روزنامه صبا شماره 1276

‫دو شنبه| ‪21‬شهریور ‪ 12 |1401‬سپتامبر‪ 15 |2022‬صفر ‪|1443‬‬ ‫سال دهم| شماره ‪ 8 |1276‬صفحه| ‪5000‬ناموت|‬ ‫گفت وگوی صبا با ادوین‬ ‫پسر ساموئل خاچیکیان‪ ،‬کارگردان فقید سینما به مناسبت روز ملی سینما‬ ‫سـیمنا‪ ،‬عشـق‪ ،‬خاچیکیـان‪...‬‬ ‫مجسمه فردوسی‬ ‫پس از ‪ ۶۳‬سال مرمت می شود‬ ‫صفحه ‪7‬‬ ‫عکس‪ :‬حسین سلیمانی فرد‬ ‫جمشید هاشم پور‬ ‫ستاره دنباله دار سینمای ایران‬ ‫صفحه ‪8‬‬ صفحه 1 ‫‪2‬‬ ‫خرب سیمنا و تلویزیون‬ ‫دو شنبه‪21‬شهریور‪ 1401‬شماره‪1276‬‬ ‫«تنها نخواهم ماند» بهترین مستند کوتاه واستروس شد‬ ‫مستند کوتاه «تنها نخواهم ماند» به کارگردانی یاســر طالبی به عنوان بهترین مستند کوتاه هفتمین‬ ‫جشنواره بین المللی واستروس سوئد برگزیده شد‪ .‬این مستند کوتاه به زندگی یک زوج کهنسال می پردازد که‬ ‫بعد از پنج سال صدای قلب فرزندشان را می شنوند و در ان علی رمضانی پاجی به عنوان محقق و مدیر تولید‪،‬‬ ‫فرحبخش فرهیدنیا و محمودرضا مافی فیلمبردار‪ ،‬فرزانه فتحی دستیار کارگردان‪ ،‬حسن جعفری صدابردار‪،‬‬ ‫رامین ابوالصدق صداگذار و اکبر رستگار اهنگساز فعالیت داشته اند‪« .‬تنها نخواهم ماند» پیش از این عالوه بر‬ ‫موفقیت در سی و هشتمین جشنواره بین المللی فیلم کوتاه تهران‪ ،‬موفق به دریافت جوایزی از جشنواره هایی‬ ‫چون ساراتوف روسیه‪ ،‬مذهب امروز ایتالیا‪ ،‬پارنو استونی و دیوژنز گرجستان شده بود‪/.‬صباخبر‬ ‫«گیج گاه» و «مالقات خصوصی»؛ برنامه اینده سینما‬ ‫دوازدهمین جلسه شورای صنفی نمایش روز یکشنبه‪ ۲۰‬شهریور در خانه سینما تشکیل و پس از بررسی‬ ‫درخواست ها و موارد مطرح شده‪ ،‬قرارداد سرگروهی دو فیلم جدید ثبت شد‪ .‬به این ترتیب‪« ،‬گیج گاه» به‬ ‫کارگردانی عادل تبریزی با پخش «بهمن سبز» به سرگروهی پردیس ازادی بعد از «دوزیست» اکران خواهد‬ ‫شد و دیگر فیلم این لیست‪« ،‬مالقات خصوصی» به کارگردانی امید شمس با پخش «شایسته فیلم» به‬ ‫سرگروهی پردیس ملت بعد از «نمور» خواهد بود‪ .‬در این جلسه مقرر شد درباره شیوه پخش مسابقات جام‬ ‫جهانی فوتبال در سینماها یک کارگروه با حضور اعضای شورای صنفی نمایش‪ ،‬نمایندگان سه صنف تولید و‬ ‫پخش و نمایندگان سازمان سینمایی در وزارت ارشاد برگزا ر شود‪/ .‬صباخبر‬ ‫توضیحاتی درباره خبر بودجه «برادران لیال»‬ ‫نوروزبیگی‪ :‬خبر ‪ IMDB‬جعلی است‬ ‫بعد از حــرف و حدیث های بســیار درباره بودجه ســاخت فیلم‬ ‫سینمایی «برادران لیال» به کارگردانی سعید روستایی‪ ،‬درج مبلغ ‪۵‬‬ ‫میلیون دالری در سایت ‪ IMDB‬ابهامات تازه ای را درباره این پروژه‬ ‫به وجود اورده که با تکذیب تهیه کننده فیلم همراه شده است‪ .‬جواد‬ ‫نوروزبیگی درباره این بودجه و صحت و سقم ان بیان کرد‪ :‬گرچه در‬ ‫حال حاضر به دالیلی تمایلی به گفتگو درباره این موضوعات مرتبط‬ ‫با این فیلم ندارم اما انچه در این سایت درباره هزینه ساخت «برادران‬ ‫لیال» درج شده صحت ندارد‪ .‬در واقع تنها یک پنجم این مبلغ یعنی‬ ‫پیامتبریکخزاعیدرپیکسب جوایزمسکووونیز‬ ‫رییس سازمان سینمایی کسب افتخارهای تازه برای سینمای ایران‬ ‫در جشنواره های فیلم مسکو و ونیز را تبریک گفت‪ .‬در بخشی از این پیام‬ ‫امده است‪ « :‬به امید روزهای خوش برای خانواده بزرگ سینمای ایران‪،‬‬ ‫به اقایان بهروز شعیبی‪ ،‬هومن سیدی و محسن تنابنده تبریک می گویم‬ ‫و ارزومندم افتخارهای بین المللی سینمای شریف ایران مصون از گزند‬ ‫کژاندیشان و بدخواهان مستمر باشد‪».‬‬ ‫گفتنی است در پی موفقیت «بهروز شــعیبی» با فیلم «بدون قرار‬ ‫قبلی» در جشنواره مسکو‪ ،‬در مراسم پایانی هفتاد و نهمین دوره جشنواره‬ ‫بین المللی فیلم ونیز هم که شنبه شب به وقت ایران برگزار شد‪ ،‬سینمای‬ ‫ایران با فیلم «جنگ جهانی سوم» در بخش افق ها در دو بخش بهترین‬ ‫فیلم و بهترین بازیگر مرد برگزیده شد‪ .‬محســن تنابنده برنده جایزه‬ ‫بهترین بازیگر مرد بخش افق ها و هومن سیدی جایزه بهترین فیلم بخش‬ ‫افق ها را در این جشنواره دریافت کرد‪ .‬لیال حاتمی بازیگر ایرانی یکی از‬ ‫داوران این دوره فستیوال بود‪ /.‬صباخبر‬ ‫برابر با یک میلیون دالر صرف ساخت این فیلم سینمایی شده است و‬ ‫رقم درج شده در این سایت درست نیست‪.‬‬ ‫این تهیه کننده در پاســخ به این ابهام که معموالً اطالعات درباره‬ ‫فیلم ها را عوامل فیلم در اختیار این سایت قرار می دهند و امکان دخل‬ ‫و تصرف در ان از سوی مخاطبان نیست‪ ،‬هم تاکید کرد‪ :‬این اطالعات‬ ‫را نه من و نه کارگردان به این سایت نداده ایم و منبع کسب اطالعشان‬ ‫در این زمینه ایراد داشته است‪ .‬درواقع ما اص ً‬ ‫ال خبری از این موضوع‬ ‫نداشتیم بنابراین این خبر‪ ،‬یک خبر جعلی است‪.‬‬ ‫مجیدی‪ :‬سینمای «هنروتجربه» باید رشد کند‬ ‫مجید مجیدی‪ ،‬کارگردان و فیلمنامه نویس با اشاره به فعالیت‬ ‫مجدد گروه سینمایی «هنر و تجربه» با بیان این که سینمای هنر‬ ‫و تجربه باید رشد کند و می تواند پشــتوانه سینمای ملی قلمداد‬ ‫شود ‪ ،‬گفت‪ :‬نسل جوان باید تجربه کنند و از انها باید حمایت شود تا‬ ‫بتوانند پشتوانه سینمای ما باشند‪ .‬او ادامه داد‪ :‬البته بسیاری از این‬ ‫حمایت ها مربوط به نوع سیاستگذاری هایی است که باید در عرصه‬ ‫سینما به وجود بیاید‪ .‬او با اشاره به اهمیت تقویت روابط سینمایی با‬ ‫کشورهای دیگر تصریح کرد ‪ :‬بسیاری از حمایت ها می تواند در قالب‬ ‫پروتکل های فرهنگی ما باشــد و می توان ارتباطات با سینماهای‬ ‫کشــورهای دیگر را تقویت کرد‪ .‬این حمایت ها باید در چارچوب‬ ‫مسائل کالن فرهنگی اتفاق بیفتد و تالش های فردی چندان ثمری‬ ‫ندارد و مانند شهابی گذراست‪ .‬مجیدی با اشاره به اکران فیلم «درخت‬ ‫خاموش» در گروه سینمایی هنر و تجربه گفت‪ :‬کارگردان این فیلم‬ ‫نشان داد‪ ،‬استعدادش رو به رشد بوده است‪/.‬خبرگزاری ایسنا‬ ‫نوروزبیگی گفت‪ :‬ممکن است دست اندرکاران این سایت سینمایی‬ ‫بر اساس پیش بینی های خود چنین مبلغی را به عنوان هزینه ساخت‬ ‫عنوان کرده باشند‪ ،‬اما انچه صحت دارد این است که یک پنجم این‬ ‫مبلغ یعنی همان یک میلیون دالر هزینه ســاخت «برادران لیال»‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫با در نظر گرفتن بودجــه یک میلیون دالری که چیــزی در حدود‬ ‫‪ ۳۰‬میلیارد تومان می شود‪« ،‬برادران لیال» را همچنان می توان یکی از‬ ‫گران ترین فیلم های سینمای ایران در سال های اخیر دانست‪/.‬خبرگزاری مهر‬ ‫اهنگسازی اریا عظیمی نژاد برای «کاتب اعظم»‬ ‫با گذشــت یک ماه از اغاز تولید تله تئاتر ‪ ۷‬قسمتی «کاتب اعظم»‬ ‫به تهیه کنندگی مرکز سریال سوره‪ ،‬تصویربرداری این پروژه به پایان‬ ‫رســید و همزمان مراحل پس تولید ان برای پخش از صداوســیمای‬ ‫جمهوری اســامی ایران پیش می رود‪ .‬این روزهــا اریا عظیمی نژاد‬ ‫مشغول اهنگسازی این مجموعه اســت و پویان شعله ور تدوین ان را‬ ‫انجام می دهد‪ ،‬حسین ابوالصدق نیز طراحی و ترکیب صدای پروژه را‬ ‫برعهده دارد‪.‬‬ ‫امین زندگانی‪ ،‬سیامک صفری‪ ،‬نازنین فراهانی‪ ،‬نادر فالح‪ ،‬فاطمه‬ ‫گودرزی‪ ،‬حدیث میرامینی‪ ،‬خسرو شــهراز‪ ،‬امین میری‪ ،‬امیرحسین‬ ‫هاشمی‪ ،‬امیر شهرابی‪ ،‬محمدمحسن شفیعی‪ ،‬محسن علیخانی‪ ،‬ارش‬ ‫رحیمی‪ ،‬محمدرضا تاجیک‪ ،‬امیر تک فــاح و وحیدرضا قناعتیان در‬ ‫«کاتب اعظم» ایفای نقش می کنند‪« .‬کاتب اعظم» اقتباسی از کتاب‬ ‫«اعترافات کاتب کشته شده» نوشته ساسان ناطق از انتشارات سوره‬ ‫مهر است که داستانی عاشورایی دارد‪ / .‬صباخبر‬ صفحه 2 ‫دو شنبه‪21‬شهریور‪ 1401‬شماره‪1276‬‬ ‫خرب سیمنا و تلویزیون‬ ‫مارتین مک دونا به مخالفان مارول پیوست‬ ‫مارتین مک دونا نمایشنامه نویس‪ ،‬فیلمنامه نویس و فیلمساز ایرلندی که در جشنواره ونیز برای فیلمنامه‬ ‫فیلم سینمایی«بنشی های اینی شرین» موفق به دریافت جایزه شد‪ ،‬در کنفرانس مطبوعاتی برگزیدگان‬ ‫فستیوال‪ ،‬به اثار مارول حمله کرد‪ .‬مک دونا در این باره گفت‪ :‬سینما وظیفه دارد که درباره همه مسایل بحث‬ ‫کند‪ .‬شاید باید در سالن های سینما‪ ،‬کمتر فیلم های کمپانی مارول وجود داشته باشند! با این گفته مارتین‬ ‫مک دونا‪ ،‬می توان نام او را به فهرست بلندباالی مخالفان مارول از جمله اسکورسیزی‪ ،‬کوپوال‪ ،‬ویلنوو‪ ،‬بونگ‬ ‫جون هو‪ ،‬لوکرسیا مارتل‪ ،‬کراننبرگ‪ ،‬ایناریتو‪ ،‬فینچر‪ ،‬ورهوفن‪ ،‬تری گلیام‪ ،‬ریدلی اسکات‪ ،‬جین کمپیون‪،‬‬ ‫منگولد‪ ،‬بسون‪ ،‬فریدکین‪ ،‬کن لوچ و جان وو اضافه کرد‪/.‬صباخبر‬ ‫‪3‬‬ ‫نمایش ‪ 15‬انونس ایرانی با سخنرانی ارش معیریان‬ ‫به مناسب روز ملی سینما‪ ،‬کانون فیلم انجمن منتقدان عصر فردا سه شنبه ‪ ۲۲‬شهریور‪ ۱۵ ،‬انونس از‬ ‫فیلم های ایرانی را به نمایش می گذارد و ارش معیریان فیلمساز ایرانی درباره انونس سازی در سینمای ایران‬ ‫ی‪‎‬شود‪ .‬برنامه های‬ ‫صحبت می کند‪ .‬این برنامه با همکاری فیلمخانه ملی ایران در محل خانه سینما برگزار م ‬ ‫کانون فیلم انجمن به طور ماهانه تا پایان سال برنامه ریزی شده است‪ .‬همچنین برگزاری جلسات تحلیلی نیز‬ ‫پس از نمایش فیلم ها برگزار می شود و حضور برای عموم عالقه مندان در این برنامه ها ازاد است‪ .‬گفتنی است‬ ‫سایت جدید انجمن منتقدان و نویسندگان اثار سینمایی ایران‪ ،‬بعد از مدت ها‪ ،‬قرار است امروز مقارن با روز‬ ‫ملی سینما رونمایی و فعال شود‪ /.‬صباخبر‬ ‫مهوش وقاری‪:‬‬ ‫حضور بازیگران جوان‬ ‫دستمزدهای نجومی را از بین می برد‬ ‫مهوش وقاری‪ ،‬بازیگر سینما و تلویزیون‪ ،‬پیرامون وضعیت فعلی سینما و کاهش مخاطبان‬ ‫ان گفت‪ :‬کاهش تعداد مخاطبان سینما اصال عجیب نیست‪ ،‬شما کافی است تا تعدادی از اثار‬ ‫سینما را دنبال کنید تا ببینید مشکل اصلی نبود کیفیت و قصه مناسب در اثار است‪ ،‬فیلم ها‬ ‫جذاب نیستند و به همین دلیل مخاطب ترجیح می دهد سریال دیده و یا هر انتخابی به جز‬ ‫سینما داشته باشد‪ .‬وقاری با اشاره به لزوم مدیریت سینما تاکید کرد‪ :‬انچه امروز کمبودش‬ ‫بیش از هر چیز دیگر در سینما دیده می شود‪ ،‬یک برنامه ریزی بلندمدت و درست و مدیریت‬ ‫تولید است‪ ،‬باید در بخش تولید مدیران فرهنگی بر تولیدات نظارت داشته باشند تا هر اثری‬ ‫تولید نشده و همچنین تنوع در بازیگران و اثار هم حفظ شود‪.‬‬ ‫این بازیگر پیشکسوت سینما و تلویزیون درباره دستمزد نجومی برخی بازیگران اضافه‬ ‫کرد‪ :‬تعداد محدودی در این سینما دستمزد خوب می گیرند‪ ،‬همین دستمزدهای میلیاردی‬ ‫باعث می شود که تهیه کننده برای عوامل و دیگر بازیگران مبلغ ناچیزی کنار بگذارد که به‬ ‫هیچ وجه نمی توان با ان گذران زندگی کند‪.‬وقاری ادامه داد‪ :‬در شرایطی برخی بازیگران‬ ‫دستمزدهای میلیاردی می گیرند که به اکثر بازیگران پیشکسوت دستمزد ‪ ۱۰‬سال پیش‬ ‫پیشنهاد می شود‪ ،‬دستمزدی که جدی گرفتن ان مثل یک شوخی است‪ ،‬به همین دلیل‬ ‫بسیاری از بازیگران که شغل دیگری نداشته و بازنشسته مرکز دیگری نیستند از لحاظ مالی‬ ‫دچار بحران شده اند زیرا از این حرفه هیچ درامد درستی حاصل نمی شود‪ .‬او تاکید کرد‪ :‬اگر‬ ‫می خواهیم به وضعیت فعلی سر و سامان بدهیم باید مدیریت درستی روی دستمزد بازیگران‬ ‫و همچنین قراردادها صورت گیرد‪ ،‬باید بازیگران براساس توانایی‪ ،‬تجربه و سابقه دستمزد‬ ‫بگیرند‪ ،‬نمی توان به بازیگری عمرش را پای بازیگری گذاشته یک دهم یا یک صدم یک چهره‬ ‫دستمزد داد‪.‬‬ ‫وقاری پرداختن به استعدادهای نسل جوان را مهم خواند و خاطرنشان کرد‪ :‬از نظر من‪ ،‬ما‬ ‫باید به سراغ جوانان عرصه تئاتر برویم‪ ،‬به سراغ بازیگرانی هر روز روی صحنه تئاتر از جان و دل‬ ‫مایه می گذارند تا بلکه یک روز دیده شوند‪ ،‬این بازیگران هم به تنوع در سینما کمک می کنند‬ ‫و هم این که باعث می شوند تا دستمزدهای نجومی شکسته شود‪/.‬خبرگزاری میزان‬ ‫اهدایگواهینامهدرجهیکهنری‬ ‫بهکارگردانانیمیشن«کارواندیشه»‬ ‫سیدمجید پوراحمدی‪ ،‬مشاور‬ ‫وزیر و مدیرعامل صندوق اعتباری‬ ‫هنر دیروز در دیــدار با ابوالفضل‬ ‫رازانــی نظام العلمایی گواهینامه‬ ‫درجه یک هنری ایــن هنرمند‬ ‫پیشکسوترادررشته«کارگردانی‬ ‫پویانمایی» این هنرمند اعطا کرد‪.‬‬ ‫پوراحمدی در این دیدار گفت‪ :‬مایه افتخار است که گواهینامه درجه‬ ‫یک هنری را به نمایندگی از وزیر فرهنگ و ارشــاد اسالمی به پاس‬ ‫قدردانی از چند دهه زحمات و خدمات شــما به فرهنگ و هنر این‬ ‫سرزمین به شما تقدیم کنیم‪.‬‬ ‫او با اشاره به ســابقه کاری و اموزشی ابوالفضل رازانی اظهار کرد‪:‬‬ ‫ایشان از پیشکسوتان صاحب سبک این حوزه هستند و با تالشی که‬ ‫عرصه اموزش جوانان داشتند‪ ،‬توانستند هنرمندان بسیاری را در‬ ‫در ‬ ‫رشته انیمیشن معرفی کنند که قابل تجلیل است‪.‬‬ ‫رازانی در این دیدار با تعریف خاطراتی از سال های فعالیت خود‬ ‫گفت‪ :‬عرصه هنر مقدس است و من در درجه نخست تالش کردم با‬ ‫اموزش فرزندانم انها نیز در مسیر هنر گام بردارند ‪ .‬تک تک جوانان این‬ ‫سرزمین مانند فرزندان من هستند و تا زنده هستم برای اموزش انها‬ ‫در حد توان تالش خواهم کرد‪ .‬ابوالفضل رازانی نظام العلمایی متولد‬ ‫سال ‪ ۱۳۲۶‬در شهر بروجرد‪ ،‬انیماتور و مدرس دانشگاه است‪ .‬وی کار‬ ‫خود را از سال‪ ۱۳۴۸‬با ساخت مجموعه شش قسمتی «ماه پیشونی»‬ ‫در قالب پویانمایی عروسکی به سفارش تلویزیون اغاز کرد و از سال‬ ‫‪ ۱۳۵۰‬تاکنون اثار بسیاری را کارگردانی کرده است‪ .‬از دیگر فعالیت‬ ‫های او می توان به ساخت یک مجموعه دوازده قسمتی پرمخاطب با‬ ‫نام «ماجراهای کار و اندیشه» اشاره کرد‪ .‬او از جشنواره های مختلف‬ ‫داخلی و بین المللی جوایزی دریافت کرد ه است‪/.‬صباخبر‬ صفحه 3 ‫‪4‬‬ ‫دو شنبه‪21‬شهریور‪ 1401‬شماره‪1276‬‬ ‫ســاموئل خاچیکیان اوان دهه ‪ 1330‬در سینمای ایران‬ ‫مطرح شد‪ ،‬دورانی که ســینمای ایران محدودیت عجیبی‬ ‫داشت‪ .‬با وجود کمبودهای باورنکردنی‪ ،‬چه اتفاقی افتاد که‬ ‫خاچیکیان چند دهه پیش از انقالب اسالمی‪ ،‬سینمای ایران‬ ‫را دگرگون کرد؟‬ ‫زمانی که ساموئل خاچیکیان وارد سینمای ایران شد‪ ،‬تجربه چند‬ ‫ساله در تئاتر داشت‪ .‬چه در تبریز‪ ،‬چه زمانی که با خانواده به تهران‬ ‫مهاجرت کردنــد‪ .‬او در تئاتر هم از نورهای لکه ای و افکت اســتفاده‬ ‫پررنگی می کرد‪ .‬نمایش های او به چشــم امد و به دعوت ساناســار‬ ‫خاچاطوریان که ان زمان اســتودیوی «دیانا فیلم» یا همان سینما‬ ‫سپیده امروز را داشتند‪ ،‬امد تا دنیای ســینما را هم تجربه کند‪ .‬پدر‬ ‫خیلی اهل سینما بود و برخی فیلم های ســیاه و سفید فرانسوی را‬ ‫همواره در خاطر داشت و از ان ها یاد می کرد‪ .‬به پیشنهاد خاچاطوریان‬ ‫ســر صحنه یک فیلم رفت اما از انجا که همه چیز ساده بوده‪،‬خیلی‬ ‫توی ذوقش خورد‪ .‬برای نمونه یک نور ســر صحنه ریخته بودند که‬ ‫بازیگر می امــد و در ان دیالوگ می گفت و می رفــت‪ .‬به هر ترتیب‬ ‫او با ساخت فیلم «بازگشــت» در ‪ 1332‬وارد عالم سینما می شود‪.‬‬ ‫با کمترین امکانات ممکن! ان زمان در ســینماها فیلم های خارجی‬ ‫بودند که با اقبال مواجه می شــدند‪ .‬فیلم های هندی‪ ،‬مصری‪ ،‬عربی‬ ‫و فیلم های هالیوودی رقبای سرسختی برای فیلم های ایرانی بودند‪.‬‬ ‫با کمترین امکانات‪ ،‬با عشق و عالقه و شــور و شوق و استعدادی که‬ ‫داشت‪ ،‬توانست فیلم های «بازگشت از شیراز» ‪« ،‬چهارراه حوادث» و‬ ‫«طوفان در شهر ما» را بسازد‪ .‬برای نمونه در همین «طوفان در شهر‬ ‫ما» شما احساس می کنید پشت این فیلم یک کارگردان حضور دارد‬ ‫که از تکنیک و زوایای دوربین استفاده درستی کرده است‪ .‬البته این‬ ‫کارها را هم خودش انجام می داد‪ .‬با این ذوق و شــوق‪ ،‬کاری کرد تا‬ ‫مردم برای تماشای فیلم های ایرانی هم راهی سینماها شوند‪ .‬البته ان‬ ‫روزگار فیلم های دیگری هم بودند اما پدرم تاثیر به سزایی در پایه ریزی‬ ‫سینمای استاندارد ایران داشت‪ .‬سینمایی که با مخاطب خاص و عام‬ ‫رابطه ایجاد می کرد چون از تکنیک و فرم صحیح‪ ،‬استفاده به جایی‬ ‫می کرد‪ .‬این چیزها باعث می شــود برخی فیلم ها با گذشت ‪ 50‬سال‬ ‫همچنان در یاد مخاطب خود مانده باشند‪.‬‬ ‫ان دوران به یقین اموزشگاه های بازیگری و کارگردانی‬ ‫وجود نداشت و چنین رشته ای هم در دانشکده ها تدریس‬ ‫نمی شــد‪ .‬پس به نظر تمام این نواوری هــا مرهون هوش و‬ ‫استعداد باالی زنده نام خاچیکیان است و گویا خیلی عوامل‬ ‫نامدار و کاربلدی هم در فیلم‪‎‬ها نداشت و اکثر کارها را خودش‬ ‫انجام می داد‪ .‬این صحت دارد؟‬ ‫بله اکثر کارها با خودش بود‪ .‬تا ان موقع بیشتر فیلم هایی را که تولید‬ ‫می شد‪ ،‬خود فیلمبردار تدوین می کرد! اصال ان زمان موویالیی وجود‬ ‫نداشت‪ .‬حتی چسب و اسپالیسری هم وجود نداشت!‬ ‫پس ســاموئل خاچیکیان چطور ان فیلم هــا را تدوین‬ ‫می کرد؟!‬ ‫یک چوب را می گذاشتند و چند میخ به ان می کوبیدند تا فیلم در‬ ‫ان جا بگیرد‪ .‬با تیغ فیلم را می بریدند و با موادی به هم می چسباندند‪.‬‬ ‫فیلم را هم در بشکه در هیپوســولفیت سدیم شست وشو می دادند و‬ ‫ظاهر می کردند! انقدر این کار را ادامه می دادند تا ظاهر شود‪ .‬در ان‬ ‫زمان چیزی به اســم البراتوار وجود نداشت و نگاتیوها با بدوی ترین‬ ‫امکانات ظاهر می شد‪ .‬بعد از اتمام این کارها‪ ،‬فیلم های ظاهرشده را به‬ ‫استودیو دیانا فیلم می بردند و تماشا می کردند و گاهی به این نتیجه‬ ‫می رسیدند که بخش زیادی از فیلم را با تیغ بریده اند‪ ،‬پس باید دنبال‬ ‫ان می گشتند تا دوباره به فیلم اضافه اش کنند‪ .‬یعنی دوباره با ان تخته‬ ‫چوبی و چند میخ به تدوین فیلم می پرداختند‪.‬‬ ‫به روایت پدر‪ ،‬کدام فیلم ها با این همه مشقت تولید شد؟‬ ‫فکر می کنم فیلم «بازگشت» به این ترتیب ساخته شد و زمانی که‬ ‫فیلم «دختری از شــیراز» مراحل تولیدش را پشت سر می گذاشت‪،‬‬ ‫استودیو دیانا فیلم یک دســتگاه موویوال خریداری کرد و چون ان‬ ‫زمان دستاورد بزرگی بود و تکنولوژی مهمی محسوب می شد اجازه‬ ‫نمی دادند کسی به ان دســت بزند‪ .‬اما پس از تدوین اولیه ان فیلم و‬ ‫زمانی که چند سکانس را به پدرم نشان دادند‪ .‬او نپسندید و گفت‪«:‬من‬ ‫اصال اینطور فکر نکرده بودم و نوع دیگــری از مونتاژ در ذهنم بود» ‪.‬‬ ‫زمانی که استودیو تعطیل شد‪ ،‬پدر به سرایدار استودیو مبلغی داد تا‬ ‫بگذارد او دوباره در البراتوار حضور یابد‪ .‬رفت و یواشکی ان چند دقیقه‬ ‫مونتاژ را درست کرد‪ .‬خودش می گفت انقدر زدم عقب و حلقه فیلم ها‬ ‫پاره شد تا تدوین را اموختم‪ .‬فردای ان روز به ساناسار خاچاطوریان‬ ‫گفت حاال بیا و این تدوین را ببین و خاچاطوریان پس از دیدن حاصل‬ ‫کار پدرم‪ ،‬بسیار خوشحال شده بود از اینکه فیلم چقدر جان گرفته و‬ ‫پرونده‬ ‫گفت وگوی صبا با ادوین‪ ،‬پسر ساموئل خاچیکیان به مناسبت روز ملی سینما‬ ‫سـینما‪ ،‬عشـق‪ ،‬خاچیکیـان‪...‬‬ ‫یاسر سماوات ‪ -‬سینمای ایران بدون شک مرهون خدمات مردان و زنان بزرگی است که با توسعه این صنعت‬ ‫در جهان به ایرانیزه کردن ان پرداختند و در دورانی که فیلم های هندی و هالیوودی ســینماهای ایران را قبضه‬ ‫کرده بودند‪ ،‬با نگاهی میهن پرستانه به سینمای ایران جان بخشــیدند تا این سینما در ابتدای دهه ‪ 1330‬ظهور‬ ‫پررنگ و موفقی در سراسر این مرز و بوم داشته باشد و هرجا که سالن سینمایی وجود داشت‪ ،‬فیلم های ایرانی را‬ ‫هم روی پرده نقره ای خود به نمایش دراورد‪ .‬این میان نام «ساموئل خاچیکیان» تا همیشه بر تارک سینمای ایران‬ ‫می درخشد‪ .‬به مناسبت روز ملی سینما با ادوین خاچکیان‪ ،‬فرزند ساموئل خاچیکیان فقید که خود فیلمساز است‬ ‫و در اندیشه اکران فیلم اول و ساخت دومین فیلم بلند سینمایی اش‪،‬گپ و گفتی خواندنی داشتیم تا زوایایی از‬ ‫شخصیت و عملکرد این بزرگمرد سینمای ایران که تاکنون به ان ها چندان پرداخته نشده‪ ،‬بیشتر نمایان شود‪.‬‬ ‫گفت و گوی روزنامه صبا با ادوین خاچیکیان را در ادامه بخوانید‪.‬‬ ‫تحرک و ریتم در ان وجود داشــت‪ .‬خاچیکیان گفت همه این کارها‬ ‫را خودم کردم و به این ترتیب تدوین کل فیلم به او سپرده شد‪ .‬از ان‬ ‫فیلم به بعد‪ ،‬همه فیلم ها را خودش مونتاژ می کرد‪.‬‬ ‫برویم سروقت فیلم «عقاب ها»! ســاموئل خاچیکیان از‬ ‫معدود کارگردانانی بود که چه قبل و چه بعد از انقالب حضور‬ ‫پررنگی در سینمای ایران داشــت‪ .‬فیلمی مثل «عقاب ‪‎‬ها»‬ ‫حدود ‪ 16‬سال اکران شــد و به عنوان پرمخاطب ترین فیلم‬ ‫سینمای ایران‪ ،‬در تمام ان سال ها با اقبال مردم مواجه شد‪.‬‬ ‫چه رازی در ان فیلم نهفته بود که تا این حد مورد توجه مردم‬ ‫قرار گرفت؟‬ ‫ببینید شــما می گویید پدر بعد از انقالب هم خیلی فعال بود! در‬ ‫حالی که اینطور نبود و شاید «عقاب ها» باعث ایجاد چنین تصوری‬ ‫شده باشــد! اتفاقاً تعداد فیلم هایی که بعد از انقالب ساخت‪ ،‬چندان‬ ‫زیــاد نبودند‪ ...‬به هرحال بلــه‪« ،‬عقاب ها» فیلــم موفقی بود‪ ،‬چون‬ ‫مولفه های موفقیت یک فیلم در ان رعایت شــده بود‪ .‬چه از قصه ای‬ ‫که در بحبوحه جنگ ایران و عراق روایت شــده بــود و عرق میهن‬ ‫پرستی را بین تماشــاگران برمی انگیخت‪ ،‬چه از نظر شخصیت های‬ ‫فیلم‪ ،‬چرا که فیلم «عقاب ها» قهرمان داشت‪ .‬بارها پدرم هنگام اکران‬ ‫این فیلم در سینماها شخصاً حضور یافت تا بازخورد فیلم را مستقیم‬ ‫ببیند‪ .‬این عادت همیشــگی ســاموئل خاچیکیان بود‪ .‬او بین مردم‬ ‫بود و با مردم فیلم را می دید‪ .‬برای نمونه یادم است درباره فیلم های‬ ‫دلهره اورش می گفت‪«:‬من می دانم زمانی که فیلم به این صحنه برسد‪،‬‬ ‫سکوت محض بر سالن سینما حکم فرما خواهد شد و نفس ها حبس‬ ‫می شوند‪ ،‬یا جایی تماشاگران شور می گیرند‪ ...».‬در «عقاب ها» زمانی‬ ‫که جمشید هاشم پور ســرگرد عراقی را می زد‪ ،‬انگار که در ورزشگاه‬ ‫ازادی هستیم‪ ،‬شور و شــوق عجیبی به پا می شد‪ .‬یا زمانی که مردم‬ ‫کرد سیاه پوش را می دیدند‪ ،‬دست و کف و ســوت می زدند‪ ،‬چون با‬ ‫فیلم ارتباط برقرار کرده بودند‪« .‬عقاب ها» فیلم محبوب مردم شد و‬ ‫با جرات می گویم در برخی شهرها به اکران بیستم و حتی سی ام هم‬ ‫ل ها که این فیلم اکران شد‪ ،‬بازهم سالن های سینما پر‬ ‫رسید‪ .‬پس از سا ‪‎‬‬ ‫از جمعیت شد‪ .‬در تبریز که هروقت این فیلم اکران می شد مردم برای‬ ‫تماشایش به سینما می رفتند و فیلم از تلویزیون بارها به نمایش درامد‪.‬‬ ‫فیلم هم توفیق ارتباط با تماشاگر را داشت‪ ،‬هم توفیق تجاری باالیی‬ ‫را از ان خود کرد که جان دوباره ای به سینمای ایران و تهیه کنندگان‬ ‫«عقاب ها» بخشید و ان ها را از این رو به ان رو کرد که نوش جانشان!‬ ‫ولی برای پــدر من تنها عنــوان «رکــورددار پرمخاطب ترین فیلم‬ ‫سینمای ایران» را به جا گذاشت!‬ ‫یعنی از سود سرشاری که نصیب پروژه فیلم «عقاب ها»‬ ‫شد‪ ،‬درصدی به ساموئل خاچیکیان نرسید؟!‬ ‫پدرم فقط دستمزدش را گرفت‪ ،‬همین! از فروش و سود فیلم هیچ‬ ‫چیزی عایدش نشــد‪ .‬بعدش هم نمی دانم به چه دلیلی بعد از تولید‬ ‫«عقاب ها» و «یوزپلنگ» شرایط فیلمسازی برایش مهیا نشد!‬ ‫یعنی می خواهید بگویید با هر فیلمی که می خواســت‬ ‫بسازد‪ ،‬موافقت نمی شد؟!‬ ‫بله‪...‬‬ ‫خاطرتان هست ان سال ها چه فیلم هایی را در دست تولید‬ ‫داشت؟‬ ‫بله یادم می اید که روی فیلمی با نام «مکانی در افتاب» کار می کرد‬ ‫که تمی جنگی داشت و به فوتبال هم پهلو می زد‪ .‬فیلمنامه دیگری هم‬ ‫به نام «گودال» در دست داشت و غیر از این ها‪ ،‬چند فیلم دیگر هم در‬ ‫نظر داشت که رویشان کار کند‪.‬‬ ‫اگر اشتباه نکنم فیلم «کانی مانگا» هم ان سال ها با اقبال‬ ‫بسیار خوبی مواجه شده بود و از این حیث رقیب «عقاب ها»‬ ‫به شمار می امد‪ .‬قبول دارید؟‬ ‫(می خندد) بله! و می دانستید همان «کانی مانگا» را هم قرار بود پدر‬ ‫من بسازد؟ حتی برای تولید ان قرارداد هم بسته بود اما بعد از تنظیم‬ ‫قرارداد به پدرم گفتند اجازه دهید فرصت همکاری با اقای سیف اهلل‬ ‫داد هم فراهم شود‪.‬‬ ‫درباره ژانر دلهره و ژانر وحشت‪ ،‬زیاد فیلم نساخته ایم‪ .‬البته‬ ‫برخی اثار مانند «شب بیست ونهم» در دهه ‪ 60‬ساخته شد و‬ ‫طی سال های گذشته هم‪ ،‬معدود اثاری در ژانر وحشت ساخته‬ ‫شد و در ســال های اخیر هم فیلم هایی داشته ایم که کافی‬ صفحه 4 ‫پرونده‬ ‫‪.‬‬ ‫نبوده اند‪ .‬نظر به اینکه ســینمای دلهره یکی از دغدغه های‬ ‫زنده نام ساموئل خاچیکیان بود‪ ،‬شــما جای این ژانر را در‬ ‫سینمای ایران خالی نمی بینید؟‬ ‫سوال جالبی پرسیدید‪ .‬برخی از فیلم های پدرم تریلر و دلهره امیز‬ ‫بودند‪ .‬در چنین فیلم هایی موقعیت هایی ایجاد می شــد که با ترشح‬ ‫ادرنالین در بیننده‪ ،‬رعب و دلهره ایجاد می شد‪ ...‬ژانر هارور یا وحشت‬ ‫در سینمای جهان گونه ای موفق و پرمخاطب است که می تواند فانتزی‬ ‫باشد یا می تواند به موضوعات ماورایی بپردازد‪ .‬ما در سینمای خودمان‬ ‫باید به مسائل بومی با نگاه رئالیسم جادویی بپردازیم که قابل قبول‬ ‫و باور باشــد‪ .‬نمونه های موفقی هم بعد از انقالب داشتیم مثل «شب‬ ‫بیست و نهم» که پدرم ان را تدوین کرد‪« .‬شب بیست و نهم» حقیقتاً‬ ‫روی میز تدوین سر و شکل خودش را گرفت‪ .‬البته فیلم های جدیدی‬ ‫هم هستند که البته هنوز ان ها را ندیده ام اما درباره شان خوانده ام و‬ ‫گمان می کنم فیلم هایی مانند «پوست» یا «زاالوا» اثار خوبی باشند‬ ‫و فیلم هایی بودند که سازندگانشان تالش های خوبی در ژانر به خرج‬ ‫داده اند‪ .‬محمدعلی سجادی هم فیلم هایی در ژانر جنایی داشته که‬ ‫پرتعلیق است‪ .‬در سینمای ایران باید به این مقوله توجه شود اما اینکه‬ ‫چرا کمتر به ان پرداخته می شود‪ ،‬به دلیل خاص بودن این ژانر است‬ ‫اما موافقم که جای این گونه با پرداخت درست و نگاه صحیح به ان‪،‬‬ ‫خالی است‪.‬‬ ‫اقای خاچیکیان‪ ،‬خانواده شما اصالت ًا ارمنی تبار است‪ ،‬یعنی‬ ‫از ارمنستان به ایران کوچ کردید؟‬ ‫بله‪ ،‬مــا از ارامنه هســتیم‪ .‬پس از نسل کشــی ارامنه به دســت‬ ‫امپراطوری عثمانی در ‪ 1915‬میالدی‪ ،‬بسیاری از ارامنه در کشورهای‬ ‫مختلف جان خود را برمی دارند و می‪ ‎‬گریزند یا به عبارت درســت تر‬ ‫مهاجرت می کنند‪ .‬در بخش شــمال غربی ایران‪ ،‬در تبریز و ارومیه‬ ‫هم مهاجران ارمنی متعددی ساکن می شــوند‪ .‬پدربزرگ من هم با‬ ‫خانواده اش به تبریز می ایند و ساموئل هم در تبریز به دنیا می اید‪ .‬به‬ ‫هرحال ما ایرانی هستیم و از ارامنه ایران محسوب می شویم‪.‬‬ ‫بازهم به ســال های ابتدایی فعالیت ساموئل خاچیکیان‬ ‫بازگردیم‪ .‬درباره فیلم «شب نشینی در جهنم» فکر می کنم‬ ‫تولید این فیلم ابتدا با کارگردانی شــخص دیگری اغازشد‪.‬‬ ‫درست است؟‬ ‫خیر اینطور نبود‪ .‬تهیه کننده ان فیلم اقای مهدی میثاقیه بودند‬ ‫که بعدها در فیلم های متعددی با پدرم همکار داشــت‪ .‬ابتدا قرار بود‬ ‫«شب نشینی در جهنم» با کارگردانی ســردار ساگر که کارگردانی‬ ‫هندی بود ساخته شود‪ .‬کمی هم پیش می روند اما متوجه می شوند‬ ‫صحنه ها به هم نمی ایند و با هم ارتباطی ندارند‪ .‬ان زمان بود که اقای‬ ‫موشق سروری که طراح صحنه و دکوراتور فوق العاده ای در سینما و‬ ‫تئاتر ایران بود‪ ،‬می اید که کار را ادامه دهد اما او هم از پس این کار بر‬ ‫نمی اید‪ .‬به این ترتیب میثاقیه از پدرم دعوت به همکاری می کند و‬ ‫می گوید این فیلم روی دست من مانده و این فیلم را برای من جمع‬ ‫کن‪.‬‬ ‫پدرم هم به دلیل احترامی که برای اقای سروری قائل بود‪ ،‬می گوید‬ ‫من به شرطی می ایم که اسم من در تیتراژ فیلم نباشد‪ .‬صحنه هایی‬ ‫که تا ان زمان فیلمبرداری شده بود هم بالاستفاده به نظر می رسید‪،‬‬ ‫پس ساموئل خاچیکیان از ابتدا فیلم را می سازد‪ .‬موشق سروری هم به‬ ‫عنوان دکوراتور حضور داشت‪ .‬ماجرای «شب نشینی در جهنم» این‬ ‫ی دانند ان فیلم را خاچیکیان ساخته است‪.‬‬ ‫بود‪ .‬همه م ‪‎‬‬ ‫«شب نشینی در جهنم» فیلم خاصی بود‪ ،‬از چه جهت این‬ ‫فیلم در ان زمان انقدر مهم جلوه کرد؟‬ ‫خب‪ ،‬این فیلم در جشــنواره برلین هم به نمایــش درامد‪ .‬در ان‬ ‫تروکاژهایی اســتفاده شــده که تا ان زمان بی نظیر بود‪ .‬برای نمونه‬ ‫صحنه ای که شــخصیت اصلی فیلم همراه یک نفر دیگر روی بندی‬ ‫که نشان پل اســت‪ ،‬راه می رود و اوازی می خواند‪ ،‬قرار بود در میدان‬ ‫توپخانه ان زمان‪ ،‬با طراحی دکوری در ابعاد طبیعی فیلبرداری شود‬ ‫اما پدرم خیلی اتفاقی زمانی که به اتفاق ارمان (اراماییس هوسپیان)‬ ‫هنرپیشه پای ثابت فیلم هایش برای تماشــای یک بازی فوتبال به‬ ‫امجدیه (شهید شیرودی فعلی) می روند‪ ،‬دوربین را از ارمان می گیرد‬ ‫تا بازی را بهتر ببیند اما دســت برقضا دوربین را سر و ته می گیرد و‬ ‫وقتی در ان نگاه می کند متوجه می شــود که دو نقطه خیلی ریز در‬ ‫ان دیده می شود‪ .‬همین باعث می شود جرقه ای در ذهن پدرم بخورد‪.‬‬ ‫دو شنبه‪21‬شهریور‪ 1401‬شماره‪1276‬‬ ‫‪5‬‬ ‫بالفاصله به استودیو می رود و به فیلمبردار می گوید لنز را سر و ته روی‬ ‫دوربین سوار کن‪ .‬بعد به سرایدار استودیو دو پرچم می دهد و او را در‬ ‫نقطه ای که امتداد دوربین اســت می گذارد تا پرچم ها را تکان دهد‪.‬‬ ‫از این صحنه فیلمبرداری با ان لنز وارونه فیلمبرداری می شود‪ .‬همه‬ ‫می گویند خاچیکیان چه کار می کند؟! فیلمبرداری که تمام می شود‪،‬‬ ‫فیلم را می شورند و در اپارات می گذارند تا روی پرده به نمایش دراید‪.‬‬ ‫چیزی که روی پرده نقش می بندد فقط سیاهی است! خیلی ها فکر‬ ‫می کنند این ایده شکست خورده‪ ،‬اما پدرم به پرده نزدیک می شود‬ ‫و می بیند چیزی در پایین صحنه تکان می خورد‪ ،‬پس به فیلمبردار‬ ‫می گوید باالترین لنزت را بگذار و دوباره این صحنه را بگیرد‪ .‬این کار‬ ‫را می کنند و وقتی فیلم را نمایش می دهند‪ ،‬تصویر ســرایدار کام ً‬ ‫ال‬ ‫مشخص می شود‪ .‬حاال برای فیلمبرداری از ان صحنه معروف طناب‬ ‫کوتاهی تهیه می شود و بازیگران روی نیمکت می ایستند و ان صحنه‬ ‫را بازی می کنند‪ .‬با تمهیدی که پدرم می اندیشــد‪ ،‬ان صحنه مونتاژ‬ ‫می شود؛ با دکوری که وسعتش اندازه میز تحریر شما بود! و این فیلم با‬ ‫فیلمی که ان دو اژدها در ان قرار داشتند‪ ،‬ادغام می شود تا به شکلی که‬ ‫شما ان را دیدید‪ ،‬درمی اید‪ .‬این کار کلی به نفع تهیه کننده شد‪ .‬چون‬ ‫می خواستند توپخانه را قرق کنند و مثل بندبازها روی بند راه بروند!‬ ‫گفته می شد زنده نام خاچکیان با یوسف شاهین (کارگردان‬ ‫شهیر مصر) هم مکاتباتی داشــته و چیزهایی از او اموخته‬ ‫است‪ .‬این صحت دارد؟‬ ‫خیر! تا انجا که در خاطرم هست پدرم منکر مکاتباتش با شاهین‬ ‫بود‪ .‬البته یک بار گفت برای او نامه ای نوشــته که بدون جواب مانده‬ ‫است‪ .‬ساموئل خاچیکیان با استعداد و عالقه ای که داشت با کمترین‬ ‫امکانات اثار بزرگی خلق کرد‪.‬‬ ‫انتقادی هم همواره به فیلم های ساموئل خاچیکیان می شد‬ ‫و اینکه همواره شخصیت های شیکی دارد که به نظر ایرانی‬ ‫نیستند و امریکایی یا فرانسوی اند‪ .‬این نقدها را قبول دارید؟‬ ‫شاید این انتقاد به حق بود و شــاید هم نبود‪ .‬پدرم جمله معروفی‬ ‫داشت که همچنان اویزه گوش من است؛ «شما باید تماشاچی را در‬ ‫حالتی قرار دهید که بخواهد بداند چه اتفاقی قرار است بیفتد‪ ».‬یعنی‬ ‫همان مفهوم ساده تعلیق که در هرژانری می تواند اتفاق بیفتد‪ .‬حاال‬ ‫در ژانرهای جنایی و پلیسی بیشتر اتفاق می افتاد‪ .‬به نظر من هر ژانری‬ ‫برای سینما الزم است‪ .‬کمدی و حتی فیلم هایی با پایان باز‪ .‬به هرحال‬ ‫باید هسته مرکزی فیلم طوری شکل بگیرد که بیننده را جذب کند‪.‬‬ ‫این برای پدرم خیلی مهم بود و با تکنیک صحیح و ایجاد میزانسن‪،‬‬ ‫ریتم و فرم درســت تماشــاچی را با خود همراه می کرد‪ .‬شما حتی‬ ‫اگر همین حاال فیلم «دلهره» را ببینید متوجه می شــوید که تاریخ‬ ‫مصرفش منقضی نشده است‪.‬‬ ‫از فیلم هایی که زنده نام خاچیکیان ســاختند ایا فیلمی‬ ‫هست که بیشتر از همه به ان عالقه داشته باشید؟‬ ‫بله‪ .‬برخی از فیلم های پدرم‪ ،‬اثار مورد عالقه ام هستند‪ .‬مث ً‬ ‫ال فیلم‬ ‫«ضربت» «فریاد نیمه شــب» که این یکی کالس کارگردانی بود‪ .‬از‬ ‫فیلم های دهه ‪ 50‬ایشان هم «کوسه جنوب» را بیشتر ازهمه دوست‬ ‫دارم اما محبوب ترین فیلمی که از پدرم دیدم فیلم «دلهره» است‪.‬‬ ‫انقدر که خاچیکیان عاشقانه به سینما پرداخت و از خودش مایه‬ ‫گذاشت و به این سینما اضافه کرد نه تنها چیزی برایش نماند‪ ،‬بلکه‬ ‫خودش می گوید تلخ ترین هدیه ای که سینما به من داد‪ ،‬مرگ مادرم‬ ‫بود! سر یکی از فیلم ها ‪-‬گمانم «خداحافظ تهران» بود‪ -‬که پدرم شب‬ ‫و روز در استودیو کار می کرد تا فیلم را برساند‪ ،‬یک شیر پاک خورده ‍ ای ‬ ‫(خود پدرم از او به شــیرپاک خورده یاد می کرد) شــایع می‪‎‬کند که‬ ‫خاچیکیان تصادف کرده و در جاده کشــته شــده است‪ .‬این خبر به‬ ‫خانه می رســد و مادرش که مریض بوده دچار حمله قلبی می شود‪.‬‬ ‫خانواده اش در بیمارستان ها و پزشکی قانونی دنبالش می گردند ولی‬ ‫پیدایش نمی کنند و سرانجام او را فارغ از همه این اخبار در استودیو‬ ‫صحیح و سالم می بینند‪ .‬پدرم می گفت تنها کشیده ای که در عمرش‬ ‫خورده از شوهرخواهرش بوده که در استودیو به او می نوازد و می گوید‬ ‫چرا از خودت خبر نمی دهی‪ .‬چندوقت دیگر مادر پدرم از دنیا می رود‪.‬‬ ‫موارد دیگری هم بود که او را ازار داد‪.‬‬ ‫و درباره لقب «هیچکاک ســینمای ایران» که به پدر شما‬ ‫اعطا شد‪ ،‬صحبتی دارید؟‬ ‫این لطف عالقمندان پدر من بود که این لقــب را به او دادند‪ ،‬من‬ ‫خودم شــخصاً خیلی قدردان هســتم‪ .‬چون پدرم همواره می گفت‬ ‫بهترین جایزه من در زندگی این است که مردم فیلم های من را دوست‬ ‫دارند‪ .‬البته خود پدرم این لقب را دوست نداشت و من هم ان را قیاس‬ ‫درســتی نمی دانم‪ .‬به هر حال‪ ،‬نمی توان کاری کرد و لقب هیچکاک‬ ‫سینمای ایران با لطف تماشاگران وعالقمندان به پدرم رسید‪.‬‬ صفحه 5 ‫‪6‬‬ ‫خرب فرهنگ و هرن‬ ‫دو شنبه‪21‬شهریور‪ 1401‬شماره‪1276‬‬ ‫«دمساز» شدند‬ ‫ایمان جمشیدی و هومن شیرعلی َ‬ ‫کنسرت دونوازی تار و عود ایمان جمشیدی و هومن شــیرعلی به نام «دمساز» در تاالر رودکی تهران‬ ‫برگزار می شود‪ .‬در این اجرا که ساعت‪ 20‬جمعه‪ ۸‬مهر برگزار خواهد شد‪ ،‬ایمان جمشیدی اجرای تار و هومن‬ ‫شیرعلی اجرای عود را برعهده دارد‪.‬‬ ‫هومن شیرعلی با اعالم این خبر در صفحه مجازی خود خطاب به مخاطبان نوشت‪« :‬در شب کنسرت تک‬ ‫تک نت هایی که خواهید شنید‪ ،‬حکایتی ست از اشتیاق توصیف ناشدنی ایمان جان و بنده به دیدار شما»‪.‬‬ ‫عالقه مندان برای تهیه بلیت این کنسرت می توانند به سایت ایران کنسرت مراجعه کنند‪ .‬قیمت بلیت این‬ ‫اجرا ‪ ۱۶۰‬هزار تومان تا ‪ ۱۸۰‬هزار تومان است‪/.‬صباخبر‬ ‫چرا سام قریبیان به «قفس» نرفت؟‬ ‫چند روزی است که نمایش‬ ‫«قفــس» نوشــته و کار محمد‬ ‫حاتمی اجرای خــود را در تاالر‬ ‫حافــظ اغاز کــرده اســت‪ .‬در‬ ‫نخســتین خبرهایی که از اجرا‬ ‫این نمایش منتشــر شــد‪ ،‬نام‬ ‫ســام قریبیان نیز به عنوان یکی‬ ‫از بازیگران عنوان شــده بود ولی‬ ‫تماشاگرانی که به دیدن این نمایش رفته اند‪ ،‬گفته اند که این‬ ‫بازیگر در نمایش بازی نمی کند‪.‬‬ ‫محمد حاتمی‪ ،‬کارگردان این نمایش در این راستا گفت‪:‬‬ ‫قریبیان از ابتدا در نمایش ما بازی می کرد و حتی بازبینی نمایش‬ ‫با بازی ایشان انجام شد‪ .‬او در میانه تمرین عنوان کردند که در‬ ‫سریالی بازی می کنند ولی فیلمبرداری ان تا ‪ ۲۰‬شهریور به‬ ‫پایان می رسد و ما از همان ابتدا نمایش را با ایشان و اقای یزدان‬ ‫فتوحی تمرین کردیم تا هر دو بازیگر در نمایش بازی کنند‪ .‬او‬ ‫ادامه داد‪ :‬نمایش از اغاز با بازی یزدان فتوحی روی صحنه رفت‬ ‫تا فیلمبرداری سریالی که سام قربییان در ان بازی می کرد به‬ ‫پایان برسد ولی بعد کاشف به عمل امد که نه تنها فیلمبرداری‬ ‫تمام نمی شود بلکه گروه سازنده سریال در شهری خارج از تهران‬ ‫به کار خود ادامه می دهند‪ ،‬بنابراین نمایش ما همچنان با بازی‬ ‫اقای فتوحی روی صحنه می رود‪/.‬خبرگزاری ایسنا‬ ‫سیماتیراندازدرجمعبازیگران«دوستان ٌک ٌمدی»‬ ‫نمایش «دوستان کمدی» به نویسندگی گابور راسووو و کارگردانی‬ ‫بابک توسلی با ترجمه ساناز فالح فر به موضوع «حقارت انسان» در‬ ‫جهان معاصر می پردازد و داستان حول زوج نسبتاً مرفهی می چرخد‬ ‫که از زندگی تنگاتنگ زناشویی خود خسته شده اند‪ .‬سیما تیرانداز به‬ ‫عنوان اولین بازیگر به این نمایش پیوسته است‪.‬‬ ‫سیما تیرانداز با حدود ‪ ۳‬دهه فعالیت از جمله چهره هایی است که‬ ‫از نیمه دوم دهه هفتاد در دوران شکوفایی تئاتر ایران حضوری مستمر‬ ‫و موفق در تئاتر داشت‪.‬‬ ‫او در همان مقطع هم به عنوان بازیگر و هم در مقام کارگردان فعال‬ ‫بود و جزو چهره هایی بود که در دوره های مختلف جشنواره تئاتر فجر‬ ‫جایزه های بازیگری و کارگردانی را از ان خود کرد‪.‬‬ ‫سایر بازیگران و عوامل اجرایی نمایش «دوستان ٌک ٌمدی» به زودی‬ ‫معرفی خواهند شد‪ .‬این اثر نمایشی قرار است اوائل مهر ماه به صحنه‬ ‫برود‪/.‬خبرگزاری مهر‬ ‫الق اینیشمان» در تماشاخانه استاد انتظامی‬ ‫«چ ِ‬ ‫نمایشنامه خوانی ُ‬ ‫الق اینیشمان به کارگردانی کیوان کثیریان به مدت سه شب در تماشاخانه استاد‬ ‫نمایشنامه خوانی ُچ ِ‬ ‫انتظامی خانه هنرمندان ایران برگزار می شود‪ .‬این نمایشنامه با ترجم ه زهره جواهری و به کارگردانی کیوان‬ ‫کثیریان همراه با نقش خوانی پریسا مقتدی‪ ،‬شقایق مسافر‪ ،‬ناصر مردانی‪ ،‬بهرام سروری نژاد‪ ،‬اردوان زینی سوق‪،‬‬ ‫ندا کوهی‪ ،‬شاهرخ رحمانی‪ ،‬فرزین پورمحبی‪ ،‬معصومه نورزاد و الناز پرویز خوانده می شود‪ ..‬قوی تر نوشته ‬ ‫اگوست استریندبرگ با نقش خوانی افسون افشار در شب اول (سه شنبه ‪ ۲۲‬شهریور) و مونولوگ نوشته ‬ ‫هارولد پینتر با نقش خوانی حمید کاظم زاده و طوفان مهردادیان در دو شب ‪ ۲۳‬و ‪ ۲۴‬به ترتیب چهارشنبه و‬ ‫پنجشنبه اجرا می شود‪/.‬خبرگزاری ایرنا‬ ‫واکنش موسسه لغتنامه دهخدا به یک انصراف؛‬ ‫جوسازی ها مانع تدریس‬ ‫میرجالل الدین کزازی شد‬ ‫چندی پیش میرجالل الدین کزازی اســتاد زبان و ادبیات فارســی و‬ ‫شــاهنامه پژوه طی یک فایل صوتی در صفحه مجازی انصراف خود را از‬ ‫همکاری با موسسه لغتنامه دهخدا اعالم کرد‪ .‬حال موسسه لغتنامه دهخدا‬ ‫طی اطالعیه ای به انصراف او از این موسسه واکنش نشان داده است‪ .‬متن‬ ‫این اطالعیه بدین شرح است‪« :‬اقای دکتر کزازی برخالف اخبار رسانه ها‬ ‫و فضای مجازی‪ ،‬هرگز سابقه همکاری با بخش تالیف لغت نامه و با بخش‬ ‫اموزش های ازاد و سایر بخش های موسسه نداشته اند‪ .‬ایشان برای نخستین‬ ‫بار‪ ،‬در دوره جدید از مدیریت موسسه‪ ،‬توسط خانم دکتر زمردی دعوت به‬ ‫همکاری شدند؛ و تدریس کالس های ازاد و عمومی شاهنامه را به صورت‬ ‫انالین و برای‪ ۶‬جلسه پذیرفتند؛ اما پس از ارائۀ روز و ساعات درسی‪ ،‬به دلیل‬ ‫فضای دروغین حاکم بر رسانه ها و جوسازی ها‪ ،‬از شروع تدریس انالین اعالم‬ ‫انصراف کردند‪ .‬ایشان‪ ،‬با پیام صوتی‪ ،‬روز و ساعت تدریس را به موسسه اعالم‬ ‫کردند و چند روز بعد‪ ،‬با پیام صوتی انصراف از شروع کالس را اعالم نمودند‪.‬‬ ‫پیام دوم ایشان (انصراف از شروع کالس)‪ ،‬در مکالماتِ شخصی با موسسه‬ ‫بوده است؛ اما ایشان این پیام شخصی را در اختیار رسانه ها هم قرار دادند‪.‬‬ ‫رسانه ها نیز‪ ،‬بی خبر از عدم سابقۀ همکاری قبلی ایشان با موسسه‪ ،‬به این‬ ‫مدرس یا مولف‬ ‫شایعات دامن زدند‪ .‬تاکید می شود که دکتر کزازی‪ ،‬هرگز ّ‬ ‫موسسۀ دهخدا نبوده اند که قطع همکاری داشته باشند‪/ ».‬صباخبر‬ ‫اغازثبتنامشانزدهمینجشنوارهملیموسیقیجوان‬ ‫مرحله اول ثبت نام شانزدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان از‬ ‫صبح روز یکشنبه‪ ۲۰‬شهریورماه در سامانه بامک میسر شد‪.‬‬ ‫عالقمندان برای حضور در این جشنواره بعد از مطالعه فراخوان‬ ‫و ضبط اثار خود به صورت تصویری‪ ،‬براساس دستورالعمل های ذکر‬ ‫شده در فراخوان به سامانه بامک (بانک اطالعات موسیقی کشور) به‬ ‫ادرس ‪ www. bamak. nay. ir‬مراجعه و ثبت نام خود را انجام‬ ‫دهند‪ .‬مهلت ثبت نام در سایت از تاریخ‪ ۲۰‬شهریور الی‪ ۷‬مهر خواهد‬ ‫بود‪ .‬همچنین پس از بررسی و ارزیابی اثار ارسالی‪ ،‬توسط هیئت های‬ ‫داوران‪ ،‬در صورت لزوم‪ ،‬از پذیرفته شدگان برای شرکت در مرحلۀ‬ ‫نهایی دعوت به عمل خواهد امد‪.‬‬ ‫شانزدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان به دبیری حمیدرضا‬ ‫اردالن و مشارکت استادان موسیقی کشور توسط انجمن موسیقی‬ ‫ایران‪ ،‬با حمایت دفتر موسیقی معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و‬ ‫ارشاد اسالمی برگزار می شود‪/.‬خبرگزاری ایلنا‬ ‫واکاوی تاریخ شرق دنیای کهن در اکادمی وراگ‬ ‫کتاب «امپراتوری های بیزانس و ساسانی» برای نخستین بار در سال‬ ‫‪ ۲۰۰۱‬در اکادمی وراگ در برلین منتشر شد‪.‬‬ ‫در بخشی از کتاب به این نکته اشــاره شده است که به علت ضعف‬ ‫مزمن و تاریخی دانش تاریخ نگاری در ایران و نابودی کتابخانه ها و استاد‬ ‫و مدارک تاریخی مربوط به دوره ساسانیان در زمان حمله اعراب به ایران‬ ‫و پس از ان و بی توجهی دراز مدت به تاریخ پیشینیان در سده های بعد‪،‬‬ ‫پژوهشگران ناگزیرند به انچه موجود است ‪ -‬یعنی عمدتا به نوشته های‬ ‫مورخان یونانی و رومی‪ -‬مراجعه و استناد کنند که دیدگاه منفی و بعضا‬ ‫کینه توزانه انان به ایران اشکار است‪ .‬کتاب «امپراتوری های بیزانس و‬ ‫ساسانی» نه تنها درباره روابط روم و ساسانیان شناخت الزم را به خواننده‬ ‫می دهد‪ ،‬بلکه نقش و اهمیت ساسانیان را در تاریخ شرق دنیای کهن نیز‬ ‫می کاود‪ .‬این کتاب در سال ‪ ۱۳۸۷‬با عنوان روم و ایران دو قدرت جهانی‬ ‫در کشاکش و همزیستی با ترجمه کیکاووس جهانداری توسط نشر و‬ ‫پژوهش فرزان روز منتشر شده بود‪/.‬خبرگزاری ایرنا‬ صفحه 6 ‫دو شنبه‪21‬شهریور‪ 1401‬شماره‪1276‬‬ ‫خرب فرهنگ و هرن‬ ‫«خانه خراب» در پردیس تئاتر شهرزاد تمدید شد‬ ‫نمایش «خانه خراب» به تهیه کنندگی و کارگردانی محمدرضا پورحکیمی و نویسنگی رضا دادویی است‬ ‫که قرار بود تا‪ ۱۸‬شهریور در پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه باشد‪ ،‬اجرای خود را تا‪ ۲۵‬شهریور تمدید کرد‪.‬‬ ‫این نمایش‪ ،‬پیش از این در تماشاخانه ملک به صحنه رفته بود‪ .‬امیرکاوه اهنین جان‪ ،‬محمدهادی عطایی‪،‬‬ ‫ندا مقصودی‪ ،‬سیروس همتی‪ ،‬سیدرضا علوی‪ ،‬حامد سوری‪ ،‬وحید نفر‪ ،‬الهه حسینی و رضا دادویی بازیگران‬ ‫این نمایش هستند‪ .‬در خالصه داستان نمایش «خانه خراب» امده است‪ :‬روزی که کلنل لیاخوف مجلس‬ ‫شورای ملی را به توپ بسته و کشور دچار اشوب و بلوا شده‪ ،‬حاجی جبار به دنبال افزودن دارایی های خود و‬ ‫ازدواج تازه است و‪/ ...‬صباخبر‬ ‫راه اندازی مدرسه «تئاتر مولوی»‬ ‫همزمان با اغاز سال تحصیلی جدید‬ ‫امیرحسین حریری‪ ،‬مدیر‬ ‫مرکز تئاتر مولــوی درباره‬ ‫وضعیت و سرانجام فعالیت‬ ‫مدرسه تئاتر مولوی‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫تمام سعی مان این است که‬ ‫همزمان با ســال تحصیلی‬ ‫جدید‪ ،‬مدرسه تئاتر مولوی‬ ‫را راه اندازی کنیم‪ .‬از ابتدای‬ ‫ماه مهر فراخوان مدرســه‬ ‫منتشر می شــود و فرصتی‬ ‫‪ ۳۰‬روزه برای ثبت نام عالقه مندان در نظر گرفته شده تا از دل‬ ‫ان ها و بر اساس روندی که تعیین شــده‪ ،‬کارشناسان انتخاب‬ ‫هنرجویان را انجام دهند‪.‬‬ ‫او تاکید کرد‪ :‬همه هدف ما این است که شرایط استاندارد و‬ ‫اموزش را برای عالقه مندان به تئاتر در نسل جوان‪ ،‬دانشجویان‬ ‫غیر تئاتــری و دانش امــوزان مقطع متوســطه دوم‪ ،‬با صرف‬ ‫هزینه ای اندک فراهم کنیم تا اموزشی بلندمدت در زمینه تئاتر‬ ‫داشته باشند و برای اینده خود تصمیم گیری کنند‪.‬‬ ‫حریری درباره مدت زمان هر دوره اموزشــی مدرسه تئاتر‬ ‫مولوی‪ ،‬افزود‪ :‬هر دوره مدرسه در ‪ ۴‬ترم تعریف شده که تقریباً ‪۲‬‬ ‫سال طول می کشد‪ .‬هر هنرجویی که بتواند با موفقیت دوره اول‬ ‫را سپری کند وارد دوره دوم خواهد شد‪.‬‬ ‫مدیر مرکز تئاتر مولوی در پایان درباره استادان در نظر گرفته‬ ‫شده در مدرسه تئاتر مولوی‪ ،‬یاداور شد‪ :‬ما از نسل جوان تئاتری‬ ‫باالخص دانشجویان مقطع تکمیلی و یا فارغ التحصیالن تئاتر که‬ ‫در عرصه تئاتر فعالیت دارند در امر اموزش استفاده می کنیم تا‬ ‫ان ها نیز وارد حیطه اموزشی تئاتر بشوند‪/.‬خبرگزاری مهر‬ ‫حسام الدین سراج از «بوسه بر ماه» خواند‬ ‫‪7‬‬ ‫«بوسه برماه» عنوان یکی از تازه ترین اثار منتشر شده مرکز موسیقی حوزه هنری است که طی روزهای اخیر‬ ‫به اهنگسازی همایون رحیمیان‪ ،‬خوانندگی حسام الدین سراج و روایت وحید جلیلوند در دسترس شنوندگان‬ ‫قرار گرفت‪ .‬همایون رحیمیان تنظیم برای ارکستر‪ ،‬ارسالن کامکار‪ ،‬میثم مروستی‪ ،‬امین غفاری‪ ،‬کوشا صرافی‬ ‫مهر نوازندگان ویولن‪ ،‬امیرحسین طایی‪ ،‬سهراب برهمندی‪ ،‬کوشا صرافی مهر نوازندگان ویوال‪ ،‬کریم قربانی‬ ‫و داود منادی نوازندگان ویولنسل‪ ،‬میالد مهراوا‪ ،‬کاوه رمضان زاده‪ ،‬صارم صبا‪ ،‬هومن شعبانی گروه هم خوان‪،‬‬ ‫کوروش دانایی نوازنده تار‪ ،‬مسعود ارامش نوازنده سنتور‪ ،‬صابر سوری نوازنده عود‪ ،‬داود ورزیده نوازنده نی‪ ،‬بابک‬ ‫بنی حسینی نوازنده سازهای کوبه ای گروه نوازندگان این اثر موسیقایی را تشکیل می دهند‪/.‬خبرگزاری مهر‬ ‫مجسمه فردوسی پس از‪ ۶۳‬سال‬ ‫مرمتمی شود‬ ‫رضا صیادی‪ ،‬مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران اعالم کرد‪ :‬سازمان زیباسازی شهر‬ ‫تهران با به کارگیری همه ظرفیت های علمی و دانشگاهی تخصصی پس از ‪ ۶۳‬سال از زمان‬ ‫ساخت‪ ،‬مجسمه فردوسی را مرمت می کند‪.‬‬ ‫او ادامه داد‪ :‬مجسمه فردوسی یکی از فاخرترین اثار هنری شهر تهران است که به دلیل‬ ‫اهمیت و ارزش معنوی ان در سطح ملی و بین المللی مورد توجه‪ ،‬رصد و بررسی مستمر‬ ‫سازمان زیباسازی به عنوان اولویت در حوزه نگهداشت برای بهسازی و مرمت قرار دارد‪.‬‬ ‫صیادی اضافه کرد‪ :‬این مجسمه ارزشمند که از میراث فرهنگی شهر تهران شناخته‬ ‫می شود‪ ۶۳ ،‬سال پیش در سال ‪ ۱۳۳۸‬توسط استاد ابوالحسن خان صدیقی در‬ ‫ایتالیا ساخته و به ایران منتقل شد و در طول‪ ۶‬دهه گذشته با توجه به شرایط اب و‬ ‫هوایی‪ ،‬الودگی هوا و برخی صدمه های محیطی با اسیب جدی مواجه شده است‬ ‫که در مقابل‪ ،‬متاسفانه نسبت با نگهداشت اصولی‪ ،‬بهسازی و مرمت تخصصی‬ ‫ان اقدام موثری انجام نشده است‪.‬‬ ‫به گفته مدیرعامل سازمان زیباسازی شهر تهران‪ ،‬این سازمان در دوره‬ ‫اخیر مدیریت شهری به حفظ و نگهداری اثار هنری شهر توجه جدی داشته‬ ‫است و به همین منظور شورای هنری ســازمان با بهره گیری از استادان‬ ‫فرهیخته‪ ،‬صاحب نام و پیشکسوت این حوزه نظیر استاد ایرج محمدی‬ ‫و استاد طاهر شیخالحکمایی موضوع مرمت مجسمه فردوسی را در‬ ‫دستور کار خود قرار داده است‪.‬‬ ‫صیادی با اشــاره به بازدیدهای مســتمر تخصصــی مدیران‪،‬‬ ‫کارشناسان و مشاوران علمی و هنری ســازمان از وضعیت این اثر‬ ‫هنری طی یکسال گذشته‪ ،‬گفت‪ :‬جلسات مشورتی و رایزنی با مراکز‬ ‫علمی و دانشــگاهی داخلی و خارجی روند مرمت و بهسازی این اثر‬ ‫ارزشمند را طراحی و با استفاده از همه ظرفیت ها و تجارب بینالمللی در این‬ ‫مسیر اقدامات عملیاتی موثری را اجرایی می کند‪/.‬صباخبر‬ صفحه 7 ‫ستاره دنباله دار سینمای ایران‬ ‫صاحب امتیاز‪ :‬موسسه فرهنگی هنری وصف صبا‬ ‫مدیر مسئول و سردبیر‪ :‬محمدرضا شفیعی‬ ‫‪www.rooznamehsaba.com‬‬ ‫‪rooznamehsaba‬‬ ‫تهران ‪ -‬خیابان ایت اهلل مدنی ‪ -‬کوچه خجسته منش ‪ -‬پالک ‪5‬‬ ‫تلفن‪ 77582422 -6 :‬فکس‪77548245 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬موسسه فرهنگی مطبوعاتی ایران‬ ‫توزیع‪ :‬نشر گستر امروز‬ ‫«زینال بندری»‬ ‫اقتباسی پارودی از «دایی قاسم»‬ ‫سینمای ایران در اوان دهه ‪ 60‬و در بحبوحه جنگ تحمیلی‬ ‫عراق علیه کشورمان دوران خاصی را پشت سر می گذاشت‪.‬‬ ‫از یک سو سینمای دفاع مقدس بنابر مقتضیات ایجابی دهه‬ ‫‪ 1360‬رشد و گسترش چشمگیری داشــت و از سوی دیگر‬ ‫سینمایی که به اتفاقات دوران طاغوت می پرداخت‪ ،‬با فاصله‬ ‫گرفتن از ان دوران سر و شــکل منظمی به خود می گرفت‪.‬‬ ‫«تاراج» از ان دســته فیلم هایــی بود که اوضاع نابســامان‬ ‫فرهنگی‪-‬اجتماعی ایــران در دوران حکومــت پهلوی را به‬ ‫خوبی نمایان می ساخت‪ .‬این فیلم اشــکارا به دخالت دربار‬ ‫حکومت پهلوی در ترانزیت مواد مخدر می پرداخت و شخصیت‬ ‫«اشرف پهلوی» به عنوان سردمدار این جنایت در قالب زنی‬ ‫که ریاســت کل ماجرای قاچاق مواد مخدر را برعهده داشت‬ ‫به تصویر درامده بود‪ .‬اما شخصیت «زینال بندری» قاچاقی‬ ‫تریاک که پس از درگیری با نیروهای ژاندرامری و قتل یکی‬ ‫از ژاندارم ها به دام ان ها می افتد و با دسیســه همین زنجیره‬ ‫ترانزیت مواد مخدر از اعدام نجات پیدا می کند تا برای ترویج‬ ‫هروئین در ایران و بین نوجوانان زیر ‪ 14‬سال بازاریابی کند از‬ ‫کجا به ذهن ایرج قادری خطور کرد؟ واضح است که شخصیت‬ ‫«زینال بندری» در «تاراج» اقتباســی پــارودی از کاراکتر‬ ‫«دایی قاسم» فروشنده عمده مواد مخدر دهه های ‪ 40‬و ‪50‬‬ ‫خورشیدی بود‪ .‬پس از اختالفات اشرف با سپهبد علی رزم ارا‪،‬‬ ‫او دستور دستگیری فروشنده ها و قاچاقچیان جزء مواد مخدر‬ ‫صادر و تعدادی از ان ها اعدام می شوند‪ .‬این اتفاق نیز در فیلم‬ ‫«تاراج» به تصویر کشیده شــده و «زینال بندری» نیز در لو‬ ‫دادن ان ها نقش به ســزایی ایفا می کند‪ .‬هرچند دایی قاسم‬ ‫همدانی شباهتی به شمایل «زینال بندری» نداشت و همواره‬ ‫کت و شلوار و کروات فاخرش زبانزد اهالی همدان و نهاوند بود‬ ‫اما این اقتباس پارودی‪ ،‬شخصیت جاودان «زینال بندری» را‬ ‫به سینمای ایران هدیه کرد‪.‬‬ ‫یاسر سماوات‪ -‬چه کسی می تواند بازی بی بدیل او را در نقش «زینال بندری» قاچاقچی بی رحم و مروت و البته دگرگون شده «تاراج» به کارگردانی‬ ‫ن‪‎‬ها که در دهه ‪ 1360‬یک هفته انتظار‬ ‫ایرج قادری را فراموش کند؟ نقشی ماندگار که نه سیا ِه سیاه بود‪ ،‬نه سپی ِد سپید‪« .‬زینال بندری» در یاد همه ا ‬ ‫می کشیدند تا بعدازظهر جمعه یک فیلم سینمایی ببینند‪ ،‬جاودان می ماند‪ .‬جمشید هاشم پور در استانه‪ 80‬سالگی به یقین یکی از فراموش نشدنی ترین‬ ‫هنرپیشگان سینمای ایران است‪ .‬فرزند سومین روز بهار ‪ 1323‬در خیابان سلسبیل تهران‪ ،‬با پدر و مادری که اصالتاً اردبیلی بودند‪ .‬هاشم پور در اوان‬ ‫نوجوانی به فراگیری فنون ورزش های رزمی پرداخت و همین زمینه ای بود برای درخشش او در نقش های غالباً اکشنی که حتی بعد از انقالب به او سپرده‬ ‫می شد‪ .‬جمشید هاشم پور در ‪ 24‬سالگی با کمک یکی از دوستانش به ساموئل خاچیکیان‪ ،‬بزرگمرد سینمای ایران معرفی می شود تا نقش کوتاهی در‬ ‫فیلم «جهنم سفید» داشته باشد‪ .‬بازی در «جنجال پول» کاری از پرویز خطیبی و «ایواهلل» به کارگردانی زنده نام منوچهر نوذری‪ ،‬دیگر کارهای ابتدایی‬ ‫هاشم پور بودند‪ .‬با وجود استعداد زیادی که داشت‪ ،‬از ‪ 1350‬مدتی سینما را کنار گذاشت‪ .‬البته به گفته خودش ممنوع الفعالیت شد ‪ 10 .‬سال بعد در‬ ‫‪ 1360‬و پس از انقالب اسالمی‪ ،‬به دعوت مسعود کیمیایی برای بازی در فیلم «خط قرمز» براساس فیلنامه «شب سمور» بهرام بیضایی لبیک گفت‪.‬‬ ‫هرچند پیش از بازی در این فیلم به کیمیایی گفته بود مدت هاست از سینما دور مانده ولی کارگردان «خط قرمز» اصرار داشت که نقش یکی از مامورهای‬ ‫امنیتی ان فیلم را به هاشم پور بدهد‪ .‬فیلم «خط قرمز» توقیف شد اما به هر ترتیب هاشم پور دوباره به سینما برگشته بود و‬ ‫پس از پایان کارش در فیلم کیمیایی‪ ،‬در فیلم «فرمان» ساخته کوپال مشکات‪ ،‬کنار سعید راد به نقش افرینی پرداخت‪.‬‬ ‫پس از این کار نقش ماندگار «زینال بندری» در «تاراج» ایرج قادری را بازی کرد‪ .‬بازی تحسین شده هاشم پور کنار‬ ‫بهزاد جوانبخش او را تا حد یک ستاره در سینمای ایران مطرح کرد‪ .‬همان سال در فیلم درخشان و ماندگار «عقاب ها»‬ ‫ساخته ســاموئل خاچیکیان نیز هنرنمایی کرد‪ .‬هرچند در این فیلم ایرج ناظریان صداپیشگی نقش او را برعهده‬ ‫داشت‪ .‬جمشید هاشم پور با سری تراشیده تبدیل به ستاره دهه‪‎‬های ‪ 60‬و ‪ 70‬سینمای ایران و شخصیتی خاص در‬ ‫این سینما شد‪ .‬روزهای خوش هاشم پور در میانه دهه ‪ 1360‬دوام زیادی نداشت‪ .‬شایعه ممنوع الفعالیت شدن او در‬ ‫سینمای ایران پخش شده بود‪ .‬با این شایعه ساموئل خاچیکیان در تولید فیلم «یوزپلنگ» تعجیل می کند و به سرعت‬ ‫سکانس های بازی هاشم پور را در این فیلم ماندگار ثبت و ضبط می ‍شوند‪« .‬یوزپلنگ» که از نفس می افتد‪ ،‬جمشید‬ ‫هاشم پور ممنوع الفعالیت می شود‪ .‬سی و چند سال بعد هاشم پور درباره این اتفاق می گوید‪«:‬من اقدامی نکردم و‬ ‫حتی ارشاد هم نرفتم که ببینم اصال چرا ممنوع شدم یا درخواست بدهم ممنو ع الکاری ام را لغو کنند‪.‬‬ ‫حتی کسی به من خبر نداد ممنوع الکار شده ام‪ .‬ان موقع کارگردان ها و تهیه کنند ه ها لیست‬ ‫ی بردند ارشاد و به انها می گفتند هاشم پور فعال نمی تواند کار کند‪ .‬دلیل‬ ‫بازیگرانشان را م ‬ ‫خاصی نداشتند فقط گفتند ایشان خیلی دارد پرواز می کند و مطرح می شود»‪ .‬سه‬ ‫لو اندی بعد اما روزهای با شکوه هاشم پور با «روز باشکوه» کیانوش عیاری دوباره‬ ‫سا ‬ ‫از راه می رسند‪ .‬او درباره بازگشت دوباره اش هم می گوید‪« :‬نقشی در «روز باشکوه»‬ ‫بود که در سینمای ایران عیاری نتوانست بازیگری را پیدا کند که اناتومی و فرم‬ ‫بدنش به ان کاراکتر بخورد‪ .‬نقش نماینده اشرف در یکی از استانها بود که باید‬ ‫خیلی ابهت می داشت‪ .‬بعد عیاری رفت ارشاد و با مسئوالن صحبت کرد که‬ ‫چنین پرسوناژی دارم و بازیگری که مدنظرم باشد نمی توانم پیدا کنم‪ .‬شما‬ ‫هم بس کنید‪ .‬ایشان به اندازه کافی متنبه شده است! سه سال و چهار ماه‬ ‫برایش بس است‪ .‬اول گفتند یک ماه دیگر‪ ۲۰ ،‬روز دیگر و خالصه عیاری‬ ‫ان قدر اصرار کرد تا باالخره ممنوع الکاری مرا برداشتند‪ ».‬به این ترتیب‬ ‫جمشید اریا سال ‪ 1367‬دوباره به دنیای سینمای ایران وارد می شود‪.‬‬ ‫یک سال بعد در فیلم «مادر» حضوری درخشــان داشت‪ .‬گویش‬ ‫زیبای فارســی‪-‬عربی او در نقش «جمال» این فیلم نیز ســتودنی‬ ‫بود‪« .‬پرده اخر» واروژ کریم مسیحی‪« ،‬عشق و مرگ» محمدرضا‬ ‫اعالمی و «دلشدگان» علی حاتمی هم مجال هنرنمایی هاشم پور‬ ‫بودند‪ .‬بازی در «هیوا» به کارگردانی رسول مالقلی پور برای او دیپلم‬ ‫افتخار هفدهمین جشنواره فیلم فجر را به ارمغان اورد اما دو دهه‬ ‫بعد و سال ‪ 1396‬جمشید هاشم پور برای بازی در نقش «خریدار‬ ‫نوزاد» فیلم «دارکوب» ساخته بهروز شعیبی سیمرغ بلورین بهترین‬ ‫بازیگر مکمل نقش مرد سی وششمین دوره جشنواره فیلم فجر را به‬ ‫خود اختصاص داد‪ .‬هاشم پور ‪ 4‬بار برای بازی در فیلم های «اخرین‬ ‫بندر» ‪« ،‬عشق و مرگ» ‪« ،‬استشهادی برای خدا» و «واکنش پنجم»‬ ‫کاندیدای دریافت سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد هم شد‪.‬‬ ‫سال ‪ 1395‬تندیس حافظ یک عمر فعالیت هنری را از شانزدهمین‬ ‫جشن دنیای تصویر به خانه برد‪ .‬هاشم پور از معدود بازیگران سینمای‬ ‫ایران است که فعالیتی در تئاتر نداشته است‪ .‬حضور در سریال «اقازاده» و‬ ‫ی‪‎‬های اوست‪.‬‬ ‫نقشی که به «پدرخوانده» پهلو می زند هم از اخرین هنرمند ‬ صفحه 8