روزنامه صبا شماره 1332
روزنامه صبا شماره 1332
روزنامه صبا شماره 1332
شنبه| 19اذر 10 |1401دسامبر 15 |2022جمادی االول |1444
سال دهم| شماره 8 |1332صفحه| 5000ناموت|
اسفندیار قره باغی ،چشم از جهان فرو بست
نغمه خـوان انقـالب
و نـدای رسـای
استکبارسـتیزی
نمایش «جنگ جهانی سوم» و
«بی رویا» در جشنواره پالم اسپرینگز
صفحه 2
وزیر ارشاد :حوزه فرهنگ ،وضع
اسفناکی دارد
صفحه 7
از عوام گرایی و عوام زدگی
ت بودن بیزارم
و پوپولیس
صفحه 8 صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
شنبه 19اذر 1401شماره 1332
پخش انالین ،مخاطبی را اضافه نکرد
مصطفی شوقی ،مدیر خانه مستند انقالب اسالمی درباره الویت های خانه مستند برای حمایت از تولید
اثار مختلف سینمای مستند گفت :هر ان چیزی که مرتبط به ایران یا مسئله ایران باشد ،محور و موضوعی
برای خانه مستند است که یا درباره ان فیلم ساخته می شــود یا در ادامه راه ساخته خواهد شد .شوقی
افزود :در واقع پخش انالین مخاطبی را به مخاطبان سینمای مستند اضافه نکرد .در حقیقت مخاطبان
مستندبین به خاطر عالقه ای که به این ژانر داشته و دارند ،در ان زمان نیز دنبال مستند بودند و به تماشای
اثار مشغول می شدند .بنابراین همان هایی که در گذشته مستند می دیدند اکنون نیز هستند .او عنوان
کرد :به طور کل صحبت درباره مخاطب سینمای مستند مقداری چالش برانگیز است/ .مهر
نمایش «جنگ جهانی سوم» و «بی رویا» در جشنواره پالم اسپرینگز
جشنواره فیلم پالم اسپرینگز در حالی از فهرست فیلم های بخش مسابقه امسال خود رونمایی کرد که
در بخش اثار بین الملل جشنواره فیلم «جنگ جهانی سوم» ساخته هومن سیدی از ایران حضور دارد .در
این بخش اثار شاخصی چون «کورساژ»« ،ایاو»« ،ارژانتین« ،»۱۹۸۵ ،در جبهه غرب خبری نیست» و
«تصمیم به رفتن» نیز حضور دارند .فیلم «بی رویا» ساخته ارین وزیردفتری محصول ایران و المان اولین
نمایش امریکای شمالی خود را در این فستیوال و در بخش سینمای جهان اکنون تجربه می کند .فیلم
یو چهارمین
«خرس نیست» جعفر پناهی نیز در بخش اساتید مدرن فستیوال نمایش داده می شود .س
دوره جشنواره فیلم پالم اسپرینگز ،قرار است بین روز های ۱۶تا ۲۵دی ماه جاری برگزار شود/ .صباخبر
رضا رویگری:
در فضای مجازی بارها مرا کشته اند
رضا رویگری ،بازیگر پیشکســوت سینما و تلویزیون
درباره انتشار خبر فوت خود در فضای مجازی گفت :خدا
را شکر که همچنان در قید حیات هستم و به زندگی ادامه
می دهم ،این خبر و شــایعه فوت درباره من بارها و بارها
تکرار شده است که همواره کذب بوده است.
او درباره اخرین وضعیت جسمانی خود اضافه کرد :در
حال حاضر همچنان مشــغول انجام مراحل فیزیوتراپی
هستم ،وضعیتم نسبت به گذشــته بهتر است ،اما به هر
صورت این بیماری روز خوب و بد دارد.
این بازیگر پیشکســوت در همین رابطه توضیح داد:
در طول مدت درمان طی سال های گذشته چالش های
متفاوتی را پشت سر گذاشتم ،گاه احساس تنهایی کردم
و برخی مواقع هم با محبت عزیزان روبرو شدم .این روز ها
درمانم ادامه دارد ،هرچند هزینه درمان بسیار زیاد است و
برای تامین ان مشکالت وجود دارد.
بازیگر سریال «مختارنامه» درباره احتمال حضورش در
عرصه بازیگری اضافه کرد :چندین بار به من پیشنهاد هایی
شد اما در حد حرف باقی ماند و هیچ تماسی گرفته نشد.
طبیعتا با توجه به وضعیتی کــه دارم می توانم نقش های
فیلم ایرانی برگزیده جشنواره ای در عربستان
جشنواره فیلم دریای سرخ عربستان ،در حالی به دومین دوره خود
پایان داد که فیلم «سونسوز» ساخته رضا جمالی که در بخش مسابقه
اصلی این رویداد سینمایی حضور داشت موفق به کسب جایزه بهترین
فیلمنامه شد.
رضا جمالی که پیش از این فیلم موفق «پیرمردها نمی میرند» را
ســاخته بود در فیلم جدید و کمدی «سونسوز» به داستان روستایی
کوچک پرداخته که مدتی اســت بچه ای در ان به دنیا نیامده است و
همه مردان ان را تقصیر زنان می دانند.
دو دهه پیش کاظم ،فیلمســاز قدیمی برای ساخت مستندی از
عقیمی زنان روستا به این روســتای دورافتاده امد اما زنان روستایی
می خواستند از حیثیت خود محافظت کنند ،بنابراین فیلم را دزدیدند
و سوزاندند.
دومین دوره جشنواره فیلم دریای سرخ که از ۱۰اذر ماه اغاز شده،
امروز ۱۹اذر ،در شهر جده عربستان به کار خود پایان می دهد/.ایسنا
«چشم ابی روشن» ۵۵میلیون دالر خریداری شد
در تریلر فیلم «چشم ابی روشن » که قرار است به زودی پخش
شود ،کریستین بیل در حال تحقیق درباره یک قاتل در نیویورک
دهه ۱۸۳۰دیده می شود.
نتفلیکس ،اولین تریلر از این فیلم معمایی به کارگردانی اسکات
کوپر که در ان کریستین بیل در نقش یک کاراگاه کهنه کار به نام
اگوستوس لندور ،بازی می کند را منتشر کرد .این فیلم اقتباسی
اســت از رمانی به همین نام که لوییس بیارد ان را در سال ۲۰۰۶
منتشر کرد و درباره لندور است که برای کشف ماجرای قتلی که در
اکادمی ارتش امریکا واقع شده فراخوانده می شود .نتفلیکس برای
به دست اوردن امتیاز پخش این فیلم با چندین پخش کننده دیگر
رقابت کرد و سرانجام با رقم رکوردشکن ۵۵میلیون دالر موفق به
خرید ان شد .این فیلم از ۲۳دسامبر در شماری از سینماها اکران
می شود و از ۶ژانویه در ســرویس انالین نتفلیکس در دسترس
مشترکان قرار می گیرد/.مهر
محدودی را بازی کنم اما با این وجود باز هم اماده حضور
جلوی دوربین هستم.
رویگری ،با اشاره به دلتنگی خود برای بازیگری تاکید
کرد :اخرین بار در فیلم «شادروان» بازی کردهام ،نقش
کوتاه بود اما االن در شرایطی هستم که کوتاه و بلند بودن
نقش برایم اهمیتی ندارد و دوست دارم بار دیگر نقشی را
تجربه کنم .وی ادامه داد :من تنها بازیگری نیستم که با
مشکالت جسمانی روبرو شده است .بازیگران بسیاری را
می شناسم که این روزها خانه نشین شده اند .شک نکنید
مشکالت مالی بخشی از دغدغه های انها است ،مهمترین
عاملی که می تواند انها را به زندگی امیدوار کند این است
که دیده شوند ،به انها نقش پیشنهاد شود و در اثار هر چند
کوتاه اما حضور داشته باشند.
رویگری ،در پایان با ابراز امیدواری نسبت به اینده کاری
خود خاطرنشان کرد :هیچوقت ناامید نشده ام ،کال ناامیدی
بالی جان است ،به همین دلیل امید دارم که بتوانم حتی
یک بار دیگر جلوی دوربین بروم ،بازیگری شغلی نیست
که بازنشستگی داشته باشد .یک شور و شوقی است که
حتی اگر یک روز هم زنده باشم با من زنده است/.صباخبر
«هریومگان»خشمرسانه هایبریتانیاییرابرانگیخت
بخش نخست مجموعه مستند «هری و مگان» که شاهزاده هری،
دوک ساسکس و مگان ،دوشس ساسکس در ان بازی می کنند ،در
حالی در سامانه نتفلیکس رونمایی شد که رسانه های بریتانیا با خشم
فراوان با این مســتند برخورد کردند و ان را توهین به میراث ملکه
الیزابت خواندند .این سریال دارای شش قســمت است و رابطه این
زوج از دوران اشنایی اولیه تا تصمیم انها برای عقب نشینی به عنوان
اعضای شاغل خانواده ســلطنتی بریتانیا و فعالیت های بعدی انها را
پوشش می دهد.
این مجموعه همچنین شامل مصاحبه با خانواده ،دوستان ،مورخان
و روزنامه نگاران اســت که در دو بخش سه قسمتی عرضه می شود.
بخش اول ان در سه قسمت یک ساعته روز گذشته ۸دسامبر منتشر
شد و سه قسمت دیگر نیز در ۱۵دســامبر ۲۰۲۲منتشر می شود.
مستند شش قسمتی «هری و مگان» را «الیزابت گاربوس» کارگردانی
کرده است/.ایسنا صفحه 2
خرب سیمنا و تلویزیون
معرفی اثار بخش جایزه شهید اوینی جشنواره «سینماحقیقت»
ن جشنوار ه «سینماحقیقت»
اسامی ۱۲مستند راه یافته به بخش جایزه شهید اوینی شــانزدهمی
عبارتند از؛ ۶۴۱۰روز اسارت (زهره نجف زاده) ،اغازگر یک پایان (امید حسن زاده) ،برای پس از مرگم
(عبدالرضا نعمت اللهی) ،پاییز پنجاه سالگی (محسن اسالم زاده)،پناه به دریا (کامران رحیمی) ،در پس
جنگ (محمدحسین محمودیان) ،ردی از یک مرد (ساسان فالحفر) ،ســه نهزارم (بهروز نورانی پور)،
عملیات دماوند (احسان مشکور) ،قرار روز شانزدهم (سیدمحمداحســان اصغرزاده) ،همه چیز از باال
قشنگ تر است (کاوه حدادی) ،ضیاء الدین (محمدرضا دهستانی .شــانزدهمین جشنواره بین المللی
«سینماحقیقت» به دبیری محمد حمیدی مقدم ۲۰،تا ۲۵اذر در پردیس ملت برگزار می شود/.مهر
ضبط«قهرمان هایمعمولی»
تمامشد
فیلمبرداری مجموعه مســتند «قهرمان های معمولی»،
محصول مرکز مستند سوره ،با همراهی چهار کارگردان تمام
شد و هم اکنون مراحل پس تولید برای نمایش از رسانه ملی
طی می شود .تولید این مجموعه ۱۳قسمتی به تهیه کنندگی
مجتبی حیدری پس از ۹ماه ضبط در شهرهای مختلف ایران به
پایان رسید .مجتبی حیدری ،مهدی رشوند ،زهرا استادزاده
و محمدصادق بکتاشــیان از جمله کارگردانان این مجموعه
مستند هستند که هم اکنون مراحل پس تولید خود را پشت
سر می گذارد.
قهرمان هــای معمولی که در شــهرهای مختلف ایران از
جمله اصفهان ،رشــت ،بیرجند ،زاهدان ،زابل ،چاراویماق،
گرمی ،دهدشت ،قیروکارزین و تهران جلوی دوربین رفته،
قصه افرادی را پیش چشم مخاطبان به نمایش می گذارد که
ویژگی های مشترک دارند؛ تجربه شکست ها و موفقیت هایی
که در نهایت منجر به نفع عمومی شده است.
این مجموعه مستند ،داستان زندگی ادم های معمولی اما
واقعی را روایت می کند؛ کسانی که از جنس اسطوره ها نیستند
اما کارهای بزرگی انجام داده اند و به راحتی می توانند تبدیل به
الگویی برای جامعه شوند.
«قهرمان های معمولی» ،به دنبال معرفــی کارافرینان،
فعاالن اجتماعی و معلمان ناشناخته ای است که با کسب دانش
تخصصی توانسته اند بخش بزرگی از جامعه را تحت تاثیر قرار
داده و عده ای را با خود همراه کنند.
مجموعه مستند «قهرمان های معمولی» که مجری طرح
ان اژانس مستند سو است ،برای پخش از صدا و سیما اماده
می شود/.ایرنا
شنبه 19اذر 1401شماره 1332
چان؛ ساعت شلوغی ،۴را تایید کرد
3
جکی چان ۸ ،دسامبر در جشنواره دریای سرخ عربستان سعودی فاش کرد که قرار است طی مالقاتی
با کارگردان «ساعت شلوغی »۴درباره فیلم نامه جدیدترین قسمت از مجموعه کمدی اکشن «ساعت
شلوغی» گفتگو کند.
چان گفت :در حال حاضر در مورد قسمت چهارم این مجموعه سینمایی صحبت خواهیم کرد اما باید
بگویم فیلمنامه کار ،درست پرداخته نشده است.
این بازیگر که در عربستان به سر می برد تاکید کرد قرار است کارگردان فیلم را که او نیز در عربستان
است مالقات و در مورد ان صحبت کنند .این ستاره سینما از کارگردان فیلم نامی نبرد. صفحه 3
4
پرونده
شنبه 19اذر 1401شماره 1332
اسفندیار قره باغی ،چشم از جهان فرو بست
نغمه خـوانانقـالب
ونـدایرسـایاستکبارسـتیزی
اسفندیار قره باغی ،هنرمند کشورمان که به «نغمه خوان انقالب»
معروف بود ،پس از ســال ها هنرافرینی در عرصه موســیقی بعد از
مدت ها تحمل بیماری سرانجام در ۷۹ســالگی چشم از جهان فرو
بســت . .قره باغی در ۱بهمن ۱۳۲۲در کوچــه قره باغی های محلّه
خیابان تبریز به دنیا امد .او فرزند «قلی خان ساالر» ،مشهور به «ساری
قلی خان» ،از طنزپردازان بنام اذربایجان بود .پس از گذراندن دوره
اول متوسطه در دبیرســتان بدر تهران ،دوباره به تبریز بازگشت و از
سال ۱۳۳۸وارد هنرستان موسیقی شد و در خرداد ماه سال ۱۳۴۳
فارغ التحصیل و به عنوان معلم موســیقی در مدارس کرمانشــاه به
استخدام وزارت فرهنگ درامد .اواخر سال ۱۳۴۸به تهران منتقل و
در گروه اپرای تهران مشغول شد ،ضمن خوانندگی در گروه ک ر اپرای
تهران ،پس از عزیمت و بازگشــت از ایتالیا ،با عنوان سولیست باس
اپرای تهران ،نقش های بسیاری را در اجراهای مختلف عهده دار شد.
قره باغی ،دارای مدرک معادل دکترای اواز کالسیک (درجه ۱هنری)
از وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی و ترومپت ،ساز تخصصی او بود .اما
با پیانو و ویولن نیز اشنایی داشــت به طوریکه در کنار اموزش اواز،
سال ها به تدریس این سازها نیز پرداخته بود .قره باغی پس از انقالب
اسالمی ،در سازمان صدا و سیما به همکاری با واحد موسیقی سازمان
درامد و در زمینه ســرودهایی با مضمون جنگ فعال شد .در مدت
هشت سال جنگ ،بیش از ۸۰۰سرود ساخت و در ایفای سلو و گروه
کر ان ها نقش مهمی داشــت.رهبری گروه کر تاالر وحدت ،رهبری
گروه کر صدا و سیما ،رئیس مرکز سرود و اهنگ های انقالبی ،ریاست
کمیته اواز کالسیک خانه موسیقی ،مسئول موسیقی رادیو و نایب
رئیس کانون هنرمندان ایران از جمله سوابق مسئولیتی او محسوب
می شد .اسفندیار قره باغی ،در چند فیلم هم به عنوان خواننده ،نوازنده
یا بازیگر حضور داشته است که معروف ترین ان ها در مقام بازیگر ،بازی
در فیلم سینمایی صمد و فوالدزره دیو ( )۱۳۵۱در کنار پرویز صیاد
بود .همچنین سال ها در هنرستان هنرهای زیبای میرک و موسیقی
تبریز به تدریس رشته و دروس موسیقی پرداخته بود.
اولین اجرای رادیویی وی در ســال ۱۳۵۰ســرود ای ایران ،بود
که با همکاری ارکســتر بزرگ رادیو تلویزیون ملــی ایران با رهبری
فرهاد فخرالدینی انجام شد .او در سال های اخیر قطعاتی حماسی با
عنوان های سمفونی ارس و سمفونی خلیج فارس را اهنگسازی کرده
و خوانده بوده اما بی تردید اثری کــه بیش از هر کار دیگر او ،از صدا و
سیمای ایران پخش شده ،سرود امریکا ،امریکا ،ننگ به نیرنگ تو با
صدای اوست که موســیقی ان را احمدعلی راغب ،ساخته و شعر ان
را حمید سبزواری سروده است .اسفندیار قره باغی ،خواننده نامدار و
افریننده برخی ســرودهای ماندگار انقالبی از جمله «امریکا امریکا
ننگ به نیرنگ تو» ســرانجام ۱۷اذر ،۱۴۰۱در سن ۷۹سالگی در
بیمارستان ولیعصر (عج) تبریز پس از گذراندن دوران سخت بیماری
از دنیا رفت .وی متولد تبریز بود و در همین شهر درگذشت.
شنیدنی است.
قره باغی ،در مصاحبه ای در سال ۱۳۸۸اظهار کرده که صد در صد
به مطالب این سرود معتقد بوده و هنوز هم معتقد است و گفته است
که «برخالف انهایی که نانشان به دست امریکاست ،دستشان به دست
امریکاست من همیشه معتقدم که امریکا جهان خوار است .از ان سر
دنیا امده این ور دنیا و اینجا در عراق و افغانستان و پاکستان و ...این
همه فتنه به راه انداخته است .این ها واقعیت محض است».
مرحوم حمید سبزواری ،در این سرود از چهار کلمه علیه حکومت
امریکا به زیبایی استفاده کرده است که بعد از گذشت این همه سال
هیچکدام از ایــن کلمات خالف ان ثابت نشــد و امریکای خونخوار
همچنان به خونریزی ادامه می دهد و این سرود ،گویای واقعیت بود
و به دل نشست .حتی جوانان امروزی نیز ســرود مرگ بر امریکا را
حفظ هستند.
عالقه مندی به موسیقی از دوران کودکی
قره باغی در اخرین مصاحبه خود گفته بود که معموالً عالقه مندی
به موسیقی در دوران کودکی اغاز می شــود و درباره او هم این مهم
صدق می کند.او بیان کرده بود که ان زمان رادیویی داشت که نامش
«ویدور» بود و در داخل این رادیو یک باطری به اندازه پاره اجری جای
می گرفت ،برد این رادیو ۵کیلو وات بود ،یعنی تنها در همان شــعاع
اطراف ساختمان رادیو می شد امواج مختلف را دریافت کرد .زمانی که
رادیو را می شنیده؛ با این که هنوز مدرسه نرفته بوده و سواد خواندن و
نوشتن نداشته است ،اما سعی کرده بود انچه را می شنود ،تقلید کند.
وزیرفرهنگ و ارشاد اسالمی:
مرحوم قره باغی نغمه خوان با اخالص انقالب اسالمی بود
محمدمهدی اســماعیلی ،وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی ،در پیام
تســلیت خود از فقدان این هنرمند گفت :درگذشــت نغمه خوان با
اخالص انقالب اسالمی ،زنده یاد «اسفندیار قره باغی» در ایام غمبار
فاطمیه ،جامعه هنری کشور را سوگوار کرد.ان استاد فرزانه در سال
های پیروزی انقالب اســامی و دوران دفاع مقــدس ،با فداکاری،
هنر و اســتعداد خویش را به میدان اورد و با ارائــه و اجرای بیش از
۸۰۰سرود که تداعی گر حس وطن دوستی و میهنی با رنگ و بوی
انقالبی هســتن ،هنرمندانه ارزش های انقالب اسالمی را به جامعه
منتقل نمود .سرود معروف «امریکا امریکا مرگ به نیرنگ تو» یکی
از معروف ترین اثار این هنرمند مردمی به شمار می اید که در روزها
و ماه های پس از انقالب زمزمه بسیاری از زنان و مردان هم روزگار ما
بود .فقدان استاد اسفندیار قره باغی ،اگرچه رخدادی اندوه بار است؛
سرود امریکا؛ گویای واقعیت
«امریکا ،امریکا ،ننگ به نیرنگ تو» یکی از ســرودهای انقالبی
است؛ که شعر ان را حمید سبزواری ،سروده و اهنگش را احمدعلی
راغب ،ساخته است .اجرای این ســرود با صدای اسفندیار قره باغی، صفحه 4
پرونده
شنبه 19اذر 1401شماره 1332
5
جان های اگاه طنین انداز خواهد بود .برای ایشان از درگاه الهی مغفرت
و ارامش و بازماندگان و دوستدارانش صبر و سالمتی ارزومندم.
امام جمعه تبریز:
مرحوم قره باغی حنجره انقالب در برابر استکبار بود
حجت االسالم والمسلمین ســید محمد علی ال هاشم ،نماینده
ولی فقیه در اذربایجان شرقی و امام جمعه تبریز ،نیز در پی درگذشت
این هنرمنــد گفت :جامعه هنری و هنر دوســت ایران ،اســفندیار
قره باغی ،صدای ماندگار انقالب و بزرگ مردی از تبار فرهنگ و هنر را
برای همیشه از دست داد.
او اضافه کرد :این استاد موسیقی و اواز را نسل های دیروز و امروز با
اثار و سرودهایی که مضمون جنگ و انقالب دارد ،می شناسند؛ صدایی
که با ترانه و اهنگ حماسی «امریکا امریکا ننگ به نیرنگ تو» در جان
همه ازادی خواهان و استکبارستیزان وطن پرست نشست و ماندگار
شــد .امام جمعه تبریز ،همچنین ادامه داد :اسفندیار قره باغی ،نامی
بزرگ و جریان ساز در عرصه هنر انقالب است که با طنین پرشکوهش
در وادی موســیقی انقالب و دفاع مقدس در مهمترین و عظیم ترین
رویدادهای تاریخ معاصر کشور نقشی بی بدیل ایفا کرده است.
پیام امام جمعه تبریز حاکی است :دکتر قره باغی ،چهره شاخص
موسیقی کشور با رهبری گروه کر تاالر وحدت ،رهبری گروه کر صدا
و سیما ،ریاست مرکز سرود و اهنگ های انقالبی و ریاست کمیته اواز
کالسیک خانه موسیقی ،مسئول موسیقی رادیو و نایب رئیس کانون
هنرمندان ایران ،خوانندگان و موسیقیدانان بسیاری را تربیت و تقدیم
جامعه موسیقی ایران عزیز کرده است .نماینده ولی فقیه در اذربایجان
شرقی ،از مرحوم قره باغی به عنوان «حنجره انقالب در برابر استکبار»
یاد و خاطرنشان کرد :نام زنده یاد اسفندیار قره باغی ،یقیناً در کنار نام
بزرگان موسیقی برای همیشه بر تارک سپیده فرهنگ پربار موسیقایی
این سرزمین خواهد درخشید.
گ مرد،
اما عمر پربرکت ایشان و اثار ارزشمند و خدمات سترگ ان بزر
گنجینه ای است بی بدیل که موجب جاودانگی خاطر ان استاد فقید
نزد دوستدارانش خواهد بود.
اسفندیار قره باغی با تربیت هنرمندان فراوان ،جمع عالقه مندان به وی
را در طول عمر فعالیت هنری شان افزود و فقدان ایشان دل اصحاب
فرهنگ و هنر را جریحه دار ساخت و اهالی هنر متعهد را داغدار کرد.
پیمان جبلی:
تا همیشه تاریخ شنیده خواهد شد
پیمان جبلی ،رئیس ســازمان صداوســیما ،درگذشت اسفندیار
قره باغی ،را تسلیت گفت و اضافه کرد :درگذشــت استاد اسفندیار
قره باغی ،صدای نغمه خوان انقالب و ندای رسای استکبارستیزی را
تسلیت می گویم .بی شک صدای پرطنین «امریکا ،ننگ به نیرنگ تو»
ان مرحوم که شاخص ترین قطعه ضداستکباری دوران معاصر است،
تا همیشه تاریخ شنیده خواهد شد و گوش های فراوانی ان را شنیده
و به زبان های گوناگون زمزمه خواهند کرد .فقدان ان هنرمند انقالبی
را به جامعه هنری و به خصوص اهالی جبهه فرهنگی انقالب اسالمی
تســلیت گفته و برای ان مرحوم که در ایام فاطمیه از میان ما رفت،
الطاف مخصوص حضرت صدیقه طاهره(س) و فرزندانش و رحمت
واسعه الهی مسئلت می کنم.
محمد اله یاری:
فعالیت هنری اش با هنر جهادی گره خورده است
محمد اله یاری ،مدیرکل دفتر موســیقی وزارت فرهنگ و ارشاد
اســامی ،نیز درباره فقدان این هنرمند گفت :خبر درگذشت خالق
سرودهای حماســی و انقالبی ،زنده یاد استاد اســفندیار قره باغی
جامعه فرهنگی و هنری ایران اســامی را به سوگ نشاند .نام استاد
اسفندیار قره باغی در نیم قرن فعالیت هنری اش با هنر جهادی گره
خورده و ایشان انچه در طبق اخالص داشت را برای انقالب گذاشت
و «نغمه خوان انقــاب» نام گرفت .مرحوم قره باغی ،در همســویی
با خواســت مردم و همگامی با ارمان های انقالب بــه زبان هنر ،اثار
قابل توجه و تاثیرگذاری را خلق کرد که برخی از این اثار در ذهن و
یاد اهالی عرصه هنر و پویندگان مسیر پر نور انقالب فرهنگی ایران
اسالمی ماندگار شده است.
محمود ساالری:
صدای انقالب ،زیبنده او بود
محمود ساالری ،معاون امور هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی،
درگذشت زنده یاد اسفندیار قره باغی را ضایعه ای بزرگ برای جامعه
موسیقی کشــور توصیف کرد و گفت :درگذشت هنرمند فرهیخته
انقالبی و خواننده اثار ماندگار ســرودهای انقالبی مرحوم اســتاد
اسفندیار قره باغی را تسلیت عرض می کنم .بی شک «صدای انقالب»
زیبنده ایشــان بود و اثار ماندگار ان مرحوم از جمله «امریکا امریکا
ننگ به نیرنگ تو» در ذهن و یاد هنردوستان و عالقه مندان موسیقی
و انقالب باقی خواهد ماند .تعهد ،وارســتگی و بینش انقالبی مرحوم
امیرحسین سمیعی:
صدای با صالبتی که در تاریخ ماندگار می شود
امیرحسین سمیعی ،معاون هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری
تهران ،نیز درگذشت اسفندیار قره باغی خواننده پیشکسوت موسیقی
انقالب را تسلیت گفت.
بادلی اندوهگین ،درگذشت غمبار هنرمند پیشکسوت و ارجمند
جناب «استاد اسفندیار قره باغی» را به خانواد ه گرانقدر ایشان و اهالی
فرهنگ و هنر تسلیت می گویم .بی تردید نقش او در تولید و اجرای
توانمند اثار ماندگار موســیقی در برهه های حســاس تاریخ انقالب
بی بدیل است و صدای پرصالبتش تا همیشه تاریخ در گوش و هوش
عابدین خرم:
قره باغی از پیشگامان هنر متعهد و انقالبی در عرصه
موسیقی بود
استاندار اذربایجان شــرقی هم در پیام تسلیت خود اورده است:
خبر درگذشــت هنرمند متعهد و انقالبی ،استاد اسفندیار قره باغی،
جامعه هنری استان را در غم فقدان یکی از بزرگان هنر انقالب فرو برد
و موجب تالم و تاثر فراوان شد.
در پیام عابدین خرم ،تاکید شده است :استاد قره باغی که بحق او را
صدای انقالب می دانند ،از پیشگامان هنر متعهد و انقالبی در عرصه
موسیقی و سرود محسوب می شود و بدون شــک ،اثار ماندگار او در
نشر و ترویج ارمان های انقالب و مبارزه با استکبار جهانی در گنجینه
فرهنگ و هنر این مرزوبوم جاودانه خواهد ماند.
صفر نصراله زاده:
اسفندیار قره باغی مایه افتخار اذربایجان بود
صفر نصراله زاده ،رئیس دانشــگاه تبریز ،درپی در گذشــت این
هنرمند گفت :اســفندیار قره باغی ،مایه افتخــار اذربایجان بود که
در تربیت اساتید نقش برجسته ای داشــت و اثرهای حماسی را در
اوج می خواند و اثرهای خیال انگیز را بی نظیــر اجرا می کرد .او ادامه
می دهد :قره باغی در عرصه موسیقی اشراف کامل داشت و در عرصه
موسیقی انقالب کرد.
قربانعلی طاهری فر:
اسفندیار قره باغی در عرصه موسیقی کشور انقالب کرد
یک هنرمند تبریزی نیز با بیان اینکــه مرحوم قره باغی ،از دوران
پیروزی انقالب اسالمی در عرصه موسیقی انقالب کرد ،بیان نمود :از
سال ۱۳۵۹که جنگ تحمیلی اغاز شد ،خط مشی و نقشه راهی در
حوزه موسیقی نداشتیم اما او اثاری خلق کرد که امروز می گوییم فقط
یک ادم متعهد می تواند خلق کند .قربانعلی طاهری فر افزود :روحیه
استکبارستیزی استاد او را به صدای ماندگاری در انقالب تبدیل کرد
و بارهای بار این حرف را شــنیده بودم که گفته بود« :من عاشق این
خاکم و هیچ وقت خاک وطنم را تــرک نمی کنم .او با تاکید بر اینکه
قره باغی ،به تمام جزئیات موسیقی اشراف داشت ،خاطرنشان می کند:
استاد قره باغی عمیقاً و با تمام باور خود فریاد «ننگ بر تو ای امریکا»
را سر می داد و یکی از ماندگار ترین خاطره های او این بود که در لبنان
در دو سه قدمی سرزمین های اشغالی فلسطین ،با عشق «ننگ بر تو
ای امریکا» را فریاد می زده است .اسفندیار قره باغی ،دار فانی را وداع
گفت اما همواره با اثر «امریکا» در یادها می ماند؛ او رفت و طرفداران
بی شمارش را با اثار به یاد ماندنی و خاطره انگیز خود تنها گذاشت. صفحه 5
6
خرب فرهنگ و هرن
شنبه 19اذر 1401شماره 1332
خاطرات یکی از مریدان رهبر انقالب ،روانه بازار نشر شد
کتاب «متولد چهل و دو» خاطرات مرحوم حاج علی اقا شمقدری ،نوشته سید علیرضا مهرداد ،به تازگی
توسط انتشارات انقالب اسالمی چاپ و راهی بازار نشر شده است .کتاب «متولد چهل و دو» در پانزده فصل
به همراه البوم تصاویر از اغاز تولد تا حضور در جلسات مبارزه ،تبعید ،زندان ،سفر و درد و دل های مرحوم
شمقدری ،مطالبی را ارائه کرده است .این کتاب اولین اثر از مجموعه «در حدیث دیگران» است که در
ان به روایت برش هایی از خاطرات و همراهی شخصیت های شاخص انقالب در مقاطع مختلف با ایت اهلل
خامنه ای پرداخته شده است.این کتاب در ۲۸۷صفحه با شمارگان سه هزار نسخه و قیمت ۹۵هزارتومان
در اختیار مخاطبان قرار گرفته است/.مهر
مدیر کل میراث فرهنگی گردشــگری و صنایع دســتی
خراسان جنوبی با بیان این که از ۱۱۰۰اثر ثبت شده در این
استان نزدیک به ۹۰۰اثر معطل تعیین حریم هستند ،گفت:
قلعه و اسبادهای طبس ،خوانشــرف نهبندان ،باغ و عمارت
منظریه و کوره هوفمن بیرجند ،از جمله اثاری هستند که به
تعیین فوری تر حریم ،نیاز دارند.
هادی شاهوردی ،مدیر کل میراث فرهنگی گردشگری و
صنایع دستی خراسان جنوبی ،درباره وضعیت تعیین حریم
و عرصه این استان اظهار کرد :حدود ۱۱۰۰اثر در این استان
ثبت ملی شــده اند که از این تعداد ۸۷۲اثر ،شــامل بناها،
محوطه های طبیعی و تاریخی نیازمند تعیین حریم هستند.
تاکنون نیز ۲۶۱اثر تاریخی تعیین حریم شده است.
او بــا بیان این که کل اثــار ثبتی نیازمنــد تعیین حریم
هســتند ،درباره اثار تاریخی که به تعیین فوری حریم نیاز
دارند ،گفت :بناهایی که در داخل شــهرها و روســتاها قرار
گرفته اند به دلیل تهدید ساخت وساز و طرح های جامع هادی
روستایی نیاز فوری به تعیین حریم دارند .اقداماتی که برای
تعیین حریم انجام می شود برای حفظ بنا و منظر اثر تاریخی
است که طبیعتا تعیین حریم و محدودیت های به وجود امده
سبب اعتراض همسایگان یک اثر تاریخی می شود.
قلعه و اســبادهای طبس مســینا درمیان ،خوانشــرف
نهبندان ،باغ و عمــارت منظریه ،کوره هوفمــن بیرجند و
خانه های تاریخی شــهرها و روســتاهای خراسان جنوبی
از بناهایی هســتند که به گفته مدیــرکل میراث فرهنگی
تئاتر باید جلوتر از خود را ببیند
«شراره»؛ روایتی از روزهای اغازین جنگ
تاالر سایه مجموعه تئاترشــهر ،در روزهای پایانی اذر ماه ســال ۱۴۰۱میزبان نمایش «شراره» به
نویسندگی و کارگردانی محمدمهدی خاتمی اســت .این نمایش با موضوع دفاع مقدس تا ۲۵اذر ماه
ساعت ۱۹میزبان مخاطبان خواهد بود« .شراره» روایت زنی است که نامزد خود را در روزهای اغازین
جنگ از دست می دهد ،او به اصرار خانواده اش با برادر نامزد خود ازدواج کرده است .در این اثر ،موضوع
قضاوت نکته پررنگی دارد که از ســوی کارگردان برای تماشاگر بیان می شود.بر همین اساس ،نمایش
چند مقطع از زندگی این زن را به صورت رئالیستی به تصویر می کشد .تصویری که برای این زن با وجود
کیلومترها فاصله از جنگ برایش ایجاد می شود/.صباخبر
نیاز فوری ۴اثر خراسان جنوبی به تعیین حریم
گردشگری و صنایع دستی خراسان جنوبی به تعیین فوری
حریم نیاز دارند .شــاهوردی ،درباره اثار تاریخی که تعیین
حریم و عرصه ان ها چالش برانگیز بوده اســت ،اظهار کرد:
عرصه شهر قدیم «قائن» و عرصه شهر «تون فردوس» جزو
مواردی است که چالش هایی را به همراه داشته است .با توجه
به مســاحت قابل توجه عرصه های تاریخی «قائن» و شــهر
«تون» و افزایش قیمت زمین و درخواست های مردمی برای
ساخت وســاز در عرصه و حریم ،گاهی شــاهد نقض ضوابط
در عرصه های تاریخی هســتیم .عرصه و حریم شهر «تون»
به دلیل ضوابط ساخت وســاز که باید پس از انجام عملیات
باستان شناسی صورت گیرد و همچنین به این دلیل که بیشتر
علی بیگدلی ،نویسنده و کارگردان نمایش «مجلس شبیه خوانی
قربانی» که در بخش مســابقه صحنه ای هجدهمین جشنواره تئاتر
مقاومت روی صحنه رفت ،درباره این اثر گفت :ما با نمایش «مجلس
شبیه خوانی قربانی» از شهرستان پردیس استان تهران در جشنواره
تئاتر مقاومت شرکت و در شهر مشهد روی صحنه برده ایم.
او درباره موضوع نمایش ،توضیح داد :نمایش «مجلس شبیه خوانی
قربانی» به مسئله شهدای منا که خیلی مظلوم واقع شدند می پردازد.
ما از زاویه ای خاص به این موضوع پرداختیم و عنصر وجودی قربانی
کردن را دستمایه قرار دادیم.بیگدلی درباره روند تولید یاداور شد :از ۲۰
شهریور سال جاری تولید نمایش را شروع کرده ایم و هر هفته ۳جلسه
تمرین داشته ایم .در شهرســتان ها کار کردن هزینه های اولیه را کم
می کند ولی هزینه های ثانویه سرجای خود می ماند .بیگدلی در پایان
سخنان خود اظهار کرد :رسالت تئاتر ایجاب می کند که جلوتر از خود
را ببیند و در ان راستا حرکت کند و تغییراتی مثبت را ایجاد کند/.مهر
عرصه دارای مالک خصوصی است ،مشکالتی را ایجاد کرده
است .در عین حال برای رعایت قانون و حفظ عرصه و حریم،
موضوعات پس از دادن اخطارهــای اولیه در صورت تکرار یا
ادامه موضوع به مرجع قضایی ارجاع می شود.
او افزود :حریم باغ و عمارت «رحیم اباد» و بخشی از حریم
بناهای تاریخی (حریم کلی) بیرجنــد نیز نیازمند بازنگری
است .درباره باغ «رحیم اباد» ،در سال های گذشته بازنگری
حریم تهیه و به تهران ارســال شد ،اما در جلسه شورای ثبت
و حریم با بازنگری موافقت نشد .در حوزه پایاب قنات «بلده
فردوس» نیز با توجه به خشکسالی ها و توسعه هایی که اتفاق
می افتد ،چالش هایی با مالکین وجود دارد.
داوود فتحعلی بیگی :تئاتر امروزه تعطیل است
داوود فتحعلی بیگی ،کارگردان و نویســنده تئاتر اظهار کرد:
متاســفانه تئاتر امروزه تعطیل اســت و در سیاســت گذاری نیز
سردرگم ولی این موضوع باعث نشده است افرادی که دل به این
هنر داده اند ان را رها کنند برای همین نویسندگان تئاتر همیشه
در حال نگارش هستند اما اینکه چه زمانی نمایشنامه های شان به
تولید می رسد ،مشخص نیست.
او افزود :اصلی ترین فاکتور در تئاتر تماشاچی است زیرا هنری که
عاری از این ویژگی باشد ،هیچ کارکردی نخواهد داشت .همچنین
برای اینکه مردم را به سمت سالن های نمایش هدایت کرد ،اولین
شرط بودن امنیت است.
این شــرط دو یا سه سالی به واســطه کرونا مخدوش شد و به
تازگی نیز به واسطه برخی اتفاقات مورد اسیب واقع شده است .این
کارگردان گفت :وضعیت نامساعد موجود باعث شده است اهالی
تئاتر به شدت اسیب ببینند/.صباخبر
مدیرکل میراث فرهنگی ،گردشــگری و صنایع دســتی
اســتان خراســان جنوبی گفت :مهمترین چالش در تعیین
حریم محدودیت های ایجاد شده برای مالکان اطراف و رعایت
نکردن حق و حقوق قانونی مالکان و جبران خســارت های
مالی وارد شده بر ان هاست که این مورد باید در سطح کالن
تصمیم گیری و حل و فصل شود .این در حالی است که بناهای
تاریخی برای حفظ هویت اصلی خود نیاز به تعیین حریم دارند
و نمی توان این موضوع را نادیده گرفت ،اما باید راهکاری برای
حمایت از مالکین مانند خرید وتملک بناها ،واگذاری زمین
معوض و یا امتیازات مثبت دیگری مدنظر قرار داده شود.
او با اشــاره به چالش هایی که با مردم و شــهرداری برای
تعیین حریم و عرصــه دارند ،اظهار کرد :بیشــترین چالش
با مردم اســت .شــهرداری ها نیز در رعایت دقیق حریم اثار
تاریخی و قلع و قمع ساختمان های خالف ضابطه حریم ،بعضا
اقدام موثری انجام نداده اند و معموال درخصوص مذاکره و رفع
مشــکالت ،موضوعات از طریق دفتر امور شهری و شوراهای
استانداری پیگیری می شود و چنانچه اقدام موثری انجام نشود
موضوع در محاکم قضایی مطرح و رفع خطر می شود.
شــاهوردی درباره تفویض اختیار بــرای تعیین حریم و
عرصه به ادارات کل اســتان ها ،بیان کرد :اگر نگاه متمرکز بر
حفظ یک اثر تاریخی نباشد تفویض اختیار نمی تواند سبب
اقدام موثری شــود ،چه بســا به جهت وجود درخواست ها و
فشارهای استانی و بعضا نظرات شخصی ،اثر تاریخی چه در
عرصه و چه در حریم دچار ضرر و زیان شود/ .ایسنا
«دشنام» به کتاب فروشی ها رسید
رمان دشنام ،داستان فردی است که مانع مجازات افرادی شد که به
امام علی (ع) دشنام ندادند .داستان دشنام ،درباره تالش امویان برای
حذف نام امام علی(ع) است .این داستان در حاشیه امیرزاده ای به نام
زید می گردد که گرایشات علوی دارد .زید به دستور پدرش با فرستاده
معاویه که خواستگار خواهرش است همراه می شود .زید می خواهد در
این سفر فرستاده را محک بزند و متوجه شود که ایا فرستاده شایستگی
ازدواج با خواهرش را دارد؟ در این ســفر زید می فهمد که فرستاده،
اسامی افرادی را به همراه دارد که قرار است به جرم دشنام ندادن به
امام علی (ع) مجازات شوند و به قتل برسند .زید که از دوستداران امام
علی (ع) است می خواهد این نامه را به دست بیاورد و ازبین ببرد ،اما
فرستاده خلیفه متوجه می شود و زید به دردسر می افتد و تازه این اغاز
ماجراست .رمان دشنام ،نوشته سیدمحسن امامیان در ۱۴۴صفحه و
شمارگان هزار نسخه ،تابستان ۱۴۰۱با قیمت ۵۸هزار تومان توسط
انتشارات جمکران منتشرشد /.ایرنا صفحه 6
شنبه 19اذر 1401شماره 1332
خرب فرهنگ و هرن
راه یابی ۱۲اثر از کردستان به جشنواره دست افرین های هنر ایرانی
یعقوب گویلیان ،مدیرکل میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی استان کردستان در ایین اختتامیه
نخستین جشنواره دست افرین های هنر ایرانی در خانه کرد سنندج ،اظهار داشت :این جشنواره در قالب
ع دستی و هنرهای سنتی ب ه صورت ۲مرحله استانی و ملی برگزار می شود .او
محصوالت و تولیدات صنای
افزود :پس از نمایش ۸۰اثر فاخر و ارزشمند از ۵۰صنعتگر توانمند استان در خانه کرد سنندج و ارزیابی ان
توسط کارشناسان دبیرخانه این جشنواره ۱۲،اثر از هنرمندان شهرستان های سنندج ،بانه ،دیواندره و بیجار
به مرحله نهایی و ملی این رویداد راه یافته است .او گفت :اثار برتر هنرمندان استان در مرحله ملی این رویداد
که اسفند سال جاری در تهران برگزار می شود ،مورد داوری و ارزیابی قرار می گیرند/.ایرنا
7
سومین ژئوپارک ایران رای یونسکو را گرفت
علیرضا امری کاظمی ،ارزیاب و عضو شورای عالی ژئوپارک های جهانی یونسکو اعالم کرد :ژئوپارک طبس
به عنوان سومین ژئوپارک جهانی ایران ،رای مثبت شورای عالی ژئوپارک های جهانی یونسکو را دریافت کرد.
ارزیاب بین المللی ژئوپارک های جهانی یونسکو و مشاور ژئوپارک طبس در اذرماه سال ۱۴۰۰از ارسال پرونده
درخواست عضویت ژئوپارک طبس در شبکه های ژئوپارک های جهانی یونسکو پس از چهار سال اماده سازی
زیرساخت های ژئوسایت ها و اموزش ،خبر داده بود .به گفته امری کاظمی؛ حکم تنفیذ ژئوپارک طبس پس
از تایید هیات اجرایی یونسکو در بهار صادر می شود .پیش از طبس و همچنین تا قبل از تایید جهانی شدن
ژئوپارک ارس ،قشم تنها ژئوپارک ایران و خاورمیانه محسوب می شد/ .ایسنا
وزیر ارشاد:
حوزه فرهنگ ،وضع اسفناکی دارد
محمدمهدی اســماعیلی وزیر فرهنگ و ارشــاد اســامی ،در
یازدهمین کنگره جامعه اسالمی فرهنگیان به شکاف ایجاد شده میان
حوزه های مختلف فرهنگی با فرهنگ رسمی ،باورها و هنجارهایی
نظام دینی در دهه گذشته اشاره کرد و گفت :شاید در جامعه جوان
و نوجوان ایرانی شــاهد گسســت میان وضعیت ارمانی فرهنگ با
شرایط واقعی و عملکردی ان باشیم و بخشی از فضای فرهنگی کشور
تحت تاثیر نظام فکری دشمن دچار اخالل شــده باشد اما به واقع
نظام جمهوری اسالمی به صورت عمده در ارتقای فکری و فرهنگی
جامعه ناکام نبوده اســت .او با بیان این که بسیاری تالش می کنند
با ارائه گزاره های غلط دربــاره واقعیت های جامعه ،تصمیم گیران و
سیاست گذاران را دچار خطای محاسباتی کنند ،گفت :اگر مسئوالن
به این خطاها مبتال شــوند ،شاهد اتفاقات ناخوشــایندی در حوزه
سیاستگذاری خواهیم بود.
وزیر فرهنگ ،با اشاره به این که کارنامه ۴دهه انقالب اسالمی با
دستاوردها ،توفیقات و برخی کاستی ها همراه بوده است ،تصریح کرد:
متاسفانه عواقب برخی از این کاســتی ها در قالب فضاهای ملتهب
چندماه اخیر خودنمایی کرد؛ البته ریشه بخش مهمی از این ناکامی ها
را باید در تحوالت دهه گذشته در حوزه مدیریت کشور دنبال کرد.
او افزود :مقام معظم رهبری ،در دهه ۹۰چندین بار فرمودند که در
حوزه اقتصادی توفیقات کمی شاهد بوده ایم که امارهای منتشر شده
هم حمایت از رشد ناچیز اقتصادی در دهه ۹۰دارد ،از سوی دیگر اگر
در حوزه اقتصادی با عدد و رقم می توان عقب ماندگی دهه گذشته را به
تصویر کشید اما در حوزه فرهنگ به لحاظ اعداد و رقم وضع به مراتب
اسفناک تر است .عضو شورای عالی انقالب فرهنگی با اشاره به این که
حوزه حکمرانی فرهنگی در کشور در دهه گذشته به شدت نحیف و
ضعیف شده بود ،گفت :در دهه گذشته شاهد شکل گیری و گسترش
جریانات جدیدی همچون شبکه نمایش خانگی و فضای مجازی در
حوزه فرهنگ کشور بوده ایم که متاسفانه به علت اشتباهات فاحش
در سیاستگذاری ها با اخالل در نظام فرهنگی ارتباطی مواجه شده ایم
اما وزارت فرهنگ در دوره جدید تمــام تالش خود را می کند تا این
عقب افتادگی دهه گذشته تا حد زیادی جبران شود.
او تصریح کرد :البته بخشــی عمده ای از جریانات حوزه فرهنگ
نیازمند بازتعریف ،بازخوانی و رفع اشکاالتی در نظام مدیریتی است
ک ه تمامی این موارد در دوره جدید وزارت فرهنگ در دستور کار قرار
دارد .از سوی دیگر اصالح و تغییر قوانین ،ائین نامه و دستورالعمل در
دوره جدید اغاز شده که امیدواریم با اعمال این تغییرات و اصالحات
شاهد تغییر ریل گذاری در جهت حکمرانی فرهنگ انقالب اسالمی
باشیم .وزیر ارشاد با بیان اینکه می بایســت حوزه فرهنگ و هنر از
انحصار چند چهره و چند بنگاه تولیدی خارج شــود ،گفت :یکی از
مهمترین راه های برون رفت از این وضعیت ،تحقق عدالت فرهنگی
است و بر همین اساس شعار «عدالت فرهنگی» محوری ترین اهداف
وزارت فرهنگ دولت مردمی به شمار می رود و بر همین اساس قرارگاه
محرومیت زدایی از حوزه فرهنگ و هنر از ســال گذشته راه اندازی
شد و نزدیک به چهل هزار نفر در رشته های هنری به صورت رایگان
اموزش دیده اند .از سویی دیگر طی یک سال گذشته حدود ۷۰سفر
به مناطق مختلف کشور داشته ایم که با حضور در میان اهالی فرهنگ،
هنر و رسانه سراسر کشور به دنبال این هســتیم تا با ایجاد فضایی
عادالنه در توزیع امکانات فرهنگی به رشد و تعالی حوزه فرهنگ و هنر
در نقاط مختلف کشور کمک کنیم.
اسماعیلی ،در ادامه بیان کرد :اکثر مکان های تصویربرداری اثار
تولیدی در محدوده های مناطق مرفه نشین پایتخت بوده که همین
مسئله منجر به بهم ریختگی سبک زندگی بخش عمده ای از جامعه
ایرانی شده اســت و در دوره جدید به دنبال تغییر این نگاه و سبک
زندگی محدود به بخش خاصی از جامعه در اثار هستیم.
وی در ادامه گفت :در نتیجه این اتفاقات ،بخشی از نسل کودک و
نوجوان با تماشای اثاری که هیچ نسبتی با فرهنگ زندگی انها ندارد
دچار نا امیدی ،یاس و ســردرگمی می شــود زیرا این اثار با ترسیم
غیرمرتبط با فضای عمومی جامعه ،شــکاف های عمیقی در جامعه
بوجود اورده اند .در مجموع باید گفت ،اصالح برخی رویه ها در حوزه
فرهنگ الزامی اســت تا خروجی نظام تربیتی اموزش و پرورش و
دانشگاه ها با فضای واقعی فرهنگی و هنری کشور همسو باشد.
اسماعیلی ،در پایان با اشــاره به این که وزارت فرهنگ در دولت
مردمی هدف گذاری خود را بر پایان این بهم ریختگی ها گذاشــته
است ،گفت :تالش خواهد شد تا این وضعیت را به نقطه ثبات برسانیم
که در این خصوص می بایست در روایت اول جنگ رسانه ای عرض
اندام کنیم تا با اصالح رویه های دهه گذشته بتوانیم مسیر مدیریت
فرهنگی کشور را به ریل اصلی بازگردانیم که در ساختارها ،ایین نامه
و همچنین برنامه هفتم توسعه تغییر به سمت نظام حکمرانی فرهنگی
مطلوب جامعه ایرانی تحقق پیدا خواهد کرد/.ایسنا صفحه 7
از عوام گرایی و عوام زدگی و پوپولیست بودن بیزارم
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
سینما باید فرهنگ ما را جار بزند
مسعود جعفری جوزانی ،امده بود تا اتفاق افریده شده از دل
مردم را با یک تصویر ائینه وار پیوند بزند ،حسی شگرف از پیروزی
ملت ایران ،از انقالب ،1357در قاب مســتند به ســوی ازادی
جوزانی ماندگار شــد ،کارگردانی که نقطه شروع محرکه اش در
هنر تضاد است ،و روز را از دل شب بیرون می کشد .رسالت او زنده
نگه داشتن تاریخی است که بی امان بر مردم در حال روایت شدن
است .با این حال معتقد است ،فیلم نشــان دادن ان چیزی است
که کارگردان می خواهد ونه همه واقعیت و حقیقتی که جاری و
ساری در جامعه احساس می شود ،اما تصویر دست چین می کند،
شاید واقعیت تنها در زمان اســت که به حقیقت بدل می شود .او
سنگینی تاریخ یک کشور را بر شانه هایش احساس کردو زندگی
ارام اش را در امریکا رها کرده و به ایران می اید ،و با مستندهایی از
پیروزی انقالب اسالمی کار جدی خود را در ایران شروع می کند،
همان طور که ماندگار ترین تصاویر تاریخی از بهمن سرد انقالب
تا تصاویر ارتحال امام از قاب دوربین جوزانی برایمان ثبت شــد،
ارشیو او گنجینه ای از مستنداتی است که برای مردم کلید راهگشا
در تاریخ هستند ،جوزانی سینما را پررنگ ترین شاخصه فرهنگی
یک ملت می داند و معتقد است دوران سلطنت تصویر و سینما فرا
رسیده است .ما سینمایی می خواهیم که فرهنگ ما را جار بزند.
تا در ابهت خود ،ملت حقیقت جو را تغذیه کند .ایرانی که زادگاه
اندیشه و توحید است،جوزانی از مفاخر فرهنگی و تاریخی ایران
ف عمیق ذهنی در بطن ایران شده اند،
که مسبب انقالب های شگر
فیلمنامه هایی نوشــته که تا کنون ساخته نشــده اند ،مفاخری
چون یعقوب لیث و پوریای ولی ،خواجه نصیر الدین طوســی،که
ازســیاه ترین دوران های تاریخی ایران ،سربلند بیرون امده اند و
اگاهی را برای مردم به بار اوردند تا میراثــی کهن به اندازه یک
فرهنگ غنی در ایران را بوجود اورند .با این وجود او معتقد است
اراده به امر ممکن می شود ،و همین که او خواسته به انجام کاری
شده که به هزاران دلیل متوقفش کردند ،حتما پس از او عاشقانی با
دغدغه هایی از جنس او این امر را ممکن خواهند کرد .اکبر عالمی،
پژوهشگر ،و منتقد سینما می نویسد؛ جوزانی تکه پاره های برجای
مانده در تاریخ را هنرمندانه ،در کنار همدیگر قرار و ان را دراماتیزه
می کند؛ مسعود جعفری جوزانی فیلمی می سازد که ما در جهان
احساس سرافرازی کنیم.
سمیه خاتونی 18 -اذرماه سال 1327زاد روز مسعود جعفری
جوزانی در روستای جوزان ،شهرستان مالیر است .کارگردان ،فیلمنامه
نویس و تهیه کننده ایرانی ،که مسیرش را به خاطر عشق به وطنش
تغییر داد .جوزانی برای تحصیل در رشــته فیلم سازی به امریکا رفته
و از دانشگاه ایالتی سانفرانســیکو امریکا فارغ التحصیل می شود ،با
زنی امریکایی ازدواج کرده و در ســال ۱۳۵۷صاحب فرزند دختری
به نام سحر می شود .مسعود جعفری پس از جدایی از همسر به همراه
دخترش که ان زمان پنج ساله بود به به وطنش باز می گردد و حرفه اش
کارگردانی را در ایران دنبال می کند .جعفری جوزانی با اینکه ،مجوز
تدریس مادام العمر در دانشــگاه ایالتی سان فرانسیســکو را دارد در
ایران رویاهایش را دنبال می کند .سحر جعفری جوزانی که یار و همراه
همیشگی پدر است نیز به دنیای سینما رو اورده و بازیگر و نویسنده
است .این پدر و دختر در اغلب فیلم هایی که مسعود جعفری ساخته
با هم همکاری داشته اند .کار او با ســینمای ایران به صورت جدی ،با
مستند به سوی ازادی که نخستین مســتند تاریخی سیاسی ایران
به شمار می رود ،شروع شد .و با ساخت فیلم کوتاه با من حرف بزن در
سال ۱۳۶۲به تهیه کنندگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان،
توانست دیپلم افتخار بهترین فیلم کوتاه سومین دوره جشنواره فیلم
فجــر را از ان خود کند .نخســتین فیلم بلند ســینمایی اش را با نام
جاده های سرد در ســال ۱۳۶۳در فضای زادگاه خویش تولید کرد.
این فیلم یکی از پرفروش ترین فیلم هــای دهه اول انقالب بود که هم
در ساختار بصری و هم در مضمون فیلم ارزشمندی به حساب می اید.
فیلم شیرسنگی محصول سال ۱۳۶۵پروژه بلندپروازانه ای با فیلم نامه
قوی است که نمادی از تقابل سنت و مدرنیته به حساب می اید ،این
فیلم درباره حضور انگلیسی ها به واسطه بهره برداری از نفت است که
قتل یکی از ان ها تقابلی تا سرحد مرگ بین دو بزرگ ایل بختیاری ایجاد
می کند که با نقش افرینی عزت اهلل انتظامی و علی نصیریان تبدیل به
مهم ترین و ماندگارترین فیلم کارنامه جوزانی شد و در پنجمین دوره
جشنواره فیلم فجر جایزه سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه را دریافت
می کند .اثر بعدی او در مسیر تندباد محصول سال ۱۳۶۷است که باز
هم در قالب داستانی پرکشش ،روایتی از حضور بیگانگان در ایران،
هم زمان با جنگ جهانی دوم را به تصویر می کشــد .مسعود
جعفری جوزانی با ســاخت فیلم بلوغ در ســال ۱۳۷۷به
مسائل جوانان می پردازد که در هجدهمین دوره جشنواره
بین المللی فیلم فجر جوایزی را دریافت کرد .اما مردم این
کارگردان پیشتاز کشــور را با سریال تلویزیونی در چشم باد
به یاد می اورند ،که روایتی دیدنی از ســه برهه تاریخ معاصر
ایران از قیام کوچک جنگلی تا جنگ ایران و عراق
است .فیلمنامه این سریال توسط خود مسعود
جعفری جوزانی در مدت دو سال نوشته شد.
فیلم ســینمایی ایران برگر محصول سال
۱۳۹۳تنها فیلم کمدی جوزانی است ،که به
مدد فضایی بومی و فولکلور و فیلم نامه ای
با طنز موقعیت ،فیلــم پرفروش ،مفرح
و ابرومنــدی از کار درامد .فیلم دیگر
او پشت دیوار ســکوت محصول سال
۱۳۹۵است که به معضل اجتماعی ایدز
اشاره دارد و با همکاری سازمان های مردم
نهاد ایران ساخته شده اســت .وی در سال
۱۳۹۹ساخت فیلم سینمایی بهشت تبهکاران
را اغاز کرد که طی ان به وقایع ملی شــدن صنعت نفت نیز پرداخته
می شود .مسعود جعفری جوزانی که همچنان سری پر سودا از ایده ها و
شخصیت های بزرگ ایرانی دارد ،متاسفانه سه فیلم نامه برجسته اش به
نام های یعقوب لیث ،پوریای ولی و کوروش کبیر ،با وجود این که مراحل
اولیه تولید را طی کرده اند ،به دالیل مختلفی ،به سرانجام نرسیده اند.
سینماگران مورد عالقه او یاسوجیرو اوزو ،فرانسیس فورد کاپوال ،جان
فورد ،اکیرا کوروساوا و اندری تارکوفسکی می باشند .محمد تهامی نژاد،
پژوهشگر ،منتقد ،و مستندساز معاصر برای انجمن انسان شناسی و
فرهنگ نوشت :از طریق اثار جوزانی می توان به خوانش و تحلیل هنری
تاریخ ایران به ویژه ریشه های هویت ملی ،تهدیدها ،بحران های سیاسی
و جریان های معاصر دست یافت .بسیاری از شخصیت های اصلی در
نوشته ها و فیلم های او در بزنگاه های تاریخ ،بر مبنای روحیه ای عمل
می کنند که در الگوی جوزانی از هویت ملی نشات می گیرد.کارهای
ایشان از شیر سنگی گرفته تا در مسیر تندباد؛ به عنوان یک تاریخ نگاری
فیلمیک ،قابل استناد است و اثار فیلمیکی هستند که برای نسل های
اینده ایران ،از نگاه یک تاریخ نگار انتقادی که به تاریخ جوامع شهری
و دیرین ایران می پردازد؛ قابل استناد است .بررسی اثار اقای جعفری
جوزانی فرصتی برای شناخت تاریخ معاصر ایران است .مجید تفرشی
تاریخ نگار ،ایرانی مقیم لندن معتقد اســت؛ جوزانی به دلیل ســابقه
اکادمیک و همچنین سابقه طوالنی هنری که در عرصه سینمای ایران
دارند ،هم مخاطب عام و هم مخاطب خاص را می شناسند و هم با مقوله
پژوهش اشنایی دارند؛ بنابراین هیچ کدام را فدای ان یکی نمی کند،
هم به جذابیت فیلم و کیفیت هنری ان و هم وفادار به متون تاریخی
است و تلفیق این ها با همدیگر کار راحتی نیست .کوین توماس خبرنگار
روزنامه امریکایی لس انجلس تایمز در مطلبی تحت عنوان «یک مرد،
یک خرس؛ ایران به طنز و محبت دست می یابد» می نویسد؛ فیلم یک
مرد ،یک خرس ساخته مسعود جعفری جوزانی شروعی غیراستادانه
و خام را پشت سرگذاشت وبه حکایتی نمادین و شجاعانه تبدیل شد
که استبداد و مشکالت موجود در ایران معاصر را به تصویر کشید .در
کمال تعجب این فیلم هنگام اکران عمومی،مورد حمایت رسمی قرار
نگرفت و هیچ گونه پیشرفتی هم نداشت که همین به انتشار فیلم لطمه
وارد کرد .در عین حال یک مرد ،یک خرس ضمن صراحت بیان،
فیلمی گرم ،دوست داشــتنی و بســیار خنده دار است.این
فیلم کوچک جذاب برنده اســت ،حتی اگر در گیشه ایران
بازنده باشد.جوزانی معتقد اســت امام خمینی(ره) در بدو
ورودش در سخنرانی اولیه ای که با مردم داشت به این مسئله
تاکید کردند که سینما باید ادامه داشته باشد؛ اما چه بسا که
مســئولین پس از او به جای هول دادن و گاز دادن
به این ماشین هنری سینمای ایران ،با ایجاد
موانع،مانند ترمز عمل کردند .نگاه مسئولین
فرهنگی کشور حزبی اســت چه بسا که ،از
همان زمان که در پســت مسئولیتی خود
مستقر می شــوند ،اولین کار انها حذف
کردن صحنه از چهرهایی اســت که با
حزب انها در یک راستا نیستند .او می
گوید؛ من تا کاری را دوست نداشته
باشم نمی سازم؛ چراکه می دانم مانند
دیگران شــدن کار بیهوده و بی ارزشــی
است .از نوجوانی از عوام گرایی و عوام زدگی و
پوپولیست بودن بیزارم. صفحه 8