روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۷۲
روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۷۲
روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۷۲
صنعت گردشگری بعد از بالی کرونا در حال زنده شدن است ،حجم اقتصاد سفر های داخلی امیدوارکننده شده
گردش ۴۰هزار میلیاردیسفر در 2ماه اول
صفحه ۸
روزنامهخبری ،تحلیلی ،دانشگاهیصبح ایران
صدای نخبگان ،نگاه جوانان
سفر رئیسی به اندونزی می تواند پازل استفاده از ظرفیت شرق را کامل کند
قرار ۲۰میلیارد دالری
با غول جدید شرق
16صفحه
۳۰۰۰تومان
شماره مسلسل 4610
چهارشنبه 3خرداد۱۴۰۲
4ذیقعده 1444
24می 2023
شماره 3872
صفحه 7
w w w . F d n . i r | Wed | 24 May 2023 | vol.14 | No. 3872 | 16 Pages
40روز پس از درگذشت عماد افروغ گفت وگوی منتشرنشده او
با هست ه عدالت اجتماعی مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) خواندنی است
گفتاری از تجربه زیسته مرحوم افروغ در نسبت عدالت و ساختار سیاسی ایران
۱۶ ،۱۵ ،۱۴
ابعاد جدالی که ربطی به مسائل مردم نداشت
زور پایداری
به قالیباف نرسید
۲
با ابالغ دستورالعمل دوره توانمندسازی دستیاران اموزشی
|طرح :ارش فروغی |فرهیختگان |
نقدهایم
از سر امید است
مدیرکل شبکه پژوهشی و ازمایشگاهی دانشگاه ازاد در گفت وگو با «فرهیختگان»:
رشد 50درصدی درامد
مراکز تحقیقاتی دانشگاه ازاد
دانشجویان دکتری دانشگاهازاد
اماده تدریس می شوند
۴
۳
یادداشت
همکالسی هایتاریخی رشت-استارا را بشناسیم
زهرا طیبی
قدرت هـای بـزرگ دنیـا همیشـه بـه
در نامـه ای محرمانـه بـه متحدانـش ،بریتانیـا و فرانسـه ،نامه
از فرانســـوی ها خریدند ،اما مجلس کلمبیا اجازه نداد که
کانالی که پوتین معتقد بود کریدور شمال جنوب ،رقیب ان
باب المنـــدب دومین تنگه مهم جهان بعد از کانال ســـوئز
شـود در شـرایطی کـه هنـوز پیـروزی قطعی نبود ،تـزار روس
را انجـام بدهنـد .بسـیاری از دعواهـای ابرقدرت هـا در
دریای سرخ وصل می کند .این ابراه در سال 1869توسط
و اقیانوس هند اســـت و درواقع جنوب غرب اسیا را به شرق
نوشـت که تنگه داردانل و قسـطنطنیه را به روسـیه بدهید.
بـوده کـه اصطالحـا میا ن بـر مـی زده ،و هـم موجـب
این مســـیر اتفاق می افتد و کشور مصر از طریق این کانال
خبرنگار
دنبـال راه هـا و مسـیرهایی هسـتند
کانال سوئز
تنگه باب المندب
وقتی انگلیس در نبرد داردانل قصد داشت وارد قسطنطنیه
فرانسوی ها کار احداث را شروع کرده بودند اما نتوانستند
کـه بتواننـد سـریع تر کار صـادرات و واردات
برهه های مختلف تاریخی بر سـر همین راه ها و مسـیرهایی
صرفه جویـی در وقـت و زمـان و هـم بهـره اقتصـادی بیشـتر
بـوده اسـت .کریـدور شـمال بـه جنـوب را کـه اخیـرا مجـدد
مـورد توجـه قـرار گرفته می توان جزء همیـن راه های میان بر
دانسـت .همین طور خط ریلی که هندوسـتان را به فنالند
متصـل می کنـد و درواقـع پـل ارتباطی کشـورهای اروپایی
بـا اقیانـوس هنـد و خلیج فـارس بـه حسـاب می ایـد .ایـن
کریـدور مسـیر ارتباطـی بین روسـیه و هند را بـه کوتاه ترین
زمان(35تـا 37روز) تبدیـل می کنـد و هزینه اش به نسـبت
دیگـر مسـیرهای ترانزیتـی 30درصـد ارزان تر اسـت .کلید
سـاخت چنین مسـیری تقریبا 23سال پیش زده شد .حاال
از این مسـیر 7200کیلومتری 160 ،کیلومتر که از رشـت
بـه اسـتارا اسـت ،نیمـه کاره مانـده .هفتـه گذشـته ایـران و
خواهد شد؛ ابراهی اســـت در مصر که دریای مدیترانه را به
فرانســـوی ها احداث شد 7 .درصد از تجارت خارجی دنیا از
درامدزاییمی کند.کانالسوئزدرسال 1869باهزینهمصرو
توسط شرکتی که فرانسه به همین نام ایجاد کرده بود ،ساخته
شد .بخشی از سهام این شرکت در اختیار مصر قرار داشت
و بعدها بخشـــی هم از سهام شرکت را انگلیسی ها خریدند.
این کانال به دلیل اینکه مسیر عبور نفتکش ها از خلیج فارس
را کوتاه می کند برای انگلیس اهمیت زیادی داشته است.
محسوب می شود .این تنگه نقطه ارتباطی بین دریای سرخ
افریقا و اروپا متصل می کند .حدود 6درصد نفت جهان از
این منطقه عبور می کند .درواقع احداث کانال سوئز باعث
شد این مسیر به یکی از مهم ترین گذرگاه های حمل ونقل
تبدیل بشود .باب المندب برای اسرائیل از اهمیت زیادی
برخوردار بوده و همواره در زمان های مختلفی ســـعی کرده
به نحوی بر این منطقه مسلط شود .علت تنش های زیادی
هـــم که عموما در یمن اتفـــاق می افتاد را می توان اهمیت
اســـتراتژیک این منطقه دانست .حضور رژیم صهیونیستی
جمال عبدالناصر رئیس جمهور وقت مصر در سال 1956
در این منطقه می تواند امکان حرکت ازادانه به سمت اروپا
بـــود را ملی اعالم کرد .مشـــخص بود که این اقدام ناصر با
رژیم صهیونیستی پس از اعالم موجودیت در سرزمین های
کانال ســـوئز کـــه 42درصد ســـهام ان متعلق به انگلیس
واکنش فرانســـه و انگلیس همراه خواهد بود .انتونی ایدن
نخست وزیر وقت محافظه کار انگلیس ،به صورت محرمانه
بـــه دولت ایزنهاور رئیس جمهور امریکا اعالم کرد ،انگلیس
را برای این رژیم فراهم کند .بن گوریون اولین نخســـت وزیر
اشغالی گفته بود این تنگه برای تل اویو بسیار حیاتی است
و بـــرای ارتباط با جهان خارج بایـــد از این تنگه عبور کند.
موضوعی که باعث شـــد تل اویو در جیبوتی حضور نظامی
روسـیه برای سـاختن این مسـیر با هم توافق کردند .انطور
باید به عنوان اخرین گزینه ،اماده وارد شدن به جنگ برای
ایـن مسـیر تکمیـل می شـود و جابه جایـی ترانزیتـی از ایـن
ماجرا را به نحوی حل کند که شوروی نتواند از ان بهره ببرد
برای صهیونیســـت ها ناخوشایند است .باب المندب اهرم
اکتبر 1956اسرائیل حمله را اغاز کرد .اما ماجرا چه بود؟
برای تهدید از ان استفاده می کرد.
کـه مسـئوالن دولتـی می گوینـد احتماال تا سـه سـال اینده
مسـیر اغـاز خواهـد شـد .مسـیری کـه هـم ارزان تـر اسـت،
هـم در وقـت و زمـان جابه جایـی کاال صرفه جویـی اتفـاق
می افتـد .جـدای از این ،مسـیر ترانزیتی کـه از داخل ایران
مقابله با ناصر باشـــد .امریکا در این میان سعی می کرد که
و جنـــگ اتفاق نیفتد .با این حال اما جنگ اغاز شـــد29 .
انگلیس و فرانسه با هم نقشه ای برای حمله به کانال سوئز
می گـذرد می توانـد اورده اقتصـادی و درامـد زیـادی بـرای
توسط اسرائیل کشیده بودند .اسرائیل از شبه جزیره سینا
نکتـه را هـم مطـرح کرد که این مسـیر می تواند رقیب کانال
این بود که بعد از ورود اسرائیل ،فرانسوی ها و انگلیسی ها
ایـران داشـته باشـد .در اسـتانه امضـای توافـق ،پوتین این
سـوئز باشـد .نکتـه قابل توجهـی کـه احتمـاال می توانـد
اهمیت ژئوپلیتیک ایران در منطقه را بار دیگر یاداور شـود.
البتـه ایـن مسـیر ترانزیتـی بـرای روسـیه ای کـه در حـال
درگیری با اوکراین است بسیار حیاتی است.
مســـیرهای حیاتی و مهمی که سرنوشت قدرت های بزرگ
حمله را اغاز کرد و تا نزدیکی کانال ســـوئز هم امد .نقشـــه
جهت خروج نیروهای مصری و اسرائیلی ،به انها اولتیماتوم
بدهند .وقتی مصر توجه نکرد ،فرانســـه و انگلیس هم وارد
جنگ شـــوند .تقریبا همین اتفاق هم افتاد .فرود چتربازان
انگلیسی و فرانسوی عمال دخالت انها در جنگ را علنی کرد.
حاال شـــوروی هم تهدید کرد که در جنگ مداخله می کند.
را رقم زده یا انها را با شکســـت ســـنگین مواجه کرده ،کم
ایزنهاور تالش کرد تا بحران را مدیریت کند .اتش بس در 6
مناطق اســـتراتژیکی هســـتند که قدرت ها برای به دست
مصر خارج کردند .اسرائیل هم در مارس 1957نیروهای
نیســـتند .تنگه ها و کانال های دریایـــی یکی از مهم ترین
اوردن انهـــا هزینه های زیادی متحمل شـــدند .در اختیار
فشاری است که یمن در روزهای درگیری و محاصره گاهی
تنگه بسفر و داردانل
24ژوئیـه 1923بـود کـه کشـوری بـه نـام ترکیه روی نقشـه
جغرافیایـی ثبـت شـد .بعـد از فروپاشـی عثمانـی در پیمـان
لـوزان ،حـدود و مرزهـای این کشـور مشـخص شـد امـا دعوا
همچنـان روی تنگه هـا و کانال هـای مهـم باقـی مانـد.
تنگه های بسفر و داردانل ان زمان جزء ابراه های بین المللی
بودند اما جنگ جهانی دوم که اغاز شـد در تاریخ 20ژوئیه
1936و در قالب قراردادی به نام مونترو حاکمیت این تنگه
مستقیما به ترکیه واگذار شد .اهمیت تنگه بسفر و داردانل
نوامبر پذیرفته شـــد و انگلیس و فرانسه نیروهای خود را از
خود را از سینا خارج کرد .ناصر کانال سوئز را ملی اعالم کرد
بـه اب هـای ازاد و گـرم وارد شـوند .براسـاس پیمـان مونتـرو
داشـــتن تنگه ها و کانال هایی که اروپا را به اســـیا یا افریقا
بهانه امضای توافق احداث مســـیر رشـــت_ استارا نگاهی
بیرون امده بود ،هم نوع ورود امریکا به منطقه سبب افزایش
که سرنوشت قدرت ها را رقم زده اند.
اهمیت زیادی داشت به همین راحتی از دستش رفت.
انداختیم به برخی از مهم ترین تنگه ها و کانال های ارتباطی
قرار دارد ،می توان به وضـــوح گفت که این موضوع چقدر
کـه دو باریکـه ابی هسـتند که در شـمال ترکیه قـرار دارند ،از
و این اتفاق و ان درگیری برای فرانسه و انگلیس گران تمام
متصـــل می کنند ،قدرت زیادی به ان کشـــور می دهد .به
پیدا کند .حاال و در شـــرایطی که یمن در اختیار انصارالله
شـــد .از طرفی ناصر ،هم از جنگ اعراب با اسرائیل سربلند
نفوذش در خاورمیانه شـــد و کانال سوئز که برای انگلیس
ایـن جهـت اسـت کـه از ایـن دو مسـیر کشـتی ها می تواننـد
کشـتی های تجـاری می تواننـد از ایـن تنگـه عبـور و مـرور
داشـته باشـند اما کشـتی ها و ناوهای جنگی باید 8روز قبل
از حرکـت خـود به ترکیه اطالع دهند .ماجرای عالقه روسـیه
به اب های ازاد و گرم موضوعی است که در همه بخش های
تاریـخ می شـود ان را دیـد .در روزهـای جنـگ جهانـی اول،
ایـن موضـوع در دوران جنـگ سـرد هـم دوبـاره اتفـاق افتاد.
ترکیـه کـه در دوران جنـگ سـرد در بلوک غرب قرار گرفته بود
با شـوروی سـابق بر سـر دو تنگه بسـفر و داردانل کشـمکش
داشـت .در سـال 1946شـوروی می خواسـت بـر تنگـه
داردانـل و بسـفر اعمـال حاکمیـت کنـد و در داردانل پایگاه
کار را به پایان برسانند .امریکایی ها امتیاز احداث کانال را
امریکا به کار حفر بپردازد .بعد از اعالم استقالل ،دیگر کانال
پاناما جزء خاک این کشور محسوب می شد .امریکایی ها با
پاناما قراردادی امضا کردند که به حفر کانال بپردازند .البته
حدود 10مایل از خاک پاناما هم براســـاس این قرارداد به
مالکیت ایاالت متحده درامد .باالخره در سال 1914بود که
کار احداث کانال تمام شـــد .با احداث این کانال امریکای
دائمـی ایجـاد کنـد .هرچنـد این اتفـاق نیفتـاد و ترکیه مفاد
شـــمالی و جنوبی به هم متصل می شـــد و دیگر کشتی ها
درگیری میان اوکراین و روسیه مطرح شد و ترکیه در واکنش
کانال پاناما مسلط شد .در سال 1981شخصی فرماندهی
قـرارداد مونتـرو را اجرایـی کرد .این موضـوع البته در روزهای
بـه عبـور ناوهـای جنگـی از ایـن دو تنگـه ،دوبـاره اظهار کرد
کـه بـه مفـاد بندهای قـرارداد مونترو پایبند اسـت.
کانال پاناما
مجبور نبودند امریکایی جنوبی را دور بزنند .ایاالت متحده بر
گارد ملـــی پاناما را برعده گرفت که چندان باب میل ایاالت
متحـــده رفتار نمی کرد .نوریه گا از زمانی که فرمانده شـــد
قصد داشت که به کانال پاناما مسلط شود .نوریه گا قرارداد
تمدید واگذاری کانال پاناما را امضا نکرد .او اگرچه توسط
وقتی پای یک راه میان بر وسط باشد ،ابرقدرت ها حتما ان
رئیس جمهور وقت پاناما برکنار شـــد اما چند ساعت بعد در
کانال پاناما یکی دیگر از همان راه های میان بر اســـت که
نوامبر 1989به دســـتور بوش (پدر) در شرایطی که روابط
طرف ها پیدایشان می شود ،ان هم برای مالکیت و تصرف.
البته توســـط انسان ساخته شده است .قصه پاناما و منافع
امریکایی ها در این کانال قدمتی صد و چند ســـاله دارد.
کشـــور پاناما پیش از این جزء کشـــور کلمبیا بود .در سال
1903که پاناما اعالم اســـتقالل کرد و از کلمبیا جدا شد،
ســـه روز بعد امریکا این اســـتقالل را به رسمیت شناخت.
ان زمان کانال پاناما هنوز کامل حفر نشـــده بود و با اینکه
جناب اقای دریابان علی شمخانی
عضو محترم مجمع تشخیص مصلحت نظام
و مشاور سیاسی مقام معظم رهبری
سالم علیکم
انتصاب شایســـته حضرتعالی به سمت مشاور
سیاســـی مقام معظم رهبری(مدظله العالی) را
صمیمانه تبریک عرض می نمایم.
یـــک کودتا رئیس جمهور را برکنار کـــرد .ایاالت متحده در
دو کشـــور در شرایط پیچیده ای قرار داشت به پاناما حمله
کرد .حمله ایاالت متحده به کشـــوری کوچک ان هم بدون
اعالم قبلی تلفات زیادی برای پاناما به همراه داشت .ایاالت
متحـــده کنترل کانال پاناما را در اختیار گرفت .باالخره در
سال 1999بود که ایاالت متحده پاناما را ترک کرد و کانال
پاناما ملی شد.
جناب اقای سردار علی اکبر احمدیان
دبیر محترم شورای عالی امنیت ملی
سالم علیکم
بدین وسیلهانتخابشایستهجنابعالیرابهعنوان
دبیر شورای عالی امنیت ملی تبریک می گویم.
بدون شـــک تجربیات ارزنده اجرایی ،مدیریتی،
ظرفیت هایارزشمندحضرتعالیذخیره ایگرانبها
بی تردیـــد واگـــذاری این مســـئولیت خطیر،
در جهت ایجاد تحول و اتخاذ رویکردهای مثبتی
عرصه های مختلف مدیریتی ،سیاسی و امنیتی
می بایست مورد توجه قرار گیرد.
نشـــات گرفته از دانش و تجربیات موفق شما در
بوده و می تواند به عنوان سرمایه ای ارزنده مورد
بهره برداری قرار گیرد.
توفیقات روزافزون جنابعالی را مسالت می نمایم.
علی اکبر والیتی
است که بر اســـاس منویات مقام معظم رهبری
امیـــدوارم بـــا عنایـــات الهـــی و توجـــه
اهل بیت (علیه الســـام) و همراهـــی همکاران
پرتالش و دلسوز ،توفیقات روز افزون محقق گردد.
علی اکبر والیتی صفحه 1
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
سیاست
2
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
ابعاد جدالی که ربطی به مسائل مردم نداشت
فرهیختـگان انتخابـات اجالسـیه چهـارم مجلـس صبـح
زورپایداریبهقالیبافنرسید
سه شـنبه دوم اردیبهشـت مـاه برگـزار شـد و در نتیجـه ان
تدوین شـده از سـوی مجلـس دقیقـا همیـن اسـت کـه از
محمد باقـر قالیبـاف توانسـت در رقابـت با الیـاس نادران و
تغییـر اولویت هـای نماینـدگان جلوگیـری کنـد؛ بـا ایـن
فریدون عباسی دوانی 210رای کسب کرد و جایگاه خود
مختصـات و شـرح وظایـف کـه مسـاله های مهمـی مثـل
به عنـوان رئیـس مجلـس یازدهـم را حفـظ کنـد .همچنیـن
پیگیـری ابعـاد غائلـه خودروهـای رانتـی بـه هیات هایـی
عبدالرضـا مصـری با 158رای و مجتبی ذوالنوری با 152
از نماینـدگان سـپرده می شـود کـه دراین خصـوص موظـف
رای نیـز توانسـتند به عنـوان نایب رئیـس اول و نایب رئیـس
بـه پیگیـری و تحقیـق و تفحـص هسـتند .فلسـفه وجـودی
دوم وارد هیات رئیسـه شـوند .قالیبـاف درحالـی توانسـت
چنیـن هیات هایـی هـم ایـن بـوده کـه بـار پیگیـری و بحث
در ایـن اجالسـیه 16رای بیشـتر از سـال گذشـته کسـب
و بررسـی های مرتبـط ،دربـاره ان مسـاله خـاص از روی
کنـد کـه اخیـرا تنش هـای زیـادی بین جناح های سیاسـی
دوش عمـوم نماینـدگان برداشـته شـود .دقیقـا اتفاقـی که
در ماجراهـای اخیـر برعکـس ان را دیدیـم .تقریبـا همـه
حاضـر در مجلـس به وجـود امـده و اوج ایـن تنش هـا بـه
شـکل گیری یـک دعـوای علنی بیـن نماینـدگان نزدیک به
نماینـدگان دربـاره اش اظهارنظـر می کردنـد و هیچ کـس
قالیبـاف و نماینـدگان وابسـته بـه حزب پایـداری انجامیده
هـم ان را گـردن نمی گرفـت .تعـدادی از نماینـدگان،
بـود .تـا جایـی کـه حتـی در فضـای رسـانه ای نامـه ای بـا
ادعـای مطر ح شـده را از اسـاس دروغ عنـوان می کردنـد و
امضـا چنـد ده نفـر دست به دسـت می شـد کـه در محتوای
تعـدادی دیگـر به طـور کلـی بـا اظهـار بی اطالعـی ترجیـح
ان ردصالحیت و محاکمه رئیس مجلس را خواسـتار شـده
می دادنـد دربـاره اش صحبـت نکننـد .البتـه در همـان
بـود .در مقابـل نماینـدگان همسـو بـا رئیـس مجلـس نیـز
مقطـع او ج گیـری حواشـی ،حسـن درویشـیان ،نماینـده
فعـال شـده و بـرای دفـاع از هم جناحـی سیاسـی خـود رو
ویـژه رئیس جمهـور در موضـوع مبـارزه بـا فسـاد بـا مطـرح
بـه پاسـخ های رادیـکال اورده و تیـغ خـود را بـرای رویکـرد
کـردن ایـن مسـاله کـه بعـد از تحقیقـات بسـیار ،متوجـه
تهاجمـی تیـز کردنـد تـا نشـان دهند برخلاف توصیه رهبر
شـده اند تعـداد زیـادی از نماینـدگان از ماجـرا بی اطلاع
انقلاب کـه قوای سـه گانه را به همدلـی توصیه کرده بودند
بوده انـد ،انـدک امیـد باقی مانـده بخش هایـی از جامعـه
ایـن همدلـی حتـی در بیـن برخـی نماینـدگان مجلـس
نسـبت بـه نماینـدگان را حفـظ کـرد و تقریبـا می توان گفت
به عنـوان یکـی از قوای سـه گانه وجود ندارد .شـدت یافتن
تنش هـای سیاسـی در یـک سـال پایانـی مجلـس ان هـم
از طریـق برچسـب زنی های غیرفنـی بیـش از انکـه کارکـرد
اصالحـی داشـته باشـد رنـگ و بـوی انتخاباتـی داشـته و
دسـتاوردی جز ایجاد ناامیدی در فضای اجتماعی در پی
نخواهـد داشـت .این قبیـل تقابل های سیاسـی و جناحی
شـاید بتوانـد قـدرت رقبـا را کاهـش داده و با برچسـب زنی
زمینه کسـب کرسـی را فراهم اورد ،اما درنهایت منافع ملی
را بـه قربانـگاه بـرده و بـا ایجاد ناامیدی میزان مشـارکت در
انتخابـات را کاهـش می دهـد .در ادامه ضمـن مرور برخی
از اظهـارات چنـد روز اخیر به بررسـی اهـداف و پیامد های
ایـن نـوع تقابالت سیاسـی خواهیـم پرداخت.
مروری بر نتایج
در چهارمیـن و اخریـن انتخابـات هیا ت رئیسـه مجلـس
محمد باقـر قالیبـاف درحالـی توانسـت 210رای کسـب
کند که در دوره پیش از ان 196رای را کسـب کرده بود.
ایـن نتیجـه به وضـوح نشـان می دهـد کنـش انتخاباتـی
جبهـه پایـداری در مواجهـه بـا قالیبـاف نه تنهـا اثـر منفـی
بـر ارای قالیبـاف نداشـته ،بلکـه ان را افزایش داده اسـت.
سـعی کـرد بخشـی از شـان اسـیب دیده مجلـس را ذره ای
مروری بر زدوخورد های جناحی مجلس
قالیبافـی خـود را کـه از ابتـدای مجلس یازدهم اغاز کرده
بودنـد تشـدید بخشـیده و به یکبـاره موجـی از انتقـادات
را مطـر ح کردنـد تـا بلکـه بتواننـد تغییـر در ترکیـب
هیات رئیسـه ایجـاد کـرده و سـهمی از ان کسـب کننـد.
در همیـن راسـتا حسـین جاللی چهـره پرحاشـیه مجلـس
یازدهم و نماینده منتسـب به جبهه پایداری در اظهاراتی
بـه نقـد عملکـرد قالیبـاف پرداختـه و از او می خواهـد
کـه جایـگاه خـود را بـه افـراد شایسـته تری واگـذار کنـد.
جاللـی در اظهـارات خـود بعـد از انکـه مدعـی می شـود
جایـگاه مجلـس سـال بـه سـال نسـبت بـه گذشـته تنـزل
پیـدا کـرده ،مدیریـت قالیباف را سـنتی و روزمـره توصیف
کـرده و تحـول در سـال چهـارم را الزم می دانـد .جاللـی
همچنیـن بـه ماجـرای سـفر خانواده قالیباف بـه ترکیه نیز
کنایـه زده و قالیبـاف را علی رغـم اینکـه وی رای مثبـت بـه
شـفافیت داده اسـت فـردی توصیـف می کند کـه عملکرد
از مقـداری اسـت کـه او در سـال های اول و دوم مجلـس
توسط قالیباف در صحن مجلس نگذشته و ان را اقدامی
چـرا حسـین جاللـی در اسـتانه انتخابـات هیات رئیسـه،
قالیبـاف علی رغـم کسـب رای بیشـتر نسـبت بـه سـال
قالیبـاف را امـاج حملات قـرار می دهـد سـوالی اسـت که
مختلـف ازجملـه سـفر خانـواده اش بـه ترکیـه در ان موثـر
را این گونـه می دهـد« :در روایـات داریـم کـه اگـر کسـی
بوده انـد را جبـران کنـد .دیگر نتایج اجالسـیه روز گذشـته
را می تـوان این گونـه تفسـیر کـرد .مجموعـا 4تغییـر در
ترکیـب 11نفـره هیا ت رئیسـه مجلـس رخ داده اسـت.
عبدالرضـا مصـری کـه در دوره پیشـین نایب رئیـس دوم
بـود بـا 158رای بـه جایـگاه نایب رئیـس اول رسـید و علی
نیکـزاد کـه در دوره سـوم نایب رئیـس اول بـود در این دوره
بـا کسـب 152رای در تعـداد ارا بـا مجتبـی ذوالنـور برابـر
شـد تا در ادامه کار به قرعه کشـی رسـیده و ذوالنور راهی
جایـگاه هیات رئیسـه شـود .بـه ایـن ترتیـب علـی نیکـزاد
بعـد از سـه سـال تکیـه زدن بـه کرسـی نایب رئیسـی بایـد
از ایـن پـس کار خـود را روی صندلـی عـادی نماینـدگان
پیگیـری کنـد .در جایـگاه دبیـران نیـز 2تغییـر رخ داد تـا
در نتیجـه ان رو ح اللـه متفکر ازاد و مجتبی یوسـفی بتوانند
جایگزیـن حاجی دلیگانـی و امیراباد ی فراهانـی شـوند.
البتـه هـر دو انهـا پیـش از ایـن نیـز در ترکیـب دبیـران
هیا ت رئیسـه حضـور داشـته اند .رو ح اللـه متفکـر ازاد در
اجالسـیه اول و دوم ایـن جایـگاه را به دسـت اورده بـود
نماینـده رفسـنجان در پایـان صحبت هـای خود پاسـخش
متوجه شـود کسـی بهتر از خودش برای ان جایگاه وجود
دارد امـا ان فـرد را انتخـاب کننـد و مسـئولیت را واگـذار
نکنـد خیانـت کـرده اسـت ».همزمـان بـا اظهـارات برخی
نماینـدگان کـه رفتارهـای سـهم خواهانه شـب انتخاباتـی
روح اصلـی ان اسـت نامـه ای نیـز کـه در ذیـل ان اسـامی
ده هـا نفـر به عنـوان امضا کننـده قرار گرفتـه بود در فضای
مجـازی بازنشـر یافـت کـه مطالبـه اصلـی ان ردصالحیت
و محاکمـه قالیبـاف توسـط شـورای نگهبـان و دسـتگاه
قضـا بـود .در ایـن نامـه کـه نماینـدگان منتقـد قالیبـاف
ارزشـی توصیـف شـد ه اند ،امـده اسـت« :بسـیاری از
نمایندگان گالیه دارند که ریاسـت مجلس با سـلیقه ورزی
و اعمـال زور از ارزش دهـی بـه مطالبـات نویسـندگان
جلوگیـری کـرده و بـه جـای اولویـت دادن بـه مطالبـات
نماینـدگان بـا اولویت سـازی سـلیقه خـود یـا معـدودی
از افـراد خـارج از مجلـس را بـر دغدغه هـای نماینـدگان
ارزشـی مجلـس مقـدم می کنـد ».وجـود چنیـن بنـدی در
ایـن شـائبه انتخاباتـی بـودن ان و اینکـه احیانـا توسـط
و مجتبـی یوسـفی نیـز در سـال دوم مجلـس یازدهـم را
نماینـدگان جبهـه پایـداری نوشـته شـده باشـد را تـا حـد
یـک تغییـر رخ داد و محسـن پیرهـادی با کسـب 183رای
کـه منتسـب بـه جریـان قالیبـاف محسـوب می شـوند نیـز
به عنـوان دبیـر تجربـه کـرده بـود .در جایـگاه ناظـران نیـز
توانسـت وارد هیات رئیسـه شـده و جایگزیـن محمدرضـا
دشـتی اردکانی شـود .پیرهـادی نیـز پیـش از ایـن در
اجالسـیه های اول و دوم به عنـوان ناظـر انتخـاب شـده
و تنهـا در سـال سـوم در ایـن جایـگاه حضـور نداشـت.
بـا ثابـت مانـدن 7چهـره دیگـر در هیات رئیسـه ،ترکیـب
زیـادی تقویـت می کنـد .در سـوی مقابـل برخی رسـانه ها
وارد میـدان شـدند تـا در تقابـل بـا جبهـه پایـداری کنـش
نشـان دهنـد .در همیـن راسـتا یـک کانـال تلگرامـی کـه
بـا عنـوان نواصولگـرا فعالیـت می کنـد در یـک متـن تنـد
علیـه جبهـه پایـداری می نویسـد« :متاسـفانه برخـی
نماینـدگان معـدود هـم در ایـن مجلـس بـوده و هسـتند
نهایـی اعضـای ایـن هیـات بـه ایـن صـورت نهایـی شـد؛
کـه انـواع اظهـارات تنش امیـز ،مسـخره امیز و وهن امیـز
شـد .عبدالرضـا مصـری و مجتبی ذوالنوری رای الزم برای
از اینکـه در مجلـس اسـتخاره می گیرنـد تـا عنوان گـذاری
محمد باقـر قالیبـاف به عنـوان رئیـس مجلـس انتخـاب
نایب رئیسـی اول و دوم را کسـب کردنـد .احمـد نـادری،
محمد رشـیدی ،سیدمحسـن دهنوی ،رو ح الله متفکرازاد،
علـی کریمی فیروزجایـی و مجتبـی یوسـفی به عنـوان
دبیـران هیا ت رئیسـه انتخـاب شـدند و سـیدنظا م الدین
موسـوی ،محسـن پیرهـادی و علیرضـا سـلیمی نیـز در
اخریـن سـال فعالیـت مجلـس یازدهـم به عنـوان ناظـران
هیات رئیسـه فعالیـت خواهنـد کـرد.
ان اسـت جایـی کـه در ان نماینـدگان منتسـب بـه جبهـه
چنیـن دعوایـی جز اینکه برای وزن کشـی سیاسـی کارکرد
پایـداری غـده سـرطانی توصیـف شـده کـه باالجبـار در
نماینـدگان منتسـب بـه جنـاح پایـداری فعالیـت ضـد
توصیـف می کنـد کـه هیـچ خروجـی ای نـدارد .اینکـه
گذشـته هنـوز نتوانسـته میـزان ریـزش رایـی کـه حواشـی
پایـداری را صیانتـی عنـوان می کنـد ،بـدون اینکـه اصلا
در چنـد روز منتهـی بـه انتخابـات هیات رئیسـه مجلـس،
البتـه ایـن امـر را نیـز نبایـد فرامـوش کـرد کـه 210رای
یازدهـم به دسـت اورده بـود و ایـن امـر نشـان می دهـد
اجتماعـی توصیـف کـرده اسـت کـه بـا بسـتن و محـدود
کـردن معنـا می شـود .نقطـه اوج متـن مذکـور بنـد پایانی
و سـخن شـفافی نـدارد .جاللـی حتـی از توزیـع افطـاری
کـه رئیـس مجلـس توانسـت کسـب کنـد 20رای کمتـر
بـود .درصورتی کـه اصلا فلسـفه وجـودی سـازوکارهای
را داشـته اند و بـرای مجلـس و نظـام هزینـه افرید ه انـد.
سـگ های قالد ه بلنـد روی بخشـی از جامعـه تـا سـیلی
زدن بـه صـورت سـرباز راهـور در خـط ویـژه تـا مصاحبه در
طول روز و تکذیب در طول شـب و . ...واقعیت این اسـت
کـه ایـن اقایـان تنش افریـن عمومـا از اعضـای یـک نحلـه
سیاسـی یـا حداقل مورد حمایـت ان نحله بوده اند؛ جبهه
پایـداری ».ایـن کانـال در ادامـه متـن خود طـرح صیانت
را اینـه تمام نمـای جبهـه پایـداری در عرصـه فرهنگـی و
لیسـت انتخاباتـی تهـران قـرار گرفته اند و دیگر در مجلس
حضـور نخواهنـد داشـت .عالوه بر این اظهـارات رادیکال
شـخص رئیـس مجلـس نیـز بارهـا در واکنـش بـه حمالتی
کـه چهره هـای منتسـب بـه جبهه پایداری به او داشـته اند
پاسـخ داده اسـت .سـوپرانقالبی خطـاب کـردن برخـی
افـراد از جانـب قالیبـاف را می تـوان پاسـخی تلویحـی بـه
اظهـارات چهره هـای وابسـته بـه جبهـه پایداری دانسـت.
به هرحال این دسـت تقابل های و زدوخورد های سیاسـی
بیـن قالیبـاف و منتقـدان او در جبهه پایداری بدون اینکه
حـل مسـاله ای را در پـی داشـته باشـد از ابتـدای مجلـس
وجـود داشـته و هـر بـار نیـز در موقعیت هایـی همچـون
انتخابـات هیات رئیسـه باالگرفتـه اسـت .اگـر قـرار باشـد
ایـن تنـش مملـو از برچسـب زنی و اظهـارات رادیـکال
همچنـان ادامـه یافتـه و در ایـام انتخابـات مجلس به اوج
خـود برسـد نه تنهـا تاثیری بر حل مشـکالت مردم نخواهد
داشـت بلکـه انهـا را نسـبت بـه نهاد مجلـس بدبین کرده و
امیـد اصلاح بـه صنـدوق رای را کاهـش می دهـد .چنین
رونـدی شـاید درنهایـت چنـد کرسـی نمایندگـی را بـه نفع
جناح هـای رقیـب بـاال و پاییـن کنـد امـا فضـای سیاسـی
کشـور را از هـدف اصلـی خـود کـه مشـارکت در انتخابات
اسـت دور کـرده و ضربـه ای مهلـک بـه سـرمایه اجتماعـی
و منافـع ملـی محسـوب می شـود.
مشـخص باشـد سرنوشـت ایـن طر ح هـا چـه شـده اسـت.
داشـته باشـد ،هیـچ دسـتاورد دیگـری نخواهـد داشـت و
کنیـم ،کمتـر مسـاله ای بـه انـدازه فرصت هشـت ،نـه ماهه
به خوبـی ایـن گـزاره را اثبـات می کنـد کـه انچـه در نتیجـه
غرض ورزی هـا و دعواهـای پـوچ سیاسـی ذبـح می شـود،
تنهـا دغدغه هـا و مطالبـات اصلـی مـردم اسـت.
صیانـت از فضـای مجـازی و شـفافیت ارای نماینـدگان را
می تـوان مهم تریـن ایـن طر ح هـا دانسـت .درحالی کـه هر
دوی ایـن مـوارد حواشـی بسـیاری را در مجلـس بـه وجـود
اورد و دسـتاویز خوبی برای ضد و خوردهای سیاسـی بین
جبهـه پایـداری و نمایندگان نزدیک به قالیباف ،ایجاد کرد
امـا درنهایـت هـردو بـدون نتیجـه کنـار گذاشـته شـد و بـه
تعبیـری دور زده شـد .طـرح صیانـت از فضـای مجـازی که
درمورد شـیوه تصویب ان در کمیسـیون مشـترک حواشـی
زیـادی بـه وجـود امـد بـه یکباره بعـد از واکنش هـای افکار
عمومـی از دسـتورکار خـارج شـد و پـس از ان نیـز مدیریت
بسـتر اینترنت به شـورای عالی فضای مجازی سـپرده شـد
تـا پـس از التهابـات 1401بسـتر اسـتفاده از نرم افزارهای
خارجی به طور کامل مسـدود شـود و هیچ وقت هم معلوم
نشـود کـه سرنوشـت طرحـی که با هـدف ضابطه مند کردن
فضـای مجـازی درحـال نـگارش بـود ،چـه شـد .شـفافیت
ارا نیـز بـه عنـوان وعـده نماینـدگان مجلـس در ابتـدا بـا
تدویـن طرحـی در دسـتورکار قـرار گرفـت و پـس از انکـه
وارد فراینـد اصلاح شـد بـه یکبـاره از چرخـه کنار گذاشـته
شـد و جـای خـود را بـه طرحـی پرایـراد بـه عنوان شـفافیت
قوای سـه گانه داد تا درنتیجه ان ،شـفافیت ارا نیز همچون
طـرح صیانـت ،بـدون تعیین تکلیف وارد ارشـیو بهارسـتان
شـود .امـد و رفـت چنیـن طر ح هایـی بـه مجلـس بـدون
اینکـه بـه نتیجـه ای برسـد صرفـا ایـن دسـتاویز را فراهـم
اورد کـه گروه هـای سیاسـی ابـزار دعـوا پیـدا کننـد .حـال
نماینـدگان موسـوم بـه پایـداری ،قالیبـاف و هوادارانـش را
بـه عـدم شـفافیت محکـوم کـرده و طیـف مقابـل نیـز جبهه
و دغدغه منـدان کشـور را جلـب کنـد .در روزهایی که بحث
فیدلیتی هـا تقریبـا از داغـی روزهای اول ماجرا افتاده بود،
بـا گزارشـی تحـت عنـوان «ورود چراغ خامـوش گروه هـای
فاطمی امیـن ،وزیـر وقـت صمـت بـود کـه فضـای عمومـی
بـا ۱۲فعـال سیاسـی شـد کـه طـی ایـن مصاحبه هـا ،از
همزمان با روزهای جدی شـدن بحث اسـتیضاح سـیدرضا
کشـور بـا چیـزی تحـت عنـوان «فیدلیتی گیـت» درگیـر
حاشـیه های دامنـه دار شـد؛ حاشـیه هایی کـه قـرار بـود به
ماجـرای اسـتیضاح ربـط پیـدا کنـد و باعـث افزایـش ارای
مخالـف ابقـای فاطمی امیـن بـرای مسـند وزارت صنعـت،
معـدن و تجـارت شـود امـا فقـط بـه ماجـرای اسـتیضاح
محـدود نمانـد و بعـد از برکنـاری فاطمی امیـن ،حواشـی
مرتبـط بـا ماشـین شاسـی بلند ،دامـن مجلـس را رها نکرد.
البتـه عالو ه بـر مجلـس ،پـای دولـت و حتـی مسـئوالن
سـابق قـوه قضائیـه را هـم وسـط ماجـرا کشـید و همزمـان
بـا شـکل گیری ایـن فضـا ،ایـن اعتمـاد عمومـی و سـرمایه
اجتماعی کشـور بود که ذره ذره اب می شـد .یعنی چیزی
کـه از مجلـس بـه جامعـه مخابـره می شـد ان بـود کـه یـک
تعـدادی از نماینـدگان ،در اسـتانه اسـتیضاح وزیـر دولت،
خودروهـای شاسـی بلند دریافـت کرد ه انـد کـه از رای
موافق شـان بـه اسـتیضاح منصـرف شـوند .روایتـی کـه هم
پروند ه هـای مهـم در دسـتورکار بهارسـتان قـرار گرفتـه
چیزی جز حواشـی روزافزون برجای نگذاشـته است .طرح
باقی مانـده تـا انتخابـات مجلـس می تواند توجه دلسـوزان
فضـای کلـی حاکم بر جریانات و احزاب شـاخص سیاسـی
همه این حواشـی درباره دولت و مجلس درحالی روزبه روز
سیاسـی فراهـم اورد امـا درنهایـت بی نتیجـه رهـا شـده و
و کمـی کالن تـر بـه وضعیـت حـال حاضـر کشـور نـگاه
دعواهایتان گرهی هم از
مساله «مشارکت مردم در انتخابات» باز کرد؟
را در دیـد افـکار عمومـی تخریـب کـرد و هـم شـان دولـت
اسـت کـه اگرچـه توانسـته بهانـه ای بـرای زد و خوردهـای
از ایـن رفـت و برگشـت ها بیـن نماینـدگان و دولـت و
سـایر دسـتگاه های اجرایـی و نظارتـی کشـور کـه بگذریـم
مطالبـات اصلـی بیـن دعواهـای سیاسـی
گـم شـد
طـی 3سـالی کـه از مجلـس گذشـته ،گاهـی برخـی
هـم کـه شـده ترمیـم کنـد.
شـان مجلـس و سـرمایه اجتماعـی باقی مانـده بهارسـتان
و وزرایـش را.
گسـترده تر می شـد که «سـخنگوی کمیسـیون اصل ،»۹۰
«سـخنگوی هیا ت رئیسـه» و «حراسـت مجلـس» اعلام
کردنـد بعـد از بررسـی های الزم متوجـه شـده اند ماجرایـی
کـه نماینـده افشـاگر بـه ان اشـاره کرده کذب بوده اسـت.
چنـد روزی گذشـت و معلـوم شـد هـم ماجـرای خودروهـا
کـذب نبـوده اسـت و هـم پـای نهادهـای دیگـر به عنـوان
متهـم بـه ماجـرا بـاز شـد .البتـه مسـاله مهـم انکـه چنـد
روز بعـد از احضـار نماینـده به اصطلاح افشـاگر ،معلـوم
شـد ماجـرای فیدلیتی هـا ،بـه خیلـی قبل تـر از مسـائل
مرتبـط بـا اسـتیضاح فاطمی امیـن برمی گـردد .کمـی کـه
از ماجـرا گذشـت هـم خـود علیرضابیگـی که دسـت به این
افشـاگری زده بـود ،تفاهمنامـه واگـذاری ۳۰۰دسـتگاه
خـودروی فیدلیتـی و دیگنیتـی کـه بـه امضـای شـرکت
سیاسـی بـه انتخابـات» سـعی کردیـم گزارشـی دربـاره
اصولگـرا و اصالح طلـب تهیه کنیم کـه نتیجه ان ،گفت وگو
برنامه هـای حـزب متبو ع شـان برای حضـور در انتخابات به
«فرهیختـگان» گفتنـد .گفت وگویـی کـه نشـان داد احزاب
سیاسـی فعـال در کشـور یا نسـبت به انتخابـات پیش رو به
ان صـورت برنامـه ای ندارنـد ،یـا اگـر برنامـه ای هـم دارنـد،
هنـوز بـه ارزیابـی چنـدان دقیقـی از وضعیـت اجتماعـی و
سیاسـی حاکـم بر کشـور نرسـیده اند .یک جریـان دیگری
هـم بـود کـه راه حـل را در بی توجهـی به انتخابـات می دید
و دلیلـش را هـم ناراحتی هـای به وجود امـده بـرای مـردم
طـی سـال های اخیـر و درنتیجـه ،عـدم اسـتقبال جامعه از
حضـور پـای صنـدوق رای عنـوان می کـرد .حـاال بـه بهانـه
چالش هـای ایـن روزهـا بیـن جریانـات اصولگرایـی کـه در
مجلـس نماینـده یـا نمایندگانـی دارنـد و برنامه شـان هـم
حضـور پررنـگ در کارزار انتخابـات اسـفند 1402اسـت،
شـاید بـد نباشـد مـروری بـر ان مصاحبه هـا داشـته باشـیم
و اختالفاتـی کـه احتمـاال در هشـت ،نـه مـاه باقی مانـده
تـا انتخابـات ممکـن اسـت دوبـاره سـر بـاز کنـد و مثـل
ماجـرای فیدلیتـی فضـای عمومـی کشـور را به هـم بریـزد
را مـورد بررسـی قـرار دهیـم .دو نفـر از ان 12نفـری کـه
طـی ان پرونـده بـا «فرهیختـگان» گفت وگـو کردنـد ،ناصـر
سـقا ی بی ریا ،عضـو شـورای مرکـزی حـزب اصولگـرای
موسـوم بـه «جبهه پایـداری انقالب اسلامی» و محمدتقی
نظری خانقـاه ،عضـو شـورای مرکـزی حـزب نواصولگـرای
موسـوم بـه «جمعیـت پیشـرفت و عدالـت ایـران اسلامی»
بودنـد کـه بخش هایـی از صحبت هایشـان ناظـر به احزاب
یکدیگـر بـود .مثلا سـقای بی ریا در جایـی از گفت وگـو که
سـوالی دربـاره اختالفـات حـزب متبوعش با حـزب نزدیک
بـه رئیس مجلـس ،یعنـی جریـان نواصولگـرا پرسـیدیم ،در
جوابـش دربـاره ایـن ادعـا کـه اگـر سـال 98نماینـدگان
نزدیـک بـه ان جریـان فکری با نمایندگان نزدیک به جریان
نواصولگـرا ائتلاف نمی کردند ،رای هم نمی اوردند ،بدون
اشـاره مسـتقیم بـه نواصولگرایان گفت« :کسـی نمی تواند
ایـن تحلیل هـا را اثبات کند .مـا پیش از تصمیم گیری همه
«بهمن موتـور» و شـرکت «رادیـن مبیـن غرب» رسـیده بود را
شـرایط را نـگاه می کنیـم و براسـاس وظیفه ای که داریم ،با
از خودرو هـای یادشـده بـه افـراد معرفی شـده توسـط ایـن
بـه انقلاب نزدیک ترنـد» تعامل خواهیم داشـت ».درمقابل
رسـانه ای کرد .طبق ان تفاهمنامه قرار بود ۳۰۰دسـتگاه
شـرکت تحویـل داده شـود امـا انچـه بیـش از هرچیـز جلب
توجـه می کـرد ،تاریـخ ان بـود؛ ۲۷تیـر مـاه .۱۴۰۰یعنـی
حداقـل یـک مـاه قبـل از اغـاز بـه کار دولـت سـیزدهم.
اتفاقـات مرتبـط بـا فیدلیتی گیـت و تاییـد و تکذیب هـای
مکـرر مسـئوالن دسـتگاه های مختلـف دربـاره ابعـاد ان
رفتـه رفتـه ایـن گـزاره را بـه افـکار عمومـی ثابـت کـرد کـه
کل ماجـرا از اسـاس قـرار نیسـت بـه یـک نتیجـه روشـن
برسـد کـه منافـع مـردم در چهارچـوب ان تامیـن شـود .یـا
حداقـل اگـر قـرار اسـت ایـن حواشـی تـا هفته هـا ادامـه
داشـته باشـد و اخـر هـم معلـوم نشـود اصـل ماجـرا چـه
بـوده اسـت ،بزرگ تریـن بازنـده بـاز مـردم خواهنـد بـود.
دلیلـش هـم انکـه در ایـن چنـد وقـت گویی اولویـت اصلی
مجلـس بحـث و گفت وگـو درباره پرونـده خودروهای رانتی
«نیروهـای انقلاب» و «انهایـی کـه باتوجه به اصل ارزش ها
هـم نظری خانقـاه ،درباره نماینـدگان جبهه پایداری خیلی
شـفاف ایـن ادعـا را مطـرح کـرد کـه اگـر در سـال 98بـا
نواصولگرایـان ائتلاف نمی کردنـد شانسـی بـرای ورود بـه
مجلـس نداشـتند .غـرض از یـاداوری ایـن حواشـی درباره
مجلـس ،انکـه در فاصلـه چنـد مـاه مانـده تـا انتخابـات و با
وجـود اتفاقاتـی کـه در هفته هـای منتهـی بـه جلسـه مهـم
نماینـدگان بـرای ابقای قالیباف یـا انتخاب جایگزین برای
اداره مجلس در سال چهارم افتاد ،شاید این نگرانی بیش
از هر زمان دیگری پررنگ شـد که گویی وکالی ملت هنوز
کامال نسـبت به چالش احتمالی انتخابات اسـفند 1402
دربـاره مشـارکت مـردم التفات کافی ندارند .مسـاله ای که
اگـر امـروز بـرای ان فکـری نشـود ،ممکن اسـت وضـع را از
اینـی کـه هسـت ،بحرانی تـر کند. صفحه 2
با ابالغ دستورالعمل دوره توانمندسازی دستیاران اموزشی
دانشجویان دکتری دانشگاه ازاد اماده تدریس می شوند
مدیرکل شبکه پژوهشی و ازمایشگاهی دانشگاه ازاد
در گفت وگو با «فرهیختگان» خبر داد
رشد 50درصدی
درامد مراکز تحقیقاتی
دانشگاه ازاد
مجتمع های ازمایشگاهی
در 31استان ایجاد می شود
شماره مسلسل | 4610چهارشنبه 3خرداد 4 | 1402ذیقعده 24 |1444می | 2023شماره 3872
Wed | 24 May 2023 | vol.14 | No. 3872 | 16 Pages
w w w . F d n . i r
گزارش «فرهیختگان»
از فعالیت 3شرکت حمایت گر دانش بنیان ها
حمایت
از بیحامیان
حوزه علم
|عکس :سیدوحید حسینی |فرهیختگان |
چه خبر از دانشگاه
کنفرانس ملی سیستم اطالعات مکانی
و مدیریت هوشمند برگزار شد
هفتمینکنفرانسملیسیستماطالعاتمکانی(،)GISبههمتمعاونتپژوهشی
واحدعلوم وتحقیقات،باهمکاریوزارتنیرووشرکتتوزیعنیرویبرقتهرانبزرگ
با هدف دستیابی به اخرین یافته های علمی و پژوهشی GISدر ایران و جهان
و تبادل تجربیات حاصله در صنعت اب و برق کشور و با حضور جمع کثیری از
پژوهشگران ،متخصصان ،مدیران و معاونان صنعت اب و برق کشور و شرکت های
دانش بنیان روز گذشته در این واحد دانشگاهی برگزار شد.
ملی و استانی دانش اموخته دانشگاه ازاد هستند که این خود ظرفیتی فاخر
و توانمندی ای که دارند می توانند در قالب طرح دستیاری اموزشی ،پژوهشی و
ازاد فار غ التحصیل شده اند ،این مهم می طلبد واحدهای دانشگاهی ،مجمع یا
سال گذشته توسط باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه ازاد به تمامی
برای تحقق اهداف واالی دانشگاه است .هفت میلیون دانش اموخته از دانشگاه
کانونی برای دانش اموختگان ایجاد کنند تا از این ظرفیت بی نظیر بهره گرفت».
وی با اشاره به سند تحول و تعالی دانشگاه و سند امایش استانی ،گفت« :امایش
نقش و سهم ما از مواهب پیرامونی چیست .استان بوشهر به علت قرارگیری در
واحد سمنان محقق شده را یک نواوری ارزشمند خواند و با اشاره به اهمیت ایجاد
درحقیقت درک و فهم از شرایط محیطی و اکوسیستم پیرامون است که باید دید
ساحل راهبردی خلیج فارس به طول 900کیلومتر ،صادرات و واردات دریایی،
احمد حیدری ،معاون وزیر نیرو در امور مجلس ،حقوقی و پشتیبانی در افتتاحیه
است که خدمات شایانی به جمهوری اسالمی ایران ارائه کرده است».
-کشاورزی ،نخل داری ،وجود نیروگاه اتمی بوشهر و ...ظرفیت بی نظیری دارد
وی به بخشی از وظایف مرتبط با GISمعاونت مالی ،حقوقی و مجلس وزارت
نفتی خارک -که جزء اصلی ترین و بزرگ ترین پایانه های صدور نفت کشور است
وفعالیت انجمن های فناورانه تصریح کرد« :انجمن های فناورانه پلکانیبرای حضور
دانشجویان و عالقه مندان در پارک های علم و فناوری و مراکز رشد خواهند بود».
سهم 29درصدی دانشگاه ازاد از دانشجویان کردستان
انجام سند امایش تشکیل شد که به دنبال ان تفاهمنامه عملکردی و بُرش استانی
وزارتخانه ها و سازمان های کشور دارد ،گفت« :معاونت امور مجلس و ارتباطات
قوانین از جمله این وظایف است ».در ادامه سیدبابک مظفری ،معاون پژوهشی
سخنانش ،توضیح داد« :یکی از برنامه های فاخر دانشگاه ،ساخت 500هزار
ظرفیت ها و سطح فعالیت ازمایشگاه های ان ،گفت« :برگزاری کنفرانس های
به زودی محقق می شود و مهم تر از ساخت مسکن برای همکاران ،دانشگاه ازاد با
خودش را در اختیار واحدها قرار دهد ».قربانی گلشن اباد در بخش دیگری از
واحد مسکونی است که با توجه به وجود نیروی علمی ،فنی و مهندسی ،این امر
اتکا به توان علمی و اجرایی ،صنعت ساختمان را در کشور متحول و متعالی کرده
سند تحول و تعالی دانشگاه ازاد در این واحد دانشگاهی عملیاتی می شود».
و تمامی رشته های مرتبط با حوزه مسکن ،را فعال تر می کند».
گفت« :مدیریت بحران و پدافند غیرعامل ،هوشمندسازی نرم افزار و سامانه ها،
مهرماه؛ اغاز اجرای طرح دستیاری دانشجویان دکتری
داده ها و پردازش داده ها ،زیرساخت ،شبکه و سخت افزار ،راهبری و مدیریت
داشته ایم اما به این میزان قانع نیستیم و درصددیم عالوه بر افزایش تعداد بیشتر
و تجربی بسیار خوب توانسته است کمک کننده و تامین کننده مدیران متخصص و
کارامدباشد،به طوری کههم اکنونپنجنفرازاعضایهیات علمیدرمسئولیت های
اب و برق ،با بیان اینکه به دبیرخانه این کنفرانس 745 ،مقاله ارسال شد ،گفت:
پایان نامه ها و فعالیت های فناورانه دانشجویان در مقاطع مختلف تحصیلی
کارگاه اموزشی 14 ،نشست تخصصی ارائه خواهد شد ،همچنین 90غرفه برای
شبکه سازی پایان نامه ها را در دستورکار خود قرار داده که در این شبکه سازی
نخستین رویداد تخصصی عرضه و تقاضای فناوری پلیس هوشمند با حضور
می توانند کنار یکدیگر قرار گرفته و پروژه های بزرگی را ایجاد و به فرجام برسانند».
و شکوفایی ریاست جمهوری افتتاح شد .نمایشگاه پلیس هوشمند با هدف
«در این کنفرانس 15مقاله کوتاه 90 ،مقاله شفاهی 200 ،مقاالت پوستری8 ،
ارائه اخرین دستاوردهای علمی در نمایشگاه جانبی هفتمین کنفرانس ملی
سیستم اطالعات مکانی اختصاص یافته است که 30غرفه با حضور شرکت های
دانش بنیان در حوزه صنعت اب و برق فعالیت خواهند داشت».
دوره دوم این دوره توانمندسازی نیز شامل ارائه درس طرح ملی اعتال در قالب 8
ساعت خواهد بود که بحث تامین استاد و محتوای ان هم برعهده معاونت امور
مجلس و ارتباطات اجتماعی دانشگاه گذاشته شده است.
این دوره در اخرین مرحله خود که 16ساعت خواهد بود هم قرار است دروس
روش ها و فنون تدریس و کالس داری به مدت 4ساعت ،اشنایی با سامانه
پژوهشیار به مدت یک ساعت ،روش تحقیق به مدت 3ساعت ،روانشناسی
خاقانی افزود« :این کار توسط باشگاه پژوهشگران جوان اغاز شده و مسئولیت
اختیار این مهم را به دانشجویان و استادان خود واگذار کرده است».
برگزار شده است .در این نمایشگاه شرکت «پارس جویان اوا» در زمینه شبکه
و تصریح کرد« :باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه ازاد قصد دارد برای
نخستین بار ۱۰۰تیم فناورانه دانشجویی را به پارک علم و فناوری دانشگاه معرفی
کند و از ایده ها و طرح های انان به طور کامل حمایت و پشتیبانی خواهد کرد».
ک علم و فناوری در کشور
ت از 20پار
ستاد فرماندهی فراجا و با حضور 62شرک
مخابراتی و شرکت «سامانه بهینه مبتکران (پیون)» با ارائه خدمات شهر هوشمند
شود .بحث تامین استاد محتوا هم به ترتیب به عهده معاونت اموزشی /علمی و
پژوهشی گذاشته شده است.
و ارتباطات ،زیرساخت ،مراقبت و الکترونیک ،تحلیل هوشمند داده (طراحی
استان برگزار شده و در پایان دوره هم گواهی دوره مربوط هم به امضای رئیس
مدیریت و کنترل هوشمند ترافیک ،فرماندهی و کنترل هوشمند ،فرماندهی
همچنینبراساسانچهدرایندستورالعملامده،دستیاراناموزشیموظفنددوره
نمایشگاه در حوزه های ارتباطات رادیویی ،فناوری اطالعات ،امنیت اطالعات
هم اندیشی با دانشگاهیان دانشگاه ازاد استان بوشهر ،سخنان خود را به دو
دانشجویان خود به خصوص دانشجویان باانگیزه و مستعد دارد به ماموریت جدید
و کنترل فضای مجازی (سایبری) با استفاده از هوش مصنوعی ،چهارچوب
کرد و گفت« :برای ما افتخار بزرگی است که بخش اعظمی از مدیران و مسئوالن
س انگیزه ،عالقه
رشته های مختلف تحصیلی دانشگاه ازاد شاغل هستند ،براسا
باشگاه اشاره و خاطرنشان کرد« :از مهرماه امسال دانشجویانی که در مقطع دکتری
غیرایرانی ،پویش اشتغال و سایر موارد حسب نیاز گروه) به مدت 2ساعت ارائه
از شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه ازاد حضور دارند .این
مدیرکل اداره هدایت و توانمندسازی دانشجویی دانشگاه پژوهشگران جوان
و نخبگان دانشگاه ازاد با بیان اینکه مجموعه دانشگاه ازاد اعتقاد ویژه ای به
ساعت و موضوعات ویژه شامل (اشنایی با مراکز رشد ،سراهای نواوری ،هسته/
این دوره ها که شرکت در انها از سوی دانشجویان مقطع دکتری الزامی اما رایگان
و پیاده سازی پلتفرم ،حکمرانی داده و…) ،کشف علمی و هوشمند جرایم،
بخش پاسخگویی به موارد مطرح شده در جلسه و انتظارات سازمانی تقسیم
پیگیری و اجرایی شود.
معرفی ظرفیت و توان شرکت های مرتبط برای انجام پروژه های اعالم شده توسط
دادن پروژه های علمی -تحقیقاتی دانشگاهی به سمت رفع مشکالتی که صنعت
قربانی گلشن ابادمعاونامورمجلسوارتباطاتاجتماعیدانشگاهازاددرنشست
مهارتی و دفتر نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه برای دروس 4ساعته
واحدهای فناور ،موضوعات پژوهشی روز ،ابزارهای خاص /امور دانشجویان
استادان و دانشجویان واحدهای دانشگاه ازاد که تخصص های مشترکی دارند
ویبهبرخیبرنامه هایدانشگاهازاددرراستایبهره گیریازظرفیتنخبگاناشاره
واحدهای دانشگاهی برای استفاده
از ظرفیت دانش اموختگان برنامه ریزی کنند
حضور شرکت های پارک علم و فناوری دانشگاه ازاد در رویداد
پلیس هوشمند
هیات اجرایی جذب استان و دفتر حقوقی ،مرکز فناوری اطالعات و شبکه علمی
شرکت های مستقر در پارک علم و فناوری دانشگاه ازاد در محل صندوق نواوری
مظفری بیان داشت« :برقراری ارتباط عمیق و عملیاتی با بخش صنعت کشور از
اب و برق کشور با ان مواجه است ،اجرایی شده است».
سنندج سال ۱۳۶۲تاسیس شد و هم اکنون ۱۳هزار دانشجو در مقاطع مختلف
اموزش ،اخالق حرفه ای) در قالب دروس 4ساعته ارائه می شوند .البته به ترتیب
اموزشی و یادگیری عمیق به مدت 4ساعت ،ارزشیابی اموزشی به مدت 2
انجام و اتمام برخی پروژه های شرکت های مختلف را برعهده گرفته و با تنفیذ
اهداف واحد علوم وتحقیقات است .بر همین اساس این کنفرانس با هدف سوق
اشنایی با سامانه اموزشیار و کارامادگی -اموزش های مهارت افزا در قالب دروس
دانشگاه و معاونت اموزشی و مهارتی برای دروس 2ساعته و معاونت اموزشی و
پیدا کرده است» میمنت ابادی اظهار کرد« :دانشگاه ازاد کردستان با پشتوانه علمی
که در مقاالت و کارگاه های این کنفرانس مطرح شده است ».فرامرز سپری ،دبیر
دانشگاه ازاد پرداخت و اظهار کرد« :باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان فرایند
با ساختار و فعالیت های تحولی دانشگاه ،اشنایی با اداب و ضوابط استادی،
«مرکز رشد دانشگاه ازاد کردستان تنها مرکز غرب کشور است که به سطح یک ارتقا
در دانشگاه ازاد واحد سمنان تهیه و منتشر شده ،به تبیین برخی ماموریت های
هفتمینکنفرانسملیسیستماطالعاتمکانی()GISومدیریتهوشمندصنعت
3دوره اجرایی شود .در دوره اول که شامل 16ساعت می شود ،دروس اشنایی
تامین استاد و محتوای دروس هم از سوی رئیس دانشگاه ازاد استان ،دبیرخانه
قبلیدرحال حاضر ۱۸دانشیاردرکردستانمشغولبهتدریسهستند ».ویافزود:
در این واحد دانشگاهی مشغول به تحصیل هستند.
جدید باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان در حمایت و هدایت از طر ح ها،
اموزش ،ارتقای مستمر علمی ،معرفتی ،فرهنگی و مهارتی در راستای پاسخگویی
«امسال ۹نفر از اعضای هیات علمی به درجه دانشیاری رسیدند که با احتساب امار
شهاب خاقانی دوم خردادماه در ایین رونمایی از «دیباگر» ()DEBUGER
نخستین نشریه دانشگاهی کشور که با بهره مندی از تکنولوژی هوش مصنوعی
شیوه های اموزشی نوین تحول افرین تدوین و ابالغ شده است.
2ساعته و دروس طراحی اموزشی و اصول و تعلیم و تربیت اسالمی (اخالق در
خطیری همچون فرماندار و مدیران کل ادارات حضور دارند ».دانشگاه ازاد واحد
داده های مکانی و SDIو بهینه سازی و اصالح الگوی مصرف از محورهایی است
ارتقای کیفیت و کارامدی دوره های تحصیلی مبنی بر برگزاری دوره های مستمر
به نیازها و اولویت های دانشگاه تدوین شده است که براساس ان ،قرار است در
دانشجو ،به ارتقای سطوح کیفی زیادتری دست پیدا کنیم ».میمنت ابادی گفت:
کامبیز ناظریان ،مدیرعامل شرکت توزیع نیروی برق تهران بزرگ در این مراسم
توانمندسازی دستیاران اموزشی را ابالغ کرده است .این دستورالعمل به منظور
ماموریتی اقدام کند ».معاون امور مجلس و ارتباطات اجتماعی دانشگاه ازاد
بر تحقق اهداف سند تحول و تعالی معطوف است و کارگروه های تخصصی برای
اجتماعی دانشگاه خود را مکلف و موظف می داند این سرمایه ارتباطی و اجتماعی
علمی و تخصصی با تمرکز بر پژوهش های کاربردی و حل مساله و در راستای
تحول و تعالی دانشگاه ازاد اسالمی ریل گذاری خود را برای حرکت در این زمینه
مشخص کرده است .در همین راستا نیز این دانشگاه اخیرا دستورالعمل دوره
وی افزود« :به دنبال تاکید سازمان مرکزی دانشگاه ازاد کشور ،تمام نگاه این مرکز
کردستان ،بیشترین امار دانشجو را در پنج واحد شهرستانی و یک مرکز دارد».
اماده شده است ».رئیس دانشگاه ازاد کردستان گفت« :در تمام زمینه ها رشد نسبی
واحد علوم وتحقیقات در این رویداد علمی ضمن معرفی اجمالی این واحد،
مورد توجه جدی دانشگاه ها قرار گرفته و دانشگاه ازاد هم با تدوین و ابالغ سند
دستورالعمل دوره توانمندسازی دستیاران اموزشی با هدف ارتقای کیفیت
جغرافیایی ،پیش بینی تامین نیازهای تدارکاتی و وسایل و ملزومات اداری ،فنی،
و مرکز پژوهش های مجلس شورای اسالمی برای بهره برداری در زمان تدوین
حرکت به سمت مهارت افزایی یکی از اقداماتی است که طی سال های اخیر
که بوشهر را تبدیل به پایتخت انرژی کشور کرده است .الزم است دانشگاه با درک
با تاکید بر اینکه امروز دانشگاه تعامالت مطلوبی با دیگر دستگاه ها ،نهادها،
جغرافیایی الزم به کمیسیون های تخصصی دولت و کمیسیون های تخصصی
دانشجویان دکتری دانشگاه ازاد
اماده تدریس می شوند
قباد میمنت ابادی روز سه شنبه در گفت وگو با «ایرنا» گفت« :دانشگاه ازاد
نیرو اشاره کرد و گفت« :تهیه دستورالعمل الزم در اجرای قوانین و مقررات و
پشتیبانی ،نگهداری و حفاظت از اموال منقول و غیرمنقول ،ارائه اطالعات دقیق
وی تولید نشریه «دیباگر» را که با بهره مندی از هوش مصنوعی در دانشگاه ازاد
با ابالغ دستورالعمل دوره توانمندسازی دستیاران اموزشی
توجیهی و ارزیابی به منظور انطباق فکری و روشی با مبانی تربیتی توحیدی و
این محیط ،خود را همساز و همسو کرده و نسبت به ارائه بسته های سیاستی و
ایجاد وحدت رویه حقوقی و پاسخ به استعالمات واحدها در راستای مشکالت
واحدهای دانشگاهی ابالغ شده ،امیدواریم با راهنمایی و همکاری استادان و همت
دانشجویاندراینقسمتبهاهدافیکهدرچشم اندازباشگاهتعریفشده،برسیم».
صنعتصیادی،وجودذخایرعظیمنفتوگاز(پارسجنوبیوشمالی)،تاسیسات
این رویداد علمی گفت« :دانشگاه ازاد اسالمی ،جزء بهترین دانشگاه جهان اسالم
دانشگاهی به عنوان معلم ایفای نقش کنند ».خاقانی افزود« :شیوه نامه این طرح
گزارش
جامع معماری سازمانی (ICTسخت افزار ،ابزار ،نرم افزار ،فرایند ،قواعد)،
شبکه های ارتباطی و پایش و کنترل انها فعالیت دارند.
بوده ،مجموعا شامل 40ساعت می شود که در واحدهای دانشگاهی یا مرکز
دانشگاه ازاد هر استان خواهد رسید.
اول را تا پایان شهریورماه ،1402دوره دوم تا انتهای بهمن 1402و دوره سوم را
تا پایان خردادماه 1403بگذرانند؛ همچنین در تمام 3دوره باید سرفصل های
مدنظر برای دانشجویان غیرایرانی مدنظر قرار گرفته و تدریس شود. صفحه 3
دانشگاه
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۴
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
مدیرکل شبکه پژوهشی و ازمایشگاهی دانشگاه ازاد در گفت وگو با «فرهیختگان» خبر داد
رشد 50درصدی درامد مراکز تحقیقاتی دانشگاه ازاد در1401
مجتمع های ازمایشگاهی در 31استان ایجاد می شود
سارا طاهری
ازمایشگا ه ها و مراکز تحقیقاتی بازوان اجرایی انجام
ملی خودرو با محوریت اســـتان اذربایجان شرقی شکل گرفته،
تمام 31استان ما این مجتمع ها را داشته باشند ،البته برخی
پیش تر در صحبت هایی که از شـــما در ویژه نامه «عبور از
دنبال گرفتن مجوز ازمایشگاه استاندارد بروند و انهایی هم که
در سال جاری مراکز تحقیقاتی مشترکی بین دانشگاه ازاد
البته با محوریت این استان خواهد بود و طبیعتا دیگر استان ها
به همراه صنایع با این مرکز همکاری خواهند داشت .همچنین
پروژه های پژوهشی در دانشگاه هستند؛ شاید به همین
مرکز ملی انرژی با محوریت استان اصفهان خواهد بود و واحد
ازمایشگاه ها و مراکز تحقیقاتی توجه نشان می دهند.
حسن این مرکز ان است که با همکاری صنعت شکل می گیرد و
دلیل است که این روزها دانشگاه ها بیش از گذشته به حوزه
خمینی شهر استارت کار را با همکاری صنایع استان زده است.
می توانیم این همکاری را ایجاد کنیم .امسال تالش می کنیم تا
استان ها و واحدهای ما مجتمع ازمایشگاهی را دارند و تنها باید
چنیـــن ظرفیتی ندارند ،در ابتدا باید امکانات و تجهیزات خود
را فراهم کنند و بعد سراغ گرفتن مجوز بروند.
طریق سهم دانشگاه ازاد خواهد بود ،چیست؟
همگان می دانند که تغییر ریل تحقیقات دانشگاهی و
خواهند بود تا از این طریق نیازهایشان را رفع کنند .صحبت های
جز توجه هرچه بیشتر به ازمایشگاه ها را پیش پای مدیران
است ،اما چون هنوز نهایی نشده ،استان ان مشخص نیست.
ازاد خواهد شـــد ،در جلســـه ای که مسئوالن دانشگاه با سازمان
ازاد بیشتر به ان توجه شده است .عبدالله محمدی،
رئیس محترم دانشگاه در ســـخنرانی نوروزی بحث راه اندازی
هـــم تولیدکننـــدگان خودرو و هـــم واردکننـــده را داریم که باید
حرکت هدفمند درجهت تحقق دانشگاه حل مساله ،راهی
مراکز علمی نمی گذارد .کاری که این روزها در دانشگاه
مدیرکل شبکه پژوهشی و ازمایشگاهی دانشگاه ازاد در
راه اندازی یک مرکز دیگر در زمینه سازه و بتن هم مطرح شده
سومین مورد اینکه اگر به خاطر داشته باشید ،دکتر طهرانچی،
و ازمایشـــگاهی دانشگاه ازاد برای سال جاری چه خواهد
بود؟
زیرساخت ها برعهده شبکه ازمایشگاهی و کارگاهی دانشگاه
اســـت ،در راستای تحقق اهداف طرح یادشده تالش خواهیم
کرد .بدیهی است ایجاد شـــبکه کارگاهی در کشور می تواند
ضمن بهره گیری بهتر صنایع از این زیرســـاخت ها ،بستر الزم
تیمشبکهپژوهشیوازمایشگاهیذیلمعاونتتحقیقات،فناوری
برای اموزش کاربردی و تحقیقات هدفمند فراهم شـــود .البته
مجوز و ...در ســـه حوزه فعالیت هایـــی را به طور ویژه اغاز کرده
اســـتان ها از نظر وضعیت ازمایشگاه ها و کارگاه ها ،رتبه بندی
و نواوری دانشگاه عالوه بر فعالیت های نظارتی ،رتبه بندی ،صدور
اســـت .اولین حوزه ،ادامه روند استاندارد ســـازی ازمایشگاه ها
و ایجاد مجتمع های ازمایشـــگاهی اســـتانی با هدف تجمیع
امکانات و شبکه سازی و افزایش تعداد محصوالت و اسکپ های
درکنـــار این اقدامات ویژه ،فعالیت های دیگر مانند رتبه بندی
مراکز تحقیقاتی و ...را به صورت روتین دنبال می کنیم.
مجوز گرفته بودند هم درکنار این مجتمع های ازمایشگاهی قرار
ایجاد مجتمع ازمایشگاهی استانی ضرورتی است که شامل همه
تعداد اسکپ های ازمایشگاه در حدی باشد که صنعت مشتاق به
به بقیه استان ها سرایت خواهد کرد .دو ،سه استانی را که عنوان
ارسال نمونه به ان ازمایشگاه شود و این یکی از اقدامات مهم ما
به شمار می رود و اجرای ان را از استان های مازندران و گیالن اغاز
کرده ایم .همچنین درحال انجام کارها برای تحقق این مساله در
این حوزه دخیل هستند.
امروز درحال گسترش ازمایشگاه های خود به صورت مورد به مورد
یعنی از االیندگی گرفته تا تســـت قطعات موتوری و سیستم ترمز
مراکزی را درحال ایجاد دارند ،واحدهایی مثل مشهد ،کرج و
نوشـــته شده و قرار است تا یک ماه اینده جلسه ای با سازمان ملی
ازجمله ارتقای قابلیت پاســـخگویی و حل مســـاله را به همراه
اســـت .همچنین طرح های الزم برای ورود به حوزه تصادفات هم
استاندارد داشته باشیم و بتوانیم این طرح ها را نهایی کنیم و وارد
اینجا ،بحث مســـاله محوری است؛ چراکه ما این مراکز را براساس
اعالم امادگی کرده اند و از زمان تاسیس درکنار ما خواهند بود.
در بحث درامدی شاهد
افزایش حدود 50درصدی
درامد مراکز تحقیقاتی
دانشگاه ازاد در سال 1401نسبت به
سال 1400بودیم .به همین میزان هم
در درامد حاصل از خدمات
ازمایشگاهی و کارگاهی (ساها) و
همچنین برگزاری دوره های تخصصی
ازمایشگاهی و کارگاهی رشد داشتیم
تجهیز امکانات ازمایشگاهی خواهد بود ،اما این بدان مفهوم
بلکه ممکن اســـت ما یک مجتمع ازمایشگاهی در مرکز استان
داشته باشیم ،اما بخشی از ان در یکی از واحدها مستقر شود.
البته مجوز ازمایشگاه استاندارد برای ان مجتمع گرفته می شود
حوزه دومی که درحال کار روی ان هستیم ،بحث ایجاد مراکز
و درکنار ان ،واحدهای دیگر با این مجتمع همکاری می کنند.
امســـال با توجه به تجربیات راه اندازی این مرکز ،قرار اســـت
ما بخواهد مراحل گرفتن مجوز ازمایشگاه استاندارد را طی کند،
ملی اســـت .ســـال گذشـــته مرکز ملی خودرو شکل گرفت و
خود استان به این حوزه کار داشت؛ این مسئولیت را قبول کرده و
فناوری و نواوری دانشـــگاه ابالغ خواهد شـــد .با وجود این،
استان ها هستند ،یعنی ساختمان موردنظر برای راه اندازی این
برای تحقق این مساله مجموع عوامل باید دست به دست یکدیگر
امکانات نرم افزاری و ســـخت افزاری و همچنین شبکه سازی در
واحدهای دانشـــگاهی اقدام خود را شروع کرده اند و چنین
تحقیقاتی دانشـــگاه ازاد در سال 1401نسبت به سال 1400
حسن این کار ان است که دیگر الزم نیست هر واحد دانشگاهی
1
سطح ( 1مطلوب)
26
26
45
2
سطح ( 2متوسط)
56
61
59
3
سطح ( 3ضعیف)
42
46
45
44
35
22
4
1401
51
52
farhikhtegan
فعالیت سال اول /عدم
ارسال گزارش
ردیف
48
30
تعداد فعالیت
تعداد فعالیت
تعداد فعالیت
تعداد فعالیت
انجام شده در سال
انجام شده در سال
انجام شده در سال
1398
1399
1400
1401
1
محقق ،پژوهشگر
1774
1809
2601
2
مقاله
1247
1191
1285
3
اختراع
51
50
41
4
کتاب
120
106
122
5
خدمات ازمایشگاهی
2501
2652
4941
6
خدمات اموزشی و کارگاهی
545
474
745
7
خدمات مشاوره ای
235
415
959
farhikhtegan
علوم وتحقیقات از این دسته هستند .این کار مزایای متعددی
و کارگاهی (ســـاها) و همچنین برگـــزاری دوره های تخصصی
ازمایشـــگاهی و کارگاهی رشد داشـــتیم .در سال 1401تعداد
خواهد داشت.
ازمایشـــگاه های اکرودیته دارای استاندارد ISO17025به 10
رســـید و مطمئنا امســـال تالش خواهیم کرد تعداد محصوالت
40شاخص برای ارزیابی مراکز تحقیقاتی درنظر
گرفته ایم
و اســـکپ های مـــورد تایید ســـازمان را افزایش دهیـــم .تعداد
ازمایشـــگاه های عضو شـــبکه راهبردی معاونت علمی و فناوری
ریاســـت جمهوری ( )Labs netبه 195رســـیده است و در سال
قرار اســـت تعداد مراکز تحقیقاتی در ســـال جاری همان
1402تالش خواهیم کرد ســـطح رتبه بندی این ازمایشگاه ها را
231مرکز باشند؟
تا امروز که بنده در خدمت شما هستم ،امار مرکز تحقیقاتی
ارتقا دهیم و بر تعداد انها بیفزاییم.
هـــم داریم که اگر در ارزیابی ها امتیاز الزم را کســـب کنند
درحال حاضر دانشـــگاه ازاد چند کنسرسیوم تخصصی در
همین تعداد اســـت .البته بیش از 20گروه پژوهشی فعال
امکان تبدیل شـــدن بـــه مرکز تحقیقاتـــی را دارند ،ضمنا
اختیار دارد؟
دانشـــگاه همان 9کنسرســـیوم تخصصی را دارد که پیش تر هم
درخواســـت هایی داریم که درحال بررســـی انها هستیم و
اطالعات ان منتشـــر شده است .در سال جدید به کنسرسیوم ها
درصورت داشتن زیرساخت های الزم برای انها مجوز صادر
دید شبکه ای داریم و در جلساتی که با اعضای این کنسرسیوم ها
خواهند شد .هیچ گونه محدودیتی در صدور مجوز در این
برگزار کرده ایم ،عنوان شده که هر کنسرسیوم یک شبکه محسوب
زمینه نداریم و تالش می کنیم اگر واحدها حداقل های مورد
می شـــود که در دل هرکدام از این شـــبکه ها ،باید تعداد زیادی
نیاز این حوزه را داشـــته باشند ،یعنی فضای کافی داشته
کنسرســـیوم با هدف و وظیفه مشـــخص و زمان دار ایجاد شود
باشـــند و همچنین به ازای هر گروه ،پنج عضو هیات علمی
که بازیگران ان به صورت شـــریک صنعت ،شـــریک تحقیقاتی و
داشته باشند ،ســـختگیری زیادی برای صدور مجوز مراکز
سرمایه گذار مشارکت کنند .هرکدام از این شبکه ها ماموریت دارند
تحقیقاتی برای انها نداشـــته باشـــیم ،اما در ارزیابی این
در سال 1402از بسترهای ایجاد شده در سال اول فعالیت خود
مراکز سختگیری وجود دارد .ما نزدیک به 40شاخص برای
استفاده و کنسرسیوم های درون شبکه ای را ایجاد کنند.
ردیف
نام کنسرسیوم
1
امنیت غذایی
واحدهای علوم وتحقیقات ،دزفول ،بروجرد ،یزد ،اراک ،کرمان ،ازادشهر ،ورامین ،ابهر و کرج
2
گیاهان دارویی
3
انرژی های نو و تجدیدپذیر
واحدهای علی ابادکتول ،سمنان ،شهررضا ،اردبیل ،دزفول ،دماوند ،بجنورد ،بوشهر ،نجف اباد ،ایذه ،رشت ،تهران مرکزی و قم
4
اسیب های اجتماعی
واحدهای سنندج ،ارومیه ،اسالمشهر ،رودهن ،کرمانشاه ،ورزقان ،شاهرود ،گرمسار و بوشهر
5
نانو
واحدهای تبریز ،مرودشت ،اهواز ،تهران جنوب ،زنجان ،شیراز ،مسجدسلیمان و کرج
6
سازه و بتن
واحدهای تفت ،نجف اباد ،سمنان ،ساری ،تهران غرب ،تبریز ،کرج ،خمین ،رشت ،کرمان ،کرمانشاه و علوم وتحقیقات
7
غذا و دارو
واحدهای اراک ،مشهد ،تبریز ،قم ،ازادشهر ،شبستر ،اصفهان ،ورامین ،قوچان ،سبزوار ،گرگان و یزد
8
ساخت و تولید
9
فرهیختگان
واحدهای بروجرد ،علوم وتحقیقات ،زاهدان ،شوشتر ،تاکستان ،اردبیل ،بیرجند ،شهرقدس ،میانه ،اراک ،کرمانشاه،
قائنات ،خوراسگان ،یادگار امام ،نیشابور ،گرگان و دزفول
farhikhtegan
واحدهای سیرجان ،کرمان ،زنجان ،لنجان ،تاکستان ،مشهد ،شهرمجلسی ،نجف اباد ،اردبیل ،خمینی شهر ،کرج،
هوش مصنوعی
تهران شمال ،سمنان ،اهواز ،اراک ،ابهر ،تیران ،دماوند ،ساری ،همدان ،ساوه ،شیراز و خوی
واحدهای نجف اباد ،قزوین ،تبریز ،ارومیه ،علوم وتحقیقات ،تهران مرکزی
امار مقایسه ای برون داد خدماتی مراکز تحقیقاتی سال های 1400 ،1399 ،1398و 1401
انجام شده در سال
فرهیختگان
بودیم.بههمینمیزانهمدردرامدحاصلازخدماتازمایشگاهی
اعضای کنسرسیوم
امار مقایسه ای برون داد خدمات مراکز تحقیقاتی در سال های 1400 ،1399 ،1398و 1401
نوع فعالیت
در بحث درامدی شاهد افزایش حدود 50درصدی درامد مراکز
کنسرسیوم های راه اندازی شده
فرهیختگان
ردیف
سطح فعالیت
1398
1399
در بحث درامدی در حوزه ازمایشـــگاه ها شـــاهد چه میزان
ارزیابی مراکز تحقیقاتی درنظر گرفته ایم که در پایان هر سال
ارزیابی و رتبه بندی مراکز تحقیقاتی سال های 1400 ،1399 ،1398و 1401
1400
اقدامات مهم این حوزه راه اندازی مراکز تحقیقات مشـــترک
مختلف جلسه داشتیم و درنهایت به این نتیجه رسیدیم که استان
اذربایجان شرقی هم به دلیل موقعیت جغرافیایی و هم رغبتی که
دانشگاه و واحد دانشگاهی به موقع اقدام به رفع مشکل می کند.
مرکز تحقیقاتی است.
با صنعت و ســـازمان های همکار است .پیش نویس ایین نامه
مجتمع ها در انها دیده شده و دارای فضای مناسبی هستند.
نیســـت که ما صددرصد امکانات را در یک فضا متمرکز کنیم،
دهنـــد ،یعنی از تعاون تجهیزات گرفتـــه تا بحث فضا و تجمیع
مربوطه نگارش شـــده و پس از تایید معاون محترم تحقیقات،
رشد بودیم؟
می تواند در این زمینه ورود کند .بعد از این جلســـه با استان های
کردم ،از حیث شرایط راه اندازی این مجتمع ها جلوتر از دیگر
اســـتان های کرمان ،قزوین ،البرز نیز هستیم و البته برای دیگر
اســـتان ها هم کارهای مطالعاتی را در دست انجام داریم .قطعا
محدود اســـت .درحالی که دانشگاه ازاد گستردگی زیادی دارد و
همچنین پیـــرو مصاحبه های قبلی ،یکـــی از راه کنش ها و
استان ها می شود و این کار با استان های یاد شده شروع شده و
نکته دیگر اینکه درست است راه اندازی این مجتمع ها به معنی
ضعیف لغو مجوز شـــده اند و در مقابـــل به همین میزان مجوز
نظارت و ارزیابی بر عملکرد مراکز است .بدیهی است با نظارت و
درامد مراکز تحقیقاتی دانشگاه 50درصد رشد
کرد
مجتمع های ازمایشگاهی توضیح دهید .استان های بعدی
فعالیت باال ایجاد کنیم ،حتی ازمایشگاه های استانداردی که قبال
حـــوزه تالش دارد کیفیت را فدای کمیت نکند ،به عنوان مثال
،1400تعداد 6مورد افزایش داشـــته است .این عدد نسبت به
االیندگی و ...را کسب کنند و با توجه به اینکه حجم کار باالست
نیاز ایجـــاد می کنیم .بخش های مربوط که نیاز دارند به این کار
شامل کدام استان ها می شود؟
تحقیقاتی مطلوب را در اختیار داریم که خوشـــبختانه در سال
مراکز تحقیقاتی مان با درنظر گرفتن حوزه پزشکی همان 231
درباره نحوه راه اندازی مجتمع های ازمایشگاهی و مالک
ازمایشگاهی است ،یعنی به دنبال ان هستیم که در هر استان،
بگیرند .بنابراین صرف داشتن مجوز استاندارد کافی نیست و باید
مراکز تحقیقاتی جدید صادر شده است .از این رو تا امروز امار
ارزیابی درست گره های مراکز به موقع شناسایی و سازمان مرکزی
فاز اجرایی شویم .همان طور که مالحظه می فرمایید تفاوت کار در
انتخاب استان هایی مانند مازندران و گیالن برای راه اندازی
حداقل یک مجتمع ازمایشگاهی و کارگاهی استاندارد با دامنه
ملی اســـتاندارد داشتند ،شـــکل گرفت؛ چراکه در سطح کشور
در ســـال جاری حدود هشت مرکز تحقیقاتی به دلیل فعالیت
ابتدای شروع رتبه بندی دوبرابر شده که نشان دهنده تاثیر مثبت
که اگر اجرایی شـــود زوایای مختلف و مفیدی دارد که طبیعتا
ادامه از نظر می گذرانید.
مهم ترین هدف گذاری و اقدامات اداره کل شبکه پژوهشی
ایـــده راه اندازی مرکز ملی خودرو که اولین مرکز ملی دانشـــگاه
میزان تاثیرگذاری انها در زیست بوم فناوری کشور بیفزاید .این
1401تعداد این مراکز به 51مرکز رســـیده که نسبت به سال
و تعداد ازمایشـــگاه هایی که بتوانند وارد این حوزه شوند ،بسیار
توسط ایشان تشریح خواهد شد .با توجه به اینکه بحث تامین
برنامه های پیش روی این اداره کل پرداخته است که در
حوزه مراکز تحقیقاتی دانشـــگاه حوزه ای پویاست که با رصد
ســـرای ســـاخت و تولید را با دیدگاه باال بردن کیفیت اموزش
گفت وگو با «فرهیختگان» به ابعاد مختلفی از اقدامات و
صـــدور مجوز به مدت یک ســـال بعد بحـــث ارزیابی اش انجام
می شـــود .اما درحال حاضر هم امارهای مربوط به تعداد مراکز
اســـتانداردهای الزم در حوزه های مختلف موتـــور ،تصادفات،
در حوزه فنی ،مهندســـی و کشـــاورزی مطرح کردند .طرحی
هـــر زمانی که یک مرکـــز تحقیقاتی مجوز گرفت از همان تاریخ
اســـت و تا امروز چه اقداماتی برای راه اندازی مراکز جدید
و ارزیابی های مســـتمر تالش می کند بـــر کیفیت این مراکز و
انجام پژوهش ها نیاز به ظرفیت خاصی دارد که این ظرفیت
دانشگاه را در زمینه انرژی تجمیع کنیم ،انها هم حاضر به هزینه
تحقیقاتی از زمان صدور مجوز کار ارزیابی اغاز می شود ،یعنی
تعداد مراکز تحقیقاتی دانشگاه ازاد درحال حاضر چقدر
به راه اندازی مرکز ملی خودرو اشاره کردید ،نحوه فعالیت
این مرکز بر چه اساسی دنبال می شود و عایدی ای که از این
منتشر می شود؟
برای ارزیابی ها تاریخ مشخصی وجود ندارد ،بلکه برای هر مرکز
با سازمان ها و ارگان های دولتی و خصوصی ایجاد شوند،
صورت گرفته است؟
صنایع اعالم امادگی می کنند که اگر نیروهای علمی و تجهیزات
هم در دل ازمایشگاه ها و مراکز تحقیقاتی قرار دارد .دیگر
بحران با دانشگاه» منتشر شد ،عنوان کردید که قرار است
ارزیابی امسال برای مراکز تحقیقاتی دانشگاه ازاد چه زمانی
ســـاختار و ایین نامه مراکز ملی نهایی شود .همچنین امسال
بلکه ما با یک مجوز استاندارد و با تایید سازمان ملی استاندارد
بحث راه اندازی مرکز ملی انرژی در دســـتور کار اســـت .مرکز
خبرنگار گروه دانشگاه
8مرکز تحقیقاتی به دلیل فعالیت ضعیف لغو
مجوز شد
سطح سطح بندی می کنیم.
متناســـب با ان شاخص ها امتیاز مراکز را مشخص و در سه
نوع فعالیت
تعداد فعالیت
انجام شده در سال
1398
تعداد فعالیت
انجام شده در سال
1399
تعداد فعالیت
انجام شده در سال
1400
1
طر ح های برون دانشگاهی جذب شده
305
385
229
2
تفاهمنامه ها با سازمان ها و صنایع
400
246
501
3
فروش دانش فنی
27
21
22
4
انجام پایان نامه و رساله
2014
1814
2478
1213
5
ساخت نمونه دستگاه و تجهیزات
145
155
174
1160
6
تولید مواد ازمایشگاه
117
102
110
3949
1414
ردیف
52
170
15152
فرهیختگان
farhikhtegan
تعداد فعالیت
انجام شده در سال
1401
435
641
28
2424
175
185 صفحه 4
دانشگاه
۵
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
گزارش «فرهیختگان» از فعالیت 3شرکت حمایت گر دانش بنیان ها
حمایت از بیحامیان حوزه علم
پای درد دل شرکت های دانش بنیان که می نشینیم ،هزار و یک
جایی دهان باز می کنند و باعث دلســـردی اعضای شرکت های
برای معیشت خود دست وپا کنند .اما همین نبود حمایت های
بین می روند .در این میان ،برخی شـــرکت ها و شتاب دهنده ها
پیشـــبرد کارهای پژوهشـــی و تولیدی است .همین مشکالت
کسب وکاری را با همدانشکده ای های خود راه انداختند ،به امید
این کســـب وکار را رها کرده و به سراغ مشـــاغل دیگری بروند.
باری از سختی های انها را بر دوش بکشند و انها را در رسیدن به
گالیـــه دارند که غالب انها نداشـــتن حمایت های دولتی برای
ندا اظهری
ریز و درشـــتی که گاها بـــه گالیه از انها تعبیر می شـــود ،یک
خبرنگار گروه دانشگاه
دانش بنیانیمی شوندکه روزی باذوق و انگیزه ای وصف نشدنی
اینکه هم دردی از این کشـــور دوا کننـــد و هم بتوانند درامدی
الزم از این اســـتعدادهای کشور ،باعث می شود بسیاری از انها
اینجاست که استعدادهایی اینچنینی در استانه شکوفایی ،از
سرمایه گذاری با 30درصد حق بیمه شرکت ها
یکـــی از بزرگ ترین چالش های دانشـــجویان ،فار غ التحصیالن و اســـتعدادهایی که در
هزینه بسیار باالیی را هم برای شرکت ها به دنبال دارد و حدود 30درصد هزینه های پرسنلی
اجتماعی از انها داشته باشد .با این حساب ،انها بعد از سال ها کار ،از مزایای بازنشستگی
نوعی یک چرخه گردش مالی در این شرکت ها اتفاق می افتد ».او در ادامه توضیح می دهد
شرکت های دانش بنیان مشغول به فعالیت هستند ،نداشتن بیمه و حمایتی است که تامین
بیمه هم نمی توانند بهره مند شـــوند .اما صندوق حمایت و بازنشســـتگی اینده ساز که به
موازات بیمه تامین اجتماعی از ســـال ها پیش راه اندازی شده ،برای نخستین بار در کشور
طرحی را برای حمایت از این شرکت های دانش بنیان ارائه داده است که به رغم بیمه شدن
اعضای شـــرکت های دانش بنیان ،به نفع پیشرفت شرکت ها تمام می شود .صنعت بیمه
دو مدل بیمه دارد ،شـــامل بیمه های تجاری و بیمه های تامین اجتماعی .در نوع دوم که
انها را دربرمی گیرد ،پس از دریافت ،بار دیگر در همان شرکت سرمایه گذاری می کنیم که به
این کار مزیت هایی را به دنبال دارد و مهم تر از همه ان است که شرکت های دانش بنیان از
هزینه ها و زیرساخت های الزم برای ادامه فعالیت خود را ندارند.
میلیارد تومان در ماه حقوق این افراد است .از این مقدار ،شرکت ها باید به طور اجباری 30
کســـب وکارهای نوپا هموار کننـــد ،به طور قطع در
بازنشستگی و ...ان بهره مند شود .مجید نوری ،مدیرعامل صندوق حمایت
درصد از این مبلغ را به بیمه پرداخت کنند و به عبارتی ماهیانه 50میلیارد تومان از سبد
تحت پوشش قرار گرفتن این بیمه ،پس از سال ها کار و تالش ،می تواند از مزایای
شـــرکت های پارک علم و فناوری پردیس خارج می شـــود .با طرحی که ما به تازگی ارائه
و بازنشســـتگی اینده ســـاز در گفت وگو با «فرهیختگان» می گوید« :ما در
کرده ایم،قراراستایننمونه 50میلیاردتومانبهشرکت هابازگرداندهشودکهچهکارهایی
کشـــور منابع و متخصصان بسیاری داریم که اگر پیوند بین این دو بیشتر
که نمی شود با این حجم از پول برگشت یافته به شرکت ها انجام داد .این طرح برای اولین
شود ،تصدی گری دولت کم شده و به بخش خصوصی بهره ور اهمیت ویژه
بار در کشور در حال اجرا بوده و نتیجه ان تقویت بنیه شرکت های دانش بنیان،
داده شـــود ،نگرانی ها حل می شود و درواقع ،نقطه اثر ما روی
اشـــتغالزایی فار غ التحصیالن و تقویت سرمایه گذاری های با ارزش است .در
ســـرمایه گذاری های مطمئن و موثر است .اقدامی که ما در
نخستین پروژه حمایت از شـــرکت های دانش بنیان برای
ویـــژه اقتصادی پیام تفاهمنامـــه ای را امضا کردیم تا
هزینه ها نیستند».
راحت در ادامه با اشـــاره به اینکه شرکت از تیم های فنی
بســـیار متخصصی برخوردار است ،توضیح داد که
اگر استارتاپ ها و شرکت ها بخواهند از این شرکت
می کننـــد ،راه را برای توســـعه هر چه بیشـــتر این
به عنوان تیم فنی اســـتفاده کنند ،این قابلیت
وجـــود دارد .عملکرد ما در قبال شـــرکت های
تداوم مسیر پیشـــرفت فناوری و نواوری و رسیدن
استارتاپی فراتر از یک حامی است .شرکت های
ایده به نمونه اولیه و تولید محصول نهایی نقشـــی
حامی ،معموال اســـتارتاپ ها را تا یک مســـیر
غیرقابل انکار دارند .ســـمانه راحت ،مدیر توسعه
همراهـــی می کنـــد و تا رســـیدن انها به یک
کســـب وکار شـــرکت «تکوانا» درباره فعالیت این
نقطه ،حمایت خود را از شـــرکت ها برمی دارند
شـــرکت و اقداماتی که برای شرکت های استارتاپی و
اما شرکت تکوانا ،استارتاپ هایی را که وارد فرایند
دانش بنیان انجام می دهد ،به «فرهیختگان» می گوید:
واقع ،در این طرح قرار اســـت مجموعه ای از شرکت های دانش بنیان در
«این شـــرکت یک شرکت توســـعه نرم افزار است که دو
این شرکت می شوند ،اگر بخواهند در چهارچوب
بابرنامه ریزی هاییکهصورتگرفتهقراراستدرایندهاینطرح
مهندســـی نرم افزاری ،امنیت شـــبکه و امنیت داده ها و
حمایت های مالی ،کســـب وکاری و حقوقی که
می کند که در حمایت از شـــرکت های فناور و دانش بنیان،
واسطه زیرساخت هایی که در اختیار دارد و نیز محصوالتی
هم انجام می دهد .به عبارتی ،تکوانا هم می تواند
هم در کنـــار مجموعه راه اندازی کرده اســـت .این بدان
باقـــی بماند و هم به عنوان شـــریک با انها همکاری
مراکز مختلف یا پارک های علم و فناوری تحت پوشش قرار بگیرند اما
اولین بار در کشور انجام داده ایم ،این است که با منطقه
باالیی را برای انها در پی دارد که اغلب قادر به تامین این
حضور شـــتاب دهنده ها یا شـــرکت های سرمایه گذاری
10هزار نفر در قســـمت های مختلف از جمله شرکت های فناور و دانش بنیان مشغول به
اهمیـــت باالتری از نوع اول دارند ،تامین اینده شـــاغالن را مدنظر قرار می دهد که فرد با
یا از این زیرســـاخت ها اســـتفاده کنند ،هزینه های بسیار
فعالیت هستند اغلب بودجه ها و سرمایه های کافی برای تامین
که بتواند با ســـرمایه هایی که به این شرکت ها تزریق
کار هستند .اگر متوسط حقوق این 10هزار نفر 15 ،میلیون تومان هم باشد ،تقریبا 150
این کســـب وکارهای نوپا بخواهند به طور مستقل انها را تهیه
شـــرکت های استارتاپی ،شـــرکت های نوپایی هستند که معموال با
که در این مدل مدیریتی جدید ،هزینه دریافت شده بیمه ها را در پروژه های فناورانه شرکت ها
حمایت های مالی برخوردار می شوند .به عنوان مثال در پارک علم و فناوری پردیس حدود
مسیر نهایی و تولید محصول یاری کنند.
عملکرد ما در قبال استارتاپ ها
فراتر از یک حامی است
ایده های اولیه شـــکل می گیرند و کارکنانی که در انها مشـــغول
که تایید شده و ارزش افزوده و بهره وری انها مشخص شده باشد ،سرمایه گذاری می کنیم.
هســـتند که با حمایت از شرکت های دانش بنیان ،توانسته اند
به طور اختصاصی شرکت ها را نیز شامل شود .نوری تاکید
ســـرمایه گذاری های خود را به سمت شرکت های
فناور و پارک های علم و فناوری ببریم .این منطقه
باید قوانین اصالح شـــود و مدیران جوان و خوش فکر هم
متشکل از حدود 40شرکت فناور است .البته این
باید وارد میدان شوند تا شاهد رشد هر چه بیشتر خالقیت
تازه اول راه اســـت و طرحی کلی و همه جانبه برای
در سطح جامعه باشیم .این موضوع از نظر مالی
کل شـــرکت های دانش بنیان کشور داریم .ما پیشنهاد
ارزش بسیار باالیی را برای شرکت ها فراهم
نواورانه ای را ارائه داده ایم مبنی بر اینکه انچه شرکت ها
می کند و بسیار سودمند است.
به عنوان حق بیمـــه کارکنان خود پرداخت می کنند که
قوانین حمایتی شـــرکت باقی بمانند ،عالوه بر
سالی از عمر ان می گذرد و در حوزه خدمات نرم افزاری،
برای انها انجام می دهد ،روی انها ســـرمایه گذاری
اطالعات ،و توسعه عملکرد فعالیت می کند .این شرکت به
به عنوان ســـرمایه گذار کنار شرکت های استارتاپی
که پیش تر توســـعه داده ،یک استارتاپ استودیوی فنی
داشته باشد .ســـرمایه گذاری صورت گرفته از سوی
معناست که این شرکت عالوه بر خدمات و سرویس هایی که
شرکت روی استارتاپ ها بسته به ایده ها و پروژه هایی
شتاب دهنده ها به استارتاپ ها می دهند ،یک سری خدمات
که از سوی انها طرح می شود ،متفاوت است.
زیرساختی هم در اختیار استارتاپ ها قرار می دهیم که اگر
سرمایه گذاری روی تیم ها تا سقف 4میلیارد تومان
شـــتاب دهنده «تریگ اپ» از سال 94به عنوان یک شرکت دانش بنیان اغاز به
ارائـــه جدی تر مراجعه کند .در این مرحله 5تا 7دقیقه زمان در اختیار تیم های
کسب صالحیت ورود به دوره شتاب دهی ،وارد این دوره می شود .در این
این شرکت تاکنون روی 60کسب وکار سرمایه گذاری کرده است .به گفته مجید
سواالتی که می پرسند و براساس توضیحاتی که این تیم ارائه می دهد ،تصمیمی
تزریق می شود که 400میلیون به صورت نقدی و مابقی به صورت
کار کرده و در حال حاضر در سه شعبه تهران ،مشهد و اصفهان فعالیت می کند.
عظیمی ،مدیر عملیات شـــتاب دهنده ،در این بازه زمانی که سرمایه گذاری ها
انجام شده ،با بیش از هزار تیم استارتاپی مذاکره کردیم اما درنهایت بین 110
تا 120تیم را در الیه اولیه پذیرش کردیم که سرمایه گذاری روی 60تیم از انها
را انجـــام دادیـــم .در حال حاضر ،از این 60تیم حدود 30تیم هنوز به فعالیت
خود ادامه می دهند و با جذب سرمایه مشغول به کار هستند و حتی در دوره های
شتاب دهی ما هم حضور دارند.
استارتاپی قرار داده می شود تا طرح خود را مفصل تر ارائه دهند .تیم داوران طبق
غیرنقدی و در قالب خدمات مشـــاوره ،منتورینگ ،راهبری ،فضای
عظیمـــی تاکید می کنـــد« :در این دوره ،ما به تیم کمـــک می کنیم که در کنار
اختیار انها قرار می گیرد .بعد از ان که تیم استارتاپی وارد مرحله جذب
و جلو برود ،تزریق نقدینگی با جدیت باالتری اتفاق می افتد .شرکت «تریگ
انجام شود و درنهایت به مرحله ای برسد که بتواند محصول اولیه ( )NVPخود را
امیدوار بود که تیم قادر است به حیات خود ادامه دهد».
نهایی می گیرند که ایده ارائه شـــده جذاب بوده و می توان با این تیم کار کرد و
وارد مذاکره شد .بعد از این مرحله ،تیم وارد دوره پذیرش اولیه شرکت می شود».
اموزش هایی که به اعضای تیم داده می شود ،فرایند توانمندسازی هم برای انها
تولید و روانه بازار کند .بعد از ارائه محصول اولیه ،وارد فاز ارزیابی ثانویه می شویم.
او درباره سازوکار حمایتی از شـــرکت های استارتاپی توضیح می دهد« :تیم ها
طی بازه زمانی یک هفته تا 10روزه درخواست انها را بررسی و ارزیابی می کنیم.
در قالب این شرکت ،در هر مرحله اموزش هایی به تیم های استارتاپی تحت حمایت
تیم داوری شـــرکت پس از بررسی طرح های ارســـالی ،درنهایت طرحی را که با
توجه به کســـب وکار ما ،امکان تعامل داشـــته باشد ،درخواست می کند تا برای
فعالیت های این شـــرکت دانش بنیان به ارائه خدمات مشـــاوره و منتورینگ
اختصـــاص پیـــدا می کند که به بلوغ هر چه بیشـــتر تیم های اســـتارتاپی
کمک می کند .اما در الیه ســـکو ،با توجه به اینکه تیم بالغ تر شـــده و قدرت
تیم داوری تشـــکیل شده و تیم اســـتارتاپی با توجه به اموزش هایی که پشت سر
برای برقراری ارتباط با ما ،درخواست خود را از طریق سایت ارسال می کنند و ما
دوره ،مبلغـــی حدود 800میلیون تومان به عنوان نقدینگی به تیم
و ایده ،ارزش گذاری شـــده و تزریـــق نقدینگی اتفاق می افتد .بخش زیادی از
گذاشته ،بار دیگر با قدرت بیشتر و توانمندتر طرح خود را ارائه می دهد .درواقع،
داده می شود تا به حدی از تسلط برسند که پتانسیل ارائه طرح و محصول اولیه
خود را داشـــته باشند .در این مرحله در صورت تایید از سوی تیم داوری مبنی بر
استقرار تیم ها در داخل شرکت ،اموزش هایی که می گذرانند و ...در
سرمایه از VCهای دیگر (سرمایه گذاران خطرپذیر) شد ،می توان
تصمیم گیری مستقل پیدا کرده و می تواند به خودی خود ایده پردازی کرده
اپ» در الیه ســـکو درصد سهام متفاوت است به طوری که براساس
ارزش گذاری انجام شده ،میزان دریافت سود تعیین می شود.
بـــه تازگی الیـــه جدیدی با عنوان «ســـکو» هـــم به این
اما به گفته مدیر عملیات این شتاب دهی ،در الیه شتاب دهی،
کـــرده و کامل ترنـــد و ایده به مرحلـــه تولید محصول و
می گیرد .تیم هایی که وارد مراحل شـــتاب دهی تا سکو در
به ازای 800میلیون تومان 15 ،درصد سهام به شرکت تعلق
شـــتاب دهنده اضافه شده که تیم های بالغ تری که رشد
این شـــرکت می شـــوند ،در حوزه های مختلفی چون هوش
فروش رســـیده ،می توانند وارد الیه سکو شوند .سقف
مصنوعی ،هوش مصنوعی و ســـاختمان ،هوش مصنوعی و
ســـرمایه گذاری روی این تیم ها در الیه سکو ،چهار
سالمت و ...فعالیت می کنند.
میلیارد تومان است که برحسب جنس کسب وکار
نیمکت خبر
لغو فعالیت اموزشی دانشکده های پزشکی درصورت عدم کسب اعتباراموزشی
تمدید فراخوان سی امین دوره جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی
اعطای «نشان عالی دانش» به ۱۲استاد در ۶شاخه علمی
جلیل کوه پایه زاده ،دبیر شورای گسترش دانشگاه های علوم پزشکی و دبیر کمیته ملی
دانشجویان مولف و مترجم فرصت دارند تا ۲۰خرداد ۱۴۰۲اثار خود را به دبیرخانه
رضا پورحسین ،دبیر نشان عالی و استاد دانشگاه تهران در نشست خبری نخستین دوره اعطای
دبیرخان ههای اموزشی درباره دانشکده های علوم پزشکی را منعکس می کند ،خاطرنشان
دانشجویان تمامی رشته ها و مقاطع تحصیلی دانشگاهی و طالب سطوح مختلف
سالروز تصویب قانون تاسیس دانشگاه تهران مراسمی با حضور وزرای علوم و بهداشت و دو
«فنی و مهندسی»« ،علوم پایه»« ،علوم انسانی»« ،کشاورزی و منابع طبیعی»« ،علوم
دبیر نشان عالی دانش دانشگاه تهران ضمن اشاره به اینکه در این دوره به ۱۲استادتمام
اعتباربخشی اموزش در گفت وگو با ایسنا با بیان اینکه کمیته ملی اعتباربخشی نظرات
کرد« :کار کمیته ملی اعتباربخشی این است که ارزیابی های به عمل امده در میدان را مورد
بررسی قرار دهد ».وی ادامه داد« :نتایج به دست امده از اعتباربخشی می تواند متفاوت
باشد .در این میان ،برخی از دانشکده ها می توانند تایید اعتبار چندساله بگیرند و برخی از
دانشکده ها نیز تایید صالحیت مشروط گرفته یا اخطار اموزشی دریافت کنند .دریافت یک
یا دو اخطار اموزشی توسط یک دانشکده ،منجر به توقف فرایند اموزشی ان مرکز می شود».
جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی ارسال کنند.
می توانند اثار خود را به تعداد نامحدود و براساس شرایط ذیل در ۶گروه اصلی شامل
پزشکی و دامپزشکی»« ،هنر و معماری» و دو بخش «ویژه» و «بین الملل» به دبیرخانه
براین اساس همزمانی دوره تحصیل دانشجو با زمان چاپ و انتشار اثر ،دارا بودن
طراحی شده است».
جشنواره ارسال کنند.
کوه پایه زاده درباره وضعیت دانشکده هایی که تایید صالحیت مشروط دریافت کرده اند،
بازه زمانی مورد بررسی و ارزیابی مجدد قرار می گیرند .اگر مشکالت و نواقص این مراکز
متن زبان اصلی اثار
اینترنتی ،ارسال دوجلد از کتاب به دبیرخانه و ارسال نسخه ای از ِ
اموزشی برطرف نشود ،فعالیت این دانشکده ها برمبنای قوانین اموزشی متوقف می شود».
رئیس دانشگاه تهران و علوم پزشکی تهران در سالن عالمه امینی دانشگاه برگزار خواهد شد».
نشان عالی دانش اعطا خواهد شد ،گفت« :این نشان در حوزه های علوم اجتماعی و رفتاری،
مشخصات عمومی کتاب برای اثر منتشرشده ،داشتن اعالم وصول از وزارت فرهنگ و
اظهار کرد« :دانشکده هایی که در اعتبارسنجی ،تایید صالحیت مشروط شده اند در یک
نشان عالی دانش دانشگاه تهران و دانشگاه علوم پزشکی تهران ۸خرداد گفت« :همزمان با
ارشاداسالمی،انتشارکتابدربازهزمانیابتدایسال ۱۴۰۰تاپایان،۱۴۰۱نام نویسی
ترجمه شده ،ازجمله شرایط شرکت در جشنواره ملی کتاب سال دانشجویی است.
علوم انسانی و هنر ،کشاورزی و دامپزشکی ،فنی و مهندسی ،علوم پایه و پزشکی و سالمت
وی با بیان اینکه امسال با توجه به فراخوان اعالم شده ،اسامی اساتید مورد نظر که منطبق با
ضوابطبودندازدانشگاه هاومراکزپژوهشیاحصاشد،افزود«:اسامیاعالم شدهدرکارگروه های
شش گانه متناسب با شش شاخه مطرح و در شورای علمی این اسامی بررسی شد و در شورای
سیاستگذاری به اسامی ۱۲نفر رسیدیم». صفحه 5
اقتصاد
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۶
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
«فرهیختگان» گزارش می دهد
کره جنوبی بهشت بنگاه های کوچک و متوسط
فرهیختگان
تنظیم چهارچوب قانونی برای فعالیت SMEها و حمایت های مالی دولت در کره جنوبی
بازه زمانی
اقدامات
دهه 1960
تنظیم سیاست های حمایتی و طراحی چهارچوب قانونی برای حمایت از SMEها
دهه 1970و 1980
محافظت از SMEها و تاسیس صندوق ضمانت اعتبار
فرهیختگان
farhikhtegan
دهه 1990
تمرکز بر بهبود ساختاری SMEها
از بحران مالی تا 2002
ترویج استارتاپ ها و سرمایه گذار ی های خطرپذیر
2003
تقویت ظرفیت های خودپایدار و تشویق نواوری در SMEها
سیدمقداد ضیاتبار
پژوهشگر پژوهشکده سیاست پژوهی و مطالعات راهبردی حکمت
بنگاه های کوچک و متوســـط ( )SMEsاز پیشـــران های مهم
پیشرفت اقتصادی هر کشوری محسوب می شوند .مرور تجربه
کشورهای پیشرفته نیز نشان می دهد تمرکز و توجه انها بر این
به اعتبار برای این دسته از بنگاه ها که نیاز حیاتی به سرمایه در
اعطایی بانک صنعتی کره نشان از حمایت فعاالنه دولت کره
دولت کره به ویژه در شـــرایطی که استانداردهای بازل 2 ،1و 3
اعطایـــی صرف پرداخت بـــه بنگاه هایی با 10نفر کارکن و یا
گردش دارند بســـیار حائز اهمیت است .بررسی نحوه حمایت
اعطای اعتبار به چنین بنگاه هایی را دشـــوار می کند (به دلیل
ریسک باال) می تواند در نوع خود بسیار درس اموز باشد.
نهادهای حامی SMEها
از این بنگاه ها است .عالوه براین ،حدود 90درصد از وام های
کمتر شـــده است .اختصاص 60درصد از تسهیالت اعطایی
به حوزه ساخت و تولید نیز نکته حائز اهمیت دیگری است که
نشـــان از اهتمام ویژه دولت کره بر توسعه فعالیت بنگاه های
مولد و تولیدی دارد.
دسته از بنگاه ها منجر شده تا منافع اقتصادی ناشی از فعالیت
SMEها در چند دهه اخیر از حمایت های سیاســـتی مختلفی
دولت کره توانست با به کارگیری بانک صنعتی کره حتی در زمان
ویژگی هایی نظیر اشـــتغال افرینی ،نواوری ،انعطاف پذیری،
اســـتارتاپ ها» یک نمونه بارز در این زمینه است .این وزارتخانه
را تداوم بخشـــد .به عنوان مثال در جریان بحران مالی ســـال
و گســـترش انها در اقتصاد سرریز شود .این بنگاه ها به واسطه
زودبـــازده بودن و ...ظرفیت مهمی برای پیشـــرفت اقتصادی
برخـــوردار بوده انـــد« .وزارت بنگاه های کوچک و متوســـط و
با هدف پیگیری سیاست های حمایتی دولت در جهت کمک به
2008نگرانی هایـــی درخصوص کاهش تامین مالی SMEها
ایجاد شـــد .وزارتخانه مذکـــور برای ارائـــه کمک های مالی،
19.3میلیارد دالر تامین مالی از SMEها صورت گرفت که رقم
کشورها محسوب می شوند و در چند دهه اخیر نیز مورد توجه
رشـــد و توسعه بنگاه های خرد ،کوچک ،متوسط و استارتاپ ها
تجربه کره جنوبی و نحـــوه حمایت نهاد دولت از SMEها (که
تکنولوژیـــک و بازاریابی به SMEهـــا با برخی نهادها همکاری
خاص سیاســـتگذاران کشورهای پیشرفته قرار گرفته اند .مرور
موضوع گزارش حاضر اســـت) نکات قابل توجهی را پیش روی
ما قرار می دهد.
بنگاه های کوچک و متوسط
در اقتصاد کره
می کند .بانک صنعتی کره ( )IBKبا هدف تامین مالی SMEها،
صنـــدوق تضمین اعتبار کره با هدف تضمین اعطای اعتبار به
SMEها ،شرکت تامین مالی تکنولوژی کره با هدف تامین مالی
تکنولوژی ،اداره کسب وکارهای کوچک و متوسط با هدف تامین
2015تا 2019متوسط افزایش وام های پرداختی به SMEها
منافع و حقوق این دســـته از بنگاه ها است .شکل 1نهادهای
را نشـــان می دهد .از سویی دیگر وام های تضمین شده توسط
را نشان می دهد.
2015تا 2019متوســـط افزایش در وام های تضمین شـــده
در حوزه هایـــی نظیر اموزش ،بیمـــه و خدمات مالی ،امالک و
سیاســـتگذار و نهادهای اجرایی مرتبط با اکوسیستم SMEها
جزئیات بیشتر درخصوص طبقه بندی بنگاه ها صرف نظر شده
از تعمیق بحـــران ،وام های پرداختی به SMEها افزایش قابل
SMEها تاسیس شـــد .عالوه بر موارد گفته شده ،فدراسیون
فروش در ســـال برابر یا کمتر از 150میلیون دالر باشد ،بنگاه
در نظر گرفته شده است .این گزارش بر سیاست های حمایتی
SMEها در دوران همه گیری کرونا
رقم 46.5تریلیون وون کره بوده است؛ در حالی که این رقم در
SMEهای کره نیز که نهادی خود تنظیم گر است پیگیر تامین
دولت کره از این دسته از بنگاه ها متمرکز است و بنابراین از بیان
اکوسیستم SMEها است.
SMEها هستند .به عنوان مثال اداره کسب وکارهای کوچک و
مثـــال در برخی از حوزه های ســـاخت و تولید نظیر تجهیزات
مســـتغالت و رستوران نیز سطح فروش 40میلیون دالر و کمتر
نکته اخیر مصداق دیگری از حمایت ویژه بانک صنعتی کره از
توجهی را تجربه کرد .امارها نشان می دهند در بازه سال های
متوسط در سال 1996و با هدف حمایت از فعالیت های نواورانه
در طبقه بنـــدی بنگاه های کوچک و متوســـط قرار می گیرید.
17.6میلیارد از ان صرفا توسط بانک صنعتی کره انجام شد.
مالی و توســـعه کسب وکار ،مهم ترین نهادهای مرتبط با وزارت
در اقتصاد کره تعریف بنگاه های کوچک و متوسط براساس دو
الکترونیـــک ،کیـــف و کفش و لباس و کاغـــذ چنانچه میزان
وجود داشـــت .با این وجود در جریان بحران و بعد از ان میزان
با بروز همه گیری کرونا در سرتاســـر جهان ،به منظور ممانعت
بنگاه های کوچک و متوسط و استارتاپ ها در حوزه حمایت از
معیار حـــوزه فعالیت و میزان فروش صورت می گیرد .به عنوان
وقوع بحران های مالی نیز حمایت هـــای مالی خود از SMEها
تسهیالت هدفمند به SMEها
تاســـیس بانک صنعتی کره ( )IBKشاید نقطه عطفی بود در
سال 2020به 89.6تریلیون رسید که رشد حدودا دوبرابری
دولت کره نیز با رشـــد قابل توجهی مواجه شد .بین سال های
توسط دولت رقم 2تریلیون وون کره بوده که در سال 2020به
11.2تریلیون افزایش یافت و رشد بیش از پنج برابری را به ثبت
رساند .داستان حمایت های دولت کره از SMEها به همینجا
است .نکته اینکه معیار تشخیص بنگاه های کوچک و متوسط
برنامه ریزی دولت در جهت رشـــد و توسعه بنگاه های کوچک و
ختم نمی شـــود .وام های مستقیم دولت به این بنگاه ها نیز که
دارد سیاست های حمایتی دولت ها و توجه به نقش این گونه از
و با هدف ارائه خدمات مالی به SMEها تاســـیس و ملزم شـــد
تریلیون بوده اســـت در سال 2020به رقم 1.9تریلیون رسید
امروزهSMEها بخش مهمی از اقتصاد کره را شکل می دهند .این
اختصاص دهد .این بانک علی رغم اعطای تسهیالت گسترده
موجود در اقتصاد کره را شـــامل می شوند و بیش از 83درصد
1994که خصوصی سازی شـــد دارای توان رقابتی مشابه با
در هر کشوری می تواند متفاوت از سایرین باشد و انچه اهمیت
بنگاه ها در اقتصاد ملی است.
بنگاه ها به لحاظ تعدادی ،حدود 99.9درصد از کل بنگاه های
از اشتغال نیروی کار را نیز به خود اختصاص داده اند .براساس
متوسط IBK .به موجب قانون بانک صنعتی کره در سال 1961
حداقل 70درصد از سبد وام های پرداختی خود را به SMEها
که رشد بیش از 10برابری را نشان می دهد .این حمایت ها در
به SMEها توانســـت سالمت مالی خود را حفظ کند و در سال
نرخ بهره وام های پرداختی به SMEها 1.75درصد بوده است.
اوراق تامین مالی صنایع کوچک و متوســـط را منتشـــر کند؛
به اجرا گذاشت که در جریان ان تعداد 790هزار بنگاه از این
برای بنگاه های بزرگ تنها 9300عدد اســـت .در حوزه فروش
چراکه اعتقاد داشـــت سپرده هایی که بانک در اختیار دارد به
کره متعلق به SMEها است .نکته اخیر بیانگر گستره و میزان
تنهایی برای حمایت از SMEها کافی نیســـت .از سال 2019
در حدود 50درصد از کل تسهیالت اعطایی بانک با کمک این
اهمیت SMEها در اقتصاد کره است .به نظر می رسد SMEها
ل 1981اعطای تسهیالت به
ابزار صورت گرفت اســـت .از سا
به اعتبار به دلیل فقدان پیشینه عملکردی ،توان رقابتی کمی
قرار گرفت و از سال 1989نیز اعطای تسهیالت به بنگاه های
کره با درک این مهم و تصور درست از نقش و اهمیت SMEها در
مورد توجه قرار گرفت .در ســـال 1967نیز IBKبا تاســـیس
به دالیلی نظیر نوپا بودن ،مقیاس کوچک و دسترسی ضعیف تر
در تقابل با بنگاه های بزرگ داشـــته باشند .با این وجود دولت
بنگاه های تولیدکننده کاالهای واسطه ای در دستور کار IBK
کوچک با پتانســـل رشد باال که کمتر از 50نفر کارکن داشتند
مسیر پیشرفت اقتصادی درصدد برامد تا با اعمال سیاست های
صنـــدوق تضمین اعتبار درصدد تضمیـــن اعتبار اعطایی به
کند .جدول زیر رئوس اصلی برنامه های حمایتی دولت کره را
کره بود .در سال 1976دولت کره این صندوق را از IBKمنفک
براساس جدول گزارش حاضر ،تنظیم چهارچوب قانونی برای
مالی موفقی را به ثبت رسانده است.
صورت پذیرفت) دو اقدام ویژه دولت کره برای گسترش فعالیت
در ســـایر بانک ها نیز رقم قابل توجهی را نشـــان می دهد ،با
حمایتی مختلف در چند دهه اخیر به رشد و بالندگی انها کمک
نشان می دهد.
فعالیت SMEها و حمایت های مالی دولت (که به طرق مختلف
SMEها بوده است .وجود حمایت های مالی و دسترسی اسان
در حالی که در سال 2020این رقم به 0.5درصد کاهش یافت.
ســـایر بانک ها بود .دولت کره در ادامه سیاست های حمایتی
امارهای موجـــود ،در پایان ســـال ،2020تعداد SMEها در
نیـــز نزدیک به 50درصد از کل فروش شـــرکت ها در اقتصاد
نرخ بهره وام ها نیز قابل مشـــاهده است .در پایان سال 2018
تنها در ســـال 2020و به منظور مقابله با اثار منفی همه گیری
خود از SMEها اجازه داد تا بانک صنعتی کره با تضمین دولت،
اقتصاد کره به رقم 7.3میلیون واحد رسید در حالی که این رقم
بین ســـال های 2015تا 2019به طور متوسط ساالنه 0.1
کسب وکارهای کوچک برامد .البته این اقدام با همراهی دولت
کرونا ،دولت کره دو برنامه کمک مالی به بنگاه های کوچک را
حمایت های مالی برخوردار شدند.
اقدام دیگـــر دولت کره افزایـــش دوره بازپرداخت وام هایی
بود که SMEها دریافت کرده بودند .در این راســـتا سررسید
بازپرداخـــت وام ها 15ماه افزایـــش یافت .اقدامی که تعداد
819هزار بنگاه کوچک کره ای مشمول ان می شدند .موارد
فـــوق حاکی از حمایت های فعاالنه نظام بانکی کره از بخش
مولد اقتصاد اســـت که در راســـتای سیاست های دولت این
جمع بندی
این وجود ســـهم 78.9درصدی SMEها در سبد تسهیالت
سیاست های حمایتی متناســـبی را برگزیده و به اجرا دراورده
مدرک دانشـــنامه ســـینا فرزیـــن فرزند محمدعلی دارای شناســـنامه به شـــماره
ازاد اسالمی واحد ممقان مفقود گردیده است و فاقد اعتبار می باشد .از یابنده تقاضا
ازاد اســـامی واحد ساوه مفقود گردیده و فاقد اعتبار است .از یابنده تقاضا می شود
ازاد اسالمی واحد ممقان ارسال نماید.
شناسنامه ١١٩٠در مقطع کارشناسی رشته اقتصاد بازرگانی صادره از دانشگاه ازاد
اسالمیواحدمراغهمفقودگردیدهاستوفاقداعتبارمی باشد.ازیابندهتقاضامی شود
اصلمدرکرابهدانشگاهازاداسالمیواحدمراغهبهنشانیمراغه-اتوبانشهیددرخشی
-دانشگاه ازاد اسالمی واحد مراغه ارسال نماید.
مـــدرک فار غ التحصیلی (گواهی موقت) اینجانب عادل شـــهنازی فر فرزند علی به
شماره شناسنامه 381در مقطع کارشناسی رشته مدیریت دولتی صادره از دانشگاه
فرهیختگان
farhikhtegan
برخی ســـال ها وجود داشته اما مقایســـه عملکرد با اهداف،
فعالیت هـــای تولیدی و مولد نیز باعث شـــد حتی بنگاه های
حمایت های مالی در قالب ارائه تســـهیالت) عمدتا در اسناد
توسعه کسب وکار خود گام برندارند .به عنوان توصیه سیاستی،
از SMEها را تداوم بخشـــیده اســـت و در زمان های مختلف
اســـت .در اقتصاد ایـــران نیز حمایت هایی از این دســـت در
مدرک فار غ التحصیلی (گواهی موقت) اینجانب جالل امیری فرزند رسول به شماره
farhikhtegan
بودجه منعکس می شد ،اما در عمل نظارت مناسبی در شیوه
با توجه به شکل ،2گرچه که نسبت وام های اعطایی به SMEها
پستی 366-39187ارسال نماید.
فرهیختگان
مرور تجربه کره جنوبی نشـــان می دهـــد دولت کره در طول
بـــه اقتضای وضعیت اقتصـــاد کالن و رونـــد اقتصاد جهانی
گواهینامه مذکور را به ادرس :اســـتان مرکزی -ســـاوه-کیلومتر 4جاده نورعلیبیک-
farhikhtegan
شـــکاف قابل توجهی را نشان می دهد .این حمایت ها (به ویژه
و صندوق تضمین اعتبار کره را تاسیس کرد و تاکنون عملکرد
شـــهرک دانشگاهی خاتم االنبیاء(ص) دانشگاه ازاد اسالمی واحد ساوه به صندوق
فرهیختگان
farhikhtegan
فرهیختگان
کشور شکل گرفته اند.
چند دهه اخیر همواره سیاست های فعاالنه خود در حمایت
0520413776صادره اراک رشته مهندسی عمران کارشناسی صادره از دانشگاه
farhikhtegan
می شوداصلمدرکرابهدانشگاهازاداسالمیواحدممقانبهنشانیممقان-دانشگاه
اجرا و اسیب شناسی عملکرد ضعیف ان صورت نگرفت .در کنار
نظارت ضعیف که منجر شـــد حمایت ها در جای مناسب خود
اصابت نکنند ،فضای نامطمئن اقتصاد کالن و ریســـک باالی
ازاد اسالمی ارسال نماید.
مـــدرک فار غ التحصیلی اینجانـــب محمدرضا عرب ابویی فرزنـــد صفر با کد ملی
4879814296صادره از رامیان در مقطع کاردانی در رشته زراعت و اصالح نباتات
مدرکفارغ التحصیلیاینجانبعلیرضاقلبیکفرزندهادیبهشمارهشناسنامه1503
صادره از دانشگاه ازاد اسالمی گرگان مفقود گردیده و فاقد اعتبار می باشد .از یابنده
دانشگاهازاداسالمیسبزوارباشماره82127373525مفقودگردیدهاستوفاقداعتبار
اسالمیمجتمعدانشگاهازاداسالمیگرگانادار هاموردانش اموختگانارسالنماید.
صادره از مشهد در مقطع فوق دیپلم رشته الکتروتکنیک (برق صنعتی) صادره از واحد
می باشد .ازیابنده تقاضا می شود اصل مدرک را به دانشگاه ازاد اسالمی واحد سبزوار به
نشانی سبزوار -بلوار دکتر سیادتی مجتمع دانشگاه ازاد اسالمی سبزوار ارسال نماید.
تقاضامی شوداصلمدرکرابهنشانیگرگانبزرگراهشهیدکالنتریخیاباندانشگاهازاد
مدرک فار غ التحصیلـــی اینجانب امیرفرهاد ضیایی فرزند حســـینعلی با کد ملی
0053515447صادره از تهران در مقطع کارشناسی پیوسته رشته زیست شناسی
تولیـــدی کـــه از حمایت ها برخوردار می شـــدند هم در جهت
بهتر اســـت نخست دولت بر بهبود فضای کسب وکار (کاهش
نااطمینانی های اقتصاد کالن) متمرکز شـــود و دوم اینکه در
اصابت حمایت ها در جای مناسب خود (عمدتا از طریق نظارت
بر سیستم بانکی) حساسیت به خرج دهد.
شمارهموتور 139B0040525وبهشمارهشاسیNAAM31FC9DK951173
و به شماره پالک 566 – 14ن 47مفقود گردیده و از درجه اعتبار ساقط می باشد.
برگ ســـبز و کارت خودرو پژو 206مدل 84به رنگ نقره ای متالیک به شـــماره موتور
1013084008347وبهشمارهشاسی10807541وبهشمارهپالک694–14ن44
به نام منا خشکدری مفقود گردیده و از درجه اعتبار ساقط می باشد.
برگ سبز خودرو پراید مدل 81به رنگ یشمی متالیک به شماره موتور 331981و به
شـــماره شاسی S 1412281799121و به شماره پالک 565– 24س 29مفقود
گردیده و از درجه اعتبار ساقط می باشد.
اصلمدرکفارغ التحصیلیاینجانبمحمدرزمفرزندحسنبهشمارهشناسنامه8905
صادره از دانشگاه ازاد اسالمی گرگان مفقود گردیده و فاقد اعتبار می باشد .از یابنده
مقطع کارشناسی ناپیوسته رشته مهندسی تکنولوژی معماری صادره از دانشگاهی
اسالمیمجتمعدانشگاهازاداسالمیگرگانادار هاموردانش اموختگانارسالنماید.
شماره موتور M 13/5810487و به شماره شاسی NAS 411100 H 3591692
برگسبزوسندخودروسواریپژو SLXTU5405مدل 93بهرنگنقره ایمتالیکبه
اعتبار ساقط می باشد.
و کد ملی 3392439665صادره از بندرعباس به شماره دانشجوی 1271301در
ازاد اسالمی واحد قشم مفقود گردیده است و فاقد اعتبار می باشد .از یابنده تقاضا
می شود اصل مدرک را به دانشگاه ازاد اسالمی واحد قشم به نشانی قشم دانشگاه
تقاضامی شوداصلمدرکرابهنشانیگرگانبزرگراهشهیدکالنتریخیاباندانشگاهازاد
برگ سبز و فاکتور فروش خودرو پراید سواری سایپا مدل 96به رنگ سفید روغنی به
و به شماره پالک 129 – 14ن 72به نام سیدکاظم فواضلی مفقود گردیده و از درجه صفحه 6
جهان شهر
شهر
جهان
7
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
سفر رئیسی به اندونزی می تواند پازل استفاده از ظرفیت شرق را کامل کند
قرار ۲۰میلیارد دالری با غول جدید شرق
میانمار که سوابقی در سرکوب مسلمانان دارند ،مهار شده و برای انجام هر حرکتی
باید محاسبات دقیق تری انجام دهند.
سیدمهدی طالبی
خبرنگار گروه بین الملل
فوایدومصائبنگاهاقتصادیدولتوگسترشروابطهمسایگی
واسیایی
سید ابراهیم رئیسی ،رئیس جمهوری اسالمی ایران روز گذشته وارد جاکارتا ،پایتخت
سفر به اندونزی ،یازدهمین سفر خارجی رئیس دولت سیزدهم است .به گزارش
صورت گرفته است .با توجه به ابعاد نقاط ضعف و قوت اندونزی ،سفر رئیس جمهور
(اذر ،)۱۴۰۰روسیه (دی ،)۱۴۰۰قطر (اسفند ،)۱۴۰۰عمان (خرداد ،)۱۴۰۱
پیش بینی موسسات مطرح اقتصادی مانند « »Price Water House Coopersبا
(بهمن )۱۴۰۱و سوریه (اردیبهشت )۱۴۰۲سفر کرده بود.
فارس ،رئیسی پیش از این به کشورهای تاجیکستان (شهریور ،)۱۴۰۰ترکمنستان
اندونزی شد .این سفر به دعوت رسمی «جوکو ویدودو» ،رئیس جمهور این کشور
ازبکستان(شهریور،)۱۴۰۱امریکا(شهریور،)۱۴۰۱قزاقستان(مهر،)۱۴۰۱چین
به جاکارتا به صورت فوری بر اقتصاد متمرکز است.
ازمیان11سفرخارجیصورت گرفته،چهارسفردرچهارچوبشرکتدرنشست های
نام اختصاری « »PWCنشان می دهد اندونزی تا سال 2050پس از چین ،امریکا و
هند به چهارمین اقتصاد بزرگ جهان تبدیل خواهد شد .این کشور در شرایط کنونی
بین المللیومنطقه ایانجامشد هاست.سفربهترکمنستانبرایشرکتدرششمین
اجالس سران کشورهای ساحلی خزر ،سفر به ازبکستان برای شرکت در اجالس
جزءقدرت هاینوظهوراقتصادی،عضوگروهبیستکشورثروتمندجهانوبزرگترین
سران سازمان شانگهای ،سفر به امریکا برای حضور در نشست ساالنه سازمان ملل
اقتصادمسلمان است.روابط تجاری دوکشور متاثر ازشرایطبین المللیو اقتصادی
متحد و سفر به قزاقستان جهت شرکت در ششمین نشست سران کشورهای عضو
ایران،ابعادیمناسبداردامامشکلبزرگموجوددران،تالطم هایفراواناناست.
«کنفرانس تعامل و اقدامات اعتمادساز در اسیا» (سیکا) صورت گرفته است .از این
حجم روابط اقتصادی تهران-جاکارتا در سه سال اخیر به 3میلیارد یورو نیز نزدیک
رو سفر به اندونزی هرچند یازدهمین سفر خارجی رئیس دولت است اما هفتمین
شده اما در سال گذشته با کاهش به یک سوم ،از 600میلیون یورو فراتر نرفته است.
با این حال رئیس جمهور تاکید کرده به دنبال ریل گذاری روابط برای ارتقای تجارت
میان دو کشور به 20میلیارد دالر است.
است که اغلب در غرب اسیا جریان داشته است .شیعه شدن این گروه به هیچ عنوان
چه اینکه اسالم گرایان نیز در این کشور همیشه در معرض خطر از دست دادن دولت
اسالمی به سمت تشیع گرایش یافته اند .این نوع از گرایش به تشیع غیرمناقشه ای
رفت و امد دولت ها ،نظام سیاسی اسالمی برقرار است.
بر همین اساس روز گذشته در جریان سفر وی ،تفاهمنامه تجارت ترجیحی میان دو
طائفی نیست و انها بیشتر به دالیل عاطفی و برای نشان دادن عالقه خود به انقالب
کشورهای خارج از بلوک غرب ،بر حذف دالر از مبادالت شان تمرکز کرده اند.
و نویدی درباره گسترش ارمان های ازادیخواهانه و بیدارگرانه انقالب اسالمی است
کشور به امضا رسید .همچنین ایران و اندونزی همانند یک رویه جاری در ارتباطات
با وجود اقدامات بزرگ دولت سیزدهم در برداشتن موانع تجارت خارجی ایران،
دستاوردهای دولت به دلیل تداوم ضعف های ساختاری در داخل تاکنون راهی به
سفرهمردمنیافته اند؛امریکهالزمهایجادبرداشتیمثبتازاقداماتدولتوبرداشت
میوه سال ها مقاومت ملت ایران دربرابر زیاده خواهی های غرب است.
ریشه های تاریخی و علقه های فعلی ایران -اندونزی
که نه شیعیان ،بلکه کل مسلمانان را هدف خود دارد.
اهمیت ذاتی و تبعی اندونزی
هستند و به جز دوره های چهارساله نمی توان به انها امید بست اما در ایران با وجود
در جهان اسالم به نقش افرینی بپردازد .چنین مساله ای برای اندونزی به عنوان یک
کشور پیشروی اقتصادی که تا چندی دیگر بیشتر از گذشته با الزامات یک قدرت
دسته،بهخطمی کند.برایناساسکشورهایاسالمیبهدودستهمرکزیوپیرامونی
در این خصوص شواهدی مانند ابنیه تاریخی مانند مزار ملک ابراهیم (متوفی 822
نواحی پیرامونی قرار می گیرند.
بازار فروش کاال و اطمینان در تامین منابع مانند انرژی باشد که این موارد نیز تحت
ابن بطوطه که از نامدارترین جهانگردان مسلمان است و در سال های 1345-46
گرفته اند.
اندونزی در چشم ایران به عنوان یک رقیب نگریسته نمی شود.
الدینامیرسیدشیرازیوتاجالدیناصفهانیبه عنوانصاحب منصبانیایرانی تباردر
مانند جذب گردشگر صاحب اهمیت باشند ،قادر به ایفای نقشی برابر با کشورهای
میالدی در جزیره سوماترا حضور داشته است از افرادی مانند بهروز ،قاضی شرف
اینمنطقهیادمی کند.سلطانعالء الدینشاه،پادشاهحکومتمالکانیزتحت تاثیر
درباریان ایرانی خود قرار داشته است .در این میان شبه جزیره هند تا حد زیادی مانند
یک سرپل برای حضور برجستگان ایرانی در اندونزی و مناطق اطرافش عمل کرده
است.علما،بازرگانانوسیاستمدارانایرانی تباریکهبههندسفرکردهیابااینمنطقه
دادوستد داشته اند ،در امتداد روابط با این سرزمین به جنوب شرق اسیا راه یافتند.
درگذشتهشمالهندبیشترتحت تاثیرتهاجماتنظامیوتجارتزمینیقرارداشت
کهازمسیرافغانستانواسیایمیانهصورتمی گرفتوتاحدزیادیباپیروانمذهب
حنفی مرتبط بود .با این حال جنوب هند به دلیل ارتباطات دریایی با مناطق جنوبی
ایران که مذهب شافعی داشتند ،تحت تاثیر این مذهب و سپس تشیع قرار گرفت.
بر همین اساس کشورهای دیگر ،هرچند در جهان مشهور بوده و بتوانند در مسائلی
مرکزیجهاناسالمنیستند.دراینمنطقهنیزاثرگذاریاسالمیتقریبامختصایران،
ترکیه و عربستان سعودی است و در ادامه کشورهایی مانند مصر نیز صاحب نفوذند.
از این رو اندونزی با وجود جمعیت باالی مسلمانان ،از جهات تمدنی قادر به ایفای
نقش بزرگی نیست و خط فکری اثرگذاری را در جهان اسالم نمایندگی نمی کند و
حتی به عنوان کشوری محوری در جهان اهل سنت و حتی پیروان مذهب شافعی
نیز مطرح نیست.
انتقال مرکزیت اقتصادیجهان از غرب به شرق اسیا
وسیاستمدارانگریختهازدستدشمنان شانبود.ازاینرواسالمدرروندیمالیم تر
میان مسلمانان را پیگیری کند.
شمارمی رود.حضوردوکشوراندونزیومالزیفرصتیمغتنمبرایمسلمانانجهت
اشغال نقطه و زاویه ای مهم در نقطه ثقل اقتصادی جهان است .زاویه مهم می تواند
همانتنگهماالگاباشدکهمسیرعبوریازانتحتتاثیرایندوکشورمسلماناست.
ازجمله در جنوب تایلند ،جنوب فیلیپین و شرق چین ،شرق و غرب میانمار .به جز
قراردارند،هرچنددرشرقمیانمارارامشبرقراراست.کشورهایدیگریمانندالئوس
و کامبوج میزبان تعداد اندکی مسلمان هستند.
داشته باشد .شاخص های اقتصادی نیز نشان دهنده پیشرفت های خوبی در این
حوزه هستند؛ هرچند ضعف دولت در تکیه اش بر بهبود شاخص های کالن اقتصاد و
امور توسعه ای است ،درحالی که مسائل معیشتی و پیگیری رویکرد ملی به کندی به
پیشرفتهوباعثشدهدیگردستاوردهایدولتنادیدهانگاشتهشوند.بهعبارتیدیگر
دولترئیسیبهدردیمبتالشدهکهدولتهاشمی رفسنجانیباوجودبازسازیکشور
به ایران بازمی گردد و از این رو سنت تساهل و همزیستی ایرانی در ان جریان دارد.
به رشد خود ادامه دهند.
مرکز حنفیان ایران شرقی بود که ارتباطاتش به مرور با بدنه اصلی این تمدن تضعیف
اندونزی امروزه دارای جمعیتی بین سه تا 10میلیون شیعه است که بیشتر انها پس
رئیس جمهور از لحاظ اقتصادی و نشانگری در ثبات اقتصادی کشور جایگاهی ویژه
علی رغمظرفیت هایباالیاندونزی،برایایفایچنیننقشیجاکارتانیازمنداتصال
از سوی دیگر روابط با تهران به عنوان رهبر شیعیان قادر است هرگونه انگاره طائفی
ازوقوعانقالباسالمیشیعهشده اند.اینگرایشبهتشیعالبتهمتفاوتازانچیزی
همچنینتمایلدولتویبهانعقادروابططوالنی مدتباشرکا،باعثشدهسفرهای
ن رفته مسلمانان در این منطقه به دلیل وجود
شرق اسیا تضعیف شده ،وجهه ا ز بی
و اندونزی متاثر از سرزمین های داخلی ایران هستند .به عبارتی دیگر اگر ایران را
از کشورهای اسالمی دارد.
مناقشه برانگیز بودن میزبانی از وی با توجه به تالطم شدید در روابط با غرب و
داشته باشد زیرا وضعیت داخلی کشور همانند زمینی است که این مناسبات کالن
بهیککشورقدرتمنددرحوزهمرکزیجهاناسالماست.ریشه هایاسالمیاندونزی
می دهد روابط میان دو کشور زمینه های پیشرفت مساعدتری نسبت به برخی دیگر
بهبود ارتباطات با همسایگان را نشان می دهد .در این خصوص تمرکز بر مباحث
که در راستای اهداف امریکا و در قالب جریانات تکفیری و تروریستی به ویژه در
هرچند شمال هند و اسالم موجود در ان نیز متاثر از ایران است و بدونه اصلی و
شد .روابط عمیق اندونزی با بدنه اصلی ایران و روند مالیم طی شده تاریخی نشان
سفرهای رئیسی گشایش هایی سه الیه ای در تقویت روابط با قدرت های شرقی
همانندسیلیبنیان برافکنباخودبرد .دولتسیزدهمهمزمانباتالشبرایمعماری
جاکارتا را در ایفای نقش موثر در میان مسلمانان یاری کند.
تقسیم شده میان جغرافیای ایرانی فعلی و اسیای میانه به شمول افغانستان بدانیم،
گسترش مناسبات تجاری با اندونزی بر همین اساس صورت گرفته است.
پس از جنگ و تبدیل کشور به یک کارگاه بزرگ تولیدی و بهبود شاخص های کالن
میان اویغورهای چین بروز کرده را تضعیف کنند .در این صورت نفوذ جبهه غرب در
تاریخی حنفیان نیز ریشه در نژادهای ایرانی دارند اما کمتر از اسالم جنوب هند
شمال-جنوب ،تصمیم گیری برای بهره برداری از منابع و معادن سوریه و همچنین
اندونزی و مالزی قادرند در سال های اتی ،در قالب نظامات منطقه ای به ایفای نقش
امکانات ،جمعیت ،قدرت اقتصادی ،مطرح شدنش به عنوان یک الگوی اقتصادی،
نظامی و خوی خشن قبایل مستقر در اسیای میانه ،حالتی تهاجمی داشت.
برای افزایش روابط اقتصادی با روسیه ازجمله سرمایه گذاری این کشور در کریدور
اقتصادینیزنقطه قوتویاست.سفرهایرئیسیباتوجهبهتغییروضعیتجهانی،
در مناطق مسلمان نشین شرق اسیا پرداخته و به تدریج نفوذ سعودی ها و ترکیه را
به اندونزی منتقل شد ،درحالی که در شمال هند ،به دلیل تاثیر پذیرفتن از جریانات
شامل دستاوردهای بزرگی بوده است .تقویت فروش نفت به چین ،تصمیم گیری
مالزی و بروئنی قرار دارند که مورد اخر به دلیل ابعاد کوچک خود کشوری ذره ای به
به شرق اسیاست .در این منطقه تنها سه کشور با اکثریت مسلمان شامل اندونزی،
کشور جلوه گر شود .در حالی که سعودی ها با وهابی گری و ترکیه به دلیل حمایت از
می تواندباکارنامهسفیدخود،اندیشه هاییمبتنی برهمزیستیمسالمت امیزواتحاد
سه مورد برای شرکت در نشست های مبتنی بر مناسبات منطقه ای بوده است.
نقطه ثقل اقتصاد جهانی از جهان غرب شامل اروپا و امریکای شمالی در حال انتقال
تایلند،جمعیت هایمسلماندرسهکشورفیلیپین،چینوغربمیانمارتحتفشار
بر همین اساس جنوب شرق اسیا و اندونزی بیشتر از جریان اسالم در جنوب هند
یک سفر به اروپا و یک سفر به امریکای شمالی است؛ هرچند در وضعیت کنونی باید
شامل چین و روسیه ،گسترش روابط با کشورهایی اسیایی و همچنین در الیه سوم
با این حال اندونزی دارای ظرفیت هایی برای فعالیت در میان مسلمانان است و از
جریانات اخوانی و شبکه های تروریستی ،با موانعی برای فعالیت مواجهند ،اندونزی
متاثرشدکهمتمرکزبرتجارت،مهاجرتعلماوپناهندگیسیاسیمانندشاهزادگان
اسالم برای جاکارتا تنها در اتصال به تهران میسر است زیرا برخالف ریاض و انکارا،
در این منطقه کشورهای دیگری نیز شامل جمعیت های بزرگ مسلمان هستند؛
اتفاق ،ضعف های گفته شده می تواند به عنوان یک ویژگی مثبت برای اقدامات این
ازلحاظتقسیم بندیکالنجغرافیایی،سفرهایرئیس جمهورشامل 9سفربهاسیا،
دراینمیانچهارسفرانجامشدهبهچین،روسیه،سوریهواندونزیازلحاظاقتصادی
از لحاظ فرهنگی و تاثیر در جهان اسالم ،به لحاظ تاریخی ،تمدنی و مرکزیت
733هجری قمری ) و حسین فارسی (متوفی 822هجری قمری ) وجود دارند.
ایران در ساختارهای منطقه ای ان است.
یگذاربهجهانچندقطبی،
درپیبروزتغییراتدرنظامبین المللوتشدیدتنش ها
تحتتاثیرمسائلسیاسیونظامیقرارگرفتهاست.پیگیرییکنقشموثردرجهان
هجری قمری ) در قریه گریسیک ،حسین خیر بن امیر علی استرابادی (متوفی
بهتر روابط دوجانبه با کشورهای غرب اسیا از یک سو و از سوی دیگر فقدان مشارکت
اندونزی تاکنون تنها وجهه ای اقتصادی از خود بروز داده و از داشتن جنبه های
افریقای غربی ،افریقای مرکزی ،جنوب شرقی اسیا و حتی اسیای میانه در حوزه
جغرافیایی مناطق مرکزی با اهمیت تر به شمار می ایند و در قلب این جهان قرار
است.دومینمنطقهبهلحاظتعدادسفرها،غرباسیاستکهاز 3سفرصورتگرفته
روسیه را بیشتر یک کشور اسیایی در نظر گرفت .همچنین از سفرهای صورت گرفته
فرهنگی ،سیاسی و نظامی محروم بوده است .این درحالی است که تحوالت جهانی
هزارسالگذشتهمی رسد،نقشیبزرگدرمسلمانشدنوترقیاندونزیداشته اند.
سفر داشته است .تعداد سفرهای رئیس جمهور به این منطقه 4مورد است که 3
تمام شانبراساسروابطدوجانبهبودهاست؛موضوعیکههمزماننشانگرزمینه های
به طور ابتکاری نیست و باید نقشی تبعی را پی گرفته و در اتصال با قدرتی مرکزی
تاثیرمناسباتسیاسیهستند.
تجار ،علمای دینی ،دانشمندان و سیاستمداران ایرانی در تحوالتی که عمر ان به
است به گونه ای که ابراهیم رئیسی به تمام کشورهای این منطقه به جز قرقیزستان
اندونزی به دلیل محدودیت های ذاتی قادر به توسعه نفوذ خود در جهان اسالم
یک نوع تقسیم بندی در جهان اسالم ،کشورهای مسلمان را به لحاظ تاریخی و
تقسیم می شوند .غرب اسیا و افریقای شمالی جزء منطقه مرکزی و در سوی دیگر
در تفکیکی جغرافیایی اسیای میانه شاهد بیشترین سفرهای رئیس جمهور بوده
مورد برای شرکت سازمان های منطقه ای و یک مورد براساس روابط دوجانبه بوده
بزرگ مواجه خواهد شد ،حائز اهمیت است .اندونزی باید همانند قدرت ها به دنبال
نزدیکی به مقر حکومت های نخستین اسالمی و همچنین قبله مسلمین ،در دو
سفر در چهارچوب روابط دوجانبه به حساب می اید.
کارامدی دولت و همچنین روابط خوبش با جامعه بین الملل و جهان اسالم می تواند
گروه هایتکفیریوجدایی طلبیترمیممی گرددوانهامی تواننددرشرایطیمناسب
اقتصادی ،به ان مبتال گشت و تورم 53درصدی ان برهه ،لقب سردار سازندگی وی را
مناسبات کالن اقتصادی و بهبود تجارت ،باید به ظرافت های داخلی ان نیز توجه
روی ان سوار می شوند .بدون ادراک ملت از تاثیر معماری ها و اقدامات شگفت انگیز
دولت در حوزه تجارت و مناسبات خارجی ،از اهمیت استقالل و مقاومت در نگاه انان
حضوراندونزیومالزیدرشرقاسیاهمان گونهکهوجودنفتدرغرباسیاواهمیت
کاسته خواهد شد ،زیرا اگر انها در فصل چیدن میوه مقاومت بی بهره بمانند ،دست
سعودی ها با توجه به انکه قدرت گیری هرکشور دیگری را در جهان اسالم و جهان
اسالم داشته باشد .همچنین این دو کشور در اتصال به دنباله جهان اسالم ،قادرند
در این خصوص دولت در خارج گل های زیادی وارد دروازه دشمن و همزمان همانند
سلفی با اندونزی قابل تنظیم نیست .ترکیه نیز گرایشاتی پان ترک داشته و به دلیل
درشرقاسیاومناسباتجهانیراافزایشدهند؛مساله ایکهسودیدو چندانبرای
را از فعالیت های اندونزی در جهان اسالم بزداید.
اهل سنت به زیان خود می بینند ،رویه شان نیز به جهت تعلق به ریشه های قبائلی و
حمایت از گروه های تروریستی و ارتباط با اخوانی ها چندان مناسب تلقینمی شود؛
مبادی تجاری ان باعث افزایش جایگاه مسلمانان شد ،می تواند مزایایی برای جهان
جبهه ای طوالنی از غرب تا جنوب اسیا ایجاد کرده و ظرفیت های نقش افرینی خود
سراسر جهان اسالم خواهد داشت .درصورت تشکیل چنین جبهه ممتدی ،هند یا
به بازتعریف برداشت های خود از این ایده خواهند زد.
دولت کارگزاران سازندگی ،گل های متعددی را نیز با غفلت مدافعان وارد دروازه
خودی ساخته تا درمجموع از تحوالت عظیم جهانی ،تصویری خنثی و کاریکاتوری
در داخل ترسیم شده و خستگی پیروزی های بین المللی در تن بازیگران ان بماند.
انهدام هسته جاسوسی موساد در ترکیه
چالش صهیونیست ها در کرانه باختری
بورل :حمایت قطره چکانی از اوکراین فایده ای ندارد
حکم بازداشت المان برای رئیس بانک مرکزی لبنان
طبق گزارش ها ترکیه هســـته جاسوسی موساد را که علیه یک شرکت و ۲۳
منابع عبری زبان اذعان کردند که اســـتفاده مبارزان مقاومت از بمب های
مســـئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در تداوم مواضع جنگ طلبانه غرب
پس از صدور حکم بازداشت بین المللی برای ریاض سالمه ،رئیس بانک
صهیونیســـتی «جروزالم پست» به نقل از روزنامه «صباح» ترکیه گزارش داد
گزارش مهر به نقل از رسانه های فلسطینی ،نارنجک ها و بمب های دست ساز
تجهیزات قطره چکانی به اوکراین فایده ای ندارد .به گزارش ایرنا ،جوسپ بورل
گزارش تسنیم ،یک منبع قضایی ارشد روز سه شنبه به خبرگزاری رویترز
فرد مرتبط با ایـــران فعالیت می کرد ،منهدم کرد .به گزارش فارس ،روزنامه
یک هسته موساد که در ترکیه فعالیت می کرد ،توسط سازمان اطالعات ملی
ترکیه و دفتر دادســـتانی کل استانبول کشف و اعضای ان دستگیر شدند.
طبق این گزارش تحقیقات درباره این هسته جاسوسی در یک دوره یک سال
و نیمه انجام شد و مقام های ترکیه متوجه شدند این گروه یک شرکت و ۲۳
فرد که با ایران روابط تجاری داشـــته را هدف قرار داد ه بود .براساس گزارش
دست ساز در کرانه باختری ،ارتش رژیم صهیونیستی را نگران کرده است .به
فلسطینیان در کرانه باختری به یکی از اصلی ترین دغدغه ها و اسباب نگرانی
ارتش رژیم صهیونیستی تبدیل شده است .رادیو عبری زبان کان اعالم کرد
ارتش رژیم صهیونیستی پس از افزایش قابل مالحظه استفاده فلسطینیان
از بمب های دست ساز طی ماه گذشته به ویژه در شهر نابلس ،به این پدیده
به عنوانمساله ایبسیارنگران کنندهمی نگرد.یکمنبعنظامیصهیونیست
و لزوم گسترش حمایت های تســـلیحاتی از جبهه اوکراین گفت که ارسال
روز سه شـــنبه در پایان نشست ماهانه وزرای دفاع اتحادیه اروپا در بروکسل،
در سخنانی در کنفرانس خبری به تشریح برنامه این اتحادیه برای گسترش
حمایت های تســـلیحاتی از اوکراین پرداخت .وی با ارائه امارهای مربوط به
حمایت هایصورت گرفتهازجبههکی یفدریکسالگذشتهوتعهداتجدید
بروکسل اظهار داشت« :اینکه گفته می شود اوکراین نمی تواند در جنگ پیروز
روزنامه ترکیه ای ،مقام های این کشور از بسته تهدیدامیز ارسال شده از سوی
عنوان کرد که هدف اصلی عملیات نظامی روز گذشته در اردوگاه بالطه در
شود و باید دست از حمایت این کشور بکشیم ،اشتباه است .بر عکس اوکراین
اســـتفاده کردند .به نوشته روزنامه صباح ،سردسته این گروه از طریق یکی
ساخت این بمب ها بازداشت شدند .زخمی شدن یک افسر صهیونیست بر
را مختل و از خود دفاع کرده است ».مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا
این گروه برای یکی از افراد موردنظر به منظور کشـــف این هسته جاسوسی
از اعضای جنبش گولن به خدمت موساد درامده بود.
نابلس نابودی یک کارگاه تولید بمب و نارنجک بوده و ۳فلسطینی به اتهام
اثر این تحول زنگ خطر را برای تل اویو به صدا دراورده است.
در مسیر درستی حرکت می کند ،برنامه پوتین برای پیروزی سریع در جنگ
ادامه داد« :ما به طور خستگی ناپذیری به حمایت از اوکراین ادامه می دهیم».
مرکزی لبنان ،المان نیز این حکم را برای دســـتگیری وی صادر کرد .به
گفت که المان به لبنان اطالع داده که به اتهام فساد ازجمله پولشویی،
اختالس و جعل ســـند حکم بازداشت برای سالمه صادر کرده است .یک
منبع اگاه دیگر صدور حکم بازداشت از سوی برلین برای سالمه را تایید
کرد درحالی که وی هرگونه تخلف را رد می کند .سالمه 72ساله در لبنان
و دســـت کم پنج کشـــور اروپایی دیگر به علت برداشت میلیون ها دالر از
بانک مرکزی لبنان و پولشویی مورد بازجویی قرار گرفته است .این دومین
حکم بازداشت خارجی گزارش شده برای سالمه طی یک هفته اخیر است.
فرانســـه یک حکم بازداشت برای وی در 16می صادر کرد پس از اینکه
وی برای جلسه استماع دادگاه پاریس حاضر نشد. صفحه 7
جامعه
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
8
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
صنعت گردشگری بعد از بالی کرونا در حال زنده شدن است ،حجم اقتصاد سفر های داخلی امیدوارکننده شده
گردش ۴۰هزارمیلیاردی سفردر 2ماه اول
بی تاثیربروضعیتسفردرکشورنبودوتاحدودیتاثیرمنفیخودرا
داد .این تعطیالت نیز نشان می داد منطقه غرب بیشتر مورد توجه
عمده ایاین گونههستندوتعدادکمتریازهتلاستفادهمی کنند
هم روزهای فراغت خانواده است .اکنون طرحی به استان ها برای
عید فطر و تعطیلی اخیر اردیبهشت ماه ،رکورد قابل توجهی ثبت
گذشتهدرعیدفطرداشت.همینروندبرایکردستانوکرمانشاه
برای اسکان شب است و نه تعداد روز اسکان».
تعطیلشود،وضعیتسفرهابهشکلیمی شودکهمردمحداقلدر
همبرجایگذاشت.اماظاهراسفرهادرعیدنوروز،1402تعطیالت
زینب مرزوقی
خبرنگار گروهجامعه
کرونا که امد ،ان اوایل همه مان خانه نشـــین شده بودیم و نهایت
تحرک مـــان ،رفتن از اتاقی به اتاق دیگـــر بود .این وضعیت برای
خیلی ها سخت بود چرا که عمال روابط انسانی ،صله رحم و روابط
اجتماعی مان ناخواسته تحت تاثیر قرار گرفت و از ترس درگیری
این ویروس ،ترجیح مان همان خانه نشینی بود .برای گروهی اما
این خانه نشـــینی طوالنی مدت ،سخت تر بود .دقیقا کرونا برای
افرادیکههمیشهدرسفربودند،شبیهبهبختکبررویاینبخش
از زندگی شان خوابیده بود و انگار به این زودی ها هم ،قصد بیدار
شدن نداشت .اولش می خواستم ابتدای این گزارش را از جمالت
حکیمانه درخصوص مزایای ســـفر ،پر کنم .اما یک باره با خودم
گفتم «کدام ادم سالمی پیدا می شود که از تجربه های تازه و سفر
گریزانباشد؟»برایهمینازچیدنجمالتوتکرارمکرراتدرباره
جذابیت هایگردشگریومسافرتخودداریوبهمرورروزهایسیاه
بدونسفرکرونابسندهکردم.البتهاینمقدمهشایدبهاشتباهذهن
شما را به سمت موضوعات دیگری که با سفر مرتبطند ،سوق داده
باشـــد اما اگر جذابیت گردش و سفر بگذریم؛ به طور کلی حضور
مسافر و گردشگر در شهرها اورده اقتصادی و به اصطالح ،گردش
ی از
مالی مختص به خود را دارد .در این اورده اقتصادی نیز بعض
گروه هابهطورمستقیموگروه هایدیگریهمبهشکلغیر مسقیم
به سود خواهند رســـید .متضرر شدن و رکود مالی از طریق عدم
جذب گردشگر نیز به همین منوال است و قصه متضرر شدن افراد
به جایگاه شغلی مرتبط به گردشگری بستگی دارد .یعنی در وهله
اول؛درشهرهایتوریستیبهترتیب،هتلدارانومتولیانبومگردی
یا مثال اژانس های مســـافرتی ،رستوران داران و کترینگ ها و افراد
شـــاغل در این فضاها ،با کم و زیاد شدن گردشگر به سود یا ضرر
مالی می رســـند و در بخش دیگر این ماجرا مشاغل دیگری که به
کرده اســـت .بنا به گفته مدیرکل دفتر توسعه گردشگری داخلی
وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در گفت وگو با «فرهیختگان»
از ابتدای سال 1402تا به امروز 80میلیون مسافر داشته ایم.
قرار گرفته است .استان ایالم بیشترین رشد تردد را نسبت به سال
نیز متصور اســـت و بعد از ان نیز استان لرستان بود .در تعطیالت
اخیر اردیبهشت؛ استان های همدان ،لرستان ،ایالم ،کردستان،
سیدمصطفیفاطمیدرگفت وگوبا«فرهیختگان»دربارهسفرهای
امســـال گفت« :تقریبا از عید به بعد تعدادی مقاصد داشتیم که
باعث شـــده بود در اکثر شـــهرهای کشور ،جذب گردشگر اتفاق
بیفتد .نکتـــه ای که در این باره وجود دارد ،ظهور مقاصد نوظهور
گردشـــگری است که نشان داد تمایل مردم به سفر به غرب کشور
افزایشیافتهاست.حجمباالییازسفرهارادرنوروز1402داشتیم.
در کل اقامتگاه های کشور 57میلیون اقامت در شب برای ما ثبت
رکود گردشگری داخلی در 6ماه دوم 1401
ایندوروزتعطیلیاخرهفتهبهروستاهایاطرافسفرخواهندکرد.
یوتوسعهبومگردی ها
این مسالهرویحوزهاقامتگاه هایبومگرد
کرمانشـــاه ،اذربایجان شرقی و اردبیل جزء استان هایی بودند که
اوهمچنیندرادامهدرپاسخبهسوالخبرنگار«فرهیختگان»درباره
بســـیار تاثیرگذار خواهد بود .به نظر می رسد استانداران باید در
وجود دارد این است که می توانیم اکنون بگوییم مقاصد نوظهور
این بود به لحاظ گردشگری داخلی 6،ماه دوم سال گذشته با یک
تابستان ،این طرح را اجرایی کنند .از یک طرف مردم می توانند به
مسافران بیشتری را نسبت به سایر استان ها داشتند .نکته ای که
جزیره قشم معادل 10استان کشور گردشگر دارد
که هزینه باال بیاید و خانوادگی هستند .این تخمین هزینه هر نفر
تعطیلی روزهای پنجشنبه ارائه شده است .اگر روزهای پنجشنبه
گردشگریدرایرانشکلگرفتهاستومتعاقبانیزبهوجودمی اید.
این مقاصد نوظهور را شاید بتوان استان های کردستان ،لرستان،
ایالم ،تا حدودی گلستان و خراسان شمالی دانست».
45درصد از اقامت ها در بوم گردی ها ثبت شده
است
وضعیتمسافرت هادر 6ماههدومسالگذشتهنیزگفت«:واقعیت
این رابطه تصمیم بگیرند .اســـتانداران می توانند در این سه ماه
رکود نســـبی مواجه بودیم .اما تحلیل هایمان می گفت که ما راه
راحتی سفر کنند و از طرف دیگر هزینه انرژی مصرفی سازمان ها
این احتمال را می دادیم که دوباره گردشگری رونق پیدا کند و رشد
براســـاس امار ســـامانه جانا وزارت میراث فرهنگی ،در کشورمان
افتادندوبارهسفررابعدازجریاناتاخیرجامعهراخواهیمداشت.
یابد .چراکه ســـفر در ذات ادمی است و ادم ها نمی توانند از سفر
دور شـــوند برای همین است که وقتی فاصله ای می افتد و مدتی
گردشگریدررکودمی رود،بعدازرکودرشدقابل توجهیراهمیشه
همپایینمی اید».
6267خان ه مســـافر 3586 ،اقامتگاه بوم گردی 2214 ،واحد
نراهی 1468 ،هتـــل 1453 ،میهمان پذیر1136 ،
پذیرایی بی
سفره خانه سنتی 870،مجتمع گردشگری 827،هتل اپارتمان،
از محل های اسکانی که چند ســـالی می شود طرفداران خاص
داریم .در جریان کرونا نیز همین اتفاق افتاد البته در این حد قابل
همه کشور درگیر ان شدند .در استان های شمالی و نوار ساحلی
از این بوم گردی ها ،خانه های قدیمی و تاریخی مرتبط با یک دوره
مواجه باشیم .یا مثال در کردستان و ایالم یکباره با یک جریان سفر
هتل ها 21هزار و 128نفـــر ،در اقامتگاه های بوم گردی 4هزار
اصفهان جزء مقاصد پررونق گردشـــگری در نوروز بود .اما نتایج
با المان های بومی معماری مرتبط با ان جغرافیا ،ساخته شده اند.
اما به نسبت بقیه کشـــورها تقریبا رشد ما کمتر نبوده است .این
راهی چهارهزار 464نفر ،ســـفره خانه سنتی سه هزار و 558نفر،
بوم گردی ها گفت« :اقامتگاه های بوم گردی صرفا به گردشـــگر
داخلی مثل بقیه کشورها با رشد قابل توجهی پس از کرونا مواجه
میهمان پذیر دوهزار و ۲۶۳نفر ،مرکز تفریحی هزار و ۵۳۱نفر و در
اقامتگاه هایبوم گردیفکرسرگرمیمسافرنیزهستندوبه گونه ای
مطرح کرد و دقیقا همین نیز اتفاق افتاد .سال گذشته در خیلی از
شد .تعداد اقامت ها به گونه ای بود که در اکثر پهنه کشور پخش و
جنوبیدرعیداستقبالبیشتریشد.شهرهاییمثلشیراز،مشهد،
اماری نشان می دهد استان هایی مثل اذربایجان شرقی ،اردبیل،
خراسان شـــمالی ،ایالم ،گلستان ،گیالن ،سیستان وبلوچستان
از جمله مقاصدی هســـتند که بیشـــترین رشد را داشتند .یعنی
بیشترین رشد در بین اســـتان ها را این استان ها در نوروز امسال
نسبت به سال گذشـــته داشتند .در بین شهرها جزیره قشم هم
رشد بسیار خوبی داشت که می توان گفت رشد قابل توجهی بود.
جزیره قشم ،به تنهایی معادل ده استان کشور گردشگر در این دو
ماهداشتهاست.تعدادزیادینیزازطریقسفرهایدریاییبهقشم
رفتند .سفرها به قشم حدودا 6درصد تنها در نوروز ،نسبت به سال
گذشته رشد داشت و بیش از دو میلیون شب اقامت در نوروز را در
جزیره قشم ثبت شد».
خود را پیدا کرده اســـت می توان به بوم گردی ها اشاره کرد .برخی
تاریخی خاص از تاریخ معاصر کشورمان هستند و بعضی دیگر نیز
فاطمی همچنین در ادامه این گفت وگو درباره اســـتقبال از این
اقامت نمی دهند و با سایر حوزه های گردشگری متفاوت هستند.
خوراک ،ایین ها ،لباس های سنتی و فرهنگ بومی را نیز گسترش
می دهند .در کنار کار خود به گســـترش فرهنگ بومی نیز کمک
می کنند و تولیدات صنایع دســـتی و ســـوغات خود را هم عرضه
می کنند .این ویژگی اقامتگاه های بوم گردی باعث شـــده است
که عالقه مردم به استفاده از این اقامتگاه ها روزبه روز بیشتر شود و
در کشور ما نیز مورد توجه بیشتری قرار گیرد .حدود 45درصد از
پیش بینینبود.این طورنبودکهدرقشمبا 32درصدافزایشسفر
عجیبی در تعطیالت عید فطر مواجه شدیم.
مسالهدربحثگردشگریداخلیمدنظراست.درحوزهگردشگری
شـــدیم که حتی وزیر گردشـــگری ما به عنوان سونامی سفر ان را
شهرهاسرریزمسافرداشتیم.امسالبهنسبتسالگذشتهتوزیع
مکانی و زمانی سفر ما بهتر بود و پهنه ای که درگیر سفرها هستند
بیشترشدهاست».
توسعه ظرفیت گردشگری داخلی و چند نکته
مرتبط با ان
اقامت های ما در اقامتگاه های بوم گردی اتفاق می افتد .این امار
توجه به ظرفیت های گردشـــگری به نگاه دولت ها به گردشگری
خود و کاراکترهای شـــخصیتی که در بوم گردی ها به وجود امده
کجایدیگرازجهانوجودنداشتهباشد.درایرانهمزماندریا،کوه،
308اقامتگاه ســـنتی و 159مجتمع تفریحی داریم .همچنین
تعداد افراد شـــاغل در تاسیســـات گردشگری به تفکیک نوع در
و 959نفر ،مجتمع گردشـــگری 1745نفر ،واحد پذیرایی بین
هتل اپارتمان سه هزار و 470نفر ،خانه مسافر دوهزار و 989نفر،
اقامتگاه هایسنتینیز۹۹۲نفرهستند.براساسسخن هایرئیس
جامعهاقامتگاه هایبوم گردی کشوردرگفت وگوبا«فرهیختگان»،
3هزار و 586اقامتگاه بوم گردی در کشورمان وجود دارد .بسیاری
از افراد وجود دارند که بهانه ســـفر رفتن شان دقیقا تجربه بازدید،
خرید یا اقامتگاه در بوم گردی هاست .سفر ،چرخ اقتصادی این
اقامتگاه ها را به جریان درمی اورد و حتی در مواردی دیده شده که
همین اقامتگاه ها ،باعث مهاجرت معکوس از شهرها به روستا نیز
شده اند.سفربهاقامتگاه هایبومگردی،کسب وکارمحلیرامعرفی
ورونقمی بخشندودرنهایتصاحبانکسب وکارمحلیازگردشگر
بستگی دارد .پتانسیل گردشگری موجود در ایران شاید در هیچ
سود خواهند برد .سفر رفتن دقیقا چرخه اقتصاد جوامع محلی را
بود که در گزارشـــی از ایسنا اعالم شد که در ماه های اسفند ۹۸و
مدیرکل دفتر توســـعه گردشگری داخلی وزارت میراث فرهنگی،
برای میهمان نوازی به ســـبک ایرانی باعث شده است این اقبال
جنگل،کویر،کوهستانواثارتاریخیداریم.اگردولت هارویاین
شد ،مشاغلی که به طور مستقیم با گردشگر در ارتباط هستند به
خسارتواردشدهونزدیکبه 13هزارراهنمایگردشگریدرکشور
کمبود پروازهایی که داشتیم و مسافتی که با خشکی داشت اما
سال های اخیر با اضافه شدن انها به تاسیسات گردشگری ،باعث
بالفعل می شود .بســـیاری از ظرفیت های گردشگری کشورمان
شکل غیرمستقیم به این چرخه وابسته هستند ،ضرر یا سود مالی
خواهندداشت .درهمانروزهایابتداییشیوعواوج گیریکرونا
فروردین ۹۹حدودیکهزارمیلیاردتومانبهاژانس هایمسافرتی
نیزبیکارشده اند.همچنیناعالمشدکهازاسفند98تاابان1400
قابل توجهی است .من فکر می کنم بوم گردی ها به خاطر ماهیت
ثبت 50هزار اقامت در کیش
گردشگری و صنایع دستی ادامه داد« :جزیره کیش هم علی رغم
50هزار اقامت با رشد 13درصد نسبت به سال گذشته داشتیم.
شدتغییرکاربریوافزایشنرخدرزمین هاداشتهباشند.اینمساله
همچنانمحققوبالفعلنشده اند.مقایسهاماریکلظرفیت های
ظرفیتش برای میزبانی نیز رد شده بود و تعداد زیادی گردشگر به
جذاب تریناقامتگاه هایمادر کنارهتل هاهستند».
نسبت با کشورهای همسایه قطعا در این گزارش
ِ
مغفول مانده؛ در
همین طورسواحلجنوبی،سیستان وبلوچستانمخصوصاچابهار
خســـارتی بالغ بر 22هزار میلیارد تومان به هتلداران وارد شد .در
بقیهجزیره هایخلیج فارسنیزهمینوضعیتراداشتند.هرمزاز
در کشور و واکسیناسیون ،ترس از سفر در این مدت ریخته شد و
این جزیره سفر کردند .همچنین برای هنگام خط جدید باز شد.
نهایت؛ اواسط سال 1400بود که با کاهش شیب درگیری کرونا
بعضی از مردم با رعایت نکات و اصول بهداشتی و برخی دیگر نیز
با خیال راحت دل به جاده زدند تا از طریق گردش و سفر ،مجددا
گردش مالی مرتبط با گردشگر داخلی هم جان بگیرد .تا جایی که
دیگر حاال ،تقریبا هر اخر هفته ،جاده کرج به چالوس و جاده هراز
کامالبستهیایک طرفهمی شوندودوبارهحامیانمحیطزیست،از
جمع اوری ساحل نقره ای هرمز خون گریه می کنند!
شایدنتواننامشرابحرانگذاشتامادرچندماهاخیرنیزیعنیاز
شهریور 1401بهبعد،گردشگریداخلیباچالش هاییباشکلو
شمایلجدیدمواجهشدوبراساساظهاراتمسئوالنمرتبطبااین
حوزه در گفت وگو با «فرهیختگان» ،سفر و در تعبیر دقیق تر چرخه
اقتصادیگردشگریبارکودنسبیروبه روشد .اتفاقاتوالتهابات
اخیرجامعه مان،فراخوان هایمخالفانخارجیجمهوریاسالمی
برای اعتصاب مردم و خشم گروهی از هموطنان نیز در این مدت
بیشترشود.البتهبوم گردی هابامشکالتزیادیروبه روهستند.در
پتانسیلسرمایه گذاریکنند،بسیاریازظرفیت هایگردشگری
مشـــکالتی را به وجود اورده است ولی در مجموع می توان گفت
موجود ،ظرفیت های محقق شـــده و از طرف دیگر ظرفیت های
نمی گنجد و مساله ما ،بررسی گردشگری داخلی در دو ماهه اول
خانه مسافر
یکبراورداقتصادیمتناسبباورودگردشگردراینچرخهخواهند
رسید .هفتهگذشته،تعطیلیاخراردیبهشتبهشیرازسفرکردمتا
باالخرهاردیبهشتشیرازراهمدیدهباشم.برخالفتصورمازخلوت
بودن شیرازنسبت به تهران و کم بودن ترافیک ،ترافیک های شیراز
درانچندروزتعطیلی،کمازترافیک هایسنگینتهراننداشت.
برای همین ،پشت چراغ های قرمز و کنار خیابان دوستان میزبان
حدود 80میلیون مسافر؛ از ابتدای فروردین تا اخر
اردیبهشت
نشان می دهد که ما همچنان از ظرفیت های گردشگری مان در
یکی می خواندند .در این چند روز تعطیلی این کار شده بود تقریبا
به جزایر کشورمان سفر کردند .ورود و خروج شناورها با 17درصد
اردیبهشت 1402تصریحکرد«:حدودا 52میلیوننفردرعیدسفر
و حتی این احتمال نیز وجود دارد که با کج سلیقگی بیشتری نیز
بودیم که باز هم شروع می کنیم به شمردن پالک ها .راننده اسنپ
ضریباشغالمامربوطبهاستان هایهرمزگان،بوشهر،مازندرانو
حدودا 80میلیوننفرازاولسالتااالنمسافرثبتشدهاست.این
رئیـــس جامعه اقامتگاه هـــای بوم گردی کشـــور در گفت وگو با
که از لهجه شیرازی شان معلوم بود مسافر نیستند و راهنمای این
هزینه کردهرمسافررااستخراجشود.هرچنددرگردشگریجهان،
کهتوسعهگردشگریداخلی،ارتباطبسیارباالییباوضعیتجامعه
یکند و در ادامه می گوید:
کمی لهجه شـــیرازی اش را غلیظ تر م
و شهرهای مکمل با سرعت زیادی پر شدند .مسافرت های دریایی
در نوروز حدود 3میلیون و 400هزار نفر از طریق سفرهای دریای
رشد و بیش از 30هزار فروند شناور دریایی فعال بودند .بیشترین
فارسبا 98درصدظرفیتبودهاست.بعدازاناستان هایگیالن،
کردستان ،خوزستان با حدود 90درصد ظرفیت بوده است».
فاطمی درباره تعداد مسافران دو ماه اول امسال ،یعنی فروردین و
وپسازعیدنوروزنیزدراینمدتحدود 30میلیونسفرداشتیم.
حجماماریرا بایددرهزینه کردهرمسافرضربکنیمکهمیانگین
براورد و گردش مالی مسافر یک هزینه تقریبی است.
ایالم؛ مقصدجدید گردشگران داخلی
80میلیون ســـفر را باید در متوسط نرخ هزینه کرد او که حدودا
سال است .اما حتی مقایسه به شکل سطحی و غیرتخصصی نیز
جذبتوریست،چهتوریستداخلیوچهخارجی،مغفولمانده ایم
در این خصوص ادامه دهیم.
«فرهیختگان» درباره جذب و توسعه گردشگر داخلی معتقد است
دارد .یاور عبیری گفت« :از نظر اقتصادی شـــاید مردم کشورمان
وضعیت مناســـبی نداشته باشند و تورم ها تاثیر خودش را بر سفر
چشـــم می چرخاندند و پالک های مسافر را با صدای بلند ،یکی
عادت همه ان گروه دوســـتان ه ما .یکی از همان شب ها در اسنپ
سر صحبت را باز می کند و می پرسد خودتان مسافرید؟ میزبانان
سفربودند .مامسافرانولیمی گوییم«بله».
ی است اما این چند
«کم پیش می اید اســـنپ کار کنم .کارم دولت
روزی کهشیراز شلوغ است و اداره هم تعطیل ،ترجیح دادم در خانه
فاطمی اما با تاکید بر پرگردشـــگر بودن اســـتان های شمالی،
500هزار تومان اســـت ،ضرب کرد .این رقم به این دلیل است که
رفتن خانواده ها ،گذاشته باشد .معموال اولین موردی که از سفره
نمانموچندسرویساسنپکارکنم».بهمقصدمی رسیم«.خدابه
فطر بود ،ان هم حجم زیادی از مســـافرت ها را به خود اختصاص
می رونددرخانه هایمسافروبااجارهخان هاسکانمی کنند.بخش
خانواده به حد مطلوبی باشد تا خانواده به سفر برود .مساله دیگر
شیرازی ام در اخر در پاسخ به او این را می گوید.
خاطرنشان کرد« :در تعطیالت بعد از عید نوروز که تعطیالت عید
اکثرا خانوادگی به سفر می روند .همچنین عمده کسانی که سفر
خانواده ها حذف می شود ،سفر است .چراکه باید اقتصاد عمده
1136 1453 1468 2214 3586 ۶۲۶۷
اقامتگاه بوم گردی
به جریان می اندازد و همان طور که در ابتدای گزارش به ان اشاره
واحد پذیرایی بین راهی
هتل
میهمان پذیر
سفره خانه سنتی
870
مجتمع گردشگری
827
هتل اپارتمان
شما برکت بدهد و همیشه شهرمان شلوغ باشد » .یکی از دوستان
308
اقامتگاه سنتی
159
مجتمع تفریحی
تعداد افراد شاغل در تاسیسات گردشگری به تفکیک نوع
992 3470 ۱۷۴۵ ۳۵۵۸ 2263 21128 ۴۴۶۴ 4959 ۲۹۸۹
نفر
نفر
نفر
نفر
نفر
نفر
نفر
نفر
نفر
1531
نفر صفحه 8
در جلسه تاج و سازمان بازرسی با مدیران باشگاه ها چه گذشت؟
دستورالعمل 24ماده ای
برای نظارت بر قراردادها
شماره مسلسل 4610
چهارشنبه 3خرداد 1402
4ذیقعده 1444
24می 2023
شماره 3872
نامجومطلق:برایموفقیتدرحذفی،بازیباتراکتوررافراموشکنند
تمدیدباساپینتو؟
بهنفعاستقاللاست
| Wed | 24 May 2023 | vol.14
| No. 3872 | 16 Pages
خیال قرمزها از بابت رادو راحت شد
پرسپولیسرویفیفا
حسابمی کند
علی نعم
ت
ی
د
ر
گ
ف
ت
و
گ
و
با
«
ف
رهیختگان» :شکی به
مو
فقیت تی
م
مل
ی
د
ر
جا
م
مل
ت
ها ندارم
ناکامی سایپا و فجرسپاسی برای صعود در روز سقوط شهرداری همدان
بازگشت استقالل به لیگ برتر
هفته پایانی رقابت های لیگ دسته یک فوتبال ایران عصر دیروز برگزار شد که در جدال
حســـاس دیروز نیز فجرسپاسی که رقابت نزدیکی با تیم پورموسوی برای صعود داشت
جزئیات توافق استقاللی ها با همراه اول
کمتر از صد میلیارد؛ هنوز خبری از پرداخت نیست
پیش از نشســـت خبری ســـاپینتو در بازی جام حذفی مقابل نســـاجی،
و پرسپولیس هر کدام با رقمی در حدود صد میلیارد تومان با دو شرکت اپراتور
داد و اعالم کرد« :با پیگیری هایی که سرپرســـت مدیرعاملی استقالل انجام
استقالل با همراه اول به دلیل تغییرات مدیریتی هرگز رسمی و نهایی نشده
سه تیم استقالل خوزستان ،فجرسپاسی و سایپا این نماینده خوزستان بود که موفق شد
با شکســـت برابر مس شهر بابک در سکوی چهارم قرار گرفت .در انتهای جدول نیز به
محمدحســـین زرندی از امضای قرارداد استقالل با شرکت همراه اول خبر
چند سال پیش قهرمانی لیگ برتر را با عبدالله ویسی جشن گرفته بودند در هفته اخر
مسابقات کنار گذاشته شد و چوکای تالش که پیش از دیدارهای دیروز سقوطش به دسته
داد ،ســـرانجام دوشـــنبه شب قرارداد همکاری بین اســـتقالل و همراه اول
گذشتند و پس از شمس اذر قزوین دومین تیم صعود کننده به لیگ برتر لقب گرفتند.
سومین تیم سقوط کننده راهی دسته دو شد و خلیج فارس ماهشهر و شهرداری استارا
در دیداری پرگل حریفش را شکست داده و به لیگ برتر برگردد .ابی های اهواز که همین
جز امید وحدت که از همان هفته های ابتدایی به دلیل عدم شرکت در دیدارهایش از
دو قطعی شده بود این شهرداری همدان بود که با تساوی برابر خیبر خرم اباد به عنوان
به عنوان اسپانسر امضا شد ».نکته قابل توجه درباره جزئیات این قرارداد اینکه
سیروس پورموســـوی که تیمش به خوبی از غفلت رقبا به خصوص سایپا در هفته های
که در خطر سقوط بودند در لیگ یک ماندگار شدند .البته دیدار شهرداری استارا برابر
فصل گذشته خبر می دادند که در توافق جدید انجام شده این رقم به کمتر از
را ناامید کردند و خیال شان از صعود به لیگ برتر راحت شد .جالب اینکه سایپا هم در
به دلیل اعتراض محسن بنگر ،سرمربی تیم استارا به اعالم پنالتی برای حریف و بیرون
مسابقات با 5گل در خانه خود از سد ارمان گهر ک ه انگیزه زیادی برای این بازی نداشت
پایانی اســـتفاده کرد در دیدار دیروز و در همان نیمه نخســـت با زدن 4گل رقبای خود
روز پایانی 4گل به استقالل مالثانی زد اما این برد تنها انها را با 55امتیاز به رتبه سوم
جدول رساند اما فاصله 2امتیازی شان با استقالل خوزستان جبران نشد .در دیگر دیدار
پارس جنوبی جم که تا دقیقه 78با نتیجه 2بر یک به ســـود تیم شمالی در جریان بود
کشیدن تیمش از زمین نیمه تمام ماند اما حتی درصورت 3بر صفر شدن بازی هم این
تیم سقوط نمی کند.
تلفن همراه به منظور تبلیغات به توافق رسیده که در این بین قرارداد باشگاه
اماابی هابهتوافقشفاهیخوددرجریانفصلبه منظورتبلیغبرندایناپراتور
پایبندماندهودرنهایتهمدرپایانفصلبارسمیکردنقراردادخودقراراست
استقاللی ها درحالی از طلب 160میلیاردی از همراه اول برای رقابت های
رقم توافق شده را دریافت کنند.
صد میلیارد کاهش پیدا کرده ،این درحالی است که باشگاه استقالل رقمی
نشـــده است این درحالی است که جنگ و دعوای مدیران قبلی استقالل بر
خوددرفصلبیست ویکم(فصلقبل)به منظورتبلیغاتازاینشرکتدریافت
دیدارهای این تیم در ورزشگاه ازادی موانع و مشکالتی را بر سر بسته شدن
معادل 41میلیارد تومان را از این اپراتور تلفن همراه برای برگزاری رقابت های
کرده بود .برای فصل بیست ودوم رقابت های لیگ برتر هر دو باشگاه استقالل
نکتهدیگراینکههنوزپولیازسویهمراهاولی هابعدازامضایقراردادپرداخت
ســـر تبلیغات محیطی با سازمان لیگ و عدم تبلیغات همراه اول در جریان
قرارداد جدید ایجاد کرده بود.
|عکس :سعید زارعیان |
از ابتدا هدف مان
هر دو جام بود صفحه 9
ورزش
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۱۰
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
مجید نامجو مطلق در گفت وگو با «فرهیختگان» :استقالل دربی را باخت چون نتوانست نتیجه دیدار با هوادار را هضم کند
7گل بازی با تراکتور را فراموش کنید
تمدید قرارداد با ساپینتو؟ به نفع استقالل است
ادعا می کنیم قدرت اول اسیا هستیم اما VARنداریم
هر بازیکنی دوست دارد در جامی بازی کنند که رونالدو حضور دارد
فکـر نمی کنیـد موضـوع حـذف از اسـیا می توانـد بـرای اسـتقاللی ها در
اسـتانه جـام حذفـی دردسرسـاز شـود؟
محمدرضا حاجی عبدالرزاق
ایـن اتفـاق بـرای امـروز نیسـت و از 2مـاه قبـل بـا توجـه بـه اتفاقاتـی کـه افتـاد و
تیـم فوتبـال اسـتقالل عصـر امـروز درحالـی از مرحلـه نیمـه نهایـی
می خواسـت بیفتـد بایـد همـان دومـاه پیـش می افتـاد .البتـه از ایـن منظـر
دسـت ایـن تیـم از جـام قهرمانـی لیـگ برتـر چه بسـا در روند کلـی این تیم
شـد .درواقـع بازیکنـان و کادرفنـی همـدل بودنـد کـه توانسـتند ایـن بحران هـا را
خبرنگار گروه ورزش
مشـکالت مدیریتـی ای کـه وجـود داشـت قابل پیش بینـی بـود .اگـر هـم اتفاقـی
خوشـحال شـدم کـه ایـن اتفاقـات در صمیمیـت بیـن کادرفنـی و بازیکنـان گـم
رقابت هـای جـام حذفـی به مصـاف نسـاجی مـی رود کـه خالـی مانـدن
سـپری کننـد و اجـازه ندادنـد ایـن امـر در رونـد تیمـی خللـی را ایجـاد کنـد .ایـن
بـرای ادامـه رقابت هـا تاثیرگـذار شـده و موانعی را ایجـاد کند هرچند مجید
نامجومطلـق ،سـرمربی سـابق ایـن تیـم بـه این موضـوع اعتقادی نداشـته
موضوع نشـانه خوبی از اتحاد تیمی اسـت و درسـت در زمانی که مدیریت کارش
بـا «فرهیختـگان» دربـاره وضعیـت امـروز اسـتقالل را در ادامـه می خوانید.
و چیـزی از انگیزه هـای خـود کـم نکردنـد .هرچنـد ارزوی هـر بازیکنـی حضـور در
را به خوبـی انجـام نـداد امـا بازیکنـان و کادرفنـی تمـام تالش خود را بـه خرج داده
و در ایـن خصـوص عقایـد خـاص خـودش را دارد .گفت وگـوی نامجومطلـق
اسیاسـت ،ان هـم در دوره ای کـه قـرار اسـت بازیکنانـی مانند رونالـدو در ان بازی
کنند و در چنین جامی بازیکنان ایرانی هم دوسـت دارند حضور داشـته باشـند.
شـرایط اسـتقالل بعـد از عـدم قهرمانـی در لیـگ برتـر را بـه چـه شـکل
ارزیابـی می کنیـد؟ روحیـه و انگیـزه الزم بـرای ادامـه رقابت هـا را در ذهن و
شـنیده می شـود سـاپینتو به خاطـر بدقولی هـای باشـگاه نسـبت بـه عدم
سـاق ابی پوشـان همچنـان می بینیـد؟
اسـتقالل تیمـی بـود کـه لیاقـت قهرمانـی را داشـت .همان طـور کـه سـپاهان
دریافتـی از ماه هـای اخیـر به شـدت دلخـور و عصبانـی اسـت .در چنیـن
و پرسـپولیس ایـن لیاقـت را داشـتند .بااین حـال اسـتقالل از نظـر کیفیـت
شـرایطی فکـر می کنیـد او بایـد بمانـد و به کارش با اسـتقالل ادامه بدهد؟
فلسـفه کاری در تیم هایـی ماننـد اسـتقالل و پرسـپولیس بـه رضایـت هـواداران
فنـی و شـرایط جدولـی تـا قبـل از دربـی ،وضعیـت خوبـی داشـت و ایـن مـوارد
نشـان دهنده ایـن بـود کـه ایـن تیـم می توانسـت به عنـوان قهرمـان لیـگ برتـر
مربـوط می شـود و ایـن اولویـت اول اسـت کـه البتـه ایـن یـک بحـث حرفـه ای
توجـه بـه نتیجـه ای کـه دربـی بـه ثبـت رسـید ،این مسـائل باعث شـد اسـتقالل
می ایـد مـورد بررسـی قـرار می گیـرد .در هـر صـورت مدیریـت یـک باشـگاه
به شـمار نمـی رود ،در اولویـت بعـدی نتایـج و عملکـرد و مقامـی کـه به دسـت
مشـخص شـود .ایـن درحالـی اسـت کـه در ادامـه اتفاقـات دیگـری رخ داد و بـا
از شـرایط خوبـی کـه داشـت دور شـود .همـه ایـن صحبت هـا را مطـرح کـردم تـا
بـه ایـن نتیجـه برسـم تیم هایـی که اسـتحقاق قهرمانـی را دارند اما بـه هر دلیلی
ایـن امـر محقـق نمی شـود ،قاعدتـا در ادامـه از لحـاظ روحی و روانـی می توانند
تحت تاثیـر قـرار بگیرنـد.
در هـر صـورت اسـتقالل بـا وجـود همـه نامالیمـات مدیریتـی و اتفاقـات
فوتبالـی کـه درطـول فصـل متحمـل شـد ،ایـن توانایـی را داشـت کـه
بالفاصلـه از لحـاظ انسـجام تیمـی خـودش را جمع وجـور کنـد.
براسـاس چشـم انداز و اهدافـی کـه وجـود دارد در ایـن زمینـه تصمیم گیرنـده
ریخـت و باعـث شـد بـرای بازیکنـان یک جور هیجـان کاذب به وجـود بیاید و تیم
را بـا شـرایط دیگـری وارد دربـی کرد.
اینکـه اسـتقالل در دربـی نتیجـه نگرفـت بـه ایـن موضـوع برنمی گـردد
کـه سـاپینتو در اولیـن سـال حضـور خیلـی نتوانسـت خودش را با شـرایط
خـاص دیـداری ماننـد دربـی هماهنـگ کنـد؟
قبـل از ایـن مسـابقه صحبت هـای الزم را انجـام بدهیـم ،چـون هنـوز یـک بـازی
دیگـر تـا دربـی باقـی مانـده اسـت .امـا اینکـه در فینـال چنیـن دیـداری برگـزار
ایـران اسـت .مـن هـم به عنـوان یـک بیننـده مثـل 90درصـد هـواداران فوتبـال
وقتـی مربـی تیـم تـا ایـن انـدازه بـرای موفقیـت انگیـزه دارد و می جنگـد و تالش
شـود به شـخصه از ان اسـتقبال می کنـم .به نظـرم دربـی اخـر هیجـان فوتبـال
به دنبـال ایـن قضیـه هسـتم .به عنـوان یـک اسـتقاللی هـم دلـم می خواهـد
ایـن دربـی تکـرار شـود و عقیـده دارم در دربـی قبلـی هـم می توانسـت نتیجـه
بلـه درسـت اسـت .ایـن امـر هـم بـه ایـن دلیـل بـود کـه کادرفنـی قضیـه را
دربـی بارهـا بـه مـا ثابـت کـرده کـه نـه رتبـه تیم هـا در ان تاثیرگـذار اسـت و نـه
و صمیمانـه ای را از مجموعـه تیمـی اسـتقالل شـاهد بودیـم و می دیدیـم کـه
هسـت و در ان 90دقیقـه شـما بایـد فـارغ از هـر رتبـه و وضعیـت فنـی که دارید،
شکسـت دادن این تیم کار سـختی محسـوب می شـود ،از سـوی دیگر استقالل
دسـت از بحران هایـی کـه درطـول فصـل بـه ان دچـار می شـوند خـود را بازیابـی
اشـنایی داشـتند هـم کمـک چندانـی را بـه سـاپینتو نکردنـد و ایشـان از چنیـن
مدیریـت کـرده و ارتبـاط خوبـی را بـا بازیکنـان برقـرار کـرده بودنـد .ارتباط خوب
چطـور انهـا بـرای همدیگـر تلاش می کننـد .انها به ایـن ترتیب توانسـتند از این
کننـد .مـا دیدیـم کـه حتـی تـا هفتـه اخـر هـم که دیگـر قهرمانـی از دسـت رفته
بـود ،انگیـزه الزم بـرای کسـب پیـروزی را دارد .نتیجـه ای کـه در بـازی بـا تراکتور
رقـم خـورد یـک بـرد بسـیار ایـده ال بود.
فقـط بـه اتفاقـات ایـن دیـدار بپردازید .متاسـفانه افراد ایرانی که بـا فضای دربی
شـرایطی توجیه نشـدند.
پس فکر می کنید برد 7گله برابر تراکتور هم می تواند خطرناک باشد؟
دربـی خـوب باشـیم.
خـداداد افشـاریان ،رئیـس کمیتـه داوران فدراسـیون فوتبـال گفتـه بـود
بعضـی داوران اشـتباهات مرگبـاری در فصـل گذشـته داشـتند و برخـی
در هـر صـورت االن اسـتقالل بیـن 4تیـم برتـر این رقابت ها قـرار دارد و حفظ این
در بـازی اخـر به خوبـی شـاهد بودیـم کـه چنیـن اتفاقی افتاده و کادرفنی سـعی
بـه ایـن امر داشـته باشـد.
کـرده اسـت بـه هر شـکلی این وضعیـت را حفظ کند.
بـه ثبـت رسـید .ایـن موضـوع یک مقـدار تمرکز بازیکنـان از لحـاظ ذهنی به هم
هسـتند .امـا اینکـه چـه اتفاقـی در ایـن دیـدار می افتـد بایـد اجـازه بدهیـم
بـرای تیـم بـه وجـود امـد عـدم هضـم کـردن نتیجـه ای بود کـه در بازی بـا هوادار
دو هفتـه اخیـر انهـا هـم خیلـی مشـتاق بـه رویارویـی بـا پرسـپولیس در فینـال
کرده و برای فصل بعدی با شـناخت و تجربه بیشـتری کار را دنبال خواهد کرد؛
او در فصـل بعـدی می توانـد بیشـتر بـه اسـتقالل کمـک کرده و من هـم اعتقادم
ایـن اسـت کـه اگـر ایـن سـرمربی را حفـظ کنیـم بـه نفع اسـتقالل اسـت.
چه توصیه ای به استقاللی ها برای بازی با نساجی دارید؟
بـا توجـه بـه اینکـه بـازی قبـل از دربـی نتیجـه خوبـی را مقابـل هـوادار رقـم زدیم
ایـران هسـت ،نمی توانیـم شـاهد حضـور چنیـن تکنولـوژی در فوتبـال کشـور
درخواسـت می کنـم کـه نتیجـه بـازی با تراکتـور را فراموش کنند و بـا یک دیدگاه
هـم تکـرار می شـود .متاسـفم کـه بـا وجـود چرخـه مالی عظیمـی کـه در فوتبال
حذفی رسـید؟
امیـدوارم ایـن اتفـاق نیفتـد ،چـون اعتقـاد دارم یکـی از مشـکالتی کـه در دربی
تمامـی ایـن شـرایط و اینکـه سـاپینتو اولیـن فصل حضور خود در ایران را سـپری
بـدون تعـارف اسـتقالل قـرار داشـت .تا زمانی کـه VARنیاوریم ایـن اتفاقات باز
مـا خودمـان را قطـب اول فوتبـال اسـیا می دانیم .کشـورهایی را می بینیم که در
احسـاس می کنـم بـا توجـه بـه مصاحبه هـای بازیکنـان اسـتقالل در یکـی،
نـگاه می کنیـم مشـخص اسـت کـه رونـد خوبـی را شـاهد هسـتیم تـا جایـی کـه
و ایـن بـازی باعـث شـد بازیکنـان مـا بـرای بـازی بـا پرسـپولیس مغـرور شـوند و
به عنـوان یـک اسـتقاللی از برگـزاری یـک دربـی دیگر اسـتقبال می کنید
پیـروزی برابـر تراکتـور ماننـد بـرد 6گلـه هـوادار کـه ترمـز اسـتقالل را در
دربـی کشـید نمی توانـد دوبـاره خطرنـاک و اسـیب زننـده شـود؟
اعتقـاد داریـد؟
باشـیم .وقتـی قرارداد هـا و هزینه هـا را نـگاه می کنید ،فکر می کنـم اوردن VAR
یـا فکـر می کنیـد می تـوان از یـک مسـیر سـاده تر به عنـوان قهرمانـی جام
از مواقـع نیـز هیجـان سـاپینتو بـه اسـتقالل اسـیب زد امـا ان عـرق و تالشـی که
هـم تیـم بسـیار خوبـی هسـت کـه بـر این اسـاس می توانیم شـاهد برگـزاری یک
ایـن صـورت شـاید دوبـاره همـان وضعیت پیش می امـد .در هر صـورت امیدوارم
انگیزه و نگه داشـتن این شـرایط خیلی مسـاله مهمی به شـمار می رود ،هرچند
هـواداران بـه ایـن مربـی اعتمـاد کننـد و بـه او عالقه داشـته باشـند .البته خیلی
تیـم خـوب بـازی می کنـد و می جنگـد و بـه نتیجـه الزم هـم می رسـد .بـه نظرم با
داوری هـا در فصـل گذشـته اکثـر تیم هـا را اذیت کردند و در صـدر این تیم ها نیز
نسـبت بـه برگـزاری دیـدار احتمالـی دربـی امـاده باشـد و اگاهـی الزم را نسـبت
می کنـد و از همـه وجـودش بـرای موفقیـت بهـره می بـرد ،باعـث می شـود تـا
امـر محقـق شـود ،هرچنـد پرسـپولیس هـم تیـم قدرتمنـدی به شـمار مـی رود و
شـاید امـا بـاز جـای شـکرش باقـی اسـت کـه بعـد از دیـدار بـا تراکتـور تـا دربـی
می توان این انگیزه را برای جام حذفی هم حفظ کرد؟
خوشـبختانه رضایتمنـدی از عملکـرد سـاپینتو در بیـن هـواداران وجـود دارد.
دارد هـم تحسـین برانگیز اسـت ،ضمـن اینکـه وقتـی رونـد فوتبالـی اسـتقالل را
از انهـا نتایـج بازی هـای بـزرگ را جابه جـا کردنـد .چقـدر بـه ایـن موضـوع
احتمالـی بایـد یـک دیـدار دیگـر برگـزار کنیـم و ایـن اتفـاق خوبـی اسـت در غیر
خیـر .امـا بـا توجه به داشـتن هـواداران میلیونی ،رضایت انها یکی از شـرط های
اصلـی بـرای تصمیم گیـری درخصـوص هـر مقولـه ای بـه شـمار مـی رود .حـاال
بـرای اسـتقالل باشـد امـا ایـن اتفـاق نیفتـاد .بنابرایـن دوسـت دارم دوبـاره ایـن
شـرایط فنـی بهتـر یـا بدتـر دو تیـم .دربـی مختـص بـه 90دقیقـه زمـان بـازی
خواهـد بـود کـه ایـن رونـد یـا شـرایط می توانـد بـه تیـم در اینـده کمـک کنـد یـا
اصلا نبایـد مشـکلی باشـد .ضمـن اینکـه ایـن اتفـاق زمانی بسـیار بد اسـت که
رنکینـگ نهـم یـا دهـم اسـیا هسـتند و از این تکنولـوژی اسـتفاده می کنند اما ما
متاسـفانه بـا وجـود ادعایـی کـه داریـم از چنین امـری محروم هسـتیم .تا زمانی
کـه ایـن اتفـاق نیفتـد هـم ایـن مباحث همچنـان به وجـود می اید.
نتواننـد کیفیـت گذشـته خـود را ارائـه بدهنـد ،بنابرایـن از بازیکنـان ایـن تیـم
دیگـر وارد بـازی شـوند ،چـون حیـف اسـت حـاال کـه تـا اینجـا رسـیده اند دوباره
همـان اتفاقـات قبلـی مانعـی بـرای موفقیـت شـوند .البتـه نسـاجی هم شـرایط
خوبـی نـدارد و چه بسـا بـرای ایـن دیـدار کار سـختی را در پیش نداشـته باشـیم،
هرچنـد در فوتبـال هیـچ نتیجـه ای قابل پیش بینـی نیسـت امـا بـا ایـن اوصـاف
امیـدوارم اسـتقالل بـا کسـب یـک نتیجـه بسـیار عالـی در جـام حذفـی پایـان
خوشـی را بـرای هوادارانـش رقـم بزنـد.
حاشیه در تیم هوادار در استانه بازی حساس برابر پرسپولیس
بازیکنان کالفه از رفتارهای عجیب سرمربی
کرده و همه تمرکز خود را روی بازی با هوادار قرار دهند.
اما اوضاع تیم هوادار چندان اید ها ل نیست .تیم تهرانی از زمانی
تا حدی که در 10بازی اخرش فقط یک برد مقابل ملوان کسب
تیم الهامی نداشـــته ،اما در مورد حواشی امنیت خوبی برای
حمیدرضا اسکندری
که پرسپولیس را برد در لیگ به یک باره دچار افت فاحشی شد
دومین بازی نیمه نهایی جام حذفی کشور را فردا دو تیم هوادار
کرد و 4شکست به همراه 5تساوی در کارنامه این تیم ثبت شد.
خبرنگار گروه ورزش
و پرســـپولیس برگزار خواهند کرد .دیداری که می تواند جنبه
انتقامی هم برای سرخپوشـــان داشته باشد .از این جهت که
شـــاگردان یحیی گل محمدی بازی برگشت مقابل هوادار را با
گل دقایق پایانی واگذار کردند و به خاطر همین مســـاله هم
در ان برهه از فصل صدر جدول را از دســـت دادند .شاید فقط
قهرمانیدرلیگباعثمی شدکهپرسپولیساینباختخانگی
را فراموش کند .امـــا رویارویی دوباره دو تیم این بار در مرحله
این نتایج در شرایطی رقم خورد که برخی حواشی در تمرینات
و مسابقات این تیم وجود داشته است.
درگیری فیزیکی در اصفهان؟
در اخرین بازی هوادار در لیگ که مقابل ذوب اهن در اصفهان
بود ،ساکت الهامی در دقیقه 10در اقدامی عجیب بابک مرادی
خواهنـــد رفت که هیچ بازیکن مصدوم و محرومی را در اردوی
خود ندارند ،اما از نظر روحی شرایط دو تیم اصال برابر نیست.
پرســـپولیس بعد از قهرمانی در لیگ با روحیه و اعتمادبه نفس
خیلی باال به مصاف این مسابقه می اید .سرخپوشان عزم خود
را جزم کرده اند که در جام حذفی هم قهرمان شـــوند و از این
رو در بهترین شـــرایط ممکن به اســـتقبال این بازی می ایند.
یحیی گل محمدی بعد از بازی با نساجی دو روز به شاگردانش
اســـتراحت داد اما از انها خواست قهرمانی در لیگ را فراموش
با اشتی مرادی با ساکت و همچنین باباپور ختم به خیر شد و
این بازیکن به تمرینات تیمش برگشت.
بازیکنان هوادار شاکی از رفتارهای سرمربی
سرمربی هوادار در طول این فصل در چند بازی انتقادات تندی
همبازیان این بازیکن نسبت به این موضوع موضع گیری کرده
را بدهد .در ادامه حتی گفته می شود یکی از مربیان هوادار دو
گرفته است و حتی در سه بازی هفته های اخیر تیمش پیش از
دیگر بازیکنان روی نیمکت هم سعی می کنند مرادی را مهار
اخیر که به درگیری فیزیکی هم انجامید باعث شد تعدادی از
ساکت الهامی در بازی قبل هوادار و پرسپولیس برای اولین بار
شرایط متفاوت دو تیم
عجیبـــی که در بازی اخیر هوادار روی نیمکت این تیم رخ داد
تیمش اصال از او انتقاد نمی کند شـــجاعی است .این مساله
را از ترکیب بیرون اورده و خطاب به او الفاظی را به کار می برد
سیلی به گوش مرادی زده و به او می گوید روی نیمکت بنشیند.
دو تیم هوادار و پرســـپولیس در شـــرایطی فردا به مصاف هم
این مربی و دســـتیارانش داشته است .در هر صورت ماجرای
از شـــاگردانش داشته است .در این میان بازیکنی مثل بابک
نیمه نهایی جام حذفی این فرصت را در اختیار یحیی و تیمش
توانست سرخپوشان پایتخت را شکست دهد.
در بازی های هوادار اگرچه از نظر فنی هیچ نکته مثبتی برای
و در واقع عملکرد ضعیف کاپیتان تیم شـــان را یکی از عوامل
که باعث می شود تا بازیکن سابق استقالل هم جواب سرمربی
قرار داده که انتقام ان باخت را بگیرند .نکته جالب توجه اینکه
شـــاگرد ســـاکت در تیم هوادار نبود االن او با محرومیت های
سنگینی مواجه شده بود .اما حضور این بازیکن روی نیمکت
مرادی چند بار در طول فصل مورد انتقادات سرمربی تیمش قرار
نیمه نخست تعویض و از بازی خارج شده است .اما این ماجرای
ناکامی ها بدانند .جالب اینکه تنها بازیکنی که ســـاکت در
خودش به تنهایی حواشـــی داخلـــی زیادی را در تیم هوادار
ایجاد کرده است.
کنند تا اجازه ندهند درگیری شـــدیدتر شود .مرادی که توقع
بازیکنان هوادار از رفتارهای سرمربی و برخی دستیاران او کالفه
نبوده و نزد ناظر مسابقه رفته و اتفاقات روی نیمکت تیمش را
است که مدیران باشگاه هوادار در طول فصل در جریان خیلی از
ســـرمربی هوادار در طول این فصل بارها پیشنهاد داشتن از
یکدلی و یکرنگی انچنانی وجود نداشته باشد.
است .اخیرا او پیشنهاد داشتن از تیم نساجی را مطرح کرده
چنین برخوردی را از ســـوی مربیانش نداشت ،ول کن ماجرا
گزارش می دهد .مشابه این ماجرا یا بهتر است بگوییم درگیری
را چنـــد بار در این فصل در تیم هوادار دیده بودیم؛ از درگیری
ساکت و یکی از دستیارانش با مربیان نساجی در ترکیه گرفته
تا درگیری داوود فنایی با یکی از همراهان این تیم؛ همچنین
درگیری یکی از مربیان این تیم با ماموران یگان ویژه و ...در مورد
مشاجره های لفظی هم تا دل تان بخواهد ساکت با مربیان لیگ
برتری داشته که نمونه اخیر ان هم صحبت های او علیه مهدی
تارتار بود .شاید اگر پسر رئیس یکی از کمیته های فدراسیون
شده و شکایت ان را نزد مدیران باشگاه شان ببرند .این در حالی
حواشی تیم شان بوده اند .اتفاقاتی که باعث شده در تیم هوادار
بازگشت کم فروغ کاپیتان به ترکیب
ساکت رفتنی است؟
استقالل ،تیم ملی بزرگساالن و تیم المپیک را به رخ کشیده
و مدعی شـــده که اراده کند می تواند به این تیم برود .این در
حتی مذاکراتی هم با یکی دو مربی لیگ برتری داشته اند.
بازیکنان منتظر تسویه حساب باشگاه
باشگاه هوادار پرداختی هایش به بازیکنان خود را هنوز به 70
درصد هم نرسانده است .از این رو شاگردان ساکت انتظار دارند
تا قبل از بازی با پرسپولیس (فردا) بخشی دیگر از قراردادشان
را دریافت کنند؛ اتفاقی که بعید است رخ دهد .باشگاه هوادار
هنوز پاداش برد این تیم مقابل استقالل مالثانی و رسیدن به
مرحلـــه نیمه نهایی را به بازیکنانش پرداخت نکرده و انها بابت
این مسائل نیز دلخورند.
بازی در کرمان یا تبریز
حالی اســـت که مدیران باشگاه هوادار تمایلی چندانی برای
باشگاه هوادار برخالف باشـــگاه پیکان به هیچ عنوان حاضر
رفع مصدومیت به ترکیب هوادار برگشت .جالب اینکه از زمانی
تیم شان را برای فصل اینده به یک مربی بی حاشیه بسپارند.
این باشگاه حتی حاضرند اگر شورای تامین اجازه برگزاری این
بازی های خود در لیگ پیروز نشـــد .مساله ای که باعث شد
هر پیشنهادی اســـتقبال می کند .مسئوالن باشگاه هوادار
مســـعود شجاعی از قبل از بازی تیمش با استقالل بود که با
که او به ترکیب این تیم برگشـــت ،تیم تهرانی در هیچ یک از
ادامه کار با این مربی ندارند و به دنبال این هستند که هدایت
ساکت خودش هم متوجه این قضیه شده و این روزها از رسیدن
نیست با پرســـپولیس در ورزشگاه ازادی بازی کند .مسئوالن
بازی را در ورزشگاه دستگردی ندهد در کرمان یا تبریز میزبان
پرسپولیس باشند. صفحه 10
ورزش
11
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
فوتبال ایران
علی نعمتی در گفت وگو با «فرهیختگان» :شکی به موفقیت تیم ملی ایران در جام ملت ها ندارم
از ابتدا هدف مان هر دو جام بود
شخصیت ساپینتو همین مدلی است
ترنم کشاورز
خبرنگار
علی نعمتـــی مدافع تیـــم فوتبال
گذاشتن یک فصل رویایی موفق به
گل محمدی دوباره از پرسپولیس پیشنهاد دریافت کردم
بعدها که پخته تر شـــدم به این تیم بیایم .بعد از جدایی
با وجود اینکه قرارداد ۲ساله با شهرخودرو داشتم ،تصمیم
گرفتم تا به پرســـپولیس بیایم .مبلغ صدور رضایتنامه ام
قهرمانی را با سرخپوشـــان پایتخت تجربه کند .حال
خیلی زیاد بود ،خاطرم هســـت که ان زمان 3.5میلیارد
بازیکن کلیدی یحیی گل محمدی دو دیدار باقیمانده
تومان از جیب هزینه کردم تا بتوانم به پرسپولیس بیایم.
تیمش در جام حذفی را ســـخت و حســـاس می داند
برای اینکه در تیم محبوبم بازی کنم ،خانه ام را فروختم و
و امیدوار اســـت پایان ان همراه بـــا جامی دیگر برای
مبلغ رضایتنامه ام را پرداخت کردم.
سر خ ها باشـــد .بر همین اساس در «فرهیختگان» با
«علی نعمتی» پیرامون مســـائل مختلف گفت وگویی
داشتیم که در ادامه می خوانید.
خانوادهدرانزمانبهتصمیمشمااعتراضینداشتند؟
یعنی انقدر بازی در پرســـپولیس برایتان مهم بود که
درمورد قهرمانی با تیم فوتبال پرســـپولیس برایمان
تصمیم به فروش خانه تان گرفتید؟
هدف ما از همان ابتدای فصل قهرمانی بود و روی کسب ۲
از کودکی از میزان عشـــق و عالقه ام به پرســـپولیس خبر
صحبت کنید؟
برتر بودیم اما در یکی ،دو بازی نتیجه مطلوب را کســـب
بســـتیم تا هر اتفاقی افتاد تا اخرین نفس برای قهرمانی
تالش کنیم .خوشبختانه تالش هایمان نتیجه بخش بود و
خیلی خوشحالم که افتخار پوشیدن پیراهن پرسپولیس
نصیبم شده است.
پرسپولیس تنها تیمی است که در سال ۱۴۰۲تمامی
بازی هایش را با برد پشت سر گذاشت و موفق به کسب
جام قهرمانی شد اما تعدادی از بازیکن های تیم های
حریف بـــا مصاحبه های خود قصد زیر ســـوال بردن
این قهرمانی داشتند .نظرتان در این مورد چیست؟
از این رو هیاتی را در فدراسیون فوتبال مستقر کرده است .در همین راستا نیز
فدراسیون کارگروهی را تشکیل داده تا قراردادهای اشاره شده رفع ایراد شود و
برایمان حرف بزنید .چقدر برای این بازی انگیزه دارید؟
بهنظرمخوشحالیماازکسبجامقهرمانیدیگرتمامشده.
باید تمامی تمرکزمان را روی جام حذفی بگذاریم .امیدوارم
که درســـت مثل بازی های لیگ در رقابت های حذفی هم
بتوانیم عملکرد خوبی داشته باشیم و جام دیگری را تقدیم
هواداران عزیزمان کنیم و فاتح دوگانه فوتبال ایران باشیم.
با وجـــود اینکه از ابتدای حضورتان در پرســـپولیس
راستش را بخواهید بعد از باخت به سپاهان خیلی ناراحت
عملکرد خوبی در این تیم داشتید جزء دعوت شدگان
گرفتیم تا اصال کاری به حواشی و صحبت های غرض ورزانه
به نمایش بســـیار خوب تان در این فصل و تغییر کادر
بودیم .زمانی که با بزرگ ترهای تیم صحبت کردیم تصمیم
رقبا نداشته باشیم و تا اخرین نفس برای موفقیت تیم تالش
کنیم .خدا را شـــکر این مهم هم به بهترین شـــکل اتفاق
به اردوی تیـــم ملی نبودید .در حال حاضر و با توجه
فنی تا چه اندازه برای پوشـــیدن لباس تیم ملی برای
خودتان شانس قائل هستید؟
راستش را بخواهید کسی اعتراضی نداشت؛ چراکه همگی
یک خانه است .واقعیتش را بخواهید خانه که هیچی ،جانم
بعد از قهرمانی پرسپولیس «ریکاردو ساپینتو سرمربی
پیراهن تیم ملی ارزوی هر بازیکنی اســـت .من هم از این
قدری عشقم را به این تیم و هوادارانش نشان داده باشم.
تبریک نگفتنش به پرسپولیس مطرح کرد .در این باره
تا بتوانم خدمت کوچکی به تیم ملی فوتبال کشورم بکنم.
را هم برای پرســـپولیس می دهم .امیدوارم که با این کار
نکردیم تا از صدر دور شـــویم .بـــا این حال با بچه ها عهد
مربیانوالبتهکارگزارهاواسپانسرهادرباشگاه هاکنترلبیشتریداشتهباشد،
افتاد .توانستیم مقابل هواداران ،فصل را به بهترین شکل
داشتند .به نظرم بازی در این تیم خیلی مهم تر از داشتن
جام تمرکز کرده بودیم .چند هفته ای هم صدرنشین لیگ
سازمان بازرسی در نظر دارد برای کنترل هر چه بیشتر قراردادهای بازیکنان،
گل محمدی از لحاظ اخالقی ،فنی و مدیریتی بهترین است
تـــا همکاری ام با اقا یحیی را در شـــهرخودرو ادامه دهم،
زدن گل اول دیدار پایانی تیمش برابر نســـاجی شد تا
دستورالعمل 24ماده ای
برای نظارت بر قراردادها
خانه که هیچ ،جانم را هم برای پرسپولیس می دهم
یک فصل دیگر با پرسپولیس قرارداد دارم
پرســـپولیس پـــس از پشـــت ســـر
در جلسه تاج و سازمان بازرسی با مدیران باشگاه ها چه گذشت؟
ممکن به پایان برسانیم و با اقتدار قهرمان لیگ برتر شویم.
اســـتقالل» صحبت های جنجالـــی را در مورد علت
چه نظری دارید؟
توانستیم به قهرمانی دست پیدا کنیم .این قهرمانی را به
به نظرم شخصیت ساپینتو همین مدلی است .ما برعکس
انها الیق چنین نتایج و جایگاهی هستند.
چراکه حفظ اصول اخالقی و احترام به سایر رقبا همیشه
تمامی هواداران بزرگ ارتش سرخ تبریک می گویم؛ چراکه
برخی معتقد هستند که علی نعمتی گلزن بازی های
همیشـــه بر این باور بودم که باید تمامی تالشم را در تیم
باشـــگاهی ام به کار بگیرم و بهتریـــن خودم را به نمایش
بگذارم .درمورد تیم ملی هم باید بگویم که بی شک پوشیدن
قاعده مستثنی نیستم ،امیدوارم که این افتخار نصیبم شود
نظرتان درمـــورد گروه ایران در جام ملت های اســـیا
ایشـــان هســـتیم ،به رقبای خودمان احترام می گذاریم؛
چیست؟ فکر می کنید تیم ملی ما بتواند با کادرفنی
در اولویت باشگاه پرسپولیس بوده و خواهد بود.
بله حتما .چراکه تیم ملی فوتبال ایران از سطح فنی بسیار
جدید عملکرد موفقیت امیزی داشته باشد؟
باال و بازیکنان باتجربه زیادی برخوردار است .بدون تردید
در این فصل شما با نظر کادرفنی در پست دفاع چپ
می تواند با درهم کوبیدن رقبای خود از گروه صعود کرده
بدون شک گلزنی در دیدارهای مهم یک شانس است که
نه اصال ،با این موضوع مشـــکلی نداشتم .همیشه به نظر
با تمام شـــدن رقابت های لیگ برتـــر دوباره موضوع
از این بابت خوشحال هستم .اما در پرسپولیس،
وحید جدا از اخالق بســـیار خوب شـــان از ان بازیکنانی
می رســـد .برنامه شـــما برای فصل بعد چیست؟ ایا با
حساس است« ،مثل گل شما در دربی سال گذشته،
بازی کردید و البته گاهی نیز جای خودتان را به «وحید
گلزنـــی در بازی مقابل نســـاجی» نظرتان در این باره
امیری» دادید .مشکلی با این موضوع نداشتید؟
چیست؟
به لطف خدا در چند بازی نصیبم شـــد .خودم هم خیلی
کادرفنی و ســـرمربی تیمم احترام می گذارم .از طرفی اقا
هستند که همیشه در هرپستی بهترین عملکردشان را به
اینکـــه چه کســـی گل می زند اصال
اهمیتی ندارد .تنها چیزی که برای
نمایش می گذارند و در تمامی بازی ها مثمرثمر هستند.
تمامی ما مهم است فقط موفقیت و
سربلندی تیم و درنهایت خوشحالی
از همکاری با یحیی گل محمدی برایمان بگویید.
اقـــا یحیی از لحـــاظ فنی ،اخالقـــی و مدیریتی یکی از
هواداران مان است.
بهتریـــن مربیان ایران اســـت .به این خاطـــر که از زمان
حضور در شـــهرخودرو کنارشـــان کار کردم ،به خوبی با
زمانی که شما از شهرخودرو به پرسپولیس
امدید گفته شـــد که باشگاه برای پرداخت
می شناســـد .این موضوع خیلی به موفقیت و سربلندی
گرفتن ان چک شـــخصی دادم .قبل از اینکه همراه با اقا
تیم در تورنمنت های بزرگ کمک کرده است.
به دلیل اینکه جوان تر بودم احســـاس کردم بهتر اســـت
درمـــورد بازی با هوادار در نیمه نهایی جام حذفی هم
وم
تد
نوب
اگهی مزایده عمومی
ردیف
1
2
3
4
5
محل بوفه
طبق اول ساختمان سلف سرویس دانشگاه واقع
در مجتمع ایت ا ...هاشمی رفسنجانی ،به نشانی
کیلومتر 2جاده فرودگاه؛
طبقه همکف خوابگاه دانشجویی واقع در مجتمع
ایت ا ...هاشمی رفسنجانی ،به نشانی کیلومتر 2
جاده فرودگاه؛
متراژ-متر مربع
حدوداً 550
حدوداً 89
بوفه شماره یک واقع در محوطه مجتمع ایت ا...
هاشمی رفسنجانی ،به نشانی کیلومتر 2جاده
فرودگاه؛
بوفه شماره دو ،ویژه خواهران ،واقع در محوطه
مجتمع ایت ا ...هاشمی رفسنجانی ،به نشانی
کیلومتر 2جاده فرودگاه؛
بوفه مجتمع شماره یک واقع در خیابان شهید
بهشتی؛
حدوداً 135
شرایط
و بازرس کل امور ورزش در جریان این 24اصل قرار گرفته و نظرات شان را نیز
بیان کنند .در این جلســـه حاضران بعد شنیدن اصل های اشاره شده هر یک
اظهارنظرها و انتقادهای خود را مطرح کردند.
یکیازمواردمهمیکهقراراستدرقراردادهایفصلجدیدلحاظشودکاهش
سهمیه بزرگساالن باشگاه خواهد بود که احتماال به عدد 19برسد و در عوض
سهمیه زیر 25سال حذف و سهمیه زیر 23سال و زیر 21سال باشگاه ها نیز
افزایشپیداکندتاباشگاه هابتوانندبازیکنانجوانبیشتریرابهخدمتبگیرند.
مورد مهم دیگری که در این جلسه مطرح و انتقادهای زیادی را در پی داشت
استفاده باشگاه ها از سهمیه 5+1بازیکنان خارجی خود بود .گویا باشگاه ها
چنانچه 5بازیکن خارجی جذب کنند باید از انها در 60درصد بازی های خود
استفادهکنند،درغیراینصورتیکیازسهمیه هایانهادرفصلایندهکاهش
پیداخواهدکرد.هرباشگاهیهمکهکمتراز 5بازیکنخارجیجذبکندبرای
فصل اتی یکی از سهمیه هایش را از دست خواهد داد .این قوانین اتخاذ شده
توسط کار گروه فدراسیون با انتقاد چند باشگاه مواجه شد.
اعتراض به صنعتی ها
در این جلسه پاشا کیا خواهان شفاف سازی قراردادها در باشگاه ها شد و این
در حالی بود که برخی از نمایندگان باشگاه ب ه نوع قراردادهایی که باشگاه های
صنعتی امضا می کنند ،اعتراض داشتند .به عقیده انها ،باشگاه های صنعتی
لو انتقاالت پیشـــنهادهای مالی سنگینی را به بازیکنان شاخص
در فصل نق
می دهند و همین مورد باعث می شود قیمت انها چند برابر شده و توازنی بین
باشگاه هانباشد.درپایانمقررشد 24اصلمصوبشدهوطیدوسهروزاینده
جدایـــی و ماندن بازیکنان تیم های مختلف به گوش
باشگاه قرارداد دارید؟
راستش یک ســـال دیگر با پرســـپولیس قرارداد دارم ،با
تمام وجود در خدمت باشگاه و هواداران عزیز ان هستم.
امیـــدوارم که در فصل پیش رو هم بتوانم با عملکرد خوب
برای تیم مثمرثمر واقع شوم.
به باشگاه ها ابالغ شود .اینکه حاال این اقدام تا چه در کنترل قراردادهای فصل
پیش رو تاثیرگذار باشد را زمان مشخص خواهد کرد.
پرسپولیس خیالش از بابت رادوشویچ راحت شد
پرسپولیسرویفیفاحسابمی کند
باشگاهپرسپولیسدرفصلیکهگذشتبرایگرفتنمجوزحرفه ایمجبوربود
پرونده شکایتی بوژیدار رادوشویچ را به هر شکلی ببندد .در همین راستا چون
مشکل مالی داشت با این بازیکن توافق کرد طلب او را کمی بیشتر اما در چند
قسطپرداخت کند .تا اینجای کاردوقسط 200هزاردالریرادوپرداختشده
صحبت پایانی؟
و دو قسط ان نیز باقی مانده است .باشگاه پرسپولیس خیلی امیدوار بود که
می دانم که سال هاست
زیر و بم فوتبـــال را به خوبی
دانشگاه ازاد اسالمی واحد ارومیه در نظر دارد محل بوفه های دانشجویی خود را با مشخصات ذیل:
باشگاه هایلیگبرتریدعوتشدتادرنشستیباحضورمسئوالنفدراسیون
تدارکات همه و همگی به بهترین شکل ممکن کار کرده اند
شـــدن ان چک و بازی در پرسپولیس تصمیم به
یحیی به پرســـپولیس بیایم از این تیم پیشنهاد داشتم اما
دســـتورالعملی 24ماده ای را نوشته اند و از این رو صبح روز گذشته از مدیران
زد،متذکرشدکهچونهنوزسهمباشگاهازحضوربازیکنانشدرجام جهانیرا
این ،سرمربی پرسپولیس
برایمان صحبت کنید؟
خواهدداشت.اینکار گروهبرایقراردادهایفصلجدیدازمسابقاتلیگبرتر
حداقل یکی از اقســـاط را از طریق پولی در حساب فیفا دارد پرداخت کند که
شاگردشان هستم .جدا از
بله .برای مبلغ رضایتنامه ام کسی پولی نداد .خودم برای
ورزش،جوانانومیراثفرهنگیسازمانبازرسیکلکشورنیزبرکارانهانظارت
خصوصیات اخالق شـــان اشنایی
ودیعه پرداخت کرده است .گویا شما برای پاس
فـــروش خانه تان گرفتید .لطفا در مورد این تصمیم
و منصور قنبرزاده تشکیل می دهند که البته لقمان پاشاکیا ،بازرس کل امور
همگی می دانند وقتی تیمی قهرمان می شـــود ،تمامی
دارم .باعـــث افتخار خودم
مبلـــغ نقل و انتقال شـــما چکی را به صورت
و بهترین عملکرد ممکن را داشته باشد.
ازچنداصلپیرویکند.افراداینکارگروهرانیزهوشنگنصیرزاده،علیخطیر
قیمت پایه/ریال
شامل محل فروش اغذیه ،سالن های غذاخوری اقایان و
خانم ها به صورت مجزا ،ورودی های مستقل و دارای اب،
برق و گاز مشترک با سلف سرویس دانشگاه؛
150/000/000
شامل محل فروش اغذیه و سالن غذاخوری و دارای اب،
برق و گاز مشترک با ساختمان خوابگاه؛
90/000/000
دو دستگاه کانکس و محوطه مابین پارکینگ و دانشکده
پزشکی دارای برق و بدون اب و گاز شهری؛
180/000/000
یک دستگاه کانکس و محوطه مجاور یادمان شهدای
گمنام دارای برق و بدون اب و گاز شهری؛
140/000/000
شامل محل فروش اغذیه و سالن های غذاخوری اقایان و
خانم ها به صورت مجزا و ورود ی های مستقل؛
90/000/000
به صورت استیجاری ،به منظور فروش کاال و خدمات به دانشجویان ،کارکنان و اساتید ،به اشخاص حقیقی یا حقوقی واجد شرایط واگذار نماید .لذا از کلیه
اشـــخاصی که تمایل به شـــرکت در این مزایده را دارند ،دعوت می شود جهت خرید اسناد با در دست داشتن مدارک شناسایی به دفتر امور حقوقی دانشگاه
ازاد اســـامی واحد ارومیه مراجعه نمایند .میزان ســـپرده یا ضمانتنامه شرکت در مزایده معادل مبلغ 400/000/000ریال ،هزینه خرید اوراق مزایده معادل
1/000/000ریال ،طی فیش واریزی به شماره حساب ،7822119277093شبا ،IR 420600782201100927709003بانک مهر ایران در وجه
دانشگاه ازاد اسالمی واحد ارومیه می باشد .ضمنا هزینه درج اگهی های مزایده بر عهده برنده مزایده می باشد .سایر شرایط ،مندرج در اوراق مزایده می باشد.
کلیه پیشنهادات واصله حداکثر تا مورخ 1402/04/03توسط کمیسیون معامالت واحد ارومیه بازگشایی و متعاقبا برنده اعالم می گردد.
زمان رویت محل مورد مزایده 1402/03/03 :لغایت 1402/03/17
حداکثر زمان فروش اسناد توسط امور حقوقی دانشگاه1402/03/17 :
ارکان ان باشگاه از مدیریت ،کادرپزشکی و فنی ،بازیکنان،
تا ان مجموعه فصل را با ســـربلندی پشت سر بگذارد .در
پایان دوســـت دارم از تمامی عزیزان ازجمله پیشکسوتان
باشگاه ،کادر فنی و انالیزورهای تیم ،کادرپزشکی ،اقایان
سیدجالل حسینی ،کریم باقری ،افشین پیروانی ،درویش
مدیرعامل تیم ،هیات مدیره باشـــگاه و تمامی هواداران
عزیزمان برای تمامی تالش ها و حمایت هایشـــان نهایت
تشکر و قدردانی را داشته باشم.
موفق نشد .در اخرین نامه ای که تقریبا یک ماه پیش فیفا به فدراسیون فوتبال
مشخصنکرده،نمی تواندسهمیازدرامداینباشگاهازجام جهانیرابهحساب
طلبکارشرادوشویچواریزکند.اماایناقداماخیرازسویفیفادرحالانجاماست
و بر این اساس باشگاه پرسپولیس می تواند برای دو قسط باقی مانده از طلب
رادورویاینپولشدرفیفاحساب کند .این درواقع تنها راه باشگاهپرسپولیس
برایرسیدنبهدرامدشازجام جهانیاست؛چراکهبه خاطرتحریم هااینپول
به شکل دیگری به تیم های ایرانی نخواهد رسید.
تکرارفراخوان مناقصهعمومی
توجه :اعالم امادگی جهت شـــرکت در این مناقصه صرفا به صورت الکترونیکی (توکن) و از طریق
سامانه ستاد به نشانی www.setadIran.irمی باشد.
مناقصه عمومی یک مرحــــله ای شماره م م01/0388/مربوط به احداث جاده و محل چاه شرق ( 037ا)
منصوریپسماند
الف -شرح مختصر خدمات
انجامعملیاتتخریب،عملیاتخاکی،عملیاتبناییباسنگ،اندودوبندکشی،قالب بندیوچوببست،
کارهای فوالدی ،بتن ریزی ،زیراساس ،اساس و باالست ،نصب عالئم و تجهیزات ایمنی ،مرمت محوطه چاه،
مرمت سلر ،مرمت گودال ابگل ،مرمت گودال سوخت ،ژئوممبراین ،احداث ابرو و پل بتنی در طول مسیر و
جادهدسترسیمدنظرمی باشد.
ب -محل اجرای خدمات و مدت انجام کار
محل اجرای خدمات در 50کیلومتری اهواز و مدت انجام ان 7مـاه می باشد.
ج -براورد کارفرما
براورد کارفرما جهت انجام خدمات 94,835,187,411/-ریال و تعدیل پذیر می باشد
د-شرایطمناقصه گرانمتقاضی
داشتن ظرفیت ازاد (تعدادی و ریالی) در رشته مربوطهمناقصه گراندارایحداقلپایه 5گرایشراهوترابریضمنداشتنگواهینامهتاییدصالحیتایمنیازادارهکلتعاون،کارورفاهاجتماعی-داشتنگواهینامهتاییدصالحیتایمنیازادارهکلتعاون،کارورفاهاجتماعی
الزامی اســـت .همچنین اصالت گواهینامه مذکور ارائ ه گردیده می بایست در سایت www.mcls.gov.ir
رویتگردد.عدمارائهیارویتگواهینامهصالحیتایمنیبهمنزلهحذفازمناقصهمی باشد.درتعیینبرنده
مناقصه و در شرایط برابر ،الویت با شرکت های بومی استانی می باشد.
داشـــتن گواهینامه تایید صالحیت ایمنی از اداره کل تعـــاون ،کار و رفاه اجتماعی -توانایی ارائه تضمینشرکت در فرایند ارجاع کار به مبلغ 4,741,759,371/-ریال که بایستی به یکی از دو صورت زیر ارائه گردد :
الف:ارائـهرسیـدوجـهصـادرهازسـویحسابداریکارفـرمامبنیبـرواریـزمبلـغفـوق الـذکربهشمارهحساب
IR940100004001111604022067نزدبانکمرکزیجمهوریاسالمیایرانشعبهمرکزیجمهوری
اسالمی ایران – اهواز کد 0حساب – به نام شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب
ب :ارائه ضمانتنامه بانکی به میزان مبلغ فوق الذکر طبق فرم نمونه که ابتدا برای مدت (90روز) معتبر بوده و
پس از ان نیز با اعالم کارفرما برای مدت ( 90روز) دیگر قابل تمدید باشد.
-توانایی ارائه5درصد مبلغ پیمان (درصورت برنده شدن) به عنوان تضمین انجام تعهدات
شرکتملی نفتایران
شرکتملیمناطقنفتخیزجنوب
مناقصه گرجهتتحویلتضمینشرکتدرفرایندارجاعکارعالوهبربارگذاریتصویرتضمینازطریقسامانه
الزماستبه صورتحضوریبهدفترکمیسیونمناقصاتدراهواز،کویفداییاناسالممجتمعتندگویان،واقع
در روبه روی بلوک دو ،ساختمان طرح های راه و ساختمان در مهلت مقرر مراجعه و تضمین را تسلیم نمایند.
هـ-محل و مهلت دریافت مدارک مناقصه گران
از کلیه متقاضــــیان واجد شرایط دعــــوت به عمل می اید ظرف مهلت مقرر در این فراخوان جهت دریافت
اسناد و اعالم امادگی از طریق سامانه ستاد و به نشانی www.setadIran.irمراجعه نمایند تا ارزیابی های
الزم وفـــق ایین نامه اجرایی بند ج ماده 12قانون برگزاری مناقصات (ارزیابی ســـاده) روی مدارکارســـالی
مناقصه گرانبهعملاید.
-1مهلت اعالم امادگی :به صورت الکترونیکی (غیرحضوری و) از ساعت8:00تاریخ 1402/03/16لغایت
ساعت 19:00تاریخ 1402/03/25
-2مبلغ خرید اسناد و شماره حساب:واریز مبــــلغ 7,616,000ریال از طریق درگاه موجود در سامانه به
نشانیwww.setadIran.ir
محل،زمانتحویلوگشایشپیشنهادها
متقاضیانمکلفندپیشنهاداتخودراحداکثرتاساعت 15:00روزچهارشنبهمورخ 1402/04/14به صورت
الکترونیکی و از طریق ســـامانه ستاد تســـلیم نمایند .ضمنا پیشنهادات در ساعت 08:00روز دوشنبه
مورخ 1402/04/19گشایش و قرائت خواهد شد و حضور نماینده مناقصه گران با معرفی نامه و کارت
شناســـایی معتبر بالمانع است .همچنین مناقصه گران می بایست ضمن بارگذاری الکترونیکی تصویر
تضمین شرکت در فرایند ارجاع کار در سامانه تا ساعت 15:00روز چهارشنبه مورخ1402/04/14اصل
تضمین مذکور را به صورت فیزیکی به کمیسیون مناقصات شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب در ادرس:
اهواز -کوی فداییان اسالم مجتمع تندگویان ،واقع در روبه روی بلوک دو ،ساختمان سابق طرح های راه
و ساختمان تسلیم نمایند.
همزمان ارائه معرفی نامه و کارت ملی برای متقاضیان شـــرکت در مناقصه و نمایندگان شـــرکت ها در همه
مراحل الزم و ضروری می باشد.
تذکر:حسبموردارائهیکنسخهاصلیازاساسنامهشرکت ها،اگهیتاسیس،اخرینتغییراتثبتیوهرگونه
گواهی مبنی بر واجد شرایط بودن شرکت مطابق با مفاد اگهی الزامی می باشد.
امور حقوقی و قراردادها -مناطق نفت خیزجنوب
WWW.NISOC.IRhttp://iets.mporg.ir
شمارهشناسه1498237
حداکثر زمان عودت اسناد به دبیرخانه دانشگاه1402/03/28 :
دانشـــگاه در رد یا قبول پیشـــنهادات و انعقاد قرارداد مختار اســـت و کلیه پیشـــنهادات مبهم و مشـــروط مردود خواهد بود .دانشگاه در قبول یا رد هر یک از
پیشنهادات مربوط به ردیف 1تا 5جدول فوق دارای اختیار می باشد .دانشگاه اختیار دارد برای هر یک از بوفه ها یا تمامی انها با هر یک از شرکت کنندگان
که قیمت بیشتری را پیشنهاد داده باشد قرارداد منعقد نماید .شرکت در مزایده و دادن پیشنهاد به منزله قبول اختیارات و تکالیف دستگاه مزایده گذار است.
ادرس :ارومیه-کیلومتر 2جاده سلماس-مجتمع ایت الله هاشمی رفسنجانی(شماره )3دانشگاه ازاد اسالمی
تلفن044-31803362:
زمان درج اگهی 02/03/03
روابط عمومی دانشگاه ازاد اسالمی واحد ارومیه
صدای نخبگان ،نگاه جوانان
FA R H I K H T E G A N
WWW.FDN.IRروزنـــــــامه فرهیختـــــــگان
farhikhteganonline صفحه 11
فرهنگ
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۱۲
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
یادداشت
نگاهی به ارتباط 2دنیای هوش مصنوعی و ادبیات
ربات ها دست به قلم شدند
می شود .اما واقعا این دستیار ویژه چه کار می کند؟ به گفته بورت جونز
و یک جایزه به «یو هوا» دیگر شـــخصیت ادبی شناخته شده چینی
نوشتن کتاب توسط این فناوری گفته است« :نویسندگان می توانند از
«مو یان» در سخنرانی پس از اعطای این جایزه گفت« :چند روز پیش
از کارشناسان امازون در مصاحبه با نیویورک تایمز در مورد روش های
عاطفه جعفری
خبرنگارگروه فرهنگ
میان ژانرهای پرتعداد این برنامه یکی را انتخاب کرده و بهترین گزینه را
فکـــر کنید بـــه زمانی که مثال چارلز دیکنز در حال نوشـــتن یکی از
داستان به شیوه نویسنده مورد عالق ه کمک کند! یعنی شما انتخاب
کامپیوترتان ،شـــبیه به او بنویسید .حتما نوشتن مانند نویسندگان
نوشتنداستانشبیهبهایننویسندهکمکمی کند.حتیدرکانسپت
کتاب های معروفش بوده است و حاال شما می توانید با نشستن پشت
معروف یک ارزوی لذت بخش اســـت و می تواند برای هر کســـی که
دلبسته به نوشتن باشد ،جذاب به نظر بیاید.
این روزها هر
برای داستان خود پیدا کنند .این ابزار حتی می تواند به انها در نوشتن
می کنید که چه نویسنده ای را دوست دارید و این دستیار به شما در
داستان و شخصیت پردازی هم ایده دارد .به طور خالصه ،این هوش
مصنوعیبراینوشتنخطوطداستانی،شخصیت پردازیوتنظیمات
اعطا کرد.
قرار بود طبق ســـنت برای اعطای این جایزه متنی بنویسم ،اما چند
روز تالش کردم و نتوانستم به چیزی برسم .بنابراین از یک دانشجوی
دکتری خواستم که با استفاده از « »ChatGPTبه من کمک کند و تنها
بـــا دادن چند واژه کلیدی به این نرم افزار مبتنی بر هوش مصنوعی،
یک متن هزارکلمه ای دریافت کرده است».
این اعتراف برنده جایزه نوبل با شوکه شدن حاضران در سالن همراه
شد .مو اولین برنده جایزه نوبل است که به طور عمومی به استفاده از
کسی را که می بینی در حال چت کردن با هوش
جدید از معیارهای انتخابی شما استفاده می کند .می توانید با افراد
تا بتواند یک چیزی را از
حتی ساخت عکس هم در این برنامه انجام پذیر است و به طور خاص
زیاد به این کار ادامه خواهد داد زیرا از قدرت نوشتن لذت می برد .او
خالقانه و بدون محدودیت برای به تصویر کشـــیدن ایده هایتان
زمین می گذاری ،ادم دیگری هستی ».او افزود که نوشتن به او اجازه
مصنوعی و دســـتور دادن به ان است
زبان این هوش
مصنو عـــی
دیگر تبادل نظر کنید و به دنبال بازخورد برای کار خودتان باشید.
برای کتابی که نوشـــته می شـــود ،عکس تهیه می شود تا تجربه ای
در اختیار داشته باشـــید و بتوانید داستان هایتان را
در ذهن خود رســـم کنید .یـــک کار دیگر این
اســـت که می توانید با
اســـتفاده از ایـــن
برنامه داســـتان هایی
تولید کنید!
با حیوانات ســـخنگو
نکته جالب این برنامه این اســـت که
با کمک الگوریتم های هوش مصنوعی ،هر کسی بدون در نظر
گرفتن ســـطح مهارت ،ممکن است نوشته هایی با سطح
دانـــش باال تولید کند .این مدل با اســـتفاده از زمین
بازی پردازش زبان طبیعـــی و مدل های هوش
مصنوعی که از اثار ادبی معتبر تغذیه شده اند،
یک انعطاف پذیری باورنکردنی ارائه
می دهد».
هوش مصنوعی برای کمک به نوشتن اعتراف کرد ،با این حال او تاکید
کرده که همه رمان هایش را خودش نوشـــته است و گفت به احتمال
در ادامه می گوید« :وقتی می نویسی ،یک نفر هستی و وقتی قلم را
می دهد تا هویت ها و دیدگاه های مختلف را بررســـی کند ،اغلب به
روشی که بهتر از واقعیت است.
درحال حاضر« ،مو یان» سرشـــناس ترین نویسند ه چینی است که
اثارش ماهانه میلیون ها جلد فروش دارد .این نویسند ه تاکنون ده ها
ن کوتاه به نگارش دراورده است .او از سال ۱۹۸۷با
رمان و داســـتا
انتشار «ذرت سرخ» به شهرت رسید .استفاده از هوش مصنوعی یک
چالش بزرگ برای این نویسنده ایجاد کرده است و بسیاری می گویند
احتماال کتاب اخیرش را با هوش مصنوعی نوشـــته است و خودش
نقشی در نوشتن کتاب ندارد.
خالقیت یا کپی سازی
خبرگزاریرویترز،جدیدادرموردیکنویسندهگزارشیمنتشرکردهکه
توانسته است با هوش مصنوعی چندین کتاب بنویسد ،این نویسنده
که تیم بوچر نام دارد ،ادعا کرده که در ماه های اخیر توانسته است با
فروش 574نسخه از 97کتابی که با کمک هوش مصنوعی نوشته،
اما نکته تامل برانگیز این
نزدیک به دوهزار دالر درامد به دســـت بیاورد .او درمورد کتاب هایش
در نظر نگرفتن سطوح
داســـتان های کوتاه که برای پر کردنش از عکس هم استفاده کرده
کارشناس حوزه فناوری
مها رتـــی د ر
گفته اســـت که هر کتاب بین 2هزار تا 5هزار کلمه دارد و این یعنی
اســـت .او زمان نوشتن برای هر کتاب را حدود 6تا 8ساعت عنوان
کرده است .جالب است که این نویسنده مدعی شده که این کتاب ها
بازدهچشمگیریبرایشداشتهوباتبلیغاتبسیاراندکوهزین هناچیز،
درامد نسبتا خوبی را کسب کرده است .وقتی از او پرسیده اند که چرا
کتاب ها طوالنی تر ننوشته ،گفته است به دلیل محدودیت های فعلی
بیچاره بیرون بکشد .در گزارش
امروز به سراغ فعالیت هوش مصنوعی در حوزه کتاب رفتیم .نتایجش
جالب و خواندنی بود .اینکه در تمام دنیا بسیار از این هوش جدید در
فناوری هایهوشمصنوعی،تولیدمتن هایطوالنی ترکهازیکخط
داستانی منسجم پیروی می کنند ،مشکل است.
نویسندگی است؛
یـــک موضوع مهم که در حوزه ادبیـــات و در تمام دنیا این روزها در
حوزه کتاب استفاده کرده اند ،همین برای برخی شادی افرین بوده و
اینکه هیچ مهارتی نداشته
در همه دنیا تعداد کتاب هایی که به هوش مصنوعی نوشته می شود
نویسنده شوی نکته ای است
برای برخی دیگر ایجاد دلهره و ناراحتی کرده اســـت .درحال حاضر
درحال افزایش است و تقریبا هم از ان استقبال می شود .گزارش امروز
را به این اختصاص دادیم که این فناوری جدید قرار است چه کاری در
این حوزه انجام دهد؟
موردش بحث می شـــود ،خالقیت است ،اینکه هر نویسنده ای یک
باشـــی و یک شبه تبدیل به
که نمی توان از کنارش به راحتی
گذشت.
خالقیتی برای نوشـــتن دارد و وقتی همه چیز قرار باشـــد از طریق
کامپیوترمنتقلشودوبایکچهارچوبمشخصپیشبرود،احتماال
محدودیت هایی در خلق یک اثر دارد .ذهن یک نویسنده ،محدود
به یک سری قوانین نیست و ازادانه می تواند بنویسد و دنیایی هم
که بـــرای اثرش خلق می کند در یک چهارچوب نمی گنجد .این
ســـایت امازون را که باز می کنید با کمی جســـت وجو می توانید به
وقتی استفاده از هوش
مصنوعی یقه برنده نوبل
را گرفت
البته نگرانی دیگر درمورد کیفیت این اثار است ،مری راسنبرگر،
شـــده اســـت ،این روزها هوش مصنوعی درحـــال فعالیت در همه
اســـتفاده از هوش مصنوعی
است« :این موضوعی است که واقعا باید نگران ان باشیم ،این
250کتاب در امازون
کتاب هایی برسید که در این چند ماه توسط هوش مصنوعی نوشته
عرصه هاســـت .گاهی پزشک می شـــود ،گاهی در حوزه کامپیوتر
فعالیت می کند و کدنویسی می کند ،تصاویر سیاه و سفید را به تصویر
رنگـــی تبدیل می کند ،صدای افراد معروف را تقلید می کند و گاهی
هم چرخی در حوزه هنر می زند ،می دانیم که نوشتن داستان و رمان
کار اسانی نیست و نویسندگان زیادی را می شناسیم که برای نوشتن
یک کتاب سال ها وقت گذاشته اند .حاال همین هوش جدید شروع به
نوشتن کرده است و با دادن یک سری اطالعات از او خواسته اند که
بنویســـید .در حال حاضر حدود 250کتاب در سایت امازون وجود
همیـــن چند روز پیش که خبر
توســـط یک نویسنده معروف،
ادبیاتدریکرویدادادبیفاش
کرد از برنامه « »ChatGPTکه
سازمان ثبت اسناد و امالک کشور
اگهیفقدانسندمالکیت
ششدانگیکدستگاهاپارتمانتحتپالک٣٣6فرعیاز٨٩١6اصلیواقعدربخشپنجتبریز
دردفترالکترونیکیشماره۱۳۹۸۲۰۳۰۴۱۷۰۰۰۵۳۹۱بهنامفرنازدباغی دهخوارقانیثبت
و سند به شماره چاپی۲۱۲۷۹۲ج ۹۷صادر گردیده و دارای سابقه رهنی است .حال مالک با
ارائهاستشهادمحلیبهشرحدرخواست۱4٠٢6٢65۱۲۹۱۰۰۰۰۹۲مورخ۱۴۰۲/۰۲/۲۳
دفترخانه44تبریزمدعیفقدانسندمالکیتمزبوربهعلتبی احتیاطیشدهوتقاضایصدور
سندمالکیتالمثنینمودهاست.مراتبدراجرایتبصرهیکماده۱۲۰ایین نامهقانونثبتدر
یک نوبت اگهی می شود هر کس ادعایی نسبت به وجود ورقه مالکیت یا انجام هر گونه معامله
را نزد خود دارد می تواند اعتراض خود را کتب ًا به مدت ده روز پس از انتشار اگهی به اداره ثبت
تبریز تسلیم نماید .بدیهی است پس از انقضای مدت قانونی نسبت به صدور سند مالکیت
المثنى اقدام خواهد شد و به اعتراضات وارده در خارج از مدت ترتیب اثر داده نخواهد شد.
م الف - ۳۹۰۰ :تاریخ انتشار۱۴۰۲/۰۳/۰۳ :
رونوشت :به ستاد اجرایی فرمان امام(ره) جهت اطالع
على علی پور -رئیس اداره ثبت اسناد و امالک منطقه جنوب تبریز
از طرف میترا جاللی رومی
نحوه خلق این کتاب ها شفافیت وجود داشته باشد ،در
خواهیم شد».
مبتنی بر هوش مصنوعی است
از طرف دیگر کســـانی هم هســـتند که
درتمجیدازنویسندههمکارخود
خوبی هســـتند تـــا خالقیت های
این نویسنده ۶۸ساله در جشن
هنوز برای نظر دادن قطعی در
برای نوشتن متن سخنرانی خود
نویسنده با همکاری هوش مصنوعی کتابش را نوشته است.
حوزه ثبت ملک منطقه جنوب تبریز
کتاب ها بازار را پر خواهند کرد و بسیاری از نویسندگان بیکار
غیر این صورت با کتاب های بی کیفیت زیادی روبه رو
«مویان»برندهچینیجایزهنوبل
شصت وپنجمین سالگرد مجله
نوشتن کتاب با فناوری به اسم Novel AIدر هوش مصنوعی ،انجام
مدیراجراییگروهنویسندگانانجمننویسندگانامریکا،معتقد
دنیای ادبیات را دگرگون کرد،
دارد که «هوش مصنوعی» رسما به عنوان یکی از نویسندگان ان معرفی
هوشمصنوعیدرحوزهکتابچهکاریانجاممی دهد؟
که با یک سری کتاب هایی شبیه به هم مواجه شویم.
خواهند شد .باید از سوی نویسندگان و پلتفرم ها درباره
«یو هوا» اســـتفاده کرده است.
شده است .یعنی کار مشترک در این زمینه صورت گرفته است و یک
محدود کردن در اینده نزدیک نتیجه ای جز این نخواهد داشت
متقاضیان می توانند با رعایت شرایط ذیل در این مزایده شرکت فرمایند.
منتقد سینما
با باال گرفتن تب هوش مصنوعی و تولید
محتوای مختلف متنی و تصویری ،حاال
استودیو امازون در جدیدترین اقدام
خود در به کارگیری این فناوری نوین
و جذاب ،اعالم کرد به زودی از اولین
سریال تلویزیونی خودش که با سناریویی
که توسط هوش مصنوعی نوشته شده
رونمایی خواهد کرد.
با انتشار این خبر موجی از نقدهای
مثبت و منفی درباره این رخداد و اینده
احتمالی شغل فیلمنامه نویسی به راه
افتاد .عد ه ای ان را رخدادی خوب و
جذاب قلمداد کردند که می تواند به
عنوان نقطه عطفی در ایجاد تغییرات
بزرگ در هنر سینما محسوب شود و
هوش مصنوعی می تواند با توجه به
داده های اطالعاتی که از کاربران خود
درباره سلیقه ها و عالیق انها جمع اوری
می کند ،اثاری جذاب تر نوشته و به رشد
بازار سینما کمک شایان توجهی کند .اما
در نقطه مقابل مخالفان این موضوع که
قطعا در میان انها فیلمنامه نویسان هم
حضور پررنگی دارند ضمن اعتراض به این
موضوع ،از ان به عنوان اتفاقی که باعث از
بین رفتن شغل فیلمنامه نویسی می شود
نام می برند و در دفاع از این ایده ،خالقیت
انسانی را به عنوان بزرگترین کمبود هوش
مصنوعی مثال می زنند.
جالب اینجاست که در همین ایام شاهد
اعتصاب و اعتراض فیلمنامه نویسان
ها لیو و د به ا ستو د یو ها ی بز رگ ،
شبکه های اینترنتی و پخش کنند ه ها
هستیم .نویسندگان خواستار افزایش
دستمزد و حفظ امنیت شغلی خود
در این صنعت هستند .این نخستین
اعتصاب در ۱۵سال اخیر است و بیش از
۱۱هزار عضو انجمن نویسندگان امریکا
با توجه به اتمام قرارداد پیشین و عدم
توافق جدید ،دست از کار کشیده اند.
افزایش دستمزد ،استخدام نویسندگان
بیشتر برای هر برنامه ،و انحصار کمتر در
پروژه های واحد ،از مهمترین مطالبات
نویسندگان اعتصابی است که می گویند
با توجه به گسترش شبکه های پخش
اینترنتی ،شرایط کاری پیشین تغییر
کرده است.
به گفته این انجمن ،علی رغم رونق
شبکه های ویدئویی اینترنتی و افزایش
قا بل توجه تولید ا ت ،که به عنوا ن
این حوزه زود باشد و باید صبر
کنیم ببینیم هوش مصنوعی
چقـــدر کارش را در حـــوزه
شکل دادن به چشم انداز ادبیات
اسقاطی خود را از طریق مزایده عمومی (نوبت دوم )به فروش برساند .لذا
شروین فضلعلی زاده
نقطه عطفی در این صنعت محسوب
می شود ،دستمزد نویسندگان تغییر
نکرده و فقط حجم کاری انها بیشتر شده
است .در این بین ظهور فیلمنامه نوشته
شده توسط هوش مصنوعی هم این اتش
را بیشتر کرده و احتمال استفاده از هوش
مصنوعی توسط اتحادیه تهیه کنندگان
فیلم و تلویزیون برای نگارش فیلمنامه
یا متن برنامه ها باعث شده تا موقعیت
شغلی نویسندگان در اینده با تهدید
مواجه شود.
ماجرا از سال 2022و انتشار خبر تولید
فیلم«منطقهامن»؛اولینفیلمیکهتوسط
هوش مصنوعی نوشته و کارگردانی شده
است ،اغاز شد .این موضوع باعث شد
تا توانایی هوش مصنوعی از سطح یک
عنصر سرگرم کننده در حد تغییر چهره یا
ایجاد حرکات محدود روی عکس و ساخت
تصاویر گرافیکی براساس اطالعات کاربر،
خارج شده و باید به ان جدی تر نگاه
کرد .هوش مصنوعی یک پدیده نوپا و
نوظهور محسوب می شود اما با سرعت
باالیی در حال پیشرفت و ترقی است تا
جایی که مقاالت و کتاب های نوشته شده
توسط این تکنولوژی راهی بازار شدند و
توانستند نظرات را به خود جلب کنند.
امروز نمی توان به طور قطع درباره این
تکنولوژی نظر داد و اینده را پیش بینی
کرد .شاید بنا به حافظه تصویری و انچه
که در فیلم های اخرالزمانی دید ه ایم،
دنیایی ترسناک تحت کنترل ربات ها و
هوش مصنوعی اولین چیزی باشد که
به ذهن خطور می کند اما این دست
نگرانی ها همیشه برای تکنولوژی های
جدید وجود داشته و البته سینما خود
یکی از بزرگترین عوامل ایجاد این نگرانی
و ترس از اینده ای است که حاال گریبان
خودش را گرفته و جمع کثیری از فعاالن
این صنعت را به فکر فرو برده که در اینده
چه اتفاقی ممکن است رخ بدهد.
هرچند نمی توانیم منکر این موضو ع
بشویم که این تکنولوژی می تواند به بهتر
شدن و جذابیت بیشتر اثار سینمایی
و سریالی کمک می کند تا حتی بتوان
شاهد تولد نسل جدیدی از ژانرها و
زیرمجموعه های انها باشیم و این موضوع
قطعابرایمنتقدانوعالقمندانبهسینما
جذاب خواهد بود .جذابیتی که اگر به
ساختار ترکیبی مشترک انسان-هوش
مصنوعی برسد می تواند اینده درخشانی
را برای این هنر-صنعت خلق کند.
نویسندگان شکوفا شود .شاید
نویسندگی پیش خواهد برد.
چین ایفا کرده است ،حضور یافت
دانشگاه ازاد اسالمی واحد فومن و شفت در نظر دارد ضایعات و اموال
طوفانصفرویکبرپردهسینما
معتقدندایننرم افزارهاشتاب دهنده های
« »Shouhuoکه نقش مهمی در
اگهی مزایده عمومی
ایاهوشمصنوعیصنعتسینمارادگرگونمی کند؟
ول
تا
نوب
فراخوانمناقصهعمومییک مرحله ایهمزمانباارزیابیکیفی(یکپارچه)
(نوبت اول/دوم)
-1شماره فراخوان40201041 :
-2موضوع فراخوان :تامین خودروهای سنگین مورد نیاز با راننده.
شرکتنفتمناطقمرکزیایران
شرکتبهره بردارینفتوگازشرق
-6کلیـــه مراحـــل از طریـــق درگاه ســـامانه تـــدارکات الکترونیکـــی دولت (ســـتاد) به ادرس
WWW.SETADIRAN.IRانجام خواهد شد .الزم است متقاضیان درصورت عدم عضویت قبلی
-3محل و مدت انجام کار :اســـتان خراسان رضوی ،منطقه عملیاتی خانگیران ،سرخس به مدت
در سامانه مذکور ،مراحل ثبت نام و دریافت گواهی امضای الکترونیکی را جهت شرکت در فرایند از
مبلغ فوق را به شـــماره حساب 0216207835007بانک ملی شعبه
-4نام و نشانی مناقصه گذار :مشهد ،بلوار خیام ،بلوار ارشاد ،خیابان مهندس ،نبش مهندس ،6
-7کاربرگ های استعالم ارزیابی کیفی و اسناد مناقصه در سامانه ستاد بارگذاری شده است.
دست داشتن فیش واریزی به امور مالی دانشگاه جهت دریافت اسناد و
-5شرایط مناقصه گر -1-5 :دارا بودن شخصیت حقوقی ،کد اقتصادی و شناسه ملی.
محل ادرس مناقصه گذار گشوده خواهد شد.
-3-5دارا بودن گواهینامه صالحیت انجام کار معتبر در رســـته حمل و نقل از وزارت تعاون ،کار و
محل ادرس مناقصه گذار گشوده خواهد شد.
-4-5دارا بودن گواهینامه تایید صالحیت ایمنی معتبر صادره از وزارت تعاون ،کار و رفاه اجتماعی.
تماسحاصلنمایند.شمارهثبتفراخواندرپایگاهاطالع رسانیمناقصات 53144722می باشد.
مبلغپیش پرداخت30/000/000ریالمی باشدکهمتقاضیمی بایست
مرکزی فومن به نام دانشگاه ازاد اسالمی واحد فومن و شفت واریز و با در
بازدید از وســـایل مراجعه نماید .مهلت شرکت در مزایده 10روز کاری از
تاریخانتشاراگهیدرروزنامهمی باشد.دانشگاهدرردیاقبولپیشنهادات
مختار است .پرداخت هزینه اگهی بر عهده برنده مزایده می باشد .شماره
تمـــاس 09112300217- 01334739042 – 01334739052
اقای بهزاد امیدی
12ماه شمسی.
پالک .18شرکت بهره برداری نفت و گاز شرق.
-2-5داشتن توانایی مالی ،تجربه و تخصص در زمینه موضوع قرارداد.
رفاهاجتماعی
-5-5تواناییتهیهضمانتنامهبانکیشرکتدرفرایندارجاعکار(مناقصه)بهمبلغ5.944.150.000
ریال (و یا واریز وجه نقد)
طریقسایتسامانهمحققسازند.
-8کاربرگ های استعالم ارزیابی کیفی مناقصه گران در تاریخ 1402/03/28ساعت 08:05در
-9سایر پاکات پیشنهادات مناقصه گران تایید صالحیت شده ،متعاقبا ( و با اطالع رسانی قبلی ) در
-10درصورتنیازبهاطالعاتبیشترمتقاضیانمی توانندباتلفن های 319و051- 37047318
روابط عمومی شرکت بهره برداری نفت و گاز شرق
شماره شناسه1498991 صفحه 12
فرهنگ
13
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
اسم رمز؛ ماجرا!
کاله و شالق و زنجیر
داشـــت یک شخصیت جذاب و مهیج بسازد .او و «اسپیلبرگ»
هیجان و ماجراجویی ســـراغ نداریم .او اخرین باستان شناس
قسمت قبل هم مربوط می شود .او مقبره ها را می گردد ،معابد
و ناشـــناخته و بدوی .اگر فیلـــم دوم جای هند در مصر روایت
اسپیلبرگ به او گفت که دلش یک چیز «جیمز باندی» می خواهد
هالیوود و دنیای خیال پردازش ،مکتشفین و باستان شناسان
می جنگد تا بتواند رازهایی را کشـــف کند که شـــاید در دست
دشمنان او تکمیل می شد .شـــاید تنها دلیل اینکه این اتفاق
پیرامـــون همکاری های مشـــترک با هم صحبت داشـــتند و
هومن جعفری
و لـــوکاس باخنده تاکید کرد که چیزی حتی بهتر از ان را دارد.
خبرنگار
«کاله ،شـــاق و یک عالمه ماجراجویی!» به هر عشـــق فیلمی
این عبارت را بگویید ،مستقیما به مجموعه فیلم های «ایندیانا
جونز» اشاره می کند.
این اسم رمز است .اسم رمز هیجان و ماجراجویی و اکتشاف .اسم
هر دو بعد از بحث و صحبت پیرامون کار به این نتیجه رسیدند
که این ایده حتی از باند هم بهتر اســـت و اساســـا با یک جیمز
باند دست خالی طرفند که خودکارهای زهراگین و ساعت های
منفجرشونده همراهش نیست!
حضور این دو کارگردان و مولف کهنه کار سبب شد ایندیانا جونز
معروف دنیای هالیوود است که به اکتشاف می پردازد .طبیعتا
فراوانی را به تصویر کشیده که بعضی از انها واقعی و عمده انها
شـــخصیت های داستانی هستند اما کسی به گرد پای ایندیانا
جونز نمی رسد .شخصیت «الرا کرافت» قهرمان بسیار محبوب
و مشهور دنیای بازی های کامپیوتری مستقیما از روی ایندیانا
جونز طراحی شـــده بود .الرا کرافـــت اولین بار در بازی «تامب
رایدر» یا مهاجمان مقبره در ســـال 1996به مخاطبان معرفی
ایندیانا جونز ،اسم رمز است .اسم رمزی برای حال خوب و فقط
این دو در چهار فیلم نخست کامال همکار بودند .اسپیلبرگ چهار
ناشـــناخته و حل کردن معماهای باســـتانی ،کپی زنانه ای از
را کـــه تازه در کن به نمایش در امده ،جیمز منگولد کارگردانی
شد .زنی با جذابیت های زنانه اشکار و بی اعتنا به مردان! داستان
اهالیسینمامی دانندکهچقدرلذتدارداعتمادکردنبهبرندی
کـــه درطول پنج دهه ،ذره ذره ،اجر به اجر ،اعتماد مخاطبش را
به دست اورده و جنس بد دست کسی نداده.
فیلم اول را برای دوست قدیمی اش کارگردانی کرد .فیلم پنجم
کرده .درحقیقت «ایندیانا جونز و شـــمارنده سرنوشت» اولین
ســـری بزنیم به دنیای باستان شناس پیر و ببینیم چه چیزی او
فیلم از این مجموعه اســـت که نه داستانش را لوکاس نوشته و
حقیقتمی توانیمدریابیمعواملیکهباعثشدندایندیاناجونزتا
تهیه کننده اجرایی برای خودشـــان برداشتند و اجازه دادند تا
را تا این اندازه در دنیای سینما و عشاقش ،محبوب ساخته .در
این اندازه در صنعت فیلمسازی موفق و محبوب باشد ،چیست!
مغزهای متفکر پشت کار
ایده اصلی «ایندیانا جونز» برای «جرج لوکاس» بود که دوست
نه فیلمش را اسپیلبرگ کارگردانی کرده .پیرمردها ،یک عنوان
جوان ترها کار را پیش ببرند.
هیجان محض
چرا ایندیانا جونز جذاب اســـت؟ برای این سوال دلیلی بهتر از
نقش منفی های ایدئولوژیک
ایندیانا جونز بود که به تدریج تبدیل به یک سمبل فمینیستی
او را در روزی دیگر پیش خواهیم برد.
ایندیانا جونز درطول این پنج فیلم با نقش منفی های درجه یکی
در فیلمنخستیعنی «ایندیانا جونز وصندوقگمشده» با نازی ها
فیلم اول باشـــد .فیلم سوم با یاداوری اتفاقاتی در 1912اغاز
دست وپنجه نرم می کند که عمدتا مربوط به قدرت های بزرگند.
هندی نجات دهد و با دشمنانی بی نام و نشان بجنگد .در این
هســـتند و سودا و رویای نابودی جهان را ندارند و به قدرت های
بین المللی وابسته نیستند.
قسمت سوم فرق دارد .او در فیلم «ایندیانا جونز و اخرین جنگ
ایندیانا جونز یکی از مهیج ترین و ماجراجویانه ترین ساخته های
صلیبی» دوباره با نازی هایی طرف می شود که پدرش را ربوده اند
کوه ها و رودخانه های وحشـــی به دنبـــال گنج ها و تابوت های
جاودانگی را رقم بزنند.
نیم قرن اخیر هالیوود اســـت .او در معابد ،مقبره ها ،بیابان ها،
گمشـــده می گردد .در ابتدای قســـمت سوم او به دانشجویان
باستان شناسی تاکید می کند« :اون عالمت ضربدر روی نقشه،
هیچ وقت معنیش این نیســـت که گنج رو پیدا می کنی و ماجرا
تموم میشـــه!» جمله ای که صد البتـــه به تجارب تلخش در دو
محسوب نمی شده است.
فیلمنخستدربازهزمانیسال 1936به تصویرکشیدهمی شود.
قسمت فیلم بســـیار تلخ و تیره است اما نقش منفی ها محلی
بود .الرا کرافت با در دست گرفتن یک شالق و ورود به مقبره های
رقم نخورد ،این اســـت که گستره زمانی این فیلم مربوط به قبل
و بعد از جنگ جهانی دوم است و اسالم ان موقع برایشان تهدید
شـــد حتی اسم کار هم تقلیدی از نخستین فیلم ایندیانا جونز
رمز گشتن در خرابه های باستانی ،نجات پیدا کردن از تله های
مرگبار قدیمی و یافتن گنجینه ها و دفینه های هزاران ســـاله.
دیگران ،تبدیل به سالح هایی مرگبار شوند.
طرف می شود .در قسمت دوم او باید کودکان را از یک معبد مرگ
یکیازمورداعتماد ترینبرندهایسینماییباشد.چیزیکهشما
می دانید از تماشا کردنش پشیمان نخواهید شد.
باستانی را پیدا می کند ،با قبیله های بدوی محافظ این مقبره ها
می شد و نبرد او با مسلمانان رقم می خورد ،ترکیب ایدئولوژیک
و می کوشند تا جام مقدس مسیح را به دست بیاورند و برای هیتلر
فیلم دومی یک ســـال به عقب تر برمی گردد تا پیش زمینه ای به
می شـــود و به زمان حال یعنی سال 1938برمی گردد که اوج
التهابات نازی ها قبل از جنگ جهانی دوم اســـت .فیلم چهارم
یعنی «ایندیانا جونز و قلمروی جمجمه بلورین» در 1957رقم
می خـــورد و این فیلم اخر از 1944اغاز می شـــود و به 1969
برمی گردد!
سخن اخر
ایندیاناجونزیکبرندوسمبلجهانیاست.خوبیابد،دوستش
داشـــته باشیم یا نه ،او را نماد یک جریان استعماری بدانیم که
در قســـمت چهارم که سال 2008ساخته شد ،انها با روس ها
با هدف اکتشـــاف می اید و با گنجینه های ملی فرار می کند یا
خواهند جنگید .در پنج فیلم ایندیانا جونز ،او سه بار با نازی ها
هالیوود است و دیزنی مالک فعلی این برند ،قصد ندارد از پول
دست وپنجه نرم می کنند و حاال در اخرین فیلم دوباره با نازی ها
طرف می شـــود و یک بار با روس ها و یک بار هم با دنیای کهنه
نه ،فرقی نمی کند .این یکی از سودده ترین فرانچایزهای تاریخ
دراوردن از ان دست بردارد!
قهرمان کالسیک و همه فن حریف امریکایی!
سینا سپهراذر
خبرنگار
مجموعهفیلم هایایندیاناجونز()IndianaJones
ریون وود ،معشوقه ایندیانا است .و جان ریس دیویس هم در نقش صالح در
-فیلم دوم به خاطر فضای تاریک تر نظرات متفاوتی به همراه داشت و انجمن
از سال ۱۹۸۱سینمادوستان را سرگرم کرده اند.
-شخصیت ایندیانا جونز در واقع برگرفته از سریال های ماجراجویی دهه های
این دسته بندی برای اولین بار به خاطر همین فیلم ایجاد شد.
قهرمانان این سریال ها بسازند.
در این فیلم رقم می خورد ،جایی که ایندیانا و دشـــمنانش با ارابه های معدن
در ژانر ماجراجویی ،فیلم های محبوبی هستند که
خالق این فیلم ها جورج لوکاس و کارگردانی انها بر عهده استیون اسپیلبرگ
بوده است .این مجموعه داستان های دکتر هنری والتون ،ایندیانا جونز ،یک
باستان شناس و ماجراجو را روایت می کند.
این فیلم حضور دارد.
۱۹۳۰و ۱۹۴۰امریکا اســـت .خالقان فیلم می خواســـتند نسخه مدرنی از
-صحنه مشـــهوری در فیلم وجود دارد کـــه در ان ایندیانا در یک بازارچه به
تا به حال چهار فیلم از این مجموعه روانه سینماها شده است و قسمت پنجم
شمشیرباز رقیب شلیک می کند! درواقع طبق فیلمنامه قرار بود ایندیانا با او با
یک ما هو نیم دیگر در سینماها اکران شود.
بود پیشنهاد این تغییر را داد تا از بازی در این صحنه طوالنی خالص شود!
همین چند روز پیش در جشـــنواره کن به نمایش درامد و قرار اســـت حدود
اغاز راه قهرمان
-داســـتان در ســـال ۱۹۳۶اتفاق می افتد و در ان ایندیانا جونز در رقابت با
شمشیر مبارزه کند ،اما هریسون فورد که در زمان فیلمبرداری اندکی ناخوش
فیلم با نقدهای مثبتی روبه رو شـــد و حتی نامزد بهترین فیلم اســـکار همشـــد و چند جایزه اسکار شامل بهترین جلوه های ویژه و بهترین صدابرداری
را به دست اورد.
فیلم امریکا ان را در دسته مثبت ۱۳سال 13-PGدسته بندی کرد؛ درواقع
-یکی دیگر از صحنه های کالسیک فیلم های ایندیانا جونز و تاریخ هالیوود
به تعقیب و گریز می پردازند .سکانس خارج کردن قلب از بدن قربانی هم جزء
قسمت بازمی گردد تا به او در این ماجراجویی خطیر کمک کند.
سکانس های جنجالی فیلم بود.
پدر قهرمان
کند و اینجاست که قهرمان امریکایی وارد می شود! او در جست وجوی تابوت
صحنه های اکشن ناب با نازی ها می جنگد.
-مهاجمان صندوق گمشده در سال ۱۹۸۱با بودجه ای بالغ بر ۱۸میلیون
دالر توسط جورج لوکاس و به کارگردانی اسپیلبرگ ساخته شد .فیلم موفقیت
-وقایع فیلم در سال ۱۹۳۵یعنی یک سال قبل تر از فیلم اول اتفاق می افتد،
به پرفروش ترین فیلم سال ۱۹۸۱تبدیل کرد؛ اگر نرخ تورم را درنظر بگیریم
می روند و البته در اینجا هم یک شـــیء باستانی و اسرارامیز برای پیدا کردن
-شخصیت ایندیانا اصوال با ایفای نقش هریسون فورد شناخته می شود ،کسی
-فیلم دوم بودجه ای بسیار بیشتر از اولی و معادل ۲۸میلیون دالر داشت و
بازیگری که در این مجموعه شناحته شده است ،کارن الن در نقش ماریون
بود و ۳۳۳میلیون دالر در گیشه ها به دست اورد.
تجاری بسیار عظیمی کسب کرد و ۳۸۹میلیون دالر فروش داشت که ان را
هنوز هم جزء پرفروش ترین فیلم های تاریخ است.
که به این شخصیت دلربایی ،بذله گویی و هوش سرشارش را هدیه داد .دیگر
جایی که ایندیانا با کمک همراهانش به مقابله با یک قبیله خطرناک هندی
وجود دارد.
هرچند به اندازه قسمت قبلی فروش نداشت ،اما بازهم از نظر تجاری موفق
مجموعهتبدیلمی کند.
همراه دارد! او در کنار پدرش با چالش های مختلفی روبه رو می شود ،معماهای
سینما تبدیل کرد .این فیلم راه را برای ساخت قسمت های بعدی هموار کرد
گذشته قهرمان
موفق بود ،با فروشـــی معادل ۷۹۰میلیون دالر که ان را به پرفروش ترین فیلم
راندارد.همچنینصحنه هایاکشنفیلماغراق شدهبه نظرمی رسیدندوحضور
مقدس می رود ،جامی که گفته می شـــود نوشـــیدن از ان زندگی ابدی را به
-فیلم ســـوم بودجه بســـیار بیشـــتری معادل با ۴۸میلیون دالر داشت و در
به مکان های مختلفی ســـفر می کند ،با تله های مرگبار روبه رو می شود و در
-فیلم چهارم بودجه عظیم ۱۸۵میلیون یورویی داشت و طبق معمول در گیشه
-ایندیانا در فیلم ســـومش با همراهی پدر ماجراجویش به دنبال یافتن جام
نازی هـــا به دنبال تابوت عهد که باور می رود دارای قدرت های فوق بشـــری
و شخصیت ایندیانا را به نماد کاوشگران سینما تبدیل کرد.
به جای نازی ها ،روس ها هستند .معشوقه ایندیانا یعنی ماریون ریون وود در این
-فیلم چهارم هم مانند قسمت دوم با نظرات مختلفی روبه رو شد؛ هرچند از نظر
-مهاجمان صندوق گمشـــده نه تنها اغـــاز راه ایندیانا جونز بود ،بلکه به یک
اســـت می رود؛ دستیابی نازی ها به این قدرت می تواند انها را شکست ناپذیر
روایت می شود ،ایندیانا بار دیگر خودش درگیر ماجرایی می یابد؛ ماجرای یک
جمجمه بلورین که تصور می شود منشا فرازمینی داشته باشد و این بار رقبایش
بسیاری را حل می کند و با یک انجمن سری روبه رو می شود و البته این بار هم
پدیده فرهنگی تبدیل شد و ایندیانا جونز را به یکی از قهرمانان نمادین تاریخ
بازگشت قهرمان
-داستانفیلمچهارم ۱۹سالبعدازقسمتقبلیاتفاقمی افتدودرسال۱۹۵۷
در رقابت با نازی ها همه این کارها را انجام می دهد.
گیشه شاهکار عمل کرد و با پشت سر گذاشتن دو فیلم قبلی ۴۷۴ ،میلیون
دالر فروش کرد.
-رابطه ایندیانا با پدرش عمق و البته شـــوخی های بســـیاری به فیلم اضافه
کرد .شان کانری در نقش پدر ایندیانا بسیار خوش درخشید و زوج خوبی با
هریسون فورد تشکیل داد.
تجاریموفقبودامامنتقدانبراینعقیدهبودندکهجذابیتقسمت هایقبلی
بیگانه ها در داستان ،به این تناقص نظرات دامن زد.
قهرمان یک بار دیگر بازمی گردد
هریسون فورد بار دیگر در قامت ایندیانا جونر ۹ ،تیرماه امسال به پرده نقره ای
بازمی گردد ،قسمت پنجم گردانه سرنوشت ( )the Dial of Destinyنام دارد.
این بار اما اسپیلبرگ فیلم را کارگردانی نکرده و جورج لوکاس هم در داستان
نقشـــی ندارد و در عوض در قامت تهیه کننده اجرایی حضور دارند .همچنین
بازیگرانی مانند مدس میکلســـن و انتونیو بانـــدراس در فیلم حضور دارند.
-اخرین جنگ صلیبی به خاطر بازگشـــت به ریشه ها و حال و هوایی شبیه به
داستان فیلم بازهم به رقابت ایندیانا و نازی ها بر سر به دست اوردن یک شیء
بود .قســـمت ســـوم جزء فیلم های پرطرفدار مجموعه است و با صحنه های
و باید منتظر اکران جهانی ان باشیم .انچه مسلم است وداع هالیوود با یکی از
فیلم اول ،با نقدهای مثبتی روبه رو شـــد و در چند رشته جایزه اسکار کاندید
اکشن ،روابط خانوادگی جالب و شوخی های سرگرم کننده اش ،پایانی خوب
بر سه گانه اصلی این مجموعه فیلم به حساب می اید.
اسرارامیز می پردازد .برای قضاوت درباره کیفیت این فیلم هنوز بسیار زود است
برندهای تاریخی و پول ساز خود است که اینده این فرنچایز را نامشخص نگه
می دارد .بدرود پیر مرد! صفحه 13
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
اندیشه
14
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
نقدهایم از سر امید است
40روز پس از درگذشت عماد افروغ گفت وگوی منتشرنشده او با هست ه عدالت اجتماعی مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) خواندنی است
گفتاری از تجربه زیسته مرحوم افروغ در نسبت عدالت و ساختار سیاسی ایران
بـه مناسـبت ایـام چهلمیـن روز درگذشـت اسـتاد عزیـز جنـاب
اقای عماد افروغ ،هسـته عدالت اجتماعی مرکز رشـد دانشـگاه
امـام صـادق(ع) بـرای اولیـن بـار متـن گفت وگـوی تفصیلی خود
را بـا ایشـان منتشـر می کنـد .حسـب دغدغـه مرحـوم افـروغ،
متـن مصاحبـه توسـط خـود ایشـان نیـز ویرایـش و اصلاح شـده
اسـت .امیـد کـه نـکات مصاحبـه حاضـر بیـش از پیـش در بیـن
دغدغه منـدان عرصـه عدالـت و عدالتخواهـی مـورد توجـه قـرار
گیرد.
عمـاد افـروغ ،متولـد 1335در شـیراز ،جامعه شـناس و اسـتاد
دانشـگاه اسـت .سـابقه تحصیـل در انگلسـتان و همراهـی بـا
انقالبیـون در ان زمـان ازجملـه سـوابق قبـل از انقلاب اوسـت.
در سـال های انتهایـی دهـه 60رسـاله ارشـد خـود را بـا موضـوع
«گسـترش شـهرهای اصلـی و بلعیـده شـدن روسـتاهای اطراف؛
مطالعـه مـوردی اسـتان فـارس( »)13۳5-۱۳۶۵دفـاع کـرد.
دغدغه هـای عدالتخواهانـه او را می تـوان در رسـاله دکتـری او
نیـز بـا عنـوان «فضـا و نابرابـری اجتماعـی؛ ارائـه الگویـی بـرای
جدایی گزینـی فضایـی و پیامدهـای ان» جسـت وجو کـرد.
او همچنیـن نماینـده هفتمیـن دوره مجلـس شـورای اسلامی و
رئیـس کمیسـیون فرهنگـی مجلـس بـود کـه در عیـن داشـتن
خاستگاه اصولگرایی ،به دلیل جهت گیری عدالتخواهانه خود،
از منتقـدان ایـن جریـان نیـز محسـوب می شـد و به تبـع از سـوی
جریـان اصولگرایـی نیـز مـورد انتقـادات جدی اسـت .این نگرش
انتقـادی ،در سـیر علمـی و اثـار وی نیـز به شـدت پررنـگ اسـت.
12شـهریور 1399میهمـان جنـاب اقای عماد افـروغ بودیم .در
یـک گفت وگـوی صمیمـی تالش کردیـم تا هم از کوله بـار تجارب
ن توشـه ای برگیریم و هم به چالش های عدالت و
و اندیشـه ایشـا
عدالتخواهـی در چنـد دهه اخیر بپردازیم.
گوش شنوایی برای انتقاد نیست
خیلی متشکریم از اینکه دعوت ما را پذیرفتید .مدتی است شما
را کمتر در منظر و قاب رسانه ها و خبرگزاری ها می بینیم .این عدم
حضورخودخواستهاستیاناخواسته؟
اینروزهابه ندرتگفت وگوییرامی پذیرم؛برایاینکهاحساسمی کنم
نگاه انتقادی بنده ،به دلیـــل فضای هژمونیک حاکم باعث ناامیدی
می شود .هژمونی رسانه ای انقدر سنگین است که نه تنها گوش ها به
انتقادشنوانیست،بلکهمنتقدانواقعیمقصراصلیشناختهومعرفی
می شـــوند .تجربه من این را نشان می دهد و ثابت می کند .حال انکه
سخن ارزش دارد و ادمی نباید هر جایی ان را خرج کند .وقتی طرف به
ظاهروناخواستهگوشمی دهدولیهیچعملیانجامنمی دهدوهیچ
نمودی هم پیدا نمی کند ،حتی در سند مکتوب ،پیش خود می گوییم
برای چه بگوییم؟ به این می ماند که ما ســـوپاپ اطمینان یک عده ای
شده ایم که بله اینها هم دارند حرف شان را می زنند .خوب بگذار بزنند.
خیلی به ادم برمی خورد.
غفلت از دنیای عمل
به نظر من بعد از یک مقطعی و بعد از یک دورانی ،دیگر از عمل غافل
شده ایم و دنیای عمل و اهمیت و فضیلت ان را نمی شناسیم .البته فکر
می کنماینواقعیتصرفاازسرغفلتونا اگاهیهمنباشد.یعنیاگاهانه
عمل را کنار می زنند .اینها حرف های بنده و منتسب به خودم است و به
نقل از دیگران نیست .کسی هستم که نظریه ای درباره عدالت دارم و در
کتاب حقوق شهروندی و عدالت به چاپ رسانده ام .رساله دکتری من
نیزراجعبهنابرابریاجتماعیوتجلیفضاییانبودکهبعدهادرکتاب
فضا و نابرابری اجتماعی به چاپ سوم رسید .شما نمی توانید عدالت را
بدون فقر و نابرابری اجتماعی لحاظ کنید .نگاه جامع در این خصوص
در گرو نگاه توامان اقتصادی ،جامعه شناختی و فلسفی است .حاال ما
یک بخشی را کار کردیم و یک بخشی را تلنگر زدیم.
به هرحال ان چیزی که من فکر می کنم در این کشور جوالن می دهد،
یکیبی عملیاستکهبهحدفاجعهرسیدهاست.عملدرواقعترازنظر
است.انطباقبیننظروعمل،چهدرنظروچهدرعمل،یکانتظاربه جا
و معقول است .شکاف بین نظر و عمل ،اعم از بی عملی یا ناسازگاری
بیننظروعملکهدرجایخودترجمانیازبی توجهیبهرابطهقدرتو
مسئولیتاست،هیچتوجیهعینیوذهنینداردوفعلیمنافقانهوقبیح
است،ازهرکسوهررده ایهمکهسرزندچیزیازاصلقباحتونفاق
ان نمی کاهد ،بلکه هرچه رده باالتر این شکاف قبیح تر و منافقانه تر ،به
نظر بنده این شـــکاف در اصل هیچ توجیه اولی و بالذّ اتی ندارد؛ حتی
مصلحت اندیشینیزذیلقواعدتعریف شدهمبتنی برارزش هایوجودی
واوالوبالذّاتونظامرتبه ایارزش هاوغایات،قابلیتطرحداردوبی پایه
و شخصی نیست .بنابراین و درنهایت ،ترازم عمل است.
اینکهاالنمی گویندمجلساصول گراامدهاست،کافینیست،به ویژه
برایکسیکهازنزدیکمجلسوگروه هایسیاسیراتجربهکردهاست.
باید دید در عمل مردم چه تجربه خواهند کرد .تجربه سیاسی بنده به
منفهماندکهالگویرفتاریگروه هایشناخته شدهسیاسییکیاست
اما شعارها متفاوت (یا ازادی یا عدالت) است .در واقع قربانیان اصلی،
مردم و سفره پهن حکومت برای غارت و چپاول و ویژه خواری است .یکی
شعار ازادی و دیگری شعار عدالت می دهد .اتفاقا هر گاه یکی از این دو
شعار غالب شد تو باید بیشتر نگران باشی که روح و جوهر همان شعار
پیش پای حرکات احساسی و بی بنیاد ذبح شود .ان کسی که تا دیروز
اطالعاتی و امنیتی بود و اصال اجازه نمی داد کسی ازاد باشد و حرفش
را بزند و تشکل مدنی تشکیل دهد ،حاال می شود علمدار جامعه مدنی
و فردیت .کسی که تا دیروز یک نقد را در وزارت علوم تحمل نمی کرد،
به عنوان کاندیدای ریاست جمهوری با شعار جامعه مدنی وارد میدان
می شود .قضیه چیست؟ مشـــکل تنها در ان فرد به خصوص نیست،
مشکل ساختاری و جریانی است.
صرفعدالتخواهیکفایتنمی کند؛برخیمدعیانعدالت طلبی،اصوال
نه عدالت و نه فلسفه اجتماعی مرتبط با عدالت ،نه حقوق شهروندی،
نهعدالتفضاییونهعدالتقضاییرامی شناسند.نهبینانهاتفکیک
می کنندونهارتباطاتبیناینهارامی فهمند.اینعدهچطورمی توانند
شعارعدالتبدهند؟حاالاگرکسییکمقدارتفکرفلسفیعمیقداشته
باشدمی فهمدکهبایدنگاهمنظومه ای،یعنیتفاوتدرعینربطداشته
هم برای ما گفتمان نظری غالب نیســـت .اصال گفتمان گرایانه پیش
نمی رویمکهدراینصورتچهبالییسرحقمی اید.تصورکنیدباتغییر
روسای جمهور چه اتفاقی برای سندها رخ خواهد داد؟ این دیگر سند
است؟گفت:ببخشیدونیامد.بعدهاکهاینسندنهاییشدشنیدمکه
جایی از ان تعریف کرده است .با اقایان اشتریان ،خرمشاد ،دهشیری و
شعبانی و چند نفر دیگر ،دو سال روی ان کار کردیم .وقتی سند حقوق
شهروندی رئیس جمهوری بیرون امد ،یادداشتی در نقد ان نوشتم .نه
فلسفه اجتماعی اش ،نه تهدیدهای ان و نه سیاست های ان مشخص
است .ما گفتیم براســـاس این چهارچوب نظری و این فرایند سه گانه
جامعه شناســـی ،این حقوق ،این اسیب ها و این پیشنهادها را داریم.
دیدیم اصال کســـی گوش نمی دهد .در قالب کتاب حقوق شهروندی
عدالت چاپ کردیم و به چاپ دوم هم رسید.
ممکن است بگوییدما االن درمقام نظر هستیم.اشکالی ندارد .در باب
الگوی اسالمی و ایرانی پیشرفت ،از ما دعوت کردند در دو اندیشکده؛
اندیشکده مبانی و اندیشـــکده جامعه شناسی .به اندیشکده مبانی
رفتم .به خدا قسم این مملکت خوب دوام اورده است .یک استاد برق
را رئیس مرکز الگوی اسالمی و ایرانی پیشرفت کردند که خودش جای
سوال دارد .یک دامپزشک را دبیر شورای عالی انقالب فرهنگی کردند
که تامل برانگیز است .با رئیس مرکز الگو در ارائه مقاله در نشست دوم
اندیشه راهبردی رهبری ،بحث مان شد.
باشد.یعنی تفاوت ها و ربط ها را توامان ببیند .ما یک زمانی فقط به ربط
می اندیشیموفاشیسمواقتدارگراییتحویلمردممی دهیمویکزمانی
هم به تفاوت ها می اندیشیم و انارشیسم در اختیار مردم قرار می دهیم.
ایننهبنیاناجتماعیفلسفیدارد،نهفلسفه نظریونهفلسفه عملی.
مشکل ما واقعا به طور کلی عمل است.
یکی از دغدغه بخشـــی از جامعه امروز ما مساله عدالتخواهی
است .از انجایی که جنابعالی حضوری مستمر و ارتباطی متصل
بابدنهعمدتادانشجوییعدالتخواهیداشتیدمی خواستیمنگاه
و تحلیل شما از وضعیت این مساله را جویا شویم.
ما باید به این ســـوال پاسخ بدهیم که چرا عدالت؟ همان عدالتی که
می فهمیم ،همان عدالتی که ما به االشـــتراک خواســـته های افراد و
گروه های مختلف بود .عدالت در جمهوری اسالمی در این ۴۰سال،
هیچ ته نشین شـــده ای دال بر تایید تحقق شعار مشترک ندارد ،بلکه
خالف ان عمل شده است .اشکال ندارد ،خالف ان عمل بشود اما چرا
این شعار را نگه داشته اید؟ نمی شود و قابل قبول نیست که ذیل شعار
عدالتخواهیبهاقتصادلگام گسیختهمتمایلبهشبه سرمایه داریدامن
بزنید.منمی گویمدمازاسالمنزن.تودمازاسالممی زنیولیهیچچیز
تو اسالمی نیست .من پذیرفتم اسالم خمینی یک چیزهایی دارد .من
برداشتم از امام خمینی این است؛ جنگ بین فقر و غنا.
در این روزها در این مملکت باب شـــده است عدالت سیاسی ،عدالت
قضایی ،عدالت فرهنگی .در صورتی که اصل و جوهر عدالت ،اقتصاد
است .به ما یاد ندهید که اینها ارتباط دارند .شکی در ارتباط نیست اما
ارتباطرابگوولیتحت الشعاعقرارنده.عدالتاقتصادیروشناستکه
یکوجهتوزیعیپ ررنگداردوعدالتدرتولیدرانیزبندهمتاثرازعدالت
فضاییطرحکردم.براساسنگاهیکهبهفضاداشتمورساله امراجعبه
فضا و جامعه بود ،فهمیدم یک چیزی باید به نام عدالت در تولید مطرح
بشود .وقتی عدالت در تولید مطرح شد پای فضا به میان می اید .چون
ف بزرگ و با ظرف متمرکز محقق نمی شود .بلکه
عدالت در تولید با ظر
با ظرف کوچک تحقق می یابد .یعنی از مفهوم ظرف رسیدم به عدالت
ظرف
تولیدی .وقتی به عدالت در تولید رسیدم ،فهمیدم که با توجه به ِ
غیر متمرکز و ضروری تحقق عدالت در تولید ما نمی توانیم ذیل ظرف
متمرکز حاکم ،تحقق بخش عدالت تولیدی باشـــیم .عدالت تولیدی
یعنیهمانکوچکزیباست.
دراثاراخیرشمابهعملونسبتانبهنظرنگاهویژه ایشدهاست.
نمی توانیدبهعملبی توجهباشید.هرگامیکهبرمی داریدنتیجه اشرا
بایددرعملببینید.برایمثالامامخمینی،نقلبهمضمون،می گویندما
عملمی کنیموفقطحرفنمی زنیم.منامامراهمدرعملمی خواهم.
یک زمانی نبرد گفتمانی اســـت و ما نبـــرد گفتمانی خودمان را ادامه
می دهیـــم ولی پیش خودمان می گوییم کـــه خدایا حداقل یک وجه
اقتصاد اســـامی ،اقتصاد بدون ربا بود که حاکم نیست .خوب ما باید
چهکنیم؟خیانتبهاسالماستوخیانتبهعلیاستاگرباانشعارها
بخواهیم کار دیگری بکنیم .ســـیره روشن است و اگر نیست بنشینید
بحث کنید تا روشن شود.
از امام علی(علیه السالم) همان جمله معروفی که ایشان درمورد طلحه
وزبیرمی گوین درانقلمی کنمکهمی فرمایندانهامانندرعدخروشیدند
و مانند برق درخشـــیدند اما باران نداشـــتند .قران کریم می فرماید:
«لِمَ َتقُولُونَ مَا َل َت ْف َعلُونَ ؛چراچیزیمی گوییدکهعملنمی کنید؟»اما
یک جا نمی گوید لم تفعلون ما التقولون؟ چرا عمل می کنید چیزی را
که نمی گویید .یعنی عمل بر حرف سبقت دارد.
در حـــوزه عمل ،پروژه ای با موضـــوع رابطه بین نظر و عمل از حکمای
باستان تا رئالیسم انتقادی را شروع کردیم [این پروژه در زمستان سال
۱۳۹۹باهمیننامازسویپژوهشگاهعلومانسانیومطالعاتفرهنگی
به چاپ رسید و در هفته کتاب سال ۱۴۰۰به عنوان کتاب برگزیده نشر
دانشگاهیمعرفیشد].
بعضی هافکرمی کنندمفهومعملایناستکهبرایمثالفقطکلنگ
بزنیموکاریدیکنیم.عمل شناسیباهستی شناسیومعرفت شناسی
در هم تنیده است.
پس باید به نسبت عدالت در عمل حساس بود و سعی کرد بسیاری از
گره های نظری در عدالت را در عمل بر طرف ساخت.
بعد از این همه تالش و حرف ها ناامید نشدید؟
این حرف ها همه از سر امید است .یعنی من شمشیرم را کشیده و نقد
می کنم .ناامیدی اساسا برای انسان نیست ،چون انسان قابلیت دارد.
کســـی ناامید است که خدا را نشناخته است؛ یعنی هستی و خودش
را نشـــناخته است .حرف این است که ببینید شکاف بین نظر و عمل
در حوزه اجتماعی چیست .این موضوع را در حوزه عدالت وارد کنید.
سلوک عدالتخواهی و التزام به ان
نکته دیگراینکهنمی دانمچراهرکسیکهمی خواهدحرفجدیدبزند،
ملتزم به حرف هایش نیســـت؟ چرا می خواهد پلی برای ارتقای جایگاه
خود بســـازد و دکانی درست کند؟ چرا می خواهد تیتر و عنوان بگیرد؟
چرامی خواهداستادیار،دانشیارواستادتمامو...بشود؟اگربااینامور
ی فرمالیستی درافتادید ،پس چرا خودتان
درافتادید ،اگر با نظام اموزش
از این عناوین استفاده می کنید و سر و کله می شکنید؟
درمقدمهکتابگزیدهوحسوحالیازنهج البالغهنوشتموقتیکسی
با امام علی(علیه السالم) اشنا شود متوجه می شود که این انسان انگار
اســـپند روی اتش اســـت و اصال ارامش ندارد .اما سیره غالب برخی از
علمای ما این اســـت که ارام -اگر نگویم بی تفاوت -باشند .در حالی که
علی ارام نبود .اگر نهج البالغه را بخوانید اصال ارامش ندارد .چرا ندارد؟
ن نظرش و عملش شکافی نیست .همانی که می گوید همان
چون بی
هم هست .هر کسی حرفی می زند ،باید ببینیم در زندگی چطور بوده
و هست .تو که می گویی عدالت ،خانه ات کجا است ،زندگی ات چگونه
اســـت ،امتیازات تو چیســـت و چه اقتصادی داری؟! خاک بر سرمان
شده و کاله بر سر ما گذاشتند و ما را از عمل غافل کردند .ریشه این امر
چیست؟ایاریشه فلسفیصدراییمااست؟ایامصلحت اندیشیحکام
ما است (که هست)؟
مصلحت اندیشیدرستیانادرستراچگونهتعریفمی کنید؟
مصلحت اندیشیبرایحاکمعدالتخواهوارمانگرابابسطیدمعناندارد.
علیتاموقعیکهحاکمنبود،برایوحدتمسلمیندرانشرایطخاص
و حفظ اسالم ،مصلحت اندیشانه خیلی سکوت کرد .زمانی نقدهایی
می کردیم و هیچ کس هیچ توجهی نمی کرد .االن دیگر بدجور گازش را
گرفته اند و ما چون بار احساسی اش را پر رنگ می بینیم تا حدودی ترمز
می شویم .دلم برای انقالب می سوزد .من می توانم یک جایی و البته بر
خالف میل باطنی و رویکرد تعریف شده ام مبنی بر پیوند روشنفکری با
نقد ،ترمز بشوم و می شوم ولی این ترمز برای حاکم علوی نیست .علی
زمانصدارتچقدرمصلحت اندیشیکرد؟نسبتبهامتشکوتاهمی اید
ولی نسبت به امرا کوتاه نمی اید.
به طورمثالدرتعاملبابرخیامراگفتهمی شودکهاینمصلحت اندیشی
صورتگرفتهاست؛اشعثدراذربایجانیاعزلونصبمجددابوموسی
اشعری.
برای من سوال است که انها را در موقعیت جریانی ،تفکری و ساختاری
قبل به کار گرفت یا در موقعیت جدید با تغییر رویه؟ یعنی با فرض اینکه
اینها تابع من هســـتند و پذیرفتند حفظ شـــان کرد؟ اگر می خواست
مصلحت اندیشیکندمعاویهرانگهمی داشت.
سال۸۶مصاحبه ایباخبرگزاریفارسکردمکههمانباعثسروصدا ها
و درنهایت سرنگونی سازماندهی شده ما از ریاست کمیسیون فرهنگی
مجلس ،به رغم عدم میلم به ادامه مسئولیت ،شد! یک گفت وگوی زنده
همدربرنامهشبشیشه ایداشتمکهمجریاقایرشیدپوربود.درمورد
احمدی نژاد صحبت هایی کردم .دو ،سه روز قبل ان هم مصاحبه ای با
خبرگزاریفارسکردمراجعبهمقایسه امامخمینیبامقام معظم رهبری.
گفتم از هر حیثی ایت الله خامنه ای اصلح از بقیه است .بعد هم گفتم
امام حقیقت گراتر از ایشان بود و ایشان مصلحت اندیش تر است .بعد
هم راه و چاه نشـــان دادم و گفتم طبیعی اســـت رهبر اول وقتی از دنیا
می رود ،دیگر ان کاریزما منتقل نمی شود .نه اینکه رهبر کاریزما دارد.
مناصالمعتقدنیستمغیرمعصومکاریزمادارد.مردمکاریزماییرااعطا
می کننـــد .ان کاریزمای اجتماعی را رهبر دوم ندارد .بنابراین چه باید
کرد؟ روشـــن فکرهایی که طرفدار رهبری هستید بیایید بستر را فراهم
کنیدکهرهبراسیرتصمیماتمصلحت اندیشانهنشود.یعنیوظیفهرا
روی دوش خودمان گذاشتیم.
شما در سال ۸۴اقای احمدی نژاد را حمایت کردید؟
چونرقیبشاقایهاشمیبود.دوردومبود.دفاعانچنانیهمنکردیم.
حاال نمی گویند من پس از ریاســـت جمهوری ایشان چقدر نقد کردم.
یک عده ای در باد نقد بنده خوابیدند و برنده انتخابات سال ۹۲شدند.
انها که ساکت بودند.
حریت و عدالتخواهی
تجویز شـــما در مسیر عدالتخواهی از دل این تجربیات انباشته
چیست؟
اگـــر می خواهیم عدالت را مخصوصا عدالت اجتماعی را پیش ببریم،
عزیزانازصمیمقلبمی گویمبایدمتعینانهپیشبرویمنهتعیین گرایانه.
دنبـــال تیتر و عنوان و پاداش نباشـــیم .این بـــا جنس عدالت علوی
نمی خوانـــد .باید خون دل بخورید و دنبال پاداش نباشـــید .همه را
می خرند و وابسته می کنند .یک کسی را با قدرت ،یک کسی را با ثروت،
یک کسی را با عنوان دانشگاهی و ...روحانیان ما را هم الوده کرده اند،
حوزه را هم الوده کرده اند .چه کســـی الوده کرده است؟ شورای عالی
انقالب فرهنگی .چه چیزی الوده کرده اســـت؟ همین شاخص های
فرمالیستی.جلویرهبریدرارتباطباوزارتعلومگفتماقایخامنه ای
عزیز ،رهبر معظم ،موضع خود را معلوم کنید .وزیر هم بود .این وزیر با
استناد به شما این سیاســـت های کذایی را پیش می برد ولی من هم
می فهمم که شما یک جایی گفتید مرزها را باید شکست ولی انها دیگر
این را نمی فهمند .موضع شما ابهام دارد و سفت پای ان نمی ایستید.
درشاخص هایفرمالیستیوفرمالیست ترازانهادرایرانکهباسرقتاز
دانشجوگرهخوردهمی شودکارعادالنهکرد؟می شودکسیعدالت پیشه
باشد و کار نظری عدالت کرده باشد اما بدون توجه به این موارد کارش
پیش رود؟ کار همه پیش می رود ولی واقعا این پیشرفت است؟ چرا در
کشـــور به رغم همه این حرف های انقالبی ،به این روز رسیده ایم؟ خب
شما می گویید به کدام روز رسیده ایم؟ می گویم ای داد بیداد ،خب این
نظرسنجی ها ،تازه اول بدبختی و طغیان است.
دائـــم مصلحت مصلحت بار ما نکنید .مـــا به حد کافی بر خودمان بار
کرده ایـــم ،چون که می دانم ان کســـی که بار می کنـــد دارد از طریق
مصلحت اندیشـــی امثال بنده ،منافع خودش را پیش می برد .این که
دلش نسوخته است .من نگاه می کنم می بینم که واقعا عمل ملتزم به
نظر وجود ندارد مخصوصا در حوز ه عدالت اجتماعی اصال وجود ندارد.
زمانی قم تدریس داشـــتم .دیدم در داالن دانشـــگاه بنری با اسامی
استادانی که به مقام دانشیاری و استادتمامی رسیده اند و روحانی هم
هستند زده اند .بنر را پاره کردم و در یکی از اتاق ها پرت کردم .به رئیس
دانشگاهزنگزدموگفتمخجالتنمی کشید.منمثالعضوهیات امنای
دانشگاههستموازاولبهاینافراددرسمی دادم.اینهاهمهدانشجویان
بنـــده بوده اند و حکم فرزندان مـــن را دارند .این نتیجه خون دل هایی
بوده که من به شما در حین اموزش منتقل کرده ام؟ گفت :اشتباه شده
ببخشیدودیگرهمسراغشنرفتند.گفتم:بندگانخدامی دانیدبااین
کارتانچهمی کنید؟اندانشجوییکهمی خواهدسوالکند،می گوید
این مقامش چنین است و کر و کور می شود؛ البته طلبه مطلوب که به
این چیزها گوش نمی دهد .شما می خواهید دقیقا همان کاری که در
دانشگاه ها شده است به حوزه هم تسری دهید.
کسی که در حوز ه عدالت کار می کند ،این را فکر کنم از امام دارم که در
وهل هاولبایدباخودشعادالنهبرخوردکردهباشد؛یعنیخودشنسبت
بهخودشعادلباشد؛اخالقیباشد.پایعدالتکهوسطمی اید،باید
خیلی بسیار اخالقی باشد یعنی باید سیر ه علی را الگو قرار دهد .این
سیره عملی و نظری علی را فقط برای مسلمانان و شیعیان نمی گویم؛
بلکه برای کل بشر به میزانی که انطباق دارند.
بهتعبیرشهیدمطهری،عادلعدالتخواهباشد.
افرین .اول یک صفت نفســـانی بوده باشـــد و ملکه شما شده باشد.
این طوری نیست که بازی های متعارف دانشگاهی را داشته باشد و کار
عدالت پیش رود .همه اش در حد کاغذ ،سند و مقال ه علمی ـ پژوهشی
می ماند و الغیر .یک دفعه در شـــورای تحقیقات مبارزه با مواد مخدر،
بنده خدایی یک طرح تحقیقی اورد .معموال یک یا دو جلسه که می روم
دیگر دعوت نمی شوم .ما باید این طرح را می خواندیم و نظر می دادیم
که بودجه می گرفت .گفتم :اقای دکتر از این می خواهید مقاله علمی و
پژوهشیدربیاورید؟گفت:صادقانهبگویمبله.گفتم:خاکبرسرمملکت
و دانشگاه ما که از معتادش هم نمی گذرد .تو نیامدی طرحی بدهی که
مشکلی را حل کنی؛ امدی مشکل خودت را حل کنی و حتی به چهارتا
تا بدبخت هم رحم نمی کنی .ما در این دام افتاده ایم.
اقایتاجیکدردورانخاتمیبراینگارشسندحقوقشهروندیگفت:
شما براساس کدام گفتمان می خواهید حقوق شهروندی بنویسید؟
گفتم :ما اصال گفتمان گرا نیستیم .ما موازین حقیقی عقلی و فلسفی
داریم.گفت:نه،بایدبهگفتمانغالبرجوعکرد.گفتم:ببخشیدگفتمان
غالب شما چه کسی است؟ گفت :اقای خاتمی .گفتم :ببخشید رهبر
ازادی را که ارائه دادید.
ازادی را ارائه کردم اما عدالت را هم مقاله داشتم .بعد از جلسه ،به نماز
رفتیم .ما را هل دادند و وارد صف اول کردند .تازه فهمیدم چرا همه صف
اولاین طوریوفشردههستند؛برایاینکههمهمی خواهندبیایندصف
اول که دیده شوند .من که خدا شاهد است ان انتها نشسته بودم .اقا
که عبور می کردند ،ما بلند شدیم .توقف کردند .گفتند که مقال ه شما
چه شد؟ گفتم :این ...گفتند این اقا چون قبال و در جلسه اول ،و البته
به مثابه منتقد و نه ارائه کننده مقاله ،صحبت کرده است االن صحبت
نکند و بعدا چاپ می شود .خنده ای کردند و عبور کردند.
پی این اقایان را می شناختم .در مورد ازادی یک جلسه گرفتند و من دو
مقاله دادم؛ یکی مفهوم ازادی و مناقشات ان و یکی هم ازادی از نگاه
اســـتاد مطهری .دو تا مقاله از من خواسته بودند و اقای احمد واعظی
سفارشدادهبودندکهشمااینمقالهرابنویسیدومااینمقالهرانوشتیم.
موقعیکهمی خواستندبگویندمقالهچهکسانیارائهشود،همینرئیس
مرکزالگوگفتندکهممکناستمهلتبهشمانرسد.گفتمببخشیدمن
روی ممکن و یمکن و ، ...کالس درســـم را در قم تعطیل نمی کنم .اگر
ارائه ان قطعی است کالسم را تعطیل می کنم ،و اِال کالس من از همه
چیز برای من مهم تر است.
جلسه اول اندیشـــه های راهبردی هم که مرا دعوت کردند ،گفتم اگر
ماشین می اید در خانه ام و کارتم را تحویل می دهد می ایم .من در صف
نمی ایستم.هروقتهمجلسهبارهبریداشتیم،یکگوشهمی ایستادم.
این که بپرم و چفیه بگیرم در حد ان نیستم؛ البته خود اقا یک بار برای
بنده در مجلس چفیه فرستادند .حتی یک بار بنده را شرمنده کردند.
جلسه ای با حضور ایشان داشتیم .جلسه که به پایان رسید همه دور اقا
حلقه زدند ،اما بنده ارام در گوشه ای ایستاده و تماشا می کردم .تمام که
شدخوداقاامدندومنراشرمندهکردند.امدندجلویمنوگفتندشما
امریندارید؟گفتم:عذرخواهیمی کنم،دیدمدوروبرتانخیلیشلوغ
است ،برای عرض ادب جلو نیامدم.
کسیهستمکههیچوقتبرایارتقاوامثالذلکفرمپرنکرده ام.همواره
گفته اماستادمثلمُشکاستوخودشبایدببوید؛نهاینکهعطاربگوید
و استادی به تعیّن است و نه بهتعیین .یکی از رفقای من رشته فنی بود و
می خواستدکتریفلسفهعلمبگیرد.می گفتاستادراهنمایمندائم
می گویدمقاالتترامنتشرکن،چوناالنبرایپروندهارتقابهاننیازدارم.
گفت :به خدا اگر بداند موضوع رساله ام چیست؟ ممکن است بگویید
ایین نامهمصوباست،فرماستوقالباست!عدالتاینچیزهاسرش
نمی شود .عدالت یک گرایش انقالبی دارد .اگر کسی گرایش انقالبی
ندارد ،نمی تواند دم از عدالتخواهی بزند.
مختصاتگرایشانقالبیچیست؟
گرایشانقالبییعنیچه؟یعنیاینکهبیایندوشیشهبشکنند؟منظورم
این اســـت؟ منظورم از گرایش انقالبی این نیســـت .منظورم یک نگاه
جریانی و تحول ساختاری است .وقتی الگوی اسالمی ایرانی پیشرفت
بیرونامد،بهبندهبرایانجامیکگفت وگوزنگزدند.گفتم:بندههیچ
مصاحبه اینمی کنم.برایاینکهرهبریتاییدکرده اند،باالخرهیکتایید
نسبیکرده اند.امابهمنبگوییداینالگو،نسبتبهسندهایقبلیچه
اندازه جلوتر رفته است؟ به من بگویید تقدم و تاخر محورها و بندهای
ان چیست؟ به من بگویید مبانی فلسفی اجتماعی ان چیست؟ به من
بگویید چه اندازه سندهای قبلی را واکاوی کرده است و یک گام به جلو
رفته اســـت؟ به من بگویید سازوکار عملیاتی ان چیست؟ هر جا بحث
از ســـند می شود ،یک نقد نظری دارم؛ نه اینکه چرا سندها اجرا نشده
است .سندها اصال دیالکتیکی تنظیم نشده است .سندها در بهترین
حالتدلیل محورهستند؛نهعلت محور.اصالنمی داننددرجامعهچه
می گذرد .مگر می شود ما به زمان و تاریخ بی توجه باشیم؟
گفتم مصاحبه نمی کنم چون مجبور هســـتم همین حرف ها را بزنم و
بگویم ربط منطقی ان چیست ،داللت عملی ان چیست .گفتم بروید
به اقای اشتریان بگویید فالنی سالم رسانده است و گفته مصاحبه ای
انجامدهید.متعاقباپرسیدمالحمدللهموفقشدید؟گفتند:ایشانهم
همان حرف های شما را زد.
نفردیگریازمرکزالگودعوتکردوگفتراجع بهعدالت،همایشیاست
وشمابچرخانید.گفتم:چهچیزیرابچرخانم؟گفت:اینافرادمقالهارائه
می کنند و شما دبیر پنل باشید .گفتم :یعنی باید بیایم بپذیرم که مثال
بحث شما را به رسمیت شناخته ام ،این کارها را نمی کنم.
بی عملی و عنوان گرایی :دشمنان عدالتخواهی
می خواهم بگویم یک :مشـــکل بی عملی .دوم :مشـــکل فرمالیزم و
عنوان گرایی .هر دو ضدعدالت و پیشبرد عدالت هستند.
این همه کارهای خوب می کنید یک دفعه متوجه خواهید شد که برای
مثالعدالتاقتصادیدرانگمشدهاستیااسیرجزئی نگریمی شوید
ادامه در صفحه۱۵ صفحه 14
اندیشه
15
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
ادامه از صفحه۱۴
و انقدر غرق در این جزئیات نظری می شوید که دیگر چیزی از رویکرد
انقالبیباقینمی ماند.اصوالاینیعنیفرضکرده ایدعملیکجاست
و نظر یک جا .فرض کرده اید اول نظر و بعد عمل؛ درحالی که در نظر هم
عملالزماست.بهقولامامدرتقریراتفلسفهدرنظرهمعملالزماست.
این که با مطالعات نظری صرف بخواهید سامان بخش تمام معضالت
نظریعدالتباشیدخطاست.حتیبرخیمعضالتنظرینیزدرعمل
برطرفخواهدشد.بایدبهدیالکتیکنظروعملودرعملتوجهداشته
باشید .کلیاتی هست ولی نمی تواند کامل بشود؛ مخصوصا وقتی که
می خواهد به سند تبدیل شود ،عرص ه عمل ،عرص ه تعیّن و عرص ه تاثیر
ربط بین ایده ها و ربط منطقی است؛
و تاثر است؛ عرصه دلیل؛ عرصه ِ
چه باشید و چه نباشید .عرصه علیت و عرصه اجتماعی ،عرصه تغییر و
تغیر و به روز شدن است.
در دیالکتیک دلیل و علت ،دلیل مربوط به ایده است و علت مربوط به
مردم است .این دو باید دیالکتیک داشته باشند .اگر می خواهید مردم
از دالیل شما ،اث ِر عِلی بپذیرند ،شما هم باید از مردم تاثیر عِلی بپذیرید.
چه اندازه ما از مردم تاثیر عِلی می پذیریم؟ چه اندازه نبض زمان و مکان
در کشور می زند؟ نزد سندنویسان ما چه اندازه زمان و مکان می تپد؟
کجا در مجلس خبرگان ،نبض زمان و مکان می تپد؟ اگر قرار بود زمان و
مکانباشد،بایدچندموضوع شناسمی بودندتاعرصهعلیتراپوشش
دهند .اصال فلســـفه اجتماعی دارند؟ اصال مجلس خبرگان می داند
فلسفهاجتماعیچیست؟یکنگرشفقهفردگرایانه ایرابهلحاظتاریخی
پذیرفته اند.مجلسخبرگانمااصالمجلسخبرگانیکهدرچهارچوب
قانون اساسی هم بگنجد نیست .اصوال جایی که نظارت کند تا کشور
فقهی و به روز اداره شود و فقه به روز را ارائه دهد که هم دیالکتیک دلیل
و علت را لحاظ کرده باشد و همایمن باشیم که وجوه عقیدتی و اخالقی
درانلحاظشدهاستوهماینکهنبضزمانومکانمی تپد،کجاست؟
اینکه اقا می گویند شورای اندیشه ورزی راه بیندازید یعنی چه؟ یعنی
مجلس خبرگانی که خودش از زمان و مکان عقب است ،چه می خواهد
بکند؟ چرا ان اندیشمندانی که می خواهند به مجلس خبرگان کمک
کنند ،خودشان داخل ان نباشند؟
مگر ما مشکل با رهبری داریم؟ مشکل ما مدیریتی است .امام خمینی
در «والیت فقیه» گفته است که کشور فقهی اداره شود و فقه هم به روز
باشد.زمانومکانیکهامامگفتند،کجاست؟بهمنبگوییداالنکشور
اجتهادیپیشمی رود؟
ایرادهایمختلفیبهمجلسخبرگاندارمکهاخیرادریکمقال هعلمیو
پژوهشیباعنوانچالش هایعمدهانقالباسالمیبهچاپرسانده ام.
واقعاجوریکارکنیدکهایننظریه پردازیشما،همراهبابازتابعملدر
حینبرقراریرابطهدیالکتیکباانباشدنهعملنظرتان؛درواقعمربوط
عملعرص هاجتماعیوفرهنگیوبازتابشبرایدهباشد.یعنیبدانیم
به ِ
االن سطح اجتماعی و فرهنگی ما چه نیازی دارد؟
نیاز انسان؛ محور وحدت و کثرت در اجتماع
چون انســـان نیازهای متفاوتی دارد ،نیاز فردی دارد ،اجتماعی دارد،
نیـــاز اقتصادی دارد ،نیاز فرهنگی دارد ،نیاز سیاســـی دارد ،عدالت را
طوری پیش ببریم که همه جانبه نگر باشـــد .یعنی فقط فردی نباشد و
فقط ازادی نباشد .روحش را عدالت اقتصادی قرار می دهیم ولی توجه
به عدالت فرهنگی هم داریم ازجمله عدالت اموزشی؛ توجه به عدالت
قضایی هم داریم .یک سوال از شما می پرسم چیزی که باید همه اینها
را به هم ربط دهد چیســـت؟ نمی توان گفت مفهوم واحد پیوند دهنده
ندارد .زیرا در این صورت ،وحدت گم شده و فقط کثرت دارد .در وحدت
منظومه ایونگرشمنظومه ایمی گوییموحدتدرعین کثرتوتمایز
در عین اتصال .اتصال همه این عدالت ها چیست؟ حق است اما حق
به چه چیزی برمی گردد؟ به تعبیر استاد مطهری در فلسفه حقوق ،به
غایـــات بازمی گردند .غایات به چه چیزی برمی گردند؟ غایات به نگاه
هستی شناسان ه ما به انسان بازمی گردند .هستی شناسی انسانی ما
چیست؟ یعنی هستی شناسی روی چه چیزی سوار می شود؟ توحید.
توحیـــد به چه چیـــزی برمی گردد؟ می خواهم بگویـــم اگر به توحید
برمی گردد پس با انسان چه کار داریم؟ توحید را قبول دارم اما احساس
می کنمباتفسیریخاصکافینیستواستعالییصرفمی شود.غایات
بهنیازباز می گردند؛منتهانیازیکهانضمامیـمادیواستعالییـمعنایی
هر دو اســـت .یکی از نیازهای انسان ،نیازهای اخالقی و معنوی (نیاز
استعالیی) است .ولی انسان ،نیاز مادی و انضمامی ناظر به رابطه اش
با طبیعت و دیگران و ساختارها و روابط اجتماعی هم دارد .نیاز نیز در
کل به ذات برمی گردد.
حـــق ،نیاز ،ذات و غایت با هم مرتبطند و نمی توانید اینها را از هم جدا
کنید.چونخداقابلیت سازوذات سازاست.دیالکتیک،خودرادراینجا
نشان می دهد؛ یعنی خدا و انسان با هم پیوند می خورند .اگر فقط خدا
گفتیم،رابطهانسانوخداچهمی شود؟مفهومنیازمی تواندشاخصیا
پیوند دهندهخوبیبرایشاخص هایترکیبیعدالتاجتماعیباشد.
در بیان استاد مطهری در کتاب فطرت ،ایشان نیازها را به فطرت
متصلمی کند.
بله.اقایمطهریدرکتاب«گریزازایمان،گریزازعمل»کهاخیرامنتشر
شدهاست،ذیلایه۱۷سورهرعدمی گویدکهقراننمی فرمایدکفمی رود
و اب می ماند .بلکه کف می رود و انچه برای مردم نافع اســـت می ماند.
محوریت این نافعیت نیز نیاز است .اگر چیزی نتواند نیاز و ضرورتی را
برطرف کند محکوم به فنا است.
کارکرد دارد Function ،دارد.
فانکشننهبهمعنایکارکردگرایی.
بهمعنایجامعه شناسی؟
کارکـــرد یعنی رفع نیاز می کند .بنابرایـــن عدالت به نیاز باز می گردد.
نیاز هم در طول تاریخ بســـط پیدا می کند .ان وقت نیاز به چه چیزی
برمی گردد؟ به هســـتی .این انسان ،یک هستی دارد اما ذات او ثابت
نیست .نفی کنندگان جوهرگرایی فکر می کنند انسان ذات ثابت دارد.
ذات انســـانی منبسط اســـت و حیات اجتماعی را نیز در بر می گیرد.
ان وقت عدالت شما نمی تواند توجه به این نیاز و این هستی منبسط
نداشـــته باشد و پای هستی منبسط که امد وسط ،دیگر شما اصالت
فردی نمی توانید عدالت خود را پیش ببرید ولی فرد هم اصالت دارد و
امادرکنارانبهاصالتاجتماعیهمتوجهکنید.اصالتاجتماعیکه
وسطامد،حقجامعهمطرحمی شود.حقجامعهیعنیچه؟یعنییک
چیزی ورای جمع جبری وجود دارد که قابل تقلیل به اجزایش نیست.
اینهابایددرسندنویسیبیاید.مابایدنسخهمنبسطیازعدالتبدهیم.
ضمن اینکه این نســـخه جز با دیالکتیک با علت و سطح اجتماعی و
فرهنگیعلّیشکلنمی گیرد.
این واقعیت شناسی ها در سندهای ما کجاست؟ عرص ه واقعیت الزاما
عرصهنظرنیست؛نهاینکهارتباطنداردبلکهالزامایکینیست.واقعیت
اناستکهتوده،ارزش هایطبقهمتوسطیرانمی فهمدیابرایشاولویت
ندارد .ارزش ها لزوما به کنش منجر نمی شوند .افراد متناسب جایگاه و
استراتژیکنشیکهدارند،ازمیانجعبهابزارفرهنگی،یکارزشخاص
رابرمی گزینند.شمانمی توانیدبگوییدکدامدرستوکدامغلطاست.
پسعدالتیکهاوالبه روزنباشدونیازمردمرانفهمد،ثانیاحاللمشکل
نباشد به چه دردی می خورد؟ یعنی صرفا نظری و دور از عمل ،اساسا
فلسفهنیست.
یعنی پاسخی به زمانه اش باید باشد.
بلـــه؛ زمان ،تاریخ ،واقعیت و عمـــل .درکی که من از واقعیت دارم ،این
واقعیت مشـــهود نیست .واقعیت ،الیه الیه است؛ الیه مند است ،غیب
دارد و اصال ماده غیب اســـت .البته نباید اسیر وضع موجود شد چون
عدالتبی معنامی شود.
نوعیمحافظه کاریاست.
بله ،افرین .عدالت با تغییر گره خورده است .تغییر یعنی غیاب ،یعنی
درکی از واقعیت دارید که در ان تغییر است .پس بحثم واقعیت گرایانه
تقلیل یافت هبهجهانتجربینیست.
عدالت اسالمی را می خواهیم تا تغییر را رقم بزنیم؛ نه اینکه صرفا سند
بنویسیم .این تغییر هم استلزاماتی دارد .یک استلزام ان عملی عینی
اســـت .حاال فرض کنید یک سند خوب دارید؛ سندی که به روز است،
سندیکههمدلیل محوروهمعلت محوراست،دیالکتیکایندوراهم
دارد .حاال می خواهد پیاده شود .پیاده شدن ان سطوح مختلف دارد،
رویاینهمبایدفکرکرد.مثالبایدبرایمردموعملمردم،اگاهی بخشی
کنیدتافرهنگعدالتخواهیرابفهمند.
ایاایناگاهیبدون انگیزهمی شود ؟انگیزهباالترازاگاهیاست.زمانی،
پشت انگیزه،اگاهیبه روزنیستولی انگیزههستوموتورحرکتاست.
اگاهی و علم ،جبر نمی اورد .این که بعضی ،علم گرایی را رد می کنند و
معتقدندعلمنمی تواندمنشاتغییرباشدو انگیزهنیازاست،بایدبدانندکه
انگیزهصرفهمبهتغییرمنجرنمی شود.بلکهدانشومهارتمی خواهد.
خصوصا از منظر دانش عملی و خلق تکنیک ،فلســـفه صدرایی
محل نقد قرار می گیرد.
بله،گیردارد.درنقدکتاب«فلسف هسیاسیصدرالمتالهین»اینمساله
را مطرح کردم و روزنامه «فرهیختگان» این نقد را منتشر کرد .خوشایند
نیست که مالصدرا ،دانش ها و مهارت های عملی را پست بداند .اینها،
اصلزندگیاستووقتیمی گوییدپستیعنیدانشعملیبی اهمیت.
مامالصدرایپارادوکسیکالهمداریمومالصدراگاهیدچارپارادوکس
همشدهاست.اصالاینکهاماممی گویددرنظرهمعمل ،الزماست،در
نقد مالصدرا بوده است .من به انبساط مالصدرا معتقد هستم.
شما عبارتی دارید با عنوان «انقالب صدرایی».
بسط صدراست ولی صدرایی است.
به نظر می رســـد امام ،تالقی چند جریان اســـت و صرفا صدرایی
نیســـت ،لذا انقالب صدرایی شاید دقیق نباشـــد .مثال امام ،از
ابن عربی هم متاثر است.
ازمالصدرایکچیزگرفتمکهمی گویمصدرایی:وحدتدرعینکثرت.
امام ،وحدت در عین کثرت و ناثنویت گرایی اش را از مالصدرا گرفت .اگر
این مبنا را از امام بگیرید ،تمام بنای امام فرو می پاشـــد ولی ابن عربی
این را نمی گوید.
خیلیازاساتیداماممثلمرحوممیرزامهدیاشتیانی،ازامامصدرایی تر
بودندولیانقالبینبودند.خیلی هابودندکهازامامصدرایی تربودندولی
انقالبنکردندوایننشانمی دهدکهشخصیتیکوجوهمتفاوتیدارد.
بهمنمی گویندچرامالصدراخودشانقالبنکرد؟مگرانقالبیکپدیده
شخصی است؟ انقالب زمینه می خواهد و عوامل اِعدادی می خواهد.
عوامـــل اِعدادی انقالب ،زمان مالصـــدرا نبود و ضمنا مالصدرا مرجع
تقلیدرسمیهمنبود.
البته مالصدرا در کنش سیاســـی ،این حیث خود را نشـــان داده
است و به دربار نرفت.
به صورتشخصی،خودرانشانمی دهد.وقتیمی گوییمصدرایییعنی
ان الی ه زیرین اندیشه ای انجاست و اال امام ،مالصدرا را بسط داد و زمان
و مکان را عمال مطرح کرد و نظر و عمل را به هم گره زد.
درواقع فقه ،فلسفه و عرفان در یک جا جمع شد.
بله.مننمی گویمامامچیزیاضافهنکردولینمی توانیمبگوییمامامهیچ
وام دار مالصدرا نبود .امام در تقریرات فلسفه اش می گوید اصل شریف
اصالتوجودوبعدهممی گویدایهاالموحدالمقدس،شمابامتباینات
بالذات که مربوط به اصالت ماهیت است ،به جایی نخواهید رسید.
بحث من ،الی ه زیرین فلسفه و اندیشه ای است .اندیش ه نویی که از ان
به کل گرایی توحیدی نیز یاد کرده ام ،ریشـــه در اصالت وجود دارد نه
در اصالت ماهیت؛ تکثر ان باز به وجود برمی گردد .قطعا امام ،نواوری
داشته ،نواندیشی داشته و خیلی چیزهای مالصدرا را بسط داده است.
ظرف و مظروف
تحقـــق هر تفکر و ارزشـــی یک ظرف می خواهد .ظـــرف جغرافیایی
تمرکزگرایان ه به ارث رســـیده از پهلوی نمی تواند تحقق بخش عدالت
اجتماعی باشد .باالخره دانش و انگیزه باید در ظرف مهارت که بیرونی
است خود را بروز دهند .عالوه بر این ،چه کسی و چه نهادی باید فرصت
ایـــن حداقل تبدیل بالقوه به بالفعل مهارت و تبدیل هم ه اینها به یک
اشتغال را فراهم کند؟ این فرصت سازی هم سلبی است و هم ایجابی.
ســـلبی یعنی موانع را بردارد و ایجابی یعنی بســـتر را فراهم کند .این
فرصت ها کجا تعریف می شـــوند؟ مگر شـــما می توانید نقش دولت را
فراموش کنید؟ مگر می توانید بگویید ما برای تحقق عدالت ،دولت را
نادیدهمی گیریم؟حداقلرفعمانعکند.بحثظریفیدرعدالتاست
کهفرصت هادراختیارچهکسانیاست؟یکنسبتیاستبینفرصتو
شایستگی.فرصت هایدولتیدراختیارچهکسانیاست؟شایسته ها؟
یعنیشایسته هاییکهانمهارترادارندحاالبالقوهوبالفعل،فرصت ها
دراختیارانهاست؟
یکیازمسائلیکهازانرنجمی بریم،خاطراتبرخیرجالسیاسیزمان
شاه است که به بعضی هایش اجاز ه چاپ نمی دهند ولی ادم گیر بیاورد
خیلی چیزهای عبرت اموزی دارد ،مثال این مقامات کلیدی و حساس
را به چه کسانی می دهند؟ به اهلش می دهند؟ یعنی شایسته هایشان
عهده دار مسئولیت می شوند؟ گیریم که مالک های شایسته سنجی
ما هم خوب باشـــد ولی واقعا شایسته ها می ایند؟ شایسته ها الزاما به
کار گرفته نمی شـــوند .خاطرات ودیعی را می خواندم که وزیر کار بوده
است.می گویدمنتقاضایعضویتهیات علمیدانشگاهتهرانکردم
و امتحانش را هم دادم و نفر اول شدم .بعد گفتند که ببخشید سفارش
شده است ما دیگری را بیاوریم .گفت :خوب چرا اگهی دادید؟ گفتند:
این برای حفظ ظاهر است .االن هم حفظ ظاهر می کنند.
فرصتبایددراختیارانهاییباشدکهاگاهیباالدارند ،انگیز هانهاشعله ور
شده استوبهیکمهارتبالقوهوبالفعلیرسیده اند.اکنوناینافرادبا
کدام سد روبه رو می شوند؟ این سدها انواع و اقسام دارد .ممکن است
اجتماعی باشد ،ممکن است فرهنگی باشد ،ممکن است اقتصادی
باشـــد ،ممکن است سیاسی باشد .فهم دقیق این سدها سدشناسی
الزم دارد .بعد از اینکه یک ســـند خوب نوشتید عطف به مانع شناسی
مثالمی گوییممجلسبرایفرصتنامتمرکزقانونینداردوبایدقانونش
را بیاوریم .بعد نگاه می کنیم و می بینم نه تنها قانون ندارد ،بلکه قوانین
بازدارنده دارد که باید حک و اصالح شود.
شکل گیری دغدغه عدالت
اینکه دغدغ ه شـــما عدالت شد ،چقدر متاثر از گفتار امام بود؟
اساسا چه شد که مسال ه و دغدغه شما عدالت شد؟
توجهمبهعدالتبهچندچیزبرمی گردد؛یکیبهزادگاهومحله ام،محله
سیبویهشیراز.مندیدمچهاستعدادهاییبه خاطراینمحلازبینرفتند
وتاثیرمحیطراعمالدیدم.زادگاهمنانجابود.ازبچگیدرسال۱۳۳۶
که به دنیا امدم انجا بودم و می دیدم استعدادها چگونه قربانی محیط
می شـــوند .از انجا من شرایط محیط را فهمیدم .تز دکتری من همین
است ،یعنی بحث محیط را مطرح کرده ام .فضا برخالف دیدگاه دکارت
و نیوتن شیء نیست ،فضا یک متغیر شناخت شناسی مانند نظر کانت
نیست .به تعبیر الیبنیتس یک مقوله ربطی است ولی اثر دارد .شکل
هندسی یک جامعه تابع شـــکل قدرت ان است و هرچه روابط قدرت
برابرتر باشـــد اشکال هندسی برابرتر ،هرچه روابط قدرت نابرابرتر باشد
اشکال هندسی نابرابرتر می شود .وقتی من در ان محله هستم یعنی
یک شـــکل نابرابر قدرت باعث شده است چنین محله ای شکل بگیرد
و من در ان مستقر شوم .این طور نیست که مردم انجا را انتخاب کرده
باشند.فضارابایداجتماعیدیدیعنیفضا،فضایطبیعیصرفنیست
وروابطقدرتیباعثشکل گیریانمی شود.دیگرانکهبهمحضاینکه
برای ادامه تحصیل به خارج از کشور رفتم ،با افکار متفکران اسالمی و
روشنفکران اشنا شدم و انها هم دغدغ ه عدالت داشتند.
شماانگلستاندرسخواندید؟
بله.
در انجا به خاطر فلســـف ه انگلوساکسون ،خیلی طرفدار عدالت
نیستند.بیشترهمانازادیاست.
ان موقع فرق می کرد .من ســـال ۵۵رفتـــه بودم .ان زمان ،تفکر چپ
و مارکسیســـم ،به ویژه در جمع دانشگاهیان و دانشجویان غالب بود.
دپارتمان های دانشـــگاهی بی توجه نبودنـــد ،نه اینکه در اختیار یک
جریان فکری باشـــند .البته هستند دانشگاه هایی در انگلیس که در
کلمارکسیسمراپیشمی برندومکتبانهاچنیناستولیفلسفی تر
هستند و شعار نمی دهند .به هرحال به طور کلی وجود داشت .من از
مهندسیبهجامعه شناسیرفتمودانشکدهماهمازایناحواالتداشت.
جامعه شناسیهمبالذاتیک رشته ایاستکهمالچپ هاست.
یک جورایی بله ،چون جامعه گرایی دارد .اصال اگر جامعه شناس بگوید
من جامعه را چیزی جز جمع جبری افراد نمی دانم ،او را جامعه شناس
نمی دانم .حاال این ورای جمع جبری ،می تواند اصالت الجامعه محض
باشـــد ،می تواند تلفیقی باشد .ما همیشـــه تلفیقی بوده ایم ،چون به
اندیشه ،فرد و ازادی هم توجه داشته ایم .فضا و مساله نابرابری و عدالت
بعدهااضافهشد.دیدمدرشبک هشهریکشوریکنابرابرینهفتهاست.
می بینیمیکمتروپلوجوددارد،چهارشهراصلیوبقیههممنفعلاین
متروپل و شهرهای اصلی .مثال استان فارس را تا سال ۶۵کار کردم و
سرشماری هاهمنشانمی دهدکهوضعیتنابرابریدرپراکنشجمعیت،
حسبقاعدهرتبهشهرواندازهجمعیتفاجعهاست.اینتزفوق لیسانس
من بود .ان چیزی که باعث شد به طور تخصصی تر وارد مقوله عدالت
شوم،بینفوق لیسانسودکتریاستکهدرانجاراجعبهجامعه شناسی
فقر کار کردم و مقول ه برابری را دوست داشتم .خیلی بنیادین و فلسفی
کار کـــردم .اگر کتاب فضا و جامعه بنده را دیده باشـــید فصل اول ان
فلسفی اندیشیفضاییاستکهاصالفضاچیست.ازاینجامی خواستم
ببینمچهنسبتیبینمباحثفلسفیفضاومطالعاتشهریوجوددارد.
بعد مطالع ه عمیقی روی شهر داشتم و خودم فهمیدم با هم بی ارتباط
نیستند .مثال ما سه دیدگاه داریم و نظریه های جامعه شناسی هم روی
این سوار می شود .نظری ه نابرابری شهری هم روی این سوار می شود :یا
فضا را شیء می دانیم یا فضا را مقول ه شناخت شناسی می دانیم و هیچ
اعتباری برای ان قائل نیســـتیم یا فضا را مقول ه ربطی می دانیم .نظریه
جامعه شناســـی و نابرابری هم همین را می گویند .جالب بود که بعد
فهمیدماینهابدوناینکهخودشانبخواهندوبدانندیکحرفمی زنند
و خیلی نزدیک هستند .اصال مسال ه اصلی جامعه شناسان شهری هم
بدون اینکه َعلَم ان را بلند کنند نابرابری بوده است.
مســـال ه اصلی انهایی که نابرابری را مطرح می کردند شهر بوده است.
مارکس و وبر بحث شـــهر را مطرح می کنند و انها مساله شان نابرابری
بود.مناینمدلرانساختم،کشفشکردم.تزاصلیمناینبودکهفقر
مشکلاصلینیست،مشکلاصلیدرتمرکزفقراست.مشکلاساسی
یک جامعه ،فقر و فقیر نیست ،بلکه تمرکز فقیر و تمرکز فقر است .مثال
ممکن است یک فقیری در یک منطقه ای زندگی کند که غیرفقیر هم
باشد .این هیچ مساله ای ندارد و یک خرده فرهنگ کجرو در ان منطقه
شکل نمی گیرد و اتفاقا باعث رشدش هم می شود اما وقتی فقرا در یک
جایی جمع می شوند مثل حاشیه نشین ها ،ان وقت تعامل شان با هم
است .یعنی قشر متوسطی انجا نیست و ستار ه شبکه ای وجود ندارد.
انجا یک خرده فرهنگ کجرو شکل می گیرد.
گام اول :چطور می شود که محله ای به تمرکز فقر تبدیل می شود؟ این
دســـت خود ان محله و افراد نیست ،بلکه روابط نابرابر قدرت ،عده ای
را بـــه این مناطق هل می دهد .روابط نابرابر قـــدرت ،ثروت ها را نابرابر
توزیع می کند و این تحت تاثیر موقعیت در جامعه شناســـی فقر است.
در جامعه شناسی سه تئوری فقر داریم :موقعیت گرایی ،نگاه ربطی یا
تعامل گرایی و فرهنگ گرایی .من چطور هم ه اینها را با هم ادغام کردم؟
از منظر موقعیت ،تمرکز فقر را خودشان ایجاد نکرده اند و روابط نابرابر
قدرت ایجاد کرده اســـت و این همان تئوری موقعیت گرایی اســـت که
می گوید موقعیت ها و فرصت ها را روابط قدرت ،نابرابر می کنند .وقتی
شمامدرس هغیرانتفاعیمی زنید،همهمعلم هایباانگیزهوخوبجذب
انجامی شوند،چونپولانجاست.درمدارسغیرانتفاعیمعلومنیست
معلمبی انگیزهکهخودهزارمسالهداردچهچیزیبهبچه هایادمی دهد؟
گام دوم :وقتی فقرا با هم جمع می شوند ،چه اتفاقی می افتد؟ تعامل
بینطبقاتی،درونطبقاتیمی شود،یعنییکجدایی گزینیفضایی
رخ داده است که این یکی از عوامل شکل گیری طبقات اجتماعی (به
تعبیر گیدنز) اســـت .اگر جدایی گزینی فضایی را حذف کنید ،اصال
طبقه شـــکل نمی گیرد .طبقه اجتماعی فقط در محل کار نیست ،در
محل مسکونی هم هست .جدایی گزینی فضایی یعنی همان طوری
کهدرمحلکارطبقاتجداست،مثالکارگرهایک جاهستند،طبقات
متوسطمهندسو...یک جاهستند،درمحلمسکونیهمهمین طور
است.دراینجدایی گزینیفضاکهبرایشکل گیریطبقاتاجتماعی
ضروریاست،مراوداتایدئولوژیکانهاهمعوضمی شود،یعنیطبقات
بـــاال با هم و طبقات پایین نیز با هم .طبقات پایین وقتی با هم مراوده
ایدئولوژیک داشـــته باشند چه می شـــود؟ کنش و واکنش انها با هم،
یک خرده فرهنگ می سازد ،خرده فرهنگ کجرو به معنای خاصش که
دله دزدهاو...باشنددراینمحله هایخاصشکلمی گیرد،همان گونه
که گونه ای دیگر از خرده فرهنگ کجرو در شکلی دیگر در بین طبقات
باال شکل می گیرد .ان وقت ما نمی فهمیم و فکر می کنیم اینها ذاتا این
چنینواصطالحایولَدُ على الفِط َر ِ ههستند.درصورتی کهریشهاجتماعی
دارد و قوه قضائیه متاسفانه متوجه تاثیر ناخواسته شرایط محیطی در
تعریف و بروز جرم نیست.
نظامقضاییمافردیشدهاست.اینگزارهبهلحاظحقوقیدرستاست
اما روی زمین که می ایید ،این حرف غلط اســـت که همه دربرابر قانون
یکسانند.کسیکهدریکمحیطجرم خیززندگیکردهاحتمالجرماو
بیشتراستتاکسیکهزندگینکردهاست.پسهمهدربرابرقانوننباید
یکسانباشندوبایدتاثیراتمحیطیراهممتوجهشویم.اینجاتبعیض
هم به نفع فقراست که عمال ماهیت اجتماعی قضاوت فهم می شود.
بنابراین این گونه دغدغه عدالت در ما شـــکل گرفت و توسعه پیدا کرد.
در تز فوق لیسانسم تمرکزگرایی در اداره کشور بود .جالب است بدانید
مثال شهر شیراز سال ۶۵حدود یک میلیون جمعیت داشت و شهر دوم
مرودشتبود.جمعیتاینشهرچقدربود؟ ۷۹هزارتایعنی 10.5برابر
فاصله که فاجعه است ،یعنی انجا تمرکز جمعیت اتفاق افتاده است؛
به دلیلتصمیم گیری هاومدیریتمتمرکزودرنتیجهخدماتوفرصت ها
وامکاناتمتمرکز.درشکلکلی،اینمسالهراذیلرابطهمرکز-پیرامونی
شبه سرمایه داری دیده بودم .االن هم همین است.
فرصت ها و وابستگی ها
فرصت هاراببینید؛اعمازسلبیوایجابی.اینفرصت هاکجاباید
تعریفشود؟مثالبخشیقانوناست.قوانینمااصالعدالتخواه
هســـتند؟ به این کلیات ابوالبقایی که اول هر چیزی هست نگاه
نکنید؛شعارهایخیلیخوبکهبایدچنین وچنانشود.خانواده
بهترین جایـــگاه را دارد .می گوییم خانواده بدون ازدواج چگونه
امکان پذیر می شود؟ شما قانون تسهیل ازدواج جوانان را چقدر
اجرایی کردید؟ هیچ .این کارها را بکنید و جرات داشته باشید.
در حوزه عدالت وقتی به جایی رسیدید ،ان شاءالله ،فراموش نکنید که
محور بحث اقتصادی است ،این شکم و حق معاش را زیرسوال نبرید.
زمانی که داشتم روی عدالت کار می کردم ،گفتم مگر فقط شکم طبقه
متوسط به باال قار و قور می کند؟ مگر فقط انها مرغ می خواهند؟ یعنی
استاندارد اولیه را باید همه داشته باشند.
می دانید همیشه قانون الزاما اجرا نمی شود .این هم یک بحث ظریف
قدرت شناسیاستکهمی گویداگرمی خواهیدجلویچیزیرابگیرید،
جلوی بحثش در فضای عمومی را بگیرید و اگر جلوی بحث عمومی را
نتوانستید بگیرید و رفت در مجلس ،جلوی تصویب ان را بگیرید و اگر
تصویب شد جلوی ابالغش را بگیرید ،اگر نتوانستید ،جلوی اجرایش را
بگیریدواگرنتوانستید،بداجرایشکنید.نمی توانیداینشیطنت هارا
همنبینید.اینهاراهمبایدببینیدوفریادبزنید.مانمی اییمفقطتحلیل
محتوایقانونکنیم.
دکتری ات را بگیر ولی ادامه دکتری را اگر می خواهید در این کار باشید،
چهمی شود؟فرداشغلیبهشمامی دهند،فرداشماراتحریکمی کنند
و....نمایندهمجلسمی شوید،نمایندهمجلسکهشدیدبهشماماشین
وخانهمی دهند.انموقعمعلوممی شودچندمردهحالجهستید.بنده
الحمدلله زبانم ،به رغم وجود دلقک های به استخدام صاحبان قدرت
و ثروت حاکم درامده برای بازی با ابروی افراد ،ســـرخ است برای اینکه
نگرفتم.نگرفتمبرایاینکهبتوانمحرفبزنم.معلومبودچهکثافت هایی
پشتانهستند؛اپارتمان۲۸۰متریبرایچهبهنمایندهمی دهندوبعدا
هممالخودشبشود؟چرابه رغماینکهخانهدارند،درتعاونیمسکناسم
می نویسند؟تعاونی هاییکهمالمجلساست!وقتیمجلسپشتیک
تعاونیباشدکهدیگرتعاونینیست.تعاونیکهمجلسپشتاناست،
دستگاه ها حساب می برند و همه چیز را زود امضا می کنند .خانه موقت
۲۸۰متریسعادت ابادکهدادند،چرامالخودشانشد؟تعاونیدادید
چراهرتعدادواحدکهخواستند،نوشتند؟بندهحتینامهنوشتموگفتم
شما پولی برای دفتر می دهید .من دفتر نمی خواهم برای اینکه محل
کارم مجلس است و اینجا هم که دفتر است و من هم رئیس کمیسیون
هستم.لطفااینپولرابهحسابمننریزید.نامهنوشتموقطعشکردم.
می خواهمبگویمفرداکلینخودوکشمشمی ریزند.بهجاییرسیده ام
که می گویم هیچ کدام تان سالم در نمی روید.
شکافیکهدرحوزهعدالتفرمودید،بخشیبههمینبی مباالتی ها
بر می گـــردد که خیلی از افراد در گرفتن منابع ،امتیازات و پول ها
دارند که ادم ها را خراب می کند و مثل ویروس تسری پیدا و ادم ها
را وابسته و رودربایستی درست می کند.
هرجا نـــگاه می کنیم بالفاصله با یک امتیاز تعریف می شـــود .اصال
فقط با پول می سنجند .در نظریه های نابرابری یک نظریه است به نام
کارکردگرایی .کارکردگرایی می گوید چون بخشی از مشاغل حساس
هستندبایدپاداشبیشتریدادهشود.بالفاصلهمنتقدانانهادرامریکا
می گویندکهمگر انگیزه هافقطمالیاست؟یکنفرمی خواهدتمنیات
درونخودشراارضاکند.وانگهیشغل هابههمپیوسته اند.می گویند
ان کسی که در خط مقدم جبهه می جنگد ،حداقل ۱۳نفر عقبه دارد و
تاعقبهنباشداونمی تواندبجنگد.االننگاهکنیددرایرانچهمی کنند؟
بالفاصله همه چیز را با پول می ســـنجیم .خوب این معلوم اســـت چه
می شود.یکیازموانعیکهشمابایدبررسیکنید،همیناعطایمواهب
اجتماعی و امتیازات اقتصادی بی ضابطه و ناموجه به مشاغل است.
واقعیت ها انســـان را عوض می کند .ما متاســـفانه بـــه این تمایالت و
گرایش های کمتر توجه کردیم و بیشـــتر رفتیم روی عرصه اندیشه ها و
ایده هاوبیشترباعثنفاقشدیم.یکطرفمی ایدخودشرامتظاهرانه
انقالبینشانمی دهد.مارفتارسنجیوعمل سنجینداریمکهاینادم
متناســـب با این افکارش عمل هم می کند یا نمی کند؟ نه ،نمی کند.
اعتماد به اشـــخاص کردیم برای اینکه تفکر ســـاختاری نداشتیم .در
عدالت هم همین طور اســـت ،ما چون تفکر ساختاری نداریم عمدتا
فردگرایاعاملیت گرافکرکردیم.عاملنهبهمعنایعاملیتانقالبی.مثال
فقط به فرد متصدی شغل ،توجه داشته باشیم تا روابط بین مشاغل یا
دائمابگوییمموجرومستاجرمامشکلداردولیقاعدهاجارهمامشکل
ندارد.مشکلما،قاعدهاجارهاستنهموجرومستاجر.حاالدائماموجر
ومستاجرعوضمی کنیم.رابطهتغییرنمی کند،چوناینتفکرساختاری
رانداشتیم.مادرانقالب،یکانقالبساختاریکردیمولیتفکرمدیریتی
ما ساختاری نبود .گفتیم طاغوتی برود و یاقوتی بیاید .خوب یاقوتی ها
هم االن همه طاغوتی شـــدند .اگر شما یک مثال نقض بزنید برای من
خیلی عجیب است ،یعنی باور نمی کنم و می گویم بگذار برویم ببینیم؛
خانه و زندگی اش را ببینیم و بعد می رسیم به اینکه فقط زبانش دراز بود
امـــا عقبه اش خراب بود .ادمـــی بود در مجلس هفتم .من تصادفا او را
در جـــاده قم دیدم .وقتی مجلس می امد با پراید می امد و در جاده قم
با ماشـــینی دیگر و غیرقابل مقایسه با پراید .اینقدر ریا نکنید با خودرو
دلخواهش بیاید .این بهتر است یا ان ریا؟! متاسفانه بچه انقالبی های
خودمان را هم طوری بار اوردیم که چشم شان فقط به ظاهر است .ریا
بد چیزی اســـت .ریا واقعا بنیان یک انقالب اخالقی را می سوزاند .من
می گویم بگذارید افراد شفاف باشند ،شفاف بگویند این بنز من است
یا نتیجه تالش های قانونی و شـــرعی من است یا ارث پدری من است.
این بهتر است یا ان؟ با فولکس واگن قدیمی یا ژیان بیاید و بعد پشتش
یک اتفاق دیگری بیفتد و بعد این بشود انقالبی و ان بشود ضدانقالب.
بابتظاهریکباباستوباباخالقاشرافی،بابدیگریاست.
اخالق اشرافی را هم باید تعریف کنیم.
برایمقابل قبولاستکهبگوییماقایایکسزحمتکشیدهاستیاارثی
به او رسیده و رفته یک ماشین خوب خریده است تا اینکه این اقا بیاید
و بگوید مثال من ندارم .بعد به این وســـیله کاسبی کند ،مثل خاوری.
یکی می گفت من با او کالس داشتم و یک روز با او کاری داشتم .یک
چفیه هم بسته بود .به من گفت :که االن نه (وقت ندارم) .من االن باید
بروم مالقات رهبری.
من فقط تاکیدم این است و باز هم تاکید می کنم ،در این فرایند مبارزه
که حتما یک غایتی هم دارد و غایت هم باید روشـــن باشد ،شما نباید
بی تفاوت باشـــید و بگویید ما فعال بنشینیم و کار نظری کنیم .دیگر
فرصتی نیستو باید موضع بگیرید.
ارزیابی جریان عدالتخواهی
جریانعدالتخواهیموجودکشوریکاسیب هاییدارد.خودشان
هم دچار دعواهای داخلی هستند و هیچ کسی ،به صورت جدی
دیگری را قبول ندارد .از ان طرف هم نهاد قدرت نمی داند نسبت
بـــه این جریان چه موضعی باید داشـــته باشـــد .باالخره جریان
عدالتخواهی باید باشد و از ان طرف هم باید به لحاظ ساختاری،
برایتوسعهجریانعدالتخواهیظرفیت سازیکرد؛نهاینکهمانع
شـــویم .از این رو دنبال این هستیم که ببینیم خاستگاه تغییر و
تحوالتی که در این 4دهه در مورد عدالتخواهی در کشور افتاده
است،چهبوده،واینروندکهطیکردیمچگونهطیشدهودراینده
چه اتفاقی می افتد .ما نباید جریان عدالتخواه را از دست بدهیم.
لذادنبالیکتحلیلخوبازاینشکل گیری هاوعلت هاهستیم.
نیازها و اسیب ها را باید شناخت و به موقع ،فرصت ایجاد کرد.
برخالف خیلی صحبت هایی که می شـــود ،من معتقد هستم بهترین
کارنام ه مـــا در مورد عدالتخواهی همان ده ه اول (دهه )۶۰اســـت.
بهترین موقع ان دوران بود چون ما واقعا به برابری و شایســـتگی گرایی
نزدیک تر بودیم .به رغم اینکه شرایط جنگی داشتیم ،باالخره توزیعی
که صورت می گرفت یـــک توزیع مردم محورتری بود .با پایان جنگ ما
وارد سیاست های نوسازی شـــدیم .سیاست نوسازی همان داستان
پهلوی اســـت .منتها فکر کنم که یک حُ سنی زمان پهلوی داشت که
دیگر یک ایدئولوژی اسالمی باالی سر ان نبود و تو می دانستی با چه
کسیمصافمی کنی.
ازخطب هنمازجمعهتئوری پردازیشد.
بله .در ســـال ۶۵یک مقایسه کردم بین نظام اقتصادی مرحوم اقای
هاشمیومرحوماقایاذری قمیونظاماقتصادیهردورادراوردم.هنور
منتشرنکرده ام.امااقایاذری قمیدیدهبودوگفتهبودخیلیعالیاست
و من خودم هم فکر نمی کردم .اما برای اقای هاشمی نفرستادم ،چون
برایم معلوم نبود که به دستش می رسد یا خیر .ایشان که رئیس جمهور
شد،دیدگاهشبهاقایاذری قمینزدیکشد،امابایکمبنایدیگری.
نظاماقتصادیاقایهاشمیرابراساسخطبه هاونظاماقتصادیاقای
اذری قمی را براساس یادداشت هایی که در روزنامه رسالت نوشته بود و
برخیازکتاب هایدیگرشاناستخراجکردم.یکنظامبایدمبنا،رابطه،
اجزاءوهدفداشتهباشد.مبنایاقتصادیاقایاذری قمینظارتدولت
است و اجزای ان بخش خصوصی است .غایت ان ،عدالت فردی است
و ربط ان احکام شرع است .نظام اقتصادی اقای هاشمی این طور بود
کهغایتانبسطعدالتاجتماعیازطریقبسططبق همتوسطبودونه
عدالتفردی.عدالتاجتماعیبهمعنیبسططبق همتوسطاستوبعد
اجزایانسهبخشتعاونیودولتیوخصوصیاست.مبنایاقتصادی
اقایهاشمیکنترلدولتاستومبنایاقایاذری قمینظارتدولت
است.دردیدگاهمرحوماقایهاشمیمبنا،قانوناساسیاست.معلوم
اســـت ان کسی که می خواهد طبق ه متوسط را بسط دهد ،باید به یک
کنترلیبرسدونگاهایشاندرخطبه هاکنترلیبود.بعدیک دفعهرهاشد
و به یک سمت دیگری رفت و دیگر از عدالت خبری نبود.
زمان اقای هاشمی کال به سمت یک اقتصادی رفتیم که نه بوی توسعه
درون زا می داد و نه بوی اســـتفاده از سرمایه داری داخلی و بومی .دور ه
ســـوم ،دور ه اقای خاتمی بود که شـــعار عدالت را هم نمی داد و بحث
توسع هسیاسیرامطرحمی کرد،ولیجهاددانشگاهییکنظرسنجی
انجام داد ۵۱.درصد کســـانی که بـــه اقای خاتمی رای داده بودند به
خاطر مشـــکالت اقتصادی به او رای دادند .در این بین بود که جنبش
عدالتخواهی هم تشکیل شـــد و ما هم در جمع شان چند سخنرانی
داشـــتیم .البته چندان به حرف های ما توجـــه نمی کردند .در کتاب
«مناقشه حق و مصلحت؛ بن بســـت جنبش دانشجویی» ،سخنرانی
نشستسراسریکرمانوجوددارد.بعدهاایشانگفتتنداگربهانهاتوجه
کرده بودیم االن حال و روز ما این نبود .در یکی از سخنرانی ها گفتم که
این جنبش به بن بست رسیده است .در نشست دیگری به انان گفتم
که وظایفی رابرای شما ذکرمی کنم :داشتنیک نظری همبارزاتی روشن
باتوجه به گفتمان انقالب اسالمی و پرهیز از برخوردهایانفعالی؛ هر از
چندگاهی تفکیک ذهنی انقالب اســـامی از جمهوری اسالمی برای
پاسداشت ارمان های انقالب اسالمی؛ درک و تبیین انقالب اسالمی؛
داشتن یک تئوری روشن درمورد شناخت و نقد؛ درک صحیح ضرورت
نقد و موانع نقد و شـــرایط ساختاری جامعه؛ عدم خلط روشنفکری با
فعالیت های سیاســـی مربوط به گروه های سیاســـی (شما روشنفکر
هســـتید و گروه سیاسی نیســـتید)؛ عدم ورود در بدن ه قدرت دولتی و
تبدیل شدن به اُبژ ه نقد؛ پرهیز از اعتماد مطلق به اصحاب جدید قدرت
(دولت جدید یعنی احمدی نژاد می اید ولی مراقب باشید و به او اعتماد
نکنید)؛ تبدیل نشـــدن به ابزار هژمونی (شما اگر تبدیل شدید به ابزار
هژمونی او ،او از طریق شما کارش را پیش می برد)؛ پرهیز از ابزارگرایی
و ماکیاولیسم ،به ویژه ماکیاولیسم مذهبی به معنای استفاد ه ابزاری از
اخالقواموزه هایدینیبرایحفظقدرت(مااوجماکیاولیسممذهبی
را در زمان احمدی نژاد داشتیم)؛ توجه به گفتمان خودانتقادی یا نقد
درون درونی .بحث دیگری هم تحت عنوان جنبش دانشجویی و موانع
ادامه در صفحه۱۶ صفحه 15
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
اندیشه
ادامه از صفحه۱۵
نقد داشـــتم که در نشست ساالن ه جنبش عدالتخواه دانشجویی در
کرمان سال ۱۳۸۵برگزار شد .انجا ۲۸مانع نقد را گفتیم .چند نکته
هم در ارتباط با خود جنبش بیان شد.
این امر با ریاست جمهوری احمدی نژاد مصادف شد .بارها به اعضای
جنبش گفتم مراقب باشید دولتی که می اید ،شما باید کماکان ناقد
باشید و وارد بدن ه قدرت نشوید .دور دوم ( )۱۳۸۸هم باز اینها را دعوت
کردم.درانجابازگفتمشمااصالواردنشویدومفهومیموضعبگیرید.
در دور دوم ،من دیگر منتقد اصلی شدم .از سال ۸۵نقد احمدی نژاد
را شروع کردم و اینها هم به تدریج از من فاصله گرفتند .در انجا گفتم
کهموضعنگیریدوکاندیدامعرفینکنید.برایاینکهیاکاندیدایشما
موفقمی شودیانمی شودواگرموفقبشودکهدیگرنمی توانیدنقدش
کنید و اگر هم نشود شما خودتان حیثیت خودتان را به باد داده اید که
کاندیدای شما رای نیاورده است.
جریان اول جنبش دانشجویی ،خود جنبش دانشجویی ۱۶اذر بود و
جنبش دوم بچه های انجمن اسالمی که النه را گرفتند و این جنبش را
من به عنوان جنبش سوم معرفی می کردم .حاال ظاهرا می شود گفت
نظریه پردازشانهمبودم.بعدکهبحثبهبن بستجنبشدانشجویی
رسید و اخرین گفتار من تحت عنوان «اجتناب جنبش دانشجویی از
ابرازهژمونیکواستیالییشدنقدرتدولتی»بود،اینهاهممتاسفانه
جذب قدرت شدند.
بعدازاینکهاحمدی نژادامد،شایدهمازقبلش،جذبشدندودیگرنقد
هم نمی کردند .نه تنها نقد نمی کردند بلکه هر کسی هم نقد می کرد،
مقابلهمی کردند.حداقلدرنقدکسیکهمثالزمانیپدرمعنوی شان
بوده،بایدکمیرعایتمی کردند.امامعلیمی گویندمَن َع َلّمَ نی حَ رفا
َفقَد َص َّیرَنی عَبداً .دیگر فحش ندهید .فحش هایی به ما می دادند که
می گفتمخدایایکروزیمی شودکهقطعشود؟یکشبخوابدیدم
قطعشدهاستوانزمانیبودکهدیگراحمدی نژادرفتهبود.اصالیادم
رفته است سیاست چطوری شد...
زمانی کهمشایی تایید صالحیت نشد؟
نمی دانم .از زمانی که برخی از سایت ها افول کردند قطع شد .خیلی
از عالم سیاست متنفر شدم .خیلی غیراخالقی است .مثال یک سایت
عدالتخواهمطلبیراجعبهجاسوسیموسویانگفت.موسویانپیش
منامدوگفتاینپرونده هایمن.بهاینسایتعدالتخواهگفتمببینید
چرا وارد بازی احمدی نژاد می شوید .احمدی نژاد می گوید جاسوس
اســـت و شما می گویید جاسوس است! شما نباید این طوری موضع
بگیرید .بعد که توکلی گفته بود من از موسویان عذرخواهی می کنم،
ایشان پرونده اش را به من داد .موسویان از ان سایت شکایت کرده بود
و ان سایت هم از بچه های عدالتخواه بود .پیش خودم گفتم شکایت
می کنـــد و می برد و بعد او را می خوابانند و چهار تا شـــاق می زنند.
حـــاال منی که تا حاال در عمرم با اقای روحانی تماس نگرفته بودم ،به
خاطر اینکه اتفاقی برای او نیفتد ،گفتم این فرد می خواهد یک عمر
عدالتخواهیکند.االنمحکوممی شودوشالقمی خوردودیگرکسی
از نظر اجتماعی باورش نمی کند .موسویان هم هیچ حکم جاسوسی
نداشت .احمدی نژاد را نشناختید؟ ترامپ را بشناس همان است .این
ترامپیکچهره ایازاحمدی نژاداست.ماازنزدیکلمسکردهبودیم؛
این ادم فرصت طلب و ماکیاولیست یکه تاز را .بچه ها را گول می زد و از
هر کسی که یک مقدار عِرق دینی داشت استفاده کرد؛ لعنت خدا بر
این تیپ ادم ها.
به اقای روحانی زنگ زدم و گفتم به اقای موســـویان بگویید دست از
شکایتش بردارد .گفت« :خودت با او صحبت کن ».اقای روحانی من
رادرمرکزتحقیقاتاستراتژیکمی شناخت.باموسویانصحبتنکرده
بودم.شروعکردمبهصحبتکردنبااو،کهاینبه صالحنیست.گفت:
«شما یک نامه به من بنویس ،من این کار را می کنم ».گفت« :یک نامه
بنویسهرطورخودتمی دانی».یکنامهنوشتموگفتم«:اینشکایت
درست نیست ».این بنده خدا هم یک نامه نوشت که به احترام فالنی،
منشکایتمراپسمی گیرم.حاالاوپسگرفتهوبخشیدهاستامااینها
نمی بخشند .شروع کردند که نه ما می خواستیم تا اخرش برویم ،این
جاسوسبودهوتوگفتیجاسوسنیستوتوعذرخواهیکردی.توکلی
چنیننامه اینوشتهبود.منگفتماینراببخشوازاوبگذروشکایتت
راپسبگیر.اینیعنیمنعذرخواهیکرده ام؟گفتمتقصیرمناست.
بایدشالقمی زدند.انوقتفهمیدممندارمخودمراخرجچهکسانی
می کنم؟ بعدها مرتب امدند و تماس گرفتند .اخیرا هم تماس گرفتند
که شما بیا و یک نشست ساالنه با ما داشته باش .گفتم در یک صورت
می ایم.منبهشماگفتمکاندیدامعرفینکنیدولیگوشندادید.من
به شما خیلی چیزها گفتم و االن هم اگر بخواهید دوباره روی خوشی
نشان دهم باید یک بیانیه بدهید و خودتان را اسیب شناسی کنید و
اشتباهاتخودرابگویید.نکردندونگفتند.گفتماینرشدشمااست.
دوبارهامدندکهماجدیدهستیم.گفتممندوتوصیهبهشمادارم:یکی
اینکهواردمصادیقنشوید.مگرشمادادگاههستید؟شماچهمی دانید؟
بعضی وقت ها افرادی می ایند و شما ملعب ه دست انها می شوید .یکی
اطالعات به شـــما می دهد برای اینکه برنامه ای دارد .شما سیاست را
نمی شناسید .شما ادم های پرشور هستید و الت فعل انها می شوید.
گفتم ورود مصداقی نکنید .ضمنا شما چرا دغدغ ه ازادی ندارید؟ مگر
ازادی کم اهمیت دارد؟ مگر ازادی بخشی از عدالت نیست؟ دوم هم
اینکه گاهی کارهای ناشایست می کنید .مثال جمع می شوید و یک
پالکارد دســـت تان می گیرید .کارهای اساسی تر و مبنایی تر کنید.
کارهای مفهومی و تئوریک کنید .بروید سر و ته قضایا را دربیاورید تا
انجاییکهمی توانیدوبعدشیوه اشهمشیو هخاصیباشد.دیدمدیگر
نمی توانم یعنی احساس کردم که دیگر انگیزه ندارم .دیدم انها گوش
ندادند .ادم می گوید خودش را خرج چه کسی کند .ما خرج تئوریک
کردیمگوشنکردند.اقایموسویانکهمنراکهنمی شناخت.بهاوزنگ
زدم ،احترام کرد .من یک نامه نوشتم و بعد شکایتش را پس گرفت .این
جای تشکر دارد .حاال تشکر هم نکردی نکردی ،چرا فحش می دهی؟
خیلی اذیت شدم و گفتم دیگر بس است و کنار کشیدم.
حاالطرفدرکیهان،علیهمنمی نویسدبهصرفاینکهمنگفتماتفاق
،۸۸مخملی نیست .به سه دلیل علمی (زمینه ،ساختار و عامل) :اوال
در جاهایی اتفاق می افتد که سابق ه شبه تمامیت خواهی دارند و این
نقض غرض است .به خودتان ناسزا گفته اید .فحش به خود می دهید
و نکنید این کار را .نکت ه دوم اینکه باید به لحاظ ساختاری ثابت کنیم
کـــه یک ارتباط فکری و مالی بین خط دهندگان اصلی بیرونی و این
حرکت وجود دارد و نکته سوم این رابطه باید بینخط دهندگان و سران
این حرکت (اقای میرحسین موسوی و اقای کروبی) باشد؛ نه انهایی
که دو نفر را هم نتوانستند بسیج کنند .این را برای ما نشان بدهید .از
بســـیج دانشجویی به منزل ما امدند و گفتند ما برای شما می اوریم.
گفتماسمشراهرچهمی خواهیدبگذاریدامامخملینگذارید.بگویید
جر زدند ،بگویید بدعهدی کردند ،بگویید شورش کردند و هم ه اینها را
بگوییدولینگوییدمخملی.رفتندکهبیاورند،چندسالاسترفته اندکه
بیاورند.بازوروالقاکهنمی توانمطلبیراخوراند.بندهبهزورنمی پذیرم
اتفاقا این یک خصلت انقالبی است.
کیهان هم بعد از زمانی ،حمله را شـــروع کـــرد و بعد از انتخابات ۸۸
و این موضع من .جنبـــش عدالتخواه هم و البته نرم تر و مودبانه تر با
اینها بود .نتیج ه انتخابات که معلوم شد ،همان جمعه احساس خطر
کردم .احساس خطر کردم که شورش می شود .گفتم خدایا باید چه
کنم؟ این را باید به رهبری برسانم .بالفاصله روزنام ه اعتماد ملی با من
مصاحبه کرد و فردایش چاپ شد .در انجا لزوم تشکیل یک حکمیت
را طرح کردم .باید حکمیت تشکیل شود و رهبر هم تشکیل دهد که
سرفرصتبررسیکنند.شنبهچاپمی شدومننگرانشنبهبودم.به
جواد ایروانی که در بیت است گفتم شورش می شود .گفتم« :من کار
کردم ،شم دارم ،شهود دارم ،حس دارم ،می فهمم ،من ترور حجاریان
را هم پیش بینی کرده بودم که وقتی ترور شـــده بود گفتند تو از کجا
می دانستی؟»گفتم«:شهود».الحمدللهبهانکسیکهگفتهبودیمادم
خوبی بود و اِال باید االن ان تو می بودیم که او می داند و اطالعات دارد.
حاال تو بیا ثابت کن کدام اطالعات؟ بعد علیه بنده در کیهان نوشتند
و کلی الطائالت و اراجیف بار من کردند و کسی نوشت که خودش از
تائبانمشروطومصداقواقعیچرندیاتسفارشیبود.لیاقتنداردکه
اسمش را بیاورم .تا ان زمان سه بار علیه من در کیهان نوشته بود و من
به شریعتمداری گفته بودم و او عذرخواهی کرده بود .خیلی وقیحانه
نوشته بود و تمام گذشت ه من را زیر سوال برده بود؛ گذشت ه کسی که
یک عمر اصول گرا بوده است ،همه جا اصول گرا بوده ،دروغ و راست.
مثال گفته بود ،اســـمش را در لیست مجلس نگذاشتند .درحالی که
قالیباف و رضایی و الریجانی با بنده تماس حضوری داشتند که بیا و
منگفتمدیگرنمی ایم.
مجلسهشتم؟
بله ،گفتم من دیگر نمی ایم .گفتم ســـقف مصلحت چه اندازه است؟
دارد کمرم را خرد می کند؟ من اهل مصلحت نیســـتم .شما تضمین
می کنید که این دفعه فضا باز تر شود و سقف باالتر رود؟ از سال ۸۵در
برنامهتلویزیونیگفتمدیگرکاندیدانمی شوم.فقطاینهارانمی گفت،
گفت تا ده ه ۸۰اصالح طلب جریانی بوده است .گفتم اگر من سال
۸۰اصالح طلب بودم ،شما «اسیب شناسی اصالحات» من را بروید و
بخوانید« ،رنسانس دیگر» من را بخوانید .اینها همه مربوط به سال۸۰
وقبل ترازاناست.بایککسیبدهستیدچرااینکارهارامی کنید؟!
خدالعنت تانکند،فرداباعاقبت تانواخرت تانچهمی کنید؟بهصرف
اینکه من یک کالم گفتم مخملی نیست ،تمام حیثیت فکری و علمی
و ...من را به باد می دهید؟
حمالت فقط از این طرف نبود و همه جا به من حمله کردند .ســـایت
رجانیوز را ببینید چـــه جمالت و حمالتی بر بنده بار می کرد؟ هرچه
می گفتموهرچهعدالتخواهانهبحثمی کردم،می گفتندچونخودش
دروندولتنیستاینحرف هارامی زند.چونمنمنتقداحمدی نژاد
بودم و واقعا هم بودم .قبل از اینکه دور دوم بشـــود ،من فهمیدم این
رجالچهکسانیهستند،دجالبایدمی گفتم.منفهمیدماینمریدِ
ان مشایی است .در رای اعتماد من بودم که نقد کردم .من بودم که دو
وزیرش را نقد کردم .وزیر اطالعاتش را نقد کردم ،وزیر اموزش عالی را
نقد کردم .یک نفر را به عنوان وزیر نفت معرفی کرده بود .پرونده اش را
مرحوم فاکر نشانم داده بود .من رفتم در کمیسیون اصل ۹۰و پرونده
این اقا را دیدم که به عنوان وزیر نفت می خواست معرفی شود .رفتم به
اقای الهام گفتم« :تا ساعت ۱۱روز رای اعتماد ،مهلت می دهم ایشان
انصراف بدهد و اِال من به عنوان مخالف ثبت نام می کنم .من را هم که
می شناسید،چیزیراکتماننمی کنم.گفتمهم هپروندهرامی دانم».
فیلم هاراببینید.هیچگاهمنراانجلونمی بینید.وقتیرئیس جمهور
می اید ،همه می دوند و می روند .حتی احمدی نژاد یک وقتی کاری با
من داشت ،معاون پارلمانی را فرستاده بود با کلی مقدمه چینی که ایا
شماکهنمی ایید،اگررئیس جمهورهمشمارادعوتکندبرایگفت وگو
نمی روید؟گفتم«:بهشرطاینکههیچکسنباشد».می دانیدبرایچه
هیچ کسنباشد؟برایاینکهمی خواهمیکچیزهایتندیبهاوبگویم
ولی می خواهم نشـــکند و خرد نشود .خدا می داند چند وقت پیش،
برای من نکوداشت گرفتند و می خواستند نطق های من را در مجلس
بگذارند .گفتم به شـــرط سانسور ان قسمتی که احمدی نژاد نشسته
اســـت .ادم باید شرف داشته باشد .ان موقع من نقد می کردم و االن
من کاری ندارم به هیچ کس.
وزیر نفت را می گفتید.
تا ساعت ۱۱انصراف داد .گفتم اگر چیزی نبود چرا انصراف داد؟ برای
همینعلیهمننوشتند.بهارشیورجانیوزمراجعهکنید.
این را می فرمودید که چون منتقد احمدی نژاد بودید ،شروع به
حملهکردند،از جملهرجانیوز.
حمالت شدیدی کردند ولی جنبش عدالتخواه باز کمتر .مثال یکی
دو تا یادداشـــت دیدم و خیلی ناراحت شدم ،ادم باید یک مقدار
حرمت نگـــه دارد .البته رجانیوز که وحشـــتناک بود .می دانید
مشکل ما چه کسانی بودند؟ انها که در جنبش عدالتخواهی نفوذ
کردند .فقط احمدی نژادی ها نبودند .احمدی نژادی ها اینقدر
قدرت هژمونیک نداشـــتند .کسانی امدند و جنبش عدالتخواه
را منحرف کردند .حاال فاصله گرفته اند .جنبش می توانســـت ان
صالبت تئوریک و روشـــنفکران ه خودش را ادامه بدهد .االن هم
بارها به اعضای جنبش گفته ام اگر می خواهید ان مقطعِ شـــما
احیا شـــود ،باید خودتان را نقد کنید و اسیب شناسی کنید .این
اشکالی ندارد و مصداق نقد درونی است .از وقتی پایداری ها نفوذ
کردند ،این اتفـــاق ناگوار برای جنبش عدالتخواه رخ داد .چون
خاستگاه تئوریک احمدی نژاد هم پایداری ها بودند.
و شاگردان اقای مصباح.
بله.خوداقایمصباح.اقایمصباحاصالنبایدواردسیاستشود.من
کاری به بحث های فلسفی ایشان ندارم .بنده حداقل در بحث اخالق
درکتابخودبهکتابایشاناستنادکردهواثارفلسفیوعرفانیایشان
را خوانده و می خوانم .اما برخی از مواضع سیاسی ایشان در مغایرت
تام با حضور مردمی و تز مردم ساالری دینی است[ .توضیح انکه این
گفت وگو در زمان حیات ایشان انجام شده است].
تحلیلیبر جنبشعدالتخواهی
به نظر شـــما چرا الگوی جریان عدالتخواهـــی ده ه ۶۰برتر از
متاخرین است؟ سوال دوم این است که مشخصا از دی ماه ۹۶
و در این ســـه سال اخیر که اول اعتراضات دی ماه را داریم و بعد
ماجـــرای ده ونک را داریم و بعد ماجرای ابـــان ۹۸را داریم ،یک
جریان جوانی شـــکل گرفته است که اینها جزء جریان جنبش
دانشجوییهمنیستند.
چهکسانیهستند؟
مثالامثالوحیداشتری،میالددخانچیوعمدتافضایرسانه ای
هستند.وحیداشتریبااعضایجنبشارتباطیداردولیمثال
فرض کنید امیر تفرشی و خیلی های دیگر...
امیر تفرشی هم هست مگر؟ برگشته ایران؟
بله .االن در توییتر فعال اســـت .اینها در شبکه های اجتماعی
همهستند.
از همان قدیمی ها است تفرشی.
بله اینها خیلی هایشـــان سابق ه دانشجویی را دارند ولی انگار
گفتمان فکری انها یک مقدار متفاوت شـــده است و این بستر
شبکه هایاجتماعیمقداریبسترمتفاوتیاست.
این را که نمی دانم.
دراینسهسالاخیرماباپرچم هایمختلفجریانعدالتخواهی
و بـــا چهره های گوناگون و ادم هـــای گوناگونی که هر کدام با
شبکه هایاجتماعیبستریویکرسانه ایداشتهباشندروبه رو
شده ایم.شبکه هایاجتماعیاینقدرترابهانهادادهاستکه
رسانه باشند و هر کدام بیانی را مطرح کنند .در این فضا چقدر
فکر می کنید اینها به ان الگوی مطلوب نزدیک هستند؟ البته
فرمودید ده ه ۶۰را هم الگوی مطلوب نمی دانید و در مقایسه
فرمودید .شـــما الگوی مطلـــوب عدالتخواهی را یک الگویی
می دانیدکهبهنقداصیلمتعهداستووابستهوالودهبهقدرت
نیست و می تواند بلند بلند فریادش را بزند...
بله ،روشنفکری می کند .روشنفکری می کند در عین حال مبتنی بر
عقالنیتحرف هایشرامی زندوگرفتاراحساساتوهیجانوعواطف
نمی شود.
خلط مفهوم و مصداق نمی کند و بیشتر مفهومی کار می کند و وارد
مصادیق نمی شـــود و اگاهی بخشـــی می کند .اخر ،نتیج ه عکس
هم می دهد .هم نتیج ه عکس می دهد و هم انهایی که ان طور تند
می شوندبعدانگاهکنیدمی بینیدخیلیکندمی شوند.
این جریان در حال تکوین اســـت و خودشـــان ادعایشان این
است که ما در حال شکل گیری هستیم .این مختصات را چطور
می بینیدوباتوجهبهاینظرفجامع همامی توانیمبااینساختار
و با این زمینه و بـــا این ظرف ،یک جریان اصیل عدالتخواهی
داشتهباشیم؟
ما می توانیم یک جریان اصیل عدالتخواهی داشته باشیم با همین
درک کلی که من از کارهای شـــما دارم و با این خط سیری که دارید
دنبالمی کنیدکهاوالانجاگفتمیادتاننرودکهعدالتاقتصادیاست
و اینجا می گویم که یادتان نرود عدالت فقط اقتصادی نیست .نگاه
همه جانبه نگرداشتهباشیدوشمانمی توانیدمثالعدالتاقتصادی
بدون اخـــاق ،عدالت بدون معنویت ،عدالت بدون ازادی ،عدالت
بدون سایرعدالت ها.
مثالسیدمجیدحسینی...
من اینها را نمی شناســـم .اینها را نمی دانیم این طوری هستند یا نه،
چونبعضی هارامی شناسم.
کالشبکه هایاجتماعیراپیگیریمی کنید؟
من اصال نیســـتم .ولی هر از چند گاهی در واتساپ می بینم .یک
نفر باید بیاید یادم بدهد ،بلد نیستم .کار من شده است پاک کردن.
جنبـــش عدالتخواه بچه هـــای خوبی بودند ولی نتوانســـتند ان
همه جانبه نگری را داشـــته باشـــند .من که نمی گویم حرف من را
بپذیرید .ما که نمی خواهیم اقا باالســـر باشیم .بیایید بحث کنیم تا
یک وجه مشـــترک پیدا کنیم .درک ها نسبی است اما داوری نسبی
نیســـت .به یک جایی می رسیم و عمل کنیم .نمی شود توافق کنیم
و بعد زیرش بزنیم.
از این موارد ،زیاد دیدید؟
دیـــدم .یا تن به این گفت وگـــو نمی دادند یا مثال به انها می گفتید
کاندیدامعرفینکنید،بهنفعتاننیستوخودتانهمکاندیدانشوید
توجهنمی کردند.تازهمجلسبیشتریننزدیکیرابهروشنفکریدارد
ولی من گفتم پشیمان هستم و اصال انجا نمی شود کار کرد و خیلی
وضع خراب است.
این حرف نشـــنیدن چقدر خاستگاه ســـاختاری دارد و چقدر
خاستگاه ان عاملیت ها است؟ مثال شما فرد را مقصر می دانید
یاانساختارباعثمی شودکهانحرف هاراگوشنکنند؟چون
مثال می گویند ادم های این تیپ جنبش ،ادم هایی هســـتند
که به این معنا اهل گفت وگو نیســـتند ،نه اینکه با کسی حرف
نمی زننـــد بلکه به این معنا که یک نـــوع خودرایی و یک نوع
در واقع تصمیم در لحظه...
پس حرف نزند؟! این موفق نمی شود.
یک نوع اتش به اختیار به معنای بدش.
نه اقاجان ،اصال اتش به اختیار یعنی چه؟ یعنی هر کسی به اختیار؟
نه،بایدعقالنیتداشتهباشد.عدالتچهبه لحاظنظریوچهبه لحاظ
عملیوچهبه لحاظگفتمانیارزشمندترازاناستکهمثالدستاویز
یک سری مواضع احساسی بشود که نمی داند پشتش هم چه خبر
اســـت .خوب شما به همه می توانید گیر بدهید .مثال یک زمانی راه
انداختنداقازاده.بعدزنگمی زدندومی گفتندشماوارداینکمپین
نمی شـــوید؟ گفتم دست بردارید .هر دو را ببینید .خوب اقازاده اگر
اقازاده اســـت به خاطر اقایش است .اقا را ول کردید و چسبیدید به
اقازاده؟! بعد هم معلوم نیســـت چه کســـی اقازاده است؟ یعنی اقا
چه کسیاستکهفرزندشمصداقاقازادگیاست؟یعنیفرزنداقایی
کهسالمبودهوسمتیداشتهاست،اینراهمشمامی گوییداقازادهو
پدرشاقایاصطالحی؟اگراقازاده ایغلطاست،اقایشغلطاست.
اوتوانستهازاینفرصتاستفادهکندولیشمازورتبهاونمی رسد.در
اینفضایاحساسیمی گوینداینحتماخودشداردردگممی کند.
وقتیفضااین طورظاهرگرایانهمی شود،این جوراحساسیمی شود،
دیگرنمی شودحرفزد.یکامواجاینچنینیراهمی اندازند.امواجی
که واقعا پشتش هیچ چیزی نیست.
مثال به من که یک دور نماینده بودم و از هیچ امکاناتی هم استفاده
نکردم و از هیچ امتیازی هم بهره مند نشدم و کنار کشیدم ،به من هم
می گویید اقا! خوب حداقل بگویید اقا به کســـی می گوییم که االن
مسئولیتی دارد یا از مسئولیتش سوءاستفاده کرده است ،یا نامه ای
برای بچه اش نوشـــته است و بچه اش را توصیه کرده است تا به فالن
ادارهبرود.می دانیدچهمی شود؟شیرتوشیرمی شود.یکمصاحبه
۱۶
چهارشنبه 3خرداد ۱۴۰۲شماره ۳۸72
صاحبامتیاز :دانشگاه ازاد اسـالمی -مدیرمسئول :محمدامین ایمانجانی -سردبیر:مسعود فروغی
تلفن وفکس )021( 62999495 :کدپستی۱۱۳۵۶۳۳۸۱۶ :
چاپ:چاپخانهدانشگاهازاداسالمی
نشانی:خیابانحافظ ،پایین تر ازجمهوری ،روبه روی ساختمان بورس ،ساختمان فرهیختگان ،طبقه سوم
کردم و گفتم که جمهوری اسالمی باید به یک سمتی برود که همه
اخته باشند .دیگر وقتی اخته هستند ،اقا زادگی اعم از پسر زادگی و
دخت رزادگیمنتفیمی شود.اصالنظامجمهوریاسالمیاختگانرا
استخدامکندواختگانبشوندمقامرسمی تااینهاخیال شانراحت
باشـــد و ایمن باشند .سال ۸۸که خودمان را از دانشگاه بازنشست
کردیم ،برای چه چیزی این کار را کردیم؟ گفتیم افتخار کنیم که منع
رطب نکرده باشیم .در حالی که خود رطب خورده باشیم .از همه چیز
کنار کشیدیمتا کسی بفهمد افروغی هم این طور بود و خانهنگرفت،
فالن نکرد ،می خواســـت کسی باشد که همه ناامید نشوند و خانه
نشســـت .زمانی که من علیه اقای رحیمی ،رئیس دیوان محاسبات
مجلس هفتم و معاون اول احمدی نژاد چیزی نوشته بودم ،رفتند و
طیشب نامه ایمنزلروستاییومحلمطالعهماراکاخمعرفیکردند
ودوطویلهروستاییازکارافتادهکنارمنزلراکوخروستاییالقاکردند
و کاخی در برابر کوخ جا زدند.
عدالتخواههمافتاددراینماجراها.منواقعانسبتبهاینپایداری ها
چندانخوش بیننیستموهمنسبتبهسازگارینظروعمل شانوهم
عمقدیدسیاسیونحوهبرخوردشانتردیدونقدجدیدارمکهبماند.
به من بگو چه کسی الگوی ما باشد؟ من می گویم علی .ببینید علی
چطور برخورد می کند ،ببینید علی چه کار می کند ،علی نسبت به
امرایخودشخیلیبی رحماستولینسبتبهمردمخیلیدل رحم
اســـت .می گوید خطایی از مردم ســـر زد بگذر ولی از کوچک ترین
خطای امرای خودش نمی گذرد .روح عدالت را باید فهم کرد .علی
یک چهر ه اشنا است و فرهنگ ما علی را می شناسد .گوش شنواتری
نسبت به علی دارد.
این بچه های عدالتخـــواه را نمی خواهیم از دســـت بدهیم .اینها
ســـرمایه های این کشور هســـتند و واقعا هم از ته دل می گویم که
سرمای ه کشور هستند .یک خطاهایی دارند و این خطاها را وقتی به
انهامی گوییدبایداصالحکنند؛اینجریانبه شرطاینکهمفهومی تر
جلو برود ،جامع تر جلو برود ،با عدالت به عنوان یک مفهوم سطحی
برخورد نکند مایه امید عدالتخواهی در کشور است.
وقتی این توصیه را به انها می کنید که مفهومی تر جلو بروید،
این اشـــکال را می گیرند که ما نباید از عمل دور شـــویم؛ یعنی
بحث مصداقـــی را با عمل گرایی مترادف می دانند .می گویند
مـــا می خواهیم روی هوا حرف نزنیم و عدالتخواهی مفهومی،
عدالتخواهی روی هوا است؛ کلی گویی ،فاصله گرفتن از عمل
و فاصله گرفتن از واقعیت.
زیبـــا می گویید .وقتی بحث مفهوم را مطرح می کنم اصوال منظورم
این نیست که یکمفهوم کالن و متافیزیکال است .بحث مفهومی را
بشکافیم.مفهومبهاینبرمی گرددکهمی خواهیدسطحاگاهیمردم
راباالببرید .می خواهیدمردمراحساس کنید.اگربامردمیسرو کار
داشتهباشیدکهانهارااگاهبپنداریدواگاهیانهاراباالببرید،مصداق
انراخودشانپیدامی کنند.متاسفانهمامردمراعاقلنمی پنداریمو
می خواهیم لقمه را داخل دهان شان بگذاریم .مردم خودشان عاقل
هستند و می فهمند .این را کلی می توانم به شما بگویم.
می خواهم یک خاطره بگویم .سخنرانی ای که در برنامه پارک ملت
شبکه یک در دی ماه ۹۰طرح کردم ،در مقایسه با بحث هایی که در
جمعروستایی هامی کردم،هیچبود.منازسال ۸۸بهبعدخاموش
شدم و هیچ چیزی نگفتم .فضا فتنه است و در فضای فتنه باید هم
چون شتر دوساله بود که نه شیری برای دوشیدن و نه پشتی برای
ی ا ْل ِف ْت َن ِه کَ اب ِْن ال َّلبُونِ » بود .در مجلس ختم
ن ِف
سوار شدن دارد« .کُ ْ
یکی از رفقای شهیدمان در مازندران ،یک سخنرانی مفهومی کردم
ولی اسم هیچ کسی را هم نیاوردم .از امام علی و امام حسین و از امر
به معروف و نهی از منکر گفتم .فرماندار و مسئوالن و فرماند ه سپاه
ان منطقه هم بودند .یک پیرمرد بی سواد ۹۰ساله که مرحوم شد و
خـــدا بیامرزدش ،امد به من گفت که فالنی فهمیدیم چی گفتی.
فهمیدیم با چه کسانی بودی .یک ادم بی سواد ۹۰ساله می فهمد
و اینها نمی فهمند؛ یعنی خودش مصداق هایش را ردیف کرد .حتما
باید اسم بیاورم؟ من اسم نمی برم.
شمااسممی بریداماهنوزطرف،دادگاهینشدهاستوهنوزپرونده
برای او تشکیل نشده است .فردا می بینند واقعا این طور نبوده است.
دیگر واقعا ابرو برای شما می ماند؟ یک کسی شما را کوک می کند.
اتفاقااینباعثمی شودکهاگرمی خواهیدمصداقیهمبرخوردکنید،
سندجورکنیدنهاینکهسندبسازید.مستندمستدلوبعدبیابگوکه
مثال فالن اقایی که فالن مسئولیت را داشته است و دارد ،این است
و سند را رو کن .معتقد هستم این بحث ها که مطرح می شود اصال
تفکیکنمی شود.یکدفعهمی بینیدمثالیکنفروقتیفعالیتسالم
اقتصادیداردویکماشینخوبهمخریدهاست،چرابایدثابتکنند
کهاینادمفاسداست؟مناینعدالتخواهیرانمی فهمم.یکوقت
می گوییدنبایداینماشینراسوارشود،خوببهتوچه؟تومالیاتشرا
بگیر .می خواهد سوار شود .تو ثابت کن که مالش حرام است یا رانت
است .بنابراین به نظرمن هرثروتی مذموم نیست.
شما ممکن است بگویید که در نفس االمر همان گفته علی است که
هر جاییثروتیجمعشدبدانیدکهفالناست.اینراهممی پذیریماما
اینهادلیلیبرمصداقاست؟اینیعنیبهجانثروتمندانبیفتید؟ان
کلیدرستاستیعنیجریانساختاریعدالتخواهیوتوزیعمنابع
شماخراباستکهیکنفرب هراحتیمالیاتنمی دهدوشمامالیات
نمی گیرید .شـــما خراب هستید که این طور می شود .من می گویم
اینالزامایکفساداقتصادینیستومصداقیعنیاینکهمی گویید
این شخص رانت خورده است ،این دزدیده است و این اختالس کرده
است ،این ورود مصداقی است و امکان پذیر است .اما ورود مصداقی
کلی ،کجا است؟
چشمه و سرچشمه را باید دید.
بســـتگی دارد .اگر سوسیالیســـتی فکر کنیم ،خب خراب است.
اگر سوسیالیســـتی فکر نکنیم می گوییم مساوات در عین توجه به
شایستگی .این شایستگی داشته است و خالقیت داشته است اما
یک جاهایی اگرلنگ است لنگی را برطرف کنید .مالیات نمی دهد،
پس مالیاتش را بدهد.
من از اولی که در سیاســـت چشـــم باز کردم ،همیشـــ ه می گویم
تمرکززدایی .در این دولت بیشـــترین ندای تمرکززدایی را داشتم.
به وزیر کشـــور گفتم :شما نقدی هم به دولت دارید؟ گفت :ما از روز
اول می توانستیم اختیارات بیشتری به استان ها بدهیم .خوب این را
من از اول دارم می گویم .در عدالت ،اول زیرســـاخت ها را باید تامین
کرد .حداقل بگوییم که زیرســـاخت های عدالت اینها اســـت و بعد
عدالتخواهی را ســـوار بر این زیرساخت ها کنیم ولو زیرساخت های
نظری.امااالنچیست؟االنشماهمین طورمی گوییدعدالتخواهی
ولی فردی نگاه می کنید .اصال نمی فهمید که این ثروت از کجا امده
اســـت و به اینها کار ندارید .ورود مصداقی هم پیدا می کنید چون
تحلیل جریانی نمی کنید .به ظرف توجه نمی کنید .به من گفتند:
اقای قالیباف در شهرداری چطور بوده است؟ گفتم :ایشان در ظرف
متمرکزموجودامدهویککارهاییراکردهاست.بحثاینجااستکه
انظرفخراباست،ظرفباعثشدهاستکهشهرتهرانمساویبا
کشورباشد.شهرداربایدشهرراازاینکشوربودننجاتدهدولیکار
او هم نیست .مثال گفتند یک مقدار به جنوب شهر هم برس ،چهار تا
پارکهمانجادرستکن،خباینکارهاراکردهاستولیاتفاقاباعث
شد که تمرکزگرایی شدیدتر شود .وقتی هم به او می گویی می گوید
به من چه من شهردار تهران هستم .این واقعیت است .من هر جایی
می روموهرحرفیمی زنممی گویندحرف هایتخوباستولیبهما
چهربطیدارد؟گفتم:جالباستماریشه یابیمی کنیموعلت یابی
می کنیمبعدبه هیچ کسیربطیندارد.
من االن می خواهم بنیادی مســـائل را بررسی کنم و نمون ه ان
همین شـــاخص ترکیبی عدالت اجتماعی است .می خواهیم
بررسی کنیم و ببینیم در حوزه مسکن این افت و خیز چه بوده
و سیاســـت ها چه بوده است و بعد می بینیم راه دریافت امار و
اطالعاتاینهارابستند.
اینها را اگر می گویید ،بله ،این بهتر است.
این دو مالحظ ه کالنی که من استنباط می کنم از جهت گیری
کارمانوشمافرمودید،الحمدللهتالشکردیمبهانداز هتوان مان
و وسع مان که با این جهت گیری جلو برویم و جهت گیری اول
اینکه ما اسم کار خودمان را نگذاشتیم مرکز مطالعات عدالت.
مـــا گفتیم مرکز مطالعات و اقامه عدالت یعنی مســـال ه ما این
بود که باید عدالت را از یک بحثی که ســـهل و ممتنع است به
یک بحث عملی برســـانیم و این خودش را در خروجی هایمان
به تدریج نشان می دهد .نکت ه دوم که ان هم مالحظ ه درستی
است .به نظر من یک سلوک شخصی می خواهد این مدلی که
شـــما فرمودید .باید با زیست و سلوک ما پیوند بخورد .اگر ان
روحیه و ان سبک و شخصیت شکل نگیرد خوب ما هم تبدیل
می شویم به کســـانی که عدالت دکان ما می شود .می خواهم
بگویم یک عده ای در واقع خودشان را اخته می کنند با وابسته
کردن خودشان به یک دانشگاه.
شدیدهمشده.خیلیشدیدهمشده.دیگربچه هایده هاولانقالب
نیستندوخیلیفاصلهگرفتیم.
بخشی برمی گردد به هم ه دستگاه های هنجارساز ما و بخشی
دیگرهمبرمی گرددبهاینکهفرمودیدومناینرابه شدتقبول
دارمکههست هاصلیبحثعدالتاقتصادیاست؛اگر چهنباید
منحصر کرد به ان ،وقتی شـــرایط اجتماعی و شرایط زیست و
شرایط معیشت دشوار می شود ،خود به خود خیلی ها اخالق و
معنویتراب هراحتیقربانیمی کنندیعنیاولینچیزیکهازان
خرجمی کنندبرایاینکهبهانمعیشتفکرکنندایناستکه
اخالق و معنویت را قربانی می کنند.
اینجا یک بحثی داریم خالف شما و طبق برداشتی که من کردم.
همین ولعی هم که در مردم ایجاد شده است ،به خاطر بی توجهی
به عدالت است .مردم را در بورس و خرید و فروش طال انداختند.
واقعا خجالت اور شده اســـت .در جلسه شورای فرهنگ عمومی
با موضوع تعاون و مســـاعدت در نیکی ،وزارت کار از ســـازمان ها
و شرکت های تعاونی می گفت .گفتم :تو هنوز نفهمیدی منظور
از تعاون این نیســـت که بیایید مثال از تعاونی اتوبوسرانی برای ما
گزارش بدهید .تعاون یعنی احسان و ایثار و انفاق .گفتم شما این
کشـــور را طمع کار بار اورده اید .طماع شان کرده اید .مگر احسان
از بـــورس می ریزد؟ مگر احســـان از خرید و فروش طال می ریزد؟
بنابراین واقعا اگر به عدالت توجه شـــود ،مردم سر بزنگاه ،بیشتر
احســـان می کنند .االن هر از چندگاهی احسان شـــان به دلیل
هویت تاریخی شان بروز می کند؛ اگرچه در شرایط عادی احسان
ندارند .برای اینکه نوع سیاست ها عادالنه نیست و اگر عادالنه بود
این طوری در شرایط عادی ،گرگ همدیگر نمی شدند .می خواهم
عرض کنم فقط این نیســـت که بگوییم مردم به دلیل مشـــکالت
اقتصادی می روند؛ نه .مومن ه و مومن ما در بازار بورس افتاده اند و
ادم از خودش خجالت می کشد.
دقیقا همین طور اســـت و این را می خواهم در تکمیل فرمایش
شـــما بگویم که خودخواهی یا این طمع و ولع ،یک اثر بازتابی
دارد .متاســـفانه این خودخواهی از مسئوالن هم شروع شده
است و وقتی تسری پیدا می کند در جامعه ،توصیه کنندگان
می گوینداحسانومساواتولیجامعهمی بینداینمسئوالناز
همهخودخواه ترهستندواینخودخواهیمثلویروسمنتشر
می شـــود .ولع و حرص باعث می شود من هم بروم و وارد بازی
بورس شوم و ان یکی هم برود وارد بازی سکه شود.
و اینجا است که می شود عدل و جود را با هم گره زد ،یعنی جود بدون
عدالت که امام علی هم می گوید ان خاص است و ان عام است ،اول
ان عام را حل کنید و بعد وارد جود شوید .یعنی ان عدالت مشکل
دارد .بحث عدالت شـــما ارزشمند است ولی این ارزش و فضیلت
نباید دست هرکســـی بیفتد چون خرابش می کند و گند می زند.
نکند اســـتفاد ه ابزاری کنید .امام علی می گوید که انســـان ها دو
دســـته هستند :عده ای خودشان را می خرند و عده ای خودشان را
می فروشند .باید خودمان را بخریم نه اینکه بفروشیم .عدالت باید
دست کسانی باشـــد که خودشان را می خرند و وقتی خودشان را
می خرند یعنی ازاد هســـتند و ادم ازاده می تواند دم از عدالت بزند
چون عدالت فقط حرف نیســـت .یعنی لقلق ه زبان نیست و عدالت
در وهل ه اول عمل است و یک مقدار روی عمل بیشتر تمرکز کنید
که ان عمل چیست.
به تعبیر عالمه حلی چاه خانه شان را پر کرده باشند.
افرین .مفهوم عمل ،مغفول واقع شده است ،االن یکی از دوستان،
دیالکتیکامامرابادیالکتیکنسلاولفرانکفورتمقایسهمی کند.
امام خمینی چقدر روی عمل تاکید داشت و او حرفش این است که
می گویدمی خواهیدسندیازاندیشه هایامامبه دستبیاوریدبروید
صحیف ه نور او را نگاه کنید نه کتاب های قدیم ایشـــان را .چون این
صحیفه در عمل شکل گرفته است و سند اصلی اندیشه های امام در
اینصحیفهاست،چونتاریخدارد،زماندارد،مکانداردوعملدارد.
از مبانی شروع کنیم .از تفسیر سور ه حمد و چهل حدیث .اتفاقا ان
تفسیر سور ه حمد و فهم درست چهل حدیث در گرو فهم عمل امام
در صحیفه است.
اینتفسیرشاست.مسلماستکهصحیفههمیکخاستگاهتئوریک
دارد و یک چیزهایی بسط پیدا کرده است. صفحه 16