روزنامه صبا شماره 1401
روزنامه صبا شماره 1401
روزنامه صبا شماره 1401
سه شنبه| 29فروردین 18 |1402اوریل 27 |2023رمضان |1444
سال دهم| شماره 8 |1401صفحه| 5000ناموت|
عذرخواهی وزیر فرهنگ
از هنرمندان تئاتر فجر
فیلم های گمنام
در گیشه عید فطر
گفت و گو با موسس
مجموع ه موسیقی سماوا
«سرگذشت استعمار»
کتاب صوتی سال شد
پرونده صبا درباره سریال مترجم
ایـن بـازی ،از پیـش
تعییـن شـده اسـت
ترسیم و بازنمایی شخصیت
در «جنگ جهانی سوم»
برگزاری نمایشگاه انفرادی
با عنوان «سیاه بازی» صفحه 1
2
سه شنبه 29فروردین 1402شماره 1401
یادداشت روز
محراب توکلی
منتقد سینما
ترسیم و بازنمایی شخصیت
در «جنگ جهانی سوم»
فیلم «جنگ جهانی سوم» ساخته هومن سیدی پس از عبور از
فراز و فرودهای عجیب در اکران ،نشر و نمایش باالخره در سینماهای
سراسر کشور قابل تماشا شد .از این رو در روزهای گذشته توجه به
فیلم «جنگ جهانی سوم» شاید
ســاختارهای روایی و دراماتیک ِ
یکی از اصلی ترین بحث ها میان جمع های سینمایی و سینماروها
بوده است« .هومن سیدی» در سال های گذشته ،با تکرار موقعیت ها
و ایده هایی مشخص در مسیر ساخت مولفه قرار گرفته است .او بر
روی موقعیت هایی عاطفی ،اخالقی و خصوصا خشونت امیز مانور
می دهد .شگردی که ردپایش در «ســیزده» و «مغزهای کوچ
ک
زنگ زده» احساس می شود .هر ســینماگر و کارگردانی در سودای
مولف شدن و مولف بودن دست به چنین کاری می زند .اما شخصیت
و روایت در منطقی بودن این امر دخیل هستند .نمی شود صرفا دست
به تکرار درون مایه ها زد .خشونت ،عطوفت و دل بستگی موضوعاتی
هستند که هر کارگردان می تواند به شیوه خودش به ان ها بپردازد.
سیدی نیز در فیلم هایش به این موضوعات و درون مایه بها می دهد.
جزئیات خشونت را ترسیم می کند و به اشک ،ناله و دیالوگ هایی که
کاراکترهایش در هنگام خشم ادا می کنند ،توجه دارد.
«جنگ جهانی سوم» نیز چنین فضاهایی دیده می شود.
در فیلم
اما تفاوت اساســی این فیلم با سایر اثار هومن ســیدی در همان
ساختارهای ذکر شده است؛ «شــخصیت» و «روایت» .و «جنگ
جهانی سوم» در ترسیم و بازنمایی شخصیت و روایت از فیلم های
دیگر هومن سیدی جلوتر است.
از این رو فضاها و موقعیت هایی که کارگردان در اثار قبلی اش به
ان ها می پرداخت ،در «جنگ جهانی سوم» شکل و جایگاه مشخصی
پیدا کرده اند .حال و هوا و مسیر اتمسفریکی که «جنگ جهانی سوم»
طی می کند مدیون روایت و خصوصا شخصیت اثر است.
شکیب (محسن تنابنده) برای کارگری در پشت صحنه یک فیلم
داوطلب می شود .او پس از چند روز در جریان ساخت ان فیلم اعتماد
مسئوالن تولید را جلب و به شکل ثابت مشغول به کار می شود .در
یادداشت های متعددی روند شکل گیری کاراکتر شکیب به شخصیت
پرویز (زنده یاد لوون هفتوان) در فیلم «پرویز» نسبت داده شده است.
اما به نظر می رســد کاراکتر دیگری وجود دارد که شکیب می تواند
نســبت نزدیک تری با ان برقرار کند؛ رحیم .شخصیت رحیم (امیر
جدیدی در فیلم قهرمان) با مظلومیت و ترحم جایگاهی برای خود
پیدا می کند .اما رفته رفته با دروغی که در ابتدا گفت ه است ،ان روی
شخصیتش برمال می شود .در واقع روند تغییر کاراکتر رحیم برای
مخاطب از یک دروغ شروع می شــود .رحیم و شکیب در موقعیتی
متفاوت دست به عملی مشابه می زنند تا خود و سپس کسی را که
دوست می دارند ،نجات دهند .تا قهرمان باشند! اما دست تقدیر از
دروغ ان ها پتکی می ساز د و بر سرشان می کوبد.
در نهایت شاید شکیب روند و مسیر بهتری را برای همذات پنداری
با مخاطب طی می کند .روندی که اهسته تر پیش رفته و جزئیات
بیشتری را از شخصیت شکیب اشکار می سازد .اگر بخواهیم اخر و
عاقبت شکیب را به اصطالح لو ندهیم تنها یک بحث باقی می ماند؛
«همذات پنداری» .لفظی که تا اخرین لحظه همراه و هم پا با مخاطب
اســت .بودن مخاطب با شــکیب به لحظات دراماتیک فیلم ارزش
می بخشد .نماها و میزانسن هایی که سیدی به کار می بندد -به واسطه
همذات پنداری مخاطب با شــکیب -می توانند روح و روان بیننده
را به بازی بگیرد .عالوه بر این ویژگی زیبایی شناســانه نماها ارتباط
احساسی مخاطب با اتمسفر فیلم را دوچندان می کند« .جنگ جهانی
سوم» در پی ریزی شخصیت و روایت موتیف هایی که هومن سیدی
به ان ها توجه داشته را دراماتیزه می کند .مستقل از هر فیلم -حتی
اثار ســیدی -این فیلم نمایش مردی است که نمی خواهد فرصت
قهرمان شدن در زندگی را از دست بدهد .به همین سبب مخاطب تا
اخرین لحظه پای او می ایستد!/صباخبر
خرب سیمنا و تلویزیون
دسته دختران چهارشنبه به سینماها می اید
پوستر رســمی فیلم سینمایی
«دســته دختران» به کارگردانی
منیــر قیــدی و تهیه کنندگــی
محمدرضا منصــوری ،با طرحی از
محمد روح االمین رونمایی شد.
فیلم سینمایی «دسته دختران»
از چهارشنبه ۳۰فروردین ماه اکران
خود را توسط پخش بهمن سبز به سرگروهی پردیس سینمایی
ازادی با شــعار «این رزم را با زن ســرودن عاشــقانه است» در
سینماهای سراسر کشور اغاز خواهد کرد.
در خالصه داســتان این فیلم امده اســت« :دسته دختران»
پیروزمردان
زنان جنگ است .گروهی جامانده از روایت های
ِ
قصه ِ
پیکارها در طول تاریخ...
نیکــی کریمی ،پانتــه ا پناهی ها ،فرشــته حســینی ،هدی
زین العابدین و صدف عسگری دسته ی دختران را بازی می کنند
و حسین سلیمانی ،یاسین مسعودی ،محمد صدیقی مهر با حضور
مهدی حسینی نیا انها را همراهی می کنند/.صباخبر
حضور سامپو در جشنوار ه پالم بیچ
فیلم کوتاه «ســامپو» به بیست
و هشتمین جشــنواره جهانی فیلم
«پالم بیچ» امریــکا راه یافت .فیلم
کوتاه «سامپو» به کارگردانی مرضیه
ریاحــی ،تهیه کنندگی حســین
کاکاوند و نویسندگی مرجان ریاحی
به بخش مسابقه بین الملل بیست و
هشتمین جشنواره جهانی فیلم «پالم بیچ» امریکا راه یافت.
در این فیلم کوتاه بازیگرانی چــون لیندا کیانی ،مریم بوبانی،
هیلدا کردبچــه و حنان عزیــزی ایفای نقــش کرده اند .عوامل
«سامپو» عبارتند از نویسنده :مرجان ریاحی ،مدیر فیلمبرداری:
مسعود امینی تیرانی ،مدیر صدابرداری :سامان شهامت ،تدوین:
هانی ســلمانی ،طراح صحنه :فائزه محمدی ،طــراح لباس :لیال
طاهری ،دستیار کارگردان و برنامه ریز :سعید اهنج و ...
بیست و هشتمین جشنواره جهانی فیلم «پالم بیچ» با هدف
کشف و حمایت از هنرمندان مستقل جهان از ۱تا ۸اردیبهشت
ماه در شهر پالم بیچ ایالت فلوریدای امریکا برگزار می شود/.مهر
فیلم هایگمنامدرگیشهعیدفطر
در شــرایطی که تصور می شد اکران فطر امســال با گلچینی از
فیلم های پرمخاطب همراه باشد اما انتخاب فیلم های نسبتا گمنام
سبب شد تا انتظار چندانی از مهم ترین اکران امسال نرود.
تالقی ماه مبارک رمضان با نوروز امســال سبب شد تا فیلم های
زیادی متقاضی اکــران در این بازه
مهم نباشــند؛ در عــوض بیش از
۱۰فیلم از همان روزهــای پایانی
اســفندماه ،نام خــود را به عنوان
متقاضی اکران عیدفطر ثبت کردند.
فیلم هایی که برخی از انها ،جزو اثار
پرمخاطبی هستند که می توانستند
اکران فطر امســال را به مهم ترین
اکران امسال تبدیل کنند .انچه اما
به عنوان خروجی شــورای صنفی
نمایش تحت عنوان بسته اکران فطر مطرح شد ،چیزی بود که شاید
کسی قادر به حدس ان نبود .این شورا اسامی ۴فیلمی را اعالم کرد
که بهتر بود در ماه هــای محرم و صفر نمایش داده شــوند تا اکران
فطری که امسال در یک زمان مناســب ،می توانست گیشه ساالنه
سینمای ایران را تضمین کند .در این ترکیب ۴فیلمی ،هیچ اثری
از فیلم کمدی نیست و این خود ،بزرگ ترین عالمت سوال برای این
انتخاب است .یعنی درست در زمانی که ســینمای ایران توانسته
«ایندیانا جونز» پنجم طوالنی نیست!
فیلم پنجم از مجموعه فیلم های «ایندیانــا جونز» با ۱۴۲دقیقه،
طوالنی ترین قسمت این مجموعه فیلم ها شد.
«ایندیانا جونز» پنجم بــا عنوان «ایندیانا جونز و شــماره گیری
سرنوشت» که قرار است برای نخستین بار در جشنواره فیلم کن امسال
دیده شود طوالنی ترین فیلم در میان ۵فیلم این مجموعه است.
این فیلم به کارگردانی جیمز منگولد در ۱۴۲دقیقه ساخته شده
و رکوردی را از ان خود کرده که قب ً
ال به فیلم «اخرین جنگ صلیبی»
محصول ۱۹۸۹تعلق داشت که به کارگردانی استیون اسپیلبرگ در
۱۲۸دقیقه ساخته شده بود و فیلم سوم از این مجموعه است.
اما تهیه کننده این فیلم که ۳۰۰میلیون دالر برای ساختش هزینه
شده باور دارد که این فیلم طوالنی نیست زیرا دیگر مردم عادت کرده اند
برای مدت طوالنی در برابر نمایشگرها بنشینند .فیلم پنجم «ایندیانا
جونز» ۱۸ماه می در بخش خارج از مسابقه جشنواره کن دیده می شود
و از ۳۰ژوئن راهی سینماها می شود/.مهر
بود با اکران نوروزی ،یک غافلگیری بهینه را برای گیشــه به همراه
داشته باشد ،این انتخاب های نادرســت ،جلوی فربه شدن اقتصاد
سینمای ایران را گرفت .این شورا باید توضیح دهد ،چگونه و بر اساس
کدام مهندسی منطقی و دلســوزانه ای به چنین ترکیبی رسیده و
ترجیح داده که اســامی بزرگی که
برای اکران فطر مطــرح بود را کنار
گذاشــته تا به این فهرست عجیب
برسد .همواره اکران های مهم سال
نظیر نوروز و فطر ،بــه نمایش اثار
کمدی زنده هستند .پس از اتفاقی
که برای اکران نوروز رقم خورد و تنها
یک فیلم کمدی برای این بازه در نظر
گرفته شد ،حاال شــاهد هستیم که
هیچ فیلم کمدی برای دیگر اکران
طالیی امسال در نظر گرفته نشده است .ان هم در شرایطی که چند
فیلم کمدی ،متقاضی نمایش در اکران فطر بودند .حاال یا باید نتیجه
گرفت که گروهی ،از حیات نسبی سینمای ایران در اکران نوروزی،
خشمگین شده و خواستار توقف روند رو به رشد استقبال مخاطبان
از سینما شده اند و یا اینکه گروهی درصدد هستند تا فسیل ،بدون
رقیب ،یکه تاز سینماها باشد و تا این فیلم از کف نیفتاده ،کمدی مهم
دیگری به روی پرده نرود؟/ایرنا
جکی چان همچنان در چین می تازد
فیلم کمدی و نوستالژیک «سوار شو» با بازی «جکی چان» برای
دومین اخر هفته در صدر گیشه چین قرار گرفت و انیمیشن «سوپر
ماریو» در جایگاه چهارم باقی ماند.
بر اساس اطالعات منتشر شده «سوار شو» در اخر هفته میالدی
گذشــته ۶میلیون دالر ( ۴۱.۵میلیون یوان) درامد داشته است که
۴۸درصد کاهش نســبت به فروش اکران اغازین را نشان می دهد.
پس از ان انیمیشن ژاپنی «سوزومی» و فیلم «هاچیکو» قرار دارند.
«هاچیکو» در سومین هفته اکران ۴.۹میلیون دالر فروخت تا مجموعاً
به فروش ۳۵.۱میلیون دالر دست یافته باشد و انیمیشن «سوزومی»
در چهارمین اخر هفته اکران خود در چین ۴.۵میلیون دالر به دست
اورد تا مجموعا فروش ۱۰۹میلیون دالری را تا به امروز رقم بزند.
در رتبه چهارم جدول هفتگی فروش سینمای چین نیز انیمیشن
«ســور ماپریو» قرار گرفت که ۴.۳میلیون دالر به فروش خود اضافه
کرده است/.ایسنا صفحه 2
سه شنبه 29فروردین 1402شماره 1401
خرب سیمنا و تلویزیون
ساخت مستند «کامران» با روایتی متفاوت از اوینی
سجاد باغ شیخی و مجید بلندی دو کارگردان جوان با ساخت مستندی به نام «کامران» ،اوینی پیش
از انقالب را به تصویر می کشند .سید مرتضی اوینی روزنامه نگار ،نویسنده ،کارگردان و تدوینگر پیش از
تحول شخصیت درونی و ظاهری اش بعد از انقالب اسالمی ،شخصیتی متفاوت به نام کامران داشت .فرایند
نگارش و تحقیقات این مستند اغاز شده و این اثر در سی و یکمین سالگرد شهادت سید مرتضی اوینی
یعنی فروردین ماه ۱۴۰۳رونمایی خواهد شد .گفتنی است اوینی روز ۲۰فروردین ۱۳۷۲در منطقه فکه
در حال بررسی لوکیشن فیلم مستند «شهری در اسمان» ،به همراه محمد سعید یزدان پرست با مین
برخورد کرد و بر اثر اصابت ترکش مین باقی مانده از جنگ تحمیلی به درجه رفیع شهادت نائل امد/.صباخبر
رونمایی ازانونس بابا سیبیلو
3
در استانه اکران فیلم سینمایی «بابا سیبیلو» همزمان با عید ســعید فطر ،انونس رسمی این فیلم
رونمایی و منتشر شد .فیلم «بابا سیبیلو» به تهیه کنندگی احمد احمدی و کارگردانی ادوین خاچیکیان
را می توان خانوادگی ترین فیلم اکران عید فطر سینماها به حساب اورد که از سه شنبه ۲۹فروردین بر
پرده سینماها می رود.
در استانه اکران فیلم «بابا سیبیلو» ،انونس رسمی این فیلم که توسط شیبان خاقانی ساخته شده
رونمایی و منتشر شد .رضا شفیعی جم ،بهاره رهنما ،امیرحســین صدیق ،رز رضوی ،یوسف صیادی،
اردشیر کاظمی ،عباس محبوب ،علی کاظمی ،از جمله بازیگران این اثر هستند/ .ایسنا
ورود پلتفرم ها به عرصه سریال سازی کودک و نوجوان
یکی از پلتفرم ها با دریافت مجوز تولید از ساترا سراغ
تولید و نمایش ســریال های ویژه گروه سنی کودک و
نوجوان می رود .هفتمین برنامه «صمیمانه» با حضور
ارش دارابیان مدیر سکوی اپیزود ،محمدامین طالبی
مدیر اجرایی سامانه کدومو ،سجاد سامانی مدیر پروژه
کدومو موسســه تبیان ،ســید امیر اقایی دبیر قرارگاه
بازارپردازی صنایع فرهنگی و معاون دبیرخانه شورای
فرهنگ عمومی کشــور و برخی مدیران ساترا برگزار
شد .دارابیان در ابتدای این برنامه گفت :بیشتر تمرکز
ما در پلتفرم «اپیزود» در حوزه کودک است و برای این
رده سنی ،فیلم ،انیمیشــن ،بازی های رایانه ای و سایر
محتواهای مرتبط را جمع اوری کرده ایم و تا زمانی که
اطمینان نداشته باشیم تماشای محتوای تبلیغی برای
کودک اسیبی در برندارد ،سراغ بحث تبلیغات نخواهیم
رفت؛ ما عالقه مندیم به ســمت معرفی شخصیت های
بومی و ایرانی برویم .همچنین قصد داریم در اینده بخش
پادکست و داســتان صوتی را هم به این پلتفرم اضافه
کنیم .وی افزود :ما درخواست دریافت مجوز تولید چند
ســریال را مطرح کرده ایم که به محض دریافت مجوز
تولید ،شاهد تولید و نمایش سریال های تولیدی اپیزود
ویژه گروه سنی کودک و نوجوان خواهیم بود .افراسیابی
معاون کاربران و تنظیم گری اجتماعی ساترا در ادامه این
برنامه یاداور شد :ممکن است محتوایی برای یک رده
سنی بسیار مناسب و رشد دهنده باشد اما همان محتوا
برای رده سنی دیگر دارای اسیب هایی باشد؛ بنابراین
موضوع رده بندی سنی و توجه به ویژگی های روحی و
جسمی مخاطبان موضوع بســیار مهمی است که الزم
است از سوی سکوهای دارای مجوز از ساترا به طور ویژه
مد نظر قرار گیرد.
طالبی مدیر اجرایی سامانه کدومو در بخشی دیگر
از برنامه «صمیمانه» بیان کرد :امروز اشــخاصی که در
منزل موضوع هدایت مصرف را پیگیری می کنند که چه
محتوایی را تماشا کنیم در مقام عمل بچه ها هستند و انها
هستند که پیشنهادات تماشای محتوا را ارئه می دهند،
بنابراین باید ســکوهای حوزه کودک و نوجوان برنامه
مناسبی برای ذائقه ســازی این قشر متناسب با سبک
زندگی اسالمی ایرانی داشته باشند .سامانی مدیر پروژه
کدومو موسسه تبیان هم در این برنامه گفت :کمکی که
«کدومو» می تواند به خانواده ها بکند این اســت که در
معرفی لینک مورد اعتماد برای تماشــای اثار سکوها
ایفای نقش کند .در حال حاضر معموالً هر انیمیشن در
چند سکو با چند نوع دوبله مختلف عرضه می شود که
کدومو می تواند به بهترین دوبله مناسب برای کودکان
و نوجوانان لینک بدهد .اقایی معاون دبیرخانه شورای
فرهنگ عمومی با تاکید بر ضرورت ایجاد زنجیره میان
اثار پلتفرم ها و سایر ســاحت های سرگرمی گفت :در
دســترس ترین راه حل برای تاثیرگذاری بر رفتارهای
کودک ،مدیریت مصرف ایشان است .بنابراین ما بایستی
کاری کنیم تا ســاحت های مختلــف نیازمندی های
زندگی کودک با زنجیره ای کامل از محصوالت در اختیار
ک سریال یا انیمیشن
کودکان قرار بگیرد و اگر کودک ی
می بیند بازی رایانه ای متناسب با کاراکتر ان سریال یا
انیمیشن و اسباب بازی های متناسب با ان شخصیت در
دسترس کودک باید قرار بگیرد/.مهر صفحه 3
4
سه شنبه 29فروردین 1402شماره 1401
پرونده
پرونده صبا درباره سریال مترجم
ایـن بـازی ،از پیـش تعییـن شـد
سریال مترجم اخرین ساخته بهرام توکلی به تهیه کنندگی سعید ملکان است در ژانر درام _ رازالود است که
فرهومند ناظریان
از شبکه رسانه خانگی نماوا از دی ماه 1400پخش خود را اغاز کرد و با پخش قسمت سیزدهم در هفته گذشته به
نقد فیلم
پایان رسید .خالصه سریال برای کسانی که بخواهند انرا ببینند و لطمه ای به روند سریال بینی انها وارد نشود
به این ترتیب است که « :غزاله دختر جوانی که مترجم زبان انگلیسی است ،او برادرش مرتضی را طی یک تصادف مرموز از
دست می دهد .غزاله پس از دریافت پیامک هایی مشکوک مبنی بر ساختگی بودن تصادف و به قتل رسیدن مرتضی به دنبال
کشف حقیقت می رود .او این موضوع را با ناهید (همسر مرتضی) در میان می گذارد و متوجه می شود که ناهید و داوود؛ همسر
خواهرش پریسا ،از مدت ها قبل متوجه این موضوع شده و به دنبال قاتل مرتضی هستند .در این مسیر غزاله با شخصی به نام
مهندس که مشکوک به قتل مرتضی است ،اشنا می شود و برای نزدیک شدن به او طی یک ماجرای ساختگی با مهندس دیدار
می کند .غزاله گمان می کند که قاتل همان مهندس است اما انگار موضوع پیچیده تر است» در این سریال هنرمندانی چون صابر
ابر ،مهتاب ثروتی ،پانته ا پناهی ها ،مهرانه مهین ترابی ،مجتبی پیرزاده ،مارال بنی ادم ،سولماز غنی ،سینا شفیعی ،محمدرضا
مالکی و ...نقش پردازی کرده بودند .در ادامه با پایان یافتن این سریال ،نقد و بررسی دو منتقد فیلم را این باره می خوانید.
سمیه خاتون:
محبوس در اتاق فرار
سریال مترجم کارخانه ای ورشکسته را در مکانی نامعلوم نشان
می دهد که سال هاســت هیچ محصول و تولیدی ندارد ،اما ناگزیر
برای اینکه ســهام دارن و مردم ،متوجه این امر نشوند مدام در حال
جریان سازی هستند ،تا بدین وسیله حواس دیگران را از اخبارهایی
که به ضرر کارخانه است ،پرت کنند .در این میان کارگرانی که قبال
با هیپنوتیزم شستشوی مغزی داده شده اند ،در حاشیه طبق دستور
سرتیم کارگران که به دنبال حقوق نپرداخته انان است ،شورش هایی
می کنند که عمدتا رهبری شــده و بی نتیجه است .یکی از اتفاقات
مهمی که موتور جریان داستانی ســریال با ان به حرکت می افتد،
فقدان و حذف فردی اگاه به نام مرتضی اســت که گویا به صورت
تعمدی توسط تصمیم گیرندگان اصلی کارخانه حذف شده است .در
ادامه طرفداران مرتضی به خون خواهی او با کسانی که می توانستند
در حذف مرتضی سهیم باشند با نقشه ای پیچیده نزدیک می شوند
تا با عامالن قتل مرتضی تسویه حساب کنند ،کما اینکه در این راه
اصالت های انسانی و عقاید خود را می بینند که رنگ می بازد .تا اینکه
در پایان همه متوجه می شوند در اتاق فرار طراح بازی محبوس بوده
و در بازی از پیش طراحی شده ای قرار داشتند که هدف طراح اگاه
کردن ان ها از اموری بود که شاید در تمام این مدت چشم های خود
را به روی ان بسته بودند.
در این درام گیج کننده ،که در ژانر رازالود و معمایی ساخته شده،
عده ای به دنبال علت کشته شدن منجی ای هستند که با ادامه پیدا
کردن داستان ،هر چه بیشتر نقش خود را در این اتفاق پررنگ می
بینند ،و به دنبال مقصر اصلی و با خشم و انتقام به تمامی انچه که
به ان اعتقاد داشته و یا به واســطه ان از مرتضی در ذهن خود یک
منجی ساخته بودند از بین می برند .بهرام توکلی در این اثر به دنبال
واکاوی مفاهیمی عمیق و اخرالزمانی از تعامالت انسانی است که انها
را در قصه ای خیالی از یک کارخانه ورشکسته و با سریالی نمادین
تحت عنوان مترجم عینیت می بخشد .او در این راه چنان در مفاهیم
زیرمتنی داستانی غرق شده ،که اصل قصه گویی و داستان پردازی را
فراموش می کند .او این بار دنیایی سراسر تخیلی و ذهنی را در فرم یک
بازی پیچیده در برابر دیدگان مخاطب می گشاید که چنانچه برای
مخاطب تقابل های روانشاختی کاراکتر ها در شکل نمادین اجتماعی
حائز اهمیت معنایی نباشد ،قطعا دست خالی از تماشای این سریال
برخواهد خواست.
مترجم دنیایی را تصویر می کند که در ان منجی مرده است و افراد
به جای ادامه دادن راه او ،مسیر عصبانیت و انتقام را در پیش گرفته اند.
کمااینکه هر کدام شان خواسته یا ناخواسته در حادثه فقدان منجی و
نبود امثال مرتضی ها دخیل هستند .بنابراین سریال مترجم تحلیل ها
و نقدهای خاصه به خود را می طلبد و مقایسه این اثر با اثار دیگر ،حتی
با اثار قبلی خود کارگردان امکانپذیر نیست .هرچند از نظر مخاطب
مقایسه اثر خصوصا با سریال ها و محصوالتی که به طور همزمان با اثر
در جامعه انتشار می یابند ،اجتناب ناپذیر است.
شــاید یکی از دالیل مهم دیده نشدن ســریال مترجم ،پخش
همزمان این اثر با سریال پوست شیر از برادران محمودی است که به
طور کلی و به ما هو ،اثری درست در مقابل مترجم است هر چند که
هر دوی این سریال ها در پرداخت از ساختار داستانی طرح و توطئه و
سبک معمایی بهره می جستند ،اما در کارکرد و محتوا مانند دو روی
متفاوت از یک سکه عمل می کنند و هر کدام به شکلی افراط گرایانه
از مسیر منطقی جهان داستانی خود به بیراهه می غلتند.
همان طور که سریال پوست شیر بدون هیچ توجهی به مسائل و
چالش های انسان امروزی با طرح سوژه ای به شدت ناموسی و از کار
افتاده ،با هر ترفندی سعی در قصه پردازی جذاب و غافلگیری داشته
و در این راه به هر دستاویزی چنگ می زند ،در مقابل سریال مترجم،
چنان در نماد پردازی از چالش های عمیق انسان امروزی در مواجه
با اجتماع بحران زده غرق می شود که به کلی داستان پردازی و قصه
پردازی را فراموش می کند ،و در هر مرحله از پیشــروی داســتان،
مسئله معمایی فیلم را درونی تر به دل زیر متن رفتارها و انتخاب های
کوچک و بزرگ کاراکترها می برد.
در ادامه طی کردن این راه پر زحمت و همراهــی با درام ،برای
یمعنایی و بی هدفی مــی اندازد .چرا که
مخاطب اثر را بــه ورطه ب
مخاطب برای پیدا کردن قاتل اصلی مرتضی از نیمه دوم ســریال
باید به صورت ریز بینانه روی رفتار های ریز و درشت شخصیت ها و
انتخاب های کوچک شان متمرکز شود. صفحه 4
پرونده
ده اسـت
مسئله بی هدف شدن داستان سریالی مترجم و بی انگیزه شدن
مخاطب در تماشای این سریال کامال در کاراکتر مهندس که نقش
ان را صابر ابر بازی میکند ،نمود پیدا می کند .نقشی به شدت جذاب
که با نقش پردازی منحصر به فرد صابر ابر تبدیل به شخصیتی خاص
و مورد تائید برای مخاطب می شود و در همان ابتدای سریال به عنوان
قهرمان پیش برنده پذیرفته می شود چنانچه ،قسمت پنجم از این
سریال که به طراحی اتاق فراری از جانب شخصیت مهندس مربوط
می شود ،از جذابترین و پرکشش ترین قسمت های این سریال شود.
اما در ادامه سریال با نمایش حذف تدریجی مهندس به عنوان یک
قهرمان پیش برنده و کنش مند و خالی کردن شانه های او از حوادث
پیش رو ،انگیزه مخاطب را برای دنبال کردن ماجرا فرو می کاهد ،به
خصوص اینکه مدام در اینکه کدام شخصیت در این ماجراها نقش
پیش برنده را دارد ،بی جواب می گذارد و این عنصر مهم که چه کسی
پیش برنده این جریان است ،مدام میان نقش های دیگر به موازات
پاس کاری می شود .تا اینکه با اعترافات دم مرگ مهندس انچه که
مخاطب در میانه سریال از دســت داده بود ،به او داده می شود .اما
خیلی دیر و بی نتیجه! چرا که مخاطبی در همان نیمه میانی در ورطه
بی هدفی رها شده است .ناگفته پیداست که اصوال در سریال سازی
انچه که بسیار مهم و تاثیر گذار است پایان بندی درست و به جاست
اما نباید از نیمه میانی داستان که وظیفه مهم تری را به عهده دارد،
جا ماند .در هر صورت پایان بندی این سریال در غیر قابل پیش بینی
بودن موفق عمل کرد اما پاسخ روشنی به ان حجم از پیچیدگی های
روانی و درونی ســریال نداد .پاســخی که بتواند همه احتماالت و
سواالت گشوده شده در طول سریال را جوابگو باشد.
سه شنبه 29فروردین 1402شماره 1401
5
هادی مومنی:
هیاهویی بسیار برای هیچ
بهرام توکلی را بیشــتر به واسطه ساخت فیلم هایی مثل «اینجا
بدون من»« ،بیگانه»« ،اســمان زرد کم عمق»« ،تنگه ابوقریب»،
«غالم رضا تختی» و...می شناسیم .او ثابت کرده که به تجربه ساخت
اثار متفاوت عالقه مند اســت .توکلی پیش تر به واســطه نگارش
فیلمنامه سریال «نهنگ ابی» با شــبکه نمایش خانگی همکاری
کرده بود؛ سریالی که نتوانست با اقبال چندانی روبرو شود .در سریال
مترجم ،توکلی خودش دست به کار شد و اولین سریالش را کارگردانی
کرد؛ سریالی که در نقطه شروع تکلیف مخاطبان را با خودش مشخص
کرد و نشان داد با اثری به نسبت پیچیده مواجهیم و برای دنبال کردن
ان باید ذهنی فعال داشته باشیم و تالش کنیم در معنا دهی به اثر
شرکت کنیم .او با علم به اینکه قسمت اول سریال اهمیت ویژه ای
دارد ،ان را با ریتمی تند پیش برد و بدون فوت وقت شخصیت هایش
را معرفی کرد و با حرکت دایره وار غزاله در مسیر داستان ،شمایی کلی
از وضعیت و موقعیت سریال پیش روی مخاطبان گذاشت.
توکلی در فیلم سازی بیش از انکه به دنبال محتوا باشد به دنبال
فرم است و ساختار در سبک فیلم ســازی اش بر موضوع ارجحیت
دارد ،از همین رو در هر اثر به دنبال شیوه های بیانی نو و تازه است .به
همین خاطر در سریال مترجم ،موضوعی ساده بیش از حد پیچیده
شده است و فرمی طراحی شده که مناســب این محتوا نیست .در
حالی که مهم ترین عنصر در فیلم هم بستگی و تنیده شدن فرم در
محتواست ،وقتی فرم و محتوا در راستای هم نباشند ،مخاطب اثر را
پس می زند ،هر چند که این اثر در قسمت های اول خود موفق شده
باشد توجه برخی مخاطبان ،خصوصا انها که به دنبال کار متفاوت
بودند را جلب کند .اما در ادامه ،روایت با پیچیده کردن مســئله ای
که برای مخاطب مهم نبود ،وضعیــت به هم ریخته ای را به نمایش
گذاشت که پاسخگوی نیاز مخاطب دراین ژانر نبود.
پیچیدگی در اثار مدرن مولفه کارامدی اســت ،اما این مسئله
منوط به این است که این پیچیدگی موفق به ایجاد یک فضای تخیلی
و ازادی ذهن شــود و نه یک فضای بیش از حد باز که خروج از ان
مخاطب را به بیراهه های بی معنا شدن می کشاند.
استفاده از کاراکترهای روان شناختانه نیز دومین نکته مثبت در
سریال مترجم بود که متاسفانه ان هم در ادامه به خاطر نبود قصه
نتوانســت چندان موفقیت امیز عمل کند .در سریال مترجم ما در
دنبال کردن خط قصه به یک سردرگمی غیر زیباشناسانه می رسیم.
این مسئله نیز از بسته بودن متن و فضای جهان داستانی نشات می
گیرد ،در فیلمنامه نویسی ما با دو نوع متن سروکار داریم متن باز و
متن بسته ،متن های بسته تک معنایی هستند و در متن های باز با
تکثر معنا طرف هستیم .نکته ای که در اینجا مهم است ایجاد نوعی از
متن بینابینی است که با افراط گری در باز بودن ،حس بسته بودن را
القا می کنند .به این معنی که به مخاطبین اجازه تکثر برداشت های
متنوع از متن را می دهد ،اما در ادامه هیچ کدام از این برداشت ها راه
به جایی نمی برند .تاکید کارگردان برای پیچیده کردن ماجرا باعث
شد که مخاطب با اثر همراه نشود و سریال در میانه دچار بی هدفی
شد و حسی از یک هیاهویی بسیار برای هیچ را برای مخاطب القا کرد.
عموما شــخصیت های فیلم هــای توکلی در اثار شــخصی تر
کارگردان ادم های طبقه متوسط هستند که گرایشی اشکار به هنر
و فعالیت های فرهنگی دارند .به یاد بیاوریم شــخصیت اصلی فیلم
سینمایی«اینجا بدون من» که چطور عشق به سینما داشت و مجله
فیلم جمع می کرد و دغدغه «نوشــتار» داشت .در فیلم سینمایی
«اســمان زرد کم عمق» هم قصه از همین قرار است ،اینبار مجاز
مرسلی می بینیم از نسبت بین جنون ،خالقیت ،هنر و زندگی .به نظر
می رسد برای توکلی سینما فقط ابزار انتقال معنا نیست ،چرا که در هر
اثرش اگاهانه به چیستی سینما می اندیشد و ماهیت تصویر و روایت
نیز برایش تبدیل به مسئله می شود.
سریال مترجم علیرغم اینکه از نظر ساختاری شروع خوبی داشت
در ادامه با عدم تعادل معنا و فرم مواجه می شود .توکلی در مترجم
در دام فرم گرفتار می شود ،او با امیختن مسائل روانشناختی در فرم
معمایی ،به هم ریختگی نامتناجســی را نمایش می دهد که باعث
شکست سریال می شود .روانکاوی و هنر یکی از مهم ترین عالقه های
این کارگردان صاحب سبک و نگاه است .او در اثار مختلف قبلی خود
نشان داده بود که روانکاوی را می فهمد و نسبت وثیق ان با سینما
را به درستی دریافته است .در سریال مترجم نیز خواهر غزاله(بازیگر
نقش اصلی) روانکاو است و همسرش بازیگر تئاتر .این موضوع باعث
می شود که مخاطب به شکلی اشکار به هر دو موضوع سرک بکشد.
اما بی شک مهم تر از این اشارات رویکرد روانکاونه ای که در ساختار و
متن سریال مترجم مستتر بود که نتوانست پاسخ روشنی به جهان
داستانی سریال بدهد. صفحه 5
6
سه شنبه 29فروردین 1402شماره 1401
پرواز همای به سمت یزد قطعی شد
خرب فرهنگ و هرن
«پرواز همای» در تاریخ هشت اردیبهشت در سالن تربیت معلم پاکنژاد یزد روی صحنه می رود .این
نخستین بار است که پرواز همای در این شهر به اجرای برنامه می پردازد و همین موضوع باعث شده که
«همای» کنداکتوری جدید را به همراه گروه «مستان» برای این کنسرت در نظر بگیرند .این خواننده
که در ماه های اخیر حواشی فراوانی را از ســر گذرانده ،این بار در تالش است با دوری جستن از حواشی
ناخواسته ،پس از انتشار اثاری جدید ،تور کنســرت های خود را از سر بگیرد .این خواننده در هفته های
گذشته قطعه «سوی اسمان» را منتشر کرد و در فصل جدید فعالیت های خود در تالش است با کاستن
از حواشی ناخواسته ،حرف های تازه تری را با مخاطبانش در میان بگذارد/.صباخبر
مرمت 30بنای تاریخی در خراسان شمالی
مدیرکل میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دستی خراسان شــمالی از مرمت ۳۰بنای تاریخی
استان طی سال گذشته خبر داد .علی مستوفیان گفت :در سال گذشته ۳۰ ،بنا در استان مرمت شده که
از شاخص ترین این بناها شهر بلقیس ،مقبره بابا و بی بی ،ارگ دولت اباد ،رباط قلی ،مقبره شهدا ،بنای
تاریخی مفخم ،امامزاده نبی غالمان ،محوطه تاریخی ریوی و گرمابه عسگری را می توان نام برد .مدیرکل
میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی خراسان شــمالی ،تعیین حریم ۳اثر تاریخی ،سامان دهی
مستندسازی ۲۳۴قلم اموال فرهنگی و تاریخی ،مرمت ۳۰شیء تاریخی فرهنگی ۳ ،مورد کاوش های
باستان شناسی را از دیگر اقدامات میراث فرهنگی خراسان شمالی در سال گذشته برشمرد/.ایسنا
برگزاری نمایشگاه انفرادی با عنوان «سیاه بازی»
در نمایش «ســیاه بازی» حجم هایی از اثار روزبه
نعمتی شریف با نگاه انتقادی نسبت به فضای اجتماعی
شکل گرفته است .اثار او معموال با شگفتی مخاطب
در رنگ و فرم همراه بوده است .این نمایش در گالری
سولو برگزار می شود.
در استیتمنت این نمایشگاه امده است« :مجموعه
پیش رو با بکارگیری امکانــات بیانی خاص هر یک
در مدیوم های مجسمه ،نقاشــی ،کوالژ و چیدمان
می کوشد در میان تکثر رسانه ای به وحدتی فرمی
و معنایی دست یابد .در این میان سیاه (مبارک) به
عنوان نماینده عامه احضار میشود تا نقش تاریخی
معاصر خود را در غالب خصایص ذاتی خویش همچون
شوخ طبعی ،جسارت و گفتار طنز الود با رویکردی
متفاوت به موضوعات زیستی ،عاطفی و حتی تاریخی
داشته باشد».
درباره مسیر هنری روزبه نعمتی شریف باید گفت
«روزبه نعمتی شریف (متولد ،١٣۵٩تهران ،ایران)،
لیسانس طراحی صنعتی و کارشناس ارشد پژوهش
هنر از دانشگاه هنر تهران است .اثار او در چهار سال
تقدیر مردمان خشمگین از صادقی
گروه اجرایی نمایش «مردمان خشــمگین» بــه کارگردانی ایرج
افشاری در اولین اجرای عمومی این اثر نمایشی از قطب الدین صادقی
نویسنده ،کارگردان ،پژوهشگر و مدرس تئاتر قدردانی کرد.
اجرای نمایش «مردمان خشمگین» به کارگردانی ایرج افشاری با
حضور تعدادی ازهنرمندان شناخته شده تئاتر کشورمان از جمله قطب
الدین صادقی ،اتش تقی پور ،مهدی زمین پرداز ،ناصر عاشوری ،ناصر
اویژه در تاالر چهارسو مجموعه تئاتر شهر اغاز شد.
ایرج افشاری کارگردان این نمایش پس از پایان اولین اجرای این
اثر نمایشــی ضمن قدردانی از حضور تماشاگران و هنرمندانی که در
این اجرا حضور پیدا کردند ،توضیح داد :نسل من از هنرمندانی چون
قطب الدین صادقی همواره اموخته و می اموزد .او به ما یاد داد که حتی
درسخت ترین شرایط هم فقط کار کنیم .من با اجازه شما تماشاگران و
گروه ،اجرای اول نمایش «مردمان خشمگین» را به دکتر قطب الدین
صادقی ،قطب تئاتر ایران تقدیم می کنم/.ایسنا
مجسمه ساز پیشکسوت کرمانی درگذشت
محمد هژبر ابراهیمی ـ هنرمند پیشکسوت مجسمه ساز ـ ۲۷
فروردین ماه در کرمان درگذشت.
هژبر ابراهیمی یکی از مجسمه سازان برامده از مکتب کرمان
است که سهم بسزایی در رواج مجسمه سازی ایران داشته است.
این هنرمند متولد ۱۳۰۵در رفســنجان و فارغ التحصیل رشته
مجسمه سازی دانشــکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران در سال
۱۳۴۸بود.
زنده یاد هژبر ابراهیمی در نخستین سمپوزیوم مجسمه سازی
کرمان نیز حضور داشت و مجســمه ای فلزی به نام پرستو خلق
کرد که این مجسمه نیز در کرمان نصب شده است .تندیس های
امیرکبیر در رفسنجان ،صنایع دســتی در کرمان ،نبرد گاوها در
جزیره ناژوان زاینده رود اصفهان ،مجسمه «هزار دستان» و «سگ
لمیده» در اصفهان و تندیس حکیم ابوالقاسم فردوسی در دانشگاه
اصفهان از جمله اثار این هنرمند فقید است/.ایسنا
گذشته با تمرکز بر مجسمه ،نقش برجسته و نقاشی
خلق شده اند .استفاده هوشمندانه او از عنصر رنگ،
تنوع فرم و متریال خودساخته در این اثار امکانات
زیبایی شناسانه متنوعی را به وجود اورده اند .شریف
در اثارش به دغدغه های روزمره می پردازد و در تالش
است که این مفاهیم را در چارچوبی پرسشگرانه با
مخاطب به اشتراک بگذارد .این هنرمند در اخرین
اثار خود به سراغ مساله ســنت دراماتیک و نگاه
متفاوت در هنر سنتی رفته و در قالب های (کنشگرانه،
کنش پذیرانه وسیستماتیک) به بررسی شخصیت
دراماتیک سیاه در نمایش های عروسکی می پردازد
وی در تالش است تا با ایجاد الیه های میان متنی بین
عناصر تصویری و تصاویر نیمه برجسته وجهه معاصر
این شخصیت را بازسازی کند .وجه پرسشگرانه به
همراه تکنیک و پرداختی امروزی ،نگاهی معاصر و
منحصر به فرد را به اثار او می دهد»« .ســیاه بازی»
از روز اول اردیبهشت تا سه شنبه ۲۹اردیبهشت در
گالری معاصر سو هر روز به جز شنبه ها از ساعت ۱۲تا
۱۹به روی عالقه مندان باز است/.صباخبر
احمدجمال درگذشت
«احمد جمال» اهنگساز و نوازنده تحسین شده پیانو در سن ۹۲
سالگی و پس از تحمل یک دوره بیماری درگذشت.
«احمد جمال» پیانیست ،اهنگســاز و رهبر گروه موسیقی جاز
برجسته و بانفوذ امریکایی که بیش از هفت دهه فعالیت هنری داشت
در سن ۹۲سالگی درگذشت .جمال با بزرگان موسیقی مانند «مایلز
دیویس» دوست بود و بر کار او و سایر نوازندگان از جمله «مک کوی
تاینر» پیانیست معروف نیز تاثیر گذاشت.
«فردریک راســل جونز» روز دوم جوالی ۱۹۳۰در پنسیلوانیای
امریکا متولد شــد؛ ۲۰ساله بود که به اســام گروید و نام خود را به
«احمد جمال» تغییر داد.
او در سال های ۱۹۵۰و پس از موفقیت البوم پرفروشش «نه برای
من» موفق به جلب نظر رسانه ها برای سرمایه گذاری روی ایده هایی
شد که برای او ثروت زیادی به همراه اورد و این البوم برای بیش از ۱۰۰
هفته در جدول بیلبورد باقی ماند/.ایسنا صفحه 6
خرب فرهنگ و هرن
افزایش کشفیات اشیای باستانی در کرمان
کرمان به عنوان یکی از نخستین تمدن های بشری دنیا همچنان که هنوز محل کشفیات تازه باستانی
است ،محل دستبرد قاچاقچیان نیز قرار دارد به طوری که مسئوالن می گویند کشفیات این حوزه افزایش
زیادی داشته است.
فرمانده یگان حفاظت اداره کل میراث فرهنگی استان کرمان می گوید ۹۳۰:قلم اثر تاریخی طی سال
گذشته در این استان کشف و ضبط شد که این امار نسبت به سال ۱۴۰۰افزایش زیادی داشته است.
سرهنگ سیدعلی حسینی به دستگیری ۶۰قاچاقچی اشیای تاریخی در طول سال گذشته نیز اشاره
کرد و افزود :همچنین ۱۳دستگاه فلزیاب در این مدت کشف شد/ .ایرنا
سه شنبه 29فروردین 1402شماره 1401
رمان جدید موراکامی منتشرشد
7
هاروکی موراکامی ۶سال بعد از انتشــار اخرین رمانش ،کتاب جدیدی با عنوان «شهر و دیوارهای
نامطمئن ان» منتشر کرده اســت .رمان جدید هاروکی موراکامی نویسنده سرشناس ژاپنی با عنوان
شهر و دیوارهای نامطمئن ان در ژاپن منتشر شده است و در حالی که بقیه دنیا منتظر ترجمه این رمان
هستند ،استقبال ژاپنی ها از این کتاب بسیار زیاد بوده است .موراکامی بعد از بیش از چهار دهه ،به عنوان
یک رمان نویس باتجربه و تحسین شده ،پس از شش سال به کتاب شهر و دیوارهای نامطمئن ان ،جان
تازه ای به ان بخشید .به گفته او این کتاب نتیجه بیش از چهار دهه تجربه او در نویسندگی است که در
انزوا و در طول همه گیری نوشته است/.ایرنا
عذرخواهی وزیر فرهنگ از هنرمندان تئاتر فجر
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ در مراسم اختتامیه هفته هنر انقالب اسالمی با اشاره به حرکت رو به رشد
فرهنگ و هنر انقالب اسالمی گفت :برخالف تبلیغات بدخواهان ملت ایران ،سال به سال و هر چه به پیش می رویم،
بر رونق ادبیات ،فرهنگ و هنر انقالب اسالمی افزوده می شود .وزیر فرهنگ ادامه داد :از سال های نخست انقالب،
اولین شکوفه های درخت فرهنگ و هنر انقالب پدیدار شد و امروز گلستانی از هنرمندان سرافراز در بخش های
مختلف در حال افرینش هنری در تراز انقالب اسالمی هستند .اسماعیلی افزود :سال گذشته در کشور عزیز ایران
اتفاقاتی رخ داد که خناسان را به تبلیغ جدایی فرهنگ و هنر از بطن حرکت مردمی و نهضت امام(ره) تشویق
کرد و تالش کردند جریان فرهنگی هنری را متمایز از جریان عمومی میلیونی توده های مردم ایران منطبق با
ارمان های انقالب اسالمی و امام سرافرازشان نشان دهند .وی تاکید کرد :علیرغم همه اتفاقات ،فرزندان انقالب
سال گذشته در همه عرصه های فرهنگی هنری درخشیدند و جشنواره های فجر هر یک با شکوه بیشتری نسبت
به یکدیگر برگزار شد .عضو شورای عالی انقالب فرهنگی در بخش دیگری از سخنان خود یاداور شد :امروز همه
مسئوالن فرهنگی هنری نظام اسالمی در کنار یکدیگر کار بزرگ مدیریت فرهنگ و هنر کشور را برعهده دارند
و همه حوزه ها در این خصوص هم افزا عمل می کنند و با اقدامات خوبی که در امور اجرایی برای امسال پیش بینی
شده ،امید می رود شاهد درخشش بیشتر فرهنگ و هنر در کشور باشیم .محمدمهدی اسماعیلی در حاشیه شب
معرفی چهره برگزیده هنر انقالب اسالمی در جمع خبرنگاران نیز حاضر و به سواالت انان پاسخ داد .او در پاسخ
به سوال یکی از خبرنگاران درباره معوقات هنرمندان جشنواره تئاتر فجر بیان کرد که از تمام انان عذرخواهی
می کنم و به زودی بدهی های انان پرداخت خواهد شد .اسماعیلی درباره تولیدات سینمایی امسال گفت که بر
اساس ۵محور مانند فلسطین ،جمعیت و امیدافرینی فیلم هایی در حال تولید است که بر اساس اخرین گزارش
هایی که به من داده شده برخی از انان مراحل پیش تولید خود را سپری می کنند .او در پاسخ به سوالی درباره اکران
فیلم های خارجی که از سال گذشته اخباری درباره ان منتشر شده بود گفت روند اجرای این کار توسط همکارانم در
سازمان سینمایی در دستور کار قرار دارد و مراحل خود را طی می کند .البته با توجه به تعداد زیاد فیلم های ایرانی
ما که هنوز به اکران نرسیده اند بعید است که به این زودی ها شاهد اکران فیلم های خارجی باشیم .البته در صورتی
که فیلم ها و اثار فاخری از سینمای جهان باشد منعی برای اکران ان در داخل کشور نمی بینم .اسماعیلی درباره
تولید انیمیشن خبر داد که مجموعه و نهادی را تحت نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی برای تولید انیمیشن
در دستور کار و راه اندازی داریم که به زودی اخبار ان منتشر خواهد شد .دستور دادیم که تولید انیمیشن چه
در فضای سینمایی و چه در بحث بازی های رایانه ای در سال جاری به صورت جدی تر دنبال شود .وزیر فرهنگ و
ارشاد اسالمی درباره نمایشگاه کتاب نیز گفت نمایشگاه کتاب مهمترین و بزرگترین رویداد فرهنگی کشور است
که امسال در موعد مقرر خود با شکوه بیشتری نسبت به سال قبل برگزار خواهد شد/.صباخبر صفحه 7
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
مجموعه
موسســه «سماوا» ،با نشــر
۱۵جلدی «سرگذشت استعمار» توانسته
گام موثری در صنعــت کتاب های صوتی
بردارد و مورد تفقد مقام معظم رهبری قرار
بگیرد .به همین بهانه به سراغ محسن نادری
موسس مجموع ه موسیقی سماوا رفتیم و از او درباره تولیدات
لو
این موسسه موســیقی و فعالیت هایش در حوزه سریا
کتاب صوتی ،نمایش های رادیویی و همچنین همکاریش با
۲۰هنرمند کشور در عرصه بازیگری و گویندگی جویا شدیم.
اقای نادری برای مخاطبان ما بگوید که ماموریت مجموعه
«سماوا» چیست و در حال حاضر چه می کند؟
از همان ابتدا حوزه های خاصی را برای تولیدات مجموعه سماوا
تعریف کردیم و توانستیم تا امروز حدود۳۰۰عنوان محصول صوتی در
بخش های سریال های صوتی ،کتاب صوتی و نمایش رادیویی تولید
کنیم .یکی از تجربه های موفق ما در مجموعه «سماوا»« ،قصه های
شیرین ایرانی» اســت که در هفت فصل و با هنرمندی بیش از ۲۰
هنرمند تولید و در سال گذشته منتشر شده است.
فعالیت هایتان فقط منوط به تولیدات نمایش های رادیویی
است؟ یا متغییر است؟
تولیــد پادکســت حــوزه فعالیت بعدی ماســت؛ پادکســت
«نهج البالغه» اولین پادکست سماواســت که به سه زبان فارسی،
انگلیســی و عربی و با گویندگی داریوش ارجمند (فارسی) ،دکتر
قیس ال قیس (عربی) و خانم قطبی (انگلیسی) در ماه مبارک رمضان
سال ۱۴۰۰منتشر شد .همچنین پادکست دوم سماوا «پنارت» است
که همکاری مشــترک «دفتر طنز حوزه هنری» و سماوا بود که در
سال ۱۴۰۱ویژه جام جهانی منتشر شد.
تولیدات شما محدود به رده سنی خاصی است؟
خیر! «رادیکو» یا «رادیوی کودکان» مربوط به کتاب های کودک
است و در نوع خود یک نواوری به حساب می اید و بخش دیگری از
فعالیت های سماواست که در ان کودکان ۷تا ۱۵ساله ،کتاب های
گفت و گو با موسس مجموع ه موسیقی سماوا
«سرگذشت استعمار» کتاب صوتی سال شد
کودک را برای هم سن و سال های خود می خوانند.
دنیای امروز به ســرعت در حال پیشرفت است و دنیای
کتاب را هم با خود همراه کرده است ،شما به عنوان کسی که
در حوزه کتاب های صوتی فعالیت دارید و با نوجوان و جوانان
همراه هستید ،اینده کتاب های صوتی در جهان را چگونه
می بینید؟
در چند سال اخیر ،مخاطبان محتوای صوتی افزایش چشمگیری
داشته و این فرهنگ نه تنها در بین جوان ها بلکه در بین سایر اقشار
جامعه هم درحال جا افتادن اســت؛ به عنوان مثــال ،درحال حاضر
پادکست هایی در کشور تولید شده که بیش از۴۰هزار نفر یک قسمت
ان را شنیده اند .برخی از افراد دو کتاب صوتی و کتاب فیزیکی را باهم
مقایسه می کنند که کار غلطی اســت ،چراکه این دو در دو سبک
مختلف هستند و قرار نیست هیچ یک جای دیگری را بگیرند و همه
افراد می توانند از هر دو سبک در یک زمان استفاده کنند و هر دوی
اینها می توانند در سبد فرهنگی افراد قرار گیرند.
بیشــتر روی طیف از کتاب های منتشر شده ،تولیدات
دارید؟
با اینکه طیف کتاب های صوتی سماوا ،گسترده است اما شاکله
اصلی ان کتاب های حوزه انقالب اسالمی ،کتاب های دفاع مقدس،
کتاب های مذهبی ،دینی ،رمان و داستان ایرانی از نویسندگان ایرانی
و بعد فلسفه و سفرنامه است و کمتر سراغ کتاب های ترجمه برای
صوتی شدن رفته ایم.
به جز سایت موسسه سماوا ،بستر دیگری هم برای انتشار
تولیدات شما وجود دارد؟
بله! عالوه بر پادکســت که رایگان است ،کتاب صوتی رایگان هم
داریم .این پادکســت ها و کتاب های صوتی در پلتفرم های فیدیبو،
طاقچه و کتابراه در اختیار افراد قرار داده شده است .ما برای تولیدات
مشــترک علمی در حال امضای توافقنامه با دانشگاه خواجه نصیر
هستیم و امیدواریم در ســال اینده بتوانیم با این دانشگاه به توافق
برسیم .همچنین در نمایشگاه رسانه های دیجیتال با حوزه علمیه
به منظور تولید اثار مشــترک توافقاتی صورت گرفته است .سماوا
زیرمجموعه انتشارات ســوره مهر اســت و برنامه ای برای چاپ و
ی ان در زمینه صوتی کردن
نشر کتاب کاغذی ندارد و فعالیت اصل
کتاب هاست.
درباره جشنواره استعدادیابی «گوینده شو» کمی توضیح
دهید؟
جشنواره استعدادیابی «گوینده شو» از دیگر فعالیت های موسسه
ماست که به ان «کتاب اولی ها» هم می گوییم و در این جشنواره از
میان افرادی که عالقه مند به خوانش کتاب هستند و دوره هایی را در
این زمینه دیده اند ،تعدادی گزینش و برای همکاری انتخاب می شوند.
درحال حاضر سه نفر از این افراد به صورت همکار با سماوا قرارداد دارند
و تعدادی نیز یا کتاب خوانده اند یا در حال اموزش هستند.
به گمانم یکی از مهمترین کارهای موسسه سماوا کتاب
صوتی مجموعه «سرگذشت استعمار» باشد...
مهم ترین و البته یکی از سخت ترین کارهایی که سماوا انجام داد
نشر کتاب صوتی مجموعه «سرگذشت استعمار» است که ۱۵جلد
دارد .مقام معظم رهبری بر خواندن این کتاب تاکید کرده اند و این
مجموعه کتاب با صدای اقای پیمان طالبی منتشر شد .این کتاب با
زبان ساده ،سرگذشت کشورهای استعمارگر اروپایی و امریکایی را
بررسی کرده و بیان کننده نحوه ثروتمند شدن کشورهای استعمارگر
از طریق استثمار کشــورهای ضعیف و در بخش هایی در خصوص
سرگذشت برده داری است« .سرگذشت استعمار» درواقع یکی از این
کتاب هاست ،برخی کتاب های خاطرات شهدا از زبان مادر یا همسر
انهاست که از لحاظ احساسی گوینده را درگیر می کند و شاید باعث
شود خواندن کتاب مدت ها طول بکشد .کتاب «کاش برگردی» با
موضوع شهید کاظمی یکی از کارهای دشوار در سماوا بود ،چراکه
به دلیل تحت تاثیر قرارگرفتن گوینده ،تولید و انتشــار ان به طول
انجامید .ســختی دیگر کار این بود که پس از ۲۰سال کتابی ۷۰۰
صفحه ای را به صورت صوتی ضبط می کردیم که صوتی کردنش با ان
اسامی و باتوجه به نیاز به تیپ گیری ها کار بسیار سختی بود/.صباخبر صفحه 8