روزنامه صبا شماره 1271
روزنامه صبا شماره 1271
روزنامه صبا شماره 1271
دو شنبه| 14شهریور 5 |1401سپتامبر 8 |2022صفر |1443
سال دهم| شماره 8 |1271صفحه| 5000ناموت|
روایـت عشـق ،جنـگ و زندگـی
گفت وگوهایی با کارگردان و بازیگر نمایش «تن سایه»
ایرانمنش«:بی نشان» به روند
بهبود جسمانی من کمک کرد
صفحه 3
«مسیح عاشورا» روی دیوار حرم
امام علی (ع) نقش بست
صفحه 6
هنرمندان تجسمی مشکل بیمه
دارند ،کاری کنید!
صفحه 7
تولد دوباره فرهاد جم
پس از یک دهه
صفحه 8
عکس :حسام الدین فروتن صفحه 1
2
خرب سیمنا و تلویزیون
دو شنبه14شهریور 1401شماره1271
رقابت سه فیلم کوتاه ایرانی در جشنواره تایوان
فیلم کوتاه «چپ دســت» به نویسندگی و کارگردانی نســرین محمدپور و تهیه کنندگی فریبا عرب
(کمپانی چوزن ایمیج) به بخش رقابتی دوازدهمین جشنواره جهانی فیلم «کائوسیونگ» تایوان راه پیدا کرد.
این جشنواره با هدف کشف فیلمسازان جدید و ارتقای مبادالت فرهنگی از طریق فیلم های کوتاه برگزار
می شود و «چپ دست» در این دوره به همراه ۲فیلم کوتاه ایرانی دیگر یعنی انیمیشن ۶دقیقه ای «بادها
کجا می میرند» ساخته پژمان علی پور و فیلم کوتاه ۱۴دقیقه ای «تک شاخ» ساخته محمد کمال علوی به
نمایندگی از ایران در این رقابت حضور خواهند داشت .دوازدهمین جشنواره جهانی فیلم «کائوسیونگ»
تایوان ۲۲مهر تا ۸ابان ۱۴۰۱مصادف با ۱۴تا ۳۰اکتبر ۲۰۲۲برگزار می شود/.خبرگزاری مهر
«شین» شهاب حسینی از چهارشنبه روی پرده می رود
فیلم سینمایی «شین» به کارگردانی و نویسندگی میثم کزازی که به تهیه کنندگی شهاب حسینی
تولید و در سی وهشتمین جشنواره فیلم فجر رونمایی شد ،از چهارشنبه شانزدهم شهریور در سینماهای
سراسر کشور اکران می شود« .شین» یک درام خانوادگی دلهره اور و رازالود است و در خالصه داستان ان
ی می ماند و همیشه فرصت کافی برای جبران در اختیار نداریم ...این را نوشین
امده « :اثر ظلم در جهان باق
در پی کشف راز خانوادگی شان با تمام وجود در می یابد» .در این فیلم سینمایی شهاب حسینی در کنار
تهیه کنندگی به عنوان مشاور کارگردان و بازیگر هم حضور دارد و جمشید هاشم پور ،علی شادمان ،محمود
پاک نیت ،هوشنگ توکلی ،زنده یاد سیامک اطلسی ،از بازیگران این فیلم هستند /.هنرانالین
شبکه پنج قصد حذف «دستخط» را ندارد
روابط عمومی شبکه پنج سیما درباره حاشیه های پیش امده برای برنامه «دستخط» با
اجرای محمدحسین رنجبران و با هدف اگاهی مخاطبان توضیحی ارائه کرد.
در متن این یادداشت امده است« :این روزها شاهد قضاوت هایی برای به پایان رسیدن
برنامه «دستخط» و محتوای متن منتشر شده عوامل این برنامه هستیم .ضروری است
یاداوری کنیم که «دستخط» مانند دیگر برنامه های تلویزیونی که هر از مدتی نیاز به اصالح
و بهبود دارند ،با توقفی کوتاه و تغییراتی ازجمله در تهیه و اجرا ،تولید و پخش خواهد شد.
حدود یک ماه پیش شبکه پنج سیما تغییر مجری و تیم محتوایی برنامه و نه حذف کلی
برنامه را به اطالع تهی ه کننده و سردبیر «دستخط» رسانده بود .این برنامه با هدف گفتگوی
صریح با نخبگان سیاسی ،فرهنگی ،اجتماعی ،اقتصادی ،پزشکی ،ورزشی و ...تولید می شد
و اولین قسمت ان در سال ۱۳۹۶تقریبا ۶سال پیش روی انتن رفت و تاکنون بیش از۲۲۰
دستخط یادگاری در ارشیو شبکه پنج سیما موجود است .رسانه ملی اهتمام ویژه ای به
حفظ و ارتقای مستمر برنامه های نمانام (برند) دارد و به گفته عوامل برنامه دستخط ،هدفی
برای خالی کردن انتن تلویزیون از هرانچه پسندیده نمی شمارند!!! ندارد .در پایان یاداور
می شود حسین رنجبران از نیروهای خدوم رسانه ملی بوده و هست و از ظرفیت های ان
استفاده خواهد شد».
چندی پیش محمدحسین رنجبران مجری برنامه «دستخط» با خداحافظی از این
برنامه ۶ساله در صفحه مجازی خود مطلبی منتشــر کرد که در بخشی از ان امده بود:
«اکنون انچه پیداست اراده تصمیم سازان کنونی رسانه ملی بر خالی کردن انتن تلویزیون
از هرانچه پسندیده نمی شمارند ،قرار گرفته و «دستخط » هم بی نصیب از این اقدام نمانده
است ،انچه ما مطلعیم اگر هم نامی از دستخط باقی بماند قاعدتا بدون حضور مجری و تیم
تهیه فعلی خواهد بود ،الخیر و فی ماوقع» /صباخبر
«رودررو»اوایلپاییزاکرانمی شود
حسین شــهابی کارگردان ،تهیه کننده و نویسنده سینمای ایران
که عالوه بر فعالیت فیلمســازی در عرصه اموزش سینما و بازیگری
نیز فعال است ،از روند اکران فیلم سینمایی «رو در رو» که در ان به
موضوع عالقه مندان بازیگری سینما و چالش های ان ها در تست های
مختلف بازیگری پرداخته شده است و به تازگی نیز موفق به دریافت
پروانه نمایش شده است ،گفت :فیلم سینمایی «رو در رو» در موسسه
فرهنگی هنری فردا تولید شده است و اکنون نیز در حال اماده سازی
متریال و شــرایط الزم برای تبلیغات اکران هستیم که از این رو من
فکر می کنم که این فیلم احتماال از اوایل پاییز سال جاری روی پرده
خواهد رفت.
شهابی در پاسخ به این پرســش که ایا پس از اکران این فیلم در
سینماهای کشــور ،تصمیم به نمایش فیلم سینمایی «رو در رو» در
پتلفرم های اینترنتی را دارد ،اظهار کرد :بله حتما برای اکران انالین
این فیلم اقدام خواهم کرد/.صباخبر
خشم رسانه های خارجی از سیاست جشنواره ونیز
در ســال های گذشــته ،خبرگزاری ها می توانســتند تصاویر
ویدئویی نامحدودی از جشــنواره ونیز (به استثنای پخش زنده)
در اختیار کاربران خود قرار دهند ،امــا در دوره جدید این رویداد
مهم سینمایی ،این رسانه های خبری اعالم کردند پس از ورود به
این جشنواره و دریافت کارت ،بدون هیچ اطالع قبلی ،به تیم های
ویدئویی این رســانه ها فرمی برای امضا داده شد که بر اساس ان،
محدودیت ۹۰ثانیه ای برای فیلمبرداری از فرش قرمز لحاظ شده
است .یکی دیگر از موارد جدید امسال این است که جشنواره به
هیچ دوربینی از خبرگزاری ها اجازه ورود به نشست های خبری و
مطبوعاتی را نمی دهد ،رویه ای که در اوج همه گیری کووید شروع
شــده بود ،اما دلیلی برای این ادامه این روند وجود ندارد؛ چرا که
جشنواره ونیز ۲۰۲۲با حداقل پروتکل های ضدکرونایی و حتی
ملزم نبودن به استفاده از ماســک در فضاهای سربسته در حال
برگزاری است/.خبرگزاری ایسنا
راه یابی «هیچکس منتظرت نیست»
به جشنواره «سینمای مسلمان کازان»
مستندسینمایی«هیچکس
منتظرتنیست»،محصولمرکز
مستند ســوره ،به کارگردانی و
تهیه کنندگیمحسناسال مزاده
در اولین حضور بین المللی خود
به هیجدهمین دوره جشنواره
«سینمای مســلمان کازان»
راه یافــت و در بخش مســابقه
مستندهای بلند این جشنواره
بهنمایشدرمی اید.
«هیچکس منتظرت نیست» تنها مستند ایرانی راه یافته
به بخش مستندهای بلند این جشنواره است که با 9اثر دیگر
رقابت خواهد کرد.
هجدهمین دوره جشنواره «سینمای مسلمان کازان» از
7تا 11سپتامبر ( 16تا 20شهریورماه) در شهر کازان مرکز
جمهوری تاتارستان روسیه برگزار می شود.
تازه ترین ساخته محســن اســام زاده ،روایتی از مرکز
نگهداری زنان کارتن خواب در میدان شــوش تهران است؛
زنانی که دچار اسیب های اجتماعی شده اند و خانواده ان ها را
طرد کرده است/.خبرگزاری تسنیم
شبکهمستندوظرفیتبدلشدنبهشبکهبین المللی
محسن برمهانی معاون ســیما که خود از فعاالن مجرب و موفق
عرصه مستند در این سال ها بوده اســت ،با تاکید بر جدیت معاونت
سیما در تقویت مستندســازی در دوره جدید گفت :نگاه سازمانی
حکایت از ان دارد که ســاختار مستند برای رســانه ملی و شخص
ریاست سازمان هم مهم است و باید تولیدات مستند را در دوره تحولی
رسانه ،تقویت کرد.
او با بیان اینکه طبق کنداکتور جامع ســیما ،باید در شبکه های
اصلی بخش ثابت (باکس) پخش مستندهای داخلی و خارجی لحاظ
و تقدیم مخاطبان شود ،تاکید کرد :این شبکه بنا بر ماهیت خود و نیز
ظرفیت ساختار مستند می تواند کارکرد بین المللی داشته باشد و نگاه
و جهت گیری شبکه مستند ،باید با این دید هم سو شود و گام بردارد.
معاون سیما همچنین با تاکید بر تولید در مقیاس جهانی تصریح کرد:
با استفاده از روش های نوین بازاریابی و در تعامل با اداره کل تامین
و رسانه بین الملل برای فروش اثار برنامه ریزی شود/.خبرگزاری مهر صفحه 2
دو شنبه14شهریور 1401شماره1271
خرب سیمنا و تلویزیون
اصغر یوسفی نژاد دچار خون ریزی مغزی شد
اصغر یوسفی نژاد کارگردان سینما دچار خون ریزی مغزی شد .جلیل اکبری صحت تهیه کننده فیلم
«عروسک» این کارگردان درباره وضعیت او که در بیمارستان بین المللی تبریز بستری شده است ،گفت:
یوسفی نژاد در سمت راست مغز خود دچار خون ریزی مغزی شد .پزشکان گفته اند که باید وضعیت این
کارگردان به یک شرایط ثابت برسد تا بتوانند درباره روند درمانی او به نتیجه برسند .اصغر یوسفی نژاد از
نویسندگان و منتقدان مطبوعات سینمایی است که دو فیلم «ائو» و «عروسک» را در کارنامه دارد .فیلم
«ائو» (خانه) تحسین منتقدان را برانگیخت و فیلم دوم او «عروسک» با وجود کیفیت باال به روایت یکی
از هیات انتخاب ،به دالیل اعالم نشده وارد جشنواره نشد/.صباخبر
3
ی شود
علی مصفا تهیه کننده «رنگ ابی پشت پلکت» م
علی مصفا ،بازیگر فیلم های سینمایی نظیر «جهان با من برقص» و «تابستان داغ» که عالوه بر حرفه
بازیگری به ساخت فیلم هایی چون «سیمای زنی در دوردست» به عنوان کارگردان ،پرداخته است این
بار برای دریافت پروانه ساخت فیلم جدیدی با نام «رنگ ابی پشــت پلکت» به کارگردانی علی بهراد
و به تهیه کنندگی خودش ،اقدام کرده اســت .علی بهراد که اولین فیلم خود را با نام «تصور» و با بازی
لیال حاتمی ساخته است ،این بار مجددا در کنار علی مصفا به عنوان کارگردان به تولید فیلم دوم خود
می پردازد .مصفا عالوه بر کارگردانی ،تهیه کنندگی فیلم های «مسخره باز»« ،خط فرضی»« ،یلدا»« ،در
دنیای تو ساعت چند است؟» و «غایب» را نیز برعهده داشته است/.صباخبر
رضا ایرانمنش:
«بی نشان» بهروندبهبودجسمانیمنکمککرد
رضا ایرانمنش ،بازیگر سینما و تلویزیون درباره حضور
خود در ســریال «بی نشــان» به کارگردانی راما قویدل و
تهیه کنندگی مرتضی رزاق کریمی که این شب ها از شبکه
سه سیما پخش می شود ،اظهار کرد :یک سال ونیم پیش
شرایط جســمانی من به گونه ای بود که امکان راه رفتن
نداشــتم .در همان ایام راما قویدل از من برای حضور در
سریال «بی نشان» دعوت کرد ،ابتدا در پذیرش کار تردید
داشتم زیرا فکر نمی کردم با این وضعیت جسمانی قادر به
انجام کار باشم اما با لطفی که راما قویدل کارگردان مجموعه
به من داشت ،همیاری های الزم به عمل امد تا بتوانم در این
ســریال بازی کنم .وی افزود :جا دارد از راما قویدل تشکر
کنم چون در شرایطی که داشتم ،کمتر فیلمسازی حاضر
می شد ،نقشی را به من بدهد ولی کمک های این فیلمساز
باعث شد که روند بهبودی من هم تسریع شود زیرا با انرژی
که از عوامل ســریال گرفتم ،حتی عصایی را که زیر بغل
داشتم کنار گذاشــته و جلوی دوربین رفتم .جالب است
بدانید که به واســطه حضورم در سریال «بی نشان» چند
کار دیگر هم به من پیشنهاد شد و در انها حاضر شده و بازی
کردم .البته این روزها نقش هایی که می پذیرم کوتاه است
زیرا قوای جسمانی ام این اجازه را نمی دهد که کار طوالنی
مدت را قبول کنم.
این بازیگر درباره نقش خود در سریال «بی نشان» گفت:
شخصیتی که بازی کردم به شخصه پســندیدم ولی در
اولویت اول چون قصه زیبا بود و همچنین خواستم که به
نوعی خودم را محک زده باشم در «بی نشان» حاضر شدم.
در این کار نقش رزمنده ای را بازی می کنم که بعد از جنگ
تغییرمی کند.
وی درباره کیفیت این سریال بیان کرد :فرصت نداشتم
که همه قسمت های سریال را تماشا کنم اما از همان چند
قسمت که دیدم می توان متوجه شد که کار کیفیت باالیی
دارد ،چون هم کارگردانی بســیار خوب است و هم اینکه
بازی ها از جمله هنرنمایی پرویز فالحی پور و مهدی فقیه
بسیار زیبا هستند.
ایرانمنش با بیان اینکه «بی نشان» به معضالت اجتماعی
نظر داشته است ،تصریح کرد :با توجه به اینکه برخی خط
قرمزها نمی گذارند به معضالت اجتماعی نگاه صحیحی
داشته باشیم اما با این وجود سریال توانسته است به درستی
مسائل موجود در جامعه را بیان کند .این مجموعه روایتگر
قصه رزمنده ای است که در زمان جنگ با اسلحه به مبارزه با
دشمن برخاست و در زمان حال نیز اسلحه ،قلمش است تا
بتواند به واسطه ان معضالت جامعه را بیان کند.
این بازیگر در پایان در پاسخ به اینکه برنامه های نمایشی
تا چه حد می توانند نمایانگر مشکالت جامعه باشند ،بیان
کرد:درهمهدنیااگربخواهندبهمسائلومشکالتاجتماعی
به صورت ریشه ای نظر کنند از رسانه ها و برنامه های نمایشی
به عنوان یکی از اهرم های تاثیرگذار استفاده می کنند .به
همین دلیل اگر بتوانیم در سریال ها و فیلم ها به موضوعات
روز جامعه نظر کنیم ،جواب خوبی خواهیم گرفت ،به عنوان
مثال در «بی نشان» نشان داده می شود که در جامعه هر
یک از ما مسئول هستیم و به تبع ان یک کارمند می تواند با
کار خوب خود ابزاری برای پیشرفت باشد و کارمند دیگر با
کم کاری در خالف این جهت عمل کند/ .صباخبر صفحه 3
4
دو شنبه14شهریور 1401شماره1271
پرونده
روایـتعشـق،جنـگوزندگـی
گفت وگوهایی با کارگردان و بازیگر نمایش «تن سایه» که در تماشاخانه سپند روی صحنه رفته است
فرزادجمشیددانایی نمایش «تن سایه» به نویسندگی و کارگردانی مریم یاســین زاده و تهیه کنندگی احسان
حاجی پور از ۱۰تا ۳۱شهریور ماه ،هر شب ساعت ۲۱در سالن شماره دو پردیس تئاتر سپند روی
گفت و گو
صحنه رفته است و نخستین تجربه کارگردانی اجرای عموم مریم یاسین زاده به شمار می رود.
نمایشی که عالوه بر حضور مریم مومن ،سمن قناد ،اناهیتا خسروی ،حسین جاهد و محمد زندوکیلی ،بازیگری
همچون علیرضا جاللی تبار بازیگر تئاتر ،سینما و تلویزیون را روی صحنه دارد که بیشتر به دلیل نقش افرینی
در فیلم سینمایی «وقتی همه خوابیم» به کارگردانی بهرام بیضایی شناخته می شود .بازیگری که هم اکنون،
فیلم سینمایی «بی صدا حلزون» به کارگردانی بهرنگ دزفولی زاده را روی پرده نقره ای سینماها دارد و پس
از ۱۹سال دوری به صحنه تئاتر بازگشته است .از این رو گفتگویی با مریم یاسین زاده کارگردان اثر راجع به
نخستین تجربه کارگردانی و علیرضا جاللی تبار بازیگر نمایش «تن سایه» درباره دالیل دور شدن او از تئاتر
در این سال ها ترتیب دادیم که می خوانید.
مریم یاسین زاده:
کرونا ،همه تئاتر را در سکوت فرو بُرد
مریم یاسین زاده نویسنده و کارگردان «تن سایه» در ابتدا،
تحلیل خود را درباره روند روی صحنه رفتن یک نمایش ارائه داد
ومشکالت در زمینه اجرای یک اثر برای یک کارگردان کار اولی و
کارگردانی که چندین اجرا را تجربه کرده را یکسان قلمداد کرد .او
گفت :مشکل هایی که برای اجرا بردن یک اثر نمایشی وجود دارد،
مشکلیعامبرایهمهگروه هاینمایشیمحسوبوشاملپروسه
تمرین ،هزینه ساخت اثر ،نبود حمایت ها و دیگر موارد می شود.
در حال حاضر ،قشر خاصی فقط درگیر چنین مشکلی نیست و
همه را بر می گیرد به ویژه بعد اینکه کرونا امد .از 1398تا 1401و
در طول سه سال گذشته ،هزینه ساخت اثر چندین برابر شد .در
ادامه ،کرونا ،همه تئاتر را در سکوت فرو بُرد و فرصت اجرا رفتن را
از برخی گروه ها گرفت و اجراهای انها را عقب انداخت.
نویســنده نمایش «واگیر ندارد» دربــاره ویژگی های یک
تهیه کننده تئاتر عنوان کرد :تهیه کننده شخصی است که باید
در همه روند تولید اثر حضور داشته باشد و الفبای تولید یک اثر
نمایشیوهمچنین،طریقههمکاریبادیگرعواملمثلکارگردان،
بازیگروغیرهرابداند.همیشهتهیه کنندهسرمایهبهیکاثرتزریق
نمی کند بلکه می تواند تسهیل کننده فرایند تولید از ابتدا تا انتها
باشد .احسان حاجی پور تهیه کننده ای که با «تن سایه» همکاری
می کند به شدت مسلط به اصول است و گرو ه نمایشی را در همه
اتفاق ها همراهی می کند به طوری که باعث پیشبرد فعالیت ها
می شود .در نتیجه ،از نظر من وجود چنین تهیه کننده ای در هر
اثر الزم است .با تاکید بر اینکه نباید اهمیت جذب سرمایه گذار
و حامی مالی و حتی کمک هزینه های دولتی از سوی نهادهای
تئاتری همچون اداره کل هنرهای نمایشی را از یاد برد.
این عضو انجمن دراماتراپی ایران راجع به ضررهایی که یک
تهیه کننده نااشنا به تئاتر می تواند به یک گروه نمایشی وارد
کند ،خاطرنشان کرد :چنین تهیه کننده ای برای سود بردن از
شکل سرمایه گذاری خود بر یک اثر نمایشی از ابتدا تا پایان اجرا،
به این حوزه ورود کرده است و ممکن است به هیچ وجه تعریفی از
«فرایند تولید و تهیه یک اثر :در ذهن نداشته باشد .واژه و سمت
تهیه کنندگیبرایادم هاتعریف هایمختلفیداردهرچندمبحث
تهیه کنندگیازوظایفیاستکهبایدبهاصولیترینشکلدرروند
تولید صورت بگیرد تا پروژه ای دچار مشکل نشود.
دستیارکارگردانوبرنامهریزنمایش«نینوچکا»وظیفهتئاتررا
ایجادیکتفکروتلنگرزدنبهمخاطبدانستوگفت:تفکریکه
بعد از تماشای یک اثر نمایشی ایجاد و تلنگری که به مخاطب زده
می شودودرذهناوباقیمی ماند،بدینمعنیاستکهیکنمایش
توانستهبهوظیفه اشعملکند.تفکرایجادشدههمراهباتماشاگر
از سالن تئاتر خارج می شود و می تواند در وجود و ناخوداگاهش
باقیبماندبهصورتیکهدرشرایطمشابهباشخصیت هاوروایت ها
برای او تداعی شود .به این صورت هنر نمایش وظیفه اش را انجام
داده است و فرقی نمی کند که این تداعی با چه فاصله زمانی از صفحه 4
پرونده
هنگام تماشای یک نمایش به وقوع بپیوندد.
این کارگردان تئاتر درباره تاثیر کرونا بر عرصه تئاتر و فعالیت
فعاالنهنرهاینمایشیبیانکرد:کرونادرمدتیکهبودوهنوزهم
هست ،باعث شد هنرمندان ارزشمند از دست بروند که هر یک از
انها ادم های تاثیرگذاری در دنیای هنر به شمار می رفتند بنابراین
این مهمترین تاثیری است که کرونا بر جای گذاشته است .از سوی
دیگر ،اگر بخواهیم خوش بینانه نگاه کنیم ،این اتفاق و فراگیری
پاندمی کرونا در کنار ضربه هایش موجب شد ادم ها یک بازنگری
درخودشانانجامدهندوهمچنین،تغییرطرزتفکریدرانسان ها
به وجود اورد .در نهایت ،امیدوارم کرونا به سرعت از میان ما برود تا
ادم ها راحت تر بتوانند به فعالیت ها و ارائه طرز فکرشان بپردازند و
شمع وجودشان را روشن تر کنند.
این نویسنده ،تئاتر را یک هنر «همیشه مهجور» نامید و افزود:
هنر ارزشمند و واالی تئاتر همیشه مهجور بوده است و چنین
موضوعی باعث شده است هنرمندان عرصه هنرهای نمایشی
برای اینکه به درستی دیده بشوند فریاد سر بدهند و همچنین
نهایت تالش خود را به خرج دهند تــا اتفاق درخوری به وقوع
بپیوندد.
به عقیده یاســین زاده ،هنر فرهنگ ساز نمایش باید بتواند
مخاطب خاص خود را به مدد معرفی درست به دست بیاورد .او
در این زمینه گفت :مهمترین مبحث در تئاتر این است که باید
فضاهایتبلیغاتیایجادشودتاخبراجراهابهگوشبخشعظیمی
از جامعه برسد .فضاهایی که از سوی نهادهای دولتی و خصوصی
یا هر شکل دیگر بتواند در اختیار گروه های نمایشی قرار بگیرد
تا اخبار اثار در سطح گسترده انتشار پیدا کند .در حال حاضر،
تماشاگران تئاتر را قشر خاصی تشکیل می دهند که یا مخاطب
همیشگی اجراها هستند یا در عرصه تئاتر به فعالیت مشغولند و
برایحمایتازاثارهمکارانشانبهتماشاینمایش هامی نشینند.
برای رفع این مشکل باید سهولت در روند تولید یک نمایش ایجاد
شود که دستیابی به این هدف نیازمند حمایت است تا حال تئاتر
بهترشود.
او در بخش پایانی این گفت وگو اظهار داشت :تئاتر زیباترین
شکل از بیان هنری اســت چون همه حواس را درگیر می کند و
ادمها را به تفکر وامی دارد .امیــدوارم اتفاقات خوبی برای هنر
تئاتربیافتد.
یاسین زاده همچنین در سخنان پایانی خود درباره برنامه های
اینده خود پس از پایان اجرای «تن سایه» گفت :نمایشی با 15
بازیگر دارم که در حدود یک سال و شش ماه است مشغول تمرین
هستیم و برنامه ریزی ها برای اجرا در فصل پاییز انجام شده است.
در نهایت ،امیدوارم بتوانیم نظر مخاطبان را جلب کنیم و اتفاقات
خوبی را رقم بزنیم.
علیرضاجاللی تبار:
نمی توانهمهاعتبارتئاترراازسالن هایخصوصیطلبکرد
علیرضاجاللیتباربازیگرتئاتر،سینماوتلویزیوندربارهدلیل
قبول پیشنهاد نقش افرینی در نمایش «تن سایه» پس از سال ها
دوری از بازیگری در تئاتر عنوان کرد :به طور اتفاقی ،نمایشنامه
را برای من فرستاند و مرا برای ایفای سه تا از شخصیت ها در نظر
داشتند .در جلسه ای که به صورت حضوری با احسان حاجی پور
و مریم یاسین زاده داشتم ،درباره نحوه اجرا و ایده های کارگردانی
پرسیدمودرنهایت،بهایننتیجهرسیدیمکهایفاینقشیراکهبه
اختصار «مرد تهرانی» نامیده می شود ،بر عهده بگیرم.
بازیگر فیلم ســینمایی «اولین امضا بــرای رعنا» راجع به
ویژگی های نمایشنامه اثر که باعث شــد او بازی در نقش «مرد
تهرانی» را بپذیرد ،اظهار کرد :نمایشــنامه پنج قسمت به هم
پیوسته با موضوع عشق ،جنگ و زندگی دارد که توان زیادی از
بازیگران هر بخش طلب می کند .همچنین ،با وجود زمان کمی
که برای تمرین وجود داشت ،از جنبه های مختلف نوعی چالش
به حساب می امد.
بازیگر فیلم سینمایی «وقتی همه خوابیم» در توصیف پویایی
شخصیت «مرد تهرانی» گفت :هر نقش ،حرکت و پویایی خاص
خودش را داراست و این بخش از نمایشنامه هم یک مکاشفه دارد
که از درونیات شخصیت نشات می گیرد تا در پایان ،تماشاگران
بتوانند علت این شکل از حضور او را روی صحنه کشف کنند.
علیرضا جاللی تبار در ادامه این گفت وگو به دالیلی اشاره کرد
که باعث شد ۱۹سال از صحنه تئاتر دور بماند .او گفت :در سال
۱۳۸۲و قبل از اعزام به خدمت سربازی در نمایش «یادگاری ها»
نوشتهمحمدچرم شیربهایفاینقشپرداختمکهاخرینبازیمن
در عرصه تئاتر محسوب می شود علی رغم اینکه حضور من در
تئاتر در کسوت های گوناگون تا نمایش «افرا یا روز می گذرد» به
کارگردانیبهرامبیضاییادامهداشت.منمدیرصحنهنمایش های
بهرام بیضایی -به جز یکی از انها به نام «مجلس شبیه؛ در ذکر
مصایب استاد نوید ماکان و همسرش مهندس ُرخشید فرزین»
در مجموعه تئاتر شهر -بودم و همچنین ،در گرو ههای نمایشی
تجربی که وجود داشت ،نمایش هایی را بازی کردم که اجراهای
محدودی داشت.
او در ادامه خاطرنشان کرد :از سویی باید بگویم که نمایش هایی
دو شنبه14شهریور 1401شماره1271
5
که بعد از ورود به عرصه تصویر اعم از سریال و فیلم سینمایی بازی
کردم ،به دالیل مختلفی به اجرا نرسیدند که باعث شد یک مدت
طوالنی در حدود ۱۹سال از صحنه تئاتر دور باشم.
بازیگر نمایش «رستم از شــاهنامه رفت» تفاوت نوع بازی
بازیگران روی صحنه را به نسبت اخرین باری که به عنوان بازیگر
اجرا داشت ،بدین شکل بیان کرد :ان زمان ،سالن های تئاتر شهر،
تماشاخانه سنگلج و تاالر وحدت در سال چند نمایش روی صحنه
داشتند که این اجراها مخصوص گروه های نمایشی خاصی بود .در
حال حاضر ،با زیاد شدن سالن های تئاتر بازیگران جوان نمایش ها
پیشرفت محسوسی کرده اند .این دیده شدن و به محک ازمایش
گذاشته شدن که برای نسل ما بهای سنگینی داشت و برای نسل
جوان امروزی ،راحت تر شده است .سهولتی که برای نسل جوان
باید همراه با سرمایه گذاری شهرداری ها و وزارت فرهنگ و ارشاد
اسالمی باشد که خاصیت ترویجی برای تئاتر داشته باشد.
بازیگر نمایش «زاویه» در توصیف وضعیتی که تئاتر داشت
وقتی او با نویسنده صاحب نام و صاحب سبکی همچون بهرام
بیضایی همکاری می کرد ،نسبت به وضعیت تئاتر امروز اذعان
کرد :االن در دوران متفاوتی زندگی می کنیم و برای ســنجش
غیرسلیقه ای ،نیاز به امار و عدد و رقم داریم .تئاتر در دهه گذشته
با استقبال خوب مردم در شهر تهران مواجه بود و بیست سال
پیش ،به لحاظ تجربی و حضور در جشنواره ها نمایش ها درخشان
بودند به طوری که هر بار ،فقط بخشی از ظرفیت تئاتر فعال بود که
البته تاحدودی ،هنوز هم این ظرفیت فعال است.
او در ادامه اظهار داشت :ما در این سال ها عزیزان زیادی را از
دست دادیم که نتوانستیم توانایی هایشان را روی صحنه تئاتر
ببینیم.دورانفترتیابی تفاوتیرسانههمبهرقم خوردنوضعیت
متفاوت تئاتر در ایران کمک کرد ،به طوری که تلویزیون -که از
زمان پیدایش اش اجراهای زنده از تئاتر داشت و حتی در زمان
جنگ ،همچنان تله تئاترهای خوبی را روانه انتن می کرد -رشته
کار را در این زمینه گم کرد .البته باید این واقعیت را پذیرفت که
نبود و فقر متون تئوریک و نمایشی هم که در دهه هفتاد هجری
شمسیبیدادمی کرد،حاالروزگاربهتریدارد.هرچندامروز،نسل
جوان نمایش ما به لحاظ مادی مجبور هستند و باید تمام بار اجرای
یک نمایش را خودشان به تنهایی به دوش بکشند.
بازیگر نمایش «شاعر» در تشــریح تاثیر به تنهایی به دوش
کشیدن اجراها از سوی گروه های نمایشی جوان بر انها گفت:
تئاتر محک زدن افق های یک جامعه در عرصه داستان ،ادبیات و
نمایش است .تئاتر موضوعات مهمی را در بر می گیرد که باید در
مورد انها صحبت کرد .در همه جای دنیا پرچمداران فرهنگ برای
تئاتر هزینه می کنند و این کمک هزین هها با اینکه چندان کالن
نیست ،برای انها تشخص فرهنگی ایجاد می کند .به طور مثال،
گروه نمایشی خاصی در اتریش نمایش «هملت» ویلیام شکسپیر
را شش ماه از سال به شکل مداوم اجرا می برد .بنابراین نمی توان
تماماعتبارتئاترراصرفاازطریقفعالیتمستمرجوان هایافعالیت
سالن های تئاتر خصوصی و رویکرد انها در فروش گیشه ها طلب
کرد.
بازیگرسریال«رخنه»درسخنانپایانیخوددربارهراهکارهای
حل مشــکالت موجود در تئاتر عنوان کرد :کم رنگ شدن دید
غیرفرهنگی در بخش های مدیریتی تئاتر می تواند راهگشا باشد
چون تئاتر با تماشاگران محدود ،در بازه های زمانی طوالنی به
بار می نشیند .همچنین ،تغییر دائم سیاست ها و چرخه ها فقط
عرصه را مشوش می سازد و هر روز بر مشکالت تولید فرهنگی
اضافه می کند.
از عوامل نمایش «تن ســایه» می توان به ایدین کشاورز و
حسام الدین فروتن (طراح صحنه) ،حسام حاجی پور(طراح لوگو
وپوستر)،متینکی منش(طراحلباس)،حسام الدینفروتن(طراح
نور) ،نوید فرح مرزی (طراح گریم) ،بهرام عباســی فرد (مشاور
کارگردان) ،ساالر خاتون ابادی (اهنگساز) ،محمد زند وکیلی
(اهنگساز قطعات) ،احمد امیرخلیلی (ترانه سرای قطعات) ،کارن
سعادت(تنظیمقطعات)،خشایاراشکاوری(کمانچه)،سینافرجام
و مجتبی نظر زاده (دستیاران کارگردان) ،فرزانه فروندی و یاسمن
کریمی(منشی صحنه) ،ایدین کشاورز(مدیر اجرایی) ،احمدرضا
میررجبی (مدیر صحنه) ،حسام الدین فروتن (عکاس) ،وی مپ
استودیو(ساخت تیزر) ،گروه مپ تک (طراحی و اجرای مپینگ)،
مریم دهقانی(تولید تصاویر مپینگ) ،ماهان ابراهیم زاده و ترمه
فرح مرزی (مجریان گریم) ،مبینا بی ازار (دستیار لباس) ،امیر
پارسائیان مهر(مدیر روابط عمومی) ،نگین کاسه چی(جانشین
تهیه کننده) ،شایان سیدمحمود (دستیار تهیه کننده) کارگردان
را در این اثر یاری می رسانند.
نمایش «تن سایه» ،قص ه ادم ها از اقلیم های مختلف هست که
گوشه ای از جنگ را روایت می کند». صفحه 5
6
خرب فرهنگ و هرن
دو شنبه14شهریور 1401شماره1271
انتشار «چشمه حکمت » در دائره المعارف بزرگ اسالمی
کتاب «چشمه حکمت :سیری در زندگی و اندیشه های مقام معظم رهبری» به قلم علی اکبر والیتی از سوی
انتشارات مرکز دائره المعارف بزرگ اسالمی در سه فصل منتشر شد .فصل نخست با عنوان زندگی نامه شامل
خاندان ،شخصیت علمی و فرهنگی و حیات سیاســی و اجتماعی ،فصل دوم با نام دهه اول انقالب اسالمی
شامل شورای انقالب ،حزب جمهوری اسالمی ،امامت جمعه تهران ،در مجلس شورای اسالمی ،دفاع مقدس،
فعالیت های ارشادی و تبیینی ،مقابله با لیبرال ها و بنی صدر و دوران ریاست جمهوری و فصل سوم ذیل اسم
دوران رهبری شامل انتخاب به مقام رهبری جمهوری اسالمی ،سیاست داخلی ،سیاست خارجی ،اقتصاد،
فرهنگ ،علم و فناوری ،امور نظامی ،دفاعی و انتظامی و امور حقوقی و قضایی است/.خبرگزاری فارس
تمدید مهلت ارسال اثار به دوساالنه کتاب و البوم موسیقی
هفتمین دوره جایزه دوساالنه کتاب و البوم موسیقی پس از سه سال تعطیلی به دلیل شیوع ویروس
کرونا امسال برگزار می شود و مهلت شرکت و ارائه اثار در این رویداد تا ۳۰شهریور ماه تمدید شده است.
هفتمین دوره این جایزه در ۲بخش جایزه بهترین البوم (موسیقی ایران) و جایزه بهترین کتاب در دی ماه
برگزار می شود .امسال برای نخستین بار معرفی البوم برتر موسیقی پاپ و موسیقی نواحی به بخش رقابتی
دوساالنه های البوم برتر جشن خانه موسیقی اضافه شده است .خانه موسیقی در حوزه اثار مکتوب در چهار
رشته اموزشی ،تالیف ،ترجمه و اهنگسازی که چاپ نخست انها در مقطع زمانی نیمه دوم سال ۱۳۹۸تا
مرداد ۱۴۰۱منتشر شده باشد بهترین کتاب را در چهار عنوان را برمی گزیند/.صباخبر
«مسیحعاشورا»رویدیوارحرمامامعلی(ع)نقشبست
نقاشی «مسیح عاشورا» اثر محمدعلی نادری هنرمند جوان بوشهری است که در ماه محرم
سال ۱۴۰۱توسط او رونمایی شد .این اثر هنری با الهام از شعر «ای شش ماهه گل من اصغر من چرا
نمیخوابی /بنما رحمی به دلم هستی من چرا تو بی تابی/ای همه هستی من کودک دل خسته من/
علی علی الی الی» نقاشی شده است و صحنه تیرخوردن حضرت علی اصغر (ع) روی دست امام
حسین (ع) در روز عاشورا را به تصویر کشیده است .به گفته این هنرمند ،پس از نقاشی این اثر
جواد محمدزمانی شعر «حنجر شد از س ه شعبه مشبک ،ضریح شد /بخشید جان به حادثه از بس
مسیح شد» را سروده است و براساس این شعر نام «مسیح عاشورا» برای این تابلو انتخاب شده
است .نادری از نقش بستن این اثر روی دیوار حرم امام علی (ع) خبر داد و گفت :این اثر اکنون در
گ چاپ شده است و در پیاده روی اربعین که از
باب القبله حرم امام علی در نجف اشرف در ابعاد بزر
حرمامامعلیشروعمی شود،افرادمی تواننداینکارراببینندوبسیارموجبخوشحالیمناست.
نادری ازجمله هنرمندان جوانی است که عمده اثار او مضامینی ایینی و روایت هایی دینی دارند و
چندسالی ست در حوزه هنر عاشوا دست به خلق اثر زده است .او شاگرد حسن روح االمین است و
اثارشدرسبکباروکهستندکهازجملهویژگی هایبارزاینسبکنوعسایه روشنونورپردازی
در نقاشی است .او همچنین در ماه محرم امسال از یک تابلوی نقاشی دیگر به نام «واال علی اکبر»
با تکنیک رنگ روغن در ابعاد ۱۵۰×۱۰۰رونمایی کرد .در توضیح این اثر امده است« :طبق روایات
در کربال خیمه ای بزرگ به نام خیمه دارالحرب بوده است که قبل از روز عاشورا محل نگهداری
ابزاراالت و وسایل جنگ همچون سپر ،نیزه و شمشیر و ...بوده است و در روز عاشورا حضرت
اباعبداهللبدنهاىمطهرتمامىشهدارابهانمنتقلمی کرده اندوبهخیمهنگهداریشهداتبدیل
شده بود .اثر «واال علی اکبر» برداشتی احساسی است از برهه زمانی بعد از روضه «جوانان بنی
هاشمبیایید،علیرابردرخیمهرسانید»کهحضرتاباعبداهللالحسین(علیهالسالم)دربحبوحه
جنگ در روز عاشورا ،چند دقیقه ای را در خلوت خویش بر سر پیکر مطهر حضرت شهزاده علی
اکبر(علیه السالم) در خیمه دارالحرب سپری کرده اند»/.صباخبر
فهرستبازیگران«کاتباعظم»تکمیلشد
همزمان با ادامه تصویربرداری مجموعه تله تئاتر ۷قسمتی «کاتب
اعظم» به کارگردانی هنری مهدی غفوری ،کارگردانی تلویزیونی علی
عبادی و تهیه کنندگی مرکز سریال سوره ،بازیگران جدید این پروژه
معرفی شدند و نخستین تصاویر این اثر منتشر شد.
نازنین فراهانی ،فاطمه گودرزی ،امین میری ،امیرحسین هاشمی،
خسرو شهراز ،امیر شهرابی ،محسن علیخانی ،محمدمحسن شفیعی،
ارش رحیمی ،امیر تک فالح ،محمدرضا تاجیک و وحیدرضا قناعتیان
بازیگران جدید «کاتب اعظم» را تشــکیل می دهنــد .پیش از این
ســیامک صفری ،امین زندگانی ،حدیث میرامینی و نادر فالح برای
بازی در این مجموعه معرفی شده بودند.
«کاتب اعظم» اقتباسی از کتاب «اعترافات کاتب کشته شده» به
قلم ساسان ناطق از انتشارات ســوره مهر است ،که نویسندگی ان را
مهدی غفوری برعهده دارد« .کاتب اعظم» داستانی عاشورایی دارد و
اتفاقات شب تا عصر عاشورا را روایت می کند /.هنرانالین
«پروستعلیهزوال»منتشرشد
کتاب «پروســت علیه زوال» ،پنجمین عنــوان از مجموع ه
زندگی نگاره ها ی نشــر گمان نوشــته یوزف چاپسکی با ترجمه
شبنم نیک رفعت منتشر شد .در قسمتی از مقدم ه مترجم برای این
خواندن»
کتاب می خوانیم« :چند سال پیشتر خواستم «روزهای
ِ
مارسل پروست را به فارســی ترجمه کنم .متوجه دشواری های
افسون نثر پروست و
ترجمه اثری از مارسل پروســت بودم ،ولی
ِ
روحی راوی ان قدری بود که مصائب
شیفتگی ام نسبت به عوالم
ِ
کار را به جان بخرم ».پروســت در «روزهای خواندن» از روزها و
خاطراتِ کتاب خواندنش حرف می زد و حاال در این کتاب یوزف
چاپسکی ،هنرمند نقاش و افسر لهستانی ،ـــ در اسارت و سرمای
مهلک ارودگاه های جنگ در شوروی ـــ برای هم بندانش از تجربه
خواندن «در جست وجوی زمان ازدست رفته» حکایت می کند.
ِ
«پروست علیه زوال» در ۱۴۴صفح ه با قیمت ۶۸هزار تومان به
چاپ رسیده است/.صباخبر
«سفر پیدایش» در گالری ژاله
مجموعه ای از اثار نقاشــی صفا امیرمقدم در نمایشــگاه «سفر
پیدایش» از روز ۱۸شــهریور در گالری ژاله به نمایش درمی اید .در
استیتمنت این نمایشگاه امده است« :حرکت ریشه تمام فرایند های
بیولوژیکی است که طیف وســیعی از الفا تا امگای سرنوشت حیات
را در برمی گیرد.
بسیاری از پدیده ها در جهان هستی در بنیاد خود متشکل از ذرات
ریز و به ظاهر یکسانی هســتند که یکنواخت و پیوسته در حرکتی
بی پایان سیالند .سازی که از عالم کوانتوم تا جهان کهکشان ها و از
دنیای اتم ها تا جهان اسپرم ها را در برمی گیرد .این سفر پیدایش ،بر
تکرار در مقیاس بی نهایت ،حرکت هماهنگ و پراکنده و انرژی پویایی
ذاتی استوار است.
بیان این حقایق بنیادین هستی درون مایه نقاشی های من است».
نمایشگاه اثار صفا امیر مقدم با عنوان «ســفر پیدایش» ۱۸تا ۲۸
شهریور ۱۴۰۱در گالری ژاله برپاست /».هنرانالین صفحه 6
خرب فرهنگ و هرن
«شوهر اینترنتی» اواخر ابان روی صحنه می رود
مرتضی عقیلی نویسنده ،کارگردان و تهیه کننده نمایش کمدی اجتماعی «شوهر اینترنتی» ،گفت:
در این نمایش چهار بازیگر اعم از یک نفر زن و ســه بازیگر مرد ایفای نقش می کنند .عقیلی به حضور
یک بازیگر زن چهره در میان بازیگران این نمایش کمدی بدون بردن نام او اشاره کرد و گفت :عالوه بر
خودم دو بازیگر مرد دیگر نیز در این نمایش ایفای نقش خواهند کرد که به زودی اسامی ان ها نیز اعالم
خواهد شد .به گفته او ،تمرین های گروه در زمان حاضر شروع شده و تا ابان ادامه خواهد داشت« .شوهر
اینترنتی» اواخر ابان در تاالر حافظ روی صحنه می رود« .شوهر اینترنتی» پس از پایان اجراها در تاالر
حافظ قرار است در پردیس شهرزاد هم روی صحنه برود/.خبرگزاری ایرنا
هنرمندانتجسمیمشکلبیمهدارند،کاریکنید!
وزارت فرهنگ و ارشــاد اســامی با همکاری صندوق اعتباری هنر بیمــه ای برای هنرمندان،
نویسندگان و روزنامه نگاران در نظر گرفته که امسال شرایط جدیدی برای استفاده از ان در نظر گرفته
شده است .به نظر می رسد افرادی که قصد استفاده از این بیمه را داشته باشند باید مستندات جدیدی
دال بر ادامه فعالیتشان در این حوزه ها ارائه دهند تا بتوانند از این بیمه بهره مند شوند ولی گویا مراحلی
که برای دریافت بیمه در نظر گرفته شده ،تا حدی برای هنرمندان تجسمی مشکل ساز شده است.
یکی از تصویرگران به نام مقداد ساداتی گفت :هنرمندان حوزه تجسمی در دریافت این بیمه به
ان برخورده اند و توضیح داد :چند سالی اســت که هنرمندان ،نویسندگان و روزنامه نگاران از بیمه
«هنرمندان ،نویسندگان و روزنامه نگاران» استفاده می کنند .ولی امسال صندوق اعتباری هنر که
متصدی این موضوع است اعالم کرده در سال جدید افرادی که تحت پوشش این بیمه هستند باید با
ارائه مستندات جدید ،ثابت کنند که هنوز کار فرهنگی و هنری انجام می دهند؛ به این صورت که در
ابتدا اگر عضو انجمنی هستند ،معرفی نامه خود را برای صندوق اعتباری هنر اپلود کنند و در ادامه اگر
نویسنده یا تصویرگر هستند ،کتاب یا مستندات برگزاری نمایشگاه را ارائه دهند.
او ادامه داد :هنرمندان تئاتر و نویسندگان ،پس از اپلود کردن معرفی نام ه و مدارکشان در سایت
صندوق اعتباری هنر ،کارشان انجام شد .ولی هنرمندان تجسمی باید به صورت حضوری به معاونت
هنری ارشاد مراجعه می کردند و کپی مدارک شناسایی و حرفه ای خود را که ثابت می کند در پنج سال
اخیر در حوزه ای که قبال به واسطه ان مشمول بیمه شده اند ،تحویل دهند .این هنرمند در پاسخ به اینکه
علت درخواست این امر چیست ،گفت :گفته می شود که برخی با مدارک و معرفی نامه های تقلبی از
این بیمه استفاده می کنند و اکنون صندوق اعتباری هنر به این وسیله می خواهد افراد حقیقی را که
از این راه کسب درامد می کنند ،شناسایی کند .ساداتی درباره مشکلی که برای هنرمندان تجسمی
در دریافت بیمه ایجاد شده است ،توضیح داد :در اواخر تیر ماه مدارکمان را برای دریافت بیمه تکمیلی
ارائه دادیم و به ما گفته شد که صدور معرفی نامه ها یک یا دو هفته طول می کشد ولی اکنون شهریور
است و هنوز خبری نیست .احتماال انجمن های تجسمی هزاران عضو داشته باشند و بررسی انها به
صورت دستی ان هم توسط تعداد محدودی نیروی کار ،به زمان زیادی نیاز خواهد داشت .به همین
جهت بررسی این پرونده ها و صدور معرفی نامه بیش از چندین ماه است که طول کشیده است و روند
بسیار کندی را پیش می برد؛ درحالی که بیمه تکمیلی این افراد تا شهریور به پایان می رسد و تا زمانی
که از طرف ارشاد معرفی نامه صادر نشود ،امکان تمدید وجود ندارد و ممکن است در سال جدید هزاران
هنرمند تجسمی بیمه تکمیلی خود را از دست دهند/.خبرگزاری ایسنا
دو شنبه14شهریور 1401شماره1271
«دوستان ُک ُمدی» به صحنه می اید
7
نمایش «دوستان کمدی» به نویسندگی گابور راسووو و کارگردانی بابک توسلی برای اجرا در اواخر تابستان
سال ۱۴۰۱اماده می شود .بابک توسلی که نمایش های بسیاری را به صحنه اورده است ،حدود هفده سال در
خارج از کشور ساکن بود و سال 97نمایش«سینگل شات» را در تماشاخانه پالیز روی صحنه برد .وی پیش از این
نیز اثاری همچون «ارتفاع»« ،خاله ادیسه»« ،یک اسالیس از زندگی»« ،طلعت» و ...را روی صحنه برده است.
«دوستان کمدی» با ترجمه ساناز فالح فرد به موضوع «حقارت انسان» در جهان معاصر می پردازد و داستان
حول زوج نسبتا مرفهی می چرخد که از زندگی تنگاتنگ زناشویی خود خسته شده اند .به گفته عوامل اجرایی
این نمایش کمدی ،اطالعات تکمیلی درباره عوامل دست اندرکار این نمایش به زودی اعالم خواهد شد /.هنرانالین صفحه 7
صاحب امتیاز :موسسه فرهنگی هنری وصف صبا
مدیر مسئول و سردبیر :محمدرضا شفیعی
www.rooznamehsaba.com
rooznamehsaba
تهران -خیابان ایت اهلل مدنی -کوچه خجسته منش -پالک 5
تلفن 77582422 -6 :فکس77548245 :
چاپ :موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران
توزیع :نشر گستر امروز
نقشی که به دام تکرار نیفتاد
بــازی در نقش «حاج اقا بهبودی» ســری ســوم مجموعه
«ستایش» به فرهاد جم این جسارت را بخشید که یک بار دیگر
شانس نقش افرینی خود را در چهارچوب شخصیت یک روحانی
بیازماید .به تازگی ســریال «راز ناتمام» در حالی از شبکه یک
روی انتن ســیما می رود که بازافرینی شخصیت های سیاسی
سال های اغازین پیروزی انقالب اسالمی ،از بارزترین کارکردهای
این مجموعه تلویزیونی به کارگردانی امین امانی و نویسندگی
سید جالل الدین دری است .گذشته از ماجراهای تلخ ،پرتعلیق
و پراضطراب اوان دهه 1360خورشــیدی که جنایات منافقان
یکی از مبرهن ترین ان ها بود ،در مجموعه «راز ناتمام» بازتعریف
تهای برجســته و تاثیرگذار ان روزهای ایران خود به
شخصی
یکی از امتیازات ویژه سریال تبدیل شده اســت .از انجا که این
مجموعه بیشتر حول محور فاجعه تلخ هشتم شهریور 1360و
شهادت محمدعلی رجایی و محمدجواد باهنر را روایت می کند،
بی گمان بازی در نقش این دو شهید بزرگوار ،کار ساده ای نیست و
بی گمان نیاز به تجربیات ارزنده ای دارد .بازی در نقش های تاریخی
همواره یکی از دغدغه های بزرگ بازیگران در هر سطحی محسوب
می شود .حاال اگر این شخصیت تاریخی چهره ای سیاسی و مبارز
دوران معاصر هم باشد ،سختی کار دوچندان خواهد شد .از طرفی
بخشی از مردم هنوز این شخصیت ها را در ذهن خود حفظ کرده اند
و صرف شباهت ظاهری یا گریم خوب نمی تواند مخاطبانی از این
دست را قانعکند .از سوی دیگر چنیننقش افرینی هاییبانقدهای
خاصی هم توام خواهند شد .برای نمونه پس از ساخت فیلم «چ»
نقدهایی به بازی فریبرز عرب نیا در نقش چمران و بابک حمیدیان
در نقش اصغر وصالی شد تا حاتمی کیا سرانجام جمله معروفش را
بگوید «:من چمران خودم را ساختم» .با توجه به جمیع این نکات
به نظر می رسد فرهاد جم نقشی بسیار سخت را به تصویر کشیده
است .باید منتظر نمایش قسمت های بعدی «راز ناتمام» بمانیم تا
مشخص شود نقش افرینی فرهاد جم در رل «شهید باهنر» چه
تاثیری بر نگاه مخاطبان و نقد منتقدان داشته است.
تولـددوبـارهفرهـادجـم
پـسازیـکدهـه
زاده هشتم شهریورماه 1345خورشیدی در تهران است .روزی که در
تاریخ معاصر ایران مملو از حوادث گوناگون است .همان هشتم شهریوری
که به سال 1286خورشیدی ،شاهد امضای پیمان ننگین تقسیم اراضی
ایران بین روســیه و انگلیس بود .روزی که ســال 1360و پس از واقعه
بمب گذاری دفتر نخست وزیری جمهوری اسالمی ،شهادت محمدعلی
رجایی رئیس جمهوری و محمدجواد باهنر نخست وزیر وقت جمهوری
اسالمی را در پی داشت .شاید یکسانی زادروز فرهاد جم و تاریخ شهادت
حجت االسالم دکتر محمد جواد باهنر خود یکی از دالیل و انگیزه های
پذیرفتن نقشی بسیار بزرگ و حساس برای بازیگری مانند جم داشت .او
سال 1345در محله جوادیه تهران دیده به جهان گشود .فرهاد جم از ان
دسته بازیگرانی است که در اوان دهه 70خورشیدی با تحصیالت عالیه
بازیگری گام به جهان پرمخاطره و دلفریب بازیگری نهاد .او پس از دریافت
مدرک کارشناسی رشته تئاتر از دانشــکده هنر وزارت فرهنگ و ارشاد
اسالمی ،از سال 1370فعالیت حرفه ای خود را به صورت رسمی به عنوان
بازیگر تئاتر اغاز کرد .البته جم معروفیتش در اوایل دهه 70را وام دار حضور
در مجموعه تلویزیونی «همســران» در نقش «علی» است .ایفای نقش
کنار بازیگرانی مانند فردوس کاویانی ،مهرانه مهین ترابی و الهام پاوه نژاد،
در این سریال که سال 1373به کارگردانی بیژن بیرنگ و مسعود رسام از
شبکه دو سیمای روی انتن می رفت ،فرصت مغتنمی برای او بود تا بازی
در مجموعه ای پرمخاطب را تجربه کند .یک ســال بعد جم که ان روزها
بازیگری پرمشغله محسوب می شد ،بازی در مجموعه تلویزیونی «دزدان
مادربزرگ» را پذیرفت .سریالی به کارگردانی مهدی صباغ زاده و نویسندگی
علی اصغرفهیمیفرکهازتولیداتشبکهیکسیمابود.نکتهمهمیکهحاال
با گذشت حدود 27سال از تولید سریال «دزدان مادربزرگ» خودنمایی
می کند ،درگذشت جمعی از بازیگران حاضر در این مجموعه است .در این
سریال بازیگرانی مانند نیکو خردمند (در نقش مادربزرگ) ،حسین پناهی
(در نقش سهراب) ،مهری ودادیان ،اسماعیل داورفر ،جهانگیر فروهر ،نادیا
دلدار گلچین ،علی اصغر گرمسیری و محمدعلی ورشوچی به ایفای نقش
پرداخته اند که حاال در قید حیات نیستند .داستان مجموعه تلویزیونی
«دزدان مادربزرگ» به این شرح اســت که پیرزنی مریض احوال (نیکو
خردمند) که در منزل بزرگش به تنهایی زندگی می کند ،روز عید غدیر
خم منتظر فرزندان و نوه هایش اســت تا ان روز ،به دیدارش بروند .این
میان ،سه دزد جوان ،به طمع سرقت صندوقچه ای که به گمان مسعود (با
بازی فرهاد جم) دربرگیرنده جواهراالت و عتیقه های گرانبهاست سودای
دستبرد به خانه پیرزن را در سرمی پرورانند اما زمانی که صندوقچه را به
دست می اورند ،اشیاء قیمتی در ان نمی یابند .در عوض پیرزن را به عنوان
گروگان با خود می برند (می ربایند) ماجرا تازه از اینجا اغاز می شود و پیرزن
جای دلواپسی ،می کوشد با خونسردی و ارامش ،جای خالی مادر را برای
ان ســه جوان پر کند .بازی فرهاد جم در نقش مسعود ،که طراح اصلی
سرقت از خانه پیرزن اســت ،در نقش شخصیتی که ارام ارام وجهه های
انسانی اش نمایان می شود ،یکی از بازی های ماندگار فرهاد جم است .در
قسمتی که مادربزرگ همراه مسعود برای خواستگاری دختر همسایه ( با
بازی الدن طباطبایی) به خانه ان ها می رود ،تازه تماشاچی پس از چند
قسمت که مسعود را به چشم ضدقهرمان نگاه می کرد ،درمی یابد که او
شاگرد اول کالســش بوده و با معدل باالیی هم دیپلم گرفته اما در ادامه
قربانی نابرابری های اجتماعی شده است .موفقیت های جم تا اواسط دهه
70ادامه داشت و غیر از بازیگری ،او همراه مهسا مهجور مجری مسابقه «راز
سیب» شد که سال 75از شبکه سوم سیما پخش می شد .با وجود اینکه
جم می توانست به حضور موفقش دست کم در تلویزیون ایران ادامه دهد
اما یک باره در نیمه دوم دهه 70کم کار شد .بازی در مجموعه تلویزیونی
«تولدی دیگر» در نقش « مهدی بدیعی» برادر فروغ ،اخرین بازی موفق
جم در مجموعه ای تلویزیونی تا حدود یک دهه دیگر بود! البته او طی این
دوران و تقریباً هر سال دست کم در یک مجموعه یا مینی سریال حضور
می یافت اما نقش های او در این اثار ،هرگز نشــانی از «علی» پر جنب و
جوش و خوش مشرب «همسران» یا «مسعود» مصمم و با اراده و محکم
«دزدان مادربزرگ» نداشت .سرانجام سال 1398فرهاد جم با حضوری
درخشان در سری سوم مجموعه تلویزیونی «ستایش» شمع تولد دوباره اش
را در سیمای ایران فوت کرد .بازی در نقش متفاوت «حاج اقا بهبودی» که
روحانی است ،ریسک بزرگی بود که جم ان را پذیرفت تا بازگشت باشکوهی
به کانون توجه تماشاگران مجموعه های تلویزیونی داشته باشد .البته که
شخصیت پردازی «حاج اقا بهبودی» سریال ستایش هم با ظرافت خاصی
انجام شده بود و این نقش از نگاه تیپیک به قشر روحانی پرهیز داشته است.
حاج اقا بهبودی هم مثل همه انسان های عادی دیگر در معرض لغزش و
اشتباه قرار دارد .او در یک لحظه اسیر حرف های بی منطق می شود و بدون
تحقیق و راستی ازمایی ،برای خودش حکم صادر می کند .حکمی که بعدها
باعث پشیمانی او می شود .فرهاد جم هرچند به عنوان هنرپیشه تلویزیون
ایران مطرح شده است اما در چند فیلم نیز به نقش افرینی پرداخته که اغلب
ان ها متعلق به دهه 70است و باید دید ایا او می تواند نقشی ماندگار هم در
سینما از خود به جا بگذارد یا همچنان به دنبال نقش افرینی در سریال های
تلویزیونی است. صفحه 8