هفته نامه دنیای گردشگری شماره 58
هفته نامه دنیای گردشگری شماره 58
مشتریانسوئیت هایساعتی
در تهران چه کسانی اند؟
منطقه ازاد ارس عضو سازمان جهانی
جهانگردیشد
مسافرانی که برای درمان به تهران می ایند ،گردشگران خارجی
و برخی دیگر ،از جمله متقاضیان اجاره ساعتی و روزانه سوئیت
و اپارتمان در تهران هستند .البته کسانی که قصد اجاره دادن
اپارتمان یا سوئیت به شکل روزانه و ساعتی را دارند باید از پلیس
اماکن و سازمان میراث فرهنگی و جهانگردی مجوزهای الزم را
دریافت کنند .یکی از دالیل ایجاد پدیده اجاره ساعتی و روزانه
سوئیت و اپارتمان در تهران که از حدود پنج سال ...
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه ازاد ارس گفت :با
برگزاریبیستوسومیننشستمجمععمومیسازمانجهانی
جهانگردی ( )UNWTOاین منطقه ازاد عضو وابسته به این
ســازمان شد .محسن نریمان با بیان اینکه پذیرش پنج عضو
جدید ایرانی در مجموعه اعضای وابسته سازمان UNWTO
مورد تایید این سازمان قرار گرفت ،افزود :مصوبه عضویت این
اعضای جدید در نشست شورای اجرایی سازمان جهانی...
ادامه درصفحه 2
شنبه 20مهر 1398سال چهارم
شماره 58
8صفحه
قیمت 2000تومان
ادامه درصفحه 7
13صفر 1440
12اکتبر 2019
علی اصغرمونسانوزیرمیراثفرهنگی:
گردشگریمسیر
میان برپیشرفتیک
کشوراست
صفحه 7
چوبحراجبه ۵۷اثرایرانی-تاریخی
درکریستیز
حراجی کریســتیز لندن در قالب حراجی جدید هنر
اســامی مجموعه از اثار هنری و تاریخــی ایرانی را به
فروش خواهد گذاشت .در این حراجی که با عنوان “هنر
دنیای اسالم و هند شــامل فرش و قالیچه های شرقی”
در تاریخ ۲۴اکتبر برگزار می شــود و در مجموع ۲۸۷
اثر به فروش گذاشته می شــود که ۵۷اثر منشاء ایرانی
دارند .تعداد زیــادی از اثار ایرانی در این حراجی مربوط
به دوره صفویه و قاجار هســتند و شــامل نسخ خطی،
قران های قدیمی ،ظروف تزئینی و دیگر موارد می شود.
ادامه درصفحه 5
ثبت جهانی پیاده روی
اربعین در انتظار پاسخ
روشن عراق
صفحه 6
به بهانه نامگذاری ( ۱۲تا ۱۸مهر) به عنوان هفته تهران
چرا تهران را
به اندازه تهران نمی شناسیم؟
صفحه 5
2
اخبار
منطقه ازاد ارس عضو سازمان جهانی
جهانگردیشد
رئیس هیات مدیره و مدیرعامل ســازمان منطقه ازاد ارس گفت:
با برگزاری بیست و سومین نشست مجمع عمومی سازمان جهانی
جهانگــردی ( )UNWTOاین منطقه ازاد عضو وابســته به این
ســازمان شد .محسن نریمان با بیان اینکه پذیرش پنج عضو جدید
ایرانی در مجموعه اعضای وابسته سازمان UNWTOمورد تایید این
سازمان قرار گرفت ،افزود :مصوبه عضویت این اعضای جدید در نشست
شورای اجرایی سازمان جهانی جهانگردی ( )UNWTOدر خرداد
سال جاری در باکو مطرح و در خصوص ان رایزنی شده بود .وی اظهار
کرد :عضویت اعضای جدید در حاشیه بیست و سومین نشست مجمع
عمومی ســازمان جهانی جهانگردی ( )UNWTOکه از ۱۸تا ۲۲
شهریور در شهر سن پترزبورگ روسیه برگزار شده بود ،به تصویب نهایی
رسید .رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه ازاد ارس گفت:
با تایید منطقه ازاد ارس در سازمان جهانی جهانگردی تعداد اعضای
ایرانی این سازمان به ۱۸عضو افزایش یافت .نریمان ادامه داد :عضویت
در سازمان جهانی جهانگردی امکان استفاده از اخرین دستاوردهای
علمی بخش خصوصی و دولتی سایر کشورها در حوزه های مختلف
مانند برنامه ریزی ،بازاریابی ،اموزش و تبلیغات را فراهم می کند .وی
تبادل امار گردشگران کشورهای عضو ،بهره مندی از کلیه کمک های
فنیومشورتیسازمان،استفادهازپلت فرمبین المللیبرایایجادتعامل
با بخش های دولتی و خصوصی دست اندرکاران صنعت گردشگری
سراسر جهان ،دسترســی به کتابخانه الکترونیکی سازمان و تبادل
تجربیات موفق کلیه اعضا را از دیگر مزایای عضویت در این سازمان
اعالم کرد .رئیس هیات مدیره و مدیرعامل سازمان منطقه ازاد ارس
با اشاره به اینکه سازمان جهانی جهانگردی بهترین سازمان بین المللی
مرتبط با سفر و گردشگری اســت ،گفت :این سازمان از اژانس های
رسمی سازمان ملل متحد برای توسعه گردشگری در سراسر جهان
فعالیت می کند و هر سال گزارشــی از تحقیقات و امارهای خود را
منتشر می کند .نریمان با بیان اینکه سازمان جهانی جهانگردی نقش
مرکزی و مهمی در بهبود وضعیت تعهد و امکانات کشورهای در حال
توسعه در زمینه گردشگری دارد ،یاداوری کرد :اعضای این سازمان
شامل ۱۵۷کشور به عنوان اعضای اصلی ۶،عضو پیوسته و حدود۵۰۰
عضو وابسته از بخش های خصوصی ،موسسه های اموزشی ،مقام های
محلی و انجمن های گردشگری است و حضور ارس در بین این اعضای
برگزیده باعث افتخار است .عالوه بر منطقه ازاد ارس ،منطقه ازاد قشم،
شرکت اراضی عباس اباد ،مجموعه تفریحی – ورزشی تله کابین توچال
و دفتر خدمات مسافرتی و گردشگری مانا سیر پردیس ایرانیان نیز در
مجمع اخیر به عضویت سازمان جهانی جهانگردی درامدند .منطقه
ازاد ارس با ۵۱هزار هکتار وسعت شامل بخش هایی از ۲شهرستان
جلفا و خداافرین در شــمالغرب ایران است که در نقطه صفر مرزی
و در مجاورت با کشــور ارمنستان ،جمهوری اذربایجان و جمهوری
خودمختار نخجوان استقرار یافته است و دارای جاذبه های طبیعی و
تاریخیگردشگریاست.
لغو روادید ایران و روسیه
ولی تیموری ،معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و
صنایع دستی کشور درباره لغو روادید بین دو کشور ایران و روسیه گفت:
فرایند نهایی لغو روادید مسافرت گروهی ایران و روسیه در حال تکمیل
است و در این روزها اعالم می شود .تیموری اظهار کرد :موافقت نامه لغو
گروهی بین دو کشور توسط وزرای امور خارجه ایران و روسیه انجام
شده و کلیات ان به تصویب رسیده و جزئیات ان در حال بررسی است.
وی ادامه داد :مقرر شده یک برنامه اجرایی که با چه مکانیزم و فرایندی
این اقدام را پیش ببریم تدوین شــود و اینکه قراردادهای ضمیمه با
کدام اژانس ها و چه فرایندی باشــد تا در قالب یک برنامه اجرایی به
توافق برسیم .معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و
صنایع دستی کشور گفت :ما در حال بررسی موارد مختلفی هستیم که
بعدا با مشکلی مواجه نشویم و امتیازهای خاص به شرکت های خاص
در این خصوص ندهیم و احتماال فرایند نهایی باید همین روزها اعالم
شود .تیموری گفت :این لغو روادید دوسویه است و برای مسافرت های
گروهی در نظر گرفته شده که از سوی اژانس های منتخب در هر دو
کشور اتفاق خواهد افتاد.
۱۱۰اثر باستانی ری و قیطریه
نمایشگاه«تهرانباستان:ازدشتتاکوهپایه،نمایشگاهیازیافته های
چشمه علی و قیطریه» توسط موزه ملی ایران و با همکاری اداره کل ارشاد
و شهرداری تهران به مناسبت گرامیداشت هفته تهران در طبقه اول
موزه ایران باستان برگزار شد که تا پایان مهرماه ادامه دارد .این نمایشگاه
از ۱۵مهر با حضور جمعی از مسووالن و پژوهشگران گشایش یافت.
جبرئیل نوکنده رئیس کل موزه ملی ایران در خصوص این نمایشگاه
گفت ۱۱۰« :اثر از دو محوطه باستانی چشمه علی در دشت و قیطریه در
کوهپایه های استان تهران به نمایش در امده است .شاخص ترین اثار این
محوطهسفال هایمنقوشقرمزرنگیهستندکهبانامسفالچشمه علی
در ادبیات باستان شناســی شناخته شده است که مربوط به سال های
۵۲۰۰تا ۴۸۰۰پیش از میالد هستند ».وی درخصوص کاوش های
انجام شده در چشمه علی گفت« :این محوطه نخستین بار بین سال های
۱۳۱۳تا ۱۳۱۵توسط اریک اشمیت امریکایی مورد کاوش قرار گرفت،
سپس پس از انقالب اسالمی نیز کاوش های این محوطه به سرپرستی
محمدرحیم صراف و حسن فاضلی نشلی ادامه یافت .اثار چشمه علی
۳۷سفال با نقوش جانوری و گیاهی از دوره های نوسنگی و مس وسنگ
است ».نوکنده درخصوص سابقه فلزکاری در تهران گفت« :همچنین
از چشمه علی ،بوته سفالی همراه با سرباره مس به نمایش گذاشته شده
که سند مهمی دال بر صنعت فلزکاری بیش از ۵۵۰۰ساله تهران است.
کاسه های لبه واریخته که همزمان با اغاز نگارش است ،از دیگر یافته های
چشمه علی است که در معرض دید عالقه مندان قرارگرفته است ».وی
درباره گورستان قیطریه اظهار کرد« :این محوطه گورستانی از دوره اهن
است که در محل کنونی پارک قیطریه در سال های ۱۳۴۷و ۱۳۴۸به
سرپرستی سیف اهلل کامبخش فرد کاوش شده و ۷۳اثر از جنس سفال
خاکســتری ،اشیای فلزی و سنگی با قدمت ۱۲۰۰تا ۱۰۰۰پیش از
میالد به نمایش گذاشته شده است» .
شنبه 20مهر 1398سال چهارم شماره58
هشت دست انداز در مسیر ورود گردشگر خارجی کشف شد
کالهبرداری از توریست ها با «دالر»۴۲۰۰
دالر دونرخــی که تاکنون رانت های پی درپی در بازارهای مختلــف برای «دریافت کنندگان دالر ۴۲۰۰
تومانی» به همراه داشــته و هرگز به تحقق هدف سیاســت گذار از «رســمیت دادن به نرخ دولتی ارز در
برابر نرخ واقعی بازار» منجر نشــده ،اکنون براساس یک کشــف تازه ،به «اسباب تخریب چهره ایران نزد
توریســت های خارجی» مبدل شــده است .فعاالن بازار گردشــگری از مجموعه دست اندازهایی در مسیر
ورود گردشــگر خارجی به کشــور پرده برداشته اند که مهم ترین انها« ،شــگرد برخی دالالن ارزی برای
کم فروشــی به توریست ها در جریان تبدیل دالر به ریال» است .ماجرای کالهبرداری از توریست ها با دالر
۴۲۰۰از این قرار اســت که برخی دالالن به اســتناد مصوبه دولت و نظام بانکی ،نرخ تبدیل دالر به ریال
را برای گردشــگران خارجی ،مبلغ ۴۲۰۰تومان اعالم می کنند و با سوءاستفاده از بی اطالعی توریست ها
درباره «نرخ دالر در بازار» و «اســتفاده از دالر ۴۲۰۰برای واردات کاالهای خاص» ،ارز گردشــگران را با
نرخ غیرواقعی برایشان تبدیل می کنند .این گروه از دالالن حتی برای تاییدیه دادن به گردشگر ،از موتور
جســت وجوی گوگل استفاده می کنند؛ به طوری که در جست وجوها برحســب نوع کلیدواژه به کاررفته از
ســوی دالالن ،عناوین «نرخ ارز ۴۲۰۰تومان اعالم شــد» یا «قیمت دالر رسمی به ۴۲۰۰تومان تبدیل
شد» و ...برای گردشگر به نمایش درمی اید .توریست های خارجی که با چنین سوءاستفاده هایی از سمت
دالالن ارزی روبه رو می شــوند بعد از مدتی – در طول اقامت شــان در ایران یا بعد از بازگشــت به کشور
مقصد -از کم فروشــی رخ داده ،مطلع می شوند و ا ن طور که فعاالن بازار گردشگری می گویند ،نتیجه این
اطالع ،پشــیمانی از ســفر به ایران و شــروع تبلیغات منفی درباره نحوه تبدیل ارز و مواردی از این دست
به هموطنانشــان اســت .برخی از دالالن به راحتی از اعتماد گردشــگران به موتور جست وجوی گوگل
سوءاســتفاده کرده و دالری که در بازار ازاد بیش از ۱۰هزار تومان است را با نرخ دولتی(۴۲۰۰تومان) از
انها خریداری می کنند .این موضوع موجب از بین رفتن حضور دومینویی گردشــگران در ایران می شــود؛
زیرا یکی از راهکارهای افزایش ورود گردشگر خارجی ترغیب شدن انها توسط گردشگران سفر کرده است
و اگر یک گردشگر در ایران چنین مشکلی برایش رخ دهد دچار بی اعتمادی به کشور مقصد شده و به جای
جذب؛ سبب دفع گردشگران دیگر می شود .در حال حاضر گردشگری در جهان به یک صنعت تبدیل شده؛
صنعتی که چرخ های ان توســط گردشگران به چرخش درمی اید و اولین اقدام در این امر رونق بخشیدن
به گردشگری داخلی و بین شهری است و گام دوم این عرصه؛ مربوط به جذب گردشگر خارجی می شود
که برای جذب چنین گردشــگرانی ،هر کشــوری نیازمند ایجاد زیرساخت هایی مناسب است.ایران نیز در
شــرایط فعلی با کمبودهایی در زیرساخت و جذب گردشگر مواجه است که شاید علت ان در اولویت قرار
نگرفتن گردشــگری به عنوان یک جایگزین درامد نفتی در کشور باشد .برخی از فعاالن حوزه گردشگری
درخصوص چالش های موجود در مسیر ورود توریست خارجی به اعالم کردند :هشت دست انداز در مسیر
ورود توریســت وجود دارد .امــکان پرداخت انالین و تبادل مالی برای توریســت ها در ایران وجود ندارد
زیرا به علت تحریم؛ کشــور ما به سیســتم بانکی بین المللی متصل نیســت .به همین دلیل فعاالن حوزه
گردشــگری نیز نمی توانند به صورت مســتقیم حق الزحمه خود را از توریست های خارجی دریافت کنند و
برای این کار نیازمند واســطه های بی شماری هســتیم .یکی دیگر از چالش هایی که موجب دفع گردشگر
ورودی می شود تبلیغات منفی دروغین علیه ایران است که همین تبلیغات موجب ترس در انها شده است
و به علت این امر بخشــی از گردشگران از ورود به ایران خودداری می کنند .در حوزه ویزا نیز گردشگران
با مشــکالتی مواجه هســتند به طوری که در حال حاضر به گردشگرانی که در برخی مشاغل فعالیت دارند
طبق قانون ویزا داده نمی شــود در صورتی که ورود این افراد به ایران می تواند در افزایش جذب گردشگر
خارجی تاثیرات مثبتی داشــته باشد .یکی از این گروه ها خبرنگاران هستند؛ صاحبان گردشگری در ایران
می گویند :خبرنگاران می توانند نکات مثبت ایران را دیده و به ســایر کشــورها نمایان کنند .عالوه بر ان
گردشگران انگلیسی ،کانادایی و امریکایی نیز برای ایرانگردی باید حتما یک «راهنمای گردشگری» همراه
انها باشد و انها خود به تنهایی نمی توانند در ایران به شهرهای دیگر سفر کنند که همین امر نیز باعث کم
میلی گردشگران این کشورها به سفر به ایران می شود .فعاالن حوزه گردشگری می گویند :تبدیل «دالر به
ریال» نیز یکی از دغدغه های گردشــگران ورودی محسوب می شود ،زیرا گردشگران خارجی معموال برای
تعیین نرخ دالر در ایران به گوگل مراجعه می کنند که در ان متاسفانه نرخ هر دالر امریکا در کشور ایران
را « ۴۲۰۰تومان» اعالم کرده و برخی دالالن با سوءاســتفاده از دالر دونرخی ،ارز گردشگران را با قیمت
«۴۲۰۰تومان» خریداری می کنند .استفاده از موبایل شخصی در ایران برای گردشگرانی که بیشتر از ۳۰
روز می خواهند در کشور اقامت کنند به علت قانون رجیستری مقدور نیست .عالوه بر ان ،این گردشگران
معموال به علت دسترســی نداشتن به اینترنتی باســرعت باال از سفر به ایران صرف نظر می کنند .برخی از
گردشگران برای سفر به شهرهای مختلف ایران تمایل دارند خودرو شخصی اجاره کرده و با همان ماشین
ســفر کنند ،اما پیدا کردن «ماشــین کرایه ای» در ایران بسیار دشوار است ،زیرا تعداد انها محدود بوده و
همچنین دارای قیمتی بســیار گران نیز هســتند .در واقع ایران نیازمند بنگاه هایی برای «اجاره ماشین»
اســت که به گردشــگران خارجی خدمتی با قیمتی مصوب ارائه دهد .بیمه یکی دیگر از معایبی است که
گردشگران خارجی به علت تحریم ایران با ان مواجه هستند؛ زیرا بیمه ای که گردشگران تحت پوشش انها
هستند «بیمه توریست در کشور مبدا» نیز به علت تحریم بودن ایران و نداشتن ارتباط؛ شرکت های بیم ه
خارجی معموال بیمه کنندگان خارجی این گردشگران را در ایران پوشش بیمه ای نمی دهند .ولی تیموری
معاون گردشــگری وزارتخانه میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری درخصوص مشکالت تبدیل دالر
به ریال برای توریســت ها عنوان کرد :درصد خیلی کمی از گردشگران هستند که این اتفاق برای انها رخ
می دهد؛ زیرا تمام دنیا از دو نرخی بودن دالر در ایران مطلع هستند و در تمامی خبرگزاری های داخلی و
خارجی اعالم شده که دالر در ایران یک نرخ رسمی و یک نرخ ازاد دارد .اما با این حال ما برای رفع این
مشکل به مراکز اقامتی و هتل ها اعالم کرده ایم که از تابلویی در بخش ورودی اقامتگاه خود استفاده کنند
و قیمت روز دالر در ایران را به گردشگران اعالم کنند .کارشناسان این عرصه معتقدند این راهکار اصولی
و موثر برای رفع این مشــکل نیســت و همچنین فراموش نشود که گردشگران ورودی به کشور در اولین
گام بــه صرافی هــا مراجعه کرده و دالر خود را به ریال تبدیل می کنند و پس از ان به هتل ها و اقامتگاه ها
برای اجاره اتاق مراجعه می کنند.
شنبه 20مهر 1398سال چهارم شماره58
رئیس اتاق ایران ایرادات بازار گردشگری را لیست کرد
فرصت سوزی در ارزان ترین کشور توریستی
عضو جدید شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری با اشاره به استعداد طبیعی
ایران برای جذب توریست خارجی و از ان مهم تر ،فرصت ارزی فراهم شده در بازار
گردشگری کشــور ،ایرادات این حوزه درامدزا که از ضعف سیاست گذاری دولتی
نشــات می گیرد را خطاب به دولت و بخش خصوصی فهرست کرد .غالمحسین
شافعی ،رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران که به تازگی با حکم رئیس جمهور
به عنوان عضو جدید حقیقی شورای عالی گردشگری منصوب شد ،هفته گذشته در
جریان سفر به استان خراسان رضوی ،در نشست کمیسیون گردشگری اتاق مشهد
حضور پیدا کرد و درباره مزایای این حوزه برای اقتصاد کشور نکاتی را مطرح کرد.
این عضو شورای عالی گردشگری« ،نبود برنامه میان مدت و بلندمدت در صنعت
گردشگری»« ،غفلت از نیاز کشورهای همسایه به گردشگری سالمت با توجه به
پتانسیل پزشکی و درمانی ایران»« ،بی توجهی به ذائقه اقامتی توریست خارجی
عالقه مند به سفر به ایران» و همچنین «عدم مهارت برخی نیروهای کاری فعال
در تورهای تخصصی» را از جمله ایرادات کلیدی بازار گردشگری ایران عنوان کرد
و در مقابل ،از بخش خصوصی و ســرمایه گذاران این بازار خواســت به جای بیان
صرفا مشکالت و دغدغه ها ،راهکارهای حل چالش های موجود را نیز پیشنهاد کنند.
رئیس اتاق ایران گفت :طبق براوردها ،گردش درامدهای گردشگری در دنیا حدود
۱۵۰۰میلیارد دالر اســت و پیش بینی ها نشــان می دهد این رقم تا سال ۲۰۳۰
به ۱۸۰۰میلیارد دالر برســد اما سهم کشــورمان از این رقم بسیار ناچیز است.
غالمحسین شافعی در دومین جلسه کمیسیون گردشگری اتاق مشهد گفت :در
برخی کشــورهای توسعه یافته و در حال توسعه ،گردشگری جایگاه خاصی را به
خود اختصاص داده اما ما متاسفانه در این زمینه عقب هستیم؛ طبق براوردها ،سهم
گردشگری از تجارت جهانی ۷درصد است که این رقم نسبت به سایر مولفه های
اقتصادی برای گردشگری قابل مالحظه است اما سهم کشور ما از این میزان ،کمتر از
نیم درصد است و این در حالی است که ایران از نظر امکانات و پتانسیل های موجود
در مساله گردشگری ،جزو ۱۰کشور اول دنیاست .رئیس اتاق ایران تاکید کرد :این
امار و ارقام نشان می دهد که ما در استفاده از این محور موفق نبوده ایم و مهم ترین
عامل این عدم موفقیت ،نبود نقشــه راه جامعی برای این حوزه است .در یکی ،دو
سال اخیر سازمان میراث فرهنگی و حال وزارت میراث فرهنگی درباره سند جامع
گردشــگری کشور اقداماتی انجام دادند ،اما هنوز به نتیجه مطلوب در این زمینه
نرسیده ایم .هر کاری که از گذشته در حوزه گردشگری انجام داده ایم با چشم های
بسته و بدون دورنمای مشخص و همراه با بی برنامگی در انتشار برنامه ها بوده است.
وی بی برنامگی درباره مجوزهای اماکن اقامتی را تعجب برانگیز خواند و گفت :ما به
بهانهدستگیریوحمایتازفعالیت هایاقتصادیکوچکومتوسطبخشیازجامعه
چون صنعت و گردشگری را رها کرده ایم و همه اینها به دلیل بی برنامگی است .رئیس
اتاق ایران درخصوص وضعیت ایران در حوزه گردشگری سالمت در منطقه گفت:
امکانات پزشکی و وضعیت ما در حوزه سالمت بسیار پیشرفته است ،کشورهای
اطراف مان نیز نیازمند این خدمات هستند اما سوال اینجاست که چرا هفته ای دو
پرواز از کابل برای گردشــگری سالمت به هندوستان می رود و مشهد در نزدیکی
افغانستان نتوانسته این موقعیت را به دست بیاورد؟
شافعی ادامه داد :در حوزه گردشگری طبیعت هم چنین وضعی داریم ،بسیاری از
توریست ها به دنبال هتل مجلل نیستند و اماکنی را می خواهند ببینند که در کشور
خود ندارند و متاسفانه ما امکانات زیادی در این زمینه در کشور نداریم؛ توریست ها در
کشور ما گرفتار و حیرانند؛ انها گرفتار دالل بازی هستند .وی تصریح کرد :گردشگران
سالمت و مدیریت کردن گردشگری در بخش خصوصی باید به یک اولویت تبدیل
شود .ما نیازمند تربیت نیروی انسانی ماهر در حوزه گردشگری هستیم و مسائل
فرهنگی در این قضیه صد برابر مهم تر از هر نکته ای است .اینکه راهنمای گردشگری
در ارامگاه فردوسی چقدر تاریخ ادبیات و هنر ایران را بلد است ،بسیار مهم است.
رئیس اتاق ایران تاکید کرد :اثرات فرهنگی مساله گردشگری بدیهی است؛ ایران
مکانی بسیار ارزان برای خارجی ها شده و از این فرصت باید استفاده کنیم و ان را
به فرصتی پایدار برای اینده تبدیل کنیم .وی به حضور بخش خصوصی در صنعت
گردشــگری اشاره کرد و گفت :قبال شنیده بودم که فعالیت در حوزه گردشگری
نسبت به بقیه حوزه های فضای کسب وکار سخت تر است؛ به خصوص اینکه با عدم
حمایت الزم از بخش سرمایه گذاری و اخذ مجوزهای الزم در این زمینه همراه است.
شافعی با اشاره به ماموریت جدید خود از سوی رئیس جمهور در شورای عالی میراث
فرهنگی اظهار کرد :با این ماموریت اتاق بازرگانی نقش جدیدی در این بخش پیدا
کرده است و اکنون زمان ان رسیده که به گردشگری توجه ویژه ای داشته باشیم.
بخش خصوصی بیشتر از طرح مشکل ،باید راه حل رفع مشکالت را بگوید و ما در
این جلسات باید راه حل ها را پیدا کنیم و در شورای عالی میراث فرهنگی و گردشگری
مطرحکنیم.
حذف بخش خصوصی در سند گردشگری
علی اکبر عبدالملکی ،رئیس کمیسیون گردشــگری اتاق بازرگانی ایران عنوان
کرد :تاکنون روال ورود به حوزه گردشگری سالمت این گونه بود که یک متقاضی
سرمایه گذاری در بازار گردشگری سالمت باید از سازمان که االن به وزارتخانه تبدیل
شــده ،مجوز می گرفت ،اما وزارت بهداشت نسبت به این امر معترض شد .وزارت
بهداشت می گوید« :این افراد باید برای گرفتن مجوز جهت فعالیت در حوزه جذب
گردشگر سالمت از وزارت بهداشت نیز مجوز دریافت کنند» .برای دریافت این مجوز
از وزارت بهداشت این ارگان شرایط را این گونه عنوان کرده است« :متقاضی ارائه کننده
خدمات گردشگری سالمت باید با یک بیمارستان و دو پزشک قرارداد منعقد کند»
که این کار نه تنها عملی نیست؛ بلکه با مشکالت دیگری نیز همراه می شود .برای
بر طرف کردن این مشکل باید یک تفاهم نامه بین وزارتخانه های بهداشت و میراث
فرهنگی نوشته شود تا یکی از این دو وزارتخانه به عنوان مجری صدور مجوز مشخص
شــوند تا افراد به راحتی بتوانند بدون افتادن در باتالق مجوزهای مبهم و دست
نیافتنی اقدام مورد نظر را انجام دهند .وی درخصوص جذب گردشگران خارجی
گفت :باید به این امر نگاه کامال حرفه ای داشت؛ زیرا مسافران خارجی برای سفر همه
شرایط مقصد را در نظر می گیرند .عبدالملکی با تاکید بر «ماهر بودن تورگردانان
ایرانی» گفت :تمامی تورگردانانی که مجوز دریافت کرده اند از مهارت کامل و کافی
برخوردار هستند ،اما متاسفانه اژانس های مسافرتی برای کاهش هزینه های خود؛ از
افرادی که دارای تخصص کافی نیستند به جای تورگردانان دارای مجوز استفاده
می کنند که همین امر به وجهه تورگردانان کشور نیز اسیب وارد می کند.
رئیس کمیســیون گردشــگری اتاق بازرگانی ایران گفت :تدوین «سند ملی
گردشگری» و «طرح جامع گردشگری» از جمله برنامه هایی است که باید توسط
متولیان این حوزه انجام شود تا بتوانیم تعداد قابل توجهی از گردشگران را به ایران
جذب کنیم؛ اما متاســفانه «طرح جامع گردشگری» به علت اینکه در چند سال
گذشته مسوول میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری دائما تغییر کرده؛ تدوین
این طرح به اتمام نرســیده و درخصوص «سند ملی گردشگری» نیز ما به عنوان
بخش خصوصی پیش نویسی از ان را دریافت و نظارت نکرده ایم و از وجود ان کامال
بی خبریم.
تقاضای «مصنوعات هنری ایرانی» از دو محل افزایش یافت
پایان تولید کور صنایع دستی؟
بازار تولید و مصرف صنایع دســتی هم از ســمت عرضه و هم از ســمت تقاضا دچار تحول شــد .در بازار
«مصنوعات هنری ایران» تقاضای خرید و مصرف به دو شکل افزایش یافته است .همزمان در حوزه تولید نیز
عرضه کور صنایع دستی -تولید بدون توجه به ذائقه بازار -روبه پایان است؛ به طوری که متولی صنایع دستی
از حضــور تیم هــای طراح ،نقاش ،گرافیســت و بازاریــاب در چرخه تولید و عرضه این گــروه از مصنوعات
خبر می دهد .تحقیقات نشــان می دهد :به تازگی جوانان برخی از محصوالت صنایع دستی را جایگزین برخی
کاال های مصرفی مشابه با برند خارجی کرده اند و در میان انها استفاده از این کاال ها را نوعی حسن می دانند.
عالوه بر جوانان در رستوران ها و مراکز عمومی نیز شاهد استفاده از ظروف و وسایل تزئینی سنتی نیز خواهید
بود که شــاید یکی از دالیل اصلی ان اعمال تحریم ها به کشــور بوده که از ورود کاال هایی با برند های سایر
کشــور ها جلوگیری کرده یا اینکه به علت افزایش قیمت دالر و خروج این کاال ها از ســبد کاال های ضروری
و تخصیص دالر غیر دولتی موجب شــده قیمت تمام شــده این کاال ها افزایش یابد و به دلیل افزایش قیمت
و ناهمخوانی ان با درامد ها؛ افراد به ســمت اســتفاده از کاال ها و وســایل ســنتی جذب شده اند .به گزارش
«دنیای اقتصاد» دالیل دیگری نیز موجب افزایش فروش و اســتقبال مردم از صنایع دستی شده است که در
این گزارش و طبق مصاحبه هایی که با کارشناسان این حوزه شده است؛ عالوه بر اعالم انها نقاط ضعف موجود
در این صنعت را نیز مورد بررسی قرار خواهد داد ،همچنین راهکار هایی جهت افزایش فروش این محصوالت
نیز ارائه خواهد کرد .حســین خواجه بیدختی مدیرکل دفتر توسعه و ترویج معاونت صنایع دستی وزارتخانه
میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری در همین راستا گفت :یکی از دالیلی که موجب افزایش تقاضا به
صنایع دستی کشور شده عالوه بر قیمت باالی کاال های لوکس ،تغییر نگاه تولیدکنندگان به این حوزه است که
بخشی از ان به علت ورود افراد تحصیل کرده (مرتبط و غیرمرتبط) همچون نقاش ،گرافیست ،طراح صنعتی
و ...اســت زیرا این افراد نگاه متفاوتی به صنعت صنایع دستی داشته اند که موجب تولید کاال هایی متفاوت و
افزایش فروش این وسایل شده است .همین اتفاق از «تولید کور» و بدون توجه به «سلیقه» و «نیاز مشتری»
که در ســال های گذشته رخ می داد جلوگیری کرده اســت .وی افزود :در حال حاضر تنوع صنایع دستی در
۱۷۰رشته منسجم شده و هنرمندان فعال در ان به خلق اثر های هنری انتیک به همراه کیفیت باال و ظاهر
متفاوت پرداخته اند که طرفداران بیشــماری را به خود اختصاص داده؛ زیرا محصوالتی به ســبک چند دهه
گذشته با ذائقه گذشتگان برای تامین نیاز روحی و روانی افراد امروزی کافی نیست.
در چند ســال گذشته تولیدکنندگان برخالف اثار باستانی و صنایع دستی به جا مانده از نیاکان ما تولید
صنایع دســتی با رنگ های تند و ناموزون را اغاز کرده اند تا مشتری بیشتری جذب کنند و علت ان برداشت
سطحی از سنت ،سلیقه ای رفتار کردن تولیدکنندگان و استفاده از افراد کم مهارت در بخش تولید این کاال ها
بوده است .وی تصریح کرد :از دهه ۷۰و با اموزش هایی که در سطح دانشگاه های هنری صورت گرفت نگاه
اشتباه به این صنعت تصحیح شد که در کنار دانشگاه ها کالس های اموزشی در اموزشگاه های خصوصی نیز
شــکل گرفته و فعالیت کردند که همین کار ها تعداد این افراد را گسترش داد .وی عنوان کرد :یکی از نقطه
ضعف های حوزه صنایع دســتی «نبود امار دقیق» از میزان تولید ،صادرات و شــاغالن این حوزه است ،زیرا
بســیاری از فعاالن این حوزه در سامانه مربوطه ثبت نام نمی کنند و تنها زمانی که قصد دریافت تسهیالت و
پرداخت نکردن مالیات را دارند به وزارتخانه مراجعه می کنند.
بیدختی درخصوص میزان صادرات محصوالت صنایع دستی به «دنیای اقتصاد» عنوان کرد :سال گذشته از
مبادی قانونی و طبق اعالم گمرک ۲۵۰میلیون دالرصادرات داشته ایم و حدس می زنیم که به همین میزان
نیز توریست ها به شــکل چمدانی صنایع دستی را از کشور برای «سوغاتی» به خارج برده اند .بنابراین میزان
صــادرات را می توان حدود ۵۰۰میلیون دالر تخمین زد .حســین بختیاری ،رئیس هیات مدیره و مدیرعامل
مجمع ملی هنرمندان در گفت وگو با «دنیای اقتصاد» عنوان کرد :در همه ســال های گذشــته که نسل های
اخبار
3
صرافی ها و بانک ها «دینار» ندارند
دالالن دارند!
اغلب بانک ها ،صرافی های بانکی و مجاز بانک مرکزی دیناری برای
فروش به زائران ندارند و دالر و یورو را نیز به قیمت صرافی های بانکی
به زائران می فروشند .با نزدیک شدن به اربعین حسینی بازار خرید و
فروش دینار عراق در بازار ارز داغ تر می شــود و زائران بیشتری برای
خرید ارز اقدام می کنند اما خرید دینار عراق از این طریق برای برخی
زائران معضل شده است .با وجود ان که بانک مرکزی در اطالعیه ای
اعالم کرده بود که زائران اربعین می توانند ارز مورد نیاز خود را تا سقف
۱۰۰یورو یا معادل ان از طریق صرافی های بانکی و تحت نظارت بانک
مرکزی تامین کنند ،اما اغلب صرافی های بانکی دیناری برای فروش به
زائران ندارند .پس از ان که در سال گذشته تامین ارز زائران اربعین در
نقاط مرزی با مشکالتی همراه شد ،بانک مرکزی امسال تصمیم گرفت
که ارز مورد نیاز زائران را در شــهر محل سکونت ان ها تامین کند .از
سوی دیگر ،بر همین اســاس زائران اربعین این روزها برای تهیه ارز
خود به بازار ارز مراجعه می کنند ،اما متصدی یکی از صرافی های بانکی
گفت :هیچ کدام از صرافی ها چه بانکی و چه غیربانکی در حال حاضر
دینار عراق ندارند و فقط می توانیم دالر یا یورو پرداخت کنیم که البته
اطالعی از شرایط چنج کردن دالر در عراق نداریم .وی افزود :تنها یکی
از صرافی هــا دینار دارد که اکثر زائران برای خرید دینار به ان صرافی
مراجعهمی کنندیااگرمی خواهیدمنتظرنمانیدازدالالنهممی توانید
خریــد کنید .او قیمت فروش دالر را ۱۱هزار و ۴۰۰تومان و یورو را
۱۲هزار ۶۰۰تومان برای اربعین اعالم کرد که در واقع همان قیمت
صرافی های بانکی است .مراجعه به صرافی بانکی که گفته می شد دینار
برای فروش دارد ،حاکی از تشکیل صفی طوالنی برای خرید دینار از
صرافــی مورد نظر بود .این صرافی دینار عراق را با قیمت ۹۹ریال به
زائران می فروخت و این در حالی است که دالالن در بازار ،دینار عراق
را با قیمت ۱۰۰ریال می فروختند .مشاهدات از شعب بانکی نیز حاکی
از عدم فروش دینار عراق در این شــعب است .دالر و یورو در حالی با
قیمت صرافی های بانکی به زائران اربعین فروخته می شود که پیش تر
بانک مرکزی از فروش ۱۰۰یورو یا معادل ان با نرخ بازار ثانویه خبر
داده بود.
هزینه ۱۲۸میلیارددالریگردشگرانچینی
اداره مبادالت ارزی چین اعالم کرد گردشگران این کشور در نیمه
اول ســال ۲۰۱۹میالدی برای سفرهای خارجی ۱۲۸میلیارد دالر
هزینه کرده اند .براساس اعالم اداره مبادالت ارزی چین۵۴ ،درصد کل
سفرهای خارجی را گردشگران چینی انجام داده اند ،در رتبه دوم با ۲۴
درصد گردشگران امریکایی قرار دارند و سهم اروپا هم ۱۳درصد است.
این اداره در گزارش اماری خود خاطرنشان کرده است توریست های
چینی در این مدت در کشــورهای حوزه راه ابریشــم ۱۴میلیارد و
۹۰۰میلیون دالر خرج کرده اند .سازمان گردشگری جهانی وابسته
به سازمان ملل پیش بینی کرده است که شمار مسافران و گردشگران
خارجی در ســال ۲۰۳۰میالدی به یک میلیارد و ۸۰۰میلیون نفر
خواهدرسید.چینبزرگ ترینبازارگردشگریبابیشترینسرعترشد
در دنیا اســت و از ان با عنوان موتور گردشگری و خدمات جهان یاد
می شود .چین درصدد سرمایه گذاری های کالن در بخش گردشگری
است تا این صنعت را به یکی از موتورهای رشد اقتصادی تبدیل کند.
چین اعالم کرده است از این پس صنعت خدمات و عرضه و تقاضا و
تمرکز بر ویژگی های تولیدی به جای سرمایه گذاری خارجی مستقیم
مسیر رشد اقتصادی را تعیین خواهد کرد .دولت چین در پنج سال
گذشته به تدریج تالش کرده است تا صنایع خدمات و گردشگری را
به جای صادرات و سرمایه گذاری به موتورهای محرکه رشد تبدیل کند.
براساس برنامه ریزی دولت چین در سال ۲۰۱۷میالدی افزون بر ۲۱۸
میلیارد دالر در صنعت خدمات گردشگری سرمایه گذاری شد .توسعه
تجهیزات و مراکز گردشگری ،بهبود ساختارهای زیربنایی و همچنین
رشد گردشگری در مناطق روستایی از برنامه های چین است .سازمان
گردشگری چین در تارنمای خود اورده است که از هم اکنون تا سال
۲۰۴۰میالدی صنعت گردشگری دورانی طالیی را سپری خواهد کرد.
بلیت فروشیپروازهایاربعینایراددارد
جدید از صنایع دســتی فاصله گرفته بود ،اما در حال حاضر این فاصله در حال کم شــدن است و علت اصلی
استقبال این روز های جوانان برگشت به خود و هویت و اصالت خود است با توجه اینکه امروزه صنایع دستی
تولید شــده کمی از حالت قدیمی خود خارج شده اند برای مشــتریان کاربردی تر نیز هستند و هنرمندان و
تولیدکننــدگان بجای در نظر گرفتن تخیل و عالیق خود به دنبال ذائقه و نیاز مخاطب می روند و به طراحی
محصوالت می پردازند.
وی افزود :در تولید صنایع دســتی رشــد قابل توجهی داشته ایم و این یک خبر خوشایند است؛ زیرا توسعه
و ارتقا صنایع دســتی موجب ایجاد اشــتغال می شــود که این امر با همفکری و همگرایــی بین هنرمندان
صنایع دســتی و مصرف کنندگان ایجاد شده اســت .بختیاری گفت :تحریم به رغم تمامی مشکالتی که ایجاد
کرد اما برای حوزه صنایع دســتی اثرات مثبتی به همراه داشــته است؛ به طوری که با وجود گرانی مواد اولیه
که افزایش قیمت تمام شــده را به همراه داشــت ،اما به علت خستگی مردم از زندگی ماشینی میزان فروش
صنایع دستی در کشور افزایش یافته است .بختیاری تاکید کرد :با وجود تبلیغات کمی که در این حوزه وجود
دارد ،اما شــناخت مردم از این محصوالت افزایش قابل توجهی داشــته است .ناصررضایی رئیس پژوهشکده
گردشــگری وزارتخانه میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشــگری نیز در این باره به «دنیای اقتصاد» گفت:
تولید صنایع دستی به صورت انبوه صورت نمی گیرد؛ بلکه تولید ان انفرادی و تکی است که همین امر موجب
زمــان بر بودن تولید این محصوالت می شــود و به علت محدود بودن تعــداد انها قیمت باالیی نیز دارند که
بــا درامد مردم همخوانی ندارد و باید جهت افزایش فروش ســطح درامد خانوارها را به ســطح مصرف این
محصوالت نزدیک کنیم .وی در خصوص مشــکالت این حوزه عنوان کرد :دالیل اصلی استقبال کم مردم از
محصوالت صنایع دستی بی اطالعی از مراکز عرضه ،عدم شناخت مشتریان از کیفیت ،اطالع نداشتن از قیمت
و کمبود تبلیغات اســت که عالوه بر ان با وجود اینکه پرتنوع ترین کشــور از نظر صنایع دســتی هستیم ،اما
فرهنگ سازی الزم برای تزئین منازل با این محصوالت صورت نگرفته است .رضایی تصریح کرد :امروزه تولید
صنایع دســتی اصال کورکورانه نیست و در تمام دنیا صنایع دستی مطابق با نیاز های بشر است؛ زیرا اجداد ما
به دنبال تهیه وسایلی با ابزار موجود می رفتند.
رییس انجمن صنفی دفاتر خدمات مسافرتی و هوایی ایران با انتقاد
بهشیو هبلیت فروشیپروازهایاربعین،گفت:بلیتپروازاربعین،کمیاب
و دسترســی مردم عادی برای خرید این بلیت ها سخت شده است.
حرمت اهلل رفیعی گفت :معتقدم نرخی که برای پرواز اربعین تعیین
کرده اند؛ مبلغ دو میلیون و ۲۰۰هزار تومان گران است .قبل از این
نرخ گذاری ،قیمت بلیت دو طرفه اربعین حدود یک میلیون و ۸۰۰هزار
تومان بود .جدا از این اقدام ،بلیت پروازها فقط در اختیار چند اژانس
من اژانس دار نمی توانم این بلیت را
چارترکننده قرار گرفته است ،حتی ِ
راحت تهیه کنم ،چه برسد به مردم عادی .وی افزود :در جلسه ای که
پیش از اربعین در سازمان هواپیمایی برگزار شد ،قرار شد فروش بلیت
پروازها با اژانس های دارای مجوز و سایت شرکت های هواپیمایی باشد
و سایت های فروش انالین در بازه اربعین محدود شوند .طبق صحبت ها
قرار بود این فروش توسط حدود سه هزار اژانس مسافرتی و خدمات
هوایی انجام شود .حاال درست است که در سایت های اینترنتی فروش
انالین نداریم ،امــا به همه اژانس های هوایی هم اجازه فروش بلیت
پروازهای اربعین داده نشد .او در پاسخ به این سوال که ایا مصوب شده
بود همه اژانس های مسافرتی و هوایی (دارنده مجوز بند الف) فروش
بلیت پروازهای اربعین را انجام دهند و یا این امکان فقط به یکسری
اژانس و شرکت های هواپیمایی داده شد؟ گفت :طبق صحبتی که در
جلسات سازمان هواپیمایی شده بود قرار شد اژانس های مجاز فروش
داشته باشند اما حاال فقط یکسری اژانس چارترکننده این امکان را
دارند .ما اعتراض های زیادی از مردم دریافت کرده ایم که بلیت پرواز
اربعین را نتوانســته اند از این اژانس های محدود تهیه کنند .مقصود
اسعدی سامانی ـ دبیر انجمن شرکت های هواپیمایی ـ قبال گفته بود:
فروش بلیت پروازهای اربعین فقط از طریق اژانس های مجاز و سایت
شرکت های هواپیمایی امکان پذیر است و سایت های اینترنتی مجوز
فروشپروازهایاربعینندارند.سازمانهواپیماییکشوریاوایلمهرماه
فهرستی از ۱۷نماینده رسمی فروش بلیت پروازهای اربعین را منتشر
کرده است.
4
اخبار
وسیع ترینکاوش هایباستانیکشور
در اردبیل انجام شده است
مدیر کل میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دستی استان
اردبیل گفت :در طول یک ســال گذشــته وسیعترین کاوش ها و
بیشترین تعداد مناطق در حال کاوش کشور در استان اردبیل بوده
است .نادر فالحی در بازدید از کاوش های باستان شناسی «جمعه
مسجد اردبیل» تصریح کرد :در طول یک سال گذشته وسیعترین
کاوش ها و بیشترین تعداد مناطق در حال کاوش ،در استان اردبیل
انجام پذیرفته و این موضوع مورد تایید وزارت میراث فرهنگی نیز
قرار گرفته است .وی افزود :در یک سال گذشته ۹محوطه تاریخی
در اســتان کاوش شده که شامل کنزق ،االجوق ،یل سویی ،شال،
فخراباد ،اناهیتا ،اتشگاه ،جمعه مسجد و ایردیموسی است .مدیرکل
میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی استان اردبیل ادامه داد:
این ۹محوطه شامل وسعتی بالغ بر ۳۵هکتار است که برای اولین
ی نظیر است .فالحی
بار در استان اردبیل انجام گرفته و در نوع خود ب
با اشــاره به انجام دقیق و علمی کاوش های انجام یافته در استان،
تاکید کرد :تمامی این کاوش ها با مجوز و نظارت پژوهشکده میراث
فرهنگی و گردشگری کشــور و با استفاده از متخصصین باستان
شناسی در اداره کل میراث فرهنگی استان و دانشگاه محقق در حال
انجام است .وی افزود :اعتبار اختصاص یافته برای کاوش در این ۹
منطقه توسط اداره کل میراث فرهنگی استان اردبیل نزدیک به دو
میلیارد تومان براورد شده است.
۳۰هزار ایرانی در سال ۲۰۱۸
از اسپانیا ویزا گرفتند
ســفیر اسپانیا در ایران گفت :در سال ۲۰۱۸نزدیک به ۳۰هزار
ایرانی درخواست ویزا کرده اند و ۱۵هزار اسپانیایی نیز به ایران امدند.
ادواردولوپزبوسکتسسفیراسپانیادرایرانگفت:اسپانیاییهابیشتر
از شهرهای اصفهان ،شیراز ،کاشان و یزد دیدن کرده اند انها بیشتر با
هدف گردشگری به ایران می ایند ولی قبال بیشتر با هدف تجارت به
ایران سفر می کردند .وی در ادامه بیان کرد :من از شهرهای مختلفی
در ایران بازدید کرده اند مانند عسلویه ،شیراز ،تبریز ،کیش ،اصفهان،
یزد ،مشهد ،کاشان .شمال و جنوب و دریای خزر را خوب دیده ام.
خیلی از شهرهای توریستی ایران در یک مسیر قرار دارند .مسئله
ای که می تواند در صنعت گردشگری این کشور کمک کند همین
مسیر توریستی است که می تواند مشهد کرمان و سایر شهرهای
گردشــگری را به یکدیگر متصل کند تا همه در یک مســیر قرار
گیرند .سفیر اسپانیا در ایران گفت :یکی از اصلی تری چالش های
گردشگری ایران این است که هتلهای خوب و با کیفیت مناسب باید
بیشتر شود .در این موضوع بخش خصوصی مهمترین نقش را ایفا
می کند اما اگر ایران بخواهد منتظر سرمایه های خارجی باشد نمی
تواند در این زمینه پیشرفت کند .بنابراین باید بخش خصوصی در
این موضوع پیشگام شود.
تالش پادشاهی عمان برای تقویت
زیرساختهایگردشگریسالمت
رئیس هیئت مدیره گروه بین المللی سیرابیس کشور عمان گفت:
پادشاهی کشور عمان درصدد تقویت زیرساخت های گردشگری
ســامت اســت .چهارمین کنگره بین المللی سالمت کشورهای
اسالمی پیش از ظهر روز چهارشنبه ۱۷مهرماه در هتل هما تهران
برگزار شد و قرار است تا پایان روز جمعه ( ۱۹مهرماه) ادامه داشته
باشد .در این برنامه زکریا سعید القصانی رئیس هیئت مدیره گروه
بین المللی سیرابیس کشور عمان گفت :پادشاهی عمان درصدد
تقویت زیرساخت ها برای رشد و شکوفایی گردشگری سالمت است.
ما تا ماه پنجم میالدی یک میلیون و 400هزار گردشگر خارجی
در عمان داشته ایم .یکی از زیرساخت های گردشگری سالمت در
حوزه تمدد اعصاب و ارامش است .با توجه به زیرساخت های عمان و
زیرساخت های خاصی که برای ان به وجود امده است ،گردشگری
ســامت نقش زیادی در جذب حداکثری این افراد خواهد داشت.
وی گفت :همچنین یکی از هتل های بزرگ کشور عمان بزرگترین
مرکز اســپای جهان را راه اندازی کرده اســت و در سال 2011به
عنوان دومین مرکز سالمت ،ارامش و نقاهت در دنیا شناخته شد.
همچنین یکی از هتل های عمان که جزو 10هتل برتر خاورمیانه
بوده می تواند زیرساخت خوبی برای این موضوع باشد .در بخش های
دیگر درمانی هم دولت پشتیبانی می کند تا زیرساخت های پزشکی
در حال رشد را افزایش دهد .رئیس هیئت مدیره گروه بین المللی
سیرابیس کشور عمان گفت :دو سال پیش شهر مسقط پایتخت
گردشگری کشورهای جهان اسالم بود ،همچنین شهر صالله در
عمان بســیار دیدنی است و به عنوان مرکز گردشگری کشورهای
عربی در سال های گذشته شناخته شد .امیدواریم تمام این موارد
باعث رشد و ارتقای گردشگری کشور شود.
حضور بیش از ۲۳هزار گردشگر
در دریاچه «گهر»
مدیرکل میراث فرهنگی لرستان گفت :بیش از ۲۳هزار گردشگر
در فصل گردشــگری دریاچه گهر ،به سایت این دریاچه مراجعه
کرده اند .سید امین قاسمی در سخنانی گفت :هر ساله از ۱۵خرداد
تا پایان شهریور فصل گردشــگری سایت دریاچه گهر است که
امســال نیز در این مدت بیش از ۲۳هزار گردشگر به سایت این
دریاچه مراجعه کرده اند .وی با بیان اینکه در چند ماه اخیر اقدامات
خوبی در دریاچه گهر انجام شده است ،افزود :بازسازی پل ها و مسیر
دسترسی که بر اثر سیل فروردین ماه تخریب شده بود ،ساخت و
بهسازی سرویس های بهداشتی و کارهای انتقال اب از جمله این
اقدامات است .مدیرکل میراث فرهنگی لرستان خاطرنشان کرد:
برای تامین برق سایت دریاچه گهر کارهای خوبی انجام داده ایم
و ســال اینده نیز به وســیله نیروگاه برق ابی این مشکل را حل
خواهیم کرد .قاسمی گفت :دریاچه گهر جزو مناطق حفاظت شده
محیط زیســت است و با هماهنگی این اداره در خصوص احداث
زیرساخت هاهمکاریمی کنیم.
شنبه 20مهر 1398سال چهارم شماره58
پنج ابتکار برای رونق گردشگری در ایران
تعیین مسیرهای گردشــگری متنوع ،تعیین تقویم جشنواره ها ،معرفی
سفیر ،اســتفاده از ظرفیت مغفول و استفاده از چهره ها از جمله ابتکاراتی
اســت که می توان از انها برای رونق گردشگری ایران بهره برد .غالمحسین
ابراهیمی ،کارشناس حوزه بین الملل و گردشگری فارغ التحصیل کارشناسی
ارشد روابط بین الملل بیش از بیست سال سابقه کار در بخش های اقتصادی
و گردشگری در کشورهای تونس ،اردن ،لهستان ،لیتوانی ،مالزی و ازبکستان
در کارنامه خود دارد .وی در حال حاضر ،رایزن درجه یک سفارت جمهوری
اسالمی ایران در تاشکند است .او در یادداشتی مشکالت گردشگری ایران
را بررسی و پیشنهادهایی برای حل انها مطرح کرد.
شاید بتوان مشکالت گردشگری ایران را در دو مقوله بررسی کرد؛ مقوله
اول را می توان ذهنیت تصمیم گیرندگان و نخبگان اجرایی کشور دانست
که هنوز به معنای واقعی کلمه گردشگری را به عنوان یک صنعت درامد زا
با غلبه ماهیت اقتصادی نپذیرفته اند .مقوله دوم را طبعاً می توان در حوزه
های مختلفی مانند این مشکالت بیان کرد .نبود زیرساخت های گردشگری،
ضعف خدمات فرودگاهی و اقامتی ،عدم وجود سیســتم حمل و نقل چند
وجهی ارزان (ریلی ،هوایی و زمینی) ،اموزش مستمر مردم و فعاالن حوزه
گردشــگری ،ضعف دانش زبان انگلیسی ،مشکل انتقال مالی و بانکی ،نبود
سیســتم تبلیغات و بازاریابی هدفمند و روزامد ،مدیریت ضعیف اجرایی و
گردشگری و در نهایت نبود نیروی انسانی اموزش دیده و اشنا به فرهنگ
بین المللی و کار در عرصه گردشگری حرفه ای.
به عنوان مثال در بســیاری از کشــورهای موفق گردشگری مثل تونس،
بیشــترین تنوع اقامتگاه در این کشورهاست .به طوری که حق انتخاب از
هتــل و اقامتگاههــای ۱۰دالری تا باالی ۱۰۰دالری وجــود دارد ،یا در
زمینه اموزش مستمر ،برگزاری کارگاههای اموزشی برای روستائیان فعال
حوزه گردشگری جنگل و روستایی امری مستمر و برنامه ریزی شده است.
شاید قبول این موضوع سخت باشد ولی در سال ۲۰۱۳در ایام خدمت در
لهســتان ،از بین حدود دوهزار گردشگر لهستانی و لیتوانیایی که در فاصله
زمانی سالهای ۲۰۱۱و ۲۰۱۲به ایران سفر کرده بودند ،پرسش نامه ای را
در قالب مسابقه سفر به ایران توزیع شد و در ان از مهمترین مشکل شان در
سفر به ایران سوال شد که در پاسخ ،بیش از ۵۰درصد انها مشکل سرویس
بهداشتی در ایران را مطرح کردند.
مطالعه دقیق اخبار روزانه گردشــگری کشورها و یا مشاهدات حضوری
دنیای بزرگ و متنوع گردشــگری ،می توانــد نگاه دقیق و تجربه خوبی از
ابتکارات گردشــگری به ما بدهد که به برخی از انها که محصول تجربه و
مشاهده شخصی است ،اشاره می شود؛
ابتکار اول :تعیین مسیر گردشگری متنوع و عادالنه .بسیاری از کشورهای
فعال در حوزه گردشگری ،همزمان با توجه به مراکز اصلی گردشگری ،نقاط
کمتر توسعه یافته و دارای ظرفیت را نیز مورد توجه قرار می دهند ،بطوری
که امکان توزیع عادالنه کاالی گردشــگری فراهم شود .به عنوان مثال می
توان به ابتکار ماهاتیر محمد نخست وزیر مالزی در سی سال گذشته برای
معرفی جزیره گمنام لنکاوی و تبدیل ان از یک جزیره نسبتا فقیر و کمتر
توســعه یافته به یکی از قطب های گردشگری ان کشور با هویت دادن ان
به عنوان مرکز برگزاری نمایشگاهی (نظامی) و همزمان ایجاد جاذبه های
تصنعی گردشگری و استفاده از ظرفیت گردشگری طبیعت ان اشاره کرد.
ابتکار ســوم :معرفی سفیر گردشگری .کشورهای در حال رشد به لحاظ
تبلیغاتی معموال از بین شــخصیت های موثر و تاثیر گذار کشورهای هدف
که عالقمند به فرهنگ و تاریخ ان کشور هستند ،فردی را به عنوان سفیر
گردشگری معرفی و از نفوذ وی در بین افکار عمومی و نخبگان کشور هدف
برای معرفی و به تعبیری بازاریابی گردشگری خود استفاده می کنند .این
تجربه در کشورهایی مثل اردن ،مغرب و مصر در گذشته و یا ازبکستان در
سالهای اخیر به دفعات استفاده شده است .به طوری که ازبکستان در سال
گذشــته در کشورهای مختلف اقدام به معرفی سفیر گردشگری کرد که از
ان جمله می توان به خانم اکو شری مارگیانتی رئیس دانشگاه گونادارمای
اندونزی اشاره کرد که به عنوان سفیر افتخاری گردشگری ازبکستان در ان
کشور انتخاب شد.
ابتکار چهارم :استفاده از ظرفیت مغفول و بال استفاده محلی .هنر مدیریت
گردشگری ،بهره برداری از امکانات و داشته های موجود است .نمونه ملموس
این ابتکار را می توان در کشورهای مختلف از جمله مالزی در تبدیل سکوی
نفتی غیر فعال در جزیره صباح این کشور به یک کاالی گردشگری و هتل
مشاهده کرد که به دلیل دسترسی خاص به مرجان های دریایی ،به یکی از
جذابیت های گردشگری ایالت صباح مالزی تبدیل شده است .نمونه دیگر
این ابتکار را می توان در معدن نمک ویلیچکای لهســتان در نزدیکی شهر
تاریخی کراکوف اشاره کرد که ساالنه بازدید کننده میلیونی دارد.
ابتکار دوم :تعیین تقویم جشنواره های گردشگری کشور .کشورهای مهم
گردشــگری معموال در سه طرح شهری ،استانی و ملی ،تقویم های ثابت و
سیال جشنواره های گردشکری را تدوین و معرفی می کنند که خود تبدیل
به یکی از جاذبه های مهم در گردشــگری داخلی و بین المللی می شوند.
بعنوان مثال در لهســتان تقویم گردشگری ثابت ان کشور در سطح ملی و
شهری به طور ســاالنه با ذکر دقیق روز و ماه و حتی ساعت جشنواره می
پرداخت که بالطبع این امر برنامه ریزی را برای گردشگر داخلی و خارجی
برای شرکت در ان اسان می نمود.
ابتکار پنجم :اســتفاده از چهره ها .اســتفاده از چهره ها سالهاست که به
عنوان تجربه موفق در حوزه گردشــگری اســتفاده می شود .در این رابطه
می توان به الگوی موفق اردن در معرفی جاذبه گردشگری غار پترا در سال
۲۰۰۴اشــاره کرد که هیات گردشــگری و ملکه اردن با دعوت از تعدادی
از شــخصیت های برجسته و بویژه برندگان صلح نوبل ،پترا را در فهرست
رقابتی عجایب هفت گانه که توســط یکی از موسسات بین المللی برگزار
شده بود قرار داد .در دوره اخیر ،کشورهای مغرب ،مصر ،قطر و دبی نیز در
استفاده از ابزار تبلیغاتی و چهره های تاثیر گذار موفق عمل کرده اند.
شنبه 20مهر 1398سال چهارم شماره58
به بهانه نامگذاری ( ۱۲تا ۱۸مهر) به عنوان هفته تهران
چرا تهران را به اندازه تهران نمی شناسیم؟
داوود میاندهی| هفته تهران ( ۱۲تا ۱۸مهر) فرصت مناســبی است تا بررسی کنیم چرا فقط ابرشهر تهران
را به ترافیک و الودگی هوایش می شناســیم و با انهمه جاذبه های تاریخی و طبیعی بی شمار ،مقصد سفر حتی
برای بیشتر پایتخت نشینان نیست.
۱۴مهر که به مناسبت انتخاب این شهر به پایتخت سیاسی کشور در عهد قاجار ،توسط شورای اسالمی شهر
تهران طی ســال ۹۵به روز تهران نام گرفته ،مناســبتی برای برنامه ریزی هفته تهران شــده و این مناسبت ها
فرصت خوبی است تا ضمن معرفی بیشتر زیبایی های تهران ،به این پرسش ها هم پاسخ داده شود که چرا تهران
را انطور که هست نمی شناسیم .خیلی ها جاذبه های تاریخی و گردشگری این کالنشهر را حتی با وجود سال ها
ســکونت در ان نمی شناسند یا برای دیدن ان وقت نمی گذارند .طی ســال های گذشته هم کمتر اتفاق افتاده
مردم سایر استان های کشور عازم سفر شوند و شهر تهران را به عنوان مقصد سفر خود انتخاب کنند؛ نهایت ،به
طور مثال در ایام تعطیل نوروز وقتی می خواهند به شمال یا دیگر استان های شمالی یا شمال غربی کشور بروند
توقفی هم در تهران می کنند و معتقدند ان ایام این کالنشــهر خلوت تر اســت .البته این برداشت نادرست هم
نیست ،تهران شلوغ است ،ترافیک زیادی دارد ،الودگی صوتی و هوای ان امان ها را بریده و تصویری که همواره
از پایتخت معرفی شده یا در اذهان جا مانده نیز بر همین مبنا قرار دارد.
اما پایتخت روی دیگری هم دارد و در کنار مشــکالتش از زیبایی های منحصر به فردی برخوردار است که در
کمتر جایی از دنیا شاید بشود مشابه انها را یافت .تهران ،هم شهری است تاریخی و هم دارای جاذبه های متنوع
طبیعی؛ جنوب تهران در شهرری یا حتی در برخی نقاط شهر تهران مانند قیطریه ،مولوی یا بازار بزرگ ،قدمت
و تاریخی حدود هفت هزارســاله را باستان شناســان برای این شهر به ثبت رسانده اند؛ ضمن اینکه بسیاری از
بناهای تاریخی موجود پایتخت از دوره صفوی به این طرف سرپا هستند و میزبان گردشگران .قرار گرفتن تهران
در دامنه های البرز نیز مناظر بدیع طبیعی را در این شهر و اطراف ان در کنار اثار تاریخی ایجاد کرده است که
حتی با یک یا چند سال سکونت در ان حتی با برنامه ریزی برای دیدن جاذبه های موجود ،باز با کمبود زمان
مواجه می شویم .کسی که در تهران ساکن باشد به فاصله چند ساعت می تواند هم به مناطق کویری( در نزدیکی
ورامین) دسترسی داشته باشد و هم از ورزش های زمستانی در شمال پایتخت استفاده کند و این موقعیت ویژه
پایتخت را کمتر شــهر یا منطقه ای در دنیا دارد .با یک جســت و جوی ساده در اینترنت نیز می توان فهرست
حداقل یکصد جاذبه تاریخی و طبیعی شــهر تهران را یافت و برای دیدن انها در طول سال برنامه ریخت ،حال
انکه جاهای دیدنی این کالنشهر بسیار بیشتر از این شمار است.
چرا تهران را نمی شناسیم؟
اما نخستین پرسش در این زمینه اینکه چرا خیلی ها جاذبه های تهران را نمی شناسند و مهمترین پاسخی هم
که به ان داده می شود این است این جاذبه ها خوب و به اندازه معرفی نشده اند.
به واقع این جاذبه ها به اندازه ،ســاختارمند ،هدفمند و به شکل کارشناسی معرفی نشده اند و نیاز است که به
هر مناســبت و فرصت معرفی انها کار کارشناسی و علمی با هدف مخاطبان داخل و خارج از کشور انجام شود.
حتی شــاید اگر بگوییم عزمی جدی و برنامه محور طی سال های گذشته برای معرفی جاذبه های تهران وجود
نداشته است گزاف نگفته باشیم؛ هنوز وقتی پای صحبت برخی برنامه ریزان می نشینیم می گویند اگر بیشتر به
تهران برســیم یا ان را معرفی کنیم ،با سیل جمعیت بیشتری از مهاجران مواجه می شویم که این شهر را بیش
از پیش غیرقابل سکونت می کنند .بر همین مبنا می بینیم که کمتر مشاهده شده در حوزه گردشگری تورهایی
به مقصد خاص تهران برنامه ریزی شود و اگر هم طی چند سال اخیر اقداماتی مشاهده شده ،قائم به فرد یا یک
موسسه بوده و برنامه ریزی ساختاری نبوده است .حتی نهادهای مرتبط با مسائل میراث فرهنگی هم در هرکدام
از بخش ها تاکنون در این زمینه اقدامات درازمدت ،اثرگذار و حرفه ای نداشــته اند و اگر برنامه هایی هم اجرا
شده متناسب با اصول حرفه ای تبلیغات یا اطالع رسانی نبوده است.
صرفنظر از معرفی جاذبه های تهران برای شــهروندان خارج از کشــور یا خارج از تهران ،این مشکل در شهر
تهران هم بخوبی مشــهود است و نگارنده پیشــنهاد می کند برای برنامه ریزی معرفی جاذبه های تهران در بعد
مخاطب داخل ،جامعه هدف به دو دسته تهران نشینان و ساکنان سایر شهرها و روستاهای کشور تقسیم شوند
و برای این دو دسته از مخاطبان برنامه ریزی جداگانه در دستور کار گیرد.
چرا باوجود شناخت ،از جاذبه ها دیدن نمی کنیم؟
اما در این میان بســیاری از افراد هم هســتند که از جاذبه های دیدنی شهر تهران کم و بیش اطالع دارند اما
برنامه ای برای دیدن انها نمی ریزند؛ اصوال تهران نشــینان تا فرصتی برای تفریح به دســت می اورند بیشتر به
فکر رفتن به شمال یا مناطقی خارج از تهران هستند و این به نوعی به فرهنگ تبدیل شده است.
این نکته مهمی است که به نظر می رسد اگر به ان توجه شود نه تنها زمینه معرفی بیشتر جاذبه های تهران
به واســطه این افراد به ســایر شهروندان ایرانی و غیرایرانی فراهم شود ،این کار زمینه نشاط اجتماعی و ارامش
خاطر بیشتر افراد ساکن در پایتخت را نیز فراهم می کند.
انــان که در تهران زندگی می کنند خوب درک کرده اند که ســبک زندگی در پایتخت با دیگر نقاط کشــور
ح زودتر از خانه بیرون می زنند و
تفاوت های بی شــماری دارد؛ بیشتر افراد در تهران چند نوبت کار می کنند ،صب
شب هم دیرتر به خانه باز می گردند.
در طول روز شــهروندان عمدتا فرصت بازگشــتن به خانه برای میل کردن ناهار یا استراحت ندارند و یکسره
مجبورند کار کنند تا بتوانند از پس هزینه های اقامت در تهران بر بیایند.
الودگی هوا ،الودگی صوتی ،ترافیک کالفه کننده ،ازدحام جمعیت در پیاده روها و مراکز مهمی که گذر انسان
ها به انجاها می رسد مثل بازار تهران یا ،....همه و همه سبب می شود که تردد در سطح شهر در خالل انجام
کارها و فعالیت ها هم انســان را بیشــتر خسته و کالفه تر کند؛ لذا نیاز به استراحت و تفریح در انسان هایی که
در تهران زندگی می کنند بیشتر از سایر نقاط کشور احساس می شود.
دیدن اثار تاریخی شهر تهران هم برای تهران نشینان از رفتن به مناطق خارج از تهران یا شمال کم هزینه تر و
اسان تر است؛ لذا اگر ساکنان تهران بتوانند برای دیدن جاذبه های شهر تهران بیشتر و بهتر از قبل برنامه ریزی
کنند ،ضمن اشنایی با تاریخ و هویت بیشتر پایتخت ،می توانند از ارامش فکری بیشتری هم برخوردار شوند.
اما اینک می توان مدعی شــد در فرهنگ مســافرت یا تفریح شهروندان در تهران اکنون کمتر فرصتی به خود
شــهر تهران داده می شــود که بیشتر علت های ان نیز به ناشناخته ماندن جاذبه های این کالنشهر یا رویکرد و
نگرشی نزد مردم بر می گردد که معتقدند تفریح و ایجاد فراغ بال ،یعنی خروج از تهران .لذا روز و هفته تهران
فرصت مناسبی به شمار می رود تا هرچه بیشتر شهر تهران را معرفی ،روی فرهنگ مسافرت و تفریح در پایتخت
به شکل اصولی و حرفه ای کار کنیم و این معرفی و اقدامات البته به این هفته محدود نباشد.
چوب حراج به ۵۷اثر ایرانی-تاریخی در کریستیز
حراجی کریستیز لندن در قالب حراجی جدید هنر اسالمی مجموعه از اثار
هنــری و تاریخی ایرانی را به فروش خواهد گذاشــت .در این حراجی که با
عنوان “هنر دنیای اسالم و هند شامل فرش و قالیچه های شرقی” در تاریخ
۲۴اکتبر برگزار می شود و در مجموع ۲۸۷اثر به فروش گذاشته می شود که
۵۷اثر منشاء ایرانی دارند .تعداد زیادی از اثار ایرانی در این حراجی مربوط
به دوره صفویه و قاجار هســتند و شــامل نســخ خطی ،قران های قدیمی،
ظروف تزئینی و دیگر موارد می شــود .اما یک نقاشی رنگ روغن از «محمد
نقاش دربار کریم خان زند
صادق» از هنرمندان برجســته قرن ۱۸ایران که
ِ
بوده باالترین قیمت را در میــان اثار ایرانی به خود اختصاص داده و قیمت
تقریبی ۱۲۲هزار دالر تا ۱۸۴هزار دالر برای ان در نظر گرفته شــده است.
کتاب شعری از امیر خسرو دهلوی شــاهر نامدار پارسی زبان هندی نیز در
این حراجی ۹۸هزار دالر تا ۱۴۷هزار دالر قیمت گذاری شده است .قدمت
این نسخه خطی به ســال ۱۴۶۳میالدی ( ۵۵۶سال پیش) بازمی گردد .از
دیگر اثار ایرانی حراجی کریستیز لندن می توان به قلیان دوره قاجار (قیمت
تخمین زده ۱۴تــا ۲۲هزار دالر) ،ظرف برنز دوره ایلخانی ( ۱۲تا ۱۸هزار
دالر) ،افتابــه برنجی دوره صفوی ( ۱۲تا ۱۸هزار دالر) ،یک نســخه خطی
قــران دوره قاجار ( ۱۲تا ۱۸هزار دالر) ،شــمعدان دوره صفویه ( ۱۰تا ۱۴
هزار دالر) ،یک جفت جام ساخته شده از طال ،نقره و برنج دوره قاجار ( ۷تا
۱۱هزار دالر) ،جواهردان چوبی و اینه قجری ( ۷تا ۱۰هزار دالر) ،کشکول
طالکوب دوره قاجار ( ۶تا ۸.۵هزار دالر) ،کاشی صفوی ( ۴تا ۷هزار دالر)،
افتابه و تشــت حکاکی شــده برنز و طال مربوط به دوره قاجار ( ۳تا ۵هزار
دالر) و دلو مســی برنزی خراســان مربوط به قرن ۱۲میالدی ( ۳تا ۶هزار
دالر) اشاره کرد.
اخبار
5
پاسخ صندوق احیا به انتقاد خانواده
ال احمد از فروش منزل پدری
در پی انتشــار خبر «انتقاد خانــواده ال احمد برای اگهی
فروش منزل پدری؛وزارت تازه تاسیس به جای حفظ میراث
فرهنگی دنبال حذف ان افتاده است» صندوق احیاء جوابیه
داده اســت .متن جوابیه صندوق احیاء به شــرح زیر است:
پیرو انتشــار خبر «انتقــاد خانواده ال احمــد برای اگهی
فروش منزل پدری؛وزارت تازه تاسیس به جای حفظ میراث
فرهنگی دنبال حذف ان افتاده اســت» ،با ابراز تاسف شاهد
انتشــار خبری با تاکید بر واژه اشــتباه «فروش خانه جالل
احمد» در ان رســانه محترم بوده ایم که از اساس بر مبنای
اطالعات نادرست نگارش شده است .به همین منظور جهت
ابهام زدایی از اقدام انجام شده به اطالع میرساند که صندوق
احیاء در طول ۱۴سالی که از زمان تاسیس ان بر اساس بند
«ز» ماده ۱۱۴قانون چهارم توســعه میگذرد ،هیچگاه بنایی
را به فروش نرسانده و دایره اقدامات صندوق همانطور که در
متن خبر نیز بر ان تاکید شــده است همواره واگذاری حق
بهره برداری مــدت معین بعد از احیاء و مرمت ابنیه تاریخی
توســط بخش خصوصی است .در همین راستا نگاه دقیق تر
به متن خبر منتشر شده نیز میتوانست ابهامات بوجود امده
را به نحو مقتضی برطرف سازد ،در خبری که در تاریخ هفتم
مهرماه جاری با تیتر «مدیرعامل صندوق احیاء اســامی ۵۴
بنای اماده واگذاری خود را اعالم کرد» توسط روابط عمومی
صندوق برای خبرگزاری ها فرســتاده شــده است ،از قول
مدیرعامل اشاره شده که « امید با استفاده از ظرفیت رسانه
ها و خبرنگاران فعال در حوزه میراث فرهنگی ،کنشــگران
اجتماعی و شــبکه های اطالع رســانی محلی ،اســتانی و
سراســری زمینه ایجاد فضای رقابتی و مشارکت حداکثری
جهت مرمــت ،احیاء و بهره برداری مــدت معین از بناهای
مورد اشاره فراهم شود ».ایران یکی از مهمترین کانون های
تاریخی جهان با میراث غنی از اماکن تاریخی اســت تعداد و
پراکندگی این اثار کــه به روایتی تعداد انها به بیش از یک
میلیون اثر میرســد ،این حقیقت را به ما یاداور می شود که
بودجــه های دولتی به تنهایی پاســخگوی مرمت این تعدد
بناها نیســت و به همین جهت صندوق احیاء با نقشــی که
قانونگذار برای ان تعیین کرده است در قالب مشارکت بخش
خصوصی ،احیاء و مرمت بناهای تاریخی را محقق می سازد،
مشارکتی که به بهره برداری مدت معین از بناهای یاد شده
با اعطای کاربری متناســب با شان بنا و نظارت های مستمر
صندوق احیاء در هر ســه مرحله یاد شــده ،منتج می شود.
از دیگر ســو در خبر ان رســانه محترم ،از قول اقای محمد
حسین دانایی ،خواهر زاده مرحوم جالل ال احمد انتقاداتی
در مورد کاربری تعیین شــده برای این بنای تاریخی مطرح
شــده اســت که به نوعی پیش داوری محسوب میشود چرا
کــه صندوق احیاء هنوز اگهی مزایــده این بنای تاریخی را
با ذکر جزئیات و کاربری پیشــنهادی منتشر نکرده است و
خبر صندوق احیاء صرفاً پیش اگهی کلی است که به منظور
اگاهــی و تنویر افکار عمومی از چنیــن ظرفیتی و افزایش
مشــارکت بخش خصوصی برای احیــاء و مرمت این بنای
تاریخی منتشــر شده اســت و پر واضح است که در تعیین
کاربری بــرای این بنای تاریخی اقدامــات فرهنگی اولویت
اصلی خواهد بود .از دیگر ســو با احترام به اصنافی که از ان
ها سخن به میان میاید ،تقلیل کاربری فرهنگی -پذیرایی به
فعالیتهای قهوه خانه ایی و کافیشــاپی صرف ،حاکی از نگاه
سطحی به موضوعات فرهنگی است و همانطور که امروزه در
بسیاری از مراکز مهم فرهنگی ،محلی برای پذیرایی متناسب
با فضای فرهنگی مدنظر قرار میگیرد ،منظور از اعطای چنین
کاربریهای احتمالی نیــز می تواند برپایی بخش پذیرایی در
کنار فضای فرهنگی ،متناسب با شان بنا و اصالت اثر باشد.
در پایان از همه اصحاب رسانه ،فعاالن فرهنگی و کنشگران
اجتماعی دعوت می شــود با بهره مند ساختن این مجموعه
از اراء و نظــرات ســازنده خود صندوق احیــاء را در انجام
وظایف خــود یاری دهند و همانطور که در گذشــته نیز از
طریق رســانههای ارتباط جمعی اعالم شــده ،این صندوق
بــه منظور تجدید حیات ابنیه تاریخــی ،نیازمند یاری همه
صاحب نظرانی است که دل در گرو اعتالی فرهنگ و تاریخ
پراوازه ایران زمین دارند.
۹۰۰گردشگر خارجی از جاذبه های
لرستان دیدن کردند
مدیرکل میراث فرهنگی لرستان گفت :در ۶ماهه امسال،
یک میلیون و ۲۸۸هزار و ۹۷۷نفر از جاذبه های گردشگری
لرســتان بازدید کرده اند که از این تعداد ۹۶۶نفر گردشگر
خارجی بوده اند .سید امین قاسمی در سخنانی بیان داشت:
در ۶ماهه نخســت ســال جاری ،یک میلیون و ۲۸۸هزار
و ۹۷۷نفر از جاذبه های گردشــگری لرستان بازدید کرده
اند که از ایــن تعداد ۹۶۶نفر گردشــگر خارجی بوده اند.
وی با بیان اینکه سیل فروردین ماه امسال موجب خسارت
زیادی به برخی اماکن تاریخی ،فرهنگی و همچنین تخریب
تاسیســات گردشگری لرســتان شــد و در نتیجه کاهش
گردشــگر در نیمه اول سال به اســتان را به دنبال داشت،
اضافه کرد :قلعه تاریخــی ،فرهنگی فلک االفالک خرم اباد
با ۳۹۹هــزار و ۱۲۸بازدید در بین اثــار تاریخی طبیعی
لرســتان بیشــترین بازدید را به خود اختصاص داده است.
مدیرکل میراث فرهنگی لرستان افزود :همچنین در ۶ماهه
نخست امســال ۸۹۷هزار و ۳۹۸نفر در واحدهای اقامتی
استان اقامت داشته اند .قاسمی اظهار داشت :تالش خواهیم
کرد در نیمه دوم سال با برنامه ریزی مناسب و فراهم کردن
زیرســاخت های مورد نیاز حضور گردشگران را در لرستان
افزایش دهیم.
6
خبر
تپه ریوی خراسان شمالی،
زوایای تاریک فرهنگ شمال شرق را
روشن می کند
رئیس پژوهشــگاه میــراث فرهنگی و گردشــگری گفت:
تپه تاریخی «ریوی» در خراســان شمالی می تواند با روشن
کردن زوایا و نقطه های تاریک جریان فرهنگی شمال شــرق
کشور ،برای جامعه باستان شناسان از اهمیت زیادی برخودار
باشد .پنجشنبه در بازدید از عملیات کاوش مشترک باستان
شناسان ایرانی و المانی بر روی این تپه تاریخی در شهرستان
مانه و ســملقان اظهار داشت :با مطالعات مشترکی که گروه
های داخلی و خارجی انجام می دهند و نتایج گاه نگاری هایی
که حاصل خواهد شد ،این محوطه تاریخی به عنوان منبعی
مهم برای پاسخ دهی به بسیاری از خالءهای احتمالی جریان
فرهنگی در شــمال شرق کشور شــناخته می شود .وی با
اشــاره به مشــارکت هیات باستان شناســی المانی در این
پروژه ،افزود :پژوهشــگاه میراث فرهنگی و گردشگری بیش
از ۳۰تفاهم نامه داخلــی و چندین تفاهم نامه خارجی را در
دســت اجرا دارد که یکی از انها ،همکاری با موسسه باستان
شناســی المان بر روی تپه ریوی خراسان شمالی است .وی
عنــوان کرد :بهره مندی از تــوان علمی و ظرفیت مجموعه
هــای برون مرزی ،به دلیل دسترســی انان به منابع اولیه و
مطالعــات بیرونی ،برخورداری از فناوری و امکانات خوب ،به
ما کمک می کند تا در پاسخ به سئواالت طرح شده در رابطه
با موضوع ،گام های درست تری برداریم .عمرانی با اشاره به
اینکه حضور المانی ها در ریوی با بهره مندی از ظرفیت های
پژوهشــگاه بوده و مقدمه ای برای شــرایط سازی به منظور
حمایت های بیشتر است ،گفت :پژوهشگاه میراث فرهنگی و
گردشگری در حال پیگیری پروژه ای است که بخشی از ان
به شمال شرق کشور برمی گردد و در ان حتما از این ظرفیت
ها بیشتر استفاده خواهیم کرد.
رئیس پژوهشــگاه میــراث فرهنگی و گردشــگری ،لزوم
مساعدت مسئوالن استانی به منظور تحقق اهداف پیش بینی
شده برای سایت ریوی را ضروری خواند و گفت :امید است با
ایجاد پایگاه داده این ســایت ،با همکاری ادارات استانی و به
ویژه مراکز اموزشی که پیوستگی جریان علمی در انها جدی
تر اســت ،بتوانیم در اینده از این منابع برای پاسخ دادن به
بسیاری از مسائل و نقاط تاریک جریان فرهنگی شمال شرق
کشــور بهره ببریم .عمرانی اظهار داشت :تالش خواهیم کرد
تا دریچه بازدید از ســایت هایی چــون ریوی را برای عموم
مــردم فراهم کنیم و به تبع ان شــاهد رونق بیش از پیش
گردشــگری در منطقه باشــیم .محوطه تاریخی ریوی واقع
در ۳کیلومتری غرب شــهر اشخانه و یک کیلومتری غرب
روســتای نجف از توابع شهرستان مانه و سملقان ،بر اساس
پژوهشهای باستان شناســی یک استقرارگاه کهن در دشت
ســملقان با قدمت حدود ۳۵۰۰سال است .مهمترین دوران
اســتقراری این محوطه مربوط به دوران های هخامنشــی،
اشکانی و ساسانی است که در این دوره ها سکونتگاه شهری
و مرکز اســتقرار مردمان دشت سملقان بوده است .محوطه
تاریخی ریوی یکی از مهمترین استقرارگاه های تاریخی در
شــمال شرق کشور اســت که نزدیکی ان به جاده ارتباطی
گرگان -مشهد فرصت مناســبی را برای ایجاد سایت موزه
گردشگری و رشد صنعت توریسم دشت سملقان فراهم کرده
اســت .تاکنون ۶۴۲اثر تاریخی خراسان شمالی در فهرست
اثار ملی به ثبت رســیده که از این تعداد ۵۰۹اثر تاریخی،
۴۴اثــر طبیعی ۷۵ ،اثر ناملمــوس و ۲۰اثر منقول تاریخی
است .اســتان خراسان شمالی با داشــتن هزار و ۲۰۰اثر و
بنای تاریخی شناسایی شده در شمال شرق کشور قرار دارد.
شنبه 20مهر 1398سال چهارم شماره58
ثبت جهانی پیاده روی اربعین در انتظار پاسخ روشن عراق
عراق هنوز همکاری خود را برای ثبت جهانی پرونده میراث ناملموس اربعین اغاز نکرده اســت تا ایران
بتواند این پرونده را به صورت چند ملیتی به یونسکو ارسال کند .رویداد جهانی اربعین یکی از رویدادهای
مهمی اســت که طبق ســنت عراقی ها هر زائری در ایام نزدیک به اربعین از هر منطقه ای راه را پیاده تا
حرم امام حسین (ع) طی می کند .از کشورهای دیگر نیز برای شرکت در این رویداد به کشور عراق سفر
می کنند تا در مسیر پیاده روی همراه با مردم ملت های دیگر قرار گیرند .در ایران نیز از انجا که کشوری
شــیعه است عالقه مندان زیادی هر ســال نزدیک به روز اربعین در این پیاده روی شرکت می کنند برای
حضور در این مراسم ،مردم ایران هم ایین های خودشان را دارند از بدرقه زائر تا همراه شدن زائر در مسیر
پیاده روی ،عزاداری ها و حتی استقبال از او هنگام برگشت .رویداد عزاداری روز اربعین رویداد جهانی به
شمار می اید چرا که حدود ۲۰میلیون نفر از شیعیان جهان از هر کشوری در ان شرکت می کنند .دبیر
کل جمعیت هالل احمر پیش بینی کرده امسال بیش از ۳میلیون نفر از ایران در اربعین حسینی شرکت
خواهند کرد .به دلیل همین استقبال زیاد از سوی ایران است که مسئوالن میراث فرهنگی تصمیم گرفته
اند تا این رویداد را با کمک عراق در فهرســت رویدادهای یونســکو جهانی کند .اذر ماه سال ۹۴مسعود
سلطانی فر رئیس سابق سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری وقت گفت :اربعین به عنوان
بزرگترین تجمع مســلمانان در کربالی معلی و یکی از مکان های زیارتی مهم جهان که به لحاظ معنوی،
مســیرهای زیارتی و پیاده روی ،سابقه طوالنی ،ایین و مراسم های ویژه با خاطرات مربوطه در طول تاریخ
اهمیت و ارزش ویژه و بی بدیلی پیدا کرده اســت .این شــور ،شــوق و معرفت حسینی در تجمع میلیونی
امروز تبدیل به یک رزمایش با عظمت برای پیروان و عالقه مندان اباعبداهلل الحسین علیه السالم در میان
مســلمانان و همه افراد ازادی خواه جهان شده اســت و ایین و مراسم با عظمت ان یک رویداد بی نظیر و
معنوی جهانی را رقم زده است.
سلطانی فر بیان کرد :پرونده میراث معنوی(ناملموس) این مراسم و مسیر زیارتی در سطح ملی و جهانی
به طور مشترک با کشور عراق ،شامل تمامی راه ها و محورهای زیارت در مسیر خسروی ،مهران ،چذابه و
شــلمچه و استان های مرزی به همراه تمام ایین های و مراسم های مربوطه و تمام اتفاقات معنوی توسط
سازمان میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری اماده خواهد شد .این میراث معنوی با عظمت که به
لحاظ معنی و مفهوم و به لحاظ ایینی ،با اشتیاق و شور روزافزون ،یکی از بی نظیرترین میراثهای معنوی
زنده بشری را رقم زده است .حفظ این میراث ارزشمند در جنبه های مختلف به ویژه به لحاظ سنت های
فرهنگی و دینی و اهمیت ملی و جهانی ان در قالب پرونده ای جامع و مصور ابتدا در سطح ملی و سپس
با کمک کشــور عراق بصورت مشترک در سطح جهانی برای ثبت در یونسکو ارایه خواهد شد .مرداد سال
۹۵سلطانی فر از ثبت ملی مراسم و راهپیمایی اربعین حسینی به صورت ناملموس خبر داد .چندی پیش
هم ،ولی تیموری معاون گردشگری وزارت میراث فرهنگی ،صنایع دستی و گردشگری از توافق دو کشور
برای تشکیل پرونده مشترک «اربعین» برای ثبت در یونسکو خبر داد و گفت :این پیشنهاد از سوی ایران
مطرح شــده و مدت ها بود که پیگیر تشــکیل این پرونده برای ثبت در یونسکو بوده است .اکنون با عراق
توافق شده این پرونده ،مشترک برای ثبت در فهرست جهانی یونسکو تشکیل شود.
در این مدت افراد زیادی درباره پرونده اربعین اظهارنظر کردند .ســیدمحمدصادق طباطبایی نژاد ،عضو
کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه ثبت جهانی راهپیمایی اربعین برای انتقال هدف و فلسفه اربعین
الزم اســت ،گفته :متاسفانه رسانه های غربی اجازه نمی دهند ،این حرکت عظیم مردمی در کشورهای شان
بازتاب خبری داشته باشد ،اما با ثبت جهانی ان جهانیان از ماهیت راهپیمایی اربعین حسینی اگاه خواهند
شــد .با گذشت چند ســال از زمان وعده ثبت جهانی اربعین باید گفت که هرسال محدودیت هایی برای
ثبت پرونده های ناملموس کشــورها توسط یونســکو بوجود می اید اماهمچنان رسیدگی به پرونده های
چند ملیتی و مشــترک زودتر انجام می شود .اما مشــکلی که اکنون برای ثبت جهانی اربعین وجود دارد
نه این محدودیت هاســت و نه مخالفت یونســکو با این ایین ها بلکه کشور عراق باید این امادگی را برای
تهیه پرونده داشــته باشد .در این باره ،محمدحسن طالبیان معاون میراث فرهنگی کشور گفت :عراق باید
به ما در این باره جواب بدهد تاکنون نتوانسته ایم پاسخ روشنی بگیریم چون باید این پرونده با همکاری
و مشــارکت انها نوشته شود .از ســوی دیگر برخی مطرح می کردند که یونسکو در مخالفت با این ایین
برامده اما این موضوع را طالبیان تکذیب کرد و گفت که ما قبال هم پرونده مراســم مشهد اردهال را ثبت
جهانی کرده ایم .ما می خواهیم این همدلی و مشارکت مردم را در جهان ثبت کنیم .از مراسم پیاده روی
و برپایــی موکب هــا و همه ایین های این پیاده روی معنوی .در این پرونــده ایین زیارت رفتن تا کربال
برای ایام اربعین و عزاداری را درج خواهیم کرد بخشی از این ایین در ایران است و بخشی هم در عراق.
بنابراین عراق باید برای تکمیل این پرونده به کمک ما بیایند.
خانه لرزاده
موزه شد
خانه استاد لرزاده در خیابان شریعتی تهران که در محاصره ساختمان
های بلند مرتبه قرار دارد ،به خانه موزه لرزاده تبدیل شد .حسین لرزاده
معمار و هنرمند مشــهور ایرانی از جمله اخرین نسل استادکاران چیره
دست و هنرمند بود که ضمن اشنایی با فنون و اجزای گوناگون هنرهای
ســنتی معماری اسالمی و ایرانی به خلق اثاری ماندگار در دوران جدید
ایران پرداخت .او در اســتانه انقالب مشــروطیت تهران و در خانواده ای
معمار در ســال ۱۲۸۵هجری شمسی به دنیا امد .استاد لرزاده با حکم
وزارت معارف و انجمن مفاخر و اثار ملی ارامگاه فردوســی را ساخت و
از دیگر ســو از باالترین مرجع تامه شیعیان جهان در زمان خود دستور
ساخت بنای مســجد اعظم قم را گرفت و به واسطه مراجع معظم عراق
به افتخار طراحی نظارت بر ســاخت اجزای حرم مطهر امامان معصوم و
بزرگان دین در عتبات عالیات نائل شد .برخی او را دایره المعارف تجربی
هنر اســامی و میراث بان هنر و تمدن اسالمی دوران معاصر نامیده اند.
حســین لرزاده در طول ۹۸سال زندگی در بیش از ۸۴۲عمارت فعالیت
کرد .این کارنامه در کنار انواع بناها مانند کاخ بیمارســتان بانک مدرسه
منزل مســکونی و غیره که اجزایی مانند ســر در ،رسمی سازی ،طاسه
ســازی و شمســه زیاد ،یزدی بندی ،مقرنس کاری و روسازی و تزئینی
کاری و ســایر هنرنمایی های اســتاد را به یادگار دارند ،شامل طراحی و
معماری و نظارت بر اجرای بیش از ۶۳۵باب مســجد نیز می شود .خانه
ای که او از دهه ۳۰تا ۸۰در ان زندگی می کرده پس از درگذشت استاد
در ســال ۸۳با هدف ایجاد موزه و ثبت و معرفی اثار از سوی شهرداری
تهران خریداری شــد .بعد از چند ســال فعالیت های مختلف از جمله
کافی شاپ بخش گلخانه ان ،بالخره عصر ۱۷ ،مهر ماه با حضور شهردار
تهران افتتاح شــد تا روایت دهه های گوناگــون زندگی لرزاده و محلی
برای شناســایی و معرفی میراث معماری اســامی ایرانی و جنبه های
کمتر شــناخته شده ان باشد .فراوانی و گستردگی جغرافیایی اثار استاد
لرزاده سبب شد تا بسیاری از انها ناشناخته و یا کمتر شناخته شده باقی
بمانند .اما در این موزه به شرح فعالیت های او در چند اثر مشهور از جمله
ارامگاه فردوسی و مسجد لرزاده و مسجد قندی و ...پرداخته شده است.
بهارخواب این خانه دوره پهلوی اول نیز به محل برگزاری جلسات تبدیل
شد .زیرزمین ان هم تاالر کودک و معماری توسط تیم موزه عروسکهای
تهران ایجاد شــده است تا با کمک بازی وســرگرمی کودکان با موضوع
معماری بیشتر اشنا شوند .ولی اثار کمی از وسایل زندگی او در این موزه
مشــاهده می شود که البته مسئوالن موزه درصدد هستند تا این وسایل
را از خانواده اش گرفته و در این خانه به نمایش بگذارند .تنها چیزی که
از اســتاد در یکی از اتاق های ان وجود دارد ،کاله و عصای اوست .خانه
استاد لرزاده در محاصره ساختمانهای بلند مرتبه قرار دارد ساختمانهایی
که پیش از این شــورای شهر نیز درباره شکستن حریم این خانه توسط
این بناها اعتراض کرده بود .حتی کاربری این خانه به عنوان خانه معمار
یا موزه لرزاده نیز چندی پیش دچار چالش شده بود .کارفرمای پروژه راه
اندازی خانه موزه معمار لرزاده معاونت معماری و شهرســازی شهرداری
تهران و مجری ان نیز ســازمان زیباسازی شــهرداری تهران بوده است.
اما موزه پردازی ان را رضا دبیری نژاد و وحید قاســمی به عهده گرفتند.
همچننی از افــرادی از جمله فرزندان و نوه های مرحوم لرزاده نیز برای
پژوهش درباره اســتاد کمک گرفته شــد .قرار است این موزه هر روز به
روی بازدیدکنندگان از ســاعت ۹صبح تا ۱۶باز باشد بدون اینکه فعال
بلیتی برای ان در نظر گرفته شود.
شنبه 20مهر 1398سال چهارم شماره58
علی اصغر مونسان وزیر میراث فرهنگی:
گردشگریمسیرمیان برپیشرفتیککشوراست
وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی گفت :وضعیت گردشگری
جهانی به عنوان یک صنعت بزرگ امروزه رونق بسیار خوبی دارد و گردشگری
در دنیا به عنوان یک مســیر میان بر برای پیشرفت کشورها تلقی می شود.
علی اصغر مونسان در همایش «سرمایه گذاری گردشگری منطقه شرق کشور»
اظهار کرد :به همین دلیل چه کشورهای مختلفی که منابع طبیعی بی نظیری
دارند و چه کشــورهایی که ندارند مسیر گردشگری را به عنوان یک مسیر
راحت برای پیشرفت و رونق اقتصادی خودشان در نظر گرفتند .وی افزود :از
زمانی که فناوری رشد چشم گیری در دنیا پیدا کرد نیروی انسانی در صنایع
مختلف مانند بخش کشــاورزی روز به روز روند کاهشی پیدا کرد ،علی رغم
این که فناوری موجب رونق اقتصادی شد اما بحرانی در ایجاد اشتغال جهانی
به وجود اورد و برای دولت ها ایجاد شغل مهم شد .مونسان ادامه داد :هر چه
فناوری به سمت جلو حرکت می کند استفاده از نیروی انسانی کم تر شده و
موضوع اشتغال به موضوع مهمی تبدیل شده است؛ با توجه به ویژگی هایی که
صنعت گردشگری دارد و شرایط موجود ،یکی از را ههای ایجاد اشتغال در دنیا
صنعت گردشگری است ،کارشناسان اقتصاد جهانی پیش بینی می کنند که هر
چه فناوری به سمت جلو پیش رود تمام بخش گردشگری و اقتصاد گردشگری
جهانی به نیروی انسانی بیشتری نیاز دارد و ایجاد اشتغال می کند.
صنعت گردشگری یکی از صنایع اشتغال زا در دنیا است
وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی خاطرنشان کرد :به همین
دلیل یکی از صنایع اشتغال زا در دنیا صنعت گردشگری با اهمیت بسیار باال
است؛ بخش گردشگری چالش های متدوال صنایع دیگر را ندارد به این معنی
که مزاحمت در عدم پایداری و الودگی ایجاد نمی کند ،بنابراین بازهم یکی از
بخش های مهمی است که با توسعه پایدار و همگون به جلو حرکت می کند
و تمــام دولت ها به این صنعت توجه می کنند چرا که بدون ایجاد مزاحمت
باعث ایجاد رونق اقتصادی می شود .وی عنوان کرد :شهرهای مختلفی داریم
که در حاشیه ان ها صنایع مختلف و بزرگی شکل گرفته است اما لزوما برای
این شهرها پیشرفت و ابادانی را به ارمغان نیاورده است و گاهی اوقات موجب
تخریب نیز شده است مانند شهر اراک در کشورمان که صنایع بزرگی در کنار
ان شکل گرفته است و شاید مسئوالن ان فکر می کردند که حضور این صنایع
بیشتر و بیشتر باعث رونق شهر می شود در صورتی که این شهر در حال حاضر
با مشکالت بسیاری مواجه شده است.
مونسان اضافه کرد :اما هر شهری که در دنیا مولفههای پیشرفت را در خود
دارد حضور گردشگران در ان نیز زیاد است و این امر نشان می دهد گردشگری
باعث ایجاد توسعه پایدار می شود که این خود یکی از ویژگی های مهم بخش
گردشــگری است .وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی تشریح
کرد :سرعت ایجاد اشتغال باال از دیگر مواردی است که در بخش گردشگری
با نرخ ســرمایه گذاری پایین وجــود دارد به این معنی که می توانیم با اندک
سرمایه گذاری ایجاد اشتغال کنیم ،بنا بر امار سازمان جهانی به ازای هر 10
شغل یک شغل با حوزه گردشگری مرتبط است که از اهمیت باالیی برخوردار
است و به واسطه همین مولفه هر چه به بخش گردشگری پرداخته شود ،کم
است.
وی خاطرنشان کرد :البته در کشور ما هنوز به صنعت گردشگری ،میزان
مزیت ها و اهمیت این صنعت پرداخته نشده است اگر چه که این صنعت در
کشورما به شدت رو به رشد است و اینده ای امیدوارکننده دارد .مونسان ادامه
داد :به واســطه نرخ پایین سرمایه گذاری ،فراگیر بودن و نرخ مشارکت باالی
مردم در صنعت گردشگری از ویژگی های این بخش گردشگری است به این
معنی که ما از پروژه های چند صد میلیاردی در قالب هتل های پنج ستاره و
...را داریم تا پروژه های بوم گردی بنابراین طیف وسیعی از مردم با سرمایه های
مختلف می توانند در این بخش سرمایه گذاری کنند؛ این امر بسیار مهم است
به ویژه در شرایط کنونی کشور که اشتغال جوانان امر مهمی است در بخش
گردشگری جوانان زیادی با رشته های مختلف دانشگاهی توانسته اند کسب و
کار راه بیاندازند .وزیر میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دستی گفت :به
ی اتفاق های خوب دیگری که رخ می دهد توزیع عادالنه
واسطه همین ویژگ
ثروت و درامد است ،در دورترین نقاط جوانان ما با اندک سرمایه توانسته اند
کسب و کاری را برای خود فراهم و ایجاد درامد کنند و با راه افتادن پروژه های
گردشگری تحولی در یک حوزه منطقه ای اتفاق افتاده است ،پس این موضوع
مهمی اســت که پیش از انقالب دولت های مختلف و نظام ما به ان اهمیت
دادنــد تا بتواند ثروت را به صورت عادالنه توزیع کنند و بخش گردشــگری
توانایی این را دارد که با کم ترین مداخله دولت این کار را تحقق بخشــد که
خوشبختانه این اتفاق رخ داده اســت .وی بیان کرد :جلوگیری از مهاجرت
روستاییان به شــهر و حتی معکوس کردن این امر از ویژگی هایی است که
بخش گردشگری کشور موفق شده است ان را به انجام برساند ،در کنار تمام
این ابعاد اقتصادی ،ابعاد مهم فرهنگی و اجتماعی و دیپلماسی فرهنگی نیز در
بخش گردشگری وجود دارد و شاید کم تر بتوان گفت حوزه ای در دنیا وجود
داشته باشد که این همه ویژگی را با هم در خود داشته باشد.
گردشگری که به ایران سفر می کند تبدیل
به نماینده کشور می شود
مونسان مدعی شد :ما اعتقاد داریم که هر گردشگر خارجی که به ایران سفر
می کند در راه بازگشت نماینده کشور ما می شود و ان چه را که دیده است را به
جهانیان منتقل می کند ،فرهنگ باالی مردم ،مهمان نوازی ،جاذبه های بی نظیر
تاریخی و طبیعی که در کشور وجود دارد و در این شرایط که استکبار تبلیغ
منفی علیه ایران انجام می دهد بخش گردشگری یکی از مهم ترین بخش هایی
است که می تواند چهره کشور را به مردم جهان معرفی کند.
وزیر میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دســتی اظهار کرد :به همین
دلیل گردشــگری در رتبه اقتصاد سوم جهان قرار گرفته و در حال برداشتن
گام های بزرگی اســت تا خود را به رتبه اول برساند و موجب شده است هیچ
کشوری نگران اتمام منابع طبیعی و تجدیدناپذیرش نباشد؛ رونق گردشگری
در کشورها بدون تکیه به منابع طبیعی و استفاده از منابع زیرزمینی توانسته
اقتصاد کشورها را راهبری کند و موجب درامد شود.
چهار میلیون و 900هزار گردشگر در سال
98به ایران سفر کردند
وی مطرح کرد :تا کنون در ســال 98چهار میلیون 900هزار گردشــگر
خارجی به کشــور ما سفر کردند و اگر همین روند تا پایان امسال ادامه پیدا
کند روند ورود گردشگر خارجی در کشور به ثبت می رسد؛ سال گذشته هفت
میلیون 800هزار گردشگر به ایران سفر کردند امسال پیش بینی می شود که
عدد بسیار باالتری داشته باشیم.
«شهر گردشگر» به عنوان یک برند گردشگری تعریف شد
مونســان تشریح مرد :شهر گردشگر یکی از دیگر موضوعاتی است که به
عنوان یک برند تعریف شــد و از حدود پیش از یک ســال گذشته به تمام
شهرها و استادران کشور ابالغ شد ،مولفه های مختلف و نظام های مختلفی
را برای شهر گردشگر تعریف کردیم؛ تالش شد در قالب برند شهر گردشگر
از مشارکت فراگیر مردم و شهرداری ها در حوزه گردشگری استفاده کنیم
تا بتوانیم شــهرهایمان را با مولفه های گردشــگری انطباق بیشتری دهیم
که به زودی بخشــی از شهرها که رتبه بندی شــان مشخص شده است را
اعالم خواهیم کرد .وزیر میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دستی بیان
کرد :بنا بود چند شــهر به عنوان شهر گردشگر تعریف کنیم که در شورای
مشــورتی شهر گردشگر به این نتیجه رسیدیم که ابتدا شهرهای بزرگمان
را به عنوان شــهر گردشگر رتبه بندی کنیم تا یک تحرکی برای شهرهایی
که کمتر به گردشــگر پرداخته اند ایجــاد و نظر ان ها به این موضوع جلب
شود .وی متذکر شد :موضوع بعدی سند توسعه گردشگری کشور است که
نمایندگان تکلیف کردند و این ســند مهیا شده و در کمیسیون های دولت
در حال رســیدگی است و به زودی به صحن دولت می اید و این سند مهم
به تصویب دولت می رســد ،به زودی برند ملی گردشگری کشور را در دهه
فجر رونمایی خواهیم کرد .مونسان یاداور شد :مستر پلن گردشگری کشور
که فعالیت های عملیاتی ما را ذیل سند توسعه گردشگری مشخص می کند
با همکاری ســازمان جهانی گردشگری و یونسکو در حال تدوین است و به
زودی این ســند به کمک ما می اید ،بنابراین مجموعه اتفاقاتی که رخ داده
است و اینده پیش رو قطعا نشان می دهد که گردشگری اقتصاد نو ظهوری
در کشــور خواهد بود و شک ندارم که در اینده ای نه چندان دور به اقتصاد
اول و یا دوم کشور بدل خواهد شد.
دو هزار 451پروژه در حوزه گردشگری
مربوط به سرمایه گذاران است
وزیر میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دستی تصریح کرد :اجرای دو
هزار 451پروژه در کشــور در حوزه گردشــگری وجــود دارد که مربوط به
ســرمایه گذارن است و دولت در ان دخالتی ندارد و خوشبختانه جزء معدود
وزارت خانه ها هستیم که نقش حاکمیتی داریم و در اجرا دخالت نداریم و فقط
کار هدایت را انجام می دهیم .وی افزود :بالغ بر 200هزار میلیارد تومان حجم
سرمایه گذاری اســت که در قالب این دو هزار 451پروژه در کشور در حال
انجام است و ما به نیز به عنوان خادمان شما با حمایت دولت از محل صندوق
توسعه ملی وام های خوبی را در اختیار این پروژه ها قرار دادیم و هم چنان این
روند ادامه خواهد داشت.
بیش از چهار هزار 500موافقت اصولی در دولت دوازدهم صادر
شده است
مونسان خاطرنشان کرد :صدور بیش از چهار هزار و 500موافقت اصولی
در بخش گردشــگری در دولت دوازدهم نشان از اقبال به حوزه گردشگری
است و شما تشخیص می دهید که این بخش ،بخش پر بازدهی است و اینده
خوبی خواهد داشت و خوشبختانه حمایت های قانونی خوبی هم انجام می شود
و نمایندگان مردم ما را پشتیبانی می کنند و امیدوارم این روند با وزارت خانه
شدن این سازمان رشد بیشتری پیدا کند و حمایت های بیشتری از دولت و
مجلس داشته باشیم.
وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی ادامه داد :سازمان برنامه
و بودجه مبلغ 500میلیارد تومان در حمایت از پروژه های سرمایه گذاری در
بخش گردشــگری با نرخ 14درصد در اختیار صندوق توسعه ملی گذاشت،
همچنین تالش می کنیم روان سازی در فرایندهای صدور مجوز انجام شود
و تالش کردیم که فرایندها الکترونیکی باشــد تا شما کم ترین مزاحمت را
برای مراجعه به ادارات داشته باشید .وی گفت :بنابراین از تمام سرمایه گذاران
خواهش می کنم به این بخش توجه ویژه ای داشته باشند و مطمئن باشند که
این بخش ،بخش پر بازده ای است و در مقایسه با سایر بخش های گردشگری
مزیت های ذاتی در کشــور ما دارد و انشــاءهلل اگر تحریم ها کاهش پیدا کند
خواهیم دید که بخش گردشگری رونق چند برابری خواهد داشت و قطعا شما
در جایی سرمایه گذاری می کنید که بازگشت سرمایه خوبی برایتان خواهد
داشت و به فرهنگ ،اقتصاد ،شادی و نشاط کشور با سرمایه گذاریتان کمک
می کنید .مونسان متذکر شد :امروز نیز 200پروژه با سه هزار 300میلیارد
تومان اماده ارائه به شــما است و حضور استان داران در این همایش نشان از
پشتیبانی ان ها در این بخش است و خود ان ها از نزدیک سرمایه گذاری های
شما را حمایت خواهند کرد و شما با سرمایه گذاریتان موجب رونق گردشگری
در شرق کشور می شوید و بنا بر امار با به نتیجه رسیدن پروژه ها 25هزار شغل
برای هم وطنان فراهم می کنید.
مشتریان سوئیت های ساعتی در تهران چه کسانی اند؟
مسافرانی که برای درمان به تهران می ایند ،گردشگران
خارجی و برخی دیگر ،از جمله متقاضیان اجاره ساعتی و
روزانه سوئیت و اپارتمان در تهران هستند .البته کسانی
که قصد اجاره دادن اپارتمان یا ســوئیت به شکل روزانه
و ســاعتی را دارند باید از پلیس اماکن و سازمان میراث
فرهنگی و جهانگردی مجوزهای الزم را دریافت کنند.
یکی از دالیل ایجاد پدیده اجاره ساعتی و روزانه سوئیت و
اپارتمان در تهران که از حدود پنج سال پیش اغاز شده به
هزینه های باالی هتل ربط داده می شود و به نظر می رسد
که از رونق مناسبی هم برخوردار است .بخشی از متقاضیان
اینخانه هامسافرانسایرشهرهاوحتیکشورهایخارجی
هستند و طبق قانون باید از این افراد شناسنامه اخذ شود اما
برخی ادعاها حاکی از ان است که در مواردی از متقاضیان
شناسنامه دریافت نمی شود .عمده سوئیت و اپارتمان های
مبله که به شــکل ساعتی و روزانه اجاره داده می شود در
شــمال و مرکز تهران قرار دارد و نرخ اجاره انها بر اساس
موقعیت مکانی و تعداد نفرات در نوسان است .اجاره روزانه
این نوع واحدها حدود ۱۵۰تا ۵۰۰هزار تومان است و در
مواردی ارقام باالتر نیز مشاهده می شود.
ســال ۱۳۹۳و پس از رسانه ای شــدن موضوع اجاره
سوئیت مبله برای چند روز در تهران ،واکنش هایی به این
مساله ابراز شد .نمایندگان مجلس ضمن انتقاد به احتمال
بروز مشکالت امنیتی ،ولی این موضوع را در صورت رعایت
موازین شرعی و قانونی بالمانع دانستند.
اتحادیه صنف مشاوران امالک می گوید که دفاتر امالک
را از انعقاد قرارداد خانه های ســاعتی و روزانه منع کرده و
مشــاوران فقط اجازه دارند قراردادهای یک ساله و شش
ماهه امضا کننــد .با این حال مالکان این نوع اپارتمان ها
در فضای مجازی حضور پررنگی دارند .یک اپارتمان مبله
۱۱۸متری با حیاط دربســت در محله پونک به قیمت
روزانه ۴۸۰هزار تومان اجاره داده می شــود .در نواب نرخ
اجاره روزانه یک واحد دو خوابه ۶۵متری ۲۰۰هزار تومان
تعیین شده است .در پاسداران یک واحد ۵۰متری با قیمت
۲۵۰هزار تومان به صورت روزانه اجاره داده می شــود .در
میدان ولیعصر هم اجاره یک سوئیت ۴۰متری بدون اتاق
با فرش و یخچال و گاز و کلیه لوازم منزل ۱۷۰هزار تومان
در روز است .فایل های بسیاری از این دست وجود دارد و
هر لحظه اگهی جدیدی به ان اضافه می شود.
طبق قانون ،هر نوع اجاره سوئیت و منزل به افراد باید با
دریافت کارت شناسایی انان همراه باشد .دریافت نکردن
کارت شناســایی از افرادی که منازل و سوئیت ها را اجاره
می کنند می تواند تبعات اخالقی و امنیتی داشته باشد.
عباس قائدی رحمــت ،نماینده مجلس می گوید :باید
نظارت دقیقی بــر چگونگی اجاره ســوئیت ها و منازل
در تهران و ســایر شهرهای کشور وجود داشته باشد و با
سایت هایی که بدون داشتن مستندات کافی اقدام به انتشار
اگهی اجاره منازل و سوئیت ها برای مدت چند ساعت یا
چند روز می کنند برخورد شود.
لیدرها و صاحبان اژانس های گردشگری هم مشتریان
دیگر این اپارتمان ها هستند که گردشگران را برای مدتی
محدود در این واحدها مســتقر می کنند .قیمت این نوع
خانه ها برای مستاجر ایرانی با متقاضی خارجی متفاوت
است .اپارتمانی که اجاره ماهانه ان برای مستاجر ایرانی
۳میلیون و ۸۰۰هزار تومان است ،برای متقاضی خارجی
۱۳۰۰تا ۱۴۰۰دالر تمام می شود .این واحدها به میهمانان
خارجی به شکل ماهانه اجاره داده می شود و این محدودیت
به دلیل نوع اپارتمان های اختصاص یافته به انان است که
عمدتالوکسهستند.
به عنوان مثال اپارتمانی لوکس در خیابان پاسداران به
قیمت ۴هــزار و ۲۰۰دالر یا اپارتمان دیگری در الهیه
به قیمت ۳هزار و ۵۰۰دالر اجاره داده شــده است .این
اپارتمان ها از شش تا ۹ماه و گاهی نیز تا دو سال اجاره داده
می شــود .تفاوت دیگری که این نوع اجاره دارد ،پرداخت
تمامی مبلغ اجاره بها در ابتدای مدت قرارداد است .برخی
از فعاالن بازار مســکن درباره متقاضیان این نوع خانه ها
می گویند :بیمارانی که از سایر شهرهای کشور برای درمان
بهتهرانمی ایند،یاصاحبانمشاغلیکهبرایمدتکوتاهی
نیاز به سکونت در پایتخت دارند ،اغلب به صورت کوتاه مدت
این اپارتمان ها را اجاره می کنند .مشاوران امالک معتقدند
که مالکان این خانه ها بیشترین بی انصافی را در نرخ گذاری
انجام می دهند .متقاضیان نیز بیشتر با مراجعه به اگهی ها
موارد مورد نیاز خود را پیدا می کنند تا دفاتر امالک.
اخبار
7
وزیر میراث فرهنگی و گردشگری:
ایران رتبه دوم دنیا در سرعت رشد
گردشگری را کسب کرده است
وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی گفت :از ابتدای
امسال تاکنون چهار میلیون و ۹۰۰هزار گردشگر خارجی وارد کشور
شده اند و طبق اعالم سازمان جهانی گردشگری ،ایران رتبه دوم دنیا
در ســرعت رشد صنعت گردشگری را کسب کرده است .علی اصغر
مونسان روز پنجشنبه در همایش سرمایه گذاری گردشگری منطقه
شرق کشور در مشهد افزود :این تعداد از ورود گردشگر به کشور نسبت
به پارسال که در مجموع هفت میلیون و ۸۰۰هزار گردشگر خارجی
را در کشور میزبانی کردیم رشد قابل مالحظه ای داشته که نشان از
امنیت ایران دارد .وی اضافه کرد :با وجود اینکه برخی عوامل تهدید
حوزه گردشگری در کشور موجود است و با موضوع تنش های ناشی
از تحریم ها هم مواجه هستیم اما باز هم شاهد روند رو به رشد صنعت
گردشگری و ورود گردشگران به کشور هستیم .او ادامه داد :خوشبختانه
در حوزه گردشگری داخلی نیز رشد قابل مالحظه ای را شاهدیم ضمن
اینکه اخیرا تنوع در حوزه های جذب گردشــگر رشد خوبی داشته
است و از طرفی تحقق توزیع گردشگری در سراسر کشور از اقداماتی
اســت که به جد پیگیر ان هستیم و خوشبختانه تا کنون به میزان
قابل توجهی محقق شــده است .وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و
صنایع دستی گفت :هر گردشگر خارجی به عنوان نماینده ای برای
معرفی ایران محسوب می شود و صنعت گردشگری می تواند چهره
واقعی ایران را به جهانیان معرفی کند .مونسان با اشاره به رشد اقامتگاه
های بومگــردی از ۴۰۰به هزار و ۸۰۰واحد در دولت یازدهم افزود:
مسیر گردشگری به عنوان مسیری راحت و پردرامد برای کشورها در
عرصه جهانی مطرح است و اگر چه این صنعت در رتبه سوم اقتصاد
دنیا قرار دارد اما رشــد روز افزون ان به زودی این صنعت را به رتبه
نخست اقتصاد جهان ارتقا می دهد .وی ادامه داد :صنعت گردشگری
چالش های سایر صنایع که کاهش نیروی انسانی با رشد فناوری هاست
را ندارد و همچنان یکی از صنایع اشــتغال زا با اشتغال پایدار در دنیا
محسوب می شود .وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی
گفت :از ویژگی های صنعت گردشگری می توان به سرعت اشتغال
باال با نرخ سرمایه گذاری پایین ،فراگیری و نرخ مشارکت زیاد صنعت
گردشگری در رشد اقتصادی ،توزیع عادالنه ثروت و درامد در جامعه،
جلوگیری از مهاجرت از روستا به شهر و کمک به مهاجرت معکوس و
در برگیری ابعاد مثبت فرهنگی و اجتماعی اشاره کرد .مونسان افزود:
به زودی برند ملی گردشگری کشور رونمایی می شود و سند توسعه
گردشگری کشور نیز هم اکنون در حال رسیدگی در هیات دولت است
و طی هفته های اینده بررسی و تصویب خواهد شد .وی با اشاره به
اجرای دو هزار و ۴۵۱طرح گردشــگری در کشور افزود :روز گذشته
پنج هزار میلیارد ریال اعتبار از صندوق توســعه ملی برای واگذاری
تسهیالت با نرخ ۱۴درصد به منظور حمایت از طرح های گردشگری
ابالغ شد.
جشنواره غذاهای دریایی
در دریاچه اوان قزوین برگزار شد
نخستین جشنواره غذاهای دریایی با شرکت کنندگانی از استان
های مختلف در ساحل دریاچه اوان الموت قزوین برگزار شد .در این
جشنواره ۲روزه که با همکاری بخش خصوصی (شرکت انالین ماهی)
و با همکاری دســتگاه هایی چون میراث فرهنگی ،حفاظت محیط
زیست و شــیالت ایران برگزار شد ،شرکت کنندگان مهارت خود را
در طبخ غذاهای دریایی به معرض نمایش گذاشتند ۶۱ .نفر از استان
های مختلف از جمله قزوین ،تهران ،البرز ،گیالن و مازندران در این
جشنواره تفریحی که به صورت برپایی کمپینگ برگزار شد ،حضور
یافتند .مســابقه خوردن غذاهای دریایی و اموزش اشپزی غذاهای
دریایی از دیگر بخش های این جشنواره تفریحی بود .ترویج فرهنگ
مصرف غذاهای سالم و معرفی جاذبه های گردشگری الموت از جمله
اهداف برگزاری این جشنواره به شمار می رفت .دریاچه اب شیرین
اوان از مهم ترین جاذبه های گردشگری طبیعی استان قزوین است.
دریاچه زیبا و چشم نواز اوان در یکی از دره های وسیع الموت شرقی
و در حلقه روستاهای اوان ،وربن ،زراباد و زوار دشت و در ارتفاع ۱۸۰۰
متری از دریا و در فاصله ۸۸کیلومتری از شهر قزوین قرار گرفته است.
بندرهای مسافری و گردشگری قشم
تعطیل شد
رئیس اداره بنادر و دریانوردی قشــم گفت :بر این اساس از فعالیت
شناورهای مسافری به سمت بندرعباس و نیز شناورهای تفریحی در
اسکله های کندالو و شیب دراز برای تردد به جزیره هنگام جلوگیری
به عمل امد .علی اشتری با بیان اینکه تامین ایمنی در مسافرت های
دریایی از جمله مهمترین اولویت های سازمان بنادر است ،تصریح کرد:
از مسافران و گردشگران درخواست می شود تا از تجمع در این بنادر
خودداری کنند .وی افزود :ســرعت بادهای جنوب غربی در شمال
قشــم ،درگهان ،هرمز و الرک ۲۶نات گزارش شد .رئیس اداره بنادر
و دریانوردی قشــم ادامه داد :همچنین سرعت باد در مناطق جنوب
و غرب قشم ،باسعیدو ،دوستکو ،الفت و هنگام به ۲۴نات رسید .وی
افزود :ارتفاع موج در نیز مناطق مذکور به چهار پا رســیده و بیشینه
وسعت دید کمتر از سه کیلومتر است .اشتری ادامه داد :وضعیت دریا
به صورت مستمر پایش می شود و در صورت احراز شرایط جوی بندر
شهید ذاکری بازگشایی می شود .وی گفت :تردد لندینگ کرافت ها در
مسیر بندرهای الفت به پُهل همچنان در حال انجام است و مسافران
می توانند از این مسیر تردد کنند .رئیس اداره بنادر و دریانوردی قشم
تصریح کرد تصریح کرد :دریانوردان و به خصوص صیادان در محدوده
بندرهای هرمزگان هر چه زودتر برای اســتقرار در پناهگاه مناسب و
تمرکز نداشتن در دریا اقدام کنند .هشت اسکله گردشگری در مناطق
شــیب دراز ،کندالو ،هنگام ،الفت ،گورزین ،سهیلی ،طبل و گوران
شهرستان قشم فعالیت می کنند .این شهرستان ۱۹اسکله مسافری،
تجاری و گردشــگری دارد .جزیره قشــم با وسعت یک هزار و ۵۰۰
کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول۱۳۵
کیلومتر و عرض میانگین ۱۱کیلومتر داز توابع هرمزگان است و ۳۰۰
کیلومتر خط ساحلی دارد.
شاعرانه
8
دیدی ای دل که غم عشق دگربار چه کرد
چون بشد دلبر و با یار وفادار چه کرد
اه از ان نرگس جادو که چه بازی انگیخت
اه از ان مست که با مردم هشیار چه کرد
اشک من رنگ شفق یافت ز بی مهری یار
طالع بی شفقت بین که در این کار چه کرد
هفته نامه سراسری دنیای گردشگری
صاحب امتیاز و مد یر مسئول :
فاطمهصفرنژاد
اد رس :تهران -خیابان سهروردی جنوبی -خیابان مریوان-
خیابان اورامان -پالک - 43واحد 3
تلفکس88813489 - 88301986 :
سازمان اگهی ها88311353 -88311361 :
چاپخانه :هودیس پارس
زیر نظر شورای سردبیری
شنبه 20مهر 1398سال چهارم شماره58
جاده ابریشم پل ارتباطی گردشگری ایران و ازبکستان
رایــزن درجه یک ســفارت ایران در تاشــکند گفت:
محور اصلی گردشــگری ازبکستان و ایران جاده ابریشم
و اشتراکات فرهنگی اســت ،اما هنوز ارتباط گردشگری
دو کشور تقویت نشده است.
غالمحســین ابراهیمی با سابقه فعالیت در بخش های
اقتصادی و گردشــگری در کشــورهای تونــس ،اردن،
لهســتان ،لیتوانی ،ازبکســتان و مالزی گفت :ازبکستان
مانند ایران به دلیل قرار گرفتن در مســیر جاده ابریشم
از ظرفیــت هــای بســیار باالیی در حوزه گردشــگری
برخوردار اســت به همیــن دلیل شــوکت میرضیایف
رئیس جمهوری این کشور در دو سال اخیر برنامه های
فشرده و تشــویقی زیادی برای توســعه این صنعت در
زمینه تســهیل و ارزان کردن سفر به ازبکستان ،توسعه
زیرساخت های اقامتی ،توســعه زبان انگلیسی ،اموزش
نیروی انسانی ورزیده ،تعریف و برند کردن جشنواره های
بین المللی با محوریت شــهرهایی چون سمرقند ،بخارا،
خوقند و تاشــکند ،توســعه ظرفیت فرودگاهی ،ایجاد
پلیس گردشگری ،توسعه گردشگری فرهنگی و زیارتی،
تبلیغات گردشگری در سطح بین المللی ،تسهیل سرمایه
گذاری در حوزه گردشگری و مهمتر از همه تسهیل ویزا
و اســتفاده از تجربیات گردشگری کشــورهای موفق و
حتی جذب مشاوران خارجی را اجرا کرده است به نحوی
که امار گردشگران این کشور از یک میلیون نفر در سال
۲۰۱۶به بیش از ۵میلیون نفر در سال ۲۰۱۸رسید.
وی افزود :تصویب اســتراتژی گردشــگری ازبکستان
برای سالهای ۲۰۱۹تا ۲۰۲۵از جمله مهمترین اقدامات
رئیس جمهور این کشــور است که به موجب ان افزایش
تعداد گردشــگران ورودی تا سقف ۹میلیون نفر یکی از
هدف گذاری های معقول برای ازبکســتان به شمار می
رود .عــاوه بر این اقداماتی چون اجرای رژیم لغو روادید
( ۳۰روزه) بــرای بیش از ۴۵کشــور و همچنین صدور
روادید الکترونیکی برای اتباع ۷۵کشور از جمله اقدامات
مهم در این دو ســال گذشته به شمار می رود ،به طوری
که امار گردشگری این کشور از یک میلیون نفر در سال
۲۰۱۶به بیش از ۵میلیون و ســیصد هزار نفر در سال
۲۰۱۸رسیده است.
کارشناس گردشــگری بیان کرد :تاســیس دانشگاه
گردشــگری در شهر سمرقند ،تاســیس مرکز تحقیقات
گردشــگری در شــهر بخارا به همراه بهره گیری موثر از
گردشــگری ســمینارها با میزبانی از اتفاقات مهم بین
المللی در حوزه اقتصادی ،سیاســی و فرهنگی و معرفی
گردشــگری زیارتی و نهایتاَ تعریف اولین نمایشگاه بین
المللی صنایع دســتی را می توان از اقدامات شایســته
دیگــر در این عرصه در ازبکســتان نام بــرد .موقعیت
جغرافیایی ازبکســتان دراســیای میانه و مســیر جاده
ابریشــم به همراه اصالحات اقتصادی و گردشگری بیان
شــده ،اینده گردشگری این کشور را در نگاهی ده ساله
بسیار روشن و روبه رشد نشان می دهد.
ابراهیمی افزود :دو کشــور ایران و ازبکســتان به طور
طبیعی به لحاظ گردشگری مکمل یکدیگر هستند یعنی
هر دو کشــور ،محور اصلی گردشگری شان جاده ابریشم
و گردشــگری تاریخی و فرهنگی است بنابراین به نوعی
توسعه گردشــگری متقابل را می توانند تقویت و کمک
کنند .چرا که گردشــگران خارجی که به ایران سفر می
کنند عمدتاً مایل به بازدید از شهرهای سمرقند و بخارا و
تکمیل تجربه در مسیر گردشگری جاده ابریشم هستند
و متقابال گردشگران خارجی که به سمرقند و بخارا سفر
می کنند نیز مایلند در ادامه به ایران و شهرهای اصفهان
و شــیراز و یزد و تبریز سفر کنند .شاید به همین دلیل
است که برقراری خط پروازی مستقیم مورد توجه متقابل
اســت .رایزن درجه یک سفارت جمهوری اسالمی ایران
در تاشــکند بیان کرد :براین اســاس ایجاد خط پروازی
مســتقیم می تواند نقش موثری در توســعه گردشگری
دوجانبه و بالطبع چندجانبه ایفا کند.
در حال حاضر دو کشــور در نمایشگاههای گردشگری
که در تهران و تاشــکند برگزار می شود ،حضور چندانی
ندارند که شاید به دلیل نبود پرواز مستقیم بین دو کشور ،
نبود تســهیالت ویزای بین دو کشــور و یا حتی هزینه
بـ�االی فرودگاهی در ازبکسـ�تان (هزینه ها ی �Land
) ingباشــد ،به طوری که پروازهای موقت (چارتر) نیز
از ایران به مقصد ازبکســتان کمتــر پرواز می کنند .این
فارغ التحصیل کارشناسی ارشد روابط بین الملل درباره
نمایشگاه گردشگری تاشکند که در روزهای اینده برگزار
می شــود هم گفت :این نمایشــگاه بین المللی با عنوان
گردشــگری در مسیر جاده ابریشــم ،یکی از مهمترین
اتفاقات گردشــگری در منطقه اســیای میانه به شمار
می رود و هر ســاله دوستداران مســیر جاده ابریشم از
کشورهای منطقه و جهان در ان شرکت می کنند .
این نمایشــگاه با توجه به اینکه ازبکســتان در مسیر
ابتکار طرح «یک کمربند و یک جاده» چین قرار گرفته
و همچنین در مســیر ســنتی جاده ابریشــم است ،به
تدریج در حال تبدیل شدن به برند گردشگری ازبکستان
و اســیای میانه هست بنابراین بخش دولتی و خصوصی
به ویــژه جامعه تورگردانان ایران الزم اســت حضور در
نمایشــگاه گردشــگری تاشــکند را در برنامه های خود
قرار دهند .ابراهیمی درباره پیشــنهاداتش برای توسعه
گردشــگری دو کشــور هم توضیح داد :تجربه جهانی،
بهترین پیشــنهادها را به ما مــی دهد ،به ویژه اینکه دو
کشور از مشترکات تاریخی و فرهنگی بیشتری برخوردار
هســتند و طبعاَ ایــن موضوع می توانــد انگیزه و موتور
محرکه خوبی برای تقویت گردشگری دو جانبه باشد .در
این ارتباط همان طور که اشاره شد ایجاد پرواز مستقیم
بین دو کشور می تواند منطق اقتصاد گردشگری را بین
دو کشور تقویت کند گرچه در گامهای بعدی تسهیالت
ویزایی دوجانبه نیز می تواند جریان تبادل گردشــگری
را بین دو کشــور نیز تقویت و توســعه بخشد .البته در
گامهــای عملی تر بعــدی حرکت در جهت شــناخت
بیشــتر مردم دو کشور از فرهنگ یکدیگر است که طبعاَ
در این مســیر نقش خبرنگاران و رســانه ها مهم است،
تمهید ســفر خبرنگاران گردشــگری ایران به ازبکستان
و متقاب َ
ال خبرنگاران گردشــگری ازبکستان به ایران و یا
گروههای تلویزیونی می تواند این خال عدم شناخت را تا
حــد زیادی برطرف کند .بعد از انجام این اقدامات اولیه،
زمینه جهت ورود فعاالن گردشــگری دو کشــور اعم از
دولتــی و بخش خصوصی فراهم می شــود بویژه در این
میــان جامعه تورگردانان ایران به عنوان مهمترین ارگان
بخش خصوصی گردشــگری می تواند نقش مهمی را در
اتصال گردشگری دوجانبه و برگزاری نشست های فنی ـ
تورگردانی در دو کشور داشته باشد.