روزنامه صبا شماره 1338
روزنامه صبا شماره 1338
روزنامه صبا شماره 1338
یک شنبه| 27اذر 18 |1401دسامبر 23 |2022جمادی االول |1444
سال دهم| شماره 8 |1338صفحه| 5000ناموت|
گفت و گو با نویسنده و کارگردان فیلم «حرف اخر»
سیمنای مستقل یتیم است
«جنگ جهانی سوم»
به چین رسید
صفحه 2
علی رهبری در سن پترزبورگ
صفحه 6
مادری از جنس ایران
صفحه 8 صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
یک شنبه 27اذر 1401شماره 1338
سریال «ترور» به سالگرد حاج قاسم می رسد؟
پیمان جبلی ،رئیس صداوسیما درباره پخش سریال «ترور» ویژه حاج قاسم سلیمانی ،گفت :سریال
«ترور» کار ارزشمندی است؛ مدتی به دالیل مختلف متوقف شده بود اما خوشبختانه به جریان افتاد ،ما
جدیت پیش می بریم .امیدوارم این کار به سالگرد حاج قاسم سلیمانی برسد اگرچه خیلی
هم کار را با ّ
سخت است اما تمام تالش مان را می کنیم این کار انجام شود .نام سیروس مقدم به عنوان کارگردان سریال
«ترور» مطرح شد .پیگیری ها نشان می دهد این ســریال قرار نیست به زندگی حاج قاسم بپردازد بلکه
اهمیت ایفای نقش منطقه ای سردار را به نمایش درمی اورد ،پروژه ای که قرار است ساختار ان به گونه ای
باشد که بعد بین المللی پیدا کند و داستان ان از خارج از کشور شروع می شود/.تسنیم
تهیه کنندهوبازیگرفیلمجدیدمردعنکبوتیانتخابشد
دونالد گالور ،که در سال ۲۰۱۷در «مرد عنکبوتی :بازگشت به خانه» در نقش «ارون دیویس» عموی
مایلز مورالس ظاهر شد ،به عنوان ســتاره و تهیه کننده فیلمی بر اساس شخصیت شرور مرد عنکبوتی
Hypno-Hustlerبه دنیای شخصیت های مارول سونی پیکچرز می پیوندد .این پروژه در مراحل اولیه
بدون این که فیلمنامه ای یا کارگردانی داشته باشد قرار دارد اما مایلز مورفی (پسر ادی مورفی) برای نوشتن
فیلمنامه به پروژه ملحق شده است .گالور ،در موسیقی نیز با نام هنری چایلدیش گمبینو؛ شناخته شده و
توانست در مراسم گرمی ۲۰۱۸برنده چهار جایزه گرمی شود .او همچنین صداپیشگی مایلز ،را در سریال
مرد عنکبوتی نهایی ،در سال ۲۰۱۵بر عهده داشت/ .ایرنا
زندگی «کارول کینگ» ،فیلم می شود
دیزی ادگار جونز ،در فیلم سینمایی بیوگرافی که از نمایش موزیکال زیبا Beautiful-اقتباس
شده ،در نقش کارول کینگ ،موفق ترین ترانه سرای امریکا در نیمه دوم قرن بیستم ظاهر می شود.
از جمله اثار بنام ادگار جونز ،می توان به پاهای سرد ،جنگ دنیاها ،کمدی دلهره اور تازه ،مینی
سریال جنایی زیر پرچم بهشت و درام معمایی موفق در گیشه جایی که خرچنگ ها اواز می خوانند
اشاره کرد.
تئاتر موزیکال زیبا ،در اکتبر ،۲۰۱۳در تئاتر کوران سانفرانسیسکو ،با کارگردانی مارک برونی
و با بازی جسی مولر ،به روی صحنه رفته و حاال لیزا چولودنکو ،قصد دارد ان را روی پرده نقره ای
سینما به تصویر بکشد.
کارول کینگ Carole King -به عنوان یکی از موفق ترین ترانه سرایان امریکایی محسوب
می شود که در فاصله سال های ۱۹۵۵تا ۱۱۸ ،۱۹۹۹ترانه او در میان ۱۰۰اهنگ داغ بیلبورد قرار
گرفت .همچنین ۶۱ترانه او در جداول فروش برتر بریتانیا ،به محوبیت رسید که او را به موفق ترین
ترانه سرا در انگلیس ،بین سال های ۱۹۵۲و ۲۰۰۵تبدیل کرد.
او فعالیت در عرصه موسیقی را از سال ۱۹۶۰و در کنار همسر خود اغاز کرد و از همان بدو فعالیت
به محبوبیت زیادی رسید .پس از مدتی او به انتشار البوم های فردی روی اورد که خود او وظیفه
نواختن پیانو و خوانندگی را بر عهده داشت.
کارول در عرصــه خوانندگی نیز موفق عمل کــرد و البوم دوم او توانســت به مدت ۱۵هفته
صدرنشین جدول فروش باقی بماند که تبدیل به یک رکورد برای یک خواننده زن شد؛ رکوردی
که تا ۲۰سال بعد پابرجا بود.
کارول کینگ ،تا به امروز ۲۵البوم منتشر کرده و موفق به کسب ۲جایزه گرمی شده است و نام
ک اند رول ثبت شده است/.ایرنا
او به واسطه ترانه های اش در تاالر مشاهیر موزه را
تدوین «نبودن» ،برگزیده جشنواره اسکاتلندی شد
چهارمین جشنواره فیلم «سنت اندروز» از ۳۰نوامبر تا ۱۱دسامبر
( ۹تا ۲۰اذر) در اسکاتلند برگزار شد و فیلم سینمایی «نبودن» ساخته
علی مصفا و محصول ایران ،جمهوری چک و اسلواکی در سیزدهمین
حضور بین المللی خود در این رویداد سینمایی موفق به کسب جایزه
بهترین تدوین برای هایده صفی یاری شد که به تازگی جایز ه ان اعالم
شده است.
داستان «نبودن» ،در ایران و شــهر پراگ می گذرد و قهرمان این
فیلم که نقش ان را خود علی مصفا ،بــازی می کند ،از تهران به پراگ
می رود تا اطالعات بیشتری درباره گذشــته پدرش «روزبه» که قبال
کمونیست بوده به دست اورد .او طی تحقیقاتاش متوجه می شود که
پدرش شخصی را از پنجره اپارتمان محل زندگی اش به بیرون پرتاب
کرده است و ...
فیلم مستند «مشق امشب» ساخته اشکان نجاتی و مهران نعمت
اللهی نیز دیگر فیلم ایرانی حاضر در این جشنواره بود /.ایسنا
«جنگجهانیسوم»بهچینرسید
چهارمین جشنواره بین المللی فیلم «هاینان» قرار بود از تاریخ
۳تا ۱۰دسامبر ( ۱۲تا ۱۹اذر) برگزار شود اما به دلیل همه گیری
کرونا ،اندکی به تاخیر افتاد و با کاهش تدابیر ضد کرونابی از ۱۸تا
۲۶دسامبر ( ۲۷اذر تا ۵دی) برپا خواهد شد .در فهرست فیلمهای
حاضر در این جشنواره شامل ۱۱فیلم بلند داستانی ۸ ،مستند و
۱۰فیلم کوتاه« ،جنگ جهانی سوم» به کارگردانی هومن سیدی
در بخش مسابقه اصلی فیلم های بلند دیده می شود .این فیلم که
نماینده رسمی سینمای ایران در شاخه بهترین فیلم بین المللی
اسکار ۲۰۲۳است ،پس از حضور موفق در جشنواره ونیز و کسب
دو جایزه بهترین فیلم و بازیگر بخش افق ها ،در ســی و پنجمین
دوره جشــنواره بین المللی فیلم توکیو ،هشتمین دوره جشنواره
فیلم جهان اسیا در لس انجلس و جشنواره فیلم استکهلم سوئد نیز
حضور موفقی داشته و اخیرا در فهرست فیلمهای جشنواره پالم
اسپرینگز ۲۰۲۳نیز قرار گرفته است/ .ایسنا
«قطع فوری» در رقابت زنان فیلمساز داکا
فیلم سینمایی «قطع فوری» به کارگردانی و تهیه کنندگی مریم
بحرالعلومی ،به عنوان تنها نماینده سینمای ایران در بخش زنان فیلم
ساز بیست ویکمین جشنواره بین المللی داکا ،حضور دارد و با اثاری از
کشورهای المان ،یونان ،سریالنکا ،سوییس ،هند ،دانمارک و ...رقابت
می کند .بیست ویکمین جشنواره بین المللی فیلم داکا ۱۴تا ۲۲ژانویه
۲۰۲۳در پایتخت کشور بنگالدش برگزار می شود .پیش از این هیات
داوران بخش سینماگران زن هجدهمین جشنواره فیلم داکا ،از مریم
بحرالعلومی ،برای کارگردانی فیلم ســینمایی «پاسیو» تقدیر کرده
بود و همچنین سال گذشته ،او جایزه بهترین فیلمساز سینمایی زن
را برای دومین فیلم خود «شهربانو» از بیستمین دوره این جشنواره
دریافت کرد .پخش بین الملل این فیلم با عنوان جهانی «Urgent
»Cut Offتوسط کمپانی 7th Artبه مدیریت علیرضا شاهرخی
صورت می گیرد« .قطع فوری» روایتی از یک شب کرونایی ست که
زمین لرزه ای تهران را می لرزاند/ .هنرانالین صفحه 2
خرب سیمنا و تلویزیون
فراخوانهفدهمینجشنوارهفیلممقاومتمنتشرشد
فراخوان هفدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت در بخش های مختلف منتشر شد .این فراخوان
در محورهای موضوعی 17گانه و در شش بخش اصلی ،نسل روایت ،دفاع مقدس ،جهان بدون اسراییل،
روایت قلم و بخش نقد و پژوهش علوم انســانی و سینمای مقاومت منتشــر و در اختیار سینماگران و
عالقه مندان به حضور در این رویداد جهانی قرار گرفت .هفدهمین جشنواره بین المللی فیلم مقاومت به
همت انجمن سینمای انقالب و دفاع مقدس بنیاد فرهنگی روایت فتح با شعار گفتمان مقاومت ،نهضت
جهانی مستضعفین و ازادی قدس شریف ،اسفندماه امسال در خلیج همیشه فارس و دبیری دکتر جالل
غفاری برگزار خواهد شد /.هنرانالین
مجوز اکران برای «پاکل»
شورای صدور پروانه نمایش اثار سینمایی با نمایش یک عنوان فیلم موافقت کرده است .این فیلم «پاکل»
نام دارد که به صورت «پاکول» هم در برخی خبرها ذکر شده و به تهیه کنندگی غالمرضا ازادی و کارگردانی نوید
ابدان اسماعیلی ساخته شده است .درباره این فیلم اخبار دقیقی چندان منتشر نشده جز اینکه یکی از بازیگران
ان احمد مهران فر است که البته گویا حضورش منتفی شده بود .همچنین عنوان شده که بخش هایی از این فیلم
در افغانستان و نیز به صورت مشترک با افغانستان ساخته شده است .عالوه براین ها ،طبق خبری که سازمان
سینمایی ،اوایل اذرماه منتشر کرده بود ،اسماعیلی و ازادی ،برای فیلم «استعفا» هم پروانه ساخت گرفته اند.
نوید اسماعیلی ،اخیرا فیلم کمدی «طبقه یک و نیم» را اکران کرد که مهدی هاشمی بازیگر اصلی ان بود /.ایسنا
۶شهر ،میزبان جشنواره «اشراق» ،شدند
نشست خبری چهارمین جشــنواره فیلم حوزه (اشراق) ،همزمان
با یکصدمین ســالگرد بازتاســیس حوزه علمیه قم با حضور مسعود
معینی پور دبیر جشنواره روز گذشته ۲۶اذر برگزار شد.
در ابتدای این جلسه معینی پور ،دبیر جشنواره اظهار کرد :فیلم های
دینی در ســینمای ایران و جهان یکی از گونه های قدیمی و با قدمت
است که سال هاست پیرامون ان فیلمسازی می شود .البته در هر کشور
به واسطه نوع نگاهی که به موضوعات دینی وجود دارد این اتفاق انتظار
می رود به شکل متفاوتی رخ دهد .در حوزه سینمای دینی اقتباس های
بسیار خوبی داریم .بهترین نمونه از تولیدات دینی ،اثاری هستند که
بخشی از زندگی ائمه یا پیامبران را روایت می کند .در کشور ما انچه از
فیلم دینی توقع می رود این است که تولیدات دینی دست اورد داشته
باشند .یعنی اگر در اثری موضوعی اجتماعی یا اقتصادی مدنظر قرار
گرفته بود باید با رویکرد دینی این مسئله ارزیابی شود.
او افزود :ما قرار نیست در این جشنواره تنها مشوق باشیم بلکه اگر در
بخش فیلمنامه کارها کیفیت الزم را داشته باشند از انها حمایت مالی
نیز خواهیم کرد تا اثر مربوطه به تولید نزدیک شود .درضمن تالش داریم
به واسطه این رویداد ،نقدی هم به برخی اتفاقات داشته باشیم؛ نقدی
که بدون غرض ورزی و صرفا اعتالی اموزه های دینی هدف ان است.
معینی پور ،تاکید کرد :این جشــنواره اولین دوره خود را سال ۹۱
برگزار کرد .دومین دوره نیز سال ۹۲برگزار شد .سومین سال جشنواره
هم با یکسال تاخیر اجرا شــد .در ادامه بنا به دالیل مختلف این اتفاق
چند سالی تعطیل بود تا اینکه با مهیا شدن شرایط اسفند ماه جاری،
شاهد برگزاری چهارمین دوره ان خواهیم بود .از تجربه دوره های قبل
می توان فهمید استقبال از این کار بســیار در خور توجه است .برای
ن گونه که مطلع هستم تا به امروز نزدیک ۵۰
نمونه در بخش جنبی ا
فیلم ساخته شده است .تهران ،قم ،مشهد ،اهواز ،سیستان بلوچستان
و اصفهان شهرهایی هستند که در ان جشنواره برگزار می شود .تالش
داریم این جشنواره در بخش جوایز نیز ،تقدیر مناسبی از برگزیدگان
یک شنبه 27اذر 1401شماره 1338
3
داشته باشد .درباره هیئت انتخاب و داوری هم باید اضافه کنم چهره های
صاحب نام سینمایی ما را در این امر یاری خواهند رساند .معینی پور،
درباره بخش های مختلف جشــنواره گفت :این رویداد سینمایی سه
بخش دارد .بخص اصلی که «اشراق» ،نام دارد و اثار؛ مستند ،فیلمنامه،
فیلم داستانی و نقد فیلم را در بر می گیرد .در این قسمت کارهایی که در
ان موضوعاتی نظیر؛ عدالت ،سبک زندگی دینی ،عفاف ،تحکیم خانواده،
نقد عرفان های نوظهور و فرق انحرافی ،وهابیت و داعش ،اخالق ،والیت
فقیه و انقالب اسالمی ،تمدن اسالمی و فضای مجازی در بر می گیرد.
بخش جنبی یا «رواق» ویژه طالب است .در این قسمت اثاری تولید
شده از سال ۹۸مورد ارزیابی قرار می گیرد .طلبه و تبلیغ ،طلبه و کار
افرینی ،طلبه و خدمت رسانی ،طلبه و تربیت ،سبک زندگی طالب،
طلبه و فرهنگ ،طلبه و شــهید ،طلبه و فضای مجازی و بانوان طلبه
موضوعات مورد نظر این قسمت هستند .او در انتها تصریح کرد :بخش
ویژه با همان «یکصدمین سالگرد باز تاسیس حوزه علمیه قم» ،قسمت
پایانی است .در این عرصه عموم هنرمندان بدون محدویت زمانی به
موضوعاتی چون؛ مشاهیر و علمای حوزه علمیه قم ،حوزه علمیه تشیع،
طالب غیر ایرانی و تاثیرگذاری انها در جهان اسالم ،بازنمایی روحانیت،
حوزه علمیه قم و مناســک دینی ،نقش روحانیت در تاریخ تحوالت
سیاسی و اجتماعی ایران می پردازد/.صباخبر
«ناکس می رود» ،با مایکل کیتون ،می اید
فیلــم «ناکس مــی رود»،
فیلمی هیجان انگیز و نوار است
که مایکل کیتون ،تهیه کنندگی
و کارگردانی ان را برعهده دارد
و نقش اصلی فیلم را نیز خودش
ایفا می کند.
بازیگــران دیگر ایــن فیلم
شامل جیمز مارسدن از «وســت ورلد» ،مارسیا گی هاردن از
«رودخانه عرفانی» ،ســوزی ناکامورا از «خیابــان »۵و البته
ال پاچینــو خواهند بود .در معرفی فیلم گفته شــده کیتون،
نقش جان ناکس ،یک قاتــل قراردادی را بــازی می کند که
تشخیص داده شده به نوعی زوال عقل سریع مبتال شده است.
او عهد می کند روزهای اخر زندگــی اش را صرف تالش برای
نجات جان پسرش (با بازی مارســدن) کند .این اولین تجربه
کارگردانی مایکل کیتون و فیلمی مســتقل اســت که بدون
دخالت استودیوهای بزرگ ساخته می شود .کیتون ،نامزدی
جوایز متعددی از جمله اســکار ،امی و بفتا را در کارنامه دارد
و جایزه گلدن گلوب و جایزه انجمن بازیگران فیلم را دریافت
کرده است .او در ســال ۲۰۱۴برای بازی در فیلم کمدی سیاه
«بردمن» به کارگردانی الخاندرو گونزالس اینیاریتو ،با تحسین
منتقدان روبرو شد و جایزه گلدن گلوب و نامزدی اسکار و بفتا را
به دست اورد .وی سال ۲۰۲۲بازیگر «موربیوس» و «بت گرل»
بود و سال ۲۰۲۳با «فلش» دیده می شــود .ال پاچینو ،سال
۲۰۲۱بازیگــر «خانه گوچی» و «خائــن امریکایی :محاکمه
اکسیس سالی» بود و در تلویزیون نیز با سریال «شکارچیان»
دیده شد .وی تابستان امسال تهیه کنندگی فیلم «مودیلیانی» را
برعهده گرفت که جانی دپ کارگردان ان است .گرگوری پویریه
فیلمنامه این فیلم را نوشته است /.مهر صفحه 3
4
پرونده
یک شنبه 27اذر 1401شماره 1338
گفت و گو با «ابراهیم شفیعی» ،نویسنده و کارگردان فیلم «حرف
سـینمای مسـتقل یت
مریم ضیغمی محمدی «ابراهیم شفیعی» سال ها در پشت صحنه سینما ،به
عنوان دستیار کارگردان و برنامه ریز فعالیت داشته
گفت و گو
و اهالی سینما او را می شناسند .وی بیش از ۴۰فیلم
کوتاه ساخته و درجشنواره های مختلف داخلی و خارجی شرکت کرده
است« .ابراهیم شفیعی» در نخستین ساخته بلند خود ،به موضوع اعدام
پرداخته است.
خبرنگارصبا ،به بهانه اکران این فیلم ،در گــروه هنر و تجربه ،با این
کارگردان جوان که نگارش فیلم نامه اولین تجربه بلند سینماییاش را نیز
بر عهده داشته ،هم کالم شده است.
چه شد در این شرایط با اکران «حرف اخر» موافقت کردید؟
شرایط زیاد مناسب نیســت و این فیلم در سینماهای معدودی
اکران شــده و تبلیغات زیادی هم برای ان نمی شود ،ولی مجبور به
اکران بودیم .
کلید اولیه «حرف اخر» چطور زده شد و چرا ان را به عنوان
نخستین ساخته تان انتخاب کرده اید؟
قبل از این فیلم نامه های زیادی نوشــته بودم که متاسفانه هزینه
زیادی برای ساخت می خواست.
معموالً فیلم اولی ها ابتدا سراغ سوژه می روند ،یعنی فیلم نامه هایی
که پروداکشن عظیمی نداشته باشــند تا بتوانند با هزینه کم ان ها
را جمع کنند .مقطعی برای شــهادت پرونده ای بــه دادگاه مراجعه
می کردم و با قضات زیادی در ارتباط بودم .ان چه که مطرح اســت
رفتار ناشایست بیشتر قضات با ارباب رجوع بود.
همین موضوع بهانه ای شد تا فیلم نامه ای کوتاه بنویسم که قاضی
قصه رفتار درستی دارد و با هزینه کم فیلم ارزانی را ساختم .در این
خصوص با قضات زیادی مشــورت کردم و این گونه فیلم نامه حرف
اخر ،شکل گرفت.
ان چه که در داســتان برایم اهمیت داشت این بود که یک قاضی
می تواند با یک امضا یک فرد را از روی کره زمین حذف کند اما خودش
در داستان ما نمی تواند بچه دار شود .این نقطه عطف داستان ما بود
که این قاضی به خدا شکایت می کند که من می توانم یک نفر را با یک
امضا از بین ببرم اما نمی توانم یک نفــر را به وجود بیاورم .این قاضی
برای اولین بار حکم اعدام می دهد اما دچار تردید می شود و شخصاً به
دنبال اسناد و مدارکی می رود که وجود دارد.
پس به دلیل هزینه کم و دغدغه ذهنی تان سراغ این سوژه
رفته اید؟
به نظرم سوژه جذاب بود .ما 2سال پیش فیلم را ساخته ایم و یک
سال هم برای نگارش فیلم نامه زمان گذاشته ایم .در ان مقطع حرف
اعدام را می زدیم و اکنون مردم به این نتیجه رســیده اند و هشــتک
می زنند که اعدام نکنید .حرف ما در ان مقطع این بود که اگر خیلی از
پرونده ها به شکل جزئی تر بررسی شود به اعدام نمی انجامد و می تواند
رافتی وجود داشته باشد تا جلوی اعدام گرفته شود.
از بازیگرانی چون «ثریا قاسمی»« ،ایوب اقاخانی» و «شبنم
قلی خانی» در فیلم تان استفاده کرده اید که بازیگران حرفه ای
و کار بلدی هستند .انتخاب ها بر چه اساسی بود؟
زمانی تئاتر ،جایگاه خوبی برای انتخاب بازیگر ،کار کردن و رشد
کردن بود اما االن دیگر ان اتفاق نمی افتد و جایگاه ســابق را ندارد .
«ایوب اقاخانــی» از بازیگران قدیمی تئاتر و جــزو ۵تئاتری درجه
یک مملکت است .بازی او برایم جذاب بود .به دالیلی نمی شد سراغ
بازیگران دیگر رفت .مث ً
ال بازیگری دســتمزد باالیی تقاضا می کند و
شما مطمئن هستی در فروش نصف دســتمزدش را هم نمی تواند
برگرداند .بنابراین از همان ابتدا دور سوپراســتارها را خط کشیدیم.
برای انتخاب بازیگر چالش های خیلی زیادی در پیش تولید داشتیم.
برای نقــش اوای قصه به دنبال چهره ای معصوم ،مظلوم و دوســت
داشتنی بودیم که در نهایت «شــبنم قلی خانی» را انتخاب کردیم .
متاسفانه در تمام رده های سنی کمبود بازیگر داریم؛ مثال بازیگر بین
۴۰تا ۵۰ساله ،نهایتاً 6 ، ۵نفر داریم .عم ً
ال دایره انتخاب در چند سال
اخیر محدود شده است و نتوانسته ایم بازیگر جدیدی را معرفی کنیم
و این انتخاب ها در تیم کارگردانی خیلی سخت است .شاید بازیگری
فیلم نامه را بخواند و خوشش بیاید و به لحاظ دستمزد هم راه بیاید.
اما به لحاظ زمانی نمی تواند وقت بگذارد .مث ً
ال برای یکی از نقش های
فیلم ،بازیگر خیلی خوبی بعد از مطالعه فیلم نامه موافقت کرد که بازی
کند ولی تقاضا داشت فیلم برداری را طوری برنامه ریزی کنیم تا با کار
دیگری که هم زمان مشغول انجام ان بود ،تداخل نداشته باشد و هر
چه برنامه ریزی کردیم دیدیم نمی توانیم در خدمت او باشیم .درباره
«شبنم قلی خانی» هم این نکته را بگویم که هر فردی با او کار کند
ســراغ بازیگر دیگری نمی رود .او بسیار انســان با اخالق و همراهی
حرفه ای و وجودش در کار یک نعمت است .خیلی خوش شانس بودم
که «ثریا قاسمی»« ،ایوب اقاخانی»« ،شبنم قلی خانی» و «علیرضا
استادی» در فیلم ام بازی کرده اند.
وضعیت اکران فیلم در هنر و تجربه چگونه است؟
قبل از کرونا ،اوج اکران هنر و تجربه را شاهد بوده ایم .فکر می کنم
هنر و تجربه جدید دولتی اســت اما هنر و تجربه چند ســال پیش
خصوصی بود و سالن ها و سانس های بیشتری داشت .ان چه که اکنون
در سینماها می بینم این است که هنر و تجربه گذشته خیلی بهتر از
حاال بود و دایره تبلیغات و اکران سینماها نیز بیشتر بود.
هنر و تجربه جدید که فکر می کنم چند ماهی است راه افتاده است،
هنوز جان نگرفته و خیلی جای کار دارد .در این شــرایط خدا را باید
شکر کرد که فیلم اکران می شود چون کار دیگری نمی توان انجام داد.
وقتی شما فیلم تان را پیش پخش کننده می برید برای اش اص ً
ال داستان
اهمیت ندارد و سئوال اولش این است که چه کسانی بازی کرده اند؟
پخش کننده ها دنبال ستاره هستند نه هنرمند .ما در فیلم مان ستاره صفحه 4
پرونده
یک شنبه 27اذر 1401شماره 1338
5
در این شرایط اکران می کنند؟ توقع داشتیم قوه قضائیه بگوید برای
مسئوالن شان چند اکران بگذاریم و چند وقت است که به ان ها نامه
زده ایم ولی جواب نداده اند.
ف اخر»
تیـم اسـت
مصاحبه ای از شــما خواندم که از اکران فیلم تان مطلع
نبودید و حتی گالیه هم کرده اید که سانسور شده است.
مشــکلی با ممیزی ندارم و در همه جای دنیا هست .گالیه من از
مسئوالن ارشاد نیست و من مستقیماً با تهیه کننده مشکل دارم .چرا
فیلم ام دچار ممیزی شده و به من اطالع نداده اند؟ من بعد از ۶روز که
از اکران حرف اخر گذشته بود ،در سینما دیدم که چه ممیزی هایی
بر روی ان اعمال شده اســت! نمی دانم چه بگویم؛ حتی تیتراژ فیلم
هم دچار ممیزی شده است .واقعاً نمی دانم از تهیه کننده به چه کسی
شکایت کنم؟ او پول را گرفته و در پیش تولید ،مرحله تولید و پس از
ان حضور نداشــته و در گرفتن پروانه ساخت هم هیچ کمکی نکرده
است و دوستانم در خانه سینما پروانه ساخت گرفته اند و در خصوص
دریافت پروانه نمایش هم خودم رایزنی کردم .این تهیه کننده صوری
به چه دردی می خورد؟ تهیه کننده خوب خیلی داریم ولی متاسفانه
برخی ها این گونه هســتند .تهیه کننده ما عالوه بــر این که کمک
نمی کرد ،حتی چوب هم الی چرخ مان می گذاشــت .همه کارهای
فیلم ،از انتخاب بازیگر گرفته تا دریافت پروانه نمایش را خودم انجام
دادم پس کاش لفظ تهیه کننده را به خودم می دادند .ان تهیه کننده
صوری چه کاری می کند که من نمی توانم انجام دهم .من تمام انرژی ام
را برای فیلم می گذارم و او نیست! پول را گرفته و به سفر خارجه یک
ماهه رفته بود .باید این چیزها سازمان دهی شود.
چالش های تولید «حرف اخر» چه بود؟
بزرگ ترین چالش مان تولید فیلم در اوج شیوع کرونا بود و ناجی
هنر ،مجوز ســاخت نمی داد و می گفت باید تهیه کننده امضا کند و
تهیه کننده را با هزار خواهش و التماس اوردیم .دوم این که در زمان
پیش تولید قیمت دالر پایین بود و در زمان تولید دالر 8 ،7هزار تومان
گران تر شد و براوردمان به هم خورد .سوم این که من هم نویسندگی
و کارگردانی می کردم و هم کارهای تولید را انجام می دادم ،برای تهیه
لوکیشــن چک و چانه می زدم ،وضعیت اب و هوا را چک می کردم و
همه کارها بر عهده من بود و این ها به مســائل مالی برمی گردد و اگر
پول داشتیم می توانستیم تهیه کننده بزرگی را بیاوریم .معتقدم برای
بزرگ شدن باید با ادم هایی که فکر بزرگی دارند ،کارکرد .متاسفانه در
این فیلم به ادم هایی بها دادم که فکر کوچکی داشتند و این به خودم
و فیلم لطمه زد و امیدوارم در فیلم بعدی ام تکرار نشود .نکته بعدی
هم این که نام فیلم« ،حکم ،اعدام ،حرف اخر» بود ولی وقتی پروانه
ساخت امد دیدم به «حرف اخر» تغییر کرده و وقتی از تهیه کننده
پرسیدم گفت که وزارت ارشاد گفته نام را تغییر بده و من بی اطالع
از تغییر نام فیلم بودم.
هنرمند داریم اما ان ها به دنبال ستاره های بفروش هستند .به همین
دلیل برای اکران فیلم ام پخش کننده ها همکاری نمی کردند .اکنون
زمانه ای است که نمی توان گفت فیلم خوب یا بد است .در واقع فیلم
خوب یا بد را پخش کننده مشخص می کند .یعنی یک پخش کننده
گردن کلفت می تواند یک فیلم حتی ضعیف را به جشنواره های جهانی
برساند و در خارج از کشور اکران داشته باشد چون در خارج از کشور
کسی بازیگران سینمای ایران را نمی شناســد .اگر نام «بردپیت» را
ببریم کل جهان او را می شناسند اما در سینمای ایران یک یا 2بازیگر
جهانی داریم .پخش کننده نمی تواند برایم دلیل بیاورد که بازیگر یا
فیلم نامه ات خوب بود چون در این سال ها می بینیم که فیلم هایی در
خارج از کشور اکران و پخش شده اند که فیلم نامه و بازیگران خوبی
نداشته اند .ظاهرا دیگر دوره و زمانه بازیگر و کارگردان نیست بلکه دوره
و زمانه پخش کننده است.
با توجه به توضیحات شــما می خواهم بگویم فیلم های
هنری و تجربی همیشه نیازمند حمایت و بسترسازی قوی تر
برای جذب مخاطب و اشــنایی او با این نوع سینما بوده اند.
در شرایط فعلی چطور می توان از فیلم های هنری و تجربی
حمایت کرد؟
ابتدا بگویم که فیلم های هنری و تجربی چون مستقل و با بودجه
شخصی ساخته می شوند باید تبلیغات گسترده ای داشته باشند .برای
فیلم های مستقل لفظ یتیم را استفاده می کنند .یعنی اگر فیلم های
مستقل به جایی رســیده اند؛ کارگردان و تهیه کننده ،اثر را به جایی
رسانده اند .خیلی از مردم هنر و تجربه را نمی شناسند و می پرسند چرا
سانس های فیلم کم است و کجا اکران می شود و چرا هیچ جا تبلیغات
فیلم نیست .هنر و تجربه ،در سال های گذشته تبلیغات خوبی برای
فیلم ها انجام می داد به گونه ای که مردم حتی برای همان تک سانس
هم صف می کشیدند .اما این اتفاق اکنون نمی افتد و تبلیغات به صفحه
اینستاگرام ،ســایت هنر و تجربه و کانال تلگرام محدود شده است و
باید تبلیغات را زیاد کنند .نکته دوم این که از ادم هایی در مجموعه
کاری گروه هنر و تجربه استفاده کنند که خودشان متعلق به سینمای
مستقل باشند؛ مث ً
ال برای حرف اخر خودم بیلبورد را نصب کردم در
صورتی که من نباید این کار را انجام دهم .اقای «طیب» ،ادم خوب
و کاری ای است .اما برخی ها کام ً
ال اداری هستند .معتقدم می توان در
مدت ۶ماه کاری کرد که هنر و تجربه یکی از بهترین پخش کننده های
ایران باشد .سینما بحث تخصصی است و باید ادم های متعلق به بدنه
سینما در این سیستم باشند؛ مث ً
ال «رهبر قنبری» ،کارگردان باتجربه
و بزرگی است و نمی دانم چرا باید فیلم اش در ۱۰یا ۲۰سالن سینما،
ان هم به شکل تک سانس ،اکران شود؟ این به خاطر سیستم معیوب
و بیمار سینماســت؛ همان مافیایی که در همه جای ســینما وجود
دارد .عالج ان را نمی دانم و نیاز به کارشناســی و گپ و گفت دارد تا
به جایی برسد.
در سال های گذشته که می خواستیم فیلم بسازیم ،مسئوالن می
گفتند فیلم جشنواره ای ،سیاه نمایی و ناامیدکننده نسازید ،من که
همه فرمول ها را رعایت کرده ام یعنی در این فیلم امید می دهم و یک
قاضی خوب را معرفی می کنم و می گویم قوه قضائیه می تواند این فیلم
را الگوی خودش قرار دهد .پس چرا از من حمایت نمی شود؟ فیلم را
به چند جشنواره فرستاده ایم ولی پذیرش نکردند .در صورتی که ما
منطبق با دستورات شان ان را ساخته ایم و در ان امید و عشق وجود
دارد و سیاه نمایی نیست .پس چرا از ما حمایت نمی کنند و فیلم ما را
ایا توانسته اید در انتقال پیام «حرف اخر» موفق باشید؟
به این سئوال باید مخاطب پاسخ دهد ،البته با ان هایی که فیلم را
دیده اند ،صحبت کرده ام و گفته اند که ان چه را که در ذهن من بوده،
دریافت کرده اند.
در نهایت از نخستین ساخته سینمایی تان رضایت دارید؟
همه ادم ها بچــه دارند ،حاال چه خوب یا چه بــد و «حرف اخر»
یکی از فرزندانم است .با توجه به ان چه در ذهنم است و اذیت هایی
که شدم 50 ،۴۰ ،درصد راضی هستم .معتقدم فیلم خوب ساختن،
سخت ترین کار دنیاست و البته فیلم بدون پول و سرمایه از همه کارها
سخت تر است.
برنامه بعدی تان چیست؟
یکی از ارزوهای ام این اســت که برای دفاع مقدس فیلم بسازم.
حتی قاضی ام در فیلم «حرف اخر» فرزند شهید است .حدود ۴۸فیلم
مستند ســاخته ام که ۳۰تای ان درباره دفاع مقدس است .اخرین
مستندم درباره عملیات کربالی ۴است که متاسفانه هیچ حمایتی از
ان نمی شود .فیلم نامه ای درباره دفاع مقدس نوشته ام ،البته نه درباره
میدان جنگ بلکه ماجرای امروزی و اتفاق جذابی را روایت می کند
و در حال رایزنی با چند تهیه کننده برای ساخت هستم .در کنارش
فیلم نامه هم می نویسم.
و حرف اخر....
معتقدم برای بزرگ شــدن باید با ادم هایی کار کرد که فکرهای
بزرگی دارند. صفحه 5
6
خرب فرهنگ و هرن
یک شنبه 27اذر 1401شماره 1338
گروه های تئاتری از دانشگاه شکل بگیرد
حامد هوشیاری ،کارگردان و مدرس تئاتر درباره لزوم حمایت از گروه های تئاتری گفت :تشکیل گروه،
موجب ساماندهی فعالیت اعضای گروه می شود .با تشکیل گروه ،فعالیت اعضا هدفمند شده و می توانند
عالوه بر اجرای تئاتر دست به کارهای پژوهشی نیز بزنند و با گروه های دیگری تئاتری نیز تعامل داشته
و از تجربیات یکدیگر کمک بگیرند .از این رو با ثبت گروه های تئاتری ،فعالیت انها هدفمندتر می شود و
می توانند اهداف مشخصی را پی گیری کنند .هوشیاری ،درباره لزوم توجه دانشجویان به تشکیل گروه های
تئاتری از زمان دانشجویی بیان کرد :الزم است بستری مناسب در دانشگاه برای دانشجویان فراهم شود تا
بتوانند گروه های تئاتری خود را از همان زمان تشکیل دهند /.مهر
«پاپ» ،اثار تاریخی یونان را پس می دهد
«پاپ فرانسیس» ،سه اثر تاریخی دو هزار و ۵۰۰ساله متعلق به معبد باستانی «پارتنون» ،که بیش از
یک قرن در موزه های واتیکان نگهداری می شوند را به یونان پس می دهد.
«واتیکان» ،با انتشار بیانیه کوتاهی اعالم کرد :پاپ ،این اثار تاریخی را به سرپرست کلیسای ارتدکس
یونان تحویل خواهد داد.
بر اســاس اطالعاتی که در وب ســایت موزه واتیکان ،منتشر شده اســت ،یکی از این اثار تاریخی
مجسمه ای است که به شکل اسب ارابه اتنا ،ساخته شده است و در بخش غربی پارتنون نصب شده بود .دو
مجسمه دیگر نیز به شکل سر یک پسر جوان و یک مرد ریش دار حجاری شده اند /.ایسنا
نگاهی به اسمان با اثار جیمز تورل
جیمز تورل ،بــه تازگی یک «اسکای اســپیس» جدید را در
نزدیکی برگن ،نروژ معرفی کرد تــا به بینندگان ،دیدگاه تازه ای
از عظمت اسمان اسکاندیناوی بدهد .تورل ،هنرمند امریکایی
است که به خاطر اثارش در جنبش نور و فضا شناخته شده است و
این هشتاد و دومین نسخه از این نوع اثار اوست که در گوشه ای از
دنیا نصب می شود .جیمز تورل ،اسمان را استودیوی خود می داند
و بخش عمده ای از فعالیت های حرفه ای خــود را حول نور ،هوا
و فضا شکل داده است .شــناخته شده ترین اثار هنرمند مشهور
امریکایی ،که با همکاری شرکت های معماری ساخته می شوند،
نصب های بی شمار «اسکای اسپیس» است که او در سراسر جهان
طراحی و اجرا کرده است .این محیط های محصور که گاه به عنوان
بخشی از یک حجم معماری هستند ،گاه به عنوان یک غرفه روی
صحنه رفته اند و گاه در میان فضایی بــاز قرار گرفته اند ،همگی
دارای سقف های باز هستند که با دقت اسمان را قاب می کنند .از
بازدیدکنندگان دعوت می شود تا وارد شوند و مدتی بنشینند تا
تغییرات رنگ و حرکت کیهانی را تجربه کنند و دوباره با طبیعت
ارتباط برقرار کنند .جدیدترین اسکای اســپیس تورل ،با عنوان
Hardanger Skyspaceدر پارکی در امتداد ابدره هاردانگر و
فالت کوه هاردانگرویدا ،قرار گرفته و تا به امروز شمالی ترین اسکای
اسپیس است که با نوسانات فصلی حاد تعامل دارد .تورل ،به این
موضوع توجه داشت که قطعه را طوری در فضا قرار دهد که بتواند
تماشاخانه سیمرغ میزبان «اخرین نوار کراپ»
تماشاخانه سیمرغ (بنیاد بیدل دهلوی) ،از بیست و هفتم اذر ماه
۱۴۰۱ساعت ۸شب میزبان نمایش «اخرین نوار کراپ» به کارگردانی
مرتضی فرهادنیا ،خواهد بود.
«اخرین نوار کراپ» ،اثری به نویسندگی ساموئل بکت ،است .اثری
که ســال ها مورد تجربه و ازمایش کارگردان های مختلف قرار گرفته
است .این نمایش تا هشتم دی ماه سال جاری روی صحنه خواهد رفت.
مهرداد وظیفه ،پریسا مشرقی نیا ،علی صابونچی و هارولد مشرقی نیا
بازیگران اصلی این نمایش هستند .در خالصه داستان نمایش «اخرین
نوار کراپ» امده است :در اخرین شــب زندگی کراپ ،در دخمه اش،
با خودهای اش ،اخرین نوارش را ضبط می کند .اخرین نوار تکراری،
تکراری ،تکراری ،تکرار ،تکرار ،تکرار ،تکرار و خیلی تکرار .این نمایش،
دومین تجربه فرهادنیا در عرصه کارگردانی تئاتر است .وی پیش از این
نمایش «بیخودی» را در سالن شماره یک تماشاخانه دا ،روی صحنه
برده است/ .صباخبر
علی رهبری در سن پترزبورگ
علی رهبری ،اهنگساز و رهبر ارکستر بین المللی ،بار دیگر برای
دو برنامه مختلف به سن پترزبورگ می رود .کنسرت اول که در روز
جمعه ،سی ام دی ماه برگزار می شود دارای دو قسمت است؛ قسمت
اول شامل کنسرتو ویولن اثر فازیل سای ،اهنگساز کشور ترکیه
است« .هزار و یک شب در حرمسرا» نام کنسرتو ویولن است که
کامال به سبک شرقی اهنگسازی شده است .سولوی ویولن این اثر
را نوازنده مشهور اذربایجان ،الوین گانی یف خواهد نواخت.
قسمت دوم این کنسرت شامل سمفونی شماره ۴چایکفسکی
است که حدود ۱۷ســال پیش ،علی رهبری ،به پیشنهاد مرحوم
فریدون ناصری ،این سمفونی را که تا به حال در ایران اجرا نشده
بود رهبری کرد.
کنسرت دوم ،روز شنبه هشتم بهمن ماه برگزار می شود و ان هم
دارای دو بخش است :قسمت اول ،تخت جمشید اثر ،طالب خان
شهیدی از اهنگسازان بین المللی اهل تاجیکستان است /.ایسنا
به بهترین وجه محیط نمایش را ایجاد کند.
برای ســاخت این چیدمان از یک نوع خاص تخته سنگ که
متعلق به این محل است استفاده شده تا دیواره یک کلیسای مجاور
را تداعی کند .از دور ،چیدمان تورل به نوعی شبیه این ساختمان
است ،اما با بررسی دقیق تر ،نسبت ها تغییر می کند .انتخاب رنگ
مناسب نیز برای ایجاد این توهم ضروری بود.
مدیر شــرکت معماری که نقش مهمی در طراحی ساختار
دائمی و دستیابی به خواسته هنرمند ایفا کرد ،می گوید که کل اثر
هنری ،به عنوان درک دقیق نور به عنوان یک حضور فیزیکی عمل
می کند .او و تورل ،فضایی را تصور می کردند که نه تنها اسمان را
ترسیم می کند ،بلکه ویژگی های مادی خاصی هم دارد .قطعات
بتنی پیش ساخته با اندازه گیری میلی متری به دقت در محل قرار
داده شده و این مالحظات برای مفهوم کلی اثر حیاتی بوده اند.
ورود به این محفظه هشت ضلعی از طریق دری ممکن است
که پس از رســیدن بازدیدکنندگان به انتهای مسیر اختصاصی
اشکار می شود .یک فضای داخلی بیضی شکل و سفید به صورت
غیرمنتظره بیننده را از محیط اطراف دور می کند .وقتی مخاطب
روی نیمکت های منحنی که یکپارچه با دیوار های بتنی ترکیب
شده اند می نشیند و به سوراخ بیضی شکل روی سقف نگاه می کند،
الگو های تغییر نور طبیعی ،هدف Hardanger Skyspaceرا
به منصه ظهور می رساند /.هنرانالین
اجراییکتئاتربهمناسبتایامفاطمیه
پردیــس تئاتر تهــران،در ایام شــهادت دخت گرامــی پیامبر
اسالم(ص) ،میزبان نمایش «چرتکه» به نویسندگی «سید مرتضی
هاشمی گلپایگانی» و کارگردانی «دکتر مسعود اسماعیلی» خواهد
بود .این نمایش ایینی ،با هدف اقامه عزای فاطمی ،توســط «گروه
هنری مسلم» و با مشــارکت این مجموعه و با نقش افرینی حسین
فیاض بخش ،علی حاجی شمس ،علی فرخی ،محمد مهدی سعیدیان،
مهدی عارف نظری و محســن تقی زاده ،در روزهای ۲۹اذر ماه تا ۸
دی ماه ،۱۴۰۱ســاعت ۱۹.۳۰به روی صحنه خواهــد رفت .در این
نمایش تالش شده تا با استفاده از افکت های نور و صدا در صحنه های
یورش به منزل حضرت فاطمه(س) و تشــییع پیکر مبارک ایشان
فضای غمبار وقوع این حوادث تاریخی صدر اسالم به تصویر کشیده
شود .عالقه مندان به نمایشهای ایینی می توانند برای رزرو به نشانی
اینترنتی app.moslemgroup.irمراجعــه و در زمان اجرا به
پردیس تئاتر تهران مراجعه کنند /.ایسنا صفحه 6
یک شنبه 27اذر 1401شماره 1338
خرب فرهنگ و هرن
روایت صادقانه از زندگی واقعی هنرجویان
نمایش «پیکرتراشی» ،نوشــته حسن برزگر و کار پریســا محمدی ،از 22اذر ســاعت 18:30در
سالن اصلی تاالر مولوی روی صحنه رفته است .پریســا محمدی ،کارگردان و مدرس تئاتر درباره روند
شکل گیری این نمایش گفت« :پیکرتراشی» ،ماحصل کارگاهی تحقیقی و پژوهشی است و تفاوت ان با
دیگر نمونه های مشابه این است که نمایشنامه بر اساس هنرجویان نوشته نشده بلکه در روند قصه ،بچه ها
وارد شده و داستان واقعی زندگی خود را روایت می کنند .او ضمن اشاره به اینکه «پیکرتراشی» ،براساس
بدن بازیگر است ،عنوان کرد :داستان نمایش از این قرار است که دختری پس از جراحی و پیکرتراشی ،به
هوش نمی اید و کل داستان بر محور چرایی این قضیه است و/...هنرانالین
شهدای ترور به روایت هنرهای تجسمی
به مناسبت فرا رسیدن سومین سالگرد شهادت سردار سلیمانی ،نگارخانه اندیشه نمایشگاه هنری
جدیدی را زیر نظر منوچهر اسماعیلی ،برگزار می کند .این نمایشگاه که با موضوع «شهدای ترور از صدر
اسالم تاکنون» برگزار می شود ،روایتگر تصاویری از شهیدان سلیمانی و فخری زاده و مجموعه عاشورا
است که توسط منوچهر اسماعیلی خلق شده است .در این نمایشگاه ۲۲ ،اثر در حوزه های هنری تجسمی
ابرنگ ،مینیاتور و تصویرســازی به نمایش گذاشته شده است .منوچهر اســماعیلی ،بیش از ۲۰سال
نمایشگاه های انفرادی و گروهی متعددی را برگزار کرده است .نمایشگاه اثار هنری «شهدای ترور از صدر
اسالم تاکنون» در نگارخانه اندیشه راه اندازی شده و تا اخر این هفته ادامه خواهد داشت /.ایسنا
علی دارابی :توسعه پایدار ،مبتنی بر پژوهش است
ث فرهنگی ،گردشگری و صنایع
م مقا م وزیر میرا
علی دارابی ،قائ
دستی ،در ایین افتتاحیه هفته پژوهش که روز گذشته در موزه ملی
ایران باستان برگزار شد ،اظهار داشــت :پژوهشگاه باید در این سند
ســهم و جایگاه خود را تعریف کند و مقاالت ان گرهی از مشکالت
برداشته و افق های تازه ای را باز کند.
او تاکید کرد :ما در کنار تضارب ارا ،نیاز به وحدت و انسجام درون
سازمانی با رعایت سلسله مراتب داریم .پژوهشگاه باید با درنظر گرفتن
نیازهای متنوع ســه حوزه اولویت و نیازها را احصا و نظام وظایف را
مشخص و سهم خود را مشخص کند .درهم تنیدگی و رابطه معنادار
ث فرهنگی در این نکته نهفته است و
بین پژوهشــگاه و وزارت میرا
پژوهشگاه به عنوان قوه عاقله و مرکز راهبردی و استراتژیک وزارتخانه
شناخته می شود .دارابی ،همچنین اظهار داشت :نامگذاری یک هفته
به نام پژوهش و فناوری بیانگر این موضوع است که در جامعه ما به
علم و دانش از گذشته تاکنون توجه جدی شده است.
او خاطرنشان کرد :در مراســم هفته پژوهش در سال گذشته بر
چگونگی رابطه پژوهشــگاه میراث فرهنگی با حوزه اجرایی و فراهم
کردن پیوست های علمی توسط پژوهشگاه برای انجام ماموریت ها
تاکید کرده بودم .وی پژوهشــگاه را مرکز پژوهــش ،علم و فناوری
وزارتخانه عنوان کرد و افزود :در گام اول باید نظام مسائل مان را احصا
کنیم و با اتکا به پژوهشگاه بر مشکالت فائق اییم.
ث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی ،رابطه
قائ م مقا م وزیر میرا
ث فرهنگی و توسعه پایدار را مبتنی بر پژوهش دانست و گفت:
میرا
میراث فرهنگی را باید به مثابه فرهنگ عمومی تلقی کنیم و پژوهشگاه
به مثابه چراغ روشن علم و اندیشه باید قلمرو ایران فرهنگی بزرگ
را پرتو افشــانی کند و امروزه در دیپلماسی عمومی به شدت به این
مهم نیاز داریم .دارابی ،بــه ثبت جهانی چهار عنصر میراث فرهنگی
ناملموس کشور در هفدهمین نشست کمیته بین الدولی پاسداری از
7
میراث فرهنگی ناملموس یونسکو هم اشاره کرد و در این باره گفت:
این اتفاق و ثبت یلدا به عنوان عنصر جهانی موفقیت بزرگی برای حوزه
میراث فرهنگی و کشور اســت .ایران با ثبت این چهار اثر موفق شد
تعداد اثار ناملموس ثبت جهانی را به ۲۱اثر برساند و با یک رتبه صعود
به رتبه ششم دست پیدا کند .او کاربردی کردن ،ماموریت محوری
نو
و اینده نگری را سه امر مهم در تقویت رابطه اجرا و پژوهش عنوا
تاکید کرد :باید ظرفیت های جدید را شناسایی کنیم و به این امر گره
بزنیم .باید حلقه های واسط را به یکدیگر متصل کنیم در هرکاری که
برای خودمان انحصار ایجاد کنیم به موفقیت نمی رسیم .دارابی ،با
اشاره به درخواست کشورهای همسایه مبتنی بر معرفی کارشناسان
و ارزیابان برای تهیه پرونده های ثبت جهانی ،حوزه مرمت و موزه داری
همچنین کاوش و حفاری ،ادامه داد :رویکرد وزارتخانه در دیپلماسی
میراث فرهنگی توســعه چنین روابطی با کشورهاســت و باید این
پشتیبانی های علمی را تقویت کنیم.
ث فرهنگی کشــور ،با بیان اینکــه در همه مجامع و
معاون میرا
باالترین سطوح تصمیم گیری پژوهشگاه دارای جایگاه ویژه ای است،
افزود :تدوین برنامه ملی گردشگری یکی از مهم ترین مواردی است که
پژوهشگاه می تواند نقش مهمی ایفا کند و ماموریت هایی به همکاران
در پژوهشگاه داده شده است .او با بیان اینکه باید رابطه معناداری بین
پژوهش های انجام شده و برنامه ها وجود داشته باشد ،افزود :یکی از
مشکالتی که در نظام برنامه ریزی وجود دارد مربوط به نظام اجرایی
ک کل و سیستم واحد عمل کنیم و پژوهشگاه با
است .باید به مثابه ی
اندکی فاصله در حوزه اجرا ما را راهبری کند.
دارابی ،با اشاره به برنامه ریزی ١٠ساله میراث فرهنگی در حوزه
ثبت جهانی اثار گفت :اثار ثبت جهانی در تعدادی از استان ها متمرکز
شــده اند .ایا دیگر اســتان ها عنصری برای ثبت ندارند؟ باید طرح
جامعی داشته باشیم و همه کشور را مطالعه و نیازسنجی کنیم و نقش
پژوهشگاه در این راه مهم است.
قائم مقا م وزیر میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی تصریح
کرد :برنامه های توسعه نسخه شفابخش برای همه کشورها نیست،
باید شرایط بومی ،زیرساخت های فرهنگی ،سیاسی ،اقتصادی در نظر
گرفته شود و بر اساس ان به توسعه پایدار رسید.
او با اشاره به اهمیت شبکه سازی پژوهش افزود :باید ظرفیت های
دولتی و غیر دولتی و خدمات هر یک شناسایی شود و با شبکه سازی از
همه ظرفیت ها برای برنامه ریزی ها استفاده کنیم ،همچنین از دست
ندادن زمان و ساماندهی داده های موجود باید مورد توجه قرار گیرد.
معاون میراث فرهنگی کشــور با تاکید بر داشتن جایگاه ویژه در
نظا م توســعه ای کشــور ،افزود :وزارت میراث فرهنگی و به تبع ان
پژوهشگاه ،رکن مهمی در نظام توســعه و برنامه ریزی کشور دارد و
برای توسعه پایدار باید پژوهش ها و مقاله های انجام شده در احکام و
تبصره ها به عنوان پیشران توسعه در نظر گرفته شود .در این مراسم با
حضور علی دارابی از ۱۵کتاب انتشارات پژوهشگاه میراث فرهنگی و
گردشگری وزارت میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی رونمایی
شد همچنین نمایشگاه اثار هنری سنتی نیز اغاز به کار کرد /.ایرنا صفحه 7
اخالق در وجود خود ادمی است
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
مادری از جنس ایران
فرخ و منیر زوج سال خورده ای که 30سال است در ایستگاهی
دور افتاده ،سوزنبان قطار هستند .انها فرزندی ندارند .منیر (ثریا
قاســمی) ارزوی زیارت حضرت معصومه را دارد ،اما تا به حال
نتوانسته است فرخ را تنها بگذارد ،تا این که در شب تولد حضرت
معصومه (س) ،خوابی می بیند که اشتیاق رفتن به حرم را در او
بیدار می کند .حاال در فکر تهیه تحفه پیشکشی برای حضرت
است ،اما هر چه فکر می کند و می گردد میان وسایل اش هیچ
چیز با ارزشی برای پیشکشی به بارگاه حضرت معصومه(س)
پیدا نمی کند ،در نهایت منیر با یک فانــوس کهنه و قدیمی،
به تنهایی راهی زیارت حرم حضرت معصومه(س) می شــود،
هنگامی که دراتاق اهدای نذورات قصــد دارد فانوس کهنه و
قدیمی اش را هدیه کند ،با دیدن زائــران دیگر که طال و پول
اورده اند دلش می گیرد ،چشمان پر مهر منیر پر از اشک می شود.
دل شکسته چادر به صورت می کشد ،خجالت زده فانوس اش را
برمی دارد تا برود .ناگهان برق مــی رود و تمام چراغ های حرم
خاموش می شوند ،تنها یک فانوس روشــن می ماند که از زیر
چادر سیاه منیر پیداست .غربت و نگاه معصومانه منیر در فیلم
کمی دورتر با ثریاقاسمی جان می گیرد نویسندگی این فیلم را
علی طالب ابادی با نگاهی ازاد به داستانی از مهدی قزلی به عهده
داشته است و در نخستین دوره جشنواره سراسری میالد سرخ،
موفق به کسب عنوان بهترین فیلم بلند داستانی جشنواره شده
بود .اثری تاثیرگذار و عاشقانه و پراحساس با بازی مهدی فقیه
و ثریا قاسمی که نقش پیرزن و پیرمرد سال خورده ای در بیابان
مانده را بازی می کنند که تنها پناه شان اغوش یک دیگر است و
به یک باره از خواب شیرین زندگی مهجورانه خود بیدار می شوند.
ثریا بازیگر توانمند ،و دختر یکی یک دانــه حمیده خیرابادی
است که مادرانگی و دخترانگی هر دو در وجودش به یک اندازه
رشد کرده اند .چشــم های او هنوز دختری تنهایی را به تصویر
می کشدکه به یک باره مادر شد .مادری از جنس ایران ،که هنوز
دخترانگی اش را به اغوش می کشد.
سمیه خاتونی -ثریا قاسمی ،در 28اذرماه سال 1329در محله
سقاباشی بازارچه ،خیابان ایران ،حوالی میدان ژاله تهران ،در خانه ای
قدیمی و بزرگ به دنیا امد .او تنها فرزند هنرمند پیشکسوت و مردم دار
حمیده خیرابادی و حسین مالقاسم است که ازدواج شان دیری نپایید.
نام اصلی او مولود است و دوران کودکی اش را گاهی با پدر ،گاهی با
مادر و مادربزرگ و خانواده عموی اش در خانه ای قدیمی و ســنتی
گذراند .تنهایی های دوران کودکی او را برای یــک زندگی پرفراز و
نشیب اماده کرد .در چهار سالگی از طریق مادرش با تئاتر اشنا شد
و این مقدمه اغاز ورود او بــه دنیای هنر بود .تا مقطع دیپلم تحصیل
کرد و رشــته های مختلف هنری را امتحان کرد تا اینکه ،در همان
سال های جوانی فهمید نه موزیسین است و نه نقاش ،او تصمیم گرفت
صداپیشه و بازیگر باشد ،سوار تاکسی شد و به ساختمان رادیو رفت.
در سال 1340در 21سالگی برای رادیو ارتش تست گویندگی داد و
بعد از قبولی کار گویندگی خود را در رادیو ،با خواندن دلنوشته های
سربازی برای مادرش ،شروع کرد .ثریا عاشق رادیو است و معتقد است
که هرچه دارد از رادیو دارد .هم سن و سالی خودش با رادیو باعث شده
است که او رادیو را خواهر بزرگتر خود بداند .در سال 1349وقتی 30
ساله بود با رحیم برفراز ازدواج کرد که ثمره این زندگی یک دختر بنام
بنفشه و دو پسر بنام بابک و بهروز است .پس از فعالیت در رادیو ثریا
قاسمی با هوشنگ لطیف کار دوبله را شروع کرد و سپس وارد تئاتر و
فیلم کوتاه شد .دهه 1340برای او دوره مهمی بود .اموزش در کنار
استاد حمید سمندریان و همکاری با پیشکسوتانی چون محمدعلی
کشاورز ،جمشید مشایخی ،جمیله شیخی ،سعید پورصمیمی و ...او
را از نظر تجربه های هنری بارور کرد .از فعالیت های مهم دیگر او در
دهه ،40شرکت در نمایشــنامه «اندورا» تساریانیان و «انتیگونه»
رکن الدین خســروی بود .تا اینکه او در اولین ساخته ناصر تقوایی
«ارامش در یکــی از دیگران» اولین بازی ســینمایی خود را تجربه
کرد .و در سال 1352با سریال «قصه عشق» وارد قاب تلویزیون شد
و تا انقالب 1357در چهار مجموعه تلویزیونی و دو فیلم ســینمایی
ایفای نقش کرد .وقفه پس از انقــاب در تولیدات هنری ،او را مانند
بسیاری از هم دوره ای هایش از سال های
طالیی حرفــه اش محروم کرد
تــا زمانی کــه همه چیز
سر جای خودش قرار
گرفت ،و قاســمی
چشــمانش را باز
کرد و دید که باید
نقش مــادر بزرگ
را بازی کند .وی در
توضیح این اتفاق
گفته است :در
سینما و تلویزیون پیر شــدم .او بعد از انقالب ،در سال 1365با فیلم
«خانه ابری» و یک سال بعد با سریال «گرگ ها» به عرصه بازیگری
بازگشت .دو سریال تلویزیونی در پنا ه تو (حمید لبخنده) و شب دهم
(حسن فتحی) با بازی ثریا قاســمی محبوبیت فراوانی پیدا کرد .او
درباره نقش خودش در فیلم در پناه تو که نقش مادر محمد منصوری
را بازی می کرد گفته است :این مادر به خاطر شهید شدن فرزند اولش
تمام عشق و عالقه اش را نثار پسر دوم اش محمد کرده بود و این زن
در عین حال یک ارتباط خوب و درستی با همسرش داشت .در کل
این کادر شمایل یک زن سنتی و مهربان ایرانی را داشت که دغدغه
اصلیاش خانواده اش بود و طبیعی بود کــه برخی اوقات با فرزندش
تعارض پیدا کند.
در کنار این ها بازی او در تله تئاترهایی مثل «به ســوی دمشق»
(حمید سمندریان)« ،نکراســوف» (محمد رحمانیان) و «به سوی
کعبه» (تاجبخش فناییان) نقش افرینی کرد .این بازیگر باســابقه
سینما ،تئاتر ،رادیو و تلویزیون به خاطر بازی در فیلم مارال توانست
فرصت ایفای نقشهای متفاوت تری را برای خود رقم بزند ،مجموعه
هایی مانند «خانه ابری» و «جراحت» از جمله سریال هایی هستند
که قاسمی در برهه های زمانی مختلف در انها ظاهر شد« .مجسمه»،
«شام اخر»« ،دختر شــیرینی فروش» و «مارال»نیز از جمله نقش
افرینی های ممتاز قاسمی در عرصه سینما بوده اند .او در سال ۱۳۷۹
برای نقش افرینی در «مارال» برنده سیمرغ بلورین بهترین بازیگر زن
جشنواره فیلم فجر شد .همچنین در سال ۱۳۹۵برای «ویالیی ها»
توانست ســیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل را کسب کند.
مخاطب ثریا قاســمی را همیشــه در نقش مادری دلسوز و مهربان
می بیندکه مدام پســر یا دختر خود را با نصیحت به کارهای خوب
وامی دارد .ثریا قاســمی بیش از پنج دهه است که در عرصه سینما و
تلویزیون ایران حضور اثرگذاری را تجربه می کند و البته که در همه
این سالها کوشیده کیفیتی باال از هنر بازیگری خود را ارائه کند .او از
جمله بازیگرانی است که تقریبا اغلب کارگردانانی که نیاز به بازیگری
ششدانگ و درجه یک برای سپردن کاراکترهای مادران دارند به سراغ
وی می روند و شاید برای همین باشد که در کارنامه وی همکاری با
چهره هایی چون فریدون جیرانی ،ایرج طهماســب ،سیروس الوند،
ابراهیم حاتمی کیا ،خسرو سینایی و ابراهیم وحیدزاده به چشم می
خورد .او درباره بازیگران جوانی که اخیر به خارج از کشور رفته اند و
جذب شبکه های ماهواره ای شــده اند .گفته است :اگر فضای هنری
اینجا الوده است ،خب بروند و اخالق خوب را در شبکه های ماهواره ای
پیدا کنند .بروند و در محیط سالم فیلم و سریال بازی کنند! اما نکته
اینجاست که اخالق در وجود خود ادمی است؛ این خودمان هستیم
که باید بیاموزیم چگونه برخورد کنیم که کسی جرات طرح تقاضاهای
غیراخالقی را به خودش ندهد و اگر رفتارمان نادرست باشد هر جای
دنیا که باشیم این نادرستی گریبان مان را می گیرد.
ثریا قاسمی که همچنان در عرصه ســینما و تلویزیون پرقدرت
در حال ادامه دادن اســت ،طوری که ذکر تمام اثار او در این مطلب
نمی گنجد ،هم اکنون از قیاس تجربیات اش از همکاری با پیشکسوتان
تئاتر و ســینمای ایران ،با گروه های غیر حرفه ای و کارنابلد امروزی
ناراضی است .اما سالح او جز اوقات تلخی های گاه و بی گاه چیزی
نیست و تا بحال نشــده به خاطر نارضایتی اثری را نصفه کاره رها
کند .او بسیار با خود حرف می زند و خود را در تحمل نامالیمات
اجتماعی دلداری می دهد ،و مادرانه ،دختر یکی یک دانه درونش
را دلداری داده و نصیحت می کند. صفحه 8