روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۶۸
روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۶۸
روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۶۸
بی خردی گروهک مستقر در افغانستان در ماجرای سد کمال خان نشان داد همسایه شرقی در حکمرانی از چاله حکومت غرب گرا به چاله دیگری افتاده است
حقحیات؛گرفتارچرخهباطلطالبانیسموغرب گرایی
۲و۷
روزنامهخبری ،تحلیلی ،دانشگاهیصبح ایران
صدای نخبگان ،نگاه جوانان
روایت خبرنگار «فرهیختگان» از دیدار نویسندگان تاجیکستانی حاضر در نمایشگاه کتاب تهران با محمود دولت ابادی
در زندان پهلوی هم به
زبان فارسی فکر می کردم
16صفحه
۳۰۰۰تومان
شماره مسلسل 460۶
شنبه ۳۰اردیبهشت۱۴۰۲
۲۹شوال 1444
۲۰می 2023
شماره 386۸
۱۲و ۱۳
w w w . F d n . i r | Sat | 20 May 2023 | vol.14 | No. 3868 | 16 Pages
روایت معین احمدیان ،خبرنگار «فرهیختگان» از سفر یک هفته ای
به سوریه و لبنان همزمان با دیدار تاریخی بشار اسد از عربستان
سفر به گرای
صفر درجه
چرا با اغاز سال ۱۴۰۲خودرو در بازار توزیع نشد؟
افزایش ۶۰درصدی موجودی
انبار خودروسازها در فروردین امسال
8
یادداشت
رئیس مرکز عمران ،امالک و مستغالت دانشگاه ازاد در گفت وگو با «فرهیختگان»:
۲۰نکته جذاب از فعالیت شرکت اپل
پشت پرده نواوری های اپل
چه می گذرد؟
پروژه مسکن دانشگاهازاد را فرصتی
برای صنعتی سازی ساختمان م
یدانیم
5۴ 4
6
دستاوردهایدیپلماسیدفاعی -دریاییارتشایراندراب هایازاد
در رویکردهـای نویـن بـه
بین المللـی و ...تعریـف شـده اسـت .موفقیـت دیپلماسـی دفاعی
ملـی کشـورها به عنـوان اولیـن اولویت
دسـتگاه دیپلماسـی کشـور ،به انتخاب راهبرد مطلوب ،متناسـب
ایوب نیکونهاد
کارشناس حوزه دفاعی
14و 15
دیپلماسـی ،تامیـن منافـع
در سیاسـت خارجی مسـتلزم بهره گیری از همه ظرفیت های قدرت
افریـن موجـود در یـک کشـور و نظام سیاسـی اسـت .براسـاس این
دیـدگاه محـدوده دیپلماسـی فقـط بـه مقوله سیاسـت و روابط بین
سیاسـتمداران محـدود نشـده ،بلکـه دارای وجـوه دیگـری همانند
دیپلماسی اقتصادی و دفاعی است.
عالوه بـر شـناخت موقعیـت و اقتضائـات زمانـی و هماهنگـی بـا
بـا موقعیـت ژئوپلیتیکـی و همچنین برخـورداری از قدرت و ظرفیت
نیروهای مسـلح کشـورها بسـتگی دارد؛ بنابراین ممکن اسـت یک
کشـور بـا توجـه به موقعیت ژئوپلیتیکـی و ظرفیت نظامی در تدوین
رهنامـه دیپلماسـی دفاعـی خـود بـر دیپلماسـی دفاعـی هـوا پایه،
سـرزمین پایـه یـا دیپلماسـی دفاعـی دریا پایه تمرکز کنـد؛ اما انچه
تامیـن اهـداف و منافـع ملـی در حـوزه دیپلماسـی دفاعـی خـود
مسـلم اسـت این اسـت که دیپلماسی دفاعی یکی از زیرشاخه های
نظامـی در دفاتـر دیپلماتیـک و کنسـولی کشـورها ،رایزنی مقامات
قابلیت هـا و توانایی هـای انهـا در سـطوح منطقـه ای و بین المللـی
دارای ابزارهـا و روش هـای خاصـی اسـت کـه حضـور مستشـاران
نظامـی کشـورها و سـفرهای هیات هـای نظامـی ،فـروش و تامیـن
تسـلیحات موردنیـاز ،برگـزاری رزمایش هـای مشـترک ،شـرکت در
اجالس هـا و نشسـت های نظامـی در سـطح منطقـه ای و جهانـی و
از همـه مهم تـر حضـور نیـروی دریایی کشـورها در اب های جهانی،
به عنـوان یکـی از نمودهـای بارز قدرت در نظـام بین الملل ،ازجمله
ایـن ابزارهـا به شـمار می ایـد.
ازانجایی کـه حقـوق بین الملـل ازادی دریاهـا ،حـق کشـتیرانی و
دیپلماسـی اسـت کـه توسـط نیروهـای نظامـی و بـا بهره گیـری از
در راسـتای اهـداف و منافـع ملـی کشـورها اعمـال می شـود.
)2دیپلماسی دفاعی دریایی
طـرح راهبـرد «قـدرت دریایی» با نام الفرد ماهـان دریادار امریکایی
)3ناوگـروه دریایـی 86ارتـش و دسـتاوردهای دیپلماسـی
اعـزام ناوگروه هـای دریایـی و در راس انهـا ناوگـروه 86نیـروی
بـرای تبدیل شـدن بـه یـک قدرت نظامـی دریایی الزم بـود قلمروی
بین المللی دارای دستاوردهایی برای دیپلماسی دفاعی جمهوری
عمق بخشـی بـه رهنامـه امنیتی عالوه بـر تغییر الگـوی بازدارندگی
دفاعـی
دریایـی ارتـش بـه اب های ازاد بین المللی در دو سـطح منطقه ای و
اسلامی ایـران بوده اسـت.
الف) در سطح منطقه ای
تامیـن ،توسـعه و به روزرسـانی تسـلیحات یکـی از اساسـی ترین
بـا سلاح ها و تهدیدهـای نظامـی نوظهـور نیازمنـد توجـه جدی به
و امنیـت بازیگـران معـارض را بـه خطـر انـدازد و در شـرایطی کـه
دریایـی از دریـای سـرخ بـه خلیج فـارس یکـی از محور هـای مهـم
قـدرت برتـر دریایـی منطقه غرب اسـیا
محورهای اصلی امور دفاعی اسـت و تامین ،حفظ امنیت و مقابله
قـدرت نظامـی به شـمار می ایـد .از نظـر ماهـان قـدرت ملـی یـک
سـاحلی و ویژگی هـای لنگرگاه هایـش بسـتگی دارد و بـه همیـن
اسلامی ایـران شـده بـود .درحالی کـه جمهـوری اسلامی ایـران
دفاعـی هم راسـتا و هماهنـگ بـا سـایر ابعـاد دیپلماسـی ایفـای
پوشـش واحـد سـنتکام در قالـب رزمایش هـای نظامـی مشـترک و
بـه اقتـدار نظامـی ،قـدرت دریایـی خـود را به نحـوی بسـط دهند تا
امـاده شـدن در جهـت ایفـای نقـش بین المللـی را در دسـتور کار
خدمت رسـانی بـه توسـعه اقتصـاد ملـی بـه شـیوه های مختلـف
در پنج سـال گذشـته افزایش داشـته اسـت.
نیروهـای نظامـی و دریایـی انهـا بـر ابراه هـای بین المللـی کنتـرل
منطقـه و حتـی فرامنطقـه ای درخصـوص قـدرت نظامـی جمهوری
در رهنامـه بازدارندگـی خـود ،اسـتقالل ،خودکفایـی تجهیزاتـی و
قـرار داده بـود.
در نوشـتار پیـش رو در نظـر داریـم تـا عالوه بـر بررسـی مفهـوم
تعریف می شـود به دسـتاوردهای ناوگروه 86ارتش در دیپلماسـی
اسـت و ایـن فرصـت را بـرای کشـورهای سـاحلی فراهم کرده اسـت
الگوی دیپلماسـی دفاعی دریایی دربرگیرنده دو سـطح منطقه ای
اب هـای سـرزمینی و بنـادر و قلمـرو کشـورهای منطقـه ،اب هـای
در کنوانسـیون حقـوق دریاهـا دربرگیرنده اب هـای ازاد بین المللی
بنابرایـن در حـوزه دیپلماسـی دفاعـی دریایـی ضـرورت دارد تـا بـا
ارتقـای قـدرت دفاعـی دریایی کشـور ،حضـور ناوگان هـای دریایی
کشـورها بـه خـارج از حـوزه سـرزمینی و اب هـای ازاد بین المللـی
دیپلماسـی دفاعـی یکـی از مفاهیـم جدیـد و از ماموریت هـای
گسـترش پیـدا کند.
اسـت کـه هـدف از اجـرای ان دفـع دشـمنی ها ،نمایـش اقتـدار و
بلندمدت ،رهنامه دریایی خود را در سطوح منطقه ای ،بین المللی
تنـش در حوزه هـای مـورد اختلاف بـا دیگـر واحدهـای سیاسـی و
جلوگیـری از وقـوع جنـگ در مسـائل مختلـف اسـت .شـیوه ها و
شـگردهای دیپلماسـی دفاعی عمدتا از طریق انجام گفت وگوهای
امنیتـی راهبـردی در سـطوح بـاال ،تبادل هـای اموزشـی و حرفه ای
نظامی ،واردات و صادرات تسـلیحات و تجهیزات نظامی ،برگزاری
رزمایش هـا و تمرین هـای مشـترک و حضـور در ا ب هـای ازاد
جـدی قـرار گرفتـه و در ابتـدای دهـه 90شمسـی درخصـوص
حضـور در دریاهـای ازاد فرمودنـد« :جمهـوری اسلامی ایـران اهل
تجـاوز نیسـت ولـی اهل حضـور در اب های ازاد اسـت ،زیرا اب های
ازاد دنیـا متعلـق بـه همـه و بسـتری بـرای انتقـال فرهنـگ اسـت».
()1390/05/02؛ و براسـاس همیـن بینـش کالن و نگاه راهبردی
بـود کـه معظم لـه موضوع «نیروی دریایی راهبردی» را مطرح کردند
اسـت .دفـاع از منافـع اقتصـادی در اب هـای بین المللـی برعهده
سـومین بعد راهبردی و دارای اهمیت این مسـاله ،قطع پیوندهای
اقتضـا می کنـد تـا بـا حفـظ خطـوط مواصالتـی و تامیـن امنیـت
انهاسـت .قطـع ارتباطـات دریایـی ایـران ،سـوریه و لبنـان در
و سیاسـی کمـک کنـد .یکـی از اهـداف حضـور نیـروی دریایـی
کشـتیرانی و اقتصادی ایران در دسـتور کار نیرو های نظامی ارتش
در اب هـای ازاد ،تامیـن امنیـت خطـوط مواصالتـی و حمایـت از
رژیم صهیونیسـتی قـرار گرفتـه اسـت .تحریم هـای امریـکا علیـه
بـر ایـن امنیـت اسـت کـه اقـدام به فعالیـت در اب هـای منطقه ای
قـرار گرفتـه اسـت .قطـع پیوند هـای ابـی نیرو های مقاومت توسـط
هواپیماهای بدون سرنشـین ،انواع مختلف زیردریایی و ...عالوه بر
اسلام ،خـود را مهیـای ماموریت های بلندمـدت حضور در اب های
بین المللـی کنـد .اعـزام ناوگروه 86نیروی دریایـی راهبردی ارتش
جمهوری اسلامی ایران عالوه بر نمایش اقتدار و سـیادت دریایی،
جایگاه ایران را به یکی از قدرت های برتر دریایی منطقه غرب اسـیا
و جهـان اسلام تثبیت کرده اسـت.
حمل ونقل دریایی کشـور اسـت و ناوگان تجاری با حمایت و تکیه
ابـی نیروهـای مقاومـت توسـط رژیم صهیونیسـتی و حامیان غربی
چهارچـوب نظـارت اجرایـی بـر تحریم هـای امریـکا علیـه صنعـت
کشـتیرانی جمهـوری اسلامی ایـران مورد حمایت صهیونیسـت ها
و بین المللـی می کنـد .حضـور مقتدرانـه نیروی دریایـی ارتش در
رژیم صهیونیسـتی در قالـب حملـه پهپـادی ،مین هـای دریایـی،
کشـتیرانی سـایر کشـورها نیـز امنیـت دریایـی به همـراه داشـته و
می شـود .ایـن حملات عمدتـا به دنبـال ناکامـی دولـت امریـکا در
اب هـای بین المللـی نه تنهـا برای ناوگان تجاری کشـور بلکه برای
مین های چسـبان و توقیف کشـتی توسط متحدین این رژیم انجام
-2عمق بخشـی بـه رهنامـه و الگـوی بازدارندگـی دفاعـی
ناوگـروه 86نیـروی دریایـی در طـول ماموریـت هشـت ماهه خـود
یکـی از مطالبـات و دغدغه هـای فرماندهـی معظـم کل قـوا در
اقدام کرده اسـت.
بازدارندگـی جمهـوری اسلامی ایـران بوده اسـت .از منظـر رهبری
منطقـه ای رژیم صهیونیسـتی
نیست .دشمنی که ما احتمال حمله و تهدید او را می دهیم کسی
محیطـی در بیـرون مرز هـا ،ازجملـه اصـول اساسـی بازدارندگـی
ل شـده اسـت.
تهدید سـاحلی و فراسـاحلی تشـکی
در کنـار حضـور ژئوپلیتیکـی به عنـوان مکمل هـای راهبـردی
موازنـه تهدیـد سـاحلی و فراسـاحلی ،معتبرسـازی و باورپذیـری
و حضـور در قلمـرو دریایـی دریاهـای ازاد بین المللی بازنگری کرده
داشـتن اصالـت و ارمغـان صلـح بـرای منطقه و جهانیـان موردتوجه
نقـش کنـد ،ازایـن رو یکـی از کارکردهـای دیپلماسـی دفاعـی،
رصـد منطقـه بـا اسـتفاده از زیردریایی هـای هسـته ای جاسوسـی
دریایـی بـه چرخـه اقتصـاد ملـی ،بین المللـی ،قـدرت اقتصـادی
راهبـردی ارتـش جمهـوری اسلامی ایـران بـا سـاخت انـواع ناوهـا،
دهه هـای اخیـر ،عمق بخشـی بـه رهنامـه امنیتـی و الگـوی
اسلامی دیپلماسـی دفاعـی -دریایـی جمهـوری اسلامی ایـران با
در ادبیات دیپلماسـی و سیاسـتگذاری ،الزم اسـت تا دیپلماسـی
حضـور نظامـی تجهیـزات نظامـی دریایی رژیم صهیونیسـتی تحت
ایـن راهبـرد بازنگـری شـده سـبب شـده اسـت تـا نیـروی دریایـی
در ایـن چهارچـوب ،جمهـوری اسلامی ایـران با نگاهـی راهبردی و
و پای بنـدی بـه اهـداف کشـورها (برقـراری صلـح و تامیـن امنیـت
نظامـی علیـه کشـور توسـط دشـمنان افزایـش پیدا خواهـد کرد.
شـمار می ایـد .افزایـش تجارت دریایی از طریـق حمل ونقل دریایی
نیروی دریایی ارتش گذاشـته شـده اسـت و دیپلماسـی اقتصادی
جمهـوری اسلامی ایـران
اسـت .در منظومـه فکـری و اینده نگارانـه رهبـری معظـم انقلاب
نظامـی و پیشـبرد و کنتـرل دموکراتیـک مسـائل نظامـی به جهـت
دالری روابـط تجـاری بـا بحریـن و امـارات بـا اسـتفاده از تجـارت
ناصـواب سیاسـتمداران و فرماندهـان نظامـی برخی از کشـورهای
بین المللـی را نیـز در برمی گیـرد .ازانجایی کـه قلمروهـای دریایـی
جهانـی) ،دسـتیابی بـه تجهیـزات دفاعـی موردنیـاز ،مدیریـت
دارد موقعیـت و لبـه جنوبـی منطقـه نبـرد را گسـترش دهـد و منافع
سـرزمین های اشـغالی و بنـادر دو کشـور عـرب حـوزه خلیج فـارس
-3فراهم سازی امنیت برای دیپلماسی اقتصادی
قدرت نمایـی نظامـی و تسـلیحاتی در منطقـه غـرب اسـیا و جهـان
توانمندی هـا باهـدف ایجـاد بازدارندگـی ،ایجاد اعتمـاد و حفظ ان
اب هـای ازاد بین المللـی اثبات کرد که در صورت تعدی کشـورهای
خلیج فـارس ،رفت وامـد کشـتی های تجاری میان بنـدر «ایالت» در
با اسـتفاده از کشـتی های تجاری صهیونیسـتی انجام خواهد شد.
تجـارت اسـت دارا بـودن قـدرت دریایـی از مهم تریـن مولفه هـای
جمهـوری اسلامی ایـران در چهـار دهـه گذشـته باعـث برداشـت
هستند ،عرصه جدیدی را در گفتمان سیاسی و روابط دیپلماتیک
تعریف شـده بـرای نیروهـای نظامـی کشـورها در قـرن بیسـت ویکم
عـادی شـدن مناسـبات رژیم صهیونیسـتی با دو کشـور عـرب حوزه
منطقـه و حتـی فرامنطقه ای ،جمهوری اسلامی ایران قابلیت ان را
و بین المللـی اسـت و عرصـه و قلمـروی ان دریاسـت کـه عالوه بـر
)1دیپلماسی دفاعی
پیرامونـی ان و تبدیـل نیـروی دریایـی بـه یـک قـدرت جهانـی بوده
رژیم صهیونیسـتی در دریـای عمـان و خلیج فـارس اسـت .پـس از
به طـور ملموسـی افزایش یافتـه اسـت .هدف گذاری چهـار میلیارد
ناوچه هـای رزمـی و پشـتیبانی ،انواع موشـک های سـاحل به دریا،
دفاعـی جمهـوری اسلامی ایـران بپردازیـم.
به تغییر موازنه دریایی در حاشـیه شـمالی اقیانوسـی هند و مناطق
بعـد دوم اهمیـت مانـور و حضـور نمایشـی نظامـی و تـردد تجـاری
-1نمایـش اقتـدار و سـیادت دریایـی و تثبیـت ایـران به عنوان
اب هـای بین المللـی و ازاد جهانـی و عمق بخشـیدن به تعامالت دو
دیپلماسـی دفاعـی دریایـی کـه در زیرمجموعه دیپلماسـی دفاعی
نفـوذ خـود را بـه حـوزه میان اقیانوسـی تغییـر دهـد .پیامـد ایـن
رژیم صهیونیسـتی در منطقـه غـرب اسیاسـت.
جیبوتـی و اتیوپـی بخشـی از زنجیـره جمـع اوری اطالعـات
اسـت .در واقـع اعـزام ناوگـروه 86نیروی دریایـی راهبردی ارتش به
داشـته باشند.
بیـن کشـورها ایجاد کرده اسـت.
در شـرایط بحرانی به شـدت اسـیب پذیر خواهد بود ،بنابراین ایران
حضـور پایگاه هـای جاسوسـی رژیم صهیونیسـتی در سـقطره،
پیوند خورده اسـت؛ چراکه از نظر وی ازانجایی که دریا مسـیر عمده
دفاعـی خـود بـدون دخالـت در حریـم دولت هـای دیگـر از دریاهـا
یـا چندجانبـه دریایی با کشـورهایی که از سـاحل دریایی برخوردار
ایـن رژیـم را در مناطـق فـوری امنیتـی ایـران در بر داشـته اسـت.
ایـن مسـاله اسـت .اعمـال تحریم هـای تسـلیحاتی و دفاعـی علیـه
جهـت بـود کـه بـه امریکایی هـا توصیـه کرده بـود تا برای دسـتیابی
ایـران بـا بهره گیـری از ظرفیت حضور فعال نیـروی دریایی ارتش در
هـم به شـمار می امـد .چـون ایـران وابسـته ترین کشـور بـه منطقـه
خلیج فـارس از لحـاظ صـادرات انـرژی و واردات مـواد اولیـه اسـت و
ابراهیـم بـا بحریـن و امارات متحده عربـی حضـور رسـمی اطالعاتی
عمق بخشـی بـه الگـوی بازدارندگـی به وجـود اید هزینه هـای اقدام
حضـور در دریاهـای ازاد را به رسـمیت شـناخته اسـت هـر دولتـی
اسـتفاده کند .در این میان دیپلماسـی دفاعی جمهوری اسلامی
برابـر زورگویان جهانی اسـت.
قـدرت به شـمار نمی رفـت؛ بلکـه عامـل ضعـف قـدرت ملـی ایـران
توافقنامه های امنیتی و تجاری رژیم صهیونیسـتی در جریان صلح
راهبـرد منطقـه ای رژیم صهیونیسـتی در منطقـه خلیج فـارس بـه
کشـور بیشـتر از انکه به وسـعت ان کشـور وابسـته باشـد به خطوط
می توانـد بـرای توسـعه اهـداف صنعتـی ،تجـاری و حتـی نظامی و
کـه حامـل پیـام صلـح برای همسـایگان و منطقه و مظهـر اقتدار در
نـاوگان دریایـی ایـران در خلیج فـارس و تنگـه هرمـز نه تنهـا عامـل
و جاسوسـی (کسـب اطالعات) اسـت .در منطقه ابی خلیج فارس
معظـم انقلاب «امروز دشـمن ما فالن کشـور همسـایه خلیج فارس
تاکنون بارها به اسـکورت کشـتی های تجاری کشـورهای مختلف
-4برقـراری تـوازن قـدرت و موازنـه تهدیـد دربرابـر تهدیـد
به دلیـل فقـدان عمق راهبردی رژیم صهیونیسـتی دفع تهدیدهای
اسـت کـه در اقیانوس هـا گسـترش یافته اسـت؛ بنابرایـن جنـگ در
منطقـه ای بـرای ایـن رژیـم محسـوب می شـود .حضـور دریایـی
دریـای عمـان جنـگ کـردن در عرصـه وسـیع بیـرون خانـه اسـت».
رژیم صهیونیسـتی در مهـار منطقـه ای جمهـوری اسلامی ایـران
خلیج فـارس ،جنـگ کـردن داخـل خانـه اسـت .درحالی کـه در
( .)1387/09/06راهبرد حضور در اب های بین المللی در اندیشه
رهبـر ی معظـم انقلاب مبتنی بـر ایـن واقعیت اسـت که بـا توجه به
پیچیدگـی تهدیدهـای نظامـی نوین ،حضور صرف و بسـنده کردن
به شـمار می ایند .حضور دریایی رژیم صهیونیسـتی در منطقه غرب
اسـیا به منظور مهار نیرو های مقاومت و جمهوری اسلامی ایران از
سه بعد راهبردی ،از اهمیت اساسی برخوردار است .بعد اول رصد
جلوگیـری از صـادرات دو میلیـون و ۱۰۰هـزار بشـکه نفـت خـام به
مبلـغ ۱۴۰میلیـون دالر بـا نفت کـش گریـس 1-یـا ادریـان دریا در
تابستان سال ۱۳۹۸و در راستای اخالل در روند ارسال محصوالت
نفتـی و فراورده هـای پتروشـیمی ایـران بـه سـوریه اغـاز شـده بـود.
درمقابـل ،راهبـرد بازدارندگـی دریایـی جمهـوری اسلامی ایـران از
دو سـطح افزایـش توانمندی هـای دفـاع دریایـی و برقـراری موازنـه
پیـام اصلـی و راهبـردی ناوگـروه 86نیـروی دریایـی ارتـش در بعـد
بازدارندگـی جمهـوری اسلامی ایـران اسـت کـه در صـورت اقـدام
علیـه منافـع جمهـوری اسلامی ایران در سـطح منطقـه و دریاهای
ازاد هزینـه اقـدام در هـر سـطحی افزایـش خواهـد یافـت.
ادامه در صفحه ۳ صفحه 1
سیاست
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۲
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
بی خردی گروهک مستقر در افغانستان در ماجرای سد کمال خان نشان داد همسایه شرقی
در حکمرانی از چاله حکومت غرب گرا به چاله دیگری افتاده است
حق حیات؛ گرفتار چرخه باطل
طالبانیسم و غرب گرایی
سیدمهدی طالبی -علی فالحی
هنوز گمان می کنند دنیا بر مدار عقل انها می چرخد و می توانند با نیرنگ
از دغدغه هایش ،حکومت طالبان در افغانستان باشد .در ایران نیز جریانی کم خرد به دنبال تحمیل طالبان به
ان 5سال سیاه حکومت شان و این کمتر از دو سال اخیر کرده و می کنند .ماجرای حقابه ایران از رودخانه هیرمند
شدن طالبان تا پیش از تشکیل دولتی فراگیر در این کشور از سوی تهران شد .پاکستان هزینه این جشن و
رئیس جمهور به طالبان درباره ازادسازی حقابه ایران از هیرمند صادر کرد و در ان «خشکسالی» را بهانه عدم
با زیر سوال رفتن وحدت سرزمینی اش از سوی تحریک طالبان پاکستان(تی تی پی) با همراهی امارت اسالمی و
و دروغ و الپوشانی واقعیت ها را پنهان کنند؛ درست مثل جنایاتی که در
اما با الپوشانی و حقه بازی ،پنهان شدنی نیست .حقه بازی بیانیه ای است که طالبان روز پنجشنبه پس از هشدار
تخصیص حقابه ایران اعالم کرد؛ ادعایی که کمی بعد حسین دلیریان سخنگوی سازمان فضایی ایران با تکیه بر
داده های ماهواره خیام ان را رد کرد و از «انحراف مسیراب و ایجاد بندهای متعدد» طالبان برای ممانعت از رسیدن
اب به ایران نوشت .رفتارهای کمتر از دو سال اخیر طالبان چه در داخل و چه در سطح منطقه نشان می دهد
ما با گروهک مرموز و حقه بازی طرف هستیم .حاال می توان سخنان تیرماه 1400ذبیح الله مجاهد ،سخنگوی
طالبان با برخی کارشناسان و تحلیلگران مسائل افغانستان را درک کرد .او در گفت وگوی مجازی اش ،درباره
تغییر طالبان گفته بود که طالبان «پخته تر» شده است .این پختگی را انها در این 2سال به نمایش گذاشته اند
و کاری کرده اند که پاکستان یعنی کشوری که در ان برای تشکیل «امارت اسالمی» جشن و سرور برپا بود ،یکی
جمهوری اسالمی بود اما درایت رهبر معظم انقالب و درک صحیح دستگاه دیپلماسی ،مانع از به رسمیت شناخته
پایکوبی و ورود فاتحانه رئیس سازمان اطالعات ارتشش(ای اس ای) به کابل و مداخله در تشکیل کابینه طالبان را
تشدید بحران اقتصادی با قاچاق ارز به افغانستان و حتی زیر سوال بردن مشروعیت سیاسی اش داد .ایران هم
اثر قدرت گرفتن این گروهک را در حقابه هیرمند و برخی تنش های مرزی به عینه دیده است .طالبان خواسته
یا ناخواسته اکنون همان پروژه ای را پیش می برد که مطلوب امریکا است .این رفتارها و موج رشد گروهک های
تروریستی و تکفیری در داخل افغانستان ،این احتمال را تقویت کرده است که طالبان نقشه ها در سر دارد .انها
اکنون افغانستان را تبدیل به النه تروریست ها کرده اند و هر زمان که بخواهند می توانند از این شبکه تروریسم
علیه همسایگان بهره ببرند .تهران نیازمند بازنگری در شیوه مواجهه با این گروهک است .پیش از ان می بایست
بلندگوهای طالبان در ایران را بی صدا کرد؛ بلندگوهایی که در هر اتفاقی ،بیش از طالبان به ایران می تازند.
سـیدابراهیم رئیسـی ،روز پنجشـنبه بـرای افتتـاح چنـد طـرح مهـم بـه اسـتان
شـکل گرفته در شـهرها و روسـتاهای جنوب شـرق ایران ،تبعات بی خردی این
و همیـن اقدامـات دور از عقالنیـت دولـت او ،زمینه سـاز لجبازی هـای مکـرر و
مـواردی مثـل پیگیـری پیشـرفت «پـروژه راهبـردی توسـعه سـواحل مکـران»،
نشـان می دهـد مـردم افغانسـتان بعـد از چالش هـای دولت غرب گرای اشـرف
افغانسـتان شـده اسـت .اقدامـی کـه در میان مـدت تصـورات تهران نسـبت به
سیستان و بلوچسـتان سـفر کـرد .سـفری کـه دسـتورکارهای اصلـی اش،
«اغـاز رسـمی ابگیـری سـد کهیـر»« ،عملیـات ابرسـانی روسـتایی» و «اغـاز
عملیـات اجرایـی لوله گـذاری پـروژه ابرسـانی از دریـای عمـان بـه اسـتان های
سیستان وبلوچسـتان ،خراسـان جنوبی و خراسان رضوی» اعالم شد .همچنین
طبق اعالم رسـانه های دولتی قرار بود رئیسـی در این سـفر با شـهباز شـریف،
نخسـت وزیر پاکسـتان در محـل «بازارچـه مرزی پیشـین» که یکـی از ۶بازارچه
درحـال راه انـدازی میـان ایـران و پاکسـتان محسـوب می شـود دیـدار کـرده و
پسـت و خـط مبادلـه بـرق میـان دو کشـور را بـه اتفـاق یکدیگـر افتتـاح کننـد.
همین دسـتورکارها هم انجام شـد و سـفر رئیسـی به سیستان وبلوچسـتان به
پایـان رسـید ،امـا انچـه سـفر رئیسـی را در کانون توجهات قـرار داد ،نه جزئیات
گروهک در ماجرای سـد کمال خان را مورد بررسـی قرار داده ایم که درمجموع
غنـی حـاال درگیـر مسـاله افرینی های روزافـزون تفکـر طالبانیسـم شـده اند.
توهمات دولت اشرف غنی ،جاده صاف کن لجبازی های طالبان
تنهـا چنـد سـاعت پس از اخطـار رئیس جمهور به حاکمان افغانسـتان مبنی بر
لـزوم تخصیـص فـوری حقابـه ایـران از رود هیرمنـد ،طالبـان در پاسـخ بـه ایـن
اخطـار ،بیانیـه ای کوتـاه منتشـر کـرد .گرچـه ایـن بیانیه بـا ادبیاتی نامناسـب
و بـه دور از شـئون دیپلماتیـک نگاشـته شـده بـود امـا طالبـان طـی ان اعلام
کـرد کـه قصـد نقـض معاهـده حقابـه هیرمنـد را نـدارد .عالوه بـر ان ،ادعـا کرد
تنش افریـن گـروه تازه به حکومت رسـیده طالبـان در روابـط دوجانبـه ایـران و
حاکمـان افغانسـتان را تغییـر خواهـد داد؛ کـه ایـن تغییـر دیـدگاه می توانـد
زمینه سـاز شـکل گیری تهدید هایـی جـدی علیـه همیـن حاکمـان خیال پرداز
جدیـد کابل خواهد شـد.
امارت مسیر غنی را ادامه داد
گرفتـن احتمـال تسـلط انهـا بـر کابـل نگرانی هـا و واکنش های متعـددی را در
امـا هزینـه ایـن کار را درنهایـت مـردم ایـران بـا اهـدا شـدن خاک کشورشـان به
بودیـم امـا دو دسـته از نظـرات بودنـد کـه بیشـتر به گوش می رسـیدند .دسـت ه
دسـتور دادنـد؛ «مناطـق نفت خیـز خانقیـن» را بـه عـراق« ،ارتفاعـات ارارات»
ایجـاد خـط دفاعـی در مرزهـای ایـران اقـدام کننـد .در دوران پهلـوی دوم هم
اسـت .ایـن بیانیـه اگرچـه ادبیـات خاصـی داشـت امـا حـاوی یـک پیـام مهـم
سـطح جهـان بـه همـراه داشـت .در ایـران نیز شـاهد طیـف متنوعـی از نظرات
پـروژه ،بحـث تنـش ابـی اسـتان را یاداوری کرد و به بهانـه ان ،به صحبت درباره
بـود و ان اینکـه حکومـت افغانسـتان پذیرفتـه کـه در مقابـل ایـران ،متعهـد بـه
پرداخـت .رئیس جمهـور کشـورمان در این بـاره گفت« :به حاکمان افغانسـتان
دربـاره رد صحـت ادعـای حکومـت افغانسـتان درخصوص این سـدها به پایش
بـا مداخلـه نظامـی مانـع قـدرت گرفتـن این گـروه شـبه نظامی در افغانسـتان
بـه بهانـه ایـن حکمرانـی بـه دور از عقالنیـت نیروهـای طالبـان در افغانسـتان
تجویـز می کردنـد و ان را تنهـا روش مواجهـه بـا تحوالت جدید کشـور همسـایه
می گویـم ایـن مطلـب را عـادی تلقـی نکننـد و موضوعرا جـدی بدانند؛ اخطار
می دهم حق مردم سیسـتان و مردم سیستان وبلوچسـتان را سـریع تر بدهند.
گاه شـنیده می شـود سـد اب چندانی ندارد یا بخشـی از ان را لجن فرا گرفته
اسـت ،حاکمـان افغانسـتانبایـد اجازه دهند کارشناسـان مـا مراجعه و صحت
و سـقم ماجـرا را بررسـی کننـد ،اگـر کارشناسـان مـا کمبـود اب را تاییـد کننـد
حرفـینداریـم وگرنـه اجـازه نخواهیـم داد حـق مـردم به هیچ عنـوان ما تضییع
شـود. دولـت مصمـم اسـت در همـه شـئون حـق مـردم کشـور را هرجـا باشـد
بگیـرد ،موضـوع حقابـه هم حق مردم اسـتان اسـتو مـا ان را دنبال می کنیم.
در تمـام نقـاط مـرزی حـق مـردم را خواهیم گرفت ».رئیسـی در پایـان بار دیگر
بـه حکومـت فعلـی افغانسـتان هشـدار داد و گفـت« :اجـازه نمی دهیـم حـق
مـردم ضایـع شـود .حاکمـان افغانسـتان ایـن حـرفبنـده را جـدی بگیرنـد تـا
بعـدا گالیـه نکننـد ،چراکـه گذشـت ایـام ایـن داسـتان را حـل نمی کنـد؛ در
مـورد توجـه قـرار داد ،رفتارهایـی ا سـت کـه دولـت قبلـی افغانسـتان در زمینـه
شـکل گیری ایـن بحـران عظیـم اسـت .بخشـی از ریشـه های ایـن معضـل بـه
دوران حکومت پهلوی اول و دوم بازمی گردد .دورانی که واگذاری بخش هایی
خـود در سراسـر افغانسـتان را امـاده برداشـت می دیـد .بخش هـای زیـادی از
اگـر تـا االن این طـور بـه نظـر رسـیده کـه انهـا ایـن معاهـده را نقـض کرده انـد،
وضعیت هیرمند توسـط ماهواره ایرانی خیام اشـاره کردیم اما نکته ای که باید
شـمالی اسـتان سیستا ن و بلوچسـتان ،لـزوم توجـه ویـژه بـه ریشـه های
بـه دنبـال ان بـود کـه یـک خـط دفاعـی دربرابر شـوروی با هدف تامیـن منافع
طالبان دیگر داشـت محصول شـدت بخشـیدن به لشکرکشـی های مسـلحانه
پروژه هـای افتتاح شـده ،بلکـه نکاتـی ا سـت کـه رئیس جمهـور کشـورمان در
حقابـه ایـران از رود هیرمنـد و چالش افرینی هـای حکومـت جدیـد افغانسـتان
نکتـه قابـل توجـه دیگـر دربـاره تنش هـای ابـی چنـد سـال اخیـر در مناطـق
حدود دو سال قبل همزمان با خروج اخرین نیروهای امریکایی از افغانستان،
افغانسـتان بـه تصـرف مسـلحین درامده بود و پیشـروی سـریع طالبـان و قوت
تامیـن حقابـه اسـت و وظیفـه دارد نسـبت بـه ان پاسـخگو باشـد .البته پیش تر
عادت دیرینه پهلوی ها ،ریشه بحران فعلی سیستان
از خـاک ایـران بـه کشـورهای همسـایه بـه یک مسـاله نسـبتا رایـج و عادت رضا
به خاطـر ناکافـی بـودن اب ذخیره شـده پشـت سـدهای کمال خـان و کجکی
حاشـیه یکـی از ایـن افتتـاح پروژه هـا بیان کرد .رئیسـی در حاشـیه این افتتاح
عالقـه ای بـه تنش زدایـی بـر سـر حقابـه هیرمنـد بـا ایران نـدارد و قرار اسـت در
مواجهـه بـا کشـورمان ،همـان راه دولـت غرب گرای اشـرف غنـی را ادامه دهد.
اول انهایـی بودنـد کـه بـا تشـبیه طالبان بـه داعش معتقد بودند کـه ایران باید
و محمدرضـا پهلـوی تبدیـل شـده بـود .حـدود سـال ۱۳۱۰شمسـی انگلیس
خـود ایجـاد کنـد کـه طبیعتـا هزینـه ان را هـم بایـد خـودش پرداخـت می کـرد
خارجی هـا دادنـد .انگلیسـی ها از رضاخـان خواسـتند یـا بـه بیـان بهتـر بـه او
را بـه ترکیـه و «دشـت ناامیـد» را بـه افغانسـتان بدهـد تـا راضـی شـوند بـرای
شـود .در مـورد کیفیـت مداخلـه ایـران هـم رویارویـی نظامـی همه جانبـه را
ایـن رونـد ادامـه داشـت و نتیجـه اش ان شـد کـه محمدرضـا شـاه طبـق عادت
می دانسـتند .نگاهی که در خوشـبینانه ترین حالت ناشـی از عدم شـناخت و
کـه می تـوان ان را از ریشـه های جـدی مشـکل حـال حاضـر سیسـتانی ها در
کـه طالبـان در اواخـر قـرن بیسـتم میلادی بـه مـدت پنج سـال بر افغانسـتان
ایـران اسـت .رضاشـاه بـرای اینکـه حقابـه هیرمند طبـق معاهده سـعداباد بین
دیرینـه خانوادگی شـان جزیـره مهمـی مثـل بحرین را از دسـت داد .اما موردی
سیاسـت خارجـی از خـود بـروز داد و باعـث شـد امـروز حاکمـان واپسـگرای
تسـلط این افراد نسـبت به تاریخ و شـرایط منطقه بود .این افراد توجه نداشـتند
را در پیـش بگیرنـد .دربـاره سیاسـت داخلـی فعلـی افغانسـتان و نکتـه ای کـه
حکومـت کـرده بـود و در میـان مـردم این کشـور هم حامیان جدی ای داشـت.
ایـران و افغانسـتان تقسـیم شـود حـدود ۳هـزار کیلومترمربـع از مناطق مرزی
افغانسـتان محسـوب می شـوند از طرفداران طالبان هسـتند و ابایی هم از ابراز
نه تنها ایران از حقابه هیرمند بهره مند نشـد بلکه از دسـت دادن مناطق بسـیار
افغانسـتان در مواجهـه بـا همسـایگان خـود وجـه رادیکالـی از همـان رفتارهـا
داخـل پرانتـز بایـد درخصـوص نحـوه مواجهه نیروهـای امارت مـورد توجه قرار
داد ،انکـه باوجـود ادعاهـای مکـرر انـان دربـاره تغییـر باورهـا و برخوردشـان با
مردم افغانسـتان ،سیاسـت های اتخاذشـده طی دو سـال اخیر از سـوی انان
در زمینه هـای مختلـف چیـز دیگـری را نشـان می دهـد.
دربـاره رفتارهـای بـه دور از عقالنیـت دولـت غرب گـرای اشـرف غنـی پیـش از
سـرنگونی کـه بخشـی از انهـا را سرمشـق حـال حاضر نیروهـای طالبان عنوان
الزم بـه ذکـر اسـت کـه بخـش عمـده ای از پشـتون ها کـه پرجمعیت تریـن قـوم
ان ندارنـد .از انجایـی کـه در همـان زمـان هـم پیش بینی هـا حاکـی از تصـرف
تنش هـای ابـی فعلی شـان دانسـت ،واگذاری هـای مربـوط بـه مناطق شـرقی
شـرق ایران موسـوم به دشـت ناامید را به افغانسـتان واگذار کرد .اما در عمل
مهمـی کـه توسـط پهلـوی اول از ایـران جدا شـد را امروز می توان از ریشـه های
قریب الوقـوع کابـل توسـط طالبـان بـود ،مداخلـه نظامـی ایـران می توانسـت
اصلـی مشـکل بی ابـی امـروز سیستان وبلوچسـتان دانسـت.
جدید همسـایه شـرقی شـود و اسـیب های جبران ناپذیری به هر دو ملت ایران
دولت از مطالبه حق مردم سیستان دست نکشد
منجـر بـه اختالفـات و درگیری هـای جـدی و طوالنی مـدت بـا هیات حاکمـه
ایـن راسـتا به صـورت دیپلماسـی و گفت وگـوپیگیری هایـی توسـط نماینده در
کردیـم بایـد بـه سیاسـت تنش افریـن او دربـاره حقابـه هامـون اشـاره کـرد کـه
افغانسـتان می خواهـم کـه مطلـببنـده را جـدی گرفتـه و سـریعا اقـدام کننـد
رابطـه بـا ان بـود .خیال پردازی هایـی کـه البتـه بـا فـرار او و اعضـای دولتـش از
نیروهای مسـلح ایران ،خونریزی های گسـترده در داخل افغانسـتان و تبدیل
وزیـر امـور خارجـه و وزیـر نیـروی کشـورمان بودنـد کـه خطـاب بـه حکومـت
جسـورتر و بلندپروازتـر از حـد معمـول کرد .درباره تنش هایی که سیاسـت های
نادیده گرفتـن سـابقه جنایت هـای طالبـان در سـال های نـه چنـدان دور و بـا
می افتـاد کـه ایـران به تازگـی شـاهد تحوالتـی سیاسـی بـود کـه درنتیجـه ان،
منطقـه» در توصیـف اعضـای فعلـی ان ،بـه تطهیـر ایـن گـروه پرداختنـد .نظر
حسـن روحانـی در حـوزه سیاسـت خارجـی شـروع بـه فعالیت کرد .ایـن تغییر
افغانسـتان و اسـتاندار سیستان وبلوچسـتان دنبـال شـده اسـت؛ از حاکمـان
تـا مـردم ایـن منطقـه بـه حـق خود دسـت یابنـد ».عالوه بـر رئیس جمهـور ،این
افغانسـتان ،وظایفـش در قبـال حقابـه ایران را یـاداوری کردند و از برنامه تهران
طـی سـال های اخـر حکومتـش بـا جدیـت پیگیـر برخـی خیال پردازی هـا در
افغانسـتان به نتیجه نرسـید ولی حاکمان جدید افغانسـتان را درخصوص ان
و افغانسـتان و روابـط بیـن انهـا وارد کنـد .علاوه بـر ان باتوجه به مسـلح بودن
و روحیـه جنگندگـی طالبـان ،یکـی دیگـر از پیش بینی هـا درصـورت مداخلـه
ایـن کشـور بـه باتلاق نیروهـای نظامـی ایرانـی بـود .از طـرف دیگر عـده ای با
دولـت اشـرف غنـی در این بـاره در روابـط ایـران و افغانسـتان بـه وجـود اورد
اسـتفاده از عبارت های شـوکه کننده و حاشیه سـازی همچون «جنبش اصیل
حجـم اب باقی مانـده پشـت سـدهای کجکـی و کمال خـان خبـر دادنـد .وزیر
تنش هـا اشـاره کـرد .سـال های درگیری هـای داخلـی افغانسـتان کـه باعـث
ایـن گـروه هـم بـا توجـه به سـاده انگاری و خوشـبینی بیش از حد ان به نسـخه
تخلفات حاکمان فعلی این کشـور اعالم کرد« :افغانسـتان بر اسـاس معاهده
حفـظ حیـات هامـون صورت می گرفت با مشـکل مواجه شـده و درنهایت مرگ
بـه قـدرت گرفتـن طالبـان باشـد .ایـران نیـاز داشـت کـه بـا اجتنـاب از افراط و
دیگـر انکـه بعـد از ادعـای حکومـت افغانسـتان درباره وضعیـت فعلی اب های
اشـرف غنـی امـا در سـال هایی کـه دولتـش را بـه حمایت هـای امریـکا دلگـرم
درگیری هـای خونیـن در خـاک افغانسـتان هـم جلوگیـری کنـد .مسـیری کـه
پاسـخ بـه مقامـات کشـورمان مطـرح می شـد ،سـازمان فضایـی ایـران ،صحت
در مسـیر هیرمند کرد و در رویاپردازی هایی عجیب ،از ایران خواسـت درمقابل
طالبـان در افغانسـتان بـه ان اشـاره روشـنی داشـتند .ایشـان اعلام کردنـد:
سـخنگوی ایـن سـازمان اعلام کـرد« :تصاویـر ماهـواره ای نشـان می دهـد که
در این بـاره گفتـه بـود کشـورش دیگـر اب رایـگان به کسـی نمی دهـد و ایران از
طرفـدار ملـت افغانسـتان هسـتیم و نـوع رابطـه مـا با دولت ها هم بـه نوع رابط ه
متعـدد ،مانـع رسـیدن اب بـه ایـران شـده اسـت ».تنش هـای پیش امـده ایران
فکـرش را هـم نمی کـرد یـک روز حامیانـش در کاخ سـفید بـه صـورت پنهانی و
یـا منفـی نسـبت بـه دوره دوم حاکمیـت طالبان ،نسـبت جمهوری اسلامی با
هزارنفـر از ایرانیـان سـاکن شـمال اسـتان سیستان وبلوچسـتان را بـا خطـرات
دولـت غنـی را یک شـبه خالـی کننـد کـه اگر خبردار می شـد احتمـاال هیچ گاه
مختلـف افغانسـتانی و همچنیـن دولـت و ملـت ایـران دانسـت .نسـخه ای کـه
بـرای معرفـی هیات هـای کارشناسـی باهـدف حضور در افغانسـتان و بررسـی
نیرو همچنین با اشـاره به تعهدات تاریخی افغانسـتان و با اعتراض نسـبت به
هیرمنـد مکلـف بـه رفـع موانع برای تامین حقابه ایران اسـت ».نکته قابل توجه
ذخیره شـده پشـت بنـد کمال خـان و بنـد کجکـی کـه در قالـب بیانیـه ای در
ادعـای طالبـان را رد کـرد و از پایـش هیرمنـد توسـط ماهـواره خیـام خبـر داد.
حکومـت افغانسـتان در برخـی نقـاط بـا انحـراف مسـیر اب و ایجـاد بندهـای
و حکومـت افغانسـتان دربـاره بحـث مهـم حقابـه هیرمنـد کـه معیشـت صدها
جـدی مواجـه کـرده اسـت بهانـه ای شـد تا بـاری دیگـر ضمن بررسـی زمینه ها
و تحـوالت مرتبـط بـا تنـش ابـی شـکل گرفتـه در جنوب شـرق ایـران ،کارنامـه
دوسـاله حکومـت نیروهـای طالبـان بـر افغانسـتان را هـم مـورد بررسـی قـرار
دهیـم .در گـزارش پیـش رو طـی دو بخـش اصلـی ،بـه تحـوالت پیـش و پس از
بـه حکومـت رسـیدن ایـن نیروهـا در افغانسـتان پرداخته ایـم و از رهگـذر ان،
ریشـه های تنـش ابـی پیش امـده بـرای مـردم اسـتان سیستان وبلوچسـتان را
بررسـی کرده ایم .همچنین با بررسـی نقش حاکمان فعلی کابل در تنش ابی
الزم اسـت ابتـدا بـه مـرور اتفاقـات سـال های پایانـی دهـه 70و زمینه هـای ان
شـد رونـد سـاخت برخـی بندهـای اب و تدابیـری کـه طبـق معاهـده باید برای
قطعـی هامـون را چندیـن سـال جلـو انداخت.
می دیـد شـروع بـه رجزخوانـی با سوءاسـتفاده از تسـلطش بر سـدهای موجود
حقابـه ،بـه افغانسـتان نفـت اهـدا کنـد .رئیس جمهـور خیال پرداز ان سـال ها
ایـن پـس بایـد بـرای دریافـت اب ،به افغانسـتان نفـت بدهد .او البتـه هیچ گاه
بـدون هماهنگـی بـا او ،در کشـور ثالثـی بـه مذاکره با طالبان پرداخته و پشـت
بـه سـمت تنش افرینـی بـا ایـران بـر سـر حقابه ای که نسـبت بـه ان متعهد بود،
ی
۲۴مرداد ۱۴۰۰بود که اشـرف غنی ،رئیس جمهور وقت افغانسـتان با جد
شـدن احتمـال تصـرف کامـل ایـن کشـور به دسـت نیروهای طالبـان ،از کابل
فـرار کـرد و نیروهـای طالبـان بـا تصـرف کابل بعـد از حدود 20سـال دوباره بر
کشـور افغانسـتان حاکـم شـدند .بازگشـت طالبـان بـه قـدرت در ایامـی اتفاق
دولـت سـیدابراهیم رئیسـی بـا رویکردی متفـاوت از دولت دوازدهم به ریاسـت
دولت در ایران باعث شـده بود یک جریان سیاسـی بعد از هشت سـال دولت را
۲۰۲۱طالبان نمی توانسـت منشـا راهکار مناسبی برای کشورمان در واکنش
ترک کند و جای خود را به جریانی دهد که در بسیاری از حوزه ها خود را نقطه
تفریـط ،مسـیر میانـه ای را برگزینـد کـه عالوه بـر حفـظ منافـع ملـی کشـور ،از
تحوالت همسـایه شـرقی باعث شـد اتفاقات داخلی افغانستان ،برای منتقدان
مقابـل انهـا تعریـف می کنـد .همیـن انتقـال قـدرت در ایـران و همزمانی اش با
دولـت تـازه تشـکیل شـده در ایـران ،بـه بهانه ای بـرای حمله به جنـاح رقیب که
رهبر انقالب در شهریور ۱۴۰۰طی اولین واکنش خود به قدرت گیری مجدد
حـاال مسـئولیت های اجرایـی کشـور را در دسـت گرفتـه تبدیـل شـود .یکـی از
«دولت هـا می اینـد و می رونـد ،انکـه باقـی می مانـد ملت افغانسـتان اسـت؛ ما
القـای ایـن داشـتند کـه دولت ایـران دربرابر طالبان به کلـی در انفعال و ضعف
انهـا بـا مـا بسـتگی دارد ».سیاسـتی که بـا دوری از هرگونه پیـش داوری مثبت
دالیلـی هـم کـه طـی دوسـال گذشـته عده ای بـا بهانه هـای مختلف سـعی در
ی بـر برخـی جریانات
بـوده هـم حاکمیـت همیـن نگاه هـای جناحـی و ضدملـ
سیاسـی کشـور اسـت .در این مدت حدودا دوسـاله ،بارها شاهد درگیری های
مـرزی بیـن نیروهـای نظامـی کشـور و طالبـان بوده ایـم .حتـی در یکـی از این
دولت افغانسـتان را وابسـته به نوع تعامل حاکمان جدید کابل با قومیت های
مـوارد نیروهـای طالبان سـرباز مرزبانی ایران را هم برای چندسـاعت دسـتگیر
بایـد در همـه ابعـاد سیاسـت خارجـی مـا پیـاده شـود و از تضییـع حقـوق مردم
البتـه دربـاره بهانه جویـی برخـی جریانـات سیاسـی باید گفت مـدارای ایران با
غنـی هـم بـه ان بی توجهـی کـرد و پیـش از فـرار او و دولتـش از افغانسـتان،
بـر علـت بـرای ایـن بهانه جویی هـا شـده بـود .همان طـور کـه ابتـدای گـزارش
کردنـد کـه البتـه بعـد از واکنـش ایـران ،مجبـور بـه اصلاح رفتـار خود شـدند.
قـدم برنمی داشـت .ایـران در بـازه پیـش از او ج گیـری تنش هـا ،بـا مـدارای
سیستان وبلوچسـتان هـم جلوگیـری کنـد .حقـی کـه دولت غرب گرای اشـرف
بندرعبـاس و چابهـار ،کابـل را تشـویق بـه انجـام تعهـدات خـود در مواجهـه بـا
تنش هـای بی شـماری را بـرای مـردم سـاکن جنـوب شـرق ایران به وجـود اورد.
بـه ان اشـاره شـد ،پنجشـنبه گذشـته بـود کـه رئیسـی بـرای افتتـاح چند طرح
سـابق افغانسـتان دربـاره اش نوشـتیم حـاال بـا روی کار امـدن طالبـان تـداوم
پروژه هـای مهـم اسـتان ،رئیس جمهـور بـا مطـرح کـردن مطالبـه ایـران دربـاره
حداکثـری ،حسـن نیت و تخصیـص امتیازاتـی مثـل دسترسـی افغانسـتان بـه
تنش هـای ابـی مناطـق جنـوب شـرق ایران کـرده بود اما غنی بـا بی توجهی به
ایـن حسـن نیت ها و فرورفتـن در توهـم اینکـه دولـت امریـکا از او در این مسـیر
پشـتیبانی حداکثری خواهد داشـت ،نسـبت به انجام وظایفش کوتاهی کرد
سیاسـت تنش زایـی کـه پیش تـر بـه ان اشـاره کردیـم و از انگیزه هـای دولـت
پیدا کرده بود و نشـان از ان داشـت که حکومت جدید افغانسـتان هم چندان
حاکمان جدید همسـایه شـرقی و شـیطنت های انها هم در برخی مقاطع مزید
مهـم بـه اسـتان سیستان و بلوچسـتان سـفر کـرد و در حاشـیه افتتـاح یکـی از
حقابـه سیسـتان ،نسـبت بـه عواقـب تکـرار بی توجهی هـا از سـوی حاکمـان
ادامه در صفحه۷ صفحه 2
رئیس مرکز عمران ،امالک و مستغالت دانشگاه ازاد در گفت وگو با «فرهیختگان»:
پروژهمسکنرافرصتیبرایصنعتی سازیساختمانمی دانیم
شماره مسلسل | 4606شنبه 30اردیبهشت 29 | 1402شوال 20 |1444می | 2023شماره 3868
Sat | 20 May 2023 | vol.14 | No. 3868 | 16 Pages
w w w . F d n . i r
معاون فرهنگی و دانشجویی دانشگاه ازاد:
استادهمیار فرهنگ پاسخی
به دغدغه تربیت اجتماعی
دانشجویان است
۲۰نکته جذاب از فعالیت شرکت اپل
پشت پرده
پل چه می گذرد؟
نواوری های ااپل
ادامه از صفحه یک
ب) در سطح بین المللی
-1تقویت همکاری های دو و چندجانبه دفاعی
چه خبر از دانشگاه
-3ایجاد جهان چندقطبی در اقیانوس ها و دریاها
در چنـد دهـه اخیـر عمومـا عرصـه دریاهـای ازاد جوالنگاه
در ســـال های اخیر نیروی دریایی ارتش جمهوری اسالمی ایران
قدرت های بزرگ بوده که با تکیه بر فناوری و قدرت نظامی
ازجمله روســـیه ،چین ،عمان و کشورهای حاشیه اقیانوس هند
دسـت بگیرند .معدود کشـورهایی هسـتند که توانسـته اند
چندین معاهده دفاعی و تفاهمنامه بین المللی با کشـــورهایی
امضا کرده است .این معاهده ها عموما در بخش همکاری دفاعی
حضـور خـود را در اب هـای ازاد بین المللـی تثبیـت کننـد.
ایرانازطریقحضورفعالنیرویدریاییارتشدراب هایاقیانوس
ازجملههند،پاکستان،افریقایجنوبی،اندونزی،مالزیوبرخی
کشـــورهای شـــرق دور نظیر چین و ژاپن و حتی امریکای التین
همانند شـــیلی و برزیل (در جریان اعزام ناوگروه )86پیگیری و
شیافتهاست.ناوگروه86نیرویدریاییارتشبابهره گیریاز
گستر
ظرفیت هایحقوقبین المللیدریاها،درتعاملموفقباوزارتامور
خارجه در مسیر عبور خود از 6تنگه مهم هرمز ،ماالگا ،ماگاسار،
سرنگانی ،موزامبیک و ماالژان عبور کرده است.
درعین حال فرماندهان ناوگروه یادشـــده عالوه بر پهلوگیری در
بندرهای جاکارتای اندونـــزی ،ریودوژانیروی برزیل ،کیپ تاون
افریقای جنوبی،دارالسالمتانزانیاوصاللهعمانبامقاماتنیروی
دریایی کشورهای مربوطه دیدار کرده و زمینه همکاری های دو و
چندجانبه دریایی و دیپلماسی دفاعی را فراهم کرده اند.
جلوگیری از رسـیدن ناوهای ارتش به مقصد خود نشـدند.
در ایـن نشسـت صمیمانه فرزاد جهان بیـن با قدردانی از اهتمام
بنابرایـن راهبـرد منـزوی کـردن ایـران بـا حضـور مقتدرانـه
نظامـی چندقطبـی در اب هـای بین المللـی برمی گـردد.
هند و اب های ازاد بین المللی و گسترش و تعمیق تعامالت دو و
جلوگیـری کننـد ،امـا تنهـا توانسـتند مـدت کوتاهـی
معـاون فرهنگـی و دانشـجویی دانشـگاه ازاد بـا اعضـای
خـود توانسـته اند حضـور در اب هـای ازاد بین المللـی را در
هدف از دیپلماسی نظامی دریایی به ویژه درقالب عملیات
چندجانبه دریایی با کشورهای مهم ساحلی اقیانوس هند و ارام
امریکایی هـا تلاش بسـیاری انجـام دادنـد از ایـن اقـدام
پهلوگیـری ایـن ناوهـا را بـه تاخیـر بیندازنـد و قـادر بـه
در حوزه امنیت سایبری ،اصالح بخش دفاعی دریایی ،اموزش،
تجهیزات ،فناوری و ...بوده است .دیپلماسی جمهوری اسالمی
خـود (بنـدر ریودوژانیـروی برزیـل) شـوند .به گونـه ای کـه
مشـترک نظامـی بـ ه جهت دهـی نظـام هژمونـی کنونی به
بـا اعـزام ناوگـروه نیـروی دریایـی بـه اقیانـوس اطلـس و
هم اکنون اقیانوس ارام در قالب ناوگروه 86نیروی دریایی
ارتش که برای اولین بار در تاریخ کشور رقم خورد ،هژمونی
امریـکا در ایـن اقیانوس به چالش کشـیده شـده اسـت.
-4شکست سیاست انزوای ایران در نظام بین الملل
اسـتادهمیار فرهنـگ پاسـخی به دغدغـه تربیت
اجتماعی دانشـجویان اسـت
ایـران در اب هـای ازاد بین المللـی تـا حـد بسـیار زیـادی
خنثـی می شـود .امریکایی هـا تاکنـون شـعار می دادنـد
کـه به دنبـال منـزوی کـردن ایران هسـتند و ایـران درنهایت
در سـطح کشـورهای همسـایه می مانـد ،امـا اکنـون ایـران
هیات علمـی دانشـگاه ازاد نجف ابـاد دیـدار و گفت وگـو کـرد.
دانشـگاه ازاد نجف ابـاد بـه فعالیت هـای فرهنگـی و دانشـجویی
در چندسـال اخیـر ،تاکیـد کـرد« :در کنـار تربیـت تخصصـی
دانشـجویان ،سـه تربیـت اعتقادی ،مهارتـی و اجتماعی نیز باید
جدی گرفته شـود ».معاون فرهنگی و دانشـجویی دانشـگاه ازاد
دغدغـه تربیتـی جوانـان دانشـجو در عصـر حاضـر را بسـیار مهم
در پهنـه گسـترده ای از مناطـق مختلف جهـان حضور دارد
برشـمرد و اظهار کرد« :با توجه به لزوم تربیت اعتقادی و مهارتی
اسـت .تاکنون امریکایی ها در خلیج فارس حضور داشـتند
اسـتادهمیار فرهنـگ را اجرایی کردیم».
و همیـن موضـوع بـرای امریکایی هـا بسـیار نگران کننـده
و به نوعـی کنـار ایـران بودنـد ،امـا اکنـون ایـران در کنـار
مرزهـای امریکاسـت و ایـن از منظـر امریکایی هـا تهدیـد
و عمـق نفـوذ دریایـی ایران را به اب های دوردسـت رسـانده
تصـور افـکار سیاسـتمداران و طراحان تحریـم این گونه بود
اسـت کـه اکنـون از خلیج فـارس و دریـای عمـان فراتر رفته
نظـرات خـود را بیـان کردند.
دانشـگاه ازاد واحـد اصفهـان (خوراسـگان) برگـزار شـد.
حضـور و بازدیدهـای نیـروی دریایـی از بنـادر مختلـف یک
روابـط خـود بـا نیم کره غربـی به وسـیله ارتباط بـا رژیم های
بین المللـی اسـت .جمهـوری اسلامی ایـران ،یکـی از
به دنبـال فرصـت گسـترش نفـوذ در مناطق دیگر هسـتند؛
در اب هـای ازاد بین المللـی ،اشـتباه بـودن تمـام تصورات
راه تغییـر ایـن نگرش ،بهبود سیسـتم اموزشـی و کیفیت بخشـی
ماهرتریـن کشـورها در اسـتفاده از عملیات هـای نظامـی
راهکنشـی بـرای قـدرت دادن بـه پیام هـای راهبـردی خود
اسـت تا به این ترتیب بر تصمیم گیران سیاسـی منطقه ای
به دسـت گرفتـن قـدرت از سـوی فـردی سوسیالیسـت در
برزیـل در ایـن کشـور پهلـو می گیرند».
سـوی عمـوم کاهـش یافتـه و ایـن رونـد روبه رشـد اسـت و تنهـا
و برداشـت های غلـط امریکایی هـا و معمـاران تحریـم را
مو تربیـت بـا نگـرش جامعیـت ان اسـت و بهترین
بـه مفهـوم تعلی
۱۶۰زمینـه پژوهشـی ،ابـان ۱۴۰۱و بخشـی از چالـش سـوم
حضـور ناوگـروه دریایـی ایـران در اقیانـوس ارام و اب هـای
در مدرسـه و دانشـگاه می گـذرد».
جایگاه جهانی اسـت :نخسـت ،توانایی ایران در ابعاد فنی
«در تعلیـم و تربیـت جامـع بایـد ارکان چهارگانـه تعلیـم و تربیـت
کشور برتر دارنده صنعت دریایی در جهان است و در میان
تربیـت اجتماعـی در نظـر گرفته شـود تـا بتـوان رضایت عمومی
پیشـرفت جهانی خواهد شـد؛ اما حضور ناوگروه 86ایران
به روشـنی اثبـات کـرد.
ان ،همـواره نقـش یـک سـفارتخانه سـیار را برعهده داشـته
روش های ممکن برای خنثی سـازی تحریم ها باشـد ،زیرا از
در سـاخت تجهیـزات بومـی اسـت .ایران اکنون ششـمین
اسـت که با برافراشـتن پرچم کشـور در اقصی نقاط جهان
به عنـوان سـفیر ،نماینـده و مظهـر اراده ملـی و پشـتوانه ای
اشـکار و درعین حال صلح امیز در حمایت از دیپلماسـی و
سیاسـت دولـت متبـوع خود عمـل کرده و در صـورت نیاز و
داشـت و از سـوی دیگـر بیشـتر ایـن کشـورها در منطقـه
امریـکای التیـن گرایـش ضدامریکایـی دارند کـه موقعیت
مناسـبی بـرای توسـعه روابـط در ابعـاد مختلف اسـت.
نیـروی دریایـی بـا اعزام ناوگان های مختلف به کشـورهای
پانامـا می توانـد بـه تجـارت امریـکا اسـیب برسـاند و بـازار
دریای خزر و اب های ازاد بین المللی ،پیام صلح و دوستی
کشـتیرانی جهـان از کانـال پانامـا عبـور می کننـد.
کشـورها رسانده است.
امریـکا در برابـر ایران اسـت که باوجود تالش های گسـترده
ضـرورت توانایـی اعمـال قدرت در راسـتای به دسـت اوردن
دوسـت و همسـایه در خاور دور و نزدیک ،دریای مدیترانه،
جمهـوری اسلامی ایـران را بـه جامعـه بین المللـی و سـایر
اقتصـاد جهانـی را متزلـزل کنـد ۱۶ .درصـد از نـاوگان
(پیامدهـای تغییـر اقلیم و خشکسـالی در حوضـه ابریز دریاچه
ارومیـه) بـا ۱۳۰زمینـه پژوهشـی نیـز بهمن ۱۴۰۱در سـامانه
تخصصـی بـا قیـود مربوطـه ،تربیـت اعتقـادی ،تربیـت مهارتی و
رحمانی کهنموئـی از همـکاری منسـجم مجـری ،روسـا و
اختیـار دارد .دوم ،انجـام عملیات های فراقاره ای به وسـیله
اسـت .ایـن عامـل را این گونـه می تـوان مطـرح کـرد کـه
اکوسیسـتم جنـگل و مرتـع در حوضـه ابریـز دریاچـه ارومیـه) با
جهان بیـن بـا اشـاره بـه ارکان چهارگانـه تعلیـم و تربیـت افـزود:
و برنامه های فرهنگی خارج از کالس درس همانند کرسـی های
را در زمینـه کشـتی ،ناوهـای جنگـی و نیـروی دریایـی در
در سـامانه پژوهشـیار بارگـذاری شـد .ایـن مسـئول ادامـه داد:
پژوهشـیار بارگـذاری شـده و سـایر چالش هـا در حـال تدویـن
6کشـور دنیا از نظر قدرت دریایی قرار دارد که رتب ه چهارم
در همیـن رابطـه شـبکه فاکس نیـوز گـزارش کـرد حضـور
و حفـظ منافـع ملـی در عرصه دریاها را نیز خواهد داشـت.
مسـیر اجـرای ایـن نـوع تربیـت از مجـرای کالس درس و امـوزش
از امـوزش در کشـور را حاصـل کـرد ».وی بیـان کـرد« :همیـاری
ایـران در اب های دوردسـت درصـورت وجود هرگونه تهدید
نظامـی ایـران در گـذرگاه حیاتـی حمل ونقـل کشـتیرانی
و تهدیدهـای محیط زیسـتی و پیامدهـای اکولوژیکـی حوضـه
«بخشـی از چالـش دوم (بهره بـرداری خـارج از تـوان و تخریـب
ایـران از اصـول ،اهـداف و منافع خود عقب نشـینی خواهد
و غربی تاثیر بگذارد و نقش نیروی دریایی راهبردی در این
سویی ایران دسترسی به بازار جدیدی از کشورها را خواهد
محیط زیسـت و توسـعه پایدار حوضه ابریز دریاچه ارومیه با پنج
معـاون فرهنگـی دانشـجویی دانشـگاه ازاد در ایـن گردهمایـی
-2ایـن اقـدام می توانـد در اینـده در سـایر موضوعـات
میان بسـیار مهم و روشـن اسـت .این نیرو و ناوگان دریایی
رئیـس دبیرخانـه علمی دانشـگاه ازاد اسـتان اذربایجان شـرقی
ابریز دریاچه ارومیه) با ۹۷۰زمینه پژوهشـی ،شـهریور ۱۴۰۰
ازاد بین المللـی از دو منظـر بـرای ایـران دارای شـخصیت و
همچـون تجـارت و کاال تکـرار شـود و یکـی از مناسـب ترین
تحصیلات تکمیلی کشـور شـد».
اصفهـان ،روسـای واحدهـا ،معاونـان و مسـئوالن فرهنگـی در
دانشجویی دانشگاه ازاد ،پیام نجفی رئیس دانشگاه ازاد استان
کـرد یـا تحریم هـا منجـر بـه عقب افتادگـی ایـران از قافلـه
تصادفـی نیسـت کشـتی های ایرانـی تنهـا یک مـاه پس از
در سامانه پژوهشیار بارگذاری و اماده بهره برداری دانشجویان
چالش مصوب در حال تدوین است که چالش اول (الودگی ها
گفـت« :در جامعـه کنونـی ،گرایـش بـه امـوزش دانشـگاهی از
اقـدام سیاسـی و حضـور در اب هـای ازاد ،یـک فعالیـت
کالن و ۷۰زمینـه پژوهشـی ،پـس از داوری و تاییـد از سـوی
اسـتان اصفهـان نیـز بـا حضور فـرزاد جهان بین معـاون فرهنگی
-2دیپلماسـی دفاعی سـیار در جهت اعالم پیام صلح
همفکـر در ونزوئلا ،نیکاراگوئـه و کوباسـت .انها همچنین
دانشـگاه ازاد اسلامی ،بخشـی از چالـش چهـارم برنامـه علمی
تاکیـد کـرد کـه برنامه علمـی برنامه علمی مدیریت و مهندسـی
اسـت .بـه همیـن دلیل ماریا الویـرا سـاالزار ،نماینده ایالت
جهانی انقالب اسلامی
کارامدسـازی پژوهـش تحصیلات تکمیلـی ذیـل بسـته کاری
فرهنگی دانشـجویان در فضای اموزش عالی کشـور اسـت ».وی
کـه بـا اعمـال سـنگین ترین تحریم هـا ،جمهوری اسلامی
فلوریـدای امریـکا گفـت« :ایـران به شـدت در حـال تقویـت
کـرد« :براسـاس اقـدام ردیـف ۹۴از راهکنـش کیفیت بخشـی و
کمیتـه نظـارت و ارزیابـی دبیرخانـه پایـش ازاد سـازمان مرکزی
اسـتادهمیار فرهنـگ پاسـخی بـه دغدغـه تربیـت اجتماعـی و
از بی سـابقه ترین و ظالمانه تریـن نـوع از تحریم هـای
اروپایی هـا علیـه تمـام ارکان کشـور را تجربـه کـرده اسـت.
و توسـعه پایدار حوضه ابریز دریاچه ارومیه خبر داد .وی اضافه
فرهنـگ بـه بررسـی و توضیـح ایـن طرح پرداخـت و گفت« :طرح
نشسـت تخصصـی اسـتادان همیـار فرهنگـی دانشـگاه ازاد
-1ایـن اقـدام به منزلـه حضـور ایـران در اب های دوردسـت
چالش چهارم برنامه علمی مدیریت و مهندسـی محیط زیسـت
ابریـز دریاچـه ارومیـه» شـامل هـدف عینـی اول بـا دو راهبـرد
نخسـتین حضـور نظامـی ایـران را در قـاره امریـکا رقـم زده،
یک جانبـه و بین المللـی بـا محوریـت امریـکا و همراهـی
اسـتان اذربایجان شـرقی در گفت وگـو بـا انـا از تاییـد و تصویـب
جهان بیـن در پایـان ایـن نشسـت بـا تبییـن طـرح اسـتادهمیار
-5بی اعتباری سیاست تحریمی ایاالت متحده امریکا
انـزوای ایـران در محیـط بین المللی اسـت:
جعفـر رحمانی کهنموئـی ،رئیس دبیرخانه علمی دانشـگاه ازاد
بـا عنـوان «رشـد نامتـوازن سـکونتگاه های انسـانی در حوضـه
به پرسـش های اسـاتید درباره این طرح پاسـخ داده و اسـاتید نیز
از چنـد جهـت نمایانگر شکسـت سیاسـت های تحریمی و
بارگـذاری ۷۰زمینـه پژوهشـی جدید در «سـامانه
پژ وهشیار»
و اجتماعـی ،در کنـار اموزش های تخصصی دانشـجویان ،طرح
ناوگروه ۸۶نیروی دریایی ارتش (ناوگروه )۳۶۰که با عبور
طـی چنـد دهـه اخیـر ،جمهـوری اسلامی ایـران یکـی
دارنـد و چگونـه می تـوان از ایـن تجـارب بهره برد؟
«ارتقـا قابلیـت پاسـخگویی و حـل مسـاله» سـند تحـول و تعالی
تلقـی می شـود.
از کانـال پانامـا و پهلوگیـری در بنـدر ریودوژانیـروی برزیـل
دوم اینکه چه موانعی پیش رو داریم و سوم استادان چه تجاربی
فرهنگی یعنی اینکه استاد در قالب مشاور حوزه های تخصصی
ازاداندیشـی و مشـق امیـد و برنامه هـای مشـابه حضـور داشـته و
نقـش خـود را ایفـا کند».
و داوری اسـت».
اعضـای شـوراهای دانشـی برنامـه علمـی مدیریت و مهندسـی
محیط زیسـت و توسـعه پایـدار حوضـه ابریـز دریاچـه ارومیـه
دانشـگاه ازاد اسـتان اذربایجـان شـرقی قدردانـی کـرد .وی
یـاداور شـد« :برنامه هـای علمـی دانشـگاه ازاد (نظـام پایـش
ازاد) در راسـتای توسـعه همکاری هـای علمـی و پژوهشـی
دانشـگاه بـا صنعـت ،جامعـه و دسـتگاه های اجرایـی و با هدف
ایـران بازیگـری جهانـی در عرصـه دریایی اسـت و اکنون به
معـاون فرهنگـی دانشـجویی دانشـگاه ازاد خواسـتار حضـور
حـل مسـائل کشـور از طریـق هدفمنـد و مسـاله محور کـردن
درعین حـال امریکایی هـا مدعـی هسـتند ،اقـدام ایـران
شـد و گفـت« :اسـتادان توجـه داشـته باشـند که در اجـرای امور
اسـتان اذربایجان شـرقی دارای دو برنامـه علمـی شـامل چـرم
که اگر بناسـت از طریق اسـتاد و کالس درس ،تربیت اعتقادی و
محیط زیسـت و توسـعه پایـدار حوضـه ابریـز دریاچـه ارومیـه در
میـزان قابل توجهـی از بازدارندگـی دریایـی رسـیده اسـت.
-3حضـور کشـتی های ایـران در برزیـل به مثابـه شکسـت
در راسـتای دور زدن تحریم هـا مسـبوق بـه سـابقه اسـت،
نتوانسـت مانـع پهلوگیـری ناوگـروه ایـران در حیاط خلـوت
تحریم هـای امریـکا را دور زده اسـت.
زیـرا ایـران بـا ارسـال چندیـن کشـتی نفتکـش بـه ونزوئلا
پررنگ تـر و ملموس تـر اسـتادان در وقایـع و اقدامـات فرهنگـی
فرهنگی پاسخ به این سه سوال از اهمیت باالیی برخوردار است
اجتماعی صورت گیرد ،چه اقتضائاتی باید در نظر گرفته شـود.
پایان نامه هـا و رسـاله های دانشـجویان پایه گـذاری شـده کـه
و کفـش در حـوزه صنعـت و برنامـه علمـی مدیریـت و مهندسـی
حـوزه جامعـه اسـت». صفحه 3
دانشگاه
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۴
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
۲۰نکته جذاب از فعالیت شرکت اپل
پشت پرده نواوری های اپل چه می گذرد؟
اپل نواورترین
کمپانی دنیا
اپل چگونه این اندازه
نواور شد؟
چگونه نواور ی های اپل
ان را متمایز می کند؟
برنامه اپل برای تداوم نواوری
در محصوالت اینده
وقتی به تمـــام ابعاد کمپانی اپل نگاه
می کنیم ،امار و ارقام ارائه شده از حجم
محصـــوالت ،فناور ی های به کار رفته در
انها و میزان فروشی که این محصوالت
در ســـطح دنیا دارند ،همگی حکایت از
ان دارند که با نواورترین و فناورانه ترین
کمپانـــی روز دنیـــا طـــرف هســـتیم که
توانسته خیلی هوشـــمندانه ،عالوه بر
نگه داشـــتن کاربـــران قدیمـــی خود،
بســـیاری از کاربـــران ســـایر محصوالت
کمپانی های دیگر را هم جذب کند و این
چیز کمی نیست و هر شرکتی نمی تواند
تا این اندازه در مسیر حرکت خود موفق
عمل کند.
طبق اماری که وجود دارد ،اپل در ســـال مالی
2022درامدی بیش از 394میلیارد دالر داشته
اســـت که رقم بســـیار قابل توجهی است .در
میان کشـــورهای مختلفی کـــه از محصوالت
این کمپانی اســـتفاده می کنند ،قاره امریکا
پرسودترین قاره به شمار می رود ،به طور ی که
42درصد از کل درامد ســـه ماهه نخســـت این
کمپانی در ســـال 2023از این قاره تامین شده
است.محصولایفونکهموفق ترینمحصول
تولیدشده در این کمپانی است ،در سه ماهه
نخســـت ســـال 2023بیش از 65میلیارد دالر
برای اپل درامدزایـــی کرده که معادل بیش از
56درصد از کل درامد حاصل از تمام محصوالت
این کمپانی است.
اپل نخســـتین کمپانی تولیدکننده گوشـــی های هوشـــمند
مدرن معروف به اســـمارت فون ها را داشـــت که این کمپانی را
به عنوان ســـردمدار بازار گوشی های هوشمند در دنیا تبدیل
کرد .ســـهم اپل از بازار گوشـــی های هوشـــمند در ســـه ماهه
چهارم ســـال 2022حدود 24درصد بود که در مقایسه با سایر
رقبا ،سهم قابل توجهی را به خود اختصاص داده بود .کمپانی
اپل ،محصول تبلت را بار دیگر اختراع کرد و با داشـــتن ســـهم
49درصدی از این بازار در ســـه ماهه چهارم سال ،2022به رهبر
بالمنازع بازار تبدیل شـــد .این کمپانی چهارمین فروشنده برتر
کامپیوترهای pcدر دنیا شـــناخته می شود و حدود 11درصد از
بـــازار این محصول را از ان خود کرده اســـت ،همچنین صنعت
فناور ی های هوشـــمند پوشـــیدنی را بازسازی کرد و با بیش از
161میلیون دستگاه از این محصوالت در سال 2021به سردمدار
در این بازار تبدیل شد.
اپـــل برای اینکـــه بتواند در رقابت با ســـایر کمپانی هـــای دنیا باقی
بماند ،به طور مداوم در حال به روزرســـانی محصوالت و فناور ی های
به کار رفته در انهاســـت .این کمپانی مسیر خود را به سوی استفاده
از ســـرویس های خدمات مالی و تبلیغاتی سوق داده ،به گونه ای که
درامدهای حاصل از تبلیغات کمپانی اپل در سال 2021در مجموع به
سه میلیارد و 700میلیون دالر رسید .عالوه بر این ،انتظار می رود اپل
در اینده ای نزدیک با رونمایی از یک هدست واقعیت مجازی وارد بازار
XRیا واقعیت توسعه یافته شود .با توجه به رشدی که در بازار جهانی
هدست های واقعیت مجازی و واقعیت افزوده رخ داده ،پیش بینی
می شود که ارزش این بازار در سال 2023از 23میلیون دالر هم تجاوز
کند ،همچنین اپل برای ادامه این پیشرفت ،درحال ایجاد مسیری برای
ورود به بازار خودروهای برقی اســـت .بازار خودروهای برقی دنیا در
ســـال 2021به 411میلیارد دالر رسید .پیش بینی ها حکایت از ان دارد
که خودروی برقی اپل تا سال 2028رونمایی شود.
ندا اظهری
مترجم
هنوز همبعداز گذشتسال ها،محصوالتاپلدر میان
ســـایر برندهای معروف و شناخته شده دنیا ،حرف اول
را می زند و هنوز هم اســـم و رسمی که دارد ،کلی اعتبار
برای این برند و کمپانی معروف دســـت وپا کرده است.
جدا از نامی که این کمپانی یدک می کشـــد ،به طور حتم
فناوری و نواور ی های به روزی که در محصوالت مختلف
این کمپانی به کار رفته ،نقطه قوت ان به شمار می رود
و از ســـال ها پیـــش تاکنون با تکیه بـــر همین قابلیت
توانسته کاربران خود را حفظ کند و حتی به تعداد انها
هم اضافه کند .اما اینکه نواور ی های به کار رفته جهت
توسعه محصوالت و فناور ی های اپل ،چگونه توانسته
این کمپانی را به این حد از معروفیت برساند ،بحثی است
که در ادامه گزارش به ان خواهیم پرداخت.
ایفون
اپل و دامنه وسیع محصوالتش
خدمات
اپـــل محصوالت مختلفی را طی ســـال ها به بازار عرضه
کرده که درامد کلی این کمپانی را در ســـه ماهه نخست
سال 2023تشکیل می دهند .در میان تمام محصوالت
اپل ،گوشی های ایفون که بیشترین محصول تولیدی
این کمپانی هســـتند 65 ،میلیارد و 780میلیون دالر را
به خود اختصاص می دهند .پس از ان ســـرویس های
ارائه شـــده از ســـوی اپل 20میلیـــارد و 770میلیون دالر
را شامل می شـــوند .همچنین فناور ی های پوشیدنی،
خانگـــی و اکسســـور ی ها 13میلیارد و 480میلیون دالر
از درامد ســـه ماهه نخست 2023را تشکیل می دهند،
بعـــد از انها هم «ایپـــد» 9میلیارد و 400میلیون دالر و
سیستم های مک هم هفت میلیارد و 740میلیون دالر
را شامل می شوند.
نرم افزاری
سیستم های
مک
سیستم عامل ها
تعامل پذیری
به روزرسانی OTA
نگهداری ضعیف
امنیت
خدمات و اشتراک ها
درامد اپل از محصوالت
مختلف در سه ماهه نخست
( 2023برحسب میلیارد دالر)
فناور ی های پوشیدنی،
خانگی و اکسسور ی ها
ایپد
عناصری که موفقیت اپل را به دنبال داشته اند
از رونمایی از نخســـتین کامپیوتر مکینتاش تا «ایپد» ،کمپانی اپل شـــیوه اســـتفاده از اطالعات ،بازی ،خرید و ارتباط با کاربران را تغییر داده
است .این دستگاه ها در صنایع در نوع خود جزء اولین ها بودند و ویژگی هایشان این محصوالت را در چشم مشتریان منحصربه فرد کرد.
اپل به طور مستمر درحال تحول است و هرسال دستگاه ها و محصوالت و سرویس های جدیدی منتشر می کند .درحقیقت تمام محصوالت
و سرویس های اپل به هم پیوسته اند و همین امر باعث می شود مشتریان انگیزه باالتری برای خرید محصوالت پیدا کنند .سخت افزارها و
نرم افزارهای اپل نه تنها به هم پیوسته بوده و با یکدیگر به طور همزمان کار می کنند ،بلکه دربرابر حمالت سایبری از امنیت بسیار باالیی
هم برخوردارند .از دیگر عناصر کلیدی فرمول موفق اپل ،تجربه کاربردی سفارشـــی ان اســـت .دستگاه های اپل دارای یک رابط کاربرپسند
هســـتند که روند ناوبری و نصب برنامه را برای مشـــتریان اســـان می کند .عالوه بر این دســـتیابی ســـاده و حمایت انالین و نیز فروشگاه ها
فیزیکی تجربه بســـیار ارزشـــمندی را برای کاربران به وجود اورده اســـت .این ویژگی ها درکنار هم باعث خلق ارزشـــمندترین محصوالت اپل
شده که اکوسیستم ان با عنوان «باغ دیواری» شناخته می شود و خروج از ان بسیار دشوار است.
ایفون :شروعی برای رسیدن به اینده
ایفون پیشگام در گوشی های هوشمند اولیه است و پرفروش ترین محصول
اپل هم محســـوب می شود .این کمپانی به طور مداوم اپدیت های جدیدی را
برای گوشی های ایفون و سیستم عامل ان یعنی iOSعرضه می کند .فروش
بی نظیر اینمحصولپلیبرایموفقیتاینکمپانیبه شمار می رود.از دونمونه
از پرفروش ترین محصوالت اپل می توان به ویژگی Touch IDکه نخستین بار
در ســـال 2013روی گوشـــی های iPhone 5Sمعرفی شد و نیز ویژگی Face
IDاشـــاره کرد که در ســـال 2017در iPhone Xرونمایی شد .بررسی ها نشان
می دهد که کمپانی اپل بزرگ ترین ســـهم از عرضه گوشـــی های هوشـــمند را
در ســـه ماهه چهارم ســـال 2022در اختیار دارد .به طور ی که در مقایســـه اپل و
سامسونگ ،در سه ماهه چهارم 2022حدود 24.1درصد از عرضه گوشی های
هوشـــمند در اختیار اپل و 19.4درصد در اختیار سامســـونگ بوده است .این
نســـبت در سه ماهه دوم همان سال در اختیار سامسونگ بوده ،به طور ی که
21.8درصد از بازار گوشـــی های هوشمند در اختیار سامسونگ و 15.6درصد
در اختیار اپل بوده است .بررسی سال های گذشته همچنان نشان می دهد که
باالترین سهم اپل از بازار گوشی های هوشمند در سه ماهه چهارم هرسال رخ
داده است .نمونه ان را هم عالوه بر سه ماهه چهارم ،2022می توان در سه ماهه
چهارم 2021هم مشاهده کرد که سهم سامسونگ 19درصد و سهم اپل 23.4
سخت افزاری
گوشی های هوشمند
تبلت ها
PCها
ساعت های هوشمند
ایرپادها
وسایل هوشمند خانگی
درصد گزارش شده بود .این روند در سال های گذشته نیز صادق بوده است.
همچنیـــن پیشـــرفت هایی در صفحـــه نمایشـــگر شـــبکیه ای ،تراشـــه ها و
دوربین هـــای ایفون اتفاق افتاده اســـت و اخرین ســـری ایفون 14هم مجهز
به تراشـــه A15و A16بایونیک و دوربین های 48مگاپیکســـلی شـــده است.
این ویژگی ها باعث شـــده اپل به یکی از بازیگران اصلی در بازار گوشـــی های
هوشـــمند تبدیل شود و حدود 24درصد عرضه گوشی های هوشمند جهان
را در ســـه ماهه چهارم 2022در اختیار داشـــته باشد .در بازار سیستم عامل ها،
مانند سیســـتم عامل iOSکه محدود به گوشی های ایفون است ،سهم بازار
کمتری نســـبت به اندروید را به خود اختصاص داده که سازگار با دستگاه های
به فروش رسیده توسط فروشنده های مختلف است.
عرضه 225میلیون ایفون در 2022
اکوسیستم اپل
تجربه کاربران
رابط کاربری
پشتیبانی انالین و حضوری
سیستم های مک و بسترسازی برای اپل
نخســـتین کامپیوتـــر خانگی ( )PCکه به «مکینتاش» معروف اســـت ،ایده
فناوری در خانه را متحول کرد به طوری که به ابزاری ساده و قابل دسترس برای
بسیاری از کابران تبدیل شد .سیستم های PCاپل طی سال ها متحول شده
و حاال این کمپانی نسخه های مختلفی از سیستم های مک را روانه بازار کرده
است .تمام سیستم های مک پرسرعت بوده و مجهز به تراشه های M1و M2
هستند و باتر ی های بادوامی دارند .انها دارای صفحه نمایشگر شبکیه ای با
تراکم پیکسلی باالتر هستند و کیفیت صوتی و تصویری باال از ویژگی های برتر
اینسیستمبهشمار می رود.کیبورد ScissorSwitchسیستم های PCهم
برای تایپ بسیار راحت به نظر می رسند .از نکات قابل توجه در این کامپیوترها،
سیستم عامل macOSاست که شامل برنامه های داخلی طراحی شده برای
همگام سازی با سایر محصوالت اپل است .باوجوداین ،به دلیل قیمت های
باال ،عرصه سیستم های مک اپل در بازار PCکمتر از سایر کمپانی هاست.
طبق اخرین اماری که ارائه شـــده ،اپل حدود 11درصد از کل بازار سیستم های
PCرا در اختیار دارد که از ســـال 2018تاکنون باالترین ســـهم از این بازار را ثبت
کرده اســـت .در ســـه ماهه چهارم ،2022قریب 24درصد از این بازار در اختیار
کمپانـــی لنوو 20.2 ،درصد در اختیار 16.7 ،HPدرصد در اختیار کمپانی «دل»
و 10.7درصد هم از ان اپل بوده است.
سهم اپل
از عرضه
اپل حدود 11درصد از بازار PCدنیا را در اختیار دارد
هرسال عرضه محصوالت اپل الگوی مشابهی را دنبال می کند که شامل افت
عرضه محصوالت در ســـه ماهه نخست و نوسان درطول سال پیش از رسیدن
به اوج نقطه فروش در سه ماهه چهارم هرسال می شود .این جهش در پایان
سال می تواند منجر به عرضه محصوالت جدید و به روزشده در سپتامبر هرسال
شود .در سال ،2022بیش از 225میلیون گوشی ایفون ،حدود 62میلیون ایپد
و حدود 26میلیون کامپیوتر مک در دنیا عرضه شد که این تعداد در سه ماهه
اخر 2022افزایش یافت.
اپل دارنده بزرگ ترین سهم از عرضه گوشی های هوشمند در سه ماهه چهارم 2022
سهم اپل از
عرضه محصول
نواور ی های اپل روی مچ و گوش کاربران!
اپل
ایپد :ابزاری برای پرکردن شکاف ایفون و مک
ایپد نیز مانند تبلت ،چیزی میان گوشـــی هوشمند و لپ تاپ است .باوجوداین،
سخت افزار،کیفیتنمایشگر،تراشه هایپرسرعتوامنیتیکهدر انبهکار رفته،ان
رانسبتبهسایر برندهامتفاوتکردهاست.در اکتبر 2022در حالیدهمیننسلاز
ایپدرونماییشدکهاخریننسخهانمجهز بهتراشهM2بودهواز وای فایباپهنای
باند6گیگاهرتز پشتیبانیمی کند.از دیگر نقاطقوتایپد،طیفاکسسوری هایی
استکههمراهباانبهفروشمی رسدمانندقلماپل،کیبوردجادوییومجموعه ای
از جلدهاییکهمناسباینایپدباشند.از زمانمعرفیایپد،سایر تولیدکنندگان
هموارداینبازار پررنگولعابشدندامااپلهمچنانطییکدههگذشتهتاکنون
سامسونگ
صدرنشیناینبازار استبه طوریکهحدودنیمیاز عرضهجهانیاینمحصولرادر
سه ماههچهارم2022در اختیار دارد.باوجوداین،همان طور کهاندرویدباسازندگان
مختلف سازگار می شود ،در بازار سیستم عامل تبلت پیشتاز است اما این شکاف
در سال های اخیر کاهش یافته است .از زمان عرضه ایپد در سال ،2010اپل رقیب
بالمنازع بازار تبلت بوده است .از سه ماهه دوم 2018که ایپد ها 34.1درصد از بازار
را از ان خود کردند ،این روند افت وخیزهای زیادی داشـــت اما هرچه باشـــد به نظر
می رســـد ایپد سهم قابل توجهی از بازار تبلت ها را به خود اختصاص داده است.
این محصول در سه ماهه چهارم 2021حدود 38درصد و در سه ماهه چهارم 2022
قریب به 49.2درصد از بازار تبلت ها را از ان خود کرده بود.
بهدنبالموفقیتایفون،اپلدومحصولکمکیراهمبرایکاربرانخودروانه
بازار کرد:یکیساعتاپلودیگریایرپاد.اینکمپانیدر سال،2021بیشاز 161
میلیونواحدفناوریپوشیدنیراروانهبازار کرد.ساعتاپلکهحدود 26درصد
از کل بازار ساعت های هوشمند را در سه ماهه سوم 2022به خود اختصاص
داده بـــود ،به کاربران اجازه می دهد عالوه بر تعیین اهداف خود ،داده های
سالمتخودراردیابیکردهوبهاینترنتمتصلبمانند.طبقگزارش هایاعالم
شده،عرضهفناوری هایهوشمندوپوشیدنیاپلبینسال های2014تا2021
حدودا 14درصدرشدداشتهاست.اینکمپانیدر سال 2018حدود 48میلیون
محصول فناورانه پوشیدنی عرضه کرده بود .این تعداد در 2019به 111میلیون
و 500هزار دستگاه رسید .در سال 2020این تعداد به 151میلیون و 500هزار
محصول رسید که حدود 40میلیون بیشتر شد .در ادامه این افزایش ،شمار
محصوالتفناورانههوشمندوپوشیدنیاپلدر سال2021بهحدود161میلیون
و 800هزار مورد رسید.
عرضه فناور ی های
پوشید نی ا پل
برحسب میلیون
عرضه فناور ی های پوشیدنی اپل بین 2014و 2021حدود 14برابر شد
ادامه در صفحه۵ صفحه 4
دانشگاه
۵
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
ادامه از صفحه۴
خانه های هوشمند ،قلمرو جدید
با توجه به افزایش خانه های هوشمند ،اپل به دنبال ان است که
محصـــوالت تولیدی خود را در این حـــوزه افزایش دهد .به عنوان
مثال HomePod ،بلندگوی هوشـــمندی است که عملکردهای
مختلفی از پخش موســـیقی گرفته تا قفل کردن در ورودی خانه را
برعهده دارد .تلویزیون اپل هم با اتصال به تلویزیون هوشـــمند،
اپلیکیشـــن هایی را به طـــور زنـــده پخـــش می کند .هـــر دوی این
سیســـتم ها با سایر دستگاه های اپل سازگار شده و به عنوان یک
مرکز خانههوشمندبرایکاربران،دستیابیبهاکسسور ی هایخانه
در سه ماهه نخست 2022حدود 4.5میلیون
هوشـــمند را که از طریق اپلیکیشن های خانگی روی تمام وسایل
بلندگوی HomePod miniعرضه شد
اپل قابل کنترل هســـتند ،راحت تر می کنند .اپل اکسسور ی های
دیگری هم دارد که شـــامل پوشـــش ها ،شـــارژرهای بی ســـیم و AirTagها می شود .شـــارژرهای بی سیم این
کمپانی به MagSafeشـــناخته می شـــوند و می توان در اتصال با پدهای بی سیم یا اتصال به پاوربانک ،انها را
شـــارژ کرد AirTag .جدیدترین اکسســـوری اپل است که نوعی محصول ردیاب به شمار می رود که سیگنال های
بلوتوث را ارسال می کند که به کاربران در کنترل دستگاه های فردی از طریق گزینه جست وجوی شبکه های اپل
کمک می کند .در ســـال های اخیر ،شمار کاربران بلندگوهای هوشمند اپل موسوم به HomePod miniرشد
داشته است به طوری که در سه ماهه دوم سال 2018تنها 800هزار قطعه از این محصول عرضه شد .این تعداد
در ســـه ماهه چهارم همان ســـال به یک میلیون و 600هزار قطعه رســـید .در سه ماهه چهارم 2019این تعداد به
دومیلیون و 600هزار HomePod miniو در سه ماهه چهارم 2020این تعداد با رشد قابل توجهی روبه رو بود
و به چهارمیلیون و 600هزار مورد رســـید .در ســـه ماهه دوم 2021با توجه به شـــیوع همه گیری کرونا ،تعداد این
محصول با کاهش روبه رو شـــد و به ســـه میلیون و 800هزار مورد رسید .در سه ماهه نخست 2022نیز رقم عرضه
این محصول به چهارمیلیون و 500هزار مورد افزایش یافت .اپل در سال های اخیر برای جذب مشتری برای خدمات
محتوایی اشتراکی خود مانند Apple TV+، Apple Fitness+، Apple Music، Apple Newsو Apple
Arcadeاقداماتی را انجام داده اســـت که می توان تحت عنوان Apple Oneانها را تجمیع کرد .همچنین این
کمپانی خدمات مضاعفی را که برای کارهای مختلف موثرند ،ارائه داده اســـت .نمونه ان Apple Careاســـت که
گارانتی برای دستگاه های اپل محسوب می شود؛ ،iCloudپلتفرم ذخیره است که به واسطه چند محصول اپل
قابل همگام سازی است؛ و Apple Payهم به کاربران امکان خرید و معامالت ایمن را می دهد.
اروپا
ژاپن
چین
امریکا
اسیا و
اقیانوسیه
سهم درامد اپل
از کشورها
امریکایی ها تامین کننده 42درصد درامد اپل
زندگی تبدیل کرده اند .به عبارت دیگر ،اپل نمادی از نواوری ،لوکس و مد روز بودن تبدیل شده
که مشـــتریان را از سراســـر دنیا به خود جذب کرده است .درواقع اپل هدف گذاری خود را روی
کاربران مرفه به ویژه در امریکا و اروپا گذاشته که تاثیر ان بر سهم درامدی اپل قابل توجه است.
سهم امریکا از درامد اپل 42درصد ،اروپا 23.6درصد ،چین 20.4درصد ،اسیا و اقیانوسیه 8.1
درصد و ژاپن 5.8درصد اعالم شده است.
کمپانی اپل طی سال ها درک عمیقی از جغرافیا ،نیازها و انتظارات کاربران خود به دست اورده و
سطح باالیی از اعتماد و وفاداری به برند در انها ایجاد کرده است .عالوه بر این ارزش هایی چون
ساده ســـازی ،همکاری و مالکیت فناور ی های اولیه اپل همراه با استراتژی بازاریابی مبتنی بر
مشتری که روی زیبایی شناسی محصوالت و خدمات تمرکز کرده اند ،ان را به یک محصول سبک
اپل به عنوان کمپانی تبلیغاتی
اپل در نقش ساخت نرم افزارهای نیاز کاربران
واقعیت افزوده تا ســـال 2027با رشـــد مواجه خواهند شـــد .تا
ســـال 2024درامد حاصل از ســـخت افزارهای واقعیت افزوده و
نـــرم افزاهـــای واقعیت مجازی به چیزی حـــدود پنج میلیارد دالر
می رســـد .این درحالی است که سخت افزارهای واقعیت مجازی
درامد 10میلیارد دالری و درامد نرم افزارهای واقعیت افزوده نیز
به بیش از 10میلیارد دالر خواهند رســـید .این درامدها تا ســـال
2027بـــرای نرم افزارهـــای واقعیت مجازی بیـــش از پنج میلیارد
دالر ،ســـخت افزارهای واقعیت افزوده به حدود 10میلیارد دالر و
سخت افزارهای واقعیت مجازی و نرم افزارهای واقعیت افزوده
درامدی بالغ بر 15میلیارد دالر را به خود اختصاص خواهند داد.
در این میان هدســـت های واقعیت مجـــازی و واقعیت افزوده
محبوبیت باالیی را طی سال های اینده از ان خود خواهد کرد .در
سال ،2021حدود 9میلیون و 540هزار هدست در بخش کاربران
و تنها یک میلیارد و 690میلیون هدست در بخش تجاری عرضه
شد .این امار در سال 2023در بخش کاربران به 17میلیون و 810
هزار هدست و در بخش تجاری به پنج میلیون و 590هزار هدست
خواهد رســـید .طبق امار ،این رشـــد در ســـال های اتی چندبرابر
خواهد شد ،به طور ی که تا سال ،2026تعداد هدست های عرضه
شـــده میان کاربران به 30میلیون و 880هزار و در بخش تجاری
به 19میلیون و 580هزار هدست می رسد.
از زمانی که اپل وارد بازارهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده
شد ،زمان زیادی نمی گذرد .همین اواخر هم وارد فناوری جدیدی
شده که به گفته تیم کوک ،مدیرعامل اپل همه چیز را تحت تاثیر
قـــرار خواهد داد .اپل روی تولید نخســـتین هدســـت واقعیت
افزوده ای کار می کند که گفته می شود قرار است در سال جاری
از ان رونمایی کند .برای این هدست که مجهز به پردازشگرهای
M2و پشـــتیبانی از WiFi 6Eاست ،نمایشگرهای میکرو 4K
،OLEDیـــک دوربین جلوی رو به پایین و اســـکنر عنبیه ای نیز
تعبیهشدهاست.انتظار می روداینهدست هاباسیستم عامل
جدیدی موســـوم به RealityOSکار می کند .ویژگی ان به این
شکل است که اپ استور روی بازی ،پخش زنده و ویدئوکنفرانس
متمرکز می شود .پیش بینی های جدید اپل نشان می دهد که
هدست های اپل و عرضه ان در دنیا در سال 2023به حدود 23
میلیون واحد واقعیت مجازی و واقعیت افزوده رسید که با سایر
غول های فناوری نظیر متا رقابت می کند.
طبـــق امارهای پیش بینی شـــده ،بازارهـــای واقعیت مجازی و
نرم افزار واقعیت مجازی
سخت افزار واقعیت مجازی
سخت افزار واقعیت ا فزوده
درامد برحسب
میلیارد دالر
درامد اپل از بازار خودروهای برقی تا 2027
اپل در راه عرضه خودرو برقی
عالقه اپل به تولید خودرو به سال 2014و زمانی برمی گردد که
بیش از هزار کارشـــناس و مهندس خـــودرو کار روی پروژه ای
موسوم به «تایتان» را اغاز کردند .بعد از بروز تغییرات داخلی
در ایـــنکمپانـــی،ایـــنپروژهبارهاشـــروعومتوقفشـــداما
شایعات حکایت از ان دارد که اپل هنوز هم به دنبال توسعه
خودروی برقی اســـت .تحلیلگران معتقدند که خودروی اپل
بیـــن ســـال های 2025تـــا 2028راهی جاده ها خواهد شـــد.
پیش بینی ها بیانگر ان اســـت که بـــازار خودروهای برقی تا
ســـال 2027با ارزش بسیار باالیی برخوردار خواهد شد .درامد
حاصل از خودروهای برقی در سال 2021قریب به 411میلیارد و
20میلیون دالر بوده و انتظار می رود درامد حاصل از این بازار تا
2027با رشدی بیش از 238برابری به رقمی بالغ بر هزار و393
میلیارد و 330میلیون دالر برسد.
ان خود کردند .عالوه بر این کمپانی اپل به دنبال حذف پالستیک با استفاده از مواد بازیافتی و
تجدیدپذیر در محصوالتوبسته بندی هایخودتاسال 2025است.اپلهمچنینهدفخودرا
بر کاهشمصرفابدر تولیدمحصول،خدماتوعملیاتتاسیساتیونیز میزانزبالهتولیدشده
گذاشتهاست.درنهایتاینکمپانیدر موردشیمیهوشمندبحثکردهاست؛به عنوانمثال
اینشرکتگزارشیاز موادشیمیاییبه کار رفتهدر زنجیرهتامینخودرامنتشر کردهوقرار است
به دلیل خطری که می تواند برای مردم و محیط زیســـت داشته باشد ،از مصرف بیش از حد ان
خودداری کند .در ســـال ،2021در میان غول های فناوری ،سامســـونگ با هدر دادن 163هزار
و 660مترمکعب اب رتبه نخست را از ان خود کرد .پس از ان اینتل با 54هزار و 131مترمکعب،
الفابت (گوگل) با 21هزار و 535مترمکعب ،مایکروسافت با 7657مترمکعب و اپل با 5326
مترمکعبرده هایدومتاپنجمهدررفتابرادر تولیدمحصوالتبهخوداختصاصداده اند.
در سودای تامین برق از منابع تجدیدپذیر
دســـتیابی به پایداری موضوع مهمی اســـت و غول های فناوری دنیا به طور چشـــمگیری در
اســـتراتژی های تولیدات پایدارتر مشـــارکت می کنند .اپل در گزارش پیشـــرفت خود به لحاظ
زیســـت محیطی ،رویکردها و اهداف خود را برای غلبه بر چالش های زیســـت محیطی عنوان
کرده است .این کمپانی درنظر دارد کل اثرات کربنی خود را خنثی و محصوالتی تولید کنند که
اثر کربنی انها صفر باشد و همچنین هدف اپل انتقال کل زنجیره تامین خود تا سال 2030به
صددرصد برق تجدیدپذیر است .در سال ،2021در میان غول های فناوری دنیا ،سامسونگ با
24هزار و 694تن پسماند ،باالترین میزان را به خود اختصاص داد .پس از ان «اینتل» با 17هزار
و 200تن پســـماند و اپل با بیش از 15هزار تن پســـماند رده های اول تا سوم تولید پسماند را از
درامد برحسب
میلیارد دالر
درامد اپل از بازارهای واقعیت مجازی و واقعیت افزوده تا 2027
رشد درامد تبلیغاتی اپل
در سال 2021
اپل درکنار بخش های ســـخت افزاری و نرم افزاری خود ،به دنبال ســـایر
منابع درامدی است .این کمپانی دوباره فروش تبلیغات را در سال 2016
در بخش Apple Newsاز سر گرفت و واحد تبلیغات این کمپانی از ان
سال توسعه پیدا کرده ،به طور ی که ارزش ان در 2021به حدود سه میلیارد
و 700میلیون دالر رسید .این درحالی است که درامد این کمپانی از بخش
تبلیغات در سال 2020حدود یک میلیارد و 90میلیون دالر گزارش شده
اســـت که رشدی بیش از 238درصدی را شـــامل می شود .این تغییر و
تحوالت به واســـطه وضعیت اقتصادی جهان ایجاد شده که به واسطه
حضور قدرتمند کمپانی های بزرگ فناوری مانند گوگل ،متا و امازون در
بازار تبلیغات ،منجر به کاهش فروش محصوالت خواهد شـــد .کاربران
اپـــل درحال حاضر از ویژگی شـــفافیت ردیابی نرم افـــزار برای تصمیم بر
چرایی به اشـــتراک گذاری داده ها با نرم افزارها و وب ســـایت های سایر
کمپانی ها استفاده می کنند.
تمام سیســـتم عامل های اپل در اپ اســـتور که فروشگاه عرضه نرم افزاری است قابل دسترسی بوده و کاربران می توانند به طور
رایگان یا با پرداخت وجه نسبت به دانلود نرم افزارها روی دستگاه های خود مانند ایفونiPad، Mac، Apple Watches ،
و Apple TVاقدام کنند .در اواخر ،2022فروشـــگاه اپ اســـتور حدود پنج میلیون نرم افزار را با دســـته بندی گسترده عرضه کرد.
فروشگاه های عرضه نرم افزار شامل نرم افزارهای اپل مانند Apple Fitness+، Apple Newsو ...است .نرم افزارهای بازی
در این میان از محبوبیت باالیی برخوردار است و حدود 21درصد تمام نرم افزارهای موجود در اپ استور اپل را تشکیل می دهند.
پرطرفدارترین نرم افزارها در میان مشتریان ،نرم افزارهای ایفون و ایپد هستند .در سپتامبر ،2022نرم افزار BeRealبا 14میلیون
بار دانلود ،پردانلودترین نرم افزار ایفونی بوده است که پس از ان به ترتیب TikTok ،با هفت میلیون و 510هزار دانلودX-HERO ،
بـــا هفت میلیـــون و 180بار دانلود و واتســـاپ با 6میلیون و 960هزار بار دانلود در رده های بعـــد قرار دارند .درمورد نرم افزارهای
مخصوص ایپد هم نرم افزار Stumble Guysبا دومیلیون و 300هزار بار دانلود نیز پردانلودترین نرم افزار ایپدی بوده است.
بعد از ان +Disney ،با دومیلیون و 30هزار بار دانلود iQIYI ،با یک میلیون و 570هزار بار دانلود و Amazon Prime Video
با یک میلیون و 460هزار بار دانلود در رده های بعدی قرار می گیرند.
ورود اپل به بازار واقعیت
توسعه یافته
درامد تبلیغاتی
برحسب
میلیارد دالر
نرم افزار واقعیت ا فزوده
سامسونگ
عرضه محصوالت
بر حسب میلیون
میزان عرضه هدست های واقعیت افزوده و واقعیت مجازی تا 2026
اینتل
اپل
تولید 15000تن پسماند توسط اپل در 2021
مایکروسافت
الفابت (گوگل)
تجاری
اوریل 2021
دستگاه ردیابی AirTag
راه اندازی شد
کاربران
اگوست 2018
کل سرمایه بازار اپل به یک
هزار میلیارد دالر رسید
اوریل 2010
اپل از iPadرونمایی کرد
ژوئن 2011
اپل iCloudرا راه اندازی کرد
سپتامبر 2022
اپل از نظر درامد به باالترین
سطح تاریخ رسید
اکتبر 2001
iPodبرای اولین بار اغاز به کار کرد
20۲2
20۲۱
20۲۰
20۱۷
20۱۶
سپتامبر 2017
iPhone Xرونمایی شد
ژوئن 2020
انتقال سیستم های Macبه
پردازشگرهای توسعه یافته داخلی
دسامبر 2016
سیستم های AirPodsاغاز به کار کردند
20۱۴
ژانویه 1984
اپل کامپیوترهای
مکینتاش را عرضه کرد
ژوئن 2007
نخستین iPhoneمنتشر شد
اکتبر 2011
جابز به دلیل ابتال به سرطان پانکراس فوت کرد
20۱۸
ژانویه 2001
اپل فروشگاه iTunesرا معرفی کرد
اگوست 2011
جابز استعفا داد و تیم کوک مدیرعامل اپل شد
اوریل 1976
استیو جابز و استیو ووزنیاک کمپانی اپل
را تاسیس کردند
20۱۱
20۱۰
2008
سپتامبر 2014
اپل Apple Watch ،را رونمایی کرد
ژانویه 2008
اپل MacBook Airرا توسعه داد
جوالی 2008
اپل «اپ استور» را راه اندازی کرد
2007
200۶
2001
1997
سپتامبر 1997
جابز به عنوان مدیرعامل
موقت به اپل بازگشت
ژانویه 2006
اپل نخستین iMACمبتنی بر اینتل و نیز
سیستم MacBook Proخود را راه اندازی کرد
1985
1984
1980
سپتامبر 1985
استیو جابز اپل را ترک کرد
دسامبر 1980
اپل عرضه اولیه سهام را
اغاز کرد
1976 صفحه 5
دانشگاه
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۶
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
رئیس مرکز عمران ،امالک و مستغالت دانشگاه ازاد در گفت وگو با «فرهیختگان»:
پروژه مسکن دانشگاه ازاد را فرصتی
برای صنعتی سازی ساختمان می دانیم
تله کابین واحد علوم وتحقیقات تیرماه راه اندازی خواهد شد
ماجرای حضور چینی ها به چه شکل پیش می رود؟
ایناتفاققطعینبودهوالزامینیستقطعاازچینی هااستفادهکنیم.
سارا طاهری
اگرقراربراینباشدکهازتجربیاتکشوریخارجیازجملهچینبهره
خبرنگار گروه دانشگاه
ببریم؛بحثدکترطهرانچیوخودمانبیشترمبتنی برایننکتهاست
موضوعمسکناینروزهایکیازدغدغه هایجدیدانشگاهازاد
کهفناوریرابرایکشورواردکنیم،نهاینکهچینبیایدبرایمامسکن
اگرچهموضوعازمسالهخانه دارشدنکارکناندانشگاهاهمیت
ساختمان و سراهای نواوری مورد نظر و تاکید دکتر طهرانچی است.
بسازد .بر فرض چین مسکن هم بسازد ،کنارش بحث نواوری صنعت
محسوبمی شودوتحوالتمربوطبهانبه سرعتپیش می رود.
مامی خواهیماینفناوریراازانهابگیریم.به طورمثالشایدچینی ها
یافت اما حاال فقط مساله ساخت خانه نیست و قرار است
انبوه سازی مسکن و فناوری ان ،استفاده از تجارب خارجی
بخواهندهزارطرحبرایمااجراکنندولیبهتراستفناوریرابگیریم
سعیدصابونی،رئیسمرکزعمران،امالکومستغالتدانشگاه
البته این مسائل هنوز تعیین تکلیف نشده است .هر شرکت خارجی
با وزارت راه و شهرسازی منعقد شده ،قرار است 500هزار واحد
چینییاروسییاتُرکنمی تواندنهازماونهازدولتکاربگیرد.بههمین
و خودمان بقیه کار را ادامه بدهیم یا اصال شرکتی را به ثبت برسانیم.
و مشارکت دانش بنیان ها به موازات هم موردتوجه قرار گیرد.
بهایرانبیایدالزامابایدشرکتیایرانیتاسیسکندچونبهنامشرکت
ازاددرگفت وگوبا«فرهیختگان»می گویدطبقتفاهمنامه ایکه
خاطر باید در ایران یک شرکت را به ثبت برساند .شاید در ان مقطع
مسکونیساختهشودکهازاینتعداد 250هزارواحدمسکونی
بگوییممی خواهیمسهامداراینشرکتباشیم.قطعاچنیننکته ایمد
سهم دانشگاه و 250هزار واحد مسکونی سهم وزارت راه و
نظر دانشگاه ازاد اسالمی قرار دارد که بیش از 51درصد سهام چنین
شهرسازیاست.بهگفتهاودرمناطقیکهزمینازدانشگاهازاد
شرکتیرابخردو خودمان باوزارتراهو نهادهای دیگر قرارداد ببندیم.
است 50،درصد از زمین بعد از اجرای طرح به صورت مسکونی
این اتفاق را باید به عنوان یک فرصت برای دانشگاه ازاد قلمداد کنیم.
برای دانشگاه ازاد و 50درصد متعلق به وزارت راه است.
تنهابحثساختن 500هزارواحدمسکونیمطرحنیستبلکهبایداز
رئیس مرکز عمران ،امالک و مستغالت دانشگاه ازاد در بخش
اینفرصتبهرهببریموبتوانیمحرفیدربارهصنعتی سازیساختمان
دیگری از سخنان خود می گوید قرار است سرای نواوری
بزنیم.اززمانامضایتفاهمنامهبادوشرکتچینیمذاکرهکرده ایمکه
ساختماننیزدردانشگاهازادراه اندازیشودتااستادانعمران
یکی از این شرکت ها قیمت باالیی دارد .دومین شرکت نیز بعد از یک
و معماری یا شهرسازی عرصه محور شوند .او می گوید باید
به سمت صنعتی سازی برویم تا بتوانیم صنعتی سازی را به
ساختمان سازیبیاوریم.
اختیارشان گذاشتیم تا به سرعت کارهای مربوط را انجام دهند .به
حدود 40هزار مترمربع وسعت دارد .براورد ما این است که نزدیک
نیز اورده ایم که الزاما صنعتی سازی کنیم و بحث طراحی شهری را
مسکن ساختمان مجوزو تاییدیه را دریافت کند .این مشکالت وجود
جلسه برگزار کنند و اگر مشکلی بود به ما ارجاع دهند تا جمع بندی
برای ما تکمیل کند .نزدیک به دوهزار و 500میلیارد تومان هم
تفاهمنامهدیدهشدهاست.
صنعتی سازی هاییکهدرایرانوجودداردوتاییدیهازمرکزتحقیقات
مشروح این گفت وگو را در ادامه بخوانید.
مدیران استان ها هم گفتیم با مدیران کل راه و شهرسازی استان ها
درارتباطبابحثمسکنکارکنانصحبتکنید.اکنون
پروژه مسکن سازی در چه مرحله ای قرار دارد؟
کنیم.
چندروزپیشتفاهمنامههمکاریمشترکبهامضایدکترطهرانچی
رئیسدانشگاهازاداسالمیودکتربذرباشوزیرراهوشهرسازیرسید
ومقررشددرمرحلهاولتغییرکاربریزمین هایدانشگاهازادصورت
بگیرد.مادرتفاهمنامه 6،ماهبرایانپیش بینیکرده ایم.ظرفاین
مدت باید دوستان راه و شهرسازی تغییر کاربری بدهند .پس از ان
طرح را به مشاور بدهیم تا کار را اغاز کند ،بعد طرح را به 50درصد
به 150هزار متربع شامل ساختمان های اموزشی را وزارت دفاع
براورد هزینه ان است.
شود .جاهایی بوده که به طور مثال 30تا 40سال پیش زمین
راه اندازی کنیم و به عنوان یک اولویت قرار بدهیم تا بتوانیم حتی
مسکونی و 50درصد تجاری تقسیم و سپس ان شاءالله اقدام به
نگیرد ،پروانه ای برای ساخت صادر نمی شود.
می گیرند .برخیاز این نکات را در همان مواد تفاهمنامه اورده ایم که
کنیم،حتیرشته هایعمران،معماریوشهرسازیراکهدردانشگاه
ظرف 6ماهپروانهبگیریموظرفسه سالبسازیم،زمین هاراازماپس
دیگرمشکلیپیش نیاید.
کنیم .درواقع عمال بتوانیم ارتباط بین صنعت و دانشگاه را برقرار
ازاد اسالمی مطرح می شود ،دوستان ببینند و پروژه ها را بررسی
کنند .به طور مثال از استادی که گرید یک یا دو یا ارشد از سیستم
درخصوص وضعیت تعاونی های مسکن هم توضیح
دهید.
تاکید دکتر طهرانچی این بود که بیشتر به سمت صنعتی سازی
به صورت مسکونی برای ما و 50درصد متعلق به وزارت راه است.
نامه ایازوزارتتعاونگرفته ایموقبالمشکلیوجودداشت.خواستیم
در ایران قالب تونلی ،سیستم ای سی اف ،ال اس اف و ...همگی را
این موارد را در متن تفاهمنامه با وزارت راه ذکر کرده ایم .درواقع قرار
اتفاقافتاد.می خواهیمایناتفاقرادرسازماننیزشکلبدهیمتاپروژه
در تفاهمنامه ذکر کرده ایم درخصوص مناطقی که زمین از خودمان
است و سند تک برگی داریم 50 ،درصد از زمین بعد از اجرای طرح
همچنین50درصدازتجاریبههمینشکلتقسیممی شود.جزئیات
شد 50درصد زمین های مسکونی به صورت قطعه بندی شده سهم
دانشگاه ازاد و 50درصد مابقی سهم وزارت راه و شهرسازی باشد.
همچنین 50درصد زمین های تجاری سهم دانشگاه و 50درصد
مابقی سهم وزارت راه و شهرسازی خواهد بود .براساس تفاهمنامه
با وزارت 500هزار واحد مسکونی ساخته می شود که از این تعداد
تعاونی های مسکن تقریبا شکل گرفته اند .در سازمان مرکزی هم
وزارتتعاون،محدودیت 220نفربرایهرتعاونیراازمابرداردکهاین
راشروعکنیم،ازسویدیگرتعاونی هاخریدارپروژه هاخواهندبود.ما
پروژهرااجراخواهیمکردواعضایتعاونی،پروژهراازماخواهندخرید.
برویم و بتوانیم صنعتی سازی را به ساختمان سازی بیاوریم .البته ما
مشخصات زمین ها را به دوستان دادیم .پنج زمین به شکل پایلوت در
کاربری اموزشی در تهران مرکزی که سه طبقه روی ان قرار داشته و
ساختمان علوم انسانی ،سه و چها ِر اموزشی به انضمام پارکینگی با
اگهی فقدان سند مالکیت
140232158091000019مـــورخ 1402/02/16دفتر 57
رویان با ارائه دو برگ استشهاد محلی مصدق ،طی درخواست شماره
2585مورخ 1402/02/23تقاضای صدور سند مالکیت المثنی
ششـــدانگ زمین با بنای احداثی پالک 774فرعی از 3اصلی واقع
بخش 6الحاقی حوزه ثبتی شهرستان نور با شماره سریال 091353
برایانفناوری شانتاییدیهبگیرند.همان گونهکهمستحضرهستید،
الزاما باید به مرکز تحقیقات راه ،مسکن و شهرسازی برود و براساس
باالخره یک سری استانداردها تعریف شده که باید لحاظ شوند .در
صنعتی سازی ساختمان ،سه ایتم سرعت ،کیفیت و قیمت برای
ما مطرح است ،نظر دکتر طهرانچی هم این است و در تفاهمنامه
ثبتیقائمشهر
نظر به دستور مواد 1و 3قانون تعیین تکلیف وضعیت و ساختمان های فاقد سند رسمی مصوب
1390/9/20امالکمتقاضیانیکهدرهیاتموضوعمادهیکقانونمذکورمستقردرواحدثبتی
قائمشـــهر مورد رسیدگی و تصرفات مالکانه و بالمعارض انان محرز و رای الزم صادر گردیده جهت
اطالع عموم به شرح ذیل اگهی می گردد
امالک متقاضیان واقع در قریه درزیکال پالک 20اصلی بخش 16
2143فرعیبناماقایکیامرزاقامیرزاده حاجینسبتبهششدانگیکقطعهزمینکهدراناحداث
بنا شـــده است به مساحت 94/20متر مربع خریداری مع الواسطه از اقای رضا بابائی زاهدکالئی
مالکرسمی.
لذا به موجب ماده 3قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی
گردیده اســـت .از این رو درخواست سند المثنی را دارد .بنابراین در
کثیراالنتشاردرشهرهامنتشرودرروستاهارایهیاتالصاقتادرصورتی کهاشخاصذینفعبهارای
اجـــرای تبصره یک ماده ۱۲۰ایین نامه اصالحی قانون ثبت مراتب
در یک نوبت اگهی تا چنانچه اشخاصی مدعی انجام معامله یا وجود
سند مالکیت نزد خود می باشند ظرف 10روز از تاریخ انتشار اگهی
اعتراض خود را همراه اصل ســـند مالکیت یا ســـند معامله به اداره
ثبت محل ارائه و رســـید دریافت نمایند؛ چنانچه پس از اتمام مدت
و ماده 13ایین نامه مربوطه این اگهی در دو نوبت به فاصله 15روز از طریق این روزنامه و محلی/
اعالم شدهاعتراضداشتهباشندبایدازتاریخانتشاراولیناگهیودرروستاهاازتاریخالصاقدرمحل
تا دو ماه اعتراض خود را به اداره ثبت محل وقوع ملک تسلیم و رسید اخذ نمایند .معترض باید ظرف
یکماهازتاریختسلیماعتراضمبادرتبهتقدیمدادخواستبهدادگاهعمومیمحلنمایدوگواهی
تقدیم دادخواست را به اداره ثبت محل تحویل دهد که در این صورت اقدامات ثبت موکول به ارائه
حکم قطعی دادگاه است و درصورتی که اعتراض در مهلت قانونی واصل نگردد یا معترض گواهی
تقدیم دادخواست به دادگاه عمومی محل را ارائه نکند اداره ثبت مبادرت به صدور سند مالکیت
می نماید و صدور سند مالکیت مانع از مراجعه متضرر به دادگاه نیست .بدیهی است برابر ماده13
مقرر اعتراض ارائه نگردد یا درصورت اعتراض اصل ســـند مالکیت یا
ایین نامه مذکور در مورد قسمتی از امالکی که قبال اظهارنامه ثبتی پذیرفته نشده واحد ثبتی با رای
مالکیت المثنی به نام مالک خواهد نمود.
به صورت همزمان به اطالع عموم می رساند و نسبت به امالک در جریان ثبت و فاقد سابقه تحدید
سند معامله ارائه نشود این اداره مطابق مقررات اقدام به صدور سند
هیات پس از تنظیم اظهارنامه حاوی تحدید حدود مراتب را در اولین اگهی نوبتی و تحدید حدود
حدود ،واحد ثبتی اگهی تحدید حدود را به صورت اختصاصی منتشر می نماید.
م الف1499014 :
تاریخ انتشار نوبت اول1402/02/30 :
علی سعادتی – رئیس ثبت اسناد و امالک شهرستان نور
م.الف1498442-
تاریخ انتشار اگهی1402/02/30 :
تاریخ انتشار نوبت دوم1402/03/16 :
مرتضی قاسم پور – رئیس اداره ثبت اسناد و امالک قائمشهر
یک فناوری به ایران اوریم .بحث شرکت چینی و روسی مطرح نیست
عمران هستند را به کار بگیریم .نظر رئیس دانشگاه بر این است که
اساتیدراعرصه محوروپایه محورکنیم.حتیازانهادربحثطراحی ها
و بحث ازمایش بتن ها و...کمک بگیریم .چون بیس انها در دانشگاه
است ،از انها استفاده کنیم تا بتوانیم یک فناوری را به ایران اوریم.
استارت ساخت اولین واحدها قرار است کجا به زمین
زده شود؟ کدام استان ها در ابتدا اماده بهره برداری
می شود؟
استان هاومدیرانکلعمرانیاستان هاخواهیمداشتتامشکالترا
مهراجراشدتقریبا 70درصدازساختمان هاییکهخودمانساختیم
دارد ،انجام دهیم تا بعد طرح و دفاع از طرح و طراحی ساختمان و
باالخرهمابحثصنعتی سازیساختمانراداریم.وقتیطرحمسکن
نیامده اند؛ باید بیایند و از مرکز تحقیقات راه ،مسکن و شهرسازی ما
یک ماهمی توانندیکساختمان 17طبقهبسازند.البتههنوزبهایران
ارتفاعات و از فناوری های بلندمرتبه سازی و ال اس اف و ای سی اف
به موضوع استفاده از تجربیات دیگر کشورها اشاره
کردیدوبه عنواننمونهیکشرکتچینیموردمذاکره
هم بوده است .این اتفاق چگونه عملیاتی می شود؟
مسکن و شهرسازی بیشتر از پنج طبقه مجوز نداد یا در برخی موارد
که در دفتر امالک الکترونیکی 139920310006006427به نام
سیدمهدی حسینی ثبت و صادر گردید اینک به علت نامعلوم مفقود
و راه اندازی شوند.
انهابراساسمحصوالتپتروشیمیاست.انهاعنوانمی کنندظرف
اگهی قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی حوزه
اقـــای محمدرضـــا دیوســـاالر طـــی وکالتنامـــه شـــماره
برای محصول نهایی داده می شود ،نه برای جزئی از محصول ولی
ان شاءاللهتالشبراینخواهدبودکههمزمانایناتفاقاترخبدهند
هستند .همه این موارد در ایران اجرا شده اند ولی با محدودیت هایی
برایهمکاریوجوددارد.منبااینشرکتمذاکره ایداشتم؛پایهکار
تفاهمنامه ای با این وزارتخانه داشتیم و از هیات امنا درخصوص
برای شروع باید تغییر کاربری صورت بگیرد و به شورای عالی برود.
می کنیم؛ شرکت هایی که باالخره می توانند کمک حال ما بوده و
اجراکرده ایمولیبحثرئیسدانشگاهازاداینبودکهشرکتیچینی
ان فناوری ببینند که ایا می توانند استانداردها را پاس کنند یا خیر؛
چند ساختمان مصوبه گرفتیم؛ 57هزار مترمربع و 52هزار مترمربع
همه این موارد همزمان با یکدیگر پیش می روند .ما پروژه ها را برای
برمبنایصنعتی سازیازجملهفناوری هاییمانندقالبتونلیبود.ال
تفاهمنامه ای نیز با وزارت دفاع داشته اید .پای این
وزارتخانهبهپروژهمسکن سازیدانشگاهبازشدهاست؟
250هزار واحد مسکونی سهم دانشگاه و 250هزار واحد مسکونی
وزیر مسکن نیز بر سرعت کار تاکید داشت .ما هم در همان جلسه،
رتبه بندینظاممهندسیداردبراینظارتاستفادهکنیم.همچنین
وقتیمی خواهیمیکطرحساختمانیرابافناوریجدیدیاجراکنیم،
خیر ،پای وزارت دفاع به پروژه مسکن سازی باز نشده است.
سهم وزارت راه و شهرسازی است.
تغییر کاربری جلو می بریم و همزمان اتفاقاتی می افتد .شرکت های
بلکهیکفناوریرابهایراناوردهواعضایهیات علمیکهدررشته های
همچنین استاندارد داشته باشند .البته در ایران معموال استاندارد
که دیگر علیه ما اقامه دعوی نکنند و در همین جلسات کارها انجام
نظر دکتر طهرانچی این است که ما سرای نواوری ساختمان نیز
مسکنساختماندارندراپیشببریم.همچنینبحثقالبتونلیدر
و ...باید بتوانیم استفاده کنیم و در کنار ان به دنبال این هستیم که
دانش بنیانراباهماهنگیدکترمشکینیدرمعاونتفناوریدعوت
بله،درتفاهمنامهذکرنکرده ایمولیبه صورتضمنیتوافقکرده ایم
داردومابایدکارراهمزمانجلوببریم.یعنیشروعبهساختازطریق
محدوده زمانی خاصی برای اغاز به کار سرای مسکن
در نظر گرفته شده است؟
تا پیش از این تفاهمنامه یک سری بحث های حقوقی
در ارتباط با پروژه مسکن سازی وجود داشت .با امضای
تفاهمنامه ،مسائل حقوقی حل شده اند یا خیر؟
خریده ایم؛ در ماده 5یا ماده 9قرارداد دیده شده که اگر ما نتوانیم
درباره تقسیم بندی به 50درصد مسکونی و 50درصد
تجاری بیشتر توضیح دهید.
براساس معماری ایرانی -اسالمی انجام بدهیم .تمام این موارد در
به دانش بنیان ها برسیم .رئیس دانشگاه ازاد اخیرا بر
استفاده و حمایت از شرکت های دانش بنیان حوزه
مسکن تاکید داشت .ماجرا چیست؟ این شرکت ها
قرار است چه کاری انجام دهند؟
استادانعمرانومعمارییاشهرسازیخودراعرصه محوروپایه محور
دریافت پروانه و ساخت می کنیم .تا زمانی که تغییر کاربری صورت
سال ونیمکهدرایرانحضورداردهنوزنتوانستهاستازمرکزتحقیقات
اس اف و ای سی اف یا اسکلت پیچ و مهره ای هم جزء صنعتی سازی
االننمی توانبهصورتدقیقاعالمکرد.یکجلسهمجازیباروسای
بررسی کنیم تا اگر مشکالتی در این حوزه برای تغییر کاربری وجود
طراحی محوطه براساس معماری ایرانی و اسالمی شکل بگیرد و بعد
شروعپیمانکاریخواهدبودکهالبتهبرخیازانهاموازیباهمخواهد
بود .پنج پایلوت را به وزارت راه اعالم کردیم .گلبهار مشهد ،شهرکرد،
روبه رو بوده اند .به طور مثال برای ال اس اف ،مرکز تحقیقات راه،
عالی شهر ،پرند و اصفهان که سریعا تغییر کاربری دهند تا بتوانیم
تا سه طبقه از اسکلت چوبی استفاده کردیم .از انجایی که یک سری
تا ان شاءالله شروع به کار شود.
مشکالت وجود داشت ،استفاده از اسکلت چوبی را ادامه ندادیم.
ظرف یکی دو ماه طرح را اماده کنیم و در شورای عالی مصوب کنیم
سه بعدی و مسکن سازی مدوالر متمرکز است .از بحث هایی مانند
به عنوان سوال اخر ،ما جرای تله کابین واحد
علو مو تحقیقات به کجا رسید؟
سه بعدیومدوالربایدازمرکزتحقیقاتمابرایساختمجوزبگیرند.
البته یک سری نواقص در بحث گیت های ورودی و اسانسور داریم
دردنیابحثصنعتی سازیساختمانبیشتربرمباحثمسکن سازی
قالب تونلی و ...زمان بسیار زیادی گذشته است اما مباحثی مانند
تازمانیکهمجوزنگیرند،نمی توانیمازاینفناوری هااستفادهکنیم.
اگهـــی موضوع ماده 3و ماده 13ایین نامه قانـــون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و
ساختمان هایفاقدسندرسمی
نظربهدستورمواد ۱و ۳قانونتعیینتکلیفوضعیتثبتیاراضیوساختمان هایفاقدسندرسمی
مصوب 1390/9/20امالکمتقاضیانیکهدرهیئتموضوعمادهیکقانونمذکورمستقردرواحد
ثبتیاملموردرسیدگیوتصرفاتمالکانهوبالمعارضانانمحرزورایالزمصادرگردیدهجهتاطالع
عموم به شرح ذیل اگهی می گردد
امالک متقاضیان واقع در بخش نه ثبت امل – دهستان لیتکوه
-41اصلی(قریهتجن جارعلیا)
6723فرعیاز1218فرعیخانممحبوبهصمیمیدرششدانگیکقطعهزمینباساختماناحداثی
بهمساحت117/17مترمربعخریداریشدهبالواسطهازحمیدرضااسفندیاریومع الواسطهازولی اله
بابائی و علیرضا بذرافشـــان و سیدمجتبی واحدی و نعمت اله لطفی و رضا جوادیان و زین العابدین
ابیاکمالکرسمیمشاعی.
لذابهموجبماده-۳قانونتعیینتکلیفوضعیتثبتیاراضیوساختمان هایفاقدسندرسمیوماده
۱۳ایین نامه مربوطه این اگهی در دو نوبت به فاصله ۱۵روز از طریق این روزنامه محلی کثیراالنتشار
درشهرهامنتشرودرروستاهاعالوهبرانتشاراگهیرایهیئتالصاقتادرصورتی کهاشخاصذینفع
به ارای اعالم شده اعتراض داشته باشند باید از تاریخ انتشار اولین اگهی و در روستاها از تاریخ الصاق
درمحلتادوماهاعتراضخودرابهادارهثبتمحلوقوعملکتسلیمورسیداخذنمایند.معترضباید
ظرف یک ماه از تاریخ تسلیم اعتراض مبادرت به تقدیم دادخواست به دادگاه عمومی محل نماید و
گواهی تقدیم دادخواست را به اداره ثبت محل تحویل دهد که در این صورت اقدامات ثبت موکول به
ارائهحکمقطعیدادگاهاستودرصورتی کهاعتراضدرمهلتقانونیواصلنگرددیامعترضگواهی
تقدیمدادخواستبهدادگاهعمومیمحلارائهنکندادارهثبتمبادرتبهصدورسندمالکیتمی نماید
و صدور سند مالکیت مانع از مراجعه به متضرر به دادگاه نیست .بدیهی است برابر ماده ۱۳ایین نامه
مذکور در مورد قســـمتی از امالکی که قبال اظهارنامه ثبتی پذیرفته نشده واحد ثبتی با رای هیئت
پس از تنظیم اظهارنامه حاوی تحدید حدود مراتب را در اولین اگهی نوبتی و تحدید حدود به صورت
همزمان به اطالع عموم می رساند و نسبت به امالک در جریان ثبت و فاقد سابقه تحدید حدود واحد
ثبتیاگهیتحدیدحدودرابه صورتاختصاصیمنتشرمی نماید.
تاریخ انتشار نوبت اول1402/02/30 :
تاریخ انتشار نوبت دوم1402/03/13 :
م.الف – 1495480
حسن صالحی – رئیس اداره ثبت اسناد و امالک امل
تله کابین واحد علوم وتحقیقات در تیرماه راه اندازی خواهد شد.
که به زودی حل شده و برای تیرماه اماده می شود.
اگهی قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی حوزه
ثبتینوشهر
نظر به دستور مواد 1و 3قانون تعیین تکلیف وضعیت و ساختمان های فاقد سند رسمی مصوب
1390/9/20امالکمتقاضیانیکهدرهیاتموضوعمادهیکقانونمذکورمستقردرواحدثبتی
نوشهرموردرسیدگیوتصرفاتمالکانهوبالمعارضانانمحرزورایالزمصادرگردیدهجهتاطالع
عموم به شرح ذیل اگهی می گردد.
امالک متقاضیان واقع در قریه صالح الدین کال پالک ۱اصلی بخش ۴قشالقی
۴۶۴فرعی اقا /خانم یداله کریمی فرزند تاج اله نســـبت به ششـــدانگ یک قطعه زمین با بنای
احداثی (کاربری مســـکونی) به مساحت ۵۷۰/۷۴مترمربع خریداری بدون واسطه /باواسطه از
تاج الدینکریمی
لذا به موجب ماده 3قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی
و ماده 13ایین نامه مربوطه این اگهی در دو نوبت به فاصله 15روز از طریق این روزنامه و محلی/
کثیراالنتشار در شهرها منتشر و در روستاها رای هیات الصاق تا درصورتی که اشخاص ذینفع به
ارای اعالم شده اعتراض داشته باشند باید از تاریخ انتشار اولین اگهی و در روستاها از تاریخ الصاق
در محل تا دو ماه اعتراض خود را به اداره ثبت محل وقوع ملک تسلیم و رسید اخذ نمایند .معترض
باید ظرف یک ماه از تاریخ تسلیم اعتراض مبادرت به تقدیم دادخواست به دادگاه عمومی محل
نماید و گواهی تقدیم دادخواست را به اداره ثبت محل تحویل دهد که در این صورت اقدامات ثبت
موکول به ارائه حکم قطعی دادگاه است و درصورتی که اعتراض در مهلت قانونی واصل نگردد یا
معترض گواهی تقدیم دادخواست به دادگاه عمومی محل را ارائه نکند اداره ثبت مبادرت به صدور
سندمالکیتمی نمایدوصدورسندمالکیتمانعازمراجعهمتضرربهدادگاهنیست.بدیهیاست
برابرماده 13ایین نامهمذکوردرموردقسمتیازامالکیکهقبالاظهارنامهثبتیپذیرفتهنشدهواحد
ثبتی با رای هیات پس از تنظیم اظهارنامه حاوی تحدید حدود مراتب را در اولین اگهی نوبتی و
تحدید حدود به صورت همزمان به اطالع عموم می رساند و نسبت به امالک در جریان ثبت و فاقد
سابقه تحدید حدود واحد ثبتی اگهی تحدید حدود را به صورت اختصاصی منتشر می نماید.
تاریخ انتشار نوبت اول۱۴۰۲/۰۲/۱۶ :
تاریخ انتشار نوبت دوم۱۴۰۲/۰۲/۳۰ :
م.الف۱۴۹۱۲۸۰-
صفر رضوانی – رئیس اداره ثبت اسناد و امالک نوشهر صفحه 6
سیاست
۷
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
ادامه از صفحه۲
جمعیـت شـرق ایـران منجـر شـود .بـرای فهـم ایـن مسـاله می توانـد بـه فتـح
اصفهـان توسـط افاغنـه در یـک جنـگ داخلـی در دوران صفویـه اشـاره کـرد.
درحالی کـه عثمانی هـا بـا وجـود تجهیزات و نفرات بیشـتر و بهتر از رسـیدن به
طالبان قندهاری ضمن انکه باید دسـت پاکسـتان را از داخل افغانسـتان کوتاه
کنـد ،خـود نیـز رویاپردازی هایـی درخصـوص ایـن کشـور در سـر دارد .از یـک
نگاه ،بخشـی از مسـلمانان و علمای پاکسـتانی پس از اسـتقالل این کشـور از
مناطـق مرکـزی ایـران ناتـوان بودنـد ،افاغنـه بـا عبـور از تعـداد معدودی شـهر
بریتانیـا و جدایـی از هنـد ،خواسـتار تشـکیل حکومـت اسلامی در ایـن کشـور
پایتخت صفویان را تصرف کردند .وسـعت زیاد و جمعیت اندک ،جنوب شـرق
نمی داننـد .طالبـان در هـدف بـزرگ خـود بـه دنبـال سـرنگونی نظـام سیاسـی
ماننـد کرمان-درحالی کـه موفـق بـه فتـح قلعـه ایـن شـهر نشـدند -اصفهـان
ایـران را در معـرض تهدیـدات امنیتـی ناشـی از مهاجـرت ،حضـور دسـته جات
قبایلـی و همچنیـن قاچـاق مـواد مخدر و انسـان قرار داده اسـت .با این وجود،
تحـوالت کنونـی دربـاره حقابـه هیرمنـد ،هرچنـد بر ایـن حق نیز تمرکـز دارند،
امـا بـه نظـر می رسـد به جهت اهـداف کالن تری رخ داده انـد .در این خصوص
نکاتی وجـود دارد:
1
بودند و نظام سیاسـی کنونی را به دلیل پیروزی از سـاختارهای غربی ،مشـروع
پاکسـتان و جایگزینـی ان بـا نمونـه ای مشـابه افغانسـتان کنونی اسـت .در یک
هـدف میانـی ،طالبـان قندهاری به دنبال جداسـازی خط دیوربند از پاکسـتان
اسـت تـا بتوانـد وسـعت و جمعیـت کشـور تحـت سـلطه خـود را افزایـش داده و
بـه اب هـای ازاد دسترسـی پیـدا کنـد .در هدفـی حداقلـی نیـز طالبـان صرفا به
دنبال مشغول سـازی اسلام اباد به مناطق قبایلی خود اسـت تا در برابر کاهش
بحـث دربـاره حقابـه ایـران از رود هیرمنـد ،موضـوع جدیـدی نیسـت.
تنش هـا ،پاکسـتان نیـز از مداخلـه در امـور داخلی افغانسـتان خـودداری کند.
افغانسـتان و همچنین در تمام دوسـال حکومت طالبان جریان داشـته اسـت.
نسـبت بـه پاکسـتان بـه لحـاظ کالن دچـار تغییـر نـگاه شـده اسـت.
بدقولـی حکومت هـای افغانسـتان در ایـن خصـوص در نظام پیشـین
اعمـال فشـار سـنگین بـر افغانسـتان در محـدوده زمانی مشـخص و ابـراز ان از
زبان رئیس جمهور ایران نشان می دهد مشکل ورای اب است و واکنش شدید
ایـران در ایـن حـوزه ،پیامـی بـه جناحـی خـاص در طالبـان اسـت تـا بدانـد در
2
همزمـان بـا اهـداف ضدپاکسـتانی طالبـان قندهـاری ،امریـکا نیـز
نخسـت انکـه پاکسـتان بـه دلیـل عبـور خطـوط مواصالتـی مهمـی در ابتـکار
کمربند-جاده چین از داخل خاکش ،نقطه ای مهم در مهار این کشـور اسـت.
پکـن بـا اسـتفاده از ایـن مسـیرهای مواصالتـی می توانـد درصورت لـزوم تنگه
صـورت گام برداشـتنش در دیگـر حوزه هـای مناقشـه برانگیز ،پاسـخی سـخت
تایـوان و تنگـه مـاالگا را دور زده و در بنـدر گـوادر پاکسـتان اقـدام به بارگیری و
طالبان قندهاری به دلیل سـال ها مذاکره با امریکا در قطر ،علی رغم
زمینـی چیـن بـه اروپـا ،تقریبـا در میانه دو قاره اسـیا و اروپا اشـوب افرینی کرده
دسـت یافتـه اسـت .براسـاس همیـن رفت وامدها بـود که امریکا تالش داشـت
هستند .تضعیف یا تجزیه پاکستان یک گام مهم در راستای مهار چین است.
در انتظـارش خواهـد بود.
2
اختالفـات ،در اثـر رفت وامدهـای مکـرر بـه ارتباطاتـی بـا واشـنگتن
جناح قندهاری و افرادی مانند مالبرادر به سـطوح باالی قدرت در افغانسـتان
دسـت یابنـد .بـه نظر می رسـد طالبـان قندهـاری همزمان با تالش بـرای مورد
شناسـایی قـرار گرفتـن توسـط امریکا و دیگر کشـورها ،قصـد دارد از ارتباطات
خـود بـا واشـنگتن و متحدانـش در امـور سیاسـت داخلـی به ویـژه علیـه جناح
رقیبـش یعنـی شـبکه حقانـی در داخل طالبـان نیز بهره بـرداری کند.
3
صـادرات کاالهـای خـود کند .امریکا برای جلوگیری از رسـیدن شـاخه راه های
به گونـه ای کـه بـا شـدت و ضعـف از یمـن و سـوریه تـا اوکرایـن دچـار جنـگ
در مـورد دوم ،امریـکا بـرای مهـار چیـن ،بـه هنـد نیـاز دارد امـا ایـن کشـور بـه
دلیـل گرفتـاری در سـمت پاکسـتان قـادر بـه تمرکـز موثـر بـر چیـن نیسـت.
پاکسـتان دشـمنی دیرینـه ای بـا هنـد دارد و چیـن نیـز بـرای ازار دهلی نـو بـه
حمایـت از اسلام اباد می پـردازد .بـرای انکـه هنـد منابع بیشـتری بـرای تمرکز
بر چین بیابد پاکسـتان باید با تضعیف از دور مناسـبات شـبه قاره خارج شـود.
شـبکه حقانـی بـا نیروهـای پاکسـتانی تبار خـود در تابسـتان 1400
اغلـب تحلیلگـران بـا توجـه بـه حمایـت هنـد از روسـیه بـا وجود جنـگ اوکراین
شـد تـا پشـتون های شـرقی کـه نمایندگی شـان برعهـده شـبکه حقانی اسـت،
بـا اخلال مواجـه شـده امـا در تحلیـل ایـن روابـط بایـد دو سـطح جهانـی و
موفـق بـه تصـرف کابـل پایتخـت افغانسـتان شـد .ایـن مسـاله باعـث
نسـبت قدرت شـان در برابـر پشـتون های قندهـاری افزایـش یابـد؛ هرچند این
جنـاح بـه دلیـل تعلـق رهبـری بـه ان همچنـان قدرتمندتـر بود.
و فشـارهای امریـکا ،این گونـه تلقـی می کننـد کـه روابـط واشـنگتن و دهلی نو
منطقـه ای را قائـل شـد .هنـد در سـطح جهانـی بـه دنبـال کسـب اسـتقالل و
جهان چندقطبی اسـت که بر مبنای ان این کشـور با تمامی درخواسـت های
اگـر شـبکه حقانـی بـا پیش دسـتی در تصـرف پایتخت برای خود مزیت سـازی
امریـکا همراهـی نخواهـد کـرد .بـا این حال در سـطح منطقه ای هند به شـدت
تـازه کار افغانسـتان بـه انهـا هشـدار داد .شـاید بتوان گفت بـرای اولین بار طی
داشـته و بخشـی دیگـر نیـز کـه نسـبت بـه واشـنگتن مشـکوک بودنـد ،انگیـزه
حقانـی ،انتقـال پایتخـت یـا تضعیـف مرکزیـت سیاسـی در ان اسـت .هرچنـد
بـا روسـیه بهـره می گرفـت تـا بـا فشـار مسـکو ،پکـن اندکـی عقـب بنشـیند اما
کشـور علیـه حکومـت تازه تاسـیس افغانسـتان بودیـم .امـا انچـه اهمیـت ایـن
امریـکا وارد مبـارزه می شـدند ،بـا توجـه بـه نفـوذ محدودشـان ،ایـن نبـرد در
ادامـه بـا تبدیـل شـدن ایـن شـهر به مرکـز تحوالت سیاسـی ،از نقـش کابل در
دوسـال اخیـر بـود کـه شـاهد موضعـی تهدیدامیـز از سـوی یـک مقام رسـمی
هشـدار رئیسـی را دوچنـدان می کـرد ،رقـم خـوردن ان در منطقـه درگیـر بـا
و تـوان الزم بـرای درگیـری بـا ایـن کشـور را نداشـتند .ایـن گروه هـا اگـر بـا
طالبـان امـا وضعیـت متفاوتـی داشـت .ایـن گـروه در مبـارزه کامـل بـا امریـکا
دیگـر ماننـد القاعـده یـا داعـش ،هدف گـذاری خـود را تنهـا در درون
مرزهای این کشـور قرار داده اسـت .این مسـاله که ریشـه در گرایشـات قومی
4
بـه کادر رهبـری طالبـان ،قـدرت عملیاتـی ایـن گـروه فروکـش نکـرد .از لحاظ
طالبان هرچند به قدرت دست یافته اما موقعیت انحصاری و برترش در داخل
کشـور بـا قـرار گرفتـن در کنـار چین قدرتی مضاعف یافته و با توجه به ریشـه ها
افغانسـتان قـادر بـه اقـدام علیـه امریـکا بـود و در برهه هایـی حـوزه ایـن اقـدام
بـا توجـه بـه تغییـرات جهانـی نسـبت بـه دور اول حکومت خود ،بسـیار بیشـتر
اسـتان بـرای رفـع مسـاله بی ابـی ان منطقـه بـود .معضلـی کـه سال هاسـت
تخصیص حقابه ایران از رود هیرمند توسـط حاکمان فعلی افغانسـتان اسـت.
اگرچـه طالبـان ادعـا می کنـد کـه کم ابـی ایـن رود باعـث شـده جریـان اب بـه
ایـران نرسـد ،امـا در صحـت ادعـای طالبان تردید جدی وجـود دارد .در چنین
شـرایطی تذکـر صریـح و علنـی رئیس جمهـور بـه هیات حاکم بر افغانسـتان در
مـورد مسـاله حقابـه هیرمنـد قابل توجه بود .در وهله نخسـت این موضع گیری
دلیـل محکمـی بـر رد ادعـای ضعف و انفعـال ایران دربرابر طالبان اسـت .وجه
مثبـت دیگـر ایـن هشـدار رئیسـی تلاش بـرای اسـتیفای حقوق مـردم مظلوم
اسـتان سیستان وبلوچسـتان بدون تنش زایی بیهوده با همسـایه شـرقی بود.
بهـره می بـرد به گونـه ای کـه بـا وجـود اقـدام واشـنگتن بـه حـذف انـان و ضربه
جغرافیایـی نیـز طالبـان علی رغـم ریشـه داشـتن در قـوم پشـتون ،در سراسـر
را بـه مناطـق قبایلـی پاکسـتان گسـترش داده و بـه کاروان هـای تدارکاتی ناتو
کـه عـازم افغانسـتان بودنـد حملـه می کرد.
طالبـان در حوزه هـای دوم و سـوم یعنـی مبـارزه بـا داعـش و اخـراج امریـکا بـه
گفتـه می شـود طالبـان افغانسـتان ،برخلاف گروه هـای بنیادگـرای
پررنـگ طالبـان دارد ،از سـوی عوامـل دیگـری نیـز پشـتیبانی می شـود زیـرا
افغانسـتان مـورد تهدیـد گروه هـای دیگـر قـرار دارد .همچنیـن ایـن گـروه باید
از گذشـته در اداره کشـور بکوشـد .بـر همیـن مبناسـت کـه بسـیاری بـا توجـه
بـه گرایشـات قومـی طالبـان ،مدعی انـد این گـروه محدوده فعالیـت خود را در
افغانسـتان می دانـد و نـه بیشـتر .بـا ایـن حـال همزمـان که این شـواهد وجود
خوبـی عمـل کـرده امـا در حوزه نخسـت که موضوع نظام سیاسـی افغانسـتان
دارنـد ،شـواهد دیگـری نیـز در طرف مقابـل موجودند.
در مسـیر نخسـت می توانـد بـه مـرور طالبـان را در حوزه های دوم و سـوم نیز به
حکومت شـان در ورای مرزهـای افغانسـتان امتـداد داشـته اسـت .در برهه ای
اسـت بـا انحصارگرایـی راهـی خالف پیموده اسـت .نکته انجاسـت که اشـتباه
دامـی کـه مدت هاسـت بـرای ایـران پهن شـده اسـت و تنهـا به افغانسـتان هم
اشـتباه بیندازد .طالبان درصورت انحصارگرایی با گروه ها و اقوام افغانسـتانی
طالبان هسـتند خواسـته یا ناخواسـته درحال سـوق دادن ایران به افتادن در
بـه همسـایگان روی بـه اسـتفاده از داعـش خواهد اورد .گام برداشـتن طالبان
منحصـر نمی شـود .افـرادی هـم کـه به دنبـال القـای انفعـال ایـران در مقابـل
دلیـل تحریم هـای غـرب ،مسـکو دیگـر قـادر بـه اعمـال فشـار بـر پکن نیسـت.
عامـل سـومی کـه امریـکا را به سـمت فروپاشـی پاکسـتان کشـانده ،صرفا یک
قـرار داشـت و از نیروهـای جنگنـده و فرماندهـان میدانـی به انـدازه ای فراوان
بلای جـان مـردم منطقـه شـده اسـت .همان طـور کـه اشـاره کردیـم ،یکـی از
بـا گرفتـاری روسـیه در جنـگ اوکرایـن و افزایـش اتـکای این کشـور بـه چین به
محـدوده جغرافیایـی کوچک تـری اتفـاق می افتـاد .واشـنگتن نیـز بـه دلیـل
خشکسـالی بـود .یکـی از دالیـل اصلـی حضـور او در بیـن مـردم رنج کشـیده
مـواردی کـه بـه ایـن بحـران دامـن و از عوامـل اصلـی ان به شـمار می اید ،عدم
اسـتقرار رهبـر طالبـان در قندهـار بـه دالیـل امنیتـی توجیـه پذیـر بـود امـا در
مرکزیت سیاسـی کاسـته شـده و صحبت از انتقال پایتخت به قندهار اسـت.
انـدازه مشـخص چنیـن گروه هایـی قـادر به انجـام حمالت موثر علیـه انها بود.
سیستان وبلوچسـتان پـروژه طـرح انتقـال اب دریـای عمـان بـه شـمال ایـن
کـرده اسـت ،یـک مسـیر مناسـب بـرای خـارج سـاختن ایـن مزیـت از دسـتان
بـه امریـکا نزدیـک شـده اسـت .هند پیش تر بـرای موازنه در برابـر چین از رابطه
از ایـن رو هندی هـا دسـت بـه همـکاری نزدیـک بـا امریکا بـرای موازنـه در برابر
چیـن زده انـد .بـر همیـن اسـاس نقشـه های مشـترک امریکایی و هنـدی برای
تضعیـف پاکسـتان درحال اجراسـت.
عامـل ابتـکاری نیسـت .اگـر امریـکا پاکسـتان را بـه حـال خـود رهـا کنـد ،این
و گرایشـات اسلامی مـردم خـود ،در تعامـل بـا ایـران و گروه هـای اسلامی بـه
ایفـای نقشـی موثـر در جهـان اسلام خواهـد پرداخـت؛ چیـزی کـه تاکنون به
دلیـل همکاری هـای اسلام اباد بـا واشـنگتن شـکل نگرفته اسـت.
3
امریـکا و طالبـان قندهـاری هـر دو شمشـیر را بـرای پاکسـتان از رو
بسـته اند .ایـن شمشـیر اگـر در قلـب پاکسـتان فـرو بـرود ،دومیـن
هدفـش ایـران خواهـد بـود .امریکایی هـا در بهره گیـری از ابزارهـای گوناگـون
طالبـان قندهـاری از شـاخه درانی هـای قـوم پشـتون هسـتند که پیـش از این
برای رسـیدن به نتیجه مطلوب شـان بازیگرانی ماهر هسـتند .انها در قضایای
تقریبـا تمـام پاکسـتان ،قسـمتی از شـمال هنـد ،بخشـی از خراسـان ایـران ،و
ضدامریکایـی مشـهور عراقـی را در چهارچـوب پازل خود به بـازی گرفتند .انها
چنـد سـال اخیـر عـراق ،برای مدت دسـت کم دو سـال مقتدی صـدر ،روحانی
در قضیـه پاکسـتان ،ابتـدا عمـران خان را به دلیـل کینه ای که از وی در جریان
و کشـورهای همسـایه به مشـکل خورده و برای کنترل اوضاع داخلی و فشـار
نواره هایـی باریـک از ترکمنسـتان ،ازبکسـتان و تاجیکسـتان در زیـر سـیطره
در چنیـن مسـیری می توانـد بـا بروز تفرقه در منطقه ،فضـا را برای نقش افرینی
طالبـان کـه بـا بسـیاری از مسـائل جهـان امـروز بیگانه انـد ،با توجه به سـوابق
کـرده و سـپس او و ارتـش را وارد فراینـدی کردنـد کـه تـداوم ان می توانسـت
درخصـوص اخـراج امریـکا از افغانسـتان کـه در ظاهـر بـه نـام طالبان
در ارزوی احیـای سـرزمین های گذشـته اند؛ چـه اینکـه دولت هـای روزامد نیز
می تواننـد طالبـان قندهـاری را حتی بدون انکه این جناح دریابد ،در راسـتای
سـخنان رئیس جمهـور گرچـه امیدوار کننـده به نظـر می رسـید ولـی تنهـا اغـاز
گـروه کمـک کنـد .در نـگاه صاحبنظـران اخـراج امریـکا از افغانسـتان دارای
حاکمـان ترکیـه به عنـوان یکـی از کشـورهای پیشـرو در نهادسـازی دولتـی
سوءاسـتفاده قـرار داده ،تـداوم ارتباطـات ان بـا امریکایی هـا و فرسـتادگان
می خواهـد کـه امیـد مـردم سیسـتان بـه حـل معضـل کم ابـی منطقـه از بیـن
هسـتند .مـردم افغانسـتان بـه دلیـل نفـرت از حضـور غـرب ،نسـبت بـه امریـکا
ایـن دام هسـتند .از طـرف دیگـر نبایـد بـه طالبـان اجازه داده شـود تـا از مدارا
و خویشـتنداری ایـران سوءاسـتفاده کنـد و حـق مردم سیستان وبلوچسـتان را
ضایـع کنـد .در چنیـن شـرایطی اهمیـت موضع گیـری دقیقـی کـه هیچ یـک
از دو اسـیب مذکـور را نداشـته باشـد بیـش از پیـش مشـخص می شـود .امـا
ایـن مسـیر اسـت .اگـر عـزم دولـت بـرای حـل مسـاله هیرمنـد جـدی اسـت و
امریـکا مهیا کند.
3
تمـام شـد نکاتـی وجـود دارد کـه می توانـد بـه فهـم بهتـر جایـگاه این
سـه ضلـع اسـت .یـک ضلـع اجتماعـی که مـردم افغانسـتان بازیگـر اصلی ان
در منطقـه اسـت .طالبـان تسـلط بـر سـرزمین های غیرپشتون نشـین را در
انهاسـت .طالبـان قندهـاری فاقـد ظرفیـت و توانمنـدی الزم بـرای تشـخیص
یکـی از ایـن اقدامـات پیوسـتن بـه طالبـان بـرای مبـارزه بـا امریکا بـود .بر این
ورای مرزهـای ایـن کشـور داشـته باشـد .البتـه نیـات طالبـان را نبایـد تنهـا در
واشـنگتن به افغانسـتان خواهد شـد .طالبان باید بداند بدون مشـورت دیگر
در افغانسـتان نداشـت ،بـا طالبـان همـراه شـدند نـه بـرای حاکـم شـدن نـگاه
کـه انهـا ماننـد بسـیاری از دولت هـای امـروزی ،درصـدد توسـعه نفـوذ خود در
خـود را بـه مداراهـای مصلحت اندیشـانه ای می داد که درنهایـت به ضرر منافع
اسـاس بسـیاری از مردم افغانسـتان برای مبارزه با امریکا که پرچمدار دیگری
روند ارتباطات ایران با طالبان
چنیـن رویاهایـی در سـر می پرواننـد کـه نمونـه برجسـته ان نئوعثمانی گـری
اهـداف خـود بـه کار گیرنـد .انچـه طالبـان قندهـاری را بیشـتر در معـرض این
شـکلی کوچـک شـده در داخـل افغانسـتان انجـام داده اسـت و احتمـال دارد
نـرود بایـد سیاسـت مطالبـه جـدی حقابـه هیرمنـد را بـا قاطعیـت دنبـال کند.
ملـی ایـران تمام می شـد.
اندکی که در تسـلط بر مناطقی ورای افغانسـتان داشـته اند ،با احتمال باالیی
تضعیف بیش از پیش پاکستان باشد .امریکایی ها در این خصوص خبره اند و
حقه هـای امریکاسـت و درصـورت اصـرار بر تـک روی ،در دام واشـنگتن افتاده
روی خوشـی نشـان نداده و تالش هایی را برای مبارزه با این کشـور داشـتند.
قاطعیتـی کـه طـی دوسـال اخیـر در برخـی مقاطـع مهـم و تعیین کننده جای
سلسـله درانـی قرار داشـته اسـت.
سقوط کابل و سفرش به مسکو در نخستین روز جنگ اوکراین داشتند ساقط
محافظه کارانـه و انحصـاری.
ضلـع دوم نظامـی اسـت کـه طالبـان ان را برعهـده داشـت و موفـق شـد بـا
قصـد تعمیـم تسـلط بـر مناطـق تاجیک نشـین و بلو چ نشـین افغانسـتان را بـه
حـوزه تسـلط و انضمـام رسـمی خـاک تلقـی کـرد بلکـه ایـن احتمـال مـی رود
پیرامون شـان باشـند؛ چیـزی کـه در حکومت های تاریخـی ازجمله نمونه های
ملوک الطوایفـی وجود داشـته اسـت.
5
و درنهایـت بـار دیگـر توسـط نیروهایـی سـرکوب شـده و زمینه سـاز بازگشـت
بازیگـران ماهـر شـرقی قـادر بـه شـناخت بازی های بزرگ نیسـت.
4
ایـران به طـور جـدی در برابـر تلاش امریـکا بـرای تجزیـه و تضعیـف
کشـورهای اسلامی می ایسـتد .درخصـوص قضایای اخیـر نیز تهران
این مسـیر را خواهد پیمود .تهران برای این ایسـتادگی ،درخصوص پاکسـتان
بـرای فهـم تحـوالت پیچیـده کنونـی میـان ایران و طالبـان باید روند طی شـده
توسـعه تشـکیالت نظامی و اطالعاتی خود ضرباتی سـخت به مناطق اسـتقرار
ایـران تـا پیـش از سـقوط کابـل ،به طـور همزمان با دولت افغانسـتان و
ضلـع سـوم راهبـردی اسـت که مسـئولیت ان برعهـده ایران بود .اخـراج امریکا
رسیدن شـان در نیمـه دهـه 1990میلادی بـا حکومـت نیم بنـد مجاهدیـن
ایران با طالبان از شـرایط ویژه افغانسـتان ناشـی می شـد .طالبان در سال های
اخـر حکومـت پیشـین افغانسـتان بـر 50درصـد و بـه مـرور بـر 80درصـد ایـن
طالبـان خـود در زمـان حضـورش در قـدرت از این کشـور شکسـت خورده و 20
سـال بـا دشـواری در داخـل خـاک افغانسـتان بـا این کشـور درگیر بـود .ایران
طالبـان پیـروز در برابـر حکومـت متفـرق مجاهدیـن بـا طالبـان پیـروز در برابـر
ائتالفـی از کشـورهای غربـی بـه رهبـری امریـکا ،دارای دو سـطح متفـاوت از
5
مشـترک بـا ایـران می شـد .بـا توجـه به تاثیـرات شـگرف طالبان در افغانسـتان
شـدن افغانسـتان و باقـی مانـدن انـدک سـاختارهای امریکایـی در خـاک این
طالبـان قندهـاری بـرای پیگیـری ارزو هـای تاریخـی فرامرزی اش داده باشـد.
شـدند و در میدان ده ها گروه به شـمول داعش و شـعبات القاعده وارد مبارزه
در سـال های اخیـر را بـار دیگـر بـه صـورت خالصه مـرور کرد.
1
طالبـان علی رغـم درگیـری ایـن دو با یکدیگـر ،ارتباط داشـت .ارتباط
کشـور مسـلط شـده بـود کـه ایـن نواحـی شـامل مناطـق وسـیعی از مرزهـای
ایـن ارتبـاط الزم می نمـود .بـا ایـن حـال ایران طالبـان را جایگزینـی برای نظام
سیاسـی افغانسـتان نمی دیـد؛ هرچنـد ایـن گـروه بـا تسـلط بـر کابـل ،نظـام
امریکایی هـا وارد سـازد.
بـدون برنامه ریـزی یـک قـدرت اگاه و توانمنـد به راحتی میسـر نبـود ،چه اینکه
با مشـورت های خود که ناشـی از شـناخت اقدامات امریکاسـت مانع از عراق
کشـور شـد .در قضیـه عـراق ،پـس از انکـه گروه هـای مقاومـت موفق شـدند با
فشـار نظامـی امریـکا را از کشورشـان اخـراج کننـد ،دولـت عـراق متشـکل از
سیاسـی پیشـین را منحل نموده و در اقدامی عجیب خود جایگزین ان شـد.
سیاستمداران در جریان مذاکرات خروج ،توافقنامه امنیتی ای را با واشنگتن
انکه راه حل صلح در افغانسـتان بدون طالبان معنایی نداشـت و باید
اسـتناد به ان به عراق بازگشـته و همچنان در این کشـور حضور داشـته باشند.
2
ارتبـاط بـا طالبـان بـرای ایـران از چنـد جهـت کلـی الزم بـود .نخسـت
راهـی بـرای مشـارکت ایـن گـروه در مناسـبات سیاسـی یافـت می شـد .دوم
بـه امضـا رسـاند کـه باعـث شـد بـا بـروز بحـران داعـش ،نظامیـان امریکایـی با
طالبـان بـا مشـورت های ایـران موفـق شـد برنامه ریـزی امریـکا بـرای تـداوم
انکـه طالبـان می توانسـت رشـد و فعالیـت داعش در افغانسـتان را با دشـواری
حضـورش در افغانسـتان را بـه شکسـت بکشـاند و در ادامـه نیـز نیازمند چنین
می توانسـتند توسـط داعـش جـذب شـده و بـا تزریـق تفکـرات تکفیـری مـورد
پیشـین را ناشـی از توانمنـدی خـود دانسـته و امروز احسـاس کننـد قادرند در
مواجـه سـازد .بـا توجـه به گرایشـات بنیادگرایانه مشـابه ،طالبان افـرادی را که
اسـتفاده قـرار گیرنـد ،بـه عضویـت خـود دراورده و داعـش را از انـان محـروم
می سـاخت .از سـوی دیگر طالبان با داعش به نبرد می پرداخت و این مسـاله
بـه معنـای درگیـر شـدن داعـش و اشـغال ظرفیت هـای عملیاتـی و فکـری اش
بـرای اقـدام علیـه دیگـران بود.
در سـومین حـوزه ،طالبـان یـک نیـروی برجسـته ضدامریکایـی بـه حسـاب
می امـد .در افغانسـتان ،بسـیاری از گروه های شـبه نظامی بـا امریکا همکاری
مشـورت هایی اسـت .اشـتباه اسـت اگـر مقامـات طالبـان تمام دسـتاوردهای
محیـط پیچیـده منطقـه ای حرکـت کنند.
«اب هیرمند» و داستان ورای ان
حقابـه ایـران از رود هیرمنـد بـا توجـه بـه کمبـود اب و بحران زایی ان در کشـور،
اهمیـت باالیـی بـرای تهـران دارد .ایـن قضیـه بنابـه دالیـل امنیتـی نیـز بـرای
ایـران حائـز اهمیـت اسـت زیـرا ایـن مسـاله می توانـد بـه کاهش بیـش از پیش
حکومـت کنونـی طالبان برای پیگیـری ارزوی هایش در ورای مرزهای
افغانسـتان ،یـک دلیـل بـزرگ دارد .انهـا در دوره نخسـت بـه قـدرت
درگیـر بودنـد امـا در دوره کنونـی بـا شکسـت امریـکا به حکومت بازگشـته اند.
برداشـت نسـبت بـه خـود اسـت .پیـروزی بـر امریـکا می توانـد انگیـزه ای بـه
طالبان قندهاری و امریکا در کجا به هم می رسند؟
به جز دالیل اسلامی ،دالیل خاص تری نیز دارد .در میان کشـورهای اسلامی
محبوبیت ایران در پاکسـتان بسـیار باالسـت و این مسـاله جایگاه این کشـور
را در نـگاه مقامـات تهـران باالتر برده اسـت.
تهدیـد جنـاح قندهـاری از سـوی رئیس جمهـور ایـران و تاکیـدات
چندبـاره وزیرخارجـه نبایـد از سـوی طالبـان دسـت کم گرفتـه شـود.
همـگان بـه یـاد دارنـد زمانـی که 120کشـور جهـان در برابر سـوریه صف ارایی
کـرده و قدرت هـای شـرقی نیـز در شـورای امنیـت سـازمان ملـل بـا ان همـراه
شـدند ،ایـران از نبـردی خونبـار بـدون انکـه خـود به عنـوان یک کشـور اسـیب
ببینـد سـوریه ،لبنـان و عـراق را نجـات داد .پاکسـتان نیـز برای ایـران اهمیتی
طالبـان قندهـاری برخالف برداشـت های سـطحی از انچه دربـاره نزدیکی این
کمتـر از سـوریه نـدارد؛ چـه اینکـه اگر بعد از سـوریه و عراق ،هـدف بعدی ایران
خـاص از روابـط بـا واشـنگتن اسـت کـه نمی توانـد با عینکی سـاده بـه ان نگاه
در ایـن بـاره مقامـات پاکسـتان نیـز نباید به مسـائل داخلی مشـغول شـده و از
گـروه بـه امریـکا یـا دشـمنی اش بـا ایـن کشـور گفتـه می شـود ،دارای رونـدی
کـرد .بـه همیـن دلیل در این بخش تالش شـده نقطه تالقی طالبان قندهاری
بـا امریـکا در دوره کنونـی مـورد بررسـی قرار گیرد.
1
نخسـتین هدف گـذاری خارجـی طالبـان قندهاری ،پاکسـتان اسـت .با
وجود یک پاکسـتان قدرتمند ،تسـلط بر افغانسـتان برای کمتر حکومتی
در افغانسـتان میسـر اسـت ،زیـرا ایـن اعتقـاد وجـود دارد کـه پاکسـتان خواسـتار
دولتـی قدرتمنـد در ایـن کشـور نیسـت .طالبـان نیز از چنین قاعده ای مسـتثنی
نیسـت .طالبـان قندهـاری به خوبـی سـفرهای مقامات پاکسـتانی به کابـل را که
بـود درخصـوص پاکسـتان نیـز این گونه اسـت.
درک روندهـای قدرتمنـد شـکل گرفته غافل شـوند.
6
طالبـان پیش تـر بـا اظهارنظر هـا و تحرکاتـی نشـان داده بـه دنبـال
اسـتفاده و بهره بـرداری سیاسـی از مهاجـران افغانسـتانی علیـه ایران
اسـت .ایـن مسـاله بـا تنش زایی هـای مرزی این گروه تشـدید نیز شـده اسـت.
طالبـان بـر ایـن عقیـده اسـت کـه اگر در برابـر امریکا بـا جذب نیـرو و اقدامات
انتحـاری بـه پیـروزی رسـید ،ایـن الگـو در برابـر دیگـران نیـز قابـل اجراسـت.
بـا ایـن حـال طالبـان درصـورت گام برداشـتن علیـه تمامیـت ارضی پاکسـتان
منجـر بـه افزایـش سـهم شـبکه حقانـی به زیـان انها در دولت شـد را به یـاد دارند.
در چهارچـوب پـازل امریکایـی و همچنیـن گوشه چشـم بـه ایجـاد تحریـکات
خـود ،یـک جنـاح قدرتمنـد را در برابـر طالبان قندهاری شـکل داد.
افغانسـتان زمینـه بـرای ایـن رخداد مهیاسـت.
اساسـا اسلام اباد با زمینه سـازی ورود شـبکه حقانی به کابل و فشـارهای بعدی
علیـه ایـران ،زودتـر از انچـه بـاد بـکارد ،طوفانـش را درو خواهد کـرد .در داخل صفحه 7
اقتصاد
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۸
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
چرا با اغاز سال ۱۴۰۲خودرو در بازار توزیع نشد؟
افزایش ۶۰درصدی موجودی انبار خودروسازها در فروردین امسال
میثم اکبری
خبرنگار گروه اقتصادی
منتشرمی شوندوتواترفصلیدارند،می تواندجایگزینخوبیبرای
از نظر ســـوداوری دارند؛ به صورتی که تنها صنعتی است که جمع
که در نمودار روند رشـــد شاخص تولید صنعتی و از مرداد 1400
زیان ایجاد شـــده در سال مالی ۱۴۰۰حدود 3۰درصد بیشتر از
انهاباشدووضعیتتغییراتماهانهصنعترانشاندهد.همان گونه
تا فروردین 1402مشـــاهده می شود ،جهت مقایسه بازه زمانی
بررسی شاخص تولید صنعتی به عنوان یکی از شاخص های مهم
یک ساله اخیر میان فروردین 1402و فروردین 1401و براساس
کههممی تواندبهسیاستگذاراناقتصادیوهمبهفعاالناینحوزه
رشد شاخص تولید صنعتی یک روند بدون نوسان در حول وحوش
درخصوصروندتولیدووضعیتبنگاه هایاقتصادیتولیدیبوده
و ســـرمایه گذاران در انتخاب نوع صنعت و همچنین زمان ورود به
ان جهت دهد .از سوی دیگر به دلیل گستردگی و پراکندگی باالی
شـــرکت های تولیدی ،شاید امکان نگاه کالن به تمام جنبه های
کلی این موضوع برای فعاالن این عرصه مقدور نباشد اما شاخص
تولید صنعتی شـــرکت های بورسی که توسط پژوهشکده پولی و
بانکی بانک مرکزی منتشر می شود و براساس اطالعات تولید این
شرکت هانشان دهندهاناستکهبیشازنیمیازتولیداتکشور
را در اختیار دارند ،می تواند در این خصوص راهگشا باشد .از این رو
بررسیاطالعاتشاخصتولیدصنعتیشرکت هایبورسینشان
می دهداینشاخصعلی رغمانکهازمهرسال 1400تااردیبهشت
1401روند منفی را تجربه می کرد اما از خرداد 1401نســـبت به
این امار ،در سه فصل تابستان ،پاییز و زمستان سال ۱۴۰۰روند
صفربود.امابهارسال ۱۴۰۱بارشدمثبتشاخصتولیدصنعتی
اغاز شـــد و رشد این شـــاخص در دو ماه اردیبهشت و خرداد روند
صعودی داشت .این روند مثبت در ماه های تابستان نیز ادامه پیدا
کردوشاخصتولیدصنعتیدرماه هایتابستان ۱۴۰۱بین 6تا۷
درصد رشد کرد .همچنین رشد شاخص تولید صنعتی در ماه های
پاییز ســـال گذشته نیز بین 6.5تا7.2درصد بوده و در زمستان با
اندکی افزایش متوسط رشد به بیش از 8درصد رسید اما در اولین
رشد 14درصدی سوداوری شرکت ها
طی 9ماهه 1401
بازه های زمانی مشابه با رشد مثبت همراه بود چنانکه در فروردین
ماه های قبل از خود رشد کمتری را به ثبت رسانده اما روند مثبت
به مجموعه شـــرکت های یک صنعت بتوان دید کالنی نسبت به
خودراحفظکردهاست.همچنیندراینماهنیزمهم ترینعاملرشد
انانازجنبه هایمهمبررسیعملکرداناناستوچهبسابانگاهی
کلیت بازار ان صنعت به دست اورد؛ در عین اینکه برای تداوم تولید
شاخصتولیدصنعتیرشدقابلتوجهتولیددرصنعتخودروسازی
وپایداریرشددرصنایعداشتنحاشیهسودمطمئنازالزاماتاین
در دو ماه اســـفند و فروردین موجودی انبار در این صنعت افزایش
در بازه های عملکردی دوازده ماهه ســـال مالی ۱۴۰۰و سه ماهه
وساختقطعاتبودهکهاثرخودرادراینشاخصنشانداده(البته
محسوس داشته که نشـــان می دهد که فروش شرکت های این
صنعت به اندازه تولیدشان رشد نداشته است ).همچنین با توجه
به تحوالت اخیر در شـــاخص های اقتصادی نظیر افزایش قیمت
ارز ،باید گفت شاخص قیمت بخش صنعت نیز از اسفندماه روند
صعودی داشته است که این روند در فروردین نیز ادامه پیدا کرد.
در بین صنایع ،صنعت محصوالت غذایی بیشترین رشد شاخص
قیمت و صنعت فراورده های نفتی کمترین رشد را نسبت به مدت
مشابهسالقبلداشته اند.
مسیرمحسوبمی شود.وضعیتسوداوریشرکت هایتولیدبورس
و شـــش ماه ۱۴۰۱نشـــان می دهد که اوال براساس گزارش های
دوازده ماهه ،ســـود اسمی 484شـــرکت بورسی در سال۱۴۰۰
حدود 42.8درصد بیشتر از سال قبل بوده و در سه ماهه ابتدای
سال ۱۴۰۱رشدسوداسمیشرکت هانسبتبهسالقبلبه45.4
درصد رسیده است .اما در شـــش ماهه ۱۴۰۱رشد اسمی سود
کاالهاینهایی(مصرفیوسرمایه ای)رشدتولیدبیشتریداشتند.
رشد 6درصدی شاخص تولید صنعتی
شرکت های بورسی در فروردین 1402
بررسی اطالعات تولید بیش از ۲8۰شرکت صنعتی پذیرفته شده
در بورس اوراق بهادار و فرابورس که به صورت ماهانه گزارش تولید
خود را منتشر می کنند نشان می دهد این شرکت ها بیش از نیمی
از تولید کشور را در اختیار دارند .همچنین با بررسی عمیق تر امار
این شـــرکت ها می توان گفت شاخص مستخرج از داده های این
شرکت ها همراستا با شاخص تولید صنعتی کل کشور است؛ لذا
این شاخص در زمانی که شاخص های رسمی کل کشور با تاخیر
یادداشت
فرید کریمی
خبرنگار
مرکزامارایران 20اردیبهشت ماهنتایجطرحامارگیرینیرویکار
فرهیختگان
farhikhtegan
یکی از این موارد اســـت زیرا به دلیل تاثیرپذیری از وضعیت بازار و
و اگرچه رشد سودها مثبت بوده اما کمتر از افزایش قیمت ها رشد
تقاضـــا ،می تواند در پیش بینی روند اتی تولید نیز کمک کند .به
زیان ده نشان می دهد که طی دوازده ماهه ۱۴۰۰تنها 3۴شرکت
و فروش اســـت .حال اگر رشد تولید بیشـــتر از رشد فروش باشد
زیان ده شناسایی شده درحالی که براساس گزارش سوداوری سه
ماهه ۱۴۰۱تعدادشرکت هایزیان ده ۶8شرکتبودندکهنسبت
به مدت مشابه سال قبل از نظر تعداد تغییری نکرده اند .همچنین
عبارت دیگر تغییر در موجودی انبار به معنای تفاوت رشـــد تولید
موجودی انبار در ان دوره افزایش یافته و اگر رشـــد تولید کمتر از
رشدفروشباشد،موجودیانبارکاهشداشتهاست.بهبیاندیگر
در برهه های زمانی که محدودیت تقاضا و ظرفیت مازاد تولید در
طیشش ماهه۱۴۰۱تعدادشرکت هایزیان دهبه۵۴شرکترسید
بخش عرضه وجود دارد ،روند رشد تولید و تغییرات موجودی انبار
مشابهسالقبلبودهاست.همچنینتعدادشرکت هایزیان دهدر
ریشهدرتغییراتتقاضاداردوبهعنوانمثالتولیدکنندهدرمواجهه
که این تعداد ۱۰واحد کمتر از تعداد شرکت های زیان ده در مدت
نه ماهه ۱۴۰۱نیز ۵واحد نسبت به دوره مشابه سال قبل کاهش
داشتهوبهعبارتدیگراگرچهروندصعودیرشدسودهامتوقفشده
اماازطرفدیگرتعدادشرکت هایزیان دهنیزکاهشداشتهاست.
افزایش موجودی انبار خودروسازان
در فروردین ۱۴۰۲
برای اینکه تحلیل جامعی از چرایی تغییرات در تولید هر شرکتی
درخالفجهتهمخواهدبود.بهاینمعنیکهتغییراترشدتولید
باافزایشتقاضاازطریقکاهشموجودیانباروافزایشرشدتولید
واکنش نشـــان می دهد .بررسی تغییرات شاخص موجودی انبار
نشـــان می دهد که این تغییرات در نیمه دوم سال ۱۴۰۰مثبت
بوده که نشـــان دهنده افزایش در موجودی انبار صنایع است اما
از ابتدای ســـال ۱۴۰۱شاهد تغییر هستیم که به معنای منفی
شدنموجودیانبارصنایعبودهونشان دهندهپیشی گرفتنرشد
فروششرکت هاازرشدتولیدانهااست.بههمینشکلدرتابستان
قبل از اسفند تغییر موجودی انبار شدید نبوده و تغییر در متوسط
موجودی انبار بخش صنعت حول وحوش صفر درصد است اما در
اسفندماه ۱۴۰۱و فروردین ماه ۱۴۰۲به دلیل افزایش قابل توجه
محصوالت خود تقاضای موثر وجود دارد و به همین دلیل تولید را
افزایشمی دهد امابهدالیلاستراتژیکاقدامبهفروشدرایندوره
نکرده است و همین امر موجودی انبار را به طور قابل مالحظه ای
افزایش داده است.
کاهش زیان دهی صنایع خودروسازی
در 9ماهه 1401
ســـاعت کار بیشتر ،قرار داشتن در فصل غیرکاری و ...کمتر از
هفت ه مرجع بوده اند .طبق گزارش مرکز امار ایران ،درحالی طی
و ساخت قطعات همچون سایر دوره های اخیر بدترین وضعیت را
رنج سنی در کشور 14.9و در کردستان 29درصد و نرخ بیکاری
48.5درصد اعالم شده است.
کشور هم در گزارش مرکز امار 7.9درصد و در کردستان 21.1
کردستان بیش از 2.5برابر کشور است.
خود اختصاص داده 3.8درصد نیز باالتر از نرخ بیکاری زمستان
ایران در کردســـتان نرخ فاجعه بار بیکاری زنان شهری است؛
یکـــی از نگران کننده ترین بخش ها در گزارش اخیر درگاه ملی
طبق داده های این بخش از گزارش ،نرخ بیکاری زنان شـــهری
در کردستان نزدیک به 31درصد است؛ نرخ بیکاری زنان شهری
در کشور 17.7درصد اعالم شده و کمترین نرخ بیکاری در این
حوزه مربوط به استان مرکزی با 7.4درصد است.
نرخ بیکاری جوانان کردستان
نزدیک به 50درصد!
انچه تاکنون امد شـــاید به شوخی شـــباهت داشته باشد اما
کرد؛ به دنبال انچه اتفاق افتادو در مقطعی که درباره امار بیکاری
ت گزیده مردم کردستان در مجلس
کردستان از نمایندگان عزل
هیچ صدایی به گوش نمی رســـد ،انتظار ان بود که ترمیم تیم
اقتصادی دولت در اســـتان بالدرنگ در دســـتور کار قرار گیرد
و جبران مافات شـــود اما ظاهرا هنوز اقدامی در این خصوص
متعدد خوشحال نیستیم ،از 5ماه قبل منتظر جایگزین خودم
در حوزه معاونت اقتصادی اســـتانداری هستم و برای سپردن
این است که چه کســـی از این ابوالمشاغل دولت سیزدهم در
اما نگاهی به بیشـــترین نرخ رشد قیمت در بین صنایع و در بازه
فروردین 1402نســـبت به مدت مشابه سال قبل نشان می دهد
صنایع غذایی با رشد قیمت 123درصدی و البته به دلیل اجرای
سیاستحذفارزترجیحیدرصدرافزایشقیمتبوده اندوصنایع
دارویی با رشد 74درصدی در رتبه دوم قرار داشته اند .همچنین
کمترین میزان رشد قیمت ها مربوط به صنعت فراورده های نفتی
با 1.7و منســـوجات و محصوالت کاغذی با 9درصد بوده است.
تعیین دســـتوری قیمت ها در بازار داخلی ،محصوالت شیمیایی
قیمت هاکمتراست.
دو گزارش متوالی مرکز امار در حوزه جمعیت کار تا حدی میزان
توانمندی «ارســـان ازهاری» در برنامه ریزی برای کاهش امار
بیکاری را مشخص کرد اما اینکه چرا با این وضعیت وی همچنان
دراینپستحساسمشغولفعالیتاستسوالیاستکهدولت
یکی از چالش های عمیق دولت در کردستان شیوه عمل دولت
بانک های استان اســـت؛ چندین ماه است که مطالبه انتشار
گزارش عملکرد فصلی بانک ها در کردســـتان مطرح است و نه
بانک هـــا وقعی به این مطالبه می نهند و نه ظاهرا کســـی توان
مجبور کردن بانک ها برای همراه کردن این بنگاه های اقتصادی
بابرنامه هایدولترادارد؛بانک هایکردستانکهاکثریتقریب
هم زمان را داشته است؟ سرپرست معاونتی که به اذعان خودش
به اتفاق انها توسط مدیران منصوب دولت سابق اداره می شوند
برنامه ای برای کار داشته باشد؛ تعیین تکلیف معاونت اقتصادی
حوزه اقتصادی نیســـت و مردم ناراضی هم سرگردان در برزخ
5ماه است منتظر تعیین جانشین است بعید می نماید انگیز ه و
استانداری اولویت غیرقابل انکار دولت در استان است.
مقامات عالی دولت هم تنها ناظر این ماجرای درداور بوده اند.
یکی از مهم ترین معاونت های استانداری کردستان که معاونت
ماه شاخص قیمت صنعت مجددا روند صعودی گرفت و این روند
را بگیرید! نه خودم و نه خانواده ام از پذیرفتن این مسئولیت های
نداشتم که با پیامکی اعالم کرده بودند که شنبه بیایید حکم تان
اســـتانداری نیست؛ کردستان استانی است که رئیس سازمان
سرپرست معاونت اقتصادی استانداری
و 5ماه بالتکلیفی!
صنایعبه3۵درصدرسیدهاستکهکمترینمیزاننرخرشدشاخص
در برخورد با مدیران بانکی و نارضایتی فزاینده مردم از عملکرد
امور کردستان سبب شد فاجعه ثبت باالترین نرخ بیکاری کشور
برای استان در پاییز 1401در زمستان هم تکرار شود و تاکنون
مشابهسالقبل)رسیدهاست.دربهمن ماهنیزرشدشاخصقیمت
کردستان را به بنده واگذار کردند ،شب خواب بودم و اصال اطالع
سوال بی پاسخ درباره ریاست سازمان مدیریت
و برنامه ریزی کردستان
انجام نشده است؛ تداوم حضور برخی مدیران کم کار در مسند
۴9درصد در تیرماه به رشد 37.2درصد در اذرماه (نسبت به مدت
28ابان ماه ســـال 1401مطلع شدم که مسئولیت دانشگاه
نرخ بیکاری در کل کشـــور 10.3درصد و در کردستان 20.3
وروستاییبهتفکیکاشارهشدهاستکهطبقاطالعاتمنتشره
طرح امارگیری نیـــروی کار در پاییز ،1401سرشکســـتگی
رشدشاخصقیمتصنعتدربهار۱۴۰۱شد،رشدشاخصقیمت
تداوم اداره بانک های کردستان
توسط مدیران دولت قبل
بی سابقه ای بر برخی مدیران کم کار دولت در کردستان تحمیل
در زمســـتان 1401عالوه بر اینکـــه 10.8درصد باالتر از نرخ
در هفت ه مرجع ،حاضر در ســـر کار یا غایب موقت از محل کار
گزارش مرکز امار ،نرخ بیکاری افراد 18تا 35ســـاله در کشور
کردستان انتظار معجزه پیشبرد امور سه شغل ان هم به صورت
نرخ بیکاری 31درصدی زنان شهری
در کردستان
دارای اشـــتغال ناقص زمانی ،شـــامل تمام شاغالنی است که
شاخص سازی ،شاخص قیمتی به تفکیک صنایع نشان می دهد
و دانشگاه کردستان را برعهده گرفته اید عنوان کرده باشد« :در
درگزارشمرکزامارایرانهمچنینبهنرخبیکاریدرنقاطشهری
باالتریننرخبیکاریرادرمیاناستان هایکشورداشته اند.نرخ
در حوزه اشـــتغال ناقص دیده می شود؛ براساس تعاریف افراد
دستاورد.بااستفادهازاینداده هاوبه کارگیریروش هایمرسوم
باید به ان پاسخ دهد.
درگاه ملی امار ،بهمن ماه ســـال گذشته با انتشار گزارش نتایج
درصد اعالم شده است؛ به عبارتی در این بخش نرخ بیکاری در
یکی دیگر از شاخص های نامطلوب اشتغال و کار در کردستان
ارائه می شود ،می توان قیمت فروش محصوالت این شرکت ها را به
شرکت هایبورسی و در بین صنایع مهم شرکت های خودروسازی
درهرگزارشتحلیلیاستکهبنابرگزارششاخصتولیدصنعتی
این مسئولیت به فرد دیگر ،لحظه شماری می کنم ».حاال سوال
گزارش مرکز امار ایران نشـــان می دهد سمنان با نرخ بیکاری
سهم 1.5برابری اشتغال ناقص
در کردستان نسبت به کل کشور
با استفاده از داده های شرکت های بورسی که به تفکیک محصول
نیز با رشد 19.4درصدی همراه بوده اند که نسبت به متوسط رشد
نبود برنامه ریزی و تکرار باالترین نرخ بیکاری کشور برای کردستان
درصد ،یعنی 2برابر کشور است؛ نرخ بیکاری در نقاط روستایی
1400بوده است.
صنایع غذایی بیشترین و فراورده های نفتی
کمترین رشد قیمت
بررسی سوداوری شرکت ها بر اساس صنایع از موارد جالب توجه
فصل پاییز ،در امار بیکاری باالترین نرخ را در میان استان های
بیکاری کشـــور بوده و رتبه اول باالترین نرخ بیکاری کشور را به
درصد بوده است.
از ســـوی دیگر و به علت تاثیر کاهش قیمت جهانی گاز و نفت و
نرخ بیکاری نقاط روستایی کردستان
بیش از 2.5برابر کشوری
گذشته 16.7درصدبودهاست.اینیعنینرخبیکاریکردستان
(کاالهای ضروری) نیز در نه ماهه ۱۴۰۱به ترتیب 45.1و 66.4
انبار نشـــان می دهد که تولیدکننده علی رغم اینکه می داند برای
ضرورت ترمیم تیم اقتصادی دولت
در کردستان
به ثبت رســـیده که نرخ بیکاری در این استان در زمستان سال
همچنین رشد سوداوری شرکت های دارویی و محصوالت غذایی
صعودی در فروردین ماه نیز تکرار شد.
صنعتنیزافزایشداشتهاست.افزایشقابلتوجهتولیدوموجودی
15استان افزایشی است؛ داده های گزارش راوی این واقعیت
بیکاری 20.5درصدی کردستان در زمستان 1401درحالی
رشد سود در بین صنایع متعلق به صنعت فراورده های نفتی بوده و
موجودیانباردرصنعتخودروسازیمتوسطموجودیانباربخش
درصد بوده که این میزان در کردستان 15.6درصد بوده است.
5.7درصدی کمترین نرخ بیکاری و کردستان با 20.5درصد،
صنعتپتروشیمیهمتنها2.8درصدرشدکردهاست.امابیشترین
قیمت بخش صنعت از مهرماه ۱399تاکنون بوده و در اســـفند
زمستان 1401سهم اشتغال ناقص از کل اشتغال کشور 9.5
نرخ بیکاری در کردستان 10.8درصد باالتر
از کل کشور
فلزاتاساسی10.8درصدکمترازمدتمشابهسالقبلشدوسود
از ســـوی دیگر مقایسه رشد اسمی سود شرکت ها نشان می دهد
ماهه ۱۴۰۱نیز رشد سود شرکت ها به 13.8درصد رسیده است.
زنان جوان 18تا 35ســـاله هم در کشور 27.7و در کردستان
کشور دارد.
۱۴۰۱به حدود ۲۰درصد می رسید ،در شش ماهه ۱۴۰۱رشد
تولیداثرگذارهستندوبررسیتغییراتدرموجودیانبارمحصوالت
متغیرهای دیگری در این خصوص وجود دارند که بر رشد و حجم
44ساعت کار کرده و خواهان و اماده برای انجام کار اضافی در
تلخ اســـت که استان کردستان در زمستان 1401هم به مانند
صنایع در سال ۱۴۰۱به طور قابل مالحظه اینسبت به سال قبل
کاهشداشتهاست.درحالی کهرشدسوداسمیاینصنایعدربهار
قابل توجه موجودی انبار شده است .در نیمه دوم سال ۱۴۰۱تا
شرکت ها بیشتر از رشد تولیدشان بوده و همین امر باعث کاهش
17.4و در کردستان 32.2درصد ،نرخ بیکاری مردان در همین
را نشان می دهد؛ طبق داده های گزارش مذکور نرخبیکاری پاییز
رشد در سوداوری در بین صنایع را داشتند .اما رشد سوداوری این
بخش صنعت از مردادماه ۱۴۰۱روند نزولی داشته و از حدود رشد
سال گذشته سه مسئولیت را به صورت همزمان برعهده داشتم.
1401نسبت به پاییز 1400در 16استان کشور کاهشی و در
درصدرشدسوداسمیدرسال۱۴۰۰نسبتبهسالقبلبیشترین
درصدی داشته و در محصوالت شیمیایی نیز تنها 2.6درصد رشد
بـــوده و به دالیل اقتصادی نظیر رکود کاری ،پیدا نکردن کار با
که این نرخ در مقایسه با زمستان 1400افزایشی 0.3درصدی
فلزات اساســـی که صادرات محور هستند به ترتیب با ۵3و52.3
داشت.درنهماهههمهمینوضعیتادامهپیداکردوسودصنعت
شوربختانه اینها همه ماجرای بیکاری در کردستان نیست! در
نرخ بیکاری کل کشور در زمستان 1401به 9.7درصد رسیده
صنعت به سود تبدیل شده است .صنعت محصوالت شیمیایی و
سود صنعت فلزات اساسی نسبت به مدت مشابه کاهش 14.7
همزمانمسئولیتدوحوزهپرمشغلههمچونمعاونتاقتصادی
زمستان 1401را منتشر کرد؛ طبق براورد اعالم شده میانگین
شده در مدت مشابه سال قبل بوده که در نه ماهه ۱۴۰۱زیان این
شرکت ها نسبت به سال قبل تنها 20.3درصد رشد داشته و در 9
حول وحوش صفر داشته است و شاخص تولید صنعت محصوالت
کهدراسفندماهشرکت هایکوچک،واردات محوروتولیدکنندگان
صنعتخودروسازیبهترتیب37.4و8۵درصدکمتراززیانساخته
داشته باشیم ،بررسی امار تولید به تنهایی اکتفا نمی کند؛ چراکه
داشته است.عالوه بر اینبررسیتعداد شرکت های باسودمنفیو
مجموعمقایسهرشدشاخصتولیدگروه هایمختلفنشانمی دهد
شدهاستبه گونه ایکهدرسهماههوششماههسال ۱۴۰۱زیان
۱۴۰۱و در ادامه روند کاهش موجودی انبار صنایع ،رشد فروش
ازسویدیگرشاخصتولیدصنعتمحصوالتشیمیایی،به عنوان
غذایی و صنعت دارویی در فروردین ماه منفی بوده اســـت اما در
farhikhtegan
سال قبل بوده است .اما در سال ۱۴۰۱از زیان این صنعت کاسته
بعد از اجرای سیاست حذف ارز ترجیحی که باعث روند صعودی
که روند رشد سود شرکت ها در سال ۱۴۰۱مسیری نزولی داشته
بزرگ ترینصنعتکشور،درماه هایاخیررشدیمثبتضعیفیدر
فرهیختگان
ماه سال ۱۴۰۲رشد شاخص تولید صنعتی به 5.8درصد رسید.
سوداوریشرکت هاوقرارداشتندروضعیتسوددهییازیان دهی
ماه 1402با به جا گذاشـــتن رشد 5.8درصدی اگرچه نسبت به
سودخالصشرکت هایانمنفیمی شود.دراینصنعتمجموع
مشکل تیم اقتصادی دولت در کردستان تنها معاونت اقتصادی
مدیریت و برنامه ریزی اش ،اسفند 1400و پس از انتصابش به
راه خود را می روند و گوش شان ابدا بدهکار مطالبات جامعه در
به وجود امده در استان هستند.
نیاز به حمایت دولت از استاندار
فرصتدولتسیزدهمبرایتغییروضعموجوددرکردستانتاابد
نیست؛ دوندگی و تالش استاندار کردستان به تنهایی نمی تواند
ضامن موفقیت دولت در استان باشد؛ اسماعیل زارعی کوشا با
مشکالت عدیده ای روبه روست و تنها با حمایت ویژه دولت قادر
این ســـمت از سوی رئیس سابق سازمان مدیریت و برنامه ریزی
خواهد بود مشکالت برج ا مانده از گذشته و چالش های ناشی
کند؛ کردستان در پاییز 1401در نرخ بیکاری استان نخست
بسته هایویژهونیزهمراهیهرچهبیشتردرتعیینتیممدیریتی
کشـــور ماموریت یافت تا برای کاهش امار بیکاری برنامه ریزی
از سنگ اندازی ها در کارش را مدیریت کند؛ اگر دولت نخواهد با
هماهنگی امور اقتصادی اســـت از زمان روی کار امدن دولت
کشور شد؛ البد در سایه برنامه ریزی «ارسالن ازهاری»! راستی
از استاندارش در کردستان حمایت کند استان در دیگر حوزه ها
حامد قادرزاده ،سرپرست معاونت اقتصادی استانداری در یک
امار از نرخ بیکاری پاییز در کردستان برای عزل «ازهاری» اقدام
از انکه خیلی دیر شود باید برای کمک موثر به پیشبرد برنامه های
سیزدهم ،توســـط سرپرست اداره می شود! کسی باور می کند
نشســـت با حضور خبرنگاران و در پاسخ به این سوال که چطور
یک ســـوال؛ دولت فکر نمی کند اگر پس از انتشار گزارش مرکز
می کرد امکان داشت این فاجعه در زمستان 1401تکرار نشود؟
همبهسرنوشتحوزهاشتغالدچارمی شود.دولتسیزدهمپیش
اسماعیل زارعی کوشا استین ها را باال بزند. صفحه 8
سیناسعیدی فر:اختالفسطحتیم هامشخصبود
اجازه ندادند قهرمان شویم
شماره مسلسل 4606
شنبه 30اردیبهشت 1402
۲9شوال 1444
20می 2023
شماره 3868
فکرمی کردیمتراکتورراشکستبدهیم
اما نه با این نتیجه!
هومنافاضلی:چالشبزرگیپیشرویسرمربیتیمامیداست
ذهنیتبرنده،ثباتوتجربه
پرسپولیسراقهرمانکرد
| | Sat | 20 May 2023 | vol.14
No. 3868 | 16 Pages
براییحییوبقیهمربی هایلیگ
داییجانناپلئوننباشیم
پرسپولی
س
ه
ش
ت
م
ی
ن
ق
ه
ر
م
ان
ی لیگ برتر
را
د
ر
ق
ائ
م
ش
ه
ر
ج
ش
این عن
وا
ن
م
ن گرفت
دی
و
ن
م
سا
و
ی
هفته ۲۷
مل
وا
ن
م
ق
اب
ل
س
پا
ها
ن هم بود
|عکس :سعید زارعیان |
خاطرات شمال
محاله یادش بره صفحه 9
ورزش
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۱۰
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
تو گو با «فرهیختگان» :چالش بزرگی پیش روی سرمربی امیدهاست
هومن افاضلی در گف
یادداشت
ذهنیت برنده ،ثبات و تجربه پرسپولیس را قهرمان کرد
مهم ترین اتفاق قهرمانی یحیی در بین مربیان خارجی بود
تغییرات مدیریتی و بی پولی استقاللی ها را متالطم کرد
برای یحیی و بقیه مربی های لیگ
داییجان ناپلئون نباشیم
ارســـن ونگر که سال ها با سرالکس
فرگوسن رقابتی پایاپای و تماشایی
سیامک خاجی
برای فتح لیگ برتر جزیره داشـــته
دبیر گروه ورزش
می گوید« :شاید گاهی شرایط کمی
از کنترل خارج می شـــد به خصوص پس از تقابل های مســـتقیم .وقتی شما برای بردن
مسعود خاموشی
و قهرمانی می جنگید شـــبیه دو شیر می شـــوید ».جدل بین مربیان بزرگ همواره وجود
تو دومیندورهرقابت های
تیمفوتبالپرسپولیسدر حالیقهرمانیبیس
حواشی زیادی را به دنبال دارد .لیگ بیست ودوم پنجشنبه شب با قهرمانی پرسپولیس
خارجی قبل از شروع رقابت های امسال و در رقابت با انها ،گل محمدی
نیست دوباره شـــاهد حرف های تکراری درباره شایستگی و عدم شایستگی تیم ها برای
خبرنگار
داشـــته اما در فوتبال ما بعضا این تقابل ها و کشمکش ها منجر به اتفاقاتی می شود که
به پایان رســـید و طبق روالی که در این هفته ها دیدیم و ظاهرا فعال هم قرار بر پایان ان
لیگ برتر را به خود اختصاص داد که با حضور 3مربی صاحب ســـبک
قهرمانی بودیم .این روند غلط مدت هاست در فوتبال ما مرسوم شده و معموال هر تیمی
رقبای سرسختی برای کســـب این عنوان داشت ،اما از دیدگاه هومن
که در کورس قهرمانی قرار دارد و به زعم خود از داوری ضرر می بیند یا شرایط به طریقی
افاضلی ثبات فنی و مدیریت ،ذهنیت برنده و تجربه ،سه عاملی بود که
پیش می رود که تصور می کند زمین و زمان دســـت به دســـت هم داده اند تا انها نتیجه
باعث شد تا سرخپوشان برای هشتمین بار فاتح لیگ برتر ایران شوند.
نگیرند ،دســـت به دامان عوامل بیرونی و خارج از مستطیل سبز می شوند تا دستاویزی
در ایـــن خصوص و البته درباره کلیت رقابت های امســـال و همچنین
برای ناکامی خود داشته باشند.
عدم موفقیت اســـتقالل دقایقی با افاضلی به گفت وگو نشستیم که
حتی همین پرسپولیس که در انتهای ماراتن فصل جاری موفق شد جام قهرمانی را باالی
متن ان را در ادامه می خوانید.
ســـر ببرد نیز در برهه ای از مســـابقات به داوری ها و برخی اتفاقات معترض بود که شـــاید
صحبت را از قهرمانی پرســـپولیس اغاز کنیم .بزرگ ترین عواملی که
شـــاخص ترین ان به مصاحبه یحیی گل محمدی پس از بازی برگشـــت با الومینیوم اراک
اول از همه اتحاد و روحیه تیمی .در هر صورت در پرســـپولیس به این شکل
اســـت و با توجه به اینکه یک سال ونیم دیگر با پرسپولیس قرارداد دارد تیم او در این مدت
برمی گردد که معتقد بود اتفاقاتی که در این تیم و بازی هایش رخ می دهد بودار و مشکوک
این تیم را به قهرمانی رساند چه چیزهایی بود؟
قهرمان نخواهد شد و خبری از جام نیست .یحیی معتقد بود اجازه نمی دهند پرسپولیس
بود که بازیکنان دوســـت داشتند قهرمان شوند و در زمین به یکدیگر کمک
با مربیگری او جام بگیرد اما درنهایت این اتفاق رخ داد و قرمزها هشتمین قهرمانی خود را
می کردند و ارتباط خوبی بین بچه های این تیم حاکم بوده و هست .دومین
جشن گرفتند .او قطعا خودش هم به این نتیجه رسیده که در ان زمان زود از کوره در رفته
مساله به ثبات کادرفنی مربوط می شود .البته مربی خوب و ثبات کادرفنی.
به نظر من اینکه یک مربی ایرانی مجددا لیگ برتر را فتح کرد بهترین اتفاقی
است و بهتر بود چنین بی محابا همه لیگ را زیر سوال نمی برد.
بود که می توانســـت برای لیگ ما بیفتد .امسال هم الحمدلله مربی خارجی
در لیگ برتر امسال خبری از حضور بازیکنان جوان و پدیده نبود.
باعث قهرمانی در پرســـپولیس شد به ثبات در مدیریت بر می گردد .مدیران
چندین ســـال اســـت که از خروجی لیگ ما بازیکنانـــی مانند علی دایی و
از بیرون به این تیم وارد شـــده تا اینکه خودش خودخواسته این نوسانات را
نداریم .یا بازیکنانی مانند مجتبی جباری یا محرم نویدکیا در وسط زمین که
تیم لیگ از لحاظ نفری محسوب می شوند .بازیکنان این تیم همگی یا سابقه
کـــم نبـــود و در بین انها ،گل محمدی جام قهرمانـــی را برد .نکته بعدی که
را در پرســـپولیس تغییر ندادند و زمینه های قهرمانی این تیم را فراهم کردند
اما همین کار را با اســـتقالل کردند و باعث شـــدند تا این تیم بیشتر از سایر
ما چند ســـال اســـت که این مشـــکل را داریم و خبری از پدیده ها نیست.
مهدی مهدوی کیا یا خداداد عزیزی بیرون نمی اید و دیگر مثل این بازیکنان
تیم ها نوسان پیدا کند ،در حالی که استقالل هم پتانسیل قهرمانی را داشت.
به واقع بازیسازهای قهاری بودند .االن چند سال است که با چنین مشکلی
مربیان خارجی خوبی در لیگ برتر داشتیم و اهالی فن اعتقاد داشتند
پست هایی هم که یار زیاد داشتیم مدام در سال های اخیر شاهد هستیم که
به نظر من از لحاظ نفری و نیروی انسانی استقالل و سپاهان از پرسپولیس هم
شاید قهرمانی و موفقیت به تیم یکی از این مربیان برسد.
مواجه هســـتیم و این موضوع فقط مختص رقابت های امســـال نیست .در
این روزها را با تجربه پشت ســـر گذاشته و درنهایت جام قهرمانی را باالی سر
داشته باشند .دلیل این موضوع این است که در بخش پایه اتفاقات زیادی
تغییرات مدیریتی شـــدند .در واقع تغییر مدیریتی ،سازمان دهی ضعیف و
تیم ملی و نهایتا به لیگ دسته اول معطوف می شود .این در حالی است که
توجه به پایه ها به سیاســـتگذاری کالن مربوط می شـــود که فدراسیون باید
به دنبال این مسائل باشد.
موضوع یعنی قهرمان نشـــدن انها در رقابت های امســـال این بود که دچار
بی پولی باعث می شود تا ذهنیت بازیکنان و تمرکز و انگیزه شان تالطم پیدا
اینچنین سالمت مسابقات از سوی مربیان مدعی لیگ زیر سوال برود ،پس قهرمانی های
کند تا جایی که این نوســـان خودش را در نتایج هم نشان می دهد .بازیکن
به زمین مـــی رود و بازی می کند ،اما نگاه می کند که به تعهدی که داده اند
عمل نمی کنند .وقتی شما بالتکلیفی مدیریتی دارید بازیکن اصال کسی را
نمی بیند که با وی صحبت کند .وقتی مدیران جدید هم می ایند کار مدیران
همگی با هم از عوامل قهرمانی سرخپوشان بودند .در واقع معتقدم پرسپولیس
این یک فاکتور بسیار مهم است که به نظرم می اید تیمی مانند سپاهان باید
االن هم در حال حاضر به نظرم هر کسی که هدایت تیم امید را برعهده بگیرد با
بجنگند ،وقتی می بینند ان باال در بین مدیران دعواست و کسی نمی تواند
درباره کلیت لیگ امسال چه نکاتی را مدنظر دارید؟ مثال گفته می شود
دقایقی هم درباره اســـتقالل صحبت کنیم .معتقدید که نوســـانات
در رقابت های برون مرزی حرفی برای گفتن نداشته باشیم.
چالشبزرگیمواجهخواهدشد،چونبازیکنانانچنانیدراینرده سنینداریم.
برود و با کوچک ترین اتفاقی ،بهانه جویی ها اغاز شود .جذابیت فوتبال به اتفاقات غیرقابل
شود دیگر نیازی به برگزاری لیگ نبود .اگر استدالل های این مربیان درست باشد پس در
همین موضوع هم باعث می شـــود که سال های سال در رده های سنی
به مرور این شاخصه را یاد بگیرد.
داوری های دیدارهای سه تیم مدعی مشخص شد که سود و ضرر برای همه انها بوده است.
می شوند .ما همیشه حداقل در فوتبال داخلی خودمان دفاع وسط داشتیم
هنوز نتوانسته در قهرمانی رقابت های لیگ برتر دبل کند.
قبلی را قبول ندارد .اینها چیزهای خوبی نیســـت که در یک باشـــگاه با این
برای قهرمانی ذهنیت قوی تر و بهتری نسبت به استقالل و سپاهان داشت.
فوتبال دارند بهانه قابل قبولی نیســـت .به خصوص که در همین «فرهیختگان» با بررسی
درباره گذشـــته به دالیل متعددی می توان اشـــاره کرد ،اما دلیل اصلی این
داشـــتند .در روزهایی که باید پرســـپولیس ذهنیت و تمرکز خود را در بازی
برد .همه اینها بر می گردد به تجربه مجموعه عوامل تیم پرســـپولیس و اینها
ملی در تیم بزرگساالن دارند یا در تیم ملی امید بازی کرده اند.
تا ناکامی تیم های مورد عالقه شـــان را توجیه کنند اما برای مربیانی که ســـال ها تجربه در
پیش بینی ان اســـت و اگر قرار بود تمامی اشتباهات به پای عوامل خارج از فوتبال نوشته
در این پســـت ها هم بازیکنان تخصصی و خوب که در حد پدیده باشند ،کم
می افتد که اصال کســـی به ان نمی پـــردازد ،چون تمرکز همه به لیگ برتر و
فوتبال را ببیند .در روزهایی که روی این تیم فشـــارهای زیادی وجود داشت
به وجود بیاورد .این تیم بازیکنان بسیار خوبی دارد که به نظرم حتی انها بهترین
باشـــد و همانی باشـــد که انها در کری خوانی های هواداری خود اکثرا استفاده می کنند
چرا تیمی مثل استقالل با سابقه ای در حدود 80سال در فوتبال کشور
بهتربودند،اماازلحاظتیمینه.اتحادوانسجامپرسپولیسی هادرفصل جاری
حفظ می کرد این اتفاق را رقم زده و باعث شـــد تا در پایان فصل روی خوش
بله ،همین طور است .این تیم نوسان عجیب و غریبی داشت که به نظرم بیشتر
رسید و حاال نوبت ساپینتو و مورایس بود که بهانه جویی را اغاز کنند .حمله به عملکرد داوران
و اینکه دست هایی درکار است تا ما قهرمان نشویم ،شاید در ظاهر برای هوادار خوشایند
اینچنین زیر ســـوال بردن ارکان فوتبال باعث می شود که به تدریج تمامی نتایج زیر سوال
اما االن دفاع وسط های ما هم انگشت شمار شده اند که قابلیت بین المللی
را هیچ کدام از تیم ها نداشـــتند ضمن اینکه انها تیم بســـیار باتجربه ای هم
مدیریتی جلوی موفقیت این تیم را گرفت؟
در هفته های اخیر پرســـپولیس با استفاده از لغزش دو حریف مستقیمش به صدر جدول
سابقه اتفاق می افتد .ورزشکاران مثل سربازان خط مقدم به زمین می روند تا
تصمیم بگیرد ،این مسائل در شکل تیمی و روحیه و نحوه جنگیدن و تمرکز
بازیکنان تاثیر می گذارد .در فوتبال امروز هم اگر شـــما با صد در صد تمرکز
کار نکنید هرگز موفق نمی شوید.
همه ســـال های برگزاری رقابت های لیگ باید فقط شاهد قهرمانی یک تیم باشیم .وقتی
قبلی انها نیز با همین اســـتدالل زیر سوال می رود و در سال های بعد نیز هر تیمی جام را
تصاحب کرد سایر رقبا می توانند انها را متهم کنند که با روش هایی غیرفوتبالی توانسته اند
این موفقیت ها را کسب کنند .به همین دلیل نه تنها نباید قهرمانی های 21دوره قبلی لیگ
را زیر ســـوال برد بلکه باید یاد بگیریم که چگونه به رقیب احترام گذاشـــته و قبول کنیم که
درمجموع طول 30هفته از ما بهتر بوده اند.
حتی مورایس که در ابتدای حضورش در ایران نشان داد که یک مربی باتجربه و جنتلمن
اســـت نیز در هفته های پایانی به شـــدت تحت تاثیر فضای مسموم فوتبال ما قرار گرفت و
بارها نســـبت به داوری ها برای تیم خودش و همچنین رقبا معترض شـــد .شاید بهتر باشد
یک بار برای همیشـــه چنین بحث هایی را خاتمه داده و از فضای توهم توطئه و دایی جان
ناپلئون بودن خارج شویم.
سینا سعیدی فر در گفت وگو با «فرهیختگان» :اختالف سطح تیم ها مشخص بود؛ اجازه ندادند قهرمان شویم
فکر می کردیم تراکتور را شکست بدهیم اما نه با این نتیجه!
محمدرضا حاجی عبدالرزاق
خبرنگار گروه ورزش
البته پیش از این در نیمه دوم دیدار با نفت مسجدسلیمان
بله درست است .مقابل نفت هم بازی کردم اما از انجایی که در ان
خدا را شکر این مسابقه با یک برد هفت گله همراه شد.
بیشتری داشتم .با این حال خدا را شکر می کنم که در ان بازی
اولیـــن بار نام تو در تیم های پایه اســـتقالل و زمانی که در
به میدان رفته بودی و تجربه حضور در لیگ را داشتی.
بعد از درخشـــش ســـعیدی فر در جریان دیـــدار این تیم با
دیدار به یکباره با مصدومیت رضایی ،فرصت به من رسید استرس
گفت وگوی خبرنگار «فرهیختگان» با این دروازه بان جوان را
هم کادرفنی و هواداران از من راضی بودند.
تراکتور ،فرصتی دست داد تا دقایقی با وی همکالم شویم.
در ادامه می خوانید.
برای بازی با تراکتور استرس نداشتی؟
از بازی با تراکتور صحبت را اغاز کنیم .از حس و حالی که در
برای این دیدار بچه ها حمایت خوبی از من داشتند و خدا را شکر
خدا را شکر بازی خوبی برد که با یک برد پرگل هم همراه شد .من
داشتم اما هرچه که از جریان بازی سپری شد و تیم بر توپ و میدان
این دیدار داشتی بگو.
هم خیلی خوشحالم که توانستم در این پیروزی سهیم باشم .این
بردارزشمندرابههواداراناستقاللکهدراینفصلزحماتزیادی
راکشیدندومثلهمیشهدرسرماوگرماازتیمحمایتکردندتقدیم
می کنیم .برای این بازی هم انها امدند و از ما حمایت کردند .این
این در شـــرایطی است که بازی سنگینی را جلوی تراکتور پشت
سر گذاشتیم و خدا را شکر که از این دیدار سربلند بیرون امدیم.
باعملکردیکهدرایندیدارداشتیبهنظرمی رسداستقالل
به داشتن یک گلر اینده دار امیدوار شده باشد ضمن اینکه
درایندیدارسیوهایارزشمندوتماشاییرابهثبترساندی.
این لطف شماست .من فقط سعی کردم وظیفه ام را به نحو احسن
انجام بدهم .ما داریم کار و تالش می کنیم تا تیم نتیجه بگیرد .تا
جایی هم که از دستم برامد تالش کردم تا دروازه را بسته نگه دارم
تا در نتیجه پایانی ،هرچند کم اما تاثیرگذار باشم.
را دنبال کردی تا پنجشنبه که برای اولین بار در ترکیب ثابت
استقالل قرار گرفتی.
مسلط شد ،نگرانی من هم کم شده و به بازی تسلط پیدا کردم.
از بابت اینکه نتوانســـتی کلین شـــیت کنی بعد از بازی از
دادند تا بتوانم خودم را نشان بدهم و بتوانیم با این پیروزی پرگلی
بود که سعی کردم از ان به بهترین شکل ممکن استفاده کنم.
هواداران هم عذرخواهی کردی .از روزبه چشـــمی دلخور
با صحبت های ســـاپینتو درباره قهرمان نشدن استقالل و
دوست داشتم در این بازی به هر شکل ممکن دروازه استقالل را
قهرمانی را داشت موافق هستی؟
روی عمد نبود .من دوست داشتم کلین شیت کنم اما باالخره در
نشوم و بیشتر می خواهم روی عملکرد خودم تمرکز کنم هرچند
اقا بهزاد و سیدحســـین که همیشه حامی من بودند متشکرم و
روحیه و انگیزه دادند قدردانی می کنم .در هر صورت این اولین
بعد از ان هم به تمرینات تیم بزرگساالن اضافه شدی و کار
کهبهدستامددلهوادارانراشادکنیم.درمجموعفرصتخوبی
بسته نگه دارم .اقا روزبه به گردن ما حق دارد و ان اتفاق هم که از
دیدار لیگ برتری بود که به صورت ثابت درون دروازه قرار گرفتم.
دربی امیدها پرســـپولیس را شکست دادید ،شنیده شد.
خیلی اضطراب نداشتم .البته اوایل بازی چرا تا حدودی استرس
بازی اخر ما در این فصل در لیگ برتر بود هرچند هنوز جام حذفی
از ســـایر بچه های تیم که حمایتم کردند و برای این دیدار به من
بنابراین همه یکدل بودیم که در این دیدار نتیجه خوبی بگیریم که
از اقای ســـاپینتو ممنونم که اعتماد کردند و این فرصت را به من
نیستی؟
باقـــی مانده و ما به این رقابت ها امید زیادی داریم .همچنین از
نتیجه خوبی را در بازی با تراکتور به ثبت برسانیم .در هر صورت
قرار بود روحیه و انگیزه مان را برای رقابت های حذفی حفظ کنیم.
فوتبال این مسائل هم پیش می اید .هیچکس دلش نمی خواهد
چنین اتفاقاتی بیفتد و روی گل خورده مقصر باشد .در ان لحظه
هم روزبه می خواست جلوی توپ را بگیرد و سعی و تالش کرد تا
توپ وارد دروازه نشـــود .اما در هر صورت بدشانسی اوردیم و ان
توپ وارد دروازه شد.
ان لحظه ای که در تمرینات مشخص شد در بازی با تراکتور
دروازه باناصلیاستقاللدربازیباتراکتورهستی ،تا لحظه
اغاز بازی چه بر تو گذشت؟ اصال فکر می کردی استقالل با
اینکه به زعم وی این تیم بیشـــتر از سایر تیم ها استحقاق
من ســـعی می کنم خیلی وارد مســـائل اینچنینی و پیرامونی
ما هنوز جام حذفی را هم در پیش داریم و ســـعی می کنیم با
کســـب این جام دل هواداران را شاد کنیم اما درباره اظهارات
سرمربی تیم باید بگویم که این یک چیز واضحی بود که اتفاق
افتاد و بحث دیگری نمی ماند .همه چیز شفاف و روشن است
تیمفوتبالاستقاللدرحالیدیداراخیرخودمقابلتراکتوررابایکبردهفت گلهبهپایانرساندکهشایدخوشبین ترینهواداراین
تیمهمفکرشرانمی کرداینتیمدرایستگاهپایانیفصلبیست ودومرقابت هابهچنیننتیجه ایدستپیداکند.ایندرشرایطی
استکهبرایایندیدارساپینتوترجیحدادتاتیمشراباتغییراتیعمدهبه منظوراستراحتدادنبهبرخینفراتاصلیروانهمیدان
کند.دراینبینابی هابیشترینتغییراترادرفازدفاعیتجربهکردندایندرشرایطیاستکهدرغیابسیدحسینحسینی
کهفصلپرفرازونشیبیراسپریکردهودردیداریکهساپینتوبهدروازه بانباتجربهوملی پوشاستقاللاستراحتدادهبود؛سینا
سعیدی فرجوانواینده دارباعملکردخوبخودنویدظهوریکپدیدهجدیددردروازهاستقاللراداد .ایندروازه بانکهپیشاز
ایننامخودراازحضوردرپایه هایاستقاللودرردهسنیامیدهابرسرزبان هاانداختهبودسرانجامدرهفتهپایانیلیگبرتروبا
فرصتیکهکادرفنیبهویداد،درقفستوریابی پوشانقرارگرفتهوبادرخششخودچشم هارابهخودخیرهکرد،ضمناینکه
ایندروازه بانجوانوجسوردرایندیداربا 10مهارتوپ(سیو)ازاینلحاظدرجمعابی پوشاندرفصلجاریرکورددارشد.
دیدار هم با دســـت پر بیرون بیاییم .این بازی هم بسیار سخت
خصوص تصمیم گیری کنم.
شویم .مطمئنا بهترین تصمیم را کادرفنی می گیرد و من هم تابع
با استقالل قرارداد داری؟
و همه می دانند که چه اتفاقی افتاد و همه دیدند چه گذشت.
است و امیدوارم که با کسب یک نتیجه خوب دیگر راهی فینال
صحبتی باقی نمی ماند.
نظر انها هستم.
ســـطح اختالف تیم ها را هم همه دیدند و به نظرم در این مورد
فکر می کنی در بازی های بعدی اســـتقالل ،باز هم فرصت
این نتیجه درحالی که تو در دروازه این تیم هســـتی ،رقیب
به تو برسد؟
با این نتیجه که نه اما قطعا می دانســـتیم که به زمین می رویم تا
هم بزرگ ما و گلر مجربی به شـــمار می رود .ان شاءالله که از این
مطرح خود را شکست بدهد؟
رونمایی از یک پدیده جدید در دروازه استقالل
تصمیـــم اول و اخر را در این زمینه کادرفنی می گیرد .اقا ســـید
برای فصل اینده صحبت از تغییرات در قفس توری استقالل
شنیده می شود .تصمیم خودت در این زمینه چیست؟
فعال چیزی مشخص نیست .درباره فصل اینده نمی توانم از حاال
حرفی بزنم .اجازه بدهید این دو بازی تمام بشـــود و بعد در این
بله قرارداد دارم اما اینکه چه اتفاقی بیفتد را از حاال نمی دانم.
صحبت پایانی...
من همه ســـعی خود را می کنم تا عملکرد خوبم را در هر زمانی
که در درون دروازه اســـتقالل قرار بگیرم ادامه دهم ،این قول را
به هواداران می دهم. صفحه 10
ورزش
11
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
گفت وگو
محمد رهبری در گفت وگو با «فرهیختگان» :انتقام شکست المپیک را از ایتالیا گرفتیم
به هیچ چیزجز کسب سهمیه المپیک فکر نمی کنیم
یگانه عصاری
خبرنگار
تیم ملی شمشـــیربازی سابر ایران با حضور در مسابقات جهانی مادرید
اسپانیا موفق به کسب مدال برنز شد .مسابقاتی که اولین رقابت گزینشی
سهمیهالمپیکپاریسبودوامتیازانبرایرنکینگوکسبسهمیهتیمی
المپیک بسیار مهم بود و تیم ملی ایران گام نخست را محکم برداشت .شکست تیم قدرتمند ایتالیا
یکی دیگر از اتفاق های خوب این مسابقات بود .محمد رهبری ،یکی از موثر ترین اعضای تیم ملی
ایـــران در ایـــن رقابت ها بود که با حضورش اخرین تیر را به پیکر تیم ایتالیا وارد کرد و تیم ملی ایران
صاحب مدال برنز شـــد .او در گفت وگو با «فرهیختگان» از این درخشش و راه سخت شمشیربازان
برای کسب سهمیه المپیک گفت.
اولین مســـابقه کسب ســـهمیه المپیک با نتایج خیلی خوبی برای شما همراه شد و برنز مسابقات
بررسی عملکرد مربیانی که سرنوشت لیگ را رقم زدند
از تغییر تاکتیک یحیی تا حواشی ساپینتو
که خودش نیز همرنگ انها شد و از انان تاثیر گرفت.
نگذاشت .در هفت بازی که به عنوان سرمربی هدایت
ساکتالهامیاوبعدازمصاحبه هایاخیرشبهچهره
نیلوفر مژدهی
داده بودند اما ساپینتو به خصوص در نیم فصل اول
خود به جا گذاشت 10 ،گل دریافت کرد و فقط 5گل
حواشی ایجاد کرد .پس با وجود اینکه با تیم هوادار
لیگ بیست ودوم با حواشـــی بسیار به پایان رسید.
اینکـــه حتی زمانی که تیمش از این وضعیت صدمه
و عملکردشـــان بـــود .در این فصل شـــاهد فراز و
هفته اول در رده شـــانزدهم بود ،به ســـرعت خود را
ریکاردو ســـاپینتو هرچند از ابتدا خیلی ها هشدار
خبرنگار
نکته مهم اما درمـــورد این لیگ تاثیرگذاری مربیان
نشیب های بســـیاری بودیم و برخی مربیان رفتاری
خاص از خود به نمایش گذاشتند اما این رقابت های
پرحاشـــیه از مردانی که هدایت کننده تیم هایی با
هـــزاران هوادار بودنـــد ،از جذابیت های لیگ بود.
عملکرد مربیانی که همیشه اولین نفر به تمرین امده و
اخرین نفر انجا را ترک می کنند در فصلی که گذشت
نیز با اتفاقات زیادی همراه بود ،از این رو بد نیســـت
که انها را در فصل اخیر بررسی کنیم.
بارها درگیر کمیته انضباطی و ارای ان شد و جالب
زد .در نتیجه تیمی که از رده چهارم پایین تر نیامده
دید زیربار مســـئولیت پذیری نرفت .استقالل که در
ششـــم به کارش پایان داد .او بعید است در این تیم
تو ششم صدرنشین کند اما بدشانس
در هفته بیس
بود که رقبایی چون مورایس و گل محمدی به او اجازه
قدرت نمایی بیشتر ندادند.
از ان اســـیر حواشی بود خود را دوباره متولد کرد و با
دخالت ها را خنثی کرد .به نظر می رسد همان طور که
هفته از نیم فصل اول و 5هفته انتهایی نیم فصل دوم
در این تیم خوش گذشـــته است؛ چراکه حتی برای
ترکیب و تاکتیک تیمش را تغییر داد و هربار هرچند
انتقادهایی را به جـــان خرید اما درنهایت قهرمانی
دیگری را کسب کرد.
مدعیان می شد .این مربی به واسطه اخالق تندش
تبریزی ها می خواهند او در تراکتور بماند ،به خمز هم
داد .این مربی کـــه در هفته های ابتدایی در مقابل
حواشی و مخصوصا اشتباهات داوری حرفه ای عمل
کرده و معتقد به مدارا بود ،در این هفته های اخیر به
مهندسی مسابقات اشاره داشت و نه تنها نتوانست
روی تفکرات غیرحرفه ای سپاهانی ها تاثیر بگذارد
نام برده می شود.
مازیار زارع او می خواهد در ملوان بماند اما به دلیل
مشکالت مردد است .زارع که حضور در لیگ برتر زیر
زیانش مزه کرده اســـت 13شکست کسب کرد و در
برخیبازی هاواقعاناامید کنندهظاهرشد.بااین حال
نســـاجی اجازه نداد انهـــا خیلی هم در لیگ غریب
مهـــدی رحمتی خوشـــبخت ترین مربی فصلی که
باشند و شانه به شـــانه او حرکت کرد .زارع با دست
بودجه مشـــخص تیم را به سلیقه خود بست و اتفاقا
اماری که از خود به جا گذاشـــته مدیران این باشگاه
گذشـــت مهدی رحمتی بود .او در تیمی متمول با
پیش می کشـــد و با پا پس می زند ،چون می داند با
محمد ربیعی بخشی از توانایی های فنی ربیعی ،بعد
باید از فرصتی که در اختیار داشـــت استفاده نکرد.
ذهنی با مشکالت مالی و مدیریتی باشگاه هدر رفت
را به گل گهر یا حتی استقالل لینک کنند .رحمتی
ازسه سالحضوردرمسرفسنجانبه واسطهدرگیری
چهارم پایین تر نیامد .مورایس در شرایطی که تیمش
شاید دقیقا در همین هفته ها بود که امتیاز از دست
مربـــی خارجی به عنوان جایگزین بعدی منصوریان
همین امار گزینه تیم امید بود.
زیاد بگوییـــم؛ چراکه او جور عملکرد ناجور مطهری
فصل بعد برنامه ریزی کرده است.
او اغلب مقابل تیم های بزرگ ضعیف ظاهر شد اما در
نشد نقش خود در مدیریت تیم را درست اجرا کند و
نبود او هـــم در جایگاه هفتم به کارش ادامه داد .از
مثـــل قبل از او حمایت نمی کنند .جالب اینکه او با
حمایت مدیریت را نیز داشـــت .بااین حال همواره
ژوزه مورایس انتخاب با حساب وکتاب مورایس باعث
مثل همیشه اسیر برخی اختالفات داخلی بود ،موفق
بود .حاصل تالش این مربی که تیم تدافعی نکونام را
تیم های دیگر باشد؛ چراکه 5برد 28 ،امتیاز و تفاضل
حق دارند به فکر جانشین او باشند.
و از او که قرار بود مس را قهرمان کند جز مقام پنجم
شد ســـپاهان از ابتدا صدرنشین شود و هرگز از رده
سکوها مخالفانی داشـــت ،پس نه تنها با رقیب در
کرد که نام های بزرگ نتوانسته بودند .او با ارائه بازی
فاصلـــه ای 8امتیازی با رقبا ایجاد کرده بود اما این
صدرنشین بود .یحیی درطول فصل نزدیک به 3بار
را در رده هشتم به منصوریان تحویل داد .او اما روی
منفی 16به شدت قابلیت سقوط دارد .مدیران ،دیگر
به تیمی تهاجمی تبدیل کرده بود اما جایگاه بهتری
ساخت .شاید بتوان گفت اگر خمز از ابتدای فصل
مجتبی حسینی مجتبی حسینی رکورد بدی از خود
علیرضا منصوریان در هفته بیست ویکم و درحالی که
پاکو خمز خمز جانشین شایسته ای برای بردیف بود.
این مربی با حضور در این تیم تبریزی تحولی ایجاد
شد .الهامی در هوادار می ماند ،مگر انکه پیشنهادی
به جا گذاشت .او باید بقای تیمش را مدیون ناتوانی
میدان که با مخالفانش روی ســـکوها هم در جنگ
به این تیم امده بود ،چه بســـا رقیب سرسختی برای
تغییر در نگرش حاشـــیه را از تیم دور کرد .او در 12
ماندنی شود .از این رو نیمکت این تیم با یک عالمت
بهتر دریافت کند.
جواد نکونام در تضاد با مدیران باشگاه فوالد بود تیم
یحیی گل محمدی سرمربی پرسپولیس که قهرمانی
مربی در اواخر نیم فصل دوم در شـــرایطی که پیش
بود و حتی یک هفته نیز صدرنشـــین بود در جایگاه
جمع وجـــور کرد و دیگر رتبه کمتر از چهارم را تجربه
نکرد .این مربی موفق شد تیمش را با تفکرات هجومی
خوب شـــروع کرد در ادامه تمایلش به نیمه پایینی
جدول را نشان داد و با ارائه بازی های معمولی دهم
سوال بزرگ روبه روست.
روان و تکیه بر حرکات بدون توپ از تراکتور تیم بهتری
دیگری به ارمغان اورد .پرسپولیس در برهه ای حتی
گل گهر را برعهده داشـــت 2مساوی و 4شکست از
جنجالی تری بدل شده است .وی با برخی اظهارات،
ندیدیم .ربیعی تیم کم نوسانی را روانه مسابقات کرد.
بازی با رقبای هم تراز به بهترین شکل نتیجه گرفت.
از او به واسطه جوان بودنش به عنوان گزینه تیم ملی
بـــه نیمه پایینی جـــدول عالقه مند بود و ان طور که
عجیب اســـت که با چنین عملکردی می خواهند او
درحالی کـــه یکی از بهترین دروازه بانان لیگ برتر با
برای او نیست.
مهـــدی تارتـــار ایـــن مربی مثـــل هرســـال مرد
ارائه نداد و با ارائه بازی تدافعی سعی کرد تک امتیازها
روحیه را برگرداند .ویســـی تیمی را که در 25هفته
امیر قلعه نویی (ســـعید الهویی) نمی توانیم برای
ذوب اهن تبدیل شـــده و احتمال جدایی اش وجود
او جـــز ناکامی یادگار دیگری بـــرای این تیم باقی
ندیدیم ،چیزی که کمکی به فوتبال ما نمی کند.
دارد .از این مربی جز قوی تر شدن در بازی تدافعی
اگهیفراخوانشناساییوارزیابیکیفیمشاور
شماره /2:فنی 1402/
واجـــد شـــرایط واگـــذار نمایـــد.
-1کارفرما :اداره کل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان
وزارت راه و شهرسازی
سازمانبنادرودریانوردی
ادارهکلبنادرودریانوردیاستانهرمزگان
-7مهلت و محل بارگذاری اسناد توسط مشاور:
متقاضیـــان بایـــد پیشنهــــادات خـــود را تـــا ســـاعت 14:00روز
سه ش ــنبه مـ ــورخ 1402/3/16در س ــامانه ت ــدارکات الکترونیک ــی
دولـــت ( ســـتاد ایـــران) بـــه ادرس www.setadiran.irبارگـــذاری
-2موضــوع :نظــارت بــر تعمیــر و نگهــداری و بهره بــرداری تجهیــزات
-3نــوع گواهینامــه رشــته ،تخصــص و پایــه مــورد نیــاز :حداقــل
کیفـــی تـــا ارائـــه پیشـــنهاد مشـــاوران و گشـــایش پاکـــت از طریـــق
تبصـــر: 1کلیـــه مراحـــل برگـــزاری از دریافـــت اســـناد ارزیابـــی
پایـــه 3تخصـــص بازرســـی فنـــی از گـــروه تخصص هـــای مشـــترک
درگاه س ــامانه ت ــدارکات الکترونیک ــی دول ــت (س ــتاد ای ــران) ادرس
پایـــه 3تخصـــص بندرســـازی و ســـازه های دریایـــی از گـــروه راه و
در صـــورت عـــدم عضویـــت قبلـــی ،مراحـــل ثبت نـــام در ســـایت
مش ــترک
در فراخ ــوان محق ــق س ــازند .بدیه ــی اس ــت درص ــورت ع ــدم انج ــام
ی ــا حداق ــل
ترابــری یــا پایــه 3تاسیســات بــرق و مکانیــک از گــروه تخصص هــای
www.setadiran.irانجـــام خواهـــد شـــد و الزم اســـت مشـــاوران
مذک ــور و دریاف ــت گواه ــی امض ــای الکترونیک ــی را جه ــت ش ــرکت
-4حجــم کار :خریــد خدمــات مشــاوره نظــارت بــر تعمیــر و نگهــداری
فراین ــد در س ــامانه مذک ــور پیش ــنهاد ارائه ش ــده به ص ــورت فیزیک ــی
رجای ــی
-8زمان و محل بازگشایی پاکت ارزیابی کیفی:
و بهره ب ــرداری تجهی ــزات ملک ــی و غیرملک ــی بن ــدری بن ــدر ش ــهید
-5مدت اجرای کار 12 :ماه
-6محل ،زمان و مهلت دریافت اسناد ارزیابی:
مـــورد قبـــول واقـــع نمی گـــردد.
مهلـــت بررســـی اســـتعالم ها :یـــک هفتـــه پـــس از اخریـــن روز
بارگ ــذاری پ ــاکات الکترونیک ــی در س ــامانه ت ــدارکات الکترونیک ــی
متقاضی ــان ش ــرکت در فراخ ــوان می توانن ــد از تاری ــخ 1402/2/30
دولـــت (ســـتاد ایـــران) .
www.setadiran.irنس ــبت ب ــه دریافـ ــت (خری ــد) رای ــگان اس ــناد
076 -32123606و 076 -32123501تمـــاس حاصـــل
تـــا مـــورخ 1402/3/6ســـاعت 14:00بـــا مراجعـــه بـــه ســـایت
اق ــدام نماین ــد.
* ضمنــا دریافــت اگهــی از ســایت های www.shahidrajaeeport.
pmo.ir - iets.mporg.irنیـــز به صـــورت غیرحضـــوری و بـــدون
پرداخـــت وجـــه نقـــد بـــه کارفرمـــا امکان پذیـــر اســـت.
-ب ــرای کس ــب اط ــاع بیش ــتر در خص ــوص اس ــناد ب ــا تلفن ه ــای
فرماییـــد.
و مهاجمان ،تحول خوبـــی در این تیم ایجاد کرد و
پایانی لیگ گزینه ســـقوط بود در هفته اخر نجات
داد .او در 8بازی فقط یک باخت و 3برد داشت که
حاصل ان 13امتیاز اســـت و فصل بعد هم احتماال
در این تیم می ماند.
برنز 40امتیاز سهمیه المپیک را به دست بیاوریم که واقعا امتیاز بزرگی است .خدا را شکر می کنم که قدم
اول را محکم برداشتیم.
دربارهمسابقاتبگو.ازاتفاقخوبشکستدادنایتالیاواینکهامریکاهمتیمبسیارقدرتمندیداشت.
امریکا تیم خیلی خوبی بود و ما اصال بعد از بازی با گرجستان زمان ریکاوری نداشتیم .بدن ما هنوز خسته
بود و نتوانستیم نتیجه الزم را برابر امریکا بگیریم .اما خدا را شکر برابر ایتالیا خیلی خوب بازی کردیم .همه
می خواستیم این تیم را شکست دهیم و انتقام شکست در المپیک را بگیریم که این نتیجه به دست امد و
موفق به کسب مدال برنز شدیم.
امتیاز تیمی این مســـابقه خیلی برای ما مهم بود و دو مســـابقه مهم دیگر هم برای کسب سهمیه
پیش روی شماست.
مسابقات قهرمانی اسیا ،قهرمانی جهان و بازی های اسیایی را تا کمتر از چهار ماه دیگر پیش رو داریم و برای
تمامی انها برنامه و هدف داریم .هدف اول ما این است که در مسابقات قهرمانی اسیا چین و قهرمانی جهان
میالن که گزینشی سهمیه المپیک محسوب می شود ،بتوانیم حدود هشتاد درصد راه را برویم و با اختالف
امتیاز باال نسبت به سایر تیم ها ،سهمیه مان را صددرصد کنیم.
چقدر به کسب سهمیه المپیک امیدواری؟
هدف اصلی ما کسب سهمیه المپیک است و به هیچ چیز غیر از ان فکر نمی کنیم .اصال فکر نمی کنیم که
سهمیه نگیریم یا اینکه دنبال مساله دیگری غیر از حضور در المپیک باشیم .ما برای سهمیه می جنگیم و
اگر خدا بخواهد مطمئنا ان را به دست می اوریم.
همان طور که گفتی مسابقات کامال پشت سر هم و بدون وقفه
هستند .درباره بازی های اسیایی هم صحبت می کنی؟ چقدر
به مدال اوری امیدوار باشیم؟
در حال حاضر هدف ما این است که بتوانیم سهمیه المپیک
بگیریم و به خاطر ان باید تمام تمرکزمان را روی مســـابقات
بگذاریـــم .باید با هدف گذاری جلو برویم و با هدف و حضور
در مســـابقات معتبر اول از همه به اوج امادگی برسیم و بعد
نتایج خیلی خوبی به دست بیاوریم.
یک سوال را بدون حاشیه بپرسم .بسیاری اعتقاد داشتند که
تیم ملی این چند وقت نتایج خوبی نگرفت و این زنگ خطری
برای شمشـــیربازی است .به عنوان یکی از اعضای این تیم چه
نظری داری؟
بلهگفتندکهنتایجخوبنبودهاست.ببینیدمادرپنجمسابقهاخیرمان
دو مدال گرفتیم .یک نقره و یک برنز .فکر می کنم این نتیجه در چند
سال گذشته بی سابقه بوده است چون ما در بهترین حالت هر سال یا
هر دو سال یک مدال می گرفتیم ولی االن چون انتظارات از تیم ملی
شمشـــیربازی باال رفته است ،فکر می کنند که ما باید در هر مسابقه
مدال بگیریم .تیم ملی سابر ایران همیشه برای رسیدن به بهترین ها
تالش می کند.
مدرک تحصیلی دانشـــنامه پایان تحصیالت مقطع «کارشناســـی
پیوسته» رشته «زیست شناسی سلولی و مولکولی -ژنتیک» به شماره
سریال « »4103642صادره از دانشگاه ازاد اسالمی «واحد زنجان»
متعلق به «دنیز کاظم زاده» به شماره ملی «»4270984856مفقود
نماینـــد.
ملکــی و غیرملکــی بنــدری بنــدر شــهید رجایــی
عبدالله ویســـی ویسی همچون ناجی برای صنعت
تیم با کم کردن فاصله خط میانی تیمش با مدافعان
پدیده و تیم های جوان غریبه است.
خدمـــات مشـــاوره بـــا موضـــوع ذیـــل را از روش QCBSبـــه مشـــاور
هرنانـــدز همین بس که اگـــر در جام حذفی نتیجه
نفت از راه رسید .او در مدت کوتاه حضورش در این
برنده شـــد که با این همـــه امکانات عملکرد خوبی
را از ان خـــود کنـــد .تارتار به یک مهـــره تکراری در
اداره کل بنـــادر و دریانـــوردی اســـتان هرمـــزگان در نظـــر دارد
با حضـــور در تیم ملی پاداشـــش را گرفت .درمورد
17کلین شـــیت را در اختیار داشت فقط در 8بازی
امید نام می برند .هرچند تیم ربیعی در این چند سال
ســـعید الهویی در تیم گل گهر سهمی قائل باشیم.
را کشید .مطهری که نســـاجی را تا دم سقوط برد،
نگیرد ،رفتنی است.
مساوی هاست .او نیز کاری متفاوت از سال های قبل
هرگز جوان نبوده و می توان گفت او نسبتا با معرفی
حمید مطهـــری (هرنانـــدز) از هرناندز نمی توانیم
مادرید را از ان خود کردید.
مسابقات جهانی مادرید اولین مسابق ه کسب سهمیه المپیک بود و خدا را شکر توانستیم با کسب این مدال
اداره ارتباطات و اطالع رسانی
بنادرو دریانوردی استان هرمزگان
شماره شناسه 1496352
گردیده اســـت .از یابنده درخواست می شود اصل مدرک را به ادرس
زنجان – بلوار دانشجو -جاده اراضی پائین کوه -دانشگاه ازاد اسالمی
زنجان ارسال نماید.
دوم
ت
نوب
اگهی مزایده عمومی
دانشگاه ازاد اسالمی واحد استارا در نظر دارد حدود 10تن کاغذ باطله خود را از
طریق مزایده عمومی به صورت یک جا به فروش برساند ،متقاضیان می توانند ظرف
مدت 10روز کاری از تاریخ انتشار اگهی جهت بازدید ،دریافت اسناد مزایده و ارائه
قیمت پیشنهادی به حوزه مدیریت توسعه منابع دانشگاه واقع در مجتمع اموزشی
شماره یک مراجعه نمایند .ضمنا هزینه درج اگهی به عهده برنده مزایده می باشد.
روابط عمومی دانشگاه ازاد اسالمی واحد استارا صفحه 11
فرهنگ
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
12
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
روایت خبرنگار «فرهیختگان» از دیدار نویسندگان تاجیکستانی حاضر در نمایشگاه کتاب تهران با محمود دولت ابادی
در زندان پهلوی هم به زبان فارسی فکر می کردم
عاطفه جعفری
می گوید و مرادی می گوید« :ما گفتیم که کتاب های شـــما را به زبان ســـریلیک
تراژدی اســـت ».و انها «به جای خالی ســـلوچ» اشـــاره می کنند .دولت ابادی
می کشـــیدم .برخـــی خیلی ازرده و برخی بی تفاوت اما من درســـت حبســـی
نمی شـــود ،حرفی ندارم و می گویند« :این اتفاق نمی افتاد ،ما در برخی حروف
در گذشـــته های دور گفت وگویی دارم با عنوان اینکه «ما نیز مردمی هستیم».
می پرســـند« :اگر دوباره متولد شـــوید همین راه را می روید؟ یا اینکه دوباره اگر
ترجمه کنیم تا همه استفاده کنند ».دولت ابادی می گوید اگر زبان کتاب خراب
می گوید« :همیشـــه سعی کردم از دیگران یاد بگیرم اما به تقلید میدان ندادم».
خبرنگارگروه فرهنگ
با شـــما تفاوت داریم .زبان حفظ می شـــود و برای همین است که گفتند زبان
می گویند« :باورمان نمی شود که شما را دیدیم ،خیلی خوشحالیم از این دیدار»...
دولت ابادی حال یکی از نویســـندگان تاجیکســـتان را می پرسد که به او گفته
زود از این مرحله عبور کردم».
«دهباشی گفته بود فوت کرده!» و انها می گویند که خطا بوده است و این نویسنده
بیشتر دولت ابادی را دوســـت داشتند و اشاره می کند به خواندن کتاب کلیدر
با لبخند نگاه شان می کند و می گوید« :من هم از دیدار شما خوشحالم .دوستان
تاجیک همیشه به من لطف دارند».
کالسیک داستانی خراسانی در داستان باید زبان استاد دولت ابادی باشد».
بودند فوت کرده است و از زنده بودنش خوشحال می شود و رو به من می گوید:
دولت ابادی دعوت شان کرده است به کافه تا با هم مالقاتی داشته باشند .برای
زنده اســـت و به شما هم ســـام رسانده است و دولت ابادی در جواب می گوید:
بین الملل بودم و با صدای خوشحال خبرنگار ایسنا که صدایم می کرد ،برگشتم
نشد .خوشـــحالم که شما اینجا امدید .به بچه ها گفتم من 20سالی است که
روایت این دیدار باید کمی به عقب برگردم به روزی که درحال قدم زدن در بخش
و تندتند شـــروع کرد به توضیح دادن که با نویسنده های تاجیکستان صحبت
می کردم ،گفتند دوســـت دارند با محمود دولت ابادی صحبت کنند و زنگ زدم
و همه شان با او صحبت کردند و دولت ابادی خواسته تا انها را ببینند و قرار شد
با هم این کار را انجام بدهیم.
«ســـام من را به او برسانید .من دوبار می خواستم که به تاجیکستان بیایم ،اما
نمایشگاه نمی ایم برای همین خواستم شما را اینجا ببینم».
یکی از نویســـنده های تاجیـــک از زمانی می گوید که مردم در تاجیکســـتان
می کردم این اثر باید تا قبل از شروع 50سالگی ام نوشته شود و 26ساله بودم که
و بعد «ســـلوک» و می گوید« :انگار دو دولت ابادی این کتاب ها را نوشته است».
پختگی توام می شد و رویشش برای ان زمان بود .در این زمان اصال نمی شد».
دولت ابادی تایید می کند و می گوید« :زمان 30ســـاله بین دو کتاب وجود دارد
و متفاوت است».
می پرسند« :دل خود شما به کدام نزدیک تر است؟» و دولت ابادی می گوید« :هر
داریم که می خواستم اینجا دعوتش کنم ،اقای حسین سناپور که کتابی نوشته
اگر خوب نشسته است خوب است».
می کنم اما این پسامدرن و ...اینها به ما نمی اید .این نویسنده هم امروزی است
مرادی به یکی از مصاحبه های دولت ابادی اشـــاره می کند و می گوید« :شما از
براســـاس ان بایســـتی تمام واژگان پرت افتاده ما درزبان جمع اوری بشود .فکر
با وجـــود اینکه زیاد چخوف می خوانید ،در اثارتان شـــباهتی با او نمی بینیم و
جمع شوند .از زندان که بیرون امدم گفتند باید برویم انقالب کنیم».
تاجیکستانی شروع به صحبت کرد ،انگار نمی خواست هیچ لحظه ای را از دست
دولت ابـــادی حرف هایش را تاییـــد می کند و
این حال برای ما مهم است بدانیم چرا شما اینقدر اثار چخوف را می خوانید؟»
می گوید« :چخوف نویســـند ه ای است
که می شـــود اثارش را بارها خواند.
شـــما چخوف می خوانید ولی شـــبیه او
نمی نویسید!
طبع شوخی دارد و اندوه باطنی
انســـانی دارد و در عمـــق اثار
چخوف اندوه بشری زاللی
یکـــی از تاجیک ها که به قول خـــودش کلی برای
هست که برای من خیلی
این روز برنامه ریزی کرده بـــود ،اولین صحبتش را
عزیز است».
با کتاب های ایرانی در تاجیکســـتان شـــروع کرد
و گفت« :کتاب های گلشـــیری و جالل ال احمد
را به صورت مجموعه ای در تاجیکســـتان داریم
اما کتاب های شـــما مجموعه ای نیستند و مردم
خودشان کتاب ها را تهیه می کنند و البته این کار
دولت ابـــادی در جـــواب گفت« :یک بـــار برای
تاجیکســـتان 10دوره «کلیـــدر» فرســـتادم» و
از مدت زندانش در ان زمان می پرسند و می گوید« :دوسال» و بعد اشاره می کنند
فروغ ظرفیت این را نداشت که بخواند و تحت تاثیر قرار نگیرد
در ذهنم می نوشـــتم و دولت ابادی تایید می کند و می گوید« :سلوک را من یک
می برند و می گویند« :در تاجیکستان کتاب «سمفونی مردگان» خواننده نداشت
به مصاحبه دیگری از او که گفته بود در مدتی که در زندان بودم ،کتاب هایم را
بار در ذهنم نوشتم».
می گویند« :اگر شـــما تشریف می اوردید به تاجیکستان این کار اقدامی می شد
جشـــن نوروز تاجیکستان باشـــم که یک جشن باشکوه است .اما خب ان زمان
این دو نویسنده بود .البته من سال بلوا را نخواندم .اما اثر ادبی تا با قلب و روح
برای ترویج روابط دو کشـــور» و دولت ابادی می گوید« :خیلی دلم می خواهد در
سرد است».
در کلیدر بسیار شخصیت کاملی است و ما در داستان فارسی شخصیتی کامل
تاجیکســـتان به صورت همزمان منتشـــر کنند و برای همین پشت سرهم سوال
اشاره می کنند به داستان های صادق هدایت و می گویند« :شخصیت گل محمد
می گویند ،اثار شـــما
تا ر یـــخ مـــا
داســـتان کاراکتر داشته باشید ان داستان ،داســـتان می شود .البته خودش
کاراکتر اســـت .نویسنده باید بداند که این ادمی که در داستان امده است چه
کســـی اســـت .اخیرا کلیدر به صوتی منتشر شده اســـت و تقریبا 100نفر این
شخصیت ها را خوانده اند».
داستایوفسکی را می خواندم .به نظرم هر نویسنده جدی ای در
عالم نمی تواند برخوردار از داستایوفسکی نباشد .من دو نویسنده
دیگر را بعد او خیلی دوســـت دارم .یکی کامو و دیگری
کافکا .هر دو هم به طور مشخص از او اموخته اند».
بهمن یارمـــرادی که اکثر ســـواالت این دیدار
را می پرســـد ،اشـــاره می کند بـــه زمانی که
تاجیکســـتان زیر ســـلطه شـــوروی بود و از
ترجمه زیاد اثار روس در این کشور می گوید
و دولت ابـــادی با خنـــده می گوید« :اگر زیر
سلطه بودن یک امتیازی داشته باشد همین
اســـت .در این 150ســـال ادبیات روس
خیلی عجیب بوده است».
برمی گردنـــد به زمانـــی که او
می گوید« :تغییرات جزئی
من خیلی خوب حبســـی
ثبت فروش ۲۸۱میلیارد تومان برای نمایشگاه کتاب
این رویداد فرهنگی گفت« :این پدیده مردمی نیاز به بررســـی مردم پژوهانه
گذشته احکامی را صادر کرد».
این در حالی اســـت که کمتر شاهد روایت های مردم پژوهانه در این حوزه ها
نمایشـــگاه گفت« :در کمیته رسیدگی به تخلفات برای یک ناشر که کتابی
تومان برای نمایشگاه کتاب ثبت شده است».
این کار را انجام بدهم ،من عبارتی را در کرمان شـــنیدم و این را در کلیدر اوردم.
«اغوش مالی مهتاب» اصال در ادبیات مان نداشتیم .مردم برای روابط شان زبان
اختیار می کنند ،از اینها در سراســـر ایران فراوان اســـت .ما در خراسان واژگانی
داریم که در لرســـتان به کار می رود ».می گویند« :حتی در تاجیکستان ،کلمات
خراسانی به کار برده می شود ».منظور این است که واژگان گمشده در زبان که
به کتابت درنیامده جمع شـــود و می شد اما خب نشد و امیدواریم در دولت شما
ایـــن اتفاق بیفتد .من یک وقت بـــه دهات خودم در دولت اباد رفته بودم ،جایی
پیاده شدم .دیدم جوانی سر دیوار نشسته بود و با او صحبت کردم متوجه شدم
که اذربایجانی اســـت و در ســـپاه دانش بود در خراسان ،همان جا با خودم فکر
کردم که این بیکار است و می تواند در مراسم مختلف شرکت کند و واژگان جدید
را یادداشت کند و سازمانی که در نظر داشتم این کلمات را می خرید .اما نشد».
زمانی که کلیدر را می نوشتم ،بارها از روستا بیرونم کردند
از کلمات محیط خود برای نوشـــتن داستان و شعرش استفاده کند و می گوید:
معیار نزدیک باشد».
دولت ابادی می گوید« :باید این کلمات در زبان معیار بنشـــیند ،که فکر نکنند
می خواهند زبان جدید بیاوریم .نباید مصنوعی باشـــد .به یکی از کسانی که در
فرهنگستان زبان و ادب فارسی کار می کند ،گفتم شما به این CDها می گویید
لوح فشرده ،گفتم اینکه دو تا کلمه شد .چرا یک واژه تک کلمه ای انتخاب نکردید؟
و پنل مجازی یک ناشـــر خارجی برای ارائـــه کاالی غیرکتابی و کتاب های
بدون هماهنگی ،یک روز تعطیل شد .برای دو نشری که عدم رعایت ضوابط
نمایشگاه در پوشش را داشتند ،هم حکم توقیف کتبی بدون درج در پرونده
صادر شد .پنج مورد از ناشرانی که اثار سایر ناشران را ارائه می دادند ،حکم
رمضانی در ارائه گـــزارش درباره اقدامات و پرونده های تخلفات این دوره از
مغایر ضوابط نشـــر در غرفه ارائه می کرد ،تعهد کتبی صادر شد ،این ناشر از
قائم مقام ســـی وچهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران درباره بن های
تســـهیالت وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی به مدت یک سال محروم خواهد
بود و با کاهش ۵۰درصدی متراژ غرفه در ســـال اینده مواجه است ،برای دو
نشر در بخش عربی که کتاب مغایر با ضوابط نشر داشتند ،حکم اخذ تعهد
به گفته او تا ســـاعت ۲۱شب گذشـــته در بخش مجازی ۸۷۰هزار نسخه
خدمت رســـانی می کند ،گفت« :از ناشـــران و کتابفروشان می خواهم که با
ویبااشارهبهحضورمردمدرایندورهنمایشگاهونیازبهبررسیجامعه شناسانه
نگذارند .به همین دلیل هیات رسیدگی به تخلفات ناشران و کتابفروشان روز
قائم مقام سی وچهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران ادامه داد« :غرفه
کتاب به فروش رفته است.
ندارم .باید بدانی و درک کنی و بگذری از ان».
دوباره به جمع اوری واژگان قدیمی برمی گردند و دولت ابادی می گوید« :نشـــد
اخذ تعهد کتبی ،تعطیلی غرفه و پنل مجازی صادر شد .برای دو مورد هم با
کتبی ،بســـتن یک روزه غرفه صادر شد .پنل مجازی یکی از ناشران متخلف
سرعت بیشتری اقدام کنند و مردم را چشم به راه بسته های خریداری شده
غـــزل حافظ را نخوانی؟ پس چه حظی از ادبیـــات می بری؟ نه من این را قبول
می نوشـــت و می پرسند تغییر این
داشت .به قول اطرافیان
وی با بیان اینکه نمایشـــگاه در بخش مجازی بدون تعطیلی و ۲۴ســـاعته
دیگر تقلید نمی کنی و تحت تاثیر قرار نمی گیری .ولی او ترسیده گفته نمی خوام
«در تاجیکســـتان اگر کسی این کار را انجام دهد ،می گویند باید اثرش به زبان
کتاب را نوشتید چقدر بود و دولت ابادی
تالیف شود ،حمایت خواهد کرد».
دیگران برای نویسندگی شرط هست یا نه؟»
دولت ابادی می گوید« :او ظرفیت این را نداشته است که بشناسد و بگذرد .حتما
روایتی از زندان داشت و اینکه
نوشـــتن کتاب در ذهـــن با زمانی که
شده است ،افزود ۷« :و نیم میلیارد مربوط به ناشران و ۱۷و نیم میلیارد مربوط
«من از گذشته انقدر خبر ندارم و اثار امروز را هم انقدر نمی خوانم .نخواندن اثار
دوباره از زبان می پرســـند که چقدر معتقد اســـت یک شاعر و یک نویسنده باید
کتا ب هایـــش را در ذهنـــش
همچنین دبیرخانه نمایشـــگاه کتاب از پایان نامه هایی که در این موضوع
بزرگمهر حکیم که شاعر است و به یک حرف فروغ فرخزاد اشاره می کند و می گوید:
می گویند در تاجیکستان بعد از خواندن این کتاب که
این کتاب مانند داستایوفسکی است .دولت ابادی تایید
هستیم .از پژوهشگران می خواهم در این حوزه به نمایشگاه کتاب بپردازند.
سیگارمان را روشن کنیم».
که تحت تاثیر قرار نگیرم .این خیلی کودکانه اســـت .نمی خوام که تاثیر نگیرم؟
محبوب شد ،خیلی ها معتقد بودند که دولت ابادی در
و جامعه شناســـانه درباره فعل و انفعاالتی که میان مردم رخ می دهد ،دارد.
می گویند ما یک شـــاعر معروف داریم که همیشـــه می گوید« :من ســـیگارم را
باید اثار دیگران را دید و خواند .شـــرطش این است که بشناسی و اگر بشناسی
حرف هایشان را به سمت جای خالی سلوچ می برند و
به ا نجا
می پرسند و به شـــخصیت پردازی می رسند و دولت ابادی می گوید« :شخصیت
در تاجیکســـتان می گفتند دولت ابادی شـــبیه
داستایوفسکی است
می کند و می گوید« :می توانم بگویم که در جوانی عاشـــقانه
به کتابفروشـــان است .در مجموع تا ساعت ۲۱روز نهم حدود ۲۸۱میلیارد
می خواهنـــد این حرف هایی که با دولت ابادی می زنند را در تمام نشـــریه های
خیلی موفق به ســـاختن کاراکتر در داســـتان هایش نشـــد .اصل در داستان
مثل او نداریم».
کتا ب ها
وی همچنین با اعالم اینکه در بخش مجازی ۹۶میلیارد تومان فروش انجام
شما ارتباط نگیرد ،صنعتگری فایده ای ندارد .نمی شود شما به طور صنعتی این
از شـــخصیت پردازی در داستان های فارسی می گویند که کار مشکلی است و
ر ســـید ن
کارت به کارت و کارتخوان غیررسمی فروش داشته است».
دولت ابادی تایید می کند و می گوید« :همان طور که گفتید معروفی تحت تاثیر
کار را انجام بدهید».
تدبیری برای
بخش حضوری نمایشگاه حدود ۴۹میلیارد تومان در کارتخوان غیر رسمی،
چون مردم «خشم و هیاهو» فاکنر و ویرجینیا وولف را می خوانند اما کتاب «سال
بلوا»ی او خواننده داشت .با اینکه ان هم سیال ذهن بود».
دولت ابـــادی از
میلیارد تومان در دستگاه های کارتخوان رسمی ثبت شد .پیش بینی می شود
قصدشان از پرسیدن این سوال راجع به پست مدرنیسم را به سمت عباس معروفی
با ســـیگار سایه روشـــن کردم .این هم برای ما افتخاری است که با فندک شما
و می گویـــد« :اخـــر
همه می خواندند».
در فالن کشور چنین چیزی امده است .خب امده باشد .به ما چه ربطی دارد».
دولت ابـــادی تایید می کند و می گوید« :هدایت یک بحثی دارد و شـــما اگر در
دولت ابـــادی می خندد
دســـت به دست در دوشنبه می گشت و
می کردم که مثال یک نفر کلمه ای را در جیرفت پیدا می کند و همین طور واژگان
و نشد دیگر .اینهایی که شما می گویید از نظر من جدی نیست .سیال ذهن در
برایند موقعیت است .یعنی کاراکتر پدید امده از موقعیت است».
با طنز فاصلـــه دارد و
تاجیکی ها گفتند« :ان کتاب که شـــما فرســـتادید
دولت ابادی می گوید« :من قبل از انقالب که در زندان بودم طرحی داشـــتم که
است به نام «کاله گردانی میان اس و پاس ها» بقیه را هم کارهایشان را تقریبا نگاه
تاریخماتراژدی
است!
اینجـــا که می رســـد
بهتر بوده و باعث شده تا استقبال بیشتری شود».
بیان کرد« :در بخش حضوری ۱۸۵میلیارد تومان فروش داشـــتیم که ۱۳۶
سیطره انداخته است ،می گوید« :اینها را جدی نمی گیرم .ما یک نویسنده خوب
فرهنگ ما جدید نیست و اوجش در داستان مولوی است .مثال در ایران می گویند
دولت ابادی بعد از رســـیدن مان شـــروع به تشـــکر کرد ،از اینکه باعث شدیم تا
در ارائه امار فروش تا ساعت ۲۱روز نهم نمایشگاه کتاب در بخش حضوری
نظرش را درمورد جریان های جدید و پست مدرنیســـم که بر داستان فارسی هم
شما انجام می دهید برایمان ارزشمند است و دنبال می کنیم و در موردش بحث
این خیلی مهم اســـت .همان جا به کلیدر برگشتم و چیزی از چخوف ندیدم .با
علی رمضانی ،قائم مقام سی وچهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران،
شروع کردم و 42ساله بودم که تمام کردم .باید یک نیروی جوانی با یک نیروی
می گویند « :در اثار شما واژه هایی هستند که امروز در تاجیکستان کاربرد دارند».
وقتی دنبال شان رفتیم گفتند به هتل رفتند و خودشان به کافه می روند .زودتر
بدهد و برایش مهم بود که همه حرف هایش را بزند.
وســـواس بیشتری می داشتم برای نوشـــتن ان رمان ،زمان را منظور کردم .فکر
اما نویســـنده جدی و مهمی است .بقیه اما هر کدام یک داستان خوب نوشتند
کتاب های شما را در تاجیکستان می خوانیم و در کنارش مصاحبه هایی هم که
چخوف به عنوان نویســـنده ای که زیاد کارهایش را می خوانید اســـم بردید .اما
این دوســـتانی تاجیکســـتانی را ببیند و بهمن یارمرادی یکی از نویسنده های
می گوید« :نمی دانم .همان طور که گفتم زندگی ما تراژیک اســـت .ولی شـــاید
کتاب هایی که هدیه اورده اند را به دولت ابادی تقدیم می کنند و می گویند« :ما
روز قرارمان همه کارها را از صبح در نمایشـــگاه انجام دادیم و برای اینکه ساعت
از ما رسیده بودند مشغول گپ وگفت بودند.
صادق هدایت اســـتاد ماست .در اوایل داستان نویسی تاثیراتی از او داشتم اما
کاراکتـــر گل محمد را می نوشـــتید ،همین می شـــد؟» و دولت ابادی در جواب
کدام ســـرجای خودش .اصال نمی توانم قیاس کنم .هر کدام سر جای خودش
و گفت وگو می کنیم».
5:30به کافه برســـیم با نویسنده های تاجیک ساعت 4:30قرار گذاشتیم اما
در انجا می گویم تقلید برای هر هنرمندی ســـم اســـت و همه اینها مراحل دارد.
می کشیدم».
هم بسته شد».
توجه به عدم مستندات کافی رایی صادر نشد».
تخفیف که توســـط برخی از ناشـــران به مخاطب ها اعطا شده است ،گفت:
«ایین نامه نمایشگاه را بررسی کردم ،در این زمینه قانونی وجود ندارد ،ناشران
مانند ایین نامه رفتار کنند تا مشکلی پیش نیاید».
او درباره ناشری که هفت غرفه در نمایشگاه دارد ،گفت« :در این مورد حکم
صادر شـــده و البه الی احکام خوانده شده ،ممکن نیست یک نفر هفت غرفه
گرفته باشد ،اما ممکن است که تکفل غرفه را از دیگران دریافت کرده باشد».
ادامه در صفحه۱۳ صفحه 12
فرهنگ
13
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
ادامه از صفحه۱۲
مثل «پرچ» .می گویند این کلمه در تاجیکستان هم کاربرد دارد .مرادی می گوید« :چند سال پیش
که به ذهنم می اید می نویســـم ».یادی می کنند از نویســـنده ای در تاجیکستان و می گویند« :این
که این نویسنده حضور داشت ،منتشر شد .گفته بودید ،زمانی که کتاب زریاب را می خواندم ،برق
کند نشود و زنگ نخورد».
کتاب های رهنورد زریاب در تاجیکستان منتشر شد و بخشی از حرف های شما هم در یکی از جلسات
رفت و شـــمع روشـــن کردم تا کتاب را ادامه بدهم .می خواهیم نگاه شـــما را به زریاب بدانیم چون
او نویسنده ،مدرن نویسی است .مخصوصا کتاب گلنار و ایینه که در تاجیکستان طرفدار دارد».
دولت ابادی می گوید« :این کتابی که اســـم بردید ،داستان خوبی بود .داستان در ذوق مخاطب
نزند ،حظ تصویری ببرد ،من اینها را می بینم و دنبال تجزیه وتحلیل اجزایش نیســـتم .من به اثر
ادبی این طور نگاه می کنم ،که وقت شـــما را ضایع نکنـــد به اندازه ای که زمان می گذارید لذت
ببرید ».می گوید هدف از پرســـیدن این ســـوال ها این است که چون شما از قله های نثر فارسی
در تاجیکســـتان هستید ،اندیشه شـــما برای نسل جدید نویسنده های تاجیک درس باشد و یاد
بگیرند و ادامه می دهد« :در تاجیکســـتان می گویند نویســـنده باید به شخصیت های داستانش
نزدیک باشد ،یعنی مابه ازای واقعی در زندگی داشته باشد .شما چطور داستان هایتان را نوشتید،
این شخصیت ها در زندگی واقعی بودند؟» دولت ابادی می گوید« :همه در ذهنم ساخته شد .اما
اینکه بخواهم نشســـت و برخاست داشته باشم با این شخصیت ها ،نداشتم .حتی زمانی که این
داســـتان را می نوشـــتم ،بارها از ان روستا بیرونم کردند .یادم می اید یک بار وقتی به ان روستای
سبزوار رفتم ،شب رسیدم که صبح برای گفت وگو با مردم بروم ،راننده ساعت 4صبح بیدارم کرد
و گفت بلند شـــو برویم .گفتم کجا برویم ،گفت برویم شـــهر .گفتم من تازه امدم اما اصرار داشت
که برویم .چون هفته ای یک بار ماشین بیشتر انجا نمی امد اما فکر می کنم گفته بودند که نگذار
انجا بماند .بعد که برگشـــتیم پرســـید برای چی می خواهی بمانی ،گفتم شاید فیلمی بخواهم
بســـازم .یک بار دیگر هم سر یک سه راهی پیاده شـــدم و ژاندارم ها رسیدند و نگذاشتند .ادوارد
براون نویســـنده انگلیسی یک کتاب دارد که در ایران بوده است ،و می گوید هر جا رفتم بهترین
را در اختیارم گذاشتند .وقتی من را از دهات خودم بیرون می کردند ،یاد کتاب او می افتادم که
اینجا کشور من است و من را راه نمی دهند!»
نویســـنده معتقد است که شاعر و نویسنده حتی شده یک خط در روز بنویسد تا که مثل یک کارد
دولت ابادی این حرف را قشنگ می داند و می گوید« :یک وزیری در ری در دوران غزنویان حکومت
می کرد و می گفت شنبه ها که به سر کار می ایم احساس می کنم دستم روان نیست چون یک روز
فاصله افتاده اســـت .من ان کارها را در ذهنم انجام می دهم .اگر بتوانی بنویسی که بد نیست اما
من گاهی 6ماه هم شده است که هیچ چیزی ننوشته ام».
w w w . FDN.IR
چارسو
نمایشگاه ثابت کرد بزرگ تر از مدیران و ناشران است
یاسر احمدوند ،رئیس سی وچهارمین نمایشگاه بین المللی
کتاب تهران ،درباره شرکت نکردن تعدادی از ناشران در
نمایشگاه و تاثیر ان بر روند فعالیت نمایشگاه توضیح داد:
«تعدادی از ناشران در بخش حضوری نیستند ،تعدادی فقط
از نویسندگی تان پشیمان نشدید؟
می پرسند شما در «نون نوشتن» می گویید« :من زمانی زندگی می کنم که در حال نوشتن هستم.
غیر از این موارد زندگی برایتان سخت نیست؟» دولت ابادی تاکیدی بر سخت بودن زندگی می کند
و می گوید« :زندگی دشوار است .برای اینکه بلد نیستم .زندگی کردن بلدی می خواهد ».بزرگمهر
حکیم ،اشاره به حرف گلرخسار صفی اوا می کند و می گوید« :اگر من در زندگی اشتباه می کنم به
من ببخشید چون من اولین بار است در زمین زندگی می کنم».
توصیه ای را از دولت ابادی برای جوانانی که می خواهند وارد حوزه داســـتانی شـــوند می پرسند و
اینکه بیشـــترین توجه شان باید به چه چیزی باشد و می گوید« :فقط یاد بگیرند .وارد میدان نباید
شوند ،همان کنار باشند .وارد میدان شدن اولش ساده است اما بیرون امدنش مشکل است».
اشاره می کنند به اینکه ادیبان ایرانی بسیار در تاجیکستان شناخته شده هستند اما برعکس ان
صادق نیست و بیشتر خوانندگان ایرانی از ادیبان تاجیکستان چیزی نخوانده اند و دولت ابادی
می گوید« :اینجا هنوز کشـــور حافظ و فردوســـی است .اینجا قبول عام بودن شدن بسیار دشوار
است .مثال یکی از بچه های خوزستان برای من مصاحبه ای فرستاده که جواب بدهم 30 .نویسنده
جنوبی را نام برده که من فقط 3نفرشان را می شناسم .بقیه را نمی شناسم و ما در مناطق مختلف
نویسندگان زیادی دارم .اما دشوار است که شما با خوانندگانت رابطه برقرار کنی و صبوری به خرج
بدهی .یک بار گفتم شـــما بروید مجالت و یادداشـــت های دوره قبل را ورق بزنید یک پاراگراف از
من افسرده نمی شوم
farhikhteganonline
اثار من نیست .فقط ان اوایل در کیهان یک ستون نوشتند که این دهاتی کیست؟» می پرسند،
در بخش مجازی هستند و تعدادی در حضوری و مجازی
نیستند .اتفاقی که رخ داد این بود که نمایشگاه ثابت کرد
بزرگ تر از مدیران و ناشران است ،یعنی نمایشگاه کتاب خودش
موضوعیت و اعتبار دارد .ان چیزی که در نمایشگاه کتاب تهران
قرار بگیرد مورد اقبال مردم است .فارغ از اینکه مدیرش چه
کسی است و چه ناشرانی در ان هستند و چه ناشرانی شرکت
نکردند .اعتبار نمایشگاه بیش از اعتبار اجزای تشکیل دهنده ان است .بنابراین همه باید تالش می کردیم که این
اعتبار را بیشتر کنیم و به این اعتبار بیفزاییم ».وی همچنین درباره تخلفاتی که در این دوره از نمایشگاه کتاب انجام
شد و نحوه رسیدگی به انها گفت« :رسیدگی به تخلفات سازوکاری دارد و کمیته رسیدگی به تخلفات در این حوزه فعال
است .طبق گزارش ها برخی در نمایشگاه ،کتاب های غیرقابل عرضه و برخی نیز محصوالت غیر از کتاب می فروشند
یا از دستگاه های کارتخوان که به شبکه متصل نیست استفاده می شود ».وی افزود« :کمیته در جلسه بدوی اسناد و
مدارک را بررسی می کند و رای می دهد ،رای به ناشران ابالغ می شود و اگر نیاز به تجدید نظر باشد ،انجام می شود».
فسیل همچنان در صدر گیشه
در حال حاضر و در هفته ای که پشت سر گذاشتیم ( ۲۲تا ۲۸
اردیبهشت) وضعیت فروش سینماها کمی قابل قبول بود.
دولت ابـــادی دوباره یـــادی از دوران زندانش می کند و می گوید« :یادم می اید که یک روز مالقاتی
یعنی برای شما هم که نویسنده بزرگ هستید ،طول کشید تا توسط مردم پذیرفته شوید؟ دولت
کرد و می گفت تو می دانســـتی پسر بزرگ ترین نویسنده ایران هستی؟ این برای سال 55است».
حرف هایشـــان دیگر به اخر رسیده است و یادی از عزیز نسین می کنند و دولت ابادی از داستان و
توانستند ۳۲۴هزار نفر را به سالن های سینما بیاورند.
عزیز نســـین را خواندم و نصف شـــب کلی به این داستان خندیدم .عزیز خیلی عزیز است .انسان
که سینمای ایران پشت سر گذاشته هم بیندازیم متوجه
داشتم و همسرم و سیاوش که سه ساله بود به دیدنم امدند و بازجویم رسولی بود ،سیاوش را بغل
می گویند از شما در تاجیکستان به عنوان بزرگ ترین نویسنده فارسی زبانان نام می برند و دولت ابادی
می گوید« :مردم به من خیلی لطف دارند .مردم من را شرمنده می کنند .از خانه که بیرون می ایم
همیشه شرمنده شان هستم».
ابادی می گوید« :تا قبل از اینکه کلیدر را شـــروع کنم 15سال کار کرده بودم ،اما خب».
نوع نوشـــتن او تعریف می کند و می گوید« :چند شب پیش برای چندمین بار یکی از داستان های
بزرگواری بود .عزیز نسین را اهل کتاب از 70سال پیش می شناسند».
۹فیلم درحال اکران در هفته گذشته ۱۵میلیارد و ۸۰۰
میلیون تومان ،اورده مالی برای سینمای ایران داشتند و
جدای از هفته ای که گذشت ،اگر نگاهی به شصت روزی
می شویم که از ابتدای امسال ۱۰فیلم سینمایی روی پرده
از انزوای او می پرســـند و اینکه این انزوا دلبخواه اســـت یا نه؟ که می گوید« :هر دو .این انزوا برای
می پرسند شما در زمان جوانی می دیدید که مشهور و معروف شوید؟ می گوید« :بله .شک نداشتم.
رفته اند و در این شصت روز ۱۸۲میلیارد تومان را با ۴میلیون
اســـت افسرده اش کند .ولی من افسرده نمی شـــوم .تاثیرش هم در اثار بستگی به خود نویسنده
او می دادم ،گفتم :من دارم اثری می نویسم که خواننده ای نخواهد بود که ادم هایی که می نویسم
«فسیل» ۱۳۶میلیارد تومان با سه میلیون مخاطب بوده است .فیلم فسیل ،اولین فیلمی است که فروش بیش
هر نویســـنده ای تا حدودی الزم است .البته اگر انســـان استخوانش بسته نباشد این انزوا ممکن
دارد .ما نویســـندگانی داریم که در این انزوا تباه شـــدند .خود شخص هم بخشی از موقعیت است
همان طور که گفتم».
یکی از دوستان نزدیکم یکی از قسمت های کلیدر را گم کرد و دوباره نوشتم .ضمن اینکه کتاب را به
را دوست نداشته باشد».
می گویند« :از نویسندگی تان پشیمان نشدید؟» با تاکید می گوید« :هیچ وقت پشیمان نشدم».
مخاطب به سینما اضافه کرد ه اند که سهم فیلم سینمایی
از ۱۰۰میلیارد تومان را در سینمای ایران تجربه کرده و االن به عنوان پرفروش ترین فیلم ایران به شمار می اید.
وضعیت فروش سه فیلم اول گیشه در دو ماهی که گذشت به این شرح بود؛ فسیل بیش از سه میلیون و ۲۲هزار
بعد ،دولت ابادی دستش را نشان می دهد و می گوید« :این انگشتم در دوران کرونا ورم کرده بود و
بهمـــن یارمـــرادی از گفت وگوی طوالنی عذرخواهی می کند و می گویـــد« :ما با دو دنیا مهر امده
نفر تماشاگر و ۱۳۶میلیارد و ۴۵۹میلیون تومان فروش را برای سینما فراهم کرد« .سه کام حبس» ۲۱۰هزار
نوشتم .دیگر جراحی هم نکردم .بستگی به روح و روان انسان دارد زندگی باالخره دشوار است ».از
شما هستیم .خیلی خرسندیم که امروز مزاحم شما شدیم .امیدوارم بعد از برگشت به تاجیکستان
تماشاگر و ۹میلیارد و ۷۹۱میلیون تومان فروش توانست در جایگاه سوم گیشه بنشیند.
می گفتند باید جراحی شود .کمی درگیر این موضوع شدم و مدتی بستم و کارهایم را انجام دادم و
دوران کرونا می پرسند و اینکه به چه چیزی فکر می کرده است و ایا نترسیده؟ دولت ابادی می خندد
و می گوید« :زن و بچه ام بیشتر من را ترساندند تا کرونا».
بودیم و نثار ایران کردیم و صد شـــکر که امروز به دیدن شما مشرف شدیم .ما همان خواننده های
بتوانیم یکی از کتاب های شما را به سیرلیک برگردانیم ».دولت ابادی گفت« :من هم از این دیدار
خیلی خوشحال شدم .سعی می کنم من هم به تاجیکستان بیایم».
می گویند« :شـــما با قلم می نویســـید یا با کامپیوتر؟» دولت ابادی می گوید :با قلم .از زمان های
حرف ها که تمام می شـــود ،می خواهند عکس یادگاری بگیرند و دوباره از لطف مکرر دولت ابادی
که بچه ها و نوه ها امدند و شـــلوغ می کردند .من به داخل اتاق رفتم و نوشـــتم .یعنی همان زمان
شما غبطه می خورند که در این جلسه نبودند.
نوشـــتن برای داستان هایش می پرسند و می گوید« :زمانی که «بیرون در» را می نوشتم یادم هست
برای پذیرفتن شـــان تشکر می کنند و می گویند وقتی برگردیم حتما خیلی ها با شنیدن حرف های
نفر تماشاگر و ۱۰میلیارد و ۲۹۳میلیون میلیون تومان فروش را به سینما اورد« .غریب» هم با ۲۳۶هزار نفر
این روزها تعریفی از سینمای دهه ۶۰وجود ندارد
مسعود احمدیان ،معاون فرهنگی بنیاد سینمایی فارابی
در گفت وگو با ایسنا ،درباره حواشی نمایش دو فیلم فارابی
در تلویزیون در نوروز ۱۴۰۲بیان کرد« :امروزه این دیزالو و
د ر هم رفتن مدیو م ها به خود ی خود یک اتفاق است و جای
بررسی دارد .اما باید این سوال را از خود بپرسیم بین سینمایی
که نسل ما می رفت و در یک سالن با غلیان هیجان و احساسات
جمعی برای شادی یا غمگین شدن همراه با فیلم قرار می گرفت،
ایا همچنان این تعریف از سینما به عنوان یک سرگرمی کارکرد
دارد؟ در دهه ۶۰قرار گرفتن در سالن سینما شاید یک ایین بود؛
اما ایا واقعا امروز هم این برخورد و نگاه به سینما وجود دارد؟»
وی ادامه داد« :ضمن اینکه امروز دیگر بعد از بحران کرونا یا با راه اندازی و رونق گرفتن پلتفرم ها ،اساسا عادات مخاطب
در ارتباط با تماشای فیلم تغییرات جدی کرده است .همچنین پیشرفت تکنولوژی و کیفیت تلویزیون هایی که در بعضی
از خانه ها وجود دارد ،گاهی دست کمی از سالن سینما ندارد ».احمدیان درباره سقف بودجه حمایت از فیلم ها نیز
بیان کرد« :تخصیص چه مقدار از بودجه به هریک از طرح های منتخب بستگی به خود طرح و قصه ،موضوع و شرایط
مربوط به ان دارد .میزان تخصیص بودجه به هر یک از فیلم ها نیز باید گام به گام و با توجه به براوردها انجام شود».
مگس های سیاه ،کن را شوکه کرد!
به نقل از ورایتی ،شان پن روز پیش روی فرش قرمز جشنواره کن
هفتاد و ششم رفت و میزبان چهره ها و عوامل فیلم «مگس های
سیاه» بود .مگس های سیاه ،با بازی شان پن و تای شریدان
درباره امدادگران فوریت های پزشکی است که پنجشنبه با
نمایش صحنه هایی خشن در اولین اکران جهانی خود جشنواره
فیلم کن را به هم زد.
مغزهای پاشیده ،سگ های مرده ،معتادی که با سوزن اویزان
از بازویش زایمان می کند؛ همه و همه بخشی از انبوه وحشتی
است که پن و شریدان در نقش ۲امدادگر کهنه کار و تازه کار در
اتش نشانی نیویورک با ان روبه رو می شوند .تماشاگران ۵دقیقه
فیلمی را که پر از واقعیت ناب بود تشویق کردند؛ فیلمی که در ان شان پن خسته به شریدان می گوید« :ما بدبختی را
تحمل می کنیم ».اما به نظر این دست کم گرفتن هر ج ومرجی است که محله به محله در پرتره ای از یک شهر نابخشوده
چهره می کند .در مگس های سیاه ،شریدان در نقش اولی کراس ،یک امدادگر جوان در شهر نیویورک که امدادگری
باتجربه تر به نام روتکوفسکی را همراهی می کند ،بازی می کند .این دو در طول شیفت کاری خود با خشونت شدیدی
روبه رو می شوند ،از زخم های خونین گلوله گرفته تا صحنه های ازاردهنده از خشونت خانگی .این فیلم پس از اعالم
اسامی حاضران بخش رقابتی یکی از ۲فیلمی بود که به این بخش افزوده شد تا برای کسب نخل طال رقابت کند.
ول
تا
نوب
اگهیتجدیدمناقصهعمومیدومرحله ای
(ارزیابیکیفیهمزمان)
موضوع :خرید قطعات یدکی توربین های گازی
اسناد ارزیابی کیفی را همزمان با اسناد مناقصه بارگذاری نمایند.
شرکتپتروشیمیایالمبهاستنادمجوزصادرهازکمیسیونمعامالتدرنظردارد
شـــرکت پتروشیمی ایالم انجام خواهد شد و صرفا اصل ضمانتنامه شرکت
شماره مناقصه ILPC-P-01-011:
مطابقمشخصاتدرج شدهدراسنادمناقصهخریدقطعاتGTGSpareparts
مورد نیاز خود را از طریق مناقصه عمومی دومرحله ای خریداری نماید.
لذا بدینوسیله از شرکت های واجد شرایط دعوت می گردد درصورت تمایل به
شرکت در این مناقصه از تاریخ 1402/ 02/ 25به سامانه الکترونیکی شرکت
پتروشیمیایالمبهنشانیsamim.ilampetro.comمراجعهونسبتبهثبت نام
و دریافت اسناد مناقصه اقدام و حداکثر تا ساعت 12مورخ 1402 / 3 / 3
پیشنهاداتخودرادرسامانهمذکوربارگذارینمایند.مناقصه گرانمی بایست
کلیه مراحل برگزاری مناقصه از طریق درگاه ســـامانه الکترونیکی معامالت
در مناقصه به صورت فیزیکی دریافت می گردد.
ول
تا
نوب
اگهی مزایده عمومی
دانشــگاه ازاد اســامی واحــد ســاوه در نظــر دارد نســبت بــه اجــاره
( 120،000،000دوازده میلیــون تومــان) بــوده کــه می بایســت توســط
فلســطین خــود بــه مســاحت اعیانــی 387.2متــر مربــع (بــه شــرح اســناد
0108293453004بانــک ملــی ای ـران در وجــه دانشــگاه ازاد اســامی
ســاختمان ســالن ورزشــی سرپوشــیده شــهدای دانشــجوی ســایت میــدان
مزایــده) ازطریــق مزایــده عمومــی اقــدام نمایــد .لــذا از کلیــه افــراد واجــد
شــرکت کننده در مزایــده به صــورت نقــدی بــه شــماره حســاب ســیبا شــماره
واحــد ســاوه واریــز گــردد .همچنیــن قیمــت پایــه مزایــده (مبلــغ اجــاره
شــرایط دعــوت بــه عمــل می ایــد ،حداکثــر تــا هفــت روز پــس از چــاپ اگهــی
ســالیانه) مبلــغ 2،400،000،000ریــال می باشــد.
تومــان) واریــزی بــه حســاب ســیبا شــماره 0108293453004بانــک
4جـــاده نورعلیبیـــک – شـــهرک دانشـــگاهی خاتم االنبیـــاء -تـــدارکات
نیاز به کســـب اطالعات بیشـــتر مناقصه گران می توانند با شماره تلفن
مراجعــه و نســبت بــه بازدیــد وخریــد اســناد مزایــده اقــدام نماینــد .ضمنــا
086 - 42433041
حاصل نمایند.
اســناد مزایــده خواهــد بــود و ضمانتنامــه شــرکت در مزایــده معــادل
مناقصه گر الزم است توانایی تودیع ضمانتنامه شرکت در مناقصه به میزان
بــا ارائــه اصــل فیــش بانکــی بــه مبلــغ 1،000،000ریــال (یکصدهــزار
سایر اطالعات و جزئیات مربوطه در اسناد مناقصه امده است .درصورت
ملــی ایــران در وجــه دانشــگاه ازاد اســامی واحــد ســاوه بــه ادرس ذیــل
پنج میلیارد ریال را داشته باشد.
08438390000یـــا 08432723948داخلـــی 3003تمـــاس
حداکثــر زمــان عــودت اســناد مزایــده تــا 5روز پــس از اتمــام تاریــخ تحویــل
ادرس :س ــاوه – بل ــوار ش ــهید بهش ــتی – بل ــوار ش ــهید فهمی ــده -کیلومت ــر
دانشـــگاه ازاد اســـامی واحـــد ســـاوه -تلفـــن تمـــاس اقـــای غالمـــی:
ضمن ــا دانش ــگاه در رد ی ــا قب ــول ه ــر ی ــک از پیش ــنهادات کام ــا مخت ــار
ب ــوده و هزین ــه درج اگه ــی ب ــر عه ــده نف ــر برن ــده مزای ــده می باش ــد. صفحه 13
روایت
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
14
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
روایت معین احمدیان ،خبرنگار «فرهیختگان» از سفر یک هفته ای به سوریه و لبنان همزمان با دیدار تاریخی بشار اسد از عربستان
سفر به گرای صفر درجه
معین احمدیان
دبیر گروه فرهنگ
هواپیما در فرودگاه خلوت دمشـــق نشست ،افتاب نیمه
اردیبهشت تهران اینقدر گرم نبود که ظهر این شهر ،کف
ســـرت را می ســـوزاند .ترمینال خالی از گرما و هیاهوی
مسافران است و گویی فقط ما مسافران این فرودگاه بین المللی هستیم .ناخوداگاه
ل چیزهایی می گردم که نشانی از ویرانی یا جنگ داشته
چشم هایم می چرخد و دنبا
باشد؛ جای تیر و ترکشی بر دیواره های ترمینال فرودگاه یا ساختمان منهدم شده ای
که از دور پیدا باشد .وارسی ویرانی را خیلی زود شروع کردم و به خود نهیب می زنم که
شـــرم اور است این انتظار برای تماشای ویرانی .اما چه توقعی از کسی دارید که برای
اولین بار پا به این سرزمین جادویی گذاشته و 13سال هرچه از سوریه شنیده صدای
خمپارهوتفنگبودهتاصدایزندگی.صدایتحلیلگرانیکهدرقابتلویزیوننشستند
بو تاب شرح دادند و تصاویری که پشت سرشان در استودیو
و قصه ویرانی شام را با ا
پخش می شد مردان تفنگ به دستی بود که به سمت دیگری شلیک می کردند .من
دراینسفرقرارنیستواقعه نگارجنگباشمامااینجاقصه هاییداردکههرکدام شان
به اندازه صدها کتاب و فیلم می تواند شـــما را به دنیای ادم های رنج کشیده ای پرت
کندکهبهجنگیناخواستهالصاقشدند.جنگیکهگفتهمی شودجرقه هایشبایک
شعارنویسیرویدیوارمدرسهشهردرعاشروعشدودومینویاعتراضاتبهحکومت،
اتش زیر خاکستر را شعله ور کرد .اینجا دمشق است و البته این اولین مقصد من برای
یک هفته کنجکاوی در سرزمین شام نیست .اتحادیه رادیو و تلویزیون های اسالمی،
از من برای حضور در نشســـت های رسانه ای و هم اندیشی تحوالت غرب اسیا دعوت
کرده اســـت 35.خبرنگار از رسانه های مختلف ایران در این دوره هم اندیشی حضور
دارند .ترکیب جالبی از طیف های متنوع سیاسی به این سفر امدند و هرکدام با زاویه
نگاه خودشان و انچه از ایران و رسانه شان به یادگار اوردند به بحران شام نگاه می کنند.
فرودگاه در جنوب دمشـــق است و 20کیلومتری با شـــهر فاصله داریم .اتوبوس به
دل جاده و بعد هم خیابان های شـــهر می زند .از پشت شیشه اتوبوس چند عکس از
ساختمان هاینیمه بلندمی گیرم،ساختمان هادرهمپیچیدهوهرچندکیلومترنگینی
مرمرینازگنبدیکمسجدازدلاینساختمان هایرنگورورفتهبیرونزدهاست.این
ترکیب جالب مرا سر شوق می اورد .پشت بام ها هم جای غریبی دارند ،دیش ماهواره،
مخازن اب از انواع فلزی و پالســـتیکی و احتماال مخازن گازوئیل و البته صفحه های
انرژی خورشـــیدی برای تامین برق ساختمان! اینجا دمشق است و شهروندانش در
24ساعت از شبانه روز ،فقط 4ساعت برق دارند ،مگر در مناطق نظامی و اطالعاتی
در دل هم پیچ خوردند و ادم هایی که اگر در چشم هایشان زل بزنید شکوه یک تمدن
کهنراخواهیدیافت.امامگرازپشتشیشهایناتوبوسبهشهرنگاهکردنچهتفاوتی
با نگاه کردن از قاب تلویزیون دارد.
دمشقراهدارد.درایامپرغوغایجنگ،مسلحینازمبداهمینشهرکجوبرتونلیرادر
پیدا می کند .شاید حتی اگر از جوبر خارج شوم یا حتی از دمشق و اصال از سوریه ،باز
اطرافدمشق،ریفمی گوینداماجوبرکهماقراربودسراغشبرویم،درحقیقتبهقلب
وراهپله هایخاکیبگذری،بازهمترسیمهمانصورتک هایغضب الودولجوجادامه
زیرزمینکندهبودندکهتا ۵۰۰متریمیدانمهمعباسیندرقلبپایتختمی رسید.
هماینتصاویرهیبیایندونروند.اماناگهاننوریدرچشمهمهماکهمناظراینشهر
همریخت.یکروایتدیگرهممی گویدازاینتونلنمی شدمهماتسنگینراعبورداد
نگاه می کرد و ظاهرا یکی از این خانه ها هنوز مسکونی بود .مرد خانه که صدای ما را
شکر خدا عقل شان کم بود و انقدر با هم به اختالف و کل کل افتادند که برنامه شان به
وبرایهمینموفقنشدند.القصهاینکههیچچیزازجوبرنمانده.معلوماستروزگاری
برای خودش شهری بوده و به امار می گویند ۳۵۰هزار نفر جمعیت داشته اما حاال به
تلی از خاک و خاکستر تبدیل شده است .به یکی از این خانه های مخروبه و متروکه
زل زده ام که نسبت به چند تای کناری اش یک سر و گردن باالتر به نظر می رسد چون
هزارمگاواتبرقمی تواندتامینکند.دمشقمثلپایتختماتهراننیستکهبزرگراه ها
به همدیگر و ترسیم صور فلکی .چقدر چهره های متنوعی را می شود در این صورت
حاج یونس و نگرانی هایش
زنده سوزی ادم ها پیش رفتند و کاری کردند که اساسا بشریت داشت از خودش ناامید
روز اول امدن به سوریه ،دمشق را نگشتیم .رفتیم به ریف دمشق .سوری ها به مناطق
یا ادارات دولتی .البته سوریه پیش از جنگ هم با بحران انرژی مواجه بود اما درحال
وخیابان هابیشترسطحشهرراپرکردهباشند،بیشترکوچهمی بینیدوخانه هاییکه
چهره کسانی را می دیدم که به نام ازادی و ابادی صدایشان بلند شد اما تا سر بریدن و
می شد.حتیوقتیازایندرگلوله خوردههمعبورکنیوازکنارباقیپنجره هایخالی
الاقل هنوز در داشت! روی در رد چند گلوله باقی مانده که ذهنم ناخوداگاه اینها را
حاضراینکشورعلی رغمنیاز10هزارمگاواتیبرایداشتنیکزیستمعمولی،تنها2
می گفت اینها هیچ چیز خاصی نمی خواستند جز اینکه حکومت فعلی ساقط شود.
به هم وصل می کند تا شکلی با انها ترسیم شود .مثل وصل کردن ستاره های اسمان
خودســـاخته دید .جماعت لجبازی را می بینم که چند دقیقه قبل یکی از سوری ها
ارواح را می دیدیم جهید .بله انچه می دیدیم واقعیت داشت .پیرزنی از یک پنجره به ما
شنید ،از پله ها پایین امد و پا به کوچه گذاشت .می گفت شغلش رانندگی بوده و حاال
کهمی دانددیگردرجوبرجنگینیستتصمیمگرفتهبهخانه اشبرگردد.بچه هایش
همبیرونازخانهداشتندبازیمی کردند.اسمشراازاوپرسیدموبهماگفتامابیایید
در اینجا اقای زندگی صدایش کنیم .او نمادی از سماجت زندگی در برابر دژخیم مرگ
بود.طراوتیداشت.دنیایخلوتوسادهخانواده شاندرمیاناینگورستانخاطره ها.
روزگاری همان چهره های لجوج برنده شدند و فقط همان ها توانستند صدای سوری
بودنباشندوقصهشامراروایتکننداماحاالازهیچکدام شاناثرینماندهودرعوض
اقای زندگی کدخدای ریف جوبر است .چه دنیای غریبی.
یادبود مردی که نبل و الزهرا را تنها نگذاشت
دراینسفربامردپنهاننبردهایسوریهاشناشدم.مردیکه 12سالدراینمنطقه
را به من نشان داد .اتفاقی که افتاد من تکان خوردم و نفسم باز شد ،اینکه یک باره
شهر در محاصره است اما مردان و زنان شهر تصمیم خود را گرفتند
به هلی کوپترهای تامین غذا و دارو حمله می کنند ،اما هرچه معرکه
حاجیونسرادررسانهبگوییم.وقتیابراهیمحاتمی کیا،سراغحاجقاسمسلیمانی
بودم ،اینجا هستند ،انگار زمان پس و پیش شده است و من دارم اینها را می بینم،
طول بکشـــد و غذا و دارو به دست شـــان نرسد و حتی اگر بهترین
می دهند .نیروهای ایرانی سالح های سنگین و نیمه سنگین را به
بهمهاجرتوخالیکردنخانه هایشاننمی دهند.پیروزنبردتانک ها
نهایی و شکستن محاصره هستند .حاج قاسم ،سال ۲۰۱۶شخصا
حضور داشت .به خاطر شرایط امنیتی فقط اجازه داده شد که نام مشهورش یعنی
رفته بود تا فیلم «به وقت شام» را بسازد ،حاج قاسم به او گفته بود برو سراغ این مرد!
شاید بعدها که شرایط بحران سوریه تغییر کرد و ماموریت این مرد تمام شد ،نام این
مرد را بشنوید .حاتمی کیا به احترام او ،نام قهرمان «به وقت شام» را گذاشت حاج
یونـــس! حاتمی کیا درمورد دیدارش با حاج یونس گفته بود« :به هرحال همکاران
ما در سوریه بودند ،اما ما چون اسم ونامی داشتیم سروصدای ما بیشتر است و به
همیندلیلاحتیاطمی کردند،بااین حالحاجقاسماجازهدادویکیازبزرگ ترین
افرادشراکهادمموثریدرمنطقهبود،پیشمنگذاشت.اوشخصیتخیلی بزرگی
در منطقه بود .هرجا می رفتم می فهمیدم چقدر جایگاه بزرگی دارد و شروع کرد از
مبنایشکل گیریسوریهگفتولحظه به لحظهتاتدمروجاهایدیگرتاخودحلب
دیدم بچه هایی که تا قبل از این می شناختم و جز در فیلم های روایت فتح ندیده
ادبیات شان همان بود و زبر و زرنگ تر شده بودند ،همین موضوع نفس مرا باز کرد
و فهمیدم که هنوز اینها هســـتند و راه بسته نشده است ،خروجی این اتفاق فیلم
به وقتشامبود».ماوسوری هادرجغرافیاوزمانیزیستمی کنیمکهحرفمشترک
فراوانبرایگفتنداریم،به شرطیکهدستکاریسیاستمدارهاکمشودوتعصب ها
جایشان را به عقالنیت بدهند .حاج یونس می گفت که این روزها در شهر حمص
کارگردان جوانی امده و من مشاور فیلمنامه اش هستم .حاج یونس همراه کاروان
رسانه به قلعه حلب امد ،به سرزمین داغ دار خان طومان امد و شخصا برای مردان
رسانهروایتگریکرد.بهاوگفتحاجیونسفکرمی کنمنگرانجاافتادنروایت های
اینمعرکههستیواوگفتنگرانتحریفواقعیت هاهستم.خیلیکارداریمخیلی!
و شـــهر را به مســـلحان نمی دهند ،حتی اگر چهارسال محاصره
جوان هایشانکشتهشوند ؛تصمیماولواخرشانمقاومتاستوتن
می شـــوند و صدای مقاومت شـــان به گوش حاج قاسم سلیمانی
می رسد .حاج قاســـم در روزهای محاصره نبل و الزهرا ،با تشکیل
کمیته های مردمی ،مستشاران ایرانی را برای اموزش نظامی به این
دو شهرک می فرستد .مردان رزم ،اماده و سالح به دست می شوند.
حاال دیگر وقتی مســـلحان حمله می کنند ،نیروهای مردمی خط
دفاع 10کیلومتری می سازند و شب ها به کمین دشمن می زنند.
مسلحان محاصره را سخت تر می کنند و با موشک های دوش پرتاب
نبرد سنگین و سخت تر می شود مردم شهر مقاومت بیشتری نشان
داخل شـــهر می رسانند ،اما با این حال مردم شهر منتظر ان ضربه
واردمیداننبردمی شود؛عملیاتیراطراحیمی کندوبعدازگذشت
چهارسال ،دو شهرک نبل و الزهرا ازاد می شوند .اولین گروهی که
وارد شهر می شود ایرانی ها و فرمانده شان حاج قاسم است .حاال این
روزها که ظاهرا حاج قاسمنیست ،وسط مزار دوهزار شهید نبل ،برای
یادبود مردی که این شـــهر و مردمش را تنها نگذاشت ،مجسمه ای
نمادین گذاشته اند و جمله معروفی از حاج قاسم پایین ان نوشته
شده« :یقینا کله خیر»؛ به یقین همه اش خیر است.
قاب
منطقه جوبر در دمشق
بســـام ابوعبدالله ،اســـتاد دانشگاه دمشـــق و عبدالطیف عمران،
ســـردبیر روزنامه الوصل
یادبود شهدای رسانه در وزارت رسانه سوریه
پطرس الحالق ،وزیر رســـانه دولت ســـوریه و بثینه شعبان مشاور
رسانه ای و سیاسی بشار اسد
ادامه در صفحه۱۵ صفحه 14
روایت
15
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
ادامه از صفحه۱۴
با سوری ها به وقت شام
این شـــهر و ســـاکنانش حرف ها و قصه هایی دارند که هنوز در تصاویر کلیشـــه گرفتار مانده است.
ان بیشـــتر می شد .به خصوص وقتی خبرنگاران می خواستند با جزئیات بیشتری در مورد ریشه های
گفت« :در رسانه های غربی ،بودجه های کالنی برای تصویرسازی از دیگران اختصاص داده می شود
معتقدنـــد بخش مهمی از گر گرفتن اتش اختالف در ســـوریه متاثر از تحریف واقعیت هایی اســـت
یکی از لزوم دموکراتیک شـــدن انتخابات در ســـوریه و ایجاد اصالحات سیاسی می گفت و دیگری
می خورد و به جای اینکه بودجه ها صرفا خرج توپ و تانک شود باید در حوزه رسانه و فرهنگ تامین
ســـوری ها به شـــدت نســـبت به ان چیزی که از انها در رســـانه های غربی روایت می شود ،نگرانند و
که این رســـانه ها برعهده داشـــتند .البته این جنگ ابعاد مختلفـــی دارد و اینقدر که قدرت نظامی
در محاســـبات دولت سوریه نقش داشـــته است ،به توان رسانه ای تکیه نکرده بودند ،به خصوص که
دولت ســـوریه در این معرکه رسانه ای ،هیچ شبکه حامی نداشـــت جز المنار حزب الله لبنان .دکتر
بسام ابوعبدالله ،استاد علوم سیاسی دانشگاه دمشق ازجمله افرادی بود که در مجموعه نشست با
رســـانه ها حضور داشت و در این باره گفت« :در این جنگ امپراتوری های رسانه ای همچون CNN،
BBCو الجزیره حضور داشـــتند اما امکانات رســـانه ای ما در ان زمان خیلی کم بود .تنها دو شـــبکه
تلویزیونی و چند مجموعه رادیویی داشـــتیم ».البته واضح اســـت که رسانه ها می توانند در تدارک
نابودی و ایجاد بحران ،مخرب تر از هر بمبی عمل کنند ،اما این گونه دلیل تراشیدن برای شکل گیری
یک بحران ،تقلیل واقعیت های سوریه است .سوریه زمین اماده ای برای ایجاد بحران داشت و بخشی
از ســـوری ها همچنان نســـبت به مسائل سیاســـی و اجتماعی این کشور اعتراض دارند و اتفاقا این
اعتراضات بود که در نقطه اول عده ای را با مخالفان حکومت همراه کرد .در این نشســـت از بســـام
پرســـیده شـــد که ایا قبول دارد بخشی از مردم ســـوریه در کنار دولت سوریه نبودند و حتی به جمع
مخالفان پیوســـتند؟ و او در پاســـخ گفت« :بله ،حتما بخشی از مردم سوریه در جنگ شرکت کردند.
اما اگر بخواهم بگویم که چه پشـــتوانه یا علتی باعث شـــد بخشی از مردم در این جنگ شرکت کنند
باید بگویم که جواب یک کلمه اســـت :پول! براســـاس اظهارات مســـئول بلندپایه قطری تنها قطر
در 4ســـال اول جنگ مبلغ 137میلیارد دالر هزینه کرد .شـــما می توانید به روزنامه کویتی القبس
مراجعه کنید که نظرات خود این افراد بود ».معموال کارشناســـان سیاســـی در تحلیلی همه جانبه
نسبت به ریشه های شـــکل گیری بحران سوریه ،وقتی بر نقش محوری امریکا ،اسرائیل ،کشورهای
عربی و حتی ترکیه تاکید می کنند ،منکر این نیســـتند که اختالالت اساســـی در تعامل بین دولت و
مردم ســـوریه وجود دارد .اختالالتی که ریشه در وضعیت سیاسی حزب حاکم در سوریه دارد .بسام
ابوعبدالله از اعضای حزب عربی -سوسیالیســـتی بعث اســـت و جزء نویســـندگان و متفکران سوری
به حســـاب می اید؛ اما با این وجود در مناقشـــه ای که در این نشست بر سر لزوم اصالحات سیاسی
در ســـوریه مطرح شد ،کوتاه نیامد و در این باره گفت« :ریشه چنین سواالتی این است که خیلی ها
فکر می کنند انچه در این 13ســـال اتفاق افتاده ،یک جنگ تمام عیار بین نظام سیاســـی ســـوریه
و مردمش اســـت .اما این روایت غربی ها از این بحران اســـت .بســـیاری هم در ایران یک نگاه منفی
به حزب بعث سوسیالیســـتی دارند و به این حزب به عنوان الگو و نماد صدام حســـین نگاه می کنند.
این در حالی اســـت که حزب بعث عراق با حزب بعث در ســـوریه تفاوت های جوهری دارد و اینها با
هم تناقض دارند .درســـت اســـت که ریشه فکری هر دو حزب یکی است ولی سیاست ها اصال با هم
شـــبیه نیســـتند .باید بگویم که سوریه کنار کشور جمهوری اســـامی ایران در زمان جنگ تحمیلی
که صدام علیه این کشـــور داشت ،ایســـتاد و تنها سوریه در کنار ایران ایستاد .این مساله واقعا باید
توضیح و بســـط داده شود خصوصا برای دوستان اهل رسانه!»
بحران ســـوریه ســـوال کنند .هر چه بحث پیش تر می رفت دو طرف حرف های هم را نمی فهمیدند،
با این توجیه که اصالحات سیاســـی و دموکراســـی مدنظر غربی ها با شرایط امروز سوریه سازگاری
ندارد ،تکثر ارای سیاســـی را به وقت دیگری حواله می داد .با خود می گفتم شاید همین یکدندگی
بعثی ها در اجرای سیاســـت تک حزبی ازجمله دالیل بن بســـت سیاسی در سوریه باشد .نکته جالب
نشســـت ها این بود که خبرنگار ایرانی از دو دریچه به مســـائل نگاه می کرد یکی مبتنی بر گزاره های
کلیشه شده ای که از دل رسانه ها بیرون امده بود و بخش دیگری از سواالت هم در مقایسه و نسبت
با اتفاقاتی که در کشـــور خودمان وجود داشت ،طرح می شد.
اما در کشـــور ما بودجه های فرهنگی محدود اســـت .معتقدم بخش مهمی از جنگ ما در رسانه رقم
شـــود .ایران و ســـوریه می توانند برنامه ها و تجربه های مشترکی را تدارک ببینند و پیشنهاد می کنم
که موسســـه های مشترکی در حوزه فرهنگ طراحی شود».
مشاور رسانه ای اسد در بخش دیگری از صحبت هایش با تاکید بر اینکه نشر واقعیت در رسانه های
غربی ناقص الخلقه اســـت تاکید کرد که ایران و ســـوریه با کمک رســـانه های خودشـــان می توانند
واقعیت های جامعه و فرهنگ خود را بســـیار زیباتر از دیگران بگویند.
همان طور که گفتم موضوع خال روایت جنگ داخلی سوریه ازجمله نگرانی هایی است که در عمده
مثال نشســـتی که در وزارت رسانه ســـوریه با حضور پطرس الحالق ،وزیر رسانه دولت سوریه و بثینه
نشست های مسئوالن سوریه مطرح می شد .اما یکی دیگر از سواالت مشترک این نشست ها موضوع
ســـوری ها در اوج بحران و جنگ داخلی ،شبکه ها و رســـانه های اجتماعی شان را فیلتر کرده بودند
گفت« :توافق عربستان و جمهوری اسالمی ایران با کمک چین مرحله جدیدی را نه فقط برای تهران
شـــعبان مشاور رسانه ای و سیاسی بشار اســـد برگزار شد؛ یکی از سواالت خبرنگاران این بود که ایا
یا نه؟ وزیر رســـانه دولت ســـوریه هم در جواب گفت« :منع و فیلتری در کار نبود و اتفاقا فیلتر کردن
نه تنها باعث جذابیت ان رســـانه می شود بلکه ارزش افزوده ای را هم برای ان رسانه ایجاد می کند».
واضح اســـت که این ســـوال و جواب فقط در نسبت با جامعه امروز ایران قابل درک است و طرح این
ســـوال که سیاســـتمدار ایرانی با چه توجیهی در بزنگاه های سیاسی ،فیلتر کردن رسانه را به عنوان
اولین کنش قطعی خود انتخاب می کند .ســـاختمان وزارت رســـانه ،ان طورکه برازنده یک وزارتخانه
باشـــد نو نوار نبود و برخی از طبقات هم چراغ هایش خاموش بود .مشـــخص بود که مشکل بودجه
دارنـــد .وقتی از جلســـه بیرون می امدیم یکی از همین همکاران رســـانه به کنایـــه گفت اگر اینها
توافق ایران و عربستان سعودی بود که عمدتا نگاه مثبتی به ان داشتند .مثال بثینه در همین نشست
و ریاض بلکه برای منطقه رقم زد .این توافق نقطه عطف مهمی اســـت و کشورهای منطقه می توانند
بـــرای نزدیکی روابط و گفت وگو بین خودشـــان به دور از دیکته هـــا و منافع امریکا گام بردارند .این
چیزی اســـت که ما به ان چشـــم دوخته بودیم زیرا همه ما اتفاق نظر داریم که استعمار غربی اساس
مشکل و مصیبت ها و جنگ هاست».
مسئوالن سوری در هر دیداری به همراهی و حضور ایرانی ها در جنگ سوریه اشاره می کنند .بثینه
هم در این نشست با نقل قولی از بشار اسد گفت که هیچ گاه فراموش نمی کنیم که ایرانی ها در چه
زمانی کنار ما بودند .در دیدار با حســـین دیاب ،استاندار حلب هم چنین تعابیری به شکل دیگری
می دانستند فروش فیلترشکن چه درامدی هنگفتی برایشان دارد ،سراغ فیلتر کردن هم می رفتند.
تکرار شد .او گفت« :خون شهدای ایران و سوریه با هم امیخته و روی خاک حلب ریخته شد و همین
که شعبان دومین زن موثر بر ارا و نظرات بشار اسد است .او بهمن ماه سال قبل به نمایندگی از اسما
نبود ».او در بین صحبت هایش چندین بار از رهبر و مردم ایران تشکر کرد و تاکید کرد پیگیر ساخت
در این نشســـت بثینه شعبان مشـــاور رسانه ای و سیاسی بشار اسد هم حضور داشت .گفته می شود
اســـد ،همسر بشـــار برای حضور در نشســـت «زنان تاثیرگذار» به تهران امده بود .همان نشستی که
عکس ها و حضور برخی از شـــخصیت های سیاســـی ان با جنجال همراه بود .یکی از انتقادهایی که
در برگزاری این نشســـت مطرح شد این بود که چرا گزینش زنان تاثیرگذار به شخصیت های سیاسی
محدود شـــده است .همان زمان برگزار کنندگان نشســـت ،به این انتقادها پاسخ هایی دادند .با این
حال نمی توان منکر این شـــد که عمدتا سیاســـیون سطوح ارتباطی بین کشورها را فقط در تعامالت
سیاسی و دیپلماتیک تعریف می کنند و کمتر پیش می اید که ملت ها و فرهنگ هایشان را در محاسبات
خود دخیل کنند .در این دیدار از بثینه شعبان پرسیدم که در 40سال گذشته سطوح ارتباطی بین
خون ها بود که باعث پیروزی حلب شد و ازادسازی حلب محقق نمی شد اگر کمک و ایستادگی ایران
یادمان شهدای ایرانی در حلب است تا نسل اینده سوریه ،رشادت شهدای ایرانی را فراموش نکند.
وقتی در کوچه پس کوچه های حلب قدم می زنید ،بخش های وســـیعی از این شـــهر زیبا و تاریخی
نابود شـــده است .این شهر 5هزار ساله به دلیل موقعیت استراتژیکی که دارد ،پایتخت دوم سوریه
نامیده می شـــود .ترک های مدعی احیای حکومت عثمانی معتقدند که این شـــهر به انها تعلق دارد
و در جنگ داخلی ســـوریه ،احســـاس کردند که بهترین موقعیت برای تسخیر این شهر فراهم شده
است .استاندار حلب نسبت به خیانتی که ترک ها و اردوغان در حق شان کرده بود حرف های تندی
زد .او روزهای اوج محاصره حلب ،این شـــهر را ترک نکرد و از نزدیک شـــاهد اتفاقاتی بود که بر سر
ســـوریه و ایران در ســـطح مقامات ارشد سیاسی باقی مانده است؛ ایا بهتر نبود که از لوازم و ابزارهای
این شـــهر امده بود .محاصره به حدی تنگ شـــد که فقط فرودگاه حلب و مناطقی از غرب شهر تحت
حرف هایم را تایید کرد و گفت« :معتقدم در مســـاله فرهنگی و ارتباط بین دو ملت کوتاهی کرده ایم.
خود دراوردند ،امکانات نظامی و جنگجویان خارجی به راحتی به داخل مرز می امدند و همین کار
فرهنگی به عنوان یکی از مهم ترین کانال های ارتباطی بین دو ملت استفاده می کردید؟ بثینه شعبان
ما هیچ چیزی از گذشـــته و ارتباط تمدنی خودمان به هم نگفته ایم و جوان های ما تصاویری که از دو
کشـــور سوریه و ایران دارند برامده از چیزی است که رسانه های غرب به خوردشان دادند».
کنترل ارتش ســـوریه باقی مانده بود .وقتی مسلحین مســـیرهای ارتباطی با مرز ترکیه را به تصرف
ازادسازی را سخت کرده بود .استاندار حلب همچنین از سرقت صنایع نساجی شهرک صنعتی شیخ
نجار در روزهای جنگ گفت .به ادعای او در زمان جنگ گروه های فنی و مهندســـی از ترکیه به این
در جلسه با ابوعبدالله ،یکی دیگر از مقامات ارشد حزب بعث هم حضور داشت؛ عبدالطیف عمران،
او تالش مستندسازان ایرانی برای رساندن صدای مردم سوریه را ستود و در این باره گفت« :دوستان
شهرک می رفتند و تجهیزات فنی کارخانه ها را به سرقت می بردند .شهرک صنعتی شیخ نجار در 15
خودش داشت و معتقد بود که در سوریه اگرچه تکثر سیاسی نداریم اما تکثر اقتصادی وجود دارد.
اما همچنان بین دو ملت ،ان انســـجام الزم صورت نگرفته اســـت .مردم هر دو کشـــور باید فرهنگ
صنایع سبک در این منطقه وجود دارد و از سال 1985میالدی در صدر شهرک های صنعتی سوریه
اســـتاد دانشگاه و ســـردبیر روزنامه الوصل .نکته جالب اینکه او مواضع تندتری نسبت به هم حزبی
او معتقد بود که نسبت سیاسیون با حزب بعث یک ارتباط مبنایی است و در سوریه 14حزب داریم
که قدرت حزب بعث در بین همه احزاب اشـــتراکی است.
این اولین نشست اهالی رسانه با مقامات سوریه بود ،اما هر چه جلسه پیش می رفت ،شدت و حرارت
ایرانی مســـتندهایی داشتند و در ایام جنگ کارهای مشترکی در حوزه مستند و فیلمسازی داشتیم
همدیگر را تجربه کنند و با هم اشـــنا شوند .اگر این اشنایی صورت نگیرد ،رسانه ها تصویر خودشان
را خواهند ساخت».
بثینه شـــعبان هم مثل مدیران خودمان ریشـــه این مشـــکل را کمبود بودجه فرهنگی عنوان کرد و
وطن هتل نیست
کیلومتری حلب قرار دارد و به مســـاحت 44هزار هکتار است .انواع صنایع سنگین ،نیمه سنگین و
قرار گرفته بود .محاصره حلب در روزهای پایانی ســـال 2016شکسته شد .به استاندار حلب گفتم
ظاهرا جنگ نظامی تمام شـــده اســـت و حاال با دو جنگ روایت و جنگ اقتصادی طرف هستید و او
گفت که در این دو جنگ هم پیروز خواهیم شـــد چون ثابت کردیم مرد خالی کردن میدان نیستیم.
صدای مرگ بر اسرائیل به گوش شان رسید؟
بشـــار اسد در تمام 13سال پراشـــوب ،فقط پنج روز در سوریه
ﻭﻃﻦ ﻫﺘﻞ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﻭﻗﺘﯽ ﺧﺪﻣﺎﺗﺶ ﺧﻮﺏ ﻧﺒﻮﺩ ﺗﺮﮐﺶ ﮐﻨﯿﻢ.
ایستگاه اخر سفر شام لبنان بود .لبنانی ها به دو چیزشان می نازند؛ یکی زیبایی
عشق اباد ،پایتخت ترکمنستان افتتاح خواهد کرد .همین شد که بالفاصله وزیر
چند بار خواستند ترورش کنند ،در سه سال اول جنگ داخلی
حلب ســـرزمین عجیبی اســـت و مقاومتش قصه های عجیب
یکی از لبنانی ها می گفت فلسطینی ها با پذیرفتن پیمان اسلو ،هم تسلیم شدند
اشغالی فلسطین باشد .ما ۳۵خبرنگار که به اینجا امده بودیم ،به طیف های متنوع
محورهای نبرد میان ارتش سوریه و مسلحان بود .زندانی در ریف
توقف ماشـــین جنگی اسرائیل شـــد .در جنوب لبنان به موزه ملیتا رفتیم که در
نبود .روزهای بود که مســـلحان به نزدیکی دمشـــق رسیدند،
ﻣﺎ ﺍﯾﻨﺠﺎ ﺧﻮﺍﻫﯿﻢ ﻣﺎﻧﺪ.
ســـوریه ،میلیاردها دالر به دست مخالفانش دادند و از اتحادیه
کم نـــدارد .حاج یونس می گفت زنـــدان مرکزی حلب یکی از
اتحادیه عرب شرکت کرد و بن سلمان ،ولیعهد سعودی همانی
شمالی حلب .گفتم یعنی زندانی ها فرار کردند و محافظان دفاع
عـــرب اخراجش کردند .حاال او پس از 12ســـال در نشســـت
-که روزی نقشه سرنگونی اش را می کشید -شخصا به استقبال
او رفت .خبری که در فضای پیچیده سیاسی امروز ،نشانگانی
از تحوالت جدید در منطقه دارد؛ تحوالتی که برامده از مقاومت
مردم سوریه دارد 13 .سال پر اشوب از شروع فتنه ای می گذرد
که بحران شام را رقم زد و ان چیزی که باقی مانده ،همان جمله
روی دیوار در کوچه پس کوچه های حلب است که نوشته شده:
می کردند .گفت نه .محافظ و زندانی کنار هم دفاع کردند .حتی
بین شان زندانی هایی بود که دوره محکومیت شان تمام شده بود
اما ماندند و تبدیل به قلعه ای دفاعی شده بود .بیشتر که درمورد
قصه این زندان خواندم ،گویا قرار بوده یک کارگردان ســـوری از
قصه عجیب ان فیلمی بســـازد .اما نمی دانم چرا این ایده ناب و
فیلمی که از ان ساخته شد ،اوازه جهانی پیدا نکرد.
بیروت و دیگری مقاومتی که منجر به ازادی سرزمین های جنوب این کشور شد.
و هم به سرزمین شـــان نرســـیدند .اما مقاومت ما جنوب لبنان را ازاد کرد و باعث
ارتفاعات اقلیم التفاح ،سرزمین سیب های لبنانی ساخته بودند .انجا دانش اموزان
لبنانی را دیدیم که برای بازدید از موزه امده بودند و وقتی فهمیدند ایرانی هستیم،
برایمان «سالم فرمانده» خواندند .اخرین پرده از این روایت یک هفته ای باالخره در
مارون الراس کنار رفت؛ جایی که ما همه ایستاده بودیم و داشتیم به مرز لبنان با
فلسطین اشغالی در حدیقه االیران نگاه می کردیم .اینجا اسمش باغ ایران است،
چون ایرانی ها ان را ساخته اند .الی کوهن ،وزیر خارجه اسرائیل چندوقت پیش
اعالم کرد که به زودی در ۲۳کیلومتری مرز ایران ،ســـفارتخانه این کشـــور را در
تجهیزات روسی در نزدیکی قلعه حلب
حسین دیاب ،استاندار حلب
قلعه تاریخی حلب
مزار شهدای نبل
خارجه ایران ،امیرعبداللهیان به لبنان رفت تا پیام نمادینی برای ساکنان سرزمین
و گاه متضادی به لحاظ فکری و سیاســـی تعلق داشتیم .اما سفر به شام یکی از
غریب ترین نقاط در همه زمان ها و زمین ها ،در بعضی مســـائل به خصوص تقریبا
همه مان را به نتیجه گیری های یکسانی رسانده بود .شاید به همین دلیل بود که
وقتی در حدیقه االیران بودیم و دیدیم که ان سوی مرز یک هلی کوپتر درحال پرواز
اســـت ،بچه ها موبایل هایشان را که با ان فیلم می گرفتند غالف کردند و یکهو با
یکدیگر همصدا شدند« :مرگ بر اسرائیل» .هنوز شور حسینی شان کامال نخوابیده
بود که یکی از راهنماهای همراه مان صدایش بلند شد و گفت اقا این هلی کوپتر
اســـرائیلی نیست برای سازمان ملل است .همه خندیدیم اما دلخوش بودیم که
صدایی که بلند شده بود به ان سوی مرزها رسیده است. صفحه 15
جهان شهر
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۱۶
شنبه 30اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 3868
مدیرمسئول:محمدامین ایمانجانی -سردبیر:مسعود فروغی
تلفن وفکس )021( 62999495 :کدپستی۱۱۳۵۶۳۳۸۱۶ :
چاپ:چاپخانهدانشگاهازاداسالمی
نشانی:خیابانحافظ ،پایین تر ازجمهوری ،روبه روی ساختمان بورس ،ساختمان فرهیختگان ،طبقه سوم
ژئوپلیتیک جدید مواد افیونی مصنوعی
چرا امریکا در تالش است اپیدمی فنتانیل را متوقف کند؟
سجاد عطازاده
نظـارت بـر فعالیت هـای مشـکوک و اِعمـال سیاسـت های
واندا فلباب براون ،پژوهشـــگر ارشـــد موسسه بروکینگز
بخواهد تا وب سـایت هایی را که به طور غیرقانونی مواد افیونی
مترجم
«شـناخت مشـتریان خـود» اسـت .واشـنگتن بایـد از چیـن
مصنوعـی بـه امریکایی هـا یـا گروه هـای جنایتـکار مکزیکـی
ایاالت متحـــده در مقاله ای با عنوان «چرا امریکا در تالش
می فروشـند ،مسـدود کنـد .پکـن همچنین باید تشـویق شـود
است تا اپیدمی فنتانیل را متوقف کند؟» که در وب سایت
فارن افرز منتشرشده به بررسی «ژئوپلیتیک جدید مواد
تـا اسـتانداردهای قوی تـری را بـرای مقابلـه بـا پول شـویی
مـــاده مخدر فنتانیل که روزانه ســـبب مرگ 200نفر در
اتخـاذ کنـد .واشـنگتن می توانـد چنیـن درخواسـت هایی را با
در سـامانه های بانکـی و مالـی و شـیوه های تجـاری خـود
افیونی مصنوعی» پرداخته است .در این گزارش به تاثیرات
تهدیـد تحریم هـا پشـتیبانی کنـد .اقدامات تنبیهـی می تواند
امریکا اشاره شده است.
شـامل قطـع فعالیـت شـرکت های چینـی ناسـازگار در بـازار
بنابر تخمین ها زیان های اپیدمی مواد افیونی – صرف نظر
ایاالت متحـده و هـدف قـرار دادن مقامـات برجسـته صنایـع
از تلفات انســـانی ان – انقدر هنگفت است که نمی توان
دارویـی و شـیمیایی باشـد .در همیـن حـال ،مجریـان قانـون
دربرابر ان دســـت روی دست گذاشـــت .در سال 2020
ایاالت متحـده بایـد تـا حـد امـکان حداکثر قاچاقچیـان چینی
براوردها این هزینه را نزدیک به 1.5تریلیون دالر نشـــان
می داد .این درحالی است که میزان تجارت کاال و خدمات
و شـرکت های انهـا را مـورد تعقیـب قـرار دهنـد.
اقتصادی این کشور در سال 2019تنها 677.3میلیارد
کارامـد باشـد ،البتـه همـه پیشـنهادهایی که پیش تر ذکر شـد
فلباب براون در مقاله خود با تاکید بر ناتوانی ایاالت متحده
ماننـد لیندسـی گراهـام ،سـناتور کارولینای جنوبـی توصیـه
راهکارهایی را برای حل این موضوع مطرح کرده است.
به عنـوان سـازمان های تروریسـتی خارجـی در کنـار تخصیص
در مکزیـک نیـز کنش هـای سیاسـتی ایاالت متحـده می تواند
ایاالت متحده با مکزیک به عنوان یکی از شـــرکای بزرگ
در ایـن کشـور قابل اجـرا نیسـتند .سیاسـتمداران امریکایـی
دالر بوده است.
کرده انـد کـه دولـت ایاالت متحـده ،کارتل هـای مکزیکـی را
در مدیریـــت سرمنشـــا این مـــاده در چیـــن و مکزیک،
عنـوان فعلـی سـازمان های جنایی فراملی بـه انها معرفی کند.
انجام این کار امکان جمع اوری اطالعات بیشتر و حتی انجام
ایاالت متحده اکنون با مرگبارترین اپیدمی مواد مخدر در تاریخ
حملـه نظامـی به ازمایشـگاه های فنتانیـل را فراهم می کند اما
خود روبه رو شده اســـت .مصرف بیش ازحد مواد مخدر سبب
تعـداد اهـداف واقع بینانـه محـدود خواهـد بود و حملـه به انها
شده تنها در بازه زمانی بین اگوست 2021تا اگوست 2022
بیشتر از 100هزار امریکایی جان خود را از دست بدهند .طی
کارتل هـا را بـرای مـدت طوالنـی دچـار مشـکل نخواهـد کـرد.
چند سال گذشته ،مرگ ومیر ناشی از مواد مخدر در این کشور
بـه علاوه ،تخصیـص عنـوان سـازمان تروریسـتی خارجـی بـه
دوبرابر شده است و در بیشتر این مرگ ها ردپای فنتانیل دیده
ایـن کارتل هـا چیـزی بـه رژیـم تحریم هـا و ابزارهـای اطالعاتی
برای مقابله با این بحران ،دولت ایاالت متحده نه تنها با استفاده
ایاالت متحـده در مکزیـک را پیچیـده خواهـد کـرد.
می شود که روزانه جان 200امریکایی را می گیرد.
از نیروی پلیس به مقابله با فروشندگان فنتانیل می پردازد ،بلکه
مالـی اضافـه نمی کنـد .درواقـع ،ایـن امـر فقط سیاسـت های
با هم همکاری می کردند .در سال ،2019مقامات چینی در
پیش ساز هستند .انچه مشخص است این است که کنشگران
مقابل او کرنش کرد و سینفوئگوس را به مکزیک بازگرداند؛ جایی
ایاالت متحده درمقابل می تواند بازرسـی های مرزی را تشـدید
چینی از طریق شبکه های غیررسمی مالی و تجاری نقش مهمی
که او بالفاصله تبرئه شـــد .دولت مکزیک سپس قانون امنیت
کنـد حتـی اگـر ایـن کار بـه قیمت کند شـدن تجـارت قانونی و
فنتانیـــل به مصرف کنندگان و فروشـــندگان در ایاالت متحده
هم افزایش انواع اشکال پرداختی است :در ازای پیش سازهای
را بیش از پیش دچار مشکل می کند .در ماه مارس ،لوپز اوبرادور
فاسدشـدنی مکزیـک تمـام شـود .در حالـت ایـده ال همکاری
بااین حال از ان زمان قاچاقچیان چینی با تغییر مسیر عملیاتی
در بازار سیاه ،به ویژه چوب و حیوانات حفاظت شده را در اختیار
دروغی که نه تنها توسط وزارت دادگستری ایاالت متحده بلکه
امـــا تالش هایی که تاکنون برای تحدید عرضه این ماده انجام
برخالف مواد مخدری مانند متامفتامین که به طور گســـترده
از این کار به پایداری اقتصادی ،امنیت غذایی و تنوع زیستی
اخیر ،او بار دیگر تهدید کرده اســـت که ماموران امریکایی را از
فنتانیل را می توان از طیف گســـترده ای از مواد شیمیایی که
زنجیره تولید فنتانیل اغلب توسط بازیگران کوچک و متوسط
جهانی بیماری های مشترک بین انسان و دام نیز اشاره کنیم.
اقداماتی را هم برای پیشـــگیری از مصـــرف این مواد و درمان
اثرات سوء ان انجام داده است .ب ا وجود این رشد مداوم اپیدمی
فنتانیل نشـــان می دهد که این اقدامات کافی نیست .از انجا
که تمام فنتانیل مورد اســـتفاده در ایاالت متحده در خارج از
این کشور تولید می شود ،جلوگیری از ورود این ماده به داخل
خاک امریکا ضروری است.
شده ،راه به جایی نبرده است ،زیرا مواد افیونی مصنوعی مانند
استان هبی از اطالعات دریافتی از سمت ایاالت متحده برای
دستگیری و محکوم کردن 9قاچاقچی به دلیل ارسال مستقیم
استفاده کردند.
خـــود در مکزیک ،از اعمال کنترل هـــای نظارتی گریخته اند.
در دستان سندیکاهای جرائم سازمان یافته چینی قرار دارند،
بســـیاری از انها دارای کاربرد های تجاری قانونی نیز هستند،
فعال در صنایع شیمیایی و دارویی این کشور ،از کسب وکارهای
مواد شیمیایی دشوار و غیرعملی است .عالوه بر این هنگامی که
پیش ســـازهای فنتانیل را به کارتل هـــای مواد مخدر چینی یا
تولید کرد .این امر بدان معناست که محدود کردن عرضه این
مسئوالن امر ورود مواد افیونی مصنوعی یا مواد تشکیل دهنده
انهـــا را ممنوع یا محدود می کنند ،تولیدکنندگان به ســـادگی
دستورالعمل های خود را تغییر می دهند.
عنصر دیگری هم که درباره ان زیاد صحبت نشـــده است اما به
همین اندازه کار دولت امریکا را برای ممانعت از ورود فنتانیل
دشـــوار می کند ،از مولفه های ژئوپلیتیک ناشی می شود ،زیرا
قاچاقچیان چینی قرار می دهند .بنابراین اسیب بالقوه ناشی
جهانی بســـیار شدید است؛ به عالوه باید به پتانسیل گسترش
گیر کرده در دهه 50
توسط بخش هایی از دولت خود او نیز کامال رد شد .در هفته های
نگـه دارد و امـکان بازرسـی های مشـترک در مناطـق دور از مرز
مکزیک اخراج خواهد کرد.
با تهدید دولت مکزیـــک به خروج از ابتکار مریدا -چهارچوبی
دوجانبـــه برای همکاری امنیتی که از دســـامبر 2008برقرار
کافـی قـوی خواهـد بود تا گذرگاه های مـرزی قانونی را کارامد
را هـم فراهـم کنـد .بااین وجـود ،اگـر مکزیک از عمـل به عنوان
یـک شـریک قابل اعتمـاد خودداری کنـد ایاالت متحده باید به
ابتـکار خـود بازرسـی های مرزی را تشـدید کند.
هزینـــه اقتصادی اپیدمی مواد افیونـــی – صرف نظر از تلفات
است -دولت ایاالت متحده سخت تالش کرد تا بر سر یک توافق
مکزیکی ارســـال می کنند .کارتل ها نیز مواد شـــیمیایی را به
نامطلوب نیســـت ،اما سیاست مواد مخدری ایاالت متحده در
تفسیر بســـیار مضیقی از این توافق داشته اند :ایاالت متحده
نزدیک به 1.5تریلیون دالر نشـــان می داد .این درحالی است
منتقل می کنند.
حاکمیت قانون در مکزیک بسیار فراتر از تلفات انسانی جنگ
از فراریان مکزیکی را در خاک ایاالت متحده دســـتگیر کرده و
2019تنها 677.3میلیارد دالر بوده است که 387.8میلیارد
موجبات مرگ ساالنه حدود 30هزار نفر را فراهم کرده و 112
جلوگیری کند؛ این در حالی اســـت که مکزیک در خاک خود
مورد مکزیک هم از بسته های مشتمل بر اهرم فشار مانند صدور
است را انجام خواهد داد.
همکاری مکزیک با ایاالت متحده اسیب می زنند ،استفاده کند.
کوچک خانگی ،اغاز می شـــود .این مشاغل به ظاهر قانونی،
فنتانیـــل نهایی تبدیل و ســـپس ان را به بـــازار ایاالت متحده
اگرچه روابط امریکا با مکزیک به اندازه روابط واشنگتن و پکن
این کشور نیز با موانع جدی روبه رو است .پیامدهای فروپاشی
برای خارجی ها سخت است که تصویر واضحی از وضعیت فعلی
مواد مخدر در این کشور بوده است؛ جنگی که از سال 2017
داشته باشند ،اما از زمان محاکمه 2019در هبی ،هیچ تعقیب
هزار نفر نیز در همین دوران مفقود شـــده اند .عالوه بر کنترل
اجرای قوانیـــن انتظامی مربوط به مواد مخدر در داخل چین
مبدا بیشتر فنتانیل جهان و مواد شیمیایی پیش ساز ان چین
فعلی انها کنترل موثر تولید فنتانیل را بسیار دشوار می سازد.
مواد شیمیایی پیش ساز به کارتل های مکزیکی انجام می دهد.
ش از این هم محدود
همکاری انتظامی واشنگتن و پکن که پی
مواد مخدر ،کارتل های مکزیکی محصوالت موردعالقه موجود
ادعا کرد که هیچ گونه ماده فنتانیل در مکزیک تولید نمی شود،
مجریـان قوانیـن انتظامـی ایاالت متحـده و مکزیـک به انـدازه
انسانی ان – انقدر هنگفت است که نمی توان در برابر ان دست
قضایی برجسته ای در این حوزه در چین صورت نگرفته است.
یا مکزیک هستند؛ کشـــورهایی که سیاست ها و اولویت های
در پول شویی برای کارتل های مکزیکی دارند .نکته قابل توجه
ملی را تصویب کرده است که همکاری با ماموران ایاالت متحده
ایجاد مشـکالت جدی در مسـیر صادرات محصوالت کشاورزی
به عالوه به نظر نمی رسد که چین کاری برای جلوگیری از صدور
تجارت مواد مخدر ،کارتل های فعال در مکزیک دامنه اخاذی
خود را نیز گســـترش داده اند و حتی بر بخش هایی از اقتصاد
رسمی کشور تسلط یافته اند .انها اکنون دستی در کشاورزی،
جانشین با مکزیک مذاکره کند .بااین حال مقامات مکزیکی،
باید تقاضای داخلی مواد مخدر را کاهش دهد ،تعداد بیشتری
از ســـرازیر شدن ســـاح و پول غیرقانونی به جنوب به مکزیک
و بدون اینکه به امریکا اجازه ورود دهد ،هر انچه خواســـتار ان
درحالی کـــه مقامـــات مکزیکـــی اداره مبارزه با مـــواد مخدر
ایاالت متحده را در خاک خود بســـیار محـــدود کرده اند ،اما
که میزان تجارت کاال و خدمات ایاالت متحده و مکزیک در سال
دالر ان صادرات مکزیک به واشنگتن است .واشنگتن باید در
کیفرخواســـت علیه مقامات مکزیکی و سیاستمدارانی که به
ایاالت متحده به جای اینکه از حسابرسی از مقامات جنایتکار
مانند سینفوئگوس ،وزیر دفاع سابق مکزیک اجتناب کند باید
این انفعال تصادفی نیست .دستگیری ها در هبی زمانی انجام
شیالت ،چوب بری ،معدن و تامین اب دارند .حمله انها به قدرت
عـــدم وقوع تحولی در روابط دو طـــرف ،دورنمای تغییر مثبت
امـــا با کاهش این امید تمایل چین برای هماهنگی با مقامات
تالش هـــای تهاجمی فزاینده برای نفوذ در انتخابات و نفوذ در
همکاری کرده انـــد .بااین حال ،دولت مکزیـــک با گروه های
امریکا در زمینه انتظامی همکاری ندارد .اگرچه ممکن اســـت
درحقیقـــت پکن همکاری در مبارزه بـــا مواد مخدر را تابعی از
اندرس مانوئل لوپز اوبرادور ،رئیس جمهور مکزیک پس از روی
تحقیقات اخیر رویترز نشان می دهد ،مکزیک خود را درباره انبوه
مکزیکی و چینیِ ،صرف توقیف محموله های مواد مخدر کارامد
به این بحران شـــدید رسیدگی خواهد کرد؛ منظور او اقدامات
ارام کند .در حقیقت ،دولت ترامپ به مکزیک درسی باارزش اما
این قاچاقچیان را هدف قرار دهند و ســـعی کنند جریان های
بود ،در ســـال های اخیر به کلی از بین رفته اســـت و در صورت
چندانی هـــم در ان وجود ندارد .دولـــت مکزیک هم دیگر با
مجموعه ای از نشســـت های دوجانبه سطح باال در ماه اوریل
مســـیری را برای افزایش همکاری ها بین دوطرف باز کند ،اما
مشخص نیست که ایا این جلسات سبب اقدامات موثر مسئوالن
مکزیکی خواهند شد یا خیر.
با وجود این دولت بایدن هنوز هم کارهای بســـیار بیشـــتری
می تواند انجام دهد .واشنگتن هنوز گزینه های ناشناخته ای
شد که پکن همچنان امیدوار بود روابط با واشنگتن بهبود یابد
ایاالت متحده در زمینه مواد افیونی نیز از بین رفته است.
روابط ژئواستراتژیک خود می داند .برخالف دولت ایاالت متحده
که به دنبال جدا کردن این موضوع با ژئوپلیتیک اســـت ،پکن
رئیـــس مجلس نمایندگان امریکا به تایـــوان ،این کار را انجام
اما او به استثنای ایجاد یک گارد ملی جدید -اخرین مورد از یک
وسیعی از منافع خود دست خواهد کشید .دولت بایدن هم در
ماهیگیری غیرقانونی یا سایر فعالیت های غیرقانونی است.
می نگرد .پکن حتی قبل از سفر سال گذشته نانسی پلوسی،
می داد و پس از این سفر نیز به طور رسمی به همه همکاری های
اقدامـــات تنبیهی ایاالت متحده علیه چیـــن ،مانند تحریم و
کوتاه مدت بیان نکرده است.
شـــرقی و اقیانوس ارام نیز که پکن قاچاق مواد مخدر را بسیار
مشـــغول درگیری با یکدیگر باشند ،انها درنهایت به توازن قوا
جدی می گیرد ،تعامل این کشـــور با مقامات خارجی بســـیار
امروز ایجاد کرده اســـت ،در مقابـــل امواج مرگ ومیر بعدی به
رده های باالی ســـندیکاهای جنایتکار انجام می دهد؛ البته
ساخت چین
هرگز چشم انداز روشـــنی درباره چگونگی تثبیت وضعیت در
به سمت مرزهای امریکا را سرکوب کند ،ایاالت متحده از طیف
این روند دست به تغییر نزده است.
بستن دروازه های سیالب
که معموال ناشـــی از شـــکار غیرقانونی ،قاچاق حیات وحش،
این امر مستلزم واردکردن طیف وسیعی از ادارات و اژانس های
ایاالت متحده برای ایجاد یک رویکرد تمام-دولتی اســـت که از
سازمان های اطالعاتی ایاالت متحده ،وزارت امور خارجه ،وزارت
ظاهرا دولت مکزیک بر این امید است که اگر بگذارد کارتل ها
در حـال حاضـر ،احتمـال همـکاری بیشـتر ایاالت متحـده بـا
دفاع و ســـازمان خدمات ماهـــی و حیات وحش ایاالت متحده
خواهند رســـید و خشـــونت فروکش خواهد کرد .اما درگیری
انـدک اسـت .امـا واشـنگتن بایـد بـه تلاش خـود ادامـه دهـد.
فنتانیـــل -قاچاق حیات وحش ،ماهیگیـــری غیرقانونی و- ...
اصلی ای که باعث بســـیاری از خونریزی ها شده است -جنگ
چیـن یـا مکزیـک در زمینـه مبـارزه بـا تجـارت فنتانیـل بسـیار
دیپلمات هـای ایاالت متحـده بایـد از براسـاس تمایـل چیـن
شروع می شـــود .با نگاهی بهتر به شاخه های مختلف تجارت
ایاالت متحـــده همچنین تصویر بهتـــری از پیوندهای موجود
دولت چین در داخل و خارج از این کشور به ندرت اقدامی علیه
وحشـــیانه بین کارتل «ســـینالوا» و رقیب اصلـــی ان ،کارتل
بـرای جلـوه کـردن به عنوان یـک رهبر جهانـی در عرصه مبارزه
بین جنایات ســـازمان یافته و دولت های خارجی ازجمله چین
مگـــر اینکه انها به مجموعه محـــدودی از منافع اصلی دولتی
شده و به سایر نقاط امریکای التین ازجمله شیلی ،نیز گسترش
تصویری از سـختگیری خود درباره مواد مخدر به دیگران ارائه
داخل دولت ایاالت متحده نیـــز در این میان موثر خواهد بود
انچه سبب بدتر شدن اوضاع شده است ،این است که مکزیک
به جنوب شـرق اسـیا که باعث ایجاد یک اپیدمی ویرانگر مواد
کرده اســـت .لوپز اوبرادور فشـــار ایاالت متحده بر کارتل ها را
جنوب شـرقی اسـیا قـرار دارد .ایاالت متحـده می توانـد بـا ایـن
«خالیسکو نیو جنریشن» -نه تنها فروکش نکرده ،بلکه تشدید
تجـــاوز کنند .این گروه های جنایتـــکار خدمات متنوعی را به
یافته است.
و حزب کمونیســـت چین درارتباط هســـتند ارائه می د هند.
به طـــور نظام مند همکاری انتظامی بـــا امریکا را از درون تهی
مشـــاغل قانونی ،ازجمله به شرکت هایی که با مقامات دولتی
قطع تولید فنتانیل در مبدا ان به معنای توقف تولید این ماده در
تالش های انجام شـــده برای تنظیم گری بهتر مواد شیمیایی
تا کنترل داروهای کالس فنتانیل را تشدید کرده و در این زمینه
ساختارهای انگیزشی که مقامات چینی در ان فعالیت می کنند،
چین است .از سال ،2015انها پکن را تحت فشار قرار داده اند
بود که بسیاری از جوانان را به سمت کارتل ها سوق می دهند.
سری تغییرات ناگهانی سازمانی در نیروهای امنیتی مکزیک-
زمان ان فرارسیده اســـت که واشنگتن در این زمینه دست به
مقامات ایاالت متحده مدت هاست به این نکته پی برده اند که
ازمایشگاه های فنتانیل به گونه ای اماده می کند تا واشنگتن را
نخواهد بود .مقامات امریکایی باید تمام امپراتوری های تجاری
به بحران فنتانیل از دریچه رقابت فزاینده خود با ایاالت متحده
گزینشی ،خودخواهانه و تابع منافع ژئوپلیتیکی بوده است.
چشم هم نخواهد امد.
جنایتکار و تاجر فنتانیـــل انها مقابله نمی کند .همان طور که
با توجه به مجموعه های اقتصادی متنوع شـــبکه های جنایی
بازیگـــران جنایتکار درگیر در تجارت فنتانیل تجدیدنظر کند.
اجتماعی و اقتصادی برای مقابله بهتر با نیروهای ســـاختاری
و تهدیـــد اعمال تحریم علیه بازیگـــران دولتی و خصوصی در
اقدام بزند؛ مگر نه نرخ های مرگ ومیر بی سابقه ای که فنتانیل
هم با شـــعبه تحقیقاتی وزارت امنیـــت داخلی ایاالت متحده
تاســـف بار اموخته است :تا زمانی که مکزیک جریانات مهاجر
کیفرخواست ،این وضعیت را تغییر دهد ،حتی در اسیای جنوب
این کشـــورها .امریکا همچنین می تواند اقدامات اطالعاتی و
تعداد بیشتری از انها را دستگیر کند.
درعین حال ،مقامات ایاالت متحده باید در اقدامات خود علیه
درامـــدی انها را به طـــور عمده قطع کننـــد؛ جریان درامدی
در اختیار دارد تا همکاری قوی تری را از سوی مقامات چینی و
انتظامی بیشـــتری را با یا بدون همکاری خارجی اتخاذ کند.
نهادهای دولتی به خود گرفته است.
کار امدن در سال ،2018متعهد شد که با «اغوش باز و نه گلوله»
انتظامی خود با ایاالت متحده پایان داده اســـت .بعید اســـت
مکزیکی ایجاد کند ،مثال ارائه ترکیبی از پیشنهادهای سازنده
دولتی و جامعه مدنی نیز اشکال جدید و گستاخانه تری ازجمله
بعضا به اشتراک گذاری اطالعاتی با امریکا پرداخته و در مواقعی
روی دســـت گذاشت .در ســـال ،2020براوردها این هزینه را
پیش ساز و انالوگ های فنتانیل نیز به دلیل فساد سیستمیک و
عامل تشدید خشونت می داند و دیدگاه دهه پنجاهی او درباره
با مواد مخدر در چشـم جهان ،عمل کنند .چین دوسـت دارد
دهد اما به دلیل ورود مداوم پیش سازهای متامفتامین چینی
به دست خواهد اورد .به اشـــترا ک گذاری اطالعات بیشتر در
و درعین حـــال ،نقش ماموران ویژه ســـازمان خدمات ماهی و
حیات وحش را در گروه های ویژه مبارزه با جرائم سازمان یافته
مخدر در این منطقه شـده اسـت ،پکن مورد انتقاد کشـورهای
افزایش خواهـــد داد .در کنار این تالش ،قاچاق حیات وحش
کشـورها و همچنین با اسـترالیا و نیوزیلند متحد شـود تا چین
تعیین شود تا به مقامات مربوطه این فرصت داده شود تا دست
باید به عنوان یک جرم اصلی برای صدور مجوز اســـتراق سمع
سیاســـت و امور خارجی حول محدود کـــردن هرگونه حضور
را در مجامع چندجانبه تحت فشـار قرار دهد .درخواسـت های
درمجموع این شرایط فضای زیادی را برای شبکه های جنایی
2020زمانی که ایاالت متحده ســـالوادور سینفوئگوس ،وزیر
اجرایـی کـردن سـامانه های نظارتـی بهتـر بـرای مقابلـه با مواد
هزینه مطلق یا نســـبی زیادی نخواهد داشـــت و مطمئنا برابر
کرد و ســـپس این قوانین را به مواد شیمیایی پیش ساز اصلی
مختلف ازجمله در قاره امریکا گسترش دهند .شواهدی وجود
مخدر دســـتگیر کرد ،لوپز اوبرادور تهدید کرد که همه ماموران
ازجملـه بهتریـن اقداماتـی کـه ایاالت متحـده و کشـورهای
فنتانیل درحال حاضر بر زندگی و جامعه امریکا تحمیل می کند.
برای مدتی ایاالت متحده و چین حتی برای کشف مواد مخدر
اب های امریکای التین بعضا حامل مواد مخدر و مواد شیمیایی
عملکرد جدی تری داشـــته باشد .در ابتدا به نظر می رسید این
تالش ها به ثمر نشســـته است .در سال ،2019چین شروع به
اعمال محدودیت هایی برای کل کالس مواد افیونی مصنوعی
مورد استفاده در تولید این مواد افیونی مصنوعی هم تعمیم داد.
با مشکل مواجه شده است.
چینی ایجاد کرده اســـت تا دامنه فعالیـــت خود را در مناطق
دارند که نشـــان می دهند کشـــتی های ماهیگیری چینی در
غیراقتصادی ایاالت متحده در کشـــورش می چرخد .در سال
دفاع ســـابق مکزیک را به دلیل تبانی با یک کارتل شرور مواد
انتظامـــی امریکایی را از خاک مکزیک اخراج خواهد کرد و به
همکاری با مقامات ایاالت متحده پایان می دهد .واشنگتن در
هماهنـگ از پکـن بـرای اقـدام علیـه مـواد مخـدر مصنوعـی و
مخـدر مصنوعـی بایـد در ایـن زمینه اجرایی شـوند.
دیگـر بایـد بـه دنبـال اجرایـی کـردن ان باشـند اسـتفاده از
سـامانه های خودتنظیم گـری فعـال در زمینـه شناسـایی و
به جمع اوری اطالعات بزنند.
حرکت در این مســـیر مستلزم تغییر طرز فکر است؛ اما این کار
با کســـری از هزینه ای خواهد بود که اپیدمی غیرقابل کنترل
تنهـــا یک رویکرد کل گرای دولتی در داخل و خارج از کشـــور
می تواند با توجه به ابعاد عظیم این بحران کارامد شود. صفحه 16