روزنامه خوب شماره 632
روزنامه خوب شماره 632
8
4
رئیسیدرگردهماییروساینمایندگانایراندرخارجکشور:
اگر طرف مقابل مصمم به رفع
تحریمهاباشد،توافقخوب
بدستمی اید
انتقادرئیسقوهقضائیهازابهاماتبازاربورس
یکشنبه 21اذر ماه | 1400سال سوم | شماره8 | 632صفحه | قیمت 3000تومان | 7جمادی االول 12 |1443دسامبر2021
2
مخبرمعاوناولرییسجمهور:
دولت الکترونیک
از امضاهای طالیی و فساد
جلوگیریمی کند
میز
ا
ن
ا
ف
ز
حقوق ک ایش
ار
م
ن
د
ا
ن
اع
ال
م
ش
د
جزییاتاسکان
و درمان 5000معتاد
متجاهر در تهران
4
چرا در بورس ایران
صف خرید و فروش به نمایش
گذاشتهمی شود؟
7
خطیب زاده:
خبرهای خوشی
درموردخنثی سازیتحریم ها
در راه است
7
رئیسمجلسشورایاسالمی:
تازه ترینخبردربارهافزایشحقوقسالایندهبازنشستگان
شکاف عمیق درامد و هزینه
ماهانهبازنشستگان
سند جامع همکاری های ایران و ترکیه
رونق اقتصادی به همراه دارد
سرنوشتمبهم«طرحشفافیت»مجلس!
ایاشفافیتمجلسدرگروی
شفافیتسایرنهادهاخواهدبود؟ صفحه 1
اقتصاد
سخنگوی هیات رییسه مجلس :رییس جمهور امروز الیحه بودجه ۱۴۰۱را تقدیم مجلس می کند
2
یکشنبه 21اذرماه 1400سال سوم شماره 632
گزارش
قول خودروسازان عملی می شود:
«دوشنبه هایایران خودرویی»
و «سه شنبه های سایپایی»
در راه است
در پــی تصویب و اعمــال افزایــش ۱۸درصدی قیمت
خودروهای داخلی ،ایران خودرو و ســایپا که پیش از این
مدیران عامل شــان قول افزایش تولید و عرضه و اجرای
برنامه هــای فروش بصورت هفتگــی را در صورت اصالح
قیمت ها داده بودند ،حال پس از محقق شــدن این امر،
اعالم کرده اند که از هفته جاری به صورت هفتگی برنامه
فروش محصوالت خود را خواهند داشت.
از روز چهارشــنبه هفته گذشــته ،باالخره پس از حدود
یکماه بحث و بررســی بر سر «افزایش قیمت خودروهای
داخلی اری یــا نه؟ « مجوز افزایــش قیمت محصوالت
دو خودروســاز بزرگ توســط ســتاد تنظیم بازار که به
عنــوان متولی امر قیمت گــذاری خودروها ،تصویب و به
خودروسازان ابالغ شد.
براین اســاس ۱۸درصد افزایش قیمت خودروها اعمال
و قیمت هــای جدید نیــز اعالم شــد .در افزایش قیمت
قبلــی ( ۱۹ابان ماه که ســپس در کمتر از ۴۸ســاعت
به دســتور رئیس جمهور لغو شــد) مدیران خودروساز
قــول دادند که با اصالح قیمت محصوالت ،در راســتای
راهبــرد اهداف وزارت صنعت ،معدن و تجارت و عمل به
تعهد خود به وزیر صمــت ،برنامه افزایش تولید و عرضه
را محقــق خواهند کرد و به صــورت هفتگی برنامه های
فروش فوق العاده محصوالت خود را اجرا می کنند.اما پس
از انکــه قیمت خودروهای داخلی بنابر تصمیمات دولت،
به قیمت های قبلی بازگشــت و مسئولیت تصمیم گیری
بــرای قیمت خودروهــای داخلی به ســتاد تنظیم بازار
واگذار شد ،خودروســازان نیز اجرای هفتگی فروش های
فوق العــاده را در گرو اصالح قیمت هــا دیدند و طی این
مدت (از زمان لغو افزایش قیمت تا صدور مجدد افزایش
قیمت) طرح فروش فوق العاده ای برگزار نکردند.اکنون که
قیمت محصوالت خودروســازان مشمول افزایش قیمت
۱۸درصدی و قیمت های جدید اعالم شد؛ هر یک از این
دو خودروســاز به صورت جداگانه یک روز را برای عرضه
فروش محصوالت خود به صورت متداوم تا پایان سال در
نظر گرفته اند.
ایران خودرو در این رابطه اعالم کرده اســت که بر اساس
سیاســت های وزارت صمت در افزایــش عرضه خودرو و
تنظیم بازار ،برنامه های فروش هفتگی محصوالت خود را
از هفته اینده ،دوشنبه ها به مرحله اجرا در خواهد اورد.
البته طبق برنامه ریزی های صورت گرفته از پیش ،برنامه
فروش فوق العاده این هفته ایران خودرو امروز (یکشــنبه)
اجرا می شود .اما فروش هفتگی های این گروه صنعتی از
هفته اینده ،دوشنبه ها خواهد بود.
در ایــن رابطه ،بابک رحمانی-معــاون بازاریابی و فروش
گــروه صنعتی ایران خــودرو -نیز اظهار کــرد :با تحقق
برنامه هــای افزایش تیراژ تولید ،تا پایان ســال ۱۰۰هزار
دســتگاه خودرو بیش تــر از تعهــدات و در قالب فروش
فوق العاده به بازار عرضه خواهیم کرد .روزهای دوشنبه به
ب فروش فوق العاده،
صورت ثابت ،برنامه های فروش در قال
پیش فروش یکســاله و همچنین مشارکت در تولید اجرا
خواهد شد.
وی از پیش فروش یکســاله و مشارکت در تولید ۸۰هزار
دســتگاه خودرو تا پایان ســال خبر داد و گفت :با توجه
بــه برنامه ریزی های صورت گرفته پس از اصالح قیمت ها
و رویکرد افزایش عرضه ،انتظــار می رود بازار خودرو در
ماه های پایانی سال ،به تعادل برسد.
سید جواد سلیمانی-مدیرعامل گروه خودروسازی سایپا-
نیز در رابطه با اجرای طرح های فروش هفتگی سایپا اعالم
کرد :در راســتای تحقق برنامه های وزیر صنعت ،معدن و
تجارت برای کنترل قیمت ها در بازار خودرو و با راهبری
وزیر صنعت ،معــدن و تجارت کــه برنامه های متفاوتی
برای کنترل و تنظیم بازار خودرو تدوین شــده و یکی از
ان ها عرضه مدوام و مســتمر خودرو توسط خودروسازان
کشور است ،گروه سایپا از هفته پیش رو تا پایان سال هر
سه شنبه یک طرح عرضه خودرو شامل فروش فوق العاده،
پیش فروش یکساله و مشارکت در تولید اجرا خواهد کرد.
وی تاکیــد کــرد :تقریبــا تمامــی محصــوالت گروه
خودروسازی سایپا در این طرح های فروش عرضه خواهند
شــد و هموطنان می توانند بنابر نیاز خود برای خرید این
خودروها ثبت نام کنند.
سخنگوی هیات رییسه مجلس شورای اسالمی از حضور رییس جمهور در برای تقدیم الیحه بودجه ۱۴۰۱در مجلس خبر داد .سید نظام الدین موسوی همچنین افزود :پس از تقدیم
الیحه بودجه ،تقویم بررســی الیحه در مجلس بررسی خواهد شــد و در ادامه نمایندگان وارد بررسی سایر دستورات در نظر گرفته شده می شوند .سخنگوی هیات رییسه مجلس
شــورای اسالمی افزود :در برنامه پیش بینی شده ،قرار است امروز فقط الیحه بودجه تقدیم شود و وزرا یا نمایندگان در این باره سخن نخواهند گفت .موسوی با اشاره به ماده ۱۸۲
ایین نامه داخلی مجلس شورای اسالمی ،گفت :بر اساس این ماده نمایندگان تا ۱۰روز فرصت دارند پیشنهادات خود را به کمیسیون تخصصی ارائه کنند .کمیسیون های تخصصی هم
باید در ۱۵روز ،گزارش خود را به کمیسیون تلفیق ارسال کنند .وی تاکید کرد :کمیسیون تلفیق هم در مدت ۱۵روز باید گزارش خود را به هیات رییسه ارائه کند که این مدت برای
کمیسیون تلفیق تا ۱۵روز قابل تمدید است.
رئیس اتاق بازرگانی ایران و چین تشریح کرد:
نقشه راه اقتصاد ایران بعد از لغو تحریم ها
رئیس اتــاق بازرگانی ایران و چین می گوید اقتصاد ایران در صورت لغو
دوباره تحریم ها ،باید حداکثر استفاده را از تجارب ۱۰سال گذشته ببرد
و تغییراتی اساسی در عملکرد خود ایجاد کند .مجیدرضا حریری اظهار
کرد :اقتصاد ما در حدود ۱۰ســال گذشته ،انواع تجارب بین المللی را
پشت سر گذاشته است .از تحریم های سازمان ملل گرفته تا دوره اجرای
برجــام و از کنار رفتن ترامپ تا مذاکرات جدید برای کنار زد تحریم ها.
اگر بنا باشد مذاکرات فعلی هسته ای راه به جایی ببرد و به لغو تحریم ها
منجر شــود ،اســتفاده از این تجربیات و نحوه بهره بردن از فضای لغو
تحریم ها بیشترین اهمیت را برای ایران خواهد داشت .وی با بیان اینکه
اولویت نخست باید خارج کردن اقتصاد از زیر فشار سیاست باشد ،بیان
کرد :فشارهای سیاسی در سال های گذشته بیشترین ضربه و اسیب را به
اقتصاد ایران وارد کرده و در بسیاری از موارد امکان استفاده از فرصت ها
را گرفته اســت .اینکه با هر تغییر و تحول سیاسی ،اقتصاد ما با چالشی
جدید مواجه شود قطعا درست نیست و دولت باید تالش کند به عنوان
یک اولویت مهم ابتدا این چالش را کنار بزند.
رئیــس اتــاق بازرگانی ایران و چین با اشــاره به تعلــل بیش از حد و
اختالفات سیاسی داخلی در دوره برجام ،توضیح داد :ما حتی در دوره ای
که تحریم ها کنار رفتند ،انقدر در رســیدن به تصمیم های نهایی تاخیر
داشتیم که امکان جذب سرمایه گذاری کالن خارجی و همراه کردن انها
با اقتصاد ایران از دست رفت .اختالط اقتصادی با جهان و سهیم کردن
انها در اقتصاد ایران یک اولویت بسیار مهم است.
حریری ادامه داد :اگر شرکت های بین المللی از کشورهای مختلف به
ایران بیایند و سرمایه گذاری کنند ،انگاه در اینده تحریم کردن اقتصاد
ایران دشــوار می شود ،زیرا فشار جدید بر شرکت های خارجی نیز وارد
می شــود .از این رو با به دست امدن فرصت جدید باید تالش کرد که
پای این نوع ســرمایه گذاری و تولید مشترک به ایران باز شود .وی در
پاسخ به این سوال که ایا با لغو تحریم ها می توان به افزایش قابل توجه
صادرات غیرنفتی امیدوار بود؟ تشــریح کــرد :با لغو تحریم ها ،تجارت
ما جهشــی را تجربه خواهد کرد که بخش عمده ان به نفت و صنایع
وابســته ان باز می گردد .در سبد صادرات غیرنفتی نیز باز بیش از ۵۰
درصد به محصوالت نفتی و پتروشیمی باز می گردد .حدود ۲۰درصد
به کاالهای معدنی مرتبط است و ۱۰درصد نیز محصوالت کشاورزی
هستند .در واقع کاالهای با ارزش افزوده باال در صادرات ایران سهمی
بســیار محــدود دارد که بخش مهمی از ان نیز به دو کشــور عراق و
افغانستان ارسال می شود.
حریری خاطرنشان کرد :ما باید با متنوع کردن شرکای تجاری و افزایش
عمق اســتراتژیک روابط با شــرکای اصلی ،راه را برای تولید و صادرات
کاالهای با ارزش افزوده باالتر فراهم کنیم .این کاالها یا باید در ایران و
با نیروی بومی تولید شوند یا ماشین االت و تجهیزات داخلی در انها به
کار رفته باشند یا به شکل تولید تحت لیسانس به فروش برسند .تا این
ساختار تغییر نکند ،استفاده از فرصت لغو تحریم ها نیز دشوار خواهد بود.
دور جدید مذاکرات وین برای کنار رفتن تحریم های اقتصادی ایران اغاز
شده است .وزیر خارجه ایران اعالم کرده که امادگی الزم برای به نتیجه
رســیدن مذاکرات در تیم ایرانی وجود دارد و تیم کارشناســی ایران با
جدیــت کار خود را ادامه می دهد .از بهار ســال ۱۳۹۷و با اعالم ترامپ
رئیس جمهوری وقت امریکا ،تحریم هایی یک جانبه علیه ایران وضع و
امریکا به شکل یک طرفه از برجام خارج شد.
مخبر معاون اول رییس جمهور:
دولت الکترونیک از امضاهای طالیی و فساد جلوگیری می کند
معاون اول رییس جمهــور ،اجرای کامل دولت الکترونیک را جزو
سیاست های قطعی دولت ســیزدهم عنوان کرد و گفت :با تحقق
دولت الکترونیک از بســیاری امضاهای طالیی و زمینه های فساد
جلوگیری می شود.
محمد مخبر در جلسه در جلسه بررسی اخرین وضعیت پروژه های
اولویت دار دولت الکترونیک و ســامانه جامع تجارت ،گفت :اجرای
دولــت الکترونیک و به ویژه ســامانه جامع تجارت از امور بســیار
دشوار و سختی بود که خوشبختانه وزارت صنعت ،معدن و تجارت
با کمک دســتگاه های مربوطه توانست با تالش و جدیت در همین
مدت صد روز گذشــته پیگیری و اجرایی کند .معاون اول رییس
جمهور در این جلســه که وزرای ارتباطــات و فناوری اطالعات و
صنعت و معدن و همچنین نمایندگان دســتگاه های ذیربط حضور
داشــتند ،از تالش تمامی دستگاه های ذیربط برای به ثمر رسیدن
و اجرای تکالیف محول شده در سامانه جامع تجارت قدردانی کرد
و گفت :باید دســتگاه هایی که از سررسید تعهد و تکالیف خود در
سامانه جامع تجارت عقب مانده اند هرچه زودتر و با جدیت وظایف
خــود را انجام دهند .مخبر همچنین با اشــاره به گزارش رییس
مرکز توســعه تجارت الکترونیک درباره پیشــرفت ماهانه تکالیف
دســتگاه های ذیربط در سامانه جامع تجارت تصریح کرد :با تحقق
دولت الکترونیک از بســیاری امضاهای طالیی و زمینه های فساد
جلوگیری می شــود .وزیر صنعت ،معدن و تجارت در این جلســه
با ارائه گزارشــی از عملکرد سامانه جامع تجارت ،اصالح فرایندها
و یکی شــدن داده ها را از مهمترین اهداف ســامانه جامع تجارت
برشــمرد و اظهار کرد :پروژه شــفافیت کاال و خدمات ،تسهیالت
بانکی ،ثبت فاکتور کاالها و پوشــش صادرات و واردات کشــور در
ســامانه جامع تجارت از مهمترین محورهــای عملکرد و اقدامات
وزارت صمت در سامانه جامع تجارت است.
معاون بانک مرکزی نیز گزارشی از دسترسی کامل به پایگاه های
داده و سامانه گمرک در سامانه جامع تجارت ارائه و تاکید کرد که با
تالش های دولت ارسال و برداشت سیستمی اطالعات و داده ها در
رده های مختلف تجاری در حوزه اظهار نامه های گمرکی و ترخیص
کاالها به صورت الکترونیکی در حال انجام است .همچنین در این
جلســه اعالم شــد که فرایند صدور کارت بازرگانی بدون مراجعه
حضوری و دخالت عامل انســانی ،هوشــمند و الکترونیکی ثبت
می شود و در اختیار متقاضیان قرار می گیرد.
در ادامه نشســت تاکید شــد تبــادل ســرویس ها و خدمات بین
دســتگاه ها و وزارتخانه های مختلف با محوریت و مرکزیت وزارت
ارتباطات و فناوری اطالعات انجام شود.
شورای رقابت اعالم کرد
افزایش قیمت 10درصد است ،نه 18درصد!
به دنبال افزایش اخیر قیمت خودو ،شورای رقابت در واکنشی ان را اقدامی
مبهم که با البی گری خودروســازان بدون دخالت شــورا انجام شده است،
دانست و تاکید کرد که بر اساس تورم بخشی و دستورالعمل شورای رقابت،
افزایش قیمت خودرو برای نیمه دوم سال کمتر از ۱۰درصد خواهد بود ،نه
۱۸درصدی که اعالم شده است .بعد از انکه حدود یک ماه پیش با دستور
رئیس جمهوری ،افزایش قیمت خودرو لغو و مقرر شد که در ستاد تنظیم بازار
موضوع مورد بررسی قرار بگیرد ،طی هفته گذشته افزایش ۱۸درصدی قیمت
خودرو در دو شــرکت ایران خودرو و سایپا اعالم شد .در شرایطی این اتفاق
افتاد که طی چند سال گذشته شورای رقابت مسئول قیمت گذاری خودرو
بوده است و شورا بعد از افزایش قیمت مرحله اول اعالم کرد که هیچ ابالغیه ای
درباره حذف از قیمت گذاری خودرو دریافت نکرده است .پیگیری جریان اخیر
افزایش قیمت ،از شورای رقابت و گفت وگویی با محسن بهرامی ارض اقدس -
عضو شورای رقابت در دور سوم -با اعالم توضیحاتی در این رابطه همراه بود.
هر گونه قیمت گذاری فاقد وجاهت قانونی است ،مگر...
بهرامی با اشاره به این که به اذعان تمامی کارشناسان اقتصادی تولید و عرضه
خودرو در کشور سال هاست که در انحصار کامل قرار دارد ،گفت :طبق قانون،
تشخیص انحصاری بودن کاال و خدمات با شورای رقابت است؛ بنابراین با
توجه به مصوبه شــورای رقابت تردیدی در انحصاری بودن خودرو وجود
ندارد از سوی دیگر به موجب صراحت قانون اجرای سیاست کلی اصل ،۴۴
قیمت گذاری کاال و خدمات انحصاری و تصویب شرایط دسترسی عادالنه
مصرف کننده با قیمت مصوب به این گونه کاالها ،الزاما از وظایف شورای
رقابت است .وی ادامه داد :بر این اساس تا زمانی که قانون اصالح نشده یا
مصوبه سران سه قوا که ادعا می شود در مورد تغییر مسیر قیمت گذاری از
شورا به ستاد تنظیم بازار بوده است به تایید مقام معظم رهبری نرسد که
البته تاکنون هم ابالغی به شورا نشده است ،هرگونه تصمیم گیری در رابطه
با قیمت خودرو خارج از شورای رقابت فاقد وجاهت قانونی خواهد بود .
افزایش قیمت شورا ۱۸درصد نیست
نماینده اتاق بازرگانی در دور سوم شورای رقابت گفت :متاسفانه ادعاهای
مطرح شده مبنی بر اینکه قیمت گذاری اخیر بر اساس دستورالعمل شورای
رقابت صورت گرفته خالف واقع اســت ،این سوال مطرح می شود که اگر
قرار است قیمت گذاری طبق فرمول شورا باشد چرا ان را به خود شورای
رقابــت واگذار نمی کنند؟ بهرامی با بیان اینکه میزان افزایش قیمتی که
اخیرا برای خودروسازان اعمال شده به هیچ عنوان با دستورالعمل شورای
رقابت مطابقت ندارد افزود :بر اساس تورم بخشی که از بانک مرکزی دریافت
کرده ایم و بررســی های صورت گرفته با لحاظ ضریب منفی بهره وری و
افزایش تیراژ تولید ،حداکثر کمتر از ۱۰درصد امکان افزایش قیمت برای
شــش ماه دوم ســال وجود دارد در حالی که ظاهرا قیمت جدید برخی
خودروها بیش از ۲۰درصد افزایش یافته است .وی یاداور شد:همچنین ادعا
می شود افزایش قیمت اخیر بر اساس مصوبه ستاد تنظیم بازار است که ان
هم تاکنون به شورای رقابت ابالغ نشده است.
البی گسترده خودرو سازان برای قیمت گذاری خارج از شورا
عضو شورای رقابت در ادامه با انتقاد از اینکه دور دوم شورای رقابت از مهرماه
بهپایانرسیدهوهنوزترکیباعضایجدیدمشخصنیست،گفت:متاسفانه
با این که دولت سرعت عمل خوبی در اعمال تغییرات در سایر دستگاه ها
داشــته اما هنوز در مورد شورای رقابت نمایندگان خود برای تشکیل دور
سوم شورا معرفی نکرده است و در حال حاضر شورای رقابت تشکیل نشده
و مرکز ملی رقابت که رئیس ان همان رئیس شورای رقابت است ،فاقد
رئیس است .به نظر می رسد در این بین البی گسترده خودروسازان مانع از
تشکیل سریع تر دور سوم شورای رقابت شده تا در فاصله بین دو دوره چنین
اقدامات مبهمی در مورد افزایش قیمت اعمال شود.
پراید ۱۸۵میلیونی مسافر ۳۰۰۰تومانی سوار نمی کند
بهرامی با اشــاره به این که به نظر می رسد تنها موضوع مغفول مانده در
کانون اگهی و تبلیغاتی
خط ویژه41747 :
قیمت گذاری ها حمایت از حقوق مصرف کننده و میلیون ها نفری است که
دارای خودروهای فرسوده بوده و به تعویض ان امیدوار هستند ،افزود :باید به
این موضوع هم توجه کرد که قیمت خودرو به خصوص برخی از انها نقش
لیدری در بازار دارد و می تواند تبعات تورمی به همراه داشته باشد؛ به طوری
که دیگر صاحب پراید ۱۸۵میلیونی مسافر ۳۰۰۰تومانی سوار نمی کند و
حتما این جریان افزایش قیمت به تورم حمل و نقل و سایر بخش ها نیز
دامن خواهد زد و به دنبال ان رشــد تورم را که مغایر سیاست اقتصادی
دولت سیزدهم است ،به همراه دارد .ظاهرا مسئوالن به اثار تورم انتظاری
توجهی نداشته و فکر می کنند با این روش می توانند زیان انباشته ناشی از
ناکارامدی و سرمایه گذاری های غیراصولی خودروسازان و هزینه های سربار
انها را از جیب مصرف کننده پرداخت کنند.
تهمت نزنند ،زیان خودروسازان به مردم ربطی ندارد
وی افزود :به شــورای رقابت تهمت می زنند که موجب زیان خودروسازان
شده است ،در حالی که شورای رقابت از مجموعه کارشناسی تشکیل شده
که با لحاظ شرایط اقتصادی و منافع تولیدکننده و مصرف کننده بر اساس
اظالعاتی که خودروسازان به شورا می دهند با نظر کارشناسی ،قیمت ها
به نحوی تعیین می شود که ضمن در نظر گرفتن بهای تمام شده و سود
هفت تا ۱۰درصدی برای انها حتی تا هفت درصد پوشش هزینه های مالی
را هم ضوابط در نظر می گیرد ان هم برای خودروسازانی که بخش زیادی
از خودروهــای خود را با دریافت پیش پرداخت به خریداران پیش فروش
می کنند ،بنابراین قیمت گذاری دستورالعمل شورای رقابت عامل زیان
10شــدن خودروسازی های کشور نیست .وی اظهار امیدواری کرد که با
معرفی نمایندگان دولت در شورای رقابت و مشخص شدن ترکیب شورا و
همچنینتعیینتکلیفطرحجامعخودروکهبینمجلس،شوراینگهبانو
مجمع تشخیص مصلحت نظام در حال رفت و برگشت است ،حقوق مصرف
کنندگان مورد توجه قرار گیرد. صفحه 2
رئیس صنف جایگاهداران کشــور گفت :کارت های بانکی سپه ،مهر اقتصاد ،حکمت ایرانیان و قوامین در دو روز گذشته با اختالل مواجه بودند اما اکنون مشکلی وجود ندارد.
اسداهلل قلی زاده با بیان اینکه با هماهنگی های انجام شده و اطالع رسانی خوب رسانه ها کمترین مشکل را شاهد بودیم ادامه داد :درحال حاضر شرایط همه جایگاه ها روال عادی
دارد و در پرداخت ها نیز با مشــکل مواجه نیستیم .به گفته وی این موضوع هیچ ارتباطی با جایگاه ها و سامانه هوشمند سوخت نداشت و ناشی از تغییرات سیستمی در بحث
ادغام بانکی بود که با تالش مسئولین محترم بانک سپه هم اکنون برطرف شده است و درصورتی که بازهم در حوزه پرداخت چنین مواردی را شاهد باشیم از قبل اطالع رسانی
خواهیم کرد و ان شاءاهلل بانک ها هم در این امر مشارکت خواهند داشت .روز چهارشنبه اعالم شد که تا پایان شب ۱۹اذرماه امکان پرداخت بهای سوخت توسط کارت های بانکی
سپه .مهر اقتصاد ،حکمت ایرانیان و قوامین امکانپذیر نیست و مالکان خودرو با وجه نقد وارد جایگاه شوند.
صفر تا صد براورد تراز گاز کشور در زمستان1400
جوالن مصرف گاز در بخش خانگی ادامه دارد
گاز ،رفاهنامحسوسیکهدروضعیتبحرانیاست
با توجه به توقف پروژه های توسعه میادین گازی در دولت گذشته ،با تداوم مصرف افسارگسیخته گاز در کشور،
ش روی دولت ســیزدهم ،اعمال
منفی بودن تراز گازی در اینده تشــدید خواهد شــد بنابراین تنها راهکار پی
سیاست های حمایتی و تنبیهی برای کنترل مصرف است .هر چند ایران به عنوان دومین دارنده منابع گازی دنیا
ظرفیت بسیار باالیی برای تولید گاز و حتی نقش افرینی در بازار گازی منطقه را داراست اما در سال های گذشته
با توجه به روند افسارگسیخته مصرف در داخل کشور ،حتی تکمیل تمامی فازهای پارس جنوبی نیز نتواسته
اســت پاسخگوی تقاضا باشد به طوری که هم اکنون تراز گازی کشور منفی شده است ،یعنی مجموع تقاضا از
عرضه گاز پیشی گرفته است .بدون شک جدی ترین چالش پیش روی دولت سیزدهم ،مواجهه با بحران کمبود
گاز در کشور است.
هرچند پیش بینی شورای عالی انرژی از تراز گازی کشور در 4ماهه سرد سال ،1400منفی 29.9متر مکعب
در روز است اما طبق بررسی ها ،این رقم در سال جاری تا منفی 200میلیون متر مکعب در روز را نیز پیشروی
خواهد کرد .در این باره ،جواد اوجی وزیر نفت در موضوع کمبود گاز در 4ماه پایانی سرد سال می گوید :در سال
گذشته حدود 160میلیون متر مکعب در بعضی از روزهای فصل سرد بخصوص در استان های شمال و شمال
شرق کشور کسری گاز داشتیم .به گفته وزیر نفت امسال پیش بینی می کنیم که با روند رشد مصرف در کشور
که بین 8تا 10درصد است ،در فصل سرد تا 200میلیون متر مکعب در روز کسری گاز داشته باشیم ،به همین
خاطر جلسات تامین سوخت زمستانی را شروع کردیم و یکسری راهکارهایی را از االن اغاز کردیم تا بتوانیم گاز
این فصل سرد را بدون دغدغه تامین کنیم .
بخش خانگی در صدر مصرف گاز در ماه های سرد سال
طبق پیش بینی ها ،میزان عرضه و تقاضای گاز در سه ماه پایانی امسال (دی ،بهمن ،اسفند) در جدول 2اورده
شده است .همانطور که مشاهده می شود عمده مصرف گاز در ماه های سرد سال مربوط به «بخش خانگی» است
و سپس نیروگاه ها و صنایع عمده در جایگاه بیشترین مصرف کنندگان گاز در کشور هستند.
میــزان تعهدات صادراتی گاز ایران به عراق و ترکیه تنها حدود 4درصد از کل تولید گاز اســت و این موضوع
تاثیر چندانی بر کمبود گاز در کشــور ندارد .در نتیجه برای جلوگیری از بحران کمبود گاز در کشــور ضروری
است تمرکز اصلی سیاست های تشویقی و تنبیهی دولت به ترتیب بر -1بخش خانگی و تجاری -2نیروگاه ها
-3صنایع عمده قرار گیرد.
صنعت پتروشیمی بیشترین اسیب را از بحران گازی کشور می بیند
همانطور که مشــاهده می شــود سهم پتروشــیمی ها از کل مصرف صنایع عمده نسبت به مابقی صنایع قابل
مالحظه تر است .ضمن اینکه در صورت کمبود گاز ،امکان استفاده از سوخت دوم برای این صنایع وجود ندارد.
در نتیجه در صورت وقوع بحران گاز ،صنعت پتروشیمی بیشترین اسیب را خواهد دید .این اتفاق درحالی رقم
خواهد خورد که در سال های تحریمی گذشته ،این صنعت نقش قابل مالحظه ای در ارزاوری به کشور و تامین
نیازهای اساسی مردم را داشته است.
پیش بینی تراز گازی کشور در 3ماه سرد پایانی 1400
در جدول ،4تراز گازی کشور در 3ماه پیش رو اورده شده است .طبق این جدول تراز گاز کشور در ماه های دی،
بهمن و اسفند به ترتیب منفی ،185منفی 150و منفی 118میلیون متر مکعب در روز خواهد بود .به بیان
دیگر کمبود گاز در کشــور به میزان حدود 20درصد از ظرفیت فعلی تولید در کشــور است .این موضوع یک
زنگ خطر جدی برای کشــور محسوب می شود ،زیرا با توجه به متوقف ماندن پروژه های توسعه میادین گازی
در دولت یازدهم و دوازدهم ،با تداوم روند افسارگسیخته مصرف گاز ،منفی بودن تراز گازی کشور در سال های
اینده تشدید نیز خواهد شد که بحران های اقتصادی ،اجتماعی و امنیتی جدی ای را برای کشور در پی دارد .هر
چند وزارت نفت دولت سیزدهم برنامه ای برای توسعه میادین گازی پارس شمالی ،کیش و فرزاد ب و افزایش
تولید گاز در مناطق مرکزی کشــور را تدوین کرده است اما به نتیجه رسیدن این طرح ها نیز به زمان چندین
ساله دارد .در نتیجه تنها گزینه پیش رو برای دولت سیزدهم جهت مقابله با بحران کمبود گاز ،مهار کردن افسار
مصرف گاز در داخل کشور است.
گاز ،رفاه نامحسوسی که در وضعیت بحرانی است
پوشش 95درصدی شهرهای کشور از شبکه سراسری گاز ،این سوخت ارزان را به عنوان یک رفاه نامحسوس در
اختیار مردم قرار داده است ،رفاهی که مردم با وجود بهره مندی کامل ،ان را احساس نمیکنند ولی در صورت
قطع گاز ،قطعا زندگی و معیشت انها با چالش های جدی مواجه خواهد شد .ناتوانی در تامین گاز موردنیاز کشور
نه تنها در تامین گرمایش و برق موردنیاز مردم بلکه حتی در مثالی ساده در تامین نان توسط نانوایی ها نیز مشکل
ایجاد خواهد کرد .در نتیجه با توجه به اضافه نشدن ظرفیت «تولید» گاز در سال های اینده ضروری است دولت
سیزدهم برنامه هایی جدی برای کنترل «مصرف» در دستور کار قرار دهد.
بیشترین میزان مصرف گاز در «بخش خانگی» اتفاق می افتد ،در نتیجه تمرکز دولت برای کنترل مصرف نیز
طبیعتا بر بخش خانگی تعریف خواهد شد .البته مصرف افسارگسیخته گاز در بخش خانگی و تجاری لزوما بدین
معنا نیست که مردم کشور در مصرف بی رویه گاز اهتمام دارند بلکه مجموعه ای از ناکارامدی ها در دولت موجب
وضعیت فعلی تراز گازی برای دومین دارنده منابع گازی دنیا شــده است .در پرونده «بحران گاز» به بررسی و
اسیب شناسی دالیل مختلف مصرف بی رویه گاز در بخش خانگی و تجاری ،تبعات منفی این اتفاق و راهکارهای
دولت سیزدهم برای حل این مسئله پرداخته می شود.
قالیباف در بدو ورود به تهران پس از شرکت در اجالس PUIC
سندجامعهمکاری هایایرانوترکیهرونقاقتصادیبههمراهدارد
رئیس مجلس شورای اسالمی گفت :امیدواریم سند جامع همکاری های
ایران و ترکیه در ســفری که رئیس جمهور این کشور به ایران دارد،
نهایی شود زیرا موجب ایجاد رونق بیشتر در مسائل اقتصادی می شود.
محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسالمی شامگاه جمعه (۱۹
اذر ماه) در بدو ورود به تهران پس از پایان ســفر دو روزه خود برای
حضور در شــانزدهمین کنفرانس اتحادیه مجالس کشــورهای عضو
ســازمان همکاری اسالمی گفت :این سفر به مدت دو روز و به دعوت
رئیس مجلس ترکیه برای شرکت در شانزدهمین کنفرانس اتحادیه
بین المجالس کشــورهای عضو ســازمان همکاری اســامی صورت
گرفت .رئیس قوه مقننه با اشــاره به اینکه در این ســفر مالقات های
چند جانبه ای خصوصا با رئیس مجلس ترکیه صورت گرفت ،ادامه داد:
دستور جلسات این اجالس متمرکز به موضوع افغانستان و مهاجرین
با توجه به شرایط سختی که در افغانستان با سرد شدن هوای زمستان
وجود دارد و موضوع فلســطین بود .قالیباف با تاکید بر اینکه اجالس
به مدت دو روز برگزار و تصمیمات خوبی در ان گرفته شــد ،عنوان
کرد :در کنار این اجالس مالقاتی با رئیس جمهور ترکیه در خصوص
همکاری های تجاری ،سیاســی ،فعالیت های بیشتر و باال بردن سقف
تجارت دو کشــور انجام شد .رئیس مجلس شورای اسالمی گفت :در
سفر قبلی وزیر خارجه ترکیه به تهران ،بحث مربوط به توافقنامه و سند
جامعــی در روابط دو جانبه صورت گرفت که در این خصوص با اقای
اردوغان مباحثی مطرح شــد .وی ادامه داد :به زودی رئیس جمهور
ترکیه سفری به تهران خواهند داشت که امیدواریم در این سفر سند
جامع نهایی شــود و به امضا برســد و رونق بیشتری در حوزه مسائل
اقتصادی داشته باشیم .رئیس قوه مقننه با اشاره به اینکه از این فرصت
ســفر استفاده شد و دو نشست در خصوص مسائل اقتصادی با بخش
خصوصی شــکل گرفت ،ادامه داد :در ابتدای صبح روز اول نشستی با
ایرانیان مقیم ترکیه که در ایران و ترکیه فعالیت اقتصادی دارند برگزار
شد .این نشست بســیار موثر و خوب بود و در ان پیرامون مشکالت
و فرصت ها مباحثی مطرح شــد ،مقرر گردید ادامه این مباحث را در
کمتر از یک ماه اینده در تهران داشته باشیم .قالیباف افزود :همچنین
با شــرکت های ترکیه ای که در ایران سرمایه گذاری کرده و برخی که
هنوز به ایران نیامده اند ،نشســتی برگزار شد .این شرکت ها در زمینه
فرصت ها و مشکالتی که در ایران با ان روبرو هستند مباحثی را مطرح
کردند و توقع داشتند در برخی از این زمینه ها خصوصا در بعد مسائل
حقوقی به انها کمک شود .رئیس مجلس شورای اسالمی با بیان اینکه
فرصتی شد تا در نماز جمعه استانبول حاضر و از نزدیک با مردم دیدار
کنیم ،تصریح کرد :این سفر در بعد مسائل اقتصادی و ایجاد هماهنگی
و روابط دو جانبه با کشــورهای اســامی موثر بود .قالیباف در پایان
خاطر نشان کرد :نشســتی نیز با رئیس مجلس الجزایر در خصوص
هماهنگی ها داشتیم که مقرر شد وی نیز سفری به ایران داشته باشد.
چه مقدار از برق کشور در حوزه رمزارزها مصرف می شود؟
وزارت نیرو اعالم کــرد :براوردها حاکی از مصرف
بیــش از ۲هزار مگاوات از برق تولیدی کشــور در
بخش اســتخراج رمز ارز است که برای تامین این
میزان می بایست ســه نیروگاه جدید احداث شود.
تاکنــون ۵هزار و ۸۶۱مرکز غیرمجاز اســتخراج
رمزارز کشــف و تعداد ۲۲۲هزار و ۶۵۲دستگاه از
این مراکز جمع اوری شده است .ظرفیت مصرف این
مراکز بیش از ۶۰۰مگاوات است که برای تولید این
میزان برق می بایست یک نیروگاه به بزرگی بیش از
۹۰۰مگاوات احداث شود تا برق در محل مشترک
به مصرف برســد .همچنین ۷۲مرکز اســتخراج
غیرمجاز رمز ارز جدید نیز در یک هفته گذشــته
کشف شد .این گزارش حاکی است ،در هفته جاری
۲۲درصد از موارد کشف شده از محل گزارش های
مردمی و ۳۵درصد نیز با استفاده از تحلیل الگوی
مصرف صورت گرفته اســت .بر اساس این گزارش،
۳۴درصد از دســتگاه های کشف شــده در مراکز
صنعتی و ۳۱درصد نیز در بخش خانگی بوده است
که ســهم عمده ای را به خــود اختصاص می دهد.
همچنین ســهم ۴۳درصدی ظرفیت های بین ۱۰
تا ۱۰۰کیلوواتی نســبت به کلیه کشفیات ،نشان
دهنده این واقعیت اســت که طی سه هفته اخیر
تعداد دستگاه های کشف شــده به ازای هر پرونده
افزایش یافته است.
نفت و انرژی
مشکل پرداخت پمپ بنزین ها حل شد
یکشنبه 21اذرماه 1400سال سوم شماره 632
3
یادداشت
«اب» چرا بحران شد؟
مجیدسلیمی بروجنی|
منابع اب در ایران همیشه در وضعیت ناپایداری بوده؛ چراکه
ایران ســرزمین خشک و نیمه خشک با میانگین بارش کم
است .این ویژگی های جغرافیایی ایران در سده های گذشته
سبب شکل گیری تمدن هایی با ســازگاری حیرت انگیز با
کم ابی نیز شده اســت .احداث چندین هزار کیلومتر قنات
در کشــورمان ،خود دلیلی واضح بر سازگاری مردمان قدیم
با شــرایط اقلیمی وکم ابی اســت .اما در چند دهه اخیر به
خصوص از زمانی که کشاورزی در ایران با ارتقای تکنولوژی
حفر چــاه و اســتفاده از موتور پمپ ها ،گســترش یافت،
وضعیت اب بحرانی و بحرانی تر شــد و خشکسالی های پی
در پــی ،ابرچالــش اب در ایران را رقــم زد .بر طبق امار و
ارقام رســمی ،نزدیک بــه ۹۰درصد اب مصرفی در بخش
کشاورزی مصرف می شود .کشــاورزی نه چندان سازگار با
بی ابی که از شیوه های سنتی گاه غرق ابی استفاده می کند،
سبب شده ایران با کم ابی و حتی بی ابی سختی روبه رو شود.
اگرچه ابرچالش اب در ایران عمدتا در حوزه شرب و مصرف
شهروندان عادی نیست و هدررفت هولناک اب در کشاورزی
و صنعت از یک ســو و سیاست های ناپایدار در روزگار تغییر
اقلیم و ســلطه خشکسالی از سوی دیگر ،کشور را به ورطه
خشکیدگی کشانده ،اما رفتار شهروندان با اب در ایران نشان
از کشــوری ندارد که در بحرانی ترین شرایط ابی خود قرار
دارد .توسعه مبتنی بر سازه بدون در نظر گرفتن چشم انداز و
بوم سازگان ایران ،خود بزرگ ترین چالش محیط زیست و اب
در ایران است .غلبه همین تفکر مهندسی بر سیاست گذاری
در کشور سبب ساخت بیش از هزار سد در دهه های اخیر در
کشوری شده است که میانگین بارش ساالنه در ان به حدود
۲۰۰میلی متر رسیده است .همین تفکر ،نگاهی به روش های
فرهنگی و اساســا درکی از الگوهای مصرف و ســازگاری با
نــداری اب ندارد ،بنابراین شــهروندان خــود را مجبور به
مدیریت اب نمی بینند .همین حاال اب به یکی از موضوعات
مهم سیاســت گذاری تبدیل شده است .سیاست گذاران که
طی چند دهه اخیر هشــدار کارشناســان محیط زیست را
جدی نگرفته و تصمیم گیری درباره مســاله اب در ایران را
مدام به اینده نامعلوم موکول کردند .رویکردی که احتماال
بعضا ناشی از رویای خوش سال های ترسالی بود .ترسالی که
به خیال بعضی ،قرار بود از سر راه برسد و مشکل اب کشور
را حل کند.
بررســی ها نشــان می دهد انچه در نظام سیاســت گذاری
ابی کشــور طی ۴ســال اخیر رخ داده است ،بلندپروازی و
بی توجهی به ظرفیت های موجود کشــور و مناطق مختلف
ان بــوده اســت .در واقع عدم اعتنا به امایش ســرزمین و
قابلیت ها و محدودیت های مناطق مختلف سبب شده است
پرهزینه ترین و مخرب ترین سیاست ها در زمینه منابع ابی
کشــور اتخاذ شود .سیاست گذاری های جوی در زمینه لزوم
خودکفایی در محصوالت کشاورزی و ملزم دانستن کشور به
خودکفا بودن در بخش کشــاورزی در چند دهه اخیر ،یکی
از این سیاســت ها بوده اســت .امری که سبب شده این به
عنوان جدی ترین عامل مخرب منابع طبیعی و محیط زیستی
کشــور ایفای نقش کند .بخش عمده ای از مشکالت موجود
در بخش های منابع طبیعی و محیط زیســتی به عملکرد و
اقدامــات ذینفعان بر می گردد .اصــرار بر تداوم فعالیت های
کشــاورزی و صنعتی اب بر همچون فوالد و بدون توجه به
نتایج و پیامدهای ان در بخش های مختلف کشور سبب شده
است تا مسایل و مشکالت موجود در منابع ابی ایران جدی تر
شده و ابعاد بیشتری به خود بگیرد .به بیان دیگر ،جامعه ای
که در ان نظــام تصمیم گیری نگاه بلندمــدت و اینده نگر
نداشته باشد ،از ناپایداری در توسعه گریزی نخواهد داشت و
ترجیح منافع کوتاه مدت بر منافع بلندمدت ،ضرورت هر گونه
جامعیت نگری و رعایت اصول توسعه پایدار را از بین می برد.
در چنین سیاست گذاری بسیاری از فعالیت های اقتصادی و
حتی غیراقتصادی با ارزش تلقی شده و با حرف هزینه های
کالن اجرا می شود و متاسفانه در بلندمدت هزینه های ثانویه
چند برابری به مردم تحمیل خواهد شد .امروز نیاز و مصرف
اب و اب های سطحی بیشتر از موجودی انها است .ما اکنون
حساب های جاری خود را که رودخانه ها و اب های سطحی
بودند ،خالی کرده ایم و همچنین حساب های پس اندازمان
را هم که اب هــای زیرزمینی بودند ،از بین برده ایم و مانده
چک های بی محل .امروز به جایی رســیده ایم که حاکمیت
و دولت باید یک تصمیم جــدی بگیرند و مصرف اب را در
همه بخش ها کاهش دهند .برای چنین اقدام استراتژیکی باید
اقتصــاد خود را دگرگون کند و بار فشــار اقتصاد ایران را بر
محیط زیست کم کند ،تصمیمی که البته اجرای ان به راحتی
مقدور نیست .انتقال اب ،یک روش ازموده شده قدیمی است
که نشــان داده در بلند مدت جوابگو نخواهد بود .به اعتقاد
کارشناســان ،یکی از راهکارهای موجود شیرین کردن اب
خلیج فارس و انتقال ان به مرکز کشور است که البته هزینه
ان بسیار سنگین خواهد بود .بنابراین شاید بهترین راهکار،
کاهش مصرف از طریق تغییر سیاست ها در حوزه کشاورزی،
صنعت و توسعه شهری است .متولی حفاظت از محیط زیست
در کشورها ،دولت ها و حاکمیت هستند و حفاظت از منابع
ابی وظیفه انها است .اما باید واقع بینانه تر به ماجرا نگاه کنیم
و مردم هم باید اموزشهای درست ببینند و به اب به عنوان
یــک کاالی با ارزش نگاه کنند .امروز دیگر کار از حرف زدن
و وعده دادن گذشته است و زمان اقدام عملی رسیده است. صفحه 3
بانک و بیمه
کدام خریداران ارز مشمول مالیات می شوند؟
4
یکشنبه 21اذرماه 1400سال سوم شماره 632
اخبار
تازه ترین خبر درباره افزایش حقوق
سال اینده بازنشستگان
شکاف عمیق درامد و هزینه
ماهانهبازنشستگان
رییس کانون بازنشستگان سازمان تامین تهران درباره رقم
عیدی و میزان افزایش حقوق ۱۴۰۱بازنشســتگان توضیح
داد .علی دهقان کیا درباره رقم عیدی امســال بازنشستگان
گفت :هنوز برای تعیین تکلیف رقم عیدی بازنشستگان هیچ
اقدامی انجام نشــده است و پارســال بازنشستگان به اندازه
حقوق یک ماه عیدی دریافت کردند .وی با اشاره به این که
پیشنهادی برای افزایش عیدی بازنشستگان ،افزود :در این
خصوص پیگیری هایی دارد صورت می گیرد که بازنشستگان
هم باید مثل شــاغالن عیدی دریافت کنند .رییس کانون
بازنشستگان سازمان تامین تهران عنوان کرد :در حال حاضر
شــاغالن حداقل دو ماه و حداکثر سه ماه حداقل دستمزد
عیدی دریافت می کنند ،اما وقتی افراد بازنشسته می شوند،
بــه یک باره همه این ارقام افت پیدا می کند و فقط یک ماه
عیدی پرداخت می کنند .دهقان کیا متذکر شد :البته پارسال
بــه اندازه یک مــاه حداقل حقوق عیدی پرداخت شــد و
سال های ماقبل ان ،کمتر از این بود .در هر صورت افزایش
عیدی کارگران پیگیری می شود و منتظر هستیم که ببینیم
دولت در این خصوص چه خواهد کرد.
میزان افزایش حقوق ۱۴۰۱بازنشستگان
رییس کانون بازنشستگان سازمان تامین تهران در خصوص
میزان افزایش حقوق ســال اینده بازنشســتگان نیز گفت:
افزایــش حقوق مربوط به شــورای عالی کار اســت .طبق
ماده ۱۱۱قانون کار که حداقل بگیران هستند ،ارتباط پیدا
می کند به تصمیمی که در شورای عالی کار گرفته می شود.
دهقان کیا افزود :شورای عالی کار تاکنون هیچ تصمیمی در
رابطه با حداقل دستمزد نگرفته است و هر تصمیمی که شورا
بگیرد و در نهایت سه گروه کارگری ،کارفرمایی و دولت به
توافق برسند ،ان را مبنای حداقل دستمزد بازنشستگان قرار
می دهند و در رابطه با ســایر سطوح نیز بعدا سازمان تامین
باید از طریق دولت پیگیری کنند که به یک توافقی برسند.
وضعیت سخت درامدی بازنشستگان
رییس کانون بازنشستگان ســازمان تامین تهران در ادامه
عنوان کرد :در حال حاضر وضعیت درامدی بازنشســتگان
تقریبا یک سوم سبد هزینه خانوار است و در یک شرایط بسیار
سختی به سر می برند .دهقان کیا تصریح کرد :بازنشستگان با
توجه به این که ۳۵ ،۳۰سال کار کرده اند ،اما امروز در شرایط
مناسبی زندگی نمی کنند و تمام ظرفیت هایشان پر است و
به سختی زندگی شان تامین می شود .وی تاکید کرد :انتظار
ما از دولت فعلی ،اقای رییسی و اقای عبدالملکی به عنوان
وزیر کار که رییس شورای عالی کار نیز است ،این است که
باز دوباره به ما این وعده را ندهند که در اینده قرار است با
کم کردن تورم ،سبد هزینه خانوار را باال ببریم و سفره خانوار
را پررنگ تر کنیم .رییس کانون بازنشستگان سازمان تامین
تهران متذکر شد :تاکنون از این وعده ها زیاد داده شده ،اما
هیچ کدام از این وعده ها اتفاق نیفتاد که ما بدانیم که دولت
می تواند تورم را پایین اورد .دهقان کیا گفت :در ماده ۴۱قانون
کار دو بند وجود دارد .یک بند ،تورم بانک مرکزی است و بند
دوم می گوید اگر این تورم جواب گوی سفره خانوار نبود ،باید
از سبد هزینه خانوار استفاده کنیم .وی یاداور شد :در حال
حاضر سبد هزینه خانوار ۱۲میلیون تومان است .ما افزایش
تا این حد را نداریم ،اما فاصله حقوق بازنشســتگان تا این
عدد ،یک سوم است و حقوق بازنشستگان ،فقط ۱۰روز ماه
را تامین می کند .اما من معتقدم که این شکاف بیشتر از این
نباید شود .رییس کانون بازنشستگان سازمان تامین تهران
خاطرنشان کرد :دولت امسال باید کاری کند که این شکاف
بیشتر نشود و اگر این شکاف بیشتر شود ،قابل تحمل نیست.
میزان افزایش حقوق کارمندان
اعالم شد
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس درباره میزان افزایش حقوق
سال اینده کارمندان توضیح داد .جعفر قادری در پاسخ به این
پرســش که در حال حاضر چه برنامه ای از سوی دولت برای
افزایش حقوق در ســال اینده پیش بینی شــده است؟ اظهار
داشت :سقف بودجه سال اینده در حدود ۱۲۵۰هزار میلیارد
تومان تعیین شده اســت .وی افزود :افزایش حقوق ها در سال
۱۴۰۱در یک بازه ۶تا ۲۸درصدی رخ خواهد داد که متوسط
ان را ۱۰درصد اعالم کرده اند .عضو کمیسیون اقتصادی مجلس
تصریح کرد :ســهم فروش نفت از ۲۳۰هزار میلیارد تومان در
سال جاری به حدود ۴۰۰هزار میلیارد تومان افزایش یافته است
و درامدهای مالیاتی در سال اینده ۷۰درصد رشد دارد.
خرید و فروش ارز از طریق ســامانه نیما ،خرید ارز مســافرتی و سایر روش های تعریف شده قانونی برای تهیه ارز ،مشــمول پرداخت مالیات علی الحساب ۱۰درصد فروش
نمی شوند .پیرو اطالعیه قبلی درخصوص تعلق مالیات علی الحساب ۱۰درصد فروش به معامالت ارزی اعالم می دارد :علی الحساب مالیات مذکور شامل فروشندگان و خریداران
ارز از طریق روش های قانونی برای تهیه ارز از جمله معامالت از طریق ســامانه نیما و همچنین خرید ارز مسافرتی نمی گردد و صرفا به معامالت ارزی اشخاصی تعلق می گیرد
که با اعالم بانک مرکزی و نهادهای نظارتی از روش های غیرقانونی با اهدافی همچون سفته بازی و قاچاق ارز صورت می پذیرد.
انتقاد رئیس قوه قضائیه از ابهامات بازار بورس
چرا در بورس ایران صف خرید و فروش به نمایش گذاشته می شود؟
رئیس قوه قضائیه گفت :از طرف ناظرین بورس دخالت های غیرمتعارف در
امر خرید و فروش سهام صورت می گیرد و اموری بر سهامداران حقیقی و
حقوقی تحمیل می شود و فرضاً نمادی بدون ضابطه بسته می شود بدون
اینکه توضیحی داده شود .در پی دستور اخیر حجت االسالم والمسلمین
محسنی اژ ه ای رئیس قوه قضائیه به سازمان بازرسی کل کشور مبنی بر
به روز کردن گزارشات پیشین در مورد مسائل بورس و تخلفات احتمالی،
هیات مدیره ســازمان بورس و اوراق بهادار بــا رئیس قوه قضائیه دیدار
کردند .در ابتدای جلسه حجت االسالم والمسلمین محسنی اژه ای مطالبی
در خصوص اهمیت بازار ســرمایه و بورس بیان کرد و گفت :با استقبال
مــردم از بورس فرصت خوبی بــرای دولت و مردم پیش امد و نباید این
فرصت با عملکرد ناصواب از بین برود و الزم است با شفاف نمودن فرایندها
در بورس دغدغه مردم هرچه زودتر رفع شود و مردم با امیدواری بتوانند
کماکان در بورس فعالیت نمایند.
رشد فوق العاده شاخص بورس در سال های ۹۸و ۹۹غیرمنطقی بود
رئیس قوه قضائیه با بیان اینکه بدیهی است بازار سرمایه نیز مانند بسیاری
از بازارهای دیگر دادوســتد دارای سود و زیان است ،افزود :طبعاً افراد با
اختیار و اگاهی و اشــنایی با بازار باید وارد ان شوند لکن رشد فوق العاده
شــاخص بورس در سال های ۹۸و ۹۹غیرمتعارف و غیرمنطقی بود و به
همین جهت خیلی از دلسوزان و سازمان بازرسی کل کشور و دادستانی
کل کشــور به مسئولین ذی ربط به صورت کتبی و شفاهی هشدار دادند
و موارد خالف را متذکر شدند .حجت االسالم والمسلمین محسنی اژه ای
با اشاره به دغدغه های موجود در خصوص ریزش بورس در کشور گفت:
باید تالش و ابعاد نظارتی بازار سرمایه تقویت شود تا فرصت بازار سرمایه
به ضد ان تبدیل نشــود .رئیس دستگاه قضا همچنین از امادگی کامل
قوه قضائیه برای کمک به دولت و ســازمان بورس برای رفع اسیب ها و
مشــکالت بورس خبر داد .حجت االسالم والمسلمین محسنی اژه ای با
بیان اینکه با افزایش غیرمتعارف شاخص بورس و تبلیغات صورت گرفته
در سال های ۹۸و ۹۹جمع کثیری از مردم بدون اطالع و اشنایی کافی
حدود ۶۰میلیون کد بورسی گرفتند ،گفت :در ان مقطع زمانی سازمان
بورس هم اطالع رسانی و اگاهی بخشی مناسبی انجام نداد و در این فضا
بعضــی افراد کل موجودی را وارد بورس کردند و حتی بعضی از مردم با
شــرایط پیش امده از بستگان و اشنایان خود نیز وجوهی را اخذ کرده و
وارد بورس شــدند و در حال حاضر برای این دسته مشکل مضاعفی به
وجود امده است.
فرصت استثنایی از دست رفته
در این نشســت «مجید عشقی» رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نیز
گفت :ورود ســرمایه مردم به بازار بورس طی ســال های ۹۸و ۹۹یک
فرصت اســتثنائی برای شرکت های بورسی و رونق دهی به اقتصاد کشور
ایجاد کرد اما متاســفانه از ان جهت که زیرساخت های فنی ،حقوقی و
نظارتی متناســب با این هجوم سرمایه به بورس تعبیه نشده بود موجب
پدید امدن مخاطراتی شد.
رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار همچنین «ازادسازی بخش دوم سهام
عدالت»« ،مهیا نبودن زیرســاخت های فنی و حقوقی کامل»« ،فروکش
کردن نقدینگی موجود با اقدامات دولت وقت» و برخی عوامل دیگر را از
جمله دالیل ریزش بورس عنوان کرد .عشقی در ادامه ،وضعیت فعلی بازار
سهام را مثبت و امیدوارکننده ارزیابی کرد و گفت :در مدت اخیر سودهای
شــرکت های بورسی افزایش یافته است و موید این موضوع ،صورت های
مالی ماهانه ای است که شرکت های بورس در اختیار سازمان بورس قرار
می دهند و این فرایند ،ما را به این نتیجه می رســاند که نباید نگران بود.
حجت االسالم والمسلمین محسنی اژه ای پس از اظهارات عشقی رئیس
ســازمان بورس و اوراق بهادار این ســوال را مطرح کرد که این سازمان
برای تقویت زیرساخت ها و به طور خاص نظارت و اعتمادسازی مردم چه
برنامه ای دارد؟ عشقی نیز در پاسخ گفت :تا پایان سال با ارتقاء و تقویت
سامانه های فنی و نظارتی تمام جریان های مالی اثرگذار در بازار سرمایه در
سریع ترین زمان ممکن مورد رصد و شناسایی قرار خواهند گرفت و از این
طریق از بسیاری اسیب ها و مخاطرات پیشگیری خواهد شد.
بخش حقوقی سازمان بورس کارامدی ندارد
در این نشست حجت االسالم والمسلمین منتظری دادستان کل کشور
نیز اظهار داشــت :از سال ۹۷به بعد تذکرات و اخطارهایی به مسئولین
ذی ربــط بورس از جمله وزیــر اقتصاد وقت داده ایم و به نظر می رســد
بخش حقوقی سازمان بورس کارامدی الزم را ندارد .دادستان کل کشور
ساماندهی مجامع شرکت های سهام عدالت را ضروری دانست و گفت :در
جلسه اخیر شورای عالی بورس فرصت سه ماهه برای این امر تعیین شد.
معاون رئیس سازمان بازرسی کل کشور نیز در این نشست طی سخنانی
به تذکرات و گزارشــات این سازمان به مسئولین ذی ربط سازمان بورس
طی دو سال اخیر اشاره کرد.
انتقاد اژه ای از ابهامات بازار بورس
حجت االسالم والمسلمین محسنی اژه ای در ادامه گفت :مسائل مطرح شده از
سوی رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار و دادستان کل کشور جای بررسی
و اقدام دارد لکن اینجانب با مالحظات گزارشات رسمی و مردمی تفاوت هایی
بین فرایند بورس در کشور خودمان و سایر بورس های دنیا می بینم که می تواند
باعث رانت و سوءاســتفاده عده ای و متضرر شدن عده دیگری گردد لذا به
بعضی از موارد اشاره می کنم و امیدوارم سازمان بازرسی کل کشور و مسئولین
سازمان بورس و اوراق بهادار به طور دقیق این موضوعات را بررسی کرده و اقدام
مقتضی را به عمل اورند .رئیس عدلیه در همین راستا به «نمایش صف خرید
و فــروش در بورس»« ،دخالت های ناظرین بورس در فرایند خرید و فروش
سهامداران» و «خرید سهام با کد بورسی افراد حقیقی از سوی صندوق های
حقوقی» اشاره کرد و افزود :این موارد ابهاماتی است که اعضای هیئت مدیره
سازمان بورس باید در رابطه با ان شفاف سازی و رفع ابهام کنند.
چرا در بورس ایران صف خرید و فروش به نمایش گذاشته می شود؟
رئیس قوه قضائیه همچنین در خصوص نمایش صف خرید و فروش در
بــورس اظهار کرد :با وصف اینکه در بورس های متعارف دنیا صف خرید
و فروش به نمایش گذاشــته نمی شــود چرا در بورس ایران صف خرید
و فروش نمایش گذاشــته می شود؟ حجت االسالم والمسلمین محسنی
اژه ای افزود :از طرف ناظرین بورس دخالت های غیرمتعارف در امر خرید
و فروش سهام صورت می گیرد و اموری بر سهامداران حقیقی و حقوقی
تحمیل می شــود و فرضاً نمادی بدون ضابطه بسته می شود بدون اینکه
توضیحی داده شود .رئیس قوه قضائیه با اشاره به دسترسی کارگزاری ها
و ســازمان بورس به کلیه ردیف ها و سفارشات عرضه و تقاضا گفت :این
در حالی است که سهامداران عادی به صورت انالین حداکثر ۵ردیف از
سفارشات را می توانند مشاهده کنند .حجت االسالم والمسلمین محسنی
اژه ای ادامه داد :همچنین دیده شــده که صندوق ها به جای کد بورسی
خود صندوق ،با کدهای حقیقی که در صندوق سرمایه گذاری کرده اند در
بورس شرکت می کنند و یا کدهای حقیقی صندوق را در اختیار دیگران
قرار می دهند و انها در بورس شرکت می کنند .رئیس عدلیه با بیان اینکه
همه این موارد می تواند ایجاد رانت و فســاد کند ،گفت :باید در خصوص
همه این موارد شفاف سازی شود.
امادگی قوه قضائیه برای رفع اسیب های بورس
در پایان این نشست رئیس قوه قضائیه از سازمان بازرسی خواست مسائل
را به صورت جدی دنبال کند و به هیات مدیره سازمان بورس نیز گفت:
شــما موظف هستید اسیب ها و کمبودها را شناسایی ،جمع بندی و رفع
کنید و اگر نیاز به کمک قوه قضائیه اســت حتما کمک می کنیم و اگر
معتقد هســتید مجازات ها در این زمینه ناکافی است به صورت موردی
اعالم کنید که اقدام الزم به عمل اید.
بررسی تاثیر اقدامات اخیر برای کاهش نرخ ارز
مشکلاصلیبازارارزچیست؟
تغییر شرایط تخصیص ارز ســهمیه ای ،وعده راه اندازی سامانه ای
انالین برای دریافت ارز ،اعالم نیازهای ارزی جدید از کانون صرافان
به بانک مرکزی ،اخذ مالیات از خرید و فروش ارز و دســتگیری و
مســدود شدن حســاب اخاللگران ارزی از جمله اقدامات دولت و
بانک مرکزی برای مدیریت نوســانات اســت که باید دید اینگونه
اقدامات ،التهابات بازار ارز را کاهش می دهد یا خیر؟ با افزایش های
ل گیری صف و نابه سامانی ها در
قابل توجه قیمت در بازار ارز ،شک
این بازار برای دریافت ارز مسافرتی بانک مرکزی شرایط تخصیص
ارز ســهمیه ای را تغییر داد که طبق ان دیگر با ارائه کارت ملی ارز
مسافرتی و سایر مصارف ۲۵گانه ارزی داده نمی شود .ضمن اینکه
تخصیص مصارف ۲۵گانه ارزی ادامه دارد اما سرفصل سایر از این
مصارف برداشــته شد و ارز مســافرتی و ارز موردنیاز برای شرکت
در دوره های اموزشــی و پژوهشــی از ۲۰۰۰یورو به ۲۲۰۰یورو
افزایش یافت.
اقدامات اخیر ارزی بانک مرکزی
در این میان با افزایش قیمت در بازار ارز ،مسئوالن بر نبود کمبود
ارزی و بهبود ورود ارز به کشــور تاکیــد کردند و رئیس کل بانک
مرکــزی در بازدیــدی از صرافی های تهران اعالم کــرد که برای
جلوگیری از تشــکیل صف در مقابل صرافی ها ،طی یکی -دو ماه
اینده سامانه ای برای تخصیص ارز سهمیه ای از جمله ارز مسافرتی
راه اندازی می شود تا مردم در این سامانه درخواست خود را ثبت و
ارز ســهمیه ای دریافت کنند .همچنین ،صالح ابادی اعالم کرد که
برای رفع مشــکالت احتمالی مرتبط با فروش ارز و تامین نیازهای
ارزی مــردم در مکاتبه ای مراتب را به رئیس شــورای عالی کانون
صرافــان ایران اعالم می کند که در روز چهارشــنبه بانک مرکزی
در نامه ای از کانون صرافان خواســتار اعــام نیازهای جدید ارزی
متقاضیان واقعی شد.
عامل صعود دالر از نگاه مسئوالن
در این بین ،رئیس جمهور عامل صعودی شدن قیمت ها در بازار ارز
را دخالت شــبانه روز عده ای همزمان برای باال بردن نرخ ارز عنوان
کــرد و رئیــس کل بانک مرکزی نیز اعالم کــرد که قیمت واقعی
ارز را بازار ازاد تعیین نمی کند و این بازار غیررســمی است .پس
از این ،وزارت اطالعات از دســتگیری از دســتگیری پنج اخاللگر
شــاخص بازار ارز تهران خبر داد و اعالم کرد که مســدود کردن
حساب های بانکی فعاالن غیرمجاز ارزی به ۸۴۱نفر افزایش یافته
است .تازه ترین اقدام دولت برای مدیریت بازار ارز نیز ،اخذ مالیات
از خرید و فروش ارز است که طبق ان سازمان امور مالیاتی با اعالم
بانک مرکزی نســبت به برقراری مالیات علی الحساب به میزان ۱۰
درصد از فروش ارز خریداران و فروشندگان اقدام می کند.
مشکل اصلی بازار ارز چیست؟
در این بین ،برای بررســی اینکه این اقدامات دولت برای مدیریت
بــازار ارز چه میزان در کاهش التهابات این بازار تاثیر دارد ،کامران
ندری اظهار کرد :مشکل بازار ارز و التهابات ان به مسائل بنیادینی
چون تورم باال ،انتظارات تورمی شــدید و پاییــن بودن نرخ بهره
واقعی در اقتصاد برمی گردد و یکســری مســائل نیز به جو روانی
مرتبط می شــود که این جو تحت تاثیر اخبار سیاسی ،نگرانی های
مردم نســبت به اینــده و بی اعتمادی ان ها به دولت اســت .وی
افزود :اقدامات اخیر دولت در راســتای بازار ارز مبهم و جزئیات ان
همانند سایر برنامه های دولت نامشخص است .بخش قابل توجهی
از معامالت ارز در ســامانه نیما صورت می گیرد که اخذ مالیات از
این بخش به بازار ارز کمکی نمی کند مگر اینکه معامالت ســامانه
نیما از این مالیات معاف باشد که مشخص نیست.
این کارشــناس اقتصادی ادامه داد :اگر قرار اســت از طریق اخذ
مالیات از خریــد و فروش ارز ،معامالت در بازار ازاد ارز هدف قرار
گیرد ،این سوال ایجاد می شود که چگونه معامالت این بخش را که
به صورت غیررســمی است و ثبت نمی شود را شناسایی می کنید؟
اگر هدف این معامالت است باید برنامه دقیق برای چگونه شناسایی
و وصول مالیات از ان ها نیز مشخص شود.
ندری گفت :مشکلی که در دهه گذشته ایجاد شده است تصور این
اســت که با ایجاد سامانه های انالین و الکترونیکی می توان مسائل
اقتصادی را حل کرد درحالیکه مسائل اقتصادی راه حل می خواهد
نه سامانه.
تحریم و تورم ،قاتل بازار ارز
وی مشــکل بازار ارز را تحریم ها و تورم باال دانســت و بیان کرد:
وظیفه اصلی بانک مرکزی این اســت که برای کنترل تورم برنامه
داشــته باشــد و دولت نیز ابرچالش هایی چون تحریم ها و ارتباط
ایران با دنیا که اقتصاد ایران را تحت فشــار قرار می دهد را برطرف
کند.
مالیات ،بازار غیررسمی ارز را جذاب تر می کند
از ســوی دیگر ،کامران سلطانی زاده،رئیس ســابق کانون صرافان
درباره راه اندازی سامانه انالین تخصیص ارز به مردم گفت :استقاده
از پتانســیل بخش خصوصی در اجرای این طرح ها و برون سپاری
ایــن فعالیت ها به بخش خصوصی مهم اســت و بانک مرکزی باید
صرفا مقام ناظر خودرا در حسن انجام این عملیات حفظ کند.
وی با بیان اینکه کانون صرافان دوسال گذشته طرح فروش انالین
ارز را مطــرح کــرد و این طرح را در اپ کانون اماده اجرا داشــته
و همین االن نیز این طرح اماده اســتارت از همین اکنون اســت،
گفت :در مورد مالیات نیز باید اتاق فکر تصمیمات ارزی در یک جا
متمرکز باشــد و اظهار نظرات پراکنده و تصمیمات لحظه ای شاید
بصورت مسکن و فوری اثر کند اما قطعی نخواهد بود .
هزینهپیامک بانکی برای کدامگروه ۱۰۰هزار تومان شد؟
دبیر کانون بانک ها و موسسات اعتباری خصوصی از افزایش هزینه
ســرویس پیامکی بانک های خصوصی به ۲۰هزار تومان خبر داد.
محمدرضا جمشــیدی اظهــار کرد :طبق اخرین مصوبه شــورای
عالی کانون بانک های خصوصی هزینه سرویس پیامکی بانک های
خصوصــی برای هر حســاب بانکی متعلق به اشــخاص حقیقی و
حقوقی به ترتیب بــه ۲۰و ۱۰۰هزار تومان افزایش پیدا کرد که
بانک ها ملزم به دریافت این مبلغ هستند و باید ان را در دو یا یک
نوبت به شرط اطالع به مشــتری و اعالم رضایت او دریافت کنند
که تنها در صورت رضایت مشــتری حق کسر این هزینه از حساب
مشتری را دارند.
وی با بیــان اینکه برخی بانک ها همچنان در حال دریافت کارمزد
پیامک به روال ســابق هســتند ،افزود :بانک های دولتی در توافق
بانک هــای خصوصی مبنی بــر افزایش هزینه ســرویس پیامکی
شرکت نکردند و اعالم کردند که اکنون موقعیت مناسبی برای این
امر نیست اما بانک های خصوصی این افزایش را قبول کردند و این
افزایش کارمزد در این بانک ها قابل اجراســت .دبیر کانون بانک ها
و موسســات اعتباری خصوصی ادامه داد :بانک شــهر پیش از این
هزینه سرویس پیامکی خود را به ۳۰هزار تومان افزایش داده بود
که معلوم نیســت پس از این مصوبه ۳۰ ،هزار تومان را به ۲۰هزار
تومان می رســاند یا خیر و یا اینکه ۳۰هزار تومان را برای اشخاص
حقوقی به ۱۰۰هزار تومان می رساند یا خیر. صفحه 4
گیتی رئوفی (معلم بازنشســته و همسر جمشید مشایخی) صبح دیروز ۲۰اذر ماه در یکی از بیمارستان های تهران درگذشت .مهرتاش مهدوی از دوستان و نزدیکان خانواده
جمشــید مشایخی (بازیگر فقید) این خبر را تایید کرد .همســر جمشید مشایخی که چند ماه قبل به همراه فرزندش نادر مشایخی به کرونا مبتال شده بود ،از این بیماری بهبود
یافت اما در چند هفته اخیر به دلیل عوارض کرونا در بیمارســتان بستری شــد و از دنیا رفت .جمشید مشایخی همیشه از وابستگی اش و عالقه اش به همسرش می گفت .این
بازیگر پیشکسوت ۱۳فروردین ماه سال ۹۸از دنیا رفت.
چرا رمان های خارجی بیشتر از داستان های ایرانی به فروش می روند؟
نویسندگانیکهداستانرافراموشمی کنند
نویسنده اثر تحسین شده «ماتی خان» با اشاره به الگوپذیری
نویسندگان ایرانی از سبک های غربی می گوید :گاه این تقلید
سبب می شود که نویسنده داستان را فراموش کند.
کتاب «ماتی خان» شــما را به ده ها سال قبل در منطقه بندر
ترکمن می برد و بــا اتفاقات جذابی که انتظــارش را ندارید
همراهتــان می کند .کتاب راوی داســتانی جذاب و خواندنی
مربوط به سال های اول حکومت پهلوی اول رضاخان است که
مردم با اتفاقات تازه ای روبه رو می شــدند .این کتاب به زمانی
برمی گردد که قبایل ترکمن را در منطقه مرزی حاشــیه رود
اترک اسکان دادند و با ایستگاه های انتظامی مرزبانی در کنار
انها سعی کردند تمام زندگی و رفتارشان را کنترل و محدود
کنند.
در ان دوران نیروهای انتظامی رفتار بســیاری بدی با مردم
داشتند و این سابقه بد ،خبری هولناک برای مردم ان منطقه
بود و نمی دانســتند باید با این موضوع چطور برخورد کنند.
«ماتی خان» ،ریش ســفید یکی از قدیمی ترین قبایل ترکمن
اســت ،او می داند این اوضاع خوب نیست و باید یک واکنش
درست داشته باشــد ،اما چه اتفاقی می افتد؟ این کتاب ما را
با تصمیم ماتی خان پیش می برد و درگیر داســتان می شویم.
کتاب «ماتی خان» نه تنها ما را به شــناختی جالب از اداب و
فرهنگ ترکمن ها می رساند بلکه کمک می کند اوضاع مردم در
ان دوران را بهتر درک کنیم.
عبدالرحمن اونق ،نویســنده ،در کتاب «ماتی خان» همانند
دیگر اثارش ،بــه المان های بومی توجه ویژه نشــان داده و
داســتانش را در چنین فضایی نقل می کند .عالوه بر انتخاب
شخصیت ها ،محیط و ...نوع زبان نیز متناسب با چنین فضایی
انتخاب می شود؛ موضوعی که ســبب می شود مخاطب امروز
کمی با اداب و رســوم ،فرهنگ و زبــان منطقه ترکمن صحرا
بیشتر اشنا شــود .کتاب «ماتی خان» اخیرا ً به عنوان یکی از
برگزیدگان دومین دوره جایزه شهید اندرزگو در بخش رمان
بزرگســال تجلیل شده اســت .به همین مناسبت با اونق به
گفت وگو پرداخته است که می توانید در ادامه بخوانید:
اقای اونق! اولین موضوعی کــه درباره «ماتی خان» و
دیگر اثار شما به ذهن ممکن است خطور کند ،اشتراک
همه انها در بومی گرایی است؛ گویی این مسئله همانند
نخ تســبیحی همه اثار شما را به هم متصل کرده است.
چرا بر حفظ این موضوع اصرار دارید؟
علت اصلی این اســت که من در ترکمن صحرا زندگی می کنم و با این
محیط اشنا هســتم .در سال های اخیر نویســندگانی که در مناطق
مختلف حضور دارند نیز تــاش کرده اند با بهره گیری از ظرفیت های
محیــط اطراف خود ،داســتان های خود را روایت کننــد .مث ً
ال اقای
فرهاد حســن زاده داســتان جنوب را روایت می کند ،در اذربایجان و
خراسان نیز نویسندگانی هستند که با این رویکرد ،داستان های خود
را روایت می کنند .وقتی نویســنده بومی باشد ،حسی که در داستان
ایجاد می شود ،زنده و قابل درک است و به راحتی به مخاطب منتقل
می شــود .پیش تر نویسندگانی بودند که از شهرهای دیگر به ترکمن
صحرا امدند و خواســتند که داســتانی را در این فضــا روایت کنند،
اما چــون حضور انها موقت بود و با محیط اشــنا نبودند ،خالیی در
داستان هایشان احساس می شد .انها درباره ترکمن صحرا می نوشتند ،
اما داستانشــان ترکمنی از اب در نمی امد .شخصیت هایی گاه در این
دسته از داستان ها حضور داشتند که جنس انها با مردمی که در این
محیط زندگی می کنند ،فرق داشت.
این عالقه شــما به محیط در بســیاری از داســتان های امروز دیده
نمی شــود .منظورم این است که داستان های امروز بیش از انکه بومی
باشند ،محصول محیط های تکراری شهرها و فضاهای بسته اپارتمانی
هســتند؛ این موضوع حتی درباره نویســندگانی که در شهرستان ها
زندگــی می کنند هم صدق می کند .من برای داســتان هایم به منابع
مختلف مراجعه کردم؛ افسانه ها را خواندم ،درباره انها تحقیق کردم ،در
حوزه موسیقی به ویژه موسیقی مقامی تحقیق کردم و خالصه تالش
کــردم به همه منابعی که در این زمینه کمک می کند ،مراجعه کردم.
من در شهر شلوغ زندگی نکردم ،بزرگترین شهری که زندگی کرده ام،
گنبدکاووس اســت .در این میان احساسم این بود که سوژه هایی که
مربوط به ادم های روستا باشــد ،مانند ماهیگران ،کارگران و ...کمتر
در داستان ها حضور داشــته اند و به انها پرداخته شده است .از سوی
دیگر ،برخی از نویســندگان تصورشــان این است که مخاطب ممکن
اســت به اتفاقاتی که در زیر پوســت شــهر رخ می دهد و در داستان
روایت می شود ،عالقه بیشتری نشان دهد .البته اگر داستان با موضوع
بکر و تازه ای نوشــته و از زاویه دید بهتری پرداخته شــود ،مخاطبان
خود را دارد .اما یکی از مســائلی که می توان به ان اشــاره کرد ،این
است که گاه نویسندگان می خواهند شبیه نویسندگان غربی بنویسند؛
کتابی از انها می خوانند و می خواهند شــبیه انها بنویسند .وقتی وارد
این قضایا می شــوند ،داســتان را فراموش می کنند و فقط به ســبک
نوشــتاری فکر می کنند؛ این در حالی اســت که یکی از ُحســن های
داســتان این اســت که مخاطب از ان لذت ببرد ،اوج و فرود داشته
باشد .نویسندگان فرم گرای غربی اگرچه فرم گرا هستند ،اما در همان
فرم هم لذتی به مخاطب خود منتقل می کنند .اما ما گاه این مســائل
را فرامــوش می کنیم؛ به همین دلیل معتقدم که نباید به این صورت
حرکــت کنیم .یکــی از دالیل این رویکرد این اســت که ما در حال
حاضر همانند اونگ میان سنت و تجدد در حال حرکت هستیم .اروپا
یا امریکا حرکت از ســنت به سمت مدرنیته را با پوست و خون خود
چشیده و درک کرده اند .اما ما هنوز به ان مرحله نرسیده ایم؛ ابزارهای
مدرنیته را داریم ،اما نمی دانیم که چطور باید از این ابزارها اســتفاده
کنیم .مث ً
ال موبایل داریم ،اما نمی دانیم که چطور از ان استفاده کنیم؛
به همین دلیل معضالتی پشــت بند ان پدید می اید؛ از این رو تجربه
کردن سبک هایی مانند رئالیســم جادویی ،سوررئالیسم و ...برای ما
سخت است.
به اقبال نویســندگان به سمت تجربه سبک های غربی
اشاره کردید .این اقبال در بازار کتاب نیز نمود دارد .یعنی
هم نویسنده و هم مخاطب عالقه مند به خواندن و خرید
کتاب هایی است که توسط داستان نویسان خارجی نوشته
شده باشد .مث ً
ال در چند سال اخیر ،در میان پرفروش هایی
که کتابفروشــی ها اعالم می کنند ،تعداد قابل توجهی به
اثار خارجی اختصاص دارد .از ســوی دیگر ،همانطور که
شما اشاره کردید ،این اقبال و رد پای ان در میان بخشی
از جامعه نویســندگان کشور نیز قابل تامل است .به نظر
شما این رغبت از چه چیزی نشات می گیرد؟
یک باوری هست به اســم بی اعتمادی .برخی از مخاطبان این باور را
دارند که کارهای داســتانی در ایران با ممیزی مواجه می شــود ،این
موضوع در میان داستان بزرگســال پررنگ تر است .فکر می کنند که
ســخت گیری های ارشاد سبب می شــود که یک اثر کامل به دستش
نرسد .در این زمان فکر می کند که چون ترجمه است و هرچه از خارج
امده خوب اســت ،ان را می خرد .او فکر می کند این اثر هرچقدر هم
که بد باشد ،چون ترجمه است ،خوب است .مخصوصاً اگر پیش از ان
فیلمی هم براساس ان اثر ساخته شده باشد .این باور درستی نیست.
من به عنوان یک نویســنده هیچ گاه خودسانســوری نکردم .در اثری
مانند «ماتی خان» که شاید برخی فکر کنند حتماً ممیزی می خورد،
این کار را انجام ندادم و در نهایت با سوره مهر که یک ناشر خصوصی
نیســت ،منتشر کردم .باید به ناشــرانمان اعتماد کنیم .نویسنده اگر
احســاس کند که اثرش از انچه نوشته خارج می شود ،جلوی نشر ان
را خواهد گرفت.
بازگردیم به کتاب «ماتی خان» .کتاب موضوع جذاب و
نویی را در تاریخ معاصــر روایت می کند که کمتر به ان
پرداخته شده است :اسکان اجباری مردم یک روستا در
زمان رضا شــاه .کمی درباره موضوع این کتاب صحبت
کنید.
این اتفاق در زمان اوایل حکومت پهلوی اول رخ داده است .پدربزرگ
مادری من در گرگان ســرباز بود ،در ان زمان گزارش شد که در نوار
مــرزی ترکمن صحرا اتفاقاتی رخ داده اســت ،به همین دلیل هنگی
برای ســرکوب مردم به ان منطقه اعزام می شود ،اما وقتی می رسند
می بینند که هیچ یک از اهالی روستای خایرخوجه باقی نمانده اند ،انها
به ان ســوی مرز رفته و پیش از ان ،همه ســربازانی را که در روستا
حضور داشتند و مشکالتی را برایشان ایجاد کرده بودند ،کشتند .همه
اهالی روســتا به غیر از یک تلگراف چی به ان ســوی مرز رفته بودند.
ماجــرا از این قرار بود که مامورانی کــه در خایرخوجه بودند ،کم کم
شــروع به ازار و اذیت اهالی کردند .ابتدا اموال و گوسفندهای اهالی
روســتا را می گرفتند و برای خود خرج می کردند .بعد از ان ،اذیت ها
شــکل دیگری گرفت و مسائل خانوادگی ایجاد شد .انها بارها شکایت
کردند و گزارش دادند که ماموران حکومت مشغول این اعمال هستند
و منتظر بودند تا شــاید اقدامی از جانب حکومت صورت گیرد .بارها
سعی کردند تا این مسائل را با مسئوالن مطرح کنند ،اما وقتی دیدند
که راهی ندارند ،خود عدالت را اجرا کردند .همه را کشتند و به اجبار
برای حفظ جان خود و خانواده به ان سوی مرز رفتند.
منبع شما برای نقل این داســتان چه بود؟ ایا کسی از
اهالی روستا زنده مانده است؟
همه اهالی در ان زمان روســتا را ترک کردنــد و رفتند .انها همه با
هــم زندگی می کردنــد ،به همین دلیل به صــورت کامل رفتند70 .
ســال هم از ان ماجرا می گذرد ،کودکانــی که این خاطره را در ذهن
دارند ،باید در زمان این رخداد حداقل 10ســاله باشند .خودم خیلی
به دنبال کسی گشتم که شــاهد عینی این ماجرا باشد ،اما هیچ کس
از ان واقعه نمانده بود .اما در این میان پیرمرد 90ســاله ای را یافتم
که در روستای هم جوار زندگی می کرد و از این ماجرا اطالع داشت .با
یکی از معتمدان محلی به سراغ پیرمرد رفتم ،او ماجرا را برای من به
صورت کامل تعریف کرد.
اســتقبال از «ماتی خان» در منطقه ترکمن صحرا به چه
صورت بود؟ بــا توجه به اینکه موضوع جدیدی را مطرح
می کرد ،فکر می کنم استقبال خوبی صورت گرفته باشد.
اســتقبال از کتاب خوب بود؛ به خصوص انکه در زمان حاضر میزان
کتابخوانی خیلی کم شــده است .در همان ابتدا که کتاب منتشر شد،
تعداد قابل توجهی از کتاب را در کتابفروشی ها توزیع کردیم که همه
انها خریداری شدند.
برای مخاطبان ترکمن چه نکته ای در «ماتی خان» جالب
بود؟
معموالً داســتان هایی که در گذشــته رخ دهد ،برای همه لذت بخش
اســت .حس همذات پنداری سبب می شــود تا مخاطب همراه کتاب
شود .اما این موضوع درباره اثاری که در قالب گزارش تاریخی نوشته
شــده باشــند ،صدق نمی کند .وقتی رمانی نوشته شــود ،ان ماجرا
ماندگار خواهد شد.
در حال حاضر کتاب جدیدی در دست نگارش دارید؟
بله ،قرار است توسط موسسه شهرســتان ادب کتابی با عوان «گرگ
دریا» منتشر شــود که انتقادی اجتماعی اســت .قرار است کتاب تا
زمستان سال جاری منتشر شود.
در دو شهر اروپایی؛
محمدمعتمدیبا«رامبراندتریو»کنسرتمی دهد
محمــد معتمدی خواننده موســیقی ایرانــی در ادامه دور تازه
کنســرت خوانندگان ایرانی در خارج از کشور دو اجرای زنده را
با همراهی مجموعه «رامبراند تریو» برگزار می کند.
محمد معتمدی در ادامه برگزاری تور کنســرت های هنرمندان
ایرانی ،روزهای یکشنبه بیست و یکم اذرماه و پنجشنبه بیست
و پنجم اذر ماه کنســرت هایی را با مجموعــه «رامبراند تریو»
پیش روی مخاطبان قرار می دهد.
به گفته معتمدی این کنســرت ها به گونه ای طراحی شــده که
مخاطبان شاهد اجرای قطعاتی تلفیقی از اواز ایرانی با همراهی
موسیقی هنرمندان قاره سبز خواهند بود.
بر اســاس برنامه ریزی هــای انجام گرفته اولین کنســرت روز
یکشــنبه بیســت و یکم اذرماه (دوازدهم دســامبر) در سالن
اوستنده بلژیک و دومین کنسرت روز پنجشنبه بیست و پنجم
اذر (شانزدهم دسامبر) در ســالن النتارن ونستر روتردام هلند
برگزار می شــود .همکاری محمد معتمدی با مجموعه رامبراند
تریو که از گروه های شناخته شــده اروپایی در میان مخاطبان
ایرانی اســت طی ســال های گذشــته نیز انجام گرفته و او با
همراهی هنرمندان این گروه کنسرت ها و پروژه های دیگری را
نیز پیش روی مخاطبان قرار داده بود.
گروه سه نفرۀ هلندی رامبراند تریو سال ها با هنرمندان مختلف،
از جمله موزیسین های مطرح کشورمان حسین علیزاده ،کیهان
کلهر و حســام اینانلو همکاری های متعدد داشته و در بسیاری
از فســتیوال های بزرگ جز از جمله «بیم هویی»« ،نورث سی
جز»« ،الب جز» و فســتیوال جز مادرید حضور داشــته است.
این مجموعه که دســتمایه اصلی موسیقی شان موسیقی جز،
موســیقی کالسیک و موســیقی خاورمیانه است در پاییز سال
۱۳۹۶بود که همراه با این هنرمندان در شــهرهای مختلف به
اجرای برنامه پرداختند .اعضای گروه رامبراند در طول ۱۲سال
گذشته در کنار هم ساز زده اند و توانسته اند به یکی از اصلی ترین
گروه های جز در هلند تبدیل شــوند .البوم های «هم سان و هم
سکوت» با حسین علیزاده و «هنوز پاییز است» با کیهان کلهر
دو پروژه ای هســتند که از مجموعــه «رامبراند تریو» در ایران
منتشــر شــده اند .در البوم «هم ســان و هم سکوت» حسین
علیزاده نوازنده شــورانگیز ،رامبراند فرایش نوازنده فورته پیانو،
هارمونیوم ،تونی اورواتر نوازنده ویولن و وینسنت پالنیه نوازنده
ســازهای کوبه ای گروه اجرایی البوم را تشکیل می دادند .ضمن
اینکه «درامد»« ،ســماع»« ،کرشــمه»« ،مقدمه نیشابورک»،
«سرمســت»« ،رامبراندی نژاد»« ،نهفت»« ،ترکمن» اســامی
اثــاری بودند که در این البوم گنجانده شــده اند .البوم «هنوز
پاییز است» نیز یکی دیگر از همکاری مجموعه «رامبراند تریو»
بــا هنرمندان ایرانــی بود که در این پــروژه کیهان کلهر دیگر
نوازنده شاخص موسیقی ایرانی گروه را همراهی می کرد .این اثر
موسیقایی حاصل همکاری و خلق موسیقایی این تریو با کیهان
کلهر بود که از دو قســمت اصلی تشــکیل شده که بخش اول
کمانچه و در بخش دوم کلهر از ســاز ابداعی شاه کمان استفاده
می کند .این در حالی اســت که فضای ملودی ها بیشتر در مایه
شوشتری و اصفهان گردش دارد.
فرهنگ و هنر
گیتی رئوفی ،همسر جمشید مشایخی درگذشت
یکشنبه 21اذرماه 1400سال سوم شماره 632
5
اخبار
با اجرای حسین صفامنش؛
درهای تاالر وحدت روی
کنسرت ها باز می شود
سرانجام طلسم برگزار نشدن کنسرت ها در تاالر وحدت
تهران شکســته شد و قرار بر این است که روز پنجشنبه
نهم دی ماه حســین صفامنش خواننده کردی تازه ترین
اجــرای زنده خود را در این مکان برگزار کند .حســین
صفامنش خواننده موســیقی کردی که اغلب مخاطبان
او را با خوانندگی تیتراژ ســریال «نون خ» می شناسند،
اغازگر برگزاری کنسرت های زنده در تاالر وحدت خواهد
بود .این کنســرت در شرایطی پیش روی مخاطبان قرار
می گیــرد ،که مجموعــه تاالرهای وحــدت و رودکی از
تاالرهــای تابعه بنیاد فرهنگی هنــری رودکی طی ایام
کرونا کنســرت زنده ای را برگزار نکرده بودند .برگزاری
کنسرت حســین صفامنش در تاالر وحدت در شرایطی
است که هنوز از جزییات نحوه فروش بلیت ،قیمت بلیت
و جاگذاری مخاطبان اطالعاتی در ســامانه فروش بلیت
ثبت نشــده و مشخص نیســت که این کنسرت در چه
شــرایطی قرار اســت از مخاطبان میزبانی کند .حسین
صفامنش از جمله هنرمندان کرمانشــاهی است که طی
سال های اخیر عمده فعالیت های خود را متمرکز بر تولید
و اجرای اثار موســیقایی در حوزه موسیقی کردی کرده
است .ضمن اینکه انتشار البوم و تک اهنگ های مختلف،
برگزاری کنســرت در چندین تاالر موســیقی و اجرای
برنامه در جشــنواره های مختلــف از جمله فعالیت های
حسین صفامنش در عرصه موسیقی بوده است.
سجادی ،وزیر ورزش و جوانان:
برنامه های متنوعی برای
گردشگران جام جهانی در کیش
درنظر گرفته ایم
وزیــر ورزش و جوانان گفــت :برنامه هــای متنوعی از
ســوی منطقه ازاد کیش برای تیم ملی و گردشــگرانی
که قرار است به واســطه جام جهانی ۲۰۲۲قطر به این
جزیره سفر کنند ،فراهم شــده است .به گزارش ایرنا از
وزارت ورزش و جوانــان ،با حضور وزیر ورزش و جوانان
تفاهم نامه همکاری مشترک بین وزارت ورزش و جوانان
و شــورای عالی مناطــق ازاد تجاری امروز (شــنبه) به
امضا رســید« .سیدحمید ســجادی» در مراسم امضای
تفاهم نامــه همــکاری مشــترک بیــن وزارت ورزش و
جوانان و شــورای عالی مناطــق ازاد تجاری ،صنعتی و
ویژه اقتصادی اظهار داشــت :این نشســت نقطه عطفی
در ورزش کشــور خواهد بود و از همه دســت اندرکاران
که زمینه ســاز برای این تفاهم نامه شدند تشکر می کنم.
وی افزود :بحث تقویت فوتبال از اواخر سال ۹۹استارت
خــورد و بنا به دالیلی یک مقدار روند ان کند شــد .از
زمانی که افتخار حضور در وزارت ورزش و جوانان را پیدا
کردم ســعی کردیم این روند را سریعتر کنیم و بتوانیم
زمینه همکاری و ایجاد این تفاهــم نامه را ایجاد کنیم.
وزیر ورزش و جوانان خاطرنشان کرد :خوشبختانه زمینه
این تفاهم نامه ایجاد شد و قرار است که یک زمین چمن
طبیعی در راســتای این تفاهم نامه در کیش ایجاد شود .
برنامه های متنوعی از ســوی مناطق ازاد قرار است برای
تیم ملی و گردشــگرانی که قرار اســت به واســطه جام
جهانی به این جزیره بیایند فراهم خواهد شد .وی گفت:
امیدواریم که این شــرایط به دیگر مناطق ازاد کشــور
گســترش پیدا کند .قرار اســت امکانــات جزیره کیش
به عنــوان نقاط قوت فوتبال و ورزش ایــران در اختیار
قرار بگیــرد و از این امکانات در جهت پیشــبرد اهداف
حوزه ورزش و جوانان کشــور اســتفاده کنیم .سجادی
تصریــح کرد :اهداف و برنامه های ما فقط به ورزش ختم
نمی شــود ،چون بخش عظیمی از حــوزه کاری مربوط
به حوزه جوانان می شــود .بعــد از تفویض اختیار که به
مناطق ازاد انجام شــد ،قرار اســت که دفتر فدراسیون
فوتبال در مناطق ازاد کیش احداث شــود و این امادگی
از ســوی مناطق ازاد وجود دارد که دیگر فدراسیون ها
و باشــگاه های بزرگ مثل استقالل و پرسپولیس بتوانند
ایــن دفاتر را در جزیره کیش احداث کنند .وی گفت :از
نگاه حمایتی دکتر «ســعید محمد» دبیر شــورای عالی
مناطق ازاد تجاری ،قدردانی می کنیم به خاطر همکاری
که با وزارت ورزش و جوانان و رشــته های مختلف دارند.
موضوع تحــول میزبانی ها برای رویدادهــای بین المللی
یکی از مباحث مطرح شــده ما با «ســعید محمد» بود.
از انجا که مناطق ازاد شــرایط متفــاوت و ظرفیت های
مختلفــی دارند و می توان از هر کدام از این مناطق ازاد
برای میزبانی از یک رویداد بین المللی بهره گرفت .وزیر
ورزش و جوانان خاطرنشان کرد :در مناطق ازاد می توان
ســنگین ترین رویدادها را برگزار کــرد چون خیابان ها و
فضاهای مناسبی دارند .درخواست کردیم تا اماده شدن
زمین جدید جزیره کیش ،زمین های شماره یک و ۲این
جزیره بهسازی شود که در اختیار تیم ملی قرار بگیرد و
تیم برای حضور در جام جهانی اماده شود. صفحه 5
استان ها
دانشجوی قمی حمایت ماهانه 100فرزند محسنین را بر عهده گرفت
6
یکشنبه 21اذرماه 1400سال سوم شماره 632
اخبار کرونایی استان ها
رنگ ابی درسهشهر استانسمنان
یکی از دانشجویان جوان قمی ،حمایت از 100فرزند محسنین تحت حمایت کمیته امداد استان را با پرداخت سرانه ماهانه 500هزار ریال بر عهده گرفت.کمک ماهانه 5میلیونی یک دانشجو به محسنین سید محمدرضا
میره ای ،معاون توسعه مشارکت های مردمی کمیته امداد استان قم با اشاره به پوشش ۱۰۰فرزند محسنین توسط یک دانشجوی قمی اظهار کرد :این یک حامی نیکوکار که خودش دانشجو و در حال تحصیل است هدف
خود از انجام این کار خداپسندانه را رضایت خداوند عنوان کرده و خواسته است که نامش برده نشود .وی با بیان اینکه شروع این کار خیر در فضایی بسیار صمیمی اتفاق افتاده است ادامه داد :این جوان قمی که با یکی
از کارشناسان ستاد اجرایی اکرام ایتام استان قم دوستی قدیمی دارد پس از اشنایی کامل با طرح با اشتیاق فراوان از ان استقبال می کند .میره ای اضافه کرد :این دانشجوی جوان با الگوگرفتن از حضرت زینب (س) در
حمایت از کودکان بی پناه کاروان کربال اقدام به حمایت ۱۰۰نفر از فرزندان محسنین تحت حمایت کمیته امداد استان قم کرده است .معاون توسعه مشارکت های مردمی از مردم خیر استان خواست در صورت تمایل به
مشارکت در این طرح الهی عدد ۱را به سامانه پیام کوتاه ۳۰۰۰۳۳۳۳۲۵ارسال کنند.
کنترل«هوشمند»کروناجایگزینمدیریتسنتی
طبق اعالم جدیدترین رنگ بندی سامانه ماسک وزارت بهداشت،
درمان و اموزش پزشکی ،وضعیت کرونایی یک شهرستان در استان
ســمنان تغییر رنگ داشت و در مجموع سه شهر استان به رنگ
ابی درامدند .در خصوص تغییر رنگ در استان سمنان بر اساس
اعالم ســامانه ماسک در روز شنبه ۲۰اذر شهرستان مهدیشهر
از زرد بــه ابی تغییر وضعیت داد .طبق جدیدترین رنگ بندی
سامانه ماسک ،شهرستان های دامغان ،شاهرود ،سمنان ،گرمسار و
سرخه ،در وضعیت زرد و شهرستان های مهدیشهر ،ارادان و میامی
در وضعیت ابی کرونایی قرار دارند.
هشتشهراستانکردستاندروضعیتابی
دکتر بهروز اخوان ،سرپرست معاونت امور بهداشتی دانشگاه علوم
پزشکی کردســتان امروز اعالم کرد :بر اساس اخرین رنگ بندی
رسمی شیوع کرونا ،در استان تا این لحظه شهرهای سقز ،سنندج،
بیجار ،دهگالن ،دیواندره ،سرواباد ،مریوان و قروه در وضعیت ابی و
کامیــاران و بانه در وضعیت زرد قرار دارند .به عبارت دیگر تعداد
شهرهای دارای وضعیت زرد کرونا در استان براساس جدیدترین
رنگ بندی کاهش یافته است و در حال حاضر فقط کامیاران و بانه
در شرایط «خطر متوسط» بسر می برند .اخوان البته این را هم تاکید
کرده است که از فردا یکشنبه ،ارائه همه خدمات در مراکز دولتی،
مشــروط به ارائه کارت واکسیناســیون کرونا یا تست پی سی ار
منفی خواهد بود .بنابراین از روز یکشنبه تمام ادارات غیر از بانک ها
موظف هستند از ارائه خدمات عمومی و اداری به افراد فاقد کارت
واکسیناسیونخودداریکنند.
کاهشبستریهاوفوتیهایکرونادراردبیل
طبق اعالم دانشــگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی و درمانی
اســتان اردبیل ،هم اکنون شیوع بیماری کووید ۱۹.در این استان
ص بستری روزانه ،مجموع بیماران
در وضعیت ابی قرار دارد وشاخ
بستری و فوتی مبتالیان کووید ۱۹.در استان اردبیل به شکل معنادار
و چشمگیری کاهش یافته است .وقتی از کاهش کرونا در اردبیل می
گوییم یعنی اینکه بررسی امار شیوع کرونا در استان اردبیل نشان
می دهد که شمار مبتالیان روزانه کرونا در این استان پس از هفت
ماه به ۱۴نفر تنزل کرده است .بر اساس اعالم دکتر شهرام حبیب
زاده ،رییس دانشگاه علوم پزشکی اردبیل ،هم اکنون شهرستان های
بیله ســوار ،نیر ،کوثر ،گرمی ،سرعین ،خلخال ،اصالندوز و نمین
در وضعیت ابی و شهرستان مشکین شهر ،پارس اباد و اردبیل در
وضعیت زرد شیوع کرونا قرار دارند.
کاهش بستری های کرونا در خراسان رضوی
نسبتبه 10روزگذشته
دکتر محمد پهلوان ،مســوول کمیته رسانه و اطالع رسانی ستاد
مدیریت کرونا در دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیز امروز این خبر
را از خراسان رضوی داد که تعداد بستری شدگان روزانه کرونا در
خراسان رضوی به ۱۲۵نفر رسیده است که کمترین میزان طی
۱۰روز گذشته است.
تبریز با پوشش 90درصدی نوبت دوم واکسن
تبریز این روزها در وضعیــت ابی کرونایی قرار داد و ان طور که
احمد مردی رییس مرکز بهداشــت تبریز گفته است ۹۰درصد
دریافت کنندگان نوبت اول واکســن کرونا برای تزریق نوبت دوم
مراجعه داشته اند اما تاکید می شود که برای اینکه واکسن نوبت اول
انها بی اثر نشود ،در موعد مقرر برای ادامه واکسیناسیون مراجعه
کننــد .به گفته مردی ،باوجود اینکه روزانــه ۲تا ۲هزار و ۵۰۰
نفر در تبریز واکسن دریافت می کنند ،ولی تاکنون ۲۳۵هزار نفر
در شهرستان تبریز اص ً
ال برای تزریق واکسن مراجعه نکرده اند و
جزو جاماندگان از واکسیناسیون محسوب می شوند.به گفته رییس
مرکز بهداشت تبریز۱۹،درصد جمعیت شهرستان تبریز نوبت سوم
واکسن را دریافت کرده اند .
مازندران با ۱۷شهر ابی
یک مازندران اســت و یک منطقه پرطرفدار گردشگری و به نظر
می رسد کمتر کسی در کشور بسر برد که نسبت به رنگ کرونایی
این استان سرسبز بی تفاوت باشد .قابل توجه این هموطنان که در
تازه ترین گزارش ســامانه ماسک از وضعیت کرونایی کشور ،رنگ
۱۷شهرستان مازندران ،ابی و پنج شهرستان دیگر را زرد ،ارزیابی
شده است .این در حالی است که هفته گذشته تعداد مناطق زرد
مازندران سه شهرستان بوده است .طبق ارزیابی سامانه ماسک طی
یک هفته گذشته نه تنها وضعیت کرونایی شهرستان های رامسر،
نور ،و گلوگاه تغییری نکرده و همچنان زرد باقی مانده است ،بلکه
۲شهرستان بهشهر و نکا نیز از ابی به وضعیت زرد تغییر رنگ داده
اند.پیش از این شهرستان بهشهر در تاریخ پنجم اذر ماه از رنگ زرد
کرونایی وارد رنگ ابی به معنای منطقه کم خطر کرونایی شده بود.
شهرستان نکا نیز از تاریخ ۲۱ابان ماه تا امروز در محدوده کم خطر
کرونایی قرار داشت.
افزایششمارشهرستانیابیدرگیالن
استان گیالن هم ،دیگر ،قطب مهم گردشگری است و قابل توجه
هموطنان گردشگری است که تقریبا هر روز وضعیت این استان را
رصد می کنند حداقل برای وقت هایی که می خواهند به گیالن
سفری داشته باشند .طبق تازه ترین ارزیابی نرم افزار ماسک مربوط
به وزارت بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی که صبح امروز شنبه
اعالم شد ،شمار شهرستان های ابی در نقشه کرونایی استان گیالن
افزایش یافته و به ۱۴شهرستان رسیده اما از طرفی طبق این این
گزارش شهرستان های زرد از چهار به سه کاهش یافته است .به
این همین ترتیب تالش و الهیجان از زرد کرونایی به ابی و رودسر
که پیش از این در وضعیت ابی کرونایی قرار داشت وارد رنگ بندی
زرد شده است .مجموعاً املش ،لنگرود ،الهیجان ،سیاهکل ،رشت،
خمام ،استانه اشرفیه ،بندرانزلی ،شفت ،فومن ،صومعه سرا ،ماسال،
رضوانشهر و تالش در نقشه جدید کرونایی استان گیالن در وضعیت
رنگ بندی ابی قرار دارند.
ی گذرد؛ از اسفند ۹۸تا کنون ،در کنار امار روزانه
نزدیک به دو سال از ورود و هم هگیری ویروس کرونا به کشور م
تهای گسترده ای بود هایم که همگی برای مقابله با این
ابتال ،مرگ و بستری بیماران کووید ،۱۹-شاهد محدودی
ویروس خطرناک اجرا شده؛ از قرنطین ه های گسترده تا محدودیت های تردد خودروها و تعطیلی مراکز اموزشی و
کسب وکارها و تصمیم های محدودسازی که گرچه تاثیر نسبی بر کنترل کرونا داشته اند اما خسارت های زیادی
یشود تا خرداد ۱۴۰۰میلیاردها دالر به بدنه نحیف
در ابعاد مختلف افریده اند .فقط در بخش اقتصادی ،براورد م
اقتصاد خســارت وارد شده است .صندوق بین المللی پول پیش بینی کرده بود رشد تولید ناخالص داخلی ایران
در سال ۲۰۲۰در صورت نبود کرونا به رقم ۴۶۳میلیارد دالر برسد اما به دلیل همه گیری کرونا این میزان را
به ۳۹۳میلیارد دالر کاهش داد که نشــان از زیان ۷۰میلیارد دالری اقتصاد ایران از این ویروس مهلک است.
فرهاد دژپســند وزیر سابق اقتصاد نیز در اردیبهشت ماه امسال ،خســارت کرونا به اقتصاد ایران را به اندازه ۱۵
ت گذاری
درصد تولید ناخالص داخلی اعالم کرده بود.همچنین براساس پژوهش سال گذشته «پژوهشکده سیاس
نها،
لها و رستورا
ش هت
ت ها و قرنطین هها ،به بخ
دانشگاه صنعتی شریف» در اقتصاد ایران ،در اثر این محدودی
شهای مدیریت عمومی،
حمل ونقل و تولید مواد معدنی نفتی و شیمیایی و غیرفلزی ،بیشترین اسیب و به بخ
برق و ماشــین االت و پست و ارتباطات ،کمترین اسیب رسیده و در مجموع ،کاهش درامد داخلی کشور براثر
شیوع این بیماری بین ۵.۶۵تا ۶.۶۳درصد بوده است.
کنترل هوشمند چیست؟
ی کنیم ،دو ابزار یا عامل دخیل در اجرای این روش در نظر هستند؛
به طور کلی وقتی صحبت از کنترل هوشمند م
نخست استفاده از داد ههای همگانی در موضوع های مربوط به شغل ،تزریق واکسن ،ابتالی بیماری و یا کرونامثبت
ندستگاهی برای
بودن است که با ابزارهای فناوری هوشمند قابل پایش و استحصال هستند .دوم ،همکاری بی
شهای روزانه ،به گونه ای که به جای عموم مردم ،فقط متخلفان از واکسیناسیون و مبتالها به
اجرا و کنترل پای
ویروس ،اعمال محدودیت یا جریمه شــوند .به عبارت دیگر در قالب طرح کنترل هوشمند ،قرار است به جای
محدودیت برای همه مردم و همه مشــاغل ،کســانی که واکسن نزده اند و یا اکنون ناقل ویروس کرونا هستند،
تها و جرایم شوند .الزمه این اقدام ،بارگذاری و تجمیع
به گونه ای هوشمند شناسایی و مشمول برخی محدودی
اطالعات الزم و مورد نیاز از سوی دستگا ههای مربوطه از جمله ادارات دولتی و عمومی ،وزارت بهداشت ،پلیس
راهور و اصناف در سامانه ای با عنوان سکوی مدیریت جامع هوشمند کروناست .برای این منظور از سامانه ای به
یشود که با همکاری وزارت کشور و وزارت بهداشت راه اندازی شده است.
نام امید استفاده م
ضرورت رویکرد هوشمند
با درک این خسارت ها و چند ماه پس از پیک مرگبار پنجم در ایران ،مدتی است که خبر از اجرای طرح های
ی رسد؛ بعد از چند نوبت تاخیر در اجرای این طرح ،احمد وحیدی وزیر کشور
هوشمند کنترل کرونا به گوش م
و رئیس قرارگاه عملیاتی ستاد ملی مقابله با کرونا گفته ،فاز نخست طرح هوشمند کنترل بیماری کرونا قرار
اســت از شنبه ۲۰اذرماه در سراسر کشور اجرایی شود .او درباره مراحل اجرایی این طرح بر بستر «سامانه
تهای صنفی»« ،حمل ونقل
امید» گفته «دستگا ه های اجرایی»« ،حمل ونقل درون شهری»« ،واحدها و فعالی
برون شهری و «تردد خودروهای شهری ،علمی ،تحقیقاتی و اموزشی» شامل ۵مرحله اجرای طرح مدیریت
هوشمند بیماری هستند.
استان قزوین در طرح نمونه (ازمایشی)
طرح کنترل هوشمند ،پیش از این در چند استان کشور (قزوین ،کردستان و اذربایجان غربی) عملیاتی شده و بر
پایه تجربه های حاصل از ان ،قرار است به صورت کشوری اعمال شود .نخستین استان در طرح نمونه (ازمایشی)
استان قزوین بوده که از مهرماه گذشته در زمان هایی شامل اجرای طر حهای هوشمند مقابله با کرونا بوده است.
در قزوین حدود ۴۰هزار واحد صنفی و ۸هزار راننده تاکســی درون شهری فعالیت می کنند که براساس امار
سامان هها ،بیش از ۸۰درصد واکسینه شد ه بودند؛ به همین دلیل اجرای این طرح در قزوین ابتدا در حوزه اصناف
و حمل ونقل عمومی متمرکز شده بود که براساس ان ،اصناف و کسبه باید یک «کیو ار کد» دریافت و بر شیشه
مغازه و فروشگاه خود نصب کنند تا اطالعاتی همچون وضعیت سالمت ،واکسیناسیون و تست کرونای انها برای
یهای هوشمند مشخص شود .در بخش حمل ونقل عمومی نیز پیش بینی
مشتریان با استفاده از اسکن از گوش
یها بتوانند از طریق پالک خودرو این اطالعات را دریافت کنند .سیدجمال
شده بود که استفاد هکنندگان از تاکس
حسینی رئیس کمیته پایش ،ارزیابی و نظارت ستاد پیشگیری و مقابله با کرونای استان قزوین ،چندی بعد از
اجرای طرح در این استان گفته بود ،عملکرد دستگا هها و نهادهای استان قزوین در اجرای ازمایشی این طرح
تبخش بوده و ایرادها و اشکال های طرح نیز بیشتر متوجه دستگا ههای ملی است که در حال رفع هستند.
رضای
ی دهد در صورت اطال عرسانی گسترده
در مجموع بررسی نظرها و نتایج این روش جدید در پایش کرونا نشان م
ت های
یتوان امیدوار بود که به زودی از محدودی
نافزایی سامان ه های هوشمند موجود و اتصال انها به هم ،م
و توا
سنتی گذشته خالص خواهیم شد و اقنصاد کشور بعد از حدود دو سال ،نفسی تازه خواهد کرد.
تجربه دیگر کشورها
یدهد در صورت هم ه گیری گســترده و عدم تزریق واکســن به اندازه الزم،
تجربه برخی کشــورها نشــان م
تهای هوشمند بی نتیجه خواهد بود؛ همچنان که در انگلیس و امریکا ،قرنطینه هوشمند از موج اول
محدودی
و در تابستان سال گذشته اغاز شد اما این سیستم ب ه دلیل تعداد باالی مبتالیان جوابگو نشد و عمال نتوانستند
برای تمام بیماران محدودیت های هوشــمند را اجرا کنند؛ ان هم در زمانی که روزانه ۳۰هزار بیمار جدید به
امار قبلی افزوده می شــد .با وجودی که بسیاری از کشورها ناگزیر به اجرای محدودیتهای همگانی و گسترده
بودند و تنها بعد از فروکش کردن نسبی بیماری ،اقدامات هوشمند را در دستور کار قرار دادند ،برخی کشورها
از همان ابتدا مدیریت هوشــمند را اغاز کردند و مانع از گسترش بیماری شدند؛ عمده این جوامع ،کشورهایی
بودند که از تجربه ویروس «ســارس» درساموخته بودند؛ یکی از بهترین کشورها ،کره جنوبی بود که پیش از
توصیه های دارویی و درمانی و حتی واکســن ،سیستم نظارتی هوشمند ردیابی ( )track and traceرا برای
پیداکــردن موارد ابتال و قرنطینه انها همچنین پیگیری «افراد در تماس با مبتالیان» اجرا کرد .در حال حاضر
روند واکسیناسیون در کشور نشان م
یدهد که وقت مناسبی برای تغییر شیوه مدیریت ستنی کروناست؛ برخی
کارشناسان معتقدند قرنطینه های هوشمند در هر جامعه ای با توجه به سرعت واکسیناسیون و این که چه میزان
یسازی براساس مناسبات
از افراد یک کشور واکسینه شده باشند قابل تغییر بوده و تنها نیازمند به روزرسانی و بوم
اجتماعی و فرهنگی ان کشور است.در استرالیا اما افزون بر انزوا و انسداد شهرهای الوده و دیگر اقدامات ،رصد
دیجیتال تماس های مردم از جمله موارد کنترل هوشــمند بود که توانست در مهار کرونا موثر باشد .اقدا مهای
سهای شهروندان در کشور ویتنام به گون های شدیدتر اجرا شد و همراه با اخذ جریمه
هوشمند نظارتی بر تما
باورنکردنی « ۱۲سال زندان» برای افراد بدون ماسک ،توانست مو ج های بمیاری را مهار کند .در چین اما با تکیه
بر فناوری تلفن همراه و داده های گسترده ،از یک سیستم «کد بهداشتی» مبتنی بر رنگ برای کنترل سفرهای
مردم و مهار شیوع کرونا استفاده شد .در این روش به هر شهروند یک کدهای کیو ار ( )QRبه عنوان شاخص
وضعیت سالمتی او اختصاص یافت و شهروندان بدون این برنامه قادر به ترک مجتمع های مسکونی خود یا ورود
یدهد که وقت
به بیشتر اماکن عمومی نبودند .خوشبختانه در حال حاضر روند واکسیناسیون در کشور نشان م
مناسبی برای تغییر شیوه مدیریت ستنی کروناست؛ برخی کارشناسان معتقدند قرنطینه های هوشمند در هر
جامعه ای با توجه به سرعت واکسیناسیون و این که چه میزان از افراد یک کشور واکسینه شده باشند قابل تغییر
یسازی براساس مناسبات اجتماعی و فرهنگی ان کشور است .در استانه
بوده و تنها نیازمند ب هروزرسانی و بوم
اجرای سراسری کنترل هوشمند ،تعداد ُدزهای تزریق شده واکسن از مرز ۱۰۹میلیون عدد گذشته؛ به گون های
که نزدیک به ۵۹میلیون نفر ُدز اول و حدود ۴۹میلیون نفر هم ُدز دوم واکسن را دریافت کرده اند و شمار ُدز
یدهد هیچ چش مانداز مسلم
یها به ۲میلیون نفر نزدیک شده است .تجربه سوی ههای جدید کرونا نشان م
سوم
و قطعی درباره تاریخ پایان کرونا وجود ندارد و با توجه به جمیع تجربه های جهانی ،مدیریت و کنترل هوشمند
بهترین گزینه برای مقابله با کرونا و کاهش اثار کووید ۱۹-است.
نماینده مجلس:
دولت اقتصاد را به مذاکرات هسته ای گره نخواهد زد
نماینده مردم شهرستان های قائمشهر ،جویبار ،سوادکوه و سوادکوه
شمالی و سیمرغ در مجلس شورای اسالمی گفت :دولت در مذاکرات
هســته ای برخالف دولت قبلی ،اقتصاد ایران را به مذاکرات هسته
ای گره نخواهد زد و طرف ایرانی اگر احســاس کند که کشورهای
غربی ُحسن نیت ندارند ،با قاطعیت برخورد می کند .کمال علیپور
افزود :ایران ُحسن نیت خود را در مذاکرات هسته ای بارها به طرف
مقابل اعالم کرده و در زمان حاضر ،نوبت طرف غربی است که وارد
گام عملی شــود و از نظریه پردازی دست بر دارد .وی افزود :گفت:
ایران به دنبال مذاکرات هسته ای هوشمندانه و دارای ضمانت اجرا
با طرف مقابل است و به مذاکرات نمایشی که نتیجه محور نیست،
تن نخواهد داد .علیپور خاطرنشان کرد :ایران با اراده و عزم ملی در
سیاســت خارجی عمل می کند و طرف غربی بداند که تیم مذاکره
کننده هسته ای ایران در دولت سیزدهم ،با قاطعیت از عزت ایران
دفــاع خواهد کرد و به دنبال گفت و گوی ســازنده و نتیجه محور
اســت .نماینده مردم قائمشهر ،جویبار ،سوادکوه ،سوادکوه شمالی
و ســیمرغ در مجلس شورای اســامی تصریح کرد :در دوره قبل
مذاکرات هسته ای ،کشورهای غربی بر سر وعده هایی خود نماندند
و هرانچه توافق شــد ،از جانب کشــورهای غربی پوچ از اب درامد
اما این بار تیم مذاکره کننده هســته ای وزارت امور خارجه دولت
ســیزدهم ،گول وعده های بی اساس کشــورهای غربی را نخواهد
خورد .علیپور اضافه کرد :دولت ســیزدهم در مذاکرات هســته ای
برخــاف دولت قبلی ،اقتصاد ایران را به مذاکرات هســته ای گره
نخواهد زد و طرف ایرانی اگر احســاس کند که کشــورهای غربی
در مذاکرات ُحســن نیت ندارند ،با قاطعیت با طرف مقابل برخورد
می کنــد .وی ادامه داد :تیم مذاکره کننده ایران به خاطر اقدامات
اشــتباهی که سال های گذشته کشــورهای غربی انجام دادند ،به
ُحسن نیت این کشــورهای شک دارد ،بنابرین گروه غربی در کنار
گفت و گو های ســازنده باید اعتماد طرف ایرانی را هم جلب کند.
این نماینده مجلس افــزود :تا اینجای کار عملکرد و اقدامات گروه
ایرانی درمذاکرات هســته ای عزتمندانه و با هوشیاری انجام شد و
در ادامه هــم این روند اصولی تداوم خواهــد یافت .نماینده مردم
قائمشهردر مجلس شورای اسالمی گفت :ایران در مذاکرات هسته
ای به هیچ عنوان عجله ندارد بلکه در چارچوب قانون به دنبال رفع
تحریم های خارجی و برداشته شدن گام های عملی از سوی طرف
غربی است .علیپور خاطر نشان کرد :ایران هوشمندانه در مذاکرات
هســته ای در حال حرکت است و به خواسته های طرف غربی اگر
غیراصولی و غیر کارشناسی باشــد ،تن نخواهد داد .وی ادامه داد:
ایران به دنبال مذاکره ای اســت که دارای ضمانت اجرایی باشد و
کشــورهای غربی باجدیت به تعهدات خــود عمل کنند و ایران به
دنبال مذاکرات نمایشی نیست.
کتابخانه استان قدس رضوی دسترس به نیم میلیارد منبع دیجیتال را فراهم کرد
رییس سازمان کتابخانه ها ،موزه ها و مرکز اسناد استان قدس رضوی گفت :منابع
دیجیتال کتابخانه استان قدس رضوی توسعه خوبی پیدا کرده و اکنون از طریق
ارتباط با معتبرترین پایگاههای علمی جهان ،امکان دسترس به ۵۱۳میلیون
منبع دیجیتال برای محققان و بهره برداران فراهم شــده است .حجت االسالم
سیدجالل حسینی افزود :در بخش نشریات هم کارهای خوبی انجام شده و یکی
از غنی ترین ارشیوهای مطبوعات و نشریات کشور در اختیار استان قدس با
حدود ۴۰هزار نسخه است ،که تاکنون ۹۸۷عنوان نشریه ان دیجیتال سازی
ی شود،
شده است .وی با بیان اینکه منابع اطالعاتی ،روزانه دیجیتال سازی م
گفت :پارســال بیش از یک میلیون و ۳۰۰هزار صفحه دیجیتال سازی و ۳۶
هزار منبع دیجیتالی هم به داشته ها اضافه شد و ورود و سازماندهی منابع سایر
کتابخانه های مهم دنیا نیز در دستور کار ما قرار دارد .رییس سازمان کتابخانه ها،
موزه ها و مرکز اسناد استان قدس رضوی اظهار داشت :ما ۱۶۸هزار نسخه خطی
و چاپ سنگی و ۱۴میلیون برگ سند در اختیار داریم که راهبرد ما این است
این منابع بطور رایگان در اختیار محققان قرار گیرد .وی با بیان اینکه ماموریت
استان قدس رضوی پرداختن به موضوع زیارت ،وقف و نذر و فرهنگ رضوی
است ،افزود :کتابخانه هم زمینه را برای محققان و بزرگساالن فراهم می کند،
رویکرد سازمان کتابخانه ها پژوهش محوری است و انجمن علمی پژوهشگران
سازمان کتابخانه ها نیز احیا شده است .حجت االسالم حسینی گفت :ایجاد
کتابخانه دیجیتال فهارس اقدام مهمی است که دنبال می شود و تاکنون در این
قالب بیش از ۳۶هزار صفحه قابل جستجوی متنی فهرست نسخه های خطی
از کتابخانه های مختلف دنیا جمع اوری شده است .وی اظهار داشت :کتابخانه
اســتان قدس رضوی امادگی دارد ایستگاههای مطالعه دیجیتال را در مراکز
مختلف علمی ،پژوهشی و دانشگاهی راه اندازی کند .رییس بنیاد پژوهشهای
اســتان قدس رضوی هم در این نشست خبری گفت :در سیاستگذاری های
این بنیاد توجه ما بر جنبه فعالیت جهانی در عرصه پژوهشی ،همکاری با همه
مراکز استان قدس رضوی و توجه به نیازهای عینی قرار گرفته است .احد فرامرز
قراملکی با بیان اینکه ۱۲اثر فاخر این بنیاد در هفته پژوهش رونمایی خواهد
شد ،افزود :از ابتدای امسال با همیت این بنیاد ۴۱جلد کتاب برای نخستین بار به
چاپ رسیده و ۹۷جلد کتاب نیز به چاپ مجدد رسیده است .وی گفت :حمایت
از رساله های دکتری از اولویت های کاری ما است و با دانشگاههای مختلف نیز
در این خصوص همکاری می کنیم که در طرحی همکاری مشترکی از رساله
های سطح چهار حوزه علمیه نیز حمایت کرده و فعالیت در فضای چندرسانه ای
را جزو اولویتهای خود می دانیم. صفحه 6
معاون فنی مرکز سالمت محیط و کار وزارت بهداشت ،از وزارت بهداشت به عنوان ناظر عالی بر روند اجرای طرح هوشمند کرونایی نام برد که از اختیارات قانونی در برخورد با تخلفات برخوردار است .محسن
فرهادی به الزامات پنج گانه که برای اجرای طرح کنترل هوشمند کرونا در نظر گرفته شده است ،اشاره کرد و گفت :این الزامات با مشارکت تمامی دستگاه ها تنظیم شده و همه در اجرای ان مشارکت دارند .به
طوری که ضمانت اجرای ان در هر کدام از ایتم های پنچ گانه ،مشخص شده است .وی با اشاره به پنج بخش کارکنان ،واحدهای صنفی ،صنعتی و کارگاهی ،مناسبت ها و ائین های مذهبی ،اموزشی و ترددها،
افزود :هر کدام از این بخش ها ،ضمانت اجرایی خودش را دارد .فرهادی تاکید کرد :منظور از ضمانت اجرایی ،همان جرایم و مجازات عدول از ضوابط طرح قرنطینه هوشمند است که امیدواریم به این مرحله نرسد
و مجازات و جریمه ای نداشته باشیم .معاون فنی مرکز سالمت محیط و کار وزارت بهداشت ،به اصناف اشاره کرد و گفت :اگر هر کدام از واحدهای صنفی ۲،دوز واکسن را نزده باشند و پروتکل ها را رعایت نکنند،
تا ۳۰روز مشمول تعطیلی و پلمب خواهند شد .وی ادامه داد :وزارت بهداشت به عنوان ناظر عالی طرح ،از اختیارات قانونی در برخورد با تخلفات برخوردار است.
ایا شفافیت مجلس در گروی شفافیت سایر نهادها خواهد بود؟
سرنوشتمبهم«طرحشفافیت»مجلس!
زهرا علیدادی|
مجلس یازدهم به دنبال اصالح طرح شــفافیت با هدف تعمیم ان به همه دســتگاه ها و نهادهای
تصمیم گیر است و این شــائب ه را ایجاد کرده که شفافیت مجلس در گروی شفافیت سایر نهادها
خواهد بود .طرح شفافیت ارا نمایندگان یکی از اولین طرح هایی بود که در مجلس یازدهم مطرح
شد اما کلیات ان در صحن علنی رد و به کمیسیون ائین نامه داخلی مجلس ارجاع شد تا پیشنهادات
جدید نمایندگان هم در ان طرح گنجانده شود و طرحی پخته تر به صحن مجلس بازگردد .حدود
دو ماه است که طرح شفافیت ارا نمایندگان اماده بررسی در صحن مجلس شده و جزو دستور کار
اعالمی هفتگی مجلس شورای اسالمی قرار دارد ،اما هنوز خبری از بررسی ان در خانه ملت نیست.
البته مجلس شورای اسالمی روز سه شنبه هفته گذشته ( ۱۶اذر ماه) جلسه ای غیرعلنی برای بررسی
این طرح برگزار کرد.
مجلس یازدهم به دنبال «طرح جامع شفافیت»
در همین راستا سید ،نظام الدین موسوی سخنگوی هیئت رئیسه مجلس شورای اسالمی در جمع خبرنگاران
حاضر شد و توضیحاتی درباره این جلسه غیرعلنی ارائه داد و گفت« :رئیس مجلس شورای اسالمی و تعدادی از
نمایندگان مجلس به دنبال ان هستند که به زودی طرح شفافیت در دستور کار مجلس قرار گیرد و در جلسه
غیرعلنی مجلس مخالفان و موافقان در خصوص اینکه این طرح به چه نحوی در مجلس مطرح شود ،صحبت
کردند ».وی در ادامه از اصالح طرح شــفافیت خبر داد و گفت« :ما باید نظام جامع شــفافیت داشته باشیم و
مصوبه طرح شــفافیت را به همه دستگاه ها و نهادهای تصمیم گیر تسری دهیم و قرار بر این شد به این سمت
حرکت کنیم .اکنون مسئله ای در میان نمایندگان مطرح شده که سخن درستی است مبنی بر اینکه ایا شفافیت
صرفاً باید در حیطه مجلس باشد یا همه دستگاه ها و نهادها نیز باید از مزیت شفافیت برخوردار باشند؟» نماینده
مردم تهران در مجلس شــورای اســامی تاکید کرد« :حرف ما این است که اگر قرار است شفافیت ،همه اجزا،
نهادها و بخش های مختلف نظام را دربرگیرد ،چرا چند باره کاری کنیم؟ روند اجرایی طرح شفافیت این است
که پیشنهادات مختلف درباره این موضوع دریافت می شود و سپس به این سمت حرکت می کنیم که شفافیت را
جامع تر کنیم .همچنین پس از اینکه در پیشنهادات اولیه به اجماع رسیدیم و کلیات ان در مجلس تایید شد،
سپس طرح به صورت دو شوری بررسی می شود».
مجلس باید اغازگر شفافیت باشد
اما حسین محمدصالحی ،نماینده مردم فریدون شهر در مجلس شورای اسالمی در واکنش به تصمیم مجلس
برای جامع تر کردن طرح شفافیت و تعمیم ان به دستگاه ها و نهادهای دیگر می گوید« :اگر قرار است شفافیت
محقق شود ،نمایندگان باید اغازگر ان باشند و درست نیست که بگویند اگر فالن نهاد و یا دستگاه شفافیت را
اجرا کنند ،ما هم اجرا می کنیم و اگر انان شفاف نباشند ،مجلس هم نباید شفاف باشد .مجلس ابتدا باید شفافیت
را از خودش اغاز کند و سپس از دیگر ارگان ها و دستگاه ها انتظار داشته باشد که شفاف عمل کنند ».طبق گفته
این نماینده ،علت مخالفت برخی از نمایندگان با طرح شفافیت ان است که انان می خواهند ازادانه در مجلس
رای دهند و نمی خواهند تحت فشار هیچ گروهی قرار گیرند و در این باره توضیح داد« :برخی از گروه های فشار
به دنبال ان هستند تا بعد از تصویب طرح شفافیت ،نمایندگان را به جهت ارا و اقداماتی که انجام دادند ،تحت
فشار قرار دهند .البته این مسئله دلیل موجهی برای ان نیست که طرح شفافیت ارای نمایندگان بدون نتیجه
بماند .ما باید شفافیت را که اقدامی عقالنی و منطقی است ،سرلوحه کار خود قرار دهیم و تحت تاثیر گروه های
فشار قرار نگیریم .ما نباید مردم را سردرگم بگذاریم چراکه انان می خواهند بدانند که باالخره مجلس یازدهم به
دنبال شفافیت است یا خیر ».اما برخی نمایندگان مجلس نظر دیگری دارند و معموالً در واکنش به این سوال
که چرا طرح شــفافیت ارا در دستور کار مجلس قرار نمی گیرد ،به این مسئله اکتفا می کنند که «هیچ نهادی
از مجلس شــورای اسالمی شفاف تر نیست ،همین االن هم مذاکرات و جلسات مجلس به صورت علنی پخش
می شود و موضوع شفافیت نباید صرفاً محدود به مجلس باشد و سایر دستگاه ها و نهادها هم باید شفافیت را در
دستور کار خود قرار دهند».
قالیباف :شفافیت تنها مختص مجلس نیست!
محمدباقر قالیباف نیز اخیرا ً در دیدار با دانشجویان در پاسخ به سواالت متعدد انان درباره سرنوشت طرح شفافیت
ارا نمایندگان ،گفت« :در طول دوران حضور در مجلس تنها طرح شفافیت را امضا کرده ام .طرح شفافیت نیازمند
اصالح قانون ائین نامه داخلی مجلس است و به دو سوم رای نمایندگان نیاز دارد ».رئیس مجلس شورای اسالمی
با بیان اینکه شفافیت تنها مختص مجلس نیست و باید در سطوحی که قانون مشخص می کند اجرا شود ،اظهار
داشت« :در تمام دنیا مسائل ،طبقه بندی خاص خود را دارند اما در اموری که به مردم بازمی گردد ،باید شفافیت
وجود داشته باشد و این شفافیت نه تنها در مجلس ،بلکه باید در شورای نگهبان ،مجمع تشخیص مصلحت نظام
و شــورای عالی انقالب فرهنگی اعمال شــود .در حال حاضر مجلس از همه نهادها شفاف تر بوده و حداقل این
موضوع ،پخش زنده مذاکرات مجلس است».
مجلس حق دخل و تصرف را در ائین نامه داخلی مجلس خبرگان و مجمع ندارد
در این میان ذکر این نکته الزم است که دیگر نهادهای حاکمیتی هم از مسئله شفافیت به کل دور نیستند و
معتقد به این مسئله هستند؛ به گونه ای که عباسعلی کدخدایی ،سخنگوی سابق شورای نگهبان و رئیس فعلی
پژوهشــکده شورای نگهبان درباره طرح شــفافیت ،گفت« :ما در این زمینه پیشگام هستیم .مشروح مذاکرات
شــورای نگهبان در حوزه قوانین در سایت ما موجود اســت ،البته چون مفصل بوده ،زمان می برد که همه ان
منتشر شود اما تیم های مختلفی مشغول هستند ».در شرایطی که برخی از نمایندگان قائل به تعمیم شفافیت
به نهادهایی چون «مجلس خبرگان رهبری» و «مجمع تشخیص مصلحت نظام» هستند ،باید به این مسئله
واقف باشند که مجلس نمی تواند به این موضوع ورود کند .در اصل ۱۰۸قانون اساسی امده است که «ائین نامه
داخلی مجلس خبرگان رهبری منحصرا ً توسط خود ان ها قابل تغییر است» و همچنین اصل ۱۱۲قانون اساسی
نیز تاکید کرده است که «مقررات مربوط به مجمع تشخیص مصلحت نظام توسط خود اعضا تهیه ،تصویب و به
تایید مقام معظم رهبری خواهد رسید».
بهانه گیری برای شفافیت از مجلس دهم تا مجلس یازدهم
البته موضوع تعمیم شفافیت به دیگر نهادها و دستگاه ها فقط از سوی نمایندگان مجلس یازدهم مطرح نشده
اســت بلکه در مجلس دهم نیز شاهد این مســئله بودیم .قضیه از این قرار بود که نمایندگان مجلس دهم در
شــرایطی که به یک فوریت «طرح شــفافیت ارای نمایندگان مجلس» رای منفی داده بودند ،طرحی جدید
تدوین کردند و برای شــفافیت ارای خود شرط و شروط گذاشــتند و گفتند که به شرط شفافیت ارای تمام
نهادهای تصمیم گیر ،حاضر می شوند گامی در راه شفافیت بردارند .انان در ماه های پایانی سال ۹۸یک فوریت
«طرح شفافیت ارای نظام تقنینی» را تصویب کردند که بر اساس ماده واحده ان طرح ،تمامی شوراها ،مجامع
و نهادهای موثر در فرایند قانون گذاری و نهادهای تصمیم گیرنده که صالحیت سیاست گذاری یا وضع قانون و
مقررات را دارند از جمله مجلس شورای اسالمی ،هیئت وزیران ،مجمع تشخیص مصلحت نظام ،شورای عالی
انقالب فرهنگی و شورای عالی فضای مجازی ،شوراهای شهر و روستا ،خبرگان رهبری و شورای نگهبان موظف
به علنی سازی رای اعضا و انتشار ان و همچنین علنی سازی مذاکرات در درگاه اینترنتی خود هستند .محمدعلی
وکیلی که یکی از طراحان طرح شــفافیت ارای نظام تقنینی بود ،درباره ان طرح می گوید« :امروز بیشــترین
شــفافیت را در مجلس شاهدیم ،مذاکرات مجلس به غیر از موارد خاص از طریق رادیو ،تلویزیون و رسانه ها در
اختیار عموم قرار می گیرد .با توجه به مطالبه شفافیت طرحی را تعیین کردیم تا ارای تمامی نهادها که به شکلی
تصمیمات ان ها در سرنوشت مردم تاثیرگذار است و یا مسئولیت قانونگذاری دارند ،شفاف شود».
طرحی برای شفافیت یا علیه شفافیت؟!
در ان مقطع انتقادات زیادی به مجلس دهم وارد شد و منتقدان بر این نکته تاکید کردند که نمایندگان برای فرار
از شفافیت ،طرح شفافیتی را که شامل همه دستگاه ها و نهادهای قانون گذاری می شود ،تصویب کردند .در واقع،
طرح شفافیت ارای نمایندگان در مجلس دهم در ابتدا ۲۰۷امضا داشت و مورد حمایت اکثریت مطلق مجلس
قرار گرفت ،اما نمایندگان در صحن مجلس فقط ۵۹رای موافق به ان دادند و همین افراد در کمتر از یک ماه
بعد و زمانی که یک فوریت طرح شفافیت ارای نظام تقنینی در دستور کار مجلس شورای اسالمی قرار گرفت،
با ۱۶۸رای موافق ان را تصویب کردند! این اقدام نمایندگان مجلس دهم بازتاب منفی در افکار عمومی داشت
و سیاسیون و تحلیل گران رسانه ای بر این مسئله تاکید کردند که طراحان «طرح شفافیت ارای نظام تقنینی»
به دنبال انحراف افکار عمومی از عدم رای دادن به طرح قبلی و کشاندن پای دیگر نهادها به بحث شفافیت ارا با
این بهانه هستند .البته ناگفته نماند که معاونت تطبیق قوانین مجلس ،طرح شفافیت ارای نظام تقنینی را مغایر
با اصول ۱۰۸و ۱۱۲قانون اساسی اعالم کرد.
مجلس انقالبی راه مجلس دهم را می رود؟
اما این روزها گویا تاریخ مجددا ً در حال تکرار شدن است؛ برخی از نمایندگان مجلس یازدهم نیز با اصالح طرح
شفافیت ارای نمایندگان و تعمیم ان به سایر دستگاه ها ،می خواهند پا جای پای نمایندگان مجلس دهم بگذارند.
البته نظر نمایندگان مبنی بر اینکه شــفافیت ارا باید شامل تمام نهادهای تقنینی شود ،شاید به ظاهر ایرادی
نداشته باشد و حکایت از این کند که وکالی ملت به دنبال شفافیت در همه ارکان نظام هستند ،اما به اعتقاد
ناظران سیاســی این رویه به هیچ وجه صحیح نیست که طرح شفافیت ارای نمایندگان که یکی از وعده های
اصلی مجلس انقالبی اســت ،در گرو شفافیت ارای دیگر ارکان نظام و نهادهای باالدستی بماند .نماینده مردم
فریدون شهر در همین رابطه می گوید« :بنده قبول دارم که فعالیت همه دستگاه ها و نهادهای ما باید شفاف شود،
اما مجلس باید شفافیت را از خودش اغاز کند .هیچ ضرورتی ندارد که طرح فعلی شفافیت تغییر یابد و طرحی
جدید و جامع تر تدوین شود تا دیگر دستگاه ها هم به ان اضافه شوند .این اقدام اثرگذار نیست و باعث می شود
اصالح و بررســی این طرح به طول بینجامد و حتی ممکن اســت عمر مجلس یازدهم نیز به اتمام برسد و در
نهایت طرح شفافیت به جایی نرسد ».با همه این تفاسیر ،اگرچه شفافیت ارا تمامی نهادهای تصمیم گیر می تواند
موجب بازگشت اعتماد عمومی شود ،اما باید در تدوین طرح شفافیت به گونه ای عمل کرد که با مخالفت شورای
نگهبان مبنی بر مغایرت با قانون اساسی روبرو نشود .عالوه بر این ،از مجلس انقالبی انتظار می رود که تحت هیچ
شرایطی راه مجلس دهم را در موضوع شفافیت ادامه ندهد چرا که مسیر طی شده توسط مجلس سابق ،به هیچ
سرانجامی منتهی نشد .به اعتقاد کارشناسان ،نمایندگان مجلس نباید ابایی از شفافیت داشته باشند و بهتر است
به این مسئله توجه کنند که اگر مجلس در شفافیت پیش قدم باشد ،ممکن است بتواند برخی از مجموعه ها و
نهادها را هم ملزم به شفافیت کند ،اما اگر مجلسی ها شفافیت را از خودشان اغاز نکنند ،به احتمال زیاد باز هم
مساله شفافیت به جایی نمی رسد و فقط در حد شعار باقی می ماند که این موضوع زیبنده مجلس انقالبی نیست.
جزییاتاسکانودرمان ۵۰۰۰معتادمتجاهردرتهران
معاون حمایت های اجتماعی سازمان رفاه ،خدمات و مشارکت های اجتماعی
شهرداری تهران جزئیات درمان ۵۰۰۰معتاد متجاهر توسط شهرداری تهران
را تشریح کرد .سعید شرف دوست در مورد برنامه های شهرداری تهران برای
ساماندهی معتادان گفت :زاکانی شهردار تهران از سوی وزیر کشور به عنوان
رئیس قرارگاه اجتماعی شهر تهران انتخاب شده است و از سوی دیگر معتقدیم
که ضعف و خالءهایی در حوزه کمبود زیرســاخت ها در اســتان تهران برای
ساماندهی اسیب های اجتماعی از جمله معتادان وجود دارد که بر همین اساس
شهردار تهران متعهد شده است که ۵۰۰۰نفر از معتادان متجاهر را با شیوه
مطلوب توسط تیم شــهرداری درمان کند .وی با بیان اینکه زیرساخت های
اجرای این شیوه در تهران وجود دارد ،در خصوص شیوه اجرای این طرح افزود:
می بایست یک یا چند مرکز درمانی برای این ۵۰۰۰نفر که شهردار تهران متعهد
به درمان ان ها شده ایجاد شود و اولویت با کسانی است که در مراکز غربالگری
بهزیستی پذیرش نمی شوند همچون افراد پیر و ...و همچنین افرادی که توسط
پلیس جذب می شوند که با فرایند مددکاری ان ها را مجاب به درمان می کنیم
و با توجه به این زیرساخت ها و کمک پلیس نسبت به شناسایی معتادان اقدام
می شود و پس از جذب ،کار درمان ان ها اغاز خواهد شد .شرف دوست در مورد
شیوه درمان این افراد گفت :پس از ثبت اطالعات این افراد ،نسبت به شناسایی
خود و خانواده هایشان اقدام می کنیم و پس از سم زدایی مسئله بازپیوند خانواده
انجام خواهد گرفت؛ اما اولین قدم این است که خود فرد به شناخت خودش
برســد و به مرور درمان جسمی و روحی انجام می شود .وی با بیان اینکه به
موازات درمان ،مددکاران خانــواده را پیدا کرده و فرایند مددکاری را بر روی
خانواده این افراد برای بازپیوند انجام می دهند ،اظهار کرد :همزمان که فرد معتاد
در مرکز درمانی ،درمان می شود و بعد از ان مورد مهارت اموزی قرار می گیرد،
خانواده این افراد نیز اموزش می بینند .معاون حمایت های اجتماعی سازمان
رفاه ،خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران با بیان اینکه این دوره
درمان ۹ماه تا یک ســال است ،گفت :البته این اغاز کار است و حداقل سه
سال باید وضعیت این فرد درمان شده توسط مددکار پیگیری شود تا این فرد
به طور کامل از چرخه اعتیاد خارج شود .شرف دوست در پاسخ به این سوال
که پیش از این نیز در دوره مدیریت شهردار اسبق طرح های این چنینی در
قالب بهاران اجرا شده بود و ایا این همان طرح است ،تصریح کرد :طرح قبل از
پایه اشکال داشت؛ چرا که سم زدایی و صیانت از فرد انجام نمی گرفت و دوره
شش ماهه خوب نبود اما حاال قرار است با هنردرمانی و با اتکا به مسائل معنوی
کار درمان این افراد اغاز شود و تالش می کنیم در این دوره یک ساله درمان با
شناسایی خانواده هایشان ان ها را به خانواده ها پیوند دهیم .اما دقت داشته باشید
که دیگر دستگاه های اجتماعی باید در این امر دخیل باشند چرا که شهرداری به
تنهایی نمی تواند کار را به پیش ببرد و باید به موازات گروه های جهادی ،محلی،
کانون های حمایتی محلی ،مساجد و بنیادهایی همچون علوی و ...کنار هم
بیایند و امیدواریم با کمک این سازمان ها درصد درمان را باال ببریم .وی با بیان
اینکه در حال حاضر به اذعان پلیس تنها پنج درصد از افراد درمان شده و بهبود
می یابند و مابقی پس از خروج از مراکز ترک اعتیاد دچار لغزش می شوند ،گفت:
این نشان می دهد در درمان این افراد تنها دسترسی محدود شده و کار روانی
بر روی ان ها انجام نشده است که ما می خواهیم کار فرهنگی ،هنری ،معنوی و
خودشناسی را بر روی این افراد انجام دهیم که البته در کشورهای دیگر همچون
مالزی این روش موفقی بوده است .معاون حمایت های اجتماعی سازمان رفاه،
خدمات و مشارکت های اجتماعی شهرداری تهران با بیان اینکه اکثر این افراد
(معتادان متجاهر) خودشان را فراموش کردند ،افزود :برای خودشناسی این افراد
الزاما نباید تنها روان شناس کار کند؛ بلکه روحانیون و ...نیز باید پای کار بیایند
تا درمان و نجات این افراد انجام گیرد .وی در مورد زمان اغاز رسمی این پروژه
گفت :دکتر زاکانی تاکید جدی بر این موضوع دارد و تالش بســیاری انجام
داده است و پیش بینی می شود تا دو الی سه ماه اینده ۲۰۰۰الی ۳۰۰۰نفر
را پذیرش کنیم که بخشی از این افراد اصطالحا رسوب کرده های گرمخانه ها
هستند و بخشی دیگری نیز توسط نیروی انتظامی از سطح شهر جذب شده و
به مراکز درمانی می ایند .شرف دوست با بیان اینکه من بارها به پاتوق معتادان
سر زده و دیده ام که یکی از چالش ها عدم رعایت کرامت انسانی است و با این
معتادان به عنوان زندانی و یا بدتر از ان رفتار می شود ،ادامه داد :تا زمانی که
این نگاه بر درمان معتادان حاکم باشد و بخواهند به جای دستگیری ،مچ گیری
کنند اتفاق خوبی رخ نمی دهد.
سیاسی و اجتماعی
الزامات پنج گانه وزارت بهداشت در برخورد با تخلفات طرح هوشمند کرونایی
یکشنبه 21اذرماه 1400سال سوم شماره 632
7
اخبار
رییس جمهور در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا:
اختیار بازگشایی مدارس به
مدیران استانی داده شده است
رییس جمهور گفت :اختیار بازگشایی مدارس به مدیران استانی
داده شده است که به شکل موردی و مقطعی وضعیت مدارس
را بررســی کنند و اگر در منطقه ای شرایط خاصی پیش امد،
صیانت از جان دانش اموزان را در اولویت قرار دهند .ایت اهلل سید
ابراهیم رییسی صبح شنبه در جلسه ستاد ملی مقابله با کرونا
با تبریک والدت حضرت زینب(سالم اهلل علیها) و روز پرستار
از خدمات و زحمات پرستاران به ویژه در دوران شیوع بیماری
کرونا قدردانی کرد و گفت :در قدردانی از پرستاران نباید به تشکر
لفظی بسنده کرد و باید پرداخت مطالبات و معوقات پرستاران
را به عنوان یک مسئولیت قانونی دولت پیگیری کنیم .رییس
جمهور با تشکر از همه دست اندرکاران واکسیناسیون عمومی
اظهار کرد :دولت با جدیت واکسیناسیون عمومی را به منظور
صیانت از سالمتی و جان شهروندان پیگیری خواهد کرد .وی
اضافه کرد :در مورد واکسیناسیون کودکان زیر ۱۲سال باید با
مطالعهعلمی،نتایجواکسیناسیوندرکشورهایدیگررابهشکل
دقیق بررسی کنیم چرا که امروز مردم به دولت اطمینان دارند
و باید این اعتماد و اطمینان حفظ شود .رییسی درباره بازگشایی
مدارس خاطرنشان کرد :این اختیار به مدیران استانی داده شده
است که به شکل موردی و مقطعی وضعیت مدارس را بررسی
کنند و اگر در منطقه ای شرایط خاصی پیش امد صیانت از جان
دانش اموزان را در اولویت قرار دهند.
خطیب زاده:
خبرهای خوشی درمورد
خنثی سازی تحریم ها در راه است
سخنگوی وزارت امور خارجه از گشایش های جدی در حوزه های
مالی پولی و توسعه صادرات به کشورهای همسایه خبر داد و گفت:
در مورد خنثی و بی اثرســازی تحریم ها در روزهای اینده خبرهای
بزاده در گفت و گویی با بیان اینکه وزارت
خوشی داریم .سعید خطی
امور خارجه قطعاً در تصمیم و تسهیل اقتصادی در خارج نقش خود
یدانند که وزارت خارجه یک ضلع از
را ایفا می کند ،گفت :اما همه م
اضالع دیپلماسی اقتصادی است و وزارتخانه ها و دستگاه های مسوول
مستقیم در این زمینه هم باید با ما همکاری داشته باشند .سخنگوی
وزارت امور خارجه با اشــاره به توصیه های رییس جمهور به سفرا و
روساینمایندگی هایجمهوریاسالمیایراندرکشورهایهمسایه،
اضافه کرد :رییس جمهور امروز ماموریت را مشــخص کرده است.
خطیب زاده درباره گشایش های مالی ،گفت :در حوزه های پولی ،مالی
و توســعه صادرات با کشورهای همسایه گشایش های جدی اتفاق
افتاده و روابط اقتصادی با تاجیکســتان در ۱۰۰روز گذشته ۲.۵تا
۳برابر وسعت یافته است .وی با اشاره به سفر اخیر رییس جمهور به
ترکمنستان ،یاداور شد :در سفر اخیر رئیس جمهوری موانع مراودات
اقتصادی با ترکمنستان هم مرتفع شد .به گفته سخنگوی دستگاه
دیپلماسی کشور ،گشایش هایی در حوزه های پولی و مالی با برخی
از کشورهای همسایه اتفاق افتاده است و در دست پیگیری است.
بزاده در مورد خنثی ســازی و بی اثر سازی تحریم ها هم در
خطی
روزهای اینده خبرهای خوشی اعالم خواهد شد.
نش شخ
ر صیت
نشر
اف کاراتن
را هب ما بسپارید.
تلفن تماس88311353: صفحه 7
سایت روزنامه خوب
روزنامه اجتماعی -اقتصادی
w w w . g o o d o n l i n e . i r
8
کانال تلگرام
اینستاگرام
www.telegram.me/goodonline
goodonline.ir
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :
مهدی احمدی
زیر نظر شورای سردبیری
مدیر روابط عمومی وتوسعه بازار :علی نجفی
اد رس :تهران -خیابان مطهری
خیابان اورامان -پالک 43
یکشنبه 21اذرماه 1400سال سوم شماره 632
تلفکس88813489 - 88301986 :
سازمان اگهی ها88311353 -88311361 :
چاپخانه :گل اذین
توزیع :نشر صبح
رئیسی در گردهمایی روسای نمایندگان ایران در خارج کشور:
اگرطرفمقابلمصممبهرفعتحریمهاباشد
توافقخوببدستمی اید
شاعرانه
طفیل هستی عشقند ادمی و پری
ارادتی بنما تا سعادتی ببری
بکوش خواجه و از عشق بی نصیب مباش
که بنده را نخرد کس به عیب بی هنری
می صبوح و شکرخواب صبحدم تا چند
به عذر نیم شبی کوش و گریه سحری
تو خود چه لعبتی ای شهسوار شیرین کار
که در برابر چشمی و غایب از نظری
هزار جان مقدس بسوخت زین غیرت
که هر صباح و مسا شمع مجلس دگری
ز من به حضرت اصف که می برد پیغام
که یاد گیر دو مصرع ز من به نظم دری
بیا که وضع جهان را چنان که من دیدم
گر امتحان بکنی می خوری و غم نخوری
کاله سروریت کج مباد بر سر حسن
که زیب بخت و سزاوار ملک و تاج سری
به بوی زلف و رخت می روند و می ایند
صبا به غالیه سایی و گل به جلوه گری
چو مستعد نظر نیستی وصال مجوی
که جام جم نکند سود وقت بی بصری
دعای گوشه نشینان بال بگرداند
چرا به گوشه چشمی به ما نمی نگری
بیا و سلطنت از ما بخر به مایه حسن
و از این معامله غافل مشو که حیف خوری
طریق عشق طریقی عجب خطرناک است
نعوذباهلل اگر ره به مقصدی نبری
به یمن همت حافظ امید هست که باز
اری اسامر لیالی لیله القمر
رئیس جمهور گفت :راهبرد دشــمن این اســت که تحریم ها را همواره نگه دارد و بیشتر کند .راهبرد ما
این اســت که تحریم ها شکسته شود .تحریم ها باید خنثی شود و اقدام جدی برای رفع تحریم ها انجام
شــود .برخی گفتند مذاکره نمی کنند ،برنامه ندارند و جدی نیســتند ،اما اگر طرف مقابل مصمم به رفع
تحریم ها باشــد ،توافق خوب بدست می اید .ایت اهلل سید ابراهیم رئیسی در گردهمایی روسای منتخب
نمایندگان جمهوری اســامی ایران در خارج از کشــور با تمرکز بر کشورهای همسایه با بیان اینکه رمز
موفقیت مصلحان اجتماعی صبر و بردباری است ،اظهار کرد :باید با قدرت تعقل و تدبیر امور را رصد کرد
و پای کار ایســتاد تا به نتیجه برسد؛ واال با سستی و وادادگی و چه کنم کار پیش نمی رود .ما نیازمندیم
که در ورود به گام دوم انقالب ،تحولی را در کشــور شاهد باشــیم در حوزه های مختلف کارهای بزرگی
انجام شــده اســت و باید از انهایی که این اقدامات را انجام دادند تشکر کرد ،اما عقب ماندگی های وجود
دارد که می توانست نباشد.
وی ادامه داد :بیانیه گام دوم یک ســند واقع بینانه برای رسیدن به شرایطی است که در شان ملت و تراز
انقالب اســامی است .بر اساس این ســند باید عقب ماندگی ها را جبران کنیم .ما به تحول نیازمندیم و
فاصله وضع موجود تا مطلوب را کم کنیم .تحول شــناختی مرحله اول این تحول اســت .تحول شناختی
یعنی باید رویکردها تغییر کند .تحول فرایندها دومین مرحله است .کار با کندی مواجه است اگر فرایندها
متحول نشــود ،تحولی رخ نمی دهد .پیگیری مســایل از طریق سازمان ها و ادارات ،کار را به جایی نمی
رساند .اگر نظام بوروکراسی کند است ،باید سفرا و وزارت خارجه اعالم کنند .باید کارها را مجدانه پیگیری
کرد و به پاســخ اداری اکتفا نکرد.تحول نهادی سومین مرحله تحول است .بعضی سازوکارها چابکی ندارد
و پاسخگو نیست.
رییســی همچنین با بیان اینکه ســفرا ،هویت انقالب اسالمی و منافع کشور را در خارج کشور نمایندگی
می کنند ،افزود :در مواجهه با سختی و کاستی ها نباید خسته شد و باید کار را با جدیت دنبال کرد .باید
ظرفیت کافی برای انجام ماموریت در افراد وجود داشــته باشد .ظرفیت شهید سلیمانی مثال زدنی بود و
اگر ظرفیت کافی نداشــت با وجود سختی ها و نامالیمات در داخل و خارج نمی توانست موفق شود .رمز
موفقیت او ظرفیت داشــتن او بود .وی با بیان اینکه شناخت ظرفیت داخل کشور و کشوری که ماموریت
دارند برای ســفرا مهم است ،گفت :باید ظرفیت ایران به سایر کشور شناسانده شود .ما در این زمینه باید
بســیار کار کنیم .مصر هستیم سیاست همســایگی را دنبال کنیم و این رویکرد ،برنامه راهبردی است نه
تاکتیکی.
رییســی خاطرنشان کرد :تحریم علیه کشــور ،اقتصاد پایه است .راهبرد دشمن این است که تحریم ها را
همواره نگه دارد و بیشتر کند .راهبرد ما این است که تحریم ها شکسته شود .تحریم ها باید خنثی شود
و اقدام جدی برای رفع تحریم ها انجام شــود .دولت دنبال تحقق هر دو مورد است .برخی گفتند مذاکره
نمی کنند ،برنامه ندارند و جدی نیســتند اما اگر طرف مقابل مصمم به رفع تحریم ها باشد ،توافق خوب
بدســت می اید .ما در صنایع هســته ای ،نظامی و فضایی بیشــتر تحریم بودیم اما موفق تر بودیم اما در
صنعت خودروسازی مشکل داریم .معلوم می شود همتی که در ان بخش ها بوده است در سایر بخش ها
نبوده است .رئیسی در ادامه با اشاره به نقش مهم وزارت خارجه در توسعه کشورها اظهار کرد :در همین
موضوع کرونا رمز موفقیت کشــور این بود که وزیر خارجه و ســفرای چین و روسیه پیگیری های الزم را
انجام دادند؛ البته نباید به کارهای پیشــینیان بی توجه بود بلکه باید قدردان انها باشــیم .در واقع کرونا
داخل کشور بود اما وزارت خارجه سهم مهمی در مدیریت ان داشت .اکنون به امار تزریق ۷۴درصدی دو
دوز واکسن رسیده ایم و به سمت تزریق دوز سوم حرکت کرده ایم .وی ادامه داد :وزارت خارجه در موفقیت
کشــور در مسائل اقتصادی سهم مهمی دارد .بخش مهمی از ایرانیان ،خارج از کشور هستند و سفرا باید
به میان انها بروند .اگر انها به ســفرا مراجعه نکردند ،ســفرا به انها مراجعه کنند .ما نسبت به انها وظیفه
داریم و انها مثل ایرانیان داخل کشور حقوقی دارند و حتما مایل به سرمایه گذاری در کشور هستند .در
زمینه گردشــگری هم مشتاقان زیادی برای دیدن ایران وجود دارد .ما اگر اقتصاد گردشگری ،دیجیتال و
دریا را فعال کنیم می توانیم با بیکاری مقابله کنیم.
وزارت خارجه در این زمینه هم ســهم مهمی دارد .رئیس جمهور با اشاره به ارتباطات حضوری و تلفنی
خود با ۱۰۰کشــور خارجی از اغاز دولت ســیزدهم خاطرنشان کرد :بدون اســتثنا همه انها به برقراری
ارتباط تجاری و اقتصادی با ایران تمایل دارند و البته اذعان دارند که میزان ارتباطات در حال حاضر قانع
نش شخ
ص
ی
ر ت
نشر
اف کاراتن
را هب ما بسپارید.
تلفن تماس88311353:
کانون اگهی و تبلیغاتی
خط ویژه41747 :
کننده نیست .باید توجه داشت که تعامالت خارجی یکی از مولفه های قدرت کشور بوده که وزارت خارجه
در این بین نقش افرین اســت .در واقع باید ظرفیت های کشــور را به سایرین شناساند و البته سفرا باید
ظرفیت های کشــورهای دیگر را هم شناســایی کنند .می شود سفرا سوار ماشین های مدل پایین تر شوند
اما با کشــورهای محل ماموریت خود ارتباطات برقرار کنند .احساس می کنم گشایش هایی در حال ایجاد
است .سفرا باید نهایت استفاده را از این شرایط بکنند .در این زمینه به یک حرکت فعال و جدی از سوی
سفرا نیاز است و باید کار جدی در ارتباط با همسایگان انجام دهند .باید همسایگان را به چشم فرصت های
بسیار خوب نگاه کنیم .مرزها برای ما تهدید نیست بلکه فرصت است .رئیسی تاکید کرد :روابط اقتصادی با
همسایگان باید پایدار شود؛ البته در کنار ان باید روابط فرهنگی هم وجود داشته باشد .برخی کشورهای
همســایه دنبال عادی ســازی روابط با رژیم صهیونیستی هســتند اما این عادی سازی برای انها و رژیم
صهیونیســتی به هیچ وجه امنیت ساز نیست ،ما باید در عمل اثبات کنیم که ارتباط با جمهوری اسالمی
ایران می تواند به امنیت ،ارامش و صلح در منطقه کمک کند .ما هر چه در منطقه ســختی کشــیده ایم از
وجود بیگانگان بوده اســت .وضعیت فالکت بار افغانســتان و تبدیل مواد مخدر سنتی به صنعتی در این
کشــور حاصل حضور امریکاییان در افغانستان اســت .در عراق و سایر کشورهای منطقه هم همین گونه
است .این در حالیست که ایران خیرخواه کشورهای همسایه است.
رئیس جمهور با بیان اینکه سهم ما در تجارت منطقه خیلی پایین است گفت :میزان تبادالت ما با عراق و
سوریه و کشورهای همسایه باید تحول یافته و دو برابر شود .در گام اول رقم ۲۰میلیارد دالر باید به ۴۰
میلیارد دالر برســد و در گام های بعدی هم بیشــتر شود .در همین ایام میزان ارتباطات ما با تاجیکستان
ســه برابر شده است .مسئله ترانزیت و گاز نیز در سفر به ترکمنستان حل شد .اینچنین ارتباطاتی باید با
ســایر کشورهای همسایه دنبال شود .در این زمینه باید با روحیه تحول خواهی و انقالبی کار کرد .زیرا با
کار ســازمانی و اداری مشکالت حل نمی شــود .وی در ادامه گفت :زمینه های تحول و ارتباط اقتصادی با
کشــورهای همســایه وجود دارد .رویکرد ما هم برون نگر و درونزاست و سفرا اینجا باید گزارش دهند در
زمینه انتقال علم و تکنولوژی به داخل کشــور چه کردند .بطور مثال ســفیر هند و پاکستان باید در این
زمینه گزارش دهند .از ســویی تســهیل امور تجاری ایرانیان خارج از کشور و تجار داخلی و خارجی هم
باید فراهم شود.
رئیس تصریح کرد :من اینده را نه با نگاه ارمانی و دســت نیافتنی بلکه بســیار روشــن می بینم ،انچه را
عرض می کنم دســت یافتنی می بینم ولی باید همه با هم همدل ،همراه و هماهنگ باشــیم .وی در پایان
خطاب به ســفرا گفت :وضع موجود در ارتباط با همسایگان حداقلی بوده و مطلوب نیست و نباید به این
وضعیت راضی شــوید ،ارتباط فعلی با همســایگان ما را قانع نمی کند بلکه باید برای ارتقای این ارتباطات
تالش بیشتری کرد. صفحه 8