روزنامه صبا شماره 1357
روزنامه صبا شماره 1357
روزنامه صبا شماره 1357
شنبه| 1بهمن 21 |1401ژانویه 28 |2023جمادی الثانی |1444
سال دهم| شماره 8 |1357صفحه| 5000ناموت|
عدالت در تئاتر
دست نخورده
و اپک مانده است
گفت و گو با کارگردانان نمایش های
«مردمان مرد»« ،پیله های خیس» و «تکم» در جشنواره تئاتر فجر
سقوط ،همچنان بدون مجوز
ازاد است
صفحه 2
صحن ه تئاتر یک سنگر جدی
برای مبارزه است
صفحه 7
دهقان زاده ای از روستای فراهان
صفحه 8 صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
شنبه 1بهمن 1401شماره 1357
صدای نوستالژی دهه شصت ها درگذشت
شهروز ُملک ارایی ـ دوبلور باسابقه کشورمان ـ پنج شنبه 29دی ماه در بیمارستان بهمن از دنیا رفت.
شهراد بانکی ،دوبلور خبر درگذشت شهروز ملک ارایی ،دوبلور پیشکسوت را تایید کرد و گفت :متاسفانه
اقای ملک ارایی به دلیل عارضه ریوی در بیمارستان از دنیا رفتند .شهروز ُملک ارایی متولد ۱۳۲۰در مالیر
بود و از نقش گویی های برجسته و محبوب وی می توان از شخصیت کاپیتان لینچ در کارتون ماجراهای گالیور،
جان کوچولو در رابین هود و اقای ووپی در کارتون تنسی تاکسیدو نام برد .بازی در سریال های تلویزیونی «
امام علی (ع)» (قیس بن سعد) ،داستان راستان ،سردار جنگل و بگذار افتاب براید از دیگر کارهای او است.
جزییات مراسم تشییع پیکر شهروز ملک ارایی متعاقبا اطالع رسانی خواهد شد/.صباخبر
رویای کاغذی عطشانی در امریکا
جایزه بهترین فیلم بلند داستانی دهمین دوره جشنواره بورگو اسپرینگ امریکا ،به فیلم سینمایی
«رویای کاغذی» به کارگردانی علی عطشانی تعلق گرفت .فیلمنامه «رویای کاغذی» را جابر قاسمعلی
بر اساس ایده ای از علی عطشانی نوشــته و کامران تفتی ،مینا وحید ،زینب (نگار) مالکی و امیرحسین
رضازاده نقش های اصلی این فیلم را ایفا کرده اند .مجید مهین دوست و نازیال باباپور از دیگر بازیگران این
فیلم هستند .جشنواره بورگو اسپرینگ امریکا یک رویداد سرگرم کننده و سنتی است که برای فیلم هایی
که معتقدند با نگرش ها و احساسات مخاطبان بورگو اسپرینگز همخوانی دارند ،گواهی های برنده ارائه
می کنند .این جشنواره هر سال در ماه ژانویه برگزار می شود/.مهر
سقوط ،همچنان بدون مجوز ازاد است
ساترا ،در بیانیه ای اعالم کرد ضابط قضایی نیست و برای جلوگیری از تخلفات صورت
گرفته در فضای نمایش خانگی ،گزارش ان ها را به دستگاه قضایی اعالم می کند.
در بیانیه ساترا امده است :در پی ادامه انتشار غیرقانونی و بدون مجوز مجموعه نمایشی
«سقوط» به اطالع عموم می رساند سازمان تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای
مجازی (ساترا) بر اساس وظیفه قانونی خود ،همزمان با انتشار خبر تولید این سریال از
سکوی فیلیمو درخواست کرد برای دریافت مجوز تولید و انتشار این مجموعه نمایشی
اقدام کند .تذکرات مکتوب پیاپی ساترا به فیلیمو و هشدار نسبت به عواقب بی توجهی به
قانون نیز توسط سکوی مذکور نادیده گرفته شده است .با استمرار بی توجهی این سکو
به مکاتبات و تذکرات مکرر ساترا ،این سازمان بر اساس وظیفه قانونی اقدام به مکاتبه با
نهادهای ذی ربط به ویژه دادستانی کرده و خواستار برخورد قانونی برای توقف انتشار این
سریال به دلیل بی توجهی سکوی فیلیمو به تذکرات پیاپی این سازمان و انتشار بدون مجوز
تولید و پخش سریال سقوط شد .جهت استحضار افکار عمومی تاکید می نماید سازمان
تنظیم مقررات صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی که نهاد قانونی صدور مجوز تولید
و انتشار سریال های نمایش خانگی و سایر محتواهای صوتی و تصویری فراگیر در فضای
مجازی است فارغ از محتوا و سایر عناصر این سریال ،درخواست توقف انتشار ان را در این
مرحله صرفاً به دلیل بی اعتنایی سکوی فیلیمو به قانون به دادستانی ارائه داده و منتظر
اقدام قانونی دستگاه قضائی است .یاداور می شود از انجا که ساترا به عنوان نهاد تنظیم گر
خود ضابط قضائی نیست ،برای انجام ماموریت محوله و جلوگیری از تخلفاتی که منجر به
اخالل در حقوق مردم و دیگر فعاالن و رقبای کسب و کار مربوطه می شود ،گزارش تخلفات
ثبت شده را باید به دســتگاه قضائی گزارش کند .بدیهی است اقدامات بعدی در حیطه
وظایف دستگاه قضائی است/.مهر
تاتوم؛ «روح» جری زوکر را احیا می کند
پرسشی که در چند روز اخیر در سطح وسیعی مطرح شده این است
که ایا تماشاگران سینما باید منتظر تولید نسخه تازه فیلم «روح» با
بازی چانینگ تاتوم باشند؟ چانینگ تاتوم در مصاحبه تازه اش گفته
است که شرکت فیلمسازی او فری اسوسیشن ،امتیاز ساخت نسخه
تازه ای از این کمدی اکشن درام را خریداری کرده است.
تاتوم ،این روزها مشغول گسترش کار روی نسخه جدیدی از این
فانتزی رمانتیک کالسیک است و می گوید :همین که ما اجازه تولید
نسخه تازه را داریم ،بسیار خوب است .هدف من ساخت نسخه ای شبیه
نسخه اصلی نیست .می خواهم مقداری تفاوت در داستان و ماجراهای
ان ایجاد کنم .روح اولین فیلمی نیست که تاتوم قصد دوباره سازی و
احیای انرا دارد .این فیلم فعال در مراحل پیش تولید قرار دارد و زمان
شروع کار فیلمبرداری ان مشخص نیست .از این بازیگر «اخرین رقص
مجیک مایک» اماده نمایش عمومی اســت که برای تاریخ ۱۰فوریه
راهی پرده سینماها می شود/.صباخبر
سندز؛ ناپدید شد
جولیان سندز ،بازیگر بریتانیایی که برای پیاده روی به کوهستان
رفته بود ناپدید شــده است .جولیان َسندز ۶۵ســاله که بازیگر
فیلم هایی چون «اتاقی با یک چشم انداز» و «وارلوک» بود ،جمعه
در کوه های سن گابریل کالیفرنیا ناپدید شد و این در حالی است که
وضعیت هوا در هفته های اخیر در این منطقه بسیار بد بود.
به گفته کالنتری محلی ،چند تیم از روز شنبه به دنبال او راهی
منطقه شده اند اما به دلیل احتمال سقوط بهمن و نامناسب بودن
مسیر ،محل را ترک کرده اند .در بیانیه ای که پلیس منتشر کرده
گفته شــده به محض این که اب و هوا اجازه دهــد با هلیکوپتر و
هواپیمای بدون سرنشین به جســتجوی وی می پردازند .از روز
دوشنبه با توجه به سیگنال های گوشی همراه وی ،روشن شد او
باید در این منطقه باشــد ،اما احتماال با تمام شدن شارژ گوشی،
امکان دنبال کردن وی با این سیگنال غیرممکن شد .گفته شده
کوهنوردی همواره از ورزش های محبوب سندز بود/ .مهر
هیچ کس باالتر از قانون نیست
بازیگر و کارگــردان امریکایی بــه دلیل تیراندازی ســر صحنه
فیلمبرداری به فیلمبردار فیلم ،به اتهام قتل غیرعمد محاکمه می شود.
الک بالدوین که سر صحنه فیلم «زنگار» به هالینا هاچینز فیلمبردار
فیلم تیراندازی کرد و موجب مرگ وی شد ،به قتل غیر عمد متهم شد.
در این سانحه که سر صحنه فیلمبرداری فیلم «زنگار» در نیومکزیکو
و در اکتبر ۲۰۲۱رخ داد؛ جوئل سوزا کارگردان فیلم نیز مجروح شده
بود و در کنار بالدوین که اسلحه به دســت گرفت و شلیک کرد ،هانا
گوتیرز-رید مسئول کنترل اســلحه نیز به قتل غیرعمد متهم شده
است .دادستان منطقه سانتافه گفته است بالدوین و گوتیرز-رید هر
یک به ۲مورد قتل غیرعمد متهم هســتند .وی افزود پس از بررسی
شواهد به این نتیجه رسیده که دالیل کافی برای این امر وجود دارد.
او تاکید کرد هیچ کس باالتر از قانون نیست و همه مستحق عدالت
هســتند .در نیومکزیکو قتل غیرعمد تا ۱۸ماه حبس و ۵هزار دالر
جریمه دارد/.مهر صفحه 2
شنبه 1بهمن 1401شماره 1357
خرب سیمنا و تلویزیون
یک عاشقانه ساده در صبا
برنامه فرهنگی «به توان هفت» با محوریت روایت داستان های عامیانه همراه با سکانس هایی از فیلم های
جذاب از شبکه رادیویی صبا پخش می شود .این برنامه روز شنبه اول بهمن با موضوع «یک عاشقانه ساده»
بخش های یک رمان عاشقانه «عطر بهار نارنج» به نویسندگی تکین حمزه لو را تقدیم مخاطبان می کند.
نویسنده در کتاب خود با بیان داستانی از یک زندگی ســعی دارد تا به یکی از مسائلی که کم کم در حال
فراگیری جامعه ماست و الگویی غربی دارد بپردازد و مشکالت پنهان در دل ان را برجسته سازد .این برنامه
با پخش سکانس هایی عاشقانه فیلم «باد در علفزار می پیچد» کامل می شود« .به توان هفت» از شنبه تا
چهارشنبه ساعت ۱۲:۳۰به تهیه کنندگی مژگان فرزین و اجرا امیرحسین مدرس پخش می شود/مهر
یکی از اعضای هیات انتخاب بخش ســودای
سیمرغ چهل و یکمین جشنواره بین المللی فیلم
فجر معتقد اســت :فیلم های رسیده به جشنواره
«چهل و یکم» همانند جشــنواره های پیشین،
طیفی از فیلم های ضعیف و بسیار خوب را تشکیل
می دهد .دکتر رضا پورحسین در یادداشتی که در
اختیار روابط عمومی جشنواره فیلم فجر قرار داده
در ارزیابی کلی اثار سینمایی این دوره جشنواره
نوشــت « :ارزیابی فیلم ها باید متناسب با شرایط
کرونایی و پســاکرونایی انجام شــود .در شرایط
کرونایی و پس از ان لطماتی به سینما و مجموعه
فعالیت های هنری وارد شــده که هنوز هم ادامه
دارد .با این حال شاهد فیلم های خوبی در جشنواره
چهل و یکم هستیم .به لحاظ مضمونی اشکالی در
جریان فیلم سازی وجود دارد که نویسندگان و یا
کارگردان ها از قواعد و مضامین «روان شناختی»،
«جامعه شناختی» و «فلســفی» کمتر استفاده
می کنند .توجه کنیم که تبیین پدیده های زندگی
فردی و اجتماعی نمی تواند فارغ از قوانین علمی
باشد .کار فیلمسازی بیان هنری و چند الیه هنری
و فلسفی پدیده های زندگی در ساحت های فردی
و اجتماعی و گاهی جهانی است .در این موضوع،
سینمای ما دارای ضعف «اندیشــه» است .البته
در همه جشنواره ها شــاهد چند فیلم مبتنی بر
اندیشه بوده ایم .در جشنواره امسال نیز چند فیلم
این چنینی یعنی عمیق ارایه شــده است .نکته
دیگر درباره جشــنواره چهل و یکم ،کاهش «تلخ
استان کردستان میزبان جشنواره فیلم فجر
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسالمی کردستان از تشکیل شورای سیاستگذاری اکران همزمان فیلم های
جشنواره فیلم فجر در استان کردستان خبر داد .علی اصغر دریایی ،گفت :سازمان سینمایی ،امسال نیز
چون سال های قبل ،امکان اکران همه فیلم های راه یافته به بخش های مختلف جشنواره فیلم فجر در استان
کردستان را فراهم کرده است .وی عنوان کرد :فیلم های این دوره از جشنواره در دو سالن شماره یک و
شماره دو پردیس سینمایی بهمن سنندج اکران خواهد شد .دریایی ،خاطرنشان کرد :تالش خواهیم کرد
در صورت موافقت سازمان سینمایی عالوه بر سنندج در یک یا دو شهر دیگر استان نیز اکران همزمان اثار
جشنواره را داشته باشید چرا که در سال های قبل با استقبال بی نظیری مواجه بوده است/ .ایسنا
القایجامعه ایچرکوسیاه،منصفانهنیست
گرایی» درباره مسایل رایج اجتماعی است .ببینید
وظیفه فیلمساز انعکاس مسایل جامعه خویش و
حتی جامعه جهانی است .این انعکاس اگر «واقع
گرایانه» باشد ،ماموریت به خوبی انجام می شود؛
اما دوری از واقع گرایی و القای جامعه ای چرک و
سیاه ،منصفانه نیست .این همان «قضاوتی» است
که به دور از انصاف است و موجب یاس در مخاطبان
خواهد شد« .گشــتالت» و برایند سینما «امید و
پیشرفت» به سوی «افق »هاست ،فیلمساز می تواند
واقع گرا باشد ،مسایل منفی اجتماعی را به خوبی
مطرح کند ،اســیب های اجتماعی را بیان نماید؛
اما حق ندارد هیجانات شخصی خود را به گونه ای
بروز دهد که گردی از افسردگی و ناامیدی را بر سر
3
جامعه بیفشاند .نکته دیگر کمبود فیلم هایی است
که موید گفتمان های رایج کشور است .مالحظه
کنید« ،گفتمان علمی» عامل اصلی پیشــرفت و
اقتدار امروز ایران اسالمی است.
پیشرفت های ما درحالی است که در چندین
باشگاه علمی «های تک» وارد شــده ایم .دراین
موضوع ،جهان به دیده تحسین به پیشرفت های
«علمی و فناورانه» ما نگاه می کند ،اما متاســفانه
خودمان ان را منعکس نمی کنیم و با هزاران تاسف
گاهی شاهد «خود تحقیری» و «خود تخریبی»
نیز هستیم .چرا سینمای ما از ایجاد «روحیه علم
گرایی» غفلت می کند؟ مایه علمی ان کم است،
یا دغدغه ان کمینه است؟ فراموش نکنیم بخش
مهمی از ســینمای امروز دنیا ،گشودن پنجره ای
برای ایجاد روحیه علم گرایی در جامعه را در دستور
کار خود دارد .این موضوع در سینمای ایران دارای
نقص فراوانی است .البته گسترش گفتمان علمی
بیشتر در ســینمای «علمی تخیلی» و سینمای
«کودک و نوجوان» جلوه دارد ،اما در ســینمای
رئال نیز هزاران ســوژه جذاب برای فیلمســازی
وجود دارد که در سینمای ایران مشاهده نمی شود.
شــاید بهتر اســت بگویم مخاطبان و مردم ما به
دلیل کم کاری ســینما ،از موضوعات دراماتیک
در حوزه علم و دانش ،محروم هستند .نکته دیگر
نبود «فیلم های طنز» در جشنواره است .البته رگه
هایی از طنز در برخی فیلم های جشــنواره دیده
می شود که عمدتا کالمی اســت و البته گاهی با
شــوخی های زشت کوشــش می کنند مقدمات
خنده و نشاط را فراهم کنند ،اما به نظر من موفق
نیستند .فیلم طنز دارای قواعدی است که بیشتر از
«موقعیت» بهره می برد تا کالم .شاید در شرایط
امروز اجتماعی و اقتصادی ،ساخت فیلم های نشاط
اور نجیب ،ضرورت بیشــتری داشته باشد .در هر
صورت در جشنواره چهل و یکم ،شاهد فیلم های
خوبی هستیم ،و کارگردان ها و تهیه کنندگان و نیز
عوامل فنی و هنری ،زحمات تحســین برانگیزی
داشته اند که در برخی فیلم ها هنوز هم ادامه دارد.
باید قدردان انان باشیم که در شرایط امروز ،خود
را به اب و اتش می زنند تا به طبع بزرگ مخاطبان
سینمای ایران ،پاسخ بدهند/».ایسنا صفحه 3
4
پرونده
شنبه 1بهمن 1401شماره 1357
عدالت در تئاتر
دست نخورده
و پاک مانده است
فرهومند ناظریان یکی از رویدادهای هنری با قدمت فجر ،جشنواره تئاتر
است که حاال پس از ۴۰ســال سابقه امروز چهل ویکمین
گفت و گو
دوره خود را اغاز کرده اســت .چهل و یکمین جشنواره
ی با بخش رادیو تئاتر گام اول خود را برداشت
بین المللی تئاتر فجر از ۲۵د
و از امروز شنبه اول بهمن این رویداد بین المللی به شکل رسمی بخش های
صحنه ای ،بین الملل و خیابانی خود را اغاز کرد .در این دوره از جشنواره
۶۲اثر شامل ۳۷نمایش در بخش مسابقه تئاتر ایران ۲۳ ،نمایش در بخش
بین الملل و دو اثر ویژه در بخش مسابقه تئاتر ایران و بخش بین الملل به
روی صحنه می روند .همچنین ۳۱نمایش خیابانی۱۳ ،رادیو تئاتر و هفت
نمایش از برگزیدگان بخش تئاتر صاحبد الن در جمیع ۱۰۴اثری هستند که
لو یکمین جشنواره تئاتر فجر میزبان عالقه مندان به تئاتر خواهند
در چه
بود .نگاهی به اثار این دوره از جشــنواره تئاتر فجر ،گویای این موضوع
است که سهم نمایش های استانی بسیار بیشتر از تهران است و عدالت
فرهنگی که یکی از شعارهای اصلی جشنواره های هنری فجر است در
چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر کامال لحاظ شده است .به همین خاطر
خبرنگار صبا به سراغ چند تن از هنرمندان صاحب اثر از استان ها در این
دوره از جشنواره رفته است که در ادامه می خوانید:
ارسالن محبی:
چراغ تئاتر در سیستان روشن است
از سابقه خود در زمینه نمایش بگوئید؟
12سال است در زاهدان در زمینه تئاتر و نمایش فعالیت می کنم،
شروع فعالیت ام از حوزه هنری این استان بوده و اکنون هم مسئول
نمایش حوزه هنری زاهدان هستم .در جشنواره های مختلفی شرکت
داشته ام ،اما این اولین حضورم در جشنواره فجر است.
از نمایش مردمان مرد؛ بگوئید؟
نویسندگی و کارگردانی این نمایش به عهده خودم بود که اتفاقا
در ان ایفای نقش هم دارم ،این نمایش روایتی را از بستری تاریخی به
اجرا می برد و در این میان به دو حادثه مهم تاریخی نیز گریز می زند.
موضوع و مضمون اصلی این نمایشــنامه قیام اســت .در تاریخ
امده است که مردم سیستان اولین کسانی اند در تاریخ اسالم که به
خون خواهی امام حسین پس از قیام عاشورا برخواستند .در کنار این
روایت اصلی دو روایت تاریخی دیگر نیز در دل اثر گنجانده شده است،
یکی طریقه به اســام در امدن مردم سیســتان و دیگری عدم لعن
امیرالمومنین از سوی مردم سیستان است .به همین ترتیب نمایش
مردمان مرد دوره درخشانی از تاریخ سیستان را روایت می کند.
نمایش از نظر تاریخی روایت گر کدام دوره است؟
دوره ای که اسالم وارد ایران می شود و اکثر نقاط ایران به حکم جبر
و زور اسالم را می پذیرند اما سیستان تنها شهری است که مردمان ان
با عالقه قلبی پذیرای این دین الهی شده اند و این مسئله به واسطه این
است که لشگرسیستان ،سپاه اســام را شکست می دهد و به همین
خاطر در موضع قدرت و اختیار قرار می گیرد .این مردم بعد از شنیدن
سخنان سپاه هم برای گرویدن به اسالم قانع نمی شوند ،تا اینکه دست
نوشته مکتوبی از امام علی(ع) را دریافت می کنند ،بعد از ان با اختیار و
میل قلبی پذیرای دین اسالم می شوند .و از همان دوره ارادتی محکم
نسبت به اهل بیت و اسالم پیدا می کنند .طوری که در برهه ای از تاریخ
که تمام جهان اســام حضرت امیرالمومنین را لعن می فرستادند،
سیستان تنها شهری بود که از این کار امتناع کرده و انجامش را نیز از
سوی دیگران شماتت می کردند ،چرا که اعتقاد راسخ و محکم ان ها به
اسالم با نامه ای از امام علی (ع) صورت گرفته بود و با شنیدن ندای یا
حق او به اسالم گرویده بودند .سیستانی ها همواره از ایشان به عنوان
امامی بزرگوار و عادل یاد می کردند و هیــچ گاه به این خفت تن در
ندادند که در جرگه لعن کنندگان امام قــرار بگیرند .انتهای نمایش
هم گره می خورد به وضعیت امروز سیستان و بلوچستان که گرفتار
خشکسالی بی امان در بی ابی به ســر می برند .من برای همدردی با
مردم عزیز زجر کشیده ام به موضوع خشکسالی سیستان نگاه عرفانی
داشتم قرین به این بیت شعر که “هرکه در این بزم مقرب تر است جام
بال بیشــترش می دهند” به این نحو که این مردم از انجا که بیش از
بقیه مورد محبت مقربان حق هســتند ،بالها و زجری های بیشتری
را متحمل می شوند .این خشکسالی و بی ابی قرابت خاصی با حادثه
کربال و تشنه ماندن امام حســین و یارانش دارد .خوشبختانه تاریخ
نشان داده که مردم سیستان همواره سربلند از ازمون های سخت الهی
بیرون امده و همچنان عشق به امام حسین و اهل بیت در انها پابرجا
و ستودنی است .نمایش مردمان مرد با این مضمون در 50دقیقه اماده
شد و درحال حاضر در جشنواره تئاتر فجر حضور دارد.
از چه منابع تاریخی در نگارش این نمایشــنامه استفاده
کرده اید؟
نمایشنامه مردمان مرد ،بر اساس یک سری منابع موثق تاریخی
از تاریخ سیستان به نگارش در امده اســت .منابعی همچون کتاب
«مردان مرد» نوشــته علی دوانی« ،تشــیع در سیســتان» نوشته
محمد باقــر حیدری نصب« ،احیاء الملوک» نوشــته شاه حســین
قیاس الدین محمد« ،تاریخ العمم والملوک» محمدابن جلیل طبری،
«فتوح البلدان» احمدبن یحیی بــازری و همچنین کتاب «تاریخ
سیســتان» که در دوره های مختلف توسط نویسندگان متفاوت به
رشته تحریر درامده است.
از نحوه راه یابی و حضور این اثر در چهل و یکمین جشنواره
تئاتر فجر بگوئید؟
مسیر رســیدن این اثر تا به این مرحله ســختی هایی داشت که
با تالش گروه و مدیریت مرکز هنرهای نمایشــی تهــران به انجام
رسید .در بخش استانی نمایش مردمان مرد ،به دالیلی بدون داوری
کنارگذاشته شد که با شکایت شخص بنده به مرکزهنرهای نمایشی
تهران این مسئله با درایت مسئوالن و بازبینی عادالنه مجدد نمایش،
این اثر توانســت به دور بعد یعنی جشــنواره مناطق راه پیدا کند و
خوشــبختانه در مرحله منطقه ای تنها اثر پذیرفته شده از سیستان
نمایش مردمان مرد بود .این مسئله برای من و دوستانم در تهیه این
نمایش بیشتر نشان دهنده این نکته بود که در این نمایش از مفاهیمی
صحبت شــده که التفات هایی خارج از اراده و قوانین بشری شامل
حالش شده است.
ایا از کمــک هزینه و حمایت های مــادی هم برخوردار
شده اید؟
بله خوشبختانه مســاعدت های مالی در چند مرحله انجام شده
است ،البته شاید کفاف کل هزینه تولید کار را نداده باشد ،اما در کل
من به خاطر این امر از مسئولین جشنواره بسیار سپاسگزارم .ضمن
اینکه در شــرف ورود به رویداد جشــنواره فجر هم جهت اسکان و
جزئیات طراحی صحنه و دکور با بنده تماس گرفته و پیگیر بودند .در
مجموع به همت دوستان برنامه ریز همه چیز به طور منظم تا روز اجرا
در حال انجام است.
با وجود اینکه تئاتر در حال حاضر برای هنرمند درامد زا
نیست ،اســتمرار حضور خود را در این شاخه با چه دالیل صفحه 4
پرونده
شنبه 1بهمن 1401شماره 1357
5
نظر گرفته شد من نتوانستم دستیارهای اجرایی دکور را همراه خودم
بیاورم .این دست مشکالت با اینکه در نهایت قابل حل هستند اما این
استرس و فشــارها روی روحیه گروه تاثیر می گذارد و ممکن است
کیفیت اجرا را پایین بیاورد.
چه مدت زمانی را برای اماده شــدن این نمایش صرف
کرده اید؟
حدود 2الی 3مــاه به طور متناوب تمرین داشــتیم تا اینکه این
نمایش در 45دقیقه اماده اجرا شد.
دلیل تان برای حضور و فعالیت در شاخه تئاتر چیست؟
از نظر من تئاتر بخش مهم و عظیمی از فرهنگ ماست .و قابلیت
این را دارد که فرهنگ را تعالی داده و غنی کند .اگر روزی برسد که
تئاتر برای هر خانواده مانند نان واجب شــود ،بسیاری از مشکالت
فرهنگی و تربیتی حل خواهد شد .از نظر من هنر تئاتر درتمام وجوه
خود انسان ساز است.
صحبت پایانی :
در یک جمله از مسئولین خواهشمندم که “به هنرمندان راحت تر
بگیرید”
معین جعفری :
کار من تئاتر است چرا نباید سرکار خود باشم!؟
از تکم و حضور ان در بخش مســابقات نمایش خیابانی
بگوئید؟
تکم نوید بخش و مژده رسان فرا رســیدن عید نوروز است ،یک
نمایش خیابانی شادی اور ،که معرف اداب و سنن اذربایجان است.
در این نمایش گروه اجرایی موزیکال به صورت محوری ائین سنتی
تکم گردانی را نمایش می دهند ،در گذشته هر سال گروه تکم گردان ها
با فرارسیدن سال نو در سطح شهر بوسیله اسباب های نمادین تکم را
بین مردم شهر و اهالی بازار می گرداندند .این ائین سنتی نمایشی با
موسیقی و شعر و اوازهای خاص به خود اجرا می شود .گروه ما در خالل
تکم گردانی ،ائین های سنتی دیگر اذربایجان را هم نشان می دهند.
این نمایش خیابانی درمدت زمان 20دقیقه اجرا می شود .نمایشی
بسیار شاد و سرگرم کننده و برگرفته از مفاهیم سنتی غنی اذربایجان.
دیگری قرین کرده اید؟
خوشبختانه همشهریان من در سیستان همچنان عالقه مند و با
جدیت بیشتر از قبل در حوزه تئاتر عمل می کنند .درتجربه های که
من در اجراهای عموم در شهرم داشتم خوشبختانه همیشه با اقبال
مخاطب مواجه شده است .کار تئاتر در سیستان اگرچه به سوداوری
نمی رســد ،اما هنرمند را نیز متوجه ضررهای مادی نمی کند .یک
مسیر هنری دوســویه میان مردم و هنرمند ایجاد شده است برای
اعتالی اگاهی مردم و پاالیش روحــی صاحبان اثار ،به همین دلیل
است که بدون چشم داشت مالی این چراغ در دل من و باقی دوستان
خوشبختانه روشن مانده اســت .امیدوارم روزی برســد که با رفع
ایراد های مدیریتی در حوزه تئاتر سیستان ،تماشای نمایش جزو سبد
اصلی خانوارها شود.
صحبت پایانی
زمانی که شــکایت من بابت بازبینی اثرم بــه دفترکل هنرهای
نمایشی تهران ارسال شــد ،با عدالت و دقتی که در همکاران مرکز
دیدم متوجه شدم عدالت در تئاتر دست نخورده و پاک مانده است.
جشنواره تئاتر یک اردوی علمی بسیار خوب برای من و امثال من از
سایر شهرهای ایران است ،که زیر چتر ان فرصت این را پیدا می کنیم
تا با دیدن کارهای دیگر هنرمندان بــا نتایج و تجربیات پربارتری به
شهر خود برای ادامه دادن به مسیر برگردیم.
فائزه نوابادی:
به هنرمندان راحت تر بگیرید...
مختصرا از سابقه خود در زمینه تئاتر و نمایش بفرمائید؟
از 14سالگی تئاتر را در شهر گرگان شروع کردم ،در 6سال اخیر
دامنه فعالیت هایم در حوزه نمایش بیشــتر شده است .این سومین
حضورم در جشنواره تئاترفجر اســت که با نمایش پیله های خیس
رقم خورده است .در دو سال گذشته نیز با دو اثر به نام اپیدمی و برخا
شرکت کرده بودم.
متن نمایش پیله های خیس نوشته کیست؟ و مضمون ان بر
چه محوری استوار است؟
نویســنده این اثر مجید انوری اســت که حدود 9سال پیش این
نمایشنامه را نوشته اند .این نمایشنامه سه کاراکتر دارد که بنده عالوه
بر کارگردانی در این اثر بازی هم می کنم .پیله های خیس روایتی از
یک زندگی است و زنی اســت که با مصائب همسر از جنگ برگشته
خود درگیر است داستان اصلی از جایی شروع می شود که زن تصمیم
می گیرد که به خاطر مشکالت جســمی همسر برایش یک پرستار
بگیرد .در یک روز بارانی یک پرســتار داوطلب وارد منزل این زوج
می شــود تعامالت و اتفاقات عجیبی بین این سه تن رخ می دهد که
داستان اصلی نمایش را شکل می دهد.
نمایش پیله های خیس وام دار از چه سبک نمایشی است؟
ابتدای کار رئال است ،در ادامه و شروع ماجراهای عجیب رگه هایی
از سبک اکسپرســیون را با خود دارد .محتوای ان تلفیقی از طنز و
جدی است و با مضمون ضد جنگ پرداخته شده است.
از عملکــرد برگزارکنندگان رویــداد تئاتر فجر راضی
بوده اید؟
گروه های تئاتری که از شــهرهای مختلف ایــران در این رویداد
شــرکت می کنند نیاز به همراهی و درک بیشتری دارند .بطور مثال
در تاریخ 28دی ماه به بنده اطالع داده اند که روز 1بهمن اجرا داریم.
این زمان بندی سریع هم بنده و گروه ام را به خاطر مشکالت جانبی
دچار اضطراب کرده اســت .چند مورد اصالحی هم در کار مشخص
کرده اند که برطرف کردن ان ها در این مدت زمانی کوتاه تا رسیدن به
اجرا ناشدنی است .عالوه بران نمایش پیله های خیس دکور سنگین
و متحرک دارد وقتی با حضور کل گروه برای اقامت موافقت نشد و از
15نفر عوامل اجرایی نمایش پیله های خیس تنها برای 9نفر اقامت در
کار نمایشی شــما چگونه به بخش مسابقه تئاتر فجر راه
پیدا کرد؟
ما این نمایش را مســتقیم برای حضور در جشــنواره تئاتر فجر
فرستاده بودیم بنابراین نیازی به شرکت در بخش استانی و مناطق
نداشتیم .در نوروز امســال هم در برنامه خندوانه شرکت کرده و این
نمایش را در استودیو برنامه اجرا کردیم.
نظرتان درباره اجرای نمایش در این برهه زمانی که بسیاری
به تحریم کردن ان روی اورده اند چیست ؟
ذات هنر یعنی زایش و تولید ،چطور می شــود به چشمه ای گفت
نجوش! مشکالت همیشه هستند اما می بینیم که بازاری مشغول به
کسب و کارش است ،فوتبالیست ،فوتبالش را بازی می کند ،همه به
همین شکل در کار و پیشه خود مشغول هستند ،کار ما هم تئاتر است
چرا نباید سرکار خود باشیم؟
از تئاتر درامد دارید؟ و خرج زندگــی را از این راه تامین
می کنید؟
خیر ،راســتش گاهی از جیب هم برای نمایش هزینه می کنم .به
طور عموم از شغل های دیگر کســب درامد می کنیم در تئاتر هزینه
می کنم .بعضی چیزها را تنها در قالب نمایش وتئاتر می توان نشر داد،
مثال حفظ ائین های کهن ایرانی که در حال از یاد رفتن و نابودی است
را نمی توان به صورت مقاله یا کتاب نشر داد ،این ها تا به اجرا در نیایند
فهمیده نمی شوند .به نظرم هنر تنها شاخه ای است که نمی توان ان
را با تکنولوژی جدید امروزی جایگزین کرد ،هنر یک امر ذاتی و زنده
است و تنها قابی است که هر انسانی می تواند به واسطه ان حرف هایش
را در گوش تاریخ به همه جای جهان برســاند .هنر پایبند به زمان و
مکان نیست و قادر اســت مرزها را طی کند و در زمان های مختلف
اموزه هایی ماندگار را باحسی از زیباشناسی به مخاطبان برساند.
برای نمایش خیابانی تکم چند اجرا اختصاص داده اند؟
پنج اجرا ،که از 1بهمن تا 5ام در خدمت عزیزان هستیم. صفحه 5
6
خرب فرهنگ و هرن
شنبه 1بهمن 1401شماره 1357
ناکامی حمله سایبری به مجموعه رسانه ای صبا
حمله سایبری بامداد پنجشنبه به مجموع ه رسانه ای صبا در فضای مجازی با تالش گروه فنی و همکاری
پلیس فتا خنثی شد .به گزارش روابط عمومی موسسه وصف صبا ،سایت های خبری مجموعه رسانه ای صبا
ت خبرگزاری صبا و باشگاه فیلم و عکس
بامداد پنج شنبه ۲۹دی ۱۴۰۱مورد حمله سایبری قرار گرفت و سای
صبا برای ساعاتی از دسترس خارج شد .در این راستا و با واکنش سریع و تالش بخش فنی این مجموعه و
همکاری پلیس فتای تهران ،علیه این اقدام تخریبی مقابله و سایت های صبا ،بازیابی شد .بر این اساس در حال
حاضر تمام سایت های مجموعه در دسترس مخاطبان قرار دارد و مسئوالن مجموعه رسانه ای صبا در حال
بررسی ابعاد فنی چگونگی این حمله و ایجاد تمهیدات الزم برای جلوگیری از وقوع مجدد ان هستند/.صباخبر
برگزاری گردهمایی مدیران انتشارات جهاد دانشگاهی
هشتمین گردهمایی مدیران شعب انتشــارات جهاد دانشگاهی سراسر کشور ،یکشنبه ۲بهمن ماه
برگزار می شود .در این گردهمایی که با حضور دکتر کالنتر مهرجردی ،سرپرست معاونت فرهنگی جهاد
دانشگاهی برگزار می شود ،مسائل مختلفی در خصوص فعالیت های حوزه نشر و کتاب در جهاد دانشگاهی
مورد بحث و بررسی قرار خواهد گرفت .برگزاری دو کارگاه اموزشی ،بحث و تبادل نظر در خصوص تولید
محتوا ،فعالیت های اقتصادی نشر ،فعالیت های ترویجی در حوزه کتاب و کتابخوانی و تقدیر از مدیران
شعب برگزیده انتشارات جهاد دانشگاهی سراسر کشــور از برنامه های این گردهمایی خواهد بود .این
گردهمایی یکشنبه ۲بهمن ماه در سالن معاونت فرهنگی جهاد دانشگاهی برگزا می شود/.ایسنا
هنرمندی که بیماری هم او را متوقف نکرد
سعید تشکری دلبسته نوشتن بود .باید می دید حرفش در چه
قالبی بهتر می گنجد .او هم نمایشــنامه می نوشت و هم داستان و
فیلمنامه .گاهی هم دست به کار اجرا می شد و به نمایشنامه هایی
که نوشته بود ،روی صحنه جان می بخشید.
حاال نزدیک به یک سال اســت که قلم او روی زمین مانده اما
اثارش همچنان یاداور تالش این نویسنده هستند .سعید تشکری،
داستان نویس ،فیلمنامه نویس و نمایشنامه نویس و کارگردان تئاتر
حدود یک ســال پیش از دنیا رفت و حاال قرار است نکوداشتی در
افتتاحیه چهل و یکمین جشنواره تئاتر فجر برای او برگزار شود.
عمرش چندان طوالنی نبود .وقتی که بهمن سال گذشته چشم
از جهان فروبســت ۵۸ ،بهار را پشت سر گذاشــته بود .با این همه
نوشته های بسیاری از او بر جای مانده است.
پیش از اینکه کرونا و خونریزی معده او را به سمت فرشته مرگ
سوق دهد ،سال ها درگیر بیماری ام اس بود ولی همچنان دست از
کار برنمی داشت چراکه خوب می دانست عمر ادمی به هر طریقی
به سرمی اید و تنها چیزی که از او به یادگار می ماند ،اثار ارزشمندی
است که بر جای می گذارد و او کتاب ها ،نمایشنامه ها و فیلمنامه های
بسیاری به یادگار گذاشت.
سعید تشکری که زاده سال ۱۳۴۲در شهرستان قوچان در استان
خراســان رضوی ،بود ،برای تحصیل خود رشته ادبیات نمایشی را
ورود سازمان زیبا سازی به تبلیغات جشنواره تئاتر
مدیر روابط عمومی چهل و یکمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر
اعالم کرد تبلیغات شهری و محیطی این دوره از جشنواره با همکاری
شهرداری تهران در دست انجام است .مهدی یوسفی کیا مدیر روابط
عمومی چهل و یکمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر درباره وضعیت
تبلیغات شهری و محیطی این دوره از جشنوار ،گفت :سازمان زیباسازی
شهرداری تهران کار نصب پوستر و بنرهای جشــنواره را در مناطق
مختلف شهر تهران اغاز کرده و قرار است نقاط مختلفی را تحت پوشش
قرار دهد .همچنین پوستر و بنر جشنواره در ایستگاه های مترو نیز در
حال نصب است .وی اعالم کرد پوســتر جشنواره در فضای پیرامونی
سفارتخانه های کشورهایی که اثارشان در جشنواره چهل و یکم حضور
پیدا کرده نیز نصب شده است و سازمان زیباسازی قول نصب پوستر
جشنواره بر عرشه پل ها را نیز به ما داده است .یوسفی کیا ،در پایان گفت:
کار تبلیغات محیطی مجموعه تئاترشهر تمام شده و تبلیغات محیطی
دیگر سالن های میزبان جشنواره نیز انجام می شود/.مهر
انتخاب کرد .او عالوه بر نوشتن ،در کار تدریس هم بود و شاگردان
زیادی پرورش داد.
از تشکری ،بیش از ۴۰عنوان کتاب به یادگار مانده که از جمله
اثار او می توان به کتاب های «شاه بهار»« ،من هستم گیلگمش»،
«سیمیا»« ،پاریس ،پاریس»« ،هندوی شیدا»« ،غریب ،قریب»،
«بار باران» و «ارتیست» اشاره کرد.
«وقت خــوب مصائــب»« ،وصــل هــزار مجنــون»« ،اینه
چشمان»«،دســت هــزار غریب»«،وقــت افتــاب»«،اواز پــر
جبرییل»«،اهل اقاقیا» و ...تنها بخش کوچکی از نمایشنامه های
پرشماری است که او نوشته است.
وی سال ها در رادیو و تلویزیون مشغول فعالیت بود و سریال هایی
ماننــد «زمانه»« ،واقعــه» و «یوســف می اید» از اثار او اســت.
رمان نویسی ،مقاله نویسی مطبوعاتی در حوزه ادبیات و نمایش از
دیگر فعالیت های سعید تشکری در سال های فعالیت های ادبی و
هنری این هنرمند خراسانی بود.
سعید تشکری چند روز پیش از درگذشتش به علت مشکالت
دستگاه گوارش در بیمارستان رضوی مشهد بستری بود و به دنبال
یک عمل جراحی ،دچار خونریزی معده و کم خونی شد .او روز ۱۹
بهمن ســال ۱۴۰۰در پی خونریزی معده در سن ۵۸سالگی در
مشهد درگذشت/.ایسنا
انهدام؛ جلوه های زیبایی از یک ویرانی
نمایش گروهی «انهدام» با ۱۲نقاشــی از ۹هنرمند در گالری
ارتیبیشن به نمایش درمی اید .هدف از برگزاری نمایشگاه «انهدام»
توجه به مفهوم زیبایی شناسی ویرانی و تضاد معناها در دنیای کنونی
است .این نمایشگاه گروهی با اثاری از هنرمندانی از جمله طاهر
پورحیدری ،علیرضا چلیپا ،جواد مدرسی ،نجمه کزازی ،حسین
تمجید ،رامتین زاد ،پگاه رجامند ،مرتضی یزدانی و پونه اوشیدری
پنج شنبه ۲۹دی ماه برپا و تا یکشــنبه ۹بهمن ماه ادامه دارد .در
بخشی از استیتمنت این نمایشگاه امده« :انهدام خانه ،ارتباط ،وطن
و هر انچه که ما فکر می کنیم به قطعیت و ثبات رسیده و این مقوله
متضاد ساختن و رویش است ،در نتیجه می توان مقوله ی تخریب را
به زیبایی نگریست و به استقبال ویرانی رفت ،ان هنگام که دیوارهای
کهنه ما را به اسمان افتابی بعد از خود فرامی خوانند ...عالقه مندان
برای دیدن این نمایشگاه همه روزه از ســاعت ۱۶تا ۲۰به گالری
ارتیبیشن واقع در خیابان شریعتی ،مراجعه کنند/.ایسنا
بنای یادبودی که در حال تخریب است
۲۸ابان سال ۱۳۱۱شمســی ۶۰ ،کارگر مازنی و ترک در تونل
شماره ۶سوادکوه ،در اثر ریزش تونل جان خود را از دست دادند ،مدتی
بعد سازه ای برای یادمان این کارگران در منطقه دواب راستوپی جاده
سوادکوه ،ساخته شد.
این سازه یادبود در طول چند ماه گذشته ،بیش از پیش دستخوش
تغییر و تحوالت و برخی اســیب ها شده اســت .نه تنها قسمتی از
محوطۀ ارامگاه به دلیل احداث جاده ای که در فاصله کمتر از دومتری
ان ساخته شــد ،کامال از بین رفت ،بلکه بخش های دیگر محوطه و
دیوارها نیز به مــرور زمان و بر اثر عوامل طبیعی و انســانی در حال
تخریب هستند.
عبور انشــعاب گاز از محوطۀ این بنای یادبود و ارامگاه ،در فاصله
حدود یک متری بنا و تبدیل سازه های سنگی این یادبود به تابلویی
تبلیغاتی در کنار جاده نیز از اسیب هایی است که این بنای تاریخی را
در معرض تخریب بیشتر قرار داده است/.ایسنا صفحه 6
خرب فرهنگ و هرن
تخفیف به دانشجویان در جشنواره تئاتر فجر
ی بلیت
سامانه فروش بلیت اثار صحنه ای و ملل جشنواره بین المللی تئاتر فجر از روز گذشته ۳۰د
فروشــی خود را اغاز کرد .اداره کل هنرهای نمایشی وزارت فرهنگ و ارشاد اســامی ،به منظور ارائه
تسهیالت ویژه به دانشجویان رشته های هنری و با رویکرد حمایت از جامعه دانشجویی ،تخفیف بلیت ۵۰
درصدی در نظر گرفته اند .دانشجویان برای دریافت بلیت با تخفیف می توانند با مراجعه به سامانه فروش
«گیشه »۷کد تخفیف دانشجویی STUFAJR1401را وارد و با تخفیف در بهای بلیت ،نمایش های
مورد نظر خود را ببینند .قیمت بلیت های در نظر گرفته برای نمایش های ایرانی ۸۰هزارتومان و برای
بخش ملل ۱۲۰هزارتومان تعیین شده است/ .مهر
صحن هتئاتر یک سنگر جدی برای مبارزه است
در استانه برگزاری جشنواره تئاتر فجر ،معاون هنری
وزارت ارشاد به این رویداد پیام داد که در بخشی از ان امده
است« :امروز عرصه فرهنگ و به خصوص صحنه مقدس
تئاتر ،خود یک سنگر جدی برای مبارزه است .صحنه ای
اســت از یک جنگ تمام عیار فرهنگی که سربازان جان
برکفش که خانواده ی سختکوش ،فهیم وکم توقع تئاترند
دشمن تا دندان
با دستان خالی مقابل شمشیرهای اخته
ِ
مسلح که از همه چیز در این جبهه به مثابه ی سالح استفاده
می کند ،ایستاده اند و خیال تسلیم شدن ندارند».
محمود ســاالری ،معاون امور هنری وزارت فرهنگ و
ارشاد اسالمی به چهل و یکمین جشنواره بین المللی تئاتر
فجر پیام فرستاد.
متن پیام به این شرح است:
بسم اهلل الرحمن الرحیم
الدنیا بزینه الکواکب»
«انا زینا السماء ُ
«ما اســمان دنیا را زیبا نمودیم و با ســتاره ها تزئین
کردیم(».سوره صافات ،ای ه )6
بار دیگر به روزگاری رســیدیم که در یک ضیافت بی
بدیل فرهنگی به استقبال تکرار یکی از صفات خداوند بی
همتا و الیزال برویم« :خلق زیبایی» که همواره مورد توجه
و لطف حضرت حق بوده و رکن هستی بر زیبایی دوستی
او بنا شده است.
«زنده باد» و «جاوید همتتان» می طلبد شکوه و جاللی
که با تالشی کم نظیر و درکی شاینده در این دوران توسط
هنرمندان تئاتر سربلند کشور ،عزتمندمان ایران به صحنه
رسیده و در جهادی کم رقیب ،حرکت و سرعت قطارش
تضمین شده و حتی چند ایستگاه هم تا مقصد به ان اضافه
شنبه 1بهمن 1401شماره 1357
قانقاریا ،خطاکار را مجازات می کند
7
رمان «قانقاریا» جدیدترین کتاب نشر صاد نوشته صفورا مردانی منتشر شد .این کتاب در قالب رمان در
جست وجویپاسخبه موضوعگناهو مجازات است.هر انسانیکه مرتکبگناهی می شود ،منتظر مجازات شدن
است؛ اما کدام یک از خطاکاران امادگی دارد بالفاصله پس از ارتکاب خطا عقوبت شود؟ چه می شد اگر مجازات
گناه بالفاصله گریبان گیر فرد گنهکار می شد؟ جهان عجیبی می شد! جهانی که رمان «قانقاریا» ان را به تصویر
کشیده است! کتاب قانقاریا که در 10فصل نوشته شده ،از روبه روی در «انجمن قلب های متعفن» اغاز می شود.
جایی که «سهیال» خودش را انجا به اتش کشید .نشر صاد ،در راستای حمایت از نوقلم ها کتاب «قانقاریا»
نوشته صفورا مردانی را در 158صفحه با قیمت 64هزار تومان را منتشر کرده است/.تسنیم
شده است .امروز عرص ه فرهنگ و به خصوص صحن ه مقدس
تئاتر خود یک ســنگر جدی برای مبارزه است .صحنه ای
اســت از یک جنگ تمام عیار فرهنگی که سربازان جان
برکفش که خانواده ی سختکوش ،فهیم وکم توقع تئاترند
با دستان خالی مقابل شمشیرهای اخته دشمن تا دندان
مسلح که از همه چیز در این جبهه به مثابه ی سالح استفاده
می کند ،ایستاده اند و خیال تسلیم شدن ندارند.
امروز مردم فهیم کشور باید به حوزه های فرهنگی برای
رشــد ،برای مقاومت ،برای پیروزی و برای اثبات حقانیت
خود به جهان جدی تر نگاه کنند و مسئولین مرتبط با این
عرصه ها باید فضا را برای این نگاه جدی تر و این شکل توسعه
یافته از مشارکت عمومی در فرایند توسع ه فرهنگی کشور
اماده تر کنند .بر ذم ه ماست که دستان سربازان جبه ه تئاتر
را پرتر کنیم و اجازه ندهیم که بی سالح بجنگند.
بی شک این یک مطالبه بر حق از طرف تئاتر می تواند
باشد که تجلی حقانیت ان حضور چشــمگیر ،عاشقانه،
سنجیده و مدبران ه هنرمندان تئاتر کشور در چهل و یکمین
دوره از جشنوار ه تئاتر فجر در جلوه ای داخلی و بین المللی
است؛ در دوره ای که به نظر می رسد می تواند نخستین گام
از فراز تازه زیست این جشــنواره و نو شدن اهداف اینده
سازش باشد.
خداوند زیباست ،زیبایی افریده و زیبایی را دوست دارد.
خوشا به سعادتتان که در این جشن پر شکوه فرهنگی تا
این حد زیبا ظاهر و حاضر شده اید و نگاه باریتعالی را به خود
جذب کرده اید.
سایه تان مستدام
اجرتان مشکور» /ایسنا صفحه 7
دهقان زاده ای از روستای فراهان
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
دو مرد در یک قاب
سمیه خاتونی -از بهــزاد فراهانی هنرمند پیشکسوت
ســینما ،تئاتر و تلویزیون هر قاب ماندگاری را که قرار است
خاطره ســازی کنیم بی امان نقش و رنگی از مهدی فتحی
نیز دران قاب دیده می شــود ،به حقیقت این دو هنرمند در
بازی های مشترک شان برای مخاطب همیشه زیباترین و به
یادماندترین هماوردی ها را از دو نقش برجا گذاشتند ،جنس
بازی شــان در هم گره می خورد و ملغمه ای از سلحشوری دو
مرد در دو جبهه را به تصویر می کشیدند ،همان گونه که فارغ
از دنیای هنر انها دو دوست صمیمی و هم زبان نیز بودند .از
بازی های به یادماندنی و مشترک این دو هنرمند سریال امام
علی بود که بهزاد فراهانی در نقش معاویه(ابایزید) و مهدی
فتحی نقش عمروعاص را بازی می کرد ،سکانس های پر مغز
و نغر از لفاظی های این دو شخصیت تاریخی که در هنر این
زوج هنری خوش به بار می نشست .نمایشی از دو دشمن امام
علی در اتحاد ،که در نهایت حقانیت و شجاعت امام علی را در
ذهن مخاطب به یادگار می گذاشت .در سریال خانه پدری هم
با وجود انکه این دو سکانس های مشترک زیادی نداشتند،
اما بواسطه ســنگینی و وزنه این دو بازیگر ،دشمنی دو مرد
قدرتمند در دو جبهه مقابل در امده بود .و دســت اخر تئاتر
بینوایان به کارگردانی بهروز غریب پور که در ان ،مهدی فتحی
نقش ژان والژان را به زیبایی هرچه تمام تر در صحنه اجرا برد
بی شک مدیون بازی مجدد در زوجیت با بهزاد فراهانی بود که
اتفاقا در این تئاتر نقش سرباز ژاور دشمن دیرینه و کینه ای
ژان والژان را بازی می کرد.
بزرگی گفته است هنرمندان حیات خود را که عزیزترین
چیز ادمی است ،در نقش ها می دمند و انها را ماندگار می کنند،
به همین دلیل هنرمندان از طبقه ای خاص هســتند که از
عمرشان به خاطر چیز دیگری می گذرند .بعد از فوت مهدی
فتحی ،گویا بهزاد فراهانی دوقلوی هنری خود را از دست داد و
بسیار در مرگ او به سوگ نشست.
فراهان یکی از شهرستان های استان مرکزی و پاره ای از سرزمین
تاریخی فراهان بزرگ است که منطقه وسیعی از شمال شهر اراک تا
مناطقی از شهرستان های کمیجان اشتیان و تفرش را در بر می گیرد،
بیش از دویست روستای کوچک و بزرگ در فراهان بزرگ وجود دارد
که در دشت فراهان و کوه های اطراف پراکنده اند.
این روستا که از قدمت ســه الی چهار هزار ساله هنری برخوردار
است ،مشــاهیر و مفاخر بزرگی را تاکنون به ایران بزرگ هدیه کرده
است ،کتاب «کهن دیار فراهان» در سه جلد نوشت ه مصطفی زمانی نیا
شــرح مفصلی درباره فراهان و نخبگان و بزرگان و مردمان این شهر
است .در فهرست مشاهیر فراهان نام افراد سرشناسی در طول تاریخ
و زمان معاصر اورده شده است ،کسانی مانند میرزا تقی خان فراهانی
(امیرکبیر) صدراعظم ایران در زمان ناصرالدین شاه قاجارو موسس
دارالفُنون ،میرزا محمدحسین وفای فراهانی شاعر عصر زندیه،
مدرسه ُ
متخلص به وفا ،میرزا محمدحسین گلبن فراهانی شاعر و نویسنده
عصر قاجار ،متخلص به گلبن .حسینعلی خان نکیسا خواننده بزرگ
موسیقی ایرانی در دوره قاجار و پهلوی ،فروغ فرخ زاد شاعره نامدار زن
ایرانی که پدرشان اصالتا تفرشی بود و پروین اعتصامی که پدرش از
اهالی اشتیان بود .درکنار این نام اشنایان بزرگ از تاریخ کهن ایران
زمین نام هنرمندان معاصری چون مجید واشــقانی فراهانی بازیگر
سینما و تلویزیون ،و بهزاد فراهانی بازیگر نامی سینما و تئاتر نیز به
چشم می خورد.
بهزاد فراهانی در سال 1323روز اول بهمن ماه در روستای فراهان
در خانواده ای هنرمند و هنرپرور زاده شد .مادرش شاعر بود و پدرش
ش سالگی بچه خوان تعزیه ها
دهقان و تعزیه خوان ،خودش نیز در ش
بوده است .پدرش به روایت او ،قد بلندی داشت و عرض سینه اش یک
متر می شــده و زمانی که در نقش حضرت عباس و ...ظاهر می شده،
هیبت و شکوه دیگری پیدا می کرد .بهزاد در مکتب خانه درس خواندو
ج سالگی خواندن و نوشتن را یاد گرفت .در هشت
به همین علت در پن
ســالگی به تهران امد و ارزو داشت که در رادیوی مملکت جایگاهی
داشته باشد .تا این که به مدرسه ای رفت که مدیرش تفرشی ازاد بود
شخصی بسیار اهل ذوق و هنر ،در این مدرسه هنرمندانی چون بهمن
مفید ،بهرام وطن پرست ،مرتضی عقیلی و ...با او همکالس و همدرس
بودند .پانزده ســالگی او به کارگری های کارهای ســخت در تهران
گذشت اخر هفته که می شد ،با دستمزدی که از کار کارگری سنگین
می گرفت ،به میدان توپخانه می رفت تا به تماشــای نمایشنامه های
محمدعلی جعفری بنشیند و کیفور به خانه بازمی گشت .از سوی دیگر
شب ها هم درس می خواند .او نوجوانی بود با دغدغه های فرهنگی و
هنری که در تهران روزگار سخت و خوشی را با هم تجربه می کرد .و به
همین اتکا موفق شد در ایران و فرانسه در رشته تئاتر تحصیالت عالیه
خود را با سخت کوشی و عشق به اتمام برساند .عشق و عالقه ای که
در بیشتر هنرمندان ان دوره ظهور کرد و برای ان مرزی وجود داشت.
و ان ها برای انکه شــاگردی بزرگانی چون سمندریان ،اسکویی و ...
باید گنجایش فرهنگی و سواد علمی خود را باال می بردند ،هنرمندانی
برامده از قلب توده های مردمی که عموما شــیفته سبک رئالیسم
اجتماعی بودند.
بهزاد در خاطرات خود از دوران مجــردی از روزهای یاد می کند
که در اتاقی باالی یک تنور نانوایی در خیابان شهناز سکنی داشت،
در ان زمان هنرمندانی اعم از شاعر و نویسنده و موزیسین که جایی
نداشتند به خانه اش می امده و در خانه اش بیتوته می کردند در خانه
ن گروه سرگردان هنری همیشه باز بود ،فراهانی ان ها را
بهزاد برای ا
فداییان هنر می دانست .بهزاد فراهانی به واسطه تسلط بر بازیگری و
شیوه بیانی رسای خود در طول چندین دهه با ارائه نقش های ماندگار
در حال حاضر از پیشکسوتان بی بدیل هنر تصویر وتئاتر ایران است،
نقش افرینی های او در «سگ کشــی» بهرام بیضایی و «طوطیا» و
«شیدا» و نیز سریال های «امام علی ع»« ،قائم مقام فراهانی»« ،پس از
باران»« ،مدینه» و ...برای مخاطب عمومی ماندگار شده است؛ هرچند
تئاترها و اثار نمایشی رادیویی و فیلم ها و کتاب های بسیاری از او نیز
به جا مانده است .او عالوه بر بازیگری به عنوان نویسنده و کارگردان نیز
در سینما و تلویزیون فعالیت داشته است .مهم ترین اثار بهزاد فراهانی
در نویسندگی ،سریال حماسه ارد ،سفر سنگ ،گرگ بیزار ،تجاوز و
میعادگاه خشم است .و مهم ترین اثرش در عنوان کارگردانی سریال
حماسه ارد است .زادروزش فرخنده و هنرش ماندگار صفحه 8