روزنامه صبا شماره 1284
روزنامه صبا شماره 1284
روزنامه صبا شماره 1284
یکشنبه| 10مهر 2 |1401اکتبر 5 |2022ربیع االول |1444
سال دهم| شماره 8 |1284صفحه| 5000ناموت|
رازی که در یک خانه قدیمی
فاش یم شود
گفت و گوهایی با کارگردان و بازیگر فیلم سینمایی «شین»
رضا رویگری :من همچنان
برای بازیگری بی تابم
صفحه 2
یادبود پدر موسیقی نوین ایران
برگزار می شود
صفحه 7
عکس :منعم کثیرلو
رگباری که گل های داودی را شکفت
صفحه 8 صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
یکشنبه10مهر 1401شماره1284
«هم اهنگ» با تغییرات جدید به انتن می اید
ابوالفضل معزز مجری برنامه «هم اهنگ» که از شبکه تماشا پخش می شود درباره تغییرات این برنامه
بیان کرد :بنا داریم تغییراتی در این برنامه اعمال کنیم هم روزهای پخش ان بیشتر شود و هرروز روی انتن
برود و هم جوایز برنامه را بیشتر کنیم.
او با اشاره به طرح هایی که برای این برنامه دارد بیان کرد :طرح هایی داریم که به نفع شرکت کنندگان
است و بناست افراد برتر را به برنامه های رادیویی و تلویزیونی معرفی کنیم .معزز گفت :من این روزها درگیر
نوشتن طرح هایم هم هستم .البته هنوز در مقام تهیه کننده کمتر به من اعتماد می شود اما این حوزه ای
است که برایش ایده و حرف دارم/.مهر
اعالم جزییاتی از علت مرگ پسر نسرین مقانلو
جزییاتی از علت مرگ پسر نسرین مقانلو بازیگر سینما اعالم شد .بر اساس این خبر ،نخستین بررسی ها
نشــان می داد وی از مدتی قبل در امریکا تحت درمان بوده و روز حادثه بعــد از مصرف داروهایش برای
استراحت به اتاق خواب رفته است اما دقایقی بعد وقتی مادرش به داخل اتاق رفت متوجه شد او دچار حالت
تهوع شده و حال خوبی ندارد .بالفاصله با اورژانس تماس گرفته و زمانی که امدادگران راهی خانه او شدند بعد
از معاینه اولیه دریافتند او جان باخته است .بررسی های اولیه متخصصان پزشکی قانونی احتمال مسمومیت
دارویی را علت مرگ پسر ۲۶ساله اعالم کردند .با این حال بازپرس شعبه سوم دادسرای امور جنایی تهران
دستور انتقال جسد به پزشکی قانونی را صادر کرد/ .صباخبر
رضا رویگری:
من همچنان برای بازیگری بی تابم
رضا رویگری ،بازیگر سینما و تلویزیون ،پیرامون فعالیت های خود در عرصه بازیگری گفت :در حال حاضر
پیشنهاد خاصی ندارم و این به خاطر ان است که همه فکر می کنند رضا رویگری دیگر توان هیچ کاری را
ندارد اما اینطور نیست و من همچنان برای بازیگری بی تابم .او با اشاره به امادگی خود برای قبول پیشنهادات
اظهار کرد :شاید همه فکر کنند که به دلیل شرایط جسمانی نمی توانم در کاری حضور داشته باشم ،طبیعتا
از پس نقش های پرتحرک بر نمی ایم اما طبعا در اثار نقش های کم تحرکی هم وجود دارد که هنوز می توانم
با قدرت در انها بازی کنم .بازیگر سریال «مختارنامه» در همین زمینه ادامه داد :من کامال اماده هستم که
اگر پیشنهادی بود قبول کنم ،هرچند همین حضور کوتاه هم برایم سخت است و باید به سختی از پس نقش
برایم ولی در دلم شوق و شوری دارم که قابل وصف نیست و هیچوقت نمی خواهم از بازیگری بازنشسته شوم.
رویگری بازیگری را یک جادو خواند و افزود :بازیگری مثل یک جادو است ،تا وقتی که به نوعی درگیر ان نشده
باشید نمی توانید درک کنید که چه بالیی سر شما می اورد ،فارغ از شهرت و شناخت بین مردم که به نظرم
با محبوبیت به دست می اید نه تنها شهرت ،بازیگری یک اتفاق بزرگ در روح و جان شما بر جای می گذارد
که هیچ چیز توان برابری با ان را ندارد .بازیگر فیلم سینمایی «شادروان» در همین راستا اضافه کرد :انچه
مشخص است اینکه وقتی شما یکبار جلوی دوربین بروید یا بازی در تئاتر و تلویزیون را تجربه کنید دیگر نمی
توانید از ان جدا شوید ،هرچند بازیگری به جز عده ای خاص برای درامدزایی به درد نمی خورد اما وقتی الوده
به این هنر می شوید گاها قید پول را می زنید تا بتوانید یک کاراکتر را زندگی کنید .او افزود :بازیگری یک شور
بی انتها است ،به نظر من اشتیاقش از کارگردانی یا سایر بخش های سینما بیشتر است ،هر بار که در قامت یک
نقش در می ایید همه چیز را فراموش کرده و زندگی او را بازی می کنید ،وقتی سال ها در نقش های مختلف
حضور پیدا می کنید دیگر فاصله گرفتن از این فضا و بازیگری ناممکن می شود .رویگری درباره حضور در فیلم
شادوران خاطرنشان کرد :مهم این است که به من احترام گذاشته شود ،اینکه دیده شوم و همچنان مثل یک
بازیگر با من برخورد شود ،این از هر قرارداد و پولی ارزشمندتر است/.میزان
نجم الدینشریعتیبهتلویزیونبرگشت
چندی پیش نجم الدین شریعتی مجری شناخته شده برنامه های
مذهبی تلویزیون ،اعالم کرد که مدتی برای استراحت ،نخواهم بود.
او جایِ خودش را به شــخص به نا ِم رضا مالیی که در رادیو معارف
مجری شناخته شده ای بود ،داد .این مجری قدیمی دوباره بعد از مدتی
غیبت ،بار دیگر در برنامه «سمت خدا» حضور پیدا کرد .البته این تصمیم
خودخواسته ای بود که بعد از اجرایِ چندین ساله در «سمت خدا» و ویژه
برنامه رمضانی شبکه سه ،مدتی استراحت کند و دور بماند .نجم الدین
شریعتی چندین سال است به عنوان مجری برنامه های معارفی شبکه
سه سیما شناخته می شود .در ابتدا برنامه «زالل احکام» و سپس «سمت
خدا» را به عهده داشت و چند سالی هم اجرای برنامه سحرگاهی این
شبکه تلویزیونی را اجرا کرده است .همچنین ،چندی پیش تیتری از
کناره گیری «نجم الدین شریعتی» مطرح شد که او در گفت وگویی این
موضوع را کام ً
ال تکذیب و از بداخالقی های رسانه ای ابراز ناراحتی کرد و
این بازگشت تما ِم حاشیه ها و شایعات را پایان داد/.تسنیم
بهرامعظیمی:منضعف«تهران»۱۵۰۰بودم!
بهرام عظیمی با اشاره به ساخت انیمیشن «تهران »۱۵۰۰که
ساخت و نمایش ان جریان بزرگی را در سینمای ایران راه انداخت
و مورد استقبال قرار گرفت ،توضیح داد :بارها گفته ام که این فیلم
درست است از نظر انیمیشن سازی یک اتفاق بزرگ بود اما به عنوان
یک انیمیشن سینمایی جذابیت های الزم را نداشت ان هم به دو
دلیل ،که اولی ضعف کارگردانی من در ساخت انیمیشن بلند بود
که تجربه ای در ان نداشتم و بلد نبودم که یک انیمیشن سینمایی
بسازم ،زیرا با خود فکر می کردم که انیمیشن بلند سینمایی شبیه
همان انیمیشن های کوتاهی است که می سازم ،فکر می کردم که
می توان انیمیشــن های کوتاه را کنار هم گذاشت و یک انیمیشن
سینمایی ساخت .در صورتی که من نمی دانستم چگونه باید یک
انیمیشن ســینمایی ســاخت ،هر چند در ابتدا فکر می کردم که
می دانم! عظیمی گفت :دومین مشــکل بزرگ انیمیشن «تهران
»۱۵۰۰هم سخت گیری هایی بود که به این انیمیشن کردند/.مهر
رضا نجاتی :ما به پذیرش فیلم ضعیف تن ندادیم
یو نهمین
رضا نجاتی ،کارگردان و عضو هیات انتخاب اثار داستانی س
جشــنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران درباره روند انتخاب اثار این
بخش گفت :تیم هفت نفره هیات انتخاب این دوره از جشنواره ،تمام
فیلم های ارســالی که حدود ۱۲۰۰فیلم بود ،با دقت بررسی و داوری
کرد .او درباره معیارهای خود برای انتخاب یک اثر توضیح داد :طبیعتا
وقتی یک مسئولیتی را قبول می کنید ،نباید سالیق شخصی را در ان
کار وارد کنید .برای من در وهله اول ایده یک کار مهم بود و در مراحل
بعد تکنیک و سایر موارد را بررسی می کردم .نجاتی گفت :تاکید بر تنوع
ژانر به هیچ وجه باعث نشد که حاضر به حضور فیلمی ضعیف در سبد
انتخابی فیلم های جشنواره شویم و حتی تصمیم گرفتیم که اگر در یک
ژانر فیلم قوی و باکیفیتی وجود نداشت ،ان ژانر را کال از این سبد فیلم ها
حذف کنیم .درنهایت تالش کردیم تا به یک گوناگونی در مساله ژانر
برسیم که این کمک بزرگی به پیشرفت خود جشنواره و عالقه مندان
این حوزه که این رویداد را پیگیری می کنند ،خواهد کرد/.صباخبر صفحه 2
خرب سیمنا و تلویزیون
بازگشت «تارزان» به سینما
کمپانی سونی پیکچرز حقوق نمایشــی اثر قدیمی و پرطرفدار تارزان را از بنیاد «ادگار رایس باروز»
نویسنده امریکایی خالق این شخصیت در اختیار گرفته و به دنبال بازافرینی کامل شخصیت و مالکیت
معنوی ان است .تاکنون هیچ نویسنده ،کارگردان و تهیه کننده ای برای ساخت فیلم جدید «تارزان» با
کمپانی استودیو قراردادی امضا نکرده است .تارزان داستان پسری یتیم را روایت می کند که که در جنگل
توسط میمون ها بزرگ شده است و . ...کمپانی برادران وارنر در سال ۲۰۱۶در فیلمی با بازی «الکساندر
اسکارشگورد» و «مارگو رابی» تالش کرد ،یک مجموعه فیلم جدید برای پروژه قدیمی «تارزان» بسازد اما
این فیلم در جلب توجه مخاطبان شکست خورد/.ایسنا
یکشنبه10مهر 1401شماره1284
3
مستند «اتاق ابی» اماده نمایش شد
فیلم مستند بلند سینمایی «اتاق ابی» به کارگردانی و تهیه کنندگی میالد خالقی منش اماده نمایش
شد .این فیلم ماجرای زندگی چند نوجوان زباله گرد افغانستانی است که با وجود کشمکش های فراوان با
مافیای زباله ،پلیس ،سختی های فراوان کار در زباله ها و دوری از سرزمین مادری ،در جستجوی یک زندگی
معمولی هستند .تصویربرداری این فیلم مستند که تحقیق و انتخاب کاراکتر ان با وقفه های طوالنی ،بیش
از ۸سال به طول انجامیده ،در زمستان ۱۴۰۰به پایان رسید .پس از ان فیلم وارد مرحله فنی شد و تدوین
این فیلم به تازگی به انتهای خود رسیده و هم اکنون نیز در حال اتمام سایر مراحل فنی است .مستند بلند
«اتاق ابی» به زودی وارد فرایند پخش خواهد شد/.مهر
دغدغه «چسب زخم» پرداختن به همدلی است
روشان امیری ،تهیه کننده سینما و تلویزیون ،درباره سریال تلویزیونی «چسب زخم» که به کارگردانی سیدحامد
تهرانی علوی ،تهیه کنندگی او و نویسندگی سمیرا مختاری و عاطفه نفری از شبکه پنج سیما پخش می شود ،عنوان
کرد :سریال «چسب زخم» ،سریالی با موضوعی کامال خانوادگی است ،خانواده ای صمیمی که هر کدام از اعضای
خانواده ان دچار چالشی می شوند .این تهیه کننده درباره داستان سریال گفت :این خانواده دو فرزند پسر و یک فرزند
دختر دارند؛ پسری سرباز و دختری که خواستگار دارد و به دلیل شرایط نامساعد پدر و مادرش خواستگار را به خانه
راه نمی دهد ،همچنین پسر بچه ای که همدرد خانواده است و همیشه سواالتی برای ذهنش به وجود می اید .هما،
مادر خانواده بار مسئولیت بیشتری را بر دوش می کشد ،او کمک بهیار بیمارستان است و به دلیل مشکالتی که برای
علی همسرش پیش می اید ،شغل دومی را برای خودش دست و پا می کند و در خانه دیگران مشغول کار می شود.
هما در هر خانه که برای کار می رود شاهد داستان هایی که برای اعضای ان خانواده اتفاق می افتد ،می شود« .چسب
زخم» داستان خانه های دیگران را از نگاه هما روایت می کند و هما به عنوان فردی که همدرد است و شرایط را درک
می کند ،سعی دارد تا دیگران را به صلح و ارامش دعوت کند .امیری درباره انگیزه ساخت این سریال تصریح کرد:
دغدغه من به عنوان تهیه کننده این اثر به تصویر کشاندن همدل و همراه بودن بانوان با مردان است ،در خانواده بین
زن و مرد تفاوتی وجود ندارد و همیشه اعتقاد دارم یک نفر نمی تواند جور همه را بکشد .اگر خانواده ای با هر سطح
اجتماعی همراه هم نباشند ،نمی توانند قوی باشند .امیدوارم «چسب زخم» درحد خودش ،موفق باشد.
او ضمن اشاره به این که در این مجموعه تلویزیونی ،هنرجویانش را کنار بازیگران اصلی مقابل دوربین اورده است،
اظهار کرد :انها هنرمندانی پر انرژی و با استعداد بودند ،به دیده شدن هم عالقه داشتند ،همچنین بعضی از انها اگاه تر
و بهتر بازی می کردند و برخی برای ایفای نقش مقابل دوربین استرس داشتند که این موضوع چالشی را برایم رقم
زد و مرا متوجه این کرد تا به پرورش هنرجوهایم بیشتر دقت کنم و قبل از انتخاب ،بازی انها را مقابل دوربین ببینم.
امیری درباره همکاری با گروه عوامل «چسب زخم» گفت :تجربه همکاری با این گروه برایم جذاب بود ،کار کردن
با اتابک نادری و ساناز ســماواتی که بازیگران ثابت این مجموعه تلویزیونی بودند و دیگر بازیگرانمان لذت بخش
بود .در زمان کوتاهی که داشتیم ،ما باید در ۴۵روز هر سه روز یکبار لوکیشن عوض می کردیم و در مجموع به ۱۵
لوکیشن برای فیلمبرداری رفتیم که این کار رابرایمان خیلی سخت کرد اگر همدلی عوامل نبود ،کار برایم بسیار
مشکل می شد و از همه انها متشکرم.
تهیه کننده «کافه سنتی» خطاب به مسئوالن و مدیران عنوان کرد :یک خواهش دارم ،ان هم این است که بیشتر
بها دهید ،به بانوان میدان دهید ،ما تهیه کننده زن خوب کم نداریم و اثار انها را همچنان در سینما و تلویزیون می
بینیم ...من در «چسب زخم» و اثار قبلی به چیزی رسیدم ،ان هم این است که نگویید چرا نمی شود .به زمان بندی
خدا اعتماد کنید ،هرانچه باید در زمان خودش به بهترین شکل اتفاق می افتد .اگر تمام دنیا دست به دست هم دهند
تا کاری را برای تو نشد کنند ،خدا بنده اش را برای تو می فرستد تا ان کار را برایت انجام دهد/.صباخبر صفحه 3
4
یکشنبه10مهر 1401شماره1284
پرونده
رازی که در یک خانه قدیمی فاش می شود
فاطمه حمیره فیلم سینمایی «شین» به نویسندگی و کارگردانی میثم کزازی که بعد از سه سال و نیم ،فرصت اکران یافته و روی پرده سینماها رفته
است ،از یک قص ه واقعی وام گرفته و با چاشنی خوف و دلهره فضای متفاوتی را پیش روی تماشاگرش می گشاید .قصه این فیلم بر مدار این
گفت و گو
ی می ماند و همیشه فرصت کافی برای جبران در اختیار نداریم» ،پیش می رود و در ادامه راز خانوادگی
حقیقت که «اثر ظلم در جهان باق
اهالی یک خانه قدیمی را برمال می کند که دردسرهایی را برای انها به وجود اورده است .با میثم کزازی نویسنده و کارگردان و فخرالدین صدیق شریف
بازیگر این فیلم گفتگو کرده ایم که در پرونده امروز روزنامه صبا می خوانید.
میثم کزازی:
ریسک ساخت فیلم هایی نظیر «شین» باالست
میثم کزازی فیلمساز جوانی است که تجربه ساخت یک تله فیلم -با
عنوان «نقطه سر خط» که اواخر دهه هشتاد از شبکه پنج سیما پخش
شد -و همچنین فیلم سینمایی «چه زود عادت می کنیم» -که برنده
جایزه بهترین کارگردانی از فستیوال ورونای ایتالیا شد -را در کارنامه
هنری خود دارد و در سومین تجربه فیلمسازی خود فیلم «شین» را
روی پرده سینماها دارد که فضای متفاوتی را در ژانر دلهره اور به تصویر
کشیده است .در این فیلم در کنار غزاله نظر و علی شادمان جمعی
از بازیگران پیشکسوت سینمای ایران از جمله جمشید هاشم پور،
محمود پاک نیت ،اتش تقی پور ،حسین عابدینی ،محمود بصیری،
هوشنگ توکلی ،زنده یاد سیامک اطلسی و فخرالدین صدیق شریف
ایفای نقش می کنند و شهاب حسینی نیز عالوه بر ایفای یک نقش
کوتاه به عنوان تهیه کننده و مشاور کارگردان در این فیلم حضور دارد
و کار انتخاب بازیگران را نیز با توافق کارگردان برعهده داشته است.
چگونه به قصه فیلم «شــین» با این فضــای دلهره اور
رسیدید؟ ایا دغدغه تجربه کردن ژانری متفاوت شما را به
این سمت سوق داد؟
داســتان این فیلم واقعی بود ولی دغدغه ما ســاختن یک فیلم
دلهره اور و یا در لحظاتی ترسناک نبود .صرفا بستر قصه این امکان را
می داد که چاشنی این فیلم را متفاوت تر انتخاب کنیم .موضوع اکثر
فیلم ها در حال حاضر پیرامون اعتیاد و خیانت می چرخد و خواستیم
بییننده کمی از اشپزخانه تولید شیشه و فضای خیانت فاصله بگیرد
و فضای متفاوت دیگری را تجربه کند! این قصه ادرس هایی را به ما
می دهد که می توانیم از چاشنی دلهره هم استفاده کنیم چون قصه
واقعی بود و همین بیشتر جذب مان کرد .این قصه یک زیر متن بسیار
محکم داشــت با این مضمون که اثر ظلم در جهان باقی می ماند و
همیشه برای جبران کردن وقت نداریم و کل قصه ،خطی را داشت
که برجسته بود.
ژانر وحشت یا سینمای دلهره در سینمای ایران اخیرا مورد
توجه فیلمسازان قرار گرفته است اما چرا فیلمسازان با توجه
به جذابیت های این ژانر کمتر سراغ ان می روند؟
ما هر کدام اصالتاً اهل یک شهر و استانی هستیم اما در وهله اول
لهجه مان را پنهان می کنیم و لباس محلی خود را قطعاً نمی پوشیم.
همه شکل هم حرف می زنیم و شــکل هم لباس می پوشیم ،همه از
یک مدل جراحی بینی اســتفاده می کنند یا یک مدل لباس که مد
می شود اســتفاده می کنند و برای همین فیلم های ما هم شکل هم
است .مثال اصغر فرهادی مدلی فیلم می سازد و بعد بیست تا شبیه
ان ساخته می شود و مخاطبان هم به همین دلیل نمی توانند فضاهای
متفاوتی را تجربه کنند .همه ازمسخره شدن می ترسند و ممکن است
که بیننده هم پس بزند اما با این وجود هیچ اشکالی ندارد ...ما ریسک
خودمان را کردیم تا فضای متفاوتی را در فیلمسازی داشته باشیم .در
سینمای ما فرمول موفقیت و پول سازی ثابت است .ولی مگر قصه
های ما فقط همین هاست؟ این توهین به مخاطب است حتی اگر فیلم
کمدی شصت میلیاردی هم بسازند می بینیم که مجموعه و گلچینی
از شوخی های فیلم های قبلی را در فیلم جدیدشان گنجانده اند و باز
هم میلیاردی می فروشند چون مخاطبان گزینه دیگری برای تماشا
ندارند .من نمی خواهم ادعا کنم فیلم خوبی ســاخته ام ولی حداقل
تالش کرده ام فیلم متفاوتی بسازم .این یک واقعیت است که عمده
فیلم های حال حاضر ســینمای ایران یا زیر پوست شهر می گذرد
که حول چاقوکشــی ،خیانت و اعتیاد است یا کمدی هایی است که
خانواده ها و یک پدر و دختر شرم می کنند کنار هم ان را تماشا کنند.
اگر به ما اعتماد کنند و مخاطب حمایت کند ما هم می توانیم سراغ
فرمول های پول ساز نرویم و فیلم های متفاوت تری بسازیم و با حمایت
مخاطبان است که ما می توانیم به شکل حداقلی به بقایمان ادامه دهیم
و سبد متنوع تری از فیلم های متفاوت را پیش روی او قرار دهیم و به
شعور و چشمان مخاطبان هم احترام بگذاریم.
چطور در ساخت فیلم به این ترکیب از بازیگران قدیمی
رسیدید؟
قصه این فیلم در چهل سال پیش اتفاق می افتد و چون سن قصه
باالتر می رود ما از پیشکسوتانی استفاده کردیم که برایمان جذاب اند و
تصمیم گرفتیم به این سمت حرکت کنیم .بازیگران بسیاری هستند
که با انها خاطره داریم از هوشنگ توکلی ،جمشید هاشم پور و دیگرانی
که همه پیشکسوتان ما هستند اما سینمای ما در حال حاضر فقط
دست چند جوان بازیگر است که در همه فیلم ها حضور دارند .محمود
بصیری در این فیلم نقشی را بازی می کند در حالی که ما چندین سال
است که او را در هیچ فیلمی ندیده ایم .حدود 10سال بیکار بود و بعد
از ان هم هیچ کس در این سال ها یادی از او نمی کرد .بازیگران فیلم
را شهاب حسینی انتخاب کرد و من هم با این انتخاب ها کامال موافق
بودم چون نیتی که داشت کام ً
ال صحیح بود .در این فیلم دوربین به
هر سمتی که می چرخد بازیگری را می بینیم که با او خاطره داریم نه
بازیگرانی که همیشه در همه فیلم ها دیده می شوند.
چه چالش هایی در مسیر تولید این فیلم داشتید؟
جذب سرمایه برای این فیلم ها که ریسک تولید و اکران ان باالست
کار بسیار سختی است .فیلم های کمدی کف فروش و تضمین فروش
دارند و برای همین در جذب ســرمایه به مشکل برنمی خورند .من
مشکل جذب ســرمایه را داشتم که خدا را شــکر حل شد ،فیلم به
سرانجام رسید و توانستیم در این وانفسا اکران عمومی بگیریم.
شما عالوه بر کارگردانی ،نویســندگی فیلمنامه را هم
خودتان بر عهده داشــتید ،درباره اهمیــت فیلمنامه در
مسیر فیلمســازی بگویید و این که ســینمای ما به لحاظ
فیلمنامه نویسی در چه شرایطی است؟
ما اغوش مان به روی فیلمنامه های خوب همیشــه باز اســت و
فکر می کنم تنها راه نجات ســینمای ما فیلمنامه خوب است .روی
بیلبوردهای تبلیغاتی عکس بیست تا بازیگر هست اما کسی دلش
نمی خواهد ان فیلم را ببیند مگر این که کسی پیشنهاد کند و این از
یک فیلمنامه خوب برمی اید .ما گنجینه های خوب و غنی از قصه ها در
ادبیات و فرهنگ عامه خودمان داریم اما جای دیگری سیر می کنیم
و زمان کافی برای نوشتن فیلمنامه ها صرف نمی کنیم .هر خواننده و
موزیسینی گاهی به طور مثال هر هشت سال ،ده سال یک بار البوم
بیرون می دهد و اثری ماندگار از خودش به جا می گذارد اما عده ای هر
هفته یک اهنگ منتشر می کنند که به یاد نمی ماند .برای ارایه یک
اثر هنری باید تجربه زیسته داشته باشیم ،ایده ها چکش کاری شود و
خوب پخته شود و بعد به مخاطب ارائه کنیم .نمی شود که هر سال
در جشنواره فیلمی داشته باشیم ولی برخی دو تا فیلم هم می سازند
و این تعجیل روی کیفیت کار اثر می گذارد .معتقدم باید قصه یک صفحه 4
پرونده
فیلم محکم باشد و یکی از چاره هایش اقتباس از گنجینه های ادبیات
خودمان است که با این اقتباس می دانیم که حداقل نگین انگشتری
ما درست و صحیح است.
مخاطب چه جایگاهی در مســیر فیلمسازی شما دارد؟
ترجیح می دهید طیف وسیعی از مخاطبان عام داشته باشید
یا ان که فیلمی بر اساس دغدغه های شخصی خود بسازید،
هر چند مخاطب ان خاص یا اندک باشد؟
این یک بحث بنیادی و فلسفه زندگی هر ادمی است که با هنر و
انتشار یک اثر هنری سروکار دارد .تصور کنید رستورانی که گوشت
فاسدی را برای مشتریانش سرو می کند ،هر کسی این گوشت فاسد
را مصرف کرده باشد قطعاً مسموم می شود و چنین رستورانی هم به
عنوان جریمه پلمپ می شود .اما بسیاری از خروجی های فرهنگی
ما که خوراک فرهنگی فاســد برای مخاطبان سرو می کنند که اثر
نامطلوب ان هم چند روزه از بین نمی رود بلکه در درازمدت این اثار
نامطلوب در ذهن مخاطب بر جای می ماند و چنین مراکزی نه تنها
جریمه نمی شوند بلکه همچنان به کار سوداورشان ادامه می دهند.
هنرمندان یک اصل را در زندگی خود دارند که ما می میریم اما اثار
فرهنگی و هنری ما اعم از کتاب ها ،فیلم ها و ...برای مخاطبان باقی
می ماند .بنابراین همه ما برای مخاطب کار می کنیم ،اما این که چه
خوراکی برای مخاطب فراهم می کنیم بسیار مهم است.
شرایط اکران تاکنون چطور بوده است؟
خدا را شکر گروه پخش زحمت خودشان را می کشند اما در این
شرایط همیشه ان چه که دلمان می خواهد ،کمتر اتفاق می افتد .ما
بیشتر از سیصد فیلم اکران نشده درایران داریم که به خاطر کرونا در
نوبت اکران مانده اند و با این شرایط نمی توان توقع بیشتر از این داشت
و باید در همین حد که فیلم به اکران رسیده و چند سالن سینما به
ان اختصاص یافته است ،خوشحال باشیم .لذت بخش بودن تماشای
فضاهای سینمایی این است که در سالن سینما اتفاق بیفتد و به طور
کلی جای دیدن هر فیلمی سینماست .اما چاره ای نیست و فیلم ها
در مسیر اکران به اکران انالین و شبکه نمایش خانگی هم می رسند.
فیلم بعدی در چه حال و هوایی و یا ژانری خواهد بود؟
اگر بازخورد خوبی از فیلم «شین» بگیریم ،ممکن است فیلم بعدی
را هم در همین فرم و فضا پیش بروم و ممکن هم هست که به طور کلی
فضای متفاوتی را تجربه کنم اما در نهایت قصه تعیین کننده است و
در حال حاضر قصه ای که برایم تکان دهنده باشد ،نیست .برای نوشتن
فیلمنامه هم اصرار و الزامی ندارم که خودم حتما ان را بنویسم و به هر
حال کارگردان همیشه هر قصه ای را باید از فیلتر ذهنی خودش عبور
بدهد و همیشه یک نسخه بازنویسی شده کارگردان هم وجود دارد.
فخرالدین صدیق شریف:
«شین» فیلمنامه جذابی داشت
فخرالدین صدیق شریف از ان دســته بازیگران باتجربه ای است
که همیشــه در نقش ادم های خوب و دانای قصه ایفای نقش کرده
و با وجود توانمندی ها و قابلیت هایی که داشته ،کمتر فرصتی برای
حضور در نقش های متفاوت برایش به وجود امده است .او در فیلم
سینمایی «شین» نقش متفاوتی را بازی می کند که تا پیش از این
یکشنبه10مهر 1401شماره1284
5
در کارنامه اش ثبت نشده است .با این بازیگر پیشکسوت که در ذهن
مخاطبان بسیاری خاطره ها را ساخته است ،درباره حضورش در این
فیلم گفتگو کرده ایم:
درباره نقش متفاوتی که در فیلم «شین» بازی کردید،
بگویید ...این شخصیت چه ویژگی هایی دارد؟
نقشــی که من در این فیلم بر عهده دارم ،نقش کوتاهی بود که
البته بعد کوتاه تر هم شد .من شخصیتی را بازی کردم که به نوعی از
اطالعات ماورایی برخوردار است و از ماجرایی که در یک خانه اتفاق
افتاده و به نفرین دچار شده ،می گوید و یاداوری می کند باید برای
جایی که به نفرین دچار شده ،به دنبال حاللیت طلبیدن بود و از کسی
که در حق او ظلم شده حاللیت طلبید تا این گره باز شود و در نهایت
شــرایط به گونه ای رقم می خورد که دیگر امکان حاللیت طلبیدن
وجود ندارد.
ارتباط اولیه شما با فیلمنامه این فیلم چگونه بود؟
فیلمنامه را که خواندم خیلی از ان خوشم امد ،چون ژانر متفاوتی
داشت و حداقل در چند سال اخیر فیلمنامه هایی در این ژانر نداشتیم.
به نظرم فضای خاصی داشت و تصور می کردم این فضای ماورایی و
دلهره اور ،برای بیننده هم دلپذیر و جذاب باشــد .عالوه بر جذابیت
فیلمنامه ،کارگردانی اقای کزازی هم در فیلم ســینمایی «شین»
بسیار خوب بود .دکوپاژ خوبی داشت و در مجموع بازی در این فیلم
را دوست داشتم.
فیلم شــین فضای دلهره اوری دارد که برای مخاطب
جذاب است ،شما چه حسی نسبت به این ژانر دارید و فکر
می کنید چرا در سینمای ایران کمتر به فیلم هایی در این
ژانر پرداخته می شود؟
پرداختن به این ژانر کمی سخت اســت .به نظر من برخی اوقات
باید ما خطر کنیم .گاهی به خاطر همین سخت بودن کار ،خیلی از
ژانرها را فراموش کرده ایم و به چند تا لوکیشن در خیابان و اپارتمان
بسنده می کنیم و فکر می کنیم هر چه کار ساده تر باشد ،شاید روان تر
هم باشــد و مخاطب راحت تر با ان ارتباط برقرار کند چون جنس
خودش و جامعه اش را می بیند .ورود به این ژانرهای متفاوت جسارتی
می خواهد که کارگردان این فیلم اقای کزازی این جسارت را از خود
نشان داد .فیلمســاز باید خطر کند و دست به ریسک بزند .این یک
واقعیت است تا فیلمساز خطر نکند نمی تواند یک حرکت متفاوت
انجام بدهد .حتی به بازیگر هم باید این فرصت را داد که خطر کند.
اما بازیگر دست و بالش بسته است و بر اساس پیشنهادهایی که به او
می شود ،دست به انتخاب می زند و نمی تواند خارج از ان حرکت کند.
در این مسیر سلیقه شناسی هم می توان کرد که این نوع فیلم ها چقدر
مخاطب دارد و چند درصد انها از ژانرهای متفاوت مثل ژانر دلهره اور
استقبال می کنند.
مخاطبان همیشه شما را در نقش های مثبت روی پرده
سینما و در قاب تلویزیون دیده اند و هیچ وقت نقش منفی
از شما دیده نشده است .چقدر به تجربه نقش های متفاوت
عالقه مند هستید؟
تاکنون خیلی کم پیش امده که ایفاگر نقش هایی متفاوت باشم،
اما با این حال ،پیش تر در «ابراهیم خلیل اهلل» محمدرضا ورزی نقش
شــیطان را بازی کرده بودم .بازیگر وقتی از قالب همیشگی خودش
بیرون می اید ،بیشتر و بهتر می تواند حرکت های درست انجام دهد.
برای بازیگر الزم است که نقش های متفاوت با چهره ها و قالب های
متفاوت ارائه دهد تا هم تاثیر بهتری روی بیننده داشته باشد و هم
خودش را محک بزند .من از این تجربه ها استقبال می کنم .در فیلم
«شین» هم نقش برای خود من جذابیت داشت و امیدوارم که برای
مخاطبان هم به همان اندازه جذابیت داشته باشد.
به شــاخصه های همکاری با میثم کزازی اشاره کردید.
چه تحلیلی از حضور جوانان خالق در عرصه فیلمسازی و
ارتقای کیفی سینمای ایران در اینده دارید؟
ایده من این است که باید به جوان ها میدان داد .باید با جوان هایی
که وارد عرصه کارگردانی می شوند کار کنیم و به انها فرصت بدهیم.
چه بسا کارگردان های قدرتمندی که در بین همین جوانان بودند و
اثار جذابی را خلق کردند .کارگردان های جوانی که با دکوپاژ و ریتم
خوب ،کارهای نفس گیر می ســازند و من به شدت معتقدم باید هر
کاری که از دستمان براید برای کمک به انها انجام دهیم .این عرصه
متعلق به عده خاصی نیست و همان طور که در طول همه این سال ها
به بازیگران جوان فرصت حضور داده می شود ،باید به کارگردان های
جوان هم فرصت داد .میثم کزازی با دقت کار می کرد و به عبارتی مو را
از ماست بیرون می کشید .من از کارگردانی او خوشم امد چرا که این
دقت نظر باعث شد ریتم فیلم بسیار خوب از اب دراید .یعنی با فیلمی
مواجه هستید که اصال از دیدن ان خسته نمی شوید. صفحه 5
6
یکشنبه10مهر 1401شماره1284
خرب فرهنگ و هرن
پیوستن «زبان اشاره ایرانی» به پایگاه های پژوهشی زبان شناختی
«زبان اشاره ایرانی» در پایگاه های پژوهشی زبان شناختی افزوده شد .در پی همکاری های فرهنگستان زبان
و ادب فارسی و سازمان ملی استاندارد ،مسئولیت کارگروه فنی زبان و اصطالح شناسی در ایران به فرهنگستان
واگذار شد .پژوهشگران این کارگروه ،ضمن بررسی یکی از استانداردهای بین المللی که مربوط به کدگذاری
نام زبان هاست دریافتند برخی از اطالعات مربوط به زبان ها و گویش های ایرانی در این سند نیاز به بازنگری و
تصحیح دارد.پس از کسب اطالعات تکمیلی از مسئوالن مرتبط با امور ناشنوایان ایران ،پیشنهاد افزوده شدن
نام «زبان اشاره ایرانی» به عنوان نام اول ،در کنار نام فعلی درج شده ،برای موسسه تحقیقات زبان شناسی ارسال
شد و این موسسه ،پس از طی مراحل بررسی ،نظر فرهنگستان را پذیرفت/.صباخبر
تعویق برگزاری نهمین دوره «ده روز با عکاسان ایران»
انجمن عکاسان ایران طی اطالعیه ای اعالم کرد که زمان برگزاری نهمین دوره رویداد «ده روز با عکاسان
ایران» به تعویق افتاده است .در متن این اطالعیه که از سوی انجمن عکاسان ایران منتشر شده ،تعویق این
ن برگزاری نهمین دوره
رویداد به زمانی دیگر اعالم شده و امده است« :علیرغم امادگی و اشتیاق فراوان ،امکا
ده روز با عکاسان ایران که قرار بود از ۲۹مهرماه تا ۹ابان ماه ۱۴۰۱توسط «انجمن عکاسان ایران» در «خانه
هنرمندان ایران» برگزار شود ،در زمان اعالم شده ،وجود ندارد .انجمن عکاسان ایران برگزاری این رویداد را
به زمانی موکول می کند که بتواند در شرایط و موقعیتی بهتر ،همراه با شور و هیجان نسل جدید ،پرشورتر
برگزار نماید»/.صباخبر
کلود مونه و اثر درخشانی که بر هنرهای تجسمی گذاشت
دریچه ای برای فاصله گیری از قواعد سنتی
کلود مونه ـ نقاش فرانسوی ـ در سال ۱۸۴۰متولد شده و در سال ۱۹۲۶از دنیا رفت .در میان این سال ها،
مونه ستاره ای بود که در اسمان نقاشی جهان درخشید .کلود مونه تابلو «امپرسیون؛ طلوع افتاب» را در سال
۱۸۷۲ترسیم کرده است؛ نقاشی که دنیای هنرهای تجسمی را تغییر داد و مکتب امپرسیونیسم نام خود را
از ان وام گرفته است .مکتب امپرسیونیسم را می توان مادر هنرهای مدرن مانند اکسپرسیونیسم و کوبیسم
دانست .این مکتب هنری سنگ بنای هنر مدرن محسوب می شود که اکنون تعدد یافت ه است .اما چه چیزی
باعث متفاوت بودن این تابلو نقاشی شده است؟
در تابلو «امپرسیون؛ طلوع افتاب» دو قایق کوچک را می بینیم که خورشید باالی ان ها نور قرمز رنگش
را بر دریا منتشر کرده است .در وسط تابلو قایق های صید دیگری هم هستند .کمی عقب تر کشتی هایی هم
به چشم می خورد که خیلی واضح نیست و پشت کشتی ها هاله هایی دود مانند است که ممکن است دود
کشتی های بخار باشد .این ها عناصر اصلی نقاشی است .مونه این تابلو را همراه با چند اثر دیگر هنگامی که
برای بازدید از زادگاهش منطقه لواور در شمال غربی فرانسه در سال ۱۸۷۲رفته بود ،ترسیم کرده است .تا
پیش از ان تابلوهای نقاشی که ترسیم می شد ،همگی مبتنی بر اصول نقاشی اکادمیک بودند و کمتر اثری را
می دیدیم که در نوع طراحی متفاوت عمل کرده باشد اما نقاشی مه الود و تقریبا ناواضح مونه سبک متفاوتی
بود که طرفداران و مخالفان خودش را هم داشت.
در کنار نظرات مخالف منتقدان ،یک منتقد اما معتقد بود که مونه روش جدیدی در هنر را ابداع کرده است.
او به جای ترسیم معمول مناظر ،به ترسیم حس و حال و دریافت خود از ان ها دست زده بنابراین احساس
منحصر به فردی از سرزندگی را در نقاشی اش منتقل کرده است.
در هر صورت با وجود موافقت هــا و مخالفت ها ،تابلو کلود مونه انقالبی در نقاشــی پدید اورده و مکتب
امپرسیونیسم را بنیان نهاد .مونه دریچه ای را به روی هنرمندان گشود تا شجاعت فاصله گرفتن از قواعد سنتی
هنر را داشته باشند و به سمت ترسیم نقاشی های معناگرا و مفهومی حرکت کنند/.ایسنا
اجراهایتئاترکودک«تاالرهنر»متوقفاست
تعطیلی های اخیر در عرصه اجراهای تئاتری و متوقف شدن فعالیت و
اجراهای سالن های مختلف تئاتر از جمله مجموعه تئاتر شهر ،تماشاخانه
ایرانشهر ،مرکز تئاتر مولوی و تعدادی از تماشاخانه های خصوصی به تاالر
هنر و اجراهای تئاتر کودک و نوجوان نیز رسید .پیش از تعطیلی ها ،نمایش
«کتابخورها» به کارگردانی اسماعیل رحیمی سروش از دوم شهریور در
تاالر هنر به صحنه رفته بود و طبق اخرین گــزارش اداره کل هنرهای
نمایشی فروشی ۷۷میلیون تومانی در گیشه داشت ولی به علت مصادف
شدن با ایام رحلت حضرت رسول اکرم (ص) ،شهادت امام حسن مجتبی
(ع) و شهادت امام رضا (ع) و سپس ،وقوع اتفاقات اخیر با چند روز تعطیلی
مواجه شد .بعد از بازگشــایی مجدد تاالر و به درخواست گروه نمایش،
مدیریت مجموعه تصمیم گرفت برای حفظ ارامش و سالمت مخاطبان و
هنرمندان تئاتر اجرای نمایش «کتابخورها» متوقف شود .در حال حاضر
بحث فروش بلیت و همچنین شرایط حضور مخاطب در سالن های تئاتر
باعث شده تا وضعیت اجراهای نمایش های مختلف مشخص نباشد/ .مهر
«چنین گفت زرتشت» درمارینسکی روی صحنه رفت
«سمفونی چنین گفت زرتشت» اثر علی رهبری اهنگساز و رهبر
ارکستر بین المللی ایرانی در سالن اپرای مارینسکی از مشهورترین
اپراهای جهان در شهر سنت پترزبورگ روسیه روی صحنه رفت.
این اثر که چند ماه پیش هم در شهر زاگرب روی صحنه رفته بود،
برای خواننده تنور و گروه کر و ارکستر سمفونیک روی گفتار زرتشت
نوشته شده که سولیست ان رضا فکری خواننده جوان ایرانی است.
چنین گفت زرتشت دارای پنج قسمت است :قسمت اول ،امدن
زرتشت،قسمت دوم ،جشن نوروز باستانی،قسمت سوم ،میان قطعه
قسمت چهارم ،کاروان زرتشت،قسمت پنجم ،پیروزی زرتشت.
علی رهبری که از طرف والری گرگیف مدیرکل هنری مجموعه
مارینسکی به سمت رهبر دایم میهمان این اپرا منصوب شده بود
رسما کارش را هفته گذشته اغاز کرد .او روز جمعه ۱۵مهرماه نیز
کنسرت افتتاحیه شهر استانبول را با ارکستر دولتی این شهر رهبری
خواهد کرد/.فارس
«شراره» در سالن سایه روی صحنه می رود
نمایش «شراره» نوشته و کار محمدمهدی خاتمی از یکشنبه دهم
مهرماه در دو نوبت 18و 19:30در سالن سایه مجموعه تئاتر شهر روی
صحنه می رود و نسرین نکیسا ،تکتم اخجوانی ،امینا خاتمی ،مرجان
علوی ،مجتبی زادفر ،امیراحســان امیرپــور ،محمدمهدی خاتمی و
غالمرضا عارف نژاد در ان بازی می کنند.
محمدمهدی خاتمی درباره این نمایش گفت« :شراره» روایت زنی
به همین نام است که نامزد خود ابراهیم را در روزهای نخستین جنگ از
دست داده و او شهید شده است .شراره در این سال ها تاکنون بر اثر تبعات
جنگ و سایه سیاه ان سختی های بسیاری را متحمل شده و شاخه های
جانبی ان ،زندگی او را تحت تاثیر قرار داده است« .شراره» فضای عاشقانه
و تلخ دارد و این زن مدام به مرور خاطرات خود می پردازد .او درباره سبک
و فضای اجرایی نمایش «شراره» یاداور شد :این اثر فضایی رئالیستی
دارد اگرچه گاهی از این فضا خارج می شویم و با فلش بک هایی مروری بر
خاطرات شراره و ابراهیم داریم /.هنرانالین صفحه 6
یکشنبه10مهر 1401شماره1284
خرب فرهنگ و هرن
انتشار «ادمی همان است که می خواند» در نشر بیدگل
ی ظفر قهرمانی نژاد به همت
کتاب «ادمی همان است که می خواند» نوشته رابرت دی یانی با ترجمه عل
نشر بیدگل به چاپ رســید .در توضیح ناشــر برای این کتاب می خوانیم« :به عنوان رشته ای دانشگاهی،
مطالعات ادبی عموما مر ّوج برخوردی سرد و انتقادی با اثار نوشتاری است .حاصل این شیوۀ برخورد نیز ارائۀ
خوانندگان به اصطالح جدی قرار
نقدها ،تفاسیر و تحلیل های روشمندی بوده که پژوهشگران ادبی در اختیار
ِ
داده اند و می دهند .در این بین ،انچه تا حد زیادی مغفول مانده ،تمرکز بر همۀ ان چیزهایی است که در گام
نخست اثار ادبی را ،برای مخاطبان جذاب ساخته است ».این کتاب در سه بخش «رویکردها»« ،کارکردها»
و «کاربست ها» تنظیم شده و در ۲۹۹صفحه با قیمت ۱۴۸هزار تومان به چاپ رسیده است/.صباخبر
«تازه ها در اندیشه ایت اهلل حسن زاده املی(ره)» در بازار کتاب
کتاب «تازه ها در اندیشه ایت اهلل عالمه حسن زاده املی (ره)» اثر اسماعیل منصوری الریجانی به همت
موسسه بوستان کتاب در ۴۰۸صفحه به چاپ رسید .نویسنده با هدف تنویر افکار عالقه مندان به مباحث
فلسفی و عرفانی عالمه حسن زاده املی (ره) ،کتاب حاضر را نگاشته است تا کسانی که استاد را تقریر کننده
اثار گذشتگان یا شارح اندیشه انان می دانند ،با نواوری ها و تازه های اندیشه ان بزرگوار در حوزه علوم طبیعی،
ادبیات ،معرفت نفس و روانشناسی ،حوزه عرفان نظری و حکمت عملی و نیز شواهد بدیعی قرانی و روایی اشنا
شوند .عالمه حسن زاده املی (ره) در نهایت ادب و حفظ امانت اثار و اندیشه بزرگان عرصه فلسفه و عرفان،
نکاتی بدیع و تازه در اثار خود اورده اند که منشا تحول در سیر متون عرفانی و فلسفی محسوب می شود/.ایلنا
یادبود پدر موسیقی نوین ایران برگزار می شود
بهنام موحدان از نوازندگان و پژوهشگران موسیقی ایرانی که طی
سال های اخیر مسئولیت بهسازی و مرمت ارامگاه مرحوم علینقی
وزیری (پدر موسیقی نوین ایران) را نیز به عهده گرفته از تالش خود
برای برگزاری یک مراسم نکوداشت برای این استاد موسیقی ایرانی
و رونمایی از ارامگاه بازسازی شده این هنرمند فقید طی روزهای
اینده خبر داد و اظهار کرد :بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته
در تالشیم روز پنجشنبه چهاردهم مهرماه ائین نکوداشت مرحوم
علینقی وزیری را که بسیاری از عالقه مندان موسیقی از او به عنوان
پدر موسیقی نوین ایران یاد می کنند در فرهنگسرای اندیشه برگزار
کنیم .حسن ناهید ،میالد کیایی ،بهرام گودرزی ،محمد مقدسی،
فرهاد فخرالدینی ،جهانشاه صارمی ،لوریس چکناوریان ،هادی
منتظری ،مسعود حبیبی از جمله هنرمندانی هستند که از ان ها
برای حضور در این مراســم دعوت به عمل امده است .او در ادامه
توضیحات خود افزود :از جمله اهدافی که برای این ائین نکوداشت
برنامه ریزی شده ،به نوعی رونمایی از ارامگاه استاد وزیری نیز هست
که طی سال های گذشته تالش شده تا نسبت به مقام هنری و واالی
این هنرمند ارزنده موسیقی اقداماتی برای بازسازی و مرمت مزار او
صورت پذیرد .این در حالی است که دونوازی هادی منتظری نوازنده
کمانچهومسعودحبیبینوازندهدف،اجرایچندبرنامهموسیقایی،
پخشفیلممستندکلنلعلینقیوزیری،سخنرانیعلیرضامیرعلی
نقی درباره جایگاه و نبوغ هنری مرحوم وزیری در روند تکوین و
تعالی فرهنگ موسیقی کشور از جمله بخش های مختلف مراسم
نکوداشت علینقی وزیری در فرهنگسرای اندیشه خواهد بود.
او ضمن ارائه گزارشی از روند بازسازی و مرمت ارامگاه مرحوم
وزیری طی سال های اخیر گفت :از سال ۹۸کار بازسازی و مرمت
ارامگاه اســتاد وزیری را با هزینه شــخصی و بدون مشارکت و
7
همکاری هیچ فرد حقیقی و حقوقی و سازمان و نهادی شروع کردم.
جالب است بدانید ارامگاه پدر موسیقی ایران از سال ۱۳۵۸به مدت
۴۰سال به جهت فراموشــی و غفلت های صورت گرفته از سوی
نهادهایی که می توانند متولی چنین مقوالتی باشند به مخروبه ای
بدل شده بود .به هر ترتیب در مرحله اول بازسازی با صرف هزینه
۳۸میلیون تومان ارامگاه را به طور کامل رنگ کاری و گچ و سنگ
ارامگاه را تعویض کردم.
ســردیس اســتاد را نیز جناب امیر موحدان هنرمند نقاش و
مجسمه ساز کشور ســاخت .این اثر هنری هم طی مراسمی در
مهرماه ۱۳۹۸با حضور دردانه های موسیقی کشور از جمله ارفع
اطرایی ،حسن ناهید ،بهرام گودرزی ،میالد کیایی ،کامبیز روشن
روان ،معصومه مهرعلی و تنی چند از نوازندگان برجسته کشور از
جمله شهرام صارمی و مهدی فالح رونمایی شد .موحدان ادامه
داد :در مرحله دوم بازسازی ارامگاه مرحوم وزیری که در شهریور
ماه سال ۱۳۹۹صورت گرفت ،با صرف هزینه ای بالغ بر ۶میلیون
تومان مجموعه نفیسی از عکس های استاد وزیری ،روح اهلل خالقی و
ابوالحسن صبا را گرداوری و بر دیوارهای ارامگاه نصب و نیز پرده ای
منقوش به عکس استاد را روی پنجره ارامگاه نصب کردم .این در
حالی بود که مهرماه ۹۹دومین بزرگداشــت استاد را نیز حضور
استادانی نظیر ارفع اطرایی ،حســن ناهید ،میالد کیایی و بهرام
گودرزی برگزار کردم .سومین مرحله بازسازی و مرمت ارامگاه را
شهریور سال جاری پیگیری کرده و با صرف هزینه ای بالغ بر ۴۵
میلیون تومان نسبت به مرمت دیگر موارد مورد نظر ارامگاه اقدامات
الزم را انجام داد .در این چارچوب کار مرمت و زیباسازی تقریباً تمام
شده و تنها بخش کوچکی از عملیات زیباسازی نهایی باقی مانده که
در اینده ان را نیز به اتمام می رسانم/.مهر صفحه 7
رگباری که گل های داودی را شکفت
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
هجرتی که پایان کار نیست
پروانه معصومی از ان دست بازیگرانی است که بیشتر در سینما
مطرح بود تا تلویزیون اما او یک نقش مانا در ســیما بازی کرد.
«هاجر» همسر «مالک اشتر» با هنرمندی داریوش ارجمند ،یکی از
درخشانترین کارهای او محسوب می شود .او با بازی در این سریال،
به انضمام مجموعه «یوسف پیامبر» نشان داد بازیگری نیست که
منحصر به سینما باشد .اما شاید این پرسش پیش بیاید که چرا
معصومی در سال های اخیر کم کار شــده و خبری از اونیست؟
پاسخ این است که او مدت هاست پایتخت را با تمام خاطرات تلخ
و شیرینش ترک کرده و حاال در روستای طاهر گوراب صومعه سرا
زندگی دور از هیاهویــی دارد .معصومی دربــاره این مهاجرت
می گوید «:طبیعت درس گذشت ،مقاوم بودن در برابر سختی ها و
ارامش به ما می دهد و در ضمن باعث می شود نگاه ادم به زندگی
متفاوت باشد .مردم روستا و شهرهای کوچک مواظب حال و احوال
یکدیگرند و در غم ها و شادی ها در کنار هم هستند و مثل تهران
نیست که همسایه نام همسایه اش را نداند .زمانی که چند سال
پیش از تهران به شمال کشور امده بودم اگر ماشینی جلویم حرکت
می کرد و سرنشینش اشغالی به بیرون پرتاب می کرد زیاد تعجب
نمی کردم و واکنش نشان نمی دادم و شاید سری تکان می دادم
و احساس تاسف می کردم .اما االن شرایط فرق کرده و تا چنین
اتفاقی در این طبیعت زیبا و سرسبز رخ می دهد و اکشن نشان
می دهم؛ طبیعت با همه مهربان و بخشنده است و ویرانی همه چیز
طبیعیت ویرانی به همراه دارد؛ همان طوری که نابودی جنگل ها
باعث جاری شــدن سیل در مناطق مختلف شــده است و کلی
اسیب و خسارات به بار اورده است ولی گویا هنوز ان طورکه باید
حواسمان نیست که چه بر سر طبیعت می اوریم ».هرچند پروانه
معصومی نه تنها از پایتخت بلکه از حرفه اش نیز فاصله گرفته است
اما به نظر نمی رسد داستان او با سینما و تلویزیون ایران اینجا به
پایان برسد .کسی چه می داند شاید معصومی همانطور که یک باره
تصمیم می گیرد به المان برود ،همان گونه که یک دفعه به صرافت
مهاجرت از تهران می افتاد ،به همین ترتیب هم روزی دوباره با بازی
بی بدیل و رشک انگیزش به سینمای ایران بازگردد.
زادروزش 11اسفندماه 1323است 11 .اســفندی که درتطبیق
با تاریخ میالدی ،ســال روز تولد میخائیل گورباچــف ،اخرین رئیس
جمهور اتحاد جماهیر شوروی سابق نیز می شــود .پروانه معصومی با
نام اصلی «ســکینه کبودراهنگی» در نفس های واپسین سال 1323
در تهران متولد شــد .چه کســی فکرش را می کرد ،دختر سر به زیر و
خجول محله دانشگاه تهران ،برهه ای بدل به یکی از بهترین های سینما
و تلویزیون ایران شود؟ سرش به درس بود ،نه گروه سرود ،نه تئاتر ،اصال
شاید خودش هم فکرش را نمی کرد ،دســت تقدیر چند سال بعد او را
به کجاها می کشاند .دوران دبســتان و دبیرستان مثل نخستین رگبار
بهارین گذشــت و در پس رنگین کمان زیبای روزگاران جوانی ،سردر
دانشکده زبان های خارجی دانشــگاه ملی مقابل معصومی ظاهر شد.
او با دیپلم منابع طبیعی وارد دانشــگاه ملی شد اما سه سال بعد ،اتفاق
دیگری می افتد .معصومی ترجیح می دهد در المان تحصیالتش را ادامه
بدهد .المانی که دو دهه پس از جنگ جهانی دوم و ســقوط نازیســم
افق های تازه ای پیش روی خود می دیــد ،گویی او را هم فراخوانده بود
تا معصومی برای اشنایی بهتر با زبان ژرمن ها عازم سرزمین شان شود.
روزهای سختی در انتظارش بودند .انگار ارتباط با همکالسی های موبور
و چشم ابی اش حتی با وجود تسلط نســبی به زبان شان انقدرها هم
ساده نبود و تفریحش شده بود پیاده روی کنار دیوار برلین .دیو تنهایی
شده بود همصحبت و دوست دختر چشم ابرو مشکی! معصومی اما سر
ن روســی را هم در همان دانشکده بیاموزد
تسلیم نداشت .کوشید زبا
و همین کمکش کرد تــا عصرهای تنهایی در پانســیون کوچکش ،با
شــاهکارهای ماکســیم کورگی ،انتوان چخوف ،لئو تالستوی و
صدالبته فئودور داستایوفســکی بگــذرد .عصرهایی که
بازهم دیو تنهایی از پشت پنجره کوچک اتاقش سرک
می کشید تا حواس او را پرت کند .حس زنانه ای اما به او
نهیب می زد که انگار واقعا زیر نظر است! سنگینی سایه
نگاه مردی را مدتها روی خود حس می کرد تا سرانجام،
روزی مرد دل به دریا می زند و با زبان سرزمین مادری
معصومی با او حرف می زند .میــان بهت معصومی ،یا
شاید خوشحالی پنهانی که پس از مدت ها تنهایی
هموطنــی را میبیند و با او هم کالم می شــود.
کنار مسعود معصومی راه می رود و نمی تواند
شــادی اش را از این مالقات ناگهانی پنهان
کند .سر می چرخاند و دیو تنهایی را میبیند
که به دیوار برلین تکیه زده و مغموم ان دو
را می نگرد و لحظــه ای بعد انگار می جهد
ان سوی دیوار و تا ســالیان دیگر هرگز
سراغ معصومی نمی اید و جای او ،روزهای
زیبایی برای معصومی اغاز می شود .شاید
ان ها از همــان برخــورد اول دریافتند
که این اشــنایی به ازدواج می انجامد.
پیوندی که حتی باعث شــد نام اصلی
او تغییر کند .معصومی و همسرش به
ایران بازمی گردند و ازانجا که مسعود
معصومی عکاسی برجســته بود و با
ســینماگران وقت ایران هم ارتباط
خوبی داشــت ،پروانه معصومی نیز
به تدریج با اهالی سینمای ایران اشنا
می شود .تا انجا که سال 1351نقشی
کوتاه در فیلم سینمایی «بی تا» به او سپرده می شود .استعداد بازیگری،
چیزی بود که معصومی یک باره در وجودش به ان پی برد .با همان نقش
کوتاه ،مورد توجه بهرام بیضایی جوان و رویــا پرداز قرار می گیرد تا در
«رگبار» در نخستین فیلمش ،نقش اصلی را به پروانه معصومی بسپارد.
روایت خود پروانه معصومی نیز از انتخابش برای نقش «عاطفه» خالی
از لطف نیست «:در بازگشت به ایران هم روزهای سختی داشتیم .ان
زمان یادم است پیش از اینکه من نگران وضعیت خودم باشم ،همسرم
نگرانم بود که مبادا من به این خاطر افسردگی بگیرم .تا اینکه یک روز
که من مشغول کارهای خانه بودم همسرم با من تماس گرفت و از من
خواست به دفترش که نزدیک خانه مان بود بروم و من وقتی رفتم دیدم
اقای احمدرضا احمدی و بهرام بیضایی در دفتر کار همسرم حضور دارند
و همان روز اقای احمدی پیشنهاد بازی در فیلم رگبار را به من دادند.
البته من قبال در فیلم بی تا در یک نقش خیلی کوتاه بازی کرده بودم ولی
چون نقشم خیلی کوتاه بود نمی شد جزو کارهایم حساب کنم .در ان
زمان من عالقه ای به بازیگری نداشتم و دوست هم نداشتم بازی کنم اما
برای همسرم که خیلی نگرانم بود بازی در این فیلم را قبول کردم بعد از
بازی در فیلم رگبار احساس کردم که می توان این کار را ادامه داد و بازیگر
خوب شد بازیگری که کسی از حضورش احساس سرافکندگی نکند.
البته در ان زمان هم خانواده پدرم که کرد بودند نسبت به این مساله
واکنش نشان دادند و به پدرم نامه ای نوشتند که اگر نمی توانی جلوی
دخترت را بگیری خودمــان بیاییم و این کار را انجــام دهیم! اما پدرم
خیلی قاطعانه گفته بود که دخترم دیگر بزرگ شده و شوهرش برای او
تصمیم می گیرد و به من گفت اصال از این موضوع ناراحت نشو وکارت
را با جدیت تمام ادامه بده فقط تمام سعی ات را بکن که هیچ وقت مرا
سرافکنده نکنی »...زندگی حاال روی معصومی و همسرش لبخند
می زند .او در چند فیلم دیگر نقش افرینی می کند اما نخســتین
فیلم معصومی پس از انقالب« ،گل هــای داودی» به کارگردانی
رسول صدرعاملی بود .بازی در نقش «عصمت» مادر «جواد» با
نقش افرینی بیژن امکانیان ،ظهور دوباره معصومی را در سینمای
ایران اعالم کرد .فیلمی که باعث شــد او پروانه زرین بازیگر
نقش اول زن را از سومین جشنواره فیلم فجر را دریافت
کند .این جایزه سه ســال بعد هم برای بازی در دو
فیلم «جهیزیه ای برای رباب» و «مترســک» بر
شانه های معصومی نشســت تا او را به یکی از
پرافتخارترین بازیگران دهه 1360سینمای
ایران تبدیل کند.
«راه دوم» اما نقطه عطفی در کارنامه
معصومــی بــود .او درباره ایــن فیلم
گفته«:این فیلم نقطه عطفی از حضور
زنان در سینمای بعد از انقالب بود .تا
قبل از این فیلم ،زنان در سال های اولیه
انقالب ،منفعل و در حاشیه بودند ولی
با امدن فیلم راه دوم مسیر عوض شد
و زن ها در فیلم های ایران نقش محور
به عهده گرفتند ».بــا وجود همه نقش
افرینی های معصومی ،شاید عالقه مندان
سینمای ایرانی هرگز بازی بی بدیل او را در
«طوبی» فراموش نکنند .نقشی متفاوت با بازی
رشــک برانگیز معصومی که همواره در اذهان
سینما دوستان جاودان شد. صفحه 8