روزنامه صبا شماره 1341

‫چهار شنبه| ‪ 30‬اذر ‪ 21 |1401‬دسامبر‪ 26 |2022‬جمادی االول ‪|1444‬‬ ‫سال دهم| شماره ‪ 8 |1341‬صفحه| ‪5000‬ناموت|‬ ‫غفلـت‬ ‫سـیمنای ایـران‬ ‫از ادبیـات کهـن فارسـی‬ ‫اظهارنظر وزیر ارشاد درباره حضور‬ ‫هنرمندان در جشنواره فجر‬ ‫صفحه ‪2‬‬ ‫پتانسیل دراماتورژی در فرهنگ باستانی‬ ‫صفحه ‪4‬‬ ‫موافق تعطیل شدن تئاتر نیستیم‬ ‫صفحه ‪6‬‬ صفحه 1 ‫‪2‬‬ ‫خرب سیمنا و تلویزیون‬ ‫چهارشنبه ‪ 30‬اذر‪ 1401‬شماره ‪1341‬‬ ‫«المینور» در «چنا»ی هندوستان‪ ،‬به روی پرده می رود‬ ‫فستیوال «چنا»ی هندوســتان‪ ،‬دومین حضور جهانی «المینور» پس از فستیوال «گواست» است‬ ‫که در ان بیست و هفتمین فیلم بلند سینمایی داریوش مهرجویی به تهیه کنندگی رضا ُدرمیشیان به‬ ‫نمایش درمی اید‪ .‬فیلم داستان عشق به موسیقی است‪ .‬دختر جوانی که عاشق موسیقی است اما با مخالف‬ ‫پدرش رو به رو می شود که مدام او را محدود و سرکوب می کند‪ .‬علی نصیریان‪،‬سیامک انصاری‪ ،‬پردیس‬ ‫احمدیه‪،‬علی مصفا‪،‬مهرداد صدیقیان‪،‬بی تا فرهی‪ ،‬بهناز جعفری‪،‬کاوه افاق‪،‬امراهلل صابری‪،‬رضا داودنژاد‪،‬دیبا‬ ‫زاهدی‪ ،‬فریماه فرجامی و‪ ...‬از بازیگران «المینور» هستند‪ .‬بیستمین جشنواره بین المللی فیلم چنای‬ ‫هند که از تاریخ ‪ ۱۵‬دسامبر ( ‪ ۲۴‬اذر ) اغاز شده ‪ ۲۲‬دسامبر ( ا دی ) به کار خود پایان خواهد داد‪ /.‬ایسنا‬ ‫حضور‪ 6‬فیلم ایرانی در جشنواره روتردام‬ ‫فیلمسینمایی«عصب کشی»ساختهامیرتوده روستا‪،‬دراولیننمایشجهانیخوددربخشمسابقهاصلی‬ ‫(رقابتی تایگر) نماینده سینمای ایران خواهد بود‪ .‬فیلم «مرزهای بی پایان» ساخته عباس امینی‪ ،‬محصول‬ ‫مشترک ایران‪ ،‬جمهوری چک و المان در بخش مسابقه پرده بزرگ‪« « ،‬پشت حصارهای الله زار» ساخته امین‬ ‫فیض ابادی در بخش بندرگاه‪« ،‬خائن کشی» ساخته مسعود کیمیایی‪ ،‬در اولین نمایش بین المللی خود در‬ ‫بخشبندرگاه‪«،‬خرسنیست»ساختهجعفرپناهی‪،‬دربخشالیمالیتوفیلمنیمه بلند«اتاق هایعطری»به‬ ‫کارگردانی شاهین دانش فر هم در بخش فیلم های کوتاه و نیمه بلند به نمایش گذاشته می شوند‪ .‬پنجاه ودومین‬ ‫جشنواره فیلم روتردام از ‪ ۲۵‬ژانویه تا ‪ ۵‬فوریه (‪ ۵‬تا ‪ ۱۶‬بهمن) در هلند برگزار خواهد شد‪ /.‬هنرانالین‬ ‫اظهارنظر وزیر ارشاد درباره‬ ‫حضور هنرمندان در جشنواره های فجر‬ ‫وزیر ارشاد‪ ،‬دربار ه بحث تحریم جشنوار ه فجر از ســوی برخی هنرمندان گفت‪« :‬هر کسی‬ ‫که عنوان هنرمند را دارد‪ ،‬دلــش با منافع ملی پیوند خورده و هنرمنــدان هیچ وقت به دنبال‬ ‫کناره گیری از فعالیت های فرهنگی و هنری نیستند‪.‬‬ ‫محمد مهدی اسماعیلی‪ ،‬وزیر فرهنگ و ارشاد اســامی‪ ،‬این سخن را در حاشیه نشست‬ ‫تخصصی مدیران روابط عمومی این وزارتخانه در پاسخ به پرسش خبرنگاران بیان کرد و با اشاره‬ ‫به استقبالی که از جشنواره های اخیر مانند «سینما حقیقت» شده است‪ ،‬افزود‪« :‬ما الحمداهلل با‬ ‫خیل عظیمی از هنرمندانی مواجه هستیم که عاشقانه به کشور خود کمک می کنند‪.‬‬ ‫او اضافه کرد‪ :‬ما همه هنرمندان عزیزمان را خانواده خود فرض کــرده و از هم ه ان ها بابت‬ ‫زحمات شان تشکر می کنیم‪ .‬من با امیدواری نسبت به اینده فرهنگ و هنر این نکته را عرض‬ ‫می کنم‪ .‬ان شاءاهلل همانطور که جشنواره هایی که پشت سرگذاشته ایم با استقبال زائدالوصف‬ ‫جریان فرهنگی و هنری کشــور همراه بود‪ ،‬در جشنواره های پیش روی مانند فجر‪ ،‬نیز همین‬ ‫اشتیاق را خواهیم دید‪.‬‬ ‫وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی‪ ،‬همچنین دربار ه برنامه های وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی به‬ ‫مناسبت سالگرد شهید قاسم سلیمانی‪ ،‬در جمع خبرنگاران اظهار کرد‪ :‬وزارت فرهنگ و ارشاد‬ ‫اسالمی به صورت جدی در این موضوع فعال است‪ .‬در این جلسه گزارشی که ارائه کرده اند درباره ‬ ‫دستگاه هایی بود که برای این موضوع ماموریت دارند‪ .‬وزارت ارشاد هم برنامه های نمایشی خوبی‬ ‫پیش بینی کرده و همچنین برنامه های دیگری را متناســب با این حوزه و همچنین در حوزه‬ ‫موسیقی‪ ،‬تئاتر‪ ،‬کتاب و دیگر فعالیت ها که مفصل هستند اماده کرده است‪/ .‬ایسنا‬ ‫نوید محمدزاده‪ ،‬بهترین بازیگر جشنواره اوراسیا شد‬ ‫شانزدهمین جشنواره فیلم «اوراسیا» از تاریخ ‪ ۱۲‬تا ‪ ۱۸‬دسامبر‬ ‫(‪ ۲۱‬تا ‪ ۲۷‬اذر ماه) در شهر الماتی قزاقســتان برگزار و فیلم «شب‪،‬‬ ‫داخلی‪ ،‬دیوار» ساخته وحید جلیلوند در بخش مسابقه اصلی این رویداد‬ ‫سینمایی به نمایش گذاشته شد و در نهایت نوید محمدزاده برای بازی‬ ‫در این فیلم برنده جایزه بهترین بازیگر مرد شد‪« .‬شب‪ ،‬داخلی‪ ،‬دیوار»‬ ‫نخستین نمایش جهانی خود در هفتاد و نهمین دوره جشنواره ونیز‬ ‫در بخش مســابقه را تجربه کرد و در ادامه نیز به چندین جشنواره از‬ ‫جمله تورنتو کانادا‪ ،‬هامبورگ در المان‪ ،‬جشنواره بوسان کره جنوبی و‬ ‫جشنوااره بین المللی جنای در کشور هند دعوت شده است‪ .‬در خالصه‬ ‫داستان فیلم امده است؛ زندگی نابینایی به نام علی با ورود نا به هنگام‬ ‫زنی متواری‪ ،‬اشفته می شود‪...‬‬ ‫نوید محمدزاده‪ ،‬امیر اقایی‪ ،‬علیرضا کمالی‪ ،‬سعید داخ‪ ،‬با معرفی‬ ‫دایانا حبیبی و دانیال خیری خواه و جمعــی از بازیگران و هنرجویان‬ ‫تئاتر بازیگران این فیلم هستند‪/.‬ایسنا‬ ‫اکران فیلم در شهرهای بدون سینما‬ ‫اصغر باقرزاده‪ ،‬معاون پرورشی و فرهنگی وزیر اموزش و پرورش‬ ‫با اشاره به طرح تحولی کانون های فرهنگی‪-‬تربیتی و برنامه های‬ ‫متعددی که در دو دسته شامل ‪ ۲۲۰‬کانون کشور اغاز شده گفت‪:‬‬ ‫یکی از برنامه ها‪ ،‬تحت عنوان «سینما مهر» در حال اجراست که در‬ ‫قالب ان برای دانش اموزان فیلم های روز به نمایش در می اید‪ .‬وی‬ ‫درباره جزئیات اکران «لوپتو» در کانون های فرهنگی‪-‬تربیتی اظهار‬ ‫کرد‪ :‬با حوزه هنری انقالب اسالمی هماهنگی هایی به عمل امد تا‬ ‫فیلم سینمایی لوپتو‪ ،‬در فاز اول در شهرهای فاقد سالن سینما که‬ ‫حدود ‪ ۶۰‬شهر هستند با استفاده از ظرفیت کانون های فرهنگی‬ ‫تربیتی اکران شود‪ .‬معاون پرورشی و فرهنگی با بیان اینکه اکران‬ ‫فیل م در کانون ها ادامه خواهد داشــت‪ ،‬تاکیدکرد‪ :‬با رفع نواقص و‬ ‫کمبودهای این طرح در اینده با استقبال بیشتری روبرو خواهیم بود‬ ‫و باید از ظرفیت کانون های فرهنگی تربیتی برای اکران فیلم های‬ ‫پاک و جذاب برای دانش اموزان استفاده کرد‪ /.‬هنرانالین‬ ‫واکنش جیمز کامرون به ضرر مت دیمون‬ ‫جیمز کامرون‪ ،‬باید هم بخندد وقتی مت دیمون‪ ،‬خاطره ای را به‬ ‫یاد می اورد که با رد کردن پیشــنهاد بازی در «اواتار» ‪ ۲۵۰‬میلیون‬ ‫دالر از دست داد‪.‬‬ ‫دیمون چندی پیش در جشــنواره فیلم کن فاش کرد که نه تنها‬ ‫کامرون پیشنهاد بازی در فیلم حماســی «اواتار» در سال ‪ ۲۰۰۹‬را‬ ‫به وی داده‪ ،‬بلکه ‪ ۱۰‬درصد از ســود فروش ان را هم به وی پیشنهاد‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫«اواتار» بیش از ‪ ۲‬میلیارد دالر در سراســر جهــان فروخت و به‬ ‫پرفروش ترین فیلم تاریخ بدل شد و سهم دیمون‪ ،‬می توانست ‪۲۵۰‬‬ ‫میلیون دالر از فیلم باشد‪.‬‬ ‫دیمون به مطبوعات گفته بود من در تاریخ خواهم ماند‪ .‬شما هرگز‬ ‫بازیگری را نخواهید یافت که مبلغی بیشتر از این را رد کرده باشد‪.‬‬ ‫در نهایت نقشی که وی رد کرد‪ ،‬به سم ورتینگتون رسید ‪ ،‬هر چند او‬ ‫پیشنهاد سهیم شدن ‪ ۱۰‬درصدی در سود را نداشت‪.‬‬ صفحه 2 ‫خرب سیمنا و تلویزیون‬ ‫تصمیم سخت «امبر هرد»‪ ،‬در دادگاه‬ ‫«امبر هرد»‪ ،‬در صفحه خود در شــبکه اجتماعی اینستاگرام نوشت‪« :‬پس از مدت ها تامل‪ ،‬تصمیم‬ ‫بسیار سختی برای حل و فصل پرونده افترا که توسط همسر سابقم در ویرجینیا‪ ،‬علیه من مطرح شده بود‪،‬‬ ‫گرفتم‪ .‬برای من مهم است که بگویم هرگز این را انتخاب نکردم‪ .‬من از حقیقت خود دفاع کرده ام و با انجام‬ ‫این کار زندگی ام همانطور که می دانستم نابود شد‪ ».‬وکالی «جانی دپ»‪ ،‬هم با صدور بیانیه ای اعالم‬ ‫کردند که رسماً این فصل دردناک برای اقای دپ پایان یافت و طی یک توافق خارج از دادگاه‪« ،‬هرد»‪،‬‬ ‫موافقت کرده است که از طریق شرکت بیمه خود یک میلیون دالر به «جانی دپ» بپردازد که او نیز به‬ ‫خیریه ها اهدا خواهد کرد‪/.‬ایسنا‬ ‫معرفیمدیرانستادیجشنوارهفیلممقاومت‬ ‫جالل غفــاری‪ ،‬دبیرهفدهمین جشــنواره‬ ‫بین المللی فیلم مقاومــت در احکام جداگانه ای‬ ‫اقایان دکترمحسن رفیعی‪ ،‬دکتراسماعیل اجرلو‪،‬‬ ‫محسن جوادی و پرویز رادی دهنوی را به ترتیب‬ ‫به عنوان دبیر اجرایی‪ ،‬قائم مقام‪ ،‬مشاور عالی دبیر‬ ‫و مدیر کمیته استان ها و مدیر دبیرخانه معرفی‬ ‫و منصوب کرد‪ .‬محســن رفیعی با مدرک دکترای ریاضی‪ ،‬مدیر فرهنگی‪ ،‬مدرس‪ ،‬پژوهشگر‬ ‫و نویسنده تاکنون در بیش از چهل جشــنواره ملی و بین المللی به عنوان دبیر و مدیراجرایی‬ ‫فعالیت داشته است‪.‬‬ ‫مشاور قائم مقام وزیرکشور‪ ،‬مشــاور فرهنگی قرارگاه جنگ نرم و عضویت در کمیسیون‬ ‫فرهنگی مجمع عالی بسیج‪ ،‬ســخنرانی و تالیف چند کتاب‪ ،‬مقاله و پژوهش در موضوعات‬ ‫مختلف ادبی‪ ،‬فرهنگی و هنری از دیگر سوابق وی به شمار می اید‪.‬‬ ‫اسماعیل اجرلو پژوهشگر‪ ،‬مدیر فرهنگی‪ ،‬مدرس دانشــگاه‪ ،‬با مدرک دکتری تخصصی‬ ‫رشته حقوق از دانشکده حقوق دانشگاه تهران پیش از این دبیری چهار دوره دبیرخانه حقوق‬ ‫بشر امریکایی را بر عهده داشته اســت‪ .‬مدیر کل حوزه هنری البرز‪ ،‬عضو پژوهشکده شورای‬ ‫نگهبان‪ ،‬تدریس در دانشگاه امام صادق(ع) و نگارش چند کتاب و مقاله تخصصی فرهنگی از‬ ‫سوابق اوست‪.‬محسن جوادی‪ ،‬بازیگر‪ ،‬کارگردان و فعال فرهنگی‪ ،‬کارشناس هنرهای نمایشی و‬ ‫کارشناس ارشد علوم ارتباطات است که پیش از این به عنوان مدیر هماهنگی بخش تهران در‬ ‫جشنواره های تئاتر مقاومت و مدیر دبیرخانه شانزدهمین جشنواره فیلم مقاومت فعالیت داشته‬ ‫است‪ .‬سرپرست انجمن سینمای انقالب و دفاع مقدس و عضویت در شورای فیلم و سریال و‬ ‫معاون فرهنگی هنری سازمان بسیج هنرمندان از دیگر سوابق او است و اکنون قائم مقام انجمن‬ ‫سینمای انقالب و دفاع مقدس و معاون امور استان ها در بنیاد فرهنگی روایت فتح است‪ .‬پرویز‬ ‫رادی دهنوی‪ ،‬فعال فرهنگی‪،‬نویسنده‪ ،‬پژوهشگر و کارگردان است‪ .‬مسئولیت دبیرخانه چند‬ ‫دوره جشنواره سینماحقیقت‪ ،‬مسئول اجرایی و ناظر کیفی جشنواره فیلم مقاومت‪ ،‬مدیریت‬ ‫تماشاخانه سرو انجمن تئاتر انقالب و دفاع مقدس از فعالیت های برجسته وی است‪ .‬هفدهمین‬ ‫جشنواره فیلم مقاومت با شعار «گفتمان مقاومت‪ ،‬نهضت جهانی مستضعفین و ازادی قدس‬ ‫شریف» به همت انجمن سینمای انقالب و دفاع مقدس بنیاد فرهنگی روایت فتح با دبیری دکتر‬ ‫جالل غفاری‪ ،‬اسفند امسال در خلیج همیشگی فارس برگزار خواهد شد‪/.‬هنرانالین‬ ‫چهارشنبه ‪ 30‬اذر‪ 1401‬شماره ‪1341‬‬ ‫‪3‬‬ ‫تمدید مهلت ارسال اثر به المپیاد فیلمسازی نوجوانان ایران‬ ‫دبیرخانه المپیاد ششم فیلمسازی‪ ،‬اعالم کرد؛ تمامی نوجوانان ‪ ۱۲‬تا ‪ ۱۸‬سال عالقه مند به شرکت در‬ ‫ششمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان از سراسر کشور‪ ،‬تا پنجم دی ماه ‪ ۱۴۰۱‬فرصت دارند تا اثار خود را‬ ‫جهت شرکت در دو بخش ایده (شخصیت پردازی) و فیلم به دبیرخانه این رویداد ارسال کنند‪ .‬تمدید این‬ ‫مهلت تا ‪ ۵‬دی ماه همچنین برای سایر نهادهای مرتبط با فیلم کوتاه از جمله دفاتر انجمن سینمای جوانان‬ ‫ایران در مناطق مختلف کشور در نظر گرفته شده و ان ها می توانند اثار منتخب نوجوانان را در بخش های‬ ‫مذکور‪ ،‬به المپیاد ششم ارسال کنند‪ .‬ششمین المپیاد فیلمسازی نوجوانان کشور به همت بنیاد سینمایی‬ ‫فارابی از ‪ ۳۰‬دی تا ‪ ۳‬بهمن ‪ ۱۴۰۱‬برگزار خواهد شد‪ /.‬مهر‬ ‫فیلم هایغیرسینماییپروانهنمایشگرفتند‬ ‫شورای پروانه نمایش فیلم های غیرسینمایی‪ ،‬در جلسه اخیر‬ ‫خود با صدور پروانه نمایش ‪ ۷‬عنوان فیلم داســتانی بلند با عنوان‬ ‫«ناچاری» به تهیه کنندگی و کارگردانی محمدرضا یکانی‪« ،‬کانی‬ ‫پری» به تهیه کنندگی و کارگردانی جالل نصیری‪« ،‬درد مشترک»‬ ‫به تهیه کنندگی شهرام مقصودی و کارگردانی ناصر طاهریان‪« ،‬جدا‬ ‫افتاده» و «ســایه» به تهیه کنندگی امین خدام و کارگردانی رضا‬ ‫اصغری نسب‪« ،‬طبل» به تهیه کنندگی مرتضی ذوالفقاری نسب‬ ‫و کارگردانی کبری غروی و «خانه های بی سقف» به تهیه کنندگی‬ ‫و کارگردانی حمید اصغری تتمــاج‪ ،‬موافقت کرد‪ .‬همچنین ‪ ۴‬اثر‬ ‫مستند «خاکجا» به تهیه کنندگی و کارگردانی یاسر شاهسواری‪« ،‬دلداه» به تهیه کنندگی و کارگردانی علی براری‪،‬‬ ‫«چاه» و «دیار سپید جامگاه» به تهیه کنندگی و کارگردانی محسن اسمعیلی‪ ،‬پروانه نمایش اثار غیرسینمایی سازمان‬ ‫سینمایی را اخذ کردند‪ .‬در این شورا برای ‪ ۶‬اثر داستانی کوتاه «گل مرداب» به تهیه کنندگی عباس خادم الرسول و‬ ‫کارگردانی مشترک عباس خادم الرسول و محمدحسین پورکیانی‪« ،‬برای یلدا» به تهیه کنندگی ملیحه حسینی و‬ ‫کارگردانی محمد اقامحمدی‪« ،‬تنهاتر از تنها» به تهیه کنندگی رضا پایروند و کارگردانی سوگل خالقی‪« ،‬ماجراهای‬ ‫حنجره طال» به تهیه کنندگی امیر مومنی اصل و کارگردانی محمود صادق ناطری‪« ،‬ته اسفالت» به تهیه کنندگی امین‬ ‫خدام و کارگردانی رضا اصغری نسب و «سایه ها» به تهیه کنندگی و کارگردانی عباس خادم الرسول پروانه نمایش صادر‬ ‫شد‪ .‬از سوی دیگر فیلم بلند سینمایی «ط‪ .‬میم» به تهیه کنندگی حسین رضوی‪ ،‬توانست از شورای پروانه ساخت‬ ‫سازمان امور سینمایی مجوز ســاخت خود را دریافت نماید‪ .‬این فیلم سینمایی به کارگردانی ابوذر حیدری ساخته‬ ‫خواهد شد و مهدی کیا نگارش فیلمنامه «ط‪ .‬میم» را بر عهده داشته است‪ .‬ابوذر حیدری تاکنون در عرصه فیلم کوتاه و‬ ‫اثار داستانی فعالیت مستمری داشته است‪ .‬وی همچنین در مقام تدوینگر در دو فیلم سینمایی «شعله ور» و «منطقه‬ ‫پرواز ممنوع» همکاری داشته است‪« .‬اهنگ کوچه های خشتی»‪« ،‬ورود ممنوع»‪« ،‬حافظ»‪« ،‬پناه»‪« ،‬چشماتو ببند»‬ ‫و «مینی بوس» از جمله اثار کوتاه و داستانی است که حیدری تاکنون کارگردانی انها را بر عهده داشته است‪ .‬شورای‬ ‫صدور پروانه ساخت‪ ،‬در جلسه اخیر با ساخت سه فیلم نامه بلند سینمایی و یک انیمیشن سینمایی نیز موافقت کرد‪.‬‬ ‫«کافه تایپ» به تهیه کنندگی‪ ،‬کارگردانی و نویسندگی محمد حسن معصومی کوهستانی (خسرو معصومی)‪« ،‬سلوک»‬ ‫به تهیه کنندگی علی اوجی‪ ،‬کارگردانی و نویسندگی عباس رافعی (تغییر تهیه کننده از عباس رافعی به علی اوجی)‬ ‫و «نبرد غیرممکن» به تهیه کنندگی امیر سماواتی‪ ،‬کارگردانی و نویسندگی حمید بهمنی پروانه ساخت گرفته اند‪.‬‬ ‫همچنین انیمیشن «ببعی قهرمان» به تهیه کنندگی محمد مهدی مشکوری‪ ،‬کارگردانی میثم حسینی و نویسندگی‬ ‫عبداله ملکی دیزج‪ ،‬موافقت شورای پروانه ساخت سازمان سینمایی را برای تولید جلب کرد‪/.‬مهر‬ صفحه 3 ‫‪4‬‬ ‫چهارشنبه ‪ 30‬اذر‪ 1401‬شماره ‪1341‬‬ ‫پرونده‬ ‫پتانسـیل دراماتـورژی‬ ‫در فرهنـگ باسـتانی‬ ‫محمد عارف‪ ،‬دانشیار دانشگاه و انسان شناس‪ ،‬نویسنده‪ ،‬کارگردان‪ ،‬و عضو‬ ‫سمیه خاتونی‬ ‫هیات علمی دانشگاه‪ ،‬پژوهشگر برگزیده هنر دانشگاه های ایران است‪ .‬که‬ ‫گفت و گو‬ ‫تاکنون هشت کتاب شاخص در زمینه انسان شناسی هنر نوشته است‪ .‬درکتاب‬ ‫کمیجان به مردم شناسی هنر می پردازد و «تئاتر مردمی» این شهر را از دید «انسان شناسی‬ ‫ایینی» مورد بررسی قرار داده است‪ .‬ایشان کتاب درخت گیان نیز به انسان شناسی تئاتر‬ ‫قوم ارمن در ارمنستان پرداخته است کتاب شور شیرین و جزیره نیز دو کتاب دیگر از‬ ‫محمد عارف در زمینه نمایش و متکی بر کهن الگوهای ایران باستان است‪ .‬نمایشنامه پشت‬ ‫درهای خاکی‪ ،‬خاک خنده ریز‪ ،‬شب واقعه از اثار موفق اوست که عالوه بر کسب جایزه‬ ‫اجرای تلویزیونی و صحنه داشتند‪ ،‬دکتر محمدعارف جوایز متعددی را از جشنواره های‬ ‫مختلف دریافت کرده که مهم ترین ان ها عبارتند از‪ :‬تندیس برجسته پژوهش گر برتر هنر‬ ‫و معماری دانشگاه های ایران‪ .‬به همین بهانه خبرنگار صبا در موضوع شب یلدا و تاریخچه‬ ‫باستانی این ائین ایرانی گفتگویی با دکتر محمد عارف داشت که در ادامه می خوانید؛‬ ‫از سابقه ائینی و فرهنگی شب یلدا در ایران باستان بگویید؟‬ ‫حقیقتا من هم مانند مردم ایران ناراحت هستم و زمانی که مردم‬ ‫ایران شاد باشند‪ ،‬من هم شــاد خواهم بود‪ .‬ولی شب یلدا را هم باید با‬ ‫خانواده درمانی و احترام به بزرگان گردهم ایی فامیلی داشته باشیم‪.‬‬ ‫تاریخ این ائین به هزاره دوم پیش ازمیالد برمی گردد‪ ،‬قبل از زرتشت‪،‬‬ ‫ایرانیان باستان مراسم شب یلدا را برگزار می کردند‪ .‬در ایران باستان‬ ‫ما دوفصل داشتیم یکی تابستان و دیگری زمستان‪ .‬با چله‪ ،‬که زمان‬ ‫استراحت چوپانان‪ ،‬کشاورزان و مردم فرا می رسد‪ ،‬ائین گران سنگ‬ ‫یلدا برگزار می شود‪ .‬از ان سو ورود به تابســتان هم که اغازگه ان از‬ ‫اول تیرماه است برای ایرانیان بســیار حائز اهمیت است‪ .‬تنها مردم و‬ ‫کشوری که بر کره زمین به لحاظ ستاره شناسی و گاه شماری متوجه‬ ‫شدند‪ ،‬که این شب خاص چند ثانیه طوالنی تر از شب های دیگر است‪،‬‬ ‫ایرانیان بودند‪ .‬به همین خاطراز غروب افتاب اتش روشن می کردند‪،‬‬ ‫البته نه به خاطر اتش پرســتی‪ ،‬چرا که اصال اتش پرســتی در میان‬ ‫ایرانیان باستان وجود نداشته‪ ،‬و رسم اتش روشن کردن در واقع یک‬ ‫نیایش محسوب می شده است‪ ،‬عنصر اب و اتش و زمین و هوا( اخشیج‬ ‫های ایرانی) برای ایرانیان باستان بسیار پر اهمیت بوده‪ ،‬همان طور که‬ ‫در فرهنگ ایران اب دهان انداختن به اتش و همین طور ادرار در اب‬ ‫ممنوع شمرده می شد‪ .‬اینها نشانه احترام ایرانیان به طبیعت است که‬ ‫معتقد بودند از نشانه های خدواندگار است‪ .‬بنابراین مردم در این شب‬ ‫از غروب سی اذر‪ ،‬اتش روشــن کرده و تا صبح طلوع خورشید اتش‬ ‫روشن بود‪ .‬رسم اتش روشن کردن در ایران باستان با این مفهوم بوده‬ ‫که جهالت‪ ،‬حشــرات موذی وپلیدی و اهریمنی از درون شان خارج‬ ‫شود‪ ،‬و یا از ورود ان به خانه هایشان جلوگیری کنند‪ .‬به همین دلیل‬ ‫کوچکترها در خانه بزرگان فامیل جمع می شــدند‪ ،‬و با نمادین ترین‬ ‫میوه ها که انار و هندوانه بود مراسم برگزار می گشت‪،‬هر دوی این میوه‬ ‫ها تمثیلی از خورشید هستند‪ ،‬دانه های انار نماد تکثر و فراوانی است‬ ‫و هندوانه هم وقتی قاچ می خورد‪ ،‬شکل نمادینی از خورشید را دارد‪.‬‬ ‫این ائین که به میترا مربوط می شــد در ایران پایه گذاری شد و بعد از‬ ‫ان به ‪ 26‬کشور دنیا هم اشــاعه پیدا کرد‪ .‬به نواحی از سوریه‪ ،‬ایتالیا‪،‬‬ ‫اسکاتلند و کشورهای بریتانیایی و در ادامه نیمی از قاره اروپا‪،‬رفته و‬ ‫اجرا می شد‪ .‬شب یلدا با مضمون گردهمایی خانوادگی‪ ،‬به منظور از بین‬ ‫بردن کدورت های کهنه خانوادگی و تبدیل قهرها به اشتی ها صورت‬ ‫می گرفت‪.‬مجموعه ای از تنقالت با ریشه طب سنتی هم در این مراسم‬ ‫استفاده می شد‪ .‬این دورهمی خانوادگی برای دور راندن ارواح زشتی‬ ‫و پلیدی به درون انهاست‪.‬این مراسم مانند عید نوروز نبود که همه به‬ ‫خانه هم می روند‪ ،‬در این شب کوچک تر ها به خانه بزرگان می رفتند‪ ،‬و‬ ‫در خانه انها دور هم جمع می شدند‪.‬‬ ‫برخی ایران شناسان بر این عقیده اند که ائین شب یلدا‬ ‫باعث شکل گیری عیدپاک و جشن کریسمس شده است‪ ،‬نظر‬ ‫تان در این باره چیست؟‬ ‫مســیحی ها دو تولد دارند‪ ،‬یکی ‪ 25‬دســامبر و دیگــری در اول‬ ‫ژانویه‪ ،‬که از ان با نام میالد مسیح یاد می کنند‪ ،‬ائین شب یلدا و میترا‬ ‫دوهزارسال قبل تر وجود داشته است‪ ،‬که نماد ان همان مهرابه ها است‬ ‫که شامل یک عبادتگاه و در کنارش جوی اب است این مراسم سال های‬ ‫سال در دنیا اجرا می شده است‪ .‬در واقع مسیح در ژانویه‪ 6 ،‬روز پس از‬ ‫‪ 25‬دسامبرمتولد شده بود که ان را اختصاص می دهند به ‪ 25‬دسامبر‬ ‫که مقارن بود با شــب یلدای ایرانیان‪ ،‬به همین خاطر ارتدوکس ها و‬ ‫کاتولیک ها دو بار تولد میالد عیسی مسیح را جشن می گیرند‪ ،‬همان‬ ‫طور که بیشتر ائین های که در شب یلدا برگزار می شود در جشن های‬ ‫کریسمس هم اجرا می شود ‪ ،‬از وجود نماد درخت ‪ ،‬دورهم جمع شدن‬ ‫تا موسیقی و شعر و سایر متریال ها از خود فرهنگ مسیحی که در ان‬ ‫گنجانده شده است‪ .‬از ان سمت از سوی جامعه پزشکی مطرح می شود‬ ‫که اگر کسی انار وهندوانه‪ ،‬را دراغاز فصل سرما استفاده کند‪ ،‬سرما به‬ ‫بدن او رسوخ نمی کند و احتمال بیماری در او پایین می اید‪ .‬تفال زدن‬ ‫به دیوان حافظ در شب یلدا نمادی از خواسته های قلبی مردم بوده که‬ ‫یکی از انها فرهنگ بخت گشــایی برای جوانان بوده است در مجموع‬ ‫تمامی ائین های ایرانی کهن در ایران باستان عالمانه و حکیمانه است‪.‬‬ ‫ایا درخت کاج هم در فرهنگ ایران باستان مورد استفاده‬ ‫بوده است؟‬ ‫در ایران ما از ان به عنوان درخت زندگی یاد کرده ایم که بنده شرحی‬ ‫مفصل درباره این درخت در کتابی با عنوان « درخت گیان» انتشارات‬ ‫نائیری اورده ام‪ .‬که مربوط به ائین میترا است و هرجا که ائین شب یلدا‬ ‫بوده درخت هم درکنارش است‪ .‬کنده کاری و نقش برجسته هایی که‬ ‫در اسپانیا و ارمنستان و ‪ ...‬به جا مانده است نشانه موثقی از نشر این ائین‬ ‫در جهان دارد‪ .‬البته نوع درخت در هر منطقه با توجه به شرایط اقلیمی‬ ‫و اب و هوایی فرق می کند‪ ،‬بطور مثال در جنوب ایران نخل است‪ ،‬اما‬ ‫بطور کل درخت ائینی ایرانیان سرو بوده است نه کاج‪.‬‬ ‫ایا ائین شب یلدا با این قدمت تاریخی وباستانی که مولفه‬ ‫های فرهنگی و هنری زیادی با خــود دارد در اثار هنری و‬ ‫سینمایی ما نمود پیدا کرده است؟‬ ‫من در کتاب جدیدم که با عنوان نمادها و نشــانه ها است اتفاقا به‬ ‫این مسئله اشاره کرده ام که چرا در ســینمای ایران نمادهای ائینی‬ ‫با کارکردهای شگرف شان معرفی نمی شــوند‪ ،‬درخت در ایران از پر‬ ‫ارزش ترین این نمادهاســت‪ ،‬هر درختی اخالق خاص به خود را دارد‪.‬‬ ‫مثال درخت نخل تنها درختی است که اگر سر ان بریده شود دیگر رشد‬ ‫نمی کند‪ ،‬و یا چیدن کامل همه میوه ها از درخت نارنج‪ ،‬باعث می شود که‬ ‫احساس بیهودگی کند‪ ،‬و باید بصورت فصل بندی میوه ها چیده شوند‪،‬‬ صفحه 4 ‫پرونده‬ ‫تمام این اموزه ها در زیر متن ائین های ایران باستان وجو دارد‪ ،‬در دنیا‬ ‫هستند هنرمندانی که اثار ارزشمندی با مضمون طبیعت تولید کرده و‬ ‫موفق شده اند‪ ،‬مثال پاراجانوف فیلمی را ساخته است با نام به رنگ انار که‬ ‫در ان به دارماتیزه کردن میوه انار پرداخته است‪ .‬یا کلبه لیتونیا اثر روبرت‬ ‫بروک که روی حیوان نمادین خرگوش کارکرده است‪ .‬و همچنین تنسی‬ ‫ویلیامز که در نمایشنامه باغ وحش شیشه ای روی اسب شاخدار کار کرده‬ ‫است‪ ،‬این ها درحالی است که ما در ایران ائین ها و سنت های فرهنگی‬ ‫بســیاری نزدیک به درام داریم که نود درصد انها امادگی دراماتورژی‬ ‫شدن برای اثر سینمایی دارند که به هیچ کدام پرداخت نشده است‪ .‬حتی‬ ‫اصغر فرهادی در فیلم چهارشنبه سوری فقط همان مراسم چهارشنبه‬ ‫سوری را به عنوان محملی برای پرداخت به روایت خود استفاده کرده‬ ‫است‪ .‬کار دراماتورژ این اســت که موضوع را در برابر مخاطب بشکافد‬ ‫ومطالب زیر متنی و نهانی یک ائین و نماد را عیان کند‪ .‬مثال اگر کسی بود‬ ‫که می توانست مراسم ائینی شب یلدا را دراماتورژی کند‪ ،‬جهان متوجه‬ ‫می شد که این شب صرفا فقط یک دورهمی خانوادگی نیست چه بسا‬ ‫که در طول سال هم ممکن است خانواده ها کنار هم جمع شوند‪ ،‬اما شب‬ ‫یلدا از گذشته ائین هاو سکنات مخصوص به خودش را دارد‪ ،‬ازجمله‬ ‫اینکه بزرگتر ها و کوچکتر ها‪ ،‬زنان و مردان هر کدام نقشی مخصوص به‬ ‫خود داشتند‪ ،‬اساسن شب یلدا کارکردهای مثبت فراوانی دارد‪ .‬خانواده‬ ‫درمانی در محضر نور‪ .‬اداب و رسوم این شب به صورت مفصل در کتاب‬ ‫هرودت و گزنفون امده است‪ .‬شب یلدا بی نظیرترین شب است که ما‬ ‫برای ان حتی حمل کننده های خوبی هم نیستیم‪ .‬مترادف ان در اسالم‬ ‫صله رحم است‪ .‬که پیام ان احترام به بزرگتر و تربیت کوچکتر ها در کنار‬ ‫بزرگترهاست‪ .‬و نمادی از تشکر و درخواست از افریدگار است‪ .‬شب یلدا‬ ‫گرامیداشت خورشید است‪.‬‬ ‫ائین ایران باستان مملو از اعیاد و ائین های سنتی و فرهنگی‬ ‫است که عمدتا به صورت جمعی برگزار می شود‪ ،‬از نظر شما‬ ‫بطور کلی مراسم های جمعی تا چه اندازه در تولید جامعه سالم‬ ‫موثر است؟‬ ‫از نظر انسان شناسی دو کارکرد دارد‪ ،‬اولی پنهان و دومی کارکرد‬ ‫اشکار است‪ .‬کارکرد اشکارش این است که ممکن است بصورت ضعیف‬ ‫اجرا شود و یا اصال نشــود‪ ،‬اما کارکرد پنهانش در بطن جامعه وجود‬ ‫دارد و نهادینه شده است‪ .‬طوری که مردم خواه ناخواه همان کاری را‬ ‫می کنیم که ائین از ما انتظار دارد‪ ،‬چرا که این شالوده و پیرنگ قوی‬ ‫از قبل درجامعه پایه ریزی شده است‪ ،‬و به این اسانی از درون ما خارج‬ ‫نخواهد شد‪ .‬حتی با وجود گسترش عطار بیانگر همین سفر جمعی‬ ‫است‪ ،‬که سی مرغ به دنبال خدا در یک سفر عرفانی با هم همراه شدند‬ ‫ودر نهایت متوجه شدند خودشان همان سیمرغی هستند که در پی‬ ‫ان می گردند‪ .‬اما متاسفانه ما حتی از همین داستان هم نتوانستیم در‬ ‫تولید اثارخود استفاده کنیم‪.‬در دراماتوژی کردن حتی ممکن است‬ ‫ما نامی از ســیمرغ را نیاوریم‪ .‬اما زیر متن اثر می تواند مستتر همین‬ ‫موضوع و مضامین باشد‪ .‬فرهنگ غنی ایران در جهان شگفتی ساز است‪،‬‬ ‫همان طور که می بینید اعراب یک رقص بخصوص دارند که در مراسم‬ ‫گوناگون همان را اجرا می کنند‪ ،‬اما در ایران‪ ،‬فقط تبار کرد ما‪ ،‬پنجاه‬ ‫مدل رقص دارد‪ .‬درنهایت همان طور که امده است «سگ اصحاب کهف‬ ‫روزی چند پی نیکان گرفت و مردم شد» یک نفر می تواند نگاهبان این‬ ‫ائین ها و سنت های غنی باشد‪.‬و ان در جامعه اشاعه دهد‪ .‬در ایران هم‬ ‫مردم هنوز روی کرسی های خود هندوانه و انار با گل پر را دارند حتی‬ ‫اگر دلیل علمی وجود ان را ندانند‪.‬‬ ‫چه کنیم که مولفه های ائینی و ســنت های ائینی ایرانی‬ ‫حفظ شود؟‬ ‫نباید در اجرای ان ها دخل و تصرف شود‪ ،‬مردم خودشان با کمترین‬ ‫چهارشنبه ‪ 30‬اذر‪ 1401‬شماره ‪1341‬‬ ‫‪5‬‬ ‫بضاعت ها و داراترین مردم‪ ،‬خودشــان این مراسم را اجرا می کنند‪،‬‬ ‫دخالت در اجرای مراس م ائینی‪ ،‬انها را از معنی تهی می کند‪ ،‬فرهنگ را‬ ‫نمی شود ساخت‪ .‬فرهنگ خودش خودش را مشهور می کند‪ .‬فرهنگ‬ ‫در بطن جامعه رشــد می کند‪ ،‬و اگاهی از ان به غنای ان می افزاید‪.‬‬ ‫مردم ایران از نظر فرهنگی‪ ،‬یکی از نوادر کشــورهای مدنی دنیاست‪.‬‬ ‫‪.‬مثال در رسانه ای از بنده خواســته بودند که به جای استفاده از کلمه‬ ‫چهارشنبه سوری بگویم چهارشنبه اخرسال من مفهموم این تغییرات‬ ‫را متوجه نمی شوم‪ ،‬چرا که سوری به معنای جشن با اتش است‪ .‬و چهار‬ ‫به معنای چهارگانه هایی است که هستی بر پایه انها بنا شده است چهار‬ ‫عنصری که پیوسته درحال گردش اســت‪ ،‬اب‪ ،‬باد‪ ،‬خاک و اتش‪.‬که‬ ‫همگی گرامی داشت نعمات خداوند است‪ .‬این رسوم همه در دل خود‬ ‫بار معنایی خاص به خود را دارند‪ ،‬که با تغییر دادن شان تنها معنی را از‬ ‫دل ان خارج می کنند در حالی که همچنان اجرا می شوند‪ .‬ریتم زندگی‬ ‫در حال حاضر نسبت به گذشته سریع تر شده است‪ ،‬عموم مردم زمان‬ ‫مطالعه ندارند‪ ،‬رسانه تلویزیون می تواند درقالب مستندات و گفتگوهای‬ ‫کارشناسی در این حوزه اگاهی بدهد‪ ،‬اما متاسفانه این رسانه معموال با‬ ‫اعمال سلیقه های شخصی خود در نظر کارشناسان‪ ،‬اجازه نشر اگاهی‬ ‫صحیح را نمی دهند‪ ،‬این اعمال سلیقه ها هم بیشتر به این خاطر است‬ ‫که دانشی نسبت به موضوع تخصصی مطرح شده ندارند‪ ،‬کما اینکه‬ ‫که در صورتی که شــناخت عمیق از این مســائل پیدا کنند‪ ،‬نه تنها‬ ‫مغایرتی با ان در نظام فکری خود نمی یابند‪ ،‬بلکه تمامی این دانش ها‬ ‫کانال های مکمل کننده در معناسازی هستند که به هر کدام باید به‬ ‫صورت جداگانه پرداخت‪ .‬چه بسا که التقاط مصادیق فرهنگی‪ ،‬باعث‬ ‫عدم پذیرش انها در جامعه می شود‪ .‬و هر دو را از معنا تهی می کند‪ .‬در‬ ‫صورتی که اگر بدون دخالت بگذارند هر ائینی با مولفه های خودش‬ ‫اجرا شــود‪ ،‬نشــانه های باروری جمعی و ذهنی در جامعه احساس‬ ‫می شود‪ ،‬که غایت نهایی همه اموزه های فرهنگی مردم ایران است‪.‬‬ صفحه 5 ‫‪6‬‬ ‫چهارشنبه ‪ 30‬اذر‪ 1401‬شماره ‪1341‬‬ ‫زندگی و مرگ در تبت‬ ‫خرب فرهنگ و هرن‬ ‫رمان «شهر سرخ‪ :‬زندگی و مرگ در تبت» نوشته باربارا دمیک‪ ،‬با ترجمه سکینه تقی زاده منتشر شد‪.‬‬ ‫در نوشته پشت جلد کتاب درباره نویسنده و کتاب می خوانیم‪ :‬باربارا دمیک‪ ،‬روزنامه نگار نامدار‪ ،‬همانند‬ ‫اثرش درباره کره شمالی‪ ،‬در این شهر نیز به سراغ یکی از مخفی ترین زوایای جهان رفته است‪ .‬او داستان‬ ‫یک شهر تبتی را نقل می کند که خارجی ها به سختی قادر به بازدید ان هستند‪.‬‬ ‫رمان «شهر سرخ‪ :‬زندگی و مرگ در تبت» نوشــته باربارا دمیک با ترجمه سکینه تقی زاده در‪۴۰0‬‬ ‫صفحه با شمارگان ‪ ۷۰۰‬نســخه و با قیمت ‪ ۱۸۹‬هزار تومان در بنگاه ترجمه و نشر کتاب پارسه عرضه‬ ‫شده است‪ /.‬ایسنا‬ ‫برپایی سفره «چیلله گئجه سی» در سه موزه شاخص تبریز‬ ‫احمد حمزه زاده‪ ،‬مدیرکل میراث فرهنگی‪ ،‬گردشگری و صنایع دستی اذربایجان شرقی روز گذشته‪،‬‬ ‫گفت‪ :‬با ثبت جهانی ایین باستانی شب چله (شب یلدا) بار دیگر شاهد جهانی شدن سنن اصیل ایرانی‬ ‫هستیم که به این وسیله می توانیم فرهنگ های دیگر را بیشــتر با ایران باشکوه اشنا سازیم‪ .‬او ادامه داد‪:‬‬ ‫موزه ها یکی از عناصر مهم اشاعه فرهنگ و تاریخ هر منطقه هستند که می توان با بهره گیری از ظرفیت ان ها‬ ‫در مناسبت هایی همچون شب یلدا‪ ،‬به معرفی اداب و سنن ان رویداد پرداخت‪ .‬مدیرکل میراث فرهنگی‬ ‫اذربایجان شرقی‪ ،‬اظهار کرد‪ :‬در این راستا به مناسبت شــب یلدا در سه موزه شاخص تبریز شامل موزه‬ ‫ب و رسوم مردم اذربایجان برپا می شود‪ /.‬ایسنا‬ ‫قاجار‪ ،‬اذربایجان و مشروطه سفره های شب چله طبق ادا ‬ ‫معرفیاثارمرحلهاولبخشخیابانیتئاترفجر‬ ‫هیات داوران مرحله اول بازبینی خیابانی چهل و یکمین جشنواره‬ ‫بین المللی تئاتر فجر‪ ،‬بعد از ارزیابی ‪ ۱۱۵‬اثر دریافتی از کل کشــور با‬ ‫حضور دبیر‪ ،‬قائم مقام و مدیر بخش تئاتر خیابانی ‪ ۴۰‬اثر را به مرحله دوم‬ ‫معرفی کردند‪ .‬مرتضی وکیلیان نویسنده‪ ،‬کارگردان‪ ،‬بازیگر و پیشکسوت‬ ‫تئاتر خیابانی‪ ،‬مژگان رضائیان نویسنده‪ ،‬کارگردان و استاد دانشگاه و‬ ‫مرتضی اسدی مرام نویســنده‪ ،‬کارگردان و بازیگر داوری و ارزیابی این‬ ‫بخش را عهده دار بودند‪ .‬اثار پذیرفته شــده مرحله اول بخش خیابانی‬ ‫چهل و یکمین جشنواره بین المللی تئاتر فجر به شرح زیر است‪:‬‬ ‫‪ -۱‬مادران ایران‪ ،‬نویسنده ســیمین بختیار غفاری‪ ،‬کارگردان علی‬ ‫بیداوسی از الهیجان‪ -۲ ،‬نبودن برای بودن‪ ،‬نویسنده و کارگردان سوران‬ ‫حســینی از مریوان‪ -۳ ،‬گسار‪ ،‬نویســنده فرامرز غالمیان‪ ،‬کارگردان‬ ‫فرامرز غالمیان و عباس منظری از جزیره خارک‪ -۴ ،‬چمدان‪ ،‬نویسنده‬ ‫و کارگردان علی فریدنی ترکزاده از شاهین شهر‪ -۵ ،‬دردسرهای یک‬ ‫موجود موزی‪ ،‬نویسنده محسن عالم زاده‪ ،‬کارگردان مجتبی الله زاری‬ ‫از یزد‪ -۶ ،‬خانیم‪ ،‬نویسنده و کارگردان محمد یوسفی زاده از مرند‪-۷ ،‬‬ ‫پازل‪ ،‬نویسنده پژمان شاهوردی‪ ،‬کارگردان محمد یوسفی زاده از مرند‪،‬‬ ‫‪ -۸‬مبارک و غول برفی‪ ،‬نویسنده و کارگردان هومن میر معنوی از رشت‪،‬‬ ‫‪ -۹‬شمس و موالنا‪ ،‬نویسنده و کارگردان مهدی صالحیار از تبریز‪-۱۰ ،‬‬ ‫ماجرای حسنک‪ ،‬نویسنده مهدی صالحیار‪ ،‬کارگردان ای تک مطلوبی‬ ‫از تکاب‪ -۱۱ ،‬روزی روزگاری فیلیپین‪ ،‬نویســنده فاطمه پارسافرد‪،‬‬ ‫موافق تعطیل شدن تئاتر نیستیم‬ ‫سیدعلی تدین صدوقی‪ ،‬کارگردان نمایش «فقط یک دقیقه طول‬ ‫می کشه» که در سالن قشقایی مجموعه تئاتر شهر به اجراهای پایانی‬ ‫خود نزدیک می شود‪ ،‬درباره روند اجرای این اثر گفت‪ :‬وقتی ما اجرای‬ ‫عمومی «فقط یک دقیقه طول می کشه» را شروع کردیم‪ ،‬بعد از ‪ ۷‬اجرا‬ ‫به مدت ‪ ۲۰‬روز تعطیل شدیم و بعد از ان دوباره اجراها از سر گرفته شد‪،‬‬ ‫گویی از اول اجرا را شروع کرده ایم‪ .‬این امر باعث شد تا در روند جذب‬ ‫مخاطب نیز دچار مشکل شویم‪.‬‬ ‫او تاکید کرد‪ :‬اداره کل هنرهای نمایشی باید تمهیدی برای حمایت‬ ‫از گروه هایی که به جای انصراف‪ ،‬در شرایط فعلی نمایش شان را روی‬ ‫صحنه می برند‪ ،‬در نظر بگیرد‪.‬‬ ‫تدین صدوقی‪ ،‬تصریح کرد‪ :‬ما تحت هر شرایطی که بود نمایش مان‬ ‫را اجرا کردیم زیرا موافق تعطیل شــدن تئاتر نیســتیم‪ .‬با توجه به‬ ‫هزینه های سرسام اور تولید تئاتر‪ ،‬ما در اجرای «فقط یک دقیقه طول‬ ‫می کشه» متضرر شدیم‪/.‬مهر‬ ‫کارگردان فاطمه پارسانژاد از اندیمشک‪ -۱۲ ،‬کارت قرمز برای بازیکن‬ ‫خارجی‪ ،‬نویسنده مجتبی خلیلی‪ ،‬کارگردان سید پویا امامی از اصفهان‪،‬‬ ‫‪ -۱۳‬پالسما‪ ،‬نویسنده و کارگردان ســعید بادینی از زاهدان‪ -۱۴ ،‬بی‬ ‫وقتی‪ ،‬نویسنده محمدرضا جعفری لفوت‪ ،‬کارگردان ادینه رحیم نژاد از‬ ‫تهران‪ -۱۵،‬خیر نبینی سعیده‪ ،‬نویسنده فرهاد نقدعلی‪ ،‬کارگردان حامد‬ ‫هادوی از کرج‪ -۱۶ ،‬کوسه برنشــین‪ ،‬نویسنده رضا فقیهی‪ ،‬کارگردان‬ ‫مرجان خورسند از تهران‪ -۱۷ ،‬طوطی و بازرگان‪ ،‬نویسنده و کارگردان‬ ‫رضا فقیهی از تهران‪ -۱۸،‬زنان نوغان‪ ،‬نویسنده و کارگردان کریم جشنی‬ ‫از مشهد‪ -۱۹ ،‬بازی‪ ،‬نویسنده و کارگردان علیرضا قاسمی از بناب‪-۲۰ ،‬‬ ‫شوشی و انگشتر‪ ،‬نویسنده احمد جوالیی‪ ،‬کارگردان حسن سبحانی‬ ‫مینابی از میناب‪ -۲۱ ،‬بهیگ هارونک‪ ،‬نویسنده و کارگردان علی قاضی‬ ‫از مسجد سلیمان‪ -۲۲ ،‬دعوت نشده‪ ،‬نویسنده و کارگردان مصطفی‬ ‫کولیوندی از ایالم‪ -۲۳،‬صداهای خوابیده در خاک‪ ،‬نویسنده و کارگردان‬ ‫امیر امینی از الهیجان‪ -۲۴ ،‬لیلی و مجنون‪ ،‬نویسنده و کارگردان بهنام‬ ‫کاوه از ابادان‪ -۲۵ ،‬راه بی پایان‪ ،‬نویسنده و کارگردان حشمت اهلل زارعی‬ ‫از اراک‪ -۲۶ ،‬اســتومینوفن با طعم کدئین‪ ،‬نویسنده ادینه رحیم نژاد‪،‬‬ ‫کارگردان مجتبی خلیلی از تهران‪ -۲۷ ،‬کوچ‪ ،‬نویســنده بهنام کاوه‪،‬‬ ‫کارگردان ادینه رحیم نژاد از تهران‪ -۲۸،‬مترس ها‪ ،‬نویسنده و کارگردان‬ ‫علیرضا شمس و سامان شــکیبا از فالورجان‪ -۲۹ ،‬شلتر‪ ،‬نویسنده و‬ ‫کارگردان نجمه مهرابی خوزانی از خمینی شهر‪ -۳۰،‬فدا نشدن‪ ،‬نویسنده‬ ‫فراخوان «مسابقه ملی عکس یلدا»‬ ‫در استانه فرارسیدن شب یلدا‪« ،‬مسابقه ملّی عکس یلدا» به‬ ‫همت مرکز هنرهای تجســمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی‬ ‫برگزار می شود‪ .‬اهداف مسابقه عبارت است از؛ نیل به نگاهی نو در‬ ‫عکاسی از ائین یلدا‪ ،‬تشویق عکاسان به تمرکز حول موضوعاتی‬ ‫نظیر خانواده و یلدا‪ ،‬اجتماعات خانوادگی در ائین ها و سنت های‬ ‫ایرانی‪ ،‬شناسایی استعدادهای هنری نوظهور و ایجاد بستری برای‬ ‫بروز خالقیت در هنر عکاسی و موضوعات ان یلدا‪ ،‬خانواده و دید و‬ ‫بازدیدهای یلدایی‪ ،‬ائین ها و سنت های یلدا در میان اقوام ایرانی‪،‬‬ ‫سفره های یلدا می باشد‪.‬‬ ‫مهلت دریافت اثــار این رویداد از ‪ ۱‬الــی ‪ ۱۰‬دی ماه ‪ ۱۴۰۱‬و‬ ‫حداکثر تا ساعت ‪( ۱۷‬زمان اعالم شده به هیچ عنوان تمدید نخواهد‬ ‫شد‪ ).‬خواهد بود‪ .‬بر اساس برنامه ریزی های انجام گرفته‪ ،‬داوری اثار‬ ‫از ‪ ۱۲‬دی ماه جاری اغاز و برگزیدگان در مورخه ‪ ۲۴‬دی ماه اعالم‬ ‫خواهند شد‪/.‬مهر‬ ‫محمدرضا جعفری لفوت‪ ،‬کارگردان میالد حسین زاده از استانه اشرفیه‪،‬‬ ‫‪ -۳۱‬جزیرتا‪ ،‬نویسنده و کارگردان کاظم ارجمندنیا از بوشهر‪ -۳۲ ،‬یک‬ ‫فنجان قهوه برای عشق‪ ،‬نویسنده و کارگردان جهانگیر چاالکی از بناب‪،‬‬ ‫‪ -۳۳‬وادی عاشقی‪ ،‬نویسنده و کارگردان مصطفی دهشت از کرمانشاه‪،‬‬ ‫‪ -۳۴‬سردار بی سر‪ ،‬نویسنده سعید ذبیحی‪ ،‬کارگردان علی زیستی از‬ ‫کرمانشاه‪ -۳۵ ،‬روزی روزگاری‪ ،‬نویسنده مصطفی دهشت و هومن روح‬ ‫تافی‪ ،‬کارگردان هومن روح تافی و بهاره کرمی از کرمانشاه‪ -۳۶ ،‬مهر ‪،۵۷‬‬ ‫نویسنده و کارگردان سید مهرداد کاوسی حسینی از همدان‪ -۳۷ ،‬نفر‬ ‫‪ ،۲۹۹‬نویسنده ارش رضایی‪ ،‬کارگردان حدیث صابری از قم‪ -۳۸ ،‬مام‪،‬‬ ‫نویســنده و کارگردان مهدی صالحیار از تبریز‪ -۳۹ ،‬من تو رو دیدم‪،‬‬ ‫نویســنده و کارگردان ارش رضایی از ازنا‪ -۴۰ ،‬چرخیدن‪ ،‬نویسنده و‬ ‫کارگردان ارش رضایی از ازنا‬ ‫چهل و یکمین جشــنواره بین المللی تئاتر فجر به دبیری کوروش‬ ‫زارعی همزمان با ایام جشن های پیروزی انقالب اسالمی ایران در بهمن‬ ‫‪ ۱۴۰۱‬برگزار خواهد شد‪ /‬مهر‪.‬‬ ‫«عقاب» حرف هایی برای امروز دارد‬ ‫ناصر اویژه‪ ،‬کارگردان تئاتر نمایش «عقاب» که خود نگارش متن‬ ‫این نمایش را بر عهده دارد‪ ،‬درباره موضوع ان گفت‪ :‬نمایش «عقاب»‬ ‫درباره یک استاد دانشگاه است که قرار است با همکاری دانشجوی خود‬ ‫اثری را خلق کند‪ .‬درواقع این نمایش در تجلیل از انسانیت و شرافت‬ ‫هنری است که بخش اول ان در فضایی معاصر می گذرد و در بخش‬ ‫دوم روایتی عروسکی را با اقتباس از شعر «عقاب» استاد پرویز ناتل‬ ‫خانلری نظاره می کنیم‪.‬‬ ‫وی درباره اجرای تئاتر در شــرایط فعلی هم توضیح داد‪ :‬من نیز‬ ‫تصمیمی برای کار کردن نداشــتم ولی نمایش اماده بود و مهم تر از‬ ‫ان حرفی بود که این نمایش مطرح می کند که معتقدم برای شرایط‬ ‫اجتماعی امروز بسیار مناسب است‪ .‬زیرا این نمایش تاکید می کند که‬ ‫باید انسان باشیم‪ .‬از سوی دیگر باور دارم ابزار کار هنرمندان‪ ،‬اثر هنری‬ ‫است و اگر حرفی یا انتقاد و اعتراضی داریم‪ ،‬به کمک این ابزار می توانیم‬ ‫ان را مطرح کنیم‪/.‬ایسنا‬ صفحه 6 ‫چهارشنبه ‪ 30‬اذر‪ 1401‬شماره ‪1341‬‬ ‫خرب فرهنگ و هرن‬ ‫«خانه های مالیگا» به بازار نشر رسید‬ ‫«خانه های مالیگا»‪ ،‬عنوان کتابی از مجموعه داستان های برگزیده جایزه ادبی اُهنری در سال ‪۲۰۲۱‬‬ ‫است که از سوی انتشارات کتاب نیستان با ترجمه علی فامیان‪ ،‬روانه بازار کتاب شده است‪ .‬کتاب نیستان‪،‬‬ ‫طی سال های اخیر بیش از ‪ ۱۰۰‬کتاب شامل تمامی مجموعه داستان های برگزیده این جایزه ادبی را‬ ‫ترجمه و روانه بازار کتاب کرده است و این اثر نیز با ‪ ۱۲‬داستان کوتاه در زمره همین اثار است‪.‬‬ ‫در کتاب «خانه های مالیگا» که اثار منتخب سال ‪ ۲۰۲۱‬این جایزه را پیش روی شما نهاده است‪ ،‬با‬ ‫انواع و اقسام شخصیت ها‪ ،‬فضاها‪ ،‬کنش ها و واکنش های داستانی مواجه می شوید و در عین حال همچنان‬ ‫عشق و امید هسته مرکزی اغلب این اثار به شمار می رود‪/.‬صباخبر‬ ‫شــب یلدا در واقع از زمان غروب افتاب در‬ ‫اخرین روز پاییز یعنی ‪ ۳۰‬اذر شروع می شود و با‬ ‫طلوع افتاب در اولین روز زمستان یعنی اول دی‬ ‫به پایان می رسد‪.‬‬ ‫طبق روایات باستانی شب یلدا به پیروزی نور بر‬ ‫ظلمت مربوط است‪ .‬در بعضی ایام و فصول روزها‬ ‫بسیار بلند می شــود و در نتیجه در ان روزها‪ ،‬از‬ ‫روشنی و نور خورشید بیشتر می توانستند استفاده‬ ‫کنند‪ .‬این اعتقاد پدید امد که نور و روشــنایی و‬ ‫تابش خورشید نماد نیک و موافق بوده و با تاریکی‬ ‫و ظلمت شب در نبرد و کشمکش هستند‪.‬‬ ‫مردم دوران باســتان و از جمله اقوام اریایی‪،‬‬ ‫از هنــد و ایرانی ‪ -‬هند و اروپایــی‪ ،‬دریافتند که‬ ‫کوتاه ترین روزها‪ ،‬اخرین روز پاییز و شــب اول‬ ‫زمســتان اســت و بالفاصله پس از ان روزها به‬ ‫تدریج بلندتر و شب ها کوتاهتر می شوند‪ ،‬از همین‬ ‫رو ان را شب زایش خورشید (مهر) نامیده و ان را‬ ‫اغاز سال قرار دادند‪.‬‬ ‫امیرعبــاس شــهدادی‪ ،‬مدیر واحــد فناور‬ ‫دهکده نجوم پارک علم و فناوری استان کرمان‬ ‫و دبیر انجمن نجوم کرمان‪ ،‬شــب یلدا را شاهکار‬ ‫محاسباتی و میراث نیاکان پیشینیان توصیف کرد‬ ‫و گفت‪ :‬این محاسبات دقیق وارد فرهنگ باستانی‬ ‫ما نیز شده و هر ساله یکی از ایین هایی است که‬ ‫ایرانیان ان را گرامی می دارند‪.‬‬ ‫او ادامه داد‪ :‬با فاصله گرفتن از اول مهر که طول‬ ‫شب و روز با هم برابر است‪ ،‬رفته رفته از طول روز‬ ‫کشف جواهرات مسروقه المان‬ ‫پلیس المان از بازیابی ‪ ۳۱‬شیء مسروقۀ موزه «طاق سبز»‪ ،‬یکی از قدیمی ترین موزه های اروپا واقع‬ ‫در درسدن‪ ،‬خبر داد‪ .‬این ‪ ۳۱‬شیء بخشی از مجموعه اثاری محسوب می شوند که در سال ‪ ۲۰۱۹‬از این‬ ‫موزه ربوده شده بودند‪.‬تمام اشیائی که در جریان سرقت سال ‪ ۲۰۱۹‬از این موزه ربوده شده بودند به دوران‬ ‫حکومت «فردریک اگوستوس سوم»‪ ،‬اخرین شاه پادشاهی ساکسونی تعلق دارند‪ .‬سارقان در مجموع‬ ‫‪ ۲۱‬تکه جواهر به همراه چندین شیء ارزشــمند دیگر از مجموعه این موزه را ربوده اند که از جمله اثار‬ ‫ربوده شده می توان به شمشیری اشاره کرد که قبضه ان با الماس تزئین شده است‪.‬پس از بازیابی بیش‬ ‫از ‪ ۳۰‬مورد از این اشیاء ربوده شده‪ ،‬اکنون کارشناسان اصالت ان ها را مورد بررسی قرار خواهند داد‪ /.‬ایسنا‬ ‫شب یلدا؛ شب زایش خورشید و پیروزی نور بر ظلمت‬ ‫کاسته شده و طبیعتا به طول شب افزوده خواهد‬ ‫شد‪ ،‬به نحوی که با رسیدن به اخرین روز از فصل‬ ‫پاییز‪ ،‬شاهد طوالنی ترین شب سال در شب اول‬ ‫زمستان هستیم که از ان در ایران به نام “یلدا” یاد‬ ‫می شود‪ .‬شهدادی‪ ،‬شب یلدا را مربوط به حرکات‬ ‫زمین دانســت و اظهار کرد‪ :‬انحــراف محوری‬ ‫تقریبی ‪ ۲۳.۵‬درجه ای زمین و کجی محور زمین‬ ‫نسبت به راســتای عمود بر صفحه مداری زمین‬ ‫به گرد خورشید موجب رخداد این شب طوالنی‬ ‫شده است‪ .‬مدیر واحد فناور دهکده نجوم پارک‬ ‫علم و فناوری اســتان کرمان در این باره توضیح‬ ‫‪7‬‬ ‫داد‪ :‬زمین دو نوع حرکت دارد؛ یکی از ان حرکت‬ ‫به دور خودش است که به ان «حرکت وضعی»‬ ‫می گویند و این حرکت‪ ،‬باعث بوجود امدن شب‬ ‫و روز می شود‪.‬‬ ‫شهدادی اضافه کرد‪ :‬در این حرکت کره زمین‬ ‫در محور ‪ ۲۳.۵‬درجه ای می چرخد‪.‬‬ ‫شهدادی‪ ،‬با اشــاره به نوع دیگر حرکت زمین‬ ‫به دور خورشید که به ان «حرکت انتقالی» می‬ ‫گویند‪ ،‬یاداور شــد‪ :‬در مدار گردش زمین به دور‬ ‫خورشــید ‪ ۴‬نقطه مهم اســت که وقوع ‪ ۴‬فصل‬ ‫بهار‪ ،‬تابستان‪ ،‬پاییز و زمستان در این ‪ ۴‬نقطه رخ‬ ‫می دهد‪ .‬او این ‪ ۴‬نقطه را شامل “اعتدال بهاری”‪،‬‬ ‫“انقالب تابستانی”‪“ ،‬اعتدال پاییزی” و “انقالب‬ ‫زمستانی” دانست که هر یک از این نقاط‪ ،‬دارای‬ ‫ایین های باستانی است و اضافه کرد‪ :‬مهمترین‬ ‫ایین های ما عید باستانی نوروز است که در اعتدال‬ ‫بهاری رخ می دهد و در این زمان‪ ،‬طول شب و روز‬ ‫برابر می شود و بعد از ان به تدریج به مدت زمان‬ ‫“روز” اضافه خواهد شد‪.‬‬ ‫وی‪ ،‬با بیــان اینکه بلندترین روز ســال را در‬ ‫اعتدال تابستانی در اول تیرماه تجربه می کنیم‪،‬‬ ‫افزود‪ :‬بعد از انقالب تابستانی‪ ،‬به تدریج طول روز‬ ‫کاهش می یابــد و در اول مهر که اعتدال پاییزی‬ ‫اغاز می شود‪ ،‬مدت زمان روز و شب برابر خواهد‬ ‫شد‪ ،‬ولی تا رسیدن به اعتدال زمستانی‪ ،‬طول شب‬ ‫بلندتر می شود‪.‬‬ ‫شهدادی‪ ،‬با تاکید بر اینکه در بلندترین شب‬ ‫سال‪ ،‬قرار نیست چندین ســاعت به طول شب‬ ‫اضافه شود‪ ،‬خاطر نشان کرد‪ :‬تفاوت زمانی شب‬ ‫یلدا در شب قبل و بعد از ان چند ثانیه خواهد بود‪.‬‬ ‫این محقق حوزه نجومی‪ ،‬یلدا را واژه ای سریانی‬ ‫به معنای زایش‪ ،‬دانست و خاطر نشان کرد‪ :‬این‬ ‫واژه اشــاره به طلوع مهرتابان پس از یک شــب‬ ‫طوالنی دارد و در باور ایرانیان باستان‪ ،‬یلدا نقطه‬ ‫اغاز خلقت بوده است و پس از یک شب طوالنی‬ ‫و تاریک‪ ،‬با طلوع خورشــید و زایش مهر‪ ،‬شب و‬ ‫تاریکی شکست می خورند و روشنایی بر انها پیروز‬ ‫می شود‪ /.‬ایسنا‬ صفحه 7 ‫صاحب امتیاز‪ :‬موسسه فرهنگی هنری وصف صبا‬ ‫مدیر مسئول و سردبیر‪ :‬محمدرضا شفیعی‬ ‫‪www.rooznamehsaba.com‬‬ ‫‪rooznamehsaba‬‬ ‫تهران ‪ -‬خیابان ایت اهلل مدنی ‪ -‬کوچه خجسته منش ‪ -‬پالک ‪5‬‬ ‫تلفن‪ 77582422 -6 :‬فکس‪77548245 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫غفلت سینمای ایران از ادبیات کهن فارسی‬ ‫امیر افشار فتوحی ‪ -‬شــب یلدا هم رسید‪ ،‬شبی که کهن ترین‬ ‫ن ما ایرانی ها است‪ .‬در این جشن‪ ،‬طی شــدن بلندترین شب‬ ‫جشــ ‬ ‫سال و به دنبال ان بلندتر شــدن طول روزها در نیم کره شمالی‪ ،‬که‬ ‫مصادف با انقالب زمستانی است‪ ،‬گرامی داشته می شود‪ .‬در این شب‬ ‫خانواده های ایرانــی گرد هم امده و با شــاهنامه خوانی‪ ،‬قصه گویی‬ ‫بزرگان خانواده برای دیگر اعضای فامیل و همچنین تفالی به دیوان‬ ‫حافظ‪ ،‬شب را به نشانه اهریمن پشت ســر گذاشته و دل به صبح و‬ ‫روشنایی می بندند‪.‬‬ ‫جمع خانوادگی و توجه به ادبیات و اساطیر و داستان ها کهن در‬ ‫این شب‪ ،‬حکایت از پیوند نســل ها دارد و به عنوان هویت ملی ملت‬ ‫ایران‪ ،‬قدمت سرزمین پارســی را به رخ می کشد‪ .‬هویتی که دنیای‬ ‫غرب از ما ربوده تا با عناوین مختلف به تاریخ نداشته اش سنجاق کند‪.‬‬ ‫یلدایی که تبدیل به کریسمس می شود‪ .‬یا عمو نوروزی که با وقاحت‬ ‫تمام با نام بابانوئل‪ ،‬ظهور می کند‪ .‬این یک تهاجم فرهنگی است که‬ ‫غرب با ابزار رسانه به خصوص سینما سعی دارد با تصاحب و سرپوش‬ ‫گذاشتن بر فرهنگ غنی دیگران به هویت نداشته خود اصالت ببخشد‪.‬‬ ‫اما از انجایی که این هویت مســروقه در غرب ریشه دار نیست منجر‬ ‫به لجام گسیختگی و انحطاط جامعه شان می شود و به همین دلیل‬ ‫است که تمام امکانات خود را برای نابودی فرهنگ کشورها از جمله‬ ‫فرهنگ و تمدن ایران زمین به کار بسته است و البته از خال بی تدبیر و‬ ‫کم کاری مدیران فرهنگی و هنرمندان ما نیز برای رسیدن به مقصود‬ ‫شوم خود نهایت استفاده را می برد‪.‬‬ ‫برای نمونه شــاهنامه خوانی جزء جدایی ناپذیر مراسم شب یلدا‪،‬‬ ‫است‪ .‬این رســم از دیرباز در ایران رایج بوده اســت و البته بر کسی‬ ‫پوشیده نیست که جذابیت شاهنامه خوانی با شیوه نقالی چند برابر‬ ‫می شود‪ .‬رسمی که متاسفانه به دلیل بی توجهی ها در حال نابودی‬ ‫است‪ .‬باید خیلی خوش شانس باشد خانواده ای که در این زمانه چنین‬ ‫فردی را درون خود داشته باشد‪.‬‬ ‫شب یلدا جزو ایین مردم ایران و به عنوان یکی از شب های مقدس‬ ‫در ایران باستان مطرح بوده است‪ .‬شبی که از سال ‪ ۵۰۲‬پیش از میالد‬ ‫در زمان داریوش یکم به صورت رسمی در گاه شمار ایرانیان باستان به‬ ‫تقویم رسمی ایرانیان باستان راه یافته است‪ .‬البته که این سنت کهن‬ ‫را بهانه ای بر نگارش این مقال قرار دادم تا به این سئوال برسم؛ چرا‬ ‫جامعه فرهنگی و هنری ما در برابر کم رنگ شدن این ایین و سنت ها‬ ‫و در نتیجه رو به زوال رفتن هویــت ملی کاری نمی کند؟ البته که با‬ ‫کندوکاوی در تاریخ به روایاتی بر می خوریم که ایران عزیز ما هیچگاه‬ ‫از این تهاجم ها مصون نبوده است‪ ،‬اما در هر برهه حساس تاریخی‪،‬‬ ‫دانشمندان و ادیبان این سرزمین با اتکا به ریشه دار بودن این هویت‬ ‫دست به کار شــده اند‪ .‬دکتر محمد نجاری‪ ،‬که در دو رشته ادبیات و‬ ‫سینما از تحصیالت دانشگاهی برخوردار است و بیش از ده سال در‬ ‫مرکز اسناد فرهنگی اسیا به فعالیت‏ های پژوهشی در حوزه مطالعات‬ ‫تطبیقی علوم انسانی و هنر پرداخته است‪ ،‬اهمیت هویت ایرانی برای‬ ‫ایرانیان را به چهار دوره تاریخی تقسیم کرده است‪ .‬نخستین باری که‬ ‫هویت ملی ایرانی‪ ،‬برای ایرانیان اهمیت می یابد‪ ،‬قرن سوم است که‬ ‫ترکان غزنوی بر ایران حکومت می‏ کننــد‪ ،‬در این دوران‪ ،‬بزرگترین‬ ‫حماسه ملی یعنی شاهنامه فردوسی خلق می‏ شود‪.‬‬ ‫دوره دوم‪ ،‬دوره صفوی است‪ ،‬در این دوران‪ ،‬بازنمایی هویت ملی با‬ ‫دگردیسی قهرمان ملی به دینی‪ ،‬تجلی می‏ یابد‪ ،‬در متون این دوران‪،‬‬ ‫رستم‪ ،‬مسلمان می شــود‪ ،‬زرین َقبا‪ ،‬فرستاده ســلیمان نبی‪ ،‬نواده‬ ‫رستم است و‪....‬‬ ‫دوره سوم‪ ،‬عصر مشروطه است؛ که در این دوران‪ ،‬استعمار و نبود‬ ‫قانون‪ ،‬بیش از هرچیز هویت ملی ایرانی را تهدید می‏ کرد؛ شــعرا و‬ ‫نویسندگان در این دوران‪ ،‬عناصری چون‪ :‬سرزمین‪ ،‬تاریخ‪ ،‬فرهنگ و‬ ‫زبان را مورد توجه قرار داده اند‪.‬‬ ‫دوره چهارم‪ ،‬دوره پس از انقالب اســامی و هشــت سال دفاع‬ ‫مقدس است؛ در این دوران‪ ،‬خاک و سرزمین‪ ،‬بیش از هرچیز مورد‬ ‫توجه نویسندگان قرار گرفته است‪.‬‬ ‫البته در این بین سهم سینمای ایران و قطعا تلویزیون‪ ،‬در خصوص‬ ‫اهمیت دادن به هویت ملی خیلی ناچیز بوده است و دکتر نجاری‪ ،‬نیز‬ ‫غفلت سینمای ایران از ادبیات کهن فارسی را کم‏ توجهی به هویت‬ ‫ایرانی و اندیشه و هنر ان می داند و با توجه به کثرت اقتباس سینمای‬ ‫جهان از ادبیات کالسیک خود‪ ،‬برای او نیز پیوسته این پرسش مطرح‬ ‫است که چرا سهم سینمای ایران از ادبیات ملی اندک است؟!‬ ‫دکتر نجاری معتقد اســت‪ ،‬توجه به میراث ملموس و ناملموس‬ ‫فرهنگی و احیای پیشینه‏ های مادی و معنوی به‏ جای تقلید و تکرار‬ ‫ان‪ ،‬راه را برای تفکر خالق در ارائه الگوهای عملی توسعه‪ ،‬می‏ گشاید‪.‬‬ ‫بازافرینی اثار گذشتگان در ابزارهای بیانی جدید یکی از مولفه‏ های‬ ‫هویت پویا اســت‪ .‬از کنار هم نهادن چهار دوره هویت ایرانی در اثار‬ ‫ادبی‪ ،‬به زعم دکتر نجاری‪ ،‬این گونه اســتنتاج می شود که دو دوره‬ ‫نخست‪ ،‬ب ‏ه رغم ویژگی‏های برجســته نمایشی برای اقتباس‪ ،‬از دید‬ ‫سینماگران مغفول مانده است‪ ،‬در دوره ســوم نمونه‏ های اقتباسی‬ ‫خوبی در سینما ارایه شده اســت؛ اما دوره چهارم‪ ،‬اگرچه هنوز اثر‬ ‫ادبی شاخصی خلق نشده‪ ،‬اما به دلیل حمایت‏ها و سرمایه‏ گذاری‏ های‬ ‫بخش دولتی‪ ،‬اثار ســینمایی اقتباســی خوبی خلق شده که توجه‬ ‫مخاطب را جلب کرده اســت‪ .‬در نهایت‪ ،‬چیزی که در چنین برهه‬ ‫حساسی حائز اهمیت است‪ ،‬تشویق هنرمندان در عرصه های مختلف‬ ‫به خصوص سینما اســت که تاثیرگذاری ان بر فرهنگ عمومی‪ ،‬بر‬ ‫کسی پوشیده نیست‪ .‬در این نکته که غرب با تفکر‪ ،‬و قدرتمند تیشه‬ ‫برداشته است تا بر ریشه فرهنگ این مرز و بوم بزند جای هیچ شک‬ ‫و شبهه ای نیست و اگر جامعه هنری و به خصوص هنرمندان عرصه‬ ‫سینما از خواب غفلت بیدار نشــوند و مدیران فرهنگی زیر ساخت و‬ ‫شرایط مطلوبی را فراهم نیاورند‪ ،‬دیری نمی پاید که جامعه ایرانی با‬ ‫یاس و نا امیدی انتظار احیای فرهنگ از دســت رفته و نحیف شده ‬ ‫خویش را خواهد داشت و در نهایت باید بر سر مزارش فاتحه بخواند‪.‬‬ صفحه 8