روزنامه صبا شماره 1285
روزنامه صبا شماره 1285
روزنامه صبا شماره 1285
دوشنبه| 11مهر 3 |1401اکتبر 6 |2022ربیع االول |1444
سال دهم| شماره 8 |1285صفحه| 5000ناموت|
بـویسـیمناییوسـف
گفت وگو با بازیگر و یک یادداشت درباره فیلم «شب طالیی» ساخته یوسف حاتمی کیا
مستند درام «شهید فخر ی زاده»
ساخته می شود
صفحه 2
هنرمندان نباید الی چرخ دنده های
بوروکراسی له شوند
صفحه 7
الماسی که دو دهه خوش درخشید
صفحه 8 صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
دوشنبه11مهر 1401شماره1285
اکران یک هفته ای «جنگ جهانی سوم» و اغاز نمایش «بام باال»
چهاردهمین جلسه شــورای صنفی نمایش روز یکشــنبه ۱۰مهر در خانه سینما تشکیل شد .در این
جلسه پس از بررسی درخواست ها ،موارد مطرح شده ای مشخص شد که به شرح زیر است :فیلم سینمایی
«جنگ جهانی سوم» به کارگردانی هومن سیدی برای کسب شرایط حضور در اسکار با پخش شایسته فیلم
از پنجشنبه ۱۴مهر تا چهارشنبه ۲۰مهر در پردیس سینمایی مگامال به صورت ویژه اکران خواهد شد .بر
اساس تصمیم این شورا ،فیلم سینمایی «بام باال» به کارگردانی سیدجمال سیدحاتمی با پخش راه عرفان به
سرگروهیسینمامانداناازپنجشنبه۱۴مهراکرانسراسریخودرادرسینماهایکشوراغازمی کند.همچنین
مقرر شد با توجه به تعطیالت هفته گذشته اکران فیلم های دیگر سرگروه ها یک هفته ادامه یابند/.صباخبر
«استخوان ها و همه چیز» در استانه اکران جهانی
فیلم سینمایی «استخوان ها و همه چیز» به کارگردانی لوکا گوادانینو اکران بین المللی خود در سینماهای
جهان را از بیست و سوم ماه نوامبر ســال جاری میالدی اغاز خواهد کرد« .استخوان ها و همه چیز» یک
فیلم جاده ای امریکایی-ایتالیایی در ژانر عاشقانه ترسناک به کارگردانی لوکا گوادانینو و نویسندگی دیوید
کاجگانیچ با بازی تیلور راسل و تیموتی شاالمی است .این فیلم بر اساس رمانی از کامیل دی انجلیس ساخته
شده است .این فیلم برای نخستین بار در هفتاد و نهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم ونیز در ۲سپتامبر
۲۰۲۲نمایش داده شد و جایزه شیر نقره ای را برای بهترین کارگردانی دریافت کرد و قرار است در ۲۳نوامبر
۲۰۲۲در ایاالت متحده و توسط برادران وارنر پیکچرز در سایر نقاط جهان اکران شود/.میزان
مدیر مرکز مستند و تلویزیونی سوره:
مستند درام «شهید فخری زاده» ساخته می شود
همزمان با پایان پخش مجموعه مستند همسایه های
خوب از شبکه دو سیما ،نشست تجلیل از قهرمانان واقعی
و گمنام این مجموعه در سالن کنفرانس سازمان سینمایی
سوره برگزار شد و مهدی بخشی مقدم ،کارگردان ،مهدی
شــامحمدی ،تهیه کننده و امیر مهریزدان ،مدیر مرکز
مستند و تلویزیونی سوره از جمله حاضران در این نشست
بودند .مدیر مرکز مستند و تلویزیونی ســوره با اشاره به
فعالیت های مرکز ســوره به تولید دو مستند درام اشاره
کرد و گفت :قهرمان یکی از این مستندها مربوط به حوزه
دستاورد و پیشرفت است .قهرمان دیگر مستند هم راجع
به شهیدفخری زاده است که یک شخصیت علمی بود و
توسط دشمنان ترور شد .مستنند قهرمان های معمولی هم
درباره افرادی است که کارافرینی روستایی دارند .بنا داریم
دست از ترسیم قهرمان ها برنداریم و امیدواریم به لحاظ
محتوا و ساخت مستندهای مان درجه یک باشد.مهریزدان
افزود :یکی از اتفاقاتی که ما در عرصه قهرمان هایمان در
ان کوتاهی کردیم ترسیم درســت قهرمان است .شهید
فخری زاده ۱۲سال در فهرست ترور بود و مدرن ترین شیوه
ترور قرن برای ایشان اســتفاده شد .مخاطب باید بفهمد
این انسان چه ارزشی داشــته که این قدر برای ترورش
برنامه ریزی صورت گرفته است .بنا داریم مستندی بسازیم
که چرا شهید فخری زاده در صدر فهرست ترور دشمنان
قرار گرفته است .اولین داکیودرام مرکز مستند را به این
موضوع اختصاص داده ایم.
مدیر مرکز مستند و تلویزیونی سوره با بیان این که کار
خوب راهش را پیدا می کند ،گفت :تماشای این مستندها
برای من جذاب بود و حس خوبی در انها بود که مثل گل
خوشبو ،بویش منتشر می شد .در این مجموعه اتش نشان
و حامی کودکان سندروم دان را شــاهد بودیم که بدون
این که کســی به انها ابالغ کرده باشد با همت خودشان
و صدق نیت کاری بزرگ کردند .این گونه اقدامات باعث
تکثیر خوبی می شود .انچه در کشور در حال وقوع است
برای من این معنا را دارد که نســبت به تصویری کردن
داشته های خودمان نتوانســتیم اقدام کنیم و بیش از ان
که ناامید باشیم احساس ناامیدی داریم.او با تاکید بر این
که در مستند «همسایه های خوب» فقط نقصان را نشان
ندادیم توضیح داد :دنبال این نیستیم بگوییم مشکلی وجود
ندارد .خودمان بیش از همه طلبکاریم که چرا کاستی هایی
هست .ما قهرمان هایی را نشــان دادیم که مردانه و بدون
چشمداشت ایستاده اند و کارشان را انجام می دهند/.ایرنا
نمایشدوفیلمایرانیدرجشنواره«اجیال»قطر
دهمین دوره جشــنواره بین المللی فیلم «اجیال» در کشور قطر،
امســال دو فیلم ایرانی را در برنامه نمایش خود قرار داده است .در این
رویداد سینمایی که از تاریخ ۱تا ۸اکتبر ( ۹تا ۱۶مهر) و توسط موسسه
فیلم دوحه برگزار می شود ،دو فیلم ســینمایی «روز سیب» ساخته
محمود غفاری و «تا فردا» به کارگردانی علی عسگری به نمایش گذاشته
خواهد شد .موسسه فیلم دوحه اعالم کرده دوره سال ۲۰۲۲جشنواره،
نمایش عمومی نخواهد داشــت و فیلم ها صرفا برای هیات داوران به
نمایش گذاشته خواهد شد .فیلم سینمایی «روز سیب» به کارگردانی
محمود غفاری و تهیه کنندگی الهه نوبخت در اولین نمایش بین المللی
خود در جشنواره برلین روی پرده رفت .این فیلم داستان ادم هایی در
حاشیه تهران است که سعی می کنند خانواده را از فروپاشی نجات دهند.
فیلم سینمایی «تا فردا» به کارگردانی علی عسگری و تهیه کنندگی
نیکی کریمی محصول مشترک ایران ،فرانسه و قطر است و امسال جزو
فیلم های منتخب جشنواره برلین در بخش پانوراما بود/.ایسنا
افتتاح«روزهایسینمایایران»با«هِ ناس»دردمشق
همزمان با هفته فرهنگی جمهوری اســامی ایران در سوریه
و به همت رایزنی فرهنگی ایران در دمشــق و با همکاری وزارت
فرهنگ جمهوری عربی سوریه ،اداره کل همکاری های فرهنگی
و امور ایرانیان خارج از کشــور و مرکز بین الملل سوره« ،روزهای
سینمای ایران» از روز یکشــنبه ۱۰مهر در محل سالن اپرا شهر
دمشق اغاز شد .در این هفت ه فیلم که تا سه شنبه ۱۲مهر ادامه دارد؛
فیلم های سینمایی«هِناس» (حسین دارابی)« ،مدیترانه»(هادی
حاجتمند)« ،حوض نقاشــی» (مازیار میــری)« ،یه حبه قند»
(ســیدرضا میرکریمی) و «فرشــته ها با هم می اینــد» (حامد
محمدی) از محصوالت سازمان سینمایی سوره و منتخب اثاری
که حق پخش ان ها را در اختیار دارد ،با زیرنویس عربی به نمایش
در می اید .همچنین افتتاحیه این رویداد سینمایی با نمایش ویژه
فیلم سینمایی «هِناس» و حضور حسین دارابی کارگردان این فیلم
برای عالقمندان به سینمای ایران همراه خواهد بود/.ایسنا
معرفیداورانبخش هایمختلفجشنواره امید
دبیرخانه یازدهمین جشنواره امید اعضای هیات داوران بخش فیلم،
عکس و فیلمنامه ساخته نشــده این دوره از جشنواره را معرفی کرد.
بهرام توکلی ،روح اهلل حجازی ،روزبه رایگا ،امیر نوروزی ،میالد سعیدی
و محمد نجاریان فیلم های منتخب یازدهمین جشنواره امید را داوری
می کنند .همچنین مجتبی اقایی ،محمد بابایی و حبیب مجیدی به
عنوان اعضای هیات داوران بخش عکس و محمدباقر قهرمانی ،امید
شمس و پدرام پورامیری به عنوان اعضای هیات داوران بخش فیلمنامه
ساخته نشده جشنواره معرفی شدند .نمایشگاه انالین بخش عکس
جشنواره امید از طریق ســامانه FestivalOmid.irfest.irبرای
مخاطبان جشنواره در دسترس است و برگزیدگان جشنواره روز ۱۲
مهرماه از طریق اختتامیه انالین قابل دسترسی در وبسایت جشنواره
معرفی خواهند شد .یازدهمین جشنواره امید به تالش معاونت فرهنگی
وزارت علوم ،تحقیقات و فناوری و با مشارکت ستاد مبارزه با مواد مخدر
و به دبیری مسعود مکاری برگزار می شود/.سینماپرس صفحه 2
دوشنبه11مهر 1401شماره1285
خرب سیمنا و تلویزیون
مشکل سریال «پوست شیر» حل شد
ِ
قسمت دوم سریال شبکه نمایش خانگی «پوست شیر» ساخته جمشید محمودی با حل مشکالت فنی
مشکل یک هفته غیبت این سریال در حوزه
در شبکه خانگی توزیع خواهد شد .پیگیری ها نشان می دهد
ِ
صداگذاری ،تدوین و دیگر مراحل فنی بوده و ربطی به حواشی مطرح شده ندارد .وقتی از ساترا هم پیگیر
مثل قبل سریال ها و برنامه هایشان را پخش می کنند و هیچ گونه مشکلی وجود
می شویم همه پلتفرم ها ِ
ِ
توقیف پخش برخی از اثار مطرح شده
ندارد .برخالف شایعات و حواشی که در فضای مجازی از توقف و
پخش ان ادامه
است .تعداد قسمت های این
ِ
سریال درام جنایی هنوز مشخص نیست اما حدودا ً 20قسمتی ِ
خواهد داشت و نمی توان درباره فصل دوم ان هم خبری به طور قطع داد/ .تسنیم
3
ای.ار.رحمان برای «گاندی» موسیقی می سازد
ای.ار.رحمان اهنگساز برنده اسکار بفتا و گرمی(اهنگساز میلیونر زاغه نشین) که موسیقی فیلم «محمد
رسول اهلل» مجید مجیدی را ســاخته ،حاال برای پروژه ای با عنوان «گاندی» اهنگسازی می کند .ویجی
ستوپاتی (ویکرام) ،ادیتی رائو هیداری (هی سینامیکا) ،ارویند سوامی (تاالیوی) و سیذارت جاداو (تماشا
زنده) در فیلم «گفت وگوهای گاندی» بازی خواهند کرد .در حالی که جزئیات داستان در دست نیست ،اما
فیلم به عنوان یک کمدی سیاه توصیف شده است .تیزر این فیلم در ۲اکتبر ،۲۰۲۲سالگرد تولد مهاتما
گاندی منتشر شد .این فیلم بدون دیالوگ خواهد بود و تنها زبان شنیداری موسیقی از اهنگساز هندی برنده
جایزه اسکار ،بفتا و گرمی است .کارگردانی ان بر عهده کیشور پی بلکار (سازنده «هاجری») خواهد بود/.فارس
فیلم هایاقتباسیجشنوارهفیلمکوتاهتهرانمعرفیشدند
ی و نهمین
با اعالم اسامی اثار راه یافته به بخش های مختلف س
جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران ،تعداد ۹فیلم اقتباسی در
بخش های پویانمایی ،تجربی و داستانی این رویداد حضور دارند.
از میان فیلم هــای راه یافته به بخش پویانمایــی« ،یاماها» به
نویســندگی و کارگردانی فرزانه قبــادی و تهیه کنندگی حوزه
هنری سازمان تبلیغات اسالمی از شاهرود و «یک چیز سیاه» به
کارگردانی ریحانه کاوش و تهیه کنندگی و نویسندگی علی رییس
از اصفهان ،دو اثر اقتباسی حاضر در این بخش هستند.
«یاماها» برگرفته از رمان یاماها ،برشــی از زندگی یک جوان
در دهه ۵۰شمسی را روایت می کند .همچنین «یک چیز سیاه»
از کتابی با همین نام نوشــته رضا دالوند اقتباس شده و فیلم های
«صبحانه» و «گیلگمش» نیز دو اثر اقتباس شده حاضر در بخش
تجربی جشنواره است« .صبحانه» به نویســندگی ،کارگردانی و
تهیه کنندگی مرتضی فرهادنیا از تهران براساس شعر «صبحانه»
ژاک پره ور ساخته شده است.
«گیلگمش» به کارگردانی حسین مرادی زاده و تهیه کنندگی
و نویسندگی کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از تهران نیز
برگرفته از قدیمی ترین اثر حماسی و ادبی جهان است .
همچنین ۵فیلم کوتاه داستانی با اقتباس از اثار ادبی شناخته
شــده در ســی ونهمین جشــنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران
حضور دارند«.جناکات» به نویسندگی و کارگردانی عطا مجابی و
تهیه کنندگی انجمن سینمای جوانان ایران ،نیکولتا کاتالدو ،عطا
مجابی و پویان صدقی از تهران از رمان «جنایت و مکافات» نوشته
فئودور داستایوفسکی ،یک فیلم نوار فانتزی است و داستان یک
دزد است که پس از ارتکاب جنایت می گریزد اما متوجه می شود که
چیزی او را تعقیب می کند«.رنگارنگ» به نویسندگی و کارگردانی
محمدرضا مرادی و تهیه کنندگی انجمن سینمای جوانان ایران-
دفتر اراک و گلسا غفاری از اراک و برگرفته از هزارویک شب (قصه
عالءالدین و چراغ جادو) است.
«سریشــوک» به نویســندگی و کارگردانی صمد قربان زاده و
تهیه کنندگی اکرم خوشوقت پیر با اقتباس از اسطوره گاو هدیوش،
به صورت خیالی فردی را نشان می دهد که جنین تازه به دنیا امده
گاو مقدســی را که ایندگان از ان به اکسیر جاودانگی می رسند،
دزدیده اســت و می خواهد تنها خود را به عمر جاودان برساند اما
در نهایت...
«فلس» به نویسندگی و کارگردانی هومن نادری و تهیه کنندگی
انجمن سینمای جوانان ایران-دفتر اصفهان ،مولود معظمی و دینا
اثباتی از اصفهان و برگرفته از شاهنامه فردوسی (داستان شام اخر
ای شی گورو) در بخش داستانی جشنواره سی ونهم حضور دارد.
«لیدی» به نویسندگی و کارگردانی فردین انصاری و تهیه کنندگی
انجمن سینمای جوانان ایران ،نیلوفر صادقی و فردین انصاری از
تهران از نمایشنامه «هملت» ویلیام شکسپیر اقتباس شده است.
به بهترین فیلم نامه اقتباسی سی ونهمین جشنواره بین المللی فیلم
کوتاه تهران برگ زرین جشنواره و مبلغ ۲۵میلیون تومان تعلق
می گیرد/.مهر صفحه 3
4
دوشنبه11مهر 1401شماره1285
مریم سعادت بازیگر فیلم «شب طالیی»
حیف؛ «شب طالیی» کم دیده شد
«مریم ســعادت» در حالی در فیلم ســینمایی «شب طالیی»،
نخستین ساخته «یوسف حاتمی کیا» نقش «زهرا خانم» ،مادربزرگ
قص ه را بازی کرد که با چالش هایی رو به رو بود چرا که به گفته خودش،
«زهرا خانم» از «مریم سعادت» نه تنها به لحاظ سنی بلکه به لحاظ
ریتم و خصوصیات اخالقی خیلی دور بود و «ســعادت» توانست ان
قدر این نقش را باورپذیر بازی کند به طوری که در زمان اکران فیلم
در چهلمین جشنواره فیلم فجر منتقدان بر این باور بودند که او برای
بازی خوبش مورد توجه واقع شود اما به فیلم و «مریم سعادت» کم
لطفی شد و چنین اتفاقی نیفتاد .وقتی با او همکالم می شوم ،خونگرم
و پرانرژی پاسخ سواالتم را می دهد .ســعادت در طول مصاحبه نام
کوچک کارگردان را در کالمش می اورد و ابتدای مصاحبه هم تاکید
دارد که به این دلیل به اسم کوچک صدا می زنم که مدام نگویم اقای
حاتمی کیای جوان و اقای حاتمی کیای بزرگ.
ایا به خاطر حضور چهره شناخته شده ای همچون «ابراهیم
حاتمی کیا» در مقام تهیه کننده بازی در فیلم اول پسرش،
«یوسف حاتمی کیا» را پذیرفتید یا کیفیت فیلمنامه و نقش
برای تان در اولویت بود؟
وقتی برای بازی در این فیلم دعوت شدم ،به دلیل حضور دوستانم
در این پروژه ،پیشنهاد حضور در ان را پذیرفتم« .امید گل زاده» طراح
چهره پردازی فیلم از دفتر تولید با من تماس گرفت و گفت که «یوسف
حاتمی کیا» مــی خواهد کار کند و نقش «زهــرا خانم» قصه خیلی
برای تان خوب است و به من برای بازی پیشنهاد داد .برای تست گریم
رفتم چون در حقیقت جوان تر از نقش بودم و برای خودم هم چالشی
بود که ببینم چهره پردازی چطور جواب می دهد .به هر حال قرار بود
نقشی را بازی کنم که با «مریم سعادت» تفاوت داشت؛ البته نه صرفا به
لحاظ سن و سال بلکه به خاطر روحیه و ریتم این شخصیت چرا که من
ادم تند و تیزی هستم .وقتی گریم شدم یوسف دید که ظاهرا ً من به
«زهراخانم» مدنظرش در قصه نزدیک هستم و خودم هم بی نهایت با
گریم ارتباط برقرار کردم و ان را خیلی دوست داشتم« .امید گل زاده»
به شدت و با وسواس و بدون استفاده از التکس و فقط با خطوط روی
صورتم کار کرد و جواب داد .در همان ابتدا هم با یوسف ارتباط برقرار
کردم و فهمیدم «زهراخانم» را می بیند؛ البته نه تنها این شخصیت،
بلکه تک تک شخصیتهای قصه را می بیند .بدین ترتیب بود که بازی
در فیلم را پذیرفتم.
پرونده
بـویسـینماییوسـ
مریم ضیغمی محمدی «شب طالیی» نخستین فیلم بلند
سینمایی «یوسف حاتمی کیا» پس
گفت و گو
ازنمایشدرچهلمینجشنوارهفیلم
فجر ،در ماه اخر تابستان امسال روی پرده سینماها
رفت .فیلمی با قصه ای جذاب و معماگونه که به عنوان
اولین ساخته این فیلمساز سالم و دارای شاخصه های
اجتماعی درستی است .در خالصه داستان فیلم امده
است« :در خانه مادربزرگ ،همه خانواده دور هم جمع
شده اند تا جشن تولدی برای مادربزرگ بگیرند .همه
چیز خوب پیش می رود تا اینکــه داماد خانواده که
به دلیل ســفر در این مهمانی حضور نداشته سرزده
می رســد و .»...در پرونده امروز صبا ،در گفت وگو با
مریم ســعادت بازیگر فیلم درباره ویژگی های این
فیلم صحبت کرده ایم و بهمن عبدالهی منتقد فیلم
و روزنامه نگار نیز یادداشتی درباره فیلم و بازی مریم
سعادت نوشته است که می خوانید.
با توجه به دوری 180درجه ای نقش با شما ،به چه تحلیل و
تعریفی برای ایفای ان رسیدید؟
از انجا که خودم هم یک مادر هستم ،درک و شناخت کافی از این
نقش داشتم؛ خانواده بزرگی که «زهرا خانم» دوست دارد همه اعضای
ان را دور هم جمع کند تا به سالمت زندگی کنند و میانهشان با هم
خوب باشد .این نگرش یوسف را نســبت به این نقش خیلی دوست
داشــتم و در طول فیلمبرداری هم هر جا اگر حتــی یک نفس تند
می کشــیدم ،او به من تذکر می داد و با حواس جمع و با اشراف کامل
کار می کرد.
به نظر شما این اشراف از کجا می امد؟
برای من این موضوع حیرتانگیز بود که پسر جوانی که تازه کارش
را شروع کرده بود ،یک کار بزرگ می ساخت و ممکن بود سایه پدر به
طور محسوس روی سرش باشد ولی ما سر فیلمبرداری چند بار بیشتر
«ابراهیم حاتمی کیا» را ندیدیم و من هر چــه دیدم از جنم و جربزه
خود یوسف بود .این برایم بســیار جذاب بود که این جوان به شدت
بااحترام ،باشعور و فهمیده بدون ادعا تک تک عوامل را جهت دیدگاه
خود راهنمایی می کرد.
این که یک عده بازیگر قد و نیم قد به لحاظ سنی را دور هم جمع
کنی و انها را به یک وحدت برســانی ،خیلی سخت است و او در این
زمینه موفق بود ،ضمن ان که عزمش را جزم کرده بود که فیلم را به
بهترین شکل به سرانجام برســاند .از ان گذشته ما گروه بی نظیری
داشتیم و هر چقدر برای تان از وجود نازنین تک تک انها بگویم ،باز هم
کم است .همه تا جایی که می توانستند به هم کمک می کردند و هیچ
فردی در کار دیگری دخالت نمی کرد ،هیچ فردی برای دیگری قیافه
نمی گرفت و گویی نازنین ها دستچین شده بودند...
«شب طالیی» فیلم خوبی بود اما در جشنواره فیلم فجر ،هم
در داوری و هم در بین منتقدان دیده نشد .به نظرم بازی خوبی
داشتید و همه می گفتند که نامزد می شوید و حتی سیمرغ
می گیرید .با توجه به این که بازیگر باتجربه ای هستید ،این
نامزدی چقدر برای شما اهمیت داشت؟
راســتش وقتی برای اولین بار فیلم را در جشــنواره دیدم ،باورم
نمی شد که فیلمی به این خوبی و گرمی ساخته شده باشد .در واقع
فارغ از انتظار بود و خیلی ها با من هم نظر بودند .من احساس نمی کنم
که «شــب طالیی» در جشــنواره فیلم فجر بی رحمانه داوری شد و
می گویم که قسمت نبود در داوری به چشم بیاید یا با تحلیلی دیگر،
می توان گفت عوامل دیگر فیلم ها بهتر بودند و مورد توجه قرار گرفتند.
تا این لحظه هیچ وقت دنبال سیمرغ و جایزه نبوده ام و همین که عده
کثیری معتقد بودند که من باید نامزد می شدم و جایزه می گرفتم و از
نقشم تعریف کردند ،مایه خوشحالی ام است .البته درباره دیگران واقعا
انتظار دیده شدن شان را داشتم .مدام فکر می کردم «حسن معجونی»
نامزد می شود.
به نظرم تک تک بازیگران ،حتی نوجوان قصه «شب طالیی» هم
خوب بازی کرد« .ناصر هاشمی»« ،سینا رازانی»« ،بهناز جعفری»،
«یکتا ناصر» و همه بازیگران خیلی خوب بودند.
با توجه بــه این که مقابل دوربین «یوســف حاتمی کیا»
نقش افرینی کردید ،چقدر نقدهای صورت گرفته درباره فیلم
را قبول دارید؟ برخی می گویند یوســف زیر سایه پدر فیلم
ساخته و برخی معتقد هستند او از سینمای «اصغر فرهادی»
کپی برداری کرده است...
شاید اندکی حرفم تند و تیز باشــد ولی من سر سوزنی این نقدها
را قبول ندارم ،به خاطر این که «یوسف حاتمی کیا» بی ادعا امد و ان
چه را که مسئله اش بود ،به بهترین شکل ساخت .من فکر نمی کردم
فیلم این قدر خوب شــود چون واقعاً کار سختی بود .حاال اگر فردی
شباهتی در فرم کار می بیند ،منصفانه نیست که بگوید کپی از این و ان
است! هر کارگردانی از کاری که می خواهد انجام دهد درک و شناختی
دارد .فیلمهایی را که می گویند یوسف از انها کپی برداری کرده ،همه
ما دیدهایم ولی فقط به نظر انها رســیده که کپی شده است« .شب
طالیی» 8 ،7 ،ساعت از زندگی عادی را روایت می کند و ممکن است
شبیه خیلی از فیلم ها باشــد و می توانیم هزاران فیلم را به این شیوه
بسازیم که هیچ کدام هم شبیه به دیگری نباشد. صفحه 4
پرونده
ـف
دوشنبه11مهر 1401شماره1285
5
و سخن پایانی...
باید به نقش تبلیغ درست در دیده شدن کارها اشاره کنم .چندی
پیش «شــهرک کلیله و دمنه» اثری متفاوت از «مرضیه برومند» به
شــبکه نمایش خانگی امد .در روزهایی که مردم ما عادت کرده اند
ســریالهایی همچون «یاغــی» را ببینند .باید بــرای مردم توضیح
داده می شد که «شــهرک کلیله و دمنه» اثری عروسکی ولی برای
بزرگساالن است ،مثل دیگر کشورها که اثار خوبی از این دست تولید
می شود اما سریال ما زیاد تعریف نشده بود و مردم نمی دانستند چگونه
با ان برخورد کنند و همان اول با وجود این که نوشته شده بود مناسب
افراد زیر 16سال نیست اما توجه نکردند و دیدن ان نیازمند فرهنگ
سازی و تبلیغ بود .چندی پیش که خانم «برومند» را دیدم ،می گفت
که مردم اص ً
ال نمی دانند من «شهرک کلیله و دمنه» را ساخته ام و مدام
می گویند چند سال است کار نکرده ای و چرا کاری نمی سازی؟ این
اندکی دردناک است ...ما وظیفه نداریم در خیابان تبلیغ کنیم بلکه
اعضای تیم سرمایهگذار و پخش کننده باید کار تبلیغات را انجام دهند.
من برای این کار حتی یک پوستر هم در تهران ندیدم! چندی پیش که
برای اکران مردمی «شب طالیی» رفته بودم ،در پارکینگ عکس های
«شــهرک کلیله و دمنه» را دیدم! وقتی مردم دو تا اهو را می بینند،
تصور می کنند کار کودک است و وقتی با بچه ها ان را تماشا می کنند،
می بینند که مناسب ان طیف سنی نیست.
سعادت یافتن یک بازیگر در نقشی متفاوت
«زهرا خانم» مادربزرگ «شــب طالیی» ،نقشی طالیی و
برای من مخاطب بسیار قابل باور بود .به ما بگویید این نقش
چه جایگاهی در کارنامه کاری تان دارد؟
اگر زنده باشم و بتوانم کار کنم قطعاً زهرا خانم های بسیاری را بازی
خواهم کرد .قطعاً به سن «زهرا خانم» نزدیک تر خواهم شد ولی چالش
بازی در نقش «زهرا خانم» برای من همین بود که نقشی با سن باالتر
را بازی کردم ،البته خیلی برایم جذاب بود و همیشه استقبال و ارزو
می کنم که از این دست نقش ها ،نه تنها «زهرا خانم» بلکه نقش هایی
که از من دور است ،بازی کنم.
فیلم در دوران کرونا ساخته شد ،در جشنواره فیلم فجر
اولین اکرانش بود و در دوران پســاکرونا به اکران عمومی
درامد .بازتاب ها را چگونه دیدید؟
فراگیری بیماری کرونا دو سال و نیم طول کشید و خیلی چیزها
را تغییر داد .مردم یاد گرفتند بیشــتر مراقب خودشان باشند و ...ان
دوره گذشت اما عادت ســینما رفتن هم از مردم دورشد .شایدبشود
گفت که کرونا سبب شــد تا مخاطبان ســینما برای رفتن به سالن
سینما یا تئاتر تعارف کنند و فوبیا داشــته باشند ...از سوی دیگر هم
باید به این نکته توجه داشــت که گرانی بلیت هم یک مساله است و
شاید در کاهش حضور مخاطب در سالن های سینما بی تاثیر نباشد.
به هر حال این هم مسئله ای است ولی به اعتقاد من سینما ،قصه ،اسم
و بازیگر می خواهد .شاید فیلم های کمدی االن خوب بفروشند ولی
برخی فیلم های خوب هم اص ً
ال نفروختند یا درباره تئاترها ،این گونه
که اطالع دارم در ماه های پیش ،ان طور که باید و شاید از انها استقبال
نشد .این خوب نیســت و ان شــاء اهلل به دورانی برگردیم که مردم از
فیلم ها و نمایش ها استقبال جالب توجهی می کردند .واقعاً خیلی دلم
می خواست «شب طالیی» هم بیش از این مورد توجه قرار می گرفت.
البته نه به خاطر خودم ،یوسف ،حسن معجونی و دیگر بازیگران ،بلکه
به خاطر این که فیلم شریف و خیلی خوبی است یعنی حیف است که
این کار کم دیده شود .در ادامه امیدوارم این اتفاق در نمایش فیلم در
پلتفرم ها رخ دهد و برای یوسف حاتمی کیا در فعالیت های بعدی اش
ارزوی موفقیت می کنم.
بهمن عبداللهی -منتقد سینما /نخستین تجربه کارگردانی
یوسف حاتمی کیا کار قابل قبولی است و نشانه هایی از هوشمندی را
در انتخاب قالب داستان و سبک روایت او می توان دید .هر چند چنین
داستان و ساختاری خیلی تازگی ندارد و تقریبا در اثار یک دهه اخیر
همه کشورهای صاحب سینما می توان شناسایی کرد؛ سبک روایت
مدرن که داستان به جای طول در عرض حرکت می کند ،پر شخصیت
است ،به زندگی روزمره می پردازد ،از رنگ و لعاب یا جلوه های ویژه
در ان خبری نبوده ،پالن ها معموال مدیوم اســت و سازنده به دنبال
حرف های گنده نیست .فیلم «شب طالیی» چنین جهانی دارد و این
دست یک کارگردان جوان و کم تجربه را باز می گذارد تا با پرداختن
به تک تک شخصیت ها (حدود 16نفر در یک لوکیشن واحد) و نگاه
به اتفاقات پیرامونی فضاسازی کند.
مضمون «ریاکاری» و «پنهان کاری» به وفور در سینمای ایران
استفاده شده ،اما اشکال بزرگ فیلم این تکرار نیست ،بلکه خط اصلی
که باید به عنوان نخ تسبیح داســتانک ها را به هم پیوند دهد قوی و
مستحکم نیست .اینکه گم شدن دو شمش طال و جستجو برای پیدا
کردن ان بتواند یک اثر 90دقیقه ای را ســرپا نگهدارد عم ً
ال نتیجه
بخش نبوده و فیلم از پرده اول به بعــد کارت اصلی خود را بازی می
کند و حاال داستان ادم ها و ماجراها هستند که باید پیش برنده باشند.
بعضی از این اورده ها کم و بیش جذابیت دارند و تعدادی دیگر هم پا
در هوا می مانند ،با این حال معضل اصلی پابرجاست و مخاطب چیز
خاصی نمی بیند که بخواهد با شوق ماجرا را دنبال کند.
اما فارع از جهان «شــب طالیی» و ساختارش ،درباره بازیگر نقش
اصلی اثر که «مریم سعادت» ان را ایفا می کند باید بگویم وظیفه اش
سنگین بوده؛ درســت مثل گریم اش .می دانیم که مریم سعادت در
کارنامه بازیگری اش عمدتا در اثار کمدی یا ملودرام حضور داشته یا
دست کم در نقش های مکمل ظاهر شــده که با نقش مادر در این اثر
کامال متفاوت بوده اند.
با این حال او از فرصتی که یوسف حاتمی کیا در اختیارش گذاشته
نهایت بهره را برده و توانایی خود را به رخ کشیده است .داستان فیلم
درباره مادری پا به سن گذاشته است که در شب تولدش همه اعضای
خانواده را جمع می کند تا با هم اشتی کنند اما گم شدن مقداری طال
باعث می شود چهره واقعی مهمانان اشکار شود .با این حساب مدار اثر
بر محور شخصیت مادر حرکت کرده و اوست که به عنوان شخصیت
مرکزی دیگر شخصیت ها و رویدادها را به هم متصل می کند .سعادت
در این موقعیت از زبان بدن ،میمیک چهره و تن صدا به عنوان ابزار کار
درست استفاده و نقش را باورپذیر می کند .حاال اگر شخصیت مادر ان
گیرایی یا کاریزما را در بافت قصه و ساختار فیلم ندارد باید مشکل را در
فیلمنامه نویس یا سازنده جستجو کرد.
به نظر می رسد برای محک زدن کیفیت کار یک بازیگر باید دو نکته
مهم را در نظر داشت؛ نخست روحی که بازیگر به متن شخصیت نوشته
شده بر کاغذ می دمد تا بدان جان بخشد و قابل مشاهده اش کند و دوم
خالقیت و تازگی اجرای بازیگر نسبت به گذشته کاری و اثار پیشین اش.
مریم سعادت در هر دو بخش موفق عمل کرده است و نشان می دهد به
او می توان برای نقش های متفاوت اعتماد کرد. صفحه 5
6
خرب فرهنگ و هرن
دوشنبه11مهر 1401شماره1285
کتاب «بازنمایی جامعه در جشنواره فجر» منتشر شد
بازنمایی جامعه ایران در اینه چهلمین جشنواره فیلم فجر به سفارش پژوهشکده فرهنگ و هنر اسالمی
به تازگی به عنوان یکی از کتب منتشر شده از جشنواره چهلم فجر به بازار نشر امده است .البته معموال کتاب های
جشنواره ها مخاطبان خاص دارد ،ولی این کتاب با نگاهی به جامعه به شکل عمومی منتشر شد ه است و می تواند
گام خوبی برای جشنواره فیلم فجر در ورود به ضمینه ادبیات و پرداخت تحقیقی به این جشنواره باشد .در مقدمه
این کتاب امده است :فیلم از دیدگاه هنر اجتماعی «بازنمایی» و از دیدگاه کاالهای فرهنگی «بازتولید» موضوعات
و مسائلی برخواسته از جامعه است .از این رو ،یکی از راه های شناخت فرهنگ عمومی و مسائل اجتماعی در هر
جامعه بررسی و تحلیل محتوای اثار هنری مانند فیلم های ان جامعه در دوره زمانی مد نظر است /.ایبنا
شنیدن موسیقی مناطق َلک نشین در یک البوم
«موسیقی مناطق لک نشــین» عنوان یکی از تازه ترین البوم های منتشر شده است که طی روزهای
گذشته در قالب هفتاد و هشتمین البوم موسیقی نواحی ایران موسسه ماهور با سرنا نوازی عرفان مریدی
و دهل نوازی شرف علی مریدی در دسترس شنوندگان قرار گرفته است.
«مقام ســحری»« ،مقام یاری»« ،مقام هنای محمد بگ»« ،مقام هــه داووت گیان داووت»« ،مقام
پاکتلی»« ،مقام رارا»« ،مقام رارا سحرخوانی»« ،مقام شیونی»« ،مقام ظفر سلطانی»« ،مقام باوه باوه»،
«مقام جنگه را یا سواره هو»« ،مقام قطار»« ،مقام فتاپاشایی»« ،ایین اوشاری و دوپا»« ،ایین سنگین سما»،
«ایین هل پرکه»« ،ایین چپی» قطعاتی هستند که در این البوم گنجانده شده اند/ .مهر
محسن زاده :هزینه ها ،نفس ناشران را بریده است
کاهش قیمت کاغذ؛ راه نجات بازار نشر
سعید محسن زاده ،نویسنده پیرامون وضعیت صنعت
نشر گفت:مشکل افزایشقیمتمواد اولیه کتاب همچون
کاغذ همچنان عمده ترین چالش پیش روی صنعت نشر
محسوب می شود ،اما طی ماه های اخیر قیمت مواد اولیه
و هزینه های چاپ بسیار افزایش داشته و حتی در برخی
مواقعبرابرشدنقیمتچاپنفسناشرانرابریدهاست.او
در همین راستا ادامه داد :برخی از واردکنندگان کاغذ برای
منافع خود اقدام به فروش کاغذ ها در بازار ازاد می کنند
به همین دلیل عالوه بر افزایش قیمت کاغذ بسیاری از
ناشران با چالش مواجه شــده اند البته کمک و همراهی
اتحادیه ناشران کمک بسیاری به ناشران داشت و همین
امر اجازه داد تا ناشران بتوانند به تولید و فعالیت خود ادامه
دهند.محسنزادهابرازکرد:افزایشقیمتکاغذدردوسال
اخیر و در کنار ان افزایش قیمت مواد اولیه در طی ماه های
گذشته ،قیمت کتاب را تا حدود زیادی افزایش داده است
این باال رفتن قیمت بی عالقگی جامعه و مخاطب به کتاب
را به همراه داشته و در نتیجه شاهد کاهش میزان مطالعه
در کشور هستیم .او به سرمایه ناشران اشاره و بیان کرد:
سرمایه گذاری بر روی کتاب ها نه تنها صرف اقتصادی
ندارد بلکه در مواردی زمینــه را برای ضرر دهی فراهم
می کندباالبودنقیمتکاغذومواداولیهدرکناربیرغبتی
اغازرقابت استانیجشنوارهقصه گوییکانون
مخاطبان به خرید کتاب از یک سو و هزینه های دستمزد
مولفان و چاپخانه ها از سوی دیگر شرایط دشواری را برای
ناشران به وجود اورده است .محسن زاده نظارت بر حوزه
توزیع کاغذ را مورد بررسی قرار داد و اظهار کرد :نظارت
بر توزیع کاغذ به درســتی انجام نمی شود ،زیرا تعداد
ناشران و میزان مصرف هر یک از انان به مدد پایگاه های
ثبت اطالعات ناشــران به دقت رصد می شود و تخلف
برای ناشر امکان پذیر نیست پس مشکل باید در مرحله
اغازین زنجیر صنعت نشر یعنی از زمان خروج کاغذ از
گمرک تا ارائه ان به دست ناشر بررسی شود .او در همین
راستا اظهار کرد :انتشــارات ستاه ها در سال گذشته به
عنوان ناشر برتر در حوزه دفاع مقدس شناخته شد ،اما
هیچگونهحمایتیازانانجامنشد،بااینحالمنمعتقدم
برخی از تسهیالت مانند پرداخت وام با بهره کم می تواند
چالش های ناشران را بر طرف کند .محسن زاده پیرامون
قدرت فضای مجازی برای معرفی کتاب خاطرنشان کرد:
ب کاال یی است که هیچ گاه رنگ زوال به خود نمی گیرد
کتا
اگرچه امروز به خاطر مشکالت اقتصادی و هزینه بر بودن
با چالش هایی مواجه شده است ،اما گذر زمان و توجه به
ب کاال یی ماندگار و اثرگذار
تاریخ بشر نشان می دهد کتا
بر فرهنگ و روح ادمی بوده و خواهد بود/.میزان
مرحله استانی بیست وچهارمین جشــنواره بین المللی قصه گویی
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در بخش های «صحنه ای»،
«ایینی سنتی» و «زبان اشــاره» اغاز به کار کرد .در این مرحله در هر
استان ســه تا پنج داور متشکل از نمایندگان شــاخه استانی انجمن
قصه گویی ،قصه گویان برگزیده دوره های گذشــته ،پیشکســوتان
قصه گویی و کارشناســان حوزه ادبیات ،نمایش و اجــرا کار ارزیابی و
داوری قصه گویی ها را برعهده خواهند داشت .مرحله استانی جشنواره
بین المللی قصه گویی از اســتان اصفهان روز ۹مهر اغاز شد و روز ۲۸
مهر با استان سیستان و بلوچستان به کار خود پایان می دهد .داوران
مرحله استانی جشنواره بین المللی قصه گویی در کارگا ه اموزشی که
روز ۷مهر ۱۴۰۱در مرکز افرینش های فرهنگی هنری کانون با حضور
محمدحسین ناصربخت ،مجید ســعیدی و محمد گودرزی دهریزی
برگزار شد ،با شیوه های داوری این دوره از جشنواره اشنا شدند .مرحله
پایانی جشنواره همزمان با شب یلدا برگزار می شود/.صباخبر
انتشارکتاب«جویسدرتعطیالت»درنشرافق
کتاب «جویس در تعطیالت» با ترجمه و تالیف احمد اخوت به
همت انتشارات افق منتشر شد .در توضیح ناشر از این کتاب امده
است« :در این کتاب ســخن از این است که ایا نویسنده هم مانند
بیشتر مردم به تعطیالت می رود یا نه ،نوشتن تعطیل بردار نیست؟»
در بخشی از کتاب می خوانیم« :من هر وقت دلم برای گذشته
تنگ می شود بیشتر به همین سفرهای مجازی می روم .بی بو و رنگ و
خاصیت است و زنده نیست ،اما مرا راضی و خاطراتم را زنده می کند.
اغلب مثل حاال می روم خیابان تلگراف و خیابان های اطرافش و در
دانشگاه برکلی گردش می کنم یا سفر می کنم به شهر استین که
چندین سال انجا بودم و در دانشگاه تگزاس .»...این کتاب مشتمل بر
نوزده جستار ،هفت ترجمه و دوازده تالیف است .در کتاب پاتریشیا
هاچینز ،همشهری و دوست خانوادگی جویس هست ه مرکزی اثر
است .این کتاب در ۳۱۲صفحه با قیمت ۱۵۵هزار تومان روانه بازار
کتاب شد / .صباخبر
برپایی نمایشگاه اثار مریم صفری در گالری عصر
نمایشگاه اثار مریم صفری با عنوان «مغاک» در گالری عصر برگزار
شد .صفری با بیان اینکه ۱۸اثر با تکنیک اکریلیک روی مقوا و بوم
در این مجموعه به نمایش درامد گفت :اثار این مجموعه در سه سال
اخیر به وجود امده اما شیوه کار من اینطور نیست که یک تابلو را تمام
کنم و بعد سراغ کار دیگر بروم بلکه به صورت پیوسته روی تابلو ها کار
می کنم و بار ها برمی گردم و در ان ها تغییراتی ایجاد می کنم .او ادامه
داد :موضوع اثارم طبیعت است اما هیچ کدام بازنمایی عینی نیست،
بلکه یک تصویر خیالی از طبیعت است .این کار ها ادامه مجموعه قبلی
من است اما بر شخصی بودن و خیالی بودن تاکید بیشتری داشتم.
صفری گفت :طبیعت یک زمینه و بستری است که هنرمند بتواند در
ان حرف ها و معنا هایی را که دنبالش هســت بیان کند .نمی خواهم
اثارم به چشم منظره نگاری دیده شود ،بلکه این اثار واکنش من به
همه مسائل و مشکالت اطراف است و به زبانی که بلدم ان ها را بیان
می کنم /.هنرانالین صفحه 6
دوشنبه11مهر 1401شماره1285
خرب فرهنگ و هرن
تمرین ارکستر ملی از سر گرفته شد
دور تازه تمرین ارکستر ملی ایران برای اجرای کنسرت «همراه با خاطره ها» به اهنگسازی و رهبری
ارکستر مجید انتظامی ۹مهر در تاالر وحدت برگزار شد .برگزاری تمرین ۹مهر به رهبری مجید انتظامی،
با حضور نوازندگان و گروه کر برای امادگی بیشتر اجرای برگزیده ای از اثار خاطره انگیز استاد انتظامی بود.
قرار است در کنسرت «همراه با خاطره ها» قطعات از کرخه تا راین ،اژانس شیشه ای ،بوی پیراهن یوسف،
دیوانه ای از قفس پرید ،ارزوی بزرگ ،جایی برای زندگی ،شیخ بهایی و دوئل و سمفونی خرمشهر توسط
ارکستر ملی ایران اجرا شود .گروه کر بنیاد رودکی به رهبری رازمیک اوحانیان در این اجرا ارکستر ملی
ایران را همراهی می کند/.مهر
نمایش «کمدی کذایی» روی صحنه می رود
نمایش «کمدی کذایی» به نویسندگی و کارگردانی جواد جوشن لو از ۱۳مهر ماه سال جاری در سالن
شماره ۱عمارت سیمرغ درنیکا روی صحنه می رود .نوید محسنیان (مهمان از گروه پارادوکس) ،جواد
جوشن لو ،عارف عباسی (مهمان از گروه چارپایه) ،سیما شایسته ،افشین کامیاب فرد ،رهی احتشام ،مریم
قریشی بازیگران «کمدی کذایی» هستند .در خالصه داستان اثر امده است« :در تعاونی تحت مدیریت
واسیلی فیودورویچ اوضاع اصال روبراه نیست ،نزدیک به حسابرسی پایان سال است و سرقت از تعاونی زمینه
سواستفاده همه اعضای تعاونی را فراهم می کند»« .کمدی کذایی» تا ۸ابان ماه سال جاری ،هر روز ساعت
۱۸در سالن شماره یک عمارت سیمرغ درنیکا اجرا می شود/.صباخبر
سرپرست معاونت هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران:
هنرمندان نباید الی چرخ دنده های بوروکراسی له شوند
سرپرست معاونت هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری
تهرانمی گوید:هنرمندانماچنینروحیه ایندارندتابهواسطه
اندرگیربروکراسی هایاداریشوند.وظیفهمدیرایجادارامش
هنرمندان است و همزمان باید در طرف دیگر برای انجام امور
اداری تنهایی بجنگد؛ چون هنرمندان اساسا ساز و کارهای
اداری را متوجه نمی شوند .امیرحسین سمیعی
او درباره مدیریت هنری و فعالیت معاونت هنری سازمان
فرهنگی هنری شهرداری گفت :گاه مدیران هنرمند تصدی
اموررابهعهدهداشته اندوگاههنرمندانمدیر.بهتراستبگویم
«مدیران هنری» و «هنرمندان مدیر» .گاه مدیر با فضای هنر
اشنایی دارد و گاه راهبری سیستمی امور را به عهده می گیرد.
عکس این قاعده زمانی اســت که هنرمندی به عنوان مدیر
انتخاب می شود .معتقدم مدیری که می اید و انجام امور هنری
را به عهده می گیرد و ساز و کار ان را پیش می برد؛ باید در حوزه
مدیریتی خودش ،خصائص بسیار ویژه ای داشته باشد؛ حال
اینکه این شناخت در چه حد است ،جای بحث دارد .او اظهار
داشت :به این دلیل که بوروکراسی های اداری (به خصوص در
کشورما)عریضوطویلوپیچیدههستندودستمدیرهنریرا
می بندند .هنرمندان ما واقعا چنین روحیه ای ندارند تا به واسطه
ان درگیر بوروکراســی های اداری شوند .وظیفه مدیر ایجاد
ارامش برای هنرمندان است و همزمان باید در طرف دیگر برای
انجام امور اداری تنهایی بجنگد؛ چون هنرمندان اساسا ساز و
کارهای اداری را متوجه نمی شوند .به طور شفاف عرض می کنم
که هیچ ساز و کار اداری (چه در وزارت ارشاد ،چه شهرداری،
حوزه هنری یا صدا و سیما و هر بخش دیگر) برای هنرمندان
بدون دســت انداز و پیچ و خم نیست .هنرمندان روحیه های
خاصی دارند و نباید در چرخ دنده های بوروکراسی اداری قرار
7
گیرند و له شوند ،اما به ناچار این اتفاق می افتد...
ســمیعی ادامه داد :وظیفــه مدیر هنری این اســت که
دست اندازها را برای خودش زیاد کند و در مقابل به هنرمندان
ارامش دهد .به نظرم هنرمندی که ابعاد یا جنبه های مدیریتی
را بلد باشد و بداند وزنه محسوب می شود؛ هم در مقوله «هنر» و
هم در عرصه «مدیریت» .چنین فردی الگوی خوبی به حساب
می اید؛ حتی اگر وزنه به سمت «هنر» سنگین تر باشد .اما به
این معنا هم نیست که مدیران هنری و انهایی که تناسب هنری
ندارند ،مدیرانی موفق نباشــند! به هرحال می توان از وجود
مشاوران خوب برای مدیریت بهتر بهره برد.
او اظهار داشــت :در دوره جدید کارهایی کرده ایم که طی
سه چهار سال گذشته سابقه انجام نداشته اند .من در سِ مت
قبلی ام در سازمان فرهنگی ،موسیقی را ریل گذاری کرده ام
و االن هم که در معاونت هســتم ،همان مسیر را می رویم .در
ادامه باید حوزه های دیگر را ریل گذاری می کردم که معاونت
هنری شــهرداری ،افرینش های ادبی ،هنرهای نمایشــی ،
هنرهای تجسمی ،موسیقی و ســینما را در برمی گیرد .ما در
حوزه هنرهای نمایشی روی تئاتر مدرسه کار می کنیم و یکی
از اهدافمان پرداختن به همین موضوع است ،که در فرمت های
تولید و جشنواره ها تجلی خواهد یافت .بخش افرینش های
ادبی سازمان هم با تکیه بر ادبیات پایداری در حال برنامه ریزی
و ریل گذاری اساسی است و در این راستا ایده هایی نو برای ارائه
داریم و با قله ای به اسم «شعر شهر» که به زودی اجرا خواهد شد،
ان را خواهید شناخت.در حوزه موسیقی از حیث اجرایی و هم
میدانی فعالیت ها در جریان است و انشاهلل نیمه دوم سال بسیار
پر کار خواهیم بود و یکی از فعال ترین گروه های معاونت هنری
در شروع کار هنرهای تجسمی بوده است / .ایلنا صفحه 7
الماسی که دو دهه خوش درخشید
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
ان مرد کجاست؟
این که یک بازیگــر به مرور زمــان و بــا دوری از روزگار
جوانی اش ،در حوزه بازیگری کم کار شــود ،موضوعی بدیهی
است اما گاه چهره هایی با وجود پتانســیل باالیی که دارند،
به تدریج یا یک باره کم کار و بعضا محو می شــوند! جهانگیر
الماسی بازیگر برجسته دهه های 60و 70سینما و تلویزیون
ایران هم یکی از این چهره هاست .هرچند قاعده این است که
بازیگران پا به سن گذاشــته کما بیش به جرگه کارگردانان
می پیوندند اما الماسی غیر از فیلم کوتاه «زمانی برای امیرعلی»
و بیست سال بعدش فیلم بلند ســینمایی «رنج و مستی»،
حضوری محسوس در کســوت کارگردان هم نداشته است.
الماســی به هر ترتیب بازیگری توانا بود که از پس نقش های
متعددی کــه دو دهه پیش به او ســپرده می شــد به خوبی
برمی امد .خودش چند سال پیش در گفت و گو با تسنیم اظهار
دوران ســختی را به لحاظ اقتصادی
کرده بود « :االن خیلی
ِ
دارم می گذرانم ،درامدم صفر است اما هرگز حاضر نیستم که
موقعیت فرهنگی ام را با پــول قاطی کنم .یعنی به خاطر پول
نمی روم تئاتر کار کنم ».او ســال ها پیش نیز به حضور پژمان
جمشیدی در مجموعه تلویزیونی «پژمان» اعتراض کرده بود و
سپردن نقش به یک فوتبالیست را در حضور دانش اموخته های
متعدد بازیگری نکوهیده بود .البته که مهراب قاسم خانی نیز
جوابیه نسبتا تندی به او داده بود .جالب این که دوست دارد
در جزایر قناری زندگی کنــد و درباره تفاوت زندگی در نقاط
دیگر جهان می گوید« :همیشه به خودم می گویم چرا در برخی
کشورها مانند سوئد و نروژ اختالفات نیست؟ خب به خاطر این
است که انجا مردم همدیگر را دوست دارند ،به حق و حقوق
خود و دیگران احتــرام می گذارند و می توان گفت خود خواه
نیستند و قانون در این کشورها حرف اول و اخر است ».به هر
روی ،الماسی با هر نگاه و نگرشــی که دارد ،بخشی از تاریخ
سینمای ایران محسوب می شود و اینکه درامدش پس از چند
دهه فعالیت صفر باشد ،مقوله ای تامل برانگیز است.
یاسر سماوات -شیب مالیم خیابان امیریه تهران ،نفس هایش را
به شماره انداخته اما شوقی عجیب از درون به او نهیب می زند که زودتر
به خانه برسد .مرد میانسال نفس زنان پاتند می کند سمت کوچه قلعه
وزیر ،مقابل پالک هفت ،با کف دست ،چند بار به در زنگ زده و رنگ و رو
رفته می کوبد .انگار که یادش رفته اجاره نشین است.
ساعتی پیش بود که خبر پدر شــدنش را از معاون شرکت راه اهن
تهران شنید و اص ً
ال متوجه نشد چطور به خانه رسید .پدر شدن ،پس
از ســال ها نذر و نیاز و ذکر و دعا و خیرات و توسل به حضرت معصومه
(س) موهبتی بس شــیرین است .کارمند ســاده راه اهن ،مثل همه
پدرها دوست داشــت ،فرزندش روزگاری به همه ارزوهای بربادرفته
خودش برسد .دوست داشــت ،دنیا را به فرزندش ببخشد ،پس نامش
را «جهانگیر» گذاشت ...جهانگیر الماسی ،بازیگر نام اشنای سینمای
ایران سال 1334دیده به جهان گشود .از دوران کودکی اش دل خوشی
ندارد .خودش می گوید« :اصال بچگی نکردم! برای همین در سی سالگی
ی خریدم و همه کارهایی را که در کودکی
برای خودم اســباب بازی م
انجام نداده بودم در سی تا سی و پنج ســالگی انجام دادم!» هرچند از
همان کودکی بود که دوستی اش با کیانوش عیاری اغاز شد .به نوجوانی
که می رسد ،اواخر دهه 40خورشــیدی ،عضو گروه تئاتری حرفه ای
می شود و برای نخستین بار ،در 14سالگی و سال 1348در اهواز روی
سن نمایش می رود.
چهار سال بعد و وقتی فقط 18سالش بود ،با همکاری زنده نام پرویز
بشردوست ،گروه تئاتر «اژیده» را تاســیس کرد .او کنار فعالیت های
فرهنگی اش هرگز از تحصیل غافل نشد و پس از قبولی در رشته شیمی
دانشــگاه و دریافت مدرک کارشناسی ،ســال 1355موفق به کسب
مدرک کارشناسی ارشد در رشته حقوق و روابط بین الملل از دانشگاه
جندی شاپور شد .پس از انقالب ،الماسی وارد واحد فرهنگی سیما شد و
همزمان با هیات موسسان نشریه «نوشین» نیز همکاری داشت.
«ریشه در خون» به کارگردانی ســیروس الوند نخستین
فیلم سینمایی بود که الماسی به ســال 1363در ان به
نقش افرینی پرداخت .همان سال در فیلم «اشیانه مهر»
جالل مقدم نیز حضور یافت.
یک ســال بعد و در 1364اما موســم نقش افرینی
الماسی در نخســتین نقش اولش بود« .تنوره دیو» به
کارگردانی کیانوش عیاری و نقش محمدعلی ،همواره در
خاطر الماسی می ماند .هرچند «تنوره دیو» ماجرای
خشــکیده شــدن قنات یک ابــادی را
روایت می کرد اما بــدل به نقطه ای
برای فوران استعدادهای جهانگیر
الماسی شد.
همان ســال «پدربزرگ» به
کارگردانــی مجید قــاری زاده،
فیلمی خانوادگی بود که الماسی
با بــازی در نقش «حســین»
حضور کنار زند ه نام جمشید
مشایخی را تجربه کرد .این دو
بازیگر برجسته همان سال
در فیلم «اوار» نیز کنار هم
به نقش افرینی پرداختند.
عالوه بر مشایخی ،بازیگران
نام اشــنایی مانند زنده نام
هادی اسالمی ،فرامرز قریبیان ،زنده نام محمد مطیع ،مجید مظفری،
زنده نام محبوبه بیات و تانیا جوهری نیز از هم بازی های الماســی در
«اوار» محسوب می شدند .دوستی دیرین او و عیاری سبب می شود یک
بار دیگر عیاری نقش اول فیلمش را ،این بار در «شبح کژدم» به الماسی
بسپارد .فیلمی که بعدها بازی این هنرپیشه کهنه کار سینمای ایران در
نقش «محمود» در ان ،به بهترین نقش افرینی الماسی در تمام دوران
بازیگری اش تعبیر شد« .سرزمین ارزوها» فیلم دیگری از قاری زاده به
سال 1366به محفلی برای هم بازی شدن الماسی با رضا رویگری ،دیگر
ستاره ان سال های سینمای ایران بدل شد .یک سال بعد زمانی بود که
او در فیلمی معناگرا به نام «نار و نی» بازی کرد .فیلمی ویژه که تعداد
دیالوگ هایش از انگشتان دودست هم فراتر نمی رفت .سال 1367را
می توان یکی از پرکارترین دوران حرفه ای الماسی دانست« .لنگرگاه»
به کارگردانی کیومرث پوراحمد« ،تفنگ های سحرگاه» ساخته بهروز
افخمی و «باد سرخ» اثر جمشید ملک پور دیگر فیلم هایی بودند که او
در سال 1367در ان ها حضور یافت.
الماســی البته در 1369نیز در چهار فیلم «نفس عشق» « ،جدال
بزرگ»« ،افسانه اه» و «اهوی وحشــی» به نقش افرینی پرداخت که
این میان «افسانه اه» فیلمی متفاوت تر از بقیه بود .یک سال بعد او در
کمدی «دیگه چه خبر» با حضور در نقشی جدی که با «مبارک» ادم
اهنی ان فیلم هم مقایسه می شد ،بازی بی بدیل «ماهایا پطروسیان»
را تکمیل کرد .یک سال بعد حضور در نقش «جواد» فیلم «اذرخش»
ساخته احمدرضا درویش ،رل روزنامه نگار را هم به شخصیت هایی که
الماسی به ان ها جان بخشید اضافه کرد« .بانی چاو» ساخته احمدرضا
گرشاســبی در 1374نیز از دیگر کارهای متفاوت جهانگیر الماسی
محسوب می شــود .با اغاز دهه ،1380برخالف دودهه پرکار الماسی
در معیت بازیگری ،ورق برمی گردد .هنرمندی که روزگاری طی یک
سال در چهار فیلم بازی می کرد ،حاال در یک دهه به نقش افرینی
در ســه فیلم «صنوبر» « ،پشــت پرده مه» و «دایناسور»
پرداخت .روند نزولی او در دهه 1390با نقش افرینی تنها
در دو فیلم که یکی از ان ها را هم با نام «رنج و سرمستی»
خودش کارگردانی کــرده بود ادامه داشــت .هرچند
سابقه کارگردانی الماســی به اوان دهه 60بازمی گردد.
او ســال 1361در گروه کارگردانی مجموعه تلویزیونی
«همشهری» کنار سیاوش طهمورث و مسعود فروتن قرار
داشت و نویسنده این سریال نیز محسوب می شد.
جهانگیرالماسیغیرازحضوردرسینما،
نقش افرینی های متعــددی هم در
تلویزیون داشت که از بهترین اثارش
در این زمینه می توان به سریال های
«هــزار دســتان»« ،کوچــک
جنگلــی»« ،پس از بــاران» و
«درچشم باد» اشاره کرد .با وجود
این چند صباحی است که کمتر
از او خبر و اثری دیده و شنیده
می شود .باید منتظر ماند و دید
ایا بازهم هنرپیشه کهنه کار
سینما و تلویزیون ایران با ان
سالک معروف روی گونه اش،
در قامت بازیگر ظاهر خواهد
شد یا نه. صفحه 8