمایز می کند ،پرهیز از نگرش تک بعدی به
بنگاه های اقتصادی از منظر مالی و اعتباری و برخورداری از نگاه سیستمی
با رویکرد توجه به ابعاد مهم کسب وکار مانند مدیریت و صالحیت حرفه ای،
مشتری مداری ،مســئولیت اجتماعی ،محیط رقابتی ،موقعیت و توجه به
شفاف سازی هرچه بیشتر بخش اقتصاد از طریق تقویت بخش خصوصی و
طراحی شاخص های مناسب برای ارتقای رتبه بنگاه های اقتصادی خود اتکا
و فاقد بهره مندی از یارانه ها و حمایت های دولتی است.
۷۵درصد اقتصاد ایران دولتی است
وی با اشاره به اینکه بیش از سه چهارم اقتصاد ایران دست بخش دولتی
اســت ،افزود :این بنگاه ها به دلیل حمایت های حاکمیتی و کارایی پایین،
همواره ســعی کرده اند که از پاسخگویی و شفافیت دور باشند و نتیجه این
عمل ،مدت هاســت که در ســازمان های کند ،ناکارامد و متورم از نیروی
تخفیف ویژه هنرمندان
انســانی دیده می شود .مدیرعامل مرکز ملی رتبه بندی اتاق ایران ادامه داد:
زمانی که کســب وکار ملی بخواهد به سمت پیشرفت گام بردارد ،با موانعی
مانند اقتصاد رانتی ،فســاد اقتصادی ،شــفافیت اندک ،بازیگری دالالن و
واسطه گران مواجه می شــود .وی تاکید کرد :در این شرایط ،هر روز اخبار
بیشــتری در مورد مهاجرت کارافرینان و تعطیلی کارگاه ها و کارخانجات
شــنیده می شود .از همین رو ،یکی از مهمترین ضرورت های نهادینه سازی
فرهنگ و فرایند رتبه بندی ،شفاف سازی اقتصادی و توسعه عدالت در این
ت مهم دیگر را تمایز بین فعاالن اقتصادی از
بخش اســت .فرهادی ضرور
طریق به کارگیری روش های علمی و عادالنه رتبه بندی و تســهیل روابط
تجاری داخلی و بین المللی از طریق اطالع رسانی مناسب عنوان کرد و گفت:
سازمان های متعددی در سطح کشور به رتبه بندی در صنایع و گرایش های
مختلف کسب و کار ورود کرده اند ،اما انچه این مرکز را از سایرین متمایز و
در سطح ملی مطرح می کند ،مستندات و مصوبه های قانونی مانند «تبصره
۲بند ۳ماده ۱۰ایین نامه اجرایی قانون صادرات و واردات» مصوب هشتم
خردادماه ســال ۱۳۸۹هیات وزیران« ،تبصــره ذیل ماده ۵قانون حداکثر
اســتفاده از توان تولیدی و خدماتی در تامین نیازهای کشور و تقویت انها
در امر صادرات» مصوب یکم مردادماه سال ۱۳۹۱مجلس شورای اسالمی،
«قانون بهبود مستمر محیط کسب و کار» و «قانون اصالح قانون حداکثر»
مصوب اردیبهشت امسال است که این موارد قانونی به منظور اجرای وظایف
ذاتی اتاق در ســطح اقتصاد ملی به ان تکلیف شده است .وی تاکید کرد:
مهمترین تمایز مرکز ملی رتبه بندی با ســایر ســازمان های فعال در این
حــوزه ،اول مشــروعیت و جایگاه قانونی مرکز در اتاق ایران اســت و دوم،
ت مرکز در بخش خصوصی و گســتره مسئولیت اتاق ایران
ظرفیت و قابلی
اســت .فرهادی در مورد تمایز رتبه بندی ایــن مرکز با رتبه بندی بورس
نیزگفــت :به لحاظ ماهیتی و اهداف قانون گذار تفــاوت زیادی وجود دارد؛
تفاوت از داخل ســازمان بورس تا فعاالن اقتصادی کل کشور است .ماهیت
رتبه بندی هر دو سازمان متفاوت از یکدیگر است و هیچ گونه تداخلی وجود
ندارد البته سازمان بورس در جلسات هماهنگی مشترک بر تفاوت ها صحه
گذاشــته و صورت جلســه ان با اتاق ایران موجود است .مدیرعامل مرکز
ملــی رتبه بندی اتاق ایران ادامه داد :رتبه بندی که قانون گذار بر عهده اتاق
ایران گذاشته است« ،رتبه بندی بنگاهی» یا Rating Corporateاست
کــه در ان مولفه های اقتصادی و مالی ،توان رقابتی ،حاکمیت شــرکتی و
مسئولیت پذیری اجتماعی بنگاه ها مورد ارزیابی قرار می گیرند .وی افزود :این
نوع رتبه بندی با «رتبه بندی اعتباری» یا Rating Creditکه ســازمان
بورس و اوراق بهادار ان را صرفاً بر اساس ارزیابی شاخص های مالی شرکت ها
جهت فعالیت در بازارسرمایه انجام می دهد ،کامال متفاوت است و کارکردی
مجزا دارد .در واقع« ،رتبه بندی بنگاهی» عملکرد همه جانبه و کلی بنگاه ها
را ارزیابی می کند ،در حالی کــه «رتبه بندی اعتباری» صرفاً عملکرد مالی
در ارتباط با بازار ســرمایه را مورد پایش قرار می دهد .فرهادی با بیان اینکه
بیش از ۶۰درصد وزن شاخص های مدل رتبه بندی اتاق ایران ،شاخص های
غیرمالی و عملکردی است ،گفت :این در حالی است که محوریت رتبه بندی
سازمان بورس«مالی و اعتباری» است.همچنین ،درگواهینامه های رتبه بندی
شرکت ها که توسط مرکز ملی رتبه بندی اتاق ایران صادر می شود ،نه تنها
هیچ اشاره ای به رتبه اعتباری شرکت ها نشده است ،بلکه رتبه شرکت ،توان
و عیار شرکت را در رشته فعالیت خود مشخص می کند.
طراحی الگوی مناسب برای سنجش رتبه فعاالن اقتصادی
وی با اشــاره به اینکه یکی از مهمترین دغدغه های مرکز ،طراحی الگوی
مناســب و دارای روایی و اعتبار برای ســنجش رتبه فعاالن اقتصادی بوده
است ،افزود :به منظور ارتقای عیار سنجش رتبه ،عالوه بر استفاده از دانش و
تجربیات متخصصین امر ،نظرات صاحبان منافع نیز از طریق برگزاری جلسات
چالشی و مکاتبات سراسری گرفته شده است؛ به گونه ای که به منظور طراحی
۱۴مدل تخصصی سنجش رتبه ،ده ها جلسه با ۲۰۰انجمن تخصصی ،تشکل
ن سراسری و ملی عضو اتاق برگزار شد و حاصل ان تعیین شاخص های
و انجم
تخصصی مورد تایید گرایش های ۱۴گانه بوده است .به گفته فرهادی ،تاکنون
۴۰موسسه برای حضور در عرصه رتبه بندی ثبت نام کرده اند که از این تعداد
۱۶موسســه مورد تایید قرار گرفته است؛ همچنین وضعیت ۲موسسه در
حال بررسی و مجوز ۸موسسه نیز به دلیل نداشتن امادگی الزم تایید نشده
است .وی ادامه داد :زمانی که در جامعه شفافیت وجود نداشته باشد ،انحصار
و فساد حاکم شده و رقابت سالم از بین می رود و فضای مناسب کسب و کار
در بستر اقتصادی پدید نمی اید .مدیرعامل مرکز ملی رتبه بندی اتاق ایران
تاکید کرد :اقتصاد نفتی و شــرایط اقتصادی و سیاســی حاکم بر کشور در
دهه های اخیر منجر به بسط و توسعه مداخله دولت در عرصه های مختلف
اقتصادی و گسترش بی رویه ان شده و این در حالی است که محیط مناسب
کســب و کار زمانی به وجود می اید که شفافیت به اقتصاد کشور بازگردد و
رقابت ســالم و انحصارزدایی حاکم شود .وی یکی از مهمترین موانع موجود
ســر راه شفافیت اقتصادی ،حاکمیت اقتصاد دولتی و رانتی دانست و گفت:
به منظور کاهش تبعات و حرکت جهت رفع این معضل ،رتبه بندی فعاالن
اقتصادی می تواند با اطالع رسانی از وضعیت اعتباری ،عملکرد مالی و مدیریتی
بنگاه های اقتصادی در قالب تعیین رتبه تجمیعی (عملکرد مالی و مدیریتی)
و رتبه نهایی کســب و کار فعاالن اقتصادی ،ابزاری را برای تشخیص سره از
ناسره فراهم کند .فرهادی افزود :همچنین با اطالع رسانی مناسب یا تخصیص
امتیازات ویژه به بنگاه هایی که از حمایت های مالی و تسهیالتی دولت استفاده
نمی کنند ،می توان نقش انحصار و رانت جویی موسسات مالی برخوردار از این
مزیت را ک م کرد.
ورود سازمان ها و نهادهای مختلف به عرصه رتبه بندی
وی یکی از چالش های پیش روی این مرکز را ورود سازمان ها و نهادهای
مختلف بــه این عرصه عنوان کرد و گفت :که عمده انها فاقد پشــتوانه و
مجوزهای الزم هســتند که این امر موجب شــده تا فضــای رتبه بندی با
هاله ای از ابهام روبرو و ســازمان های متقاضی رتبه با تعدد سازمانها مواجه
و به این مقوله مهم به عنوان ابزاری برای کســب درامد از ســوی مدعیان
بنگرند که نتیجه ان عدم اقبال عمومی بازیگران عرصه اقتصادی کشــور
به این موضوع مهم اســت .مدیرعامل مرکز ملی رتبه بندی اتاق ایران دیگر
چالش های موجود بر ســر راه را رونق رتبه بندی ،فقدان بســتر و سازوکار
الزم برای حمایت از ســازمان های برتر و پیشــرو در کسب رتبه دانست و
افزود :با حمایت نظام مند و برخوردار از منطق نهادها و سازمان هایی نظیر
بانک ها ،گمرک ،وزارت خانه های اقتصاد و دارایی و صنعت ،از شــرکت های
دارای رتبه برتر ،می توان از رویکرد برد-برد در عرصه اقتصادی بهره گرفت
تا شــاهد رونق بیشــتری در این حوزه باشیم .وی با اشــاره به چشم انداز
اقتصادی در پنج سال اینده ،تاکید کرد :مرکز ملی رتبه بندی اتاق ایران به
عنوان یکی از مهمترین متولیان رتبه بندی فعاالن اقتصادی کشور ،تالش
می کند فرهنگ و فرایند رتبه بندی را در سراســر کشــور ترویج و نهادینه
کند و کســب رتبه مالی و اعتباری را در بین بنگاه اقتصادی ایران به یک
ارزش تبدیل کند .پس از ان ،در نقش کارافرین نســبت به توسعه کمی و
کیفی موسسات رتبه بندی اقدام کند .فرهادی ادامه داد :همچنین بر اساس
ماموریت و تکالیف اساســنامه مرکز ،از طریق برقــراری ارتباط و تعامل با
موسسات معتبر رتبه بندی بین المللی ،افزون بر انتقال دانش و تجربه جهانی،
زمینه اعتمادسازی و جذب سرمایه به داخل کشور را از طریق شفاف سازی
محیط کسب و کار تسریع کند.
شرکت جاویدان
اریا
نایم جاوید در صنعت حمل نقل گشت
بابیش از بیست سال تجربه
مجری تورهای گردیش درایران و تورهای خارجی
عضو رسیم ودرجه یک اتحادیه صنف مسافربری تهران
اماده قرارداد با نهادها و اورگانهای دولیت ومدارس
و جهت امور سرویس ایاب ذهاب کارکنان
تلفن۷۷۶۱۴۳۵۲ :
فاکس۷۷۶۵۴۳۵۰ :
دفتر مرکزی۷۷۶۵۴۳۳۴-۶ :
سردار سرلشکر محمد باقری گفت :اگر کل کشور از ظرفیت های سازمان بسیج استقبال کند می توان به رشد چشم گیری دست یافت رییس ستاد کل نیروهای مسلح عنوان کرد :با توجه به اینکه سازمان
بسیج متشکل از بدنه مردمی کشور است ،چنانچه دستگاه ها و ارگان های کشور مطالبه ای داشته باشن د و از ظرفیت بسیج استفاده کنند امکان رشد و پیشرفت انفجاری در کشور خواهیم داشت .چنانکه در
بخشی از ارگان ها و وزارتخانه هایی که از این توانمندی بهره برده اند و با امضا و انعقاد تفاهم نامه در حال پیشبرد برنامه ها هستند شاهد اقدامات شگفتی هستیم .وی افزود :از این دست وزارتخانه ها می توان به
وزارت جهاد کشاورزی و اموزش و پرورش و موضوع اموزش دفاعی در مدارس و انعقاد تفاهم نامه بین این وزارت خانه ها اشاره کرد .همچنین در حوزه پدافند غیر عامل نیز همکاری ها و مشارکت های خوبی
با سازمان بسیج مستضعفین انجام شده و در مجموع به نظر می رسد که اگر کل کشور از ظرفیت های سازمان بسیج استقبال کند می توان به رشد چشم گیری دست یابد.
رئیس جمهور:
بگذاریم احراز صالحیت ها را مردم انجام دهند!
رئیس جمهور گفت :اینکه می گویند دولت باید این کار را بکند؛
چرا کار نکــرد؟ و چرا این کار را با تاخیر انجام داد؟ «بی مایه
فطیر» است؛ بدون پول نمی توان کار کرد .حجت االسالم حسن
روحانی رئیس جمهور در مراسم افتتاح همزمان صدها پروژه
عمرانی گفت :اگر حاصل عمر ما خدمت به مردم بود و یا اگر
خدا توفیق داد هدایت یک انسان بود این برای ما بس است .وی
ادامه داد :ناامید کردن مردم بسیار اسان است؛ تخریب بسیار
اسان است؛ ابروی یک نفر بردن بسیار اسان است ،اما چه کسی
می تواند این ابرو را برگرداند؟ ابروی یک فرد یا یک جمع را اگر
رسان ه یا فردی ببرد چطور می توان برگرداند؟ روحانی گفت :اگر
به مردم بخواهیم بگوییم راهی که شما انتخاب کردید درست
نبوده و راهی که من می گویم درست است؛ استکبار این است.
وی بیان داشت :استکبار این است که یک فرد یا یک جمع به
ملت رشید بگوید شما اشتباه می کنید و حرفی که ما جمع
کوچک می زنیم درســت است؛ کار ابلیس هم همین بود که
در برابر حق سر فرود نیاورد .روحانی با تاکید بر اینکه تمام این
مسیری که قران برای ما ترسیم می کند این است که در برابر
حق سر فرود بیاوریم ،خاطر نشان کرد :اسالم حق است ،انقالب
اسالمی حق است ،عزت مردم ایران حق است ،احقاق حقوق
مردم حق است ،ایستادگی در برابر فشار بیگانگان حق است،
نشاط مردم هم حق است ،دروغ نگفتن هم حق است تهمت
نزدن هم الزم است.
در این 41سال سخت ترین ایام ،این این ماه های اخیر
بوده است
وی با اشاره به اینکه باید در این هفته وحدت دست به دست
هم دهیم ،ادامه داد :می دانید کشور در شرایط سخت و پیچیده
اســت؛ اگر از اغاز انقالب اسالمی در نظر بگیریم و تا امروز که
سال ۹۸است ،جلو بیاییم در این چهل و یکسال سخت ترین
سال ها این روزهای اخیر و این ماه های اخیر بوده است .رئیس
جمهور بیان داشت :شما بگویید از اول انقالب تا االن کی بوده
است که ما برای فروش نفت و حرکت کشتی ها نفتکش مشکل
داشته باشیم؟ یک بار در جنگ تحمیلی بعثی ها علیه ایران در
ســال ۶۴دوهفته نفت ما قطع شد ان هم به خاطر این بود
که خارک دچار بمباران شــد و دیگر هم تا اخر جنگ تکرار
نشد .وی تصریح کرد :ما فردای این بمباران با ایت اهلل هاشمی
رفسنجانی که ان موقع فرمانده جنگ بودند به خارک رفتیم و
خسارت ها را دیدیم و همان حادثه باعث شد که مسئولین عالی
کشور تصمیم گرفتند ستاد پدافند کل کشور را تشکیل دهند
برای اینکه این حادثه دیگر تکرار نشود این تشکیالت در ابان
۶۴بوجود امد و بحمداهلل در سایه تالش همه رزمندگان دیگر
ان حادثه تکرار نشد.
در را قفل کردن هنر نیست
رئیس جمهور اظهار داشت :منابع بزرگ خداوند برای استفاده
اســت .در را قفل کردن هنر نیست باز کردن هنر است .برای
اینکه بدانید؛ در ســال ۹۰و ۹۱که تحریم فشار اورد و فروش
نفــت ما کمی کاهش پیدا کرد و بعد از برجام نفت ازاد شــد
یعنی از یک میلیون بشکه نفت به ۲میلیون و ۸۰۰هزار بشکه
رســیدیم .چاه ها را همه بسته بود ان ها را باز کردیم و تعمیر و
اماده شد ۸۰۰ ،میلیون دالر خرج کردیم تا چاه ها را از نو درست
کنیم .وی در این باره اضافه کرد :در ســال ۹۵باالترین فروش
نفت را داشتیم که به ۲میلیون و ۸۰۰هزار بشکه در روز رسید
و سال نودوپنج رشد اقتصادی ایران باالترین رشد اقتصادی ایران
در سطح جهان بود .وی با اشاره به بحث های فنی چاههای نفت
گفت :وقتی امروز کشور با مشکالت فروش نفت مواجه می شود،
چگونه باید کشــور را اداره کنیم؟ ما بودجه سالیانه مان حدودا ً
۴۵۰هزار میلیارد تومان است ،البته امسال این رقم امسال کمی
از این باالتر هم می رود .رئیس جمهور گفت :دولت ۴۵۰هزار
میلیارد برای حل مشکالتی مثل حقوق بازنشستگان ،معلمان،
کارمندان ،حل مشــکل معلولین و خدمــات می دهد .در این
شرایط ما دو نیاز داریم اول نیاز به ریال داریم برای اینکه کشور
را اداره کنیم .این ۴۵۰هزار میلیارد از کجا به دست می اید؟
«بی مایه فطیر است» بدون پول نمی توان کار کرد
روحانی خاطر نشان کرد :این که می گویند دولت باید این کار
را بکنــد چرا کار نکرد؟ و چرا ایــن کار را با تاخیر انجام داد؟
«بی مایه فطیر» اســت بدون پول نمی توان کار کرد؛ چقدر
می توانیم مالیات بگیریم؟ همه مردم کمک کنند و همه به این
وظیفه شرعی عمل کنند که مالیات یک امر واجب است؛ ما
فکر می کنیم زکات و خمس واجب است و مالیات مستحب و
مکروه است و می توان از ان فرار کرد؛ در حالی که مالیات واجب
اســت .رئیس جمهور با اشاره به اینکه رهبری به وی گفته اند
که پرداخت مالیات واجب شرعی و قانون است ،اظهار داشت:
باالترین مالیاتی که پیش بینی می کنیم ســال اینده بگیریم
۱۵۰هزار میلیارد است ،البته وزارت اقتصاد نظرش ۱۴۰هزار
میلیارد است .از ان ۴۵۰هزار تنها ۱۵۰هزار برای مالیات است؛
پس بقیه چی؟ روحانی افزود ۳۰۰ :هزار میلیارد تومان دیگر
را از کجــا بیاوریم؟ درامد عوارض گمرکات ما حدودا ً ۲۰هزار
میلیارد است ،که ممکن است سال اینده بیشتر شود .یک سری
درامدهای متفرقه داریم انها را هم کنار هم قرار دهیم درامد
اصلی که کشور را اداره می کند پول نفت است .ما اگر امروز در
شرایط عادی بودیم در سال به طور متوسط ۶۰میلیارد دالر
نفت می فروختیم .وی ادامــه داد ۶۰ :میلیارد دالر را اگر دالر
با نرخ ۱۰هزار تومان محاسبه کنید ۶۰۰هزار میلیارد تومان
می شود دو برابر به شما پول می دهد حاال این که پول نفت را
کجا مصرف کنیم کجا مصرف نکنیم بحث دیگر است .روحانی
با طرح این سوال که چطور باید کشور اداره شود؟ بیان داشت:
این همه که تالش می کنیم ۳۰درصد درامد کشور از مالیات
و عوارض گمرکی است در حالی که در دنیا معموالً ۷۰تا ۸۰
درصد از مالیات حتی در برخی کشورها ۱۰۰درصد از مالیات
است در همین کشور ترکیه پرسیدم گفتند صد درصد درامد
کشور از مالیات است.
مالیاتراهوانمی ریزیم
رئیس جمهور اظهار داشت :مردم باید همکاری کنند و وظیفه
خودشان را دادن مالیات بدانند .مالیات را می دهیم و می گیریم
مالیات را که هوا نمی ریزیم؛ مالیات می دهیم امنیت ،اموزش،
بهداشــت ،درمان و محیط زیست و انرژی می گیریم .هر چه
در این زمینه کم کاری شود به ضرر ما است اص ً
ال فکر کنید به
اندازه کافی پول ریالی داریم شما نیاز به ارز خارجی هم دارید
یک سری واردات و خدمات با ارز خارجی محقق می شود .وی
ادامه داد :مردم به خارج می روند به کربال می روند اینها همه ارز
می خواهد افرادی در خارج داریم که با انها حقوق و مستمری
می دهیم اینها همه خدمات می شود این چیزی که ما نیاز داریم
در سال حدود ۵۰تا ۶۰میلیارد نیاز ارزی کشور است .رئیس
جمهور خاطر نشان کرد :نیازهای کشور برای واردات وجود دارد
بخشی از این واردات بر دوش دولت است و جزو وظایف دولت
واردات کاالهای اساسی است که چیزی حدود ۲۰میلیارد دالر
می شــود البته خود دارو و کاالهای اساسی ۱۴تا ۱۵میلیارد
دالر می شود .وی بیان داشت ۱۵ :میلیارد دالری که در سال
برای واردات کاالی اساسی مصرف می کنیم با ارز ۴۲۰۰تومانی
می دهیم در بازار ازاد ممکن است این نرخ ۱۱هزار تومان باشد
و در سامانه نیما نرخ دیگری است چرا سوبسید می دهیم؟ چون
اگر ندهیم این دارو و خدمات پزشــکی گران می شود .وی با
اشاره به موضوع دالر ۴۲۰۰تومانی اضافه کرد :محاسبه کردیم
و دیدیــم که اگر به نرخ ازاد ارز را برگردانیم اجناس ضروری
مردم در بازار دو برابر می شــود و ان پولی که بعد می خواهیم
به مردم تحت عنوان یارانه یا هر چیز دیگر برگردانیم نمی تواند
کمک کند .شاید ما بیش از ۱۰۰ساعت در جلسات با اقتصاد
دانان و وزرا بحث کردیم و به این نتیجه رسیدیم که البته ممکن
است یک زمانی قیمت ارز را تغییر دهیم و االن هم یک خروج
تدریجی برخی کاالها را مدنظر قرار دادیم .روحانی بیان داشت:
خواستمبگویمادارهکشورنیازمندیهاییدارد؛وقتیدشمنبرای
ما مشــکل ایجاد می کند حرکت کند می شود بعد شما به ما
می گویید که طرح های عمرانی که در کرمان قول داده بودید
۸۰درصد انجام شده ۲۰درصد انجام نشده درست می گوید
علت کندی این است که ما ان امکانات مالی الزم را در اختیار
نداریم .اداره کشور در سخت ترین شرایط است البته ما متزلزل
ونگراننیستیم.
هر چه به دولت فشار بیشتر شود یعنی خدا ما را
دوست داشته است
رئیس جمهور با تاکید بر اینکه هر چه به دولت فشار بیشتر
شــود این بدان معناست که خدا ما را دوست داشته و دوست
داشته که سنگین ترین بار را بر عهده ما بگذارد ،گفت :برخی
که انتقاد ناروایی به وزرا وارد می کنند و وزرا در دولت ناراحت
می شوند می گویم این کار برای اخرت نعمت است و خدا برای
شما درست کرده است .ان بیچاره یک گناه بزرگ برای خودش
خریده و به شما تهمت زده است و به حیثیت شما لطمه زده
است خداوند ان را جبران می کند شما نگران نباشید.
سال اینده برای حقوق بگیران ثابت ،کارمندان و
کارگران مقداری افزایش حقوق داریم
وی با تاکید بر اینکه ســال اینده بــرای حقوق بگیران ثابت،
کارمنــدان و کارگران مقداری افزایــش حقوق وجود خواهد
داشــت ،خاطر نشــان کرد :حتماً حقوق و درامد مردم را باال
خواهیم برد .کار بعدی این است که ما یک بسته حمایتی در
اختیار خانواده های بگذاریم که یک مقدار فشار روی انها بیشتر
است .روحانی افزود :این کار یکی از مشکالت دولت است ،زیرا
اگر بخواهد بگوید در این کشور چند خانواده وضعشان خوب،
خوب است ،چند خانوار خوب است ،چند خانوار میانه است و
چند خانواده مشکلشان زیاد هست ،طبقه بندی وجود ندارد نه
ژاپن و سنگاپور قدرتمندترین پاسپورت های سال۲۰۱۹
47پاسپورت قدرتمند جهان
۴۷کشور دارای معتبرترین پاسپورت ها در مقاصد اصلی و عمده گردشگری جهان
معرفی شــدند .گردشگران این ۴۷کشور از بیشــترین قدرت ورود به کشورهای
توریستی برخوردار هستند؛ به این معنا که بدون نیاز به اخذ ویزا و طی تشریفات
ان ،می توانند به حداقل ۱۶۷کشور جهان سفر کنند .در رتبه بندی اعتبار جهانی
پاســپورت ها ،گذرنامه های صادر شده توسط ۱۹۹کشور برای ورود به ۲۲۷مقصد
گردشگری مورد بررسی قرار گرفته است .پاسپورت های ۴۵کشور اعتبار حداقلی را
دارد .قدرت پاسپورت امریکایی نسبت به ۲۰۱۸تنزل کرده است .ژاپن و سنگاپور
در سال ۲۰۱۹در لیست کشورهای دارای قدرتمندترین پاسپورت قرار گرفتند .بر
اساس بررسی های شرکت هنلی در یک دوره ۱۸ماهه کشورهای اسیایی به عنوان
صاحبان قدرتمند گذرنامه در جهان شناخته شده اند .شاخص گذرنامه هنلی به عنوان
یک منبع ارزشمند جهانی و یک منبع استاندارد برای دولت ها به رتبه بندی اعتبار
پاسپورت های جهان می پردازد .این شاخص ۱۹۹پاسپورت و ۲۲۷مقصد گردشگری
را بررسی می کند که با توجه به جایگاه برابر برخی کشورها ،در این رده بندی ۱۰۹
رتبهقرارگرفتهاست.فهرستگذرنامههنلی،رتبهاعتباریکلیهگذرنامه هایجهانرا
با توجه به تعداد مقصدی که دارندگان انها می توانند بدون ویزای قبلی (توریست های
معتبر) انها به انجا دسترسی پیدا کنند مورد سنجش قرار می دهد .این رتبه بندی
لو نقل هوایی ( ،)IATAبزرگ ترین بانک
براساس داده های انجمن بین المللی حم
اطالعاتی جهان در مورد اطالعات گردشــگری صورت گرفته است .این رتبه بندی
براساس اینکه هر گذرنامه روی تعداد کل مقصدهایی که دارنده می تواند بدون ویزا در
دسترس داشته باشد ،بررسی می شود .به این معنی که اگر دارندگان پاسپورت قبل
از عزیمت به کشوری نیاز به تایید دولت مقصد و دریافت ویزا نداشته باشند یا اینکه
بتوانند هنگام ورود به مقصد ویزای سنتی یا الکترونیکی دریافت کنند نمره پاسپورت
انها عدد یک محسوب می شود .اما اگر دارنده پاسپورت کشوری قبل از سفر به کشور
دیگر نیاز به این داشته باشد که ویزای سنتی یا الکترونیکی را با تایید دولت مقصد
دریافت کند نمره پاسپورت انها صفر خواهد بود .کشورهای اسیایی با کاهش قدرت
پاسپورت امریکا و انگلیس برتری یافتند .با نزدیک شدن به سه ماه پایانی سال،۲۰۱۹
توریست های ژاپن و سنگاپور با امتیاز ورود به ۱۸۹کشور بدون ویزا یا ویزای هنگام
ورود در صدر جدول رده بندی شاخص پاسپورت هنلی قرار گرفتند و المان که در
سال ۲۰۱۸در صدر قرار داشت در رده دوم در کنار کره جنوبی و فنالند قرار گرفت و
شهروندان این سه کشور می توانند به ۱۸۷مقصد خارجی در سراسر جهان بدون ویزا
سفر کنند .فنالند که سال گذشته در جایگاه سوم این رده بندی قرار داشت اکنون رتبه
دوم این فهرست را به دست اورده که قدرت گذرنامه اش را مدیون سیاست درهای
باز پاکستان است .دولت پاکستان به تازگی سیستم ویزای الکترونیکی ( )ETAرا
راه اندازی کرده که به شهروندان بیش از ۵۰کشور از جمله فنالند ،ژاپن ،مالت ،اسپانیا،
سوئیس و امارات متحده عربی در کنار انگلیس و ایاالت متحده امریکا اجازه دسترسی
ازادتر را داده است.
دانمارک ،ایتالیا و لوکزامبورگ مشترکا در رده سوم قرار گرفتند و هر کدام امتیاز
ویزای ورود به ۱۸۶کشور را دارند .فرانسه و سوئد هم جایگاه چهارم را با ۱۸۵امتیاز
کســب کردند .انگلیس و امریکا با ۱۸۳امتیاز در جایگاه ششم قرار گرفتند که در
واقع پایین ترین رتبه این دو کشــور از سال ۲۰۱۰تاکنون بوده و افت قابل توجهی
نسبت به رتبه اول در سال ۲۰۱۴داشته اند .براساس بررسی های ۱۴ساله شاخص
هنلی ،انگلیس همیشه یکی از پنج کشور برتر در اعتبار جهانی پاسپورت بوده اما
با خروج ان از اتحادیه اروپا و برگزیت قدرت پاســپورت ان کاهش یافت .همچنین
امریکا با اعمال سیاست های سرسختانه مهاجرتی و ناسیونالیستی ترامپ ،از ۱۸۶
اینکه نمی توانیم دست یابیم؛ نه ،االن ندارد.
برایم سخت بود اجازه دهم
در زندگی مردم سرک بکشیم
روحانی بیان داشت :من هم برایم خیلی سخت بود که اجازه
بدهم در زندگی مردم سرک بکشیم من همیشه از اول دولت
یازدهم تا االن با ســرک کشیدن در مســائل مالی و زندگی
خصوصی مردم مخالفت کردم البته سرک کشیدن در زندگی
اقتصــادی و خصوصی مردم یک منافع و یک ضرر هایی دارد
تا به حال هم زیر بار این کار نرفته ایم .رئیس جمهور با تاکید
بر اینکــه صادرات را باید افزایش دهیم ،گفــت :واردات را در
جایی که نیاز نداریم باید کاهش دهیم و بازار هدف را بگیریم
و روابط تجاری را با دنیا افزایش دهیم .وی با اشــاره به اینکه
در بسته بندی محصوالت مشکل داریم اظهار داشت :اخالق که
پیامبر(ص) به ما یاد داده مهم اســت؛ یک سنت هایی را باید
از خدا یاد بگیر خداوند سِ ــر را کتمان می کند .رئیس جمهور
ادامه داد :براساس محاسبات اولیه ای که داریم که البته در ان
اشتباه هم است حدود 25میلیون خانوار در کشور وجود دارد
که 7میلیون خانوار زندگی خوبی دارند و حدود 18میلیون
خانوار هم شرایط ســختی را در زندگی سپری می کنند که
برای کاهش مشکالت انها تصمیم بر این داریم ،ماهانه به جز
یارانه ای که می دهیم ،یک بسته حمایتی هم در اختیار مردم
قرار دهیم ،یعنی کارت های انان را شــارژ کنیم تا مواد مورد
نیاز خود را تامین کنند تا بدین وســیله بتوانیم از فشار روی
مردم بکاهیم .روحانی تاکید کرد :باید بر مبنای توانمندی ها و
امکانات خود کشور را اداره و ضروریات زندگی مردم را تامین
کنیم .رئیس جمهور با اشــاره به تالش های بی وقفه ای که در
ابتدای دوران ریاست جمهوری برای حل مساله کمبود گندم
به انجام رسید ،گفت :امروز اقتصاد عمومی جامعه وضع نسبی
خوبی دارد و دلیل ان این اســت که در همه زمینه ها شاهد
پیشرفت هستیم ،به گونه ای که براساس گزارش وزیر صنعت،
معدن و تجارت تنها در تولید مس 15درصد افزایش داشته ایم
و این تعداد افتتاح ها به ارزش 14هزار میلیارد تومان در مدت
زمان 24ســاعت در استانی مانند کرمان به معنای ان است
که وضع اقتصاد عمومی این استان نسبت به قبل خوب است.
روحانی با تاکید بر ضــرورت کاهش واردات ،افزایش صادرات
و دســتیابی به بازارهای هدف برای فروش محصوالت ،گفت:
باید در زمینه بسته بندی مناسب برای محصوالت متناسب با
فرهنگ بازارهای هدف تالش کنیم .همچنین باید در صادرات
تالش کنیم ،بهترین محصول و بســته بندی و سالم ترین و با
اخالق ترین شیوه معامله و کار را داشته باشیم .ئیس جمهور با
اشاره به اهمیت برندسازی برای محصوالت ،گفت :باید اخالق
را در معامالت رعایت کنیم ،چرا که اخالق تنها لبخند زدن و
سالم کردن نیست ،هر چند که برخی به لبخند زدن هم اشکال
می گیرند و اگر کسی عبوس باشد ،مطابق با معیارهای جامعه
کار کرده و وقتی لبخند بزند ،سازشکار و لیبرال می شود .روحانی
تصریح کرد :مهم است اخالقی که پیامبر اسالم(ص) به عنوان
یک سرمایه بزرگ به مسلمانان داده را در عمل اجرا کنیم چرا
که سرمایه اصلی ما فرهنگ ،قران و اهل بیت(ع) هستند و انها
به خوبی به ما اموخته اند که چگونه در جامعه رفتار کرده و با
دیگران معامله و خرید و فروش کنیم.
بگذاریم احراز صالحیت ها را مردم انجام دهند
روحانی در بخش دیگری از ســخنان خود خاطرنشان کرد:
بگذاریم مردم ازاد باشند ،کاندیداها ازاد باشند و هر کسی که
مردم را بهتر در دانســتند بــه او رای دادند و رای مردم معیار
باشد بگذاریم احراز صالحیت ها را مردم انجام دهند .روحانی با
اشاره به اینکه باید قدری انتخاب را به دست مردم بدهیم ،گفت:
مردم ما فهیم ،رشید ،فداکار ،انقالبی و عالقمند به کشور خود
هستندوخادمینرابرایپذیرشمسئولیت هاانتخابمی کنند.
رئیس جمهور گفت :نباید زیاد به فکر حزب ،جناح و تفکرات
خود باشیم و امیدوارم مجلس اینده مجلسی فعال تر و بهتر از
گذشتهباشد.
امتیاز در سال ،۲۰۱۸با کاهش ۳امتیاز در سال ،۲۰۱۹اکنون در رتبه ششم قرار
گرفته است .افغانستان همچنان با ۲۵امتیاز در رتبه ۱۰۹جهان در رتبه اخر این
فهرست باقی ماند .در رده بندی پاسپورت های معتبر دنیا ،پاسپورت ایران چند پله
باالتر از پاسپورت های سوریه ،عراق ،لیبی ،یمن و سودان و افغانستان قرار دارد و در
بین ۱۰۹کشــور رتبه ۱۰۱را به خود اختصاص داده است .در سال ۲۰۱۸ایران از
بین ۱۰۶رتبه ،جایگاه ۹۸را به دست اورده بود و هشت پله با اخرین کشور که عراق
بود فاصله داشــت که شهروندان ایرانی امکان سفر به ۴۳کشور بدون ویزا یا ویزای
در مقصد را داشتند .در سال ،۲۰۱۹ایران از بین ۱۰۹رتبه ،به همراه کره شمالی،
بنگالدش ،اریتره و لبنان در جایگاه ۱۰۱این رده بندی قرار گرفتند .شهروندان این
پنج کشور امکان دسترسی ازاد به ۳۹کشور را دارند و برای سفر به ۱۸۷مقصد دیگر
باید ویزا تهیه کنند.
بر اســاس تحقیقات صورت گرفته ،بین باز بودن ویزا (قدرت یا اعتبار پاسپورت) و
اصالحات رو به پیشــرفت ان ارتباط مستقیمی وجود دارد؛ به این معنی که حتی
در سفرهای کوتاه مدت که حدود ۸۵درصد سفرهای جهان را دربر می گیرد در یک
کشــور دموکرات با سیاست های باز دریافت ویزا رابطه مستقیمی با قدرت و اعتبار
پاســپورت دارد و در مقابل کشورهایی که به سمت انزواگرایی و ملی گرایی افراطی
پیش می روند از شــرایط پذیرش ویزا در مقصد و اعتبار پاسپورت ها دور می شوند.
در رده بندی شاخص پاسپورت هنلی ،شرایط ژئوپلیتیک و روابط با دیگر کشورها در
میزان اعتبار پاسپورت ها تاثیرگذار است .ازاد بودن شرایط ویزا نه تنها در رشد اقتصادی
بلکه برای بهبود و پیشــرفت اجتماعی و سیاسی نیز پیش شرط اساسی محسوب
می شود .برای کشــورهای جهان به صورت فزاینده ای باز بودن ویزا برای پیشرفت
اقتصادی و اجتماعی بســیار مهم تلقی می شود .افزایش قدرت پاسپورت و تحرک
به کل جامعه جهانی برای کشورهای قدرتمند بسیار اثربخش است و کشورهایی که
بیشترین سرمایه گذاری را داشته اند مواضع محکم تری در اختیار دارند .کشورهایی که
دارای برنامه های سرمایه گذاری برای سفر شهروندان خود هستند بر فهرست اعتبار
پاسپورت ها اثرگذار است و ارتباط مشابهی بین قدرت پاسپورت و پیشرفت اقتصادی
و اجتماعی وجود دارد.
سیاست
رشد چشم گیر در گرو استقبال کل کشور از ظرفیت بسیج است
چهارشنبه 22ابان 1398سال دوم شماره171
3
اخبار
نظر رهبر انقالب اسالمی درباره چندهمسری
خدا یکی و محبت یکی و یار یکی
دفتر حفظ و نشــر اثار حضرت ایت اهلل خامنه ای درباره نظر
ایشان پیرامون مسئله چندهمســری توضیحاتی را منتشر
کرد .پیرو انتســاب برخی دیدگاه هــا و تعبیرات در موضوع
«چندهمســری مردان» به حضرت ایــت اهلل خامنه ای و با
توجه به تاثیر ان بر مســائل خانوادگی و شــئون اجتماعی،
بخــش زن و خانــواد ه ( KHAMENEI.IRریحانه)
فتوا و نگاه معظم له به این مســاله را به شکل مختصر بیان
می کند .در نظر حضرت ایــت اهلل خامنه ای بنابر ادله معتبر
دینی چند همســری مردان ،مباح اما غیرمستحب است ،اما
از انجا که مطابق دالیل قرانی جواز ان مشروط به اطمینان
از رعایت عدالت بین همسران شده است ،بنابراین هر گاه از
نظر عقالیی عدم تحقق رعایت عدالت بین همسران محتمل
باشد ،ازدواج مجدد شوهر جایز نیست.
همچنیــن در نــگاه کالن معظم له به خانــواده به عنوان
مهمتریــن نهــاد اجتماعــی در زندگی انســان و ضرورت
شــکل گیری خانواده و مراقبت و حفاظت از ان ،عواملی در
اســتحکام این بنیان الهی و شــکل گیری ان موثر است از
جمله :حفظ محبــت و اعتماد متقابل زوجین ،اصالت نقش
مــادری و تربیتی بانوان ،پرهیــز از راه یافتن نگاه مادی به
خانواده و تجمل گرایی و رقابت های مادی خانواده ها ،ترویج
ازدواج اســان و نقــش مهم و موثر والدیــن در ان ،وظیفه
دســتگاه های حکومتی و رســانه ها در تســهیل امر ازدواج
جوانــان .بر این اســاس از انجا که در جامعه و کشــور ما
ازدواج مجدد مردان غالباً به ضرر استحکام خانواده و موجب
تضعیف محبت زوجین و گاه فروپاشــی خانواده است ،نگاه
معظم له به ان خوشبینانه و مثبت نیست و از این روست که
این جمله در بیان ایشــان تکرار شده است که« :خدا یکی و
محبت یکی و یار یکی»
توضیحات ایت اهلل صدیقی
درباره اتفاق هفته گذشته نمازجمعه؛
مردم باید مشکالتشان
را در نماز جمعه مطرح کنند
خطیب نمازجمعه هفته گذشــته تهــران توضیحاتی درباره
اتفاق پیش امده در نمازجمعــه و اعتراض یکی از نمازگزاران
به مشکالت اقتصادی اش ارائه داد .هفته گذشته در هنگام ایراد
خطبه های نمازجمعه توسط ایت اهلل صدیقی یکی از نمازگزاران
نسبت به مشکالت معیشــتی و بازنشستگی خود اعتراضاتی
داشت که مسئوالن برگزاری نمازجمعه او را به بیرون هدایت
کردند .ایت اهلل صدیقی با انتشــار ویدئویی توضیحاتی درباره
اتفاق رخ داده در نماز جمعه ارائه داد که در زیر قابل مشــاهده
است .متن اظهارات ایت اهلل صدیقی به شرح زیر است :در این
رابطه من بنای دفاع از خودم ندارم اما ان چه که هست را باید
عرض کنم .نکتــه اول اینکه پرودگار متعال درباره نماز جمعه
فرموده بشتابید به سوی نماز جمعه «فاسعوا الی ذکر اهلل « و در
جای دیگر فرموده دلها با یاد خد ا ارامش می گیرد« .اال بذکر اهلل
تطمئن القلوب ».از اینجا معلوم می شود که نماز جمعه محل
ارامش و جایی است که اگر کسی هم ناراحتی دارد وقتی به نماز
جمعه می اید باید احساس ارامش کند .از این حیث ما اعتقاد
داریم که کسانی که مشکالتی دارند باید بتوانند مشکالتشان را
در نماز جمعه مطرح کنند .همچنین خطبه های نماز به منزله
دو رکعت نماز اســت لذا باید همه بدانیم که خطبه را نباید به
هم زد و باید صبر کرد تا خطبه تمام شــود .نکته بعدی اینکه
زمانی که این بزرگوار صحبت می کرد من در جایگاه سخنرانی
بودم و کســانی هم فکر کردند که وی می خواهد شلوغ کند و
جلویــش را گرفتند .خود من از اقدام این فرد ناراحت نبودم و
جا داشت کسانی که که از ایشان عکس گرفتند عکسی هم از
من می گرفتند که ببینند من دستم را بلند کردم به نشانه ابراز
احساسات و عالقه و لبخندی هم به او زدم و توقع داشتم بعد
نماز پیش من بیاید تا ببینم چه می گوید اما این اتفاق نیفتاد.
خدا می داند که من در ان لحظه چیز دیگری به ذهنم نرسید
و گرنه من انسانی هستم که خودم وقتی در نماز جمعه شرکت
می کنم در بین مردم مــی روم و مردم هم اگر حرفی دارند و
چیزی می خواهند بیان می کنند و روال ما در هفته های پیش
هم همین بود .در اینجا هم چیز بیشتری به ذهنم نرسید و اگر
باید کاری بیشتر انجام می دادم و ندادم عذر خواهی می کنم و
از خدا می خواهم که مرا ببخشد.
طب ایرانی -اسالمی
دیر غذا خوردن برای قلبِ زنان خطرناک است
4
چهارشنبه 22ابان 1398سال دوم شماره171
نتایج یک مطالعه تازه نشان می دهد که وعده های غذایی سنگین هنگام غروب و “دیر شام خوردن” به سالمت قلب زنان اسیب وارد می کند .متخصصان علوم پزشکی دانشگاه کلمبیا در نیویورک اظهار
مصرفی روزانه را هنگام غروب دریافت می کنند بیشتر در معرض ابتال به بیماری قلبی هستند .به گفته محققان مکانیزمی که برای سوخت و ساز ،ساعت زیستی و چرخه
داشتند :زنانی که بیشترین کالری
ِ
انسولین/کورتیزول عمل می کند ممکن است وعده های غذایی سنگین در هنگام غروب را حمایت نکند .بدن انسان نه تنها وعده های غذایی که دیروقت مصرف شود ،هضم نمی کند بلکه میزان تحرک در
طول شب کمتر است و در نتیجه کالری مصرفی به عنوان انرژی مصرف نمی شود .در این مطالعه اطالعات ۱۱۲زن با میانگین سنی ۳۳مورد ارزیابی قرار گرفت که وضعیت سالمت قلب انان در شروع مطالعه
و یک سال بعد مورد بررسی قرار گرفت .نوع مواد غذایی مصرفی این افراد برای مدت یک هفته در شروع مطالعه و برای مدت یک هفته ۱۲ماه بعد ثبت شد .محققان با بیان اینکه بیشتر زنان پس از ساعت
۱۸اقدام به خوردن غذا می کردند ،تاکید کردند :وضعیت سالمت قلب افرادی که بیشترین میزان کالری دریافتی در طول روز را هنگام عصر دریافت کرده اند نامطلوب بود ه است.
به مناسبت روز جهانی ذات الریه ۲۰۱۹
اخبار
روزانه ۴۰۰ایرانی سکته می کنند
بیشترین مبتالیان به ام اس تهرانی و
اصفهانی هستند
مشاور وزیر بهداشــت در امور توانبخشــی گفت :در ایران
ســاالنه ۱۵۰هــزار نفر و روزانه ۴۰۰نفر به ســکته مغزی
دچار می شــوند که این بیماری رتبه نخســت بیماری های
کشــور اســت .دکتر محمدتقی جغتایی سه شنبه ۲۱ابان
در چهارمین همایش توانبخشــی عصبی ابن سینا(ســکته
مغــزی و ام اس) که در مرکز همایش های دانشــگاه علوم
پزشکی ابن سینای همدان برگزار شد ،با بیان اینکه خدمات
بهداشتی روز به روز گســترده تر شده و نیاز به توانبخشی
نه تنها کــم بلکه افزایش می یابد ،افــزود :افزایش امید به
زندگی ،تغییر ســبک زندگی ،تغییر الگو بیماری ها از واگیر
به غیرواگیر ،تغییر رویکرد و تعریف توانبخشی و زنده ماندن
کودکان کم توان از دالیل توسعه توانبخشی در جامعه است.
مشــاور وزیر بهداشــت در امور توانبخشی با تاکید بر اینکه
خدمات توانبخشــی روز به روز گسترش می یابد ،بیان کرد:
هدف توانبخشــی بازگرداندن فرد به جامعه است از این رو
خدمات توانبخشــی به صورت زنجیره ای ،پیوسته ،مداوم و
قابل جدا شــدن از نظام سالمت و رفاه نیست .وی با اشاره
به اینکه توانبخشــی باید در سطح اول خدمات قرار بگیرد و
بیمارســتان ها یونیت هایی برای این بیماران داشته باشند،
تصریح کرد :در امریکا ساالنه ۸۰۰هزار نفر به سکته مغزی
دچار می شوند که ۲۰درصد انها می میرند و دوم سوم انها
به توانبخشــی نیاز دارند .جغتایی بــا بیان اینکه ۳۰درصد
کســانی که در ایران به ســکته مغزی دچار می شوند ،زیر
۵۰ســال هســتند و میانگین این عارضه در کشور ما ۵۰
سال است که کاهش سن سکته عاملی هشداردهنده است،
خاطرنشان کرد :اگر درمان در چهار ساعت اول وقوع سکته
صــورت بگیرد ۳۰ ،درصد بیماران بهبود می یابند از این رو
توانبخشی ســکته مغزی جزء ضروریات است .مشاور وزیر
بهداشت با بیان اینکه وزارت بهداشت طی دو سه سال اخیر
پیشنهاد داده که شناسنامه استاندارد خدمات سکته مغزی
ایجاد شود چرا که سکته مغزی به مدیریت نیاز دارد ،اضافه
کرد :توانبخشی کار تنهایی نیست و باید تیمی انجام شود.
توانبخشی باید وارد منازل شود
رئیس دانشــگاه علوم پزشکی ابن ســینا نیز با بیان اینکه این
همایش برای چهارمین ســال است که برگزار می شود و ارزو
داریم در مرحله بین المللی نیز برگزار شــود ،اظهار کرد :این
واقعیت تلخ را باید بپذیریم که از جمعیت جوان دهه ۶۰عبور
کرده ایم و تا سال ۲۰۳۰جمعیت کشور ما سالخورده خواهد
بود .دکتر رشــید حیدری مقدم با اشاره به اینکه ما با تعریفی
از توانبخشی که کلینیکی با فضای بسته است ،عبور خواهیم
کرد و اگر نتواند نیاز روز را جواب دهد با چالش بزرگی مواجهه
خواهیم شــد ،ادامه داد :کاهش ازدواج و افزایش طالق پیری
جمعیت را در پی خواهد داشــت و با عــوارض زیادی مواجه
خواهیم بود پس از االن باید توانبخشی را به عنوان نیاز اصلی
جامعه در دســتور کار قرار دهیــم .وی با بیان اینکه در حوزه
کیفیت توانبخشــی رشــد زیادی داشــتیم ،تصریح کرد :اگر
توانبخشی را به داخل خانواده نبریم ما را زمین گیر خواهد کرد
و اگر فرد را مدیریت کنیم که مشکالت خود را حل کند ،نیاز
جامعه بسیار بیشــتر از این خواهد بود .حیدری مقدم تصریح
کرد :تا ســال ۲۰۳۰حدود ۷۰درصد مشــاغل از بین خواهد
رفت و خانه ها هوشــمند خواهد شد و اگر توانبخشی به روز
شده و نیازها مطابق اکنون به روز شود ،مشکالت ما را برطرف
خواهند کرد .وی با بیان اینکه افزایش وزن ،بی تحرکی و جزیره
ای زندگی کردن مشــکالت زیادی را بــرای ما به وجود اورده
است ،گفت :برنامه ای برای مدیریت فضای مجازی انجام دادیم
و از ۱۰۰دانش اموز یک مدرسه مرفه نشین تست دو گرفتیم
و دریافت کردیم که چهار درصد این دانش اموزان نمی توانند
بدوند که این میزان برای اینده جامعه ما فاجعه اســت .رئیس
دانشگاه علوم پزشکی ابن سینا بیان کرد :بخش عمده نگاه ما
این است که بچه ما به پول نیاز دارد و باید نیازهای مادی وی
را برطرف کنیم درحالیکه این اشتباه است و فرزندان ما به پدر
و مادر نیاز دارند.
ذات الریه مهم ترین قاتل عفونی کودکان زیر پنج سال
ذات الریه به عنوان مهم ترین قاتل عفونی کودکان زیر پنج ســال ،عامل
۱۵درصد از مرگ و میر کودکان اســت و در سال ۲۰۱۷میالدی جان
۸۰۸هزار و ۶۹۴کودک را گرفته است .بر اساس گزارش سازمان جهانی
بهداشــت ،ذات الریه مهم ترین قاتل عفونی کودکان زیر پنج سال است؛
گرچه نوع باکتریایی این بیمــاری با انتی بیوتیک به راحتی قابل درمان
اســت؛ ولی فقط یک ســوم کودکان مبتال به ان انتی بیوتیک دریافت
ی می تواند همه کودکان در هر نقطه جهان را تحت
می کنند .این بیمار
تاثیر قرار دهد؛ ولی در اســیای جنوبی و جنوب افریقا شیوع بیشتری
دارد .بــه راحتی و با داروهای ارزان قیمت می تــوان از بروز این بیماری
پیشگیری کرد.
امار منتشر شده از سازمان جهانی بهداشت در مورد ذات الریه :
ذات الریه عامل ۱۵درصد از مرگ و میر کودکان زیر پنج سال است ودر سال ۲۰۱۷میالدی جان ۸۰۸هزار و ۶۹۴کودک را گرفته است .در
ســال ۲۰۱۵میالدی ۹۲۰هزار و ۱۳۶کودک زیر پنج سال بر اثر این
عارضه جان خود را از دست دادند.
پنومونی می تواند بر اثر ویروس ،باکتری یا قارچ رخ دهد .از شایع ترینمیکروارگانیسم های عامل ذات الریه می توان به موارد زیر اشاره کرد:
• باکتری استرپتوکوک نومونیا ()Streptococcus pneumonia
که شایع ترین ذات الریه باکتریایی در کودکان است.
• باکتری هموفیلــوس انفلوانزای نوع ب ( )Hibکه دومین باکتری
شایع عامل پنومونی است.
• ویروس تنفســی syncytialکه شــایع ترین عامل ویروسی این
عارضه است.
• قارچ پنوموسیستیس جیرووسی ()Pneumocystis jiroveci
در کودکان مبتال به ویروس HIVکه مسئول مرگ حداقل یک چهارم
مرگ و میر نوزادان مبتال به HIVبر اثر پنومونی است.
با اســتفاده از واکسن و ایمن ســازی ،تغذیه مناسب و عوامل محیطیمی توان از این عارضه پیشگیری کرد.
پنومونی ناشی از باکتری با انتی بیوتیک به راحتی قابل درمان است؛ولی فقط یک ســوم کودکان مبتال به پنومونــی انتی بیوتیک دریافت
می کنند.
ذات الریــه که گاهی به ان ســینه پهلو یا پنومونی نیز گفته می شــود،
وضعیت التهابی ریه و عفونت حاد تنفســی است که معموال کیسه های
میکروسکوپی هوا موســوم به الوئول ها را تحت تاثیر قرار می دهد .این
بیماری معموال در اثر عفونت ناشی از ویروس یا باکتری و گاهی نیز در
اثر سایر میکروارگانیســم ها ،برخی داروها و شرایط دیگر مانند بیماری
خودایمنی رخ می دهد .در این بیماری ،کیسه های هوایی متورم می شوند
و چون درون ان از مایعات پر می شــود ،اکسیژن رسانی کاهش می یابد.
با معرفی یک شکل از واکســن پنومونی در اوایل سال ۲۰۰۰میالدی،
گونه های مرگبار پنومونی تا حد زیادی کنترل شــد؛ تا جایی ســازمان
درمان «ناباروری» چند؟
چالشیبیمه ایبرایدرمانیکهالکچرینیست!
مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا با اشاره به هزینه های درمان ناباروری در کشور ،گفت :بیمه ها نباید درمان ناباروری را یک
نوع درمان لوکس و الکچری مانند جراحی های زیبایی تلقی کنند .دکتر علی صادقی تبار درباره وضعیت ناباروری در کشور،
گفت :بر اساس تحقیقی که چند سال پیش در پژوهشگاه ابن سینا انجام شد ،ریت ناباروری در استان های مختلف از ۱۶تا
۲۲درصد متفاوت است ،اما متوسط ان ۲۰.۲درصد است که این امار تقریبا برابر سایر کشورهای دنیاست و ممکن است ما
به میزان خیلی جزئی باالتر باشیم.
عوامل موثر بر ناباروری
وی با بیان اینکه نقش االینده ها در جوامع صنعتی و شهری و عوامل محیطی در ایجاد ناباروری تایید و تثبیت شده است،
افزود :بر این اساس هر چه جوامع به سمت صنعتی شدن و استفاده از نگهدارنده ها ،امواج و ...می روند ،طبیعتا ِریت ناباروری
هم بیشتر می شود؛ به ویژه در مردان که در این زمینه اسیب پذیرتر هستند.
پایانفصلبچه دارنشدن
صادقی تبار درباره میزان تاثیر درمان های ناباروری ،گفت :به طور متوسط در هر سیکل درمان ۳۵درصد احتمال باروری وجود
دارد .حال با هر سیکل احتمال باروری افزایش می یابد .البته شعار ما بحث پایان ناباروری است .از نظر ما فصل بچه دار نشدن
تمام شده است؛ زیرا اگر زوج پیگیر درمان باشند و به طور مستمر درمان را پیگیری کنند ،شانس موفقیتش شان ۱۰۰درصد
است.
هزینه هایدرمانناباروری
مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا درباره هزینه های درمان ناباروری در کشور ،اظهار کرد :به طور کلی هزینه درمان ناباروری
در کشور ما پایین تر از سایر کشورهای دنیاست .اگر بخواهیم تفکیک کنیم ،تقریبا یک سوم هزینه های درمان ناباروری مربوط
وجود ۱۸۰۰بیمار ام اس در همدان
دبیر همایش توانبخشــی عصبی نیز گفت :از هر پنج ایرانی
یک نفر زیر ۵۰ســال ســکته مغزی و ساالنه ۱۰۰هزار نفر
در ایران ســکته می کنند .دکتر امیر رحمانی سبک زندگی
مدرنیته را از دالیل بروز ســکته مغزی عنوان و تصریح کرد:
در کل دنیا از هر چهار نفر یک نفر در معرض ســکته است
و باید تالش کنیم تا ما جز ان چهار نفر نباشــیم .ی با بیان
اینکه ما رکورددار بروز ام اس در خاورمیانه هســتیم ،تاکید
کرد :تعداد ۷۲هزار ایرانی دچار بیماری ام اس هســتند که
بیشترین شمار مبتالیان به این بیماری در اصفهان و تهران
ساکن هســتند .رحمانی با بیان اینکه ۱۸۰۰بیمار مبتال به
ام اس در همدان وجود دارد ،یاداور شد :در دو روز برگزاری
همایش ۵۰ســخنرانی از اســاتید کاردرمانی ،پروتز ،مغز و
اعصاب ارائه خواهد شد.
جهانی بهداشــت اعالم کرد مرگ و میر ناشــی از پنومونی درکودکان
بر اثر واکســن تا ۵۰درصد کاهش یافته اســت .عــاوه بر تغذیه بهتر
و دسترســی به انتی بیوتیک ،واکسنی که در ان دوره معرفی شد۲۳ ،
باکتری عامل پنومونی را از بین برد .با پیشــرفت علم پزشکی ،به تازگی
واکســنی ساخته شــده اســت که بیش از ۵۰گونه باکتری عامل این
بیمــاری از جمله باکتری عامل پنومونی ،مننژیت و سپســیس را نابود
می کند.
با وجود پیشرفت علم و ساخت واکسن ،هنوز هم کودکان زیر پنج سال
به ویژه در کشورهای فقیر قربانی این بیماری می شوند.
روش های انتقال و گسترش بیماری:
گســترش و انتقال پنومونی از چند طریق امکان پذیر اســت؛ ویروس ها
و باکتری هایــی که در مخاط بینی و گلوی فــرد مبتال وجود دارند ،در
صورت تنفس و ورود به ریه باعث الودگی می شــوند .سرفه و عطسه از
دیگر روش های گســترش و انتقال بیماری است .خون نیز یکی دیگر از
راه های انتقال بیماری است .بررســی پاتوژن های مختلف بیماری برای
جلوگیری از راه های انتقال و درمان بسیار موثر است.
عوامل خطر بیماری:
گرچه این بیماری می تواند کودکان ســالم را نیز تحت تاثیر قرار دهد،
ولی ضعف سیســتم ایمنی کودک را بیشتر مستعد این عارضه می کند.
ضعف سیســتم ایمنی بر اثر سوء تغذیه بوجود می اید؛ به ویژه کودکانی
که در نوزادی از شیر مادر تغذیه نمی کنند .بیماری هایی از قبیل سرخک
و اچ ای وی ،کودکان را بیشتر مستعد پنومونی می کنند .عوامل محیطی
مانند الودگی هوای داخل خانه ناشی از پخت و پز و سوخت های فسیلی،
زندگی در خانه های شــلوغ و سیگارکشیدن والدین نیز از جمله عوامل
خطر این عارضه هســتند .روز جهانی پنومونی برای اولین بار در ســال
۲۰۰۹میالدی در تاریخ ۱۲نوامبر برگزار شد و از ان تاریخ هر سال در
همین روز برگزار می شــود .پنومونی مهمترین قاتل عفونی کودکان زیر
پنج ســال قلمداد می شود و برگزاری رویدادی به منظور افزیش اگاهی
در سراســر جهان برای مقابله و درمان این عارضه می تواند اقدامی موثر
باشد .شعار امسال «تاریخچه و نکات کلیدی درباره ذات الریه» است.
سرطان معده
در کدام استان ها شیوع
باالیی دارد؟
به هزینه های دارویی این درمان است که ممکن است رقم ان بین ۲۰تا ۳۰درصد تفاوت داشته باشد که به شرایط فرد
بستگی دارد .همچنین یک سوم هزینه ها هم برای اقدامات تشخیصی درمان ناباروری است؛ اعم از هزینه های سونوگرافی،
ویزیت های مکرر که باید از سوی متخصص انجام شود ،هزینه های ازمایشگاهی و ...و تقریبا یک سوم هزینه ها هم هزینه های
اتاق عمل است .صادقی تبار ادامه داد :اگر بخواهم حداقل و حداکثر هزینه های درمان ناباروری در کشور را براورد کنم ،هزینه
از شش میلیون تومان شروع می شود و تا ۱۰الی ۱۲میلیون تومان متغیر است .البته گاهی اوقات خدمات دیگری هم باید
در کنار درمان ناباروی به بیمار ارائه شود که هزینه ها را افزایش می دهد .به عنوان مثال یک فرد خدمات تخصصی در حوزه
ژنتیک می خواهد که طبیعتا این خدمت تست های ازمایشگاهی مختلف و بررسی های بیشتری را می طلبد که این ها هزینه
دارد ،اما پایه هزینه های درمان ناباروری در کشور ما بین شش تا ۱۲میلیون تومان است .وی با بیان اینکه برخی داروهای
درمان ناباروری تحت پوشش بیم ه هستند ،گفت :به طوری که ۷۰درصد هزینه های این داروها را بیمه پرداخت می کند و
سهم بیمار ۳۰درصد است .البته برخی داروهای این حوزه هم تحت پوشش بیمه نیستند و ۱۰۰درصد هزینه های ان را باید
بیمار بپردازد .در عین حال متاسفانه بیمه ها هنوز هزینه های اتاق عمل درمان ناباروری را پوشش نداده اند و الزم است که دولت
به این موضوع توجه کند و این حوزه را هم تحت پوشش بیمه قرار دهد تا مردم بتوانند از این خدمات استفاده کنند .مدیر
مرکز درمان ناباروری ابن سینا تاکیدکرد :البته باید توجه کرد که هزینه های درمان ناباروری در کشور در مقایسه با هزینه های
درمان ناباروری در سایر کشورها ،علی رغم اینکه تحت پوشش بیمه هم نیست ،پایین است .اگر درمان ناباروری در کشور ما
۱۱میلیون و ۳۰۰هزار تومان برای یک زوج هزینه بردارد ،بالغ بر ۱۰۰۰دالر است ،اما همین خدمت در ترکیه ۵۰۰۰دالر
است یا در امریکا همین سرویس و همین خدمات و تکنولوژی ۱۵۰۰۰دالر است.
درمانناباروریالکچرینیست
صادقی تبار با بیان اینکه پیگیری های زیادی در زمینه پوشــش بیمه ای سایر خدمات درمان ناباروری انجام داده ایم و حتی
کنگره ای با عنوان بیمه و ناباروری برگزار کردیم ،گفت :به شدت اعتقاد داریم که بیمه ها نباید درمان ناباروری را یک نوع درمان
لوکسمانندجراحی هایزیباییتلقیکنند.درماننابارورییکمعضلمهمیاستکهالبتهامروزهخوشبختانهتوجهمسئوالن
کشور را به خود جلب کرده است .بنابراین بیمه ها نباید به درمان ناباروری به عنوان یک درمان الکچری نگاه کنند .وی با تاکید
بر اینکه پوشش بیمه ای خدمات درمانی ناباروری کامال هزین ه -اثربخش است ،اظهار کرد :ما معتقدیم که صنعت بیمه کامال در
حوزه درمان ناباروری توجیه دارد .حال را ه حل های مختلف دارد ،اما خدمات بیمه ای برای درمان ناباروری الزم است .صادقی تبار
با بیان اینکه نگاه بیمه ها به این نوع درمان ها ،لوکس است ،گفت :این درحالیست که درمان ناباروری اصال لوکس و الکچری
نیست ،بلکه یک ضرورت برای کشور است و با توجه به اهمیت بحث های مربوط به جمعیت باید خدمات ان تحت پوشش
بیمه قرار گیرند .مدیر مرکز درمان ناباروری ابن سینا درباره هزینه های ازمایشات ژنتیکی نیز گفت :بخشی از خدمات مربوط
به ازمایش های ژنتیک ،بخش پاراکلینیکش تحت پوشش بیمه قرار دارد .در عین حال بخش ازمایشگاهی خدمات غربالگری
ناهنجاری های جنین که در سه ماهه اول و دوم بارداری انجام می شود ،متاسفانه هنوز تحت پوشش بیمه قرار نگرفته است .زیرا
تست های گران قیمتی دارد و بیمه ها به دلیل مشکالت بودجه ای شان می گویند توانایی پوشش این تست ها را نداریم.
عضو انجمن گوارش و کبد گفت :ســرطان معده در اســتان های واقع در حاشیه شمالی کشور ایران شــامل استان های اردبیل ،اذربایجان شرقی و
اذربایجان غربی شیوع بسیار باالیی دارد و میزان بروز سرطان معده در این استان ها در مردان ۵۰در هر ۱۰۰هزار نفر و در زنان ۲۵در هر ۱۰۰
هزار نفر در هرســال اســت .انجمن گوارش و کبد عباس یزدانبد افزود :عوامل محیطی و ژنتیکی مهم ترین علت ابتال به این نوع ســرطان بوده و
وضعیت اجتماعی و اقتصادی پائین ،مصرف سیگار ،مواد مخدر ،بهداشت پائین دهان و دندان ،پرخوری و چاقی از عوامل خطر ابتال به سرطان معده
اســت .وی اظهار داشــت :سرطان معده در ۹۵درصد موارد در سنین باالی ۴۰سال اتفاق می افتد ،بنابراین هر فرد باالی ۴۰سال اگر برای اولین
بار دچار درد معده ،اســتخوان ،گیرکردن لقمه غذایی ،کاهش وزن شود بایستی فورا جهت اندوسکوپی فوقانی به متخصص گوارش مراجعه نماید.
یزدانبد ادامه داد :تشخیص سرطان معده در این استان ها به سادگی با انجام اندوسکوپی فوقانی و قفسه سینه ،اندوسونوگرافی و پت اسکن و غیره
از نظر میزان پیشــرفت بیماری مورد بررســی قرار می گیرند .تا درمان های مناسب مانند جراحی ،شیمی درمانی ،رادیوتراپی برای بیماران تجویز
شود ،میزان بقای بیماران بعد از تشخیص ۱۰الی ۲۰درصد بوده که با انجام اندوسکوپی های غربالگری در کشورهایی مثل ژاپن و کره جنوبی با
کشف زود سرطان در مرحله بدون عالمت و برداشتن کانون سرطان با اندوسکوپی ،بیماران در بیش از ۹۵درصد موارد بهبودی پیدا کرده و زنده
می مانند .در نوزدهمین کنگره بین المللی گوارش و کبد ایران روش های تعیین مرحله پیشرفت سرطان مورد بحث قرار خواهد گرفت تا مشکل
بیمار زودتر تشخیص داده شده و راهکار درمانی مناسب برای ان اتخاذ و از ارائه درمان های غیرضروری دوری کرد.
«رضا بابک» هنرمند پیشکســوت حوزه تئاتر و سینما دیروز سه شنبه در ائین اختتامیه بیست و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان در همدان مورد تجلیل
قرار گرفت .وی در این ایین با تقدیر از برگزارکنندگان جشنواره ،اظهار داشت :من تعدادی نمایش برای کودکان زیر دبستان دارم که در ارشیو صدا و سیما موجود است .بابک
از مســئوالن خواست :این کارها از بین نرود ،زیرا تاریخ و گذشته هنر این کشور هستند و قابلیت ثبت شدن دارند .این هنرمند پیشکسوت خاطر نشان کرد :امیدوارم شرایطی
فراهم شود تا بتوانیم تجربیاتمان را در اختیار هنرمندان جوان پرشور و پرذوق قرار دهیم .بیست و ششمین جشنواره بین المللی تئاتر کودک و نوجوان با حضور ۵۳اثر نمایشی
از ۱۳استان و هفت کشور از ۱۶ابان ماه در همدان برگزار شد.
امین زندگانی:
ژن های خوب اختالف طبقاتی ایجاد کرده اند!
مجتبی برزگر| «امین زندگانی» در سال 1374جایزه بهترین بازیگر مرد را
از جشنواره تئاتر فجر دریافت کرد و در سال 1380دومین بازیگر منتخب
مردم از بین سریال های پخش شده در طول چهار سال از شبکه سوم سیما
شد .او فارغ از ایفای نقش در مسلم بن عقیل سریال «مختارنامه» ،حضرت
سلیمان فیلم «ملک سلیمان» شهریار بحرانی بود .از اخرین کارهای او
می توان به «چرخ فلک»« ،خانواده دکتر ماهان» و «پناه اخر» اشاره کرد .در
کنارنگاهیبه کارنامه«امینزندگانی»با اودرباره الگوگیری های غلطجامعه
از بازیگران و الگوشدن اشتباهی برخی از به اصطالح هنرپیشه ها که عمدت ًا
به خودنمایی های انچنانی در فضای مجازی روی اورده اند ،صحبت کردیم.
دچار دو گانگی بزرگی در نوع پوشش و لباسمان شدیم
اگر این نظام نامه ،چارچوب ها و ضوابط را بخواهیم فراهم کنیم شاید اگر از امروز و فردا
هم شروع کنیم حداقل به این نسل از بازیگران نمی رسد .متاسفانه به دلیل شرایطی
که فضای عمومی جامعه دارد و تضاد بسیار زیاد با فضای خصوصی جامعه در اکثر
مقاطع مختلف فرهنگی و حتی بخش های مختلف زندگی دچار دوگانگی بزرگی در
نوع پوشش و لباسمان شدیم؛ در مجامع عمومی به صورتی عمل می کنند و در محافل
خصوصی به شکل و شمایلی دیگری درمی ایند.
خیلیسریعصاحبفضایمجازیشدیم
هنوز تکلیفمان روشن نشده است که می خواهیم چه بپوشیم و چگونه رفتار کنیم؛ بر
اساس موقعیتمان رفتار می کنیم به همین خاطر از صداقت رفتاری در جامعه دور شده ایم.
با نگاهی به امار پرونده های کالهبرداری و سایر مواردی که از سن پایین شروع شده است،
ما مجرمین پلیس فتایی داریم که زیر ســن قانونی اند و میلیاردی پول جابه جا و حتی
سیستم های مالی را هک می کنند؛ چون صاحب تکنولوژی شدیم که خیلی سریع در
یک دهه رشد و گستره پیدا کرد و شغل های منسوب به فضای مجازی هم شکل گرفت.
منظورمازمحافلخصوصی،میهمانینیست
یک سری از نخبگان خیلی عجیب و غریب در این زمینه رشد کردند؛ پس در حقیقت
فرهنگ فضای مجازی فرهنگی نوپا است؛ این شرایط را به تضاد رفتاری ما در مجامع
عمومی و محافل خصوصی اضافه کنید؛ البته منظورم از محافل خصوصی میهمانی
نیست بلکه زندگی شخصی است .ایا به ان پوشش و رفتاری که در مجامع عمومی
دارند معتقدند یا بر اساس قواعد موجود رفتار می کنند؟
حتی سعی کردیم ازدواج بی سر و صدایی داشته باشیم
وقتی در فضای مجازی عکسی بیرون می اید قاعدتاً حاشیه ایجاد می کند؛ چون به هر
حال یا باید مثل من از این فضا حذر کنند؛ البته این مسئله ربطی به فضای مجازی
ندارد؛ از روزی که وارد این حرفه شدم با خودم قرار گذاشتم مسائل ،اتفاقات و شرایط
خصوصی خانوادگی من نباید روی جلد مجالت باشد و در مصاحبه های من ورود کند.
حتی سعی کردیم ازدواج بی سر و صدایی داشته باشیم و حتی جشن هم نگرفتیم؛
عقد ساده ای در محضری بود و من سرکار رفتم ،همسرم هم به همین صورت؛ یک
عکسی از مراسم عقدمان بیرون امد که همه چیز صحیح و درست بود و حاشی های
درست نکرد.
از نظر پوشش باید نظام نامه داشته باشیم
همه می دانیم درصد باالیی از جامعه و ســلبریتی ها چه در زمینه ورزش و چه هنر
می خواهند با اســتاندارد روز دنیا زندگی کنند؛ اینکه درست است یا غلط ،من در
جایگاهی نیستم که نظر بدهم اما از نظر پوشش باید نظام نامه داشته باشیم ،در وهله
اول باید زیرساخت فرهنگی مان را درست کنیم ،متاسفانه صنوف ما هیچ ابتکار عملی
ندارند که از ورود یک سری که هنرپیشه و ادم فرهنگی نیستند و امده اند فقط شاغل
فرهنگیباشند،جلوگیریکنند.
فقط اسم خودشان را بازیگر می گذارند
با احترام به همه عزیزانی که جلوی دوربین می روند و اسم خودشان را بازیگر می گذارند
ناچارم بگویم که درصد باالیی از انها حتی برداشت درستی از بازیگری ندارند؛ یعنی
به واسطه عالق ه شخصی و از روی شانس و اقبال ورود کردند و در نتیجه فرهنگ را
نمی شناسند و نمی دانند که ما به شخصیت حقوقی و شخصیت حقیقی قائلیم ،اما انها
می خواهندبا شخصیت حقیقی شان از حواشی شخصیت حقوقی شان استفادهکنند و
این تضادها را ایجاد می کند.
باارتباطمی ایندومانیفستمی دهند
هنرمندان کشــورهای دیگــر با توجه به فضای بازی که دارنــد حداقل در زندگی
خصوصی شان و نحوه پوششــان با مجامع عمومی فرقی نمی کند شاید دچار این
حاشیه ها نباشند اما انها هم به چارچوب و ضوابطی قائلند .جالب است بدانید صنوف
سینمایی ،فرهنگی و هنری ان کشورها نظام نامه ای برای ورود به این حرفه دارند ،االن
هرکسی را می بینید که بتوانید ارتباطی برقرار کند وارد این حرفه می شود و شروع
می کند به مانیفست دادن و قابل تامل است که در کدام زندگی به این همه تجربه
دست پیدا کرده است؛ وقتی واقعیت وجودشان را می بینیم همه چیز با حرف هایی که
بر زبان می اورند در تضاد است.
چراسلبریتی هادربارههرچیزینظرمی دهند؟
بسیاری به سلبریتی ها اشکال می گیرند که چرا راجع به همه چیز نظر می دهند؛ اص ً
ال
اینستاگرام و سوشال مدیا برای ما ایرانی ها است .اگر به گذشته برگردیم زمانی که در
تاکسی می نشستیم ان زمان که مدل تاکسی ها طوری بود در صندلی جلو هم دو
نفر می نشست؛ کافی بود درباره عرصه ای صحبت می کردید مث ً
ال ورزش ،سیاست یا
جنگ؛ همه نظر می دادند و همه جور نظری داشتند.
با نقاب وارد فضای مجازی می شوند خطرناک است
خیلی ربط به فضای مجازی ندهیم؛ فضای مجازی اشکالی ایجاد کرد که من خیلی
نگرانم ،ان هم محیط زیست فضای مجازی است؛ چون می توانیم با نقاب وارد فضای
مجازی شــویم این خطرناک است .با این فضا و مدل وارد فضای مجازی می شویم،
فحاشی می کنیم و چارچوب ها را می شکنیم و ساختارشکنی می کنیم؛ چون کسی ما
را نمی شناسد و هنوز این فرهنگ در ِژ ِن ما نهادینه نشده است .داریم چه بالیی به سر
خودمان می اوریم .اینها تضاد ایجاد می کند
به نسل بازیگران امروز نمی رسد
در نتیجه فکر نمی کنم از فردا هم که شروع کنیم خیلی سریع به نتیجه برسیم؛ انقدر
باید زیرساخت عمیقی برای این اتفاق فراهم کنیم ،حداقل به زمان و نسل بازیگران
امروز نمی رسد که از نتایج و دستاوردهای ان بهره ببرند.
مسئولینفرهنگیمانتوانسته اندوحدتایجادکنند
مسئله بعدی لباس و نوع پوشش است؛ وقتی لباس ملی نداریم و متاسفانه وارد این
ماجراهای طراحی مد و لباس ملی می شویم انقدر روابط جای تخصص را می گیرد و
محدودیت ها می اید ،برای همین نمی دانیم چگونه جامه عمل بپوشانیم؛ باید هرچه
ی کنیم که کشــورهای دیگر برای خودشــان چارچوب و
زودتر فکری به لباس مل
قواعدی دارند و لباس ملی طراحی کرده اند و ما هنوز به دوگانگی دچاریم! من همیشه
سوالم این بوده است که کدام از ما پرچم ایران را در خانه مان داریم و سردرخانه مان
می گذاریم و به ان افتخار می کنیم .متاسفانه مسیر اشتباهی را امده ایم به درست و
غلط ان کار ندارم اما این نشــانه تعصب ملی مان نه در ماشین هایمان است و نه در
خانه هایمان! تمام دنیا پرچم هایشان را می زنند و اینجا اگر کسی چنین کاری کند
انگار کار عجیب و غریبی کرده است .چون هنوز مسئولین فرهنگی ما نتوانسته اند این
وحدت را ایجاد کنند.
ژن هایخوباختالفطبقاتیایجادمی کنند
وقتی می بینیم از فرهنگ ادبیاتی و شاهنامه ای و از حکمت پهلوانان و جوانمردان دور
شدیم ،سیستم اموزشی و تربیتی ما غلط است؛ اموزش و پرورش ما فقط اموزش
می دهد و پرورش در ان شــکل نمی گیرد .این شرایط نابسامان در تربیت و پرورش
وجود دارد که کســانی معتقدند «ژن خوبند» و احساس برتری دارند .اینها نه تنها
تشویش و ناراحتی اذهان عمومی را به دنبال دارد بلکه اختالف طبقاتی وحشتناکی را
هم به منصه ظهور می رساند.
بر این باورند که هنرپیشه اند باید پوز بدهند!
فرزندان و سلبریتی های ما در چنین فرهنگی بزرگ می شوند و احساس می کنند
باید با هم رقابت کنند؛ چون هنرپیشه و مطرحند باید پوز بدهند و فخرفروشی کنند.
ماجرای وزیری که بازیگرها را از روی فالوور ،دعوت می کرد
جالب اســت بدانید یکی از وزاری ما در میهمانی افطاری بر اســاس تعداد فالوور
هنرپیشــه ها ،انها را دعوت کرده بود؛ واقعاً مسئولیت سکان هدایت بخشی از این
ممکلت برعهده این مدیر است که ان را اداره کند و جای تاسف دارد .این بحث مالیات
هنرمندان هم به ابزاری تبدیل شده برای جذبشان در انتخابات که ابزار تهدید است
و اگر حرفی بزنیم مالیات برقرار می شود؛ کما اینکه چنین تهدید و ارعابی را یکی از
مدیران درباره مالیات هنرمندان کرده است.
سلبریتی هاهمین طوریادامهدهند،فیکمی شوند
در حقیقت ما باید در همه زوایای جامعه دگرگونی ایجاد کنیم نه فقط در بحث سلبریتی ها،
فوتبالیست،ورزشکاروهنرپیشه ایکهحاشیه سازیمی کندقبلازاینکهورزشکاروهنرمند
شود در چنین فرهنگی قد می کشد .یادمان می اید که همیشه در رابطه با فخرفروشی به
دیگران حتی به ما اموختند بستنی در میانه شلوغی افراد نخوریم که شاید کسی نداشته
باشد همان بستنی را بخرد؛ چرا باید هوسی در دل کسی ایجاد کنیم که توانایی اش را ندارد.
اگر این روند ادامه پیدا کند ان هنرمند یا سلبریتی که چنین رویکردی را دنبال می کند به
شخصیت فیکی تبدیل می شود که هیچ ریشه و قاعده مندی ندارد.
ایناظهارنظرهایسلبریتی هامرابهیادهمانتاکسی هامی اندازد
من اشاره کردم که این اظهارنظرها ریشه فرهنگی دارد و پیش از این در تاکسی و
مینی بوس سوار می شدیم این رویه را داشتیم و درباره هرچیزی اظهارنظری کنیم.
امروز همه به دنبال حاشیه اند ،متن فراموش شده!
من می گویم این مد شده است؛ حاشیه و هیاهو ایجاد کردن! هیچ وقت حاشیه از متن
مهمتر نبود و االن همه به دنبال حاشیه اند و کسی سراغ اصل قضیه را نمی گیرد؛ همه
جامعه درگیر حاشیه است و چرا فرصت اختالس به وجود امده است؟ چرا فرصت رانت
ایجاد شد؟ خودمان به حاشیه معتاد شدیم .نمی گردیم کجای کارمان خال داشت که
دالر انقدر شد و کجای قوانین مان خال داشت که من نوعی برای گرفتن امکان دولتی
و مرکز فرهنگی باید کفش اهنی بپوشم و برخی بدون پرداخت هزینه ای ،ساختمان
چند طبقه 99ساله می گیرند.
صنف باید ان بازیگر را تایید کند
زمانی به تلویزیون امیدوار بودیم که در تلویزیون این اتفاقات نیفتاد و تلویزیون ناچار
است ،چون من دیگر نمی توانم جوان 20ساله بازی کنم و البته باز راهکار دارد ،زیر
نظر اساتید دوره ای برای ایفای نقش و بازیگری ببینند ،صنف ان بازیگر را تایید کند
و قراردادی با او بسته شود؛ انجا می توان بحث زندگی شخصی ان بازیگر را هم لحاظ
کرد .خارج از کشور برای ورزشکاران محدودیت خوراک هم تعیین می کنند اما حاشیه
امنیت شغلی هم برایشان به وجود می اید ،اما در ایران چه توقعی دارید من به عنوان
هنرپیشه از فالن پروژه سینمایی ،تلویزیونی و رسانه ای فالن مبلغ طلبکارم و صنف
نمی تواند این پشتیبانی را از هنرمند داشته باشد و حتی حق هم به بدهکار می دهد
در این وانفســا به اخالقیات فکر کنم .ما نیاز به دگرگونی گسترده نیاز داریم ،حتی
نمی توانیم به این عزیزانی که مانیفستی صادر می کنند ایراد بگیریم.
انتن شوخی نیست اما با بودجه تلویزیون بازی سیاسی کردند!
از بابت کیفیت سریال قبول دارم؛ «سربداران» و «ابوعلی سینا» جزو سریال هایی بودند
که شاید دیگر نتوانیم مانندشان را بسازیم .نکته قابل تاملی را مدیر گروه فیلم و سریال
سیمافیلم به ان اشاره می کرد که کار فرهنگی وابستگی مستقیم به اقتصاد دارد؛ وقتی
در بازی های سیاسی بودجه تلویزیون پرداخت نمی شود قاعدتاً تلویزیون ناچار است
استانداردهای خودش را پایین بیاورد تا بتواند تولید محتوا کند؛ انتن شوخی نیست و
همه باید همکاری کنیم .بسیاری از این موضوع نابسامان استفاده می کنند و شرخری
فرهنگی می کنند .به هر حال فکر می کنم االن در جایی واقع شدیم که نه اقتصاد،
فرهنگ و سیاست بین الملل مان درست است و نه ارتباط دولت با مردم! دولت برای
مردم در صورتی که االن دولت بر مردم است و اتفاق درستی نیست .قرار بود مجلس
خانه مردم باشد و ایا االن اینطور است؟ در همه چیزمان و در همه مسائل و طبقات
مختلف جامعه به دگرگونی گسترده نیاز داریم.
دستور بررسی علت حذف مطالب برخی مشاهیر از کتاب های درسی صادر شد
وزیر اموزش و پرورش از اختصاص رقم ۲میلیون یورو به منظور پرداخت
مطالبات معلمان خارج از کشــور خبر داد و درباره حذف اشعار مشاهیر
از برخی کتب درســی گفت :دســتور بررسی علت حذف مطالب برخی
مشاهیر از کتاب های درسی صادر شد .محسن حاجی میرزایی با اشاره به
نشست کمیسیون اموزش و تحقیقات مجلس در خصوص موضوع عدم
پرداخت حقوق معلمان و کارکنان مدارس خارج از کشــور ،عنوان کرد:
تاخیر در پرداختی های معلمان خارج از کشــور به دلیل تغییر نرخ ارز و
عدم تخصیص اعتبارات ایجاد شــد .وزیر اموزش و پرورش با بیان اینکه
این مشــکل در حال حل شدن است ،افزود :تالش در سال جاری بر این
است که با تخصیص 110درصدی اعتبارات ،مجموعه مطالبات معلمان
خارج از کشور پرداخت شود .وی ادامه داد :بخشی از این مطالبات مربوط
به ســال های 96 ،95و 97بوده که احکامی باید در ان زمان ها اجرایی
می شد ولی اجرا نشد که در این زمینه دیوان عدالت اداری حکمی مبنی
بر پرداخت مطالبات معلمان خارج از کشور را صادر کرد .بر همین اساس
2میلیون یورو تخصیص یافت و توزیع شــد و ما بقی مطالبات معلمان
خارج از کشــور نیز به تدریج پرداخت خواهد شد .وی درباره توقف سه
ســاله توزیع شــیر دانش اموزی در مدارس،گفت :در این زمینه مشکل
توگوهایی صورت گرفته و پیش بینی
اعتبارات وجود دارد که البته گف
شــده که ۳۰۰میلیارد تومان برای توزیع شیر در مدارس اختصاص یابد
که به محض تحقق این رقم ،شیر رایگان در مدارس توزیع می شود .وزیر
اموزش و پرورش در پاســخ به سوالی درباره حذف اشعار برخی مشاهیر
از کتاب های درســی ،گفت :برخی کتاب های درسی تغییراتی کرد هاند و
عبارت «حذف مطالب برخی مشاهیر از کتاب های درسی» عبارت دقیقی
نیست .حاجی میرزایی اضافه کرد :حذف اشعار از برخی کتاب ها مربوط
به سال ۹۵و قبل از ان است ،ولی به دلیل حساسیت هایی که در برخی
شبکه های اجتماعی ایجاد شــد ،دستور بررسی موضوع را دادم تا دقیقاً
مشخص شود چه مواردی حذف شده است .عضو کابینه دولت دوازدهم
افزود :گزارش های واصله حاکی از این اســت که بســیاری از مطالب و
اشــعار مشاهیر معاصر و اشخاص برجسته حوزه فرهنگ و ادب ایران در
کتاب های درسی مورد استفاده قرار گرفته است .حاجی میرزایی تاکید
کرد :ممکن است شعری از یک شخصیت حذف شده باشد ،ولی از همان
شخص ،شعر دیگری در کتاب گنجانده شده است .با قاطعیت می گویم
که همه کالس های درس با معلم تشــکیل می شود وی همچنین درباره
کمبود معلم و کتاب درســی که تذکــر برخی نمایندگان هم در صحن
علنی امــروز مجلس بود گفت :با قاطعیت می گویم که همه کالس های
درس با معلم تشکیل می شــود ،ولی برخی خانواده ها معاونانی را که با
ابالغ تدریس سر کالس حاضر می شوند ،به عنوان معلم تلقی نمی کنند.
وزیــر اموزش و پرورش ادامــه داد :یکی از پیش نیاز های اصلی معاونان
مدارس ،حضور در کالس های درس است و کمبود معلم در کالس های
درس هم اکنون با معلمان بازنشسته ،مربیان پیش دبستانی با صالحیت
و معاونان مدارس تامین شــده اســت .حاجی میرزایی همچنین درباره
کمبود کتاب های درسی گفت :ما امسال ۱۴۲میلیون جلد کتاب درسی
چاپ کردیم که بیش از نیاز ما نیز بوده است و دانش اموزانی که مدرسه
خود را تغییر داده و یا در سامانه خرید کتاب ثبت نام نکرده اند با تاخیر
کتاب های درسی خود را تحویل گرفته اند.
فرهنگ و هنر
«رضا بابک» برای یک عمر فعالیت هنری تجلیل شد
چهارشنبه 22ابان 1398سال دوم شماره171
5
خبر
اهمیت توان فرهنگی
کمتر از نظامی نیست
نشست خبری مربوط به کنســرت گروه ارکو ،روز سه شنبه
در تــاالر وحدت برگزار شــد .در این نشســت ابراهیم لطفی
رهبر ارکستر ،علی جعفری پویان مایستر ارکستر ،نیما جوان
برگزارکننده این کنسرت و پورنگ پورشیرازی نوازنده ارکستر
با خبرنگاران حوزه موســیقی رســانه های کشور به گفت وگو
پرداختنــد و از عــدم توجه نهادها به موســیقی جدی اظهار
گله مندی کردند .در ابتدا ابراهیم لطفی رهبر ارکســتر گفت:
چند سال پیش به تشــویق برخی از شاگردانم مخصوصا ایده
پردازی علی جعفری پویان تصمیم بر تشکیل این گروه گرفتیم
و چون ارکستر زهی بود ،نامش را ارکو گذاشتیم که اشارهای
است بر نام ارشه .وی افزود :اولین کنسرتمان را دی ماه ۱۳۹۷
برگزار کردیم وپس از ان در شیراز کنسرت دادیم و در جشنواره
موسیقی فجر هم شرکت کردیم .وی افزود :بنای این ارکستر
بر حضور نوازندگان جوان است اما نوازندگانی از ۱۶ساله تا ۴۰
ساله داریم .امیدواریم در اینده این ارکستر روز به روز منسجم
تر و قوی تر شود.
در ادامه علی جعفری پویان ضمن اشاره به کم بودن مخاطب
ارکســتر جدی در ایران گفت :در اکثر کشــورهای جهان هم
مخاطب موسیقی پاپیوالر بسیار بیشتر از موسیقی کالسیک
اشتی بین موسیقی کالسیک و مردم چه باید
اســت .اما برای
ِ
کرد؟ .وقتی صبح تا شــب از تمام رسانه ها بیشترین حجم از
موســیقی پاپیوالر پخش می شود ،به طبع مخاطب هم همان
موسیقی را می شــنود و دوست دارد .برای گسترش موسیقی
کالســیک و موســیقی های جدی بیشــترین نقش را رادیو
تلویزیون دارد.
در ادامه این نشست لطفی ضمن اشاره به سبک هایی که ارکو
تاکنون به انها پرداخته گفت :اولین اجرایمان را با قطعه هایی
از موســیقی باروک به صحنه بردیم .کنســرت پیش رو را با
قطعه هایی از موســیقی رمانتیک انتخاب کــرده ایم چون در
سبک رمانتیک امکان بیشــتری در انتخاب اثار داریم .وی در
ادامه درباه علت پیوســتن بردیا کیارس به ارکستر ارکو گفت:
او از اولین شــاگردان من بود و ابراز تمایل کرد تا در اجرای ما
کنارمان باشــد .من هم استقبال کردم .کیارس در حال حاضر
خودش از استادان حوزه موسیقی است .لطفی در ادامه گفت:
ارکســترها و هر فعالیت هنری جدی بازتاب و بیانگر قدرت و
سطح فرهنگی و هنری یک کشور است .هر چقدر این اتفاق ها
در ســطح باالتری رخ دهد ،بیانگر قدرت ان کشور است .توان
فرهنگی و هنری را باالتر از توان نظامی هر کشوری می دانم.
علــی چعفری پویــان در ادامه افزود :نماد زنده نگه داشــتن
موسیقی کالســیک ،تنها ارکستر ســمفونیک تهران نیست.
ارکســترهای کوچک و جانبی هستند که با کمترین امکانات
و حداقل ترین پشــتوانه ها دارند بار زنده نگه داشتن موسیقی
کالســیک را به دوش می کشند .وی افزود :از چند دهه پیش
تاکنون ارکســترهای زیادی تشکیل شده اما به دلیل نداشتن
حمایت های الزم ،ارام ارام کنــار رفته اند .وی افزود :ما نباید
یادمان برود که موسیقی متعالی و غیرمتعالی داریم .سبک هایی
از موســیقی هستند که اگر نباشند ،دیگر سبک ها نمی توانند
از انها خوراک بگیرند .خیلی از نوازندگان موســیقی کالسیک
می توانند به گســترش موســیقی های دیگر هم کمک کنند.
جعفری پویان افزود :ریشه های با ارزش موسیقی مان در حال
خشک شدن است .ما باید سه یا چهار ماه تمرین کنیم تا تنها
یک شب اجرا داشته باشیم .گاهی صد کنسرت برگزار می شود
اما تنها چند کنسرت ارزش هنری دارند .باید از گروه هایی که
کار هنــریِ واقعی انجام می دهند ،حمایــت کنیم .وی گفت:
ابراهیم لطفی در اموزش و نوازندگی ساز ویلن کارهای بزرگی
شکل داده است .اما باز هم برخوردی که با لطفی می شود ،واقعا
برخورد درست و حمایتی نیست .مسئوالن فرهنگی باید بیایند
و از چنین ارکسترهایی حمایت کنند .ما محل تمرین نداریم.
تمرین کشور را شکل
چرا نباید ارکستر ارکو بهترین سالن های
ِ
دهد.من نگران ارکو هســتم و امیــدوارم بتوانیم با همکاری و
حضور هنردوستان به حیات این ارکستر ادامه دهیم.
نیما جوان مدیر اجرایی ارکستر ارکو در ادامه گفت :ما اکنون
با نام ارکو کنار هم جمع شــده ایم .اما پس از مدتی دیگر نام
و عنوان مهم نیســت و هدف اصلی به کمک برای ادامه حیات
موسیقی کالسیک تبدیل می شود .وی افزود :برگزاری یک اجرا
در تاالر وحدت بسیار سخت و دشوار است .یکی از مسائلی که
داشتیم این است که با مدیران نمی توانیم دیدار داشته باشیم.
هفته گذشته باالخره توانستیم حمایتی از سوی بنیاد رودکی
داشــته باشیم .این سبک از موسیقی به حمایت های بیشتری
نیاز دارد .در چند ماه گذشته ما انرژی بسیاری خرج کردیم و
موجب خستگی مان شد .این مسئله ما را درباره اجراهای بعدی
هم دچار چالش می کند .جوان افزود :در اجرای ســال گذشته
خیلی از مسئوالن فرهنگی امدند و اجرای ما را دیدند .همه هم
بعد از اجرا از مــا تعریف و تمجید کردند و وعده حمایت های
بســیاری به ما دادند .االن نزدیک به یک سال است که پشت
د ِر اتاق یکی از همین مســئوالن فرهنگی هستم .توقع داریم
که در برخی روزها ســالن های تمرین بنیاد رودکی به صورت
رایــگان در اختیار ما قرار گیرد .به خصــوص در روزهایی که
این ســالن ها خالی هستند .وی ادامه داد :عشق ما را کنار هم
جمع کرده است .ســود مالی در چنین اجراهایی اصال مطرح
نیســت و در کار هم نیست .همیشه مشکالت مالی با ما بوده
و هست .مگر اینکه بتوانیم اسپانسر بگیریم که البته اسپانسرها
تمایلی برای حمایت از این نوع موسیقی ندارند .جوان گفت :در
کشورهای دیگر اسپانسرها اگر از موسیقی های جدی حمایت
کنند ،از معافیت های مالیاتی برخوردار می شــوند ،اما در ایران
چنین چیزی اصال نیست .وی افزود :ما در رپرتوار این کنسرت
یک قطعه اجرا می کنیم که اگر در رســانه ها به خوبی معرفی
شود ،بی شک با اقبال زیادی مواجه می شود و می تواند یکی از
پاپیوالرترین قطعه های موسیقی در ایران باشد.
بانکوبیمه
چین برای راه اندازی ارز دیجیتال داخلی اماده می شود
6
چهارشنبه 22ابان 1398سال دوم شماره171
خبر
جغرافیای بدهی به بانک ها
در ۴ماه نخســت سال جاری ،رشــد مانده تسهیالت از رشد مانده
سپرده ها سبقت گرفت .این سبقت موجب شد تا نسبت تسهیالت به
سپرده ها نیز با رشد ۱ /۱درصدی نسبت به خرداد ماه همراه شود و
به ۸۱درصد برسد .البته نسبت تسهیالت به سپرده ها در استان های
کشــور از ۴۵درصد تا ۱۰۲درصد متفاوت بوده است .در استان های
محرومی مانند خراســان شــمالی ،ایالم ،چهار محال و بختیاری و
کهگیلویه و بویر احمد ،نسبت تسهیالت به سپرده ها باال و حتی فراتر
از ۱۰۰درصد بوده است .باال بودن نسبت تسهیالت در این استان ها
بیش از هر چیز به تسهیالت حمایتی می تواند منسوب باشد که بانک ها
مکلف به پرداخت انها هستند که منابع ان می تواند از خطوط اعتباری
خارج از سیستم بانکی تامین شده باشد .بانک مرکزی امارهای مانده
سپرده و تسهیالت را در تیرماه سال جاری منتشر کرده است .بررسی ها
نشان می دهد در تیرماه سال جاری میزان مانده سپرده های بانکی به
رقم ۲۲۱۶هزار میلیارد تومان رســیده است .این رقم در خرداد ماه
سال جاری در سطح ۲۱۷۶هزار میلیارد تومان قرار داشت .بنابراین
رشد ماهانه مانده سپرده های بانکی به میزان ۱ /۸درصد بوده است.
این رقم نسبت به امارهای اردیبهشت و خردادماه کمتر بود؛ زیرا بر
اســاس امارهای منتشرشده در اردیبهشت ماه سال جاری به میزان
۲ /۳درصد به میزان مانده ســپرده ها اضافه شده بود و در خرداد ماه
نیز رشد ماهانه سپرده ها در سطح ۲ /۱درصدی قرار داشت .بنا بر این
امارها ،در سه ماه اخیر رشد ماهانه مانده سپرده ها نزولی بوده است.
بررسی ها نشان می دهد در چهارماه نخست سال جاری نیز به میزان/۲
۷درصد به میزان مانده سپرده ها افزوده شده است .رشد مانده سپرده ها
در مدت مشابه سال قبل ،یعنی چهار ماه نخست سال ۹۷به میزان /۱
۶درصد بوده است .درنتیجه رشد منابع بانک ها در سال جاری نسبت
به مدت مشابه سال قبل کمی بیشتر بوده است .از دیگر امارهایی که
می توان بر اساس ان ،روند رشد منابع بانک ها را بررسی کرد ،مربوط
به امارهای رشد نقطه به نقطه است .امارهای بانک مرکزی حاکی از
این است که رشد نقطه به نقطه منابع بانک ها در سال جاری به میزان
۲۶ /۹درصد بوده اســت .در خرداد ماه سال جاری نیز رشد نقطه به
نقطه مانده سپرده های بانکی معادل ۲۶ /۶درصد بوده است .بنابراین
در تیرماه نسبت به خرداد ماه به رشد نقطه به نقطه مانده سپرده های
بانکی اندکی افزوده شده است .از سوی دیگر ،امارها نشان می دهد که
رشد نقطه به نقطه مانده سپرده ها در فروردین ماه سال جاری به میزان
۲۴ /۲درصد بوده است .به نظر می رسد که با ارام شدن بازارهای ارز،
بورس و بازارهای موازی گرایش برای جذب منابع سپرده ها بیشتر از
گذشتهباشد.
رشدتسهیالتدهی
در ان سوی ترازنامه ،تسهیالت دهی نظام بانکی در طول ۴ماه ابتدایی
سال ،در یک روند رو به رشد قرار داشته است .از ابتدای سال تا پایان
تیرماه ،مانده تسهیالت بانک ها به میزان ۶ /۸درصد رشد کرده و به
سطح ۱۹۸۸هزار میلیارد تومان رســیده است؛ در حالی که در بازه
مشابه سال قبل ،میزان رشد ۵/۲درصد بود؛ در نتیجه مانده تسهیالت
همانند مانده سپرده ها در سال جاری رشد کرد ،منتها با سرعت بیشتر.
رصد روند ماهانه تسهیالت بانک ها نیز نشان می دهد که با پیشروی در
سال ،۹۸تمایل بانک ها به تسهیالت دهی بیشتر شده است؛ چرا که
در اردیبهشت ماه رشد ماهانه مانده تسهیالت معادل ۱ /۶درصد بود
و این عدد در تیر ماه به ۲ /۹درصد رســید .اگر از ماه اسفند فاکتور
بگیریم ،این میزان رشــد در طول سال های ۹۶و ۹۷بی سابقه است.
تمایل بیشتر تسهیالت دهی بانک ها مخصوصا در تیرماه موجب شد تا
نسبت تسهیالت به سپرده(با کسر سپرده قانونی) در ماه چهارم سال
به ۸۱درصد برسد که در سال جاری بیشینه است .نسبت تسهیالت
به ســپرده در سال ۹۷در یک روند کامال نزولی حرکت کرده بود .در
اولین ماه سال گذشته این نسبت در سطح ۸۵ /۱درصد قرار داشت؛
اما در بهمن ۹۷به ۸۰ /۲درصد نزول کرد .تاکنون در ســال جاری،
این نسبت در مسیر افزایشی حرکت کرده است؛ چرا که سرعت رشد
صورت کسر ،یعنی مانده تسهیالت بزرگ تر از مخرج کسر بوده است.
معموال سطح ۸۵درصدی به عنوان سطح معقول نسبت تسهیالت به
سپرده شناسایی می شود .پایین ماندن این نسبت از سطح معقول در
طول سال ۹۷بیشتر نشان دهنده این بود که تمایل تسهیالت دهی
بانک ها کاهش یافته بود.
وضعیتنسبتتسهیالتبهسپردهاستان ها
تفاوتنسبتتسهیالتبهسپردهدراستان هایمختلفچشمگیراست.
در برخی استان ها این نسبت از ۵۰درصد هم کمتر است و در برخی
از ۱۰۰درصد بیشــتر .کمترین درصد متعلق به استان بوشهر است،
در این استان نسبت مانده تسهیالت به سپرده ها حدود ۴۰ /۵درصد
بوده است؛ یعنی تقریبا از هر ۱۰واحد سپرده گذاری در این استان۴ ،
واحد تسهیالت اعطا شده است .عالوه بر بوشهر ،در خوزستان ،البرز و
فارس نیز نسبت تسهیالت به سپرده ها کمتر از ۵۰درصد بوده است.
در استان هایی چون اصفهان و خراسان رضوی نیز نسبت تسهیالت
به سپرده زیر ۵۷درصد بوده است .یک سناریو محتمل این است که
در برخی استان هایی که فعالیت های صنعتی بیشتر و دادوستد بیشتر
است ،سپرده های بیشتری در حساب های جاری قرار گرفته و به نسبت
ان ،تسهیالت کمتری توسط بانک ها پرداخت شده است .از ان سو ،در
۸اســتان نسبت مذکور از سطح ۸۵درصد فراتر ثبت شده است .در
۴ماه ابتدایی سال جاری ،در گلستان ،لرستان ،سمنان ،چهارمحال و
بختیاری ،تهران ،ایالم ،خراسان شمالی و کهگیلویه و بویراحمد ،نسبت
مانده تسهیالت به مانده سپرده ها باالتر از ۸۵ثبت شده است .عمده این
استان ها ،جزو استان های محروم کشور به حساب می ایند .شاخص های
اقتصادی چون نرخ بیکاری در این استان ها چندان مطلوب نیست و از
این رو ،نســبت باالی تسهیالت نمی تواند به دلیل رونق تولید در این
استان ها باشد .یک سناریوی محتمل تزریق تسهیالت بانک ها به نقاط
محروم از کانالی غیر از سپرده ها و پیاده سازی سیاست های حمایتی
دولت است .در استانی مانند کهگیلویه و بویر احمد نسبت تسهیالت
به سپرده ها پس از کسر سپرده قانونی ،از ۱۰۰درصد هم بیشتر بوده
است .اما در مورد استان تهران قضیه متفاوت است .در این استان نسبت
تسهیالت به ســپرده معادل ۹۶درصد بوده است .در این استان ،هم
حجم سپرده ها و هم حجم مانده تسهیالت قابل قیاس با دیگر استان ها
نیست؛ چرا که بیش از نیمی از مانده سپرده ها و بیش از نیمی از مانده
تسهیالت در پرجمعیت ترین استان کشور متمرکز شده است.
چین اماده می شود اولین کشوری باشد که یک ارز دیجیتال داخلی راه اندازی می کند و با این کار پکن می تواند نظارت بی سابقه ای بر جریان های مالی در اقتصاد چین داشته باشد .یک مقام ارشد بانک
مرکزی چین گفت پیشنهاد ارز دیجیتال چین تالش برای به دست اوردن کنترل کامل بر اطالعات مردم نیست .وی اضافه کرد هدف ایجاد تعادل بین نگرانی در مورد اطالعات شخصی و نیاز مقامات به
اطالعات است .چین اماده می شود اولین کشوری باشد که یک ارز دیجیتال داخلی راه اندازی می کند .صنایع خدمات مالی جهان به دقت این پیشرفت چین را زیر نظر دارند ولی اطالعات کمی در حال
حاضر در دسترس است .مانند ارز دیجیتال لیبرای فیس بوک و سایر ارزهای مجازی مثل بیت کوین ،سیستم پرداخت الکترونیکی این ارز دیجیتال که رسم ًا نامگذاری شده هم تا حدی توسط فناوری بالک
چین کار می کند و از طریق کیف پول های دیجیتال گسترش می یابد .چیزی که این ارز را متفاوت کرده این است که طرح این ارز دیجیتال باعث می شود پکن نظارت بی سابقه ای بر جریان های مالی داشته
باشد و به مقامات چین امکان کنترل اقتصاد شان را می دهد ،قدرتی که اکثر بانکهای مرکزی ندارند.
در راستای شفاف سازی تخصیص منابع ارزی
مقصد ۱۹میلیارد «دال ر» ۴۲۰۰
بانک مرکزی صورت وضعیت عرضه و تقاضای دالرهای ۴۲۰۰تومانی ،در
۵ماه نخســت سال ۱۳۹۷را منتشر کرد .این گزارش پس از تاکید رئیس
جمهوری ،مبنی بر شفاف سازی تخصیص منابع ارزی صورت گرفت .حسن
روحانی در سخنرانی روز یکشــنبه خود اعالم کرد که وضعیت تخصیص
منابع ارزی به کاالهای اساسی مشخص است و بانک مرکزی جزئیات این
گزارش را منتشــر می کند .بررســی امارهای گزارش بانک مرکزی نشان
می دهد در مجموع در ۵ماه نخســت سال ،۱۳۹۷به میزان ۱۹ /۳میلیارد
دالر با نرخ ۴۲۰۰تومان تامین ارز شــده است .این تامین ارز براساس ثبت
سفارش های صورت گرفته توسط سه وزارتخانه «صنعت ،معدن و تجارت»،
«جهاد کشــاورزی» و «بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی» بوده است .در
سمت عرضه ،منابع اصلی تامین ارزهای ۴۲۰۰تومانی بانک مرکزی و ارز
حاصل از صادرات گزارش شده؛ اما سهم منابع بانک مرکزی ۹۰درصد بوده
و تنها ۱۰درصد از دالرهای ترجیحی از منابع ارز حاصل از صادرات غیرنفتی
تامین شده است .همچنین در سمت عرضه ،از مجموع ۱۹ /۳میلیارد دالر،
نیمی از منابع صرف واردات «مواد اولیه ،تجهیزات و ماشین االت مورد نیاز
بر اساس ثبت سفارش وزارت صنعت» شده است .حدود ۳۸درصد با هدف
واردات کاالهای اساسی ،ضروری و دارو تامین شده و مابقی این منابع نیز به
مصارف درمانی ،دانشجویی و خدماتی اختصاص یافته است .بانک مرکزی در
یک گزارش منابع و مقاصد دالر ۴۲۰۰تومانی در ۵ماه نخست سال ۱۳۹۷
را مشخص کرده است .این گزارش نشان می دهد که از ۱۹ /۳میلیارد دالر
تامین شــده ،حدود ۹۰درصد از منابع بانک مرکزی بهره برده شده است.
از سوی دیگر ،حدود نیمی از منابع به کاالهای اولیه و صنعتی ۳۷ ،درصد
ســهم کاالهای ضروری و دارو و ۱۰درصد نیز صرف خدمات بهداشتی و
دانشجویی شده است.
سکانس اول ،سوال از رئیس جمهور
در روزهای گذشته حاشیه ها درباره بر باد دادن ۱۸میلیارد دالر ذخایر ارزی
ابهامات زیادی را به وجود اورده اســت .پیش تر در مهرماه سال جاری و در
نشست خبری که در حضور رئیس جمهوری با رسانه های داخلی و خارجی
برگزار شد ،برخی رسانه ها درباره «بر باد رفتن ۱۸میلیارد ارز ۴۲۰۰تومانی
و مسوولیت این خسارت پرسیدند ».پاسخ روحانی به این ابهام این گونه بود
که این دالرها بر باد نرفته ،بلکه برای واردات به مردم اختصاص یافته است،
زیرا در سال ۹۷یک بحران در کشور ایجاد شد و قیمت ارز ،ساعتی تغییر
کرد .بنابراین دولت در این شرایط ،این منابع را به نیازهای مردم تخصیص
داده است ».او همچنین در بخشی از صحبت های اعالم کرد« :در برخی از
روزنامه ها نوشــتند که در این دولت در سال گذشته یعنی سال ۹۷معادل
۱۸میلیارد دالر ارز گم شده است .من به رئیس بانک مرکزی دستور دادم
تمام پول هایی که ســال گذشــته در ۶ماه اول داده شده به هر نرخی بوده
انها را لیســت و فهرســت ان را اعالم کند البته چند روز پیش نامه اش را
نوشته و من به بانک مرکزی می گویم این نامه را پخش کند تا مردم مطلع
باشند ».بنابراین در این نگاه ،سوال رسانه ها درباره ۱۸میلیارد تخصیص ارز
به کاالهای اساســی و دیگر نیازها بوده که عمدتا این تخصیص ها در سال
۱۳۹۷رخ داده است.
سکانس دوم ،پاسخ بانک مرکزی
در حالی که رئیس جمهوری در ســخنرانی روز یکشنبه خود در یزد ،اعالم
کــرده بود که «بانک مرکزی امــروز ( ۱۹ابان ) امار مربوط به این موضوع
(تخصیص ۱۸میلیارد دالر) را منتشر می کند ».بانک مرکزی این گزارش
را روز گذشــته ،با یک روز تاخیــر در اختیار مخاطبان قرار داد .همچنین
رئیس جمهوری در صحبت های خــود اعالم کرده بود که این امار مربوط
به عملکرد ۶ماهه نخســت سال ۱۳۹۷اســت ،این در حالی است که در
گزارش بانک مرکزی امار عملکرد تامین ارز واردات کاال در ۵ماه نخست
سال گذشته به تصویر کشیده شده است .در این گزارش عنوان شده است
که میزان ارز تامین شده برای واردکنندگان توسط بانک های عامل بنا به
ثبت ســفارش های صورت گرفته توسط وزارتخانه های «صنعت ،معدن و
تجارت»« ،جهاد کشاورزی» و «بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی» در ۵
ماه نخست سال ۹۷به میزان ۱۹ /۳میلیارد دالر با نرخ دالر ۴۲۰۰تومانی
بوده اســت .این منابع از دو محل تامین شده است؛ ۱۷ /۳میلیارد دالر از
این مبلغ از منابع بانک مرکزی به بانک ها فروخته شده است و ۲میلیارد
دالر نیز از محل صادرات غیرنفتی تامین شده است .بنابراین بر اساس این
گزارش ،حدود ۹۰درصد از این منابع دالر ۴۲۰۰تومانی در ۵ماه نخست
ســال جاری ،از منابع بانک مرکزی تامین شده است و تنها ۱۰درصد از
منابع با ارز حاصل از صادرات غیرنفتی تامین شده است .بانک مرکزی در
ایــن گزارش ،در یک جدول دالرهای تخصیص یافته شــده به «کاالهای
اساسی ،ضروری ،دارو و تجهیزات پزشکی» را تشریح کرده است .این اقالم
در ۵ماه نخست سال جاری ۷ /۳میلیار دالر از تامین ارز را تشکیل داده
است .بنابراین از این رقم ۱۲میلیارد دالر ،به کاالهای غیرضروری تخصیص
یافته اســت .مواردی که عمدتا بابت واردات بخش های صنعتی کشــور از
قبیل مواد اولیه ،تجهیزات و ماشــین االت مورد نیاز کشور بر مبنای ثبت
سفارش های صورت گرفته توسط وزارت صنعت ،معدن و تجارت در چهار
قلم عمده بوده که در یک جدول به تصویر کشیده شده است .مجموع این
ارقام حدود ۱۰میلیارد دالر اســت .از سوی دیگر ۱ /۸۵ ،میلیارد دالر نیز
مربوط به مصارف درمانی ،دانشجویی ،مسافرتی و سایر مصارف است .این
موارد در واقع ســه تکه اصلی پازل ۱۹ /۲ ،میلیارد دالری اســت که بانک
مرکزی این امار را در اختیار مخاطبان قرار داده است.نکته قابل توجه این
اســت که میزان تخصیص یافته ارز نسبت به میزان واردات ۵ماهه سال
۱۳۹۶و ۱۳۹۸باالتر بوده است .بر اساس امارهای گمرک در ۵ماه نخست
سال ۱۳۹۸میزان کل واردات کاال و خدمات ۱۷ /۷میلیارد دالر و این رقم
برای ۵ماه نخست ســال ۱۳۹۶به میزان ۱۸ /۹میلیارد دالر بوده است.
موضوعی که نشان می دهد تخصیص ارز ارزان قیمت ،باعث افزایش تمایل
به واردات شده است.
وضعیت تعهد ارزی
بانــک مرکزی در بخــش دیگر این گــزارش ،وضعیت رفــع تعهد ارزی
واردکنندگان بر مبنای اســناد ارائه شــده کاال و گمرک را تشــریح کرده
اســت :بر این اســاس ،معادل ۱۷ /۸میلیارد دالر رفع تعهد صورت گرفته
اســت که بر مبنای اسناد ثبت شده در ســامانه یادشده به معنای واردات
کاال و انجام خدمات مربوط اســت .معــادل ۱ /۲میلیارد دالر پرونده های
مربوط به واردکنندگان توسط بانک های عامل براساس ضوابط و مقررات ،به
ســازمان تعزیرات حکومتی ارجاع شده که تحت رسیدگی ان سازمان قرار
دارند .همچنین بر اساس گزارش بانک مرکزی ،مابقی نیز توسط بانک های
عامل بنابر ضوابــط ،تحت پیگیری قرار دارند کــه درصورت احراز تخلف
واردکننــدگان ،بنابر ضوابط و مقررات ،بانک های عامل مکلفند مراتب را به
سازمان تعزیرات حکومتی و درصورت نیاز به سایر مراجع ذی صالح ارجاع
دهند.در این گزارش تاکید شده که بانک مرکزی با عملیاتی کردن ،ویرایش
جدید سامانه رفع تعهد ارزی کشور در نیمه دوم سال ،۱۳۹۷وضعیت رفع
تعهد ارزی کلیه واردکنندگان را به صورت سیســتمی کنترل و در صورتی
که واردکننده ای در مهلت مقرر نســبت به ایفای تعهدات خود اقدام نکند،
تــا زمان رفع تعهد ارزی خود ،امــکان اخذ مجوز تخصیص برای واردات را
نخواهد داشت.
پاسخ به کدام ابهام؟
نکته قابل توجه این است که گزارش بانک مرکزی که با تایید رئیس جمهوری
همراه شــده ،مربوط به میزان ارزهای تخصیص یافته در سال ۱۳۹۷برای
کاالهای اساســی بوده که عمدتا از منابع بانک مرکزی تامین شــده است.
بنابراین اگر منظور از ردیابی ۱۸میلیارد دالر ،تخصیص ارزها در این سال
باشد ،پاسخ رئیس جمهوری و بانک مرکزی قانع کننده است که این منابع
صرف سیاست دالر ۴۲۰۰تومانی شده است .بنابراین این امار نشان دهنده
این موضوع است که پاسخ روشنی درباره دالرهای تخصیص یافته در سال
۱۳۹۷ارائه شده است .اما برخی انتقادها درخصوص منابع اختصاص یافته در
سال های ۱۳۹۵تا اردیبهشت ۱۳۹۶نیز مطرح است .در این زمان با توجه
به سیاست های مداخله گرایانه برای کنترل نرخ دالر ،حجم قابل توجهی از
منابع به بازار تزریق شــد که البته امارها نشان می دهد که در این سال ها،
روند خروج سرمایه در اقتصاد نیز تسریع شده است .این در حالی است که
در این زمان ،گزارش های تحلیلی ارائه شده مبنی بر کنترل نکردن دستوری
نرخ دالر نیز عمدتا با واکنش منتقدان صورت می گرفت .بنابراین اگر سوال
مشخص این باشد که منابع تزریق شده در سال ۱۳۹۵و ۱۳۹۶برای کنترل
نرخ دالر ،صرف چه مواردی شده اند ،گزارش بانک مرکزی ،ابعاد این موضوع
را روشن نخواهد کرد.
سوئد به عنوان یکی از بهترین کشورهای جهان در زمینه مرخصی زایمان رتبه بندی می شود؛ پس از تولد فرزند ،هر دو والدین واجد شرایط مرخصی ۴۸۰روزه هستند .یکی از دغدغه های
مادرانی که به تازگی کودک خود را به دنیا اورده اند ،نگهداری و مراقبت از کودک تاز ه متولدشده بعد از زایمان است؛ بسیاری از کشور ها برای راحتی مادران و پدران ،مرخصی هایی را در نظر
می گیرند تا انها به تربیت کودک خود بپردازند .کشور سوئد یکی از کشورهای اروپایی است که تمهیدات و تسهیالت ویژه ای را برای مادران و پدران شاغلی که صاحب فرزند می شوند ،در نظر
گرفته تا با استفاده از این تسهیالت ،وظیفه خود را در قبال نوزاد خود به نحو احسن انجام دهند .سوئد به طور مداوم به عنوان یکی از بهترین کشورهای جهان در این زمینه رتبه بندی می شود
که به پدران مرخصی می دهد؛ پس از تولد فرزند ،هر دو والدین واجد شرایط مرخصی480روزه هستند .این مرخصی به همراه حقوق خواهد بود و هر دو با وجود مرخصی می توانند حقوقشان
را دریافت کنند؛ مقدار حقوق دوره مرخصی زایمان 80درصد حقوق دریافتی شخص است.
جامعه
۴۸۰روز مرخصی زایمان برای والدین سوئدی
چهارشنبه 22ابان 1398سال دوم شماره171
7
اخبار
اقدامات ۳شهر بزرگ دنیا
برای مقابله با الودگی هوا
راهاجتنابازگردشگریمخفیانهدرشب(خیابانغذا)
«زیست شبانه» ظرفیتی که برداشت درستی ازان نشد!
نابلدی مدیریت شهری تهران در جلب رضایت مخالفان «زیست شبانه» باعث شده یک خیابان غذا در منطقه پرجمعیت پایتخت به
محدوده کارگاه مترو منتقل (استتار) شود« .زیست شبانه» تجربه موفق کالن شهرهای دنیا است که توانسته زمان محدود فراغت و
بو کارهای مناسب گردشگری شبانه -منجر
تفریح را افزایش دهد و به تقویت اقتصاد شهر -افزایش درامد شهرداری ها با رونق کس
شــود .در تهران اما برداشت درســتی از این ظرفیت وجود ندارد .نتایج مطالعه ای در این باره ،الگوی سیدنی در راه اندازی پایدار
گردشگری شبانه را پیشنهاد می کند .گردشگری شبانه در پایتخت به دلیل برخی مخالفت ها در مقابل عالقه شهروندان ،به مسیر
مخفیانه هدایت شده است .همزمان با راه اندازی چندین خیابان غذا در شهر تهران به عنوان نماد اولیه شکل گیری گردشگری و زیست
شبانه در چند سال گذشته ،یکی از خیابان های اصلی شهرک غرب واقع در منطقه دو تهران ،به این کاربری یعنی استقرار کافه های
متحرک غذا اختصاص پیدا کرد .اما پس از چند هفته از فعالیت غرفه های واقع در این خیابان ،با بروز اختالفات دولت و مدیریت
شهری بر سر چرایی و نحوه شکل گیری زیست شبانه در تهران ،عمال فعالیت این غرفه ها در قالب خیابان غذا تعلیق شد تا این دو
نهاد متولی به یک جمع بندی مشخص برسند .از همین رو اواخر سال گذشته این خیابان غذا که با استقبال زیاد ساکنان محدوده
برای گذران اوقات فراغت در شب مواجه شده بود ،برچیده شد .اما نکته جالب انکه تعطیلی فعالیت این کافه ها در این خیابان از
منطقه ،۲به معنای تعطیلی کامل انها نبود .کمی بعد ،این خیابان غذا با تغییر شکل فرمی ،در جوار یک کارگاه مترو در نزدیکی
همان خیابان (شمال میدان صنعت) شکل گرفته و مجددا مورد استقبال اهالی محله قرار گرفته است .در این میان اما برخی از
کارشناسان شهری معتقدند ،شکل گیری این گونه از گردشگری شبانه در نقطه ای از تهران (راه اندازی غرفه های غذا در کارگاه مترو)
نشان می دهد :مدیریت شهری تحت تاثیر نابلدی و وجود مخالفت هایی در مدیریت شهری و دولت ،یکی از امکانات گردشگری شبانه
را که در قالب خیابان های غذا نمود پیدا کرده استتار کرده است .به این معنا که مدیریت شهری از یک سو به دلیل ناتوانی از رفع
مخالفت ها و حل مقاومت ها و از سوی دیگر ناتوانی در پاسخ دهی به نیاز شهروندان ،یک مسیر مخفیانه برای ادامه زیست شبانه در
برخی مناطق شهری را انتخاب کرده است .به نظر می رسد شکل گیری این خیابان غذا در جوار کارگاه مترو دارای دو اشکال اساسی
است .اشکال اول به کیفیت نامناسب چهره و منظر غرفه های واقع در این محدوده باز می گردد .اشکال دیگر نیز رسمی نبودن این
خیابان غذا است .به گونه ای که بخش زیادی از شهروندان نسبت به این محدوده که به فروش و توزیع غذا در شب می پردازد ،شناخت
کافی ندارند و از همین رو اهداف اصلی شکل گیری گردشگری شبانه در شهر تهران که کمک به اقتصاد شهری و ایجاد فضاهای
تفریح برای خانواده ها در شب همزمان با ایجاد امنیت است ،تحقق پیدا نمی کند .این در حالی است که از حدود دو سال پیش تاکنون،
از زمان شکل گیری نخستین خیابان غذا به صورت رسمی در «خیابان سی تیر تهران» نوع استقبال شهروندان از حضور کافه های
سیار در این خیابان در ساعات پایانی شب نشان داد ،توسعه خیابان های مشابه در نقاط دیگری از شهر می تواند به یک نیاز شهروندان
در حوزه تفریحی-فراغتی پاسخ دهد .پایتخت نشین ها با استقبال از کاربری گردشگری-تفریحی «خیابان سی تیر» ،طی دو سال
اخیر ،ضمن اعالم خاموش «نارضایتی از شب مردگی کهنه در شهر» ،نشان دادند :تهران ،هم به لحاظ وجود «مکان های بکر» و هم
از بابت «استعداد شب گردی» شهروندان ،در حال حاضر به طرح های مشابه برای راه اندازی پاتوق های شبانه همچون کافه های سی
تیر نیاز دارد تا فقر مراکز مخصوص اجتماعات شهری و گذران اوقات فراغت در شبانگاه ،در کمترین زمان ممکن و به خصوص در
ت کوچکی
دوره جدید مدیریت شهری برطرف شود .چراکه استقرار کافه های غذا در این بخش از شهر تهران ،شب گردی در قسم
از محدوده شب مرده تهران را «رونق اولیه» داده است .درحالی که خیابان ۳۰تیر تا پیش از برپایی کافه ها ،یکی از خلوت ترین نقاط
پایتخت در خارج از وقت اداری محسوب می شد اما دو جاذبه «معبر سنگفرش شده مخصوص پیاده روی» و «کافه های چای و غذا
و تنقالت و حتی فروش صنایع دســتی» ،جنس تازه ای از عبور و مرور شــب در تهران را رقم زده است .اما در این میان برخی از
کارشناسان شهری معتقدند تمرکز این شکل از گردشگری شبانه در یک نقطه از شهر تهران همچون خیابان سی تیر یک نارسایی
نیز دارد .ازانجاکه این خیابان در نیمه جنوبی شهر واقع شده ،طوالنی بودن زمان سفر برای ساکنان نیمه شمالی شهر می تواند یک
عامل بازدارنده از مراجعه مداوم به این نقطه از شهر باشد .به همین دلیل به نظر می رسد ،شکل گیری خیابان غذا در سایر نقاط شهری
می تواند درتوسعه مکانی و زمانی گردشگری در تهران کمک کننده باشد .در چنین فضایی ،نتایج یافته های یک مطالعه که درون
مجموعه مدیریت شهری انجام شده ،راه اجتناب از گردشگری مخفیانه در شب را به مجموعه مدیریت شهری نشان داده است .این
یافته ها که از سوی مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهرداری تهران منتشر شده در چند فصل کلی موضوع زیست شبانه را مورد بررسی
قرار داده و در نهایت با ارائه تصویر دقیقی از تجربیات جهانی ،خطوط قرمز و نتایج مثبت اجرای این طرح برای شهر و شهروندان را
منعکس کرده است .در فصول مختلف این تحقیق ،تعاریف مشخص از زیست شبانه ،ضعف های اجرایی این طرح ،بایدها و نبایدهای
زیست شبانه و در نهایت تجربه جهانی مورد بررسی قرار گرفته است .ستون اصلی این مطالعه در بخش تجربیات جهانی ،الگوی شهر
سیدنی در استرالیا در اجرای زیست شبانه است که دو بعد جالب را نشان می دهد .در این شهر ،دولت محلی(شهرداری) پیش از انکه
بازار گردشگری شبانه را راه اندازی کند ،از عموم شهروندان یک نظرسنجی برای شناسایی نیازها و چالش های انها انجام داده و مطابق
با نتایج به دست امده از این نظرسنجی ،به مرحله عملیاتی گام نهاده است .جامعه شناسان مشارکت کننده در انجام این مطالعه در
یک تعریف مشخص زیست شــبانه را ،نوعی تداوم زندگی روزانه دانسته اند که می توان از ظرفیت ان برای گذران اوقات فراغت
شهروندان در ک الن شهرها و همچنین تقویت اقتصادی استفاده کرد .از نگاه انها ،زیست شبانه می تواند نقش عمده ای در شکل گیری
تعامالت افراد داشته باشد به گونه ای که در نهایت سرمایه اجتماعی را افزایش دهد .از این رو معتقدند ،زیست شبانه در الگوی جهانی
یک پدیده با کارکرد چهارجانبه شامل اقتصادی ،فراغتی ،ایمنی و خدماتی است که دو کارکرد نخست نسبت به کارکردهای دیگر
اهمیت بیشتری دارد .در قالب کارکرد اقتصادی ،کسب و کارهای کوچک شبانه عالوه بر گردهمایی افراد در کنار هم ،به تقویت
اقتصادی و اشتغال زایی کمک می کند ،عالوه بر این فرصتی برای ساماندهی کسب و کارهای خرد و خانگی فراهم می شود و در نهایت
بر اقتصاد شهری تاثیر می گذارد .در عین حال ،از مهم ترین کارکردهای فراغتی این طرح برای شهروندان ان است که با قرارگیری
در یک فضای ارام و امن می توانند همراه با استفاده از فضای رستوران ،سایر فعالیت های فرهنگی همچون دیدن تئاترهای خیابانی،
کنسرت و ...را انجام دهند .با این حال براساس یافته های انها ،در طراحی شهری تهران ،اساسا تعریف مشخصی برای حیات شبانه
وجود ندارد و فضاهای عمومی که قابلیت مدیریت برای ایجاد زیست شبانه با ویژگی استفاده برای تمامی گروه های سنی را داشته
باشد؛ در طراحی شهری دیده نشده است .اما بررسی ها نشان می دهد :در شهر تهران وضعیت به گونه ای است که بسیاری از پهنه های
مرکزی که می تواند در مسیر گردشگری قرار بگیرد ،پهنه هایی است که اصوال از فضای جریان کاال ،ثروت ،اطالعات ،جمعیت و پول
دور افتاده است .فضاهایی که در عین داشتن یک هویت و ارزش تاریخی ،عمال شب ها خالی از جمعیت هستند .اما نکته مهم انکه
ردپای اجرای زیست شبانه ،از سال های گذشته در برگزاری اعیاد ملی ،جشن ها و مناسبت های مذهبی در شهر و در میان شهروندان
وجود داشته است .کارشناسان شهری باتوجه به تجربه جهانی و ویژگی های شهر تهران دو «باید» برای اجرای زیست شبانه مطرح
می کنند .اولین باید ،خودرو زدایی از طرح زیست شبانه است .انها معتقدند ،خودرومحور بودن زیست شبانه ان را به اتومبیل گردی
تقلیل می دهد و منجر به کاهش اصالت و ماهیت ان می شود و همچنین باعث محرومیت افراد فاقد خودرو از استفاده از این طرح
می شود .یکی دیگر از الزامات اجرای این طرح از دیدگاه کارشناسان ان است که طرح زیست شبانه باید از دو ویژگی توامان فرهنگی-
اقتصادی در جهت تقویت سرزندگی شهری برخوردار باشد .مطابق با نتایج این مطالعه در حال حاضر مجموعه ای از موانع ساختاری
ناشی از نوع نگاه مدیران و نبود زیرساخت ها و عوامل فرهنگی و اقتصادی ،اجرای طرح زیست شبانه را به حالت تعلیق دراورده است.
در این مطالعه ،عالوه بر ارائه یکسری هشدارها در قالب پیامدهای اجرای نادرست زیست شبانه ،مجموعه ای از توصیه های سیاستی
نیز به مدیران شهری اعالم شده است .بررسی تجربه سایر کشورها نشان می دهد در صورتی که اجرای گردشگری شبانه مطابق با
ضوابط و چارچوب های مشخص پیش نرود ،ممکن است پیامدهایی همچون ایجاد مزاحمت برای ارامش سایر شهروندان ،رفتارهای
ضداجتماعی همچون ریختن زباله ها در معابر ،رواج اسیب های اجتماعی و ...را داشته باشد اما در صورتی که بتواند در یک چارچوب
مشخص پیش رود می تواند به شهر و شهروندان منافع زیادی برساند .به تعبیر دیگر اگر برنامه ریزی و سیاست گذاری علمی و منطبق
با اصول و قواعد صورت نگیرد می توان هر ان انتظار داشت پیامدهای پیش بینی نشده و کژکارکردهایی بروز پیدا کند .از این رو
درحوزه سیاست گذاری به مدیران شهری ،استانداری ،نیروی انتظامی ،نهادهای مدنی ،وزارت فرهنگ و اتحادیه صنف رستوران ها که
اجزای اصلی نهادهای سیاست گذاری در این حوزه شناخته شده اند ،هفت توصیه شده است .اول انکه از باال سیاستی را تدوین کنند
که مورد اجماع و پذیرش گروه کثیری از جامعه قرار گیرد و حوزه اجرایی را به بخش خصوصی بســپارد .دوم انکه تا زمانی که
زیرساخت های اجرایی فراهم نشده به اجرایی کردن این طرح روی نیاورند .توصیه دیگر ان است که مناطقی را که پتانسیل زیست
شبانه دارند شناسایی و در عین حال به کاربری مناطق مختلف و تفکیک مناطق مسکونی از تفریحی توجه کنند .بررسی ها نشان
می دهد مناطقی از شهر تهران که بافت غالب انها اداری است به عنوان مناطق دارای ظرفیت برای اجرای زیست شبانه شناخته
می شوند .ایجاد امنیت برای شهروندان و محدوده های شهری ،الگوسازی زندگی شبانه از طریق محصوالت فرهنگی ،افزایش ساعات
کار اصناف حداقل به صورت مناسبتی یا تعطیالت اخر هفته و تالش برای از بین بردن فضاهای بی دفاع شهری از دیگر توصیه های
سیاستی به مدیران شهری برای اجرای این طرح شناخته شده است .در واقع به مدیران شهری توصیه شده است که پیش از اجرای
طرح زیست شبانه ،ابتدا چهار محور شامل امکانات موردنیاز ،مکان یابی اجرای طرح ،رویدادسنجی و تقویم سنجی و همچنین تامین
امنیت محدوده های اجرای طرح را مورد توجه قرار دهند .به گفته کارشناسان می توان از پنج مسیر نظارت ها را برای رفع موانع
ساختاری افزایش داد .استفاده از نیروی انتظامی و حتی حضور نامحسوس پلیس ،افزایش نور،نصب دوربین ،تعیین زون هایی برای
تردد یا حضور و منع حضور برخی افراد (به طور مثال ویژه بانوان) و نظارت بر بخش خصوصی و نهادهای مردمی که قرار است در
قالب این طرح فعالیت داشته باشند از مهم ترین راهکارهای شناخته شده برای افزایش نظارت ها است .بررسی تجربه های جهانی
نشان می دهد افزایش نور در محالت اجرای زیست شبانه ،یکی از ساده ترین و کم هزینه ترین روش های افزایش نظارت در این نقاط
است .در این بین ،تجربه شهر سیدنی در استرالیا جالب توجه است .در این شهر ،شیوه مواجهه سیاست گذاری با رجوع به ارای مردمی
برای سنجش نیازها و مشکالت بوده است .در این شهر ابتدا نیازهای اصلی ذی نفعان در زیست شبانه شناسایی شد .براساس این
نظرسنجی حمل و نقل بهتر ،تنوع بخشی به فعالیت های شبانه ،بهبود وضعیت صدور مجوزها ،افزایش خطوط دوچرخه سواری،
افزایش ناوگان تاکسیرانی ،ایجاد امنیت از طریق رفع اشکال سیستم های روشنایی در محله های دچار شب مردگی ،نیاز به گسترش
خدماتعمومیهمچونافزایشتعدادسرویس هایبهداشتی،گرداوریزبالهوساختاپلیکیشن هایاطالع رسانیازجملهمهم ترین
نیازهای شهروندان سیدنی عنوان شده و برای رفع این نیازها ،مدیریت شهری چهار راهکار متصل بودن شبکه ارتباطی میان مراکز
زیست شبانه و ساکنان شهری ،متنوع بودن خدمات ارائه شده ،ایجاد محیط های مناسب به جهت دعوت از شهروندان و پاسخگو
بودن جهت رفع مقررات دست وپاگیر برای بروز خالقیت را در پیش گرفته است.
الودگی هوا از جمله معضالت جدی و چالش برانگیز در بســیاری
از شهرهای بزرگ جهان است که سکونتگاه نیمی از جمعیت کره
زمین به حســاب می ایند .گزارش ساالنه ۲۰۱۹وضعیت جهانی
هوا ( )SOGAکه ماه فروردین منتشــر شد ،حاکی از ان است
که الودگی هوا پنجمین عامل پیش رو در مرگ و میر مرد ِم سراسر
جهان است و در عین حال میانگین عمر کودکان را ۲۰ماه کاهش
می دهد .با وجود تحقیقات متعددی که در مورد مضرات الودگی
هوا بر ســامت و محیط زیست انجام گرفته و راهکارهایی که در
این زمینه ارائه شده همچنان معضل الودگی هوا گریبانگیر بسیاری
از مردم دنیاســت .شبکه خبری بی بی سی در گزارشی در همین
رابطه به برخی از راهکارهای سه شهر بزرگ جهان اشاره کرده که
برای مقابله با معضل الودگی هوا به کار گرفته شــده و در دوره ای
نتیجه بخشبود هاست:
لندن :در قرن ۱۹و ۲۰که برای گرم کردن خانه ها و ادامه فعالیت
صنایع از سوخت زغال اســتفاده می شد ،اغلب اسمان پایتخت
انگلیس پوشیده از دود و غباری غلیظ بود .یکی از بدترین شرایط
اب و هوایی در این شــهر به سال ۱۹۵۲میالدی برمی گردد که
با ســرد شدن هوا افراد مجبور بودند از زغال بیشتری که اغلب از
کیفیت باالیی برخوردار نبود اســتفاده کنند .در این ســال دود
و غبار غلیظ دید افقی را به شــدت کاهــش داد و در مدت چهار
روز به فوت بیش از ۱۰هزار نفر منجر شــد .در سال ۱۹۵۶قانون
هوای پاک در انگلیس به تصویب رســید .در این قانون دود ناشی
از فعالیت های خانگی و صنعتی در نظر گرفته شــد و در شهرها
و روســتاها «مناطق کنترل دود» اعمال شد که تنها استفاده از
سوخت های بی دود الزامی بود .همچنین به خانواده ها یارانه ای تعلق
گرفت تا به اســتفاده از سوخت های پاک تر رو اورند .این قانون در
سال ۱۹۶۸بســط پیدا کرد و در دهه های بعدی کیفیت هوا در
لندن بهبود یافت .در ســال های اخیر نیز وضعیت الودگی هوا در
لندن مساعد نیست .مقامات این شهر به تازگی «طرح فوق العاده
محدوده ترافیکی با االیندگی کمتر» ( )ULEZرا ارائه کردند که
بر اساس ان رانندگان خودروهای االینده برای ورود به این محدوده،
ملزم به پرداخت حق شارژ هستند .شورای شهر لندن اعالم کرده
است که در ماه اکتبر سطح هوای الوده در این شهر در مدت شش
ماه از زمان شروع این طرح حدود یک سوم کاهش پیدا کرد ه است.
با این وجود پایتخت انگلیس از جمله الوده ترین مناطق در سطح
اروپاست .ذرات معلق و نیتروژن دی اکسید از اصلی ترین نگرانی ها در
این شهر است و هر سال هزاران نفر به دلیل الودگی هوا دچار مرگ
زودهنگاممی شوند.
ی شدن در چین با افزایش شدید الودگی
پکن :رشد سریع صنعت
هوا در این کشور همراه بوده است .نیروگاه هایی با سوخت زغال در
کنار افزایش تعداد خودروها در دهه ۱۹۸۰هوای پکن را مملوء از
ترکیب های شیمیایی خطرناک و الوده کرد .در سال ۲۰۱۴اکادمی
علوم اجتماعی شانگهای در گزارشی اعالم کرد که به دلیل الودگی
هوا ،این شــهر تقریبا غیرقابل سکونت است .گزارش سال جاری
ســازمان ملل نشان می دهد در فاصله چهار ساله ۲۰۱۳تا ۲۰۱۷
سطح ذرات ریز در هوای پکن کاهش ۳۵درصدی داشته درحالیکه
سطح این االینده در مناطق مجاور حدود ۲۵درصد کاهش یافته
اســت .این کاهش در نتیجه اقداماتی بوده کــه در مدت دو دهه
و از سال ۱۹۹۸اغاز شــد .از ان زمان دولت چین استانداردهای
االیندگیدقیق تریرااعمالوسیستم هایپیشرفتهکنترلکیفیت
هوا را ایجاد کرد و سیســتم حمل و نقل عمومی را نیز گسترش
داد .در حال حاضر معضل الودگی هوا در شهر پکن به طور کامل
برطرف نشــد ه است .این شهر با پدیده انتشار ذرات االینده ای که
بیشتر با عنوان ذرات معلق کمتر از ۲.۵میکرون شناخته شده اند
درگیر است .همچنین در تعدادی از شهرهای چین سطح االینده ها
فراتر از استانداردهای توصیه شده بین المللی است .هرچند امارهای
سازمان ملل نشان دهنده اهمیت کاهش انتشار االینده های وسایل
نقلیه ،وجود مشوق های دولت برای بنگاه های اقتصادی خصوصی و
نیز شفافیت در ارائه امار در کاهش سطح الودگی است.
مکزیکوســیتی :در دهه های ۱۹۷۰و ۱۹۸۰مکزیکوسیتی،
پایتخت مکزیک به دلیل الودگی هوا شــناخته شــده بود .نفس
کشیدن در هوای این شهر معادل استعمال چندین نخ سیگار در
یک روز بود .تردد ده ها میلیون شهروند با صدها هزار خودرو عامل
افزایش سطح الودگی در این شهر بود ه است .موقعیت جغرافیایی
این شهر عاملی است که اغلب هوای نامطلوب در بین رشته کوه ها
محبوس شود .در سال ۱۹۹۲سازمان ملل این شهر را الوده ترین
شــهر روی زمین عنوان کرد .در سال ۱۹۸۹مکزیکوسیتی اولین
شــهر در جهان بود که در تردد خودروها محدودیت هایی اعمال
کرد .بر اســاس این طرح تعداد خودروهایی که در فاصله روزهای
دوشــنبه تا جمعه در جاده های این شهر تردد داشتند حدود ۲۰
درصــد کاهش یافت و به بهبود کیفیت هوا کمک کرد .این طرح
با ارائه اصالحاتی موسوم به ProAireهمراه بود که بر اساس ان
وسایل حمل و نقل عمومی گسترش یافت و استانداردهای انتشار
االینده های ناشی از تردد خودروها به طور جدی تر اعمال شد .این
اقدامات به بهبود کیفیت هوا در این شهر طی سال های بعد کمک
کرد .با این حال اخیرا وضعیت الودگی هوا در مکزیکوسیتی وخیم
شد ه است .مطالعات نشان می دهد برخی از شهروندان این شهر به
معضل الودگی هوا بی تفاوت بوده و اقدام به خرید دو خودرو کرده تا
از امکان تردد در تمامی روزهای هفته برخوردار باشند.
سایت روزنامه خوب
r
i
.
d
o
o
کانال تلگرام
8
www.telegram.me/goodonline
شاعرانه
غم زمانه که هیچش کران نمی بینم
دواش جز می چون ارغوان نمی بینم
به ترک خدمت پیر مغان نخواهم گفت
چرا که مصلحت خود در ان نمی بینم
ز افتاب قدح ارتفاع عیش بگیر
چرا که طالع وقت ان چنان نمی بینم
نشان اهل خدا عاشقیست با خود دار
که در مشایخ شهر این نشان نمی بینم
بدین دو دیده حیران من هزار افسوس
که با دو اینه رویش عیان نمی بینم
قد تو تا بشد از جویبار دیده من
به جای سرو جز اب روان نمی بینم
در این خمار کسم جرعه ای نمی بخشد
ببین که اهل دلی در میان نمی بینم
نشان موی میانش که دل در او بستم
ز من مپرس که خود در میان نمی بینم
من و سفینه حافظ که جز در این دریا
بضاعت سخن درفشان نمی بینم
g
.
w
w
روزنامه اجتماعی -اقتصادی
w
اینستاگرام
goodonline.ir
چهارشنبه 22ابان 1398سال دوم شماره171
صاحب امتیاز :شرکت جهان سبز
مدیر عامل :حسین احمدی
م د یر مسئول :مهدی احمدی
زیر نظر شورای سردبیری
ا د رس :تهران -خیابان مطهری
خیابان اورامان -پالک 43
تلفکس88813489 - 88301986 :
سازمان اگهی ها88311353 -88311361 :
چاپخانه :گل اذین
چرا صنعت خودرو ایران همچنان عقب مانده است؟
تعارض منافع ،عدم داخلی ســازی و تحریم ها شاید بتواند پاسخ هایی برای
تبیین عقب ماندگی اوضاع فعلی صنعت خودرو ایران باشد ،اما با بررسی های
بیشتر به این نتیجه می رسیم که اتفاقا «انفعالل و بی برنامه بودن» مسئولین،
پدیده های بیشتری را توجیه می کند .بسیج دانشجویی پردیس فنی دانشگاه
تهران در پی اتفاقات و اخبار پیرامون صنعت خودرو نامه ای انتقادی به وزیر
صنعت نوشت:
«ابتدای انتصاب جنابعالی به عنوان وزیر دولت دوازدهم ،صنعت خودروسازی
با چالش هایی مواجه بود .تیراژ خودروی شــرکت های خودروسازی وضعیت
خوبی نداشــت؛ به طوری که برخی کارشناســان از ســقوط این صنعت در
صــورت عدم کمک فوری دولت به ان ســخن میگفتند .در ان زمان حدود
یک میلیون و صد هزار خودرو به مردم پیش فروش شــد ه بود ،در حالی که
خودروســازان توانایی تحویل این تعداد خودرو را نداشتند .اغاز تحریم ها و
خروج شــرکای اروپایی نیز شــوک بزرگی به این صنعت وارد کرد و مسائل
دیگری که به وخیم تر شــدن اوضاع این صنعت منجر شد .بسیج دانشجویی
پردیس دانشــکده های فنی دانشــگاه تهــران ضمن قدردانــی از اقدامات
حضرتعالی و سایر عوامل موثر ،تالش دارد تا در راستای کمک به مسیری که
جنابعالی اتخاذ نمودهاید ،مسائلی را مطرح نماید.
بحث خصوصی ســازی شرکت های ایران خودرو و سایپا که از سال 89اغاز
ن دهنده ان است که این
شــد و در دوران وزارت جنابعالی قوت گرفت ،نشا
صنعت چه مصائبی را در طی این چند سال برای دولت به وجود اورده است.
وگرنــه در روزهای خوش صنعت خودرو ،حرفی از خصوصی ســازی در این
صنعت به میان نمی امد .دعوا و طرح بحثها بر ســر باقیمانده ی سهام دولت
در این دو شرکت -که تنها در شرایط فعلی قطعهسازان خواهان ان هستند-
مســائل تعجب برانگیزی دارد؛ از جمله این که تا تعیین تکلیف نهایی نقش
قطعه سازان در انبار شدن خودروهای ناقص ،ایا واگذاری سهام خودروسازان
به ان ها کاری مدبرانه است؟
برخــی گروه ها و بازیگران موجــود در خودروســازی منافعی متعارض با
صالحدید جامعه دارند و این موضوع در برخی موارد منجر به بروز فساد نیز
گردیده اســت .در حال حاضر تعداد بازیگران مستقیم و غیرمستقیمی که بر
روی این صنعت تاثیرگذارند ،بیش از بیســت نهاد و سازمان مختلف است.
گرچه صنعت خودرو ،از وضعیت خوبی برخوردار نیست ،اما چه شده است که
بعضی از این بازیگران را سودای اسقاط این صنعت و استفاده از تکه پارههای
ان در ســر افتاده اســت؟ از نمایندگان مجلس شورای اسالمی که هر چهار
تحقیــق و تفحص خود از این صنعت (از جمله همین طرح اخیر) را منتهی
به سالهای اخر حضور خود در مجلس انجام میدهند .یا پیشنهاد وزارت نفت
مبنی بر تولید خودروی دیزلی در حالی که اینده جهانی صنعت خودروسازی
با ان فاصلهی زیادی دارد .و یا فضاسازی های رسانه ای وارداتچیان در جهت
تمجید از تجارت ازاد که بتوانند سهم بیشتری از بازار را تصاحب کنند.
ت در
ی است که ناامیدکنندهترین نقش را خود دول
هم ه این ها در حال
بهر ه برداریهای سیاســی در طول دهه های مختلف از این صنعت انجام
داده اســت! نیروی مازاد ،مجوزدهی به واحدهای خودروسازی ،راه اندازی
خط تولید در شهرهای مختلف ،قیمت گذاری خودروها و ...چقدر به نفع
خودروسازان تمام شده است؟ بر سر همین حمایت های ادعایی از طرف
دولت نیز حرف بســیار اســت .حال ان که دولت وظیفه داشته است تا
اطمینــان حاصل کند که منافع تمامی بازیگران موجود ،اعم از بازیگران
مذکور ،در راستای منافع جامعه و برنامه ریزی های صورت گرفته تنظیم
شده است.
در میان قواعد و قانون های حاکم بر این صنعت نیز نکاتی نهفته است.
فرض کنیم که تنها ایران خودرو و ســایپا هســتند که فساد تمام وجود
ان ها را فراگرفته اســت .خودروســازهای خصوصی ما مگر چه وضعیتی
دارند؟ ایا در طول این ســال ها به سمت داخلی سازی ،توسعه محصول
و پلتفــرم ،افزایش کیفیت و ....رفته اند؟ یا بســتر و زیرســاخت قوانین
به گونه ایســت که صنعت خودروسازی ما –اعم از دولتی و خصوصی -را
به مونتاژکاری صرف سوق میدهد .این وابستگی به شرکت های خارجی
باعث شــده است تا با نوسانات نرخ ارز و تحریم های ظالمانه امریکا تمام
صنعت خودروسازی رو به ورشکستگی رود .از جمله نقدهایی که می توان
به قواعد و قوانین در سال های اخیر وارد کرد ،سازوکار نامناسب تشویق
خودروســازان به داخلی سازی قطعات است؛ مثال شیوه حمایت نباید به
گونه ای باشــد که هر چه عمق داخلی ســازی بیشتر بشود ،نرخ افزایش
حمایت از داخلی سازی کاهش یابد.
خصوصی سازی ،تعارض منافع ،عدم داخلی سازی و تحریم ها شاید بتواند
پاســخ هایی برای تبیین عقب ماندگی اوضــاع فعلی صنعت خودروی ما
باشد ،اما با بررسی های بیشتر به این نتیجه می رسیم که اتفاقا «انفعالل و
بی برنامه بودن» مسئولین ،پدیده های بیشتری را توجیه می کند .هرچند
تالش های صورت گرفته برای تدوین اسناد باالدستی این صنعت را انکار
نمی کنیم ،امــا در کارایی و کارامدی این اســناد تردید داریم .چرا که
برای مثال سند تدوین شده در سال 88در همین خصوص ،توسط یک
شورای سیاســت گذاری که اکثریت تاثیرگذار اعضای ان با خودروسازها
بوده نگاشــته شده است؛ حال ان که بدیهی است در هیچ طرحی نباید
سیاست گذار و مجری یکسان باشند .از جمله موارد ناشی از بی برنامگی
به شرح زیر است:
در حال حاضر 68واحد و 43شــرکت خودروسازیِ در حال راه اندازی
درکشــور داریم ،برگرفته از یک برنامه ریزی مشــخص است؟ این تعداد
بــاال از چه منطقی پیروی می کند؟ ایا مســئولین ما هــدف از افزایش
واحدهای خودروســازی را رقابتی کــردن و تالش در جهت رفع انحصار
می دانند؟ چطور ممکن است مســئولین ،تفاوت این منطق را با راهکار
صدور مجوزهای بی پایه و اساس ندانند؟ و چطور ممکن است که اقایان
ی دهند؟ در حالی که
تفاوت کوتوله پروری را از رفع انحصار تشخیص نم
دنیا به سمت ادغام شــرکت های کوچک گام برمی دارد ،ما کوتوله هایی
تربیت می کنیم که امکان رقابت کردن ان ها با صنعت خودروسازی سایر
کشورها غیرممکن است.
و یا به عنوان مثال دیگر چطور ادعای رفع انحصار داریم ،اما از ان سو
به بازار داخلی مان نگاهی نمی اندازیم و نمی بینیم که شــرکت های ایران
خودرو و سایپا بازه های قیمتی محصوالت خود را کامال محصور کردهاند.
حتــی خودروهای وارداتی هم به بازه های قیمتی این دو شــرکت ورود
نمی کنند و گویی بازار کامال به بخش های مختلفی برای این دو شرکت
تقسیم شده اســت .چطور برای رفع این نوع انحصار برنامه ریزی صورت
نمی گیرد؟ و یا چطور ادعای رفع انحصار را در شعارها بپذیریم ،در حالی
که در واگذاری های باقیمانده ســهام دولت در شرکت های ایران خودرو و
ســایپا همین حداقل قدرت باقیمانده برای دولت نیز قرار است به بخش
خصوصی منتقل شــود تا یک بازار انحصــاری کامل تقدیم متولیان این
شرکت ها شده باشد.
و در نهایت چطور از رفع انحصار در خودروسازی سخن می رود ،اما به
این توجهی نمی شود که میزان سرمایه گذاری مورد نیاز برای این صنعت
به قدری زیاد اســت که عمال تاســیس بیش از یک یا دو شرکت جدی
خودروسازی در هیچ کشــوری امکان پذیر نیست و به نوعی این صنعت
دارای انحصار ذاتی اســت .چه بسا که همه کشــورها در این صنعت به
دنبال ادغام و همکاری شرکت های کوچک تر هستند تا توانایی هایشان را
در کنار هم ارتقا دهند .کاش حداقل همین یک نکته را از سایر کشورها
می اموختیم.
در این میان با رصد اظهارات و شــعارهای مســئولین مربوطه از یک
ســو و مشاهده اقدامات صورت گرفته از ســوی وزارت صنعت ،معدن و
تجارت در راستای رفع مشــکالت خودروسازی از سوی دیگر ،سواالتی
اساسی در ذهن دانشجویان پردیس فنی مطرح شده است .بدین وسیله
از حضرتعالی دعوت می شــود تا با حضور و سخنرانی در دانشگاه تهران
پیرامون این ســواالت با اســاتید و دانشــجویان گفتگو به عمل اورید.
سواالت به شرح زیر است:
سال گذشته و پس از تلخکامی های صنعت خودرو ،جنابعالی از بهبود
شــرایط ظرف مدت دو سال خبر دادید .برنامه دقیق وزارت صمت برای
این بهبود چیســت؟ ایا تصمیم داریم تا ظرف دو سال خودروسازی در
سطح جهانی داشــته باشیم ،یا قرار اســت جزئی از زنجیره تامین دنیا
محســوب شــویم و یا اهداف دیگری در ذهن مســئولین وزارت صمت
متصور است؟
ایا تاکنون توسعه خودروهای برقی و هیبریدی در برنامه ها ی مشخص
چند ده ساله ای که برای این صنعت تدوین شده ،جایگاهی داشته است؟
ایا در تحوالت مختلف فقط باید بعد از باال رفتن قیمت ارز به ســمت
داخلی سازی و ارتقای دانش بومی برویم؟ یا خود ما هم اراده ای به سمت
بهتر کردن اوضاع داریم؟
نقش دانشگاه ها و مجامع علمی کشور و اساتید و دانشجویان در تدوین
استراتژی توسعه صنعتی ،تولید دانش در جهت توسعه خودروهای برقی
و هیبریدی و ارتقای دانش بومی برای داخلی سازی قطعات چیست؟
طرح و برنامه وزارتخانه برای مقابله با فساد و تعارض منافع که مصادیقی
از ان در نامه ذکر شد ،به چه صورت است؟ همچنین برنامه دولت برای
مقابله بــا گروه هایی که در برخی از موارد قدرت بیشــتری از دولت در
تصمیم سازی و تصمیم گیری های مربوطه دارند و حتی می توانند در برابر
قراردادی مثل قرارداد رنو مانع تراشی کنند ،چیست؟
در دوره وزارت حضرتعالــی اقداماتــی مثــل قیمت گــذاری دولتی و
یا انتصاب مدیران شــرکت های خودروســاز از طرف دولت انجام گرفته
است که نشان می دهد همچنان بســترهای الزم برای خصوصی کردن
این صنعت فراهم نیســت .منتهی سوال اساســی این است که ضرورت
خصوصی کردن صنعت خودروســازی در شرایط فعلی که بسترها مهیا
نشده اند ،چیست؟»