روزنامه صبا شماره 1393
روزنامه صبا شماره 1393
روزنامه صبا شماره 1393
یک شنبه| 28اسفند 19 |1401مارس 26 |2023شعبان |1444
سال دهم| شماره 8 |1393صفحه| 5000ناموت|
گفت و گو با محمد تقی فهیم
منتقد سینما و فعال رسانه ای
گذر سینما از زلزله ده ریشتری
گفت و گوی صبا با امیر اسکندری کارگردان فیلم «داستان سیاوش»
اقتباس در بزرگراه گمشده سیمنا
جواد نوروزبیگی:
اصالحات مدنظر را در فیلم
اعمال کرده ایم
واکنش اشتیانی پور
به پخش تلویزیونی هوک
محسن برمهانی:
رسانه ملی را در سال پیش رو
پررنگ تر خواهیم دید صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
یک شنبه 28اسفند 1401شماره 1393
واکنش اشتیانی پور به پخش تلویزیونی هوک
علی اشتیانی پور تهیه کننده فیلم «هوک» به خبر پخش تلویزیونی فیلمش واکنش نشان داد .علی
اشتیانی پور تهیه کننده فیلم ســینمایی «هوک» گفت :من هم تازه از این خبر مطلع شدم .گویا بنیاد
سینمایی فارابی تصمیم گرفته است که تعدادی از فیلم های سینمایی را از طریق تلویزیون پخش کند .وی
ادامه داد :از نظر بنده این اتفاق ممکن است به صاحبان اصلی این فیلم ها اسیب جدی بزند ،به همین دلیل
در مورد این خبر و چگونگی انجام شدن ان پرس وجو خواهم کرد .براساس شنیده ها فیلم های «شماره
»۱۰به کارگردانی و نویسندگی حمید زرگرنژاد« ،هوک» به کارگردانی حسین ریگی و «های پاور» ساخته
هادی محمدپور سه گزینه مدنظر صدا و سیما برای پخش در نوروز هستند/.صباخبر
المینور ویزای بنگلور را گرفت
فیلم ســینمایی «المینور» به کارگردانی داریوش مهرجویی در چهارمیــن حضور جهانی اش در
چهاردهمین فستیوال فیلم بنگلور به نمایش درمی اید .چهاردهمین فستیوال فیلم بنگلور از ۳تا ۱۰
فروردین در کشور هند برگزار می شود« .المینور» که پیش از این در فستیوال های گوا ،چنای و فستیوال
موسن بلژیک به نمایش درامده است ،بیست و هفتمین فیلم بلند سینمایی داریوش مهرجویی است
که به تهیه کنندگی رضا ُدرمیشیان تولید شده است .فیلم داستان عشق به موسیقی است و دختر جوانی
که عاشق موسیقی است اما پدرش مخالف موسیقی و مدام دخترش را محدود و سرکوب می کند .علی
نصیریان،سیامک انصاری ،پردیس احمدیه ،فریماه فرجامی و ...از بازیگران «المینور» هستند/.ایسنا
جواد نوروزبیگی تهیه کننده فیلم سینمایی «برادران لیال»:
اصالحات مدنظر را در فیلم اعمال کرده ایم
جواد نوروزبیگی تهیه کننده فیلم سینمایی «برادران لیال» به کارگردانی سعید روستایی،
گفت :ما به صورت دائم از سال گذشته تا امروز با دوستان سازمان سینمایی در تعامل و صحبت
بوده ایم .تا همین لحظه این مذاکرات ادامه داشته است .بعد از حضور فیلم در جشنواره کن
به دلیل جابه جایی در مدیران سازمان سینمایی ،شاهد رویکرد جدیدی برای حضور فیلم ها
در جشنواره های خارجی بودیم که مربوط به بعد از پذیرش فیلم ما در کن بود .همان زمان
از دوستان سازمان سینمایی هم نظر خواستیم و ان ها هم همکاری کردند و قرار بود بعد از
جشنواره کن مجدد بازبینی صورت بگیرد تا فیلم بتواند وارد چرخه اکران عمومی شود.
وی ادامه داد :طبق صحبت های وزیر ارشاد ،دوستان سازمان سینمایی تصمیم به تنبیه ما
گرفتند و این تنبیه عالوه بر ما ،شامل حال مخاطبان سینمای ایران هم شد .نسخه ای که ما
برای اعالم نظر به سازمان سینمایی ارائه کرده ایم نزدیک ۲۰دقیقه از نسخه ای که منتشرشده
کوتاه تر است و همین مسئله نشان می دهد که ما اصالحات مدنظر دوستان را در فیلم اعمال
کرده ایم .حتی مجدد اعالم کردیم اگر ممیزی بیشتری مدنظر دارید به ما اعالم کنید تا اعمال
شود .قرار است پاسخ نهایی را در این زمینه به ما بدهند .تهیه کننده «برادران لیال» درباره امکان
عرضه این فیلم سینمایی در قالب مینی سریال در پلتفرم های خانگی هم گفت :هنوز در این
زمینه قراردادی امضا نشده اما مذاکراتی داشته ایم .می خواستیم قبل از انتشار نسخه قاچاق،
نسخه خودمان را عرضه کنیم .علی رغم میل مان این مسیر را انتخاب کردیم اما هنوز اقدامی در
این زمینه نداشتیم .وی تاکید کرد :امیدواریم دوستان سازمان سینمایی کوتاه بیایند تا فیلم
بتواند اکران نصفه ونیمه را تجربه کند .ان هم نه به خاطر ما ،به خاطر مخاطبان و سرمایه گذار
فیلم تا شاید بتوانیم ان ها را در این سینما حفظ کنیم/.مهر
پاچینو و مان در مخمصه 2
ال پاچینو در فیلم «مخمصه »۲بــه کارگردانی مایکل مان بازی
خواهد کرد.
وینسنت هانا کاراگاه زبده فیلم یکی از نقش های مهم در کارنامه
طوالنی و درخشــان پاچینو اســت که به لطف این فیلم رقم خورد.
پاچینوی ۸۲ســاله اخرین بار با فیلم «خانه گوچی» ساخته ریدلی
اسکات در سال ۲۰۲۱روی پرده بزرگ دیده شد.
این دنباله قرار است فلش بک هایی از سال های جوانی وینسنت و نیل
(شخصیتی که رابرت دنیرو بازی کرد) داشته باشد .کریس (شخصیت
کیلمر) نیز تمرکز اصلی خواهد بود و احتمال می رود این شخصیت با
حضور استین باتلر شکل بگیرد .مان درباره فیلم «مخصمه» گفت :این
فیلم در فرهنگ جا گرفته ،شناخته شده است .نمی خواهم خودم را
فریب بدهم و فکر کنم تمام دنیا با ان اشنا هستند اما وقتی بیش از ۲۰
سال است در ویدیوی خانگی هنوز دارد دیده می شود ،یعنی مردم هنوز
ان را تماشا می کنند/.مهر
پیوند واشینگتن و اسکات با گالدیاتور
دنزل واشینگتن در حال مذاکره نهایی برای بازی در فیلم بعدی
ریدلی اسکات دنباله «گالدیاتور» است.
با تایید قطعی این حضور ،دنزل واشــینگتن برای دومین بار با
ریدلی اسکات همکاری خواهد کرد .انها در «گانگستر امریکایی»
در سال ۲۰۰۷با هم کار کرده بودند .به این ترتیب او در کنار پل
مسکال و بری کیوگان جلوی دوربین اسکات می رود .خبر ملحق
شــدن کیوگان به این پروژه دیروز منتشر شده بود .اکنون دیوید
اســکارپا در حال نگارش فیلمنامه فیلم جدید اســت که دنباله
«گالدیاتور» فیلم پرفروش ســال ۲۰۰۰با ۱۲نامزدی اسکار و
کسب ۵جایزه و فروش ۴۶۰میلیون دالر در گیشه ها می باشد.
واشینگتن پیش از این در چندین فیلم به کارگردانی برادر فقید
ریدلی ،تونی اسکات که سال ۲۰۱۲درگذشت بازی کرده بود که
«جزر و مد ســرخ»« ،مردی در اتش»« ،دژاوو»« ،گرفتن پلهام
»۱۲۳و «غیرقابل توقف» از جمله انهاست/.مهر
دو اسکاری در کنار هم
کارگردان فیلم «کــودا» یک فیلــم علمی-تخیلــی بر مبنای
فیلمنامه ای از سارا پولی می سازد.
فیلم بعدی ســیان هدر کارگردان فیلم تحســین شده «کودا»
بر مبنــای فیلمنامه ای ســاخته می شــود که به قلــم کارگردان و
فیلمنامه نویس «زنان حرف می زنند» نوشته می شود.
سارا پولی که به تازگی برنده اسکار برای بهترین فیلمنامه اقتباسی
شده قرار است فیلمنامه «بعدازظهر دلگیری که تا ابد ادامه یافت» را
برای هدر بنویسد .وظیفه پولی در واقع نوشتن دوباره فیلمنامه ای است
که از یک جنگ مناقصه ای در مــاه می ۲۰۲۰بیرون امد و پارامونت
موفق شد تا امتیاز فیلمنامه ای علمی-تخیلی برمبنای داستان «دنیل
اچ .ویلسون» نویسنده «ربوپاکلیپس» را بخرد .داستان کوتاه ویلسون
درباره یک پدر مجرد و فیزیک دان ناساســت که سیاه چاله ای کشف
می کند که تا چند روز اینده زمین را خواهد بلعید؛ اما هیچ کس حتی
همکارانش در ناسا حرف او را باور نمی کنند/.مهر صفحه 2
خرب سیمنا و تلویزیون
اکران ویژه روایتی از شهید شیرازی
فیلم نیمه بلنــد «اب از اتش» به کارگردانی جمــال احمدی و تهیه کنندگی پیام تاجی و اشــرف
شاه حسینی در ایام عید نوروز و ماه مبارک رمضان و هم زمان با نزدیک شدن به سالگرد شهادت سپهبد
صیاد شیرازی ،در سینماهای منتخب اصفهان اکران می شود« .اب از اتش» برشی از زندگی سردار سپهبد
شهید «علی صیاد شیرازی» در روزهای پر التهاب انقالب اسالمی در سال ۵۷است .در خالصه داستان
این فیلم امده« :بهمن ،۵٧علی صیاد شیرازی استاد دانشکده توپخانه ارتش در اصفهان است .در این
روزهای ملتهب ،عده ای از نوجوانان ارتشی شــروع به تظاهرات می کنند و به دستور فرماندهی ضرب و
شتم می شوندو »...این فیلم ۵لغایت ۲۰فروردین ماه در سینماهای منتخب اصفهان اکران خواهد شد/.مهر
یک شنبه 28اسفند 1401شماره 1393
3
سالم فرمانده بهترین سرود سال شد
سالم فرمانده به انتخاب ۲میلیون و ۲۰۰هزار نوجوان بهترین سرود سال ۱۴۰۱در نخستین جایزه
مردمی سرود سال نونوا شد .نخستین جایزه مردمی سرود ســال روز جمعه ۲۶اسفند ۱۴۰۱با اعالم
برگزیدگان مردمی به کار خود پایان داد .در این رویداد ملی که توســط شبکه امید سیما و با همکاری
پیام رسان شاد برگزار شد ،با اسقبال قابل توجه نوجوانان ،بیش از ۲میلیون و ۲۰۰هزار رای به نامزدهای
بهترین سرود سال در بخشهای مختلف در بستر پیام رسان شاد اعطا شد .سرود سالم فرمانده در ۳بخش
(بهترین سرود ،بهترین تکخوان بزرگسال و به یاد ماندنی ترین گوشواره) و سرود جشن فرشته ها در ۳
بخش حائز بیشترین جوایز در بین سرودهای سال گذشته به انتخاب نوجوانان شدند/.ایرنا
رسانه ملی را در سال پیش رو پررنگ تر خواهیم دید
محسن برمهانی معاون سیما در استانه اغاز سال ۱۴۰۲و شروع ماه مبارک رمضان در یادداشتی
ابراز امیدواری کرد در ســال پیش رو ،نتایج طراحی و تالش های رســانه ملی در سالی که گذشت،
پررنگ تر دیده شود...
بخشی از متن یادداشت نوروزی معاون سیما بدین شرح اســت ۱۴۰۲:ان شااهلل سالی پر برکت
برای رســانه ملی خواهد بود .تقارن بهار طبیعت با بهار قران ،این کتاب الهی که مایه روشنایی و راه
نجات و سعادت بشر است به یقین برای همه ما مبارک است .در سال پیش رو ،نتایج زحمات طراحی
و تالش های سالی که گذشت را پررنگ تر خواهیم دید ۱۴۰۱ .برای معاونت سیمای رسانه ملی ،سالی
پر از چالش های پیچیده و گردنه های بزرگ و فرازهای مختلف بود .هدف اصلی و اساسی ما در اولین
سال از قرن جدید ،حرکت در جهت شعار صداوسیما در دوره تازه بود .شعار تحول بر دو محور هویت و
عدالت ،که سرلوحه عمل مدیریت کالن رسانه ملی است ،محور فعالیت و تغییرات سیما در این دوره
هم بوده است .به ویژه اینکه معاونت ســیما بزرگترین بازوی اجرایی و عملیاتی تحقق سند راهبری
تحول در سازمان صداوسیما است .سیما در پاییز و زمستان ۱۴۰۱در مواجهه با چالش ناارامی ها و
تنش های سیاسی و اجتماعی کشور ،در راستای وظیفه اوردگاهی خود برای مقابله با امواج خصمانه
تحریف و تفتین ،سعی در تقویت جهاد تبیین و بصیرت افزایی داشت .به این ترتیب که اغلب برنامه ها به
سمت روشنگری درباره مسائل و موضوعات مرتبط با این چالش منعطف شدند .برنامه هایی هم به طور
اختصاصی درحوادث و ناارامی های پاییز جهت روشنگری و نقد غرب و افشای ماهیت استکبار و نظام
سلطه و وابستگان داخلی تولید و پخش شدند .انعکاس دستاوردهای انقالب اسالمی و پیشرفت های
جامعه ایرانی و توجه ویژه به نخبگان ،فرهیختگان و دانش اموختگان نیز از دیگر محورهای تولید برنامه
سیما در این سال بود .در این معاونت همچنین برای ایفای نقش دانشگاهی برای ارتقاء سطح اگاهی و
معرفت عمومی ترویج و توسعه فرهنگ متعالی ،حوزه مقاومت و شهادت و سبک زندگی ایثارگرانه را
در دستور کار داشت که موضوع مهم برنامه سازی سال ۱۴۰۱در سیما بود .معاونت سیما همچنین در
سال ۱۴۰۱چند اقدام اساسی را در حوزه مدیریتی-اجرایی رقم زد که از جمله مهم ترین ان ها می توان
به تفکیک نظام طرح ،تولید و پخش اشاره کرد .این تفکیک باهدف جلوگیری از شتاب زدگی در تولید
و پخش برنامه ها انجام گرفت .در پایان ضمن ارزوی توفیق و سربلندی برای همه هم سنگران عزیزم
در معاونت سیما و رسانه ملی ،امیدوارم خداوند به همه کارهای خرد و کالن ما در عرصه جهاد تبیین
برکت ببخشد ،چه بسا کارهای بزرگی که بی برکت ره به بیراهه خواهند برد و چه بسیار کارهای خردی
که در سایه عنایت و برکت الهی ،تاثیری شگرف گذاشته و جاودانه خواهند شد/.صباخبر صفحه 3
4
پرونده
یک شنبه 28اسفند 1401شماره 1393
گفت و گوی صبا با امیر اسکندری کارگردان فیلم «داستان سیاوش»
اقتبـاس در بزرگـراه گمشـده سـینم
اقتباس ،حلقه گمشده سینمای ایران ...تا چه حد باید به این جمله باور داشت؟ ایا سینمای ایران
یارس ساموات
همواره از مقوله اقتباس روگردان بوده؟ دســت کم پاسخ این پرســش منفی است .چه داریوش
گفت و گو
مهرجویی ،رکورددار اقتباس در سینمای ایران ،اثار متعددی را برگرفته از متون ادبیات داستانی ،به
ویژه داستان نویسی مدرن در کشور محسوب می شود .هرچند گستره کار مهرجویی تنها به ادبیات ایرانی محدود
نیست و برای نمونه او فیلم «پری» را براساس داستان کوتاه «یک روز خوش برای موزماهی» به قلم جی.دی .سالینجر،
نویسنده برجسته فقید ایاالت متحده ،مقابل دوربین برد .یا «سارا» دیگر ساخته مهرجویی به سال 1371اثری برگرفته
کها» به قلم هنریک ایبسن ،نمایشنامه نویس صاحب سبک و پراوازه قرن نوزدهم نروژ
از نمایشنامه «خانه عروس
محسوب می شد .گذشته از اثار داریوش مهرجویی اما سینمای ایران کمتر به مقوله اقتباس وقعی می نهد .این درحالی
است که در بعد ادبیات باستانی و کالسیک ،ایران فرهنگ روایی مکتوبی غنی دارد .حتی افسانه های فولکلور که با
روایت سینه به سینه گام به قرن بیستم گذاشتند نیز ،درونمایه ای پرمغز و معنا دارند .شاهنامه حکیم طوس ،به یقین
از برجسته ترین حماسه های تاریخ بشری محسوب می شود و حتی کشورهای همسایه از ان اقتباس هایی داشته اند.
به همین ترتیب می توان به اثار سعدی ،حافظ ،عمر خیام ،عبید زاکانی و ...اشاره کرد که جملگی امتیاز تبدیل به
اثار سینمایی در هر زمینه ای (سینمای مستند ،سینمای کوتاه ،بلند و حتی پویانمایی) را دارند .در این شماره اما با
امیراسکندری ،کارگردان فیلم «داستان سیاوش» که گفته می شود بر اساس داستان بلند «بوف کور» به قلم صادق
مکالم شدیم .صحبت درباب این اثر و اقتباس در سینمای ایران ،چکیده اصلی مصاحبه ما بود.
هدایت ساخته شده ،ه
«بوف کور» نوشته صادق هدایت ،به زعم برخی کارشناسان،
تاریخ ادبیات داستانی معاصر ایران را به دو بخش کلی (قبل از
انتشار بوف کور و بعد از ان) تقسیم کرد .پس اینجا ما با رمان
بسیار خاصی ســر و کار داریم .دلیل انتخاب این داستان که
در قالب کلی سورئال به رشــته تحریر درامده (و البته به نظر
من نمونه بارز رئالیسم جادویی در اثار داستانی معاصر ایران
است) چه بود؟
به یقین اولین دلیل من برای انتخاب داستان «بوف کور» ارزش باالی
این اثر ان هم از بعد بین المللی بود .همانطور که مســتحضرید «بوف
کور» یکی از بهترین اثار در قالب ســورئال در تاریخ ادبیات داستانی
جهان محسوب می شود .حتی گفته می شد دیوید لینچ فیلم «بزرگراه
گمشده» را براساس این داستان ساخته است.
شما خودتان این موضوع را که لینچ «بزرگراه گمشده» را از
روی داستان هدایت نوشته ،قبول دارید؟
ببینید این موضوع را خود لینچ رده کرده است و هیچوقت قبول نکرد
که فیلمش براساس یک داستان ساخته شده باشد و خود کارگردان در
این زمینه بهترین نظر را می تواند .بدهد.
پس فقط به دلیل غنای فنی و محتوایی «بوف کور» این اثر را
دست مایه ساخت فیلم «داستان سیاوش» قرار دادید؟
خب تنها این موضوع نبود .از انجا که مطالعه در حوزه روانشناسی
یکی از کارهای موردعالقه من محسوب می شود ،عالقه بسیار زیادی
به این گونه اثار دارم ،همین عالقه هم مزید بر علت شد تا با نگاهی به
داستان معروف صادق هدایت ،این فیلم را تولید کنیم.
با وجود این دالیل و حرف هایی که زدیم ،به نظر فیلم «داستان
سیاوش» تنها گوشه نگاهی به «بوف کور» داشته و اگر بخواهیم
از منظر فرمیک و حتی محتوایی ان را نقد کنیم ،نمی توان به
ضرس قاطع گفت فیلم شــما اقتباسی از اثر برجسته هدایت
است .این را قبول دارید؟
دقیقا! همینطور اســت .ببینید من هرگز نگفتم فیلم من اقتباسی
است .اقتباس چارچوب خاصی دارد و بنابر مولفه هایش می توان گفت
ایا فیلمی براساس رمانی یا داستان یا نمایشنامه و شعری حماسه ساخته
شده یا خیر .حتی گاه ممکن است نام یک کتاب روی یک فیلم سینمایی
باشد اما ان فیلم ارتباطی با کتاب ناشته باشد .در فیلم «داستان سیاوش»
نیز ما با نگاهی ازاد به «بوف کور» کار را اغاز کردیم و به پایان رساندیم.
بگذارید همه چیز را در یک جمله ساده شده بگویم« .داستان سیاوش»
در واقع ادای دینی به «بوف کور» صادق هدایت است .کتابی که یکی از
معروف ترین اثار ادبیات داستانی جهان است و از اثار مورد عالقه من
نیز محسوب می شود.
اقتباس از اثار برجسته ادبیات داســتانی ،جایگاه بسیار
ویژه ای در جهان دارد .همانطور که دیدید «در جبهه غرب خبری
نیست» نیز اثری اقتباسی بود اما امسال برگزیده بهترین فیلم
بین المللی جایزه اکادمی اسکار شد .پس اگر بیشتر به اقتباس
بپردازیم ،سینمای موفق تری خواهیم داشت.
ببینید در همین فیلمی که مثال می زنید هم باز همه چیز منطبق
بر رمان اریش ماریا رمارک نیست و این فیلم نیز با نگاهی به ان کتاب
برجسته ساخته شده است .پس اقتباس انواع گوناگون هم دارد که باید
به ان ها توجه کنیم.
گذشته از هدایت ،به کدام اثر از نویسندگان ادبیات داستانی
ایران و جهان عالقه دارید؟
پیش تر گفتم به مطالعه اثار روانشناسی عالقه زیادی دارم .از طرفی
من دانش اموخته فلسفه و هنر هســتم و مدرک ارشد فلسفه و ارشد
پژوهش هنر را هم دریافت کرده ام .به این ترتیب حوزه مطالعات حرفه ای
من ادبیات داستانی نبوده اما به علت تاثیرگذاری برخی داستان نویسان
برجسته روی فلسفه مانند ،به خواندن اثار ان ها ترغیب شدم .همانطور
که می دانید برای نمونه فرانتس کافکا تاثیر ملموسی روی فلسفه عصر
خود گذاشت و من شیفته بسیاری از اثار این نویسنده برجسته از جمله
داستان بلند معروفش« ،مسخ» هستم.
اگر اجازه دهید برگردیم به موضوع فیلم .خب من با ماجرای
«داستان سیاوش» اشنا هستم اما اگر ممکن است ،کمی درباره
داستان فیلم توضیح بفرمایید .البته طوری که داستان لو نرود!
خب داستان مربوط به ماجرای دختری است که سال ها پیش پدرش
به دلیل قتل مادرش دستگیر و اعدام شده است .حاال سال ها از ان ماجرا
گذشته اما سوال های متعددی در ذهن دختری که به بلوغ فکری رسیده
است ایجاد می شود ...در حالی که او با سواالت متعددی که برایش ایجاد
شده دست و پنجه نرم می کند ،عمه دختر برای اینکه به او کمک کند،
اخرین داستانی را که پدرش نوشته (پدر دختر داستان نویس بود) به او
می دهد و دختر با خواندن داستان و رمزگشایی از تطابق ان با واقعیت،
راه تازه ای برای یافتن پاسخ سواالتش پیدا می کند.
عجب! پس روایت فیلم خطی نیســت و درواقع ما با اثری
که چند خط روایی دارد و اصطالح ًا داستان در داستان است
مواجهیم .درست است؟
ببینید ماجرای فیلم حول محور سه داستان خالصه می شود .بخش
اول که همان نگاه ما به داستان بوف کور را دربرمی گیرد .در بخش دوم
با هسته مرکزی واصلی داستان مواجه می شــویم .بخش دیگر هم به
پیگیری ماجرای داستان پس از وارد شدن اخرین نوشته پدر نویسنده
اختصاص دارد. صفحه 4
پرونده
ما
اگر بخواهیم نگاهی کلی به سینمای ایران بیاندازیم ،به نظر
مقوله اقتباس تا اینجا نتوانسته جایگاه خود را انطور که شایسته
ادبیات داستانی و سینمای ایران است ،در ساخته های اغلب
فیلم سازان ایرانی پیدا کند .شــما این موضوع و این فقدان را
چطور ارزیابی می کنید؟
به یقین جای اقتباس در سینمای ایران بسیار خالی است .ما از فیلم
«بزرگراه گمشده» ساخته دیوید لینچ صحبت کردیم اما اجازه دهید
راه دور نرویم و همانطور که فرمودید به ادبیات کهن و معاصر خودمان
بپردازیم .اینکه فیلم ســازی بخواهد ماجرا ،حکایت ،روایت ،داستان،
افسانه یا قالب های گوناگون روایی موجود در ادبیات غنی فارسی را به
تصویر بکشد و در قالب فیلم روی پرده نقر های به نمایش دراورد ،با توجه
به گنجینه های ادب پارسی ،نه تنها کاری نشدنی نیست ،بلکه ظرفیت
بسیار باالیی نیز دارد و ما می توانیم از این معادن و ثروت های هنگفت
بالقوه در ادبیات پارسی ،در رونق اثار سینمایی برداشت های گوناگون
انجام دهیم.
کار شما مدتی اکران نشد و به نظر مراحل تولید و پیش تولید
سختی را پشت سر گذاشتید .درباره این مراحل هم توضیح
می فرمایید؟
البته اینکه «داستان سیاوش» مدت ها مغفول ماند ماجرای دیگری
دارد اما درباره پروسه تولید ،اتفاقاً حدود یک سال پس از مطالعه فیلم نامه
مراحل تولید را ســپری کردیم و حدود 3تا 4ماه نیز پیش تولید طول
کشید .اگر بخواهم تقریبی به شما بگویم ،باید اذعان کنم از ابان 1395
تا خرداد 1396مراحل تولید و پیش تولید این فیلم زمان برد.
گمان می کنم حامی مالی خاصی هم نداشتید! برای ساخت
«داستان سیاوش» دردسرهای مالی ازارتان نداد؟
همینطور است .از انجا که خودم سرمایه گذاری این فیلم بودم و با
هزینه شخصی این فیلم را ساختم ،مطمئن بودم این کار بازگشت سرمایه
ندارد! اما شخصاً عالقه بسیار زیادی به سینمای مستقل دارم .دوست
داشتم در این کار دغدغه ام مالی نباشد و فکرم سمت بازگشت سرمایه
و درامدزایی نرود .هدفم این بود کاری بسازم که برای عموم قابل لمس
باشد و مخاطب بتواند با ان ارتباط برقرار کند .اینجا نفس هنر برای من
مهم بود .از انجا که مجسمه ساز هم هستم ،چند نمایشگاه در این حوزه
یک شنبه 28اسفند 1401شماره 1393
5
از هنر نیز دایر کردم و انجا هم دقیقا دغدغه من حس هنری ام بود و این
خود هنر و ویژگی هایش است که برای من در مرتبه نخست اهمیت قرار
دارد .عمیقا دوست داشتم به ان ورطه از هنر گام بگذارم که ارتباطی با
گیشه نداشته باشد و به نظرم این فرم متفاوتی از هنر محسوب می شود.
در فیلم «داستان سیاوش» نیز همین نفس هنر بود که برای من معنا و
مفهوم داشت و هدف اصلی بود.
م «داستان سیاوش» ناامید
انگار شــما خیلی از فروش فیل
هستید! به هرحال با وجود صحبت هایی که درباره ان شده و
همین که به داستان بسیار معروف و ارزشمند و شناخته شده
«بوف کور» صادق هدایت پهلو می زند ،به نظر می رسد فیلم شما
دست کم مخاطب اصلی خود را جذب می کند .شاید در جمع
فیلم های نخبه گرا اتفاقا کار موفقی هم باشد .این را قبول دارید؟
نه اصال بحث ناامیدی نیست .باور کنید تا امروز اصال من در جریان
فروش فیلــم نبودم اما زمانی کــه صحبت از هــدف و اولویت بندی و
دغدغه های کارگردان به میان می اید ،من دوست دارم مخاطبان عام
سینما با فیلم های متفاوت ارتباط برقرار کنند .برای نیل به این منظور هم
باید فیل م هایی با فرم و موضوع متفاوت حمایت شوند .متاسفانه همانطور
که می دانید فیلم های پرفروش سینمای ایران مدت هاست به ژانر کمدی
محدود می شوند .البته هر ژانری مصائب خود را دارد و همه ژانرها هم
برای ما قابل احترامند اما عالقه من ســاخت فیلم هایی متفاوت بوده و
همواره دوست داشتم به گونه ای دیگر از هنر بپردازم.
فیلم جدیدی در دســت تولید دارید؟ یا فیلم نامه تازه ای
هست که روی ان مطالعه کنید و به زودی کار روی ان را اغاز
کنید؟
متاسفانه در این چند سال که فیلم «داستان سیاوش» اکران نشد،
نتوانســتم فکرم را روی کار دیگری متمرکز کنم و پروژه ســاخت اثر
دیگری را اغاز کنم اما طی چند ماه گذشــته چند فیلم نامه را مطالعه
کرده ام که به احتمال بسیار زیاد طی این روزها یا طی ماه های اینده کار
روی یکی از ان ها را اغاز خواهم کرد.
ماجرای اکران نشدن «داستان سیاوش» هم در نوع خودش
جالب توجه بود! مگر این فیلم چه مشکلی داشت که باید سال ها
از پرده سینماها دور می ماند و پس از چند سال (حدود 5سال
بعد از پایان مراحل تولیدی «داســتان سیاوش») با اکران ان
موافقت می شــد؟ البته که ما کمی در جریان چند و چون این
ماجرا هستیم اما اگر ممکن اســت لطف ًا برای خوانندگان این
شماره روزنامه صبا به تشریح اتفاقاتی که افتاد بپردازید.
ببینید از بدو ســاخت فیلم و حتی پیش از تولید ان من دوســت
داشتم این اثر برای گروه سینمایی هنر و تجربه اکران شود .متاسفانه
پس از تولید «داستان سیاوش» این فیلم با بی مهری ها و کم لطفی های
متعددی روبرو شد .البته این موضوع مربوط به زمانی بود که کادر سابق
این گروه سینمایی در هنر و تجربه به فعالیت می پرداختند .ان ها پس از
بازبینی فیلم روی برخی نکات دست گذاشتند و برای نمونه می گفتند،
فالن جا نباید اینطور باشد و بهمان جا باید به این ترتیب می شد و ...پس
از اینکه با چنین بی مهری هایی روبرو شدم ،راستش را بخواهید اص ً
ال قید
نمایش کارم را در هنر و تجربه زدم و دیگر پیگیری هم نکردم.
تا اینکه کادر فعال گروه هنر و تجربه تغییر کرد و ...
بله دقیقا .بعــد از تغییر و تحوالتی که در ایــن کادر صورت گرفت،
خود عزیزان با من تماس گرفتند و به من گفتند اکران فیلم «داستان
سیاوش» در دســتور کار هنر و تجربه قرار گرفته است و خوشبختانه
حاال هم که مدتی است اکران این فیلم اغاز شده است .امیدوارم به انچه
مدنظرمان بود از تولید و اکران عمومی این فیلم دست پیدا کنیم.
انگار دلتان از بی مهری هایی که در حق «داستان سیاوش»
شــد خیلی پر است! به یقین هر ســینماگری وقتی فیلمش
سال ها مغفول می ماند دلشکسته و غمگین خواهد شد .اما به
عنوان اخرین پرسش واقع ًا چرا فیلمی با چنین محتوایی باید با
کم توجهی مواجه شود؟
من به عنوان شخصی که به هنر می پردازد همیشه بر این باور بودم که
گروه هنر و تجربه نباید جایگاه فیلم هایی باشد که ذائقه عموم مخاطبان
در تولید ان ها دخیل بوده است .ببینید سینماگر ،تهیه کننده ،اسپانسر
و ...حق دارند نگران فروش فیلم باشند و در وهله اول بازگشت سرمایه
را در نظر بگیرند ،شکی در این نیست ولی جنس برخی فیلم ها به گونه
دیگری است .فیل مهایی هم وجود دارند که بازگشت سرمایه را سرلوحه
کار تولید خود قرار ندادند و جایی مثل گروه هنــر و تجربه باید از این
دست فیلم ها و از این نوع سینماگران حمایت بکند .البته این حمایت ها
با تغییر و تحوالتی که در گروه هنر و تجربه رخ داد اتفاق افتاده است و از
این حیث می توان ابراز خشنودی کرد.
و حرف اخر امیراسکندری در پســی روزهای سال 1401
خورشیدی؟
عرضی نیست .امیدوارم ســال بســیار خوبی پیش روی سینما و
سینماگران ایرانی قرار داشته باشد و برای همه مردم عزیز سرزمین مان
ارزوی تندرستی می کنم. صفحه 5
6
خرب فرهنگ و هرن
یک شنبه 28اسفند 1401شماره 1393
برگزاری کنسرت تا نیمه رمضان مجاز است
وزارت ارشــاد اعالم کرده است برنامه ها و رویدادهای هنری موســیقایی زیر نظر وزارتخانه همانند
سال های گذشته صرفاً تا نیمۀ ماه رمضان و میالد امام حسن مجتبی (ع) در سراسر کشور برگزار می شود.
مرکز روابط عمومی و اطالع رسانی وزارت ارشــاد اعالم کرد :برنامه های موسیقایی و هنری همانند
ســال های قبل صرفاً تا نیمۀ این ماه و در زمان فراغت از روزه داری مومنان و نمازگزاران برگزار خواهد
شد .بر همین اساس ،دفتر موسیقی وزارت ارشــاد با توجه به تقارن نوروز ۱۴۰۲با ماه رمضان با صدور
دستورالعمل های ویژه ای برای برگزاری رویدادهای موسیقایی برای رمضان پیش رو برنامه گزاران را موظف
کرده تا با رعایت کامل موازین شرعی و قانونی به اجرای برنامه بپردازند/.ایسنا
فرش شاه عباسی هزینه دارد
جواد انصافی بازیگر و کارگردان با ســابقه نمایش های ایرانی درباره برنامه های اجرایی خود در سال
جدید ،گفت :نمایش «فرش شاه عباسی» یک اثر طنز بسیار قوی است که به دوران شاه عباس و ماجرای
فرش می پردازد .این اثر با حضور هنرمندان حرفه ای تئاتر تولید و اجرا می شود اما به دلیل اینکه امکان
استفاده از حامی مالی فراهم نشد ،هنوز به مرحله تولید نرسیده است .انصافی متذکر شد :قب ً
ال به گروه های
تئاتری کمک هزینه پرداخت می شــد ولی حاال انقدر مبلغ کمک هزینه ها کم شــده است که گروه ها
نمی توانند هزینه های خود را تامین کنند .این هنرمند با سابقه تئاتر در پایان سخنان خود گفت :منتظر
این هستم که دور جدید جشنواره نمایش های ایینی و سنتی فراخوان خود را منتشر کند /.مهر
یک سین از هفت سین اجرا شد
نمایش خیابانی «یک ســین از هفت ســین» پس از اجرا در یادمان های
شهدای هویزه ،دهالویه و شلمچه در یادمان نهرخین ابادان و با حضور راهیان
نور به اجرا درامد.
پنجمین همایش ملی تئاتر خیابانی راهیان نور که از ۲۰اسفند در یادمان
فتح المبین شروع به کار کرد با اجراهای هنرمندان برتر و منتخب در یادمان های
خوزستان ادامه دارد.
نمایش خیابانی «یک ســین از هفت سین» به نویســندگی و کارگردانی
مهرالسادات زاهد کاری از هنرمندان استان لرستان پس از اجرای درخشان در
یادمان های فتح المبین ،اروند ،شلمچه ،هویزه ،دهالویه فتح المبین به یادمان
اروند ابادان رسید و با استقبال پرشور راهیان نور مواجه شد.
در خالصه نمایش امده است« :داستان زندگی یک رزمنده از جنگ است
که هر سال ایام عید و لحظه سال تحویل به جنوب کشور و راهیان نور می اید.
همسرش او را از این کار ممانعت می کند و این بار با او به جنوب کشور می اید.
بحث انها در بین تماشاگران باال می گیرد و مردم دورشان جمع می شوند .مرد
دالیل امدنش به جنوب را برای همســرش و مردمان حاضر بازگو می کند .او
دالیلی می اورد که همه را قانع خود می کند» .اجرای هنرمندانه این نمایش
در یادمان اروند که حکایت فراق و از جان گذشتگی رزمندگان ایثارگر است،
بازتاب گسترده ای در میان مخاطبان داشت .برگزاری پنجمین همایش ملی
«تئاتر خیابانی راهیان نور» به عنوان رویداد هنری و محوری راهیان نور با دبیری
مصطفی بوعذار تا دوم فروردین ۱۴۰۲ادامه دارد/.مهر
تئاتر مرز نمی شناسد
اســتاندار خراســان شــمالی گفت :تئاتر پدیده ای است که مرز
نمی شناسد و این هنر همواره اندیشه ساز در دل مردم ،بویژه جوانان
است .محمد رضا حســین نژاد در ایین اختتامیه هفتمین جشنواره
اســتانی تئاتر کوتاه در شهرســتان جاجرم اظهار کــرد :هنر تئاتر
پیچیدگی های انسان را به چالش می کشد ،روانکاو و جامعه شناسی
خبره است که با فلسفه همنشین است و تفکر انسان را دگرگون خواهد
کرد و در نهایت از دل ان فرهنگ جوانه می زند.
نماینده عالی دولت در خراسان شــمالی با بیان اینکه برای رشد و
تعالی یک فرد در جامعه زبان های مختلفی همچون فیلم ،کتاب وجود
دارد ،افزود :اثر بخشی زبان تئاتر بیشتر است چون هدفی را به صورت
مستقیم به مخاطب انتقال می دهد.
در پایان این مراســم با حضور استاندار خراســان شمالی و دیگر
مسووالن استانی و شهرستانی از برگزیدگان جشنواره استانی تئاتر
کوتاه تجلیل شد/.ایرنا
اثار جدید تئاتری در راه صحنه
۶اثر نمایشی مختلف از روزهای پایانی فروردین ماه سال ۱۴۰۲
پیش روی مخاطبان قــرار می گیرد .تاالرهای اصلی ،چهارســو،
قشقایی ،سایه و کارگاه نمایش مجموعه تئاترشهر از روز بیست و
هفتم فروردین ماه سال ۱۴۰۲میزبان تماشاگران با اجراهای جدید
خواهند بود .در تاالر اصلی نمایش «مکبث زار» به کارگردانی ابراهیم
پشــتکوهی پیش روی مخاطبان قرار می گیرد .در تاالر چهارسو
نمایش «اپرای شــیپور» به کارگردانی فریــدون والیی و نمایش
«مردمان خشمگین» به کارگردانی ایرج افشــاری اصل میزبان
عالقه مندان تئاتر خواهد بود .نمایش «النگ شات» به کارگردانی
محمدرضا مالکی هم عنوان نمایش جدیدی هســتند که در تاالر
سایه میزبان عالقه مندان تئاتر می شود .در تاالر قشقایی نیز نمایش
«فراموشان» به کارگردانی امیر امیری اجرای خود را اغاز خواهد
کرد« .دل لرزه» عنوان دیگر نمایش جدیدی است که به کارگردانی
مجتبی الله زاری در کارگاه نمایش تئاتر شهر به صحنه می رود/.مهر
وفای به عهد گروه ماکان بند
امیر مقاره و رهام هادیــان خوانندگان گروه «مــاکان بند» روز
گذشته ۲۷اســفند با حضور در میان مردم زلزله زده خوی ،لحظات
شــادی را برای مردم این شــهر رقم زدند« .ماکان بند» ۲۳بهمن
امسال که در سالن میالد نمایشگاه بین المللی اجرا داشتند گفتند ما
و هواداران مان یک خانواده هستیم و در روزهای غم یا شادی در کنار
همدیگر خواهیم ماند و وعده دادند که به زودی به شهر خوی خواهند
رفت و به وعده خود عمل کردند و روز گذشته به خوی رفتند .انان در
این سفر در میان چادرهای مردم زلزله زده خوی حاضر و از نزدیک با
انان دیدار کردند و چند قطعه از اثار مشهورشان را به صورت پلی بک
با نوجوانان و جوانان شهر خوی اجرا کردند .این سفر و دیدار حضوری
در میان مردم خوی ،باعث خوشحالی و شادی بسیاری در میان مردم
زلزله زده خوی شد .ماکان بند در روزهای پایانی سال ،کنسرت های
متعددی را در شهرهای مختلف دارد اما با این حال برنامه ریزی الزم
را برای حضور در خوی انجام داد تا بتواند به وعد ه خود ،عمل کند/.ایرنا صفحه 6
خرب فرهنگ و هرن
کتابخانه ملی در نوروز باز است
کتابخانه ملی فقط روز اول نوروز تعطیل است و در روزهای دوم ،سوم و چهارم فروردین نیز ساعت کار
کتابخانه از ساعت ۸لغایت ۱۷اعالم شده است .ساعت فعالیت کتابخانه ملی در هفته اول سال جدید به
شرح زیر خواهد بود :روز اول فروردین ۱۴۰۲کتابخانه تعطیل است.
روزهای دوم ،سوم و چهارم فروردین ساعت کار کتابخانه از ساعت ۸لغایت ۱۷است .در این سه روز
نوبت شب هم از ساعت ۱۷لغایت ۲۲دایر خواهد بود .بر اساس تقویم فعالیت کتابخانه ملی ،این کتابخانه
در تمام ایام سال به جز چهار روز تعطیل رسمی ( ۱فروردین ۲۲ ،بهمن ۲۱ ،ماه مبارک رمضان و عاشورای
حسینی ) میزبان اعضاء محترم است/.ایسنا
اقای تعلیق ایران ،احیاگری بی ادعا
یک شنبه 28اسفند 1401شماره 1393
برتری غرفه گردشگری ایران در مسکو
7
در مراســمی که روز گذشته ۲۷اســفند ماه با حضور نمایندگان و کنشــگران صنعت گردشگری
کشورهای مختلف جهان در محل نمایشگاه MITTمسکو ۲۰۲۳برگزار شد ،غرفه کشورمان موفق
شد از میان ۶۰۰غرفه حاضر به عنوان برترین غرفه دست یافته و تندیس این نمایشگاه را دریافت کند.
غرفه های برپا شده در این دوره از نمایشگاه از ۲۲کشور جهان به منظور معرفی جاذبه های گردشگری،
اختصاص بخشی از بازار گردشگری روسیه به خود و جذب جهانگردان این کشور به مدت ۳روز در بیست
و نهمین دوره نمایشگاه بین المللی گردشگری سفر و هتلداری روسیه شرکت کردند MITT .یکی از
پنج نمایشگاه گردشگری برتر در سراسر جهان و بسیار مورد توجه جامعه جهانی گردشگری است/.ایرنا
ندَری» از نشر الیما و کتاب «نگار
غفور اسکندری سخندری ،صاحب کتاب نظم و نثر «رسال ه خط ُسخ
اندیش» از نشر کنکاش اصفهان است و به حق او را احیاگر خط تعلیق دانسته اند.
تدریس در رشته های تعلیق ،شکسته و نســتعلیق در انجمن خوش نویسان ایران ،تجربه حضور در
نمایشگاه های مختلف فردی و گروهی در تهران ،اصفهان ،خوزستان ،شاهین شهر و بسیاری از شهرهای
دیگر ،همچنین رمزگشایی و خوانش کتیب ه سردر مسجد گناباد بعد از چند قرن توسط این استاد حاذق،
تنها بخش کوچکی از فعالیت های غفور اسکندری در زمینه خوشنویسی و به ویژه خط تعلیق است .او متولد
سال ۱۳۵۳در شهرستان ایذه است و از سال ۹۶در استان اصفهان و شاهین شهر سکونت دارد.
حسین فیض ابادی ،مدرس خط شکسته و تعلیق انجمن خوشنویسان ایران و مولف کتاب های اموزشی
خط شکسته ،در یادداشت خود درباره «غفور اسکندری سخندری» و احیای خط تعلیق توسط او ،چنین
اورده است:
پس از فراز و فرودهای بسیار و درخشش بزرگانی چون؛ خواجه ابوالعال ،خواجه تاج سلمانی ،خواجه
عبدالحی منشی ،خواجه اختیار منشــی گنابادی ،اقا محمدکاظم واله اصفهان و ...خط تعلیقِ ،
خط ویژه
ایرانیان در محاق خاموشی فرورفته و غبار فراموشــی ،این خط پررمز و راز را فراگرفته بود ،به گونه ای که
زیبایی و کرشمه های سحرامیز ان از دید هنر دوســتان و هنرمندان پنهان مانده بود .ولی خوشبختانه
سرنوشت این خط کهن به گون ه دیگری رقم خورد و در گوشه ای از این سرزمین پاک و پرمهر ،انسانی عاشق
دل به تعلیق بسته و با تمام وجود ،عاشقانه و بی ادعا ،با تالشــی بی مانند و خستگی ناپذیر می کوشید تا
افسونگری های تعلیق را به همه معرفی کند .غفور اسکندری سخندری ،استاد برجست ه خط تعلیق ،شاعر و
خوش نویس باذوق هم روزگار ما ،مردی است از ایران اهورایی و ایل بزرگ بختیاری که عمر شریف خود را در
راستای احیاء این میراث ارزشمند صرف نمود مشتاقانه کوشید تا غبار فراموشی از چهر ه ان بزداید .او پس
از سال ها تحقیق ،نوشتن و پایمردی در راه رسیدن به هدف خود و تالشی ریاضت گونه ،توانست به دنیای
پر راز و رمز این خط پیچیده وارد اید و با درکی درست از قواعد و قوانین ان و خالقیت و طبع ظریف خویش
اثار دل پذیر ،فاخر و ارزشمندی را با قلم مانای خود خلق کند .اشراف بی نظیر او در قلم رانی و انجام اتصاالت
سخت و دشوار و ریتم سطور؛ چشم هر بیننده ای را خیره می سازد .استاد غفور عالوه بر تسلط در اجرای دقیق
کلمات ،ایجاد فضاهای جدید و ارایش صفحه و خلق فرم های تازه ،بدیع ،چشم نواز و نیز استفاده از دانگ های
مختلف قلم توانمندی خود را نشان داده و اثار بی مانند را خلق نموده است .بی شک این دستاورد درخشان از
همت بلند ،صفای دل و درون پرمهر و بی االیش او سرچشمه گرفته است.
نام استاد غفور اسکندری برای همیشه در اسمان هنر ایران چونان ستاره ای پرفروغ و درخشنده می ماند و
اثارش زینت بخش هنر خوش نویسی خواهد بود« .او اقای تعلیق ایران است/».ایسنا صفحه 7
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
سمیه خاتون -سینمای ایران پس از پشت سرگذاشتن
یک ســال عجیب وغریب ،در انتظار اکران نوروزی و رونق
احتمالی فروش فیلم در این ایام است .در سال 1401هفت
فیلمی که توانستند به نسبت فروش خوبی را تجربه کنند،
عبارتند از ؛ فیلم بخارست به کارگردانی مسعوداطیابی در
4ماه اکران حدود 40میلیــارد ،فیلم مالقات خصوصی به
کارگردانی امید شــمس در 3ماه اکران حدود 15میلیارد،
فیلم چپ راســت به کارگردانی حامد محمدی در 2ماه
اکران حدود 10میلیارد ،و فیلم خط استوا که در 1ماه اکران
روی پرده 1میلیارد و 700میلیون فروش داشته است .در
سینمای کودک و نوجوان اســت هم لوپتو در 5ماه اکران
حدود 17میلیارد ،جزیره فضایی در 3ماه اکران 3میلیارد
و 800میلیون و همچنین پســر دلفینی در 6ماه اکران 22
میلیارد و 850میلیون فروش داشته است .اگرچه فروش
اغلب این فیلم ها بــرای تهیه کنندگان ان ها راضی کننده
نبوده است ،اما با توجه به روند صعودی مراجعه مخاطبان
به سینما که از اولین ماه زمســتان امسال اغاز شد ،رونق
گرفتن گیشه ان هم در ماه های راکد سینمایی حس شد.
حال باید منتظر ماند و دید که فیلم های اکران نوروز ۱۴۰۲
تا چه اندازه در تکمیل ایــن ماموریت موفق عمل خواهند
کرد .خبرنگار صبا درباره اتفاقات اخیر یک ســال گذشته
در سینما ،با محمد تقی فهیم منتقدسینما هم کالم شد که
درادامه می خوانید.
عملکرد سینما درسالی که گذشت چگونه بود؟
سینمای ایران در سال گذشته یک زلزله ده ریشتری را تجربه
کرد .و خوشبختانه همین که توانســت سالمت خود را پس از این
بحران حفظ کند ،خودش باعث تعجب و خوشــحالی است .باید
قبول کرد که ســینما به خصوص در ویترین سال سینمایی خود
جشنواره فجر ،سیبل حمالت دشــمن چه از داخل و چه از خارج
گفت و گوی صبا با محمد تقی فهیم منتقد سینما و فعال رسانه ای
گذر سینما از زلزله ده ریشتری
بود و به وضعیتی دچار شد که انتظار نمی رفت قابل مدیریت کردن
باشد .خود من با حدود سی الی چهل سال سابقه حضور در سینما و
جشنواره فجر تا به حال سینمایی ایران را تا این اندازه گیر افتاده در
کوران حوادث بیش از پیش ندیده بودم ،به همین دلیل اگر بخواهم
نمره ای به عملکرد سینمای ایران در سالی که گذشت بدهم ،کمی
از مواضع کمال گرایانه خود فاصله می گیرم .چون اگر بخواهم بدون
در نظر گرفتن شرایط این نمره را بدهیم قطعا نمره قبولی نخواهد
داشــت .اما با در نظر گرفتن کارشکنی دشمنان داخلی و خارجی،
چه در قالب کارشکنی های داخلی و حمالت هدفمند شده سایبری
که بر سینما گذشت ،هم اینکه این ســینما توانست از این مرحله
بحرانی عبور کرده و جایگاه خود را حفظ کند خودش یک موفقیت
است .البته این را هم باید در نظر داشته باشیم با اینکه ناارامی های
سیاسی اخیر ،بیشترین ضربه اش را به سینمای ایران وارد کرد ،اما
تجربه ثابت کرده اســت که بحران همیشه ایجاد فرصت می کند،
بحران سینمایی امسال هم باعث شد که فضا و فرصت برای عده ای
عالقه مند که تا بحال مجال حضور در ســینما را نداشتند باز شود.
خوشبختانه کار های قابل قبولی از کارگردان اولی های سینمایی
ایران در جشنواره فجر شــاهد بودیم .از نظر من باید به این گروه
سینمایی تازه شکل گرفته که فارغ از مسائل سیاسی به دنبال خلق
اثر هستند ،فرصت داد وگرنه اگر بخواهیم بحث مقایسه ان ها با اثار
40سال سینمای ایران پیش بکشیم ،قطعا جای نقد و بررسی خواهد
داشت .باید در این شرایط به دنبال خبرهای خوب بود ،خبر خوب
این است که سینمای ایران از یک زلزله ده ریشتری عبورکرده است
و با قوایی از نیروی تازه کار به راه خودش ادامه می دهد.
با توجه به اینکه معتقد هستید ،سینما بعد از عبور از یک
بحران جدی در یک مســیر جدید با نیروهای تازه کار و با
استعداد که تا بحال فرصت حضور نداشتند ،کار خود را پیش
می برد ،ایا این تغییر رویکرد در نگاه سینماگران و مسئولین
تصمیم گیرنده نیز اتفاق افتاده است و یا همچنان با همان
رویکرد سابق به کار خود ادامه می دهند؟
حتما تغییراتی لحاظ شده است که از همه مهم تر این است که ما
پس از این دیگر شاهد فیلم توقیفی نخواهیم بود ،همچنان که تمام
فیلم هایی هم که توقیف شده اند در روند بررسی ر د توقیف و اکران
قرار خواهند گرفت ،فیلم هایی مثل «قاتل و وحشی» حمید نعمت
اهلل وهمین طور «برادران لیال» و ...کارهایشان در حال انجام است و
به امید خدا پس از این دیگر شاهد این نیستیم که فیلمی پس از اخذ
پروانه در شورای پروانه ساخت و ساخته شدن با توقیف و ممنوعیت
در پخش مواجه شود.
پس احتماال در ســایه همین تصمیم گیری اســت که
محمد حسین مهدویان برای گرفتن پروانه ساخت فیلم خود
با شورای نظارت فیلم به مشکل برخورده است؟
بله ،به همین خاطر است.چرا که اگر قرار است فیلمی ساخته و
سپس توقیف شود ،چه بهتر اینکه از همان ابتدا یا نظارت دقیق تر،
از ساخت چنین اثاری جلوگیری کنیم .مهدویان چند سال است به
ساخت به فیلم هایی علیه مردم گرایش پیدا کرده است و سینمایش
تبدیل به تابلویی شده است که مردم را سیبل نقد خود قرار داده است.
در این حوزه ،شورای سیاستگذاری برای حفظ حقوق مردم وارد عمل
شده و از ساخته شدن فیلم هایی با این مضمون جلوگیری می کند.
قبول دارید اگر فیلم برداران لیال در ســال 1401اکران
می شد ،می توانست فروش بهتری را تجربه کند و همچنین
کمی از عمق فاصله و شکافی را که بین هنر سینما و مردم
افتاده بکاهد؟
بله ،حتما همین طور بود .اما متاسفانه اتفاقاتی پشت سرهم افتاد
و دست به دست هم داد که این فیلم فرصت اکران در سال 1401را
از دست داد ،هر چند برای فیلم خوب زمان اکران خیلی تاثیرگذار
نیست و احتماال این فیلم درسال اینده اکران خواهد شد و چنان که
رضایت مردم را جلب کند فروش خوبی خواهد داشت. صفحه 8