هفته نامه ندای آبادی شماره 40
هفته نامه ندای آبادی شماره 40
17اسفند 1401
سال پنجم/مارس 8/2023
/15شعبان -1444شماره 40
چهار شنبه
شماره 40:
قیمت 8 :
صفحات8:
برج قابوس گنبد
نماد تاریخ گرگان زمین
«براینمایشکارنکنید»
5
خلیج گرگان همچنان
زنده است
تولید؛ دانش بنیان اه؛
اشتغال افرینی
باغ گلشن طبس
2
قنات زارچ
8
پروژه احیای پوشش گیاهی
۸۰هکتاری معادن یحیایی
4
گلستان و قشنگی هاش
6 صفحه 1
17اسفند 1401
2
سال پنجم
شماره 40
جاذبه تاریخی گردشگری باغ گلشن
تاثیر اعتیاد والدین بر بچه ها و محیط نامناسب یکی از دالیل معتاد شدن دختران در سنین مختلف است
هنگام استفاده از شبکه های اجتماعی مراقب باشید هر انچه که میبیند واقعی نیست
باغ گلشن طبس
بــاغ گلشــن جــزو مهم تریــن باغ هــای ایــران اســت کــه
هم چــون نگینــی ســبز در شــهر کویــری طبس می درخشــد .این
بــاغ کــه در فهرســت اثــار ملــی ایــران بــه ثبــت رســیده اســت،
یکــی از جاذبــه هــای گردشــگری طبــس محســوب می شــود.
بــاغ گلشــن در اواخــر دوره زندیــه ســاخته شــد و عــاوه بــر
پوشــش گیاهــی متنــوع ،پلیکان هــای زیبایــی دارد کــه بــرای
گردشــگران جــذاب هســتند .در ایــن بــاغ می توانیــد اطالعــات
خوبــی دربــاره سیســتم ابیــاری فوق العــاده و فواره هــای طبیعی
ان بــه دســت اوریــد و از مــوزه ژئوپــارک طبــس (میــراث زمیــن)
واقــع در عمــارت ســردر بــاغ گلشــن بازدیــد کنیــد.
هرانچه باید درباره باغ گلشن طبس بدانید:
باغ گلشن طبس کجاست؟
معرفی باغ گلشن طبس
تاریخچه باغ گلشن طبس
بهترین زمان بازدید از باغ گلشن طبس
معماری باغ گلشن طبس
موزه ژئوپارک طبس
سیستم ابیاری باغ گلشن
گیاهان باغ گلشن طبس
نکات بازدید از باغ گلشن طبس
باغ گلشن طبس کجاست؟
ادرس :استان خراسان جنوبی ،شهر طبس ،بلوار معلم
بــاغ گلشــن در بلــوار معلــم شــهر طبــس در اســتان
خراســان جنوبــی قــرار دارد.
دسترسی به باغ گلشن
بــاغ گلشــن به حــدی در شــهر طبــس معــروف اســت
کــه به راحتــی می توانیــد ان را پیــدا کنیــد .اگــر تمایــل بــه
اســتفاده از وســایل نقلیــه داشــتید از خطــوط اتوبوســی
اســتفاده کنیــد کــه در ایســتگاه بــاغ گلشــن توقــف دارنــد.
ایــن ایســتگاه در فاصلــه کمــی از بــاغ قــرار دارد.
معرفی باغ گلشن طبس
بــاغ گلشــن نمونــه ای از یادگارهــای به جامانــده از
دوره زندیــه و از معروف تریــن جاهــای دیدنــی اســتان
خراســان جنوبــی اســت کــه در تاریــخ بیســتم دی مــاه
ســال ۱۳۵۵بــه شــماره ۱۳۱۰در فهرســت اثــار ملــی ایــران
بــه ثبــت رســید .ایــن بــاغ پوشــش گیاهــی متنوعــی دارد
کــه در منطقـه ای کویــری کمــی عجیــب بــه نظــر می رســد؛
به خصــوص کــه از گیاهــان سردســیر تــا گرمســیر در
ان بــه چشــم می خــورد .ســاختمان بــاغ در زلزلــه ســال
۱۳۵۷تــا میــزان زیــادی از بیــن رفــت و ســاختمان
امــروزی بازســازی عمــارت قدیمــی اســت .بــاغ گلشــن
طبــس به دلیــل قرارگیــری در خیابــان تاریخــی گلشــن،
بــه ایــن نــام مشــهور شــده اســت.
پلیکان هــا یکــی از زیبایی هــای بــاغ گلشــن هســتند کــه
در ده ـ ه پنجــاه شمســی بــه ان اضافــه شــدند .داســتان
از ایــن قــرار اســت کــه دو پلیــکان مهاجــر در مســیر
مهاجــرت خــود از مناطــق ســرد ســیبری بــر فــراز طبــس
بــه پــرواز درامدنــد و پــس از فــرود در بــاغ گلشــن انجــا را
بــرای زندگــی انتخــاب کردنــد .مــردم توجــه زیــادی نســبت
بــه ایــن پلیکان هــا نشــان دادنــد و ایــن پرنــدگان در بــاغ
باقــی ماندنــد .گلشــن بــرای چندیــن ســال مامــن ایــن
پرنــدگان بــود تــا اینکــه در زلزلــه شــهریور ۵۷یکــی از
ان هــا زیــر اوار مانــد و از بیــن رفــت .پلیــکان دیگــر تنهــا
شــد؛ امــا تــا ســال ۱۳۹۴در بــاغ گلشــن مانــد و همــان جــا
جــان ســپرد .چندیــن ســال بعــد تعــدادی پلیــکان بــه بــاغ
اورده شــد کــه امــروزه به عنــوان یکــی از جاذبه هــای بــاغ
گلشــن بــه شــمار می رونــد.
تاریخچه باغ گلشن طبس
بــاغ گلشــن طبــس در اوایــل قــرن ســیزدهم هجــری
قمــری مصــادف بــا اواخــر دوره لطفعلــی خــان زنــد و در
بحبوح ـه شــروع حکومــت اقامحمدخــان قاجــار ســاخته
شــد و امیــر محمدحســن خــان عــرب زنگویــی ،حاکــم تــون
(فــردوس) و طبــس دســتور ســاخت ان را داد .بــه همیــن
دلیــل کارشناســان ،قدمــت ایــن بــاغ را اواخــر زندیــه و
اوایــل قاجاریــه می داننــد و تاریــخ خاصــی بــرای ان در
نظــر نمی گیرنــد.
امیــر محمدحســن خــان ،اراضــی و مســتقالت بســیار
زیــادی در مناطــق طبــس ،فــردوس ،بشــرویه و گنابــاد
داشــت کــه بخــش قابل مالحظــه ای از ان هــا را قبــل از
مرگــش بــرای مصــارف خیریــه وقــف کــرد .وقــف امــوال
در دو نوبــت صــورت گرفــت :نوبــت اول در ســال ۱۲۱۸
هجــری قمــری موســوم بــه وقــف اول ،نوبــت دوم در
ســال ۱۱۹۷هجــری شمســی کــه بــه وقــف ثانــی معــروف
شــد .بــاغ گلشــن نیــز یکــی از ایــن امــاک وقفــی در
نوبــت اول بــود .وی بــرای وقــف بــاغ گلشــن و امالکــش
در حــدود ســال ۱۱۸۲هجــری شمســی چنیــن وقفنامـه ای
تنظیــم کــرد:
بــاغ گلشــن ،خیابــان بــاغ گلشــن ،میــدان مرکــزی شــهر
تــا دروازه دشــتغران وقــف بــر خالیــق اســت کــه رفت وامــد
کننــد و هــر ۱۰ســال یــک بــار بایــد وقف نامــه امیــر حس ـن
خــان نوشــته شــود و بــه تاییــد علمــای طبــس برســد.
به طــور کلــی وقف نامــه امیــر حســن خــان دارای ۴۷
نیــت و قصــد و ۱,۹۲۶رقبــه در شــهرهای طبــس ،بیرجنــد،
فــردوس ،بشــرویه ،گنابــاد و ارســک بــود کــه بــاغ تاریخــی
گلشــن طبــس یکــی از ان هــا محســوب می شــد.
جهانگــردان زیــادی از بــاغ گلشــن بازدیــد کردنــد کــه
از ان جملــه می تــوان بــه همســر انــدره گــدار ،معمــار
معــروف فرانســوی اشــاره کــرد .او دربــاره زیبایــی بــاغ
گلشــن گفتــه بــود:
در ایــن بــاغ حوضــی بــزرگ بــا فواره هــای متعــدد وجــود
دارد کــه اب یعنــی ایــن مــاده بــاارزش را ماننــد تحفـه ای
بــه اســمان می فرســتد.
میــرزا خانلرخــان اعتصام الملــک نیــز در ســفر خــود بــه
طبس در ســال ۱۲۵۵هجری شمســی ،در ســفرنامه اش
ایــن بــاغ را بــه زیبایــی توصیــف کــرده اســت .ســون
هدیــن ســوئدی نیــز در ســال ۱۲۸۴هجــری شمســی
در ســفرش بــه طبــس ،بــاغ را بــا عبارت هایــی ماننــد
«درختــان خرمــا و مرکبــات»« ،ســایه خنــک نخل هــا»،
«نغمــه زیبــای اب روان جوی هــا»« ،چمن هــای میــان
دو جــوی»« ،زمزمــه بــاد در میــان درختــان» و ...توصیــف
و از کیفیــت معجزه اســای اب جــاری در بــاغ ابــراز
شــگفتی کــرده بــود.
در ســال ۲۰۰۸وب ســایت دیلی تلگراف فهرســتی از ۵۰
بــاغ زیبــای دنیــا را ارائــه داد کــه نــام بــاغ گلشــن طبــس
در میــان ان هــا قــرار داشــت .ایــن وب ســایت متنــی را در
مــورد بــاغ منتشــر کــرد:
«پنه لوپــه هابهــوس» (،)Penelope Hobhouse
نویســنده بریتانیایــی و کارشــناس باغ هــای ایرانــی
توصیــف ویــژه ای از بــاغ گلشــن ارائــه می دهــد و ان
را بهشــتی روی زمیــن می خوانــد کــه دیــدن ان ارزش
هفــت ســاعت رانندگــی را در میــان کویــر دارد .ایــن بــاغ
در طبــس واقــع شــده؛ شــهری کــه در میــان دو کویــر
اســت .در چنیــن محیطــی وجــود اب بــه یــک معجــزه
می مانــد .در اینجــا اب چشــمه ها بــه درون اســتخرهای
بزرگــی می ریــزد کــه در سراســر بــاغ وجــود دارد .بــا دیــدن
درختــان خرمــا ،مرکبــات و انــار حــس حضــور در کویــر
بــه شــما دســت می دهــد؛ امــا در کنــار ان هــا درخــت
اســتوایی ســیکاس در جــوار گل هــای ســرخ و ختمــی
تناقــض جالبــی را بــه نمایــش می گذارنــد.
بهترین زمان بازدید از باغ گلشن طبس
بــاغ گلشــن در تمــام فصــول ســال بــرای بازدیــد مناســب
اســت؛ امــا بهارهــای ایــن بــاغ حکایــت دیگــری دارد .بــر
اســاس یــک ســنت کهــن در طبــس ،اکثــر مــردم شــهر و
روســتاهای اطــراف در روز ۱۳فروردیــن بــه بــاغ گلشــن
می رونــد و ســیزده خــود را در ایــن محــل بــه در می کننــد.
در همیــن فصــل بســاط دست فروشــان در ورودی بــاغ
پهــن می شــود و اقالمــی همچــون کاهــو ،نارنــج ،اب
نارنــج ،ریــواس و گل هــای اللــه کوهــی را می فروشــند
کــه از روســتاها و دامنه هــای کــوه اورده انــد.
معماری باغ گلشن طبس
محوطه باغ
بــاغ گلشــن طبــس کــه مســاحتی حدود هفــت هکتــار دارد،
بــا ۲۶۶متــر طــول و ۲۶۰متــر عــرض تقریبــا مربع شــکل
اســت .طراحــی ایــن بــاغ بر اســاس نمونه چهارباغ یــا چارباغ
صــورت گرفــت کــه طرحــی از بــاغ ایرانــى محســوب می شــود.
دو خیابــان اصلــی متقاطــع ،محوط ـ ه بــاغ را بــه چهــار مربــع
بــزرگ تقســیم کرده انــد و هــر یــک از ایــن مربع هــا از طریــق
گذرگاه هــای کوچــک به صــورت چهــار کــرت درامــده اســت .در
میــان ایــن بــاغ ،اســتخر نســبتا بزرگــی بــا ســه فــوار ه طبیعــی
وجــود دارد کــه بــدون اســتفاده از نیــروی خارجــی ،اب را
بــه جریــان می اندازنــد .نکتــه موردتوجــه در ایــن بــاغ طــرز
خیابان بنــدی و شــکل گذرگاه هــا نیســت ،بلکــه بــه وجــود
همیــن اســتخر در میــان ان هــا مربــوط می شــود کــه تضــاد
زیبایــی میــان اب و ســبزه ایجــاد کــرده اســت .جالــب اینکــه
طراحــی ایــن بــاغ شــکل مربعــی دارد کــه ماننــدش تنهــا در
تــاج محــل هنــد بــه چشــم می خــورد .در ایــن ســاختار طــول
و عــرض بــاغ بــا هــم برابــر هســتند و توســط خیابان هــای
مــوازی بــه یکدیگــر متصــل می شــوند.
عمارت سردر
تنهــا ســاختمان بــاغ گلشــن ،ســاختمان ســردر اســت کــه
شــامل عمارتــی دو طبقــه بــا یــک زیرزمین کوچک می شــود.
طبقـ ه اول عمــارت ،تــاالری بــزرگ و ایوانــی بــرای مشــاهده
مناظــر بــاغ و شــهر دارد کــه دو ســتون و تزیینــات اجــری
نقـش دار بــر زیبایــی ان افزوده انــد .نمــای عمــارت از انــدود
گــچ ســفید اســت و از دیــدگاه معمــاری ،بنایــی معمولــی بــه
شــمار مـی رود؛ امــا یکــی از بناهــای شــاخص طبــس اســت
کــه اهمیــت زیــادی بــرای شــهر دارد.
ســاختمان ســردر در زلزلـ ه ویرانگــر شــهریور ۱۳۵۷به طــور
کامــل از میــان رفــت و ســاختمان کنونــی بــا توجــه به نقشـه
ســاختمان ســابق بازســازی شــده اســت .عمــارت ســردر
ســاختمانی دوطرفــه بــه حســاب می ایــد کــه یــک روی ان
به ســمت میــدان انقــاب اســامی طبــس و روی دیگــرش
به ســوی بــاغ قــرار دارد.
موزه ژئوپارک طبس
مــوزه ای بــا عنــوان مــوزه ژئوپــارک طبــس (میــراث زمیــن)
در عمــارت ســردر بــاغ گلشــن وجــود دارد کــه میــراث
به جامانــده از فعالیت هــای طبیعــی و بشــری زمیــن و
اثــار مرتبــط بــا زمین شناســی در ان ارائــه شــده اســت.
ایــن مــوزه بــا توجــه بــه غنــای زمین شناســی و معدنــی
شهرســتان طبــس در اســفندماه ســال ۱۳۹۵افتتــاح شــد
کــه در ان می توانیــد بــا گوشــه ای از ایــن ذخایــر اشــنا
شــوید و مجموعــه ای از کانی هــا ،ســنگ ها ،فســیل ها
و مــواد معدنــی را از نزدیــک ببینیــد .عــاوه بــر ایــن،
طیــف وســیعی از موجــودات فسیل شــده در مــوزه قــرار
دارد کــه قدیمی تریــن ان هــا متعلــق بــه فســیلی بنــام
اســتروماتولیت بــا قدمــت حــدود ۵۴۰میلیــون ســال
قبــل اســت.
بــا توجــه بــه اینکــه مــوزه دارای فضــای بســته اســت و
سیســتم تهویــه مناســبی دارد ،در تمامــی طــول ســال
می توانیــد از ان بازدیــد کنیــد .در تعطیــات رســمی نیــز
بــا هماهنگــی قبلــی ،امــکان بازدیــد از ان وجــود دارد.
ساعت بازدید :از ساعت ۷:۳۰تا ۱۳:۳۰
بلیط ورودی ۵۰۰۰ :تومان در سال ۱۴۰۱
سیستم ابیاری باغ گلشن طبس
بــاغ گلشــن طبــس یکــی از معــدود باغ هــای ایرانــی
اســت کــه اب به صــورت دائمــی در ان جریــان دارد .بــرای
ابیــاری بــاغ از اب هــای ســطحی و همیــن طــور ســفره های
اب زیرزمینــی منطقــه اســتفاده شــده اســت .ایــن بــاغ را
در منطقــه ای احــداث کرده انــد کــه اب چشــمه های ســرد
و گــرم جریان یافتــه از کوهســتان های اطــراف طبــس
به ســمت شــهر ،در ایــن منطقــه بــه یکدیگــر می رســند ،از
انتهــای بــاغ وارد شــده و توســط جوی هــا به ســمت کرت هــا
هدایــت شــوند .اب پــس از ابیــاری کرت هــا از زیــر هشــتی
ســاختمان ســردر به ســمت شــهر بیــرون مــی رود.
به منظــور اســتفاده از منابــع اب زیرزمینــی در ایــن بــاغ،
چــاه ابــی از نــوع چاه هــای ارتزیــن در زیــر اســتخر بــزرگ
حفــر شــده اســت کــه از ایــن جهــت پدیــده ای جالــب در
ابیــاری محســوب می شــود .فواره هــا ،خروجی هــای اب
ایــن چــاه هســتند و اســتخر بــزرگ در واقــع محــل ذخیــر ه
اب چــاه اســت.
چاه ارتزین یا چاه جهنده
چاه هــای ارتزیــن به گونــه ای طراحــی و حفــر می شــوند
کــه ســطح ارتفــاع اب هــای زیرزمینــی متصــل بــه
چــاه ،باالتــر از دهانــه چــاه (محــل خــروج اب) باشــد
کــه در نتیجــه ،فشــار اب هــای زیرزمینــی بــرای ایجــاد
هم ســطحی باعــث فــوران اب از دهانــه چــاه به صــورت
طبیعــی می شــود .بــاغ گلشــن بــا بهره گیــری از ایــن
سیســتم ابیــاری ،اب جــاری دائمــی دارد و از ایــن حیــث
در میــان باغ هــای نــادر ایــران قــرار می گیــرد.
گیاهان باغ گلشن طبس
گفتــه می شــود پیــش از انکــه بــاغ گلشــن ســاخته
شــود ،نخلســتان زیبایــی در ایــن محــل وجــود داشــت؛
چراکــه درختــان خرمــا در ان به صــورت پراکنــده بــه
چشــم می خورنــد و نظــم قابل توجهــی در کاشــت ان هــا
مشــاهده نمی شــود .ازای ـن رو نخل هــای بــاغ گلشــن کــه
حــدود ۲۰۰۰اصلــه هســتند ،قدیمی تریــن درختــان ان
بــه شــمار می رونــد .از دیگــر درختــان میــوه دار بــاغ گلشــن
می تــوان بــه درختــان انــار و مرکبــات ماننــد نارنــج اشــاره
کــرد کــه به طــور مســاوی میــان کرت هــا و به صــورت
شــطرنجی توســط معمــار اولیـه بــاغ کاشــته شــده اند .در
هــر یــک از چهــار کــرت بــاغ حــدود ۵۰۰اصلــه درخــت انــار
و ۲,۵۰۰اصلــه درخــت مرکبــات وجــود دارد.
از میــان گونه هــای مختلــف درختــان تزیینــی ،چنارهــا،
ســروها و بیدهــا در کنــار چمنزارهــای طبیعــی بــر زیبایــی
بــاغ گلشــن افزوده انــد .بوته هــای گل جــزو جدانشــدنی
از باغ هــا هســتند و در نتیجــه در بــاغ گلشــن از گل رز
ســرخ تــا اطلســی ســفید و ختمــی وجــود دارد .ارایــش
قســمت پاییــن درخت هــای اطــراف اســتخر به گونــه ای
اســت کــه شــاخ و برگشــان را هــرس می کننــد و زیــر
ان هــا برحســب فصــل ،بوته هــای گل ســرخ و گل
اطلســی ســفید می کارنــد.
نکتــه جالب توجــه در بــاغ گلشــن را بایــد حضــور
گونه هــای مختلــف گیاهــی ســازگار بــا اب وهــوا و
اقلیم هــای متنــوع دانســت؛ به عنــوان مثــال چنــاری کــه
خــاص مناطــق سردســیر اســت ،در کنــار نخلــی قــرار دارد
کــه نمــاد مناطــق گرمســیر محســوب می شــود.
نکات بازدید از باغ گلشن طبس
ســاعت بازدیــد بــاغ گلشــن طبــس به صــورتشــبانه روزی اســت.
بازدید از باغ گلشن طبس رایگان است. هنــگام گشـت وگذار در بــاغ از ریختــن زبالــه یــا اســیببــه درختــان بپرهیزید.
داخل باغ می توانید لوازم پیک نیک ببرید و بنشینید. در دل کویــر می توانیــد از فضــای فوق العــاده دلچســبو خنــک و سرســبز بــاغ لــذت ببریــد. صفحه 2
تاثیر اعتیاد والدین بر بچه ها و محیط نامناسب یکی از دالیل معتاد شدن دختران در سنین مختلف است
3
سال پنجم
ماده -69قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت :اختصاص وام 50میلیون تومانی ودیعه،خرید یا ساخت مسکن برای زوجین بدون
فررزند و فاقد مسکن با بازپرداخت 10ساله
به بهانه هفته سربازان گمنام
امام زمان(عج)
امنیت افرینان
بی نام و نشان
ســعید وحیــدی -نیروهــای وزارت اطالعــات ،امنیــت
افرینــان بــی نــام و نشــانی هســتند کــه در ســال هــای اخیر
برخــورد منطقــی و در عیــن حال هوشــمندانه انهــا با وقایع
گوناگــون از انهــا افــرادی خوشــنام ســاخته اســت.
بــه گــزارش نــدای ابــادی ،اگــر ایــن روزهــا بــه راحتــی در
خانــه خــود نشســته ایــد ،در پــارک هــا قــدم مــی زنیــد و بــا
ارامــش در هــر نقطــه ای از شــهر رفــت و امــد میکنیــد و
مــی بینیــد کــه زندگــی در فضایــی ارام جریــان دارد نبایــد
بپنداریــم شــرایط حاکــم اتفاقــی اســت بلکــه مدیــون
خادمانــی اســت کــه امــام راحــل (ره) عنــوان ســربازان
گمنــام امــام زمــان (عــج) هدیــه کــرد.
ســربازانی کــه نــه کســی انهــا را مــی شناســد و نــه نزدیکان
و حتــی خانــواده هــا از نــوع کارش اطالعــی ندارنــد.
انهــا نیروهایــی هســتند کــه بــه خدمــت عینیــت بخشــیده
و در عهــدی کــه بــا امــام خــود بســتند ،حفــظ ارزش هــای
دینــی ،منافــع ملــی و تمامیــت ارضــی را بــر هــر امــری
ترجیــح مــی دهنــد.
ایــن خادمــان امنیــت ،نــام و نشــان نمی خواهنــد زیــرا کــه
اوازه و خوشــنامی خــود را بــا کســب نشــان ســربازی امــام
زمــان (عــج) گرفتــه انــد و روزانــه صدها دسیســه پیچیــده را
در بخــش هــای گوناگــون را کشــف و خنثــی مــی کننــد بــی
انکــه رد و نشــانی از خــود باقــی بگذارنــد.
انهــا یــاوران واقعــی یوســف زهــرا(ع) هســتند کــه از
اوایــل انقــاب اســامی بــا تکیــه بــر رهنمودهــام امــام
راحــل (ره) و بعــد از ان بــا توصیه هــای حکیمانــه رهبــر
انقــاب ،هوشــمندانه تمامــی تحــرکات بدخواهــان
اســام و ایــران را در نطفــه خفــه و مســیری امــن بــرای
توســعه کشــور ایجــاد کــرده انــد و ایــن نــگاه هوشــمندانه
همــواره نیــز حفــظ شــده اســت.
کافــی اســت کــه تنهــا بــه یکــی از تدابیــر هوشــمندانه ایــن
خادمــان امنیــت در اغتشاشــات اخیــر اشــاره کنیــم کــه
چگونــه بــار دیگــر میهمــن اســامی از توطئــه هــای دشــمن
حفــظ کردنــد.
همــه مــی دانیــم کــه چگونــه در چنــد ماه اخیر نام«مهســا
امینــی» بــه واژه ای پرتکــرار تبدیــل و بهانــه ای بــرای ایجــاد
اشــوب و ناامنی توســط اغتشاشــگران شــد.
اغتشاشــاتی کــه بــا تحریــک احساســات جوانــان و
نوجوانــان بــه وســیله رســانه هــای معانــد و متاســفانه
در سرزمین قومیت ها طلیعه شادمانی
منجی بشریت
نشــانه هــای ظهــور ولــی عصــر (عــج) و ویژگــی هــای منتظــران واقعی اقا امــام زمان
(ع) ســخنرانی مــی کنند.
بانــگ «یــا مهــدی ادرکنــی» نیــز ســاعت ۲۱شــب نیمـــه شــعبان (ســه شــنبه ۱۶
اســفند ) همزمــان بــا نــور افشــانی در شــهرهای خراســان شــمالی طنیــن انــداز شــد.
خراســان شــمالی ،گنجینه فرهنگ و ســرزمین قومیت ها با فراررســیدن ســالروز
والدت امــام زمان(عــج) منجــی عالــم بشــریت ،غــرق در شــادی و ســرور شــد.
بــه گــزارش نــدای ابــادی ،اییــن ویــژه جشــن میــاد حضــرت مهدی(عــج) در میــدان
اصلــی شــهر بجنــورد ،تکایــا و حســینه هــای از شــب گذشــته برپــا شــده اســت و
دوســتداران والیــت بــه ســبک و ســیاق خــود ایــن روز را گرامــی مــی دارنــد.
همــه و همــه از زن و مــرد گرفتــه تــا کــودک و جــوان در ایــن اییــن گرامیداشــت
حضــور دارنــد و در میــدان شــهید بــا پخــش شــیرینی ،شــکالت و شــربت در بیــن
مــردم ،میــاد بــا ســعادت منجــی عالــم بشــریت را گرامــی مــی دارنــد.
اهالــی دیــار قومیــت هــا از چنــد روز قبــل میادین اصلی شــهر ،معابــر و کوچه ها را
اذیــن بنــدی کــرده انــد و ســر در واحدهــای صنفــی ،ادارات و نهادهــا والدت اخریــن
ســتاره اســمان امامت را جشــن گرفتند.
بنرهــا و پارچــه هــای حــاوی پیــام تبریــک میــاد بــا ســعادت حضــرت مهــدی (عــج )
بــر ســر در اکثــر واحدهــای صنفــی نصــب شــده اســت.
در برخــی مســاجد هــم ســخنرانان و مداحــان اهــل بیــت دربــاره اهمیــت انتظــار و
جــدای از ایــن مراســمات ،از امــروز ســاعت ۹صبــح شــهروندان بــا در دســت
داشــتن پرچــم هایــی مزیــن بــه نــام مبــارک مهدی(عــج) و دیگــر ائمــه اطهــار مرکــز
شــهر را بــه ســمت امامــزاده ســیدعباس (ع) پیمودنــد.
در حالــی کــه مــردم والیتمــدار بجنــورد ایــن مســیر را طــی مــی کردنــد ،برنامه هــای
متنوعــی چــون مولــودی خوانــی و تواشــیح خوانــی در طــول مســیر اجــرا و
موســیقی هایی بــا محتــوای والیــت حضــرت مهدی(عــج) پخــش مــی شــد.
پیشــاپیش ایــن کاروان شــادی جمعــی از مســووالن و مدیــران اســتانی و
شهرســتانی ،فرماندهــان لشــگری و انتظامــی حرکــت مــی کردند و همچنین شــمار
انبوهــی از مــردم والیتمــدار مرکــز اســتان اعــم از پیــر و جــوان ،زن و مــرد و کــودک و
نوجــوان حضــور داشــتند تــا عشــق و ارادت خــود را در حرکتــی زیبا و ماندگار نســبت
بــه منجــی عالــم بشــریت بــه نمایــش بگذارنــد.
در ایــن میــان برخــی جوانــان نیــز عــاوه بــر شــرکت در جشـن های نیمــه شــعبان،
بــه میمنــت ایــن مناســبت جش ـن های عروســی و اغــاز زندگــی مشــترک خــود را
همزمــان بــا ســالروز والدت منجــی عالــم بشــریت برگــزار کردنــد.
شورافرینی بجنوردی ها در جشن نیمه شعبان
17اسفند 1401
شماره 40
برخــی ســلبریتی هــای داخلــی هدایــت مــی شــد و موجــب
تخریــب امــوال عمومــی و داغــدار شــدن برخــی شــهروندان
شــد امــا نیروهــای امنیــت بــار دیگــر هوشــمندانه بــا درک
صحیــح وضعیــت حاضــر و توانایــی مثــال زدنــی در تفکیــک
افــراد و جریــان هــای معانــد ،موجب شــد تا ســریعا بســاط
بدخواهــان نظــام را جمــع و بــار دیگــر شکســت را بــر انــان
تحمیــل کنــد.
همین نگاه هوشــمندانه ،درک صحیح و نگاه فراجناحی
ســربازان گمنــام موجــب افزایــش اعتمــاد عمومــی بــه ایــن
نهــاد امنیتی شــده اســت.
اعتمــادی کــه از منابــع اصلــی اقتــدار ایــن نهــاد امنیتــی
مردمــی اســت و بــا بهــره گیــری از ان چنــان ضــرب شــصتی
بــه دشــمنان وارد امــده کــه تــا مدت هــا حیرت و ســردرگمی
انــان را بــه همــراه داشــته اســت.
در تقویــم رســمی کشــور ،نیمــه شــعبان ســالروز والدت
بــا ســعادت منجــی عالــم بشــریت حضــرت مهدی(عــج)
بــه عنــوان روز ســربازان گمنــام امــام زمان(عــج) نامگــذاری
شــده اســت/.ایرنا
برگزاری صدها برنامه به مناسبت نیمه شعبان
رییــس شــورای هماهنگــی تبلیغــات اســامی خراســان شــمالی در ایــن بــاره
می گویــد :صدهــا برنامــه بــه مناســبت ســالروز میــاد حضــرت مهدی(عــج) در
خراســان شــمالی در حــال برگــزاری اســت.
حجــت االســام جلیــل محمــدی مــی افزایــد :پیــاده روی دوســتداران والیــت از میدان
شــهید بــه امامــزاده ســیدعباس(ع) ،برگــزاری جشــن نیمــه شــعبان در ۱۲محلــه کــم
برخــوردار و کاروان شــادی خودرویــی از شــاخص تریــن ایــن برنامه هــا اســت.
وی ادامــه مــی دهــد :احیــای شــب نیمــه شــعبان ،اطعــام نیازمنــدان ،پخــش
ســرودها و مولــودی از بلندگــوی ثابــت شــهر و خودروهــا از دیگــر برنامــه هایــی
اســت کــه بــه مناســبت نیمــه شــعبان اجــرا شــد.
حجــت االســام محمــدی مــی گویــد :برپایــی ایســتگاه صلواتــی و ایســتگاه هــای
فرهنگــی ،اجــرای ســرود توســط گــروه هــای ســرود پاتوقــی محلــه محــور ،قرائــت
دعــای ندبــه و پخــش شــیرینی و شــربت از دیگــر برنامــه هایــی اســت کــه شــب
گذشــته و امــروز در اســتان برگــزار شــد.
وی تصریــح کــرد :همچنیــن اســمان شــهرهای اســتان بــه مناســبت نیمــه شــعبان
شــب گذشــته نورافشــانی و همزمــان بــا سراســر کشــور ،بانــگ لیبــک یــا مهــدی در
پشــت بــام منــازل و ماذنــه هــای مســاجد طنیــن انــداز شــد.
حضــرت «حجــت بــن الحســن المهــدی» (عج ) دوازدهمین پیشــوای معصــوم ،بنابر
برخــی روایــات در نیمــه شــعبان ســال ۲۵۵هجــری قمــری قــدم بــه ایــن گیتــی نهاد. صفحه 3
17اسفند 1401
4
سال پنجم
شماره 40
هر خانواده ،یک کارافرین
بمناسب روز درختکاری
ایا می دانید :با وجود اینکه ایران چهارمین کشور تولید گاز در دنیا می باشد اما از لحاظ میزان مصرف رتبه نخست را دارد بنابراین همه با
هم برای اینکه از این نعمت الهی در سراسر ایران برخوردار شویم تنها کافی است دمای اتاق ها را بین 18تا 21درجه سانتیگراد قرار دهیم و
با کاهش فقط یک درجه 6 ،درصد در مصرف گاز صرفه جویی کنیم و همه از این نعمت خدادادی لذت ببریم.
توزیع رایگان ۳۰هزار اصله
نهال توسط شهرداری بجنورد
رییــس ســازمان ســیما ،منظــر و فضــای ســبز
شــهرداری بجنــورد گفــت ۱۰۰ :هــزار اصلــه نهــال مثمر و
غیــر مثمــر بــه مناســبت هفتــه درختــکاری و در اســتانه
ســال نــو بــه صــورت رایــگان در ســطح ایــن شــهر توزیــع
می شــود.
عباســعلی مهماندوســت اظهــار کــرد :ایــن نهــال هــا با
هــدف توســعه فضــای ســبز و تحقــق اهــداف و برنامــه
هــای کاشــت یــک میلیــارد اصلــه درخت در کشــور اجرا
مــی شــود.
وی بــا بیــان اینکــه توزیــع نهــال هــا بــه صــورت رایــگان
انجــام شــد افــزود :نهــال هــای غیــر مثمــر شــامل
گونــه هــای مختلــف از جملــه زبــان گنجشــک ،اقاقیــا،
زیتــون تلــخ اســت کــه در عرصــه هــای مختلــف غــرس
می شــود.
رییس ســازمان ســیما ،منظر و فضای ســبز شهرداری
بجنــورد خاطرنشــان کــرد :توزیــع پنــج هــزار اصلــه نهال
مثمــر شــامل گونــه هــای مختلــف از جملــه ســنجد،
تــوت ،بــادام ،الــو ،البالــو و گالبــی هــم در دســت انجام
اســت و در هــر محلــه یــک گونــه درخــت میــوه غــرس
مــی شــود.
وی بــا اشــاره بــه اینکــه تــا اوایــل نــوروز ۱۰هــزار اصلــه
نهــال دیگــر در شــهر توزیــع مــی شــود گفــت :اکنــون
بــرای اســتقبال از نــوروز ،هــرس درختــان و بازپیرایی ها
بــه وســیله ۱۰نفــر از نیروهــای فضــای ســبز در حــال
انجــام اســت.
مهماندوســت بــا بیــان اینکــه ایــن ســازمان امــاده
اســت تــا نهــال هــای مــازاد را بــه ســایر اســتان هــا
عرضــه کنــد خاطرنشــان کــرد :ســال قبــل ۲۰۰هــزار
اصلــه نهــال در نهالســتان بجنــورد تولیــد شــد و اکنــون
هــم در فضــای ۲۰هکتــاری نهالســتان هــای شــهرداری
مرکــز اســتان ۶۰۰هــزار اصلــه نهــال غیرمثمــر تولیــد و
امــاده فــروش اســت.
رییس ســازمان ســیما ،منظر و فضای ســبز شهرداری
بجنــورد گفــت :امســال بــرای توســعه تولیــد نهــال۱۰۰ ،
میلیــون تومــان بــذر درختــان میــوه خریــداری شــد و
۲۰۰هــزار اصلــه نهــال مثمــر تولیــد شــده اســت.
بجنورد مرکز خراســان شــمالی ۲۱۰هزار نفر جمعیت
دارد.
پروژه احیای پوشش
گیاهی ۸۰هکتاری
معادنیحیایی
متقاضیاندریافتنمایندگی
مجموعهرسانه های
موسسه مطبوعاتی مروارید
بازار کسب و کار می توانند
با شماره 02191013453
تماسبگیرند
حجاب
با ارزش ترین
میراث ماندگار
ایرانیان
ندا دالور/
کشــور ما همچون کشــورهای همســایه درمنطقه خشــک و
نیمه خشــک قرار دارد و کشــورهای همجوار مثل پاکســتان،
عربســتان ،ترکیه و افغانســتان تولید نهال را اغاز نموده اند
بنابرایــن الزم اســت مــا نیــز بــرای توســعه پوشــش گیاهــی
نهالهــای مــورد نیازمــان را تولیــد کنیــم .از طرفــی بــا توجــه بــه
طــرح تنفــس جنــگل هــای شــمال و نیــاز کشــور بــه فــراورده
هــای چوبــی و نیــاز مبــرم بــه بحــث تولیــد چوب و نیــاز صنایع
چوبــی بــه حــدود 5ونیــم تــا 6میلیــون مترمکعــب چــوب در
ســال ،ایــن امــر نیــز در اهــم فعالیــت هــای ســازمان منابــع
طبیعــی و ابخیــزداری کشــور و ایــن اداره کل قــرار دارد.
بــا توجــه بــه اهــداف فــوق و مســائلی همچــون الودگــی هــوا
و نقــش کشــورهای در حــال توســعه در خصــوص کاهــش
الودگــی هــوا و افزایــش ســرانه فضــای ســبز در ســال جــاری
بــا دســتور ریاســت محتــرم جمهــور طــرح مردمــی کاشــت
یــک میلیــارد درخــت ابــاغ کــه بــا دســتور وزیــر محتــرم جهــاد
کشــاورزی و ابــاغ ریاســت محتــرم ســامان منابــع طبیعــی و
ابخیــزداری کشــور ایــن طــرح اجــرا خواهــد شــد.
خراســان جنوبی بــه عنــوان دومیــن اســتان بیابانــی کشــور و
دارای اقلیــم گــرم و خشــک بــوده و بایــد بدانیــم شــرایط اب و
هوایی اســتان مشــابه اســتان های شــمالی نیســت تا امکان
زاداوری و توســعه پوشــش گیاهــی وجــود داشــته باشــد
بنابرایــن اقدامــات حمایتی بســیار ســخت ونیازمنــد این بوده
کــه همــه مــردم و مســوالن در ایــن طــرح مشــارکت فعالــی
داشــته و کمــک حــال منابــع طبیعــی باشــند.
یکــی از طــرح هــای مهــم اجرایــی در دولــت ســیزدهم ابــاغ
“طــرح مردمــی کاشــت یــک میلیــارد درخــت در ۴ســال ”
توســط ریاســت محتــرم جمهــور هســت کــه بــرای اجــرای ان
نیــاز بــه مشــارکت مردم و کلیه دســتگاهی دولتــی ،نهادهای
مردمــی ،شــهرداری هــا ،انجمــن هــا و گروههــای ورزشــی و …
داریــم در همیــن راســتا رایزنــی و تفاهــم نامــه همــکاری بــا
ادارات امــوزش و پــرورش ،صــدا و ســیما ،نیــرو هــای نظامــی
و انتظامی،مجموعــه بســیج اقشــار ،شــورای هماهنگــی
مبــارزه بــا قاچــاق مــواد مخــدر و ســایر دســتگاههای اجرایــی
اســتان در ایــن راســتا انجــام گرفتــه و ســواالت و ابهامــات
در خصــوص امــکان کاشــت و تامیــن اب و … .در قالــب
موشــن گرافیــک ،بســته هــای خبــری ،اخبــار و … تهیــه ودر
شــبکه هــای اجتماعــی منتشــر شــده اســت .بــرای عملیاتــی
نمــودن ایــن طــرح از ظرفیــت اردوگاه هــای امــوزش و پرورش
.کمــپ هــای اصــاح و پــرورش .پــادگان هــای اموزشــی .
مراکــز هنرســتان هــا و …در قالــب تفاهــم نامــه هــای مذکــور
اســتفاده مــی شــود و در بحــث توزیــع و کاشــت نیــز در قالــب
تفاهــم نامــه بــا متقاضیــان نهــال بــا ارایه نقطــه جغرافیایی و
محــل کشــت اقــدام مــی شــود در ایــن طــرح اجــرای تعهــدات
بیــن المللــی،از جملــه کنوانســیون هــای بیــن المللــی
بیابانزدایی،تغییــر اقلیــم و تنــوع زیســتی مــورد توجــه قــرار
گرفتــه اســت.این طــرح بــا هــدف کاهــش ســطوح تخریــب
یافتــه و ارتقــای ســطح ناپایــداری هــای منابــع طبیعــی شــکل
گرفتــه و از ظرفیــت مردمــی در کنــار امکانــات دولتــی بنحــو
بهینه اســتفاده خواهد شــد طرح مذکور از ســال ۱۴۰۲شروع
خواهــد شــد و در راســتای ایــن طــرح ســازمان برای ســال های
۱۴۰۳ ،۱۴۰۲و ۱۴۰۴بــرای مجموعــه منابــع طبیعــی اســتان ها
وظایــف خاصــی را مشــخص کــرده بنابراین در راســتای تولید
نهــال مــورد نیــاز ایــن طــرح اقدامــات موثــری را در دســت اجرا
بــوده کــه امیداســت بــا همراهــی احــاد مــردم بتوانیــم ایــن
طــرح را بــا موفقیــت بــه اتمــام برســانیم.
در حــال حاضــر ســه چالــش اصلــی پیش روی کشــور شــامل
کمبــود منابــع اب شــیرین ،گــرم شــدن زمیــن و بیان زایــی
مطــرح بــوده و افزایــش گازهــای گلخانــه ای نقــش بســیار
زیــادی در تغییــر اقلیــم در ســطح دنیــا دارد.
طــرح کاشــت درخــت منحصــرا ًمربــوط بــه ایــران نبــوده و
طــرح جهانــی اســت و همــه کشــورها در راســتای ترســیب
کربــن ایــن طــرح را اجــرا کــرده و در بحــث تولیــد گونه هــای
موثــر و کشــت ایــن گونه هــا در عرصه هــای منابــع طبیعــی
اقــدام تــا بــا افزایــش ســرانه پوشــش گیاهی ســهم زیــادی در
ایــن امــر داشــته باشــند.
بــا توجــه بــه زیرســاخت های موجــود پیــش بینــی می شــود
در راســتای اجــرای ایــن طــرح بــرای امســال در اســتان
خراســان جنوبــی یــک میلیــون نهــال تولیــد شــود.
علیرضــا نصرابــادی ،مدیــرکل منابــع طبیعــی و ابخیــزداری
خراســان جنوبــی نیــز در همیــن رابطــه ،اظهــار داشــت :در
راســتای اجــرای طــرح چهار ســاله کاشــت یک میلیــارد درخت
در کشــور اقدامــات الزم زیرســاختی بــرای تولیــد نهــال در
ســطح اســتان شــده اســت.
وی ســهم خراســان جنوبــی در اجــرای ایــن طــرح ملــی چهار
ســاله را ۱۶میلیــون نهــال عنــوان کرد.
مدیــرکل منابــع طبیعــی و ابخیــزداری خراســان جنوبــی بــا
اشــاره بــه تولیــد بیــش از ۸۰۰هــزار نهــال در ســال گذشــته
تصریــح کــرد :بــرای اجرایــی شــدن ایــن طــرح در اســتان
حداقــل بایــد امســال یــک میلیــون نهــال جنگلــی و بیابانی در
نهالســتان هــای خراســان جنوبــی تولیــد شــود.
نصرابــادی یــاداور شــد :پیــش بینــی می شــود تــا پایــان
امســال در ۱۶نهالســتان خراســان جنوبــی تعــداد ۳۰۰هــزار
نهــال جنگلــی و ۷۰۰هــزار نهــال بیابانــی تولیــد شــود.
وی خاطرنشــان کــرد :از ابتــدای فصــل درختــکاری تاکنــون
۱۵هــزار اصلــه نهــال در خراســان جنوبــی توزیــع شــده اســت
و باقیمانــده نهــال هــا هــم تــا پایــان اســفند مــاه امســال در
اختیــار متقاضیــان قــرار مــی گیــرد.
مدیــرکل منابــع طبیعــی و ابخیــزداری خراســان جنوبــی
گفــت :بــا توجــه بــه زیرســاخت های موجــود پیــش بینــی
می شــود در راســتای اجــرای طــرح ملــی کاشــت درخــت در
ســال ۱۴۰۲ســه میلیــون اصلــه تولیــد شــود.
پــروژه احیــای پوشــش گیاهــی ۸۰هکتــاری معــادن
یحیایــی
از همیــن رو گــروه معــادن ابتیــن یحیایی در راســتای تحقق
بخشــیدن بــه “طــرح مردمــی کاشــت یــک میلیــارد درخــت
در ۴ســال” دســت بــه احیــای پوشــش گیاهــی در ســطح 80
هکتــار از اراضــی منطقــه کــرچ قایــن زده اســت.
در بازدیــدی از ایــن طــرح کــه توســط نصرابــادی مدیــرکل
منابــع طبیعــی و ابخیــزداری اســتان خراســان و معاونیــن و
کارشناســان مربوطــه و مهنــدس گلــی رئیــس اداره منابــع
طبیعــی و ابخیــزداری شهرســتان قائنــات بــه همــراه مدیــران
و مشــاوران گــروه معــادن و پیمانــکاری مهنــدس یحیایــی
(مهنــدس روحــی مدیــر گــروه در شهرســتان ،دکتــر زال
مشــاور فنــی گــروه و مهنــدس فیــض بخــش مشــاور زیســت
محیطــی گــروه) مجــری احــداث کارخانــه تولیــد مــس کاتــد
قائــن ۱۰۰۰تنــی در تاریــخ ۱۰اســفندماه ۱۴۰۱انجــام پذیرفــت
در ایــن طــرح از گونــه هــای گیاهــی بومی بادامشــک و ارغوان
و به روش کاشــت نهال و بذر اســتفاده شــده اســت.
یحیایــی مدیرعامــل گــروه معــادن ابتیــن یحیایــی ،بــا اشــاره
بــه ابــاغ “طــرح مردمــی کاشــت یــک میلیــارد درخــت در
۴ســال ” اظهــار داشــت :بــا توجــه بــه اینکــه مــا همــواره روزی
خــود را از دل همیــن منابــع طبیعــی بدســت مــی اوریــم
شــاید بیشــتر از هــر کــس دیگــری از اهمیــت بــاالی ان باخبر
باشــیم .وقتــی مــادر طبیعــت بــا مهربانــی بــی حــدش ســفره
ای بــی نظیــر بــرای مــا و هــم وطنــان مــا فراهم ســاخته اســت
چطــور مــی شــود مــا در مقابلــش بــی اهمیــت باشــیم.
وی بــا تاکیــد بــر احیــای پوشــش گیاهــی منطقــه ،ادامــه
داد :همانطــور کــه در حــال حاضــر بــه صــورت عملــی گــروه
معــادن یحیایــی نشــان داده چــه میــزان پایبنــد بــه اصــول و
حفــظ محیــط زیســت مــی باشــد ،قــول می دهیم ایــن اتفاق
شــروع کار گــروه معــادن مــا باشــد .مــن و تمــام گــروه مــا
همــواره در کنــار منابــع طبیعــی خواهیــم بــود و هرکجــا نیــاز
باشــد مطمعنــا بــا کمــال میــل ورود خواهیــم کــرد.
یحیایــی بــا اشــاره ایــن موضــوع کــه همواره بومــی های منطقه
ای کــه معــدن در انجــا احــداث شــده اولویــت ما هســتند گفت:
حفــظ و ارتقــا محیــط زیســت ،پوشــش گیاهــی و منابــع طبیعی
ان منطقــه هــم بــرای مــا بســیار اهمیــت دارد .اصــا مگــر مــی
شــود خانه کســی برای او مهم نباشــد .باور کنید هر منطقه ای
کــه معــادن گــروه مــا انجــا هســت درســت شــبیه خانــه ی خــود
مــن محســوب مــی شــود /.صبــح امــروز صفحه 4
هر خانواده ،یک کارافرین
جاذبه گردشگری گلستان
5
17اسفند 1401
سال پنجم
اموزش رایگان ویژه افراد جویای شغل در خانه با ما تماس بگیرید 01732688214
مقدمه:
ایــران زمیــن بــا ســابقه ای طوالنــی و درخشــان در زمینــه
هنرهــای گوناگــون ســهم بزرگــی در توســعه و تکامــل
فرهنــگ وتمــدن اســامی داشــته و دارد .اثــار بجــا مانــده
از قــرون متمــادی نشــانه کار و کوشــش نیــاکان و دســتاورد
هنرمنــدان دردوران اســامی اســت کــه بــا عشــق و ایمــان
بــه وحدانیــت ذات الهــی خلــق و ایجــاد و برپــا شــده انــد .از
میــان جلوه هــایباشــکوه هنرهــای دوره هــای اســامی از
جملــه معمــاری مــی تــوان به مقابــر و ارامگاه هــای بزرگان
دین و سیاســت با نقشــههای متفاوت و تزئینات متعدد
در ایــران اشــاره نمــود کــه در ســایر ممالــک جهــان اســام
نمــی تــوان هماننــد ان را مشــاهدهنمــود.
معماری گنبد قابوس :
گنبــد یــا بــرج قابــوس یکــی از بــی نظیرتریــن یادمان هــای
معمــاری ایــران در دوره اســامی در عیــن ســادگی ،در اوج
شــکوفایی هنــر معمــاری ایــران زمیــن ،بــه شــیوه معمــاری
رازی کــه تاثیــر یافتــه از شــیوه پارســی و پارتــی و خراســانی
اســت،ســاخته شــده اســت .ایــن شــیوه ابتــدا از نواحــی
شــمال ایــران ( دوره ال زیــار ) شــکل گرفتــه و در ری
(راز) رشــد و ترقــی مــییابــد و تــا زمــان هــای ال بویــه،
ســلجوقیان ،اتابــکان و خوارزمشــاهیان حتــی زمــان مغول
ادامــه داشــته اســت .از ویژگیهــایشــیوه رازی مــی تــوان
بــه بکارگیــری انــواع نقــش هــای شکســته بــه روش هــای
مختلــف و اســتفاده از انــواع طــاق و گنبــد واجــرکاری در
نما و کتیبه در نما با اســتفاده از خطوط صاف و شکســته
(کوفــی بنایــی) و افزایــش ارتفــاع بنــا و مصالــحمرغــوب
اشــاره کــرد.
ایــن اثــر بــا مصالــح اجــر و مــات ســاروج جهــت ارامــگاه
شــمس المعالــی بــه ارتفــاع 55متــر بــر روی تپــه ای بــه
بلنــدی 15متــرســاخته شــده اســت .کــه بــا احتســاب
بلنــدی تپــه در مجمــوع 70متــر از ســطح زمیــن بلنــدی
دارد .ایــن بنــا بــه صــورت بــرجبلنــدی بــا نقشــه ســتاره ای
شــکل و گنبــد مخروطــی بــه ارتفــاع 18متــر اســت کــه بــر
بدنــه ان 10تــرک دارد .راس تــرک 1/60متــر و قاعــده ان
1/4متــر از هــم فاصلــه دارد ،محیــط اصلــی گنبــد 30متــر
و 144میلــی متــر اســت .در بدنــه شــرقیروزنــه ای تعبیــه
شــده اســت کــه ارتفــاع ان 1/90متــر و عــرض متوســط
ان 73تــا 80ســانتی متــر اســت .در ضلــع جنوبــییــک
در ورودی قــرار دارد و در درون طــاق هاللــی و ســردر ان
دو رشــته مقرنــس کاری زیبــا بــه چشــم مــی خــورد .ایــن
مقرنــس در عیــن ســادگی در شــمار نخســتین مقرنــس
کاریهایی اســت که در بناهای ایرانی بعد از اســام دیده
مــی شــود.روی بدنــه اجــری بــه بلنــدی 8متــر از پائیــن و
فاصلــه حــدود دو متــر از زیــر قاعــده مخــروط دو ردیــف
کتیبــه اجــری بــه خــطکوفــی ســاده در میــان قــاب هــای
اجــری کــه از نظــر متــن و کلمــات عینــا ًماننــد یکدیگرنــد
کار شــده اســت .کتیبــه مذکــور بــااجــر ســاده قرمــز و در
ضمــن ســادگی بســیار زیبــا برجســته و خوانــا اســت.
جدول سودکو /سرگرمی
1
4
6
4
2
7
1
5
2
6
4
9
4
6
6
7
1
3
به قلم وحید حاج سعیدی
اغاز اثر زایگارنیک و افزایش
قیمت گوشت!
برج قابوس گنبد
نماد تاریخ گرگان
زمین
9
شماره 40
5
پی ســازی بنا از زمین ســفت شــروع شــده و از پائین به
بــاال میــل کرنــش کمــی دارد و در ارتفــاع 37متــری گنبــد
مخروطــی بنــای بــرج را تکمیــل مــی کنــد .ایــن گنبــد کــه با
اجرهــای مخصــوص دنبالــه دار کفشــکی ســاخته شــده،
دو پوســتهاســت .گنبــد درونــی ماننــد گنبدهــای خاکی به
شــکل نیم تخم مرغی و از اجر معمولی اســت و پوســته
بیرونــی بــا اجــردنبالــه دار و ارتفــاع ان 18متــر اســت.
از دیگــر بناهــای هــم عصــر گنبــد قابــوس مــی تــوان بــه
مقبــره ی امیراســماعیل ســامانی در بخــارا ،گنبــد ســرخ
مراغــه ،بــرج رســکت در ســوادکوه مازنــدران ،بــرج الجیــم
در مازنــدران ،بــرج رادکان در گلســتان ،بــرج طغــرل در
شــهر ری ،بــرجمهماندوســت در دامغــان و ...را نــام بــرد
کــه بــه ســبک رازی احــداث شــده انــد.
بخش دوم ال زیار:
کتیبه های گنبد قابوس:
کتیبــه هــای گنبــد قابــوس بــا خــط کوفــی بنایــی (معقلــی)
اولیــن بــار در ســبک معمــاری رازی در دوره ال زیــار و در
بنــایگنبــد قابــوس مشــاهده مــی شــود کــه در عیــن ســادگی
کامــا ًخوانــا و برجســته مــی باشــند .ایــن نــوع خــط بیشــتر در
بناهــا ومعمــاری جلــوه گــر شــده و بــه همین علــت به کوفی
بنایــی لقــب گرفتــه اســت .خــط کوفی بنایــی به صــورت های
مختلــفپدیــدار گشــته
کــه بــه شــکل اســان
و متوســط و مشــکل
دســته بنــدی می شــود.
خــط معقلــی در کتابت
زیــاد کاربــرد نــدارد.
چــون اســاس ایــن خــط
5
روی خانــه بنــدی خــط
کشــی مــی شــود ،بــه
ایــن ترتیــب کــه اول
کاغــذ ماننــد صفحــه
شــطرنجی خــطکشــی
4
6
و خانــه بنــدی می شــود
و بعــد از تقســیم خانــه
هــا ،حــروف ان مرتــب
7
مــی شــود و چــون ایــن
خــط بــه ترتیــب فــوق
5
نوشــته مــی شــده ،انــرا
بــا اجــر روی عمــارات
بــه اســانی مــی چیدنــد
7
2
تــا هــم عبارتــی از ان
خوانــده شــود و هــم
دیــوار عمــارت راتزئینــی
4
باشــد .بــه ایــن نســبت
ان را خــط معمــاری یــا
6
خــط بنایــی نامیده انــد.
معقــل ،در لغــت بــه معنــی حصیــن (پناهــگاه و کــوه بلنــد
امــده اســت) ایــن معنــی بــا ایــن نــوع خــط بنایــی مطابقــت
دارد و ایــننظریــه منطقــی اســت کــه خــط بنایــی پــس از
اینکــه بــه کمــال مطلوب رســید ،معقلی نامیده شــده باشــد.
بــه نظــر مــی رســدخــط معقلــی بعــد از خــط کوفــی و از روی
ان اســتخراج شــده باشــد و قطعــا ً ایــن خــط بــرای تزئیــن
بناهــا از روی خــط کوفــیاســتخراج شــده کــه در کوفــی یــک
دانــگ دور اســت و پنــج دانــگ ســطح ،و در خــط معقلــی دور
نیســت و همه ســطح اســت وچنانچه فرض کنیم این خط
قبــل از اســام بــه وجــود امــده ،بایــد کــه از خــط ســترنجیلی
کــه مــادر خــط کوفــی اســت،اســتخراج شــده باشــد .بهتریــن
خــط معقلــی ان اســت کــه ســواد و بیــاض ان هــر دو خوانده
شــود .یعنــی ســیاهی ان چیــزیخوانــده شــود و ســفیدی
ان چیــزی دیگــر ،کــه هنــر طراحــی ایــن خــط در ان اســت.
کتیبــه هــای اجــری چیــده شــده در قــاب هــای مســتطیلی
بدنــه اجــری گنبــد قابــوس کــه بــه طــور قرینــه در بــاال و پائیــن
تکــرار شــده اســت نمونــه ای بــارز از خــط کوفــی بنایــی اســت
کــه بــه امــر قابــوس ابــن وشــمگیر در زمــان حیاتش نوشــته و
احــداث شــده اســت.
کتیبــه هــا از ضلــع جنــوب شــرقی بــرج و ضلــع شــرق در
ورودی شــروع شــده و در جهــت عقربــه هــای ســاعت از
شــرق بــه غــربحرکــت مــی کنــد کــه متن کتیبــه ها واقــع در
10تــرک بــرج قابــوس چنیــن اســت:
-1بســم اللــه الرحمــن الرحیــم ،بنــام خداونــد بخشــنده
مهربــان
-2هذا القصر االعالی ،این کاخ عالی است
-3االمیر شمس المعالی ،امیر شمس المعالی
-4االمیر ابن االمیر ،امیر پسر امیر
-5قابوس ابن وشمگیر ،قابوس پسر وشمگیر
-6امــر ببنائــه فــی حیاتــه ،فرمــان داد بــه بنــای ان در زمــان
حیاتش
-7سنه سبع و تسعین ،سال نود و هفت
-8و ثلثمائه قمریه ،سیصد قمری
-9و سنه خمس و سبعین ،و سال هفتاد و پنج
-10و ثلثمائه شمسیه ،سیصد شمسی
ایــن بــرج در طــی عمــر ســه بــار تعمیــر و مرمــت شــد.
اخریــن بــار نیــز در ســال 1349تعمیــر اساســی ان انجــام
گرفــتبطــوری کــه ایــن شــاهکار معمــاری اســامی باشــکوه
کــه کمتریــن ابنیــه قــرن چهارم هجری اســت حفظ و مصون
گشــت .ایــنبنــا تمامــا ًاز اجرهــای پختــه قرمــز ســاخته شــده
اســت .اجرهــای ســخت ایــن بنــا بدلیــل عوامــل جــوی بــه
مــرور زمــان بــه رنــگبرنــزی درامــده اســت.
افســانه ای هســت کــه مــی گویــد پیکــر بــی جــان
ابوالمعالــی در تابــوت بلوریــن جــای داشــت و از درون بــرج
اویختــه بــود وهــر بامــداد فــروغ خورشــید از روزنــه گنبد بدان
مــی تابیــده اســت .ایــن افســانه همــان جوهر فرار و اندیشــه
بنیادیــنمعماریســت.
مــا ایرانــی هــا عالقــه زیــادی بــه اظهــار نظــر داریــم.
اصــا ًهــم بحــث تخصــص و مهــارت و تجربــه نیســت.
عــادت کــرده ایــم .تــرک عــادت هــم خودتــان در جریــان
هســتید الکــردار چــه عواقــب ناگــواری دارد و بــا ایــن
طــرح هــای وزارت بهداشــت مثــل دارو یــار و نوبــت
دهــی اینترنتــی و کمبــود دارو ،توصیــه مــی کنیــم فعــا ً
کســی ســراغ تــرک عــادت نــرود! حــاال خــدا را شــکر
دولــت هــا در طــول ایــن ســال هــا در هــر بیغولــه یــک
دانشــگاه راه انــدازی کــرده انــد و اگــر نزدیــک صــف
نانوایــی یــک نفــر داد بزنــد مهنــدس دســتکم دو ســوم
افــراد صــف بــه طــرف صــدا بــر مــی گردنــد .ایــن بــدان
معناســت کــه خیــال مــا از ایــن بابــت راحــت اســت کــه
اگــر خلــق اللــه تحلیــل هــای ابــدوغ خیــاری مــی کننــد
و راجــع بــه همــه چیز از افزایــش میــزان تشعشــعات
هالــه مریــخ گرفتــه تــا عرق ســوز شــدن رانندگان مینی
بــوس دروازه دوالب اظهــار نظــر مــی کننــد ،تحصیــات
اکادمیــک دارنــد! امــا ایــن بــه معنــای توســعه ســواد و
دانــش خلــق اللــه نیســت و هنــوز تــا رســیدن بــه قلــه،
کار زیــاد داریــم کــه وقتــی یــک نفــر داد مهنــدس همــه
بــه طــرف صــدا برنگردیــم! بگذریــم ...
حقیقــت امــر بحــث امــروز مــا هــم راجــع بــه همیــن
قلــت دانــش مــردم و گلــه و شــکایت از طــرح هــای
دولــت اســت کــه چــرا دولــت یــک طــرح را کــه دســت
مــی گیــرد قورچــش را نمــی اورد و تــا خرتنــاق پیــش
نمــی رود و نیمــه کاره رهــا مــی کنــد .امــروز اگــر ریــا
نباشــد مــا ایــن داســتان را خیلی عامیانــه و همه فهم
اچارکشــی مــی کنیــم تــا خلــق اللــه بیشــتر بــا ابعــاد
رویکــرد دولــت اشــنا شــوند.
هــر چنــد داســتان خیلــی پیچیــده اســت ولی مخلص
کالم علــت نیمــه کاره رهــا شــدن طرح هــای دولــت
یــا بــه عبارتــی کشــدار شــدن طرح هــای دولــت اثــر
زایگارنیــک اســت.
بــر اســاس شــواهد علمــی ذهــن مــا بــه ســرعت
کارهــای تمــام شــده فرامــوش مــی کنــد .در حالیکــه
برنامــه ریــزی شــده تــا بــه طــور پیوســته کارهــای نیمــه
تمــام را بــه مــا یــاداوری کنــد.
محموعــه ایــن فرایندهــا بــه نــام اثــر زایگارنیــک
شــناخته مــی شــود.
اثــر زایگارنیــک نشــان می دهــد ،کارهایــی کــه تکمیــل
نشــده اند و نیم ـه کاره مانده انــد ،بهتــر از کارهایــی کــه
تکمیل شــده اند و به پایان رســیده اند ،در حافظه شــما
می ماننــد.
هنگامــی کــه یــک کار را کامــل بــه پایــان می رســانید،
حافظــه
تنــش روانــی ان کار از بیــن مــی رود .در نتیجــه
ٔ
شــما دیگــر از تــاش قابــل توجهــی بــرای به خاطــر ســپردن
ان کار اســتفاده نمی کنــد و بــه صــورت خــودکار از حافظــه
پــاک مــی شــود.
شــما همیــن قیمــت خــودرو را در نظــر بگیریــد کــه االن
نزدیــک بــه چهــل ســال اســت کــه بــرای قیمتگــذاری ان
داســتان داریم و هنوز به ســرانجام نرســیده اســت .حاال
اگــر وزارت صمــت گــوش خودروســازان را بپیچــد و یــک
شبه طومار قیمتگذاری را در هم بپیچد و قیمت خودرو
را بــه میــخ بکشــد ،تنــش روانــی افزایش قیمت خــودرو از
بیــن مــی رود و حافظــه شــما دیگــر تــاش قابــل توجهــی
بــرای بــه خاطــر ســپردن ان نمــی کنــد .ایــن طــوری کار
بــزرگ دولــت در تثبیــت نــرخ خــودرو خــود بــه خــود بــه
فراموشــی ســپرده مــی شــود!
در والیــت مــا ســاخت یــک روگــذر 500متــری را از 9
ســال قبــل اغــاز کــرده انــد و هنــوز تمام نشــده اســت.
خلــق اللــه هــم فکــر مــی کننــد بــه خاطــر کــم کاری
پیمانــکاران و گرانــی مصالــح و بــی تفاوتــی مســئوالن
اجرایــی و ...اســت .نــه خیــر ...اگــر ایــن پــروژه شــش
ماهــه از کار در می امــد ،خیلــی زود بــه فراموشــی
ســپرده می شــد؛ ولــی االن مــردم قــدرش را بهتــر
مــی داننــد و تــا ســال هــا از پیمانــکاران ،نماینــدگان
مجلس ،اســتانداران ،فرمانداران ،روســای اداره راه و
...کــه در ســاخت ایــن پــروژه ســنگ تمــام گذاشــتند
بــه نیکــی یــاد خواهنــد کــرد!
امــروز هــم اگــر مــی بینیــد قیمــت گوشــت
مختصــری افزایــش پیــدا کــرده و تــا کیلویــی نیــم
میلیــون تومــان رســیده ،اثــر زایگارنیــک اســت و قرار
نیســت همــه چیــز را خیلــی ســریع بــه فراموشــی
بســپاریم! فقــط همیــن ... صفحه 5
17اسفند 1401
6
جاذبه گردشگری گلستان
گلستان و قشنگی هاش
سال پنجم
شماره 40
خروج از بن بست ساماندهی تپه تاریخی
قلعه خندان گرگان پس از دو دهه
طرح ساماندهی محیطی قلعه خندان
تدوین شد
اســتان گلســتان بــه مرکزیــت شــهر گــرگان ،از
اســتان های سرســبز ایــران بــه حســاب می ایــد کــه
همچون فرشــی ســبز رنگ در شــمال ایران می درخشد.
ایــن اســتان در گذشــته ایالــت گــرگان و ســپس
اســتراباد نــام داشــت؛ بعدهــا در نوشــته های دوران
اولیــه اســامی جرجــان خوانــده شــد و از اســفند ۱۳۱۶
گــرگان نــام گرفــت .گلســتان تــا ســال ۱۳۷۶بخشــی از
اســتان مازنــدران بــود؛ امــا بعــد از ان به صــورت اســتانی
مســتقل بــه نــام اســتان گلســتان درامــد.
اســتان گلســتان از شــمال بــه کشــور ترکمنســتان ،از
غــرب بــه اســتان مازنــدران و دریــای خــزر ،از جنــوب
بــه اســتان ســمنان و از شــرق بــه اســتان خراســان
شــمالی محــدود می شــود .جمعیــت اســتان بــر
اســاس سرشــماری ســال ۱۳۹۵بالــغ بــر ۱,۸۶۸,۸۱۹
نفــر اســت کــه حــدود ۳۹درصــد از جمعیــت اســتان را
مــردم اهــل تســنن و حــدود ۶۱درصــد را اهــل تشــیع
تشــکیل می دهنــد .بــرای اینکــه اســتان گلســتان را
بهتــر بشناســیم ،بــه طــور مختصــر اطالعاتــی از ایــن
اســتان را در اختیــار عالقمنــدان قــرار می دهیــم.
با استان گلستان بیشتر اشنا شوید:
مدیــرکل میراث فرهنگــی ،گردشــگری و صنایع دســتی اســتان گلســتان
از تدویــن طــرح مطالعاتــی و نظــارت پــروژه ســاماندهی محیطــی تپــه
تاریخــی قلعه خنــدان در شــهر تاریخــی اســتراباد (گــرگان) و خــروج از
بن بســت ســاماندهی ایــن اثــر ارزشــمند تاریخــی پــس از بیــش از دو
دهــه خبــر داد.
به گــزارش نــدای ابــادی محمدجــواد ســاوری بــا اعــام ایــن خبــر گفــت:
تپــه تاریخــی قلعه خنــدان کــه بــه خلعت پوشــان نیــز شــهرت دارد یکــی
از قلعه هــای باســتانی ســرزمین گــرگان اســت کــه در ضلــع غربــی شــهر
تاریخــی اســتراباد قدیــم و گــرگان فعلــی واقع شــده اســت.
مدیــرکل میراث فرهنگــی ،گردشــگری و صنایع دســتی گلســتان بــا بیــان
این کــه بــر اســاس مطالعــات باستان شناســی انجام شــده ایــن قلعــه
دارای اثــاری از دوره ساســانی تــا عصــر ایلخانــان مغــول را در برمی گیــرد،
خاطرنشــان کــرد :متاســفانه بــه علــت شــرایط اقلیمــی و مداخــات
انســانی ،بخــش اعظــم بقایــای قلعــه تخریــب و در زیــر خــاک مدفــون
اســت و نیازمنــد اجــرای مطالعــات میان رشــته ای و کاوش به منظــور
اشــکار ســاختن بقایــای معمــاری و ســاماندهی ،مرمــت و احیــا بــرای
بازدیــد گردشــگران اســت.
وی تصریــح کــرد :به منظــور جلوگیــری از تهدید و تخریب عرصه و حریم
این اثر مهم براثر توســعه شــهری ،در ســال ۱۳۷۸نقشــه عرصه ،حریم
و ضوابــط اســتحفاظی قلعه خنــدان تهیــه و تدویــن و در کمیتــه حرایــم
میراث فرهنگــی کشــور مصــوب و ابــاغ شــده اســت؛ امــا متاســفانه در
ایــن دو دهــه توســط مدیریــت شــهری و اداره کل میراث فرهنگــی اقــدام
عملیاتــی شــاخص در راســتای ســاماندهی ان اجرایــی نشــد.
ســاوری یــاداور شــد :در مــدت شـش ماهه گذشــته ســعی شــد تــا ضمــن
رعایــت قوانیــن و ضوابطــی کــه در حــوزه حفظ ،احیا و نگهــداری از ابنیه ی
تاریخــی وجــود دارد امــا بــا نــگاه جدیــد کــه خدشـه ای به قوانیــن وارد نیاید
و هم وطنــان نیــز از خدمــات گردشــگری در اثــر تاریخــی قلعه خنــدان
بهره منــد شــوند ،طــرح مطالعاتــی ســاماندهی ایــن اثــر تاریخــی پیگیــری
و تدویــن شــود.
وی گفــت :طــرح مطالعاتــی و نظــارت پــروژه ســاماندهی محیطــی تپــه
تاریخــی قلعه خنــدان بااعتبــار پنــج میلیــارد ریالــی از محــل اعتبــارات
اســتانی اداره کل میراث فرهنگــی ،گردشــگری و صنایع دســتی بــر اســاس
ضوابط میراث فرهنگی و دســتورالعمل های ابالغی این اثر و در راســتای
ارائــه خدمــات گردشــگری تدویــن و در شــورای فنــی میراث فرهنگــی
اســتان بررســی و تائیــد شــد.
مدیــرکل میراث فرهنگــی ،گردشــگری و صنایع دســتی گلســتان اضافــه
کــرد :طراحــی فضــای ســبز ،مســیر دسترســی بازدیــد از ســطح قلعــه
تاریخــی ،امکانــات خدماتــی و رفاهــی موردنیــاز گردشــگران ،المــان و
مبلمــان شــهری و المــان مشــاهیر در پیرامــون تپه تاریخــی ،بازارچه های
صنایع دســتی ،مراکز پذیرایی ،نورپردازی ،ســکوهای اجرای نمایش های
محلــی و…ازجملــه مــواردی اســت کــه در ایــن طــرح پیش بینــی شــد.
وی ضمــن تقدیــر از همــکاری مدیریــت شــهری بــرای ســاماندهی ایــن
اثــر تاریخــی ارزشــمند شــهر تاریخــی اســتراباد(گرگان) ،خاطرنشــان کــرد:
اجــرای ایــن طــرح ســاماندهی توســط شــهرداری گــرگان و بــا اعتبــارات
مدیریــت شــهری خواهــد بــود و نظــارت بــر اجــرای پــروژه توســط اداره کل
میراث فرهنگــی ،گردشــگری و صنایع دســتی انجــام خواهــد شــد.
تپــه تاریخــی قلعه خنــدان در ۲۰بهمن مــاه ســال ۱۳۶۴بــا شــماره ۱۷۰۱
در فهرســت اثــار ملــی بــه ثبــت رســیده اســت.
متقاضیاندریافتنمایندگی
مجموعهرسانه های
موسسه مطبوعاتی
مروارید بازار کسب و کار
می توانند با شماره 02191013453
تماس بگیرند
اب و هوای استان گلستان جاهای دیدنی استان گلستان سوغات استان گلستان غذاهای محلی استان گلستان اقامت در استان گلستان رستوران های استان گلستان شهرها و روستاهای استان گلستان -اداب و رسوم مردم استان گلستان
راهنمای سفر به استان گلستان
اب و هوای استان گلستان
بخــش زیــادی از پهن ـه ی اســتان گلســتان به صــورت
جلگــ ه اســت کــه بیــش از دو ســوم ان ،اب وهــوای
خشــک و نیمه خشــک دارد کــه هــر چــه به ســوی
شــمال و مــرز ترکمنســتان نزدیــک شــوید ،بــر خشــکی
بو هــوای
ان افــزوده می شــود .یک ســوم دیگــر ،ا
معتدل دارد و بیشــتر شــهرها و روســتاهای استان نیز
در ایــن ناحیــه ی سرســبز جــای گرفته انــد.
اســتان گلســتان در فصــل زمســتان ،اب وهــوای
ســردی دارد و در فصــل تابســتان هــم اکثــر نقــاط ان
به غیــر از بخش هــای ییالقــی ،گــرم و بســیار خشــک
هســتند .با اینکه ســفر به گلســتان در تمامی فصول
امکان پذیــر اســت؛ ولــی بهــار و پاییــز به عنــوان بهترین
زمــان ســفر بــه گلســتان بــه شــمار مـی رود.
جاهای دیدنی استان گلستان
هــر ســال خیــل عظیمــی از گردشــگران داخلــی و
خارجــی بــا ســفر بــه شــهرهای ترکمــن نشــین اســتان
گلســتان ،از جاهای دیدنی اســتان گلســتان ،شــهرها
و مناطــق مختلــف ،پارک هــای طبیعــی زیبــا و طبیعــت
بکــر ایــن اســتان بازدیــد می کننــد.
جاذبه های فرهنگی و تاریخی استان گلستان
اســتان گلســتان یکــی از اســتان های نســبتا نوپــای
ایــران اســت؛ هرچنــد پیشــین ه تاریخــی و فرهنگــی
ارزشــمندی دارد کــه نمــود ان را می تــوان در بناهایــی
نظیــر بــرج گنبــد قابــوس ،کاخ مــوزه گــرگان ،مســجد
جامــع گــرگان ،بــازار نعلبنــدان گرگان ،مدرســه عمادیه
گــرگان ،پــل تاریخــی اق قــا ،گورســتان تاریخــی خالــد
نبــی و خان ـ ه امیــر لطیفــی گــرگان مشــاهده کــرد.
جاذبه های طبیعی استان گلستان
گلســتان از اســتان های سرســبز و زیبــای شــمالی
کشــورمان اســت کــه بــه واســطه وجــود جنــگل هــای
هیرکانــی ،قدیمی تریــن جنگل هــای دنیــا در ایــران،
جاذبه هــای طبیعــی متعــددی دارد .همچنیــن تنــوع
اقلیمــی ایــن اســتان نیــز از دیدنی هایــی اســت کــه
حیــرت اغلــب بازدیدکننــدگان را بــر می انگیــزد .بــا
ســفری کوتــاه از جنــوب اســتان گلســتان و دامنه هــای
رشــته کوه البــرز بــه طــرف شــمال ،تــا مــرز ترکمنســتان
پیــش می رویــد و طبیعــت سرســبز و مرطــوب
جنگل هــای هیرکانــی انــدک انــدک جــای خــود را بــه
دشـت های وســیع ترکمــن صحــرا و کویرهــای خشــک
بــا رمل هــای شــنی می دهــد .پــارک ملــی گلســتان،
چشــمه گل رامیــان ،پــارک جنگلــی ناهارخــوران،
جنــگل شــصت کال ،ابشــار شــصت کالتــه ،پــارک
جنگلــی النگــدره ،ابشــارهای دره تل انبــار ،جنــگل و
ابشــار زیــارت گــرگان ،پــارک جنگلــی تنگــه چهــل چــای
و پــارک جنگلــی مرتفــع هزارپیــچ از معروف تریــن
جاذبه هــای منحصربه فــرد و طبیعــی ایــن اســتان بــه
شــمار می رونــد.
سوغات استان گلستان
بــرای بســیاری از گردشــگران اســتان گلســتان ،ایــن
پرســش بــه وجــود می ایــد کــه ســوغات گلســتان
چیســت؟ ایــن اســتان نیــز درســت مثــل ســایر نقــاط
ایــران ،ســوغات و صنایع دســتی منحصر به فــردی دارد
کــه می توانــد یادگاری هــای ارزشــمندی از ایــن خطــه
از ایــران باشــند .ســوغاتی های خوراکــی گلســتان
شــامل حلــوای امــاج ،نــان زنجبیلــی ،نــان شــیرمال،
ســرغربیلی ،نــان پــادرازی ،جزحلــوا و ...می شــوند.
معروف تریــن صنایــع دســتی گلســتان هــم عبارت انــد
از ابریشــم بافی ،قالــی ترکمــن ،زیــوراالت ترکمنــی،
شــال های رنگارنــگ زنــان ترکمــن و . ...گیاهــان
دارویی اســتان گلســتان نیز به دلیل پوشــش گیاهی
ایــن منطقــه ،از تنــوع قابــل توجهــی برخــوردار اســت.
غذاهای محلی استان گلستان
اســتان گلســتان به لطــف طبیعــت سرســبز،
قومیت هــای گوناگــون و هم جــواری بــا دریــای خــزر ،از
فرهنــگ و ذائق ـه ی غذایــی خاصــی برخــوردار اســت .از
غذاهــای ســنتی اســتان گلســتان می تــوان بــه مرغانــه
تچیــن ،خــورش ســاک ،مــاش پتــی خــارش ،کئــی
ترشــک ،چکدرمه ،باســترمه ،بروک و نان محلی اشــاره
کــرد .انــواع اش هــا نظیــر هلــی اش ،گوجــه اش ،اش
ماســت ،شــیر اش ،مــاش اش و اســبه اش نیــز در
رژیــم غذایــی مــردم گلســتان بــه چشــم می خــورد.
در ایــن میــان چکدرمــه را شــاید بتــوان مشــهورترین
غــذای محلــی اســتان گلســتان در نظــر گرفــت
کــه ترکیــب پلــو و گوشــت اســت .چکدرمــه غــذای
مخصــوص بنــدر ترکمــن و اق قال به شــمار مـی رود که
درمراســم ها و جش ـن های خــاص بــا ان از میهمانــان
پذیرایــی می کرده انــد.
طعــم تــرش به وفــور در ســفره ی گلســتانی ها یافــت
می شــود .انــار ترشــی ،اب نارنــج ،اب غــوره ،اب لیمــو،
ی غذاها هســتند
انار تیم (ناردان) و ...به عنوان چاشــن
و ســیر ســرکه ،بانجام ســرکه (ســرکه بادامجان) و یارم
مســی (ســرکه بــا ســیب زمینــی تــرش) نیــز بــه میــزان
قابل توجهــی در غذاهــا بــه کار مـی رود.
تهیه انواع بورانی نیز در میان ســاکنان اســتان گلســتان
نیــز رواج دارد کــه پرطرفدارتریــن ان هــا ،کئــی بورانــی
(بورانــی کــدو) و ابنــاق بورانــی (بورانــی اســفناج) هســتند.
اقامت در استان گلستان
ل هــای اســتان گلســتان از تنــوع بســیار باالیــی
هت ـ
برخوردارنــد؛ امــا انچــه در تمــام ایــن هتل هــا بــه
چشــم می خــورد ،بهره منــدی از مناظــر زیبــای طبیعــت
و جنــگل در طــول مــدت اقامــت اســت .بســته بــه
عالقه منــدی شــما بــه طبیعــت ،لوکــس بــودن هتــل،
دسترســی اســان بــه مرکــز شــهر و مــوارد دیگــر،
گزینه هــای بســیاری جهــت اقامــت در هتل هــای
گلســتان وجــود دارد.
از هتل هــای اســتان می تــوان بــه هتــل پارتیــا
از هتل هــای پنــج ســتاره گــرگان ،هتــل شــهاب
ناهارخــوران ،هتــل کانیــار در شهرســتان علــی ابــاد
کتــول و هتــل قصــر در مینودشــت اشــاره کــرد.
اقامتگاه هــای بوم گــردی در اســتان گلســتان نیــز
تجربــه ی واقعــی زندگــی روســتایی در طبیعــت بکــر
منطقــه را پیشــکش گردشــگران می کننــد .بــا روی
کار امــدن ایــن اقامتگاه هــا ،ســفرها کمــی ارزان تــر
شــده اســت و گردشــگران می تواننــد بــا گویــش و
شــیوه ی زندگــی مــردم هــر منطقــه بیشــتر اشــنا
شــوند ،از غذاهــای محلــی انهــا اســتفاده و ســوغات و
صنایع دســتی ان منطقــه را خریــداری کننــد.
رســتوران هــای اســتان گلســتان :اســتان های
شــمالی کشــور و به خصوص اســتان گلســتان به خاطر
غذاهای لذیذ محلی ،محبوبیت زیادی بین مســافران
دارنــد .بــرای چشــیدن غذاهــای محلــی می توانیــد
بــه رســتوران هــای اســتان گلســتان نظیــر رســتوران
عمــارت ،رســتوران بارانــک و اکبرجوجــه در گــرگان،
رســتوران کاســپین در بندرترکمــن ،رســتوران گنــدم
گنبــد کاووس و ...ســر بزنید.اگــر از عالقه منــدان بــه
غذاهــای فسـت فودی هســتید ،فســت فــود چیــن دکا
و فســت فــود ۴۴۴در گــرگان ،فســت فــود و رســتوران
باباطاهــر گــرگان و کافــه فســت فــود هرمــس علــی اباد
کتــول از گزینه هــای پیــش روی شــما هســتند.
شهرها و روستاهای استان گلستان
اســتان گلســتان از ۱۴شهرســتان و ۲۶شــهر تشــکیل
شــده اســت کــه شهرســتان های ان عبارت انــد از:
ازادشهر ،اق قال ،گرگان ،گنبد کاووس ،بندر ترکمن،
گمیــش تپــه ،رامیــان ،کردکــوی ،بندرگــز ،علی ابــاد
کتــول ،گالیکــش ،کاللــه ،مــراوه تپــه و مینودشــت.
بیشــتر شــهرهای کنونــی اســتان از قدمــت چندانــی
برخــوردار نیســتند و از بزرگ شــدن روســتاها بــه وجــود
امده انــد و به عبارتــی روستاشــهر به شــمار می اینــد .بــا
ایــن همــه ،شــهرهای گــرگان و گنبــدکاووس ریشـه ی
تاریخــی دارنــد .روســتاهای اســتان گلســتان ،متمرکــز
و نزدیــک بــه هــم هســتند کــه در راســتای جاده هــا و
رودهــا ،به شــکل طولــی و در بخش هــای کوهســتانی
به صــورت پلکانــی هســتند .به عنــوان مثــال ،روســتای
فارســیان گلســتان کــه به علــت بافــت پلکانــی بــه
ماســوله گلســتان نیــز معــروف اســت ،در شهرســتان
ازادشــهر قــرار دارد.
گرگان:شــهر گــرگان مرکــز اســتان گلســتان اســت و
در قســمت شــرقی شــمال ایــران قــرار دارد .نــام فعلــی
گــرگان کــه جایگزیــن نــام کهنــش یعنــی اســتراباد
شــده ،در واقــع برگرفتــه از جرجــان اســت و گــرگان از
شــهریور ۱۳۱۶بــرای ایــن شــهر اســتفاده شــد .بافــت
تاریخــی گــرگان بــا مســاحتی بالــغ بــر ۱۵۰هکتــار،
ســومین بافــت بــا ارزش و دارای ســبک معمــاری
پــس از یــزد و اصفهــان اســت کــه وســیع ترین بافــت
تاریخــی شــمال ایــران بــه شــمار می رود.گردشــگرانی
کــه بــه ایــن شــهر ســفر می کننــد ،می تواننــد از پــارک
جنگلــی النــگ دره ،روســتای شــاه کــوه ،کاروان ســرای
قزلــق ،مــوزه صنایع دســتی گــرگان ،بــازار نعلبنــدان،
امامــزاده نــور و تپـه ی باســتانی و تاریخــی تورنــگ تپــه
دیــدن کننــد.
گنبد کاووس:شهر گنبد کاووس در قسمت شمالی
و مرکزی اســتان گلســتان واقع شــده است و از شمال
بــه کشــور ترکمنســتان ،از جنــوب بــه شهرســتان های
ازادشــهر و رامیــان ،از شــرق بــه شهرســتان های مــراوه
تپــه ،کاللــه و مینودشــت و از غــرب بــه شهرســتان اق
قــا محــدود می شــود .گنبــد کاووس یــا گنبــد قابــوس
کــه مــردم ملــی ان را بــه اختصــار «گنبــد» می نامنــد،
در گذشــته ،جرجــان خوانــده می شــد .کاوش هــای
باستان شناســی ،پیشــینه تمــدن ایــن منطقــه را پنــج
تــا ۶هــزار ســال اعــام کرده اند.ایــن شــهر جاذبه هــای
گردشــگری و طبیعــی زیبایــی دارد کــه برخــی از ان هــا
عبارت انــد از گنبــد قابــوس ،تــاالب المــاگل ،روســتای
هیــوه چــی بــاال ،زیارتــگاه خالد نبی ،دریاچه مصنوعی
گنبــدکاووس و بازارچــه مــرزی اینچــه بــرون.
بنــدر ترکمن:بنــدر ترکمــن ،شــهری در غــرب اســتان
گلســتان اســت کــه اکثــر مــردم ان ،ترکمــن بــا مذهــب
ســنی هســتند .ایــن بنــدر ،از منظــرگاه تاریخی شــهری
قدیمی نیست و در سال ۱۳۰۶در پی سرکوب عشایر
توســط پهلــوی اول و بــا اهــداف نظامی تاســیس شــد.
جالــب اســت بدانیــد ایــن بنــدر نخســتین شــهر کشــور
اســت کــه توســط مهندســان و معمــاران ایرانــی و
بلژیکــی مطابــق بــا اصــول شهرســازی ســاخته شــده و
نقشــه ان تــار عنکبوتــی و بســیار منظــم اســت.
جزیــره اشــوراده ،بزرگ تریــن جزیــره ی ایرانــی خــزر،
در محــدوده ایــن شــهر قــرار دارد .از دیگــر جاهــای
دیدنــی بنــدر ترکمــن می تــوان بــه بازارچــه ســاحلی
بندرترکمــن ،روســتای قــره قاشــلی ،منطقــه شــکار
ممنــوع صوفیکــم ،تــاالب گمیشــان و اســکله تفریحی
بنــدر ترکمــن اشــاره کــرد.
مینودشــت :مینودشــت از شهرهای تاریخی استان
گلســتان در شــمال ایــران اســت کــه در مجــاورت
جــاده تهــران -مشــهد قــرار دارد .ایــن شهرســتان در
ابتــدا به صــورت یــک روســتا بــوده و اســامی مختلفــی
همچــون کبودجامــه ،حاجیلــر ،ســنگرلر و ســنگر
حاجیلــر و دشــت مینــ و داشــت؛ هرچنــد در نهایــت
به خاطــر طبیعــت بکــر و چشــم انداز زیبایــش،
مینودشــت نــام گرفــت .اگــر بــه ایــن خطــه از ایــران
ســفر کردیــد ،بازدیــد از جاهــای دیدنــی مینودشــت
نظیــر قلعــه ســلیمان بوقــه ،تنگــه چهــل چــای ،ابشــار
لولوم ،اق چشمه مینودشت ،ابشار حسینا ،منطقه
جنگلــی باقرابــاد و ...را در برنامــه ی خــود بگنجانیــد.
اداب و رسوم مردم استان گلستان
اســتان گلســتان بــا داشــتن تاریــخ کهــن پنــج هــزار
ســاله و ســکونت اقــوام مختلفــی چــون فارس هــا،
ترکمن هــا ،ارامنــه ،کردهــا ،بلوچ ها ،اعــراب و ..از تنوع
قومــی و فرهنگــی خاصــی برخــوردار اســت ،به گونـه ای
کــه می تــوان ان را یــک ایــران کوچــک دانســت.
مــردم اســتان گلســتان نیــز هماننــد بقیــه ی
اســتان های ایــران ،اداب ورســوم خــاص خــود را دارنــد
کــه از لباس هــای محلــی تــا موســیقی منحصربه فــرد
را شــامل می شــود .یکــی از رســم های جالــب ایــن
خطــه از ایــران ،جشــن ۶۳ســالگی اســت کــه بــه
زبــان ترکمنــی بــه ان «اق قویــون» (گوســفند ســفید)
می گوینــد .در ایــن جشــن هــر یــک از مــردان ترکمــن
کــه بــه ســن ۶۳ســالگی می رســد ،بــا دعــوت از
نزدیــکان و اشــنایان ،بــا پخــت غــذای محلــی چکدرمــه
از ان هــا پذیرایــی می کنــد.
موســیقی ســنتی ترکمــن نیــز از شــاخص ترین
موســیقی های ســنتی استان گلستان به شــمار می اید؛
هرچنــد موســیقی ســنتی مازندرانــی و سیســتانی نیــز در
ایــن اســتان مرســوم و متــداول اســت.
در طــول تاریــخ پرفرازونشــیب ایــران ،زنــان ترکمــن
همــواره پوشــش خاصــی داشــته اند کــه اصالــت ان
همچنــان حفــظ شــده و به دلیل ویژگی هــای خاصش،
بــرای بیشــتر مــردم ایــران شــناخته شــده اســت .ایــن
پوشــش بــر حســب مقتضیــات جغرافیایــی ،شــرایط
اجتماعــی ،اقشــار اجتماعــی ،ســن افــراد و وضعیــت
تاهــل متفــاوت می شــود.
امــروزه اغلــب مــردم گلســتان به زبان فارســى ســخن
مىگوینــد .در برخــی شهرســتانهاى اســتان ،لهجهها
و گویشهاى مختلفى رواج دارد که با ورود مهاجران
در طــول ســالهاى گذشــته ،تعــداد لهجههــاى
اســتان بیشــتر شــده اســت .در بخــش غربــى اســتان
ماننــد شــهرهاى کردکــوى و بنــدر گــز و بخش هایــى
از شهرســتان گــرگان ،زبــان مازندرانــى رواج دارد .در
شهرســتانهاى گنبــد و بنــدر ترکمــن و توابــع ایــن
دو شهرســتان نیــز بــه زبــان ترکــى صحبــت می شــود.
فارس هــا نیــز بــه دو دســته ی بومــی و مهاجــر تقســیم
می شــوند .فارس هــای بومــی ،بیشــتر بــه گویش هــای
گرگانــی ،کتولــی و مازندرانــی تکلــم می کننــد .در حــال
حاضــر به جــز گویــش فارســی گرگانــی ،گویش هــای
سیســتانی ،مازندرانــی و شــاهرودی ،زبــان ترکمنــی و
قزاقــی نیــز رایــج هســتند. صفحه 6
سواد رسانه
7
16رقم کارت های بانکی معرف چه ویژگی هستند؟
شــماره روی کارت هــای بانکــی هــر کشــور یــک عــدد 16رقمــی اســت کــه 6شــماره اول درواقــع معــرف بانــک صادرکننــده ان کارت اســت کــه بــه ان پیش شــماره کارت بانکــی می گوینــد.
رقــم هفتــم و هشــتم شــماره کارت بانکــی معــرف کــد محصــول مشــخص کننده نــوع کارت بانکــی اســت .ارقــام 9تــا 15معــرف شماره ســریال کارت بانکــی اســت کــه بــرای هــر کارت
منحصربه فــرد اســت .رقــم اخــر رقــم کنترلــی نامیــده می شــود .ایــن رقــم صرفــا ً بــرای اطمینــان از درســت واردکــردن 15رقــم ابتدایــی بــه کار مـی رود.
حضــرت ایت اللــه خامنـه ای« :هنــر را در خدمــت مفاهیــم انقالبــى بایــد قــرار داد .مفاهیــم انقالبــى عالی تریــن مفاهیمــى اســت کــه بــه درد انســانها میخــورد ،بــه درد مــردم میخــورد؛
VoLTEتمــاس هــای ویدیویــی برقــرار کنیــد .معمــوال ًبــرای
چگونه VoLTEرا در تلفن هوشمند خود
تمــاس هــای ویدیویــی بایــد برنامــه هــای شــخص ثالــث مانند
فعال یا غیر فعال کنیم :
Skype، Google Meet، Zoomو غیــره را دانلــود کنیــد.
بــا ، 4G VoLTEنیــازی بــه نصــب برنامــه دیگــری نداریــد.
نحوه فعال سازی در ایفون:
VoLTEچیست و
چگونه می توان ان
را روی تلفن همراه
فعال کرد
فنــاوری VoLTEبــرای افزایــش کیفیــت تمــاس روی
شــبکه 4Gکاربــرد دارد و می تــوان ان را بــه صــورت رایــگان
روی دســتگاه های مختلــف ،فعــال کــرد.
VoLTEمخفــف Voice Over LTEاســت کــه LTEبــه
معنــای تکامــل طوالنــی مــدت اســت .همانطــور کــه از نــام
ان پیداســت VoLTE ،یــک تمــاس صوتــی اســت کــه از
طریــق شــبکه 4G LTEانجــام مــی شــود.
VoLTEکیفیــت تمــاس هــای صوتــی شــما را واضــح تــر
مــی کنــد .همچنیــن بــه شــما امــکان مــی دهــد از داده
هــای اینترنــت خــود بــرای برقــراری تمــاس بــه غیــر از دانلــود
یــا مــرور وب اســتفاده کنیــد.
اکنــون اکثــر گوشــی هــای هوشــمند از VoLTEپشــتیبانی
مــی کننــد و تقریبــا ً همــه اپراتورهــای شــبکه از VoLTEدر
سراســر جهــان پشــتیبانی مــی کننــد.
VoLTEبــه عنــوان یکــی از بهتریــن ویژگــی هــا بــرای بهبــود
تمــاس هــای صوتــی در سراســر جهــان تبدیــل شــده اســت.
VoLTEدارای مزایــای متعــددی اســت .در اینجــا برخــی از
مزایــای اصلــی ان اورده شــده اســت.
.1تماس با کیفیت باال:
مهمتریــن مزیــت 4G VoLTEبهبــود کیفیــت تمــاس
اســت .در تمــاس هــای صوتــی مــی توانیــد بــه وضــوح بــا
کاربــران ارتبــاط برقــرار کنیــد.
در حالــی کــه کیفیــت تمــاس نســل های قبلــی شــبکه
ماننــد 2Gو 3Gبــا کیفیــت بــاال نبــود 4G VoLTE ،ســه
برابــر کیفیــت تمــاس بهتــر از 3Gو تــا شــش برابــر کیفیــت
تمــاس 2Gارائــه می دهــد.
.2عمر باتری خوب:
ممکــن اســت متوجــه شــده باشــید کــه بــدون ،VoLTE
هــر زمــان کــه تمــاس برقــرار می کنیــد ،شــبکه 4Gشــما
بــه 3Gتغییــر می کنــد و باعــث می شــود تلفــن هوشــمند
بیــش از حــد معمــول باتــری مصــرف کنــد .بــا ،VoLTE
حتــی اگــر در حــال مکالمــه باشــید ،تلفــن شــما بــه 3G
تغییــر نمی کنــد و در مصــرف باتــری صرفه جویــی می کنــد.
.3پوشش بیشتر و اتصال بهتر:
اگــر بدانیــد تماس هــای VoLTEمی تواننــد تــا دو برابــر
ســریع تر از ســیگنال های 2Gیــا 3Gمتصــل شــوند،
شــگفت زده خواهیــد شــد .بــه عــاوه 4G ،در حــال حاضــر
بــه طــور گســترده در سراســر جهــان در دســترس اســت.
4Gروی طیــف 800مگاهرتــز کار مــی کنــد که از طیف 2G
یــا 3Gدسترســی بیشــتری دارد .ایــن طیــف حتــی می توانــد
بــه اجســام عظیــم نفــوذ کنــد ،کاری کــه نس ـل های قبلــی
بــرای انجــام ان تــاش کردنــد.
بنابرایــن ،حتــی اگــر در زیرزمیــن یــا در طبقــه بــاال باشــید،
اتصــال شــبکه خواهیــد داشــت .بنابرایــن ،حتــی اگــر VoLTE
بــرای ارائــه پوشــش بهتــر و اتصــال بهتــر به این طیف وابســته
اســت ،شــبکه موجــود گســترده تــر و ســازگارتر اســت.
کالهبرداری
پانصدمیلیونی با
ترفند لینک جعلی
سهام عدالت
پلیــس فتــا بــا هشــدار در خصــوص عــدم کلیــک بــر روی
لینک هــای ناشــناس از کشــف پرونــد ه برداشــت رایانـه ای 500
میلیــون ریالــی بــا ترفنــد لینــک جعلــی ســهام عدالــت خبــرداد.
ســرهنگ احســان انقــی در تشــریح ایــن خبــر گفــت :بــا
توجــه بــه خبرهــای منتشرشــده در خصــوص واگــذاری
.4چند وظیفه ای:
بــدون ،VoLTEشــبکه 4Gشــما در تمــاس هایــی کــه شــما را از
اســتفاده از اینترنــت ســریع در حیــن تمــاس محــدود مــی کند به
3Gتبدیــل مــی شــود .بــا ،4G VoLTEایــن اتفــاق نمــی افتــد.
شــبکه 4Gشــما ثابــت مــی مانــد و بــه شــما امــکان
می دهــد از داده هــای خــود در بیــن تمــاس هــا اســتفاده
کنیــد .می توانیــد در طــول تماس هــای ،VoLTEوب را
مــرور کنیــد ،رســانه ها را بارگیــری کنیــد.
.5تماس های ویدیویی از طریق :VoLTE
حتــی مــی توانیــد بــا اســتفاده از داده بســیار کمــی از طریــق
ســهام عدالــت بــه افــراد ،متاســفانه شــاهد سوءاســتفاده
شــیادان ســایبری از ایــن فضــا هســتیم کــه بــا ارســال
لینک هــای جعلــی فیشــینگ اقــدام بــه برداشــت از حســاب
کاربــران در فضــای مجــازی می کننــد.
ایــن مقــام مســئول افــزود :در پــی مراجعــه شــهروندی
اراکــی بــه مجموعــه پلیــس فتــا اســتان پرونــده ای بــا
موضــوع برداشــت اینترنتــی 500میلیــون ریالــی در ایــن
پلیــس تشــکیل گردیــد کــه طبــق اظهــارات ابتدایــی شــاکی،
وی بــا بی احتیاطــی بــر روی لینکــی جعلــی کــه بــا عنــوان
ســهام عدالــت از طریــق پیامــک دریافــت کــرده بــود کلیــک
می کنــد و پــس از نصــب نرم افــزار مجرمانــه حســاب بانکــی
وی مــورد ســرقت قــرار می گیــرد.
ســرهنگ انقــی بیــان کــرد :بــا بررســی های تخصصــی و
فنــی صــورت گرفتــه و گــرداوری ادلــه موردنیــاز مشــخص
گردیــد وجــوه برداشت شــده پــس از جابه جایــی در
حســاب های مجرمانــه درنهایــت در اختیــار پــدر و فرزنــدی
دریکــی از اســتان های هم جــوار قرارگرفتــه اســت و توســط
متهمیــن خــرج گردیــده اســت.
وی افــزود :بــا توجــه بــه اطمینــان از هویــت متهمیــن و
شناســایی صــورت گرفتــه ،هــر دو فــرد بــه مراجــع قضایــی
معرفــی گردیدنــد و اقدامــات الزم تــا بــه ســرانجام رســیدن
تلفن هــای ســازگار بــا 4G VoLTEاز تماس هــای ویدیویــی
در سیســتم تمــاس خــود پشــتیبانی می کننــد .عــاوه بــر
ایــن 4G VoLTE ،باعــث صرفه جویــی در مصــرف باتــری
در تماس هــای ویدیویــی می شــود.
نحوه فعال سازی در اندروید:
همچنیــن مشــترکین ایرانســل نیــازی بــه فعــال ســازی
VoLTEندارنــد و ایــن ویژگــی بــه صــورت خــودکار بــرای
ان هــا فعــال شــده اســت و مشــترکین همــراه اول
می تواننــد بــا شــماره گیری کــد دســتوری «»*10*2451#
اقــدام بــه فعــال کــردن ان نماینــد .
17اسفند 1401
سال پنجم
شماره 40
اجرای طرح عملیاتی پلیس
برای برخورد با مخالن
ارامش عمومی
در چهارشنبه اخر سال
معــاون فرهنگــی اجتماعی پلیس فتــا فراجا از
اجــرای طــرح عملیاتــی پلیــس ســایبری بر علیه
تبلیغ کنندگان و فروشــندگان اقالم نورافشــانی
و مــواد محترقــه غیرمجــاز در فضــای مجــازی
خبــر داد.
ســرهنگ «رامیــن پاشــایی» در تشــریح ایــن خبــر
اظهــار داشــت :بــا توجــه بــه نزدیــک شــدن بــه ایــام
پایانــی ســال و برگــزاری مراســم چهارشــنبه ســوری،
قاچــاق اقــام نورافشــانی ،مــواد محترقــه غیرمجــاز
و فاقد اســتاندارد و ایمنی الزم از ســوی افراد ســود
جــو بــه یکــی از روش هــای تبلیــغ و فــروش در
فضــای مجــازی تبدیــل شــده اســت.
ایــن مقــام مســئول ادامــه داد :کاهــش احســاس
امنیــت عمومــی و بــروز ســوانح ،افزایــش
کالهبرداری هــای اینترنتــی بــه بهانــه خریــد و
فــروش مــواد محترقــه ،افزایــش تارنماهــای
مجرمانــه و امــوزش تهیــه مــواد محترقه دست ســاز
پــر خطــر از جملــه مــواردی اســت کــه هموطنــان
عزیــز را تهدیــد مــی کنــد.
معــاون فرهنگــی اجتماعــی پلیــس فتــا فراجــا
تصریــح کــرد :در راســتای کاهــش مخاطــرات و
بــا توجــه بــه وظایــف ذاتــی و قانونــی پلیــس فتــا،
طــرح عملیاتــی رصــد و شناســایی تارنماهــای فعال
در حــوزه رصــد ،تبلیــغ و توزیــع اقــام نورافشــانی
و مــواد محترقــه غیرمجــاز در 60کارگــروه ویــژه
اطالعاتــی و عملیاتــی پلیــس فتا در سراســر کشــور
اغــاز بــه کار کــرده اســت.
وی افــزود :در ایــن طــرح عملیاتــی بــا رصــد و
زیــر نظــر گرفتــن تارنماهــای فعــال در ایــن حــوزه
در صــورت مشــاهده هــر گونــه مــوارد مجرمانــه،
پرونــده قضائــی بــر علیــه مرتکبــان تشــکیل مــی
شــود و متهمــان بــه محاکــم قضائــی معرفــی
خواهنــد شــد.
ســرهنگ پاشــایی تصریــح کــرد :بــر اســاس تجزیه
و تحلیــل پرونــده هــای قضائــی ادوار گذشــته
مشــخص اســت که تعدادی از تارنماهای مجرمانه
نیز با انتشــار لینک های الوده و ارجاع متقاضیان
بــه درگاه هــای جعلــی و یــا ثبت ســفارش و دریافت
مبالــغ مختلــف تحــت عنــوان «بیعانــه» مترصــد
کالهبــرداری از هموطنــان هســتند.
ایــن مقــام ســایبری بــه هموطنــان توصیــه کــرد که
بــه هیــچ عنــوان فریــب ایــن تبلیغــات را نخورنــد و
والدیــن نظــارت بیــش تــری بــر عملکــرد ســایبری
فرزنــدان خــود در ایــن ایــام داشــته باشــند و در
صــورت مشــاهده مــوارد مجرمانــه و مشــکوک
موضــوع را از طریــق ســر شــماره 096380جهــت
پیگیــری بــه پلیــس فتــا گــزارش دهنــد.
متقاضیاندریافتنمایندگی
مجموعهرسانه های
پرونــده در دســتور کار قرارگرفتــه و وجــه ســرقت شــده بــه
شــاکی اراکــی بازگردانــده شــد.
وی بیــان داشــت :هشــدار در خصــوص کلیــک نکــردن بــر
روی لینک های ناشــناس که از طریق پیامک یا شــبکه های
اجتماعــی بــرای افــراد ارســال می شــود به صــورت مســتمر بــه
کاربــران فضــای مجــازی داده شــده اســت و انتظــار مـی رود
کاربــران بــا دقــت و هوشــیاری بــاال نــکات پیشــگیرانه
کارشناســان پلیــس فتــا را ســرلوحه فعالیــت مجــازی خــود
قــرار دهنــد و در صــورت بــروز هرگونــه مشــکل در فضــای
ســایبر بــا کارشناســان مرکــز فوریت هــای ســایبری پلیــس
فتــا بــه شــماره 096380تمــاس حاصــل نماینــد.
موسسه مطبوعاتی
مروارید بازار کسب و کار
می توانند با شماره
02191013453
تماس بگیرند صفحه 7
صاحب امتیاز و مدیرمسئول :سکینه جافرنوده
منطقه ای
هفته نامه اجتماعی ،فرهنگی
شعبان1444/
1444
/15شعبان/
/08مارس/15 - 2022 /
/اسفند/08-- 1401 /
/17اسفند/
17
-40سال پنجم
شماره -40
خبرنگار :حمیدرضا محمدیاری -نرگس حسین زاده عکاس :ستایش محمدیاری
تولیدمحتوا :موسسه مطبوعاتی مروارید بازار کسب و کار پارس ؛ زیر نظر شورای سردبیری؛
ایــــران ،گلستـان ،گرگـان ،میدان شهدا ،خیابان رازی ،روبروی رازی یکم؛
تلفن 021-91013453 * 017- 32688214 :
چــاپخانه:تکتم
www.bkkg.ir
www.bazarkasbkaronline.ir
bazarkasbkaronline@gmail.com
مخاطب محترم
bazarkasobkar
درج اخبار ،دیدگاه ها و گزارش ها در این هفته نامه تنها به منظور اطالع رسانی صورت گرفته ،به معنی
تایید انها از سوی ندای ابادی نیست.
قنات زارچ
قنــات زارچ یــا قنــات بــاغ زارچ در اســتان یــزد قــرار دارد و
بــا طــول ۷۱کیلومتــر ،تعــداد ۲,۱۱۵حلقــه چــا ه و بــا ســابقه
بیشــتر از ۱۰۰۰ســال ،یکــی از قدیمی تریــن و طوالنی تریــن
قنات هــا در جهــان محســوب می شــود .قدمــت قنــات زارچ
را بــه پیــش از اســام و دوره ساســانی نســبت می دهنــد.
قنــات مذکــور نه تنهــا در میــان اثــار ملــی ایــران قــرار دارد؛
بلکــه در ســال ۲۰۱۶میــادی بــه ثبــت جهانــی یونســکو
رســید .بــرای بازدیــد از ایــن قنــات بایــد بــه محله کوشــک نو
در شــهر یــزد برویــد تــا بتوانیــد گوشـه ای از ایــن ســازه زیبــا
را بــه نظــاره بنشــینید.
هرانچه باید درباره قنات زارچ بدانید:
قنات زارچ کجاست؟قنات چیست؟ قنات های ایران معرفی قنات زارچ تاریخچه قنات زارچ سازه های وابسته به قنات زارچ مسیر قنات زارچ مدیریت اب قنات زارچ وضعیت کنونی قنات زارچ نکاتی درباره قنات زارچ -قنات زارچ کجاست؟
ادرس :اســتان یــزد ،شــهر یــزد ،خیابــان ســید گلســرخ،
محلــه کوشــک نــو -قنــات زارچ از جاهــای دیدنــی یــزد
محســوب می شــود و یکــی از ورودی هــای ان در خیابــان ســید
گلســرخ و در محلــه کوشــک نــو بــه روی بازدیدکننــدگان بــاز
اســت .در واقــع ،بــا عبــور از کوچه هــای پیچ درپیــچ در بافــت
تاریخــی یــزد بــه طوالنی تریــن قنــات زارچ می رســید.
قنــات چیســت؟ قنــات تکنیکــی زاییــده شــرایط اقلیمــی
و صدالبتــه هوشــمندی نیــاکان مــا اســت .هــزاران ســال
پیــش ،ایرانیــان باســتان بــا حفــر کاریــز به منظــور کاوش
اب در دل زمیــن و اســتفاده از ان در بخش هــای کویــری،
بــا ذهــن خــاق خــود موفــق بــه ابــداع شــیوه های کارامــد و
کم مصــرف در انتقــال اب بــه ســطح زمیــن و ابیــاری اراضی
کشــاورزی شــدند .ایــن روش هــا در فــات مرکــزی ایــران
منجر به ابادانی و احیای بخش وســیعی از ســرزمین های
خشــک شــد و پایه هــای تمدنــی را بنیــان نهــاد کــه نه تنهــا از
نظــر اقتصــادی ،بلکــه از منظــر اجتماعــی و فرهنگــی نیــز از
دیگــر تمدن هــا پیشــی گرفــت.
قنــات هــای ایــران -قنات هــا در نقــاط مختلــف ایــران
و جهــان گســترش یافته انــد؛ امــا هرچــه بــه حــوزه مرکــزی
ایــران نزدیک تــر می شــویم ،ایــن فنــاوری پیچیدگــی و
عظمــت بیشــتری پیــدا می کنــد و نقــش ان در زندگــی،
فرهنــگ و ســنت های مــردم ان نواحــی نیــز پررنگ تــر
می شــود .ســاکنان مناطقــی چــون یــزد ،کرمــان ،کاشــان
و ...از دیربــاز بــا مشــکل کمبــود اب مواجــه بوده انــد .در
ایــن مناطــق ،قنــات فراتــر از روش اســتفاده از اب هــای
زیرزمینی است و به عنوان هویت ملی و بیانگر سیستمی
منحصربه فــرد و یک پارچــه در مدیریــت پایــدار زمیــن ،اب
و تنــوع زیســتی در کشــاورزی بــه حســاب می ایــد .انچــه
کــه اکنــون «تمــدن کاریــزی» نامیــده می شــود ،در اصــل
ویژگی هــای اجتماعــی ،فرهنگــی ،اقتصــادی ،سیاســی
و دانــش نحــوه زندگــی در بیابان هــا اســت .شناســاندن
قنــات و همچنیــن اندیشـه ها ،هنرهــا و مهارت هایــی کــه
از ان بــه دســت امــده اســت ،قطعــا می توانــد در حفــظ
ایــن شــاهکار جهانــی و انتقــال
ان بــه نسـل های اینــده موثــر باشــد؛ چراکــه حفــظ قنــات
به معنــای حفــظ اب و منابــع ابــی اســت و اب ،ابادانــی
مــی اورد و ارمغــان ابادانــی ،رونــق اقتصــادی ،صنعتــی و
گردشــگری خواهــد بــود.
در ســال ۲۰۱۶میــادی مصــادف بــا ۱۵تیرمــاه ســال ۱۳۹۵
هجــری شمســی ،ایــران پرونــده ای را بــا نــام قنات هــای ایرانی به
یونســکو ارســال کرد که با بررســی و تشــخیص ارزیابان به ثبت
رســید .ایــن پرونــده مشــتمل بــر ۱۱قنــات بــود کــه هرکــدام دارای
ویژگی هــای خــاص و منحصربه فــرد هســتند و عبارت انــد از:
قصبــه گنابــاد :قنــات قصبــه دارای عمیق تریــن مــادر چــاه
اســت و در ده هــای اخیــر بــا نقشـه برداری ها ،عمــق اخرین
چــاه شناسایی شــده ۲۵۵ ،متــر بــراورد شــد و هنــوز مــادر
چاه شناســایی نشــده اســت.
بلــده فــردوس :ایــن قنــات از ۱۵رشــته قنــات و چهــار
چشــمه تشــکیل شــده و به خاطــر سیســتم توزیــع اب
پیچیــده اش مشــهور اســت.
گوهــر ریــز جوپــار :قدمــت ایــن قنــات بــه دوره صفــوی می رســد
و وجــه تمایــز ان بــا ســایر قنات هــا ،تامیــن اب از گســل اســت.
همچنیــن زیســتگاه ماهــی ســفید کور نیز محســوب می شــود.
قنات هــای دوقلــوی اکبرابــاد و قاســم ابــاد بــم :ایــن
قنات هــا به علــت دوقلــو بــودن و پرابــی هــر دو قنــات در
فهرســت یونســکو جــای گرفتنــد.
قنــات مزدابــاد اصفهــان :قنــات مزدابــاد ماننــد قنــات
وزوان دارای ســد زیرزمینــی اســت .همچنیــن ایــن قنــات،
دو رشــته اب ســرد و گــرم دارد کــه پــس از طــی ۹کیلومتــر
بــه یکدیگــر می پیوندنــد.
قنــات مــون در اردســتان :ایــن قنــات تنها قنــات دو طبقه ایران
اســت کــه اب هیــچ یــک از طبقــات بــه دیگری نفــوذ نمی کند.
قنــات وزوان :قنــات مذکــور شــاهکار معمــاری پیــش از
ساســانی بــه حســاب می ایــد کــه دارای ســد ذخیــره اب
زیرزمینــی اســت و اب کشــاورزی را در زمســتان ها حــدود
چهــار مــاه ذخیــره می کنــد.
قنــات ابراهیــم ابــاد اراک :ایــن قنــات تنها قنات مخروطی
ایران محســوب می شــود.
قنــات حســن ابــاد مشــیر :اب ایــن قنــات به واســطه دبــی
حداقــل ۲۰۰لیتــر بــر ثانیــه در دوران پرابــی و ۱۱۰لیتــر بــر
ثانیــه در زمــان خشکســالی ،شــایان توجــه اســت.
قنــات زارچ :ایــن قنــات بــا ۷۱کیلومتــر طــول به عنــوان
طوالنی تریــن قنــات ایــران شــناخته می شــود.
معرفــی قنــات زارچ -قنــات زارچ بیــش از ۱۰۰۰ســال
قدمــت دارد و حفــر ان بــه پیــش از اســام می رســد .طــول
مســیر قنــات زارچ یــزد از کوه هــای فهــرج تــا زارچ اســت کــه
حــدود ۷۱کیلومتــر می شــود و بــه همیــن دلیــل ان را به عنــوان
طوالنی تریــن قنــات دنیــا می شناســند .بیــش از ۲,۱۱۵حلقــه
چــاه در مســیر قنــات زارچ یــزد قــرار دارد .ایــن قنــات ،دارای سـه
شــاخه یــا تونــل زیرزمینــی مجــزا اســت کــه «شــور ،شــیرین و
ـاخه ابراهیــم خویدکــی و
ابراهیــم خویدکــی» نــام دارنــد .دو شـ
شــیرین ،شــاخه های خشک شــده ایــن قنــات قدیمــی در زارچ
هســتند و فقــط شــاخه شــور بــه طــول ۷۱کیلومتــر امــروزه
ابدهــی دارد کــه میــزان ابدهــی ان در باال دســت قنــات ۶۰ ،لیتر
در ثانیــه و در مظهــر قنــات ۲۸ ،لیتــر در ثانیــه اســت.
شــاخه شــور قنــات زارچ از پایــاب مســجد جامــع یــزد
می گــذرد .ایــن پایــاب حــدود ۶۰پلــه دارد کــه دسترســی بــه
اب قنــات را میســر می کنــد .دلیــل شــوری اب ایــن شــاخه
ایــن اســت کــه مادرچــاه در منطقــه اب شــور قــرار دارد و اب
ان نســبت بــه دو شــاخه دیگــر به اصطــاح محلــی لب شــور
اســت .در بخش هــای مختلــف قنــات ،نورگیرهایــی وجــود
دارد کــه نقــش مهمــی در ایــن ســازه داشــته اند.
قنــات زارچ در تاریــخ ۱۶تیــر ۱۳۸۴هجــری شمســی در
فهرســت اثــار ملــی کشــور بــه ثبــت رســید و در چهلمیــن
اجــاس میــراث جهانــی یونســکو کــه در ۱۵ژوئیــه ۲۰۱۶در
اســتانبول برگــزار شــد ،قنــات زارچ بــا عنــوان طوالنی تریــن
قنــات ایــران در فهرســت جهانــی یونســکو قــرار گرفــت.
تاریخچــه قنــات زارچ -در مــورد قدمــت قنــات زارچ ،ماننــد
دیگــر قنــوات ایرانــی ،مــدرک مدونــی وجــود نــدارد و بــرای تعیین
قدمــت ایــن قنــات بایــد بــه منابــع تاریخــی ،حفاری هــای
باستان شناســی و تاریخ گــزاری ســازه های وابســته بــه ان
متوســل شــد .یکــی از شــواهدی کــه می توانــد بــر طــول عمــر
قنات زارچ داللت کند ،تعیین قدمت شــهر زارچ اســت؛ جایی
کــه مظهــر ایــن قنــات وجــود دارد .ایــن امر نیازمنــد پیگیری های
باستان شناســی از جانــب اداره میــراث فرهنگــی اســت.
در کتــاب تاریــخ ال مظفــر نوشــته محمــود کتبــی ،تاریــخ
جدیــد یــزد از احمــد کاتــب ،یزدنامــه ایــرج افشــار و تاریــخ
جعفــری ،نویســندگان بــر این باورند کــه زارچ یکی از چندها
روســتایی اســت کــه بــه دســت امیــر مبارزالدیــن و نزدیــکان
او ســاخته شــد .به عنــوان مثــال ،در یزدنامــه امــده اســت:
چنیــن برمی ایــد کــه روســتای زارچ کــه نــام کاریــز زارچ از ان
باشــد ،یکــی از همــان ده هایــی اســت کــه محمدبن مظفــر در
ســال ۷۴۰هجــری قمــری ســاخت.
در تاریخ جعفری در تکمیل موضوع امده است:
بــه امــر دختــر محمــد مظفــر بــاروی قلعــه زارچ کشــیده
شــده اســت.
با این حال ،در جلد ســوم جامع مفیدی تالیف مســتوفی
بافقی ،به بنای زارچ در زمان زال زر اشــاره دارد:
قریــه زارچ :اســم بانــی از کتــب تاریخــی معلــوم و محقــق
نیســت .در افــواه مــردم مشــهور اســت کــه از جملــه
مســتحدثات زال زر اســت و العلــم عنداللــه
عبدالحســین اینــی نیــز در کتــاب اتشــکده یــزدان
چنیــن می نویســد :از قــراء مهــم و معتبــر در بلــوک یــزد،
یکــی زارچ اســت کــه بعــد از میبــد کهنگی و قدمتش مســلم
اســت .وجــه تســمیه ان بــه زارچ و بانــی قنــات و ابــادی ان
مجهــول و زبــان تاریــخ در ایــن بــاب ســاکت.
در بررســی بناهــای ســاخته شــده روی ایــن قنــات،
قدیمی تریــن مــدرک مربــوط بــه زمان ســاخت مســجد عتیق
اســت کــه در دوره حکومــت عالء الدولــه ،دومیــن امیــر ال
کاکویــه بــر یــزد بنــا شــد .ارســان خاتــون همســر عالء الدولــه
ابتــدا در مــکان فعلــی مســجد جامــع ،مســجدی می ســازد
و بــا توجــه بــه کمبــود اب و مشــکل اساســی مــردم یــزد،
دســتور بــه حفــر پایــاب بــر قنــات زارچ در جلــوس مســجد
می دهــد .پــس اگــر قدمــت پایــاب حــدود ۱۰۰۰ســال باشــد،
قطعــا قدمــت قنــات از ان بیشــتر اســت.
در کتــاب تاریــخ جدیــد یــزد ،تالیــف احمــد کاتــب
چنیــن امــده اســت :و عالءالدولــه مســجد قدیــم ســاخت
بــر درده؛ انجــا کــه ارســان خاتــون منــاره ســاخته بــود و بــر
ســر گنبــد ،منــاری ســاخت و بــر تحــت مســجد نقبــی بــر ســر
اب زارچ بکند و مردم شــهر از ان اب ،پیوســته مســتفیض
می شــوند .از ویژگی هــای قنــات زارچ می تــوان بــه مقطــع
مربعــی چاه هــای ان در مقایســه بــا همتایــان دیگــر اشــاره
کــرد کــه مقطعــی بیضــوی یــا دایــره وار دارنــد .پیشــینه حفــر
چنیــن چاه هایــی بــه زمــان زرتشــتیان می رســد.
سازه های وابسته به قنات زارچ
پایــاب -پایــاب ،جــو یــا پاکنــه ،داالنــی شــیب دار اســت کــه در
دل زمیــن حفــر شــده و بــه ایــن شــکل امکان اســتفاده مــردم از
اب جــاری قنــات فراهــم می شــود .ایــن داالن بــرای جلوگیــری
از ریــزش احتمالــی گالــری قنــات ،همــواره عمــود بــر مســیر
قنــات ســاخته می شــد .در گذشــته عمــوم پایاب هــا دارای
حــوض بــوده و محلــی بــرای شستشــو ،اســتحمام و تامیــن اب
بودنــد .البتــه کاربــرد پایــاب صرفــا تامیــن اب بــرای شستشــو
و گاهــی بــرای نوشــیدن نبــود؛ بلکــه عــاوه بــر ان کارکردهــای
دیگری داشــت که در ســاختارهای اجتماعی شــهر تنیده شــده
بودنــد و از ان جملــه می تــوان بــه نمایــش مرزبنــدی طبقــات
اجتماعــی ،ثــروت و اقتــدار ،ایجــاد پناهــگاه یــا ســنگر موقــت
در هنــگام ناامنــی ،تامیــن محلــی بــرای دورهمــی و تعامــات
اجتمایــی و تبــادل اطالعــات و همیــن طــور مکانــی خنــک بــرای
گریــز از روزهــای گــرم تابســتان اشــاره کــرد .محیــط داخلــی
پایــاب به دلیــل ویژگــی ســاختمان زیرزمینــی و مجــاورت بــا اب
قنــات ،در تمامــی فصــول ســال تقریبــا دارای دمــای ثابتــی بیــن
۲۸تــا ۲۹درجــه ســانتی گراد اســت.
قنات هــا حیــن عبــور از زیــر شــهرها یــا روســتاهای بیابانــی
ممکــن بــود ،مســیر پرپیچ وخمــی پیــدا کننــد و دائــم بــه
چــپ و راســت منحــرف شــوند .بــه ایــن ترتیــب خانه هــای
بیشــتری ،بخــت داشــتن پایــاب و دسترســی بــه اب قنــات
را پیــدا می کردنــد ۳۸ .پایــاب روی قنــات زارچ در شــهر یــزد
کنــده شــده اســت و اولیــن ان هــا ،پایــاب گلــکار واقــع در
بلــوار شــهید عاصــی زاده اســت کــه حــدود ۱۰۰ســال پیــش
توســط حــاج محمدعلــی گلــکار مرمــت شــد و نــام وی روی
پایــاب بــه یــادگار باقــی مانــد .دومیــن پایــاب ،پایــاب گــودرز
یــا گــودال شــهریاری در مجــاور بیمارســتان گــودرز اســت کــه
۱۵۰ســال پیــش توســط اربــاب مهربــان مرمــت شــد .اخرین
پایــاب نیــز پایــاب کوشــک نــو در محلــه کوشــک نو اســت که
اب ورودی بــه اســیاب وزیــر از ایــن پایــاب می گــذرد.
اســیاب -در یــزد تقریبــا تمــام اســیاب ها بــا اب قنــات کار
می کننــد و بــدون بهره گیــری از ان هــا در جایــی کــه بهره گیــری
از انــرژی محرکــه دیگــری چــون بــاد یــا رودخانــه امکان پذیــر
نبــود ،مــردم بایــد بــا اســیاب های دســتی گنــدم را بــه ارد تبدیــل
می کردند .کار اســیاب بر اســاس انرژی حاصل از ابی اســت که
از قنــات بــه درون چاهــی بــه نــام تنــوره هدایت ،در انجا انباشــته
و ســپس از انتهــای تنــوره از مجــرای باریکــی خــارج می شــود و
بــا فشــار زیــاد پره هــای اســیاب را می چرخانــد .چرخــش پره هــا
منجــر بــه چرخــش ســنگ روی اســیاب شــده و در نهایــت دانـه
هــای غل ـ ه مابیــن دو ســنگ تبدیــل بــه ارد می شــوند.
اســیاب وزیــر -بــه نقــل از تاریــخ شــفاهی موجــود ،اســیاب
وزیــر در دوره ال مظفــر بــه دســتور حاکــم وقــت در داخــل
حصارهــای شــهر روی قنــات زارچ ســاخته شــد .ایــن اســیاب
داخــل حصــار قــرار گرفــت تــا اگــر به خاطــر درگیــری و جنــگ،
حصارهــای شــهر بســته شــد ،مــردم دچــار مشــکل نشــوند.
اســیاب وزیــر تــا ۶۵ســال پیــش همچنــان ســرپا بــود و ارد
مــورد نیــاز مــردم را تامیــن می کــرد .بــا توجــه بــه عــرض پله هــا
کــه دو چهارپــا می توانســتند به راحتــی از کنــار هــم عبــور کننــد،
بزرگی فضای اســیاب و همچنین نزدیکی ان به حصار شــهر،
می تــوان بــه اهمیــت اســتراتژیک ایــن اســیاب پــی بــرد. صفحه 8