روزنامه صبا شماره 1422
روزنامه صبا شماره 1422
روزنامه صبا شماره 1422
سه شنبه 2خرداد 1402شماره 1422
سه شنبه| 2خرداد 23 |1402می 3 |2023ذی القعده |1444
سال دهم| شماره 8 |1422صفحه| 5000ناموت|
محمدمهدی اسماعیلی:
خانه اقوام
به دنبال تنوع فرهنگی
و وحدت است
فرج علیپور:
برای اجرای
موسیقی نواحی
پول سالن نگیرید
سهیل دانش:
مردم فرق تولید خوب و بد را
متوجه می شوند
انسیه شاه حسینی:
گفت و گوی صبا با جاوید مجلسی
تا نبازیم نمی بریم
نوازندگان ارکستر
امنیت شغلی ندارند
تو گوی صبا با حسین پارسایی کارگردان نمایش هفت خان اسفندیار
گف
اسـفندیاردر هفـت خـان مـا را طلبیـد صفحه 1
2
سه شنبه 2خرداد 1402شماره 1422
خرب سیمنا و تلویزیون
پوستر پروا رونمایی شد
اولین پوستر فیلم سینمایی «پروا» به نویسندگی و کارگردانی مهران مهدویان رونمایی شد .در فاصله دو
روز مانده به اغاز اکران فیلم سینمایی «پروا» به نویسندگی و کارگردانی مهران مهدویان ،اولین پوستر این
فیلم سینمایی با طراحی منوچهر مرزبان رونمایی شد« .پروا» دومین فیلم بلند سینمایی مهدویان است که
زنده یاد حسام محمودی نقش اصلی ان را بر عهده داشته است .در خالصه داستان این فیلم امده« :خسرو
امیری ۳۰ساله ،شغل چندان مناسبی ندارد .او تالش می کند که شرایط شغلی خودش را تغییر دهد .اما در
این مسیر با مشکالتی مواجه می شود ».عالوه بر زنده یاد حسام محمودی ،مهتاب ثروتی ،سیامک ادیب،
اسیه سلطانی ،اکبر ایین ،علیرضا مویدی و ...دیگر بازیگران این فیلم سینمایی هستند/ .مهر
عروسک بهترین فیلم فیوری کامپوی سد
فیلم کوتاه عروسک به کارگردانی «راحله کرمی» در جشنواره فیلم فیوری کامپوی ایتالیا جایزه بهترین
فیلم را دریافت کرد .فیلم کوتاه عروسک ،که در دوازدهمین جشنواره فیلم تراس رم (و جشنواره ویتنی
انگلستان نظر مثبت منتقدان را جلب کرده تاکنون برنده جوایزی از جشنواره های شیکاگو ،فیلم ملی کار
و همچنین جشنواره فیلم شمسه و فرهنگ و ترافیک شده است .پانیذ خزایی ،همایون رحیمی و پارمیدا
خزایی در این فیلم بازی می کنند و اشکان اشکانی و مسیح سراج فیلمبردار و صدابردار این فیلم کوتاه
هستند .فیلم عروسک ،درباره دختر بچه ای است که عروسک پشت ویترین مغازه ای را دوست دارد و برای
به دست اوردنش تالش می کند .راحله کرمی فیلم کوتاه دختر خوب را نیز در کارنامه دارد/.ایرنا
سهیل دانش اشراقی طراح صحنه سریال رهایم کن:
مردم فرق تولید خوب و بد را متوجه می شوند
سهیل دانش اشراقی طراح صحنه سریال «رهایم کن» دربارهه چگونگی طراحی صحنه
این سریال بیان کرد :اساسا این طراحی به دلیل تاریخ خاص و روزهایی که اتفاقاتش در ان
می افتد و لوکیشن هایی که در تهران بود ،طراحی و اجرا شد.
وی ادامه داد :اول می خواستیم پروژه را به شهرستان ببریم و در انجا اجرا کنیم اما طراحی
ای که مدنظر من بود و روســتایی که در ذهن داشتم وجود نداشت به همین دلیل تصمیم
گرفتیم که برای این کار دکور طراحی کنیم و کار را در ان دکور اجرا کنیم .وی افزود :برای این
منظور نیاز به یک ده کامل داشتیم با مسیری برای رفت و امد و گذر و از همه مهمتر عمارتی
بود که این ادم ها و خانواده «نایب سرخی» در ان زندگی می کردند؛ و میدانگاهی که کافه
داشت و تمام این مکان ها در فیلمنامه بود و اتفاقات زیادی در این چند فضا رخ می داد .به
همین دلیل گفتیم که باید این فضا دکور شود.
دانش اشراقی تصریح کرد :تهیه کننده ای که نخواهد هزینه کند دنبال تهیه چنین اثری
نمی رود و یک کار ساده و اپارتمانی می سازد .تهیه کننده ای که دنبال کار سخت می رود پیه
همه چیز را به تنش مالیده ،می داند چه می خواهد و از همان ابتدا کار سخت را انتخاب کرده
است .وی در توضیح این مطلب که جایگاه طراحی صحنه در موفقیت یک فیلم کجاست،
خاطرنشان کرد :به هر حال امروز مردم همه تولیدات جهانی را می بینند و چشم ادم نیاز به
دیدن زیبایی دارد .مردم امروز فرق تولید خوب و بد را به راحتی متوجه می شوند .ولی نکته
اینجاست که زیبایی در طراحی صحنه ،لباس و فیلمبرداری خوب مانند یک تزیین زیباست
و انچه که مهم است و اصلی ،یک قصه خوب است/.ایرنا
زندگی النده به تصویر کشیده می شود
مینی سریال درام تاریخی درباره ۳سال اخر زندگی سالوادور النده
رییس جمهوری شیلی در پنجاهمین سالگرد کودتای پینوشه ساخته
می شود .الفردو کاسترو از معتبرترین بازیگران امریکای التین و بازیگر
ثابت فیلم های پابلو الرین ،در نقش النــده ایفای نقش خواهد کرد و
بنجامین ویکونا بازیگر «محاصره شده» و «بسته شده» نیز نقش فیدل
کاسترو رهبر انقالب کوبا را بازی می کند.
این مینــی ســریال در ۴اپیــزود ۵۵دقیقه ای ســاخته و همه
فیلمبرداری این درام داستانی در شیلی انجام می شود .کار فیلمبرداری
از ۱۵ماه می به مدت ۲ماه به کارگردانی نیکالس اکونا انجام می شود.
شــبکه تلویزیونی عمومی شــیلی ،TVNگروه ملی اسپانیایی
RTVEو کانال ۹ارژانتین از این پــروژه حمایت می کنند .بخش
اسپانیایی تامین مالی و بازیگران و بخش ارژانتین تامین نیرو ،خدمات
و تامین مالی را بر عهده دارند .این سریال در پنجاهمین سالگرد کودتا
و در همان روزهای تاریخی پخش خواهد شد/.مهر
ازادی بیان از نگاه اسکورسیزی
مارتین اسکورســیزی و رابرت دنیرو در کنفرانس مطبوعاتی
کن دوباره با هم هم زبان شدند و به ترامپ تاختند و از ازادی بیان
حمایت کردند.
در این نشست مطبوعاتی هر دوی این چهره ها از اهمیت ازادی
بیان صحبت کردند و هر ۲با حساسیت از ماجرای قتل های متوالی
که مردم اوســیج را در اوکالهما در اواسط دهه ۱۹۲۰به وحشت
انداخت ،صحبت کردند .این قتل هــا رخ داد تا اطمینان حاصل
شود که ثروت جدید با کشف نفت در این منطقه متعلق به قبیله
سرخپوست اوسیج به سفیدپوستان می رسد.
اسکورسیزی گفت به قدری تحت تاثیر بومیان امریکا قرار گرفت
که مسیر و نقطه تمرکز فیلم را تغییر داد و تصمیم گرفت داستان
جنایت ها را از دید قربانیان بازگو کنــد .فیلم «قاتالن ماه کامل»
شامگاه شــنبه در کن دربخش خارج از رقابت نمایش داده شد و
استقبال بسیار زیادی را در به دنبال داشت/.مهر
8دقیقه تشویق برای ستاره فتنه گر در کن
روز گذشــته در نخســتین اکران «فتنه گر» ،ویکاندر ستاره این
فیلم حاضران در هفتاد و ششمین جشنواره فیلم کن را شگفت زده
کرد و بیش از ۸دقیقه مورد تشویق قرار گرفت .با این میزان استقبال،
ویکاندر به گروهی از بانوان برجســته کن از جمله لیلی گالدستون،
ناتالی پورتمن و جولیان مــور می پیوندد که حاضــران در کن را با
نقش افرینی های خود شگفت زده کرده اند .جسیکا اشورث و هنریتا
اشورث نگارش فیلم نامه فتنه گر را بر عهده داشته اند .اثری که از وقایعی
حقیقی الهام گرفته و بازیگران مطــرح هالیوود در ان به ایفای نقش
پرداخته اند .این فیلم حول محور رابطه هنری هشتم ،پادشاه بریتانیا
با ششمین و اخرین همسرش یعنی کاترین پار جریان دارد .در حالی
که هنری در خارج از مرزهای بریتانیا مشغول سازماندهی ارتش خود
برای حضور در میدان نبرد است ،کاترین پار با عقاید افراطی خود سعی
دارد تا تغییرات دینی گسترده ای را بر کشور اعمال نماید که منجر به
خشم پادشاه شده و به اتفاقاتی شوکه کننده منتهی خواهد شد/.ایرنا صفحه 2
سه شنبه 2خرداد 1402شماره 1422
خرب سیمنا و تلویزیون
تا عروسی مردم دو هفته مانده است
لوگوموشن فیلم سینمایی «عروسی مردم» ساخته مجید توکلی در فاصله دو هفته مانده تا اکران عمومی
رونمایی شد .فیلم سینمایی «عروسی مردم» به کارگردانی مجید توکلی و تهیه کنندگی علی سرتیپی از
۱۷خردادماه به سینماها می اید .نازنین بیاتی ،شکیب شجره ،زهرا داوودنژاد ،خسرو بامداد ،افسانه تهرانچی،
سجاد تابش ،محمد حیدری و با حضور احترام برومند از جمله بازیگران این فیلم هستند.جمیله دارالشفایی
همچون «متولد »۶۵نویسنده این فیلم است و علی اوجی مجری طرح و دانیال زمانی به عنوان مدیر پروژه
در فیلم حضور دارند و طراح لوگو عرفان بهکار و لوگوموشن را پیمان امدادی ساخته است« .عروسی مردم»
قصه دختر و پسری است که تصمیم می گیرند برای تفریح به عروسی های مردم بروند و خوش باشند/...ایسنا
3
کارگردان شهربانو به هند دعوت شد
مریم بحرالعلومی کارگردان فیلم سینمایی «شهربانو» از طرف دانشگاه Nitteهندوستان برای حضور
ن روزها فیلم سینمایی
در پنجمین جشنواره بین المللی فیلم Niffدعوت شد .مریم بحرالعلومی که ای
قطع فوری را بر پرده سینماهای منتخب گروه هنر و تجربه دارد ،نخستین فیلمساز ایرانی به شمار می رود
که به این رویداد فرهنگی هنری دعوت می شود .هدف از برگزاری این جشنواره که ۸تا ۱۱ژوئن سال
جاری توسط دپارتمان ارتباطات دانشگاه Nitteدر شهر منگالور ،بندر اصلی ایالت کارناتاکای هند برگزار
می شود ،نمایش و بررسی فیلم هایی پر افتخار از سینمای دنیا برای دانشجویان است .شهربانو دومین
ساخته مریم بحرالعلومی پس از فیلم موفق پاسیو است/.ایرنا
انسیه شاه حسینی ،فیلمنامه نویس و کارگردان:
تا نبازیم نمی بریم
نشست تخصصی «بررســی نقش زنان در عرصه ایثار و شهادت» از
مجموعه نشست های تخصصی جشنواره ،با حضور انسیه شاه حسینی،
فیلمنامه نویس و کارگردان و جمعی از هنرمندان و منتقدان در سالن
ستاره پردیس سینمایی مهرکوهسنگی مشهدمقدس برگزار شد.
در ابتدای این نشست انسیه شاه حسینی گفت :بین زن و مر ِد ایثارگر
فرقی وجود ندارد بستگی دارد هرکدام در چه شرایطی قرار بگیرند یکی
از ویژگی های جنگ این است که از زن ها مرد و از مرد ها مادر
می سازد.
این نویسنده و کارگردان با اشــاره به نقش زنان در
ســینما بیان کرد :مادرانی که وقتی پسرشان شهید
می شد پسر دوم شان را راهی جبهه می کردند و وقتی
همسرشان شهید می شد هنوز استوار می ایستادند،
مانند چاهــی در خود فرو می ریختنــد و این اوج
ایستادگی است .من بسیاری از مردان را دیدم که
در جریان جنگ مادر شــدند لذا فرقی بین زن و
مرد نمی بینم.
کارگردان فیلم شــب به خیر فرمانده گفت:
در روســتایی یک روز زن عربی را دیدم که گفت
می روم لب اب تا اب بیاورم ،لب اب یعنی درست
نقطه ای که در تیررس عراقی ها است ،او به نزدیکی
کرخه رفت و عبایش را خیس کرد و برگشت ،وقتی امد
عبای اش را در اورده بود و به پیرمرد ها و بچه ها داد تا
ابای اش را مک بزنند و دهنشان تر شود .تماشای این
سکانسها هر انسانی را بهم می ریزد.
شاه حسینی با اشاره به کارگردانان عرصه دفاع
مقدس می گوید :یک فیلمساز دفاع مقدس باید
اول اندازه خود را محک بزند ،باید بداند که این دنیا محل زندگی نیست
بلکه محل عبور است اگر این گونه به این دنیا نگاه کند قهرمان قصه اش با
یک ضرر مالی فرو نمی پاشد و تازه می فهمد باید به سراغ دریای بی کرانه
صبر برود و این صبر از ان انتخاب درست می اید.
وی افزود :برای اینکه ارمان هایمان ویران نشود ،نباید فریب نرسیدن ها
را بخوریم ،نباید از باخت ناراحت شویم ،تا نبازیم نمی بریم .حرف زدن در
مورد زنان در جنگ کم فروشی است ،زیرا نمی شود انطور که باید و شاید
گفت و نوشت و نمایش داد.
شاه حسینی با اشاره به فیلم جدیدش گفت :در فیلم جدیدم به زندگی
زنانی پرداخته شده که لباس های سربازان را می شویند این فیلم خیلی
الیه های نهفته دارد چگونه می توان حس و حال زنی که همسرش شهید
و لباس خونی رزمنده ای دیگر را می شــوید نمایش داد؟ ما هنوز به ان
مرحله نرسیدیم ،حضور زنان صور مختلفی دارد و نمی توان هنوز به تمام
ان مسائل پرداخت.
وی بیان کرد :فیلمسازان دفاع مقدس ،زبان سینما را نمی شناسند و
نمیدانند چگونه کالم را باید به تصویر تبدیل کرد ،اگر به این ترجمه دست
پیدا کنند ،و بدانند چطور برخی دیالوگ ها را با عکس بگویند رسالت شان
را به درستی انجام داده اند .باید برای ترجمه ما به ازا بگذاریم و با قصه های
روزمره امروزی ایثار و از خودگذشتگی را نشان بدهیم ،حتما نباید ایثار
را در پشت خاکریز نشــان داد ،یک معلم با رازداری اش می تواند ابروی
یک شاگرد را نجات بدهد و این ایثار است برای نشان دادن تشنگی .اگر
کسی زبان ترجمه تصویر را بداند ،با یک حس یا واکنش تشنگی یا گرما
را نشان می دهد اگر فیلمساز به این مرحله برسد بسیاری از مشکالت ما
حل می شود .ما قصه های زیبای بیشماری داریم که باید ان ها را به نمایش
بگذاریم .این نشست با پرسش و پاسخ میان حاضران و انسیه شاه حسینی
پایان یافت/.صباخبر صفحه 3
4
سه شنبه 2خرداد 1402شماره 1422
پرونده
تو گوی صبا با حسین پارسایی کارگردان نمایش هفت خان اسفندیار
گف
اسـفندیاردر هفـت خـان مـا را
این روزها نمایش موزیکال «هفت خان اسفندیار» به تهیه کنندگی و کارگردانی حسین پارسایی در تاالر وحدت بر روی
سمیه خاتون
صحنه و اجراست .امین زندگانی ،بانیپال شومون،فریبا کوثری ،امیررضا دالوری ،امیر کاوه اهنین جان ،اصغر پیران،
گفت و گو
محسن حسینی ،رضا راد ،مونا صوفی ،ندا سیاس ،نیکا افکاری ،سایه پارسایی ،بازیگران نمایش موزیکال «هفت خان
اسفندیار» هستند .هفت خان اسفندیار» محصول سازمان هنری رسانه ای اوج است که از ششم اردبیهشت ماه با همکاری بنیاد فرهنگی
هنری رودکی روی صحنه تاالر وحدت میزبان مخاطبان است .این نمایش تلفیق منسجمی از هنرهای چون موسیقی ،نورپردازی و دکور
و صحنه ارایی است .دراماتورژ این اثر؛ محمدرضا کوهستانی ،طراحی صحنه،دکور و لباس؛ سهیل دانش اشراقی ،نورپردازی؛ مرتضی
نجفی و رهبر ارکسترموسیقی ان را بردیا کیارس بر عهده داشته است .حسین پارسایی کارگردان این نمایش معتقد است؛ تاریخ تکرار
خواهد شد و همه ما در این تعلل چند دهه ایی که در زمین داریم از خان های دشواری عبور می کنیم که در تصور خودمان هم نمی گنجد،
انچه که ممکن است از ان غافل باشیم این است که چراغ این راه خودمان هستیم و اگر این چراغ را به تدبیر و خرد روشن نکنیم بدیهی
است که نمی توانیم سیمرغ خود باشیم .در ادامه گفت و گوی خبرنگار صبا با حسین پارسایی را می خوانید.
با توجه به سابقه درخشنده شــما در کارگردانی نمایش
بینوایان و الیورتویست چه شد که این بار در انتخاب مضمون
و متن نمایشی به سراغ اثری کهن ایرانی از شاهنامه فردوسی
رفته اید؟
متون ارزشمند و گنجینه ادب کهن فارسی از دیرباز دغدغه
من بوده است اما رفتن به ســراغ این اثار خصوصا شاهنامه
فردوسی کبیر به نوعی امادگی روحی روانی و جرات و شهامت
طلب می کرد .به همین دلیل در مواجه با این اثار همیشه بیم این
را داشته ام که شاید نتوانم در به نمایش کشیدن این مضامین
پربار و غنی حق مطلب را ادا کنم به همین خاطرســعی کردم
ازمون و خطای خود را در اثار دیگر داشــته باشم و با سابقه
اجرای 2تئاتر موزیکال با ارامش بیشتری به سمت شاهنامه
رفتم ،تعلق خاطر بنده به یک اجرای موزیکال از شــاهنامه
پیشینیه ای نزدیک به دو دهه قبل دارد ،که شرایط انجام ان
نمی شد ،هم به لحاظ سرمایه گذاری و اجرا و هم اینکه خود بنده
به عنوان طراح متن و کارگردان امادگی الزم را برای افرینش
یک اثر در خور و شایسته از حماسه سرای بزرگی چون حکیم
ابوالقاسم فردوسی در حد بضاعت اندک خود نمی دیدم .تالش
من این بود که اثری درخور ،چشم نواز،گوش نواز و روح نواز را به
روی صحنه بیاورم و امادگی این پروسه برای بنده حدود دو دهه
طول کشید و من در طول این مدت درگیر نحوه اجرا و داستان
سرایی این نمایش بودم .در طول این سال ها با نمایش های دیگر
در سالن های کوچک و بزرگ تجربه های متفاوتی را کسب کردم
و خوشبختانه از حدود 4سال پیش دیگر احساس کردم می توانم
خوانش جدیدی را از هفت خان اســفندیار را از دل شاهنامه
بیرون بکشم و با یک برداشت ازاد و اقتباس امروزی ان را بر
روی صحنه نمایش با عنوان تئاتر موزیکال بیاورم .و البته برای
من با توجه به اینکه از سال ها قبل به دنبال اجرای این نمایش
بودم ،رویایی شیرینی بود که محقق شد.
این اثر هم در گرداوری مضمونــی و هم به لحاظ هنری در
تئاتر امروز کشور بسیار کاربردی است ،مضمون این نمایش
ازادی دو زن از بند شاه توران است و از طرف دیگر نیاز به یک
نمایش باشــکوه پس از این دوره طوالنی از تحریم و تعطیلی
تئاتر می توانست نقش ســمپاتیکی را در حوزه تئاتر کشور
داشته باشد.
بله ،خوشبختانه دراماتورژی این اثر متناسب با شرایط اکنون
بود و تمامی این شرایط در بازنویسی و اقتباس اثر کامال لحاظ
شده بود .ما سعی کردیم یک اسفندیار امروزی را نشان بدهیم،
اسفندیاری که فارغ از اسطوره بودن در دسترس و قابل لمس
و شناخت است .اســفدیاری که مسیرش از حماسه به عرفان
می رسد و در این هفت خان عالوه بر دالوری و مردانگی به یک
فرهیختگی و پاالیش روحی می رسد و در این راه گریزی هم به
شاعران عارف پارسی زبان مانند عطار و ...داشتیم .در مجموع
در باز سرایی ترانه ها و نگارش این نمایشنامه نگاه متفاوتی به
انسان امروز را داشتیم و همین امر موجب شد مخاطبان ارتباط
پویا تری را با اثر برقرار کنند.
جذبه ای که نمایش هفت خان اسفندیار در اجرا داشت یه
زعم بنده بسیار باالتر از دو اثر شاخص قبلی شما بود ،درباره
تفاوت های ساختاری که این تئاتر موزیکال با اثار قبلی شما
دارد ،صحبت کنید؟
مهم ترین تفاوت مضمون بود و مضمونی به سنگینی شاهنامه
پردازش خاص به خود را می طلبید .وقتی صحبت از مضمون
گران مایه ای چون ایران زمین به میان می اید ،باورها و عقاید
مشترک گروهی هم قرین و هم ســو با ان پیش می روند و این
فضا به طور ملموسی نمایشی از خود ما می شود .منشوری که
اسفندیار در شخصیت پردازی خود به ان دست می یابد ،نقطه ای
مشترک برای همه ایران زمین است ،شخصیتی که هم شاهزاده
اســت و هم پهلوان و در عین حال خداترس و خدا جوست.
خصوصیاتی که کامال با انســان تکامل یافته معاصر انطباق
پیدا می کند .انسانی که در هر شــرایطی که هست شاهزاده
زندگی خود است و در هر مرحله از تجربه زیسته خود منتخب
می شود تا از هفت خان عبور کند .و در این راه جز با ایمان و اتکا
به بردباری ،و البته خردورزی راهی برای برون رفت از شرایط
سخت و مرارات های زندگی را ندارد ،تا اینکه در نهایت خودش
ســیمرغ خود و چراغ راه زندگی خودش باشد ،پس در این
شرایط وقتی همچین مضمونی دستمایه ساخت یک اثر هنری صفحه 4
پرونده
ا طلبیـد
شود ،ناگریز است به اینکه در یک صحنه پردازی بدیع و حجیم
با نورپردازی درخشان و همچنین موسیقی گوش نواز و بازی
پراحساس ،معنی رسالت خود را ادا کند ،تا هر چه شایسته تر
جان کالم را در فرم ،روح و معنی ببخشد .طراحان این نمایش
همه و همه با تمام دانش فنی و اعتقادی خود به شکل گیری این
مضمون و رسیدن به هماهنگی فرم و محتوا کمک کردند ،پس
این نمایش از هر لحاظ در اجرا ،ســاختار و مضمون نسبت به
کارهای قبلی باکیفیت تر و پیشرفته تر است .در این اثر کامال
فرم و محتوا متناسب با نیازهای فکری و روحی مخاطب پرورش
یافته است .و البته امکانات ماشینری صحنه ای که تاالر وحدت
برای اجرای نمایش در اختیــار هنرمند می گذارد هم بی تاثیر
نبوده است.
در دراماتورژی این نمایشــنامه تا چه اندازه به شاهنامه و
هفت خان اسفندیار وفادار بوده اید؟
وقتی صحبت از نگاه ازاد می اید به این معنی است که همه
چیز قرار است ،با یک نگاه مجدد بازنویسی و بازافرینی شود.
نگاه ازاد به طور طبیعی یک نگاه خالق و دراماتیک به اثر دارد .در
این مقطع زیباشناسی در کنار مضمون اصلی بایدحرف تازه تری
را برای مخاطب داشته باشد .امابه هر حال با اینکه مخاطبان
عمدتا قصه هفت خان اسفندیار را نشنیده اند و بیشتر با هفت
خان رستم اشنا هستند اما در پیش زمینه ذهنی خود درکی از
هفت خان دارند که اتفاقا فراز های ان خیلی هم بی شباهت به
این اثر نیست .به همین تناسب چیدمان های ما نیز خیلی متناظر
با خود روایت اصلی در حماسه سرایی شاهنامه نیست ،مثال در
هفت خانی که ما متصور شده ایم ،دو خان ان در دل یکدیگر
است .مثال خان دوم در دلش خان سوم را دارد که نبرد اسفندیار
با جادو زن است و همچنین خان چهارم در دلش خان پنجم را هم
دارد و دریای سرخ و اژدها با هم در ان تلفیق شده اند .بنابراین
خان اول جنگ و نبرد با گرگ هاست ،خان دوم نبرد باشیر است
که بعد از ان اسفندیار با طرح و توطئه جادو زن مواجه می شود،
و گذر از وسوسه های شیطانی جادو زن در واقع گذر از خان سوم
است و بعد از ان گرفتار شــدن در دریای سرخ و سوزان خان
چهارم ،و نبرد با اژدهای که در درون دریا سکنی گزیده می شود
با طرح و تعلیق و بافت دراماتیک مجزایی که دارد خان پنجم را
به نمایش می گذارد .خان ششــم رویاروی پهلوان با زمهریر و
زمستان سخت است و در نهایت خان هفتم در کوه قاف می گذرد
و در این قسمت ما با گریزی که به عطار زده ایم طرح تکامل سفر
اسفندیار را در شمایل سیمرغ یافتیم .در این خان به جای اینکه
اسفندیار به نبرد سیمرغ برود و ان را بین ببرد ،خودش به شمایل
سیمرغ به پرواز در می اید ،که نشان از تکامل قهرمان در این سفر
جادویی دارد .در پایان نیز با هوشمندی برادر اسفندیار پشوتن،
روئین دژ به تسخیر درامده و خواهران ازاد می شوند .این قصه
خطینمایشهفت خاناسفندیاراستکهماسعیکردیمبااضافه
کردن خرده داستان های جذاب و تنظیم و توالی خان ها قصه را
امروزی تر کنیم و تماشاگر را به چیزی برسانیم فراتر از انچه در
شاهنامه خوانده است .و همین طور فرصت های بیشتری برای
نشانه های دیداری و شنیداری در قصه پردازی داشته باشیم.
انچه که در این راه بسیار مهم و تاثیر گذار بوده است رسیدن
به یک هارمونی محض اســت که تمامی اجزا در یک اثر کامال
هماهنگ و انسجام یافته و بافته از معنی به صحنه برسد.
یکی از تفاوت های مهمی که بنده با دیدن این نمایش نسبت
به نمایش های قبلی به ان برخورد کردم ،این بود که در تئاتر
موزیکال های قبلی ،کامال خوانندگی بر عهده بازیگران بود،
اما در این نمایش عالوه بــر خوانندگی بازیگران روی صحنه،
خواننده مجزا هم داشته اید؟
اثار قبلی به این خاطر که متن خارجی بود سبک موسیقی
و اوازی ان هم متفاوت بود ،البته از نظر بنده خالقان این اثار
هنرمندانی چون دیکنز وهوگو ،بین المللی و جهانی هستند،
اما به هرحال نسبت به اثری چون شــاهنامه و ...مشترکات
فرهنگی کمتری با ما دارند .به همین دلیل در نمایش حماسی
انتخاب بازیگران در اولویت کار بوده است و سپس فاکتورهای
مهم دیگر همچون بدن ،بیان و خوانندگی در نظر گرفته شده
است .د راین نمایش رهبر اکستر و اهنگساز گروه نمایشی تا
جایی که برایشان امکان داشته از ظرفیت صدای خود بازیگر
استفاده کرده اند ،اما به تناسب اینکه خوانندگی موسیقی سنتی
و ارکسترایی در ایران ریشه ای بس عمیق دارد در قسمت هایی
هم به صورت بک بوکال ،خوانندگان ارکســتر در بخش هایی
بازیگران ما را همراهی کرده اند.
بعد از دیدن و لذت بردن از این نمایش اولین چیزی که ممکن
است ذهن مخاطب را درگیر کند این است که برای این نمایش
چقدر از نظر مادی هزینه شده است؟
به طور کلی تئاتر هنر گرانی اســت و از یک جا به بعد دیگر
سه شنبه 2خرداد 1402شماره 1422
5
فرقی ندارد که اثر در کدام سالن و تاالر به روی صحنه می رود.
اساسا وخصوصا این دست نمایش ها که به ان بیگ پروداکشن
می گویند و در ان از همه هنرها اســتفاده می شــود ،جزو
نمایش های گران است و اگر قرار باشد مطابق با انچه که برای
پدیداوردن و اجرای اثر هزینه شده است ،قیمت بلیت را تعیین
کنند ،چه بسا که هر قطعه بلیت باید با قیمت 1میلیون تومان
فروخته شود! اما خب خوشبختانه در این اثر چندین سازمان
و ارگان دیگر درکنار ســازمان اوج ،مشارکت های داشتند و
هزینه ها را پائین اورده اند .به همین ترتیب وقتی یک نمایش
معمولی که فاقد اکساسوار و طراحی صحنه است قیمت بلیت
خود را میانگین تا 200هزار تومان براورد می کند ،پرداخت 120
الی 360هزار تومان برای این نمایش با بیش از 300نفر عوامل
هنرمند از نوازنده گرفته تا ...نشان دهنده این است که مخاطب
با پرداخت تنها 50درصد از مبلغ واقعی بلیت به تماشای کار
ینشیند .به همین صورت هزینه ای که برای این نمایش صورت
م
گرفته بیشتر یک مشارکت ملی و در سطح کار فرهنگی است.
صد البته در راس این مشارکت سازمان اوج به عنوان سرمایه
گذار اصلی مسئولیت تولید این نمایش را به عهده گرفت ه و حتما
هم چندین برابر نمایش های دیگر در این اثر هزینه شده است،
اما در کنار ان هم خوشبختانه مشارکت های دیگری از سمت
بنیاد رودکی ،وزارت ارشاد و ...صورت گرفته که همه قابل تشکر
و تقدیر است .چرا که تنها در این صورت بود که قیمت بلیت می
توانســت کاهش پیدا کند و به قیمتی متعادل برسد که همه
بتوانند از تماشای این نمایش بهره مند شوند .بیش از یک سال
و نیم پژوهش و نگارش این اثر زمان برد در این مدت ما نه تنها
خسته نشدیم بلکه احساس کردیم که در طول این زمان همواره
چیزهای به ما افزوده می شود و گویا ما برای این کار طلبیده و
انتخاب شده بودیم و باید این بار مسئولیت و امانت ارزشمند
را به جایگاه اصلی اش می رســاندیم ،این جایگاه اصلی قطعا
هنرمندان دیگر و اینده افتخار امیز هنری ایران است.
امکان اینکه این اثر نمایشی در کشورهای دیگر جهان هم به
اجرا دربیاید وجود دارد؟
این نمایش از همان ابتدا در طراحی دکور با این پیش فرض
که بتواند در سالن های متفاوت دیگری هم اجرا برود ،ساخته و
پرداخته شد .به این صورت که همین نمایشی که شما در تاالر
وحدت ان را می بیند با بخشی دکور واقعی و با بخشی به صورت
مجازی قابل اجرا و پردازش است .و این برنامه ریزی مختص برای
اجرا در شهرستان ها و کشورهای دیگر انجام شده است.
ایا برای اینکه مردم بیشتری از ایران این اثر هنری ببینند،
برنامه ریزی خاصی صورت گرفته است؟
پیرو همان جواب قبلی ،نمایش متناسب با سالن های مختلف
قابلیت پردازش دکور در ال ای دی و به صورت ویدئو بال را دارد
که دوستان شهرهای دیگر که امکان امدن به تهران را ندارند،
بتوانند این نمایش را ببینند .در حال حاضر برنامه ریزی اجرای
نمایش بر یک ســال و نیم اجرای مســتمر بنا شده است که
امیدواریم در این مدت بتوانیم مخاطبان بیشتری را به تماشای
این نمایش و اثر ملی دعوت کنیم.
صحبت پایانی؛
امیدوارم این اثر گام اغازینی باشد برای هنرمندانی که در این
حوزه قصد افرینش و تولید دارند که هرچه زودتر ان ها هم وارد
میدان شوند و نهادهای فرهنگی نیز این امکان را فراهم کنند
که ما بیش از پیش بتوانیم از داشته ها و ظرفیت های فرهنگی
خود بهره مند شویم .برای پایایی و ادامه این مسیر الزم است
این اتفاق از سطح مدارس تا اموزش های عالی در فرهنگ و
هنر ایران گسترده شــود .ایران در زمینه منابع ،متون کهن و
گنجینه های ادبی غنی است و خوشبختانه چیزی در این حوزه
کم نداریم .و اگر تابحال از این منابع استفاده نکرده ایم متاسفانه
دریک غفلت فرهنگی به ســر برده ایم .بیشترین متونی که
در سطح ایران روی صحنه تئاتر ایران به اجرا می روند ،متون
خارجی هستند که کمترین مناسبت را با ارزشهای فرهنگی
جامعه ما دارند .من معتقدم که نمایش هفت خان اسفندیار به ما
ت خان طلبید و همه ما این
هدیه شد و اسفندیار ما را در ی هف
توفیق را داشتیم که با هفت خان اسفندیار همراه و مانوس شویم
و امروز به عنوان یک گروه بزرگ به نمایندگی از همه هنرمندان
ایران و با حمایت سازمان اوج و سایر نهادهای دیگر این اثر را
تقدیم به پیشگاه تاریخ نمایشی ایران و مردم هنر دوست ایران
کنیم .مردمی که به دیدن نمایش می ایند قطعا پس از دیدن این
اثر حالشان خوب می شود و از اینکه ایرانی هستند احساس
غرور و افتخار ملی می کنند .و قاب های خاطره انگیز این نمایش
را با خود به یادگار از سالن می برند ،انچه که مهم است این است
که در انتهای نمایش همه هنرمندان و تماشاگران در کنار هم
می ایستند و فریاد می زنند؛ چو ایران مباشد تن من مباد. صفحه 5
6
سه شنبه 2خرداد 1402شماره 1422
خرب فرهنگ و هرن
اعالم فراخوان «طرح دیوارنگاری» پایتخت
فراخوان تامین «طرح دیوارنــگاری» پایتخت برای فراهم کردن طرح های مورد نیاز در راســتای
ماموریت های سازمان زیباسازی نســبت به ارتقای کیفیت هنری منظر شهری و ساماندهی بصری و
زیباسازی فضاهای شهری ،توسط ســازمان زیباسازی شهر تهران اعالم شــد .همچنین موضوع های
ایده پردازی و طراحی نگاره های شهری در این فراخوان بر بهره بردن از «نشان و نمادهای فرهنگی ایرانی-
اسالمی» ،موضوع «مهرورزی»« ،ایثار و شهادت»« ،اشعار پارسی» با امکان به کارگیری «خطوط ایرانی
اسالمی»« ،عناصر کودک و خانواده» و مضامین ازاد تاکید دارد .بر همین اساس از هنرمندان هنرهای
تجسمی و سایر گرایش های هنری مرتبط دعوت می شود ایده ها و طرح های خود ر ارائه کنند/.ایرنا
برگزاری نخستین دوره رپرتوار در تئاتر میرا
تئاتر میرا با هدف حمایت از تجربه های متفاوت تئاتری نخستین دوره رپرتوار فصلی خود را در تابستان
سال جاری برگزار می کند .عالقه مندان به حضور در این رپرتوار می توانند اثار خود را در قالب اجراهای تک
نفره و دو نفره از میان نمایشنامه های ایرانی و خارجی ارائه دهند .اثار منتخب این رپرتوار تابستان سال
جاری در تئاتر میرا روی صحنه می روند .متقاضیان حضور در این رپرتوار می توانند تا ۱۵خرداد ۱۴۰۲
متن و ایده اجرایی خود را به صورت حضوری به نشانی خیابان فلسطین جنوبی ،خیابان لبافی نژاد ،تقاطع
ابوریحان ،کاشی ،۸۷خانه هنر میرا ارائه دهند .تئاتر میرا به تازگی در مجموعه خانه هنر میرا افتتاح شده
و از تابستان سال جاری شاهد اجرای اثار نمایشی خواهد بود/.صباخبر
محمدمهدی اسماعیلی:
خانه اقوام به دنبال تنوع فرهنگی و وحدت است
وزیر فرهنگ و ارشاد اســامی از راه اندازی «خانه اقوام» با هدف
معرفی شایســته اقوام مختلف ایرانی در فرهنگســرای نیاوران خبر
داد .محمدمهدی اســماعیلی در ایین تجلیل از تنوع فرهنگی که در
فرهنگسرای نیاوران در تهران برگزار شد ،ضمن تبریک ایام دهه کرامت
گفت :اصل تنوع فرهنگــی از دیدگاه های بنیادی حاکم بر
حوزه سیاستگذاری و حوزه تصمیمات فرهنگی
نظام جمهوری اسالمی ایران است و بر همین
اساس در سطح بین المللی همیشه داعیه دار
و مدافع به رسمیت شناختن تنوع فرهنگی
هســتیم .او با بیان این که ایران عزیز به
لحاظ سابقه تاریخی شکوه مند از تمدنی
چندین هزار ساله بهره مند است ،گفت:
بر همین مبنا ایران باشکوه در طول
تاریخ مامن اقوام مختلف با فرهنگ ها و
ائین های گوناگون بوده که تمامی اقوام
زیر چتر مجموعه واحدی
به نام ایران بزرگ گردهم
امده اند .اسماعیلی ایران
بزرگ را مدافع
یتار کوبین همه را غافلگیر کرد
یک گیتار شکسته شده توسط کرت کوبین ـ خواننده فقید گروه
راک امریکایی نیروانا ـ در یک حراجی به قیمت نزدیک به ۶۰۰هزار
دالر ( ۴۸۰۰۰۰پوند) فروخته شد و همه را غافلگیر کرد.
نیروانا یک گروه راک امریکایی بود که در سال ۱۹۸۷توسط کرت
کوبین (گیتاریست و خواننده) و کریســت ناواسلیک (گیتار بیس)
بنیان نهاده شد.
کوبین که در سال ۱۹۹۴جان خود را از دست داد ،به خاطر اجراهای
مهیجش شهرت داشت .انتظار می رفت این گیتار شکسته با یک دهم
مبلغ ،در حراجی روز شنبه در کافه هارد راک در نیویورک به فروش
برسد.
این گیتار زمانی که نیروانا در اوایل دهه ۱۹۹۰مشغول کار بر روی
البوم جدید خود Nevermindبود ،از بین رفت .این ساز الکترونیک
دوباره جمع شده است اما دیگر قابل نواختن نیست.
گیتار یادشده توسط هر سه عضو گروه ،امضا شده است/.ایسنا
تنوع فرهنگی برشمرد و خاطرنشــان کرد :امروزه در مجامع جهانی و مناسبت های
بین المللی از هر تریبونی مدافع تنوع فرهنگی و تفاوت هــا و احترام به هویت ها و به
رسمیت شناختن اقوام متنوع هستیم .اسماعیلی با بیان این که جمهوری اسالمی ایران
مخالف ایجاد یک فرهنگ جهانی یکپارچه و نابودی تنوع های فرهنگی است ،گفت:
ک سو منجر به نابودی اداب و سنت های جوامع
مخالف جهانی سازی هستیم که از ی
مختلف شود و از سوی کنش های واحدی را در همه وجوه زندگی انسان امروزی حاکم
کند .او ایران را رنگین کمانی از تنوع فرهنگی توصیف کرد و افزود :همه این تنوع زیر
چتر واحد ایران و اسالم عزیز گردهم امده اند و در کنار هم زندگی می کنند ،از سیستان
و بلوچستان تا ترکمن صحرا تا اذربایجان و خوزستان و کردستان همه اقوام در همه
بخش های کشور به ایین ها و سنت های خود پایبند هستند و در یک مرتبه باالتر زیر یک
زیر چتر و پرچم واحد به نام ایران تنوع زیبایی و رنگارنگ رقم زده و به نمایش گذاشته
اند .وزیر فرهنگ به راه اندازی «خانه اقوام» در مجموعه فرهنگی و هنری نیاوران اشاره
کرد و گفت :وحدت اقوام و فرهنگ ها در دوره حاکمیت جمهوری اسالمی که به پشتوانه
مردم ایجاد شده ،متجلی شد و خانه اقوام فرهنگسرای نیاوران با هدف معرفی شایسته
اقوام مختلف ایرانی راه اندازی خواهد شد .او اضافه کرد :خانه اقوام به دنبال نشان دادن
تنوع فرهنگی ایران و وحدت در عین کثرت اقوام ایرانی اســت و در خانه اقوام نشان
خواهیم داد ایرانیان با همه تفاوت های زبان ،لهجه قومیت ،یک هویت واحد تاریخی را
یدک می کشند و همه کثرت ها و تفاوت ها ذیل یک وحدت بزرگ به نام ایران قرار دارد
که مبتنی به نگاه حکیمانه و فلسفی بزرگان این سرزمین است/.ایسنا
دخت ایرانی به افتخار دختران ایران منتشر شد
یکی از خوانندگان موسیقی پاپ کشورمان در تازه ترین فعالیت
موســیقایی خود تک اهنگ «دخت ایرانی» را به افتخار دختران
سرزمین ایران تولید و منتشر کرد .میالد هارونی گفت :طی روزهای
گذشته تک اهنگ «دخت ایرانی» را به مناسبت میالد باسعادت
حضرت فاطمه معصومه (س) و روز گرامیداشت دختر منتشر کردم.
این اثر از جمله قطعاتی است که تالش کرده تا با زبان موسیقی از
اهمیت جایگاه بانوان ایرانی در جامعه و افتخارافرینی انها حرف
بزند .وی افزود :ما در این اثر کوشیده ایم تا با پرداخت به شخصیت
واالی حضرت فاطمه معصومه (س) به عنوان الگوی دختران ایرانی،
گرد افرید به عنوان یک شخصیت اسطوره ای برای دختران ایرانی
و بانو امین اصفهانی به عنوان اولین بانویی که در کشورمان به درجه
اجتهاد رسید از جایگاه رفیع دختران ایرانی صحبت کنیم.
میالد هارونی طی ســال های اخیر اثار متعددی را با مضامین
ارزشی ،انقالبی ،سیاسی و اجتماعی تولید کرده است/.مهر
شب پرستاره ونسان ون گوگ جنجالی شد
روزگذشته تصویری از یک تابلوی شهری در فضای مجازی خبرساز
شده است .این عکس تابلویی را در سطح شهر نشان می دهد که بر ان
تلفیقی از نقاشی معروف شب پرستاره ونسان ون گوگ در پس زمینه
یک بنای اسلیمی که ظاهرا یک مسجد است ،نقش بسته است .البته
تلفیق المان ها با تابلوهای هنری معروف امری بی سابقه نیست و گاه
اثاری از این دست در میان هنرمندان تجسمی و حتا در تبلیغات دیده
می شود؛ اما گاه چگونگی تصویر و تلفیق کردن یک اثر هنری بسیار
مشهور بحث برانگیز می شود.
این تصویر که البته مکان و زمان ان به درســتی مشخص نیست،
واکنش های مختلفی را در پی داشته و به سرعت در فضای مجازی در
حال دست به دست و دیده شدن است.
ونسان ون گوگ ،هنرمند هلندی از بزرگ ترین طراحان و نقاشان
دنیا در طول تاریخ است که اغلب هم با اثر «شب پرستاره» شناخته
می شود/.ایسنا صفحه 6
سه شنبه 2خرداد 1402شماره 1422
خرب فرهنگ و هرن
در فراق فرهاد منتشر شد
کتاب «در فراق فرهاد» و ۲نمایشنامه دیگر متشکل از «سی اسفند ســال کبیسه» و «سر به ازای
سرنیزه» نوشته ناصح کامگاری منتشر شد .این کتاب عالوه بر نسخه ویرایش شده این نمایشنامه ،شامل
دو اثر دیگر این نویسنده نیز هست که توسط انتشارات دایره سفید به سردبیری مرجان کشانی ،در ۹۳
صفحه و در قطع رقعی منتشر شده است .طراحی جلد کتاب توسط عاطفه کیارستمی وصفحه ارایی ان
توسط ندا اسدی انجام شده است .این کتاب بهقیمت ۶۰هزار تومان و توسط پخش چشمه به بازار کتاب
عرضه شده است .ناصح کامگاری عالوه بر نمایشنامه نویسی ،دستی نیز در داستان نویسی ،کارگردانی و
طراحی صحنه تئاتر دارد/.مهر
بزرگداشت هفته روابط عمومی برگزار می شود
7
دومین دور ه بزرگداشت هفته روابط عمومی به مناسبت بزرگداشت این روز ،توسط کانون روابط عمومی
و تبلیغات خانه تئاتر در خانه هنرمندان برگزار می شود .مراسم گرامیداشت هفته روابط عمومی به مناسبت
بزرگداشت روز جهانی روابط عمومی ،توسط هیات مدیره کانون روابط عمومی و تبلیغات خانه تئاتر برگزار
می شود .این مراسم که با بخش ها و برنامه های متنوع و حضور مهمانان ویژه تدارک دیده شده است ساعت
۱۵روز سه شنبه دوم خرداد در سالن جلیل شهناز خانه هنرمندان برگزار می شود .این مراسم ،برای قدردانی
از فعاالن و متخصصان حوزه روابط عمومی ،رسانه و تبلیغات در عرصه هنر باالخص هنرهای نمایشی ،توسط
هیات مدیره کانون روابط عمومی و تبلیغات با حمایت خانه تئاتر و خانه هنرمندان ایران برگزار می شود/.مهر
فرج علیپور پیشکسوت موسیقی لرستان خطاب به مدیران فرهنگی:
برای اجرای موسیقی نواحی پول سالن نگیرید
چهره پیشکسوت موسیقی لُرستان پس از برگزاری کنسرت بزرگش در تهران ،نسبت به بی توجهی برخی از مدیران فرهنگی
کشور به موسیقی اقوام و نواحی معترض شد .فرج علیپور که در سالن وزارت کشور و با استقبال دوستداران موسیقی لُری
روی صحنه رفت ،درباره عدم حمایت از این موسیقی ملی و نواحی گفت :بارها و بارها درباره موسیقی نواحی و عدم حمایت
ها از ان گفته و گفته ایم ولی هرگز اتفاق جدیدی در روند سیاست های هنری کشور رخ نداده و موسیقی نواحی همین طور
به سمت فراموش شدن و نابودی در حال حرکت است .وی درباره استقبال ویژه همشهری هایش از
کنسرت تهران نیز متذکر شد :من بارها در تهران روی صحنه رفته ام و همیشه و در همه این اجراها
فقط همشهری های من در پایتخت بصورت کامال شخصی از من حمایت کرده اند .وی ادامه داد :در همین
کنسرت اخیر تهران تماس های زیادی داشتم که همگی در تالش برای حمایت از من بودند و می گفتند
شما در سالن بزرگ کنسرت برگزار کن ،ما خودمان همه بلیت ها را می خریم .راستش را بخواهید موسیقی
محلی و نواحی و افرادی که از این قشر هستند ،عمدتا توانایی مالی انچنانی ندارند و هزینه رزرو همین
سالن وزارت کشور برای ما هم هزینه سنگین و بعیدی بود که فقط با حمایت های مردمی و همشهری هایم
توانستیم این کنسرت بزرگ را برگزار کنیم .علیپور افزود :این موضوع و قیمت های سرسام اور سالن ها
حتی در شهرستان ها هم دیگر غیرقابل درک است و همین بی شک به مرور به فراموشی و نابودی کامل
موسیقی نواحی در ایران ختم خواهد شد و نفس های اخر موسیقی نواحی را در کشور شاهد هستیم .این
نوازنده و خواننده لرستانی خاطرنشان کرد :دست هنرمندان موسیقی نواحی خالی است .باید بیایید و زندگی
بزرگان و اساتید این حوزه را از نزدیک ببنید .واقعا تاسف اور است .ما نداریم اقا جان .با چه ادبیاتی باید این
مفهوم را داد زد؟ او همچنین درباره دستمزدهای تبعیض امیزی که در جشنواره های دولتی موسیقی برای
اهالی موسیقی نواحی و بقیه ژانر ها وجود دارد نیز گفت :من بارها در جشنواره های مختلف دیدم که مثال برای
چهره های پاپ و موسیقی ایرانی دستمزدهای ۲۰۰میلیونی در نظر گرفته اند و مشاهیر موسیقی نواحی ایران
۱۰میلیون تومان دستمزد داشتند .این توهین امیز و ناراحت کننده است .من کارهایم را کرده ام و حاال در این
سن دیگر توانی برای تکرار مکررات ندارم و واقعا متاسفم که باید در این شرایط ،هر بار برخی بدیهیات را تکرار
کنم .او در انتها درباره مهم ترین درخواست هایش از مدیران فرهنگی کشور گفت :پول سالن نگیرید ،ما نداریم،
همکاران من در برخی شهرستان ها کنسرت های کوچکی را برگزار کردند و چون توان مالی تبلیغاتی
نداشتند و متضرر شدند و هزینه سنگین سالن را مجبور شده اند بدهند و به دلیل مشکالت مالی،
صدمات زیادی خوردند .بارها دیده ام که بزرگان زیادی قسم خورده اند که به خاطر همین مشکالت،
دیگر کنسرت برگزار نخواهند کرد و این یعنی فاجعه/.ایرنا صفحه 7
سه شنبه 2خرداد 1402شماره 1422
گفت و گوی صبا با جاوید مجلسی
نوازندگان ارکستر امنیت شغلی ندارند
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
غزاله سعادتی -غالمحسین (جاوید) مجلسی رودی،
نوازنده هورن ،سال 1328در تهران متولد شد .او از نخستین
نوازندگان تحصیل کرده هورن است و در دوران تحصیل از
ژوزف (اشجه گولسکی) بسیار اموخت .جاوید مجلسی با
بورسیه ارکستر سمفونیک به فرانسه رفت و تحصیالت خود
را در انجا تکمیل کرد .ژرژباریوتو ،نوازنده اول هورن ارکستر
در فرانسه ،دوره عالی نوازندگی را به او اموخت .سال 1358
به تهران بازگشت و همکاری با ارکستر سمفونیک را دوباره
اغاز کرد .او سال ها به عنوان مدرس هورن در هنرستان های
موسیقی مشغول به تدریس بوده است .همچنین برای ۵
سال به عنوان معاون ارکستر سمفونیک تهران منصوب شد
و در برخی اجراها ارکستر را رهبری کرد .جاوید مجلسی در
دوران فعالیت هنری خود موفق به دریافت مدرک درجه
یک هنری شد .این هنرمند در سال ١٣٧٣به مدت دو سال
رهبری و نوازندگی در ارکستری با عنوان رودکی را به عهده
داشت .با تاسیس ارکستر سازمان فرهنگی هنری شهرداری
تهران در سال ١٣٨٢نیز به مدت دو ســال رهبری ان را
عهده دار بود .عضویت در ارکستر سمفونیک تهران ،رهبری
ارکستر سمفونیک تهران ،تدریس در هنرستان موسیقی،
عضویت در کانون اهنگسازان ســینمای ایران ،رهبری
ارکستر سازهای بادی تهران ،داوری جشنواره ملی موسیقی
جوان و عضویت در هیات داوران جشــنواره بین المللی
موســیقی فجر ،برخی از فعالیت ها و سوابق او در جایگاه
موسیقی دان است .او در اثار تولید شده موسیقی ایران در
کنار اهنگسازان بسیاری به عنوان نوازنده هورن هنرنمایی
کرده است .جاوید مجلسی سه تار هم می زند و با این ساز نیز
اشنایی دارد .در حوزه ساز هورن همگام با پیشرفت روز
گام برمی دارد و در تدریس نیز از این علم بهره می برد .در
چهارمین مراسم «سال نوای موسیقی ایران» از او تقدیر شد
و تندیس سال نوا را دریافت کرد .گفت و گوی خبرنگار صبا با
این نوازنده و رهبر ارکستر را در ادامه می خوانید.
وضعیت ارکسترها را چطور ارزیابی می کنید؟
تداوم ارکسترهای موسیقی نیاز به برنامه ریزی دقیق و مدون
دارد یعنی شورای این ارکســترها باید برنامه ریزی کوتاه مدت و
بلند مدت داشته باشند در غیر این صورت مانند همیشه ارکسترها
منحل می شوند .ما در حال حاضر چیزی به اسم ارکستر نداریم زیرا
ارکسترها باید حداقل ماهی یک بار کنسرت برگزار کنند .از طرف
دیگر کسانیکه در شورای ارکسترها هستند باید از اهالی هنر باشند
زیرا از نزدیک شاهد هستیم که اعضای شورا اصال سررشته ای در این
زمینه ندارند پس نمی توانند به رشد ارکستر کمک کنند .متاسفانه
هر کســی در حوزه کاری خود فعالیت نمی کند و به همین دلیل
است که نمی توانیم موفق شویم .ارکستر ملی و ارکستر سمفونیک
باید رهبر ثابت و رهبر میهمان داشته باشند و براساس این موضوع
کنسرت ها برگزار شود.
وضعیت نوازندگان ارکسترها چطور است؟
نوازندگان در ارکسترها امنیت شغلی ندارند زیرا با انها قرار داد
بلند مدت بسته نمی شود و به همین دلیل انها نمی توانند به صورت
ثابت در ارکستر حضور داشته باشند .همچنین برخالف تصور بقیه
دستمزد نوازنده ها واقعا کم است در حالیکه در کشورهای دیگر برای
نوازندگان ارکستر باالترین حقوق را در نظر می گیرند.
در چند سال اخیر تعداد کنسرت های ارکستر سمفونیک
و ارکستر ملی چقدر بوده است؟ در حالیکه این نوازندگان
موظف هستند در هفته چندین روز برای تمرین حاضر شوند.
چرا ارکسترهای ما در کشورهای دیگر به صحنه نمی روند؟
این موضوعات واقعا مهم و اساسی اســت ولی به ان توجه نمی
شود .نوازندگان ارکستر باید از نظر مالی تامین باشند تا فقط دغدغه
تمرین داشته باشند ولی در کشور ما نوازندگان به فکر شغل دوم و
یا سوم هستند.
چه راهکاری برای پیشرفت ارکسترها دارید؟
ارکسترها باید حمایت شــوند و بهتر است با یک رهبر ارکستر
قراردادی نوشته شود تا ان را هدایت کند .همچنین از افراد کاردان
و متخصص برای برنامه ریزی های ارکستر استفاده کنند زیرا این
افراد می دانند که چه موضوعاتی به پیشرفت ارکسترها کمک می
کند .اگر ارکسترها پشتیبانی خوبی داشته باشند حتی در زمان کم
نیز می توانند در سطح بین المللی هم موفق شوند.
شما هنرجویان زیادی دارید ،هنرجویان امروزی نسبت
به گذشته چه تغییراتی کرده اند؟
به نظر من هنرجویان دختر نسبت به هنرجویان پسر بهتر هستند
و واقعا تمرین می کنند .از زمان کرونا و اموزش انالین اسیب های
جدی به حوزه اموزش وارد شد و خیلی سخت می توانیم هنرجویان
را مجاب کنیم .البته االن خانواده ها ،بچه های خود را در کالس های
مختلف ثبت نام می کنند در نتیجه بچه ها وقت نمی کنند و دچار
سردرگمی می شوند .بهترین راه این است که به عالقه بچه ها توجه
شود تا انها پیگیر همان موضوع باشند.
وضعیت موسیقی را چطور ارزیابی می کنید؟
موسیقی هنری اســت که باید به ان توجه شــود و چون شاخه
های متعدد دارد باید به هر حوزه براساس سلیقه مخاطبان ان حوزه
توجه شود و برای ان برنامه ریزی کنند .به عنوان مثال در حال حاضر
موسیقی پاپ در جریان است و موسیقی های دیگر به حاشیه رفته اند
در صورتیکه این موضوع خیلی به ضرر موسیقی است زیرا مخاطبان
فکر می کنند .موسیقی فقط پاپ اســت و با دیگر موسیقی ها اشنا
نمی شوند .همه موسیقی ها باید در یک سطح باشند .به عنوان مثال
موسیقی محلی و سنتی ما در سال های اخیر واقعا کمرنگ شده است
در صورتیکه ما هنرمندان خوبی در این حوزه ها داریم که می توانند
اثار ماندگاری خلق کنند .ولی شــرایط برای انها فراهم نمی شود.
موسیقی پاپ بیشتر مردم را سرگرم می کند .البته این موسیقی هم
باید باشد .این موسیقی می تواند گلیم خود را از اب بیرون بکشد ولی
موسیقی های دیگر نیاز به حمایت دولت دارند .حتی در کشورهای
اتریش و المان که مهد موســیقی کالسیک هســتند دولت از این
موسیقی ها حمایت می کند .مث ً
ال همه مایکل جکسون را می شناسند
ولی شاید بتهوون را نشناسند پس باید این نوع موسیقی ها را معرفی
کنیم .هنر مانند یک هرم است که هر چقدر در سطح بهتری باشد به
سمت باال که می رود باریک تر می شود و قطعا طرفداران کمتری دارد. صفحه 8