روزنامه صبا شماره 1287
روزنامه صبا شماره 1287
روزنامه صبا شماره 1287
شنبه| 16مهر 8 |1401اکتبر 11 |2022ربیع االول |1444
سال دهم| شماره 8 |1287صفحه| 5000ناموت|
چـراغ سـزب
بـه سـیمنای کـودک
گفت و گوهایی با
کارگردان و صداپیشه عروسکی فیلم سینمایی «بام باال»
«ویل اسمیت» و بازی
در فیلمی علیه بردگی در امریکا
صفحه 2
عکس :فرزاد اسدیان
نوستالژی دوست داشتنی
سلیمانی و اقاخانی
صفحه 8 صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
شنبه16مهر 1401شماره1287
نمایش فیلم های خاطره انگیز کودکان در موزه سینما
به مناسبت هفته ملی کودک از ۱۶تا ۲۵مهرماه ۱۰فیلم خاطره انگیز سینمای کودک و نوجوان هر
روز ساعت ۱۶در موزه سینمای ایران نمایش داده می شود .برنامه نمایش فیلم ها به شرح زیر است :شنبه
16مهر «فیلشاه» هادی محمدیان ،یکشنبه 17مهر «خاله قورباغه» افشین هاشمی ،دوشنبه 18مهرماه:
«اخرین داستان» اشکان رهگذر ،سه شــنبه 19مهر «مدرسه پیرمردها» سیدعلی سجادی حسینی،
چهارشنبه 20مهر «امین و اکوان» زحل رضوی ،پنجشنبه 21مهر«یکی بود یکی نبود» ایرج طهماسب،
جمعه 22مهر «دزد عروسک ها» محمدرضا هنرمند ،شنبه 22مهرماه «گلنار» کامبوزیا پرتوی ،یکشنبه
23مهر «دونده» امیر نادری ،دوشنبه 25مهر «خاله سوسکه» نادره ترکمانی/ .فارس
مهران نائل و فصل جدید «بچه مهندس»
مهران نائل ،پیرامون اخرین فعالیت های خود در عرصه بازیگری گفت :در حال حاضر مشغول بازی در
فصل جدید سریال بچه مهندس هســتم و کار دیگری را قبول نکرده ام ،عالوه بر ان ابان ماه سال جاری
برای اجرای تئاتر «بچه» راهی تورهای خارجی می شویم .او درباره نقش خود در فصل جدید سریال «بچه
مهندس» اظهار کرد :نقش من در این سریال ادامه همان کاراکتر در فصل پیش است که طبیعتا در بستر
داستان دچار فراز و فرودهایی می شود ،از لحاظ شخصی هم هر چه بیشتر با نقشی همراه می شوید طبیعتا
با ان انس بیشتری پیدا کرده و زوایای متفاوتی از ان را کشف می کنید که باعث تغییر و رشد ان کاراکتر
می شود/.میزان
«ویل اسمیت» و بازی در فیلمی علیه بردگی در امریکا
ویل اسمیت بازیگر مطرح سینمای جهان و هالیوود که سال بسیار غم انگیزی را پشت سر گذاشته حال با فیلم
سینمایی «رهاسازی» راهی سینمای هالیوود خواهد شد .باید دید بعد از حواشی مراسم اسکار و سیلی زدن ویل
اسمیت به کریس راک ایا مخاطبان از فیلم جدید او استقبال خواهند کرد یا خیر.
رهاسازی یک فیلم اکشن و دلهره اور امریکایی به کارگردانی انتوان فوکوا ،نویسندگی ویلیام ان .کوالژ و با بازی
ویل اسمیت است .ایده فیلم از جویی مک فارلند گرفته شد ،که پیش از استخدام ستاره و فیلمساز سال ها همراه با
کوالژ در تحقیق و توسعه ان گذراند .در خالصه داستان فیلم «رهاسازی» امده است :برده ای به نام پیتر پس از اینکه
تقریباً تا حد مرگ شالق زده می شود ،از مزرعه ای در لوئیزیانا از دست شکارچیان سنگدل فرار کرده و به سمت ایاالت
متحده شمالی می رود و در انجا به ارتش اتحادیه می پیوندد .این فیلم بر اساس داستان واقعی یک برده فراری به نام
گوردون ساخته شده است .عکس هایی از کمر برهنه او که به شدت از شالق های یک ناظر شالق خورده بود ،در سراسر
جهان در سال ۱۸۶۳منتشر شد و جنبش لغو ظلم بردگی امریکا را اثبات کرد .ویل اسمیت در نقش پیتر ،بن فاستر
در نقش فاسل ،چارمین بینگوا در نقش دودین ،گیلبرت اوور در نقش گوردون و مصطفی شاکر در نقش اندره کایلو در
رهاسازی به ایفای نقش پرداخته اند .در ۱۵ژوئن ،۲۰۲۰گزارش شد که انتوان فوکوا کارگردانی رهاسازی را بر اساس یک
فیلمنامه گمانی نوشته شده توسط ویلیام کاتج همراه با ویل اسمیت خواهد ساخت .برادران وارنر ،مترو گلدوین مایر ،الینزگیت
و یونیورسال پیکچرز برای این فیلم پیشنهاد دادند اما در نهایت اپل حق پخش ان را به مبلغ بیش از ۱۳۰میلیون دالر به دست
اورد .در اوت ،۲۰۲۱بن فاستر ،چارمین بینگوا ،گیلبرت اوور و مصطفی شاکر به بازیگران پیوستند .در ابتدا انتظار می رفت که
فیلمبرداری اصلی در ۳می ۲۰۲۱در لس انجلس اغاز شود .بعدا ً قرار بود فیلمبرداری ان در ۲۱ژوئن ۲۰۲۱در جورجیا اغاز
شود ،اما در ۱۲اوریل ،اعالم شد که فیلم در جای دیگری به دلیل قانون صداقت انتخاباتی ۲۰۲۱که اخیرا ً تصویب شده است،
فیلمبرداری خواهد شد .اسمیت و فوکوا در بیانیه ای مشترک گفتند« :ما با وجدان نمی توانیم از دولتی حمایت اقتصادی کنیم که
قوانین رای گیری واپس گرایانه را وضع می کند که برای محدود کردن دسترسی رای دهندگان طراحی شده است ».هزینه انتقال
مکان حدود ۱۵میلیون دالر گزارش شده است .فیلمبرداری از ۱۲ژوئیه تا ۲۱اوت ۲۰۲۱در نیواورلئان اعالم شد در ۲اوت ،فیلمبرداری
به دلیل مثبت شدن چندین ازمایش کووید ۱۹به مدت پنج روز متوقف شد .بازیگران اضافی برای این فیلم در ماه نوامبر اعالم شد/.میزان
«گودال»ایراندرجشنوارهفیلمکوتاهنیویورک
شانزدهمین دوره جشــنواره «بوفالو» که قدیمی ترین جشنواره
در شــرق نیویورک و یکی از معتبرترین جشــنواره های فیلم کوتاه
امریکاست ،از هفتم تا دهم ماه اکتبر برگزار می شود.
فیلم کوتاه «گودال» که در منطقه اوپرت اســتان سمنان تصویر
برداری شده ،پیش تر نیز در جشنواره های ایندی شورت فست لس
انجلس به عنوان نامزد بهترین فیلم کوتاه و در جشنواره ایندی شورت
راکت انگلستان به عنوان نامزد بهترین کارگردانی و بهترین فیلم کوتاه
معرفی شده بود.
«گودال» با بازی محمد برهمنی ،فرزام رنجبر ،امین اســفندیار،
میالد فرج زاده و سجاد باقری در مقابل دوربین پوریا حیدری به تصویر
کشیده شده است .از دیگر عوامل این فیلم عبارت از صدابردار سید
رضا حسینی نیا ،دستیار کارگردان امیرحسین دیابی ،طراح صحنه و
لباس ساناز ترابی ،تدوین شاهین سپهری و اهنگساز پارسا مهدوی.
هستند/.ایرنا
ب ۳۱کشور جهان در جشنواره فیلم کوتاه
اثار منتخ
با اعالم اسامی فیلم های راه یافته به بخش بین الملل این رویداد،
اماری از کشورها و اثار حاضر در جشنواره سی ونهم منتشر شد.
ازمیانایناثار،فیلمانیمیشناستخوان هابهکارگردانیکریستوبال
لئون خواکین از شیلی منتخب ونیز ،فیلم انیمیشن انسان ها وقتی
کنار هم چپانده می شوند ،احمق تر می شوند ساخته لورن فرناندز از
فرانسه منتخب فستیوال کن ،انیمیشن خانه خسران به کارگردانی
جینکیو جئون از ژاپن منتخب جشنواره روتردام هلند ،سرغیرمتصل
به کارگردانی اندریاس هانس دور از المان منتخب جشنواره اوبرهاوزن،
فیلم های مستند رســتگاری نامی ندارد ســاخته جوزف واالس از
انگلستان منتخب جشــنواره ادینبورگ اسکاتلند و عقب نشینی به
کارگردانی انابال انجاوسکا از المان منتخب جشنواره برلین هستند.
همچنین فیلم تجربی«لطفا پس از شنیدن صدای بوق پیام خود را
بگذارید» ساخته ریستو پکا بلوم منتخب جشنواره تامپره در سی و
نهمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران حضور دارد/.ایرنا
فیاض« :پسر خورشیدی» باید خوب دیده شود
ارمان فیاض ،نویســنده و کارگــردان که با فیلم کوتاه «پســر
یو نهمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران و
خورشیدی» در س
در بخش اثار داستانی حضور دارد ،درباره ایده این فیلم بیان کرد :این
فیلم براساس یک ماجرای مستند است .دو برادر در پاکستان حضور
دارند که حدود ۲۰ساله شان است و دچار بیماری ژنتیکی هستند
و دقیقا انگار باتری خورشیدی دارند و زندگیشان ارتباط مستقیمی
با خورشید دارد.
او گفت :از همین االن برنامه هایی برای پخش «پسر خورشیدی»
دارم و تالش خواهیم کرد تا بتوانیم این فیلم را در جشنواره های خوب
و مختلف معرفی کنیم و امیدواریم اوضاع جوری پیش برود تا بهتر
از «مانیکور» دیده شود و موفقیت های بیشتری هم داشته باشد.
ارمان فیاض در پایان گفت :جشنواره فیلم کوتاه تهران مهم ترین
جشنواره فیلم کوتاه در ایران است و هر سال تالش می شود که بهتر
از دوره گذشته هم برگزار شود/.صباخبر صفحه 2
شنبه16مهر 1401شماره1287
خرب سیمنا و تلویزیون
انتقاد فریبا کوثری از افزایش قیمت بلیت سینماها
فریبا کوثری بازیگر سینما و تلویزیون با انتقاد از گرانی بلیت سینماها اضافه کرد :در حال حاضر با نرخ
فعلی بلیت سینما یک خانواده چهار نفره باید با در نظر گرفتن هزینههای جانبی ۵۰۰هزار تومان برای
دیدن یک فیلم هزینه کند .خب با این قیمت باال چطور انتظار داریم که مردم به سینما بیایند؟ کوثری با
تاکید بر کاهش فروش سینماها اظهار کرد :متاسفانه وضعیت به نحوی شده که هزینه تولید یک فیلم چند
میلیاردی باال رفته است ،تهیه کنندگان جرات سرمایه گذاری ندارند زیرا سینما فروش خوبی ندارد و مردم
به دلیل قیمت باالی بلیت ترجیح می دهند نسخه قاچاق و یا اینترنتی اثار را ببینند .در این شرایط هیچ
توقعی از تهیه کنندگان نیست تا ریسک کنند و اثری را بسازند/ .میزان
ایناریتو و فوکادا جایزه کوروساوا را می گیرند
جشنواره فیلم توکیو پس از ۱۴سال وقفه در اهدای جایزه کوروساوا که پیشتر به چهره هایی چون استیون
اسپیلبرگ ،یوجی یامادا و هو هسیا هسین اهدا شده بود ،امسال ۲چهره دیگر را به فهرست برندگان قبلی
می افزاید .الخاندرو گونزالس ایناریتو فیلمساز مولف مکزیکی و کوجی فوکادا کارگردان ژاپنی جایزه اکیرا
کوروساوا را در سی و پنجمین دوره جشنواره فیلم توکیو که اواخر این ماه برگزار می شود دریافت می کنند.
این جایزه به فیلمسازانی تعلق می گیرد که سهم خارق العاده ای در سینمای جهان دارند و انتظار می رود به
اینده صنعت فیلم کمک کنند .مراسم اهدای جایزه اکیرا کوروساوا شنبه ۲۹اکتبر خواهد بود .سی و پنجمین
جشنواره بین المللی فیلم توکیو از ۲۴اکتبر تا ۲نوامبر ( ۲۹مهر تا ۶ابان) برگزار می شود/.مهر
بابک نبی زاده:
فیلم هـا مـا را می سـازند
بابک نبی زاده ،کارگردان فیلم سینمایی «اقیانوس پشت پنجره»
در پاســخ به اینکه عوامل موفقیت یک فیلم رده سنی کودکان ،در
حوزه های بین المللی چیست؟ گفت :به نظرم با گستردگی و تنوع نگاه
انسان به پدیده های متعدد موجود در دنیای جدید ،و با شلوغ تر شدن
جمعیت جهان و گوناگونی نیازهای انسان ،واژه «موفقیت» تعریف تازه
ای پیدا می کند و موفق شدن ،عبور از مسیر پیچیده تری را می طلبد.
او افزود :البته درونمایهها و یا «تم» های مشترکی هم هستند که همه
انسان ها در ســرزمین های مختلف دنیا انها را می فهمند و به نوعی
نیازمند ان هستند .مفاهیمی جامع و متنوع که زندگی مردم سراسر
جهان به ان وابسته است اما وقتی قرارست ،کودکان مخاطب فیلم
باشند موضوع کمی متفاوت می شود.
این کارگردان ادامه داد« :ســادگی» یکی از این مفاهیم مشترک
است .با نگاهی ساده به جهان پیرامون نگریستن ،کمیتی است که در
تمامی نقاط جهان درک می شود .البته که برای ارایه «سادگی» در
3
یک اثر ،باید از مسیرهای سخت و پیچیده ای گذر کنیم و گاهی حتی
مجبوریم که به تجربه هایی گاه ناممکن تن بدهیم.
نبی زاده تصریح کرد :از دیگر موارد مهم در موفقیت های یک فیلم،
عرضه صحیح و گسترده ان در سطوح جشنواره های بین المللی است.
در این خصوص ،از کانون پرورشــی فکری کودکان و از خانم فاطمه
محسنی در بخش بین الملل کانون که تالش های بی وقفه ای در ارایه
فیلم «اقیانوس پشت پنجره» به جشــنواره های مختلف بین المللی
داشتند و دارند ،بسیار سپاســگرام .البته فرضیه های بسیار دیگری
هم هست و از زوایای گوناگون می شود به این ماجرا نگاه کنیم اما در
مجموع معتقدم «موفقیت» از پس رنج ها و ریاضت ها و از دل راه های
سخت و صعب العبور و گاه تاریک بیرون می اید .او بیان کرد :ما فیلم ها
را نمی سازیم ،بلکه این فیلم ها هستند که ما را می سازند .واقعیتی انکار
ناپذیر هم هست .اینکه نمی شــود همه چیز را تعریف و تحلیل کرد.
بخصوص حاالت و مسایل کیفیی را .باور دارم که در جریان فیلمسازی،
مسایل ناشناخته و گاه مرموزی هم وجود دارند که از دانش ما خارج
هستند .جریان فیلمسازی ،مانند یک فرایند مراقبه ای ،گاهی شما را
مثل یک خمیربازی در اختیار می گیرد و انطور که خودش می خواهد
شکل تان می دهد .نبی زاده گفت :باید یادمان باشد که اکنون ،بسیاری
از کودکان این سرزمین ،به اولین و ساده ترین نیازهای فکری و روانی در
جریانرشدشخصتشانمحتاجند،حالانکهباگوشی هایموبایلیکه
والدین برایشان می خرند ،به نوعی دچار یک اعتیاد خطرناک شده اند.
بنابراین همه و همه باید به تولید اندیشه و تفکر خالق در ذهن کودکان
فکر کنیم .باید انها را از اخبار کاذب رسانه ها و بسیاری مسایل اجتماعی
که در حوزه فکر و در رده سنی شان نیست دور نگه داریم .فیلم سینمایی
«اقیانوس پشت پنجره» به کارگردانی بابک نبی زاده ،در «هفته کودک»
در کتابخانه های بزرگ تهران برای اعضای این مراکز اکران می شود.
این فیلم ،یک اکران خصوصی نیز در سالن غدیر کانون پرورش فکری
کودکان و نوجوانان در هفته کودک خواهد داشت/.ایرنا صفحه 3
4
شنبه16مهر 1401شماره1287
پرونده
چـراغ سـبز بـه سـینمای کـودک
فیلم ســینمایی «بام باال» به کارگردانی ســیدجمال سیدحاتمی و
فرزاد جمشیددانایی
تهیه کنندگی بهروز مفید با مشارکت بنیاد سینمایی فارابی روی پرده
گفت و گو
سینماها رفته است .حمید لوالیی ،حسین سلیمانی ،امیر غفارمنش،
مونا غمخوار ،نیوشا علیپور ،اریا نرج ابادی ،ارمین جداخوانی ،ارشام ابری و علی دیدهبان
بازیگران «بام باال» هستند و مسعود کرامتی صداپیشگی شخصیت عروسکی «بام باال» را بر
عهدهدارد.ایناثردرسیوچهارمینجشنوارهبین المللیفیلم هایکودکانونوجوانانموفق
به دریافت دیپلم افتخار بخش کسب و کار و ترغیب مخاطبان کودک و نوجوان برای بهروز
مفید ،دیپلم افتخار و پروانه زرین جایزه زاون قوکاسیان برای سیدجمال سیدحاتمی ،دیپلم
افتخار و پروانه زرین بهترین فیلمنامه برای امیرمحمد عبدی و دیپلم افتخار و پروانه زرین
داوران کودک و نوجوان برای بهروز مفید شد .فیلمی که به اسیب های مشاجرات خانوادگی و
تاثیرش بر فرزندان در فضایی شاد ،مفرح و سرگرم کننده می پردازد .گفتگویی با سیدجمال
سیدحاتمی کارگردان و مســعود کرامتی بازیگر (و کارگردان تئاتر ،سینما و تلویزیون و
صداپیشه شخصیت عروسکی «بام باال») ترتیب دادیم تا از وضعیت امروز سینمای کودکان
و نوجوانان مطلع شویم و راجع به روند تولید و اکران «بام باال» بیشتر بدانیم.
سیدجمالسیدحاتمی:
«بام باال» را برای سرگرمی کودکان ساخته ایم
سیدجمال سیدحاتمی درباره زمان اکران «بام باال» و فرایندی که
برای اکران اثر طی شد ،عنوان کرد :اکران فیلم سینمایی «بام باال» از
14مهر ماه سال جاری در سینماهای کشور اغاز شده است .در پروسه
اکران به دلیل شیوع کرونا و تعطیلی ها و بازگشایی ها که در مقاطع
مختلف رخ می داد ،ســینماها با نیمی از ظرفیت صندلی ها فیلم ها
را اکران می کردند و همچنین ،مردم تمایلی به حضور در سینماها
نداشتند ،به طوری که سینما از سبد فرهنگی خانوارها در دو سال
شیوع کرونا خارج شده بود و در ان دوره امکان اکران اثر وجود نداشت.
صبر کردیم تا فرصت مناسب به وجود بیاید که به نظر می رسد مقطع
پس از بازگشایی مدارس زمان مناسبی برای اکران «بام باال» باشد.
نباید از این نکته غافل شد که دو اثر از سینمای کودک و نوجوان هم که
امسال اکران شده اند ،فروش قابل قبولی داشته اند.
کارگردان فیلم سینمایی «الک قرمز» وضعیت اکران سینمای
کودک و نوجوانان را اینطور تشریح کرد :حقیقت این است که اکران
سینمای کودک و نوجوان مدت هاست وضعیت نابسامانی دارد چون
جزو اولویت هیچ نهادی نیســت .نهادهای دولتی و سرمایه گذاران
بخش خصوصی تمایلی به ســاخت و نمایش اینگونه اثار نشــان
نمی دهند ،به طوری که خانواده ها دیگر تجربه تماشــای فیلم های
کودک و نوجوان را در سینماها از یاد برده اند .به خاطر دارم که در ایام
قدیم ،چند سالن سینما به عنوان سینمای کودک و نوجوان شناخته
می ش د و همیشــه فیلم های این گونه سینمایی در ان ها به نمایش
درمی امد .مردم هم برای تماشای این فیلم ها به ان سالن ها می رفتند
چنانکه نهادهای دولتی و تهیه کنندگان بخش خصوصی تولیدات
خودشان را به این سمت می بردند تا اثار بیشتری در سینمای کودک
و نوجوان تولید شود و ان ها بتوانند اثارشان را در این سالن ها نمایش
دهند .حتی ســریال «قصه های مجید» کیومرث پوراحمد در این
سینماها پخش می شد و تماشای فیلم های کودک و نوجوان برای
مردم تبدیل به یک سبک زندگی شده بود.
او افزود :در ان زمان ،حمایت ها وجود داشــت و حتی صداوسیما
تبلیغات فیلم های کودک و نوجوان را پخش می کرد تا مردم ترغیب
به تماشای این فیلم ها شوند .در حال حاضر ،هنرمندانی که در عرصه
ســینمای کودک و نوجوان فعالیت می کننــد ،نمی دانند باید این
حمایت ها را از چه نهادی درخواست کنند .دیگر تبلیغات این فیلم ها
در صداوسیما مثل سابق نیســت و ان ها سلیقه ای عمل می کنند.
ممکن است اثر را دوست داشته باشند و چند بازه تبلیغ برای اثر در نظر
بگیرند و ممکن است مورد پسندشان نباشد و هیچ تبلیغی برای اثر در
نظر نگیرند یا در بهترین حالت ،اجازه تبلیغ های محدودی را بدهند.
بنابراین سینمای کودک و نوجوان نیاز به حمایت همه جانبه دارد تا
ان عادت از دست رفته سینما رفتن برای تماشای فیلم های کودک و
نوجوان به خانواده ها برگردد و ان ها با فرزندانشان برای تماشای این
اثار به سینماها بروند.
کارگردان سریال «محکومین »2در توصیف تاثیر موفقیت اثار
سینمایی در جشنواره های سینمایی بر فروش این فیلم ها در گیشه
سینماها در هنگام اکران عمومی گفت :فیلم های کودک و نوجوان با
اهداف مختلفی ساخته می شوند .برخی اثار برای سرگرمی مخاطبان
کودک و نوجوان تولید می شــوند و بعضی دیگر چشم به حضور در
جشنواره ها دارند ،به طوری که ممکن است در جشنواره های گوناگون
موفقیت های فراوانی به دست بیاورند .موفقیتی که تضمین کننده
فروش این فیلم ها در گیشــه سینماها نیست .همه چیز بستگی به
هدف گذاری گروه سازنده اثار دارد .اثار سینمای کودک و نوجوانی
که در گیشــه به موفقیت دســت پیدا می کنند ،فقط روی بحث
سرگرمی سازی برای مخاطبان شان سرمایه گذاری می کنند و ممکن
است در جشــنواره ها توفیق های چندان عجیب و غریبی نداشته
باشند مگر اینکه پای اســتثنا در میان باشد .ویژگی اثری مثل «بام
باال» این است که در سی و چهارمین جشنواره بین المللی کودک و
نوجوان توانست پروانه زرین داوران کودک و نوجوان را از این رویداد
دریافت کند که حاکی از جذابیت اثر برای مخاطبان کودک و نوجوان
است چون اثر این جایزه را از دســت داوران کودک و نوجوان دوره
سی و چهارم دریافت کرده است« .بام باال» برای سرگرمی کودکان و
نوجوانان ساخته شده است و زمانی که خانواده ها کنار فرزندان شان
بنشینند و فیلم را ببینند ،به طور حتم لذت خواهند برد.
این نویسنده راجع به غیرمنتظره بودن ســاخت فیلمی در ژانر
کودک و نوجوان برای مخاطبان و اهالی سینما پس از تجربه ساخت
اثاری مثل «الک قرمز»« ،محکومین »2و «سرگذشت» خاطرنشان
کرد :شاید عجیب باشد که بعد از ساخت «الک قرمز»« ،محکومین
»2و «سرگذشت» اثری در حوزه سینمای کودک و نوجوان بسازم در
صورتی که من با ساخت چنین اثاری بیگانه نیستم و در دوره دستیار
کارگردانی و برنامه ریزی و همچنین ،دستیار صحنه بودن با اثاری
در این عرصه همچون «کاله قرمزی و پسرخاله» به کارگردانی ایرج
طهماسب« ،الو! الو! من جوجوام» ساخته مرضیه برومند و چندین
سریال تلویزیونی دیگر همکاری داشته ام .همیشه درصدد این بودم
که در صورت وجود فیلمنامه ای که متناسب با دغدغه های من باشد، صفحه 4
پرونده
بتوانم از این تجربه ها استفاده کنم و اثری مثل «بام باال» بسازم .زمانی
که بهروز مفید پیشنهاد ســاخت این اثر را داد ،با خودم گفتم دیگر
وقتش است که اثری در این حوزه بسازم.
کارگردان فیلم سینمایی «انگشتر» در توضیح توجه به خانواده
و اســیب های اجتماعی ناشی شــده از خانواده در فیلم هایی که او
کارگردانی اش را بر عهده داشته است ،بیان کرد :همیشه در اثاری
که ساخته ام چنین دغدغه اجتماعی از جنس نقد اجتماعی داشته ام
و دوست دارم همچنان در این مسیر قدم بردارم .در همه اثار من این
دغدغه مشهود است حتی در «بام باال» که در حوزه سینمای کودک
و نوجوان و با رویکرد ایجاد فضای شاد و مفرحی برای ان ها ساخته
شده است...
سیدجمال سیدحاتمی در سخنان پایانی درباره برنامه های اتی اش
گفت :حدود یک سال و شش ماه است که در تالش برای ساخت فیلم
سینمایی «الک قرمز »2هستم و فیلمنامه دیگری هم در دست دارم
که ساخت ان را هم پیگیری کرده ام و متاسفانه ،هر دو فیلمنامه در
شورای پروانه ساخت اثار سینمایی سازمان سینمایی رد شدند با توجه
به تغییر رویکردی در این روزها در عرصه فرهنگ و هنر کشور شاهد
هستیم .به طوری که انگار مقاومتی نسبت به ساخت اثاری همچون
«الک قرمز» وجود دارد و اجازه ساخت اینگونه اثار را نمی دهند.
مسعودکرامتی:
تجربه صداپیشگی عروسک «بام باال» جذاب بود
مســعود کرامتی بازیگر و کارگردان تئاتر ،سینما و تلویزیون که
صداپیشگی شــخصیت عروســکی «بام باال» را در فیلم سینمایی
«بام باال» بر عهده دارد ،در توصیف نخســتین تجربه صداپیشگی
برای یک شخصیت عروسکی در فیلمی در حوزه کودک و نوجوان
عنوان کرد :من صداپیشگی شخصیت عروسکی «بام باال» را انجام
می دادم و جذابیت این موضوع برای من از انجا ناشــی می شد که
پیشتر تجربه چنین نوع صداپیشگی را نداشتم که عروسکی بر مبنای
صداپیشگی من حرکت کند .من سر صحنه ،به شکل زنده و همزمان
با حرکت عروسک ،گویندگی این شخصیت را انجام می دادم .من و
عروسک گردان در این اثر سعی می کردیم با هم هماهنگ بشویم و
این شخصیت را به عنوان یک کلیت واحد اجرا کنیم .با توجه به اینکه
بازیگران دیگر هم در صحنه حضور داشتند ،این همزمانی برای من
شنبه16مهر 1401شماره1287
5
تجربه جالبی بود.
بازیگر فیلم سینمایی «الک قرمز» راجع به اینکه در صورت وجود
پیشنهاد ،دوباره صداپیشگی یک شخصیت عروسکی را در اثری دیگر
بر عهده خواهد گرفت ،گفت :بستگی به عناصری مثل فیلمنامه و
کارگردان دارد .من سال هاست با سیدجمال سیدحاتمی رفاقت و
همکاری دارم و عمده ترین دلیلی که مرا ترغیب به قبول این پیشنهاد
و از سر گذراندن این تجربه کرد ،این رفاقت و همکاری بوده است.
بازیگر فیلم سینمایی «المپ »100در تشریح جایگاه سینما در
شناسایی و رفع اسیب های اجتماعی همانند دعواهای خانوادگی
بیان کرد :ســینما به عنوان مقوله ای شناخته می شود که می تواند
جنبه فرهنگسازی هم داشته باشد و در همه جای دنیا هم اثبات شده
است .فرهنگسازی هم دقیقا همین گوشزد کردن ،تلنگر زدن و حتی
اموزش دادن مسائل مختلف در زمینه های گوناگون است .به نظر من،
مهمترین وجه «بام باال» وجه اموزشی اثر است ،به طوری که اثر را
می توان در دسته فیلم های کودک و نوجوان و خانواده قرار داد .فیلمی
که همه خانواده می توانند ان را در کنار هم ببینند و شاهد تاثیرات اثر
بر خودشان باشند .این نقشی که سینما بازی می کند ،نقش مفیدی
است که می تواند تاثیرات کلیدی در جامعه داشته باشد .اتفاقی که
الزمه ان اکران شایسته و مناسب اثر و تبلیغات وسیع است تا اثر به
دست تمام خانواده ها برسد و بتوانند ان را تماشا کنند .حتی اگر الزم
باشد این نوع اثار مجانی به نمایش دربیایند و اینها از جمله وظایفی
است که بر دوش دولت است.
کارگردان فیلم ســینمایی «روز کارنامه» دربــاره ارزیابی اش از
وضعیت سینمای کودک و نوجوان اظهار کرد :به طور خالصه در یک
جمله می توان گفت که روزهایی که در حال حاضر سینمای کودک و
نوجوان دارد پشت سر می گذارد ،روزهای ناخوشی است و همه چیز
در شرایط بدی قرار دارد .روزگاری ،سینمای کودک و نوجوان دوران
پررونقی را پشت سر می گذاشــت در صورتی که سال هاست از ان
روزگار فاصله داریم .حتی می توان گفت سینمای کودک و نوجوان از
بین رفته است و فقط عده معدودی هستند که به دلیل عالقه ای که به
این حوزه دارند ،همچنان فیلم می سازند .در کل ،اوضاع خوبی نیست.
بازیگر فیلم سینمایی «سفر به چذابه» راهکار بیرون رفت سینمای
کودک و نوجوان از این شرایط را اینگونه توضیح داد :بدون هیچ تعارفی
تمام ساختار سینمای ایران دولتی است و حتی بخش خصوصی به
معنای استانداردش در سینمای ایران وجود ندارد .موقعی می توان از
بودن بخش خصوصی صحبت کرد که اصناف قدرت تصمیم گیری
و همچنین ،قدرت اجرایی داشــته باشند .بخش خصوصی در حال
حاضر در اوردن ســرمایه برای ساخت خالصه شــده است بدون
اینکه واقعا همه شرایط تولید در بخش خصوصی لحاظ شود .حتی
مدیریت سرمایه بخش خصوصی با دولت و سازمان های تابعه وزارت
فرهنگ و ارشاد اسالمی است و در همه بخش های تولید از فیلمنامه
تا بازیگران و عوامل نظارت می کند .همچنین ،خودش را محق دخل
و تصرف می داند .به این شکل ،فقط سرمایه متعلق به بخش خصوصی
است و هیچ نظارت و کنترلی نمی تواند داشته باشد و همه نظارت ها
و کنترل ها از سوی نهادهای دولتی بر این سرمایه خصوصی اعمال
می شود .در نتیجه ،بیراه نیســت بگوییم بخش خصوصی نداریم و
مدیریت دولتی تعیین کننده است .مدیریت دولتی تمایل به پا پیش
گذاشتن و حمایت داشته باشد ،این مشکل سینمای کودک و نوجوان
قابل حل است وگرنه همین وضعیت ادامه خواهد یافت.
کارگردان فیلم ســینمایی «ترانه کوچک من» در توصیف تاثیر
موفقیت اثار سینمایی در جشنواره های ســینمایی بر فروش این
فیلم ها در گیشه سینماها در هنگام اکران عمومی گفت :گاهی این
اتفاق افتاده است که فیلمی در جشنواره ای درخشیده و در زمان اکران،
به تبع تبلیغاتی که اثر در هنگام حضور در جشنواره ها داشته است،
توانسته فروش خوبی در گیشه داشته باشد .نباید از این نکته غافل شد
که جشنواره فیلم های کودکان و نوجوانان در این سال ها رونق انچنانی
ندارد پس بعید است موفقیت یک اثر در چنین جشنواره ای بر فروش
گیشه ان تاثیر داشته باشد .به ویژه با توجه به اینکه حدود یک سال
از موفقیت «بام باال» در ان رویداد گذشته است و مخاطبانی که اثر را
به تماشا نشستند حتی خود اثر را یادشان نیست چه برسد به اینکه
موفقیت جشنواره ای بتواند تاثیری در فروش گیشه اثر در سینماها
داشته باشد .از نظر من ،احتمالش بعید است.
مسعود کرامتی در انتها راجع به برنامه های اتی اش گفت :همچنان
به بازیگری مشغولم و از انجا که دیگر فیلمسازی محال شده است،
در حال حاضر ،در تمرینات نمایش «خوشــدالن» نوشــته سعید
پورصمیمی و کارگردانی پریزاد ســیف حضور دارم که قرار اســت
در اینده در پردیس تئاتر و موســیقی باغ کتاب روی صحنه برود و
هم اکنون تمام فعالیت های من در این اثر خالصه می شود. صفحه 5
6
شنبه16مهر 1401شماره1287
کتاب «سربردامن ماه» منتشرشد
خرب فرهنگ و هرن
کتاب «سربردامن ماه» نوشته فاطمه دولتی توسط انتشارات جمکران منتشر شد .دولتی که پیش از این
رمان «من برمی گردم» را با موضوع زنان رجعت کننده به چاپ رسانده است در اثر جدیدش به سراغ یک بانوی
نمونه رفته که در دوران خلیفه عباسی و عصرحیرت با اراده ای پوالدین مقابل عباسیان و فرزندش جعفر ایستاد
و اجازه نداد انان ریشه شک را ابیاری کنند و کمر به نابودی اعتقادات شیعیان ببندند .این بانوی نمونه «بانو
قائم ال محمد(عج) است .کتاب «سربردامن
ٌحدیث» همسر امام هادی(ع) ،ماد ِر امام حسن عسکری(ع) و جده ِ
ماه» با استفاده از شخصیتهای واقعی که در تاریخ از انها نام برده شده است و داستان پردازی که زاییده تخیل
نویسنده است تبدیل به اثری جذاب و خواندنی شده است/.میزان
معرفی برندگان سومین دوره جشنواره «افتابگردان»
اسامی برگزیدگان ســومین دوره جشــنواره فرهنگی هنری «افتابگردان» اعالم شد .درویش علی ،نجمه
خادم المومنین ،ابوالفضل نیکوبیان ،سمیه تنهایی ،محمدرضا مهراریا ،سارا ازادی ،پروانه اهنگرپور ،امیرمهدی
خوانساری ،علی عابدی ،مسعود حسینی ،محمد ابراهیم هویدا مژدهی ،دنیا میرزایی ،سیدمهدی نژادهاشمی،
هاله زارع نی ریزی ،علی عابدی ،قاسم بای ،لعیا محمدی ،موسی صباغیان ،حسین سیفی ،زهرا عظیمی ،مریم
وحدت پناه ،وحید اسدی ،عیسی بابا میر ،مهدیه سادات ساالری و نرگس طاهری برگزیدگان این دوره هستند .در
سومین جشنواره «افتابگردان» 139،داستان کوتاه 90،داستانک 9،خاطره و 39کاریکلماتور 33،شعر کالسیک،
47شعر نو و 13ترانه 17 ،اثر در قالب خط نستعلیق ،شکسته ،قلم درشت و تحریری به دبیرخانه ارسال شد /.ایبنا
احمد حامدی:
«کفنم کجاست؟» به فلسفه و اهداف زندگی می پردازد
«بهمن»دررشترویصحنهرفت
نمایش «بهمن» به نویسندگی و کارگردانی صالح اصغری از ۱۴مهر
ماه در سالن دکتر رحمدل مجتمع فرهنگی و هنری خاتم االنبیاء (ص)
شهر رشــت روی صحنه رفت .صالح اصغری تنها بازیگر اثر است و در
خالصه داستان اثر چنین امده است« :بهمن» در روز اخر سربازی خود
شرح حال زندگی اش را برای هم خدمتی هایش روایت می کند.
دیگر عوامل اثر عبارتند از تهیه کننده :سامان باقرپور ،مجری طرح:
مرتضی یکرنگ،طراح نور :محسن پورناصرانی ،موسیقی :سامان باقرپور،
مرتضی یکرنگ ،روابط عمومی :شــروین مجرد،ب تبلیغات :شرکت
تبلیغاتی هشتگ ،عکاس :میالد اصغری.
«بهمن» تا ۲۶مهر ماه ،هر شب در دو سانس ۱۸:۳۰و ۲۰:۳۰روی
صحنه خواهد بود و عالقمندان برای تهیه بلیت اثر می توانند به سایت
فروش بلیت تیوال و همچنین ،گیشه سالن دکتر رحمدل واقع در شهر
رشت ،ابتدای خیابان سعدی ،مجتمع فرهنگی و هنری خاتم االنبیاء
(ص) مراجعه کنند/.صباخبر
احمد حامدی ،نویسنده ،طراح و کارگردان نمایش «کفنم
کجاســت؟» درباره روند شــکل گیری نمایشــنامه «کفنم
کجاست؟» گفت :متن نمایشنامه را طی یک درخواست در یک
کارگاه جمعی تئاتر نوشتم و ایده اصلی ان نیز براساس اپیزود
کوتاهی از یک نمایش است که حدود 9سال پیش ان را دیدم و
جرقه ای در ذهنم ایجاد کرد و سپس با یک ایده کام ً
ال متفاوت
تله تئاتر کوتاهی نوشتم .یک ســال پیش نیز این نمایشنامه را
نوشتم که کلیات ان براساس فضای فانتزی که در ذهن داشتم
شکل گرفت و پیش رفت.
این نویسنده و کارگردان درباره موضوع و مضمون این نمایش
عنوان کرد :اتفاق ها در یک قبرستان می گذرد و چند روح درگیر
بولدوزری هستند که می خواهد این قبرستان را به دلیل موقوفی
بودن ان خراب کند .هر یک از ایــن ارواح از دنیا ،تاریخ و زمان
خاصی وارد این قبرستان شده و هر کدام چالش های خاص خود
را نسبت به زمان و مکان خاص خود دارند .روح ها در سه اپیزود
ابتدایی دچار درگیرهایی با یکدیگر هســتند و در صحنه اخر
ان ها در تالشند تا از خرابی هایی که قرار است این بولدوزر به بار
اورد فرار کنند تا به روح سرگردان تبدیل نشوند.
او در ادامه با بیان اینکه این نمایش به فلسفه و اهداف زندگی
می پردازد ،یاداور شــد :نمایش «کفنم کجاست؟» در فضایی
فانتزی ،زندگی انسان ها پس از مرگ را نشان می دهد .در این
نمایش شخصیت های مرده ،از زندگی روزمره و اهداف شان در
ن سخن می گویند و کفن در این نمایش نمادی از
زمان زنده بود
زندگی است که همه دنبال ان هستند.
حامدی در پایان عنوان کرد :شاید سال ها از این جریان بگذرد
و شــاید نام این نمایش در البه الی تاریخ گم شود .ما بی هیچ
کمک و حمایتی نمایشی را روی صحنه اوردیم و هر اتفاقی در
انتها رخ دهد متوجه ان شدیم که تئاتر همواره و در هر شرایطی
دچار ضرر بوده و برای چندمین بار نیز متضرر شده است .در این
شرایط گروه های نمایشی که بدون هیچ حمایتی نمایشی در
سالن خصوصی روی صحنه اوردند حداقل حدود صد تا صد و
پنجاه میلیون دچار ضرر و زیان می شوند.
با این حال مجبور خواهم بود از اجرای نمایش صرف نظر و
امنیت بازیگران ،عوامل و تماشاگران را تامین کنم و در زمانی با
دلخوش نمایش را روی صحنه اورم تا پیام مرا مخاطب با ذهن
باز بشنود/.هنرانالین
کتاب «باخ برای بچه ها» به چاپ رسید
ارتقای کیفی نمایشگاه کتاب باکو در دوره هشتم
کتاب «باخ برای بچه ها» نوشــته هلن گارنــر با ترجمه طیبه
هاشمی به همت نشر بیدگل به چاپ رسید.
در توضیح این کتاب امده است« :چیز غریبی است که در شهری
به وســعت ملبورن دو نفر که در دوران دانشجویی قدر پنج سال
کم وبیش مثل خواهر و برادر کنار هم زندگی کرده اند ،حتی بدون
خداحافظی ،هرکدام راهش را بکشــد و برود طرفی پی زندگی و
کاروبارش ،بعد هر روز هم بیخ گوش هم بروند و بیایند و باهم رودررو
نشوند »...هر دو ازدواج کرده و صاحب فرزند شده بودند ،در کاری
زمین خورده و رفته بودند سراغ کار دیگری،از سوپرمارکت ها مواد
خوراکی خریده و در پمپ بنزین ها بنزین زده بودند ،هجده یا شاید
هم بیست سالی گذشــته بود! عجیب نیست؟» «میمون گیری»
( )۱۹۷۷و «باخ برای بچه ها» ( )۱۹۸۴از برجسته ترین رمان های
گارنر هستند .رمان «باخ برای بچه ها» ۲۲۲صفحه و ۹۳هزار تومان
قیمت دارد/.صباخبر
قربانعلی پورمرجان ،رایزن فرهنگی ایران در جمهوری اذربایجان،
درباره کیفیت برگزاری هشتمین نمایشــگاه کتاب باکو که در حال
برگزاری است ،گفت :امسال این نمایشگاه از لحاظ کمی و کیفی نسبت
به سال های گذشــته متفاوت و کیفیت غرفه ها و حتی کتاب ها بهتر
شده است .در این دوره از نمایشگاه 140 ،ناشر اذربایجانی و ناشرانی از
14کشور دیگر در این نمایشگاه حضور دارند .او افزود :نمایشگاه کتاب
باکو در سال های گذشته ،دو ساالنه برگزار می شد اما از سال گذشته این
نمایشگاه تبدیل به نمایشگاه ساالنه شده است .رایزن فرهنگی ایران
در جمهوری اذربایجان درباره کتاب هایی کــه در غرفه ایران در این
نمایشگاه عرضه شده است ،توضیح داد :تالش بر این بود ،کتاب هایی
را که مورد عالقه مخاطبان این نمایشگاه است ،عرضه کنیم .مخاطبان
اذربایجانی با دیدن تصاویر زیبایی های ایران که در غرفه عرضه شده،
بر زیبایی های تمام نشدنی ایران صحه گذاشتند .هشتمین نمایشگاه
بین المللی کتاب باکو تا هفدهم مهر ماه ادامه دارد/ .ایبنا صفحه 6
خرب فرهنگ و هرن
بازدید از اثار استادان تجسمی در «گنجینه »۱
نمایشگاه گروهی «گنجینه »۱جمعه ۱۸شهریور ماه در گالری اال افتتاح شده و تا دوشنبه ۱۸مهر
۱۴۰۱ادامه دارد .در این نمایشگاه اثاری از هنرمندان مطرح و صاحب سبک هنرهای تجسمی کشورمان
از نسل های مختلف چون نصراهلل افجه ای ،هانیبال الخاص ،فریدون او ،ناصر اویسی ،عبدالحمید پازکی،
ژازه تباتبایی ،محمود زنگنه ،مسعود سعدالدین ،جالل شباهنگی ،حسین قوللر اقاسی و فریده الشایی در
معرض تماشا گذاشته شده است .عالقه مندان برای بازدید از نمایشگاه «گنجینه »۱می توانند همه روزه
به جز دوشنبه ها از ساعت ۱۶تا ۲۰به نشانی تهران ،ولیعصر ،باالتر از پارک ملت ،روبه روی جام جم ،بش
کوی طاهری،شماره ،۲۷۰۱طبقه اول مراجعه کنند/.صبا
شنبه16مهر 1401شماره1287
7
شانزدهمین بینال «لیون» برگزار می شود
بینال «لیون» یکی از دوساالنه های معتبری است که امسال شانزدهمین دوره ان برگزار می شود .در
پانزدهمین دوساالنه لیون که با هدف حمایت از خلق اثار جدید با نحوه بیان متفاوت برگزار شد ،حدود ۵۰
هنرمند بین المللی از کشورهای سوئیس ،تایلند ،ارژانتین ،افریقای جنوبی و ایتالیا شرکت داشتند .دوره
پانزدهم دوساالنه لیون در ابعادی بی سابقه برگزار شد ،تا انجا که فضای نمایشگاهی ان ،پنج برابر بیشتر
از دوره های قبلی بوده است .ســام بارداویل و تیل فلرث ،در اغاز سال ۲۰۲۲به عنوان مدیران مشترک
«هامبورگر بانهوف» ،که یکی از بزرگترین مراکز هنر معاصر در المان محسوب می شود سکان هدایت
شانزدهمین بینال لیون را به عهده گرفته اند /.ایلنا
جایزه نوبل ادبیات به «انی ارنو» رسید
اکادمی سوئدی نوبل «انی ارنو» نویسنده ۸۲ساله فرانسوی را به عنوان برنده جایزه نوبل ادبیات سال ۲۰۲۲اعالم
کرد .این اکادمی اعالم کرده است که ارنو به واسطه «شهامت و تیزهوشی واقع گرایانه» که به او امکان می دهد در اثارش
«ریشه ها ،بیگانگی ها و محدودیت های جمعی حافظه شخصی را کشف کند» ،شایسته دریافت جایزه نوبل ادبیات۲۰۲۲
شناخته شده است .نخستین اثر ادبی ارنو در سال ۱۹۷۴منتشر شد و تا کنون بیش از ۲۰کتاب از او به زبان های مختلف
چاپ شده است .او دریافت جایزه «بوکر» را نیز در کارنامه خود دارد.
پیش تر گاردین در گزارشی نوشــته بود ارنو ،که با وقایع نگاری اش از زندگی روزمر ه در فرانسه به عنوان یکی از
بزرگ تریننویسندگانزندهاینکشورشناختهمی شود،مطابقنتایجبنگاهشرط بندیلدبروکسباشانس ۸به ۱می تواند
برنده معتبرترین جایزه ادبی جهان باشد که روز پنج شنبه اعالم می شود .جایزه نوبل به ارزش ۱۰میلیون کرون (معادل
یک میلیون پوند) به شخصی تعلق می گیرد که طبق وصیت الفرد نوبل ،برجسته ترین اثر در زمینه ادبیات را در مسیری
ایده ال ارائه کند .نامزدها توسط کارشناسان سرتاسر جهان معرفی می شوند و هیات ۱۸نفره اکادمی سوئدی برنده را
انتخاب خواهد کرد .ارنو که سال ۲۰۱۹به گاردین گفت «این کار یک رمان نویس است که حقیقت را بگوید» ،پیش از
«ان کارسون» شاعر کانادایی« ،هاروکی موراکامی» نویسنده پرفروش ژاپنی« ،لودمیال اولیتسکایا» رمان نویس روسی،
«مارگرت اتوود» نویسنده کانادایی« ،ماریز کنده» اهل گوادلوپ و «نگوگی وا تیونگو» کنیایی قرار دارد که همگی از
سوی لدبروکس شانس ۱۰به ۱برنده شدن نوبل را دریافت کرده اند .اخرین فرانسوی برنده نوبل ادبیات ،پاتریک مودیانو
بود که در سال ۲۰۱۴موفق به کسب این جایزه شد .تا به امروز ۱۵نویسنده فرانسوی و ۱۶زن برنده نوبل شده اند .تنها پنج
نویسنده از کشورهای افریقایی موفق به دریافت این جایزه شده اند :وله سوینکا ،نجیب محفوظ ،نادین گوردیمر ،جِ ی ام
کوئتزیو[بهاعتباری]دوریسلسینگ .جسیکااوریلیازبنگاهشرط بندیلدبروکسگفت«:انیارنووجانفاسامسال
بیشترینمبلغشرط بندیراداشته اندوشانسشانبهترتیبکاهشیافتهاست.امامثلهمیشههاروکیموراکامینیزبه
شدت مورد حمایت بوده و بسیاری از شرط بندان امیدوارند امسال دیگر واقعا سال او باشد».
سال گذشته لوئیز گلیک ،شاعر امریکایی ،برنده نوبل شد و از ســوی اکادمی سوئدی به خاطر «صدای شاعرانه
بی بدیلش که با زیبایی بی پیرایه ای وجود انسان را جهانی می کند» تحسین شد .پیروزی او پس از یک دوره تلخ برای
این اکادمی حاصل شد که در سال ۲۰۱۷متهم به سوءاستفاده جنسی و مالی و محکومیت ژان کلود ارنو ،همسر کاتارینا
فراستنسون ،یکی از اعضای اکادمی شد .خود فراستنسون نیز پس از انکه مشخص شد اسامی برندگان پیشین را فاش
کرده بود ،این اکادمی را ترک کرد .انتخاب پیتر هانتکه نویسنده اتریشی به عنوان برنده نوبل سال ۲۰۱۹نیز به دلیل
انکارش نسبت به جنایات صربستان در جنگ بالکان به شدت مورد انتقاد قرار گرفت .الن متسون از اعضای اکادمی
سوئدی در مصاحبه ای -که در وب سایت جایزه نوبل منتشر شد -گفت :تنها چیزی که هیات داوران در نظر می گیرد،
«شایستگی ادبی» است .او افزود« :جهان مملو از نویسندگان خیلی خوب و عالی است و برای برنده شدن به چیزی بیش
از این نیاز است .فکر می کنم چیزی است که با ان متولد می شوید .بعضی ان را بارقه الهی می نامند /».ایبنا صفحه 7
ُجنگو َجنگ
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
نوستالژی دوست داشتنی سلیمانی و اقاخانی
شــاید اوائل دهه هفتاد کسی
نمی توانست متصور شود از زوج
خان دایی جان و سعید در برنامه
پربیننده «ســاعت خــوش» که
یک ایتم جــذاب برای کودکان و
نوجوانان بود ،این خان دایی (نادر
سلیمانی فرد) است که در ادامه بیشتر در سینمای کودک
و نوجوان فعالیت می کند ،اما این اتفاق در کمال تعجب رخ
ل و بازی
داد .سعید اقاخانی بیشتر مشغول کارگردانی سریا
در نقش های جدی تر شد و نادر سلیمانی ،کارهای کودک
و نوجوان بیشــتری بازی کرد .این البتــه منافاتی با خاص
بودن سلیمانی ندارد چنان چه اخرین موفقیت او ،بازی در
یک نقش جدی و خاص در فیلم سینمایی ضد (امیرعباس
ربیعی) اســت که در چهلمین جشــنواره فیلم فجر اولین
سیمرغ بلورین دوران فعالیت هنری او را برای نقش مکمل
این فیلم برای سلیمانی به ارمغان اورد.
البته اقاخانی ،ســال ها زودتر از سلیمانی فرد ،ان هم در
بخش بهترین بازیگــر نقش اول مرد بــرای نقش افرینی
در «خداحافظــی طوالنی» بــه دریافت ســیمرغ بلورین
سی وسومین جشنواره فیلم فجر نائل شــد .به هر ترتیب
ســلیمانی فرد راه جداگانه ای از اقاخانــی در پیش گرفت.
حضور در فیلم های سینمای کودک و نوجوان مانند تپلی و
من ،قهرمانان کوچک ،دزد و پری ،دیو و دلبر ،نصف مال
من ،نصف مال تو و ســریال هایی چون محــل گل و بلبل،
کلبه عموپورنگ ،کاراگاه نجار ،بچه محل و دانی و من ،نام
نادر سلیمانی را به عنوان یک بازیگر پرکار و محبوب برای
کودکان و نوجوانان در دو دهه اخیر به ثبت رســانده است.
سلیمانی در زمینه دوبله انیمیشن نیز در این سال ها فعالیت
داشته است که می توان به دوبله فیلم پسردلفینی (در نقش
ناخدا مروارید) اشاره کرد.
یاسر سماوات -متولد چهاردهم اسفند 1345در ابادان است .درست
همان روز و همان ســالی که دکتر محمد مصدق ،پشــگام ملی شدن
صنعت نفت و یکی از پرچمداران مبارزه با اســتعمار کبیر ،همانجایی
که دیده به جهان گشود (یکی از قصبه های روستای احمداباد ،از توابع
نظراباد استان البرز) چشم از جهان فرو بست .سلیمانی فرد همان روزی
به دنیا امد تا دهه ها بعد شاهد فعالیت پاالیشگاه نفتی باشد که ماهیت
و هویت خود را تا همیشــه مرهون دکتر محمد مصدق و نهضت ملی
شدن صنعت نفت ایران بود .او نیز مانند بســیاری از جوانان ابادانی با
صورت های نیم سوخته افتاب در سینما «رکس» ابادان شیفته بازیگری
شد .ســینمایی که خود نیز فرجامی بهتر از سوختن در اتش مهیب و
دهشتناک را نداشت و اتشی که تا چند روز هوای ابادان را پر از خاکستر
کرد .کودکی سلیمانی فرد هم مانند بسیاری از هنرمندان دهه های 60و
70به جنگ تحمیلی عراق علیه ایران گره خورد .هنوز پشت لبش سبز
نشده بود که دوشادوش مردم دلیر ابادان مقاومتی قهرمانانه در این شهر
و دیگر مناطق استان خوزستان علیه متجاوزان به حریم پرمهر زادگاهش
از خود نشان داد .مثل هر ابادانی غیور دیگری ،سلیمانی فرد هم همواره
با زادگاه خود ارتباطی ژرف برقــرار می کند .او چندی پیش در گفت و
گویی به مناسبت چهلمین سالگرد ازادسازی خرمشهر گفت «:زادگاه
من خوزستان و شهر ابادان است .هم قبل از جنگ انجا بوده ام و هم حین
جنگ؛ انگار ابادان و اساساً کل خوزستان بعد از جنگ فراموش شده اند.
این یک واقعیت است که سال هاست ان را تکرار می کنیم و به شخصه
دیگر خجالت می کشم از تکرار این حرف ها .باید به خوزستان برسید.
هر جا بحث می شود بحث ان را پیش می کشــم تا این سوال را مطرح
کنم؛ چرا واقعاً کسی به داد خوزستان نمی رسد؟ اب شیرین خوزستان
بعد از جنگ شور شد .مردم با ســختی بسیار با کمک دستگاه های اب
شیرین کن که امروز در خانه بسیاری از تهرانی ها هم هست ،اب خود را
شیرین می کنند! ان هم از وضعیت حاصلخیزی اب ان مناطق که دیگر
ابی وجود ندارد .ان هم از دامپروری که گاومیش های بسیاری به واسطه
گرما در ان منطقه تلف شــدند و گوسفند چندانی هم دیگر باقی
نمانده است .اگر به غیرت و همت مردم خوزستان نگاه کنید،
خواهید دید که با وجود تمام این سختی ها دارند در این
منطقه زندگی می کنند».
سلیمانی فرد تا 19ســالگی در منطقه ارتشی های
کارون ابادان حضور داشت .زندگی او در کودکی ،نوجوانی و
جوانی با پدیده جنگ عجین شد .اتفاقی که هرگز به انتخاب
او یا دیگر همقطارانش رخ نداد .هرچند سلیمانی تا انجا
که می توانســت مقابل بعثی ها ایستاد اما در
سال های پایانی جنگ تحمیلی راهی استان
فارس و ارســنجان شــد تا به تحصیالت
پراکنده خود سر و سامان بدهد .پس از
چند سال کار و تحصیل ،سال 1372
راه پایتخت را پیش گرفت تا همان
سال با بازی در مجموعه تلویزیونی
«پرواز »57که ایام دهه مبارک
فجر این ســال روی انتن رفت،
حضور خــود را در تلویزیون
ایران اعالم کنــد .حاال او از
جنگ به ُجنگ رسیده بود.
درست در همان مجموعه
بــود که پیرنگ «ســاعت
خوش» و طرح اولیه این مجموعه به ذهن مهران مدیری هجوم اورد.
مدیری گروهی از بازیگرانی را داشــت که مســتعد خلق مجموعه ای
ماندگار بودند .رضا عطاران ،نصــراهلل رادش ،رامین ناصر نصیر ،ارژنگ
امیرفضلی ،یوسف صیادی ،نعیمه نظام دوست و سعید اقاخانی برخی
از بازیگران مطرح «پرواز »57بودند که در «ساعت خوش» نیز خوش
درخشــیدند .ســعید اقاخانی و نادر ســلیمانی فرد در این مجموعه
پربیننده که جمعه شب ها ساعت 21تا 22روی انتن شبکه دو سیما
می رفت ،زوج کمدین بسیار موفق «سعید و خان دایی جان» را تشکیل
دادند .زوجی که برخی حرکات و تکنیک هایش به زوج اســتن لورل و
اولیور هاردی نیز پهلو می زد اما در عین حال کاری نوین نیز محسوب
می شد .صد البته سلیمانی فرد با چهره عبوس خود و نگاه مالمت بارش
به خواهرزاده اش بر طنزالود کردن این قسمت از ساعت خوش افزوده
بود .مدیری اما خواب دیگری برای این بخش محبوب مجموعه اش دیده
بود .اضافه کردن شخصیت «شپلوتکا» با نقش افرینی ارژنگ امیرفضلی
که او نیز مانند سعید شــخصیت کودک مابی داشت ،بخش «سعید و
خان دایی» را از کابوس تکراری شــدن تا حدودی رهانید .سلیمانی
سال 1377برای نخستین بار رسماً در کاری در زیرمجموعه کودک و
نوجوان حضور یافت« .دانی و مــن» مجموعه ای بود که به کارگردانی
علی عبدالعلی زاده و ارژنگ امیرفضلی و با حضور بازیگران برجسته ای
حمید لوالیی ،مریم سعادت ،رابعه اسکویی ،حمید گودرزی و زنده نام
مرتضی احمدی تهیه شد .البته سلیمانی فرد یک سال پیش از ان در
فیلم سینمایی «مرد عوضی» نقشی کوتاه را برعهده داشت تا رفته رفته
در سینمای ایران هم برای خود نام و نشانی دست و پا کند .اواسط دهه
80یک بار دیگر به دعوت مهران مدیری بــرای بازی در مجموعه ای
کمدی با نام «بــاغ مظفر» لبیک گفت .حضــور در «نهنگ عنبر یک
و دو» بر توانایی های بالقوه ســلیمانی (غیر از بــازی در نقش هایی با
چاشنی خشونت طنز یا جدی) مهر تایید زد« .التاری» به کارگردانی
محمدحسین مهدویان در 1396به جایگاهی برای یکی از موفق ترین
نقش افرینی های نادر سلیمانی تبدیل شد .نکته جالب این
فیلم تغییر پایان بندی اش بود.
به این ترتیب که قرار بود مرد جنوبی (شــخصیتی که
سلیمانی به ان جان بخشید) همراه «موسی» با بازی هادی
حجازی فر برای گرفتن انتقام نامزد امیرعلی به شــهادت
برسند اما این اتفاق نیفتاد .سلیمانی سرانجام سال 1400
و برای بازی در فیلم «ضد» موفق شد به دریافت سیمرغ
بلورین بازیگر نقش مکمل مرد از چهلمین جشنواره
فیلم فجر شد .به تازگی فیلم «ابادان »1160
با نقش افرینی سلیمانی فرد از شبکه
نمایش ســیما روی انتن رفت.
فیلمی در ژانر «دفاع مقدس»
و زیر شاخه سینمای پایداری
که جریان ایســتادگی گروه
خبرنگار و تولیــد خبر رادیو
ابادان را کنار مردم این شهر
و مقابل تجاوز بعثی ها روایت
می کند .ایــن نقش افرینی
طنزالــود ســلیمانی در
روایت فجایع جنگی ،یکی
از ویژگی های شــخصیت
حرفه ای اوست. صفحه 8