هفته نامه سرافرازان شماره 297
هفته نامه سرافرازان شماره 297
هفته نامه سراسری
دو شنبه 28بهمن 22 ،1398جمادی الثانی 17 ،1441فوریه ،2020سال هشتم ،شماره 1500 ،297تومان
رنگ تازه اشتغال!
شکستن کلیشه های جنسیتی در عرصه علم و فناوری
رویداد
دو شنبه 28بهمن /1398شماره 297
2
بانک
گام بلند و پرشتاب شرکت فوالد خوزستان برای عمران و ابادانی و ایجاد اشتغال در استان
شرکت فوالد خوزستان ،پروژه های بزرگ عمرانی و اشتغال زایی خود را افتتاح کرد
از بانک ملی ایران «هدیه» بگیرید
«کارت هدیــه» بهتریــن جایگزیــن بــرای پــول نقــد
اســت؛ هــم مــی تــوان بــا ان خریــد حضــوری انجــام
داد ،هــم قابلیــت خریــد اینترنتــی دارد و هــم در صورت
نیــاز مــی تــوان وجــه ان را از خودپردازهــا بــه صــورت
نقــدی برداشــت کــرد .به گــزارش روابــط عمومــی بانک
ملــی ایــران؛ تازه تریــن اطالعــات منتشر شــده از ســوی
شــرکت شــبکه الکترونیکــی پرداخــت کارت (شــاپرک)
نشــان می دهــد بیشــترین «کارت هدیه» تراکنــش دار
شــبکه بانکــی متعلــق بــه بانک ملــی ایــران اســت .این
نشــان می دهــد اســتقبال عمــوم مــردم از کارت هــای
هدیــه بانــک ملــی ایــران بســیار قابــل توجــه بــوده کــه راز ان را می تــوان در ســهولت صــدور،
تنــوع کارت هــا و امــکان شخصی ســازی ایــن کارت هــا دانســت .اکنــون درخواســت کنندگان
کارت هدیــه می تواننــد بــا مراجعــه بــه شــعب یــا پایگاه هــای شــبانه روزی اقــدام بــه دریافــت
کارت هدیــه کننــد یــا از طریــق اپلیکیشــن 60کارت هدیــه مــورد نظــر خــود را امــاده کــرده
و از طریــق کیوســک های بانــک ملــی ایــران ان را دریافــت کننــد .امــکان تعییــن مبلــغ
دلخــواه ،نوشــتن متن هــای از پیش تعیین شــده یــا متــن مورد نظــر مشــتری و نیــز تعییــن
طــرح روی کارت بــرای مشــتریان کارت هدیــه بانــک ملــی ایــران فراهــم اســت .بانــک ملــی
ایــران بــرای رضایــت بیشــتر مشــتریان خــود جدیــدا! طرح هــای کارت هــا را تنــوع بخشــیده
و بســته بندی های خاصــی نیــز بــرای انهــا طراحــی کــرده اســت .ایــن روزهــا کارت هــای
هدیــه بانــک ملــی ایــران می تواننــد یــک هدیــه مناســب بــرای تقدیــر از زحمــات مــادران
و پــدران باشــند.
مذاکره اصولی با مشتریان؛
رمز موفقیت طرح تشویقی وصول مطالبات
سیدعلی موسوی نسب
طرح هــای عمرانــی و اشــتغال زایی شــرکت فــوالد
خوزســتان به مناســبت دهــه مبــارک فجــر باحضــور
مدیران و مســئولین کشــوری افتتاح شــدند .اولین طرح،
افتتــاح پایانــه خدماتــی فنــی شــرکت چندوجهــی فوالد
لجســتیک از شــرکت های تابعــه فــوالد خوزســتان بــه
مســاحت ۳۲۰۰بــود کــه بــا هــدف تامیــن ،نگهــداری
و پشــتیبانی از ناوگان هــای کامیــون موجــود در حــوزه
حمل ونقــل و تســریع در حمــل جــاده ای مــواد اولیــه
بــا دریافــت مجــوز نمایندگــی شــرکت اریــا دیــزل در
شــهر اهــواز بــه بهره بــرداری رســید .همچنیــن مالکیــت
۳۰دســتگاه کامیــون c&cبــه ارزش ۴۵۰میلیارد ریــال،
دیگــر طرحــی بــود کــه در مراســم افتتاحیــه پایانــه
خدماتــی فنــی بــه بهره بــرداری رســید .هــدف از اجــرای
ایــن طــرح تامیــن قطعــات و برطرف کــردن مشــکالت
فنــی کامیون هــای ملکــی و استیجاری ســت .در ادامــه،
کارگاه بــزرگ اموزشــی و خیــاط خانــه فوالد خوزســتان
دومیــن طرحــی بــود کــه در شــهرک صنعتــی شــماره
چهــار اهــواز بــه بهره بــرداری رســید .در ایــن طــرح
کــه در راســتای ایفــای نقــش مســئولیت های اجتماعــی
فــوالد خوزســتان بــه بهره بــرداری رســید ،بــرای 70تَــن
به صــورتِ مســتقیم و پــس از گذرانــدن اموزش هــای
الزم ایجــاد شــغل می شــود .گــزارش خبرنــگار مــا
حاکی ســت ،معــاون وزیــر صمــت و رئیــس هیئتِ عامــل
ایمیــدرو به همــراه اســتاندار خوزســتان ،مدیرعامــل
فــوالد خوزســتان و ســایر مســئوالن اســتانی از رونــد
اجرایــی ســاخت بیمارســتان ۹۶تختخوابــی فــوالد
خوزســتان بازدیــد کردنــد .علــی محمــدی (مدیرعامــل
فــوالد خوزســتان) از اختصــاص یک هزارمیلیارد ریــال
بــرای اتمــام ایــن طــرح در مــدت زمــان ۱۸مــاه
خبــر داد .وی افــزود« :طــرح احــداث بیمارســتان ۹۶
تختخوابــی در زمینــی بــه مســاحت ۱۴هزار متر مربــع
از ســال ۹۲اغــاز شــده بــود کــه بــا پیشــرفت فیزیکــی
۲۵درصــدی ،ادامــه طــرح بــرای چندیــن ســال متوقــف
بــود .در ادامــه کلنگ زنــی طــرح مهندســی ،خریــد،
نصــب و راه انــدازی تصفیه خانــه شــیمیایی پســاب
صنعتــی فــوالد خوزســتان ،بــا نــگاه زیســت محیطی و
اعتبــاری بالغ بــر ۹۸۰میلیاردریــال و اســتفاده از فنــاوری
ROو بــا هــدف تصفیــه مجــدد پســاب صنعتــی بــا
ظرفیــت ۷۵۰متر مکعــب در ســاعت انجــام شــد .اجــرای
ارتباطــات موردنیــاز در محــدوده تصفیه خانــه موجــود،
ایســتگاه پمپــاژ اب نــرم و صنعتــی و احداث ســاختمان
موردنیــاز اتــاق بــرق و کنتــرل ،انبــار ،تعمیــرگاه و
ازمایشــگاه از دیگــر نتایــج اجــرای طــرح اســت .گــزارش
خبرنــگار مــا حاکی ســت؛ امضــای تفاهم نامــه همــکاری
مشــترک شــرکت فــوالد خوزســتان و کمیتــه امــداد
امــام خمینــی (ره) اســتان خوزســتان بــرای ســاخت ۵۰
واحــد مســکونی بــرای نیازمنــدان و محرومان شهرســتان
کارون از دیگــر طرح هایــی بــود کــه در حضــور معــاون
وزیــر صمــت و رئیــس هیئتِ عامــل ایمیــدرو ،اســتاندار
خوزســتان و ســایر مســئوالن اســتانی بــه امضــاء رســید.
همچنیــن احــداث ســاختمان درمانــگاه قلعــ ه چنعــان با
ســرمایه گذاری ۴۰میلیاردریالــی فــوالد خوزســتان از
ِ
دردســت اجراســت کــه بــا گذشــت
دیگــر طرحهــای
ســه ماه از اغــاز طــرح ،پیشــرفت ۳۲درصــدی داشــته
اســت .بخــش پایانــی برنامه هــای شــرکت فــوالد
خوزســتان در دهــه مبــارک فجــر بــا رونمایــی از ســند
طــرح جامــع توســعه شــرکت فــوالد خوزســتان (فــاز
)٤و ســند طــرح جامــع محیــط زیســت و پســماند
همــراه شــد .غالمرضــا شــریعتی (اســتاندار خوزســتان)
تو گــو بــا خبرنــگار روابط عمومــی ،ضمــن تقدیــر
در گف
از اجــرای طرح هــای زیســت محیطی و مســئولیت های
اجتماعــی فــوالد خوزســتان اظهــار داشــت« :فــوالد
خوزســتان بــا اجــرای ایــن طرح هــا و توســعه نــاوگان
حمل ونقــل ،عالوه بــر ایجــاد اشــتغال بــرای ۲۰۰تَــن،
بــه محرومیت زدایــی اســتان کمــک شــایانی کــرده
اســت» .وی افــزود« :توجــه ویــژه شــرکت فــوالد
خوزســتان بــه توســعه منطقــه و انجــام مســئولیت های
اجتماعــی و حمایــت مســتقیم از طرح هــای عمومــی
اســتان قابل تقدیــر اســت» .وی ادامــه داد« :احــداث
کارگاه بــزرگ خیاطــی بــا هــدف ایجــاد شــغل بــرای
70زن سرپرســت خانــوار ،ســاخت ۵۰واحــد مســکن
در مناطــق محــروم و احــداث درمانــگاه بــرای ســاکنان
قلعــ ه چنعــان ،نشــان از عــزم جــدی مجموعــه فــوالد
خوزســتان بــرای رســیدگی و توســعه منطقــه اســت .این
عملکــرد بــه ایجــاد صمیمــت میــان مــردم منطقــه و این
شــرکت منجــر می شــود» .گفتنی ســت؛ ایــن مراســم
باحضــور حجت االسالم والمســلمین ســید عبدالنبــی
موســوی فرد (نماینــده ولــی فقیــه و امــام جمعــه
اهــواز) ،دکتــر غالمرضا شــریعتی (اســتاندار خوزســتان)،
حجت االسالم والمســلمین خضیــراوی (امــام جمعــه
ن وزیــر
شهرســتان کارون) ،خــداداد غریب پــور (معــاو
صمــت و رئیــس هیئتِ عامــل ایمیــدرو) ،امیرحســین
نظــری (رئیــس ســازمان صمــت خوزســتان) ،عبدالکریم
درویــش زاده (مدیــرکل راه اهــن جنــوب) و ســایر
مســئوالن اســتانی برگــزار شــد» .در پایــان ایــن مراســم
لــوح سپاســی ازســویِ حجت االسالم والمســلمین
خضیــراوی (امــام جمعــه) و معصومــه خنفــری (فرماندار
شهرســتان کارون) بــه علــی محمــدی (مدیرعامــل
فــوالد خوزســتان) درراســتای کمک رســانی بــه مناطــق
محــروم و کم برخــوردار ایــن شهرســتان اهــداء شــد.
معاون وزیر صمت:
رشد و توسعه در شرکت فوالد خوزستان
هیچ گاه متوقف نخواهد شد
خــداداد غریب پــور (معــاون وزیــر صمــت و رئیــس
هیئتِ عامــل ایمیــدرو) ،افتتــاح ۴۰۰میلیاردتومــان
پروژه هــای تولیــدی ،عمرانــی ،زیســت محیطی،
مســئولیت های اجتماعــی و محرومیت زدایــی در
ایــام اهلل دهــه فجــر را تنهــا بخشــی از موفقیت هــای
شــرکت بــزرگ فــوالد خوزســتان دانســت .غریب پــور
در جلســه شــورای معاونــان شــرکت فــوالد خوزســتان
گفــت« :رشــد چهارهــزار و ۵۰۰میلیاردتومانــی ماکــت
کــپ شــرکت فــوالد خوزســتان و افزایــش ۲۰۰۰هــزار
عضــو حقوقــی ســهام شــرکت ،نشــان از اقبــال اعضــای
حقوقــی بــه داشــتن ســهام ایــن شــرکت اســت و
موفقیت هــای فــوالد خوزســتان توانســته اعتمــاد
ســرمایه گذاران را جلــب کنــد .شــرکت حقوقی ســرمایه
ی ســوق می دهنــد کــه
خــود را به ســمت ســهم
ازلحــاظ بنیــادی حرفــی بــرای گفتــن داشــته باشــند».
معــاون وزیــر صمــت شکســتن رکــورد روزانــه تولیــد
فــوالد خوزســتان را نشــان از عــزم و اراده فوالدمــردان
دانســت و افــزود« :رشــد قیمــت ســهام در بــازار
ســرمایه ،کیفیــت بــاالی محصــول ،صادرکننــده نمونــه
اســتانی و کشــوری ،ارزاوری ،نقــش موثــر در تنظیــم
بــازار ،راه انــدازی فــوالد شــادگان و ســرمایه گذاری در
گندله ســازی ســنگان ،همگــی نشــان از کار بنیــادی در
مجموعــه فــوالد خوزســتان دارد و بایــد گفــت« :رونــد
توســعه در فــوالد خوزســتان هیــچ گاه متوقــف نخواهــد
شــد؛ تــداوم ایــن موفقیت هــا مرهــون حضــور مدیــران
اینده نگــر و کارکنــان ســخت کوش فــوالد خوزســتان
اســت» .غریب پــور ســرمایه گذاری فــوالد خوزســتان
در پــروژه کک ســوزنی را نشــان از نــگاه ملــی ایــن
مجموعــه دانســت و ادامــه داد« :فــوالد خوزســتان
عهــده دار پــروژه کک ســازی در منطقــه ازاد ارونــد
شــده اســت» .مقــرر شــد ،مذاکراتــی ازســویِ وزارت
ت تامیــن خــوراک
صمــت بــا وزارت نفــت درجهــ
پــروژه انجــا م شــود .ایــن ســطح از مســئولیت پذیری
فــوالد خوزســتان نشــان از نــگاه ملــی ایــن مجموعــه
حال حاضــر ســاالنه بیــن ۷۰۰میلیــون الــی
دارد .در ِ
یک میلیــارددالر ارز بابــت خریــد الکتــرود هزینــه
می شــود .پــروژه کک ســازی بــا هــدف تامیــن مــواد
اولیــه ســاخت الکتــرود در منطقــه ازاد ارونــد بــا
حــال اجراســت.
ســرمایه گذاری فــوالد خوزســتان در
ِ
رئیــس هیئتِ عامــل ســازمان ایمیــدرو در پایــان
ضمــن قدردانــی از حمایت هــای بی دریــغ فــوالد
خوزســتان از گــروه ملــی صنعتــی فــوالد ایــران افــزود:
«نــگاه ملــی فــوالد خوزســتان بــه صنایــع پائین دســتی
و حمایــت از شــرکت گــروه ملــی صنعتــی فــوالد ایران
در زمــان بحــران ایــن شــرکت و حمایت هــای مســتمر
از فــوالد اکســین ستودنی ســت .امیــدوارم در اینــده
نزدیــک شــاهد افتتــا ح طرح هــای مختلــف درجهــت
اشــتغال زایی ازســویِ فــوالد خوزســتان و دیگــر
صنایــع فعــال در اســتان باشــیم» .پیــش از ســخنان
معــاون وزیــر صمــت و رئیــس هیئتِ عامــل ایمیــدرو،
علــی محمــدی (مدیرعامــل فــوالد خوزســتان) در
جلســه شــورای معاونــان از برنامــه ســرمایه گذاری
۲۳هزارمیلیاردتومانــی فــوالد خوزســتان بــرای
طرح هــای توســعه در فــاز چهــارم خبــر داد .وی
دنبــال تکمیــل زنجیــره فــوالد هســتیم
افــزود« :به
ِ
نتُــن کنســانتره
کــه یکــی از نیازهــا ،تامیــن ۱۳میلیو
اســت» .مدیرعامــل فــوالد خوزســتان بااشــاره به اینکه
ایــن شــرکت همــواره نزدیــک بــه ظرفیــت کارخانــه،
تولیــد کــرده اســت ،تصریــح کــرد« :تولیــد فــوالد
خوزســتان تاکنــون ســه میلیون و ۳۰۱هــزار و
۱۲۳تــن اســت و میــزان تولیــد تــا پایــان امســال بــه
۸/۳میلیون تــن می رســد» .وی ادامــه داد« :میــزان
صــادرات فــوالد خوزســتان نیــز تاکنــون یک میلیــون
و ۶۸۰هزارتــن بــوده اســت و ایــن رقــم در شــرایط
تحریم هــای ظالمانــه امریــکا صــورت گرفــت و تــا
پایــان ســال طبــق برنامه ریــزی پیش بینــی شــده،
صــادرات خواهیــم داشــت» .محمــدی خاطرنشــان
کــرد« :بــرای تامیــن مــواد اولیــه ،عالوه بــر
دنبــال معــادن
طرح هــای توســعه در ســنگان ،به
ِ
کوچــک مقیــاس و کارخانه هــای بــا ظرفیــت پائیــن
هســتیم» .وی در پایــان ســخنان خــود اظهار داشــت:
«یکــی از دســتاوردهای ایــن شــرکت در بخــش
زیســت محیطی ،کاهــش ۶۰درصــد غبــار بــه رغــم
افزایــش ۶۳درصــدی تولیــد اســت .مــا درکنــار
تولیــد پایــدار و صــادرات محصــول به دنبــال انجــام
مســئولیت های اجتماعــی و اشــتغال زایی بــرای
جوانــان اســتان هســتیم» .گفتنی ســت؛ جلســه
شــورای معاونــان شــرکت فــوالد خوزســتان۲۰ ،
بهمن مــاه ۹۸باحضــور خــداداد غریب پــور (معــاون
وزیــر صمــت) و رئیــس هیئتِ عامــل ایمیــدرو ،علــی
محمــدی (مدیرعامــل فــوالد خوزســتان) و ســایر
معاونــان و مدیــران شــرکت در ســالن کنفرانــس
مهمان ســرای نــور 200دســتگاه برگــزار شــد.
اگه��ی تغییـ�رات شـ�رکت خدم��ات مســافرت هوائ��ی و گردشـ�گری امیتی��س ب��ال پـ�ارس
اگهـ�ی تغییرــات شرــکت تعاونـ�ی دانـ�ش بنیــان عصـ�ر نانـ�و بـ�ه ش�مـاره ثبـ�ت 388926و
اگه��ی تغیی��رات ش��رکت ش��بکه الب��رز پوی��ا پن��دار ب��ا مســئولیت مح��دود ب��ه شـ�ماره
س�هـامی خــاص بـ�ه ش�مـاره ثبـ�ت 281928و شناسـ�ه ملـ�ی 10103143772ب��ه اسـ�تناد
شناسـ�ه ملـ�ی 10320386947ب��ه اســتناد صورتجلس��ه هیئ��ت مدی��ره مـ�ورخ 1397/10/26
ثبـ�ت 457519و شناسـ�ه ملـ�ی 14004231678بـ�ه اس�تـناد صورتجلسـ�ه مجمـ�ع عمومـ�ی
صورتجلس��ه مجم��ع عموم��ی عـ�ادی بط��ور فوق العـ�اده مـ�ورخ 1397/11/11و مجوزهـ�ای
شـ�ماره 972303/44657مـ�ورخ 1397/12/01ســازمان می��راث فرهنگـ�ی ،صنای��ع دس��تی و
گردش��گری و شـ�ماره 64644مـ�ورخ 1397/11/13س�اـزمان هواپیمای��ی کشــوری تصمیمـ�ات
و مج��وز شـ�ماره 982/15/241484مورخـ�ه 98/10/2وزارت تعــاون تصمیمـ�ات ذی��ل اتخـ�اذ
شـ�د :اقــای حبیب الـ�ه رمضــان زاده بـ�ا ش�مـاره ملـ�ی 3781910458بـ�ه ســمت رئیـ�س
هیــات مدیــره و اقــای مرتضـ�ی س��عیدنژاد بـ�ا ش�مـاره ملـ�ی 0081278608بـ�ه نمایندگـ�ی
از شرــکت بازرگانـ�ی تدبیـ�ر کاالی جـ�م بـ�ا شناسـ�ه ملـ�ی 10101884965بـ�ه ســمت نائـ�ب
ذیـ�ل اتخــاذ شـ�د :اقــای احمـ�د رشــدی بش�مـاره ملـ�ی 0047738804بســمت ب�اـزرس اصلـ�ی
رئیـ�س هیــات مدیــره و اقــای فرهــاد بیــات بـ�ا ش�مـاره ملـ�ی 0036762865ب��ه سـ�مت
و خانـ�م فاطمـ�ه حاج حسیــنی بش�مـاره ملـ�ی 0062570587بسـ�مت باــزرس علی البـ�دل
منش��ی هی��ات مدی��ره و مدیرعام��ل انتخ��اب ش��دند - .چکه��ا و اسـ�ناد تعهــداور شـ�رکت
ش��رکت ب��رای م��دت ی��ک س��ال مال��ی انتخ��اب ش��دند .اق��ای عل��ی ش��فیع بیک بشـ�ماره
پ��س از تصوی��ب هیـ�ات مدیـ�ره ب��ا امضـ�اء ثاب��ت اقـ�ای فرهـ�اد بیـ�ات (مدیرعام��ل) و اقـ�ای
ملـ�ی ،0061533165خانـ�م فاطمـ�ه شفــیع بیک بش�مـاره ملـ�ی 0046842888و خانـ�م
لیـلا قربانـ�ی بش�مـاره ملـ�ی 0044727097ب��ه عنــوان اعضـ�ای هیئ��ت مدیـ�ره بــرای مـ�دت
دو ســال انتخــاب گردیدنـ�د.
سازمان ثبت اسناد و امالک کشور اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری تهران
()768574
حبیب ال��ه رمضـ�ان زاده (سـ�مت :رئی��س هیـ�ات مدیـ�ره) و درصــورت غیـ�اب ایشـ�ان ب��ا امضـ�اء
اق��ای مرتض��ی س��عیدنژاد (س��مت :نای��ب رئی��س هی��ات مدی��ره) همـ�راه ب��ا مه��ر شـ�رکت
معتب��ر خواه��د ب��ود و اوراق عـ�ادی ب��ا امض��اء اق��ای فره��اد بی��ات (مدیرعام��ل) و مه��ر شـ�رکت
معتب��ر خواه��د بـ�ود.
سازمان ثبت اسناد و امالک کشور اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری تهران
فوق العـ�اده مـ�ورخ 1398/10/18تصمیمــات ذیـ�ل اتخــاذ شـ�د :داود وظیفـ�ه دان بـ�ه کـ�د
ملـ�ی 0062540769بـ�ا پرداخـ�ت مبلغـ�ی بـ�ه صندــوق شرــکت سهم الشرــکه خــود را بـ�ه
9000000000ریــال افزایـ�ش داد .سیــده فاطمه حسیــنی بـ�ه کـ�د ملـ�ی 0067820484
بـ�ا پرداخـ�ت مبلغـ�ی بـ�ه صندــوق شرــکت سهم الشرــکه خــود را بـ�ه 3000000000ریـ�ال
افزایـ�ش داد .فرنــام وظیفـ�ه دان بـ�ه کـ�د ملـ�ی 0250695278بـ�ا پرداخـ�ت مبلغـ�ی بـ�ه
صندــوق شرــکت سهم الشرــکه خــود را بـ�ه 3000000000ریــال افزایـ�ش داد .درنتیجـ�ه
س��رمایه شرــکت از مبلـ�غ 6000000000ریــال بـ�ه 15000000000ریــال افزایـ�ش یافـ�ت
و ماــده مربوطـ�ه در اساس�نـامه اصــاح گردیـ�د .لیسـ�ت شرــکا بشــرح فــوق اسـ�ت.
سازمان ثبت اسناد و امالک کشور اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری
()768573
تهران ()768572
دکتــر فریــدون رشــیدی (نایب رئیــس هیئت مدیــره
بانــک دی) در ســمینار مجــازی بــا کارکنــان شــعب
سراســر کشــور ،تعامــل و مذاکــره اصولــی بــا مشــتریان
مشــمول طــرح تشــویقی وصــول مطالبــات را رمــز
موفقیــت در اجرای طرح دانســت .رشــیدی در ســمینار
مجــازی بــا کارکنــان شــعب سراســر کشــور کــه در
راســتای اجــرای برنامه هــای حــوزه وصــول مطالبــات
و ضــرورت برنامه ریــزی دقیــق بــرای دســتیابی بــه
اهــداف طــرح تشــویقی وصــول مطالبــات برگــزار شــد،
تمامــی کارکنــان را بــه تــاش بــرای وصــول مطالبــات به ویــژه به صــورت نقــدی تشــویق
کــرد .رشــیدی با بیان اینکــه ایــن طــرح بــا هــدف تکریــم مشــتریان و تســریع در وصــول
مطالبــات بانــک اجرایــی شــده اســت ،گفــت« :طــرح تشــویقی وصــول مطالبــات کــه حاصــل
هم فکــری بــا کارشناســان خبــره بانــک اســت ،در دو بخــش امهال و بخشــودگی تنظیم شــده
کــه بایــد شــعب با توجه بــه در نظر گرفتــن شــرایط هــر مشــتری و حســب اختیــارات اعــام
شــده بــرای اجــرای ان اقــدام کننــد» .نایب رئیــس هیئت مدیــره بانــک دی شــیوه ارتبــاط
مشــتریان بــا بانــک را در تعییــن میــزان بخشــودگی انــان در حــدود اعــام شــده اختیــارات
موثــر دانســت و گفــت« :شــعب بایــد تــا پایــان ســال جــاری و در زمــان اجــرای ایــن طــرح
ضمــن اطالع رســانی بــه مشــتریان مشــمول از انــان دعــوت کننــد در فرصــت باقیمانــده برای
بهــره منــدی از شــرایط طــرح تشــویقی وصــول مطالبــات بــه شــعبه مراجعــه کننــد و بــا
مذاکــره اصولــی و صحیــح ،مشــتریان را بــه پرداخــت مطالباتشــان تشــویق کننــد تــا از ایــن
شــرایط ویــژه بهره منــد شــوند».
وام کم بهره بانک صادرات
به مستمری بگیران صندوق بیم ه اجتماعی کشاورزان
بانــک صــادرات ایــران بــا امضــای تفاهم نامــه بــا
صنــدوق بیمــه اجتماعــی کشــاورزان ،روســتاییان
و عشــایر ،تســهیالت ٣٠میلیون ریالــی بــه
مســتمری بگیران واجــد شــرایط پرداخــت می کنــد.
به گــزارش روابط عمومــی بانــک صــادرات ایــران؛
مدیرعامــل صنــدوق بیمــه اجتماعــی کشــاورزان،
روســتاییان و عشــایر ،گفــت« :بر اســاس تفاهم نامــه ای
کــه میــان صنــدوق و بانــک صــادرات ایــران منعقــد
شــده ،تســهیالت ٣٠میلیون ریالــی کم بهــره بــه بیــش
از ۱۶هزار نفــر از مســتمری بگیران ایــن صنــدوق ،بــرای
نخســتین بار پرداخــت می شــود» .علــی شــیرکانی ابــراز کــرد« :بازپرداخــت ایــن وام ۳۶ ،ماهــه
اســت و از محــل اعتبــارات صنــدوق نــزد بانــک صــادرات ایــران ،بــه مســتمری بگیران صنــدوق
اختصــاص می یابــد» .وی ادامــه داد« :با توجه به اینکــه صنــدوق بــرای نخســتین بار نســبت
بــه پرداخــت تســهیالت بــه مســتمری بگیران خــود اقــدام کــرده ،اولویــت پرداخــت تســهیالت
در ایــن مرحلــه بــا افرادی ســت کــه ســنوات مســتمری بگیری بیشــتری دارنــد .ویژگــی ایــن
تســهیالت ،پرداخــت راحــت و بــدون ضامــن اســت؛ چراکه روســتائیان و عشــایر عزیــز در اغلب
مــوارد امــکان دسترســی بــه تســهیالت بانکــی را به دلیــل نداشــتن ضامــن ندارنــد؛ بنابرایــن
فراینــد اعطــای ایــن تســهیالت به گونــه ای طراحــی شــده کــه پرداخــت ان به راحتــی و بــدون
ضامــن باشــد».
افتتاح چهار مدرسه در مناطق سیل زده لرستان
توسط بانک پاسارگاد
فرمانــدار کوهدشــت در ائیــن افتتــاح مدرســه شــهدای
کره پــا کــه توســط بانــک پارســارگاد احــداث شــده
اســت ،اظهــار داشــت« :مــا بایــد تــاش کنیــم کــه
فرهنــگ خیررســانی بــه دیگــران ترویــج پیــدا کنــد و
بایــد خدمــات خیــران را بــه گــوش مــردم برســانیم».
ماشــاءاهلل نعمتــی افــزود« :هــر کشــوری کــه راه رشــد
و ترقــی را طــی می کنــد بایــد بــه نظــام تعلیم وتربیــت
کــه کارخانــه انسان سازی ســت توجــه داشــته باشــد و
بــرای تحقــق ارمان هــا و توســعه کشــور مهم تــر از ایــن
مقولــه نداریــم» .وی عنــوان کــرد« :اگــر امروز جمعیت خیــران این شهرســتان درحــال افزایش
اســت در ســایه تالش هــای خیرانی ســت کــه در دهه هــای گذشــته قدم هایــی را درراســتای
ترویــج فرهنــگ خیررســانی برداشــته اند .ســاخت ۱۲مدرســه توســط بانــک پاســارگاد رضــا
زینی ونــد (مدیــرکل امــوزش و پــرورش لرســتان) نیــز در ایــن مراســم گفــت« :در ۱۲فروردیــن
۹۸کــه ســیل ایــن اســتان جــاری شــد مــا شــاهد امدادرســانی و خیررســانی همــه ملــت
ایــران بودیــم کــه عالوه بــر تامیــن مایحتــاج زندگــی مــردم کــه در ســیل از بیــن رفته بــود
توجــه ویــژه ای بــه مدرسه ســازی داشــتند و ایــن اقــدام بــرای مــا مایــه مباهــات اســت».
بابیان اینکــه ســیل امســال خســارات جبران ناپذیــری را بــه لرســتان وارد کــرد و ایــن
وی ِ
س از ســیل
اســیب بــه یــک فرصــت بی نظیــری بــرای ایــن اســتان تبدیــل شــد ،افــزود« :پــ
در حــدود ۱۱۳میلیارد تومــان اعتبــارات اســتانی۱۱۰ ،میلیارد تومــان اعتبــارات عمرانــی ملــی و
۱۰۰میلیارد تومــان از اعتبــارات خیــران بــرای ســاخت مــدارس در لرســتان بهره منــد شــدیم و
بــا ایــن اعتبــارات ۱۵۷مدرســه ســاخته شــد ه اســت یــا بــه افتتــاح می رســد».
تاســیس شرــکت بـ�ا مس��ئولیت محدــود کیمیـ�ا کاالوران ســبز دشـ�ت در تاریـ�خ 1398/11/14بـ�ه ش�مـاره ثبـ�ت 554166بـ�ه شناسـ�ه ملـ�ی 14008964058ثب��ت و امض��ا ذی��ل دفات��ر تکمی��ل گردی��ده ک��ه خالص��ه ان ب��ه ش��رح زی��ر جه��ت اط�لاع عم��وم اگه��ی می گ��ردد.
اگهـ�ی تغییرــات شرــکت تعاونـ�ی انبوه ساــزی مســکن دوراندیشــان پردیـ�س بـ�ه ش�مـاره ثبـ�ت 329334و
موضــوع فعالیـ�ت :تصـ�دی ب��ه نمایشــگاه عموم��ی و انبارهـ�ای عموم��ی فــروش ســموم دف��ع افـ�ات و بیماری هـ�ای نبات��ی فعالی��ت بازاریاب��ی غیرهرم��ی و غیرشــبکه ای واردات ب��ذر ،پی��از ،قلم��ه ،پیونـ�د ،ریش��ه و می�وـه ،نهـ�ال و تخ��م نباتـ�ات ترخی��ص و ســاخت ه��ر نـ�وع
شناسـ�ه ملـ�ی 10103688990ب��ه اســتناد صورتجلس��ه مجم��ع عموم��ی فوق العـ�اده مـ�ورخ 1398/08/20
دارو یـ�ا ف��راورده بیولوژیـ�ک و عرضـ�ه و فرــوش فعالیـ�ت نظــام مهندسـ�ی و طراحـ�ی پروژه هــای و سدساــزی و امثــال ان اداره ساــلن های نمایـ�ش و برگ�زـاری مراسـ�م ها و جشـ�ن ها و یـ�ا کنفرانس هــا امــور مربــوط بـ�ه محیـ�ط زیسـ�ت و فعالیت هاــی زیسـ�ت محیطـ�ی
و تاییدی��ه اداره کل تع��اون کار و رف��اه اجتماع��ی اس��تان ته��ران ب��ه شـ�ماره 982/15/270287مـ�ورخ
تولیـ�د محصوــالت کش��اورزی ارائـ�ه خدمــات و تامیـ�ن نیــاز تولیدکنن�دـگان کش��اورزی تولیـ�د محصوــالت دامـ�ی کش��اورزی ارائـ�ه خدمــات بـ�ه کش��اورزان نظیـ�ر تسطــیح اراضـ�ی مش�اـوره و برگ�زـاری دوره هاــی اموزشـ�ی درخصــوص کش��اورزی تصــدی بـ�ه فعالیـ�ت خدماتـ�ی
98/10/25تصمیمــات ذیـ�ل اتخــاذ شـ�د :مرکـ�ز اصلـ�ی شرــکت بـ�ه :استــان تهرــان -منطقـ�ه ،15شهرسـ�تان
و نظافتـ�ی ورود هـ�ر نــوع ف��راورده بیولوژیـ�ک نظیـ�ر ســرم و واکسـ�ن و فراورده هاــی ازمایش�گـاهی و موــاد غذایـ�ی ورود و ساــخت تبدیـ�ل و بســته بندی و فرمولـ�ه ک��ردن ،توزیـ�ع و صدــور کلیـ�ه سمــوم دفـ�ع افــات و بیماری هــای نباتـ�ی عملیــات بارگیــری و تخلیـ�ه و یـ�ا
ته�رـان ،بخ��ش مرکزــی ،ش��هر ته��ران ،محل��ه داوودی��ه ،خیاب��ان ش��هید هوش��نگ مظف��ری (س��پاهان)،
ترخی��ص کاال ارائ��ه خدم��ات راج��ع ب��ه ابرسـ�انی و گازرسـ�انی و ی��ا برق رسـ�انی تاس��یس س�رـدخانه و مجتم��ع کشاــورزی و ی��ا مجتم��ع پــرورش حیوان��ات و ماهی��ان عملی��ات سـ�اخت در ام��ور عمران��ی از قبی��ل احـ�داث س�اـختمان و راه و ی��ا شـ�بکه های ابرسـ�انی درصـ�ورت
خیابـ�ان فرجـ�ام ،پـلاک ،9مجتمـ�ع مس�کـونی کاج ،طبقـ�ه اول ،واحـ�د 1کدپسـ�تی 1545653111انتقـ�ال
لــزوم پ��س از اخ��ذ مجوزهـ�ای الزم از مراج��ع ذیرب��ط .مــدت فعالیـ�ت :از تاری��خ ثب��ت ب��ه م��دت نامح��دود .مرکـ�ز اصلـ�ی :استــان تهرــان -منطقـ�ه ،13شهرسـ�تان ته��ران ،بخ��ش مرک��زی ،ش��هر تهــران ،محل��ه تهرانس��ر غرب��ی ،کوچ��ه چه��ل و یک��م ،خیاب��ان مالک اشــتر،
یافـ�ت و ماــده مربوطـ�ه در اساس�نـامه اصــاح گردیـ�د .تعدــاد اعضــاء علی البــدل هیئـ�ت مدیــره از یـ�ک نفـ�ر
پـلاک ،9طبقـ�ه اول ،واحـ�د 4کدپسـ�تی 1388844899س��رمایه ش�خـصیت حقوقـ�ی عباــرت اسـ�ت از مبلـ�غ 1000000ریــال نقــدی میزــان سهم الشرــکه هـ�ر یـ�ک از شرــکا اقــای رحیـ�م محمدزاده کرکــرق بـ�ه ش�مـاره ملـ�ی 0077796519دارنـ�ده 500000ریـ�ال
بـ�ه دو نفـ�ر افزایـ�ش یافـ�ت و ماــده مربوطـ�ه در اساس�نـامه اصــاح گردیـ�د .اساس�نـامه جدیـ�د شرــکت تعاونـ�ی
سهم الشرــکه اقــای سجــاد غفارلـ�و بـ�ه ش�مـاره ملـ�ی 0083930884دارنـ�ده 500000ریــال سهم الشرــکه اعضـ�ا هیئـ�ت مدیــره اقــای رحیـ�م محمدزاده کرکــرق بـ�ه ش�مـاره ملـ�ی 0077796519و بـ�ه ســمت مدیرعامـ�ل بـ�ه مــدت نامحدــود و بـ�ه ســمت عضـ�و هیئـ�ت
مشتــمل بـ�ر 52م��اده و 32تبصــره بـ�ه تصویـ�ب رســید و جایگزیـ�ن اساس�نـامه قبلـ�ی گردیـ�د.
مدیــره بـ�ه مــدت نامحدــود اقــای سجــاد غفارلـ�و بـ�ه ش�مـاره ملـ�ی 0083930884و ب��ه س��مت رئی��س هیئ��ت مدی��ره ب��ه م��دت نامحـ�دود و ب��ه س��مت عض��و هیئ��ت مدی��ره ب��ه م��دت نامحـ�دود دارن�دـگان حـ�ق امضـ�ا :کلی��ه اوراق و اسـ�ناد بهــادار و تعهــداور شـ�رکت
از قبی��ل چ��ک ،س��فته ،ب��روات ،قراردادهـ�ا ،عقوداســامی و همچنی��ن کلی��ه نامه هــای عــادی و اداری ب��ا امضـ�اء اقـ�ای رحی��م محمدزاده کرکـ�رق همــراه ب��ا مه��ر شــرکت معتب��ر می باش��د .اختی�اـرات مدیرعامـ�ل :طبـ�ق اساس�نـامه .ثبـ�ت موضــوع فعالیـ�ت مذکــور بـ�ه
منزلـ�ه اخـ�ذ و صدــور پروانـ�ه فعالیـ�ت نمی باشـ�د.
سازمان ثبت اسناد و امالک کشور اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری تهران ()768569
سازمان ثبت اسناد و امالک کشور اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری تهران ()768571
اگهـ�ی تغییرــات شرــکت بهارستــان زریـ�ن مهـ�ر مان�دـگار بـ�ا مس��ئولیت محدــود بـ�ه ش�مـاره ثبـ�ت 504801
و شناسـ�ه ملـ�ی 14004733327ب��ه اســتناد صورتجلس��ه هیئ��ت مدی��ره مـ�ورخ 1398/08/01تصمیمـ�ات
ذیـ�ل اتخــاذ شـ�د :سیــدکمال الدین فردوسـ�ی ش�مـاره ملـ�ی 0532193288بـ�ه ســمت مدیرعامـ�ل و رییـ�س
هیــات مدیــره نسرین الس�اـدات داوری ش�مـاره ملـ�ی 0532183673ب��ه س��مت عض��و هی��ات مدی��ره بـ�رای
م��دت نامح��دود انتخ��اب گردیدن��د .کلی��ه اوراق و اس��ناد بهـ�ادار و تعهـ�داور ش��رکت از قبی��ل چ��ک -س��فته-
ب��روات -قرارداده��ا عق��ود اس�لامی ب��ا امض��ای مدیرعام��ل هم��راه ب��ا مه��ر ش��رکت معتبرــ می باش��د و اوراق
عاــدی و اداری بـ�ا امضــای مدیرعامـ�ل همرــاه بـ�ا مهـ�ر شرــکت معتبـ�ر می باشـ�د.
سازمان ثبت اسناد و امالک کشور اداره ثبت شرکت ها و موسسات غیرتجاری تهران ()768570
جامعه
دو شنبه 28بهمن /1398شماره 297
3
تاثیر شبکه های اجتماعی بر سالمت روان
زهرا فکوری
متخصصــان حــوز ه ســامتی معتقدنــد کــه بی تحرکــی و یک جــا نشســتن
مثــل ســیگار کشــیدن بــرای ســامتی مضــر اســت .بــا توجــه بــه تعــداد بیماری هــا و امــار مرگ ومیــر
مرتبــط بــا بی تحرکــی بایــد گفــت کــه یک جــا نشســتن ،یکــی از بدتریــن بالهایی ســت کــه
بــر ســامتی مان می اوریــم .امــا بدتــر از ان ،کارهایــی اســت کــه هنــگام یک جانشــینی انجــام
می دهیــم؛ تصــور کنیــد کــه دقایــق ارزشــمند اوقــات فراغــت را بــرای شــبکه های اجتماعــی
اختصــاص دهیــم .بــرای برخــی افــراد ،ایــن دقایــق بــه ســاعت ها تبدیــل می شــوند .تحقیقــات
مختلــف ثابــت کرده انــد کــه اعتیــاد بــه شــبکه های اجتماعــی جــزو بدتریــن عادت هایــی اســت کــه
افــراد جامعــه از لحــاظ روانشناســی اجتماعــی بــا ان روبـه رو می شــوند .در ایــن مقالــه شــش تاثیــری
کــه شــبکه های اجتماعــی روی ســامت روان مــا می گذارنــد را بررســی خواهیــم کــرد .اکادمــی
پزشــکی کــودکان امریــکا در زمینـه ی اثــرات منفــی شــبکه هــای اجتماعــی بــر کــودکان و نوجوانــان
هشــدار داده اســت؛ کــودکان در ایــن فضــا بــا احتمــال «تهدیــدات اینترنتــی» و «افســردگی فیــس
بــوک» مواجــه هســتند .البتــه بزرگ ســاالن در نس ـل های مختلــف نیــز بــا ایــن خطــرات روب ـه رو
هســتند .مطالعــات گوناگــون نشــان داده انــد کــه شــبکه هــای اجتماعــی بــرای ســامت ذهــن زیان بار
هســتند کــه در ادامــه بــه برخــی از انهــا اشــاره می کنیــم.
د
شبکه های اجتماعی یا میدان های نفرت پراکنی؟
را در به روزرســانی وضعیتشــان کپی پیســت می کردنــد و ایــن
مان ـ ِع کوچــک ،نیازمنــد چند ثانیــه تفکــر و توجــه بــود .دکمــه
ریتوئیــت دراســاس گســترش بی اصطــکاک محتــوا را ممکــن
ســاخت .تنهــا یــک کلیــک می توانســت توئیــت شــخصی
دیگــر را بــه تمــام دنبال کننده هــای شــما برســاند و بــه شــما
اجــازه دهــد تــا در اعتبــا ِر محتــوایِ ُمســری شــریک شــوید.
در ســال ،۲۰۱۲فیس بــوک نســخه خــود از دکمــه ریتوئیــت؛
«به اشــتراک گذاری» را بــه مخاطبــان به ســرعت روبه رشــدش،
کاربــران گوشــی های همــراه ،عرضــه کــرد .کریــس ِو ِد ِرل؛ از
مهندســانی بــود کــه دکمــه ریتوئیــت را بــرای توئیتــر ابــداع
کــرد .او همیــن امســال در مصاحبـه ای بــا بازفیــد اعتــراف کــرد
تابه حــال شــده ،در گروهــی تلگرامــی یــا کامنت هــای اینســتاگرام ،بحــث سیاســی کنیــد و اخــرش پشــیمان نشــده باشــید؟ اغلــب مــا حتــی یک بــار هــم ایــن تجربــه
کــه اکنــون از ایــن کار پشــیمان اســتِ .و ِد ِرل درحالی کــه کــه
را نداشــته ایم .هر دفعــه کــه اتفاقــی سیاســی می افتــد ،به محــض لب گشــودن ،بــا هجــوم فحش هــا مواجــه می شــویم .شــبکه های اجتماعــی روزی قــرار بــود میــز
نخســتین جماعــت توئیتــری را دیــد کــه از ابــزارش اســتفاده
گفت وگــوی جامعــه باشــد؛ امــا حــاال چــه؟ تمســخر ،متل ـک ،ابروریــزی و خشــونت شــده اند ســکه رایــج ایــن شــبکه ها .پس ـت های پرالتهــاب توجــه هزاران نفــر را
می کردنــد ،بــا خــود اندیشــید« :مثــل اینــه کــه بــه یــک بچــه
می دزدنــد و حرف هــای عاقالنــه و موجــه در میــان غوغــا گــم می شــوند .راه نجــات چیســت؟
چهارســاله اســلحه پُــر داده باشــیم!» تیــر خــاص در ســال های
اطالعــات نادرســت به وفــور بــه راه می افتنــد؛ ایدئولوژی هــای ایــن سـ ِ
فــرض کنیــم داســتان افرینــش در کتاب مقــدس حقیقــت دارد:
ـیرک گالدیاتــوریِ جدیــد می شــویم ،حتــی باوجوداینکــه ۲۰۱۲و ۲۰۱۳شــلیک شــد؛ وقتــی اپ ورتــی و دیگــر ســایت ها
خداونــد جهــان را در شــش روز افریــد؛ ازجملــه تمــام قوانیــن
خشــونت بار ،اعضــای جدیــد به خــود جــذب می کننــد .احتمــاالً می دانیــم می توانــد مــا را بی رحــم و ســطحی کنــد .بنابــر شــروع کردنــد بــه تبدیــل این مجموعــه امکانــات بــه ســرمایه و
نفس اتصــال؛ بلکــه روش شــبکه های اجتماعــی برای
فیزیــک و تمــام ثابت هــای فیزیکــی کــه در تمــام کائنــات کاربرد مشــکل نــه ِ
اســتدالل مالی کراکت؛ اســتاد روان شناســی دانشــگاه ییــل ،وقتی پیشــروی در هنـ ِر ازمــودن تیترهــا از میــان ده ها نســخه متفاوت
دارنــد .حــال فــرض کنیــم روزی در اوایــل قــرن ،٢١خداونــد از
تبدیــل این همــه ارتبــاط بــه نمایشــی عمومــی باشــد .مــا اغلــب چهــره دیگــری را نمی بینیــم و همچنیــن وقتــی باره او بارهــا بــرای یافتــن نســخه ای کــه موجــب بیش تریــن میــزان کلیــک
کــردن»
فکــر می کنیــم رابطــه خیابانــی دوطرفه اســت .صمیمیــت زمانی در طــول روز از مــا خواســته می شــود تــا بــا «الیک
ـض تفریــح ،ثابــت گرانشــی را دو برابر کــرده بود.
ِ
روی مــال و محـ ِ
می شــود .ایــن شــروع مقاله هــای «باورتــان نمی شــود »...و
زندگی کــردن در هنگامــه چنیــن تغییــری چــه حســی داشــت؟
ســاخته می شــود کــه شــریک ها به نوبــت حــرف بزننــد ،بــه محکومیــت موضــع عمومــی بگیریــم ،ان نیروهــای طبیعــی کــه هم خانواده هایــش بــود کــه بــا عکس هایــی همــراه می شــدند
شــوخی های یکدیگــر بخندنــد و افشــاگری های متقابــل کننــد؛
همــه مــا به ســمت زمیــن کشــیده می شــدیم؛ ســاختمان های
می تواننــد مانــع پیوســتن مــا بــه یــک جماعــت خشــمگین کــه ازمــوده و انتخــاب شــده بودنــد تــا مــا بی فکــر روی ان هــا
بســیاری فرومی ریختنــد؛ پرنده هــا از اســمان ســقوط امــا چــه اتفاقــی می افتــد انــگاه کــه در هر دو ســوی خیابــان شــوند ،تضعیــف می شــوند ،نیروهایــی ازقبیــل زمــان بــرای کلیــک کنیــم .ایــن مقــاالت معمــوالً به نیــت انگیختــن خشــم
می کردنــد؛ زمیــن بــه خورشــید نزدیک تــر می شــد و مــدارش
جایگاه هــای خطابــه علَــم می شــوند و پُــر می شــوند از دوســتان تامــل و بازیابــی خونســردی یــا احســاس همــدردی بــا کســی که منتشــر نمی شــدند (بنیان گــذاران اپ ورتــی بیش تــر بــه
را دوبــاره در منطق ـه ای بســیار گرم تــر مســتقر می کــرد .اجــازه و اشــنایان و رقبــا و غریبه هایــی کــه همگــی مشــغول قضــاوت و دارد تحقیــر می شــود .به عبارتــی ،شــبکه های اجتماعــی تعــداد روحیــه دادن عالقــه داشــتند)؛ امــا موفقیــت ایــن راهبــرد،
ـی
ـترش ازمایـ ِ
بدهیــد دوبــاره ایــن ازمایــش فکــری را ،این بــار به جــای جهــان ارائــه نظریــات خویش انــد؟ مــارک لیــری؛ روان شــناس اجتماعی ،زیــادی از دل مشــغول ترین شــهروندان مــا بــا سیاســت را تبدیــل گسـ ِ
ـش تیتــر و همــراه بــا ان ،بســته بندیِ احساسـ ِ
اصطــاح «جامعه ســنج» را ابــداع کــرد تــا ســنجه روانــی درونــی
فیزیکــی ،در جهــان اجتماعــی و سیاســی انجــام دهیــم .قانــون
می کننــد بــه کابــوس مدیســن :اتش افروزانــی کــه در رقابت انــد گزارش هــا را در رســانه های قدیمــی و جدیــد به یکســان
اساســی ایاالت متحــده تمرینــی در طراحــی هوشــمندانه بــود .را توصیــف کنــد کــه لحظه به لحظــه بــه مــا می گویــد بــه
تــا پرالتهاب تریــن پس ـت ها و تصاویــر را خلــق کننــد و قادرنــد تضمیــن کــرد؛ تیترهــای خشــمگین و حامــل بــار اخالقــی در
در لحظــه ان هــا را در سراســر کشــور پخــش کننــد؛ درحالی کــه
چشــم دیگــران چگونــه می نماییــم .او اســتدالل کــرد کــه مــا
پــدران بنیان گــذار می دانســتند اکثــر دمکراســی های پیشــین
ســال های بعــدی رونــق گرفتنــد .لــوک اُنیــل ،در یادداشــتی در
جامعه ســنج عمومی شــان نشــان داده کــه افریده هایشــان بــه
واقعــاً بــه عزت نفــس احتیاجــی نداریــم؛ درعــوض ،ضــرورت
بی ثبــات و کوتاه مــدت بوده انــد؛ امــا ان هــا روان شناســان خوبــی
اســکوایر ،در بــاب تغییراتــی کــه بــر رســانه های اصلــی اعمــال
تکاملــی این اســت که دیگــران را وادار کنیــم مــا را شــریک چــه دوردس ـت هایی کــه نرســیده اســت.
بودنــد و کوشــیدند تــا بــرای مقاومــت دربرابــر نیروهایــی کــه
شــده اند ،تامــل و اعــام کــرد کــه مــا در ســال « ۲۰۱۳اینترنــت
شــبکه های اجتماعــی در اغــاز حــس متفاوتــی از امــروز داشــتند.
تالش هــای پرشــمار بــرای حاکمیــت مــردم را نــاکام گذاشــته مطلوبــی بــرای انــواع گوناگونــی از رابطه هــا درنظــر بگیرنــد.
را خــراب کردیــم» .ســال بعــد ،اژانــس پژوهــش اینترنتِ روســیه
شــبکه های اجتماعــی بــا الیــک ،دوســتان ،دنبال کننده هــا و
بودنــد ،نهادهــا و روندهایــی همخــوان بــا ماهیــت ادمی بــه وجود
فرندســتر ،مای اســپیس و فیس بــوک همگــی بیــن ســال های بســیج کردن شــبکه حســاب های جعلــی اش در پهنــه تمــام
اورنــد؛ مثـ ًا جیمــز مدیســن ،در مقالــه شــماره ۱۰از مجموعــه ریتوئیت هــا جامعه ســنج مــا را از درون افــکار خصوصی مــان ۲۰۰۲تــا ۲۰۰۴پدیــدار شــدند و ابــزاری عرضــه کردنــد کــه
پلتفرم هــای اصلــی شــبکه های اجتماعــی را اغــاز کــرد و از
فدرالیســت ،دربــاره هراســش از قــدرت «جنــاح» نوشــت؛ بیــرون کشــیده و بــرای مشــاهده همــگان منتشــر کرده انــد .اگــر بــه کاربــران کمــک می کــرد بــه دوســتان خــود متصــل شــوند .ایــن ماشــین خشــم جدیــد به منظــور برانگیختــن تفرقه هــای
ی مــدام در حــال ابــراز خشــم
شــما در گفت وگوهــای خصوص ـ
منظــور او از جنــاح ،تعصــب نیرومنــد یــا منافــع گروهــی بــود
ان هــا مــردم را ترغیــب می کردنــد تــا نســخه هایی به شــدت کورکورانــه و پیشــبرد اهــداف روســی بهــره بــرد.
سراشــیبی خشــ ِم
کــه «اتــش خصومــت متقابــل را در انســان ها برمی انگیخــت» باشــید ،احتمــاالً به نظــر دوســتانتان مــال اور خواهیــد رســید؛ نمایشی شــده از زندگــی خــود منتشــر کننــد؛ امــا هیــچ البتــه اینترنــت به تنهایــی مســئول ایــن
ِ
و باعــث می شــد تــا ان هــا مصلحــت همگانــی را از یــاد ببرنــد.
ـی امــروزی نیســت .رســانه ها از زمانــه مدیســن مشــغول
امــا هنگامی کــه گروهــی از مخاطبــان حاضرنــد ،نتیجــه متفــاوت راهــی بــرای بر انگیختــن خشــم ُمســری پیــش پــای ان هــا سیاسـ ِ
او می اندیشــید کــه وســعت ایاالت متحــده می توانــد ســپری اســت؛ خشــم می توانــد جایــگاه شــما را بــاال ببــرد .ویلیــام جــی.
نمی گذاشــتند .ایــن امــر بــا مجموعــه ای از گام هــای کوچــک دامــن زدن بــه تفرقــه بوده انــد و دانشــمندان علــوم سیاســی،
تغییــر کــرد؛ گام هایــی کــه هر یــک بــرای بهبــود تجربــه کاربــری
دفاعــی دربرابــر یورش هــای جناح گرایــی عرضــه کنــد؛ زیــرا بریــدی و ســایر پژوهنــدگان در دانشــگاه نیویــورک طی تحقیقی
ِ
فرهنــگ خشــ ِم امــروزی را در دهه هــای ٨٠و
ردپــایِ
در ســال ۲۰۱۷بُــرد نیم میلیــون توئیــت را انــدازه گرفتنــد و
هرکــس می خواســت خشــم را در چنیــن فاصلــه زیــادی
طراحــی شــده بودنــد و توامــان شــیوه پخــش اخبــار و خشــم ،۹۰زمانــه ظهــور تلویزیــون کابلــی و میزگردهــای رادیویــی
احساســی به کاررفتــه در جامعــه امریکایــی را دگرگــون کردنــد .به منظــور اصــاح
بپراک َنــد ،کار ســختی در پیــش می داشــت .او تصــور می کــرد دریافتنــد کــه هــر کلمــه اخالقــی یــا
ِ
یافته انــد .مجموعــه زیــادی از نیروهــا دارنــد امریــکا را به ســوی
رهبــران جناحــی یــا تفرقه انگیــز «شــاید شــعله ای در ایالت هــای در یــک توئیــت به طور میانگیــن ۲۰درصــد فراگیــری ان را شــبکه های اجتماعــی (و کاســتن از زیان هــای ان بــرای دوقطبی شــدگی بیشــتر هــل می دهنــد؛ امــا از ۲۰۱۳به بعــد
افزایــش داده .مطالعــه دیگــری در ســال ۲۰۱۷کــه توســط مرکز
خــاص خــود برافروزنــد؛ امــا نخواهنــد توانســت حریقــی
دمکراســی) بایــد تــاش کنیــم تــا ایــن تکامــل را درک کنیــم .شــبکه های اجتماعــی تبدیــل شــده اند بــه شــتاب دهنده ای
گســترده در ســایر ایالت هــا راه بیندازنــد» .قانــون اساســی پژوهشــی پیــو انجــام شــده ،نشــان داد پُسـت هایی کــه نمایانگــر
زمانی کــه توئیتــر در ســال ۲۰۰۶از راه رســید ،نــواوری اصلـی اش قدرتمنــد بــرای هرکــس کــه بخواهــد اتشــی بیفــروزد .حتــی
شــامل ســاوزکارهایی بــرای اهســته کردن امــور ،مجالــی بــرای «مخالفــت خشــمگین» بودنــد ،تقریبـاً دوبرابــر دیگر انــواع محتوا
تایم الیــن بــود :جریانــی دائمــی از به روزرســانی های ۱۴۰حرفــی اگــر بشــود شــبکه های اجتماعــی را از اثــرات خشم گسترشــان
خوابیــدن شروشــور و ترغیــب بــه درنــگ و تامــل بــود .ثابــت در فیس بــوک موفــق بــه ایجــاد مشــغولیت در کاربــران (ازجملــه کــه کاربــران می توانســتند روی گوشــی های خــود ببیننــد .خــاص کــرد ،باز هــم بــرای ثبــات دمکراســی دردســرهایی
الیــک و به اشــتراک گذاری) شــده اند.
شــد کــه طــرح مدیســن بــادوام اســت؛ امــا اگــر روزی در اوایــل
تایم الیــن شــیوه ای جدیــد بــرای مصــرف اطالعــات بــود :جریانی خواهنــد داشــت .یکــی از ایــن دردســرها میــزان غلبــه و
قــرن ،٢١فنــاوری ای ظاهــر می شــد کــه در مــدت یک دهــه دو فیلســوف به نام هــای جاســتین توســی و برنــدن وارمکــه ،بی انتهــا از محتــوا کــه خیلی هــا معتقــد بودنــد مثــل نوشــیدن
جایگزینــی ایده هــا و تنش هــای زمــان حــال بــا ایده هــا و
ِ
عبــارت ســودمند «باالرفتــن از جایــگاه خطابــه اخالقــی» را از شــلنگ اتش نشانی ســت .بعــدا ً در همان ســال ،فیس بــوک
ـی اجتماعــی و سیاســی را تغییــر
ـی زندگـ ِ
چندیــن معیــا ِر اساسـ ِ
درس هــای قدیمی تــر زمان هــای گذشــته اســت .درحالی کــه
مـی داد ،چــه بالیــی بــر ســر دمکراســی امریکایــی می امــد؟ اگــر پیشــنهاد کرده انــد تــا توصیفــی باشــد از انچــه زمانــی اتفــاق نســخه خــودش به نــام نیوزفید را بـه راه انداخــت .در ســال ،۲۰۰۹کــودکان در امریــکا بــزرگ می شــوند ،رودخانه هایــی از اطالعــات
دکمــه «الیــک» را اضافــه کــرد و بــرای نخســتین بار ،ســنجه ای
می افتــد کــه افــراد از خطابــه اخالقــی بــرای باالبــردن شــان خود
ایــن فنــاوری به شــدت میــزان «خصومــت متقابــل» و ســرعت
بی وقفــه بــه درون چشــم ها و گوش هایشــان جاری انــد:
ـی عمومــی بــرای میــزان محبوبیــت محتــوا افریــد .ســپس نــواوریِ
گســترش خشــم را افزایــش مـی داد چــه؟ ایــا ممکــن بود شــاهد در تــاالر گفت وگــوی عمومــی اســتفاده می کننــد .ماننــد توالـ ِ
مجموعــه ای از ایده هــا ،روایت هــا ،اهنگ هــا ،عکس هــا و
سیاســی
معــادل
ِ
ِ
ِ
فروپاشــی ســاختمان ها ،ســقوط پرنــدگان از خطیبانــی کــه بــرای مخاطبانــی شــکاک ســخن می گوینــد ،دگرگون ســا ِز دیگــری نیــز افــزود :الگوریتمــی کــه براســاس بیش از این هــا .فــرض کنیــم می توانیــم به طور مشــخص ســه
اســمان ،و نزدیک شــدن زمیــن بــه خورشــید باشــیم؟ ممکــن هرکــس می کوشــد تــا از خطیــب قبلــی بهتــر باشــد و ایــن ،میــزان «مشــغولیت» پیش بینی شــده ،تعییــن می کــرد هــر
جریــان را گرفتــه و کمیت یابــی کنیــم :اطالعــات جدیــد (در
بــه الگوهــای مشــترکی ختــم می شــود .خطیبــان تمایــل دارنــد کاربــر کــدام پســت ها را ببینــد؛ میــزان احتمــال برقــراری
اســت امریــکا هم اینــک چنیــن زمان ـه ای را ســپری کنــد.
مــاه گذشــته تولیــد شــده) ،اطالعــات میان ســال (بیــن ۱۰تــا
ماموریــت اولیــه فیس بــوک این بودکــه «جهــان را ازادتــر و
تــا «اتهامــات اخالقــی جعــل کننــد ،در مــوارد خیط کردن هــای تعامــل فــرد بــا یــک پســت مفــروض با توجه بــه الیک هــای ۵۰سال گذشــته تولیــد شــده ،توســط نســل هایی کــه شــامل
متصل تــر کنــد» و در نخســتین روزهــای شــبکه های اجتماعــی ،عمومــی بــه ســایرین بپیوندنــد ،اعــام کننــد که هرکــس مخالف قبلــی او محاســبه می شــد .ایــن نــواوری ،شــلنگ اتش نشــانی
والدیــن و اجــداد کــودک اســت) و اطالعــات قدیمــی (بیــش
بســیاری ازافراد پنداشــتند کــه افزایــش چشــمگیر اتصــال در ان هاســت اشــکارا اشــتباه می کنــد ،یــا در نمایــش احساســات
را رام و ان را بــه یــک جریــان نمایشی شــده تبدیــل کــرد .انتظــا ِم از ۱۰۰ســال پیش تولیــد شــده) .تــوازن ایــن دســته ها در
ـی محتــوا در نیوزفیــد سلســله مراتب اعتبــار را بــا خــاک
مقیاســی جهانــی بــرای دمکراســی خــوب اســت؛ اما ،پــس از گذر اغــراق کننــد» .قربانیــان ایــن مســابقه ،بــرای به دســت اوردن
الگوریتمـ ِ
قــرن ١٨هرطور کــه بــوده ،مســلماً در قــرن بیســتم ،به علــت
تائیــد مخاطبــان ،فحــوای کالم و حقیقت انــد .ایــن خطیبــان یکســان کــرد .هــر پســتی از هــر تولیدکننــده ای می توانســت،
ســالیان بــر شــبکه های اجتماعــی ،خوش بینــی رنــگ باختــه
شــیوع دســتگاه های رادیــو و تلویزیــون در خانــه امریکایی هــا،
و فهرســت زیان هــای شناخته شــده یــا شــک برانگیز رشــد هــر کلمــه ای کــه رقبــا و گاه حتــی دوستانشــان گفته انــد را
مادامی کــه مول ـ ِد مشــغولیت اســت ،در صــدر فیدهایمــان جــا به نفــع اطالعــات جدیــد تغییــر کــرده .در قــرن بیســت ویکم،
کــرده اســت :تجربــه بحث هــای سیاســی انالیــن (اغلــب میــان زیــر ذره بیــن می گذارنــد تــا امکانــی بــرای برانگیختــن خشــم خــوش کنــد .بعــدا ً «اخبــار جعلــی» نیــز در ایــن محیــط رونــق شــدت و ســرعت ایــن تغییــر تــوازن قریب به یقیــن بیش تــر
یافتنــد؛ زیــرا متــن یــک وبــاگ شــخصی همــان ظاهــری را
غریبه هــای بی نام ونشــان) ،از مشابهشــان در زندگــی واقعــی ،بــا همگانــی بیابنــد .زمینــه ســقوط می کنــد .بــه نیــت گوینــده
شــده .زمانی کــه اکثــر امریکایی هــا در ســال ۲۰۱۲شــروع بــه
داشــت کــه گزارشــی از «نیویــورک تایمــز» .توئیتــر نیــز در
عصبیــت بیش تــر و نزاکــت کم تــری همــراه اســت .شــبکه های اعتنــا نمی شــود.
اســتفاده از شــبکه های اجتماعــی کردنــد ،خــود را به نحــوی
افــراد متعصــب بــا هــم جهان بینی هایــی می افریننــد کــه انســان ها به گونـه ای تکامــل یافته انــد تــا غیبــت کننــد ،خــود را
ســال ۲۰۰۹بــا افــزودن دکمــه «ریتوئیــت» تغییــری کلیــدی بــه یکدیگــر بیش متصــل کردنــد کــه بــر مصــرف اطالعــات
می تواننــد هر لحظــه افراطی تــر شــوند؛ کارزارهــای پخــش بیاراینــد ،دغـل کار باشــند و طــرد کننــد .مــا به ســادگی مجــذوب اعمــال کــرد .تا ان زمــان ،کاربــران بایــد توئیت هــای قدیمی تــر جدیدشــان به شــدت افــزود؛ بلــه ،ســرگرمی هایی از قبیــل
خشمت را فوروارد کن!
ویدئــوی گربه هــا و شــایعات ســلبریتی ها ،همچنیــن خشـم های
هرســاعته و هــرروزه و نظــرات داغ دربــاره رویدادهــای اخیــر و
در همان حــال ســهم اطالعــات قدیمی تــر را کاهــش داد .تاثیــرات
ایــن تغییــر چــه می توانــد باشــد؟ ادمونــد ب ِــرک؛ فیلســوف و
سیاســتمدار انگلیســی ایرلندی ،در ســال ۱۷۹۰نوشــت« :مــا
می ترســیم مــردم را رهــا کنیــم تــا هر یــک براســاس جیــره
خــرد خــود زندگــی و تجــارت کنــد؛ زیــرا ظــن ان داریــم کــه
ایــن جیــره در هــر فــرد کوچــک اســت و نیــز به نفــع افــراد
اســت اگــر از بانــک عمومــی و ســرمایه ملت هــا و اعصــار بهــره
گیرنــد» .از صدقه ســر شــبکه های اجتماعــی ،مــا در حا انجــام
ازمایشــی جهانــی هســتیم کــه اعتبــار هــراس ب ِــرک را
می ازمایــد .شــبکه های اجتماعــی افــراد را از تمــام ســنین ســوق
تنــش روز ،تمرکــز
می دهنــد تــا روی ابروریــزی ،شــوخی یــا
ِ
کننــد؛ امــا اثراتــش می توانــد به ویــژه بــرای نســل های جــوان
عمیق تــر باشــد؛ کســانی که فرصــت کم تــری بــرای کســب
ایده هــا و اطالعــات قدیمــی پیــش از اتصــال خــود بــه جریــان
شــبکه های اجتماعــی داشــته اند .احتمــاالً نیــاکان فرهنگــی مــا
به طور متوســط عاقل تــر از مــا نبوده انــد؛ امــا ایده هایــی کــه از
ان هــا ب ـه ارث برده ایــم فراینــد غربالگــری را از ســر گذرانده انــد.
مــا بیش تــر ایده هایــی را می اموزیــم کــه نســل های متوالــی
ان هــا را شایســته ســپردن بــه نســل بعــدی دانســته اند .معنایش
این نیســت که ایــن ایده هــا همیشــه درســت اند؛ ولــی ایــن
هســت کــه احتمــاالً ان ایده هــا در درازمــدت ارزشــمندترند از
اکثریــت محتوایــی کــه طــی مــاه گذشــته به وجــود امده انــد.
اعضــای نســل زد (ان هایی کــه پــس از ســال ۱۹۹۵یــا همــان
حــدود به دنیــا امده انــد) ،باوجودی کــه دسترســی بی ســابقه ای
بــه هرانچــه تاکنــون نوشــته و دیجیتالــی شــده دارنــد ،احتمــاالً
کم تــر از ســایر نســل های اخیــر بــا خــرد انباشــته بشــری
اشــنایی یافته انــد؛ پــس مســتعد اســتقبال از ایده هایی انــد کــه
برایشــان در شــبکه بالواسطه شــان شــان اجتماعــی مـی اورد؛ امــا
درنهایــت گمــراه شــده اند؛ مثـ ًا برخــی پلتفرم هــایِ شــبکه هایِ
اجتماعــی جنــا ِح راســت کاری کرده انــد کــه منفورتریــن
ِ
ایدئولــوژی قــرن بیســتم بتوانــد مــردان جوانــی را جــذب کند که
تشــنه درکــی از معنــا و تعلق انــد و راغــب بــه اینکــه بــه نازیســم
فرصتــی دوبــاره بدهنــد .درمقایســه ،به نظــر می رســد کــه
جوانــان متمایــل بــه چــپ از سوسیالیســم و حتــی در برخی موارد
کمونیســم ،بــا چنــان اشــتیاقی اســتقبال می کننــد کــه گویــی از
تاریــخ قــرن بیســتم منفــک اســت و نظرســنجی ها نشــان داده
کــه جوان هــا از سراســر طیــف سیاســی دارنــد اعتقادشــان بــه
دمکراســی را از دســت می دهنــد.
شــبکه های اجتماعــی زندگــی میلیون هــا امریکایــی را بــا
شــتاب و نیرویــی کــه کم ترکســی انتظــارش را داشــت،
دگرگــون کرده انــد .پرســش این اســت که ایــا ایــن تغییــرات
می تواننــد فرضیاتــی بی اعتبــار ســازند را کــه مدیســن و ســایر
بنیان گــذاران هنــگام طراحــی سیســتمی بــرای حاکمیــت مردم
داشــتند؟ در قیاس بــا امریکایی هــای قــرن ( ١٨حتــی اواخــر
قــرن ،)٢٠شــهروندان اکنــون بیش تــر بــه یکدیگــر متصل انــد؛
به انحایــی کــه نمایــش عمومــی را بیش تــر کــرده و باالرفتــن
از جایــگاه خطابــه اخالقــی را ترویــج می کنــد؛ همــه این هــا
بــر روی پلتفرم هایــی طراحــی شــده اند تــا خشــم را تســری
دهنــد و در شــرایطی که توجــه مــردم را معطــوف می کننــد،
بــه تنش هــای فــوری و ایده هــای ناازمــوده و منفــک از ســنت،
اندیشــه و ارزش هایــی کــه ســابقاً تاثیــر ثبات امیــزی اعمــال
می کرده انــد .ایــن اســت دلیــل انکــه معتقدیــم بســیاری
از امریکایی هــا (و شــهروندان ســایر کشــورها) دمکراســی
را به منزلــه محملــی کــه بــه همه چیــز مجــال نابهنجــاری
می دهــد ،تجربــه می کننــد .حتمــاً الزم نیســت این گونــه
باشــد؛ شــبکه های اجتماعــی فی نفســه بــد نیســتند و قــدرت
انجــام کارهــای خــوب را دارنــد؛ مثــل زمانی کــه اســیب های
پیش ازایــن پنهــان را اشــکار می کننــد و بــه گروه هــای
ارتباطــی
ســابقاً بی قــدرت صــدا می بخشــند .هــر فنــاوریِ
ِ
جدیــد ،دامنـه ای از تاثیــرات ســازنده و مخــرب به همــراه دارد و
به مــرور ،راه هایــی بــرای بهبــود تــوازن این هــا یافــت می شــود.
بســیاری پژوهشــگران ،قانون گــذاران ،بنیادهــای خیریــه و افــراد
درون صنعــت فنــاوری در کنار هــم در جســت وجوی چنیــن
بهبودهایــی مشــغول به کارند.
علی امیری /کوتاه شده از ترجمان
.۱شبکه های اجتماعی اعتیاداور هستند
متخخصــان هنــوز بــه توافــق نرســیده اند کــه ایــا اعتیــاد بــه شــبکه هــای اجتماعــی و اینترنــت
پدیــده ای واقعــی اســت یــا خیــر؛ بااین حــال شــواهدی وجــود دارد کــه واقعــی بــودن ایــن دو نــوع
اعتیــاد را نشــان می دهــد .در یکــی از مطالعــات ،نتایــج تحقیقــات گذشــته در زمینـه ی «مشــخصات
روان شــناختی ،شــخصیتی و اســتفاده از شــبکه هــای اجتماعــی» بررســی شــد .محققــان بــه ایــن
نتیجــه رســیدند کــه «احتمــال واقعــی بــودن اختــال اعتیــاد بــه فیس بــوک» وجــود دارد؛ چراکــه
معیارهــای اعتیــاد مثــل بی توجهــی بــه زندگــی شــخصی ،تمایــل ذهنــی ،فــرار از واقعیــات ،تعدیــل و
تغییــرات خلق وخــو ،تحمــل و پنهــان کــردن رفتارهــای معتادگونــه ،در افــرادی کــه بیش ازانــداز ه از
شــبکه هــای اجتماعــی اســتفاده می کننــد نیــز دیــده می شــود .دانشــمندان همچنیــن متوجه شــدند
کــه انگیــزه اســتفاده ی مفــرط از شــبکه هــای اجتماعــی بســته بــه شــرایط مختلــف ،متفــاوت اســت.
افــراد درون گــرا و برون گــرا به دالیــل مختلفــی از شــبکه هــای اجتماعــی اســتفاده می کننــد .برخــی
نیــز به دلیــل خودشــیفتگی بــه ایــن شــبکه ها گرایــش دارنــد .البتــه ایــن موضــوع بــه بررس ـی های
جداگان ـه ای نیــاز دارد .تحقیقــات دیگــر همچنیــن تاییــد کرده انــد کــه افــراد به نوعــی عقب نشــینی
یــا کناره گیــری تمایــل پیــدا می کننــد .مطالعاتــی کــه چنــد ســال قبــل در دانشــگاه سوانســی
انجــام شــده نشــان می دهنــد ،نوعــی عالئــم روانــی عقب نشــینی در افــرادی کــه اینترنــت را کنــار
می گذارنــد ،دیــده می شــود .ایــن مــورد تنهــا بــه شــبکه هــای اجتماعــی محــدود نمی شــود و
تمامــی مدل هــای اســتفاده ی مفــرط از اینترنــت را در بــر دارد .تحقیقــات بیشــت ِر انجام گرفتــه در
ایــن زمینــه نشــان می دهــد ،زمانــی کــه این گونــه افــراد از اینترنــت اســتفاده نمی کننــد ،نوعــی
اثــرات فیزیولوژیکــی انــدک ،امــا قابل اندازه گیــری را متحمــل می شــوند .فیــل ریــد ،نویســنده ی
ارشــد ایــن مطالعــات ،دراین بــاره می گویــد« :مدت هاســت می دانیــم افــرادی کــه بیش ازانــدازه
بــه دســتگاه های دیجیتــال وابســته هســتند ،هنــگام کنــار گذاشــتن انهــا نوعــی اضطــراب را تجربــه
ـال حاضــر می بینیــم کــه ایــن اثــرات روانــی همــراه بــا تغییــرات واقعــی در روان
می کننــد ،امــا درحـ ِ
افــراد ایجــاد می شــوند ».هنــوز به طــور قطــع نمی تــوان گفــت کــه ایــن اثــرات در نتیجـه ی اســتفاده
از شــبکه هــای اجتماعــی نیــز ایجــاد می شــوند یــا خیــر؛ بااین حــال شــواهد بســیاری هســتند کــه
ایــن ادعــا را قوی تــر می کننــد.
.۲اندوه بیشتر و سالمتی کمتر
شــواهد نشــان داده انــد کــه هرچــه بیشــتر از شــبکه هــای اجتماعــی اســتفاده کنیــم ،غمگین تــر
می شــویم .تحقیقاتــی در چنــد ســال قبــل نشــان م ـی داد کــه اســتفاده از فیس بــوک بــا کاهــش
لحظــه ای احســاس خوشــبختی و کاهــش رضایــت از زندگــی در ارتبــاط اســت .هــر چقــدر کــه
مدت زمــان اســتفاده ی روزانــه از فیس بــوک بیشــتر می شــد ،ایــن دو متغیــر نیــز بــه همــان نســبت
کاهــش می یافــت .محققــان معتقدنــد کــه فیس بــوک نوعــی حالــت انــزوای اجتماعــی ایجــاد
می کنــد کــه در ســایر فعالیت هــای انفــرادی وجــود نــدارد .فیس بــوک در ظاهــر ،منبــع بســیار
ارزشــمندی بــرای بــراورده ســاختن نیازهــا فراهــم می کنــد و ایــن کار را از طریــق امــکان برقــراری
ارتبــاط انــی و لحظـه ای انجــام می دهــد .یافته هــای اخیــر نشــان داده انــد کــه تعامــل بــا فیس بــوک
می توانــد بــرای جوانــان ،نتایــج منفــی داشــته باشــد؛ جوانانــی کــه بایــد بــا روابــط اجتماعــی موفــق
بــه فکــر ســامتی و تقویــت روحیــه خــود باشــند ،در عــوض بــا اســتفاده از فیس بــوک و شــبکه هــای
اجتماعــی ،تاثیــر متضــادی را ایجــاد کــرده و خــود را تضعیــف می کننــد .نتیجـ ه بررسـی های بیشــتر
نشــان می دهــد کــه اســتفاده ی مفــرط از شــبکه هــای اجتماعــی بــا ســطح گســترده تری از احســاس
انــزوای اجتماعــی در ارتبــاط اســت .تیمــی از محققــان ،مــدت زمــان اســتفاده ی کاربــران از برخــی
شــبکه هــای اجتماعــی مثــل فیس بــوک ،توییتــر ،گــوگل پــاس ،یوتیــوب ،لینکدیــن ،اینســتاگرام،
پینترســت ،تامبلــر ،وایــن ،اســنپ چت و ردیــت را بــا رابطـه ی ان بــا انــزوای اجتماعــی بررســی کردند.
نتیجـه ی ایــن بررســی نشــان داد هرقــدر کــه کاربــران بیشــتر از ایــن شــبکه هــای اجتماعی اســتفاده
می کننــد ،خــود را از لحــاظ اجتماعــی منزوی تــر می داننــد .علــم بــر انــزوای اجتماعــی ،یکــی از
بدتریــن زیان هــا را از لحــاظ فیزیکــی و ذهنــی به همــراه دارد.
.۳مقایسه زندگی خود با دیگران
بســیاری از افــراد در نتیجـه ی اســتفاده ی مکــرر از شــبکه هــای اجتماعــی تصــور می کننــد کــه بــه
انــزوای اجتماعــی دچــار هســتند؛ درحالی کــه ممکــن اســت بــا چنیــن مشــکلی مواجــه نباشــند.
بااین حــال ،همان طــور کــه در بــاال اشــاره شــد ،اینکــه افــراد خودشــان را منــزوی اجتماعــی بداننــد،
یعنــی بــا یکــی از بدتریــن مشــکالت ذهنــی روبـه رو هســتند .عامــل مقایســه از مهم تریــن مــواردی
اســت کــه ایــن احســاس انــزوای اجتماعــی را ایجــاد می کنــد .بــا نــگاه کــردن بــه جدیدتریــن
پس ـت های دوســتان و اشــنایان مان ،ناخــوداگاه خودمــان را بــا انهــا مقایســه می کنیــم و دربــاره ی
ـه کــردن در دو جهت
کیفیــت زندگــی خــود قضــاوت می کنیــم .در یکــی از مطالعــات ،نحــوه ی مقایسـ
«رو بــه بــاال» و «رو بــه پاییــن» بررســی شــد؛ به بیــان ســاده تر ،محققــان قصــد داشــتند بداننــد کــه
مــا بــا مقایسـ ه کــردن ،خودمــان را بهتــر از دوســتان مان می دانیــم یــا بدتــر .نتیجــه ایــن بررسـی ها
نشــان داد کــه هــر دو نــوع مقایســه کــردن باعــث می شــود کــه احســاس بــدی در افــراد ایجــاد شــود.
نکت ـه ی جالــب اینجاســت کــه در زندگــی واقعــی ،تنهــا درصورتی کــه زندگــی دیگــران را بهتــر از
خودمــان بدانیــم ،احســاس بــدی را تجربــه می کنیــم .امــا نتیج ـه ی ایــن مطالعــات نشــان داد کــه
در جهــان شــبکه هــای اجتماعــی ،هــر نــوع مقایسـ ه کــردن بــا عالئــم افســردگی در ارتبــاط اســت.
.۴حسادت و چرخه ی بدبختی
تقریبــا همــ ه مــا می دانیــم کــه مقایســه کــردن در شــبکه هــای اجتماعــی بــه حســادت منجــر
می شــود .اکثــر افــراد اعتــراف می کننــد کــه تعطیــات دوستان شــان در مناطــق گرمســیری یــا
رفتارهــای مودبانـه ی کــودکا ن انهــا ،باعــث حســادت می شــود .مطالعــات نشــان داده انــد کــه شــبکه
هــای اجتماعــی ،احســاس حســادت را تحریــک می کننــد .نویســنده ی یکــی از مطالعــات کــه
حســادت و ســایر احساســات منفــی ناشــی از فعالیــت در فیس بــوک را بررســی کــرده بــود ،این طــور
می نویســد« :ایــن حجــم از حســادت کــه فیس بــوک به تنهایــی ایجــاد می کنــد ،حیرت انگیــز
اســت .ایــن مســئله نشــان می دهــد کــه فیس بــوک ،شــرایط الزمــی را بــرای پــرورش احساســات
زشــت فراهــم می کنــد» .محققــان همچنیــن معتقــد هســتند کــه فیس بــوک و ســایر شــبکه هــای
اجتماعــی می تواننــد چرخ ـه ی بدبختــی ایجــاد کننــد .احســاس حســادت باعــث می شــود ،افــراد
تــاش کننــد تــا ظاهــر زندگــی خــود را بهتــر جلــو دهنــد؛ به همین دلیــل نیــز پســت هایی
از جنبه هــای مختلــف زندگــی خــود به اشــتراک می گذارنــد و ایــن چرخــ ه دائمــا ادامــه پیــدا
می کنــد .ارتبــاط بیــن حســادت و افســردگی ناشــی از فیس بــوک نیــز بررســی شــد .در نتیج ـه ی
ایــن بررسـی ها مشــخص شــد کــه حســادت در رابطـه ی بیــن افســردگی و فیس بــوک نقــش مهمــی
دارد؛ بــه بیــان بهتــر ،زمانــی کــه احســاس حســادت کنتــرل شــود ،فیس بــوک دیگــر افســرده کننده
نیســت .بــا ایــن اوصــاف ،حســادت بیشــترین تاثیــر را در ایجــاد افســردگی ناشــی از فیس بــوک دارد.
.۵تصور می کنیم که شبکه های اجتماعی به ما کمک می کنند
متاســفانه بــا اینکــه می دانیــم شــبکه های اجتماعــی احســاس ناخوشــایندی را در مــا ایجــاد
می کننــد ،امــا بــاز هــم بــه ســراغ انهــا می رویــم .ایــن حالــت احتمــاال به دلیــل تاثیــری اســت
کــه بــا نــام «خطــای پیش بینــی» شــناخته می شــود .فکــر می کنیــم کــه اســتفاده از شــبکه هــای
اجتماعــی ،مثــل مصــرف دارو می توانــد بــه مــا کمــک کنــد؛ امــا این طــور نیســت و در نهایــت ،باعــث
شــکل گیری احساســات ناخوشــایند در مــا می شــود .نتیجـ ه ایــن حالت هــا باعــث می شــود ،خطایــی
ی مــا شــکل بگیــرد .در یکــی از مطالعــات ،احساســات افــراد بعــد
در توانایــی پیش بینــی واکنش هــا
از اســتفاده از فیس بــوک و تصــور خــود انهــا دربــاره ی احساسات شــان مــورد بررســی قــرار گرفــت.
نتیجـه ی ایــن تحقیقــات نیــز هماننــد مطالعــات دیگــر نشــان مـی داد کــه افــراد پــس از اســتفاده از
ایــن شــبکه ی اجتماعــی ،در مقایســه بــا افــرادی کــه فعالیت هــای دیگــری انجــام می دهنــد ،تقریبــا
همیشــه احســاس بــدی پیــدا می کننــد .نکتـه ی جالــب اینجاســت کــه ایــن افــراد تصــور می کننــد،
پــس از اســتفاده از فیس بــوک ،احســاس بهتــری دارنــد .البتــه کــه چنیــن احساســی اصــا واقعــی
نیســت و بــه الگوهــای انــواع دیگــر اعتیــاد شــباهت دارد.
.۶داشتن دوستان بیشتر در شبکه های اجتماعی به معنای اجتماعی بودن شما نیست
تحقیقاتــی کــه چنــد ســال قبــل انجــام شــده بــود ،نشــان می دهــد که تعــداد بیشــتر دوسـت ها در شــبکه
هــای اجتماعــی ،لزومــا بــه ایــن معنــا نیســت کــه زندگــی اجتماعــی بهتــری داریــد .این طــور کــه به نظــر
می رســد ،مغــز مــا می توانــد تعــداد مشــخصی از افــراد را به عنــوان دوســت بشناســد .عالوه برایــن ،افــراد
بایــد تعامــات واقعــی اجتماعــی داشــته باشــند تــا یــک رابطـه ی دوســتی شــکل بگیــرد؛ صرفــا داشــتن
رابط ـه ی مجــازی کافــی نیســت .بنابرایــن ،بــا فعالیــت در شــبکه هــای اجتماعــی مثــل فیس بــوک ،بــه
یــک فــرد اجتماعــی تبدیــل نمی شــوید .بررس ـی های مختلــف نشــان داده انــد کــه احســاس تنهایــی بــا
شــمار زیــادی از بیماری هــای جســمی و روحــی در ارتبــاط اســت؛ به همین دلیــل نیــز برقــراری روابــط
اجتماعــی واقعــی نقــش بســیار مهمــی در ســامتی افــراد دارد .اوقاتــی کــه بــا دوســتان مجــازی خــود
ســپری می کنیــد ،به انــدازه ی دوســتان واقعــی تاثیــر درمانــی و ارامش بخشــی نــدارد .البتــه منظــور ایــن
نیســت کــه شــبکه هــای اجتماعــی هیــچ مزیتــی ندارنــد .یکــی از مهم تریــن مزایــای ایــن شــبکه ها،
برقــراری ارتبــاط از فاصله هــای بســیار دور اســت .عالوه برایــن ،بــه مــا کمــک می کنــد ،افــرادی را پیــدا
کنیــم کــه سال هاســت نشــانی از انهــا نداریــم .امــا اســتفاده از شــبکه های اجتماعــی بــرای پــر کــردن
اوقــات فراغــت یــا در زمان هایــی کــه احســاس خوبــی نداریــد ،اصــا ایــده ی خوبــی نیســت .مطالعــات
نشــان داده انــد کــه فاصلــه گرفتــن از فیــس بــوک ،حتــی در کوتاه مــدت ،بــه بهبــود ســامت روان ما کمک
می کنــد .اگــر احســاس شــجاعت می کنیــد ،پیشــنهاد می کنیــم از شــبکه هــای اجتماعــی فاصلــه بگیریــد
و شــاهد نتایــج ان باشــید .امــا اگــر بایــد از ایــن شــبکه ها اســتفاده کنیــد ،حداقــل اعتــدال را رعایــت کنید.
هفته نامه سراسری
E m ail:sar afr az an 94 @gm ail.com
sar afr az anadver tise@gm ail.com
www.sar afr az annews.ir
10زن دانشمند برتر جهان
هانا حیدری
در حالــی کــه نقــش و مشــارکت زنــان فوق العــاده ای ماننــد الیزابــت
بلــک بــرن و هنریتــا الکــس در پیشــرفت علــم بــر هیچ کــس پوشــیده نیســت؛ امــا
دانشــمندان زن بی شــماری وجــود دارنــد کــه داستان هایشــان بــه گــوش هیــچ کــس
نرســیده اســت و بی نــام و نشــان مانده انــد .امــروز بــه معرفــی چنــد چهــره از ایــن بانــوان
بــزرگ امــا نــه چنــدان معــروف می پردازیــم کــه الهام بخــش بســیاری از افــراد هســتند.
به گــزارش انــا بــه نقــل از SCIENCEALERT؛ در حالــی کــه بــه بهانـه ای نیــاز نداریــم تــا
دربــاره اکتشــافات و کارهــای بی شــمار زنــان در علــم ،چــه در حــال حاضــر و چــه در طــی
دهه هــای گذشــته ،صحبــت کنیــم امــا ممکــن نیســت چنیــن فرصتــی را بــدون معرفــی چند
چهــره جدیــد از دســت بدهیــم .چــرا زنــان برجســته در علــم؟ بــه زبــان ســاده بگوییــم ،زنان
شــاغل در حوزه هــای علمــی ،بــه خصــوص در رشــته های علمــی ،تکنولــوژی ،مهندســی و
ریاضیــات ،بــا چالش هــای مواجــه می شــوند کــه بــه خاطــر جنسیت شــان بــرای انهــا
خــاص و منحصــر به فــرد محســوب می شــود .بنابرایــن بــه معرفــی ۱۰بانــوی قــوی ،باهــوش،
خــاق و مصمــم می پردازیــم تــا شــاید زندگــی و مســیر کســب موفقیتشــان الهــام بخــش
بانــوان دیگــری باشــد.
ب امتیاز :موسسه سایه سرافراز عشق
صاح
مد یرمسئول :سروناز بهبهانی
مدیر تحریریه :مصطفی رفعت
صفحه ارا :سجاد محمودی
نشانی :تهران ،خیابان مفتح شمالی
نبش خیابان ششم ،پالک ،366طبقه ،5واحد 16
تلفن 88511048 :فاکس86121989 :
چاپ :ریحان (تلفن)65607917 :
.۱کرولین پورکو ،دانشمند علوم سیاره ای
پورکــو سرپرســت تیــم علمــی عکســبرداری در ماموریــت کاســینی اســت
کــه قــرار اســت اواخــر ســال جــاری بــرای ماموریــت دوم خــود ،بــه مــدار
ســیاره زحــل ،فرســتاده شــود .در طــی اولیــن ماموریت کاســینی ،پورکو
عضــو گروهــی بــود کــه ۷قمــر زحــل و چندیــن حلقــه جدیــد روی
ایــن ســیاره و دور ان را کشــف کردنــد .ایــن بــار پروکــو وظیفــه دارد ،از
ثبــت تصاویــری از قطب هــای زحــل ،الیه هــای باالیــی جــو و حلقه هــای
درونــی ایــن ســیاره توســط کاســینی اطمینــان حاصــل کنــد.
.۲سمیرا موسی ،فیزیکدان هسته ای ()۱۹۱۷-۱۹۵۲
پــس از فارغ التحصیلــی از دانشــگاه قاهــره در مصــر ،ســمیرا در ایــن موسســه تبدیــل بــه اولیــن
زنــی شــد کــه مــدرک دکتــرای تابــش اتمــی را داشــت و همچنیــن اولیــن نفــری بــود کــه موقعیــت
شــغلی اش در حــد یــک اســتادیار بــود .ســمیرا کنفــراس صلــح بین المللــی انــرژی اتمــی را برگــزار
کــرد کــه بدیــن وســیله دانشــمندان را از اقصــی نقــاط جهــان دور هــم جمــع کــرد تــا کمیت ـه ای
بــرای محافظــت علیــه خطــرات هســته ای بســازد و پزشــکی هســته ای را در دســترس عمــوم قــرار
دهنــد .یکــی از گفته هــای معــروف وی ایــن اســت« :درمان هــای هســته ای را تــا جــای ممکــن قابــل
دســترس و ارزان می کنــم درســت ماننــد قــرص اســپرین» .امــا متاســفانه ســمیرا قبــل از اینکــه
موفــق بــه اتمــام کارش شــود از دنیــا رفــت.
ایا چالش اشتغال زنان جدی ست؟
از بین رفتن چهار میلیون شغل درجهان تا !۲۰۲۶
ســازمان ملــل متحــد در راســتای جلــب توجــه جهانــی بــه اهمیــت
حضــور زنــان در عرصــه علــوم ،فنــاوری ،مهندســی و ریاضیــات در ســال
۲۰۱۶قطعنام ـه ای را تصویــب و از ان ســال بــه بعــد ۱۱فوریــه را روز
جهانــی زنــان و دختــران در علــم نامگــذاری کــرد ،بــا ایــن وجــود امــا
بســیاری از پژوهشــگران و سیاس ـت گذاران بــر ایــن باورنــد کــه هنــوز
ایــن حوزه هــا بــا درصــد پاییــن مشــارکت زنــان از چهــار دهــه پیــش
تاکنــون همچنــان مردانــه باقی مانده انــد .به گــزارش ایســنا؛ لیــا
فالحتــی (مدیــر کل امــور بین الملــل معاونــت امــور زنــان و خانــواده
ریاســت جمهــوری) بیــان کــرد« :موضــوع زنــان در حــوزه علــوم ،فنــی و
مهندســی و ریاضیــات از اواســط ســال ۲۰۰۶مــورد توجــه عمــوم قــرار
گرفــت و در برخــی از اســناد و تحلیل هــای یونســکو بــه ان اشــاره شــد.
ایــن موضــوع تــا اواســط دهــه اخیــر به صــورت فرعــی مــورد توجــه بــود
تــا اینکــه در ســال ،۲۰۱۶بــه منظــور جلــب توجــه جهانــی بــه اهمیــت
حضــور زنــان در ایــن عرصــه ،قطعنامـه ای در ســازمان ملــل بــه تصویــب
رســید و بــه ایــن منظــور ۱۱فوریــه به عنــوان روز جهانــی زنــان در
علــم نامگــذاری شــد و بــر ایــن اســاس حــوزه ( STEMعلــوم ،فنــاوری،
مهندســی و ریاضیــات) مــورد توجــه جــدی قــرار گرفــت» .اگرچــه ایــن
روز بــه عنــوان روز جهانــی زنــان و دختــران در علــم نام گــذاری شــده
اســت امــا بــه گفتــه فالحتــی بســیاری از پژوهشــگران و سیاسـت گذاران
بــر ایــن باورنــد کــه در جهــان حوزه هــای علــوم ،فنــاوری ،مهندســی
و ریاضیــات بــا درصــد پاییــن مشــارکت زنــان از چهــار دهــه پیــش
تاکنــون همچنــان مردانــه باقی مانده انــد .بر اســاس گــزارش یونســکو
ســال ،۲۰۱۵زنــان ۵۳درصــد از دانشــجویان مقطــع کارشناســی و
کارشناســی ارشــد رشــته های علــوم ،فنــاوری و مهندســی و ریاضیــات
را تشــکیل می دهنــد ،ایــن در حالیســت کــه بــه طــور کلــی میانگیــن
حضــور زنــان در رشــته های فنــی و مهندســی حــدود ۲۲درصــد اســت
کــه ایــن علــت اختــاف ( ۵۳درصــد تــا ۲۲درصــد) ایــن اســت که ســهم
زنــان در رشــته های علــوم پایــه باالســت امــا در رشــته های فنــی و
مهندســی کــه ارزش افرینــی اقتصــادی بیشــتری دارد ســهم زنــان کمتر
اســت .البتــه فالحتــی معتقــد اســت کــه بــر اســاس اخریــن گــزارش
یونســکو (ســال ،)۲۰۱۵ســهم زنــان فــارغ التحصیــل در کشــورهای
افریقــای ســیاه ،کشــورهای عربــی و بخش هایــی از اســیا در حــوزه
فنــی و مهندســی افزایــش یافتــه اســت .از میــان ۱۳کشــور افریقایــی
زنــان فارغ التحصیــل هفــت کشــور بنیــن ،بورونــدی ،اریتــره ،اتیوپــی،
ماداگاســکار ،موزامبیــک و نامیبیــا رشــد چشــمگیری (بیــش از پنــج
درصــد) در رشــته های مهندســی از ســال ۲۰۰۰داشــتند ،البتــه هنــوز
کمتــر از ۲۰درصــد زنــان کشــورهای افریقــا در رشــته های مهندســی
فارغ التحصیــل می شــوند .مدیــرکل امــور بین الملــل معاونــت امــور
زنــان و خانــواده ریاســت جمهــوری ادامــه داد« :همچنیــن از میــان
هفــت کشــور عربــی چهــار کشــور شــاهد رشــد یــک درصــدی پایــدار
بودنــد کــه بیشــترین رشــد متعلــق بــه امــارات متحــده عربــی و
فلســطین بــا ۳۱درصــد ،الجزایــر بــا ۳۱درصــد و عمــان ۵۳درصــد بــود
البتــه کشــور عمــان در مجمــوع کشــورهایی بــا باالتریــن نــرخ مشــارکت
زنــان در رشــته های فنــی و مهندســی قــرار دارد .برخــی کشــورهای
اســیایی همچــون ویتنــام بــا ۳۱درصــد ،مالــزی بــا ۳۹درصــد و برونئــی
دارالســام بــا ۴۲درصــد نیــز نــرخ مشــارکت باالتــر از ۳۰درصــد دارنــد».
وی تصریــح کــرد :بررســی رونــد حضــور زنــان در ایــن رشــته ها نشــان
می دهــد کــه از ســال ۲۰۰۰بــه بعــد در برخــی از کشــورهای جهــان
همچــون اســترالیا ،نیوزلنــد ،جمهــوری کــره و امریــکا ســهم زنــان
فــارغ التحصیــل در ایــن رشــته ها کاهــش یافتــه اســت .در برخــی از
کشــورها همچــون منطقــه امریــکای التیــن و کارائیــب ســهم زنــان
فــارغ التحصیــل در رشــته علــوم کامپیوتــر بیــن ۲تــا ۱۳درصــد کاهــش
یافتــه اســت .در عیــن حــال بســیاری از کشــورها همچــون مالــزی و هند
بــا اســتفاده از شــیوه های ترویجــی و اختصــاص مشــوق های اقتصــادی
موفــق شــده اند ســهم باالیــی از زنــان را در ایــن رشــته ها وارد کننــد».
وضعیت زنان ایران در حوزه فنی و مهندسی
مدیــرکل امــور بین الملــل معاونــت امــور زنــان و خانــواده ریاســت
جمهــوری بــا تاکیــد بــر اینکــه در کشــور ایــران در حــال حاضــر
۵۶درصــد کل دانشــجویان مقطــع کارشناســی دانشــگاه های دولتــی را
زنــان تشــکیل می دهنــد ،گفــت« :همچنیــن ۶۹درصــد از دانشــجویان
علــوم پایــه ۲۳ ،درصــد از دانشــجویان فنــی و مهندســی ۵۲ ،درصــد
عربستان سعودی
رشــته های کشــاورزی و ۵۳درصــد از دانشــجویان رشــته های پزشــکی
را نیــز زنــان تشــکیل می دهنــد .دولــت تــاش فراوانــی بــرای حضــور
زنــان در ایــن عرصه هــا از جملــه در شــرکت های دانــش بنیــان و
همچنیــن حضــور در مراکــز اموزشــی فنــی و حرفــه ای انجــام داده
اســت؛ بــه طوری کــه طــی دهــه گذشــته تعــداد مراکــز امــوزش فنــی
و حرفــه ای در کشــور چهــار برابــر شــده و زنــان در حــال حاضــر بــه
امــوزش ۷۸۴رشــته فنــی از جملــه مکانیــک ،کامپیوتــر ،الکترونیــک
و فنــاوری دسترســی دارنــد» .فالحتــی خاطرنشــان کــرد« :همچنیــن
به منظــور ارتقــاء مهارت هــای زنــان در عرصــه فنــاوری اطالعــات و
ارتباطــات ،برنامــه جامعــی بــرای توانمندســازی زنــان توســط وزارت
فنــاوری اطالعــات و ارتباطــات ایــران طراحــی شــده و در ۹۶نقطــه
کشــور بــه اجــرا درامــده و هــزاران زن و دختــر روســتایی بــا شــرکت
در ایــن برنامــه عــاوه بــر کســب مهــارت ،بــا فرصت هــای کســب و
کار دیجیتالــی اشــنا شــده اند .ایــن اقدامــات در کنــار توســعه مراکــز
رشــد و همچنیــن حمایــت از مراکــز نــواوری کــه توســط زنــان ایجــاد
شــده نویــد حضــور بیشــتر زنــان در ایــن عرصــه را می دهــد» .وی
افــزود« :در حالــی کــه جهــان در اســتانه انقــاب چهــارم صنعتــی قــرار
گرفتــه و توســعه ســریع فناوری هــای نویــن و هوشــمند نویــد بخــش
اینــده ای متفــاوت اســت ،امــا زنــان همچنــان نابرابری هــای مختلفــی را
تجربــه می کننــد .شــکاف جنســیتی عمیــق در حــوزه اقتصــاد ،شــکاف
جنســیتی در عرصــه تکنولــوژی و رســانه و اســیب پذیری شــدید زنــان
در ایــن عرصــه نگران کننــده اســت» .بر اســاس گــزارش مجمــع جهانــی
اقتصــاد ،بــا توســعه فناوری هــای نویــن و هوشــمند تــا ســال ۲۰۲۶
نزدیــک بــه چهار میلیــون شــغل از بیــن خواهنــد رفــت کــه بیشــترین
بخــش ان شــامل مشــاغل مربــوط بــه زنــان اســت .ایــن امــر هشــداری
اســت کــه اگــر بــه ان توجــه نشــود ،باعــث بازماندگــی مضاعــف زنــان از
رونــد پرشــتاب اقتصــاد در دهه هــای اتــی خواهــد بــود.
سهم زنان در عرصه علم و فناوری چقدر است؟
رئیــس انجمــن ترویــج علــم ایــران دربــاره امــار مخترعــان ایرانــی
در ســال ۹۸و جایــگاه زنــان در ایــن امــار گفــت« :امــار مخترعــان
ایرانــی کــه از ســوی ســازمان مالکیــت صنعتــی ارائــه می شــود،
نشــان می دهــد امســال ۱۰۳۱ ،تقاضــای اختــراع از ســوی زنــان
وجــود داشــته کــه فقــط ۲۷اختــراع ثبــت شــده اســت .ایــن در
حالــی اســت کــه تقاضــای هفت هــزار و ۹۰۵ثبــت اختــراع از ســوی
اقایــان بــوده کــه ۲۵۴اختــراع ثبــت شــده اســت ۱۵۲۰ .اختــراع
بــه صــورت مشــترک از ســوی زنــان و مــردان بــوده کــه ۱۰۶مــورد
ثبــت شــده اســت .ایــن امــار ایــن واقعیــت را نشــان می دهــد کــه
علی رغــم ایــن کــه در حــوزه تحصیــات زنــان و دختــران ایرانــی
جایــگاه خوبــی دارنــد؛ امــا بیــن عرصــه عمــل و نظــر شــکاف وجــود
دارد» .دکتــر اکــرم قدیمــی دربــاره روز جهانــی زنــان و دختــران در
علــم اظهــار کــرد« :مناســبت های بین المللــی فرصتــی بــرای بســیج
جامعــه جهانــی در راســتای رفــع چالش هــا هســتند ،از ســال
۲۰۱۵مجمــع عمومــی ســازمان ملــل ۱۱فوریــه مصــادف بــا ۲۲
بهمن مــاه را بــا هــدف افزایــش مشــارکت بیشــتر زنــان و دختــران
در عرصه هــای علمــی و توانمندســازی زنــان و دختــران در علــم،
«روز جهانــی زنــان و دختــران در علــم» نامگــذاری کــرده اســت.
وی بــا بیــان ایــن کــه امــوزش یکــی از اصلی تریــن مولفه هــای
ســرمای ه انســانی تلقــی می شــود ،گفــت« :امــوزش از یک ســو
بهــره وری و تــوان نیــروی کار را افزایــش می دهــد و از ســویی
دیگــر انتشــار دانــش را تســهیل می کنــد .در ایــن میــان توجــه
بــه امــوزش عالــی بــه عنــوان یکــی از ارکان مهــم توســعه علمــی
از جایــگاه ویــژه ای برخــوردار اســت .بــا توجــه بــه اینکــه زنــان
نیمــی از جمعیــت جامعــه را تشــکیل می دهنــد و یکــی از بــازوان
مهــم توســع ه کشــورها هســتند ،نبایــد از نقــش انــان در رســیدن به
گفــت« :چالــش زنــان در عرصــه هــای علمــی ،جهانــی اســت .در
پاســخ بــه همیــن چالش هــا اســت کــه در ســال ۲۰۱۵مجمــع
عمومــی ســازمان ملــل امــروز ۱۱فوریــه را بــه عنــوان روز زنــان و
دختــران در علــم نامگــذاری کــرد .در قــرن بیســتم بــود کــه زنــان
رســما در عرصه هــای علمــی حضــور یافتنــد» .وی افــزود« :امارهــای
جهانــی نشــان می دهــد کمتــر از ۳۰درصــد پژوهشــگران جهــان
زن هســتند و درصــد کمــی از زنــان حوزه هــای فنــی مهندســی
و ریاضیــات را بــرای فعالیــت انتخــاب می کننــد» .قدیمــی دربــاره
امــار جهانــی در خصــوص مشــارکت زنــان در فعالیت هــای علمــی،
گفــت« :حضــور زنــان در عرصــه فنــاوری اطالعــات و ارتباطــات ســه
درصــد ،علــوم طبیعــی و ریاضــی پنــج درصــد و مهندســی هشــت
مصطفی رفعت
اگــر رســیدن بــه ســال 2020را نقطــه اغــاز یک دهــه جدیــد بــرای تحــوالت اتــی جهــان درنظــر بگیریــم؛ می تــوان گفــت کــه تــاش
بــرای کاهــش و حتــی بســتن «شــکاف جنســیتی» در جوامــع ،یکــی از مهم تریــن اهــداف در ترســیم ایــن چش ـم انداز خواهــد بــود .پژوهشــکده های متعــددی
در سرتاســر جهــان ،ســاالنه ابعــاد مختلــف تالش هــای صورت گرفتــه یــا برنامه هــای جــاری و دردســتِ اقدام جوامــع درجهـ ِ
ـت رســیدن بــه برابــری جنســیتی را
انالیــز و امارهایــی متنــوع دراین زمینــه منتشــر می کننــد کــه عمــده انهــا نشــان می دهــد رفــع موانــع موجــود و افزایــش درک فرهنگــی از ایــن مقولــه ،چــه
ـخ نهــم
دســتاوردهای مطلوبــی را در رونــد توســعه همه جانبــه به دنبــال خواهــد داشــت .دراین بــاره ،گــزارش اخیــر مجموعــه داده پــرداز HOWMUCHبه تاریـ ِ
ژانویــه 2020اورده اســت کــه تــا پایــان ســال گذشــته میــادی و اغــاز ســال جدیــد ،کشــور «ایســلند» باالتریــن میــزان از ایــن برابــری را تجربــه کــرده و کمتریــن
اتفــاق را هــم مــردم و دولتمــردان «کنگــو» رقــم زده انــد.
گــزارش ســازمان های فعــال درزمینــهٔ رفــع
تبعیض هــای جنســیتی نشــان می دهــد کــه در
سال گذشــته 35کشــور بــه نتایجــی مطلــوب
یک ِ
و کســب امتیازاتــی مثبــت درزمینــهٔ فراهم ســازی
امــکان تحصیــل برابــر بــرای زنــان و مــردان دســت
یافته انــد امــا ایــن اتفــاق در حــوزه اقتصــاد بــرای
هیــچ کشــوری (نســبت بــه ســال های قبــل
ایــن امــار) رخ نــداده اســت .باالتریــن امتیــاز در
کاهــش شــکاف جنســیتی را هــم مربــوط بــه حــوزه
بهداشــت و درمــان می داننــد کــه بــه حتــی بــاالی
قابل توجــه از کشــورهای
90درصــد در تعــدادی ِ
مور ِد نظــر ایــن گــزارش رســیده؛ تاجایی کــه
دراین زمینــه «نیکاراگوئــه» بــا نــرخ 98درصــدی،
در صــدر می ایســتد .بعدازانهــا ،بخــش سیاســت
قــرار می گیــرد کــه شــاهد مشــارکت 70.1درصــدی
در «ایســلند» (موفق تریــن کشــور در مشــارکت
سیاســی زنــان) بودیــم .جالب انکــه رتبــه دوم
.۵پگی وایتسن ،فضانورد ناسا
پگــی تابــه حــال دوبــار بــه مــدت طوالنــی مــدت در ایســتگاه
فضایــی بین المللــی مانــده کــه وی را باتجربه تریــن فضانــورد
زن ناســا کــرده اســت .پگــی در ســال ۲۰۰۷اولیــن فرمانــده
زن ایســتگاه فضایــی بیــن المللــی شــد و در طــی ماموریــت
۱۶وی رکــورد راهپیمایــی فضایــی زنــان را شکســت.
.۶ایانا هاوارد ،دانشمند رباتیک
هــاوارد یــک محقــق رباتیــک امریکایــی تبــار اســت کــه یکــی از جوان تریــن نــواوران جهــان نیــز محســوب
می شــود .یکــی از کمک هــای قابــل توجــه وی بــه علــم ،طراحــی ربات هایــی اســت کــه اثــرات گــرم شــدن
کــره زمیــن بــر صخره هــای یخــی قطــب جنــوب را مــورد بررســی و مطالعــه قــرار می دهنــد .هــاوارد بــه عنوان
کارامــوز وارد ازمایشــگاه پیشــرانی جــت ناســا شــد و در نهایــت ،قبــل از ایــن بــه موقعیــت فعلـی اش بــه عنوان
پروفســور رباتیــک در موسســه تکنولــوژی جورجیــا برســد ،چندیــن ســال در انجــا کار کرد.
.۸مای کرول جمیسون ،فضانورد ناسا
وی یــک پزشــک امریکایــی و فضانــورد ناســا اســت .جمیســون هنگامــی کــه در ســال ۱۹۹۲بــا شــاتل فضایی
انــدور بــه مــدار خارجــی رفــت ،تبدیــل بــه اولیــن زن افریقایی-امریکایــی شــد کــه بــه فضــا ســفر کــرده
اســت .جمیســون پیــش از ایــن بــه عنــوان افســر پزشــکی در ارتــش صلــح خدمــت کــرده بــود .وی در حــال
حاضــر بنیانگــذار و رئیــس دو کمپانــی تکنولوژی ســت .جمیســون می گویــد« :بعضــی اوقــات مــردم بــه شــما
می گوینــد کــه بــه روشــی خاصــی رفتــار یــا عمــل کنیــد .بعضی اوقــات مــردم بــه خاطــر محدودیت تصــورات
خودشــان ،می خواهنــد شــما را هــم محــدود کننــد».
برابری همه جانبه
ایا جهان اماده
ِ
حقوق زنان و مردان است؟
ایــن فهرســت کــه «نــروژ» اســت ،دراین زمینــه
بــا اختــاف فاحشــی توانســته تــازه بــه مشــارکت
59.8درصــدی دســت پیــدا کنــد .ایــن گــزارش
می افزایــد کــه متوســط نــرخ شــکافِ بیــن زنــان
و مــردان در جهــان68.6 ،درصــد ثبــت شــده اســت
کــه نســبت بــه اعــداد به دســت امده از گــزارش
قبلــی ایــن مرکــز ،بیشــتر شــده! برمبنــایِ داده هــا؛
اساســاً بیشــترین حــد شــکاف جنســیتی را حــوزه
سیاســت به خــود دیــده اســت؛ درحالی کــه از
149کشــور 108 ،کشــور تــاش کرده انــد تــا ایــن
فاصله هــا را کاهــش داده و در عرصــه توانمندســازی
سیاســی زنــان بکوشــند! همان طورکــه گفتــه شــد؛
حــوزه امــوزش ،بهتریــن تجربه هــا را از ســر گذرانــده
و در جهــان امــروز ،شــکاف ناچیــزی و ان هــم در
بخش هایــی از کشــورهایی محــدود دراین بــاره
به چشــم می خــورد .نتایــج به دســت امده باعــث
شــده تــا کارشناســان پیش بینــی کننــد کــه
.۴ماری مینارد دالی ،بیوشیمیست ()۱۹۲۱-۲۰۰۳
دالــی اولیــن زن امریکایی-افریقایــی در امریــکا بــود کــه موفــق بــه دریافــت مــدرک دکتــرا ،اعطــا شــده از
دانشــگاه کلومبیــا در ســال ،۱۹۴۷در شــیمی شــد .وی کمک هــای شــایان توجـه ای بــه درک کنونــی مــا از
ترکیبــات و متابولیســم اجــزاء در هســته ســلول کــرده اســت .بعدهــا مــاری در شــغل حرفه ایــش برنامه هایــی
بــرای افزایــش تعــداد اقلیت هــا در دانشــگاه های پزشــکی و فــارغ التحصیــان رشــته های علمــی توســعه داد.
.۷ماری کنث کلر ،علوم کامپیوتری ()۱۹۱۳-۱۹۸۵
کلــر یــک راهبــه کاتولیــک بــود کــه تبدیــل بــه یکــی از پیشــگامان
علــم کامپیوتــر شــد و همچنیــن جــزو دو نفــر اولــی در امریــکا
بــود کــه موفــق بــه کســب مــدرک دکتــرا در ســال ۱۹۶۵
در ایــن رشــته شــده اســت .بــه دنبــال ایــن ماجــرا دانشــگاه
دارتمــوث قانــون «فقــط مــردان» خــود را شکســت تــا بــه
کلــر اجــازه دهــد در مرکــز علــوم کامپیوتــری ،جایــی کــه وی
بــه توســعه زبــان پایــه کامیپوتــر کمــک کــرد ،ایــن دانشــگاه
مشــغول بــه کار شــود.
شکاف محسوس بین عرصه عمل و نظر
ایــن مهــم غافــل شــد» .قدیمــی افــزود« :پــس از انقــاب اســامی
شــاهد ارتقــای امــوزش عالــی در تمــام ابعــاد به ویــژه حضــور و
مشــارکت رو بــه رشــد زنــان هســتیم .تعــداد دانش اموختــگان
زن در تمــام رشــته های دانشــگاهی کشــور یکســان نیســت و در
برخــی رشــته ها مشــارکت پررنگ تــری بــه چشــم می خــورد .بــر
اســاس گزارش هــای بین المللــی ،درصــد دانش اموختــگان زن
ایرانــی نســبت بــه مــردان در رشــته های فنــی و مهندســی و علــوم
پایــه از رقــم قابــل توجهــی در مقیــاس جهانــی برخــوردار اســت و
رتب ـ ه ایــران را در جایــگاه برتــری نســبت بــه کشــورهای منطقــه
و حتــی کشــورهای توســعه یافت ه جهــان قــرار می دهــد .از نظــر
تعــداد تحصیل کرده هــای خانــم ،جایــگاه خوبــی داریــم و بایــد از
ایــن ســرمایه ها بــه نحــو احســن اســتفاده کنیــم» .وی بــا اشــاره
بــه امــار مخترعــان ایرانــی در ســال ۹۸گفــت« :امــار مخترعــان
ایرانــی کــه از ســوی ســازمان مالکیــت صنعتــی ارائــه می شــود،
نشــان می دهــد در ســال ۱۰۳۱ ،۹۸تقاضــای اختــراع از ســوی
زنــان وجــود داشــته کــه فقــط ۲۷اختــراع ثبــت شــده اســت .ایــن
در حالــی اســت کــه تقاضــای ۷هــزار و ۹۰۵ثبــت اختــراع از ســوی
اقایــان بــوده کــه ۲۵۴اختــراع ثبــت شــده اســت ۱۵۲۰ .اختــراع
بــه صــورت مشــترک از ســوی زنــان و مــردان بــوده کــه ۱۰۶مــورد
ثبــت شــده اســت .ایــن امــار ایــن واقعیــت را نشــان می دهــد کــه
علی رغــم ایــن کــه در حــوزه تحصیــات زنــان و دختــران ایرانــی
جایــگاه خوبــی دارنــد ،امــا بیــن عرصــه عمــل و نظــر شــکاف وجــود
دارد .بــه طــور کلــی ،رونــد حضــور زنــان در امــوزش عالــی مثبــت
اســت؛ امــا میــزان اشــتغال انــان انــدک اســت» .معــاون پژوهــش
و فنــاوری مرکــز تحقیقــات سیاســت علمــی کشــور در پاســخ بــه
ســوالی دربــاره چالش هــای فعالیــت زنــان در عرصه هــای علمــی،
.۳لین مارگولیس ،نظریه پرداز تکاملی ()۱۹۳۸-۲۰۱۱
اگــر کســی همیشــه مجبــور باشــد بــا مســائل جــدی در شــغلش ســر و
کلــه بزنــد ،حتمــا ان شــخص لیــن مارگولیــس ،نظریه پــرداز تکاملــی
امریکایــی تبــار ،اســت کــه کارهــای وی در زمینــه زیســت شناســی
تکاملــی درک مــا از رونــد همزیســتی در تکامــل بیولوژیکــی را تغییــر
داده اســت .پیــش از ایــن کــه وی بــرای تحقیقــات انقالبــی اش
مــورد ســتایش قــرار گیــرد ،لیــن بــا انتقــادات شــدیدی مواجــه شــد.
در جــواب یکــی از درخواســت های کمــک هزینــه ای وی گفتــه شــد:
«تحقیقــات شــما اشــغال و بــه درد نخــور اســت ،بــرای درخواســت دوبــاره
خودتــان را بــه دردســر نیاندازیــد» .امــا رســیدن بــه موفقیــت ،بهتریــن نوع انتقــام اســت .ریچــارد داوکینز،
زیست شــناس تکاملــی انگلیســی ،دربــاره کارهــای مارگولیــس می گویــد« :شــخصا شــجاعت نــاب لیــن
را تحســین می کنــم .همچنیــن اســتقامت وی در پایبنــدی بــه تئــوری درون همزیســتی و تبدیــل ان از
یــک نظــر غیرقابــل قبــول بــه یــک تئــوری پذیرفتــه شــده جهانــی قابــل ســتایش اســت .ایــن امــر یکــی
از بزرگتریــن دســتاوردهای زیســت شناســی تکاملــی قــرن بیســتم محســوب می شــود و مــن تــا حــد
زیــادی لیــن را بــرای ایــن کار تحســین می کنــم».
شــکاف جنســیتی در 107کشــور جهــان حداکثــر
تــا 99.5ســال دیگــر بســته خواهــد شــد .تحلیلگــران
Howmuchبــرای ایــن داده پــردازی ،ویژگی هــای
کلــی «توانمندســازی اقتصــادی»« ،پیشــرفت های
ِ
تحصیلــی»« ،ســامت و بقــاء» و «مشــارکت
سیاســی» را مور ِد توجــه قــرار داده انــد؛ کشــورهای
مور ِد بررســی هــم دســتِ کم از 14شــاخص
زیرمجموعــه ایــن چهارگــرو ِه اصلــی ،در 12شــاخص،
فعالیت هــای مســتمر و موثــر داشــته اند .براین مبنــا؛
پنــج کشــور بــا بهتریــن نتایــج در رفــع تبعیض هــای
جنســیتی به ترتیــب ،ایســلند (87.7درصــد)،
نــروژ (84.2درصــد) ،فنالنــد (83.2درصــد) ،ســوئد
(82درصــد) و نیکاراگوئــه (80.4درصــد) بــوده و پنــج
کشــور بــا کمتریــن میــزان رفــع موانــع تبعیض امیــز
نیــز یمــن (49.4درصــد) ،عــراق (53درصــد)،
پاکســتان (56.4درصــد) ،ســوریه (56.7درصــد) و
کنگــو (57.8درصــد) هســتند.
.۹ایدا نوداک ،شیمیدان و فیزیکدان ()۱۸۹۶-۱۹۷۸
نــوداک یــک فیزیکــدان و شــیمیدان المانــی بــود کــه ســه بــار نامــزد
دریافــت جایــزه نوبــل شــیمی شــد امــا هیچ وقــت موفق بــه دریافــت ان
نشــد .در ســال ،۱۹۳۴وی و همســرش هفتــاد و پنجمیــن عنصــر جدول
تناوبــی بــه نــام «رنیــوم» را کشــف کردنــد .نــوداک اولیــن نفــری بــود که
بــه ایــده شــکاف هســته ای اشــاره کــرد.
درصــد اســت .ایــن شــکاف جنســیتی باعــث شــده تــا جامعــه
جهانــی بــرای ایــن رفــع ایــن چالــش روزی را بــه نــام «زنــان و
دختــران در علــم» نام گــذاری کنــد تــا از ســرمایه انســانی نیمــی
از جهــان بــرای دســتیابی بــه توســعه پایــدار بتــوان گام هــای مهمــی
در راســتای توانمندســازی زنــان و حضــور موثــر ان هــا در جامعــه
علمــی برداشــت».رئیس انجمــن ترویــج علــم ایــران تصریــح کــرد:
«روز جهانــی «زنــان و دختــران در علــم» ،اهمیــت حضــور زنــان
و دختــران در عرصه هــای علــم و فنــاوری را بــه جامعــه جهانــی
یــاداوری می کنــد تــا زمینه هــای مشــارکت فعــال زنــان را در
عرصه هــای علمــی فراهــم کننــد؛ زیــرا دســتیابی بــه توســعه پایــدار
بــدون مشــارکت زنــان غیرممکــن اســت».
.۱۰ارفع کریم ()۱۹۹۵-۲۰۱۲
متاســفانه ارفــع راه زیــادی را در مســیر زندگــی حرفـه ای اش طــی نکــرد ،وی در ســن ۱۶ســالگی
پــس از یــک تشــنج صرعــی کــه منجــر بــه ایســت قلبــی مهلکــی شــد ،درگذشــت .امــا همانطــوری
کــه وبــاگ بزرگداشــت زنــان شــگفت انگیز توضیــح می دهــد؛ انچــه ایــن دانــش امــوز پاکســتانی
در طــی زمــان انــدک خــود انجــام داد باعــث شرمســاری بســیاری از ماســت .ارفــع در ســن
نه ســالگی ،جوان تریــن متخصــص دارای گواهینامــه حرف ـه ای مایکروســافت شــد .در میــان جوایــز
بی شــمار وی ،می تــوان بــه مــدال طــای فاطمــه جنــاح در حــوزه علــم و فنــاوری اشــاره کــرد.
همچنیــن جایــزه غــرور و عملکــرد توســط رئیــس جمهــور پاکســتان بــه ارفــع اعطــا شــد کــه
معمــوال بــه افــرادی تعلــق می گیــرد کــه در سراســر کارهــای زندگــی حرف ـه ای خــود برتــری و
واالیــی نشــان داده باشــند.
توانمندسازیاقتصادی
مشارکتسیاسی
پیشرفت هایتحصیلی
حداکثر و حداقل برابری
10کشور با کمترین شکاف جنسیتی
10کشور با بیشترین شکاف جنسیتی
سالمت و بقاء