روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۶۷

‫رهبر انقالب در دیدار با کارگزاران حج تبیین کردند‬ ‫همین صفحه‬ ‫مرگ مولف‬ ‫در تولید کتاب کودک‬ ‫روزنامهخبری ‪،‬تحلیلی‪ ،‬دانشگاهیصبح ایران‬ ‫صدای نخبگان‪ ،‬نگاه جوانان‬ ‫‪16‬صفحه‬ ‫‪ ۳۰۰۰‬تومان‬ ‫شماره مسلسل‪4605‬‬ ‫‪460‬‬ ‫در سال ‪ ۱۴۰۱‬نزدیک به ‪ ۷۰‬درصد اثار کودک ترجمه ای بوده اند‬ ‫تیراژ اثار پرطرفدار تالیفی بعضا یک دهم دوران اوج است‬ ‫صفحه ‪۱۳‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت‪۱۴۰۲‬‬ ‫‪ ۲۷‬شوال ‪1444‬‬ ‫‪ ۱۸‬می ‪2023‬‬ ‫شماره ‪386۷‬‬ ‫‪w w w . F d n . i r | Thu | 18 May 2023 | vol.14 | No. 3867 | 16 Pages‬‬ ‫اب سیستان‬ ‫داستاناب‬ ‫عهدشکنی خارجی‬ ‫کم کاری داخلی‬ ‫روابط ایران و روسیه می تواند حداقل در ‪ ۴‬حوزه دیگر و با پروژه های واقعی گسترش یابد‬ ‫این ریل ادامه دارد‬ ‫‪۲‬‬ ‫صفحه ‪۱۶‬‬ ‫مدیر کل امور پژوهشی و پروژه های تحصیالت تکمیلی دانشگاه ازاد خبر داد‬ ‫ارتقای رتبه های علمی نشریات‬ ‫دانشگاه ازاد در رتبه بندی سایمگو‬ ‫رهبری‬ ‫رهبر انقالب صبح روز گذشـــته‪ ،‬در استانه اعزام حجاج‬ ‫بیت الله الحرام به سرزمین وحی‪ ،‬با مسئوالن‪ ،‬کارگزاران و‬ ‫جمعـــی از زائران خانه خدا‪ ،‬دیدار کردند که در ادامه متن بیانات‬ ‫رهبر انقالب در این جلسه را می خوانید‪.‬‬ ‫الرحیم‬ ‫الرحمن ّ‬ ‫بسمالله ّ‬ ‫نبینا‬ ‫و‬ ‫دنا‬ ‫ســـی‬ ‫علی‬ ‫ـــام‬ ‫الس‬ ‫و‬ ‫اله‬ ‫الص‬ ‫و‬ ‫العالمین‬ ‫رب‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫الحمد لله ّ‬ ‫ّ‬ ‫ّ‬ ‫محمد و علی الـــه االطیبین االطهرین‬ ‫ابی القاســـم المصطفی ّ‬ ‫بقیهاللهفیاالرضین‪.‬‬ ‫سیما ّ‬ ‫المنتجبین ّ‬ ‫خیلی خوش امدید بـــرادران و خواهران عزیز؛ به خصوص جمع‬ ‫شما خانواده های معظم و مکرم شهیدان و همچنین بالخصوص‬ ‫خدمتگزاران به فریضه عظیم حج و حج گزاران عزیز‪ .‬به مناســـبت‬ ‫شهادت حضرت امام صادق(سالم الله علیه) به هم ه حضار محترم‬ ‫تسلیتعرضمی کنم‪.‬‬ ‫در مساله حج یک اصل اساسی برای همه‪ ،‬هم برای حج گزار‪ ،‬هم‬ ‫برای خدمتگزار‪ ،‬عبارت است از فهم اهمیت حج؛ [اینکه] حج در‬ ‫مجموعه نظام اســـامی و در مجموعه عباداتی که انسان انجام‬ ‫می دهد چه اهمیتی دارد؛ این مهم اســـت‪ .‬اهمیت حج را [باید‬ ‫فهمید]‪.‬یک وقتیکسفریاستانسانانجاممی دهد؛خبدر‬ ‫این سفر ممکن است زیارت هم باشد‪ ،‬سیاحت هم باشد‪ ،‬تجارت‬ ‫هم باشد؛ یک وقت نه‪ ،‬مساله فراتر از یک سفر است؛ مساله یک‬ ‫مسالهجهانی‪،‬یکمسالهبین المللی‪،‬یکمسالهتمدنیدرمعارف‬ ‫اسالمی است‪ .‬حج را با این چشم باید نگاه کرد و دید‪.‬‬ ‫حـــاال ایات حج متعدد اســـت در قران‪ ،‬و هـــر کدام هم یک نکته‬ ‫‪۳‬‬ ‫سینمای امریکا جامعه این کشور را ‪ ۱۰‬برابر واقعیت ان همجنسگرا بازنمایی می کند‬ ‫شیطان پشت دوربین‬ ‫رهبر انقالب در دیدار با کارگزاران حج تبیین کردند‬ ‫حج؛نمایشگاهِنهبهنژادپرستیوتمایزطبقاتی‬ ‫که خیلی ظاهر است‪ ،‬اما از چشم انسان پوشیده می ماند؛ یکی از‬ ‫انها همین قضیه اســـت‪ .‬شارع مقدس همه احاد امت اسالمی را‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫الحج»‪ .‬در این کلمه «ناس»‬ ‫«و اَذِّن فی النّاس بِ َ‬ ‫[خطاب می کند]‪َ :‬‬ ‫همنکاتیوجوددارد‪،‬نمی خواهمحاالواردبشوم‪.‬درچندایهشریفه‬ ‫قران بحث «ناس» است‪ ،‬بحث «مومنین» نیست؛ یکی همین ایه‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫الحج؛ مال احاد مردم و همه بشریت‬ ‫[اســـت]‪َ :‬و اَذِّن فی النّاس بِ َ‬ ‫است‪ .‬ندای حضرت ابراهیم خطاب به همه بشریت بود‪ .‬در روایت‬ ‫ السالم) وحی فرمود‬ ‫دارد که وقتی خداوند متعال به ابراهیم (علیه ّ‬ ‫کهمردمرادعوتکن‪،‬رفترویکوهابوقُبیسوگفت«ا َُّی َهاالنّاس»؛‬ ‫ِ‬ ‫بحثکسانینیست کهبهمناعتقاددارند‪،‬منراقبولدارند؛همه‬ ‫بشریت را دعوت کرد به حج‪ .‬در طول تاریخ‪ ،‬در طول زمان‪ ،‬تا وقتی‬ ‫این اعمالی که در حج هست ‪-‬این احرام و این طواف و این نماز و‬ ‫این سعی و این عرفات و این مشعر و این اعمال منی و مانند اینها‪-‬‬ ‫بر طبق این دانسته ها عمل کردیم‪ ،‬پیش رفتیم‪ .‬ما االن در سطح‬ ‫خوبـــی داریم؛ همین که امریکایی ها خیلـــی از ان عصبانی اند‬ ‫هر کدام یک بابی است‪ ،‬یک دریچه روشنگر و منورکننده ای است‬ ‫می کند‪ .‬این جوری باید حج رفت‪ ،‬این جوری باید حج کرد‪.‬‬ ‫دنیا چه خبر است‪ .‬حج ان نقط ه اساسی است که شما می توانید‬ ‫نگرانی ها را دیگر نخواهیم داشت‪.‬‬ ‫به سوی عالم معنا و عالم غیب که دل شما از این دریچه استفاده‬ ‫کسانیکهمسئولکاربودندحواس شانجمعبوده؛می فهمیدند‬ ‫یک مســـاله مهم در مورد حج‪ ،‬نگاه جهانی و فراســـرزمینی احاد‬ ‫این را پیدا کنید‪.‬‬ ‫خواسته است که نگاه شان‪ ،‬نگاه فراسرزمینی باشد‪ .‬طبعا انسان‬ ‫کشورهایمتمایلبهفالنسیاستمی ایند‪،‬ازکشورهایمتمایلبه‬ ‫مسلمان اســـت؛ از این نباید غفلت کرد‪ .‬اسالم از احاد مسلمان‬ ‫با مسائل بلندمدت و کوتاه مدت و روزمره زندگی مواجه است؛ در‬ ‫این تردیدی نیست‪ ،‬از این گزیری نیست اما در این منحصر نباید‬ ‫به فرزندان تان‪ ،‬به اینده تان ‪ ،‬به شـــغل تان‪ ،‬به اینده کشورتان‪ ،‬به‬ ‫کنید؛ تعلیم اسالم این اســـت‪ .‬یک روایتی من اینجا یادداشت‬ ‫ السالم) است؛ البته روایت‪ ،‬طوالنی تر از این است؛‬ ‫صادق (علیه ّ‬ ‫این روایت در وســـائل‪ ،‬ابواب «وجوب الحج» اســـت‪ .‬توجه کنید‬ ‫فالنسیاستدیگرمی ایند‪،‬همه جورادممی اید‪.‬شمامیداندارید‪،‬‬ ‫مسجدالحرامیکجمعیتمیلیونیجمعمی شوندنمازمی خوانند‪،‬‬ ‫شماهمدر ِ‬ ‫هتلخودتباپنجاهنفرادمنمازبخوانید‪،‬ایننمی شود‪.‬‬ ‫مجالدارید‪،‬برایاینکهازمسائلجهانازنزدیکاشنابشوید‪،‬نهاز‬ ‫طریق فالن روزنام ه دروغگو و درو غ نویس یا فالن خبرگزاری کذاب‬ ‫خبیثیکهدرسطحدنیااخبارپخشمی کند‪،‬شایعاتدروغپخش‬ ‫می کند‪،‬واقعیاتراوارونهمی کند‪.‬ازنزدیکمی توانیدبفهمید؛حج‬ ‫این است دیگر؛ حج را با این چشم باید نگاه کرد‪.‬‬ ‫یک نکت ه مهم اساســـی در حج این اســـت که اسالم عمال نشان‬ ‫گروه از مردم یا فالن شهر از شهرهای کشور یا همه مردم کشور در‬ ‫فرو خواهد پاشید؛ لذاست که فقها می گویند که حج در مواردی‬ ‫معنایش این است که این حضور برای یک غرض و یک مقصودی‬ ‫خودشان‪،‬بهمسائلشهرخودشانبپردازند‪،‬بهانهافقطتکیهکنند‬ ‫هزاران ادم مهاجر [اگر] در دریا غرق بشوند‪ ،‬کک شان نمی گزد‪،‬‬ ‫واجب کفائی است‪ .‬یعنی اگر چنانچه شما دیدید یک روزی ‪-‬که‬ ‫خدانیاوردان چنانروزیرا‪-‬حاجی ایوجودنداردازهیچجایدنیا‪،‬‬ ‫بر شـــما شخصا واجب است که حج بروید ولو ده بار هم قبل از ان‬ ‫اســـت؛ معنایش این نیست که به انجا بیایید و بروید؛ نه؛ [یعنی]‬ ‫بیایید تا یک کاری انجام بگیرد‪ ،‬بیایید تا یک هدفی تامین بشود؛‬ ‫حج این است‪ .‬دعوت کردند برای یک هدفی؛ ان هدف چیست؟‬ ‫ارتقای امت اسالمی است؛ ان هدف‪ ،‬نزدیکی دل های احاد امت‬ ‫حج رفته باشید‪ .‬هرگز نباید این خانه‪ ،‬این قرارگاه اصلی‪ ،‬این مرکز‬ ‫«قیاما ِللنّاس»؛اینخیلیتعبیرمهمیاست‪.‬‬ ‫اساسی‪،‬خالیبماند‪ً .‬‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫الح ِّج‬ ‫«و اَذِّن فی النّاس ب َ‬ ‫یک ایه دیگر ایه مبارکه سوره حج است‪َ :‬‬ ‫ضام ٍر یاتین ِمن ک ُِّل فَج ع ٍ ِ‬ ‫ال و علی ک ُِّل ِ‬ ‫شهدوا‬ ‫َی َ‬ ‫ٍّ َ‬ ‫اتوک ِرجا ً َ َ‬ ‫میق * ل َی َ‬ ‫َ َ‬ ‫م ِ‬ ‫ناف َعل َُهم»؛ مردم‪،‬ملت‪،‬امتاسالمی‪،‬ازاکنافجهانبیایندحج‪،‬‬ ‫َ‬ ‫ِ‬ ‫شهدوا؛مشاهدهکنند‪،‬‬ ‫تابهچشمخودشانمنافعخودراببینند؛ل َی َ‬ ‫ببینند‪،‬حضورپیداکننددرمجموعهمنافعیکهوجوددارد‪.‬ازامام‬ ‫مطرح اســـت؛ همه دنیای اسالم باید جمع بشوند و این اجتماع‪،‬‬ ‫اخرویاست‪،‬یعنیثوابوماننداینها؟فرمودنه‪،‬هردو‪.‬البتهمنافع‬ ‫نفوذقدرت هایاستکباریاست؛همهبایدجمعبشوندبرایاینکه‬ ‫ الســـام) پرسیدند مراد از این منافع‪ ،‬منافع‬ ‫صادق (علیه ّ‬ ‫ الصال هو ّ‬ ‫اخروی هم هســـت‪ ،‬اما منافع دنیوی [هم هست]‪ .‬امت اسالمی‬ ‫در حج منافعی می برد که با هیچ عامل دیگری این منفعت قابل‬ ‫استیفاء نیست‪ ،‬جز با حج‪ ،‬جز با این میقات بین المللی [ممکن‬ ‫اسالمی به یکدیگر است؛ ان هدف‪ ،‬اتحاد امت اسالمی است؛ در‬ ‫مقابلچهچیزی؟درمقابلکفر‪،‬درمقابلظلم‪،‬درمقابلاستکبار‪،‬‬ ‫درمقابلبت هایبشریوغیربشری‪،‬درمقابلهمهانچیزهاییکه‬ ‫اسالمامدبرایاینکهانهاراازبینببرد؛جمعبشوندتابااینهامقابله‬ ‫کنند‪.‬مثالفرضکنیدکهامروزمسالهاسرائیل‪،‬رژیم صهیونیستی‪،‬‬ ‫پیغامی داشـــته باشد علیه رژیم صهیونیستی‪ .‬امروز مساله دنیا‪،‬‬ ‫اعالم حضور بکنند‪ ،‬اعالم قدرت بکنند‪ ،‬سینه سپر کنند در مقابل‬ ‫قدرت های اســـتکباری؛ اصال قضیه این است‪ .‬این منافع دنیوی‬ ‫اینکه ما تکرار می کنیم مســـاله دشمن شناسی را‪ ،‬اینکه ما عرض‬ ‫می کنیمدشمنرابشناسید‪،‬روش هایدشمنرابشناسید‪،‬کارکرد‬ ‫دشـــمن را بشناسید‪ ،‬مقدار پیشرفت دشمن را بشناسید‪ ،‬ضعف‬ ‫دشمن را بشناسید‪ ،‬قوت دشمن را بشناسید‪ ،‬این فقط خطاب به‬ ‫مسئولین نیست‪ ،‬به احاد مردم [هم هست]‪ .‬کشوری که جوانش‪،‬‬ ‫غیرجوانش‪،‬عالِمش‪،‬درس خوانش‪،‬کاسبش‪،‬همه‪،‬توجهبهمسائل‬ ‫یجاها‬ ‫جهانیدارند‪،‬اینکشور‪،‬هرگزسرشکالهنمی رود‪.‬ماخیل ‬ ‫اســـت‪ .‬البته منافع دنیایی را [اگر] بخواهیم بشمریم‪ ،‬باید ده ها‬ ‫در معامالت جهانی سرمان کاله رفته؛ برای خاطر اینکه به مساله‬ ‫ِ‬ ‫طرف ما با چه نیتی وارد میدان شده‪،‬‬ ‫جهانی توجه نداشتیم‪ .‬این‬ ‫منافعاخروی؛منافعاخروی‪،‬امیختهباهمینمنافعدنیویاست؛‬ ‫انجاممی دهد‪،‬مشکلاوچیست‪،‬ماچقدراحتیاجداریم‪،‬اوچقدر‬ ‫نیســـت]؛ فقط با این میعاد جهانی ممکن است‪ .‬خب‪ ،‬از جمله‬ ‫صفحه نوشت و گفت‪ .‬حاال ما دو جمله عرض کردیم‪.‬‬ ‫همینتفاهموهماهنگی هاییکهوجوددارد‪.‬یکچیزهاییهست‬ ‫تاثیر حج در دل ها است؛ ایجاد اُنس با خدای متعال؛ تقویت رابطه‬ ‫منافع دنیوی‪ ،‬ارتقای سطح مدنیت دنیای اسالم است‪ ،‬به خاطر‬ ‫«جلَب» یعنی درامد‪ -‬درامدهای ملی تان هم کاهش پیدا‬‫اال ََرباح َ‬ ‫می کند‪ .‬باید بدانید دنیا چهخبر اســـت‪ .‬و ع ِمی ِ‬ ‫خبار؛ از دنیا‬ ‫اال‬ ‫َ‬ ‫ت‬ ‫َ‬ ‫َ َ َ‬ ‫بی خبرمی مانید‪.‬بایدنگاهکنیدبهدنیا‪،‬ببینیددنیاچهخبراست‪.‬‬ ‫انکسیکهممانعتمی کندیکانساناست‪،‬شماهمیکانسانی؛‬ ‫شمامی توانید[حرفبزنید]‪.‬اینمنافعرابایدبهدستاورد‪.‬منافع‬ ‫معنوی‪،‬همیندعاوتضرعاست‪.‬هرچهمی توانیددعاکنید‪،‬هرچه‬ ‫تمایزطبقاتی؛اینهاراقبولندارد؛ایننکتهخیلیمهماست‪.‬امروز‬ ‫می دانندوبقی هدنیاراوحشیــگیرنددرمسال هسیاه وسفید‪،‬گیرند‬ ‫ السالم)‬ ‫می گذرد‪،‬ضعیفمی شوید؛ َهلَکوا‪،‬تعبیرامامصادق (علیه ّ‬ ‫اســـت‪ .‬و خَ رب ِ‬ ‫ت ِ‬ ‫البالد؛ همان کشـــور خودتان‪ ،‬منطقه مورد نظر‬ ‫َ َُ‬ ‫ِ‬ ‫َب َو‬ ‫خودتان هم نابود می شـــود‪ ،‬خراب می شود‪َ .‬و َس َقطَت َ‬ ‫الجل ُ‬ ‫بگیرید‪.‬بله‪،‬مخالفتهستبااینها‪،‬می دانیم؛ممانعتهست‪،‬اما‬ ‫از ان عمل مخلصانه و نگاه مخلصانه و تضرع الی الله تعالی‪ ،‬این را‬ ‫مختلف‪،‬اینتمایزهاراقبولندارد؛تمایزنژادی‪،‬تمایزجغرافیایی‪،‬‬ ‫ام‬ ‫الب َ‬ ‫الحر َ‬ ‫یت َ‬ ‫ســـوره مائده است که می فرماید‪َ :‬‬ ‫َعبهَ َ‬ ‫«ج َع َل الل ُه الک َ‬ ‫قیاما لِلنّاس»؛خدا کعبه را مایه قوام جامعه دانســـته؛ این خیلی‬ ‫ً‬ ‫«قیاما لِلنّاس»‪ .‬یعنی اگر چنانچه حج وجود‬ ‫چیز مهمی اســـت؛‬ ‫ً‬ ‫نداشـــته باشد و تحقق پیدا نکند‪ ،‬امت اسالمی و جامعه اسالمی‬ ‫در اجتماعات شـــرکت کنید‪ ،‬حرف بزنید‪ ،‬صحبت کنید‪ ،‬تماس‬ ‫می دهد که این تمایزهایی که در دنیا وجود دارد‪ ،‬در کشـــورهای‬ ‫برای کاری دعوت می کنند‪.‬‬ ‫واهمیتبدهند‪َ ،‬هلَکوا؛ازبینمی روند‪.‬اگرشماندانیددردنیاچه‬ ‫اهل سنت ــ شرکت کنید‪ ،‬این به خاطر همین است؛ و اال انجا در‬ ‫می توانیدتضرعکنید‪.‬هرچهمی توانیددرمسجدالحرام‪،‬درمدینه ‬ ‫ازجملهتعابیریکهدراینروایتهست‪[،‬ایناستکه]می فرمایند‪:‬‬ ‫َومٍاِنَّمای َّت ِکلونعلیبِ ِ‬ ‫الد ِهم َومافیها»؛اگرقرارباشد‬ ‫ُلق ‬ ‫کانک ُّ ‬ ‫َ َ‬ ‫َ‬ ‫َ‬ ‫«ولَو َ‬ ‫که هر جمعیتی‪ ،‬هر ملتی فقط به خودشـــان‪ ،‬به مســـائل کشور‬ ‫اینکه امام بزرگوار (رضوان الله علیه) اصرار کردند‪ ،‬بنده هم به تبع‬ ‫درحج‪،‬ازاروپامی ایند‪،‬ازافریقامی ایند‪،‬ازسرتاسراسیامی ایند‪،‬از‬ ‫خاصی دارد لکن دو ایه از این ایات را که اشار ه به منافع حج دارد‪،‬‬ ‫وجوب حج می زنند‪.‬‬ ‫نگرانی است دیگر‪ ،‬این جزء نگرانی ها است؛ اگر ان جور بشود‪ ،‬این‬ ‫ایشان تاکید کردم که حتما در نمازهای مسجدالحرام ــ نمازهای‬ ‫معین و تاریخ معین در یک مکان معین جمع بشوند‪ ،‬این یک چیز‬ ‫فالنروز‪،‬فالنجاودرفالننقطهحاضربشوید‪،‬معنایشچیست؟‬ ‫که حاال فالن برادر ما یا خواهر ما در حج مشغول بازارگردی است‬ ‫پیشرفت های ما اســـت‪ .‬این پیشرفت ها به خاطر این بوده که ان‬ ‫می کنند‪،‬می ایندوعملمی کنند‪،‬پسمومنینند؛مالمسلمان ها‬ ‫شمامالحظهکنید‪،‬اگرحاالیکفراخوانیدادهبشودکهمثالفالن‬ ‫که حج را مردم با این نیت بجا بیاورند‪ .‬ان وقت اگر ما توانستیم این‬ ‫برای اینکه یک جنس بنجلی را بخرد به عنوان سوغاتی بیاورد‪ .‬این‬ ‫ السالم) به مناسبت‬ ‫نکته این اســـت که این حرف ها را امام (علیه ّ‬ ‫من اینجا یادداشـــت کرده ام که عرض کنم‪ .‬یکی این ایه شـــریفه‬ ‫است‪ ،‬هم به عهد همسئولین بعثه است؛ همه؛ هرکسی که توانایی‬ ‫جهانی‪ ،‬در سطح بین المللی‪ ،‬در سطح منطقه ای پیشرفت های‬ ‫کرده ام که اتفاقا به مناســـبت همین حج است که ان هم از امام‬ ‫تصادفی نیست‪ ،‬این یک امر حساب شده است‪ ،‬پیدا است اینها را‬ ‫روحانیونیاستکهدرکاروان هاهستند‪،‬همبهعهد همسئولینحج‬ ‫فرهنگرادرذهنمردمرسوخبدهیم‪،‬دیگرنگرانایننخواهیمبود‬ ‫بایادخدامعارضومخالفاست؛اینهااست؛اینهابایداتفاقبیفتد‪.‬‬ ‫نقطه خاصی از مکان‪ ،‬همه احاد بشریت را خداوند متعال دعوت‬ ‫محروم می مانند‪ .‬اینکه همه احاد مردم از اطراف عالم برای یک روز‬ ‫فرهنگ سازی در این زمینه ها باید انجام بگیرد؛ این‪ ،‬هم به عهده ‬ ‫با خدای متعال؛ ایجاد اخالص در عمل؛ پاک کردن دل از هر انچه‬ ‫پیشـــرفت و اعتالی کشورتان فکر می کنید‪ ،‬باید به دنیا هم فکر‬ ‫است‪.‬دیگرانیکهقبولندارندقهرااجابتنمی کنندایندعوترا‪،‬‬ ‫فرامرزیوبین المللی‪،‬مفهومرفعتمایزوماننداینهابهذهنشبیاید‪.‬‬ ‫اگر اینها را بدانیم‪ ،‬سرمان کاله نمی رود‪ .‬هرجا اینها را دانستیم و‬ ‫دنیا دنیا اســـت‪ ،‬این دعوت ابراهیم وجود دارد‪ .‬خب‪ ،‬در یک ایام‬ ‫مشـــخص‪ ،‬در یک محدوده معینی از زمان ‪-‬که در سوره بقره «ا َّیامٍ‬ ‫کرده‪.‬البتهپیدااستان کسانیکهایمانبهایندعوتدارند‪،‬قبول‬ ‫‪۱۲‬‬ ‫دارد‪ ،‬در این زمینه ها فرهنگ سازی کند در باب حج‪ .‬کاری کنید‬ ‫بود‪.‬ضمناینکهشمابهزندگیشخصی تان‪،‬زندگیخانوادگی تان‪،‬‬ ‫َمعدودات»و در سوره حج «ا َّیامٍ َمعلومات»ذکر شده است‪ -‬و در یک‬ ‫|عکس‪ :‬ایرنا |‬ ‫بعد از عهدشکنی گروه مستقر در افغانستان تنش ابی‬ ‫در‪ ۳۰۰۰‬روستای سیستان شدت گرفت‪،‬البته این مساله‬ ‫غیر از دیپلماسی راه حل داخلی کوتاه مدت هم دارد‬ ‫کشورهای به ادعای خودشان متمدن که به نظر بنده هیچ بویی از‬ ‫منوره ان عملی را که خدای متعال دوست می دارد که عبارت است‬ ‫تمدننبرده اندــهمینکشورهاییکهمی دانیدخودشانرامتمدن‬ ‫ب‬ ‫تکرار کنید‪ ،‬زیاد کنید‪ ،‬افزایش بدهید‪ .‬اَلل ُه َّم ار ُزقنی ُح َّب َ‬ ‫ک َو ُح َّ‬ ‫ک و حب ک ُِّل عم ٍل ِ‬ ‫ِ‬ ‫یوصلُنی ِالی قُربِک؛ عملی که ما را به‬ ‫َمن ُیح ُّب َ َ ُ َّ‬ ‫َ َ‬ ‫خدانزدیکمی کند؛[مثل]همینتضرعوهمینتوجهوادعیه ای‬ ‫دعای کمیل؛ این [خواندن] دسته جمعی دعای کمیل بسیار کار‬ ‫درمسال هنژاداروپاییونژادغیراروپایی‪،‬گیرنددرمسال همهاجرین‪.‬‬ ‫اهمیتی به انها نمی دهند‪ ،‬اصال کانّه [انها را] انسان نمی دانند‪،‬‬ ‫موجودقابل توجهنمی دانند‪.‬بهحیوانخانگیخودشانبه مراتب‬ ‫بیشتراهمیتمی دهندتایکبیگانه ایکهدرهمسایگیانهازندگی‬ ‫می کند‪.‬اینحوادثیاستکهروزمرهانسانداردمشاهدهمی کنددر‬ ‫کهواردشدهیاادعیه ایکهمخصوصانجاهمنیست‪[،‬مثل]همین‬ ‫خوبی اســـت؛ مسئوالن محترم با طرف های مسئول د ر ان کشور‬ ‫صحبتکنند‪،‬تفاهمکنند‪،‬توافقکنندکهاین[کار]انجامبگیرد‪.‬‬ ‫این‪،‬اینبخشمثبتقضیه‪[،‬یعنی]بخشتقربالیالله؛ان طرف‬ ‫هم بخش برائت از مشرکین‪ ،‬و این حرکت عظیمی که وجود دارد و‬ ‫دنیا؛گیرند‪،‬نتوانسته انداینمشکلراحلکنند‪.‬اسالمحلکرده‪،‬‬ ‫ان هـــم نه در زبان؛ حاال در زبان که قران کریم [می فرماید]‪« :‬اِنَّ َما‬ ‫ِ‬ ‫ِ‬ ‫خوه»و ایاتی مانند این‪ ،‬در روایات و در کلمات بزرگان‬ ‫نون ا َ‬ ‫ُ‬ ‫الموم َ‬ ‫را شناســـاند؛ نمی گوییم حاال به طور کامل احیا کرد که نکردیم ــ‬ ‫تمایزشزبانعملیاست؛کجا؟درحج؛سیاههست‪،‬سفیدهست‪،‬‬ ‫مردمشناساند‪.‬قبلازانقالب‪،‬اینچیزهامطرحنبود؛نهاحادمردم‬ ‫اسالم [هم] که این حرف ها ُپر است؛ اما در عمل‪ ،‬اسالم زبان رفع‬ ‫از فالن نقطه ی دنیا هســـت‪ ،‬از فالن تمدن هست‪ ،‬از فالن تاریخ‬ ‫ادامه دارد و باید ادامه پیدا کند‪.‬‬ ‫یکی از افتخارات جمهوری اســـامی این است که این ظرفیت ها‬ ‫به طور کامل احیا نکردیم‪ ،‬باید بکنیم ــ اما این ظرفیت ها را به احاد‬ ‫متوجهاینچیزهابودند‪،‬نهماهاکهعمامهبهسرداشتیموبرایمردم‬ ‫هست‪ ،‬همه در کنار هم هستند بدون هیچ تمایزی؛ هیچ تمایزی‬ ‫موعظهمی کردیم؛ماهاهممتوجهاینچیزهانبودیم‪.‬اینهاراانقالب‬ ‫سعیمی کنند‪،‬باهموقوفمی کنند‪.‬اینهاخیلیمهماست‪.‬اینها‬ ‫عظیم حج را به ما نشان داد‪ .‬خیلی خب‪ ،‬این ظرفیت ها را به مردم‬ ‫با همدیگر ندارند؛ با هم راه می روند‪ ،‬با هم طواف می کنند‪ ،‬با هم‬ ‫از اسرار حج است؛ اینها را بایستی با معرفت انجام داد‪.‬‬ ‫به ما یاد داد‪ ،‬اینها را حرکت انقالبی به ما یاد داد؛ این ظرفیت های‬ ‫معرفی کنیم‪ ،‬بعد هم سعی کنیم که عمل کنیم‪.‬‬ ‫من حاال در این [مطلبی] که عرض می کنم ــ خب بارها گفته ایم‬ ‫خداوند ان شاءالله شـــماها را موفق بدارد‪ ،‬حج تان را قبول کند؛‬ ‫با چه نیتی این حرف را به ما می زند‪ ،‬این اصرار را روی فالن مساله‬ ‫زمینه ها فرهنگ سازی کنند‪ .‬کاری کنید که تا اسم حج می اید‪ ،‬تا‬ ‫بهانهاتوفیقبدهدوعزتواحترامبرایانهافراهمکندوروحمطهر‬ ‫احتیاج دارد؛ اینها را باید [بدانیم]‪.‬‬ ‫خطورکند‪:‬مفهومتمدن سازی‪،‬مفهوماتحادجهانی‪،‬مفهومنگاه‬ ‫این مسائل را ــ اصرارم بر این است که مسئوالن محترم حج در این‬ ‫اسمکعب همعظمهمی اید‪،‬انجوانامروزیمااینمفاهیمبهذهنش‬ ‫ان شاءالله خداوند حج هم ه حجاج از سراسر عالم را مقبول کند و‬ ‫امام و شهدای عزیز را ان شاءالله شاد کند‪.‬‬ ‫والسالم علیکم و رحمه الله و برکاته‬ ‫ّ‬ صفحه 1 ‫سیاست‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫سیدمهدی طالبی‬ ‫خبرنگار گروه بین الملل‬ ‫توافقنامه احداث راه اهن رشت – استارا که قطعه مهمی در تکمیل‬ ‫کریدور شـــمال‪-‬جنوب است‪ ،‬روز گذشـــته (‪ 27‬اردیبهشت) در‬ ‫تهران به امضا رسید‪.‬‬ ‫در مراسمی که به همین منظور روز چهارشنبه در تهران برگزار شد‬ ‫‪2‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫روابط ایران و روسیه می تواند حداقل در ‪ ۴‬حوزه دیگر و با پروژه های واقعی روی زمین گسترش پیدا کند‬ ‫این ریل ادامه دارد‬ ‫«مهرداد بذرپاش» وزیر راه و شهرسازی ایران و «ویتالی ساولیف»‬ ‫پیشرفته ترینسامانهپدافندهواییدوربردجهانبودوتنهاسامانه‬ ‫پاتریوت امریکا با ان مقایسه می شد‪ .‬چند کشور اروپایی به صورت‬ ‫مشـــترک و همچنین چین نیز تولید کننده چنین سامانه هایی‬ ‫بودند اما در کنار امریکا‪ ،‬هیچکدام حاضر به ارائه تسلیحات شان‬ ‫بهایراننبودند؛چهاینکهامریکاواروپاخودعاملتهدیدعلیهایران‬ ‫به حساب می امدند‪.‬‬ ‫با اغاز جنگ اوکراین‪ ،‬ان گونه که در رســـانه ها مطرح شده است‪،‬‬ ‫ایران و روسیه دســـت به «مبادله پهپاد با جنگنده» زده اند که بر‬ ‫مبنای ان قرار است جنگنده های سوخو‪ 35-‬تحویل تهران شوند‪.‬‬ ‫وزیر حمل ونقل روسیه این توافقنامه را به امضا رساندند‪ .‬با توجه‬ ‫براساس انچه شنیده شده ایران‪ 4‬اسکادران‪ 12‬فروندی به روسیه‬ ‫سفارش داده و حق سفارشی برای دو اسکاداران دیگر در اختیار‬ ‫به اهمیت این توافق‪« ،‬ســـیدابراهیم رئیســـی» رئیس جمهوری‬ ‫دارد‪ .‬بر این اســـاس قراردادهایی برای تحویل‪ 48‬تا‪ 50‬جنگنده‬ ‫اسالمیایرانبه صورتحضوریو«والدیمیرپوتین»رئیس جمهوری‬ ‫نهایی شده و حق سفارشی برای ‪ 24‬جنگنده دیگر وجود دارد‪.‬‬ ‫فدراسیونروسیهنیزبه صورتویدئوکنفرانسیدرمراسمسخنرانی‬ ‫در روزهـــای اخیر جان کربی‪ ،‬ســـخنگوی وزارت دفاع امریکا با‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫راه اهنرشت–استارااخرینقطعهازکریدورشمال‪-‬جنوباستکه‬ ‫هشـــدار نســـبت به همکاری های دفاعی دو کشور گفته است‪:‬‬ ‫نخستینموافقتنامهاندرشهریورسال‪ 1379‬میانایران‪،‬روسیه‬ ‫«روســـیه در زمینه موشک‪ ،‬جنگ الکترونیک و پدافند هوایی به‬ ‫کریدور اسیا را در مسیر کوتاه تری به شمال اروپا متصل می کند و‬ ‫وجود دارد که نشان می دهد ایران همچنان بزرگ ترین پشتیبان‬ ‫می شـــود و به تبع ان مواهب ارزشمندی برای ایران در پی دارد‪.‬‬ ‫اینمیزانازروابطنظامیکهدست کمبهمدتسهدههادامهداشته‬ ‫و هند در شهر سن پترزبورگ رسید‪ .‬از لحاظ عمومی تکمیل این‬ ‫ایران پیشنهاد شراکت دفاعی بی سابقه ای داده است‪ .‬شواهدی‬ ‫نظامی روسیه است‪».‬‬ ‫از جهاتی خاص باعث رهایی روسیه از محاصره غرب و متحدانش‬ ‫است‪ ،‬درحالی رخ داده که حتی کشورهایی که فناوری پایین تری‬ ‫روس ها پیش تر با پیش بینی مخاطرات این محاصره ابتکار ایجاد‬ ‫در حوزه نظامی نســـبت به روسیه داشته اند‪ ،‬از ارائه تسلیحات به‬ ‫کریدور شـــمال‪-‬جنوب را مطرح کرده بودنـــد اما با وقوع جنگ‬ ‫اوکراین در اخرین ماه سال ‪ ،1400‬اهمیت این کریدور برای انها‬ ‫و ایران افزایش یافت‪.‬‬ ‫بنابر تخمین ها تکمیل کریدور می تواند در گام های اولیه ساالنه‬ ‫ایرانخودداریکرده اند‪.‬ایناحترازهادرخصوصخریدتسلیحات‬ ‫امتیازات اقتصادی غرب می بایست در برابر انها کرنش می کرد‪ .‬با‬ ‫قرارداد ان در ســـال ‪ 1395‬به امضا رسید‪ .‬روس ها در قالب وام ‪5‬‬ ‫تبزرگیدررابطهباایننیروگاه‬ ‫علی رغمامضایاینقراردادمشکال ‬ ‫تخصیص داده اند‪.‬‬ ‫‪ 2‬میلیارد دالر درامد برای ایران به همراه داشـــته باشد و درصورت‬ ‫این وجود انها پذیرفتند در این حوزه حساس به ایران کمک کنند‪.‬‬ ‫دالر افزایـــش یابند‪ .‬در کنـــار ارزش اقتصادی‪ ،‬کریدور گامی در‬ ‫وجود داشـــتند‪ .‬نخست انکه نیروگاه بوشهر با فناوری المانی ها‬ ‫توســـعه در گام های اتی‪ ،‬این درامدها می توانند به ‪ 20‬میلیارد‬ ‫اتصال ایران به مجموعه های اقتصادی منطقه ای و بین المللی و‬ ‫همچنین پایه گذاری روابط عمیق تر با کشورهای قدرتمند جهان‬ ‫مانند روسیه و هند است‪ .‬نگاهی به کریدور شمال‪-‬جنوب در سایه‬ ‫سوابقهمکاری هاوتحوالتجدیدرخ دادهدرروابطدوکشورنشان‬ ‫میلیارد یورویی به ایران‪ 1.2 ،‬میلیارد یورو به ســـاخت این نیروگاه‬ ‫سرمایه گذارانوشرکت هایروسیتاسالگذشتهدر‪7‬میداننفت‬ ‫پیش در پیامی که در صفحه توییتری خود منتشر ساخت اورده‬ ‫انطباق دســـتگاه های جدید پیش رو داشتند‪ .‬از سوی دیگر به‬ ‫میلیارددالرمی رسید‪.‬بااین حالانچهپیشازاینودرطرحیکالن‬ ‫بانک ‪ ،VTB‬دومین بانک بزرگ روسی‪ ،‬دفتر نمایندگی خود را در‬ ‫صورت نظامی وارد منازعه ســـوریه شد و با بمباران های سنگین و‬ ‫داخلی و متحدان اروپایی‪ ،‬پس از فروپاشی بخشی از این صنایع‬ ‫علی اکبروالیتی‪،‬مشاورمقام معظم رهبریپسازدیدارباوالدیمیر‬ ‫مســـتقیم داشته و در انتقال بخشی از درامدهای ارزی از شبکه‬ ‫از لحاظ اطالعاتی و تسلیحاتی به پشتیبانی از عراق در قالب اتاق‬ ‫ساخته شـــده بود و روس ها برای تکمیل‪ ،‬دشواری هایی را برای‬ ‫دلیل پراکنده ســـازی صنایع توسط شوروی میان جمهوری های‬ ‫می دهد این روابط میل به راهبردی شـــدن دارند‪ .‬در ادامه تالش‬ ‫می تواندارزشقراردادامضاشدهدرروزگذشتهرابهتراشکارسازد‪.‬‬ ‫دلیلفشارهایامریکاازتحویلقطعاتالزمبرایساختنیروگاهبه‬ ‫گذشته محکم‪ ،‬اینده روشن‬ ‫ایران و روســـیه در کنار مسائل معمول در حوزه های ویژه ای نیز با‬ ‫یکدیگر همکاری داشته اند که برخی از انها با توجه به شرایط ویژه‬ ‫این دو کشور و تالش امریکا برای جلوگیری از تعمیق روابط شان‪،‬‬ ‫قابل توجه هستند‪ .‬تهران و مسکو با وجود ثبت سوابق منفی در‬ ‫ارتباطاتمیانخودازجملهسابقهدخالت هایارضیواستعماری‬ ‫امپراتوریروسیهوهمچنینمداخالتشورویوفروشتسلیحات‬ ‫به رژیم بعث عراق‪ ،‬با فروپاشـــی شوروی و برچیده شدن بقایای‬ ‫امپراتوریگذشتهواردروابطتازه ایشده اند‪.‬دراینبخشروابطدو‬ ‫شـــوروی مانند جمهوری چک باقی مانده بودند‪ .‬این کشورها به‬ ‫روس ها در گذشته سابقه ساخت کارخانه ذوب اهن اصفهان را در‬ ‫ایران انجامید‪ .‬این سابقه مثبت نشان می دهد روسیه منشا ورود‬ ‫انجام‪4.5‬میلیارددالرسرمایه گذاری‪،‬نهاییشدن‪6.5‬میلیارددالر‬ ‫برای خرید جنگنده های میگ‪ ،29-‬سوخو‪ 24-‬و زیردریایی های‬ ‫دالر نشـــان می دهد توافق عظیم‪ 50‬میلیارد دالری سال‪1397‬‬ ‫دادخریدتانکتی‪ 72-‬نیزدرجریاناینسفربهامضارسیدهباشد‪.‬‬ ‫این حال در سطوح فنی از کندی رنج می برد‪.‬‬ ‫بمب افکن ســـوخو‪ ،24-‬ســـه فروند زیردریایی کیلو و همچنین‬ ‫سازند‪ ،‬در سال ‪ )2010( 1391‬افتتاح شد‪.‬‬ ‫دهه ‪ 1340‬در کارنامه خود دارند که به ورود یک فناوری جدید به‬ ‫فناوری های مهمی به ایران در حوزه ذوب اهن و هســـته ای بوده‬ ‫است‪ .‬با این حال برای مدت ها همکاری های شاخص اقتصادی و‬ ‫صنعتیدوکشورتقریبادر«کارخانهذوب اهناصفهان»و«نیروگاه‬ ‫با حضور روســـای جمهور دو کشور در قالب ویدئوکنفرانس‪،‬‬ ‫روابط شاندرانحوزه هایخاص‪،‬شاهدراهبردیشدنهرچه‬ ‫بیشترروابطدوجانبهخواهندبود‪.‬بههمینمنظورباروح الله‬ ‫مدبر‪،‬کارشناسمسائلاوراسیاگفت وگوکرده ایمکهدرادامه‬ ‫ان را می خوانید‪.‬‬ ‫ابتدا از اهمیت رویداد روز گذشـــته بگویید و اصلی ترین‬ ‫از تفاهمات به قرارداد و وجود تفاهمنامه هایی به ارزش‪ 50‬میلیارد‬ ‫ایران و روسیه پشتیبانی قدرتمندی در سطوح سیاسی دارد اما با‬ ‫بوشهرراامضاکردندوقراراستبعدازتکمیلایندوراکتور‪،‬قرارداد‬ ‫با توجه به کمبودهای موجود در ایران اهمیت باالیی یافته‪ ،‬به غیر‬ ‫است‪ .‬دو کشور پیش از این در اوایل دهه ‪ 1390‬و مواجه ایران با‬ ‫هستند‪ .‬براساس توافقات صورت گرفته در یک دهه قبل‪ ،‬روس ها‬ ‫نیروگاه برق حرارتی در ایـــران احداث می کنند‪ .‬نیروگاه ‪1400‬‬ ‫مگاواتی سیریک در استان هرمزگان یکی از این واحدهاست که‬ ‫با توجه به مزیـــت نزدیکی جغرافیایی میان خود به دنبال ایجاد‬ ‫هزار کیلومتر وارد اب های ایران شـــد‪ .‬دور دنیا را گذراند‪ .‬فرمانده‬ ‫اتفاق نشان دهنده ان است که ایران درحال حاضر یک قدرت برتر‬ ‫دریایی است‪ .‬ما در حوزه توسعه روابط نظامی با روسیه هم ظرفیت‬ ‫امروزرخدادخیلیمهمیبه وقوعپیوستکهچندپیاممهمداشت‪.‬‬ ‫می دهد که شـــراکت مان با مســـکو را در این زمینه ها هم توسعه‬ ‫بعدی‪ ،‬مرتبط با حوزه هواوفضاســـت‪ .‬ما پیش تر تجربه ماهواره ‬ ‫برای توسعه ظرفیت هایشان در این حوز ه برنامه دارند‪ .‬ما که بخش‬ ‫شـــد‪ .‬تجرب ه فوق العاده ای است که می توان از ان استفاده کرد تا‬ ‫امنیت کاالهای عبورکننده از این مسیر را هم در حالت حداکثری‬ ‫وعده های متعددی به ایران دادند که عملیاتی هم نمی شد و هیچ‬ ‫در صنعت فضایی هم به این ســـمت حرکت کنیم که با روس ها‬ ‫هسته ای نبودیم‪ ،‬این روزها‪ ،‬روس ها با سرمایه گذاری چندمیلیارد‬ ‫تقویت روابط مان با روسیه در این زمینه‪ ،‬طبیعتا بر سطح شراکت‬ ‫عملیاتی کردند‪ .‬توافقنامه روز گذشته را می توان خروجی افزایش‬ ‫موجود در روابط دوکشور است‪ .‬طی روزهای اخیر روس ها امدند‬ ‫دالری‪ ،‬روند تکمیل بخش کلیدی این مســـیر ترانزیتی را وارد فاز‬ ‫سطح تعامالت دو کشور دانســـت‪ ،‬برای مثال می توان به جلسه‬ ‫یک پروتکل دقیق‪ ،‬اجرایی و زمان بندی شـــده ای را جلو ببریم‪.‬‬ ‫راهبردی دو کشـــور موثر خواهد بود‪ .‬نکته دیگر ظرفیت تجاری‬ ‫شبکه ‪ ،VTB‬بانک شـــان را در ایران راه اندازی کردند‪ .‬مساله ای‬ ‫برداریم باید به این نکات توجه ویژه داشته باشیم‪ .‬نکته دیگر اینکه‬ ‫هستیم و خیلی از کشورها به بهانه های مختلف از مبادالت مالی‬ ‫روسیه اشاره ای به افریقا و ظرفیت های احتمالی راهگذر شمال‪-‬‬ ‫می کنند‪ ،‬هم شبکه بانکی و هم پروژه های کالن‪ .‬مساله بعدی در‬ ‫در سخنرانی روز گذشـــته پوتین شاهد بودیم که رئیس جمهور‬ ‫جنوب برای کشورهای این قاره داشت‪ .‬دراین باره باید گفت مرداد‬ ‫اطالعاتی ایران به کمک روسیه به این مساله پی می برند‪.‬‬ ‫روس ها ســـوابق گســـترده ای در شناســـایی جاسوسان دارند‪.‬‬ ‫یکی از نمونه های تاریخی ان به کشـــف «الی کوهن»‪ ،‬جاسوس‬ ‫ویکهیکیازگزینه هایوزارتدفاعسوریهبودودرزماندستگیری‬ ‫پیشرفتهشناساییامواجشناساییشد‪.‬شناسایی«علیرضااکبری»‬ ‫شماتحریمهستیدماحاضرنیستیمدرخصوصشبکهبانکیبهشما‬ ‫کمکی کنیم‪ .‬امروز پاســـخ انها چیست که روس ها در ایران بانک‬ ‫افتتاح کرده اند‪ .‬امروز چرا چیزی نمی گویند؟ انها جریانی هستند‬ ‫که تنها به دنبال غر زدن و مانع تراشی هستند‪ .‬جریانی هستند که‬ ‫نمی خواهندپیشرفتکشورراببینند‪.‬معتقدمبایدبه صورتجدیو‬ ‫باخروجازبرنامه هاینمایشیازشرایطیکهبهوجودامدهاستفاده‬ ‫روابط دوجانبه تهران‪-‬مســـکو به ســـطح راهبردی مطرح‬ ‫کنیموروابطخودباکشورهایجهانراگسترشدهیم‪.‬اینتعمیق‬ ‫نمایندگی اولین بانک روسیه در ایران» رخ داد را از چه نظر‬ ‫جایگاهی مناسب برای ایران در نظم پیش روی جهانی منجر شود‪.‬‬ ‫مهم ارزیابی می کنید؟ این امر چطور با وجود تحریم های‬ ‫گسترده محقق شد؟‬ ‫روابط منافعی را برای ملت های مختلف دارد و می تواند به کســـب‬ ‫درمورد روند تکمیل کریدور‪ ،‬به مساله لزوم متولی داشتن‬ ‫تامین کنیم‪ .‬عالوه بر این در سایر ارکان امنیتی هم ظرفیت این‬ ‫پیگیرینشد‪.‬مگراالنتحریم هالغوشدهاست؟خیر‪،‬ولیروس ها‬ ‫سوال بسیار دقیقی است‪ .‬در این خصوص شاهد ان هستیم که در‬ ‫ل مشترکی در حوزه های مختلف اماده و‬ ‫انکه می توانیم ســـرفص ‬ ‫ایران مشخص می شود‪ .‬کدام کشور غربی و اروپایی در ایران بانک‬ ‫جنوبکردهاست‪.‬درقزاقستانودیگرکشورهانیزهمینگونهاست‬ ‫نکرد‪ .‬درحال حاضر باوجود تحریم ها روسیه و ایران این شبکه را باز‬ ‫جلوترمی رودبرتعدادانهاافزودهمی شود‪.‬معضلانجاستکهاکثر‬ ‫زیادیازمسیرراهگذرشمال‪-‬جنوبازکشورمانعبورمی کندباید‬ ‫را داریم که روابط دوجانبه را با روس ها توســـعه دهیم‪ .‬نکته دیگر‬ ‫وجـــود دارد که در مقاطعـــی‪ ،‬فرصت های مهمی را به بهانه وجود‬ ‫تکمیلراه اهناستارا‪-‬رشتبه عنوانیکیازگره هایبه وجودامدهدر‬ ‫سرمایه گذاری هاچندسالبهبهانهتحریمازسویجریاناتغربگرا‬ ‫امدند‪ .‬اینجا عیار شراکت تهران‪-‬مسکو و کیفیت روابط روس ها با‬ ‫‪ 15‬دستگاه در کشـــور وجود دارد که با وجود مسئولیت‬ ‫پاسخگو نیستند‪ .‬باید چه روشی به کار بست که این مساله‬ ‫دستگاه خاص پیگیر روند تکمیل این پروژه شد؟‬ ‫روسیه رئیس جمهور یک فرد مشخصی را مسئول کریدور شمال‪-‬‬ ‫ولیدرایرانمتولیانزیادیبرای هر طرحیداریم که هرچهزمان به‬ ‫پیمان های مشترک نظامی درمقابل تهدید های مشترک تدوین‬ ‫بازگشایی کرد؟ زمانی که تحریم ها لغو شد حتی صحبتش را هم‬ ‫روس ها را در این حوزه ها هم تقویت کنیم‪.‬‬ ‫کردند‪.‬نگرانیشخصیمناناستکهجریاناتغربگرادرمسیربه‬ ‫اینمتولیانجایگاهیبرابربایکدیگردارندوقادربهایجادهماهنگی‬ ‫تقویت کنیم‪ .‬ســـایر مباحث سیاسی‪ ،‬گردشگری و مواردی مثل‬ ‫اینهمکاریانکهروس هابااطالعازشرایطتحریمیجلوامده اند‪.‬‬ ‫اقایرئیس جمهوربایدشخصحرفه ایومسلطبهمباحثترانزیتی‪،‬‬ ‫به درستی مورد توجه قرار گیرد‪ ،‬باقی موارد هم به ترتیب تحت تاثیر‬ ‫کرده اند و درحال همگرایی با ما هســـتند‪ .‬تجربه دو طرف در حوزه‬ ‫تجارت بین الملل مربوط می شـــود را برای پیگیری امور راهگذر‬ ‫کمک می کند تا اثر فشارهای اقتصادی را کم کنند‪ .‬ما می توانیم‬ ‫ی داشته باشد تا دستگاه های دیگر از‬ ‫هم تجربیات کالن مدیریت ‬ ‫همچنینبااستفادهازتجاربمشترکتوافقاتیدراینزمینهداشته‬ ‫سرانجام برساند‪ .‬اینکه کار در مسیر دیگری پیش برود و مسئول‬ ‫کنیم‪ .‬باید مانع از گسترش ناتو به شرق شویم و همگرایی مان با‬ ‫اهمیتوتاثیرگذارخواهدبود‪.‬بایدهمکاریوهمگراییبانکی مان‬ ‫بهسرانجامبرسد‪.‬‬ ‫هویت اکبری برای ‪ 15‬ســـال پنهان مانده بود اما ســـازمان های‬ ‫مسیرتکمیلراهگذرشمال‪-‬جنوبسرمایه گذاریمالیکنند‪،‬این‬ ‫این مورد‪ ،‬در مسیر درست قرار خواهد گرفت‪ .‬نکته بسیار مهم انکه‬ ‫ما اگر می خواهیم در مسیر راهبردی تر کردن روابط دوکشور قدم‬ ‫برابـــر افزایش یافت‪ .‬نیویورک تایمز در گزارش خود ادعا می کند‬ ‫حل شـــود و دستگاهی وجود داشته باشد که بتوان از ان‬ ‫کشتی هایتجاری‪،‬نشان دهندهمولفهقدرتکشورهایی ستکه‬ ‫شدنروابطبود‪.‬پوتینهمدرراستایهمینمسالهایگورلویتینرا‬ ‫را تقویت کنیم‪ .‬نکته دیگر انکه روس ها‪ ،‬در شرایطی که ما تحریم‬ ‫رسیده و به تبع ان‪ ،‬در زمانی اندک قیمت مسکن و کاال نیز به سه‬ ‫این تحریم ها از دســـت داد‪ .‬امروز روس ها امده اند و قرار شد برای‬ ‫ببریم و تجارمان بتوانند دسترسی بهتری در این زمینه ها داشته‬ ‫به عنوان دستیار ویژه خود معرفی کرد تا موضوع با سرعت بیشتری‬ ‫به گونه ای که قیمت هردالر از یک هزار تومان به ســـه هزار تومان‬ ‫داشتن درخصوص تکمیل کریدور‪ ،‬به نظر می رسد چندان‬ ‫افزایشدهیم‪.‬دلیلتاکیدمبرنیرویدریاییبهاینخاطراستکه‬ ‫ان زیرمجموع ه این مساله دسته بندی می شود و اگر ظرفیت اینها‬ ‫باشـــند‪ .‬درهم تنیدگی مبادالت بانکی ما با روس ها بسیار حائز‬ ‫باعث بروز شدیدترین تغییر سریع در نرخ برابری دالر و ریال شدند‬ ‫درباره بحث تحریـــم و اثار ان باید گفت جریان غربگرایی در ایران‬ ‫که ما چندین ســـال پیگیر بودیم تا درنتیجه ان بتوانیم تبادالت‬ ‫یکی از محورهای ان جلسه پیگیری همین مساله‪ ،‬یعنی راهبردی‬ ‫تصویبتحریم هایبی سابقهجهانیعلیهایرانشد‪.‬اینتحریم ها‬ ‫این ابرپروژه اشاره کردید‪ .‬گفته می شود در این باره حداقل‬ ‫رهبر انقالب و پوتین اشاره کرد که حدودا دوسال قبل برگزار شد که‬ ‫مالی مان با روس ها را به طور مستقیم تر و با سرعت بیشتری جلو‬ ‫رسانه ای‪ ،‬افشای علنی وجود این تاسیسات در سال‪ 2009‬باعث‬ ‫موجود در این حوزه‪ ،‬اس‪ 300-‬تا پیش از ارائه سامانه اس‪400-‬‬ ‫حوزه مقابله با تحریم ها اقدامی جدید و قابل توجه بود‪.‬‬ ‫بحـــران غذایی و غالت ایجاد کرده اســـت‪ ،‬این راهگذر می تواند‬ ‫مسیرعملیاتیشدنرسید‪.‬پیاماولایناستکهروس هادوستان‬ ‫هسته ای فردو شد‪ ،‬معرفی می شود‪ .‬براساس نقل منابع مشهور‬ ‫از لحاظ اهمیت تقریبا با «الی کوهن» قابل مقایسه است‪.‬‬ ‫اقدامات انجام شده در یک دهه قبل اشکار ساخت تهران و مسکو‬ ‫ســـامانه ها از سال‪ 2016‬به ایران اغاز شد‪ .‬علی رغم اخالل های‬ ‫نیروی دریایی ارتش فدراســـیون روسیه هم رسما اعالم کرد این‬ ‫‪ 2‬روسیه به فضا ارسال‬ ‫خیام را داشتیم که توسط ماهواره بر سایوز ‬ ‫دراینگزارشعلیرضااکبریکهمسئولیت هایدفاعیوهسته ای‬ ‫شـــکایت ایران به دادگاه را در پی داشت‪ .‬با این وجود تحویل این‬ ‫کردید‪ .‬اتفاقی که طی چند روز گذشته در زمینه «افتتاح‬ ‫همان طور که می دانید بعد از ‪ 22‬سال‪ ،‬یکی از حلقه های اصلی‬ ‫اکبری‪ ،‬جاسوس تازه اعدام شده انگلیس در ایران می پرداخت‪،‬‬ ‫مشـــاور عالی وزیر دفاع به شمار می رفت‪ ،‬به کمک دستگاه های‬ ‫انجام داده بودند که هرچند به اندازه پیش بینی شده نرسید اما در‬ ‫دلیل فشارهای غرب و رژیم صهیونیستی با اشکال مواجه شده و‬ ‫امسال‪ ،‬دومین اجالس رهبران افریقا در سن پترزبورگ برگزار شد‪.‬‬ ‫دهیم تا بار دیگر جایگاه ایران در قاره افریقا را تقویت کنیم‪ .‬مساله‬ ‫دوگانه ای که به چوب ه دار ختم شـــد» که به بررسی پرونده علیرضا‬ ‫تحریم هایسنگینبین المللی‪،‬قراردادیرابرایتهاترنفتباکاال‬ ‫مهم ترین و البته جنجالی ترین خرید نظامی ایران از روســـیه به‬ ‫نیروی دریایی راهبردی ارتش‪ ،‬بعد از پیمایش مسافتی حدود ‪70‬‬ ‫کالن پروژه هـــای متعددی دارند و این فرصتی را پیش روی ما قرار‬ ‫گزارشیباعنوان«مقامعالی رتبهداخلیوجاسوسبریتانیا‪:‬زندگی‬ ‫قـــرارداد خرید ‪ 4‬گردان اس‪ 300-‬باز می گردد که این معامله به‬ ‫امروز‪ ،‬در نظام بین الملل‪ ،‬تامین امنیت ترانزیت دریایی‪ ،‬کاالها و‬ ‫وقت شـــاهد سرمایه گذاری جدی از سوی انها حتی بعد از توافق‬ ‫روسیه‪،‬بارویکارامدنپوتیندراواخردهه‪ 1990‬میالدی‪،‬اجرای‬ ‫نکات جامعی درباره ظرفیت های موجود برای ارتقای سطح‬ ‫چندجانبهدرنظمجدیدجهانیتبدیلشودکهعوایدفوق العاده ای‬ ‫الیه هـــای پنهان تری نیز دارد‪ .‬روزنامه نیویـــورک تایمز اخیرا در‬ ‫رژیم صهیونیستی در سوریه در دهه ‪ 1960‬میالدی باز می گردد‪.‬‬ ‫پیام هـــای امضای این توافقنامه میان تهران و مســـکو در‬ ‫واقعی ایران هســـتند‪ .‬در شـــرایطی که غربی ها طی این سال ها‬ ‫تانک های تی‪ 72-‬به‪ 1500‬عراده می رســـید که بر اثر فشارهای‬ ‫حجم فعلی مبادالت تجاری ایران و روسیه شایسته دو کشور نیست‬ ‫برای قاره افریقا هم حائز اهمیت باشـــد و به نوعی به یک مســـیر‬ ‫با این حال به نظر می رسد همکاری های امنیتی میان دو کشور‬ ‫روابط اقتصادی میان دو کشور‪ ،‬ورود به عرصه های مالی و بانکی‬ ‫برای این کشورها داشته باشد‪ .‬روس ها این روزها در حوزه افریقا‬ ‫مفقودهتکمیلراهگذرشمال‪-‬جنوببامشارکتدوستانروسیبه‬ ‫براســـاس این قراردادها ایران ‪ 25‬جنگنده میگ‪ 12 ،29-‬فروند‬ ‫روح الله مدبر‪ ،‬کارشناس مسائل اوراسیا در گفت وگو با «فرهیختگان»‪:‬‬ ‫در شرایطی که جبهه غرب به دلیل بحران اوکراین‪ ،‬در قاره افریقا‬ ‫بغداد با حضور ایران‪ ،‬عراق و سوریه پرداختند‪.‬‬ ‫قراردادهای نظامی میان دو کشور از سرگرفته شد‪.‬‬ ‫زیادی داریم‪ .‬تا جایی که ممکن است باید مانورهای مشترک را هم‬ ‫شرایط حال حاضر دنیا را تحلیل بفرمایید‪.‬‬ ‫کیلو میان دو کشور به امضا رسید‪ .‬همچنین به نظر می رسد قرار‬ ‫کشور در مسکو قرارداد ساخت واحدهای ‪ 2‬و ‪ 3‬نیروگاه هسته ای‬ ‫اقتصادیمیانتهرانومسکوشدهاست‪.‬یکیازنشانه هایتعمیق‬ ‫دقیق نفس تروریست های تکفیری را گرفت‪ .‬در عراق نیز روس ها‬ ‫دو سال پیش از فروپاشی این اتحاد‪ ،‬قراردادهای نظامی بزرگی‬ ‫جنگمیانروسیهواوکراین‪،‬باعثتسریعدراجرایهمکاری های‬ ‫اقتصادی اوراسیایی‪ ،‬پیوستن به سازمان پیمان شانگهای و وقوع‬ ‫در اواخر این دهه به موفقیت کامل رسید‪ .‬روسیه در این سال به‬ ‫داشـــته است به عنوان فردی که موجب افشای وجود تاسیسات‬ ‫جریاندیدارهاشمی رفسنجانیباگورباچفاخرینرهبرشوروی‪،‬‬ ‫امریکا‪ ،‬یک سوم قرارداد تحویل شد‪ .‬با وجود سستی دولت وقت‬ ‫روس ها را برای این کار مجاب کند‪ .‬مسکو در شرایطی مبادرت به‬ ‫سراغبررسیسایرحوزه هاییرفتیمکهتهرانومسکوباتوسعه‬ ‫دیگر تفاهمنامه ها به ‪ ۴۰‬میلیارد دالر می رسد‪.‬‬ ‫بر علیه تروریســـت های مورد حمایت غرب در اسیا اغاز کردند که‬ ‫براساس اظهارات ناصر نوبری‪ ،‬اخرین سفیر ایران در شوروی‪ ،‬در‬ ‫در سال های اخیر اما این محدودیت پروژه های اقتصادی اندکی‬ ‫براســـاس طرح هایی که ارزش ان به ‪ 10‬میلیارد دالر می رسد‪8 ،‬‬ ‫توافقنامهتکمیلمسیرریلیرشت‪-‬استارابینایرانوروسیه‬ ‫در ایران‪ ،‬از تبدیل شدن ‪ 6.5‬میلیارد دالر از تفاهمنامه با شرکت‬ ‫ایران و روسیه در سال ‪ 2015‬همکاری بزرگی را در حوزه امنیتی‬ ‫مدعیشدروسیهدرکشفاینجاسوسبهایرانکمککردهاست‪.‬‬ ‫علی رغـــم این معضالت‪ ،‬امضای توافقنامه تجارت ازاد با اتحادیه‬ ‫هســـته ای بوشهر را در فاز پایانی اش رها کرده و دیگر کشورهای‬ ‫فرهیختگان به بهانه اتفاق مهم روز گذشـــته‪ ،‬یعنی امضای‬ ‫معاون دیپلماســـی اقتصادی وزارت امور خارجه سال گذشته‪5 ،‬‬ ‫نزدیک به ‪ 500‬تانک تی‪ 72-‬دریافت کرد‪ .‬میزان کل ســـفارش‬ ‫از راکتورهای هسته ای‪ ،‬درحال ساخت نیروگاه های حرارتی نیز‬ ‫ گفت وگو‬ ‫سوئیفت اروپاست و و سامانه میر روسیه که جایگزین مستر کارت‬ ‫گازپروم به قرارداد خبر داد‪ .‬صفری همچنین تاکید کرده بود ارزش‬ ‫بوشهردراوج تنش هابرسربرنامههسته ایایرانودرحالی کهاین‬ ‫در حوزه اقتصادی ایران و روســـیه پروژه های بزرگی را با همکاری‬ ‫امضایقراردادتکمیلنیروگاههسته ایبوشهرباایرانکردکهتحت‬ ‫میلیارد دالر ان مربوط به شرکت گازپروم است؛ عددی که شامل‬ ‫ایران باسیستمسوئیفتروسی که جایگزینپیامرسانبین بانکی‬ ‫تنش ها می توانســـتند ساخت نیروگاه را با تاخیر بیشتری روبه رو‬ ‫واحدهای ‪ 4‬و ‪ 5‬نیز به امضا برسد‪ .‬روس ها در بخش تولید برق که‬ ‫شدیدترین فشارهای واشنگتن قرار داشت و به دلیل نیازمندی به‬ ‫بود روسیه ‪ 50‬میلیارد دالر در ایران سرمایه گذاری می کند که ‪10‬‬ ‫تراستیبهشبکهبانکیوشفافیتتجارتموثرخواهدبود‪».‬ارتباط‬ ‫سال پس از اعالم طرح سرمایه گذاری ‪ 10‬میلیارد دالری گازپروم‬ ‫انجام شده و در دست اقدام پرداخته خواهد شد‪.‬‬ ‫غربی و شرقی حاضر به همکاری برای تکمیل ان نبودند‪ ،‬توانست‬ ‫پوتین در ســـال ‪ 1397‬و تحویل نامه رهبری به وی‪ ،‬اعالم کرده‬ ‫ایران دایر کرد‪ .‬این اولین بانک روســـی است که در ایران حضور‬ ‫نظامی‬ ‫روسیهخودداریمی کردند‪.‬باتماماینمشکالتنیروگاههسته ای‬ ‫شکســـته شده است‪ .‬در ‪ 20‬ابان ‪ 11( 1393‬نوامبر ‪ )2014‬دو‬ ‫یکدیگر به انجام رسانده اند‪ .‬تهران در شرایطی که المان نیروگاه‬ ‫میان رهبران دو کشور پیش بینی شده‪ ،‬ارزشی بسیار بیشتر دارد‪.‬‬ ‫بود‪« :‬پس از تالش های مستمر و پیگیری سازمان توسعه تجارت‪،‬‬ ‫طرحسرمایه گذاری هایکالنومتمرکزبرنفتبود‪.‬مهدیصفری‪،‬‬ ‫کشوردرچهارحوزه«اقتصادی»‪«،‬نظامی‪-‬تسلیحاتی»‪«،‬فضایی»‬ ‫اقتصادی‬ ‫و گاز ایران حضور یافته بودند که ارزش سرمایه گذاری شان به‪4.5‬‬ ‫علیرضا پیمان پاک‪ ،‬رئیس ســـازمان توسعه تجارت ایران‪ ،‬دو روز‬ ‫به شمار می رود‪ ،‬دیگر همکاری های بانکی میان دو کشور است‪.‬‬ ‫هسته ای بوشهر» و ‪ 4‬نیروگاه برق حرارتی محدود شده بود‪.‬‬ ‫و«امنیتـــی» مورد بررســـی قرار گرفته و در هر حـــوزه به اقدامات‬ ‫امنیتی‬ ‫خبر منتشر شـــده در روز سه شنبه وارد فاز جدی تری شده است‪.‬‬ ‫در جمهوری های سابق مانند اوکراین یا حتی کشورهای بیرون از‬ ‫شده به روند همکاری های تهران‪-‬مسکو پرداخته شود؛ این مساله‬ ‫نظام پرداختی دور از نظارت واشـــنگتن هستند‪ .‬این تالش ها با‬ ‫با سطح باال مانند جنگنده ها همچنان ادامه دارد‪.‬‬ ‫این مســـاله بســـیار مهم اســـت‪ .‬باید همگرایی مان با روس ها را‬ ‫ترازتجاریمادرحالحاضرشایستهروابطایرانوروسیهنیست‪4.5.‬‬ ‫میلیارددالرعددفوق العادهپایینیاست‪.‬اینعدددراینده‪،‬حداقل‬ ‫با ایران سر باز می زنند‪ ،‬اماده اند هم در کشورمان سرمایه گذاری‬ ‫باید به ‪ 10‬میلیارد دالر برسد و حتی به افق باالتر برسد‪ .‬اینجاست‬ ‫زمینهنظامیاست‪.‬همان طورکهمی دانید‪،‬روزگذشتهناوگروه‪86‬‬ ‫به سطح راهبردی موفق عمل کرده ایم‪.‬‬ ‫که می شود دید ما چقدر در زمینه ارتقای سطح روابط مان با روسیه‬ ‫نتیجه رسیدن این روابط سنگ اندازی کند‪ .‬نکته قابل توجه درباره‬ ‫خودشـــان هم طبق سیاست شکستن تحریم ها فشارها را خنثی‬ ‫تحریم به ایران‪ ،‬روسیه و سایر کشورهایی که تحت تحریم هستند‬ ‫بهسمتتشکیلیکبلوکازکشورهایضدتحریمیحرکتکنیم‪.‬‬ ‫باشیم‪.‬اتفاقاخیردرشبکهبانکییکیازانهاست‪.‬اقاییازمسئوالن‬ ‫سابقدولتیمی گفتماباروس هاجلسهگذاشتیموانهاگفتندچون‬ ‫در این خصوص نیستند‪ .‬اگر می خواهیم راهگذر عملیاتی شود‪،‬‬ ‫حقوق بین الملل‪ ،‬روابط بین الملل و مسائل مختلفی که به حوزه‬ ‫منصوب کند‪ .‬الزم است مسئولی که در این رابطه تعیین می شود‬ ‫ان مســـئول معین شده تبعیت کنند که بتواند این پروژه مهم را به‬ ‫معینی نداشته باشد‪ ،‬قطعا باعث به وجود امدن اخالل در زمان و‬ ‫طوالنی شدن روند تکمیل پروژه خواهد شد‪.‬‬ صفحه 2 ‫تو گو با «فرهیختگان» خبر داد‬ ‫مدیر کل امور پژوهشی و پروژه های تحصیالت تکمیلی علوم‪ ،‬مهندسی و کشاورزی در گف ‬ ‫ارتقای رتبه های علمی نشریات دانشگاه ازاد در رتبه بندی سایمگو‬ ‫گزارش «فرهیختگان» از یک ظرفیت بزرگ فرهنگی در دانشگاه‬ ‫که نه می دانیم چند تا هستند و نه راه استفاده از انها را بلدیم‬ ‫موزه هایدانشگاهی‬ ‫را به موزه سپرده ایم!‬ ‫شماره مسلسل ‪ | 4605‬پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۲۷ | 1402‬شوال ‪ ۱۸ |1444‬می ‪ | 2023‬شماره ‪386۷‬‬ ‫‪Thu | 18 May 2023 | vol.14 | No. 3867 | 16 Pages‬‬ ‫‪w w w . F d n . i r‬‬ ‫«فرهیختگان» گزارش می دهد‬ ‫دانش اختصاصی‬ ‫تولید بذر‬ ‫در واحد اصفهان‬ ‫«فرهیختگان»ازاهمیتشکل گیریموزه هایدانشگاهیگزارشمی دهد ‬ ‫چرا نمایش تاریخ علم و فناوری برای دانشگاه مهم است؟‬ ‫گفت وگو‬ ‫تو گو با «فرهیختگان» خبر داد‬ ‫مدیر کل امور پژوهشی و پروژه های تحصیالت تکمیلی علوم‪ ،‬مهندسی و کشاورزی در گف ‬ ‫ارتقای رتبه های علمی نشریات دانشگاه ازاد در رتبه بندی سایمگو‬ ‫سارا طاهری‬ ‫خبرنگار گروه دانشگاه‬ ‫علیرضاایرانبخش‪،‬مدیر کلامورپژوهشی‬ ‫و پروژه های تحصیالت تکمیلی علوم‪،‬‬ ‫مهندسی و کشاورزی دانشگاه ازاد در‬ ‫تو گو با «فرهیختگان» از ارتقای رتبه های علمی نشریات دانشگاه‬ ‫گف ‬ ‫ازاد در رتبه بندی سایمگو خبر داد‪ .‬او در این باره توضیح داد‪« :‬اکثر‬ ‫نشریات نمایه شده در اسکاپوس و ‪) WOS)Web of Science‬معاونت‬ ‫علوم‪ ،‬مهندسی و کشاورزی دانشگاه در در رتبه بندی سایمگو افزایش‬ ‫قابل توجهی داشته است‪ ،‬به طوری که مجله نانو ساختار در شیمی‬ ‫دانشگاهازادواحدشهرقدس‪،‬طبقرتبه بندیسایمگو‪،2022‬جزء‪10‬‬ ‫اذربایجانبا‪ 0.991SJR‬رتبهسومکشوررابهخوداختصاصداده اند‪».‬‬ ‫ یادداشت‬ ‫تشکیالت روابط عمومی باید با دیگر مشاغل متفاوت باشد‬ ‫ما در روابط عمومی به افرادی که در ساخت تولیدات صوتی‬ ‫نهادها و سازمان های مختلف برخوردار باشند‪ ،‬مخصوصا‬ ‫همچنینبهافرادینیازداریمکهاینتولیداتراانتشاردهند‪.‬‬ ‫با تمام خبرگزاری ها و روزنامه ها‪ ،‬خبرنگاران و اصحاب‬ ‫موضوعاصلیدربارهروابط عمومیایناستکهکاراینحوزه‬ ‫خواندهباشندوروزنامه نگاریبدانند‪.‬البتهدرروابط عمومی‬ ‫رسانه ای بسیار پیچیده و گسترده ای زندگی می کنیم دنیا‬ ‫کلی کار رسانه از مشاغل سخت است که در هفت روز هفته و‬ ‫برگزاری رویدادها در یک نهاد و سازمان و دانشگاه برعهده‬ ‫ایرانبخش اضافه کرد‪« :‬همچنین مجله نانو ساختار در شیمی در رشته‬ ‫شیمی در جهان اسالم و خاور میانه دارای رتبه اول است‪ .‬همچنین‬ ‫ی از کشور عربستان سعودی با ‪ 0.850 SJR‬رتبه دوم و مجله ای‬ ‫مجله ا ‬ ‫دیگر از امارات متحده عربی با ‪ 0.776 SJR‬در رتبه سوم این رده بندی‬ ‫قرار گرفته است‪ ».‬او عنوان کرد‪« :‬مجله ‪Mathematical Sciences‬‬ ‫دانشگاه ازاد واحد کرج با مدیر مسئولی اقای خدابین با کسب ‪SJR‬‬ ‫‪ 0.478‬جزء ‪ 39‬درصد مجالت برتر و در اسکاپوس رتبه کیفی ‪ Q2‬و‬ ‫در ‪ WOS‬جزء مجالت با رتبه کیفی ‪ Q1‬است‪».‬‬ ‫محسن حبیبی‬ ‫روابط عمومی دانشگاه عالمه طباطبایی‬ ‫درسازمان هابسیارحساسوپراسترسخواهدبود‪.‬به صورت‬ ‫‪ 24‬ساعتشبانه روزبایدکارانجامدهیم‪.‬اینموضوعنشان‬ ‫مدیر کل امور پژوهشی و پروژه های تحصیالت تکمیلی علوم‪،‬‬ ‫می دهد که شغل روابط عمومی با نهادهای دیگر تفاوت‬ ‫او با بیان این که مجله مذکور در رتبه بندی کلی تمام نشریات از بین‬ ‫‪ in Biomaterials‬دانشگاه ازاد واحد تهران مرکزی با مدیر مسئولی‬ ‫دیگر مشاغل وجود دارد اما این تفاوت ها دیده نشده و توقع‬ ‫جزء ‪ 10‬درصد مجالت برتر دنیا محسوب می شود‪ .‬طبق گزارش‬ ‫در اسکاپوس و ‪ WOS‬جزء مجالت با رتبه کیفی ‪ Q2‬است‪».‬‬ ‫درصد مجالت برتر دنیا قرار گرفته است‪ .‬این نشریه هم در اسکاپوس و‬ ‫هم در ‪ WOS‬جزء مجالت با رتبه کیفی ‪ Q1‬قرار گرفته است‪».‬‬ ‫‪ 27955‬نشریه رتبه ‪ 2738‬را دارد اضافه کرد‪« :‬به عبارت دیگر مجله‬ ‫رتبه بندی سایمگو (‪ )SCImago‬در سال‪ ،2022‬مجله نانو ساختار در‬ ‫شیمی دانشگاه ازاد واحد شهرقدس (‪Journal of Nanostructure‬‬ ‫‪ )in Chemistry‬که توسط ناشر بین المللی اشپرینگر چاپ می شود با‬ ‫مهندسی و کشاورزی دانشگاه ازاد همچنین گفت‪« :‬مجله ‪Progress‬‬ ‫اقای حمید میرزاده با کسب ‪0.654 SJR‬جزء ‪ 28‬درصد مجالت برتر و‬ ‫به گفته او مجله‪International Journal of Environmental‬‬ ‫‪ Science and Technology‬دانشگاه ازاد واحد علو مو تحقیقات تهران‬ ‫با مدیر مسئولی اقای عباسپور با کسب ‪ 0.600 SJR‬جزء ‪ 31‬درصد‬ ‫مدیرمسئولیامیدمرادیدانشیاردانشگاهازادواحدشهرقدس‪،‬موفق‬ ‫مجالت برتر و در اسکاپوس رتبه کیفی ‪Q1‬و در ‪ WOS‬جزء مجالت با‬ ‫مدیر کلامورپژوهشیوپروژه هایتحصیالتتکمیلیعلوم‪،‬مهندسی‬ ‫اودرپایانخاطرنشانکرد‪«:‬رتبه بندیسایمگو(‪)SCImago‬اطالعات‬ ‫در بین تمام نشریات ایران است‪ ،‬به طوری که مجله ‪International‬‬ ‫انها را به رایگان در اختیار عموم قرار می دهد‪ .‬این اطالعات مربوط به‬ ‫به کسب شاخص اس جی ار (‪ 1.294 )SJR‬شده است‪».‬‬ ‫و کشاورزی دانشگاه ازاد تصریح کرد‪« :‬این عدد باالترین عدد ‪SJR‬‬ ‫‪ Journal of Health Policy and Management‬دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی کرمان با ‪ 1.115 SJR‬رتبه دوم و مجله ‪Communications‬‬ ‫‪ in Combinatorics and Optimization‬دانشگاه شهید مدنی‬ ‫پیام‬ ‫رتبه کیفی ‪ Q3‬است‪.‬‬ ‫دارد‪ .‬با اینکه ذاتا تفاوت عمده ای بین کار روابط عمومی و‬ ‫می رود که نوع حضور روابط عمومی ها مانند کارکنان دیگر‬ ‫باشد‪ .‬دانشگاه ها و وزارت علوم بین نحوه حضور هیات های‬ ‫علمی و کارکنان تفاوت قائل شده است‪ .‬در انجام وظایف‪،‬‬ ‫نوع حضور‪ ،‬حقوق و محاسبه اضافه کار متفاوت است‪ .‬نوع‬ ‫تعامل هیات علمی با کارمند عادی در یک دانشگاه و نوع‬ ‫محاسباتبه صورتکلیتفاوتدارد‪،‬طبیعتادربینکارکنان‬ ‫نیز باید بین کارکنان مالی و اداری و افرادی که شغل های‬ ‫متداوم کارمندی دارند و فردی که کارشناس روابط عمومی‬ ‫علمی را در چهار چارک ‪ Q3 ،Q2 ،Q1‬و ‪ Q4‬رتبه بندی می کند‪».‬‬ ‫داشته باشد‪ ،‬اما در بیشتر دانشگاه ما چنین موضوعی را‬ ‫نقطه عطف و سراغاز راهی جدید برای نجات جان هموطنان‬ ‫و مصوب کرده به این موضو ع توجه نکرده که شغل‬ ‫روابط عمومی ‪ 24‬ساعته است‪.‬‬ ‫برگزاری چنین رویدادهایی ظرافت های خاص خود را دارد و‬ ‫کوچک تریناشتباهیمی تواندنتیجهتالش هایبلندمدت‬ ‫بسیاری را از بین ببرد‪.‬‬ ‫قران کریم‪ ،‬سوره مبارکه مائده ایه ‪٣٢‬‬ ‫اینجانب فرارسیدن ‪ ۳۱‬اردیبهشت ماه روز ملی اهدای عضو‪ ،‬اهدای‬ ‫شاغالن شبکه فراهم اوری اعضا و نسوج پیوندی دانشگاه علوم‬ ‫کرده است‪ .‬روابط عمومی باید ترکیب بسیاری از مشاغل را‬ ‫و ایثارگرانه خود نجات بخش جان چند انسان دیگر می شوند و یاد‬ ‫تا ابد جاودانه شده اند‪.‬‬ ‫زندگی را به خانواده های ایثارگر‪ ،‬تمامی همکارانم و زحمتکشان و‬ ‫پزشکی شهید بهشتی واقع در بیمارستان دکتر مسیح دانشوری‬ ‫که با فداکاری گام در این راه دشوار نهاده اند تبریک عرض نموده و‬ ‫از خداوند متعال برای یکایک شما ارزوی سالمتی و شادکامی دارم‪.‬‬ ‫مشاهده می کنیم که جذب نیرو به درستی شکل نگرفته و‬ ‫افرادی که در حوزه های دیگر نتوانسته اند موفق باشند‪ ،‬در‬ ‫روابط عمومی ها مشغول به کار می شوند و همین موضوع‬ ‫وجود نداشته باشد و معضلی را برای روابط عمومی ایجاد‬ ‫داشتهباشد‪.‬چونبایدچندکارمهمراانجامدهد‪.‬یکیاینکه‬ ‫بتواندبهبهتریننحوفعالیت هاراانعکاسدهد‪.‬اینموضوع‬ ‫می طلبد که در قالب های مختلف رسانه ای کار عرضه شود‪.‬‬ ‫و عصر‪ ،‬عصر رسانه هاست‪ .‬اگر نتوانیم مطالب خودمان را‬ ‫انتشار دهیم مشکل مهمی برای روابط عمومی ها به وجود‬ ‫می اید‪.‬مشکلی که از اینکهما تولیدمی کنیموموتورمحرکه‬ ‫ما سوخت را می سوزاند و گرمایی را تولید می کند و انرژی‬ ‫می گذارد اما چرخ دنده ها درگیر با چرخ ها نیست‪.‬‬ ‫روابط عمومی پیشرو؛ موتور پیشران سازمان‬ ‫چرخ هایی که می تواند در دنیای رسانه روابط عمومی را‬ ‫جلو ببرد انواع و اقسام رسانه هایی هستند که در دنیای‬ ‫امروز وجود دارند‪ .‬ممکن است کارکنان خوبی در برخی از‬ ‫واحدهایروابط عمومیوجودداشتهباشدامابافقدانارتباط‬ ‫بارسانه هایرسمیوخبرگزاری ها‪،‬روزنامه هاوسایررسانه ها‪،‬‬ ‫تولیدات؛ انتشار درستی نخواهد داشت و این موضوع یکی‬ ‫البته تمام این موضوعات در کنار افراد باتجربه‪ ،‬کاربلد و‬ ‫مختلفارتباط گیریموفقیداشتهباشند‪،‬سال هاحضوردر‬ ‫غیر از این موارد یکی از وظایف مغفول مانده روابط عمومی‬ ‫متاسفانه در بسیاری از موارد فکر می کنند که روابط عمومی‬ ‫و پخش می کند‪ .‬درحالی که به این صورت نیست و‬ ‫روابط عمومیدرهرسازمانیبه صورتدوسویهعملمی کند‪.‬‬ ‫انها باید پلی باشند بین انچه اتفاق می افتد و انچه از بیرون‬ ‫توقع می رود نهاد یا دانشگاه داشته باشد‪ .‬به همین دلیل‬ ‫روابط عمومی ممکن است در بین برخی از مدیران وجهه‬ ‫دانشگاه ها ما با ان برخورد می کنیم‪ ،‬بحث نیروی متخصص‬ ‫موجب می شود که پست اشغال شده و دیگر امکان جذب‬ ‫زندگی می کنیم که ایثارگری بخش جدایی ناپذیر از ویژگی های‬ ‫رسانه ارتباطات نزدیکی داشته باشند‪ .‬چون ما در سپهر‬ ‫ارتباط گیریباافرادبرون سازمانیازوظایف‬ ‫مغفول مانده روابط عمومی ها‬ ‫طرفه عمل می کند‪.‬‬ ‫«هرگاه کسی باعث بقای نفسی شود مانند ان است که باعث نجات‬ ‫بودن اهدای عضو از متوفیان مرگ مغزی‪ ،‬روز ‪ ۳۱‬اردیبهشت ماه‪،‬‬ ‫لحاظکندوروابط عمومیبایدازاینتخصص هامطلعباشد‪.‬‬ ‫نظرات را برعهده دارند‪ .‬ممکن است برخی از مسئوالن با‬ ‫می کنیم از فرشتگان نجاتی که با اهدای زندگی به همنوعان خود‬ ‫و خصلت های متمایز اشرف مخلوقات است‪.‬‬ ‫تمام ریزه کاری های برگزاری رسمی یک رویداد بزرگ را باید‬ ‫جذب نیروی متخصص در روابط عمومی ها‬ ‫به درستی انجام نمی شود‬ ‫متن پیام به شرح زیر است‪.‬‬ ‫بدون شک دریافت فتوای تاریخی امام خمینی(ره) مبنی بر جایز‬ ‫برخی از مراسمات برعهده روابط عمومی گذاشته می شود‪،‬‬ ‫برای روابط عمومی در یک دانشگاه می بینند تفاوت وجود‬ ‫اخالقی و انسانی ان دسته از افرادی است که با تصمیم اگاهانه‬ ‫بگذاریم درخواهیم یافت که اهدای عضو نقطه تبلور همه ارزش ها‬ ‫اوقات نقش یک کارگردان تئاتر را باید ایفا کند‪ .‬هنگامی که‬ ‫یک ارگان تبلیغاتی است که تنها گزارشی را تهیه و توزیع‬ ‫سایمگو (‪ )SCImago‬با استفاده از انها هم کشورها و هم نشریات‬ ‫در روابط عمومی هاست‪ .‬ما در برخی از روابط عمومی ها‬ ‫اگر همه خصلت ها و ویژگی های متمایز انسان را در کنار یکدیگر‬ ‫انجام دهد و در حد یک تهیه کننده ظاهر شود‪ .‬حتی گاهی‬ ‫مقاالت علمی تولیدشده از سال ‪ ۱۹۹۶‬به بعد است که رتبه بندی‬ ‫دلیل این تفاوت ذاتی شغل روابط عمومی و تشکیالتی که‬ ‫نیازمند به عضو پیوندی است‪ .‬به خود می بالیم که در سرزمینی‬ ‫جان تمام انسان ها شده است»‬ ‫نیز زیر نظر روابط عمومی است و فرد باید بتواند کار صحنه‬ ‫درحقیقتبایدبرایکارمندانوکارکنانروابط عمومی هابه‬ ‫کار روابط عمومی تفاوت عمده ای با دیگر حوزه ها دارد‪.‬‬ ‫از چالش های دیگر که در یک روابط عمومی به خصوص در‬ ‫بسم الله الرحمن الرحیم‬ ‫روابط عمومی گذاشته می شود‪ .‬بسیاری از بزرگداشت ها‬ ‫ارتباط گیری با افراد بیرون نهاد و سازمان یا دانشگاه است‪.‬‬ ‫فتوای تاریخی امام سراغاز راهی جدید برای نجات جان هموطنان شد‬ ‫گفت‪.‬‬ ‫می بینیم که کار تنها به اینجا ختم نمی شود و بسیاری از‬ ‫خود را به صورت روزانه از بانک اطالعاتی ‪ Scopus‬دریافت می کند و‬ ‫پیام تبریک دکتر والیتی به مناسبت روز ملی اهدای عضو‪ ،‬اهدای زندگی‬ ‫دکتر مسیح دانشوری طی پیامی روز ملی اهدای عضو را تبریک‬ ‫منظور نیز افرادی است که در حیطه علم ارتباطات درس‬ ‫است تفاوت وجود داشته باشد چراکه به صورت کلی انجام‬ ‫مشاهده نمی کنیم‪ .‬یعنی فردی که تشکیالت را طراحی‬ ‫رئیس مرکز اموزشی‪ ،‬پژوهشی و درمانی سل و بیماری های ریوی‬ ‫و رسانه ای تبحر دارند نیاز داریم‪.‬‬ ‫با ارگان ها و نهادهای رسانه ای کشور یعنی باید بتوانند‬ ‫خوبی نداشته باشد چراکه وظیفه انتقال پیشنهادات و‬ ‫انها به مشکل بخورند‪ .‬روابط عمومی ویترینی است که دو‬ ‫از ویژگی های روابط عمومی موفق است‪.‬‬ ‫متخصص جواب می دهد‪ .‬افرادی که در سطح رسانه های‬ ‫موقعیت هایمختلفداشتهباشندوبتواننداینارتباطاترا‬ ‫به نحو خوبی استفاده کنند و پیام را بگیرند و منتقل کنند‪.‬‬ ‫اما متاسفانه کم توجهی در برخی از سازمان ها و ارگان ها‬ ‫صورت گرفته است‪ ،‬ان طور که باید و شاید جدی گرفته‬ ‫نشده است و به عنوان شغل خاصی که از دیگر مشاغل‬ ‫متفاوت است به ان نگاه نمی شود‪ .‬هرجا که دیدیم مدیر‬ ‫ارشد و ساختار دانشگاه و سازمان به این مسائل توجه کرده‬ ‫شاهد بودیم که روابط عمومی بسیار پیشرو و تاثیرگذاری‬ ‫داشتیمچراکهدرحالحاضرنقشیکهروابط عمومیخوب‬ ‫می تواند انجام دهد باعث می شود تا موفقیت مجموعه اش‬ ‫به خوبی می تواند منتقل شود‪ .‬در این میان باید این مهم‬ ‫موضوع دیگر این است که دانشگاه مخاطبان زیادی‬ ‫را هم مدنظر قرار دارد که در دانشگاه ها تولیدات علمی‬ ‫به هر نحو با دانشگاه ارتباط می گیرند‪ .‬افراد مختلف‬ ‫می شود اما نمی توان این دستاوردها را به همان صورتی که‬ ‫دارد از دانشجو‪ ،‬استاد و کارکنان دانشگاه تا افرادی که‬ ‫ارتباط گیری می کنند و نظراتی دارند و این موضوعات‬ ‫باید بی کم وکاست انتقال پیدا کند‪ .‬روابط عمومی نقش‬ ‫مهمی برعهده دارد که متاسفانه در دانشگاه های مغفول‬ ‫می ماند‪ .‬درحالی که روابط عمومی موفق باید با ارگان های‬ ‫مختلف ارتباط تنگاتنگ داشته باشد؛ یعنی عالوه بر اینکه‬ ‫باید تخصص های الزم را داشته باشد افراد و کارشناسان یک‬ ‫روابط عمومی موفق باید بتوانند از ارتباطات گسترده ای با‬ ‫که صورت می گیرد در قالب کتاب و مقاالت و‪ ...‬منتشر‬ ‫هست به مخاطب منتقل کرد چراکه بسیار فنی و تخصصی‬ ‫هستند‪ .‬در چنین شرایطی روابط عمومی ای موفق است‬ ‫که بتواند انها را به صورت بسته های قابل هضم به جامعه‬ ‫منتقل کند‪ .‬روابط عمومی موفق می تواند موتور محرکه یک‬ ‫دانشگاه باشد و این موضوع موجب می شود تا سطح یک‬ ‫دانشگاهترقیپیداکند‪.‬حتیدررتبه بندی هایدانشگاه ها‬ ‫نیز تاثیرگذار است‪.‬‬ صفحه 3 ‫دانشگاه‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫‪۴‬‬ ‫پنجشنبه ‪ 28‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪3867‬‬ ‫گزارش «فرهیختگان» از یک ظرفیت بزرگ فرهنگی در دانشگاه که نه می دانیم چند تا هستند و نه راه استفاده از انها را بلدیم‬ ‫موزهسپ‬ ‫موزه های دانشگاهیرارا بهموزه‬ ‫زه‬ ‫موز‬ ‫سپررده ایم!‬ ‫دانشـــگاهی در کشور دانست‪ .‬این جریان در سال های‬ ‫داده جهانی موزه های دانشگاهی هم از ایران اطالعات‬ ‫چالش های مختلفی همراه شود‪ .‬یکی از انها را باید عدم‬ ‫که دانشگاه شـــان صاحب موزه اســـت‪ .‬عـــدم توجه به‬ ‫دانشـــگاهی کشـــور تنها بـــه خیابان انقـــاب محدود‬ ‫اگرچه این روزهـــای چالش هویتی یکی از دغدغه های‬ ‫دانست؛ درحقیقت برای بسیاری از موزه های دانشگاهی‬ ‫برای اســـتفاده از تکنولوژی های جدید در حوزه موزه ها‬ ‫فضای مراکز اموزشی است اما توجه خاصی به استفاده‬ ‫برای ان محســـوب می شود‪ .‬عدم اختصاص بودجه های‬ ‫بعد از انقـــاب هم ادامه یافته اســـت‪ .‬البته موزه های‬ ‫زهرا رمضانی‬ ‫خبرنگار گروه دانشگاه‬ ‫نمی شوند و دانشگاه های اســـتانی هم مانند شیراز هم‬ ‫موسســـه باستان شناســـی دانشـــگاه تهـــران کـــه در‬ ‫زمره دانشـــگاه های صاحب موزه قرار می گیرد‪ .‬هرچند‬ ‫این حوزه تاســـیس شـــد را باید اغاز راه ایجاد موزه های‬ ‫تعداد ان بین ‪ 30‬تا ‪ 35‬موزه معرفی شـــده است‪ .‬پایگاه‬ ‫ســـال‪ 1336‬در راســـتای انجام کاوش های مرتبط با‬ ‫با داشـــتن موزه ای به نام «موزه تاریخ طبیعی شیراز» در‬ ‫امار دقیقی هم از موزه های دانشـــگاهی وجود ندارد و‬ ‫‪ 25‬موزه را ثبت کرده است‪.‬‬ ‫مدیـــران و متخصصان حوزه علـــوم اجتماعی به ویژه در‬ ‫از پتانســـیل بزرگ موزه های دانشگاهی برخالف روند‬ ‫معمول کشورهای جهان نمی شود‪ .‬نبود متولی مشخص‬ ‫برای موزه های دانشـــگاهی باعث شـــده تا این حوزه با‬ ‫رئیس موزه علوم و فناوری‪:‬‬ ‫نبود متولی مشخص مهم ترین چالش موزه های دانشگاهی است‬ ‫توجه کافی از ســـوی مسئوالن دانشگاهی به این حوزه‬ ‫کمبود نیروی انســـانی متخصص خـــود چالش بزرگی‬ ‫کافی باعث شـــده تا فرهنگ ســـازی درستی هم در این‬ ‫زمینه شـــکل نگیرد تا جایی که حتی شـــاید بخشی از‬ ‫دانشـــجویان یک دانشـــگاه حتی در جریان نباشـــند‬ ‫پیشـــرفت های دنیا در حوزه مـــوزه داری و عقب ماندن‬ ‫حتی موزه های دانشـــگاهی را هم باید از دیگر معضالت‬ ‫این حوزه دانســـت‪ .‬در این گزارش به مناسبت روز موزه‬ ‫به ســـراغ رئیس موزه علوم و فناوری کشـــور و همچنین‬ ‫یکی از اساتید باستان شناســـی رفتیم تا مرور کوتاهی‬ ‫بر فعالیت موزه های دانشگاهی در ایران داشته باشیم‪.‬‬ ‫عضو هیات علمی دانشگاه تهران‪:‬‬ ‫موزه ها اولویت اخر در دانشگاه های کشور هستند‬ ‫ســـیف الله جلیلـــی‪ ،‬رئیس موزه‬ ‫و اموزش کشـــور کند‪ .‬مشکل دیگر ما این است که موزه های دانشگاهی متولی‬ ‫مصطفـــی ده پهلوان‪،‬‬ ‫کنیم‪ ،‬را نداشـــتیم‪ .‬البته موزه ها مشکالت زیادی دارند و از حیث‬ ‫اولویت بودن یا نبـــودن موزه در‬ ‫ایجاد کردیم تا بتوانیم از این طریق به رشد این موزه ها کمک کنیم؛ البته منظور این‬ ‫دانشـــگاه تهـــران با‬ ‫مســـتقر در موزه های کشور متخصص هســـتند؟ مثال فردی رشته‬ ‫علـــوم و فنـــاوری با بیـــان اینکه‬ ‫هر کشـــوری به عوامل مختلفی‬ ‫بســـتگی دارد‪ ،‬گفـــت‪« :‬فرهنگ‬ ‫یکی از همان عوامل موثر در این‬ ‫حوزه اســـت؛ یعنی اینکه ایا واقعا‬ ‫از دوره دبستان‪ ،‬اطالعاتی درباره‬ ‫موزه و نقش موزه ها به دانش اموزان‬ ‫می دهیم یا خیر؟ نگاه خودمان به‬ ‫موزه ها این گونه بوده که فضایی وجود دارد که در ان اشیای تاریخی در معرض‬ ‫نمایش قرار می گیرد‪ .‬در صورتی که می دانیم پشت هر شی‪ ،‬تاریخ نهفته است‬ ‫و اگر بتوانیم این تاریخ را به فرزندان مان ارائه دهیم‪ ،‬طبیعتا انها به اهمیت موزه‬ ‫پی می برند‪ .‬مولفه دیگر سیاستگذاری های کالنی است که در هر کشوری وجود‬ ‫دارد‪ .‬سوال این است که ایا سیاستگذاران به نقش موزه ها واقف هستند یا خیر؟‬ ‫قطعا باید انها به این نتیجه برســـند که موزه ها نقش مهمی در فرهنگ سازی و‬ ‫توســـعه فرهنگی یک کشـــور دارند‪ .‬اگر این دو مولفه تغییر کند‪ ،‬قطعا شرایط‬ ‫موزه داری هم دیگر مانند وضعیت فعلی نخواهد بود‪».‬‬ ‫موزه داران باید راه های جدیدی‬ ‫را برای ارتباط با مخاطبان پیدا کنند‬ ‫خاصی ندارد‪ ،‬هر چند که چند ســـال پیش یک مجمعی از موزه های دانشگاهی‬ ‫کرونا و شاید بهتر از ان برسند‪ .‬اما مشکلی که در کشور ما و بسیاری از کشورها‬ ‫وجود دارد‪ ،‬این است که به موزه ها با نگاه تزئینی نگریسته می شود در حالی که‬ ‫این حیث که فرهنگ‬ ‫در جامعـــه‪ ،‬اقتصاد و‬ ‫تعدد موزه های علوم از مولفه های توسعه یافتگی امروز است‬ ‫او با بیان اینکه امار دقیقی از موزه های دانشگاهی وجود ندارد‪ ،‬بیان داشت‪:‬‬ ‫مســـائل سیاسی چه‬ ‫به ‪ 30‬تا ‪ 35‬موزه می رســـد؛ البته طبیعتا تعداد موزه های دانشـــگاهی بیشتر‬ ‫بخواهیم به صورت تخصصی تر نگاه کنیم که شامل میراث فرهنگی‬ ‫«اما موزه هایی که پتانســـیل ان را دارند که یک مرکز علم باشـــند‪ ،‬تعدادشان‬ ‫اســـت اما با توجه به ظرفیت انها نمی توانند براســـاس شاخص ها در حد یک‬ ‫موزه جامع در نظر گرفته شـــوند‪ .‬نکته ای که نباید فراموش کرد این اســـت که‬ ‫مهم ترین چالش موزه های دانشگاهی همان بحث متولی در هر دانشگاه است‬ ‫که بودجه خاصی برای انها در نظر گرفته نمی شود؛ در مقابل نیروی انسانی را‬ ‫هم باید چالش دیگری دانست‪ .‬یعنی شاید موزه هایی داشته باشیم که بسیار‬ ‫هم خوب باشـــد‪ ،‬اما تنها یک نفر ان را اداره می کند که همین خود زمینه ساز‬ ‫ایجاد مشکالتی می شود‪».‬‬ ‫تاثیـــری دارد و اگـــر‬ ‫می شـــود‪ ،‬باید عنوان کـــرد که این بخش اصال جـــزء اولویت مان‬ ‫نیست و دلیلش هم این بوده که چون کشور نفت دارد‪ ،‬پس تامین‬ ‫هســـتیم و از این رو حوزه هایی مانند موزه‪ ،‬جزء مباحث به اصطالح‬ ‫الکچری می شـــود‪ ،‬یعنی هیچ گاه مانند کشـــورهای پیشرفته که‬ ‫معتقدنـــد موزه عالی ترین نهاد فرهنگی به شـــمار می رود‪ ،‬به این‬ ‫حوزه نگاه نکرده ایم‪».‬‬ ‫به بازار کار داشته باشند‪ .‬البته این تنها وظیفه انها نیست‪ ،‬بلکه در این موزه ها‬ ‫اموزش برای همه سنین مطرح است و از این حیث این موزه ها اهمیت پررنگی‬ ‫در حوزه اموزش دارند‪».‬‬ ‫از پژوهش در حوزه موزه ها می ترسیم!‬ ‫او تصریـــح کـــرد‪« :‬از اینکه بخواهیم ســـراغ پژوهش در حوزه موزه‬ ‫برویم‪ ،‬می ترســـیم؛ چراکه کارهای انجا بسیار سخت است‪ ،‬یعنی‬ ‫اگـــر می خواهیم یک مقاله درباره موزه بنویســـم‪ ،‬از انجا که خود‬ ‫موزه ها عکاس ندارند‪ ،‬استاد مجبور است به طور مثال ‪ 10‬میلیون‬ ‫تومان هزینه عکاســـی کند و باید چندماه از وقتش را در رفت وامد‬ ‫باشـــد؛ قطعا این مساله باعث می شـــود که افراد ترجیح دهند از‬ ‫ظرفیت کتابخانه برای انجام پژوهش شـــان استفاده کنند‪ .‬مولفه‬ ‫دیگر بحث تعامالت بین المللی اســـت و این سوال مطرح می شود‬ ‫که موزه داران ما تا چه میزان در دوره های اموزشـــی خارج از کشور‬ ‫درست است که کشورهای توسعه یافته از حیث امکانات و تجهیزات‬ ‫در کشور توجه نشده است‪ .‬امروز در همه زمینه های اموزشی در دنیا‪ ،‬موزه های‬ ‫موزه های علوم‪ ،‬مراکزی هستند که می توانند نقش مهمی را برای ورود جوانان‬ ‫بوده است‪ .‬قطعا این مسائل اثرگذار است‪».‬‬ ‫کرده اند‪ .‬امـــا دانش موزه داران ایران یا تجربه ای اســـت یا همان‬ ‫‪ 50‬تا ‪ 100‬ســـال از ما جلوتر هســـتند‪ ،‬اما از لحاظ فکری نزدیک‬ ‫می توانند نقش مهمی در تحقق توســـعه پایدار داشته باشد‪ .‬قطعا در مدارس و‬ ‫است؛ در حالی که امین اموال موزه بریتانیا خود استاد سکه شناسی‬ ‫او ادامه داد‪« :‬در سال ‪ ،2004‬نزدیک به سه ماه در انگلستان بودم‬ ‫رئیـــس مـــوزه علوم و فناوری بیان داشـــت‪« :‬امروز در دنیا یکـــی از معیارهای‬ ‫توسعه یافتگی را تعدد موزه های علوم و فناوری ان می دانند؛ اما به این حوزه هم‬ ‫تحصیلی اش علوم دامی است‪ ،‬اما امین اموال بخش سکه یک موزه‬ ‫شرکت کرده اند؟ در حالی که کشوری نه مانند ترکیه‪ ،‬بلکه سودان‬ ‫و یـــک دوره عالی موزه داری و مدیریت میراث در انجا برگزار شـــد‪،‬‬ ‫جنبه های مختلف سیاســـی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی داشته و معتقدم‬ ‫جدیدی را برای ارتباط با مخاطبان پیدا کنند تا از این طریق هم به دوران قبل‬ ‫نیست‪ ،‬گفت‪« :‬چه از‬ ‫این مجمع به ثبت نرسیده هر چند که تالش می کنیم امسال این اتفاق بیفتد‪».‬‬ ‫دانشگاه ها مباحث به صورت نظری و به اصطالح خشک تدریس می شوند‪ ،‬اما‬ ‫تالش شود تا موزه ها با شرایط جدید سازگار شوند‪ .‬یعنی موزه داران باید راه های‬ ‫در کشورمان کاربردی‬ ‫انها فراهم کنیم و ساالنه هم جلساتی از طریق این مجمع برگزار می شود‪ ،‬اما هنوز‬ ‫او ادامه داد‪« :‬در سال های اخیر توجه ویژه تری به موزه و موزه داری شده است؛‬ ‫طبیعی اســـت که بعد از این همه گیری‪ ،‬توجه به موزه ها کم شـــود و حاال باید‬ ‫تاکید بر اینکه فرهنگ‬ ‫نیست که متولی این موزه ها ما باشیم؛ اما می خواستیم بستر را برای کمک کردن به‬ ‫علوم پیشـــرو هســـتند که نقش اموزشی خود را ایفا می کنند و قطعا این موزه ها‬ ‫اما مســـاله مهم این اســـت که بعد از کرونا تغییرات زیادی در دنیا رخ داده که‬ ‫استاد باستان شناسی‬ ‫مالی در تنگنا هســـتند‪ .‬نکته دیگـــر اینکه چند درصد از نیروهای‬ ‫به ‪ 300‬ســـال از ما جلوتر هســـتند‪ ،‬یعنی بسیاری از مسائل برای‬ ‫انها حل شـــده و در همین راســـتا موزه برای انها فضای کاربردی‪،‬‬ ‫اموزشی‪ ،‬پژوهشی و اجتماعی به حساب می اید‪ ،‬به طور مثال موزه‬ ‫بریتانیا روزانه هشت هزار نفر بازدیدکننده دارد و بلیتی هم دریافت‬ ‫نمی کند‪ ،‬این نشـــان از تفاوت دیدگاه به این حوزه است‪ .‬همچنین‬ ‫این طور نیست که یک نفر تنها یک بار به موزه برود؛ چراکه انها کارها‬ ‫و رویدادهای فرهنگـــی و اجتماعی مختلفی را برگزار می کنند اما‬ ‫وضعیت در ایران این گونه نیست‪».‬‬ ‫هـــم چنـــد ده برابر ما موزه داران انها در چنین دوره هایی شـــرکت‬ ‫نکاتی که در دانشگاه ها فرا گرفته اند‪».‬‬ ‫موزه ها بهترین مکان یادگیری اند‬ ‫عضـــو هیات علمی دانشـــگاه تهران با تاکید بـــر اینکه قطعا طرح‬ ‫عیب ها و انتقاد کردن‪ ،‬کار اســـانی است اما ارائه راهکار برای حل‬ ‫ان کار دشواری است‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬متولیان این حوزه مانند میراث‬ ‫فرهنگی باید به تدریج موزه را به عنوان یک حوزه تخصصی ببینند‪.‬‬ ‫به جرات می گویم که موزه ها در دانشـــگاه تهران به عنوان دانشگاه‬ ‫مادر کشـــور اخرین اولویت محســـوب می شـــوند و البته در دیگر‬ ‫باید در هر استان حداقل یک موزه علوم و فناوری داشته باشیم‬ ‫عضو هیات علمی دانشـــگاه تهران افزود‪« :‬یکی از مباحثی که در‬ ‫دانشـــگاه ها هم همین است؛ در حالی که موزه دانشگاه منچستر‬ ‫رئیس مـــوزه علوم و فناوری تصریح کرد‪« :‬در موزه هـــای علوم و فناوری تفاوت‬ ‫تحویل جامعه دهند که مفید هستند‪ ،‬قطعا این درجه مفید بون در سنین مختلف‬ ‫از طریق موزه امید به زندگی را در میان کهنساالن باال برد‪ ،‬در همین‬ ‫تهران تا چه میزان تواسته خدمات به غیر از دانشجویان ارائه دهد‪،‬‬ ‫علوم‪ ،‬ارائه اموزش های غیررسمی در کنار اموزش های رسمی است‪ .‬یعنی هدف‬ ‫زیادی می کنند که کارایی را به افراد در سنین مختلف برگردانند‪ .‬نگاه کنید امروز‬ ‫دست هایشان لمس کنند‪ .‬نکته دیگر اینکه موزه بریتانیا نزدیک به‬ ‫برای یادگیری این قشر است‪».‬‬ ‫اگر بتوانیم به انها با نگاه اموزشـــی بنگریم‪ ،‬قطعا جایگاه شـــان را در بخش های‬ ‫مختلف پیدا می کنند‪».‬‬ ‫بنیادین با موزه های سنتی وجود دارد؛ چراکه یکی از مهم ترین اهداف موزه های‬ ‫انها اسان ســـازی مفاهیم علمی‪ ،‬حفظ تاریخ علمی و‪ ...‬است اما متاسفانه در‬ ‫کشـــورمان موزه های علوم اصال توسعه پیدا نکرده اند و ما جزء اولین موزه هایی‬ ‫هســـتیم که در تهران در حوزه علوم و فناوری فعالیت می کنیم و در ابتدا توجه‬ ‫زیـــادی هم به ان صـــورت نگرفت‪ ،‬هر چند که امروز روند رو به رشـــدی را دنبال‬ ‫می کنیم‪ .‬در مقابل بســـیاری از موزه های دانشگاهی هم وضعیت تقریبا همین‬ ‫است‪ ،‬چراکه بسیاری از انها صرفا به دلیل عالقه یک شخص و عضو هیات علمی‬ ‫ایجاد شـــده است که امکان توسعه و اســـتفاده قابل توجهی از انها وجود دارد‬ ‫اما باز هم توجهی به انها نمی شـــود‪ .‬دلیلش این اســـت که این موزه ها زیر نظر‬ ‫دانشگاه ها هستند و با توجه به وظیفه اموزش و پژوهشی که دانشگاه ها دارند‪،‬‬ ‫طبیعتا موزه ها اولویت انها نیستند‪».‬‬ ‫جلیلی گفت‪« :‬هدف یک جامعه و مراکز علمی این اســـت که بتواند افرادی را‬ ‫متفاوت اســـت و مراکز اموزش غیررسمی مانند موزه های علوم و فناوری کمک‬ ‫فار غ التحصیالن حتی در دوره دکتری بعد از مدتی به دوره های بازاموزی می روند‬ ‫کـــه بتوانند خود را با وضعیت روز وقف دهند و یکی از کارهای موزه های علوم و‬ ‫فناوری هم همین اســـت‪ .‬با این حال ما تنها یک موزه علوم وفناوری در کشـــور‬ ‫انگلستان در سال ‪ 2004‬دنبال می شد‪ ،‬این بود که چطور می توان‬ ‫راســـتا این امکان فراهم شـــده بود که بتوانند اشیای تاریخی را با‬ ‫‪ 800‬نیـــروی داوطلب دارد که به صورت رایگان به امور موزه کمک‬ ‫می کنند‪ .‬اما ما در موزه ملی کشورمان و دیگر موزه های بزرگ مان‪،‬‬ ‫اگـــر دانش اموزان را بـــه موزه می بریم فـــارغ از اینکه چه مقطعی‬ ‫داریم؛ در حالی که حداقل باید در هر استان یکی از این موزه ها را داشته باشیم‪».‬‬ ‫هســـتند‪ ،‬وقتی از انها نظرسنجی می کنیم که حضور در موزه برای‬ ‫دانشـــگاه ها و حتی مردم عادی داشتیم؛ اما مشکل اینجا بود که پیش از کرونا‬ ‫می کننـــد‪ .‬از طرف دیگر در موزه به انها می گویند که باید ســـاکت‬ ‫او بیان داشـــت‪« :‬ما در موزه علوم و فناوری استقبال خوبی را از سوی مدارس‪،‬‬ ‫فضای مناســـبی را برای این کار نداشتیم و معتقدم اگر سرمایه گذاری را در این‬ ‫حوزه داشته باشیم‪ ،‬حتما استقبال به مراتب بهتر می شود‪ .‬موضوع اساسی این‬ ‫اســـت که موزه های علوم و فناوری مراکزی نیستند که در ان تنها مراجعه کننده‬ ‫از وســـایل بازدید کند‪ ،‬بلکه امکان استفاده از انها وجود دارد و همین تعامل با‬ ‫انهـــا جذاب تر بوده یا حضـــور در پارکی مانند ارم‪ ،‬پارک را انتخاب‬ ‫باشـــند‪ ،‬دانش اموز مقطع راهنمایی که سرشار از انرژی است باید‬ ‫نزدیک به دو ســـاعت حرف نزد‪ ،‬این کار باعث می شـــود انها برای‬ ‫خروج از موزه لحظه شماری کنند‪».‬‬ ‫بسیار پویاست‪ .‬اصال سوال این است که موزه تاریخ طبیعی دانشگاه‬ ‫چقدر دانش اموز در انجا رفت وامد دارد؟ در حالی که بهترین مکان‬ ‫هیچ گاه به درامدزایی از موزه ها فکر نکردیم‬ ‫ده پهلوان بیان داشـــت‪« :‬مـــا هیچ گاه به این فکـــر نکرده ایم که‬ ‫می تـــوان از موزه درامدزایی کرد و بســـتری برای ترویج فرهنگ و‬ ‫هنر به جامعه باشـــند‪ .‬باید به این مساله هم توجه شود که برخی‬ ‫موزه هـــای ما ماهیت علمی دارد و به خاطر دارم در یک برهه بنده‬ ‫مدیر موزه باغ نگارستان و مقدم دانشگاه تهران بودم و مامور شده‬ ‫بودم که موزه دانشـــگاه تهران را راه اندازی کنم‪ .‬در همین راستا‬ ‫‪ 12‬هزار ســـند را مربوط به مفاخر دانشگاه اماده کرده بودیم اما‬ ‫مدیر بعدی عنوان کرد که این مســـاله جزء اولویت ها نیست و باید‬ ‫ویترین برخی موزه ها ‪ 60‬سال بدون تغییر مانده است‬ ‫ان را کنـــار بگذاریـــم‪ ،‬در حالی که تک تک بزرگانی که داشـــتیم‬ ‫جلیلی گفت‪« :‬بســـیاری از روسای دانشگاه ها موزه های دانشگاهی را در برخی‬ ‫رئیس موزه علوم و فناوری گفت‪« :‬موزه های دانشگاهی ما به دلیل محدودیت هایی‬ ‫تغییر نکرده اند‪ ،‬گفت‪« :‬ما هنوز یک اپلیکیشن جذاب در حوزه موزه‬ ‫جایی داریم که اســـناد مربوط به اســـاتیدی مانند ملک الشعرای‬ ‫خاص یک موزه علوم و فناوری باشد که می تواند کمک زیادی به توسعه فرهنگ‬ ‫تاسف دارد‪».‬‬ ‫زمان کرونا ما توان این را که محتوای مجازی برای مخاطبان تولید‬ ‫بسیاری از روسای دانشگاه ها موزه ها را تزئینی می دانند‬ ‫موارد تزئینی می دانند در حالی که هر موزه دانشـــگاهی می تواند در یک حیطه‬ ‫وســـایل مختلف ظرفیت خوبی را در اختیار این موزه ها گذاشته است‪ .‬اما قطعا‬ ‫یک موزه علوم و فناوری برای کشورمان کافی نیست‪».‬‬ ‫کـــه دارند‪ ،‬نمی تواننـــد مخاطبان زیادی هم جذب کننـــد و این موضوع جای‬ ‫ده پهلوان با بیان اینکه ویترین های موزه های ما ‪ 60‬سال است که‬ ‫نداریم‪ ،‬در حالی که امروز دنیا به ســـمت هوش مصنوعی می رود‪.‬‬ ‫زندگی شـــان برای دانشـــجویان جوان اموزنده بـــود‪ .‬اصال امروز‬ ‫بهار و‪ ...‬را نگهداری کند؟ اصال چه میزان دانشـــجویان را با نسل‬ ‫بزرگان اشنا کرد ه ایم؟»‬ صفحه 4 ‫دانشگاه‬ ‫‪5‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫فرهیختگان‬ ‫اروپا‬ ‫اسیا‬ ‫‪2234‬‬ ‫‪471‬‬ ‫امریکای شمالی‬ ‫‪524‬‬ ‫افریقا‬ ‫‪25‬‬ ‫اقیانوسیه‬ ‫‪346‬‬ ‫‪farhikhtegan‬‬ ‫امریکای جنوبی‬ ‫توزیع جغرافیایی موزه ها‬ ‫و مجموعه های دانشگاهی‬ ‫‪326‬‬ ‫«فرهیختگان» از اهمیت شکل گیری موزه های دانشگاهی گزارش می دهد ‬ ‫چرانمایشتاریخعلموفناوریبرایدانشگاهمهماست؟‬ ‫مرکز پژوهش های خود قرار می دهند‪ ،‬به توسعه این حوزه اشاره می کند‪ .‬کتاب ها‬ ‫و تک نگاری ها درباره موزه های دانشـــگاهی فضایی از مباحثه را نشان می دهد‬ ‫برای برخی محققان‪ ،‬موزه های دانشگاهی باید به فعاالن پیشرو در استراتژی های‬ ‫هماهنگی و فعالیت های موزه می شود‪ .‬محققان استدالل می کند که در حالت‬ ‫التین در شکل گیری بخشی ویژه با بازتاب عملکرد موزه های دانشگاهی از اهمیت‬ ‫این فضا و تمرکز روی مخاطبان و جوامع خارج از دانشگاه هستند‪ ،‬سه استدالل‬ ‫کند‪ .‬چنین هماهنگی باید به موزه های دانشـــگاهی در غلبه بر مشکالت کمک‬ ‫که از رشته ها و دیدگاه های مختلف شکل می گیرند‪ .‬سال ‪ 2006‬برای امریکای‬ ‫موزه ها فضای جالبی برای اشـــنایی با تاریخ هر کشوری هستند‪ .‬گاهی موزه ها‬ ‫باالیی برخوردار بود‪ .‬دانشگاه ملی مکزیک جلسه ای را با موضوع «راه های جدید‬ ‫دانشگاه ها وظیفه نگهداری و حفاظت از انها را برعهده دارند‪ .‬این مجموعه های‬ ‫مکزیک ایجاد کرد‪ .‬در همان ســـال‪ ،‬در کلمبیا‪ ،‬نخستین رئیس موزه شناسی و‬ ‫شده اند‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬موزه «اشمولین» در دانشگاه اکسفورد‪ ،‬یکی از نمونه های‬ ‫اولیه ای اســـت که در ســـاختمانی واقع شده که در حال حاضر موزه تاریخ علوم‬ ‫واقع شده است‪.‬‬ ‫موزه های دانشگاهی در امریکای التین افتتاح شد‪ .‬عالوه براین‪ ،‬از سال ‪،2010‬‬ ‫چند جلسه پیرامون موزه های دانشگاهی کشورهای امریکای جنوبی برگزار شد‬ ‫که انجمنی برای معرفی موزه های دانشـــگاهی در امریکای التین و کارائیب به‬ ‫شمار می رود‪ .‬کارشناسان بر این باورند دانشگاه ها که دانش اکادمیک در انجا‬ ‫چرا موزه های دانشگاهی؟‬ ‫به لحاظ تاریخی‪ ،‬تمرکز موزه ها و گالری های دانشـــگاهی شامل پژوهش و نیز‬ ‫نمایش مجموعه های یادبودی‪ ،‬تشریفاتی‪ ،‬تزئینی و اموزشی بوده است‪ .‬در سطح‬ ‫اکادمیک‪ ،‬این مجموعه ها به عنوان منبع پژوهشی ارزشمندی عمل می کنند که‬ ‫برای دانشجویان هم جنبه سرگرمی و هم جنبه یادگیری داشته و سواد بصری‪،‬‬ ‫تفکر انتقادی و مهارت های خالقانه انها را توسعه می دهد‪ .‬با گذشت دهه های‬ ‫مختلف‪ ،‬نقش موزه های دانشـــگاهی با ازاد شدن انها دستخوش تغییر شده و‬ ‫شکل گرفته و به نســـل های اینده منتقل می شود‪ ،‬مکان ایده الی برای هدایت‬ ‫پژوهش های موزه ای در حوزه های جدید پژوهشـــی هستند‪ .‬به همین منوال‪،‬‬ ‫به نظر می رســـد می توان این قبیل موزه ها را به هدفی برای مطالعه و حوزه های‬ ‫خاص پژوهشی در موزه شناسی تبدیل کرد‪.‬‬ ‫دغدغه های پیرامون موزه های دانشگاهی‬ ‫بزرگ تر به دنبال دارند‪.‬‬ ‫به نوعی نقش های متفاوتی را در توســـعه‪ ،‬پژوهش و تدریس بهبود می بخشد‪.‬‬ ‫انچه مســـلم است‪ ،‬موزه های دانشـــگاهی نیاز به مطالعات بیشتری هم در بعد‬ ‫تاریخی و هم در بعد شـــرایط فعلی دارند‪ .‬چنین رویکردی با ادغام دیدگاه های‬ ‫فرارشـــته ای‪ ،‬امکان دســـتیابی به بینش در مورد عملکرد انها را فراهم می کند‪.‬‬ ‫موزه های دانشـــگاهی با تاریخچه رشـــته هایی که رویکرد اموزشی و سنت های‬ ‫پژوهشـــی دارند‪ ،‬قرابت دارند‪ .‬تاریخ طبیعی و هنر‪ ،‬پزشکی و مردم شناسی‪ ،‬در‬ ‫میان سایر حوزه های دانش اکادمیک‪ ،‬در موزه ها‪ ،‬منطقه راحتی را برای ترسیم‬ ‫برخی الزامات و ارمان ها پیدا کرده اند‪.‬‬ ‫موزه های دانشگاهی و امکان مطالعات پژوهشی خاص‬ ‫عین حال‪ ،‬این دانشگاه با ایجاد مقطع کارشناسی ارشد در حوزه موزه و مدیریت‬ ‫میراث فرهنگی‪ ،‬به تقویت فضای موزه ها پرداخته است‪ .‬بررسی وضعیت موزه های‬ ‫دانشـــگاهی در دنیا نشان می دهد که دید وســـیعی نسبت به وضعیت حیاتی‬ ‫تمرکز روی تقویت ارتباطات ســـنتی موزه های دانشـــگاهی با رشته های دانش‬ ‫علمی و استفاده از مجموعه های اصلی برای اهداف پژوهشی و تدریسی است‪.‬‬ ‫دومین دغدغه ای که مطرح می شـــود‪ ،‬شامل رویکردی است که بیشتر پیرامون‬ ‫از تالش های اکادمیک تولید و در میان فعاالن منتشر شده است‪ .‬در این مورد‪،‬‬ ‫ایده تغییر دانشگاه ها را در راستای اجرای استراتژی های مدیریتی هماهنگ شده‬ ‫خارج از دانشگاه ارتباط برقرار می کنند‪ ،‬گسترش می دهد‪ .‬از این رو‪ ،‬موزه شناسان‬ ‫برای موزه ها مطرح می کنند‪.‬‬ ‫موزه مجازی ‪۲۲‬‬ ‫پتانسیل های فعلی ممکن تمرکز کرده اند‪.‬‬ ‫فرهیختگان‬ ‫موزه ‪1698‬‬ ‫‪farhikhtegan‬‬ ‫تاریخی ‪151‬‬ ‫فرهیختگان فرهیختگان‬ ‫‪67‬‬ ‫خشک ‪154‬‬ ‫گا‬ ‫لری‬ ‫‪14‬‬ ‫‪farhikhtegan‬‬ ‫زندان دانشگاهی ‪1‬‬ ‫باغ زمین شناسی ‪5‬‬ ‫مراکز ویژه‬ ‫باغ ‪253‬‬ ‫مجموعه نگهداری گیاهان‬ ‫پژوهشی ‪135‬‬ ‫روبه رو شوند‪ .‬به رغم وجود تحوالتی در خارج از این قلمرو‪ ،‬نمی توان دیدگاه جامعی‬ ‫را بیان کرد‪ .‬دانشگاه ملی «ال پالتا» در ارژانتین رصدخانه موزه های دانشگاهی‬ ‫می کننـد و نمی تـوان نقـش ارتباطـی ان را بـا پژوهـش و تدریـس در دانشـگاه ها‬ ‫نادیده گرفت‪ .‬این شـرایط بر دارایی های اموزشـی موزه های دانشـگاهی تاکید‬ ‫کـرده و دانشـگاه ها را بـه همـکاری بـا موزه هـا در برنامه هـای اموزشـی و درسـی‬ ‫اموزشـی الزم از سـوی برخـی محققـان تقویـت شـده اسـت‪ .‬ایـن پژوهش هـا‬ ‫در این مراکز را افزایش دهد‪ .‬دانشـــگاه بوئنـــوس ایرس نیز تصمیم گرفت برای‬ ‫کند‪ .‬در کلمبیا هم مرکز موزه های دانشگاه کالداس در سال ‪ 1996‬ایجاد شد‬ ‫تا مجموعه های میراث فرهنگی را تحت یک مدیریت واحد گرداوری کند‪ .‬امروز‪،‬‬ ‫این نیاز پیش روی دانشگاه ها‪ ،‬مدیران و محققان موزه ها احساس می شود تا به‬ ‫تجزیه و تحلیل و درک موزه های دانشگاهی در شرایط اضطراری و شرایط فعلی‬ ‫بپردازند‪ .‬موزه های دانشـــگاهی این قابلیت را دارند که نقشی اساسی در مقابله‬ ‫کـرده و پتانسـیل انهـا را بـرای ایجـاد تجربیـات اموزشـی نواورانـه‪ ،‬نه تنهـا بـرای‬ ‫با انکارهای دستاوردهای علمی با بیان اهمیت دانش میان رشته ای برای طیف‬ ‫داده کـه دانشـگاه ها می تواننـد در انهـا مشـارکت داشـته باشـند‪.‬‬ ‫پژوهش های نظری برای نادیده گرفتن پیشنهاداتی که به مفاهیمی خاص اشاره‬ ‫دانشـجویان دانشـگاه های وابسـته‪ ،‬بلکـه بـرای مخاطبـان وسـیع تـری افزایـش‬ ‫وسیعی از مخاطبان داخل و خارج دانشگاه داشته باشند‪ .‬به نظر می رسد توسعه‬ ‫دارند‪ ،‬انکارناپذیر اســـت‪ .‬تحقیق پیرامون ظهور موزه های دانشگاهی هنوز هم‬ ‫استراتژی های مدیریت هماهنگ‬ ‫امری الزم است‪ .‬اینده موزه های دانشگاهی بخشی از بحث های عمومی پیرامون‬ ‫محققان مدام به دنبال ان هســـتند که چگونه می توانند موزه های دانشگاهی و‬ ‫علت اســـت که تاکید زیادی در دوران همه گیری روی ان می شـــود‪ .‬موزه های‬ ‫بحث های زیادی را ایجاد کرده است‪ .‬کارشناسان معتقدند که مدیریت موزه های‬ ‫ساختن تاریخ و فعالیت هایی ایفا می کنند‪.‬‬ ‫نقش انها را بهبود ببخشـــند‪ .‬بعد دیگر‪ ،‬مدیریت موزه های دانشگاهی است که‬ ‫دانشگاهی مسئول مجموعه های علمی هستند که به طور قطع نقش مهمی در‬ ‫علم و فناوری ‪ 14.2‬درصد‬ ‫فرهیختگان‬ ‫تاریخ طبیعی و علوم طبیعی ‪ 32.8‬درصد‬ ‫تاریخ فرهنگی و هنر ‪ 25.1‬درصد‬ ‫تدریس ‪238‬‬ ‫پژوهشی و تدریس ‪345‬‬ ‫‪farhikhtegan‬‬ ‫‪farhikhtegan‬‬ ‫سی‬ ‫شنا‬ ‫الق ‬ ‫اخ‬ ‫سی‬ ‫شنا‬ ‫ان ‬ ‫‪3.‬‬ ‫‪8‬‬ ‫صد‬ ‫در‬ ‫وا‬ ‫نس‬ ‫پزشکی ‪ 10.1‬درصد‬ ‫تاریخ و باستان شناسی ‪ 10.1‬درصد‬ ‫مجموعه ها‬ ‫باغ گیاه شناسی‬ ‫رصدخانه ‪30‬‬ ‫سایر ‪80‬‬ ‫سیاست ها و ابتکارات انها را هماهنگ و مدیریت می کنند‪ ،‬با اینده موزه های خود‬ ‫مقابله با چالش های موزه های خود شـــبکه ای از موزه ها را در ‪ 2002‬راه اندازی‬ ‫ایـن مراکـز در توسـعه نواورانـه روش هـای تدریـس و یادگیـری نقـش مهمـی ایفا‬ ‫پارک مجسمه ‪10‬‬ ‫سیاره نما ‪7‬‬ ‫شماری از دانشگاه های امریکای التین تصمیم گرفته اند با دستورالعمل هایی که‬ ‫ع‬ ‫ایستگاه زیستی ‪4‬‬ ‫تجربیات شکل گیری موزه ها در دانشگاه ها‬ ‫بحـث دیگـری کـه پیرامون موزه های دانشـگاهی مطرح می شـود‪ ،‬این اسـت که‬ ‫ارشیو صدا ‪9‬‬ ‫ارشیوی‬ ‫واگذار می شود و هیچ پاسخی برای این معضل وجود ندارد‪.‬‬ ‫را در ســـال ‪ 1997‬به عنوان پروژه ای میان رشته ای ایجاد کرد تا تحلیل و نواوری‬ ‫نوع فعالیت موزه ها‬ ‫مجموعه ها ‪1532‬‬ ‫باغ وحش‪ /‬اکواریوم ‪16‬‬ ‫علمـــی را تضمین می کند که باید از ان محافظت کرد‪ .‬این موضع‪ ،‬به این دلیل‬ ‫مرکز علمی ‪۲۸‬‬ ‫مراکز ویژه ‪573‬‬ ‫خانه موزه ‪ /‬مکان یادبود ‪37‬‬ ‫انها را بخشـــی از یک فرایند جامع و پیچیده درنظر می گیرند‪ .‬تاکنون‪ ،‬محققان‬ ‫بررســـی قرار می دهند‪ .‬بحث در مورد کاربردها و معانی موزه های دانشگاهی و‬ ‫توسعه موزه های دانشگاهی به عنوان یکی از حوزه های مورد بحث را می توان با‬ ‫افزایش شمار کتاب ها و مقاالتی که جنبه های مختلف موزه های دانشگاهی را در‬ ‫پیشرفت های علمی شکل گرفتند‪ .‬یکی از کارشناسان موزه شناسی عنوان کرده‬ ‫پتانسـیل تفکـر دربـاره موزه هـای دانشـگاهی را از منظـر اموزشـی برجسـته‬ ‫نقش توســـعه ای موزه ها در دانشگاه ها می گردد و جوامع هدفی را که با انها در‬ ‫شناســـایی برخی محصوالت مصنوعی دانش ایجاد کرد که در این حوزه خاص‬ ‫دانشـــمندان مجموعه هایی را در قرن نوزدهم در مرکز پژوهش ایجاد کردند که‬ ‫مـــورد انتقاد قرار گرفته که فعالیت های موزه ها بیشـــتر به بافت اکادمیک نخبه‬ ‫موزه ها در دانشـــگاه های دنیا وجود دارد‪ .‬مهم ترین تفاوت در میان کارشناسان‬ ‫مجموعه های انها را می توان از منشور دو دغدغه اصلی درک کرد‪ .‬یکی از انها‪،‬‬ ‫معرض خطر قرار دهد‪ .‬موزه ها می توانند نقش فکری خود را با تقویت همکاری های‬ ‫مطرح شـــده بر نقش ســـنتی این مراکز و هدف اصلی مجموعه های گرداوری‬ ‫ترغیـب می کننـد‪ .‬نقـش اصلـی موزه هـای دانشـگاهی در اهـداف و وظایـف‬ ‫موزه ناشـــی از داده هایی است که راه های موثرتر برای غلبه بر این بحران را مورد‬ ‫گسترده از سوی جوامع دانشگاهی خارجی می تواند موزه های دانشگاهی را در‬ ‫حاکی از ان است که کار به شکلی جزئی تر‪ ،‬درجه ای از کیفیت فکری و استقالل‬ ‫موزه شناســـی با اشاره به «ثروت نادیده گرفته شده» از سوی دانشگاه های ژاپن‪،‬‬ ‫با فرایند نهادزدایی در وضعیت فعلی دانشـــگاه ملی کلمبیا مواجه بوده اند‪ .‬در‬ ‫برخی از موزه شناسان ماهیت فراتری دارد‪ .‬وابستگی فزاینده به حمایت و بودجه‬ ‫مختلف باشـــد‪ .‬نخســـتین اســـتداللی که روی عملکرد موزه های دانشگاهی‬ ‫باید بهبود وضعیت پژوهش های اکادمیک در دانشـــگاه ها و تدریس رشته های‬ ‫موزه های دانشگاهی بر منشا مجموعه های موزه های دانشگاه به عنوان تقویت‬ ‫قرار می دهد که موسسات اموزشی به دلیل تغییرات به ویژه در رشته های علمی با‬ ‫باوجود این‪ ،‬جست وجوی بیشتر برای رابطه با موسسات خارج از دانشگاه برای‬ ‫خود با چند دانشـــگاه بهبود بخشند‪ .‬انتقاد از شبکه سازی خارج از دانشگاه ها‬ ‫دســـت به گریبانند‪ .‬این مشکل در بسیاری از کشورهای دنیا از قبیل انگلیس‪،‬‬ ‫موقعیت متضادی را در کلمبیا توصیف کرده اند که در ان‪ ،‬موزه های دانشگاهی‬ ‫ممکن است شبکه هایی با بخش گسترده تر موزه ملی و بین المللی ایجاد شوند‪.‬‬ ‫کارشناســـان موزه شناســـی بر این باورند که نقش اولیه موزه های دانشـــگاهی‬ ‫تاریخی به درک بیشـــتر از چالش های فعلی موزه های دانشگاهی کمک کرده و‬ ‫بـــر ویژگی های این چالش تاکید کرده اند‪ .‬در امریکای التین هم کارشناســـان‬ ‫به دوگانگی بین موزه های دانشـــگاهی و موسسات مادر انها معطوف می شود و‬ ‫بهبود پژوهش و تدریس؛ نقش اولیه موزه ها‬ ‫کنند که نواوری های پایدار را بهبود و ارائه می دهند‪ .‬اینده موزه های دانشـــگاه‬ ‫معرض فشـــارهای خارجی و ماموریت های سنتی اموزشی و پژوهشی انها را در‬ ‫میراث فرهنگی از جمله بحران هایی هستند که مراکز اموزشی دانشگاهی با ان‬ ‫تجزیه و تحلیل داده های اکادمیک‪ ،‬بیانگر یک موضوع اصلی است که ارتباطات‬ ‫ان مواجه هستند‪ .‬عالوه بر بحث درباره چگونگی مدیریت بهتر انها‪ ،‬توجه بیشتری‬ ‫موزه ها را به عنوان فضاهایی موثر برای مواجهه با اطالعات غلط اشکار می کنند‪.‬‬ ‫اســـت که مجموعه ها دیگر مرکز خلق دانش به شمار نمی روند‪ .‬این شیوه های‬ ‫اســـپانیا‪ ،‬استرالیا و نیوزلند هم رخ داده است‪ .‬در این میان‪ ،‬به ویژه متخصصان‬ ‫تاریخی‪ ،‬موزه های دانشگاهی را نسبت به دانش رشته ای و بحران هایی مورد توجه‬ ‫نظر می گیرد که در ان دانش در جامعه انتشـــار می یابد‪ .‬این استدالل ها نقش‬ ‫موقعیتی حیاتی و حساس تبدیل شده اند‪ .‬کاهش مداوم بودجه های دانشگاهی‪،‬‬ ‫چالش های ناشی از گذار‪ ،‬موزه های دانشگاهی نه تنها نقش مهمی را در یادگیری‬ ‫هدفمند ایفا می کنند‪ ،‬بلکه کارکردهای مهم مدنی و فرهنگی را برای جامعه ای‬ ‫دانشـــگاهی اشاره می کند‪ .‬این استدالل‪ ،‬دانشـــگاه ها را به عنوان مراکزی در‬ ‫محدود به فضای موزه ها نمی شود‪ .‬شبکه هایی که به این واسطه شکل می گیرند‪،‬‬ ‫یک برند تاکید کنند‪ .‬ســـومین اســـتدالل هم بر موزه هـــا به عنوان دارایی های‬ ‫به عصر طالیی برای موزه ها و مجموعه های دانشگاهی لقب گرفته و همزمان با‬ ‫وضعیت قانونی مجموعه دانشگاهی و فقدان هدف مندی دانشگاه ها نسبت به‬ ‫این بخش از ماموریت موزه های دانشـــگاهی به شمار می رود‪ .‬در قرن‪ 21‬به رغم‬ ‫را در استراتژی های بازاریابی خود بگنجانند تا بر منحصربه فرد بودن خود به عنوان‬ ‫کارشناسان معتقدند که موزه های دانشگاهی بحران های عمیق و جهانی را تجربه‬ ‫پذیرای نیازهای فرهنگی عامه مردم شده اند‪ .‬اموزش عمومی بخش جدایی ناپذیر‬ ‫فرصت شبکه بندی خارج از دانشگاه‬ ‫موزه های دانشگاهی باید به خارج از موسسات مادر برای ایجاد شبکه هایی توجه‬ ‫شـــده در دانشگاه ها تاکید کرده اند‪ .‬طبق تاریخ اروپایی موزه های دانشگاهی‪،‬‬ ‫کرده اند و می توان به این نتیجه رســـید که این موزه ها از دهه ‪ 1980‬به بعد‪ ،‬به‬ ‫کند اما باید ویژگی های منحصربه فرد انها را بشناسد و تقویت کند‪.‬‬ ‫مو‬ ‫تاریخی با هدف کمک به تدریس و پژوهش در موسسات اموزش عالی راه اندازی‬ ‫مدیریت میراث فرهنگی امریکای التین تاســـیس شـــد‪ .‬طی این جلسه‪ ،‬شبکه‬ ‫به ابزاری برای مشارکت اجتماعی و مشارکت مدنی تبدیل شوند‪ .‬استدالل دوم به‬ ‫تجارت و بازاریابی می پردازد و ادعا می کنند که دانشگاه ها باید میراث دانشگاهی‬ ‫می‬ ‫در دانشـــگاه ها واقع شده اند که محل نگهداری مجموعه های تاریخی است که‬ ‫برای موزه های دانشگاهی» برگزار و شاخه ای از شورای بین المللی موزه ها را در‬ ‫وجود دارد‪ .‬نخستین استدالل‪ ،‬ادعا می کند که موزه های دانشگاهی می توانند‬ ‫‪8‬‬ ‫‪3.‬‬ ‫مترجم‬ ‫اطالع رسانی دانشگاهی تبدیل شوند‪ .‬در میان کسانی که طرفدار نگاه از بیرون به‬ ‫ایده ال‪ ،‬یک استراتژی مدیریت هماهنگ باید جنبه های مستقل هر موزه را حفظ‬ ‫در‬ ‫صد‬ ‫ندا اظهری‬ ‫موزه ها؛ ابزار تحقق ماموریت سوم دانشگاه ها‬ ‫دانشـــگاهی فرصت های تامین بودجه را نیز افزایـــش می دهد که باعث بهبود‬ ‫حوزه های موضوعی تقسیم بندی شده در موزه های دانشگاهی‬ صفحه 5 ‫دانشگاه‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫‪۶‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫اگرعالقه مندبهتهیهویژه نامه هایروزنامهفرهیختگان‬ ‫هستیدبهشامرهزیرپیامکبزنید‬ ‫‪۰۹۹۶۰۴۶۶۱۸۹‬‬ ‫«فرهیختگان» گزارش می دهد‬ ‫دانش اختصاصی تولید بذردرواحد اصفهان‬ ‫تاســیس ســراهای نــواوری را شــاید بتــوان یکــی از‬ ‫ارتبــاط بــا صنایــع و ثروت افرینــی از طریــق علــم‪ ،‬بــه‬ ‫دارنــد‪ .‬در همیــن راســتا در ویژه نامـه ای بــا عنــوان «عبــور‬ ‫دانســت‪ .‬سـراهایی کــه حلقــه گمشــده ارتبــاط دانشــگاه‬ ‫ازاد بیــش از ‪ 57‬ســرای نــواوری تاســیس شــده اند کــه‬ ‫مطــرح در دانشــگاه ازاد پرداخته ایــم‪ .‬داســتان اول ایــن‬ ‫مهم تریــن اقدامــات دانشــگاه ازاد در یــک دهــه اخیــر‬ ‫سارا طاهری‬ ‫خبرنگار گروه دانشگاه‬ ‫اقتصــاد کشــور کمــک می کننــد‪ .‬تاکنــون در دانشــگاه‬ ‫برخــی از انهــا در میــان ســایر سـراها حرفــی بـرای گفتــن‬ ‫بــا صنعــت محســوب می شــدند و در نهایــت بــا ایجــاد‬ ‫رویای تولید بذر هیبریدی رنگ واقعیت می گیرد‬ ‫«خودکفایی در تولید بذر هیبریدی» را می توان یکی از مهم ترین اقدامات دانشگاه‬ ‫ازاد در یک دهه اخیر دانســـت‪ .‬چند سال پیش کمتر کسی گمان می کرد روزی‪،‬‬ ‫رویای تولید بذر هیبریدی در کشور به دست دانش بنیان ها رنگ واقعیت به خود‬ ‫از بحــران بــا دانشــگاه» بــه داســتان ‪ 10‬ســرای نــواوری‬ ‫بــه بخش هایــی از ان پرداخته ایــم‪ .‬داســتان کامــل ایــن‬ ‫ویــژه نامــه‪ ،‬در خصوص سـرای نــواوری بذرهــای گلخانه ای‬ ‫در دانشــگاه بخوانیــد ‪.‬‬ ‫است‪،‬امابهدلیلاستحکامسازهگلخانه ای اش‪،‬ازاینهمجواریاسیبنمی بیند‬ ‫یکی دیگر از محاســـن این واحد فناور‪ ،‬نزدیکی سایت به مرکزیت گلخانه سازان‬ ‫ازگرمشدنزمینبهمعضلتامینغذابرایاینجمعیتدرحالرشددامنزدهاست‪.‬‬ ‫ازاد برای تولید بذرهای هیبریدی هم می توانند از این مزیت استفاده کنند‪ .‬فاصله‬ ‫علت شده است‪ .‬تخمین زده می شود تا سال‪ 2050‬میالدی‪ ،‬جمعیت شهرنشین‬ ‫است؛عواملینظیربحرانک ما بی‪،‬تخریباراضیکشاورزیوتغییراتاب وهواییناشی‬ ‫ایندرحالیاستکهتخلیهروستاهاازجمعیتمولدومهاجرتبهشهرهانیزمزیدبر‬ ‫سال‪ 1400‬درمقایسهباسال‪ 1399‬همازلحاظوزنیوهمازلحاظارزشیکاهش‬ ‫بگیرد اما ســـال‪ ۹۵‬نخستین محصول بذر هیبرید خیار در دانشگاه ازاد اصفهان‬ ‫پروژه اصالح و تولید بذر از ســـال‪ ۱۳۸۷‬اغاز شـــد و مرداد‪ ۸۹‬بود که کلنگ طرح‬ ‫مناسب این سایت با سایت های دیگر تولیدات گلخانه ای در استان اصفهان را هم‬ ‫دنیا به حدود‪70‬درصدبرسد‪ .‬از معضالت شهرنشینی‪ ،‬دور شدن از تولید و افزایش‬ ‫متعدد در شهرستان دهاقان و تیران و امکان بهره برداری از این فرصت اشاره کرد‪.‬‬ ‫توان رقابت اقتصادی بخش کشاورزی با سایر بخش های اقتصادی‪ ،‬بیش از پیش‬ ‫ملی خودکفایی بذر کشور در زمینی به مساحت‪ 51‬هکتار شامل‪ 24‬هکتار زمین‬ ‫گلخانه ایو‪ ۱۰‬هکتارفضایبازبرایتولیدبذرهیبریدصیفی جاتازجملهخیار‪،‬‬ ‫گوجه فرهنگی‪ ،‬فلفل‪ ،‬ملون‪ ،‬خربزه‪ ،‬هندوانه‪ ،‬پیاز و دانه های روغنی (گلخانه ای و‬ ‫فضای باز) در دانشگاه ازاد واحد مجلسی به زمین زده شد‪.‬‬ ‫باید جزء ویژگی دیگر ان معرفی کرد که از جمله ان می توان به وجود گلخانه های‬ ‫ مرکز تحقیقاتی مرتبط با اصالح و تولید بذر‬ ‫کاهشیافتهوانگیزهسرمایه گذاریدراینبخشراکممی کند‪.‬درچنینشرایطی‬ ‫که مقدار اب دردسترس برای بخش کشاورزی کاهش یافته‪ ،‬هزینه تامین اب برای‬ ‫مبارکه و شـــهر جدید عالمه مجلسی تاسیس شد‪ .‬سال گذشته این واحد تغییر‬ ‫مرکزدرسال‪۱۳۹۳‬تاسیسشدوبه عنوانیکیازمراکزپژوهشیدرزمینهمهندسی‬ ‫وحتیافزایشتولیددرسطحموجود‪،‬ازدانشوفناوری هاینوینیاستفادهشودکه‬ ‫ماموریت داد‪ ،‬تمام دانشـــجویان خود را بـــه واحدهای اطراف منتقل کرد و حاال‬ ‫به عنوانیکمرکزفناورتمامتمرکزخودرابرتولیدبذرهایهیبریدیمتمرکزکرده‬ ‫است تا بتواند نیاز کشور به بذر را تا افق سال‪ 1405‬تامین کند‪ .‬حاال دانشجویان و‬ ‫مزرعه ای وسیع از سال ‪ ۱۳۹۳‬در حال فعالیت است‪.‬‬ ‫این مرکز شـــامل چهار بخش تحقیق و توسعه با زیرمجموعه گروه های پژوهشی‬ ‫فارغ التحصیالندراینشهربرایبی نیازیازتولیدمحصولفناورانهدیگریبهخارج‬ ‫مختلف‪ ،‬اموزشی‪ ،‬ازمایشگاه ها و شرکت های تجاری زیرمجموعه‪ ،‬اماده همکاری‬ ‫حوزه کشاورزی چندان هم دور از ذهن نیست‪.‬‬ ‫واحدتحقیقوتوسعهاینمرکز‪،‬بابهره گیریازنیروهایمتخصصدرزمینهمهندسی‬ ‫ازکشورتالشمی کنند‪.‬هدفیکهبانگاهبهپتانسیل هایاینواحددانشگاهیدر‬ ‫بامحققاناست‪.‬‬ ‫ژنتیـــک و تولید گیاهی در دو گرایش بیومتری و مولکولی‪ ،‬باغبانی‪ ،‬زراعت‪ ،‬گیاه‬ ‫ سایت‪ 51‬هکتاری‪ ،‬مزیتی برای تولید بذر هیبرید‬ ‫پزشکی‪،‬بیوتکنولوژیودیگرگروه هایتحصیلیوابستهدرراستایاصالحکالسیک‬ ‫واحدفناورشهرمجلسییکسایت‪51‬هکتاریمحصور شدهداردکهدقیقاروبه روی‬ ‫و تولید بذر سبزی و صیفی های مهم ایران و جهان فعالیت می کند‪.‬‬ ‫مرکزمجلسیاستکهابقناتمناسببامیزانامالحپایینوخاکمناسبیبرای‬ ‫فعالیت این مرکز تحقیقاتی با اصالح و تولید بذر نسل اول (‪ )1F‬خیار پارتنوکارپ‬ ‫مثبتیداشته اند‪.‬درسال‪ 1400‬بیشتربذرواردشدهمربوطبهبذرذرتبودهکهبیش‬ ‫گرچهدرسال هایاخیرحدود‪ 70‬میلیوندالربراوردشدهامابهنظرمی رسدباقاچاق‬ ‫واحد شـــهر مجلسی در تیرماه ‪ ۱۳۷۲‬با مساحتی بالغ بر ‪ ۱۱۶‬هکتار در یکی از‬ ‫کشـــاورزی با در اختیار داشتن امکانات ازمایشگاهی مجهز‪ ،‬سایت گلخانه ای و‬ ‫را تجربه کرده است و تنها بذرهای کلزا و افتابگردان نسبت به سال‪ 1399‬تغییرات‬ ‫مصرف گراییاست‪.‬باشهرنشینشدنروستائیانمولدورویاوردنبهمصرفبیشتر‪،‬‬ ‫مرکز تحقیقات اصالح و تولید بذر دانشگاه ازاد واحد اصفهان (خوراسگان)‪ ،‬یکی‬ ‫قطب های مهم کشاورزی و صنعتی کشور و به ویژه استان اصفهان‪ ،‬شهر رو به رشد‬ ‫در حدود‪ 42‬و‪ 39‬درصد کاهش داشته است‪ .‬واردات عمده ترین بذرهای وارداتی‬ ‫از‪ 930‬هزارتنبودهاستوپسازانمربوطبهبذرکلزااستکهمیزانوارداتاندر‬ ‫کشاورزینیزبهطورجدیباالتررفتهاست‪.‬‬ ‫دیگرازپتاسیل هاییاستکهبرایتولیدبذرهایهیبریدیاستفادهمی شود‪.‬این‬ ‫می دهدکهدرسال‪ 1400‬بیشاز‪ 3731‬هزارتنمعادل‪ 69‬میلیوندالربذرازمبادی‬ ‫رسمیواردکشورشدهاستکهنسبتبهسال‪ 1399‬بهترتیبازلحاظوزنیوارزشی‬ ‫استان است‪ .‬مرکزی که برای تولید قطعات گلخانه ای است و مسئوالن دانشگاه‬ ‫تولید و روانه بازار شـــد‪ .‬البته تحقیقات محققان دانشگاه ازاد استان اصفهان در‬ ‫سـرای نــواوری را می توانیــد در ویژه نامــه عبــور از بحـران‬ ‫واردات سالیانه ‪ 300‬میلیون دالری بذر هیبریدی‬ ‫جمعیتجهانبهویژهدرسطحکشورهایدرحالتوسعهباسرعتیزیاددرحالافزایش‬ ‫و این را باید مزیت این سایت قلمداد کرد‪.‬‬ ‫در واحــد فنــاور شــهر مجلســی اســت کــه در ایــن گــزارش‬ ‫حدود‪ 184‬هزارتنبودهاست‪.‬البتهبرخی هامعتقدندمیزانوارداترسمیبذرکشور‬ ‫غیررسمیاینمقدارتا‪ ۳۰۰‬میلیون دالرنیزمی رسد‪.‬درخصوصبذرهایهییریدی‪،‬‬ ‫گرچهرقماندقیقااعالمنمی شودامامشخصااغلبنیازکشورازمسیروارداتتامین‬ ‫بااینتفاصیلضروریاستبرایحفظسطحتولیدفعلی‪،‬افزایشکیفیتمحصوالت‬ ‫می شود‪.‬دربخشصادرات‪،‬بررسیسوابقصادراتیکشورایراننشانمی دهدکه‬ ‫ضمندارابودنخصوصیاتپیش گفته‪،‬سازگاریبیشتریبامحیطزیستداشتهواز‬ ‫اطالعاتموجوددرسایتگمرکیکشورایراننشانمی دهدکهاینکشورتوانسته‬ ‫نقشبذربهعنوانحاملفناوریبرجستهخواهدبود‪.‬تولیدبذرهایباکیفیتواصیلی‬ ‫صادرکندکهدرمقایسهباسال‪1399‬بیشاز‪7‬درصدازلحاظوزنیرشدداشتهاست‪.‬‬ ‫اجزایکشاورزیپایداربهشمارروند‪.‬برایانتقالچنینفناوری هاینوبهکشاورزان‪،‬‬ ‫کهدارایساختارهایژنیموردانتظاربودهوباانواعمختلفیازفناوریی هامسلحشده‬ ‫باشند‪،‬پاسخبهمعادلهچندمجهولیتامینغذایفردایجهاناست‪.‬‬ ‫ بازاربذردرجهانچگونهاست؟‬ ‫عمده ترینبذرهایصادراتیشاملبذرهایذرت‪،‬بذرافتابگردانوبذرسویااست‪.‬‬ ‫استدرسال‪ 1400‬بیشاز‪ 44‬هزارتنمعادل‪ 498‬هزاردالربهسایرکشورهابذر‬ ‫ ظرفیت هایاستاناصفهانبرایتولیدبذرهیبریدی‬ ‫استان اصفهان با مساحتی حدود ‪ 107‬هزار کیلومترمربع‪ ،‬نزدیک به ‪ 6.6‬درصد‬ ‫از مساحت کشور را به خود اختصاص داده است‪ .‬تفاوت ارتفاعات مناطق مختلف‬ ‫درحالی کهامنیتغذاییایندهجهانبابذرکیفیوعملکردباالیمحصوالتکشاورزی‬ ‫استان از سطح دریا موجب تنوع اقلیمی (بارندگی‪ ،‬درجه حرارت‪ ،‬رطوبت نسبی‬ ‫تنهامجبوربهوارداتهستند‪،‬اینشرکت هاتجارتبذردنیارادراختیاردارندوتنها‬ ‫مساحتاراضیکشاورزیایناستاندرحالحاضر‪ 568‬هزارهکتاراست‪.‬براساس‬ ‫گرهخورده‪،‬بذرتولیدیجهاندراختیارچندشرکتغولاستوکشورهایضعیف تر‬ ‫و‪)...‬دراستانشدهاست‪.‬‬ ‫تولید بذر و محصوالت ان دارد‪ .‬گلخانه های زیادی نیز اطراف این ســـایت وجود‬ ‫گلخانه ای اغاز شد و تا به امروز در دو سایت گلخانه ای و مزرعه ای (فضای باز)‪ ،‬روند‬ ‫بذرغیروالدراکهامکانتکثیروبازتولیدندارد‪،‬بهکشورهایدیگرمی فروشند‪.‬مساله‬ ‫امارهایوزارتجهادکشاورزی‪،‬ازسال‪1385‬تاکنوندرحالیمصرفابدرایناستان‬ ‫افـــات و بیماری های کمتری به گلخانه های این مرکز انتقال پیدا می کند‪ .‬مزیت‬ ‫بادمجان‪ ،‬پیاز و دانه روغنی کنجد ادامه دارد‪.‬‬ ‫اعالمکردهاستتاسال‪ 2040‬کهجمعیتجهانبه‪ 9‬میلیاردنفرمی رسدنیازبهغذا‬ ‫داشتهامامیزانتولیدمحصوالتکشاورزیوباغیطیاینمدتفقط‪7‬درصدکاهش‬ ‫پاسخگویتقاضایاینمیزانانسانباشد؛چراکهمحدودیتزمینواب‪،‬دیگراجازه‬ ‫کشت هایکم اب بر‪،‬کشت هایگلخانه ای‪،‬ابیاریپیشرفتهوروش هاینوینکشت‬ ‫ندارد‪ .‬مزیتی که باعث می شود بحث ایزوالسیون بهتر انجام شود‪ .‬به این معنا که‬ ‫این منطقه این است که گلخانه ها کمتر به بیماری ها و افات مبتال شده و در نتیجه‬ ‫بحث کنترل راحت تر انجام می شود‪.‬‬ ‫اصالحکالسیکگیاهانیازقبیلگوجهفرنگی‪،‬فلفل‪،‬خربزه‪،‬انواعملون‪،‬هندوانه‪،‬‬ ‫ تولید بذر هیبریدی در اصفهان رنگ واقعیت گرفت‬ ‫تماماینامکاناتوپتانسیل هاییکهازانسخنگفتیمتنهابخشیازپتانسیل های‬ ‫ موقعیت منحصربه فرد واحد شهر مجلسی از نظر جغرافیایی‬ ‫شهرمجلسیارتفاعمناسبیازسطحدریا(حدود‪ 1800‬مترازسطحدریا)داشته‬ ‫واحد شـــهر مجلسی است که مسئوالن دانشگاه را بر ان داشت تا ماموریت تولید‬ ‫بذر را به واحد فناور شـــهر مجلســـی سپرده و یک سرای نواوری را نیز در این راستا‬ ‫بو هوای انجا هم منحصربه فرد است‬ ‫و از بافت خاک مناسبی هم برخوردار است‪ .‬ا ‬ ‫راه اندازی کنند‪ .‬ســـرای نواوری بذرهای گلخانه ای واحد فناور مجلسی در سال‬ ‫منطقهقلمدادکرد‪.‬بااینکهسایتواحدفناورشهرمجلسیبهفوالدمبارکهنزدیک‬ ‫حوزه بذر و نهاده های گلخانه ای است نزدیک کنند‪.‬‬ ‫و بهره مندی از نور کافی خورشید و در مقابل بوران کم را باید جزء ویژگی های این‬ ‫‪ 1398‬تاسیس شد تا مسئوالن دانشگاه را به هدف شان که همان خودکفایی در‬ ‫بذر در بخش کشاورزی به اندازه ای اهمیت دارد که فائو (سازمان خواروبار جهانی)‬ ‫دوبرابرمی شود‪،‬تنهابذرهایباکیفیتوباعملکردباالوتحقیقاتخواهدتوانست‬ ‫توسعهکشتافقیرانخواهددادوافزایشتولیدتنهابابذرکیفیامکان پذیرخواهدشد‪.‬‬ ‫ وارداتسالیانه‪ 300‬میلیوندالریبذرهیبریدی‬ ‫بهدلیلساختارکشاورزیواقلیمیکشورایران‪،‬اینکشورهموارهجزءوارد کنندگان‬ ‫بذراست‪.‬عمده ترینبذرهایوارداتیایرانشاملبذرگندم‪،‬بذرجو‪،‬بذرذرت‪،‬بذر‬ ‫کلزا‪ ،‬بذر سویا و بذر برنج می شود‪ .‬اطالعات موجود در سازمان گمرک ایران نشان‬ ‫بهواسطهخشکسالی هاکاهش‪ 54‬درصدیوسطحزیرکشتکاهش‪ 36‬درصدی‬ ‫داشته است‪ .‬همین موضوع نشان می دهد کشاورزی در استان اصفهان به سمت‬ ‫رفتهاست‪ .‬درمجموعباظرفیت هایحوزهکشاورزی‪،‬حوزهصنعتیوحوزهدانشکه‬ ‫دراستاناصفهانوجوددارد‪،‬پرواضحاستایناستانظرفیتمناسبیبرایتولیدبذر‬ ‫هیبریدی(شاملبذرهیبریدیخیاروفلفل‪،‬ملون‪،‬هندونهوبادمجانو‪)...‬دارد‪.‬بر‬ ‫ایناساسازانجاییکهدرشرایطتحریمیومحدودیت هایارزی‪،‬کشورمانحدود‬ ‫‪ 95‬تا‪ 98‬درصدازبذرهیبریدیموردنیازراواردمی کند‪،‬ضروریاستازظرفیت های‬ ‫استاناصفهانبرایخودکفاییدراینحوزهاستفادهشود‪.‬‬ ‫رئیس سرای نواوری بذرهای گلخانه ای شهر مجلسی‪:‬‬ ‫«بیشاز‪ 95‬درصدبذرمورداستفادهکشوروارداتیاست‪».‬این‬ ‫جمله ایاستکهحمیدرضاجوانمرد‪،‬رئیسسراینواوریبذرهای‬ ‫گلخانه ایشهرمجلسیبه«فرهیختگان»می گوید‪.‬جمله ای‬ ‫کوتاهکهنیازکشوربهتولیدبذرهایهیبریدیرابیشازگذشته‬ ‫نشانمی دهد‪.‬بهدلیلهمیننیازاستکهدانشگاهازاددریکی‬ ‫ازماموریت هایخودمی خواهدبسیاریازمشکالتکشوردر‬ ‫تولید بذرهای هیبریدی را مرتفع کند‪ .‬استارت سرای نواوری‬ ‫بذرونهاده هایگلخانه ایاستاناصفهاندرسال‪ 1398‬نیز‬ ‫براساسهمیننیاززدهشد‪.‬سراینواوریبذرهایگلخانه ایدر‬ ‫همینمدتکوتاهتوانسته‪80‬میلیونبذرتولیدکندکهالبتهاین‬ ‫عددقراراستبه‪ 200‬میلیونبذربرسد‪.‬جوانمردمعتقداست‬ ‫اینسراتاسال‪ 1405‬نیزمی تواندحدود‪ 40‬درصدنیازبذردر‬ ‫کشورراتامینکند‪.‬مشروحاینگفت وگورادرادامهبخوانید‪.‬‬ ‫درشهرمجلسی‪،‬سایتیبهوسعت‪ 51‬هکتارداریم‬ ‫یکی از رسالت های دانشـــگاه ازاد خودکفایی در تولید ارقام‬ ‫بذر است‪ .‬استارت تشکیل ســـرای نواوری در این حوزه چه‬ ‫زمانیزدهشد؟‬ ‫‪ 40‬درصد نیاز بذر کشور را تا سال ‪ 1405‬تامین می کنیم‬ ‫همبرسیم‪.‬معموالسراهابااینهدفراه اندازیمی شوندکهدرامدزا‬ ‫ازوارداتوصادراتصحبتکردید‪.‬اززمانیکهسراینواوریبذر‬ ‫فکردرامدزاییازسراهاباشیم؛هرچندسرمایهاولیه ایموردنیازاست‪.‬‬ ‫صادراتیبهکشورهایدیگرداشته اید؟‬ ‫باشند‪.‬سراینواوریبذرهمبااینهدفراه اندازیشد‪.‬مابایدبیشتربه‬ ‫البته به کشورهایی مثل عراق‪ ،‬بذر خیار صادر شده است‪ .‬بعضا به‬ ‫چراواردبحثبذورونهاده هایگلخانه ایشدید؟چرادانشگاه‬ ‫خوبیدریافتکرده ایم‪.‬چنانکهمنبراوردکردم‪،‬ازعملکردشانرضایت‬ ‫همچنانکهگفتمبرنامهداریمرویتوسعهخربزه‪،‬ملون ها‪،‬هندوانه‪،‬‬ ‫کشورشرایطخاصیداردوباخشکسالیمواجههستیم‪.‬وضعیتابنیز‬ ‫تولیدبذرهیبریدکهتولیدکنندهوصادرکنندهبهکشورهایمختلف‬ ‫بذرهیبریدخیارشروع شدهولیدرحالتوسعهاست‪.‬‬ ‫رفتهوگرایشبه سویتولیداتگلخانه ایافزایشیافتهاست‪،‬چون‬ ‫درمجلسیداشتیم‪،‬دیدند‪.‬کارهاییکهدرحالانجاماستبرایشان‬ ‫سالگذشتهحدود‪ 3‬هزارو‪ 730‬تنبذرگلخانه ایبهارزش‪69‬‬ ‫بذرباماهمکاریدارند‪.‬اعضایهیات علمیمکانیک‪،‬ماشین االتو‬ ‫تومان خروج ارز از کشور است‪ .‬فکر می کنید با سرای نواوری‬ ‫ازاعضایهیات علمیمتخصصدراینزمینهبهماکمکمی کنند‪.‬‬ ‫بیشاز‪ 95‬درصدبذرهایمصرفیماازخارجواردمی شود‬ ‫ازاداسالمیدراینزمینهسرمایه گذاریکردهاست؟‬ ‫خیلیمناسبنیست‪.‬شرایطاقلیمیدراکثرمناطقبه سمتخشکی‬ ‫فعالیتدرمحیط هایکنترل شدهانجاممی شودوراندمانمصرف‬ ‫اببسیارباالتراست‪.‬اینفضاقابل کنترلوهدررویابکمتراست‪،‬‬ ‫شرایط اقلیمی کنونی کشور است‪ .‬کارهای زیادی روی تولیدات و‬ ‫شویم‪ ،‬چون در بحث صادرات دست شان بازتر است‪ .‬می خواهیم‬ ‫محصوالتگلخانه ای‪،‬احداثگلخانه هاوامثالهمصورتمی گیرد‪.‬‬ ‫کنیم‪.‬انهاشرایطاصالحبذورمارادیدندوکلیاتمواردیکهبرایشان‬ ‫طریقانهاانجامبدهیم‪،‬حتیبخشیازبذرشانرابگیریموببینیم‬ ‫باکدام یکازاقلیم هایکشورمانسازگاراستتابتوانیمتولیداین‬ ‫اهدافی که ما دنبال می کنیم روی تولید بذر متمرکز است؛ چراکه‬ ‫بذورراهمداشتهباشیم‪.‬‬ ‫دراینزمینهبرنامه ریزیکرد‪.‬نیازبهطرح های«‪»R&D‬استوباید‬ ‫ازابتدایتاسیستااالنچقدربذرتولیدکرده اید؟‬ ‫با چهارچوب و ساختار خوبی که دارد‪ ،‬می تواند در این زمینه موفق‬ ‫وارداتیاست‪.‬برنامهاولیهخودرابا‪80‬میلیونبذربسته ایمومی خواهیم‬ ‫انجامشد‪.‬اصلهدفنیزچنانکهگفتمخودکفاییدرحوزهبذربود‪.‬‬ ‫عمدهنیازکشوربهبذربه شکلوارداتتامینمی شود‬ ‫ولیمتاسفانههنوزنهایینشدهوهماهنگی هایالزمبرایپرداخت‪،‬‬ ‫اماریکهازنیازکشوربهبذرهابه خصوصبذرسبزیجاتوصیفی جات‬ ‫ووام هاییبرایتوسعهسراینواوریدراختیارماقراربگیرد‪.‬امیدواریم‬ ‫عمدهاینمقدارازطریقوارداتتامینمی شود‪.‬بادرنظرگرفتنخروج‬ ‫مالیداریم‪.‬اینمنابعمالیدرحقیقتاستارتوسرمایه گذاریاولیه‬ ‫راواردکنیم‪.‬باایناهدافوکمکبهتولیدبذرداخلیبرایکشاورزان‬ ‫به غیرازمصرفداخلی‪،‬می توانیمحتیصادراتبهکشورهایدیگر‬ ‫داشتهباشیم‪.‬می خواهیمبهتواناییبرایسرمایه گذاریدراینزمینه‬ ‫اینزمینهبرایصدوربذرصورتبگیرد‪.‬‬ ‫خودمان‪،‬ورودکرده ایموحتیاینده نگریمی کنیمتاصادراتبذرنیز‬ ‫خیلیجالببود‪.‬ان شاءاللهقراراستباانهاواردمرحلهعقدقرارداد‬ ‫تولیدبذورکارمی کنیمامابرجستهشدنبحثگلخانه ایبه دلیل‬ ‫باشد‪.‬البتهحمایت هاییرامی طلبد‪.‬درسفراخیررئیس جمهوربه‬ ‫ارزوقیمتدالر‪،‬هزینهبسیارهنگفتیبهکشورتحمیل شدهتابذرها‬ ‫اروپاییواسیاییبوده‪،‬بازدیدیازسرایبذرداشتوامکاناتیراکه‬ ‫قابل مشاهدهبود‪،‬توضیحدادهشدتابتوانیمبخشیازصادراترااز‬ ‫گلخانه ایخیلیبرجستهشدهاست‪.‬هرچنددرفضایبازهمبرای‬ ‫بذرونهاده هایگلخانه ایبود‪.‬مادرشهرمجلسی‪،‬سایتیبهوسعت‬ ‫ازنظرتعدادداریم‪،‬حدودیک میلیاردو‪600‬یا‪700‬میلیونبذراستکه‬ ‫کاملداشتند‪.‬البتهچندیپیش‪،‬مدیرعاملیکیازشرکت هایبزرگ‬ ‫به ویژهباروش هایجدیدیکهوجوددارد‪،‬بههمیندلیلتولیدبذور‬ ‫تحقیقوتوسعهصورتبگیرد‪.‬خوشبختانهسراینواوریبذراصفهان‬ ‫اماریازنیازکشوربهبذردارید؟‬ ‫کشورهای همجوار نیز صادرات داشته ایم که ظاهرا بازخوردهای‬ ‫بخش هایی از بذرهایی را که تولید می کنیم با همکاری انها عرضه‬ ‫استارتسراینواوریبذرونهاده هایگلخانه ایاستاناصفهاناز‬ ‫تقریبا‪ 51‬هکتارداریم‪.‬اقداماتاولیهبرایراه اندازیسرادراینسایت‬ ‫داشته ایم؛همبهاستان هایمختلفداخلکشورارسالکرده ایمو‬ ‫دارند؟‬ ‫رقمهمرسیدهاست‪.‬اینمحصولدرحالتولیداستوصادراتنیز‬ ‫هم بخشی به خارج از کشور صادر شده است‪ ،‬بعد از خیار هم روی‬ ‫بیشاز‪ 95‬درصدبذرهایمصرفیماازخارجواردمی شود‪.‬بایدحتما‬ ‫سال‪ 1398‬خورد‪.‬هدفازتاسیساینسراهمخودکفاییدرحوزه‬ ‫راه اندازیشده‪،‬چقدرتوانسته ایدازوارداتجلوگیریکنید؟‬ ‫یک سری بذور خیار گلخانه ای است که حتی به مرحله نامگذاری‬ ‫حدود‪ 15‬عضوهیات علمیمتخصصباماهمکاریدارند‬ ‫بهغیرازدانشجویان‪،‬اعضایهیات علمیهمباشماهمکاری‬ ‫اصفهان‪197،‬میلیاردتوماناعتباربرایکارهایبذردرنظرگرفتهشد‬ ‫همان طور که پیش تر گفتم بیش از‪ 95‬درصد بذر مورداستفاده ما‬ ‫درسراینواوریکاریکنیمکهبه‪ 200‬میلیونبرسد‪.‬درنظرداریم‬ ‫کم کم به نقطه ای دست یابیم که طی چندسال اینده حداقل‪،30‬‬ ‫‪ 40‬درصدازوارداتبذرمانراکمکنیم‪،‬می تواناینمقدررابه مرور‬ ‫گوجه فرنگیوفلفلدلمه ایدرسطحوسیعکارمی شود‪.‬دراینده‬ ‫بادنجانوحتیدانهروغنیکنجداقدامکنیم‪.‬تولیدوسیعباچهار‬ ‫میلیوندالربهکشورواردشدهکهمعادل‪ 2‬هزارو‪ 100‬میلیارد‬ ‫بذرهای گلخانه ای در واحد اصفهان چقدر بتوانید از خروج‬ ‫ارزجلوگیریکنید؟‬ ‫سرامی تواند‪ 10‬درصداینمبلغارزراپوششبدهد‪.‬‬ ‫سالگذشته‪ 50‬نفردانشجویپویشیداشتیم‬ ‫یکیازاهدافسراها‪،‬بهغیرازدرامدزایی‪،‬بحثاشتغالاست‪.‬‬ ‫دراینحوزههمهدف گذاریکرده اید؟‬ ‫چهگلخانهدهاقانوچهگلخانه هایسایتمجلسیصحبتکردم‪.‬‬ ‫دیدم بخشی از انها دانشجویانی هستند که اکنون در رشته هایی‬ ‫مثلباغبانی‪،‬گیاه پزشکیوزراعتمشغولبهتحصیلندوباتولیدات‬ ‫زودتراینهماهنگی هاانجامبگیرد‪،‬چونبرایتوسعهنیازبهمنابع‬ ‫بحثتسهیالتومنابعمالیکمککنندتابتوانیمتوسعهزیرساخت‬ ‫نیزداشتهباشیم‪.‬همان طورکهاشارهکردمنیازاستتسهیالتیدر‬ ‫همدربخشاموزش‪،‬ترویجوبازاریابیمحصوالتکمک حالماهستند‪.‬‬ ‫سه‪،‬چهارنفردیگرازاعضایهیات علمیهمدربحثمهندسیتولید‬ ‫برقنیزباماهمکاریدارند‪.‬فکرمی کنمدرمجموعحدود‪10‬تا‪15‬نفر‬ ‫درحال حاضرهمدانشجویطرح«پویش»مشغولبهکارداریموهم‬ ‫اعضایهیات علمیبهمادرزمینه هایمختلفتولیدبه ویژهبحثاصالح‬ ‫وتولیدبذورهیبریدکمکمی کنند‪.‬انهاتخصصخودرادرتولیدبذر‬ ‫دارندوباسراینواوریبه خصوصشرکتیکهدرحالهمکاریباان‬ ‫هستیم‪،‬هماهنگی هایالزمراانجاممی دهند‪.‬‬ ‫فعالیتهشتهستهفناوردرسراینواوریبذر‬ ‫یسال جاریرفتموباتعدادیازبچه ها؛چهدرگلخانهاصفهان‪،‬‬ ‫اتفاقاد ‬ ‫گذشتهتوانستیم‪ 40‬تا‪ 50‬دانشجویطرح«پویش»رابه کارگرفتیم‪.‬‬ ‫اصفهانیاخوراسگانهستند‪،‬چوننتوانسته انددرجاییمشغول‬ ‫یعنیبخشیازبچه هایکشاورزیکهدانش اموختهواحدهاییمثل‬ ‫شوند‪،‬بهاینگلخانه هاامده اندودرحالیادگیریکارهستند‪.‬وقتیبا‬ ‫هشتهستهفناورداریم‪،‬برایچهاراستارتاپهمبرنامه ریزی شده‬ ‫دوره هایبعدیبتوانیمافزایشهسته هایفناورواستارتاپ هارادر‬ ‫سراینواوریداشتهباشیم‪.‬‬ ‫تاسال‪ 1405‬حدود‪ 40‬درصدنیازبذرکشورراتامینمی کنیم‬ ‫در افق پنج ساله دانشگاه ازاد اسالمی‪ ،‬سرای نواوری شما‬ ‫چقدرمی تواندبهاقتصادبذرهاونهاده هایگلخانه ایکشور‬ ‫کمککند؟‬ ‫انهاصحبتمی کنیم‪،‬می بینیم انگیزهخیلیزیادیدارندتاکاررایاد‬ ‫فکرمی کنماگربههمینروندپیشبرویم‪،‬مشکلخاصیپیش نیاید‬ ‫ادامهبدهندیادرشرکتیمثل«نگینبذردانش»بهفعالیتبپردازند‪،‬‬ ‫بتوانیمنزدیکبه‪30‬تا‪40‬درصدنیازبذرراتامینکنیم‪.‬ایننقطهایده ال‬ ‫تولیدوسیعباچهاربذرهیبریدخیاررااغازکردیم‬ ‫بگیرند‪،‬درادامهمشغولشوندوبرایخودشانکارکنندیاهمین جا‬ ‫چهار هیبرید خیار داریم که البته تعدادش درحال افزایش است‪.‬‬ ‫چوناینشرکتبهچنیننیروهایینیازدارد‪.‬‬ ‫بیشترچهمحصوالتیبوده اند؟‬ ‫انهابامرکزتحقیقاتبرقراراست‪.‬سه‪،‬چهارتنازاعضایهیات علمی‬ ‫وکارهایاولیهدرحالانجاماست‪.‬امیدواریمبرایسال هایایندهو‬ ‫انجامنگرفتهاست‪.‬نیازاستحتمابهاینسراکمکشودوتسهیالت‬ ‫استولیمی تواندبسیاردرامدزاباشد‪.‬اگربتوانیمتولیدراباالببریم‪،‬‬ ‫هیات علمیبهمادربحثتولیدبذرهیبریدیکمکمی کنند‪.‬ارتباط‬ ‫طبق امار مربوط به سال های‪ 1399-1400‬خوشبختانه در سال‬ ‫و به صورت پلکانی افزایش داد‪ .‬البته نیاز به امکانات برای توسعه و‬ ‫وافزایشتولیدراداشتهباشیم‪.‬‬ ‫مختلفی دارند؛ در تولید بذور ســـبزی و صیفی‪ ،‬حدود چهار نفر‬ ‫چنداستارتاپوهستهفناوردارید؟‬ ‫گلخانه ایارتباطدارند‪.‬تعدادیازانهانیزفارغ التحصیلشده اند‪،‬‬ ‫احتیاج به هماهنگی همه ارگان ها دارد‪ .‬باید به ما به خصوص در‬ ‫ازنظرهیات علمیوضعیتنسبتامطلوبیداریم‪.‬بذوربخش های‬ ‫وپیش بینی هایمابه درستیجلوبرود‪،‬تاسال‪ 1404‬یاسال‪1405‬‬ ‫استولیامیدوارمبهاینهدفبرسیم‪،‬هرچندکارسختیداریم‪.‬‬ صفحه 6 ‫اندیشه‬ ‫‪7‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫ف لک زایی‪ -‬بخش دوم‬ ‫ازادی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) در گفت وگوی «فرهیختگان» با شری ‬ ‫ازادی در نگاه امام یک امر وجودی است‬ ‫توامـان مـورد توجـه امـام هـم هسـت‪ ،‬کمااینکـه مـورد توجـه اقـای مطهـری نیـز‬ ‫هسـت‪ .‬بقیـه متفکـران هـم طبیعتـا ایـن را دارند‪،‬زیـرا از سـویی بـه نفـی و نقـد‬ ‫محسن جبارنژاد‬ ‫می پـردازد‪ ،‬امـا در عیـن حـال درپـی ایجـاد هم هسـت و وجـه ایجابـی را هم ذکر‬ ‫پژوهشگر فلسفه‬ ‫می کنـد‪ .‬انچـه بـه نظـر اهمیـت می یابـد وجـه تولیـدی و سـازندگی اسـت که در‬ ‫مفهـوم حکمـت هـم توسـط مالصـدرا مـورد تاکیـد قـرار گرفتـه اسـت‪.‬‬ ‫ازادی از ان مفاهیـم سـهل و ممتنـع اسـت کـه به رغـم بداهـت اغازینـش‪،‬‬ ‫به دشـواری فراچنـگ می ایـد‪ .‬ایـن مفهـوم کشـدار و سـیال‪ ،‬جـز بـا ارجـاع‬ ‫شـاید یک پرسـش مقدماتی در اینجا داشـته باشـیم که در سـوال شـما بود و ان‬ ‫و اال بـه مفهومـی رتوریـک کـه صرفـا بـه سـوءتفاهم ها دامـن می زنـد و‬ ‫غیـر مسـتقیم؟ اشـاره کردیـم که امـام در تعریف ازادی و نگاه وجـودی به ازادی‪،‬‬ ‫اینکـه در بحـث ازادی‪ ،‬تاثیر پذیـری امـام از حکمـت متعالیـه‪ ،‬مسـتقیم اسـت یا‬ ‫بـه بنیادهـای اساسـی مکاتـب فکـری مختلـف وضـوح معنایـی نمی یابـد‬ ‫کاملا متاثـر از حکمـت متعالیـه اسـت‪ ،‬ولـی در اینجـا امـام مسـتقیما نگفته که‬ ‫مناسـب مجالـس خطابـه اسـت تبدیـل می شـود‪ .‬گفت وگویـی را کـه از‬ ‫ایـن نـگاه را از حکمـت متعالیـه اخـذ کـرده اسـت و البتـه نیـازی هـم نیسـت کـه‬ ‫نظـر می گذرانیـد‪ ،‬شـروعی اسـت بـرای ردیابـی و طرح مسـاله مند مفهوم‬ ‫ازادی در ارای متفکـران مسـلمان معاصـر‪ .‬سلسـله گفت وگوهـای ازادی‬ ‫ایشـان بـه ایـن موضـوع تصریـح کنـد‪ .‬البتـه ایـن سـخن امـام کـه در پاسـخ بـه‬ ‫سیاسـی امام خمینـی(ره) شـروع می کنیـم و به مـرور دنبالـه ایـن مفهـوم‬ ‫مالصـدرا متاثـر هسـتم»‪ ،‬نکتـه مهمی اسـت و تاییدی اسـت بـر تاثیر پذیری امام‬ ‫پرسـش حسـنین هیـکل‪ ،‬روزنامه نـگار معـروف مصـری‪ ،‬فرمودند‪« :‬در فلسـفه از‬ ‫در فلسـفه سیاسـی متفکران مسـلمان معاصر را با طرح ازادی در فلسـفه‬ ‫از حکمـت متعالیـه درخصـوص فهمـی که ایشـان از مسـاله ازادی دارند‪ .‬ایشـان‬ ‫را در ارای سـایر متفکـران مسـلمان پـی خواهیـم گرفـت‪ .‬دومیـن گفت وگو‬ ‫ایـن مفهـوم را بدیهـی تلقـی می کنـد و ایـن بـه ان معناسـت کـه ایـن مفهوم یک‬ ‫از ایـن سلسـله گفت وگوهـا را بـا دکتـر شـریف لک زایـی که دسـت کم بیش‬ ‫وجـود بیشـتر نـدارد‪ .‬ازادی یـک وجـود دارد و هـر مفهومـی دیگری هـم در اینجا‬ ‫از دودهـه بـر مسـاله ازادی متمرکـز اسـت‪ ،‬در ادامـه می خوانیـم‪.‬‬ ‫یـک وجـود بیشـتر نـدارد‪ .‬کمااینکـه راجـع بـه مفهـوم جمهـوری هـم کـه مـورد‬ ‫پرسـش واقـع می شـود ان را بـه همـان معنایـی کـه در همـه جا هـای دنیاسـت‬ ‫نسبت حکمت متعالیه با ازادی چیست و ثانیا نوع نگاه امام خمینی(ره)‬ ‫درنظـر می گیـرد‪ ،‬زیـرا جمهـوری یـک «وجـود» بیشـتر نـدارد‪ .‬البتـه وقتـی شـما‬ ‫بـه مسـاله ازادی بـه چـه میـزان تحت تاثیـر حکمـت متعالیـه اسـت؟‬ ‫گفتیـد جمهـوری اسلامی‪ ،‬بـه «ماهیـت» جمهـوری اشـاره کرده ایـد و درنتیجـه‬ ‫داللت هـای ان را چگونـه می تـوان بـه مخاطـب نشـان داد؟ ایـا شـما در این‬ ‫از دیگـر جمهوری هـا متفـاوت می شـود‪ .‬جمهـوری دموکراتیـک نیـز ماهیـت‬ ‫کتـاب ایـن داللت هـا را بـه مخاطب ارائـه کرده اید یا خیـر؟ حکمت متعالیه‬ ‫را متفـاوت می کنـد‪ .‬در ارتبـاط بـا چنیـن مفاهیمـی‪ ،‬همه جـا چنیـن وجـودی‬ ‫تـا چـه حـد واجـد پتانسـیل های ذاتـی بـرای ارائـه نظریـه ازادی ان هـم نـه‬ ‫مشـترک اسـت و در ازادی هـم وجـود‪ ،‬مشـترک اسـت و انچـه بحـث را متمایـز‬ ‫صرفـا نظریه هـای کالمـی ازادی مثـل مسـاله امـکان یـا امتنـاع اختیـار در‬ ‫ادمـی کـه سـال ها مـورد مجادلـه نظـری و کالمـی فراوانی در بیـن متفکران‬ ‫اسلامی بـوده اسـت‪ ،‬بلکـه نظریـه جامع به عنـوان راهنمای عملی انسـان ‬ ‫بـرای تـداوم بحث هـا همـوار کنـد‪ .‬طبیعتـا هـر پاسـخی نتایـج خـود را دارد‪ ،‬اگر‬ ‫را خوب تشـریح می کند‪ .‬ایشـان می گوید این حرکت انسـان و سـازندگی انسـان‬ ‫معاصـر در جامعـه امـروزی محسـوب می شـود‪ .‬ایـا اصـوال چنیـن انتظاری‬ ‫مـا گفتیـم ایـن انسـان مختـار اسـت‪ ،‬حـوزه اختیـارش را باید ترسـیم کنیـم و اگر‬ ‫اسـت کـه تاریـخ را می سـازد‪ .‬انسـان واجـد ایـن عنصـر اسـت کـه بتوانـد خـود‪،‬‬ ‫وقتـی می خواهیـم از نسـبت حکمـت متعالیـه بـا ازادی سـخن بگوییـم و جایگاه‬ ‫انـگاه می تـوان براسـاس نـگاه تشـکیکی بـه ازادی و توجـه بـه سـطوح مختلـف‬ ‫«توانایـی سـازندگی» انسـان تعریـف می کند‪ ،‬پس تغییر و سـازندگی‬ ‫ِ‬ ‫ازادی را بـه‬ ‫از دسـتگاه حکمـت متعالیـه اصلا منطقی اسـت؟‬ ‫ازادی انسـان باشـد‪،‬‬ ‫ِ‬ ‫به لحـاظ مبنایـی گفتیـم کـه ایـن اختیـار می توانـد مبنای‬ ‫و ارتبـاط و نحـوه وجـود ازادی در حکمـت متعالیـه را مورد توجـه قرار دهیم درپی‬ ‫انسـان ها بـه لحـاظ ظرفیت هـا‪ ،‬اسـتعدادها و سـعه وجودی‪ ،‬ایـن سـطح بندی‬ ‫چیسـت‪ .‬طبعـا در اینجـا کـه بحث ما فلسـفی اسـت‪ ،‬وجه فلسـفی مفهوم ازادی‬ ‫در کتـاب «امـام خمینـی و مسـاله ازادی» اورده ام‪ .‬به هرحـال امـام به عنـوان یک‬ ‫ان هسـتیم کـه ببینیـم نـگاه ایـن مکتب فلسـفی درباره این مفهوم فربه فلسـفی‬ ‫مـورد نظـر و بحـث و گفت وگـو اسـت اگرچه این مفهوم ابعـاد و اضالع دیگری هم‬ ‫دارد و در دانش هـای دیگـر هـم مـورد بحـث قرار می گیـرد‪ .‬بنابراین بایـد بتوانیم‬ ‫نظریه ازادی را براسـاس دسـتگاه فلسـفی حکمت متعالیه که امام خمینی(ره)‬ ‫نیـز در شـمار طرفـداران و حکیمـان ان اسـت اسـتخراج‪ ،‬اسـتنباط و ارائه کنیم‪.‬‬ ‫درطـول ایـن سـال ها و قرن هـا غالـب مکاتـب دربـاره مفهـوم ازادی اظهارنظـر‬ ‫کرده اند و نگاه های بسـیار متفاوتی در این زمینه شـکل گرفته اسـت که هرکدام‬ ‫می توانـد ترسـیم شـود و سـیر تکامـل این مفهـوم در مکاتب مختلف نشـان داده‬ ‫شـود‪ .‬مـا می خواهیـم بـه یـک معنـا نظریـه ازادی در حکمـت متعالیـه را کشـف‬ ‫را از خـودِ افـراد اغـاز کـرد و تـا باالتریـن نقطـه پیش رفـت‪ .‬مواردی از ایـن بحث را‬ ‫در یـک مقالـه در اثـار عالمـه جوادی املـی تلاش کـرده ام ایـن بحـث را از منظـر‬ ‫حکمت متعالیه برجسـته تر کنم‪ .‬این مقاله اخیرا نوشـته شـده و در فضای فعلی‬ ‫به طـور خالصـه می تـوان اشـاره کـرد کـه در حکمـت متعالیـه انسـان به عنـوان‬ ‫(به عنـوان نقطـه کانونـی حکمـت متعالیه) همین گونه اسـت‪ .‬مفهـوم وجود هم‬ ‫هـم بازمی گـردد و بایـد راجـع بـه ایـن رابطـه هم صحبـت کنیم‪.‬‬ ‫ایشـان ارائـه شـد‪ ،‬بـه بحث هـای حکمـت متعالیه بیشـتر از سـایر مقاالتـم توجه‬ ‫شـده اسـت‪ .‬درواقـع ارائـه بحـث از منظر حکمـت متعالیه مورد نظر بوده اسـت و‬ ‫نـه فلسـفه ازادی‪ .‬ایـن یـک بخـش از بحث اسـت کـه می تواند مورد توجه باشـد‪.‬‬ ‫در بخشـی دیگـر می توانیـم بـه مبانـی ایـن حکمـت توجـه کنیـم و ان اینکـه‬ ‫نجـات معـاد انسـان ها بپـردازد و نیـز اینکـه حکمت اسـت کـه باید تولیـد و ایجاد‬ ‫نمونه هایـی هـم بـرای بحـث ازادی ذکر می کند‪ ،‬ازجملـه اینکه فالن کار را انجام‬ ‫جمهوری اسلامی ترسـیم می شـود و نظام سازی و ساختارسازی اتفاق می افتد‪،‬‬ ‫حکمـت را تعریـف می کنـد‪ ،‬می گویـد حکمـت بایـد بـه تنظیـم نظـام معـاش و‬ ‫کنـد‪ .‬از طرفـی انسـان دارای ویژگـی حکمت اسـت‪ ،‬یعنی انسـان عامل حکمت‬ ‫جامعـه اش باشـد و نظـام معـاش و نجـات معـاد خـود را رقـم بزند‪ .‬انسـان عامل و‬ ‫را در اینجـا قابـل بحـث می دانـم امـا بـه همیـن مقـدار اکتفـا می کنـم‪ .‬در بحـث‬ ‫حکمـت متعالیـه مالصـدرا می شـود ایـن مطلـب را جسـت وجو کرد‪.‬‬ ‫«انسـانِ درحـال حرکـت» هـم تعبیری اسـت که از سـفر های چهارگانـه مالصدرا‬ ‫می تـوان مطـرح کـرد‪ .‬درواقع این انسـان دارای ابعاد مختلف و به طور‬ ‫دائمـی در حرکـت اسـت‪ .‬افـزون بـر اینکـه ایـن انسـان ذوابعـاد‬ ‫بایـد بـه نجـات معـاد خـود هـم توجـه داشـته باشـد و ان را‬ ‫بـودن انسـان را مـورد بحـث قـرار می دهـد‪ .‬انسـان یـک‬ ‫پایـش در زمیـن و یـک پایـش هـم در اسـمان اسـت‪ .‬از‬ ‫ایـن منظـر اسـت کـه می توانـد بیـن اینهـا ارتبـاط برقـرار‬ ‫کنـد‪ .‬البتـه تـوازن درنظر گرفته می شـود‪ ،‬یعنـی بین نظر‬ ‫و عمل‪ ،‬بین بعد اسمانی‪ ،‬متافیزیکی و زمینی ارتباط برقرار‬ ‫می شـود‪ .‬این بحث را از منظر رابطه نفس و بدن هم می توان‬ ‫پیـش بـرد‪ .‬در حکمـت متعالیـه بایـد به طـور هـم زمـان به‬ ‫نفـس و بـدن و جسـم و روح توجـه کنیـم‪.‬‬ ‫به هرحـال از منظـر مبانـی ایـن دسـتگاه فلسـفی‪ ،‬مفهـوم ازادی چگونـه تقریـر‬ ‫بنابرایـن از این نگاه انسـان‬ ‫اینکـه مالصـدرا و دیگـر حکمـای حکمـت متعالیـه دربـاره ازادی چـه مـوادی را‬ ‫و جامعـه اش را سـامان‬ ‫می شـود‪ .‬درواقـع بحـث را این گونـه پیش ببریـم کـه ایـن حکمـت خـارج از‬ ‫طـرح کرده انـد‪ ،‬ایـن دسـتگاه و مبانـی هستی شـناختی و معرفت شـناختی و‬ ‫غایت شناسـی ان چـه اقتضائاتـی در مفهـوم ازادی به همـراه دارد‪ .‬مـا این نظریه‬ ‫می توانـد سرنوشـت خود‬ ‫د هـد و ا گـر چنیـن‬ ‫سـازندگی اتفاق نیفتد‬ ‫نیـازی بـه تعریـف نـدارد‪ ،‬چـون خیلـی بدیهـی اسـت‪ .‬سـپس ایشـان مثال هـا و‬ ‫دهـد یـا فلان جـا سـکنی گزینـد و‪ ، ...‬ایـن نـوع نـگاه بـه مفهـوم ازادی مواجهه‬ ‫مـن ایـن تعبیـر را در اثـار امـام دقـت نکـرده بـودم و اگرچـه بـه ایـن نـگاه بدیهـی‬ ‫فلسـفی فکر می کند‪ ،‬ولی وقتی در مصدر اجرا قرار گرفته اسـت‪ ،‬درسـت اسـت‬ ‫دسـتگاه فکـری و فلسـفی پشـت ایـن بحـث می ایـد و اینهـا را تبییـن می کنـد‪.‬‬ ‫امـام بـه مفهـوم ازادی در بحث هایـم اشـاره کـرده بـودم امـا ایـن نگاه را نداشـتم‬ ‫کـه ایـن مفهـوم را می تـوان وجـودی دیـد و اینکـه امـام خمینـی(ره) ایـن مفهوم‬ ‫هـم ایـن گونـه اسـت‪ ،‬لـذا نـگاه امام این اسـت کـه چنانچـه مفهوم‬ ‫وجود یک امر روشـن و بی نیاز از تعریف به شـمار می رود ازادی‬ ‫حتـی اگـر مـا بخواهیم چنین مفاهیم وجودی را تعریف کنیم‬ ‫ایـن وجـه فقهـی بـا توجـه بـه ان سـال های اغازین انقالب یـک مقـدار غلبه پیدا‬ ‫تبییـن مفهوم‬ ‫ِ‬ ‫البتـه یـک نکتـه هـم ایـن اسـت کـه ایشـان در‬ ‫حدود را مشـخص کند‪ .‬در شـرایط پسـاانقالبی همه دنبال این هسـتند تا حدود‬ ‫می کنـد و البتـه مشـابه چنیـن بحثـی را اسـتاد مطهـری هـم‬ ‫وقتـی تزاحمـی بیـن اسـتقالل و ازادی و امنیـت بـا ازادی و نظـم و ازادی پیـش‬ ‫هـم بـه همـان مقـدار روشـن اسـت و بی نیـاز از تعریف اسـت‪،‬‬ ‫شـاید مبهم هم شـود‪.‬‬ ‫ازادی‪ ،‬بـه عناصـر سـلبی و ایجابـی‪ ،‬به صـورت توامان اشـاره‬ ‫دارد‪ .‬اسـتاد مطهـری بـر ایـن نظـر اسـت کـه ازادی واجـد دو‬ ‫رکـن عصیـان و تسـلیم اسـت‪ .‬از یک طـرف شـما یـک چیـزی را‬ ‫ان ابتنـا یافتـه اسـت‪ .‬بنابرایـن از سـوی دیگـر مـا می توانیـم درپـی ایـن باشـیم‬ ‫کـه مبانـی ازادی در ایـن مکتـب چیسـت؟ لـذا فقـط نمی خواهیـم یـک نظریـه‬ ‫ازادی را مطـرح کنیـم‪ .‬مبانـی را هـم می خواهیـم مـورد توجـه قـرار دهیـم‪ .‬البته‬ ‫نظـام معـاش و نجـات معاد‬ ‫بـا ایـن نـگاه کـه مبانـی را جـدای از نظریـه فـرض کنیـم‪ .‬در نظریـه‪ ،‬مبانـی هـم‬ ‫رقـم نمی خـورد‪.‬‬ ‫ایجـاد می کنـد بـا هـم توجـه می کنیـد‪.‬‬ ‫سـاختن‪ ،‬خـود‪ ،‬نوعـی حرکـت‬ ‫بحـث می شـود‪ ،‬ولـی یک بـار هـم شـما صرفا بـه مبانـی و نتایـج و پیامدهایی که‬ ‫اسـت؟‬ ‫به هرحـال پرسـش ایـن اسـت کـه نظریـه ازادی براسـاس انچـه حکمـا و‬ ‫بلـه‪ ،‬اگـر از ایـن منظـر نـگاه کنیم‬ ‫الزامـات ایـن دسـتگاه فلسـفی بـا توجـه به مبانـی ان راجع به بحـث ازادی‬ ‫باشـد اصال امکان حرکت ندارد‪،‬‬ ‫به نوعـی مـا بایـد بتوانیـم بنیان هـای ازادی را اسـتخراج و اسـتنباط کنیـم‪ .‬یکی‬ ‫اسـت و نه تنهـا حرکـت در‬ ‫در اینجـا انسـان به عنـوان فاعـل ازادی بایـد مـورد توجه قرار گیـرد‪ .‬نگاه حکمت‬ ‫جوهـری دارد و در عرصه هـای‬ ‫اموزه هـای حکمـت متعالیـه ارائـه کـرده اسـت‪ ،‬چیسـت و اقتضائـات و‬ ‫کـدام اسـت؟‬ ‫از این مبانی‪ ،‬هستی شناسـی اسـت‪ .‬انسان شناسـی هم اهمیت ویژه ای دارد و‬ ‫متعالیـه بـه انسـانی کـه می توانـد یـا باید ازاد باشـد چگونه اسـت؟ در انجا بحث‬ ‫این گونـه پیـش خواهـد رفـت کـه ایـا در حکمـت متعالیـه مـا بـا انسـان مختـار‬ ‫روبـه رو هسـتیم یـا بـا یـک انسـان مجبـور؟ پاسـخ بـه این پرسـش می توانـد راه را‬ ‫ایـن انسـان اگـر ازادی نداشـته‬ ‫زیـرا درحـال اثبـات حرکـت‬ ‫اعـراض دارد‪ ،‬بلکـه حرکـت‬ ‫کنـد‪ ،‬زیـرا به دنبـال نظام سـازی و ایجـاد نظـم جدیـد اسـت و فقـه هـم می توانـد‬ ‫و مرز هـا و نظـم جدیـد را براسـاس نرم هـای جدید بسـازند‪.‬‬ ‫می ایـد‪ ،‬امـام بـه بیـان مرز هـا می پـردازد و البته این یک امر طبیعی اسـت‪ .‬البته‬ ‫مـن در مجموعـه «امـام خمینـی و مسـاله ازادی» مقالـه ای نوشـته بـودم و نظریه‬ ‫نفـی می کنیـد و حتـی ممکـن اسـت انـکار کنیـد و از طـرف دیگـر‬ ‫می دهیـد‪ .‬ایـن ادبیـات سـلب و‬ ‫شـده جامعـه درنظـر گرفتـه شـود و نمی تـوان ارزش هایـی را کـه اکثر مـردم به ان‬ ‫چیـزی را همزمـان می پذیریـد و بـه ان عالقـه نشـان‬ ‫ایجـاب در ارای امـام هـم وجـود‬ ‫دارد‪ .‬البتـه در نـگاه حکمـای‬ ‫حکمـت متعالیـه همان طـور‬ ‫که گفته شـد‪ ،‬انسـان خالق و‬ ‫سـازنده است‪ ،‬لذا دووجهی‬ ‫تلقی می شـود که هم وجه‬ ‫وجـه اثبـات و ایجـاب در‬ ‫از ایـن نظـر بـا انچـه در‬ ‫مفهـوم حکمـت در این‬ ‫مکتـب ذکـر می شـود‬ ‫هـم ربـط و نسـبتی‬ ‫پیـدا می کنـد‪ .‬در انجـا‬ ‫می گوییم حکمت اسـت‬ ‫کـه سـازندگی و ایجـاد و‬ ‫ایالد دارد و نظام معاش انسان‬ ‫را بایـد تامیـن کنـد و نجـات معـاد را‬ ‫رقـم بزنـد یـا تخلق به اخلاق الهی‬ ‫مسـئولیت اجتماعی هم حاکم باشـد‪ .‬به این معنا که حدود و مرزهای مشـخص‬ ‫معتقد هسـتند‪ ،‬زیرسـوال برد‪.‬‬ ‫روی دیگـر مسـاله‪ ،‬جنبـه سـلب و ایجـاب یـا ایجـاد اسـت که عرض کـردم امام‬ ‫در شـرایط انقالبـی نفـی و نقـد می کنـد ولـی در شـرایط نظام سـازی‪ ،‬ایـن‬ ‫عرصه هـای ایجابـی و ایجـادی را ذکـر می کنـد‪ ،‬لـذا حـدود و مرزهـا اهمیـت‬ ‫پیـدا می کنـد کـه به نوعـی بیـان وجـه ایجابـی ازادی اسـت چنانچـه ان وجـه‬ ‫سـلبی در ماه های اولیه حضور ایشـان در فرانسـه‪ ،‬تهران و قم پررنگ تر اسـت‪.‬‬ ‫البتـه شـرایط انقلاب ایجـاب می کـرد کـه این نفـی و به تعبیر اسـتاد مطهری‪،‬‬ ‫عصیـان هـم صـورت بگیـرد‪ .‬در زمـان مبـارزه البته بیشـتر نقد می شـود و زبان‬ ‫و قلـم منتقدانـه اسـت و کمتـر بـه ابعـاد ایجابـی بحـث توجه می شـود‪ ،‬اما این‬ ‫نـگاه در سـال های بعـدی به صـورت فقهـی و پررنـگ تـداوم می یابـد‪ .‬حداقـل‬ ‫اینکـه نـگاه فلسـفی و عرفانـی امـام بعـد رسـانه ای کمتـری پیـدا کرده اسـت‪.‬‬ ‫در حالـی کـه در سـال های اولیـه انقلاب و به ویـژه در دوران مبـارزه بیشـتر‬ ‫اسـت‪ ،‬حتـی در گذشـته های دور کـه کتـاب کشـف اسـرار هـم تالیـف شـده‬ ‫اسـت‪ ،‬می بینیـم نقـدی کـه صـورت می گیـرد‪ ،‬خیلـی بیشـتر اسـت‪ .‬جالـب‬ ‫اینکـه بحث هـای حکمـی امـام در قالـب ارائـه تفسـیر قـران کریم که با تفسـیر‬ ‫سـوره حمـد اغـاز می شـود بـه دالیلـی تعطیل می شـود و از ازادی امام کاسـته‬ ‫می شـود! بـه هـر حـال انچـه در این سلسـله مباحث که بیشـتر از چهار جلسـه‬ ‫هـم تـداوم نیافـت‪ ،‬قابـل مشـاهده اسـت نـگاه حکمی و عرفانی ایشـان اسـت‬ ‫کـه از صداوسـیما هـم پخـش می شـود‪ ،‬و بعدهـا در نامـه امـام بـه گورباچـف‬ ‫اسـت و بـا اخلاق الهـی متصـل‬ ‫در اواخـر حیـات ایشـان اشـکار می شـود‪ .‬از اینهـا می تـوان نتیجـه گرفـت کـه‬ ‫شـد همـه ان صفـات بایـد در‬ ‫مبتنی بـر نـگاه حکمـی باشـد‪ .‬وجـود نگاه حکمـی می تواند تعارضـات را برای‬ ‫می شـویم و وقتی اخالق الهی‬ ‫شـما تجلـی کنـد منتهـا بـه ان‬ ‫اجتمـاع‪ ،‬زندگـی‪ ،‬و سرنوشـت‬ ‫نسـبتی کـه فـرد می تواند‪ ،‬در‬ ‫امام موسـی صدر این قسـمت‬ ‫ایـن نفـی و اثبـات به صـورت‬ ‫دائمـا درحـال حرکـت اسـت‪.‬‬ ‫می کنـد یعنـی خواسـته ها و اتفاقاتـی را کـه ایجـاد می کنـد باعـث می شـود تـا‬ ‫«مسـئولیت اجتماعـی» را مطـرح کـردم و گفتـم در عین اینکه ازادی هسـت باید‬ ‫مالصـدرا در ابتـدای‬ ‫اسـفار اربعـه می گویـد‪،‬‬ ‫حـدود و ثغـور پدیده هـا و مفاهیـم و توجـه دادن بـه قانـون را مـورد تاکیـد قـرار‬ ‫در مـواردی حتـی غلبـه هـم می یابـد؛ به خصـوص بـا فضایـی کـه انقلاب ایجـاد‬ ‫ان وجـود دارد‪ .‬بنابراین‬ ‫اتفـاق نمی افتـد و تنظیم‬ ‫می دهد بیشـتر فقهی اسـت‪ ،‬زیرا به دنبال «رفتارسـازی» است‪ .‬درواقع جمهوری‬ ‫می دهـد‪ .‬درنتیجـه بعـد فقهـی طبیعتـا برجسـتگی می یابـد‪ .‬این بعـد‪ ،‬به گمانم‬ ‫انقدر ازادی بدیهی اسـت که بی نیاز از تعریف اسـت‪ .‬چنانکه خودِ وجود‬ ‫بیشـتری می طلبـد‪ .‬نظریـه معموال بـه توضیح و بعضا توجیه نظمی می پردازد که‬ ‫حـال انکـه مـا در اینجـا درپـی مبانـی ای هسـتیم کـه ایـن نظـم و همبسـتگی بر‬ ‫کـه بـا نـگاه فلسـفی بـه پدیده هـا می نگـرد امـا بـه نظـر می رسـد پاسـخ هایی که‬ ‫را وجـودی دیـده اسـت‪ .‬از ایـن رو می گویـد ایـن مفهـوم نیازمند تعریف نیسـت و‬ ‫اسـت‪ .‬اگـر نسـازد ان‬ ‫روابـط میـان متغیرهـا و همبسـتگی میـان پارامترهای مختلف را شـرح می دهد‪،‬‬ ‫اقلیت ها و زنان و راجع به جمهوری و حکومت اسلامی سـخن می گوید بیشـتر‬ ‫اسلامی مسـتقر شـده اسـت و بحـث نظام سـازی مطـرح اسـت و امـام مرزهـا و‬ ‫نقـد و انـکار دارد و هـم‬ ‫ایلاد و ایجـادی کـه‬ ‫مقدار زیادی فقهی هم فکر و هم عمل می کنند‪ .‬ایشان وقتی در مصاحبه های‬ ‫بـا یـک امـر وجودی اسـت‪ .‬وقتـی می گوییم وجودی اسـت تمـام مختصات این‬ ‫را براسـاس مولفه هایـی کـه یـک نظریـه دارد اسـتخراج می کنیـم و االن هـم در‬ ‫حرکتـی اتفـاق نیفتاده‬ ‫کـه امـام خمینـی بعـد از پیـروزی انقلاب اسلامی‪ ،‬چـون دارد چهارچوب هـای‬ ‫قبـل از پیـروزی و در سـال اول پیـروزی انقلاب اسلامی دربـاره ازادی و حقـوق‬ ‫بـه معنای ان اسـت که‬ ‫مقـام پرداخـت بـه ایـن موضـوع نیسـتیم؛ چراکه این خـود مجـال و فرصت تامل‬ ‫و بعـد اعتقادی و ارزشـی‪.‬‬ ‫یـک عنصـر «خلاق و سـازنده» مطرح می شـود‪ .‬مالصدرا در ابتدای اسـفار اربعه‬ ‫وجـه حِ کمـی و متعالـی ازادی‪ ،‬کمتـر مـورد توجه قرار گرفته اسـت‪.‬‬ ‫عـرض می کنـم کـه در مقالـه ای کـه در تبییـن مسـاله ازادی در اندیشـه و ارای‬ ‫می گویـد ازادی یـک مفهـوم روشـنی اسـت و نیـاز بـه تعریـف نـدارد‪ .‬وجـود نیـز‬ ‫باشـد و از ایـن حیـث معنـا می یابـد و ان هـم بعـد رفتـاری اسـت نـه بعـد معرفتی‬ ‫در حکمـت متعالیـه بی نیـاز از تعریـف اسـت‪ .‬هسـتی و واقعیـت‪ ،‬وجـود اسـت و‬ ‫به نحـو مطلوبـی رقـم بزنـد‪ .‬درواقـع ایـن مـوارد‪ ،‬ذوابعـاد‬ ‫فلسـفه ازادی بحـث مسـتقل دیگـری اسـت‪ .‬دیـدگاه ایت اللـه جوادی املـی را‬ ‫نظـر داشـته اسـت و براسـاس ایـن نـگاه‪ ،‬ازادی را تعریـف می کنـد‪ .‬بـرای همین‬ ‫حکمـت متعالیـه می تواند معنا یابد‪ ،‬یعنی اینکه رفتار های اجتماعی در حکمت‬ ‫ایـن ایـده می توانـد دنبال شـود و ایـن را من هم به صورت یک ایده دنبال می کنم‬ ‫ذهـن مـن (کـه وجـوه حِ کمـی خصوصا حکمت متعالیـه در ان پررنگ تر اسـت)‪،‬‬ ‫فلسفه ازادی چه؟‬ ‫در جا هـای دیگـر ماهیتـا متفـاوت اسـت‪.‬‬ ‫البتـه اشـاره کنیـم کـه در مواقـع زیـادی هـم امـام متاثـر از فقـه بحـث می کنـد‬ ‫حکمـی مـورد توجـه قـرار گیـرد‪ .‬افـزون بـر ایـن‪ ،‬بحـث به رابطه انسـان و هسـتی‬ ‫اسـت‪ .‬همان طـور کـه نظام معـاش خود را بایـد تنظیم نماید‬ ‫مـورد توجـه قـرار گرفتـه اسـت‪ .‬طبیعتـا در مقـاالت قدیمی تـر مـن دربـاره ازادی‬ ‫تفاوت ها اشـکار می شـود‪ .‬مشـروطه ای که در بریتانیا هسـت با مشـروطه ای که‬ ‫وقتی از ایشـان سـوال می شـود ازادی چیسـت و ایشـان ازادی را چه می داند؟‬ ‫بحث مسـتقلی اسـت‪ .‬از اثار همه اسـاتید و حکمای حکمت متعالیه هم در این‬ ‫مالصـدرا‪ ،‬امـام خمینـی‪ ،‬اسـتاد مطهـری و ایت الله جوادی املی انجـام داده ام‪.‬‬ ‫زیـرا مشـروطه یـک وجـود بیشـتر نـدارد‪ .‬وقتـی بـه ماهیـت انها اشـاره می شـود‪،‬‬ ‫متعالیـه بـه رسـمیت شـناخته می شـود‪ ،‬منتهـا در جـای خـود بایـد مـورد توجـه‬ ‫حکیـم حکمـت متعالیـه مطرح اسـت و ایـن بحث هم نمی تواند فـارغ از مباحث‬ ‫فاعـل حکمـت اسـت کـه چنیـن اقدامات تولیدی از او سـر می زنـد‪ .‬این موضوع‬ ‫دربـاره مفهـوم فلسـفی و کالمـی اختیار از منظر حکمای حکمـت متعالیه اعم از‬ ‫مشـروعه متفاوت از مشـروطه سـلطنتی اسـت وگرنه یک مشروطه بیشتر نداریم‪،‬‬ ‫حکمـت متعالیـه اسـت و ایشـان در مفهـوم ازادی بـه مباحـث حکمـت متعالیـه‬ ‫کنیـم‪ ،‬بنابرایـن بایـد بتوانیـم نظریه ازادی را براسـاس دسـتگاه فلسـفی حکمت‬ ‫بحـث اسـتفاده می کنیـم‪ ،‬از مالصدرا تـا عالمه جوادی املی‪ .‬بنـده هم کار هایی‬ ‫بـدون حرکـت‪ ،‬امکان پذیـر نیسـت‪.‬‬ ‫به هرحـال به نظـر می رسـد بحـث امـام خمینـی(ره) در مفهـوم ازادی مبتنی بـر‬ ‫جمهوری اسلامی متفاوت از جمهوری دموکراتیک اسـت و کمااینکه مشـروطه‬ ‫خصوصـا انجـا کـه راجـع بـه حـدود ازادی بحث می کند که ان هـم در چهارچوب‬ ‫اسـت کـه می توانـد تولید کننـده و ایجاد کننـده و به تعبیری دیگر سـازنده خود و‬ ‫متعالیـه اسـتخراج و اسـتنباط و ارائـه کنیـم‪ .‬طبیعتـا ایـن موضـوع نیازمنـد ارائه‬ ‫جامعه و محیطش را تغییر دهد و بسـازد‪ .‬خاطرم هسـت که شـهید بهشـتی نیز‬ ‫می کنـد ماهیـت اسـت کـه تفاوت هـای بسـیاری را ایجاد می کنـد همان طور که‬ ‫درون خویش ایجاد کند‪ .‬پس‬ ‫روش حضور ما در جامعه و سـطحی که زیسـتن ما می تواند صورت گیرد باید‬ ‫مـا حـل می کنـد‪ .‬ایشـان از گورباچـف هـم می خواهد دانشـمندان شـوروی را‬ ‫بـرای فراگیـری حکمـت بـه ایـران بفرسـتد و بـا ایـن نـگاه حکمی اشـنا شـوند‪.‬‬ ‫نگاهـی کـه یک جانبـه و یک طرفـه نیسـت بلکه انسـان را بما هو انسـان و ابعاد‬ ‫مختلفـی کـه دارد درنظـر می گیـرد‪.‬‬ صفحه 7 ‫اقتصاد‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫اخبار کوتاه‬ ‫همسایه غربی چطور توانست با سرمایه گذاری روی صنعت پوشاک ‪ ۴‬میلیون شغل ایجاد کند؟‬ ‫نفت سفید ترکیه‬ ‫صندوق تثبیت ارزی‬ ‫به زودی راه اندازی می شود‬ ‫رئیس کل بانک مرکزی در نشست ماهانه خود با جمعی از اقتصاددانان با‬ ‫اشاره به برخی برنامه های این بانک برای مدیریت بازار ارز عنوان کرد‪« :‬باید‬ ‫بتوانیمدرمرکزمبادلهازابزارهایمختلفبازارازجملهسلف‪،‬سواپاستفاده‬ ‫کنیم‪ .‬البته در این بین به زودی صندوق تثبیت ارزی نیز راه اندازی می شود‬ ‫کهدرحالنگارشایین نامهانهستیمتادرمواقعبحرانبهاینواسطهمنابع‬ ‫الزم را در اختیار داشته باشیم و از روش های مختلف برای ثبات بازار ارز در‬ ‫کشور استفاده شـــود‪ ».‬همچنین رئیس کل بانک مرکزی مساله اساسی‬ ‫نظام بانکی را ناترازی دانست و گفت‪« :‬این مساله مرتبط با ناترازی دولت و‬ ‫بانک هاست‪ .‬به این معنا که دولت ناترازی و هزینه هایی خود را به بانک ها‬ ‫منتقل می کند‪ .‬درست به مانند انچه درخصوص بانک های دولتی از سمت‬ ‫دولتوانتقالهزینه هایشبهانهارخمی دهد‪».‬وییاداورشد‪«:‬البتهبرخی‬ ‫بانک های ما سال هاست ناتراز هستند و البته ادامه فعالیت برای بانک ها‬ ‫ممکن نیست‪ .‬لذا در سال جاری و در حوزه سیاست پولی ابتدا تمرکزمان‬ ‫را روی رفـــع ناترازی بانک ها قرار دادیم‪ .‬چراکه معتقدیم اگر بانکی نتواند‬ ‫ناتـــرازی خود را در قالب برنامه اصالحی بانک مرکزی برطرف کند مرحله‬ ‫بعدی ان (گزیر تعیین تکلیف) (‪ )Resolution‬است‪».‬‬ ‫امضای قراردادهای تفاهمنامه ‪ ۴۰‬میلیارد‬ ‫دالری ایران و روسیه طی چند ماه اینده‬ ‫به گزارش تســـنیم‪ ،‬جواد اوجـــی‪ ،‬وزیر نفت در حاشـــیه اختتامیه ‪ B2B‬و‬ ‫نشست های روسای کمیسیون مشترک همکاری های اقتصادی جمهوری‬ ‫اســـامی ایران و فدراسیون روسیه در جمع خبرنگاران اظهار داشت‪« :‬پیرو‬ ‫جلسهکمیسیونمشترکشانزدهمکهدرروسیهبرگزارشد‪،‬ازدیروزجلساتی‬ ‫در تهران داشتیم که منجر به عقد تفاهمنامه ها و قراردادهای خوبی شد‪ .‬هر‬ ‫دوکشور پیگیر مصوباتکمیسیون هایمشترکدرتمامیحوزه هاازجمله‬ ‫لو نقلونفتوگازوپتروشیمیبودند‪».‬ویاذعانداشت‪:‬‬ ‫بانکی‪،‬گمرک‪،‬حم ‬ ‫«درحوزهتوسعهمیادیننفتیوگازیقراردادهایخوبیباشرکت هایتوانمند‬ ‫روسیداریمکهبرخیبهتولیدهمرسیدهاست‪ 10،‬میداننفتیوگازیدیگر‬ ‫راکاندیدایتوسعهازقبلکردهبودیمکهدراینسفر‪،‬مسائلابتداییاننهایی‬ ‫شـــده و وارد فاز قراردادی شده اند‪ .‬عالوه بر حوزه انرژی در حوزه شرکت های‬ ‫دانش بنیان‪ ،‬گمرک‪ ،‬تجارت و صنایع هم قراردادهایی به امضا رسید‪ ».‬وزیر‬ ‫نفتبابیاناینکهایرانوروسیهدراوپک پالسهم نظرهستند‪،‬گفت‪«:‬تنظیم‬ ‫بازار نفت با اتفاقاتی که در اوپک پالس افتاد‪ ،‬روند خوبی گرفته اســـت ‪ .‬در‬ ‫کمیتهمشترکقیمتنفتهمچندماهیهستکهجلساتمشترکیداریم‬ ‫تا درزمینهقیمتنفتدرمنطقهبهتوافقاتیبرسیم‪.‬بحثسواپفراورده های‬ ‫نفتی با ظرفیت خوبی که در شمال کشور هست به زودی فعال خواهد شد‪.‬‬ ‫با شرکت گازپروم ‪ 40‬میلیارد دالر تفاهمنامه داریم که با صحبت های اخیر‬ ‫واردفازقراردادیشدهوطیچندماهاینده‪،‬قراردادهایانبهامضامی رسد‪».‬‬ ‫حرکت دالر در مدار ثبات‬ ‫بررسی بازار ارز در روز دوشنبه ‪ ۲۵‬اردیبهشت نشان می دهد که قیمت دالر‬ ‫در بازار ازاد بدون تغییر‪ ،‬در سطح ‪ ۵۱‬هزار و ‪ ۸۰۰‬تومان معامله شد‪ .‬درواقع‬ ‫قیمت دالر پس از دو روز کاهشـــی ابتدای هفته جاری و برگشت قیمت به‬ ‫کانال‪ ۵۱‬هزار تومانی در روز دوشنبه با نوسان افزایشی محدود همچنان در‬ ‫سیدسجاد قوامی‬ ‫خبرنگار‬ ‫نگاهی به تاریخچه صنعت نساجی ترکیه نشان می دهد این‬ ‫صنعت قریب به یک دهه است که با داشتن ضریب اهمیت‬ ‫در سیاست های کالن اقتصادی و توسعه ای‪ ،‬نقش باالیی‬ ‫در ارزاوری و ایجاد اشتغال این کشور ایفا کرده است‪ .‬این‬ ‫مهم از انجا اهمیت دارد که بدانیم صنعت نساجی به عنوان‬ ‫صنعتی کاربر و همچنین سبک و به دور از پیچیدگی های‬ ‫ســـایر صنایع نظیر پتروشیمی‪ ،‬فوالد‪ ،‬خودروسازی و‪ ...‬با‬ ‫نمایاندن این ویژگی ها در دید سیاستگذاران ترکیه نقش‬ ‫محوری را در مسیر توسعه این کشور ایفا کند که محصول‬ ‫فرهیختگان‬ ‫‪farhikhtegan‬‬ ‫ان به ارزاوری ‪ 19‬میلیارد دالری از صادرات پوشاک و قرار‬ ‫گرفتن در رتبه پنجم بزرگ ترین صادرکنندگان پوشـــاک‪،‬‬ ‫وجـــود ‪ 40‬هزار واحد تولیدی و اشـــتغال افرینی برای ‪4‬‬ ‫نساجی برمی دارند‪ .‬در این خصوص توجه به اظهارات احمد‬ ‫ختم نمی شـــود بلکه فعاالن این حوزه توانسته اند با ایجاد‬ ‫ترکیه در ســـال ‪ 2022‬به ‪ 15‬میلیـــارد دالر افزایش یابد؛‬ ‫تلقی مثبت مشتریان خود نیز تاثیر بگذارند‪ .‬از طرف دیگر‬ ‫توجه به فناوری های نوین در ابعاد مختلفی مانند کاهش‬ ‫ضایعات و پســـماند تا افزایش بهره وری و کنترل فرایند و‬ ‫همچنین توجه به دغدغه های زیســـت محیطی موضوع‬ ‫استانبول‪ ،‬نشان می دهد تنها صادرات موادخام نساجی‬ ‫از این رو وی در گفت وگو با رســـانه ها درباره دستاوردهای‬ ‫تولیدکننـــدگان و کارافرینان ترکیه ای گفت‪« :‬صادرات به‬ ‫امریکا به تنهایی طی ســـه سال گذشـــته به طور پیوسته‬ ‫افزایش یافته و تا پایان ســـال جاری به بیش از یک میلیارد‬ ‫دالر خواهد رسید‪».‬‬ ‫الزم به ذکر است که ایاالت متحده به عنوان یکی از رهبران‬ ‫جهانی در تولیـــد و صادرات مواد خام نســـاجی‪ ،‬پارچه‪،‬‬ ‫دیگری است که به رشـــد صنعت نساجی ترکیه و ارتقای‬ ‫نخ‪ ،‬پوشـــاک‪ ،‬لوازم خانگی و سایر محصوالت نساجی در‬ ‫سیاســـتگذاران اقتصادی ایران به عنوان یک نمونه موفق‬ ‫بر بازار رقابتی ایاالت متحده به عنوان یک دســـتاورد بزرگ‬ ‫جایگاه ان در دنیا کمک کرده اســـت؛ مساله ای که برای‬ ‫از توجـــه به یک صنعت با عمق داخلی و ارزش افزوده باال‬ ‫اکوسیستم صنایع نســـاجی حضور دارد و بنابراین تسلط‬ ‫مقابل استفاده از پنبه بازیافتی گران تر بوده؛ از این رو برخی‬ ‫از کارخانجات ترکیه به سرمایه گذاری در بازیافت پنبه روی‬ ‫اورده اند که اتفاقا تقاضای خرید باالیی ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫از سوی دیگر توجه به نگرانی های محیط زیستی صرفا در‬ ‫بخش تولید محدود نمی شود و در عملیات های بعدی نظیر‬ ‫سراســـر جهان تقاضای زیادی داشته اند و در اواسط قرن‬ ‫ی‪‎‬کند از‬ ‫که بســـیاری از تولیدکنندگان ترکیـــه را متحد م ‬ ‫به عنوان مثال‪ ،‬برند معروف پوشاک ترکی ‪ Colin’s‬بخشی‬ ‫اتفاقات داخلی ترکیه نظیر افزایش تورم و کاهش ارزش لیر‬ ‫امالک و خرده فروشی نیز می پردازد‪ .‬همچنین یکی دیگر از‬ ‫جنگ روســـیه و اوکراین به عنوان یک ضرر برای سازندگان‬ ‫صادرات هرکشـــور‪ ،‬بنگالدش دومین صادرکننده بزرگ‬ ‫پوشـــاک در جهان بوده که در ســـال ‪ 2021‬توانســـت با‬ ‫‪ 6‬درصد از صادرات جهانی است‪ ،‬در رتبه سوم قرار گیرد‪.‬‬ ‫پوشاک دنیا نشـــان دهنده ان اســـت که اکثریت عمده‬ ‫بزرگ ترین بازارهای صادراتی پس از ســـه رتبه نخست از‬ ‫درصد)‪ ،‬هنـــد (‪ 3‬درصد) و مالزی (‪ 2.7‬درصد) اســـت‪.‬‬ ‫فهرســـت دارای سریع ترین نرخ رشـــد ثبت شده در دهه‬ ‫‪ 2010‬تا ‪ 2021‬به میزان ‪ 8‬درصد افزایش یافته اســـت‪،‬‬ ‫هستند و صادرات انها به ترتیب با رشدی معادل ‪ 11‬و ‪13‬‬ ‫درصد در بازه زمانی مذکور رشد داشته است‪.‬‬ ‫از نظر خریدار لبـــاس‪ ،‬اتحادیه اروپا با ‪ 195‬میلیارد دالر‬ ‫اما برای واکاوی موفقیت ترکیه در صنعت نساجی و سهم‬ ‫و اقتصادی ترکیه داریم‪ .‬نگاهی به تاریخ نشـــان می دهد‬ ‫اغاز شد؛ فرش های دســـتبافت نفیس شرقی همیشه در‬ ‫نوزدهم‪ ،‬تقاضا برای فرش ترکی از سوی طبقه متوسط در‬ ‫اروپا و ایاالت متحده باعث توسعه کارگاه های صنایع دستی‬ ‫شـــده که در ان از ماشین ریسندگی استفاده می شد‪ .‬این‬ ‫نواوری منجر به جهش بهره وری‪ ،‬کاهش هزینه های تولید‬ ‫و افزایش رقابت پذیری کاالهای ترکیه در بازار جهانی شد‪.‬‬ ‫پشـــم و پنبه‪ ،‬رنگ ها و پارچه های تکمیل شـــده و سپس‬ ‫عثمانی بیش از یک میلیون متر پارچه پشمی و لباس های‬ ‫استقالل ترکیه و طبق قرارداد ‪ 1923‬لوزان‪ ،‬اعمال عوارض‬ ‫بر کاالهای وارداتی به ترکیه ممنوع شـــد که در نتیجه ان‪،‬‬ ‫منسوجات به کاالی اصلی وارداتی برای ترکیه تبدیل شد‪.‬‬ ‫دارد‪ .‬ســـپس ژاپن با ‪ 27‬میلیارد دالر (سهم ‪ 4.6‬درصدی‬ ‫وابســـتگی به کاال و سیاست «کاالها برای مواد خام» پایان‬ ‫‪ 106‬میلیارد دالر (‪ 18.5‬درصد کل واردات جهانی) قرار‬ ‫واردات پوشاک دنیا) با فاصله از دو رتبه نخست قرار دارند‪.‬‬ ‫جهان در حوزه های مختلفی همچون پوشـــاک است‪ ،‬اما‬ ‫در سال ‪ 2021‬حدود ‪ 12‬میلیارد دالر برای واردات لباس‬ ‫‪۱۰۰‬کیلومتردردستپیگیریاستکهقراردادانبه زودیمنعقدمی شود‪».‬‬ ‫هزینه کرده است‪.‬‬ ‫درون شهری‪۳۰،‬هزاردستگاهمینی بوس‪۱۶۰،‬هزاردستگاهتاکسیو‪۱۲۰‬‬ ‫لباس ها از کشـــورهای موجـــود و به عبارتی صادرات این‬ ‫و در مرحله اول به ‪ ۳۶۸‬هزار دستگاه حمل برون شهری براساس پیمایش‬ ‫مناطق صادرکننده است‪ .‬به عبارت دیگر نیروی کار ارزان‬ ‫با این حال‪ ،‬رکود بزرگ طی ســـال های ‪ 1929‬تا ‪،1939‬‬ ‫وابسته نیست و به دلیل وجود شرکت های هلدینگ است‬ ‫هزینه های جانبی کاسته و سود نهایی را افزایش می دهد‪.‬‬ ‫از هلدینگ ‪ Eroglu‬است که عالوه بر منسوجات‪ ،‬به تجارت‬ ‫انســـانی فعال در این بخش طی مدت اخیر و به ســـبب‬ ‫و همچنین افزایش هزینه های انرژی ناشـــی از پیامدهای‬ ‫داستان هایموفقتجمیعوتملیکنشان هایتجاری‪،‬خرید‬ ‫ال سی وایکیکیپسازتبدیلشدنبهیکبرندترکیه ایجان‬ ‫هزینه سفارشـــات در نیمه دوم سال ‪ 2022‬و شروع سال‬ ‫«همهحقدارندخوبلباسبپوشند»لباس هایارزان قیمت‬ ‫جهانـــی‪ ،‬حتی اگر هزینه انرژی‪ ،‬مواد اولیه و کار باال رود‪،‬‬ ‫برند فرانسوی ‪ LC Waikiki‬توسط گروه طاها است؛ چراکه‬ ‫تازه ای گرفت و با داشـــتن بازار در ‪ 38‬کشور جهان با شعار‬ ‫بـــا این حـــال‪ ،‬محصوالت ترکیه همیشـــه بـــا کاالهای‬ ‫بسیاری از شـــرکت ها وارد بخش محصوالت گرانقیمت تر‬ ‫شده اند‪ .‬به عنوان مثال‪ ،‬برند‪ Mavi‬با تولید پوشاک جین و‬ ‫جامعه مخاطبی از جوانانی که لباس های لوکس را ترجیح‬ ‫بخش یاد می شـــود و این موضوع اثر خـــود را در افزایش‬ ‫‪ 2023‬نشان داده است به طوری که همزمان با افزایش تورم‬ ‫مشتریان تمایلی به افزایش قیمت خرید ندارند‪.‬‬ ‫نیاز به بازتعریف نقـــش دولت در صنعت‬ ‫پوشاک و نساجی ایران‬ ‫بازار پوشـــاک و نساجی ایران ســـالیان متمادی به دلیل‬ ‫واردات بی رویه منسوجات علی الخصوص قاچاق پوشاک‬ ‫می دهند وارد لیســـت برندهای مطرح جهان در پوشاک‬ ‫در وضعیت نامطلوبی به سر می برد درحالی که قدمت این‬ ‫بخش های اقتصاد درحال رشد است‪.‬‬ ‫فراوانی به تنوع پوشـــاک دارنـــد و این بازار جذابیت های‬ ‫جین ممتاز شـــد‪ .‬صنعت سبک ترکیه یکی از سریع ترین‬ ‫افزایش بهره وری با استفاده از فناوری‬ ‫صنعت در ایران نشـــان می دهد کـــه ایرانیان تعلق خاطر‬ ‫زیادی بـــرای عرضه کننـــدگان اعـــم از تولیدکنندگان و‬ ‫ت طی‬ ‫واردکننـــدگان دارد‪ .‬اما نگاهی به عملکرد نهاد دول ‬ ‫توجه به این نکته الزم است که رشد فناوری ها همان گونه‬ ‫ســـالیان اخیر نشان می دهد که دولت های مختلف فارغ‬ ‫را برای توســـعه صنایع ســـبک بر پایه محصوالت صنعتی‬ ‫محدود به چند صنعت و چند حوزه کاربردی نشده است و‬ ‫حمایـــت تاثیرگذاری خصوصا در قســـمت زیرســـاخت‪،‬‬ ‫تاسیس ‪ Symerbank‬در سال ‪ ،1933‬مسیر هموار اعطای‬ ‫شـــده است تا اختالف میان کشورهای دارای یک صنعت‬ ‫داد‪ .‬دولـــت ترکیه با تکیه بر بودجـــه و وام دهی‪ ،‬طرحی‬ ‫به ویـــژه پنبه اغاز کرد‪ .‬در ادامه این مســـیر دولت ترکیه با‬ ‫تسهیالت به ســـاخت کارخانه های ریسندگی و بافندگی‬ ‫دولتـــی را ایجاد کرد که افزایش ‪ 60‬درصدی تولید صنایع‬ ‫که طی ســـالیان اخیر شـــتاب باالیی یافته اســـت‪ ،‬تنها‬ ‫سرمایه گذاری و استفاده از امتیازات این فناوری ها باعث‬ ‫معلوم شود‪ .‬در این خصوص جم التان‪ ،‬بنیانگذار ‪Aycem‬‬ ‫پشتیبان و پایین دستی محرک باعث شده است که قسمت‬ ‫‪ Textiles‬و رئیس فدراســـیون بین المللی پوشاک (‪،)IAF‬‬ ‫کشـــورها‪ ،‬برون ســـپاری تولید به دلیل دستمزد پایین در‬ ‫و طی دهه های بعـــدی (‪ ،)1940-1950‬دولت ترکیه با‬ ‫برنامـــه اعتباری برای کارافرینـــان و ارائه اقدامات دیگر‪،‬‬ ‫ما امکان می دهد سریع تر به سفارش ها پاسخ دهیم و تنوع‬ ‫ترکیه کمک کرد و در ادامه سیاســـت های حمایت تولید‬ ‫افزایش عوارض بر واردات کاالهای صنعتی ســـبک‪ ،‬ارائه‬ ‫توسعه بخش خصوصی را سرعت بخشید‪.‬‬ ‫از سوی دیگر انکارا با دریافت وام از بانک جهانی و صندوق‬ ‫بین المللی پول برای بازسازی و توسعه صنعت خود‪ ،‬در سال‬ ‫‪ 1979‬اقدام به ایجاد نشان های تجاری برای تولیدات خود‬ ‫از گرایش های سیاســـی و اقتصادی‪ ،‬مجموعا نتوانستند‬ ‫ماشین االت و‪ ...‬داشته باشند‪.‬‬ ‫خود را تولید می کنیم و ســـپس ان را به نخ و پارچه تبدیل‬ ‫درامد ‪ 19‬میلیارد دالری ترکیه از صادرات‬ ‫پوشاک با ‪ 40‬هزار واحد تولیدی‬ ‫البته صنعت نساجی ترکیه علی رغم رشد تولید و صادرات‬ ‫پوشـــاک و کاهش دهنده قدرت اقتصـــادی کارکنان این‬ ‫البتـــه الزم به ذکر اســـت دلیل اصلی خرید بســـیاری از‬ ‫کشورهای مورد نظر است‪.‬‬ ‫نوع از دغدغه های محیط زیستی برخی از تولیدکنندگان‬ ‫المانی و در عین حال ارزان تر از محصوالت اروپایی هستند؛‬ ‫ســـبک در نتیجه ان‪ ،‬به شکل گیری ساخت نوین صنعت‬ ‫مهم تریـــن محرک و مولفه در انتقال تولید شـــرکت ها به‬ ‫‪ SEDEX‬از جمله اعتبارنامه هایی هستند که با توجه به این‬ ‫نقـــش عوامـــل داخلـــی و بین المللی در‬ ‫افزایش هزینه های نیروی کار ترکیه‬ ‫زیادی به اقتصاد و صنایع ســـبک جغرافیای عثمانی که‬ ‫در برگیرنده ترکیه امروزی بود‪ ،‬وارد کرد تا اینکه پس از جنگ‬ ‫در این خصوص اعتبارنامه هایی مانند ‪OCS، RCS، BCI،‬‬ ‫نساجی‪ ،‬کیفیت محصوالت باشد که در این خصوص باید‬ ‫مقرون به صرفه و ارزان قیمت شـــناخته نشـــده اســـت و‬ ‫جهانی اول و تضعیف و تجزیه امپراتوری عثمانی صدمات‬ ‫تکمیل و شست وشوی در حین استفاده نیز وجود دارد که‬ ‫پوشاک و صنایع نساجی ترکیه اقدام به اخذ ان کرده اند‪.‬‬ ‫تهیه شـــده از این محصوالت را تولیـــد کردند‪ .‬اما جنگ‬ ‫در صدر فهرســـت قرار دارد و پـــس از ان ایاالت متحده با‬ ‫واردات (‪ 34.1‬درصد از واردات جهانی) در سال ‪،2021‬‬ ‫و سه کشور المان‪ ،‬بریتانیا و اسپانیا مصرف کنندگان اصلی‬ ‫اما باکیفیت را به مشتریان خود ارائه می دهد‪.‬‬ ‫هدایت اعتبـــار به صنا�یع توســـط دولت‬ ‫ترکیهوافزایشمشوق هایتولیدداخلی‬ ‫ریلی هســـتیم و طی دو قرارداد به ترتیـــب ‪ ۳۶۰۰‬و ‪ ۳۹۰۰‬واگن باری به‬ ‫گفت‪«:‬هم اکنونپروژه هایبهینه سازیمصرفسوختدر‪ 3‬بخشصنعت‪،‬‬ ‫کردند که درنتیجه ان‪ ،‬اروپا به عنوان بازار اصلی صادراتی‬ ‫تغییرات اب وهوایی‪ ،‬افزایش هزینه های کشاورزی و‪ ...‬در‬ ‫با چالش هایی هم روبه رو اســـت چنانکه در بخش نیروی‬ ‫جهانی را داشته است‪ .‬با این حال‪ ،‬با بررسی اعداد و ارقام‬ ‫همچنین الزم به ذکر است که اگرچه چین ابرقدرت تولیدی‬ ‫امر محقق نشد و روند فعلی به گونه ای است که ما در همه سال با ناترازی‬ ‫نظر جغرافیایی به انها نزدیک است برای خرید پنبه انتخاب‬ ‫مثال استفاده از پنبه ارگانیک طی سالیان اخیر به جهت‬ ‫بعدی قرار دارد و ســـهم ‪ 28.1‬درصد از ارقام کل صادرات‬ ‫چین نیز اتحادیه اروپا با ‪ 151‬میلیارد دالر صادرات در رتبه‬ ‫سوخت‪ ،‬در بیســـت وهفتمین نمایشگاه بین المللی نفت‪ ،‬گاز‪ ،‬پاالیش و‬ ‫انرژی مواجه خواهیم شد‪ ».‬مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف سوخت‬ ‫اروپا در تجارت با چین شدت گرفت‪ .‬عالوه بر این‪ ،‬به دلیل‬ ‫محیط زیســـتی وجود دارد که الزامـــا هزینه بر نبوده و چه‬ ‫توســـعه صنعت ســـبک ترکیه در زمان امپراتوری عثمانی‬ ‫از کل واردات) و بریتانیا با ‪ 23‬میلیارد دالر (‪ 4‬درصد از کل‬ ‫باید تا پایان برنامه ششم توسعه شدت انرژی ایران به نصف می رسید اما این‬ ‫و محدودسازی تجارت با چین ثبت سفارش های بیشتری‬ ‫نـــزد شـــرکت های ترکیه انجام دادند و حتـــی این تمایل‬ ‫کارکنان با مواد شیمیایی به حداقل برسد‪».‬‬ ‫این امر به این دلیل است که این کشور به مواد اولیه وارداتی‬ ‫اردیبهشـــت ماه اغاز شده است‪ .‬ازسوی دیگر بررسی بازار سکه و طال در روز‬ ‫ســـوخت تحویل داده می شود‪ .‬طبق سیاست های اصالح الگوی مصرف‬ ‫مضافا انکه به کارگیری این اقدامات ســـبب شد تا تماس‬ ‫صادرات جهانی را در ســـال مزبور سهم خود کرده و پس از‬ ‫ویتنام و مالزی نیز به دلیل نرخ رشـــد ســـریع خود متمایز‬ ‫هزار موتورسیکلت هستیم؛ تفاهمنامه ایجاد سامانه سپهتن نیز امضا شده‬ ‫کارخانه و کنترل ان جهت افزایش کارایی کمک گرفته ایم‬ ‫صـــادرات باالی این بخش نیاز به بازخوانی تاریخ صنعتی‬ ‫ممنوعیتمعامالتبادالردرعراق‪،‬می تواندعرضهارزازسمتعراقراکاهش‬ ‫وی افزود‪« :‬براساس طرح حمل ونقل پاک به دنبال تعویض‪ ۱۶‬هزار اتوبوس‬ ‫و در این مسیر از هوشمندســـازی بسیاری از فرایندهای‬ ‫گفت کیفیت پارچه های ترک در حد محصوالت ایتالیایی و‬ ‫‪ 176‬میلیارد دالر پوشاک صادر کرده و به تنهایی یک سوم‬ ‫گذشـــته جایگاه خوبی دارد و صادرات ان بین سال های‬ ‫ناوگان کشور اضافه می شود که از یارانه صرفه جویی بهره مند خواهند شد‪.‬‬ ‫سرمایه گذاری هایی درخصوص این بخش انجام داده ایم‬ ‫صادرکننده پوشاک در جهان است و در سال ‪ 2021‬حدود‬ ‫احتمال تداوم روند نزولی قیمت دالر وجود داشـــته و حتی ممکن است از‬ ‫همچنین تولید ‪ ۵۰۰‬هزار خودرو کم مصرف با ‪ ۲‬لیتر مصرف کمتر در هر‬ ‫می گوید‪« :‬صنعت نساجی از انجا که صنعتی اب بر بوده‪،‬‬ ‫اما شـــاید یکی از شـــاخصه های مهم محصوالت صنایع‬ ‫براساس داده های سازمان تجارت جهانی‪ ،‬چین بزرگ ترین‬ ‫همچنین بنگالدش نیز یکی از کشـــورهایی اســـت که در‬ ‫پتروشیمی عنوان کرد‪« :‬در حوزه حمل ونقل نیز به دنبال توسعه حمل ونقل‬ ‫گرفـــت‪ ،‬درخصوص اقدامات این شـــرکت در راســـتای‬ ‫از فرش هـــای دســـت بافت عثمانـــی تـــا‬ ‫اشتغال‪ 4‬میلیونیصنعتپوشاکترکیه‬ ‫کاسته است‪ .‬برخی از فعاالن اقتصادی اذعان می کنند که درصورت تداوم‬ ‫ به گزارش فارس‪ ،‬حسین اب نیکی‪ ،‬مدیرعامل شرکت بهینه سازی مصرف‬ ‫که یک تجارت خانوادگی اســـت که در سال ‪ 1939‬با سه‬ ‫محصوالت ان هستند‪.‬‬ ‫غول هایصادراتپوشاکجهانکدامند؟‬ ‫ان ویتنام (‪ 5.8‬درصـــد از صادرات جهانی)‪ ،‬ترکیه (‪3.5‬‬ ‫هدف گذاری تامین ‪ 7500‬واگن ‬ ‫ل صرفه جویی سوخت‬ ‫از مح ‬ ‫مصرف کننده نهایی اگاهی دارند‪ .‬برای مثال اســـماعیل‬ ‫حدود ‪ 4‬میلیون نفر شاغل در صنعت نساجی محقق شد‪.‬‬ ‫پوشاک را پوشش می داد‪ .‬تا سال‪ 1870‬کارخانه های ترکیه‬ ‫نداشته و در همان سطح ‪ ۳۱‬میلیون و ‪ ۳۰۰‬هزار تومان معامله شده است‪.‬‬ ‫در ترکیه نیز از اهمیت و در اولویت قرار داشـــتن ان برای‬ ‫صنعت نساجی ترکیه با سهم ‪ 50‬درصدی شناخته می شود‬ ‫سیاسی موثر بر کاهش قیمت دالر در هفته جاری عنوان می کنند‪ .‬درواقع‬ ‫دوشنبهنشانمی دهدکهقیمتسکهنیزمتاثرازبازاردالر‪،‬تغییرمحسوسی‬ ‫محیط زیست قرار داشته اســـت و تولیدکنندگان پوشاک‬ ‫چراکه نشان های تجاری پیش رو اتحادیه اروپا برای کنترل‬ ‫صادرات نیز ختم شود‪.‬‬ ‫صادرات پوشـــاک از مبدا اســـیا انجام می گیرد؛ چنانکه‬ ‫دهدوبرقیمتدالراثرافزایشیداشتهباشد‪.‬روندکاهشیقیمتدالرازنیمه‬ ‫برای هر کشـــور‪ ،‬همواره زیر بـــار انتقادات دغدغه مندان‬ ‫بسا خود می توانند به منبع درامد جدید تبدیل شوند‪ .‬برای‬ ‫ت و اقبال نیز با صنعت نساجی ترکیه بود؛‬ ‫از سوی دیگر بخ ‬ ‫موضـــوع با همکاری و فعالیت بیش از ‪ 40‬هزار شـــرکت و‬ ‫پوشاک جهانی از ایاالت متحده پیشی بگیرد و تحقق این‬ ‫عالوه بر فرش های سنتی‪ ،‬تولیدات کارخانه ای محصوالت‬ ‫کانال ‪ ۵۰‬هزار تومانی نیز پایین تر بیاید‪ .‬البته انتشار برخی اخبار مبنی بر‬ ‫صنعت نساجی علی رغم تمام مزیت های اقتصادی و فنی‬ ‫از ســـوی دیگر جنبه هـــای خاصی از توجه بـــه الزامات‬ ‫می تواند در نظر گرفته شـــود تا در عین به کارگیری نیروی‬ ‫کار و ایجاد اشـــتغال‪ ،‬به پاســـخگویی نیاز داخل و حتی‬ ‫توجه به الزامات محیط زیســـتی؛ مزیت‬ ‫نسبی محصوالت نساجی‬ ‫امتناع اروپا از تجارت با چین؛ فرصتی برای‬ ‫صنعت نساجی ترکیه‬ ‫اوایل سال‪ 2020‬و در بحبوحه همه گیری کرونا‪ ،‬در صادرات‬ ‫پادشاهعمانبهایرانوسفروزیراقتصادبهجدهبرایحضوردراجالسساالنه‬ ‫شرایط موجود و بهبود نسبی مناسبات سیاسی ایران با کشورهای منطقه‪،‬‬ ‫ناشی از تهیه مواد اولیه فائق امد‪.‬‬ ‫همه گیری ویروس کرونا‪ ،‬شرکت های اروپایی ترکیه را که از‬ ‫پژوهش انجام گرفته درخصوص این بازار‪ ،‬ترکیه توانست در‬ ‫از سویی دیگر نگاهی به فهرست کشورهای برتر در صادرات‬ ‫سیگنال هایسیاسیمثبتبربازارارز تاثیرگذاشتهوازالتهابقیمتیدالر‬ ‫تولید پنبه‪ ،‬رتبه اول را در اروپا به دست اورده و بر چالش های‬ ‫برای شرکت های ترکیه تلقی می شود تا حدی که براساس‬ ‫این کانال باقی ماند‪ .‬به گزارش دنیای اقتصاد‪ ،‬معامله گران بازار ارز کاهش‬ ‫بانکتوسعهاسالمی‪،‬دورویدادیاستکهمعامله گران‪،‬انهاراسیگنال های‬ ‫صادرات نبوده و در میان صنایع سبک و به طور مشخص در‬ ‫به واسطه مشکالت مرتبط با حوزه سیاست خارجی اتحادیه‬ ‫و زنجیـــره ارزش طوالنی و قابل تکمیل در داخل کشـــور‬ ‫اینده صنعت می دهد‪».‬‬ ‫و در بین ‪ 10‬کشور پیشرو و برتر نساجی جهان از نظر تولید‬ ‫نخ و پارچه شناخته شود‪ .‬البته اقدامات ترکیه معطوف به‬ ‫از ارزش افزوده زنجیره تولید تا فروش‪ ،‬در انتخاب ذهنی و‬ ‫می کنیم و این امر ما به ما یک مزیت بزرگ در مورد نسل های‬ ‫پایداری محیط زیســـت و ســـرمایه گذاری های این بخش‬ ‫میلیون نفر در ســـال ‪ 2021‬ختم شـــده است‪ .‬اما مساله‬ ‫در بازار بین المللی محکم کنند و عالوه بر بهره مندی مادی‬ ‫که دانشگاه ها درحال بررسی انها هستند سرمایه گذاری‬ ‫از کل بازار جهانی پوشاک را به خود اختصاص دهد و این‬ ‫اوکسوز‪ ،‬رئیس انجمن صادرکنندگان نساجی و مواد خام‬ ‫نشان های تجاری یا خرید سایر نشان ها‪ ،‬جای پای خود را‬ ‫خود انتخاب بیشتری ارائه دهیم‪ .‬ما روی فناوری های جدید‬ ‫کارخانه تولید پوشـــاک در ترکیه و مصر تاســـیس شکل‬ ‫کشور به یکی از شش صادرکننده بزرگ پوشاک در جهان‬ ‫صنعت پوشاک ترکیه تنها به مزیت های ذاتی این صنعت‬ ‫نیروی طراحی خود سرمایه گذاری کرده ایم تا به مشتریان‬ ‫کولونســـاگ‪ ،‬عضو هیات مدیره ‪ IHKIB‬و ‪،Cross Jeans‬‬ ‫صادرات ‪ 34‬میلیارد دالر پوشاک که معادل کمی بیش از‬ ‫دمایدالردرروزهایگذشتهراناشیازدواتفاقمهممی دانند‪.‬احتمالسفر‬ ‫‪۸‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫به ‪ Just Style‬می گوید‪« :‬ما در مقایسه با کشورهای رقیب‬ ‫به عبارت دیگر زنجیره تامین ناقص و نبود صنایع باالدستی‬ ‫بزرگی از تولید پوشـــاک در ایـــران در کارگاه های کوچک‬ ‫غیرصنعتی با تجهیزات قدیمی انجام شـــود؛ مســـاله ای‬ ‫تولیدکننده پوشاک موقعیت منحصربه فردی داریم زیرا پنبه‬ ‫کـــه عالوه بر افزایش هزینه های تولید باال و کاهش قدرت‬ ‫می کنیم‪ .‬این یک مزیت بزرگ از نظر سرعت است‪ ،‬زیرا به‬ ‫صنعت را در ایجاد اشتغال و ارزش افزوده نیز کاهش داده‬ ‫بیشتری را در انچه می توانیم تولید کنیم‪ ،‬افزایش می دهد‪».‬‬ ‫سرمایه گذاری باال و ایجاد مشکالت محیط زیستی نشان‬ ‫وی با اشـــاره به هدف افزایش ‪ 15‬تا ‪ 20‬درصدی صادرات‬ ‫پوشاک ترکیه در سال اعتقاد دارد هر مرحله از زنجیره تامین‬ ‫تولید پوشـــاک در ترکیه که بسیار نزدیک به مرحله بعدی‬ ‫رقابت بـــا کاالی خارجـــی قانونی یا قاچاق‪ ،‬ســـهم این‬ ‫اســـت‪ .‬از این رو این مهم درکنار سایر عوامل نظیر نیاز به‬ ‫می دهد نگاه سیاستگذار در توسعه صنعتی کشور باید نگاه‬ ‫واقع بینانه تری باشد‪ .‬از طرفی صنعت نساجی به دلیل کاربر‬ ‫بودن و پیچیدگی نه چندان زیاد راحت تر از ســـایر صنایع‬ ‫همان گونه که ذکر صادرات پوشاک ترکیه در سال ‪2021‬‬ ‫و انتقال کارخانه های تولید سبک به جنوب شرقی کشور‬ ‫متصل است‪ ،‬امکان دید پرنده ای (از باال و گسترده) از کل‬ ‫صنعت را تدوین و بازنگری کرده ایم و ‪ ۲۴‬استاندارد دیگر نیز تا پایان سال‬ ‫صنایع نســـاجی ترکیه نیز صادرات خود را دارند و چه بسا‬ ‫صادرات پوشـــاک ساخت ترکیه به خارج به شدت افزایش‬ ‫«همه کارخانه های ما توســـط حسابرســـان بین المللی و‬ ‫برای توسعه و موفقیت در عرصه جهانی و اتصال به زنجیره‬ ‫هستند وگرنه با اجرای ماده ‪ ۲۶‬جریمه خواهند شد‪».‬‬ ‫اولیه‪ ،‬واســـطه و انجام سفارشات طراحی بین المللی و‪...‬‬ ‫می کنیم و برای صرفه جویی در زمان و افزایش بهره وری‪ ،‬در‬ ‫خودروسازی داراست و باید برنامه میان مدت و بلندمدتی‬ ‫ســـاختمان و حمل ونقل تعریف شده است‪ .‬خال استاندارد مصرف یکی از‬ ‫چالش های جدی در حوزه صنعت است‪ .‬تاکنون ‪ ۴۰‬استاندارد مصرف در‬ ‫جاری تدوین‪ ،‬تصویب و ابالغ می شـــود و همه صنایع موظف به رعایت ان‬ ‫به ‪ 19‬میلیارد دالر رســـید که واضح است سایر بخش های‬ ‫با صادرات این قبیل محصوالت اعم از ماشـــین االت‪ ،‬مواد‬ ‫گام های مهمی در افزایش درامد ترکیه از مســـیر صنعت‬ ‫به جهت نیروی کار ارزان تر کرد که در نتیجه این اقدامات‪،‬‬ ‫یافت به شکلی که در سال ‪ 1995‬حدود ‪ 29‬درصد از کل‬ ‫صادرات این کشور به محصوالت نساجی اختصاص یافت‬ ‫و در طول دهه ‪ 1990‬ترکیه توانست سهم ‪ 3‬تا ‪ 4‬درصدی‬ ‫عملیات‪ ،‬با توجه به رفاه و ایمنی کارگران را فراهم می کند‪:‬‬ ‫مستقل حسابرســـی می شوند‪ ،‬ما به قابلیت ردیابی توجه‬ ‫طراحی و تولید دیجیتال سرمایه گذاری می کنیم‪ .‬ما روی‬ ‫می تواند جمعیت غیرفعال کشـــور را به خود جذب و فعال‬ ‫ کند‪ .‬این درحالی اســـت که این صنعت شانس بیشتری‬ ‫ارزش جهانی در مقایســـه با صنایعی نظیر پتروشـــیمی و‬ ‫برای بهبود این صنعت تدوین کنند‪.‬‬ صفحه 8 ‫لیگ جذاب بیست و دوم به هفته اخر رسید‬ ‫امشب نیمی از تهران می خندد یا اصفهان؟‬ ‫دوئل اخر‬ ‫شماره مسلسل ‪460۵‬‬ ‫پنجشنبه‪ ۲۸‬اردیبهشت‪1402‬‬ ‫‪ ۲۷‬شوال ‪1444‬‬ ‫‪ ۱۸‬می ‪2023‬‬ ‫شماره ‪386۷‬‬ ‫| ‪| Thu | 18 May 2023 | vol.14‬‬ ‫‪No. 3867 | 16 Pages‬‬ ‫استقاللی هادراستانهجامحذفیپولدارمی شوند؟‬ ‫کاهش خطر فسخ قرارداد‬ ‫ستاره های ابی‬ ‫مسعود اقبالی‪ :‬هیجان کاذب ساپینتو ترمز ابی ها را کشید‬ ‫|طرح‪ :‬ارش فروغی |فرهیختگان |‬ ‫پرسپولیس قوی تر است‬ ‫سپاهان منسجم تر‬ صفحه 9 ‫ورزش‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫‪۱۰‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫لیگ جذاب بیست ودوم به هفته اخر رسید‪ ،‬امشب نیمی از تهران می خندد یا اصفهان؟‬ ‫دوئل اخر‬ ‫هواداران شان بهره بردند‪.‬‬ ‫پرسپولیس در حالی شانس برپایی جشن قهرمانی در قائم شهر را دارد که در کرمان‬ ‫نیلوفر مژدهی‬ ‫نیزشرایطمشابهیبرایسپاهانفراهماست‪.‬بدونشکبرایاصفهانی هاهمحضور‬ ‫خبرنگار‬ ‫پرشور هواداران سپاهانی در ورزشگاه خودی‪ ،‬می توانست جشن باشکوه تری را رقم‬ ‫بزند‪ .‬شـــاگردان مورایس که تشنه قهرمانی هستند و برای این جام سال ها انتظار‬ ‫عصر پنجشنبه فوتبال ایران اوج هیجان را تجربه می کند‪ .‬لیگ به هفته پایانی خود‬ ‫کشـــیدند‪ ،‬تاکنون ‪ 3‬بار در فصول دوم‪ ،‬یازدهم و چهاردهم در خانه خود جشـــن‬ ‫رسیده و حاال قرار است در دو دیدار همزمان در شمال و جنوب کشور تکلیف قهرمان‬ ‫قهرمانـــی گرفتنـــد اما در لیگ نهم و دهم خارج از خانه به مصاف رقبا رفته‪ ،‬جام را‬ ‫تو دومین دوره مشخص شود‪ .‬کورس قهرمانی حاال تنها دو مدعی دارد و باید‬ ‫بیس ‬ ‫باالی سر بردند‪ .‬به این ترتیب در صورت کسب جام در بازی امروز‪ ،‬سپاهان سومین‬ ‫دید در دوئل یحیی گل محمدی و ژوزه مورایس پرتغالی‪ ،‬جام به کدام یک می رسد‪.‬‬ ‫قهرمانی خود را در خارج از خانه جشن خواهد گرفت‪.‬‬ ‫در پایان ‪ 30‬هفته جدال تیم ها قرار است جام به شایسته ترین تیم برسد و باید دید‬ ‫در نهایت کدام یک می توانند فاتح این رقابت حساس و دیدنی باشند‪ .‬پرسپولیس‬ ‫قهرمانان زودهنگام‬ ‫اگر امروز در مصاف با نســـاجی به برتری برسد یا اینکه در دیدار همزمان‪ ،‬سپاهان‬ ‫برابر مس کرمان امتیاز از دســـت بدهد‪ ،‬جشن قهرمانی خود را در ورزشگاه وطنی‬ ‫شایدجالبباشدبدانیدتاکنونفقطچهارتیمفوالد‪،‬استقالل‪،‬سپاهانوپرسپولیس‬ ‫موفق شدند قهرمانی های زود هنگام داشته باشند‪ .‬فوالد در لیگ چهارم و در فاصله‬ ‫قائم شهر برپا خواهد کرد و البته شرایط برای قهرمانی احتمالی تیم اصفهانی نیز‬ ‫یک هفته مانده به پایان فصل قهرمانی خود را قطعی کرد‪ .‬تیم استقالل در فصل‬ ‫همین گونه است و انها هم اگر نتایج بر وفق مرادشان رقم بخورد در کرمان قهرمانی‬ ‫گذشـــته با فرهاد مجیدی از هفته ها قبل صدرنشین بود و جایگاه خود را در صدر‬ ‫خود را جشـــن خواهند گرفت‪ .‬در صورت قهرمانی سرخپوشـــان‪ ،‬ورزشگاه وطنی‬ ‫تثبیت کرده بود اما قهرمانی این تیم ‪ 3‬هفته مانده به پایان مسابقات مسجل شد‬ ‫چهارمین ورزشگاهی است که تیم پرسپولیس در ان جشن قهرمانی می گیرد‪ .‬انها‬ ‫به جز اســـتادیوم ازادی یک بار در ورزشگاه پارس جنوبی جم و یک بار نیز در لیگ‬ ‫و دیگر تیم ها در این ســـه هفته پایانی برای نایب قهرمانی و کســـب سهمیه تالش‬ ‫سپاهان که تاکنون ‪ 5‬دوره موفق به کسب قهرمانی شده است فقط ‪ 3‬بار در خانه‬ ‫با پرسپولیس داشتند در هفته ماقبل پایانی قهرمانی خود را قطعی کردند‪ .‬دیگر‬ ‫می کردند‪ .‬ابی ها البته پیش از ان و در لیگ دوازدهم نیز در حالی که رقابت نزدیکی‬ ‫بیستم در ورزشـــگاه شهدای شهرقدس جشن گرفتند‪ .‬این درحالی است که تیم‬ ‫تیمی که موفق شد قبل از اتمام لیگ قهرمان شود سپاهان است‪ .‬در دومین فصل‬ ‫جشن گرفته و در دو قهرمانی دیگر یک بار در اصفهان میهمان ذوب اهن بود و در‬ ‫رقابت های لیگ برتر تیم سپاهان نیز سه هفته مانده به پایان لیگ قهرمان شد‪ .‬در‬ ‫دیگر قهرمانی میهمان انزلی چی ها بوده اند‪.‬‬ ‫ان زمان فرهاد کاظمی ســـرمربی این تیم بود و با سپاهان یک شگفتی خلق کرد‪.‬‬ ‫لغزش قرمزها در وطنی‬ ‫رقابت دو تیم پرسپولیس و سپاهان در هفته های پایانی چیز جدیدی در لیگ ایران‬ ‫نیست و تقابل این دو تیم باعث شد که حتی بازی های میانه فصل شان نیز جذاب‬ ‫باشـــد‪ .‬حاال در فصل جاری و در اخرین هفته از لیگ باز هم سرنوشـــت این دو تیم‬ ‫حضور در لیگ برتر ‪ 9‬بار مقابل پرســـپولیس به میدان رفته و در هر ‪ 5‬بازی که در‬ ‫ایرادات بسیاری به برگزاری این جشن ها وارد است‪ .‬با این حال برگزاری جشن در‬ ‫بازی در ورزشگاه وطنی میزبان سرخپوشان بوده است که هر ‪ 3‬مساوی شده و فقط‬ ‫شهرهای دیگر به خوبی و منظمی جشن های ورزشگاه ازادی باشد‪.‬‬ ‫شانزدهمین دوره لیگ برتر ‪ 2‬هفته مانده به پایان مسابقات قهرمان شده و موفق‬ ‫ورزشگاه ازادی بازی کردند از سرخپوشان شکست خوردند‪ .‬در عوض نساجی در ‪3‬‬ ‫تو دومین دوره خود را‬ ‫به هم گره خورده است‪ .‬با نگاهی به جدول لیگ برتر که بیس ‬ ‫یک بازی که در فصل قبل در ورزشگاه امام رضا مشهد به میزبانی نساجی برگزار شد‬ ‫و ‪ 5‬قهرمانی پیاپی در کارنامه دارد‪ .‬رکوردی که از سوی هیچ تیم دیگری تکرار نشده‬ ‫نیست و نشان می دهد انها در قائم شهر تیم موفقی نیستند‪.‬‬ ‫سپریمی کند‪،‬می بینیمکهتیمپرسپولیستاکنونموفقبهکسب‪ 7‬قهرمانیشده‬ ‫است‪ .‬در سوی دیگر میدان تیم سپاهان تاکنون در لیگ برتر ‪ 5‬قهرمانی به دست‬ ‫اورده که این قهرمانی ها در ‪ 3‬دوره متوالی بوده است‪.‬‬ ‫پرسپولیس موفق به شکست انها شده است‪ .‬این امار خبر خوبی برای پرسپولیس‬ ‫بد نیست بدانید تیم مس کرمان نیز امسال و در اولین سال لیگ برتری خود فقط‬ ‫‪ 4‬پیروزی کســـب کرده که هر ‪ 4‬برد در زمین خودشان به دست امده است‪ .‬انها از‬ ‫تهران همواره شرایط بهتری داشته و کمتر اتفاق افتاده است که جشن قهرمانی در‬ ‫این بار اما پرسپولیس در صورت قهرمانی میهمان نساجی است و سپاهان در کرمان‬ ‫باعث شد تا مسئوالن مسابقات دو گروه و دو جام را برای برگزاری جشن راهی کرمان‬ ‫خود را مســـجل کردند‪ .‬قرمزها در لیگ هجدهم نیز هواداران خود را در یک هفته‬ ‫مقابل مس به میدان می رود‪ .‬تقابل نزدیک و نفس گیر دو تیم برای رسیدن به جام‬ ‫و قائم شهر کنند‪ .‬به این ترتیب پرسپولیس در صورت قهرمانی باید برای سومین بار‬ ‫در شـــهری دیگر جشن قهرمانی بگیرد‪ .‬جشن گرفتن در ورزشگاه میهمان از این‬ ‫اخرینقهرمانیتیمپرسپولیسمربوطبهفصلبیستماست‪،‬در حالی کهسپاهانی ها‬ ‫‪ 22‬گلی که به ثمر رســـاند‪ 17 ،‬گل را در خانه به حریفان تحمیل کردند که نشان‬ ‫سپاهان پس از قهرمانی اخرش بارها تا استانه کسب جام پیش رفته اما هر بار دیگر‬ ‫و شاگردانش نیست‪.‬‬ ‫(پرسپولیس)فروختهشدهوالبتهباتوجهبهاتفاقاتیکهدراینفصلشاهدانبودیم‬ ‫تیم ها و مخصوصا پرسپولیس بهتر عمل کرده و در هفته های پایانی جام را ربودند تا‬ ‫حسرت سپاهان برای رسیدن به جام ‪ 8‬ساله شود‪ .‬انها امیدوارند امسال جام بگیرند‬ ‫تا به این طلســـم پایان داده و در رقابت با پرسپولیس موفق شوند‪ .‬در حالی که تیم‬ ‫یحیی گل محمدی نیز یکی از بهترین فصول خود را پشت سر گذاشت و کار خوب‬ ‫انها جز با رسیدن به جام تکمیل نمی شود‪.‬‬ ‫در مورد رقابت های دو تیم نساجی و پرسپولیس همین بس که نساجی در ‪ 5‬سال‬ ‫می دهد عملکرد خوبی در زمین خودشان دارند و این نیز خبر خوبی برای مورایس‬ ‫اعالم باشگاه نساجی به عنوان میزبان این مسابقه تنها‪ 600‬بلیت برای تیم میهمان‬ ‫ممکن است تعداد بیشتری بتوانند به ورزشگاه راه پیدا کنند‪.‬‬ ‫جشن خارج از خانه‬ ‫مانده به پایان فصل از قهرمانی مطمئن کردند‪.‬‬ ‫بهترین امار اما برای قهرمانی زود هنگام متعلق به فصل نوزدهم لیگ برتر است‪ .‬در‬ ‫این دوره پرسپولیسی ها موفق شدند‪ 4‬هفته مانده به پایان مسابقات رکوردی خاص‬ ‫از خود به جا گذاشته و قهرمان شوند‪ .‬این قهرمانی زود هنگام در حالی به دست امد‬ ‫که پرســـپولیس با جدایی کالدرون از نیم فصل دوم با یحیی گل محمدی کار خود‬ ‫را اغاز کرد‪.‬‬ ‫تیم پرسپولیس در لیگ فصل اول‪ ،‬هفتم‪ ،‬شانزدهم‪ ،‬هفدهم و نوزدهم در ورزشگاه‬ ‫میهمـــان پارس جنوبی جم بودند و قهرمانی را در این شـــهر جشـــن گرفتند و در‬ ‫قهرمانی زود هنگام بودیم و در دیگر ادوار همواره رقابت تنگاتنگی در باالی جدول‬ ‫طی فصول گذشته همواره یکی از دغدغه های لیگ ایران برگزاری جشن قهرمانی‬ ‫نا متعارف همواره باعث شـــده تا جشـــن قهرمانی در لیگ برتر رنگ و بوی خوبی‬ ‫اخرین قهرمانی نیز در ورزشـــگاه شـــهر قدس مراسم را به پا کردند که البته در این‬ ‫نداشـــته باشد‪ .‬هر چند در چند سال اخیر این شـــرایط بهبود یافته اما همچنان‬ ‫و انها فصل بعد نیز باز هم با این مربی سه هفته مانده به پایان مسابقات قهرمانی‬ ‫در دیگر ادوار لیگ برتر اغلب رقابت برای تصاحب جام ســـخت و نفس گیر بود و به‬ ‫ازادی و در حضور هواداران شـــان جشـــن گرفت اما در لیگ هجدهم در بازی اخر‬ ‫بوده اســـت‪ .‬از به هم ریختگی و کج ســـلیقگی در برگزاری جشن گرفته تا اتفاقات‬ ‫این تیم تاکنون در ‪ 4‬دوره موفق به قهرمانی زود هنگام شده است‪ .‬سرخپوشان در‬ ‫شدند به همراه برانکو ایوانکویچ یک رکورد ثبت کنند‪ .‬این روند انها اما ادامه داشت‬ ‫جهت جذابیت کمتری دارد که هواداران کمتری در استادیوم حضور دارند‪ .‬طبق‬ ‫از فصل چهاردهم به بعد در حســـرت قهرمانی به سر می برند‪ .‬جالب اینجاست که‬ ‫انها در لیگ نهم نیز دو هفته مانده به پایان فصل قهرمانی شان را جشن گرفتند‪.‬‬ ‫پرسپولیس اما با چند دوره قهرمانی زودهنگام‪ ،‬همچنان رکورددار این مهم است‪.‬‬ ‫ورزشگاه نیز به دلیل مجاورت به شهر تهران حکم میزبان داشته و به خوبی از حضور‬ ‫تو یک دوره گذشته شاهد‬ ‫هفته های اخر کشیده شـــد‪ .‬در واقع در ‪ 9‬دوره از بیس ‬ ‫برای تصاحب جام وجود داشت که در نوع خود جالب است و نشان دهنده فاصله‬ ‫کم تیم های لیگ برتر به یکدیگر است‪.‬‬ ‫مسعود اقبالی در گفت وگو با «فرهیختگان»‪ :‬برخی مسائل در فوتبال ایران وجود دارد اما یقه متخلفان گرفته نمی شود‬ ‫پرسپولیس قوی تر است‪ ،‬سپاهان منسجم تر‬ ‫هیجان کاذبی که ساپینتو ایجاد کرد ترمز ابی ها را کشید‬ ‫مسعود خاموشی‬ ‫خبرنگار‬ ‫لیگ برتر درحالی به ایستگاه پایانی خود رسیده که قرار‬ ‫شانس را دارد تا حریف خود را شکست بدهد‪.‬‬ ‫امتیازی که پرســـپولیس در صدر جدول اختالف ایجاد کرده‬ ‫البته نســـاجی هم نشان داده در خانه خود به سختی به‬ ‫حریف به قهرمانی برسد‪.‬‬ ‫حریفانش امتیاز می دهد‪ .‬بازی با این تیم شـــمالی برای‬ ‫پرسپولیس دشوار نیست؟‬ ‫اســـت در هفته پایانی این رقابت ها و در اوج حساسیت و‬ ‫در هر صورت بازی حساسی را می توانیم انتظار داشته باشیم‬ ‫شود‪ .‬این درصورتی هست که اقبالی کارشناس فوتبال‬ ‫رده بندی ندارد اما با این حال اگر به کل تورنمنت امسال نگاه‬ ‫هیجان‪ ،‬قهرمان بیست ودومین دوره رقابت ها مشخص‬ ‫ایراناعتقادداردهمانیکامتیازاختالفبینپرسپولیس‬ ‫و ســـپاهان عاملی خواهد شـــد تـــا از حاال شـــاگردان‬ ‫گل محمدی را قهرمان رقابت های امســـال قلمداد کنیم‪.‬‬ ‫درباره هفته پایانی این رقابت ها و مسائل پیرامونی فوتبال‬ ‫ایران و ســـایر مسائل مرتبط دقایقی با مسعود اقبالی در‬ ‫«فرهیختگان» به گفت وگو نشستیم که متن ان را در زیر‬ ‫می خوانید‪.‬‬ ‫درنهایـــت کدام تیم عنوان قهرمانی لیگ برتر را به خود‬ ‫اختصاص خواهد داد‪ ،‬شـــانس پرســـپولیس را بیشـــتر‬ ‫می دانید یا سپاهان؟‬ ‫در هر حال روی کاغذ این پرســـپولیس است که باید قهرمان‬ ‫شود چون بازی ساده تری را در پیش دارد و از انجایی که یک‬ ‫امتیاز هم جلوتر اســـت‪ ،‬اگر هر دو تیم ببرند‪ ،‬این پرسپولیس‬ ‫است که عنوان قهرمانی را به خود اختصاص خواهد داد‪ .‬البته‬ ‫اگر مسائل دیگری اتفاق نیفتد‪ ،‬از ان دسته از مسائلی که از‬ ‫اطراف می شـــنویم مثل امکان تبانی و مسائل دیگری که در‬ ‫به نظر شـــما برخی حـــرف و حدیث ها درباره رقم خوردن‬ ‫برخی نتایج خارج از زمین فوتبال که این روزها شـــنیده‬ ‫این در شرایطی هست که نساجی هم شرایط خوبی در جدول‬ ‫می شود به دلیل رسیدن به مقطع حساس فصل است یا‬ ‫کنیم به نظرم پرسپولیس تیم قدرتمندتری به شمار می رود و‬ ‫اینکه نمود عینی هم دارند؟‬ ‫اصوال در تمام رشته های ورزشی به خصوص رشته های ورزشی‬ ‫شرایط بیرونی قرار بگیرند‪ .‬قدیم که ما بازی می کردیم یا کار‬ ‫اســـتقالل تا هفته های پایانی پا به پای مدعیان امده اما‬ ‫در این هفته کار کرده و از نظر روانی توانســـته اند تیم را برای‬ ‫این رشـــته ها طرفداران زیادی هم داشته باشند؛ یک سری‬ ‫و در هتلی که داوران در ان حضور داشـــتند سعی می کردند‬ ‫استقالل امسال به عنوان قهرمانی نرسید؟‬ ‫هســـتند که باید به انها توجه شود اما در مجموع به نظرم اگر‬ ‫باالی این رقابت ها نیز رخ می دهد‪ .‬مثال در سطح اول فوتبال‬ ‫احتمـــاال باید بازی را ببرد‪ .‬این که تا چه اندازه روی تیم خود‬ ‫بازی در قائمشـــهر اماده کنند‪ ،‬این مســـائل و پارامترهایی‬ ‫همه این پارامترها را کنار هم بگذاریم پرســـپولیس باید برنده‬ ‫میدان باشـــد‪ .‬البته فوتبال است و نتایج دیگر هم می تواند‬ ‫که گل دارند مثل فوتبال و بســـکتبال علی الخصوص اینکه‬ ‫مسائل گریز ناپذیر هستند و معموال برخی اتفاقات در سطح‬ ‫اروپا می بینید که تیمی مثل یوونتوس تبانی می کند یا رئیس‬ ‫فیفا به خاطر گرفتن رشوه برکنار می شود‪ .‬این چیزها حتی در‬ ‫در پایـــان این دیدار روی تابلو ثبت شـــود و حتی امکان دارد‬ ‫فوتبال دنیا و در باالترین سطح هم دیده می شود اما به هر حال‬ ‫هـــم ببرد اما باز هم تاکید می کنم پرســـپولیس روی کاغذ از‬ ‫یقه متخلفان را گرفته و انها را محروم و جریمه می کنند اما در‬ ‫نســـاجی با امتیاز از این مسابقه خارج شده و حتی حریف را‬ ‫حاال برنده این دیدار است‪.‬‬ ‫یک سری قوانین و مقررات در فوتبال حرفه ای وجود دارند که‬ ‫ایران شاهد چنین موضوعی نیستیم‪ .‬در ایران چنین اتفاقاتی‬ ‫می افتد که ممکن اســـت نتوانیم انها را ثابت کنیم و شواهد‬ ‫اینکه داور تحت تاثیر واقع شود یا خیر به وجدان کاری داوران‪،‬‬ ‫بازیکنان و اهالی فوتبال مربوط می شود که از برخی کارها برای‬ ‫کدام از تیم ها ســـعی می کنند برنده این رقابت و جام شوند‬ ‫الزم را داشـــته باشند و دچار حاشیه نشوند و عوامل بیرونی و‬ ‫فراوان از سوی تیم های متعددی بودیم‪.‬‬ ‫اتفاق می افتد این است که چون پرسپولیس یک امتیاز پیش‬ ‫این درصورتی اســـت که سپاهان هم تیم بسیار خوبی دارد و‬ ‫خیلی پایین تر اســـت‪ .‬از سوی دیگر فشاری که در فوتبال ما‬ ‫قهرمانی را از ان خود کند‪ .‬این درحالی است که هر دو تیم در‬ ‫سپاهان شرایط بیرون و داخلی اش بهتر از پرسپولیس است‬ ‫محرک های خارجی تاثیرگذار نباشند می تواند قهرمان شود‬ ‫حتی از لحاظ تیمی این تیم از پرسپولیس هم منسجم تر است‪.‬‬ ‫مثـــا پنالتی را بیرون می زند یـــا اوت یا کرنر اول را می دهد‪.‬‬ ‫و بازیکنـــان خوبی هم دارد اما در هر صورت به خاطر ان یک‬ ‫می کردند اما امروز با سیستماتیک شدن این قضیه می توان‬ ‫رقم زد‪ .‬در کنار این موضوع‪ ،‬تبانی هم وجود دارد و نمی توان‬ ‫از ان فرار کرد‪ .‬اما در هر صورت قوانین و چشمانی تیزبین باید‬ ‫باشـــد که این مسائل را ببیند و با ان برخورد کند که در ایران‬ ‫متاسفانه این قوانین وجود ندارد‪.‬‬ ‫ایجاد کرد ترمز این تیم را کشید‪ .‬بهترین مربیان دنیا هم در کنار‬ ‫داده اند تکیه می کنند تا نتیجه الزم را کسب کنند اما در ایران به‬ ‫نیستند که اصول و بنیاد فوتبال را از دوران نوجوانی یا جوانی‬ ‫یاد گرفته و بخواهند در زمین به صورت اتوماتیک انجام بدهند‪.‬‬ ‫بچه های ما زیاد اشتباه می کنند و گاهی ‪ 4‬تا پاس نمی توانند‬ ‫به هم بدهند‪ .‬چنین تیمی با این ظرفیت و این اســـتاندارد ها‬ ‫وقتی این همه تنش در کنار زمین وجود دارد‪ ،‬اگر ‪ 4‬تا کار هم‬ ‫بلد باشـــند ان را از یاد می برند‪ .‬استقالل از بعد از دربی دچار‬ ‫افول شده ضمن اینکه بازیکنان این تیم در دربی نشان دادند‬ ‫به ان حد از اســـتاندارد باالیی برخوردار نیســـتند که بخواهد‬ ‫تـــا این اندازه از انها تعریف و تمجید شـــود‪ .‬اینها هم جوان و‬ ‫اتفاقات داوری رقابت های امسال در سرنوشت لیگ برتر‬ ‫در برخی بازی ها چرا اما در مجموع و در یک پروسه درازمدت‬ ‫باعث می شـــود تا تاثیرگذاری انها نیز از بین برود‪ .‬استقالل‬ ‫تیم های لیگ برتری به گونه ای بوده که هم به سودشان بوده‬ ‫کرد‪ .‬این تیم گاهی خوب بازی می کرد و گاهی هم خیلی بد که‬ ‫دســـتمزد داوران ما در مقایســـه با دستمزد داوران در جهان‬ ‫وجود دارد هم زیاد است و همین موضوع باعث می شود کار‬ ‫خیر‪ .‬در واقع در مجموع دیدیم که ســـوت داوران برای همه‬ ‫دستمزد این داوران بسیار کمتر است ممکن است تحت تاثیر‬ ‫بازیکنان تیمش تاثیر منفی بگذارد‪ .‬هیجان های کاذبی که او‬ ‫جویای نام هســـتند و تحت تاثیر این صحبت ها قرار گرفته و‬ ‫تاثیرگذار بود؟‬ ‫داوران الیت و بین المللی ما سخت تر هم بشود‪ .‬از انجایی که‬ ‫روانی و این تنش هایی که ایجاد کرد باعث شد تا رفتارش روی‬ ‫شرط بندی می کند و مشکالتی را برای تیمش ایجاد می کند‪.‬‬ ‫فوتبال در این سال ها تغییر کرده است؟‬ ‫تیم ها را در اورده تا جایی که در این اواخر شاهد بیانیه های‬ ‫خوبی در خارج از ایران بوده اما در ایران این شـــرایط روحی و‬ ‫این شکل نیست و به نظر من بازیکنان ما ان چنان تاکتیک پذیر‬ ‫را هم نمی شـــود کنترل کـــرد‪ .‬بازیکنی که به زمین می رود و‬ ‫قانون نداریم تنبیهی هم وجود ندارد‪.‬‬ ‫از ‪ 22‬ســـال نمی تواند تکرار شود یا اینکه شرایط تیم ها و‬ ‫چون تنش زیاد داشت‪ .‬به نظرم ساپینتو شاید بازیکن و مربی‬ ‫ایجاد یک رقابت ســـالم اجتناب کنند‪ .‬جالب اینکه بازیکنان‬ ‫حریف شکست خورد و ان را از دست داد‪ .‬این اتفاق بعد‬ ‫دارد‪ .‬ما دنباله روی تخلفات فوتبال حرفه ای هستیم اما چون‬ ‫شکســـت در دربی این تیم را از کـــورس خارج کرد‪ .‬چرا‬ ‫زمین گاهی عصبانی می شوند اما انها روی کارهایی که انجام‬ ‫کارها قبال اتفاق افتاده است و همه اینها در فوتبال ما وجود‬ ‫تیم از بازیکنان ملی پوش بهره می برد و به هر حال اگر تمرکز‬ ‫خانه حریف بازی می کنند و من معتقدم که سپاهان هم این‬ ‫تحـــت تاثیر قرار بدهند‪ .‬بنابراین این مســـائل وجود دارد اما‬ ‫با یک موبایل شرط بندی کرده و خیلی اتفاقات ناخوشایند را‬ ‫می خواســـت که در شمال کشـــور و در دیدار با ملوان از‬ ‫بهتر بازی می کند و تیمش قوی تر از ســـایر تیم هاست‪ .‬این‬ ‫است‪ ،‬می تواند این بازی را به نفع خود به پایان رسانده و عنوان‬ ‫صحبت می کردند و ســـعی می کردند به هر شکلی داوران را‬ ‫در فصل اول لیگ هم استقالل یک امتیاز برای قهرمانی‬ ‫می شود مشخص می شود که این مسائل واقعیت دارند‪ .‬این‬ ‫موضوع داوری در رقابت های امســـال صدای بسیاری از‬ ‫زمیـــن اتفاق می افتد‪ .‬اما در هر صـــورت چیزی که در زمین‬ ‫به هر ترتیبی که شـــده او را نمک گیر کنند‪ .‬مثال شبانه با انها‬ ‫عینی برای انها وجود ندارد اما براســـاس شایعاتی که ایجاد‬ ‫فوتبال وجود دارد و متاسفانه فوتبال ما را به این روز انداخته‬ ‫که این موضوع نشـــان می دهد خیلی از مسائل در بیرون از‬ ‫مربیگری می کردیم می شنیدیم که فالن داور سکه گرفته است‬ ‫قدیم ها پایین ســـاعت در امجدیه می نشســـتند و این کار را‬ ‫اگر بخواهیم درباره فوتبال روز صحبت کنیم امروز پرسپولیس‬ ‫اســـت‪ .‬به هر حال از بیرون هم فشارهایی وارد می شود و هر‬ ‫به نظرم این تیم هست که می تواند با کسب پیروزی در خانه‬ ‫و هم به ضررشان‪.‬‬ ‫دیگر ان بازدهی الزم را نخواهد داشـــت‪ .‬درواقع غرور کاذب‬ ‫در فصل جاری نوسان زیاد داشت و شرایط سینوسی را تجربه‬ ‫مجموعه این عوامل قهرمانی را در این فصل از استقالل گرفت‪.‬‬ صفحه 10 ‫ورزش‬ ‫‪11‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫اینتر در فینال چقدر برای قهرمانی شانس دارد؟‬ ‫اینزاگی در مسیراقای خاص‬ ‫فرهیختگان نخستین فینالیست این دوره لیگ قهرمانان‬ ‫فوتبال ایران‬ ‫استقاللی ها در استانه جام حذفی پولدار می شوند؟‬ ‫کاهش خطر فسخ قرارداد ستاره های ابی‬ ‫تمریناتتیمفوتبالاستقاللدراستانهدیدارباتراکتورازهفتهسی امرقابت های‬ ‫لیگ برتر در حالی دیروز ادامه پیدا کرد که زمزمه های اعتراض به عدم پرداخت‬ ‫معوقـــات بازیکنان و کادرفنی تداوم پیدا کرده و در این بین خبر نوتیس پیمان‬ ‫بابایی به باشگاه نیز نگرانی هواداران را بیشتر کرد‪.‬‬ ‫اروپا سه شنبه شب و در جدال دو تیم ایتالیایی و همشهری‬ ‫نکته قابل توجه اینکه اخرین پرداختی به بازیکنان اســـتقالل به اذر ســـال‬ ‫میالن و اینتر مشخص شد و این نراتزوری بود که با توجه به‬ ‫گذشته و در استانه برگزاری دربی رفت مربوط می شود و از ان زمان باشگاه‬ ‫برتری در دیدار رفت و همچنین برد یک بر صفر در مسابقه‬ ‫پرداختی دیگری را به بازیکنان و کادرفنی خود نداشـــته اســـت‪ .‬بر همین‬ ‫برگشت دو تیم جواز حضور در فینال اروپا پس از ‪ 13‬سال‬ ‫اساس طی اخبار منتشرشده در روزهای اخیر برخی ستاره های این تیم نیز‬ ‫را کســـب کرد‪ .‬اخرین بار ژوزه مورینیو بود که توانسته بود‬ ‫بیکار ننشســـته و با توجه به عدم تحقق بندهای قراردادشان از لحاظ مالی‬ ‫این تیم را به دیدار نهایی لیگ قهرمانان برساند و البته تیم‬ ‫اخطارهایی را به باشـــگاه داده اند و حتی عده ای تهدید کرده اند در صورتی‬ ‫پرســـتاره ان زمان اینتر در نهایت با کسب قهرمانی در این‬ ‫که اوضاع بر همین منوال باشـــد‪ ،‬بعـــد از اتمام رقابت های لیگ برتر به کار‬ ‫تورنمنت فاتح سه گانه شد و فصلی رویایی را برای هوادارانش‬ ‫ادامه نداده تا در صورت وقوع این امر‪ ،‬اســـتقالل برای دیدار با نساجی وارد‬ ‫رقم زد‪ .‬امسال اما اوضاع در رقابت های داخلی برای اینزاگی‬ ‫چالش بزرگی شود‪.‬‬ ‫و شاگردانش چندان خوب پیش نرفت و انها در فاصله سه‬ ‫این درحالی اســـت که از باشـــگاه استقالل خبر می رسد‪ ،‬مدیران این باشگاه‬ ‫هفته مانده به پایان رقابت ها در رتبه سوم قرار دارند و اگرچه‬ ‫درصددند بعـــد از دیدار با تراکتور و طی روزهای ابتدایی هفته اینده با تامین‬ ‫ســـهمیه فصل بعد لیگ قهرمانان را تا حدود زیادی قطعی‬ ‫منابع مالی‪ ،‬بخشی از قرارداد بازیکنان را به انها پرداخت کرده تا در این بین و‬ ‫کرده اند اما جدال قهرمانی را با فاصله زیاد به ناپولی باختند‪.‬‬ ‫در استانه دیدار با نساجی از مرحله نیمه نهایی جام حذفی‪ ،‬ضمن ایجاد انگیزه‬ ‫در چنین شرایطی موفقیت در اروپا تنها راه نجات سیمونه‬ ‫و روحیه در اردوی تیم‪ ،‬خطر فسخ یک طرفه قرارداد برای ان دسته از بازیکنانی‬ ‫اینزاگی از بحران و ماندن در این تیم بود‪ .‬اگرچه مسیر اینتر‬ ‫که نوتیس داده اند کاهش پیدا کند‪.‬‬ ‫برای رسیدن به فینال بسیار راحت تر از طرف دیگر جدول‬ ‫بود اما حضور رقبایی چون پورتو‪ ،‬بنفیکا و میالن می توانست‬ ‫رضایی پا به توپ شد‪ ،‬رضاوند و چشمی تمرین کردند‬ ‫سدی بزرگ در راه رسیده به دیدار نهایی باشد‪ .‬انها اما در‬ ‫استقاللمنتظراعالم‬ ‫زمانبازگشتیامگا‬ ‫این تورنمنت فراتر از انتظار ظاهر شـــدند و رقبا را یکی پس‬ ‫از دیگری از پیش رو برداشتند تا پس از ‪ 13‬سال یک فینال‬ ‫دیگر را تجربه کنند‪ .‬البته بسیاری از کارشناسان معتقدند با‬ ‫تیمفوتبالاستقاللعصرروزگذشتهاخرینتمرینخودقبلازبازیپایانی اش‬ ‫نمایشی که دو تیم ایتالیایی در دو بازی نیمه نهایی داشتند‬ ‫و عملکرد ضعیف خط دفاعی دو تیم‪ ،‬هرکدام از انها که به‬ ‫دیدار نهایی می رســـیدند شانسی برابر دو غول حاضر در‬ ‫دیگر نیمه نهایی نداشتند و در شرایط کنونی شانس اینتر‬ ‫برای فتح یک جام دیگر اروپایی بسیار پایین خواهد بود‪.‬‬ ‫شانسقهرمانی؟‬ ‫تیمی است من برای این تیم شانس موفقیت قائل هستم‪.‬‬ ‫تیمی خارق العاده داشـــتیم و اکنـــون هم صعود از مرحله‬ ‫قبل برایش چه اتفاقاتی رخ داده بود‪ 19 .‬ماه پیش مدیران‬ ‫می کرد و در کناره ها بســـیار خطرناک بودند‪ .‬به خصوص‬ ‫این موفقیت فقط می توانم بازیکنانم را تحسین کنم‪ .‬میالن‬ ‫لیگ قهرمانان برسانم چون از سال‪ 2011‬موفق به انجامش‬ ‫حضور تمامی بازیکنان در این تمرین درنهایت مشـــخص نشد ساپینتو قصد‬ ‫تیم اینزاگی به خوبی از فضاهای ایجاد شـــده اســـتفاده‬ ‫دی مارکو که واقعا در ضدحمالت خطرناک بود و بارها برای‬ ‫این مسابقه بسیار پایین باشد‪ .‬البته استیون جرارد‪ ،‬اسطوره‬ ‫لیورپول و سرمربی سابق گالسکو رنجرز و استون ویال که به‬ ‫عنوان کارشناس تلویزیونی دیدار سه شنبه شب را تحلیل‬ ‫می کرد معتقد است که نباید اینتر را بدون شانس دانست‪:‬‬ ‫انها را هم برده ایم‪ .‬میالن قهرمان فصل گذشـــته سری ‪A‬‬ ‫اســـتفانو پیولی‪ ،‬سرمربی میالن هم در واکنش به ناکامی‬ ‫تمرین تمامی بازیکنان این تیم پا به توپ شده و امادگی خود را به رخ کادرفنی‬ ‫چنین شب فوق العاده ای‪».‬‬ ‫بگذاریـــد طفره نروم‪ .‬ماجراجویـــی فوق العاده ای بود و به‬ ‫توجهبهتعیینوضعیترتبهاینتیمدرجدولوتشریفاتیبودندیدارعصرامروز‪،‬‬ ‫شده بود‪ ،‬امسال با غلبه بر تیم هایی مانند تاتنهام و ناپولی‬ ‫حذفیکند‪.‬ایندرشرایطیاستکهدرتمرینعصرروزگذشتهاستقاللتمامی‬ ‫تیمی قدرتمند‪ ،‬مصمم‪ ،‬جنگنده‪ ،‬متمرکز و فوق العاده ای‬ ‫درحالی کهشانسخوبیبرایگلزنیداشتنتوانستدروازه‬ ‫ثابت شده که همیشه این تیم های مدعی نیستند که فاتح‬ ‫همچون لیگ قهرمانان شـــاید شانس انها برای برتری در‬ ‫نشـــده بودیم‪ .‬امسال با رقبای سرسختی روبه رو شدیم و با‬ ‫اســـت اما بازیکنان ما عالی بودند و ســـزاوار لذت بردن از‬ ‫اونانا را باز کند و مایکل اوون‪ ،‬دیگر کارشناس ‪ BT‬اسپورت‬ ‫معتقد است که این می توانست نقطه عطف بازی برگشت‬ ‫باشد‪« :‬واقعا ضربه ناامیدکننده ای بود و او فرصتی طالیی‬ ‫را از دســـت داد‪ .‬اگر این توپ به گل تبدیل می شـــد شاید‬ ‫سرنوشت این دیدار تغییر می کرد و میالن حتی می توانست‬ ‫در ادامه بازی را به تساوی بکشاند‪».‬‬ ‫با این حال در نهایت این اتفاق رخ نداد و اینتر راهی فینالی‬ ‫شـــد که قرار است حدود سه هفته دیگر در شهر استانبول‬ ‫باشگاه از من خواستند که تیم را به مرحله یک هشتم نهایی‬ ‫اینزاگی‪ :‬هدف باشگاه‬ ‫یک هشتمنها�ییبود!‬ ‫شایستگی جواز حضور در فینال را به دست اوردیم‪».‬‬ ‫مجدد برابر تیم همشـــهری گفـــت‪« :‬عمیقا ناراحتم‪ ،‬پس‬ ‫عنـــوان تیمی که فصل گذشـــته در مرحله گروهی حذف‬ ‫به نیمه نهایی رســـیدیم و البته بـــه این هم راضی نبودیم و‬ ‫سرمربی اینتر درباره انتقاداتی که در هفته های گذشته از‬ ‫می خواستیم فینالیست شویم‪ .‬ناراحتی دیگرمان بابت این‬ ‫از اینتر قرار دارد‪ ،‬افزود‪« :‬می دانم در ماه های گذشـــته چه‬ ‫بازی رفت خراب کردیم‪ .‬حریف تیمی بسیار قدرتمند بود اما‬ ‫او و تیمش شده و اینکه حتی گفته می شد در استانه اخراج‬ ‫است که متاسفانه نیمه نهایی را در همان ‪ 15‬دقیقه ابتدایی‬ ‫اتفاقاتی رخ داد اما از خوش شانسی‪ ،‬دستیاران و تیمی دارم‬ ‫ما هم در اغلب دقایق پا به پایش جنگیدیم‪ .‬چند موقعیت‬ ‫این مرحله فشـــارها را از روی خود برداشـــته و همچنان به‬ ‫هرانچه خواســـتم را انجام دادنـــد‪ .‬االن هم ما در دو فینال‬ ‫بـــود‪ ،‬کمک می کرد که باخت بازی رفت را جبران کنیم اما‬ ‫خوبی داشتند و بسیار حرفه ای ظاهر شدند‪ .‬بازیکنان اینتر‬ ‫برد متوالی در دربی لذت ان چند برابر شـــد‪ ،‬می گوید‪« :‬در‬ ‫چیزهایی برای به دســـت اوردن داریم‪ .‬پس باید فصل را به‬ ‫انها با تمام توان شان جنگیدند و سعی کردند سبک فوتبال‬ ‫کار می کردنـــد و هم در انتقال توپ از دفاع به حمله موفق‬ ‫داده ایم‪ .‬در ابتدا‪ ،‬رسیدن به فینال لیگ قهرمانان برایمان‬ ‫اســـت که در اینتر کار می کنم‪ .‬وقتی از من برای مربیگری‬ ‫به بهترین شـــکل به پایان برسانیم‪ ،‬چون در غیراین صورت‬ ‫«بله‪ .‬به نظر من انها حتی می توانند قهرمان اروپا شوند‪ .‬انها‬ ‫یک شانس خوب گلزنی داشتند و به خوبی از ان استفاده‬ ‫کردند تا فاتح این مسابقه شوند و کار را پیش از سوت پایان‬ ‫بازی تمام کنند‪ .‬من فکر می کنم انها ســـازماندهی بسیار‬ ‫کارشان را به بهترین نحو انجام دادند و هم به خوبی در دفاع‬ ‫عمل کردند‪ .‬فـــارغ از اینکه رقیب انها در دیدار نهایی چه‬ ‫ترکیه برگزار شود‪ .‬اینزاگی حاال امیدوار است با رسیدن به‬ ‫هدایت نراتزوری ادامه دهد‪ .‬او درباره این موفقیت که با دو‬ ‫که همه جوره حرف هایم را اجرا کردند و در ‪ 20‬ماه گذشـــته‬ ‫هســـتیم‪ ،‬جام حذفی و لیگ قهرمانان و در لیگ هم هنوز‬ ‫چند روز اینده ما تازه درک خواهیم کرد که چه کاری انجام‬ ‫شیوه ای در خور نام اینتر به پایان برسانیم‪ .‬باعث افتخار من‬ ‫یک رویا بود اما همیشـــه باور داشتیم که می توانیم‪ ،‬چون‬ ‫در این تیم دعوت به کار شـــد‪ ،‬می دانستم که در سال های‬ ‫گزارش‬ ‫این باشگاه به پایان برسد‪ .‬تمرین دیروز استقالل درحالی برگزار شد که با وجود‬ ‫دارد براساس اخبار روز گذشته در برخی رسانه ها مثل دیدار با مس رفسنجان‬ ‫میالنی ها دردسرساز شد‪ ».‬شاید مهمترین فرصت روسونری‬ ‫ســـیمونه اینزاگی پس از این برد گفـــت که هر اتفاقی در‬ ‫جام ها می شـــوند‪ .‬با این حـــال در فینال تورنمنت بزرگی‬ ‫نیمه نهاییبابردندربیبی نهایترضایت بخشاستوبابت‬ ‫نشـــان داد‪ .‬از ماه ژانویه تا االن ما ‪ 4‬دربی داشته ایم و همه‬ ‫در این دیدار را براهیم دیاز از دست داد‪ .‬او در نیمه نخست‬ ‫فوتبال ممکن اســـت‪ .‬این جمله کامال درست است و بارها‬ ‫در لیگ برتر را زیر نظر ســـاپینتو برگزار کرد تا با دیدار با تراکتور از هفته ســـی ام‬ ‫رقابت های لیگ برتر‪ ،‬پرونده این تیم در فصل ‪ 22‬با کسب عنوان سومی برای‬ ‫به برخی ستاره های خود برای دیدار با نساجی استراحت بدهد یا خیر‪ .‬در این‬ ‫کشیدند‪ ،‬این درحالی است که به صورت طبیعی این توقع از ساپینتو می رود با‬ ‫رویهدیداربامسرادرپیشگرفتهتاتیمیامادهوپرنشاطراروانهنیمه نهاییجام‬ ‫بازیکنان این تیم ازجمله ارش رضاوند و روزبه چشمی که به دلیل مصدومیت در‬ ‫تمرینات روزهای ابتدای هفته غایب بودند نیز حضور داشته و پابه پای سایرین‬ ‫تمرینکردند؛هرچندطبقشنیده هااحتمالحضورانهابه خصوصرضاونددر‬ ‫دیدار با تراکتور اندک است‪.‬‬ ‫دراینبینتنهابازیکنیکههمچنانبهدلیلمصدومیتدورازتمریناتگروهی‬ ‫هم برای زدن گل اول بازی داشتیم و اگر این اتفاق رخ داده‬ ‫به سر می برد‪ ،‬علیرضا رضایی گلر دوم ابی هاست که او نیز با بهبود وضعیت طی‬ ‫متاســـفانه این هم نشد‪ .‬نمی توانم از بازیکنانم گالیه کنم‪.‬‬ ‫برای عرض اندام به وی برسد‪.‬‬ ‫خودمان را به اجرا بگذارند‪ .‬حاال باید ســـعی کنیم فصل را‬ ‫افسوس خواهیم خورد‪».‬‬ ‫روزهای اخیر کار با توپ را اغاز کرده اما به نظر نمی رسد در فصل جاری فرصتی‬ ‫همچنینازاردویاستقاللخبرمی رسداینباشگاهدرانتظاراعالمیامگامدافع‬ ‫هافبکفرانسویخوداستتاباانجامکارهایروادید‪،‬بلیتبازگشتویرافراهم‬ ‫وبرایاینبازیکنارسالکنند‪.‬گفتهمی شودبابهبودوضعیتیامگااینبازیکن‬ ‫احتماال به دیدارهای حذفی استقالل خواهد رسید‪.‬‬ ‫باکو؛ فرصتی برای بازسازی تکواندو ایران و حضور دوباره روی سکوی جهانی‬ ‫تکواندو به دوران طالیی برمی گردد؟‬ ‫مهدی منصرف‬ ‫خبرنگار‬ ‫بیست و ششمین دوره رقابت های تکواندو قهرمانی جهان از‬ ‫‪ 8‬لغایت ‪ 14‬خردادماه بـــه میزبانی «باکو» اذربایجان برگزار‬ ‫خواهد شـــد و ‪ 941‬تکواندوکار برای کسب بهترین سکوی‬ ‫خواهد بود تا شاید دوباره شاهد بازگشت تیم کشورمان روی‬ ‫میدان خوش یمنی نبود‪ ،‬در بخش بانوان نیز باعث شد که پس‬ ‫رقابت های جهانی که به دلیل پاندمی کرونا با یک سال تاخیر‬ ‫مـــدال برنز در بخش مردان در جایگاه نهم دنیا قرار گرفت تا‬ ‫شده بود‪ ،‬تداوم داشته باشد‪.‬‬ ‫استارت نتایج ضعیف تکواندو ایران از المپیک ‪ 2016‬ریو زده‬ ‫شد و در مسابقات جهانی ‪ 2019‬منچستر‪ ،‬المپیک ‪2020‬‬ ‫توکیو و مسابقات جهانی ‪ 2022‬مکزیک نیز تداوم پیدا کرد‬ ‫تا دیگر تکواندوی ایران در میان مدعیان دنیا قرار نداشـــته‬ ‫باشد‪ .‬این درحالی است که تکواندوی ایران از چهاردهمین‬ ‫رقابت انتخابی با شکست متین رضایی و عرفان بزرگی دوباره‬ ‫قطع شـــود‪ .‬تیم ‪ 6‬نفره دختران کشورمان در «گوادالخارا» به‬ ‫قهرمانی اسیا برای اولین بار موفق به کسب عنوان قهرمانی‬ ‫در دوره اخیر مســـابقات جهانی بوده است و هر بار به دالیلی‬ ‫با هدایت مداح به قهرمانی اســـیا رســـید تا توقعات را برای‬ ‫دو ملی پوش تیم کشـــورمان‪ ،‬تیم ملی بـــا ‪ 6‬تکواندوکار در‬ ‫برنز در بخش مردان و یک مدال نقره در بخش بانوان در میان‬ ‫نخست مربیگری خود که در المپیک ‪ 2016‬ریو به شکست‬ ‫با بهترین های دنیا نیاز به خودباوری بیشتری دارند‪.‬‬ ‫نشد تا مشخص شود همچنان دختران کشورمان برای رقابت‬ ‫میرهاشم حســـینی که بدشانس ترین تکواندوکار کشورمان‬ ‫بـــا وجود حضـــور در ترکیب تیم ملی موفـــق به حضور روی‬ ‫شـــیاپ چانگ نشده است‪ ،‬امیدوار است در وزن جدید خود‬ ‫بـــار دیگر توانایی هایش را به نمایش بگذارد و تنها مدال نقره‬ ‫خود از حضور در این رقابت ها را خوش رنگ تر کند‪.‬‬ ‫ارین سلیمی پس از کسب مدال طالی مسابقات گرنداسلم‬ ‫‪ ،2023‬حاال امیدوار اســـت در اولین حضور در مســـابقات‬ ‫مسابقات جهانی باکو فرصت بسیار خوبی خواهد بود تا تیم‬ ‫جهانی برای کسب خوش رنگ ترین مدال وزن هفتم مسابقات‬ ‫و تنها ناکامی او عدم کسب مدال در مسابقات المپیک بود‪.‬‬ ‫اولین بار موفق به کسب مدال طالی جهان در بخش بانوان‬ ‫مســـابقات جهانی تالش خواهد کرد تا رنگ مدال برنز دوره‬ ‫پس از برگزاری انتخابات فدراســـیون تکواندو در اسفندماه‬ ‫جهانی ‪« 2015‬چیلیابینســـک» روسیه‪ ،‬کسب چهار مدال‬ ‫ملی پوش تیم دختران برای حضور در مسابقات ثبت نام شده‬ ‫در این ‪ 20‬ســـال که ‪ 10‬دوره مســـابقات جهانی برگزار شد‪،‬‬ ‫همراه بود و هادی ساعی پرافتخارترین المپین ورزش کشور‬ ‫مسابقات قهرمانی اسیا در کنار کسب مدال های متعدد در‬ ‫عنوان نایب قهرمانی و سه عنوان سومی در مسابقات جهانی‬ ‫صندلی مربیگری تیم هـــای ملی بودیم‪ .‬بیژن مقانلو و مینو‬ ‫دوره مســـابقات جهانی در ســـال ‪ 1999‬که موفق به کسب‬ ‫عنوان نایب قهرمانی مسابقات شد‪ ،‬تا ‪ 20‬سال از روی سکوی‬ ‫تیمی مســـابقات پایین نیامد و حتی به عنوان اولین کشـــور‬ ‫دنیا موفق شـــد تا برای دو دوره عنـــوان قهرمانی را از چنگ‬ ‫کره ای ها در بیاورد‪.‬‬ ‫تکواندوی ایران موفق به کســـب دو عنوان قهرمانی‪ ،‬شـــش‬ ‫شد‪ ،‬اما این دوران طالیی در سال ‪ 2019‬با نتایج ضعیف تیم‬ ‫ملی که با کارشکنی ســـفارت انگلیس همراه بود‪ ،‬درنهایت‬ ‫به پایان رســـید‪ .‬در این مسابقات به دلیل عدم صدور روادید‬ ‫سکونشیان قرار نگرفت‪.‬‬ ‫مســـابقات جهانی است‪ .‬سونامی ســـابق تکواندو ایران که‬ ‫در مسابقات حاضر خواهد شد‪.‬‬ ‫مهم خواهد داشت‪ .‬ابتدا بازگشت تیم ملی تکواندو به دوران‬ ‫انجامیـــد و مدال المپیک را در کارنامه این مربی ثبت نکرد‪.‬‬ ‫عاشـــورزاده به ترکیـــب تیم ملی پـــس از دو دوره غیبت در‬ ‫از سه دوره روند مدال اوری دختران ایران در مسابقات جهانی‬ ‫مســـابقات جهانی باال ببرد‪ .‬توقعی که به هیچ عنوان براورده‬ ‫مسابقات حاضر شـــد و با کسب یک مدال نقره و یک مدال‬ ‫اتفاق دیگـــر در ترکیب تیم ملی تکواندو‪ ،‬بازگشـــت فرزان‬ ‫خود را به کادرفنی تیم ملی تحمیل کرد و با انگیزه های فراوان‬ ‫مدال طال‪ ،‬دو مدال نقره و یک مدال برنز در خاک کره جنوبی‬ ‫خوب گذشـــته و در ادامه به اتمام رساندن پروژه ناکام مقطع‬ ‫ترکیب تیم ملی می بیند‪.‬‬ ‫مسابقات مکزیک عالوه بر اینکه برای تیم ملی مردان کشورمان‬ ‫شده بود‪ ،‬نداشت‪ .‬تیمی که در تیرماه سال گذشته با کسب سه‬ ‫روند نزولی ای که از مســـابقات جهانی ‪ 2019‬منچستر اغاز‬ ‫نیز به دلیل مصدومیت فرصت همراهی تیم ملی را از دســـت‬ ‫ســـابقه کسب مدال طالی جهان را در کارنامه خود دارد‪ ،‬در‬ ‫هیچ عنوان نشـــانی از تیمی که چند ماه پیش در مسابقات‬ ‫در ابان ماه گذشته برگزار شد‪ ،‬تیم کشورمان با کسب تنها سه‬ ‫دوپینگش در گرنداسلم چین مثبت اعالم شده و با محرومیت‬ ‫داد که رفته رفته تیم ملی در حال رسیدن به شرایط بهتر است‬ ‫مســـابقات جهانی باکو‪ ،‬دومین حضور تیم ملی در مسابقات‬ ‫سکوی تیمی مسابقات قهرمانی جهان باشیم‪ .‬در دوره گذشته‬ ‫در انتخابی تیم ملی مغلوب شد‪ ،‬روز گذشته نیز نمونه تست‬ ‫داد و علیرضـــا نادعلیان جوان را به عنوان جانشـــین خود در‬ ‫تالش بانوان برای جبران‬ ‫نتایج جهانی مکزیک‬ ‫جهانی در دوران مدیریت هادی ساعی در فدراسیون تکواندو‬ ‫شیاپ چانگ باکو حضور نخواهد داشت‪ .‬کلهر عالوه بر اینکه‬ ‫بازگشت تکواندو ایران به روزهای خوب سخت تر باشد‪ .‬البته‬ ‫و جوانان تیم ملی در حال رسیدن به خودباوری هستند‪.‬‬ ‫باکو دومین رویداد جهانی تکواندو در‬ ‫مدیریت ساعی‬ ‫که در دوره گذشـــته موفق به کســـب مدال برنز شـــدند‪ ،‬در‬ ‫چهارساله مواجه شد‪ .‬سجاد مردانی کاپیتان تیم ملی تکواندو‬ ‫اخرین اعزام تیم ملی به مســـابقات گرنداسلم در چین نشان‬ ‫مسابقات با یکدیگر به رقابت خواهند پرداخت‪.‬‬ ‫گذشته با ‪ 5‬تغییر همراه شده است‪ .‬رضا کلهر و سجاد مردانی‬ ‫بازگشت مقانلو برای تجربه مجدد‬ ‫دوران طال�یی‬ ‫‪ 1400‬که با پایان دوران طوالنی مدیریت سیدمحمد پوالدگر‬ ‫در راس تکواندو قرار گرفت‪ ،‬در اولین گام شاهد تغییرات در‬ ‫مداح‪ ،‬سرمربیان پیشین تیم های ملی بانوان و اقایان جایگزین‬ ‫فریبرز عسکری و مهرو کمرانی شدند‪.‬‬ ‫مقانلو در دومین مقطع حضور در تیم ملی دو ماموریت بسیار‬ ‫مقانلو سه سال طالیی را همراه با ملی پوشان تکواندو داشت‬ ‫کســـب دومین قهرمانی تاریخ تکواندوی ایران در مسابقات‬ ‫طال در بازی های اســـیایی ‪ 2014‬اینچئـــون و قهرمانی در‬ ‫مســـابقات گرندپری افتخاراتی بودند که تیم ملی در حضور‬ ‫‪ 3‬ساله مقانلو روی صندلی کوچینگ به انها دست یافت‪.‬‬ ‫با وجود این افتخارات اما دوره دوم حضور مقانلو در تیم ملی‬ ‫با نتایج نه چندان مناسب در قهرمانی اسیا و قهرمانی جهان‬ ‫ســـال گذشته همراه شد تا مشخص شود این بار کار او برای‬ ‫بانوان کشورمان بار دیگر توانایی های خود را اثبات کند و برای‬ ‫شـــود‪ .‬طبق اطالعات ثبت شده در سامانه مسابقات‪ ،‬نام ‪7‬‬ ‫اســـت‪ ،‬اما احتمال دارد تا ‪ 5‬خردادماه که تیم اعزام می شود‬ ‫شاهد کاهش نفرات اعزامی باشیم‪.‬‬ ‫کار سخت پسران ایران در رقابت با‬ ‫بهترین های دنیا‬ ‫تیم ملی تکواندو در شرایطی در مسابقات جهانی باکو حضور‬ ‫خواهد داشـــت که ترکیب تیم ملی نسبت به مسابقات سال‬ ‫تـــاش کند‪ .‬مهـــران برخورداری نیز در ســـومین حضور در‬ ‫گذشته خود را بهبود ببخشد و به بازگشت تیم کشورمان روی‬ ‫سکوی تیمی کمک کند‪.‬‬ ‫علیرضا حسین پور و دانیال بزرگی دیگر ملی پوشانی هستند‬ ‫که اولین حضور در مســـابقات جهانـــی را تجربه می کنند و‬ ‫امیدوارند با کسب مدال تجربه شیرینی را برای خود ثبت کنند‪.‬‬ ‫مهدی حاجی موســـایی ملی پوش وزن اول تیم ملی نیز پس‬ ‫از تجربه ناموفق دوره گذشته‪ ،‬امیدوار است این بار دستاورد‬ ‫بهتری داشته باشد و مانند ارمین هادی پور در سالیان گذشته‬ ‫موفق به کسب مدال جهانی برای تکواندو ایران شود‪.‬‬ صفحه 11 ‫فرهنگ‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫‪۱۲‬‬ ‫پنجشنبه ‪ 28‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪۳۸۶۷‬‬ ‫سینمای امریکا جامعه این کشور را ‪ ۱۰‬برابر واقعیت ان همجنسگرا بازنمایی می کند‬ ‫شیطان پشت دوربین‬ ‫سال های ‪ ۲۰۲۱‬و ‪ ۲۰۲۲‬مطالعه کرده‪ ،‬می گوید حدود ‪۹۲‬‬ ‫ی دارند که یعنی‬ ‫نفر (‪11.9‬درصد) کاراکتر دگرباش جنس ‬ ‫این رقم با افزایش ‪ 2.8‬درصدی نســـبت به سال قبل‪ ،‬رکورد‬ ‫میالد جلیل زاده‬ ‫از شـــخصیت های اصلی تاک شوها و سریال های پربیننده‬ ‫امریکاییهمجنس گراهستندکهطبقپژوهش هایموسسه‬ ‫گالوپ‪ ،‬از میان کل بزرگساالن امریکایی کمتر از یک درصد‬ ‫خبرنگارگروه فرهنگ‬ ‫زده است‪ .‬طبق این گزارش اکثر شخصیت های دگرباش در‬ ‫انها با همجنس خود ازدواج کرده اند‪ .‬این بزرگنمایی بی وقفه‬ ‫تعداد کاراکترهای دگرباش جنسی در سریال های پربیننده‬ ‫شـــخصیت های لزبین ‪ ۴۰‬درصد‪ ،‬مردان همجنس گرا ‪۳۵‬‬ ‫می افتد اما به سیاق خود امریکایی ها وقتی قضیه را بررسی‬ ‫افزایش پیدا کرد و سهم انها را از میان شخصیت های اصلی‬ ‫داده اند‪ .‬در ضمن برای چهارمین سال متوالی است که بیش‬ ‫امریکایی امسال هم نزدیک به ‪۳‬درصد نسبت به سال قبل‬ ‫داستان ها به ‪ ۱۲‬درصد رساند‪ .‬این خبر را موسسه تحقیقاتی‬ ‫رسانه«گالد»(‪)GLAAD‬کهبهمدت‪ ۲۶‬سالشخصیت های‬ ‫لزبین‪ ،‬همجنس گرا‪ ،‬دوجنس گرا‪ ،‬ترنس ها و دگرباشـــان را‬ ‫بررسی کرد ه است‪ ،‬براساس هفدهمین نسخه مطالعه خود‬ ‫اعالم کرد‪ .‬این گزارش که ســـریال ها و برنامه های پربیننده‬ ‫شـــبکه های ‪ ABC، CBS، The CW، FOX‬و ‪ NBC‬را در‬ ‫این سریال ها یا برنامه ی تلویزیونی زن های لزبین هستند‪.‬‬ ‫درصدوباقیگرایش هاهم‪ ۲۵‬درصدرابهخودشاناختصاص‬ ‫از نصف شـــخصیت های دگرباش را رنگین پوستان تشکیل‬ ‫می دهند و امســـال این رقم ‪ ۵۸‬درصـــد بود‪ .‬بدون نگاه به‬ ‫چنین اماری هم به شـــکل شـــمی و با رجوع به مشاهدات‬ ‫عمومی کسانی که مخاطب فیلم ها‪ ،‬سریال ها و برنامه های‬ ‫تلویزیونی غرب هستند می شد این افزایش عمدی‪ ،‬دستوری‬ ‫و البته غیرطبیعی را حس کرد‪ .‬درحالی امســـال ‪ ۱۲‬درصد‬ ‫و همه جانبه به قصد عادی ســـازی چنین گرایشـــی اتفاق‬ ‫می کنیم اول باید ببینیم که چه کسی از ان سود می برد و به‬ ‫همین دلیل حمایتش می کند‪ .‬بسیار ساده انگارانه است اگر‬ ‫وضعی که پدید امده را یک موج خودجوش و خودبه خودی‬ ‫بدانیم که اروپای غربی و امریکا را در خود گرفته است‪ .‬به طور‬ ‫مشخص کسانی هستند که این وضعیت را هدایت‪ ،‬تقویت‬ ‫و برنامه ریزی می کنند اما ســـوال اصلی این است که چرا؟‬ ‫بـــرای انها چه منفعتی در ترویج همجنس گرایی وجود دارد‬ ‫یا با جا افتادن ان چه خطراتی را از خودشان دور می کنند؟‬ ‫از نمایندگی خداباوری تا وکالت شیطان‬ ‫لباس فیل بر تن موش‬ ‫تا سال ها در سینمای امریکا نمایش گرایشات همجنس خواهانه طبق‬ ‫بعضی ارزش های سنتی به اردوگاه راست و جریان سرمایه داری نسبت‬ ‫وقتـــی امریـــکا و به طور کل بلوک غرب به قرن ‪ ۲۱‬رســـیدند و در جهان‬ ‫دلیلی جز لذت جویی بی مهار شـــهوانی برایش نمی شد پیدا کرد‪ .‬البته‬ ‫عبارتی حتی تصویر منفی همجنس گرایان هم قابل نمایش نبود‪ .‬پس از‬ ‫تولیدات کمپانی جمهوری خواه دیزنی هم ظاهر اثار و هم در محتوایشان‬ ‫نبود‪ .‬حاال برای استثمار توده های انبوه کارگران و خدمتگزاران در سراسر‬ ‫را دگرباش جنسی معرفی کرده (‪)9.6‬درصد‪ ،‬با همسری همجنس ازدواج‬ ‫نباشند و برای ادامه حیات مجبور باشند که به شرایط کار و زندگی در این‬ ‫با یک شریک خانگی همجنس زندگی می کنند‪ .‬یعنی کسانی که عمال‬ ‫قانون سانسور این کشور که به قانون کد معروف بود‪ ،‬ممنوعیت داشت‪ .‬به‬ ‫ان هم وقتی این محدودیت ها کمتر شد خود سینماگران امریکایی عنوان‬ ‫چهره هایی منفی از همجنس گرایان نشان می دادند‪ .‬در دهه ‪ ۴۰‬میالدی‬ ‫تولید طیف قابل توجهی از فیلم های جنایی امریکا اغاز شـــد که در انها‬ ‫شخصیت قاتل زنجیره ای همجنس گرا بود‪ .‬اتفاقاتی که در اواخر دهه ‪۶۰‬‬ ‫میالدی افتاد و شورش های گسترده ای که در پی ان پدید امد‪ ،‬مقداری‬ ‫فضا را عوض کرد‪ .‬در ان زمان این شورش ها جنبه چپ گرایانه داشتند و‬ ‫می خواستند ساختار و انتظام نظام سرمایه داری را به چالش بکشند‪ .‬در‬ ‫جهان دوقطبی ان روز و در فضای جنگ سرد‪ ،‬امریکا خودش را در مقابل‬ ‫کمونیست های ملحد‪ ،‬قطب مذهبی و خداباور جهان معرفی کرده بود‬ ‫و انچه در امریکا به عنوان انقالب جنســـی معروف شد‪ ،‬از رهگذر همین‬ ‫قطب بندی های تیپیکال‪ ،‬به نوعی زخمه زدن به ســـازهای نیمه کوکی‬ ‫بود که علیه کاپیتالیســـم به خروش امدند‪ .‬رژیم شوروی به محض روی‬ ‫کار امدن در زمان لنین از همجنس بازی جرم زدایی کرد؛ همچنانکه بر‬ ‫بسیاری از قوانین تزاری دیگر خط کشید و با اینکه استالین دوباره این‬ ‫قانون به خصوص را به حالت قبل برگرداند ســـختگیری عملی چندانی‬ ‫درباره اش نمی شد‪ .‬در یک کالم روزگاری بود که ‪-‬سوای از ساختار ویژه‬ ‫گروه های چریکی‪ -‬ازادی های ساختارشکنانه جنسی‪ ،‬به نوعی مالئم و‬ ‫همســـو با چپ گرایی ارزیابی می شد و چیزهایی مثل خانواده‪ ،‬مذهب و‬ ‫داده می شـــدند‪ .‬به عنوان یک مثال مشخص می شود به اخالق گرایی‬ ‫توجـــه کرد که در تمام ان دوران ادامه داشـــت‪ .‬طـــی تمام ان دوران‪،‬‬ ‫ســـینمای امریکا در تیول جناح جمهوری خواه بود اما پس از فروپاشی‬ ‫شوروی در سال ‪ ۱۹۹۲‬و پایان جنگ سرد رفته رفته ورق برگشت‪ .‬تاچر‬ ‫و ریگان در انگلیس و امریکا روی کار امدند و نئولیبرالیســـم پدید امد‪.‬‬ ‫تک قطبی شـــروع به تاختن کردند دیگر نیازی به مراعات بعضی چیزها‬ ‫دنیا باید انها را از هر جمعیتی جدا می کردند تا به هیچ منبع قدرتی وصل‬ ‫نظم جدید تن بدهند‪ .‬فردگرایی تا حدی تبلیغ و ترویج شد که بیم هایی‬ ‫نسبت به فروپاشی تمام دستاوردهای تمدنی بشر پدید امد و حد اعالی‬ ‫از ابتدای قرن ‪ ۲۱‬به بعد‪ ،‬ســـینمای امریکا به دست دموکرات ها افتاد و‬ ‫فردگرایی در ترویج همجنس گرایی خود را نشـــان داد؛ تن ندادن به هیچ‬ ‫همچنان یک اصل ثابت بود‪ .‬دیگر شوروی وجود نداشت و طبیعتا الزم‬ ‫کردن این ازادی بی مهار‪ ،‬ذیل منطق نسبیت‪ .‬حاال نوبت رسانه ها بود که‬ ‫این حتی در شرایطی که دولت را جمهوری خواهان به دست می گرفتند‬ ‫نبود امریکا به تعبیر ریچارد نیکســـون‪ ،‬رئیس جمهور پیشین این کشور‬ ‫ابرقدرتی باشد که نماینده خداباوران در راس هرم قدرت جهانی است‪.‬‬ ‫تاچر در ان لحظه دوران ساز که شوروی فروپاشید و دیوار برلین خراب شد‬ ‫گفت «از این پس الترناتیوی ‪-‬برای ســـرمایه داری‪ -‬وجود ندارد» و اضافه‬ ‫کـــرد که از این به بعد جامعه وجود ندارد و ما با افراد طرف هســـتیم‪ .‬او‬ ‫گفت جامعه از این به بعد نهایتا می تواند در واحد کوچکی مثل خانواده‬ ‫وجود داشـــته باشـــد و از ان جلوتر نیاید اما لحن تاچر نشان می داد که‬ ‫همین واحد اجتماعی کوچک را هم مصلحتی و تعارفی پذیرفته است‪.‬‬ ‫جهان سرمایه داری از مفهوم اتحاد بشری واهمه داشت و به درستی حس‬ ‫می کرد که ایجاد هر نوع اتحاد و تصنیفی بین توده های بشـــری‪ ،‬اجازه‬ ‫بهره کشی از انها را نمی دهد‪.‬‬ ‫جعل علنی و بدون پیگرد تاریخ سینما‬ ‫قاعده و نظم اخالقی که از جامعه به فرد ارائه شود و غیرقابل بحث قلمداد‬ ‫به میدان بیایند و پروژه عادی سازی از این موضوع را کلید بزنند و از چیزی‬ ‫که تقریبا در تمام جوامع دنیا چندش اورترین تمایل جنسی بشر محسوب‬ ‫می شـــد‪ ،‬قبح زدایی کنند‪ .‬پروژه البته در قبح زدایی منحصر نمی ماند و‬ ‫با بزرگنمایی از وجود چنین چیزی در ذهن توده ها نســـبت به ان توهم‬ ‫ایجاد می شـــد‪ .‬این فعالیت ها کار را به جایی رساند که بیست سال پس‬ ‫از تک قطبی شـــدن جهان در ســـال ‪ ۲۰۱۲‬میالدی سه و نیم درصد از‬ ‫امریکایی ها خودشـــان را همجنس گرا معرفی کردند و در ده سال پس از‬ ‫ان این رقم باز هم صعود خیره کننده ای داشت و با افزایش بیش از ‪۱۰۰‬‬ ‫درصدی‪ ،‬به ‪ 7.2‬درصد رسید‪ .‬این شامل هر چیزی جز دگرجنس خواهی‬ ‫می شد؛ از لزبین و گی و تراجنسیتی تا افراد دوجنس گرا که تمایالت شان‬ ‫علنـــا ژنتیک بودن و مادرزاد بودن چنین وضعی را زیر ســـوال می برد و‬ ‫طبق گزارش گالوپ‪ ،‬حدود یک نفر از هر ده بزرگسال امریکایی که خود‬ ‫کرده است و با نسبتی به مراتب کمتر (‪)7.1‬درصد از کل همجنس گرایان‬ ‫زندگی دگرباشانه دارند‪ ،‬چه رسمی و چه غیررسمی‪ ،‬نهایتا ‪1.67‬درصد‬ ‫از جمعیت امریکا هستند و خیلی مانده که به دودرصد برسند‪ .‬نیمی از‬ ‫بزرگساالنی که خود را ‪ LGBT‬معرفی کرده اند‪ ،‬هرگز ازدواج نکرده اند‪ ،‬چه‬ ‫با همجنس و چه با جنس مخالف؛ با این حال خودشـــان را همجنس گرا‬ ‫معرفی می کنند و فاجعه امیز انجاست که ببینیم ‪11.4‬درصد از انها که‬ ‫خود را همجنس گرا می دانند‪ ،‬با جنس مخالف شـــان ازدواج کرده اند و‬ ‫‪9.5‬درصد یا طالق گرفته یا جدا شده اند‪ .‬به طور کلی‪ ،‬کمتر از ‪1‬درصد‬ ‫بزرگساالن ایاالت متحده با یک همسر همجنس ازدواج کرده اند و حدود‬ ‫نیمی از این جامعه‪ ،‬یعنی ‪ 47.7‬درصد‪ ،‬با همسری از جنس مخالف شان‬ ‫ازدواج کرده اند‪ .‬چنانکه می بینیم چنین پدیده ای عمال کمتر و کوچک تر‬ ‫از ان است که خودبه خود تبدیل به معضلی عمومی شود؛ اما با بزرگنمایی‬ ‫و ایجاد توهم بســـیاری از افراد به ســـمت ان سوق داده شده اند‪ .‬وجود‬ ‫قوانینی که کارفرمایان را ملزم می کند تا درصد به خصوصی از کارگران یا‬ ‫کارمندان شـــان حتما از میان افراد همجنس گرا استخدام شوند‪ ،‬در این‬ ‫خوداظهاری دروغین بی تاثیر نیست و تاثیر رسانه ها‪ ،‬به خصوص مدیای‬ ‫بصری هم واقعا قابل توجه است‪.‬‬ ‫ظاهری همچون حرمسرا و واقعیتی پر از محرومیت‬ ‫ســـینما وقتی ابزار تبلیغ یک ایدئولوژی قرار بگیرد‪ ،‬می تواند پا را فراتر‬ ‫کردند؛ «برادران همجنس گرا» فیلم صدادار و تجربی دیکسون‪ ،‬فیلمی‬ ‫جالب اینجاســـت که بدانیم بیشترین امار محرومیت جنسی در جهان‬ ‫به خانه شـــان می پذیرند و جا و مکان می دهند در تمام دنیا سر و صدا‬ ‫از افراد بشر نســـبت به خیلی از پدیده های روزمره یا تاریخی به واسطه‬ ‫فیلم شـــناخته شده جهان با صدای ضبط شده زنده است‪ .‬این سیستم‬ ‫هســـتند‪ .‬کشـــورهایی که برعکس انچه واقعا در درون شان می گذرد‪،‬‬ ‫تا چه میزان از چنین روابطی محروم هســـتند که نام و نشـــان خود را‬ ‫اســـت اما به هرحال‪ ،‬ســـال ‪ ۱۹۸۱‬که رسید‪ ،‬ویتو روسو‪ ،‬مورخ سینما‪،‬‬ ‫درباره میزان روابط جنســـی و کیفیت انها در نقاط مختلف دنیا صورت‬ ‫بگذارند و به جعل یا قلب واقعیت ها هم دست بزند‪ .‬فهم وارونه بسیاری‬ ‫همین کارکرد ســـینمای ایدئولوژیک ایجاد شـــده و احساسات منفی و‬ ‫مثبت افراد که برخالف منافع شـــان یا برخالف حقیقت نسبت به چیزی‬ ‫ایجاد شده‪ ،‬باز هم از همین طریق به وجود امده اند‪ .‬سینمای امریکا پر‬ ‫از سرگرمی است اما به همان اندازه مشحون از اهداف ایدئولوژیک هم‬ ‫هست و شاید برگ برنده امریکایی ها نسبت به کمونیست های شوروی‬ ‫همین توجه به همراه کردن ســـرگرمی با القائات ایدئولوژیک بود‪ .‬یکی‬ ‫از جاهایـــی که صنعت فیلم و ســـریال امریکا برای قلب و جعل واقعیت‬ ‫ورود کرد‪ ،‬بحث همجنس گرایی بود‪ .‬انها می دانســـتند که نمودارهای‬ ‫رشـــد حبابی چنین چیزی در سال های اخیر نشانه ای برجعلی بودن و‬ ‫برساخته بودنش است و روی همین حساب شروع به جعل تاریخ کردند تا‬ ‫جا بیندازند که این امارهای حبابی امروز پیش از این هم در همین ارتفاع‬ ‫بوده‪ .‬یکی از عجیب ترین موارد این جعل و گذشته سازی جایی است که‬ ‫حتی تاریخ سینمای خودشان را هم طور دیگری روایت می کنند‪ .‬به طور‬ ‫مثال حتی به لحظه اغازین تاریخ ســـینما هم رحم نشـــد و در یک جعل‬ ‫اشکار‪ ،‬فیلم ‪ ۱۷‬ثانیه ای ادیسون‪ ،‬مربوط به قرن ‪ ۱۹‬را چنین نام گذاری‬ ‫است که توسط ویلیام دیکسون در اواخر سال ‪۱۸۹۴‬ساخته شد و اولین‬ ‫توســـط دیکسون و توماس ادیسون توســـعه یافت و توضیح ان مفصل‬ ‫در کتاب خود به نام «ســـلولوئید» درباره این فیلم بحث می کند و بدون‬ ‫ذکـــر عنوانش ادعا می کند که عنوان ان «بـــرادران همجنس گرا» بوده‬ ‫است‪ .‬نام بدون پشتوانه روسو از فیلم‪ ،‬بعدا و با باال گرفتن موج حمایت‬ ‫از همجنس گرایی در رسانه های جریان سرمایه داری‪ ،‬به طور گسترده در‬ ‫فضای مجازی و حداقل در سه کتاب مورد استفاده قرار گرفت و اظهارات‬ ‫بی دلیل او مبنی بر اینکه محتوای فیلم همجنس گرایانه اســـت‪ ،‬اغلب‬ ‫تکرار می شود‪ .‬عالوه بر اینکه هیچ مدرکی برای عنوانی که روسو به فیلم‬ ‫می دهد وجود ندارد‪ ،‬در واقع کلمه «گی» به طورکلی در زمان ساخت فیلم‬ ‫به عنوان مترادفی برای «همجنس گرا» استفاده نمی شد‪ .‬همچنین هیچ‬ ‫مدرکی مبنی بر اینکه دیکسون قصد داشت مردان ‪-‬احتماال کارمندان‬ ‫اســـتودیو ادیســـون‪ -‬را به عنوان یک زوج رمانتیک معرفی کند‪ ،‬وجود‬ ‫ندارد ولی تاریخ ســـازی جعلی برای سینما به نفع عادی سازی موضوع‬ ‫همجنس گرایی‪ ،‬هیچ مرزی نشناخت‪.‬‬ ‫مربوط به کشـــورهایی اســـت که متعلق به همین بلوک سرمایه داری‬ ‫ظاهری پر از رونق روابط جنسی دارند‪ .‬بررسی ها و امارگیری هایی که‬ ‫می گیرد‪ ،‬طبیعتا در جوامع بسیار فقیر یا سنتی نتوانسته به طور کامل‬ ‫انجام شود و انها را در امارها قرار بدهد؛ ولی با نگاه در فهرست همان‬ ‫کشـــورهایی که امکان امارگیری وجود داشت‪ ،‬می شود این قضیه را به‬ ‫وضوح دید که هر چه به مرکز قطب ســـرمایه داری نزدیک تر می شویم‪،‬‬ ‫میزان و کیفیت روابط جنســـی افراد کمتر می شود‪ .‬به عبارتی جوامع‪،‬‬ ‫هرچقدر ســـنتی تر و جمع گراتر هستند‪ ،‬این امارها در انها باالتر است‬ ‫و هرچـــه به جوامع فردگـــرا و رقابتی نزدیک می شـــویم‪ ،‬امارها پایین‬ ‫می اینـــد‪ .‬مثال باالترین امار را در این خصوص به ترتیب یونان‪ ،‬برزیل‪،‬‬ ‫چین و روسیه دارند و فاجعه بارترین امار مربوط به ژاپن است‪ ،‬جایی که‬ ‫ساعات زیاد کار در هفته و زندگی پراضطراب رقابتی از انسان ها ماشین‬ ‫ساخته اســـت‪ .‬چند وقت پیش که به واسطه جنگ اوکراین تعدادی از‬ ‫اوارگان این کشـــور به سمت غرب اروپا سرازیر شدند اگهی های مردان‬ ‫انگلیســـی که اعالم می کرد زنان اوکراینی را به عنوان شـــریک جنسی‬ ‫مغزهای کوچک غربزده‬ ‫کرد‪ .‬همان زمان باید هم از خودشـــان می پرسید که مگر مردان جزیره‬ ‫علنـــا به عنوان متقاضیان یکی از طبیعی ترین نیازهای بشـــری اعالم‬ ‫می کنند؟ تصویری که از جهان ســـرمایه داری در ذهن داریم‪ ،‬پر است‬ ‫از زنـــان نیمه برهنـــه‪ .‬در فیلم ها در فرش قرمـــز فیلم ها‪ ،‬در رقص ها و‬ ‫موزیک کلیپ ها‪ ،‬لب سواحل و حتی پیاده روهای شمال شهر؛ اما به واقع‬ ‫مرد انگلیســـی و امریکایی و ژاپنی‪ ،‬طبق امار دقیق و سنجیده ای که‬ ‫به دســـت امده‪ ،‬از مرد هندی و یونانی و برزیلی در این زمینه محروم تر‬ ‫اســـت‪ .‬هرچقدر این محرومیت بیشتر می شود‪ ،‬ان ظاهر نیمه برهنه و‬ ‫فریبنده هم پررنگ تر می شـــود‪ .‬سرمایه داری به مجردهای شاغل که‬ ‫دستمزدشـــان هرچند اندک‪ ،‬کفاف سقف باالی سر و سیر کردن شکم‬ ‫را بدهد احتیاج دارد و خانواده دار بودن شـــهروندان برایش مطالبه و‬ ‫نتیجتا دردســـر می ســـازد‪ .‬انها به زبان خیلی ساده و سرراست دست‬ ‫پیش را گرفته اند که پس نیفتند‪ .‬سنگرشـــان را چند فرسنگ جلوتر از‬ ‫خانواده‪ ،‬در ناحیه عادی سازی همجنس بازی کاشته اند تا خیل لشکر‬ ‫مطالبه گران اجتماعی‪ ،‬به مطالباتی که درپی تشکیل خانواده و به دنیا‬ ‫اوردن فرزند ایجاد می شود‪ ،‬نرسند‪.‬‬ ‫تا چند ســـال پیش در داخل همین ایران‪ ،‬هنوز مشکل می شد به خیلی ها‬ ‫پدر همجنس بازی شان‪ .‬من فیلم هایشان را به خاطر چیزهای دیگر دوست‬ ‫انزجار نسبت به ان موضع می گرفتند و کلی استدالل درباره عقب مانده یا‬ ‫حال عادی ســـازی است ارتباط جنسی بزرگساالن با کودکان‪ -‬هم به عنوان‬ ‫این منکران حق به جانب‪ ،‬کســـانی را که چنین مســـائلی توسط شان طرح‬ ‫قضیه ای را همچنان انکار کنند که البته اگر تا چندسال پیش چنین چیزی‬ ‫تمدن پیشرفته و پاکیزه غرب را بر سرشان می کوبیدند اما حاال که این موج‬ ‫اجازه بحث درباره ان را هم نمی دهند‪ .‬اگر با اســـتدالل منطقی و فلســـفی‬ ‫ثابت کرد که ســـینمای غرب درپی ترویج و تبلیغ همجنس گرایی اســـت‪.‬‬ ‫می شـــد‪ ،‬به توهم توطئه و غرب ســـتیزی متهم می کردند‪ .‬یک بار که یکی‬ ‫از کارگردان های مشـــهور ســـینما با روزنامه ای مصاحبه کرد و گفت «کن‪،‬‬ ‫جشنواره همجنس بازان است»‪ ،‬ســـردبیر قدیمی ترین ماهنامه تخصصی‬ ‫ســـینما در ایران یادداشتی علیه او نوشت که سراسر تمسخر و مذمت بود‪.‬‬ ‫مدت خیلی کوتاهی که از این اتفاق گذشت‪ ،‬در همان فستیوال کن‪ ،‬بخش‬ ‫مجزایی برای جایزه به فیلم هایی با محتوای همجنس گرایانه قرار داده شـــد‬ ‫و پس از ان نوبت به فســـتیوال های دیگر از جمله ونیز و برلیناله هم رســـید‬ ‫که چنین بخشـــی را راه بیندازند‪ .‬حاال ایا اقای سردبیر حاضر است بیاید و‬ ‫اعتراف کنند که بله کن جشـــنواره همجنس بازان است؟ ادم ها در چنین‬ ‫مصب های دشواری به چند دسته تقسیم می شوند‪ .‬بعضی ها می گویند گور‬ ‫دارم و از این بخش جنسی ماجرا منزجرم‪ .‬عده ای ممکن است وجود چنین‬ ‫ممکن بود‪ ،‬حاال دیگر نیســـت و عده ای دیگر که تا دیروز همه چیز را انکار‬ ‫می کردند و این انکار به معنی مذموم دانســـتن همجنس گرایی بود‪ ،‬حاال‬ ‫از وجود چنین چیزی دفاع می کنند‪ .‬ایا کســـانی که از نمایش افراطی و به‬ ‫شکلی واضح و مشخص‪ ،‬سفارشی و دستوری همجنس بازی در صنعت فیلم‬ ‫و ســـریال غرب دفاع می کنند‪ ،‬خودشان همچنین گرایش هایی دارند؟ در‬ ‫اغلب موارد چنین نیست‪ .‬انها اگاهانه یا ناخوداگاه در حال دفاع از موضع‬ ‫ایدئولوژیکی هســـتند که پشت این نمایش افراط گرایانه و سیستماتیک از‬ ‫یک گرایش جنسی غیراخالقی در سینمای غرب وجود دارد‪ .‬شکی نیست‬ ‫که اگر موج همجنس گرایی از کشـــورهای بلوک شـــرق یا کشورهای فقیر‬ ‫جنوب جهانی‪ ،‬مثال قاره افریقا بلند شـــده بود‪ ،‬همین ها حاال با چندش و‬ ‫حتی حیوانی بودن خوی کسانی که چنین کاری می کنند ارائه می دادند و‬ ‫از غرب بلند شده‪ ،‬می بینیم که از ان دفاع می کنند‪.‬‬ ‫یک انتخاب فردی رسمیت پیدا می کند و ذیل قاعده نسبیت حقیقت‪ ،‬حتی‬ ‫بخواهید چنین چیزی را زیر سوال ببرید‪ ،‬پاسخ می دهند که این گزاره های‬ ‫این موضوع کامال ایدئولوژیک اســـت و شـــاید کسانی که در خارج از راس‬ ‫اخالقی «استبداد اکثریت» است و اگر با گزاره های علمی به استقبال شان‬ ‫یـــا گرایش رمانتیـــک به جهان غرب چنین موضعـــی بگیرند اما انهایی که‬ ‫ایدئولوژی خودشان هستند‪ .‬اگر یک ایدئولوژی درپی بهره مندی حداکثری‬ ‫هرم ســـرمایه داری از ان دفاع می کنند‪ ،‬صرفا به دلیل عالقه به لیبرالیســـم‬ ‫نســـخه نویس های اصلی ماجرا هســـتند‪ ،‬از ترویج ایـــن ایدئولوژی منافع‬ ‫مشـــخصی را پی می گیرند‪ .‬قضیه به نظام ســـرمایه داری و ابزاری که برای‬ ‫قوام و دوام خود نیاز دارد برمی گردد‪ .‬چنانکه اشـــاره شـــد‪ ،‬سرمایه داری با‬ ‫ایده هـــای جمع گرا و اصطالحا کلکتیو به خطر می افتد و از همین رو درپی‬ ‫ترویج بی مهارترین فردگرایی است‪.‬‬ ‫ایـــن فردگرایی تا جایی پیش می رود که همجنس بازی ‪-‬یا چنانکه اخیرا در‬ ‫بروید‪ ،‬به فاشیسم و نازیسم متهم خواهید شد‪ .‬انها با این ابزار درحال دفاع از‬ ‫انســـان ها از لذت باشد‪ ،‬طبیعی است که هر قدر هم استدالل های مقابل‬ ‫ان خوب تراشیده شوند‪ ،‬باز هم طرفداران پرشماری پیدا خواهد کرد‪ .‬کلید‬ ‫فهم ماجرا اما اینجاســـت که همین یک فریب بســـیار بزرگ است‪ .‬در این‬ ‫سیســـتم لذت بیشتری توزیع نمی شـــود‪ ،‬بلکه با توهم دستیابی به لذت‪،‬‬ ‫از افراد بهره کشـــی خواهد شد و به واقع محروم ترین جوامع جهان به لحاظ‬ ‫برطرف شدن طبیعی ترین نیازهای جنسی‪ ،‬جوامع سرمایه داری هستند‪.‬‬ صفحه 12 ‫فرهنگ‬ ‫‪13‬‬ ‫پنجشنبه ‪ 28‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪۳۸۶۷‬‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫در سال ‪ ۱۴۰۱‬نزدیک به ‪ ۷۰‬درصد اثار کودک ترجمه ای بوده اند‪ ،‬تیراژ اثار پرطرفدار تالیفی بعضا یک دهم دوران اوج است‬ ‫مرگ مولف در تولید کتاب کودک‬ ‫کتاب های کودک مطمئنا یکی از بخش های حیاتی و مهم نشـــر‬ ‫انها را نقد می کنیم‪.‬‬ ‫قـــرار می گیرند و مخاطبان زیادی دارنـــد‪ ،‬رهبر انقالب در بازدید‬ ‫از نویسنده ایرانی باشد‪ .‬اگر همپای محصوالتی که از بیرون وارد‬ ‫هســـتند‪ ،‬کتاب هایی که در همین نمایشگاه هم مورد استقبال‬ ‫از سی وچهارمین نمایشـــگاه کتاب تهران به لزوم تولید در حوزه‬ ‫کودک و نوجـــوان تاکید کردند و گفتند‪« :‬بنده بر کتاب کودک و‬ ‫هیچ کسباترجمهمخالفنیست‪،‬امابایدتوجهمابهسمتحمایت‬ ‫می شـــود‪ ،‬به تولیدکنندگان محصـــوالت ادبی هم بها دهیم و به‬ ‫ناشـــران موجب شده است ما در سال های پایانی دهه‪ 90‬فاصله‬ ‫کیفیت اثار انان کمک کنیم‪ ،‬چه بسا خواننده ایرانی بیاید سراغ‬ ‫نوجوان هم تاکید دارم؛ خوشبختانه دیدم در چندین غرفه بر این‬ ‫کتاب هایی که هموطن و همزبانش نوشته؛ چراکه محیط اثرش‬ ‫مساله کار شده و باز تاکید می کنم برای کودکان و نوجوانان هرچه‬ ‫محیط خواننده است و دغدغه او را دارد‪ .‬اما ما در این سال ها این‬ ‫می توانند کتاب تهیه کرده و ما را از کتاب های بیگانه بی نیاز کنند‬ ‫شـــرایط را مهیا نکردیم‪ ،‬کاری نکردیم که نوشتن تبدیل به حرفه و‬ ‫شـــغل ارزشمند شود‪ .‬وقتی نوشتن جایگاه خوبی نداشته باشد‪،‬‬ ‫که بتوانیم کتاب هایی با فرهنگ و جهت گیری های خودمان را در‬ ‫چگونه انتظار دارید که خواننده ایرانی محصوالت او را نیز بخواند‪.‬‬ ‫اختیارنوجوانان مانبگذاریم‪».‬‬ ‫دراینگزارشنگاهیداشتیمبهوضعیتانتشارکتاب هایکودکو‬ ‫ما به سمت کسی می رویم که او را قبول داریم‪ ،‬برایش ارزش قائلیم‪،‬‬ ‫استودرکنارانباچندکارشناسگفت وگوکردیمتابرایمانازمهم‬ ‫شغلنیست‪.‬ایننظریکیدونفرنیست‪،‬برامدهازفرهنگماست‪.‬‬ ‫نوجوانتابدانیمدراینحوزهچهاتفاق هاییدردوسالاخیرافتاده‬ ‫اما اکنون به جایی رسیده ایم که در انظار می گوییم که نویسندگی‬ ‫بودن این حوزه و ازدیاد ترجمه ها این حوزه بگوید‪.‬‬ ‫شاخصه های متفاوت برای چاپ کتاب کودک‬ ‫وقتی کســـی این را عنوان می کند‪ ،‬نشان از این دارد که عمومیت‬ ‫زیرا کتاب کودک توان رقابتی کمتری به نســـبت سایر کتب دارد‪.‬‬ ‫اینجا به دو مورد اشاره می کنم؛ اول اینکه در حوزه سیاستگذاری‬ ‫عرضه این کتاب ها دارند‪ ،‬لذا به صورت کلی عرضه کتاب کودک و‬ ‫ادبیات تالیفی معطوف کنیم‪ ،‬نه فقط تالیف کتاب های شـــعر و‬ ‫چطور بستری ایجاد کنیم که نوشتن درامدزا شود‪ ،‬سازوکار ان را‬ ‫«سهم عمده ای از کتاب های حوزه ادبیات کودک و نوجوان که این‬ ‫کتابفروشان به علت قیمت پایین تر کتب کودک تمایل کمتری به‬ ‫ونوجواناندرنخستینتجرب هکتاب خوانیباایناثارمواجهشوند‪،‬‬ ‫نوجوان سخت تر است‪.‬‬ ‫روزها در بازار به فروش می رسند کیفیت الزم را ندارند و اگر کودکان‬ ‫ممکن است نسبت به مطالعه بی رغبت شوند و دیگر سراغ کتاب‬ ‫نروند‪ .‬در مبحث کتاب های ترجمه نیز ناشـــران برای سوددهی‬ ‫بیشتر به ترجمه روی اورند و کتاب های بی کیفیت را با ترجمه های‬ ‫نازل به چاپ برسانند‪».‬‬ ‫غلبه به برخی موانع قدیمی و بی دلیل ازجمله عدم امکان عرضه‬ ‫بسترهایجدیدبرایفروشانالینکتب‪،‬ایجادتشکل هایمردمی‬ ‫و روانشناسی کودک را مدنظر قرار دهیم و حواس مان باشد که در‬ ‫کتبکودکونوجواندرمدارسمی تواندراهگشاباشد؛حمایتاز‬ ‫کتاب محور‪ ،‬پیش بینی برنامه های مرتبط با کتاب در مهد کودک‪،‬‬ ‫اینصحبت هایمحمدنیازیاستکهسال هاستدرحوزهادبیات‬ ‫کودک را از‪ 10‬فرسخی تشخیص دهد‪ .‬او در ادامه صحبت هایش‬ ‫این چرخه به صورت کامل اصالح می شود‪.‬‬ ‫می گوید‪« :‬برای چاپ کتاب کودک باید شـــاخصه های انتشـــار‬ ‫متفاوت باشد‪ ،‬چون کتاب کودک اقتضای متفاوتی دارد و به علت‬ ‫اینکه کودک در مسیر رشد قرار دارد باید کتابی که منتشر می شود‬ ‫از همـــه نظر روح کودک را در نظر بگیریم‪ .‬برخی ترجمه هایی که‬ ‫منتشـــر می شوند بسیار نازل هستند و حتی یک بار خواندن این‬ ‫کتاب هم برای هر کودکی مضر است‪».‬‬ ‫کمککند‪.‬به صورتکلینبایدفکرکنیمبااصالحیکچرخدنده‪،‬‬ ‫خودبخوانندودربارهانچهخوانده اندحرفبزنندتابچه هاعالقه مند‬ ‫شوند‪.‬مشکل اصلی ما این است که سطح مطالعه در کشور بسیار‬ ‫پایین است و سطح توجه به ادبیات بومی هم همین طور‪».‬‬ ‫فضایرسانه ایومحتواییجدیدیهستندوازدلدنیایکرونازده‬ ‫ب ه نظر می رســـد کودکان امروز نسبت به گرافیک و فرم کتاب ها‬ ‫درمورداینکهکودکانامروزچهچیزیاحتیاجدارند‪،‬برایماننوشته‬ ‫است‪« :‬کودکان امروز را دو عامل مهم جهانی شدن و فناوری های‬ ‫نو تحت تاثیرخود قرار داده است‪ .‬این تاثیر تاحدیجدی است که‬ ‫که با مهر دارد‪ ،‬در مورد مشـــکالت نشر کودک می گوید‪« :‬صنعت‬ ‫و اینده نگاری داشته و هیچ سناریویی برای نسلی ‪-‬که با این نظام‬ ‫نشـــر یک چرخه پیچیده و به هم پیوسته است و عناصر مختلف‬ ‫باید کار کنند تا برایند این فرایند‪ ،‬قابل قبول باشد‪ .‬طبیعی است‬ ‫بخشـــی از ان به پیش زمینه ها و تمهیـــدات تولید اثار‪ ،‬همچون‬ ‫حمایـــت از مباحث نظری‪ ،‬رونق گرفتن نقد‪ ،‬برپایی همایش ها‪،‬‬ ‫جشنواره ها و حمایت از نشریه ها بازمی گردد‪ .‬بخشی به حمایت‬ ‫از سیستم تولید باز می گردد که می شود با سیاست هایی انگیزه‬ ‫بیشـــتری بین انها ایجاد کرد‪ .‬حمایت از ناشران که در این مدت‬ ‫به علت افزایش بی رویه قیمت کاغذ اسیب زیادی دیدند می تواند‬ ‫راهکار مناسبی برای حل مشکالت باشد‪ .‬رفع مشکالتی همچون‬ ‫تعطیلی هایمکررکتابفروشی هاکاردشوارینیستومی توانبا‬ ‫اقدامات ساده دغدغه ها را رفع کرد‪.‬‏‬مشکالت توزیع از جمله نقاط‬ ‫فروش ناکافی خصوصا در حوزه کودک و نوجوان قابل توجه است‪،‬‬ ‫درانسان شناسیکودکامروزضعفجدیدرارائهنظریهفرهنگی‬ ‫جهانیرشدمی کند‪-‬نداریم‪.‬نمی دانیمچگونهوباچهویژگی هایی‬ ‫بتوانیم او را سازگار و همراه با فرهنگ ملی و مذهبی مان بار بیاوریم‬ ‫ومتاسفانهنه تنهافکریبهحالایننیازهانکرده ایمکههیچحرفی‬ ‫همازانهانمی زنیم‪.‬وضعیتکلیکتابکودکدرایراندومالحظه‬ ‫جدیداردکهذهنوزبانکودکانراتحت تاثیرخودقراردادهاست‪.‬‬ ‫هرکدامازایندومبحثراهمبایدجداگانهبررسیکردتاازشرایطی‬ ‫که با ان مواجهیم‪ ،‬به تصویر درستی برسیم‪.‬‬ ‫اگرباکارشناسانحوزهکتابصحبتکنیدحتماکتاب هایکودک‬ ‫ونوجوانراجزءمهم ترینبخشنشرکتابعنوانمی کنند‪.‬اهمیت‬ ‫این حوزه هم ب ر کســـی پوشیده نیست و بارها درموردش صحبت‬ ‫کرده ایم که باید برنامه داشـــته باشـــیم تا این رده سنی با توجه به‬ ‫اســـتقبالی که از حوزه کتاب دارند‪ ،‬کتاب های مورد عالقه شان را‬ ‫پیدا کنند‪ .‬کارشناسان این حوزه معتقدند کتاب کودک و نوجوان‬ ‫در دهه های اخیر همواره به عنوان یکی از حوزه های درخشان چه‬ ‫به لحاظکیفیوچهازنظرکمیدرحوزهفرهنگمطرحبودهاست‪.‬‬ ‫معرفی نویســـندگان و شـــاعران جوان و مولفانی که حرفی برای‬ ‫گفتن دارند‪ ،‬سبب شد حوزه ادبیات کودک و نوجوان در ایران پس‬ ‫از انقالب رشد زیادی داشته باشد اما این حوزه نشر در سال های‬ ‫اخیر ب ه تبع اوضاع نابسامان صنعت نشر از روزهای طالیی و رشد‬ ‫خود فاصله گرفته و امروز با مشکالت خرد و کالن متعددی روبه رو‬ ‫شـــده است‪ .‬امار نشر در این حوزه در مقایسه سال های ‪ 1400‬و‬ ‫اماری که از ازدیاد ترجمه ها می گوید‬ ‫‪ 1401‬نشان می دهد چاپ این کتاب ها حدود ‪ 4‬درصد کاهش‬ ‫حوز ه کودک و نوجوان‪ ،‬همواره به عنوان یکی از ظرفیت های نشر‬ ‫داشته است‪ .‬مخاطبان حوزه کودک و نوجوان بسیارند و از دست‬ ‫و تاکنون توانسته‪ ،‬موفقیت های قابل تاملی را هم کسب کند‪.‬‬ ‫زد‪ .‬براساس امارهای موجود در خانه کتاب و ادبیات ایران در سال‬ ‫مداردوهزارنسخهمی چرخد‪.‬افزایشقیمتکتابازیک سو‪،‬تغییر‬ ‫اســـت که نویسنده کودک باید منزلت اجتماعی داشته باشد‪ .‬در‬ ‫او را درک کنند‪».‬‬ ‫نسخه منتشر می شد‪ ،‬در این سال ها در خوشبینانه ترین حالت بر‬ ‫سبک زندگی کودکان امروز و عالقه مند و وابسته شدن به ابزارهای‬ ‫جدیداطالع رسانیمانندگوشی هایهمراهسببشدهاستکتاب‬ ‫حمایت از نویسنده ایرانی‬ ‫کتاب های ترجمه به یک موضوع مهم در بازار نشر کودک تبدیل‬ ‫شده اند و تقریبا توانسته است سهم زیادی در کتاب های این حوزه‬ ‫داشته باشند‪ .‬ممکن است برخی کتاب های ترجمه خوب باشد‪،‬‬ ‫امـــا گاهی می بینیم که کتاب هایی بی کیفیت در محتوا‪ ،‬به بازار‬ ‫کســـانی که ضرر می کنند‪ ،‬حتما کودکان هستند که در این بازار‬ ‫به دنبالکتاب هایخوبمی گردند‪.‬‬ ‫محمدرضا شرفی خبوشان‪ ،‬نویسنده افزایش بی سابقه ترجمه ها‬ ‫در بازار کتاب کودک و نوجوان را یک دغدغه بسیار مهم می داند‬ ‫و می گوید‪« :‬نباید بگوییم که رشد ترجمه ها چه تاثیری می گذارد‪،‬‬ ‫بلکه باید بگوییم چه تاثیری گذاشـــته اســـت‪ .‬نســـل نوجوان‬ ‫ما به واســـطه خواندن رمان های ترجمه شده و دیگر محصوالت‬ ‫خارجی مانند ســـریال ها‪ ،‬فیلم ها و‪ ...‬در معرض تولیداتی قرار‬ ‫می گیرد که دســـت پرورده نویسنده و هنرمند ایرانی نیست‪ .‬این‬ ‫پدیدهبهحدبحرانرسیدهوبایدچاره اندیشیکنیم‪.‬وقتیمی بینید‬ ‫بیشـــتر اوقات نوجوان ما صرف استفاده از محصوالتی می شود‬ ‫براساسخاطراتکودکیوزندگینامه اینوشتهمی شوند‪.‬اینشرایط‬ ‫خود را گذاشـــته است؛ اثار دیگرانی که در برخی از مواقع خیلی‬ ‫در سیستم اموزشی ما فرهنگ و نگرش دیگری وجود دارد‪ ،‬اما در‬ ‫نانهاحتماخسارت هایجبران ناپذیریبهصنعتنشرخواهد‬ ‫داد ‬ ‫است که از این میان ‪ 10‬هزار و ‪ 171‬عنوان تالیف و ‪ 6‬هزار و ‪675‬‬ ‫در این حوزه منتشر شده است که از این میان ‪ 9‬هزار و ‪ 971‬سهم‬ ‫ترجمه و ‪ 5‬هزار و ‪ 647‬عنوان سهم تالیف است‪.‬‬ ‫فرهیختگان‬ ‫تعداد تالیف و ترجمه کتاب های کودک و نوجوان‬ ‫سال‬ ‫تالیف‬ ‫‪1400‬‬ ‫‪171/10‬‬ ‫‪1401‬‬ ‫‪647/5‬‬ ‫درصد تغییر‬ ‫‪- %44‬‬ ‫و ترجمه ها را در بازار پخش می کنند‪ .‬تصاویر بی کیفیت را هم به‬ ‫از نظریات‪ ،‬رفتارها‪ ،‬مواضع فرهنگی و فکری انها را قبول نداریم‪.‬‬ ‫ان بیندیشیم‪ .‬نوشتن و گفتن از این راهکارها مفصل است‪ ،‬اما در‬ ‫در کمیت بسیار خود را نشان داده است‪.‬‬ ‫عنوان ترجمه بوده است‪ .‬در سال ‪ 1401‬در کل ‪ 618 ،15‬کتاب‬ ‫ارتباطروزمرهنویسندهباکودکانقطعشدهواغلبکتاب هاییکه‬ ‫ما را به مسیر خوبی نمی رساند‪ ،‬پس باید راهکارهایی برای غلبه بر‬ ‫یا اصال وجود ندارد‪».‬‬ ‫تعدادعناوینهستیم‪،‬امابه باورنویسندگانوکارشناساناینحوزه‬ ‫از پشـــت میزها خارج شوند و با بچه ها باشند و از طریق شناخت‬ ‫که دیگران تولید کرده اند‪ ،‬یعنی انتشـــار این دســـت از اثار تاثیر‬ ‫منتشرمی شوندبراساسفانتزی هاینویسندگانپشتمیزنشینیا‬ ‫نگونهمی شودکهقلمنویسندهایرانییاضعیفاست‬ ‫وضعیتبهای ‬ ‫در تعداد عناوین خود را نشان نمی دهد و ما هر سال شاهد افزایش‬ ‫کتاب کودک که در دهه ‪ 60‬و اوایل دهه ‪ 70‬با شمارگان ‪ 20‬هزار‬ ‫شدن با کودکی که اینده و هویتی چندگانه و متغیر دارد‪ .‬درحال‬ ‫نیازمند بسترهایجدید در حوزه کودک و نوجوان‬ ‫و به دست کسانی بیفتد که از نشر تولیدات ترجمه سود می برند‪.‬‬ ‫درادبیاتنوجوانبیشترخودرانشانمی دهد‪.‬اگرچهاینکاهش ‬ ‫‪ 16،1400‬هزار و‪ 846‬عنوان کتاب کودک و نوجوان منتشر شده‬ ‫نویسندگانکودکونوجوانبامخاطباناصلی شانمی دانم‪.‬اینکه‬ ‫ایـــن ترجمه ها اضافه کنیم و نتیجه حتما تاثیرگذار نخواهد بود و‬ ‫تغییرمداوماستوبههمیندالیلهمخلقاثریادبیکهبتوانداورا‬ ‫تعریف نکردیم‪ .‬مجموع اینها سبب می شود که میدان خالی شود‬ ‫معناداری از دوران رشد دهه های‪ 70‬و‪ 80‬داشته باشیم‪ ،‬این مهم‬ ‫این سال ها شاهدش بوده ایم‪ .‬راهکار دوم را هم در ارتباط مستمر‬ ‫باید بگویم وقتی از کودک امروز حرف می زنیم‪ ،‬نه با کودک ســـال‬ ‫‪ 1402‬که با کودک سال ‪ 2023‬مواجه هستیم و این یعنی روبه رو‬ ‫واردنکردیموبرایشجایگاهیدرنظرنگرفته ایم‪.‬اندیشهنکردیمکه‬ ‫کیفیت کتاب های تالیفی به دلیل شـــرایط نامناسب اقتصادی‬ ‫ایران برای حضور در بازارهای بین المللی کتاب مطرح بوده است‬ ‫امده اندوتقریبابدوناینکهنظارتیباشد‪،‬همین طورجلومی روند‬ ‫جذبیادرگیرخودکند‪،‬کاربسیاردشواریاست‪.‬ان همبرایماکه‬ ‫علیکاشفی خوانساری‪،‬نویسندهکودکونوجواندرگفت وگویی‬ ‫و اقتصاد نشر به سمت کتاب های ترجمه خواهد رفت‪ ،‬اتفاقی که‬ ‫محتوابرایکودک ونوجوانامروزیاست‪.‬اصالکودکانیکهدرگیر‬ ‫خانواده هانقشتعیین کننده ایدرزندگیبچه هادارند‪.‬انهابایداز‬ ‫خوراکخوبوالزمراازمیاناثارمنتشرشدهپیداکنند‪،‬بابچه های‬ ‫کرده ایم‪ .‬در این شرایط نویسنده ما هم ضعیف عمل خواهد کرد‬ ‫اموزش وپرورش و صداوســـیما معرفی شود و مردم اهمیت وجود‬ ‫موضوعی که در این یکی‪ ،‬دوســـال اهمیت بیشتری یافته‪ ،‬تولید‬ ‫سخت پسندتر شـــده اند‪ .‬مهدی کاموس‪ ،‬نویسنده و پژوهشگر‬ ‫بهدعوتانهابهایندنیاامده اند‪.‬بایدزحمتبکشند‪،‬وقتبگذارند‪،‬‬ ‫حوزه مباحث دانشگاهی نسبت به کودکان خیلی ضعیف عمل‬ ‫چطور با کتـــاب ذهن کودک را تحت تاثیر قرار‬ ‫دهیم؟‬ ‫مصطفی رحماندوست‪ ،‬نویســـنده کودک در تشریح بزرگ ترین‬ ‫هرموسسه‪،‬نهادوسازمانیچشمبپوشندوبهیادبیاورنداینبچه ها‬ ‫ضعف هایشدرمواجههباکودک‪،‬ازجامعه شناسیتاانسان شناسی‬ ‫درست و نزدیک برایشان بنویسند‪ .‬از طرف دیگر این نکته هم مهم‬ ‫به پیرامون خود نگاه می کنند‪ ،‬چه کتابی نیاز دارند؟‬ ‫مشکلحوزهادبیاتکودکونوجواندرگفت وگوییمی گوید‪«:‬االن‬ ‫داستان که تولیدات مان را در حوزه های بینارشته ای هم باال ببریم‬ ‫تامجموعهکتاب هاییداشتهباشیمبرایدرکبهترنویسندهورفع‬ ‫مساجد‪ ،‬مراکز تفریحی و… می تواند به صنعت نشر کتاب کودک‬ ‫کودک فعالیت می کند و به گفته خودش می تواند کیفیت کتاب‬ ‫اینرامی داندوبهاینباوردارد‪.‬نویسندگیشغلحسابنمی شود‪،‬‬ ‫چوندرامدکافیندارد‪.‬چرا؟چوندرسازوکارهاینظاماقتصادی‬ ‫فرهنگـــی و اقتصادی در حوزه کودک و نوجـــوان توجه مان را به‬ ‫بیشتر از هر زمان دیگری از سبد خانواده ها خارج شود‪.‬‬ ‫رشـــد روزافزون ترجمه ها در بازار کتاب کودک و نوجوان و کاهش‬ ‫‪farhikhtegan‬‬ ‫تعداد کتاب های کودک و نوجوان‬ ‫ماه‬ ‫‪1400‬‬ ‫‪1401‬‬ ‫اردیبهشت‬ ‫‪1/196‬‬ ‫‪1/591‬‬ ‫ترجمه‬ ‫‪675/6‬‬ ‫‪971/9‬‬ ‫‪%49‬‬ ‫درصد تغییر‬ ‫‪%33‬‬ ‫فرهیختگان‬ ‫خرداد‬ ‫‪1/498‬‬ ‫‪1/190‬‬ ‫‪- %21‬‬ ‫تیر‬ ‫‪994‬‬ ‫‪1/078‬‬ ‫‪%8‬‬ ‫مرداد‬ ‫‪1/692‬‬ ‫‪1/001‬‬ ‫‪- %41‬‬ ‫شهریور‬ ‫‪1/217‬‬ ‫‪1/286‬‬ ‫‪%6‬‬ ‫مهر‬ ‫‪1/257‬‬ ‫‪1/156‬‬ ‫‪- %8‬‬ ‫ابان‬ ‫‪1/607‬‬ ‫‪1/367‬‬ ‫‪- %15‬‬ ‫اذر‬ ‫‪1/562‬‬ ‫‪1/607‬‬ ‫‪%3‬‬ ‫دی‬ ‫‪1/762‬‬ ‫‪1/305‬‬ ‫‪- %26‬‬ ‫بهمن‬ ‫‪2/071‬‬ ‫‪1/655‬‬ ‫‪- %20‬‬ ‫اسفند‬ ‫‪1/724‬‬ ‫‪2/382‬‬ ‫‪%38‬‬ ‫‪farhikhtegan‬‬ ‫بحث تولیدات‪ ،‬از محصوالت افرادی استفاده می کنیم که نگرش‬ ‫میانگین‬ ‫‪- %4‬‬ ‫تشکیل بنیادی برای نشر افکار عماد افروغ‬ ‫مراســـم رونمایـــی از کتاب «ایران اینـــده» به همراه یادبود عمـــاد افروغ‪ ،‬در‬ ‫پشت سیاست مداری ایشان فکر و نظریه بود ‪ ،‬حتی مباحث اینده را پیش بینی‬ ‫که یک امکان می دهد که همه درباره ان صحبت کنند و بیندیشند‪ .‬همه افراد‬ ‫درادامهمصطفیملک زادهطراحکتابومعاونفرهنگیمعاوناولرئیس جمهور‬ ‫خانواده مرحوم افروغ‪ ،‬علی رمضانی قائم مقام نمایشگاه کتاب‪ ،‬علیرضا شفاه‬ ‫وی در ادامه افزود‪« :‬هر زمان که ایران تحقیر می شـــد یا به پرچم و سرود ایران‬ ‫و اینده ایران این امکان را می دهد تا با دیگران هم مســـاله شویم‪ .‬کتاب از یک‬ ‫مرهون فعالیت های دکتر افروغ است‪ .‬مدت ها ما با هم صحبت می کردیم در‬ ‫این جمع علم و سیاســـت است که در ایشان تلفیق شده بود‪ ،‬اما اگر سیاست‬ ‫برایتوسعهشدند ‪،‬اماچهشدکهنشد‪.‬دهه‪ ۲۰‬و‪ ۳۰‬دهه هایمهمیبرایایران‬ ‫سی وچهارمین نمایشگاه بین المللی کتاب تهران‪ ،‬برگزار شد ‪ .‬در این نشست‬ ‫عضو شورای علمی موسسه علم و سیاست اشراق‪ ،‬مدیر دفتر اقتصادسیاسی‬ ‫کزاده ‪،‬معاونفرهنگیاجتماعیمعاونتاول‬ ‫پژوهشکدهشهیدرضایی‪،‬حامدمل ‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬عضو شورای مرکزی ستاد پیشرفت و نواوری‪ ،‬علی محمدی‪،‬‬ ‫مدیر موسسه معنا و محسن دنیوی‪ ،‬مسئول بنیاد ایران اینده حضور داشتند‪.‬‬ ‫می کردند و برای ایران دل شان می تپید‪».‬‬ ‫توهین می شد‪ ،‬به شدت ناراحت می شدند که هویت ما پرچم و سرود ماست‪،‬‬ ‫را رسیدن به قدرت و ثروت بدانیم‪ ،‬از ان فراری بود‪ .‬او معتقد بود در کشور ما از‬ ‫قدرت به ثروت می رسند درحالی که خیلی کشور ها این طور نیست‪ .‬او خود برای‬ ‫در ابتـــدای برنامه زهرا کاظم پور‪ ،‬همســـر زنده یاد «افروغ» در صحبت هایی با‬ ‫یکمقالهاینقدرزحمتمی کشیدکهچهلواندیسالباهمزندگیکردیم‪،‬یک‬ ‫تشییع و تدفین ایشان ترافیک اصالح طلبان و اصول گرایان صورت گرفت‪ .‬او‬ ‫در محافل علمی به این علت بود که انقالب اسالمی باید جهانی شود‪ ،‬از بیست‬ ‫ابراز مسرت از اینکه نام و یاد نیکی از دکتر افروغ باقی مانده‪ ،‬گفت‪« :‬در مراسم‬ ‫همیشه می گفت چه دوستی ها که پای این جناح بندی ها ازبین رفت‪ .‬امیدوارم‬ ‫از این پس هم با نشر افکار دکتر که دغدغه اصلی شان بود‪ ،‬دوستی ها بیشتر‬ ‫شود‪ .‬دکتر افروغ همیشه می گفت در طول عمرش شاهد نشر افکارش نبوده‪،‬‬ ‫همیشـــه امیدوار بود بعد از مرگش این اتفاق رخ دهد و در واقع وصیت ایشان‬ ‫بود که برای این مســـاله «بنیاد»ی برای نشر افکارشان تشکیل شود و هرکس‬ ‫که می خواهد به کمک ما بیاید تااین اتفاق رخ دهد‪ .‬دکتر افروغ حدود چهل‬ ‫اثر دارند و از مردم ســـاالری تا عدالت و نظریه علم و عمل‪ ،‬حقوق شـــهروندی‬ ‫وارد شـــده و درواقع نیاز و عطش جامعه را در نظر داشـــت‪ .‬رنج مردم و غم شان‬ ‫همیشه برای دکتر مهم بود و همیشه سعی می کرد باری از دوش مردم بردارد‪،‬‬ ‫لحظه کتاب از دستش نیفتاد جز چند ساعت خواب شب‪ .‬حضور دکتر افروغ‬ ‫سال پیش ایشان گفتند که دالر باید از اقتصاد ما حذف شود و به ان توجه نشد‪.‬‬ ‫خیلی ها باایشان تماس می گرفتند که ناامید شدند‪ ،‬اما ایشان توصیه به صبر و‬ ‫ناامید نشدن همراه با اخالص داشتند‪».‬‬ ‫درباره اینده عدم قطعیت قائلند و چالش امروز ما در این مسیر هم مساله است‬ ‫ســـاختار و پرسش از دهه ‪ ۲۰‬و ‪ ۳۰‬ایران شروع می شود که همه نیروها هم گرا‬ ‫است و از سال ‪ ۱۳۰۱‬که دولت مدرن شکل گرفت‪ ،‬مهم شد و سواالت مهمی‬ ‫در دوران طالیی اقتصاد و انفجار تورمی و چرایی شکل گیری انقالب اسالمی‬ ‫شکلگرفت‪.‬پرسش پایانیمصاحب هاین است که در پایانقرنهستیموتصویر‬ ‫اینده دور ایران را چگونه متصور می شوید‪ ،‬و این پرسش خوب و جذابی بود‪».‬‬ ‫نیز در صحبت هایی درباره اینده ایران گفت‪« :‬اعتبار یک اینده روشن برای ایران‬ ‫همین صحبت ها دکتر افروغ می گفت در دل من و قلب من اینقدر رسیدن به‬ ‫این ایران متقن است که گاهی به خدا می گویم به من عمر زیاد دهد تا بارقه های‬ ‫ایـــن ایران را ببینم‪ .‬بعد مدت ها ویژگی های این ایران را برایم می گفت و حتی‬ ‫تصویرســـازی می کرد‪ .‬بعد از این صحبت ها یکـــی از ذهنیات من ارزوی این‬ ‫ایران اینده شـــد‪ .‬امسال دکتر افروغ در یک خفقان و فشار این رویا را زنده نگه‬ ‫داشـــتند‪ .‬من همواره چهار سوال درباره طرح ایران اینده در ذهنم زنده است‪،‬‬ ‫سپسعلیرضاشفاهدرصحبت هاییگفت‪«:‬ماگاهیگمانمی کنیمهرچیزی‬ ‫اول اینکه چرا ایران نزدیک پنجاه یا هشتاد سال است که الگوی توسعه را درون‬ ‫شرایط تغییر کرده است‪ .‬خیلی گفتارهای اینده نگر افول کرده اند‪ .‬اروپایی ها‬ ‫لحاظ تا حدی زمینه را برای الگوهای توسعه اماده کرده بودیم ‪ ،‬الگوهای توسعه‬ ‫اینده ای دارد و فکر می کنیم نایاب نیســـت‪ ،‬اما در دنیای امروز دست کم این‬ ‫هم خیلی تالش کردند طرحی از اینده ارائه دهند‪ .‬اما به ســـادگی نمی شود‬ ‫خود نمی تواند هضم کند و پذیرش توســـعه را ندارد؟ چرا علی رغم اینکه به هر‬ ‫در قاموس ایران ما نمی گنجند‪ .‬دوم چرا ایران اینده ما انچنان تصویر حکمرانی‬ ‫محسندنیوی‪،‬تدوین کنندهاینکتابدربارهنام کتابواینکهچرا«ایندهایران»‬ ‫طرحیازایندهمتصورشد‪.‬بهنظرمی رسدایرانمی تواندطرحیازایندهداشته‬ ‫سال ‪ ۱۴۰۰‬برمی گردد‪ .‬ایده کتاب و دغدغه مصاحبه ها پیش امد و با یک تیم‬ ‫دارد و مردم ذیل کلمه ایران با هم وحدت پیدا کرده اند و این قابل بحث است‪.‬‬ ‫محقق شده ارتباطی برقرار کرد؟ نسبت ما با توسعه چه خواهد بود و سوال اخر‬ ‫برای ایران نیســـتند و از خطرات ایران را حفظ نمی کنند‪ .‬ایران امروز به سمت‬ ‫گفتنی اســـت این برنامه به همت ســـتاد اجرایی فرمان امام خمینی (ره) در‬ ‫نام کتاب انتخاب شده است‪ ،‬گفت‪« :‬قص ه این کتاب به سال پایانی قرن یعنی‬ ‫که نزدیک به یک دهه فعالیت نزدیک داشتیم این گفت وگوها را شروع کردیم‪.‬‬ ‫«اینده ایران» یک ویژگی منحصربه فرد داشت‪ ،‬در هر موضوع برای گفت وگو یک‬ ‫سابقه طوالنی و جبهه بندی وجود دارد‪ .‬لذا مساله ایران یک عدم قطعیت دارد‬ ‫باشـــد‪ .‬کشور ما به لحاظ تاریخی خود به خودی نیست‪ ،‬بلکه معنای خاصی‬ ‫به نظر می رسد هرچقدر این اینده ها غیرضروری باشند به همان اندازه خانه ای‬ ‫یک صلح حرکت می کند‪».‬‬ ‫فقه بنیان را نمی تواند ترسیم کند‪ ،‬بااینکه قرن هاست با شریعت عجین شدیم‪.‬‬ ‫ســـوم ایا می شود بین ایران اینده مبتنی بر پیشرفت با ایرانی که بخشی از ان‬ ‫اینکه نقشه گذار ایران امروز با همه مولفه ها از ایران امروز به اینده چیست؟»‬ ‫نمایشگاه کتاب برگزار شد‪.‬‬ صفحه 13 ‫جهان شهر‬ ‫شهر‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫‪14‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫چگونه جنگ در اوکراین اروپا را متحول می کند‬ ‫امپراتوریپسا امپراتوری‬ ‫اتحادیه اروپا متحول شد‬ ‫چشم اندازبلندمدتاتحادیهاروپاموسعوشریکراهبردیناتو‪،‬‬ ‫سجاد عطازاده‬ ‫بالفاصله دو سوال بزرگ را مطرح می کند‪ .‬اوال روسیه چطور؟‬ ‫مترجم‬ ‫و ثانیا چگونه می توان یک اتحادیه اروپای پایدار و متشکل از‬ ‫‪ 36‬یا ‪ 40‬عضو داشت؟ پرداختن به سوال اول بدون دانستن‬ ‫تیموتی گارتون اش‪ ،‬استاد مطالعات اروپایی در دانشگاه‬ ‫اینکه روسیه پس از پوتین چگونه خواهد بود دشوار است‪ ،‬اما‬ ‫اتوری پساامپراتوری؛‬ ‫ِ‬ ‫اکسفورد‪ ،‬در مقاله ای با عنوان « امپر‬ ‫بخش مهمی از پاسخ درهرصورت به محیط ژئوپلیتیک خارجی‬ ‫چگونه جنگ در اوکراین اروپا را متحول می کند» که در‬ ‫شماره اخر نشریه فارن افرز منتشر شده است‪ ،‬معتقد‬ ‫ایجاد شده در غرب و جنوب روسیه بستگی دارد‪ .‬این محیط‬ ‫امپراتوری گذشته خود باشد‪ .‬در ادامه ترجمه این مقاله‬ ‫داخلی روسیه در حال زوال اما همچنان‬ ‫ِ‬ ‫حتی بیشتر از تکامل‬ ‫مستقیمامستعدشکل گیریتوسطسیاستگذارانغربیاست؛‬ ‫است که اروپا برای مقابله با روسیه باید به فکر احیای‬ ‫دارای سالح هسته ای‪.‬‬ ‫را می خوانید‪.‬‬ ‫ازنظر سیاسی‪ ،‬مهم ترین سخنرانی در این زمینه توسط شولز در‬ ‫تاریخ پیامدهای ناخواسته را دوست دارد‪ .‬اخرین نمونه این‬ ‫اوت گذشته در پراگ ایراد شد‪ .‬وی با تاکید مجدد بر تعهد جدید‬ ‫روسیه برای احیای امپراتوری روسیه با به استعمار کشاندن‬ ‫غربی‪ ،‬مولداوی‪ ،‬اوکراین و در بلندمدت گرجستان ‪ -‬تاکید‬ ‫است؛ اروپایی که دیگر هیچ امپراتوری ای که تحت سلطه یک‬ ‫تعمیق بیشتر اتحادیه است‪ .‬در غیر این صورت‪ ،‬اتحادیه اروپا‬ ‫خود به گسترش اتحادیه اروپا به سمت شرق ‪ -‬ازجمله بالکان‬ ‫مساله‪ ،‬طنز تلخ دارد؛ تالش والدیمیر پوتین‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫کرد که این مرحله نیز مانند دورهای گسترش پیشین‪ ،‬مستلزم‬ ‫مجدد اوکراین‪ ،‬در را به روی اروپای پسا امپراتوری باز کرده‬ ‫متشکل از ‪ 36‬کشور عضو‪ ،‬یک جامعه سیاسی منسجم و موثر‬ ‫فرد یا ملت باشد ندارد که بر خشکی ها یا دریاها مسلط باشد؛‬ ‫نخواهدبود‪.‬اوبه طورخاص‪،‬خواستاراستفادهبیشترازسازوکار‬ ‫وضعیتی که پیش تر در تاریخ اروپا هرگز شاهد ان نبوده ایم‪.‬‬ ‫بااین حال‪ ،‬نکته تناقض برانگیز ان است که برای تضمین این‬ ‫«رای گیری اکثریت نسبی» شد؛ رویه تصمیم گیری اتحادیه‬ ‫اروپا باید برخی از ویژگی های یک امپراتوری را به خود بگیرد‪.‬‬ ‫حداقل ‪ 65‬درصد از جمعیت این اتحادیه را نمایندگی کنند‪.‬‬ ‫اروپا که مستلزم رضایت ‪ 55‬درصد از کشورهای عضو است که‬ ‫اینده پسا امپراتوری و ایستادگی در برابر تجاوز روسیه‪ ،‬اتحادیه‬ ‫این روند تضمین خواهد کرد که یکی از اعضا‪ ،‬مانند مجارستان‬ ‫اروپا برای دفاع از منافع و ارزش های مشترک اروپاییان باید‬ ‫از میزان کافی وحدت‪ ،‬اقتدار مرکزی و تصمیم گیری موثر‬ ‫برخوردار باشد‪ .‬اگر تک تک کشورهای عضو اتحادیه اروپا‬ ‫فعال در مناطق ابخازیا و اوستیای جنوبی گرجستان حمایت‬ ‫بعد وارد ابخازیا و اوستیای جنوبی شدند‪ .‬گسترش بعدی‬ ‫هـم وضعیـت مشـابهی اعطا کند‪.‬‬ ‫بااین حال‪ ،‬درحالی که مسکو به دنبال بازپس گیری برخی از‬ ‫کرواسی‪ ،‬مونته نگرو و مقدونیه شمالی رخ داد که نتیجه ان‬ ‫اما با توجه به میزان حمایت کشورهای عضو ناتو از دفاع از‬ ‫درباره تصمیمات حیاتی حق وتو داشته باشند‪ ،‬این اتحادیه‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫اروپایی ها عادت ندارند به خود از دریچه یک امپراتوری نگاه‬ ‫مناطق استعماری ازدست رفته خود بود‪ ،‬اتحادیه اروپا درگیر‬ ‫در داخل و خارج اروپا دچار تزلزل خواهد شد‪.‬‬ ‫کنند‪ ،‬اما انجام این کار می تواند چشم اندازی روشنگر و‬ ‫درعین حال نگران کننده‪ ،‬در اختیار انها قرار دهد‪ .‬درواقع‬ ‫تکمیل دو نمونه از موار د گذار این قاره از امپراتوری به دولت بود‬ ‫رسیدن اعضای ناتو به تعداد فعلی ‪ 30‬بود‪ ،‬اما این اقدامات‬ ‫تاثیر چندانی روی موازنه قوا در اروپای شرقی نداشت‪.‬‬ ‫ناتو تعهد رسمی برای پیوستن اوکراین به این گروه نداده است‬ ‫اوکراین که با سفر جو بایدن‪ ،‬رئیس جمهور ایاالت متحده به‬ ‫سیاسی بزرگ و متنوعی را در کنار هم نگه دارد؛ البته همواره‬ ‫کی یف در اوایل سال جاری به طور چشمگیری تبلور یافت‪،‬‬ ‫که پیشتر در قرن ‪ 20‬رخ داده بود؛ فروپاشی توام با خشونت‬ ‫در همین زمان‪ ،‬گسترش اتحادیه اروپا متوقف گردید؛ البته نه‬ ‫از چکسلواکی توجهات را مجددا به میراث امپراتوری های‬ ‫توسع» نامیده می شد و پس از پذیرش اعضای جدید از اروپای‬ ‫حال‪ ،‬این جنگ سوئد و فنالند را وادار کرده است تا به ناتو‬ ‫اتحادیه اروپا خود یک گذشته استعماری دارد‪ .‬همان طور که‬ ‫در پژوهش خود نشان داده اند‪ ،‬در دهه ‪ 1950‬معماران اصلی‬ ‫عثمانی و اتریش‪-‬مجارستان که در پایان جنگ جهانی اول‬ ‫به خاطر رویکرد تهاجمی روسیه بلکه به دلیل انچه «خستگی از‬ ‫از تحریم ها علیه روسیه یا سایر اقداماتی که اکثر کشورهای‬ ‫عضو ان را ضروری می دانند‪ ،‬نماید‪ .‬کوتاه سخن انکه اقتدار‬ ‫اکنون تصور پایان جنگ بدون تعهد دو ژور یا حداقل دوفاکتو‬ ‫یوگسالوی و جدایی مسالمت امیز بخش های چک و اسلواکی‬ ‫دو محقق سوئدی به نام های پئو هانسن و استفان جانسون‬ ‫ناتو در کشورهای کوچک اروپای جنوب شرقی مانند البانی‪،‬‬ ‫ویکتور اوربان‪ ،‬دیگر نمی تواند تهدید به وتو نمودن دور دیگری‬ ‫ایاالت متحده یا دیگر اعضای ناتو ممکن نیست‪ .‬در همین‬ ‫مرکزی اتحادیه اروپا باید تقویت گردد تا بتواند چنین جامعه‬ ‫با استفاده از کنترل ها و تعادل های دموکراتیک و بدون یک‬ ‫هژمون ملی واحد‪.‬‬ ‫تحلیل شولز اشکارا درست است و اهمیت ان ازاین جهت‬ ‫دوچندان است که از زبان قدرت مرکزی اروپا بیان شده‬ ‫مرکزی و شرقی در سال های ‪ 2004‬و ‪ 2007‬و همچنین به‬ ‫بپیوندند (اگرچه مخالفت های ترکیه روند عضویت این دو کشور‬ ‫است‪ .‬اما ایا نسخه شولز خود نوعی از امپراتوری نیست؟ (نوع‬ ‫کشورهای عضو را به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از پروژه اروپایی‬ ‫یوگسالویچیزیاجتناب ناپذیرنبودزیرادولت هایچندملیتی‬ ‫شد‪ .‬بحران مالی جهانی سال ‪ 2008‬از سال ‪ 2010‬به بعد به‬ ‫اتحادیه اروپا و ناتو را به عنوان دو بازوی نیرومند غرب وارد‬ ‫دموکراتیک است)‪ .‬بیشتر اروپایی ها از استفاده از اصطالح‬ ‫مستعمرات خود‪ ،‬دست به جنگ های اغلب وحشیانه می زدند‪،‬‬ ‫و اگر هم این کار انجام شود‪ ،‬لزوما بهترین اتفاق برای مردمی‬ ‫بحران پناه جویان در سال های ‪ ،2015-16‬برگزیت و انتخاب‬ ‫انچه درنهایت به اتحادیه اروپا تبدیل شد‪ ،‬مستعمرات افریقایی ‬ ‫می دانستند‪ .‬حتی درحالی که کشورهای اروپایی برای دفاع از‬ ‫مقاماتاروپاییاغلبباتبختراز«یوروافریقا»صحبتمی کردند‬ ‫و ممالک تحت تسلط کشورهایی مانند فرانسه در خارج از‬ ‫مرزهای خود را متعلق به جامعه اقتصادی جدید اروپا تلقی‬ ‫می کردند‪.‬‬ ‫لنز امپراتوری زمانی قدرت تبیین بیشتری می یابد که از طریق‬ ‫ان به بخش بزرگی از اروپا که در طول جنگ سرد در پشت پرده‬ ‫اهنین تحت حکومت کمونیستی شوروی یا یوگسالوی قرار‬ ‫داشت‪ ،‬نگاه شود‪ .‬اتحاد جماهیر شوروی در عین اینکه بسیاری‬ ‫از رهبران ان از نظر قومیتی روس نبودند‪ ،‬ادامه امپراتوری‬ ‫روسیه به شمار می رفت‪ .‬این کشور در طول جنگ جهانی دوم‬ ‫و پس ازان کشورها و سرزمین هایی (ازجمله کشورهای بالتیک‬ ‫و غرب اوکراین) را که تا قبل از سال ‪ 1939‬بخشی از اتحاد‬ ‫رسما منحل شده بودند‪ ،‬جلب کرد‪ .‬درباره تجزیه چکسلواکی و‬ ‫پساامپریالیستی مجبور نیستند به دولت ‪-‬ملت ها تجزیه شوند‬ ‫که در انجا زندگی می کنند‪ ،‬نخواهد بود‪ .‬بااین حال‪ ،‬مشاهدات‬ ‫تجربی به خوبی روشن می کند که این روند معمول تاریخ اخیر‬ ‫اروپا است؛ کما اینکه امروزه در شرق‪ ،‬انچه روزگاری پرده اهنین‬ ‫نامیده می شد (و در شمال ترکیه و یونان) و در سال ‪ 1989‬تنها‬ ‫مشتمل بر ‪ 9‬کشور بود‪ 24 ،‬کشور تشکیل شده اند‪.‬‬ ‫حرکتروبه جلوینئواستعماریبزرگ ترروسیهبااعالمرویارویی‬ ‫سال ‪ 2008‬تصرف کرد‪ .‬وضعیت با الحاق کریمه و تهاجم‬ ‫به شرق اوکراین در سال ‪ 2014‬تشدید شده و جنگ روسیه‬ ‫و اوکراین اغاز شد؛ در حقیقت همان طور که اوکراینی ها مرتبا‬ ‫که در حقیقت ‪ 9‬سال قبل اغاز شده است‪ .‬به قول ای جی پی‬ ‫کرواسی در سال ‪ 2013‬وارد اتحادیه اروپا شد‪ ،‬اما مقدونیه‬ ‫شده بود‪ ،‬هنوز در انتظار پذیرش در این اتحادیه است‪ .‬هیچ چیز‬ ‫ساخت که جنگی که بی طرفی اوکراین قرار بود از ان جلوگیری‬ ‫شمالی که در سال ‪ 2005‬به عنوان یک کشور نامزد پذیرفته‬ ‫رویکرد اتحادیه اروپا درباره غرب بالکان در دو دهه گذشته را‬ ‫که در ان یک تاجر به یک تماس گیرنده ناخواسته و ناخوشایند‬ ‫در ناتو حمایت کردند‪.‬‬ ‫برای شما خوب است؟»‬ ‫به استثنای روسیه‪ ،‬به دو سازمان کلیدی ژئوپلیتیک غرب‪،‬‬ ‫اروپا و ناتو مانع زدایی کرده و زمینه را برای گسترش مهم و‬ ‫مولداوی و اوکراین را در اشغال خود دارند‪ .‬البته اتحادیه اروپا‬ ‫از مورخان عضو هیات علمی دانشگاه یل‪ ،‬به نام ارن وستاد‪،‬‬ ‫هراکلیتوس که «جنگ پدر همه است»‪ ،‬از گسترش اتحادیه‬ ‫حتی تا اواخر فوریه‪ 2022‬و در استانه تهاجم تمام عیار روسیه به‬ ‫به گسترش اتحادیه اروپا به بالکان غربی ابراز نگرانی می کرد‪.‬‬ ‫کشور اصلی امپراتوری‪ ،‬یعنی روسیه‪ ،‬وارد شد‪ .‬بااین حال‪،‬‬ ‫نهادی که سلف اتحادیه اروپا به شمار می رفت‪ ،‬تنها ‪ 6‬عضو‬ ‫اتحادیه باشد‪ .‬بااین وجود‪ ،‬زمانی که اوکراینی ها شجاعانه و‬ ‫ژئوپلیتیک غرب بود‪ .‬در سال ‪ ،1972‬جامعه اقتصادی اروپا‪،‬‬ ‫داشت و ناتو فقط از ‪ 15‬عضو برخوردار بود‪ .‬اما در سال ‪،2008‬‬ ‫در طول سه دهه گذشته‪ ،‬براثر رویدادهای کاتالیزوری انقالب‬ ‫متحول شده بود و ریاست جمهوری خود زلنسکی هم حکایت‬ ‫از یک جهت گیری قوی اروپایی داشت‪ .‬بر این اساس‪ ،‬او بارها‬ ‫عالوه بر دریافت سالح و تحریم روسیه‪ ،‬خواستار عضویت در‬ ‫نخواهد بود؛ زیرا امپراتوری ها معموال بدون مبارزه تسلیم‬ ‫پرتغال و «یوروافریکانیست ها» پس از سال ‪ 1945‬نشان دادند‪.‬‬ ‫پیوستن گرجستان و اوکراین به ناتو بود اما کشورهای مهم‬ ‫نخسـت وزیر ایتالیـا (کـه یـک مـاه قبل از عضویت این کشـور‬ ‫امپراتوری روسیه به سرعت و در گوشه ای کوچک به میدان‬ ‫بازگشت‪ .‬در سال ‪ ،1992‬ژنرال الکساندر لبد با استفاده از‬ ‫اروپایی‪ ،‬ازجمله فرانسه و به ویژه المان‪ ،‬قاطعانه با این اقدام‬ ‫مخالف بودند‪ .‬علی ایحال‪ ،‬در بیانیه پایانی اجالس سران‪،‬‬ ‫«ارتش گارد چهاردهم روسیه» برای پایان دادن به جنگ بین‬ ‫به عنوان مصالحه‪ ،‬اعالم شده بود که گرجستان و اوکراین «در‬ ‫شرق رودخانه دنیستر مداخله کرد‪ .‬نتیجه این دخالت چیزی‬ ‫برای جامه عمل پوشاندن این مهم ذکر نشده بود‪ .‬این اتفاق‬ ‫جدایی طلبان یکی از مناطق تازه استقالل یافته مولداوی در‬ ‫است که اکنون با عنوان پارادولت غیرقانونی ترانسنیستریا در‬ ‫انتهای شرقی مولداوی و در مرز اوکراین شناخته می شود‪.‬‬ ‫روسیه همچنین در دهه ‪ 90‬برای حفظ کنترل خود بر چچن‪،‬‬ ‫دو جنگ وحشیانه انجام داد و به عالوه‪ ،‬فعاالنه از جدایی طلبان‬ ‫اتحادیه اروپا نیز شد‪ .‬نکته قابل توجه این بود که این ارزوی‬ ‫بلندمدت جزو سه خواسته اصلی کشوری بود که با چشم انداز‬ ‫از ویژگی های تعیین کننده امپراتوری اقتدار‪ ،‬قانون و قدرت‬ ‫فراملی باشد‪ ،‬اتحادیه اروپا دارای برخی از ویژگی های مهم‬ ‫امپراتوری است‪ .‬درواقع در بسیاری از حوزه های سیاستی‪،‬‬ ‫قوانین اروپا بر قوانین ملی ارجحیت دارد و این همان چیزی‬ ‫است که باعث خشم بریتانیایی های مشکوک به این اتحادیه‬ ‫شاید رسیدن به این گسترش مضاعف تا دهه ‪ 2030‬به طول‬ ‫کشورهای عضو‪ ،‬مذاکره می کند‪ .‬انو برادفورد‪ ،‬پژوهشگر‬ ‫اروپارادرهمه چیزازاستانداردهایمحصوالت‪،‬حریمخصوصی‬ ‫داده ها و سخنان نفرت انگیز انالین گرفته تا سالمت و ایمنی‬ ‫انجامد اما اگر اتفاق رخ دهد‪ ،‬گام بزرگ دیگری به سوی‬ ‫‪ 1989‬مشخص کرده است‪ :‬اروپای یکپارچه و ازاد‪ .‬با تکمیل‬ ‫فرعی «چگونه اتحادیه اروپا بر جهان حکومت می کند» را بر‬ ‫هدفی خواهد بود که سخنرانی جورج بوش پدر در سال‬ ‫این گسترش به سمت شرق‪ ،‬اروپای جغرافیایی‪ ،‬تاریخی و‬ ‫فرهنگی بیشتر از هر زمان دیگری در مجموعه ای از جوامع‬ ‫کتاب او به گونه ای روشنگرانه اما همراه با کمی اغراق عنوان‬ ‫خود گرفته است‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬طوالنی ترین امپراتوری در تاریخ اروپا‪ ،‬امپراتوری‬ ‫مقدس روم‪ ،‬خود نمونه ای از یک نام پیچیده و چند سطحی‬ ‫مساله فراتر‪ ،‬بالروس دموکراتیک و پسا‪-‬لوکاشنکو است؛ البته‬ ‫حکومتی بود که هیچ ملت یا دولت واحدی به عنوان هژمون‬ ‫که به طور بالقوه مشتمل بر عضویت ارمنستان‪ ،‬اذربایجان و‬ ‫پیشتر و در سال ‪ 2006‬از تعبیر «پارادایم نو قرون وسطایی»‬ ‫نامـزد عضویـت توسـط اتحادیـه اروپـا حمایـت می کننـد‪ .‬در‬ ‫کـرد کـه اتحادیـه اروپـا ممکـن اسـت در اینـده بـه این کشـور‬ ‫بیان کرده است‪ ،‬تعریف مذکور بسیار مضیق می باشد‪ .‬اگر یکی‬ ‫مصرف کننده و حفاظت از محیط زیست را مستند کرده است‪.‬‬ ‫به تقویت ژئواستراتژیک بیشتر غرب در جهانِ به طور فزاینده‬ ‫به این ترتیـب و یـک سـیگنال تشـویقی به گرجسـتان ارسـال‬ ‫اتحادیه اروپا یک امپراتوری نیست‪ .‬اما همان طور که یکی دیگر‬ ‫این اتفاق دشوار است؛ مگر اینکه یک رهبر کامال متفاوت در‬ ‫رئیس جمهور رومانی‪ ،‬در کی یف در کنار زلنسکی ایستادند‪.‬‬ ‫کـرد و همچنیـن مولـداوی را نیـز به عنـوان نامـزد پذیرفـت و‬ ‫روشن است که اگر مقصود کسی از واژه «امپراتوری» کنترل‬ ‫حقوقی‪ ،‬دسترسی جهانی «قدرت نظارتی یک جانبه» اتحادیه‬ ‫ترکیه (یکی از اعضای ناتو از سال ‪ 1952‬و نامزد پذیرفته شده‬ ‫بسیار بد بود زیرا سبب شد تا حساسیت پوتین درباره تهدید‬ ‫اهن در مقابل شهر» است؛ روش حمل ونقل مقصد را توصیف‬ ‫شاهد ان بودیم؛ حتی در سال ‪ 2004‬پوتین با اکراه موافقت‬ ‫در اتحادیـه اروپـا حمایـت کـرده بـود و نقـش قابل توجهی در‬ ‫تغییـر افـکار رهبران همکارش ایفا کرد) و کالوس یوهانیس‪،‬‬ ‫همگرایی معرف یک فرایند و نه یک محصول نهایی‪ ،‬است‪ .‬در‬ ‫شده است‪ .‬اتحادیه اروپا در حوزه تجارت به نمایندگی از همه‬ ‫اگر بتواند خود را از چنگ روسیه رها کند‪ .‬مرحله دیگر هم‬ ‫همـان مـاه‪ ،‬اتحادیـه اروپـا ایـن موضـع رسـمی خـود را اعالم‬ ‫نیز افزایش یابد؛ کما اینکه تانک های پوتین تنها چهار ماه‬ ‫گسترش ناتو به سمت شرق در سال های ‪ 1999‬و ‪2004‬‬ ‫در ژوئـن ‪ ،2022‬مکـرون و شـولز همـراه بـا ماریـو دراگـی‪،‬‬ ‫اینده به عضویت ناتو درخواهند امد» اما اقدامات مشخصی‬ ‫روسیه افزایش یابد و درعین حال امنیت اوکراین یا گرجستان‬ ‫انجام خواهد شد‪ ،‬همان طور که پیشتر و در دوره های قبلی‬ ‫سیاسی‪ ،‬اقتصادی و امنیتی به هم پیوسته جمع خواهد شد‪.‬‬ ‫هـر چهـار نفـر اعلام کردنـد کـه از پذیـرش اوکرایـن به عنوان‬ ‫رهبری شده توسط ایاالت متحده امریکا علیه بقایای امپراتوری‬ ‫چهارچوب گفت وگوی بزرگ تر درباره امنیت اروپا با روسیه‬ ‫نارنجی در سال ‪ 2004‬و اعتراضات یورومیدان در سال ‪،2014‬‬ ‫اجالس بخارست ناتو در اوریل ‪ ،2008‬دولت جورج دبلیو‬ ‫ِ‬ ‫در‬ ‫نمی شوند‪ ،‬همان طور که مثال های مربوط به بریتانیا‪ ،‬فرانسه‪،‬‬ ‫عمال توسط ترکیه کنترل می شود‪ .‬اما چنین سابقه ای در ناتو‬ ‫کرملین مستقر شده باشد‪.‬‬ ‫قریب الوقوع اشغال ویرانگر روسیه مواجه بود‪.‬‬ ‫بوش‪ ،‬رئیس جمهور وقت امریکا‪ ،‬خواستار اغاز مقدمات‬ ‫نیروهای روسی در حال حاضر بخش هایی از گرجستان‪،‬‬ ‫اوکراین‪ ،‬اتحادیه اروپا را خجالت زده کرد‪ .‬افکار عمومی اوکراین‬ ‫هر کسی که تاریخ امپراتوری ها را مطالعه کرده بود‪ ،‬باید‬ ‫می دانست که فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی پایان ماجرا‬ ‫غربی به سمت شرق حدود ‪ 17‬سال طول کشیده است‪ .‬یکی‬ ‫خود را با این مساله اعالم کرد‪ .‬بااین وجود‪ ،‬تصور وقوع دوباره‬ ‫اگرچه پوتین با اکراه این گسترش مضاعف غرب را پذیرفته بود‪،‬‬ ‫اما به طور فزاینده ای از ان بیم داشت و رنج می برد‪.‬‬ ‫عنوان «در مسیر ناازادی» از رقابت بین اتحادیه اروپا و روسیه‬ ‫از مشکالت روشنی که در این زمینه وجود دارد این است که‬ ‫کل این کشور مقاومت کردند‪ ،‬والدیمیر زلنسکی‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫داخلی شوروی و روسیه به شمار می رفتند‪ ،‬گسترش یافته بود‪.‬‬ ‫اتحادیه یا حکمرانی چند سطحی را ترجیح می دهند‪ .‬تیموتی‬ ‫اسنایدر‪ ،‬مورخ عضو هیات علمی دانشگاه یل‪ ،‬در کتاب خود با‬ ‫مستقیم سرزمین دیگران توسط یک کشور استعمارگر باشد‪،‬‬ ‫اروپا؛ کامل و رایگان‬ ‫پس ازان رخ داد‪ ،‬مهم تر بود؛ فروپاشی امپراتوری داخلی در‬ ‫کشورهای بالتیک که تا سال ‪ 1991‬بخشی از امپراتوری‬ ‫جبران نمایند‪ .‬بنابراین اروپایی ها ادبیات مبتنی بر همگرایی‪،‬‬ ‫بزرگ ترین جنگ اروپا پس از سال ‪ 1945‬با تایید این سخن‬ ‫سال ‪ 2008‬اغاز متوقف شدن داستان ‪ 35‬ساله توسع‬ ‫قلمرو هر دو سازمان تا اعماق اروپای مرکزی و شرقی‪ ،‬ازجمله‬ ‫سابق خود را بشناسند‪ ،‬به انها اذعان کنند و این بدی ها را‬ ‫را محاسبه کنیم‪ ،‬روشن می شود که اولین گسترش اروپای‬ ‫‪ ،2007‬زمانی که بلغارستان و رومانی به اتحادیه اروپا پیوستند‬ ‫اوالف شولز‪ ،‬صدراعظم المان‪ ،‬حامی گسترش اتحادیه اروپا به‬ ‫اتحادیه اروپا از ‪ 27‬عضو و ناتو از ‪ 26‬کشور تشکیل می شد‪.‬‬ ‫اروپایی می خواهند تا بدی های امپراتوری های استعماری‬ ‫نمی کند‪.‬‬ ‫وجود ندارد‪ .‬در حالت ایده ال‪ ،‬دوره های اتی گسترش ناتو در‬ ‫غرب را در موقعیت متفاوت و بهتری قرار می داد‪.‬‬ ‫جنبش های اعتراضی است که از قدرت های استعماری سابق‬ ‫به سال های زیادی نیاز دارد‪ .‬اگر از ژانویه ‪ 1990‬تا ژانویه‬ ‫پول های کثیف از روسیه به غرب‪ ،‬تامین تسلیحات بیشتر به‬ ‫اقدامات مسکو نشان می داد‪ ،‬چه اتفاقی می افتاد اما تردیدی‬ ‫اخیرااروپایی هابیشتردربارهامپراتوریصحبتمی کنند‪،‬ظهور‬ ‫کنار هم قرار دادن این دو مفهوم مشابه صحبت درباره «خط‬ ‫البته به شکلی غیرمنتظره در برابر تالش روسیه برای تسلط بر‬ ‫ارواح امپراتوری های گذشته‬ ‫فوریه هم چندین رهبر غربی به صراحت از عضویت اوکراین‬ ‫ذاتا بد‪ ،‬غیردموکراتیک و غیرلیبرال می دانند‪ .‬یکی از دالیلی که‬ ‫اجرای پروژه ورود سایر کشورهای اروپای شرقی‪ ،‬البته‬ ‫وجود ندارد که چنین مسیری در سال ‪ 2022‬هم اوکراین و هم‬ ‫جدید غرب پیش برود‪.‬‬ ‫کند‪ ،‬هم اکنون شروع شده‪ .‬در کنفرانس امنیتی مونیخ در‬ ‫«امپراتوری» ابا دارند و ان را چیزی متعلق به گذشته ای تاریک‪،‬‬ ‫پوتین با عنوان «همگرایی یا امپراتوری» یاد کرده است؛ اما واژه‬ ‫سمتاینمنطقهبوداماتمایلداشتاینمنطقهپایانگسترش‬ ‫که واگذار کرده است‪ ،‬به دست اورد و به سمت مرزهای شرقی‬ ‫امور خارجه سابق امریکا‪ ،‬این دیدگاه را تایید کرد و خاطرنشان‬ ‫اوکراین‪ ،‬امانوئل مکرون‪ ،‬رئیس جمهور فرانسه‪ ،‬همچنان نسبت‬ ‫جماهیر شوروی در دهه ‪ 1980‬این بود که بدانیم شوروی‬ ‫امروز روسیه تالش می کند کنترل برخی از سرزمین هایی را‬ ‫بدخواهی مجدد روسیه خواهد بود‪ .‬در نشست ساالنه مجمع‬ ‫سابقه پذیرش کشورهایی ازاین دست را دارد زیرابخشی از قبرس‬ ‫اوکراین و ارسال پیامی قوی تر به روسیه واکنش شدیدتری به‬ ‫سال ‪ .1991‬نکته غیرعادی این بود که ضربه نهایی توسط‬ ‫انها در اتحادیه اروپا و تنها ضمانت پایدار این کشورها در برابر‬ ‫پیچش نشد‪ .‬هرگز نمی توان دانست که اگر غرب با کاهش‬ ‫شاید بتوان این گونه اظهار داشت که در روسیه با دو امپراتوری‬ ‫استعمارزداییازامپراتوریبیرونیدرسال های‪ 1989‬و‪1990‬‬ ‫گرجستان‪ ،‬مولداوی و اوکراین در ناتو مکمل منطقی عضویت‬ ‫بزرگ غرب به سمت شرق گشوده است‪.‬‬ ‫وابستگی انرژی خود به روسیه‪ ،‬متوقف کردن جریان انتقال‬ ‫با سرعت و حالت مسالمت امیز منحصربه فردی رخ داد؛ اما انچه‬ ‫شراکت واضح تری با یکدیگر کرده است‪ .‬در درازمدت‪ ،‬عضویت‬ ‫جهانی اقتصاد در سال جاری در داووس‪ ،‬هنری کسینجر‪ ،‬وزیر‬ ‫محکوم نمود‪ .‬پس ازان‪ ،‬او ابخازیا و اوستیای جنوبی را در‬ ‫شد‪ ،‬جایی که او نظم تک قطبی به رهبری ایاالت متحده را‬ ‫از سرزمین هایی که در طول تاریخ با نام المان مرکزی شناخته‬ ‫درواقع یک امپراتوری و ان هم امپراتوری در حال زوال است‪.‬‬ ‫ضد لیبرال در کشورهایی مانند فرانسه و ایتالیا و کرونا بودیم‪.‬‬ ‫می گوید‪[ « :‬برای مالقات] موافق هیچ وقت هستید؟ هیچ وقت‬ ‫تیلور سال ‪ 2014‬پیچ تاریخی بود که غرب در ان موفق به‬ ‫درونی و بیرونی مواجه بودیم‪ .‬کلید درک اروپای شرقی و اتحاد‬ ‫دونالد ترامپ در سال ‪ ،2016‬ظهور جنبش های پوپولیستی‬ ‫پوتین با غرب در کنفرانس امنیتی مونیخ در سال ‪ 2007‬اغاز‬ ‫جماهیر نبودند‪ ،‬به خاک خود الحاق کرد و در همین زمان‬ ‫می شدند و بعدا به المان شرقی تغییر نام یافتند‪.‬‬ ‫بحران طوالنی مدت منطقه یورو تبدیل شد و سپس هم شاهد‬ ‫به اندازه کاریکاتور نشریه نیویورکر تبیین نمی کند؛ کاریکاتوری‬ ‫به غربی ها یاداوری می کنند‪ ،‬جنگ اوکراین با روسیه‪ ،‬نه امروز‬ ‫امپراتوری خود را تا مرکز اروپا گسترش داد؛ ازجمله بسیاری‬ ‫دلیل تاثیر چالش های عمده دیگر برای اتحادیه اروپا متوقف‬ ‫را به تاخیر انداخته است)‪ .‬جنگ اوکراین و روسیه همچنین‬ ‫جدیدی از امپراتوری که مبتنی بر عضویت داوطلبانه و رضایت‬ ‫برای عضویت اتحادیه اروپا از سال ‪ ،)1999‬درنهایت می تواند‬ ‫پساغربی کمک کند‪ .‬اما مقیاس عظیم وظیفه ای که اتحادیه‬ ‫اروپا به تازگی برعهده گرفته است و همچنین شرایط سیاسی‬ ‫داخلی این کشورها‪ ،‬این احتمال را به چشم اندازی تبدیل‬ ‫کرده است که در دستور کار فعلی سیاسی اروپا قرار ندارد‪.‬‬ ‫در ان وجود نداشت‪ .‬یان زیلونکا‪ ،‬دانشمند علوم سیاسی‪،‬‬ ‫برای توصیف اتحادیه اروپای بزرگ استفاده کرده بود‪.‬‬ ‫دیمیترو کولبا‪ ،‬وزیر امور خارجه اوکراین‪ ،‬اتحادیه اروپا را «اولین‬ ‫تالش برای ساختن یک امپراتوری لیبرال» توصیف کرد و ان را‬ ‫در مقابل تالش پوتین برای بازگرداندن امپراتوری استعماری‬ ‫روسیه از طریق فتح نظامی قرار داد‪ .‬وقتی من و او در ماه فوریه‬ ‫در وزارت خارجه اوکراین که به شدت با کیسه های شن محافظت‬ ‫شده بود صحبت می کردیم‪ ،‬او به من گفت که ویژگی کلیدی‬ ‫ادامه در صفحه‪۱۵‬‬ صفحه 14 ‫‪15‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫جهان شهر‬ ‫شهر‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫ادامه از صفحه‪۱۴‬‬ ‫یک امپراتوری لیبرال‪ ،‬کنار هم نگه داشتن ملت ها و گروه های قومی بسیار متفاوت «نه از طریق‬ ‫زور‪ ،‬بلکه براساس حاکمیت قانون» است‪ .‬از منظر کی یف‪ ،‬یک امپراتوری لیبرال و دموکراتیک‬ ‫برای شکست دادن یک امپراتوری غیرلیبرال و ضددموکراتیک الزم است‪.‬‬ ‫تعدادی از موانع دستیابی به این هدف نیز با تاریخ امپراتوری اروپا مرتبط است‪ .‬گوندولین‬ ‫ساسه‪ ،‬دانشمند علوم سیاسی المانی‪ ،‬استدالل کرده است که المان باید دیدگاه خود را‬ ‫نسبت به شرق اروپا «استعمارزدایی» کند‪ .‬این رخداد یک نسخه غیرمعمول از استعمارزدایی‬ ‫به شمار می رود‪ .‬وقتی مردم از این نکته صحبت می کنند که بریتانیا یا فرانسه باید دست به‬ ‫استعمارزدایی دیدگاه خود نسبت به افریقا بزنند‪ ،‬منظور انها این است که این کشورها باید‬ ‫از نگاه (اگاهانه یا نااگاهانه) به این قاره از دریچه تاریخ استعماری سابق خود دست بردارند‪.‬‬ ‫انچه ساسه پیشنهاد می کند این است که المان که همیشه شیفتگی طوالنی تاریخی نسبت به‬ ‫روسیه داشته است‪ ،‬نباید از دیدگاه لنز امپراتوری یک کنشگر دیگر‪ -‬یعنی روسیه‪ -‬به کشورهایی‬ ‫مانند اوکراین یا مولداوی بنگرد‪.‬‬ ‫میراث امپریالیستی و خاطرات قدرت های استعماری سابق اروپای غربی نیز از طرق دیگر مانع‬ ‫از اقدام جمعی اروپا در این زمینه می شود‪ .‬انگلستان نمونه بارز این مساله به شمار می رود‪.‬‬ ‫خروج این کشور از اتحادیه اروپا دالیل زیادی داشت‪ ،‬اما در میان انها باید به دغدغه حاکمیت‬ ‫قانونی اشاره داشت که ریشه ان به قانونی در سال ‪ 1532‬برمی گردد که شاه هنری هشتم‬ ‫را از کلیسای کاتولیک روم منقطع نمود و با صدای رسا اعالم داشت‪« :‬قلمرو انگلستان یک‬ ‫امپراتوری به شمار می رود‪ ».‬کلمه امپراتوری در این مجال در معنای قدیمی تر خود و به مفهوم‬ ‫اقتدار حاکمیتی برتر استفاده گشته است‪ .‬خاطره امپراتوری بریتانیا در خارج از مرزهای‬ ‫این کشور «که خورشید هرگز در ان غروب نمی کرد» نیز در شکل دادن به این باور اشتباه‬ ‫نقش داشت که حرکت منفرد و تنهای بریتانیا مطلوب است‪ .‬بوریس جانسون‪ ،‬بانفوذترین‬ ‫رهبر کمپین ترک اتحادیه اروپا در سال ‪ 2016‬و در استانه همه پرسی برگزیت نوشت‪« :‬ما‬ ‫قبال بزرگ ترین امپراتوری را اداره می کردیم که تابه حال جهان به خود دیده است؛ ان هم با‬ ‫جمعیت بسیار کمتر و تعداد نسبتا کم کارمندان دولت‪[ .‬بنابراین] ایا [اکنون خود] قادر به‬ ‫انجام معامالت تجاری نخواهیم بود؟» در مورد فرانسه نیز‪ ،‬خاطرات عظمت امپراتوری گذشته‬ ‫به شکل تحریف شده متفاوتی تبدیل می شود که در ان اتحادیه اروپا رد نمی شود بلکه با اروپا‬ ‫به عنوان فرانسه بزرگ برخورد می گردد‪.‬‬ ‫نکته مهم دیگر توجه به ادراک از اروپا در کشورهایی است که زمانی مستعمره اروپا بودند یا‬ ‫مانند چین تاثیر منفی امپریالیسم اروپایی را احساس کرده اند‪ .‬در مدارس چین به دانش اموزان‬ ‫این کشور اموزش داده می شود که درباره یک «قرن تحقیر» به دست امپریالیست های غربی‬ ‫فکر کنند و از ان رنجیده باشند‪ .‬درعین حال‪ ،‬رئیس جمهور شی جین پینگ با افتخار به‬ ‫تداوم ها اشاره می کند‪ ،‬از امپراتوری های تمدنی قبلی خود چین تا «رویای چینی» امروزی‬ ‫برای جوان سازی ملی‪.‬‬ ‫اگر اروپا بخواهد مساله خود را برای کشورهای پسااستعماری مانند هند و افریقای جنوبی‬ ‫جذاب نماید‪ ،‬باید نسبت به این گذشته استعماری هوشیارتر باشد‪( .‬به عالوه می توان به‬ ‫این نکته اشاره نمود که تعداد زیادی از کشورهای عضو اتحادیه اروپا در اروپای شرقی خود‬ ‫قربانی استعمار اروپایی و نه عامل ان‪ ،‬بوده اند)‪ .‬هنگامی که امروزه رهبران اروپایی در سرتاسر‬ ‫جهان رفت وامد می کنند‪ ،‬اتحادیه اروپا را به عنوان تجسم عالی ارزش های پسااستعماری‬ ‫مانند دموکراسی‪ ،‬حقوق بشر‪ ،‬صلح و کرامت انسانی معرفی می کنند اما ظاهرا اغلب تاریخ‬ ‫استعماری طوالنی و کامال نزدیک اروپا را فراموش کرده اند‪ ،‬این در حالی است که بقیه جهان‬ ‫این کار را نکرده است‪ .‬این امر یکی از دالیلی است که کشورهای پسااستعماری مانند هند‬ ‫و افریقای جنوبی با غرب بر سر جنگ در اوکراین همسو نشده اند‪ .‬نظرسنجی انجام شده‬ ‫در اواخر سال ‪ 2022‬و اوایل سال ‪ 2023‬در چین‪ ،‬هند و ترکیه برای شورای روابط خارجی‬ ‫اروپا ‪ -‬با مشارکت پروژه پژوهشی اروپا در جهانِ در حال تغیی ِر دانشگاه اکسفورد که من هم‬ ‫یکی از مسئوالن ان بودم ‪ -‬نشان می دهد که انها چقدر از این ادراک که جنگ در اوکراین‬ ‫یک مبارزه استقالل طلبانه در برابر تالش روسیه برای استعمار مجدد است‪ ،‬فاصله دارند‪.‬‬ ‫امپراتوری های دارای همپوشانی‬ ‫همان طـور کـه جنـگ در اوکرایـن یـک بـار دیگـر مشـخص کرد‪ ،‬اروپـا درنهایت همچنـان برای‬ ‫امنیـت خـود بـه ایاالت متحـده متکـی اسـت‪ .‬مکـرون و شـولز اغلب از نیاز بـه «حاکمیت اروپا»‬ ‫صحبـت می کننـد‪ ،‬امـا وقتـی صحبـت از حمایـت نظامـی از اوکرایـن بـه میـان می ایـد‪ ،‬شـولز‬ ‫هرگـز امـاده ارسـال یـک کالس از سلاح های اصلـی (ماننـد وسـایل نقلیـه جنگـی زرهـی‪،‬‬ ‫تانـک) نبـوده اسـت؛ مگـر اینکـه ایاالت متحـده هم این کار را انجام دهد‪ .‬درحقیقت با نسـخه‬ ‫جدیـدی از حاکمیـت روبـه رو هسـتیم‪ .‬ایـن جنـگ قطعـا تفکـر و عمـل اروپایـی را در زمینـه‬ ‫دفاعـی تقویـت کـرده اسـت‪ .‬شـولز به زبان انگلیسـی کلمـه المانی جدیدی به نـام «زایتونده»‬ ‫(نقطه عطـف تاریخـی) اضافـه کـرده و متعهـد به افزایش مسـتمر هزینه هـای دفاعی و امادگی‬ ‫نظامـی المـان شـده اسـت‪ .‬جـدی گرفتـن مجـدد بعـد نظامی قدرت از سـوی المـان در تاریخ‬ ‫مـدرن اروپـا اتفاق کمی نیسـت‪.‬‬ ‫اوکراین پیروز نیز‬ ‫ِ‬ ‫لهستان قصد دارد بزرگ ترین ارتش را در داخل اتحادیه اروپا ایجاد کند و‬ ‫بزرگ ترین و کارکشته ترین نیروهای مسلح را در اروپا – البته غیر از روسیه‪ -‬خواهد داشت‪.‬‬ ‫اتحادیه اروپا دارای «نهاد صلح اروپایی» است که در سال اول جنگ در اوکراین حدود ‪3.8‬‬ ‫تسلیحات کشورهای عضو اتحادیه اروپا به اوکراین هزینه‬ ‫ِ‬ ‫میلیارد دالر برای تامین مالی انتقال‬ ‫کرده است‪ .‬اورسوال فون درالین‪ ،‬رئیس کمیسیون اروپا‪ ،‬اکنون پیشنهاد کرده است که نهاد‬ ‫صلح اروپا باید مستقیما مهمات و تسلیحات را برای اوکراین سفارش دهد و این را با تهیه‬ ‫واکسن برای اتحادیه اروپا در طول همه گیری کرونا مقایسه کرده است‪ .‬بنابراین‪ ،‬اتحادیه‬ ‫اروپا از مبادی ساده ایجاد بعد نظامی معمول که به طور سنتی به قدرت های امپراتوری تعلق‬ ‫دارد‪ ،‬برخوردار است‪ .‬اگر همه این اتفاقات رخ دهد‪ ،‬ستون اروپایی اتحاد فرااتالنتیکی باید‬ ‫به طور قابل توجهی قوی تر شود؛ درنتیجه منابع نظامی بیشتری از سوی امریکا برای مقابله‬ ‫با تهدید چین در منطقه هند‪-‬ارام ازاد خواهد شد‪ .‬اما همچنان بعید است که اروپا بتواند‬ ‫به تنهایی از خود در برابر هرگونه تهدید عمده خارجی دفاع کند‪ .‬اگرچه هویت بنیادی خود‬ ‫ایاالت متحده یک قدرت ضداستعماری است‪ ،‬اما به تعبیر گیر لوندستاد‪ ،‬مورخ نروژی‪ ،‬این‬ ‫کشور در ناتو دارای یک «امپراتوری براساس دعوت» است‪ .‬لوندستاد در توضیح استفاده خود‬ ‫از کلمه «امپراتوری»‪ ،‬از استدالل زبیگنیو برژینسکی‪ ،‬مشاور امنیت ملی سابق ایاالت متحده‬ ‫استفاده می کند که براساس ان امپراتوری می تواند جنبه توصیفی و نه هنجاری‪ ،‬داشته‬ ‫اتوری ضدامپراتوری امریکایی‪ ،‬هژمونیک تر از امپراتوری اروپایی است اما جنبه‬ ‫ِ‬ ‫باشد‪ .‬این امپر‬ ‫هژمونیک ان کمتر از گذشته است‪ .‬همان طور که رجب طیب اردوغان‪ ،‬رئیس جمهور ترکیه‬ ‫و شولز نیز بارها اظهار نموده اند‪ ،‬ایاالت متحده نمی تواند به سادگی به سایر کشورهای عضو‬ ‫ناتو بگوید که چه کاری انجام دهند‪ .‬بنابراین‪ ،‬این اتحاد می تواند این ادعای معتبر را مطرح‬ ‫کند که یک امپراتوری مبتنی بر رضایت است‪.‬‬ ‫مقایسه اتحادیه اروپا و ناتو با امپراتوری های گذشته تفاوت هایی را نشان می دهد که به اندازه‬ ‫شباهت ها جالب هستند‪ .‬ازنظر سیاسی‪ ،‬نه اتحادیه اروپا و نه ایاالت متحده هرگز خود را به عنوان‬ ‫یک امپراتوری معرفی نخواهند کرد و به انها توصیه هم نمی شود که این کار را انجام دهند‪.‬‬ ‫د گذار بیشتر اروپا از‬ ‫بااین حال‪ ،‬ازنظر تحلیلی‪ ،‬شایان تامل است درحالی که قرن بیستم شاه ‬ ‫امپراتوری ها به دولت ها بود‪ ،‬جهان قرن بیست ویکم هنوز امپراتوری هایی دارد و برای ایستادگی‬ ‫در برابر انها به انواع جدیدی از امپراتوری ها نیاز دارد‪ .‬اینکه ایا اروپا واقعا موفق به ایجاد یک‬ ‫ال به اندازه کافی قوی برای دفاع از منافع و ارزش های اروپایی ها خواهد شد یا‬ ‫امپراتوری لیبر ِ‬ ‫نه‪ ،‬مانند همیشه در تاریخ بشر‪ ،‬به شرایط‪ ،‬شانس‪ ،‬اراده جمعی و رهبری فردی بستگی دارد‪.‬‬ ‫پس چشم انداز شگفت انگیزی که جنگ در اوکراین اشکار کرده است‪ ،‬ازاین قرار است‪ :‬اتحادیه‬ ‫اروپا به عنوان یک امپراتوری پساامپراتوری‪ ،‬در مشارکت راهبردی با امپراتوری پساامپراتوری‬ ‫امریکا‪ ،‬برای جلوگیری از بازگشت امپراتوری روبه زوال روسیه و محدود کردن امپراتوری در‬ ‫حال ظهور چین قرار دارد‪.‬‬ ‫منطق و پیامدهای حمایت نظامی چین از روسیه‬ ‫چگونــه چین می تواند جنگ پوتین در اوکراین را نجات دهد؟‬ ‫لیانا فیکس‪ ،‬پژوهشگر شورای روابط خارجی امریکا و مایکل کیماژ‪،‬‬ ‫ایاالت متحده باید در هشدار دادن به همتایان چینی خود در برابر چنین‬ ‫چین‪ ،‬ممکن است وقعی به درخواست های واشنگتن ننهند و اتحاد‬ ‫چین می تواند جنگ پوتین در اوکراین را نجات دهد؟ منطق و‬ ‫این نکته هم باشند که چین به راحتی تحت تاثیر کلمات یا تهدید به‬ ‫هرگونه پشتیبانی پنهانی چین از روسیه ‪-‬ازجمله هواپیماهای بدون‬ ‫وبسایت فارن افرز منتشر شده به بررسی چرایی حمایت چین از‬ ‫عالوه بر پاسخ ایاالت متحده‪ ،‬اروپا هم نقشمهمی در جلوگیری از مداخله‬ ‫نخواهد اورد؛ ان هم به این دلیل ساده که روسیه هیچ مسیر منسجمی‬ ‫رئیس جمهور فرانسه از پکن در ماه اوریل‪ ،‬تمایل چین برای دسترسی‬ ‫رهبری نظامی روسیه‪ ،‬روحیه ضعیف سربازان این کشور و ضعف تفکر‬ ‫استاد تاریخ دانشگاه کاتولیک امریکا در مقاله ای با عنوان «چگونه‬ ‫پیامدهای حمایت نظامی چین از روسیه» که در ‪ 26‬اوریل در‬ ‫روسیه در نبرد با اوکراین پرداخت ه و معتقد است به دلیل مشکالتی‬ ‫که عدم پیروزی روسیه در جنگ با اوکراین می تواند برای چین‬ ‫ایجاد کند‪ ،‬پکن تمامی تالش خود را برای شکست نخوردن روسیه‬ ‫در این جنگ ایفا خواهد کرد‪.‬‬ ‫با وجود کمبود تجهیزات نظامی و مهمات در کل جهان غرب برای‬ ‫ارسال به اوکراین و سرکوب بخش بزرگی از ارتش تجهیز شده توسط‬ ‫ناتو در خاک این کشور‪ ،‬برخی لفاظی های صورت گرفته در گزارش های‬ ‫غربی نشانگر شکافی جدی در واقعیت های موجود و دورنمای در حال‬ ‫شکل گیری با برداشتی است که این کارشناسان و نویسندگان دارند‪.‬‬ ‫اوکراین در طول یک سال جنگ تقریبا یک پنجم خاک و نیمی از‬ ‫جمعیت خود را به انحای مختلف از دست داده و از سوی دیگر امریکا‬ ‫و اروپا نیز پیامدهای پرهزینه ای در زمینه های یارانه انرژی و افزایش‬ ‫بودجه های نظامی متحمل شده اند‪ .‬در چنین شرایطی که روسیه به‬ ‫اقدام خطرناکی‪ ،‬قاطع و ثابت قدم باشند‪ .‬اما درعین حال باید متوجه‬ ‫تحریم های بیشتر از سوی ایاالت متحده قرار نخواهد گرفت‪.‬‬ ‫هماهنگ تر چین در جنگ دارد‪ .‬علی رغم دیدار مثبت امانوئل مکرون‪،‬‬ ‫به اقتصاد اروپا منبع اصلی اعمال فشار از سوی کشورهای اتحادیه‬ ‫اروپا است‪ .‬حتی اگر چین متقاعد شده باشد که نمی تواند روابط با‬ ‫ایاالت متحده متخاصم را ترمیم کند‪ ،‬از این نکته اگاه است که در اروپا‬ ‫چیزهای زیادی برای از دست دادن دارد‪ .‬اروپایی ها باید به چین بفهمانند‬ ‫که هرگونه حمایت نظامی از روسیه با واکنش شدید و متحد اروپا مواجه‬ ‫خواهد شد‪ .‬ایاالت متحده و اروپا باید به پکن یاداوری کنند که مشارکت‬ ‫محاسبات چینی ها‬ ‫با چین داشته باشد‪ ،‬جایگزین او شود؛ به عالوه خواستار ان هم نیست‬ ‫باشد‪ ،‬گریبان مسکو را بگیرد‪ .‬بدترین سناریو هم که تجزیه روسیه است‪،‬‬ ‫چین برای تجارت با اسیای مرکزی‪ ،‬قفقاز جنوبی و اروپا را مختل کند‪.‬‬ ‫است که متضمن تلفاتی از پرسنل نظامی برای ناتو هستند و مشخص‬ ‫است‪ ،‬چگونه می تواند در عین مشتعل ماندن این جبهه ها‪ ،‬درهای‬ ‫غیرقابل تحمل خواهد بود‪.‬‬ ‫توافق ندارند‪ ،‬اما با این گزاره موافق هستند که شکست اشکار روسیه‬ ‫است؛ این وابستگی اقتصادی احتماال ادامه خواهد یافت و تعمیق نیز‬ ‫خواهد شد‪ .‬تعهد لفظی چین به «چندقطبی ژئوپلیتیک»‪ ،‬بسیاری از‬ ‫کشورهای جنوب جهانی را تشویق کرده است که از جنگ دور بمانند و‬ ‫تمایلی به حمایت از ارمان های اوکراین نداشته باشند‪ .‬چین پس از زدن‬ ‫بر طبل اشتی ایران و عربستان سعودی‪ ،‬اکنون «طرح صلح» خود را برای‬ ‫اوکراین تبلیغ می کند؛ پیشنهادی کامال غیرواقعی که تقریبا منحصرا به‬ ‫منافع روسیه می پردازد (مخصوصا با توجه به اینکه طرح مذکور شامل‬ ‫هیچ الزامی برای خروج نیروهای روسی از اوکراین نیست‪ ).‬علی رغم‬ ‫حمایت اشکار از روسیه خالف اظهارات علنی رهبران چین از زمان اغاز‬ ‫حمله پوتین به اوکراین خواهد بود اما یک منطق راهبردی هم برای چنین‬ ‫اقدام جسورانه ای می تواند وجود داشته باشد‪ .‬منطقی ترین خوانش‬ ‫از ورود چین به جنگ اوکراین‪ ،‬ایجاد یک حواس پرتی مقدماتی پیش‬ ‫از تهاجم برنامه ریزی شده به تایوان در ماه ها یا سال های اینده خواهد‬ ‫بود‪ .‬منابعی که قدرت های غربی مجبور به صرف انها در اوکراین هستند‪،‬‬ ‫طبیعتا نمی توانند فورا روی اوکراین متمرکز شوند‪ .‬مشارکت چینی ها‬ ‫پیروزی اشکار اوکراین به پایان برسد‪ ،‬ایاالت متحده این جنگ را به عنوان‬ ‫یک پیروزی برای نظم بین المللی‪ ،‬قوانین‪ ،‬قدرت و شم دیپلماتیک خود‬ ‫است‪ .‬این کشور خود را به عنوان یک صلح ساز سنجیده معرفی کرده‬ ‫کرده است‪ .‬اتکای فزاینده مسکو به چین برای پکن سوداور و مفید بوده‬ ‫اسـت کـه در حال حاضـر بـا تلاش بـرای حفـظ فعالیت هـای جنگـی‬ ‫چندان برای پکن مهم نباشد‪ .‬چین امیدوار است که مداخله ان سبب‬ ‫هم برای نظم بین المللی دارد‪ .‬اگر جنگ با شرایط مطلوب غربی ها و با‬ ‫کرد‪ .‬اما در مقابل اگر جنگ ادامه یابد و به تورم و ناامنی غذایی در‬ ‫«بدون محدودیت» شد و به حفظ اقتصاد روسیه در زمان جنگ هم کمک‬ ‫امنیت اروپا تبدیل می کند‪ .‬پیوسـتن چین به روسـیه مسـتلزم تعهدات‬ ‫به عالوه‪ ،‬چین از این مساله هم اگاه است که جنگ در اوکراین پیامدهایی‬ ‫در سال گذشته‪ ،‬چین بهترین استفاده را از جنگ روسیه علیه اوکراین‬ ‫کوتاهی قبل از تهاجم فوریه ‪ 2022‬همراه با روسیه متعهد به مشارکت‬ ‫اروپـا را به شـدت افزایـش خواهـد داد‪ .‬پیـروزی کامل یا جزئی روسـیه با‬ ‫در تالش های جنگی روسیه توجه را از تایوان و منطقه هند‪ -‬ارام دور‬ ‫تعریف خواهد کرد‪ .‬این اتفاق همچنین ضربه ای به ارزوهای چین برای‬ ‫پکن بارزترین و مهم ترین حامی مسکو در جنگ با اوکراین بوده و مدت‬ ‫اروپـا را بـه همـاوردی می طلبد و تهدیـدات اقتصادی غرب را بی اهمیت‬ ‫اوکرایـن دسـت وپنجه نـرم می کنند‪.‬‬ ‫اگرچه پوتین و شی احتماال درباره چگونگی پایان جنگ در اوکراین‬ ‫و درعین حال اهرم فشار قابل توجهی بر روسیه به دست اورده است‪.‬‬ ‫اقـدام شـدیدی نشـان دهنده ان خواهـد بـود کـه پکـن ایاالت متحده و‬ ‫نقش مهمی دارد زیرا انرژی ارزان و بازار بزرگی را در اختیار چین قرار‬ ‫فیصله بخشی به بحران اغاز شده خواهد بود یا خیر‪ .‬درحال حاضر غرب‬ ‫داشته و به عنوان یکی از معدود ذینفعان این درگیری ظاهر شده‬ ‫اکنـون بیاییـد فـرض کنیـم کـه چیـن یـک گام فراتر برود و هیچ تالشـی‬ ‫نظامـی بیشـتر بـه اوکرایـن از سـوی ایاالت متحده و کشـورهای اروپایی‬ ‫می تواند هر ج ومرج را در مرزهای چین با روسیه ایجاد کند و توانایی‬ ‫دیدگاه های «فرهیختگان» نیست می خوانید‪.‬‬ ‫اسیب پذیری های سیاسی ناشی از این تهاجم فاجعه بار محافظت‬ ‫که پوتین در راس ان باشد‪ ،‬دارایی ارزشمندی برای چین به شمار می رود‪.‬‬ ‫کشور قدرت فیصله بخشی به بحران میان خود و مسکو را دارا نیست‪.‬‬ ‫در ادامه ترجمه این مقاله را که صرفا جهت اطالع بوده و بیانگر‬ ‫برای ادامه یک جنگ طوالنی افزایش خواهد داد و از پوتین در برابر‬ ‫حمایـت اذعـان شـده چیـن‪ ،‬پکـن را بـه بازیگری در چشـم انداز وسـیع‬ ‫که بی ثباتی داخلی در روسیه که ناشی از شکست در جنگ اوکراین‬ ‫تنشی دیگر را علیه چین بگشاید‪.‬‬ ‫این کشور می تواند به جنگ ادامه دهد‪ .‬کمک چین تمایل روسیه را‬ ‫چین در رابطه با جنگ در اوکراین سه منفعت عمده دارد‪ .‬اولین مورد‬ ‫اوکراین نیز امکان اقدام علیه روسیه را دارد و حتی حمالتی منسوب به‬ ‫نیست وقتی در برابر روسیه و ایران‪ ،‬امریکا فاقد قدرت فیلصه بخشی‬ ‫تاکتیکی میدانی دهد و نخبگان مضطرب روسیه را متقاعد کند که‬ ‫می دانـد‪ .‬مشـارکت چیـن در جنـگ خطرات پیـش روی ایاالت متحده و‬ ‫می دهد‪ .‬پکن نمی خواهد پوتین کنار رفته و فردی که دوستی کمتری‬ ‫در شرق اروپا و غرب اسیا با جبهه های مشتعلی از لحاظ نظامی مواجه‬ ‫می تواند کمک زیادی به طوالنی شدن جنگ کند‪ ،‬به روسیه مزایای‬ ‫مخاطرات را برای همه طرفین افزایش خواهد داد‪.‬‬ ‫امکان اقدام علیه منافع چین را دارد‪ ،‬بلکه نقطه ثقل در بحث رویارویی‬ ‫غرب نیز می تواند دست به اقدام علیه چین بزند‪ ،‬اما باید دید ایا قادر به‬ ‫راهبردی کرملین را برطرف کند‪ .‬بااین حال کمک های مادی چین‬ ‫بـرای پنهـان کـردن تحویـل تسـلیحات بـه روسـیه انجـام ندهـد‪ .‬چنین‬ ‫بلکه تنها ارائه کمک های بیشتر از سوی غرب را باعث شده و هزینه ها و‬ ‫در رقابتی که چین با امریکا به سبک دوران جنگ سرد دارد‪ ،‬روسیه‬ ‫این کشور علیه کاخ کرملین صورت گرفته است‪ ،‬اما به طور اشکاری این‬ ‫برای پیروزی در اوکراین ندارد‪ .‬کمک های چین نمی تواند شکست های‬ ‫این کشور در جنگ باعث کاهش حمایت غرب از اوکراین نخواهد شد‪،‬‬ ‫تنهایی چنین مشکالتی برای غرب افریده‪ ،‬صحبت از تهدید چین‪ ،‬به‬ ‫دو طرف‪ ،‬توانایی این جبهه در هضم ضربات متقابل پکن است‪ .‬امروز‬ ‫سرنشین‪ ،‬گلوله های توپخانه و مهمات ‪ -‬برای مسکو پیروزی را به ارمغان‬ ‫خواهد کرد‪.‬‬ ‫جلوگیری از سقوط والدیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه است‪ .‬روسیه ای‬ ‫گزافه گویی می ماند‪ .‬نکته مهم در فهم دقیق مساله این نیست که غرب‬ ‫فرااتالنتیک را در این روند به هم بزنند‪.‬‬ ‫خواهد کرد‪ .‬در این سناریو‪ ،‬اتفاقات و حاالت میدان جنگ ممکن است‬ ‫ایجاد هزینه هایی برای اوکراین شود و برای این کار نیازی ندارد تا حتی‬ ‫یک سرباز هم به اوکراین بفرستد (کما اینکه غرب ثابت کرده است که‬ ‫نظم جهانی جدید با ویژگی های چینی (یا چینی‪ -‬روسی) وارد خواهد‬ ‫روند جنگ می تواند بدون دخالت سربازان یونیفرم پوش تحت تاثیر قرار‬ ‫سراسر جهان دامن زند‪ ،‬چین می تواند این درگیری را به عنوان شاهدی‬ ‫خود تحول افرین خواهد بود‪.‬‬ ‫بر شکست نظم بین المللی رهبری شده توسط ایاالت متحده معرفی‬ ‫کند‪ .‬چین می تواند استدالل کند که ‪ 30‬سال هژمونی امریکا ما را به‬ ‫این بن بست کشانده است و درعین حال‪ ،‬خود را به عنوان یک ذی نفع‬ ‫مسئول در نظم بین المللی جایگزین خود معرفی کند‪ .‬به عالوه‪ ،‬چین‬ ‫ازاین جهت که تداوم جنگ روسیه و اوکراین سبب تمرکز توجه و منابع‬ ‫امریکا در اروپا و دوری از منطقه هند‪ -‬ارام شده است‪ ،‬از ادامه این نبرد‬ ‫خشنود است‪.‬‬ ‫سومین منفعت چین که ممکن است کامال با منافع دوم این کشور‬ ‫سازگار نباشد‪ ،‬داشتن یک سهم معنادار در پیامدهای جنگ در اوکراین‬ ‫است‪ .‬پکن تا حد زیادی راضی است که به روسیه‪ ،‬اوکراین و غرب اجازه‬ ‫دهد خود را در جنگ خسته کنند‪ ،‬اما می خواهد در روند نهایی صلح‬ ‫و چشم انداز اقتصادی پس از جنگ اوکراین حرفی برای گفتن داشته‬ ‫بگیرد)‪ .‬اعالم پکن مبنی بر حمایت مستقیم و بلندمدت نظامی از روسیه‬ ‫اینحمایتدرعین حالشایدفاجعه بارهمازابدربیاید‪.‬روسیههمچنان‬ ‫ممکن است در جنگ شکست بخورد‪ .‬کارزار نظامی این کشور تاکنون‬ ‫فقط از چاله شکستی به چاه شکستی دیگر افتاده است‪ ،‬اوکراین نیز در‬ ‫تمامی مراحل بهتر عمل کرده است‪ .‬وجود ردپای چینی ها در سراسر‬ ‫جنگ‪ ،‬سبب خواهد شد تا شکست روسیه پشتیبان ان را نیز تحت تاثیر‬ ‫قرار بدهد‪ .‬درواقع‪ ،‬به نظر می رسد همین نگرانی باعث شده است تا چین‬ ‫به حاشیه رانده شود و مقامات این کشور به این نتیجه برسند که حماقت‬ ‫و ناتوانی پوتین ممکن است ارزشی بیش از حمایت نمادین و وضعی‬ ‫نداشته باشد‪ .‬فو کانگ‪ ،‬سفیر چین در اتحادیه اروپا‪ ،‬اخیرا توضیح داد‬ ‫که دوستی «بدون حدومرز» چین با روسیه «چیزی جز لفاظی نیست»‪.‬‬ ‫به عالوه‪ ،‬چین ممکن است همه ان چیزی را که از جنگ به دست اورده‬ ‫است از کف بدهد؛ یک جایگاه ممتاز جهانی‪ .‬با حمایت نظامی از روسیه‪،‬‬ ‫تمامی نقصان های طرح مذکور‪ ،‬این امکان برای شی جین پینگ فراهم‬ ‫باشد‪ .‬چین قبل از جنگ‪ ،‬روابط اقتصادی رو به رشدی با اوکراین داشت‬ ‫چین به صف کشورهای منزوی مانند ایران و کره شمالی خواهد پیوست‬ ‫را برای ایفای نقش در بازسازی اوکراین اماده می سازد‪.‬‬ ‫داشت‪ .‬اگرچه کی یف اصرار دارد که حامیان این کشور در جنگ با‬ ‫این کشور هزینه اقتصادی قابل توجهی خواهد داشت‪ .‬چین همچنین‬ ‫می شود تا خود را به عنوان یک میانجی دیپلماتیک معرفی کند و چین‬ ‫بااین وجود و علی رغم همه مزایایی که از این نظاره نصیب چین شده‬ ‫و بدون شک نقش گسترده ای در بازسازی پس از جنگ اوکراین خواهد‬ ‫روسیه باید ذینفعان اصلی فرصت هایی باشند که با احیای اوکراین‬ ‫و روابط خصمانه خود را با غرب بدتر هم خواهد کرد؛ اتفاقی که برای‬ ‫دیگر چندان قادر نخواهد بود تا خود را به عنوان یک بازیگر بین المللی‬ ‫است‪ ،‬ممکن است این کشور تمایلی نداشته باشد تا برای همیشه‬ ‫به دست می اید‪ ،‬اما ممکن است این کشور درنهایت برای رفع نیازهای‬ ‫خوش خیم در دنیایی که در حال خارج شدن از کنترل است‪ ،‬معرفی‬ ‫مهم ترین شریک پکن در مخالفت با نظم بین المللی تحت رهبری‬ ‫شی جین پینگ در مسکو به پوتین پیشنهاد کرد‪ ،‬علی رغم یک طرفه‬ ‫به غیرنظامیان خواهد بود‪ ،‬بلکه چنین جنایات جنگی را ممکن خواهد‬ ‫در حاشیه بماند‪ .‬روسیه شکست خورده به نفع چین نیست‪ .‬کرملین‬ ‫ایاالت متحده به شمار می رود‪ .‬چین و روسیه علی رغم اختالفات فراوان‪،‬‬ ‫عظیم خود در عرصه بازسازی به چین روی اورد‪ .‬طرح صلحی که اخیرا‬ ‫بودن‪ ،‬نشانه ای از این است که پکن خواستار ان است تا هم میانجی و‬ ‫نیروهای خود را برای ایجاد نظمی جایگزین که دارای قوانین جنگ و‬ ‫هم بازیگر اقتصادی در اوکراین باشد‪ .‬پکن خواستار حضور در پشت میز‬ ‫کرده اند‪ .‬شی در ماه اوریل و در پایان سفرش به مسکو اعالم کرد‪« :‬تغییری‬ ‫خود جامه عمل بپوشاند‪ .‬چین برای به دست اوردن صلح هر کاری که‬ ‫صلح‪ ،‬مراکز مالی و نهادهای چندجانبه مخصوص به خود باشد‪ ،‬متحد‬ ‫در راه است که در ‪ 100‬سال گذشته اتفاق نیفتاده است و ما با هم این‬ ‫تغییر را به پیش می رانیم‪ ».‬تحقیر روسیه در اوکراین این روایت را تضعیف‬ ‫خواهد کرد و به ایاالت متحده ازادی عمل بیشتری خواهد داد تا انرژی‬ ‫و منابع خود را برای رقابت با چین متمرکز کند‪.‬‬ ‫مذاکره است تا هر زمان که جنگ تمام شد‪ ،‬بتواند به منافع اقتصادی‬ ‫الزم است انجام خواهد داد‪.‬‬ ‫حمایت از پوتین‬ ‫بزرگی منافع موجود در جنگ‪ ،‬این نکته را تضمین می کند که چین‬ ‫کند‪ .‬کمک های چین نه تنها نشان دهنده تایید ضمنی حمالت روسیه‬ ‫ساخت‪ .‬شی جین پینگ با کمک به جنگ علیه کشوری که هیچ کاری‬ ‫برای تحریک چین انجام نداده است و زمانی هم با پکن روابط دوستانه ای ‬ ‫داشته است ‪ ،‬یک رویه زشت ایجاد کرده و ترس را در کشورهای دورتر‬ ‫از اوکراین ایجاد می کند‪ .‬او با تالش برای تضعیف غرب‪ ،‬ساخت نظم‬ ‫بین المللی به رهبری چین را هم دشوارتر می سازد‪.‬‬ ‫برگ برنده اروپا‬ ‫ن پینگ به چیزی که‬ ‫خطرات پیوستن چین به جنگ هرچه باشد‪ ،‬شی جی ‬ ‫برای جلوگیری از وقوع این اتفاق‪ ،‬چین شاید تصمیم بگیرد تا روسیه‬ ‫منفعالنه به گوشه ای نخواهد نشست تا رویدادهای جنگ اوکراین به‬ ‫درباره روسیه و اوکراین به ان باور ندارد‪ ،‬متقاعد نخواهد شد‪ .‬لفاظی های‬ ‫کمک های نظامی و تجهیزات مهلک ارائه کند‪ .‬پکن می تواند این کار‬ ‫را خواهد کرد تا از موفقیت ایاالت متحده در اوکراین جلوگیری کند‪ .‬اگر‬ ‫و شی به خوبی می داند که در صورت عبور از خطوط قرمز غرب و ارائه‬ ‫را با حمایت های اقتصادی و معنوی خود نجات دهد و به شریک خود‬ ‫را برای طوالنی کردن جنگ‪ ،‬جلوگیری از شکست روسیه یا سرعت‬ ‫بخشیدن به نوعی پیروزی برای روسیه انجام دهد‪ .‬کمک های چین‬ ‫می تواند مخفیانه باشد؛ یعنی به گونه ای طراحی شوند که توسط‬ ‫هر شکل ممکن پیش بروند‪ .‬در بدترین حالت‪ ،‬چین تمام تالش خود‬ ‫جنگ برای روسیه به طرز نامطلوبی پیش برود‪ ،‬چین از پوتین حمایت‬ ‫خواهد کرد‪ .‬در بهترین حالت نیز چین تالش خواهد کرد تا جنگ را در‬ ‫ان خواهد رفت و از سوی دیگر دامنه اقدامات پیش روی قدرت هایی‬ ‫هند‪ -‬اقیانوسیه‪ ،‬جبهه ای متحد ایجاد خواهند کرد‪.‬‬ ‫غیرنظامی دارند‪ -‬از سوی چین به روسیه احتماال در قالب همین نوع‬ ‫مانند روسیه را که قوانین نوشته شده در واشنگتن را کنار گذاشته اند‪،‬‬ ‫عمومی تحویل تسلیحات نشان دهنده یک اتحاد رسمی با روسیه خواهد‬ ‫بود و ورود چین به این جنگ فصل جدیدی را در روابط بین الملل باز‬ ‫امریکایی و اروپایی هنوز باید این پیام را پشت سر هم بیان کنند و تاکید‬ ‫چشم انداز مطلوب خود برای نظم منطقه ای و بین المللی قرار دهد‪.‬‬ ‫اطالعات ایاالت متحده کشف نشوند‪ .‬درواقع‪ ،‬تحویل اخیر کاالهایی‬ ‫حمایت قابل ارزیابی است‪ .‬شاید هم دخالت پکن اشکارتر باشد‪ .‬اعالم‬ ‫کمک های مرگبار به روسیه‪ ،‬با تحریم مواجه خواهد شد‪ .‬مقاما ت ‬ ‫کنند که ایاالت متحده و اروپا به هرگونه ورود چین به جنگ‪ ،‬یک پاسخ‬ ‫پکن از یک سو به دنبال گسترش روابط تجاری با اوکراین و همسایگان‬ ‫مانند تفنگ های به اصطالح شکاری‪-‬که هم مصارف نظامی و هم‬ ‫غربی ها چین را از سه منفعت اصلی خود در جنگ منحرف نمی کند‬ ‫گسترش دهد‪.‬‬ ‫چین می تواند با اتخاذ تصمیمی مخاطره امیز برای ارائه کمک های‬ ‫نظامی مرگبار به روسیه‪ ،‬وارد این جنگ شود‪ .‬چنین حمایتی می تواند‬ ‫جامع غربی خواهند داد‪ .‬انها همراه با شرکای همفکر خود در منطقه‬ ‫اروپایی ها به ویژه باید به چین تفهیم کنند که امتناع از هرگونه تحویل‬ ‫سالح های کشنده از سوی چین به روسیه‪ ،‬اساسا یک موضع اروپایی‬ ‫است و صرفا لفاظی دولت هایی نیست که مواضع خود را از ایاالت متحده‬ ‫می گیرند‪ .‬باید مکررا اعالم کرد که جنگ در اوکراین برای اروپایی ها‬ ‫کرده و درگیری در اوکراین را به یک درگیری واقعا جهانی تبدیل کرده و‬ ‫به صورت پنهانی ارائه شود‪ .‬اگر این کمک ها فاش نشده یا به طور قطعی‬ ‫ایاالت متحده که دائما چین را زیر نظر دارد‪ ،‬ارائه کمک های مرگبار‬ ‫اوکراین به تن کرده و عالوه بر ان‪ ،‬بین اروپا و ایاالت متحده شکاف ایجاد‬ ‫داد‪ .‬مقامات ایاالت متحده هم باید به نوبه خود بر صبر و عزم پوالدین‬ ‫که اگر پکن از این خط عبور کند‪ ،‬عواقب شدیدی (احتماال در قالب‬ ‫تنبیهی علیه این کشور انجام دهد اما اروپا از پیروی از امریکا خودداری‬ ‫دادن این صالبت و تعهد به ارمان اوکراین به پکن کمک خواهد کرد تا‬ ‫فصل جدیدی در تخاصم چین و غرب خواهد گشود‪.‬‬ ‫به روسیه را خط قرمز خود توصیف کرده است‪ .‬واشنگتن تهدید کرده‬ ‫تحریم های اقتصادی قابل توجه) برای این کشور خواهد داشت‪ .‬مقامات‬ ‫کشف نشوند‪ ،‬پکن همچنان قادر خواهد بود تا ردای صلح طلبی را در‬ ‫کند؛ اگر واشنگتن پکن را به خاطر تجهیز روسیه محکوم کند و اقدامات‬ ‫کند‪ ،‬زیرا کشورهای اروپایی‪ ،‬از ترس اقدامات تالفی جویانه اقتصادی‬ ‫وجودی است و ممانعت از مداخله چین از منافع اساسی اروپا به شمار‬ ‫می رود‪ .‬چین با وارد شدن به این درگیری‪ ،‬اروپا را از دست خواهد‬ ‫ایاالت متحده در حمایت از تالش های جنگی اوکراین تاکید کنند‪ .‬نشان‬ ‫خطرات گسترش جنگ را اشکارتر ببیند‪.‬‬ صفحه 15 ‫جامعه‬ ‫‪farhikhteganonline‬‬ ‫‪w w w . FDN.IR‬‬ ‫‪۱۶‬‬ ‫پنجشنبه ‪ ۲۸‬اردیبهشت ‪ ۱۴۰۲‬شماره ‪386۷‬‬ ‫مدیرمسئول‪:‬محمدامین ایمانجانی‪ -‬سردبیر‪:‬مسعود فروغی‬ ‫تلفن وفکس‪ )021( 62999495 :‬کدپستی‪۱۱۳۵۶۳۳۸۱۶ :‬‬ ‫چاپ‪:‬چاپخانهدانشگاهازاداسالمی‬ ‫نشانی‪:‬خیابانحافظ‪ ،‬پایین تر ازجمهوری‪ ،‬روبه روی ساختمان بورس‪ ،‬ساختمان فرهیختگان‪ ،‬طبقه سوم‬ ‫داستانابسیستان؛ عهدشکنیخارجی‪،‬کم کاریداخلی‬ ‫بعد از عهدشکنی گروه مستقر در افغانستان تنش ابی در ‪ ۳۰۰۰‬روستای سیستان شدت گرفت‪ ،‬البته این مساله غیر از دیپلماسی راه حل داخلی کوتاه مدت هم دارد‬ ‫محروم ترین ها هســـتند و هر از چندگاهـــی به خاطر همان‬ ‫همیشگی‪ ،‬چند روزی اســـت که تصاویر و اخبار متعددی از‬ ‫عایدی ای ندارد‪ .‬مردمی که سالیان دراز در این مناطق ساکن‬ ‫پر کردن گزارش هـــای کاری و ارائه های پرطمطراق در محافل‬ ‫بحرانی کمبود اب و مهاجرت تعداد زیادی از مردم روستاها به‬ ‫همســـایه شرقی و بی عملی مســـئوالن داخلی است‪ .‬از این‬ ‫یادم هســـت‪ ،‬یکی از گزارش های یکی‪ ،‬دوســـال پیش را که‬ ‫سیستان وبلوچستان‪ ،‬خوزستان‪ ،‬هرمزگان و‪ ...‬این ویترین ها‬ ‫ناشیازعدمتخصیصحقابهایرانازهیرمندتوسطافغانستان‬ ‫امـــده در کوتاه‪ ،‬میان و بلندمدت چـــه راهکارهایی می توان‬ ‫که بعضی شـــهرها و استان های کشـــور ویترین محرومیت‬ ‫در فضای رسانه ای جســـت وجو می کنیم‪ ،‬اولین اخباری که‬ ‫ویترین بودن شان‪ ،‬مســـئوالن جهت چند عکس یادگاری و‬ ‫ابوالقاسم رحمانی‬ ‫دبیرگروه جامعه‬ ‫ان هم در ارتباط با مســـاله کم ابی بود‪ ،‬این طور شـــروع کردم‬ ‫هســـتند؛ استان هایی که از قضا منابع بکر و خوبی هم دارند‪،‬‬ ‫ثروتمند محســـوب می شوند و پر از ظرفیت‪ ،‬اما همیشه جزء‬ ‫مختلف‪ ،‬سری به انها می زنند و کلنگی را در انها زمین می زنند‪.‬‬ ‫هستند‪ .‬تا اخبار مربوط به انها را مرور می کنیم و اسم شان را‬ ‫جلوی چشمان مان نمایان می شود‪ ،‬نشان از نارسایی‪ ،‬کمبود و‬ ‫محرومیتدارد‪.‬بههمینمنوالوبراساسهمینرویهمتاسفانه‬ ‫استانسیستان وبلوچستانبهگوشمی رسدمبنی بروضعیت‬ ‫این دلیل و حل نشدن مشکل انها‪ -‬وضعیتی که در وهله اول‬ ‫قلمداد می شـــود و بعد از ان منشـــعب از وضعیت نابسامان‬ ‫مدیریت منابع اب و الگوهای مصرف و تامین اب مورد نیاز اهلی‬ ‫این استان است‪ .‬هم در فضای مجازی و هم در فضای رسانه ای‬ ‫و خبری‪ ،‬هرچه می گردیم و می بینیم جز وحشـــت و افسوس‬ ‫بوده اند و حاال تمدن چندهزار ساله شـــان قربانی بی تدبیری‬ ‫روایت ها بگذریم و با شرح مساله ببینیم برای بحران به وجود‬ ‫پیشـــنهاد کرد‪ .‬راهکارهایی عملی تر از دســـتور ویژه سه باره‬ ‫رئیس جمهور جهت حل مشـــکل اب سیستان وبلوچستان‬ ‫که عملی نشـــده و امید مردم منطقه را هم مثل زمین هایشان‬ ‫خشک و بایر کرده است‪.‬‬ ‫دولت باید با تقبل هزینه انتقال اب دریای عمان هرچه زودتر مشکل اب سیستان وبلوچستان را حل کند‬ ‫بـرای شـروع گفت وگویـی بـا محمـد درویـش‪ ،‬فعـال و پژوهشـگر‬ ‫اینکـه انجـا چاه نیمه هایـی هـم هسـت و برخـی مواقـع سـیالب‬ ‫بـه افغانسـتان بفروشـیم و ایـن کشـور را وامـدار خـود کنیم‪ ،‬یعنی‬ ‫حقیقتـش غـرب اسـتان بـه مرز بین سیسـتان و کرمـان می خورد‪،‬‬ ‫صحبت هایی که پیش از این با او در ارتباط با مشـکل اب اسـتان‬ ‫بشـود و خالصه وضعیت از بحرانی شـدن دور شـود‪ .‬این هم کنار‬ ‫خـود را نمی توانـد تامیـن کنـد‪ .‬معادلـه بزرگـی تعریـف کنیـم و به‬ ‫دارد کـه بدانیـم چطـور اسـت‪ .‬اگـر منابعـی وجـود دارد تـا االن‬ ‫محیط زیسـت انجـام دادیـم‪ ،‬گفت وگویـی در ادامـه تمـام‬ ‫سیستان وبلوچسـتان داشـتیم و روایت همان همیشـگی های ان‬ ‫منطقـه مظلـوم و محـروم‪ .‬درویـش در زمینـه وضعیـت پیش امـده‬ ‫و اقدامـات اورژانسـی و عاجـل بـه «فرهیختـگان» گفـت‪« :‬از نظـر‬ ‫پدافنـد غیرعامـل اصـوال درسـت نیسـت بـرای تامیـن اب شـرب‬ ‫یـک شـهر مهـم و پرجمعیـت مثـل زابـل کـه در مـرز قـرار گرفتـه‬ ‫وابسـته بـه اب کشـور همسـایه باشـیم‪ ،‬یعنـی خدای ناکـرده وارد‬ ‫جنـگ شـویم ان کشـور می توانـد اهـرم فشـاری روی سـر مـا قـرار‬ ‫می ایـد‪ .‬اب از دسـت طالبـان رهـا می شـود و شـاید روابـط بهتـر‬ ‫ایـن مسـائل وجـود دارد ولـی مسـاله مهم این اسـت که متاسـفانه‬ ‫مشـکلی که در سیسـتان اسـت‪ ،‬نه تنها برای اب هیرمند که برای‬ ‫اب شـرب مـردم زابـل هـم وجـود دارد‪ ،‬و بـرای مشـکل کشـاورزی‬ ‫نیـز هسـت‪ .‬مسـاله اب شـرب زاهـدان و کرمـان را بایـد حل کنیم‪.‬‬ ‫‪ 1.6‬میلیـارد انجـا چاه نیمـه داریـم کـه نشـان می دهـد بـه انـدازه‬ ‫کافـی اب داشـتیم‪ ،‬کـه اگـر وارد هامـون می شـد و کـف هامون را‬ ‫افغانسـتان بفهمـد اگـر رابطـه خوبـی با ایران نداشـته باشـد‪ ،‬برق‬ ‫ایـن ترتیـب می توانیـم در یـک چشـم انداز مناسـب میان مـدت و‬ ‫درازمـدت بعـد از اینکـه حقابه هیرمند را گرفتیم و منطقه را تثبیت‬ ‫کردیـم و گردوخـاک کم شـد‪ ،‬پنل های خورشـیدی کار بگذاریم و‬ ‫مـردم از محـل فـروش بـرق پول تولید کنند‪ ،‬نه از محل کشـاورزی‬ ‫ناپایـدار کـه ان زمـان ظرفیت های منحصربه فـرد منطقه مثل کوه‬ ‫خواجه‪ ،‬شهرسـوخته و‪ ...‬می تواند بالفعل شـود و مردم از ایران و‬ ‫گردوخـاک بـه ان سـمت هـم نخواهـد رفـت‪ .‬مهاجران ناخواسـته‬ ‫بگذارنـد و تامیـن بـرق از طریـق انرژی بادی انجام شـود که خیلی‬ ‫ایـن کار را زودتـر انجـام می دادنـد‪ ،‬در حالـی کـه مـا سال هاسـت‬ ‫بهتـر اسـت‪ .‬قاچـاق کمتـر می شـود و مشـکالت امنیتـی کاهـش‬ ‫رقـم چیـزی نیسـت و می توانـد به راحتـی تامیـن شـود‪ .‬مضـاف بر‬ ‫داشـته باشـد کـه بتواننـد منتقـل کننـد ولـی بایـد مطالعه شـود و‬ ‫اسـت کـه دریچـه را بـاز کننـد تـا فعلا اب را در چاه نیمه هـا رهـا‬ ‫ایجاد نخواهد شـد و وقتی دو کشـور درکنار هم زندگی می کنند‪،‬‬ ‫اسـت و ‪ 40‬میلیـون مترمکعـب کل نیـاز اب مردم زابل اسـت‪ .‬این‬ ‫مشـکالت جـدی ایجـاد می کند‪ .‬بعیـد می دانم چنیـن ابی وجود‬ ‫افزایـش یابـد‪ .‬بایـد ابتـدا ایـن را در منطقـه حـل کنیـم‪ ،‬ان وقـت‬ ‫اب دریـای عمـان بـه زابـل گـران درمی ایـد؛ واقعیت این اسـت که‬ ‫تومـان هزینـه انتقـال تـا مشـهد اسـت‪ ،‬ایـن منطقـه هم در مسـیر‬ ‫اسـت کـه اگـر حـوزه مبـدا و مقصـد از کرمـان بـه سیسـتان باشـد‬ ‫بـود‪ .‬انبـار غلـه بـود و اینها در گـرو احیای دوباره هامون هسـتند‪.‬‬ ‫مشـکل حـل خواهـد شـد‪ ،‬یعنـی االن صحبـت از ایـن اسـت کـه‬ ‫ایـن کار را هـم می توانـد انجـام دهـد‪ .‬قاعدتـا ‪ 300‬هـزار میلیـارد‬ ‫اسـت‪ ،‬اب شـیرین رها شـده داشـته باشـد‪ .‬این طرح انتقال ابی‬ ‫می کنـد بزرگ تریـن شـریک تجاری ایران اسـت و برای نمایشـگاه‬ ‫اگـر هامـون احیـا شـود بـرای افغانسـتان هـم خـوب اسـت‪ ،‬چون‬ ‫کارخانـه فـوالد در اصفهـان و یـزد اب مـورد نیـاز را انتقـال دهـد‪،‬‬ ‫زندگـی می کننـد‪ .‬فکـر نکنـم در منطقه ای که ایـن میزان اب مهم‬ ‫رطوبت می گرفت‪ ،‬گیاهان رشـد می کردند و باعث می شـد میزان‬ ‫دهـد و امتیـاز بگیـرد‪ .‬مـا نبایـد وابسـته بـه ان اب باشـیم و باید به‬ ‫تامیـن اب شـرب برعهـده حکومت هاسـت و وقتـی می توانـد برای‬ ‫ایـن اب کجـا بـوده اسـت؟ حقابـه مردمی اسـت کـه در ان منطقه‬ ‫سراسـر جهـان بـه انجـا بیاینـد و انجا بـه قطب گردشـگری تبدیل‬ ‫گردوخـاک کاهـش یابـد و تـاالب زنده بماند و توان زیسـت پذیری‬ ‫فکـر منابـع اب جایگزیـن هـم باشـیم‪ .‬در مورد اینکه طـرح انتقال‬ ‫مـن چیزهایـی شـنیده ام ولـی اطالع دقیق نـدارم و نیاز به مطالعه‬ ‫طرحی تصویب کرده اند که قرار اسـت انجا چند توربین بادی کار‬ ‫کار خوبی اسـت‪ .‬نماینده مردم زابل دنبال این کار اسـت و کاش‬ ‫بیـان کرده ایـم‪ .‬بـاد ‪ 120‬روزه داریـم کـه االن ‪ 160‬روزه شـده و‬ ‫ایـن چالـش به راحتـی می توانـد تبدیـل بـه فرصـت شـود‪ .‬بـرق را‬ ‫شـود‪ .‬زمانـی انجا ‪ 150‬نوع پرنده داشـت کـه درامد قابل توجهی‬ ‫مـن اطلاع زیـادی در ایـن خصـوص نـدارم‪ .‬امـا به عنـوان راهـکار‬ ‫اورژانسـی پشـت سـد کمال خـان اب اسـت‪ ،‬افغانسـتان اعلام‬ ‫کتـاب امـده‪ ،‬قاعدتـا روابـط خـوب اسـت و راهـکار اورژانسـی این‬ ‫کننـد‪ .‬قـرار بـود سلاجقه‪ ،‬رئیس سـازمان حفاظت محیط زیسـت‬ ‫هرچقدر مردم در حاشـیه دو کشـور رفاه بیشـتری داشـته باشـند‪،‬‬ ‫هـم بـه کابـل بـرود‪ .‬راهـکار اورژانسـی ایـن اسـت ولی بایـد حتما‬ ‫می یابـد‪ .‬در ارتبـاط بـا اینکـه می تـوان از منابـع غـرب اسـتان‬ ‫هـم بـرای زابـل اختصـاص دهیـم و فعلا این طـور مشـکل را حـل‬ ‫بـرای مشـکالت ابـی شـرق سیستان وبلوچسـتان اسـتفاده کـرد‪،‬‬ ‫طـرح انتقـال اب کـه از عمـان بـه مشـهد می ایـد‪ 40 ،‬مترمکعـب‬ ‫کنیـم و ببینیـم در اینـده چـه می شـود‪».‬‬ ‫داستان اب سیستان‬ ‫در ادامـه حسـین سـرگزی‪ ،‬کارشـناس منابـع طبیعـی اسـتان‬ ‫سـبز زاهـدان را از انجـا تامین کنند‪ .‬فاضلاب را راه اندازی کنند و‬ ‫دارد که سـازند شـور و نمکی اسـت‪ ،‬وقتی اب از باال می اید وارد‬ ‫بـا «فرهیختـگان» در ارتبـاط با وضعیت تنش های ابی این اسـتان‬ ‫در منطقـه میرجـاوه‪ ،‬حاشـیه مرزی ایران داریـم که می توانند چاه‬ ‫ایـن وسـعت سـازند گـم می شـود و کیفیـت ان عـوض می شـود‪.‬‬ ‫اسـت و موضوع اب شـیرین کن سال هاسـت مطرح است‪ .‬بخشی‬ ‫کیفیـت اب قابـل شـرب اسـت و مشـکل زاهـدان را حـل می کنـد‪.‬‬ ‫کنیـم امـکان تامیـن اب وجـود دارد‪ .‬مسـاله ایـن اسـت مصـارف‬ ‫از شـهر چابهـار اب شـیرین دارنـد منتهـا همچنـان مشـکل کامل‬ ‫می امـد حداقـل ایـن اسـت میـزان ابـی کـه از زابـل می ایـد قطـع‬ ‫سیستان وبلوچسـتان و متخصـص حوزه بیابان زدایی در گفت وگو‬ ‫گفـت‪« :‬جنـوب اسـتان حاشـیه دریـای عمـان و سـواحل مکـران‬ ‫انجام شـده اسـت و دسـتگاه در اوایل دهه ‪ 90‬نصب شد و بخشی‬ ‫حـل نشـده چـون هـم ظرفیـت اب شـیرین کن پاییـن اسـت و هـم‬ ‫اینکـه جمعیـت زیاد شـده اسـت‪ .‬انجـا موضوع بارندگی اسـتان را‬ ‫داریـم‪ ،‬در جنـوب اسـتان در سـال هایی بیـش از ‪ 450‬میلی متـر‬ ‫بارندگـی داریـم و همیشـه بحـث ایـن بـود این بارندگـی را می توان‬ ‫اب فضای سـبز را از این روش تامین کنند‪ .‬یک سـری مخازن ابی‬ ‫بزننـد و شـبکه و لوله گـذاری کننـد تـا زاهدان می ایـد‪ .‬مثال از نظر‬ ‫ایـن سـازند می شـود و اب زیرزمینـی را تشـکیل می دهـد ولی در‬ ‫همـان سـیالب ها را دریافـت کنیـم و بـه تـاالب هدایـت شـود‪ .‬از‬ ‫اگر بتوانیم بخشـی از بارندگی حوزه های غربی سیسـتان را مهار‬ ‫هدایت شـود تا حداقل بحران ریزگرد نداشـته باشـیم و به طرق‬ ‫سـاالنه حـدود ‪ 30‬میلیـون مترمکعـب اب از زابـل بـه زاهـدان‬ ‫اب در منطقـه سیسـتان بـا توجـه بـه اکولوژی منطقـه باید انجام‬ ‫می شـود و به منابع اب سیسـتان متکی نباشـیم و این برای خود‬ ‫پوشـش کشـاورزی مـدرن بـرود‪ .‬بخـش بعـدی اولویت بنـدی‬ ‫شـود‪ .‬نمی تـوان کشـاورزی گسـترده سـنتی داشـت و بایـد زیـر‬ ‫منطقه بماند‪ .‬این مسـاله کلی اسـت‪ .‬در سیسـتان بخشـی حقابه‬ ‫مصـرف اب اسـت‪ .‬ابـی کـه قرار اسـت بـا این هزینه تامین شـود‪،‬‬ ‫منطقـه جنـوب هامـون اسـت که چـاه بزنند و شیرین سـازی کنند‬ ‫کـه امـکان زیسـت را بـرای منطقـه فراهـم می کنـد‪ .‬اول منطقـه‬ ‫اسـت بایـد تامیـن شـود و بخشـی منابـع اب زیرزمینـی اسـت کـه‬ ‫شـوره زار مـی رود‪ .‬بایـد سـرریز سـد را بـه ادامـه هیرمنـد بگذارد و‬ ‫این سـیالب ها برای شـرب اسـتفاده نمی کنیم و به تاالب هامون‬ ‫اولـی افغانسـتان بحـران ریزگـرد نداشـته باشـد‪ .‬هرچنـد سـکنه‬ ‫زیادی در این بخش از افغانسـتان زندگی نمی کنند‪ .‬االن نیمی‬ ‫از افغانسـتان را ایـن ریزگردهـا تحت تاثیر قـرار می دهد‪ ،‬بنابراین‬ ‫اولویـت اول ایـن اسـت ایـن اتفـاق افتـد‪ ،‬یعنـی بنـد کمال خـان‬ ‫اصلاح شـود و سـرریز بـه ادامـه هیرمنـد بیایـد‪ .‬مسـاله بعـدی‬ ‫ابـی کـه ناپایـدار اسـت‪ .‬بایـد ببینیـم اول چـه اولویت هایی دارد‬ ‫دربـاره افغانسـتان ایـن اسـت کـه مذاکـرات حقابـه یـا موضـوع‬ ‫را زیسـت پذیر کنیـم و بعـد کارهـای دیگـر کنیـم یعنـی موضـوع‬ ‫مـا می دهـد‪ .‬افغانسـتان بایـد بدانـد حـق ماسـت و فـرض کنیـم‬ ‫ان نبایـد این طـور باشـد کـه افغانسـتان تصـور کنـد امتیـاز بـه‬ ‫به نوعی مهار کرد و مشکل انجا را حل کرد بدون اینکه تاسیسات‬ ‫و وارد شـبکه کننـد‪ .‬یـک بخشـی هـم اب هـای سـطحی اسـت که‬ ‫شیرین سـازی و انتقـال ان هزینه بـر اسـت‪ .‬بارندگـی جنـوب بـه‬ ‫چاه هایـی می زننـد کـه بـه کشـاورزی و گنـدم و جـو می رسـد کـه‬ ‫مهم اسـت و بعد اگر ابی اضافه ماند در کشـاورزی مصرف شـود‪.‬‬ ‫ایـن هـم بایـد ممنوع شـود و اسـتراتژی مصرفی پیش گرفته شـود‬ ‫ایـن کارشـناس بیابان زدایـی ادامه داد‪« :‬در حال حاضر بسـیاری‬ ‫شـوند یـک فاجعه زیسـت محیطی اتفـاق می افتـد‪ .‬هامون برای‬ ‫سیسـتان منظور شـمال استان اسـت‪ ،‬یعنی پنج شهرستان زابل‪،‬‬ ‫پرنـدگان از سـیبری بـه اینجا می امدنـد و می رفتند‪ .‬االن کریدور‬ ‫الوده کننـده باشـد و از نظـر اقتصادی تجهیـزات پرهزینه بیاوریم‪،‬‬ ‫حـدی اسـت کـه پاسـخگوی منطقه اسـت‪ .‬از تخریب و فرسـایش‬ ‫خندقـی جلوگیـری می کنـد درحالی کـه االن زمین هـای مرغـوب‬ ‫را از دسـت می دهیـم و تاسیسـات اسـیب می بینـد و اب وارد دریـا‬ ‫می شـود‪ .‬اگـر سـدهای خاکـی بزننـد و اب را مهار کننـد می توان‬ ‫مشـکل شـرب مردم را حل کنند‪ ،‬حتی مشـکالت کشـاورزی حل‬ ‫شـود یـا مشـکالت حداقلـی صنعـت را حـل کـرد‪ .‬این انجام نشـد‬ ‫و بیشـتر بـه کارهـای مهندسـی فکـر می شـود کـه اب شـیرین کن‬ ‫بیاورنـد و خـط لولـه بکشـند‪ .‬همـان هـم همـواره گفتیـم بـه جای‬ ‫اینکه سنگ بزرگ برداریم که اب را شیرین کنیم به زاهدان‪ ،‬زابل‬ ‫و مشـهد ببریم مشـکل سـاحل را حل کنیم‪ ،‬بسیاری از روستاهای‬ ‫جنوب اسـتان دو هزار روستاسـت که ابتدا مشـکل اینها حل شـود‬ ‫و مطمئـن شـویم بـا اب شـیرین کن های نسـل جدیـد می شـود‪،‬‬ ‫بعـد کم کـم بـه مرکـز اسـتان و شـمال اسـتان بیاییـم‪ .‬بحـث دیگر‬ ‫کـه داریـم در مرکـز اسـتان همین طـور اسـت کـه در بسـیاری از‬ ‫خیلـی کم عمـق اسـت و حداکثـر عمـق ‪ 20-30‬متر اسـت و مردم‬ ‫مـردم هـم می داننـد سـود کمتـر از هزینه ای اسـت کـه می کنند‪.‬‬ ‫تـا اب بـه مصـرف ضروری تـری برسـد‪ .‬ایـن در بخش پیشـنهادات‬ ‫موضوع اب اسـت‪».‬‬ ‫چه کسـانی هسـتند‪ .‬حقابه حق ابی اسـت که در حوزه هیرمند‬ ‫بیـان کـردم‪ .‬بایـد در جنـوب هیرمنـد و هامـون چاه زده شـود‪ .‬اب‬ ‫افغانسـتان دو بحـث داریـم‪ .‬یـک بحث این اسـت که مخاطب ما‬ ‫داریم‪ .‬حوزه هیرمند غنی از نظر اب اسـت و سـال های گذشـته‬ ‫زد و اب را منحـرف کـرد‪ ،‬هرچنـد می توانسـت میـزان حقابـه ما را‬ ‫در منطقـه جنـوب هامـون و هیرمنـد جنوبـی چـاه می زننـد و‬ ‫ابـی شـدیم اب امـد ولـی افغانسـتان بنـدی بـه نـام کمـال خـان‬ ‫بدهـد ولـی نـداد‪ .‬یا بـا قلدری یا با جهالـت ندادند‪ .‬اگر مخاطب‬ ‫مـا افغانسـتان باشـد ایـن جـو را پذیرفتـه و مـا جـزء ایـن حـوزه‬ ‫هسـتیم و به عنـوان زیسـتمندان ایـن حوزه حق داریـم از این اب‬ ‫کـه بخشـی ظلـم می کنند و بخشـی این اسـت قلـدری می کنند‬ ‫دوم ایـن اسـت کـه همـه تخم مر غ ها را در سـبد حقابـه نگذاریم‪.‬‬ ‫ایـن کارشـناس منابـع طبیعی افزود‪« :‬مرکز اسـتان بخش کمبود‬ ‫بچه هـای اسـتان معتقدنـد بـا چاه های جنوب هامـون و هیرمند‬ ‫و سال هاسـت اب ان از زابـل تامیـن می شـود‪ .‬قبلا هـم صحبـت‬ ‫دیگـر در سـطح منطقـه چاهک هایـی اسـت کـه وجـود دارد و از‬ ‫ابـی پیـش امـد اهـرم قوی تـری بـرای چانه زنـی داشـته باشـیم‬ ‫ولـی این طـور نشـد‪ .‬مادامی کـه زابـل اب دارد و اب سـطحی از‬ ‫افغانسـتان بـه چـاه نیمه هـا می ایـد پمپـاژ می شـود‪ .‬بـه زاهـدان‬ ‫کـه در ان الگـوی مصرفـی نیسـت و صرفه جویـی هـم لحـاظ‬ ‫نمی شـود یـا قیمـت متفاوتـی هـم نـدارد و مواقعی کـه زابل دچار‬ ‫را بـه جـای اینکـه بـه زاهـدان ببرنـد بـه زابـل بیاورنـد و اب زاهدان‬ ‫اب می امد و امسـال هم باید بیاید‪ .‬سـال گذشـته که دچار تنش‬ ‫و بسـیاری از روسـتاهایی که به نظر نمی رسـد اب داشـته باشـند‬ ‫ایـن بـود کـه مـا اب زاهـدان را بـه چـاه نیمه هـا بزنیـم و اگـر تنـش‬ ‫االن دچـار تنـش هسـتند‪ .‬کوتاه تریـن راهـکار چاه هایی اسـت که‬ ‫از طریـق میرجـاوه تامیـن شـود‪ .‬اب منطقـه سیسـتان بـه سـمت‬ ‫و حـق کشـور را نمی دهنـد و نمی خواهند همراهی کنند‪ .‬بخش‬ ‫ان مربـوط بـه زاهـدان اسـت‪ .‬شـهری کـه یک میلیون نفری شـده‬ ‫از روستاهای بخش هیرمند که در حوزه سیستان هستند‪ ،‬دشت‬ ‫سـرگزی گفـت‪« :‬در ارتبـاط بـا تامیـن حقابـه هامـون و رایزنـی با‬ ‫روسـتاها از سـال های قبـل بـا پروژه هـای ابخیـزداری مشـکل اب‬ ‫مشـکل اب ندارنـد یعنـی بـا ابخیزداری مشـکل انها حل شـد‪».‬‬ ‫ایـن چند راهکار وجـود دارد‪.‬‬ ‫بحـث سـوم ایـن اسـت کـه سـازمان های بین المللـی حسـاس‬ ‫زهـک‪ ،‬هیرمنـد‪ ،‬هامـون و نیمـروز اسـت که از هـم منفک نبودند‪،‬‬ ‫بهره منـد شـویم‪ .‬بخشـی این اسـت کـه حق خـود را می خواهیم‬ ‫را حـل کردیـم‪ ،‬یعنـی جاهایی کـه بارندگی دارد ایـن اتفاق افتاده‬ ‫تثبیـت ریزگردهـا مهـم اسـت‪ ،‬موضـوع پوشـش درختـی منطقه‬ ‫ایـن مـرز نباشـد یـا در حـوزه داخلـی دیـوار بکشـیم و بگوییـم‬ ‫اسـت کـه می تـوان اب اضطـراری و شـرب را تامیـن کـرد‪ .‬بحـث‬ ‫دشـت سیسـتان بـرود کـه تنـش ابـی را حل کنـد‪ .‬االن متاسـفانه‬ ‫دوبـاره بـه زاهـدان تزریـق می کنند‪ .‬مشـکل زاهدان بایـد از جای‬ ‫نداریـم کـه ایـن مهاجـرت اتفـاق بیفتـد‪ ،‬پـس مسـاله زیسـتی‬ ‫بعـد جهانـی هـم دارد‪ .‬در ایـن زمینـه می تـوان کشـورهای دیگر‬ ‫را نیـز وارد ایـن قضیـه کـرد مثـل روسـیه یـا کشـورهای اروپایـی‬ ‫کـه بـرای انهـا مسـاله زیسـت محیطی اهمیـت دارد‪ .‬تنهایـی‬ ‫مذاکـرات را دوجانبـه انجـام ندهیـم کـه چند جانبه باشـد و برای‬ ‫انهـا نیـز موضوع حسـاس باشـد تا افغانسـتان را بـه این موضوع‬ ‫دشـت سیسـتان ایـن اسـت کـه بایـد کشـاورزی تعطیـل شـود یـا‬ ‫چاهک هایـی اضافه شـود‪ .‬چاهک کم عمق اسـت کـه چاه عمیق‬ ‫نمی تـوان بـدان گفـت‪ .‬ایـن چاه هـا را جاهایـی کـه اب شـیرین‬ ‫اسـت‪ ،‬مثـل رودخانـه سیسـتان کـه در منطقـه بود و سـال ها انجا‬ ‫اب جریـان داشـته‪ ،‬می تـوان شـبکه کـرد و بـه مصرف رسـاند‪ .‬این‬ ‫از کنوانسـیون های جهانی نیسـت‪ .‬نه کنوانسیون بیابان زدایی‪،‬‬ ‫معاهـده پاریـس و‪ ! ...‬خـود را متعهـد نمی دانـد اصـول زیسـتی‬ ‫را رعایـت کنـد‪ .‬هریـک از این کنوانسـیون برای جذب مشـتری و‬ ‫فرهنگ سازی جهانی تشکیل شده است‪ .‬اینها باید فعال شوند‬ ‫و نقـش خـود را ایفـا کنند تا مشـکل زیسـت محیطی موجود حل‬ ‫فوری تریـن مـورد اسـت‪ .‬بـه قولـی می گوینـد فـرض محـال محال‬ ‫شـود‪ .‬مسـاله مهم تـر ایـن اسـت کـه غیـر از سـد کمال خانـی که‬ ‫اینجـا می تـوان تنـش ابـی روسـتاها را نداشـت‪ .‬موضـوع سـوم‬ ‫هزینـه بدهـد و اب بگیـرد تـا بخشـی از نیـاز منطقـه این طـور حـل‬ ‫وارد تاالب هامون می شـود و تنها اسـتفاده زیست محیطی دارد‪،‬‬ ‫میلیون مترمکعب اب بازیافتی در سال دارد و می تواند مصرفی‬ ‫اول مـا حقابـه اسـت‪ ،‬چـون حـق ماسـت و می دانیـم لجاجـت‬ ‫تصفیه خانـه زابـل اسـت کـه بایـد راه اندازی شـود که بیـن ‪ 3‬تا ‪7‬‬ ‫در کانـون ریزگـرد و بخشـی در فضـای سـبز باشـد تـا مشـکل‬ ‫اینچنینی نداشـته باشـیم و مشـکل گردوخاک نیز کمتر شـود‪.‬‬ ‫مسـاله بعـدی حوزه هـای غربـی دشـت سیسـتان اسـت‪ ،‬میـزان‬ ‫نیست‪ .‬اگر بناست افغانستان با پول اب بدهد‪ ،‬بخش خصوصی‬ ‫شـود‪ .‬امـکان طـرح گزینه هـای اینچنینـی وجـود دارد ولی تاکید‬ ‫سیاسـی و شـیطنت دشـمنان ماسـت‪ .‬اینهـا بحث هـای موجـود‬ ‫در تنـش ابی سیسـتان اسـت‪».‬‬ ‫و وارد تاالب هامون نشـود واقعا زیسـتن در سیسـتان امکان پذیر‬ ‫نیسـت‪ ،‬چـون همـه منطقه تبدیل به کاسـه گردوغبار می شـود‪.‬‬ ‫نقطه داغ غیرقابل سـکونت اسـت‪ ،‬بنابراین دولت باید حسـاس‬ ‫تامیـن حقابـه از افغانسـتان ایـن اسـت کـه می گوییـم در ایـن‬ ‫را کـم کننـد و مانـع ورود سـیالب بـه تـاالب هامـون نشـوند‪ .‬اگـر‬ ‫را تامیـن می کننـد‪ .‬زاهـدان را می توانسـتند از چاه هایـی کـه از‬ ‫خراسـان جنوبی که به رشـته کوه مکران کشـیده شـده‪ ،‬براوردها‬ ‫و سـیالبی بـوده کـه افغانسـتان نمی توانسـت مهـار کنـد و بـه‬ ‫به فاصله ای که از انجاسـت و با توجه به سـازندی که انجا وجود‬ ‫منحـرف یـا بـه قـول خـود‪ ،‬سـیالب را کنتـرل کرده ولی به سـمت‬ ‫نشـان می دهـد بارندگـی خوبـی داریم ولی ایـن بارندگی با توجه‬ ‫دارد سـدی بـه نـام بخـش ابـاد می زند کـه اگر این اب مهار شـود‬ ‫سـرگزی در پایـان گفـت‪« :‬نکتـه تکمیلـی هـم ایـن اسـت کـه در‬ ‫غرب دشـت سیسـتان به سـمت ارتفاعات کوه پلنگان و به سمت‬ ‫هر چه ارتفاع زیادتر می شـود این میزان بیشـتر می شـود‪ .‬سـمت‬ ‫افغانسـتان احـداث می کنـد‪ ،‬روی رودخانـه فـراخ کـه از شـمال‬ ‫باشـد و به صـورت جـدی بـا افغانسـتان مذاکـره کند که این سـد‬ ‫سـال ها ابـی کـه از افغانسـتان دریافـت می کردیـم حقابـه نبوده‬ ‫ایـن سـال ها در سـفره تزریـق شـده مشـکل را حـل کننـد و هـم‬ ‫چـون امـکان زاد و ولـد ندارنـد‪ .‬مثلا در ایـن ناحیـه منطقـه ابـی‬ ‫نـه کنوانسـیون تغییـر اقلیـم و نـه کنوانسـیون تنوع زیسـتی و نه‬ ‫را بـه منطقـه برگرداننـد تـا تنـش انجا حل شـود‪ .‬مرحلـه بعدی در‬ ‫تنـش ابـی می شـود در حـوزه سیسـتان چـاه می زننـد کمـا اینکـه‬ ‫می توانسـتند تصفیه خانـه زاهـدان را راه انـدازی کننـد و فضـای‬ ‫زیسـتی از بیـن رفتـه و چه بسـا بسـیاری از گونه هـا از بیـن بروند‪،‬‬ ‫دیگـری حـل شـود که شـدنی اسـت‪ .‬برای سیسـتان بایـد این اب‬ ‫بارشـی داریـم کـه در منطقـه سیسـتان ‪ 50-60‬میلیمتر اسـت و‬ ‫دشـت زاهـدان اسـت تامیـن کننـد یعنـی اب چاه هایـی کـه در‬ ‫کل زیسـت مندان زمین باید اهمیت داشـته باشـد‪ .‬در گذشـته‬ ‫متقاعـد کننـد‪ .‬بحـث دیگـر ایـن اسـت طالبان متعهـد هیچ یک‬ ‫موضـوع حقابـه یـا تامیـن اب‪ ،‬فرض هـا یکـی شـود‪ .‬در بحـث‬ ‫االن ‪ 40-50‬چـاه جنـوب هامـون زدنـد و از انجا اب شـرب زاهدان‬ ‫پایین دسـت اب نـرود و ایـن شـدنی نیسـت‪ .‬در موضـوع حقابـه‬ ‫سـمت مـا امـده‪ .‬االن هـم افغانسـتان سـرریز سـد کمال خـان را‬ ‫اصالح شـود یا احداث نشـود‪ .‬اگر بنا به راه اندازی دارند ظرفیت‬ ‫ایـن اتفـاق بیفتـد بایـد زندگـی را در انجـا تعطیل کنیـم‪ .‬ظرفیت‬ ‫مخـزن ایـن سـد یک میلیـارد و ‪ 300‬میلیـون مترمکعـب اسـت‬ ‫کـه کل سـیالب ها و اب رودخانـه فـراخ را می گیـرد و مهـار کـرده‬ ‫و منطقـه مـا را عـاری از سـکنه می کنـد‪».‬‬ صفحه 16