روزنامه صبا شماره 1371
روزنامه صبا شماره 1371
روزنامه صبا شماره 1371
چهار شنبه| 19بهمن 8 |1401فوریه 17 |2023رجب |1444
سال دهم| شماره 8 |1371صفحه| 5000ناموت|
گفت وگو با محمدمهدی اسماعیلی
نقدی بر فیلم هفت بهار نارنج
یـک بهـار عاشـقانه
نقدی بر فیلم روایت ناتمام سیما
یک موقعیت زنانه
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی
تشکر رئیس جمهوری
از جشنواره فیلم فجر
گفت وگو با کارگردان مستند
«دنیای وحشی زاگرس»
دیالکتیک جذاب
حیات وحش
گفت وگوی صبا با عوامل فیلم سینمایی هایپاور
دوست داریم
متام جایزه ها را بگیریم!
گفت وگو با کارگردان
فیلم سینمایی «اتاقک گلی»
بزرگترین قاضی
مردم هستند صفحه 1
2
چهار شنبه 19بهمن 1401شماره 1371
سرمقاله
سید محمد سلیمانی
معرفی استعداد های جوان
بدون ادرس غلط
یکی از ویژگی های مهم جشنواره فیلم فجر به ویژه در دهه اخیر ،اختصاص
جایگاهی ویژه به فیلم اولی ها و تالش برای کشف استعدادهای جوان بوده و
هست .اگر چه در سال هایی برگزارکنندگان جشنواره برای یافتن ساز و کاری
مناسب برای ایجاد فضای رقابتی بین کسانی که فیلم اولشان را ساخته بودند
و فیلمسازان باتجربه ،ازمون و خطاهایی را پشت سرگذاشتند و خیلی طول
کشید تا سرانجام جایزه ای مستقل برای فیلم اول فیلم سازان جوان در نظر
گرفته شد ،ولی این جایزه خیلی زود اعتبار ویژه ای برای برنده ان ایجاد کرد تا
با تکیه بر ان قدرت چانه زنی بیشتری در جریان یافتن تهیه کننده و ساختن
فیلم های بعدی اش داشته باشد .پس اینکه جشنواره فیلم فجر به فیلم اولی ها
اهمیت می دهد ،حرف و کشف تازه ای نیست .ولی اینکه در دوره یا دوره هایی
تعداد کسانی که فیلم های اول یا دومشان را ساخته و به جشنواره راه یافته
اند بیشتر از سال های دیگر بوده ،موضوع دیگری است که هرسال دلیل خاص
خودش را داشته است .در جشنواره چهل و یکم فیلم فجر به دالیلی که امکان
پرداختن به ان ها در این مجال میسر نیست ،حضور فیلمسازان با تجربه بسیار
کمرنگ بوده و در عوض تعداد زیادی از فیلم های پذیرفته شده در جشنواره
از بین اثار فیلمسازانی که فیلم اول یا حداکثر دوم خود را ساخته اند انتخاب
شده و به بخش سودای سیمرغ راه یافته اند و اتفاقاً تعدادی از بهترین فیلم
های جشنواره تا میانه برگزاری ان ،ساخته اول پدید اورندگانشان بوده اند.
تا امروز که هفتمین روز جشــنواره را پشــت ســر می گذاریم ،به زعم
نگارنده هنوز هم «جنگل پرتقال »ساخته ارمان خوانساریان بهترین فیلم
جشنواره است و به نظر می رسد باز هم فرصت مغتنم دیگری برای حمایت
از استعدادهای جوان فراهم شده و سینمای ایران با نقطه عطف دیگری در
مسیر جذب فیلمسازان مستعد مواجه است .نمایش چندین اثر امیدبخش
در جشنواره فیلم کوتاه و مستند امســال و همینطور نمایش چندین فیلم
اول جذاب و قابل دفاع در جشــنواره چهل و یکم فجــر نوید بخش حضور
استعدادهای جوان اتیه دار در سینمای ایران اســت .ولی ایا صرفا راهیابی
اثار فیلم اولی ها به جشنواره فیلم فجر می تواند امید بخش باشد یا نیازمند
تمهیداتی مکمل این حضور چشمگیر هستیم؟ بدیهی است که نقد و تحلیل
درست اثار ارائه شده و تشخیص استعداد های واقعی و به ویژه اهدای جایزه به
اثار شایسته بر اساس قابلیت های زیبایی شناختی شان نه صرفاً برپایه سالیق
شخصی هیات داوری ،باعث می شود که مسیر رشد فیلمسازان جوان بدون
انکه ادرس غلطی دریافت کنند ،هموار شود.
یادمان باشــد که در کنار ارگان های حامی فیلم اولی ها ،تهیه کنندگان
مستقل بخش خصوصی هم نقش مهمی در ایجاد فضا ی مناسب برای فعالیت
فیلمسازان جوان مستعد دارند و این بخش مهم از بدنه سینمای ایران باید
بتواند با دریافت نشانه هایی در اثار تولید شده ،روی استعدادهایی سرمایه
گذاری کند که توانایی ساختن فیلم جذاب پر مخاطب را هم داشته باشند.
به تعبیر بهتر ،در کنار سینمای تجربی وهنری که فیلمسازان جوان سینمای
ایران معموال اقبال بیشتری نسبت به ان نشان می دهند ،حمایت از فیلمسازان
جوانی که با فیلم های کوتاه و حاال اولین فیلم بلندشان نشان داده اند که می
توانند نیروهای کارامدی برای ایجاد تحول در ساختار حرفه ای سینمای ایران
باشند ،می تواند به کمک حضور در عرصه رقابتی جشنواره فیلم فجر میسر
شود .به بیان بهتر ،جشنواره فیلم فجر می تواند عالوه بر خاصیت ویترینی خود
،در این زمینه جریان ساز هم باشد .ارتقای فنی و تکنیکی سینمای ایران در
سال های اخیر ،با حضور فیلمســازان جوان و با استعدادی که سینمای روز
جهان را هم به خوبی می شناسند تکمیل می شود و می تواند تحولی اساسی و
چشمگیر در سینمای نوین ایران ایجاد کند.
ویژه چهل و یکمین جشنواره بین امللیل فیلم فجر
گفت وگوی صبا با محمدمهدی اسماعیلی
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی
تشکر رئیس جمهوری
از جشنواره فیلم فجر
یاسر سماوات -هفتمین روز چهل و یکمین دوره جشنواره فیلم
فجر در پردیس ملت ،مهمان ویژه ای داشت .محمدمهدی اسماعیلی،
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی در بازدید خود از محل اکران فیلم های
جشنواره برای اهالی رسانه و پس از حضور در استودیو سیار تعبیه
شده برای شبکه خبر دقایقی هم مهمان تحریریه روزنامه صبا در
پردیس ملت بود .محمدمهدی اسماعیلی در این نشست با اشاره به
اینکه در جلسه هیات دولت درباره فیلم فجر صحبت شده ،تاکید کرد
رئیس جمهوری از دست اندرکاران و برگزارکنندگان چهل و یکمین
جشنواره فیلم فجر تشکر کرد .او درباره مختصات جشنواره امسال
هم با اشاره به خانواده محور بودند این رویداد ،تاکید کرد جشنواره
چهل و یکم توانست بخشی از تاریخ مقاومت مردم ایران را به تصویر
بکشــد .گفت وگوی روزنامه صبا با محمدمهدی اسماعیلی ،وزیر
فرهنگ و ارشاد اسالمی را در ادامه مطالعه بفرمایید.
جناب وزیر ،وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی از ساخت
فیلم در صنعت سینمای ایران حمایت ویژه ای داشت .ایا این
روند ادامه دار خواهد بود؟ و چقدر این سرمایه گذاری ها در
اینده زیر نظر وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی خواهد بود؟
بنیاد فارابی که سی و هشتمین سال فعالیتش را می گذراند ،اساساً
نهادی بوده که به عنوان واسط بین دولت و سینماگران قرار داشته و
در این حیطه عمل می کرده است .این نهاد باید به بخش اصلی خود
بازمی گشت که همانا حمایت از جریان هنری کشور است .ما کاری
را که سال ها به حاشیه و انزوا رفته بود ،دوباره فعال کردیم و به نظرم
االن سازمان سینمایی از طریق بنیاد فارابی و مجموع کارهایی که
انجا اتفاق می افتد ،توانسته نقش اصلی خود را ایفا کند.
در یکی از برنامه ها دیدیم که ابوالقاسم طالبی درباره
خانم ها صحبت کرد و پس از صحبت های او متاسفانه تنشی
را که با جشنواره توام شده بود ،تشدید شد! نظر شما درباره
این موضوع چیست و به نظرتان یک اصولگرا برای ارامش
بخشیدن به اوضاع چکار باید بکند؟
من از همه دوستان مان و همه فعاالن سینما می خواهم تالش
کنند و به وحدت در سینمای ایران کمک کنند .همه با هر گرایش
سیاسی که دارند ،تالش شان بر این استوار باشد که نقار و اختالف
در خانه سینما به حداقل برسد.
جشنواره امسال چطور بود؟ نظرتان درباره فیلم های
اکران شده چیست و چه برنامه ای برای حمایت از این اثار
دارید؟
الحمدهلل خیلی خوب بوده اســت .البته من همه فیلم هایی را
که به جشــنواره رســیده اند ندیدم ولی ان تعدادی که من دیدم
رضایت بخش بود و برخی فیلم ها که دیگران دیدند ،عمدتاً از ان ها
راضی بودند .احساس می شود تحول خوبی در صنعت سینما ایران
رخ داده است.
در جلسه هیات دولت هم صحبتی درباره جشنواره فیلم
فجر شد؟
بله ،گزارشی درباره جشنواره ها دادم(.همه جشنواره های برگزار
شده به مناســبت دهه فرخنده فجر که زیر نظر وزارت فرهنگ و
ارشاد اسالمی برگزار شــد) اقای رئیس جمهور و اعضای محترم
هیات دولت هم ابراز لطف کردند و از فعالیت های همکاران ما تشکر
کردند .من هم از پشتیبانی های وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی در
برپایی چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر تشکر می کنم.
و اینکه برنامه شــما برای حمایت از فیلم های خوب با
فیلمنامه های قابل و دارای مفهوم که داستان پردازی های
خوبی برای سینمای اینده داشته باشد ،چیست؟
من به دوستانمان در بنیاد سینمایی فارابی گفته ام که چتر خود
را برای حمایت از سینما به ویژه برای حمایت از سینمای کودک
و نوجوان بازکنند .این سینما نیازمند نگاه خاص و حمایت جدی
است .ضمن این که از دوســتان خوبمان می خواهم تالش وافری
داشته باشند تا همه فیلمنامه های خوب را هم در راستای حمایت و
توجه ویژه خود قرار دهند.
می توانید به ویژگی های خوب جشنواره چهل و یکم فیلم
فجر اشاره کنید؟
جشنواره امسال امیدبخش بود ،در حوزه اخالق تعریف می شد.
ضمن اینکه خانواده محور بود و توانست بخشی از تاریخ مقاومت
مردم ایران را به تصویر بکشد.
در پایان وزیر فرهنگ و ارشاد اســامی گفت :به طور ویژه به
مجموعه رسانه ای صبا امده ام تا از محمدرضا شفیعی و همکاران
ایشان ،بابت پوشش جشنواره فیلم فجر قدردانی نمایم. صفحه 2
چهار شنبه 19بهمن 1401شماره 1371
ویژه چهل و یکمین جشنواره بین امللیل فیلم فجر
3
نقدی بر فیلم هفت بهار نارنج
رضا اشفته فیلم هفت بهار نارنــج به بیانی
ســاده به یک رابطه عاشــقانه و
نقد فیلم
خانوادگی می پــردازد و در این
فضا یک مردی به دنبال ان اســت که نزدیک به
هفت سال از همسر به کما رفته اش نگه داری کند
و به یاد او هر سال یک نهال نارنج را در زمین بکارد
و به ان رسیدگی کند .فیلم انگار نمی خواهد در یک
چهارچوب داستانی کالسیک تعریف و روایت شود
بنابراین به گونه ای به ظاهر بی سر و سامان است و به
همین دلیل در بستر رویا و فالش بک های متعدد
سیر می کند و نتیجه ان که حالت فیلم بین واقعیت
و فرا واقعیت سرگردان است و درواقع عین و ذهن
اقای شــمس با بازی علی نصیریان را بر ما هویدا
می سازد .در این داستان رابطه یک زن و شوهر که
روزگاری استاد و شاگرد بودند ،رخ نمایی می کند و
حاال طلعتی ،همسر جوان تر اقای شمس دچار کما
شده و در بستر به سر می برد و اقای شمس اجازه
نمی دهد که دستگاه ها از بدن او جدا شده و مرگ
برای ان زن اتفاق بیافتد.
شــاید تا نیمه اول مقاومت اقای شمس برای
نگهداری از همســرش قابل پذیرش باشــد اما از
نیمه دوم باید چالش ها بیشــتر از انچه باشد که
اقای دکتر ،پرستار ،همســایه ها و ...دارند انجام
می دهنــد و در پایان نیز به جای نشســتن اقای
شــمس پای درخت نارنج باید اتفاقی شایسته تر
برای برانگیختگی تماشاگر به دنبال داشته باشد
زیرا که اتفاقات فعلی چندان بارز نیست و همه چیز
به شکل یک نواخت پیش می اید .در عین حال
یـک بهـار عاشـقانه
شاعرانگی فضا و جاذبه های شعری و موسیقایی و
خود عاشقانه جاذبه هایی ســاده برای دیده شدن
هفت بهار نارنج است؛ اما چاشنی چالش یا ایجاد
طرح و توطئه و همچنین یــک پایان تلخ و ناگوار
می توانســت اعتبار و جایگاه این را بیشتر از حد
معمول باال ببرد و ما نسبت به داستان و موقعیت ،به
پیامی درخور تعامل تر می رسیدیم .فیلم هفت بهار
نارنج تاکید اولیه اش در القای فضا یک عاشقانه است
و در این مورد با نگهداری اقای شمس از یک زن به
کما رفته برای نزدیک به هفت سال دارد اتفاق می
افتد اما موارد دیگری که در تکمیل این واقعیت تلخ
می تواند چالش برانگیر باشد ،دنیای بیرون از مدار
زندگی اقای شمس است که به گونه ای دخالت،
فضولی با زبان مردم در ان می تواند موثر باشد که
شور بختانه از ان غفلت شده و کمتر به ان اشاره یا
پرداخته می شود .درحالی که فیلم در همین سیاق
می توانست کامل تر شود و به یک واقعیت تلخ دامن
بزند که فیلم نیز تاثیر مطلوب تری را به جای گذارد.
بازیگــران همگی در یک موقیــت واقعی و بنا
بر احساسات پیرامونی نســبت به یکدیگر دارند
گفتگو می کنند و با یک دیگــر ارتباط می گیرند
و حتی بخش هایی که رویاگونه اســت از چنین
واقعیت پیروی می کنــد بنابراین بازیگران نیازی
نبوده که دچار اغراق شود .علی نصیریان در هفت
بهار نارنج در ارائه نقش اقای شــمس نزدیک به
شــخصیت خود حرکت می کند با این تفاوت که
بجای یک بازیگر دارد نقش یک استاد بازنشسته
را بازی می کند اما رسیدگی به همسر بیمار شاید
اتفاقی باشــد که در زندگی نصیریان برای همسر
مرحومشان اتفاق افتاده باشــد و این همان نکته
ظریف است که بازی اش را واقعی تر و ملموس تر
نشان می دهد شاید بخش تلخ بازی او همانا اشاره
به بیماری فراموشی اقای شمس باشد که در گیر و
دار ارتباطات مارا نسبت به شخصیت اقای شمس
نزدیک تر می کند و ما با او هم زات پنداری میکنیم.
در نتیجه بازی نصیریان در مرکز ثقل اســت
و دیگر بازیگران کمابیــش در تکمیل این بازی
کوشیده اند و هر یک به نوعی تالش می کنند که
کم مایه نباشند اما فیلمنامه در مدار سادگی مانع از
بروز اتفاقات برانگیخته خواهد شد و این بازی انها
را در یک سطح معمولی نگه می دارد بنابراین فقط
تالش نصیریان که به زیبایی تمام دیده می شود.
شــاید رقص نصیریان می توانســت در برابر
بستر بیماری همسرش زیباتر اجرا شده و به
سماعی ماندگار تبدیل شود.
نقدی بر فیلم روایت ناتمام سیما
یک موقعیت زنانه
فیلم روایت ناتمام سیما درباره نامردی یک استاد دانشگاه
است که امروز عقوبت ازدواج اولش در زندگی دومش باعث
از هم پاشیدگی ان خواهد شد .فیلم روایت ناتمام سیما با
صحنه های موفقیت همان استاد دانشگاه اغاز می شود و رفته
رفته در می یابیم که او همسرش دکتر متخصص زنان است و
یک کودک مهدکودکی نیز دارد و در دانشگاه از استادان بنام
است اما خبر برهم ریختن زندگی سیما در فضای مجازی
علیه شرایط معمول زندگی اســتاد خواهد بود .سیما
زنی است که با تاکسی مجازی زندگی اش می گذرد
و او تنها برادر بیمارش را نگهداری می کند؛ درحالی
که پدر و خانواده اش را ازدســت داده و شاید سکته
پدرش نیز در هنگام رانندگی به دلیل برهم ریختن
زندگی سیما در روز عروسی شان باشد بی انکه ان
مرد توضیحی بدهد و یا پوزشی بخواهد .فیلمنامه
دارد یک جار و جنجال ده ســاله را بررســی
می کند اما در پرداختن به زندگی سیما که
باید بنابر عنوان فیلم شــخصیت اصلی و
قربانی شده ی فیلم باشــد ،پیش برود
که در این مورد کم می گذرد و بیشتر
به زندگی استاد ارش یا همان مرد اول
زندگی سیما می پردازد .شاید روایت
سیما و یا نزدیک شدن به زندگی تحت
فشار یک زن می توانســت جلو ه های
حقیقی تری را در فضای کلی یک فیلم
نمایان سازد و از ســوی دیگر انچه ارش
با ان درگیر شده و پول بسیاری را در ازای
ان به دســت اورده نمی تواند در روال فیلم
تاثیرگذار باشد و یا باعث تداوم ان گردد .شاید
نامردی و نامردمــی ارش مانع از مبــارزه ی او با
سرمایه داران کثیفی باشد که دارند با تبلیغ مردم را گول می زنند و پول
انها را چپاول می کنند .درحالی که این داستان نیز می توانست خود به
شکل مستقلی با فراز و نشیب های نگاری همراه شود .بنابراین فیلمنامه
با همه جاذبه های اتفاق افتاده نمی تواند به شــکل کاملی مخاطب را
درگیر با موقعیتی کند که در ان اتفاقات قابل لمس تری برای تماشاگر
به وقوع بپیوندد.
کارگردان تالش می کند با همین فیلمنامه میزانســن های شلوغ
و پرهیجانــی را مقابل دوربین تــدارک ببیند بلکه تماشــاگر در این
زدوخورد ها و با یک بار هیجانی به یک ضرباهنگ قابل قبول دست پیدا
کند و با حوصله پای فیلم بنشــیند و به اصطالح از ان دل نکند .شاید
این کامیابی عامل دیده شدن فیلم باشد اما در همین شلوغی ها بازهم
می توانست اتفاقات بارزتری پیش روی مخاطب قرار گیرد و بار معنایی
فیلم دوچندان شود .همین غفلت ها ارزش فیلم را در حد یکبار دیدن
نگه می دارد و نمی تواند این روایت ناتمام را به اثری ارزشمند و ماندگار
تبدیل کند.
بازیگران نیز در تالش اند بر این بار هیجانی بیفزایند اما مدل بازی
ازاده صمدی و غزل شاکری با هیجان قابل پذیرش تری مواجه می شود
زیرا ازاده صمدی باید نقش زنی را بازی کند که زندگی اش بنابر دروغ ها
و پنهان کاری های همسرش دارد از هم پاشیده می شود و غزل شاکری
نیز نقش یک زن قربانی را بازی می کند که بنابر خواست دیگران باید در
پی انتقام جویی از ان نامرد پیگیری شود و این جنبش دو سویه تبدیل
به بازی های قابل تعمق تری خواهد شــد و هــردو بازیگر نیز با تالش
معطوف به برانگیختگی احساسات ،تماشگران را متوجه موقعیت زن
جامعه در همه ی حالت های برهم ریخته خواهند کرد.
درکل فیلم روایت ناتمام سیما را می توان یکبار دید و نسبت به ان
مسئله مند شــد و اما نقد و نظر در فیلمنامه و چندوچون کارگردانی و
دیگر عوامل فنی جای خودش باقی است و این یعنی انکه رضایت خاطر
در حد کمال نیست و فیلم نمی تواند در برهه های زمانی دیگر همچنان
با اب و تاب درباره اش اظهار نظر شود. صفحه 3
4
چهار شنبه 19بهمن 1401شماره 1371
ویژه چهل و یکمین جشنواره بین امللیل فیلم فجر
گفت وگوی صبا با عوامل فیلم سینمایی هایپاور
دوست داریم تمام جایزه ها را بگ
مصطفی کزازی فیلم ســینمایی«هایپاور» امروز
در پردیس ســینمایی ملت اکران
گفت و گو
جشــنوار ه ای خودش را پشت سر
می گذارد .داســتان این فیلم به نقش و افتخارات
پدافند هوایی ارتش در عملیات والفجر هشت و طرح
ابتکاری شهید منصور ستاری که باعث سرنگونی ۷۸
جنگنده بعثی شد ،می پردازد .اتابک نادری ،فرزاد
حسنی ،علیرام نورایی ،سپیده خداوردی ،مهرداد
ضیایی ،مجید پتکی ،الناز اســماعیلی ،رضوان
خدامی ،ارمان جــوکار و هادی محمدپور
بازیگران این فیلم هستند.
مهدی عظیمی ،تهیه کننده:
شرایط اکران شرایط ناپایداری است
باتوجه به حضور اقای اباذر جوکار به عنوان تهیه کننده ،چه
شد که شما هم در کنار ایشان قرار گرفتید؟
تولید فیلم به اندازه ای جلو رفته بود که اقای جوکار پیشــنهاد
همراهی و همکاری دادند و من هم این طور هستم که هرکس کمکی
بخواهد حتماً تا اندازه ای که بتوانم به او کمک خواهم کرد ،درنتیجه
برای همراهی کنار پروژه قرار گرفتم.
ویژگی شاخص در تولید این اثر چه بوده است؟
یکی از ویژگی های این فیلم این بود که متکی به سیستم نظامی
که پشت کار قرار داشت ،یعنی نیروی پدافند هوایی ارتش جمهوری
اســامی ایران بود .یکی از مهم ترین ویژگی های ارتشــی ها نظم و
انظباط است و طبیعی بود که کار طبق برنامه ریزی های انجام شده
پیش برود و همین طور هم شد.
بودجه اثر چقدر بود و از چه منابعی تامین شده است؟
بودجه محرمانه است و کسی نمی گوید .من هم نمی گویم .اما منبع
اصلی ،خود ســازمان پدافند هوایی ارتش جمهوری اسالمی ایران،
هم به صورت منابع مالی و هم در اختیار قرار دادن امکانات ،ادوات و
فضاهایی برای فیلمبرادری ،بود.
از حمایت سازمان ها و نهادهای دیگری بهره برده اید؟
تا به اینجا خیر .اما فارابی قول هایی داده اســت که امیدواریم به
نتیجه برسد.
فکر می کنید «هایپاور» در جشنواره امسال شانسی دارد؟
مــا دوســت داریــم تمــام جایزه هــا را بگیریــم ولــی خب
نمی دهند(خنــده) .برای بخش جلوه های ویــژه بصری و بازیگری
شانس هایی را برای فیلم قائل هستم.
اســتقبال مخاطب را در اکران عمومــی چطور ارزیابی
می کنید؟
گمان می کنم اثر ما از جمله فیلم هایی اســت که مخاطب با ان
ارتباط برقرار می کند .اما شــرایط اکران شــرایط ناپایداری است و
نمی شود نظر دقیقی در این باره داد .باید ببینیم شرایط به چه شکل
رقم خواهد خورد.
در این فیلم نگاه بین المللی هم مدنظر بوده است؟
به نظر من ،از نگاه نیروهای نظامی دنیا به یکسری ابتکاراتی که در
این اثر نشان داده می شود و مبتنی بر واقعیت است ،توجه خواهد شد.
اباذر جوکار ،تهیه کننده:
رقابت تنگاتنگی با دیگر فیلم ها خواهیم داشت
زمینه همکاری شما و کارگردان اثر چگونه شکل گرفت؟
من در حوزه دفاع مقدس و اقای محمدپور ،هم در حوزه سینما و
هم در حوزه دفاع مقدس پژوهشگر هستند؛ بعد از اینکه ایشان این
کار را پشنهاد دادند و فیلمنامه مورد بررسی قرار گرفت ،همکاری را
شروع کردیم.
جلســات فیلمبرداری طبق برنامه ریزی صورت گرفته
انجام شد؟
باتوجه به اینکه سر و کار ما با یک نهاد نظامی به نام پدافند هوایی
ارتش بود و نظم و انظباط ارتشی ها زبان زد عام و خاص است ،طبق
برنامه ریزی پیش رفتن پروژه چیز عجیبی نبوده و نیست.
بودجه اثر چقدر بوده و از چه منابعی تامین شده است؟
صفر تا صد بودجه را خود نیروی پدافند هوایی ارتش تامین کرده
است .از پرداختی های مستقیم مالی بگیرید ،تا در اختیار قرار دادن
تجهیزات ،لوکیشن ،امکانات و غیره .حدودی بودجه را هم طبق براورد
خودمان بخواهم بگویم ،حدود شش میلیارد تومان بوده است.
از حمایت سازمان ها و نهادهایی مانند فارابی یا اوج بهره
برده اید؟
تا تمام شدن کار که هیچ کس جز خود پدافند هوایی ارتش پشت
کار نبوده است .اما االن فارابی قول هایی برای حمایت داده است که
امیدواریم ترتیب اثر داده شود.
کار به سفارش نیروی پدافند هوایی ساخته شده و یا بعد از
فیلمنامه حمایت خودشان را اعالم کرده اند؟
اقای محمدپور برای نگارش فیلمنامه درگیر تحقیق و پژوهش
بودند و برای این امر با ما ارتباط داشــتند .در نهایت ما فیلمنامه را
منطبق با هدف گذاری حوزه کاری مــان دیدم و به همین دلیل بعد
از ارائه فیلمنامه توسط ایشان ،همکاری و حمایت از اثر را در دستور
کار قرار دادیم.
فکر می کنید اثر شــما چه اندازه و چه شانس هایی در
جشنواره چهل و یکم خواهد داشت؟
ن و دیگر
باتوجه به شناختی که از ســوژه ها ،فیلمنامه ها ،بازیگرا
نکات مربوط به بیست و چهار فیلم دیگر داریم ،نظر من این است که
ما می توانیم در حوزه فیلمبرداری ،جلوه های ویژه بصری ،فیلمنامه و
کارگردانی رقابت تنگاتنگی با دوستان داشته باشیم.
چشم انداز شما برای اکران عمومی چیست؟ زمان خاصی
را برای شروع اکران مدنظر دارید؟
به طور کلی فکــر می کنیم که اقبال عمومــی از این فیلم خیلی صفحه 4
ویژه چهل و یکمین جشنواره بین امللیل فیلم فجر
گیریم
خوب خواهد بود .بعد از جشنواره بالفاصله برای اکران نوروزی اقدام
خواهیم کرد.
اثر شما بازار بین المللی هم خواهد اشت؟
بله .به این جهت که این ابتکار و عملیاتی را که ما در این اثر به تصویر
کشیده و ارائه کرده ایم ،برای دنیا و به خصوص حوزه نظامی دنیا سوال
بوده که چطور ایران توانسته بعد از حدود شش سال جنگ و با امکانات
کم در ان عملیات هشتاد و هفت فروند هواپیمای پیشرفته عراق را
مندهم کند .نشان دادن این جنگ هوایی و چگونگی ان قابلیت دیده
شدن جهانی را دارد.
در انتها اگر نکته یا صحبت خاصی دارید ،بفرمایید؟
این فیلم در حوزه دفاع مقدس است و یک نبرد هوایی را به تصویر
می کشد و یکی از اولین فیلم هایی است که در بخش نیروهای مسلح
و در ارتش جمهوری اسالمی ایران ،صفر تا صد توسط خود مجوعه
ارتش سرمایه گذاری و پشتیبانی شــده است .دلیلش هم این است
که دوستان و مجموعه ها کمتر از این سناریو و موضوعات استقبال
می کنند .اما باید بگویم که مجموعه ارتش و خصوصاً پدافند هوایی،
حوزه های جذاب ،دیدنی و لذت بخشی دارد که عزیزان سرمایه گذار
و تهیه کننده می توانند بیایند و در این حوزه با خیال راحت کار کنند
و مطمئن باشند که اثارشان مورد اقبال عمومی قرار خواهد گرفت.
هادی محمدپور ،کارگردان:
در دنیا سابقه نداشته در بیست روز
هفتاد و هشت هواپیما منهدم شود
چه مدت زمانی صرف نگارش فیلمنامه شد و چندبار مورد
بازنویسی قرار گرفته است؟
چهار شنبه 19بهمن 1401شماره 1371
5
سی پانصد .من بیشتر روی دست کار کردم؛ نه تراولینگ داشتم و
نه چیزهای دیگر؛ چون باید حالت مستندی کار من حفظ می شد .از
طرف دیگری چون روایت ما در سال شصت و چهار هست ،یک مقدار
در اصالح رنگ مان به سمت نگاتیو رفتیم ،چون باالخره باید رنگ و
حس و حال ان دهه را نشان می دادیم.
در بازیگران و عوامل پشت صحنه تغییری داشته اید؟
ما فقط جلوه های ویژه بصری را عوض کردیم چون کارشان خوب
نبود و بعد شخصی را اوردیم که قطعاً کاندید سیمرغ می شود و از نظر
بنده سیمرغ حق ایشان هست.
در اثر شما پدیده نو ظهور بازیگری هست؟
بله ما بازیگری به نام اقای ارمان جوکار داریم که نقش رئیس دفتر
شهید ستاری را بازی می کند.
نحوه انتخاب ایشان به چه صورت بود؟
در یکی از کارهای تئاتر دعوت شــده بودم که نام کارگردان کار
خاطرم نیست ،ایشان را دیدم و کارشان خوب بود و در خاطرم ماند.
بعدا ً دوستان برای این کار پیشنهاد کردند ،بررسی کردم و برای کار
دعوت شان کردم.
اثر شما در چه ژانری قرار می گیرد؟
دفاع مقدس
برای های پاور در جشــنواره چهل و یکم چه اندازه و چه
شانس هایی قائل هستید؟
هدف اصلی من اشنایی و به اثبات رساندن عملیات والفجر هشت
بود .طبق تحقیقاتی که انجام دادم در تاریخ جنگ های دنیا ســابقه
نداشته در بیست روز ،هفتاد و هشت هواپیما منهدم شود ،در حد هفت
یا هشت تا بوده است .باور این موضوع حتی برای بازیگران و عوامل هم
سخت بود ،تا اینکه اسناد و مدارک و ارشیو ها را دیدند .اما از نظر من،
جلوه های ویژه بصری ،فیلمبرداری ،صحنه و لباس ،خانم خداوردی و
اقای نادری می توانند شانس سیمرغ را داشته باشند.
من حدود سه ماه خدمت ســرتیپ براتعلی غالمی رفتم .ایشان
باتوجه به خاطراتی که داشتند شروع به صحبت می کردند .از زمان
بدر و خیبر که تلفات ما زیاد بود و برای نیروی هوایی و نیروهای مسلح
درگیر در دفاع مقدس دغدغه شده بود گرفته ،تا خصوصیات شهید
ستاری و شهید بابایی و شهید اردستانی می گفتند .این پازل ها را کنار
هم گذاشتیم و خط اصلی داستان مان مشخص شد .سپس براساس
شنیده ها و تحقیقاتی که داشتیم و خصوصیات اخالقی و رفتاری که
این بزرگواران داشتند ،پیرنگ های فرعی مان را چیدیم .نزدیک به
یک سال و خورده ای درگیر نگارش کار بودیم .حدودا سه الی چهار
بار بازنویسی اساسی کردیم .روتوش می کردیم .دو سکانس حذف
می کردیم ،دو سکانس اضافه می کردیم .از خاطراتی که برای ما تعریف
می کردند ،توی کار استفاده می کردیم.
دکوپاژ اثر را قبل از فیلمبــرداری انجام داده بودید یا به
صورت دکوپاژ سرصحنه عمل کردید؟
با مشخص شدن لوکیشن یک سری دکوپاژها را از قبل اماده کردم؛
اما بعضی ها با توجه به شــرایط جوی و سکانس به سکانس که جلو
می رفتیم براساس صحنه مان دکوپاژ می کردیم .تقریباً پنجاه پنجاه
بود .خیلی ها را از قبل نوشته بودم و ترسیم کرده بودم و خیلی ها هم
سر صحنه ایده جدید به ذهنم می رسید و تغییر می دادم.
لوکیشن خاص و بکر در کار داشته اید؟
سایت هایی که انجا فیلمبرداری کردیم باتوجه به بافت خاکی که
دارد یک محیط بکری است که فکر نکنم شما تا االن و به خصوص در
فیلم های دفاع مقدسی دیده باشید.
برای فیلمبرداری از چه نوع دوربینی استفاده کردید و
دلیل انتخابتان چه بود؟
اتابک نادری ،بازیگر:
می خواستم روایت شهید ستاری را
درست و صمیمی ارائه بدهم
چه چیز از فیلمنامه اثر برای شــما جذاب بود که نقش را
پذیرفتید؟
من دوست دار این هستم که نوابغ ما زندگی و عملکردشان ثبت
شده و از ان ها کار ساخته شود .از این نوع کارها در سینمای جهان
زیاد است و متاسفانه در سینمای ما خیلی کم است .یک خاطره برای
شما بگویم .قبل از کرونا در سالن تئاتر بودم .پسر بچه ای نه ساله امد و
پرسید :اقا شما در سریال شوق پرواز ،شهید اردستانی بودید؟ گفتم:
بله .گفت :من خیلی سریال را دوست داشــتم و وقتی بزرگ شدم،
می خواهم خلبان بشوم .این همان چیزی است که باید به دنبال ان
باشــیم و برایش تالش کنیم .الگو کردن قهرمان های واقعی کشور
برای نسل های جوان تر .از سوال شما دور نشویم .این کار شخصیت
محور بود و شهید ستاری را روایت می کرد ،اما ان وجه از شهید را که
به نبوغ و عملکرد خاص او مربوط بود .درواقع وجه قهرمانانه شهید را
به واسطه تخصص به تصویر می کشد .این ها دالیل من برای پذیرش
این نقش بودند.
زمینه همکاری شما با کارگردان اثر چطور شکل گرفت؟
اقای محمدپور در حوزه تئاتر فعالیت داشتند و چهار ،پنج سال
پیش در اجراهای تئاتری باهم اشنا شدیم .سال پیش برای یک کار
کوتاه داستانی به سفارش نیروی پدافند ارتش از من دعوت کردند که
ان زمان صحبت این پروژه هم شده بود و امسال بعد از عید کلید زدند
و همکاری در این پروژه شروع شد.
کاراکتر ،چه اندازه نسبت به زیست شخصی شما دور یا
نزدیک بوده است؟
شخصیت شهید اساساً شخصیت فاصله داری از همه ما است .اما
شخصیت شهید ستاری هم از من بسیار فاصله دار بود.
برای رسیدن به نقش چه اندازه تحقیقات میدانی یا مطالعه
داشته اید؟
در مورد شخصیت شهید ستاری همه ما چیزهایی شنیده ایم .اما
من بسنده نکردم و درباره ایشان هم مطالعاتی داشتم و هم تحقیقات
میدانی انجام دادم .قبل از اینکه فیلمبرداری شروع شود با چند تن از
همکاران ایشان که بازنشسته شده بودند ترتیب مالقات حضوری دادم
و با ان ها به گفت وگو نشستم .و نه تنها به نزدیک شدن من به حال و
هوای شخصیت کمک کرد ،بلکه حتی چند اکت استفاده شده در کار
هم از نکاتی است که ان دوستان برای من تعریف کرده اند .مدنظرم
این نبوده که ادای شهید ستاری را دربیاورم ،می خواستم روایت شهید
ستاری را درست و صمیمی ارائه بدهم. صفحه 5
6
چهار شنبه 19بهمن 1401شماره 1371
ویژه چهل و یکمین جشنواره بین امللیل فیلم فجر
گفت وگوی صبا با کارگردان مستند «دنیای وحشی زاگرس»
پنجمین اثر مستند فرشاد
مصطفی کزازی
افشین پور بعد از «زندگی
گفت و گو
در قلب دنا « ،»1390سفر
به امادای « ،»1393امپراطوری سنجاب ها
»1395و «پرندگان در ســرزمین افتاب
،»1399مستندی است با نام «دنیای وحشی
زاگرس»کهدرچهلویکمینجشنوارهفیلم
فجر حضور دارد .فیلم با تصاویری چشم نواز،
به دل طبیعت بکر و کمتر دیده شده زاگرس
رفته و در این میان به زیست پیدا و پنهان
جانداران مختلف این منطقه پرداخته است.
تماشای تصاویر جذاب پرندگان و جانوران
که پیش تر و در این ابعاد در مســتندهای
حیات وحش خارجی دیده شــده بود ،در
مستندی ایرانی ،عالوه بر جذابیت بصری
القاگر نوعــی حس افتخــار ،اطمینان و
پیشرفت اســت که در تمام لحظات این
مستند تماشایی به تماشاگر هدیه می شود.
دیالکتیـک جـذاب حیـات وحـش
دغدغه شما برای ساخت این اثر چه بوده است؟
از زمانی که به فیلمســازی عالقه مند شدم همواره دوست داشتم
کاری در مورد زاگرس انجــام بدهم .در مناطــق مختلفی از جمله
کهگیلویه و بویراحمد ،لرستان و همدان کارهایی انجام داده بودم و
باتوجه به این تجربه ها تصمیم گرفتم فیلمــی کامل و جامع درباره
زاگرس بســازم .ضمن اینکه باتوجه به همان تجارب متوجه شدم با
توجه به این همه استعداد و پتانسیلی که در نقاط مختلف زاگرس وجود
دارد ،هیچ اثر جدی ای در این زمینه و درباره این منطقه به خصوص کار
نشده است .حیات وحش زاگرس پر از مسائل و موضوعات بکر است
و واقعاً حیف بود و هست که درباره این موضوعات اثری ساخته نشود.
چه مدت زمانی صرف تحقیقات و پژوهش این کار شــده
است؟ ساخت اثر چه مدت زمانی طول کشیده است؟
همان طور که عــرض کردم ،از همــان روز اولی کــه تصمیم به
فیلمسازی گرفتم ،دغدغه ســاخت چنین اثری را داشتم .درنتیجه
در طول تمام این ده سالی که مشغول ساخت اثار دیگری بودم ،روند
تحقیقات و حتی گاه تصویر گرفتن و کنار گذاشتن تصاویر برای این اثر
ادامه داشت و انجام می شد .به همین دلیل می توان گفت حدود یازده
سال ساخت این اثر طول کشیده است.
«دنیای وحشــی زاگــرس» در چه شــهرها و مناطقی
فیلمبرداری شده است؟
همان طور که می دانید ،زاگرس یک کوهستان بین المللی است.
حدود هــزار و هفتصد کیلومتر امتداد این رشــته کوه اســت که از
کشــورهای ایران ،عراق و ترکیه عبور می کند .در ایران هم از هشت
استان عبور می کند .در حد توان سعی کردیم به تمام نقاط سفر کنیم
و بیشــترین اطالعات و تصاویر را جمع اوری کنیم .هرچند به دلیل
شــرایط و محدودیت های زمانی ،کمی دست مان بســته بود ،اما به
هرحال توانستیم قسمت قابل توجهی را پوشش دهیم.
اگر بخواهید روایت فیلم خودتان را تعریف کنید ،چطور ان
را شرح می دهید؟
معرفی ســیمای طبیعی کوهســتان زاگراس و تنوع زیستی در
این کوهستان ،فرایند کلی ای اســت که از این فیلم می توان داشت.
بخواهم مثالی از فیلم هم بیاورم این است که ،در فیلم می بینیم یک
نوع دارکوب در منطقه ای از چهارمحال و بختیاری برای بزرگ کردن
جوجه هایش به مشکل برمی خورد ،اما یک دارکوب دیگر هم از همین
جنس و همین نوع ،در لرســتان زندگی می کند و راه حلی برای گذر
از این مشــکل دارد و برای بزرگ کــردن جوجه هایش از یک روش
خاص استفاده می کند .درواقع نشان می دهیم که حیوانات مشابه در
اقلیم های متفاوت ،رفتار و رویکرد متفاوتی دارند.
نسخه ای که در جشنواره فجر اکران می شود ،همان نسخه ای
است که در جشنواره حقیقت نمایش داده شده است؟
نسخه ای که در جشنواره فجر اکران می شود با ان نسخه کمی فرق
می کند .حدود نه دقیقه به زمان فیلم اضافه شده است .ضمن اینکه
باتوجه به بازخوردهایی که در جشــنواره حقیقت گرفتیم ،مقداری
پالن ها و تدوین فیلم را تصحیح کرده ایم .این نسخه نسخه کاملی است
که احتماالً در نوروز سال جدید از تلویزیون هم پخش خواهد شد.
«دنیای وحشی زاگرس» در کدام نوع مستند دسته بندی
می شود؟
مستند محض حیات وحش است .این فیلم تماماً به استعدادها و
قابلیت های کوهستان و زیســت جانوران مختلف در این کوهستان
پرداخته است.
چه جانوران خاصی در این مستند دیده می شوند؟ گونه
ویژه و منحصر به فردی که فقط در ایران زیست می کند ،در
این اثر نشان داده می شود؟
در این فیلم پلنگ ایرانی را که بزرگ ترین پلنگ دنیا است می بینید.
گربه کاراکال گون ه مهم و زیبایی است که به وفور در کوهستان زاگرس
دیده می شود .گونه هایی هم هستند که فقط در ایران زیست می کنند،
مانند ماهی کور که مختص به کوهستان زاگرس است و در هیچ جای
دنیا نمونه ان دیده نشده است؛ سمندر لرستانی هم یک گونه دیگر
است؛ افعی دم عنکبوتی هم گونه ای اســت که تکامل یافته ترین و
باهوش ترین مار دنیا است.
بودجه اثر چقدر بوده اســت و از چه منابعی تامین شده
است؟
فیلم متعلق به سیمای استان های ســازمان صدا و سیما است و
بودجه هم از همین منبع تامین شده است .مبلغ بودجه اثر هم پانصد
میلیون تومان بوده است.
فکر می کنید «دنیای وحشی زاگرس» در جشنواره فیلم
فجر چه شانس هایی می تواند داشته باشد؟
پیش از این سه بار در جشنواره فیلم فجر شرکت کرده ام و بار قبل
سیمرغ بهترین دســتاورد فنی هنری را برای فیلمبرداری دریافت
کردم .اولین شــخصی بودم که فرمت اچ دی را با ساخت اولین فیلم
خود ،وارد ایران کردم .همان زمان می توانســتم جایزه بهترین فیلم
مســتند را دریافت کنم ،اما جمع بندی داوران این نبود و این اتفاق
نیفتاد .امسال هم باتوجه به اینکه اثر جزو محدود ساخته هایی است که
در بخش حیات وحش تولید می شوند ،امیدوار هستیم و باید منتظر
نظر داوران بمانیم. صفحه 6
چهار شنبه 19بهمن 1401شماره 1371
ویژه چهل و یکمین جشنواره بین امللیل فیلم فجر
7
گفت وگوی صبا با کارگردان فیلم سینمایی «اتاقک گلی»
بزرگتریـن قاضـی مـردم هسـتند
سمیه نجفی خاتونی « -اتاقک گلی»به کارگردانی محمد
عسگری ،تهیه کنندگی داود صبوری و نویسندگی پدرام
کریمی اســت .این فیلم روایتی زنانه از عملیات مرصاد و
درباره نجات یک دختر کرد از دست منافقان توسط بچه های
لشکر ۲۷محمد رسول اهلل(ص) است که داستان زنانی را که
در یک اتاقک گلی گرفتار می شوند را بازگو می کند .تورج
الوند ،اناهیتا افشار ،تینو صالحی ،فریدون حامدی ،هادی
شیخ االسالمی ،سعید دشتی و سعید زارعی و ...در «اتاقک
گلی» به ایفای نقش می پردازند .دیگر عوامل فیلم عبارتند
از؛مدیر فیلمبرداری :فرشاد محمدی ،چهره پرداز :شهرم
خلج ،طراح صحنه :محسن خدابخشی ،طراح لباس :فاطمه
صفری ،تدوین :میثم فــاح ،صدابردار :بهمن اردالن،
مهدی فیض مندیان ،اهنگساز :حبیب
خزاعی فر ،جلو ه های بصری :حسن
نجفی.این فیلم محصول مشترک
بنیاد شــهید و امور ایثارگران،
بنیاد فرهنگــی روایت فتح ،
موزه ملی انقالب اســامی و
دفاع مقدس است که در بخش
سودای سیمرغ چهل و یکمین
جشنواره بین المللی فیلم فجر
روز چهارشــنبه( ۱۹بهمن) برای
اصحاب رسانه و منتقدان اکران شد.
محمد علی عســگری که کارگردانی اول سینمایی بلند
خود را در جشــنواره چهل و یکم تجربــه می کند ،پیش از
این در فیلم هایی چــون تنگه ابوغریب از بهــرام توکلی،
محمدرسول اهلل و خورشید از مجید مجیدی ،قصر شیرین
و نگهبان شب از سید رضا میرکریمی ،سریال سرزمین کهن
از کمال تبریــزی و ...به عنوان دســتیار کارگردان حضور
داشته است.
فعالیت هنری محمدعلی عسگری چطور اغاز شد
تا به کارگردانی و فجر رسید؟
ریشــه هنری من از تئاتر شــروع شــده اســت بعد از
کارگردانی و نویســندگی 40اثر نمایشی به سینما امدم و
در پیشگاه هنرمندان زیادی دستیار کارگردان و برنامه ریز
بوده ام .هنوز هم تئاتر برایم هنری قابل ستایش و تحسین
است و به تماشای ان می نشــینم.اما مدیوم فعالیت ام را به
خاطر کثرت مخاطب سینما انتخاب کرده ام.
ژانر و سبک کاری کارگردانی تان چیست؟
پیشتر ها عالقه مند به فضای سینمایی تاریخی و جنگی
بوده ام همان طور که بیشــتر تجربه هــای کاری من در
همین ژانر اســت .به این معتقدم که در هر فضا و سبکی
که کار می کنم نگاهم به موضوع از لحاظ فرم و زاویه دید،
جدید باشد.
در واقع معتقــدم کارگردان در هر ژانــری که فعالیت
می کند مهم ان اســت که تجربه نو و جدیدی را برای خود
و مخاطب رقــم بزند .فیلم اتاقک گلــی تلفیقی از ملودرام
عاشقانه و سینمای جنگ است .عاشــقانه ای که در پیش
زمینه عملیات مرصاد ساخته و پرداخته شده است.
البته تمام این حرف ها و نظرها پاورقی هایی
است که به فیلم الحاق و پیوست می شود،
درحقیقت این فیلم است که در نمایش
باید حرف های خود را بزند تا جایگاه
خــود را نزد مخاطب عــام و خاص
پیدا کند.
فکر می کنید در اتاقک
گلی انچه که رویای شما از
کارگردانی بوده براورده
شده است؟
حتمــا بــه انچه کــه دلم
می خواست نرســیدم .اگر
مدعی باشــم رسیده ام
دیگــر باید بــا هنر
خداحافظــی کنم،
هنر محدویت ندارد
و هنرمنــد باید خود
را همــواره در مســیر
احســاس کند چــرا که
قله ای برای هنــر نمی توان
متصور شــد.همان طور که اگاهی،
دانش و تجربه محدود نیست به همین دلیل
هیچ هنرمندی نمی تواند ادعا کند به انچه
که می خواسته رســیده است .یک سینماگر
حرفه ای با رشد پیشرفت های فنی سینما در
هر مرحله افق های تازه و دست نیافته جدیدی
را پیش روی خود می بیند .هنر سینما هنری
است که پیوسته در حال تکامل و شکل گرفتن
است.
فیلمنامه اتاقک گلی به شما پیشنهاد
شده است؟
بله ،یک سال و نیم پیش طی یک طرح
چندین صفحه ای به من پیشنهاد شد وقتی
این طرح را هم ســو با موضوعات زمینه ای
خود دیدم ،با عوامــل دیگر ،تهیه کننده و
نویسنده به گفتگو نشستم.
ایا در حین نگارش فیلمنامه نظرات و پیشنهادها
نیز در اثر منظور شد؟
مثلث ســه نفره کارگردان ،نویســنده و تهیه کننده در
نگارش دخیل بودند و بخاطر اینکه هر ســه در ایدئولوژی
و روند داستان به یک اتفاق نظر واحد رسیده بودیم مابقی
کار به پیشنهادها و اصالحات در پرداخت گذشت نه اینکه
مخالفتی نبود ،چرا بود ،اما مخالفت ها همه راهگشا و کارساز
بودند .از نظرم اگر قرار بود که هر سه نفر مان هم نظر بودیم
اصال نیازی به جلسه گذاشتن و صحبت کردن نبود.
بیشتر به کار تیمی عقیده دارید یا تک نفره؟
با اینکه معتقدم در ســینمایی ایران نویسندگانی وجود
دارند که کار یک تیم شش نفره فیلمنامه نویسی در هالیوود
را به تنهایی انجام می دهند ،اما به هرحال برای پرداخت همه
جانبه به یک موضوع ،بهتر است موضوع از منظرهای متفاوت
پایش شود.از طرفی یک فیلمنامه نویس برای نگارش یک
اثر الزم اســت تمام امکانات و رفاه در معیشــت اش فراهم
باشد ،تا کامال خود را در اختیار دنیای داستان قرار دهد وبا
ازادی کامل قلم فرسایی کند .با دغدغه اجاره خانه و ...نمی
شود فیلم نامه خوب نوشت .فیلمنامه از ارکان اصلی فیلم
است اگر مشکل نویسندگان حل نشود حال سینما خوب
نمی شود .پس برای داشتن سینمای خوب ،باید مشکالت
این هنرمندان را کامال مرتفع کرد.
اثر بعدی محمدعلی عسگری ،در چه ژانر و سبکی
است؟
یک فیلم قصه گو با حال و هوای اصیل ایرانی ،راستش
خیلی اهل کله معلق زدن نیستم .اثری که همه مخاطبان را
باخود همراه کند و دلچسب باشد.
تا این جای جشنواره ،عمده اثاری که از کارگردان
اولی ها در جشنواره فجر اکران شده است ،تقلیدی
از فرم های تکراری کارگردان های قبلی بوده است
که گاهی هم تلفیق شــده است مانند تلفیق سبک
سینمایی فرهادی با محمد کارت و یا دست نویسی از
محمد حسین مهدویان و ،...اثر شما می تواند مدعی
باشد که مولفه های خاص به خود را دارد؟
به نظرم اتاقک گلی ممکن اســت این تصور را به اذهان
متبادر کند که تلفیقی از سبک مجید مجیدی را با سیدرضا
میر کریمی خواهند دید ،اما این گونه نیســت ،چرا که این
سبک و نوع نگاه من به سینماست که در بخش هایی ممکن
است وام دار از این کارگردانان بزرگ هنری باشد .اما مشخصا
تفاوت های عمیقی هم هست که امیدوارم از نگاه مخاطب
پنهان نماند .اتاقک گلی یک فیلم به شدت پر از تکاپوست.
در نهایت اول ،وسط و اخر هر اثری نظر تماشاگر مهم است.
صاحبان اثر اگر کاربلد باشند در خالل تولید و پخش اثر باید
همه حرف های خود را در فیلم بزنند بعد از این و یا قبل از
ان هیچ اهمیتی ندارد .مردم بزرگترین و درست ترین قاضی
برای قضاوت درباره اثر هستند.
در ســاخت اثاری در ژانر تاریخی و جنگی چه
اسیب هایی ممکن است دامن گیر صاحب اثر شود؟
سوژه جدید یا قدیم خیلی تفاوت ندارد ،مهم این است
که سوژه از یک زاویه جدید و در فرمی جدید شکل بگیرد.
نه تکرار حرف هایی که گفته شده و یا نماهایی که دیده شده
است .در واقع باید طوری کار کرد که اگر مدتی کار نکردید
جای خالی تان در سینما حس شود.
شــرایط اخیر تحریم هنرمنــدان و انتقادات به
شــرکت در جشــنواره در کارتان اختاللی بوجود
نیاورده است؟
برایم مهم نیست ،ترجیح می دهم درباره این موضوعات
مشخص حرف نزنم .این جشنواره نه دوره اولش است و نه
اخرش .در شرایط ســخت و بد اقتصادی هستیم اما مسیر
رفع مشکالت اقتصادی و ...تعطیلی جشنواره نیست .مردم
ولی نعمت هر حکومتی هستند ،چرا که حکومت هر چه که
دارد از مردم است. صفحه 7
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
شیرینقلم
افساید وزیر
پله های برقی را یکی دوتا می کنم .در راه پله به چند نفری تنه
می زنم«...هووووی! چه خبرته؟!» شــنیده نشنیده ،پاتند می کنم
سمت فودکورت .مگر می شود تماشای بازی فوتبال را از دست داد؟!
بعد از خستگی و کوفتگی این چند روز جشنواره فیلم فجر ،مجالی
دست داد بروم و چند دقیقه ای با تماشای فوتبال از این حال و هوا
بیرون بزنم .روی یکی از صندلی های فودکورت یله می دهم و بازی
را تماشا می کنم« .ها برو برو ...پاس بده...کجاش افساید بود؟!» رقتم
یشاپ فودکورت ،ریموت کنترل را برداشتم تا
از روی پیشخان کاف
کمی صدا ال.سی .دی را زیاد کنم .اصال فوتبال بدون گزارش که فایده
ندارد .صدای جوانکی پشت بار کافی شاپ بلند می شود«:اقاجون!
چیکار می کنی» نگاهم سر خورد سمتش«:می خوام صداشو زیاد
کنم خب!» جوانک جلدی امد و ریمــوت را از کفم قاپید و صدا را
ک ً
ال قطع کرد« .چرا قطعش کردی؟» جوانــک با حالتی از ترس و
عصبانیت براق شد «:اخه مگه نمی بینی کارخونه شیرسماورسازی
هنوز ورشکســت نشــده؟؟!» من که نفهمیدم چه می گوید .گرم
تماشــای بازی بودم که یک باره چند ادم درشت اندام که یک مرد
میانسال را دوره کرده بودند ،همراه او جلوی ال سی دی فودکورت
ایســتادند .نچ و نوچی کردم که «:اقایون برین کنــار داریم نگاه
می کنیما!» در گوش مردان تنومند سمعک هایی خودنمایی می کرد.
اها! نکند این ها تیم ورزشی ناشنوایان هستند؟ ان مرد هم مربی شان
است .بلند شدم رفتم جلویشان با ادا و اشاره و شکلک گفتم بروند
کنار .مردی که بین ان ها ایستاده بود گفت«:اقا حال شما خوبه؟»
عجب! پس مربی شان ناشنوا نیست! لبخند زدم و گفتم«:اق مربی!
تیم تو بردار و ببر! داریم تماشا می کنیما ،توی افساید وایسادی»...
چشم های مرد پشــت عینکش از تعجب گرد شــده بود .یکی از
مردهای تنومند گفت«:نه جناب وزیر! مثل اینکه دیوانه اس» چی؟
وزیر؟! ...دوستم نفس نفس زنان خودش را به ما رساند و با همان حال
گفت«:ا..اقای وزیر...اقای وزیر توروخدا ببخشید! منظوری نداشت...
لطفاً تشریف بیارین تحریریه روزنامه ما برای مصاحبه »...اقای وزیر و
هیات مردان تنومند همراهش سمت در خروجی پردیس می رفتند
و البه های دوستم هم فایده نداشت .دوستم با صورتی برافروخته
برگشت سمتم .فکر میکنم تا اخر لیگ بتوانم همه بازی ها را بروم
استادیوم تماشا کنم .فقط باید با اسنپ پول بلیتم را دربیاورم.
گزارش تصویری جشنواره بین المللی فیلم فجر صفحه 8