روزنامه صبا شماره 1334
روزنامه صبا شماره 1334
روزنامه صبا شماره 1334
دوشنبه| 21اذر 12 |1401دسامبر 17 |2022جمادی االول |1444
سال دهم| شماره 8 |1334صفحه| 5000ناموت|
معمارکلمه
اب دانیش چند وجهی
تحریم کنندگان سینماحقیقت
خود را محروم می کنند
صفحه 2
ای تیکت ،قرار نیست جای
سامانه های قبلی را بگیرد
صفحه 4
وزیر ارشاد :گام دوم شورای عالی
انقالب فرهنگی ،در مسیر تحول
صفحه 7 صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
دو شنبه 21اذر 1401شماره 1334
پوسترفیلمسینمایی«عمارتیدرمه»رونماییشد
طبق اعالم مشاور رسانه ای پروژه ،فیلم سینمایی «عمارتی در مه» ،به کارگردانی محمدعلی سلیمان
تاش و تهیه کنندگی سید سجادمیرسید ،از روز چهارشنبه ۲۳اذر ،در گروه سینمایی هنر و تجربه اکران
می شود و در استانه اکران این فیلم ،پوستر ان که توسط مدیا واثقی ،طراحی شده رونمایی و منتشر شد.
فیلم سینمایی «عمارتی در مه» که در گونه فیلم های سایکودرام یا فیلم های روانشناسانه ساخته شده
داستان مدیر یک اسایشگاه اعصاب و روان است که از پزشک جوانی دعوت می کند تا روی نوع خاصی از
بیماران روانی تحقیق کند .با حضور پزشک جوان در مجموعه ،او متوجه حوادث غیر معمول و پیچیده در
بین بیماران و کارکنان اسایشگاه می شود/.میزان
تحریم کنندگانسینماحقیقتخودرامحروممی کنند
مهدی مطهر ،تهیه کننده ســینمای مســتند که با ســه اثر در شــانزدهمین دوره از جشــنواره
«سینماحقیقت» حضور دارد ،تاکید کرد :بدون شک ،جشنواره با حضور همه گروه ها با طراوت بیشتری
برگزار می شود و من هم از صمیم قلبم دوست داشــتم که همه در این رویداد حضور داشته باشند .اما
نظر کسانی هم که جشنواره را تحریم کرده اند محترم است .این تهیه کننده مستند گفت :درواقع ان ها
با تحریم جشنواره ،از حقوق خودشان محروم می شوند ،چون جشنواره مختص به طیف و گروه خاصی
نیست .امیدوار هستم سال بعد با اصالح بسیاری از امور و بهتر شدن حال مردم جشنواره ای با حضور همه
گروه ها داشته باشیم/.مهر
«مثلث غم» ،برنده بزرگ فیلم اروپا
فیلم طنزامیز «مثلث غم» ،ساخته روبن اوستلوند ،شنبه شب در
سی وپنجمین دوره جوایز فیلم اروپا ،جوایز اصلی را درو کرد و جوایز
بهترین فیلم ،کارگردانی و فیلمنامه نویسی و نیز جایزه بهترین بازیگر
مرد را برای زالتکو بوریچ ،از ان خود کرد.
اوستلوند ،جایزه خود را به بازیگر فقید فیلم چارلی دین ،تقدیم کرد
که تابستان امسال در ۳۲سالگی از دنیا رفت.
فیلم وی موفق شد تا با پشت سر گذاشتن «الکاراس»« ،نزدیک»،
«کورساژ» و «عنکبوت مقدس» ،جایزه بهترین فیلم اروپایی را از ان
خود کند .دیگر برنده ویکی کریپس ،برای بازی در نقش امپراتریس،
الیزابت اتریش در فیلم «کورســاژ» بود که جایزه بهترین بازیگر زن
اروپایی را از ان خود کرد« .ماریوپولیس »۲هم جایزه مستند را برد
ودختر کارگردان فیلم مانتاس کوار اویسیوس ،که در اوکراین کشته
شــد جایزه را به جای پدرش دریافت کرد .وی برای رساندن دارو به
مردم جانش را از دست داد.
اما وقتی جایزه بهترین کمدی به «رییس خوب» با بازی خاویر،
باردم اهدا شد لحظه متفاوتی رقم خورد زیرا تهیه کننده روی صحنه
گفت :از شما برای این جایزه متشــکرم اما «رییس خوب» یک درام
است نه کمدی .کارگردان فیلم فرناندو لئون دارانوا ،هم این نکته را
تایید کرد و گفت :شما احتماال جایزه کمدی اروپایی را به جدی ترین
افراد حاضر در این مراسم داده اید.
جوایــز افتخاری هــم به کارگــردان مارکــو بلوکیو ،بــا جایزه
دلقک قاتل ،در تیمارستان ارکام
تاد فیلیپس ،اولین تصویر از فیلم «جوکــر »Folie à Deux :را
منتشــر کرد که تصویری از روز اول کاری این فیلم پرســروصدا در
بعدازظهر شنبه ۱۰دسامبر است .این فیلمســاز ،تصویری از واکین
فینیکس را در نقش ارتور فلک ،به اشــتراک گذاشت .ارتور فلک به
عنوان مجرم در محل نگهداری محکومان با چشمانی با حالت مردگان
دراز کشیده و در حال اصالح کردن است چیزی که به نظر می رسد در
این مرکز یک کار روتین باشد .از انتشار جزییات داستان این فیلم به
شدت محافظت می شود ولی می دانیم دنباله «جوکر» ،با حضور دلقک
قاتل ،در تیمارستان ارکام ،اغاز می شود .فینیکس که برای بازی در
نسخه اصلی این فیلم ،برنده اسکار بهترین بازیگر مرد شد ،برای دنباله
این فیلم در کنار لیدی گاگا ،حضور پیدا خواهد کرد .طبق گزارش ها،
لیدی گاگا نیز نقشی را به عنوان برداشتی از هارلی کویین ،شخصیت
شرور DC Comicsبازی می کند .کمپانی وارنر قرار است قسمت
دوم «جوکر» را روز ۹اکتبر ۲۰۲۴عرضه کند/.صباخبر
داستان ســرایی نواورانه اروپایی ،الیا ســلیمان ،با جایزه اروپایی در
ســینمای جهان ،و مارگارت فون تروتا ،با جایزه یک عمر دستاورد
اروپایی اهدا شد .این جوایز در سالن کنســرت هارپا در ریکیاویک
پایتخت ایســلند برگزار شــد و برندگان با رای گیری ۴۴۰۰نفر از
اعضای اکادمی فیلم اروپا انتخاب شدند.
از انجا که این جوایز در ۲مرحله اهدا می شود هفته پیش برندگان
بخش اول معرفی شده بودند و «بلفاست»« ،دختر ارام»« ،در جبهه
غرب خبری نیست» و « »EOدیگر جوایز را دریافت کرده بودند.
«بلفاســت» ســاخته کنت برانا ،فیلمی ســیاه و ســفید ،تلخ و
احساساتی از دوران کودکی کنت برانا در ایرلند شمالی ،برنده ۲جایزه
شد که شامل بهترین تولید برای جیم کلی و بهترین طراحی لباس
برای شارلوت والتر بود.
کیت مک کالو ،جایزه بهترین فیلمبرداری اروپایی را برای «دختر
ارام» که در عین حال نماینده ایرلند در اسکار بین المللی ۲۰۲۳است
به دست اورد .این فیلم درباره کودکی خجالتی و گوشه گیر است که
در طول اقامتی تابســتانی با اقوامش در روستاهای ایرلند ،از پوسته
خود بیرون می اید.
پاول مایکیتین ،جایزه بهترین اهنگسازی اروپایی را برای موسیقی
فیلم « »EOدریافت کرد که درباره سفر یک االغ در طول لهستان و
ایتالیا است و نماینده لهستان در اسکار بین المللی امسال هم هست.
یکی دیگر از امیدهای امسال اســکار بین المللی درام جنگی «در
برنده کن ،درخشید
در سی و هشتمین دوره جوایز ســاالنه ایدا که در لس انجلس
برگزار شــد ،برندگان جوایز در ۱۸رشته معرفی شدند و «هرچه
نفس می کشد» ،برنده جایزه بهترین فیلم مستند بین المللی شد.
این فیلم که محصول مشترک هند ،امریکا و بریتانیا است همچنین
جایزه بهترین کارگردانی را برای شائوناک سین و جایزه بهترین
تدوین و جایزه ویژه را هم از ان خود کرد .این مستند که موفق به
کسب جایزه مستند چشم طالیی جشنواره کن امسال هم شده
بود درباره ۲برادر ساکن محله محقر وزیراباد در دهلی پایتخت هند
است که ۲۰سال است مشغول درمان زغن های سیاهی هستند که
زخمی می شوند .محمد سعود و ندیم شهزاد ،این پرندگان کوچک
شکاری را که بیشتر توسط بادبادک هایی که با خرده شیشه پوشانده
می شوند زخمی می شوند ،به زیرزمین خانه خود می برند و در انجا
به پانســمان و تمیز کردن زخم انها می پردازند و استخوان های
شکسته شان را ترمیم می کنند /.مهر
جبهه غرب خبری نیست» برنده بهترین گریم و ارایش مو برای هایکه
مرکر و بهترین جلوه های ویژه برای گروه فرانک پتزولد ،ویکتور مولر
و مارکوس فرانک شد.
جایزه بهترین تدوین اروپایی هم به اوزجــان واردار و ایتان ایپکر
برای «روزهای سوزان» که درامی ترکی درباره یک دادستان جوان
ایدالیست است و دارد اولین پرونده قتل خود را پیش می برد ،رسید.
«حفره» ســاخته مایکل انجلو فرامارتینو که دربــاره گروهی از
کاوشــگران غار ایتالیایی در دهه ۱۹۶۰است ،جایزه بهترین صدا را
دریافت کرد /.مهر
حرف اخر ،حرف پنهان شده دل خیلی از ما است
نگاه خالقانه و جسور کارگردان ،رها بودن از بند بایدها و نبایدها
در فرم و دور بودن از کلیشه های سینمای تجاری ،اعتقاد شخصی و
قلبی به پیام و نگرش فیلمنامه و ارتباط نزدیک تر و حقیقی تر فضای
فیلم با دنیایی که در ان به عنوان یک انســان زیست می کنم؛ همه
اینها مجموعه دالیلی است که همواره حضور در یک فیلم مستقل را
علی رغم بودجه کم و نبود حمایت های مالی صاحبان سرمایه از این
فیلم ها را برایم جذاب تر می کند.
حرف اخر ،این روزها حرف پنهان شده دل خیلی از ما است .در این
روزهای سخت از فیلمی حمایت کنیم که مضمونش همین روزهاست؛
از سینمای مســتقل حمایت کنیم .فیلم سینمایی حرف اخر از روز
چهارشنبه ۱۶اذر در گروه سینمایی هنر و تجربه در حال اکران است.
فیلم حرف اخر داستان قاضی دادگاهی است که حکم اعدام یک متهم
را صادر کرده است اما بعد از صدور حکم به رای خود شک می کند و این
مسئله باعث اتفاقات جدیدی می شود/.ایرنا صفحه 2
دو شنبه 21اذر 1401شماره 1334
خرب سیمنا و تلویزیون
فرزاد موتمن «خرچنگ» را نمی سازد
فرزاد موتمن ،که با کارگردانی اثاری همچون «شــب های روشــن» و «خداحافظی طوالنی» در نزد
مخاطبان جایگاه خاصی دارد ،امسال در چهل و یکمین جشنواره فیلم فجر حضور نخواهد داشت .پیش از این
وبراساساعالم شورایپروانه ساخت قراربودکه موتمن،کارگردانی فیلم سینمایی«خرچنگ»بهنویسندگی
امیرحسین دواتگر و تهیه کنندگی سید یاسر جعفری را برعهده داشته باشد اما براساس اخرین اخبار ،وی این
فیلم را کارگردانی نخواهد کرد .البته هنوز نام کارگردان جدید «خرچنگ» از سوی تهیه کننده اعالم نشده
است .فیلم سینمایی «خرچنگ» ممکن است از فیلم های حاضر در جشنواره فیلم فجر باشد ،اما با توجه به
غیبت فرزاد موتمن ،در جشنواره فیلم فجر امسال شاهد حضور این کارگردان سینما نخواهیم بود/.صباخبر
3
« ۴۰ثانیه پس از تاریکی»؛ روایتی از ظهور منجی
همزمان با پایان مراحل فیلمبرداری و تولید فیلم کوتاه « ۴۰ثانیه پس از تاریکی» به نویسندگی و
کارگردانی پوریا علی اکبری ،این فیلم کوتاه به تدوین رسید .علی لک ،نیلوفر خوبرو و پوریا علی اکبری
در این اثر به ایفای نقش پرداخته اند ۴۰« .ثانیه پس از تاریکی» ،داستانی بر اساس روایت های شیعیان از
ظهور منجی و اخرالزمان است که طی مدت سه روز در پاکدشت جلوی دوربین رفت .در خالصه داستان
این فیلم امده است« :اخرین منجی زمانی که جهل ،نادانی و فساد اخالقی به اوج تکامل رسیده است،
ظهور می کند و ۴۰سال به شــیوه اســام واقعی بر جهان حکومت خواهد کرد تا دنیا را از ظلم و فساد
پاکسازی کند/».مهر
بازارپردازی در سینمای ما مورد غفلت واقع شده است
نشست فعاالن حوزه بازارپردازی با رویکرد ارتقای سینمای کودک
و نوجوان برگزار شد .در این نشست «سیدمهدی جوادی» ،دبیر سی
و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم های کودکان و نوجوانان با اشاره
به این که بازارپردازی در ســینمای ما مورد غفلت واقع شده ،اظهار
داشت :زنجیره بازارپردازی در بسیاری از موارد از سینما و کاراکترهای
سینمایی شروع می شود اما بازارپردازی برخالف انچه به نظر می اید،
مربوط به مرحله اکران و پس از اکران نیست و توجه به این مقوله ،باید
از نقطه شکل گیری فیلمنامه و ان زمان که کاراکترهای یک فیلمنامه
خلق می شوند مورد توجه واقع شود.
او ادامــه داد :باید توجه داشــت که در بســیاری موارد ،اساســا
کاراکترهایی تولیدات سینمایی و سمعی بصری ما ،ظرفیت بازارپردازی
را ندارند و وقتی یک کاراکتر را بــه یکی از صاحبان صنایع می دهیم
و از او می خواهیم کــه ان را در قالب بازارپــردازی عرضه کند ،کلی
نقد فنی مــی اورد که این محصــول ،از قابلیــت الزم در این زمینه
برخوردار نیست .اگر روی این قضیه اتفاق نظر داشته باشیم ،به این باور
می رسیم که ما در حوزه تولید اثار سینمای کودک و نوجوان ،وظیفه
ســنگینی برای شــکل دهی به حوزه بازارپردازی داریم .مدیرعامل
بنیاد سینمایی فارابی ،با اشاره به نقش مهم فعاالن صنایع فرهنگی
در تقویت بازارپردازی در ســینمای ایران گفــت :بازارپردازی فقط
محدود به سینمای کودک نیست و گاهی اوقات یک المان کوچک
یا مدل پوشــش در یک کار تصویری نمایشی می تواند در ایجاد بازار
اثر بگذارد و در حوزه بازی های رایانه ای نیز چنین است .گاهی اوقات
وقتی حرف از بازارپردازی می زنیم ،خیلــی ویترینی و گلخانه ای با
موضوع مواجه می شــویم .یکی دو انیمیشن داریم و به صورت نمونه
روی کاراکترهای اش کار می کنیم و احساس می کنیم در بازار اتفاقی
افتاده ،این در حالی است که اگر بخواهیم به این بازار درست نگاه کنیم
باید زنجیره های دیگری را به هم متصل کنیم .سیدمهدی جوادی ،در
بخش دیگری از این نشست با اشاره به سه رویکرد مهم جشنواره سی و
پنجم در ارتقای بازارپردازی در سینمای کودک و نوجوان گفت :یکی
از برنامه های مهم ما در سی و پنجمین جشنواره بین المللی فیلم های
کودکان و نوجوانان که اخیرا در اصفهان توافقات برپایی ان نهایی شد،
بحث بازارپردازی سینمای کودک و نوجوان است .سینمای کودک و
نوجوان می تواند موتور محرکه و منشاء و مبداء اتفاقاتی نوین در حوزه
بازارپردازی باشــد .او ادامه داد :دومین اتفاق این اســت برپایی بازار
لوازم جانبی است و سومین اقدام برنامه ریزی شده ما در این زمینه،
که اهمیت فراتری دارد ،ایجاد صندوق حمایت از تولید اثار سینمای
کودک و نوجوان با اهمیت بخشیدن به شاخصه بازارپردازی است.
مدیرعامل بنیاد ســینمایی فارابی ،با اشــاره به این که بر اساس
ارزیابی ها ،ســالن های فیلم های نمایش دهنده اثار موفق سینمای
کودک و نوجوان ،بستر مناسبی برای فروش محصوالت جانبی است،
گفت :در ســینما فرهنگ این امادگی وجــود دارد که یک ظرفیت
فروشــگاهی مختص حوزه بازارپردازی کاراکترها اختصاص یابد و
این قابلیت وجود دارد تا از جشنواره چهل و یکم فیلم فجر ،به عنوان
محلی برای عرضه محصوالت ایرانی اسالمی ،ناظر به بازارپردازی اثار
در حال اکران یا اکران شده امسال سینمای کودک و نوجوان به عنوان
نمونه شــروع به فعالیت کند و به عنوان یک الگو ،در ادامه ،به سایر
سینماها تسری یابد .سیدمجید امامی ،دبیر شورای فرهنگ عمومی
کشور نیز در این نشست اظهار داشت :بنیاد سینمایی فارابی ،یکی از
مجموعه های پیشرو در زیرمجموعه وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی
ی اســت ضرورت حرکت به ســوی صنایع فرهنگی را
است که مدت
شناخته است .او افزود :بیش از سه دهه است که از نگاه تک محصول به
لباس ،نوشت افزار ،هنر نمایشی ،پویانمایی و ...گذشته است و اگر بیست
سال پیش الگوی کره ای تصمیم گرفت که قدرت فرهنگ بخشی از
اقتصاد خودش را متحول کند ،مسئله اش فقط سینما یا موسیقی یا
هنرها و ابزارهای دیگر نبود ،بلکه تلفیق همــه این ها با یکدیگر بود.
در واقع این ایده ،یک زیرساخت داشت و زیرساختش بازارپردازی و
سرمایه گذاری بر این اساس قرارداد کاراکتر بود .این که قبل از ساخت
یک کاراکتر و یک محصول ،قرارداد کاراکتر بسته شود و مشخص شود
که یک کاراکتر با درصد نفوذ در بازار ،با کدام ســهم مشارکت خالق
کاراکتر می تواند روی ظروف و وسائل سیسمونی برود .انجا بود که دیگر
ساخت یک انیمیشن یا یک بازی ویدئویی یا یک بازی ساده موبایلی،
تک محصول محسوب نمی شد .او با اشــاره به لزوم جدی انگاری این
ت تولیدات فرهنگی ،ادامه داد :زیرساخت مهم دیگر،
نگاه در زیرساخ
حوزه حقوقی است .ما شاید به دلیل شرایط تحریم سعی کنیم در ورطه
کپی رایت به معنای جهانی اش نیفتیم ،اما می شود در عرصه داخلی حق
مولف و حق نشر را جدی گرفت .امامی گفت :یکی دیگر از زیرساخت ها،
صندوق های ریسک است .ما در یکی دو سال اخیر سعی کرده ایم این
گفتمان را توسعه دهیم .خوشبختانه در برنامه هفتم در یک ماده بحث
صنایع فرهنگی امده اســت .او ادامه داد :این که سینمای کودک و
نوجوان به عنوان پیشران حرکت صنایع خالق پا پیش بگذارد ،بقیه
هم حرکت می کنند .امیدوارم این حرکت نتیجه بخش باشد تا ما به
استقالل و بهره وری از اقتصاد خالقی که شان خانواده ایرانی و کودک و
نوجوان ایرانی را براورده کند ،دست یابیم/.هنرانالین صفحه 3
4
پرونده
دو شنبه 21اذر 1401شماره 1334
گفت و گو با مدیرعامل موسسه سینما شهر
ای تیکت ،قـرار نیسـت
جـای سـامانه های
قبلـی را بگیـرد
سمیه خاتونی به سمت خیابان مفتح جنوبی ،که بروید در یکی از کوچه های همان حوالی به ساختمانی قدیمی
و بازسازی شده زیبایی رو به رو می شوید که داخل ان بخشی از خاطرات تلخ و شیرین سینمای
گفت و گو
ایران رقم خورده است .از «مغول ها» و «غریبه و مه» و «باغ سنگی» گرفته تا «اجاره نشین ها» و
«کانی مانگا» و «شاید وقتی دیگر» و تا «مرهم» و «سعادت اباد» که مراحل فنی خود را در این ساختمان که پیش
از این البراتوار فیلم سازی بود ،طی کرده اند .ساختمانی که از سال ،۱۳۴۶به عنوان البراتوار ظهور و چاپ تاسیس
شد و بخش عمده فعالیت ان از بدو تاسیس تا اواخر دهه ،۱۳۵۰ظهور و چاپ فیلم های تبلیغاتی بود؛ اما از دهه
۱۳۶۰به یکی از اصلی ترین البراتوارهای ظهور و چاپ فیلم های سینمایی تبدیل شد و خاطرات بیش از 370فیلم
سینمای ایران را قبل از این که برای مخاطب سینما خاطره ساز شوند ،در دل خود محفوظ نگه داشته است .این
البراتوار که نقش مهمی در سینمای ایران داشته است در اوایل سال ۱۳۹۳به دلیل دیجیتالی شدن صنعت سینما
تعطیلشدوبابازسازیتوسطموسسهسینماشهربهعنوانمحلجدیداینموسسهومرکزپشتیبانیسینماهای
کشور به بهره برداری رسید و بخشی از البراتوارهای فیلم که سیر تحول و تاریخچه این صنعت را نشان می دهد
در این ساختمان به عنوان موزه صنعت البراتوار فیلم نگهداری می شود .در واقع موسسه سینما شهر ،با خرید
البراتوار فیلم ساز ،مکان این شرکت قدیمی که بخش مهمی از فیلم های تاریخ سینمای ایران در ان تولید شده
است را حفظ کرد.
موسسه سینماشهر ،همزمان با پیشرفت تکنولوژی و لزوم به روزرسانی سیستم های نمایش فیلم در کشور
و همچنین برنامه ریزی مدیریت سینما برای ساماندهی به سالن های سینما در سراسر ایران و بازسازی و تجهیز
سالن های سینما به عنوان متولی تامین تجهیزات اکران ،فعالیت خود را اغاز کرد .یکی از مهمترین برنامه هایی
که از سوی این موسسه در سینماها مورد توجه قرار گرفت می توان به راه اندازی سیستم فروش بلیت به صورت
مکانیزه اشاره کرد .از دیگر برنامه ها و اهداف ان نیز می توان به حمایت از ساخت سینماهای جدید ،حمایت از
بازسازی سینماهای قدیمی ،کمک به ایجاد سالن استاندارد برای بررسی کیفیت فنی اثار سینمایی ،حمایت
از ارتقای وضعیت نمایش سینماهای فعال ،حمایت از اماده سازی و اکران فیلم های سینمایی ،کمک به نصب و
استقرار سیستم مکانیزه فروش بلیط در سینماها ،کمک به تبدیل سالن مجتمع های فرهنگی استان ها به سالن
سینما ،حمایت از نگهداری و تامین قطعات یدکی ،المپ پروژکتور و ...سینماها ،حمایت از احداث پردیس های
سینمایی امید در شهرهای فاقد سالن سینما و حمایت از استانداردســازی و روزامدسازی تجهیزات مراکز
البراتواری و استودیوهای سینمایی(تسهیالت) اشاره کرد .موسسه سینماشهر ،در مجموع این فعالیت ها تالش
می کند تا عدالت در شیوه نمایش فیلم ها در سراسر کشور رعایت شود و همچنین امکانات اکران اثار ،بنا به مطالبه
وخواستسالن هایسینمادرشهرهایمختلففراهمشود.اینموسسهدراقدامجدیدوحمایتیخودازسینمای
ایران ،اخیر ا از سامانه جدید فروش بلیتی با عنوان ای تیکت ،رونمایی کرده است .سامانه جدیدی که در کنار سه
سامانه دیگر بلیت های سینمای کشور را می فروشد .اما مزیت اصلی این سایت چیست؟ به همین بهانه خبرنگار
صبا ،با رییس هیئت مدیره و مدیرعامل موسسه سینما شهر ،هاشم میرزاخانی به گفت و گو نشسته است.
در ابتدا ،تاریخچه ای از سیر فروش اینترنتی بلیط سینما
در ایران بگویید؟
همانطور کــه می دانید ســینما تیکت ،که با حمایت موسســه
سینماشهر ،راه اندازی شده بود و تا اواخرســال 1398تنها سامانه
فروش بلیط در ایران بود ،که به بخش خصوصی واگذار شد و در حال
حاضر نیزدر حال فعالیت است .بعد از ان ،در سال 1398سامانه سمفا،
راه اندازی شد ،ســمفا ،عالوه بر نظارت فروش اینترنتی بلیط سینما،
تجمیع اطالعات فروش کشــور و ســانس های اکران را نیز به عهده
داشت و اسباب ایجاد نظم و قابلیت رسیدگی مالی برای صاحبان اثار
سینماداران را ایجاد کرد .با این اتفاق بعضی از سینماداران خواستار
عدم انحصاری شــدن فروش بلیط اینترنتی در سینما شدند ،که در
طی ان حوزه هنری و بخش خصوصی شروع به فعالیت و سامانه های
جدیدی را ،اضافه کردند .هم اکنون ،دو سال است که این سامانه ها
هم در حال فعالیت هستند.
سامانه ا ی تیکت ،با چه طرح ریزی اولیه ای شروع به کار
کرد؟
همان گونه که مطلع هستید سینمای ایران از عدم رونق و چرخه
اقتصادی به دلیل عدم حضور مخاطــب رنج می برد و ما هرچقدر در
توسعه بستر فروش فعالیت کنیم کم است .سامانه های جدید فعال
فروش بلیط هم نتوانســته اند همه ســینماها را زیر مجموعه خود
کنند،که این امر ناشــی از عدم توافق انها با مالکان و ســینماداران
بود .بخشــی از ســینماها زیر مجموعه حوزه هنری بودند و بخشی
زیر مجموعه ارگانی دیگر ،و ایــن تناقضات منجر به عدم تعامل بین
سامانه های جدید و همه سینماهای کشور بود و در نهایت کل سهم
بازاری که توانستند پوشش دهند ،زیر 8درصد شد .پس می توان گفت
نتوانسته اند به توسعه فروش در سینما کمک کنند.
مهم ترین هدف ایجاد سامانه بلیت فروشی افزایش ضریب اشغال در
سینما است ،که متاسفانه سینمای ایران علی رغم ان نتوانست ضریب
اشغال را باال ببرد ،یعنی بازار بزرگ شده بود ،اما مشتری درکار نبود .از
ابتدای حضور بنده در موسسه سینماشهر ،برنامه ام این بود که بتوانم
بازار فروش سینمای ایران را توســعه بدهم ،و برای این منظور باید
سراغ مراکزی می رفتم که در حوزه ای تی ،مشتری های خوب و ثابتی
دارند ،اپلیکشن های بزرگی که کاربران زیادی انها را نصب کرده اند؛
مانند روبیکا ،اسنپ ،اپ ،تاپ ،ای گپ و ایزی پی و ...اپلیکشن هایی
که مردم به وسیله انها کارهای روزمره خود را انجام می دهند و مدام
در تعامالت روزمره خود به انها رجوع می کنند ،اما مشکل اینجا بود که
حوزه سینما مانند بلیت هواپیما و استخر و ..نبود ،و مشکالت خاص
به خودش را داشت که رغبت این سوپر اپلیکیشن را برای ورود به این
حوزه پایین می اورد و از طرفی با توجه به حجم تراکنش های باالی انها
و عدم سود دهی اقتصادی مناسب برای این اپ ها از نظر هزینه کرد،
مقرون به صرفه نمی باشد یعنی نمی شود از سوپراپ ها توقع داشت،
با ان حجم ازگردش مالی سنگین ،فروش و پشتیبانی بلیت فروشی
سینمای ایران را در زیر مجموعه خود بپذیرند.
از طرف دیگر کل فروش اینترنتی بلیط امسال سینماهای کشور
زیر 6میلیارد تومان درامد داشته است این گردش مالی در سامانه ها
انقدر کم است که حتی برای جذب نرم افزار نویس و اجاره سرور و...
هم توجیه اقتصــادی ندارد .عمال در حال حاضر ســامانه های بلیت
فروشی ســینما در ایران در قامت یک فعالیت اقتصادی نیست ،که
کسی بخواهد برای درامد زایی از ان برنامه ای داشته باشد .به همین
منظور سینماشهر که به دنبال راهکاری برای رسیدن به توسعه فروش
سینماها بوده به فکر دسترسی دادن به اپ ها و تجمیع حساب های
ان در یک مجموعه شد که ســرانجام منجر به راه اندازی ای تیکت،
گردید .از زمان استقرار دولت ســیزدهم تعداد سالن های سینمای
کشور از 620سالن به 720سالن فعال در کشــور رسیده است و تا
پایان سال هم قرار است 150ســالن دیگر به این تعداد اضافه شود.
یعنی در مجموع 870سالن فعال در کشور ایجاد می شود در این مدت
تعداد سالن های سینمایی ایران حدود 25درصد افزایش پیدا کرده
است که عدد بسیار چشمگیری است .در اینجا دغدغه ما این است که
این تعداد صندلی که اضافه می شود ،بدون فروش و با ضریب اشغال صفحه 4
پرونده
دو شنبه 21اذر 1401شماره 1334
5
که جنبه هایی علمی و اموزشــی هم دارد.که با هر تغییر از ســبک
زندگی هم هیچ چیز نمی تواند جای ان را بگیرد ،ســینما رسانه ای
اســت که جایگزینی نمی توان برای اش پیدا کرد .مسئله مهم دیگر
محتوا است ،محتوایی که روی پرده اکران می رود باید تعمیم دهنده
جذابیت جادویی فنی سینما باشــد .تا بتواند عواطف مخاطب را در
پرده ای مسحور کننده درگیر کرده و به خدمت بگیرد .در سال جاری
از میان کلیه فیلم هایی که اکران شده است تنها 2فیلم به سود دهی
رسیده اند ،و 4فیلم هم هزینه های ســاخت خود را دراورده و مابقی
زیان دِه شده اند همان طور که می دانید از فروش یک فیلم 30 ،تا 40
درصد ان به تهیه کننده و عوامــل تولید فیلم تعلق می گیرد و مابقی
سهم پخش کننده و سینمادار و غیره می شود .با این حساب اگر یک
فیلم موفق شود 20میلیارد بفروشد ،نهایتا 7میلیارد به سازندگان ان
می رسد ،این در صورتی است که هزینه تولید یک فیلم سینمایی در
ارزان ترین حالت ممکن 7 ،الی 8میلیارد براورد شده است .علت اصلی
همه این مسائل هم تنها پایین بودن فرکانس اشغال است ،یعنی از
هر 100صندلی در سینماهای کشور ،تنها 5صندلی فروخته شده
است .این مسئله بحران اصلی ســینمای ماست .که در شکل گیری
ان ،چندین مشکل زیر ساختی دخیل هستند .اولین مشکل محتوا
است .در تجربه ای که اخیرا از نمایش بازی فوتبال ایران و امریکا در
70سینمای کشور داشتیم ،برخی از ســینماها موفق شده اند تمام
بلیت های سالن های خود را بفروشــند .برای مثال یکی از سینماها
10سالن خود را برای پاســخگویی به تقاضای مخاطبان به این امر
اختصاص داد .این به این معنی است که مردم محتوای خوب و جذاب
را دوست دارند و از اعجاز سینما اگاه هستند .طوری که برای دیدن
ن را دنبال کنند ،به سینما امده
فوتبالی که از خانه هم می توانستند ا
بودند .طبق اماری که بدست امد ،نمایش مسابقه فوتبال با ضریب
اشغال 85درصد ثبت شد .که این امر کامال نشان می دهد محتوای
خوب و مهیج در هر شرایط زمانی و مکانی مخاطب خود را به سینما
می اورد .یک وجه دیگر که شرایط فروش سینمای ایران را کم می کند
،مشکالت اقتصادی اســت .با وجود انکه بلیت سینما از ارزان ترین
تفریحات متداول در کشور است .با این حال اگر یک خانواده پنج نفره
بخواهند برای تماشای یک فیلم به سینما بروند با هزینه های جانبی
و ایاب و ذهاب حدودا 500هزار تومان باید هزینه کنندکه این رقم در
اوضاع اقتصادی و معیشتی بخش بزرگی از جامعه ما ،مبلغ چشمگیری
است ،پس منطقی می نماید پدر خانواده با خرید یک اکانت پلتفرم های
نمایش ،تماشای فیلم در خانه و درکنار خانواده اش را ترجیح دهد که
امیدواریم با برنامه ریزی شورای عالی سینما و حمایت دولت محترم از
طریق راه اندازی سامانه سینما کارت ،دوباره شاهد استقبال چشم گیر
مردم از فیلم ها و سینماهای کشور باشیم .
پایین منطقی نبوده و فروش باید از ســامانه های ارائه دهنده بزرگ
اتفاق بیفتد تا سطح اشغال پایین سینماهای کشــور افزایش یابد.
لذا ارائه APIبه تمامی سامانه های بلیت فروشی در دستور کار قرار
گرفت و در کنار انها ســامانه ای تیکت ،فعالیت ریگوالتوری را انجام
می دهد .این سامانه کامال حمایتی است همان طور که سینماشهر و
سازمان سینمایی ساالنه چند ده میلیارد به سینماها کمک می کند.
سامانه های موجود از فروش بلیت ســینما 1تا 3درصد از سینمادار
می گرفتند که در سامانه ای تیکت این درصد هم حذف شده است .و
سینما دار دیگر هیچ مبلغی بابت فروش بلیت اش به سامانه نمی دهد،
دومین مسئله ای که در حال دنبال کردن ان هستیم «سینما کارت»
است ،که خدمات تخفیفی و جانبی را در این سامانه به جامعه هدف
مد نظر ارائه می کند .مستحضر هستید که شورای عالی سینما ،دوباره
کار خود را اغاز کرده است و ما به جد به دنبال این هستیم که جامعه
هدف ســینما را به خانواده های دولت ،بازنشستگان و فرهنگیان و...
بسط بدهیم .این مورد هم کامال به صورت حمایتی اتفاق خواهد افتاد.
به این شکل که دولت بودجه ای را تزریق کرده تا افراد تحت تکفل با
خانواده های خود به سینما بروند که محاسبات ان با صاحبان اثار و
سینما از طریق این سامانه امکان پذیر می شود.
اسیب شناسی در حوزه مخاطب و سینما را چطور ارزیابی
کرده اید؟
رویکردی که اتخاذ شد ،توسعه و احیای فرهنگ سینما رفتن در
ایران است که با تغییر سبک زندگی و قرار گرفتن در سبد تفریحی
خانوار باعث رونق کســب و کار اصناف ســینمایی می شود .این امر
مستلزم ،سیستمی بود که بتواند بودجه دولتی را با هدف مندی در این
بخش به کار بگیرد ،و با برنامه ریزی درست و نظارت بر توزیع بین این
افراد با عملکردی سازمان یافته به صورت جدی وارد میدان عمل شود،
برای این هدف نیاز به یک سامانه پشتیبانی قوی داشتیم که امیدوارم
این امر با ایجاد این زیرساخت هر چه سریع تر شروع به فعالیت کند.
بیشترین هدفی که موسســه تخصصی سینماشهر در
سامانه ای تیکت دنبال می کند ،چیست؟
ضریب اشغال ســینمایی ایران در 8ماه گذشــته 5.22درصد
بوده است ،این امار یک فاجعه به حســاب می اید ،یعنی از هر 100
صندلی در سانس های سینمایی 5 ،صندلی به فروش رفته است .که
کلیدی ترین اتفاقی که از نظر ما می توانست این مسئله را حل کند،
پیوند ســینما با حوزه ای تی بود .از نظر من هیچ جادویی نمی تواند
جای سینما را بگیرد ،سینما با تکنولوژی های مدرن فعلی ،با کیفیت
تصویر و همچنین صدای اتمسفر و دالبی در یک فضای تاریک و حجم
خندیدن صدای جماعت و همچنین محزون شدن های جمعی ،ائینی
است که در تجربه بشر تکرار نشدنی است ،ائینی جمعی و تفریحی
کشورهایی موفق شده اند سینمای خود را پر رونق حفظ
کنند ،ایا موسسه سینما شهر ،سیاست گذاری سینمایی انها
را پایش می کند؟
در دنیا سینما ،هنر و صنعت است .صنعتی پول ساز و پیشرو ،و عمدتاً
سینماها بر پایه بخش خصوصی است ،و توسط کمپانی های بزرگ و
قدرتمندی اداره می شــود که چرخه کامل تولید تا اکران را مدیریت
می کنند .سینماشهر ،هر ساله مجله فوکوس که گزارشی از عملکرد
سینماهای سراســر جهان را ارائه می دهد تهیه و ترجمه می کند که
امکان مقایسه فعالیت سینماها و اثار سینمایی در جهان را برای ما مهیا
می سازد .می توان گفت به غیر از دوران سخت کرونا که پروتکل های
بهداشتی ان کامال در تضاد با هویت جمعی سینما بود ،کشورهایی که
از نظر اقتصادی از شرایط خوبی برخوردار هستند ،مخاطب باالیی دارند
هرچند در ســال های کرونا و بعد از ان نمودار کلیه مخاطبین جهان
کاهش یافته است .
در حال حاضر سامانه ای تیکت در چه مرحله ای است؟
در حال حاصر ســامانه راه اندازی شده اســت ،و دسترسی به ان
ازطریق فضای مجازی برای عموم امکان پذیر است .تفاهم نامه های
همکاری ان با اپلیکیشــن های معتبر و پربازدید امضا شده است .در
فاز بعدی هم همکاری با اپلیکیشــن های دیگــر که تایید صالحیت
شوند در دستور کار است .این ســامانه قادر است تمام صندلی های
سینمایی کشور را تحت پوشش خود قرار دهد و مردم درحال حاضر
می توانند بلیت سینمایی خود را از این سامانه تهیه کنند .همچنین
خدمات حمایتی و جانبی دیگر این سامانه مانند سینما کارت ،در حال
راه اندازی است که بزودی از ان ها رونمایی خواهد شد .ای تیکت ،قرار
نیست جای سامانه های قبلی که وظیفه فروش بلیط سینما را داشته اند
را بگیرد .این سامانه بیشتر برای برنامه ریزی به منظور جذب بیشتر
مخاطب و ساماندهی مخاطب خاموش سینما فعالیت می نماید. صفحه 5
6
خرب فرهنگ و هرن
دو شنبه 21اذر 1401شماره 1334
کتاب«طبیعتادمیونظماجتماعی»؛منتشرشد
کتاب «طبیعت ادمی و نظم اجتماعی»؛ تالیف چارلز هورتون کولی با ترجمه محمد صفار و با مقدمه ای از
علیرضا محسنی تبریزی ،توسط سازمان مطالعه و تدوین کتب دانشگاهی در علوم اسالمی و انسانی (سمت)
منتشر و راهی بازار نشر شده است .کتاب «طبیعت ادمی و نظم اجتماعی»؛ کولی را باید نقطه عطفی در
ظهور روان شناسی اجتماعی جامعه شناختی تلقی کنیم .این کتاب عمده شهرت خود را مدیون معرفی پندار
نوین «خود انعکاسی» و نیز دیدگاه جامعه شناسانه ای است که اتخاذ کرده تا نحوه شکل گیری فعالیت های
اجتماعی را بررسی کند .دیدگاه ماخوذه کولی را شاید بتوان «جامعه شناسی خویشتن نگرانه» نامید ،زیرا
معتقد است که جامعه چیزی جز مجموعه ای از پندارها در بین اعضای اش نیست/ .مهر
تدوین ثبت جهانی «طاق بستان»؛ تا پایان سال
محمدرضا سهیلی ،مدیرکل میراث فرهنگی استان کرمانشاه ،با اشاره به پی گیری های انجام شده برای
ثبت جهانی طاق بستان ،اظهار کرد :طبق رایزنی های انجام شده با وزارت میراث فرهنگی ،مقرر شده تا محور
ساسانی کرمانشاه را با محوریت طاق بستان به ثبت جهانی برسانیم .او ادامه داد :براساس برنامه ،اثار تاریخی
واقع در محور ساسانی کرمانشاه ،از طاق بستان تا تیسفون عراق ،در این محور ثبت جهانی خواهند شد.
مدیرکلمیراثفرهنگیاستان،تصریحکرد:بهمنظورتسریعدرثبتجهانیاینمحور،یکتیمکارشناسیرا
با سرپرستی پویا طالب نیا ،سرپرست پایگاه ملی طاق بستان ،تشکیل داده ایم که تا اسفند امسال پرونده ثبت
جهانی ان را تهیه و تدوین می کنند و از طریق وزارت میراث فرهنگی به یونسکو ،ارسال خواهیم کرد/.ایسنا
شناسایی ۱۲۰کتیبهفارسی در بنگالدش
مرتضی رضوانفر ،عضو هیات علمی پژوهشگاه
میراث فرهنگی با بیان این که در دوران اســامی،
کتیبه های بنایــی از لحاظ کیفــی و محتوایی به
دالیلی از بسامد بسیار بیشتری نسبت به گذشته در
کشورهای شبه قاره برخوردارند ،به تشریح مهمترین
این دالیل پرداخت و گفت :بدون شک قدسی ترین
هنر اسالمی ،خوشنویســی و کتیبه نگاری است.
نقشی که شــمایل نگاری ،نقاشی و مجسمه سازی
برای عینیت بخشــیدن به کالم الهی در معماری
هندویی ایفا می کند ،همان نقشی است که کتیبه
و خوشنویسی در معماری اســامی ایفا می کند؛
زیرا به دلیل کراهت و منع برخی هنرهای تصویری،
در برهه ای از تاریخ دوران اســامی ،خوشنویسی
این نقش را برعهده می گیرد و عطف به ان ،زمینۀ
پیدایش و تنــوع خطوط و هنرهــای تزئینی پس
از اسالم فراهم می شــود .او با بیان این که فتوحات
اسالمی و ســاخت بناهای مختلف مانند مسجد،
خانقاه ،مقبــره ،تکایا و مدارس دینــی با معماری
اســامی یکی دیگر از دالیل رونــق کتیبه در این
دوران است ،افزود :نهایتا دالیل فرهنگی ،اجتماعی
و سیاسی مانند گســترش عرفان و تصوف اسالمی
تاکید بر شناسنامه دار کردن بنا با کتیبه های بالغی
و اخالقی برای تبلیغ دین با بهــره بردن از متن و یا
ترجمۀ ایات ،روایات ،اذکار و اشــعار را نیز می توان
یاداوری کرد .رضوان فر اظهارکرد :هم اکنون هیچ
محقق و یا سازمانی به مشخصات فنی و محتوایی
کتیبه های فارســی در جهان خصوصا بنگالدش،
دسترسی ندارد و حتی یک فهرست ساده از این مواد
پژوهشی موجود نیست .کتیبه ها به دالیل مختلف
اقلیمی و حفاظتی در معرض خطر جدی قرار دارند
و چه بسا اگر تصویری از ان ها تهیه و مشخصات شان
مستند نشود ،مانند بسیاری دیگر نابود می شوند و
هیچ اثری از ان ها به ایندگان نمی رسد .او با اشاره
به این که برخی از دستاوردهای این طرح می تواند
به عنوان اکتشاف فرهنگی معرفی شود ،گفت :با توجه
به امضای تفاهم نامه میــان رایزنی فرهنگی و گروه
باستان شناسی دانشگاه جهانگیرنگر ،تعداد زیادی
از دانشجویان در شــهرهای خود ،محله به محله به
جستجوی کتیبه های عربی ،اردو و فارسی پرداخته
بودند؛ لذا ادرس های زیادی در اختیار داشــتیم و
باید اذعان کرد این پروژه یک کار گروهی و حرفه ای
تلقی می شود .این پژوهشگر افزود :نکته قابل توجه
عکاسی پرتر ه از افرادی که هرگز وجود نداشته اند
ماریو کاوالی ،با استفاده از هوش مصنوعی ،تصاویری چشم گیر افریده
که فتوشاپ در ان ها هیچ نقشی ندارد .او تصاویری از دوران ویکتوریایی
به وجود اورده که کام ً
ال واقعی به نظر می رسند .کاوالی ،ازمایش و خطای
زیادی انجام داد و در نهایت دو مجموعه از تصاویر هوش مصنوعی ایجاد
کرد .یکی از گاوچران های غربی و دیگری از لنــدن در دهه .۱۸۶۰این
هنرمند AIمی گوید این تصاویر با نظم و شیوه نامه هایی خاص تولید
می شوند ،اما گاه خطا های جالبی هم در ان ها ظاهر می شود ،مانند دستان
شش انگشتی و اسب های بدون پا .کاوالی می گوید« :در نسخه های جدید
نرم افزار هایهوشمصنوعی،فوتورئالیسمنسبتبهنسخه هایقبلیبسیار
بهبود یافته است ،اما کار نهایی و ایجاد یک سبک خاص ارتباط زیادی با
تکنیک های عکاسی ،انتخاب لنز و موارد دیگر دارد .او اعالم کرده بود این
تصاویر با هوش مصنوعی ساخته شده اند اما پس از انتشار گسترده تصاویر،
بســیاری از مردم این عکس ها را به عنوان اسناد تاریخی معتبر در نظر
گرفته اند و این می تواند خطری درباره تصاویر تولید شده ،باشد /.هنرانالین
این که با توجه به ارائه نشدن گزارش و مقاله درباره
کتیبه های فارسی و معماری مشــترک در ایران،
خوشبختانه تعداد بسیار زیادی کتیبه های فارسی
یافت شــد که برخی از ان ها کشف بسیار با ارزشی
محسوب می شــود و می تواند زمینه پژوهش های
بســیاری در حوزه ایرانشناسی در بنگالدش باشد.
او همچنین گفت :ارائه نتایج این پژوهش می تواند
بخشی از تاریخ بنگالدش را به عنوان دومین کشور
پرجمعیت جهان اسالم روشن و نقش زبان فارسی،
عرفان ایرانی و هنرهای ایرانی در شکل گیری تاریخ
دوره اسالمی بنگالدش را نمایان کند .رضوانفر افزود:
بررسی کتیبه های مستند شده می تواند به روشن
شــدن برخی موارد تاریک در تاریخ مشترک ایران
و بنگالدش نظیر تاریخ و نحوه ورود زبان فارسی و
فرهنگ ایرانی به بنگالدش ،تحلیل محتوای متون
کتیبه ها به منظور تاثیر ارا و افــکار عرفای ایرانی،
نقش زبان فارسی در گسترش اسالم ،طبقه بندی
اثار ادبی ،مذهبی ،عرفانی ،اجتماعی و سیاســی و
وزن بخشی هر یک از موارد ،تحلیل هنری خطوط به
کار رفته در کتیبه ها و معماری مشترک و گستردگی
و پراکندگی اثار و شیوه زمام داری حکام مسلمان در
نگارگری هایی با موضوع «توحید»
امیرحسین اقامیری ،هنرمند عرصه نگارگری و تذهیب کشور
است و نمایشگاه وی از امروز ۲۱اذرماه ،در سالن ابوالفضل عالی
حوزه هنری برگزار می شود .اقامیری با بیان اینکه موضوع اکثر اثار
نمایشگاه «توحید» ،قرانی است اظهار کرد :اثار این رویداد هنری
موضوعات مختلفی را در بر می گیرد و برداشت شخصی ام از تفسیر
ایات قران اســت .یعنی در مواجهه با ایات به کتاب های مرجع
مراجعه و بر اساس انچه که درک کرده ام به خلق هنر پرداخته ام.
اقامیری ،درباره این که اثار نمایشگاه «توحید» تفسیر چند ایه
قرانی است؟ گفت :من سعی کرده ام خیلی از ایات را در قالب اثر
هنری نمایش دهم اما نتوانسته ام همه محتوای استخراج شده ام
را به تصویر بکشم؛ چراکه برخی موضوعات قابلیت خلق هنری را
ت هستند .این نمایشگاه با
دارند و برخی از مضامین بسیار ســخ
عنوان «توحید» شامل ۳۰تا ۳۵اثری است که طی ۲۸سال فعالیت
هنری اقامیری ،خلق شده است /.ایسنا
مناطق مختلف کمک کند.
ن این که مردم بنگالدش خصوصا قشــر
او با بیا
تحصیل کرده ،جایگاه مهمی برای فرهنگ و مردم
ایران قائل هستند ،گفت :همراه با کتیبه ها و معماری
مشترک ،تعداد بسیار زیادی سکه ،سند ،نسخه به
زبان فارســی در بنگالدش وجود دارد که می تواند
زمینه همکاری های مشترک قرار گیرد.
رضوانفر همچنین بیان کرد :جدا از میراث مادی،
تعدادی از مواریث ناملموس مشــترک نیز در این
کشور احصاء شــد که هر یک می تواند زمینه تهیه
پرونده های ثبت مشترک در یونسکو باشد/.ایسنا
مافیایموسیقیمامورنابودیفرهنگ
محمد گلریز ،خواننده موسیقی سنتی و پاپ درباره وضعیت موسیقی
گفت :متاسفانه موسیقی ایرانی و ملی ما با اینکه قدمت چند هزار ساله
دارد ولی در چند سال اخیر مورد بی مهری هنرمندان و مسئوالن قرار
گرفته است .کشورهای دیگر از پتانسیل موسیقی ایرانی ما استفاده
می کنند ولی در کشور خودمان مهجور واقع شده است .او افزود :شعر
و ملودی ای که امروزه در موسیقی استفاده می شود ،محتوایی ندارد و
سبب شده است افکار جوانان ما به انحراف کشیده شود و در سال های
اخیر موسیقی عرفانی خوبی نداشته ایم .گلریز ،عنوان کرد :هنرمندان
باید بیشتر زمان بگذارند و برای انتشار هر اثر تحقیق کنند زیرا ما باید
گوش مخاطبان را به شنیدن موســیقی خوب عادت دهیم .او گفت:
سوال مهم این است که چرا مسئوالن اجازه پخش این نوع موسیقی ها را
می دهند؟ متاسفانه دالالن و تهیه کننده های موسیقی شرایط را برای
هنرمندان سخت کرده اند و یک عده مافیای موسیقی هستند که مامور
شده اند فرهنگ و هنر ما را نابود کنند/.صباخبر صفحه 6
دو شنبه 21اذر 1401شماره 1334
خرب فرهنگ و هرن
جایزه نوبل ادبیات به انی ارنو ،رسید
انی ارنو ،نویسنده فرانسوی ،جایزه نوبل ادبیات 2022را از ان خود کرد .وی ،شامگاه شنبه ۱۹اذر
در مراسم رسمی اهدای جوایز نوبل امســال ،گفت؛ امیدوار است جایزه نوبل او نشانه امیدی برای همه
نویسندگان زنی باشد که هنوز به عنوان تولیدکنندگان اثار مکتوب ،به رسمیت شناخته نشده اند .هیات
داوران اکادمی نوبل ،امسال از این نویسنده ۸۲ساله به عنوان یک نماد حقوق زنان و به دلیل «شجاعت
و دقت بالینی که با ان ریشه ها ،بیگانگی ها و محدودیت های جمعی حافظه شخصی را کشف می کند»،
شایسته دریافت این جایزه خواندند .انی ارنو افزود :در دنیای امروز که کثرت منابع اطالعاتی و سرعت
انتقال تصویر در مقایسه با گذشته ایجاد کننده نوعی بی تفاوتی است ،تمرکز بر هنر یک وسوسه است/.مهر
عکاسایرانی،برگزیدهمسابقهمحیط زیستسازمانمللشد
برنام ه محیط زیست سازمان ملل «یونپ» ،مسابقه ای را با موضوع «اهمیت حفاظت از الیه ازون برای
موجودات زنده» در سه رشته نقاشی ،عکاسی و طراحی گرافیکی (طرح های دیجیتالی یا کامپیوتری
با کمک نرم افزار های گرفیکی کامپیوتر یا موبایل) برگزار کرد .در مرحله ملی ،برگزیدگان این مسابقه
معرفی و نفرات اول هر بخش به مرحله بین المللی در منطقه اسیا و اقیانوسیه معرفی شدند که در بخش
عکاسی اثر فاطمه اذری فر ،عضو ۱۴ساله مرکز کانون رزن استان همدان ،به عنوان یکی از برگزیدگان
بخش بین الملل معرفی شد .این مسابقه با هدف اگاهی رسانی دربار ه اهمیت حفاظت از الیه ازون برای
موجودات کره زمین و تداوم تشویق حمایت عموم مردم در حذف گاز های گلخانه ای برگزار شد/.هنرانالین
گام دوم شورای عالی انقالب فرهنگی ،در مسیر تحول
محمدمهدی اسماعیلی ،وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی ،در مراسم
بزرگداشت سی و هشتمین سالگرد تشکیل شــورای عالی انقالب
فرهنگی با عنوان «گام دوم شورای عالی انقالب فرهنگی در مسیر
تحول» که با حضور ریاست جمهوری در تاالر وحدت تهران برگزار
شد ،با اشاره به این که شورای عالی انقالب فرهنگی از نهادهای مهم
جمهوری اسالمی به شمار می رود ،سیاست گذاری و هدایت حوزه
فرهنگ را از وظایف اصلی برشــمرد و گفت :شــورای عالی انقالب
فرهنگی بر اســاس دغدغه رهبــران انقالب اســامی و توجه امام
خمینی(ره) به مقوله فرهنگ در ســال های نخست پیروزی انقالب
اسالمی تشکیل شد و در ادامه شورای عالی انقالب فرهنگی از سوی
رهبر معظم انقالب به تکامل و ساختار فعلی رسید.
او افزود :بررسی عملکرد شورای عالی انقالب فرهنگی ،طی ۴دهه
گذشته برای ورود به دوره جدید تحولی نیازمند بررسی موشکافانه
نقاط قوت و ضعف ان است و به همین منظور می توان جایگاه شورا
در مدیریت علم و دانش ،مدیریت فرهنگ به معنای عام و فرهنگ در
حوزه نهادها و ساختارها را از یکدیگر تفکیک کرد.
عضو شورای عالی انقالب فرهنگی با اشاره به نقشی که شورای عالی
انقالب فرهنگی در جهاد علمی و پیشبرد برنامه های دانش محور ایفا
کرده است ،تصریح کرد :با نگاهی منصفانه می توان گفت ،شورا ،در این
عرصه توانسته به عنوان نهاد فرادستی در مجموع موفق عمل کند که
نشان این مدعا جایگاه مهم ایران در تولید علم جهانی است.
او بیان کرد :موفقیت شورا ،در ارتقای شاخص های فرهنگ عمومی
و حرکت به سوی مطالبات فرهنگی نظام ،نیازمند بررسی دقیق است.
همچنین طی ۴دهه گذشته شاهد رخدادهای فرهنگی فراوانی در
کشور بوده ایم که فعالیت شورا در این زمینه هم کاستی هایی داشته
و هم شاهد دستاوردهای بزرگی بوده ایم.
اســماعیلی ،یاداور شــد :برخالف تصور رایج به نظر می رسد در
7
بررســی عملکرد دســتگاه های فرهنگی بیش از حد سیاه نمایی
می شود ،چرا که در بررسی دقیق زمینه پدیداری تحوالت فرهنگی،
از یک سو با محیط ،اراده ،امکانات ،ظرفیت ها و منابع داخلی رو به رو
هستیم و از سوی دیگر با یک محیط پیرامونی پرتنش که دهه ها است
ناکامی ایران در عرصه فرهنگ را پی گیری می کند.
او در ادامه خاطرنشان کرد :با رویکردی منصفانه و دقیق می توان
گفت ،در حوزه فرهنگ عمومی ،دستاوردهای ارزشمندی داشته ایم،
همچنین موفقیت در هر حوزه ای مرهون توفیق در عرصه فرهنگ
است و در اصالح انقالبی ساختارهای فرهنگی باید گزاره های اصلی
را مطابق نقشه کلی جمهوری اسالمی تحلیل و به جامعه ارایه دهیم.
عضو شورای عالی انقالب فرهنگی ،در بخش دیگری از سخنان خود
با یاداوری نخستین دیدار دولت مردمی با رهبر معظم انقالب اسالمی
در شهریور سال گذشته و همچنین جلسه اخیر اعضای شورای عالی
انقالب فرهنگی با ایشان ،عنوان کرد :رهبری معظم انقالب ،در این
دو دیدار تلقی خود از جایگاه فرهنگ را مطرح فرمودند که بر اساس
نظر ایشان ،جایگاه فرهنگ پیشینی است و نقش ان با سایر بخش ها
هم تراز نیست.
وزیر فرهنگ ،از تحقق شعار «ما می توانیم» و «رهایی از شیفتگی
به غرب» به عنوان نمونه هایی از دستاورد انقالب اسالمی در عرصه
فرهنگ عمومی یادکرد و گفت :در سال های پس از پیروزی انقالب
اسالمی با وجود شرایط پیرامونی پرتنش ،دستاوردهای ارزشمندی
داشته ایم که رویش های جبهه فرهنگی انقالب اسالمی یکی از این
دستاوردها به شمار می رود.
اسماعیلی با اشــاره به ســیر مفاهیم مورد تاکید رهبری معظم
انقالب ،درباره نزاع دشــمنان با انقالب اســامی بیان کرد :تهاجم
فرهنگی ،شبیخون فرهنگی ،ناتوی فرهنگی و جنگ نرم از تذکرات
مورد اشاره رهبر معظم انقالب در حوزه فرهنگ است و ایشان امروز
نسخه عبور از این تهدیدات را جهاد تبیین می دانند.
او با بیان این کــه این روزها با همراهی ســازمان برنامه و بودجه
برای الیحه بودجه ســال اینده و برنامه هفتم توسعه ،رویکردهای
امیدوارکننده ای اتخاذ شده است ،گفت :بر اســاس توافقات انجام
شده وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی با سازمان برنامه و بودجه ،امید
به اینده فرهنگی کشور و جبران برخی عقب ماندگی های این حوزه
را تقویت کرده است.
اسماعیلی ،در پایان با تاکید بر لزوم بهره گیری از راهکارهای تازه
در عرصه فرهنگ و پرهیز از گره زدن مدیریت فرهنگی به بودجه ،ابراز
امیدواری کرد و عنوان کرد :در پایان دوره اول دولت مردمی ،تحوالت
و دستاوردهای فرهنگ ،هنر و رســانه به صورت مشهود برای مردم
ملموس شود/.صباخبر صفحه 7
معمار کلمه
با دانشی چند وجهی
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
هیچ عاشق ،سخن سخت به معشوق نگفت
فرهومند ناظریان -اکبر عالمی ،بــه موفقیتی بزرگی
رسید که دست نیافتنی است .ســخت ترین کار انسان بودن
اســت او انســان بود ،عالمی با تمام ســلول های بدنش یاد
می گرفت و می اموخت ،حضور او بی شــک همیشه حضوری
تمام عیار ،با تمام دانش روحی و ذهنی اش بود .وسواس او در
انتخاب کلمات و چینش واژگان ،ناشی از احترامی بود که او در
تمام عمر از زندگی اش برای مخاطب می گذاشت ،واژه ها برای
او تقدس داشتند ،تسلط بر کلمات به او قدرت دادند ،تا دنیای
امن خود را با دیگران بیافریند .او مدرسی برای درست سخن
گفتن بود .دکتر عالمی این مضمون که «هیچ عاشق ،سخن
سخت به معشوق نگفت» را در زبان ارایی و سخنوری سرلوحه
هدف خویش قرار داد و معلمی شد که شاگردانش او را در خود
و با او متجلی می دیدند .او استادی بود که تکرار نشد .از افق های
روشنی که عالمی در زمان خود به ان توجه ویژه داشت ،اشغال
کرسی های دانشی کشور به دست زنان بود .دانشی که بی شک،
از مادران به تن خانواده رسوخ خواهد کرد .کالس های درس
استاد عالمی یک فضای بسیار الهام بخش و بسیار محرک و پویا
برای دانشجویان بوده است ،فیلمسازان ونویسندگان بزرگی
در محضر اکبر عالمی ،رویاهای شــان را بارور کردند ،کمال
تبریزی و مینو فرشچی،ابراهیم حاتمی کیا ،علی معلم و ..که
همه خاطرات این روزها را بی تکــرار در تمام طول عمر خود
می دانند .دکتر عالمی ،از قــاب برنامه هنر هفتم مهمان ذهن
هنردوست ایرانی شد ،او در ساعات اولیه بامداد پنج شنبه شب
تا پاسی از شــب برای مان از رازهای سینما گفت و این جعبه
جادو را برای مخاطب با حوصله گشود .او استادی بود که حق
شاگردی اش را در محضر اســاتید بنامی چون ذبیح اهلل صفا،
پرویزخانلری ،محمد جعفر محجوب ،مهدی فروغ و امیرحسین
اریان پور به تمامی ادا کرد و با همه وجود دانش اش را منتقل
کرد ،تا در هنگام سفر ابدی هیچ چیز را ناگفته باقی نگذاشته
باشد .نمی دانم بعد از او چند منتقد دیگر خواهند امد که در
هنگام نقد فیلم اشک از چشمان شان سرازیر شود.
در 13تیرماه سال ،1324در تابستان گرم شهر اهواز به دنیا امد و
در دو سالگی به همراه خانواده اش به شهر ابا و اجدادی خویش دامغان
بازگشت .افراد خاندان عالمی در دامغان از نظر علم ودانش زبانزد خاص
و عام بودند .پدر اکبر عالمی؛ احمد ،فرزند حاج شیخ میرزا اقا عالمی ،از
مجتهدان به نام دهه های اولیه قرن چهارده هجری بوده است .احمد
عالمی ،فردی تحصیل کرده و دامپزشک بوده که با توجه به شغل اش در
ان سال ها مجبور به مهاجرت به شهرهای مختلف کشور بوده است .اکبر،
دوران کودکی و نوجوانی خویش را در دامغان گذراند تا اینکه برای ادامه
تحصیالت و سیراب کردن ذهن تشنه اش از علوم سینمایی به تهران
مهاجرت کرد .او در رشته رادیو و تلوزیون از دانشکده هنر های دراماتیک
فارغ التحصیل شد .اما به این مقدار بسنده نکرد ،از همین رو برای تکمیل
تحصیالت خویش راهی انگلستان شد و تا درجه دکترا پیش روی نمود.
پس از ان برای تسهیم علم خویش با هموطنان اش به میهن بازگشت.
اکبر عالمی ،با ورود به ایران ،فعالیت های فرهنگی و هنری خویش را از
سر گرفت و در دانشگاه مشغول به تدریس علوم مختلف سینمایی گردید
و بیشتر در زمینه تخصصی انیمیشن نشر علم می کرد .مهردا د اسکویی،
مستندساز و شاگرد اکبر عالمی ،معتقد است که؛ «او ادم تربیت می کرد،
شوخ طبع و بذله گو بود اما در تدریس و کارگردانی بسیار جدی .او همواره
از ما می خواست که نقش خود را در زندگی درست انجام دهیم ،چون
باید بسپاریم و برویم ».همان طور که او به نیکی سپرد و رفت .اکبر عالمی
به شاگردانش می گفت؛ بدترین شاگرد ،شاگردی است که از استاد خود
پیشی نگیرد.
ابراهیم حاتمی کیا ،کارگردان سینما که از شاگردان اکبرعالمی بود،
در فقدان او نوشته است؛ سینمای ایران ،بزرگ استاد سینمای اش را از
دست داد .این کارگردان در بخشی از نوشتار خود به خاطرات سال های
دور با عالمی گریزی می زند و به ۱۳۵۹خورشیدی اشاره می کند که
خودش جوانی ۱۹ساله بوده و عاشق فیلمسازی .حاتمی کیا در ادامه
می نویســد« :برای اولین بار در کالس های فیلمسازی شرکت کردم و
شدم شاگرد استاد اکبر عالمی .دلچسب ترین کالس های فیلمسازی.
او با کیف چرمی بزرگی وارد کالس می شــد و همچون شعبده بازان
یکی یکی از کیف اسالید و کتاب و ابزاری بیرون می کشید و ساعت ها به
شیوه سمعی و بصری شاگردان را سحر می کرد .استاد به من جسارت
داد و من در زیرزمین خانه ،فیلم سوپر ۸را که ۱۵متر طول داشت ،ظاهر
کردم .باوری که استاد به ما می داد از جنس سحر بود .او ایمانی می داد
که فراتر از تکنیک بود».
مردم ایران برای اولین بار در اواخر دهه شــصت ،مباحث تئوری و
علمی سینما را با ســیمای دکتر عالمی و بیان منقطع و شیوایش در
ی سکه مشاهده کردند ،و برنامه هنر هفتم ،اکبر عالمی را به
برنامه ان رو
عنوان یک قطب علمی سینمایی به ایرانیان معرفی نمود .بعد ها او را در
برنامه های بسیاری به عنوان کارشناس ،مجری ،منتقد دیدیم .سینما
ماورا ،از اخرین و جذاب ترین این برنامه ها بود .عالمی تجربه بازیگری را
با فیلم بابا نان داد ،در ۱۳۵۱خورشیدی در کارنامه دارد و بخش مهمی
از فعالیت های هنری وی را باید در سینمای مستند جست وجو کرد .او
در کارنامه خود ساخت ده ها مستند را دارد که در میان ان یک نام بیش
از بقیه جلوه می کند .مستند مروارید خلیج فارس ،اثر ماندگار اکبر عالمی
است که به طور غیرمستقیم موضوع ایرانی بودن خلیج فارس را مطرح
می کند .مجموعه ۵قسمتی نوابغ عکاسی ،درباره تاریخ عکاسی یکی
دیگر از مستندهای ماندگار اکبر عالمی است که از شبکه مستند سیما
پخش شد .ساخت نزدیک به ۳۰فیلم مستند برای صنایع داروسازی،
پتروشیمی ،نساجی و چوب به زبان های انگلیسی ،فرانسوی ،اسپانیولی،
المانی ،ایتالیایی ،عربی از دیگر کارهای او هستند .عالمی عالوه بر حضور
در تلویزیون به عنوان کارشناس ،مجری ،فعالیت سینمایی و همچنین
تدریس علوم سینمایی ،ســابقه طوالنی هم در نگارش مقاله و کتاب
داشت .قدرت واژگان فرهنگ نامه ای به زبان انگلیسی از انواع واژگان
تخصصی هنرهای مختلف اعم از هنرهای تجسمی ،سینما ،عکاسی،
تلویزیون و تئاتر ،به همراه شــرح و تفسیر است .تمهیدات سینمایی،
کتابی در ۴بخش است که به جلوه های ویژه ســینمایی می پردازد.
فرهنگ جامع انیمیشــن ،کتابی پیرامــون اصطالحات معمول بین
انیماتورها و به طور کلی درباره تعابیر و اصطالحات علمی انیمیشن است
که زیر نظر اکبر عالمی و به وسیله فرناز خوشبخت ،تالیف شد ه است.
ترجمه کتاب ظهور در عکاسی و سینما ،اثر سی ای و ار ای جاکوبسن،
از مجموعه اثار قلمی عالمی است که می توان از ان نام برد .در ۸اسفند
۱۳۹۳همزمان با برگزاری جشن تصویر سال در خانه هنرمندان ایران
طی مراسمی ،از یک عمر تالش اکبر عالمی ،در عرصه عکاسی و سینما
تجلیل شد و از این استاد دانشگاه به عنوان معمار کلمه با دانشی چند
وجهی یاد شد .اکبر عالمی ۱۰ ،مهر ، ۱۳۹۹برای ساخت یک مستند
راهی بیمارستانی شده بود که با وجود رعایت پروتکل های بهداشتی ،او و
سه همکار دیگرش به بیماری کرونا مبتال شدند .او با بدتر شدن بیماری،
در بیمارستان بستری شد و با دستگاه ،تنفس کرد .سرانجام اکبر عالمی
بامداد ۲۲مهر ۱۳۹۹خورشــیدی در ۷۵سالگی درگذشت .اردشیر
عالمی ،فرزند او در صفحه مجازی خود نوشت :پدر رفت؛ او فقط پدر من
نبود ،پدر چند نسل ایران بود ،تاثیر وجودش تا سال ها باقی خواهد ماند. صفحه 8