روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۵۲
روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۵۲
روزنامه فرهیختگان شماره ۳۸۵۲
روزنامهخبری ،تحلیلی ،دانشگاهیصبح ایران
صدای نخبگان ،نگاه جوانان
16صفحه
۳۰۰۰تومان
شماره مسلسل ۴۵90
یکشنبه ۱۰اردیبهشت۱۴۰۲
۹شوال 1444
۳۰اوریل 2023
شماره 38۵۲
w w w . F d n . i r | Sun | 30 Apr 2023 | vol.14 | No. 3852 | 16 Pages
رهبر انقالب نکات مهمی درباره حق اعتراض کارگران بیان کردند
مرزبندی با
انسدادطلبان
اعتراض هایی در محیط کارگری وجود داشته؛
بعضی از این اعتراضات تا جایی که بنده خبر دارم
اعتراض های به جایی بوده؛ اعتراض به تاخیر حقوق،
اعتراض به واگذاری غلط ...این کمک به نظام
و دولت و اگاه کردن نظام است .هرجا هم در این چنین
مواردی دستگاه های مسئول دنبال قضیه رفتند،
دیدند حق با اینهاست؛ منتها در همین قضایا
جامع ه کارگری با دشمن مرزبندی کردند.
نگذاشتند دشمن از این اعتراض ها
سوء استفادهکند
«فرهیختگان» امار جزئی وضعیت
اشتغال کشور را بررسی می کند
۵۸درصد افراد باالی ۱۵سال
خار ج از بازار کار هستند
صفحه های ۲و ۸ صفحه 1
سیاست
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
2
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
مرزبندی با انسدادطلبان
رهبر انقالب نکات مهمی درباره حق اعتراض کارگران بیان کردند
رهبر انقالب در دیدار با رئیس جمهور عراق:
حتیحضوریکامریکاییهم
در عراق زیاد است
رهبر معظم انقالب اسالمی صبح روز گذشته در دیدار با بیش از هزار نفر از کارگران،
اقدام می کردند ،امروز وضع بهتری داشتیم که امیدواریم دولت و مجلس این مبارزه
ایشان باال بردن توانایی های کارگران را وظیفه خواندند و با اشاره به روایتی که «ظلم به
و به بیان سخنرانی پیرامون دغدغه های جامعه کارگری و نیز وظایف مسئوالن درقبال
ایشان نداشتن جرات مبارزه با مفسد داخلی را موجب سلب شجاعت مبارزه با
بهکارگرفقطدستمزدندادننیست،بلکهاقدامنکردندرزمینهبیمه،بهداشت،اموزش،
ایشـان در ایـن دیـدار بـا تاکیـد بـر اینکه پیشـرفت ،سـعادت ،اسـتقالل
مقابلهباسوءاستفاده کنندگانازتجارتیااعتباراتبانکیرانداشتهباشدوبابدهکاران
حضرت ایت الله خامنه ای ۱۴هزار شهید جامعه کارگری را ۱۴هزار پرچم افتخار
داشـتند« :گسـترش همکاری های دوجانبه و اجرایی شـدن توافق های
«مهم ترین نشانه وفاداری جامعه کارگری به نظام ،رفتار هوشمندانه انها در این چند
ایشـان افزودنـد« :جمهـوری اسلامی ایـران در کنـار عـراق و ارزوی مـا
اعضایتشکل هایکارگریومسئوالنوزارتتعاون،کارورفاه اجتماعیحضوریافتند
این دغدغه ها پرداختند .مشروح این بیانات را در ادامه می خوانید.
را جدی دنبال کنند».
ن مثال ،جرات
زورگویی های دشمن خارجی دانستند و افزودند« :اگر مسئولی به عنوا
کارگرراموجبنابودیهمهاعمالخیروحرامشدنبویبهشتمی داند»،گفتند«:ظلم
ابتکار ،مهارت افزایی ،سالمت خانوادگی و امنیت شغلی نیز ظلم به کارگران است».
حضـرت ایت اللـه خامنـه ای رهبـر معظم انقالب اسلامی عصـر دیروز با
عبداللطیـف رشـید رئیس جمهـور عـراق و هیـات همـراه دیـدار کردنـد.
و اعتلای عـراق بـرای جمهـوری اسلامی ایران بسـیار مهم اسـت ،بیان
عمده بانکی مقابله نکند ،درمقابل خواسته های دولت زورگویی مثل امریکا هم جرات
در دست کارگران خواندند و با اشاره به وفاداری کارگران به انقالب و نظام ،افزودند:
بخش دیگری از سخنان رهبر انقالب به بیان وظایف مسئوالن در قبال جامعه کارگری
دهه یعنی ناکام گذاشتن تالش های گروهک ها در اوایل انقالب برای زمین گیر کردن
حضرت ایت الله خامنه ای هدف از دیدار ساالنه با کارگران را برجسته شدن ارزش
ایشان تعریف زبانی از کارگران را خوب اما ناکافی خواندند و به مسئوالن و کارافرینان
تبلیغات انبوه بدخواهان خارجی برای قرار دادنجامعه کارگری در مقابل نظام است».
توافق هـای انجـام شـده به ویـژه توافق هـای امنیتـی و اقتصـادی اخیـر
زندگی مردم و کشور ،درواقع حیات جامعه است اما اگر کارگر نباشد ،از کار و اثار ان
امنیت شغلی و چرخیدن راحت چرخ زندگی ،باعث افزایش کیفیت کار و محصول
کارگری» خواندند و تاکید کردند« :تا امروز نتوانسته اند و بعد از این نیز به حول و قوه
تعمیـق ان ،دشـمنان قـوی دارد و اگـر پیوندهـای تاریخـی و اعتقـادی
ایشان در این دیدار با تاکید بر لزوم انجام شدن یک حرکت محسوس برای
ارتقای سطح زندگی کارگران ،جامعه کارگری و مقابله هوشیارانه کارگران با
تحریکات دشمنان را تحسین کردند و فرهنگ سازی درباره «رابطه مستقیم
درامد و ثروت با کار و تالش» را نیاز حقیقی کشور و جامعه خواندند.
کارگر در جامعه برشمردند و افزودند« :کار به علت تامین کردن همه نیازها و لوازم
و پیشرفت و شکوفایی کشور خبری نیست ،بنابراین ارزش کارگر ،ارزش حیات جامعه
و زندگی مردم است».
ایشان درک اهمیت کار وکارگر را موجب تالش برای تولید کار حقیقی و مفید دانستند
مقابله نخواهد داشت».
اختصاص داشت.
و سرمایه گذاران خاطرنشان کردند« :ارتقای زندگی کارگر و اطمینان خاطرش به
می شود ،بنابراین هر تالشی برای ارتقای زندگی کارگران ،درواقع سرمایه گذاری برای
سود بیشتر است».
نظامازطریقبهتعطیلیکشاندنکارگاه هاوهمچنینایستادگیهوشمندانهدرمقابل
ایشان هوشیاری و تاثیرناپذیری کارگران از تحریکات بیگانگان را «جهاد بزرگ جامعه
الهی نخواهند توانست جامعه کارگری را درمقابل نظام قرار دهند».
انجـام شـده ،بـه نفع هردو کشـور اسـت».
پیشـرفت عـراق اسـت».
رهبـر انقلاب اسلامی الزمـه گسـترش همکاری هـا را پیگیـری جـدی
دانسـتند و خاطرنشـان کردنـد« :گسـترش روابـط میـان ایـران و عـراق و
مسـتحکم میـان دو کشـور وجـود نداشـت ،وضعیـت روابـط شـاید بـه
رهبر انقالب درعین حال برخی اعتراض ها در محیط کارگری ازجمله اعتراض به تاخیر
شـرایط دوران صـدام بـاز می گشـت».
اعتراض ها درواقع کمک به دولت و نظام و اگاه کردن انها است و در این موارد نیز هرجا
از زائـران ایرانـی در ایـام اربعیـن و غیـر اربعین به رغم هشـت سـال جنگ
حضرت ایت الله خامنه ای تولید را ستون فقرات کشور و کارگران را ستون فقرات تولید
در پرداخت حقوق ها و یا واگذاری های غلط و فاسد را به جا دانستند و گفتند« :این
مربوط می شود و کارگران برای انجام وظایف در این زمینه باید با دلگرمی و اطمینان
دستگاه های مسئول مانند قوه قضائیه وارد شدند ،دیدند که حق با کارگران است».
«سهم بری عادالنه از درامد کار» نکته دیگری بود که رهبر انقالب با تاکید
با مرزبندی و اعالم مرزبندی با دشمن و تاکید بر همراهی و رفاقت با نظام نگذاشته
فرهنگ سازی در این زمینه پرداختند و افزودند« :از نگاه اسالم ،درامد باید ناشی از
عوامل دیگر است ،بنابراین برای ایجاد ارزش باال برای محصوالت باید در زمینه
حضرتایت اللهخامنه ایدربیاننکته ایدیگر،ایجاداشتغالبرایجوانانتحصیلکرده
نیـز مراقبـت و هوشـیاری جدی وجود داشـته باشـد».
دالل بازی،رشوه،ویژه خواریبه علتارتباطبافالنشخصورباخواری،مخالفمنطق
ایشانتوجهبهسهمکارگررابه معناینادیدهگرفتنسرمایه گذاروایجادجبههدرمقابل
و اشتغال نیستند ،ضروری خواندند و گفتند« :همه این جوانان سرمایه های کشور
اتحاد مردم و گروه های عراقی برشمردند و خاطرنشان کردند« :عراق
ایشان وجود مصادیقی از مُترَفین و انسا ن های غرق در ثروت و فساد و
و برخالف کمونیست ها که با دروغ و شعا ِر بدون عمل ،به دنبال ایجاد فضای جنگ
ماندن این سرمایه ها به دولت کمک فکری کنند».
انصاف ،همراهی ،همدلی و ناظر دانستن خدا است».
خوب اقای مرتضوی در مسئولیت های قبلی و ضرورت پیگیری برنامه های اعالم شده،
و گفتند« :نیاز حیاتی کشور و جامعه به کار ،نیاز کارگر به کار برای اداره زندگی ،نیاز
برشمردند و گفتند« :بخش مهمی از شعار امسال یعنی رشد تولید ،به جامعه کارگری
نشان دهنده اهمیت فراوان برنامه ریزی ،سرمایه گذاری و اقدام برای تولید کار و
خاطر پای کار بیایند».
رهبرانقالببا استناد به ایاتقرانمجید،به تبیینرابطهمستقیمدرامدوکاروضرورت
بر ان گفتند« :سهم کارگر در ایجاد ارزش برای محصول بیش از عناصر و
روحی انسان به کار و تاثیر کامال محسوس کار در رفع و جلوگیری از بروز انواع فساد،
اشتغال حقیقی است».
سعیوکاروتالشباشد؛بنابراینپول هاوثروت هایباداورده،واسطه گری،سوداگری،
قرانی و دستور پروردگار است».
اموزش ،مهارت اموزی و تجربه اندوزی کارگران برنامه ریزی جدی شود».
ان ندانستند و خاطرنشان کردند« :کارافرین و کارگر هر دو به یکدیگر احتیاج دارند
ایشاندرهمینزمینهافزودند«:خوشبختانهدرهمهقضایایاعتراضی،جامعهکارگری
است بدخواهان از اعتراض و تجمع سوءاستفاده کنند».
فرصـت جهـت تعمیـق بیشـتر روابـط اسـتفاده شـود و برای اسـتمرار ان
اما بیکار یا دارای مشاغل نامربوط و همچنین جوانانی را که اساسا به دنبال تحصیل
هستند و صاحبنظران سیاسی ،اقتصادی و اجتماعی باید برای جلوگیری از معطل
غرور در جامعه را ناشی از قطع شدن ارتباط درامد با کار و تالش دانستند
ضروری است و هر گام در مبارزه با فساد ،گامی در ایجاد این فرهنگ است».
رهبر انقالب در این زمینه افزودند« :البته در مواردی ابزار سرمایه موجب تضییع حقوق
گفتند«:بایددراعالمهرگونهاماربه خصوصدرمواردمهمیهمچوناشتغال،مسکن
سرمایه گذار و کارافرین هم باید موردتوجه باشد».
و بدون مسامحه و سهل انگاری باشد».
حضرت ایت الله خامنه ای با اشاره به فرمان 20سال قبل خود درباره ضرورت مبارزه
همه جانبه با اژدهای هفت سر فساد گفتند« :اگر از ان زمان ،دولت ها و مسئوالن
کارگر می شود که جلوی انها باید گرفته شود ،ضمن اینکه محدودیت های احتمالی
میـان دو کشـور گفتنـد« :معنـای چنین پدیده بسـیار مهمی این اسـت
کـه عوامـل اتحـادی میـان دو ملـت و دو کشـور وجـود دارد کـه عوامـل
و تضاد در روابط کار بودند ،انچه موجب تامین سهم عادالنه در روابط کار می شود،
و افزودند« :فرهنگ سازی در این زمینه ،کار بسیار دشوار و بلندمدت اما کامال
حضـرت ایت اللـه خامنه ای با اشـاره به بزرگواری مـردم عراق در پذیرایی
سیاسـی خارجـی نمی تواننـد بـر انهـا اثـر بگذارنـد ،بنابراین بایـد از این
ایشان با ابراز رضایت از وضعیت موجودِ حکومت و دولت عراق ،ان را نتیجه
دارای شخصیت ها و فکرهای خوب و جوانان پرانگیزه و پرتحرکی است
که باید از این ثروت ملی استفاده و زمینه های این اتحاد حفظ شود».
ایشان همچنین گزارش وزیر کار را حاوی نکات مهمی دانستند و با اشاره به سوابق
رهبـر انقلاب اسلامی بـا تاکیـد براینکـه امریکایی هـا دوسـت عـراق
دوسـتان اروپایـی خود هم وفادار نیسـتند ».حضـرت ایت الله خامنه ای
وبیمهدقتکاملکردتابرخالفبرخیدولت هایقبلی،هم هامارهایارائه شدهدقیق
نیسـتند ،افزودنـد« :امریکایی هـا بـا هیچ کس دوسـتی ندارند و حتی به
تاکیـد کردنـد« :حتـی حضـور یـک امریکایـی هـم در عراق زیاد اسـت».
گزارش
ایا دولت و مجلس می توانند سازوکار اجرایی برای یک اصل مهم قانون اساسی فراهم کنند؟
وسعت نظر رهبری درباره حق اعتراض را امتداد دهید
فرهیختـگان کارگـران و مشـکالت معیشـتی انها امری اسـت
نشـانه وفاداری جامعه کارگری به نظام ،رفتار هوشـمندانه انها
تشـکیل شـد ،ایـن کارخانه هـا مطلقا جواب ندهـد! این نیت را
از منطقـه بیـرون کـرد ه بودنـد .ایـن اعتراضـات به مرور بـا ورود
هپکوی اراک و ماشین سـازی تبریز ،کارگران نیشـکر هفت تپه
در اوایـل انقلاب بـرای زمین گیـر کـردن نظـام از طریـق بـه
ایشـان در ادامه خاطره ای از یک اتفاقی که برای خودشـان در
زدن سـاختمان شـهرداری ،تبلیغات اسلامی و دادگستری نیز
تعویقـات مکـرر در پرداخـت حقوق هایشـان دسـت وپنجه نرم
درمقابـل تبلیغـات انبـوه بدخواهـان خارجـی بـرای قـرار دادن
بـه یـک کارخانـه رفتـم -شـاید کارگـران ان کارخانـه در همیـن
اداره کل اطالعـات ،نیروهـای خـود را مسـلح کـرد و بـا کمـک
می شـود ،بشـنوند -در ان کارخانـه ،کمونیسـت ها و چپ هـا و
کردنـد .دامنـه اعتراضـات معیشـتی تـا پایان دولت سـازندگی
کـه اگـر بـه ان بی توجهی شـود و نادیده گرفته شـوند ،عالوه بر
در ایـن چنـد دهه یعنی ناکام گذاشـتن تالش های گروهک ها
اقتصـاد را کنـد خواهـد کـرد ،می تواند موجبات اعتراض شـان
تعطیلی کشاندن کارگاه ها و همچنین ایستادگی هوشمندانه
اینکـه انهـا را نسـبت بـه فعالیـت بی رغبـت می کنـد و حرکـت
را نیـز فراهـم کنـد؛ اعتراضـی کـه اگـر به موقـع شـنیده شـده و
پاسـخ داده شـود می تـوان بـه ان بـه چشـم فرصتـی نگریسـت
جامعـه کارگـری در مقابـل نظـام اسـت ».در ادامـه ضمن مرور
داشتند .اما چه کسی در مقابل شان مقاومت کرد؟ کارگران».
ایـن زمینـه رخ داده را این طـور نقـل می کنند« :مـن همان ایام
جمعیـت حضـور داشـته باشـند یـا وقتـی ایـن دیـدار پخـش
کـه باعث شـناخت ضعف هـای موجود در عرصه هـای تولیدی
نمونه هایی از مواجهه هوشـمندانه کارگران در جلوگیری از به
می شـود گروه های معاند با سوءاسـتفاده از ان مسـیر اعتراض
بررسـی ایـن موضـوع خواهیـم پرداخت که دسـتگاه حکمرانی
سـر من ریختند برای اینکه بنده را نابود کنند؛ چون فهمیدند
تجمعات معیشتی و صنفی شده و عالوه بر ان از این اعتراضات
کارگـران کارخانـه ،که چپ ها خیال می کردند انها را در مشـت
و عمرانـی می شـود .نادیـده گرفتـن ایـن اعتراضـات امـا باعث
صنفی را به سـمت ادامه علیه حاکمیت تغییر دهند .مسـیری
کـه بیـش از هـر چیـز کارگران را قربانی کـرده و مطالبات اصلی
انهـا را به حاشـیه می رانـد درطـول تاریـخ انقالب اسلامی بارها
شـاهد چنیـن تالشـی از جانـب گروه هـای معانـدان بوده ایـم.
تالشـی کـه کارگـران بـا تکیـه به بینـش و اعتقاد خـود هربار ان
انحـراف بـردن اعتراضـات صنفی توسـط جریان هـای معاند به
کشـور چگونـه می توانـد مانـع از سوءاسـتفاده معانـدان از
به مثابـه فرصتـی بـرای رفـع موانـع تولید بهـره ببرد.
یـک مـرور تاریخـی بـر تحـوالت مهـم پیش امـده مرتبـط بـا
مواجهـه بـا برنامه ریزی هـای جریانـات ضدایرانـی طی ده های
وادار به اعتصاب های به قول خودشان سراسری کنند تا شاید
کـه جریان هـای معانـد در ان تعطیلـی مراکز اقتصـادی را یکی
اجتمـاع اعتراضـی کارگـران را به نفـع فضا سـازی رسـانه ای
خـود مصـادره کننـد .ایـن تلاش البته بـا هوشـمندی کارگران
همچـون سـایر طراحی هـای دشـمن در جنـگ ترکیبـی سـال
گذشـته نـاکام مانـد .رفتـار هوشـمندانه کارگران امـری بود که
روز گذشـته در جریـان دیـدار رهبـر انقالب بـا کارگران نیز مورد
اشـاره و تحسـین قرار گرفت .ایشـان هوشـیاری و تاثیرناپذیری
کارگران از تحریکات بیگانگان را «جهاد بزرگ جامعه کارگری»
خواندنـد و تاکیـد کردنـد« :تـا امـروز نتوانسـته اند و بعـد از این
نیـز بـه حـول و قـوه الهـی نخواهند توانسـت جامعـه کارگری را
در مقابـل نظـام قـرار دهند ».ایشـان در همین زمینـه افزودند:
«خوشـبختانه در همـه قضایـای اعتراضـی ،جامعـه کارگـری با
مرزبنـدی و اعلام مرزبنـدی بـا دشـمن و تاکیـد بـر همراهـی
و رفاقـت بـا نظـام نگذاشـته اسـت بدخواهـان از اعتـراض و
تجمـع سوءاسـتفاده کننـد ».رهبـر انقالب درعین حـال برخی
اعتراض هـا در محیـط کارگـری ازجملـه اعتـراض به تاخیـر در
پرداخـت حقوق هـا یـا واگذاری هـای غلـط و فاسـد را به جـا
گذشـته اسـت .مسـاله ای که نتیجه اش را می توان در شـرایط
حال حاضـر کشـور هـم دیـد .بـا وجـود چالش هـای پیچیـده
اقتصـادی و رفاهـی به وجود امـده بـرای اقشـار مختلف ازجمله
کارگـران ،همزمـان شـاهد دسـت رد انهـا بـه سـینه جریاناتـی
هسـتیم کـه تمـام ظرفیتـش را طـی 6ماهه دوم سـال قبل و دو
مـاه ابتدایـی امسـال بسـیج کـرد تـا شـاید بتواند کارگـران را به
پیاده نظـام خـود در مواجهـه بـا مـردم و حاکمیـت قـرار دهـد.
دهـه 70از جریـان بدنامـی مثـل «حـزب کمونیسـت کارگری»
دسـتگاه های مسـئول مانند قوه قضائیه وارد شدند ،دیدند که
انقلاب هـم در دیدارهـای سـال های 69و 72خود با کارگران
دیـدار 25اردیبهشـت 72خـود بـا کارگـران بـا اشـاره بـه اینکه
«کارگـران مـا در حیـات ایـن انقلاب و این کشـور موثـر بودند».
ان به اندازه عمر بیش از چهاردهه ای انقالب اسـت .در همان
بـا بازخوانـی اتفاقات روزهـای ابتدایی انقالب می گویند« :البد
تالش داشتند با نفوذ به تجمعات کارگری مسیر این تجمعات
اعتصـاب بکشـانند چقـدر سـرمایه گذاری شـد! مـا در جریـان
نظام تبدیل کنند .مواجهه هوشـمندانه جامعه کارگری با این
بگویـم؛ اینهـا مسـائل ریزی اسـت کـه در جاهـای دیگـر و در
روزهـای ابتدایـی انقالب گروهک های التقاطی مارکسیسـتی
را از مسـیر انقلاب اسلامی جـدا و ان را بـه اهرمـی بـرای تقابل
اقدامات امری بود که روز گذشـته نیز مورد اشـاره رهبر انقالب
قرار گرفته و به عنوان مهم ترین نشـانه وفاداری جامعه کارگری
از ان یـاد شـد .ایشـان در ایـن بـاره بیـان داشـتند« :مهم تریـن
می دانیـد در اول انقلاب ،بـرای اینکـه کارخانه هـای مـا را بـه
بودیـم .حـاال نمی خواهـم جزئیات ان مسـائل را در این جلسـه
اجتماعـی دیگـری در ایـران یکـی از اهـداف معانـدان بـود که
البتـه بـا هوشـمندی مـردم به شکسـت انجامید .رهبـر انقالب
در دیـداری کـه اردیبهشـت سـال 72بـا کارگـران داشـتند این
تالش هـای کـور را مـورد اشـاره قـرار دادنـد و بیـان داشـتند:
«دشـمن ،امـروز هـم تلاش می کنـد؛ ایـن را بدانیـد .چـون
دشـمن ،قرص و محکم ایسـتاده اسـت؛ برای اینکه به زانویش
کشـور را به کلـی مختـل کننـد .اگر غرب و امریکا و دشـمنان ما
مسـائل این شـرکت تبدیل شـد .در بهمن ۹۴این شـرکت که
یکی از بزرگ ترین کارخانه های صنعتی اسـتان خوزسـتان به
حسـاب می امـد بـه یک شـرکت بازرگانی و دو جـوان ۳۱و ۲۸
سـاله واگـذار شـد .البته ان شـرکت نیـز با بسـتگان خریداران
حقیقـی یعنـی امیـد اسـدبیگی و مهرداد رسـتمی مرتبط بود.
گرچـه در همـان زمـان اعتراضاتـی بـه نحـوه واگـذاری ایـن
شـرکت صـورت گرفـت و ابهامـات جـدی ای پیرامـون اهلیـت
خریـداران ان مطـرح بـود امـا در ابان ماه ۱۳۹۷بود که تعویق
۵ماهـه پرداخـت حقـوق کارگـران بـا انتشـار شـایعه فـرار امید
اسـدبیگی مدیـر وقـت شـرکت ،مـوج جدیـدی از اعتراضـات
کارگـران را برانگیخـت .از همـان زمـان بـا تالش هـای کارگران
و مطالبه گری هـای فعـاالن محلی و دانشـجویان ،روند اصالح
شـرایط شـرکت اغاز شـد و نهایتا در اردیبهشـت سـال ۱۴۰۰
بـه خلـع یـد از مالکیـت بخـش خصوصـی و ابطـال واگـذاری
ایـن شـرکت منجـر شـد .ورود دانشـجویان بـه ایـن مسـاله
مـورد تقدیـر رهبـر انقلاب نیـز قـرار گرفـت و ایشـان در دیـدار
کـه بـا خـرج کـردن ازجمله شـاعر ایرانـی مولوی ،دربـاره تندر،
ضربـه را بزننـد .امـروز چه کسـانی درمقابل اینها ایسـتاده اند؟
زمینـ ه خصوصی سـازی وارد کار شـدند کـه در همیـن مسـاله
زدن از انقالب افریقا ،سـعی کرد از شـرکت کنندگان در مراسـم
-از اول انقلاب تـا امـروز -همین طـور بـوده اسـت؛ امـروز هـم
یـک مشـکلی را واقعـا حـل کردنـد؛ یعنـی نـه پـول دارنـد ،نـه
در افتتاحیـه جشـنواره فیلـم برلیـن هم به روشـنی دیـد .جایی
بـاران و ربـط دادنـش بـه ناارامی هـای ایـران و همچنیـن مثـال
بیندازند ،ضربه حسـابی زده اند و امروز تالش می کنند که این
کارگـران مسـلمان مـا؛ کارگـران بـا وجـدان مـا .در گذشـته هم
همین طـور اسـت و بـه فضـل پـروردگار ،در اینـده هم ،همیشـه
رمضانی با دانشـجویان بیان داشـتند« :بچه های دانشـجو در
نیشـکر هفت تپـه و ماشین سـازی تبریـز ،دانشـجوها رفتنـد و
قـدرت قانونـی دارنـد امـا در عیـن حـال حضورشـان می توانـد
یـک کار بـزرگ را ،یـک مشـکل بزرگ را حـل کند ».اگرچه ورود
و یـک وقـت فکـر نکننـد برانـدازان بی خیـال پـروژه شـده اند!
کارگـران مـا بـه سـینه نامحرمانـی کـه بخواهنـد در محیـط کار
جشـنواره فیلـم برلین حـدودا یک هفته بعـد از راهپیمایی های
کم توجهـی بـه اوضـاع معیشـت مـردم باعث شـد تـا اعتراضات
باعـث شـد تـا صـدای کارگـران بهتر شـنیده شـده و مسـئوالن
شـاید همیـن یکـی از عواملـی بود که گلشـیفته تصمیم گرفت
اعتراضاتـی کـه درسـال های 96و 98کشـور را تحت تاثیـر
زیادی نیز وجود دارد که نبود تریبونی برای اعتراضات صنفی
دیگر لیدرهای اپوزیسـیون کمی دلداری داده باشـد؛ دلداری
و معنـوی مـورد سوءاسـتفاده معانـدان قرار گرفـت .به تعطیلی
بـرای کمتـر شـدن سـنگینی فشـاری کـه نـاکام مانـدن پـروژه
برانـدازی در پاییـز 1401بـه انهـا وارد کـرد .پـروژه ای کـه یکی
مـا اخلال کنند ،خواهنـد زد».
معیشـتی مشـابه دهـه 70بـار دیگـر در دهـه 90تکـرار شـود.
قـرار داد و هـردو بـار نیـز بـا هـدف وارد کـردن خسـارات مـادی
کشـاندن اقتصـاد کشـور نیـز بخشـی از همیـن سـناریو بود که
علی رغـم انتشـار فراخوان هـای متعـدد برای ایجـاد اعتصابات
از عوامـل اصلـی نـاکام شـدنش ،کارگرانـی بودنـد کـه با وجود
سراسـری نـاکام مانـد .رهبـر انقالب در بیاناتی که سـال 96با
جریانـات ضدایرانـی و ویرانی طلـب نـه گفتند.
را مـورد تاکیـد قـرار داده و بیـان داشـتند« :جامعـ ه کارگـری مـا
چالش هـای معیشـتی بی پایـان بـه فراخوان هـای اعتصـاب
مشکالت معیشتی در دهه های 70و 90
سیاسـت های تعدیـل اقتصـادی کـه دولـت سـازندگی در دهه
70بـه کار گرفـت ،کار را بـه جایـی رسـاند کـه مـردم ناچـار بـه
تحمـل تـورم 50درصـدی شـدند؛ تورمـی کـه فرصـت خوبی را
ع ان سو ءاسـتفاده معاندین
بـرای اعتراضـات معیشـتی و بـه تب
فراهـم مـی اورد .خـرداد سـال 71گروهـی از مـردم مشـهد
فرصت هـای مخصـوص بایـد بیان شـود .بنده پیـش از پیروزی
در اعتـراض بـه شـهرداری کـه جلـوی ساخت وسـاز انـان را
د ِر کارخانه هـا را خشـت بگذارنـد ،تـا وقتـی جمهوری اسلامی
مراقبـت از افزایـش بی رویـه و غیرقانونـی ساختمان سـازی را
انقالب و در بحبوحه مبارزات ،دیدم که عده ای قصد داشـتند
اعتراضـات به سـمت اعتصابـات کارگـری همچـون هـر بحـران
سـراغاز ایـن مشـکالت نبـود امـا بـه نقطه عطفـی در تاریخچـه
را می شـد در سـخنرانی اواخر بهمن 1401گلشـیفته فراهانی
از طریـق تحریـک کارگـران و ایجـاد نارضایتـی در میـان انـان
جریاناتـی مثـل «اتحاد سوسیالیسـتی کارگری» که خود اواخر
تجمعـات و اعتراضاتـی را شـاهد بودنـد .کشـاندن دامنـه ایـن
می کردنـد .گرچـه واگـذاری ایـن شـرکت به بخـش خصوصی
و منافقیـن و دیگـران و دیگـران بتوانند کارخانه های ما را از کار
از حکایـت جالل الدیـن محمـد بلخـی یـاد کند تا بـه خودش و
دربـاره اش خاطراتـی نقـل کرده انـد .ایت اللـه خامنـه ای در
کارگـری بـا هـدف زمین گیر کردن نظام امری اسـت که سـابقه
خیابانی ،نفسـی مصنوعی داده باشـند .تالشـی که نشانه اش
نداده انـد اپوزیسـیون ضدایرانـی از انهـا سوءاسـتفاده کنـد.
را می تـوان در سـال های دهه هـای 60و 70و فعالیت هـای
قزوین ،اسالمشـهر ،شـیراز ،زاهدان ،زنجان ،ارومیه و اراک هم
حداقـل بتواننـد از طریـق ان بـه اتـش خاموش شـده التهابات
گسـترده روز 22بهمـن در شـهرهای ایـران برگـزار می شـد و
ش برانـدازان بـرای به خطـر انداختـن امنیـت ملـی
نمونـ ه تلا
بـه مـرور بـه سـایر نقـاط کشـور نیـز کشـیده شـد و شـهرهای
دراورنـد ،امـروز هـم تالش می کنند تا شـاید بتوانند برنامه های
برانـداز چیسـت .انهـا از سـال های ابتدایی انقلاب تاکنون در
مقاطـع مختلـف درایـن زمینـه درخشـیده اند و هیچ وقت اجازه
نیروهـای بسـیجی ،اغتشاشـات را کنتـرل و مـردم را متفـرق
بـا ایـن مختصـات کـه برانـدازان بـه هـر دری زدند تـا کارگران را
البتـه از شـانس بـد او و دیگـر لیدرهـای برانـدازی ،افتتاحیـه
نشـان دهـد موضـع کارگـران دربرابـر جریانـات ویرانی طلـب و
پیش رفت و به کشـته شـدن یک نفر از مردم نیز انجامید ،نهایتا
می داننـد کـه جمهـوری اسلامی درمقابـل امریـکا و درمقابـل
دراین بـاره فقـط تجربـه پاییـز و زمسـتان 1401نیسـت کـه
دانسـتند و گفتنـد« :ایـن اعتراض هـا در واقـع کمـک بـه دولت
حـق بـا کارگران اسـت ».تالش بـرای سوءاسـتفاده از تجمعات
ی ان را در
بـه وسـعت تاریـخ انقلاب دارد؛ مسـاله ای کـه پررنگـ
بخواهـد جریانـات اپوزیسـیون ترحم برانگیـز را جـدی بگیرنـد
منشـعب شـده بـود به روشـنی دیـد .مسـاله ای که اتفاقـا رهبر
و نظـام و اگاه کـردن انهـا اسـت و در ایـن مـوارد نیـز هرجـا
دیدیـم همـه انهـا را از کارخانـه بیـرون کرده اند».
اتفاقـات پاییـز 1401و ماه هـای بعـد از ان هـم شـاهد بودیـم.
جامعه کارگران بیش از هرچیز ،تاییدکننده هوشـیاری انها در
کارگـران اقتصـادی را بـه اعتصـاب دعـوت کـرده و ثانیـا هـر
دارنـد ،از مـن دفـاع کردنـد .بعـد هـم کـه فـردای ان روز رفتیم،
کارگـران از دهـه 60تـا حـاال بـه جریـان ویرانی طلـب
را نـاکام گذشـاته اند .جدید تریـن نمونـه از ایـن تالش هـا را نیز
از اصلی تریـن اهـداف خـود قـرار دادنـد و تلاش داشـتند اوال
مـن بـه انجـا رفته ام کـه جلوی خرابکاری های انهـا را بگیرم .اما
خالصـه کالم ان کـه مسـاله سوءاسـتفاده از کارگران سـابقه ای
«نـه» گفته انـد
در ماجـرای التهابـات سـال گذشـته شـاهد بودیـم؛ التهاباتـی
به اصطلاح و به قـول خودشـان «طرفـداران طبقـه کارگـر» ،بـه
گروه هـای اوبـاش بیـن جمعیـت گسـترش پیـدا کـرد و تا اتش
نیـز در دهـه ۹۰بـا چالـش دائمـی سـوء مدیریت کارخانـه و
گرفتـه بـود ،خـودروی شـهرداری را بـه اتش کشـیده و ماموران
کارگـران داشـتند بـار دیگـر پایبنـدی جامعـه کارگـری به نظام
جامعـ ه متدینـی اسـت .بـا همـ ه تالشـی کـه دشـمن می کند،
طبـق وظیفـ ه الهـی و اسلامی خودش حرکـت می کند و عمل
می کنـد و قهـرا در کنـار نظـام ،بـرای نظـام و در خدمـت نظـام
اسـت؛ خـب ایـن را بایسـتی همـه قـدر بدانند».
اعتراضات کارگری و کمک به رفع موانع تولید
ماجرای شرکت کشت و صنعت نیشکر هفت تپه در سال های
دانشـجویان بـه ماجـرای خصوصی سـازی های غیراصولـی
امـر نیـز زودتـر بـه فکـر حـل ایـن مسـاله بی افتنـد امـا مـوارد
باعث شـده تا رسـانه های معاند از فرصت سوءاسـتفاده کرده
و اعتراضـات کارگـری را به نفع اهـداف براندازانه خود مصادره
کنند .این مسـاله واجب می کند که مسـئوالن امر در دولت و
مجلـس بـه جـای اینکـه نسـبت بـه اعتراضات بی توجـه بوده و
منتظـر بماننـد تـا یک جریـان ثالث به صـدای کارگران ضریب
بدهـد ،خـود وارد عمـل شـده و در راسـتای عینیـت بخشـیدن
به اصل 27قانون اساسـی ،بسـتر رسـمی تشکیل اجتماعات
و اعتراضـات قانونـی را فراهـم اورنـد .ورود به موقع دسـتگاه ها
برای حل مسـائل کارگران همچنین باعث می شـود تا فرصت
اسـتفاده از نظـرات کارگـران بـرای رفع موانعی نیـز بهتر به کار
گرفتـه شـود .فرصتـی کـه الزمـه بهره مندی از ان این اسـت که
دسـتگاه های مختلـف مطابـق نـگاه رهبـر انقلاب اعتراضـات
کارگـری را در راسـتای اگاهـی یافتـن از مسـائل کمک کننـده
ببیننـد .در همیـن راسـتا ایجـاد بسـتر های ارتباطـی بـرای
گذشـته فـرا ز و فرودهـای بسـیاری داشـته اسـت و بارهـا در
شـنیدن انتقـادات کارگـران پیشـنهادی اسـت کـه باعـث
اسـت .مشـابه برخی دیگر از شـرکت های بزرگ کشـور مانند
نسـبت بـه موانـع رشـد تولیـد و اقتصاد کشـور حاصل شـود.
مقاطع مختلف اما به دلیلی مشـابه در صدر اخبار قرار گرفته
می شـود دغدغه هـای انهـا شـنیده شـده و اشـراف کاملـی صفحه 2
ایا مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی پیرامون دانشگاه ازاد در محاکم دادگستری بالاثر است؟
شورای عالی انقالب فرهنگی و دوراهی رویه قضایی!
مدیر تسهیالت و خدمات اهرمی صندوق نواوری و شکوفایی در گفت وگو با «فرهیختگان»:
400شرکت دانش بنیان کوچک
ضمانتنامهاعتباریدریافتمی کنند
شماره مسلسل | ۴۵90یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۹ | 1402شوال ۳۰ |1444اوریل | 2023شماره 385۲
Sun | 30 Apr 2023 | vol.14 | No. 3852 | 16 Pages
w w w . F d n . i r
فعاالن دانشجویی در گفت وگو با «فرهیختگان» از جلسه با رئیس
سازمانبرنام هو بودجه گفتند
تسهیل مشارکت تشکل ها
در برنامه ریزی کشور
با مشارکت ۸واحد رقم خورد
حضور فعال
دانشگاه ازاد
در جیتکس ۲۰۲۳دبی
دانشجویان چگونه برای ورود به بازار کار اماده می شوند؟
نگاه
|عکس| ANA :
تجربه مهارت اندوزی
در 5دانشگاه جهان
ایا مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی پیرامون دانشگاه ازاد در محاکم دادگستری بالاثر است؟
شورای عالی انقالب فرهنگی و دوراهی رویه قضایی!
مطابق ماده واحده مصوب جلسه 630مورخ 1387/6/12شورای عالی
واجد اثار حقوقی عدیده نیز بوده اند ،چگونه می توان پذیرفت که مصوبات
هیات ها و کمیته های تخصصی فعال در وزارتخانه های علوم ،تحقیقات و
موجب زیرسوال رفتن اعتبار تمام مصوبات این شورا در سنوات گذشته و
و پژوهشی مصوب ،ازجمله تصمیمات وارای نهایی هیات های امنا ،ممیزه و
انقالب فرهنگی ،ان دسته از تصمیمات و ارای نهایی و قطعی صادره در
فناوری و بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی و دانشگاه ها و سایر مراکز اموزشی
هیات انتظامی اساتید و کمیته انضباطی دانشجویان و همچنین تصمیمات
و ارای نهایی درخصوص بازنشستگی ،ارتقا ،ارزیابی و پذیرش علمی ،بورس
دانشجویان و فرصت مطالعاتی که صرفا در رابطه با امور و شئون تخصصی
علمی،اموزشیوپژوهشیصادرشدهباشد،قابل شکایتورسیدگیدردیوان
عدالت اداری و سایر مراجع قضایی نخواهد بود .در تبصره این ماده واحده
امده است« :در هریک از وزارتخانه های علوم ،تحقیقات و فناوری و بهداشت،
شورا فاقد وجاهت قانونی است .پذیرش این نظریه عالوه بر شاذ بودن،
اشفتگی حقوقی درخصوص حقوق مکتسبه ای است که بهواسطه اجرای
حرف ازاد دانشجو
امنیتی زدایی مسائل کارگری با تشکل های کارگری امکان پذیر است
علی محمدی زاده
عضوبسیجدانشجوییامیرکبیر
شورا چیست؟ به خصوص انکه اعضای این شورا توسط رهبر معظم انقالب
حامی ندارند .گروه های دیگر ،از وارداتچی ها تا چندهزار
اسالمی منصوب شده اند و ایشان در حکم اخیر خود برای انتصاب اعضاء
به صراحت فرموده اند که ماموریت شورای عالی انقالب فرهنگی ،از اغاز،
ساماندهی به وضعیت فرهنگ و دانش در کشور و سیاستگذاری در این
دو مقوله و هدایت دستگاه های متصدی ان به سمت ارزش ها و هدف های
نیز با این وصف کاری عبث و بیهوده خواهد بود.
اما کارگران بی صدا و بی قدرت ،وضعیت شان به این گونه
برایمثالدردیوبهمن،1401وقتی«کانونانجمن های
بزرگ ترین تشکل رسمی کارگری کشور با ۱۴۰۰۰عضو،
ابالغی اصل ،۴۴با برنامه ریزی در جهت تخصیص منابع
دارند که می توانند منافع خود را به راحتی کسب کنند.
رقم خورده است؛ حداقل دستمزد رعایت نمی شود ،به بیمه
معمولاست،بیشاز 90درصدکارگرانایرانباقراردادموقت
تشکل های جمعی و اتحادیه های قوی کارگری ،کارگران را
نتیجه چیست؟ واکنش نسبت به درخواست کارگران
عدالت اجتماعی گسترش یابد و شاهد فقرزدایی باشیم،
درواقع ما از خدمات رفاهی یا خدمتی ویژه برای کارگران
گرفته می شود .کارگران هم درنهایت ،زمان و محل تجمع
بند ج (خصوصی سازی) و واگذاری به نهادهای حاکمیتی
سرکوب و تهدید بر سر کارگران فرود می اید و برخی از انها
امنیت شغلی برای کارگران وجود ندارد .به عالوه عدم وجود
برای دستیابی به حقوق اولیه شان ناتوان کرده است.
تجدیدنظر برای وزارت علوم ،وزارت بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی و
فرهنگی واجد ضمانت اجرایی قانونی است و به نظر می رسد محاکم قضایی
به خصوصمادهواحدهمبحوث عنههستند.ضمنانکهمحاکممتعددیاعم
کار حدود 13میلیون تومان است.
نیز تشکیل شده و در طول سنوات گذشته به پرونده های شکایات اعضای
هیات علمی و دانشجویان رسیدگی کرده است.
توجه رهبر انقالب در دیدار با کارگران به «ثروت های
دانستن ان ،قائل به صالحیت هیات عالی تجدیدنظر برای رسیدگی به
از این جهت است« .باید رابطه مستقیمی بین درامد و کار
ا منیتی و قهری ا ست ،این یعنی حتی کارگرا ن
و صرف صدور برخی ارا از جانب یکی از شعب دیوان عالی کشور درخصوص
وحضورشوضعیترابهنفعمستضعفانونیرویکارواقعی
از دادگاه بدوی ،تجدیدنظر و شعب دیوان عالی کشور نیز در پرونده های
حسب فرمان امام خمینی (رضوان اله تعالی علیه) واجد وصف و اثر قانونی
باداورده»«،سوداگری ها»«،دالل بازی ها»و«ویژه خواری ها»
وجودداشتهباشد».امروزدولتبایدتصمیمبگیردتابااراده
فرمان تاریخی حضرت امام خمینی(ره) تشکیل شد و ایشان در تاریخ
عدم پذیرش صالحیت شورای عالی انقالب فرهنگی برای مقرره گذاری در
تغییردهدومنافععمومیراتامینکند،یاکشوررابهدست
ایت الله خامنه ای مدظله العالی) درخصوص اعتبار مصوبات شورای عالی
محک مناسبی برای نفی صالحیت قانونی شورای عالی انقالب فرهنگی
کار غیرمولد و پول داللی ،هیچ ارزشی تولید نمی کنند.
شورای عالی انقالب فرهنگی وضع می نماید ،باید ترتیب اثار داده شود».
صالحیت هیات مزبور را پذیرفته اند .لذا راهکار قانونی مناسب در این
غیرمولدیاستکهدرانقرارداریمکهمنافعرابرایاقلیتی
انقالب فرهنگی به صراحت فرموده اند« :البته مکررا سوال می شود که از
شعب دیوان عالی کشور یا هریک از دادگاه ها نسبت به موارد مشابه اعم
انقالب فرهنگی انجام دادند ،به صراحت فرمودند« :ضوابط و قواعدی را که
ضمن انکه مقام معظم رهبری نیز درخصوص اعتبار مصوبات شورای عالی
لحاظ نفوذ قانونی این مصوبات ،ما در چه وضعیتی هستیم؛ ایا از لحاظ
قانونی ،حکم قانون دارد؟ این هم قبال عرض شد که بله ،ما در زمان امام
امور اموزشی (که دقیقا در صالحیت این شورا است) نمی تواند مالک و
باشد .درحالی که ارای دیگری از سایر شعب همان دیوان صادر شده که
خصوص همان گونه که در قانون پیش بینی شده ،ان است که هرگاه در
از حقوقی ،کیفری و امور حسبی با استنباط از قوانین ارای مختلفی صادر
کلونی های قدرتی واگذار کند که با ثروت های باداورده و
شود ،رئیس دیوان عالی کشور یا دادستان کل کشور به هر طریقی که اگاه
رویه در خواست کند.
کفر باقی می ماند ولی با ظلم هرگز.
دیگر که تشکلی وجود ندارد! مردمی بودن به چرخیدن در
کارگاه ها نیست ،بلکه باید پاسخگو باشید از زمانی که بر
به وضعیت غیرمولدی که تولید را گرفتار خودش کرده،
نمی تواند این گونه باشد که اقدام اصلی ما ،تسهیل صدور
مجوز کسب وکارها است.
دولت به عنوان موجودیتی که قرار است اراده سیاس
یا ش
صندلی مسئولیت نشستید ،چه میزان به کارگران قدرت
را در این صحنه حاضر کند تا منافع عمومی را تامین
می افتد ،احیای جمهوریت در شوراهایی که قدرت واقعی
نمی دهد .دولت با تمرکز بر سیاست های فعلی که در
کند ،هیچ اراده ای از خود مقابل کلونی های قدرت نشان
حال پی ریزی و اجرای انهاست ،هیچ گاه نمی تواند منافع
درواقعامنیتی زداییازمسائلکارگریباشوراهایکارگری
عمومیراتامینمی کند،وقتیکهنخواهدنمی تواندتعادل
تا مردم ساالری کو خ نشینان در نظام جمهوری اسالمی
مادامی که هیچ دعوت سیاسی به سوی مردم برای
کامال امکان پذیر است .شوراهای کارگری امده است
و ثبات باندهای قدرت را برهم زند و پایه های انها را فرو بریزد.
در سخنان اخیر رهبرانقالب ،این نوع از اعتراضات حتی
از طریق شوراهای کارگری ندارد ،مادامی که دولت حضور
کارگری وجود داشته ،بعضی از این اعتراضات تا جایی
ملیبرایدهک هایپایینوسهیم کردنانهاندارد،مادامی
موظفند اجرا کنند .نمی شود گفت که حاال ما یک تصمیمی می گیریم ،بعد
حائز توجه است که با گذشت حدود چهاردهه از تاسیس شورای عالی
دانشگاه ها ،شایسته است تا مراتب در هیات عمومی دیوان عالی کشور
ایجاد ظلم است ،نه فریاد کارگر رنج دیده .حکومت عادالنه
پژوهشی توسط شورای مزبور و اجرای ان توسط دستگاه های ذی ربط که
مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی خاتمه داده شود.
نمی ماند .البته همان طور که شهیدمطهری فرمود ،نام
انقالب فرهنگی و وضع صدها مصوبه پیرامون مباحث فرهنگی ،اموزشی و
درسطححقوقیهیچجایگاهیندارند،چهبرسدبهجاهای
رشد نقدینگی را کاهش دادیم .موضع وزیر اقتصاد نسبت
«الملک یبقی مع الکفر و الیبقی مع الظلم» ،حکومت با
لذا به نظر می رسد برای ایجاد رویه یکسان و اجتناب کلیه محاکم قضایی از
مطرح و یک بار برای همیشه به این دوگانگی درخصوص اعتبار یا عدم اعتبار
پاالیشگاه های گاز بوشهر که تشکل رسمی کارگری دارند،
به خاطر مطالبه حقوق شان شالق می خورند ،موضع
را به نمایش بگذارد و نشان دهد اصالح درون ساختار
این جمله باید شیوه نامه امنیتی برای دستگاه های امنیتی
یک زمان هم مجلس یک تصمیم می گیرد .بله ،طبیعی است که این هست».
درواقع در وضعیت اقتصاد سیاسی فعلی که از طرفی
مشارکت شان دربرابر صاحبان ثروت های باداورده وجود
سوال کردیم ،ایشان فرمودند؛ بعد هم همین معنا از طرف ما تایید شد که
ورودبهدعاویتخصصیاموزشوپژوهشیاعضایهیات علمیودانشجویان
عموم مردم و عدالت اجتماعی محقق نشد.
و«جداازصف اغتشاشگران» را دنبال می کنند ،برخوردی
فراهم کرده و از طرفی زندگی مردم را گران کرده است .اما
تهدید علیه امنیت ملی شناخته می شود؟
غیردولتی خالصه شد .درنتیجه گسترش مالکیت در سطح
دولت نسبت به این وضعیت نمی تواند این باشد که ما
دارند ،عینیت می یابد.
که نه قدرتی دارند و حتی در سطح اجتماعی ،اعتراض انها
اما سیاست های اقتصادی راه دیگری را رفت .اصل 44در
برخورد با کارگرانی که از طریق تشکل رسمی کارگری،
اینصحبترهبرانقالب،درواقعدعوتیسیاسیعلیهوضع
در این وضعیت چه راهی برای کارگران وجود دارد؟ مادامی
می گرفت تا مالکیت در سطح عموم مردم به منظور تامین
ثروت های باداورده وجود دارد و از طرفی کارگرانی که
دادید؟ دولت مردمی با افزایش شوراهای کارگری اتفاق
شوند،مکلفندنظرهیاتعمومیدیوانعالیکشوررابه منظورایجادوحدت
مصوبات این شورا الزم االجراست ،به هر جا که ابالغ شد ،دستگاه های اجرایی
را اعالم می کنند .بعد از اعالم رسمی تجمع هم چماق
انواع راه های مطالبه «مسالمت امیز» و «درون ساختار»
نیز ملزم به اعتباربخشی و پذیرش مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی
دعوی بوده و صالحیت محاکم دادگستری در این قبیل دعاوی را رد کرده اند
1363/12/16پاسخ استفتایی که توسط رئیس جمهور وقت (حضرت
بی اعتنایی و بی توجهی است .مطالبا ت شان نادیده
در حالی که «حداقل» سبد معیشتی اعالمی توسط وزارت
این درحالی است که به استناد دادنامه شماره 247مورخ 1378/6/6
است .درواقع شورای عالی انقالب فرهنگی در تاریخ 19اذر 1363با
صحبت نمی کنیم .ما از وضعیتی می گوییم که در ان
سپس نامه دوم و سوم هم نوشته می شود.
بازداشت می شوند.
مشابه ،ضمن تمکین به مصوبه شورای عالی انقالب فرهنگی و الزم االجرا
هیات عمومی دیوان عدالت اداری ،مصوبات شورای عالی انقالب فرهنگی
نامه ای به استاندار بوشهر می نویسد و از وی درخواست
تولید ثروت به کارگران و مستضعفان ،باید ۲۵درصد
مشغول به کار هستند و با وجود شرکت های پیمانکاری،
حداقل دستمزد حدود 5میلیون تومان اعالم شده است،
دانشگاه ازاد اسالمی مشخص و هیات عالی تجدیدنظر دانشگاه ازاد اسالمی
صنفی کارگران پاالیشگاه های گاز استان بوشهر» به عنوان
دولت موثر را تمهید کرده است .طبق بند ب سیاست های
مجوز برای برگزاری تجمع صنفی مسالمت امیز می کند؛
در راستای تکمیل مصوبه جلسه 630مطابق مصوبه جلسه 763مورخ
1394/2/22شورای عالی انقالب فرهنگی ،ترکیب و اعضای هیات عالی
معموال به نتیجه نمی رسد.
اقتصادسیاسی را برای نیروهای مولد و نیروی کار واقعی
اقتصاد ایران تا پایان برنامه ششم به سه دهک پایین تعلق
نظربهمراتبفوقوتاکیدبنیانگذارکبیرانقالباسالمیومقام معظم رهبری
و رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری ،مصوبات شورای عالی انقالب
به ویژه مستضعفان و کارگران عوض کند و پیچ و مهره نظم
تنظیم کند .از قضا اصل 44قانون اساسی هم این حضور
هیات ها و کمیته ها تشکیل می شود .ترکیب اعضا و وظایف و اختیارات هیات
انقالب به عهده این شورا نهاده شده است ،چگونه امکان پذیر خواهدبود!؟
دولتی را می کند که صحنه سیاسی را به نفع مردم،
تاجر در اتاق بازرگانی ،چنان قدرتی در صحنه سیاسی
درواقع عمال فرمان رهبر معظم انقالب نیز محقق نخواهد شد و تشکیل شورا
فرهنگی کشور بوده است .حال سوال اینجاست که چنانچه مصوبات شورا را
خواهد شد .تورم های باال و مستمر ،کارگران را در تنگنای
اعتراض در سطح حقوقی هم به دلیل ساختارهای معیوب
کمیته های مذکور در ماده واحده فوق که در امور و شئون علمی ،اموزشی
موضوع این تبصره ،به تصویب شورای عالی انقالب فرهنگی خواهد رسید».
هجوم سیاست هایی که زندگی کارگران را در تنگنا قرار داده
معیشتی قرار داده است .این وضعیت ،تمنای حضور
است ،امکان اعتراض به دالیل امنیتی محدود است و حتی
بپذیریم مصوبات این شورا واجد اثر قانونی نیست ،پس فلسفه وجودی این
واجد اثر قانونی و الزم االجرا ندانیم ،تحقق ماموریتی که توسط رهبر معظم
و پژوهشی صادر شده و همچنین به منظور نظارت بر نحوه رسیدگی در این
درواقع از طرفی ما می بینیم که اعتنایی به کارگران در
مصوبات مزبور برای اشخاص حقیقی و حقوقی ایجاد شده است .چنانچه
میلیونایرانیصحبتمی کنیمکهدرسطحسیاستی،هیچ
موارد دستگاه های مسئول دنبال قضیه رفتند ،دیدند
با وضعیت فعلی ،هر روز زندگی برای کارگران سخت تر
مادامی که درباره کارگران صحبت می کنیم ،درباره چندده
انقالب و براوردن نیازهای فکری این دستگاه ها و ظاهر شدن در نقش قرارگاه
و رسیدگی به شکایات اساتید و دانشجویان از ارا و تصمیمات هیات ها و
ِسط» پایبند نباشد ،بق ا نخواهد یافت و نابود می شود».
بِا ْلق ْ
حق با اینها است».
َّاس
«اَشهدُ ان َل اِله الله « بگوید ولی به عدالت و «لِیقُومَ الن ُ
سطح سیاسی و سیاستی وجود ندارد ،از طرف دیگر دربرابر
و مقررات ایمنی اعتنایی نمی شود ،تعویق حقوق عادی و
درمان و اموزش پزشکی ،هیاتی به عنوان مرجع نهایی به منظور تجدیدنظر
خدا را بدون عدالت نمی توان بر زبان اورد« :هر ملتی که
و دولت و اگاه کردن نظام است .هرجا هم در این چنین
ممکن است.
باشد .انچه تهدید امنیت ملی است ،مفسدان و سازوکار
کمک به نظام خوانده شد« :اعترا ض هایی در محیط
کافران باقی می ماند ،اما حکومت ظالمانه مومنان باقی
که بنده سراغ دارم اعتراضات به جایی بوده؛ اعتراض به
تاخیر حقوق ،اعتراض به واگذاری غلط ،این کمک به نظام
ندارد ،مادامی که دولت اراده ای برای تقویت قدرت کارگران
سیاسی در صحنه اقتصاد برای ایجاد تعاونی های فراگیر
کهحتیاعتراضکارگرانهمبه رسمیتشناختهنمی شود،
وضع موجود با روزمرگی دولت ادامه خواهد داشت. صفحه 3
دانشگاه
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۴
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
فعاالن دانشجویی در گفت وگو با «فرهیختگان» از جلسه با رئیس سازمان برنام هو بودجه گفتند
نیمکت خبر
تسهیلمشارکتتشکل هادربرنامه ریزیکشور
اعالم جزئیات برگزاری دهمین جشنواره
فرهیختگان دانشگاه ازاد
مجید مشکینی معاون تحقیقات ،فناوری و نواوری دانشگاه
ازاد اسالمی ،دستورالعمل برگزاری دهمین جشنواره علمی،
پژوهشی و فناوری فرهیختگان دانشگاه ازاد را به روسای
این جور رســـید که اگر ما همین پیشنهادهای شما را
استان ها و واحدهای ویژه دانشگاه ازاد ابالغ کرد.
در این دستورالعمل امده است« :معاونت تحقیقات ،فناوری
به ســـازمان برنامه [و بودجه] محول کنیم تا رسیدگی
کنند ،این کار خوبی اســـت ».بعـــد از این بیانات و به
فاطمه طاری بخش
و نو اوری دانشگاه ازاد به منظور شناسایی و تشویق اعضای
خبرنگار گروه دانشگاه
هیات علمی،دانشجویانوفناورانایندانشگاهدرزمینه های
مختلف علمی ،پژوهشی و فناوری براساس بندهای 2و 4
بندهای ( 3-7-2ارتقای پاسخگویی و قابلیت حل مساله)،
( 4-7-2توسعه فناوری ،نواوری و کارافرینی)2-7-7 ،
در فرهنگ سازمانی) سند تحول و تعالی دانشگاه «دهمین
برنامه هـــای تحولـــی به ویژه در تدویـــن برنامه هفتم
توسعه کشـــور بهره جوید .سازمان برنامه بر این باور
سازمان برنامه وبودجه از سازمان های تاثیر گذار عرصه
ســـازمان برنامه و بودجه با انتشـــار بیانیه ای ،از تغییر
رهبر انقالب با دانشـــجویان مورد انتقاد سخنران این
بـــا جامعه نخبگانی خبر داده بود .در بخشـــی از این
دولـــت به ویژه برنامه های مهار پایـــدار تورم و تقویت
خط مشـــی این ســـازمان و برقراری تعامل حداکثری
مراســـم قرار گرفت 29 .فروردین ماه سال جاری رهبر
بیانیه این طور امده است« :این سازمان بیش از پیش
ســـازمان برنامه اشـــاره کردند و گفتنـــد« :به نظر من
عزیز اســـامی و در تحقق منویات معظم له با برگزاری
انقـــاب در بیانات خود به تحـــرکات جدید در داخل
(فعالیت منسجم و هم افزای شبکه ای) و ( 8-7-2تحول
از نقطه نظـــرات نقادانـــه ایشـــان در طراحی و اجرای
است که هم اندیشـــی و هم افزایی با جامعه نخبگانی
سیاستگذاری و اجرایی کشور است که در دیدار اخیر
سیاست های کلی نظام در بخش علم و فناوری و همچنین
عبارت دقیق تر 4اردیبهشـــت ماه سال جاری بود که
جلســـات نخبگانی با جوانان و دانشـــجویان گرامی
خود را مقید می داند در مســـیر رشد و بالندگی میهن
جشنواره علمی ،پژوهشی و فناوری فرهیختگان» را همانند
به ویژه دانشـــجویان عزیز بر غنای برنامه های تحولی
رشـــد اقتصادی خواهد افزود .این سازمان در اجرای
فرمان رهبر معظم انقالب اســـامی و دستور ریاست
محترم جمهور در حکم انتصاب رئیس سازمان مبنی بر
استفاده از ظرفیت جوانان نخبه انقالبی اغوش خود
را به روی دانشـــجویان عزیز می گشـــاید و از برگزاری
نشست های نخبگانی با دانشجویان گرامی استقبال
می کند ».بیانیه ای که حاال به مرحله اجرایی رســـیده
و پنجشـــنبه هفتم اردیبهشـــت ماه رئیس ســـازمان
برنامه وبودجه و جمعی از معاونان و مدیران این سازمان
با برگزاری جلسه ای پای حرف ها و مطالبات نمایندگان
تشکل های دانشجویی نشستند .در ادامه چکیده ای
از سخنان و نکات مطر ح شده در این جلسه را از زبان
3فعال دانشجویی حاضر در این نشست می خوانید.
دبیرکل اتحادیه جامعه اسالمی دانشجویان:
سال های گذشته به صورت یکپارچه و ملی برگزار می کند».
براساس این دستورالعمل ،مهلت ارسال فهرست برگزیدگان
هر استان و مدارک انها به همراه فرم های داوری ،مستندات،
امتیازها و صورت جلسه ستاد هماهنگی استانی جشنواره
امیرمحمـــد کوالنـــی ،دبیرکل
ســـازمان برنامه در جلسه حضور داشتند ».کوالنی با تاکید
دانشجویی نبود .البته قصد داشتند که به صورت مفصل به
تربیت تشـــکیل داده شود تا به صورت تخصصی جلو برویم تا
دانشـــجویان دربـــاره جلســـه
ادامـــه گفت« :به این دلیل جلســـه با کندی پیش رفت و با
جلســـه ان طور که ما انتظار داریم پیش نرفت و مسائل مهم
جامعه اسالمی دانشجویان در پایان درباره تاثیر این جلسات
اتحادیـــه جامعـــه اســـامی
فرهیختگان حداکثر تا تاریخ 31تیرماه است .همچنین
بررسی مدارک و مستندات داوطلبان شرکت در جشنواره
تشکل های دانشجویی با سازمان
باید در بازه زمانی فروردین ماه سال 1399تا تیر ماه سال
شوند ،بدیهی است در سایر بخش ها امکان معرفی ایشان
برنامه وبودجه بیان کرد« :جلسه
مطرح شده بود و ایشان به سازمان برنامه ارجاع داده بودند،
باشد .در کل جلسه قابل قبولی بود به این دلیل که به بیانات
برگـــزاری جلســـات بعدی توضیـــح داد« :بحـــث دیگر نیز
برگزار شـــد .این برنامه در کوتاه ترین زمان ممکن هماهنگ
شـــد که از این حیث بسیار جای تشکر دارد .البته جلسه با
انتشار کتاب با هر یک از ناشران بین المللی معتبر مانند
حضور نمایندگان دانشجویی که درمقابل رهبری سخنرانی
Elsevier، Springerو ...الزم است اصل کتاب به همراه
کرده بودند ،تشـــکیل شـــد .به عالوه اینکه اکثر مدیران و
فرم داوری برای دبیرخانه جشنواره فرستاده شود .دبیرخانه
معاونان ســـازمان برنامه و با مدیریـــت دکتر منظور ،رئیس
جشنواره صرفا اثاری را در داوری نهایی لحاظ خواهد کرد که
ارامش و بدون هیچ دستور جلسه ای و هیچ گونه برنامه خاصی
نیز مطرح نشد و صرفا دو یا سه بار بحث مسائل ارزی و دالر
این جلســـه اغاز شـــد .ما انتظار دیگری داشتیم و انتظار
1402باشد و برگزیدگان دوره های هشتم و نهم جشنواره
وجود دارد .در این دستورالعمل تاکید شده است« :درصورت
بر نااشنا بودن مسئوالن با برگزاری جلسات دانشجویی در
تمام ســـواالت و ابهامات رســـیدگی کنند و به همین دلیل
و عدم وابستگی اقتصاد کشور به دالر مطرح شد».
پیرو مسائلی که در دیدار رهبری
نمی توانندبه عنوانبرگزیدهدرهمانبخشانتخابومعرفی
عزم سازمان برنامه برای همکاری با تشکل ها جدی است
می رفت که دستور جلسه ای نیز برای این جلسه وجود داشته
رهبری گوش کرده بودند و با دعوت تشـــکل ها به چالش ها
و دغدغه های تشکل های دانشجویی نیز گوش دادند .تمام
معاونان و مدیران این سازمان بسیار باحوصله به صحبت ها
گوش کردند و به ســـواالت پاسخ می دادند ».او درخصوص
مدل برگزاری جلسه عنوان کرد« :مدل برگزاری شبیه جلسات
اگر طرح و برنامه خاصی دارند ،ارائه دهند ».دبیرکل اتحادیه
در صورت تداوم افزود« :به نظر می رسد که این سازمان عظم
جدی دارد تا با تشکل های دانشجویی کار مشترکی را پیش
کوالنی درخصوص مباحث مطرح شـــده در جلســـه و نحوه
بگیرد و مهم تر اینکه به نظرات کارشناسی جریان های مختلف
درخصوص ردیف بودجه مسئولیت اجتماعی در سازمان های
و جلسات دانشـــجویی نااشناست و جلسه بانظمی نبود اما
مختلف مطرح شـــد که مورد بحث ما نبود .توافقاتی صورت
گرفت؛ اول اینکه دبیرخانه ای داشـــته باشـــیم .دوم اینکه
جلسات ادامه دار باشد و سومین مورد این است که در ادامه
کمیته های مختلفی در حوزه مسکن ،خودرو و نظام تعلیم و
دانشجویی بها دهد .درست است که این سازمان با برنامه ها
حضور تمام مدیران و معاونان و شـــخص دکتر منظور و صبر
و حوصله انها نشـــان از عزم مجموعه برای ارتباط با جریانات
دانشـــجویی دارد و امیدواریم که در عمل نیز شاهد این عزم
جدی باشیم.
مستندات و پرونده انها به صورت کامل براساس ایین نامه و
دستورالعمل های جشنواره ارسال شده باشد».
برای دسترسی به فایل پرسش نامه ها ،دستورالعمل ها،
دبیر اتحادیه انجمن های اسالمی دانشجویان مستقل:
فرم های ارزیابی و سایر اطالعات و اخبار مربوط به جشنواره،
جلسات دانشجویان با سازمان برنامه هفتگی ادامه خواهد داشت
به سایت اداره کل شبکه پژوهشی و ازمایشگاهی به
نشانی saha. iau. irمراجعه شود.
معیـــن رضیئـــی ،دبیـــر اتحادیه
در این جلســـه مطرح شد .اولین موضوع بحث مشارکت های
ادامه پیدا کند .موضوع جلسه قبل از برگزاری مشخص شود
دانشـــجویی بی نظیر بوده است و انصافا اگرچه جلسه اول به
مستقل کشور درباره اولین جلسه
حذف دالر از مبادالت بود .به این شـــکل بود که دانشجویان
معـــاون مدیرکل صورت بگیرد و یک دبیر برای جلســـه از بین
انجام شده برای جلسات اینده نشان از اراده قوی دکتر منظور
جلسات به صورت جدی تری پیگیری شود ».او با اشاره به اینکه
در پایان درباره جمع بندی این جلســـه گفت« :جمع بندی بر
افزود« :جلســـه اول عمال خروجی نداشـــت و بیشتر شبیه به
بحث کارشناسی صورت بگیرد و حاضران در جلسه گسترده تر
در حـــال رخ دادن اســـت در یک دهه اخیـــر فضای جنبش
مباحث صورت گیرد و به راهکارهای ایجابی برسیم».
انجمن های اسالمی دانشجویان
حضور فعال دانشگاه ازاد در جیتکس ۲۰۲۳دبی
نمایشگاه جیتکس 2023دبی یکی از بزرگ ترین رویدادها
و نمایشگاه های بین المللی اموزش عالی است که با حضور
ســـازمان برنامه وبودجـــه بـــه
طرح بحثی می کردند و بیشـــتر تالش بر این بود که معاونان
1402توضیح داد« :جلسه با این
درخصوص جلسات اینده گفت« :به این دلیل که ما به راهکار
تشکل های دانشـــجویی در سال
بیش از 110دانشگاه و موسسه اموزش عالی از 26کشور
جهان در مرکز تجارت جهانی دبی برگزار شد.
منظور که شـــکل و ســـاز و کار بحث و اداره جلسات مشخص
در این نمایشگاه پاویون ایران با حضور جالل درخشه،
نشده است به این قوام نرسیده که ما به لحاظ ایجابی مباحثی
معاون امور بین الملل و دانشجویان غیرایرانی دانشگاه ازاد
را مطرح کنیم .البته دو موضوع از سمت نمایندگان تشکل ها
اسالمی اغاز به کار کرد .هشت واحد دانشگاه ازاد از جمله
اجتماعی در کارهای جهادی و ...مطرح شد .بحث دیگر درباره
سازمان برنامه پاسخ می دادند و وارد بحث می شدند ».رضیئی
ایجابی در این جلسه نرسیدیم و جلسه چالش های اینچنینی
داشـــت و مورد نقد نمایندگان تشکل ها قرار گرفت؛ قرار بر این
شد که از هفته های اتی جلســـات مستمرا به صورت هفتگی
تا قبل از شـــروع جلسه بحث گفت وگوی کارشناسی در سطح
نمایندگان تشکل های دانشجویی انتخاب شود و ذیل این فضا
قطعا درصورت استمرار این جلســـات تاثیر گذار خواهد بود،
ازمون و خطا بود که چگونه جلسات را برگزار کنند .اتفاقی که
خروجی ایده الی نرســـید اما حضور و گفت وگو و صحبت های
برای برگزاری جلســـات و نتیجه بخش بودن ان دارد ».رضیئی
این اســـت که موضوع جلســـه از قبل مشخص شود و ذیل ان
شود و تنها مربوط به دبیران تشکل ها نشود و به صورت تخصصی
واحد امارات ،شیراز ،تبریز ،مشهد ،تهران مرکزی ،اصفهان،
بندرعباس ،نجف اباد و دانشگاه های علوم پزشکی تهران و
دانشگاهعلومپزشکیایراندرایننمایشگاهحضورداشتند.
دبیر شورای تبیین مواضع بسیج دانشجویی:
روسای دانشگاه ازاد امارات ،فارس ،اذربایجان شرقی،
برای تحقق مردمی سازی از ظرفیت برنامه هفتم توسعه استفاده می کنیم
خراسان رضوی،تهرانمرکزی،اصفهان،هرمزگانونجف ابادو
همچنیننمایندگانپردیسبین المللدانشگاهعلومپزشکی
تهران و دانشگاه علوم پزشکی ایران به معرفی ظرفیت های
نشست اخیر تشـــکل ها با رئیس
برنامـــه و بودجـــه پیشـــنهادهایی را ارائه کنیم کـــه در این
برنامه بدهیم که سیاستگذاری در برنامه هفتم صورت بگیرد
سیاست که با نظارت سازمان برنامه و بودجه صورت می گیرد،
مواضع بسیج دانشجویی ،درباره
پذیرش ،امکانات و زیرساخت های دانشکده های بین الملل
خودپرداختند.معرفیتوانمندی ها،قابلیت هاوظرفیت های
سازمان برنامه و بودجه گفت« :در
دانشگاه ازاد به عنوان بزرگ ترین دانشگاه خصوصی دنیا،
کارهـــای دولتی عالقه دارند ،بیان کـــرد« :به همین دلیل از
وارد مصادیق شویم و پیرامون مسائل مختلف مانند مسکن،
با رهبری مردمی ســـازی بود که به اسیب شناسی ان پرداخته
سازوکارهایی را نیز برای این موضوع ندارند .پیشنهاد ما این
اقتصاد ،کمک در بحث محرومیت زدایی و مباحث اینچنینی
ساحت اینکه عرصه های سیاستگذاری کشور ،عرصه ای نیست
که مسئوالن موظف باشند برای تحقق کارها از ظرفیت مردم
کارهایی برای مردمی ســـازی در
عرصه های مختلف چه در اقتصاد و چه موارد دیگری که مورد
موسسات و کارگزارانی که در جذب و پذیرش دانشجویان
تایید رهبری بود ،اشـــاره کردیم .البته اصل حرف ما در دیدار
بین المللیفعالیتدارندوهمچنینگفت وگووتعاملباسایر
دانشگاه ها و موسسات علمی و اموزش عالی از جمله اهداف
بودیم .ما در دو ســـاحت این موضوع را مطرح کردیم .اولین
شرکت در این نمایشگاه بود .بیش از 35هزار بازدید کننده
از غرفه دانشگاه ازاد در فضایی به مساحت 36مترمربع با
که بتوان در ان نقش افرینی مردم را داشته باشیم .بنابراین به
طراحی مناسب و نواورانه در این نمایشگاه بازدید کردند.
پیشنهادات بتوانیم دســـتگاه ها و دولت ها را مکلف کنیم تا
که تمامی دولت ها موظف شـــوند از ظرفیت مردم اســـتفاده
اقداماتی در راستای تحقق مردمی سازی انجام دهند ».نراقی
این دیدار به بحث مســـکن ،ساز و
گسترش و تنوع سبد پذیرش دانشجو ،ایجاد ارتباط با
موسم تدوین سند برنامه هفتم توسعه است ،ما با کمک سازمان
سیاستی بحث کنیم .همین طور قرار است کمکی به سازمان
کننـــد ».دبیر شـــورای تبیین مواضع بســـیج دانشـــجویی
ایجاد فرصت جذب و پذیرش دانشجویان جدید در راستای
وم
تد
نوب
محسن نراقی ،دبیر شورای تبیین
همین دلیل پیشـــنهاد اولیه ما این بود که در حال حاضر که
مصادیق مانند مسکن و مباحث دیگر شویم ،پیرامون مباحث
ی که سازمان برنامه و بودجه از لحاظ جایگاه
«به واسطه اثرگذار
با تاکید بر اینکه مســـئوالن ما عمدتا به کارخانه های بزرگ و
ظرفیت مردم به شـــیوه درســـت اســـتفاده نمی کنند و بعضا
بود که سیاســـت ها را به صورتی در برنامه هفتم تدوین کنند
اســـتفاده کنند و این پیشـــنهاد را دادیم که قبل از اینکه وارد
اگهی فراخوان خرید خدمات مشاوره به روش همزمان با ارزیابی کیفی
شماره فراخوان ()2002001125000004
شـــرکت اب منطقه ای چهارمحال وبختیاری در نظر دارد از طریق ارزیابی کیفی نســـبت به پروژه انجام خدمات مهندســـی تشکیل گروه های گشت و
بازرسی در سطح استان چهارمحال وبختیاری با شماره 2002001125000004را از طریق سامانه تدارکات الکترونیکی دولت برگزار نماید .کلیه مراحل
برگزاری از دریافت اســـتعالم های ارزیابی کیفی انتخاب مشـــاور تا ارائه و بازگشایی استعالم های تکمیل شده از طریق درگاه سامانه تدارکات الکترونیکی
درخصوص جلســـات اینده تصریح کرد« :پیشنهاد دادیم که
تســـهیالت برای نقش افرینی مردم در اقتصاد ،مردمی کردن
تشکل ها پیشنهادهای خود را بدهند .امیدواریم که به سازوکار
درســـتی در این موارد برسیم ».او با تاکید بر اینکه درصورت
ادامه دار بودن جلســـات ،قطعا تاثیرگذار خواهد بود ،افزود:
دانشگاه ازاد اسالمی در نظر دارد از طریق برگزاری مزایده امالک
مازاد در شـــهرهای (سوادکوه و ساری) واقع در استان مازندران را به
شـــرح ذیل به فروش برســـاند .لذا متقاضیان می توانند جهت اخذ
اســـناد مزایده از تاریخ نشـــر اگهی به دبیرخانه واحدهای دانشگاه
ازاد شـــهرهای مربوطه به ادرس های ذیل حداکثر تا روز شنبه مورخ
1402/02/16مراجعه نمایند - .خوابگاه معلم به ادرس :ســـاری –
دارد قطعا می تواند در این سازوکار سیاستی و عملیاتی کردن
اثرگذاری جدی داشـــته باشـــد و بتواند کاری را رقم بزند که
پیشنهاد کارشناسی شده تشکل ها را در بخش های مختلف
دولـــت محقق کرده و به ان بپردازند .بحث این اســـت که در
جلســـات اینده پیرامون مباحث سیاســـتی کـــه در رابطه با
مردمی سازی می توان ان را انجام داد ،گفت وگو صورت بگیرد
و پس از ان مصداق و مسکن و اقتصاد و مردمی شدن اقتصاد
و اصالح ســـاختار بودجه و اســـتفاده از ظرفیت مســـئولیت
اجتماعی شرکت ها برای تحقق محرومیت زدایی مواردی است
که می توان در جلسات اینده به ان اشاره کرد».
اگهی مزایده
میدان معلم (مزایده حضوری) -ملک واحد شیرگاه – سوادکوه (مزایده
حضوری) ـزمین کشاورزی جاده نکا به ساری (مزایده عمومی) ـ زمین
3000متری جنب دانشـــگاه بر اصلی جاده دریا روبه روی دانشگاه
پیام نور ساری (مزایده عمومی) ـ برای اطالع از جزئیات برگزاری مزایده
حضوری به واحد دانشگاهی مربوطه مراجعه نمایید .ـ واحد ساری:
ساری ـ میدان خزر -کیلومتر 7جاده دریاـ ساختمان اداری ـ طبقه
سوم ـ قسمت دبیرخانه مرکزی تلفن 011- 33033751
ـ واحد سوادکوه و شیرگاه :پل سفید ـ دوراهی ازاد مهر ـ دانشگاه
ازاد واحد سوادکوه ـ دبیرخانه واحد سوادکوه تلفن 01142420905
کدپستی 4791649497در ضمن هزینه درج هر یک از اگهی ها بر
عهدهبرندهمزایدهمی باشد.
دانشگاه ازاد اسالمی واحد ساری
دولت (ســـتاد) به ادرس www.setadiran.irانجام خواهد شـــد .لذا از شرکت های مهندسین مشاور واجد صالحیت دعوت می شود به سامانه تدارکات
الکترونیکی دولت(ســـتاد) به ادرس فوق االشـــاره مراجعه و اســـناد استعالم ارزیابی کیفی را تا ساعت 09:00روز شـــنبه مورخ 1402/02/09دریافت
اگهی مزایده عمومی
نمایند .ضمنا درصورت نیاز می توانید با شـــماره 03833350741دفتر قراردادهای شـــرکت اب منطقه ای چهارمحال وبختیاری تماس حاصل نمایید،
سایر شرایط به شرح ذیل می باشد:
-1کارفرما :اب منطقه ای چهار محال وبختیاری
-2محل اجرای پروژه :استان چهارمحال وبختیاری
-3براورد حق الزحمه مشاوره 55,000,000,000 :
دانشگاه ازاد اسالمی واحد تهران جنوب در نظر دارد پارکینگ موتورسیکلت مجتمع
چاپ این اگهی به مدت 10روز کاری میباشد.
واجد شرایط از طریق مزایده عمومی به صورت اجاره یک ساله واگذار نماید.
سپرده نفرات دوم و سوم تا زمان انعقاد قرارداد با نفر اول ،عودت داده نخواهد شد.
دانشگاهی ولیعصر(عج) این واحد دانشگاهی خود را به اشخاص حقیقی و حقوقی
ریال
-4محل تامین اعتبار :محل اعتبارات طرح های تملک دارایی های ســـرمایه ای اســـت و کارفرما مختار اســـت تمام یا قسمتی از مبلغ خدمات مشاوره را از
محل اسناد خزانه اسالمی یا هر محل اعتبار دیگری پرداخت نماید.
شرایطمزایده:
-5مدت اجرای کار 12:ماه.
-7اخرین مهلت ثبت و بارگذاری استعالم های تکمیل شده ارزیابی کیفی در سامانه ستاد :روز سه شنبه مورخ 1402/02/16ساعت 09:00
-8ادرس کارفرما :شهرکرد -خیابان هفت تیر-شرکت اب منطقه ای استان چهارمحال وبختیاری
روابط عمومی شرکت اب منطقه ای چهار محال وبختیاری
شماره شناسه1485999
محل دریافت اسناد مزایده :خیابان ایرانشهر شمالی – خیابان اذرشهر – پالک– 33
واریـــز مبلـــغ 1/000/000ریال بابت خرید اســـناد مزایده به حســـاب شـــماره
طبقه پنجم – دفتر خدمات عمومی می باشد.
اسالمی واحد تهران جنوب.
تهــران – خیاب ــان ایرانش ــهر – نب ــش خیاب ــان اذرش ــهر – پ ــاک - 233دانش ــگاه
0115860714009بانک صادرات و شناسه واریز 493212به نام دانشگاه ازاد
-6گروه،رشته و پایه کاری :شرکت های مشاور پایه 2و باالتر در رشته اب ،تخصص ابیاری و زهکشی با داشتن ظرفیت مجاز
به پیشنهادات مخدوش ،مبهم و فاقد سپرده ترتیب اثر داده نمی شود.
پاکـــت مهرومـــوم شـــده حـــاوی مـــدارک را پـــس از تکمیـــل نمـــودن بـــه ادرس:
مهلت واریز وجه و دریافت اســـناد مزایده ،از تاریخ چاپ این اگهی به مدت 10روز
ازاد اس ــامی واح ــد ته ـران جن ــوب طبق ــه هش ــتم – اداره کل حراس ــت ،تحوی ــل و
واریز مبلغ 100میلیون ریال یا ضمانتنامه جهت سپرده شرکت در مزایده
تلفن تماس83843429 – 88840607 :
کاریمی باشد.
مهلت تحویل اسناد تکمیل شده ،شامل مدارک درخواستی ،فرم پیشنهاد قیمت و
سپرده شرکت در مزایده ،که در پاکتهای در بسته و مهر و موم شده قرار دارد ،از تاریخ
رس ــید دریاف ــت نماین ــد.
دانشگاه در رد یا انتخاب هر یک از پیشنهادات اختیار تام داشته و هزینه اگهی در دو
روزنامه بر عهده برنده مزایده می باشد. صفحه 4
دانشگاه
۵
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
مدیر تسهیالت و خدمات اهرمی صندوق نواوری و شکوفایی در گفت وگو با «فرهیختگان»:
400شرکت دانش بنیان کوچک
ضمانتنامهاعتباریدریافتمی کنند
تفاهمنامه صورت گرفته ،شرکت هایی که از حیث لیست بیمه ای
زهرا رمضانی
خبرنگار گروه دانشگاه
حیات شـــرکت های دانش بنیـــان به ویژه ان دســـته از
ضمانت ها را برای شـــرکت ها دارند یا خیر؛ چراکه یک زمانی
نشان داده شرکت هایی هستند که بهداشت مالی را به شدت
دارد ،ان وقت این امکان وجود دارد که بحث صدور ضمانتنامه
شرکت های خوش حساب هستند؛ با این حال اگر موردی ایجاد
زیر 50نفر نیرو دارند و براســـاس تعاریف در زمره شرکت های
شرکتی را خواهیم داشت که از حیث مالی شرایط بسیار بدی
تعهد پرداخت بهره مند شوند .در این تفاهمنامه صندوق های
برای ان منتفی شود».
کوچک قـــرار می گیرند ،می تواننـــد از ضمانتنامه اعتباری یا
ضمانت سرمایه گذاری تعاون وزارت کار ،تعاون و رفاه اجتماعی
مدیر تسهیالت و خدمات اهرمی صندوق نو اوری و شکوفایی در
از چنین شرکت هایی باعث می شود تا در اینده نزدیک انها به
رعایت می کنند .یعنی قسط عقب افتاده بانکی ندارند و جزء
شرکت های 10و حتی صدها میلیارد تومانی تبدیل شوند و
شـــود ،طبیعتا ما ورود خواهیم کرد و تالش مان این است که
می خواهیـــم راهی پیدا کنیم تا شـــرکت های کوچک دیگر
بتوانیم مســـاله را به صورت مسالمت امیز برطرف کنیم .البته
باید این مساله را هم بگویم که سقف استفاده از این ضمانت
نمونه های فراوانی از این مساله هم داشته ایم .به همین دلیل
دغدغه تامین ضمانتنامه برای ارائه به بانک نداشته باشند».
او افـــزود« :موضوع مهمی که باید در بحث صدور ضمانتنامه
شـــرکت هایی که در ابتدای مســـیر خود قـــرار دارند ،به
و صندوق ضمانت سرمایه گذاری صنایع کوچک وزارت صنعت،
همین زمینه افزود« :اگر جواب صندوق ها به ارائه ضمانتنامه
بهتر و در زمان کمتری در اختیارشان قرار بگیرد ،طبیعی
مدیر تسهیالت و خدمات اهرمی صندوق نو اوری و شکوفایی
درخواســـت ها این اتفاق بیفتد ،گام دوم اغاز می شـــود که
یک فقره یا در قالب چند فقره ضمانتنامه تا ســـقف ذکرشده
به امضا رســـیده ،شـــرکت هایی که فروش انها کمتر از 20
سامانه راه اندازی شده ،اما هنوز درخواست جدی ای دریافت
او با بیان اینکه رسالت صندوق ،ضمانت صنایع کوچک است
4مـــاه زمان می برد .یعنی فرایند رهـــن ملک نیازمند انجام
باالتر برود ،اظهار داشـــت« :با این حال برای شـــرکت های
عدم خالفی و ...اســـت که این کارها هزینه گرانی هم خواهد
حمایت هـــای مالی بســـتگی دارد .هر چه این حمایت ها
معدن و تجارت شریک ما در این زمینه هستند».
است که مسیر برای تداوم فعالیت های انها هم هموارتر
ادامه داد« :براساس تفاهمنامه ای که حدود دو هفته پیش
باید عالی ترین مرجع حمایتی از این شـــرکت ها معرفی
میلیارد تومان و تعداد نفرات بیمه ای انها هم کمتر از 50نفر
می شـــود .در این میان صندوق نواوری و شـــکوفایی را
کرد ،صندوقی که هر چند خود با محدودیت منابع مالی
است ،اگر مصوبه تسهیالت را از بانکی دریافت کرده اند ،به
روبه رو بوده و علی رغم اسناد باالدستی ،تزریق بودجه به
این معنی که خودشان به بانک عاملی مراجعه کرده و بانک
ندارد .با این حال باید عنوان کرد همه تسهیالتی که این
و با توجه به اینکه عمده شرکت هایی که در این حد و اندازه
این بخش ان طور که انتظار می رود با واقعیت ها همخوانی
صندوق می تواند در اختیار فعاالن حوزه دانش بنیان قرار
دهد ،قرار نیست به صورت مستقیم باشد .به طوری که 20
فروردین ماه امسال این صندوق با امضای تفاهمنامه ای
ندارنـــد که بتوانند ان را در رهن بانک قرار دهند و چون نوپا
صنایع کوچک وزارت صنعت ،معدن و تجارت تالش کرده
کند .تفاهمنامه ای که براساس ان دو صندوق قیدشده،
و به همین دلیل کســـی به انها ضمانت تعهد پرداخت برای
تامین وثیقه را برای این شرکت ها تنها در قبال اسناد تجاری
کوچک دانش بنیان تعریف می شوند ،تا حد زیادی انها
20میلیارد یا تعداد نفرات بیمه ای ان از 50نفر بیشتر نباشد،
10میلیارد تومان بیمـــه کنند .اتفاقی که هر چند روند
هم در اختیار دارد ،کافی اســـت در ســـامانه غزال صندوق
اجرایی سازی ان از روز گذشته اغاز شده ،اما می توان ان
را یک گام مثبت برای حمایت از این شـــرکت ها دانست.
موضوعی که نباید فراموش شود این است که در وضعیت
امروز اقتصـــادی ،بانک ها برای ارائه تســـهیالت ان هم
در قالب چند ده میلیارد تومانی ،طبیعتا سختگیری های
خاص خودشان را دارند و همین مساله باعث می شود تا
توجه به اینکه این تفاهمنامه از دو هفته پیش اجرایی شده،
مســـیر برای ثبت و دریافت چنین ضمانتنامه هایی از سوی
شرکت ها در سامانه هموار شده است».
یا بخشی از این شرکت ها عمال مشمول قوانین بانک ها
صدور ضمانتنامه تعهد پرداخت
در 7روز کاری
خدمـــات اهرمی صندوق نو اوری و شـــکوفایی رفتیم تا
به ســـرعت کارهای اجرایی برای صـــدور این ضمانت ها اغاز
نشـــده یا به دلیل سختی ها ،قید دریافت ان را بزنند .در
این گزارش به ســـراغ مهرداد خلیلی ،مدیر تسهیالت و
برایمان از تاثیر این تفاهمنامه در وضعیت شـــرکت های
دانش بنیان کوچک ،تعریف این شرکت ها و نحوه دریافت
این ضمانتنامه ها بگوید.
خلیلی با بیان اینکه بعد از ثبت درخواست از سوی شرکت ها،
خواهد شـــد ،بیان داشت« :قرار بر ان است که صندوق های
نام برده شـــده ،تنها در قبال دریافت اسناد تجاری اقدام به
ارائه ضمانت تعهد پرداخت به شـــرکت های دانش بنیان ارائه
کننـــد .البته ایـــن کار دو مرحله دارد که در مرحله اول بعد از
خلیلی درباره نحوه دریافت تســـهیالت از ســـوی شرکت های
ثبت درخواســـت شـــرکت ،اقدام به غربالگری و احراز شرایط
این ،باید خودشان پیگیر می شدند و از طرق مختلف ضمانتنامه
از این امکان برخوردار شوند .البته قرار شده ظرف حداکثر 3
کوچک پیش از انعقاد این تفاهمنامه گفت« :شرکت ها تا پیش از
برای دریافت تسهیالت را اماده می کردند ،در حالی که براساس
شرکت ها می شود تا تنها شرکت هایی که حائز شرایط هستند
تا 4روز کاری این صندوق ها به ما اعالم کنند که امکان صدور
مدرک تحصیلی گواهینامه موقت پایان تحصیالت مقطع «کارشناسی ارشدناپیوسته»
رشـــته «روان شناسی عمومی» به شماره ســـریال « »940624صادره از دانشگاه ازاد
اسالمی «واحد علوم وتحقیقات (زنجان)» متعلق به «سیده نغمه غفاری» به شماره ملی
«»4285778246مفقود گردیده اســـت .از یابنده درخواست می شود اصل مدرک را
به ادرس زنجان – بلوار دانشجو -جاده اراضی پائین کوه -دانشگاه ازاد اسالمی زنجان
ارسال نماید.
برگ ســـبز ،سند خودرو ســـواری سیســـتم پژو تیپ 405 GLX- XU7رنگ نقره ای
مـــدل 1391بـــه شـــماره انتظامـــی ایـــران 277 / 84ط 48و شـــماره شاســـی
NAAM01CA3CR585604و شماره موتور 124K0077597به مالکیت اقای
محمد دانش یزدیـــان به کد ملی 0934143651مفقود گردیـــده و از درجه اعتبار
ساقط می باشد.
مدرک تحصیلـــی گواهینامه موقت پایان تحصیالت مقطع «کارشناســـی پیوســـته»
رشـــته «مدیریت تربیت بدنی و علوم ورزشـــی» به شماره ســـریال « »2021437صادره
از دانشـــگاه ازاد اســـامی «واحد زنجان» متعلق به «حمیدرضا کاظمی» به شماره ملی
میلیارد تومان باشـــد هم بحث تسهیل وثیقه را داشته باشیم.
سوی دو صندوق پرداخت کند ،چه اتفاقی خواهد افتاد ،گفت:
و از انها تنها چک و ســـفته برای ارائه تســـهیالت به پشتوانه
نتواند قسط تســـهیالت خود را بعد از دریافت ضمانتنامه از
«خوشبختانه تا امروز چنین موضوعی را نداشتیم؛ چراکه رفتار
کاری شرکت های دانش بنیان در طول چهار پنج سال گذشته،
شرکت ها را به صورت گروهی تحت حمایت بانک ها دربیاوریم
صندوق نواوری و شـــکوفایی دریافـــت کند .البته با توجه به
اینکه جزئیات این بحث هنوز نهایی نشـــده ،در اینده نزدیک
درباره ان اطالع رسانی خواهیم کرد».
«»4270614897مفقودگردیدهاست.ازیابندهدرخواستمیشوداصلمدرکرابهادرس
زنجان – بلوار دانشجو -جاده اراضی پائین کوه -دانشگاه ازاد اسالمی زنجان ارسال نماید.
برگ ســـبز و ســـند خودرو سواری هاچ بک سیســـتم هایما تیپ S7-T-ATرنگ سفید
روغنی مدل 1396 :به شـــماره انتظامی ایران 859 / 84ص 97و شـــماره شاســـی
NAAD391Z1HY700460وشمارهموتور 484QT76008119A:بهمالکیتاقای
مرتضیبهرامیبهکدملی3479798251مفقودگردیدهوازدرجهاعتبارساقطمی باشد.
برگ ســـبز خودرو ســـواری پژو پارس مدل 99به رنگ مشـــکی متالیک به شـــماره موتور
124 k 1475613و به شماره شاسی NAAN 01 CH 8 LH 255979و به شماره پالک
619 – 14ی 31به نام توران ناصریان مفقود گردیده و از درجه اعتبار ساقط می باشد.
برگ ســـبز و ســـند خـــودرو پراید وانت مـــدل 95به رنگ ســـفید به شـــماره موتور
M 13/5703455و به شـــماره شاســـی NAS 451100 G 4956660و به شماره
پالک 283 – 14ج 94به نام محمدعلی شیرمحمدی مفقود گردیده و از درجه اعتبار
ساقط می باشد.
برخی کارهای اداری مانند تسویه حساب با شهرداری ،ارائه
داشت ،درصورتی که ضمانت تعهد پرداختی که قرار است از
سوی دو صندوق به شرکت ها و درنهایت بانک ها ارائه شود هم
زمان کوتاه و هم بدون هزینه جانبی خواهد بود و این ویژگی
مهمی است که باید مدنظر قرار گیرد».
امکان ثبت درخواست شرکت ها
در سامانه غزال
مدیر تسهیالت و خدمات اهرمی صندوق نواوری و شکوفایی
تصریح کرد« :براساس اطالعات ثبت شده در سامانه غزال این
صندوق ،نزدیک به 400شرکت دانش بنیان کوچک شرایط
الزم برای دریافت ایـــن ضمانتنامه تعهد پرداخت را خواهند
گفـــت« :بانک های دولتی ،خصوصی و قرض الحســـنه و...
فعالیت شـــرکت های دانش بنیان برای ارائه این نوع حمایت
شده اند که در این میان نزدیک به 17بانک ،همکار صندوق
ول
تا
نوب
برای ارائه زمیـــن یا ملک به عنوان ضمانت به بانک ،گاهی تا
این سامانه برای ثبت درخواست چگونه خواهد بود .همچنین
به نوعی همگی در بحث حمایت از شرکت های دانش بنیان وارد
برای شرکت های
بزرگ تر ،در حال
فراهم سازی تسهیل
وثایق در قالب های دیگر را در
دست طراحی داریم تا بتوانیم
برای شرکت های بزرگ که
جمعیت انها بیش از 50نفر
بیمه ای و فروش باالتر از 20
میلیارد تومان باشد هم بحث
تسهیل وثیقه را داشته باشیم
یعنی درحال رایزنی با بانک های
عامل هستیم تا بتوانیم این
شرکت ها را به صورت گروهی
تحت حمایت بانک ها دربیاوریم
است که روند این مهم بسیار سریع انجام می شود ،در حالی که
گسترش شـــبکه بانک های همکار با صندوق
نواوری و شکوفایی
مدیر تسهیالت و خدمات اهرمی صندوق نواوری و شکوفایی
اگر شرکتی چنین ویژگی ای را دارد و درکنار ان مصوبه بانکی
ضمنات تعهد پرداخت برای ان صادر شـــود ،را ثبت کند .با
که جمعیت انها بیش از 50نفر بیمه ای و فروش باالتر از 20
خلیلی در پاســـخ به این ســـوال که اگر شرکت دانش بنیانی
دانش بنیانی را دریافت کرده باشد و دوما فروش ان کمتر از
نواوری و شکوفایی ،درخواستش را مبنی بر اینکه می خواهد
را در دســـت طراحی داریم تا بتوانیم برای شرکت های بزرگ
یعنی درحال رایزنی با بانک های عامل هستیم تا بتوانیم این
ارائه این ضمانت ها به شرکت های دانش بنیان کوچک تصریح
مکلف شـــده اند تا بتوانند با ارائه ضمانتنامه اعتباری یا
را در مقابل بانک ها برای دریافت تســـهیالت با ســـقف
می کشد و تاکیدمان این است که شرکت ها بدانند این کار با
که همان چک و سفته است ،ارائه می کنند ».او درباره روال
کرد« :مهم ترین الزام این اســـت که اوال این شـــرکت مجوز
تعهد پرداخت به شـــرکت هایی که در زمره شرکت های
کاری صدور ضمانت ها انجام شـــود .به عبارت دیگر کل روند
بزرگ تر ،در حال فراهم سازی تسهیل وثایق در قالب های دیگر
در صورت مهیا بودن شـــرایط شرکت ها ،حداکثر ظرف 7روز
فعالیت می کنند ،در زمره شرکت های کوچک قرار می گیرند
ارائه به بانک نمی دهد ،از این رو ســـرویس جدید صندوق،
شـــرکت های دانش بنیان کوچک تا حد زیادی تسهیل
نکرده ایم ،پیش بینی ام این اســـت که صدور ضمانتنامه هم
اسان ترین اسناد تجاری امکان پذیر است».
که تامین وثیقه برای انها ســـخت است .یعنی عموما ملکی
را دریافت کند و بیشتر از ان ضمانتنامه ای ارائه نمی شود».
و قرار نیســـت سقف ضمانتنامه ها از مبلغ 10میلیارد تومان
اعالم کرده که می تواند به شرکت تسهیالتی را پرداخت کند
میان صندوق ضمانت ســـرمایه گذاری تعاون وزارت کار،
تا بتواند شـــرایط را برای گرفتن وام های بانکی از ســـوی
همان بحث صـــدور ضمانتنامه خواهد بود .با توجه به اینکه
از زمـــان ثبت نام تا صدور ضمانتنامـــه کمتر از 15روز طول
هم محسوب می شوند ،تراکنش بانکی شان هم پایین است
تعاون و رفاه اجتماعی و صندوق ضمانت سرمایه گذاری
به شـــرکت ها مثبت باشد که قرار بر ان است تا در 95درصد
مجموعا 10میلیارد تومان اســـت ،یعنی شرکتی می تواند در
برای شرکت های دانش بنیان کوچک مدنظر قرار بگیرد ،این
محسوب می شوند .به عبارت دیگر این بانک ها با صندوق برای
حمایت از شرکت های دانش بنیان تفاهمنامه امضا کرده اند و
برخی دیگر نیز به صورت مستقل در این زمینه به ارائه تسهیالت
داشـــت؛ با این حال باید منتظر مانـــد و دید که ورودی ها به
باید به این مساله هم اشاره کنم که هیچ تفاوتی میان حیطه
وجود ندارد ،البته شرکت ها باید تسهیالت بانکی را تنها برای
محصـــوالت دانش بنیان دریافت کنند و در این صورت چنین
ضمانتنامه هایی ارائه می شـــود .همچنین شـــرکت ها از روز
گذشته می توانند وارد ســـامانه غزال شده و درخواست شان
را ثبت کنند».
می پردازند .البته قصد داریم تا شـــبکه بانک های همکارمان
خلیلی به تمرکززدایی از ارائه تسهیالت اشاره و بیان کرد« :از
صورت بگیرد ،با اهرم صندوق نواوری و شـــکوفایی باشـــد تا
داده ایم و می توانم بگویم که به اکثر این مناطق در کشور سفر
را افزایـــش دهیم تا از این طریق اگر قرار اســـت حمایتی هم
سال گذشته رسالت مان را سفر به استان های کم برخوردار قرار
از این طریق هم کار شـــرکت های دانش بنیان توسعه یافته و
کرده ایم و تالش مان این بود که هم از شـــرکت های فعال در
دقیق تر و منسجم تر اقدام به ارائه تسهیالت به شرکت ها کنیم».
خدمات و فعالیت هایمان را در کل کشـــور گســـترش دهیم.
تسهیالت ارزان تری به دست انها برسد و هم بتوانیم با برنامه
خلیلـــی به تناســـب میان تـــورم و میزان تســـهیالتی که به
مناطق و استان های کم برخوردار حمایت کنیم و هم بتوانیم
همچنین هدف مان این اســـت که بتوانیم ســـرویس هایمان
شـــرکت های دانش بنیان کوچک ارائه می شـــود ،اشـــاره و
را به گونـــه ای طراحـــی کنیم که برای شـــرکت های فعال در
قرار می گیرند ،با همه تورم امروز ،باز هم مبلغ 2میلیارد تومان
یعنـــی تالش مان این بود که بتوانیـــم عدالت را در این زمینه
تصریح کرد« :شـــرکت هایی که در گروه شرکت های کوچک
برای انها می تواند یک جهش بزرگی را در تولیدشـــان ایجاد
چنین اســـتان هایی هم قابلیت بهره برداری داشـــته باشد،
رعایت کنیم».
کند؛ چراکه تجربه این مهم را در گذشـــته داشـــته ایم .از این
او خاطرنشان کرد« :امسال نیز سفرهای استانی مان به منظور
باید بگویم که تســـهیالت زیر 10میلیارد تومان هم می تواند
در اســـتان های کم برخوردار از تسهیالت این صندوق ادامه
رو حمایت از چنین شـــرکت هایی ،اینده بسیار روشنی دارد و
رقم فروش شـــرکتی را 10برابر کند .ایمان داریم که حمایت
رعایت عدالت محوری در راستای استفاده شرکت های مستقر
خواهد داشت».
اگهیتجدیدفراخوان
مناقصهعمومی یک مرحله ایواگذاریحجمیامورنگهبانیوحفاظتفیزیکی
سازمان مجری ساختمان ها و تاسیسات دولتی و عمومی وزارت راه و شهرسازی
در نظـــر دارد تجدید مناقصـــه عمومی یک مرحله ای واگـــذاری حجمی امور
نگهبانـــی و حفاظت فیزیکی ســـاختمان مرکزی خود را به شـــماره فراخوان
( )2002003092000005را از طریق ســـامانه تدارکات الکترونیکی دولت
برگـــزار نماید .کلیه مراحل برگزاری مناقصه از زمان دریافت اســـناد مناقصه تا
ارائه پیشـــنهاد مناقصه گران و بازگشایی پاکات از طریق درگاه سامانه تدارکات
الکترونیکی دولت (ستاد) به ادرس www.setadiran.irانجام خواهد شد و الزم
است مناقصه گران در صورت عدم عضویت قبلی ،مراحل ثبت نام در سایت مذکور
و دریافت گواهی امضای الکترونیکی را جهت شرکت در مناقصه محقق سازند.
تاریخ انتشار فراخوان در سامانه مورخ 1402/02/10می باشد.
مهلت زمانی دریافت اسناد مناقصه از سایت :ساعت 19مورخ 1402/02/14
مهلت زمانی ارائه پیشنهاد :ساعت 19مورخ 1402/02/25
زمان بازگشایی پاکت ها :ساعت 14مورخ 1402/02/27
اطالعات تماس دستگاه مناقصه گذار جهت دریافت اطالعات بیشتر در خصوص
اسناد مناقصه و ارائه پاکات:
ادرس :تهران میدان ونک ،خیابان مالصدرا ،خیابان شـــیراز شـــمالی ،خیابان
دانشور شرقی ،پالک ،33ســـازمان مجری ساختمان ها و تاسیسات دولتی و
عمومی ،اداره کل توســـعه منابع انســـانی و پشتیبانی ،تلفن 88039554و
88039504
هزینه درج اگهی از برنده مناقصه دریافت خواهد شد.
درج این اگهی هیچگونه تعهدی برای دستگاه مناقصه گذار ایجاد نمی نماید.
سازمان مجری ساختمان ها و تاسیسات دولتی و عمومی
وزارت راه و شهرسازی
شماره شناسه 1486418م الف353: صفحه 5
دانشگاه
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۶
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
دانشجویان چگونه برای ورود به بازار کار اماده می شوند؟
تجرب ه مهارت اندوزی
در 5دانشگاه جهان
داشتن مدرک دانشگاهی در جامعه امروز که با سرعت به سمت
ندا اظهری
مترجم
دیجیتالی شدن حرکت می کند نمی تواند نیاز جامعه را براورده
کند .نخستین فضایی که دانشجویان مجال پیدا می کنند تا
در کنار افزایش دانش ،کسب تجربه کنند ،درواقع تجربه کار
در دانشـــگاه ،فضـــای کافی را برای ورود انها به بازار کار بعـــد از فار غ التحصیلی فراهم می کند .یکی از گزینه هایی
که پیش روی دانشجویان قرار می گیرد ،دوره های اموزش مشارکتی است که شامل مشاغل تمام وقت بین 3تا 12
ماه ،دوره کاراموزی یا ســـایر دوره های یادگیری تجربی مبتنی بر خدمات اســـت .هر دانشگاهی در دنیا که اقدام به
برگزاری دوره های کاراموزی می کند.
شاغل شدن 90درصد فارغ التحصیالن نورث در کمتر از یک سال
دانشـــجویانی که در دانشـــگاه نورث ایســـت امریکا تحصیل
می کنند ،مانند بســـیاری از دانشگاه های دنیا باید دوره های
کاراموزی را پشت سر بگذارند تا از این طریق ،دوره های امادگی
را برای یادگیری مهارت های نوشـــتن و مصاحبه کسب کرده و
بتوانند توانمندی کافی را برای حضور در بازار کار کسب کنند.
دوره های کاراموزی در این دانشـــگاه تحـــت عنوان یادگیری
تجربی برای دانشجویان برگزار می شود که درواقع کالس های
اموزشـــی و دنیای واقعی را با هم ادغـــام می کند .این دوره ها
باعث می شـــود دانشجویان با کار حرفه ای و پژوهشی خود در
دنیای واقعی مشـــارکت کنند .در این کالس های بازاموزی و
دوره های تجربی ،دانشـــجویان دانش خـــود را برای مقابله با
چالش های موجود در اداره و ازمایشـــگاه به کار می برند .دانشـــجویانی که به مدت 6ماه از زمان خود را صرف اســـتفاده از دانش نظری خود
برای حل مشـــکالت دنیای واقعی می کنند ،به درک عمیق تر و پیچیده تر رشـــته موردنظر و دنیا نیاز دارند .امارها حکایت از ان دارد که حدود
90درصد از فار غ التحصیالن این دوره های تجربی تنها 9ماه بعد از فار غ التحصیلی به طور تمام وقت مشـــغول به کار می شـــوند .حدود 50
5مدل دوره MITبرای مهارت اموزی دانشجویان
موسسه فناوری ماساچوست جزء ان دسته دانشگاه هایی است که عالوه بر اموزش نظری دانشجویان،
مســـئولیت کاراموزی و اموزش های عملی انها و ایجاد امادگی در انها برای ورود به اجتماع را برعهده
گرفته است .به طورکلی ،دوره های کاراموزی دانشجویان MITدر یک شرکت یا ازمایشگاه تحقیقاتی
بین 3تا 12ماه به طول می انجامد .بیشتر این دوره ها در تابستان برگزار می شوند اما در طول سال
هم این دوره ها برقرار اســـت و دانشـــجویان در تمام مقاطع تحصیلی امکان اســـتفاده از ان را دارند.
هزینه دوره های کاراموزی از سوی خیران یا شرکت میزبان برای دوره ها یا ترکیبی از این دو پرداخت
می شـــود .این دانشـــگاه دوره های کاراموزی مختلفی را برگزار می کند و تنها در یکی از دوره ها که
ابتکارات بین المللی علم و فناوری اســـت ،بیش از 900دانشـــجوی کارشناسی و کارشناسی ارشد،
دوره های کاراموزی ،اموزشـــی و پژوهشی را در سراسر دنیا پشت سر گذاشته اند .یکی از این دوره ها
موســـوم به Momentumاست که از سوی اداره اموزش اقلیت ها برای ایجاد امادگی در دانشجویان
سال اول و دوم کارشناسی رشته های علوم و مهندسی طراحی شده است .دانشجویان در گروه هایی
قرار می گیرند و برای انها چالش هایی ایجاد می شود تا بتوانند از راهکارهای مهندسی برای حل مشکل استفاده کنند .دانشجویان در انتهای این دوره ،ارائه های گروهی را برای
نمایندگان صنعتی عرضه می کنند .دوره دیگر ،دوره کاراموزی صنعتی شامل علوم مواد و صنعتی می شود .این دوره کاراموزی فرصتی را پیرامون تحقیق و توسعه تجربی و تولید
در صنعت پیش روی دانشجویان فار غ التحصیل کارشناسی و ارشد قرار می دهد .دانشجویان مقطع کارشناسی دو دوره 10هفته ای را در تاسیسات صنعتی ،دولتی یا یک سازمان
درصد از دانشجویان در طول دوره های تجربی از سوی کارفرمایان پیشنهاد کار دریافت می کنند و 89درصد از فار غ التحصیالن به طور تمام
اموزشی پشت سر می گذرانند .دوره دیگری هم در این موسسه اموزشی به نام A-6برگزار می شود که به دانشجویان اجازه می دهد تا در حالی که همزمان برای تکمیل پایان نامه
می کنند .در دوره های تجربی دانشـــگاه نورث ایســـت 73 ،دوره یادگیری خدماتی برگزار می شـــود که 32عضو هیات علمی در ان تحصیل
شرکت های منتخب هستند .دوره کاراموزی دیگری تحت عنوان ( UPOPبرنامه فرصت های تمرینی برای دانشجویان کارشناسی ارشد )MITهم از دیگر دوره های این دانشگاه
وقت در رشته مربوط به حوزه خود مشغول به کار می شوند .هر ساله بیش از 1100دانشجو بیش از 41هزار ساعت خدمات تجربی دریافت
می کنند و این دوره ها در 8دانشـــکده برگزار می شـــوند .دوره های اموزشی خدماتی همچنین به دانشجویان اجازه می دهد تا در موضوعات
خارج از کالس با جامعه تعامل داشته باشند.
در برخی از دوره های کاراموزی در دانشـــگاه نورث ایســـت ،دانشجویان باید 140ســـاعت عملی را طی یک ترم بگذرانند .در ترم های بهار و
پاییز ،کاراموزان معموال به مدت 14هفته ،هفته ای 10ساعت را می گذرانند .اما این دوره ها در تابستان از انعطاف بیشتری برخوردار است
و دانشجویان به 140ساعت کار عملی نیاز دارند به طوری که یا مانند دوره های بهاره و پاییزه دوره ها را طی می کنند یا به مدت 7هفته20 ،
ساعت در هفته این دوره ها را پشت سر می گذارند .در دوره های فشرده ،دانشجویان ممکن است طی 4هفته 35 ،ساعت را در هفته بگذرانند.
تابستان؛ فصل کاراموزی دانشگاه کمبریج
دانشـــجویان دانشـــگاه کمبریج در فصل تابستان دوره های
خود کار می کنند ،یک پروژه صنعتی برتر را نیز به دنبال ان انجام دهند A-6 .دوره های فشرده اموزشی کاراموزی پیشرفته را ارائه می دهد که مکمل اموزش کالس های درس در
به شمار می رود که در سال 2001افتتاح شده است .این دوره در طول سال تحصیلی برای دانشجویان سال دومی برگزار می شود که تمرکز ان روی ایجاد و پرورش مهارت های
مرتبط با رشـــته و حیاتی برای فعالیت در بخش های صنعتی ،پژوهشـــی و اکادمیک اســـت .از ویژگی های این دوره می توان به ارائه مشاوره به دانشجویان ،کارگاه ها و تمرین های
تعاملی اشاره کرد که از سوی جامعه UPOPرهبری می شود .دانشجویان این مرکز مهارت هایی را برای کسب یک دوره کاراموزی و تقویت مهارت های ارتباطی حل مساله برگزار
می کند .دوره دیگر این موسسه« ،کاراموزی کارافرینی» است که در دوره های تابستانی برگزار می شود .شرکت ها دانشجویانی را به عنوان کاراموز برای گذراندن این دوره ها انتخاب
و معرفـــی می کننـــد .همچنین دوره «ابتکارات بین المللی علم و فناوری )MISTI) «MITنیز مرکز تجربه های جهانی MITاســـت که دوره های بین المللی همه جانبه ای را برگزار
می کند که نوعی مدل یادگیری را برای زندگی در کشورهای دنیا ارائه می دهد .این دوره به دانشجویان در ایجاد ارتباطات فرهنگی مختلف کمک می کند.
تجربه و تمرین در دوره های بین المللی دانشگاه چینی
تجربه 3ترم کاراموزی در دانشگاه سینسیناتی
کاراموزی و کارورزی را پشت ســـر می گذارند که در این دوره ها
شـــیوه های خالقانه ای را به انهـــا می اموزند .در حالی که 66
درصد از انها تابســـتان خود را بـــه کار گذرانده اند ،همه انها
در طرح های رســـمی کاراموزی شرکت نکرده اند که از سوی
کارفرمایان بزرگ ارائه می شود .اما درمجموع بیش از 30درصد
از دانشـــجویان با گذراندن دوره های کاراموزی ،فرصت الزم را
برای کار در پروژه های توسعه بین المللی ،نوشتن برای مجالت
انالین ،هدایت پروژه های تحقیقاتی در گروه های دانشگاهی
و کار با گروه های رســـمی پیدا می کنند .به طورکلی ،ساالنه
بیش از 500دانشـــجو از تمام مقاطع تحصیلی در دوره های
کاراموزی تابســـتانه صنعتی دانشـــگاه کمبریج شرکت می کنند و شرکت ها تصمیم می گیرند که از این کاراموزان برای گزینه استخدام بعد از
دانشگاه علوم و فناوری چین دوره های کاراموزی پژوهشی را برای فار غ التحصیالن
دانشـــجویان دانشکده مهندســـی و علوم کاربردی؛ دانشکده طراحی ،معماری ،هنر و
را افزایش دهند .دوره های کاراموزی دانشـــگاه کمبریج شـــامل دوره های ثابتی هستند که معموال در طول تعطیالت دانشگاهی در هر زمانی
برای مشارکت در پروژه های تحقیقاتی برای کسب تجربه در پژوهش های مختلف
می کنند .این گروه از دانشجویان معموال پیش از فار غ التحصیلی سه تا پنج ترم کاراموزی
فار غ التحصیلی استفاده کنند .بنابراین ،این دوره ها فرصتی است تا دانشجویان بتوانند در صنعت شغل مناسبی پیدا کرده و مهارت های خود
پیش از تضمین وضعیت اشتغال پس از فار غ التحصیلی برگزار می شوند که به طورمعمول بین 4تا 12هفته طول می کشد .عالوه بر دانشجویان
یا دانشجویان سال سوم یا چهارم مقطع کارشناسی برگزار می کند تا فرصت کافی
را پیدا کنند .مدت زمان این دوره های کاراموزی بین 3ماه تا یک ســـال اســـت.
برنامه ریزی؛ومدرسهفناوریاطالعاتدردوره هایکاراموزیدانشگاهسینسیناتیشرکت
را سپری می کنند .این دوره کاراموزی همچنین برای دانشجویان برخی دیگر از رشته ها
دانشـــگاه کمبریج ،برخی دانشـــجویان هم با تبلیغاتی که در وبسایت دانشگاه منتشر می شود ،از خارج دانشگاه برای ثبت نام در این دوره ها
اتبـــاع غیر چینی با پاســـپورت خارجی؛ افراد بین 18تا 50ســـال؛ افرادی که در
قابل استفاده اســـت .دوره های کاراموزی و اموزش های مشارکتی این دانشگاه از سال
بتوانند در انگلیس مشغول به کار شوند .یکی از دوره های کاراموزی که در دانشگاه کمبریج برگزار می شود ،دوره کاراموزی «تجربه پژوهشی
شـــرکت در این دوره های کاراموزی خواهند بود .این دانشگاه بورسیه هایی را برای
برگزاری دوره های کاراموزی قرار دارد .از امور بین الملل گرفته تا مطالعات زیست محیطی،
پژوهشـــی تابستانه و 6هفته اســـت که با هدف باال بردن افزایش تنوع و فراگیری در علوم اجتماعی در دل دانشگاه و دانشگاه های بریتانیا و
این کمک هزینه به طور کامل و جزئی به دانشـــجویان بین المللی برای تحصیل در
ثبت نام می کنند .یکی از الزاماتی که دانشجویان برای گذراندن دوره های کاراموزی باید رعایت کنند این است که پس از اتمام این دوره ها باید
»2023 SHAREاســـت که با مشـــارکت گروه های علوم انسانی و علوم اجتماعی دانشگاه برگزار می شود .دوره کاراموزی SHAREیک دوره
سالمت کامل به سر می برند و افرادی که فاقد هرگونه جرایمی باشند واجد شرایط
برنامه های کاراموزی فاقد مدرک و پژوهشی از سال تحصیلی 2022ارائه می دهد.
به طور گسترده تر برای بهبود دسترسی به تجربه های تحقیقاتی اجرایی می شود .این دوره مخصوص دانشجویان انگلیسی و ایرلندی است که
این دانشـــگاه اعطا می شود .از جمله دوره های کاراموزی در این دانشگاه می توان
علوم انسانی و علوم اجتماعی به عنوان پژوهشگر مشغول فعالیت شوند .این دوره کاراموزی پژوهشی 6هفته ای بین ماه های جوالی تا اگوست
می شود .این دوره کاراموزی پس از طی 5سال دوره های تئوری ،در یک سال برگزار
در این کشور در دوره کارشناسی تحصیل می کنند و در سال اول و سال اخر تحصیلی نیستند و قابلیت این را دارند که در اینده در رشته های
برگزار خواهد شد تا دانشجویان دوره کارشناسی برای مواجهه با پروژه پژوهشی دانشگاهی در دوران کارشناسی ارشد اماده شوند .انها در این
به دوره ای اشـــاره کرد که در دانشکده پزشکی برای دانشجویان بین المللی برگزار
می شود .دانشجویان در طول این دوره کاراموزی با مهارت های بالینی و مواجهه با
دوره در جلسه مهارت های اموزشی شرکت کرده و اطالعات الزم را برای دوره ارشد را دریافت می کنند و با پژوهشگران ،اعضای هیات علمی و
بیمار اشنا می شوند .این تجربه های بالینی با اموزش های تئوری در دوران تحصیل
«مرکز تامین مالی جایگزین کمبریج» ( )CCAFاشاره کرد که یک موسسه پژوهشی چند رشته ای است که در مدرسه تجاری این دانشگاه فعالیت
بالینـــی هدفمند دنبال می کنند .مهارت های عملی پزشـــکی در دانشـــجویان
دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد مالقات و مشارکت می کنند .از دیگر دوره هایی که در دانشگاه کمبریج برگزار می شود ،می توان به دوره
قرابت زیادی دارند .دانشـــجویان ،مهارت های بالینی خود را در قالب مهارت های
1906راه اندازی شـــده و دانشگاه سینسیناتی جزء پنجمین دانشگاه برتر امریکا از نظر
دوره های مختلف کاراموزی در این مرکز ارائه می شود .دانشجویان دانشکده های هنر و
علوم با کاراموزی در 500شـــرکت بزرگ ،در دنیای واقعی کسب تجربه کرده اند و تالش
می کنندبرایورودبهبازارکاررقابتیامادهشوند.ایندوره هابه صورتپاره وقتیاتمام وقت
ارائه می شود .برخی دانشجویان این دانشگاه نیز دوره های کاراموزی خود را در ازمایشگاه
یا بیمارســـتان سپری می کنند .به طورکلی دانشجویان 8تا 12ساعت در هفته درطول
یک ترم 14تا 15هفته ای کار می کنند تا بتوانند امتیاز الزم برای دریافت مدرک دوره را
به دست اورند .کارفرمایانی که دانشجویان دوره های کاراموزی را نزد انها سپری می کنند،
به دنبال دانشجویان و فار غ التحصیالن باتجربه و مهارت دیده ای هستند که بتوانند انها را
جذب کنند و از مهارت انها در پیشبرد کارها و تولیدات شرکت بهره مند شوند .در برنامه ای
معموال بعد از یک سال کاراموزی برای دانشجویان بین المللی به طور چشمگیری
که دانشکده Blue Ashدانشگاه سینسیناتی برای کاراموزان این دوره دارد ،فرصت های
سرانجام می رسانند تا به مرور مهارت الزم را برای تحلیل های مالی و پروژه ای را کسب کنند .مشارکت با پلتفرم های مالی جایگزین ،جمع اوری
بین المللی بعد از پایان یک ســـال ازمونی را برای کسب مدرک این دوره می دهند.
کارفرمایانرادرزمینه هایموردعالقهانهافراهممی کندتابالفاصلهبعدازاتمامتحصیالت
این ،تحقیق پیرامون فینتک در نقاط مختلف جهان و اجرای تجزیه و تحلیل انها و تحقیق پیرامون روند بازار و چشـــم انداز نظارتی کشـــورهای
استرالیای غربی و «لی های» برگزار می شود .دانشجویانی که در این دوره ها شرکت
می کند .این دوره های مالی برای تامین نیاز دانشجویان برای مواجهه با ظهور سریع فناوری های مالی در دنیا شکل گرفته اند .انها با شرکت
در پروژه های مختلف پژوهشـــی فرصتی را پیدا می کنند تا مهارت های تجزیه و تحلیلی خود را تقویت کنند و حتی پروژه های بزرگ مالی را به
داده ،تفســـیر و ارائه گرافیکی داده ها با اســـتفاده از نرم افزار اکسل ،طراحی مواد بازاریابی برای اموزش مخاطبان هدف قرار می گیرد .عالوه بر
مختلف از دیگر اهداف این دوره به شمار می رود.
بهبود می یابد که به مهارت های پزشـــکی انها در اینده کمک می کند .دانشجویان
دوره های کاراموزی پژوهشی این دانشگاه در تابستان و با مشارکت دانشگاه های
می کنند ،در ازمایشگاه ها و تحت نظارت استادان این دانشگاه فعالیت می کنند.
شغلی خوبی را پیش روی دانشجویان قرار می دهد ،به طوری که ارتباط میان دانشجویان و
خود بتوانند جذب بازار کار شـــوند .این دانشکده در قالب برنامه شغل -تحصیل پذیرای
دانشجویان خواهد بود که مشمول دریافت کمک های مالی این مرکز برای برنامه شغل-
تحصیل باشند و بتوانند وارد شغل موردنظر خود شوند. صفحه 6
7
جهان شهر
شهر
جهان
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
farhikhteganonline
خزان«حملهبهاری
w w w . FDN.IR
اوکراین خود را برای یک ضدحمله اماده می کند اما مقامات غربی به اندازه اوکراینی ها به سرنوشت جنگ خوشبین نیستند
»
فرهیختـگان ما ه هاسـت کـه اوکرایـن ناکامی هایـش در
جنـگ بـا روسـیه را بـا وعده یـک «حمله بهاری» پوشـش داده
اسـت؛ حملـ ه یـا به عبـارت دقیق تـر ضدحملـه ای کـه کی یف
برهه جلو رفتن در دونباس حتی دشوارتر از حرکت به سمت
کی یـف بـه نظـر می امـد .مسـکو حـاال در جبهـه دونبـاس بـا
تمرکـز بی سـابقه قـوا و قـدرت اتـش خود در اسـتانه سـرکوب
سـاختارهای دفاعی ایجاد شـده توسط ارتش اوکراین است و
اعتقـاد دارد حتـی می توانـد شـبه جزیره کریمـه را بـه ایـن
درصورت گشـودن گارد ارتش این کشـور با دشـواری کمتری
کشـور بازگردانـد .در ایـن مـدت کی یـف متحـدان غربی خود
به مرکز اوکراین سـرازیر خواهد شـد .تاکید مقامات اوکراینی
را بـرای تحویـل مهمـات و تسـلیحات الزم جهـت ایـن حملـه
و فرماندهـان ناتـو مبنی بـر درپیـش بـودن ضدحملـه بهـاری
تحت فشـار قرار داده اسـت .هنوز زمان حمله مشخص نیست
امـا الکسـی رزنیکـوف ،وزیر دفاع اوکرایـن روز جمعه گفت که
بـرای کاسـتن تـوان تمرکـز روس ها بـر جبهه دونباس اسـت.
وعـده داده شـده ،امـاده شـده و تـا حـدی تحویـل هـم داده
اعلام و همزمـان اوکراینی هـا نیز بر حمله بـرای بازپس گیری
اوکرایـن امـاده انجـام ضدحملـه اسـت .او گفتـه «تجهیـزات
برخـی از مقامـات ناتـو منطقـه ضدحملـه بهـاری را محرمانـه
کریمـه در جنـوب تاکیـد دارند .با این وجود به نظر نمی رسـد
شـده اند .مـا اماده ایـم ».والدیمیـر زلنسـکی ،رئیس جمهـور
روس هـا حتـی در صـورت اغـاز عملیـات در جبهـه ای دیگـر،
اوکرایـن نیـز در گفت و گویی که به تازگی با رسـانه های فنالند
قـوای خـود را در دونبـاس کاهـش دهنـد .انهـا در صـورت
داشـته از عبـارت «بـه زودی» بـرای ضدحمالت ارتـش اوکراین
مواجهـه بـا عملیـات ارتـش اوکرایـن احتمـاال با موشـک های
اسـتفاده کرده اسـت .او از «اطمینان» به این عملیات ها برای
کـروز و پهپـاد ،عقبـه اوکرایـن به ویژه زیرسـاخت های شـهری
«بازپس گیـری شـبه جزیره کریمـه» گفتـه امـا پیش شـرط این
ان در کی یـف را زیـر اتـش خواهنـد بـرد تـا این گونـه پاسـخ
رخـداد را «تسـلیحات نظامـی بیشـتر» خوانـده اسـت .هنـوز
هیچ کـس نمی دانـد کـه ضدحملـه کجـا و چـه زمانـی اغـاز
ناتـو را بدهند.
می شـود .ممکـن اسـت هفته هـا بعد ،زمانی ایـن اتفاق بیفتد
4
کـه تانک هـا و نفربرهـای زرهـی جدیـد عرضه شـده توسـط
غـرب وارد نبـرد شـده باشـند .چهـار خبرنـگار و کارشـناس در
مقالـه ای بـا عنـوان «حملـه بهـاری اوکرایـن با خطـرات بزرگی
کـرده و برخـی از مناطـق را ازاد کند؛ اتفاقی که در جنوب نیز
بـرای اینـده جنـگ همراه اسـت» در نیویورک تایمز پیش بینی
نزدیکـی کریمـه بـه اجـرا دربیاید.
تکـرار شـد .بـا ایـن وجـود طـی چند مـاه اخیر انهـا در جنوب
زمیـن در میـدان جنـگ و ایجـاد اهرم هـای بسـیار مهم تر برای
درحـال حفـاری در نقـاط اسـتراتژیک کلیـدی بـرای امادگـی
نیـز بـه دلیـل فقـدان اموزش هـای الزم و اعـزام بی ضابطـه بـه
روسـیه قبـل از ضدحملـه پیش بینی شـده کی یـف ،دفـاع
و اطراف ان شده اند .در چنین شرایطی صحبت از ضدحمله،
تاکتیکـی قرار داده اسـت.
اعلام چندیـن و چندبـاره ایـن موضوع طی ماه هـای متمادی
دسـتیابی به نوعـی حل وفصـل مذاکـره وجـود دارد یـا خیـر».
و بزرگنمایـی ان اسـت .اگـر اوکرایـن و متحدانـش بـه نتایـج
وجـود دارد کـه ارتـش اوکرایـن بـار دیگـر انهـا را غافلگیـر
خود را در اوکراین تقویت کرده اسـت .دیوار دفاعی روسـیه از
بـا هـدف ارسـال پالـس حیـات ارتـش اوکرایـن و حفـظ روحیه
شـده و بیـش از 500مایـل را دربرمی گیـرد .بـرادی افریـک
2
ضدحملـه بهـاری خـود امیـد داشـتند ،طبیعتـا بایـد پنهانـی
برنامـه خـود را پیـش می بردنـد و ناگهانـی عملیـات را اغـاز
می کردنـد .تبلیـغ دربـاره ضدحملـه بهاری پیش از فراسـیدن
ایـن فصـل و تعلـل در انجـام ان در شـرایطی کـه بهـار بـه نیمه
خود رسـیده اسـت ،نشـان می دهد وضعیت توازن نظامی ناتو
در اوکرایـن به دلیـل ضربات جدی روسـیه و فرسـایش بی وقفه
و بی سـابقه منابـع قـدرت اوکرایـن چندان مناسـب نیسـت.
بااین حـال مقامـات نظامـی امریـکا می گوینـد ایـن امـکان
کنـد .انهـا اکنـون بـه تانک هـای اروپایـی و نفربرهـای زرهـی
امریکایـی مسـلح شـده اند و واحدهـای جدیـدی دارنـد کـه
توسـط امریکایی ها و نیروهای ناتو اموزش و تجهیز شـده اند.
خرسـون ،در جنوب اوکراین ،به شـمال شـرقی کشـور کشـیده
در اندیشـکده امریکایـی موسسـه امریکایـی اینترپرایـز گفت:
بهتریـن شـانس اوکرایـن برای نمایـش دراماتیک در ضدحمله
«ایـن خطـوط دفاعـی از اسـتحکامات و سـنگرهای الیـه ای
ایاالت متحـده و متحدانـش بتواننـد نقاط ضعـف قابل توجهی
خندق هـای ضدتانـک ،موانـع برافراشـته ،خطـوط دفاعـی از
نیـز بـه اطالعـات امریـکا و ناتـو و اوکرایـن بسـتگی دارد .اگـر
را در جبهـه روسـیه شناسـایی کننـد ،اوکرایـن می توانـد از ان
امـاده شـوند .در ایـن اسـناد امـده اسـت ایاالت متحـده و
نبـرد به شـدت توسـط روس هـا مین گـذاری شـده اسـت و
هستند .
کی یـف می تواننـد از تجهیـزات پاکسـازی میادیـن میـن -کـه
کنتـرل بـر اراضـی تصرف شـده و تلاش بـرای محـدود کـردن
رازوکـس در بنیـاد مطالعـات اسـتراتژیک مدیترانـه (یک نهـاد
تحقیقاتـی فرانسـوی) گفـت« :اگـر ارتـش اوکرایـن بتوانـد از
امریـکا و متحدانـش در ناتـو مهمـات گسـترده ای را بـرای نبرد
غـرب برایشـان فراهـم کـرده اسـت -در میـدان نبـرد اسـتفاده
است که این تدارکات برای این نبرد کفایت کند .کارشناسان
اوکرایـن تیپ هـای رزمـی جدید را با ترکیب سـربازان بی تجربه
سـوم بسیارسـخت خواهـد بـود ».انـدرو گالـر در اندیشـکده
مصـرف مهمـات ادامـه دهند ،ممکن اسـت ذخیره تسـلیحات
ژانویـه ،یگان هـا بـه پایگاه هـای اموزشـی امریکایـی در المـان
قدیمـی هدایـت نیروهـای مهاجـم دشـمن به زمیـن موردنظر
اتـی بـه اوکرایـن داده انـد .امـا یک نگرانـی مقامـات غربی این
می گوینـد درصورتی کـه نیروهـای اوکرایـن با سـرعت فعلی به
انهـا به طـور خطرناکـی کـم شـود ،زیـرا متحـدان غربـی ذخایر
کافـی بـرای برداشـت ندارنـد و تولیـد داخلی شـان نیـز قـادر
نخواهـد بود این شـکاف را پوشـش دهـد .درحال حاضر ارتش
اوکرایـن روزی هـزاران گلولـه توپخانـه شـلیک می کنـد تا نبرد
در باخمـوت را مهار کند .شـدت بمبـاران باخموت به اندازه ای
بـوده کـه پنتاگـون بـا مقامـات کی یـف ابـراز نگرانی کـرده و به
انها هشـدار داده اسـت که اوکراین برای زمان کلیدی مهمات
چندانی نخواهد داشـت.
کننـد یـا خیر؟
با هسته کوچکی از سربازان کهنه ساماندهی کرد .از ابتدای
رفتنـد تا چگونگی اسـتفاده از تجهیـزات جدید را بیاموزند.
نیویورک تایمـز از چالش هـای روسـیه نیـز در ایـن جنـگ گفته
دوم گیـر می کنـد و حتـی اگـر از ان عبـور کنـد ،نفـوذ بـه الیـه
اسـتراتژی بریتانیایـی جینـز گفـت کـه روسـیه از اسـتراتژی
چشـمگیر حرکـت به نفـع اوکراین شـود .نیویورک تایمز نوشـته
کـه اگـر در ایـن حملـه احتمالـی ،اوکرایـن نتوانـد پیـروزی
قابل توجهـی کسـب کنـد ،ایـن امـکان وجود دارد کـه حمایت
غـرب از اوکرایـن «تضعیـف» شـود و کی یـف تحت فشـار
فزاینـده ای بـرای پایـان دادن بـه جنـگ یـا توقـف درگیـری
بیشـتر به سـمت چین متمایل خواهد شـد تا خود را از دسـت
دربـاره اینکـه چـرا بـا صحبـت علنـی درمـورد نبـرد پیـش رو
3
کاستن از تمرکز روسیه
پیـروز میـدان خواهد شـد.
امادگی برای ضدحمله
پرداختـه شـده اسـت:
مناسـب بـرای جنـگ نیـز بـاز می مانـد .روس هـا پـس از
عقب نشـینی های خـود از کی یـف ،خارکـف و بخشـی از
اسـتان های جنوبـی ،پـس از موفقیت هـای اولیه شـان در
شـمالی مانند کی یف عقب نشـینی کرده و بر شـرق و جنوب
جنـگ نیـز سـرکوب ارتـش اوکرایـن در دونبـاس را به عنـوان
را نیز کاسـته و از مناطقی مانند خارکف خارج شـدند و صرفا
ارتـش اوکرایـن در ایـن منطقـه خواهـد توانسـت ادعـا کند به
گسـترده در شـمال ،شـرق و جنـوب اوکرایـن می شـد از نـوار
متمرکز شـد .در مرحله دوم روس ها فعالیت در جبهه شـرقی
بـر جبهـه جنـوب تمرکـز کردنـد .بـا تسـلیح ارتـش اوکرایـن
روس هـا در سـمت جنـوب نیـز پیشـروی های خـود را کاهش
بـر جبهـه دونبـاس در جنـوب شـرق متمرکـز شـده و دیگـر
بـه پیـروزی قابـل ارائـه بزرگـی نیـاز دارنـد .مسـکو بـرای اغـاز
بهانـه اصلـی خـود اعلام کـرد و در صـورت سـرکوب کامـل
هـدف اصلـی خـود در جنگ برای تامین امنیـت روس تباران
در دونبـاس دسـت یافتـه اسـت .همچنیـن با سـرکوب ارتش
اوکراین و باز شـدن گارد این کشـور و تسـهیل امکان سـرازیر
شـدن ارتـش روسـیه به مرکـز اوکرایـن ،دورنمایی بـرای پایان
جنـگ جهـت جلوگیـری از سـقوط اوکرایـن و پایتخـت ایـن
جبهه هـا درحـال رکـود قرار گرفت .با عقب نشـینی از شـمال
ارتـش اوکرایـن طی ماه های اخیر تلفات قابل توجهی
بر دونباس-در منتهی الیه جنوب شـرقی اوکراین -باالخره در
بزرگنمایـی دربـاره ان ،تمـام ایـن مواهـب را بـا تهدیـد وارد
پـس از گذشـت یـک سـال و انـدی از جنگ بی وقفه ،سـربازان
به شـدت درهـم کوبیدنـد .ارتش اوکراین پیـش از اغاز جنگ،
داده انـد و زمیـن را نیـز به طرف دیگر واگـذار کرده اند .در کنار
کنتـرل بخشـی از ایـن منطقـه از دسـت دولـت مرکزی شـده
1
نشان دادن حیات در جبهه نظامی اوکراین
بررسـی ها نشـان می دهـد کـه روسـیه خـود را برای هر شـکلی
تصویـری بـه بررسـی چگونگـی تقویـت جبهـه ارتـش روسـیه
اوکراینـی خسـت ه شـده اند .از ان سـو انها تلفـات قابل توجهی
بررسـی شـده اند ،تهیـه شـده و نشـان می دهـد کـه روسـیه
در دونبـاس را از دسـت می دهـد و از ترسـیم یـک دورنمـای
کشـور ،ترسـیم خواهـد گشـت.
داده است.
ماهـواره ای از هـزاران موقعیت دفاعی جدید که توسـط رویترز
اگـر مسـکو چنیـن موضوعـی را بپذیـرد ،پـس از مدت هـا از
یـک پیـروزی محـروم شـده ،سـرکوب کامـل ارتـش اوکرایـن
روسـیه پس از دوره نخسـت جنگ که شـامل نواحی
انسـانی روسـیه ،مقامـات می گوینـد کـه پوتیـن معتقـد اسـت
نکـرده اسـت ،می توانـد دالیـل متعـددی داشـته باشـد .در
سـامانه هیمـارس صـورت می گیـرد ،ناگهـان در مدتی کوتاه
ایـن مناطـق کـه متعلـق بـه نخسـتین ماه هـای جنگ اسـت،
ادامـه بـه ابعـاد ایـن اقـدام خلاف رویه هـای معمـول جنگـی
ضدحملـه وابسـته اسـت .همـه امیدوارنـد کـه شـاید بیـش از
کسری بودجه اوکراین افزایش یافته است
چرایی تاکید بر ضدحمله؟
دوم بـرای طـرح حملـه بهـاری ،امیـد دادن بـه ایـن حامیـان و
دادند .پس از سـه مرحله توقف از سـمت روس ها ،انها صرفا
در اوکرایـن پرداختـه اسـت .ایـن اطالعـات برمبنـای تصاویـر
کـه ایـا نتیجـه مطلوبـی بـرای اوکراینی ها از نظـر بازپس گیری
نجـات دهـد .روزهـا و هفته هـای اینـده بـرای اروپـا بسـیار
شـرایطی کـه بـه نظـر بسـیاری شکسـت اوکرایـن محرز اسـت،
کـه والدیمیـر پوتیـن ،رئیس جمهـور روسـیه فکـر می کند زمان
درنهایـت بـا کاهـش اشـتهای غـرب بـرای حمایـت از اوکراین،
در ضدحملـه اوکراینی هـا کـه بـا سلاح های پیشـرفته غربـی
کنـد .اگـر ایـن حملـه نتوانـد تغییـری ایجـاد کنـد ،احتمـاال
مرکـزی و خـرد شـدن قـوای اوکراین وجـود دارد و از این رو انان
از پنهـان کاری معمـول درمـورد برنامه هـای نظامـی تبعیـت
قـرار گیـرد .الکسـاندر ورشـبو ،سـفیر سـابق ایـاالت متحده در
حـد خوشـبین هسـتند .امـا ایـن عملیـات تعییـن خواهد کرد
کمـک بـه اوکرایـن می داننـد امـکان تغییـر شـرایط و سـرازیر
و اعـزام تعـداد بیشـتری از نیروهـای کمکـی از سـمت ناتـو،
از ضدحملـه امـاده کرده اسـت .خبرگزاری رویترز در گزارشـی
روسـیه و یکـی از مقامـات ارشـد ناتـو ،گفـت« :همه چیز به این
غربـی سـخنانی برخلاف ادامـه جنـگ شـنیده می شـود .در
تلفـات انهـا را به شـدت افزایـش دهـد ،درگذرنـد .در ایـن
جلـب کمـک تسـلیحاتی از انـان بوده اسـت.
اروپـا و امریـکا ،به انـدازه انهـا بـه نتیجـه ایـن ضدحملات
ارزیابـی کرده انـد کـه بعیـد اسـت ایـن حملـه منجـر بـه تغییـر
بزرگـی از زیرسـاخت ها و همچنیـن تعـداد انبوهی از سـربازان
چیـزی ماننـد توقـف نبردهـا در جبهه باخمـوت ،اوکراینی ها
بـا اسـتحکاماتی کـه روس هـا تـدارک دیده انـد ،بعیـد اسـت
بـرای هـدف قرار دادن نیروهای اوکراینی به طور موثرتر تقویت
فروپاشـی گسـترده در ارتش روسـیه اسـت ،مقامات امریکایی
جنـگ ،اوکرایـن نیمـی از جمعیـت ،یک پنجـم از خاک ،بخش
دنبال جلب روس ها به مذاکرات پشـت پرده اسـت تا در ازای
عرصـه کمـک بـه ایـن کشـور شـدند .بـا اینحال طی یک سـال
هراسـان هسـتند .ناتـو بـا بزرگنمایـی احتمـال ضدحملـه به
ارسـال کمک هـای بیشـتر کاری بیهـوده خواهـد بـود .دلیـل
برخلاف مقامـات اوکراینی که در اظهارنظرهایشـان به شـدت
هـدف انهـا شکسـتن خطـوط دفاعـی روسـیه و ایجـاد یـک
نیسـت و کی یـف به طـور کامـل شکسـت نخواهـد خـورد ،وارد
مشـغول باشـد .بـا ایـن وجـود از امـکان پیـروزی روسـیه نیـز
سـروصدای اوکراینی ها برای حمله بهاری باعث شـده روس ها
کرده انـد ».نویسـندگان ایـن مقالـه نوشـته اند کـه «نیروهـای
به نفـع اوسـت .بـا توجـه بـه ذخایـر بیشـتر تجهیـزات و نیـروی
جنـگ باشـد .انـان می خواهند روسـیه همچنـان در اوکراین
خواسـتار ادامه شـرط بندی روی بازنده بازی نیسـتند؛ زیرا در
تعیین کننـده خواهـد بـود.
خوشـبین باشـند .درحالی کـه مقامـات اوکراینـی گفته انـد
بـه نظـر نمی رسـد غـرب کمـاکان خواهـان پایـان
تلفاتـی سـنگین ندهنـد.
خـود اسـتفاده خواهـد کرد.
داشـته اسـت .روس هـا بسـیاری از موشـک های کـروز خـود
کرده انـد ».مقامـات اطالعاتـی امریـکا بارهـا هشـدار داده اند
5
تالش برای قاعده گذاری در جنگ
شـدن مجـدد نیروهـای روسـیه از سـمت جنـوب بـه نواحـی
داده انـد و انبارهـای مهمـات خـود را بسـیار سـریع تر از انچـه
بـر موفقیـت ایـن حمله تاکیـد دارند ،به نظر نمی رسـد مقامات
شکسـت های میدانـی هسـتند.
ماننـد راکت هـا و موشـک های بالسـتیک نیمه تاکتیکـی
بـرای ماه هـا نبـرد ادامـه خواهـد داشـت .در ایـن بیـن اروپـا
روسـی توانایـی خـود را بـرای اسـتفاده از پهپادهـا و توپخانـه
دنبـال افـزودن موفقیتـی ذهنـی بـرای کاشـتن از غلظـت
چنیـن شـرایطی بسـیاری از کشـورهای جلب شـده بـه عرصـه
بحرانـی کـه امریـکا بـرای انهـا سـاخته و پرداخته کرده اسـت،
ناامیدی غرب از پیروزی اوکراین
اعضـای ناتـو بـا بزرگنمایـی دربـاره ضـد حملـه اوکرایـن بـه
صـورت روس هـا از خیـر پیشـروی های خـود می گذرنـد تـا
عمـد ه ای درمـورد صالحیـت فرماندهـان روسـی و تامیـن
بتواننـد بـا تولیـد داخلـی خـود ان را جایگزیـن کننـد ،خالـی
موفقیت هـای ارتـش اوکرایـن ،مقامـات ایـن کشـور و برخـی
الیـه اول طراحی شـده روس هـا عبـور کنـد ،احتمـاال در الیـه
ضدحملـه بهـاری اوکرایـن تغییری در معـادالت میدانی ایجاد
را خـرج کرده انـد ،هـزاران نفـر را تنهـا در باخمـوت از دسـت
رخنمایـی ایـن احتمـال کـه اوکراین به طور کامـل قابل تصرف
بـرای پوشـاندن ابعـاد ایـن ناکامـی بـزرگ و رکـود در
و تجهیـزات خـود را نابـوده شـده می بینـد و در داخـل جبهـه
امـا سـطح ان بـا چالش هـای اوکرایـن قابل قیـاس نیسـت.
سـربازان اموزش دیـده ،گلوله هـای توپخانـه و تجهیزات وجود
شـد پیشـروی روسـیه بـه سـمت مناطـق مرکـزی خـود به ویـژه
را در اسـتانه فروپاشـی جبهه شـان و نـه حتـی عقب نشـینی
نیـز از ضدحملـه خـود علیـه روس هـا کـه می توانـد میـزان
به شـدت ایـن خطـوط دفاعـی را دربرابـر انهـا تقویـت کننـد.
ایـن روزنامـه امریکایی نوشـته کـه «از اغاز تهاجـم ،تردیدهای
بسـیاری از طرف هـای بین المللـی زمانـی بـه تـداوم
پیش سـاخته موسـوم بـه دنـدان اژدهـا ،مین هـای زمینـی و
توانایـی اوکرایـن بـرای انجـام یـک حملـه متقابـل اسـت .پیـر
متحـدان ناتـو درحـال امـوزش و تامیـن 9تیـپ از ایـن تیپ ها
اطمینان حامیان خارجی
از سـمت شـمال را در ابتـدای جنـگ نـاکام بگـذارد .انـان بـا
براسـاس اسـناد افشاشـده پنتاگـون ،انتظار مـی رود 12تیپ
پیـش روی اوکرایـن بـه ایـن بسـتگی دارد کـه ایـا نیروهـای
سـربازان این کشـور است.
تشـکیل شـده اسـت ».او به خبرگزاری فرانسه گفت انها شامل
بهره بـرداری کنـد .هرچنـد هیـچ دسـتاورد بزرگـی در این نبرد
رزمـی اوکراینـی بـا حـدود چهارهـزار سـرباز برای ایـن عملیات
خـط مقـدم ،طعمـه اتش بی امـان روس ها به ویـژه در باخموت
جنـگ اوکرایـن نـگاه مثبتـی پیـدا کردنـد کـه کی یـف موفـق
سـنگرهای پرسـنل هسـتند .او ادامه داد هدف روسـیه حفظ
تضمین شـده نیسـت .بررسـی ها نشـان می دهـد کـه میـدان
شـرق و در جبهـه دونبـاس بـه زحمـت در باخمـوت دربرابـر
روس هـا ایسـتادگی کرده انـد امـا میـزان تلفـات زیـاد ،انـان
حملـه ارتـش اوکرایـن اسـت .ایـن تصاویـر نشـان می دهـد
نشـان می دهد انچه بیش از این عملیات اهمیت دارد ،تبلیغ
ارتـش اوکرایـن در مراحلی موفق شـد نیروهای روس
را از شـمال بیـرون کـرده ،پیشـروی انـان در شـرق را متوقـف
کرده انـد کـه احتمـال دارد ایـن عملیـات در جنـوب اوکرایـن،
ازجملـه در امتـداد خط سـاحلی اوکرایـن در دریای ازوف ،در
توجیه بی عملی
تلفـات اوکرایـن کـه شـامل سـربازان بـا تجربه می شـود ،تعداد
زیادی از سـربازان جدید و کم تجربه فراخوانده شـده به ارتش
درصد خاک اوکراین که در اختیار روسیه است
و توقف در شـرق و جنوب ،روس ها در مرحله چهارم با تمرکز
غـرب قصـد دارد بـا ایجـاد امادگـی بـرای یـک ضدحملـه و
باخمـوت بـا تجمع نیروها و قدرت اتش شـان ارتش اوکراین را
اوردن تلفـات جانـی سـنگین بـه روس هـا ،از دسـتان مسـکو
در زمانـی کـه روس تبـاران دونبـاس موفـق به خارج سـاختن
چـه در اقدامـات دیگـر در هرحـال در جنـگ کنونـی متحمل
بودنـد ،در ایـن منطقـه تمرکـز داشـت .به همین دلیـل نیز با
وجـود پیشـروی اسـان روس هـا در دیگـر جبهه هـا ،در همان
حمایت از اوکراین همچنان ادامه دارد
خـارج کنـد؛ تلفاتـی که روس ها الجـرم ان را چه در ضدحمله
خواهنـد شـد .بـه نظـر نمی رسـد مسـکو بـا شـناخت دقیـق
اوضـاع فریـب ناتـو را بخـورد ،حتی بـه قیمت تلفات سـنگین
در طـول ضدحملـه ادعایـی. صفحه 7
اقتصاد
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۸
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
«فرهیختگان» امار جزئی وضعیت اشتغال کشور را بررسی می کند
۵۸درصد افراد باالی ۱۵سال خار ج از بازار کار هستند
میثم اکبری
خبرنگار گروه اقتصادی
موضـــوع بیکاری از جمله مواردی اســـت که دغدغه رفع ان
همواره در رتبه نخست اهداف سیاستگذاران و مجریان قرار
دارد.چنان کهبررسیاماراشتغالکشورطی17سالگذشته
نشان می دهد تعداد شاغالن کشور طی این مدت به دالیلی
نظیر تحریم ها ،تثبیت نـــرخ ارز و صرفه واردات محصوالت
مشابه تولید داخل ،عدم پیاده سازی طرح های توسعه مهم
و سرمایه گذاری های بین نسلی ،از 20.6میلیون نفردر سال
1384به 23.7میلیون نفر در پایان سال 1401رسیده که
نشـــان دهنده افزایش 3.1میلیون نفری است .با نگاهی به
خالصاشتغالزاییدراینمدتمی توانگفتعلی رغمافزایش
بیشازاینمیزان،دالیلیکهدرباالذکرشددرکاهشاشتغال
17سالهنقشدارند.چنان کهدولت هایبرسرکارامدهدرایران
معموال وعده ایجاد ساالنه یک میلیون شغل را می دهند ،اما
زمانی که به خالص اشتغالزایی کشور نگاه می شود ،در نگاه
اول به نظر می رسد وعده دولت غیرواقعی بوده یا امارسازی
شدهاست،امابایدتوجهداشتشغلایجادشدهامایاناپایدار
بوده یا اینکه جای مشـــاغل حذف شده را در امارها پر کرده
اســـت .به عبارتی این شاخص های اقتصاد کالن و بی ثباتی
اقتصادی است که با نوسانات نرخ ارز ،تورم ،نوسانات شدید
قیمت مواد ،افزایش هزینه های تولید و ســـایر ریســـک ها و
حتی با جذاب شدن بخش غیرمولد ،برخی مشاغل را حذف
وزحماتدولتمردانرادرحوزهاشتغالکم اهمیتمی کند.اما
یکی از جنبه های عمیق تر بیکاری که تبعات نامطلوبی برای
جامعه دارد ،مساله بیکاری جوانان است؛ چراکه عدم جذب
یاعقب ماندننرخاشتغالازنرخورودنیرویکارتازه نفسبه
بازارکار،ازیکسونشان دهندهنبودیاکمبودظرفیتبازارواز
سویدیگردارایاثراتروانیبرجوانانجویایشغلاست.در
اینخصوصبررسینرخبیکاریجواناندرسن 15تا 24ساله
کشور و بر مبنای اطالعات اماری اسفندماه 1401مرکز امار
نشـــان می دهد این میزان به 24.2درصد رسیده و رتبه 48
جهانباالتریننرخ هایبیکاریجوانانرابرایایرانبهارمغان
اورده که نشـــان از جایگاه نامطلوب کشور در این رتبه بندی
دارد.البتهدر نظرگرفتنمواردیهمچونمشارکتاقتصادی
و جمعیت غیرفعال و همچنین اشـــتغال های غیررسمی و
ناایمن مواردی هستند که در صورت لحاظ موجب باال رفتن
جمعیتبیکارایرانمی شوندومی توانندرتبهایرانرادرمیان
کشورهاییکهدارایجمعیتجوانبیکاربیشتریهستندقرار
دهد.ازاینروودرسایهامارهاینگران کنندهاشتغالجوانان،
اصالح نظام اموزشی به سمت مهارت محوری و افزایش سهم
محتوایدرسیکاربردیوجدیگرفتننقشنهادهایینظیر
ســـازمان فنی و حرفه ،مواردی است که می تواند به تسهیل
ورودجوانانبهبازارکاروکاهشبیکاریدرمیانجوانانکمک
کند .همچنین بهبود شرایط اقتصاد کالن اعم از ایجاد ثبات
و پیش بینی پذیر شـــدن اقتصاد ایران ،کاهش تورم و کاهش
نوســـانات ارزی می تواند با افزایش انگیزه ســـرمایه گذاری،
ظرفیت اشتغالزایی کشـــور را افزایش داده و در کاهش نرخ
بیکاریجوانانموثر باشد.
فرهیختگان
farhikhtegan
فرهیختگان فرهیختگان فرهیختگان
farhikhtegan farhikhtegan
خالص اشتغالزا�یی ساالنه فقط 257هزار نفر
farhikhtegan
رتبه 48ایران
در بیکاری جوانان
با مشـــاهده رتبه 48ایران و مقایســـه ان با سایر کشورها شاید گفته شـــود که این میزان نرخ بیکاری چندان هم باال نیست چراکه نرخ
یکی از مهم ترین شـــاخص های بازار کار کشورها ،وضعیت اشتغال و
غیرمستقیم در تبیین نرخ بیکاری جوانان میان ایران و سایر کشورها اشاره کرد چراکه طی سال های اخیر و افزایش ورودی های نظام
حذف شـــده را در امارها پر کرده است .به عبارتی ،این شاخص های اقتصاد کالن و بی ثباتی اقتصادی است
ایراندراینشاخصچندانجالبنیست،به طوری کهبراساسامارهای
و مالی برای ان افراد و ارزش افزوده برای اقتصاد کشور نیز ندارند ،جزء جمعیت غیرفعال محسوب شوند که همین امر این جامعه اماری
با جذاب شـــدن بخش غیرمولد ،برخی مشـــاغل را حذف و زحمات دولتمردان را در حوزه اشتغال کم اهمیت
ســـال گذشته 24.2درصد بوده که این میزان در جهان حدود 16.4
دولت ها در ایران معموال وعده ایجاد ساالنه یک میلیون شغل را می دهند .حتی دولت سیزدهم وعده ایجاد
1.8میلیون شـــغل را داده بود اما زمانی که به خالص اشـــتغالزایی کشـــور نگاه می شود ،در نگاه اول به نظر
می رسد وعده دولت غیرواقعی بوده یا اصال به نوعی امارسازی شده است اما باید توجه داشت ادعای دولتی ها
درخصوص ایجاد اشتغال تاحدودی درست است .شغل ایجاد شده اما یا ناپایدار بوده یا اینکه جای مشاغل
که با نوســـانات نرخ ارز ،تورم ،نوسانات شدید قیمت مواد ،افزایش هزینه های تولید و سایر ریسک ها و حتی
می کند .در این خصوص نگاهی به روند تعداد شـــاغالن کشور و خالص اشتغالزایی طی سال های 1384تا
1401نشان از ان دارد که تعداد شاغالن در سال 1384که حدود 20.6میلون نفر بوده در پایان سال 1401
به 23.7میلیون نفر رســـیده که نشان از افزایش 3.1میلیون نفری شاغالن دارد .به عبارتی ،به طور میانگین
تعداد شاغالن کشور ساالنه 182هزار نفر افزایش یافته است .البته خالص اشتغال در سال 1399با شیوع
بیکاری جوانان اســـت .داده های بین المللی نشان می دهد وضعیت
نرخ بیکاری جوانان بیش از این است
بیکاری جوانان در کشـــورهایی نظیر ســـوئد با 25.6درصد ،ایتالیا با 29.7درصد از ایران بیشتر است .در این خصوص باید به تفاوت
اموزشی خصوصا نظام اموزش عالی ،موجب شده تا بسیاری از افراد به سبب اشتغال به تحصیل داشتن و علی رغم انکه اورده اقتصادی
بانکجهانی،درحالیمتوسطنرخبیکاریجواناندرایرانطیزمستان
را در زمره جامعه جویای شـــغل و بیکاران قرار نداده اســـت .به عبارتی ،می توان ادعا کرد یکی از دالیل پایین بودن نرخ بیکاری جوانان
درصد است .طبق این امارها ،حدود 88کشور دارای بیکاری باالتر از
از نســـبت جمعیت فعال (شـــاغل و بیکار) به جمعیت در سن کار .به عبارت دقیق تر باالتر بودن این نرخ نشان دهنده جمعیت در سن
این میزان و حدود 100کشور دارای درصد بیکاری کمتر از میانگین
جهانی هستند .از سوی دیگر نرخ بیکاری جوانان در میان کشورهای
OECDبه 13.7درصد می رسد و این میزان در کشورهای منطقه یورو
در ایران و فاصله ان با واقعیات ،نرخ پایین مشارکت اقتصادی در ایران است .نرخ مشارکت اقتصادی یا نرخ فعالیت اقتصادی عبارت
کاری یا شاغل یا در سن کار است و جمعیت غیرفعال کمتری وجود دارد و پایین بودن ان نیز به همان میزان نشان دهنده باالتر بودن
جمعیت غیرفعال خارج از بازار کار بیشتر است و این موضوع بیانگر کند شدن اثر سیاست های اشتغالزایی و جذب افراد در بازار کار
اســـت که این موضوع نیز همانگونه که تشـــریح خواهد شد یا نشان دهنده ضعف مهارتی افراد یا شرایط سخت ورود به انها به بازار کار
کرونا نسبت به سال 1398با کاهش یک میلیون و 10هزار نفری روبه رو شده که با حذف اثر کرونا ،خالص
حدود 19.6درصد است .همچنین درخصوص کشورهای با کمترین
خواهد بود .همه این موارد باعث افزایش بار تکفل و سرباری در خانوارها شده و به معیشت خانواده ها فشار مضاعفی وارد خواهد کرد.
عوامل مختلف داخلی و خارجی نظیر تحریم ها ،تثبیت نرخ ارز برای چند سال که سبب ارزان شدن کاالهای
و نیجر به زیر یک درصد می رسد و به تبع دارای کمترین میزان بیکاری
نفر جمعیت فعال (جمعیت بیکار یا شاغل) بوده اند و نرخ مشارکت اقتصادی 40.5بوده است .در مقابل نیز جمعیت غیرفعال کشور
اشـــتغالزایی کشور طی دوره 1384تا 1401به ســـاالنه 257هزار نفر می رسد .در طی سالیان اشاره شده
خارجی می شود ،واردات بی رویه و ...در نوسان جمعیت شاغالن و تغییرات خالص اشتغال نقش داشته اند که
به عنوان یک نمونه نزدیک می توان به موضوع کرونا در ســـال های اخیر اشاره کرد .به جز شیوع کرونا ،نمونه
قابل تامل دیگر که باعث کاهش قابل توجه خالص اشتغال کشور شده ،وضعیتی بود که در دوره دولت اول
محمود احمدی نژاد رخ داد .در این دوره به رغم افزایش شدید درامدهای نفتی خالص اشتغالزایی کشور پایین
بوده و نشان می دهد که دولت در زمان وفور درامدهای نفتی به جای ایجاد و راه اندازی برنامه های توسعه ای و
سرمایه گذاری های بین نسلی ،درامدهای نفتی را صرف تثبیت ارز و افزایش واردات کرده که این امر موجب حذف
مشاغل ناپایدار و از بین رفتن برخی مشاغل در بنگاه های کوچک ،متوسط و کارگاه های صنعتی شده است.
بیکاری 42درصدی جوانان در یک استان
اما بعد از بررسی نرخ بیکاری جوانان کشور ،بررسی توزیع نرخ بیکاری این افراد در استان های
میزان بیکاری در جهان باید گفت این مقدار در سه کشور قطر ،کامبوج
جوانانهستند.درسمتدیگرودرمیانکشورهاییکهدارایبیشترین
نرخ بیکاری جوانان هســـتند جیبوتی با 77درصد سردمدار بیکاری
چنانکه امار جمعیت 15ســـاله و بیشـــتر کشور در زمستان 1401نشان می دهد از کل 64میلیون نفر در این بازه ،حدود 26میلیون
نیز به بیش از 38میلیون نفر می رســـد که قاعدتا در محاســـبات جزء جمعیت بیکاران محسوب نمی شوند البته این موضوع به معنای
بیکاری تمام جمعیت 38میلیونی نیســـت اما باید به این مبحث نیز توجه کرد .از ســـوی دیگر نگاهی به رتبه جهانی ایران در مشارکت
جوانان در جهان اســـت و پس از ان لیبی با 51.4و افریقای جنوبی
اقتصادی گویای وضعیت خوبی برای کشور نیست چراکه ایران با نرخ مشارکت اقتصادی 41.9درصدی خود در سال ،2021در رتبه
درمجموع ،بررسی میزان بیکاری جوانان در ایران براساس گزارش مرکز
لبنان ،ترکیه ،پاکستان و عربستان اگرچه از نرخ متوسط جهانی نرخ مشارکت اقتصادی کمتری دارند اما رتبه بهتری را نسبت به ایران
با 49.9درصد در رتبه بعدی باالترین نرخ بیکاری جوانان قرار دارند.
امار و در زمستان سال 1401حدود 24.2درصد بوده که این میزان
ایران را در رتبه 48جهان در فهرست بیکاری جوانان قرار می دهد.
167جهان قرار دارد .این درحالی اســـت که متوســـط نرخ مشـــارکت اقتصادی در دنیا حدود 59.5درصد بوده و کشورهایی همانند
دارند .همچنین در صدر این شاخص نیز قطر با نرخ مشارکت اقتصادی 87.9درصدی در رتبه اول ،امارات با 81.3درصد در رتبه ،4
کره جنوبی با 74.5درصد در رتبه 12و بحرین با ،71کویت با 70.4و چین با 67.1درصد در رتبه های 23 ،21و 35جهانی قرار دارند.
جوانانی که نه درس می خوانند نه دنبال کارند
یکی از مواردی که در میان بررسی ها باید بدان توجه داشت جمعیت موسوم به NEETها و شاخص ان است که اتفاقا در
جای خالی مهارت اموزی در نظام اموزشی
اما بعد از اشاره به مباحث اماری و لزوم اهمیت دادن به این اعداد و ارقام که گویای واقعیات جامعه
کشور مساله مهم و حساسی چه در امکان سنجی اقدامات اقتصادی و چه در حوزه اقدامات
سخنان رهبر انقالب و در دیدار با کارگران نیز بدان اشاره شد و از لزوم برنامه ریزی و توجه به نظرات کارشناسان و کمک به
بوده ،الزم است تا نگاهی به بخشی از راه حل های این مسیر شود تا از چالش های ان جلوگیری گردد.
نشان می دهد این مقدار همان گونه که قبال ذکر شد در کل کشور در 24.2درصد است .اما
بوده ،روایتگر وضعیت جوانان در سن 15تا 24ساله ای است که نه در حال تحصیلند (ترک تحصیل کرده اند) نه مشغول
فنی در این خصوص بوده کمااینکه گفتمان عدم کارایی نظام اموزشی در ایجاد ارزش افزوده واقعی
معرض بزهکاری ،اعتیاد به مواد مخدر و ارتکاب اعمال مجرمانه بوده و بر همین اساس سیاستگذاران و برنامه ریزان در سطح
است ،این مفهوم به فرایندی اشاره می کند که در ان جوانان با توجه به اتمام دوران تحصیلی خود،
امار این جمعیت در گزارش مرکز امار ایران نشان می دهد طی سال های 1399و 1400نرخ NEETها در کشور را 27.4
درنتیجه دوره های وابستگی خانوادگی بلندمدت تر شده و میانگین سن ازدواج و بچه دار شدن باال
نرخ بیکاری باال بوده اند اما از نظر دارا بودن منابع و ظرفیت های ملی و کشـــوری همواره در
ط NEETها طی سال گذشته نزدیک به سه
و برای زنان 39درصد ذکر می کند .در گزارش مرکز امار تعداد جوانان در شرای
ضعـــف مهارت پذیری و کارافرینی در دانش اموزان یا دانش اموختگان دانشـــگاهی ،عدم تطبیق
می تواند رشد باالیی را برای انان به ارمغان اورد و از همه مهم تر از مهاجرت جوانان به مرکز کشور
Nدرحالی در
اهمیت این موضوع و اثرات مختلف فرهنگی و اجتماعی باال بودن این شاخص می توان گفت که نرخ EET
توســـعه ای است .بررسی امار بیکاری جوانان در میان استان های کشور در زمستان 1401
این میانگین کشـــوری در کنار نرخ بیکاری استان ها نشان می دهد نرخ بیکاری جوانان 15
تا 24ساله در 9استان بیش از این مقدار است که در این میان استان کردستان با 42درصد
دارای بیشترین نرخ بیکاری جوانان 15تا 24ساله است .پس از این استان ،استان های کرمان
با ،40.7هرمزگان با ،34.8خراسان شمالی با ،31.7لرستان با 31.1درصد قرار دارند .نگاهی
به این فهرســـت و حتی استان های بعد از ان نشان می دهد این مناطق علی رغم انکه دارای
رتبه های باالیی قرار دارند ،چنان که استفاده از ظرفیت های مرزی ،گردشگری ،طبیعی و...
جلوگیری کند .مساله ای که نیازمند توجه در سطوح باالی تصمیم گیری و گنجاندن توجه به
این مناطق در اسناد توسعه ای است .اما در میان استان های کشور و استان هایی که دارای
کمترین نرخ بیکاری جوانان 15تا 24ساله هستند استان اذربایجان غربی با ،1.9تهران با
،12.4قزوین با ،13زنجان با 13.1و خراسان رضوی با 13.8درصد کمترین میزان بیکاری
جوانان در این بازه زمانی را نشان می دهد که اتفاقا توجهی کوتاه به اسامی این استان ها نشان
از اثر تمرکز خدمات و صنایع در برخی استان ها و تاثیر ان در کاهش نرخ بیکاری جوانان دارد.
دولت جهت مرتفع ساختن ان یاد شد .این شاخص که مختصر واژگان «»Not in Employment, Education or Training
مهارت اموزی و نه در جایی مشـــغول به کار هستند .براساس مطالعات مختلف در کشورهای جهان ،این جوانان بیشتر در
دنیا بیشترین توجه را برای فراهم کردن امکان اشتغال و مهارت اموزی برای این دسته از جمعیت معطوف می دارند .بررسی
درصد برای سال 1400و 29.4درصد برای سال 1399ذکر کرده است .مرکز امار ایران این رقم را برای مردان 18.2درصد
واضح است که یکی از موارد مهم در مسیر اشتغال جوانان مساله مهارت اموزی و داشتن توانایی های
در محصالن و افزایش مهارت انان پذیرفته شده است .نحوه گذار از تحصیل به کار جزء این موارد
به مشاغل مستقر و رضایت بخشی که با اموزش های دریافتی انها هماهنگی دارد ،منتقل نمی شوند؛
می رود .ضعف ساختاری نظام اقتصادی ،کیفیت پایین اموزش در مدارس و حوزه اموزشی عالی،
میلیون نفر ذکر شده که 941هزار نفر از انان را مردان و یک میلیون و 985نفر از ان را نیز زنان تشکیل می دهند .در باب
عرضه و تقاضای سرمایه انسانی و سیاست های نامناسب اقتصادی و اموزش عالی ازجمله مواردی
کشورهای توسعه یافته حدود 2تا 10درصد بوده که این میزان طی سال 97در ایران نزدیک به 30درصد (جمعیتی برابر
می دهد در سطح جهان عالوه بر تالش های سازمان بین المللی کار در گرداوری و تبیین امارهای
3.1میلیون نفر جوان 15تا 24ساله) بوده است .اینکه 30درصد از جوانان 15تا 24ساله مشغول هیچ فعالیتی ،هیچ
مهارت اموزی و هیچ شغلی نیستند ،خود عالوه بر اینکه از طریق نرخ سرباری و نرخ وابستگی می تواند فشار سنگینی را بر
خانوارها تحمیل کرده ،زمینه بزهکاری و اسیب های اجتماعی را نیز فراهم سازد ،در مرتبه بعدی در سطح ملی نیز می تواند
به عنوان یک تهدید امنیتی محسوب شود .برای مثال اگر نگاهی به سن افراد شرکت کننده در تجمعات دی ماه ،96ابان 98و
شهریورومهرماه 1401داشتهباشیم،ترکیبسنیبه نفعجوانانیاستکهدرسن NEETها(سن 15تا 24سال)قراردارند.
هستند که گذار از تحصیل به کار را برای جوانان ایرانی بسیار دشوار کرده است .بررسی ها نشان
جمعیت جوانان بیکار و غیرفعال ،محققان زیادی هم در کشورهای مختلف تحقیقات ارزشمندی
در ایـــن حوزه انجـــام داده اند که مواردی نظیر -1ارائه اموزش های نظری و مهارتی جایگزین برای
جوانانی که سیســـتم رسمی مدرسه را ترک می کنند -2 ،نظارت بیشتر بر فرایند گذار از مدرسه به
بازار کار و -3ارائه اموزش های مهارتی و فنی مطابق با نیازهای بازار کار در مدرسه پیشنهادهایی
است که دولت می تواند برای تدوین راهبردها و سیاست های اشتغالزایی جوانان از انها بهره بگیرد. صفحه 8
عبور از طوفان
در خلیج فارس
برنامه هایتیمملیتاجامملت هایاسیا 2023مشخصشد
ژنرال به مصاف کی روش می رود
شرکت در کافا قطعی است
پس از درخشش در دیدارهای اخیر استقالل
قایدیبهتیمملیبرمی گردد
استقالل با سختی از سد پارس جنوبی جم گذشت
و به نیمه نهایی حذفی رسید
شماره مسلسل ۴۵۹۰
یکشنبه ۱۰اردیبهشت1402
۹شوال 1444
۳۰اوریل 2023
شماره 385۲
| | Sun | 30 Apr 2023 | vol.14
No. 3852 | 16 Pages
دستیارانقلعه نوییهمچنانبدونقرارداد
احتمالجداییالهویی
از تیم ملی
با مشخص شـــدن قرعه تیم های حاضر در مرحله یک چهارم نهایی جام
حذفی فوتبال ایران به نظر می رســـید اســـتقالل با قرعه ای راحت مواجه
شده است و مشکل خاصی برای صعود به نیمه نهایی این تورنمنت ندارد
پرسپولیسدر یک دهه اخیر امار خوبی
در جام حذفی نداشته است
قرمزها حذفی را دوست ندارند
بود .انها تا پایان 90دقیقه توانستند به این هدف خود برسند اما اوضاع
ســـعید مهری تک گل این دیدار را به ثمر رســـاند تا شاگردان ساپینتو به
پنالتی اش را به بیرون زد .در نهایت نیمه نخســـت با تساوی بدون گل به
انها در نیمه نهایی چه تیمی خواهد بود.
استقالل در این بازی با چند تغییر نسبت به دربی راهی زمین شده بود و
میرزایی و رمضانی کمی شرایط را بهتر کرد اما باز هم نتوانست استقالل را
یکی به دردسر افتاد و پس از تساوی یک-یک در وقت عادی برابر استقالل
پرسپولیس در ترکیب اصلی قرار گرفته بودند .از همان شروع بازی تاثیر
تیمش به نیمه نهایی را زد و ساپینتو را از زیر فشار خارج کرد .به این ترتیب
الهامی که تخصص خوبی در جام حذفی دارد به جمع 4تیم برتر برسد.
در وقت های اضافه تغییر کرد و اشتباه مدافع پارس جنوبی سبب شد تا
اما دیشـــب شاگردان ساپینتو به ســـختی و در وقت اضافه موفق شدند
رتبه نهم جدول را در اختیار دارد برای این دیدار اســـتراتژی مشخصی را
مرادمنـــد ،مطهری ،مهدی پور و حردانی نفراتی بودند که برخالف بازی با
برای خود تعریف کرده بود و ان هم گل نخوردن از استقالل در طول بازی
قول 3یا 4سهمیه
المپیک پاریس را دادم
شکست در دربی در بازی ابی ها نمایان بود و حتی محمد محبی در دقیقه
سختی بلیت نیمه نهایی حذفی را اوکی کنند.
حریف لیگ یکی خود را شکست دهند .پارس جنوبی جم که در لیگ یک
حسیننهرودی:انتظارازشه بخشتبعاتمنفیومثبتدارد
15و در حالی که می توانســـت تیمش را خیلی زودتر به گل برساند ضربه
پایان رسید تا سرمربی پرتغالی دست به سه تعویض بزند .ورود نیک نفس،
به گل برســـاند .درنهایت در وقت های اضافه این مهری بود که گل صعود
اســـتقالل باید منتظر نتیجه دو مسابقه دیگر این مرحله که امروز برگزار
می شود باشـــد تا درنهایت با قرعه کشی امشب مشخص شود که حریف
در دیگر دیدار شـــب گذشته نیز هوادار لیگ برتری برابر دیگر تیم لیگ
مالثانی ،در اخرین دقایق وقت اضافه توانست گل دوم را بزند تا تیم ساکت صفحه 9
ورزش
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۱۰
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
برنامه های تیم ملی تا جام ملت های اسیا 2023مشخص شد
ژنرال به مصاف کی روش می رود؛ شرکت در کافا قطعی است
استارت صعود به جام جهانی از ابان ماه
پس از درخشش در دیدارهای اخیر استقالل
قایدی به تیم ملی برمی گردد
بعد از روی کار امدن امیر قلعه نویی در تیم ملی فوتبال ایران ،اولین لیســـت تیم ملی
تحت ســـرمربیگری این سرمربی به منظور برگزاری دو دیدار تدارکاتی با روسیه و کنیا
درحالی اعالم شـــد که در این لیست مشخصا تفاوت انچنانی و محسوسی نسبت به
لیســـت های قبلی تیم ملی به ویژه رقابت های جام جهانی 2022قطر مشاهده نشده
و قلعه نویی نشان داد در ابتدای کار قصد ندارد تغییرات بنیادین و شگرفی را در اردو
و به تبع ان در ترکیب تیم ملی به وجود بیاورد.
تیم کنیا هم به کافا اضافه شـــده است .عمان هم
ایـــن درحالی اســـت که لیســـت جدیـــد ژنـــرال نیز با
که هست .می گویند بازی ها روی چمن طبیعی
حرف وحدیث هـــای زیادی مواجه شـــده و عالوه بر خط
محمدرضا حاجی عبدالرزاق
استنهمصنوعی.قرارشدبازدیدیداشتهباشیم.
کادرفنی تیم ملی فوتبال ایران به منظور اماده سازی این
می رویـــم ».البته یـــک روز پس از صحبت های
اسیا 2023که به میزبانی قطر از تاریخ 12ژانویه تا 10
شـــد تا بعد از غیبت روس ها ،خبری از حضور
حاال برنامه های متنوعی را تدارک دیده است؛ از شرکت
نخستین دوره تورنمنت کافا در رده بزرگساالن
اقاسی ،زکی پور ،اسدی ،سرلک ،شکاری ،محمد کریمی،
خارجیبه منظورزیرنظرگرفتنلژیونرها.بااینحالنکته
انجامدیدارهایمرحلهگروهیدرقرقیزستان،
پورحمیدی ،سهرابیان ،سیدمهدی حسینی و مغانلو اعتماد
خبرنگار گروه ورزش
تیم برای حضور پرقـــدرت در رقابت های جام ملت های
فوریه 22( 2024دی تا 21بهمن) برگزار خواهد شد از
در تورنمنت های اسیایی تا حضور سرمربی در کشورهای
بسیار مهمی که در حال حاضر مدنظر امیر قلعه نویی،
سرمربیتیمملیفوتبالایرانقرارگرفته،بهنحوهپیشبرد
اگر شرایط مدنظر کادر فنی فراهم باشد به کافا
مطرح دیگر ،افرادی نظیر الهیار صیادمنش و چند بازیکنی
کـــه توقع دعوت از انها می رفت به اردو دعوت نشـــدند تا
قلعه نویی بـــرای اولین اردوی تیم ملی بـــه نفراتی مانند
کنیا هم در این مسابقات نباشد.
نورافکن ،شکاری ،اسالمی ،محبی ،حسین زاده ،حزباوی،
قرار است از 20تا 30خرداد برگزار شود و پس از
کرده باشد.
مراحـــل رده بندی و نهایی نیـــز به میزبانی
البته مثل همیشـــه این لیست از تیغ انتقادهای سرخابی ها
ازبکستانانجامخواهدشدوتیمملیفوتبال
این برنامه ها مربوط می شود که در حال حاضر نیز برای
با کمک به تیم ملی بزرگساالن ،این تیم با کادری داخلی
است دیدارهای گروه ایران در روزهای ،20
بعد از سال ها در اسیا به موفقیت برسد .بر همین اساس
امیر عابدزاده ،پورعلی گنجی ،علی کریمی و چند چهره
قلعه نویی ،قرعه کشی کافا با غیبت کنیا انجام
کشورماننیزدرگروهاولاینمسابقاتبایدبه
نیلبهاینهدف،تشکیالتفوتبالایرانبسیجشده اندتا
خوردن بازیکنان سرشناسی مانند انصاری فرد ،قدوس،
نیز در امان نمانده و هواداران هر دو گروه تاکید داشته اند که
برخی بازیکنان شایســـته انها از نگاه کادرفنی دور مانده اند و
مصافقرقیزستانوافغانستانبرود.گفتنی
به نوعی درخصوص انها حق خوری شده است.
این در شـرایطی اسـت که اسـتقاللی ها و بعضا اهالی فوتبال
23و 26خرداد انجام می شود.
و به منظور حضور پرقدرت تیم ملی در جام ملتهای قطر،
همچنین با تصمیم امیر قلعه نویی ،حمید
نسـبت بـه عـدم دعـوت مهـدی قایـدی سـتاره ایـن روزهـای
دارد 22 .تا 30خرداد 13 ،تا 21شهریور 17 ،تا 25مهر
رئیس دپارتمان تیم های ملی فوتبال برای
مهاجـم ریزنقـش جنوبـی ابی هـا تحـت هـر شـرایطی در اردوی
4فیفادی به شرح زیر پیش روی شاگردان قلعه نویی قرار
و 22تا 30ابان.
مطهری مربی تیم ملی و مهدی خراطی
برای خرداد پلن Bنداریم
ارزیابی مسابقات کافا و کیفیت میزبانی
می کننـــد و در صورتی که این دو نفر به عنوان
نمایندگانسرمربیتیمملیشرایطهتلوزمین هایاین
خواهد شد .یعنی سرمربی تیم ملی امکانات موجود در
به نظر می رسد همچنان خبری از جزئیات این برنامه ها
دیدار تدارکاتی زیر نظر کادرفنی جدید خود در ایام نوروز
شرکت کند .این در حالی است که بعد از انکه گفته شد
کشورقرقیزستان راشرطحضور تیمملی در این تورنمنت
،1402در اولین گام در تورنمنت اسیای مرکزی(کافا)
باانصرافروسیهوبهدلیلشرایطمیزبانی،تیمملیایران
در تورنمنت کافا شرکت نمی کند ،نظر امیر قلعه نویی،
ســـرمربی تیم ملی ایران بازهم تغییر کرده و به احتمال
بســـیار زیاد تیم ملی کشورمان به صورت قطعی در این
رقابت ها شرکت خواهد کرد.
اعالم کرده است.
نکتهقابلتوجهاینکهبااعالمیکیازمسئوالنفدراسیون
تیم در مسابقات کافا شرکت کند .در ادامه سرمربی تیم
ملی چند روز بعد درحالی که جلسه مشترک با مسئوالن
سازمانلیگرابرگزارکردهبود،درجمعخبرنگارانگفت:
«قرار شد برویم امکانات قرقیزستان را ببینیم .می گویند
که تحت هر شرایطی و حتی در صورت میزبانی ضعیف و
جز شـــرکت در رقابت های کافا ندارد؛ چراکه در غیر این
صورتتیمملیدرفیفادیپیشروبی برنامهخواهدماند.
شهریور؛ میزبانی از ۲تیم غیراسیایی
در تهران
اگرچهبااعالمیکیازمربیانتیمملیبرنامه هایاینتیم،
فرهیختگان
برنامه های اماده سازی تیم ملی تا جام ملت های اسیا ۲۰۲۳قطر
میزبانی از ۲تیم غیراسیایی در تهران
حضور در تورنمنت اردن
با این حال روز گذشته یکی از مدیران فدراسیون فوتبال
برنامه ایفشردهدرفیفادی هایپیشروبرایتیمملیدر
فوتبال ایران ،قطر ،اردن و عراق حضور خواهند داشت.
کـــی روش برعهده دارد ،از اتفاقات ویژه این مســـابقات
خواهد بود.
همچنین بازی با عراق رقیب سنتی تیم ملی نیز می تواند
حساســـیت های خاص خود را داشته باشد .البته هنوز
سازوکار و نحوه برگزاری این رقابت ها اعالم نشده است.
استارت کار جام جهانی 2026از ابان ماه
خبرنگار
مورایس امده اســـت تا برای سپاهان که چند سالی است در
حســـرت جام می سوزد ،جامی به ارمغان بیاورد .با این حال
انها جام حذفی را از دست دادند و حاال برای تحقق رویایشان
تالش زیادی برای موفقیت کرد همواره جزء مدعیان بود اما
به یکباره از رسیدن به این مهم جا می ماند .این بار اما شرایط
متفاوت است و شاگردان مورایس برای رسیدن به جام عطش
بیشتری دارند؛ چراکه نمی خواهند همچون چند سال اخیر
ناکام بمانند.
بازی های راحت برای سپاهان
شـــنیده های خبرنگار «فرهیختگان» مذاکره با برخی
رقبای غیراســـیایی برای برگزاری دو دیدار دوستانه در
فیفادی شهریور ادامه دارد.
سال جاری اغاز می شود ،البته در دور اول تیم هایی که
به مرحله دوم مقدماتی به مصاف هم خواهند رفت .الزم
برگشت با هم دیدار خواهند کرد و 11تیم برتر به مرحله
بعدی صعود خواهند کرد.
تیم در این ماه نیز به این شکل پر شده باشد.
سپاهان باید با نفت مسجدسلیمان ،پیکان و نساجی بازی
بود ،باعث شـــد حواشی به این تیم رسوخ کند .او با یک تنه
می کند .از این رو سپاهان اگر نمی خواهد یک فصل دیگر را
با حسرت به پایان ببرد باید برنده هر سه بازی باشد درحالی که
در تعیین قهرمان خواهد داشت.
تیموریان ،الین دینکا و علی کمانگری (انالیزور) حضورشـــان در کادرجدید تیم ملی
تقریبا قطعی شده است.
گل محمدیومشاورانشخیلیزودمتوجهحساسیتموضوع
شـــدند و از حاشـــیه دور شدند اما ســـپاهان با وجود اینکه
می توانست از پرسپولیس و حتی فصول قبل یاد بگیرد باز هم
در دام حواشی افتاد تا در هفته های پایانی صدر را دودستی
تقدیم پرسپولیس کند.
سپاهان قهرمان می شود؟
سپاهان نسبت به پرسپولیس شانس کمتری برای قهرمانی
دارد بـــا این حال انها بهترین تیم نیم فصل دوم هســـتند.
فنی به مورایس او را نیز وارد بازی کرد .مربی محجوب و ارام
شـــاگردان مورایس از 12بازی دور برگشت موفق به کسب
مثبت بگذارد و قضاوت داوران را بپذیرد به معترض شماره یک
اهمیت ندارد و جام اســـت که قهرمان را می سازد .روزی که
ســـپاهان ،برخالف تصور به جای اینکه روی مربیان ما تاثیر
عملکرد داوران تبدیل شـــد .او تا جایی پیش رفت که دیگر
از کنتـــرل عصبانیت خود عاجز اســـت و این را از رفتارهای
29امتیاز شـــدند که قابل تحســـین است .با این حال امار
یحیی گل محمدی در هفته بیست وسوم از سپاهان باخت
همه انتقادها به سوی او بود اما حاال او خوشبخت ترین مرد
فراموش نکرده است.
این اعتراضات درحالی از سوی سپاهانی ها رخ می دهد که
استقالل و پرسپولیس ضرر کمتری از نبود VARدیده و در
جبر فوتبال است.
که ایجاد کردند چندان هم واقعی و حداقل جدی نیســـت.
جذاب کرده و از همان هفته های اول رقابت هیجان انگیز را
تنه ساکت به مورایس سپاهان را زمین زد
در کنفرانس خبری بعد از بازی کامال می توان حس کرد.
نتیجه تحلیل ها و بررسی ها نشان می دهد سپاهان نسبت به
یکی از عواملی که می تـــوان از ان به عنوان عامل بازدارنده
واقع اعتراض های مکرر انها ،بیانیه های تند و تیز و حواشی
دوم روند صعودی فوق العاده ای داشت و در 9هفته ابتدایی
ســـپاهانی که در نیم فصل دوم فقط یک بار شکست خورده
اســـت .در عوض مورایس فقط با یک باخت و تنها به خاطر
تساوی مقابل ملوان به باد انتقاد گرفته می شود .این مربی
چون دیگر در صدر نیســـت مورد انتقاد قرار می گیرد و این
مورایس ،گل محمدی و ساپینتو؛ مردانی که لیگ را برای ما
اغاز کردند فقط در یک صورت می توانند از هم پیشی بگیرند
نباخته بود .در بازی با تراکتور که اتفاقا یکی از بهترین فصول
می توانست با ارامش بیشـــتری ادامه دهد .این تیم خود را
و ان کم کردن حواشـــی است .استقالل که به لطف مدیران
تیمازهمین جااغازشد.محمدرضاساکتبه عنوانمدیرعامل
رخ داد .انها عملکرد خوبی داشتند .خوب پیش رفته بودند و
در برهه ای خود را اسیر برخی پرخاشگری ها کرده بود و حاال
خود را سپری می کند تن به شکست داد و دقیقا حواشی این
سه تیم اهمیت ویژه پیدا می کند .در سه هفته باقی مانده تیم
استقالل باید به مصاف صنعت نفت ،مس رفسنجان و تراکتور
اســـتخدام یک دســـتیار خارجی هم هست و اگر به نتیجه نهایی برسد اعضای نهایی
کـــه عملکردش حتی در بازی با ملـــوان نیز فوق العاده بود
قهرمانی دور کرد نشـــان داد که این تیم عادت قبلی خود را
خواست تا ویدئوی لحظه مشکوک در محوطه جریمه تراکتور
این رقیب معموال خنثی در لیگ برتر نقش تعیین کننده ای
رفتار غیرحرفه ای ساکت که نشان از ترس او از ناکامی دوباره
برای فصل اینده را نداده و مدیران این باشگاه منتظر نتایج این تیم با سرمربی جوان
ملوان با تســـاوی که از سپاهان در اصفهان گرفت و انها را از
و پرسپولیس نیز وضعیت مشابه دارند و به شدت الیق کسب
پیکان با دو تیم اول و دوم مدعی قهرمانی بازی دارد و به نوعی
و او باید به زودی تصمیم بگیرد که قرار اســـت در کادرفنی تیم ملی باشـــد یا سرمربی
او در بـــازی با ملوان در کنار زمین و حتی در حاضر نشـــدن
باشگاه سپاهان پس از پایان بازی با چهره برافروخته به سرعت
جام هستند .از این رو است که بازی های باقی مانده برای هر
اتاق داوران ،مرادی ناظر بازی با عصبانیت او را از اتاق بیرون
پیـــکان ،گل گهر و مس کرمان بازی دارد .به نظر می رســـد
هستیم .این گمانه زنی ها البته روی کاغذ اعتبار دارد و این
به طور نمونه هنوز وضعیت ســـعید الهویی برای ادامه کار در تیم ملی مشخص نیست
داشتتادودیدارازمرحلهدومسریرقابت هایمقدماتی
کرد و گفت هیچ کس حق ندارد وارد رختکن داوران شود.
مستطیل سبز و اتفاقات درون زمین است که قهرمان را تعیین
هم بیشتر این است که قلعه نویی هنوز کادرش را به طور کامل مشخص نکرده است.
کادرش را مشخص خواهد کرد .تا االن حمید مطهری ،علی اصغر قربانعلی پور ،اندرانیک
ملی ایران نیز به همراه سایر قدرت های قاره کهن از این
تکل ساکت زیرپای مورایس
برود درحالی که پرســـپولیس در همین سه هفته به ترتیب با
با فدراســـیون امضا نکرده اند و قرار است این اتفاق به زودی رخ دهد .دلیل این تاخیر
مرحلـــه کار خود را اغاز خواهد کرد .بنابراین در فیفادی
کشورمان در تورنمنت چهارجانبه اردن شرکت می کند.
این تورنمنت از 17تا 25مهر برگزار خواهد شد.
به نتیجه نرسیده است .در شرایط فعلی که نام حمید مطهری هم به عنوان عضو جدید
خود در بازی های باقی مانده لیگ و جام حذفی هستند .قلعه نویی همچنان به دنبال
جام جهانی 2026رابرگزارکنندتابهاینترتیببرنامهاین
اختصاص داده است 16 .گل زده با تفاضل گل 24حکایت
وقتی متفاوت می شـــود که دو رقیب این تیم یعنی استقالل
به کادرش اضافه کند .اگرچه در این میان رحمان رضایی قرار بود جای اندو باشد که
این مرحله از ابان ماه در 9گروه 4تیمی اغاز شده و تیم
در ادامه برنامه های اماده ســـازی تیم ملی فوتبال ایران
وضعیت سپاهان در جدول رده بندی شگفت انگیز است .این
از لیاقت این تیم برای کســـب جام قهرمانی دارد اما شرایط
او تصمیم گرفت مربیانی چون سعید الهویی و اندرانیک تیموریان را در اخرین لحظه
گل گهر بماند .در این میان باشـــگاه نســـاجی هنوز به الهویی پیشنهاد سرمربیگری
ابان این فرصت برای شاگردان قلعه نویی وجود خواهد
سپاهان نام برد محمدرضا ساکت است .سپاهان در نیم فصل
تیم با 27بازی 56 ،امتیازی اســـت و جایگاه دوم را به خود
و غیرمستقیم پیشنهاد همکاری داد که درنهایت هیچ کدام نپذیرفتند .در همین راستا
تدارکاتـــی خود میزبانـــی کند ،ضمـــن این که طبق
و تراکتور تبریز ،طالیی پوشان اصفهانی دیگر رنگ قهرمانی
به این مهم کمک نکرد .البته در این چند ســـال که این تیم
چند مربی ازجمله مجتبی حسینی ،وحید هاشمیان ،کریم باقری و ...به طور مستقیم
به ذکر اســـت در این مرحله 22تیم در دو دیدار رفت و
می دهـــد تیم ملی در این بازه زمانی در تهران از حریفان
کند برای طالیی پوشـــان اصفهانی شـــانس بیشتری قائل
نیز تالش ها و هزینه های گزاف شـــان به انها برای رســـیدن
امیـــر قلعه نویـــی برای تکمیل کادرش در تیم ملی قبل از اغاز اولین اردوی این تیم به
البته شـــنیده ها حاکی است کادرفنی تیم ملی ترجیح
به دنبال گزینه دوم یعنی لیگ برتر هستند .بعد از قهرمانی
در لیگ برتر را به خود ندیدند و در این یکی دو ســـال اخیر
احتمالجدایی الهویی از تیم ملی
در رده های پایین رنکینگ فیفا حضور دارند برای رسیدن
مقام مسئول مشخص شود.
بازی های پرســـپولیس راحت تر است اما وقتی می بینیم که
این تیم در لیگ چهاردهم ،در پی تساوی دیدار نفت تهران
دستیاران قلعه نویی همچنان بدون قرارداد
کادرفنی تیم ملی مطرح شده است ،هنوز هیچ یک از دستیاران قلعه نویی قراردادی
شدنحریفانتیمملیدراینفیفادی،صحتادعایاین
بیانیه و شکوائی ه تمرکز سپاهان را به هم ریخت
نیلوفر مژدهی
دیـده خواهد شـد.
رقابت هایمقدماتیجام جهانیدرمنطقهاسیاازمهرماه
جهت حضوری قدرتمند در جام ملت های اســـیا ،تیم
مرحله دوم رقابت های مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۶
بسـیار زیـاد نامـش در لیسـت جدیـد تیم ملی بـرای اردوی بعدی
او به خاطر مســـائل غیرفوتبالی کنار گذاشته شد و رایزنی هایش برای بازگشت هنوز
در انتظار تقابل با کی روش در مهرماه
حضور در تورنمنت کافا
farhikhtegan
۲۲تا ۳۰ابان
و میزبانی از این تیم ها ادامه دارد؛ هرچند هنوز توفیقی
نظرگرفتهشده اندکهبنابراینبایدصبرکردتابامشخص
رسمی با حضور تیم ملی بزرگســـاالن در این رقابت ها
المپیک ،به فدراســـیون فوتبال پیشنهاد داده که این
می شودبرخیمذاکراتبرایپیداکردنحریفتدارکاتی
دیگر فرصت جایگزینی برنامه هـــا و پیدا کردن حریف
براورده نشدن انتظارات قلعه نویی نیز ،تیم ملی چاره ای
مخالفـــت کرده و به منظور حمایـــت و تقویت تیم ملی
در فیفادی شـــهریورماه نباشد .در این خصوص شنیده
تقابل تیم ملی کشورمان با قطر که هدایت ان را کارلوس
در گفت وگویی اعالم کرده بود حریفانی سرسخت طی
پیش از این اعالم شـــده بود قلعه نویی به دلیل ضعیف
بودن رقبا و برگزاری رقابت ها در چمن مصنوعی ،به طور
جام ملت های اسیا تمامی برنامه ها مشخص هستند اما
فوتبال حضور تیم ملی کشورمان در این رقابت ها قطعی
است؛ چراکه در فاصله کم باقیمانده تا رقابت های کافا،
در بازی هـای اخیـر توجـه قلعه نویـی را جلـب کـرده و به احتمـال
در این مســـابقات ،تیم های ملی
در این زمینه حاصل نشده است.
تدارکاتیجدیدوجودنخواهدنداشت.اینبدانمعناست
۱۷تا ۲۵مهر
ملـی خبـر می رسـد ایـن بازیکن به واسـطه تداوم درخشـش خود
به روز و به ســـاعت اماده شده و تا روز اغاز
تورنمنت را مناســـب بدانند ،تیم ملی عازم این تورنمنت
۱۳تا ۲۱شهریور
تیـم ملـی حضور داشـته باشـد .بـا این تفاصیل امـا از اردوی تیم
قرقیزستان هفته اینده به این کشور سفر
در همین راستا تیم ملی ایران قرار است بعد از برگزاری دو
۲۲تا ۳۰خرداد
ابی پوشـان انتقادهایـی را مطـرح کردنـد و انتظـار داشـتند
درون حاشیه فرو برد .دقیقا همان اتفاقی که در لیگ بیستم
نویدکیا یکی از بهترین سپاهان های تاریخ را ساخته بود اما
راهی رختکن شد و لپ تاپ باشگاه را برداشت و از اعضای تیم
به یکباره اسیر حاشیه شد و فقط با دو امتیاز کمتر قهرمانی
را اماده کنند .سپس او درحالی که لپ تاپ را در دست داشت
مدعی بودند نا گهان غرق حاشـــیه شدند و استقالل زیرک
به اتـــاق داوران رفت و با فریاد بلند داور بازی و کمک داور را
خطاب قرار داد .او اعتقاد داشـــت که در این لحظه پنالتی
محرز تیمش اعالم نشده است .بعد از فریادهای ساکت در
منتخب وزارت ورزش انبوهی از حواشی را تجربه کرد ،یحیی
محمدرضا ســـاکت از تیم فنی سپاهان با این همه بیانیه و
شکوایه ای که منتشر می کند تیمی نامتعادل ساخته است.
را تقدیم سرخپوشان کرد .فصل قبل هم درحالی که از ابتدا
ســـپاهان خوب بازی می کند و قدرتمند است .سه بازی با
گوی سبقت را از همه رقبا ربود.
لغزش پرسپولیس بنشیند .البته اگر همچون دو فصل اخیر
درست در زمانی که ســـپاهان مشغول جمع اوری امتیازات
بود پرسپولیس اســـیر حواشی مشابهی شده بود اما یحیی
تیم هـــای ضعیف نیمه پایینی جدول دارد و می تواند منتظر
درحالی که از ابتدا قدرتمند ظاهر شده بود در پایان ،از دست
رفتن تلخ جام را نظاره نکند. صفحه 10
ورزش
11
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
پرسپولیس در یک دهه اخیر امار خوبی در جام حذفی نداشته است
قرمزها حذفی را دوست ندارند
علی بیگ زاده
خبرنگار
گزارش
باگ عجیب ایین نامه انضباطی برای استفاده از بازیکن غیر مجاز
زنده بادجعل!
قوانین انضباطی فوتبال ایران نیاز جدی
به اصالح و به روز شدن دارد .متاسفیم که
بدونشکحساس ترینبازیمرحله
حسین قهار
دو تیـــم پرســـپولیس و گل گهر در
اجازه می دهد اگاهانه در هفته اخر مســـابقات هر لیگی تخلف کنند و با این کار
یک چهارم نهایی جام حذفی را امروز
باید بگوییم در ایین نامه فعلی باگ هایی
حیرت انگیز وجـــود دارد که به متخلفان
ورزشـــگاه ازادی برگزار خواهند کرد .دو تیمی که قرار است
صعود به یک لیگ باالتر هم داشته باشند .منتها تخلف انها تاثیری در صعودشان
همبروند.طبیعیاستکهدرچنینشرایطیمربیاندوتیم
ماده 61ایین نامه کمیته انضباطی مربوط به اســـتفاده از بازیکن غیرمجاز است؛
زمینبفرستند.درشرایطفعلیپرسپولیسصدرنشینلیگ
ان ثبت نامنشده باشد و با استفاده از مدارک و مستندات مجعول ،مزور ،غیر واقعی یا
تو هشتملیگبهمصاف
در 22اردیبهشتنیزدرهفتهبیس
نخواهدداشت.
بخواهندباتفکراتتاکتیکیمتفاوتدردوبازیتیم شانرابه
بازیکنی که طبق بند الف و ب ،مطابق مقررات نقل و انتقاالت و دستورالعمل اجرایی
است و طبیعی است که اولویت این تیم لیگ برتر باشد اما
توسلبهروشیاوسایلمتقلبانهثبت نامشدهباشد.پسهمهمی دانندکهاستفادهاز
ایندلیلنمی شودکهبخواهندجامحذفیراجدینگیرند.
بازیکنغیر مجازتخلفمحسوبمی شودوطبیعتاانتظارهمهایناستکههرگاهیک
باخـــت احتمالی در بازی امروز برای پرســـپولیس اصال از
بازیکن غیرمجاز در یک مسابقه رسمی بازی کند ،تیم وی به حکم کمیته انضباطی
گل محمدی با تمام قوا در مقابل حریف سیرجانی مصاف
دربندپنجمماده 61ایین نامهانضباطیامایکفاجعهبسیاربزرگوجوددارد.البته
لحاظ روحی و روانی خوب نخواهد بود و از این رو شاگردان
3-0بازنده اعالم شده و حداقل 300میلیون ریال جریمه نقدی می شود.
خواهند کرد .امار نشان می دهد که پرسپولیس در این 10
مقرراتمندرجدرابتدایاینبندتاجاییکهدراننوشتهشده «:درصورتی کهبازیکن
سال اخیر چندان در جام حذفی موفق نبوده است ،حتی
غیر مجازباارتکابجرم(نظیرجعل،تزویر،استفادهازسندمجعولو)...مجوزحضور
در سال هایی که با برانکو ایوانکوویچ در لیگ برتر یکه تازی
درمسابقاتراتحصیلنمودهباشد،اعتراضبهحضورویمشمولمحدودیتزمانی
می کرد .بعد از حضور یحیی گل محمدی در این تیم باز هم
( 24ساعت بعد از مسابقه ) نیست و رسیدگی به تخلف وی در هر زمانی امکانپذیر
سرخپوشان چند بار در جام حذفی ناکام بودند که دو بار ان
دردربیاتفاقافتاد.برایاینکهدقیق تربهاینمسالهبپردازیم
نگاهیانداختیمبهکارنامهپرسپولیسدر10فصلاخیرجام
حذفی که با هم مرور می کنیم.
شکستدرفینالبایح�یی
است و هر زمان قبل از خاتمه مسابقات می توان نتیجه مسابقاتی را که وی در انها
خلعتبری نتوانســـت پنالتی اش را گل کند و فوالد در اهواز
راهیمرحلهنیمه نهاییشد.
یپرسپولیسراحذفکرد
یح�ی
شـــد مرتضی قدیمی پور دروازه بان سوم تیمش را به میدان
بفرستد .این بازی در 90دقیقه با تساوی بدون گل خاتمه
پیدا کرد اما پرسپولیس که با یک یار کمتر بازی می کرد در
وقت های اضافه کم اورد و روی اشـــتباه گلر جوانش دروازه
گل دوم ذوب اهن را به ثمر رساند .ذوب در فینال هم موفق
سپاهانراباامیرقلعه نوییدراصفهانشکستدادهوراهی
پرسپولیس اخرین باری که در فینال جام حذفی شکست
پرسپولیسدرفصل93-94بازهمباعلیداییواردمسابقات
گل محمـــدی راهی فینال این بازی ها شـــده بود .حریف
قهرمانی خارج شـــود .اما سرخپوشان با این حال در جام
به شکست استقالل شد و جام قهرمانی را برای دومین بار
خورد بر می گـــردد به فصـــل 1391-1392که با یحیی
پرسپولیس در فینال سپاهان بود که در لیگ سوم شده بود
و می خواســـت به مانند پرسپولیس که در لیگ هفتم شده
بود ،یک جام به دســـت اورد .یکصد هزار هوادار در این روز
بازی فوق العاده جذابی را در ورزشـــگاه ازادی شاهد بودند
کـــه جدال دو تیم در 90دقیقه با تســـاوی دو بر دو خاتمه
پیدا کرد .درنهایت ضربات پنالتی تعیین کننده برنده بازی
بود که مرحوم هادی نوروزی با پنالتی ای که از دســـت داد
زمینه شکست تیمش را فراهم اورد .یحیی گل محمدی که
اولین سال سرمربیگری اش را در پرسپولیس سپری می کرد
بعد از این باخت تصمیم گرفت از سمت خود استعفا دهد.
او فکر می کرد محمد رویانیان با استعفایش مخالفت کند
اما این اتفاق رخ نداد.
بازهمضرباتپنالتی
حذفی تا مرحله نیمه نهایی پیش رفتند اما در این مرحله به
ذوب اهنبرخوردکردند.ذوببایحییفصلخوبیراسپری
می کرد و موفق شد پرسپولیس را دو بر صفر شکست داده و
راهیفینالشدهودرنهایتقهرمانجامحذفیشود.جالب
اینکهسرخپوشاندرورزشگاهازادیبهذوب اهنباختندودر
دقیقه 63بازی نیز با اخراج اومانیا 10نفره شدند .اتفاقی
که کمک کرد ذوب بازی یک بر صفر باخته را دو بر یک ببرد.
ناگفته نماند پرســـپولیس در مرحله یک چهارم این فصل
گل گهر را در سیرجان در ضربات پنالتی شکست داده بود.
اینباریح�ییمچبرانکوراخواباند
همچنان در لیگ برتر ناکام ماندند و تنها امیدشـــان برای
جهانبازی در دقیقه 23این بازی در یک تصمیم جنجالی
خداحافظیتقریبازودهنگامیداشتند.شاگردانداییدر
برخورد توپ به سینه ایمان صادقی دروازه بان پرسپولیس
در بیرون محوطه جریمه را هند تشخیص داده و او را از زمین
مرحلهیک چهارمبهمصاففوالدکهروزهایخوبیراباحسین
اخراج کرد .این در شـــرایطی بود که روز قبل از بازی سوشا
یک بر یک دست یافتند .در ضربات پنالتی هم محمدرضا
اینبازیمحرومشدهبود.باتوجهبهایناتفاقاتبرانکومجبور
فرکی داشت ،رفته و در پایان 120دقیقه تالش به تساوی
گفت وگو
مکانی از سوی کمیته انضباطی از همراهی پرسپولیس در
خاتمهمسابقاتنیزعالوه برمجازاتبازیکنمتخلف،باشگاهمتخلفبهکسرامتیاز
بهمیزانتعدادمسابقاتیکهازبازیکنمذکوربهرهبردهاستدررقابت هایفصلبعد
محکوممی شود».یعنیاگردریکمسابقهفینال،پلی اف،بازیهفتهاخرهرلیگ،یا
پرسپولیسدراخرینفصلحضوربرانکوایوانکوویچتوانست
فینالوپلی افصعودبهیکردهباالتربابازیکنغیر مجازشرکتکند،خیالشراحت
فینالفصل 97-98جامحذفیشود.حریفپرسپولیسدر
و اثبات تخلف تغییر نخواهد کرد .چون براساس قوانین خنده دار و عجیب در اخرین
شکست داده و بعد از سال ها قهرمان جام حذفی شدند.
این ماجرا دست همه تیم ها را برای تخلف باز می گذارد و به ضرر تیم هایی است که
فینالداماشلیگ یکیبودکهسرخپوشاناینتیمرادراهواز
دوشکست�پیا�پیمقابلاستقالل
خواهدبودکهنتیجهمسابقهوسرنوشتصعوددرصورتاستفادهازبازیکنغیر مجاز
بازی هر دوره از لیگ با مسابقاتی ،درصورت تخلف اشکار نتیجه تغییر نخواهد کرد و
از تخلف رقیب متضرر می شوند.
برایاینقوانینغیرقابلباورکهدرفوتبالایراناجرامی شودهمینحاالمثالواضح
پرســـپولیس در فصل 1395-1396با نظر برانکو تصمیم
هم داریم .در بازی پلی اف لیگ 2نونهاالن بین تیم های اهورا پارسه نوین پایتخت و
کنـــد .این تصمیم را برانکو اتخاذ کرد چون به نفرات ذخیره
شکست دهد و هر دو بار در ضربات پنالتی شکست خورد.
حسین نژاد در ترکیب تیم مقاومت بازی کرده و در فاصله کمتر از 30دقیقه حضور
اســـتقالل مصاف داشـــتند که این بازی دیدنی در 120
و تیم مقاومت که امتیاز ان را اکادمی کیا خریداری کرده است ،با برتری در ضربات
دو خرید اوکراینی اش را به میدان فرســـتاد که عملکرد انها
حسینیبهمراتببهترازبوژیداررادوشویچبود.سالبعدنیز
حاالکمیتهانضباطیهیاتفوتبالتهرانبااستنادبهایین نامهکمیتهانضباطیسه
پنالتی کشـــیده شد در مهار حتی یک ضربه پنالتی ناکام
دقیقهگلیدر بر نداشتودرضرباتپنالتیبازهمحسینی
در سایت هیات فوتبال تهران هم منتشر شده ،تخلف بازیکن صغر سن با استفاده از
گرفتبدونملی پوشانشدررقابت هایجامحذفیشرکت
تیمشباورداشتاماایننفراتدراولینمرحلهجامحذفی
مقابل تیم لیگ دویی قشقایی در ورزشگاه حافظیه شیراز
حذف شـــدند .در این مسابقه پرســـپولیس برای اولین بار
مرحلهیک چهارمبازهمبهذوب اهنخورد.شاگردانیحیی
ایـــن بار در اصفهان میزبان پرســـپولیس بودند .اما یدالله
ماجرای تاســـف بار اما مربوط به ادامه مقررات این بند است که در ان امده « :بعد از
پرسپولیسدردوفصلپیاپیدرجامحذفیباوجودقهرمانی
ماند و این شکست باعث شد هواداران استقالل تا مدت ها
هدایت پرسپولیس بعد از جدایی یحیی گل محمدی از این
جام گرفتن در رقابت هـــای حذفی بود که در این جام هم
پرسپولیسسوژه
هواداراناستقاللشد
یکی از جذاب ترین بازی های جام حذفی در تاریخ 13ابان
گل محمدی برای دفاع از عنوان قهرمانی خود در این جام
تیم به علی دایی ســـپرده شد و سرخپوشان با این مربی نیز
پیاپی با یحیی گل محمدی باالی سر برد.
بحث برانگیز بود .رادوشـــویچ در این مسابقه که به ضربات
1394رقم خورد .پرسپولیس که با برانکو اوج گرفته بود در
ورزشگاه ازادی رقم خورد.
طلسمشکستهشد
خود را باز شده دید .در واپسین دقایق بازی هم رضا شکاری
لیگ شد اما نتایج خوبی کسب نکرد تا خیلی زود از کورس
تیم باختند .این باخت در حضور حداقل 50هزار هوادار در
حضور داشته تغییر داد».
تیم قشقایی را به رخ هواداران رقیب بکشند!
اینبارنفتی هاپرسپولیسرا
حذفکردند
با یحیی گل محمدی در لیگ برتر نتوانســـت استقالل را
سرخپوشـــان در فصل 98-99در مرحلـــه نیمه نهایی با
دقیقه 2بر 2شد و در ضربات پنالتی عملکرد سید حسین
دو تیم در مرحله یک چهارم به هم خوردند که بازی در 120
این بار حامد لک را مغلوب کرد.
شکستناباورانهمقابلالومینیوم
پرسپولیس فصل گذشته در مرحله یک چهارم با الومینیوم
مقاومت کوثر ری ،بازیکنی به اســـم مهدی حسین نژاد به جای برادر خود محسن
در زمین یک گل هم به ثمر رسانده و بازی درنهایت با نتیجه دو بر دو به پایان رسیده
پنالتی به لیگ دسته یک صعود کرده است.
ماه بعد از ثبت شـــکایت باشگاه پارسه ،به پرونده رسیدگی کرده و بر مبنای رایی که
شناسنامهبرادرشوجعلهویترسماثابتشدهوفردمتخلف6ماهازحضوردرمیادین
محروم شده است .باشگاه کیا هم به خاطر استفاده از بازیکن غیرمجاز رقابت های
فصلبعددرلیگدستهیکرابایدبامنفیسهامتیازاغازکند.پسمدیرانباشگاهدر
افزایش ارزش تیم خود به خاطر صعود به یک لیگ باالتر سود مالی قابل توجهی هم
اراک روبه رو شـــد .سرخپوشـــان که در لیگ اســـتقالل را
برده اند .برای اصالح این مقررات و جلوگیری از اجرای این بند و تبصره های دلهره اور
قهرمانان اسیا در فصل 96-97در جام حذفی باز هم ناکام
حذفی ناکام نباشند اما در عین ناباوری در ورزشگاه ازادی
جلوی اجرای این قوانین را بگیرد تا این فاجعه در هفته های پایانی فوتبال ایران در
بهمصافصنعتنفتابادانرفتندودرضرباتپنالتیبهاین
یک روز تلخ را برای هواداران خود رقم زدند.
پرســـپولیس با وجود قهرمانی در لیگ و موفقیت در لیگ
بودند.دراینرقابت هاسرخپوشانبازهمبانفراتذخیرهخود
صدرنشـــین می دیدند همه تالش خود را کردند تا در جام
سه بر دو مقابل شاگردان مهدی رحمتی شکست خوردند و
ترئیسهفدراسیونفوتبالبایدهمینحاال
وغیرقانونیهمینفرداهمدیراست.هیا
لیگ های بزرگ تر و حساس تر تکرار نشود.
حسین نهرودی در گفت وگو با «فرهیختگان» :انتظار از شه بخش تبعات منفی و مثبت دارد
مهدی منصرف
خبرنگار
به دنبال اتفاقات فدراسیون بوکس در اواخر سال گذشته
و تغییر و تحوالت مدیریتی در این فدراسیون که منجر به
قطع همکاری علیرضا استکی با تیم ملی بوکس کشورمان
شـــد ،هدایت تیم ملی پس از چندسال مجددا در اختیار
حسینقلی نهرودی ،پیشکســـوت بوکس کشورمان قرار
گرفت .در ماه های گذشـــته ملی پوشان بوکس کشورمان
با انجام تمرینات اماده ســـازی خـــود را مهیای حضور در
مســـابقات قهرمانی جهان کردند .رقابت هایی که از 11تا
24اردیبهشت ماه در تاشـــکند ازبکستان برگزار خواهد
شـــد و تیم ملی کشورمان پس از تاریخ سازی دوره گذشته
قول 3یا 4سهمیه المپیک پاریس را دادم
ی من بازی های خوب ملی پوشان در مسابقات جهانی است
نهایت ارزو
داشته و به نظر نمی رسد غیبتم مشکلی را ایجاد کند .البته شاید
حضورممی توانستمثمرثمرباشد.
چگونه می بینید؟
و کسب نخستین مدال جهانی این رشته پس از 86سال،
رینگ برود .در شرایطی که تیم کشورمان بامداد جمعه 8
بی نتیجهبازنگردند.نبایدخودمانراگولبزنیم؛چراکهدرهروزن
اردیبهشتعازمازبکستانشد،نهرودیبه دلیلمشکالت
پاسپورت و عدم دریافت روادید شانس همراهی تیم ملی
را از دســـت داد تا در بازگشـــت دوباره به تیم ملی در اولین
ســـفر این تیم حضور نداشته باشد .نهرودی در گفت وگو
50بوکسورودرمجموع 650بوکسوردرمسابقاتحضوردارندو
اســـت ،اما خام است .حضور در مسابقات جهانی اولین تجربه
نیز کم فروشی نمی کند ،امیدوارم به نتیجه برسد ،اما به هرحال
در تمام رده های پایه کاپ تکنیک گرفته و بوکسور خیلی خوبی
با «فرهیختگان» درخصوص دالیل عدم همراهی تیم ملی،
مسابقاتخارجیاواستوتجربهمسابقاتتدارکاتیراندارد.البته
افتخار در این رویداد معتبر به صحبت پرداخته اســـت که
ما وجود دارد ،اما برای بوکســـورهای جوانان بیشتر است .امین
شرایط ملی پوشان بوکس کشورمان و امکان کسب دوباره
در ادامه می خوانید.
بحثمسابقاتتدارکاتیخالییاستکهبرایهمهبوکسورهای
مجنونیدیگربوکسوریاستکهخیلیدیربهمارسیدودرمجموع
سه هفتهنیزدرکنارماتمریننکرد،امابوکسورخوبواینده داری
باتوجهبهتمریناتیکهشه بخشصادقانهانجامدادهودرمسابقه
بوکساستواگرخدایی نکردهبه نتیجهنرسدنیزبازی هایخوب
او می تواند رضایت عالقه مندان این رشته را جلب کند.
چه نتیجه ای در مسابقات جهانی توقعات شما را براورده
خواهد کرد؟
جواباینسوالمشکلاست.به هرحالمشکالتکمینداشتیم،
چه اتفاقاتی باعث شـــد امکان همراهی تیم ملی بوکس
است.پوریاامیریدیگربوکسورماستکهشایدبه شخصهخیلی
دلیل نرفتنم مشکلی بود که در مغایرت پاسپورت و شناسنامه ام
قطعا با توجه به تاریخ ســـازی شه بخش در دوره گذشته
به حضور در دو تورنمنت تدارکاتی و یک اردوی مشترک خارجی
ازدستدادموشانسهمراهیتیمراپیدانکردم.حضورهمایون
این موضوع باعث ایجاد بار روانی روی او نخواهد شد؟
انفکرمی کنیم.دراینشرایطنهایتارزویمنانجامبازی های
را در مســـابقات جهانی نداشته باشید؟ ایا این موضوع
به تیم لطمه نخواهد زد؟
وجود داشت و تا این مشکل برطرف شد ،زمان را برای دریافت ویزا
امیریومحمودنهتانیباعثخواهدشدبابتغیبتمنمشکلی
وجود نداشته باشد .به کار همایون امیری اطمینان دارم؛ او طی
سالیانمختلفدرکنارعلیرضااستکی،اکبراحدیومنحضور
از او انتظار نداشته باشم ،اما سوابق خوبی دارد.
و کســـب مدال برنز جهان انتظارات از او بیشـــتر است.
اتفاقابااوصحبت هایزیادیداشتم.اینانتظارمی تواندتبعات
مثبت و منفی برای شه بخش داشته باشد .ابعاد مثبت این توقع
باعث خواهد شـــد که تالش کند مدال برنز خود را به نقره و طال
است-بگذارند.بدونرودربایستیبهقهرمانیجهانبه عنوانیک
نیزازلحاظمالیدچارمضیقههستندواینجایزهمی تواندبرای
بهتر ازسوی بوکسورهای ما نیز باشد؟
کارخیلی سختاست.پوریاعبدالمالکینیزبوکسوریاستکه
کنندوهم وغمخودرابرایبازی هایهدف-کهبازی هایاسیایی
برنامهارائهشدهبهوزارتورزشوکمیتهالمپیکنیزاعالمکردیم.
ملی پوشان درنظر گرفته است ،می تواند باعث عملکرد
تبدیلکندوتبعاتمنفیانبارروانیاستکهرویاووجوددارد.
اقایان قصد دارند بعد از انتخابات به نحو احســـن جبران مافات
این جایزه باعث شده تمام بوکسورهای دنیا انگیزه زیادی برای
جایزه نقدی مســـابقات و پاداشـــی که فدراسیون برای
ثابت کرده اند که می شـــود روی انها حســـاب کرد تا ان شاءالله
مشکل خواهد شد و خود اقایان نیز از نتیجه گیری بازمی مانند.
دیگری نداریم .هدف ما موفقیت در بازی های اسیایی است که
بوکسورهایانهاایجاد انگیزهکند.
به چهار نفر از بچه ها اطمینان بیشـــتری وجـــود دارد؛ دانیال
برطرف شوند؛ چراکه در غیر این صورت ادامه همکاری برای من
نفرات مدال اور چقدر باعث ایجا د انگیزه در بوکسورهای
موفقیتداشتهباشند.بسیاریازکشورهایصاحب نامدربوکس
به مســـابقات جهانی اعزام شدند .شرایط ملی پوشان را
نشستنبرمسند امرفکرینو وبهتر اعمالشود .بایداینخالها
تورنمنت نگاه می کنیم .درســـت است که قهرمان جهان جای
دنیا خواهد شد؟
درنهایت و پس از برگزاری انتخابی های مختلف 7بوکسور
شـــه بخش ،شاهین موسوی ،میثم قشالقی و علی حبیبی نژاد
قراراستدوبارهدراینرویدادمعتبربرایافتخارافرینیروی
مشکالت برطرف نشود ادامه همکاری مشکل خواهد بود
سرپرست و نایب رئیس صحبت هایی داشتم تا بعد از انتخابات و
قطعا،خودپاداشمسابقاتجهانی انگیزهاستوقولسرپرست
تجربه اندوزی نیست ،اما وقتی رویداد تدارکاتی نمی بینیم چاره
کسب سهمیه المپیک نیز در ان جاری است و این موضوع را در
عدماختصاصسهمیهکاملبهبوکسبرایحضورباترکیب
کامل در بازی های اسیایی کم لطفی به این رشته نیست؟
اینها مواردی است که لحاظ شده ،اما ای کاش لحاظ نمی شد.
در جلسه با مسئوالن کمیته ملی المپیک از من پرسیده شد که
شرایطراچگونهمی بینموچندسهمیهمی توانیمکسبکنیمکه
فدراســـیون هم می تواند انگیزه مضاعفی برای بچه ها باشـــد.
منقول 3تا 4سهمیهالمپیک 2024راداده ام.اقایاننیزبراین
قطعا کادرفنی و مســـئوالن فدراسیون درکنار مسابقات
قرار اســـت تیـــم ملی بوکس با 4بوکســـور در بازی های
را دارند .فکر می کنید پس از پایان مســـابقات جهانی و
هنوزاینموضوعرااعالمنکرده اند،امانظرشانهمیناست.فکر
امیدوارم این انگیزه ها درمقابلخالها راهگشا باشند.
جهانـــی ،اهداف بزرگ موفقیـــت در رویدادهای اینده
مشخص شـــدن وضعیت فدراسیون می توان تدارکاتی
مناســـب برای حضور در بازی های اســـیایی و جهانی را
انتظار داشت؟
اساسبرایحضوردربازی هایاسیاییبهبوکسسهمیهداده اند.
اسیایی 2022حضور داشته باشد؟
می کنمبراساسصحبت هایمن،نظرشاناین گونهباشد.قطعا
دوست دارم با ترکیب کامل در بازی های اسیایی حضور داشته
باشیم .براساس تست ورزشی می توانم به میزان امادگی ورزشی
اماباهمهاینهاامیدوارمبچه هابابازی هایخوبودرخشاننشان
قرار نیست کسی به بوکس کمک کند تا از این مظلومیت خارج
برسم ،اما میزان امادگی روحی و روانی در تست ورزشی مشخص
دنیا مطرح نشویم این مظلومیت همچنان ادامه خواهد داشت
جواب بدهد و به نظر من کمیته ملی المپیک باید بعد از این دو
دهندکهتمریناتخوبیداشته اند.اینتمریناتخوباگرمنتهی
می شد،شایدنتیجهمی توانستخیلیبهترازچیزیباشدکهبه
خوب از قهرمانان تیم ملی است.
در نظـــر گرفتن جوایز 100 ،200و 50هزار دالری برای
شـــود باید خودش به خودش کمک کند .تا زمانی که در بوکس
و توجه مســـئوالن وزارت ورزش و کمیته ملی المپیک هم چنان
که باید باشد ،نیست .به عنوان یک هدف بزرگ باید قهرمانی را
نمی شود .قهرمانی جهان و قهرمانی اسیا می تواند این تست را
مسابقه نتیجه گیری و برای ما سهمیه قائل شود.
به صورتعالیایجادکنیموخودرابهمقاماتورزشکشورنشان
امیدوارید تیم ما دوباره مانند ســـال گذشته با مدال به
تکواندو بهبوکسنیزجلبخواهدشد .درموردخودفدراسیون با
امیدوارم.
بدهیم.دراینصورتتوجهمسئوالنوزارتورزشمانندکشتیو
کشور بازگردد؟ صفحه 11
فرهنگ
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
12
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
فیلم های ضدسرمایه داری استثناهایی در قاعده سینما هستند
کم کاری سینما برای کارگر
نشان دهنده بخشـــی از وضعیت کلی ان جامعه است و به عالوه افق
که فقیرترین مردم ان بـــرای این نوع فیلم ها بلیت می خریدند
می شـــود به وضع کارگران در جوامع مختلف نگاهی انداخت و از این
جشـــنواره های هنری باقی نمی ماند .جایی که مردم در ســـالن های
زمانه را هم در ان زمینه تمدنی مشـــخص می کند .پنجره ای که از ان
میالد جلیل زاده
خبرنگارگروه فرهنگ
طریق یک رصد کلی نسبت به ان جامعه به دست اورد ،هنر سینماست.
مســـاله کارگران به ان معنا که امـــروز موضوع بحث های نظری و اثار
را به دســـت دارد و فیلم های جریان اصلی عموما ربطی به مطالبات و
در بهترین حالت انچه مطرح می شـــد «رعیت» بود و در متداول ترین
ساخته شده اند و بعضی از مواردشان که شاهکار بوده ،با تحسین های
هنری قرار می گیرد ،یک مساله مدرن است .پیش از این تا صدها سال
و گسترده ترین شـــکل ،برده داری .ان نظم ظالمانه فرو ریخت و نظم
دیگـــری پدید امد که در خود خالی از مظالمی دیگر و ناعدالتی های
بی شـــمار نوپدید نیست .مســـاله کارگران از اینجا به بعد است که بر
می خیزد و حتی اگر تئوری های مارکسیستی و انواع و اقسام انشعابات
ان را در نظر نگیریم ،باز هم خواهیم دید که کارگران به واقع در بسیاری
از جوامع پیشرو و پرچمدار باقی گروه ها در مطالبه گری های اجتماعی
و ساماندهی به ان بوده اند .اینکه یک عده سوای از هر خلق و سلیقه
فردی ،مشـــغول به کاری واحد هستند و منافع یکسانی دارند و بحث
مواجهه انها با کارفرما جنبه طبقاتی هم پیدا می کند ،باعث می شود
کـــه انها بتوانند هم جهت و متحد شـــوند و یـــک حرکت مطالبه گرانه
اصالحی و اعتراضی را پیش ببرند .این وضعیت مربوط به عصر مدرن
و پدید امدن کارخانه است؛ چنانکه نام فیلم مشهور و محبوب چارلی
چاپلین با موضوع کارگران هم «عصر جدید» اســـت .البته این قضیه
در کارخانه محـــدود و منحصر نمی ماند .وضع کارگران در هر جامعه
بله ،در اکثر کشـــورهای دنیا جریان سرمایه داری جو غالب رسانه ای
جهان بینی طبقه کارگر ندارند؛ اما با این حال همیشه این نوع فیلم ها
فراوانی همراه شده اســـت .غالبا به نظر می رسد در سینمای شوروی
پرداختـــن به موضوع کارگران چیزی بود کـــه با ایدئولوژی حاکمیت
همخوانی داشـــت و به همین دلیـــل فیلم های زیادی با این موضوع
در شـــوروی ساخته شده اند .اما واقعیت ان است که غیر از فیلم های
کالسیک ایزنشتاین یعنی اثاری که به جهت نواوری های غول اسا در
فن تدوین ،جزء مهم ترین اثار تاریخ ســـینما هســـتند ،باقی سینمای
شـــوروی چندان به موضوع کارگران نپرداخته بود .راستش این است
که موضوعات کارگری بیشتر مساله کسانی بود که در خارج از بلوک
شرق و کشـــورهای سوسیالیستی زندگی می کردند؛ مثال شهروندان
دنیای سرمایه داری؛ و خود مردم شوروی و چین و اروپای شرقی ،پس
از اثار اولیه ای که به فاصله ای کوتاه با انقالب های عدالتخواهانه شان
رخ داد ،دیگر درگیر هر مساله ای بودند جز استثمار کارگران یا توهین
به این جماعت در محیط اجتماعی و محیط کار .جای دیگری اما بود
که فیلم های کارگری را می شـــد در بدنه اصلی سینما هم دید؛ جایی
و پشت در ســـالن ها صف می کشیدند و سینمای کارگری منحصر به
ســـینما همراه با فریاد حق طلبانه کارگران داخل فیلم فریاد می زدند،
چنان که انگار این واقعا یک شورش یا انقالب کارگری است و مخاطبان
سینما می خواســـتند به برادران ناشناخته اما هم لباس خودشان در
فیلم ها بپیوندند .اینجا همان جایی اســـت که سینما شورانگیزترین
صحنه ها را از بازخـــورد مخاطبانش در فرازها و مقاطع مختلف تاریخ
دریافت کرده و سینما در هیچ جای دنیا به اندازه هندوستان محبوب
نبوده اســـت .فیلم های کارگری هندوستان فصل مهمی از سینمای
کارگری جهان را از دوران اثار کالســـیک تا به حال تشکیل داده اند.
در امریکا هم ســـینما بسیار محبوب است و اتفاقا این کشور به نوعی
یکـــی از اقطاب ســـرمایه داری و احتماال مهم ترین قطب ان اســـت.
واضح اســـت که جامعه امریکا و خیلی از هنرمندانش در این وضعیت
واکنش های متعددی به مســـائل مرتبط با کارگران بدهند .این البته
جزء جریان اصلی سینمای امریکا نیست و در مقاطعی با برخوردهای
ســـختگیرانه ای مواجه شده اما همه اینها نتوانست چنین شعله ای را
خاموش کند .در منطقه خـــود ما هم فیلم هایی با چنین موضوعاتی
ســـاخته شـــده اند که اثار ترکی و مصری و ایرانی ،مهم ترین نمونه ها
هستند.
بهترین فیلم ها را در این زمینه مصری ها ساختند که سینمای اجتماعی
قدرتمندی داشـــتند و البته مدت هاســـت از ان شکوه و رونق خبری
نیســـت .امـــا
ســـینمای موسوم به
اجتماعی ایران در حقیقت
سینمای طبقه متوسط است.
فیلم های ایرانی مرتبط با موضوعات
کارگری را به دو دوره می توان تقســـیم کرد؛ دوره ای که ســـینما نگاه
همدالنه تری به کارگران و به طور کل طبقات پایین تر داشـــت و دوره
متاخر که نگاهی کامال ســـتیزه جو و حتی گاه فاشیستی به کارگران و
طبقات فرودســـت رایج شده است .در کشورهای شرق اسیا خصوصا
کره جنوبی و ژاپن نوع نگاه به موضوع کارگران یکسره متفاوت است.
جوامع اینچنینی که شـــدت رقابتی بـــودن زندگی ،اضطراب روحی
فراوانی در دل افراد ایجاد کرده و باعث رتبه باالی این دو کشـــور در
رده بندی های جهانی خودکشـــی شده است ،مساله کارگران را جور
دیگری می بینند .تالش برای صعود و در کمین بودن ورشکســـتگی
و ســـقوط ،مســـائلی هســـتند که به عنوان تم و درونمایه در اثار ژاپن
و کره جنوبی فراوان یافت می شـــوند .یک نوع ســـینمای همدالنه با
کارگران هم وجود دارد که روایت اتحاد و طغیان و مقاومت نیســـت،
اما در عوض نسبت به زرق و برق سرمایه داری و فریب هایش افشاگری
می کند .این را در حقیقت می توان سینمای توهم زدایی لقب داد و در
اروپا بیشـــتر یافت می شود .در ادامه اشاره ای شده است به هر کدام
از این طیف های رنگی که انواع چشـــم اندازهای سینمایی نسبت به
موضوع کارگران را تشکیل داده اند.
سرگئی ایزنشتاین و پیدایش سینمای مقاومت و کارگری
سرگئی میخالوویچ ایزنشتاین یک تئوریسین فیلمساز است .او در کنار
اعتصاب ،اپیزود سوم :کارخانه از بین می رود ،اپیزود چهارم :اعتصاب
در قالب تصویر به نمایش گذاشت« .اعتصاب» ،نخستین فیلم ایزنشتاین
«اعتصاب» در سال 1925توسط ایزنشتاین تدوین و کارگردانی شد .
نظریه های تئوریکش در باب سینما ،پشت دوربین رفت و اندیشه هایش را
است ،فیلمی که یک انقالب تئوریک در حوزه سینما است و بخش مهم و
اثرگذاری در جنبش مونتاژ محسوب می شود .این فیلم یک درام صامت
است که به صورت اپیزودیک روایت می شود .اپیزودهای این فیلم عبارتند
از اپیزود اول :در کارخانه همه چیز ســـاکت اســـت ،اپیزود دوم :دلیل
لنین اغاز می شود « :نقطه قوت قشر کارگر ،نحوه سازماندهی انان است.
روسیه قبل از انقالب ،سرکوب ها بعدی اش را هم به تصویر می کشد .فیلم
یعنی وحدت عمل ».این همان چیزی اســـت که فیلمساز به ان اعتقاد
اعتصاب به صورت مقطعی با تصاویری استعاره ای ترکیب می شود .مثال
به پایان می رسد ،اپیزود پنجم :تحریک و تباهی و اپیزود ششم :نابودی.
بدون سازماندهی توده مردم ،طبقه کارگر مفهومی ندارد ،سازماندهی
همان طور که از اسم فیلم پیداست داستان فیلم هم در مورد اعتصاب
دارد و در بطن فیلم گنجانده شده است.
از 1905باز می گردد.
اســـت .در «اعتصاب» طلیعه های مقدماتـــی و ان نگاه منحصربه فرد
کارگری در روســـیه تزاری است .البته این اعتصابات به سال های قبل
اما مســـاله این فیلم چیست؟ شروع فیلم با یکی از گفتارهای معروف
مصر و الهیات کارگری
بیشـــتر به خاطر سکانسی شهرت یافته که در ان سرکوب خشونت امیز
م کشـــتار کارگران با ذبح گاو ترکیب شـــده است.
در بخش هایی از فیل
ایزنشتاین این فیلم را پیش از اثر مهمش یعنی «رزمناو پوتمکین» ساخته
این فیلم مورد تحســـین منتقدان قرار گرفته اســـت و اگرچه بسیاری از
ایزنشتاین مشخص می شود .فیلم عالوه بر نمایش اعتصاب کارگران در
فیلمسازان معاصر ایزنشتاین تاثیر داشت.
مخاطبان با ســـبک عجیب و غریب ان گیج شـــدند اما بر بســـیاری از
ژاپن و کره جنوبی؛ فرار از فقر یا فرار از زندگی
بین سینمای روشنفکری جشنواره پسند و سینمای کامال عامیانه ای
گفتمان های رایج در ســـینمای کارگری پرداخته شده است؛ مثل
وقتی صحبت از ژاپن می شود ،غیر از تکنولوژی پیشرفته و تعدادی
فیلمی که نشان می دهد یک نفر چطور حاضر می شود برای گذران
اجتماعی می گویند و البته با تعریف ما از این نوع فیلمسازی در ایران
معنوی ان است .روایتی که به صورتی رمزی و محو جاری می شود .
می رسد ،جامعه ای به شدت کاری است .اتفاقا سینمای ژاپن هم به
کوچک تر ژاپن ،همان ساختار اجتماعی را دارد .در دانشگاه های
که به چیزی جز گیشه نمی اندیشد ،چیزی هست که به ان سینمای
کامال متفاوت است .این سینمایی است که به مسائل و دغدغه های
مـــردم نگاهی عمیق و جدی دارد اما نه از ان اداواطوارهای ضدفرم
و ساختارشـــکنانه که در سینمای روشنفکری باب هستند ،پیروی
می کند و نه مثل عمده اثار عامه پسند ،مسائل را سطحی و کلیشه ای
می بیند .در ایران این نوع از فیلمسازی به شدت ضعیف است و اکثر
فیلم ها در دو قطب روشنفکری و عامه پسند قابل تعریف هستند .در
همینمنطقه،مصردردوره ایازتاریخسینمایشفیلم هایمتعددی
با این خاصیت داشت و یوسف شاهین ،فیلمساز افسانه ای مصر یکی
از مهم ترین چهره های ان بود .یکی از مهم ترین فیلم های شـــاهین
در این زمینه «سرزمین» ،محصول ۱۹۶۹است که در میان ده فیلم
برتر تاریخ سینمای مصر هم قرار گرفته است .در این فیلم به همان
ظلم اربابان و اتحاد کارگران اما چیزی که متمایزش می کند ،روایت
فیلم با نمایی از خاک اغاز می شود و در خاک به پایان می رسد .در
سکانس اغازین ،دستی دیده می شود که قبل از کندن چند برگ،
به ارامی خاک را در اطراف یک گیاه پنبه جوان می ریزد .در شـــات
پایانی ،همان دست که اکنون خون الود است ،زمین مزرعه ای را که
به زودی با خاک یکسان می شود چنگ می زند و صاحب ان به سوی
مرگ کشیده می شود .این تصاویر قدرتمند ،هم موضوع اصلی فیلم،
یعنی مالکیت زمین به عنوان هویت ،ابزار بقا و میدان جنگ سیاسی
پرمشـــغله را نمادینه می کند و هـــم از زمین به عنوان مبدا و مقصد
چرخه حیات یاد کرده است .فیلم از رمان سوسیالیستی-رئالیستی
عبدالرحمن الشرقاوی که به همین نام در سال ۱۹۵۴نوشته شد،
اقتباس شده است.
فیلم های کارگری هندوستان؛ غلوشده اما واقعی
رسوم غریب و متفاوت ،یکی از اولین چیزهایی که به ذهن هر کس
این موضوع با بسامد باال پرداخته و الاقل ۱۰۰فیلم در فهرست های
معتبر به عنوان اثار کارگری سینمای ژاپن کدگذاری شده اند .اما
توجه به یک تم پرتکرار در ســـینمای کارگری ژاپن الزم اســـت؛ تم
ســـقوط .جامعه شدیدا رقابتی ژاپن همیشه افراد کوشا و ثروتمند
را در معرض سقوط و ورشکستگی قرار می دهد و بحران اقتصادی
دهـــه ۹۰ژاپن یکـــی از نمونه های حیرت انگیز این ماجراســـت.
دســـت و پا زدن برای نجات از محدودیت هـــای طبقاتی ،یک تم
تکرارشـــونده دیگر در سینمای ژاپن است که به نوعی تالش برای
فرار از سقوط هم محسوب می شود .فیلم «عزیمت» به کارگردانی
یوجیروتاکیتـــا ،محصول ۲۰۰۸میالدی که برنده جایزه اســـکار
شد یکی از نمونه های شاخص سینمای ژاپن در این زمینه است.
زندگی ،عجیب ترین شغل را بپذیرد .کره جنوبی هم به عنوان برادر
کره می گویند که هنگام اشـــغال این کشور به دست ژاپن ،غیر از
قالب تفکر ژاپنی که به موضوع توسعه و تکنولوژی مربوط می شد،
بخشی از فرهنگ ژاپن هم به کره نفوذ کرده است .فیلم «انگل» به
کارگردانی بونگ جونگ هو و محصول ۲۰۱۹میالدی ،که نه تنها
اسکار بهترین فیلم غیرانگلیسی زبان ،بلکه عنوان بهترین فیلم سال
را در این مراســـم کسب کرد ،یک نمونه از تالش کارگران فرودست
برای برنده شدن در قمار زندگی است که با تقلب و چالش های پس
از ان همراه می شـــود .این اضطراب و تنش زندگی توسعه طلبانه و
ناامن را در بسیاری از فیلم های موج نوی کره می توان دید و سریال
«بازی ماهی مرکب» که یکی از فیلمسازان موج نو ان را ساخت هم
همین تم و درونمایه را داشت.
کن لوچ؛ پیرمرد چپگرا و افشای فریب ها
ارتباط سینمای هند با دغدغه ها و رویاهای توده مردم ،اصلی ترین
موجی از فیلم های قهرمان محور کارگری به راه افتاد که چهره اصلی
در دورانی هســـتیم که داستان اتحاد کارگران و موفقیت انها در به
را در نهمیـــن دهه از زندگی اش همچنان در رده یکی از خالق ترین
را به کاالیی لوکس و تزئینی تبدیل نکرده که تنها بخشی از جامعه و
به حرام» در « ،۱۹۷۳دیوار» « ،۱۹۷۵سنگ سیاه» ۱۹۷۹و پس از
کرد ۳۰ .سال اســـت که جهان تک قطبی بوده و نظام غالب بر ان
می ســـازد ،همه منتظرند تا ببینند چه جنبه ای از فریب های جهان
عاملی است که به ظهور و بقای ان کمک کرده .هندوستان سینما
الیه باریک از طبقات اقتصادی-اجتماعی مخاطبش باشند و خود را
در ان را ببینند .از همین رو فیلم های هندی به مسائل مردم فرودست
و تضارب انها با اربابان کارخانه دارهای بزرگ ،رجال متنفذ سیاسی
و سرکردگان باندهای مافیایی زیاد می پردازد.
بیشترشان امیتا باچان مرد افسانه های سینمایی هند بود« .نمک
ان «کولی» در ۱۹۸۳تعدادی از این فیلم ها با شمایل امیتا باچان
بودند .در سال ۱۹۸۳پی ار چوپرا تهیه کننده فیلمی شد که پسرش
راوی چوپرا ان را کارگردانی می کرد .فیلمی به نام مزدور که باز هم به
مسائل کارگری و دغدغه های طبقه محروم و فرودست می پرداخت و
در میان فیلم های مختلف هندی که به این موضوع خصوصا از نگاه
یکی از اثار شاخص این جریان شد .در سال های بعد ،سینمای هند
با ساخته شـــدن یک فیلم مهم به نام «نایا داور» به کارگردانی پی .
سمت وسوی دیگری رفتند .ستاره هایی که با بدن های تراش خورده و
فیلم که ســـال ۱۹۵۳اکران شـــد و به مبارزه کارگران برای احقاق
داشتند .باالخره پس از چند دهه حرکت به سمت فضاهای الکچری،
کارگری پرداخته اند نقطه جوش در دهه ۵۰میالدی ایجاد شد که
ار چوپرا ،فیلمساز شهیر هندی در اوایل جوانی اش رقم خورد .این
حقوق شـــان می پرداخت ،چند سال است که به یکی از اثار کالت
سینمای هند تبدیل شده است .پس از ان در دهه 70میالدی هم
با ستاره های جدیدی اشنا شد و قصه هایش البته با شیبی مالیم به
ورزیده مصنوعی ،مقداری با زیست طبیعی و ساده مردم هند تفاوت
طی ســـال های اخیر هند دوباره عزمی محسوس برای بازگشت به
همان سینمای توده ای را در دستورکار قرار داده است.
زیر کشـــیدن اربابان زورگو و اســـتثمارگر را به سختی می توان باور
ســـرمایه داری است .در این سیستم همیشه ثروتمندان و زورگویان
برنده بوده اند و اگر به جوامع مختلف جهان سرک کشیده شود ،به
سختی می شود کسی ر ا یافت که رویای پیروزی طبقه کارگر را حتی
در مقیاس کوچک باور کند .در چنین شرایطی است که حرکت به
ســـمت تولیدات هنری با مضامین ضد سرمایه داری ،نقطه شروع
خودش را به جای ترسیم رویای افول سرمایه داران ،در افشاگری از
فریب هایانانقرارمی دهد؛سینماییکهبهفکراگاهیتوده هااست
و می خواهد از خود بیگانگی را زائل کند .این نوع فیلم ها را در اروپا
بیشتر می توان یافت و بهترین نمونه اش اثار کن لوچ است .کن لوچ
خودش به تنهایی یک مکتب سینمایی است و به قدری دغدغه های
فردی و اجتماعی اش انسجام پیدا کرده و چهارچوب مند است که او
فیلمسازان جهان نگه داشته است .هر وقت کن لوچ فیلم جدیدی
ســـرمایه داری را افشـــا کرده و کدام توهم پر زرق و برق ،کدام امید
واهـــی ،کدام ظلم نامرئی و کدام ذلت نامرئی را به افتاب رســـوایی
افکنده است .خود او البته در سال های دور پیشین اثاری می ساخت
که افق امیدوارانه ای داشت .مثال «نان و گل سرخ» محصول ۲۰۰۰
میالدی ،درباره مبارزه کارگران سرایداری برای دریافت حق عضویت
در اتحادیه است و بر زندگی دو خواهر مهاجر از مکزیک متمرکز شده
که به عنوان سرایدار در مرکز شهر لس انجلس کار می کنند .شرکت
انها ضداتحادیه است و ناظر تندخوی شرکت ،کارگران را استخدام و
اخراج می کند .مایا ،یکی از خواهران ،درنهایت به کمپین رو به رشد
«عدالت برای ســـرایداران» می پیوندد و بر تاکتیک های تفرقه انداز
مدیران غلبه می کند.
ادامه در صفحه۱۳ صفحه 12
فرهنگ
13
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
ادامه از صفحه۱۲
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
چند نما از طبقه کارگر در سینمای جهان
ما نیز مردمی هستیم...
علی رفیعی ،کارگردان فیلم «اقا یوسف» ،فیلمی درمورد زندگی یک کارگر
هومن جعفری
خبرنگار
خواند چقدر داد و فریاد کرد که من باید بروم شیشه مردم را تمیز کنم؟ اخر
کارگری فیلم های مستقل هستند که توسط استودیوهای کوچک ساخته
رسم دارکهتاپولپیشرانگرفت،حتیحاضرنشدفیلمنامهرابخواندووقتی
هم نه نقش را پذیرفت ،نه پول را پس داد و نقش به مهدی هاشـــمی رسید
ساختن فیلمی درمورد طبقه کارگر تصمیم دشواری است .فیلم احتمال
چراکه به احتمال خیلی زیاد ،ســـتاره های سینمایی در این فیلم ها شرکت
که فیلم عامه پســـند درنمی اید .مردم به ســـینما نمی روند تا تالش های
نمی کنند.البتهقاعدههمیشگینیست.همیشهاینشانسهستکهیکی
ازسوپراستارهایفوق میلیاردرهوسکندنقشیدریکدراماجتماعیبازی
کند تا بتواند با نشان دادن عمق فالکت و بدبختی و دشواری های زندگی،
جوایزی برای خودش دســـت وپا کند .همیشه این امکان هم هست اما نه
همیشـــه و نه هر ســـتاره ای .پول باید وسط باشد و پولی هم که باید وسط
باشد ،نمی تواند رقم چشمگیری نباشد .سر کیسه باید شل بشود تا ستاره
حاضر به ایفای نقش شود.
گرفتنپروژه هایهالیوودییاگرانقیمتبه دستنمی اورند.بیشترفیلم های
و امریکا ،اتمســـفر دو فیلم را تغییر می دهد .در انگل خانواده ای غرق در
ساده ســـن باال ،خاطرات تکان دهنده ای دارد از برخورد یک بازیگر اسم و
کارگردان هـــا را خیلی معروف یا پولدار نمی کند .انها خیلی فرصتی برای
که بازی جانانه ای هم ارائه داد.
خیلی زیادنمی فروشد.فیلمبه احتمالزیادخیلیپسندمنتقداننمی شود؛
تراستی های پولدار خیلی سمت شان نمی روند .فیلم های کارگری،
دس
گرفتار در مشکالت مالی یا مشکالت زندگی با داستان های عجیب وغریبی
می شـــوند .طبیعتا هالیوود هم هر چندوقت یک بار یکی ،دو فیلم با این
مضمون می سازد اما این گونه فیلم ها خیلی رایج ،تماشاگرپسند و پرفروش
بگذریم .سختی های ساختن فیلمی درمورد زندگی طبقه کارگر این است
نیستند .کارهای کن لوچ را نگاه کنید .پرهزینه یا پرستاره نیستند .پرزرق و
خسته کننده یک کارگر زحمتکش برای انجام دادن کار و اداره کردن یک
شاید جایزه ای چیزی هم بگیرند اما فیلم بدنه به حساب نمی ایند .پرفروش
زندگیپرهزینهرانگاهکنند.انهابهسینمامی روندتاکمدیببینندوبخندند
و غم زندگی از یادشـــان برود یا فیلم رمانس ببینند و یاد خاطرات عشـــقی
خود بیفتند یا فیلم اکشن و جنایی ببینند و کمی هیجان را تجربه کنند.
درنتیجه ســـاختن فیلمی در این حوزه ،عشق و تعهد می خواهد .تعهدی
که از هرکسی برنمی اید .ادم هایی که فیلم های کارگری می سازند ،تعهد و
عشقدارند.لقبکارگردان هایچپبهانهاتعلقمی گیردوبههمینخاطر
برقهم،پرفروشهم.درجشنواره هاحاضرمی شوندواحترامهممی بینند.
نمی شوند .لوچ هیچ وقت تحسینی را به دست نمی اورد که مثال نوالن .چند
وقت یک بار فیلمی می سازد ،رسانه ها کمی عالقه نشان می دهند و بعد از
یادشان می رود تا فیلم بعدی!
که برایشـــان پیش می اید .متفاوت بودن جنبه های زندگی در کره جنوبی
مشکالت مالی می کوشند از یک خانواده ثروتمند سوءاستفاده کنند .در
کودا ،یک خانواده معمولی ،زندگی ساده خودشان را پیش می برند .پدر و
مادرناشنواواللهستندوزندگی شانبرمبنایماهی گیریمی گذرد.تنها
عضوشنوایخانواده،دخترانهاستکهنمی داندبایدبازندگی اشچهکند.
او ناچار است مثل مترجم وظیفه ارتباط خانواده اش با مردم عادی را فراهم
کند و اگر بخواهد خانواده اش را برای ادامه تحصیل ترک کند ،به کســـب
انها ضربه سنگینی می زند .ماجرایی که در کودا مطرح می شود ،صدالبته
که طنز جلوه می کند اما زیر ان همه خنده ،یک واقعیت طبقه ای خود را به
نمایش می گذارد .طبقه کارگر ،در انتخاب کردن فرصت ها و تعقیب کردن
تنها راهی که می شود فیلم های مبتنی بر زندگی طبقه کارگر ،کمی بیشتر
ارزوهایش محدودتر از طبقات دیگر است.
«انگل» و «کودا» ،فیلم هایی هستند با همین مضمون؛ خانواده های کارگر
از کارگران و سختی های زندگی شان.
دیدهشود،امیختهشدنشباچیزیدیگراست،مثالطنز.دوفیلماسکارگرفته
بیایید نگاهی بیندازیم به چند تصویر جاودانه و ماندگار در سینمای جهان
«عصر جدید» و دفاع از حق طبقه کارگر
«خوشه های خشم» و خانواده بدون پشتوانه
«چه سرسبز بود دره من» و شکوه خانواده
خیلی زودتر از تمام فیلم هایی که از انها نام می بریم ،چارلی چاپلین بود که در «مدرن
جان فورد دو فیلم کارگری بســـیار معروف و تحسین شـــده دارد که هر دو ،فرزند زمانه رکودند.
دومین فیلم بزرگ جان فورد در حوزه زندگی کارگران ،فیلم درخشان «چه سرسبز بود دره
مشغول به کار می شود و مجبور است خودش را با ماشین های مدرن کاری تطبیق دهد.
در «خوشه های خشم» ،فیلم درخشانی که بر مبنای رمان معروف جان اشتاین بک ساخته شد
و «شاهین مالت» را کنار بزند و اسکار را درو کند.
و با ارزوی یافتن کاری که بشود با ان زنده ماند ،سفری جاده ای را به عزیزانش تحمیل می کند.
دستمزدها ،ناچار به اعتصاب می شوند .فیلم در ستایش زندگی مردان شریف و درستکار
تایم» یا «عصر جدید» به زندگی یک کارگر پرداخت؛ کارگری که در یک شرکت مدرن
اتفاقی که البته اسان نیست و حتی وقتی ماشین های صنعتی درست کار نمی کنند،
اوست که باید مجازات شود .فیلم کامال یک اثر متعلق به منافع طبقه کارگر است ،از
صاحبان کارخانه و پلیس چهره ای منفی می سازد؛ خاصه از پلیس که هیچ جا هوای
مردم عادی را ندارد و همیشه حافظ منافع طبقه مرفه است.
فیلم هایی درمورد رکود بزرگ و اثرات منفی اش روی طبقه کارگر.
و جوایز اســـکار را هم درو کرد ،هنری فوندا جوان اول خانواده ای بود که برای فرار از فقر محض
فوندا نماد خانواده های کارگری امریکا بود که از شدت فقر و گرسنگی حاضر بودند تنها در ازای
جـــای خـــواب و وعده ای غذا برای اعضای خانواده ،خود را به تاراج بگذارند .او نمادی بود از یک
چاپلیـــن که در فیلم های قبلی خود شـــمایل یک دلقک ولگـــرد و اواره را به نمایش
کارگر شـــریف که جایگاه و حقوق ساده انســـانی خود را طلب می کرد .چهره رنج زده و خسته او،
از خود و دختر بی خانمانی که در خیابان یافته حمایت کند .تصویری که شاید و فقط
دیالوگ معروف مادر فیلم با این مضمون که «ثروتمندان می ایند و می روند اما ماییم که ماندگاریم،
می گذاشت ،اینجا در عصر جدید ،به دنبال کاری شرافتمندانه است که بتواند با ان
شاید الهام بخش «من دانیل بلیک» باشد.
«در بارانداز» و ایستادن مقابل ظلم
نمادی است از وضعیت کارگران در همه جای دنیا.
چون ما مردم هستیم» اوج ادبیات تحسین برانگیز کارگری و اجتماعی است.
یکی از پرســـروصداترین فیلم های تاریخ ســـینمای کارگری« ،در بارانداز» از الیا
«دزد دوچرخه» و نمایش
اثر فقر روی اخالق فردی
خیره کننده اســـکاری اش و هم به دلیل حواشـــی مربوط به کارگردانش ،در تاریخ
به حســـاب می اید .کشوری جنگ زده ،تخریب شده ،همراه با اقتصادی بسیار شکننده و
کازان است که هم به دلیل سوژه جذاب ،هم به دلیل حضور مارلون براندو و نمایش
سینما ماندگار شده.
معدن به نمایش گذاشته می شود ،تصویری است از اعضای یک خانواده .پدر و پسران
همه در معدن کار می کنند و زنان خانواده ،در منزل انتظارشان را می کشند .یک خانواده
کالسیک که نان از عمل خویش می برد .فیلم بعد از گذشت هشت دهه از ساخت هنوز
هم جذاب و دوست داشتنی و یکی از اجتماعی ترین فیلم های ساخته شده تاریخ است.
«من ،دنیل بلیک» و دغدغه کمک به گرفتاران
اگر فیلم های قبلی که اسم بردیم ،فیلم های کالسیک و قدیمی هستند ،این یکی احتماال از
صدالبته درگیر معضل بسیار گسترده بیکاری .قهرمان داستان یک کارگر بیکار است که
رئیسش شود .عذاب وجدان اما او را وا می دارد مقابل رئیس خود بایستد و بکوشد
عمر روی پیشانی او باقی ماند.
که به علت طمع بیش از حد صاحبان ثروت دچار مشکل می شوند .تصویری که از کارگران
بلیک ،فیلم فوق العاده ای است درمورد یک نجار میانسال که به علت بیماری قلبی دیگر نباید
هم شغل جدیدی به دست بیاورد و درنهایت ناچار می شود به خالف دست بزند ،درحالی که
معروفش به هنرمندان چپگرا در دوران مک کارتیســـم می دانند؛ خیانتی که تمام
معدن و زندگی سرشار از احترام انها به نمادهای مهمی چون خانواده و مذهب ساخته شده
«دزد دوچرخه» از ویتوریو دسیکا ،یکی از بزرگ ترین فیلم های سینمای نئورئالیسم ایتالیا
فیلم داســـتان یک بوکســـور ســـابق و کارگر خرده پای فعلی یک بار انداز را روایت
تا کار درســـت را انجام دهد .خیلی ها این فیلم را واکنش کازان به ماجرای خیانت
فیلـــم درمورد زندگی کارگران معدن اســـت که به علت طمـــع صاحبان معدن و کاهش
مهم ترین فیلم های معاصر در حوزه زندگی کارگران است .فیلمی درخشان از کن لوچ ،کارگردان
دوچرخه اش را دزدیده اند و درنتیجه دیگر نمی تواند ســـرکار حاضر شود.
می کند که در قتل یک کارگر دیگر مشارکت می کند تا مانع از لو دادن فعالیت های
من» است که در رقابت اسکار موفق شد بزرگ ترین رقبای خود یعنی «همشهری کین»
مســـتقلی که عمده فیلم هایش درمورد طبقه کارگر و انسان های معمولی جامعه است .دنیل
کار کند و باید از دولت مســـتمری بگیرد اما بروکراسی اداری ،مستمری او را قطع کرده .فیلم
درتمام طول فیلم او می کوشد هم دوچرخه اش را پیدا کند ،هم از خانواده حمایت کند و
در نیمه اول به نمایش تحقیر اشـــکار طبقه کارگر توسط دیوانساالری اداری می پردازد و بعد
انســـان شریفی اســـت .دستاورد بزرگ فیلم این است که نشان می دهد در جایی که فقر
مشـــابهی دارند و او جوانمردانه کمک شان می کند« .من ،دنیل بلیک» فیلمی است شریف
وارد شـــده ،حفظ اخالق فردی تا چه اندازه دشوار و گاهی ناممکن است .نگاه شرمسار
پدر به وقت دزدیدن دوچرخه ،از صحنه های ماندگار تاریخ سینماست.
در پرده دوم ،اشنایی با زنی خانه دار و دارای دو فرزند را به نمایش می کشد که انها نیز مشکل
پیرامون مردمی شریف .انسان های طبقه کارگر که با وجود مشکالت و سختی ها ،همدیگر را
تنها نمی گذارند .فیلم نماینده مناسبی برای سینمای کارگری است. صفحه 13
فرهنگ
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
14
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
یادداشت
برای حاج نادر طالب زاده
مردی که افول امریکا را پیش بینی کرد
حامد قشقاوی
دبیر امور بین الملل کنفرانس افق نو
چقدر دلـــم برایت
تنگ اســـت؛ اشکم
خشک شـــده ولی
دلـــم ارام نگرفته ،مرتب فایل هـــای صوتی ،پیامک ها و
تاریخ اخرین تماس هایمان را در واتساپ چک می کنم
و خودم را به خواب می زنم ،تماس می گیرم و می بینم در
دسترس نیستی به خودم می گویم حتما در جلسه است
خودش بعدا تماس می گیرد اخر شب حتما زنگ می زند.
خالصه ســـر خـــودم را خوب گرم ایـــن چیزها می کنم.
حامدی که با شـــوخی و جدی بـــه او اجازه داده بودی
صمیمانه ترین پیام هـــای مکتوب و صوتی را با هم رد و
بدل کنید ،حال چگونه می تواند در ســـوگ این غم ،با
تویی که نیســـتی درد دل کند؟ غم سنگینی است حاج
نادر ،حاال که به خدا نزدیک تری ازش بخواه ارامشـــی
دهد قلب ما را.
میالدی براساس مشاهدات و مستندات با سیدمرتضی
تصمیـــم گرفتید مســـتندی درخصوص افـــول امریکا
بســـازید .مجموعه مستندی که ساعت 25نام گرفت.
می گفتی بعد از انقـــاب که به امریکا رفته بودی گویا
خیلی چیزها تغییر کرده بود و شرایط اجتماعی امریکا
براساس برداشـــتی که از ان جامعه داشتی تحت تاثیر
یـــک «اثر وضعی» قـــرار گرفته بود .اثـــر وضعی که تو
ان را انقالب اســـامی ۱۹۷۹می دانستی .می گفتی
مباحث فقر و دین و سیاست در امریکا قبل از بازگشت
تو به ایـــران این گونه نبود .می گفتـــی این نیویورک و
حـــاال اما همـــه از تو می گویند ،از ســـابقه کاری ات با
واقعیت تا والعصر و شوش و راه اندازی گروه تلویزیونی
درخصوص افول امریکا .و این را نگه داشته بود تا همین
سی بی اس و مســـتندهای اول انقالبت از خوزستان و
جهاد .از ظلمی که در صدا و ســـیمای محمد هاشمی
به تو و ســـیدمرتضی ســـر ماجرای خنجر شقایق شد تا
مجموعه مستند ساعت .۲۵راستی یاد خاطره ای افتادم
کـــه همین اواخر برایم تعریف کـــردی .کنفرانس های
ســـاالنه افق نو همواره میزبـــان 30تا 50چهره غربی
در دانشـــگاه های کشـــور بود ،حال انکه شـــکدام در
کنفرانســـی که 600میهمان داشـــت ،امده بود و بعد
که متوجه شـــد ،درخواست کرد او هم باشد و تو گفتی
سیدالشهدا 25میلیون نفر را میزبانی می کند ،من که
باشـــم که به یکی از اینها بگویم نه .خالصه این اواخر
قضیه شـــکدام هم بهانه خوبی بود برای عقده گشایی
عده ای .ســـایت دیپلماسی ایرانی صادق خرازی هم با
ادبیات خصمانه شـــروع کرد به حمله به خانواده
تو و ترور شـــخصیتی .تو اما می گفتی
من دلم می ســـوزد چـــرا گاهی
افراد تـــا این حـــد کینه ای
هستند .پرســـیدم ماجرا
چیســـت؟ گفتی بعدا
می گویـــم برایـــت.
خواســـتم همان
زما ن بگویی .
گفتی اوایل
دهه 90
گفته بود جوانی امده بود امریکا برای ساخت مستندی
اواخر که به تو و خانـــواده ات حمله کند .تو می گفتی
حامد من برایم مهم نیســـت ولی تاســـف می خورم چرا
انسا ن ها اینقدر کینه ای هستند.
دولت عادی تر خواهد شـــد نوشتند .عده ای اما هنوز
بـــا هم می خندیدیم؟ اما بعد از روی کار امدن ترامپ و
حجت من اســـت با شـــما! اگر در قیامت از من سوال
می گفتید نادر طالب زاده توهم زده است ،یادت هست
قضایـــای مربوطه به کووید و جورج فلوید و انتخابات و
حمله به کنگره عده ای داخل و خار ج نشـــین بی وطن
تالش می کردنـــد هنوز تصویر امریـــکا را بزک کنند و
هر چند در کالم نمی گفتند اما برایشـــان افت داشـــت
بدون نتیجه؟ در نشستی که برخی مسئوالن فرهنگی و
بودم این گونه عصبانی شـــوی ،گفتی اقایان این اتمام
شود من خواهم گفت به انها گفتم برای ترویج گفتمان
انقالب اسالمی و استفاده از این ظرفیت عظیم هوادار
جمهوری اســـامی در غرب کمی سرمایه گذاری کنید.
ان روز خواهم گفـــت انچه برعهده من بود انجام دادم
خاموشــان نــدا امــد کــه برخیــز» بی درنــگ و حاضــر یــراق «به ســان
همنوردانــی کــه در افســانه ها گوینــد» بــا ریــگ صحــرا و مــوج دریــا
در مرکز فیلم ســـازی باغ فردوس بودی و موفق شدی
و ســنگر کــه در عیــان و علــن بــه ســرتاپای هژمونــی جبهــه صهیونــی
زمانی که متفکران نومحافظه کار دور هم جمع می شوند
دوزوکلک بــازان رســانه ها را در «راز» و «عصــر» رو کــرد.
هیچکاک شناس معروف که در دهه 70میالدی رئیس
بخش فیلمسازی دانشـــگاه کلمبیا بود را برای شرکت
در سمیناری دعوت کنی .در همان نشست که به قول
پرویز جاهد «از مهم ترین اتفاقات سینمایی برگزار شده
در ایران بعد از انقالب بود» ســـرژ دنی منتقد شاخص
فرانســـوی و از چهره هـــای اصلی «کایه دو ســـینما» و
شـــنگالیا فیلمساز برجسته روس هم حضور داشتند.
گعد ه های چندین ســـاعته و چند روزه در فالن مزرعه
بیرون می اید و توسط اتاق های فکر واشنگتن اجرایی
می شود و ما در کشور همواره درگیر جلسات یک ساعته
با صورتجلســـه و پس از ان تشـــریفات دســـت و پا گیر
بروکراسی و نامه نگاری های بی پاسخ هستیم .خاطرت
هست ان قسمت فیلم اسنودن الیور استون که در حال
نود میالدی کتاب ها و مقاالت بسیاری نوشتند؛ از گور
برای اینکه بگویند در فالن تاریخ درگیر همایشی دیگر
بیان حیرت شـــان از نبودنت و اینکه چقدر شیفته نوع
و جنس همکاری با تو بودنـــد ،نه فقط در کنفرانس ها
که در گپ های اســـکایپی صمیمانه شـــان با تو و منی
اثر معروف «ســـقوط نهایی» چرایی نابودی این نظام را
که بهت زده ام نمی دانم چه پاسخی بدهم ،حتی برای
درخصوص افول قدرت امریکا نوشـــت .شخصیت های
چه برســـد برای خواندن و پاســـخ دادن انها! و حاال با
ا کا د میـــک و
بــاز نســبت داشــت ».او کــه از صیدهــای رو ح اللــه بــود ،تــا «در شــهر
نقدت همیشـــه ایـــن بود که ایده هـــای ضدایرانی در
هســـتند و امکان شرکت در افق نو را ندارند ،بلکه برای
تشریح کرده بود در سال « 2001پس از امپراتوری» را
مربی پــرور بــود« .بــزرگ بــود و از اهالــی امــروز ،و بــا تمــام افق هــای
کاش بـــودی و بـــاز هم از خاطـــرات بین الملل فارابی
شدند ،گویی هیچ پاسخی نداشتند.
چندین ســـاعت کنار هم باشـــیم و گپ و گفت داشته
تود فرانسوی که 15سال قبل از فروپاشی شوروی در
و اتابــک مــی داد .شــاگردپروری مــرام بــزرگان اســت امــا حاج نــادر
جلسه از این شـــدت عصبانیتت متعجب و همه ساکت
عصبانی ندیده بودمت ،نشان به ان نشان که حضار در
درخصوص افول امپراتوری امریکا اما چهره های علمی،
پتـــراس و امانوئل تود .تنها همیـــن مورد اخر امانوئل
نــادر طالــب زاده رئیــس صداوسیماســاز بــود؛ کوچــک می گرفــت
بگوینـــد حـــق با نادر طالب زاده اســـت که در 1369
حاجـــی جان چهره های غربی ایمیل می زنند این بار نه
ویـــدال و ریچارد فالک و امانوئل والرشـــتاین تا جیمز
«افســوس کــه قــدر نــادر را در صداوســیما ندانســتند و او را رئیــس
و گفتـــم اما اینان گوش نکردنـــد! هیچ وقت تا این حد
شـــکار در جنگل با افسر مافوق خود درخصوص محل
جامعه شناسان و نظریه پردازان مطرحی از اواسط دهه
تــدارک کــرده بودنــد و شــمعی بــر مــزار مــراد خــود افروختنــد .بــر
تصمیم گیران کشور حضور داشتند تا به ان زمان ندیده
مســـیری که منجر به نابودی امپراتوری و تبدیل به یک
ســـفیر ایران در سازمان ملل بود ،خیلی از این موضوع
حتی بعدها در مصاحبه ای با کیهان اگر اشـــتباه نکنم
فرهنگــی ایــن خــاک خمــوش را شکســت .یــاران نــادر محفلــی
یــا معــاون ســازمان نکردنــد ».به نظــرم اصــا شــان او ایــن نبــود.
سیاســـی مطرحی ،درخصوص قـــرار گرفتن امریکا در
برایـــم می گفتـــی .از زمانی که همراه ســـیف الله داد
اقا ،امریکا هر روز قوی تر می شود» (نقل به مضمون) و
نخبــگان مطــرود جهــان را بــه ایــران اورد و تحریــم
خســـته شده ام ،با این وضع سالمتی چقدر جلسه بروم
نیوجرســـی ،ربطی به نیویورک و نیوجرســـی دهه 70
تعجب کرده بود و با ناراحتی به تو گفته بود «کدام افول
ایمان نجیبی
دی مــاه جشــن تولــد ایــن مــرد بــود .مــردی کــه
ســر مــزار ،یکــی از دیپلمات هــای ســابق وزارت خارجــه می گفــت:
مستند ساعت 25را ساخت.
میالدی نداشت .رفتی دفتر صادق خرازی که ان زمان
نورافرین افقی نو
باز کردن ایمیل ها دســـتم بـــه کیبورد و موس نمی رود
چه شـــوقی ایمیل هایی که نام نازنین تو در ســـربرگ
انهاست را باز کنم؟
ماموریـــت بعدی حرف می زد و چقدر تو می گفتی باید
باشـــیم تا نهایتا یک فکر خوب از توش در بیاد؟ حتی
می گفتی اگر خروجی هم نداشـــت درمورد راهکار ها و
محتوی بحث کردیم و هم تمرین است هم اماده سازی
فکری که در جلســـات اینـــده پدید خواهد امد .و فکر
و ایده ای که از این گعده هـــای طوالنی در بیاید کجا
و تصمیمـــات فرهنگی جلســـات کشـــوری که در یک
ســـاعت اتخاذ و اجرایی می شود کجا .برای چیزی که
به ان اعتقاد داشـــتی با تمـــام وجود ورود می کردی.
قبـــل از عید صدایم زدی امدم دستبوســـت و از اذان
هزینـــه می کردی بـــرای پذیرایی از بچه هـــا و منزلت
یکی اش «شـــماره معکوس برای بازگشـــت مســـیح»
کمی استراحت کنی و اینقدر فشار نیاوری به خودت؛
مغـــرب تا اخر شـــب درمـــورد ایـــده دو کنفرانس که
( ) Countdown to return of Jesusبـــود گـــپ
تبدل شده بود به یک ستاد .گاهی از تو می خواستیم
یادت هست؟
پویــه و مویــه کــرد و از غــرب عالــم بازگشــت تــا چامــه و چکامــه ای
بســراید و پیغامــی را برســاند؛ مبشــرا و نذیــرا .نــادر ،ســکاندار رســانه
غرب ســتیز و تــکاور کارکشــته نبــرد رســانه ای جبهــه انقــاب بــود.
بــا تفنــگ دوربی ـن داری بــر دوش ،قریب بــه 40ســال ،نــه در ســایه
تاخــت .از قدغن هــا حــرف زد ،بــه پشــت پرده ها پرداخــت و دســت
او یک تنــه به جــای همــه بــود؛ یکــی مــرد جنگــی کــه بــا نظــام
ســلطه ســفله دراویخــت .شــومن های شــوم شــریر شــقی ســینمای
روشــنفکری هرچقــدر کــه بــا غــرب معاشــقه و مماشــات می کردنــد
و روی ســن جشــنواره های هالیــوودی گل می گرفتنــد و بوســه
شــاباش می دادنــد و نشــتری بــر شــرف شــیرمردمان می زدنــد،
عوضــش او در «هالیوودیســم» جبــران می کــرد .ســربازان
روشــن روانش را از گوشه گوشــه عالــم فرامی خوانــد و بــا یــک
ارتــش فرهیختــه بین المللــی ،دیکتاتــوری ســینمای صهیونیســتی
را بی حیثیــت می ســاخت و سمپاشــی رسانه هاشــان را خنثــی و
رســوا می کــرد .حکیــم دربــاره برخــی فرمــوده اســت:
َّــک َل َتهْــدِ ی
ِــن ِعبَادِ نَــا َو اِن َ
َــن ن ََشــا ُء م ْ
جَ َع ْلنَــا ُه نُــورًا َنهْــدِ ی بِــ ِه م ْ
ُســ َتقِیمٍ .ایــن بشــارت تمجیدامیــز پــروردگار در حــق
َاط م ْ
اِلَــى ِصــر ٍ
خورشــیدروحان و روشــنگران اســت .نــادر نورافریــن افقــی نــو بــود.
او همــواره اولیــن کلنگ هــا را کوفتــه و بــا هــر فیلمــی کــه ســاخته،
فیلمســازانی را بــه راهــی و افقــی نــو کشــانده و معبــری را گشــوده و
گوشــی دســت دوســتان نوجــو داده اســت .از همــان روز کــه بــر خاک
بوســنی بوســه زد و خنجرهــای نهــاده بــر حنجــره خونــی شــقایقان را
بــه تصویــر کشــید تــا وقتــی بشــارت منجــی را از ســطور مســتور برنابــا
بــه پــرده و پیــش چش ـم ها اورد ،از ابتــدا تــا اکنــون فانوســی فــراروی
نوجویــان بــود .فانوســی ایــزدی کــه خصمــان و رقیبــان هرچــه
زدیم .با تب وتاب و ســـرفه های قطع نشدنی نکات
اواخـــر 97که تحریم شـــدیم بعد از گذشـــت چندین
پــف کردنــد تــا شــعله اش را خامــوش کننــد بیشــتر ریــش خــود را
هست؟ می گفتی فالن وزیر گفته پای کار است
نمی اید ســـراغی از ما بگیرد؟ نه از وضعیت شـــخصی
خانه بــاغ پــدری اش را مصــادره می کردنــد ،کفش هــای عروســی
را می گفتـــی و من یادداشـــت می کردم؛ یادت
ولی بعید است تا چندماه دیگر که مذاکرات به
نتیجه برســـد ویزا بدهند ،اواخر پارسال برای
ســـالگرد حاج قاسم همان طور که پیش بینی
مـــاه ،متعجـــب بـــودی و می گفتی حامد چرا کســـی
و زندگـــی مادی مان نه از حرکتی که شـــروع کردیم و
روی زمین مانـــده؟ فکر می کردیم پس از این ،عده ای
متوجه اهمیت این فعالیت ها می شـــوند ...من هم در
می کردی شد ،یادت هست؟ به میهمانانت
تاییدت می گفتم حاجـــی خودمانیم ،این همه حرکت
بیمارســـتان ،با همان حال پیگیر بودی که
بودجه سازمان های فرهنگی که به انها اختصاص داده
ویزا ندادنـــد و وقتی برای عیـــادت امدیم
دلیل ویزا ندادن چه بوده...
شـــاید هم می خواهی خودت
با مســـیح و حضرت موعود
برگردی و به همین دلیل
پیشنهاد ان کنفرانس
فرهنگـــی ،همایش های ملـــی و بین المللی و این همه
می شـــود ،اما کدام یک در این ســـطح مورد غضب دو
وزارتخانه خارجه و خزانـــه داری امریکا قرار گرفته اند؟
امـــا تو امیدوار بودی و می گفتی در دولت بعد این کار
روی زمین نخواهد ماند...
نیست ؟
حتی زحمت یک پاسخ ساده به طر ح های تو که انقالبی
در حوزه دیپلماســـی عمومی و شهروندی-رسانه ای در
جمهوری اســـامی بود را به خود ندادند .خودشـــان
شـــرمنده بودند و روی برمی گرداندنـــد اما چه فایده؟
می گفتـــم حاجی
مرغ از قفس پرید.
تولیـــد محتوا کن
بزرگداشـــتی برایت گرفتند اما تو از زدن عکست روی
تو فقط بنشـــین،
و ایده بـــده .حاج
نادر این «سردار جبهه
فرهنگـــی و جنـــگ نرم»
که دوســـت و دشمن بدان
اعتراف می کننـــد ،باید تمام
فکـــر و ذکرش بـــا ان وضعیت
جسمانی مشغول بخش اجرایی
و عملیاتی کار باشد؟ یاد دیالوگ
کمال الملـــک افتـــادم (ممالک
دیگر صدها مثل من دارند ،یکی را از
دیگری باالتر قدر دادند ،شما با این یکی
چه کردید و چه می کنید؟) ،والله در پاریس
و لنـــدن و واشـــنگتن متفکری در ســـطح تو را
نمی گذارند لحظه ای ذهنش درگیر جزئیات باشد.
حاجی شاید برایشان مسخره است اما طنز تلخ روزگار
اســـت که در بهار ۱۴۰۱دغدغه تـــو حق الزحمه تیم
َل ُی ْف َتنُــونَ .
ایــا مــردم گمــان می کننــد کــه اگــر از امریــکا برگشــتند و گفتنــد
بــه اســام خمینــی ایمــان اوردیــم رهایشــان می کنیــم و دیگــر
امتحان شــان نمی کنیــم؟ او ازمونــش را پــس داد و ســربلند و
روســفید بیــرون رفــت.
شکســت« .افــق نــو» و «عمــار» شــاهدند کــه نــه از دشــنام دشــمنان
می دیــد همچــو بــاد بهــاری گره گشــا بــود و در حمایت شــان حمیــت
می ورزیــد و اعتبــار و دینــار وســط می گذاشــت .معلمانــه و مشــفقانه
فیلم هــا را تشــویق می کــرد و انــدک نقــاط و نــکات نیــک را بــه
کارگردان هــا می نمــود تــا دلگرم شــان ســازد .صاحــب ایــن قلــم،
یک ســالی کــه از رحلــت حــاج نــادر می گــذرد بــا بســیاری از یــاران
او مصاحبــه کــرده اســت تــا گلدســته های ســرخ از خاطــرات خوشــبو
دی مـــاه ســـال ۹۶در اوج به پاس خدماتت مراســـم
دیوار هراس داشـــتی حتی در دفتر کوچک افق نو که
گویــی او در پــی چیــزی اســت .چیــزی کــه از چشــم غافــان غایــب
بعـــدا به دلیل عـــدم حمایت مجبور به تخلیه شـــدیم،
یــک ویژگــی متواتــر بیــان می شــد« :نــادر کشف وشــهودی بــود».
اســت .چیــزی کــه در خاکریزهــا بایــد بــا دوربیــن ۳۵میلیمتــری
زمانی کـــه چند عکس کنفرانـــس و میهمانان خارجی
ثبــت می شــد تــا بــرای اینــدگان بمانــد .از وقتــی بــه دره شــیلر
تـــو نیز میـــان تصاویر روی دیوار اســـت .حاجی جان
کرمــان و کردســتان رهبــری را تصویربــرداری می کنــد ،تــا جاهــای
را چاپ کرده بودم خیلی ناراحت شـــدی که چرا چهره
قصد دارم ان عکس ها را به ســـارا بدهم شـــاید کمی از
جای خالی ات در منزل پر شـــود .همواره می ترسیدی
نکند نفســـی که در تمام این ســـال ها سرکوبش کرده
بودی ،ناگهان هوایی شـــود .در ان شـــب بزرگداشت
متوجه مستند ســـازان افغان ،کشمیری و لبنانی شدم
که شروع کارشـــان را مدیون تو بودند .همان گونه که
بســـیاری از رفقا در این روزها گفتند ،حتی اگر کیفیت
کار شـــان هم خوب نبود ،طوری برخورد می کردی که
اعتمادبه نفس عجیبی پیدا می کردند و پنج ســـال بعد
اثار شـــگفت انگیزی تولید کردند که اگر برخورد چون
تویی را در شـــروع کار نمی دیدند هیچ گاه به این نقطه
کنفرانس ۴سال پیش بود و اینکه چقدر تعجب کردی
از دســـترس خارج شد .اینقدر فکرت را درگیر جزئیات
همانند هم ســـنگرت ،سید شـــهیدان اهل قلم فراری
را دیدم که خود را از شاگردان قدیمی تو می دانستند.
می کردند و از این ســـازمان به ان وزارتخانه و بالعکس
بـــودی از اینکه نامت جایی برده شـــود؛ می گفتی «او
خسته می شدی به من و اقای منتظمی می گفتی دیگر
بنویسد اقای هیچ».
می فرســـتادند که درمانده می شـــدی .گاهی اوقات
َّــاس اَنْ ُی ْترَکُ ــوا اَنْ َیقُولُــوا ا َمنَّــا وَهُ ــمْ
ــب الن ُ
شــکور بــود؟ الــم .اَحَ ِس َ
را بــه خیــل عالقه مندانــش ارمغــان کنــد .در سراســر گفت وشــنودها
نمی رسیدند .ان شب بود که مستند سازان صاحب نامی
وقتی گفتم ســـایت افق نو به دلیل عدم پرداخت هزینه
مقابــل انقــاب بــه حجــت قــوی می کنیــم امــا او اینقــدر صبــور و
امده اند پای کار از کمیسیون فرهنگی مجلس انقالبی
پروفســـور دوگین
برای نبـــرد نهایی
بــرای تعویــق حقــوق بازنشســتگان چندبــار رگ هــای گردن مــان را
دریــغ داشــت و نه از دلــداری دوســتان .هرجا گرهی در کار شــاگردان
تا معاون و مشـــاور روسای قوه ،به رویشان نیاوردم چرا
ا نتخا ب شـــد ه
امــا نــادر خــم بــه ابــروش نیــاورد ».چطــور می شــود کــه مــا امــروز
انقــدر گفــت تــا تحریــم شــد و بــاز انقــدر گفــت تــا حرمــت تحریــم را
را دادی! کیست که
«نـــادر» از افـــراد
همســرش را هــم بردنــد .همســرش می گفــت« :مــن زار مــی زدم
حاال شرایط اماده است و همه از افق نو می گویند .نیاز
به هیچ نامه نگاری ای هم نیست .به والله حاجی! همه
شـــک کند به قول
ســوختند .مــن ایــن فــراز زندگــی او را بارهــا مــرور کــرده ام :وقتــی
نمی خواست بنویسد سیدمرتضی اوینی ،دوست داشت
مریــوان مــی رود و مســتند والعصــر را می ســازد تــا وقتــی ســفر
کمــی دورتــر ،در ســوریه ،در هنــد ،در صربســتان و المــان و ایتالیــا،
در همــه ایــن ســال ها از ســر جنونــی سرشــتی در جســت وجوی
چیــزی ا ســت کــه نادیدنــی ا ســت و در تــور انکشــاف نمی افتــد.
دوســت عــکاس دیرینــش ،اقــا رضــای برجــی ،برایــم می گفــت کــه
حاج نــادر شــش مــاه در ایتالیــا دنبــال گمشــده ای کــه نمی دانســت
چیســت بــر ســر موتــور چشــم می گردانــد .شــاید ســر پژوهشــگر
خوانــدن او در پیــام تســلیت رهبــری را بایــد در همینجــا جســت.
بعــد از درگذشــت بــزرگان ،همیشــه بحــث جایگزینــی گــرم اســت.
کــی خلیفــه خلــف او می شــود؟ پاســخ راســخ «هیچ کــس» اســت؛
جــای او بی تصــدی اســت .مــا همیشــه در ســوگ ســروران در پــی
وارث صالحــی هســتیم تــا او را بــر تخــت نیابــت بنشــانیم و جایــش
را پــر کنیــم و داغ خــود را ســبک ســازیم .حــاال بعــد از 30ســال
می فهمیــم هیچ کــس ولیعهــد ســیدمرتضی نشــد .دریغــا کــه جــای
ان چشــم های نیلگــون نیــز پــر نمی شــود .رهــروان او بایــد به قــدر
وســع بکوشــند تــا جــای خــود را پیــدا کننــد و راه بشــیر منجــی را
بشــیروار ادامــه دهنــد کــه فرمــود« :نیکــی به جــای یــاران فرصــت
شــمار یــارا». صفحه 14
اندیشه
15
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
ف لک زایی
ازادی در اندیشه سیاسی امام خمینی(ره) در گفت وگوی «فرهیختگان» با شری
نگاه امام به ازادی ،فلسفی است نه صرفا فقهی
قوت و ضعف مباحث نیز این سیر ،قابل تحلیل و بررسی است.
در این کتاب سعی شده است که با توجه به اینکه اینها در یک
محسن جبارنژاد
مجموعه یکجا گرد امده اند دارای انسجام باشد هم به لحاظ تقدم
پژوهشگر فلسفه
و تاخر بحث ها بر یکدیگر و هم از لحاظ نزدیک کردن مباحث به
ازادی از ان مفاهیم سهل و ممتنع است که به رغم بداهت
همدیگر سعی شده است تا روی انها تامل شود و انسجام بیشتری
سیال،جزباارجاعبهبنیادهایاساسیمکاتبفکریمختلف،
هم اکنون گرد امده است می توان گفت با اینکه مقاالت طی 10
در قالب یک اثر مستقل داشته باشد .بنابراین طبیعتا درباره انچه
اغازینش ،به دشواری فراچنگ می اید .این مفهوم کشدار و
سال اماده و نگارش و به صورت مستقل از همدیگر منتشر شده
وضوح معنایی نمی یابد ،وگرنه به مفهومی رتوریک که صرفا
است ،اما اکنون یک کار مستقل و منسجمی است و دورنمایی از
به سوءتفاهمات دامن می زند و مناسب مجالس خطابه است
نظریه ازادی امام را نشان می دهد.
تبدیل می شود .گفت وگویی را که از نظر می گذرانید شروعی
یک ویژگی دیگری که این کتاب دارد این است که من قبال مقاالت را
است برای ردیابی و طرح مساله مند مفهوم ازادی در ارای
کهمی نوشتمازمنظرحکمتمتعالیهبهاینمبحثنگاهنمی کردم.
متفکران مسلمان معاصر .سلسله گفت وگوهای ازادی در
در واقع بیشتر ،بحث های غیر حکمی برجستگی دارد و من در زمان
فلسفه سیاسی متفکران مسلمان معاصر را با طرح ازادی در
تحقیق و نگارش این مباحث ،ورودی به بحث های حکمت متعالیه
فلسفه سیاسی امام خمینی(ره) شروع می کنیم و به مرور
در این موضوع نداشتم تا اینکه بخواهم موضوع ازادی را از منظر
دنبالهاینمفهومرادرارایسایرمتفکرانمسلمانپیخواهیم
حکمت متعالیه و اینکه امام خمینی یکی از شارحان و مدرسان این
گرفت .نخستین گفت وگو از این سلسله گفت وگوها با شریف
حکمت بوده است ،مطرح کنم .طبیعتا این هدف در این مقاالت
لک زایی،عضوهیات علمیپژوهشگاهعلوموفرهنگاسالمی
وجود نداشته است ولی برای اینکه این خال در این مجموعه برطرف
که دست کم بیش از دو دهه بر مساله ازادی متمرکز است
و جبران شود در اخرین بخش از کتاب ،در یک گفتار مستقل سعی
انجام شده است .در ادامه این گفت وگو را از نظر می گذرانید.
کرده ام این نقیصه جبران شود .به هر حال با توجه به اینکه اگر
بخواهیم اندیشه امام را در هر موضوعی مورد کاوش و بحث قرار
گفت وگو راجع به جایگاه ازادی در منظومه فکری امام
دهیم الزاما نیازمند ان هستیم که فلسفه ،عرفان ،مبانی کالمی و
خمینی(ره) است .ابتدا درمورد جایگاه این مفهوم در اندیشه
امام توضیحاتی بفرمایید.
تصورم این است که ازادی اولویت اول امام خمینی نیست! این
حضرت امام(ره) به انسان (که برگرفته از نگاه فلسفی ایشان است
می داند .می خواهم بگویم خوانش امام از ازادی از منظر دیگری رخ
نمی افتد و این مساله موردتایید دین است و قبل از ان به لحاظ
و درواقع این گونه می شویم و اگر در جای دیگری به دنیا می امدیم
فرمایش های ایشان را هم که بررسی می کنیم ،تعابیر بلندی از
انسان به گونه ای است که هیچ کس اجازه ندارد به عنوان کسی که
وقتی امام از بعد سیاسی و اجتماعی می خواهد از ازادی دفاع
امر به این معنا نیست که ایشان ازادی را یک موضوع کم اهمیتی
می دهد و ایشان به طور مستقیم سراغ طرح مساله ازادی نمی رود.
ازادی دارد با این عنوان که ازادی حق خدادادی ماست یا ازادی
حق اعطاشدنی نیست .با این وصف انچه از فرمایش های امام
می توان برداشت کرد -که اولویت هم دارد -این است که اولویت
با دین اسالم است ،یعنی ارزشی ،ان هم ارزش قابل اعتنایی مثل
دین اسالم ،تشیع ،اهل بیت(ع) و معارف ائمه(ع) است که قابل
اعتناست و اولویت اول است.
اما پرسش این است که اولویت دار بودن اسالم به چه معناست
و جایگاه ازادی در این میان ،چه می شود؟ این به این معناست
و در دیدگاه کالمی او هم بروز و ظهور پیدا می کند) چنین اتفاقی
تکوینیموردتاییدخداوندقرارگرفتهاستواساساجوهرهوسرشت
قدرت یا ثروتی دارد ،ازادی را اعطا کند ،بلکه به صورت تکوینی ،خود
به ارث می رسد و ما در یک خانواده مسلمان شیعی به دنیا می اییم
به نظر ،این هوشمندی امام را می رساند که خود را محدود
کتابتالشمی کندایننقیصهراجبرانکردهوبهخوانندهاینتوجه
درستاست.امامازهمهظرفیت هااستفادهکرد،اماانتعامالتیکه
دهیم حتما این مبانی باید در ان لحاظ شود و به خصوص بخش
نداشت .ولی عشق و عالقه مردم به امام بیش از همه متفکران دیگر
هنوز نیازمند ان است روی این موضوع کارهای بسیار بیشتری
نکرده اند.
هم طوردیگری بودیم؛ لذا این بحث ها سر جای خود است ،اما
کند می بینیم که به دین ارجاع می دهد ،ولی بحث های دینی و
بوده و هست .ایشان به هر حال مرجع دینی است و انچه می گوید
انجام شود .حاال یا خودم روی این موضوع مجددا متمرکز شوم
است و انها را می توانیم سرجای خود بگوییم.
فعالیت های ایشان در دوره ای هست که در پاریس است و بیشتر
اصال کار جدیدی تعریف کرد و با مبنای حکمی ،مجددا وارد بحث
خداوند به عنوان خالق انسان ،این کار را انجام می دهد .خداوند
اختیار و ازادی را در وجود وی نهادی ساخته است ،لذا درجه دو
این که اولویت امام به عنوان یک شخص اندیشمند چیست؟
نقطه نظرات خود را به ویژه در زمینه ازادی می گویند و خبرنگاران و
اینجا ،صرفا مباحث فقهی مطرح نیست ،من معتقدم وقتی شما
موسی صدر قرار دهم .این هر دو متفکر دو یا چند فضای فکری
می کنند و ایشان پاسخ می دهد ،اما قبل از این ،شما بحث ازادی را
بحث می کنند که حدود ازادی چیست؟ اما اصل جوهره و بنیاد
است ،اما فضای نجف به نظر فضای بسته و یک دستی است و امام
هم از همین موضع ورود می کند و از دیدگاه فلسفی خودشان که
جهت مهم است و اگرچه این رابطه در ارتباط با ایران عمومی است،
به عنوان کسی که این هستی را افریده وانسان را به وجود اورده،
نمی شود و به نظر من درجه یک است.
می گویید قانون اساسی یا بحث های فقهی ،اینها روی حدود
که ازادی را ما باید از این منظر نگاه کنیم؛ یعنی وقتی درباره
این معناست که ایشان از منظر دین به ازادی نگاه می کند و نه از
مبتنی بر نگاه دینی ایشان است ،به مساله اعطای ازادی می نگرند.
هر چقدر فکر می کنم نمی توانم امام راحل(ره) را در کنار امام
و فرهنگی مختلف را تجربه می کنند .امام(ره) ۱۵سال در نجف
در ان در جایگاه مرجعیت قرار دارد و ارتباطاتش در انجا اوال از این
ولی در نجف در ساختار حوزه تنفس و اقدام می کند ،ولی همان
را مردم عمل می کنند به همین خاطر هم هست که بیشترین حجم
کسانی که نگران ازادی درفضایپساانقالب هستند از ایشان سوال
می تواند هم ابعاد انضمامی ازادی را ترسیم کند و هم اینکه ما را به
پیروزی انقالب به ویژه در مواجهه با پرسش های خبرنگاران به خوبی
را مخدوش می کنید یا اینکه چرا دین را ابزار قرار داده اید؟ یا طرح
و اینی که شما فرمودید ناظر به مرحله بعد است ،یعنی وقتی قرار
امام خمینی که در فضای سنتی نجف حضور دارد.
جز از رجوع به اثار مکتوب ایشان به ویژه مباحث فلسفی ،اخالقی،
است .در فضا های مختلفی مثال در بحث کاپیتوالسیون ،ایشان
موردتوجه قرار بگیرد و اینجاست که مساله قانونگذاری در باب
تنفس می کند اما در جامعه متکثر لبنان مسلما اولویت های امام
می کند و «محدود ه« های ازادی را ترسیم می کند ،فقه نیز همین
در فضای لبنان بود شاید به همان شیوه امام صدر عمل می کرد.
چه صورت بوده است؟! (البته نمی خواهیم بگوییم همه متفکران
اما فلسفه چه می کند؟ عرصه های واقعیت حقانی و حقیقی را
داشت ،البته اولویت های مبارزات سیاسی امام خمینی ،متفاوت
رایج درباره ازادی در اینجا تشریح شود) ،بلکه می خواهیم به این
درواقع در بعد فلسفی ،ازادی از منظر حق و حقیقت( )truthو در
می گیرد اکثر خطاب هایش به حاکمیت و قدرت سیاسی موجود،
یعنی رژیم پهلوی این است که چرا دین اسالم و ارزش های این دین
این بحث که در اثر اقدامات رژیم پهلوی دین در خطر قرار گرفته
می گوید« :ایران را فروختند» ،یا اینکه «اسالم و ایران از دست رفت
و عزت ما را فروختند»...
بنابراین این خوانش به این صورت است که ازادی در ان زمان به
نگاهی این چنینی داشته اند و قصد بر این نیست که نگره های
نکته اشاره کنیم که متفکرانی مانند حضرت امام ،به لحاظ کالمی
و فلسفی انسان را مختار می دانند و به انسان غیرمختار اصال باور
ندارند و ان را فاقد ارزش می دانند .به لحاظ کالمی هم خود حضرت
است در بستر اجتماع و به عنوان یک امر حقوقی ،مساله ازادی
ازادی مطرح می شود .در اینجا از منظر امام ،دین قانونگذاری
کار را می کند ،باید ها و نباید های رفتار مکلفان را توضیح می دهد.
ترسیم می کند .اینکه ازادی را شما به عنوان یک حق تلقی کنید.
بعد فقهی از منظر حقوق( )Rightموردتوجه قرار می گیرد و نباید
این دو ساحت را با هم خلط کرد.
به رغم تصوراتی که شاید نسبت به علم کالم باشد ،کالم شیعه از
بپردازیم شاید بتوانیم با توجه به مختصات بحث ،حتی از عنوان
بحث از ازادی ،می تواند دیدگاه امام را توضیح دهد .نمی دانم این
کالمی و فلسفی در بستر های مختلف بیان می کند.
تناقضی در کار نیست و ثانیا امام ،بحث اعطای ازادی را در وهله
اول ،از منظری فلسفی و پیشافقهی مورد امعان نظر قرار می دهد
مواد ان بحث ،استفاده شود .اگر بخواهیم از منظر حکمی به بحث
گمان می کنم بیانات امام خمینی به ویژه در مقطع پیش و پس از
و صحبت می کند .لذا جنبه پیشادینی ازادی برای شخصیتی
مانند امام موسی صدر به صورت جدی تری مطرح است تا برای
شد و نظریه ازادی امام را تولید کند و مباحث منتشره نیز به عنوان
مقاله ای از عنوان «ازادی متعالیه» استفاده کردند.
مکتوب در این زمینه کمتر بحثی ارائه کرده است و بنابراین برای
منظر ازادی به دین .اینجا دو فضای کامال متفاوت ایجاد می شود.
شما ببینید از همان قبل از انقالب که ایشان در مسیر مبارزه قرار
قوانین مدنی و موضوعه و چه قوانین شریعت) می گنجد ،پس اوال
و کار کنم یا اینکه ویراست جدیدی از این متن تهیه شود یا اینکه
در اندیشه امام خمینی زیاد نمی بیند اگرچه این مفهوم را از لحاظ
زمان امام موسی صدر در لبنان با طیف عظیمی از مخاطبان و
نخبگان با فرهنگ ها و ادیان مختلف در ارتباط است و گفت وگو
«فلسفی و حکمی» بحث باید مورد توجه قرار گیرد ،اگرچه به نظرم
«ازادی متعالیه» هم استفاده کنیم .البته خودم تاکنون از ازادی
سمت ارائه یک نظریه انضمامی درباره ازادی در اندیشه سیاسی
محدوده گذاری مربوط به مرحله بعد است که در حیطه قانون (چه
را بدهد که اگر بخواهیم نظریه ای را در باب ازادی از نگاه امام ارائه
به عنوان مثال امام موسی صدر با مردم داشت ،ایشان در این سطح
پیش از دینی هم سرجای خود هستند و فلسفه امام سر جای خود
ازادی و نه حدود ازادی را کجا باید تفسیر کرد؟ در فلسفه .امام
موضوع ازادی در اندیشه حضرت امام سخن می گوییم درواقع به
موضوع عمدتا مغفول واقع می شود .دین در جامعه معموال به ما
مباحث فقهی ایشان را مورد توجه قرار دهیم؛ لذا این بخش اخر
متعالیه استفاده نکرده ام ،اما دیدم اقای دکتر علیرضا صدرا در
نکته دیگر انکه در باب مباحث انضمامی ،این کتاب و این نحوه
کتاب می تواند خالها را برطرف کنند یا خیر ،ولی طبیعتا تا انجایی
ایشان راهنمایی کند .انچه مسلم است اینکه ایشان به صورت
که من اطالع دارم کاری اینچنینی درباره اندیشه امام تاکنون
ارائه بحثی منسجم و حرکت به سمت ارائه نظریه ایشان چاره ای
خمینی درباره ازادی را به خواننده منتقل نماید و برخی مولفه های
منتشرنشدهاستوبنابراینمی تواندنگاهیاجمالیازدیدگاهامام
ان و مبانی اش را توضیح دهد.
درواقع امام خمینی در فضای حوزه علمیه و مرجعیت شیعی
عرفانی ،فقهی و کالمی ایشان نداریم .درواقع این اثار زمینه و توان
موسی صدر متفاوت از امام بوده است .البته اگر امام خمینی هم
دارند .من در نوشته ها و مقاالتم تالش کرده ام به این سمت و سو
ان طور که باید ،از نظر حکمت متعالیه به این بحث ورود نشده است
و گفتارهای امام خمینی را فراهم کنم که البته با طرح نقدها در
این موضوع به عنوان یک بحث فلسفی ،فقه و کالم اهمیت دارد.
در جامعه یک دست شیعی حوزوی نجف امام اولویت های دیگری
است .درست است که امام خمینی شاه را مخاطب قرار می دهد و
می گوید اسالم را دارید از بین می برید و عزت ما را پایمال کردید
و دین می گوید شما نباید اجازه دهید این اتفاق بیفتد .ارزش
بنیادینی که اینجا از این گزاره حمایت می کند ،دین است .به
کشیدن بار یک نظریه ازادی را در اندیشه سیاسی امام خمینی
حرکت کنم و زمینه های تبیین یک نظریه ازادی از دل اثار مکتوب
این زمینه می تواند تکمیل شود.
پیش تر کتابی با نام «امام خمینی و مساله ازادی» به قلم شما
منتشرشدهاستکهجایگاهازادیرادراندیشهامامخمینی(ره)
تبیین فرموده اید .درباره مختصات و نیز وجه تمایز این کتاب با
من بحثاختیارونسبتانباانسانرادرانجاطییکفصلاورده ام
که می توان گفت تا حدودی نگاه حکمی در ان است ،ولی باز
که الزم است با نگاه انسان شناسانه حکمت متعالیه تکمیل شود.
درباره تمایز این کار از سایر کارها طبیعتا دیگران باید راجع به این
کار نظر دهند ،اما به طور کلی گمانم این است که مباحث واجد
تنوع زیادی است ،زیرا طی سالیان متمادی نگارش شده است و
مناسبت های مختلفی هم در نگارش ان اثر داشته است و یک تنوع
خوبیازحیثبررسیمباحثهمدارد.مثالبحثمشارکتسیاسی
نظرم امام خمینی را باید متفاوت نگاه کرد ایشان شهید مطهری،
سایر اثارتان توضیح داده و بفرمایید این کتاب در صدد است به
انجا طرح می شود .ازادی انتخاب کردن و ازادی انتخاب شدن و
خمینی است .امام وجهه فعالیت های اجتماعی و عمومی اش
تامالتی جدی در باب حکمت متعالیه خصوصا تامالتی که از
امروزهشایدفضایمتفاوتیباشبکه هایاجتماعیایجادشدهاست
روایت که می فرماید نه این و نه ان ،چیز سومی باید باشد و ان اختیار
است .امام نماز جماعت ،منبر و مسجد و مباحث عمومی از این
«حکمتمتعالیه»و«ازادی»راچگونهنسبتیمی دانید(چنانکه
می کند و انسان را کامال دست وپا بسته و غیرمختار تصور می کند
شده و یک سری حدود هست پس ان نفی کامل و مطلق نیست؛
استفاده کرد و از حوزه بهره برد .حتی ایشان نیامد حوزه علمیه و
متعالیهپرداخته اید)؛درواقعنوعنگاهامامبهمسالهازادیبهچه
بنابراین به لحاظ فلسفی و کالمی ،موضع امام اختیار انسان
سنت های الهی و اجتماعی از انها یاد می شود ،باالخره این ها هم
اولویتاولنیست،به معنایفقداناهمیتانازنظرایشاننیست.
اجتماعی بر انسان خواهد داشت .اینجا هم همین است.
امام(ره) در کتاب «طلب و اراده» ،هم موضع انتقادی به دیدگاه
اختیار انسان دفاع می کند .البته انقدر گسترده مانند معتزله و
نسبت به نگاه بسیار باز و گشوده معتزله در بحث ازادی و اختیار
«الجبر و التفویض ،بل ام ٌر بین االمرین» .زمانی فکر می کردم این
اشاعره نسبت به وابستگی مطلق انسان و هم دیدگاه انتقادی
انسان (و اینکه این دیدگاه انسان را کامال مستقل از خدا می داند)،
دارد .همچنین دیدگاه اشاعره را که دیدگاه بسته و محدودی ارائه
موردنقد قرار می دهد و درنهایت به طرح دیدگاه شیعه می پردازد.
(امر بین االمرین) است .خالصه اینکه می گوییم ازادی از نظر امام،
اتفاقامی خواهمبگویمکهوقتیامامازاینموضعنگاهمی کندارزش
مضاعفی به ازادی اعطا می کند ،زیرا ان موقع می گوید دین ازادی
داده است .حکومت و قانون اساسی و اینها که ازادی نمی دهند و
اینها اصال حق ندارند بگویند که ازادی را به شما اعطا کردیم ،تعبیر
امام همین است که «ازادی ،اعطا شدنی نیست ».از این رو نگاه
محدود و بسته مانند اشاعره نیست .انجا مبتنی بر این است که
است .وقتی نگاه می کنید ،می بینید دوباره این محدودیت ایجاد
الجبر.بعضیمواقعسنت هاییوجودداردکهاینسنت هابه عنوان
نقشی در زندگی اجتماعی انسان دارد و تاثیری که این نگاه
ببینید شرایط مکانی و جغرافیایی چگونه شما را محدود
می کند .همچنین هوا شما را محدود می کند و شما در
تابستان همین طوری نمی توانید بیرون بیایید .پایتان را
که از خانه بیرون می گذاشتید ،ازادی تان گرفته می شد،
بنابراینبراساسروایتمذکوراینازادیکهاین گونهمی شود
امام به ازادی ،از موضعی دینی و مشخصا اسالمی مطرح می شود.
انجا یک نگاه قشنگی شده که اختیار است .ما نه افوضه و
این نقض غرض نیست؟
می کنمامام خمینی(ره)وقتیدربارهازادیصحبتمی کند،
چه نقض غرضی؟!
نه مجبره هستیم ،بلکه ما مختار هستیم .از این جهت فکر
مبناوخاستگاهوجایگاهازادیراالهیمی بیندکهحاالاسالم،
قران و نگاه معارفی اهل بیت(ع) و اینها ،این دیدگاه را تبلیغ
امام(ره) از یک طرف می فرماید« :ازادی اعطاشدنی نیست»،
و تبیین می کند و شاید به نوعی بنیانگذاری می کند که در
به بشر را ندارد ،حال چه ان مرجع بیرونی ،یک حکومت و
از این جهت می توان گفت در جریان مقابله و مبارزه با نظام
این بهاینمعنیاست که هیچمرجعبیرونیحق اعطای ازادی
دولت باشد که در ساختارها و قوانین خود ،ازادی را به مثابه
یک حق قابل اعطا و واگذاری ،تمهید و پیش بینی کرده باشد
یا یک دین باشد که از طریق وضع قوانین تشریعی ،حق ازادی
را اعطا کرده باشد .اگر ازادی قرار است که اعطا ناشدنی باشد،
چرادینوقوانینشریعتازاینمسالهمستثنیباشد،چنانکه
امام بر همین نظر است .ایا این تناقض نیست؟
تناقضی نیست و این دو از جهاتی با هم متفاوتند .در نگاه تکوینی
جامعه باید چه اتفاقی بیفتد.
امام موسی صدر و عالمه طباطبایی نیست .امام خمینی ،امام
کمتر از برخی از متفکران مانند شهیدبهشتی و امام موسی صدر
قبیل عموما به جز مقاطع خاصی ندارد .ایشان از پایگاه مرجعیت
مسجد یا موسسه خاصی برای خودش درست کند و در قالب ان
بخواهد فعالیت کند بلکه از ظرفیت موجود به صورت عام بهره برد.
چه خالیی در حوزه ازادی پاسخ دهد؟ شما به عنوان کسی که
منظر فلسفه سیاسی به این دستگاه فکری داشته اید ،نسبت
درپایانکتاب،بهتحلیلانقالباسالمیوازادیازمنظرحکمت
میزانتحتتاثیرحکمتمتعالیهاستوداللت هایانراچطور
می خواهیدبهمخاطبنشاندهیداینسوالبالفاصلهمی تواند
مطرح شود که ایا این داللت ها مستقیم و از جنس گزاره های
دانشی درباره ازادی هستند و مستقیما به مفهوم ازادی ورود
کرده اندیاگزاره ایهستندکهبه عنوانمثالامامراحلبه عنوان
یک داده از مالصدرا یا نتیجه ای که از حکمت متعالیه گرفته
باشد ،ان را به عنوان بحث های پشتیبان ازادی مطرح می کند؟
یا این داللت ها غیرمستقیم و اصوال از سنخ مبانی اند؟ سوال
دیگر اینکه حکمت متعالیه تا چه حد واجد پتانسیل محتوایی
(چه از نوع مستقیم و چه از نوع پشتیبان ان) ،برای ارائه یک
نظریه جامع ازادی را دارد؟ (ان هم نه صرفا بحث های کالمی در
قالبازادیمثلجبرواختیارو...کهسال هاستموردمنازعات
نظری میان متکلمان بوده است ).ایا اصوال چنین انتظاری از
دستگاه حکمت متعالیه منطقی است یا خیر؟
پیشینی بودن ازادی انسان تاکید و تصریح کرده است اما این
بیشتربهرویکردهایانضمامیدربارهازادیتوجهشدهاست؟
طبیعتا انجا برخی مباحث این گونه است .مثال ازادی مطبوعات،
مشارکت سیاسی ،گستره های ازادی ،مفهوم اختیار ،ازادی های
سیاسی اجتماعی و ازادی بیان .خود این عناوین که در کتاب
امده گویای ابعاد انضمامی کتاب در نگاه به مساله ازادی است.
نکته دیگر در مورد کتاب این است که این کتاب می تواند این
موضوع را تبیین کند که به عنوان یک حکیم صدرایی و به عنوان یک
فردی که رهبری انقالب ۵۷را به عهده داشته است و به همین میزان
می توانیم بگوییم انقالب اسالمی متاثر از مبانی حکمت متعالیه
است .اینها مباحثی است که مورد بحث قرار گرفته است و اندیشه
امام را درباره ازادی تا حدی می تواند تبیین کند.
به هر حال این اثر دارد یک شبه نظریه ای درباره ازادی موردنظر امام
مطرح می کند ،ولی نیاز به تکمیل دارد؛ زیرا نظریه لوازم مختلفی
دارد اما این کتاب یک نمای کلی از نظرات امام درباره ازادی را به
پرسش درباره کتاب تازه منتشرشده بنده است ،این کتاب شامل
و در نشریات مختلفی منتشر شده است .شاید مهم ترین ویژگی
نسبت حکمت متعالیه و انقالب اسالمی با ازادی از دیدگاه امام،
می شود .اما اینکه شما دینی بحث می کنید حتی اگر شما
به رغم اینکه ازادی یک مساله پیشینی است اما خود دین بر این
بحث دارد ،اما خواستم جنبه تاریخی مباحث هم محفوظ بماند.
درباره پیوست هم می توانم بگویم ،حاال چون بحث حکمت متعالیه
اصال نتوانیم به بیشتر این بحث ها بپردازیم .درباره بخش اول که
این مجموعه این است که این مباحث در یک سال نگارش نشده
می خواهید دین را هم قبول کنید باید ازادانه بپذیرید و با
نکردم .فضای مجازی از نگاه امام و حکمت امام و فقه امام قابلیت
پرسش مهمی در بخش دوم مطرح کردید که شاید در این نوبت
پهلوی دوم ازادی در اولویت اول نیست بلکه این اسالم است
استدالل و برهان قبول کنید و به ارث نرسیده است .درواقع
که باید ان نگاه بازخوانی شود ،ولی من دیگر بحث های جدید را وارد
خواننده به دست می دهد .قاعدتا اگر مورد نقادی قرار بگیرد این
مجموعه مقاالتی از بنده است که طی سال های مختلف نگارش
که در اولویت اول است و ازادی از چشم انداز دین اسالم دیده
ازادی انتقاد مورد توجه قرار گرفته است و بخش ازادی مطبوعات که
و در مقاطع مختلفی (شاید طی 10سال) تحقیق و نگارش و
منتشر شده اند .تاریخ نگارش هر مقاله در اخر در فهرست منابع
کتاب امده است و خودش سیری از تفکر را نشان می دهد که
بنده چه سیری را طی کرده ام و از نظر تقدم و تاخر مباحث و حتی
ابعاد بیشتر خود را نشان می دهد.
را مطرح کردید در یک جلسه دیگری بحث می کنیم ،اما ان طرح
به دلیل اینکه این نقیصه را برطرف کند ،مطرح شده است و ان هم
جای کار دارد ،زیرا ان را صرفا به عنوان «درامدی» اورده ام و این
درامد باید تبدیل به یک بحث مبسوطی شود که همه بحث هایی
که من انجام داده ام یا قرار است دوباره انجام شود از این منظر
مورد توجه قرار می گیرد. صفحه 15
جامعه
farhikhteganonline
w w w . FDN.IR
۱۶
یکشنبه ۱۰اردیبهشت ۱۴۰۲شماره 38۵۲
مدیرمسئول:محمدامین ایمانجانی -سردبیر:مسعود فروغی
تلفن وفکس )021( 62999495 :کدپستی۱۱۳۵۶۳۳۸۱۶ :
چاپ:چاپخانهدانشگاهازاداسالمی
نشانی:خیابانحافظ ،پایین تر ازجمهوری ،روبه روی ساختمان بورس ،ساختمان فرهیختگان ،طبقه سوم
ماجرای تکرار حوادث مرگبار جاده ای در قشم
اقای شهرسازی ،جاده مرگ را دریابید
هنـوز خیلـی از تعطیلات و حال وهـوای عیـد و مسـافرت ها فاصلـه نگرفته بودیم
تومان اعتبار برای ایمن سـازی این نقاط الزم اسـت .درمورد نقاط حادثه خیز در
احـواالت سـال جدیـد عـادت می کردیـم کـه یـک خبـر تلـخ کام همه مـان را در
اسـت و در این میان تنها پلیس شـتاب دهنده اسـت و تکلیف قانونی ندارد .اما
قانـون هـم امـده کـه این موضـوع تکلیف وزارت راه ،شـهرداری ها و وزارت کشـور
و ترکیـب تحریریـه روزنامـه بـه تکمیـل و تعـادل نرسـیده بـود و کم کم داشـتیم به
تحریریـه روزنامـه تلـخ کـرد .خبری ناگوار که روایتش حتی بعد از گذشـت حدود
وقتـی تصادفـات را تحلیـل می کنیـم می بینیـم که درصد زیـادی از تصادفات ما
دو هفتـه سـخت اسـت چـه برسـد همـدردی و درک فاجعـه رخ داده بـرای یکی از
همچنـان در نقـاط حادثه خیـز رخ می دهـد کـه بایـد جلـوی این تکـرار را بگیریم
همـکاران و خانواده شـان .راسـتش را بخواهیـد خـود مـن چنـد روزی بعد از عید
و از ایـن رو پیگیـر ایمن سـازی ایـن نقـاط هسـتیم ۵۱ .درصـد جان باختـگان در
صحنـه فـوت کرده انـد و ۴۹درصـد جان باختـگان حیـن انتقـال .بنابرایـن بایـد
احـوال مسـاعدی نداشـتم و یکی درمیـان بـه روزنامـه می رسـیدم ،منتهـا همـان
26فروردین مـاه بـود کـه خبرگزاری هـا را رصـد می کـردم ،در صفحـه اجتماعـی
در جهـت کاهـش ایـن امارهـا هم اقـدام کنیم».
کـه در ایـام بعـد از تعطیلات نـوروزی ،بـازار ارائـه امارهـای مربـوط بـه تصادفات
راننده مقصر ،اما سهم راه وشهرسازی چه می شود؟
مجروحان ،البه الی اعداد و امارها گم نشـده بودند .خبر از جان باختن 4نفر از
اصلی تریـن علـل تصادفـات رانندگـی در کشـور مـا کیفیت خودروهـا و بعد از ان
همه شـان یـک خبـر بیـش از بقیـه ازاردهنـده بـود .البتـه رویـه هرسـاله ایـن بود
خـب همان طـور کـه رئیـس پلیـس راهـور فراجا بارهـا گفتـه اسـت یکـی از
و میـزان سـفرها و ...اعلام می شـد ،منتهـا ایـن خبـر کلـی نبـود و فوتی هـا و
مسـافران یـک خـودروی 206در جـاده خروجـی جزیره قشـم بود کـه تصادف با
هـم وضعیـت جاده هـا و نقـاط حادثه خیـز در کشـور اسـت .نقـاط و محورهایـی
اسـت و چنیـن فجایعـی قـرار نیسـت انقدر نزدیک ما باشـد ،فکـرش را نمی کردم
کشـور مـا کـه از ایـن مسـیر تـردد دارنـد دچـار تصـادف و مجروحیت و متاسـفانه
یـک دسـتگاه تریلـر اتفـاق افتاده بود .از انجایی که همیشـه مرگ برای همسـایه
نظیر محور الفت به قشـم که سـاالنه تعداد قابل توجهی از هموطنان و مسـافران
مرگ ومیر می شـوند .در روز دوم فروردین ماه سـال جاری ،حسـین بازماندگان،
کـه ایـن 4نفـر ،نزدیک تریـن عزیزان یکـی از همکاران ما ،چند میز ان طرف تر در
امام جمعـه بندرپـل بـا اشـاره بـه همین مهم ،یعنـی کیفیت نامناسـب و وضعیت
تحریریه باشـند که در مسـیر بازگشـت از سـفر نوروزی شـان از قشـم ،رخ به رخ با
یک دسـتگاه تریلی تصادف کرده و هر 4نفر جان خودشـان را از دسـت دادند.
نامطلـوب جـاده الفـت بـه قشـم بـا انتقـادی تنـد گفت« :توجه بیشـتر مسـئوالن
ایـن گـزارش نکنـم ،موضـوع مربـوط بـه حـوزه اجتماعـی بـود و واقعـه هـم در
بندرپـل ضـروری اسـت و مسـئوالن بایـد هـم در ایـن دنیـا و هـم در سـرای جاوید
بعـد همـکاری و ادای دیـن بـه همکارمـان را هـم که کنـار بگذارم و بهانه نوشـتن
و دسـتگاه های اجرایـی بـرای ایمن سـازی جـاده الفـت به قشـم و ورودی اسـکله
جـاده ای رخ داده بـود کـه همیشـه ابسـتن حـوادث اینچنینـی بوده .بعـد از این
پاسـخگو باشـند .بـا حداقـل هزینـه و انجـام برخـی اقدامـات می تـوان از بـروز
حـوادث ناگـوار جـاده ای در مسـیر الفـت بـه شـهر قشـم جلوگیـری کـرد؛ فقـط
اتفـاق ،بـا هـر کسـی که گـذری در ان جاده ها داشـته یا به هـر دلیلی جاده های
درخواسـت یـک جـو همـت و تلاش را از مسـئوالن داریـم .مـا از عزیزان مسـئول
کشـور را می شـناخته گـپ مـی زدم از وضعیـت نابسـامان و پرخطر ایـن جاده کم
نمی گفـت و ایـن یعنـی هرچقـدر هـم کـه پلیـس سـریع علـت حادثـه را انحـراف
توقع چهاربانده کردن جاده الفت به قشـم را داریم و خواسـتار نگاه ویژه منطقه
ازاد قشـم و مسـئوالن اسـتانی نسـبت بـه جاده هـای شهرسـتان قشـم و ورودی
بـه چـپ خـودروی 206اعلام کـرده باشـد ،چیـزی از تقصیرات راه وشهرسـازی
و ایـن نقـاط پرتعـداد پرحادثـه کـم نمی شـود .امـا پیگیری هـا محـدود بـه همین
گفت وگوهـای البـه الی اه و افسـوس و غـم و غصـه عارض شـده از ایـن اتفـاق
۳۲دسـتگاه مسـئول ،روند کاهش تلفات در تصادفات را شـاهد بودیم و از ۲۸
تصادفـات در ایـن جـاده در سـال 1400نوشـته اسـت ،این طـور امـده که30« :
تعـداد مصدومـان هـم کاهـش پیـدا کـرد و در عیـن حـال تعـداد وسـایل نقلیـه،
فرسـوده ای در جزیـره وجـود دارنـد کـه در نزدیـک بـه 40سـال پیـش از سـوی
عنوان این بخش از گزارش واقعا دردناک و تعجب اور اسـت .در این سـال ها بعد
تقریبـا دو نفـر یـا بـه بیـان دقیق تـر 1.9نفـر جـان خـود را در تصادفات از دسـت
حتـی یک بـار روکـش اسـفالت نشـده اند ».اینهـا بخشـی از انتقاداتـی اسـت که
داشـته و می توانسـته پیگیـر تغییـر وضعیـت ان محور باشـد ،گفته و نوشـته بود.
چنیـن امـاری نشـان می دهد عقب ماندگی ها بیش از تصوراتی اسـت که داریم.
اسـت .خسـارات ناشـی از تصادفات در کشـور ما هفت درصد از تولید ناخالص
بـر همیـن پاشـنه چرخیـد و ماشـین ها در همـان جـاده منحرف شـدند و تغییری
سـال جـاری و در ادامـه انتقاداتـش بـه وضعیـت خودروهـا و جاده هـای کشـور
کشـور صـرف خسـارت ناشـی از تصادفـات می شـود .تقریبـا از ۴۱۰میلیـون
بـرای یـک همـکار نبـود و نشـد .جـاده منحوسـی کـه این عـزا انجا رقـم خورد هم
جـاده گمنـام و ناشـناخته ای نبـود و کافـی بـود چنـد کلمـه ای از ان را در همین
گـوگل جسـت وجو کنـم ،انبوهـی از اظهـارات ،اطالعـات و اخطارهـا در این باره
موجـود بـود کـه طـی سـالیان ،هر کسـی کـه گذری از انجا داشـته ،یـا عزیزی بر
اثـر تصـادف در ان مسـیر از دسـت داده ،یـا تصادفـی را دیده یا اصال مسـئولیتی
چنـد نمونـه از همین هـا را هـم بـا هـم در ادامه مـرور می کنیم کـه حداقل اگر در
حاصـل نشـد ،بعدترهـا کسـی اگـر پیگیـر وضعیـت شـد بدانـد که ما هـم جزء ان
اعلام می کنـد و انبوهـی از انتقـادات را هرچنـد مقطعی به سـمت خودروسـازها
اسـکله بندرپـل هسـتیم ».در گزارشـی کـه یکـی از رسـانه ها بعـد از تعـداد باالی
و جاده سـازها روانـه می کنـد.
مرگ ساعتی 2تن در تصادفات
از ایـن همـه رشـد تکنولـوژی و ایمن تـر شـدن خودروهـا و توسـعه جاده ها ،اعالم
سـیدکمال هادیانفـر ،رئیس پلیس راهنمایـی و رانندگی فراجا اواخر فروردین ماه
می دهنـد و ۲۰تـا ۲۵نفـر نیـز مصـدوم می شـوند .تصادفـات موضوعـی جـدی
داخلـی را بـه خـود اختصـاص می دهد و به طور متوسـط ۸تا ۱۳درصد از بودجه
گفـت« :یکـی از مسـائل جـدی کـه در ایـن ایام بـا ان مواجهیم حـوادث ترافیکی
فـوت می کننـد و تقریبـا ۲۰تـا ۳۰میلیـون نفـر مصـدوم و مجروح می شـوند .در
۵۲۰۰نقطـه حادثه خیـز در کشـور داریـم و بـرای رفع ان نیازمند بودجه هسـتیم
دسـته ای هسـتیم کـه ایـن مخاطـرات را گفتیـم و گـزارش کردیـم ،اینکـه گـره ای
قبـل از پرداخـت مسـتقیم بـه ان جـاده بـد نیسـت امـار تصادفـات و فوتـی و
کشـور ما هم همین شـرایط برقرار اسـت .در سـال ۱۳۸۳تقریبا سـاالنه ۲۸هزار
رانندگـی هرسـاله و بعـد از تعطیلات نـوروز یـا هـر تعطیلات پرمسـافرت دیگری
۱۳۸۵ایـن رقـم تـا ۳۵هـزار نفـر هم برسـد ،اما با تالش های انجام شـده توسـط
مجروحـان حـوادث رانندگـی را بررسـی کنیـم .امارهایـی کـه پلیـس راهنمایی و
راننـدگان و طـول راه هـا هـم افزایـش پیـدا کرد .در حال حاضر به ازای هر سـاعت
خسـارتی کـه از سـال ۱۳۸۳بـرای هـر نفـر جان باخته در کشـور داشـتیم ،امروز
اسـت .در دنیـا سـاالنه یـک میلیـون و ۳۵۰هـزار نفـر بـر اثر تصادفـات جاده ای
بـاز شـد و مسـیری ایمـن ،بایـد منتظر مانـد و دید.
هـزار کشـته بـه ۱۶هـزار کشـته در سـال های اخیـر رسـیدیم و بـه همیـن میـزان
جان باختـه ناشـی از حـوادث ترافیکـی داشـتیم و پیش بینی می شـد که تا سـال
سـال از تاسـیس سـازمان منطقه ازاد در جزیر ه قشـم می گذرد و هنوز جاده های
جهـاد سـازندگی احـداث شـده اند و جاده هایـی نیـز هسـتند کـه در ایـن مـدت
طـی سـالیان زیـادی توسـط مسـئوالن و مـردم محلـی و همچنیـن رسـانه های
سراسـری بـه جاده هـای منتهـی بـه قشـم و جاده هـای خروجـی از ایـن جزیـره
می شـود امـا دریـغ از کمتریـن اقدامـی در جهـت رفـع ایـن مشـکالت .در همین
فقـره تصـادف ناگـوار خانـواده یکـی از همکاران مـان در روزنامـه «فرهیختگان»،
پلیـس عامـل تصـادف و مقصـر حادثـه را خـودروی 206و انحـراف بـه چـپ ان
خسـارت مسـتقیم و غیرمسـتقیم به 8.3میلیارد تومان رسـیده اسـت .ما هنوز
معرفـی کـرد درحالی کـه سـوای این ،وضعیت نامناسـب و خطرنـاک جاده ای که
و مدیریـت کالن بایـد بـرای ان برنامه ریـزی کنـد .در جاده هـای کشـور ۳۲۰۰
در ان تـردد می کننـد خـود عاملـی جدی تـری اسـت که می بایسـت بـه ان توجه
نقطـه و ۲۰۰۰نقطـه در شـهرهای کشـور مسـتمر حادثـه می دهـد و ۸۷۷نقطه
پرتصادف داریم که وزارت راه مکلف به کاهش ان شـده اسـت .پنج هزار میلیارد
سـاالنه تعـداد زیـادی خـودروی سـواری و مسـافر و همچنین خودروی سـنگین
شـود و سـهم نهادهـای مسـئول ،در راس انهـا وزارت راه و شهرسـازی اسـت کـه
بایـد به ان رسـیدگی شـود.
گزارش «فرهیختگان» از دیدار کارگران هفت تپه با رئیس جمهور
خون دلی که بیهوده نخوردیم
روز گذشـته و بـه مناسـبت اغـاز هفتـه کار و کارگر ،رهبـر انقالب دیداری
خواهیم کرد .در سـفر رئیسـی شـور و شـوق زیادی داشـتیم .در دیدار رئیسـی
وزارت تعـاون ،کار و رفـاه اجتماعـی داشـتند و در ایـن دیـدار بـه نـکات
بودنـد همـکاران هفت تپـه داد زدنـد خنیفـر خنیفـر! منظـور ایـن اسـت کـه
از هفت تپـه بـه دلیـل شـور و شـوق دیـدار با ایشـان ،وقتی ایشـان باالی سـکو
بـا بیـش از هـزار نفـر از کارگران ،اعضای تشـکل های کارگری و مسـئوالن
اقای خنیفر در کنار شـما قرار بگیرند و از من خواسـتند باال بروم .متاسـفانه
مهمـی در ارتبـاط بـا کارگـران اشـاره کردنـد کـه در بخشـی از بیانـات بـه
بـه دلیـل پروتکل هـای امنیتـی اقـای رئیسـی بـه مـن گفتند بـه اهـواز بیایید.
اعتراضـات کارگـری هم اشـاره شـد .رهبـری برخی اعتراض هـا در محیط
با رئیسـی در قرارگاه کربال دیدار دوسـتانه ای داشـتیم .محسـن چشـمه خاور
کارگـری ازجملـه اعتـراض به تاخیر در پرداخت حقوق ها یا واگذاری های
هـم همـراه مـن بـود .یکـی از دوسـتان بـه نـام اقـای فاضلـی بودنـد .در ان
غلـط و فاسـد را بجـا دانسـتند و گفتنـد« :ایـن اعتراض هـا درواقـع کمک
لحظـه بـا چشـمه خاور توانسـتیم بـا رئیسـی صحبـت کنیـم .ایت اللـه کعبـی،
بـه دولـت و نظـام و اگاه کـردن انهـا اسـت و در ایـن مـوارد نیـز هـر جـا
دسـتگاه های مسـئول ماننـد قـوه قضائیـه وارد شـدند ،دیدنـد کـه حـق
عضـو مجلـس خبـرگان کـه اهـواز هسـتند ،کنـار رئیسـی حضـور داشـتند .بـا
همـه قضایـای اعتراضـی ،جامعه کارگری بـا مرزبندی و اعالم مرزبندی با
از رفقـا هسـتند و از مـن تعریـف کردنـد .گفتنـد ایـن اقـا و مـن درد هفت تپـه
رئیسـی چنـد قدمـی بـا هـم راه رفتیـم و ایشـان بـه ایت الله کعبـی گفتند یکی
بـا کارگـران اسـت ».ایشـان در همیـن زمینـه افزودنـد« :خوشـبختانه در
را می فهمیـم .اسـماعیلی سـخنگوی قـوه قضائیـه بـود و ایت اللـه کعبـی هـم
دشـمن و تاکید بر همراهی و رفاقت با نظام نگذاشـته اسـت بدخواهان
گفتند ما ایشـان را می شناسـیم .گفتم خواهشـی از سـوی کارگران هفت تپه
از اعتـراض و تجمـع سوءاسـتفاده کنند».
یعنـی ۶هـزار کارگـر بـا خانواده هـای انهـا دارم کـه موضوع وضعیـت مالکیت
هفت تپه؛ نمونه یک مطالبه گری درست کارگری
هفت تپـه بـه نتیجـه برسـد .یکـی دو موضـوع دیگـر مطـرح کـردم و موضـوع
اصلـی ایـن بـود و ایشـان قـول پیگیـری دادند .گفتنـد کار نـزد وزارت اقتصاد
ناظر به این فرمایشـات رهبری و همچنین سـفر اخیر رئیس جمهور به اسـتان
گیـر اسـت ،سـران سـه قـوه نامـه زدنـد و بیت هـم پاراف کـرده ولی متاسـفانه
خوزسـتان و دیـدار بـا کارگـران شـرکت کشـت و صنعـت نیشـکر هفت تپـه،
گفت وگویـی بـا محمـد خنیفـر یکـی از کارگـران ایـن مجموعـه داشـتیم تـا
هـم توضیـح و تفسـیری نسـبت بـه مواضـع و سـخنان رهبـری در دیـدار روز
گذشـته داشـته باشـد و هم روایتی از اخرین وضعیت نیشـکر هفت تپه بدهد.
در وزارت اقتصـاد کار گیـر کـرده اسـت .ان شـاءالله ایـن موضوع حل شـود .از
خود را از دسـت بدهد .متاسـفانه در جریانات کارگری یک سـری احزاب پیدا
نگفتـم کمـال تشـکر را داشـته باشـم کـه االن هفت تپـه بـه این ارامش رسـیده
نشـان داد اجـازه نمی دهـد کسـی سوءاسـتفاده کنـد و بخواهـد از هفت تپـه
کل نظـام می تـوان داشـت ایـن اسـت کـه دوسـال اسـت افـرادی کـه از دولـت
خنیفـر در گفت وگـو بـا «فرهیختـگان» خاطرنشـان کـرد« :ضمـن تبریـک روز
می شـوند کـه خـود را قاطـی کننـد و مو ج سـواری کننـد ولـی کارگـر هفت تپـه
الحمدلله با سـفر اقای رئیسـی به خوزسـتان و شـرکت هفت تپه مصادف شـد؛
چیـز دیگـری نشـان دهـد و مایـه ماهی گیـری برخـی افـراد و جریان هـا از اب
کارگـر بـه تمـام کارگـران ،درخصـوص هفتـه کارگـر و روز جهانـی کارگـ ر کـه
اسـت .ایـن مطالبـه ای اسـت کـه از رهبـری و سـران سـه قـوه ،اقـای رئیسـی و
قبلـی مانده انـد در حـال کارشـکنی و سـنگ اندازی هسـتند .خواهشـمندیم
این گونـه نشـد و اقـای رئیسـی بـه هفت تپـه امدنـد و صحبـت کارگـران را
همین طـور که مسـتحضر هسـتید هفت تپه مهـد اتحاد ،مبـارزه کارگری ،مهد
گل الـود شـود .اتفاقـا دیـروز بـرای من جالب بود که با توجـه به بیانات حضرت
اکنون این مجموعه و کارگرانش فقط در مسائل صنفی خود قدم گذاشته اند
بـه مسـاله کارگـری و اعتراضـات کارگـران اشـاره کردند و گفتنـد مجتمع هایی
هفت تپـه را قطعـی کردنـد و هدایـت ان را بـه اهـل ان سـپردند .از مدیرعامـل
اهلیـت ایـن کار را نداشـت ،بخـش خصوصـی که می خواسـت تیشـه به ریشـه
بـه کسـی نخواهـد داد .موضوعـی کـه در سـفر رئیسـی وجـود داشـت ایـن
و مطالبه گـری درسـت کردنـد .البتـه ایـن مبـارزه و مطالبه گـری هزینه هـای
فرامـوش نمی کننـد .هـر جایـی بروم می گویـم خیلی از مطالبه گـران و فعاالن
مطالبه گـری در کل کشـور ،بـه صـورت نمونـه ویـژه مطـرح شـد و بحمداللـه تا
و از ایـن مسـیر منحـرف نشـده اند .زمانی کـه بخـش خصوصـی نااهـل کـه
اقتصـاد کشـور بزنـد ،همیـن بچه هـای هفت تپـه بـا ایـن اقایـان مبـارزه کردند
زیـادی بـرای مـا دربرداشـت .متاسـفانه پرونده سـازی ها و فرازونشـیب هایی
را به همـراه داشـت .نمی خواهـم گذشـته را زیـرورو کنـم یـا از ابتـدا مسـاله را
مطـرح کنـم ولـی بـه کارگـران کشـور ایـن پیـام را دارم کـه بـا روش درسـت و با
میزان سـنجی درسـت می تـوان حـق درسـت را بـه دسـت اورد ،نـه اینکـه حـق
بودنـد کـه بحـث انهـا فقـط مبـارزه بـا فسـاد بـوده اسـت و اجـازه مو ج سـواری
ارامـش در هفت تپـه ایجـاد شـده اسـت و سـران سـه قـوه و رهبری این مسـاله
هفت تپـه هـم کمـال تشـکر را داشـته باشـیم کـه در یک سـال و نیـم تلاش
خـود را کـرد و از اقـای فتحـی هـم یادی کنیم که امسـال بازنشسـته شـد ولی
بـود کـه کارگـران هفت تپـه قـدردان هسـتند و هـر کسـی دسـت یـاری دا د را
در یک سـالی کـه در هفت تپـه کار می کـرد سـنگ تمـام گذاشـت و هـر جایی
اجتماعـی و خبرنگارانـی همچـون شـما و خیلـی از دوسـتان و همچنین وکیل
با اینکه پیشـرفت خوبی در یک سـال و نیم گذشـته داشـتیم ولی اگر بیشـتر
مـا کمـک کردنـد و این مطالبات به ثمر نشسـت .درسـت اسـت کـه پیگیری ها
از سـوی ایـن مجموعه هـا انجـام شـد ولی از سـران سـه قـوه ،نماینده شـهر ما،
امام جمعـه شهرسـتان ،امام جمعـه اسـتان و خیلـی کسـانی کـه اسـم انهـا را
رئیسـی بـه هفت تپـه برخـی از مسـئوالن کـه پسـت عالـی در شهرسـتان دارد
و از دولـت قبلـی مانـده ،خیلـی سـعی کـرد مانـع شـود و گـزارش داد کـه جـو
هـر چـه زودتـر ایـن ارامـش را حکمفرمـا کننـد ،یـک سـال و نیم اسـت که این
اقـا دربـاره بحـث کارگـری ،حضـرت اقـا به صـورت ریزبین و نکته سـنجی خوب
کارگـران هفت تپـه یکـی از دوسـتان خیرمقـدم را بیـان کرد .بـرای امدن اقای
هسـتند ان شـاءالله موفق باشـند .یک سـال و نیم اسـت اوضاع خوب اسـت.
هزینـه کننـد چـون ایـن کارخانـه بـازده خوبـی داشـته می توانـد همچنـان
ظرفیـت بیشـتری را فعـال داشـته باشـد .خـط تولیـدی که در مهرمـاه ۱۴۰۲
اغـاز خواهـد شـد ۱۰۰ ،هـزار تـن شـکری کـه اقای ناصـری وعـده داده تولید
هفت تپـه نامناسـب اسـت و جـای سـفر رئیسـی نیسـت امـا با همت دوسـتان
شنیدند».
شـاید خیلی ها در خاطرشـان نباشـد یا شـاید زمان گذشـته باعث فراموشـی
بعضی روزها و اتفاقات شـده باشـد .اما من خوب خاطرم هسـت روزهایی را که
کارگران هفت تپه یکی یکی کارشـان را از دسـت می دادند ،روزهایی که ماه ها
حقوق کارگران عقب می افتاد و روزهایی که هر لحظه ظرفیت تولید محصول
هفت تپه کم و کمتر می شد .همان روزهایی که از تهران تا خوزستان بسیاری
دیگـر از شـهرهای ایـران پیگیـر مطالبات هفت تپه ای ها بودند و می خواسـتند
گامـی بـرای خالصـی ایـن مجموعـه از چنـگال خصوصی سـازی بی ضابطـه
بردارنـد و مانـع از نابـودی زحمـات کارگـران و سـرمایه های ملـی شـوند .ایـن
ارامش بعد از طوفان سـال ها مطالبه گری ،ایسـتادگی و همراهی مسـئوالن با
کارگران زحمت کش شـرکت نیشـکر هفت تپه اسـت که به ثمر نشسـته اسـت. صفحه 16