روزنامه صبا شماره 1378
روزنامه صبا شماره 1378
روزنامه صبا شماره 1378
شنبه| 6اسفند 25 |1401فوریه 4 |2023شعبان |1444
سال دهم| شماره 8 |1378صفحه| 5000ناموت|
قدردانی فجر ۳٨از گروه هنر صبا
گفت وگو با نازنین چیت ساز کارگردان
«پرتاب ناگهانی یک فیل»
بازگشـت ناپذیـر!
وزیر فرهنگ :جشنواره
موسیقی فجر امسال
خاطره انگیز شد
کاپیتان پاییز 1402می اید
حمایت ساترا از بازیگران نوپا
گفت وگوی صبا با مهدی علی میرزایی کارگردان فیلم سینمایی پالتوشتری:
سطح سلیقه مخاطب را
سیاستتعیینیم کند
اثر جدید سازنده پینوکیو
برای نتفلیکس
تئاتر کودک و نوجوان
حمایت نمی شود
پخش کتونی زرنگی نوید خوبی
را به جامعه هنری داد صفحه 1
2
شنبه 6اسفند 1401شماره 1378
خرب سیمنا و تلویزیون
حمایت ساترا از بازیگران نوپا
نخستین نمایشگاه رسانه های صوت و تصویر فراگیر ایران ،از 11اسفندماه به مدت 4روز فعالیتش را
اغاز خواهد کرد که یکی از بخش های متفاوت این نمایشگاه ،سالن مربوط به مرکز رشد اومیک خواهد بود.
محمدحسن خلعتبری ،معاون تنظیم بازار و توسعه کسب وکار ساترا به عنوان متولی این بخش گفت:
ن فعالین صنعت رسانه
بر اساس فراخوانی که ساترا منتشر کرده ،قرار است در نمایشگاه رصتا ،رقابتی میا
اتفاق بیفتد تا کسب و کارهای نوپای صنعت صوت و تصویر فراگیر از حمایت های مرکز رشد «اومیک»
بهره مند شوند .فراخوان استفاده از تسهیالت مرکز خدمات رشد و توسعه زیست بوم رسانه های صوت و
تصور فراگیر در فضای مجازی (اومیک) تا روز یکشنبه هفتم اسفند ماه تمدید شد/.ایسنا
احمدزاده «معجزه بُناسان» را به «هنروتجربه» سپرد
پوستر فیلم سینمایی «معجزه بناسان» همزمان با اکران فیلم در گروه سینمایی «هنروتجربه» منتشر شد.
فیلم سینمایی «معجزه بناسان» به کارگردانی و تهیه کنندگی حبیب احمدزاده از سوم اسفند در سینماهای
منتخبهنروتجربهاکرانشدهاست «.معجزهبناسان»فیلمیبهنویسندگیحبیبوزینباحمدزادهمحصول
مشترک ایران و ژاپن است .این فیلم در چهار کشــور ایران ،ژاپن ،اتریش و عراق فیلمبرداری شده است و
بازیگرانی چون شیزوکو تسویا ،گرهارد فرایلینگر ،نوریوکی اساکورا و محمود بنکدارنیا ،سارا اسماعیل طالی
و پرویز پرستویی در ان ایفای نقش کرده اند .حبیب احمدزاده ،این فیلم را برای قدردانی از شیزوکو تسویا زنی
ژاپنی ساخته که به درمان سربازان ایرانی شیمیایی شده در جنگ ایران و عراق ،کمک کرده است/.صباخبر
پخش کتونی زرنگی نوید خوبی را به جامعه هنری داد
چندی پیش درباره برخی از سریال های بالتکلیف صحبت هایی مطرح شد که مشکل انها درحال
برطرف شدن است؛ یکی از انها «کتونی زرنگی» بود که طلسم ان بعد از سه سال شکسته شد و از 17
بهمن ماه روی انتن شبکه سه سیما امد .در حالی چند قسمت از «کتونی زرنگی» روی انتن رفته که این
سریال قرار بود بهمن ماه سال 98روی انتن برود اما شبکه سه سیما در ان زمان به دلیل انچه «خطای
فاحش کارگردان» عنوان کرد ،پخش «کتونی زرنگی» را پیــش از اغاز متوقف و با وجود توضیحات
کارگردان و تهیه کننده ،به پخش این سریال رضایت نداد .به نظر می رسد قرار است مشکالت سریال هایی
که برای انها هزینه شــده و به دلیل اصالح محتوایی و هرگونه مشکل دیگر نتوانسته اند رنگ انتن را
ببینند ،مشکالت انها برطرف و به انتن خواهند امد .علی مالقلی پور کارگردان سریال «کتونی زرنگی»
درباره این رویه جدید در صداوسیما گفت :پخش نشدن سریال هایی که در جریان پخش دچار گیر و
گرفتاری هایی شده اند ،نوید خوبی به جامعه هنری می دهد .رویکردهای جدیدی که در صدا و سیما
اتفاق افتاده و به سمت برداشتن موانع پخش سریال هایی می رود که اصطالحاً برچسب توقیف روی انها
خورده است و به تبع ان ارا م ارام این اتفاق به یک روند تبدیل شود جامعه هم واکنش مثبت می دهد.
امیدوارم این روند برای دیگر کارهایی باشــد که سال هاست برای ان تالش شده از سریال «سرزمین
کهن» تا « 78متر» کیانوش عیاری؛ این روند با «کتونی زرنگی» اغاز شد.
وی درباره حضور علی سلیمانی به خاطره ای اشاره کرد و افزود :تمام کسانی که با علی سلیمانی کار
کرده اند می دانند که او چقدر عزیز بود و با دوستانش صمیمی؛ واقعاً این معرفت و رفتا ر مشتی گونه او را
همگان در «کتونی زرنگی» به نظاره نشستند .یکی از نکات جالب که واقعاً خاطر ه قابل تاملی در ذهن
من ایجاد کرد به حضور دو بچه کوچک سریال برمی گردد .این دو در زمانی که بازی نداشتند باالخره
حوصله شان سرمی رفت .در عین حال نباید انرژی شان می افتاد .من دیدم علی سلیمانی لحظاتی که
بازی ندارد می رود و با این دو بازی می کند .تئاتر با این ها درست می کرد و به گونه ای سرگرم شان می کرد.
نوعی مهربانی عجیب و غریبی از او می دیدیم/.تسنیم
اثر جدید سازنده پینوکیو برای نتفلیکس
فیلمساز مکزیکی قصد ندارد از دنیای انیمیشن فاصله بگیرد و این
بار رمانی از ایشی گورو نویسنده برنده نوبل را مد نظر قرار داده است.
گی یرمو دل تورو پس از اقتباســی انیمیشنی که از پینوکیو انجام
داده حاال می خواهد یک اســتاپ موشن دیگر برای نتفلیکس بسازد.
انیمیشــن بعدی دل تورو با اقتباس از «غول مدفون» نوشــته کازئو
ایشی گورو ساخته می شــود که رمانی فانتزی درباره یک زوج مسن
بریتانیایی در دوره ای خیالی است که کسی نمی تواند خاطرات را برای
مدتی طوالنی حفظ کند.
دل تورو عالوه بر کارگردانی و تهیه کنندگی این انیمیشن فیلمنامه
ان را با دنیس کلی می نویسد و دوباره با همکاری «استودیو ماشین» که
«پینوکیو» را ساخته بود ،ان را می سازد.
«پینوکیوی گی یرمو دل تورو» تاکنون جوایز متعددی برده که جایزه
بفتا برای بهترین انیمیشن از جمله انهاست و از مدعیان کسب اسکار
هم هست/.مهر
فیلم های جدید «ارباب حلقه ها» در راه است
مدیرعامل برادران وارنر اعالم کرد مدیران جدید این استودیو
قراردادی برای ساخت چندین فیلم جدید با اقتباس از کتاب های
تالکین امضا کرده اند .اولین سه گانه «ارباب حلقه ها» به کارگردانی
پیتر جکسون نزدیک به ۳میلیارد دالر در سراسر جهان فروخت و
سه گانه بعدی وی با اقتباس از «هابیت» تالکین نیز همین مسیر
را دنبال کرد .مایک دی لوکا و پم عبدی مدیران جدیدی که قصد
انجام این کار را دارند گفته اند با وجود ساخته شدن دو ۳گانه ،هنوز
جهان وسیع و خیره کننده ای که تالکین خلق کرده ،تا حد زیادی
ناشناخته باقی مانده است .هنوز از فیلمسازی که باید این پروژه ها
را شکل بدهد خبری نیســت و درباره زمان بندی ساخت یا اکران
فیلم های جدید هم صحبتی نشده است؛ اما جکسون و همراهانش
گفته اند توسط استودیو در جریان مسیری که دارد طی می شود،
هستند .انها گفته اند صحبت ها با استودیو ادامه دارد تا روشن شود
برای فیلم های بیشتر چه دیدگاهی دارند/.مهر
ورنر هرتسوگ سوژه یک فیلم شد
فیلم ساز مشهور المانی سوژه مستندی شــد که زندگی و اثارش را
دربرمی گیرد .مستندی با عنوان «ورنر هرتسوگ :رویاپرداز رادیکال» با
دسترسی انحصاری به پشت صحنه زندگی روزمره هرتسوگ ،با استفاده از
مطالب بایگانی کمیاب و مصاحبه های عمیق با خود این چهره و همکاران
مشهور وی در قالب این مستند شکل گرفته است .این مستند که برای
اولین بار پرتره ای جامع از یک هنرمند نمادین زمــان ما ارائه می دهد
توسط توماس فون اشتاینکر مستندساز و روزنامه نگار المانی ساخته شده
است .در این مستند چهره های مشهور از جمله کریستین بیل ،نیکول
کیدمن درباره فرایند کار و زندگی شخصی او صحبت کرده اند .همچنین
خود هرتسوگ حکایت های فوق العاده ای درباره لوکیش ها و صحنه های
فیلم های اش بیان می کند و اینکه در جستجویی ابدی برای کشف زیبایی
است .هر یک از این مصاحبه ها به دقت با تصاویر ارشیوی هرتسوگ که
پیشتر دیده نشده اند و گزیده هایی نمادین از فیلم های بلند و مستند و
فیلم های کوتاه وی درهم امیخته شده است/.مهر صفحه 2
خرب سیمنا و تلویزیون
سازمان به براورد برنامه سازان توجه بیشتری کند
محمدجعفر محمدزاده مدیر رادیو ایران درباره افزایش براوردها گفت :رادیو باالخره مانند هرجای دیگر
یک سطح بودجه دارد و سقفی دارد .در رادیو ایران انچه که برای سازمان مقدور است ،پرداخت می شود
که البته نسبت به زحمات دوستان ناچیز اســت اما باالخره رادیو همین است و عرصه عشق ،دلدادگی،
خدمت به مردم و همراه با مردم بودن است و مسائل مالی در اولویت های دوم و سوم اهمیت برای بازیگران
و برنامه سازان و هنرمندان قرار دارد .محمدزاده اظهار کرد :نه اینکه مدیر هستم این را می گویم ،خود
دوستان هم می دانند که در جلسات ،بحث سوم و چهارم ما بحث مالی است البته که ما در تالشیم تا براورد
همکاران مان به حد معقولی برسد .ناگفته نماند هم اکنون مبالغ از سالیان اخیر بهتر شده است/.صباخبر
کاپیتان پاییز 1402می اید
سیدصابر امامی تهیه کننده فیلم سینمایی «کاپیتان»
به کارگردانی محمد حمزه ای از اثار رونمایی شــده در
چهل ویکمین جشــنواره بین المللی فیلم فجر درباره
برنامه ریزی بــرای اکران عمومی این فیلم ســینمایی
توضیح داد :فیلم «کاپیتان» در جشنواره فجر امسال با
استقبال خوبی مواجه شد و به سانس های فوق العاده هم
رسید .به همین دلیل تصورمان این است که مخاطبان
در اکران عمومی هم استقبال خوبی از فیلم ما خواهند
داشت .وی ادامه داد :براساس برنامه ریزی ای که تا امروز
داشــته ایم برنامه ای برای اکران فیلــم در مقطع نوروز
امسال نداریم .معتقدیم فرصت هایی وجود دارد که فیلم
در جشنواره های خارجی هم دیده شود و مسیر جهانی
خود را طی کند تا بعد از ان بتوان برای مقطعی مانند پس
از برگزاری جشنواره فیلم های کودکان سال اینده ،برای
اکران عمومی ان اقدام کنیم.
امامی گفت :از انجایی که فیلم ما هم داستانی مرتبط
با کودکان دارد و هم فضای ان به فضای خانواده نزدیک
است ،بهترین زمان اکران ان می تواند همزمان با فعالیت
مدارس باشد .به همین دلیل تابستان را زمان مناسبی
برای اکران فیلم نمی دانیم و احتماالً «کاپیتان» را پاییز
سال اینده اکران کنیم.
تهیه کننده «کاپیتان» درباره مذاکــره با نهادهای
متولی حمایت از کودکان سرطانی برای حمایت از اکران
فیلم هم گفت :در این زمینه مذاکراتی داشته ایم .برنامه
ویژه ای برای اکران فیلم داریم و مذاکرات اولیه را هم برای
ان انجام داده ایم .هم دانش اموزان می توانند مخاطبان
اکران فیلم ما باشــند و هم گروه های خاصی که نیاز به
شنبه 6اسفند 1401شماره 1378
نامزدی «ارام گاه در جشنواره OIFFامریکا
3
فیلم کوتاه «ارام گاه» به کارگردانی علی دارایی که در ادامه حضورهای جهانی خود ،به دوازدهمین
جشنواره OIFFامریکا راه یافته بود ،در دو بخش بهترین «فیلم کوتاه» و بهترین «فیلمبرداری» نامزد
دریافت جایزه شده است .مراسم پایانی و اعالم برگزیدگان نهایی این جشنواره امریکایی شنبه ۶اسفندماه
برگزار می شود .در خالصه داستان این فیلم کوتاه امده است« :ریحانه باعث مرگ نوزادش شده است.
اکنون در غیاب همسر فراری اش در جستجوی راهی برای خاکســپاری نوزاد است و با مصائبی روبه رو
می شود ولی .»...کار نویسندگی «ارام گاه» بر عهده مجید حلوایی بوده و وحید بیوته مدیر فیلمبرداری این
کار است .فاطمه صفت زاده و بهادر محمد نژاد نیز از جمله بازیگران «ارام گاه» هستند.
امید به زندگی دارند و طبیعتاً تماشــای فیلم می تواند
برای شان جذاب باشد.
وی درباره احتمال تغییر نســخه اکران شده از فیلم
در جشــنواره برای اکران عمومی هم بیان کرد :با توجه
به بازخوردهایی که از اکران فیلم در جشنواره از سوی
منتقدان و مردم داشــتیم ،نظر کارگردان این است که
فیلم نیاز به تغییرات اندکی دارد .براساس این اصالحات
امکان دارد نسخه اکران عمومی در حد یک یا دو دقیقه
کوتاه یا بلندتر شود.
امامی درباره ارزیابــی اش از حضور فیلم «کاپیتان»
در جشنواره فجر هم گفت :معتقدم اگر امسال جشنواره
سیمرغ مردمی داشــت و قرار بود به فیلمی اهدا شود،
حتماً فیلم ما به صورت خاص مورد توجه مخاطبان قرار
می گرفت .به خصوص که بازخوردهای ما از اکران های
مردمی فیلم بسیار مثبت بود و هر کس از سالن بیرون
می امد ،از تماشای فیلم راضی بود.
وی در پایان اظهار کرد :در ایام جشنواره شاهد نظرات
مثبت منتقدان درباره فیلم بودیم و بر همین اساس هم
فکر می کنیم فیلم «کاپیتان» شانس ان را دارد که در
دیگر جشنواره های سینمایی بیشتر و بهتر دیده شود
و جوایزی را هم کســب کند .داوران در هر جشنواره ای
افراد مستقلی هستند و نمی توان درباره نظر نهایی ان ها
قضاوت کرد .صنعت سینما هم صنعتی است که امیخته
به هنر اســت و به همین دلیل هر گروه داوران می تواند
نظر خودش را داشته باشد و ما هم به نظر داوران احترام
می گذاریم .امیدواریم فیلم «کاپیتــان» هم بتواند در
اکران های مردمی به خوبی دیده شود/.مهر صفحه 3
4
شنبه 6اسفند 1401شماره 1378
پرونده
گفت وگوی صبا با مهدی علی میرزایی کارگردان فیلم سینمایی پالتوشتری:
سطحسلیقهمخاطبراسیاستتعیینمی
فاطمه حمیره مهدی علی میرزایی دانش اموخته کارگردانی سینما وهمچنین فلسفه اسالمی است که در کارنامه هنری
او فیلمنامه نویسی فیلم های سینمایی «گشت ارشــاد»« ،هفت معکوس»« ،در مدت معلوم»« ،پارادایس»،
گفت و گو
«کاتیوشا» و «اولین تولد» دیده می شود .او نخســتین فیلم سینمایی خود را با عنوان «پالتوشتری» در ژانر
کمدی جلوی دوربین برد که هم اکنون در سینماهای کشور روی پرده است .این فیلم با حضور سام درخشانی ،بانیپال شومون،
بهاره کیان افشار ،لیندا کیانی ،شاهرخ فروتنیان ،افسانه چهره ازاد و پریوش نظریه ،روایت زندگی پسری جوان است که در
رشته فلسفه درس می خواند و یک پالتوی شتری رنگ از پدرش به ارث برده که هر وقت ان را می پوشد ،برایش دردسرساز
می شود و افکار وسوسه امیزی به سرش می زند .گفت و گوی صبا را با نویسنده و کارگردان این فیلم در ادامه می خوانید:
شما در اولین تجربه سینمایی خودتان به سراغ مفاهیم
فلسفی و روانشناختی در یک ژانر کمدی رفتید که به نظر
می رسد در سینمای ایران کمتر تجربه شده و این برای یک
فیلم اولی از نظر گیشه پر ریسک به نظر می رسد این طور
نیست؟
بله ریسکش زیاد بود .در مجموع یکی از مشغولیت های ذهنی
من در فیلمسازی این است که اثر هنری جامعیتی داشته باشد که
هم با مخاطب عام و هم مخاطب خاص ارتباط برقرار کند به نحوی
که تماشاگران به فراخور سلیقه ،تجربه زیســتی و ادراکی شان
ی که در سینمای
بتوانند با ان ارتباط برقرار کنند .اکثر اثار کمد
ایران داریم فقط بخشی از تماشاگران را مخاطب قرار می دهند که
به شخصیت ها و موقعیت های ســطحی و تکراری واکنش نشان
می دهند .این گونه داســتان ها و موقعیت ها البته به نظر بی خطر
می ایند و ریسک کمتری دارند اگرچه همان ها هم تضمینی در
موفقیت گیشــه ندارند .این که چه فیلمی و تحت چه شرایطی
در گیشه موفق می شــود ،بحث مفصلی می طلبد چرا که عوامل
بسیاری در توفیق تجاری یک فیلم دخیل هستند که لزوماً به متن
یا اجرا بر نمی گردد .در ارزیابی فعالیت های سینمایی فیلمسازان
باید این دو بحث ،یعنی خود فیلم و گیشــه ان را جدا از یکدیگر
بررسی کرد .فقط به عنوان اشــاره به چند فیلم کمدی که در دو
سال گذشته گیشه موفقی داشته اند اشاره می کنم .کسی انها را
فیلم خوب یا مهمی ارزیابی نمی کند و خودشان هم چنین ادعایی
ندارند .در حد همین هستند که یک گردش مالی نسبتاً بزرگ برای
تولیدکنندگان و ســینمادارها باید به وجود بیاید که خودش فی
نفسه برای روشن نگهداشتن چراغ سالن های سینما امری مطلوب
و ضروری است .برای ساخت چنین فیلم هایی یک ارایش فکری و
استراتژی خاص و یک هزینه نسبتاً باال که به ویژه از عهده بازیگران
پولساز براید ،باید در نظر گرفته شود تا فیلم در نهایت در گیشه
موفق شــود .البته ماجرای پخش و زمان پخش هم جزو همین
ارایش ها و استراتژی ها هستند .به غیر این مدل ،گیشه ها غیر قابل
پیش بینی هستند و به اصطالح امد نیامد دارند.
برخی فیلم کمدی را تنها یک فیلم سرگرم کننده و مفرح
می پندارند که مخاطب را برای لحظاتی بخنداند و برخی
دیگر اقتضای هر فیلمی را فرهنگســازی ،ارتقای سطح
فرهنگی و سلیقه مخاطب و همچنین واداشتن او به تفکر
می دانند ،شما چه تعریفی از فیلم کمدی دارید؟
وضعیت ایده ال جمع کردن هر دو وجه است یعنی فیلمی که
هم بخنداند و هم ارتقای فرهنگی بدهد .فیلم کمدی در تعاریف
کالسیک خود ،ما را به عنوان تماشاگر در موقعیتی قرار می دهد که
در فضایی مصون از قضاوت و سرزنش ،از باال به اعمال احمقانه ای
که از انسانها یعنی خودمان سر می زند ،نگاه کنیم و به ان بخندیم .با
این حس و حال که وقت و فرصت اصالح و تغییر همه چیز را داریم.
به خاطر همین جای امور قطعی و غیرقابل بازگشتی چون مرگ در
کمدی های معمول نیست ،چون مرگ سرنوشت محتوم و غیرقابل
تغییر اســت و ما در کمدی معتقدیم دنیا قابل اصالح و امور قابل
جبران است .اگر ما به عنوان تماشاگر کمدی ،خودمان دچار همان
نقص های مضحک باشیم با تماشا کردن کمدی خوب به مشکالت
خودمان اگاه می شویم و اگر ان مشکل در دیگری باشد با استفاده
از مکانیزم خنده در کمدی به نوعی عقده گشایی کرده و از اعتبار ان
به دیگری می کاهیم .اگرچه نقص ها ،ایرادها ،اشتباهات و فریب های
ذهنی انسان از زاویه ای دیگر می تواند بسیار وحشتناک و ترسناک
باشد ،اما از منظر کمدی ما پرسپکتیوی را برگزیده ایم که با خنده
سرو کار دارد و در پی بی اعتبار کردن اموری است که انقدرها که
به نظر می ایند محکم و منطقی و بی خلل نیستند .کمدی در واقع
اگاه کردن تماشاگر به نقیصه های وجودی خودش و یا جامعه اش
است اما با زبانی سرخوش و طنز نه جدی و تراژیک .گویی زبان حال
کمدی این است که مشــاهده کن که کاری که تو یا جامعه ات به
ان گرفتار هستید چقدر احمقانه و خنده دار است ،پس بیا تا زمان
هست و با هم خوشیم و شادیم و حال مان حال خنده و سرخوشی
است و فرصت برای تغییر داریم ،به کج و مژی رفتاری مان بخندیم
و در عین حال دســت از ان برداریم .اگر امر مذموم با کمدی حل
نشود همین نقیصه ما را به ورطه تراژدی می اندازد و بحث سرنوشت
محتوم جلو می اید که دیگر نمی توان انها را تغییر داد.
فیلم های کمدی معموال در دسته فیلم های پرفروش قرار
می گیرند اما همیشه با این انتقاد مواجه بوده اند که سطح
ســلیقه مخاطب را پایین نگه داشته است .فکر می کنید
فیلم شما از ان دسته فیلم های کمدی است که در ارتقای
سطح سلیقه مخاطب می تواند تاثیرگذار باشد؟
نمی دانم .باید صبر کنیم زمان بگذرد اما در کل ارتقای سطح
سلیقه یک امر کوتاه مدت نیست و با یک فیلم و دو فیلم هم حل
نمی شود چرا که یک سیاست فرهنگی است .سطح سلیقه مخاطب
را سیاست تعیین می کند .برای این که به کسی بر نخورد از کشور
همسایه مثال می اورم؛ فرض کنید یک سیاست گذار فرهنگی ترک
که باالخره قدرتی در مملکت خود دارد ،ضمن اینکه می داند انواع
کمدی وجود دارد و برای هر سلیقه ای باید خوراک مناسب خودش
را درست کرد ،از 2500سالن ســینما 2400 ،تا را به فیلم رجب
اودیک بدهد و 100تا سالن را هم به فیلمی بدهد که مثال کمی
اندیشه محورتر است و احیاناً به تعبیر شما ممکن است در ارتقای
سطح سلیقه کمک کند .حاال ارتقای ســلیقه کجای این جریان
قرار می گیرد؟ من انکار نمی کنم برخی مردم کمدی های سبک
و راحت را می پسندند و برخی دیگر از اینکه به چیزهای معمولی
و دم دستی بخندند عذاب وجدان می گیرند .برخی دوست دارند
مسائل پیچیده و مهم در کمدی مورد بررسی قرار گیرد و برخی از
اینکه فیلم سراغ مسائل مهم برود ،گریزانند و دوست دارند که مث ً
ال
هنرپیشه محبوبشان باز دوباره همان لفاظی ها و جوک هایی که
در فضای مجازی شایع شده را به خوردشان بدهد .من هم موافقم
برای هر سلیقه ای باید فیلم وجود داشته باشد اما تعادل و تنظیم
سلیقه و ذائقه به دست سیاست است و هنرمند زور چندانی ندارد.
این یک امر بدیهی است.
برخی از منتقدان بر این باور هستند که این فیلم بین
کمدی روشنفکرانه و کمدی عامه پسند گرفتار امده است
و تکلیف مشخصی ندارد .شما چه فکر می کنید؟
گرفتار نشده بلکه حال و هوای کلی اش سیر در هر دو فضا است
و هر دو فضا را پوشــش می دهد .بالتکلیف نیست بلکه تکلیفش
ســیال بودن در همین دنیاهای متناقض اســت .برای خود من
کام ً
ال واضح بود که پالتوشتری مثل تجریه عینی خودم در زندگی
شخصی در چند فضای متمایز و متضاد در حال رفت وامد است.
من به طور عامدانه داســتان فیلم را از این فضاها عبور می دهم.
فضاهایی که بسیار متناقض و به لحاظ معرفتی کام ً
ال دور از هم
هستند .بعید می دانم تماشــاگران این تناقضات را درک نکنند
چون انها هم مثل من در همین دنیاهای متکثر و متضاد زندگی
می کنند .فضای فیلم دقیقاً مثل فضای اجتماعی است که ما در
ان زندگی می کنیم .وقتی صبح از خانه بیرون می روید تا به محل
کار برسید تا عصر و شــب که دوباره به خانه بازمی گردید از میان
تعداد بسیار زیادی از فضاها ،دنیاها و ادم های متفاوت و متناقض
عبور می کنید که ممکن است شامل فضاهای مبتذل ،خاله زنک،
فضاهای فرهیخته و علمی ،دنیاهای مومنانه یا مشرکانه ،فضاهای
جوان پسند و فضاهای عصبی و از این دست باشد .من این تجربه
را دوست داشتم .اگر یادتان باشد ،در فیلم «در مدت معلوم» هم
شــخصیت میثم با بازی جواد عزتی از یک ســو با دانشگاهیان و
اصحاب چاپ و نشر سروکار دارد از یک طرف با پیرزنی که در کنار
لیف و صابون خودفروشی هم می کند .از یک سمت با اطالعاتی ها
و امنیتی ها کل کل دارد از یک طرف بــرای بچه های کالس اش
تئوری می بافد .از یک سو خود را جامعه شناس می داند از یک سو
هالک دو سه دختر مجردی است که طبقه پایین را اجاره کرده اند.
در پالتوشتری هم قصه همین است .فرید در دفتر پژوهشی رفت
وامد دارد که در حد یک کافه است و از یک طرف به یک دختر خاله
زنک درس کنکور می دهد و خودش هم می تواند با سرهم کردن
چیزهایی ،مقاله ای در مجله فلسفی چاپ کند اما دیپلم هم ندارد .از
یک طرف سمج ،ماجراجو و احساسی است و از طرف دیگر به شدت
اهل تحلیل و انالیز .بنابراین کام ً
ال کنار هم قرار دادن این دنیاهای
دور از هم جزئی از دنیای فیلم اســت .شرط خوب در امدنش هم
این است که میان این فضاهای مختلف انسجام الزم وجود داشته
باشد که به نظرم در فیلم اتفاق افتاده است .نشانه اش هم این است
که کنش شخصیت ها درک می شود. صفحه 4
پرونده
شنبه 6اسفند 1401شماره 1378
5
تبلیغات ،تناسبی میان پالتوشــتری و فیلم های دیگر نیست و
شــرایط نابرابری میان فیلم های اکران شــده از این لحاظ وجود
دارد .یعنی چند فیلمی که پخش کننده مشخصی دارد سینماها و
سانس های متعدد را قبضه کرده اند و این ادعایی است که به لحاظ
اماری و رجوع به سایت سینما تیکت مقابل چشم همه است .این
مسئله از این بابت حائز اهمیت است که مهمترین عامل اصلی در
دیده شدن یک فیلم ،تعداد سانس های موثر و سینماهای ان است.
اما خوشبختانه با همه این حرف ها امار تماشاگران سیر صعودی
دارد و نشان می دهد فیلم دراثر تبلیغات شفاهی و توصیه مردم به
هم در حال شناخته شدن و استقبال بیشتر است.
ی کند
بازخوردها تا امروز چگونه بوده اســت ایا طبق انتظار
شما بود؟
مخاطبانی که با فیلم درگیر شــده و ارتباط برقرار کرده اند به
تفاوت این فیلم با فیلم های دیگر پی برده اند و این نشان می دهد که
فیلم جایگاه خودش را یافته است .با این حال هنوز برای قضاوت
کردن زود اســت و باید زمان بیشــتری بگذرد تا بتوان ارزیابی
درست تری داشــت چرا که «پالتوشتری» از ان دسته فیلم هایی
اســت که ارام ارام جای خود را در میان مخاطبــان باز می کند.
نکته جالب ان ،استقبال از این فیلم در سینماهای پایین شهر و
شهرستان ها بوده است.
با چه مسائل و مشکالتی در جریان فیلمبرداری و ساخت
این فیلم که تجربه اول شما در سینما هم بود مواجه شدید؟
تقریباً به غیر از کم بودن بودجه فیلم که دست و پای مرا برای
رسیدن به میزانسن های مورد عالقه ام تا حدودی بسته بود ،هیچ
مشکل دیگری نداشتیم .همه تیم به واسطه احترام و اعتمادی که
به تهیه کننده فیلم (مجید شیخ انصاری) داشتند ،از انسجام خوبی
برخوردار بودند و کارها طبق برنامه ریزی تولید در جوی صمیمی و
دوستانه جلو رفت و به ثمر رسید.
کار با بازیگرها چگونه بود؟
تیم بازیگری پالتوشتری فوق العاده باهوش و کاربلد بودند .از
سام درخشانی و بانیپال شومون گرفته تا بهاره کیان افشار ،لیندا
کیانی ،شــاهرخ فروتنیان و افســانه چهره ازاد و حتی نقش های
فرعی تر که در همان سکانس های کوتاه خود خوب درخشیدند.
چیزی که من متوجه شدم این بود که اغلب بازیگران ما به واسطه
تجربه زیاد و هوش سرشار از توانایی باالیی برخوردارند فقط باید
به خوبی نقش را برای انها تحلیل کرد .اگر تحلیل نقش با دقت و
روشنی صورت بگیرد ان ها به خوبی جزییات ظریفی از کاراکتر
را زنده می کنند .چند روز پیش که بعد از سال ها دوباره فیلم را با
تماشاگرها دیدم از جزییات ریزی که همه بازیگرها با بیان و بدن
خود بروز داده اند شگفت زده شدم.
برای فیلم پالتوشتری چه اندازه دست بازیگران را باز
گذاشتید و به عبارت دیگر چقدر از پیشنهادهای بازیگران
برای ارائه نقش های شان استقبال کردید؟
ما از تحلیل نقش شروع می کردیم و بعد بازیگرها وقتی در نقش،
خود را تجسم می کردند چیزهایی جدید از زوایای کاراکتر کشف
می کردند .مانند لباسی که وقتی ان را می پوشی جزییات خاصی
کشف می شود .انها یافته ها یا پیشنهادهای خود را به من منتقل
می کردند و بعد در حرکتی تعاملی به نقطه مشترک می رسیدیم.
فیلم های ســینمایی و به ویژه فیلم های کمدی بسیار
دچار سانسور می شوند .چه بخشی از این فیلم کمدی دچار
سانسور شد و به نظر شما چقدر به فیلم اسیب وارد کرد؟
فیلم «پالتوشتری» هیچ گونه سانســوری نداشت .البته اصل
داستان به ویژه رفتارهای خصومت امیز دو شخصیت ،ظرفیت هایی
دارد که سر به صحنه های غیرقابل نمایش می گذارد اما اسم این را
نمی توان سانسور گذاشت .هنر جایی در مرز کنایه و تصریح شکل
می گیرد .نه ان قدر رازالود که کسی نفهمد و نه انقدر صریح که
لذتی برای کشف نگذارد.
این فیلم به دالیل مختلف حدود چهار ســال از اکران
بازماند .در حال حاضر ایا شرایط اکران این اثر بعد از حدود
4سال راضی کننده است؟
خود فیلم که هنوز زنده است .چون موضوع ان جهان شمول و
روان شناختی است .توهم چیزی است که تا بشر بوده گرفتارش
بوده است و به خاطر همین این فیلم با اینکه دو سه سالی تاخیر
دارد ،هنوز با تماشــاگران ارتباط فعال برقرار می کند .اما شرایط
اکران فیلم پالتوشتری برای من عجیب است به خاطر این که به
لحاظ تعداد سانس ها و تعداد سینماهای اختصاص یافته و حجم
با توجه به اولیــن تجربه ای که با فیلم پالتوشــتری
داشــته اید برای فیلم های بعدی باز هم به سراغ چنین
سوژه هایی که متفاوت از دیگر اثار سینماست خواهید
رفت و دست به یک تجربه جدیدتر خواهید زد؟
هر پروژه فیلم ســازی مختصات خود را دارد .باید ببینیم چه
پیش می اید.
و سوال اخر؛ دنیای فیلمنامه نویسی و نوشتن در خلوت
برای شما لذت بخش تر است یا دنیای کارگردانی و ساخت
فیلم؟
هر دو حرفه ویژگی های خوب خود را دارند .بعد از مدتی نوشتن
سعی می کنم یک کار تولیدی انجام دهم تا کمی از فضای ذهنی
صرف بیرون امده و میدانی عمل کنم. صفحه 5
6
شنبه 6اسفند 1401شماره 1378
قدردانی فجر ۳٨از گروه هنر صبا
خرب فرهنگ و هرن
گروه هنر مجموع ه رسانه ای صبا ،در اختتامیه سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر مورد قدردانی
قرار گرفت .در بخشی از مراسم اختتامیه جشنواره موسیقی فجر ،در قسمت قدردانی از رسانه ها ،از عملکرد
«گروه هنر صبا» به خاطر پیشبرد امور رسانه ای و اطالع رسانی سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر
قدردانی صورت گرفت و جایزه این بخش به «پگاه زارعی» اهدا شد .گفتنی است در این مراسم ،رسانه های
پرتالش در حوزه اطالع رسانی جشنواره موسیقی فجر پس از ارزیابی و بررسی مورد قدردانی قرار گرفتند
و از بین ۸۷رسانه ،گروهی از رسانه ها به عنوان رسانه های برتر سی وهشتمین جشنواره موسیقی فجر در
حوزه اطالع رسانی معرفی شدند که مجموعه رسانه ای صبا نیز در بین انها جای داشت/.صباخبر
ی فجر
پایان جشنواره هنرهای تجسم
پانزدهمینجشنوارههنرهایتجسمیفجر،روزجمعهـ ۵اسفندماهـبابرگزاریمراسماختتامیهومعرفی
برگزیدگان بخش های مختلف رسما به کار خود پایان داد .یک روز پس از برگزاری مراسم اختتامیه جشنواره
موسیقی فجر در تاالر وحدت این بار این سالن قدیمی کشور میزبان هنرمندانی از حوزه ای دیگر شد .ایین
اختتامیه پانزدهمین جشنواره هنرهای تجسمی فجر ،روزگذشته پنجم اسفند ماه با حضور محمدمهدی
اسماعیلی ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی ـ و جمعی از مدیران فرهنگی و هنرمندان هنرهای تجسمی از
ساعت ۱۸و ۳۰دقیقه در تاالر وحدت برگزار شد .در اختتامیه این دوره از جشنواره برای نخستین بار «جایزه
ویژه جهاد تبیین» از سوی وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی به هنرمندان برگزیده اهدا شد/.ایسنا
جشنوارهموسیقیفجرامسالخاطره انگیزشد
محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی شــامگاه پنجشنبه چهارم اسفند ماه در
مراسم اختتامیه سی و هشتمین جشنواره موسیقی فجر که با تجلیل از برگزیدگان بخش های مختلف
جشنواره همراه بود ،برپایی دوره سی و هشتم جشنواره موسیقی فجر را اتفاق مهمی در حوزه فرهنگ
و هنر کشور دانست و گفت :این دوره از جشنواره با حضور پرشور هنرمندان بخش های مختلف حوزه
موســیقی به دوره ای خاطره انگیز و به یادماندنی ادوار مختلف جشنواره بدل شد .وی در ادامه با
قدردانی از هنرمندانی که با حضور پرشور خود ،نقشی مانا در تاریخ فرهنگ و هنر ایفا کردند ،گفت:
خوشبختانه این دوره از جشنواره به موج بلندی برای پاسداشت هنر متعالی موسیقی اصیل ایران
عزیز تبدیل شد .اسماعیلی ادامه داد :نقاط مختلف ایران عزیز دارای شان و رتبه ای اختصاصی
در حوزه موسیقی است و هنرمندان موسیقی در سراسر کشور با نجابت کامل و حداقل توقعات
می درخشند .وزیر فرهنگ با اشاره به اینکه وزارت فرهنگ در دوره جدید به دنبال ایجاد زمینه
های ارتقای موسیقی اصیل ایرانی است ،خاطرنشــان کرد :طی یک سال و نیم اخیر تاالرهای
فرهنگ و هنر کم نظیری در شهرهای مختلف در اختیار اهالی هنر قرار گرفته است و در اینده نیز
سالن های مجهز با پیشرفته ترین امکانات در شهرهای دیگر به بهره برداری خواهد رسید و در
مجموع امیدواریم این اتفاق بزرگ به گسترش موسیقی اصیل ایرانی کمک کند .عضو شورای
عالی انقالب فرهنگی در پایان گفت :درخشش جوانان اینده دار در کنار حضور دلگرم کننده
پیشکسوتان و بزرگان موسیقی ،موضوع امیدبخش جشنواره امسال بود ،همچنین بخش
موسیقی نواحی جشنواره نیز از سال اینده همانند جشنواره تئاتر فجر در مناطق مختلف
کشور برگزار خواهد شد .این دوره از جشنواره از ۲۸بهمن تا سوم اسفند به دبیری بهزاد
عبدی در بخش هایی از جمله رقابتی (جایزه باربد) و غیررقابتی ،جایزه های ترانه ،موسیقی
و رسانه ،سرود و نشست های پژوهشی برگزار شد/.صباخبر
«شنبه ارام؟» به چاپ سوم رسید
کتاب «شنبه ارام؟» جزو معدود اثاری است که به معرفی شهید
محسن فخری زاده ،دانشمند هسته ای ،می پردازد .این اثر که به قلم
محمدمهدی بهداروند نوشته شده ،روایتی از زندگی این شهید عزیز از
زبان همسر گرامی شان است.
«شنبه ارام؟» تالش دارد با نزدیک شدن به زندگی شخصی شهید
فخری زاده ،روایتی دسته اول و ناگفته از روحیات و ویژگی های اخالقی
او در زندگی شخصی و حرفه ای ارائه دهد .نویسنده که خود از فعاالن
حوزه خاطره نویسی اســت ،به خوبی توانسته از این دریچه به زندگی
یکی از شهدای هسته ای ایران بپردازد.
کتاب بهداروند در اذرماه سال جاری از سوی انتشارات حماسه یاران
منتشر و رونمایی شد .توجه به جزئیات ،شخصیت پردازی و در کنار ان،
ایجاد فضا و استفاده از نثری شیرین و روایتی ساده سبب شده تا کتاب
حاضر طی سه ماه گذشته با اقبال مخاطبان همراه شود و چاپ سوم ان
به تازگی در دسترس عالقه مندان قرار گرفته است/.تسنیم
لزوم حفظ ونگهداری مراکز برجسته هنری
مهدی چمران با حضور در فرهنگســتان هنر ،پس از بازدید از
نمایشگاه پانزدهمین جشــنواره هنرهای تجسمی فجر ،از موزه
هنرهای معاصر فلســطین و کتابخانه و مرکز اسناد فرهنگستان
هنر بازدید کرد .چمران با حضور در موزه هنرهای معاصر فلسطین
از نمایشگاه بخش «تجســم هنر» پانزدهمین جشنواره هنرهای
تجسمی فجر موسوم به «ایران عزیز ما» بازدید کرد.
در این نمایشگاه اثار منتخب هنرمندان شناخته شده نسل های
مختلف در رشته های پوستر ،تصویرگری و کارتون و کاریکاتور به
نمایش درامده که حول مضامینی چون ایران ،انقالب اســامی،
رشد و پیشرفت خلق شــده اســت .در ادامه رئیس شورای شهر
تهران و رئیس فرهنگستان هنر در یک نشست صمیمی بر استمرار
همکاری ها و تعامالت میان شــهرداری تهران ،شــورای شهر و
فرهنگستان هنر در حوزه های زیباسازی ،معماری و احیای هویت
محالت شهری گفت وگو و تبادل نظر کردند/.فارس
حمایت از حقوق زنان و کودکان کتاب شد
زنان و کودکان به عنوان بخشی از جامعه که به بیشترین حمایت
در برابر خشونت و ازار جنسی و ســوءتغذیه و شرکت در مخاصمات
مســلحانه نیاز دارند ،معمــوال در دوران تنش و نزاع مســلحانه به
فراموشی سپرده می شوند و در این فضای بی کیفری به فراخور مورد
سوء استفاده نیروهای نظامی قرار می گیرند .در کتاب حمایت از حقوق
زنان و کودکان سعی شده اســت با بازخوانی دقیق قوانین در حوزه
حقوق بین الملل بشردوستانه ،به تحلیل موضوع با زبانی ساده و روان
پرداخته شود .مولفان با تحلیل متون حقوق بین الملل و واقعیات ،در
محیط بین الملل در پی ان بودند که اثار حقوق بشردوستانه نسبت به
زنان و کودکان را در مخاصمات بین الملل معرفی کند.
کتاب حمایت از حقوق زنان و کودکان از منظر حقوق بین الملل
بشردوستانه نوشته ابراهیم مشــهدی و محمدمهدی سیدناصری با
شمارگان ۵۰۰نسخه توســط کتاب های متمم واحد حقوق و روابط
بین الملل انتشارات ذکر منتشر شده است/.ایرنا صفحه 6
شنبه 6اسفند 1401شماره 1378
خرب فرهنگ و هرن
نمایش اثار نقاشی بانوان هنرمند در فرهنگسرای اندیشه
نمایشگاه نقاشــی گروهی «از کتاب پلی به دنیای هنر» ویژه برنامه جدید مدیریت فرهنگی هنری
منطقه 7است که در نگارخانه اندیشه برگزار می شود .در این نمایشگاه 48 ،اثر نقاشی از لیال شاهنجرینی
به نمایش درامده است .اثار هنری نمایش درامده در این نمایشگاه در رشته های الیه چینی برجسته،
نقاشی خط و تصویر سازی است .همچنین ورکشاپ حضوری زیر نظر این بانوی هنرمند در طول برگزاری
نمایشگاه برقرار است .نگارخانه اندیشه همزمان با برگزاری نمایشگاه لیال شاهنجرینی ،کارگاه نقاشی
ابرنگ «در ارزوی بهار» را برگزار می کند .در این نمایشگاه 3بانوی هنرمند نقاشی های خود را در معرض
دید عموم عالقه مندان قرار داده اند / .تسنیم
7
یادواره شهدای رسانه مقاومت برگزار می شود
نخستین یادواره شهدای رسانه مقاومت با عنوان «راویان مقاومت» با حضور وزرا و روسای بنیاد شهید
کشورهای محور مقاومت ،روز هشتم اســفند ماه در تهران برگزار می شود .در همایش راویان مقاومت
عالوه بر وزرا و روسا بنیاد شهید کشورهای محور مقاومت ،تعدادی از مقام های سیاسی و مدیران رسانه ای
جمهوری اسالمی ایران ،عراق ،لبنان ،سوریه ،یمن ،فلسطین و افغانستان نیز حضور خواهند داشت .این
همایش با حضور ۱۴۰خانواده شهید رسانه های کشــورهای محورهای مقاومت و ۲۰۰خانواده شهید
رسانه های ایران اسالمی با هدف بزرگداشت مقام شهدای رسانه در مرکز همایش های بین المللی صدا و
سیما برگزار خواهد شد/ .ایرنا
تئاتر کودک و نوجوان حمایت نمی شود
حسین مزینانی نویسنده و کارگردان نمایش «اکادمی پرندگان»
که این روزها در تاالر هنر روی صحنه است ،درباره این اثر نمایشی
گفت :نمایش «اکادمی پرندگان» را با شیوه بیومکانیک که وسولد
مایرهولد پایه گذار ان و خاســتگاهش کشور روســیه است تولید
کرده ایم .بازیگران بزرگی چون چارلی چاپلین از این شیوه استفاده
کرده اند و شیوه ای برای بزرگسال است اما ما برای اولین بار در ایران
از شیوه بیومکانیک برای تئاتر کودک و نوجوان استفاده کرده ایم.
وی درباره روند تولید «اکادمی پرندگان» یاداور شــد :ما حدود
۷ماه زمان برای تولید و تمرین نمایش «اکادمی پرندگان» صرف
کردیم .در واقع این اثر به صورت کارگاهی شکل گرفت و از انجایی
که تا کنون از بیومکانیک برای تئاتر کودک و نوجوان استفاده نشده
و بازیگران اشنایی زیادی با این شیوه ندارند ،با ازمون و خطا پیش
رفتیم تا نمایش به سرانجام رســید« .اکادمی پرندگان» بی کالم و
مفهومی است که همراه با موزیک به عنوان یک اثر موزیکال شکل
گرفته است.
کارگردان «اکادمی پرندگان» درباره شرایط سخت تولید تئاتر در
وضعیت اقتصادی موجود ،متذکر شد :ما تئاتری ها از بدو ورود به این
عرصه با سختی مواجه هستیم و به نوعی به سختی ها عادت کرده ایم
و برای مان تازگی ندارد .هنوز تئاتر در کشور ما به عنوان شغل و حرفه
شناخته نشده است و این امر باعث وجود سختی های زیادی برای
تئاتری ها شده اســت .بازیگران «اکادمی پرندگان» از هنرمندان
حرفه ای تئاتر کودک و تئاتر خیابانی هستند و در شرایطی سخت ۸
ماه را صرف تمرین و تولید این اثر نمایشی کردند .این هنرمند عرصه
تئاتر کودک و نوجوان ،تاکید کرد :زمانی که ما کار را شروع کردیم
دالر ۲۸هزار تومان بود و حاال چقدر شده است؟ تا کنون ۸۰میلیون
هزینه تولید نمایش شده و هنوز دستمزد طراح ها و بازیگران نمایش
پرداخت نشــده و به طور حتم بدون دستمزدها ،هزینه های مان به
۱۰۰میلیون تومان هم خواهد رسید .مگر قرار است چقدر فروش
داشته باشیم که این هزینه ها را تامین کنیم؟ این روند کفاف هیچ
چیزی را نمی دهد .ایا بازیگرانی که ۸ماه زمان صرف تمرین و تولید
«اکادمی پرندگان» کردند خانواده ،هزینه هــای جاری و خورد و
خوراک نداشتند؟ ما باید ۳۰شب اجرا داشته باشیم و بعد از ان پرونده
اجرا بسته می شود ،ایا این تعداد اجراها پاسخگوی هزینه های گروه
می شود؟ این هنرمند تئاتر در پایان سخنان خود با تاکید بر اینکه
تئاتر کودک اثر فرهنگی بسیار باالیی دارد ،متذکر شد؟ چرا مدیران و
مسئوالن به همراه خانواده های خود در سالن های تئاتر کودک حضور
پیدا نمی کنند؟ حقیقت این است که از تئاتر کودک و نوجوان و البته
کلیت تئاتر حمایت نمی شود .به همین خاطر بسیاری از نویسندگان و
کارگردان های حرفه ای تئاتر کودک و نوجوان از فعالیت در این عرصه
عقب نشینی کرده اند .در نمایش «اکادمی پرندگان» که ساعت ۱۹
در تاالر هنر اجرا می شــود ،ابوذر کریمی ،ایلیا مهرابی و مانی کالته
گروه کارگردانی را تشکیل می دهند و مسعود مهرابی ،لیال وعیدی،
حمیدرضا حسینعلی ،عرشیا جعفری زاده ،حسین مزینانی ،حامد
نظام یاصل ،سامان فرشیدنیا ،ابوذر کریمی (به ترتیب ورود به صحنه)
بازیگران نمایش هستند/.تسنیم صفحه 7
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
یاسرسماوات -پرسش کوتاه و گزیده است .ایا می توانی فیلم کوتاه را
منشعب از نهضت کمینه گرایی (مینیمالیسم) در ادبیات داستانی بدانی؟
اما پاسخش؟! ...شاید برای اولین بار به انطرفی ها روزنامه نگاران ینگه دنیا
غبطه بخوری! چه گستره پردازش همکارانت در ان سوی گیتی ،به ویژه
ان ها که در ریخت شناسی ادبیات کهن غور نکرده اند ،به دو یا در نهایت سه
قرن محدود شود اما برای تو که در گاهواره تغزل ادبیات کهن و کالسیک
زیست کرده ای ...نه نه! اص ً
ال داســتان به این سادگی ها نیست .از سوی
یتوان راسخ و استوار گفت فیلم های کوتاه ،حتی عمری بیش از
دیگر م
فیلم های بلند دارد .چه نخستین تولیدات سینمایی ،اثاری کوتاه بودند.
عطف به فیلم کوتاه «کارگران در حال خروج از کارخانه» ساخته براداران
لومیر ،که بسیاری ان را نخستین فیلم تاریخ می دانند .به همین بهانه در
این شماره با کارگردان خوش اتیه فیلم کوتاه «پرتاب ناگهانی یک فیلم»
گپ و گفت نسبتاً کوتاهی داشتم که خواندنش خالی از لطف نیست .پس
با نازنین چیت ساز و من هم داستان شوید.
خانم چیت ساز ،به نظر شما نویسندگی را توامان با فیلم سازی
و بسیار جدی دنبال می کنید.
خب راستش را بخواهید غیر از کارهای کوتاهی که کارگردانی کردم و
به اتفاق اقای حبیب زاده نویسندگی را هم برعهده داشتیم ،در مجموعه ای
تلویزیونی که از شبکه سوم سیما روی انتن رفت نیز نویسنده بودم.
ســاختن فیلم کوتاه را از چه زمانی اغاز کردید و نخستین
کارتان چه نام داشت؟
ســال 1395بود که فیلم کوتاه «کامنت» را کارگردانی کردم .این
فیلم در واقع نخســتین ســاخته من بود که حدود دو دقیقه هم زمان
داشت« .پرتاب ناگهانی یک فیلم» نیز که دومین ساخته من است و تاریخ
تولیدش به سال گذشته بازمی گردد .پس از این کار البته دو فیلم کوتاه
دیگر نیز ساختم اما «پرتاب ناگهانی یک فیل» جدی ترین ساخته من
محسوب می شود.
«پرتاب ناگهانی یک فیل» اسم جالبی است .گمان می کنم
بارها درباره وجه تسمیه اثرتان از شما پرسیده اند و ایرادی ندارد
برای خوانندگان روزنامه صبا نیز درباره اسم فیلم تان توضیح
مختصری بدهید؟
حتما ،البته اگر بخواهم به گونه ای توضیح دهم که داستان فیلم برای
گفت وگوی صبا با نازنین چیت ساز
کارگردان «پرتاب ناگهانی یک فیل»
بازگشـت ناپذیـر!
مخاطبانی که ان را ندیده اند لو نرود ،باید اینطور بگویم که در انتهای فیلم
با یک مکث مواجه می شویم که حاصل از پرتاب یک توپ از دنیایی شاید
خیالی به دنیای پسربچه داخل فیلم است.
پس فیلش کجاست؟!
خب پسربچه تمثیلی از شازده کوچولوی اگزوپری است .یا کسی چه
می داند اصال شاید خود شازده کوچولست و در ذهنش نقاشی مار بوایی
که یک فیلم را بلعیده نقش بسته و ...
که اینطور! اما من فکر می کردم فیلم درباره دو نویسنده است!
خب همینطور است .در فیلم دو نویســنده حضور دارند .یکی مرد و
دیگری زن که هر دو در اســتانه یک خلقت قرار گرفتند .مرد در درگاه
افرینش شــاهکار ادبی اش قرار دارد .زن اما از این مرحله عبور کرده و...
اجازه دهید داستان را خیلی لو ندهیم.
مقوله اقتباس را چطور ارزیابی می کنید؟
درست است ،اقتباس در سینمای کوتاه جایگاه و اعتبار دارد .خاطرم
هست تا چند سال پیش جشنواره فیلم کوتاه تهران هم بخشی ویژه با نام
کتاب و سینما داشت که در این بخش فقط فیلم هایی که از اثار مکتوب
اقتباس شــده بودند به نمایش در می امدند .دربــاره «پرتاب ناگهانی
یک فیل» هم بله این اثر ،کاری اقتباسی اســت .ری برد بری ،نویسنده
امریکایی فقید اثار فانتزی ،داستان کوتاهی با نام «تقسیم طوالنی» دارد
و فیلم من نیز برگرفته از همین داستان است.
عجب! غیر از ری بردبری ،به اثار داستان نویسان دیگر نیز
عالقه دارید؟ به ویژه داستان های کوتاه یا همان فلش فیکشن
در اصطالح مدرن نویسندگی.
بله به عنوان فیلمساز من حتما به اثار ادبیات داستانی توجه دارم .غیر
از بردبری ،ریموند کارور نیز از ان دست نویسندگانی است که به خواندن
اثارش عالقه دارم.
تصویری که از فیلم کوتاه در سینمای ایران در ذهن ترسیم
می شود ،کاری پیش درامد ســاخت فیلم های بلند است .این
موضوع اماتور جلوه دادن سینمای کوتاه نیست؟
ببینید این که فیلم کوتاه ،مسیری برای ورود به ساخت فیلم های بلند
محسوب می شود ،به خودی خود نکته ای منفی نیست .البته باید این را هم
توضیح بدهم که من هنوز تجربه ساخت فیلم بلند را ندارم ،پس قیاس این
دو نوع تولید سینمایی برای من قیاسی داشوار است ولی انچه مسلم است
اینکه در ساخت یک فیلم کوتاه در زمانی کوتاه باید پیرنگی کوتاه جان
بگیرد و فیلمساز ناچار است با توجه به محدودیت زمانی ،ایجاز را رعایت
کند و در عین حال داستان فیلم را روایت کند .خب در ساخت فیلم کوتاه
برای نمونه بسیاری اوقات شما نمی توانید پیشینه شخصیت را بازگو کنید
و در کوتاه ترین زمان ممکن باید کار را به فرجام برسانید.
پس به این ترتیب حاصل کار ،چکیده ای از روایت یک فیلم
بلند از اب درمی اید...
فیلم کوتاه به هیچ عنوان خالصه یک فیلم بلند نیست .این دو مقوله با
هم توفیر دارند .البته شاید 90درصد سینماگران ،فیلم کوتاه را مسیری
برای موفقیت در جهان فیلم بلند می بینند ولی فیلم سازانی که جسارت
می کنند و به جهان فیلم کوتاه بازمی گردند ،کارگردانان نادری هستند که
این کارشان نیز قابل تحسین است.
بسیار خب تسلیم! (می خندم) بازگردیم سر «پرتاب ناگهانی
یک فیل» .شما با این کار قصد ندارید در جشنواره های خارجی
شرکت کنید؟
برای «پرتاب ناگهانی یک فیل» هنوز اتفاق خارجی نیفتاده اما داخل
کشور ،این فیلم در جشنواره های متعددی حضور یافته است.
موفقیت هایی هم داشتید؟
بله ،در جایزه فیلم کوتاه اکادمی ایران ISFAنامزد بهترین فیلمنامه
اقتباسی شد .همچنین در هشتمین جشنواره فیلم شهر ،اثر برگزیده با
محوریت تهران شناسی شد .ضمن اینکه در پنجاه و دومین دوره جشنواره
فیلم رشد نیز در جمع فیلم های برگزیده قرار گرفت.
اثار موردعالقه سینمایی تان چیست؟
خبر در هر ژانری برخی فیلم های بسیار زیبا هستند .مجموعه سه گانه
THE BEFOREیکی از اثار مورد عالقه من است .همینطور به اثار
کوئنتین تارانتینو هم عالقه خاصی دارم.
فیلم بلندی که مثل «قهوه و ســیگار» بر مبنای فیلم کوتاه
ساخته شده باشد دیده اید.
بله ،اگر شما فیلم شالق whiplashرا که سال 2014تولید شد دیده
باشید ،این فیلم نیز دقیقا برگرفته از اثر کوتاهی است و اتفاقا مشابه این را
نیز در سینمای خودمان هم داریم. صفحه 8