روزنامه صبا شماره 1262
روزنامه صبا شماره 1262
روزنامه صبا شماره 1262
سه شنبه| 1شهریور 23 |1401اگوست 25 |2022محرم |1443
سال دهم| شماره 8 |1262صفحه| 5000ناموت|
شـوالیه ای
سـوار سـیرمغ
«قمارباز» و «راه های فرعی»
از ساترا مجوز گرفتند
صفحه 2
نقاشی که مدل هایش را
می ُ
کشت!
صفحه 4
مهین افشان پور پیشکسوت
نگارگری درگذشت
صفحه 6 صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
سه شنبه 1شهریور 1401شماره 1262
وصیت نامه شهدا صوتی می شود
فصل دوم چالش گویندگی «صباگو» با همت رادیو صبا به تولید صوتی و تصویری وصیت نامه شهدا با اجرای
عالقه مندان به گویندگی می پردازد .این شبکه رادیویی در فراخوانی دیگر از چالش گویندگی «صباگو» برای
عالقه مندان به این حوزه فرصتی را فراهم کرده که با ارسال فایل های صوتی به سامانه هدهد رادیو صبا توانایی
خود را در این زمینه محک بزند .ارسال کنندگان بهترین اثار قرار است روزهای سه شنبه و چهارشنبه هشتم
و نهم شهریور به صورت حضوری در استودیو شماره یک ساختمان شهدای رادیو با یکدیگر به رقابت بپردازند.
رضا عزتی تهیه کننده «صباگو» در این باره گفت :حدود ۸۰۰فایل به سامانه هدهد رادیو صبا رسیده که بعد
ارزیابی های صورت گرفته از این تعداد حدود ۱۰۰اثر برای رقابت نهایی برگزیده شدند/ .صباخبر
مستندهای نیمه بلند ششمین جشنواره تلویزیونی مستند
مستندهای «نیمه بلند» راه یافته به بخش مسابقه ششمین جشنواره تلویزیونی مستند معرفی شدند
تا اثار بخش مسابقه این جشنواره تکمیل شوند ۱۲۶ .مستند برای حضور در بخش نیمه بلند به دبیرخانه
جشنواره ارسال شده بود که از این تعداد با نظر هیئت انتخاب ۲۳ ،اثر به بخش مسابقه راه یافتند .اوس
اکبر (روح اله توکلی) ،بازگشت فالمینگوها (محمد جواد ارمان مهر و سید حسین ازادی) ،بردی (سید
عدنان طاهری) ،بندی ها (جلیل شریعتی فر) ،پوشنه (امیر یوسفی) ،حاج مهین (مریم طالبی انارکی)،
خرچنگ های مانگرو (عبدالعزیز قاسمی) ،خوره (شــهرام میراب اقدم) ،دنیای چاپلین (امیر تاجیک)،
دیوارهای خاموش (سعید خدا رضایی) ،رش او (رضا عباسی) .برخی از این اثار هستند/.خبرگزاری ایلنا
محمدابراهیم معیری:
سبد سینمای ملی باید متنوع باشد
محمدابراهیــم معیری فیلمنامه نویس ســینما دربــاره فرایند تایید
صالحیت حرفه ای کارگردانان فیلم اولی که از ۱۱تیرماه از طریق سامانه
باشــگاه فیلم اولی های فارابی انجام می شــود ،گفت :فیلمساز اول نسبت
به تجربیاتی که در ســاخت اثار خود کسب کرده اســت ،سبکی را برای
خود متصور خواهد بود اما اگر در این راســتا جایی باشد که بتواند از نظر
کارشناسی ،مشــاوره ای در حوزه فیلمنامه به فیلمســاز دهد که با توجه
به فیلم های پیشینش برای ســاخت اولین فیلم بلند خود اقدام کند؛ این
مشاوره می تواند برای کارگردان اول کمک کننده باشد تا از بی قراری های
وی کم شود.
وی ادامه داد :از نظر فیلمنامه نیز هر جایی که بدنه کارشناسی دقیق تری
نسبت به شــناخت فیلمنامه دارد و می تواند پیشنهادهای مناسب تری به
فیلمساز ارائه دهد ،جای مناسبی برای کمک به فیلمساز اول خواهد بود .در
میان مراکز دولتی و خصوصی که وجود دارند ،بنیاد سینمایی فارابی بهتر
از دیگر مراکز امکان مشاوره درباره فیلمنامه را فراهم کرده است .سراغاز،
سرانجام و ســبک فیلمنامه برای ســاخت اثری خوب ،بسیار مهم است و
سازمانی که بتواند تجزیه و تحلیل مناسبی ارائه دهد ،بهترین مکان برای
حمایت از فیلمساز اول خواهد بود.
کارگردان «کتونی سفید» تاکید کرد :فیلمنامه خوب می تواند بیشترین
کمک را به فیلم داشته باشــد و برای بازیگران و سایر عوامل نیز راهنمای
«جنایتبی دقت»درتایوان
فیلم سینمایی «جنایت بی دقت» به کارگردانی شهرام مکری در
ادامه حضور جهانی ،در نهمین دوره جشنواره بین المللی فیلم تایوان
شرکت می کند.این فستیوال بین المللی از نوزدهم تا بیست و هشتم
اگوست در شــهر «تایووان» برگزار می شود و «جنایت بی دقت» در
بخش «لحظات جادویی» این فستیوال در روزهای ۲۲و ۲۶اگوست
به نمایش گذاشته خواهد شد .نسرین میرشب پخش بین المللی فیلم
را برعهده دارد« .جنایت بی دقت» در فستیوال های متعددی از جمله
ونیز ،شیکاگو ،ویناله ،توکیوفیلمکس ،شــارجه ،لوکزامبورگ ،داکا،
هنگ کنگ ،بلژیک ،کره جنوبی ،مینیاپولیس ،مکزیک ،برزیل ،پرتغال
و ...به نمایش گذاشته شــده و جوایزی را از این فستیوال ها از جمله
ونیز ،برزیل ،مکزیک و ...دریافت کرد .فیلم در سینماهای فرانسه هم
روی پرده رفت .نسخه نمایش خانگی «جنایت بی دقت» ه م اکنون در
ایران در دسترس است .چندی پیش نسخه بلوری این فیلم به همراه
دیگر اثار مکری هم در امریکا منتشر شد/.صباخبر
مهمی است ،همچنین می تواند تا حدودی ایرادات احتمالی یک فیلم اول
را به حداقل برساند .نکاتی مثل تازه بودن موضوع ،نوع روایت و ساخت اثر
ویژگی بسیار مهمی است ،پژوهش زیاد درباره موضوع اثر و اگاهی بخشی
به مخاطب ،عشق به سرزمینی که در ان رشد کرده ایم ،مردمانش و کمک
به بهتر شدن اینده ان ها نیز می تواند مهم ترین انگیزه و عامل برای ساخت
یک اثر به شمار رود.
این فیلمساز در پاسخ به این پرسش که فکر می کند سینمای ایران به
چه نوع فیلم هایی نیاز دارد ،اظهار کرد :در جامعه ایرانی یک تقسیم بندی
سنی وجود دارد؛ افراد از ۱۰سال به باال می توانند مخاطب سینما باشند و
سینمای نوجوانان را تشکیل می دهند ،از طرف دیگر می توانیم انواع مختلف
سینما مثل سینمای تربیتی ،اموزشی ،مخصوص خانواده ها را برای ان ها
به وجود اوریم .وی اظهار کرد :سینمای خاص جوانان می تواند در چند ژانر
ایجاد شود؛ از فیلم های پرکشــش جذاب گرفته تا فیلم هایی که بتواند به
جوانان از نظر تصمیم گیری های اجتماعی ،خانوادگی و شخصی کمک کند.
سینمای متداول و عامه پسند باید در ســبد سینمایی کشور وجود داشته
باشد ،سینمای خاص که محتوامحور اســت و براساس پژوهش ها ساخته
شده اند نیز نیاز جامعه اســت ،چراکه باعث رشد کیفی و محتوایی سینما
خواهد شد .همه این مجموعه اثار باید در سبد سینمای ملی حضور داشته
باشند/ .خبرگزاری میزان
«قمارباز»و«راه هایفرعی»ازساترامجوزگرفتند
در اخرین جلسه شورای صدور مجوز تولید ساترا ،چهار طرح ارسال
شده به دبیرخانه شورا مورد بررسی قرار گرفتند و طرح های «قمارباز»
به تهیه کنندگی محمدرضا شفیعی و «راه های فرعی» به کارگردانی
حجت قاسم زاده اصل تایید شدند .در ادامه جلسه ،طرح «قهوه ترک»
به نویسندگی محمدرضا رضایی راد و نغمه ثمینی و کارگردانی منیر
قیدی که توسط رسانه «فیلم نت» ثبت شده بود ،مورد بررسی اعضا
قرار گرفت و مقرر شــد دو نفر از اعضای شورا در نشست مشورتی با
نویسنده و کارگردان ،طرح سریال را ارزیابی کنند .اخرین طرح بررسی
شده در جلسه شورا« ،بامداد خمار» به نویسندگی محمد داوودی و
تهیه کنندگی حسن مصطفوی بود که مقرر شد جلسه کارشناسی با
نویسنده و تهیه کننده برگزار و نتیجه جلسه مشورتی برای شورا ارسال
شود .شورای صدور مجوز تولید به عنوان یکی از شوراهای تخصصی
ساترا ،مسئول صدور مجوز تولید سریال ها و برنامه ها برای انتشار در
رسانه های صوت و تصویر فراگیر در فضای مجازی است/.صباخبر
علیرضا طلیسچی برای «پسر دلفینی» خواند
محمد امین همدانی تهیه کننده انیمیشــن ســینمایی «پسر
دلفینی» بــه کارگردانی محمد خیراندیش با بیــان اینکه ،تاریخ ۹
شهریور به عنوان تاریخ اغاز اکران عمومی این اثر در سینماهای کشور
اعالم شده است ،توضیح داد :از انجایی که ما قصد داشتیم سرگروهی
ایران مال را برای اکران عمومی داشته باشیم و اکران فیلم قبلی به
نمایش درامده در این سرگروه ،به دلیل همزمانی با ایام محرم یک
هفته تمدید شد ،به همین دلیل بعد از اعالم شورای صنفی نمایش
برای اکران «پسر دلفینی» از دوم شهریور ،ما یک هفته برنامه خود را
به تاخیر انداختیم و فیلم را از ۹شهریور روانه پرده سینماها می کنیم.
وی درباره انتخاب ماه شهریور برای اکران عمومی این اثر گفت:
ما مناسبت هایی را داشتیم که هر یک می توانست ارزش ویژه خود را
برای اکران عمومی این انیمیشن داشته باشد اما احساس می کنیم
بازه زمانی فعلی ،بهترین زمانی بود که می توانستیم «پسر دلفینی» را
اکران عمومی کنیم/.خبرگزاری مهر صفحه 2
خرب سیمنا و تلویزیون
دستیار شخصی استنلی کوبریک درگذشت
لئون ویتالی بازیگر فیلم «بری لیندون» اثر استنلی کوبریک که بعدها مسیر زندگی خود را تغییر داد و
به عنوان دستیار شخصی استنلی کوبریک شناخته می شد ،در سن ۷۴سالگی از دنیا رفت .جزییات مرگ
ِ
کوبریک فقید در رسانه های اجتماعی تایید شد.
ویتالی در دسترس نیست ،اما این خبر از سوی اکانت رسمی
اکانت کوبریک در اینستاگرام نوشت :امروز صبح به شدت ناراحت شدیم ،با نهایت تاسف باید به شما بگوییم که
ویتالی با استعداد ،وفادار و حامی تعداد زیادی از فیلم های کوبریک شب گذشته در ارامش درگذشت.
لئون
ِ
در ادامه این پست چنین امده است :فکر و ذهن ما با خانواده ویتالی و همه کسانی است که او را می شناختند
و دوستش داشتند .تمام روز را به لئون ادای احترام خواهیم کرد/ .صباخبر
گیشهامریکابهتسخیرانیمهژاپنیدرامد
انیمه ژاپنی «دراگون بال سوپر :ابرقهرمان» در اولین اخرهفته
اکران خود با فــروش ۲۱میلیون دالری در امریکای شــمالی
انتظارها را براورده کرد و در صد گیشه امریکا جای گرفت.
این انیمه که در ۳۰۰۷سالن سینما به نمایش درامده ،توسط
شرکت کرانچی رول که تخصصش نمایش فیلم های انیمه است،
در داخل امریکا توزیع شده است .انیمه «ابر قهرمان» به نوعی یک
نقطه روشن در گیشه سرد ماه اگوست امریکا به حساب می اید.
جدیدترین قسمت «دراگون بال ســوپر :ابرقهرمان» دو برابر
بیشتر از دیگر فیلم اکران سراسری شده اخر هفته امریکا یعنی
فیلم مهیج «جانور» محصول یونیورسال با بازی ادریس البا درامد
داشت« .جانور» که با نقدهای متفاوت مواجه شده است ،با فروش
متوسط 11.5میلیون دالر از ۳۷۴۳سینمای امریکای شمالی،
این هفته اکران خود را اغاز کرد.
میچل برگر معاون ارشد بخش تجارت جهانی «کرانچی رول»
در بیانیه ای درباره موفقیت انیمه «ابرقهرمان» گفت :ما خیلی
ن زده هستیم که طرفداران «دراگون بال سوپر :ابرقهرمان»
هیجا
می توانند دور هم جمع شــوند تا این فیلم شــگفت انگیز را در
سینماها ببینند و از ان لذت ببرند.
کرانچی رول از همه طرفدارانش تشکر می کند ،خواه طرفدار
فوق العاده این انیمه باشــید و خواه یک هوادار تازه وارد،
امیدواریم تماشاگران دوباره و دوباره برای دیدن فیلم به
سینماها برگردند.
در این هفته رتبه های سوم تا پنجم پرفروش ترین
ها به فیلم های «قطار تندرو»« ،تاپ گان :ماوریک» و
«ابر حیوانات لیگ دی سی» به ترتیب با 5.8 ،۸و 5.7میلیون
دالر رسید/.صباخبر
سه شنبه 1شهریور 1401شماره 1262
3
اغاز صداگذاری سریال «ازادی مشروط»
صداگذاری سریال «ازادی مشــروط» به تهیه کنندگی و کارگردانی مسعود ده نمکی توسط مهرداد
ت گروه های جهادی ،کادر درمان
جلوخانی اغاز شد .این سریال ۳۰قسمتی با محوریت طنز درباره فعالی
و پرستاران در ایام کرونا و مصائب و شیرینی های این دوران در مرکز سیمافیلم ساخته می شود .نگارش
فیلمنامه سریال توسطکریم خودسیانی و شهابعباسیبر اساس طرحی از مسعود ده نمکی انجام شده است.
برخی بازیگران سریال «ازادی مشروط» عبارتند از پوراندخت مهیمن ،لیال بوشهری ،هلیا امامی ،بهنوش
بختیاری ،حدیثه تهرانی ،مریم کاویانی ،شهین تسلیمی ،فاطمه شکری ،ساقی زینتی ،فریبا ترکاشوند ،صهبا
شرافتی ،ژاله درستکار ،پرنیا کربالئی ،نیوشا مدبر ،غزاله اکرمی ،حوریه مقدم/.صباخبر
تاریخ انتشار «اره »۱۰
اعالم شد
تاریخ اکران رسمی قسمت دهم مجموعه
سینمایی وحشت «اره» اعالم شد.
طبق اعالم تهیه کننــدگان ،دنباله جدید
این مجموعه سینمایی که قرار است به دنبال
موفقیت قسمت قبلی این مجموعه با عنوان
«مارپیچ» به کارگردانی دارن بوســمن راهی
سینما شود ،در تاریخ ۲۷اکتبر ۲۰۲۳اکران
خواهد شد.
در حال حاضر «الینزگیت» و «توایســتد
پیکچرز» طرح داستان و شخصیت های فیلم
را به عنوان یک راز نگه داشته اند .با این حال
مشخص شده است کوین گرویترت به عنوان
کارگردان دوبــاره به این فیلــم برمی گردد.
گرویترت پیش از این یک قســمت «اره» را
کارگردانــی و چندین قســمت ان را تدوین
کرده است.
طبق اعالم تهیه کنندگان فیلم ،جزییات
«اره »۱۰به زودی اعالم خواهد شد/.صباخبر صفحه 3
4
سه شنبه 1شهریور 1401شماره 1262
فاطمه حمیره فیلم سینمایی «کوبیســم» که اکران ان از
پلتفرم «هاشور» اغاز شده است ،سوژه جذابی
گفت و گو
دارد و در ژانر جنایی بر اســاس زندگی دو
نقاش ایرانی و غیرایرانی که سوژه های نقاشی خود را به قتل
می رساندند ،ساخته شده است .حامد شایسته کارگردان این
فیلم که ساخت هفت فیلم کوتاه و یک فیلم بلند سینمایی را
در کارنامه هنری خود دارد ،برای دومین فیلم بلند خود یک
سوژه جنایی را برگزیده است؛ ژانری که مخاطبان بسیاری در
سینمای ایران و جهان دارد و در سال های اخیر در کانون توجه
بسیاری از فیلمسازان جوان ایرانی قرار گرفته است .به بهانه
اغاز اکران «کوبیسم» روزنامه صبا با حامد شایسته کارگردان
و جمشــید بهادری بازیگر نقش جمشید فریدا در این فیلم
گفتگو کرد ه است.
حامد شایسته:
سینما گفتمانی جهانی است
کارگردان فیلم «کوبیســم» بر این باور اســت که نســل جوان
فیلمسازان ایرانی مایل نیســتند همراه با موجی از فیلمسازی که از
زمان عباس کیارستمی تا اصغر فرهادی به ان پرداخته می شد ،حرکت
کنند و اتفاقا می خواهند نگاه تازه ای در فیلمســازی را تجربه کنند؛
فیلم هایی که لزوما موضوع ان مسائل و مشکالت مردم ایران نباشد و
فیلم «کوبیسم» نیز در همین راستا در ژانر جنایی ساخته شده است.
سوژه فیلم کوبیسم و فیلمنامه اولیه اش بر اساس چه طرحی
شکل گرفت؟
سوژه این فیلم بر اساس واقعیت تاریخی شکل گرفته و درباره زنی
نقاش به نام فریدا است که ما این شخصیت را در فیلمنامه به مرد تبدیل
کردیم .این زن نقاش هر زمان که از روی مدلی نقاشی می کرد ،او را می
کشت .بن مایه اولیه این فیلمنامه بر اساس واقعیت است اما با نگاهی
سوررئال گسترش پیدا می کند و هیچ یک از سکانس های فیلم رئال
نیست.
چرا شخصیت زن را به مرد تبدیل کردید؟
به دلیل محدودیت هایی که در سینمای ایران وجود دارد ناگزیر از
این کار بودیم .برای برخی نقش ها نمی توان از شخصیت زن استفاده
کرد و ما هم ناچار شدیم که این شخصیت را در قالب یک مرد ببینیم.
ایا پیش تر هم در سینما به این سوژه پرداخته شده بود؟
بله .فیلم هایی با این سوژه به ویژه در هالیوود ساخته شده است.
«کوبیسم» با فیلم های قبلی برگرفته از همین سوژه ،چه
تفاوت هایی دارد؟
شــخصیت اصلی فیلم ما البته با کاراکتر فریدا متفاوت است .ما از
یک مرد نقاش ایرانی هم الهام گرفتیم که او هم ســوژه ها و مدل های
نقاشی هایش را می کشــته و در حیاط پشتی خانه اش دفن می کرده
است .جنایت های این نقاش ایرانی حدود 10سال پیش صورت گرفته
و از جمله پرونده های بسته شده در دادگستری است.
روی این سوژه اصلی برای رسیدن به فیلمنامه چقدر مطالعه
شد ؟
ابتدا بر اساس اتفاقاتی که رخ داده بود ،تحقیقاتی صورت گرفت و
پس از ان با توجه به دنیای نوگرا و سوررئالی که می خواستیم دنبال
کنیم ،فیلمنامه را نوشتم.
درباره انتخاب بازیگران چطور به نتیجه رسیدید؟
جمشید بهادری بازیگری بود که پیش از این بازی او را دیده بودم و
به نظرم بسیار به این شخصیت نزدیک بود .زمانی که بهادری فیلمنامه
را که خواند ،دوست داشت این شخصیت را بازی کند و به این ترتیب
همکاری ما شکل گرفت .درباره بازیگران دیگر نیز همین طور بود .بازی
همه انها را دیده بودم و مختصات شخصیت های فیلم را بر اساس بازیگر
خاص ان نقش نوشتم.
اکران فیلم چطور بود؟
اکران قرار بود روی پرده سینمایی هنروتجربه باشد .با این اوضاع و
شرایطی که سینما دارد برای ما کارگردان های جوان ،بردن فیلم روی
پرده اسان نیست چون تهیه کنندگان یا پول های کالن می گیرند یا
معیارهای عجیب غریب برای فیلم های روی پرده در نظر می گیرند و به
این ترتیب سینما رفته رفته می میرد .به نظر من سینمای هنروتجربه
از میان بیش از 80میلیون جمعیت ایران حتی یک میلیون تماشاگر
هم ندارد و در این شرایط نمی توان فیلم را اکران کرد پس ناچار شدیم
از پلتفرم های انالین که البته پیشرفت های خوبی هم داشتند ،استفاده
کنیم .باید بگویم موضوع حمایت از کارگردان های جوان در سینمای
هنروتجربه یک شعار است و روی دیگر ان یک شورای 10نفره حضور
دارند که فیلم ها را قضاوت می کنند و 90درصد فیلم ها در این شورا
پذیرفته نمی شود .فیلمی داشتم که در بهترین فستیوال ها شرکت کرده
پرونده
نقاشـیکـهمدل هایـش
و جوایزی هم دریافت کرده بود اما در هنروتجربه رد شد و این واقعیتی
در هنروتجربه است .فیلمی که از جشنواره کن جایزه برده است چرا
من کارگردان جوان نمی توانم فیلمم را در
در هنروتجربه رد می شود و ِ
خانه خودم اکران کنم ولی در فستیوال های خارجی این امکان وجود
دارد؟ در حال حاضر هنروتجربه مخاطب زیادی هم ندارد به این دلیل
ن نیستند.
که کیفیت فیلم ها پایین است و عامه مردم هم مخاطب ا
فکر می کنید بهترین فضا برای اکران و نمایش این فیلم
کجاست؟
سینمای هنروتجربه سینمایی است که مختص فیلم ما محسوب
می شــود اما با مدیریت ضعیف و پایین امدن کیفیت اثار حاال دیگر
پلتفرم های انالین جای انها را گرفته است و فراگیری این پلتفرم ها به
اندازه ای است که سینمای بدنه را هم فرامی گیرد .پلتفرم های برخط
امکانات خوبی دارند چون انالین هستند ،همه می توانند هر زمان که
خواستند تماشا کنند.
فکر می کنید مخاطب این فیلم چه کسانی هستند و چه
گروهی از مخاطبان را می تواند به خود جذب کند؟
به نظرم فیلم «کوبیســم» از مخاطب عام تا خاص و از کودک تا
بزرگسال را دربرمی گیرد .مردم سریال های صداوسیمای کشورمان
را تماشا نمی کنند و سراغ سریال های خارجی می روند ،همین طیف
از مخاطبان نیز فیلم ما را دیده و مخاطب ان بودند.
بازخوردها چطور بود؟
کامنت هایی که مخاطبان گذاشته بودند و برخی از انها را برای ما
فرستاده بودند ،خیلی خوب بود و خوشبختانه مردمی که فیلم ما را
تماشا کرده بودند ،با وجود ان که این فیلم هیچ بازیگر شناخته شده
و چهره ای ندارد اما از سطح کیفی فیلم راضی بودند.
چرا نخواستید از بازیگر چهره اســتفاده کنید؟ به دلیل
کاهش هزینه ها؟
این دیدگاه که حتما فیلم باید چهره شناخته شده ای داشته باشد
تا دیده شود ،منسوخ شده است .مردم می خواهند فیلم خوب ببینند
و دنبال داستان خوب هستند نه صرفاً دیدن چهره های شناخته شده
و البته بدون بازیگران چهــره هزینه های تولید فیلم هم کاهش پیدا
می کند.
در مسیر تولید این فیلم چه مسائل و مشکالتی را پشت
سر گذاشتید؟
ما گروهی مستقل هستیم و مستقل بودن در فیلمسازی به شدت
سخت است .ما هم سختی های بسیاری را به لحاظ مالی و تبلیغاتی
داشتیم .فکر می کنم هر کسی در سینما به صورت مستقل فعالیت
داشته باشد ،این زحمات و ســختی ها را هم خواهد داشت چون از صفحه 4
پرونده
ی ُکشـت!
شرام
حمایت های دولتی برخوردار نیست و ارگان های دولتی مانند فارابی
و حوزه هنری نیز فقط از فیلمنامه های مشخصی حمایت می کنند.
بنابراین فیلمساز مستقل باید بتواند روی پای خودش بایستند.
برای پخش بین المللی هم برنامه ای دارید؟
در حال پخش بین الملل هم هستیم چون راضی کننده تر از پخش
داخلی است .این فیلم برای فستیوال های مختلف بین المللی از جمله
جشنواره بوسان کره جنوبی و جشنواره های انگلیس و امریکا ارسال
و پذیرفته شده است.
برای فیلم بعدی هم طرح و سوژه ای دارید؟
بله .فیلم بعدی من با نام «ســوفیا» داستانی با تم اکشن و جنایی
است و درباره دختری است که یک نرم افزار بازی را طراحی می کند .با
شرکت در این بازی باید تا مرحله اخر پیش بروید تا دستبندی که به
دست تان است باز شود.
ژانر معمایی-جنایی مورد عالقه بســیاری از فیلمسازان
جوان است به نظر می رسد که شما هم به فیلمسازی در این
ژانر عالقه دارید.
بله .ســینما گفتمانی جهانی اســت و نمی توانیم فقط در کشور
خودمان حرف بزنیم .سینمای قبل از نسل ما شامل فیلم هایی بود که
کشورمان را تیره بخت و بینوا نشان می داد تا بتوانند از جشنواره های
جهانی جایزه بگیرند .این موج فیلمســازی از زمان سینمای عباس
کیارستمی اغاز شد و تا همین امروز و سینمای اصغر فرهادی ادامه
یافته است .اگر چه ان چه این فیلم ها نشان می دهند ،واقعیت است
اما چرا باید فقط درباره نگون بختی ها فیلم بسازیم؟ این پرسش نسل
جوان است.
ما فیلم هایی را در دنیا می بینیم که نســبت به انها بسیار
عقب تریم .دلیل این دورافتادگی چیست؟
نســل جوان می خواهد نواوری داشته باشــد و روی موجی که از
سال ها پیش در سینما وجود داشته است ،حرکت نکند و به این دلیل
سراغ فیلم های درام نمی رود .نسل امروز سعی دارند نگاه جدیدی را
در فیلسمازی داشته باشــند و در تئاتر هم این اتفاق افتاده و جواب
داده است.
جمشید بهادری:
6ماه با یک قاتل زندگی کردم
جمشید بهادری که به گفته خودش رسمی ترین بازی خود را در
فیلم «کوبیسم» تجربه کرده اســت ،برای بازی در نقش «جمشید
فریدا» شــش ماه با تصور یک قاتل زندگی کرده تــا بتواند بهترین
نقش افرینی را داشته باشد؛ نقشــی که اگر چه دوست داشته ان را
سه شنبه 1شهریور 1401شماره 1262
5
بازی کند اما به لحاظ روحی حلول در قالب شــخصیت پرپیچ و خم
داستان ،او را ازار داده و برایش عذاب اور بوده است .حتی بعد از پایان
فیلم نیز تا مدت ها درگیری او با ازارهای این شــخصیت نقاش قاتل
پایان نداشته است.
درباره شخصیت «جمشید فریدا» بگویید که چگونه است؟
فریدا داستان نقاشی اســت که به دلیل مســائلی که در کودکی
برایش پیش امده است ،افکارش با دیگر ادم های عادی فرق می کند.
حس انتقام جویی دارد و به دلیل گذشته ناخوشایندی که داشته در
پی جبران این گذشته بد است .او نقاشی است که دوست دارد جای
رنگ قرمز در نقاشی هایش از خون استفاده کند .زمانی که فیلمنامه
را خواندم بسیار دوست داشتم این شخصیت عجیب را بازی کنم .من
نزدیک 6تا 7ماه با این شــخصیت زندگی کردم و «جمشید فریدا»
بسیار اذیتم کرد .خیلی ها شاهد بودند که من 6ماه تمام در یک اتاق
با او زندگی کردم ،نقاشی کردم ،خندیدم ،گریه کردم و در افکارم ادم
کشتم .هرچند این شخصیت بسیار به لحاظ روحی مرا عذاب داد اما
خودم از نتیجه کارم راضی ام و خوشبختانه مخاطبان هم این فیلم را
دوست داشتند و از ان استقبال کرده اند.
درباره این شخصیت چقدر تحقیق و بررسی داشتید و با
هنرمندان نقاش هم درباره چنین شخصیتی مشاوره داشتید؟
فیلمنامه را که خواندم درباره هر دو نقــاش زن و مردی که به این
شکل جنایت می کردند ،بیشتر مطالعه کردم و جزییات زندگی انها را
بیرون کشیدم .با یک استاد نقاشی به نام استاد محمود هم در ارتباط
بودم و اثارش را دیدم و بسیار به من کمک کرد و از سال ها تجربه اش
استفاده کردم تا شخصیت مورد نظر کارگردان را خلق کنم .همچنین
از تابلوهای نقاشی او نیز در کار استفاده کردیم.
بازی در نقش یک نقاش جانی که به گفته خودتان شش ماه با
او زندگی کردید ،بعدها چقدر روی روحیه شما تاثیر گذاشت؟
بازیگری به نوعی دیوانگی اســت .من همه لحظــات این ادم را از
نزدیک زندگی کردم .نفرت و ادمکشی و لذت بردن از شکنجه ادم ها
را دیدم و خیلی ازارم داد .اواخر فیلمبرداری خیلی اذیت می شدم .من
صادقانه این ادم را دیدم و لمس کردم .حتی در پالتو و در زندگی ام یکی
دو بار او را دیدم و جدا شدن از این ادم هم برایم سخت بود .چهار ماه
زمان برد برای این که این ادم و این شخصیت از من دور شود .برای ان
که این شخصیت را از خودم دورتر کنم حتی تمام موهای سرم و ریش
و سبیلم را زدم چون در اینه هم او را می دیدم.
چطور این نقش به شما پیشنهاد شد؟
اقای شایســته کارگردان این فیلم را قبال می شناختم و بازی من
را دیده بودند .من جایی تمرین می کردم و ایشــان بازی من را دید و
رزومه ام را دراورد و بعد هم به من پیشــنهاد بازی در این نقش را داد
و گفت دوست دارم این نقش را شــما بازی کنید ،چون فکر می کنم
نقشی مناسب شماست و زمانی که فیلمنامه را خواندم من هم بسیار
دوست داشتم.
چه مشکالتی را پشت سر گذاشتید؟
ما یک گروه مستقل هستیم و این فیلم با هزار مشکل ساخته شد.
فیلمنامه در ابتدا یک فیلمنامه کوتاه بود امــا بعد دیدیم که قابلیت
تبدیل به فیلم بلند را دارد و برای این که این فیلم ســاخته شــود،
سختی های بسیاری را به جان خریدیم .من حتی موتورم را فروختم
و دیگران هم خیلی کمک کردند تا فیلم ســاخته شــود! اما اگر می
توانستیم سرمایه بیشتری داشته باشیم ،این قابلیت را داشت که 12
دقیقه دیگر به ان اضافه شود .دوست داشتیم حمایت شویم اما نشدیم با
این حال در زمان پخش این فیلم همچنان به حمایت مردم و مخاطبان
نیاز داریم و خوشبختانه که در حال حاضر بازخوردهای مخاطبان هم
خوب بوده است.
پیش از این چنین نقشی را تجربه کرده بودید؟
«کوبیسم» رسمی ترین کار حرفه ای من بود .البته حدود شش هفت
کار دیگر بازی کرده بودم اما در این فیلم همه بار بازی روی دوش من
بود .گریم هم روی صورتم خوب نشست و به شکل گیری این شخصیت
بیشتر کمک کرد.
بازخوردهایی که از نقش افرینی خودتــان در این فیلم
گرفتید چطور بود؟
خیلی عالی بــود و خدا را شــکر می کنم .زمانی هم کــه فیلم را
می ســاختیم من می گفتم که این فیلم به اندازه هزینه ای که برایش
می کنیم و یک گروه مستقل هستیم ،فیلم خوبی است .هزینه تولید این
فیلم شاید به اندازه هزینه پذیرایی و شام و ناهار پروژه های دیگر باشد
اما با همکاری یک گروه از عوامل بسیار خوب ساخته شد و من هم همه
توانم را گذاشتم تا بهترین نقش افرینی را داشته باشم و از همان ابتدا به
موفقیت فیلم ایمان داشتم و خدا را شکر که هم اکنون هم بازخوردهای
خوبی را شاهد هستیم. صفحه 5
6
سه شنبه 1شهریور 1401شماره 1262
کیوان ساکت در راه شیراز
خرب فرهنگ و هرن
کیوان ساکت اهنگساز و نوازنده تار و سه تار گفت :قرار است یک کارگاه اموزشی در شهر اصفهان
برگزار کنیم که از روز چهارشنبه ۲شــهریورماه سال جاری از سوی مجموعه فرهنگی «شهر اشوب»
برگزار می شود .این اهنگساز در ادامه بیان کرد :این کالس تفاوت کلی با کارگاه های اموزشی قبلی که
برگزار کردم ،دارد و این تفاوت در نوع نگاه نوازندگی و تکنیک های پیشرفته تار و سه تار ،شیوه تمرین
کردن و بهداشت نوازندگی است .وی تصریح کرد :این کارگاه اموزشی به مشکل های نوازندگان و افزایش
ارتقای نوازندگی می پردازد و در نظر داریم هنرجویان متوســط و پیشرفته بتوانند از مشکل های خود
حرف بزنند و بتوانیم راه حل های مناسبی را برای حل مشکل ان ها مطرح کنیم/.صبا خبر
بررسی «جنبش دانشجویی دهه »۱۹۶۰در یک کتاب
کتاب «جنبش دانشجویی دهه »۱۹۶۰با ویرایش الکساندر کرودن به تازگی با ترجمه فاطمه شاداب
توسط انتشارات ققنوس منتشــر و راهی بازار نشر شده اســت .این کتاب چهارمین عنوان از مجموعه
«چشم اندازهایی از تاریخ معاصر» است که این ناشر ترجمه اش را منتشر می کند و نسخه اصلی اش سال
۲۰۱۲توسط انتشارات بهشت سبز ( )Greenhaven pressمنتشر شده است .مجموعه کتاب های
«چشــم اندازهایی از تاریخ معاصر جهان» رویدادهای تاریخی دنیا را از قرن بیستم به بعد با ارائه تحلیل
و از دیدگاه های مختلف بررسی می کنند .کتاب های این مجموعه به گفته دست اندرکاران تولیدشان ،به
دانش اموزان ،دانشجویان و عالقه مندان ،گزیده ای از رویدادهای مهم تاریخ را ارائه می کنند/.خبرگزاری مهر
مانی غالمی:
پرسه زدن در «حوالی تجریش» منبع الهامم بود
نمایشگاه انفرادی نقاشی های مانی غالمی به نام «حوالی تجریش» تا ۷شهریورماه در گالری ساربان در
معرض تماشا قرار دارد .او درباره این موضوع عنوان کرد :من از دوران دانشجویی تاکنون در سبک سوشیال
رئالیسم کار کرده ام .من ابتدا از ادم های اطراف خودم در مهمانی ها و جاهای دیگر نقاشی می کردم و حتی
گاهی نقاشی ها خالف چیزی نشان داده می شدند که در جامعه ما دیده می شوند اما به هرحال واقعی بودند و
بخشی از کشور ما .این هنرمند نقاش درباره دلیل انتخاب تجریش برای سوژه این نمایشگاه توضیح داد :من
۱۴سال است که در منطقه تجریش زندگی می کنم .تعامل با مردم را دوست دارم و حتی معموال برای خرید،
ن نمی برم زیرا دوست دارم در بازار تجریش قدم بزنم و ادم ها را ببینم .او درباره دعوت از کاسبان تجریش
ماشی
برای بازدید از نمایشگاه اظهار کرد :روز قبل از افتتاح این نمایشگاه همراه دخترم به بازار تجریش که منبع الهام
من بود ،رفتیم و کارت افتتاحیه و کاتالوگ نمایشگاه را به تمام کاسبان منطقه دادیم .دیدن تصویر خودشان
در نقاشی ها بسیار برایشان جالب بود و کاتالوگ را ورق می زدند و بسیار با نقاشی ها ارتباط می گرفتند .این
نقاش ادامه داد :حتی این ایده را در ذهن داشتم که این نقاشی ها را در میدان تجریش نیز نمایش دهم اما
به دلیل مسائل امنیتی این امکان وجود نداشت .او درباره تاثیر عکاسی بر نقاشی در طول تاریخ توضیح داد:
عکاسی کامال با رئالیسم اجتماعی در ارتباط است .کتابی وجود دارد به نام «هنر عکاسی» نوشته ارون شارف
که انتشارات سروش دهه ۶۰ان را چاپ کرد و درباره ارتباط عکاسی و نقاشی است .درواقع از زمانی که عکاسی
وارد می شود ،خیلی از نقاشان کارشان راحت تر می شود یعنی وقتی عکاسی امد افراد برای ثبت پرتره های
خود کمتر به نقاشان سفارش می دادند .غالمی با بیان اینکه عکس اطالعات تصویری است ،اظهار کرد :عکاسی
به من اطالعات تصویری خیلی خوبی از فضای تجریش داد زیرا بدون عکس نمی توانستم این تصاویر را ثبت
کنم .او افزود :این قضیه متفاوت است که نقاشی عین عکس باشد یا از روی عکس .من روش دوم را انجام دادم
و اگر عکس ها نبودند ،نمی توانستم این مجموعه را ارائه کنم زیرا عکس برای من بهانه بود هرچند که رنگ ها
و فضای داخل عکس ها را تغییر می دادم/ .صباخبر
مهین افشان پور پیشکسوت نگارگری درگذشت
مهین افشــان پور از هنرمندان طراز اول و پیشکسوت نگارگری
که یونســکو به او لقب گنجینه زنده بشــری داده بــود ،صبح امروز
۳۱مردادماه در سن ۸۱سالگی پس از چندســال مبارزه با بیماری
و زندگی نباتی در منزل خود درگذشــت .مهین افشــان پور متولد
شهریور ۱۳۲۰در تهران است .او از دوران نوجوانی و جوانی به نقاشی
و صورت گری عالقه داشت و در سال ۱۳۴۸به هنرستان کمال الملک
وارد شد و نزد استادانی مانند حسین شــیخ طبیعت ،مشیری سیاه
قلم ،یوسفی(تذهیب) و الطافی(گل و مرغ) به تحصیل هنر پرداخت،
اما عالقه زیادش به نگارگری (مینیاتور) او را به مکتب زنده یاد استاد
جاللی سوسن ابادی کشاند و نزدیک به ۳۰ســال در این زمینه به
خلق بیش از ۱۰۰اثر منحصربه فرد پرداخت .افشــانپور نشان درجه
یک هنری داشت و از طرف یونسکو گنجینه زنده بشری لقب گرفته
بود.او سبک های مختلفی را ازجمله بغداد ،مغول ،تیموری یا هرات
و سرانجام مکتب اصفهان را در نگارگری تجربه کرده است/.صباخبر
اجرای شجریان و خواجه امیری در کانادا
همایون شجریان خواننده موسیقی ایرانی که به تازگی قطعه ای را
با نام «بیدار شو» منتشر کرده بود در صفحه رسمی اینستاگرام خود
از برگزاری کنسرتی با عنوان «به رنگ صدا» در ماه اینده در کشور
کانادا خبر داد .کنسرت «به رنگ صدا»ی همایون شجریان که با
یادی از محمدرضا شجریان در تاریخ های ۱تا ۶تیرماه ۱۴۰۱همراه
با ارکستر سیاوش و به رهبری ارش گوران در سالن همایش های
کشور در وزارت کشــور روی صحنه اجرا رفته بود ،این بار مجددا
در خارج از ایــران در تاریخ های ۲تا ۱۱ســپتامبر ۲۰۲۲برابر با
۱۱تا ۲۰شهریورماه ۱۴۰۱در سانس های مختلف و در شهرهای
تورنتو ،مونترال ،وکنوور و کالگری کانادا اجرا خواهد شد .همچنین
احسان خواجه امیری خواننده موســیقی پاپ با انتشار ویدیویی
در اینستاگرام خود از برگزاری اجرایی دیگر در شهرهای تورنتو و
ونکوور کشور کانادا در ۳و ۱۷دسامبر ۲۰۲۲برابر با ۱۲و ۱۷اذرماه
سال جاری خبر داد/.صباخبر
فرزین محدث «دیگران» را به صحنه می برد
نمایش «دیگران» که پروژه پایان دوره هنرجویان کارگاه «بازیگری
محض» به سرپرستی فرزین محدث است ،روی صحنه می رود .در این اثر
نمایشی که به سرپرستی و هدایت فرزین محدث اجرا می شود ،علیرضا
میمی ،فرزان اسدیان ،ماهان علی پناه ،پویا حسین زاده ،محمدصادق
کریم دوست ،سارا ضرابی ،فرزاد خالقی ،مهشید صدری ،مائده شاکریان،
ایدا مطلق ،ساناز قلی زاده ،غزاله کاراموز و بهنام امیرالوار به عنوان بازیگر
حضور دارند .طراح پوستر این اثر رامین رستمی است .در توضیح این اثر
نمایشی امده است :در هر کدام از ما چند دیگری وجود دارد ،انگاه که
در مقابل عواطف خود عریان شویم دیگری هایمان خود را نشان می دهد
و در این لحظه اســت که می ترســیم از این همه تضاد در درون خود.
محدث درباره این اجرا نیز گفت :متن نمایش «دیگران» به صورت ازاد و
کارگاهی شکل گرفته و شامل نمایشنامه هایی چون «هملت»« ،کلفت
ها»« ،دست های الوده»« ،باغ وحش شیشه ای» و تلفیق مونولوگ هایی
که من به عنوان مدرس نوشته بودم ،است/ .خبرگزاری مهر صفحه 6
سه شنبه 1شهریور 1401شماره 1262
خرب فرهنگ و هرن
«النده نازنین» دو اجرایی شد
نمایش «النده نازنین» به کارگردانی محمد برهمنی از روز دوم تا هشتم شهریورماه طی دو نوبت
و در ســاعت های ۱۶:۳۰و ۱۹:۳۰پذیرای مخاطبان در تاالر چهارســو مجموعه تئاتر شهر خواهد
بود«.النده نازنین» به نویســندگی محمدصادق گلچین عارفــی و کارگردانی محمد برهمنی از روز
جمعه هفدهم تیرماه در تاالر چهارسو به صحنه رفته است .در این اثر نمایشی که از تاریخ یادشده با
مدت زمان ۱۱۰دقیقه و قیمت بلیت ۸۰هزار تومان روی صحنه رفته است ،اسماعیل گرجی ،ازاده
صمدی ،علیرضا ثانی فر ،علی محمودی ،سهیل سهیلی سرشت ،دنیا نصر و سیامک اخوان به عنوان
بازیگر حضور دارند/ .صباخبر
نماهنگ «نمره عالی» با صدای رضا هاللی ساخته شد
نماهنگ «نمره عالی» به کارگردانی علی یوسفی مفید و تهیه کنندگی عبدالحسین میرداماد به همت
ن نماهنگ با محوریت
مرکز موسیقی ماوا سازمان هنری رسانه ای اوج ویژه محرم سال ۱۴۰۱ساخته شد .ای
عشق و عالقه نوجوانان به امام حسین (ع) با صدای رضا هاللی و همخوانی گروه های سرود اوای احسان و
میعاد تولید شده است .بازیگران اصلی کار را نیز نوجوانان تشکیل می دهند و درواقع هدف این نماهنگ نشان
دادن مشارکت این گروه سنی در هیات های امروزی است .خط داستانی این نماهنگ درباره بیعت نوجوانان
با امام حسین (ع) و مشارکت ان ها در راه اندازی هیات و درنهایت عزاداری برای سیدالشهدا(ع) است .شاعر
و اهنگساز این نماهنگ سید جواد پرئی است و امید روشن بین موسیقی ان را تنظیم کرده است/.صباخبر
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی:
صندوقاعتباریهنرتقویتشود
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی در نشست مجمع عمومی صندوق
اعتباری هنر ،خدمات و فعالیت های این صندوق را گسترده دانست و
گفت :بدون تردید انجام امور متنوع و در عین حال زیاد ،سختی هایی
را نیز به همراه خواهد داشت از این رو همانگونه که در بازدید اخیر از
محل این صندوق عرض کردم ،باید صندوق اعتباری هنر تقویت شود.
وی ادامه داد :نگاه وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی به صندوق هنر
توسعه ای است لذا همواره تاکید شده که این صندوق با ارائه خدمات
بهینه و مطلوب به اهالی فرهنگ ،هنر و رسانه باید بتواند باری از روی
دوش این اقشار فرهیخته برداشته و نسبت به رفع مشکالت انها کوشا
باشد.
اسماعیلی با بیان اینکه ،کسانی که به صندوق امده و عضو شده اند
7
با امیدی امده و انتظار دریافت خدمات دارند؛ گفت :انها جایی را برای
مراجعه نداشته اند که به صندوق امده اند از این رو وظیفه ما است به
عنوان متولی اصلی فرهنگ و هنر کشور در خدمت این قشر فرهیخته
باشیم و تا جای ممکن از هیچ تالشی برای کمک و حمایت از انها دریغ
نکنیم.
وی تاکید کرد :هنرمندان دارای عواطف لطیفی هستند که باید
انها را درک کرد و در جهت رفع مشکالت و درخواست های انها برامد.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسالمی ادامه داد :صندوق اعتباری هنر هرچه
تولید و بعضاً ســرمایه گذاری می کند باید درامد ان به سفره اهالی
فرهنگ ،هنر و رسانه برود.
رییس شورای هنر کشور تاکید کرد :صندوق امده باری را از دوش
هنرمندان بردارد بنابراین توقع داریم تالش ها و زحمات انجام گرفته
باعث حل و رفع مشکالت ،بیمه تامین اجتماعی و تکمیلی و بسیاری
موارد دیگر اصحاب فرهنگ ،هنر و رسانه شود.
وی با اشاره به ارایه خدمات صندوق هنر به اهالی رسانه به عنوان
بخشی از اعضای این صندوق ،اظهار داشت :با تصویب الیحه جامع
روزنامه نگاری و خبرنگاری در کمیسیون فرهنگی دولت ،و تصویب
نهایی ان در مجلس شورای اسالمی ،بدون تردید بسیاری از مسایل و
مشکالت صنفی و کاری اصحاب رسانه حل و فصل خواهد شد.
اسماعیلی تاکید کرد :باید دست در دست با ورود به میدان فعالیت
با برنامه ریزی مناسبت در جهت رفع مشکالت و کمک و حمایت همه
جانبه از اصحاب فرهنگ ،هنر و رسانه تالش کنیم/ .خبرگزاری ایسنا صفحه 7
شـوالیه ایسـوارسـیمرغ
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
معاون سردبیر :نغمه دانش اشتیانی
دبیر تحریریه :نغمه فتاحی
هیات تحریریه :یاسر سماوات ،فائزه صمدی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
ضرورت نگارش نظریات علیزاده
یکم شهریور روزی پر از وقایع تاریخی ریز و درشت در تاریخ
ایرانوجهاناست.روزیکهزادروزحکیمابوعلیسینا،بزرگمردی
که به «همه چیزدان» در تاریخ ملقب شده است .یکم شهریور اما
گذشته از سالگرد تولد شیخ الرئیس ،زادروز مرد بزرگ دیگری
نیز هست .حسین علیزاده موســیقی دان ،نوازنده ،اهنگساز و
پژوهنده حوزه موسیقی ایران نیز فرزند همین روز است .جالبت
اینکه ابن سینا قرن چهار و پنجم هجری قمری از بزرگان و علمای
موسیقیدان زمان خود بوده است .او مباحث اصلی موسیقی را با
نهایت دقت تشریح کرده و در این مباحث از فارابی پیروی می کرده
است عقاید او را تشریح می کند و در بسیاری موارد دارای ابداعات و
ابتکار است .حدود یک هزار سال گذشت تا یک بار دیگر تاریخ ایران
زمین شاهد تولد مردی باشد که یکی از نوابغ عالم موسیقی لقب
بگیرد« .حسین علیزاده» بدون شک یکی از چهره های ماندگار
فرهنگی ایران است .او در این حوزه نظریه پردازی صاحب نام نیز
محسوب می شود .علیزاده نه تنها بر گردن موسیقی ایران حقی
بزرگ دارد که یکی از موسیقی دانان برجسته شرقی نیز هست.
نظریات او درباره تاثیر موسیقی غرب بر سایر ملل هم در جای خود
بسیارارزشمندوخواندنیاست.علیزادهمی گوید«:موسیقیایرانی
تا قبلازصد سالپیشازنظر تئوری،دارای فواصلخاصخودبوده
است .اما گوش موسیقیدان ما نیز براثر معاشرت با موسیقی غربی
تحت تاثیر ان قرار گرفته است .بعنوان مثال بیات اصفهان خود
را به مینورغربی نزدیک کرده است در حالی که اصل ان ربطی
به مینور ندارد .ما می توانیم هم ازشــعر و هم از نثر فارسی ریتم
موسیقی استخراج کنیم .موسیقی ایرانی عمدتا از اواز نشات می
گیرد ،اواز دارای کالم است و کالم دارای وزن .متاسفانه با وارد شدن
ابزار جدید در موسیقی ایرانی ،ریتم های غنی ،متنوع و پیچیده ای
که ریشه در ردیف موسیقی ،فرهنگ و ماهیت زبان فارسی داشته
اند بسیار محدود شده و چه بسا از بین رفتند ».به نظر می رسد،
تئوری ها و دیگر نظریات علیزاده نیاز به کتاب های متعددی دارند
و می طلبد اثار دیگری نیز درباره علیزاده و نظریاتش منتشر شود.
یاسر سماوات -هنر همواره در ایران مقوله ای مظلوم ولیکن درخشان
بوده است .سرزمینی که خاکش از دیرباز با تاخت و تاز اقوام بیگانه عجین
شده است و در هر دوره ای با کج اندیشی یا تالش اشغالگران برای استیالی
حکومت خویش مواجه بوده ،فرهنگ و هنر خود را هم همواره در معرض
ویرانی می دیده است .تفاوتی نداشــت که مغول ها؛ چنگیزخان و سپاه
خونخوار و یغماگرش به ایران یورش بیاورند و کتابخانه های نیشابور و بلخ
و مرو و هرات را ویران کردنــد و کتب ارزنده علمی و فرهنگی را به عنوان
سوخت در اتش بریزند یا ارتش انگلیس در جریان اشغال ایران به دست
متفقین خاک پاک میهن مان را اشغال و منشور کورش را به موزه بریتانیا
منتقل کنند .تفاوتی نداشت که همسایه ای باشد که جریان روشنفکری
ایران را در قرن بیستم تحریف کند یا در قرن چهارم پیش از میالد مسیح
اسکندر مقدونی باشد که مقاومت قهرمانانه اریوبرزن را درهم بشکند و
کتابخانه پرسپولیس را در اتش جهل و انحراف فکری خود بسوزاند! باری
سرزمین ما گهواره تمدن بشر بوده و در پس این همه تاراج و ویرانی و کشتار،
فرهنگ غنی خود را حفظ کرده است .موسیقی هم بخشی از فرهنگ ایرانی
است که هرچند قرن ها در سایه شعر و با نبوغ بزرگان ادب ایران به حیات
خود ادامه داد ولی در عصر جدید پس از قرن ها دوباره متولد شد .موسیقی
ایرانی حاال شکوفایی خود را مرهون انسان های بزرگی است.
امروز ،سه شنبه یکم شهریورماه 1401خورشیدی ،هفتاد و یکمین
زادروز حســین علیزاده ،موسیقی دان ،اهنگســاز ،نوازنده ،ردیف دان و
پژوهنده حوزه موسیقی ایران است .مردی که طنین دل انگیز سه تارش،
روح قبیله ای مشرقی را نوازش می کند .علیزاده نه تنها چهره ای شناخته
شده در موسیقی ایرانی است ،بلکه در سینمای ایران نیز حضور موفق او به
عنوان اهنگساز فیلم هایی نام اشنا به خوبی نمایان است .علیزاده چهار بار
سوار سیمرغ بلورین جشنواره فیلم فجر شد« .گبه» « ،زشت و زیبا» « ،اواز
گنجشک ها»و«ملکه»چهارفیلمیبودکهباعثشدعلیزادهبهاتفاقمجید
انتظامی و محمدرضا علیقلی ،برنده بیشترین تعداد سیمرغ های بلورین از
جشنواره فیلم فجر لقب بگیرند .اهنگساز برجسته ایران از سال های ابتدایی
دهه 50به تدریس در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان پرداخت و
همزمان شکل دهی گروه مرکز حفظ واشاعه و شیدا و عارف و گروه سازهای
ملی و حضور در برنامه های موسیقی جشن و هنر شیراز را دنبال کرد که
حاصل ان تدوین و اجرای دستگاه ماهور توسط گروه مرکز حفظ و اشاعه
(جشن هنر شیراز )1354و کنسرت نوا با خوانندگی پریسا (فاطمه واعظی)
در سال 1355همین جشن بود .دهه 60هم برای علیزاده روزگاری متفاوت
بود .ساخت کنسرتوی نی و ارکستر با عنوان نینوا در سال های ابتدایی این
دهه ،نام علیزاده را بیش از گذشته بر زبان ها جاری ساخت .این قطعه که با
نی جمشید عندلیبی به عنوان تکنواز نی اجرا شد ،از جمله شاخص ترین
قطعات تاریخ موسیقی ایران به شــمار می رود که علیزاده ان را با الهام از
تحوالت سال های ابتدایی دهه شصتتصنیف کرد .پس از تعطیلی موسسه
چاووش ،علیزاده برای ادامه تحصیل موسیقی به دانشگاه ازاد برلین رفت
و در سال های میانی دهه شصت به ایران بازگشت و گروه شیدا و عارف را
بازسازی کرد که حاصل ان کنسرت شور انگیز با صدای شهرام ناظری،
صدیف تعریف و بیژن کامکار در تاالر وحدت بود .این کنســرت بعدها با
صدای شهرام ناظری در البومی به همین نام انتشار عمومی یافت.
او 14سال ،از سال 1370تا 1384به اتفاق کیهان کلهر ،محمدرضا و
همایون شجریان ،گروهی رویایی تشکیل دادند و در کشورهای مختلف،
مردم را به تماشا و شنیدن هنرنمایی خود فرامی خواندند .علیزاده سال
70ریاست هنرستان موسیقی را هم پذیرفت .افتخار بزرگتری که علیزاده
نصیب مردم ایران کرد ،البته رد یک نشــان معتبر بود! او سال 1393از
پذیرش «نشان شوالیه هنر و ادب فرانسه» سر باز زد و هفتم اذر ان سال
با انتشار نامه ای سرگشاده خطاب به مردم فرهنگ دوست فرانسه نوشت
که خود را بی نیاز از دریافت هر نشــانی می داند والبته تاکید کرد هدیه
ملت بافرهنگ فرانسه را ارج می نهد .مرد فراموش نشدنی موسیقی ایران
در بخشی کنایی از این نامه نوشت« :شاید اگر در دیار ما توجه و درک از
هنر واالی موسیقی نزد مسئوالن می بود ،یک هدیه و عنوان غیرخودی
این همه انعکاس نداشت .وقتی در فضای هنری نور کافی نباشد ،چراغی
کوچک خورشید می شــود .».این جمله خود بیانگر رنجی بزرگ بود که
علیزاده از کم توجهی به هنر در سرزمینش ان را در دل می پروراند .دهه
90برای علیزاده مانند دهه های پیشین پرکار و پرافتخار نبود اما هیچگاه
در از ممارست در سنگر شریف هنر برنداست .او در همان روزگار سختی
که داشت جایی با کنایه به اوضاع موسیقی در عنفوان دهه گذشته گفته
بود« :االن معجزه است که در کل شهرستان ها و تهران از سنین خیلی کم،
نوازنده ها و موسیقی دان های خیلی خوبی هستند که قطعا اینده از ان
انهاست .».حسین علیزاده مانند هر هنرمند دیگری روحی ناارام دارد و
گذشته از فعالیت های حرفه ای از نواوری در موسیقی ایران نیز غافل نماند
و در کمک به ساخت سازهای تازه تجریه های موفقی داشت که از ان میان
می توان به ابداع ساز سالنه اشاره کرد که هم اینک نیز در کنسرت هایش
از ان بهره می گیرد. صفحه 8