ماهنامه مثلث شماره 139

‫ورود نه چندان ارام شیخ‬ ‫بررسی تاثیر حضور احتمالی ناطق نوری‬ ‫درارایش نیروهای سیاسی؟‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪/‬سالچهارم‪/‬شمارهصدوسیونهم ‪ 28/‬مردادماه‪ 92/1391‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫مناظرهعباسعبدیوامیرمحبیاندربارهسیاست‬ ‫جامعهوانتخابات‪1392‬‬ ‫چرا انتخاباتریاستجمهوری‬ ‫قابلپیشبینینیست؟‬ ‫منتقدان هژمونی غرب در ایران‬ ‫اجالس سران جنبش عدم تعهد‬ ‫در تهران‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫پروژه‬ ‫اخوان یا امریکا؟‬ ‫چرا مرسی نظامیان را برکنارکرد‬ ‫نقد سیاست اعراب مقابل سوریه‬ ‫احمدی نژاد در اجالس سران کشورهای اسالمی‬ ‫چپ کمونیست‬ ‫علیه چپ ناسیونالیست‬ ‫چرا حزب توده از مصدق حمایت نکرد؟‬ ‫راهامام‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مبارزه با رفاه طلبی‬ ‫سازگار نیست‬ ‫ملت عزی��ز ما که مبارزان حقیقی و راس��تین ارزش های‬ ‫اسالمی هستند‪ ،‬به خوبی دریافته اند که مبارزه با رفاه طلبی‬ ‫سازگار نیست؛ و انها که تصور می کنند مبارزه در راه استقالل‬ ‫و ازادی مس��تضعفین و محرومان جهان با س��رمایه داری و‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪14 - 29‬‬ ‫یک نامه جنجالی‬ ‫اوار و پس از اوار‬ ‫حداد عادل در راس فراکسیون اصولگرایان‬ ‫منتقدان هژمونی غرب در تهران‬ ‫سیاست‬ ‫‪36-49‬‬ ‫ناطق نوری نامزد می شود؟‬ ‫ورود نه چندان ارام شیخ‬ ‫ناطق نوری با اقبال مواجه نمی شود‬ ‫کارنامه مثبت ناطق نوری‬ ‫چرا انتخابات ریاست جمهوری قابل پیش بینی نیست؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50 - 63‬‬ ‫مانور قدرت در بیابان‬ ‫گلوگاه استراتژیک‬ ‫پشت صحنه ناارامی های سینا‬ ‫قلب تپنده شامات‬ ‫رمز و رازهای سناتور رایان‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪/‬سالچهارم‪/‬شمارهصدوسیونهم ‪ 28/‬مردادماه‪ 92/1391‬صفحه‪1500/‬تومان‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫مناظرهعباسعبدیوامیرمحبیاندربارهسیاست‬ ‫جامعهوانتخابات‪1392‬‬ ‫چرا انتخاباتریاستجمهوری‬ ‫قابلپیشبینینیست؟‬ ‫منتقدان هژمونی غرب در ایران‬ ‫اجالس سران جنبش عدم تعهد‬ ‫در تهران‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫عکس‪:‬مهدیابراهیمی‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل‪ ،‬ازادی و‬ ‫جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش اسالم‪ ،‬انقالب‪،‬‬ ‫امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گس�ترش و سیادت اسالم خواهی در سراسر جهان و عزت‬ ‫مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن‬ ‫عدال�ت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در برابر مقابالن‬ ‫گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و‬ ‫تالشدرجهترونقگرفتنسنتگفت وگومیانفرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬‬ ‫امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪،‬‬ ‫بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫مثلث‬ ‫ورود نه چندان ارام شیخ‬ ‫بررسی تاثیر حضور احتمالی ناطقنوری‬ ‫درارایش نیروهای سیاسی؟‬ ‫پروژه‬ ‫اخوان یا امریکا؟‬ ‫چرا مرسی نظامیان را برکنارکرد‬ ‫نقد سیاست اعراب مقابل سوریه‬ ‫احمدی نژاد در اجالس سران کشورهای اسالمی‬ ‫چپ کمونیست‬ ‫علیه چپ ناسیونالیست‬ ‫چرا حزب توده از مصدق حمایت نکرد؟‬ ‫رفاه طلبی منافات ندارد با الفبای مبارزه بیگانه اند‪ .‬و انهایی هم‬ ‫که تصور می کنند سرمایه داران و مرفهان بی درد با نصیحت و‬ ‫پند و اندرز متنبه می شوند و به مبارزان راه ازادی پیوسته یا‬ ‫به انان کمک می کنند اب در هاون می کوبند‪ .‬بحث مبارزه و‬ ‫رفاه و سرمایه‪ ،‬بحث قیام و راحت طلبی‪ ،‬بحث دنیاخواهی و‬ ‫اخرت جوی��ی دو مقوله ای اس��ت ک��ه هرگز ب��ا هم جمع‬ ‫نمی شوند‪ .‬و تنها انهایی تا اخر خط با ما هستند که درد فقر‬ ‫و محرومیت و اس��تضعاف را چشیده باشند‪ .‬فقرا و متدینین‬ ‫بی بضاعت گردانن��دگان و برپادارن��دگان واقعی انقالب ها‬ ‫هستند‪ .‬ما باید تمام تالشمان را بنماییم تا به هر صورتی که‬ ‫ممکن است خط اصولی دفاع از مستضعفین را حفظ کنیم‪.‬‬ ‫مس��ئولین نظام ایران انقالبی باید بدانند که عده ای از خدا‬ ‫بیخبر برای از بین ب��ردن انقالب هر کس را که بخواهد برای‬ ‫فقرا و مستمندان کار کند و راه اسالم و انقالب را بپیماید فورا‬ ‫او را «کمونیس��ت» و «التقاطی» می خوانند‪ .‬از این اتهامات‬ ‫نباید ترس��ید‪ .‬باید خدا را در نظر داش��ت و تمام هم و تالش‬ ‫خود را در جهت رضایت خ��دا و کمک به فقرا به کار گرفت و‬ ‫از هیچ تهمتی نترسید‪ .‬امریکا و استکبار در تمامی زمینه ها‬ ‫افرادی را برای شکست انقالب اسالمی در استین دارند‪ ،‬در‬ ‫حوزه ها و دانش��گاه ها مقدس نماها را که خطر انان را بارها و‬ ‫بارها گوشزد کرده ام‪.‬‬ ‫اینان با تزویرش��ان از درون محتوای انقالب و اس�لام را‬ ‫نابود می کنند‪ .‬اینها ب��ا قیافه ای حق به جانب و طرفدار دین‬ ‫و والیت همه را بی دین معرفی می کنند‪ .‬باید از ش��ر اینها به‬ ‫خدا پناه بریم و همچنین کس��انی دیگر که بدون استثناء به‬ ‫هر چه روحانی و عالم اس��ت حمله می کنند و اس�لام انها را‬ ‫اس�لام امریکایی معرفی می نمایند‪ ،‬راهی بس خطرناک را‬ ‫می پویند که خدای ناکرده به شکس��ت اسالم ناب محمدی‬ ‫منتهی می شود‪ .‬ما برای احقاق حقوق فقرا در جوامع بشری‬ ‫تا اخرین قطره خون دفاع خواهیم کرد‪.‬‬ ‫نقدونظر‬ ‫‪30 -35‬‬ ‫جنبش عدم تعهد از پرستیژ سیاسی تا الگوی رفتاری‬ ‫ی خواهان‬ ‫تفاوت هایخاورمیانهجمهور ‬ ‫برای خاک‪ ،‬ای پرگار افالک ‬ ‫تمام خبرهای زمین باز گو شد‬ ‫دینوتاریخ‬ ‫‪64-68‬‬ ‫چپ کمونیست علیه چپ ناسیونالیست‬ ‫دالیل مخالفت توده ای ها با مصدق‬ ‫مصدق نباید ائتالف با کاشانی را بر هم می زد‬ ‫ورزش‬ ‫‪74 -79‬‬ ‫اسانسور کاروان ایران‬ ‫اقای خاص از کشتی می رود؟‬ ‫این همان چیزی بود که می خواستم‬ ‫مورد عجیب تکواندو‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر تحریریه و سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر جهان اسالم و دین وتاریخ‪ :‬مصطفی شوقی‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬سعیده سادات فهری‬ ‫دبیر دیدار‪ :‬افشین خماند‬ ‫دبیر بازار‪ :‬مصطفی میری ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫اعضای تحریریه و همکاران‪ :‬زهیر توکلی‪ -‬شاهده یوسفی ‪ -‬یاسین سیف االسالم‬ ‫ امید کرمانی ها‪-‬فاطمه میرزایی‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬زهرا راد‪ -‬عاطفه کربالئی‪-‬‬‫محمد تاجیک‪ -‬حسین غالمی‪ -‬شادی خوشکار خیری‪ -‬حمیدرضا نصیری نژاد‪-‬‬ ‫مسعود نجفی‪ -‬شاهین فتحیان ‪ -‬محمد جواد پاینده‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫فنی‪:‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی‪ -‬مهدی ابراهیمی‬ ‫و نیوشا ملک نیازی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬داوود جوکار‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫امور اداری‪ :‬محمد شکرالهی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو ‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام رحمتی‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار‪ -‬مهندس واعظی‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‬ ‫دکتر غالم حسن تقی نتاج ‪ -‬حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس بختیاری‬ ‫مهندس صدوقی ‪ -‬مهندس مهرداد نصرت پور ‪ -‬حسین مجاهدی‬ ‫مهندس نظری توکلی ‪ -‬هادی انباردار ‪ -‬سید عارف علوی ‪ -‬دکتر بهرامپور‬ ‫رضا راس��تی ‪ -‬ابراهیم صفرلکی‪ -‬دکتر زارعیان‪ -‬علیرضا حس��ن زاده‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬رواق‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید بهشتی‪ ،‬خیابان پاکستان‪ ،‬کوچه دوازدهم‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،24‬واحد ‪1‬‬ ‫تلفن ‪88171506-8 :‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫در خبرنامه این هفته گزارش بازدید رهبر معظم انقالب از مناطق زلزله زده اذربایجان ش�رقی درج ش�ده‬ ‫است‪ .‬گزارش هایی درباره نامه دو وزیر سابق کابینه ‪ ،‬اجالس عدم تعهد در تهران ‪ ،‬زلزله اذربایجان شرقی‬ ‫و سفر احمدی نژاد به عربستان به همراه مرور رسانه ها از بخش های گوناگون خبرنامه این هفته است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫یک نامه جنجالی‬ ‫اوار و پس از اوار‬ ‫اغاز رایزنی برای کاندیداتوری اقای دیپلمات‬ ‫منتقدان هژمونی غرب در تهران‬ ‫‪12‬‬ ‫رهبر معظم انقالب در جمع زلزله زدگان اذربایجان شرقی‪:‬‬ ‫ملت ایران همدرد و همدل‬ ‫با ساکنان مناطق زلزله زده هستند‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب اس�لامی با حضور سرزده در مناطق‬ ‫زلزله زده استان اذربایجان شرقی ضمن ابراز همدردی با ساکنان این مناطق از نزدیک در‬ ‫جریان خسارات وارد شده و نحوه کمک رس��انی به زلزله زدگان قرار گرفتند‪ .‬روستای سرند‬ ‫از توابع شهرس��تان هریس یکی از مناطقی بود که مورد بازدید رهبر انقالب اسالمی قرار‬ ‫گرفت‪ .‬حضرت ایت اهلل خامنه ای سپس با حضور در روس��تای کوویچ با مردم این روستا از‬ ‫نزدیک دیدار و گفت وگو کردند‪ .‬رهبر معظم انقالب اس�لامی در جمع مردم کوویچ هدف‬ ‫اصلی از س��فر به مناطق زلزله زده را ابراز همدردی و همدلی با م��ردم این مناطق و عرض‬ ‫تس��لیت بیان و تاکید کردند‪« :‬همه ملت ایران با ساکنان مناطق زلزله زده همدرد و همدل‬ ‫هستند‪ ».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند‪« :‬مردم ایران‪ ،‬مردمی متحد و یکپارچه هستند و‬ ‫همین اتحاد و یکپارچگی موجب قدرت و نیرومندی ملت شده است‪ ».‬ایشان با توصیه مردم‬ ‫مناطق زلزله زده به صبر و بردباری خاطر نشان کردند‪« :‬اگر ساکنان این مناطق با یکدیگر‬ ‫همکاری و همدلی داشته باشند این حادثه می تواند به سکوی پرش و دگرگونی چهره این‬ ‫منطقه تبدیل شود‪ ».‬رهبرمعظم انقالب اس�لامی خدمت رسانی به مردم مناطق زلزله زده‬ ‫را خوب ارزیابی کردند و افزودند‪« :‬البته مس��ئوالن برای بازس��ازی و مقاوم سازی مناطق‬ ‫زلزله زده وظایف س��نگینی دارند و مردم این مناطق نیز باید به مس��ئوالن برای انجام این‬ ‫وظایف سنگین کمک کنند‪».‬‬ ‫‪13‬‬ ‫بیداریاسالمی‬ ‫ازادیقدس‬ ‫مراسم روز جهانی قدس با شکوه برگزار شد‬ ‫‪15‬‬ ‫گزارش اول‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫یکنامهجنجالی‬ ‫محتوای نامه برخی اعضای سابق کابینه احمدی نژاد چه بود؟‬ ‫‪16‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫شایعه انتشار نامه دو وزیر سابق محمود احمدی نژاد به‬ ‫یک مقام عالی رتبه نظام که از ان تعبیر به خلع مس��ئولیت‬ ‫دولت تا انتخابات اینده و تشکیل ستاد ویژه برای اداره کشور‬ ‫شده بود‪ ،‬جنجال برانگیز شد‪.‬‬ ‫سایت ش��بکه ایران که ارگان اینترنتی روزنامه ایران‬ ‫ارگان رسمی دولت اس��ت‪ ،‬هفته گذشته نخستین رسانه ای‬ ‫بود که این خبر را منتشر کرد‪.‬‬ ‫این س��ایت‪ ،‬در گزارشی از پیش��نهاد دو نفر از وزیران‬ ‫س��ابق دولت نهم و دهم به مقامات عال��ی رتبه نظام برای‬ ‫خلع مسئولیت دولت تا انتخابات ریاست جمهوری و تشکیل‬ ‫ستادی برای اداره کشور خبر داد‪.‬‬ ‫ش��بکه ایران اگرچه نام این دو وزیر مع��زول را فاش‬ ‫نکرده‪ ،‬اما نشانی های ارائه شده و تصویر محوشده ای که در‬ ‫این سایت از این دو نفر منتشر شده‪ ،‬حکایت از ان دارد که این‬ ‫دو وزیر برکنار شده‪ ،‬احتماال مصطفی پورمحمدی‪ ،‬وزیر اسبق‬ ‫کشور و رئیس فعلی س��ازمان بازرسی کل کشور و منوچهر‬ ‫متکی‪ ،‬وزیر سابق خارجه هستند‪.‬‬ ‫اس��تفاده س��ایت رس��می دولت از واژه «مقام عالی‬ ‫رتب��ه نظ��ام» به ط��ور ضمن��ی از ارائه ای��ن پیش��نهاد به‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی حکایت می کند‪.‬‬ ‫ش��بکه ایران در خبر خود چنین نوش��ت‪« :‬در حالی که‬ ‫پروژه هماهنگ و دامنه دار س��لب اختیارات و مسئولیت های‬ ‫رئیس جمهور چندی است اغاز شده اخبار واصله به خبرنگار‬ ‫ایران حاکی از تحرک ویژه دو وزیر سابق دولت در این خصوص‬ ‫اس��ت‪ .‬بر این اس��اس‪ ،‬وزرای دو وزارتخانه مه��م و حیاتی‬ ‫دولت های نهم و دهم که هر دو نیز توس��ط رئیس جمهور از‬ ‫مسئولیت های خود عزل ش��ده بودند‪ ،‬اخیرا نامه ای را خطاب‬ ‫به یکی از مقامات عالی رتبه نظام تهیه و تنظیم کرده اند که در‬ ‫ان پیشنهاد شده با توجه به وضعیت حساس و بحرانی کشور‬ ‫ستادی متشکل از روسای قوای سه گانه و برخی از عقالی‬ ‫دیگر تشکیل و مدیریت مسائل اجرایی را طی یک سال اینده‬ ‫بر عهده گیرد‪».‬‬ ‫ایران در ادامه خبر خود نوشته اس��ت‪« :‬بر این اساس‬ ‫دولت عمال از تمام مس��ئولیت های اجرایی خود خلع شده و‬ ‫عمال هیچ نقش��ی در مدیریت کالن کشور نخواهد داشت‪.‬‬ ‫این دو وزیر س��ابق که البته هر دو نیز از نامزدهای احتمالی‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری هس��تند همچنین با مراجعه به‬ ‫سایر اشخاصی که به هر دلیلی از دولت های نهم و دهم جدا‬ ‫شده اند از انها خواسته اند در این پروژه خاص همراهی و نامه‬ ‫فوق را امضا نمایند که البته جز در یک مورد با مخالفت سایر‬ ‫افراد روبه رو شده اند‪».‬‬ ‫ش��بکه ایران البته به نام شخص دیگری که حاضر به‬ ‫امضای این نامه شده اشاره ای نکرده است‪.‬‬ ‫اگرچه تاکن��ون مصطفی پورمحمدی ک��ه روزگاری‬ ‫از یاران نزدی��ک احمدی نژاد و در زمره حلقه اول دوس��تان‬ ‫رئیس جمهور بود واکنشی نس��بت به انتشار این خبر نشان‬ ‫نداده است‪ ،‬اما منوچهر متکی خیلی زود به این خبر واکنش‬ ‫نشان داد‪ .‬متکی بدون تکذیب کامل شایعه نامه نگاری خود و‬ ‫پورمحمدی درباره خلع دولت‪ ،‬این خبر را پر از ایراد دانست‪.‬‬ ‫وزیر س��ابق امور خارج��ه در خص��وص مطالب اخیر‬ ‫روزنامه ایران گفت‪« :‬مطالب منتشرش��ده در روزنامه ایران‬ ‫درباره وزرای سابق دولت مصداق این سخن است که خسن‬ ‫و خسین هر سه دختران معاویه هستند‪».‬‬ ‫روزنامه ایران یک روز پس از انتشار این خبر در گزارشی‬ ‫تفصیلی از این نامه با عنوان «فاز جدید سلب مسئولیت های‬ ‫رئیس جمهور» یاد کرد و نامه ادعایی را ب��ا نامه نمایندگان‬ ‫مجلس شش��م به رهبر معظم انقالب اس�لامی موسوم به‬ ‫«جام زهر»‪ ،‬نامه هاشمی رفس��نجانی در استانه انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری دهم و نامه محس��ن رضایی در بحبوحه‬ ‫اتفاقات سال ‪ 88‬مقایسه کرده است‪.‬‬ ‫ارگان دولت همچنین از امضای این نامه از سوی داوود‬ ‫دانش جعفری و فرهاد رهبر نیز سخن به میان اورده است‪.‬‬ ‫روزنام��ه ای��ران در گ��زارش خ��ود نوش��ته اس��ت‪:‬‬ ‫«نگارش نامه به مقام��ات عالی رتبه نظام ب��ا هدف اعمال‬ ‫فشار و به کرسی نشاندن یک خواس��ته غیر قانونی‪ ،‬بخش‬ ‫تاسف باری از تاریخ سیاسی انقالب اسالمی بوده و اگر نامه‬ ‫معروف به «جام زهر» مجلس ششم را مبدایی برای اغاز این‬ ‫روند در سال های اخیر در نظر بگیریم‪ ،‬نامه دو وزیر معزول‬ ‫دولت احمدی نژاد به مقام��ات عالی رتبه نظام و پیش��نهاد‬ ‫تش��کیل س��تادی برای در کنترل گرفتن مدیریت اجرایی‬ ‫کشور در یک س��ال اینده را می توان بخش دیگری از این‬ ‫رویداد تاسف بار خواند‪».‬‬ ‫به زعم خبرنگار سیاس��ی ارگان دولت‪ ،‬فصل مشترک‬ ‫این نامه ها بحرانی جلوه دادن ش��رایط کش��ور و پیش��نهاد‬ ‫راهکارهای غیرمعمول و فراقانونی برای حل بحران فرضی‬ ‫است‪« :‬عموما زمانی دست به نگارش چنین نامه هایی زده ‬ ‫می ش��ود که بخت با طراحان این پ��روژه در همراه کردن‬ ‫افکار عمومی نسبت به خواسته غیر قانونی یار نبوده و البته‬ ‫اغلب این نامه ها نیز بیش از انکه به یک پیشنهاد خیرخواهانه‬ ‫شباهت داشته باش��د به یک مانور سیاسی و تبلیغاتی شبیه‬ ‫اس��ت و در هر برهه ای یا از شانه های رس��انه ها باال رفت ه یا‬ ‫با هدف یارگیری و مطرح ش��دن در بین سیاس��یون دنبال‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫روزنامه ایران به نامه اخیر وزیران س��ابق دولت اشاره‬ ‫کرده و چنین نتیجه گیری کرده اس��ت که ای��ن نامه نیز از‬ ‫قاعده بحران��ی جلوه دادن ش��رایط برای پیش��برد اهداف‬ ‫تنظیم کنن��دگان ان پی��روی می کند‪« :‬این دو وزیر س��ابق‬ ‫که البته ه��ر دو نیز ج��زو نامزده��ای احتمال��ی انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری هس��تند همچنی��ن با مراجعه به س��ایر‬ ‫اشخاصی که به هر دلیلی از دولت های نهم و دهم جدا شده اند‬ ‫از انها خواسته اند در این پروژه خاص همراهی و نامه فوق را‬ ‫امضا نمایند که البته جز در یک یا دو مورد با مخالفت س��ایر‬ ‫افراد روبه رو شده اند‪ .‬دست به دست شدن این نامه برای انکه‬ ‫شاید امضاهای ان به حد نصاب مد نظر طراحان ان برسد را‬ ‫بسیاری تائید می کنند و البته برخی معتقدند این طرح با هدف‬ ‫مطرح شدن نویسندگان نامه در عالم سیاست و در قواره یک‬ ‫کاندیدای ریاست جمهوری دنبال می شود‪».‬‬ ‫ارگان دولت که عل��ی اکبر جوانفک��ر ان را مدیریت‬ ‫می کند‪ ،‬از س��ابقه این پیش��نهاد در مجلس خبر داده است‪:‬‬ ‫«این پیش��نهاد البته پیش از انکه در نامه این دو وزیر سابق‬ ‫مطرح ش��ود طی هفته های گذش��ته با امض��ای ‪ 9‬نماینده‬ ‫مجلس از جمله احمد توکلی در بین نمایندگان توزیع ش��د؛‬ ‫پیش��نهادی که انطباق ان با خواس��ته این دو وزیر معزول‪،‬‬ ‫نش��ان از تصمیم گیری های اینگونه در یک اتاق فکر واحد‬ ‫دارد‪ ،‬اما وقتی که یاران پیش��ین احمدی ن��ژاد پیش قراول‬ ‫این حرکت شوند برای مدعیان تشکیل ستاد فوق‪ ،‬شاهد از‬ ‫غیب رسیده است‪ ».‬روزنامه ایران سپس به نامه هایی که انها‬ ‫را مشابه نامه اخیر می داند‪ ،‬اش��اره می کند‪« :‬گرچه اینگونه‬ ‫نامه نگاری ها در دوران حیات حضرت ام��ام(ره) هم وجود‬ ‫داشته و انچنان که سایت هاشمی رفسنجانی چندی پیش‬ ‫نوشته بود‪ ،‬امضای هاشمی حداقل پای سه مورد از این نامه ها‬ ‫وجود دارد‪ ،‬اما در سال های اخیر نامه جام زهر ‪ 127‬نماینده‬ ‫مجلس ششم به رهبر انقالب اس�لامی اغازی بر اینگونه‬ ‫نگارش ها بوده اس��ت‪ .‬نمایندگان مجلس ششم به بهانه رد‬ ‫لوایح دوقلوی خاتمی از سوی ش��ورای نگهبان در حرکتی‬ ‫جنجالی‪ ،‬اقدام به نگارش نامه توهین امیزی خطاب به رهبر‬ ‫معظم انقالب اسالمی کردند‪».‬‬ ‫ارگان دولت همچنین فتنه ‪ 88‬را اغ��ازی دیگر برای‬ ‫انتش��ار چنین نامه هایی می داند‪« :‬س��ال ‪ 88‬ش��اید فصل‬ ‫جدیدی در ن��گارش اینگونه نامه ها بود؛ فصل��ی که با نامه‬ ‫سرگشاده و بدون سالم و والس�لام هاشمی رفسنجانی به‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی ان هم سه روز پیش از انتخابات‬ ‫دهم ریاس��ت جمهوری اغاز گردید‪ .‬هاشمی رفسنجانی که‬ ‫ می کوش��ید خود را در این نامه هم عرض و همتراز رهبری‬ ‫قرار ده��د ضمن بحران��ی جل��وه دادن ش��رایط ان روزها‬ ‫پیش بین��ی ک��رده ب��ود که بی ش��ک بخش��ی از م��ردم و‬ ‫اح��زاب و جریان ها این وض��ع را بیش از ای��ن بر نمی تابند‬ ‫و اتشفش��ان هایی که از درون س��ینه های س��وزان تغذیه‬ ‫می شوند‪ ،‬در جامعه شکل خواهد گرفت که نمونه های ان را‬ ‫در اجتماعات انتخاباتی در میدان ها‪ ،‬خیابان ها و دانشگاه ها‬ ‫مش��اهده می کنیم‪ ».‬نامه محرمانه س��ید محمد خاتمی به‬ ‫رهبر معظم انقالب اسالمی مورد دیگری است که «ایران»‬ ‫برای اثبات ادعاهای خود به ان استدالل کرده است‪« :‬فصلی‬ ‫که هاشمی در این برهه تاریخی گشود را سید محمد خاتمی ‬ ‫در جریان فتن��ه ‪ 88‬ادامه داد‪ .‬برگ دیگر ای��ن نامه ها‪ ،‬نامه‬ ‫ی به رهبر معظم انقالب اس�لامی‬ ‫محرمانه ای بود که خاتم ‬ ‫نوشت‪ ،‬نامه ای که البته چند روزی را در ابهام گذراند تا اینکه‬ ‫یکی از نمایندگان اصالح طلب مجلس جزئیاتی از ان را بازگو‬ ‫کرد‪ ».‬خاتمی در نامه خود نوشته بود‪« :‬یک عده هستند که‬ ‫نمی خواهند کشور ارام باش��د‪ .‬افراط به نام حکومت و نظام‬ ‫س��م مهلک اس��ت و حرکت در چارچوب قانون و منطق و‬ ‫محدود س��اختن افراط و تفریط ها مش��کل را ح��ل کرده و‬ ‫جامعه را به س��وی ارامش س��وق خواهد داد‪ ...‬بهتر است از‬ ‫هاش��می رفس��نجانی بخواهیم جریان حکمیت را رهبری‬ ‫کند‪ ».‬جمله ای که به زعم این رس��انه ادای دین خاتمی به‬ ‫هاشمی است‪.‬‬ ‫به اعتقاد نویسنده روزنامه ایران‪ ،‬گرچه تاریخ همیشه‬ ‫مبنای غیرواقعی اینگونه نامه ها را نشان داده و گذشت زمان‬ ‫مشخص کرده که نه بحران خود ساخته نویسندگان اینگونه‬ ‫نامه ها محقق ش��ده‪ ،‬نه افکار عمومی همراه ان ش��ده اند و‬ ‫نه پیش��نهادات مورد اشاره در این س��یاه نامه ها راه به جایی‬ ‫برده‪ ،‬اما همچنان در فضای سیاس��ی کشور شاهد اینگونه‬ ‫تحرکات هستیم‪ .‬ارگان دولت همچنین در این گزارش گریزی‬ ‫هم به اختالفات دولت و مجلس زده و از رسانه ای کردن نامه‬ ‫علی الریجانی به رهبر معظم انقالب اس�لامی درخصوص‬ ‫هدفمندی یارانه ها انتقاد کرده اس��ت‪« :‬به دنبال اختالف نظر‬ ‫بین مجل��س و دولت درباره اج��رای ف��از دوم هدفمندی‬ ‫یارانه ها‪ ،‬بعد از انکه علی الریجانی از تریبون مجلس اعالم‬ ‫کرد توفان تورم در راه است‪ ،‬در رسانه های نزدیک به او خبر‬ ‫از نگارش نامه اش به رهبر انقالب اسالمی در همین زمینه‬ ‫منتشر ش��د‪ .‬الریجانی در نامه خود از رهبر انقالب اسالمی‬ ‫درخواست کرده بود‪ ،‬بر اس��اس اصل ‪ 110‬قانون اساسی از‬ ‫اختیاراتشان برای توقف اجرای فاز دوم هدفمندی یارانه ها‬ ‫استفاده کنند‪ .‬او در شرایطی ورود رهبری به این موضوع را‬ ‫مطرح می کرد که حتی خواس��ته نمایندگان مجلس در این‬ ‫خصوص‪ ،‬بررسی های مشترک میان مجلس و دولت بود‪ ،‬اما‬ ‫این نامه و رسانه ای کردن ان نوعی بحران نمایی را همچون‬ ‫نامه های پیش��ین در دل داش��ت‪ ».‬به زع��م روزنامه ایران‪،‬‬ ‫نگارش اینگون��ه نامه ها می تواند نوعی ژس��ت تبلیغاتی به‬ ‫حساب بیاید تا در برهه هایی همچون انتخابات مورد استناد‬ ‫قرار گیرد و شاید بیش��ترین کارکردی که نامه اخیر برای دو‬ ‫وزیر سابق داشته هم همین است‪.‬‬ ‫البته این خبر با واکنش هایی نیز مواجه شد‪.‬‬ ‫سایت فردا در همین راستا در خبری نوشت‪ « :‬اخباری‬ ‫به گوش می رس��د مبن��ی بر اینکه چندی پی��ش تعدادی از‬ ‫نمایندگان مجلس نیز جهت ارائه این پیش��نهاد به تکاپو و‬ ‫جمع اوری امضا برای ارسال نامه ای پرداخته اند و بر اساس‬ ‫شنیده ها‪ ،‬تعداد امضاهای ان هم به حدنصاب رسیده است‪».‬‬ ‫به نوشته این سایت خبری‪ ،‬یکی از نمایندگان تهران‬ ‫مجلس پیش��ین که نخواست نامش فاش ش��ود‪ ،‬گفت که‬ ‫نامه این اف��راد خطاب به رهبر انقالب اس�لامی ب��وده و با‬ ‫امضای چند تن از ش��خصیت های نظام به دس��ت ایشان‬ ‫رسیده اس��ت‪ .‬او گفت که رهبری هنوز پاسخی به این نامه‬ ‫‪17‬‬ ‫نداده اند و م��ا نیز همچون دیگران منتظر هس��تیم‪ .‬او که از‬ ‫افش��ای نام امضاکنندگان نامه خودداری می کرد‪ ،‬گفت که‬ ‫در اینده ای نزدیک و پ��س از اجماع بی��ن اصولگرایان‪ ،‬به‬ ‫بیان جزئی تری از چرایی و متن نامه خواهیم پرداخت‪ .‬این‬ ‫سایت همچنین صحت این خبر را از اعضای حزب موتلفه و‬ ‫جمعیت ایثارگران نیز پیگیری کرده اما به نتیجه ای نرسیده‬ ‫است‪« :‬این فعاالن سیاسی تنها ش��نیده های خود را در حد‬ ‫خبر روزنامه ای را دانس��ته و عنوان کردند و گفتند که هیچ‬ ‫اطالعی از این نامه ندارند‪ ».‬به نوشته فردا یک منبع مطلع‬ ‫ارسال این نامه را تائید کرده است‪« :‬یک منبع مطلع با تائید‬ ‫ارسال نامه برخی از مدیران اجرایی سابق به رهبری‪ ،‬تاکید‬ ‫کرد که محت��وای نامه در ان حدی که ارگان دولت نوش��ته‬ ‫نیس��ت و این روزنامه تالش کرده با شانتاژ مطامع سیاسی‬ ‫خود را پیگیری کند‪ .‬وی تاکید کرد ک��ه این نامه نگاری ها‬ ‫امری مرس��وم در کشور اس��ت و حیطه ان فقط منحصر به‬ ‫منتقدین دولت نیست و گاه مسئوالن دولتی نیز به این اقدام‬ ‫بغداد میزبان نشست جدید ایران و ‪ 5+1‬؟‬ ‫توافق ایران و غرب برای برگزاری دور جدید مذاکرات‬ ‫سفیر عراق در تهران از امادگی کامل کشورش برای‬ ‫میزبانی نشس��ت اتی ایران و ‪ 5+1‬خبر داد و گفت که بهتر‬ ‫است بغداد یک بار دیگر میزبان این نشست باشد‪.‬‬ ‫محمد مجید الشیخ در س��خنانی با اشاره به سفر اخیر‬ ‫س��عید جلیلی‪ ،‬دبیر ش��ورای عالی امنیت ملی کشورمان به‬ ‫عراق گفت‪« :‬بررس��ی روند مذاکرات با ایران و گروه ‪5+1‬‬ ‫یکی از محورهای رایزنی های جلیلی در عراق بود‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه بغداد از همان روزهای اولی که تهران‬ ‫تمایلش را برای برگزاری این نشس��ت در عراق اعالم کرد‪،‬‬ ‫امادگی اش را برای میزبانی مطرح کرد‪ ،‬ادامه داد که عراق‬ ‫امروز‪ ،‬عراق صلح‪ ،‬محبت‪ ،‬دوستی و تسامح است‪.‬‬ ‫مجید الشیخ افزود‪« :‬دولت عراق امادگی اش را برای‬ ‫میزبانی دور دیگری از این مذاک��رات اعالم کرد تا بغداد به‬ ‫مرکز اصلی مذاکرات برای حل و فصل مس��اله هس��ته ای‬ ‫ایران تبدیل شود‪».‬‬ ‫وی گفت‪« :‬بغداد تالش های زیادی برای تحقق نتایج‬ ‫مورد نظر از این مذاکرات انجام داده‪ ،‬اما برخی کشورها راغب‬ ‫نبودند این مذاکرات به نتایج مثبتی بینجامد‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫کیش و مات زکریا‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫مهره رسانهای لیبرال های امریکا به سرقت ادبی متهم شد‬ ‫«خبرنگاران رس��انه ها به بخش��ی از مطالب س��تون من در مجله تایم‬ ‫اش��اره کرده اند که با مقاله جیل لپور در ش��ماره ‪ 23‬اوریل نشریه نیویورکر‬ ‫ش��باهت های نزدیکی دارد‪ .‬این گزارش ها حقیق��ت دارند و من مرتکب‬ ‫اش��تباهی وحش��تناک ش��ده ام؛ لغزش��ی فاحش که مس��ئولیت ان به‬ ‫تمامی متوجه من اس��ت‪ .‬من از جیل‪ ،‬س��ردبیران تای��م و خوانندگانم‬ ‫عذر می خواهم‪» .‬‬ ‫با وجو این تقاضای عفو‪ ،‬س��تون ثابت فرید زکریا در مجله تایم و‬ ‫برنامه اش در شبکه خبری سی‪.‬ان‪.‬ان به حالت تعلیق درامدند‪ .‬زکریا در‬ ‫یکی از شماره های ماه اگوست تایم مطلبی در مورد ضرورت نظارت بر‬ ‫لو کاربرد سالح گرم در امریکا منتشر کرد که بخش هایی از ان بسیار‬ ‫حم ‬ ‫جنجال برانگیز شد‪ .‬او در بخش��ی از این مطلب با عنوان «بهانه ای برای‬ ‫کنترل اسلحه» چنین نوشته است‪:‬‬ ‫«ادام وینکلر‪ ،‬استاد قانون اساسی دانشگاه یو سی ال ای‪ ،‬در کتابی‬ ‫به نام مبارزه با اسلحه؛ مبارزه علیه حق حمل اسلحه‬ ‫در امریکا حقیقت تاریخ را مس��تند کرده است‪.‬‬ ‫حمل س�لاح در امریکا از اولین س��ال های‬ ‫جمهوری تحت نظارت بوده است‪ .‬اولین‬ ‫قوانی��ن برای ممنوعیت حمل اس��لحه‬ ‫در سال ‪ 1813‬در دو ایالت کنتاکی و‬ ‫لوئیزیانا تصویب شدند‪».‬‬ ‫در مطلبی که رسانه ها زکریا‬ ‫را به کپ��ی ب��رداری از ان متهم‬ ‫کرده ان��د‪ ،‬چنی��ن امده اس��ت‪:‬‬ ‫«هم��ان طور ک��ه ادام وینکلر‪،‬‬ ‫محقق قانون اساسی در دانشگاه‬ ‫یو سی ال ای در کتابی فوق العاده‬ ‫دقیق به ن��ام مبارزه با اس��لحه؛‬ ‫مبارزه علیه حق حمل اسلحه در‬ ‫‪18‬‬ ‫مبادرت می ورزند‪ ».‬اما برخی منابع مطل��ع از محتوای این‬ ‫نامه می گویند که این نامه خواس��تار الغای اختیارات دولت‬ ‫نبوده و پیشنهاد کرده که تصمیمات مهم و اساسی کشور زیر‬ ‫نظر شورایی متشکل از سران قوا و شخصیت های مهم نظام‬ ‫اتخاذ شود تا کشور در ش��رایط فعلی بهتر از این اداره شود‪.‬‬ ‫روایت ارگان رسانه ای دولت و برخی از دیگر منابع کدامیک‬ ‫تائید می شود؟ این سوالی اس��ت که برای پاسخ به ان باید‬ ‫اندکی صبر کرد‪g .‬‬ ‫قرار است دور جدید مذاکرات نمایندگان ایران و ‪5+1‬‬ ‫اواخر ماه اوت برگزار ش��ود‪ .‬س��فیر عراق در تهران نشست‬ ‫مشورتی سوریه را که هفته پیش در تهران برگزار شد‪ ،‬مهم‬ ‫خواند و بیان کرد که دولت عراق خواهان ادامه برگزاری این‬ ‫گونه نشست هاست‪.‬‬ ‫وی افزود‪« :‬دولت کشورش از راه حل های صلح امیز در‬ ‫قبال بحران س��وریه حمایت می کند و همچنین اماده است‬ ‫میزبان نشس��ت های بعدی در خصوص بررس��ی تحوالت‬ ‫سوریه باشد‪».‬‬ ‫مجید الشیخ با اش��اره به حضور وزیر خارجه و مشاور‬ ‫امنیت ملی کشورش در نشست مش��ورتی تهران گفت که‬ ‫مشارکت عراق در این نشست بیانگر اهمیت زیادی است که‬ ‫عراق برای مساله سوریه و حل ان به روش های دیپلماتیک‬ ‫قائل است‪g .‬‬ ‫امریکا نشان می دهد‪ ،‬اس��لحه گرم از همان روزهای اول تحت نظارت بوده است‪ .‬اولین قوانین‬ ‫برای ممنوعیت حمل اسلحه در سال ‪ 1813‬در دو ایالت کنتاکی و لوئیزیانا تصویب شدند‪».‬‬ ‫شباهت ها انکارناپذیرند‪ ،‬اما عجیب تر اینکه از اینجا تا پایان پاراگراف‪ ،‬چیزی حدود ‪ 40‬کلمه‬ ‫دیگر‪ ،‬این دو مطلب نه شبیه به هم‪ ،‬که کامال یکی اند‪ .‬و از بخت بد زکریا‪ ،‬یکی دو رسانه محافظه‬ ‫کار بودند که پیش از همه به وجود این «شباهت ها» پی بردند و انها را علنی کردند‪ .‬اولین نفر کم‬ ‫ادواردز‪ ،‬میزبان برنامه رادیوی ان ار ا ِی بود که از خطای زکریا پرده برداشت‪.‬‬ ‫مجله تایم این مطلب را به س��رعت از وب س��ایت خود حذف و در بیانیه ای‬ ‫اعالم کرد عذرخواهی زکریا را پذیرفته‪ ،‬اما او از قواعد ستون نویسی تخطی‬ ‫کرده‪ ،‬قواعدی که بر اس��اس انها نوش��ته ها نه تنها باید با واقعیت مطابق‬ ‫باشند‪ ،‬بلکه باید اصیل باشند‪« :‬هم دیدگاه ها و هم کلمات باید متعلق به‬ ‫صاحب مطلب باشند‪ ».‬بنابراین ستون زکریا برای بررسی های بعدی تا‬ ‫یک ماه معلق خواهد شد‪ ».‬کمی بعد سی ‪.‬ان‪ .‬ان هم دربیانیه ای مشابه خبر‬ ‫از تعلیق برنامه تلویزیونی زکریا در این شبکه خبری داده است‪.‬‬ ‫این اولین بار نیست که زکریا به نادیده گرفتن عرف روزنامه نگاری‬ ‫محکوم می شود‪ .‬در سال ‪ 2009‬جفری گلدبرگ‪ ،‬خبرنگار نشریه اتالنتیک‪،‬‬ ‫ادعا کرد که زکریا بخش��ی از مصاحبه او با بنیامین نتانیاهو را بدون اجازه در‬ ‫نوشته خود در مورد مسائل ایران جا زده است‪ .‬او همچنین اوایل امسال متهم‬ ‫شد که س��خنرانی اش در هاروارد بسیار شبیه یکی از س��خنرانی های قبلی اش‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫با نگاهی به وقایعی از این دس��ت‪ ،‬به نظر می رسد اشتباه زکریا چندان هم‬ ‫غیرمنتظره نبوده اس��ت‪ .‬نیویورکر ک��ه مدعی زکریا در این ماجراس��ت‪،‬‬ ‫خود اخیرا محمل رس��وایی تازه و تا حدی مضحک بوده اس��ت؛‬ ‫یونا لرر‪ ،‬از نویسندگان شاخص این نش��ریه در حوزه علم‪،‬‬ ‫بخش هایی از نوشته های قدیمی اش را عینا در مطالب‬ ‫تازه اش تکرار کرد‪ .‬او بابت این تقلب محکوم نش��د و‬ ‫بر سر کارش باقیماند‪ ،‬اما کمی بعد فاش شد که او در‬ ‫کتاب تازه اش به دروغ نقل قولی از باب دیلن اورده‬ ‫است‪ .‬لرر دست اخر مجبور به استعفا شد‪ .‬در موردی‬ ‫دیگر‪ ،‬باب توماس ستون نویس نوادا اپیل دو هفته‬ ‫پیش بخش هایی از یک مقال��ه اینترنتی را که ‪13‬‬ ‫سال از انتشارش می گذشت‪ ،‬به ستون خود اضافه‬ ‫و منتشر کرد‪.‬‬ ‫اقدام زکریا اخرین م��ورد از این نوع «دزدی»‬ ‫نخواهد بود‪ ،‬عارضه ای ک��ه روزنامه نگاری حرفه ای‬ ‫امریکا را در بسیاری از سطوح الوده کرده است‪g .‬‬ ‫رویداد‬ ‫اوار و پس ازاوار‬ ‫پس لرزه های زلزله تبریز به تهران رسید‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪19‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫در اخری��ن روز از المپیک ‪ ٢٠١٢‬لن��دن و درحالی که‬ ‫کشتی گیران ازادکار ایرانی با بدشانسی نتوانستند مدال هایی‬ ‫که انتظار می رفت کس��ب کنند‪ ،‬ایران با یک بالی طبیعی‬ ‫روبه رو شد‪.‬‬ ‫ایران کش��وری لرزه خیز اس��ت و بر روی یکی از دو‬ ‫کمربند بزرگ لرزه خیزی جهان موسوم به «الپا» قرار دارد و‬ ‫هر از گاهی زمین لرزه های بزرگی در ان به وقوع می پیوندد‪.‬‬ ‫حوالی عصر روز شنبه ‪ ٢١‬مردادماه زلزله ای به قدرت‬ ‫‪ 6/2‬ریشتر اذربایجان شرقی را به لرزه دراورد که باعث بروز‬ ‫تلفات جانی و خسارات مالی شد‪ .‬طبق اخرین گزارش های‬ ‫رسمی تعداد کشته شدگان این حادثه به ‪ ٣٠٦‬نفر رسید‪ .‬این‬ ‫حادثه پنج ه��زار مصدوم نیز برجای گذاش��ت‪ .‬با این اتفاق‬ ‫کاروان ورزشی ایران در روز اختتامه المپیک لندن در حالی که‬ ‫یکی از شگفتی سازترین کشورهای این دوره از رقابت ها بود‬ ‫با بازوبندی سیاه به نشانه همدردی با زلزله زدگان اذربایجان‬ ‫از این ش��هر خداحافظی کرد‪ .‬یک روز پ��س از وقوع زلزله‬ ‫وزیر کشور و وزیر بهداشت در منطقه زلزله زده حاضر شدند‪.‬‬ ‫وزیرکش��ور با بیان اینکه با س��ازماندهی دولت و مسئوالن‬ ‫امکانات مورد نیاز فراهم است‪ ،‬گفت‪« :‬کمبودی در مناطق‬ ‫زلزله زده وجود ندارد‪ ».‬وی با بی��ان اینکه رئیس جمهور به‬ ‫این موضوع بسیار حساس است و از دقایق اولیه زلزله پیگیر‬ ‫موضوع بوده است‪ ،‬گفت‪« :‬حضور مسئوالن و وزرا نشان از‬ ‫حساسیت دولت دارد و این حق مردم اس��ت و باید قدردان‬ ‫انان باشیم‪».‬‬ ‫پروفسور بهرام عکاش��ه‪ ،‬پدر علم زلزله شناسی ایران‬ ‫در گفت و گویی در این رابطه اظهار کرد‪« :‬در هیچ جای دنیا‬ ‫زلزله شش ریشتری کشته نمی دهد و در نهایت حداکثر در‬ ‫چنین زلزله ای باید‪ ۱۰‬نفر زخمی می شد‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه خوش��بختانه زلزله اذربایجان شرقی‬ ‫ساعت ‪ ۱۷‬اتفاق افتاد‪ ،‬اظهار کرد ‪« :‬اگر این زلزله ساعت پنج‬ ‫صبح رخ می داد همانند زلزله بم چندین هزار کشته بر جای‬ ‫می گذاشت ‪».‬‬ ‫همزمان با این اتفاق محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫کشورمان به عربستان سعودی س��فر کرد‪ .‬اهمیت اجالس‬ ‫عربستان باعث شد که به جای رئیس جمهور معاون اول او‬ ‫به همراه وزیر اقتصاد برای بازدید از مناطق زلزله زده به تبریز‬ ‫رفته و قول داده که پس از مراجعت در جلس ه هیات دولت که‬ ‫ریاس��ت ان را وی بر عهده دارد به مسائل مربوط به زلزله و‬ ‫بازسازی منازل مسکونی طی دوماه اقدام خواهد کرد‪.‬‬ ‫همچنین تسنیمی‪ ،‬رئیس پژوهشگاه زلزله شناسی با‬ ‫اشاره به یکس��ان بودن قدرت زلزله اخیر با قدرت زلزله بم‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬تفاوت عمده این دو زمین لرزه اول در این است که‬ ‫زلزله بم در ش��هر بم‪ ،‬اما زلزله اذربایجان شرقی در خارج از‬ ‫شهر اتفاق افتاد و نکته دیگر عمق این دو زمین لرزه است که‬ ‫در بم ‪ 8‬کیلومتر و در اینجا ‪ 10‬کیلومتر بود‪».‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫زلزله در فضای مجازی‬ ‫هم زمان با انتش��ار خبر زلزله در ش��مال غربی کشور‪،‬‬ ‫سایت ها‪ ،‬رس��انه ها و ش��بکه های اجتماعی خارج از کشور‬ ‫شروع به انتشار اخبار مربوط به زلزله کردند‪.‬‬ ‫در این میان‪ ،‬تصویری در بعضی از شبکه های اجتماعی‬ ‫خارجی منتش��ر ش��ده و ادعا ش��د که کمک های ترکیه به‬ ‫زلزل ه‪‎‬زدگان ایرانی‪ ،‬در زمانی کوتاه و به فاصله چند ساعت از‬ ‫وقوع زلزله به دست انها رسیده است‪.‬‬ ‫اما به فاصله ای اندک معلوم شد که این تصویر متعلق‬ ‫به کمک های ارس��الی ترکیه به مناطق دیگ��ری از جهان‬ ‫(کمک های ارسالی به مس��لمانان برمه) بوده و ارتباطی به‬ ‫زلزله ایران ندارد‪.‬‬ ‫به نظر می رسد که بعضی فعاالن «پان ترکیست»‪ ،‬سعی‬ ‫داشتند تا با سوءاستفاده از فضای مجازی و احساسات پاک‬ ‫هموطنان داغدار‪ ،‬از فضای به وجود امده در اثر وقوع زلزله‪،‬‬ ‫‪20‬‬ ‫کمال سوءاستفاده را داشته باشند‪.‬‬ ‫کمک های مردمی ‬ ‫با پخش ش��دن خب��ر مربوط ب��ه زلزله هس��ته های‬ ‫کمک های اولیه مردمی و دولتی تش��کیل ش��د‪ .‬از طرفی‬ ‫س��ازمان ها و نهاده��ای دولت��ی و غیرانتفاعی ش��روع به‬ ‫جمع اوری و انتقال اقالم مورد نیاز زلزل��ه زدگان کردند و از‬ ‫طرف دیگر مردم با تشکیل هسته و گروه های امدادرسانی‬ ‫حضور شهاب عباسی در میان زلزله زدگان به دلیل‬ ‫پخش برنامه خنده بازار در شب وقوع زلزله بازتاب‬ ‫وسیعی در رسانه ها داشت‬ ‫تالش کردند خود را به مناطق اسیب دیده برسانند‪ .‬این امر‬ ‫باعث شد تا مسئوالن اعالم کنند نیاز به حضور افراد نیست و‬ ‫مردم سراسر کشور برای همدردی و کمک می توانند از طریق‬ ‫کمیته امداد امام و یا هالل احمر اقدام کنند‪.‬‬ ‫انتقادات نمایندگان مجلس‬ ‫نحوه خبررسانی تلویزیون ملی در ارتباط با این حادثه‬ ‫انتقادات زیادی را نسبت به عملکرد صداوسیما موجب شد‪.‬‬ ‫پخش اولین اخبار مربوط به زلزله بعد از گذشت چند ساعت و‬ ‫همچنین عدم خبررسانی گسترده و ویژه مربوط به این واقعه‬ ‫از جمله انتقادات مطرح شده به صداوسیما بود‪ .‬درحالی که‬ ‫این رسانه به مناسبت شب قدر برنامه هایی که تدارک دیده‬ ‫ش��ده بود را پخش کرد‪ ،‬روز بعد از حادثه نیز با پخش برنامه‬ ‫طنز «خنده بازار» مورد انتقاد نماینده تبریز قرار گرفت‪.‬‬ ‫پزشکیان نماینده تبریز در انتقاد به عملکرد صداوسیما‬ ‫در مجلس ش��ورای اس�لامی گفت‪« :‬مردم این استان در‬ ‫بحران به س��ر می برند‪ ،‬اما صد او سیمای ما به جای انعکاس‬ ‫اخبار مربوط به زلزله برنامه «خنده بازار» را پخش می کند و‬ ‫این عملکرد واقعا جای انتقاد دارد‪».‬‬ ‫مسعود پزش��کیان نماینده تبریز‪ ،‬اذرش��هر و اسکو در‬ ‫نطق خود در صحن علنی مجلس با اش��اره به زلزله اخیر در‬ ‫اذربایجان ش��رقی گفت‪« :‬بنده باید از مردم شریف استان‬ ‫تشکر کنم‪ ،‬چرا که حقیقتا همه انها وارد صحنه شدند و اگر‬ ‫حضور انها نبود ما به این سادگی نمی توانستیم این مشکالت‬ ‫را برطرف کنیم‪».‬‬ ‫وی در ادامه با بی��ان اینکه در این زلزله ‪ 200‬روس��تا‬ ‫تخریب شده است‪ ،‬افزود‪ « :‬این سوال مطرح می شود که چرا‬ ‫باید با وقوع یک زلزله چنین اسیبی به روستاهای این استان‬ ‫وارد شود‪ .‬این مشکالت ناش��ی از ضعف ساختار مدیریتی‬ ‫در این اس��تان اس��ت‪ .‬هنوز مردم در بعضی از قس��مت ها‬ ‫با مشکالتی روبه رو هستند و به این مشکالت کمتر رسیدگی‬ ‫شده است‪ .‬متاسفانه مدیریت بحران در منطقه به خوبی لحاظ‬ ‫نشده است‪ .‬بیمارستانی که به تازگی ساخته شده بود در این‬ ‫زلزله کامال تخریب شد‪».‬‬ ‫وی در ادامه سخنانش به انتقاد از عملکرد صدا و سیما‬ ‫برای انعکاس اخبار زلزله اذربایجان پرداخت و افزود‪« :‬منتقد‬ ‫عملکرد صدا و س��یما برای نحوه پوش��ش خبری این زلزله‬ ‫هستیم‪ .‬معتقدیم این رسانه نتوانسته است به نحو مطلوب‬ ‫اخبار را به گوش مردم برساند‪».‬‬ ‫پزش��کیان با اش��اره به دس��تور کار قرار دادن زلزله و‬ ‫همچنین از تیمی که از طرف مجلس به این استان اعزام شد‬ ‫از هیات رئیسه تشکر کرد‪.‬‬ ‫او همچنی��ن ضم��ن تش��کر از عملک��رد دول��ت‬ ‫برای پیگی��ری و رف��ع مش��کالت در اس��تان اذربایجان‬ ‫ش��رقی گفت‪« :‬دولت ت��ا ب��ه االن اقدامات خوب��ی انجام‬ ‫داده ول��ی باز ما ب��ا ضعف های زی��ادی روبه رو هس��تیم تا‬ ‫انجای��ی که م��ن در جریانم هش��ت ه��زار چ��ادر را برای‬ ‫اس��کان خانواده های اس��یب دی��ده در اختیار ق��رار دادند‪،‬‬ ‫اما عده ای س��ود جو تع��دادی از ای��ن چادرها راب��ه تبریز‬ ‫بازگرداندند و چادر در مناطق زلزله زده کم امده اس��ت‪ ،‬این‬ ‫نش��ان می دهد که برنامه ریزی ها به خوبی دنبال نمی شود‬ ‫و همانطور که اذعان داش��تم ما با ضع��ف مدیریت روبه رو‬ ‫هستیم‪».‬‬ ‫علی الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس ش��ورای اسالمی در‬ ‫ادامه در پاسخ به انتقاد پزش��کیان از عملکرد سازمان صدا و‬ ‫سیما در نحوه پوشش اخبار زلزله اذربایجان شرقی گفت‪« :‬‬ ‫من از مسئوالن این س��ازمان می خواهم که در این راستا به‬ ‫خوبی وارد صحنه شوند تا مردم این استان نیز این احساس‬ ‫را کنند که همدردی ملی برای این زلزله به وجود امده و همه‬ ‫ما نگران انها هستیم‪».‬‬ ‫رئیس مجلس گفت‪« :‬مس��ئوالن صدا و س��یما دقت‬ ‫بیش��تری در پخش برنامه ها کنند و ش��رایط ازردگی مردم‬ ‫فراهم نکنند‪».‬‬ ‫همچنین گفته ش��د کارگ��ردان اذری زب��ان برنامه‬ ‫«خنده بازار» نیز با اعالم همدردی با حادثه دیدگان از پخش‬ ‫این برنامه عذرخواهی کرد‪.‬‬ ‫صداوسیما هم در پاسخ به این انتقادات گفت در پخش‬ ‫این برنامه هیچ عمدی در کار نبود و پس از ان حجم اخبار و‬ ‫پوشش های خبری مربوط به زلزله را افزایش داد‪.‬‬ ‫کمک های مردمی‬ ‫همچنین پس از اعالم خبری مربوط به نیاز مصدومان‬ ‫به خ��ون و فراورده های خونی گروه های بس��یاری از مردم‬ ‫و خصوصا جوانان با هماهنگی ب��ه پایگاه های انتقال خون‬ ‫هجوم بردند و با ایستادن در صف های طویل ساعت انتظار‬ ‫کش��یدند تا خون خود را تقدیم هموطنان اسیب دیده اذری‬ ‫کنند‪ .‬ش��هرداری تهران نی��ز با اعزام یک گ��روه ‪ ١٠٠‬نفره‬ ‫از امدادگ��ران اموزش دی��ده و ماهر مترو ب��ه نمایندگی از‬ ‫شهرداری تهران متشکل از پزشک‪ ،‬امدادگر‪ ،‬بهیار‪ ،‬پرستار‬ ‫و نیروهای زبده ای هس��تند که به صورت ویژه برای مواقع‬ ‫بحرانی اموزش دیده ان��د و به مناطق اس��یب دیده اعزام‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫تشکری هاش��می با اش��اره به اینکه این گروه حامل‬ ‫محموله های پزشکی و خوراکی است‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬محموله‬ ‫بزرگی در دو بخش شامل اقالم پزش��کی و درمانی و مواد‬ ‫خوراکی و غذای��ی و نیز مقادی��ر قابل توجهی چ��ادر و پتو‬ ‫به همراه این گروه ارس��ال ش��ده ت��ا بخش��ی از نیازهای‬ ‫هموطنان عزیزمان را جبران کند‪».‬‬ ‫معاون ش��هردار تهران نیز گفت‪« :‬مدیریت ش��هری‬ ‫پایتخت به نمایندگی از مردم تهران هموطنان اسیب دیده‬ ‫خود را تنها نمی گذارن��د و به منظور کمک ب��ه هم میهنان‬ ‫عزیزم��ان در مناطق زلزل��ه زده از هیچ تالش و کوشش��ی‬ ‫فروگذار نمی کنیم‪».‬‬ ‫زمین لرزه های مهم ایران‬ ‫همدردی با زلزله زدگان‬ ‫بزرگ ترین زلزله های صد سال اخیر ایران‬ ‫در سال ‪ 1288‬در منطقه س��یالخور زمین لرزه ای به‬ ‫بزرگی ‪ 7/4‬ریشتر به وقوع پیوست که ‪ 8000‬نفر کشته و ‪64‬‬ ‫تخریب روستا را به همراه داشت‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1309‬زمین لرزه با بزرگی ‪ 7/4‬ریشتر سلماس‬ ‫را لرزاند که باعث کش��ته ش��دن ‪ 2514‬نف��ر و تخریب ‪60‬‬ ‫روستا شد‪.‬‬ ‫شهر الر در سال ‪ 1339‬با یک زمین لرزه ‪ 6/7‬ریشتری‬ ‫لرزید که ‪ 400‬نفر در این حادثه کشته شده و ‪ 75‬درصد شهر‬ ‫نیز تخریب شد‪.‬‬ ‫زمین لرزه بوئین زهرا نیز با شدت ‪ 7/2‬ریشتر و ‪11‬هزار‬ ‫نفر کشته در سال ‪ 1341‬به وقوع پیوست‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1347‬نیز زمین لرزه ای به بزرگی ‪ 7/4‬ریشتر‬ ‫دشت بیاض را لرزاند که منجر به کشته شدن ‪ 10500‬نفر و‬ ‫تخریب ‪ 61‬روستا شد‪.‬‬ ‫‪ 1351‬منطقه قیر با زمین لرزه ‪ 6/9‬ریش��تری لرزید و‬ ‫چهارهزار نفر را به کام مرگ برد‪.‬‬ ‫‪ 1356‬خورگو با ‪ 7‬ریش��تر لرزید ک��ه در ان ‪ 128‬نفر‬ ‫کشته شدند‪.‬‬ ‫زلزله طبس با شدت ‪ 7/7‬ریشتر در سال ‪19600 ،1357‬‬ ‫کشته و تخریب ‪ 16‬روستا را به دنبال داشت‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1358‬هم قائن با شدت ‪ 7/1‬ریشتر لرزید که‬ ‫در اثر ان ‪ 130‬نفر جان باختند‪.‬‬ ‫در سال ‪ 1360‬سیرچ با شدت ‪ 7/4‬ریشتر به لرزه درامد‬ ‫و ‪ 1300‬نفر کشته شدند و ‪ 85‬درصد شهر هم تخریب شد‪.‬‬ ‫رودبار و منجیل در سال ‪ 1369‬با ش��دت ‪ 7/4‬ریشتر‬ ‫لرزید که ‪ 35000‬نفر کشته به همراه داشت‪.‬‬ ‫بیرجند هم در سال ‪ 1376‬با شدت ‪ 7/3‬ریشتر لرزید و‬ ‫‪ 1500‬نفر کشته بر جای گذاشت‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ 1381‬هم اوج در اثر زمین لرزه با خس��ارات‬ ‫زیاد در شهر و روس��تاها روبه رو شد‪ .‬ش��دت زلزله اوج ‪6/6‬‬ ‫ریشتر بود‪.‬‬ ‫ریشتر امد که منجر به ریزش کوه و خسارات شد‪.‬‬ ‫زرند هم در سال ‪ 1383‬با شدت ‪ 6/4‬ریشتر لرزید و ‪612‬‬ ‫نفر در ان کشته شدند و ‪ 10‬روستا تخریب شد‪.‬‬ ‫از زلزله ه��ای ب��زرگ که موج��ب تلفات بس��یار زیاد‬ ‫در گذش��ته و تاریخ ایران ش��ده می توان ب��ه زلزله های زیر‬ ‫اشاره کرد‪:‬‬ ‫‪ -۱‬جمعه دوم دی ماه ‪ 235‬شمسی (‪ ۲۲‬دسامبر ‪۸۵۶‬‬ ‫میالدی) در شهر دامغان بزرگ ترین زلزله تاریخ ایران با ‪7/9‬‬ ‫ریشتر قدرت رخ داد که ‪ ۲۰۰‬هزارنفر قربانی گرفت‪.‬‬ ‫‪ -۲‬دوش��نبه چه��ارم فروردی��ن ماه ‪ 272‬شمس��ی‬ ‫(‪ ۲۳‬مارس ‪ ۸۹۳‬میالدی) در اردبیل زلزله ای که قدرت ان‬ ‫ثبت نشده‪ ۱۵۰ ،‬هزارنفر قربانی گرفت‪.‬‬ ‫‪ -۳‬جمعه‪ 21 ،‬مهرماه ‪421‬شمس��ی (‪ ۲۱‬اوت ‪۱۰۴۲‬‬ ‫میالدی) در ش��هر تبریز‪ ،‬زلزله ای با قدرت ‪ 7/6‬ریشتر‪۴۰ ،‬‬ ‫هزارنفر قربانی گرفت‪.‬‬ ‫‪ -۴‬سه ش��نبه‪ 27 ،‬ابان ماه ‪ 1106‬شمسی (‪ ۱۸‬نوامبر‬ ‫‪ ۱۷۲۷‬میالید) در ش��هر تبریز زلزله ای ک��ه قدرت ان ثبت‬ ‫نشده‪ ۷۷ ،‬هزارنفر قربانی گرفت‪.‬‬ ‫بم هم در س��ال ‪ 1382‬با قدرت ‪ 6/5‬ریش��تر با خاک‬ ‫یکسان شد که ‪41‬هزار نفر در اثر ان جان باختند‪.‬‬ ‫زلزله بعدی در س��ال ‪ 1383‬در فیروزاباد با شدت ‪6/3‬‬ ‫‪ -۵‬سه ش��نبه‪ 17 ،‬دی م��اه ‪ ۷( 1133‬ژوئ��ن ‪۱۷۵۵‬‬ ‫میالدی) در شهر کاشان زلزله ای با قدرتی که ثبت نشده‪۴۰ ،‬‬ ‫هزار نفرکشته داد‪g .‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫به مناس��بت وق��وع این زلزل��ه در ایران «رادوس�لاو‬ ‫شیکورسکی»‪ ،‬وزیر امورخارجه لهستان با ارسال پیامی به‬ ‫وزارت امورخارجه مراتب غم و اندوه عمیق و همدردی خود‬ ‫را به مناسبت وقوع زلزله در ایران ابراز داشت‪.‬‬ ‫کاخ سفید نیز با انتش��ار بیانیه ای‪ ،‬حادثه زمین لرزه در‬ ‫شمال غرب ایران را تسلیت گفته و امادگی خود برای کمک‬ ‫به اسیب دیدگان را اعالم کرد‪« .‬جی کارنی» سخنگوی کاخ‬ ‫سفید در این بیانیه اورده اس��ت‪« :‬مردم امریکا عمیق ترین‬ ‫مراتب تاثر خود از کشته شدن افراد در زلزله غم انگیز شمال‬ ‫شرق ایران [در بیانیه کاخ سفید شمال غرب اشتباها شمال‬ ‫شرق ذکر شده است]‪ ،‬را برای مردم ایران می فرستند‪».‬‬ ‫وی ادامه داده اس��ت‪ « :‬ذهن ما پی��ش خانواده های‬ ‫کس��انی اس��ت که جان خود را از دس��ت داده ان��د و برای‬ ‫مجروحان بهبودی س��ریع ارزومندیم‪ .‬ما برای ارائه کمک‬ ‫در این لحظات دشوار اماده ایم‪ ».‬همچنین اصغر فرهادی‪،‬‬ ‫کارگ��ردان ایرانی برگزیده اس��کار در بخش��ی از متن پیام‬ ‫خطاب به مردم عزادار مناطق زلزله زده نوشت‪ « :‬امروز مردم‬ ‫بسیاری سوگوار عزیزان از دست رفت ه شمایند و اندوهگین از‬ ‫رنجی که بر شما رفت‪».‬‬ ‫فرهادی با اش��اره به اینک��ه «ش��اید همدردی ها در‬ ‫برابر این داغ همیش��ه باقی ‪ ،‬ناچیزند» نوشته است‪« :‬همین‬ ‫احس��اس همدلی و در کنار شما بودن بس��ی با ارزش است‬ ‫و غنیمت ‪ ،‬من نیز س��وگوار رنج ش��ما هس��تم و صبوری و‬ ‫ارامشتان را ارزومندم‪ ».‬رضا صادقی نیز گفت‪« :‬همدردی‪،‬‬ ‫رسمی پس��ندیده در فرهنگ پاک ایران و ایرانی است‪ ».‬او‬ ‫می افزاید‪« :‬با ارزوی صبر و شکیبایی و قدرت برای تحمل‬ ‫مصیبت وارده به هموطنان صبور اذربایجان‪ ،‬با تمام وجود به‬ ‫ی خاطرتان‬ ‫عنوان یک ایرانی همدردی ما را بپذیرید و تسال ‬ ‫را از خدای شب های قدر خواهانیم‪ .‬ما ایرانیان و مخصوصا‬ ‫مشکی پوشان‪ ،‬هنرمندان و هنردوستان را در غم خود شریک‬ ‫بدانید‪ .‬یاشاسین اذربایجان‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫زمین لرزه رودبار و منجیل و زمین لرزه بم از بزرگ ترین‬ ‫و مخرب ترین زمین لرزه های ایران در چند دهه اخیر است‪.‬‬ ‫به گزارش پایگاه مل��ی داده های علوم زمینی کش��ور‪ ،‬روز‬ ‫پنج شنبه ساعت ‪ 30‬دقیقه و ‪ 13‬ثانیه بامداد در استان گیالن‬ ‫زلزله ای دهشتناک رخ داد‪ .‬این ارقام اعالم شده اولیه‪ ،‬بزرگی‬ ‫ان را بین ‪ 7/3‬تا ‪ 7/7‬در مقیاس ریش��تر بود‪ .‬این رویداد در‬ ‫‪ 31‬خردادماه سال ‪ ،1369‬در ناحیه رودبار‪ ،‬منجیل و لوشان‬ ‫دربخش باختری البرز سبب کشتار نزدیک به ‪35‬هزار نفر‪،‬‬ ‫مجروح ش��دن ‪ 60‬هزار نفر و بی خانمانی بیش از‪500‬هزار‬ ‫نفر شد‪.‬‬ ‫در این واقعه حدود ‪200‬هزار واحد مس��کونی تخریب‬ ‫شد که تعداد ‪ 60‬هزار واحد از ان به کلی ویران شده بود‪.‬‬ ‫همچنین چهار روستا در منطقه «اشکور» رودسر بر اثر‬ ‫ریزش کوه ارتفاعات کلیشم عمارلو و شکاف عمیق در دل‬ ‫خاک دفن شدند‪.‬‬ ‫ساعت پنج و بیست وشش دقیقه و بیست و شش ثانیه‬ ‫پنجم دیماه ‪ ۱۳۸۲‬در شهر تاریخی بم در جنوب شرقی کشور‬ ‫و در جنوب شرقی کرمان زلزله ای به بزرگی ‪ 6/5‬ریشتر رخ‬ ‫داد‪ .‬این زلزله در س��اعات اغازین بامداد که اکثر ساکنان بم‬ ‫خواب بودند اتفاق افتاد‪ ،‬که این مساله را می توان به عنوان‬ ‫یکی از عوامل تشدید تلفات جانی در نظر گرفت‪ .‬امار تلفات‬ ‫رس��می بیش از ‪ ۲٥‬هزار نفر و مجروحان حدود ‪ ۵۰‬هزار نفر‬ ‫اعالم گردی��د‪ .‬از زلزله های مهیب دیگ��ر می توان به زلزله‬ ‫بوئین زهرا که در ساعت ‪ ۱۱‬شامگاه ‪ ۱۰‬شهریور ‪ ۱۳۴۱‬اشاره‬ ‫کرد‪ .‬بزرگی این زمین لرزه ‪7/2‬ریش��تر بود که موجب مرگ‬ ‫حدود ‪ 11‬هزار نفر شد‪.‬‬ ‫یو‬ ‫در این زمین لرزه بسیاری از اثار و مکان های قدیم ‬ ‫تاریخی شهرستان بوئین زهرا از جمله قلعه باستانی رودک‬ ‫از بین رفت‪ .‬در پی این زلزله ب��ود که غالمرضا تختی برای‬ ‫گرداوری کمک شخصا به خانه های مردم می رفت و از انها‬ ‫برای اسیب دیدگان زمین لرزه پول می گرفت‪.‬‬ ‫مسعود پزشکیان‪ ،‬نماینده تبریز‬ ‫می گوید‪ « :‬منتقد عملکرد صد او سیما‬ ‫برای نحوه پوشش خبری این زلزله‬ ‫هستیم‪ .‬معتقدیم این رسانه نتوانسته‬ ‫به نحو مطلوب اخبار را به گوش مردم‬ ‫برساند‪ ».‬این انتقادها تا حدودی فضا را‬ ‫ملتهب کرد گرچه عملکرد صدا و سیما‬ ‫بعد از این انتقادها و در روز بعد از زلزله‬ ‫به سرعت بهبود یافت‪.‬‬ ‫‪21‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫حداد عادل در راس فراکسیون اصولگرایان‬ ‫پس از مدت ها رایزنی هیات رئیسه فراکسیون اصولگرایان تشکیل شد‬ ‫غالمعلی حداد ع��ادل رئیس فراکس��یون اصولگرایان‬ ‫مجلس شد؛ فراکسیونی که در مقابلش فراکسیون منتسب به‬ ‫علیالریجانیرامی بیندکهمدتیقبلکاظمجاللیرابهریاست‬ ‫برگزیده بود‪ .‬سید مرتضی حس��ینی با اشاره به برگزاری اولین‬ ‫جلسه شورای مرکزی فراکس��یون اصولگرایان مجلس نهم‬ ‫گفت‪« :‬جلسه با حضور ‪ 28‬نفر از ‪ 30‬اعضای شورای مرکزی‬ ‫این فراکسیون تشکیل و اعضای هیات رئیسه انتخاب شدند‪».‬‬ ‫وی اف��زد‪« :‬غالمعلی حداد عادل به اتف��اق ارا به عنوان‬ ‫رئیس‪ ،‬احم��د س��الک‪ ،‬نایب رئی��س اول و علی اصغر زارعی‬ ‫به عنوان نایب رئیس دوم فراکس��یون اصولگرایان انتخابات‬ ‫ش��دند‪».‬نماینده مردم قزوین در مجلس ش��ورای اس�لامی‬ ‫تصریح کرد‪« :‬همچنی��ن اقایان علیرضا زاکانی‪ ،‬ابوالقاس��م‬ ‫جراره‪ ،‬محمد صادق جوکار‪ ،‬ش��هروز افخمی‪ ،‬س��ید مرتضی‬ ‫حسینی‪ ،‬حسین علی حاجی دلیگانی و امیر حسین قاضی زاده‬ ‫به عنوان هفت عضو دیگر هیات رئیسه فراکسیون اصولگرایان‬ ‫انتخاب شدند‪».‬عضوی هیات رئیسه فراکسیون اصولگرایان‬ ‫خاطرنشان کرد‪« :‬قرار است بعد از تعطیالت مجلس شورای‬ ‫اس�لامی اعضای کمیته های فرعی فراکسیون اصولگرایان‬ ‫مشخصشوند‪.‬‬ ‫این در حالی اس��ت که پیش از این انتخابات ش��ورای‬ ‫مرکزی فراکسیون اصولگرایان مجلس برگزار شد و ‪ 30‬عضو‬ ‫شورای مرکزی در این انتخابات برگزیده شدند‪».‬‬ ‫اسامی این اعضا به این شرح است‪« :‬غالمعلی حدادعادل‬ ‫نماینده تهران‪ ،‬محمداسماعیل کوثری نماینده تهران‪ ،‬علیرضا‬ ‫زاکانی نماینده تهران‪ ،‬محمد دهقان نماینده چناران و طرقبه‪،‬‬ ‫احمد س��الک نماینده اصفهان‪ ،‬سیدمرتضی حسینی نماینده‬ ‫قزوین‪ ،‬احمد توکلی نماینده تهران‪ ،‬ش��هروز افخمی نماینده‬ ‫ملکان‪ ،‬نص��راهلل پژمان فر نماینده مش��هد‪ ،‬علی اصغر زارعی‬ ‫نماینده تهران‪ ،‬فاطمه الیا نماینده تهران‪ ،‬محمد صادق جوکار‬ ‫نماینده یزد‪ ،‬مهرداد بذرپاش نماینده تهران‪ ،‬مرتضی اقا تهرانی‬ ‫نماینده تهران‪ ،‬زهره طبیب زاده نماینده تهران‪ ،‬قاسم جعفری‬ ‫نماینده بجنورد‪ ،‬حجت االسالم س��ید محمود نبویان نماینده‬ ‫تهران‪ ،‬رضا اشتیانی نماینده قم‪ ،‬حس��ینعلی حاجی دلیگانی‬ ‫نماینده شاهین شهر‪ ،‬ضرغام صادقی نماینده شیراز‪ ،‬غالمعلی‬ ‫جعفرزاده نماینده رشت‪ ،‬حس��ین طال نماینده تهران‪ ،‬حسین‬ ‫نجاب��ت نماینده ته��ران؛ به��رام بیراموند نماین��ده بروجرد‪،‬‬ ‫امیرحس��ین قاضی زاده نماینده مشهد‪ ،‬محمد رجایی نماینده‬ ‫گناباد و بجستان‪ ،‬حمید رسایی نماینده تهران‪ ،‬ابوالقاسم جراره‬ ‫نماینده بندرعباس‪ ،‬اسماعیل جلیلی نماینده مسجد سلیمان‬ ‫و مهناز بهمنی نماینده سراب‪g.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫ناگفته های اقاتهرانی‬ ‫مرتض��ی اقا تهرانی می گوید‪« :‬در جلس��ه ای ایت اهلل‬ ‫مصباح درخصوص تنظیم و تهیه اساسنامه ای تاکید داشت و‬ ‫گفت االن تعقل‪ ،‬تعبد و عدالت بر محور والیت را شروع کنید‬ ‫و از کمی افراد نترسید؛ همین مساله که مطرح شد بسیاری‬ ‫از نمایندگان و دوستان دیگر به ویژه جوانان اعالم امادگی‬ ‫کردند و در ترغیب و تش��ویق کردن ما موث��ر بودند‪.‬البته ما‬ ‫گاهی می ترسیدیم از اینکه مبادا حضرت اقا این حرکت ها‬ ‫را نپسندند و نخواهند از این رو حواسمان بسیار جمع بود که‬ ‫ایش��ان چه می گویند؛ اگر در صحبت های ایشان یک دفعه‬ ‫کدی را دادند ما دقیقا از ایش��ان تبعیت کنیم و چیز دیگری‬ ‫مطرح نباش��د‪ ،‬حتی خود پایداری نیز در ان صورت برای ما‬ ‫مطرح نبود‪ ».‬وی افزوده است‪« :‬نسبت به اصل تشکیل جبهه‬ ‫خیلی زود متوجه ش��دیم که مقام معظم رهبری حساسیتی‬ ‫ندارند؛ برای اینکه یک نوع تشکل است تا دوستان به صورت‬ ‫تشکیالتی کار کنند و منظم جلو بروند‪».‬اقاتهرانی در پاسخ‬ ‫به سوالی مبنی بر اینکه برخی شایعات درباره نظر مقام معظم‬ ‫رهبری درباره جبه��ه پایداری در دیدار ب��ا ایت اهلل مصباح‬ ‫‪22‬‬ ‫وجود دارد ش��ما در این مورد چه نظری دارید؟ گفته است‪:‬‬ ‫«جالب است که ان یک جلسه سری بین مقام معظم رهبری‬ ‫و ایت اهلل مصباح بود و بر همین اساس ایت اهلل مصباح گفتند‬ ‫نمی خواهم بگویم که چه شده است؛ ایشان هیچ جا نگفته اند‬ ‫چه ش��ده و عده ای که این موارد را مطرح می کنند‪ ،‬از غیب‬ ‫خبر دارند‪ ».‬ایت اهلل مصب��اح بارها تاکید کردند‪« :‬اصال این‬ ‫مساله را نگفته ام و بنا هم ندارم بگویم؛ حتی به بنده هم از ان‬ ‫دیدار چیزی نگفتند؛ البته من هم نمی پرسیدم و می گفتم اگر‬ ‫صالح بدانند ان را مطرح می کنند؛ گاهی اوقات بین بزرگان‬ ‫جلساتی است که می خواهند در مجلس امانت حفظ شود و‬ ‫دلیل ندارد که ادم بخواهد کنکاش کند که چه اتفاقی افتاده‬ ‫است‪.‬بد نیست در روزنامه های گذشته نگاهی داشته باشیم‬ ‫که چه کسانی این موضوع را مطرح کردند و بعد هم گفتند‬ ‫که یک ادم موثق به انها گفته است؛ در یک جلس ه دو نفره که‬ ‫خصوصی است ان ادم موثق کیست؟ حضرت اقا در گوش‬ ‫ش��ما فرموده اند یا ایت اهلل مصباح؟ از این رو چنین مواردی‬ ‫کارهای قشنگی نیست‪g ».‬‬ ‫اغاز رایزنی‬ ‫برای کاندیداتوری‬ ‫اقای دیپلمات‬ ‫ایا دکتر والیتی کاندیدای‬ ‫انتخابات ‪ 92‬خواهد بود؟‬ ‫اقای دیپلمات همچنان بر س��کوت اص��رار می ورزد؛‬ ‫سکوتی ابهام برانگیز که به شایعات در خصوص کاندیداتوری‬ ‫او در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم دامن می زند‪.‬‬ ‫دکتر علی اکبر والیتی حاال ‪ 67‬س��اله است و فضای‬ ‫سیاست ایرانی را انقدر می شناسد که بداند هر اظهارنظرش‬ ‫در اینده سیاس��ی او و انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری اینده‬ ‫تاثیرگذار خواهد بود‪ .‬والیتی که ب��ه اقتضای فعالیت های‬ ‫دیپلماتیک حضوری فعال در عرصه عمومی و نشس��ت ها‬ ‫و همایش ه��ای رس��می دارد‪ ،‬ام��ا همچنان از پاس��خ به‬ ‫هر س��والی که به انتخاب��ات اینده مربوط می ش��ود امتناع‬ ‫می ورزد‪ .‬این مساله ش��اید به تجربه بلند مدت او در عرصه‬ ‫دیپلماسی باز می گردد؛ چه انکه دیپلمات ها همیشه با احتیاط‬ ‫سخن می گویند و چهره هایی محافظه کار شناخته می شوند‪.‬‬ ‫این اما نخستین باری نیست که قرار است والیتی بخت‬ ‫خود را برای ریاس��ت دولت بیازماید‪ .‬سال های اغازین دهه‬ ‫‪ 60‬برای نخستین بار نام او برای نخست وزیری دولت مطرح‬ ‫ش��د‪ .‬بخت اما با والیتی همراه نبود و میرحسین موسوی با‬ ‫رای اعتماد نمایندگان به نخست وزیری رسید‪.‬‬ ‫اینگونه بود که والیتی س��کاندار دس��تگاه دیپلماسی‬ ‫جمهوری اس�لامی ش��د و ‪ 16‬سال در این س��مت فعالیت‬ ‫ک��رد‪ .‬او وزیر خارج��ه دولت های میرحس��ین موس��وی و‬ ‫هاشمی رفس��نجانی بود‪ .‬با پایان دوره ریاس��ت جمهوری‬ ‫هاشمی رفسنجانی‪ ،‬نام والیتی به عنوان یکی از گزینه های‬ ‫احتمالی ریاست جمهوری هفتم مطرح شد‪ .‬سکوت والیتی‬ ‫اما نشان می داد که او رغبتی به حضور در این عرصه ندارد‪.‬‬ ‫او ب��ه حمایت از علی اکب��ر ناطق نوری برخاس��ت؛ همو که‬ ‫ی بود‪.‬‬ ‫کاندیدای اصلی جناح راست و رقیب سید محمد خاتم ‬ ‫در س��ال ‪ 80‬هم بار دیگر نام والیتی به عنوان یکی از‬ ‫ی مطرح ش��د‪،‬‬ ‫گزینه های جدی رقابت با س��ید محمد خاتم ‬ ‫اما او با درک ش��رایط از ورود به عرصه ای که حدس می زد‬ ‫برنده اش نیست‪ ،‬از حضور در عرصه رقابت ها خودداری کرد‪.‬‬ ‫قریب هشت س��ال پس از انتخابات دوم خرداد ‪ 76‬در‬ ‫حالی که دولت اصالح��ات روزهای پایانی خود را س��پری‬ ‫می کرد‪ ،‬جناح راس��ت که بار دیگر ام��اده حضور در عرصه‬ ‫رقابت های انتخاباتی سال ‪ 84‬می شد‪ ،‬گزینه های مختلفی‬ ‫ی مطرح کرد‪ .‬در میان‬ ‫را برای جانش��ینی س��ید محمد خاتم ‬ ‫این نا م ها نام علی اکبر والیتی نیز دیده می ش��د‪« .‬شورای‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫هماهنگی نیروهای انق�لاب» که علی اکب��ر ناطق نوری‬ ‫را در راس خ��ود می دید‪ ،‬تمام تالش خ��ود را برای انتخاب‬ ‫کاندیدایی واح��د به کار گرفت‪ ،‬اما این ب��ار نیز بازی به کام‬ ‫علی اکبر والیتی نبود‪ ،‬چراکه ناطق ن��وری موافق نامزدی‬ ‫علی الریجانی از جانب شورای هماهنگی بود‪.‬‬ ‫علی اکبر والیتی که ستادهای انتخاباتی فعالی داشت‪،‬‬ ‫با ورود هاشمی رفس��نجانی از عرصه رقابت ها کناره گرفت‬ ‫و با اعالم این جمله که «امده بودم تا اخالق را در سیاس��ت‬ ‫نهادینه کنم» به حمایت از رئیس دولت سازندگی پرداخت؛‬ ‫کناره گیری والیتی به این دلیل بود که او از همان ابتدا گفته‬ ‫بود که اگر هاشمی رفس��نجانی کاندیدای انتخابات شود‪ ،‬از‬ ‫عرصه رقابت ها کناره خواهد گرفت‪.‬‬ ‫سال ‪ 88‬و انتخابات ریاس��ت جمهوری دهم موعدی‬ ‫دیگر بود برای مطرح ش��دن نام والیتی برای تصدی پست‬ ‫ریاست جمهوری؛ به طوری که علی مطهری کمپینی برای‬ ‫دعوت از او برای رقابت با محمود احمدی نژاد راه اندازی کرد‪.‬‬ ‫والیتی اما اظهارنظر خاصی در این باره نکرد تا زمان ثبت نام‬ ‫کاندیداها پایان یابد‪ .‬حاال ‪ 16‬س��ال پ��س از پایان حضور‬ ‫والیتی در دولت‪ ،‬بار دیگر نام او بر سر زبان ها افتاده است‪ .‬او را‬ ‫در کنار سعید جلیلی‪ ،‬غالمعلی حدادعادل‪ ،‬محمدباقر قالیباف‪،‬‬ ‫علی الریجانی و محسن رضایی یکی از گزینه های احتمالی‬ ‫اصولگرایان در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم می دانند‪.‬‬ ‫والیتی اما این بار نیز سکوت را به اظهارنظر ترجیح می دهد‪.‬‬ ‫او در چند مراسم رسمی هنگامی که با سواالت خبرنگاران‬ ‫در خصوص کاندیداتوری اش در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫یازدهم مواجه ش��د‪ ،‬از اظهارنظر در این رابطه امتناع ورزید‬ ‫و اعالم کرد که «فعال قصد ندارم درباره انتخابات صحبت‬ ‫کنم و در این خصوص بعدا صحبت می کنم‪ ».‬اگرچه برخی‬ ‫گروه های سیاس��ی تالش دارند والیتی را نام��زده موردنظر‬ ‫هاشمی رفس��نجانی برای اج��رای طرح دول��ت وحدت ملی‬ ‫معرفی کنند‪ ،‬اما هرگز نمی توان ای��ن موضوع را انکار کرد که‬ ‫او یکی از معدود اصولگرایانی اس��ت که توانایی ایجاد اجماع‬ ‫میان اصولگرایان را دارد برخ��ی معتقدند والیتی البته عالوه‬ ‫بر اصولگرایان می تواند ارای گروه های معتدل اصالح طلبان‬ ‫را نیز از ان خود کند و حمایت انان را به سوی خود جلب نماید‪.‬‬ ‫اما ح��دس و گمان ها درب��اره کاندیدات��وری والیتی‬ ‫در انتخابات از چه زمانی کلید خورد؟ پاسخ این سوال را باید‬ ‫در دیدارهای سیاسی ماه های اخیر والیتی جست وجو کرد؛‬ ‫انجایی که اعضای برخی گروه های سیاسی همچون حزب‬ ‫موتلفه و برخی دیگر از احزاب راست سنتی با او دیدار کرده اند‪.‬‬ ‫بدون شک نمی توان انکار کرد که یکی از موضوعات مهم‬ ‫در این دیدارها بحث ریاست جمهوری اینده بوده است‪ .‬پس‬ ‫از ان بود که نام والیتی به صورت جدی تری مطرح شد‪.‬‬ ‫در همین راستا سایت انتخاب نوشت‪ « :‬برخی تالش ها‬ ‫برای حضور والیتی به عرصه انتخابات اغاز شده و او در این‬ ‫مورد ابراز تمایل کرده‪ ،‬اما گفته اس��ت که نمی خواهد فعال‬ ‫به صورت رس��می در مورد حضورش در انتخابات صحبتی‬ ‫کند‪ ».‬به نوشته این س��ایت‪ ،‬والیتی برخی از نزدیکانش را‬ ‫مامور راه اندازی و سازماندهی س��تادهای انتخاباتی کرده و‬ ‫با راه اندازی سایت شخصی اش‪ ،‬گمانه زنی ها در مورد اغاز‬ ‫فعالیت های انتخاباتی اش را تشدید کرده است‪.‬‬ ‫انتخ��اب در این خصوص نوش��ته اس��ت‪« :‬والیتی‬ ‫دقیقا همان س��ایتی که در ایام انتخابات ‪ ۸۴‬فعال کرده بود‬ ‫را راه اندازی کرده اس��ت‪ ،‬انهم با شکل و شمایلی که بیشتر‬ ‫انتخاباتی و تبلیغاتی به نظر می رس��د و طبع��ا او نمی تواند‬ ‫راه اندازی این سایت را طبیعی و غیرمرتبط با مسائل انتخابات‬ ‫بخواند‪ ،‬چراکه فعال س��ازی این سایت با شمایلی انتخاباتی‬ ‫ان هم در شرایطی که او به جز روزهای انتخابات ‪ ۸۴‬سایت‬ ‫شخصی نداشته و تازه‪ ،‬همان سایت پس از اعالم کناره گیری‬ ‫او در همان ایام تعطیل ش��ده‪ ،‬می تواند وجهه ای رسمی به‬ ‫فعالیت های انتخاباتی او بدهد‪ .‬از س��وی دیگر‪ ،‬برخی اخبار‬ ‫نیز حکایت از ان دارد ک��ه ورود او باعث کناره گیری برخی‬ ‫کاندیداهای احتمالی می شود‪».‬‬ ‫در همین حال س��ایت المانیت��ور نیز به نق��ل از یک‬ ‫دیپلمات ایرانی نوش��ته اس��ت ک��ه والیتی قص��د حضور‬ ‫در انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری این��ده را دارد و در ای��ن‬ ‫مس��یر از حمای��ت هاش��می رفس��نجانی و گروه هایی از‬ ‫اصالح طلبان برخوردار است‪ .‬وب س��ایت پارس دیلی نیوز‬ ‫هم در گزارش��ی مش��ابه‪ ،‬ام��ا تفصیلی تر مدعی ش��د که‬ ‫س��تاد انتخاباتی علی اکبر والیتی در امریکا تش��کیل شده‬ ‫اس��ت‪ .‬در این گزارش امده اس��ت‪« :‬ل��ورا روزن‪ ،‬خبرنگار‬ ‫معروف واش��نگتن ک��ه ب��ه وزارت خارجه امریکا بس��یار‬ ‫نزدیک اس��ت‪ ،‬با نقل قول��ی از عباس ملک��ی می گوید که‬ ‫والیتی احتماال کاندی��دای ریاس��ت جمهوری اینده ایران‬ ‫اس��ت و این ش��خصیت پراگماتیس��ت در ماه ژوئن س��ال‬ ‫اینده با امریکا به س��ازش می رس��د؛ زیرا حاکمیت دوست‬ ‫ندارد م��ردم ای��ران به خاطر تحریم ه��ای اقتصادی‪ ،‬تحت‬ ‫فش��ار و مضیقه باش��ند‪ ».‬خبری که هنوز به طور رس��می‬ ‫تایید و تکذیب نش��ده و صرف��ا یک ادعای خبری اس��ت‪.‬‬ ‫لورا روزن خبرنگاری اس��ت که بیش��تر‪ ،‬اخبار پش��ت پرده‬ ‫وزارت خارجه امریکا را منتشر می کند‪.‬‬ ‫او با محافل طرفدار مماش��ات با حکومت ایران بسیار‬ ‫نزدیک اس��ت و با انان همکاری می کن��د‪ .‬او چندی پیش‬ ‫مقاله ای در مورد کاندیداتوری والیتی منتش��ر کرد و از یک‬ ‫دیپلمات س��ابق ایرانی که درحال حاضر فعالیت اکادمیک‬ ‫لو قول‬ ‫دارد و مشاور و دوس��ت نزدیک والیتی هم بوده‪ ،‬نق ‬ ‫کرد‪ .‬این دیپلمات که ناخواس��ته نامش در مقاله درج ش��ود‬ ‫کسی جز عباس ملکی‪ ،‬دیپلمات ایرانی و معاون سابق وزیر‬ ‫امور خارجه ایران نیست که در دانشگاه ام ای تی مشغول به‬ ‫کار شده است‪ .‬ملکی به لورا روزن گفته است که حاکمیت از‬ ‫فشاری که تحریم ها بر مردم ایران وارد می کند بسیار افسرده‬ ‫است و با حمایت از والیتی‪ ،‬به دنبال سازش با غرب در ژوئن‬ ‫سال اینده است‪.‬‬ ‫ملکی گفت��ه اس��ت ک��ه هاشمی رفس��نجانی نیز از‬ ‫کاندیداتوری والیتی حمایت می کند‪ .‬مقاله لورا روزن و تبلیغ‬ ‫برای رئیس جمهور پراگماتیس��ت اینده ایران‪ ،‬و دادن امید‬ ‫مجدد به کاخ سفید که گویا رئیس جمهور بعدی ایران اهل‬ ‫معامله و سازش است‪ ،‬ادامه همان سریال تکراری است که‬ ‫طی سی سال گذشته توسط محافل طرفدار مماشات با ایران‬ ‫به نمایش گذاشته شده است‪.‬‬ ‫قبل از والیتی ک��ه به گفته این روزنامه نگار مش��هور‬ ‫امریکایی «پراگماتیس��ت» اس��ت‪ ،‬رفس��نجانی معتدل و‬ ‫میانه رو بود‪ ،‬خاتمی اصالح طل��ب‪ ،‬علی الریجانی واقع گرا‪،‬‬ ‫قالیباف اصولگرای نوگرا و‪ ...‬بودند‪ .‬ش��خصیت هایی که از‬ ‫نظر این روزنامه نگار همگی خواهان س��ازش و دوس��تی با‬ ‫جامعه بین المللی و امریکا بوده اند‪.‬‬ ‫والیتی که همواره چهره ای ارام و مورد اعتماد سطوح‬ ‫اول نظام جمهوری اس�لامی ب��وده اس��ت‪ ،‬می تواند میان‬ ‫جریان های سیاسی اشتی برقرار کند‪ .‬او از یکسو در جلسات‬ ‫مجمع تشخیص مصلحت نظام در کنار هاشمی رفسنجانی‬ ‫می نشیند و از سوی دیگر در قامت مشاور امور بین الملل رهبر‬ ‫معظم انقالب اسالمی در مراس��م های بدرقه و استقبال از‬ ‫محمود احمدی نژاد حضور می یابد‪.‬‬ ‫او حتی از س��ال ‪ 88‬به این س��و‪ ،‬حضوری جدی تر در‬ ‫عرصه سیاست داخلی داشته اس��ت‪ .‬از اظهارنظر صریح در‬ ‫وقایع پس از انتخابات ریاس��ت جمهوری دهم که به گفته‬ ‫خودش هزینه این موضع گیری را پرداخته است تا حضور در‬ ‫کمیته داوری جبهه متحد اصولگرایان در انتخابات مجلس‬ ‫نهم و سخنگویی این جبهه انتخاباتی‪ .‬همه این مسائل نشان‬ ‫از ان دارد که والیتی به حضوری جدی تر در عرصه سیاست‬ ‫داخلی می اندیشد و شاید این بار با عزمی جزم تر می خواهد‬ ‫ردای ریاست جمهوری را بر تن کند‪g .‬‬ ‫‪23‬‬ ‫گزارش‬ ‫کشورهای اسالمی نهاد داوری تشکیل دهند‬ ‫هشدارهای احمدی نژاد در مکه؛‬ ‫خبرنامه‬ ‫دشمن اصلی را فراموش کردید‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫اجالس اضطراری س��ازمان همکاری های اس�لامی‬ ‫روزهای سه ش��نبه و چهارش��نبه ‪ 24‬و ‪ 25‬مرداد ماه با حضور‬ ‫‪ 40‬تن از سران کشورهای سازمان همکاری های اسالمی به‬ ‫دعوت ملک عبداهلل‪ ،‬پادشاه عربستان و با هدف بررسی مسائل‬ ‫جهان اسالم و به ویژه مساله سوریه در مکه مکرمه برگزار شد‪.‬‬ ‫در این نشست رئیس جمهور کشورمان طی سخنانی ضمن‬ ‫هشدار در خصوص شرایط کنونی منطقه خاورمیانه پیشنهاد‬ ‫تاسیس نهاد داوری سازمان کشورهای اسالمی را ارائه کرد‪.‬‬ ‫رئیس جمهوری کش��ورمان از جمله میهمانان ویژه و اصلی‬ ‫این اجالس بود که با دعوت پادش��اه سعودی یک روز پیش‬ ‫از نشست راهی عربستان شد و پس از زیارت مسجدالنبی در‬ ‫مدینه و زیارت خانه خدا در مکه در اجالس اضطراری سران‬ ‫کشورهای اسالمی شرکت کرد‪ .‬مراسم افتتاحیه ساعت یازده‬ ‫ شب سه شنبه ‪ 24‬مردادماه به وقت محلی با قرائت قران کریم‬ ‫در محل قصر الضیافه مکه مکرمه اغاز شد‪ .‬دور اول اجالس‬ ‫سران سازمان همکاری های اسالمی با سخنان ملک عبداهلل‪،‬‬ ‫پادش��اه عربس��تان در مکه مکرمه اغاز ش��د و تا سحر ادامه‬ ‫داشت‪ .‬سازمان همکاری های اس�لامی ‪ 57‬عضو دارد که از‬ ‫این تعداد روس��ای جمهور بیش از ‪ 40‬کش��ور در مکه حضور‬ ‫یافتند‪ .‬روسای جمهور و سران کش��ورهای اسالمی از جمله‬ ‫بعضی کشورهای اسیای میانه‪ ،‬عمان‪ ،‬امارات‪ ،‬عراق‪ ،‬مغرب‪،‬‬ ‫الجزایر و لبنان در اجالس ش��رکت نکرده بودند‪ .‬کشورهای‬ ‫عضو این س��ازمان از لحاظ جغرافیایی به سه گروه اسیایی‪،‬‬ ‫افریقایی و عرب تقسیم می ش��وند‪ .‬پادشاه عربستان هنگام‬ ‫ورود رئیس جمهوری اس�لامی ایران از وی اس��تقبال کرد و‬ ‫محمود احمدی نژاد را در کنار خود نشاند و سران دو کشور در‬ ‫فاصله امدن روسای هیات های بعدی با هم صحبت کردند‪ .‬در‬ ‫این مراسم ابتدا ملک عبداهلل‪ ،‬پادشاه عربستان پس از ماکیس‬ ‫سال‪ ،‬رئیس جمهور سنگال به عنوان رئیس دوره ای سازمان‬ ‫همکاری اسالمی و سپس اکمل الدین احسان اوغلو‪ ،‬دبیرکل‬ ‫سازمان همکاری اسالمی سخنرانی کردند‪ .‬رئیس و دبیرکل‬ ‫‪24‬‬ ‫سازمان همکاری اسالمی در سخنان خود خواستار حل مشکل‬ ‫کشورهای اسالمی از جمله سوریه‪ ،‬فلسطین‪ ،‬میانمار و مالی‬ ‫شدند‪ .‬پس از این س��خنرانی ها مراسم افتتاحیه پایان یافت و‬ ‫جلسه سران پشت درهای بسته ادامه یافت‪ .‬در حاشیه اجالس‬ ‫و پس از پایان نشست اول کش��ورهای شرکت کننده در این‬ ‫اجالس در ضیافت سحری پادشاه عربستان حضور یافتند‪.‬‬ ‫هشدارهای احمدی نژاد به سران کشورها‬ ‫رئیس جمهوری اس�لامی ایران در نشست فوق العاده‬ ‫س��ران کش��ورهای عضو س��ازمان همکاری های اسالمی‬ ‫در مکه در سخنانی روشنگرانه هش��دارهای قاطع‪ ،‬تاریخی‬ ‫و صریحی درب��اره تحوالت منطقه خطاب به س��ران برخی‬ ‫کش��ورهای منطقه بیان کرد‪ .‬محمود احمدی نژاد با تاکید بر‬ ‫اینکه نباید دشمن را دس��ت کم گرفت و باید توجه داشت که‬ ‫انان برای همه کشورها برنامه و طرح هایی دارند‪ ،‬اظهار داشت‪:‬‬ ‫«تمام دلخوری ها و اختالفات ش��خصی‪ ،‬قومی‪ ،‬طایفه ای و‬ ‫مذهبی‪ ،‬زنده شده و با حداکثر قدرت در حال اثرگذاری است‪ .‬ایا‬ ‫شادکامی اشکار دشمن را نمی بینیم؟» رئیس جمهوری افزود‪:‬‬ ‫«همه به جان هم افتادند‪ ،‬پول و اسلحه می دهند‪ ،‬برای کوبیدن‬ ‫یکدیگر اصال دشمن فراموش و از دستور کار فعاالن سیاسی‬ ‫خارج شده است‪ ».‬احمدی نژاد گفت‪« :‬می خواهم گله ای داشته‬ ‫باشم‪ ،‬متاسفانه غفلت کرده و در دام دشمن افتادیم‪ ،‬بدون اینکه‬ ‫توجه کنیم در ح��ال ورود به جنگ تمام عیار و خانمانس��وز و‬ ‫ی و مذهبی هستیم که ممکن است ده ها سال به‬ ‫بی حاصل قوم ‬ ‫طول انجامد‪ ».‬رئیس جمهوری با بیان اینکه نیروی نظامی ناتو‬ ‫خواب حمله و تسلط دوباره بر منطقه را می بیند‪ ،‬گفت‪« :‬امروز‬ ‫همه ما بدون اینکه متوجه باشیم وارد یک نقشه شده ایم و به‬ ‫بهانه های گوناگون شخصی‪ ،‬قومی و تاریخی و حتی مذهبی با‬ ‫یکدیگر دشمنی می کنیم‪ .‬در شرایط کنونی دشمن فرصت پیدا‬ ‫کرده و خطر رژیم صهیونیستی و حامیان او تقریبا به فراموشی‬ ‫سپرده شده است‪».‬‬ ‫احمدی نژاد خاطرنش��ان کرد‪« :‬برای حل اختالف بین‬ ‫گروه های مختلف یا بین انها و دولت ها و نیز برای ایجاد فضای‬ ‫برادری و انجام اصالحات اساسی در کشورها و همچنین حل‬ ‫اختالف بین دولت ها پیشنهاد می کنم‪ ،‬یک نهاد داوری متشکل‬ ‫از افراد مومن و متعهد و عادل و مورد وثوق با اختیارات کامل‬ ‫و سازوکار داوری عادالنه تش��کیل داده و همه متعهد شویم‬ ‫که قضاوت های ان نهاد را بپذیریم‪ ».‬رئیس جمهوری اظهار‬ ‫داشت‪« :‬احاله داوری و تصمیم به نهادهای وابسته به استکبار‬ ‫جهانی یا خود مستکبران همیشه به ضرر همه ما بوده و تجربه‬ ‫نشان داده است که انان دوس��ت و امین نیستند‪ .‬خداوند ما را‬ ‫به پرهیز از رجوع به داوری ان��ان و ارجاع اختالفات به داوری‬ ‫مومنان فرمان داده است‪ ».‬وی گفت‪« :‬موضوع تشکیل نهادی‬ ‫برای داوری نیازمند گفت وگوی بیشتر در جزئیات است و از این‬ ‫جهت پیشنهاد می کنم نشست بعدی سران در اولین فرصت‬ ‫برای رسیدگی به این موضوع تشکیل شود و اینجانب اماده ام تا‬ ‫همه برادران خود را در تهران میزبانی کنم‪ ».‬احمدی نژاد گفت‪:‬‬ ‫«جمهوری اس�لامی ایران همواره از تشکیل دولت مستقل‬ ‫فلسطینی حمایت کرده‪ ،‬ولیکن امروز اعالم خطر می کنم که‬ ‫دشمن شکس��ت خورده و در برابر ملت ها‪ ،‬با طرح فریبکارانه‬ ‫تشکیل دو دولت در فلسطین در صدد تثبیت صهیونیست های‬ ‫غاصب و گرفتن فرصت تاریخی برای بازس��ازی سلطه خود‬ ‫در منطقه است‪ ».‬رئیس جمهوری گفت‪« :‬دشمنان به دنبال‬ ‫خاورمیانه جدیدی هستند که به طور کامل تحت سلطه انان و‬ ‫تامین کننده منافع نامشروع انان باشد‪ .‬از این رو انها برای همه‬ ‫کشورهای منطقه برنامه ریزی کرده اند و کسی استثنا نیست؛‬ ‫انها هیچ یک از ما را پیشرفته و قدرتمند و عزیز نمی پسندند‪».‬‬ ‫وی تصریح کرد‪« :‬اگر همدلی الزم محقق نشود خطر در کمین‬ ‫است‪ .‬این خطر شامل همگان است و هیچ کس از ان مصون‬ ‫نیس��ت‪ ».‬احمدی نژاد با تاکید بر اینکه تامین حقوق مردم در‬ ‫سایه وحدت و همدلی محقق می شود‪ ،‬گفت‪« :‬درگیری ها به‬ ‫ضرر همه است‪ .‬هر گلوله ای که شلیک می شود و هر یک نفر‬ ‫که به زمین می افتد کینه ها و مشکالت عمیق تر و حل مسائل‬ ‫سخت تر می ش��ود و هر کس که فرمان درگیری می دهد یا‬ ‫به دنبال تشدید کینه ها و درگیری هاست در خط دشمن است‪».‬‬ ‫وی تصریح کرد‪« :‬رمز و راز پیروزی‪ ،‬همدلی و وحدت همگان‬ ‫و کنار گذاش��تن اختالفات و خودخواهی ها و برتری جویی ها‬ ‫و گفت وگو و تعامل س��ازنده و برادرانه اس��ت‪ ».‬تغییر باید در‬ ‫همه مناس��بات و در جهت ارتقای توانایی ها و اعتالی مردم‬ ‫صورت گیرد‪.‬‬ ‫محمود احمدی نژاد در حاشیه اجالس سران کشورهای‬ ‫اس�لامی در دیدار عبداهلل گل‪ ،‬رئیس جمه��ور ترکیه با بیان‬ ‫اینکه مالقات های بین ما همواره خوب و برادرانه بوده است‪،‬‬ ‫خطاب به عبداهلل گل گفت‪« :‬شما با نگاه بنده نسبت به مسائل‬ ‫منطقه اشنا هستید‪ .‬معتقدم ازادی‪ ،‬عدالت و کرامت حق همه‬ ‫ملت هاست و هیچ کس حق ندارد این حقوق را از ملت ها سلب‬ ‫کند و البته اعتق��اد دارم که تحقق این حقوق باید براس��اس‬ ‫منطق‪ ،‬گفت وگو و تفاهم انجام شود‪ » .‬رئیس جمهور با بیان‬ ‫اینکه روابط ایران و ترکیه در حال گسترش است‪ ،‬اظهار داشت‪:‬‬ ‫«باید مراقب باشیم که گسترش روابط دو جانبه در عرصه های‬ ‫مختلف دنبال شود و تحت تاثیر ش��رایط قرار نگیرد‪ ،‬چرا که‬ ‫حوادث و تحوالت گذرا هستند‪ ،‬اما ملت ها باقی می مانند و باید‬ ‫در کنار یکدیگر زندگی کنند‪ ».‬وی تصریح کرد‪« :‬وقتی قدرت‬ ‫با جنگ جابه جا شود‪ ،‬پس از اس��تقرار ان‪ ،‬مخالفت ها شروع‬ ‫می شود و دوباره جریان مخالفت شکل می گیرد و این یعنی‬ ‫اینکه روند تکرار خواهد ش��د و هیچ کس با اعمال زور پیروز‬ ‫نخواهد شد‪ .‬ش��رط پیروزی این اس��ت که همگان عدالت را‬ ‫مطالبه کنند و به ازادی احترام بگذارند و تحقق این امر صرفا در‬ ‫چارچوب اراده مردم هر کشور امکان پذیر است‪ ».‬احمدی نژاد با‬ ‫طرح این سوال که ایا ممکن است دولتی که با کمک دیگران‬ ‫سرکار امده باشد‪ ،‬بتواند استقالل ملت خود را حفظ کند؟ تاکید‬ ‫کرد‪« :‬امروز حاکمانی که مقابل ملت هایشان قرار دارند‪ ،‬کم‬ ‫نیس��تند‪ .‬اصل اصالحات از نظر ما قطعی و الزم است‪ ،‬بحث‬ ‫روی شیوه و روش اجرای اصالحات است؛ جنگ و درگیری‬ ‫موجب عقب افتادگی و نابودی نس��ل ها و باعث خوشحالی‬ ‫دشمنان خواهد بود‪ ».‬رئیس جمهور خاطرنشان کرد‪« :‬ملت‬ ‫ایران‪ ،‬همواره امادگی داشته تا در جهت احقاق حقوق اساسی‬ ‫مردم یعنی عدالت‪ ،‬ازادی و کرام��ت از طریق تفاهم ملی و با‬ ‫گفت وگو و در فضایی دوستانه مشارکت نماید‪».‬‬ ‫ایران خواهان برخ�ورداری همه ملت ه�ا از عدالت‪،‬‬ ‫ازادی و کرامت است‬ ‫احمدی نژاد پس از ورود به سالن ویژه سران کشورها به دعوت ملک عبداهلل در صندلی کنار او نشست‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫محمود احمدی نژاد در جریان س��فر به مکه مکرمه در‬ ‫دیدار محمد منصف المرزوق��ی‪ ،‬رئیس جمهور تونس ضمن‬ ‫تبریک پیروزی های مردم این کشور و انتخاب وی به عنوان‬ ‫رئیس جمهور تونس با بیان اینکه ملت ایران خود را در حرکت‬ ‫به سمت ازادی و پیشرفت در کنار ملت تونس می داند‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«ملت ایران تحوالت تونس را دنبال ک��رده و از پیروزی ها و‬ ‫پیشرفت های ملت این کشور شادمان است‪ ».‬رئیس جمهور با‬ ‫بیان اینکه ایران در خصوص تحوالت سوریه همواره تالش‬ ‫کرده تا مسائل در این کش��ور با گفت وگو و تفاهم حل شود و‬ ‫درگیری و کش��تار از هر طرف را چیزی ج��ز ضرر برای امت‬ ‫اس�لامی نمی داند‪ ،‬گفت‪« :‬ملت ایران راه حل مشکالت در‬ ‫سوریه و سایر کشورها را نه درگیری‪ ،‬جنگ و کشتار‪ ،‬بلکه در‬ ‫گرو تالش برای تفاهم و همکاری ملی می داند‪ ».‬رئیس جمهور‬ ‫با بیان اینکه امروز دشمنان ملت های منطقه و نیروهای ناتو‬ ‫اماده هستند تا همه کشورهای اسالمی را تحت سلطه خود‬ ‫دراورن��د‪ ،‬ادامه داد‪« :‬این امکان وجود داش��ت که اصالحات‬ ‫را در فضایی برادرانه و تحت لوای اس�لام به گونه ای در همه‬ ‫کشورهای اسالمی اجرا کرد تا شرایطی که امروز بدون دلیل‬ ‫منطقی موجب ایجاد اختالف بین کشورها و برادران اسالمی‬ ‫شده است‪ ،‬پیش نیاید و این در حالی است که برادران مسلمان‬ ‫باید به جای رویارویی با یکدیگر در یک صف واحد بایستند‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با طرح این سوال که ایا بهتر نبود رئیس جمهور‬ ‫سوریه نیز در این اجالس حضور می داش��ت تا همه برادران‬ ‫مس��لمان با او صحبت کرده و با تبادل نظر مس��ائل را پیش‬ ‫می بردیم ؟ اظهار داشت‪« :‬باید فرمولی طراحی شود تا هم مردم‬ ‫سوریه ان را برای حل و فصل مسائل خود بپذیرند و هم این‬ ‫امکان وجود داشته باشد که بتوان ان را در دیگر کشورها نیز‬ ‫اجرا کرد‪ ،‬چرا که یقینا در اینده ای نزدیک کشورهای دیگری‬ ‫نیز در منطقه به این راه حل نیاز خواهند داشت‪ ».‬وی ادامه داد‪:‬‬ ‫«امروز مردم بحرین در نتیجه اعت��راض به حاکمیت‪ ،‬تحت‬ ‫فشار قرار داشته و کشته می شوند و یقینا تعداد کشته ها در این‬ ‫کشور هر قدر هم که کم باش��د برای جمعیت کم این کشور‬ ‫بزرگ خواهد بود‪ ».‬رئیس جمهور خاطرنش��ان کرد‪« :‬یقین‬ ‫دارم‪ ،‬مس��تکبران از درگیری های امروز بین امت اس�لامی‬ ‫بسیار خوشحال هستند‪ ،‬چرا که در این شرایط دشمن اصلی به‬ ‫فراموشی سپرده شده و وضعیتی که در سوریه حاکم شده در‬ ‫اینده نزدیک در بسیاری از کشورهای دیگر منطقه نیز حاکم‬ ‫خواهد شد‪ ».‬احمدی نژاد با تاکید بر اینکه جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫هیچ تعصبی روی هیچ جریانی در منطقه و در س��وریه ندارد‪،‬‬ ‫تاکید کرد‪« :‬ملت ایران برای ایستادگی بر حق انقالب کرده‬ ‫اس��ت‪ ».‬وی رژیم صهیونیستی را دش��من اصلی ملت های‬ ‫منطقه دانست و با بیان اینکه مسئوالن کشورهای مستقل و‬ ‫عدالت طلب نمی توانند ضدصهیونیستی نباشند‪ ،‬گفت‪« :‬شما و‬ ‫ما نمی توانیم ضدصهیونیستی نباشیم‪ ،‬چرا که صهیونیست ها‬ ‫سرزمین فلسطین را که بخشی از سرزمین ما مسلمانان است‪،‬‬ ‫اشغال کرده اند و دشمن همه ملت های اسالمی هستند و اگر‬ ‫چه امروز تحت فشار ملت ها وادار به عقب نشینی از ادعاها و‬ ‫ایده های خود شده اند‪ ،‬اما ایده اشغال سرزمین های منطقه از‬ ‫نیل تا فرات در نظر انها تغییری نکرده است‪g».‬‬ ‫احمدی نژاد با لباس احرام‬ ‫محمود احمدی نژاد در سخنرانی خود در اجالس مکه مواضع قاطعی را در قبال مساله سوریه مطرح کرد‬ ‫‪25‬‬ ‫رویداد‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫همزمان با پایان گرفتن جنگ جهانی و اس��تقرار صلح‬ ‫در جه��ان‪ ،‬فاتحان جنگ ب��ه تدریج به س��مت یک حالت‬ ‫خصمانه گرایش پیدا کردند‪ .‬دو ابرقدرت ان زمان دنیا یعنی‬ ‫امریکا و شوروی بعد از جنگ تجسم همه جانبه این سیاست‬ ‫خصمانه بودند که در اروپا‪ ،‬اسیا‪ ،‬افریقا و حتی در سازمان ملل‬ ‫متحد رویاروی یکدیگر قرار گرفتند‪ .‬از این رقابت می بایست‬ ‫دو بلوک سیاسی‪ -‬نظامی پدید می امد؛ یعنی بلوک شرق به‬ ‫رهبری مسکو و بلوک غرب به رهبری واشنگتن‪.‬‬ ‫نادیده گرفتن منافع ملل محروم و عدم رعایت حقوق‬ ‫کشورهای توس��عه نیافته یا در حال توس��عه توسط دو بلوک‬ ‫شرق و غرب موجب ظهور نهضت های ازادیخواهانه و رشد‬ ‫تشکیالت و سازمان های استقالل طلبانه شد‪ .‬موج مبارزات‬ ‫ضد اس��تعماری و رهایی بخش قبل از همه خاورمیانه و اسیا‬ ‫را در برگرفت و سپس به افریقا کشیده شد‪ .‬بدین ترتیب فکر‬ ‫تشکیل کنفرانسی متشکل از کشورهای اسیایی و افریقایی‬ ‫به وجود امد که پس از یک رش��ته تحوالت موجب پیدایش‬ ‫جنبش عدم تعهد شد‪.‬‬ ‫این جنبش برپای��ه اصول احترام ب��ه تمامیت ارضی و‬ ‫حاکمیت ملی کشورهای عضو‪ ،‬عدم تجاوز‪ ،‬عدم دخالت در‬ ‫امور داخلی یکدیگر‪ ،‬برابری و امتیازات متقابل و همزیستی‬ ‫مسالمت امیز در دهه ‪ 1950‬شکل گرفت‪ .‬این تشکل به عنوان‬ ‫یک تشکل مهم بین المللی‪ ،‬یکی از مجموعه های تاثیرگذار‬ ‫برروند تحوالت جهان اس��ت‪ .‬این جنبش به مثابه نشانه ای‬ ‫از پایان دوران اس��تعمار‪ ،‬اعالم مخالفت با پذیرش س��لطه‬ ‫قدرت های بزرگ و تریبونی ازاد برای اعالم نظرات و مواضع‬ ‫کشورهای جهان سوم و در حال توسعه بود و عضویت در ان‬ ‫به منزله دستیابی به استقالل سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و‬ ‫فرهنگی به شمار می امد‪.‬‬ ‫عدم تعهد یا عدم وابستگی‪ ،‬سیاست رهبران کشورهایی‬ ‫شد که صرف نظر از نظام ها و ایدئولوژی های متفاوت هدف‬ ‫و ارمان مش��ترکی را دنبال می کردند و همچون جنبش های‬ ‫دیگر از ش��خصیت اف��راد و رهبران برخی از کش��ورها تاثیر‬ ‫پذیرفت‪ .‬در راس این ش��خصیت ها «مارش��ال تیتو» رهبر‬ ‫یوگس�لاوی‪« ،‬جواهر لعل نهرو» نخست وزیر هند‪« ،‬جمال‬ ‫عبدالناص��ر» رهبر مصر و «احمد س��وکارنو» رئیس جمهور‬ ‫اندونزی قرار دارند‪.‬‬ ‫هدف از تش��کیل این جنبش حفظ‪ ،‬تحکیم و تقویت‬ ‫استقالل هر کش��ور به گونه ای استوار و س��ازش ناپذیر است‬ ‫و به همین علت جنبشی ضد امپریالیس��تی‪ ،‬ضد استعماری‪،‬‬ ‫ضد نژادی و ضد شوونیستی است‪ .‬تقریبا تمامی ملل نوپدید‬ ‫و برخی از ملل متقدم تر بدان س��بب به گونه ای خود انگیخته‬ ‫عدم تعهد را به عن��وان پایه سیاس��ت خ��ود پذیرفته اند که‬ ‫می خواس��تند به مدد ان از خود دفاع کنند و خود را نه تنها از‬ ‫سیطره نظامی و سیاس��ی قدرت های بزرگ‪ ،‬بلکه از سیطره‬ ‫اقتصادی انها نیز رها کنند‪.‬‬ ‫ایران هشتادوهشتمین عضو‬ ‫منتقدان هژمونی غرب در تهران‬ ‫سران کشورهای عضو جنبش عدم تعهد به ایران می ایند‬ ‫شانزدهمین اجالس سران کش��ورهای عضو جنبش عدمتعهد در شرایط ویژه منطقه و جهان در دهه اول‬ ‫ش��هریور ماه در تهران برگزار خواهد ش��د‪ .‬این جنبش با وجود دارا بودن تعداد زیادی از اعضا‪ ،‬تاثیرگذاری‬ ‫ویژه ای در جهان دارد‪ .‬طی این نشست ریاست دوره ای جنبش «عدم تعهد» برای مدت سه سال به ایران واگذار‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫‪26‬‬ ‫ایران به دلیل پیوس��تن رژیم پهلوی به پیمان نظامی‬ ‫سنتو در بغداد نتوانست در نخستین اجالس سران کشورهای‬ ‫غیرمتعهد در بلگراد سال ‪ 1961‬حضور یابد و از ان به بعد نیز‬ ‫مساله عضویت ایران در این جنبش مطرح نشد‪ .‬در سال ‪1353‬‬ ‫(‪1979‬م) پس از انقالب اسالمی و سقوط شاه و از هم پاشیدن‬ ‫این پیمان و در پی اعالم مواضع سیاسی خارجی ایران مساله‬ ‫عضویت این کشور در جنبش غیرمتعهدها به طور جدی مطرح‬ ‫شد‪ .‬یک ماه پس از انقالب‪ ،‬ایزید ورو مالسیرکا‪ -‬وزیر خارجه‬ ‫کوبا‪ -‬اعالم کرد که سیاست جدید ایران به این کشور اجازه‬ ‫می دهد به جنبش کشورهای عدم تعهد بپیوندد‪.‬‬ ‫وی اظهار داشت که دولت جدید ایران اقدامات مهمی در‬ ‫جهت تغییر روابط اقتصادی و سیاسی بین المللی انجام داده که‬ ‫با اهداف کشورهای غیرمتعهد سازگاری دارد‪ .‬وزیر خارجه کوبا‬ ‫که در تدارک برگزاری کنفرانس سران کشورهای غیرمتعهد‬ ‫د ر هاوانا بود کناره گیری ایران از س��نتو را شرط الزم ورود به‬ ‫نهضت غیرمتعهدها دانست‪.‬‬ ‫دو ماه بع��د وزارت خارجه س��ریالنکا اع�لام کرد که‬ ‫عبدالقادر ش��ائول حمید‪ -‬وزیر خارجه این کشور‪ -‬به ایران‬ ‫خواهد امد تا در مورد عضویت این کشور به جامعه کشورهای‬ ‫غیرمتعهد با مقام��ات ایران��ی مذاکره کند‪ .‬در خرداد س��ال‬ ‫‪ 1358‬وزارت خارج��ه ایران اعالم کرد ک��ه ایران به جنبش‬ ‫غیرمتعهدها خواهد پیوس��ت و در کنفرانس هاوانا ش��رکت‬ ‫می کند‪ .‬به دنبال ان‪ ،‬ارنست کورا‪ ،‬سخنگوی دفتر هماهنگی‬ ‫جنبش غیرمتعهدها اعالم کرد که ایران درخواس��ت رسمی‬ ‫عضویت در جنبش را تس��لیم دولت سریالنکا‪ ،‬رئیس جاری‬ ‫اجالس کرده است‪ .‬س��پس یک هیات در سطح معاون وزیر‬ ‫از س��وی وزارت خارجه جمهوری اس�لامی ایران به کلمبو‬ ‫اعزام شد تا در جلسات دفتر هماهنگی شرکت کند‪ .‬در همین‬ ‫اجالس بود که عضویت ایران در جنبش به تصویب رسید و‬ ‫تصویب نهایی ان به کنفرانس هاوانا ارجاع شد که سه ماه بعد‪،‬‬ ‫دفتر هماهنگی کارشناسان و سفرای کشورهای غیرمتعهد‪،‬‬ ‫عضویت ایران را به عنوان هشتاد و هشتمین عضو تصویب‬ ‫کرد‪ .‬همچنین پس از عضویت ایران برگزاری هفتمین اجالس‬ ‫س��ران در بغداد به دلیل تجاوز نظامی عراق به ایران و انتقال‬ ‫این اجالس به دهلی نو از مهمتری��ن رویدادهای جنبش به‬ ‫حساب می اید‪.‬‬ ‫نگاهی به کارکردهای جنبش‬ ‫ ساختار تشکیالتی جنبش‬ ‫ریاست دوره ای ایران‬ ‫از انجا که جنبش عدم تعهد دبیرخانه ثابتی ندارد‪ ،‬در اغاز‬ ‫دوره سه ساله‪ ،‬محل اجالس بعدی سران و میزبان اینده جنبش‬ ‫تعیین می شود و رئیس کشور میزبان به مدت سه سال ریاست‬ ‫جنبش عدم تعهد را برعهده دارد‪ .‬به این ترتیب ایران از سال‬ ‫عدم تعهد از اغاز تا کنون‬ ‫گرد همایی های جنبش عدم تعهد‬ ‫نخستین نشست اعضای این جنبش اول سپتامبر‬ ‫‪ 1961‬در بلگراد برگزار ش��د و پس از ان تا ب��ه امروز این‬ ‫نشست ها هر سه س��ال یکبار به طور منظم برگزار شده‪.‬‬ ‫اکنون ایران میزبان ش��انزدهمین نشس��ت س��ران این‬ ‫کشورهاس��ت‪ .‬اجالس سران کش��ورهای عضو جنبش‬ ‫غیرمتعهدها در دهه اول شهریور امسال در تهران برگزار‬ ‫خواهد شد‪ .‬پیش از ان اجالس وزرای خارجه کشورهای‬ ‫عضو به میزبانی مصر برگزار می ش��ود‪ .‬تحوالت منطقه‬ ‫و بیداری اس�لامی کش��ورهای عربی‪ ،‬همچنین تغییر‬ ‫چند رئیس جمهور از جمله مص��ر‪ ،‬تونس و لیبی اجالس‬ ‫جاری را بیش از پیش بااهمیت کرده است‪ .‬وزارت خارجه‬ ‫کشورمان معتقد است‪« :‬جنبش غیرمتعهدها با ‪ 118‬عضو‬ ‫توانایی بسیار باالیی برای تاثیرگذاری در عرصه بین الملل‬ ‫و رس��یدگی به بحران ه��ا را دارد و بای��د از ظرفیت همه‬ ‫ی به‬ ‫کشورهایی که به دنبال استقالل خود و قطع وابستگ ‬ ‫قدرت ها هستند و خود را متعهد به این قدرت ها نمی دانند‪،‬‬ ‫اس��تفاده کنیم‪ ».‬مهمانپرس��ت‪ ،‬س��خنگوی وزارتخانه‬ ‫می افزاید‪« :‬امیدواریم با همکاری کشورهای عضو جنبش‬ ‫غیر متعهدها جریانی در سطح بین الملل به وجود اید تا بتواند‬ ‫در رفع بی عدالتی ها‪ ،‬تبعیض ها و اس��تانداردهای دوگانه‬ ‫تاثیرگذار باشد و احترام به حقوق ملت ها و برقراری نظام‬ ‫عادالنه را جایگزین وضع فعلی کند‪g».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫جنب��ش ع��دم تعه��د دارای س��ازمان و تش��کیالت‬ ‫مخصوصی نیس��ت‪ .‬ش��اید عل��ت اصل��ی ان این ب��ود که‬ ‫بنیانگذاران جنبش چون خود علیه دسته بندی و بلوک سازی‬ ‫به پا خاسته بودند ‪ ،‬نمی خواس��تند به جنبش خود شکل یک‬ ‫گروه و سازمان مشخصی را بدهند‪ .‬مع ذالک در طول زمان‪،‬‬ ‫جنبش غیرمتعهدها خود به خود ش��کل گرفت و کم و بیش‬ ‫دارای س��ازمان و ارگانی ش��د که گرچه با قالب های سنتی‬ ‫اتحادیه ها و س��ازمان ها منطبق نیس��ت‪ ،‬ول��ی می توان ان‬ ‫را یک گروه مخص��وص به خود توصیف کرد‪ .‬کش��ورهایی‬ ‫با رژیم های سیاس��ی متف��اوت‪ ،‬با سیس��تم های اقتصادی‬ ‫ناهمگون و با وس��عت‪ ،‬قدرت و مناط��ق جغرافیایی مختلف‬ ‫در این جنبش گردهم امدند که تنها عامل پیوندش��ان اصل‬ ‫همزیس��تی مس��المت امیز بود‪ .‬این جنبش فاق��د دبیرخانه‬ ‫ثابت ب��وده‪ ،‬اعضای ان هیچ مبلغی به عن��وان حق عضویت‬ ‫در ای��ن جنب��ش پرداخت نمی کنن��د و تمام��ی هزینه های‬ ‫جنبش ع��دم تعهد به عه��ده ریاس��ت دوره ای ان اس��ت‪.‬‬ ‫اجالس س��ران باالترین و عالی تری��ن گردهمایی جنبش‬ ‫عدم تعهد به ش��مار می اید که معموال هر س��ه سال یک بار‬ ‫در پایتخت یکی از کشورهای عضو برگزار می شود و از ان پس‬ ‫کشور میزبان ریاست جنبش را برعهده می گیرد‪ .‬چند روز قبل‬ ‫از گردهمایی سران‪ ،‬اجالس کارشناسان ارشد و نشست وزرای‬ ‫خارجه کشورهای عضو جهت بررسی نهایی پیش نویس بیانیه‬ ‫پایانی و دیگر بیانیه ها که قبال توسط دولت میزبان تهیه و در‬ ‫دفتر هماهنگی در نیویورک مورد بررسی قرار گرفته‪ ،‬تشکیل‬ ‫می گردد‪ .‬کارشناس��ان ارش��د معموال با تش��کیل دو کمیته‬ ‫سیاسی و اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬ضمن بحث و گفت وگو‪ ،‬نظرات‬ ‫پیشنهادی خود را به صورت اصالحیه برای درج در بیانیه نهایی‬ ‫پیشنهاد می کنند که در صورت کس��ب اجماع در بیانیه درج‬ ‫می شود‪ .‬کارشناسان ارشد گزارش کار خود را به اجالس وزرا‬ ‫ارائه داده و وزرا نیز پس از بررسی مصوبات کارشناسان‪ ،‬اسناد‬ ‫اجالس را برای تصویب نهایی به اجالس سران می دهند‪ .‬این‬ ‫مصوبات در صورت نظر موافق سران مورد تصویب نهایی قرار‬ ‫می گیرد و به عنوان بیانیه جنبش منتشر می شود‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫متاس��فانه نبودن نیروی نظامی متحد که از مهمترین‬ ‫ضمانت های اجرایی است‪ ،‬سبب ش��ده تا این جنبش نتواند‬ ‫در بسیاری موارد به اهداف خود دس��ت یابد‪ .‬البته از انجایی‬ ‫که عدم تعهد اصوال ابزاری برای تامین صلح است‪ ،‬نمی تواند‬ ‫سیاس��تی نظامی گرایانه را دنبال کند‪ .‬بنابراین برای اعمال‬ ‫سیاس��ت های خود به پیمان های نظامی متوس��ل نش��د‪ .‬از‬ ‫س��وی دیگر همیاری متقابل و هماهنگ در زمینه مس��ائل‬ ‫اقتصادی نیز توان اقتصادی الزم را که بتواند اجرای مصوبات‬ ‫و تصمیمات ای��ن جنبش را ضمانت کن��د از دول غیرمتعهد‬ ‫سلب شده بود‪.‬‬ ‫عدم وجود ضمانت اجرایی کافی موجبات عدم تجدیدقوا‪،‬‬ ‫عدم وحدت و انسجام‪ ،‬مش��کالت منطقه ای‪ ،‬عدم همیاری‬ ‫متقاب��ل اقتص��ادی و فنی و عدم یک کاس��ه ک��ردن منابع‬ ‫کشورهای عضو‪ ،‬شرکت در بازارهای استثماری و در نتیجه‬ ‫ضعف نظامی و اقتصادی را فراهم کرده است‪ .‬همچنین تخلف‬ ‫بعضی از اعضای جنبش از اصول بنیادین و نفوذ پیمان های‬ ‫سلطه گر در برخی اعضا‪ ،‬منازعات مرزی اعضا و انواع منازعات‬ ‫جدی با کشورهای همسایه دیگر‪ ،‬اختالف کشورهای عضو‬ ‫در تعبیر اصول اساسی جنبش و تفاوت در میزان وفاداری انها‬ ‫بدین اصول انفصالی بودن برخی از اعضا‪ ،‬قرارگرفتن بعضی از‬ ‫کشورهای عمال وابسته به غرب در جنبش عدم تعهد از سوی‬ ‫غرب همه و همه مش��کالت و موانع پیشروی جنبش است‬ ‫که مانع از اجرای اصول ارا به طور کامل ش��ده است‪ .‬جنبش‬ ‫عدم تعهد در دوره پس از جنگ سرد با چالش های گوناگونی‬ ‫مواجه بود و حتی برخی فلسفه وجودی ان را زیر سوال برده و‬ ‫معدودی از کشورهای عضو از ان کناره گرفتند‪ ،‬اما کشورهای‬ ‫فعال جنبش ان را همچنان زنده نگاه داشته و برای تقویت ان‬ ‫تالش کردند‪ .‬در حال حاضر‪ 116‬کشور از اسیا‪ ،‬امریکای التین‬ ‫و اروپا در جنبش عدم تعهد عضویت دارند و ‪ 15‬کشور به عنوان‬ ‫عضو ناظر در اجالس های مختلف ان شرکت می کنند‪.‬‬ ‫جنب��ش ع��دم تعه��د در دوره پ��س از جنگ س��رد با‬ ‫چالش های گوناگونی مواجه بود و حتی برخی فلسفه وجودی‬ ‫ان را زیر سوال برده و معدودی از کشورهای عضو از ان کناره‬ ‫گرفتند‪ ،‬اما کشورهای فعال جنبش ان را همچنان زنده نگاه‬ ‫داش��ته و برای تقویت ان تالش کردند‪ .‬در حال حاضر ‪116‬‬ ‫کشور از اس��یا‪ ،‬امریکای التین و اروپا در جنبش عدم تعهد‬ ‫عضویت دارند و ‪ 15‬کشور به عنوان عضو ناظر در اجالس های‬ ‫مختلف ان شرکت می کنند‪.‬‬ ‫جاری به مدت سه سال عهده دار ریاست این جنبش خواهد‬ ‫بود‪ .‬اگرچه ریاست این جنبش برعهده رئیس جمهور کشور‬ ‫میزان (ایران) اس��ت‪ ،‬اما عمال این ریاست به وزیرخارجه‬ ‫کش��ور تفویض می ش��ود و با توجه به اینکه جنبش عدم‬ ‫تعهد دبیرخانه ندارد‪ ،‬الزاما بخش عمده ای از وزارت خارجه‬ ‫به جنبش عدم تعهد اختصاص پیدا می کند تا به مس��ائل‬ ‫جنبش بپ��ردازد‪ .‬از انجا که اعض��ای جنبش عدم تعهد به‬ ‫صورت مرتب برای پیگیری مسائل بین المللی در سازمان‬ ‫ملل با یکدیگر در ارتباط بوده و به تشکیل جلسه و رایزنی‬ ‫می پردازند‪ ،‬غالبا بخش عمده فعالیت های نمایندگی دائم‬ ‫کشورمان پس از این در س��ازمان ملل به امور مربوط به‬ ‫جنبش عدم تعهد اختصاص می یابد‪.‬‬ ‫البته برای اسان تر کردن مس��ئولیت های رئیس و‬ ‫تسهیل امور‪ ،‬س��ازوکارهای متعددی ش��امل گروه های‬ ‫کاری‪ ،‬گ��روه تماس‪ ،‬نیروی اق��دام (‪ )Task Force‬و‬ ‫دیگر کمیته های جنبش عدم تعهد ایجاد شده که هدف‬ ‫از تش��کیل انها کس��ب مواضع مش��ترک میان اعضای‬ ‫جنبش است‪.‬‬ ‫* گردهمایی چهاردهم ‪ -‬هاوانا‪ ۱۵-۱۶ ،‬سپتامبر‪۲۰۰۶ ،‬‬ ‫* گردهمایی پانزدهم ‪ -‬شرم الشیخ ‪ ۱۶-۱۱‬جوالی‪۲۰۰۹ ،‬‬ ‫* گردهمایی شانزدهم ‪ -‬تهران ‪۲۰۱۲‬‬ ‫* گردهمایی دوم ‪ -‬قاهره‪ ۵-۱۰ ،‬اکتبر‪۱۹۶۴ ،‬‬ ‫* گردهمایی سوم ‪ -‬لوزاکا‪ ۸-۱۰ ،‬سپتامبر‪۱۹۷۰ ،‬‬ ‫* گردهمایی چهارم ‪ -‬الجزیره‪ ۵-۹ ،‬سپتامبر‪۱۹۷۳ ،‬‬ ‫* گردهمایی پنجم ‪ -‬کلمبو‪ ۱۶-۱۹ ،‬اوت‪۱۹۷۶ ،‬‬ ‫* گردهمایی ششم ‪ -‬هاوانا‪ ۳-۹ ،‬سپتامبر‪۱۹۷۹ ،‬‬ ‫* گردهمایی هفتم – دهلی نو‪ ۷-۱۲ ،‬مارس‪۱۹۸۳ ،‬‬ ‫* گردهمایی هشتم ‪ -‬حراره‪ ۱-۶ ،‬سپتامبر‪۱۹۸۶ ،‬‬ ‫* گردهمایی نهم ‪ -‬بلگراد‪ ۴-۷ ،‬سپتامبر‪۱۹۸۹ ،‬‬ ‫* گردهمایی دهم ‪ -‬جاکارتا‪ ۱-۷ ،‬سپتامبر‪۱۹۹۲ ،‬‬ ‫* گردهمایی یازدهم ‪ -‬کارتاگینا‪ ۱۸-۲۰ ،‬اکتبر‪۱۹۹۵ ،‬‬ ‫* گردهمایی دوازدهم ‪ -‬دوربان‪ ۲-۳ ،‬سپتامبر‪۱۹۹۸ ،‬‬ ‫* گردهمایی سیزدهم ‪ -‬کواالالمپور‪ ۲۰-۲۵ ،‬فوریه‪۲۰۰۳ ،‬‬ ‫‪27‬‬ ‫مرور رسانه ها‬ ‫عکس های خبری‬ ‫صادق زیبا کالم در مراسم دیدار‬ ‫اساتیددانشگاهها‬ ‫بامقاممعظمرهبری‬ ‫رسانه ها در هفته ای که گذشت‬ ‫از نشست مکه‬ ‫تا نشست تهران‬ ‫یاسین سیف االسالم‬ ‫مراسم پرفیض شب قدر‬ ‫در سراسر ایران بر گزار شد‬ ‫خبرنامه‬ ‫در حالی که قرار است به زودی اجالس سران کشورهای‬ ‫غیر متعهد در تهران برگزار شود و حضور سران برخی کشورهای‬ ‫عربی با اما و اگرهایی همراه اس��ت؛ محم��ود احمدی نژاد در‬ ‫هفته گذشته برای نشست سران کشورهای عضو کنفرانس‬ ‫اسالمی به عربس��تان سفر کرد‪ .‬این س��فر پس از بروز برخی‬ ‫موضوعات مانند اختالف دو کش��ور بر س��ر موضوع سوریه و‬ ‫همراهی عربستان با کشور های غربی در تحریم نفتی ایران و‬ ‫همچنین اعدام گروهی از ایرانیان زندانی در این کشور سفری‬ ‫جنجالی بود که موافقت ها و مخالفت هایی را در رسانه ها به خود‬ ‫جلب کرد‪ .‬عالوه بر این موضوع بحث اصالح قانون مطبوعات‬ ‫در مجلس ش��ورای اس�لامی نیز از جمل��ه موضوعات مهم‬ ‫هفته گذشته به حساب می اید‪ .‬ضمن انکه بروز حادثه نا گوار‬ ‫زلزله در اذربایجان سوژه تلخ رسانه ها در هفته گذشته به حساب‬ ‫می اید‪ .‬واقعه ای که باعث تاثر عمومی در کشور شد‪.‬‬ ‫بازی زود هنگام‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫شهرزاد قلی خانی پس از‬ ‫ازادی از زندان امریکا وارد‬ ‫ایران شد‬ ‫انتخابات در جهان اگر چه همواره وقت معینی برای خود‬ ‫دارد‪ ،‬اماکمتر فعاالن اینحوزهبهوقتمعینانقناعتمی کنند‪.‬‬ ‫مشکلی که از ان با عنوان فعالیت های زود هنگام انتخاباتی یاد‬ ‫می شود‪ .‬سرمقاله نویس روزنامه رسالت در یادداشت خود در این‬ ‫باره نوشته است‪« :‬ارائه برنامه ها و تیم ها به افکار عمومی برای‬ ‫قضاوت عالمانه و بخردانه باید فارغ از اس��یب های بازی های‬ ‫زودهنگام انتخاباتی به منظور تضعیف دولت مستقر نیز باشد‪.‬‬ ‫به هر حال حدود یک سال از عمر دولت فعلی باقی است و این‬ ‫رقابت ها نمی بایست زمینه را برای تخریب دولت قانونی فراهم‬ ‫کند‪ ».‬در این یادداشت همچنین امده است‪« :‬امروز خط دشمن‬ ‫ایجاد اختالف بین نخبگان سیاس��ی بر سر موضوع مقاومت‬ ‫در برابر تهدیدها و تحریم های غ��رب‪ ،‬منزوی کردن جریان‬ ‫اصیل و غفلت از ارزش های اسالمی‪ ،‬سرگرم کردن جوان ها به‬ ‫ی و اختالل در محیط های اموزشی‪،‬‬ ‫یو هوس‪ ،‬ایجاد بی نظم ‬ ‫هو ‬ ‫و ناامید کردن مردم است‪.‬‬ ‫نشست مکه‬ ‫مراسم تشییع پیکر‬ ‫نادیا دلدار گلچین بازیگر‬ ‫سینماو تلویزیون برگزار شد‬ ‫منتقدان سفر رئیس جمهور به عربستان دالیل گوناگونی‬ ‫را برای مخالفت خود عنوان می کنن��د‪ .‬روزنامه تهران امروز‬ ‫در گزارشی انتقادی به این دالیل پرداخته است‪ .‬این روزنامه‬ ‫ت که این نشست در شرایطی برگزار می شود که گفته‬ ‫نوشته اس ‬ ‫می شود یکی از اهداف عربستان سعودی از برگزاری نشست‬ ‫مکه اعمال فشار بر ایران در زمینه موضوع سوریه یا دست کم‬ ‫بیرون کردن این موضوع از دستور کار اجالس غیر متعهدها‬ ‫در تهران است تا به گفته ان‪« ،‬ابتکار عمل در مساله سوریه از‬ ‫دست ایران خارج شود‪ ».‬در این گزارش امده است ‪« :‬دعوت به‬ ‫برگزاری کنفرانس فوق العاده سران کشورهای اسالمی در مکه‬ ‫ش برنامه ریزی شده‬ ‫با فاصله حدود دو هفته ای با اجالس از پی ‬ ‫سران کشورهای جنبش عدم تعهد در تهران انجام شده است‪.‬‬ ‫این در حالی است که ‪ 54‬کشور اسالمی در جنبش عدم تعهد با‬ ‫‪ 118‬عضو‪ ،‬حضور دارند‪».‬‬ ‫پاسخ به هاشمی‬ ‫س��خنان و رفتارهای اخیر هاش��می رفسنجانی باعث‬ ‫‪28‬‬ ‫ب��روز واکنش ه��ای گوناگونی در فضای رس��انه ای کش��ور‬ ‫ش��ده اس��ت‪ .‬مهدی محمدی‪ ،‬س��ر مقاله نویس وطن امروز‬ ‫در واکن��ش ب��ه ای��ن اظهار نظر ها نوش��ته اس��ت‪« :‬درباره‬ ‫اوضاع داخل��ی ظاهرا دوب��اره اقای هاش��می تصمیم گرفته‬ ‫چپ و راس��ت را همزمان مدیریت کن��د‪ ،‬در حالی که ثمرات‬ ‫مدیریت قبلی ایشان در س��ال ‪ 88‬هنوز گریبان اقایان را رها‬ ‫نکرده است‪ .‬سوال این نیس��ت که ایا نظام باید یک بار دیگر‬ ‫اصالح طلبان را درون سیس��تم بپذیرد یا نه‪ ،‬بلکه سوال این‬ ‫است که در ان سال هایی که اقایان با فراغت‪ ،‬مجال شرکت‬ ‫در انتخابات و به دست گرفتن مناصب کلیدی نظام را داشتند‬ ‫چه کارنام��ه ای از خود برج��ای گذاش��تند؟» وی ادامه داده‪:‬‬ ‫«اقای هاش��می این یک جمله را باید به خاطر بس��پارند که‬ ‫خط مقاومت در این س��ال ها‪ ،‬خطوط قرمز دشمن را به نحو‬ ‫اساسی تعدیل کرده است‪».‬‬ ‫نشست تهران‬ ‫گشایش فضای سیاسی‬ ‫روزنامه ارمان روابط عمومی یادداش��تی را در سرمقاله‬ ‫خود منتشر کرده که نویس��نده ان معتقد است باید در فضای‬ ‫معطوف به انتخابات گش��ایش سیاسی ایجاد ش��ود‪ .‬در این‬ ‫یادداش��ت امده اس��ت‪« :‬در هنگامه ای که گروه های دارای‬ ‫سابقه انقالبی‪ ،‬نیروهای دارای رش��ادت های دلیرانه در دفاع‬ ‫مقدس و چهره های تاریخ دار کشور مورد برخی بداخالقی ها‬ ‫قرار می گیرند‪ ،‬مناسب ترین رویکرد‪ ،‬دعوت انها به فعالیت و‬ ‫ایجاد ساز و کارهای حضور این مجموعه ها و اشخاص اثرگذار‬ ‫و دلسوز است‪ ».‬سرمقاله نویس ارمان تصریح کرده ‪« :‬اکنون‬ ‫در بدنه اصولگرایان نیز مشاهده می شود که در ظاهر برخی از‬ ‫اعضای ان به این نتیجه رسیده اند که نیاز به بازسازی عمومی‬ ‫در عرصه های سیاسی و اجتماعی است‪ ،‬بازسازی نیاز به ادبیاتی‬ ‫بهداشتی تر‪ ،‬رفتاری منطقی تر و منشی مالیم تر باشد‪».‬‬ ‫شورای فقهی در جبهه پایداری‬ ‫کامران باقری لنکرانی از وجود شورای فقهی در جبهه‬ ‫پایداری به عن��وان باال ترین رکن این جبهه خبر داده اس��ت‪.‬‬ ‫به گ��زارش رجا نیوز وی تصریح کرده‪« :‬در اساس��نامه ای که‬ ‫با مش��ورت بزرگان باالخص حضرت ایت اهلل مصباح تدوین‬ ‫شد‪ ،‬مبنا بر این شد که شورای فقهی داشته باشیم و این شورا‬ ‫باالترین رکن جبهه پایداری باشد‪ ».‬وزیر بهداشت دولت نهم‬ ‫هدف از ایجاد این ش��ورا را جلوگیری از منحرف شدن جبهه‬ ‫پایداری از مس��یر اصلی خود عنوان کرده و افزوده است‪ « :‬در‬ ‫اساسنامه جبهه پایداری قرار بر این شد که شورای مرکزی ابتدا‬ ‫تصمیمات خود را به استحضار شورای فقهی می رساند و ان‬ ‫تصمیم در صورت صالحدید شورای فقهی اجرا می شود‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫موتلفه و انتخابات‬ ‫محمد نبی حبیب��ی‪ ،‬دبی��ر کل حزب موتلفه اس�لامی‬ ‫در گفت وگویی تفصیلی ب��ا روزنامه ایران درب��اره اظهار نظر ها‬ ‫در خص��وص حض��ور مس��تقل ای��ن ح��زب در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری تصریح کرده‪« :‬ما فرض را بر این می گذاریم‬ ‫که در انتخابات ریاس��ت جمهوری به هر دلیل��ی اصولگرایان‬ ‫خودشان را ملزم به ائتالف بدانند‪ .‬باز هم فرض کنیم موتلفه‬ ‫اس�لامی هم این ال��زام را احس��اس کند‪ .‬نهایتا هر تش��کل‬ ‫اصولگرایی که خ��ود را ملزم به ائتالف ببیند بایس��تی با یک‬ ‫پیشنهاد مشخص وارد میدان ائتالف بشود وگرنه اینکه یک‬ ‫تشکل راجع به هیچ شخص و مصداقی بحث نکرده باشد که‬ ‫نمی شود‪ ».‬وی همچنین ادامه داده است‪« :‬معتقدم اگر به نوع‬ ‫فعالیت های حزبی اعتقاد داشته باشیم‪ ،‬هر تشکلی که خودش‬ ‫را حزب تلقی می کند باید ابتدا به ساکن‪ ،‬یک نظر اختصاصی‬ ‫داشته باشد وگرنه حزبی که نظر مشخصی نداشته باشد‪ ،‬راجع‬ ‫به چه چیزی می خواهد ائتالف بکند‪».‬‬ ‫افطاری خوئینی ها‬ ‫سایت مشرق از عدم حضور سید محمد خاتمی در جلسه‬ ‫افطاری موس��وی خوئینی ها دبیر مجمع روحانیون خبر داده‬ ‫است‪ .‬گفته می شود دلیل عدم حضور خاتمی اختالفات داخلی‬ ‫اصالح طلبان است‪ .‬مشرق در این باره نوشته است‪« :‬محمد‬ ‫خاتمی به رغم دعوت در افطار موسوی خوئینی ها حاضر نشد‪».‬‬ ‫این سایت ضمن اش��اره به اعتراض خاتمی به برخی عناصر‬ ‫تند رو در این جلس��ه تصریح کرده؛ خاتمی ضمن اعتراض به‬ ‫حضور برخی عناصر تندرو در جبهه اصالحات گفته است‪ « :‬ما‬ ‫بیشترین ضربات را از دوستان درون جبهه خوردیم‪ .‬کافی است‬ ‫نگاهی به عقب داشته باشیم و پیامد تندروی های صورت گرفته‬ ‫را مالحظه کنیم‪».‬‬ ‫حضور‬ ‫احمدی نژاد در‬ ‫اجالس مکه‬ ‫بازتاب های‬ ‫گسترده ای در‬ ‫مطبوعات ایران‬ ‫داشت‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫سران ‪ 12‬کشور از جمله روسیه و چین در هفته گذشته‬ ‫در تهران گرد امدند تا در خصوص موضوع سوریه تبادل نظر‬ ‫کنند‪ .‬روزنامه کیهان این نشست را اغاز یک راه جدید می داند و‬ ‫در س��رمقاله خود اورده است ‪ « :‬نشس��ت تهران با محوریت‬ ‫ایران و روسیه در ش��رایطی برگزار شد که امریکایی ها واکرد‬ ‫می کردند زمان راه حل سیاسی بحران س��وریه پایان یافته و‬ ‫زمان جایگزین شدن راه حل های امنیتی و نظامی فرارسیده‬ ‫است‪ ».‬سرمقاله نویس کیهان ادامه داده‪ « :‬نشست تهران در‬ ‫فضایی برگزار شد که عملیات ارتش سوریه در استان حلب و‬ ‫محاصرهگروه های تروریستیموردحمایتامریکاوهمپیمانان‬ ‫منطقه ای و خارجی ان ادامه داشت و استفاده غرب از ابزار زور‬ ‫برای سیطره بر سوریه و ایجاد تحول در نظام سیاسی ان به بن‬ ‫بست کامل رسیده بود‪».‬‬ ‫سخنرانی نا تمام‬ ‫علی اکبر ناطق نوری در سخنرانی شب‪ 21‬ماه رمضان در‬ ‫حرم رضوی از سوی حضار مورد اعتراض قرار گرفت‪ .‬روزنامه‬ ‫اعتماد در این رابطه با علی عس��گری‪ ،‬نماینده سابق مجلس‬ ‫گفت وگو کرده است‪ .‬وی در این مصاحبه تصریح کرده‪« :‬چون‬ ‫نام اقای ناطق به عنوان یکی از گزینه های احتمالی انتخابات‬ ‫اینده ریاست جمهوری مطرح ش��ده و اصالح طلبان معتدل و‬ ‫اصولگرایان معتدل نسبت به ایشان نظر مثبت دارند و حوزه و‬ ‫روحانیت ایشان را قبول دارد و وحدت ملی هم با محوریت چنین‬ ‫چهره هایی شکل خواهد گرفت‪ ،‬انها چنین واکنش هایی را به‬ ‫سخنان اقای ناطق نشان می دهند‪ ».‬وی همچنین ادامه داده‪:‬‬ ‫« به عقیده من مسئوالن اطالعاتی و امنیتی برای یکبار هم که‬ ‫شده باید جلوی این قبیل عناصر افراطی را که کامالشناخته‬ ‫شده هستند‪ ،‬بگیرند‪ .‬چون حقوق شهروندی و حقوق اجتماعی‬ ‫که موضوع بحث اقای ناطق هم بود‪ ،‬یکی از ملزوماتش امنیت‬ ‫اجتماعی و روانی جامعه به خصوص در جلسات عمومی است‪».‬‬ ‫سایت الف‬ ‫در مطالبی‬ ‫به مراسم‬ ‫روز قدس‬ ‫پرداخته و‬ ‫از ضرروت‬ ‫پرداختن‬ ‫به مساله‬ ‫فلسطین‬ ‫نوشته است‬ ‫روزنامه‬ ‫اعتماد خبر‬ ‫عفو ‪130‬‬ ‫محکوم‬ ‫امنیتی را در‬ ‫صدر اخبار‬ ‫خود قرار داد‬ ‫تالش افراطی ها‬ ‫سایت عصر ایران از اقدام عجیب سه چهره محافظه کار‬ ‫امریکایی در تالش برای اخراج ایران از سازمان ملل خبر داد‪.‬‬ ‫در گزارش این سایت امده اس��ت که «جان بولتون» نماینده‬ ‫محافظه کار س��ابق امریکا در س��ازمان ملل به همراه خانم‬ ‫«کریستین سیلوربرگ» و «مارک واالس»‪ ،‬رئیس و عضو البی‬ ‫صهیونیستی«متحددربرابرایرانهسته ای»باانتشاریادداشتی‬ ‫مشترک در وال استریت ژورنال خواستار اخراج ایران از سازمان‬ ‫ملل و نهادهای بین المللی مالی همچون صندوق بین المللی‬ ‫پول شدند‪ .‬عصر ایران همچنین نوشته است‪ « :‬در این یادداشت‬ ‫با ادعای اینکه ایران با ادامه برنامه هسته ای خود و عدم اجرای‬ ‫قطعنامه های شورای امنیت به مداوم و مستمر اصول منشور‬ ‫ملل متحد را نقض می کند نوشتند که طبق مواد ‪ 6‬و ‪ 5‬منشور‬ ‫ملل متحد‪ ،‬سازمان ملل می تواند یک عضو خاطی خود را اخراج‬ ‫و یا عضویت ان عضو را به حالت تعلیق در اورد‪g».‬‬ ‫تغییرات‬ ‫سومالی‬ ‫عنوان یکی از‬ ‫مطالب مجله‬ ‫تایم است‬ ‫‪29‬‬ ‫نقد و نظر‬ ‫نقدونظر‬ ‫جنبش عد م تعهد از پرستیژ سیاسی تا الگوی رفتاری‬ ‫مثلث شماره ‪139‬‬ ‫رفتارهای ایران بهترین نمونه برای جنبش‬ ‫دکتر سید محمد حسینی‪ /‬استاد روابط بین الملل‬ ‫«انها که با ما نیس��تند‪ ،‬علیه ما هس��تند‪ ».‬این جمله‬ ‫داالس‪ ،‬وزیر وقت امور خارجه امریکا در واکنش به جنبشی‬ ‫بود ک��ه الگوی جدی��د رفت��اری را برای سیاس��ت خارجی‬ ‫کشورهای مستقل پیش��نهاد می کرد؛ جنبشی که براساس‬ ‫نفی وابستگی کشورهای نوظهور و مستقل به دو بلوک غرب‬ ‫و شرق در جنگ سرد طراحی ش��ده بود‪.‬جنبشی که الگوی‬ ‫رفتاری خود را مبارزه منفی ایران با انگلیس در نهضت ملی‬ ‫شدن صنعت نفت معرفی کرد‪.‬‬ ‫جنبشی که شالوده ان در کنفرانس اسیایی ـ افریقایی‬ ‫ش��هر باندونگ اندون��زی در س��ال ‪ 1955‬و ب��ا حضور ‪29‬‬ ‫کشور ریخته شد و در سال ‪ 1961‬در بلگراد به صورت یک‬ ‫ی عینیت یافت‪.‬استعمارزدایی‪،‬‬ ‫جریان گسترده جهان س��وم ‬ ‫تنش زدایی‪ ،‬ت�لاش برای اس��تقرار صل��ح و موازنه منفی‬ ‫جهت شکس��تن توازن ناعادالنه موجود‪ ،‬هم��واره از اصول‬ ‫کلی جنبش عدم تعهد بوده اس��ت‪.‬جنبش با وجود اعضای‬ ‫گسترده‪ ،‬قدمت شصت س��اله و موفقیت هایی که به ویژه در‬ ‫زمینه اس��تعمارزدایی و تنش زدایی ایفا کرده‪ ،‬اما در تحقق‬ ‫بس��یاری از اهداف خود نیز ن��اکام مانده اس��ت‪.‬دلیل ان را‬ ‫هم باید در این جمله سرهنگ قذافی‪ ،‬دیکتاتور سابق لیبی‬ ‫جست وجو کرد که در سال ‪ 1973‬با نگاهی انتقادی گفته بود‪:‬‬ ‫«تعداد دولت های غیروابس��ته جهان سوم از تعداد انگشتان‬ ‫دس��ت هم تجاوز نمی کند‪».‬جنبش عدم تعهد با معضالت‬ ‫ساختاری روبه رو بوده و هس��ت که کارامدی ان را تضعیف‬ ‫‪30‬‬ ‫می کند‪ .‬وجود گروه بندی ها و س��لیقه های متفاوت داخلی ‪،‬‬ ‫ترکیب ناهمگون اعضا‪ ،‬ملی گرای��ی افراطی‪ ،‬نبود ضمانت‬ ‫اجرا در تحقق اهداف جنبش و از همه مهم تر نفوذ قدرت های‬ ‫بزرگ در میان برخی از اعضا‪ ،‬همواره از مهم ترین مشکالت‬ ‫این نهاد بوده اس��ت‪.‬حضور تعداد قابل توجهی از کش��ورها‬ ‫در جنبش صرفا برای ارتقای پرس��تیژ بین المللی و کس��ب‬ ‫مقبولیت نزد افکار عمومی است و عملکرد انها در بسیاری از‬ ‫مواقع در تعارض با اهداف جنبش بوده است‪.‬‬ ‫با این همه نتیجه گردهمایی اعضای جنبش عدم تعهد‬ ‫در طول ‪ 60‬س��ال گذش��ته‪ ،‬اجماع نظر پیرام��ون برخی از‬ ‫ارزش ها و هنجارهای بین المللی اس��ت که دس��ت بر قضا‬ ‫این ارزش ها با اهداف سیاس��ت خارجی جمهوری اسالمی‬ ‫ایران همپوشانی بس��یار دارد و این همان نقطه ای است که‬ ‫دیپلماسی جمهوری اس�لامی قصد دارد از ان استفاده کند‪.‬‬ ‫برخی از این اصول و ارزش ها عبارتند از‪:‬‬ ‫ احترام به حاکمیت کش��ورها‪ ،‬عدم مداخله در امور‬‫داخلی کشورها و حل مسالمت امیز اختالفات‪.‬‬ ‫ مخالف��ت ب��ا ش��رکت در اتحادیه ه��ای نظامی و‬‫خودداری از واگ��ذاری پایگاه های نظامی ب��ه قدرت های‬ ‫خارجی‪.‬‬ ‫ خلع س�لاح بین المللی و نظارت دائم��ی نهادهای‬‫بین المللی در تولید و تکثیر سالح های غیرمتعارف‪.‬‬ ‫ مبارزه با نژادپرستی و استعمار در اشکال نوین انها‪.‬‬‫ حمای��ت جامع��ه بین المللی از توس��عه سیاس��ی و‬‫اقتصادی کشورها‪.‬‬ ‫ همکاری مثبت بین المللی در جهت اس��تقرار صلح‬‫پایدار‪.‬‬ ‫ پشتیبانی از منشور ملل متحد و اصول مسلم حقوق‬‫بین الملل‪.‬‬ ‫همان گونه ک��ه مالحظه می ش��ود اص��ول و اهداف‬ ‫جنبش متمایل به تعقیب سیاستی تجدیدنظرطلبانه در جهت‬ ‫دگرگونی وضع موجود و شکستن مسالمت امیز توازن قدرتی‬ ‫است که مطلوب چند قدرت جهانی است‪.‬‬ ‫در برهه ای که دولتمردان امری��کا نام ایران را در کنار‬ ‫القاعده به عنوان بزرگ ترین تهدید بین المللی قرار می دهند و‬ ‫تالش می کنند به اصطالح خودشان اجماعی بین المللی علیه‬ ‫ایران تشکیل دهند‪ ،‬برگزاری کنفرانس عدم تعهد در تهران و‬ ‫طرح مجدد شعارهای شصت ساله جنبش در تهران‪ ،‬فرصتی‬ ‫برای مقابله با سیاستی اس��ت که قصد انزوای ایران را دارد‪.‬‬ ‫تاریخ ایران حاکی از تعهد عملی ایران به اصول و ارزش های‬ ‫جنبش عدم تعهد است‪.‬‬ ‫نهضت ملی شدن صنعت نفت‪ ،‬رفتار سیاست خارجی‬ ‫ایران در جنگ تحمیل��ی و به خصوص مقاومت دیپلماتیک‬ ‫ایران در برنامه صلح امیز هسته ای‪ ،‬سه الگوی رفتاری ایران‬ ‫را نشان می دهد که موید الزام عملی این کشور به ارزش های‬ ‫جنبش در طول شصت سال گذشته است‪.‬‬ ‫ریاس��ت ایران بر جنبش و الگوی رفت��اری ایران در‬ ‫سیاست خارجی‪ ،‬فرصتی مناس��ب برای ‪ 118‬عضو جنبش‬ ‫عدم تعهد است تا به دور از شعارها و ژست های دیپلماتیک‪،‬‬ ‫اغاز گر تحولی جدید و عادالنه در روابط بین الملل باشند‪g .‬‬ ‫باید از همه ظرفیت های اجالس عدم تعهد بهره برد‬ ‫حسیننقوی حسینی‪/‬سخنگویکمیسیونامنیتملی‬ ‫درب��اره اهمیت اجالس س��ران جنب��ش عدم تعهد که‬ ‫در تهران برگزار خواهد ش��د باید به این نکته اش��اره کنم که‬ ‫جنبش عدم تعهد یکی از وسیع ترین محافل بین المللی بعد از‬ ‫سازمان ملل متحد اس��ت و این جنبش هم از نظر تعداد و هم‬ ‫از نظر گستردگی جغرافیایی در سطح جهان از جایگاه ویژه ای‬ ‫برخوردار است‪ .‬سابقه فعالیت های جنبش عدم تعهد هم از زمان‬ ‫تشکیل و راه اندازی یک سابقه خوب‪ ،‬قابل دفاع و موثر بوده و‬ ‫در برش های تاریخی مختلف توانسته نظم تحمیلی جهانی را‬ ‫به چالش بکشد و توان و جایگاه خود را به رخ کشورهای مدعی‬ ‫ابرقدرتی بکشاند‪ .‬اجالس سران جنبش عدم تعهد هر سه سال‬ ‫یکبار برگزار می شود که این بار در تهران و به میزبانی جمهوری‬ ‫اسالمی ایران این اجالس بر پا خواهد شد‪ .‬اعالم امادگی ‪۱۲۰‬‬ ‫کش��ور برای حضور در اجالس‪ ،‬نشان از اهمیت کشورمان در‬ ‫عرصه بین المللی دارد که سبب شده این اجالس در سطحی‬ ‫جنگ و دیپلماسی‬ ‫ایا اخضر االبراهیمی می تواند‬ ‫موفق شود؟‬ ‫صباح زنگنه‪ /‬کارشناس بین الملل‬ ‫بررسی تحوالت سوریه دو رویکرد را پیش رو دارد‪ .‬یک‬ ‫رویکرد نظامی است‪ ،‬رویکرد نظامی قاطعی که بتواند درگیری‬ ‫را به صورت یکطرفه حرکت دهد به این معنا که یا دولت بتواند‬ ‫مخالفان و معارضین مس��لح را قل عو قمع کن��د و یا گروه های‬ ‫مخالف بتوانند نیروهای ارتشی دولت را وادار به تسلیم کنند‪.‬‬ ‫البته این رویکرد فعال مورد نظر و حمایت سازمان ملل متحد‬ ‫نیست و طبعا در راستای چنین دیدگاهی تعدادی از کشورها‬ ‫مانند روس��یه و چین دو عضو دائمی ش��ورای امنیت سازمان‬ ‫ملل‪ ،‬ایران و چند کش��ور دیگر با این رویکرد که جنبه نظامی‬ ‫صرف دارد مخالف هستند‪.‬اما رویکرد بعدی متوسل شدن به‬ ‫روش های دیپلماتیک و سیاسی است‪ ،‬خط مشی و روش های‬ ‫سیاسی طبیعتا از یک پشتوانه بین المللی معتبر برخورداند‪ ،‬این‬ ‫نوع رویکرد در تحوالت سوریه به این شکل تعریف می شود که‬ ‫درگیری ها در سوریه از یک درگیری محض داخلی فراتر رفته‬ ‫و به یک درگیری و نزاع نیابتی تبدیل ش��ده است به این معنا‬ ‫که در درگیری های داخلی رد پای نیابتی برخی کش��ورهای‬ ‫خارجی دیده می ش��ود‪ .‬در حال حاضر نیز یکی از موانع جدی‬ ‫در برابر حل مسالمت امیز بحران در سوریه‪ ،‬اصرار مخالفان بر‬ ‫براندازی دولت ان هم به شکل خشونت امیز ان و نفی هرگونه‬ ‫لو فصل بحران بوده است‪ .‬مخالفان گفته اند‬ ‫گفت وگو برای ح ‬ ‫که به چیزی جز کناره گیری «بش��ار اس��د» از قدرت راضی‬ ‫نیستند؛ موضعی که بی تردید راه هرگونه گفت وگو را می بندد‬ ‫و دولت را نیز وادار به واکنش می کند‪ .‬در این میان راهبردهای‬ ‫غیرسازنده و مداخله گرایانه کشورهای مخالف دولت سوریه‬ ‫در منطقه و جهان نیز اوضاع این کش��ور را هر روز پیچیده تر‬ ‫نقدونظر‬ ‫از قبل کرده است‪ .‬محور منطقه ای و فرامنطقه ای ضد دولت‬ ‫سوریه که اصلی ترین طرف های ان امریکا‪ ،‬بریتانیا‪ ،‬فرانسه‪،‬‬ ‫عربستان‪ ،‬قطر و ترکیه هستند‪ ،‬با حمایت یکپارچه از مخالفان‬ ‫و ارائه کمک های نظامی به انها فضا را سخت تر می کند‪ .‬البته‬ ‫کوفی عنان تالش های زیادی را برای حل این بحران انجام داد‬ ‫و گفت وگوهای بسیاری را با کشورهای تاثیرگذار صورت داد اما‬ ‫به دلیل ضعف همکاری گروه های ذی نفع و تاثیر گذار‪ ،‬بعد از‬ ‫گذشت شش ماه شکست کوفی عنان در این ماموریت حاصل‬ ‫شد‪.‬بر این اساس به نظر می اید که رویکرد سیاسی برای شرایط‬ ‫حاضر در سوریه باید با حضور یک شخصیت جدید که سوابق‬ ‫مطلوبی نیز در زمینه میانجی گری در بحران های مختلفی از‬ ‫جمله منازعات لبنان‪ ،‬عراق و افغانستان داشته و دارای ملیت‬ ‫عرب نیز هست تجربه شود‪ .‬اخضر االابراهیمی پیش از این نیز‬ ‫به عنوان نماینده ویژه سازمان ملل در بسیاری از مناطق ملتهب‬ ‫در جهان تعیین ش��ده بود‪ .‬اما اخضر االابراهیمی در حالی قرار‬ ‫است به عنوان نماینده جدید سازمان ملل و اتحادیه عرب در‬ ‫بحران سوریه معرفی شود که گسترش درگیری های خشونت‬ ‫بار و اصرار کشورهای غربی و هم پیمانان منطقه ای انها برای‬ ‫براندازی دولت بشار اسد‪ ،‬راه دشواری را پیش روی وی قرار داده‬ ‫است‪.‬حضور اخضر االابراهیمی شاید بتواند در تحوالت سوریه‬ ‫مثمر ثمر باش��د‪.‬ابراهیمی قبال در منازعه افغانستان که نقش‬ ‫میانجی را از سوی س��ازمان ملل بر عهده داشت‪ ،‬مامور انجام‬ ‫پروسه انتقال قدرت پس از طالبان در افغانستان بود که توانست‪،‬‬ ‫به باور شماری از اگاهان در این ماجرا تاثیر گذاری خاصی داشته‬ ‫ی همچنین در سال های ‪ ۱۹۸۴‬تا ‪ ۱۹۹۱‬در‬ ‫باشد‪.‬اقای ابراهیم ‬ ‫پایان دادن به جنگ های داخلی لبنان نیز نقش ایفا کرد و پس‬ ‫از ان‪ ،‬برای دو سال وزیر خارجه الجزایر شد‪.‬به هر روی به نظر‬ ‫می اید نقش افرینی او در مسائل سوریه بتواند مقداری موثر باشد‬ ‫گرچه ارائه رویکرد سیاسی و مذاکراتی در بحران فعلی سوریه‬ ‫در حالی موفق می شود که دو طرف از درگیری خسته و مایوس‬ ‫شوند و در مقابل بن بستی عملیاتی قرار گیرند‪ ،‬چرا که شاید هر‬ ‫طرحی به سرنوشت پیشنهادات کوفی عنان برای حل بحران در‬ ‫ی در امور سیاسی‬ ‫سوریه دچار شود‪ .‬با وجود تجربه باالی ابراهیم ‬ ‫و دیپلماتیک‪ ،‬البت�� ه تردیدهای بس��یاری در موفقیت وی در‬ ‫ماموریت جدیدش وجود دارد‪ .‬به ویژه اینکه وی جا پای دیپلمات‬ ‫برجسته دیگری چون کوفی عنان می گذرد که گرچه سال ها در‬ ‫کسوت دبیرکلی بزرگ ترین سازمان بین المللی یعنی سازمان‬ ‫ملل قرار داشت‪ ،‬اما نتوانست از عهده حل بحران سوریه براید و‬ ‫سرانجام ناچار به استعفا شد‪ .‬کوفی عنان هفته گذشته زمانی که‬ ‫از نمایندگی سازمان ملل و اتحادیه عرب در امور سوریه کناره‬ ‫گرفت‪ ،‬مطرح کرد که به دلیل افزایش رویکرد نظامی در بحران‬ ‫ی جهانی‬ ‫سوریه و نیز ادامه بن بست در شورای امنیت بر سر اقدام ‬ ‫در خصوص این کشور‪ ،‬در انجام تالش هایش ناکام بوده است‪.‬‬ ‫که این مهم همان فضای کشش به سمت رویکرد نظامی تا‬ ‫رویکرد سیاسی را تداعی می کند‪.‬انچه از تحوالت و در گیری ها‬ ‫در سوریه مالحظه می شود این است که فعال فضا به ان مرحله‬ ‫نرسیده اس��ت که بتوان به یک رویکرد سیاسی صرف توجه‬ ‫کرد‪ ،‬اما این احتمال نیز هست که با ادامه درگیری ها و افزایش‬ ‫تنش ها به ان مرحله برسد‪.‬‬ ‫بنابراین در چنین شرایطی بهتر است که رویکرد سیاسی‬ ‫را هم در کنار اماده داشته باشیم و البته چه بهتر که این رویکرد‬ ‫به هنگام پیاده شدن از سوی یک دیپلمات کهنه کار مانند اقای‬ ‫ابراهیمی هدایت ش��ود‪.‬البته در حل بحران سوریه نمی توان‬ ‫چندان تفاوت فاحشی میان کوفی عنان و اخضر االابراهیمی‬ ‫ قائل شد‪ ،‬اما حضور این نوع افراد در این منازعه به عنوان یک‬ ‫مس��یر و یک رویکرد باید باز نگاه داشته ش��ود که اگر اطراف‬ ‫درگیری خسته و یا مایوس شدند این مسیر برای انها باز باشد‬ ‫که بتوانند به ان مراجعه کنند تا شاید به حل بحران کمک کند‪.‬‬ ‫در بحران سوریه در شرایط فعلی به نظر می اید که اگر قرار باشد‬ ‫مذاکره ای صورت گیرد باید هم با اطراف درگیر و هم با پشتیبانان‬ ‫اطراف درگیری انجام ش��ود‪ .‬در این راستا اقای ابراهیمی کار‬ ‫سختی را در پیش دارد به این دلیل که برخی عالئم حکایت از‬ ‫این دارد که امریکا از فضای درگیری چندان پشتیبانی نمی کند‪.‬‬ ‫ضمن اینکه عربس��تان نیز به فضای موج��ود با نوعی تلخی‬ ‫می نگرد که این بدین معناست که به اهدافشان نرسیده اند البته‬ ‫درچنینشرایطیوضعیتفعلی ترکیهودرگیریاحزابسیاسی‬ ‫با دولت در این کش��ور به مس��ائل منطقه افزوده شده است‪.‬‬ ‫به هر حال به نظر می اید با توجه به اینکه شخصیت اقای اخضر‬ ‫ی به عنوان یک ش��خصیت بی طرف شناخته شده‬ ‫االبراهیم ‬ ‫بعید است که حضورش در حل بحران سوریه به عنوان نماینده‬ ‫سازمان ملل متحد با موضع گیری خاصی از سوی کشورهای‬ ‫درگیر در منازعه سوریه روبه رو شود‪g.‬‬ ‫فرصتی تاریخی برای ایران‬ ‫مثلث شماره ‪139‬‬ ‫قابل قبولی برگزار شود‪ .‬این در حالی است که در شرایط کنونی‬ ‫امریکا و هم پیمانانش تالش گس��ترده ای داشته اند تا هر چه‬ ‫بیشتر جمهوری اس�لامی ایران را با اعمال محدودیت های‬ ‫غیر قانونی در عرصه بین المللی در انزوا قرار دهند‪ .‬از این رو باید‬ ‫از همه ظرفیت های برگزاری این اجالس استفاده کرد‪ .‬به طور‬ ‫طبیعی وقتی ‪ ۱۲۰‬هیات کار شناس��ی‪ ،‬وزرای خارجه و سران‬ ‫کشور ها در جمهوری اسالمی ایران حضور پیدا می کنند قطعا‬ ‫یک فرصت طالیی ایجاد خواهد شد تا یا زمینه مراودات با این‬ ‫کشور ها در همه ابعاد چه سیاسی‪ ،‬چه اقتصادی‪ ،‬چه فرهنگی و‬ ‫اجتماعی فراهم شود یا سطح مراودات افزایش یابد‪.‬‬ ‫این فرصت به سادگی فراهم نمی شود که بخواهیم به‬ ‫سادگی ان را از دست بدهیم‪ .‬از این رو همه دستگاه های مربوطه‬ ‫در حوزه های مختلف باید از فرصت موجود نهایت استفاده را در‬ ‫راستای باال بردن سطح مراودات و مناسبات به منظور گسترش‬ ‫نالمللیجمهوریاسالمیایرانبرایناکامگذاشتن‬ ‫ارتباطاتبی ‬ ‫دشمنان ببرند‪ .‬البتهجمهوری اسالمی پیش از این در زمینه ناکام‬ ‫گذاشتن دشمنان در اجرای نقشه های خود علیه ملت ایران از‬ ‫طریقتغییرسطحارتباطاتخوددرعرصهبین المللیاقدامکرده‬ ‫است‪ ،‬به طوری که مراودات اقتصادی خود را از غرب به اسیا و‬ ‫جنوب شرق اس��یا و امریکایی التین منتقل کرده و برگزاری‬ ‫اجالس سران جنبش عدم تعهد در تهران هم می تواند فرصت‬ ‫مناسبی باشد برای اینکه این تغییر به طور کامل انجام گیرد‪.‬‬ ‫درباره س��طح برگزاری اجالس عدم تعه��د در تهران‬ ‫و اینکه تعداد کم حضور س��ران در این اج�لاس ایا تاثیری‬ ‫در س��طح اجالس خواهد داش��ت یا خیر نیز باید بگویم که‬ ‫جنبش عدم تعهد در سه سطح کار شناسان‪ ،‬وزاری خارجه و‬ ‫سران برگزار می شود و در سطح کار شناسان هر ‪ ۱۲۰‬کشور‬ ‫حضور دارند‪ .‬در سطح دوم که وزاری خارجه است‪ ،‬تصمیمات‬ ‫کار شناسان بررسی می شود و مورد تایید قرار خواهد گرفت و‬ ‫در سطح سوم یعنی س��ران هم تصمیم گیری انجام نخواهد‬ ‫گرفت و همان تصمیمات دو سطح پابرجا می ماند‪ .‬بنابراین‬ ‫نشست س��ران عمال جنبه تش��ریفاتی دارد و حضور یا عدم‬ ‫حضور انها در اجالس جنبش عدم تعهد تاثیری در خط مشی و‬ ‫تصمیم گیری کلی اجالس نخواهد داشت‪.‬‬ ‫با این حال امیدواریم که امار حضور س��ران تا روزهای‬ ‫منتهی به برگزاری اجالس تهران روز به روز بیش��تر شود‪ .‬با‬ ‫این حال اگر کشورهایی هم در اجالس در سطح سران حضور‬ ‫پیدا نکنند از اهمیت اجالس تهران کاسته نمی شود و تنها انها‬ ‫خصومت خود نسبت به ملت ایران را نشان می دهند‪ ،‬چرا که از‬ ‫میان کشورهایی که قرار است در اجالس در سطح سران حضور‬ ‫پیدا نکنند نام کشورهایی به چش��م می خورد که با ملت ایران‬ ‫خصومت دارند‪ .‬از این رو عدم حضور انها نه برای ملت و دولت‬ ‫ایران اهمیت دارد و نه تاثیری در سطح و اهمیت اجالس‪g.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫تفاوت های خاورمیانه جمهوری خواهان‬ ‫ایراننبایدبرانتخاباتریاست جمهوریامریکاتمرکزکند‬ ‫دکتر فواد ایزدی‪/‬کارشناس بین الملل‬ ‫نقد و نظر‬ ‫انچه از سیاس��ت خارجی دولت ه��ا در ایاالت متحده‬ ‫امریکا بر می اید این است که حضور افراد از احزاب مختلف‬ ‫تفاوت چندانی در سیاست های کالن ایجاد نمی کند‪.‬‬ ‫اینک��ه رئیس جمهور امری��کا جمهوریخواه باش��د یا‬ ‫دموکرات چندان در عرصه روابط بین الملل این کشور البته‬ ‫در مواجهه با جمهوری اسالمی ایران تغییری ایجاد نمی کند‬ ‫و شاید تنها بتوان گفت که نحوه لفاظی و ادبیات دیپلماتیک‬ ‫این دو گروه با یکدیگر تفاوت داشته باشد‪.‬‬ ‫در این راس��تا با دق��ت در دوران ریاس��ت جمهوری‬ ‫اوباما مالحظه می ش��ود که او نیز کم و بیش سیاست های‬ ‫دولت ب��وش را در قبال ای��ران ادام��ه داد‪ .‬اوبام��ا تنها در‬ ‫دوران رقابت ه��ای انتخاباتی عملکردی متفاوت نس��بت‬ ‫به س��نوات قبلی از خود بروز داد‪ ،‬به عن��وان مثال در دوران‬ ‫تبلیغات انتخابات ریاس��ت جمهوری مباحثی چون تعامل و‬ ‫گفت وگو با ایران را مطرح کرد‪ ،‬اما هنگام به قدرت رسیدن‬ ‫نه تنها تحریم های دولت بوش را ادامه داد بلکه در مواردی‬ ‫تحریم های جدی تری را نسبت به ایران سرلوحه کار خود‬ ‫قرار داد‪.‬‬ ‫در چنین ش��رایطی مالحظه می ش��ود ک��ه اوباما نیز‬ ‫کم و بیش سیاست های دولت بوش را ادامه داد و البته پیش‬ ‫از این هم مس��بوق به س��ابقه بود که کاندیداها در دوران‬ ‫فعالیت های انتخاباتی مواضعی را در حوزه سیاست خارجی‬ ‫مطرح کنن��د که تنها ب��رای متمایز ش��دن از رقیب مطرح‬ ‫ش��ده باش��د؛ اما در عمل تفاوت های چندان ریش��ه ای در‬ ‫سیاست های کالن دیده نمی شود‪.‬‬ ‫بر همی��ن اس��اس از کاندیداهای حاض��ر در عرصه‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری امریکا‪ ،‬نباید خیلی انتظار تغییر‬ ‫ریش��ه ای در سیاس��ت خارجی نس��بت به ایران را داشت‪.‬‬ ‫اوباما یا رامنی‪ ،‬هرکدام که انتخاب شوند چندان تغییری در‬ ‫اصول کلی سیاست خارجی امریکا لحاظ نمی شود و همان‬ ‫خط مشی و استراتژی ادامه پیدا می کند‪.‬‬ ‫در انتخابات این دوره ریاست جمهوری امریکا نیز بعضا‬ ‫مسائلی از سوی کاندیداها مطرح می شود که تنها در حوزه‬ ‫جلب رضایت البی اسرائیل در حمایت از صهیونیست ها و‬ ‫علیه فلسطین و ایران تحلیل می شود؛ این نوع لفاظی ها را‬ ‫بیشتر باید در حوزه رقابت های انتخاباتی تفسیر کرد‪ .‬البته‬ ‫این نوع حمایت های تند عموما در عمل با مشکل مواجه و‬ ‫عملیاتی نمی شوند بنابراین چندان نباید نگران این موضوع‬ ‫بود که اگر رامنی بیاید‪ ،‬بدتر از اوباما خواهد بود‪.‬‬ ‫چرا که تحریم های تح��ت مدیریت دولت اوباما علیه‬ ‫ایران به مراتب بدتر و تندتر از زمان ریاس��ت جمهور جورج‬ ‫بوش است؛ بر این اس��اس به نظر می اید که سیاست های‬ ‫رامنی ادامه سیاست های بوش و البته اوباما در قبال ایران‬ ‫باش��د‪ .‬به هرحال در صورت انتخاب هرکدام از این دو نفر‬ ‫سیاس��ت های ضد ایرانی ادام��ه پیدا خواهد ک��رد‪ ،‬چرا که‬ ‫سیاس��ت های امریکا در خاورمیانه بیشتر تحت تاثیر البی‬ ‫اسرائیل است‪ ،‬بنابراین چندان تفاوتی نمی کند که چه کسی‬ ‫مثلث شماره ‪139‬‬ ‫‪32‬‬ ‫در امریکا به قدرت برسد‪.‬‬ ‫اما با بررس��ی ادبیات دیپلماتی��ک جمهوریخواهان‬ ‫مالحظه می ش��ود ک��ه انه��ا در ادبی��ات گفت��اری تندتر‬ ‫برخورد می کنند ت��ا انجا که بعضی اوق��ات باعث ناراحتی‬ ‫هم پیمانانشان نیز می ش��وند‪ ،‬اما در مقابل دموکرات ها هم‬ ‫مقداری هوشمندانه تر برخورد می کنند و هم از ادبیاتی نرم تر‬ ‫در صحنه سیاست خارجی برخوردارند‪ ،‬بنابراین در بسیاری از‬ ‫حوزه ها موفق تر از رقبای جمهوریخواه هستند‪.‬‬ ‫هرچند در نوع گفتار علیه ایران بازهم چندان تفاوتی‬ ‫میان این دو حزب وجود ندارد همانطور که شخص رامنی از‬ ‫اعالم سیاست جنگ طلبانه علیه ایران واهمه ای ندارد‪ ،‬اوباما‬ ‫نیز در مقابل از وجود همه گزینه ها روی میز صحبت می کند‪.‬‬ ‫افرادی که مش��اور رامنی هس��تند‪ ،‬در حوزه ایران ادبیات‬ ‫تندتری دارند و به دنبال اعمال سیاس��ت های خش��ن تری‬ ‫هستند و در نهایت به دلیل این تندی خیلی مواقع موفقیت‬ ‫الزم را در ایجاد ی��ک اجماع کمتر از دموکرات ها کس��ب‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫از این جهت نباید به طور اتوماتیک تصور کرد که چون‬ ‫رامنی صراحت بیشتری در جنگ دارد پس سیاست خارجی‬ ‫او در قبال ایران برای ما مضر تر است‪ ،‬چرا که این استدالل‬ ‫غلطی است‪.‬‬ ‫در حقیقت تصمیم گیری سیاس��ی در امریکا فرمول‬ ‫پیچی��ده ای دارد‪ ،‬چر اکه کنگره در این کش��ور نقش خیلی‬ ‫مهم��ی را ایفا می کن��د‪ ،‬برخالف ایران ک��ه مجلس نقش‬ ‫چندان پررنگی را در عرصه سیاست خارجی بازی نمی کند‪.‬‬ ‫در حقیقت در بررسی رفتار امریکا در عرصه بین الملل نباید‬ ‫تنها روی گزینه رئیس جمهور تمرکز کرد‪.‬‬ ‫چون کنگره حضوری پررن��گ دارد و در صورتی که‬ ‫رئیس جمهور امریکا به دنبال تغییر سیاست ها نسبت به ایران‬ ‫باشد با توجه به اینکه کنگره تحت نفوذ و البی صهیونیست‬ ‫است اجازه این کار را در عمل نخواهند داد‪.‬‬ ‫اما انچه مهم است اینکه در داخل کشور نباید انچنان‬ ‫به دنبال گزینه ریاست جمهوری امریکا بود‪ ،‬چون سیاست ها‬ ‫تغییر چندانی نمی کند و تنها باید در مقابل فشارهای امریکا‬ ‫مقاومت کرد‪ .‬چون تحلیلی که وجود دارد این اس��ت که تا‬ ‫انجا که ممکن است فشارها را بر جمهوری اسالمی بیشتر‬ ‫کنیم تا به اهداف مورد نظر برس��یم و هیچ گاه امریکا چنین‬ ‫تحلیلی را درسیاست خود در قبال ایران لحاظ نمی کند که‬ ‫اگر ایران کوتاه امد ما هم کوتاه بیاییم پس بر همین اساس‬ ‫ایران نیز باید همواره به دنبال مقابله با فشارها باشد‪.‬‬ ‫اما در حوزه سیاست خارجی خود باید در کنار مقاومت‪،‬‬ ‫فعالیت ه��ای دیپلمات گون��ه ای را نی��ز س��رلوحه عرصه‬ ‫دیپلماس��ی قرار دهیم‪ .‬در حال حاضر در داخل کشور و در‬ ‫مباحث مربوط به دولت امریکا فعالی��ت مثمر ثمری انجام‬ ‫نمی شود‪ ،‬بنابراین چندان نمی توانیم به موقع نسبت به رفتار‬ ‫امریکا تحلیل ارائه کنیم اما انها اینگونه نیس��تند و از همه‬ ‫ابزارها برای پیشبرد اهدافشان استفاده می کنند‪.‬‬ ‫انه��ا در خص��وص ای��ران در ح��ال فعالی��ت روی‬ ‫افکار عمومی این کشور هستند‪ ،‬به طوری که در حال حاضر‬ ‫‪ 72‬درصد مردم امریکا فکر می کنند ایران به س�لاح اتمی‬ ‫دست یافته اس��ت‪ .‬طرف مقابل ذهن ملت خود را برای هر‬ ‫اقدامی اماده کرده است‪ ،‬بنابراین هر زمانی که تصمیم گرفته‬ ‫شود به عنوان مثال گزینه نظامی عملی شود مردم تمکین‬ ‫می کنند و این مهم را می پذیرند‪ .‬اما ایران نتوانست ادبیات‬ ‫دیگری را در بین افکار عمومی این کشور ارائه کند‪ ،‬هرچند‬ ‫در امریکا عده ای حضور دارند که متوجه هستند که نسبت به‬ ‫ایران سیاه نمایی صورت می گیرد اما در مقابل نمی دانند که‬ ‫واقعیت چیست و این نشان می دهد که ایران در این مرحله‬ ‫ضعیف عمل کرده است و در حوزه تعامل با نخبگان فعالیت‬ ‫و برنامه ای ندارد‪.‬‬ ‫به هرحال سیاس��ت خارج��ی امریکا در قب��ال ایران‬ ‫به دلیل وجود البی صهیونیست با حضور رئیس جمهور از هر‬ ‫طیف و جریانی دستخوش تغییر چندانی نمی شود‪.‬‬ ‫اما در خصوص دیگر کش��ورهای منطقه این مساله‬ ‫کمتر است‪ ،‬به عنوان مثال در حوزه چگونگی برقراری رابطه‬ ‫امریکا با کشورهای دیگر منطقه مثل ترکیه‪ ،‬سوریه‪ ،‬مصر‬ ‫و‪ ...‬اختالف نظر زیاد است یا در خصوص تحوالت منطقه و‬ ‫به خصوص بحث بیداری اسالمی در عرصه سیاست خارجی‬ ‫امریکا اختالف نظر و اختالف دیدگاه وجود دارد‪.‬‬ ‫بر پای��ه همین‪ ،‬اختالف نظ��ر و تفاوت دی��دگاه میان‬ ‫نامزدها نیز بیشتر است‪ .‬زمانی که سیاست های اوباما و رامنی‬ ‫را در خصوص مسائل خاورمیانه مقایس��ه می کنید به نظر‬ ‫می رسد که دموکرات ها بیشتر تمایل دارند بیداری اسالمی‬ ‫را مدیریت کنن��د‪ ،‬چون می دانند حرکت بیداری اس�لامی‬ ‫برگشت ناپذیر است و هدفشان این است که این مساله را در‬ ‫منطقه مدیریت کنند‪.‬‬ ‫اما در میان جمهوریخواهان افرادی هس��تند که به‬ ‫این مساله معتقد نیستند بلکه بر این اعتقادند که برخورد‬ ‫امریکا باید شدیدتر باشد و همواره نسبت به دولت اوباما‬ ‫نیز انتقاد می کردند ک��ه خیلی نرم با این موضوع برخورد‬ ‫می کن��د‪ ،‬بنابراین اگر جمهوریخواهان بر س��رکار بیایند‬ ‫نوع برخورد انها نیز ش��دیدتر خواهد بود‪ ،‬ش��اید اگر این‬ ‫افراد ام��روز در راس امور امریکا بودن��د‪ ،‬در حال حاضر‬ ‫افرادی مانند المرس��ی را در کس��وت ریاست جمهوری‬ ‫مصر مش��اهده نمی کردیم‪g.‬‬ ‫اوباماورامنیچهتفاوتیبرایمادارند؟‬ ‫درباره اینده روابط ایران و امریکا رویکردهای متناقضی‬ ‫ارائه شده است‪ .‬هم اکنون در بس��یاری از رسانه ها این سوال‬ ‫مطرح شده که انتخابات ریاست جمهوری امریکا چه تاثیری‬ ‫در اینده روابط ایاالت متحده با ایران ایجاد خواهد کرد؟ واقعیت‬ ‫ان است که تصمیم گیری در ساختار سیاسی و امنیتی امریکا‬ ‫ماهیت نظام یافته دارد‪ .‬تغییر در کابینه تاثیر بس��یار محدودی‬ ‫بر جهت گیری و راهبرد سیاس��ت خارجی ایاالت متحده به جا‬ ‫می گذارد‪ .‬بسیاری از نظریه پردازان روابط بین الملل در تبیین‬ ‫موضوعات مربوط به الگوی تصمیم گیری در سیاست خارجی‬ ‫کش��ورها این موضوع را مورد توجه قرار می دهند که هرگونه‬ ‫تغییر در کابینه و گروه های اجرایی در امریکا‪ ،‬تاثیر محدودی بر‬ ‫فرایندهای سیاست خارجی این کشور بر جا می گذارد‪ .‬براساس‬ ‫چنین نگرشی‪ ،‬انتخابات نوامبر‪ 2012‬تاثیر محدودی بر الگوی‬ ‫رفتار سیاس��ت خارجی امریکا در برخورد با ایران به جا خواهد‬ ‫گذاشت‪.‬‬ ‫‪ -1‬جهت گیری تبلیغاتی و انتخاباتی رامنی در‬ ‫برخورد با ایران‬ ‫اگرچه میت رامنی همواره تالش داش��ته ت��ا از ادبیات‬ ‫رادیکال در برخورد با ایران استفاده کند‪ ،‬اما واقعیت ان است که‬ ‫شعارهای انتخاباتی منجر به هیجان سیاسی در جامعه امریکا‬ ‫می ش��ود‪ .‬تصمیم گیری راهبردی در سیاست خارجی امریکا‬ ‫بیش از انکه مربوط به جابه جایی کارگزاران اجرایی باشد‪ ،‬تابعی‬ ‫از ضرورت های ساختاری در نظام سیاسی محسوب می شود‪.‬‬ ‫واقعیت های کنش سیاست خارجی امریکا نشان می دهد که‬ ‫رئیس جمهور تحت تاثیر افکار عمومی‪ ،‬رس��انه های جمعی‪،‬‬ ‫مثلث شماره ‪139‬‬ ‫ابراهیم متقی‪ /‬استاد دانشگاه تهران‬ ‫نقدونظر‬ ‫رادیکالیسمامریکایی‬ ‫حوزه های کارشناسی و همچنین رویکردهای حاکم بر امنیت‬ ‫ملی در ایاالت متحده قرار دارد‪ .‬گرایشات حزبی تاثیر چندانی‬ ‫بر روند سیاست خارجی امریکا بر جا نمی گذارد‪ .‬به رغم نگرش‬ ‫ساختاری نسبت به فرایندهای سیاست خارجی در امریکا‪ ،‬باید‬ ‫این موضوع را مورد توجه و تاکید قرار داد که نخبگان بخشی از‬ ‫کارگزاراناجراییدرفرایندهایتصمیم گیریامنیتیوراهبردی‬ ‫ایاالت متحده محسوب می شوند‪ .‬هر رئیس جمهور دارای گروه‬ ‫اجرایی مربوط به خود اس��ت‪ .‬میت رامنی در تاریخ ‪ 9‬اگوست‬ ‫‪ 2012‬برخی از همکاران اجرایی خود را معرفی کرد‪ .‬از جمله این‬ ‫افراد می توان به پاول ریان (‪ )Paul Ryan‬اشاره داشت‪ .‬نامبرده‬ ‫به عنوان معاون رئیس جمهور در کابینه میت رامنی پیش بینی‬ ‫شده است‪ .‬واقعیت ان اس��ت که تفاوت سابقه اجرایی جوزف‬ ‫بایدن (معاون پیشنهادی اوباما برای ریاست جمهوری) با پاول‬ ‫ریان بسیار زیاد است‪ .‬جوزف بایدن قبل از انکه رئیس جمهور‬ ‫امریکا شود‪ ،‬به مدت ‪ 36‬س��ال عضویت مجلس سنا را داشته‬ ‫است‪ .‬چنین سابقه ای برای جوزف بایدن و تیم ریاست جمهوری‬ ‫ایاالت متحده اعتبار ویژه ای را ایجاد کرده است‪ .‬در حالی که پاول‬ ‫ریان فاقد چنین پیشینه ای است‪ .‬سایر افرادی که به عنوان تیم‬ ‫سیاست خارجی و امنیتی میت رامنی پیشنهاد شده اند‪ ،‬همانند‬ ‫پاول ریان سابقه اجرایی محدودتری در مقایسه با تیم سیاست‬ ‫خارجی و امنیتی اوباما دارند‪.‬‬ ‫‪ -2‬تفاوت های ادراکی ـ تحلیلی کابینه اوباما و‬ ‫تیممنتخبرامنی‬ ‫اگرچهتفاوتدرپیشینهفعالیت هایسازمانیواجراییتیم‬ ‫ریاست جمهوریاوباماورامنیوجوددارد‪،‬امااعضایجدیدی که‬ ‫توسط رامنی پیشنهاد شده اند عمدتا در زمره گروه های تندرو در‬ ‫سیاستخارجیایاالت متحدههستند‪.‬ازجملهاینافرادمی توان‬ ‫به میچل ریس (‪ )Mitchell Reiss‬اشاره داشت‪ .‬نامبرده در‬ ‫زمره افرادی محسوب می ش��ود که دارای پیشینه ارتباطی با‬ ‫افرادی همانند رابرت کیگان بوده و به نوعی در زمره تحلیلگران‬ ‫یقرارمی گیرند‪.‬‬ ‫نئورئالیستتهاجم ‬ ‫این افراد بر ضرورت کاربرد قدرت در منازعات بین المللی‬ ‫تاکید بیشتری دارند‪ .‬نامبرده در زمره افراد راستگرایی محسوب‬ ‫می ش��ود که کاربرد قدرت را به عنوان ابزار سیاس��ت خارجی‬ ‫اجتناب ناپذیر می داند‪ .‬برخی دیگ��ر از کاندیداهای احتمالی در‬ ‫کابینه میت رامن��ی همانند ریچارد ویلیامس��ون (‪Richard‬‬ ‫‪)Williamson‬برایناعتقادهستندکهگزینهنظامیمی تواند‬ ‫کاربردسیاستاجبارراتحققبخشد‪.‬بهعبارتدیگر‪،‬ویلیامسون‬ ‫تالش دارد تا این رویکرد را مطرح نماید که فرایندهای مبتنی بر‬ ‫امنیت گرایی محور اصلی سیاست راهبردی ایاالت متحده در‬ ‫اینده خواهند بود‪ .‬نینا روزنوالد (‪ )Nina Rosenwald‬در بین‬ ‫افراد معرفی شده توس��ط میت رامنی دارای رویکرد و گرایش‬ ‫نسبتا مشابهی با سایر گروه های تندرو است‪ .‬نینا روزنوالد در زمره‬ ‫گروه هایی محسوب می ش��ود که دارای نگرش بشردوستانه‬ ‫هستند‪ .‬براساس چنین نگرشی از رویکرد مبتنی بر جدال گرایی‬ ‫با گروه های اس�لامی اجتناب می نماید‪ .‬اگرچه روزنوالد دارای‬ ‫رویکرد افراطی و بدبینانه نس��بت به مجموعه های اسالمگرا‬ ‫در خاورمیانه است‪ ،‬اما بر این اعتقاد است که نباید ایاالت متحده‬ ‫در فضای مقابله با اس�لامگرایی فرهنگی ق��رار گیرد‪ .‬چنین‬ ‫مجموعه ای از کارگزاران اجرایی به عنوان بخشی از گروه های‬ ‫تاثیرگذار بر فرایندهای تصمیم گیری سیاست خارجی و امنیتی‬ ‫امریکامحسوبمی شوند‪.‬افرادیاد شدهتالشدارندتازمینه های‬ ‫الزم برای ایجاد شرایطی را فراهم اورند که بخشی از سیاست‬ ‫قدرت در برخورد با ایران محسوب می ش��ود‪ .‬الزم به توضیح‬ ‫است که گروه های تندرو در سیاست خارجی امریکا در شرایطی‬ ‫از جایگاه سیاس��ی موثرتری برخوردار می شوند که جلوه هایی‬ ‫از جنگ س��رد بین المللی وجود داشته باشد‪ .‬چنین نشانه هایی‬ ‫هم اکنون در روابط ایاالت متحده با کشورهایی همانند ایران‪،‬‬ ‫سوریه‪ ،‬پاکس��تان‪ ،‬چین و روسیه مشاهده می ش��ود‪ .‬تمامی‬ ‫ کشورهای یاد ش��ده را می توان در زمره بازیگرانی دانست که‬ ‫نگرش انتقادی نسبت به الگوی هژمونیک ایاالت متحده دارند‪.‬‬ ‫‪-3‬الگویرفتاراحتمالیباراکاوبامادربرخورد‬ ‫با ایران‬ ‫اگر باراک اوبام��ا در انتخابات نوامب��ر ‪ 2012‬به پیروزی‬ ‫برسد‪ ،‬به معنای ان است که جامعه امریکا از سیاست اقتصادی‬ ‫و راهبردی نامبرده حمایت به عمل اورده است‪ .‬حمایت گروه‬ ‫ایپک از باراک اوباما براساس سنت های سیاسی و حزبی انجام‬ ‫می گیرد‪ .‬گروه های اس��رائیل محور عموما تمایل بیشتری به‬ ‫کاندیدای ح��زب دموکرات در امریکا نش��ان می دهند‪ .‬برنامه‬ ‫اقتصادی ب��اراک اوباما در ح��وزه تامین اجتماع��ی و خدمات‬ ‫درمانی‪ ،‬موقعیت وی را بین شهروندان امریکا و مجموعه هایی‬ ‫که دارای رویک��رد مبتنی بر توازن اقتصادی اس��ت‪ ،‬ارتقا داده‬ ‫است‪ .‬برنامه های اجرایی و عملیاتی اوباما برای خروج نیروهای‬ ‫مس��لح از عراق و برنامه ریزی برای خروج نیروهای مس��لح‬ ‫از افغانستان تاسال ‪ 2014‬نش��ان می دهد که مطلوبیت های‬ ‫اجرایی در ارتباط با سیاس��ت امنیتی اوباما تاثیر خود را بر افکار‬ ‫عمومی به جا گذاشته است‪ .‬در دوران ریاست جمهوری باراک‬ ‫اوباما بیشترین فشارهای سیاس��ی و امنیتی علیه ایران اعمال‬ ‫شده است‪ .‬از جمله اینگونه فشارها و محدودیت ها می توان به‬ ‫رویکردی اشاره داشت که معطوف به انجام اقدامات کم شدت‬ ‫علیه ایران بوده است‪ .‬سیاست امنیتی امریکا در برخورد با ایران‬ ‫هزینه های بس��یار محدودی را برای دولت امریکا در بر داشته‬ ‫اس��ت‪ .‬در حالی که هزینه های اجتماع��ی‪ ،‬اقتصادی و امنیتی‬ ‫چنین اقداماتی برای جمهوری اسالمی ایران مخاطره افرین‬ ‫بوده اس��ت‪ .‬ب��اراک اوبام��ا هم��واره از ادبی��ات دیپلماتیک‬ ‫بهره گرفته‪ ،‬اما سیاست فشار پردامنه بخشی از ضرورت امنیتی‬ ‫تیم سیاست خارجی ایاالت متحده در برخورد با ایران بوده است‪.‬‬ ‫ادامه مذاکرات ایران و گروه ‪ 5+1‬را می توان بخشی از سیاست‬ ‫اجبار دانست‪ .‬بخش قابل توجهی از سیاست امنیتی باراک اوباما‬ ‫معطوف به طراحی جنگ سایبری علیه ایران بوده است‪ .‬انچه‬ ‫در ایران به عنوان جنگ نرم از ان یاد می شود‪ ،‬انعکاس اقدامات‬ ‫وزارت دفاع ایاالت متحده در کاربرد ویروس های تخریب کننده‬ ‫است که بخشی از جنگ سایبری محسوب می شود‪ .‬اگر باراک‬ ‫اوباماباردیگربهریاست جمهوریامریکادستیابد‪،‬طبیعیاست‬ ‫کهازالگویمرحله ایدربر خوردباایراناستفادهمی کند‪.‬سیاست‬ ‫مهار‪ ،‬محدودسازی‪ ،‬مقابله کم شدت و جنگ دست نشانده علیه‬ ‫ایران را می توان در زمره چنین فرایندی دانست‪.‬‬ ‫الگوی رفتاری میت رامنی در برخورد با ایران در اینده‬ ‫سیاسیامریکا‬ ‫میت رامنی همواره از ادبیات رادیکال علیه ایران استفاده‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬چنین ادبیاتی اثار خود را در سیاست خارجی اوباما‬ ‫و تیم همراه وی به جا خواهد گذاش��ت‪ .‬اگرچه همواره بخشی‬ ‫از ادبیات سیاس��ت خارجی انعکاس خارجی پی��دا می کند‪ ،‬اما‬ ‫بای��د این موض��وع را م��ورد توج��ه ق��رار داد ک��ه همکاری‬ ‫میت رامنی با گروه های محافظه کار و مش��اورینی که دارای‬ ‫رویکرد جنگ طلبانه هس��تند‪ ،‬اثار خود را در سیاست خارجی‬ ‫رامنی در برخورد ب��ا ایران به جا می گذارند‪ .‬س��فر میت رامنی‬ ‫به اس��رائیل زمانی از اهمیت بیش��تری برخوردار می شود که‬ ‫ادبیات اسرائیل محور از اگوست ‪ 2012‬در تیم سیاست خارجی‬ ‫رامنی گسترش می یابد‪ .‬در چنین فرایندی زمینه برای انتخاب‬ ‫مش��اوران و کارگزارانی از س��وی میت رامنی به وجود می اید‬ ‫که دارای گرایش اس��رائیل محور هس��تند‪ .‬از جمله این افراد‬ ‫می توان به دن سنر (‪ )Dan Senor‬اشاره داشت‪ .‬نامبرده که‬ ‫در زمره سرمایه داران امریکا در وال استریت است‪ ،‬دارای رویکرد‬ ‫اس��رائیل محور بوده و بر این اعتقاد است که اسرائیل می تواند‬ ‫بدون توجه به ضرورت های امنیتی ایاالت متحده به ایران حمله‬ ‫کند‪ .‬به قدرت رسیدن تیم سیاست خارجی میت رامنی التهاب و‬ ‫هیجان بیشتری را برای فضای امنیتی خاورمیانه ایجاد می کند‪.‬‬ ‫طبیعی است که چنین رویکردی می تواند زمینه های الزم برای‬ ‫ش��کل گیری راهبرد تراژیک در فض��ای امنیت ملی امریکا را‬ ‫اجتناب ناپذیر سازد‪g.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫برای خاک‪ ،‬ای پرگار افالک‬ ‫بررسی شعری از میر شکاک‬ ‫زهیر توکلی‪ /‬نویسنده و شاعر‬ ‫نقدونظر‬ ‫اگر چشم جهان یک بار دیگر‬ ‫به روی دیدنت در باز می کرد‬ ‫زمین سامان خود را باز می یافت‬ ‫زمان دیگر شدن اغاز می کرد‬ ‫برای خنده هایت می نویسم‬ ‫که چون ایینه افتادند بر خاک‬ ‫و زین خاک سیه دل تا به امروز‬ ‫نه مردی زاد هم تقدیر تیغت‬ ‫نه همرنگ نگاهت افتابی‬ ‫دل ایینه ای را کرد روشن‬ ‫به من یک داغ از ان شبها بیاموز‬ ‫که با خود می نشستی اسمان وار‬ ‫زمستان و بهار خویش بودی‬ ‫از ان شبهای چون فرجام فرهاد‬ ‫پر از شیوایی شیرین شیون‬ ‫برای خاک ای پرگار افالک‬ ‫تو تنها یادگار خویش بودی‬ ‫یوسفعلی میرشکاک‪ /‬از زبان یک یاغی‪ /‬انتشارات برگ‬ ‫مضمون مرکزی بند اول‪ ،‬اغاز دوران دایره ای است که بند‬ ‫نهایی شعر ان دایره را می بندد‪:‬‬ ‫برای خاک ای پرگار افالک‬ ‫تو تنها یادگار خویش بودی‬ ‫به عبارت دیگر‪ ،‬بند دو سطری پایانی‪،‬تکرار موجز بند اول‬ ‫است‪ .‬در بند اول‪ ،‬شاعر خطاب به علی‪-‬علیه السالم‪ -‬می گوید‪:‬‬ ‫«اگر روزی می شد که تو بازگردی (=اگر چشم جهان یک بار‬ ‫دیگر‪ /‬به روی دیدنت در باز می کرد) سامان از دست رفته زمین‪،‬‬ ‫سامان گم شده زمین‪ ،‬از نو یافته می شد (=زمین سامان خود را‬ ‫بازمی یافت) و زمان‪ ،‬زمانی دیگرگونه می ش��د (=زمان‪ ،‬دیگر‬ ‫شدن اغاز می کرد)‬ ‫سامان از دست رفته زمین چیست؟‬ ‫‪ -1‬طبیعت خدا که تباه شده ‪ -‬ظهر الفساد فی البر و البحر‬ ‫بما کسبت ایدی الناس‪ :‬اشکار شد تباهی در خشکی و دریا به‬ ‫خاطر دستاوردهای مردمان یا حاصل دستکاری مردمان‬ ‫‪ -2‬چهره ای دیگ��ر می یافت زمین و چهره ش��رنمای‬ ‫طبیعت نیز به یکباره مینوی می شد‪ .‬روایاتی هست که چهره‬ ‫دیگری از طبیعت را پیش از گناه اولیه به ما نشان می دهد مثال‬ ‫در یکی از کتاب های معتبر حدیث که نامش اکنون در خاطرم‬ ‫ل هابیل‬ ‫نیست‪ ،‬حدیثی دیدم به این مضمون که تا پیش از قت ‬ ‫به دست برادرش‪ ،‬ددان و درندگان با ادمیزاد کاری نداشتند ولی‬ ‫پس از ان گفتند که ما از این پس از تو ای فرزند ادم بر خود ایمن‬ ‫نیستیم‪ .‬بی انکه بخواهم اسطوره را با احادیث در یک مرتبه از‬ ‫اس��تناد قرار بدهم این را هم به یادتان می اورم که در اسطوره‬ ‫ایرانی یعنی اوستا و سنت پیرامون ان نیز اساسا جانوران شریر‬ ‫پس از حمله اهریمن به گیتی پدید امده اند و تاویل این همان‬ ‫اس��ت که چهره ای مینوی دارد این طبیعت که تا پیش از روز‬ ‫موعود ان را نخواهیم دید چنان که روایات مربوط به دوران پس‬ ‫از ظهور نوید داده اند‪ .‬خودمانی اش اینکه‪ :‬و انگاه خورشید سرد‬ ‫مثلث شماره ‪139‬‬ ‫‪34‬‬ ‫شد‪ /‬و برکت از زمین ها رفت‪ /‬و سبزه ها به صحراها خشکیدند‪ /‬و‬ ‫ماهیان به دریاها خشکیدند‪.‬‬ ‫زمین سامانش را گم کرده است و ان زمینی که بود‪ ،‬نیست‬ ‫و اگر او بازمی گشت‪ ،‬همه چیز این زمین هم به سامان نخست‪،‬‬ ‫رجعت می کرد و دور دیگری از زمان اغاز می ش��د همان دور‬ ‫نهایی که ادیان وعده اش را داده اند و این اس��ت تاویل مصراع‬ ‫چهارم بند اول‪ :‬زمان‪ ،‬دیگر شدن اغاز می کرد‬ ‫‪ -3‬و اگر هیچ یک از نگاه های تاویلی باال را نپس��ندید‪،‬‬ ‫می توانید زمین را که سامانش گم شده است‪ ،‬مجازا به معنای‬ ‫زمینیانبگیرید‬ ‫ساختار نحوی این بند‪ ،‬جمله ش��رط در دو مصراع اول و‬ ‫جمله جزای شرط در دو مصراع بعدی است‪ .‬حال یک بار دیگر‬ ‫شرط را بخوانیم‪:‬‬ ‫اگر چشم جهان یک بار دیگر‬ ‫به روی دیدنت در باز می کرد‬ ‫ما تا اینجا‪ ،‬این شرط را اینگونه معنی کردیم «اگر جهان‬ ‫یک بار دیگر تو را می دید» و در نتیجه «اگر تو بازمی گشتی»‬ ‫ولی یک جور دیگر هم می ش��ود این ش��رط را گزارش کرد‪:‬‬ ‫« اگر یک بار دیگر این فرصت به جهان داده می ش��د که تو را‬ ‫بشناسد» این گزارش‪ ،‬مبتنی است بر اینکه شاعر بر «چشم» و‬ ‫«دیدن» و «در باز کردن » متمرکز شده است‪ .‬مساله این نیست‬ ‫که چشم جهان در بر روی علی(ع) باز کند بلکه مساله این است‬ ‫که چش��م جهان در بر روی دیدن علی (ع) باز کند‪ .‬به عبارت‬ ‫روشن تر چشم این جهان‪ ،‬دری را که بر روی دیدن علی(ع) باز‬ ‫می شود بر خود بسته است؛ علی(ع) هست‪ .‬ما در بر روی دیدن‬ ‫علی(ع) بسته ایم؛ چشم کارش دیدن است ولی با چشمی که‬ ‫نمی خواهد حقیقت را ببیند و دری را باز شدنش‪ ،‬دیدار حقیقت‬ ‫ی چه‬ ‫را پیش چش��م می اورد‪ ،‬بر خود می بندد‪ ،‬با چنین چشم ‬ ‫می شود گفت؟‬ ‫پسمی بینیمکهشاعرازهمانابتدادوریاززمانراتوصیف‬ ‫می کندکهدورغیابانسان هاازحقیقتاستو ناگزیردربند بعد‪،‬‬ ‫انچهاززندگیعلی(ع)روایتمی شودهمههمیناستکهتومرد‬ ‫روزگار دیگری بودی؛ روزگاری که هنوز نیامده است‪:‬‬ ‫برای خنده هایت می نویسم‬ ‫که چون ایینه افتادند بر خاک‬ ‫وزین خاک سیه دل تا به امروز‬ ‫نه مردی زاد هم تقدیر تیغت‬ ‫نه همرنگ نگاهت افتابی‬ ‫دل ایینه ای را کرد روشن‬ ‫نکته بسیار بسیار جالب این شعر همین است که از همان‬ ‫اغاز با ان کسی که قدش بلندتر از همه تاریخ است سخن گفته‬ ‫می شود ولی از جفایی که بر چنین انسانی رفته است نیز سخن‬ ‫می رود که زمان��ه اش و زمانه های پس از ان ه��م تا به امروز‬ ‫گنجایش او را نداش��ته اند و چقدر هم انس��انی و ملموس و در‬ ‫دسترس‪:‬‬ ‫برای خنده هایت می نویسم‬ ‫که چون ایینه افتادند بر خاک‬ ‫علی(ع) برکننده در خیبر‪ ،‬علی(ع) زاده شده در خانه کعبه‪،‬‬ ‫علی (ع) صاح��ب ذوالفقار‪ ،‬علی(ع) پدر یتیمان و پناهش��ان‪،‬‬ ‫علی (ع)‪ ...‬همه این علی ها را که یک علی بیش نیستند و اعجاز‬ ‫شخصیت او جمع این همه است همه اینها را در شعر فارسی‬ ‫خوانده بودیم اما به راستی دست کم من یکی «علی خندان » را‬ ‫در شعر فارسی نخوانده بودم تا اینکه نخستین بار سال ها پیش‬ ‫که با این شعر مواجه شدم‪ ،‬ذوق کردم که باالخره یکی پیدا شد‬ ‫و این صفت عجیب او را (و کدام صفت علی عجیب نیست؟)‬ ‫موضوع ستایش خود قرار داد‪.‬باری؛ موالی ما خندان بود تا انجا‬ ‫که عمر ابن خطاب به او گفت که تو به درد خالفت نمی خوری‪.‬‬ ‫یکی به خاطر انکه جوانی و دیگر به خاطر انکه مزاحی‪ .‬مزاح بر‬ ‫وزنفعال‪،‬دراصطالحعلمصرف‪،‬صیغهمبالغهاستومعنی اش‬ ‫می شود‪ :‬کسی که بسیار شوخی می کند‪:‬‬ ‫برای خنده هایت می نویسم‬ ‫که چون ایینه افتادند بر خاک‬ ‫خنده های چون ایینه یعنی خنده ه��ای بی غل و غش‪،‬‬ ‫خنده های پاک و معصومانه‪ ،‬خنده هایی که از جانی ش��فاف و‬ ‫روشن می تراود‪ .‬اما در ادامه وقتی شاعر می گوید‪:‬‬ ‫وزین خاک سیه دل تا به امروز‬ ‫نه مردی زاد هم تقدیر تیغت‬ ‫با کنتراستی که برقرار می کند میان خنده های چون اینه‬ ‫و تیغی که پس از علی (ع) برای هیچ مردی مقدر نشده‪ ،‬مجسم‬ ‫می کند برایمان که ان خنده های بی غل و غش ان خنده های از‬ ‫ته دل‪ ،‬خنده های یک پهلوان نیست همتا بوده است‪ ،‬خنده هایی‬ ‫حاکی از مصومیت الیتناهی و قدرت الیتناهی توامان یکجا با‬ ‫هم یک بار برای همیشه تاریخ در وجود یک مرد به نام علی (ع)‬ ‫که رفت و مانندش پیدا نشد که ان خنده ها را مثل اینه بر زمین‬ ‫افکندند و تکه تکه کردند‪...‬‬ ‫و در شعرمهدی اخوان ثالث‪ ،‬وقتی رستم در چاه نابرادر‬ ‫در می یابد که پیش از خودش رخش ان اسب باوفا مرده‪ ،‬برای‬ ‫نخستین بار ان کلید گنج مروارید یعنی لبخند پهلوانانه همیشه‬ ‫بر لبش را گم می کند‪:‬‬ ‫« رخش ان طاق عزیز ان تای بی همتا‬ ‫رخش رخشنده‬ ‫با هزاران یادهای روشن و زنده‬ ‫اه‬ ‫پهلوان کشتن دیو سپید ان گاه‬ ‫دید چون دیو سیاهی‪،‬غم‬ ‫کز برایش پهلوان ناشناسی بود تا ان دم‪-‬‬‫پنجه افکنده ست در جانش‬ ‫و دلش را می فشارد درد‬ ‫هم چنان حس کرد‬ ‫که دلش می سوزد ان گه سوزشی جانکاه‬ ‫گفت در دل‪« :‬رخش! طفلک رخش!‬ ‫اه!»‬ ‫این نخستین بار شاید بود‬ ‫کان کلید گنج مروارید او گم شد»‬ ‫اما در این شعر میرشکاک سخن از لبخند نیست‪ ،‬سخن از‬ ‫خنده های مردی است که هم تقدیر تیغ او‪ ،‬مردی از خاک‪ ،‬زاده‬ ‫نشده است ولی او می خندد با مردمان می خندد بس که خاکسار‬ ‫است ( بلکه خود پدر خاک هم اوست ابوتراب است ابوتراب) پس‬ ‫وقتی شاعر می گوید‪:‬‬ ‫برای خنده هایت می نویسم‬ ‫که چون ایینه افتادند بر خاک‬ ‫وزین خاک سیه دل تا به امروز‬ ‫نه مردی زاد هم تقدیر تیغت‬ ‫نه همرنگ نگاهت افتابی‬ ‫دل ایینه ای را کرد روشن‬ ‫از خواندن مجموع چهار سطر اول با هم‪ ،‬این معنی افزوده‬ ‫هم متداعی می شود «خاکی بودن علی (ع) با مردمان»‪ .‬در ادامه‬ ‫دو بار دیگر خاک به لفظ امده اس��ت و تکرار شده است اما ان‬ ‫خاک که کجا و این خاک کجا؟ (در دانش بیان به این صنعت‪،‬‬ ‫«ایهام تبادر» می گویند) خاکی که دلش سیاه شد و دیگر مردی‬ ‫هم تقدیر تیغ تو از ان زاده نشد (مقایسه شود با‪ :‬زمینی که سامان‬ ‫خود را گم کرده اس��ت در بند اول) زیرا ایین��ه دل هیچ یک از‬ ‫خاکزادگان را دیگر افتابی همرنگ نگاه تو روشن نکرد(ایینه ها‬ ‫تاریک ماندند؛ ایینه ها در سیاهی ماندند ؛ مقایسه شود با خاک‬ ‫سیه دل‪ :‬وزین خاک سیه دل تا به امروز‪g)...‬‬ ‫تمام خبرهای زمین باز گو شد‬ ‫افشین خماند ‪ /‬روزنامه نگار‬ ‫اِ َذا ُزلْ ِزلَ ِت اْ َ‬ ‫ض ِزلْ َزالَ َها‬ ‫ال ْر ُ‬ ‫ی که زمین شدیدا به لرزه دراید‬ ‫هنگام ‬ ‫‪...‬و زمی��ن می لرزد‪ ،‬ش��دید می ل��رزد‪ ...‬خانه ها خرابه‬ ‫می شود‪ ،‬سقف ها فرومی ریزند‪ ،‬اش��ک ها سرازیر می شوند‪،‬‬ ‫دست ها خاک را می کاوند‪ ،‬لعنت بر این دست های ناتوان که‬ ‫هرچه خاک را کنار می زنند‪ ،‬به نفس زنده ای نمی رسند که‬ ‫امید را بارور کند‪ .‬زمین می لرزد‪ ،‬شدید می لرزد‪ ...‬کودکی در‬ ‫میان اوارها به دنبال عروسکش می گردد و مادرش‪ .‬و مادر‬ ‫در زیر خرابه ها به دنبال کودکش می گردد که عروسکی را در‬ ‫اغوش گرفته‪ .‬زمین می لرزد‪ ،‬کودکی یتیم اس��ت‪ ،‬پدری تا‬ ‫ابد چشم انتظار فرزندی است که در میان گردوغبار گم شد‬ ‫و دیگر نبود‪...‬زمین لرزید‪ ،‬ش��دید لرزید‪ ،‬تیرچوبی بر سری‬ ‫بوسه زد و خواب خوش ش��بانه خانواده ای را به خواب ابدی‬ ‫متصل کرد‪ ...‬زمین شدید لرزید و چشم ها‪ ،‬سرخی را به یادگار‬ ‫گرفتند‪ .‬تا ابد‪ ،‬تا همیشه‪ ...‬زمین لرزید‪ ،‬کودکی تنها شد‪...‬‬ ‫َواَخْ َر َج ِت اْ َ‬ ‫ض اَثْقَالَ َها‬ ‫ال ْر ُ‬ ‫و زمین بارهای سنگینش را خارج سازد‬ ‫‪...‬زمین می لرزد و دل می لرزد‪ ...‬فقط زمین نیست که‬ ‫ربط موفقیت ه ا با مدیریت‬ ‫بررسی مدیریت کاروان ایران‬ ‫در لندن‬ ‫مصطفیهاشمی طبا‪/‬رئیسسابقسازمانتربیتبدنی‬ ‫من پیش از حضور ایران در المپیک پیش بینی می کردم‬ ‫که ایران در این مسابقات نتیجه خوبی کسب می کند و دقیقا‬ ‫به همین صورت ایران به نتیجه خوبی رس��ید‪ .‬البته در کل‬ ‫می توان گفت کشتی فرنگی ایران جور همه رشته های دیگر‬ ‫رادرالمپیککشید‪.‬‬ ‫اگر مجموع نتایج ایران را مورد بررسی قرار دهیم متوجه‬ ‫می شویم که ایران برای اولین بار ‪ 12‬مدال کسب کرده و در‬ ‫تاریخ حضور ایران در المپیک تا به حال ش��اهد کسب چهار‬ ‫مدال طال نبودیم‪ .‬جایگاه هفدهم ایران در شرایطی که باالتر‬ ‫از کش��ورهای مطرح در س��طح ورزش جهان قرار گرفتیم‪،‬‬ ‫نتیجهبسیارخوبیاست‪،‬ولیمی توانگفتکهایرانپتانسیل‬ ‫باالتری برای حضور درخشان تر در این مسابقات داشته است‪.‬‬ ‫ولی متاسفانه شرایطی در ورزش ایران حاکم است که فعال‬ ‫اجازهنمی دهد بهمدال هایبیشتریازاینالمپیکفکرکنیم‪.‬‬ ‫یکی از ناکامی های ایران کشتی ازاد بود‪ .‬اگر کشتی ازاد‬ ‫ایران راه کشتی فرنگی را می رفت بدون شک می توانست‬ ‫نتایج بهتری را کسب کند و بین دو تا سه مدال طال به کاروان‬ ‫ایران اضافه کند‪.‬‬ ‫متاسفانه در پایان مسابقات المپیک و درخشش ایران در‬ ‫نقدونظر‬ ‫این میدان عده ای از مدیران تمام موفقیت را به دوران خود نسبت‬ ‫دادند و اعالم کردند نتایج ایران در المپیک حاصل هفت سال‬ ‫مدیریت انها در ورزش است‪ .‬مثل اینکه تاریخ ورزش کشور از‬ ‫هفت سال پیش شروع شده است‪ .‬درست نیست که برای نسبت‬ ‫دادن موفقیت ها به خود چنین صحبت هایی را به میان اورد‪ ،‬چرا‬ ‫کهدراینورزشاقداماتپایه ایزیادیازسالیانپیشانجامشده‬ ‫است‪.‬منبهجراتمی گویمکهنتایجایراندرالمپیکارتباطیبه‬ ‫مدیریتنداشت‪.‬رشته هاوعملکردهادرالمپیککامالمشخص‬ ‫است و هر رشته ای هم تاریخ کامال واضح خود را دارد‪ .‬می توان‬ ‫به راحتی این رشته ها را کارشناسی کرد تا به یک نتیجه عقالنی‬ ‫رسید و متوجه شد این مدیریت قوی نبوده که چنین نتایجی را‬ ‫رقم زده است‪.‬‬ ‫از نظر من س��ه مدال ط�لای ایران در کش��تی فرنگی‬ ‫اختصاص به بنا دارد و هیچ شخص دیگری به جز همین مربی‬ ‫نمی تواند بگوید که این مدال ها حاصل کار اوست‪ .‬بنا چند سال‬ ‫روی شاگردان خود کار کرده و ورزشکاران هم دل به کار داده و با‬ ‫بناهمکاریکردند‪.‬بههمیندلیلازنظرمنجزبناهیچشخصی‬ ‫در این طالها نقش نداشته‪.‬‬ ‫البته تعدادی از رشته ها در المپیک به هیچ وجه در حد خود‬ ‫ظاهر نش��دند‪ .‬تیراندازی با کمان‪ ،‬دوچرخه سواری و قایقرانی‬ ‫رشته هایی هستند که باید بهتر از این ظاهر می شدند و در حد‬ ‫انتظارنبودند‪.‬دربحثعملکردضعیفاینرشته هابایدمدیریترا‬ ‫مقصردانست‪.‬دراینرشته هاپیشازمسابقاتالمپیکبهقدری‬ ‫شرایط سختی برای ورزش��کاران ایجاد شد که بازیکنان هیچ‬ ‫تمرکزی نداشتند‪ .‬در این چند رشته مدیریت حاشیه سازی کرد و‬ ‫فدراسیون هاکامالمتشنجبود‪.‬اینمشکلبایدبهبعدازمسابقات‬ ‫المپیکموکولمی شد‪،‬ولیمتاسفانهچنیناتفاقینیفتاد‪.‬‬ ‫یکی از نقاط روش��ن این المپیک مدال باارزش احسان‬ ‫حدادی بود‪ .‬حدادی حاصل تالش ‪ 12‬ساله خود را گرفت‪ .‬او در‬ ‫سال‪ 79-8 0‬به مقام قهرمانی پرتاب دیسک جوانان ایران رسید‪.‬‬ ‫از همان زمان به طور جدی مشغول تمرین و کار شد و فدراسیون‬ ‫همکمالهمکاریرابااوداشت‪.‬بهنظرمنیکیازارزشمند ترین‬ ‫مدال های المپیک نقره احسان حدادی است‪.‬‬ ‫باوجودتعدادیازاظهارنظرهامنعملکردضعیفتعدادی‬ ‫از کشورها را عامل موفقیت ایران نمی دانم‪ .‬ایران در رشته هایی‬ ‫که به مدال رسید شایستگی مدال را داشت‪ .‬همچنین در تعدادی‬ ‫از رشته ها ایرانی ها هیچ چیز از حریفان خود کم نداشتند‪ .‬برای‬ ‫مثال در رشته ای مانند دوی‪ 100‬متر تفاوت رده ها در حد یکصدم‬ ‫ثانیه اس��ت‪ .‬به همین دلیل نمی توان گفت که ورزشکاری که‬ ‫مدال گرفته تفاوت فاحشی با دیگر حریفان داشته‪ .‬در رشته های‬ ‫زیادی به همین ترتیب دس��ت ما از مدال کوتاه ماند و می توان‬ ‫گفت ایرانی ها بحق در رده هفدهم جهان در پایان مس��ابقات‬ ‫المپیکقرارگرفتند‪.‬‬ ‫پیش بینی ادامه روند موفق ایران در المپیک بعدی کاری‬ ‫کامالغیرممکناست‪.‬نمی توانگفتچونکشتیفرنگیدراین‬ ‫مسابقاتسهطالگرفتهدرالمپیکبعدیبدونشکاینطالها‬ ‫راتکرارمی کند‪.‬برایمثالدررشتهتکواندوهمهانتظارمدالطال‬ ‫داشتند‪ ،‬ولی عملکرد انها همه مردم را شوکه کرد‪ .‬به نظر من با‬ ‫این شرایط حاکم در ورزش در المپیک بعدی به جز این سه‪ ،‬چهار‬ ‫رشته در رشته های دیگری نمی توانیم به مدال طال برسیم‪ .‬البته‬ ‫همه چیز باز هم به شرایط حاکم بستگی دارد‪.‬‬ ‫یکی از بزرگتری��ن ناکامی های ایران در این مس��ابقات‬ ‫عملکردضعیفتکواندوکارانالمپیکیاست‪.‬منفکرمی کنمدر‬ ‫ایندورهسایهمهماندوستبرتیمملیتکواندوسنگینیمی کرد‪.‬‬ ‫من قصد مقایسه عملکرد مهماندوست با مربیان دیگر را ندارم‪،‬‬ ‫ولی معتقدم کسی که چهار سال در تیم ملی نتایج درخشانی را‬ ‫کسب کرده نباید در حساس ترین ش��رایط از تیم ملی تکواندو‬ ‫کنار گذاشته شود‪g.‬‬ ‫زمین می لرزد و دل ها خرابه می شود‬ ‫مثلث شماره ‪139‬‬ ‫خرابه ها را روی دوش خود ح��س می کند‪ ،‬دل ها هم خرابه‬ ‫می شوند و چشم ها نگران خواهد بود‪ ،‬قصه ها دهان به دهان‬ ‫می چرخد‪ ،‬غصه ها هم‪ ...‬چش��م ها گریان می ش��وند‪ .‬هربار‬ ‫که زمین می لرزد‪ ،‬بارهای سنگین خارج می شود و ما به یاد‬ ‫می اوریم‪ ،‬خیلی چیزها را به یاد می اوریم‪...‬‬ ‫مهندس��ین به یاد می اورند که این خانه ها‪ ،‬جان ان را‬ ‫ندارد که جان ها را به انها بس��پاریم اما خیلی چیزهای دیگر‬ ‫هم هست که به یاد می اید‪ ...‬عشق است که در میان خرابه ها‬ ‫هویدا می شود‪ ،‬عشق به هموطن‪ ،‬عشق به همنوع‪ ...‬بنی ادم‬ ‫اعض��ای یکدیگرند‪ ،‬بن��ی ادم اعضای ی��ک پیکرند‪ .‬دیگر‬ ‫شعاری نیس��ت که در یک کتاب جا خوش کرده باشد‪ ،‬مثل‬ ‫اعضای یک پیکر وقتی روزگار عض��وی را به درد می اورد‪،‬‬ ‫دیگر عضوها را جای قرار نمی ماند و عضو یکدیگر می شوند‪...‬‬ ‫زمین بارهای سنگینش را خارج می کند و بشر به یاد می افتد؛‬ ‫یاد خیلی چیزها‪ ،‬یاد انسانیت‪ ...‬بار سنگین زمین تبدیل به بار‬ ‫سنگین دل می شود‪ ،‬کاش همه چیزهایی که این روزها به یاد‬ ‫اوردیم تا همیشه در یادمان بماند‪ ...‬ای انسان‪...‬‬ ‫َو َق َ‬ ‫ان َما لَ َها‬ ‫ال اْ ِ‬ ‫نس ُ‬ ‫ال َ‬ ‫و انسان می گوید‪« :‬زمین را چه می شود (که این گونه‬ ‫می لرزد)؟!»‬ ‫ی ْو َمئِ ٍذ ت َُح ِّد ُث اَخْ َب َار َها‬ ‫در ان روز زمین تمام خبرهایش را بازگو می کند؛‬ ‫ب ِ َا َّن َربَّ َ‬ ‫ک اَ ْو َحى لَ َها‬ ‫چرا که پروردگارت به او وحی کرده است!‬ ‫َّاس اَشْ َتاتا ل ِّ َیر ْوا اَ ْع َمالَ ُه ْم‬ ‫یص ُد ُر الن ُ‬ ‫ی ْو َمئِ ٍذ ْ‬ ‫در ان روز مردم به صورت گروه های پراکنده (از قبرها)‬ ‫خارج می شوند تا اعمالشان به انها نشان داده شود!‬ ‫یادمان باش��د‪ ،‬ان روز را‪ ،‬روزی که زمین برای اخرین بار‬ ‫خواهد لرزید‪ ،‬چه خوش است که وقتی در این لرزش ها زمین‬ ‫خبرهایش را می گوید‪ ،‬گوش بس��پاریم به خبرهایی که زمین‬ ‫پخش می کند‪ .‬روزی در راه است و برای ان روز باید اماده بود‪.‬‬ ‫یادمان باشد و فراموش نکنیم ان روز را‪ ...‬فرصت خوبی است‬ ‫برای انکه توشه ای داشته باشیم‪ ...‬چه اشک هایی در انتظار پاک‬ ‫کردن هستند و چه دست هایی برای گرفته شدن دراز شده اند‪.‬‬ ‫زمین لرزید و دل ها می لرزد‪ ،‬هرچقدر که لرزیدن زمین‬ ‫اتفاقی دل ازار و تلخ اس��ت‪ ،‬لرزیدن دل چ��ه مبارک اتفاقی‬ ‫است‪ .‬به یاد می اوریم‪ ...‬این روز را برای ان روز بزرگ‪.‬‬ ‫َمن ی ْع َم ْل ِم ْثق َ‬ ‫َال َذ َّر ٍه خَ یرا َیر ُه‬ ‫ذره ای کار خی��ر انجام دهد ان‬ ‫ وزن‬ ‫م‬ ‫پس هر کس ه‬ ‫ّ‬ ‫را می بیند!‬ ‫َو َمن ی ْع َم ْل ِم ْثق َ‬ ‫َال َذ َّر ٍه شَ ّرا َیر ُه‬ ‫ذره ای کار بد کرده ان را می بیند!‬ ‫و هر کس هم وزن ّ‬ ‫زمین لرزید‪ ،‬شدید لرزید‪ ،‬دل ها لرزید‪ .‬چشم ها خون شد‬ ‫و پشت در سازمان خون صف بسته شد‪ .‬زمین لرزید‪ ،‬دل ها‬ ‫لرزید و چون می لرزید یکی از ان روزها بود که به اینکه اهل‬ ‫این خاکیم افتخار کردیم‪ ،‬چه دست ها برای کمک دراز شد‬ ‫و چه دل ها که برای خانه هایی که خرابه شدند‪ ،‬خراب شدند‪.‬‬ ‫این روزها محاسبه می شود‪ ،‬چقدر خوبی برای محاسبه وجود‬ ‫دارد‪ .‬چقدر انس��انیت‪ ...‬چقدر زیبایی هس��ت که دیده شود‪.‬‬ ‫انسانیت بود و عشق و محبت که در زمین پخش شده؛ کار‬ ‫خیر اس��ت همه‪ ...‬ادم هایی که روی قلب خویش یک نوار‬ ‫سیاه سنجاق کردند‪ .‬برای دل هایی که لرزید پاداشی است‬ ‫هم وزن ان‪ ...‬ایرانی ها اعضای یک پیکر بودند ونشان دادند‬ ‫که از محنت دیگران بی غم نیستند‪g .‬‬ ‫‪35‬‬ ‫سیاست ‬ ‫ضیافت بزرگ‬ ‫ساختن دنیای جدید‬ ‫پیام اجالس تهران برای غرب چه بود؟‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪30‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪31‬‬ ‫ساختن دنیای جدید‬ ‫‪1‬‬ ‫سیاست‬ ‫یک هفته تهران تعطیل شد تا نمایندگان ‪ 120‬کشور‬ ‫به ایران بیایند و در اجالس عدم تعهد شرکت کنند‪ .‬در یک‬ ‫نگاه کلی انچه مش��خص بود‪ ،‬تهران کان��ون توجه جهانی‬ ‫برای اجالس شانزدهم نم شده است‪.‬جنبش غیرمتعهد ها‪،‬‬ ‫مجموعه ای از تالش های غیرمتمرکز و متکثر کشورهایی‬ ‫است که در یک اصل کلی پذیرفته اند در تصمیم سازی نظام‬ ‫جهانی در حالت غیرمتعهد به تصمیمات بلوک های شرق و‬ ‫غرب قرار بگیرند‪ .‬با نگاهی به تاریخ جنبش متوجه می شویم‬ ‫که عمدتا ای��ن پایبندی به بلوک بندی ه��ای جامعه جهانی‬ ‫همیشه در حالتی صفر وصد قرار داشته و چه بسا در مقطعی‬ ‫از ادوار جنبش کش��ورهای وابسته به ش��رق سوسیالیستی‬ ‫بیشتر بودند تا اینکه سیاست عدم تعهدی را رعایت کنند‪ .‬اوج‬ ‫این مساله را در حمله شوروی سابق به افغانستان مشاهده‬ ‫می کنیم که برخی از کشورها در اجالس دهلی نو از امضای‬ ‫بیانیه انتقادی درباره حمله به افغانستان خودداری کردند‪ .‬در‬ ‫این میان اما انچه مشخص بود جنبش از کشورهای تندروی‬ ‫سوسیالیس��تی تا محافظ��ه کاران مرتجع ع��رب را در خود‬ ‫جای داده بود که در حداقلی ترین تصمیم س��ازی جهانی در‬ ‫نظام بین الملل سهمی قابل توجه را ایفا می کرد‪.‬‬ ‫بعد از فروپاشی اتحاد جماهیرش��وروی جنبش عدم‬ ‫تعهد با بیم و امیدهایی روبه رو شد‪ .‬چه انکه در نگاه ابتدایی‬ ‫یکی از بال های تش��کیل جنبش یعنی شرق سیاسی از بین‬ ‫رفته بود و جنبش برای ادام��ه راه با این دیدگاه دیگر محلی‬ ‫از وجود ندارد‪ .‬شاید به همین دلیل بود که حیات جنبش بعد‬ ‫از ‪ 1991‬تا اجالس تهران ب��ا چالش های زیادی روبه رو بود‬ ‫و چه بسا در نگاه بین المللی همیش��ه وجود چنین سازمانی‬ ‫با س��واالت زیادی ربه رو بود‪ .‬اما به نظر می رس��د اجالس‬ ‫شانزدهم در تهران بازگشت جنبش به راه اصلی خود خواهد‬ ‫بود‪ .‬اما چرا چنین ادعایی وجود دارد؟‬ ‫در اجالس باندونگ در سال ‪ 1955‬نیروهای قدرتمند‬ ‫منطقه ای و بین المللی مس��تقلی در حال رشد بودند‪ ،‬تا انجا‬ ‫که این کش��ورها از جنبش های اس��تقالل طلبانه در افریقا‬ ‫و اس��یا و جنوب افریقا حمای��ت می کردند‪ .‬مش��ابه همین‬ ‫وضعیت هم اکنون و همزمان با اجالس تهران در حال وقوع‬ ‫است و بسیاری از کش��ورها در حال رویارویی با سلطه گری‬ ‫ایاالت متحده امریکا در جهان یک قطبی هس��تند وش��اید‬ ‫حضور گروه بریکس که شامل روسیه‪ ،‬چین‪ ،‬هند‪ ،‬برزیل و‬ ‫افریقای جنوبی و دیگر سازمان های منطقه ای از امریکای‬ ‫التین گرفته تا جنوب ش��رق اسیاس��ت دلیلی بر این گفته‬ ‫باشد‪ .‬در این میان اما سخنان رهبری انقالب اسالمی حاوی‬ ‫دو نکته مهم و اساسی در تبیین سیاست خارجی جمهوری‬ ‫اس�لامی بود؛ اول اینکه رهبری با نگاه انتقادی نس��بت به‬ ‫س��اختار س��ازمان ملل مهمترین راه برون رفت مشکالت‬ ‫جهانی را اصالح ساختار این نهاد بین المللی دانستند‪.‬‬ ‫انچه امروز در حال وقوع اس��ت اینکه فلسفه وجودی‬ ‫شورای امنیت با فلسفه توصیفی ان متفاوت است‪ .‬در فلسفه‬ ‫توصیفی ش��ورای امنیت می گوییم که شورای امنیت برای‬ ‫تضمین صلح و امنیت جهانی تش��کیل ش��ده‪ ،‬ولی فلسفه‬ ‫وجودی شورای امنیت برای ان اس��ت که قدرت فرادستی‬ ‫کشورهای عضو دائمی ش��ورای امنیت را تضمین کند‪ .‬بین‬ ‫این دو موضوع باید تفاوت گذاشت‪ .‬نمی توانیم در این مساله‬ ‫خود را سردرگم نگه داریم؛ در واقع شورای امنیت برخاسته‬ ‫از قدرت حاصل از جنگ های جهانی اول و دوم اس��ت‪ .‬این‬ ‫قدرت ها که از درون جنگ س��ر بر اوردند امتیاز حق وتو را‬ ‫برای خود محفوظ نگه داش��تند تا بعد از جنگ بتوانند برای‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪32‬‬ ‫پیام اجالس تهران برای غرب چه بود؟‬ ‫کنترل قدرت و کسب و افزایش ان گام بردارند‪ .‬کشورهای‬ ‫عضو سازمان ملل اگر قدرت بازیگری هم وزن کشورهای‬ ‫عضو دائمی شورای امنیت پیدا نکنند حتی اگر المان و ژاپن‬ ‫و ‪ 25‬عضو اتحادیه اروپا باشند نمی توانند از حق وتو برخوردار‬ ‫باشند‪ .‬بر اساس طرح ایران و کشورهای غیرمتعهد ساختار‬ ‫س��ازمان ملل و ش��ورای امنیت باید تغییر یابد تا مشارکت‬ ‫بین المللی در تصمیمات جهانی در مس��یر عادالنه ای قرار‬ ‫گیرد‪ ،‬چه انکه از نظر بسیاری از کش��ورهای جهانی تمرکز‬ ‫تصمیمات بین المللی به دس��ت چند کش��ور ظلمی بزرگ و‬ ‫اشکار به کش��ورهای دیگر اس��ت‪ .‬این موضوع مورد توجه‬ ‫محمد المرس��ی‪ ،‬رئیس جمهور مصر نیز قرار گرفت‪ .‬او نیز‬ ‫با تاکید بر حضور کش��ورهای مس��لمان و عضو جنبش در‬ ‫تصمیم��ات بین المللی خواس��تار اص�لاح وضعیت کنونی‬ ‫سازمان ملل شد‪ .‬نکته دوم که سال هاست در راهبرد سیاست‬ ‫خارجی جمهوری اسالمی ایران به عنوان یک اصل تاکیدی‬ ‫مورد توجه است؛ مساله فلسطین است‪ .‬موضوعی که ایران‬ ‫و دیگر کشورهای عضو عدم تعهد بر حل مساله فلسطین با‬ ‫در نظر گرفتن حقوق ساکنان اصلی ان تاکید دارند‪ .‬پیشنهاد‬ ‫ایران از انجا راه گشا س��ت که در حل مساله فلسطین همه‬ ‫گروه ها فلس��طینی و به طور عام همه مردم فلسطین اعم از‬ ‫اوارگان و ساکنان ان رای خواهند داد‪.‬‬ ‫اجالس تهران به این دالیل و دالیل بی شمار دیگری‬ ‫که باید در مبارزه ملت ایران در ‪ 33‬سال اخیر با قدرت های‬ ‫زورگو ان را جست وجو کرد بی ش��ک بازکردن معبری تازه‬ ‫برای حرک��ت اینده کش��ورهای غیرمتعهد اس��ت‪ .‬تحلیل‬ ‫رهبری انقالب اس�لامی از جهان جدید و قرار داشتن پیچ‬ ‫بزرگ تاریخی در مس��یر ملت ها‪ ،‬نگاه دوباره برای بازسازی‬ ‫جنبش غیرمتعهد ها را ضروری می سازد‪.‬‬ ‫در این راه اما باید به چند نکته در مورد نگاه های بیرونی‬ ‫به اجالس تهران توجه کرد؛‬ ‫اول‪ -‬حضور بس��یاری از میهمانان خارجی در سطح‬ ‫رئیس جمهور یا رئیس دولت و وزیر امورخارجه در تهران‪،‬در‬ ‫حالی که امریکا فشارهای زیادی را به انها وارد کرده بود که‬ ‫به اجالس تهران نیایند‪ ،‬حائز اهمیت است‪ .‬حتما مهم است‬ ‫که محمد المرسی رئیس جمهور مصر‪ ،‬بان کی مون دبیرکل‬ ‫سازمان ملل و محمود عباس رئیس تشکیالت خودگردان‬ ‫در تهران حضور داشتند‪ .‬که اگر مهم نبود از امریکا تا اسرائیل‬ ‫گرفته به دنبال لغو این سفرها نبودند‪.‬‬ ‫اجالس تهران به دالیل بی شماری‬ ‫که باید در مبارزه ملت ایران در ‪33‬‬ ‫سال اخیر با قدرت های زورگو ان را‬ ‫جست وجو کرد‪ ،‬بی شک بازکردن‬ ‫معبری تازه برای حرکت اینده‬ ‫کشورهای غیرمتعهد است‬ ‫دوم‪ -‬اما محمد المرسی‪ ،‬رئیس مصر که در سخنرانی‬ ‫خود از مصر جدید و انقالبی سخن گفت‪.‬حضور او در تهران‬ ‫بازتاب بسیاری در رسانه های جهان داشت و از همه مهمتر‬ ‫س��خنان او در مراس��م افتتاحی��ه و دیدار ب��ا رئیس جمهور‬ ‫احمدی نژاد بود‪ .‬او س��خنان افتتاحیه خ��ود را در چند محور‬ ‫بیان کرد‪ .‬س��وریه موضع رس��می دولت خود را بارها بیان‬ ‫کرده بود‪ ،‬که با نگاه رسمی جمهوری اسالمی مغایر بود‪ ،‬اما‬ ‫ذکر این نکته ضروری است که اجالس های اینچنینی برای‬ ‫بیان نظرات کشورهاس��ت‪ ،‬همچنان که ما در اجالس های‬ ‫متعددی که ش��رکت می کنیم از جمله اجالس مکه نظرات‬ ‫خود را به ط��ور واضح بی��ان می کنیم؛ با این ح��ال مواضع‬ ‫مرس��ی‪ ،‬مواضعی غیرواقعی و قابل نقد است و به طور حتم‬ ‫باید توسط کارشناسان و اس��اتید روابط بین الملل مورد نقد‬ ‫قرارگیرد‪ .‬اما دیگر محورهای س��خنان محمد المرسی در‬ ‫واقع تایید سیاست های جمهوری اسالمی در موضوع سازمان‬ ‫ملل متحد و ضرورت همگرایی کشورهای عضو برای گرفتن‬ ‫کرسی دائم و اصالح ساختار شورای امنیت بود‪ .‬او گفت که‬ ‫ساختار شورای امنیت باید اصالح و توس��عه داده شود تا به‬ ‫شکل بهتری نماینده نظام جهان باش��د‪.‬او اصالح شورای‬ ‫امنیت را گام نخس��ت برای تش��کیل نظام عادالنه جهانی‬ ‫جدید دانست که باید بر اساس تحکیم مشارکت کشورهای‬ ‫در حال توسعه در اداره جهان باشد که این کشورها در سیاست‬ ‫گذاری های سیاسی‪ ،‬اجتماعی و اقتصادی مشارکت داشته‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫نکته دیگر مساله فلسطین بود که المرسی از وضعیت‬ ‫اسرای فلسطینی ابراز تاسف کرده و از اشتی ملی فلسطین‬ ‫حمایت و برای ادامه حمایت کش��ورش از این مساله اعالم‬ ‫امادگی کرد و از فلسطینی ها خواست تا تالش خود را برای‬ ‫اش��تی ملی ادامه بدهند و به اختالفات کوچک موجود بین‬ ‫خود توجهی نکنند و تمرکز خ��ود را بر تحقق ارمان خود که‬ ‫مقاومت در برابر اشغالگری است‪ ،‬قرار بدهند‪.‬‬ ‫فارغ از موضوع��ات دیگر و نگاه��ی متفاوت فرصت‬ ‫اجالس تهران در همین تکثرگرایی کش��ورهایی است که‬ ‫عضو اجالس تهران هس��تند‪ .‬باید در چنی��ن فضایی برای‬ ‫همگرایی و تعریفی جدید و بنیان سازمان کشورهای عضو‬ ‫غیرمتعهد کوشید‪ .‬تهران در چنین شرایطی با توجه به نقش‬ ‫و عمل خود در مواجهه با جبهه سلطه پایگاه مناسبی برای‬ ‫بازتعریف جدیدی ازجنبش غیرمتعهد است‪g .‬‬ ‫اجالس شانزدهم کشورهای عضو جنبش عدم تعهد‬ ‫در تهران رکورد بی س��ابقه ای را از حضور س��ران کشورها‬ ‫نسبت به ‪ 15‬دوره گذشته برجای گذاشت‪ .‬این اجالس که‬ ‫پس از اجالسیه های سازمان ملل بزرگ ترین و وسیع ترین‬ ‫نشست سران کشورهاست‪ ،‬سه پادشاه‪ 24 ،‬رئیس جمهور‪،‬‬ ‫هش��ت نخس��ت وزیر‪ 9 ،‬معاون رئیس جمه��ور‪ ،‬دو رئیس‬ ‫مجل��س و ‪ 9‬نماین��ده ویژه از کش��ورهای عض��و جنبش‬ ‫عدم تعهد در ان حضور دارند‪.‬‬ ‫از جمله مقاماتی ک��ه تا پی��ش از روز افتتاح اجالس‬ ‫به هم��راه هیات های بلندپایه به ته��ران امدند می توان به‬ ‫«میشل س��لیمان» رئیس جمهوری لبنان‪ ،‬محمود عباس‬ ‫رئیس دولت خودگ��ردان فلس��طین‪« ،‬کی��م یونگ نام»‬ ‫رئیس جمهور کره شمالی‪« ،‬یحیی بن محفوظ المنظری»‬ ‫رئیس مجلس عمان‪« ،‬وائل الحلقی» نخست وزیر سوریه‪،‬‬ ‫«زین العابدین رشید» نماینده ویژه نخست وزیر سنگاپور‪،‬‬ ‫«نبیل العربی» دبیرکل اتحادیه عرب‪ ،‬معاون رئیس جمهور‬ ‫زامبی��ا‪ ،‬رئیس جمه��ور جیبوت��ی‪« ،‬عبدالق��ادر بن صالح»‬ ‫رئیس مجلس الجزایر‪ ،‬رئیس جمه��ور افریقای مرکزی و‬ ‫«ماچادور ونتورا» معاون اول رئیس جمهور کوبا‪« ،‬امامعلی‬ ‫رحمان»‪ ،‬رئیس جمهور تاجیکس��تان‪« ،‬باب��ورام یاتارای»‬ ‫نخس��ت وزیر نپال‪ ،‬بودیونو‪ ،‬معاون رئیس جمهور اندونزی‪،‬‬ ‫حامد ک��رزای‪ ،‬رئیس جمه��ور افغانس��تان و «اصف علی‬ ‫زرداری»‪ ،‬رئیس جمهور پاکس��تان اش��اره کرد که تالش‬ ‫کردند تا یک روز پیش از برگزاری اجالس خود را به تهران‬ ‫برسانند‪ .‬همچنین محمد المرسی‪ ،‬نوری المالکی‪« ،‬ماجو یو‬ ‫ش��و» معاون وزیر امور خارجه چین‪« ،‬مان موهان سینگ»‬ ‫نخست وزیر هند‪« ،‬رابرت موگابه» رئیس جمهور زیمبابوه‬ ‫و «شیخ حمد بن جاسم» امیر قطر از کسانی بودند که برای‬ ‫اجالس سران به تهران امدند‪.‬‬ ‫امی��ر کویت‪ ،‬ام��ارات‪ ،‬پوتین رئیس جمهور روس��یه‪،‬‬ ‫«س��لطان قابوس» از کس��انی بودند که با فرس��تادن یک‬ ‫نماینده ویژه در این اجالس شرکت کردند‪.‬‬ ‫پیش از برگزاری اجالس س��ران عدم تعه��د در روز‬ ‫پنج ش��نبه هفته گذش��ته وزرای خارجه کش��ورهای عضو‬ ‫جنبش عدم تعهد طی دو روز و با شرکت بیش از ‪ 107‬عضو‬ ‫به بحث و بررس��ی پرداختند‪ .‬علی اکبر صالح��ی در پایان‬ ‫اجالس وزرای خارجه را نقطه عطفی در تاریخ این جنبش‬ ‫برشمرد و افزود‪« :‬در این نشست دو روزه‪ ،‬بیش از ‪ 50‬کشور‬ ‫عضو جنبش عدم تعهد س��خنرانی کردن��د و تمامی اظهار‬ ‫نظرهای انان مهم و تاثیرگذار بود‪».‬‬ ‫وی در ادام��ه گف��ت‪« :‬در اینده اعض��ای جنبش در‬ ‫مجامع و مس��ائل بین المللی به صورت فعال تر ورود خواهد‬ ‫کرد و زمان ان اس��ت که این جنبش با بیش از ‪ 120‬عضو‬ ‫صدای خ��ود را در مجام��ع بین المللی به گ��وش جهانیان‬ ‫برساند‪».‬‬ ‫او پیش از ای��ن و در افتتاحیه نشس��ت وزیران خارجه‬ ‫جنبش عدم تعهد از تالش ایران ب��رای ارتقای جایگاه این‬ ‫جنبش خبر داده و گفته بود‪« :‬احراز میزبانی اجالس سران‬ ‫توسط جمهوری اسالمی ایران نشان دهنده عضویت فعال ما‬ ‫در جنبش طی سه دهه گذشته است و ما در این برهه تمامی‬ ‫مساعی خود را برای ارتقای اهداف کلی جنبش از جمله از‬ ‫طریق تحکیم همبستگی میان اعضای ان که الزمه اصلی‬ ‫سیاست‬ ‫‪2‬‬ ‫اجالسی که سیاست انزوا را به چالش کشید‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫روزهای مهم تهران‬ ‫یک جنبش متنفذ و کارامد است به کار بسته ایم‪ .‬جمهوری‬ ‫اسالمی ایران در دوره ریاست خود در صدد تقویت جنبش‬ ‫و کمک به تجدید حیات ان خواه��د بود تا جنبش بتواند به‬ ‫وظایف تاریخی خود جامه عمل بپوشاند‪».‬‬ ‫مراسم افتتاحیه اجالس س��ران روز پنج شنبه گذشته‬ ‫و با حضور رهبر معظم انقالب و همراهی س��ران سه قوه و‬ ‫همچنین رئیس مجمع تش��خیص مصلحت نظام در محل‬ ‫برگزاری شانزدهمین اجالس عدم تعهد اغاز شد‪.‬‬ ‫در ای��ن مراس��م هاش��می رفس��نجانی‪ ،‬هاش��می‬ ‫شاهرودی‪ ،‬مهدوی کنی‪ ،‬سعید جلیلی‪ ،‬غالمعلی حدادعادل‪،‬‬ ‫سرلشکر س��یدیحیی رحیم صفوی‪ ،‬س��ردار احمد وحیدی‪،‬‬ ‫مهدی چمران‪ ،‬محمدحس��ن ابوترابی فرد‪ ،‬حجت االسالم‬ ‫حیدر مصلحی و مصطفی محمد نج��ار حاضر بودند‪ .‬پس‬ ‫از قرائت ایاتی از قران کریم ابتدا حضرت ایت اهلل خامنه ای‬ ‫رهبر معظم انقالب اس�لامی به ایراد س��خنرانی پرداختند‬ ‫و پس از ان محمد المرس��ی که کش��ورش ریاست پیشین‬ ‫جنبش عدم تعهد را بر عهده داش��ت سخنرانی و گزارشی از‬ ‫عملکرد کشورش در دوره ریاست بر جنبش عدم تعهد ارائه‬ ‫کرد‪ .‬پس از المرس��ی‪ ،‬بان کی مون دبیر کل س��ازمان ملل‬ ‫متحد و محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور ایران اسالمی و‬ ‫ریاست کنونی جنبش عدم تعهد سخنرانی کردند‪.‬‬ ‫رهبر معظم انق�لاب اس�لامی در مراس��م افتتاحیه‬ ‫ش��انزدهمین اجالس عدم تعهد فرمودن��د‪« :‬در اینجا گرد‬ ‫امده ایم تا به هدایت حرکتی که در ش��ش دهه قبل توسط‬ ‫برخی از رهبران دلس��وز دنیا پایه گذاری شد ادامه دهیم و‬ ‫بلکه به ان جانی تازه و تحرکی دوباره ببخشیم‪».‬‬ ‫ایشان تاکید کردند‪« :‬سخن ما ان است که اتاق فرمان‬ ‫جهان نباید با دیکتاتوری چند کشور جهان اداره شود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با اعالم ایس��تادگی بر حق‬ ‫هسته ای ایران گفت‪« :‬من تاکید می کنم جمهوری اسالمی‬ ‫هرگز درپی اس��تفاده از صالح هس��ته ای نیست و هرگز از‬ ‫حق هس��ته ای ملت خود چشم پوش��ی نخواهد کرد‪ ،‬شعار‬ ‫‪33‬‬ ‫ما انرژی هس��ته ای برای همه و س�لاح هس��ته ای برای‬ ‫هیچ کس است‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫انتقاد المرس�ی از حق وتوی اعضای ش�ورای‬ ‫امنیت‬ ‫پ��س از س��خنرانی رهب��ری‪ ،‬محم��د المرس��ی‬ ‫رئیس جمهور مصر سخنان خود را اغاز کرد‪.‬‬ ‫المرس��ی با تقدیر از مبارزه دو ملت فلسطین و سوریه‬ ‫برای دس��تیابی به حقوق خود گفت‪« :‬این اجالس پس از‬ ‫وقوع انقالب در تونس‪ ،‬مصر‪ ،‬لیب��ی‪ ،‬یمن و انقالبی که در‬ ‫سوریه علیه حکومت ظالم در جریان است برگزار می شود‪».‬‬ ‫او در س��خنانش همچنین انتقاداتی را در مورد دولت‬ ‫بشاراسد بیان کرد‪.‬‬ ‫المرس��ی همچنین از نبود نماینده ای از قاره افریقا در‬ ‫شورای امنیت انتقاد کرد و بر توس��عه شورای امنیت برای‬ ‫افزایش نمایندگی جامعه جهانی و افزایش اختیارات مجمع‬ ‫عمومی س��ازمان ملل متحد تاکید کرد و گفت‪« :‬ش��ورای‬ ‫امنیت به دلیل وجود حق رای وت��و از تصمیم گیری ناتوان‬ ‫شده است که می توان به عنوان مثال به بحران سوریه اشاره‬ ‫کرد‪ ».‬المرس��ی همچنین بر حق ملت فلس��طین در تعیین‬ ‫سرنوشت تاکید کرد و از همه فلس��طینی ها با دیدگاه های‬ ‫مختلف خواست بدون در نظرگرفتن اختالفات‪ ،‬اشتی ملی‬ ‫را اجرایی کنند‪.‬‬ ‫المرس��ی با اعالم اینکه جنبش عدم تعهد باید نقش‬ ‫محوری را در جه��ان ایفا کند گفت ک��ه مصر برای تحقق‬ ‫اهداف جنبش عدم تعه��د با ایران هم��کاری خواهد کرد‪.‬‬ ‫وی همچنین بر حق اس��تفاده صلح امیز کشورها از انرژی‬ ‫هس��ته ای تاکید کرد‪.‬رئیس جمه��وری مصر ب��ا تاکید بر‬ ‫ضرورت ایفای نقش عدم تعهد در ای��ن برهه زمانی‪ ،‬تاکید‬ ‫کرد‪« :‬تبعیض‪ ،‬نژادپرستی‪ ،‬تعصب‪ ،‬تروریسم بین المللی و‬ ‫بحران اب و هوا امروزه دنیا را فرا گرفته است‪».‬وی با اشاره‬ ‫به پیروزی انقالب بزرگ مصر علیه دیکتاتوری ‪ 30‬س��اله‬ ‫وابسته به امریکا و اس��رائیل افزود‪« :‬مصری ها برای تغییر‬ ‫نظام و عبور به سمت مرحله انتقالی‪ ،‬با یکدیگر همدل شدند‬ ‫و امروز در یکی از مهمترین لحظه های تاریخ معاصر پس از‬ ‫پیروزی انقالب مصر گرد هم امده ایم‪».‬‬ ‫وی با تاکید بر اینکه انقالب مصر سنگ بنای خیزش‬ ‫بهار عربی را پایه ریزی کرد‪ ،‬گفت‪« :‬انقالب مصر در محقق‬ ‫ساختن اهداف سیاسی خود در انتقال قدرت به غیرنظامیان‬ ‫موفق شد‪».‬‬ ‫رئیس جمهور مصر همچنی��ن از میزبانی ایران برای‬ ‫اجالس عدم تعهد تشکر کرد و گفت که اطمینان دارد ایران‬ ‫در ریاست سه س��ال اینده بر این جنبش موفق خواهد بود‪.‬‬ ‫وی پس از پایان س��خنرانی اش‪ ،‬ریاس��ت دوره ای جنبش‬ ‫عدم تعهد را به محم��ود احمدی ن��ژاد رئیس جمهور ایران‬ ‫واگذار کرد‪.‬‬ ‫س��خنران بعدی مهمترین روز اجالس بان کی مون‪،‬‬ ‫دبیر کل سازمان ملل متحد بود‪ .‬او که برخالف هشدارهای‬ ‫امریکا و اسرائیل‪ ،‬به ایران سفر کرده است در زمینه برنامه‬ ‫هسته ای ایران‪ ،‬تهران و گروه ‪ 5+1‬را به اعتمادسازی دعوت‬ ‫کرد‪.‬وی همچنین از مقامات ایرانی خواس��ت برای کاهش‬ ‫نگرانی ها درباره برنامه هسته ای تهران‪ ،‬دست به اقدامات‬ ‫ملموس بزنند‪.‬‬ ‫بان کی مون با اشاره به س��خنان مقام معظم رهبری‬ ‫درباره خاورمیانه عاری از س�لاح هس��ته ای گفت که این‬ ‫پیشنهاد از طرف ایران مطرح ش��د و ما ان را تائید می کنیم‬ ‫و همه کش��ورهای جهان نیز بای��د ان را تائید کنند‪.‬وی در‬ ‫بخش دیگری از س��خنانش همه کش��ورها را به ش��نیدن‬ ‫سخنان ملت های خود و اجرای خواسته های انها در زمینه‬ ‫تحقق عدالت‪ ،‬کرامت و حقوق بشر فراخواند و گفت‪« :‬هم‬ ‫اکنون جنبش عدم تعهد دو سوم اعضای سازمان ملل متحد‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪34‬‬ ‫را دربر گرفته است‪ .‬ما باید مشارکت خود را در اینده افزایش‬ ‫دهیم زیرا از تن��وع فرهنگی برخورداری��م که دارای هدف‬ ‫مشترکی اس��ت‪».‬بان کی مون کش��ورهای عضو جنبش‬ ‫عدم تعهد را به همکاری و دوری از رویارویی میان یکدیگر‬ ‫دعوت کرد و گفت‪« :‬انقالب ه��ا در منطقه از عمق ملت ها‬ ‫اغاز شدند‪ ،‬ملت هایی که از ارزش های انسانی دفاع کردند‪.‬‬ ‫جنبش عدم تعه��د به عنوان دومین س��ازمان بزرگ پس از‬ ‫سازمان ملل متحد در روند حمایت از صلح جهانی از اهمیت‬ ‫باالیی برخوردار است‪».‬خبرگزاری فرانسه گزارش داد که‬ ‫مارتن نیسیرکی‪ ،‬سخنگوی دبیر کل سازمان ملل متحد نیز‬ ‫از تهران به خبرنگاران در نیویورک گفت‪« :‬بان کی مون در‬ ‫ایران تاکید کرد که حل مساله هس��ته ای تهران از طریق‬ ‫دیپلماتیک و راه های مسالمت امیز امکان پذیر است‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬بان کی مون از مقامات ایرانی خواس��ت‬ ‫تا با استفاده از نفوذ خود از مقامات سوریه بخواهند شرایط‬ ‫را برای گفت وگ��و میان حکومت و مخالف��ان فراهم کنند‪.‬‬ ‫بان کی مون همچنی��ن ضمن مخالف با مس��لحانه کردن‬ ‫نزاع در س��وریه از همه کشورها خواس��ت از ارائه سالح به‬ ‫طرف های درگیر در سوریه خودداری کنند‪».‬‬ ‫بان کی مون همچنین از دولت و ملت ایران به خاطر‬ ‫میزبانی و برگزاری اجالس س��ران عدم تعهد تشکر کرد و‬ ‫ضمن قدردانی از مصر به خاطر ریاست دوره گذشته جنبش‬ ‫گفت‪« :‬من ماه پیش از کرواسی دیدن کردم که زمانی اسم‬ ‫ان یوگس�لاوی بود‪ ،‬جمال عبدالناصر‪ ،‬جواه��ر لعل نهرو‬ ‫و تیتو در انجا ب��ا یکدیگر مالقات کردند ت��ا این جنبش را‬ ‫بنیان گذارن��د‪».‬وی اف��زود‪« :‬من از ان رهب��ران نقل قول‬ ‫می کنم که ما نمی توانیم صلح داش��ته باش��یم‪ ،‬مگر اینکه‬ ‫با یکدیگر همکاری کنیم و امنیت جهانی را به وجود و ازادی‬ ‫را به ارمغان اوریم‪».‬دبیرکل سازمان ملل گفت‪« :‬ان زمان‬ ‫مساله اصلی ازادی از استعمار و کشورهای قدرتمند جهانی‬ ‫بود‪ ،‬اما ازادی معانی دیگری هم دارد و امروز می بینیم که‬ ‫ارزوی ازادی در داخل ملت ها‪ ،‬ارزو برای مشارکت کردن‪،‬‬ ‫صدای خود را به گوش دیگران رساندن و داشتن حق تعیین‬ ‫سرنوشت خود را داریم‪».‬‬ ‫وی خاطرنشان کرد‪« :‬از زمان اخرین اجالس سران‬ ‫این بخش از دنیا یعنی تون��س‪ ،‬مصر‪ ،‬لیبی‪ ،‬یمن و غیره در‬ ‫ واقع در مرکز توجه قرار داشته است‪».‬‬ ‫احمدی نژاد‪ :‬همه کشورها ناراضی هستند‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ ،‬رئیس جمهور کش��ورمان نیز در‬ ‫ابتدای سخنان خود در افتتاحیه شانزدهمین اجالس سران‬ ‫جنبش عدم تعهد‪ ،‬خطاب به حضار و میهمانان اجالس گفت‪:‬‬ ‫«از جانب ملت ایران حضور شما را در خانه خودتان‪ ،‬ایران‬ ‫گرامی می دارم و از حسن اعتماد شما به ملت و دولت ایران‬ ‫و برادرتان قدردانی می نمایم‪».‬‬ ‫محمود احمدی نژاد با بیان اینک��ه در این مکان گرد‬ ‫هم امده ایم تا با بررسی ش��رایط و روند تحوالت به منظور‬ ‫ساختن اینده بهتر برای ملت هایمان و برای جامعه بشری‬ ‫هم اندیشی و اقدام نماییم‪ ،‬گفت‪« :‬شک نداریم که همه ما‬ ‫و بلکه همه ملت ها از وضع موجود ناراضی اند و هنوز ارزوها‬ ‫و ارمان های تاریخی و مش��ترک بش��ری یعن��ی رفع فقر‪،‬‬ ‫تبعیض‪ ،‬تهدید‪ ،‬تحقیر‪ ،‬جنگ و کینه ورزی و استقرار زندگی‬ ‫سعادتمند سرشار از زیبایی و عش��ق و نشاط و سالمت در‬ ‫سایه عدالت و ازادی و کرامت و صلح پایدار فرصت تحقق‬ ‫مناسب پیدا نکرده اس��ت‪».‬احمدی نژاد با اش��اره به اینکه‬ ‫صدها سال پی در پی‪ ،‬رنج نوع انس��ان و ملت ها ادامه یافته‬ ‫اس��ت و در دوره اخیر پس از عبور از برده داری و استعمار‪،‬‬ ‫مشابه همان شرایط اما به شکلی دیگر بر سر ملت ها سایه‬ ‫انداخته است‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬بخش عمده ثروت و مراکز‬ ‫اصلی اقتصادی جهان در اختیار چند گروه سرمایه دار از چند‬ ‫دولت قرار دارد و اکثریت ملت ها ضمن اینکه در فقر به سر‬ ‫می برند باید تاوان سوء استفاده ها و سوء مدیریت های انان‬ ‫را نیز بپردازند‪».‬‬ ‫احمدی نژاد با اش��اره به اینکه انحص��ار در مدیریت‬ ‫شورای امنیت نیز کامال روشن است‪ ،‬افزود‪« :‬بعد از ‪ 65‬سال‬ ‫و به رغم اذعان همه ملت ها به حقوق حقه ملت فلس��طین‪،‬‬ ‫رفتار شورای امنیت در عمل به تثبیت و گسترش اشغالگری‬ ‫و ظلم و جنایات رژیم جعلی و تحمیلی صهیونیستی منجر‬ ‫شده اس��ت‪ ».‬احمدی نژاد با طرح این سوال که کدام ملت‬ ‫مستقل توانسته بدون نگرانی یا دادن امتیاز‪ ،‬حقوق اساسی‬ ‫خود را با اتکاء به شورای امنیت اس��تیفا کند‪ ،‬تصریح کرد‪:‬‬ ‫«اصوال چگونه می ت��وان تصور ک��رد که با وج��ود امتیاز‬ ‫انحصاری وتو در دست دولت هایی مثل امریکا و انگلیس‬ ‫که همواره یک طرف تمام مناقشات بوده اند‪ ،‬امکان عمل‬ ‫مستقل و عدالت مدار برای شورای امنیت باقی بماند‪ ».‬دکتر‬ ‫احمدی نژاد با گرامیداش��ت یاد و خاطره بنیانگذاران فقید‬ ‫جنبش عدم تعهد و همچنین رئیس جمهور و نخس��ت وزیر‬ ‫شهید ایران‪ ،‬اقایان رجایی و باهنر که ‪ 31‬سال قبل در چنین‬ ‫روزهایی‪ ،‬توسط تروریست ها به شهادت رسیدند‪ ،‬از حضار‬ ‫خواست که ایستاده و با یک دقیقه سکوت برای ارامش روح‬ ‫انان دعا کنند‪.‬‬ ‫خش�م رژیم صهیونیس�تی از حض�ور محمود‬ ‫عباس در تهران‬ ‫پیش از برگزاری اجالس شانزدهم در تهران اسماعیل‬ ‫هنیه‪ ،‬رهبر حم��اس با اعالم این موضوع ک��ه از وی برای‬ ‫ش��رکت در این اجالس دعوت به عمل امده‪ ،‬باعث ایجاد‬ ‫اختالفاتی شد‪ .‬برخی معتقد بودند که باید دولت خودگردان‬ ‫به عنوان نماینده فلس��طینیان در این اجالس حاضر شود و‬ ‫حضور اعضای حماس موجب ناراحتی فلسطینیان خواهد‬ ‫شد‪ .‬از س��وی دیگر رس��انه های جهان با دامن زدن به این‬ ‫موضوع سعی کردند تا مساله دعوت از اسماعیل هنیه را به‬ ‫یک حاشیه برای اجالس تبدیل کنند‪ .‬انها معتقد بودند که‬ ‫برخی دولت ها با حضور حماس در این اجالس مخالفند‪ ،‬اما‬ ‫سخنگوی وزارت خارجه ایران در واکنشی با اعالم رسمی‬ ‫این موضوع که تنه��ا از دولت خودگردان فلس��طین برای‬ ‫شرکت در این اجالس دعوت ش��ده به گمانه زنی ها پایان‬ ‫داد‪ .‬پس از حضور محمود عباس در ایران وزیر امور خارجه‬ ‫رژیم صهیونیستی که از ش��رکت وی در اجالس تهران به‬ ‫خشم امده بود‪ ،‬خواستار ترور وی به محض ورود به رام اهلل‬ ‫ش��د‪« .‬اویگدور لیبرمن» لح��ن تحریک امیز خ��ود علیه‬ ‫«محمود عباس» را افزایش داده و در همین راستا خواستار‬ ‫ ترور عباس یا محاصره وی به محض ورود به رام اهلل شد‪.‬‬ ‫لیبرمن در اظهاراتی کوتاه به کان��ال دهم تلویزیون‬ ‫رژیم صهیونیس��تی گفت‪« :‬ای��ن یک روز س��یاه در تاریخ‬ ‫اسرائیل اس��ت که عباس به اجالس��ی در ایران پا گذاشته‬ ‫است‪» .‬‬ ‫بازتاب گسترده سخنان رهبری‬ ‫در حالی ک��ه چن��د دقیق��ه بیش��تر از پایان س��خنان‬ ‫مقام معظم رهبری در افتتاحیه اجالس سران نگذشته بود‪،‬‬ ‫بازتاب های حضور سران کشور ها در ایران و همچنین نگاه‬ ‫ایران به این اجالس در رسانه های گوناگون منتشر شد‪.‬‬ ‫«یورو نیوز» با توجه به نقش ای��ران در این اجالس و‬ ‫در منطقه نوشته اس��ت‪« :‬ایران کشوری است که می تواند‬ ‫به عنوان ایجاد کننده صلح در جهان‪ ،‬نقش داش��ته باش��د؛‬ ‫نقشی که اتفاقا و به گزارش این رسانه اروپایی‪ ،‬بان کی مون‬ ‫از ایران درخواست کرده ان را بر عهده بگیرد‪».‬‬ ‫«نیوز انترنش��نال» هم درباره س��خنان رهبر انقالب‬ ‫نوش��ته اس��ت‪« :‬رهبر انقالب ایران بار دیگ��ر تاکید کرد‬ ‫که ایران هیچ گاه به دنبال سالح هس��ته ای نخواهد رفت‬ ‫و اس��تفاده از س�لاح کش��تار جمعی و هس��ته ای‪ ،‬گناهی‬ ‫نابخشودنی است‪«».‬ایندپندنت» نیز همین خبر را با انتخاب‬ ‫این بخش از س��خنان رهبر انقالب منتش��ر کرده و نوشته‬ ‫است‪« :‬این سیاس��ت ایران بر خالف ادعاهای کشورهای‬ ‫غربی است‪« ».‬میدل ایس��ت انالین» نیز به سخنان رهبر‬ ‫انقالب توجه ویژه ای کرده و سخنان ایشان را برجسته کرده‬ ‫است‪« .‬استار انالین» دیگر رس��انه ای است که تاکنون به‬ ‫بازتاب سخنان رهبر انقالب پرداخته است‪.‬‬ ‫پیش�گامی و رهب�ری ایران در معتدل س�ازی‬ ‫منطقه‬ ‫دبیرکل سازمان ملل در نشست خبری پیش از ترک‬ ‫تهران با تش��کر از دولت و مردم ایران به خاطر دعوت وی‬ ‫برای شرکت در اجالس تهران گفت‪« :‬این اجالس نه تنها‬ ‫موجب ارتقای جایگاه سیاس��ی ایران در جامعه بین المللی‬ ‫شد‪ ،‬بلکه به معنای نشان دادن پیش��گامی و رهبری ایران‬ ‫برای ایفای یک نقش معتدل و سازنده در مسائل منطقه ای و‬ ‫بین المللی است‪».‬بان کی مون با بیان اینکه در سفر به تهران‬ ‫برای شرکت در اجالس عدم تعهد با رهبر جمهوری اسالمی‬ ‫ایران‪ ،‬رئیس جمهور‪ ،‬دبیر شورای عالی امنیت ملی و چند تن‬ ‫دیگر از مقامات ایران و دانش��جویان یکی از دانشگاه های‬ ‫تهران دیدار و گفت وگ��و کرده‪ ،‬گف��ت‪« :‬همچنین درباره‬ ‫پرونده هس��ته ای ایران نیز مذاکراتی داش��تیم و خواستار‬ ‫اقداماتی از س��وی ایران ش��دم که نش��ان دهد ب��ه دنبال‬ ‫فعالیت های صلح امیز در پرونده هسته ای خود هستند‪».‬‬ ‫وی با تاکید بر اینکه در خصوص مس��اله حقوق بشر‬ ‫نیز نگرانی های خود را به دولت ای��ران انتقال دادم‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«در این دیدارها خواس��تار توجه به این مساله در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری اینده این کش��ور شدم‪ .‬همچنین از ایران‬ ‫خواس��تم که با نماینده ویژه س��ازمان حقوق بشر در ایران‬ ‫همکاری بیشتری کند‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫حاشیه های برگزاری اجالس‬ ‫در حاش��یه برگزاری ای��ن اجالس پیش از نشس��ت‬ ‫افتتاحیه مراسم گرامیداشت یاد شهدای هسته ای در سالن‬ ‫همایش های بین المللی صدا و س��یما برگزار ش��د و در این‬ ‫نشست ارمیتا‪ ،‬دختر خردسال شهید داریوش رضایی نژاد به‬ ‫دو زبان انگلیسی و فارسی خطاب به سران کشورهای عضو‬ ‫جنبش عدم تعهد گفت‪« :‬م��ا زنده ایم و پای خون پدرانمان‬ ‫ایستاده ایم‪ ».‬همچنین علیرضا احمدی روشن پسر خردسال‬ ‫شهید احمدی روشن نیز در این نشست حضور داشت‪.‬‬ ‫در مح��ل ورودی س��الن برگزاری اج�لاس بقایای‬ ‫اتومبیل های ش��هدای هس��ته ای ایران ب��رای نمایش به‬ ‫میهمانان قرار داده شده بود‪ .‬یسری ابوشادی‪ ،‬نماینده سابق‬ ‫مصر در اژانس بین المللی انرژی اتمی ضمن ابراز همدردی‬ ‫با خانواده های شهدای هسته ای گفت‪« :‬ایران باید اینگونه‬ ‫اقدامات را از طریق دادگاه های بین المللی پیگیری کند‪».‬‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫دیدار استراتژیک روسای جمهور ایران و مصر‬ ‫عصر پنج شنبه گذش��ته و در حاشیه اجالس سران در‬ ‫تهران روس��ای جمهور دو کش��ور دیدار و گفت وگو کردند‪.‬‬ ‫رئیس جمهور ایران اسالمی در این دیدار با اشاره به اینکه‬ ‫رژیم صهیونیستی و سلطه طلبی غربی ها و امریکا تهدیدی‬ ‫برای ملت های منطقه و جهان محس��وب می شود‪ ،‬تاکید‬ ‫کرد‪« :‬مستکبران هرگز خواهان پیش��رفت و قدرت یافتن‬ ‫ملت های مستقل و عدالت طلب نبوده و دوستی و دشمنی‬ ‫انها با ملت ها براساس منافع و اهداف دراز مدتی است که در‬ ‫عرصه بین المللی دنبال می کنند‪».‬‬ ‫رئیس جمهور با اش��اره به اینکه جمهوری اس�لامی‬ ‫ایران و مص��ر فرهنگ بس��یار نزدیکی با یکدیگ��ر دارند‪،‬‬ ‫تصریح کرد‪« :‬مطمئنا جایگاه ملت مصر باالتر از ان چیزی‬ ‫است که تا امروز در اختیار انها بوده و اگر چه در ابتدای راه‬ ‫تحوالت قرار دارند‪ ،‬ام��ا یقینا ملت مصر ای��ن تحوالت را‬ ‫سریع تر پشت سر گذاشته و جایگاه واقعی خود را در منطقه و‬ ‫جهان باز خواهد یافت‪».‬محمد المرسی‪ ،‬رئیس جمهور مصر‬ ‫نیز در این دی��دار ضمن تقدیر از جمهوری اس�لامی ایران‬ ‫به خاطر میزبانی و برگزاری شایس��ته شانزدهمین اجالس‬ ‫سران کش��ورهای عضو جنبش عدم تعهد گفت‪« :‬احساس‬ ‫دوستی و برادری میان مردم ایران و مصر احساسی متقابل‬ ‫بوده‪».‬رئیس جمهور مصر روابط میان کشورهای اسالمی‬ ‫را بر مبنای مناسبات استراتژیک دانست و گفت‪« :‬مصلحت‬ ‫حقیقی ملت های منطقه در این نهفته است که همگان یک‬ ‫روند مناسب را با استفاده از ساختارهای موجود و براساس‬ ‫مناسبات همه جانبه شکل دهیم‪ ».‬محمد المرسی همچنین‬ ‫در خصوص تحوالت س��وریه نیز با بیان اینکه مش��کالت‬ ‫در این کش��ور تنها با میانجی گری کش��ورهای تاثیرگذار‬ ‫در منطقه مانند ایران و تالش انان در جهت حل مش��کل‬ ‫برطرف خواهد ش��د‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬مصر نیز ایران را به‬ ‫عنوان شریک استراتژیک خود دانس��ته و معتقد است باید‬ ‫همه با نگاهی مثب��ت به اینده ‪ ،‬برای تح��والت منطقه ای‬ ‫شرایط مناسبی را فراهم اورند‪».‬‬ ‫همچنین در حاشیه این اجالس رهبری نظام با افراد‬ ‫مختلفی از جمله بان کی مون و موهان سینگ‪ ،‬نخست وزیر‬ ‫هند دیدار و گفت وگو کردند‪ .‬ایشان در دیدار با بان کی مون‬ ‫با اشاره به س��خنان خود به صحبت های دبیرکل سازمان‬ ‫ملل متحد در مورد موضوع هس��ته ای ایران اشاره کردند و‬ ‫افزودند‪« :‬امریکایی ها اطالع کامل دارند که ایران به دنبال‬ ‫سالح هسته ای نیست و فقط به دنبال بهانه جویی هستند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اس�لامی با اش��اره به اعتراف غربی ها‬ ‫مبنی بر تالش برای ایج��اد خرابکاری اینترنت��ی و فنی از‬ ‫طریق برخی بدافزارها از جمله استاکس نت‪ ،‬افزودند‪« :‬چرا‬ ‫ی در این خصوص موضع گیری‬ ‫اژانس بین المللی انرژی اتم ‬ ‫نکرد؟»‬ ‫در این دیدار اقای بان کی مون‪ ،‬دبیرکل سازمان ملل‬ ‫متحد ضمن تبریک ریاس��ت ایران بر جنبش عدم تعهد‪ ،‬به‬ ‫نقش و جایگاه بسیار مهم و تاثیرگذار ایران در منطقه اشاره‬ ‫کرد و گفت‪« :‬درخصوص س��وریه من به عن��وان دبیرکل‬ ‫سازمان ملل از جمهوری اسالمی ایران درخواست می کنم‬ ‫که با استفاده از نفوذ و قدرت خود‪ ،‬زمینه حل بحران سوریه‬ ‫را فراهم کند‪».‬‬ ‫همچنین رهبر معظم انقالب اسالمی در دیدار اقای‬ ‫«مان موهان س��ینگ» نخس��ت وزیر هند و هیات همراه‪،‬‬ ‫با اش��اره به س��ابقه ارتباطات فرهنگی‪ ،‬عاطفی‪ ،‬تمدنی و‬ ‫تاریخی دو ملت ای��ران و هند‪ ،‬تاکید کردن��د‪« :‬ملت ایران‬ ‫همواره نگاه مثبتی به هند داشته اند و همه این موارد زمینه‬ ‫بسیار مناسبی برای گسترش بیش از پیش روابط دو کشور‬ ‫است‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با تاکید بر اینکه نمی توان به‬ ‫همکاری شرکای بین المللی اعتماد کرد‪ ،‬خاطرنشان کردند‪:‬‬ ‫«یکی از این شرکای بین المللی غیرقابل اطمینان‪ ،‬امریکا‬ ‫است که فقط برای یک دولت‪ ،‬شریک قابل اطمینانی است‬ ‫و ان دولت هم‪ ،‬دولت صهیونیستی است‪».‬‬ ‫همچنین همسران روس��ای جمهور ‪ 29‬کشور عضو‬ ‫جنبش عدم تعهد نیز با حض��ور در تاالر این��ه وزارت امور‬ ‫خارجه در ضیافت شام همس��ر احمدی نژاد شرکت کردند‪.‬‬ ‫خانم فراحی طی سخنانی ضمن خوش امد گویی به همسران‬ ‫روسای جمهور کش��ور های عضو جنبش عدم تعهد اظهار‬ ‫داشت‪« :‬رسیدن به جامعه س��عادتمند‪ ،‬صلح پایدار و حفظ‬ ‫ارزش های معنوی که فصل مش��ترک همه تمدن هاست‬ ‫نیاز به همدلی و تالش مشترک دارد تا اهداف باالی جنبش‬ ‫عدم تعهد محقق شود‪».‬‬ ‫‪35‬‬ ‫ندارند‪ .‬تحریم های ظالمانه ای علیه ایران و خیلی از کشورها‬ ‫اجرا می شود‪ ،‬چراکه ش��ورای امنیت سازمان ملل مبدل به‬ ‫ابزاری در دست دارندگان حق وتو ش��ده است‪ .‬این مساله‬ ‫هم به حیثیت نهاد بین الملل��ی ضربه می زند و هم این نهاد‬ ‫به جای ایجاد صلح و امنیت پایدار مبدل به وسیله ای برای‬ ‫هوسرانی سیاس��ی قدرت های بزرگ می شود‪ .‬گروه نم اگر‬ ‫نهاد بین المللی ایج��اد و وحدت درونی خ��ود را حفظ کند‬ ‫می تواند نسبت به اقدامات غیر قانونی این کشورها و غربی ها‬ ‫و رفتار دوگانه ای که خیلی از غربی ها نس��بت به مس��ائل‬ ‫بین المللی دارند تاثیر گذار باشد‪ .‬راه حل سوری‪-‬سوری در‬ ‫سوریه‪ ،‬بحث خاورمیانه عاری از س�لاح هسته ای‪ ،‬مساله‬ ‫صلح و تشکیل کشور فلسطینی نیز از جمله مواردی است‬ ‫که گروه نم می تواند بر ان تاثیر گذار باشد‪.‬‬ ‫برخی از کش�ورهای عض�و جنبش مانن�د هند و‬ ‫اندونزی در مسیر توسعه سریع قرار گرفته اند‪،‬‬ ‫به گون�ه ای که حت�ی هن�د در زم�ره قدرت های‬ ‫نو ظهور دنیا قرار گرفته اس�ت‪ ،‬قرار گرفتن این‬ ‫کشورها در کنار کشورهای کوچک و ضعیف دنیا‬ ‫چه پیامدهایی را می تواند در بر داشته باشد؟‬ ‫نموحلبحران هایبینالمللی‬ ‫تو گو با دکتر محمد مهدی مظاهری‬ ‫گف ‬ ‫‪3‬‬ ‫سیاست‬ ‫شانزدهمین اجالس سران کش�ورهای غیر متعهد به میزبانی و ریاست جمهوری اسالمی ایران در حالی برگزار‬ ‫می شود که امریکا و غرب سعی در به انزوا کش�اندن ایران دارند‪ .‬همچنین بحث پرونده هس�ته ای ایران به یکی از‬ ‫بحث های داغ روز جوامع بین المللی تبدیل شده و تحریم های فراوانی علیه ایران اعمال می شود‪ .‬به دلیل تاثیر گذاری‬ ‫فراوان جنبش عدم تعهد این اجالس برای ایران از اهمیت بسیار باالیی برخوردار است و میزبانی و ریاست دوره ای‬ ‫سه س�اله این اجالس می تواند کمک ش�ایان توجهی به شکس�تن تحریم ها کند‪ .‬در همین مورد طی گفت وگویی با‬ ‫محمد مهدی مظاهری‪ ،‬معاون فرهنگی دانشگاه ازاد اسالمی و کارشناس مسائل بین الملل میزان و نحوه تاثیر گذاری‬ ‫ایران را در این اجالس مورد ارزیابی قرار دادیم‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫سمیه دژ‬ ‫جنبش عدم تعهد در زمان جنگ س�رد شروع به‬ ‫کار کرد‪ ،‬اما با فروپاش�ی اتحاد جماهیر شوروی‬ ‫به تعداد اعضای جنبش افزوده شد‪ ،‬چرا با وجود‬ ‫تغییر در نظام بین الملل ای�ن جنبش مورد توجه‬ ‫کشورها قرار گرفت؟‬ ‫‪ l‬پس از جن��گ جهانی دوم و ش��کل گیری نظام‬ ‫دو قطبی در نظام بین الملل از س��وی برخی از کش��ورهای‬ ‫مس��تقل تالش هایی انجام ش��د ت��ا الگوی نوین��ی را در‬ ‫سیاس��ت بین الملل ارائ��ه دهند‪ .‬اعض��ای جنبش گروهی‬ ‫برخاس��ته از ملل افریقایی و اس��یایی بودند و برای اینکه‬ ‫از دس��ته بندی های سیاس��ی‪ -‬نظامی‪ -‬اقتصادی مرسوم‬ ‫ان زمان کنار بکشند این جنبش را تشکیل دادند‪ .‬بنابراین‬ ‫این جنبش به دلیل احیای هویت مس��تقل تشکیل شد و به‬ ‫جنبش عدم تعهد یا همان عدم وابس��تگی و به اصطالح به‬ ‫نم ش��هرت یافت‪ .‬کش��ورهایی مانند هند‪ ،‬مصر‪ ،‬افریقای‬ ‫جنوبی‪ ،‬اندون��زی و کوبا از اعضای این جنبش��ند‪ .‬اعضای‬ ‫جنبش قصد داش��تند ضمن تضمین اس��تقالل کشورهای‬ ‫خودشان‪ ،‬بلوک بندی های ناشی از تصمیمات دو ابر قدرت‬ ‫را از بین ببرند‪ .‬ب��ا وجود اینکه این جنبش از اغاز تاس��یس‬ ‫توفیقاتی را در عرصه های مختلف داش��ت‪ ،‬اما ابر قدرت ها‬ ‫از زمان ش��کل گیری این جنبش ت�لاش کردند از وحدت‬ ‫میان اعضا جلوگیری کنند‪ ،‬چرا که سیاست مستقل از سوی‬ ‫جنبش عدم تعهد با سیاس��ت ابرقدرت��ی قدرت های بزرگ‬ ‫مغایرت داش��ت و تمام این نکات تاکیدی بر گسترش این‬ ‫‪36‬‬ ‫جنبش است‪.‬‬ ‫چرا تا کنون فعالیت زیاد یا موثری از جنبش دیده‬ ‫نشده است؟‬ ‫‪ l‬در زم��ان تش��کیل جنب��ش‪ ،‬دال��س‬ ‫رئیس جمه��ور وق��ت امریکا ب��ود‪ .‬وی اعالم ک��رد هرکه‬ ‫با ما نیس��ت علیه ماس��ت‪ .‬این ابر ق��درت جناح هایی را در‬ ‫چارچ��وب عدم تعهد شناس��ایی و تقوی��ت کرد ت��ا بتواند‬ ‫بر سیاستگذاری ها و تصمیمات غیر متعهد ها اثرگذاری کند‪.‬‬ ‫وقتی در انجا موفق نشد راه دوم را در پیش گرفت‪ .‬بنابراین‬ ‫برخی معتقدند که ما در عرصه عمل تعداد انگشت شماری‬ ‫غیر متعهد داری��م‪ .‬بنابراین نفوذ قدرت ه��ای بزرگ در این‬ ‫جنبش یکی از علل ناکام��ی این گروه سیاس��ی در اتخاذ‬ ‫مواضع مستقل در چند دوره گذشته است‪ .‬دلیل دیگر عدم‬ ‫وجود ضمانت اجرایی برای قطعنامه های صادر شده از سوی‬ ‫جنبش است‪ .‬وقتی ضمانت اجرایی وجود ندارد توفیقی هم‬ ‫در اثر گذاری در معادالت بین المللی مشاهده نمی شود‪ .‬دلیل‬ ‫دیگر ترکیب ناهمگون اعضاس��ت‪ .‬اعضای جنبش ساختار‬ ‫سیاسی‪ ،‬اقتصادی بسیار متفاوتی دارند و تمام اینها مانع از‬ ‫تالش گروه نم در ایستادگی مقابل قدرت های بزرگی مانند‬ ‫امریکا می شود‪.‬‬ ‫درس�ت اس�ت که قطعنامه های صادر ش�ده از‬ ‫سوی نم ضمانت اجرایی ندارد‪ ،‬اما چیزی حدود‬ ‫‪ 70‬درصد س�ازمان مل�ل را اعضای نم تش�کیل‬ ‫می دهن�د‪ ،‬ایا این ب�ر اثر گ�ذاری این گ�روه در‬ ‫مجامع بین المللی نمی افزاید؟‬ ‫‪ l‬اعضای نم راهی جز اتحاد و همبس��تگی درونی‬ ‫‪ l‬این که این کشورها در کنار یکدیگر قرار گیرند‬ ‫پدیده ناپسندی نیست‪ .‬کشور های تاثیرگذاری مانند ایران‪،‬‬ ‫مصر‪ ،‬اندونزی و هند در این اجالس حضور دارند و در کنار‬ ‫این کشورها‪ ،‬کشورهای ضعیفی از نظر سیاسی‪ ،‬اقتصادی‬ ‫و بین المللی قرار دارند‪ .‬در اسیا و افریقا کشورهای مختلفی‬ ‫وجود دارد‪ .‬انچه مهم اس��ت ای��ن که ب��ه اهمیت حضور‬ ‫کشورهای تاثیرگذار در این اجالس واقف باشیم‪ .‬همچنین‬ ‫کمیت ع��ددی این جنبش نیز از اهمی��ت باالیی برخوردار‬ ‫است که کشورهای ضعیف نیز تش��کیل دهنده این کمیت‬ ‫می باش��ند‪ .‬هرکدام از این دو گروه با رویکرد خاص خود در‬ ‫جنبش تاثیرگذارند‪.‬‬ ‫تقریبا یک ماه پیش از حمله امریکا به عراق این‬ ‫جنبش تش�کیل جلس�ه داده بود‪ ،‬در حال حاضر‬ ‫هم بحث س�وریه داغ است و چش�م ها به دنبال‬ ‫تصمیم�ات س�ازمان مل�ل در خص�وص بحران‬ ‫س�وریه‪ .‬با در نظر گرفتن این موضوع که مساله‬ ‫س�وریه در این نشس�ت مط�رح می ش�ود‪ ،‬این‬ ‫جنبش چ�ه تاثیراتی ب�ر روند تحوالت س�وریه‬ ‫خواهد داشت؟‬ ‫‪ l‬بحران سوریه فراتر از منطقه است و دیگران ان را‬ ‫مدیریت می کنند‪ ،‬بنابراین بحث محور عربی‪-‬غربی مطرح‬ ‫شده است‪ .‬من معتقدم باید در اجالس غیر متعهد ها در تهران‬ ‫و مدیریت اتی جنبش بر راه حل سوری‪-‬سوری تاکید شود‬ ‫و این راه حلی است که کوفی عنان ان را مطرح کرد و اخضر‬ ‫االبراهیم��ی ان را پیگیری می کند؛ همچنی��ن مورد تایید‬ ‫روسیه و چین اس��ت و ایران هم به دنبال این مساله است‪.‬‬ ‫حتی خیلی از کشورهای منطقه نیز این طرح را قبول دارند‬ ‫و طرحی که المرسی اعالم کرده به این طرح بسیار نزدیک‬ ‫است‪ .‬این طرح می تواند مسیر را برای حل بحران پیچیده‬ ‫سوریه هموار کند‪ .‬غربی ها با همکاری ترکیه و محور عربی‬ ‫ضد سوری خواهان اجرای سناریوی لیبی در سوریه هستند‪،‬‬ ‫بنابراین در خصوص افزایش خشونت ها کار می کنند و یک‬ ‫چه��ره ضد مردمی از دولت س��وریه به تصویر می کش��ند‪،‬‬ ‫هرچند که کشتار مردم بی دفاع چه از طرف دولت سوریه و‬ ‫چه از طرف مخالفان امری غیر انسانی است‪ .‬در لیبی تالش‬ ‫شد تا اعتراض مردمی به جنگ داخلی مبدل شود و همین‬ ‫برنامه را در سوریه می خواهند پیاده کنند‪ .‬خوشبختانه این‬ ‫س��ناریو توفیقی نداش��ته و خود غربی ها نیز به این نتیجه‬ ‫رس��یده اند‪ ،‬بنابراین در اینجا س��ناریوی دیگری را مطرح‬ ‫می کنند و ان تجزیه سوریه اس��ت‪ .‬غربی ها و محور عربی‬ ‫ضد سوری س��ه منطقه را به طور جداگانه پیگیری می کنند‬ ‫و تجزیه س��وریه به س��ه منطقه کردنش��ین‪ ،‬سنی نشین و‬ ‫علوی ها مد نظر انها ست‪ .‬حتی رژیم صهیونیستی نیز نسبت‬ ‫به اجرای این طرح بس��یار تالش می کند‪ .‬من امکان تکرار‬ ‫سناریوی لیبی‪ ،‬یمن و عراق را در صحنه عمل با مشکالت‬ ‫فزاینده ای روبه رو می بینم‪ .‬اما در اخر سناریوی سومی وجود‬ ‫دارد که جنبش عدم تعهد بای��د روی ان کار کند و ان طرح‬ ‫اشتی ملی است‪ .‬یعنی اینکه فشار های سیاسی و مداخالت‬ ‫خارجی باید برداشته شود و طرح اشتی ملی میان معارضین‬ ‫و دولت دنبال شده و انتخابات صحیح و طرح شش ماده ای‬ ‫کوفی عنان پیگیری شود‪ .‬بنابراین جمهوری اسالمی ایران‬ ‫و گروه تماس با همکاری سازمان ملل متحد و قدرت های‬ ‫منطقه می توانند راه حل سوری‪ -‬سوری را پیگیری کنند و‬ ‫طی انتخاباتی سالم حاکمیت سوریه تعیین شود‪.‬‬ ‫این جنبش چ�ه پیامدهای مثبت�ی را برای ایران‬ ‫می تواند داشته باشد؟‬ ‫‪ l‬فرصت پیش ام��ده برای ایران فرصت بس��یار‬ ‫مغتنمی است و در واقع میزبانی اجالس عدم تعهد فرصتی‬ ‫طالیی برای ایران محس��وب می ش��ود‪ .‬ما با سه رویکرد‬ ‫سیاسی‪ ،‬فرهنگی و اقتصادی می توانیم برای این اجالس‬ ‫برنامه داشته باش��یم‪ .‬در حال حاضر ایران با گسترش چتر‬ ‫تحریم ه��ای بین المللی روبه رو اس��ت‪ .‬انها ب��رای انزوای‬ ‫ایران در منطقه تالش می کنند و اگ��ر ایران تالش کند تا‬ ‫از پتانس��یل و ظرفیت اعضای جنبش و همچنین میزبانی‬ ‫و ریاست سه س��اله خود اس��تفاده کند‪ ،‬ما قادر خواهیم بود‬ ‫تحریم ها را دور بزنیم‪ .‬از طرفی ش��عار این نشس��ت صلح‬ ‫پایدار در س��ایه مدیریت مشترک جهانی اس��ت و خیلی از‬ ‫کش��ورهای بزرگ و تاثیرگذار جنبش از این شعار استقبال‬ ‫کردند‪ .‬ایران با رایزنی های دیپلماتیک در س��طح س��ران‬ ‫می تواند نس��بت به نهادینه ش��دن صلح پایدار در منطقه و‬ ‫کاهش فزاینده تنش های سیاسی که به دلیل دخالت های‬ ‫خارجی در منطقه به وجود امده در حوزه سیاسی بهره کافی‬ ‫را ببرد‪ .‬در این حوزه سیاسی باید بسیار مدبرانه و با عقالنیت‬ ‫عمل کرد‪ .‬ام��ا از لحاظ فرهنگی‪ ،‬با توجه ب��ه اقتدار قدرت‬ ‫نرم ایران در منطق��ه‪ ،‬جهان اس�لام و خاورمیانه و با توجه‬ ‫به بیداری اس�لامی که در منطقه در حال رخ دادن اس��ت؛‬ ‫ایران می تواند با اتخاذ یک رویکرد مشترک فرهنگی میان‬ ‫کشورهای جهان اسالم‪ ،‬کش��ورهای منطقه و کشورهای‬ ‫جنبش عدم تعهد از اس��تحاله فرهنگی غرب به این منطقه‬ ‫جلوگیری کند‪.‬‬ ‫ایران به مدت سه سال به عنوان رئیس دوره ای‬ ‫این جنبش انتخاب ش�ده و این فرصت بس�یار‬ ‫بزرگی برای کش�ورمان اس�ت‪ ،‬رجل سیاسی ما‬ ‫چه سیاس�تی را می توانند اتخاذ کنند تا ایران از‬ ‫این فرصت نهایت استفاده را ببرد؟‬ ‫‪ l‬مقامات مس��ئول ایران باید در این سه حوزه ای‬ ‫که عرض کردم نقش موثری داش��ته باشند‪ .‬انها می توانند‬ ‫نکات و مولفه های بس��یاری را منشاء اثر قرار دهند و دنبال‬ ‫کنند‪ .‬به عنوان مثال بحث دموکراس��ی و حقوق بشر بحث‬ ‫قابل توجهی اس��ت‪ .‬ایران از ظرفیت نهادهای بین المللی‬ ‫تحت عنوان بیداری اس�لامی می تواند استفاده کند‪ ،‬خیلی‬ ‫از کش��ورهای منطق��ه و قدرت های غربی سیاس��ت های‬ ‫دوگانه ای را در بحرین و عربستان سعودی پیگیری می کنند‪.‬‬ ‫ایران با مسئولیتی که در جنبش دارد تحت عنوان دموکراسی‬ ‫و حقوق بش��ر می تواند این بحث را مدیریت کند‪ .‬حتی در‬ ‫حوزه حذف حق وتو در شورای امنیت سازمان ملل می تواند‬ ‫تاثیرگذار باش��د‪ .‬حداقل دو سوم اعضای س��ازمان ملل از‬ ‫اعضای نم هستند‪ .‬ممکن است این یک ایده ارمانی باشد‬ ‫ولی باید پیگیری شود و این بحث حداقل طرح موضوع شود‬ ‫و امیدواریم به نهادینه ش��دنش هم برسیم‪ .‬حتی بحثی در‬ ‫ایران مطرح شد که انرژی اتمی برای همه‪ ،‬بمب اتمی برای‬ ‫هیچ کس و این یک ایده جهانی و همه پسند است‪ .‬همچنین‬ ‫دیدگاه کشورهای اثر گذار در جنبش نسبت به این موضوع‬ ‫مثبت است‪ .‬این موضوع باید به شکل اصولی در دستور کار‬ ‫قرار بگیرد و ما باید به صورت جدی این مطلب را پیگیری‬ ‫کنیم‪ .‬همچنین خاورمیانه عاری از سالح های هسته ای که‬ ‫طرح مشترکی از سوی ایران و مصر در سال ‪ 1974‬بود حتی‬ ‫به تصویب مجمع عمومی س��ازمان ملل متحد هم رسید‪.‬‬ ‫در حال حاضر هم المرس��ی به ایران ام��ده و مصر یکی از‬ ‫کشورهای تاثیرگذار است‪ .‬این ایده که مصوبه سازمان ملل‬ ‫را به همراه دارد باید پیگیری شود‪g .‬‬ ‫سیاست‬ ‫از حمله به اسرائیل تا نقد اسد‬ ‫مواضع مرسی را چگونه باید تحلیل کرد؟‬ ‫‪4‬‬ ‫سفر المرسی به ایران از جهات مختلفی حائز اهمیت‬ ‫است‪.‬این سفر جزو اولین سفرهای رئیس جمهور این کشور‬ ‫پس از تغییر حکومت مصر به خارج از این کشور محسوب‬ ‫می ش��ود‪ .‬در واقع حضور کش��وری که تا چند ماه گذشته‬ ‫وابستگی ش��دیدی به اس��تکبار غرب داش��ته در جنبش‬ ‫عدم تعهد که یک رویکرد ضد استکباری دارد حائز اهمیت‬ ‫اس��ت‪ .‬از س��وی دیگر مواضع ضد اس��رائیلی المرسی که‬ ‫بر خالف مواضع رژیم سابق مصربود مساله بسیار مهمی‬ ‫به شمار می رود‪ .‬او برای اولین بار در محکومیت اسرائیل‬ ‫س��خنان بس��یار تندی مطرح کرد‪ .‬در این می��ان به دلیل‬ ‫جایگاهی که المرسی در حزب اخوان المسلمین دارد تحت‬ ‫تاثیر مس��ائل حزبی س��خنان قابل تاملی نیز درباره دولت‬ ‫سوریه به میان اورد‪.‬‬ ‫در واق��ع اخوان المس��لمین یکی از گروه های فش��ار‬ ‫و معاندینی اس��ت که نسبت به رژیم بش��ار اسد در سوریه‬ ‫فعالیت می کنند‪ ،‬بنابراین المرسی برمبنای جایگاه و پایگاه‬ ‫حزبی اش و به خاطر وابس��تگی که به جری��ان اخوان دارد‬ ‫طبیعتا در موضع گیری هایش تحت تاثیر این نگاه حزبی قرار‬ ‫دارد‪ .‬به همین دلیل متاسفانه درباره سوریه مواضعی اتخاذ‬ ‫کردند که خیل��ی مورد انتظار نبود البت��ه در مقیاس جنبش‬ ‫عدم تعهد با توجه به رویکرد و نگاه متفاوت کشورها نسبت‬ ‫به مس��ائل سیاس��ی اینگونه موضع گیری ها دور از انتظار‬ ‫نیست‪ ،‬اما امیدواریم جنبش عدم تعهد بتواند تاثیرات مثبتی‬ ‫در بهبود روند و وضعیت کش��ور س��وریه بگذارد‪ ،‬خصوصا‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫محسنی ثانی‬ ‫فرمایشات مقام معظم رهبری و مواضعی که ایران اسالمی‬ ‫در این زمینه اتخاذ کرده با توجه ب��ه کلیات صحبت هایی‬ ‫که المرس��ی در این کنفرانس داش��تند و به نوعی حمایت‪،‬‬ ‫پش��تیبانی و تاییدات خودش را از جنبش عدم تعهد اعالم‬ ‫کرد‪ .‬بنابراین بنده معتقدم خیلی جای نگرانی وجود ندارد و‬ ‫مواضع ایشان نسبت به اس��رائیل و استکبار جهانی و تغییر‬ ‫مدیریت جهانی و شورای امنیت در کل مواضع مثبتی است‬ ‫و جای تقدیر دارد‪.‬‬ ‫در واقع مهم این است که در مسائل کلی مثل امریکا‪،‬‬ ‫غرب و خصوصا رژیم صهیونیس��تی مواض��ع ایران و مصر‬ ‫مشترک اس��ت‪ ،‬درباره مساله س��وریه نیز نیاز به ارتباطات‬ ‫بیش��تری وجود دارد بنابراین با توجه ب��ه اینکه مردم مصر‬ ‫از یک بن��ای فرهنگی خوبی برخوردار هس��تند و کش��ور‬ ‫مصر در جهان عرب به عنوان یک کش��ور غنی فرهنگی از‬ ‫قدیم مطرح بوده و افکار عمومی مردم مصر در حال حاضر‬ ‫برخاسته از روح استکبار ستیزی و مخالفت جدی با امریکا‬ ‫و اسرائیل اس��ت‪ ،‬طبیعتا مواضعی که در جهت و هم سو با‬ ‫امریکا و اسرائیل باشد نمی تواند پایدار باشد و تقویت شود‪.‬‬ ‫از سوی دیگر این مواضعی هم که تحت تاثیر مسائل حزبی‬ ‫اتخاذ می ش��ود به لحاظ رویکرد مردم نس��بت به مس��ائل‬ ‫ضد استکباری و ضد اس��رائیلی و امریکایی قابل پیش بینی‬ ‫است که امیدواریم به تقلیل برسد‪g .‬‬ ‫‪37‬‬ ‫پیام اجالس تهران به غرب‬ ‫گفت و گو با عضو کمیسیون امنیت ملی درباره اهمیت اجالس عدم تعهد‬ ‫‪5‬‬ ‫منصور حقیقت پور‪ ،‬نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسالمی‪ ،‬جنبش عدم تعهد‬ ‫را نیازمند تغییر ساختار خواند که اگر رخ دهد می تواند مدیریت جهانی را متحول کند‪.‬‬ ‫مدت ه�ا قب�ل از برگزاری اجلاس ن�م در تهران‬ ‫رس�انه های غربی تلاش کردند ای�ن اجالس را‬ ‫کم اهمیت جلوه دهند و اساس ان را زیر سوال ببرند‬ ‫و بگویند ساختار ان برای جنگ سرد بوده و دیگر‬ ‫کارایی ندارد‪ ،‬به نظر شما چرا انها چنین کوششی‬ ‫را سرلوحه کار خود قرار دادند؟‬ ‫‪ l‬درستاستکهساختارجنبشعدم تعهدبرایجنگ‬ ‫سرد اس��ت‪ ،‬ولی دلیلی ندارد االن کارایی نداشته باشد‪ .‬االن‬ ‫این جنبش می تواند در فضای سیاس��ی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‬ ‫و فرهنگی در سطح منطقه ای و چند جانبه موثر واقع شود‪ .‬ما‬ ‫نیازمند این هستیم که تالشی را در طول مسئولیت جمهوری‬ ‫اسالمی ایران بر این جنبش به کار ببندیم تا در یک ساماندهی‬ ‫مجدد تغییر س��اختار جنبش نم رقم بخورد‪ .‬اگر ایران موفق‬ ‫شود در طول سه سال اینده که مس��ئولیت مدیریت سازمان‬ ‫غیر متعهدها را برعهده دارد و حتی بعد از ان این بحث را پیش‬ ‫ببرد‪ ،‬این جنبش قطعا به عنوان دومین سازمان بزرگ بین المللی‬ ‫بعد از سازمان ملل متحد می تواند در قالب یک بلوک سیاسی‪،‬‬ ‫اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی در دنیا قد علم کند و به فعالیت‬ ‫بپردازد‪ .‬وجود ‪ 120‬کشور از قاره های مختلف در یک تشکل‬ ‫سیاسی ایجاب می کند که قدری س��اختار و سازمان جنبش‬ ‫عدم تعهد روزامد و چابک تر ش��ود که باید برای تامین چنین‬ ‫نیازی فکر و تدبیر کرد چون در این ش��رایط است که سازمان‬ ‫غیرمتعهدها می تواند چابک تر و سریعتر درباره تحوالت دنیا‬ ‫تصمیم گیری موثر کند و منافع کشورهای عضو را تامین کند‪.‬‬ ‫در بعد اقتصادی دو بلوک مالی‪ -‬یورو و دالر‪ -‬هم اکنون در دنیا‬ ‫وجود دارند‪ .‬یورو در حال فروپاشی است‪ .‬اگر ‪ 120‬کشور عضو‬ ‫جنبش نم تالشی برای به جریان انداختن پول جدیدی که تابع‬ ‫کنترل عملیاتی غربی ها نیست انجام دهند و تبادل اقتصادی‬ ‫و بازرگانی و مالی خود را تحت عنوان همین پول غیر سیاسی‬ ‫عملیاتی کنن��د‪ ،‬ان وقت این کش��ور ها از تلورانس ها و باال و‬ ‫سیاست‬ ‫تیری به سمت اسرائیل‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪6‬‬ ‫تو گوی مثلث با احمد بخشایش اردستانی درباره سخنان مرسی‬ ‫گف ‬ ‫ن امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اس�ت‪ .‬با وی درباره اهمیت‬ ‫احمد بخشایش اردستانی‪ ،‬عضو کمیس�یو ‬ ‫جنبش عدم تعهد و ریاست سه ساله ایران بر این جنبش گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫رس�انه های غرب�ی پی�ش از ش�روع اجلاس‬ ‫غیر متعهده�ا خیل�ی در تکاپو بودند ک�ه ماهیت‬ ‫ش�کل گیری این جنبش را با استناد به فروپاشی‬ ‫اتحاد جماهی�ر ش�وروی رنگ باخته ب�ه تصویر‬ ‫بکشند‪ ،‬اهمیت اجالس تهران را چگونه ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫‪ l‬کنفرانس عدم تعهد در ‪ 1955‬اولین بار ش��کل‬ ‫گرفت و مارشال تیتو‪ ،‬احمد س��وکارنو‪ ،‬جمال عبدالناصر و‬ ‫گاندی برای تاس��یس ان فعال بودند تا کشورهای اسیایی‬ ‫و افریقایی را برای انجام کاره��ای هدفمند به هم نزدیک‬ ‫کنند که این مس��اله متعلق به دوران جنگ س��رد است‪ .‬بر‬ ‫همین اساس اس��مش هم کش��ورهای عضو جنبش عدم‬ ‫تعهد شد؛ یعنی کشورهایی که تعهدی به غرب (امریکا) و‬ ‫شرق (شوروی) ندارند‪ .‬در فاصله سال های ‪ 1944‬تا ‪1990‬‬ ‫میالدی نظام جهان میان امریکا و اتحاد جماهیر شوروی‬ ‫دوقطبی بود و حتی یک بار در نزدیکی کوبا این دو نزدیک‬ ‫بود با هم درگیر شوند و جنگ جهانی سوم راه بیفتد‪ .‬در کل‬ ‫عدم تعهد یعنی نه به کمونیس��م و نه به لیبرالیس��م غربی‪،‬‬ ‫برای همین عده ای اعتقاد دارند وقتی در س��ال ‪ 1990‬یک‬ ‫قطب به تاریخ پیوس��ت ماهیت جنبش نم رنگ باخت‪ .‬ناتو‬ ‫هم در مقابل ورشو ش��کل گرفت‪ .‬وقتی ورشو از بین رفت‬ ‫امریکا ناتو را متناسب با فضای بعد از جنگ سرد در جهت‬ ‫نظم یک جانبه گرایی‪ ،‬ارشادی و دستوری بازتعریف کرد‪،‬‬ ‫بنابراین اولین اق��دام جنبش غیر متعهدها نی��ز باید همین‬ ‫مس��اله یعنی بازتعریف س��اختار خود باش��د‪ .‬بعد از ‪1962‬‬ ‫تاکنون شانزده کنگره این جنبش برگزار شد‪ ،‬اما امروز بهتر‬ ‫‪38‬‬ ‫است اسم جنبش عوض شود ‪ .‬نکته دوم اینکه جنبش عدم‬ ‫تعهد حالت انفعال دارد‪ ،‬ایران باید در طول سه سال ریاست‬ ‫خود ان را فعال کند که البته می تواند این کار را انجام دهد‪.‬‬ ‫روی هم رفته این اجالس جنبش ع��دم تعهد به چند دلیل‬ ‫برای ایران خیلی اهمیت داشت‪ ،‬اول انکه غربی ها می گفتند‬ ‫ایران منزوی اس��ت و هیچ کس از جهان به این کشور سفر‬ ‫نمی کند‪ ،‬اما برای اولین بار ‪ 120‬کشور در ایران جمع شدند‬ ‫و این به معنی ان اس��ت که خود امریکا منزوی است‪ ،‬دوم‬ ‫غرب ایران را به علت برنامه های هسته ای تحریم کرد‪ ،‬اما‬ ‫اجالس تهران راهی برای خروج از تحریم ها شد چون وقتی‬ ‫‪ 120‬کشور جمع می شوند یک قرارداد اقتصادی هم میان‬ ‫خود تنظیم می کنند‪ .‬سوم انکه یک نشاط ملی و یک اقتدار‬ ‫داخلی ایجاد کرد چون وقتی یک باره ‪ 120‬هیات بلندپایه‬ ‫از سراسر جهان به ایران امدند این نشان می دهد که ایران‬ ‫میزبان قوی است که می تواند امنیت‪ ،‬اقتدار و پیوستگی این‬ ‫کنفرانس را تامین کند‪ .‬چهارم‪ ،‬گامی برای حل مس��المت‬ ‫امیز بحران س��وریه بود که عض��و گروه مقاومت اس��ت‪،‬‬ ‫عربستان‪ ،‬قطر و اسرائیل می خواستند در مقابل مصر که از‬ ‫جبهه سازش افتاد‪ ،‬س��وریه را از گروه مقاومت جدا کنند که‬ ‫ایران توانست با نقش افرینی مناسب راهکاری منطقه ای‬ ‫برای حل بحران این کشور طراحی کند‪ .‬راجع به فلسطین‬ ‫هم قبل از کنفرانس پیش��نهاد دادیم که مصر گاز و نفت به‬ ‫غزه صادر کند تا بن بست تحریمی این منطقه بشکند‪ ،‬اگر‬ ‫مصر گاز و نفت هم به فلس��طین صادر نکند همین که در‬ ‫بیانیه پایانی اجالس به این موضوع اشاره شد خوب است‪ .‬از‬ ‫طرفی ایران در اینده می خواهد جنبش را تقویت و ان را به‬ ‫پایین ش��دن ارزش یورو و دالر در امان خواهند ماند‪ .‬اگر این‬ ‫مجموعه یک کار اقتصادی ترتیب دهد و بانک سراسری در‬ ‫همه کشورهای عضو راه بیندازد که تبادل پولی‪ ،‬مالی و تجاری‬ ‫و بازرگانی همه اعضا را زیر پوش��ش بگیرد که سیاست های‬ ‫مستقل خود را بدون فشار و نظارت غربی ها محکم تر می تواند‬ ‫دنبال کند‪ ،‬غربی ها هم از حجم و گس��تره این جنبش مطلع‬ ‫ش��وند‪ ،‬تالش می کنند از اهمیت این جنبش بکاهند‪ .‬در کل‬ ‫معتقدم‪ 120‬کشور در حال توسعه اگر تصمیم اقتصادی بگیرند‪،‬‬ ‫قطعا بر معادالت اقتصادی جهان تاثیرگذار خواهند بود‪.‬‬ ‫بر همین اس�اس اس�ت که می توان تحریم های‬ ‫یکجانبه و سیاس�ی شورای امنیت س�ازمان ملل‬ ‫متحد را بی اثر کرد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬شورای امنیت برای توسعه صلح در جهان ایجاد‬ ‫شد اما اکنون خالف این عمل می کند‪.‬‬ ‫در این حالت س�ازمان ملل متحد مجبور می شود‬ ‫سازوکار خود را تغییر دهد ‪ .‬ترکیب شورای امنیت‬ ‫و مکانیزم تصمیم گیری در ان عوض خواهد شد؟‬ ‫‪ l‬اگر جنبش نم رهبری و مدیریت صحیح پیدا کند‪،‬‬ ‫ان وقت مقاومت سازمان ملل متحد در مقابل اصالح ساختار‬ ‫خود موجب می شود که این جنبش بدیلی برای سازمان ملل‬ ‫شود‪ .‬دلیلی ندارد چند کشور در س��ازمان ملل حق وتو داشته‬ ‫باشند‪ ،‬اگر ‪ 120‬کشور قرار بگذارند زیر بار این قضایا نروند ان‬ ‫وقت حتی اگر سازمان ملل تغییر ساختار ندهد و به سمت رفتار‬ ‫عادالنه و مساوی برای همه کش��ورها حرکت نکند‪ ،‬سازمان‬ ‫بین المللی نم فعال تر عمل می کن��د و خیلی از تصمیمات در‬ ‫قطبی در جهان تبدیل کند‪ .‬بحث اصالحی که درباره اصالح‬ ‫س��اختار جنبش عدم تعهد مطرح اس��ت در این چارچوب‬ ‫قابل ارزیابی و تحلیل اس��ت‪ .‬اصالح جنب��ش عدم تعهد و‬ ‫ایجاد کارام��دی و چابکی در س��اختار ان منجر به اصالح‬ ‫سازمان ملل به ویژه شورای امنیت می ش��ود‪ .‬سازمان ملل‬ ‫متعلق به جنگ سرد است و تغییر ساختار ان موجب می شود‬ ‫که یک رای هم در شورای امنیت به عدم تعهدی ها بدهند‬ ‫که قابل تحقق اس��ت‪ .‬جبنش عدم تعه��د در ایفای نقش‬ ‫بین المللی و برقراری صلح و امنیت می تواند موثر عمل کند‪،‬‬ ‫مثال به بعضی کشورهای جهان س��وم که جنگ می کنند‬ ‫نیروی نظامی بفرستد‪.‬‬ ‫یعنی وجه نظامی هم پیدا کند؟‬ ‫‪ l‬جنب��ش ع��دم تعه��د می توان��د مث��ل اتحادیه‬ ‫اروپا ش��ود که حدود ش��ش یا هفت کشور اس��اس‪ ،‬پایه و‬ ‫مح��ور هس��تند‪ ،‬بنابراین جنب��ش ع��دم تعهد ه��م باید‬ ‫ب��ازوی سیاس��ی‪ ،‬اقتص��ادی و نظامی برای خود درس��ت‬ ‫کند‪ ،‬در کل هدف ان اس��ت ک��ه اقتدار و هیمن��ه امریکا و‬ ‫اس��تکبار بش��کند‪ .‬کنفرانس عدم تعهد برای تاثیرگذاری‬ ‫باید پیچ تاریخ��ی بزن��د و ضعف های لیبرال دموکراس��ی‬ ‫را بیرون بکشد و با دنیای غرب چالش کند چون کشورهای‬ ‫سلطه گر در پناه قدرت و ثروت کش��ورهای فقیر را استثمار‬ ‫و اس��تعمار می کنند؛ جنبش بای��د این را بیان کن��د‪ .‬بعد از‬ ‫یو چهار سال انقالب ایران این همه نهضت رهایی بخش‬ ‫س ‬ ‫به بیداری اسالمی در منطقه منجر شد‪ .‬باالخره وقتی ‪120‬‬ ‫کشور نقطه نظرات همدیگر را بفهمند بی تاثیر نیست‪ .‬امریکا‬ ‫به بهانه س�لاح ش��یمیایی به عراق حمله کرد‪ ،‬اما هیچ چیز‬ ‫کشف نشد بنابراین وقتی مسائلی از این دست برای ملت های‬ ‫دنیا تشریح شود انها دیگر ادعاهای امریکا را باور نمی کنند و‬ ‫فریب نمی خورند‪ .‬جنبش عدم تعهد به رهبری ایران می تواند‬ ‫فضای بی اعتمادی جامعه جهانی به غرب را مدیریت کند‪.‬‬ ‫ضمن انکه می توان��د دبیرخانه دائمی اش ب��ه ایران بیاید و‬ ‫بازوهای قوی برای خودش بگی��رد و به زبان های مختلف‬ ‫بیانیه های مختلف به مناس��بت های گوناگون بدهد و یک‬ ‫اراده ای هم به وجود اید که کش��ورهای عدم تعهد رابطه ای‬ ‫ان گرفته می شود و همه اعضا پای ان می ایستند‪ .‬این قابلیت‬ ‫در جنبش عدم تعهد وجود دارد و این سازمان می تواند خیلی‬ ‫از مسائل مالی‪ ،‬سیاسی و فرهنگی را پوشش دهد و فعال کند‪.‬‬ ‫ای�ران ب�ا مدیری�ت خ�ودش چق�در می توان�د‬ ‫نقش افرین باش�د که هم اکنون خواستار اصالح‬ ‫اساسنامه جنبش عدم تعهد است؟‬ ‫‪ l‬اگر ادبیات فاخر سیاسی و کارشناسانه رهبر معظم‬ ‫انقالب در افتتاحیه که برگرفته از اموزه های انقالب اسالمی‬ ‫است‪ ،‬محور تحوالت سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی‬ ‫سازمان جنبش عدم تعهد قرار گیرد به نظر می رسد در سه سال‬ ‫اینده ایران بتواند پاره ای از اصالح ساختارها را انجام دهد‪.‬‬ ‫ایران که هم اکنون ریاس�ت س�ازمان عدم تعهد‬ ‫را برعهده گرفته چقدر می تواند حالل مناقش�ات‬ ‫منطقه ای باش�د و حتی ب�ر مع�ادالت جهانی اثر‬ ‫بگذارد؟‬ ‫‪ l‬باید با خیلی از کشورها نشست و درباره بسیاری از‬ ‫مسائل تصمیم گیری کرد‪ .‬در سطح منطقه ای باید نشست های‬ ‫چند جانبه داشته باشیم؛ مثال کشورهایی که می توانند تاثیرگذار‬ ‫بر روند اصالح ساختار سوریه باش��ند و در بحران این کشور‬ ‫تخفیف بدهند گرد هم ایند و ب��رای این منظور تالش کنند‪.‬‬ ‫مسائل امنیتی از دیگر مباحثی است که باید ان را پیگیری کرد‬ ‫و تصمیمات دو جانبه و چندجانبه درباره ان گرفت‪.‬‬ ‫باتوجه به اینکه ‪ 120‬کش�ور در اجلاس تهران‬ ‫شرکت کردند چه پیامی به امریکا داشت که تالش‬ ‫می کرد ایران در انزوای جهانی قرار بگیرد؟‬ ‫اینده جنبش به رهبری ایران را چگونه می بینید؟‬ ‫حضور محمد المرس�ی در اجلاس عدم تعهد را‬ ‫چگونه ارزیابی می کنید؟‬ ‫‪ l‬به عقیده من محمد المرسی از فضای کنفرانس به‬ ‫خوبی استفاده کرد و در این اجالس حرکت جدید خویش را‬ ‫بر خالف سیاست خارجی حسنی مبارک به خوبی تبیین کرد‪.‬‬ ‫معموال از انجایی که رهبران دنیا جرات و جس��ارت عتاب‬ ‫به امریکا و رژیم صهیونیس��تی را ندارند‪ ،‬بنابراین س��خنان‬ ‫مقامات ایرانی را دوست دارند زیرا حرف دلشان زده می شود؛‬ ‫در حالی که خودشان جرات و جسارت ایراد چنین سخنانی را‬ ‫ندارند‪ .‬اقای المرسی هم برای اولین بار بحث رژیم اشغالگر و‬ ‫سرکوب فلسطینیان را مطرح کرد‪ .‬المرسی حرکت خودش‬ ‫را از جبهه سازش در خاورمیانه به رهبری رژیم صهیونیستی‬ ‫به جبهه مقاومت به رهبری ایران متمایل کرد و نش��ان داد‬ ‫عالقه مند است در اینده یک متحد استراتژیک برای ایران‬ ‫باشد‪.‬‬ ‫حضور المرس�ی در ایران با حاش�یه های زیادی‬ ‫همراه بود‪ .‬علت این مساله چه بود؟‬ ‫‪ l‬به دلیل جو سازی ها ابتدا قرار نبود المرسی خودش‬ ‫‪ l‬غرب باید از اجالس ته��ران درس بگیرد‪ .‬در اینده‬ ‫نزدیک مذاکرات هسته ای پیش رو اس��ت‪ 5+1 .‬با یک رفتار‬ ‫دوگان��ه از طرفی ت�لاش می کند که یکس��ری تحریم های‬ ‫غیر قانونی و نامشروع را به ایران تحمیل کند که اینها نشانه‬ ‫عدم صداقت شان در گفتمان دیپلماتیک است‪ ،‬از طرف دیگر‬ ‫می خواهندپشت میزمذاکرهبهنتیجهبرسندکهقطعاایننتیجه‬ ‫حاصل نمی شود‪ .‬در کل معتقدم هر چقدر این مذاکرات طوالنی‬ ‫شود امریکا و هم پیمانانش ضرر می کنند‪.‬‬ ‫بحث این است که اجالس تهران می تواند دست‬ ‫در اجالس سران کشورهای عدم تعهد شرکت کند‪ .‬در واقع‬ ‫قطر‪ ،‬امارات و عربس��تان سعودی با جو س��ازی‪ ،‬مصر را از‬ ‫ارتباط داشتن با ایران ترسانده بودند تا به نوعی نشان دهند‬ ‫کمک های مالی عربستان س��عودی‪ ،‬قطر و امریکا به مصر‬ ‫س��رازیر می ش��ود‪ ،‬به همین دلیل این بحث ها درباره سفر‬ ‫ایشان مطرح شد‪.‬‬ ‫اما چرا با وجود این کمک ها المرسی تغییر عقیده‬ ‫داد و به ایران سفر کرد؟‬ ‫‪ l‬با وج��ود کمک های پن��ج میلی��ارد دالری این‬ ‫کش��ورها وقتی المرس��ی در اجالس مکه ش��رکت کرد و‬ ‫اس��تقبال س��عودی ها از احمدی ن��ژاد را دید‪ ،‬متوجه ش��د‬ ‫س��عودی ها با وجود فش��اری که ب��ه مصر می اورن��د تا با‬ ‫ایران ارتباط برقرار نکند اما خودش��ان استقبال گرمتری از‬ ‫رئیس جمهور ایران دارند‪ ،‬بنابراین المرسی به دالیل متعدد‬ ‫پذیرفت که در اجالس کشورهای غیرمتعهد شرکت کند‪.‬‬ ‫در واقع المرسی رئیس کنفرانس بود و می خواست خودش را‬ ‫در یک شرایط بین المللی نشان دهد و از این فرصت طالیی‬ ‫اس��تفاده کند‪ .‬به همین دلیل به ایران سفر کرد و نشان داد‬ ‫می تواند به خوبی از انقالبش دفاع کند‪ .‬از سوی دیگر وقتی‬ ‫اقای المرسی می بیند همه کش��ورهای عربی مثل کویت‪،‬‬ ‫امارات و قطر در حالی که مخالف ارتباط ایران و مصر هستند‬ ‫اما خودشان در ایران سفارت دارند‪ ،‬بنابراین تصمیم گرفت‬ ‫به ایران سفر کند‪ .‬همچنین المرسی به ایران امد تا ریاست‬ ‫جنبش عدم تعهد را از مصر به تهران تحویل دهد‪ .‬المرسی‬ ‫دید قطر‪ ،‬امارات و عربس��تان مخالف برقراری رابطه میان‬ ‫ایران و مصر هستند‪ ،‬اما خودشان رفتار دیگری با ایران دارند‬ ‫از سوی دیگر احمدی نژاد در مکه استقبال خوبی از المرسی‬ ‫داشت و حتی با پیشنهاد وی مبنی بر تشکیل گروه تماس‬ ‫ایران و عربس��تان در مص��ر موافقت ک��رد و در تهران هم‬ ‫استقبال خوبی از المرسی صورت گرفت‪.‬‬ ‫ای�ا رژیم صهیونیس�تی در برابر س�خنان محمد‬ ‫المرسی موضع گیری خواهد کرد؟‬ ‫‪ l‬المرسی با س��خنانش تیری به س��مت اسرائیل‬ ‫شلیک کرد بنابراین قطعا این س��خنان ناراحتی اسرائیل را‬ ‫هم در مذاکره با اژانس بین الملل�ی انرژی اتمی و‬ ‫هم با ‪5+1‬؟‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ ،‬رئیس جمه��ور موافق��ت ک��رد هر کش��ور‬ ‫ش��رکت کننده در اجالس تهران‪ ،‬در ص��ورت تمایل بتواند از‬ ‫تاسیسات اتمی ایران دیدن کند‪ .‬این اقدام یعنی خنثی کردن‬ ‫تالش های ژورنالیستی‪ ،‬رسانه ای و تبلیغاتی غرب در ‪ 10‬سال‬ ‫گذشته‪ .‬وقتی بان کی مون‪ ،‬المرسی و دیگر چهره ها اجازه بازدید‬ ‫از تاسیسات هسته ای را یافتند هم پیشرفت های علمی ایران‬ ‫را مالحظه می کنند هم می بینند که ایران چیز پنهانی ندارد و‬ ‫براساس نیازهایی که برای کش��ور است سوخت هسته ای و‬ ‫رادیودارو تولید می کند‪ ،‬ایران تالش خود را در زمینه صلح امیز‬ ‫متمرکز کرده و هیچ هدف پنهانی از فعالیت های هسته ای ندارد‬ ‫بنابراین امریکایی ها عبرت بگیرند و تغییر رفتار دهند‪ ،‬امریکا‬ ‫در بحث مذاکرات هسته ای هرچقدر موضوع را به اینده محول‬ ‫کند قطعا در اینده ش��رایط ایران نسبت به حال حاضر تقویت‬ ‫می شود و با دس��ت باالتر با انها مذاکره خواهد کرد‪ .‬اگر چند‬ ‫ماه قبل می امدند روی سطح چهار درصد غنی سازی اورانیوم‬ ‫مذاکره می کردند‪ ،‬االن ایران ‪ 20‬درصد را مدنظر دارد و در اینده‬ ‫معلوم نیست در چه سطحی بخواهد گفت وگو کند‪ .‬قدر مسلم‬ ‫در مذاکرات بعدی ایران روی‪ 20‬درصد نمی ماند چون پیشرفت‬ ‫خود را در یک سطح متوقف نخواهد کرد‪ ،‬شاید روی ‪40 ،30‬‬ ‫یا ‪ 50‬درصد مذاکره کند‪ .‬ان موقع شرایط برای امریکایی ها و‬ ‫‪ 5+1‬بد خواهد شد‪g .‬‬ ‫به دنبال خواهد داشت و موجب می شود به امریکا فشار وارد‬ ‫کند تا مصر را مجب��ور کند وضعیت ق��رار داد کمپ دیوید را‬ ‫روشن کند که ایا به ان متعهد باقی می ماند یا خیر؟‬ ‫به نظر شما المرسی به قرارداد کمپ دیوید متعهد‬ ‫می ماند؟‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪ l‬همانطور که تمام ایراداتی که به س��ازمان ملل و‬ ‫شورای امنیت گرفته می شود که متعلق به جنگ سرد است‬ ‫همه ایرادها هم به جنبش عدم تعهد هم گرفته می شود‪ .‬اگر‬ ‫این ضعف ها برطرف نشود جنبش ضعیف می ماند‪ .‬اینده از‬ ‫ان مستضعفین و کسانی است که به دنبال استقالل سیاسی‪،‬‬ ‫اقتصادی و اجتماعی هس��تند؛ باالخره کشورهای گروه نم‬ ‫از رفتار امریکا نس��بت به مبارک‪ ،‬بن علی‪ ،‬ال خلیفه و علی‬ ‫عبداهلل صالحی می فهمند که سیاست های واشنگتن قابل‬ ‫اعتماد نیست‪.‬‬ ‫بعد انها به س��مت گروه نم می ایند و اعتماد بیشتری‬ ‫می کنند‪ .‬در اینده نم حرف بیشتری برای گفتن دارد و تاثیرات‬ ‫منطقه ای و بین المللی اش در سازمان ملل و شورای امنیت‬ ‫بیشتر خواهد شد‪.‬‬ ‫ی بر مذاکرات هس�ته ای باشد‬ ‫این می تواند اهرم ‬ ‫که چند وقت دیگر بین اقای جلیلی و خانم اشتون‬ ‫انجام می شود؟‬ ‫‪ l‬حتما می تواند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫اقتصادی‪ ،‬سیاس��ی‪ ،‬تجاری با هم داشته باشند؛ این چیزی‬ ‫است که می تواند تاثیرگذار باشد‪.‬‬ ‫‪ l‬این اجالس به امریکا ثابت کرد که شاید به ظاهر‬ ‫بزرگ اس��ت‪ ،‬اما بلوغ الزم را ندارد‪ ،‬نش��ان داد که بسیاری از‬ ‫ارزیابی های ان اشتباه بود که با طناب اسرائیل و انگلیس وارد‬ ‫صحنه های سیاسی شدند و حاال خارج شدن از ان صحنه ها‬ ‫برایشان پرهزینه خواهد بود‪.‬‬ ‫نشان داد که جمهوری اس�لامی ایران در متن است نه‬ ‫حاشیه و در همه تحوالت دنیا نقش کلیدی دارد‪ .‬تا زمانی که‬ ‫امریکا معادل با وزن ژئوپلتیک جمهوری اس�لامی ایران‪ ،‬به‬ ‫ایران نقش ندهد و نقش ایران را نادیده بگیرد همه طرح هایش‬ ‫همانند عراق‪ ،‬فلس��طین‪ ،‬لبنان و س��وریه منتج به شکست‬ ‫می شود‪ ،‬امریکایی ها باید تمکین کنند به این وزن جمهوری‬ ‫اسالمی ایران و احترام بگذارند تا بسیاری از تحوالت در سطح‬ ‫دنیا حل شود‪.‬‬ ‫باالی ایران را در مذاکرات هسته ای نشان دهد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬بنده معتقدم المرس��ی به این قرارداد متعهد‬ ‫می ماند‪ ،‬اما پیش بینی می کنم در مساله فروش گاز مقداری‬ ‫تجدید نظر کند و قیمت گاز را باال ببرد‪.‬‬ ‫علت اینکه رئیس جمهور مصر در این اجالس از‬ ‫نظام سوریه انتقاد کرد چه بود؟‬ ‫‪ l‬شاید به این دلیل است که المرسی فکر می کند‬ ‫یک فضای انقالبی در س��وریه در حال ش��کل گیری است‬ ‫در حالی که در سوریه موضوع انقالب نیست و جنگ از خارج‬ ‫به این کشور تحمیل می شود‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر احتماال المرس��ی با بی��ان این جمله‬ ‫می خواس��ت اجازه ندهد ایران در این کنفرانس مواضعی را‬ ‫درباره سوریه تبیین کند‪ .‬از این رو صراحتا رژیم بشار اسد را‬ ‫مورد انتقاد قرار داد‪ .‬به هر حال بنده معتقدم المرس��ی با این‬ ‫سخن یک پیام و سیگنال به عربستان داد و ان هم این بود که‬ ‫ما هنوز از شما جدا نشده ایم و به جبهه مقاومت نپیوسته ایم‪،‬‬ ‫زیرا برخی این سفر را جدایی مصر از جبهه سازش و پیوستن‬ ‫به جبهه مقاومت قلمداد می کنند‪ ،‬هر چند من فکر می کنم‬ ‫این مساله در نشس��ت و گفت وگو حل می شود‪ .‬در واقع اگر‬ ‫بین سوریه و مصر نشست برگزار شود المرسی هم حق را به‬ ‫بشاراسد خواهد داد‪.‬‬ ‫تحلیل شما از این سفر چیست‪ ،‬ایا مصر به جبهه‬ ‫مقاومت خواهد پیوست؟‬ ‫‪ l‬بنده معتقدم المرسی با سفر به ایران جدایی این‬ ‫کشور از جبهه سازش را اعالم کرد‪ .‬در واقع این سفر‪ ،‬سفر از‬ ‫جبهه سازش به جبهه مقاومت بود‪ ،‬به عبارت دیگر هر کس‬ ‫می تواند مواضع خود را اعالم کند‪ .‬درس��ت اس��ت المرسی‬ ‫درباره سوریه این مواضع را دارد اما باید توجه داشت که مصر‬ ‫در موارد زیادی با ایران هم موضع است‪ ،‬بنابراین در اینده با‬ ‫سوریه نیز مذاکراتی انجام خواهد داد‪g .‬‬ ‫‪39‬‬ ‫میهمانانتهران‬ ‫مهمترین چهره های حاضر در اجالس عدم تعهد چه کسانی بودند؟‬ ‫سیاست‬ ‫در طول برگزاری اجالس عدم تعهد در تهران که‬ ‫بیش از صد کشور در ان شرکت کرده بودند‪ ،‬چهره های‬ ‫مهمی از سراسر دنیا در ایران حاضر شدند‬ ‫‪7‬‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫محمد المرسی‬ ‫«محمد محمد المرس��ی عیس��ی العیاط» پنجمین‬ ‫رئیس جمهور مصر و نخس��تین رئیس جمهور اسالمگرای‬ ‫این کشور است‪ .‬او پس از انقالب ‪ ۲۰۱۱‬مصر‪ ،‬رئیس حزب‬ ‫ازادی و عدالت وابس��ته به اخوان المس��لمین بود‪ .‬المرسی‬ ‫در فاصله س��ال های ‪ ۲۰۰۰‬تا ‪ ۲۰۰۵‬نماینده پارلمان مصر‬ ‫بود‪ .‬او در انتخابات ریاست جمهوری ‪ 2012‬مصر کاندیدای‬ ‫حزبش ش��د و توانس��ت با پیروزی بر احمد شفیق جانشین‬ ‫حسنی مبارک شود‪.‬‬ ‫رئیس جمهور اس�لامگرای اهل س��نت مصر ‪ ۵‬اوت‬ ‫‪۱۹۵۱‬میالدی در روستای عدوه استان شرقیه مصر متولد‬ ‫شد‪ .‬او لیسانس و فوق لیسانس مهندسی متالوژی خود را از‬ ‫دانشگاه قاهره در ‪ ۱۹۷۸‬و دکترای محافظت از موتورهای‬ ‫فضاپیما را از دانشگاه کالیفرنیای جنوبی اخذ کرد و پس از‬ ‫پایان تحصیالت به تدریس در این دانش��گاه مشغول شد‪.‬‬ ‫او از ‪ ۱۹۸۲‬تا ‪ ۱۹۸۵‬اس��تادیار دانش��گاه ایالتی کالیفرنیا در‬ ‫نورتریج بود‪ .‬در این سال استاد دانشگاه زقازیق مصر شد‪.‬‬ ‫او در زمان ریاس��ت جمهوری حس��نی مب��ارک تنها‬ ‫یک دوره حض��ور در مجل��س نمایندگان مص��ر را تجربه‬ ‫کرد‪ ،‬اما همچ��ون دیگر اس�لامگرایان این کش��ور اجازه‬ ‫فعالیت چندانی نداشت‪ .‬پس از س��رنگونی مبارک یکی از‬ ‫کاندیداهای ریاس��ت جمهوری مصر بود‪ .‬المرس��ی در دور‬ ‫دوم این انتخابات ک��ه در ‪ ۱۷‬ژوئ��ن ‪ ۲۰۱۲‬برگزار گردید‪،‬‬ ‫ژنرال احمد شفیق‪ ،‬نخست وزیر رژیم مبارک را شکست داد‬ ‫و پیروز انتخابات شد‪ .‬پیروزی او با واکنش منفعالنه امریکا‬ ‫و رژیم صهیونیستی مواجه شد‪.‬‬ ‫از جمله اقدامات مهم او در عرصه سیاست داخلی مصر‬ ‫لغو حکم انحالل پارلمان و برکناری ژنرال طنطاوی‪ ،‬رئیس‬ ‫شورای نظامی بود‪.‬‬ ‫رئیس جمهور مصر ح��اال یکی از رهبران برجس��ته‬ ‫‪40‬‬ ‫جهان اس�لام اس��ت و می تواند نقش موثری در خصوص‬ ‫فلسطین و سوریه ایفا کند‪.‬‬ ‫المرس��ی که ریاس��ت جنبش عدم تعهد را از حسنی‬ ‫مبارک به ارث ب��رده یکی از مهمتری��ن میهمانان اجالس‬ ‫تهران بود؛ چه انکه نقش او در بحران س��وریه بس��یار حائز‬ ‫اهمیت است‪.‬‬ ‫بان کی مون‬ ‫بان کی مون که ‪ ۱۳‬ژوئن ‪ ۱۹۴۴‬در کره جنوبی متولد‬ ‫شده هشتمین دبیرکل سازمان ملل متحد است‪ .‬او کار خود‬ ‫را به ط��ور رس��می از ‪ ۱۱‬دی ‪ ۱۳۸۵‬یعنی اولین روز س��ال‬ ‫‪ ۲۰۰۷‬میالدی اغاز کرد‪ .‬مون تحصی�لات خود را تا مقطع‬ ‫کارشناسی ارشد در رشته امور اداری در دانشگاه هاروارد به‬ ‫پایان رساند‪.‬‬ ‫او در س��ال ‪ ۱۹۷۰‬ب��ه اس��تخدام وزارت امور خارجه‬ ‫کره جنوب��ی در امد و پنج س��ال بعد در بخ��ش متولی امور‬ ‫سازمان ملل متحد در این وزارتخانه مشغول به کار شد‪.‬‬ ‫دبیرکل س��ازمان مل��ل در س��ال ‪ ۱۹۸۵‬ب��ا مدرک‬ ‫کارشناسی ارش��د در رش��ته امور اداری از دانشگاه هاروارد‬ ‫فارغ التحصیل شد‪.‬‬ ‫معاونت رئیس کمیس��یون کنترل هسته ای مشترک‬ ‫شمال ‪ -‬جنوب در سال ‪ ،1992‬ریاست کمیسیون مقدماتی‬ ‫سازمان پیمان جامع منع ازمایش هسته ای در سال ‪،1999‬‬ ‫ریاست دفتر کره جنوبی در سازمان ملل متحد در سال ‪2001‬‬ ‫و ریاست دستگاه دیپلماس��ی کره جنوبی در سال ‪ 2004‬از‬ ‫جمله س��مت های بان کی مون پیش از رسیدن به دبیرکلی‬ ‫سازمان ملل بوده است‪.‬‬ ‫امری��کا و رژیم صهیونیس��تی ت�لاش فراوانی برای‬ ‫جلوگیری از سفر مون به تهران انجام دادند‪ ،‬اما او به تهران‬ ‫امد تا در اجالس جنبش غیرمتعهدها شرکت کند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪41‬‬ ‫حضور او می توان��د نقش موثری در اعتمادس��ازی‬ ‫بر سر برنامه هسته ای تهران و شکس��تن دیوار تحریم ها‬ ‫ایفا کند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مان موهان سینگ‬ ‫م��ان موه��ان س��ینگ‪ ،‬هفدهمی��ن نخس��ت وزیر‬ ‫هندوس��تان اس��ت‪ .‬او که در ‪ ۲۶‬س��پتامبر ‪ ۱۹۳۲‬در غرب‬ ‫پنجاب متولد شده است‪ ۲۲ ،‬مه ‪ ،۲۰۰۴‬به عنوان نخستین‬ ‫نخست وزیر سیک هند انتخاب شد‪.‬‬ ‫او لیس��انس خ��ود را از دانش��گاه پنج��اب‪ ،‬م��درک‬ ‫کارشناس��ی ارش��دش را از کمبریج و دکترای خ��ود را از‬ ‫اکس��فورد اخذ کرده است و در فاصله س��ال های ‪ 1957‬تا‬ ‫‪ 1976‬اس��تاد دانش��گاه های پنجاب‪ ،‬دهلی نو‪ ،‬جواهر لعل‬ ‫نهرو بود‪.‬‬ ‫سینگ همچنین از سال ‪ 1972‬تا ‪ ،1992‬سمت هایی‬ ‫همچ��ون مش��اور در وزارت اقتص��اد هند‪ ،‬رئی��س بانک‬ ‫مرکزی هند و معاون وزیر اقتصاد‪ ،‬عضو کمیس��یون برنامه‬ ‫دولت نماینده هند در صندوق بین الملل��ی پول‪ ،‬قائم مقام‬ ‫کمیسیون برنامه دولت‪ ،‬کمیس��ر کمیسیون جنوب در ژنو‪،‬‬ ‫مشاور اقتصادی نخس��ت وزیر و رئیس کمیسیون مدارک‬ ‫دانشگاه های هند را تجربه کرده است‪.‬‬ ‫سینگ از سال ‪ 1991‬وزیر اقتصاد هند شد و به مدت‬ ‫پنج س��ال در این س��مت فعالیت می کرد‪ .‬ریاس��ت کمیته‬ ‫بازرگانی پارلمان هند مسئولیت دیگری بود که او به مدت‬ ‫یکسال عهد دار ان بود‪.‬‬ ‫او در سال های ‪ 1998‬تا ‪ 2004‬رهبر حزب مخالف در‬ ‫مجلس اعالی هند‪ ،‬عضو کمیته دارایی و عضو کمیسیون‬ ‫اجرایی گروه پارلمانی هند بود‪.‬‬ ‫س��ینگ اکنون به عنوان یک��ی از رهب��ران قدرتمند‬ ‫اسیایی و شرقی در نشست تهران شرکت کرده است‪ .‬حضور‬ ‫او در ایران می تواند به لحاظ اقتصادی بسیار موثر باشد؛ چه‬ ‫انکه هند می تواند یکی از مش��تریان اصل��ی نفت ایران در‬ ‫اسیا و جهان باشد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫نادر وائل الحلقی‬ ‫نادر وائل الحلقی‪ ،‬نخست وزیر جدید سوریه است که‬ ‫در پی درگیری ها و تشنجات جدید این کشور روی کار امده‬ ‫است‪ .‬پیش از او ریاض حجاب نخست وزیر سوریه بود‪ ،‬اما‬ ‫در بحبوحه درگیری ها در سوریه از این کشور فرار کرد و به‬ ‫مخالفان مسلح دولت بشار اسد پیوست‪.‬‬ ‫وائل الحلقی در سال ‪ ۱۹۴۶‬در جاسم استان درعا متولد‬ ‫شد‪ .‬او مدرک پزش��کی خود را در س��ال ‪ ۱۹۸۷‬از دانشگاه‬ ‫دمش��ق دریافت کرد و در س��ال ‪ ۱۹۹۱‬هم موف��ق به اخذ‬ ‫تخصص در بیماری های پوست و پزش��کی زنان از همین‬ ‫دانشگاه گردید‪ .‬او در س��ال ‪ ۲۰۱۰‬رئیس اتحادیه پزشکان‬ ‫سوریه شد و پس از ان به سمت وزارت بهداشت این کشور‬ ‫منصوب شد‪ .‬وائل الحلقی حاال به عنوان نماینده بشار اسد در‬ ‫تهران حاضر شده و هیاتی بلندپایه او را همراهی می کنند‪.‬‬ ‫او در س��فر به تهران به دنبال رایزنی با مقامات بلندپایه ای‬ ‫همچون مس��ئوالن وزارت خارجه ایران و مقامات مصری‬ ‫اس��ت تا بتواند راهی برای بحران سیاسی داخلی کشورش‬ ‫بیابد‪.‬‬ ‫رئیس کشور کره شمالی‬ ‫کیم یونگ نام‪ ،‬نماینده پیونگ یانگ در شانزدهمین‬ ‫اجالس سران کش��ورهای عدم تعهد در تهران است‪ .‬کیم‬ ‫یونگ نام‪ ،‬رئیس مجلس کره شمالی پس از رهبر کره شمالی‬ ‫به عنوان دومین مقام قدرتمند کشورش است‪ .‬یونگ نام که‬ ‫ریاس��ت مجلس را برعهده دارد‪ ،‬به عنوان رئیس کشور نیز‬ ‫محسوب می شود‪.‬‬ ‫او که متولد ‪ ۴‬فوریه ‪ ۱۹۲۸‬است رئیس کل پرزیدیوم‬ ‫‪42‬‬ ‫مجمع عالی خلق کره شمالی است‪.‬‬ ‫«ن��ام» از س��ال ‪ ۱۹۹۸‬به ص��ورت دو فاکت��و رئیس‬ ‫کش��ور این کش��ور اس��ت‪ .‬او عضو پرزیدیوم پولیتبوروی‬ ‫حزب کارگران کره اس��ت‪ .‬گرچه او از لحاظ حقوقی رئیس‬ ‫کشور کره شمالی نیس��ت‪ ،‬اما به عنوان رئیس هیات رئیسه‬ ‫مجمع عالی خلق وظیف��ه پذیرفتن س��فرا‪ ،‬هدایت روابط‬ ‫خارجی و امضای معاهدات را برعهده دارد که او را دوفاکتو‬ ‫رئیس جمهور می کند‪ .‬کیم جمهوری خل��ق کره را در همه‬ ‫س��فرهای خارجی نمایندگی می کند‪ .‬او سران کشورهای‬ ‫خارجی را پذیرای��ی می کند و با انان مالق��ات می کند‪ .‬در‬ ‫تئوری او نخست وزیر کیم یونگ ایل و رئیس شورای ملی‬ ‫دفاع کیم جونگ ایل یک هیات رئیس��ه سه نفره را تشکیل‬ ‫می دهند و هریک قدرت هایی در رواب��ط خارجی‪ ،‬دولت و‬ ‫دفاع برابر یک سوم یک رئیس جمهور دارند‪.‬‬ ‫پیش از این شایعات فراوانی درباره احتمال حضور کیم‬ ‫جونگ اون در اجالس تهران منتشر شده بود‪ ،‬اما یونگ نام‬ ‫به تهران امد تا شایعات در این خصوص پایان یابد‪.‬‬ ‫نوری مالکی‬ ‫نوری المالکی‪ ،‬نماینده هیات عراق در اجالس تهران‬ ‫اس��ت‪ .‬پیش از این قرار بود ج�لال طالبانی‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫عراق برای شرکت در اجالس س��ران جنبش عدم تعهد به‬ ‫ایران بیاید اما به دلیل وضعیت نامناسب جسمانی او هیات‬ ‫عراقی به ریاس��ت یکی دیگر از مقامات بلند پایه عراقی به‬ ‫تهران خواهد امد‪.‬‬ ‫نوری المالکی زاده ‪ ۱۹۵۰‬در ش��هر کربال سیاستمدار‬ ‫شیعه و رهبر حزب الدعوه عراق اس��ت‪ .‬او در اوریل ‪۲۰۰۶‬‬ ‫نامزد نخس��ت وزیری عراق شد و توانس��ت جای ابراهیم‬ ‫جعفری را بگیرد‪.‬‬ ‫مالکی در رش��ته ادبیات عربی تا مقطع کارشناس��ی‬ ‫ارشد تحصیل کرده است‪ .‬در سال ‪ ۱۹۸۰‬هنگامی که دولت‬ ‫بعثی عراق دستور اعدام تمام اعضای حزب الدعوه را صادر‬ ‫کرد مالکی به همراه شمار زیادی از افراد این حزب به ایران‬ ‫گریخت و سپس به سوریه رفت‪.‬‬ ‫وی در س��ال ‪ ۲۰۰۳‬به عراق بازگش��ت و در نوشتن‬ ‫پیش نویس قانون اساسی عراق ش��رکت کرد‪ .‬وی با وجود‬ ‫عدم موافقت ج�لال طالبانی و امریکایی ه��ا‪ ،‬حکم اعدام‬ ‫صدام را امضا کرد و با اصرار وی حکم اجرا شد‪.‬‬ ‫محمود عباس‬ ‫محمود عباس‪ ،‬رئیس تشکیالت خودگردان فلسطین‬ ‫رئیس هی��ات بلند پایه فلس��طینی در تهران اس��ت‪ .‬اعالم‬ ‫حضور عباس همراه بود با انتش��ار برخی ش��ایعات درباره‬ ‫دعوت ایران از اسماعیل هنیه که انتشار این شایعه با انتقاد‬ ‫نزدیکان عباس روبه رو شد‪ .‬اما سرانجام مسئوالن برگزاری‬ ‫اجالس اعالم کردند که از هنیه دعوتی به عمل نیاورده اند‬ ‫و نماینده فلسطین محمود عباس خواهد بود‪ .‬سفر عباس به‬ ‫تهران از اهمیت فراوانی برخوردار است‪ .‬عباس در اخرین‬ ‫نشست سران در سازمان ملل سخنرانی تاریخی صورت داد‬ ‫که با واکنش مثبت بسیاری از کشورهای جهان روبه رو شد‪.‬‬ ‫عباس در ش��رایطی به تهران امد که اسرائیل نوک پیکان‬ ‫تهدیدات جنگ طلبانه خود را به سمت ایران گرفته است‪.‬‬ ‫عباس که به ابومازن ش��هرت دارد متولد ‪ ۲۶‬مارس‬ ‫‪ ۱۹۳۵‬اس��ت‪ .‬او رئیس جمه��ور تش��کیالت خودگ��ردان‬ ‫فلسطین است که ‪ ۹‬ژانویه ‪ ۲۰۰۵‬به این سمت انتخاب شد‬ ‫و از ‪ ۱۵‬ژانویه همان سال تا کنون به عنوان رئیس جمهور در‬ ‫حال فعالیت است‪.‬‬ ‫او همچنین باالترین مقام سیاس��ی گروه فتح است‪.‬‬ ‫عباس اولین نخست وزیر دولت فلسطین است که از مارس‬ ‫تا اکتبر ‪ ۲۰۰۳‬در این سمت بر سر کار بود تا اینکه به علت‬ ‫عدم حمایت امریکا و اس��رائیل کناره گی��ری کرد‪ .‬محمود‬ ‫عباس قبل از نخست وزیر شدن مسئول مذاکرات ساف بود‪.‬‬ ‫او بعد از یاسر عرفات تا ‪ ۱۱‬نوامبر ‪ ۲۰۰۴‬اداره کننده کمیته‬ ‫اجرایی ساف نیز بود‪.‬‬ ‫فرستاده های شرقی‬ ‫کنستانتین شوالف‪ ،‬فرستاده ویژه پوتین رئیس جمهور‬ ‫روسیه در اجالس تهران بود‪ .‬او که مدتی نیز سفیر این کشور‬ ‫در تهران بوده‪ ،‬حامل پیام والدیمی��ر پوتین رئیس جمهور‬ ‫روسیه برای نشست تهران اس��ت‪ .‬این پیام توسط نماینده‬ ‫روس��یه در اجالس عدم تعهد قرائت می ش��ود‪ .‬شوالف که‬ ‫یک دیپلمات ارشد روسی است نماینده روسیه در سازمان‬ ‫همکاری اسالمی است‪.‬‬ ‫همچنین هیات چین به ریاس��ت معاون وزیر خارجه‬ ‫این کشور در ش��انزدهمین اجالس عدم تعهد حضور یافته‬ ‫اس��ت‪ .‬ایران به عنوان میزبان جنبش عدم تعهد از روسیه و‬ ‫چین برای شرکت در این اجالس دعوت کرده بود‪ .‬روسیه‬ ‫و چین هیچ نقشی در جنبش عدم تعهد ندارند‪ ،‬اما به عنوان‬ ‫میهمان ویژه دعوت شده اند‪.‬‬ ‫نبیل العربی‬ ‫نبیل العرب��ی از دیپلمات های کهن��ه کار مصری در‬ ‫س��ال ‪ 1935‬به دنیا امد ‪ .‬او فارغ التحصیل دانشکده حقوق‬ ‫دانش��گاه قاه��ره و دارای مدرک کارشناسی ارش��د حقوق‬ ‫بین الملل و دکترای علوم قضایی از دانشکده حقوق دانشگاه‬ ‫نیویورک است‪.‬‬ ‫العربی از سال ‪ 1981‬تا سال ‪ 1983‬سفیر مصر در هند‬ ‫بود و از سال ‪ 1985‬به مدت چهار سال ریاست هیات مصر‬ ‫جهت انجام مذاکرات با رژیم صهیونیستی برای پایان دادن‬ ‫به درگیری «طابا» را برعهده داشت‪.‬‬ ‫او در س��ال ‪ 1987‬به عن��وان نماینده دائ��م مصر در‬ ‫س��ازمان ملل در ژنو انتخاب شد و از س��ال ‪ 1991‬تا سال‬ ‫‪ 1999‬نیز نماینده دائم مصر در مقر سازمان ملل در نیویورک‬ ‫بود‪.‬‬ ‫دبیرکل اتحادیه عرب از س��ال ‪ 1994‬تا سال ‪2001‬‬ ‫عضو کمیته حقوق بین الملل سازمان ملل بود و پس از ان تا‬ ‫سال ‪ 2006‬در دادگاه الهه به عنوان قاضی فعالیت می کرد‪.‬‬ ‫او از سال ‪ 2005‬به عنوان عضو دادگاه داوری دائمی‬ ‫ در الهه فعالیت کرد و از سال ‪ 2008‬نیز در موسسه حقوقی‬ ‫زکی هاشم و شرکا مشارکت داشت‪.‬‬ ‫العربی همچنین به عنوان مدیر مرکز منطقه ای قاهره‬ ‫برای داوری بین المللی تجاری و مش��اور دولت سودان در‬ ‫مساله داوری درباره مرزهای منطقه ای میان دولت سودان‬ ‫و جنبش ملی ازادی بخش سودان فعالیت کرده است‪.‬‬ ‫او به دلیل تجربه در دیپلماسی و حقوق که طی مدت‬ ‫فعالیتش در وزارت امور خارجه‪ ،‬سازمان ملل و دادگاه الهه‬ ‫کسب کرده مورد احترام مصر و سایر کشورهای عربی است‬ ‫و جوانان انق�لاب ‪ 25‬ژانویه نیز به ش��دت از وی حمایت‬ ‫می کنند‪ .‬العربی در س��ال ‪ 1991‬نامزد جانش��ینی عصمت‬ ‫عبدالمجید ‪ ،‬وزیر اس��بق ام��ور خارجه مصر ب��ود اما عمرو‬ ‫موس��ی ‪ ،‬که ان زمان نماینده مصر در مقر سازمان ملل در‬ ‫نیویورک بود به عنوان وزیر خارجه مصر انتخاب شد و العربی‬ ‫نیز جانشین وی در نیویورک شد‪ ،‬بنابراین وی برای دومین‬ ‫بار است که جانشین عمرو موسی می شود‪.‬‬ ‫او که حدود س��ه ماه به عنوان وزیر امور خارجه دولت‬ ‫موقت مصر فعالیت می ک��رد توانس��ت تغییراتی مثبت در‬ ‫جایگاه این کش��ور در س��طح منطقه و بین المللی به وجود‬ ‫بیاورد‪ .‬موضع گیری های شدید العربی علیه اسرائیل‪ ،‬امریکا‬ ‫و دولت سابق مصر توجه رسانه ها را به خود جلب کرد‪.‬‬ ‫او عالوه بر انکه یک مصری اس��ت و می تواند روابط‬ ‫تهران و قاهره را بهبود بخشد‪ ،‬نقش موثری در روابط ایران‬ ‫و اعراب نیز ایفا خواهد کرد‪g .‬‬ ‫شوک بزرگ به غرب‬ ‫ارزیابی از حضور شخصیت های مهم بین المللی در تهران‬ ‫‪8‬‬ ‫حشمت اهللفالحتپیشه‪/‬رئیسکمیتهروابطخارجیمجلسهشتم‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫از ماه ها قبل غرب خیلی کوش��ید تا مان��ع باال رفتن‬ ‫سطح اجالس در تهران ش��ود‪ ،‬اما سطح اجالس در قیاس‬ ‫با میانگین غیرمتعهده��ا خوب بود که می ت��وان گفت در‬ ‫قیاس با اذر ‪ 1376‬که کنفرانس اس�لامی در ایران برگزار‬ ‫شد تاکنون چنین حضور دیپلماتیکی را ایران تجربه نکرده‬ ‫بود که این مساله می تواند تقویت کننده جایگاه دیپلماتیک‬ ‫جمهوری اسالمی در شرایط خاص کنونی منطقه و جهان‬ ‫باشد‪ .‬حضور بان کی مون از این جهت مهم است که ایشان‬ ‫دبیرکلی س��ازمان ملل متحد را برعه��ده دارد و فعالترین‬ ‫پرونده در شورای امنیت سازمان ملل متحد مربوط به ایران‬ ‫اس��ت‪ .‬تاکنون پنج قطعنامه علیه جمهوری اسالمی صادر‬ ‫شده و یک فضای دو قطبی نسبت به ایران در سازمان ملل‬ ‫متحد وجود دارد‪ ،‬موقعیت ایران در مجمع عمومی بهتر است‬ ‫چون کشورهای غیرمتعهد در ان صاحب نفوذ هستند‪ ،‬اما در‬ ‫جایی همچون شورای امنیت که قابلیت صدور قطعنامه های‬ ‫سخت را دارد شرایط به نفع ایران نیست و تحریم هایی به‬ ‫ایران تحمیل شد‪ .‬حضور بان کی مون در این شرایط به رغم‬ ‫مخالفت ها نشان می دهد که امکان ادامه مسیر دیپلماتیک‬ ‫درباره پرونده هس��ته ای ایران در سازمان ملل متحد وجود‬ ‫دارد‪ .‬ضمن انکه س��ازمان ملل متحد در س��ه س��ال اینده‬ ‫با کش��وری به نام ایران مواجه اس��ت که این کشور رئیس‬ ‫بزرگترین بلوک بین المللی بعد از سازمان ملل متحد است‪،‬‬ ‫امروز اقای بان کی مون‪ ،‬رئیس دیپلماس��ی دنیاست و وی‬ ‫نمی تواند رئیس جنبش غیرمتعهدها را نادیده بگیرد که این‬ ‫نش��ان دهنده جایگاه ایران در مذاکرات و مسائل مختلف‬ ‫بین المللی است‪ ،‬فارغ از این بحث تهران به لحاظ اعتقادی‬ ‫که به غیر متعهدها دارد سعی می کند جایگاه عملی جنبش‬ ‫نم را ارتقا ده��د و تقویت کند؛ مثال همین االن پیش��نهاد‬ ‫شکل گیری تروئیکا و فعال سازی ان در قبال سوریه راهکار‬ ‫ایرانی به حس��اب می اید ک��ه خیلی ها را در غ��رب نگران‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫ش��رکت المرس��ی در اجالس تهران هم از این نظر‬ ‫مهم است که به هر حال ش��کل حضور ایشان انتقادهایی‬ ‫را از س��وی غرب به دنبال داش��ت‪ ،‬هم اکنون مصر شرایط‬ ‫گذر از محافظه کاری در عرصه سیاس��ت خارجی را تجربه‬ ‫می کند و همین نوع حضور المرس��ی ب��رای ایران فرصت‬ ‫به حس��اب می اید چون مصری ها در شرایط نظام سازی و‬ ‫طرح ریزی برای بعد از انقالب به س��ر می برند و در چنین‬ ‫ش��رایطی نیازمند نگاه مثبت سیاس��ی امریکا و همکاری‬ ‫مالی و منطقه ای با کش��ورهای مرتجع همچون عربستان‬ ‫هستند‪ .‬بنابراین حضور المرسی در این سطح با معنی بود‪،‬‬ ‫ضمن انکه وی موضع گیری های مهمی قبل از شرکت در‬ ‫اجالس تهران داشت‪ ،‬مثال به نحوه برخورد شورای امنیت‬ ‫سازمان ملل متحد با ایران در موضوع هسته ای انتقاد کرد‬ ‫یا ایران را حلقه مفقوده تحوالت منطقه به ویژه در س��وریه‬ ‫خواند‪ .‬المرس��ی برخالف طرح های ارتجاعی منطقه ای و‬ ‫استکباری فرامنطقه ای‪ ،‬معتقد است که باید جایگاه ایران را‬ ‫در تحوالت دید و این نشانگر ان است که حضور محدود وی‬ ‫در اجالس تهران از لحاظ محتوایی قابلیت تحلیل باالیی‬ ‫دارد‪ .‬ضمن انکه به نظر من حضور المرسی در ایران اغاز دور‬ ‫تازه تنش زدایی بین تهران و قاهره است که در طول دوران‬ ‫بعد از انقالب اسالمی هیچ گاه چنین شرایطی فراهم نشد‪.‬‬ ‫درباره فرستاده روسیه‪ ،‬معتقدم انتظار از مسکو فراتر از‬ ‫این سطح حضور بود‪ ،‬متاسفانه روس ها در قبال ایران بعضا‬ ‫برخوردهای محافظه کارانه ای داشتند‪ ،‬این محافظه کاری‬ ‫حتی به تضعیف جای��گاه انها نزد تهران منجر ش��د‪ .‬فارغ‬ ‫از واقعیت یادش��ده‪ ،‬اجالس غیرمتعهدها از این نظر برای‬ ‫روس ها مهم بود که انها از زمانی که نظم دوقطبی جهان به‬ ‫هم ریخت‪ -‬همان نظمی که باعث شکل گیری غیرمتعهدها‬ ‫ش��د‪ -‬به دنبال تقویت مجامع بین المللی مخالف هژمونی‬ ‫غرب بودند‪ .‬مس��کو در سال های گذش��ته از غیر متعهدها‬ ‫به عنوان سازمانی برای نقد فضای هژمون و استیال طلبانه‬ ‫امریکا اس��تفاده کردند‪ ،‬بنابراین روس ها از اجالس تهران‬ ‫می توانستند استفاده بیشتری کنند‪ ،‬حضور اقای پوتین در‬ ‫ایران می توانست در یک چنین ش��رایط منطقه ای معنای‬ ‫خاصی داشته باشد و هژمون امریکا در فرامنطقه ای از سوی‬ ‫روسیه و در منطقه توسط ایران به چالش کشیده می شد‪ ،‬اما‬ ‫با این حال معتقدم حضور فرستاده ویژه روسیه را باید زمانی‬ ‫تفسیر کرد که موضع گیری روس ها در قبال تحوالت خاص‬ ‫منطقه ای مثل سوریه انجام می شود‪.‬‬ ‫کیم یونگ نام‪ ،‬رئیس کل پرزیدیوم‪ ،‬مجمع عالی خلق‬ ‫کره شمالی (رئیس کشور و رئیس مجلس) برای شرکت در‬ ‫شانزدهمین اجالس سران عدم تعهد به تهران امد که این‬ ‫حضور در قیاس با نوع حضوری که تا حاال پیونگ یانگ در‬ ‫اجالس های بین المللی داش��ته‪ ،‬باالترین سطح به حساب‬ ‫می اید‪ ،‬چون رهبر کره شمالی در این نوع اجالس ها شرکت‬ ‫نمی کند‪ .‬حضور هیات کره ای در این س��طح نشان دهنده‬ ‫ض غیر متعهد ها به حاکمیت غرب بر‬ ‫بخش دیگری از اعترا ‬ ‫سازمان های بین المللی است‪.‬‬ ‫نخست وزیر هند هم به اجالس تهران امد‪ ،‬هندوستان‬ ‫کش��وری اس��ت که به فکر ارتقای جایگاه بین المللی خود‬ ‫است‪ .‬هندوس��تان به داش��تن حق وتو و عضویت دائم در‬ ‫ش��ورای امنیت س��ازمان ملل متحد می اندیشد و مشخصا‬ ‫هندی ها برای اینکه بتوانند به چنین جایگاهی برسند نیاز‬ ‫به تقویت نهادهای غیر فعال دنیا مث��ل غیرمتعهدها دارند‪،‬‬ ‫دهلی نو می داند اگر غیر متعهد ها را تقویت کند در رسیدن‬ ‫به امال و ارزوهای خود گامی اساسی برداشته است‪ .‬جنبش‬ ‫نم هم اکنون ترکیب ش��ورای امنیت سازمان ملل متحد را‬ ‫نقد می کند و ان را ناعادالنه می خواند‪ ،‬بنابراین اگر هند این‬ ‫گفتمان را تقویت کند و ترکیب نهادهای حاکم بر س��ازمان‬ ‫ملل دستخوش تغییر شود‪ ،‬کشورهای دیگری می توانند به‬ ‫اعضای دائم شورای امنیت بپیوندند‪ .‬ان وقت شرایط عوض‬ ‫خواهد شد و امکان دارد اینجا اختالفاتی شکل گیرد که حل‬ ‫این اختالفات فراتر از توان غیر متعهد هاست‪.‬‬ ‫یک موضوع دیگر ش��رکت نخست وزیر جدید سوریه‬ ‫به جای بشار اسد در اجالس تهران بود‪ .‬از انجا که شرایط‬ ‫خاص امنیتی در این کش��ور حاکم اس��ت‪ ،‬بش��ار اس��د در‬ ‫اجالس تهران ش��رکت نکرد و حضور نخس��ت وزیر جدید‬ ‫س��وریه به لحاظ درگیری های داخلی این کش��ور بس��یار‬ ‫مهم اس��ت‪ .‬س��وری ها خیل��ی امیدوارند که بح��ران این‬ ‫کش��ور یک راهکار غیر متعهدی پیدا کند و این مساله چند‬ ‫دلیل دارد‪ ،‬دلی��ل اول انکه راهکار اتحادی��ه عرب‪ ،‬راهکار‬ ‫بدون بش��ار اس��ت‪ ،‬بنابراین دولت دمش��ق حتما راهکار‬ ‫غیرمتعهدی را ترجی��ح به راهکار اتحادی��ه عرب می دهد‪،‬‬ ‫بنابراین تالش داش��تند تا از حضورشان در اجالس تهران‬ ‫به بهترین شکل اس��تفاده کنند‪ .‬دوم انکه ریاست سه ساله‬ ‫ایران ب��ر غیر متعهده��ا تقویت کننده جایگاه کش��ورهای‬ ‫همراه جمه��وری اس�لامی ای��ران در نظ��م دیپلماتیک‬ ‫دنیاس��ت‪ ،‬س��وری ها تالش می کنند در قالب طرح ایران‬ ‫ک��ه از کانال تروئی��کای غیرمتعهدها دنبال ش��ود‪ ،‬ضعف‬ ‫پش��توانه دیپلماتیک خود را رفع کنند‪ ،‬ضمن انکه می دانند‬ ‫ایران دوس��ت راهبردی س��وریه اس��ت و تهران می تواند‬ ‫تقویت کننده جایگاه سوری ها در منطقه هم باشد‪ .‬نهایت‬ ‫انکه خ��ود هیات س��وری با توج��ه به بایکوت سیاس��ی و‬ ‫دیپلماتیک که علیه این کش��ور وج��ود دارد کمتر فضایی‬ ‫همچون اجالس ته��ران را پیدا می کند ک��ه در انجا بتواند‬ ‫مواضع خود را تشریح و برای تنش زدایی با کشورهای عربی‬ ‫و بازیگران غربی گام های عملی بردارند‪.‬‬ ‫درب��اره حضور محمود عب��اس در ته��ران باید گفت‬ ‫که این یک رفتار دیپلماتیک کم س��ابقه است‪ ،‬مشخصا از‬ ‫زمانی که یاسرعرفات برای ش��رکت در اجالس کنفرانس‬ ‫اسالمی در اذر سال ‪ 76‬به ایران امد دیگر رئیس تشکیالت‬ ‫خودگردان به تهران سفری نداش��ت و این نشان می دهد‬ ‫که در قالب س��ازمان های بین المللی برخی کش��ورها مثل‬ ‫ایران و تشکیالت خودگران مجبورند اختالفات خود را کنار‬ ‫بگذارند و وارد یک فضای دیپلماتیک تازه شوند‪ ،‬معتقدم از‬ ‫زمانی که مصر رس��ما اعالم کرد که در موضوع تحوالت‬ ‫خاورمیانه نگاه انتقادی نس��بت به فلس��طین دارد موضع‬ ‫ایران تقویت شد‪ .‬از طرفی ایران یک نگاه همراه با تساهلی‬ ‫نسبت به اخرین موضع مصر نشان داد که اعالم کرد معتقد‬ ‫است شرایط فلسطین باید با ش��رایط سال ‪ 1967‬میالدی‬ ‫مورد ارزیابی قرار گیرد‪ ،‬البته ایران طرح خودش را درقبال‬ ‫فلسطین دارد‪ ،‬طرح ایران طرح رفراندوم در سرزمین های‬ ‫اشغالی است که با سکوت تشکیالت خودگران مواجه شد‪.‬‬ ‫این طرح مترقی خیلی از ادعاهایی که می گویند جمهوری‬ ‫اسالمی ایران نقش منفی در تحوالت فلسطین ایفا می کند‬ ‫را زیر سوال می برد‪.‬‬ ‫در اخر مساله حضور نخس��ت وزیر عراق در اجالس‬ ‫اس��ت که به صورت اجتناب ناپذیر حتی توس��ط مخالفان‬ ‫ایران و عراق به عنوان کش��وری در جبهه ای��ران تعریف‬ ‫می شود‪ .‬حضور مالکی در ایران نش��ان دهنده همین نگاه‬ ‫اس��ت‪ .‬معتقدم ع��راق دوران محافظه کاری در سیاس��ت‬ ‫خارجی اش را دارد طی می کند و به دالی��ل داخلی نیازمند‬ ‫محافظه کاری در عرصه سیاس��ت خارجی اس��ت‪ ،‬ولی در‬ ‫نهایت این ایران‪ ،‬ع��راق‪ ،‬مصر و تونس هس��تند که دچار‬ ‫تحوالت انقالبی شدند و این کش��ورها در اینده می توانند‬ ‫جنبش غیرمتعهد و سازمان های بین المللی را از این حالت‬ ‫انفعالی خارج کنند‪g .‬‬ ‫‪43‬‬ ‫مانور بزرگ دیپلماتیک‬ ‫سطح بی سابقه اجالس عدم تعهد در تهران‬ ‫سیدحسین نقوی حسینی‪ /‬سخنگوی کمیسیون امنیت ملی‬ ‫‪9‬‬ ‫سیاست‬ ‫جنبش عدم تعهد وسیع ترین مجمع بین المللی از لحاظ‬ ‫تعداد عضو بعد از سازمان ملل متحد اس��ت‪ .‬این جنبش از‬ ‫لحاظ توزیع اعض��ا در عرصه جهانی جای��گاه مهم و قابل‬ ‫اعتنایی دارد‪ ،‬چون از هر پنج ق��اره دنیا در این جنبش عضو‬ ‫هستند‪ .‬به عبارت دیگر سایر مجامع جهانی بیشتر شکل و‬ ‫قالبی منطقه ای دارند‪.‬‬ ‫اگر سطوح کارشناسان ارشد‪ ،‬وزرای خارجه و روسای‬ ‫عالی حکومت ها در شانزدهمین اجالس جنبش عدم تعهد با‬ ‫ادوار گذشته مقایسه ش��ود‪ ،‬معلوم می شود یکی از باالترین‬ ‫معدل های ش��رکت مربوط به اجالس تهران اس��ت و این‬ ‫نشان می دهد که جمهوری اسالمی ایران دارای یک جایگاه‬ ‫واالی دیپلماتیک در عرصه بین المللی اس��ت و کشورهای‬ ‫بسیاری در دنیا به سیاست خارجی تهران اعتماد و اطمینان‬ ‫دارند که با یک ارامش خاطر و نقطه امید برای حل مشکالت‬ ‫و مسائل بین المللی از طریق جنبش عدم تعهد پا به اجالس‬ ‫تهران گذاشتند‪ .‬بنابراین می توان گفت که تشکیل اجالس‬ ‫تهران یک مانور دیپلماتیک برای جمهوری اسالمی ایران‬ ‫محسوب می شود‪.‬‬ ‫بان کی مون‪ ،‬دبیرکلی س��ازمان ملل متحد را برعهده‬ ‫دارد؛ این س��ازمان بزرگترین مجمع بین المللی با عضویت‬ ‫قریب به اتفاق کشورهای دنیاس��ت که در ماه های اخیر با‬ ‫بحران های مختلف جهانی رو به رو ش��د‪ .‬موض��وع پرونده‬ ‫هسته ای جمهوری اس�لامی ایران که مورد مناقشه ایران‬ ‫و غرب اس��ت از مهمترین ان بحران ها به حس��اب می اید‪.‬‬ ‫بان کی مون با حضور خ��ود در تهران پیام ه��ا و پیامدهای‬ ‫حائز اهمیتی را برای جامعه جهانی ارسال کرد‪ ،‬چراکه به رغم‬ ‫تالش هایی که صورت گرفت وی در ش��انزدهین اجالس‬ ‫جنبش عدم تعهد ش��رکت کرد‪ .‬امریکا و رژیم صهیونیستی‬ ‫تالش زیادی کردند که بان کی مون در این اجالس حضور‬ ‫پیدا نکند‪ ،‬اما همه ان تالش ها نقش بر اب شد‪ .‬صرف حضور‬ ‫او بدون توجه به مذاکرات‪ ،‬معنایش این است که ایران دارای‬ ‫منطق مذاکره است و برای مواضع خودش استدالالت قوی‬ ‫دارد و می تواند پاسخ جامعه جهانی را مستند و در چارچوب‬ ‫حقوق بین الملل بدهد‪ ،‬وگرنه هیچ گاه دبیرکل سازمان ملل‬ ‫متحد به تهران س��فر نمی کرد‪ .‬مقامات جمهوری اسالمی‬ ‫هنگام مذاکرات مواضع تهران را درباره مس��ائل مختلف به‬ ‫بان کی مون منتقل کردند و وی از ایران در قبال موضوعات‬ ‫و وقایع گوناگون جامعه جهانی مطلع شد که این می تواند در‬ ‫ایجاد نقاط مشترک بین جمهوری اسالمی ایران به عنوان‬ ‫رئیس جنبش عدم تعهد و سازمان ملل متحد بسیار با اهمیت‬ ‫باشد‪ .‬المرسی رئیس جمهور جدید مصر دومین شخصیتی‬ ‫اس��ت که با حضور در تهران نگاه جامع��ه جهانی را به خود‬ ‫معطوف کرد‪ .‬مصر در بین ممالک اسالمی به ویژه در منطقه‬ ‫خاورمیانه یکی از مهمترین و مورد توجه ترین کش��ورهای‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪44‬‬ ‫دنیاس��ت‪ .‬مقام معظم رهبری در جنبش بیداری اس�لامی‬ ‫به جایگاه مهم مصر اشاره کردند و حرکت مردم را ریشه دار‬ ‫خواندند و بر اندیش��ه های دینی انقالبی��ون مصری تاکید‬ ‫فراوانی کردند‪ .‬معتقدم مصر در حل مناقش��ات منطقه ای و‬ ‫بین المللی نقش فراوانی دارد‪ .‬بعد از اینکه اعالم شد جنبش‬ ‫عدم تعهد در تهران تشکیل می شود یکی از کشورهایی که‬ ‫توجه جهانی روی ان زی��اد بود و به لحاظ ش��رکت و عدم‬ ‫ش��رکت مقامات ان زی��ر ذره بین رس��انه های جهانی قرار‬ ‫گرفت مصر بود‪ .‬دش��منان جمهوری اسالمی به طور جدی‬ ‫س��عی کردند از حضور المرس��ی در تهران جلوگیری کنند‬ ‫تا این مس��اله منش��ا اختالف میان تهران و قاهره شود‪ ،‬اما‬ ‫اعالم حضور المرسی در اجالس یک فصل جدیدی از رابطه‬ ‫سیاس��ی میان تهران و قاهره را ورق زد؛ اعتبار شانزدهمین‬ ‫اجالس عدم تعهد را افزای��ش داد و نوید بخش روابط مثبت‬ ‫و خوبی بین جمهوری اس�لامی ایران و مصر شد که قطعا‬ ‫این اعالم روی مواضع س��ایر کش��ورهای اس�لامی مثل‬ ‫عربس��تان‪ ،‬ترکیه و قطر تاثی��ر مثبت می گ��ذارد و انها نیز‬ ‫می کوشند روابط س��ازنده ای با جمهوری اس�لامی ایران‬ ‫برقرار کنند‪ .‬اعالم حضور المرسی از یک سو پیام اور وحدت‪،‬‬ ‫انسجام و دوستی میان کشورهای اسالمی و از طرف دیگر‬ ‫باعث ناامیدی امریکایی ها و اسرائیلی ها از عقب گرد اوضاع‬ ‫سیاسی مصر شد‪.‬‬ ‫محمودعباس شخصیت دیگری بود که حضورش در‬ ‫تهران از نگاه رسانه ها رصد می ش��د‪ .‬ایران درباره فلسطین‬ ‫همواره نق��ش تقویت کننده جبهه مقاوم��ت را ایفا کرد و از‬ ‫ابتدای پیروزی انقالب تاکنون ب��ا همه توان از حقوق ملت‬ ‫فلس��طین دفاع و برای استقرار کشور مس��تقل فلسطینی‬ ‫تالش کرد‪ .‬ای��ران در راه حف��ظ و تقویت جبه��ه مقاومت‬ ‫هزینه های س��نگینی پرداخت‪ ،‬به طوری که می توان گفت‬ ‫بخش��ی از لجاجت ها و تهاجماتی که علیه کشورما می شود‬ ‫به خاطر مواضع مل��ت و نظام جمهوری اس�لامی در قبال‬ ‫حقوق فلسطینی هاست‪ ،‬اگرچه در این سال ها از سوی غرب‬ ‫تالش ش��د که در بین گروه های فلسطینی انشقاق به وجود‬ ‫اید و جمهوری اس�لامی عامل ان معرفی ش��ود‪ ،‬اما رابطه‬ ‫جمهوری اس�لامی ایران با گروه های فلس��طینی هیچ گاه‬ ‫تیره و تار نش��د و حضور محمود عباس‪ ،‬رئیس تش��کیالت‬ ‫بان کی مون با حضور خود در‬ ‫تهران پیام ها و پیامدهای‬ ‫حائز اهمیتی را برای جامعه‬ ‫جهانی ارسال کرد‪ ،‬چراکه به رغم‬ ‫تالش هایی که صورت گرفت‬ ‫وی در شانزدهین اجالس جنبش‬ ‫عدم تعهد شرکت کرد‪ .‬امریکا و‬ ‫رژیم صهیونیستی تالش زیادی‬ ‫کردند که بان کی مون در این‬ ‫اجالس حضور پیدا نکند‪ ،‬اما همه‬ ‫ان تالش ها نقش بر اب شد‪.‬‬ ‫خودگران فلسطین خط بطانی بر نقشه دشمنان بود‪ .‬شرکت‬ ‫نخست وزیر سوریه و بحران س��وریه در اجالس تهران نیز‬ ‫خالی از اهمیت نبود‪ ،‬باالخره این روزه��ا حال و هوای این‬ ‫کشور به س��وی ارامش پیش می رود و حضور نخست وزیر‬ ‫جدید سوریه در ایران به معنای تائید سیاست خارجی ایران در‬ ‫قبال حکومت دمشق بود‪ ،‬این حضور باعث ناامیدی دشمنان‬ ‫ملت سوریه از محاصره دیپلماتیک دولت دمشق شد‪ .‬اما با‬ ‫وجودی که انتظار می رفت از روس��یه هیاتی عالی رتبه به‬ ‫اجالس تهران بیاید‪ ،‬اما این طور نشد‪ .‬روس ها در ارتباط با‬ ‫بحران های منطقه ای از جمله بحران سوریه نقش کلیدی‬ ‫ایفا کردند و انتظار خیلی بیشتری از انها وجود داشت و ما فکر‬ ‫می کردیم در س��طوح خیلی عالی تری در جنبش عدم تعهد‬ ‫ش��رکت کنند به جهت اینکه این اجالس بهترین فرصت‬ ‫برای ایجاد هماهنگی بین مواضع مشترک کشورها در قبال‬ ‫بحران سوریه‪ ،‬موضوع فلس��طین‪ ،‬بحث مبارزه با تروریسم‬ ‫دولتی و دفاع از حقوق بشر بود‪ ،‬بنابراین انتظار می رفت که‬ ‫روس ها در سطحی خیلی عالی تر شرکت کنند‪ ،‬اما اینگونه‬ ‫نشد‪ .‬فکر می کنم که چنین برخوردی با اجالس عدم تعهد از‬ ‫سوی روس ها بدون سابقه نیست و قبال هم شاهد کوتاهی‬ ‫در سیاست خارجی روسیه در این زمینه بودیم‪.‬‬ ‫حضور نف��ر دوم حکوم��ت پیونگ یانگ ه��م در این‬ ‫اجالس به چشم می امد‪ ،‬کره شمالی یکی از کشورهایی است‬ ‫که تجربه مقابله با توطئه جهانی و مقابله فعال با ممنوعیت ها‬ ‫و تحریم های قدرت های س��لطه گر را در حوزه هس��ته ای‬ ‫دارد و شرکت هیات عالی رتبه ان در اجالس تهران بیانگر‬ ‫همسویی انها با جمهوری اسالمی ایران است‪ .‬کره شمالی‬ ‫کشوری موثر در جنوب شرقی اسیا به نمایندگی مردمی در‬ ‫اجالس تهران حضور یافت که در مقابل تحریم و تهدید های‬ ‫امریکا همواره مقاومت کردند و از حقوق خود ذره ای عقب‬ ‫ننشستند‪ .‬همچنین نخس��ت وزیر هند در باالترین سطح به‬ ‫پتانسیل های یک جنبش‬ ‫فرصت سه ساله ریاست عدم تعهد برای ایران‬ ‫‪10‬‬ ‫سیاست‬ ‫تقویت جنبش عدم تعهد‪ ،‬حمایت از استقالل کشورها در‬ ‫مقابل زورگویان و صاحبان قدرتی است که به طور برنامه ریزی‬ ‫شده مدیریت انسانی و مالی و راهبری را در اختیار دارند و به تعبیر‬ ‫رهبر هوشمند و فرزانه انقالب اسالمی ‪ ،‬اجالس نم می تواند‬ ‫ضربهمهلکیبر«نظامسلطه»واردکند‪.‬‬ ‫هر چند جنبش عدم تعه��د در س��ال ‪ 1961‬برای حفظ‬ ‫استقالل کشورهای در حال توسعه در مقابل نظام دو قطبی ان‬ ‫زمان یعنی نظام سلطه کمونیستی به سردمداری شوروی سابق‬ ‫و نظام سلطه سرمایه داری به رهبری امریکا شکل گرفت‪ ،‬با این‬ ‫حال با توجه به اهداف شکل گیری این جنبش‪ ،‬به رغم فروپاشی‬ ‫کشور شوروی‪ ،‬با وجود نظام سرمایه داری به رهبری امریکا‪،‬‬ ‫این جنبش هنوز هم فلسفه وجودی اش را حفظ کرده و تقویت‬ ‫ان به درستی حمایت از استقالل کشورها در مقابل نظام سلطه‬ ‫استکباریمحسوبمی شود‪.‬‬ ‫مهمترین اهداف تعیین ش��ده این جنبش که هم اکنون‬ ‫‪120‬کشور به عنوان عضو اصلی‪ 17 ،‬کش��ور به عنوان ناظر و‬ ‫‪ 10‬سازمان و تشکل بین المللی دارد عبارت است از‪ :‬حق تعیین‬ ‫سرنوشت‪ ،‬حاکمیت و استقالل ملی‪ ،‬عدم الحاق به پیمان های‬ ‫نظامیچند جانبه‪،‬استقاللعملکشورهایعضودرمقابلنفوذ‬ ‫بلوک بندی هایسیاسیقدرت هایبزرگ‪،‬مبارزهباامپریالیسم‪،‬‬ ‫نفی نژادپرس��تی و اش��غال خارجی‪ ،‬دموکراتیزه کردن روابط‬ ‫بین المللوهمکاریاقتصادیبر اساساصلبرابریحاکمیت‪.‬‬ ‫با توجه به همین اهداف برگزاری ش��انزدهمین اجالس‬ ‫ان در کشور ما و واگذاری ریاست جنبش برای سه سال اینده به‬ ‫جمهوری اسالمی ایران اهمیت ان را به خصوص در نزد انهایی‬ ‫که سال هاست تالش می کنند تا کشور و مردم ایران را به خاطر‬ ‫مواضع حق طلبانه اش در انزوا قرار دهند‪ ،‬صد چندان می نماید‪.‬‬ ‫ایا کشورهای ضعیف یا درحال توسعه خواهند توانست با‬ ‫اتحاد و همگرایی و تشخیص منافع خود‪ ،‬منش ازاد اندیشی را در‬ ‫پیش گرفته و در معادالت جهانی برای خود نقشی قایل شده و‬ ‫دربرابرقدرت هایبزرگوکشورهایقویانفعالیعمل نکنند؟‬ ‫این سوالی است که ملت های ازاد از حاکمان خود می پرسند‪.‬‬ ‫مردم دنیا ب��ه برابری انس��ان ها اعتقاد دارن��د و حضور‬ ‫مقتدرانه مسئوالن کش��ورها در این اجالس و اعتقاد حاکمان‬ ‫نیز به این اصل انس��انی ه��م در این راستاس��ت که ضروری‬ ‫می نماید تا جمهوری اس�لامی تالش خود را بیش��تر نماید‬ ‫و ح��س ازادی خواهی‪ ،‬ازاد اندیش��ی و براب��ری ملت ها را بین‬ ‫شرکت کنندگانتقویتنماید‪.‬خوشبختانهبه رغمتالشگسترده‬ ‫استکبار جهانی به س��رکردگی امریکا و متحد منطقه ای اش‬ ‫اسرائیل برای کم رونق کردن شانزدهمین اجالس کشورهای‬ ‫عضو جنبش در تهران‪ ،‬این اجالس چه از نظر تعداد هیات های‬ ‫ش��رکت کننده و چ��ه از لحاظ س��طح هیات ه��ا‪ ،‬باالترین و‬ ‫با اهمیت ترین اجالس در طول ‪ 50‬سال عمر جنبش به حساب‬ ‫می اید و این موفقیت بسیار بزرگی برای کشورمان است‪.‬‬ ‫با اینکه دیپلماسی سیاس��ت خارجی دولت در سال های‬ ‫اخیر با نوساناتی همراه بوده و نقاط ضعف و قابل انتقادی در ان‬ ‫مشاهده می شود‪ ،‬اما برگزاری شکوهمند این اجالس را می توان‬ ‫ازنکاتمثبتدیپلماسیخارجیارزیابیکرد؛چراکهباوجودهمه‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫اجالس تهران قدم گذاشت‪ ،‬همراه وی تیم ها و هیات های‬ ‫مختلف اقتصادی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و سیاس��ی بودند که‬ ‫این نشان می دهد سیاست گذاری جمهوری اسالمی ایران‬ ‫مبنی بر کاهش ارتباط با حوزه اقتصادی غرب و انتقال این‬ ‫تعامالت اقتصادی به س��ایر حوزه های اقتصادی جهان از‬ ‫جمله شبه قاره هند جواب داده؛ به طوری که دهلی نو پیگیر‬ ‫این ارتباطات است‪ .‬در همین راستا باید یاداور شد که ارتباط‬ ‫عراق با اجالس تهران خوب و سازنده بود‪ ،‬حتی دولت بغداد‬ ‫در اجرا و برگزاری اجالس هم به ایران خیلی کمک کرد ‪.‬‬ ‫درباره سطح هیات ش��رکت کننده عربستان سعودی‬ ‫در شانزدهمین اجالس غیرمتعهدها معتقدم درجه ان قابل‬ ‫قبول بود‪ .‬به ویژه اینکه فرس��تاده ویژه مل��ک عبداهلل‪ ،‬قائم‬ ‫مقام وزارت خارجه این کشور است‪ ،‬در خبرها دیدم که وقتی‬ ‫اعالم شد قائم مقام وزارت خارجه عربستان در اجالس تهران‬ ‫شرکت می کند این شاهزاده سعودی اعالم کرد من به عنوان‬ ‫قائم مقام وزارت خارجه ش��رکت نمی کنم‪ ،‬بلکه به عنوان‬ ‫نماینده ویژه پدرم شرکت می کنم یعنی سطح و جایگاه هیات‬ ‫شرکت کننده را ارتقا داد و در این قالب معرفی کرد‪.‬او گفت‬ ‫من نماینده پادشاه عربستان هستم و سطح هیات عربستانی‬ ‫را ارتقا داد‪ .‬درکل اجالس تهران در هر سه بخش کارشناسان‬ ‫ارشد‪ ،‬وزارت خارجه و سران بسیار خوب و عالی بود‪ .‬با توجه‬ ‫به استقبالی که از سوی مجامع بین المللی غیر از کشورهای‬ ‫عضو از این اجالس صورت گرفت و با توجه به کیفیتی که‬ ‫در مذاکرات و برگزاری اجالس انجام شد و برنامه ریزی های‬ ‫بسیار خوبی که صورت گرفت و توجهی که جامعه جهانی به‬ ‫اجالس عدم تعهد داشت و به ویژه رسانه ها به طور جدی به‬ ‫ان پرداختند و شخصیت های برجسته جهانی مثل بان کی‬ ‫مون و المرسی به رغم فشارهای دشمن از ان استقبال کردند‬ ‫تحوالت خوبی را ب��رای اینده جنبش ع��دم تعهد در زمان‬ ‫ریاست ایران پیش بینی می کنم‪g .‬‬ ‫دکتر موید حسینی صدر‪ /‬دبیرکل شورای بین المجالس‬ ‫تخریب هاوشانتاژهایاستکباری‪،‬بیشترینهیات هادرباالترین‬ ‫سطح از کشورهای عضو در ان شرکت کرده اند و کشورهایی‬ ‫که نیامده اند‪ .‬قطع یقین می توان گفت که یا از امریکا امتیازاتی‬ ‫دریافت کرده اند یا وابستگی پنهان و اشکارشان به نظام سلطه‪،‬‬ ‫مانع از حضور انها در این اجالس ش��ده است‪ .‬اهمیت اجالس‬ ‫زمانی بیشتر اشکار می شود که می بینیم کشورهای سلطه گر‬ ‫تمام تالش خود را برای ناکامی این اجالس به کار می گیرند‪.‬‬ ‫برگزاری این اج�لاس در تهران‪ ،‬ضم��ن اینکه دریچه‬ ‫روشنی از ثبات‪ ،‬امنیت و پیشرفت کشورمان در مقابل دیدگان‬ ‫نمایندگانعالی رتبهبیشاز‪ 120‬کشورجهانمی گشاید‪،‬فرصت‬ ‫مناسبیهمبرایکارگزارانسیاستخارجیمافراهممی کندتابا‬ ‫دیپلماسیدقیقوحسابشده‪،‬سیاستتحریموبهانزواکشاندن‬ ‫کشورمان را کم رنگ و کم اثر سازند و حقانیت ما را در استفاده‬ ‫صلح امیز از انرژی هسته ای به اثبات رسانند و در راستای اعتالی‬ ‫تفکر استقالل طلبی در بین کش��ورهای عضو تالش نمایند‪،‬‬ ‫چرا که انچه مشخص است و هر انسان ازاده ای ان را به فراخور‬ ‫و گنجایش ادبیات خویش ابراز می دارد این است که مدیریت‬ ‫جهانی‪ ،‬ستمگرانه و به نفع زورمندان است و عادالنه و پیشرفته‬ ‫نیست و باید در معادالت جهانی بازنگری شود و امروز ملت های‬ ‫حق طلبوعدالت خواهمنتظرندتایکمدیریتوقاعدهمبتنیبر‬ ‫برابری انسان ها و عاری از سلطه در جهان حاکم شود‪.‬‬ ‫اما در رابطه با نام این جنبش یعن��ی «عدم تعهد» که در‬ ‫فرهنگمادرمقابلتعهدمی نشیندونوعیبی قیدیرامی رساند‬ ‫می توان نام ان را طوری تغییر داد که به معنای تعهد و التزام برای‬ ‫حفظ استقالل کشورها در مقابل نظام سلطه و ارتقای کرامت‬ ‫انسانی باشد یا در معنای فارسی ان به جای عدم تعهد‪ ،‬از تعهد‬ ‫اگاهانه برای حفظ اس��تقالل و ارزش های حاکم بر کشورها‬ ‫استفاده کرد‪.‬‬ ‫با این حال باید برگزاری اجالس کشورهای عضو جنبش‬ ‫ی توان‬ ‫غیر متعهدها در کشورمان را به فال نیک گرفت و از تمام ‬ ‫و پتانس��یل ها برای اثبات حقانیت نظام جمهوری اسالمی و‬ ‫مواضع بر حق اش استفاده کرد و این نمی شود مگر با همکاری‬ ‫همه جانبه همه مسئوالن در همه قوای کشور و همدلی همه‬ ‫مردم با مسئوالن‪.‬‬ ‫به عنوان نکته پایانی به مس��ئوالن برگ��زاری اجالس‬ ‫توصیهمی کنم‪:‬‬ ‫‪ -1‬از پوشش و انتقال کامل اخبار اجالس غافل نشوند‪.‬‬ ‫‪ -2‬با پایان اجالس پیگی��ری مصوبات و توافقنامه ها به‬ ‫فراموشی سپرده نشود‪.‬‬ ‫‪ -3‬نکات مثبتی که در این اجالس ایجاد می ش��ود‪ ،‬باید‬ ‫تقویتشود‪.‬‬ ‫‪ -4‬همکاری همه جانبه اعضای جنب��ش عدم تعهد در‬ ‫حوزه هایمختلفمخصوصاانرژیمی تواندبهعنوانحربهقاطع‬ ‫نالمللیبهکارگرفتهشود؛درصورتیکه‬ ‫برایتنظیممعادالتبی ‬ ‫هماهنگیوهمکاریصاحبانمنابعانرژیکهخوشبختانهعضو‬ ‫جنبشهمهستنددرسطحمناسبیباشد‪.‬‬ ‫‪ -5‬در حوزه محیط زیست هم باید همکاری بین کشورها‬ ‫زیاد شود و نهایتا در زمینه تعامل دانش فنی و تجربیات علمی در‬ ‫حوزه هایمختلفکشورهایعضوجنبشبایدباهمکاریکامل‬ ‫و مساعدتمتقابل یکدیگر را یاری رسانند‪.‬‬ ‫کش��ورهای عضو جنبش تقریبا به طور کامل می توانند‬ ‫در صورت همکاری‪ ،‬دیدگاه ها و نیازه��ای متقابل یگدیگر را‬ ‫براورده سازند‪ ،‬بنابراین موفقیت این جنبش می تواند گام مهمی‬ ‫ در وارستگی فکری و معنوی و ازادی و استقالل مادی انها به‬ ‫حساب اید‪g.‬‬ ‫‪45‬‬ ‫مکانیزم های تعادل قدرت در جهان‬ ‫فرصت ها و چالش های جنبش عدم تعهد‬ ‫محمدطاهر کنعانی‪ /‬استاد حقوق دانشگاه‬ ‫‪11‬‬ ‫سیاست‬ ‫چالشی که در راستای تصویب قواعد حقوقی سازمانی‬ ‫و هنجاری و الزامات ناشی از اراده اکثریتی به وجود می اید‪،‬‬ ‫لزوم تعادل قدرت اس��ت‪.‬همان طور ک��ه می دانیم؛ اعضای‬ ‫عدم تعه��د‪ ،‬مرکب از کش��ورهای بزرگ و کوچک اس��ت‪.‬‬ ‫کشورها از نظر جمعیت‪ ،‬مس��احت‪ ،‬رشد و توسعه سیاسی و‬ ‫اقتصادی و میزان توسعه یافتگی با هم تفاوت های فاحشی‬ ‫دارند‪ .‬از سوی دیگر قدرت های جدیدی از درون جنبش در‬ ‫حال بروز و بالندگی هس��تند‪ .‬این قدرت ها درحال تبدیل به‬ ‫نظام های سیاس��ی‪ ،‬نظامی و اقتصادی بزرگی هس��تند‪ .‬در‬ ‫نتیجه ممکن است‪ ،‬همان معضالتی که در نظام سازمان ملل‬ ‫متحد شاهد ان هستیم ‪ -‬همانند سیستم شورای امنیت و حق‬ ‫وتو و نابرابری های اعض��ای ملل متحد ‪ -‬به نوع دیگری در‬ ‫ترکیب جنبش پدید اید‪ .‬نکته دیگر لزوم تعادل و هماهنگی‬ ‫بین جنبش و سازمان ملل متحد است‪ .‬تضاد و تعارض بین‬ ‫این دو سازمان و عدم تعادل و هماهنگی تصمیمات‪ ،‬موجب‬ ‫بروز مش��کالتی در نظم جهانی و حتی ناکامی جنبش عدم‬ ‫تعهد می ش��ود‪ .‬دقیقا همین مشکالت به عالوه تفاوت های‬ ‫فرهنگی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬منافع ملی و سایر ناهمگونی ها سبب شده‬ ‫تاکنون اساسنامه و تکامل حقوقی در جنبش به وجود نیاید‪.‬‬ ‫حال چگونه می توان س��ازمانی به وجود اورد که هم تناسب‬ ‫قدرت و موقعیت کشورها درنظر گرفته شود و هم عدالت و‬ ‫برابری و عدم تبعیض رعایت شود‪ ،‬هم اینکه جنبش به سوی‬ ‫قدرتمند شدن و اثرگذاری در روابط بین الملل پیش برود‪ .‬در‬ ‫این رابطه راهکارهای زیر قابل ذکراست‪.‬‬ ‫‪ -1‬نقش افرینی‪ :‬چشم انداز اینده روابط بین المللی‬ ‫به گونه ای است که جنبش می تواند بس��یاری از نواقص و‬ ‫خالء های موجود در ساختار س��ازمان ملل متحد و شورای‬ ‫امنی��ت را برطرف س��ازد‪ .‬جنبش می تواند بر کش��ورهای‬ ‫متوسط و فقیر جهان تاثیر بگذارد و سازماندهی قدرتمندی‬ ‫در برابر قدرت سلطه گر جهانی به وجود اورد‪ .‬جنبش می تواند‬ ‫با ارائه راهکارهای ضمانت اجرادار از تصمیمات و اقدامات‬ ‫نظام س��لطه مانند منع توسعه س�لاح های هسته ای‪ ،‬رفع‬ ‫تبعیض های فاحش و ناعادالنه بین المللی‪ ،‬ترغیب به صلح‬ ‫پایدار‪ ،‬عاری سازی جهان از سالح های کشتار جمعی و الزام‬ ‫رژیم صهیونیستی به عضویت در ‪ NPT‬و مقابله با تجاوز و‬ ‫استفاده از زور در روابط بین المللی‪ ،‬اقدامات مفید و موثری‬ ‫برای سعادت همه ابنای بشر به عمل اورد‪.‬‬ ‫‪ -2‬ماهیت حقوق�ی‪ :‬همانطور که از نامش معلوم‬ ‫است جنبش ‪ movement‬قالب سازمانی و اساسنامه و‬ ‫ساختار تش��کیالتی مدونی ندارد‪ ،‬اساسنامه ان به تصویب‬ ‫کشورهای عضو نرس��یده اس��ت‪ .‬اصول و قواعد الزام اور‬ ‫حقوقی برای ارکان سازمان وجود ندارد‪ .‬قواعد هنجاری و‬ ‫سازماندهی محکم و استواری همچون منشور سازمان ملل‬ ‫متحد ندارد و علت چیست؟ برخی چنین توجیه کرده اند که‬ ‫چون کشورهای غیرمتعهد دارای فرهنگ ها و منافع و نظام‬ ‫سیاسی و ایدئولوژی های مختلف هستند؛ تشکیل سازمان‬ ‫و تشکیالت و اساسنامه‪ ،‬ممکن است باعث نابودی جنبش‬ ‫ش��ود‪ .‬از این روی جنبش کماکان در حال��ت غیرحقوقی و‬ ‫بدون ساختار تشکیالتی الزام اور باقی مانده است‪.‬‬ ‫‪ -2‬تش�کیل س�ازمان بین المللی‪ :‬الزم است‬ ‫جنبش تبدیل به یک سازمان بین المللی شود‪.‬برای تشکیل‬ ‫سازمان الزم است اساسنامه ان به تصویب برسد و مجمع‬ ‫اجالس س��ران و دبیر کل و نظام تصمیم گیری اکثریتی به‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪46‬‬ ‫تصویب برسد‪ .‬این سازماندهی و تشکیالت و تبدیل ان به‬ ‫یک س��ازمان بین المللی قدرت کش��ورهای جهان سوم را‬ ‫در برابر قدرت نظام س��رمایه داری تقویت می کند و سبب‬ ‫می شود کشورهای فقیر و جهان سومی بتوانند توان سیاسی‬ ‫و اقتصادی خود را روی هم بریزند و در روابط سیاس��ی –‬ ‫اقتصادی جهانی تاثیرگذار باشند‪.‬‬ ‫‪ -3‬قواعد حقوق�ی تکمیلی‪:‬جنبش بیش از هر‬ ‫چیز باید با شعار همبس��تگی جهانی تا حدامکان و پرهیز از‬ ‫تقابل و تضاد تا حد امکان و نقش مکمل برای سازمان ملل‬ ‫به عنوان برادر بزرگ تر پیشرفت نماید‪ .‬بدیهی است ساختار‬ ‫سازمان ملل متحد برای تنظیم روابط بین الملل و حفظ نظم‬ ‫و جلوگیری از جنگ های خانمانس��وز و بسیاری نقش های‬ ‫سیاس��ی‪ ،‬اقتصادی و اجتماعی دیگر و حجم انباشته قواعد‬ ‫هنجاری بسیار مفید و موثر اس��ت‪ .‬با این وجود بسیاری از‬ ‫چالش ه��ای بین المللی نظیر جنایات رژیم صهیونیس��تی‪،‬‬ ‫نظامی گری ایاالت متحده و بس��یاری از اقدامات ظالمانه‬ ‫را مهار نکرده اس��ت‪ .‬حق وتوی قدرت های جهانی باعث‬ ‫بی اثر ش��دن اقدامات جامع��ه جهانی می ش��ود‪ .‬در چنین‬ ‫مواردی کش��ورهای عضو جنبش می توانند برای مقابله با‬ ‫هر ان چیزی که در روابط بین المللی به عنوان ظلم و ستم‬ ‫غیرقابل تحمل محسوب می ش��ود؛ اقدامات و راهکارهای‬ ‫موثر و با ضمانت اجرای ناشی از اتحاد و همبستگی مستقل‬ ‫جهان را به کار ببندند‪ .‬برای این مقصود الزم است که قواعد‬ ‫حقوقی این سازمان جنبه تکمیلی داشته باشد‪ ،‬یعنی سازمان‬ ‫عدم تعهد در طول سازمان ملل قرار گیرد‪ .‬زیرا تشکیل یک‬ ‫س��ازمان موازی و تضعیف س��ازمان ملل موجب می شود‬ ‫که حداقل صلح و ثب��ات نیم بند بین المللی نی��ز فروریزد‪.‬‬ ‫یعنی هرجا که س��ازمان ملل متحد از تصمیم گیری عاجز‬ ‫باشد‪ ،‬سازمان عدم تعهد قطعنامه ای مبنی بر تحریم کشور‬ ‫ستم پیش��ه یا همبس��تگی بین الملل در برابر اقدام ظالمانه‬ ‫تصویب نمایند‪.‬‬ ‫‪ -4‬تشکیل مقر دائمی‪ :‬جنبش عدم تعهد به دلیل‬ ‫فقدان سازمان و اساسنامه قانونی یک سازمان نیم بند خانه‬ ‫به دوش است که اس��تقرار حقوقی و فیزیکی نیافته است‪.‬‬ ‫به نظر می رسد در تصویب اساسنامه یکی از کشورها الزم‬ ‫ی سازمان را تاسیس و تامین نماید‪.‬‬ ‫است بپذیرد که مقر دائم ‬ ‫وجود یک سازمان ثابت و دائمی که مرکز دائمی ان نیز در‬ ‫خاک یکی از کشورهای جهان سوم باشد‪ ،‬موجودیت دائمی ‬ ‫و هویت و قدرت و اعتماد به نفس جدیدی به کش��ورهای‬ ‫عضو می بخش��د‪ .‬این کش��ورها می توانند در عرصه روابط‬ ‫بین المللی قدرت خود را به نحو مشروع اعمال نمایند‪.‬‬ ‫‪ -5‬نظ�ام اکثریت�ی‪ :‬وج��ود نظ��ام اجماع��ی‬ ‫‪ consensus‬تصمیمات‪ ،‬به دلیل عدم وجود اساس��نامه‬ ‫الزام اور است و تصمیمات باید با اجماع گرفته شود‪ .‬همین‬ ‫امر سبب کندی کار و عقیم شدن تصمیمات می شود‪ .‬یعنی‬ ‫کافی است یک کشور با یک تصمیم و قطعنامه بسیار مفید‬ ‫و ثمربخش مخالفت نماید تا ان راهکار مفید از دستور جلسه‬ ‫خارج شود‪ .‬به نظر می رس��د با تشکیل اساسنامه و سازمان‬ ‫حقوقی راهکارهایی برای تعادل تصمیمات اندیشیده شود‪.‬‬ ‫البته در ان سازوکار نیز کش��ورهای بزرگتر سهم بیشتری‬ ‫می خواهند مثال نمی توان توقع داش��ت کش��ور مصر با ‪80‬‬ ‫میلیون جمعیت با قطر یا امارات یک رای مس��اوی داشته‬ ‫باشند‪ .‬به همین خاطر به تناس��ب جمعیت‪ ،‬مساحت‪ ،‬درجه‬ ‫رش��د و توس��عه تعداد نمایندگان دارای حق رای هر کشور‬ ‫تغییر خواهد کرد‪g .‬‬ ‫گزارش تصویری‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪140‬‬ ‫‪47‬‬ ‫سیاست ‬ ‫حاشیه های یک مصاحبه‬ ‫سیاست‬ ‫ناطق نوری‬ ‫نامزد می شود؟‬ ‫مثلث شماره ‪13 9‬‬ ‫بررسیتاثیرحضوراحتمالیناطق نوریدرارایشنیروهایسیاسی‬ ‫‪36‬‬ ‫مصطفی صادقی‪ /‬دبیرتحریریه‬ ‫ایا رئیس مجلس پنجم عزم رفتن به پاستور کرده است؟‬ ‫ایا انچنان که از ش��واهد بر می اید علی اکب��ر ناطق نوری در‬ ‫قامت کاندیداهای انتخابات ‪ 92‬حاضر خواهد شد؟ این گمانه‬ ‫یعنی تصمیم مجدد ش��یخ برای رقاب��ت در عرصه انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری حاال جنسی متفاوت دارد با همه ان حدس‪،‬‬ ‫تحلیل و گمان هایی که تا پیش از چند روز اخیر در مورد او مطرح‬ ‫بود‪ .‬اگر تا پیش از این فقط بر مبنای برخی اخبار و شنیده ها‪،‬‬ ‫تحلیل هایی نگاشته و مطرح می شد مبنی بر اینکه علی اکبر‬ ‫ناطق نوری تصمیم هایی برای اینده سیاسی اش گرفته حاال اما‬ ‫از تحرکات و اظهارات او که به صورت کامال مشخص نشانه‬ ‫خروجش از حالت سکوت چند س��اله است می توان به خوبی‬ ‫دریافت که گویا او حاال دیگر مثل چند سال پیش نمی اندیشد‪.‬‬ ‫گویا اکنون او تصمی��م دیگری دارد غی��ر از انچه می گفت‪:‬‬ ‫«نوبت بازنشستگی سیاسی اش فرا رسیده است‪ ».‬شیخ علی‬ ‫اکبر ناطق نوری که چند سال پیش بنای اجرای طرحی به نام‬ ‫دولت وحدت ملی را داشت در این چند ماه اخیر نیز رصدگران و‬ ‫تحلیلگران مسائل سیاسی را به این فکر مشغول کرده بود که‬ ‫شاید باز او سودای اجرای طرح سابقش را در ذهن داشته باشد‪.‬‬ ‫ماجرای شیخ و هاشمی‬ ‫اکبر هاشمی رفسنجانی اگر در نیمه دهه هفتاد سیبلی‬ ‫ثابت بود برای حمله های پ��ی در پی اصالح طلبان حاال گویا‬ ‫در دهه ‪ 90‬به سرپناهی تبدیل ش��ده برای این جناح مغموم‪.‬‬ ‫بسیاری باورشان این است که اکبر هاشمی رفسنجانی تمایل‬ ‫فراوانی دارد ک��ه در قامت منتقد وضع موجود ظاهر ش��ده تا‬ ‫بتواند نامزدی را از میان چهره های دلخواهش روانه پاس��تور‬ ‫کند‪ .‬بر مبنای چنین تحلیلی اس��ت که اس��حاق جهانگیری‬ ‫و محمد علی نجفی‪ ،‬دو گزینه مطلوب رئیس جمهور اس��بق‬ ‫برای باالبردن تابلوی اصالح طلبی در فراق سایر چهره های‬ ‫این جناح به ش��مار می روند‪ .‬حاال صورت مساله این است که‬ ‫حضور ناطق نوری چه تاثیری بر تصمیم گیری سیاسی اکبر‬ ‫هاشمی رفسنجانی خواهد داشت؟ ایا او همچنان به نامزدی‬ ‫فردی دیگر خواهد اندیش��ید؟ س��ابقه رفتار سیاسی این دو‬ ‫شخصیت نشان می دهد که انها در سه دهه گذشته تقریبا در‬ ‫یک سوی میدان قرار داشته اند؛ چه ان زمان که در دهه هفتاد‬ ‫هر دو با انتقاد سرسختانه اصالح طلبان مواجه بودند و چه حاال‬ ‫که هر دو از منتقدان به شمار می روند‪ .‬انچه از شرایط سیاسی‬ ‫موجود می توان یافت این است که علی اکبر ناطق نوری برای‬ ‫هاشمی رفسنجانی نامزد مطلوب تری خواهد بود تا نجفی و‬ ‫جهانگیری‪ .‬چه انکه این دو مدیر سابق هاشمی رفسنجانی‬ ‫هر دو از نسل دوم اصالح طلبان به شمار می روند که بر اساس‬ ‫تحلیل های موجود ش��انس چندانی برای پیروزی در رقابت‬ ‫سال ‪ 92‬ندارند‪ .‬هاشمی می داند که اگر ناطق نوری فرد پیروز‬ ‫انتخابات ‪ 92‬باش��د روزگار متفاوتی را پیش رو خواهد داشت‪.‬‬ ‫او نیک می داند در چنین ش��رایطی به راحتی می تواند زمینه‬ ‫بازگشت مجدد مدیرانش را به مجموعه دولت و البته قدرت‬ ‫رسمی کشور فراهم سازد؛ مدیرانی که برخی از انها سال هاست‬ ‫بازگشت به خانه‬ ‫شاید مهمترین مساله ای که در صورت حضور علی اکبر‬ ‫ناطق نوری در انتخابات باید مورد بررس��ی قرار گیرد‪ ،‬نحوه‬ ‫مواجه��ه اصولگرایان ب��ا کاندیداتوری احتمال��ی علی اکبر‬ ‫ناطق نوری است‪ .‬ناگفته پیداست که این جناح به هیچ وجه‬ ‫قابل مقایس��ه با انچه در س��ال های دهه هفتاد بود نیست‪.‬‬ ‫حاال اندیش��ه های متفاوتی در میان اصولگرایان وجود دارد‬ ‫و رخدادهای جدیدی در میانش��ان به وقوع پیوس��ته است‪.‬‬ ‫رخدادهایی چون تولد جبهه و احزاب و تش��کل هایی مانند‬ ‫رهپویان انقالب اسالمی‪ ،‬جمعیت ایثارگران‪ ،‬جبهه پایداری و‬ ‫سایر گروه هایی که از ارکان تاثیر گذار در جناح اصولگرا به شمار‬ ‫می روند‪ .‬رصد واکنش هایی که در این چند روز اخیر نسبت به‬ ‫احتمال حضور ناطق نوری در انتخابات صورت گرفته شاید‬ ‫بتواند تصویری متفاوت و ش��فاف از نحوه موضع گیری این‬ ‫طیف ها در اختیار ما قرار دهد‪ .‬چنین است که به راحتی می توان‬ ‫فهمید جبهه پایداری از مخالفان سر سخت ورود مجدد شیخ‬ ‫به عرصه رقابت است‪ .‬از دیگر سو تردیدی نیست که گروه ها و‬ ‫احزابی همچون جمعیت ایثارگران و رهپویان انقالب نیز روی‬ ‫خوشی به رئیس مجلس پنجم نشان نخواهند داد و برای او‬ ‫فرش قرمز پهن نخواهند کرد‪ .‬اما بی شک شیخ نور همچنان‬ ‫حامیانی هم دارد در میان رفقای سال های دور‪ .‬طیف هایی از‬ ‫موتلفه اسالمی‪ ،‬جامعه اسالمی مهندسین‪ ،‬گروه های از جبهه‬ ‫پیروان خط امام و رهبری‪ ،‬بخش های��ی از جامعه روحانیت‬ ‫مبارز و شاید فراکس��یون رهروان والیت که از حامیان علی‬ ‫الریجانی به حس��اب می ایند‪ .‬اینگونه است که می توان به‬ ‫این نتیجه رس��ید که اگر علی اکبر ناطق نوری سودای بر تن‬ ‫کردن ردای بر جای مان��ده از محمود احمدی ن��ژاد را کند‪،‬‬ ‫نامزدهایی همچون منوچهر متکی‪ ،‬مصطفی پورمحمدی‪،‬‬ ‫علی الریجان��ی‪ ،‬نهاوندیان و ال اس��حاق دیگر خیال رفتن‬ ‫به پاستور را از س��ر بیرون خواهند کرد‪ .‬اما چرا شیخ این قدر‬ ‫زود احتمال کاندیداتوری اش را نمایان ساخته است؟ به نظر‬ ‫می رسد او می خواهد با اس��تفاده از اهرم زمان موج گسترده‬ ‫انتقادات را با قاعده مشمول زمان و تکرار شدنش در فاصله‬ ‫تقریبا یکساله تا انتخابات کم اثر تر کند‪.‬‬ ‫اما ایا به واقع شیخ خواهد امد؟ ‪g‬‬ ‫سیاست‬ ‫ماجرای شیخ و اصالح طلبان‬ ‫‪ 15‬سال پیش و در استانه انتخابات ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫عرصه سیاسی ایران به دو بخش عمده تقسیم می شد؛ حامیان‬ ‫و طرف��داران ناطق نوری و حامیان و طرفداران س��ید محمد‬ ‫خاتمی‪ .‬تمام «راست» مقابل تمام «چپ»‪ .‬یک رقابت تمام‬ ‫عیار میان دو قطب سیاسی کشور‪ .‬حاال اما سپهر سیاسی ایران‬ ‫تفاوت هایی فراوان دارد با انچه در سال ‪ 75‬و ‪ 76‬وجود داشت‪.‬‬ ‫امروز صداهای متفاوتی از درون هر دو جناح شنیده می شود؛‬ ‫گران تر انکه عرصه سیاسی کشور دیگر مانند ان سال ها در دو‬ ‫قطب خالصه نمی شود‪ .‬جریان طرفدار محمود احمدی نژاد‪،‬‬ ‫طیف های متفاوت اصالح طلب و گروه هایی با اندیش��ه های‬ ‫متفاوت در میان اصولگرایان‪ .‬این چنین اس��ت که در شرایط‬ ‫کنونی حضور یا ع��دم حضور برخی چهره های سیاس��ی در‬ ‫تصمیم گیری های گروه های مختلف بسیار موثر خواهد بود‪.‬‬ ‫تحلیل چنین شرایطی است که می تواند چشم اندازی روشن‬ ‫را درباره انچه در رقابت سال ‪ 92‬رخ خواهد داد در اختیار ما قرار‬ ‫دهد‪ .‬امروز هر چه هست احس��اس اصالح طلبان نسبت به‬ ‫ناطق نوری بسیار متفاوت است با انچه در نیمه دهه هفتاد وجود‬ ‫داشت‪ .‬برخی بر این باورند که چنانچه اصالح طلبان نتوانند یا‬ ‫نخواهند با نامزد اختصاصی در انتخابات حاضر شوند ناگزیر به‬ ‫حمایت از یک نامزد اصولگرا خواهند پرداخت‪ .‬نامزدی که بتواند‬ ‫در قبال حمایت از او کرسی هایی از ساختمان پاستور یا الاقل‬ ‫سهمی را از قدرت رسمی به دست اورند‪ .‬همان فرضیه ای که‬ ‫از ان به عنوان استفاده از یار قرضی نام می برند‪ .‬اما ایا می توان‬ ‫دیروز و امروز دو رقیب‬ ‫اگر در نیمه ده��ه هفتاد گفتمان و ش��عارهای دو نامزد‬ ‫اصلی ریاس��ت جمهوری تفاوتی ‪ 180‬درجه ای داش��ت حاال‬ ‫اما در سال های نخست دهه ‪ 90‬س��ید محمد خاتمی و علی‬ ‫اکبر ناطق نوری هر دو جزو منتقدین دولت مس��تقر به شمار‬ ‫می ایند‪ .‬دو منتقدی که البته منتقدان فراوانی هم در برابرشان‬ ‫صف کشیده اند؛ از حامیان محمود احمدی نژاد تا طیف هایی از‬ ‫اصولگرایان‪ .‬شرایط سیاسی انچنان تغییر یافته که دو رقیب‬ ‫س��ابق حاال در زمینه هایی با یکدیگر اتفاق نظ��ر هم دارند‪.‬‬ ‫چنانکه اخباری از میان اصالح طلبان حکایت از دیدار این دو‬ ‫رقیب س��ابق در زادگاه رئیس دولت اصالحات دارد‪ .‬دیداری‬ ‫مهم که جلسه ای مش��ورتی جهت حضور شیخ در انتخابات‬ ‫قلمداد می شود‪ .‬با نگاهی به اظهارات سید محمد خاتمی در‬ ‫چند ماه اخیر به خوبی می توان به این نتیجه رسید که رئیس‬ ‫دولت اصالحات مانند برخی تئوریسین ها و تصمیم سازان جناح‬ ‫اصالح طلب گویا باور و عقیده اش چنین است که اگر با نامزد‬ ‫حداقلی یعنی چهره ای مانند محمد رضا عارف یا محمد علی‬ ‫نجفی و اسحاق جهانگیری در انتخابات حضور یابند شانسی‬ ‫برای پیروزی نخواهند داشت و چیزی عایدشان نمی شود‪ ،‬جز‬ ‫همه ان هزینه های سیاسی و غیر سیاسی که از الزامات حضور‬ ‫در انتخابات است‪ .‬شاید اینگونه است که او نیز سودای حمایت‬ ‫از یک نامزد اصولگرا را در سر می پروراند؛ حمایتی که اگر منجر‬ ‫به پیروزی شود جناح متبوعش جایگاهی بسیار متفاوت از انچه‬ ‫امروز دارد خواهد یافت و شاید سراغازی باشد برای بازگشت‬ ‫مجدد انها به قدرت‪ .‬اما ایا ای��ن دو رقیب دهه ‪ 70‬به دو رفیق‬ ‫دهه ‪ 90‬تبدیل شده اند؟ شاید اصالح طلبان امروز به پیشنهاد‬ ‫سعید حجاریان در سال‪ 87‬رسیده اند‪ .‬شاید انها امروز نسخه‬ ‫چهار سال پیش این تئوریس��ین اصالح طلب را در دستور کار‬ ‫داشته باشند‪.‬‬ ‫ایا رادیکال ها هم به شیخ می اندیشند؟‬ ‫بحث غالب این روزهای طیفی از اصالح طلبان که در‬ ‫میانشان افرادی چون عبداهلل نوری و موسوی خوئینی ها حضور‬ ‫دارند این است که نباید با گزینه ای که شانسی برای پیروزی‬ ‫ندارد پای به میدان رقابت نهاد؛ طرفه انکه چنین رویدادی را‬ ‫تنها گرم کردن تنور انتخابات قلمداد می کنند‪.‬‬ ‫باورشان هم گویا این است که یا نباید پای به این عرصه‬ ‫گذاش��ت یا اینکه با نامزدی وارد انتخابات شد که مولفه های‬ ‫کاندیدای رای اور را داشتنه باشد‪ .‬مولفه هایی که اگر موجبات‬ ‫عدم تایید صالحیت را نی��ز پدی��د اورد‪ ،‬هزینه هایی را برای‬ ‫حاکمیت در بر داشته باشد‪ .‬اما ایا در چنین شرایطی می توان به‬ ‫این نتیجه رسید که انها هرگز فکر حمایت از ناطق نوری را در‬ ‫سر نمی پرورانند؟ واکاوی رفتار سیاسی انان چنین می نمایاند‬ ‫که از هر فرصتی برای بازگشت به قدرت بهره خواهند جست‪.‬‬ ‫انها بی شک می دانند انتخابات پیش رو فرصتی طالیی برای‬ ‫رسیدن به این مهم است‪ .‬چنین است که موسوی خوئینی ها‬ ‫می گوید ای��ن انتخابات اخرین فرص��ت اصالح طلبان برای‬ ‫بازگشت به قدرت اس��ت‪ .‬اما ایا ش��یخ‪،‬حمایت این طیف از‬ ‫اصالح طلبان را خواهد پذیرفت؟ ایا گزینه هایی که به باور این‬ ‫طیف از اصالح طلبان از کاندیداهای حداکثری به شمار می روند‬ ‫حاضرند رخ به رخ شیخ در انتخابات شوند؟ به نظر می رسد نامزد‬ ‫این گروه از اصالح طلبان اگر ش��یخ راه پاستور در پیش گیرد‬ ‫ترجیح به نیامدن داشته باشد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫روزهای پرحاشیه‬ ‫شیخ اما روزهای پرخبری را در مرداد‪ 91‬پشت سر گذاشته‬ ‫است‪ .‬نخست‪ ،‬مصاحبه ای با یک نشریه که ضمن ان به طرح‬ ‫برخی مسائل پرداخت که با حاشیه هایی متعدد و واکنش های‬ ‫گسترده مواجه ش��د و پس از ان ماجرای س��خنرانی در حرم‬ ‫ی و شعارهای معترضان مواجه شد‪.‬‬ ‫مطهر رضوی که با نا ارام ‬ ‫همین دو رخداد کافی است که بتوان گفت احتمال حضور شیخ‬ ‫در انتخابات دیگر کمتر از چهره هایی نیست که هر روز درباره‬ ‫انها مطالبی مطرح و نگاشته می شود‪ .‬اما اگر این احتمال رنگ‬ ‫واقعیت به خود بگیرد صحنه سیاسی کشور در استانه انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری چه تغییراتی خواهد داشت؟ به دیگر سخن‬ ‫اینکه با امدن شیخ ارایش نیروهای سیاسی چگونه رقم خواهد‬ ‫خورد؟ کدام کاندیدا یا کاندیداهای احتمالی از حضور در عرصه‬ ‫انتخابات منصرف و کدام نامزد یا نامزدها عزمشان برای حضور‬ ‫جزم تر خواهد شد؟‬ ‫به این نتیجه رس��ید که این گزینه روی میز همه طیف های‬ ‫اصالح طلب است؟‬ ‫راهی به ساختمان های دولتی ندارند‪.‬‬ ‫‪37‬‬ ‫ورود نه چندان ارام شیخ‬ ‫مصاحبه و سخنرانی علی اکبر ناطق نوری جنجال ساز شد‬ ‫سیاست‬ ‫خروج ناطق نوری از حالت سکوت چند ساله این شایعه‬ ‫را در محافل سیاس��ی و رس��انه ای مطرح س��اخته که او از‬ ‫چهره های حاض��ر در انتخابات ریاس��ت جمهوری یازدهم‬ ‫خواهد بود؛ گمانه ای که پیش از این مثلث از ان خبر داه بود‪.‬‬ ‫سکوت چند س��اله علی اکبر ناطق نوری از جهات گوناگون‬ ‫قابل فهم است‪ .‬در این چند ساله او به جز مواردی که به جهت‬ ‫حساس��یت حوادث و رویدادها که احتیاج به اعالم موضع یا‬ ‫تحلیلی کوتاه بوده‪ ،‬سکوت اختیار کرده بود‪ .‬حاال اما دو رویداد‬ ‫موجب ش��ده که ناطق نوری ب��ار دیگر در ص��در توجهات‬ ‫رسانه ها و محافل سیاسی قرار گیرد‪ .‬نخستین مساله مصاحبه‬ ‫او با مجله «نگاه پنجشنبه» بود‪ .‬او در این مصاحبه با شکستن‬ ‫س��کوت چندس��اله اش به انتقاد نس��بت به خرافه گرایی و‬ ‫اتهام زنی ها و بی قانونی ها پرداخت‪ .‬وی با اشاره به بحث غلو‬ ‫و نس��بت دادن ها به افراد می گوید‪....« :‬مثال یک روحانی یا‬ ‫منبری در یک سخنرانی حرف هایی می زند درباره یک اقایی‬ ‫که از دنیا رفته و نمی شود راس��ت و دروغ ان حرف ها را از او‬ ‫پرس��ید‪ .‬بعضی چنان کش��ف و کراماتی ب��رای اینها قائل‬ ‫می ش��وند که نه با عقل ج��ور در می اید‪ ،‬نه با ش��رع‪ .‬مثال‬ ‫می گویند فالن عالم بزرگ خدمت اقا امام زمان رس��یده و‬ ‫امام زمان به او چنین و چنان گفته‪ .‬در روایات داریم انهایی‬ ‫که به دیدارامام زمان ش��رفیاب می شوند‪ ،‬اصال نباید اظهار‬ ‫کنند یعنی مجاز و مامور به اظهار نیستند‪ .‬بعدا دیگران از روی‬ ‫قرائن و شواهدی می فهمند که او شرفیاب می شده واال اگر‬ ‫این طور باشد هرکسی از راه رسید می تواند ادعا کند امام زمان‬ ‫را دیده‪ .‬ثمره و اثر سوء این غلوها درباره شخصیت ائمه و نهی‬ ‫نشدنشان از این منکر عوارض دیگری خواهد داشت‪ .‬چیزی‬ ‫مثل انچه چند س��ال پیش در ک��رج رخ داد‪ .‬وقتی مانع غلو‬ ‫نشوید تبدیل می شود به خرافات و موهومات و ان وقت این‬ ‫کم کم رایج می ش��ود و به حساب دین و اس�لام و انقالب‬ ‫گذاشته می ش��ود و به همه اینها ضربه می زند‪ ...‬اموزگاران‬ ‫انقالب‪ ،‬کسانی مثل مطهری و شریعتی وقتی شخصیت ائمه‬ ‫را می خواس��تند معرفی کنند‪ ،‬بخشی از کارشان نفی همین‬ ‫خرافات بود‪ .‬این مسائل از همان غلو شروع می شود و کم کم‬ ‫می رسد به خرافات و موهومات‪ .‬ان وقت دیگر جامعه جوزده‬ ‫می ش��ود و در ان جامعه جوزده و در جوزدگی عمومی دیگر‬ ‫کسی جرات نمی کند حرفی بزند و اعتراضی بکند‪ .‬نتیجه اش‬ ‫این می شود که اعتقادات اصلی مردم زیر سوال می رود‪ .‬مثال‬ ‫همین حرف که اقایان درباره مدیریت امام زمان (عج)‪ ...‬یک‬ ‫وقت ما می گوییم کشورمان کشور امام زمان(عج) است؛ این‬ ‫قابل قب��ول اس��ت‪ ،‬باالخ��ره ایران کش��وری مس��لمان و‬ ‫شیعه نشین است‪ .‬از قدیم هم این را گفته ایم که این کشور‪،‬‬ ‫کش��ور امام زمان (عج) است‪ ،‬اش��کالی هم ندارد اما وقتی‬ ‫می گویی��م مدیریتی ک��ه دارد کش��ور را اداره می کند‪ ،‬این‬ ‫مدیریت امام زمان(عج) است‪ ،‬ان وقت همه خطاها به حساب‬ ‫امام زمان گذاشته می شود‪ ...‬اصال ان اعتقاد به امام زمان که‬ ‫می اید و یمالاالرض قس��طا و عدال با این حرف زیر سوال‬ ‫می رود‪ .‬خوش��بختانه با بنده ای دارید صحبت می کنید که‬ ‫خط شکن این قصه بوده ام‪ .‬چند سال قبل وقتی این حرف ها‬ ‫اغاز شد ؛ هاله نور و قبه نور و مدیریت امام زمان و غیره‪ ،‬کسی‬ ‫که ش��ب نوزدهم در مرقد امام این قبیل حرف ها را کوبید و‬ ‫به طور کلی خرافات را کوبید من بودم‪ .‬خب وقتی جلوی اینها‬ ‫را نگیرید‪ ،‬نتیجه اش این می شود که جمع کثیری از ادم های‬ ‫مذهبی در کرج رفته بودند اقتدا کرده بودند که اقا امام زمان‬ ‫انجا نماز می خواند‪ ».‬ناطق نوری با تشریح شرایط پیش از‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪38‬‬ ‫انقالب می گوید‪« :‬من همیشه گفته ام مرحوم مطهری در ان‬ ‫زمان در چند جبهه می جنگید؛ یکی از این جبهه ها حکومت‬ ‫و رژیم شاه بود‪ .‬در یک جبهه با روشنفکران غرب زده مبارزه‬ ‫می کرد‪ .‬جبهه دیگر متحج��ران بودند‪ .‬تعبی��ر امام هم در‬ ‫این باره «متحجرین» است‪ .‬این متحجرین قبل از انقالب‬ ‫هم بودند‪ ،‬امام خطر انها را همیشه گوشزد می کردند‪ .‬رئیس‬ ‫سابق مجلس در بخش��ی از صحبت هایش که مورد انتقاد‬ ‫جدی برخی چهره های دفاع مقدس قرار گرفت و گفتن ان از‬ ‫سوی فردی مانند ناطق نوری قابل انتظار نبود می گوید‪« :‬در‬ ‫طول جنگ بعضی از بچه ها که ظرفیت کمتری داشتند بر اثر‬ ‫دوری از خانواده‪ ،‬فشار جنگ و غربتی که در جبهه دچارش‬ ‫شده بودند به افسردگی دچار ش��دند و گرفتار نوعی بیماری‬ ‫روانی ش��دند‪ .‬عده ای از اینها ادعا می کردند ام��ام زمان را‬ ‫می بینند‪ .‬اوایل خیلی به این مساله توجه نمی شد‪ .‬بعد دیدند‬ ‫تعداد مدعیانی که اقا را زیارت کرده اند خیلی زیاد شده‪ .‬اینها‬ ‫دچار تخیل و توهم شده بودند‪ .‬بعضی دچار توهم می شوند و‬ ‫کم ک��م این توه��م برایش��ان تبدیل ب��ه باور می ش��ود‪».‬‬ ‫مصطفی ناطق نوری فردی بود که در جریان مناظره‬ ‫سال ‪ 88‬نامش مطرح شد‬ ‫ناطق نوری معتقد اس��ت پس از اینکه او در مس��یر مبارزه با‬ ‫خرافات و موهومات خط شکنی کرد ‪ ،‬او را تنها گذاشتند‪ .‬او با‬ ‫اشاره به سخنرانی یک روحانی شناخته شده می گوید‪« :‬اگر‬ ‫همان موج در می گرفت‪ ،‬امروز دیگر کس��ی جرات نمی کرد‬ ‫خواب ببیند و ان را به عنوان دلیل و حجت مطرح کند‪ .‬مثال‬ ‫می گویند کسی سه نفر از علما را که شهید شده اند یا از دنیا‬ ‫رفته اند‪ ،‬در خواب دیده و دیده که یکی از ان سه نفر نیست‪.‬‬ ‫پرسیده فالنی کجاست؟ گفته اند او خیلی باال رفته‪ .‬پرسیده‬ ‫شما چرا اینجا مانده اید و با او نرفته اید؟ گفته اند‪ :‬به این علت‬ ‫که ما چهار‪ ،‬پنج ماه از شریعتی حمایت کرده ایم! بعدش هم‬ ‫توبه کرده ایم ولی به خاطر ان چهار‪ ،‬پنج ماه ما را اینجا نگه‬ ‫داشته اند‪ .‬یعنی از ان یک نفر پایین تر مانده ایم‪ .‬یعنی بیست‬ ‫نگرفته ایم [با خنده] باالخره یک هفده و نیم به ما داده اند و ما‬ ‫را اینجا نگه داشته اند‪ ...‬این ضربه است‪ .‬اینکه کسی بیاید و‬ ‫بگوید وقتی مق��ام معظم رهبری به دنیا امده قابله ایش��ان‬ ‫ناگهان اهلل اکبر گفته‪ ،‬برای اینکه ایش��ان وقتی به دنیا امده‬ ‫گفته است‪ :‬یا علی‪ .‬این مزخرفات است‪ .‬توهین به مقام معظم‬ ‫رهبری اس��ت‪ .‬اینجور حرف ها ضد والیت فقیه است‪ .‬اتفاقا‬ ‫اینجاس��ت که باید بگوییم‪ :‬مرگ بر ضد والیت فقیه‪ .‬ببینید‬ ‫چقدر این حرف موجب سوءاستفاده قرار گرفت‪ .‬البته اقایی‬ ‫که این حرف را زده از طرف بیت مورد توبیخ قرار گرفت‪ ،‬ولی‬ ‫مصاحبه‬ ‫ناطق نوری با یک‬ ‫مجله جنجال ساز‬ ‫شد‬ ‫مردم از ای��ن توبیخ ها مطل��ع نش��دند‪ .‬ای کاش این توبیخ‬ ‫منعکس می ش��د‪ .‬ای کاش منعکس می شد که بدانند تفکر‬ ‫ایشان اصال این نیست‪ .‬قبل از انقالب‪ ،‬در میان روحانیون ما‬ ‫اگر بنا بود بپرسند که روشنفکرترین روحانی شما کیست و ما‬ ‫می خواستیم سه تا روحانی روشنفکر اسم بیاوریم‪ ،‬اولین یا‬ ‫دومین اسم‪ ،‬اسم ایشان بود‪ ،‬االن هم ایشان همان شخص‬ ‫اس��ت‪ .‬این خرافات و موهومات را ایش��ان قب��ول ندارند‪».‬‬ ‫وزیرکشور دوران ابتدای انقالب با ذکر خاطراتی از مدیرانی‬ ‫که از رهبری خرج می کنند انتقاد کرده و می گوید‪« :‬بنده در‬ ‫همان دوره این گونه عمل می کردم‪ .‬ان روزها توی خیابان‬ ‫ولیعصر (عج) عده ای بدحجاب و با ارایش بیرون می امدند‪.‬‬ ‫یک عده هم می خواستند با این افراد برخورد کنند‪ ،‬درحالی‬ ‫که مسئولیت برخورد با ان اشخاص بر عهده شان نبود اما به‬ ‫عنوان نیروهای انقالبی و اس�لامی و خودس��ر می امدند و‬ ‫می ریختند توی خیابان و مثال یک پس��ری را که موهایش‬ ‫بلند بود می گرفتند و کنار جوی می خواباندند که با ماش��ین‬ ‫سرش را بتراشند و گاه پوستش را هم می کندند‪ .‬یا امثال ان‪.‬‬ ‫امام رحم��ت اهلل علیه به م��ن فرمودند این ه��رج و مرج ها‬ ‫چیس��ت؟ من بدون اینکه از امام خرج کن��م‪ ،‬با انها برخورد‬ ‫کردم‪ .‬من در دوران مدیریتم هرگز از امام خرج نکردم‪ .‬اصال‬ ‫مدیری که هر روز برود بگوید اقا اجازه هست؟ یا بگوید اقا‬ ‫گفته اند این کار را بکنید و همه مس��ئولیت را به گردن رهبر‬ ‫بیندازد‪ ،‬چنین مدیری به هیچ دردی نمی خورد‪ ».‬او همچنین‬ ‫با اشاره به این دفاعش از برخوردهای تند از اتهامی که بعدها‬ ‫در اس��تانه انتخابات خرداد ‪ 76‬زده شده‪ ،‬می گوید‪« :‬ببینید‪،‬‬ ‫جالب اس��ت من یک روز چنان روش��نفکر می ش��وم که از‬ ‫بدحجاب ها دفاع می کنم و می شوم طرفدار بی حجابی! و یک‬ ‫روز دیگر طوری مرا به طالبانیسم متهم می کنند که می گویند‬ ‫ناطق نوری اگر رئیس جمهور شود پیاده رو ها را زنانه و مردانه‬ ‫می کند و دیوار می کشد وس��ط پیاده روها!» ناطق نوری در‬ ‫جایی دیگر به دفاع از خود پس از سه سال در مورد اتهاماتی‬ ‫که ب��ه او و خان��واده اش در مناظ��رات بی��ن احمدی نژاد و‬ ‫میرحسین موسوی زده شد می پردازد و می گوید‪« :‬بنده قائلم‬ ‫به اینکه در حکومت ما رودربایستی هست‪ .‬باید رودربایستی‬ ‫را کنار بگذاریم‪ .‬هرکس تخلف کرد با او برخورد کنیم‪ .‬حاال‬ ‫هرکه باش��د‪ .‬نگوییم بد اس��ت‪ .‬امیرالمومنین(ع) این کار را‬ ‫نمی کرد‪ .‬من ناطق اگر واقعا تخلف دارم باید بررس��ی شود‪.‬‬ ‫اساسا چرا مثل منی مورد سوال و مواخذه قرار نگرفت‪ .‬واقعا‬ ‫این س��وال جدی من اس��ت‪ .‬واقعا من چرا مورد سوال قرار‬ ‫نگرفتم؟ چرا مواخذه نشدم؟ اگر نسبتی داده شد‪ ،‬چرا تحقیق‬ ‫نشد‪ ،‬بررسی نشد که این درست است یا درست نیست‪ .‬واقعا‬ ‫برای من سوال است و اصال این برای من مساله است‪ ،‬برای‬ ‫جامعه هم مس��اله اس��ت‪ ».‬محمود احمدی نژاد در مناظره‬ ‫معروف ‪ 13‬خرداد ‪ 88‬در مقابل میرحسین موسوی با انتقاد از‬ ‫حمایت فرزند ناطق نوری از وی گفت‪« :‬بی قانونی در پسران‬ ‫بعضی از همین اقایانی اس��ت ک��ه امروز از ش��ما حمایت‬ ‫می کنند‪ .‬پسر اقای ناطق چطوری میلیاردر شد؟ خود‪ ،‬اقای‬ ‫ناطق چط��وری دارد زندگ��ی می کند‪ .‬اینها حامیان ش��ما‬ ‫هس��تند‪ ».‬همان موقع مصطفی ناطق نوری‪ ،‬پسر علی اکبر‬ ‫ناطق نوری هم با واکنش نش��ان دادن به اظه��ارات او در‬ ‫نامه ای سرگشاده بیان داش��ت که از افترایی که در پیشگاه‬ ‫میلیون ها نفر بر او و خانواده اش روا ش��ده‪ ،‬بسیار ازرده شده ‬ ‫سیاست‬ ‫سعید قاسمی‬ ‫در واکنش‬ ‫به برخی‬ ‫قسمت های‬ ‫مصاحبه‬ ‫ناطق نوری‬ ‫علیه او‬ ‫موضع‬ ‫گرفت‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫است اما در اتفاقی مهمتر س��خنرانی ناطق نوری در مراسم‬ ‫شب قدر با نا ارامی هایی مواجه ش��د‪ .‬ناطق نوری که برای‬ ‫سخنرانی در مراسم احیا به مشهد رفته بود‪ ،‬در بخش هایی از‬ ‫سخنان خود با اشاره به ضرورت بسط و توسعه عدالت در همه‬ ‫زمینه ها در جامعه برای رفع تبعیض های ناروا و نابرابری ها به‬ ‫بیان برخی ناعدالتی های اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‪ ،‬سیاس��ی و‬ ‫فرهنگی پرداخت که ناگهان عده ای در بخش��ی از مجلس‬ ‫شروع به ش��عار دادن کردند‪ .‬همین موضوع موجب شد که‬ ‫ناطق نوری از مباحث روز دوری کرده و خیلی سریع مراسم‬ ‫احیا را برگزار کند‪ .‬اما در پایان مراس��م گروهی با شعارهای‬ ‫«مرگ بر ضد والیت فقیه» و «مرگ بر خواص بی بصیرت» و‬ ‫همچنین پرتاب بطری های اب در صحن مطهر امام رضا(ع)‬ ‫سعی داشتند مراسم را تحت تاثیر قرار داده و حمالتی را علیه‬ ‫او داشته باشند‪ .‬در پی این اتفاقات سخنرانی ناطق نوری که‬ ‫مستقیم از سیما پخش می شد برای مدتی قطع شد‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر سایت دولتی شبکه ایران در مطلبی به شرح ماجرای‬ ‫ناارامی در مراسم سخنرانی ناطق نوری پرداخته و از قول یک‬ ‫راوی حاضر در این مراسم چنین می نویسد‪« :‬اول؛ چرا باید‬ ‫برای مراسم معنوی شب قدر یک شخصیت سیاسی متهم‬ ‫به بی بصیرتی دعوت بشود‪ .‬دوم؛ سخنران مراسم‪ ،‬هیچ گاه‬ ‫به ابهام ه��ای فراوانی ک��ه در خصوص مفاس��د اقتصادی‬ ‫اطرافیان ایشان وجود دارد‪ ،‬اش��اره ای نمی کند‪ ،‬اما االن از‬ ‫فامیل بازی و زد وبندهای مسئوالن و دلسردی مردم از انان‬ ‫می گوید!سوم؛ اعتراض به سکوت ایشان در فتنه‪».‬‬ ‫اما مخالف��ان حضور ناطق نوری فقط به س��ایت های‬ ‫نزدیک به ارگان رسمی رسانه ای دولت خالصه نمی شوند‪.‬‬ ‫س��ایت رجانیوز در مطلبی مینویسد‪« :‬سخنرانی علی اکبر‬ ‫ناطق نوری در س��ومین شب از مراسم ش��ب های قدر حرم‬ ‫علی ابن موسی الرضا علیه السالم به دلیل بیان برخی مطالب‬ ‫سیاسی و دو پهلو با اعتراض حاضران در این مراسم روبه رو‬ ‫شد‪ ،‬به نحوی که ناطق نوری را مجبور کرد زودتر از معمول‬ ‫سخنرانی خود را به اتمام رس��انده و با کمک خادمین حرم‬ ‫ثامن الحجج از محل س��خنرانی خارج شود‪».‬این سایت در‬ ‫ادامه نوشته است‪« :‬سخنان جهت دار و دو پهلوی ناطق نوری‬ ‫سبب شد تا عده ای از حاضران در رواق امام خمینی (ره) لب‬ ‫به اعتراض گشوده و با شعارهایی همچون «این همه لشکر‬ ‫امده به عش��ق رهبر امده» به سخنان وی و متولیان برنامه‬ ‫به دلیل دعوت از سخنرانان سیاسی اعتراض کنند‪ .‬پس از این‬ ‫اقدام مردم حاضر در رواق نیز شعاردهندگان را همراهی کرده‬ ‫و بسیاری از زائران حاضر در رواق با سر دادن شعار و صلوات‬ ‫به س��مت جایگاه حرکت کرده و خواس��تار اتمام سخنرانی‬ ‫ناطق نوری در شب قدر شدند‪ ».‬حضور دوباره ناطق نوری در‬ ‫ش تند سعید‬ ‫عرصه سیاس��ت و مصاحبه های اخیر او با واکن ‬ ‫قاسمی هم روبه رو شد‪ .‬او به ناطق نوری حمله کرد و نسبت به‬ ‫ی در گفت وگو‬ ‫تضعیف دولت به وی هشدار داد‪ .‬سعید قاسم ‬ ‫با شبکه ایران می گوید‪« :‬ناطق نوری همان کسی است که‬ ‫ی گفت دست میر حسین را بگیر و ببر به سراسر ایران‬ ‫به خاتم ‬ ‫و بگو «من کنت موال فهذا میرحسین موال»! تو بگو در فتنه‬ ‫‪ ۸۸‬چگونه بودی و برای چه کس��ی شمش��یر زدی؟ مساله‬ ‫رزمندگان به امثال تو ربطی ندارد! »‬ ‫وی ادام��ه داد‪« :‬اخب��اری داریم که نش��ان می دهد‬ ‫ناطق نوری مصداق کامل مرفهین بی درد اس��ت و سرگرم‬ ‫اسب سواری و کیف و حال در ویال! همان بهتر که به همین‬ ‫کارها مشغول باشد و س��ر خود را گرم کند‪ ».‬قاسمی معتقد‬ ‫اس��ت‪ « :‬بزرگ کردن اینگونه ادم ها و کسانی که اقا از انها‬ ‫به عن��وان خواص بی بصیرت و س��اکت فتنه ن��ام برده کار‬ ‫اشتباهی است ‪ ».‬وی در حمایت از دولت محمود احمدی نژاد‬ ‫می گوید‪« :‬امثال این اقایان حس��ب طراحی و دس��تورات‬ ‫برامده از خانه های تیمی‪ ،‬یک جبهه متحد تش��کیل داده و‬ ‫با تضعیف دولت احمدی نژاد به دنبال ایجاد روحیه یاس در‬ ‫مردم هستند؛ این توهین زش��ت نیز بخشی از پازل دشمن‬ ‫بود که ناطق نوری ان را کامل کرد‪ » .‬او با هش��دار شدید به‬ ‫ناطق نوری در خصوص تضعیف دول��ت‪ ،‬گفت‪« :‬اگر ادامه‬ ‫بدهند حزب اهلل رس��ما عن��ان پاره می کند و به سراغش��ان‬ ‫می رود؛ همچنان که در مشهد هم دیدیم‪ .‬اقای ناطق نوری!‬ ‫این گوی و این میدان‪ .‬ویال و اسبت را کنار بگذار و مثل اول‬ ‫انقالب که هیچ چیز نداشتی وارد معرکه شو!» سعید قاسمی‬ ‫ در بخشی از این گفت وگو مدعی شد ه که «مالک‪ ،‬حال فعلی‬ ‫افراد است و برای حزب اهلل مهم نیس��ت که ناطق نوری در‬ ‫بیت رهبری است‪ ».‬وی در ادامه با قراردادن ناطق نوری در‬ ‫مقابل اقتصاد مقاومتی افزوده‪« :‬ایشان به جای این سخنان‬ ‫توهین امیز و عجیب و غریب و به ج��ای خون دل دادن به‬ ‫جانبازان‪ ،‬ایثارگران و رزمندگان‪ ،‬بهتر اس��ت االن بگوید در‬ ‫کجای اقتصاد مقاومتی که اقا فرمودند‪ ،‬قرار دارد‪ .‬در ماه های‬ ‫منتهی به انتخابات ریاس��ت جمهوری باید منتظر حوادث و‬ ‫سخنانی بسیار عجیب تر از این باشیم و خود را اماده کنیم‪».‬‬ ‫به ه��رروی ه��ر دو اتفاق موجب ش��د که بس��یاری‬ ‫حضور رئیس مجلس پنجم در انتخاب��ات را امری محتمل‬ ‫قلمداد کنند‪ .‬پیدایش چنین احتمالی موجبات مطرح شدن‬ ‫واکنش های گس��ترده ای را فراهم ساخته است‪.‬طیف هایی‬ ‫از سیاس��یون از چنین رویدادی استقبال کرده و حتی برخی‬ ‫تحلیلگران سیاس��ی عن��وان کرده اند که ب��ا کاندیداتوری‬ ‫علی اکبر ناطق نوری طرح دولت وحدت ملی بار دیگر زنده‬ ‫خواهد شد و این رئیس مجلس پنجم خواهد بود که در قامت‬ ‫احیای چنین پروژه ای ایفای نقش خواهد کرد‪ .‬از دیگر س��و‬ ‫اما حضور احتمالی ناطق نوری از هم اکنون با مخالفت هایی‬ ‫نیز مواجه شده است‪ .‬از سوی دیگر صاحب نظران و فعاالن‬ ‫عرصه سیاست و رسانه نیز در این خصوص اظهار نظرهای‬ ‫جالبی کردند و حضور و عدم حضور او در انتخابات با موافقان‬ ‫و مخالفانی همراه است‪ .‬صادق زیبا کالم با تشریح وضعیت‬ ‫موجود بین کاندیداه��ای احتمالی و جناح های موجود مانند‬ ‫اصولگرایان تحولخواه و جبهه پای��داری می گوید‪« :‬ما باید‬ ‫به دنبال تش��کیل دولت اش��تی ملی باش��یم تا بغض ها و‬ ‫کینه های موجود در کش��ور که بعد از حوادث انتخابات ‪88‬‬ ‫در کشور به وجود امده از بین برود یا دستکم التیام پیدا کند‪.‬‬ ‫زیرا شرایط کشور در عرصه بین الملل ایجاب می کند ما به‬ ‫دنبال اصولگرایی و اصالح طلب نرویم و تنها به فکر دولت‬ ‫اشتی ملی باشیم تا انس��جام و اتحاد بین نیروهای سیاسی‬ ‫کشور به وجود اید‪ .‬یعنی دولتی که از جبهه متحد اصولگرایی‪،‬‬ ‫جبهه پایداری و اصالح طلبان در ان حضور داشته باشند‪».‬‬ ‫او ناطق ن��وری را بهترین گزینه برای تش��کیل دولت‬ ‫اشتی ملی عنوان کرد و گفت‪« :‬البته هم جبهه پایداری و هم‬ ‫خیلی از اصالح طلبان باالخص رادیکال های انان از مخالفان‬ ‫این نظریه هستند‪ ،‬البته هاشمی رفسنجانی و جریاناتی که‬ ‫اینده نظ��ام برای انها اهمی��ت دارد از فک��ر و نظریه دولت‬ ‫اشتی ملی حمایت خواهند کرد‪ ».‬علیرضا محجوب‪ ،‬نماینده‬ ‫مردم تهران نیز در گفت وگویی معتقد اس��ت‪« :‬ناطق نوری‬ ‫از شخصیت های برجسته کشور هس��تند که یک دوره هم‬ ‫ریاست مجلس را بر عهده داشتند‪ .‬در واقع متانت ایشان برای‬ ‫همه شناخته ش��ده است‪ ».‬او معتقد اس��ت‪« :‬کاندیداتوری‬ ‫ناطق نوری در انتخابات می تواند اثار متفاوتی داش��ته باشد‪.‬‬ ‫او جزو شانس هایی است که ممکن است جناح های مختلف‬ ‫نس��بت به حضور ایش��ان ابراز تمایل کنند‪».‬از سوی دیگر‬ ‫حمیدرضا ترق��ی‪ ،‬عضو ش��ورای مرکزی ح��زب موتلفه با‬ ‫اشاره به اینکه ناطق نوری قس��م خورده بود که در انتخابات‬ ‫شرکت نمی کند گفت که او در سال ‪ 76‬با وجودی که همه‬ ‫ظرفیت های اصولگرایی را پش��ت سر خود داشت نتوانست‬ ‫پیروز شود‪ .‬حمیدرضا ترقی‪ ،‬با تاکید بر این مطلب که موتلفه‬ ‫هنوز روی مصداقی برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم‬ ‫بحث و بررسی نکرده اس��ت‪ ،‬گفت‪« :‬ما به همه افرادی که‬ ‫در حال حاضر از بین اصولگرایان برای نامزدی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری مطرح هس��تند احترام می گذاریم‪،‬اما باید‬ ‫بگویم فعال درب��اره هیچ کدام از ای��ن گزینه ها بحثی انجام‬ ‫نداده ایم‪ ،‬زیرا معتقدیم فرایندی که برای رسیدن به مصداق‬ ‫باید طی ش��ود ابتدا تحلیل ش��رایط کنونی کشور و سپس‬ ‫تدوین برنامه ریاس��ت جمهوری اینده اس��ت‪ ».‬وی افزود‪:‬‬ ‫«مشخص کردن سیستمی که بخواهد به همراه کاندیدای‬ ‫مورد نظر کشور را اداره کند باید مورد بحث قرار گیرد‪ .‬در واقع‬ ‫با بررس��ی محوریت این تیم به مصداق ریاس��ت جمهوری‬ ‫می رس��یم‪ ».‬عضو ش��ورای مرکزی موتلفه اسالمی درباره‬ ‫گفتمان ناطق نوری در انتخابات ریاس��ت جمهوری یازدهم‬ ‫گفت‪« :‬از انجایی که هنوز مش��خص نیس��ت ناطق نوری‬ ‫قصد کاندیدات��وری در انتخابات را دارد ی��ا خیر‪ ،‬نمی توان‬ ‫درباره ایش��ان بحث کرد‪ ،‬البته شخص ناطق نوری خودش‬ ‫باید بگوید که ایا گفتمانی برای انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫یازدهم دارد یا خیر؟» ترقی نامزدی ناطق نوری در انتخابات‬ ‫را بعید دانست و تاکید کرد‪« :‬با توجه به روحیه ای که تا به حال‬ ‫داش��ته نش��انه ای از قصد کاندیداتوری وی مشاهده نشده‬ ‫است‪ ».‬وی تصریح کرد‪« :‬ناطق نوری قبال قسم خورده بود‬ ‫که دیگر در انتخابات شرکت نمی کند اما اگر بعدا تصمیم به‬ ‫این کار گرفت��ه در درجه اول باید خ��ودش اعالم کند تا بعد‬ ‫قابلیت بررسی داشته باشد‪ ».‬این عضو شورای مرکزی حزب‬ ‫موتلفه ادامه داد‪« :‬با حضور ناطق نوری ممکن است یک یا‬ ‫دو کاندیدا از عرصه رقابت کنار بکش��ند اما بعید می دانم از‬ ‫بین افراد و چهره های شاخصی که این روزها مطرح هستند‬ ‫کس��ی میدان رقابت را خالی کند‪ ».‬وی حمایت هاش��می‬ ‫رفسنجانی از ناطق نوری را بی اهمیت خواند و گفت‪« :‬در بین‬ ‫کاندیداهای اصولگرا گزینه ای که برایش حمایت هاشمی از‬ ‫ناطق نوری مهم باش��د وجود ندارد و قطعا این کاندیداها به‬ ‫رقابت خود ادامه خواهند داد‪».‬ترق��ی درباره اقبال عمومی‬ ‫ناطق نوری اظهار داش��ت‪« :‬به طور طبیعی شخصیت های‬ ‫سیاس��ی که برای مدتی خاموش هس��تند نمی توان انتظار‬ ‫داشت که اقبال وسیع و گسترده ای از انها صورت گیرد‪ ،‬مگر‬ ‫اینکه شرایط خاصی پدید اید و بتواند با یک جهش سیاسی‬ ‫مهم‪ ،‬این عقب ماندگی را در اف��کار عمومی جامعه جبران‬ ‫کند‪ ،‬البته با یک سرمایه گذاری گسترده روی ان کاندیدا نیز‬ ‫ی ظرفیت های‬ ‫می توان ش��رایط را تغییر داد‪ .‬با توجه به تمام ‬ ‫اصولگرایی که در س��ال ‪ 76‬پشت سر ناطق نوری بود‪ ،‬اما در‬ ‫ان موقعیت نتیجه ای نداد‪ ،‬البته ان زمان شرایط دوم خرداد‬ ‫و حاکمیت خاص کشور انگونه بود‪ ،‬در حالیکه شرایط امروز‬ ‫با ان زمان فرق ن��دارد و مردم به دنبال نیروهای ارزش��ی و‬ ‫جامع نگر اصولگرا هستند‪ ،‬بنابراین باید با توجه به نظرسنجی‬ ‫از جامعه در جهت معرفی کاندیدا اقدام کرد‪».‬‬ ‫بازگشت ناطق نوری به صحنه سیاست کشور موافقان‬ ‫و مخالفان او را به صف کرده است‪ .‬او که از سال ‪ 76‬تاکنون‬ ‫در هیچ انتخاباتی شرکت نکرده اکنون امیدوار است تا بتواند‬ ‫گزینه ای برای طرح وحدت ملی باشد؛ طرحی که از سوی‬ ‫برخی جریان های اصالح طلب و برخی طرفداران هاشمی و‬ ‫گروهی از راست گرایان سنتی حمایت می شود‪g .‬‬ ‫‪39‬‬ ‫ناطق نوری با اقبال‬ ‫مواجه نمی شود‬ ‫تو گوی مثلث با زهره طبیب زاده‬ ‫گف ‬ ‫کاندیداتوری احتمالی علی اکبر ناطق نوری‬ ‫چه تاثی�ری ب�ر فضای سیاس�ی کش�ور خواهد‬ ‫داشت؟ این مساله ای است که با زهره طبیب زاده‬ ‫تو گو پرداختیم‬ ‫در باره ان به گف ‬ ‫خانم طبیب زاده! به نظر شما این احتمال وجود دارد‬ ‫که اقای ناطق نوری به عنوان کاندیدای اصولگرایان‬ ‫درانتخابات ریاس�ت جمهوری یازدهم حضور پیدا‬ ‫کنند؟‬ ‫‪ l‬نمی دانم؛ اقای ناطق نوری خودشان باید اعالم کنند‬ ‫که ایا قصد کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم را‬ ‫دارند یا خیر؟ بنابراین بنده نمی توانم دراین خصوص نظر بدهم‬ ‫هر چندمطالبیمبنی براینکهایشانبرایحضوردرانتخاباتابراز‬ ‫تمایل کرده اند شنیده ام‪.‬‬ ‫شمامواضع اقای ناطق نوری راچگونهمی بینید؟‬ ‫‪ l‬از دیدگاه م��ن مواضع اقای ناطق ن��وری در ارتباط با‬ ‫اصولگرایان در طی س��ال های اخیر مواضع قابل قبولی نبوده‬ ‫است‪ ،‬ضمن اینکه ایشاندر طولچند سال اخیر سکوت کردند و‬ ‫به نوعیدرصحنهسیاسیکشورحضورنداشتند‪.‬‬ ‫یعنی سکوت اقای ناطق نوری در چند سال اخیر از‬ ‫دید شما قابل قبول نبوده است؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬معموال کس��انی که در م��دت زمان طوالنی‬ ‫سکوتمی کنندوبعدتصمیم می گیرندواردعرصهسیاسیکشور‬ ‫می شوند مثل اقای میرحسین موسوی جامعه تصویر روشن و‬ ‫مثبتی نسبت به انها ندارد‪ ،‬بنابراین همانطور که اشاره کردم من‬ ‫مواضع ایشان را درکل تائید نمی کنم‪ .‬ضمن اینکه دربسیاری از‬ ‫موارد باید به عنوان یک فعال سیاسی که تجربه ای در انقالب‬ ‫و نظام داش��تند‪ ،‬مثال در جریان فتنه بای��د یک عکس العملی‬ ‫نشان می دادند و مواضع خودش را روشن می کرد‪ ،‬در حالی که‬ ‫سکوت کامل اختیار کرد و حتی ما شنیده ایم که ناطق نوری در‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫کارنامه مثبت ناطق نوری‬ ‫عالئمی از تمایل رئیس مجلس پنجم برای‬ ‫کاندیداتوریدیدهنمی شود‬ ‫کمال سجادی‪ /‬عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری‬ ‫بنده در رابطه با ناطق نوری باید س��ه نکت��ه را مطرح‬ ‫کنم؛ اول اینکه با توجه به س��وابق و کارنامه ای که علی اکبر‬ ‫ناطق ن��وری از قب��ل و بعد از انق�لاب از خودش��ان به جای‬ ‫گذاش��ته اند از این رو فکر می کنم ایشان از معتمدین و هیات‬ ‫امنای انقالب اسالمی محسوب می شوند‪ .‬در واقع ناطق نوری‬ ‫از ش��جاع ترین‪ ،‬خوش س��ابقه ترین و مبارزترین چهره های‬ ‫انقالب است که خدماتش برای بسیاری روشن است‪.‬به عبارت‬ ‫دیگر خدمات ایشان به قبل از انقالب باز می گردد که در خط‬ ‫امام حرکت می کردند و از مبارزین بودند و همچنین به مبارزین‬ ‫کمک می کردند‪ .‬در صدر انقالب نیز ایشان همکاری هایی با‬ ‫مرحوم شهید دکتر بهشتی و حزب جمهوری اسالمی داشتند‬ ‫‪40‬‬ ‫حال حاضر پادرمیانی هایی درباره سران فتنه انجام می دهند که‬ ‫اینرفتارهابهعقیدهبندهرویکردهایمثبتینبودهاست‪،‬بنابراین‬ ‫فکر نمی کنم ایشان بین اصولگرایان هیچ گونه جایگاه و پایگاه‬ ‫قوی داشته باشد‪.‬‬ ‫به نظر شما با حضور ناطق نوری در انتخابات احتمال‬ ‫کناره گیری دیگر کاندیداهای اصولگرا وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬به هیچ وجه‪ .‬در واقع حضور یا عدم حضورایشان اصال‬ ‫تعیین کننده نیس��ت‪ ،‬زیرا افراد و گزینه هایی که تا کنون برای‬ ‫نامزدیدرانتخاباتمطرحشده اندافرادشناختهشده ایهستندو‬ ‫باکاندیداتوریناطق نوریهمازرقابتکناره گیرینخواهندکرد‪.‬‬ ‫یعن�ی کاندیدایی مث�ل اق�ای والیتی ه�م به نفع‬ ‫ناطق نوریکناره گیرینمی کند؟‬ ‫‪ l‬اگر حضور دکتر والیتی در انتخابات قطعی باش��د‬ ‫هیچ وقت به خاطر نام��زدی اقای ناطق ن��وری کنار نخواهند‬ ‫رفت‪ ،‬حتی گزینه های دیگری مثل قالیباف شهردار تهران یا‬ ‫دیگر گزینه های مطرح در بین اصولگرایان افرادی نیستند که‬ ‫به خاطر حضور ناطق کنار بروند‪ ،‬بنابراین به عقیده من امدن و‬ ‫رفتن ایشان تاثیری در تصمیم گیری دیگر کاندیداهای اصولگرا‬ ‫نخواهد داشت‪.‬‬ ‫پیش بینی شما از گفتمان ناطق نوری در انتخابات‬ ‫اینده چگونه است؟‬ ‫برخ�ی معتقدن�د اق�ای هاشمی رفس�نجانی از‬ ‫ناطق نوری حمایت می کند‪ .‬فکر می کنید در صورت‬ ‫اینحمایتشرایطتغییرخواهدکرد؟‬ ‫‪ l‬اگر هاشمی رفسنجانی از ناطق نوری حمایت کند‬ ‫همین مساله کافی است که ناطق رای نیاورد‪ .‬بنابراین نیازی‬ ‫به مصاحبه کردن نیست‪ .‬در واقع با این حمایت قطعا ناطق رای‬ ‫ی شانسی داشت در‬ ‫نمی اورد‪ ،‬البته باید یاداور شوم که اگر هاشم ‬ ‫انتخابات گذش��ته رای می اورد‪ ،‬اما وقتی اقبال مردم نسبت به‬ ‫ایشان وجود ندارد حال اگر کسی را تایید کند یا نکند نقطه منفی‬ ‫برای ناطق نوری محسوب می شود‪.‬‬ ‫مواضع اصالح طلبان را نسبت به ناطق نوری چگونه‬ ‫می بینید؟‬ ‫‪ l‬من از این موضوع خبر ندارم‪.‬‬ ‫بهتر است س�والم را اینگونه مطرح کنم؛ برخی از‬ ‫صاحبنظران معتقدند با حضور ناطق نوری و حمایت‬ ‫اصالح طلبان از وی به نوعی دولت اشتی ملی ایجاد‬ ‫می شود‪.‬شمابااینتحلیلموافقید؟‬ ‫‪ l‬من این نقل قول را نشنیده ام اما اگر چنین صحبتی‬ ‫مطرح باشد بازهم این یک نکته منفی برای ایشان است‪ ،‬زیرا در‬ ‫وهله اول باید روشن کنیم منظور از اشتی ملی چیست؟ در واقع‬ ‫ایا منظور از اشتی دادن اشتی با فتنه گران است که می خواستند‬ ‫علیه انقالب و نظ��ام‪ ،‬تومار در هم بریزند یا با کس��انی که می‬ ‫خواستند وجهه و اقتدار جمهوری اس�لامی را در اوج اقتدارش‬ ‫در هم بشکنند‪ .‬به عقیده من اینهاشکست خوردگان سیاسی‬ ‫هستند بنابراینلزومی نداردماباسرانفتنهاشتیکنیم‪،‬بنابراین‬ ‫بندهمعتقدمکسانیکهمعتقدبهاشتیملیهستندوجههمردمی ‬ ‫خود را به طور کلی از دست داده اند‪ .‬از این رو می خواهند ابرویی‬ ‫برایخودشانبخرند‪،‬درحالیکهابرفتهبهجوییبازنمی گردد‪.‬‬ ‫‪ l‬همانطور که عرض کردم ایش��ان با توجه به اینکه‬ ‫مدت زمان زیادی است که س��کوت کرده اند و از سوی دیگر‬ ‫شرایط هم تغییر کرده‪ ،‬یعنی کسانی که ابتدای انقالب رویکرد‬ ‫خیلی مثبتی داشتند به یکباره از لحاظ مواضع سیاسی تغییرات‬ ‫زیادی کردند بنابراین االن شرایط انقالب به صورتی شده که‬ ‫افراد باید مواضعشان را نس��بت به یک شاخص که در انقالب‬ ‫است و ان هم والیت مطلقه فقیه و موقعیت مقام معظم رهبری‬ ‫اس��ت‪ ،‬مش��خص کنند و به طور صریح و بی پرده ان را مطرح‬ ‫کنند‪ .‬در حالی که می بینیم در مقابل وقایع چندسال اخیر هیچ‬ ‫عکس العمل و انعکاسی از سوی ایشان در این خصوص نشده‬ ‫است‪،‬بنابرایننمی توانمنسبتبهمواضعفعلی ایشان اظهار نظر‬ ‫کنم‪ .‬در واقع گاهی وقت ها سکوت نوعی حمایت از جریان منفی‬ ‫است که در جامعه وجود دارد‪ .‬به عبارت دیگر سکوت مثل رای‬ ‫مخالف است‪ .‬از این رو من برخورد ایشان را در صحنه سیاسی‬ ‫کشور کوتاهی می دانم و معتقدم افراد تواناتر‪ ،‬مدیرتر با اطالعات‬ ‫علمی و تخصصی بهتر از ایشان برای کاندیداتوری وجود دارد‪.‬‬ ‫با این تفاس�یر ش�ما اقبالی ب�رای ناطق ن�وری در‬ ‫انتخاباتریاست جمهورییازدهمنمی بینید؟‬ ‫‪ l‬به هیچ وجه بنده اقبالی برای ایشان نمی بینم‪ ،‬در واقع‬ ‫ایشان نبایدکه وارد این عرصه شوند‪ .‬با سوابقی که ناطق نوری‬ ‫از قبل و بعد از انقالب داشتند چهره ای برای ایشان ایجاد شده‬ ‫که االن با ورودشان به صحنه و حمایت اصالح طلبان و اقای‬ ‫هاشمی از ایشان فکر می کنم به ابرویی که از ابتدای انقالب به‬ ‫دستاوردندخدشهواردمی شود‪،‬بنابراینفکرمی کنمبهتراست‬ ‫ایشان به انتخابات ورود پیدا نکنند‪g.‬‬ ‫وحتی ماموریت های��ی که حضرت ام��ام (ره) به ناطق نوری‬ ‫محول کرده بودند ب��ه خوبی انجام می دادن��د همچنین در‬ ‫تشکیالت جامعه روحانیت مبارز از چهره های برجسته هستند‬ ‫و کارنامه درخشانی در مجلس هم در سمت نمایندگی و هم‬ ‫در سمت ریاس��ت مجلس پنجم از خود به جای گذاشتند‪ .‬در‬ ‫واقع ناطق نوری مدیریت معتدل و مقتدری از خود نشان دادند‪،‬‬ ‫بنابراین همانطور که اشاره کردم به رغم تخریب هایی که از‬ ‫سوی افراد بی نام و نشان و با نام و نشان درباره ایشان صورت‬ ‫گرفته اما کارنامه قابل قبولی دارد‪ .‬نکته دوم که باید متذکر شوم‬ ‫این است که اخیرا بنده ش��ایعات زیادی درباره کاندیداتوری‬ ‫ناطق نوری در انتخابات ریاس��ت جمهوری یازدهم شنیده ام‬ ‫که در حال حاضر عالئمی دال برکاندیداتوری ایشان مشاهده‬ ‫نمی کنم‪ ،‬بنابراین بنده این ش��ایعات را با شک و تردید نگاه‬ ‫می کنم‪ ،‬زیرا مطرح کردن زود هنگام این س��خنان از سوی‬ ‫برخی کانال ها را در جهت تضعیف ایش��ان می دانم‪ .‬اما نکته‬ ‫سوم این است که اگر روزی اقای ناطق نوری تصمیم بگیرند‬ ‫کاندیدای ریاست جمهوری ش��وند‪ ،‬چهره ای خوش سابقه‪،‬‬ ‫توانمند‪ ،‬معتدل و همچنین مورد عالقه اصولگرایان هستند‪،‬‬ ‫بنابراین حتی برخی از افراد مستقل و معتقد به اصول نظام و‬ ‫والیت و قانون اساسی نظر مساعدی نسبت به ایشان دارند‪ ،‬از‬ ‫این رو فکر می کنم ناطق نوری پایگاه قویی در جامعه ما دارند‪،‬‬ ‫بنابراین اگر روزی تصمیم بگیرند وارد عرصه انتخابات شوند‬ ‫به عقیده من ارای خوبی کسب خواهند کرد‪.‬هر چند بنده فکر‬ ‫نمی کنم ناطق نوری برای ریاس��ت جمهوری اعالم امادگی‬ ‫کرده باش��د‪ .‬درباره گفتمان ناطق نوری نیز باید بگویم خط‬ ‫ایشان‪،‬خط والیت‪ ،‬خط معتقد به اسالم و روحانیت است که‬ ‫سابقه ایشان در روحانیت مبارز گویای این حقیقت است‪ .‬در‬ ‫واقع گفتمان ایشان در افکار و فعالیت های سیاسی‪ ،‬گفتمان‬ ‫انقالب اسالمی است‪ ،‬اما همانطور که اشاره کردم عالئمی‬ ‫ دیده نمی شود که ناطق نوری کاندیدای ریاست جمهوری شود‪.‬‬ ‫البته باید متذکر شوم هر چند ناطق نوری در بین اصولگرایان‬ ‫طرفداران زیادی دارد‪ ،‬اما با توجه به تجربه ای که از گذشته‬ ‫داریم بنده تعدد کاندیداه��ا در طیف اصولگرای��ان را به نفع‬ ‫این جریان نمی دانم بنابراین معتق��دم اصولگرایان حداکثر‬ ‫باید دو کاندیدا داشته باش��ند‪ ،‬زیرا در صورت تعدد کاندیداها‬ ‫رای ها شکسته و پراکنده می شود‪ .‬از این رو پیش بینی خوبی‬ ‫درباره تع��داد زیاد کاندایداها در انتخابات ریاس��ت جمهوری‬ ‫یازدهم ن��دارم‪ .‬در واقع همانط��ور که دیدی��م در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری دور دوم ریاست سید محمد خاتمی بر دولت‪،‬‬ ‫تعداد زیادی از اصولگرایان وارد رقابت شدند که همین مساله‬ ‫زمینه شکست این طیف را فراهم ساخت در حالی که شاید اگر‬ ‫یک کاندیدا داشتیم بهتر می توانستیم با رقیب رقابت کنیم‪ .‬در‬ ‫پایان باردیگر یاداورمی شوم که بهتر است شخص ناطق نوری‬ ‫موضع خود در رابطه با حضورش درانتخابات را روشن کند‪ ،‬زیرا‬ ‫شخص ایشان بهترین منبع برای پاسخگویی به شایعات و‬ ‫شبهات مطرح شده است‪g .‬‬ ‫سیاست ‬ ‫یک مناظره داغ‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫مناظره عباس عبدی و امیر محبیان درباره‬ ‫سیاست‪،‬جامعهوانتخاباتسال‪1392‬‬ ‫چرا انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫قابل پیش بینی نیست؟‬ ‫عباس عبدی‪:‬‬ ‫اصالح طلبان در میان دو راهبرد موجود عالقه دارند به گفتمان اصالحات بازگردند‬ ‫جریانات و نامزدها در ایران پیش بینی پذیر نیستند‪ .‬حتی ادم های مطلع هم نمی توانند نتایج یک رقابت‬ ‫سیاسی را پیش بینی کنند‬ ‫امیر محبیان‪:‬‬ ‫به جای تلف کردن وقت در چانه زنی با اصالح طلبان می توان جریان های اجتماعی را مدیریت کرد‬ ‫بخش اعظم اختالف های اصولگرایان عملی است نه نظری‬ ‫‪41‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫از گرمی تابستان که کاسته ش�ود برگرمای انتخابات ریاس�ت جمهوری افزوده می ش�ود‪ .‬از افتاب داغ مردادتا باد پاییزی مهر و ابان و سرمای‬ ‫زمستان مسیر معکوسی اس�ت که انتخابات ریاس�ت جمهوری از س�رما به گرما طی می کند؛ مخالف اب و هوای ایران‪ .‬ش�واهد می گویند حزب‬ ‫مرکزی اصولگرایان نمی تواند با یک گزینه به مدیریت صحنه سیاس�ی بپردازد و ائتالف حداقلی انتخاباتی مجلس نهم هم شانس چندانی برای‬ ‫تکرار ش�دن ندارد‪ .‬رقابت نه فقط درون اصولگرایان که به طیف های مختلف این جناح هم کشیده ش�ده است‪ .‬شاید دو عامل در این میان بسیار‬ ‫پر اهمیت باشد؛ یکی تردیدهای اصالح طلبان برای حضور در انتخابات که خودش می تواند بر میزان رقابت میان اصولگرایان بیفزاید و دیگری‬ ‫تجربه انتخابات سال ‪ 84‬که فردی را به پاس�تور رس�اند که نه از حمایت احزاب اصلی اصولگرا برخوردار بود و نه اصالح طلبان برای او شانسی‬ ‫متصور می ش�دند‪ .‬این متغیرها به عالوه برخی مولفه ها در عرصه بین المللی از س�ویی قدرت جناح ها را در ایران کم کرده و از س�وی دیگر پیش‬ ‫بینی انتخابات س�ال ‪ 92‬را به کاری سخت تبدیل کرده اس�ت‪ .‬مناظره پیش رو سعی دارد ضمن اسیب شناس�ی انتخابات سال ‪ ،92‬تصویری از‬ ‫صورت بندی های احتمالی ارائه ده�د و رابطه ای منطقی میان تحوالت اجتماعی و سیاس�ت عمل�ی برقرار کند‪ .‬هفته نامه مثلث برای رس�یدن به‬ ‫این هدف این مناظره را میان عباس عبدی و امیر محبیان برگزار کرد‪ .‬عبدی که در جرگه اصالح طلبان قرار دارد س�عی کرد تا بیش�تر به مس�ائل‬ ‫اقتصادی و اجتماعی تمرکز کند‪ ،‬ضمن انکه انتقادهایی هم به راهبرده�ای اصالح طلبان وارد کرد‪ .‬همانگونه که منتقد اصولگرایان درعرصه عملی‬ ‫بود‪ .‬امیر محبیان هم به عنوان یک اصولگرا به تش�ریح فضای جامعه پرداخت و از لزوم داش�تن طرح هایی برای مدیریت فضای سیاسی سخن‬ ‫گفت‪ .‬مسلما باز بودن پنجره گفت وگو می تواند فضای سیاسی کشور را شفاف و البته پررونق و پویا سازد‪ .‬ضمن انکه مناظره ای که یک طرفش‬ ‫فردی اصالح طلب باش�د‪ ،‬اصولگرایان را نس�بت به اتخاذ تصمیمات درس�ت هوش�یارتر می کند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث‪ :‬تشریح فضای سیاس�ی کشور یک سوال‬ ‫کلیشه ای است که عمدتا در ابتدای همه مناظره ها‬ ‫ی�ا مصاحبه ها مط�رح می ش�ود‪ ،‬بنابرای�ن بهتر‬ ‫اس�ت این طور بحث را ش�روع کنیم که همواره‬ ‫شش ماه قبل و ش�ش ماه بعد از انتخابات کشور‬ ‫دچار دگرگونی و تغییر جدی در فضای سیاس�ی‬ ‫میان جناح های مختلف می ش�ود؛ ب�رای مثال در‬ ‫انتخابات س�ال ‪ 76‬ی�ک ائتالف بی�ن گروه های‬ ‫راس�ت مدرن و چپ س�نتی ش�کل گرف�ت و در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری س�ال ‪ 84‬هم فضای‬ ‫کل�ی اصولگرای�ان دچ�ار دگرگونی ش�د و جناح‬ ‫اصلی اصولگرایان که ذیل نام شورای هماهنگی‬ ‫نیروه�ای انقلاب فعالی�ت می ک�رد نتوانس�ت‬ ‫مرجعی�ت را کس�ب کن�د و به نوع�ی گروه ه�ای‬ ‫نورسیده و تازه به عرصه امده و فضای اصولگرایی‬ ‫را ش�کل دادند‪ .‬با این مقدمه تحلیل ت�ان از اینده‬ ‫دو جناح سیاس�ی در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫‪ 91‬چیست و چگونه می شود این تغییر و دگرگونی‬ ‫را توضیح داد؟‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫محبیان‪ :‬به نام خدا‪ .‬به هر ص��ورت انتخابات ان هم‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری به صورت خاص‪ ،‬شاخصی است‬ ‫که صعود و اف��ول اح��زاب‪ ،‬جریانات‪ ،‬جناح ها و اش��خاص‬ ‫برمبنای ان تعیین می ش��ود‪ .‬در ایران به خصوص انتخابات‬ ‫می تواند به عنوان شاخص و نش��ان دهنده طلوع و افول یک‬ ‫جریان یا صعود و س��قوط یک جریان دیگ��ر در نظر گرفته‬ ‫شود‪ .‬زیرا جناح ها به طور جدی در مقابل هم قرار می گیرند‪.‬‬ ‫البته در دوران جدید ش��اخصه های جدیدی هم به انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری اضافه شد‪ .‬یکی ان است که اگر در انتخابات‬ ‫پیشین شاهد ان بودیم که دو کاندیدای اصلی به صحنه وارد‬ ‫می ش��دند و بقیه نامزدها زینت انتخابات بودن��د‪ ،‬ولی االن‬ ‫همه امید به پیروزی دارند‪ .‬در دوره های قبل یک کاندیدای‬ ‫اصلی‪ ،‬یکی حاشیه ای و بقیه هم چهره های جدی نبودند که‬ ‫بتوانند منشا اثر باشند‪ ،‬اما کم کم اوضاع عوض شد و به انجا‬ ‫رسید که دو جناح اصلی در مقابل هم کاندیدا می دادند اما در‬ ‫این دوره با توجه به کاهش موقعیت جریان اصالحات که یا‬ ‫نمی خواهد یا نمی تواند کاندیدای جدی را مطرح کند تا بتواند‬ ‫برای پیاده س��ازی دیدگاه هایش منشا اثر باشد‪ ،‬عمال رقابت‬ ‫بین کاندیداهای اصولگرا در حال شکل گرفتن است و ما به‬ ‫نوعی با کثرت کاندیداها در این جناح مواجه هستیم‪ .‬یعنی اگر‬ ‫پیش از این یک نامزد شاخص با یک رقیب غیر جدی همراه با‬ ‫چند کاندیدای سایه در صحنه رقابت برای ریاست جمهوری‬ ‫بودند؛ بعدا به اینجا رس��ید که دو رقیب جدی از هر جناح رو‬ ‫به روی هم قرار گرفتند و االن به نوعی اتمیزه شدن را در حوزه‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری شاهد هستیم‪ .‬یعنی گرایش های‬ ‫درونی جریان اصولگرا هر کدام احتماال نمایندگان خودشان‬ ‫‪42‬‬ ‫را خواهند داشت؛ تا جایی که اخیرا شاهد ان هستیم که برخی‬ ‫از بزرگان جریان اصولگرا درخواس��ت می کنند که طیف ها‬ ‫به س��مت کثرت کاندیداها نروند‪ .‬طبیعتا افراد به حسب نوع‬ ‫نگاه شان کاندیدا می شوند و تابع درخواست ها در این زمینه‬ ‫نیس��تند‪ .‬از طرفی دیگر جریان اصالح طلب است که برای‬ ‫انکه وارد صحنه انتخابات شود‪ ،‬هنوز نگاه به عالئمی دارد که‬ ‫از طرف قدرت و نظام حاکم ارسال می شود تا ببیند ایا مجوز‬ ‫ورود را دریافت می کند؟ اگر مجوز بگیرد این مجوز پیشرفت تا‬ ‫چه حدی است؟ البته جریان اصالحات بی گمان غیر از مساله‬ ‫نگاه به حاکمیت به جاهای دیگری هم نگاه دارد‪.‬‬ ‫یعنی به وضعیت دیپلماسی و وضعیت بین المللی هم‬ ‫نگاه می کند که ایا شرایط و فشارهای بیرونی فضا را به نحوی‬ ‫پیش می برد که مس��اله حضور کاندیداها از همه جناح ها در‬ ‫انتخابات به یک اولویت برای نظام تبدیل ش��ود و در نتیجه‬ ‫راه را برای انها باز کند و حت��ی از انها برای حضور درصحنه‬ ‫درخواس��ت کند‪ .‬در مجموع به نظر می رسد که انتخابات پ‬ ‫یش رو‪ ،‬رقابت سیاسی پر اهمیتی خواهد بود‪ ،‬به خصوص که‬ ‫االن دو دوره هشت ساله است که تجربه جدیدی را که نوعی‬ ‫پدیده انتخاباتی است‪ ،‬شاهد هستیم که اگر در این دوره هم‬ ‫تکرار شود و مجددا اتفاق بیفتد به یک سنت انتخاباتی تبدیل‬ ‫خواهد شد و ان این اس��ت که در دوره نخست اقای خاتمی‬ ‫ یعنی دوم خرداد س��ال ‪ 76‬کاندیدایی پیروز ش��د که انتظار‬ ‫پیروزی او نمی رفت و به یک مفه��وم کاندیدایی که تصور‬ ‫می کرد رئیس جمهور می شود کنار رفت و کاندیدایی که تصور‬ ‫نمی شد‪ ،‬یعنی اقای خاتمی رئیس جمهور شد‪ .‬بعد از یک دوره‬ ‫‪ 8‬ساله یعنی درسال ‪ 84‬هم همین وضعیت اتفاق افتاد‪ .‬یعنی‬ ‫شاهد این بودیم که کاندیداهای دیگری خود را برای نشستن‬ ‫بر صندلی ریاس��ت جمهوری اماده می کردند‪ ،‬اما کسی که‬ ‫انتظارش نمی رفت؛ یعنی اقای احمدی نژاد رئیس جمهور شد‪.‬‬ ‫چه بسا ممکن است در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم نیز‬ ‫همین اتفاق بیفتد‪ .‬یعنی کاندیدایی که روی او محاس��به ای‬ ‫نیست پیروز میدان شود‪.‬‬ ‫مردم حسب نوع رفتاری که در این ‪ 16‬سال نشان دادند‬ ‫به کاندیدای جدیدی اقبال می کنند که روی او محاسبه ای‬ ‫وجود ندارد‪ .‬یکی دیگر از شاخصه ها ان است که جناح های‬ ‫موجود دارند روز به روز قدرت خود را از دست می دهند‪ .‬یکی از‬ ‫خاصیت های یک جناح این است که جناح دارای کاریزمایی‬ ‫باشد که نهایتا در یک داوری نهایی بتواند به یک جمع بندی‬ ‫برسد‪ ،‬اما اکنون افراد چنان اصالت برای خودشان قائل شدند‬ ‫که جناح به حداقل نفوذ خودش رس��یده که نمونه اش را در‬ ‫انتخابات مجلس نهم شاهد بودیم‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬اقای عبدی! نظر شما در این باره چیست؟‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬به ن��ام خدا‪ .‬معتقدم با هم��ه تفاوتی که‬ ‫میان انواع انتخابات در ایران اس��ت؛ یعنی انتخابات مجلس‬ ‫با ریاس��ت جمهوری یا ه��ر دوره ریاس��ت جمهوری با دوره‬ ‫قبلی ان تفاوت دارد؛ اما همه انها از یک ویژگی برخوردارند‬ ‫که البته این ویژگی گاهی کمرنگ تر و گاهی پررنگ تر خود‬ ‫را نشان می دهد و ان این اس��ت که انتخابات در ایران بیش‬ ‫از انکه صحنه ای ب��رای ارائه برنامه ها یا گرایش ها باش��د‪،‬‬ ‫فرصتی برای افراد به صفت فردی انان اس��ت که به جایی‬ ‫برسند‪ .‬اگر انتخابات اخیر فرانس��ه را در نظر بگیریم درست‬ ‫است که سارکوزی رفت و اوالند امد ولی واقعیت این است‬ ‫که دو گرایش در طول چند سال با یکدیگر درگیر بودند‪ .‬یعنی‬ ‫مبارزه انها به شب انتخابات یا دو هفته قبل از انتخابات ختم‬ ‫نمی ش��د‪ .‬مبارزه انها از همه ابعاد مختل��ف در طول چهار یا‬ ‫پنج سال برقرار بود‪ ،‬البته اینکه چه کسی نامزد این دو گرایش‬ ‫باش��د در نتیجه نهایی تاثیر دارد‪ ،‬ولی این تاثیر خیلی فرعی‬ ‫اس��ت‪ .‬پیش بینی پذیری هم وج��ه دیگ��ر ان انتخابات بود‬ ‫به طوری که نهایتا یک ماه یا دو ماه مانده به انتخابات تقریبا‬ ‫معلوم بود که مردم به چه کسی رای می دهند و با چند درصد‬ ‫باال و پایین همان پیش بینی به وقوع پیوس��ت‪ .‬یعنی از قبل‬ ‫گفته می شد که سارکوزی دیگر رای نمی اورد و رفتنی است‪،‬‬ ‫اما در ایران این عدم تعین ت��ا اخرین لحظه وجود دارد‪ .‬چون‬ ‫اساسا مبارزه ای عیان از س��ال های قبل وجود نداشته‪ .‬یعنی‬ ‫کسانی که برای کسب جایگاه ریاست جمهوری می خواهند‬ ‫س��ال اینده با یکدیگر رقابت کنند‪ ،‬االن در صحنه نیستند‪.‬‬ ‫بنابراین نمی توان گفت االن چه کس��ی می خواهد کاندیدا‬ ‫شود‪ ،‬چون این بس��تگی دارد افراد خودش��ان چقدر دوست‬ ‫داشته باشند که به عرصه ورود کنند؟ چقدر منابع مالی جور‬ ‫کرده اند؟ چقدر در س��طح پالیتی می توانن��د البی کنند؟ در‬ ‫واقع نامزدی انان ارتباطی با جامعه و مسائل ان ندارد‪ ،‬حتی‬ ‫نمی توان گفت برنامه افراد چیست؟ همانطور که وقتی اقای‬ ‫احمدی نژاد امد از قبل کسی نتوانست بگوید وی برنامه اش‬ ‫برای ریاست جمهوری چیست؟ اول گفتند برنامه اش تثبیت‬ ‫قیمت هاست و با چه سرو صدایی ان را تبلیغ کردند و مخالفت‬ ‫با این طرح را نادرست خواندند‪ ،‬بعد هم معلوم شد که عکسش‬ ‫هم می تواند باشد و می شود افتخار کرد که ازادسازی قیمت ها‬ ‫انجام شود‪ .‬بنابراین برنامه ای وجود ندارد و ادم هایی هم که‬ ‫می ایند ابتدا خودش��ان را در س��طح پالیتی برای رای اوری‬ ‫اماده می کنند‪ ،‬بعد به جامعه مراجعه می کنند که ببینند بحث‬ ‫مردم چیست تا ان دغدغه های عمومی را با یک نوع ادبیاتی‬ ‫بیان کنند که رای بگیرند‪ .‬به این دلیل است که خیلی راحت‬ ‫هرکس هر چیزی را می تواند بگوید بدون انکه مجبور باشد‬ ‫ان را انجام دهد‪ .‬در نتیجه نمی ت��وان پیش بینی کرد که چه‬ ‫کسی در این مس��ابقه برنده می ش��ود‪ ،‬اگر دقیق تر بخواهم‬ ‫بگویم نظام های سیاسی کشورها سه نوع هستند؛ اول انهایی‬ ‫که براساس دموکراس��ی حزبی عمل می کنند؛ یعنی دعوای‬ ‫سیاسی بین احزاب است‪ .‬یکسری دیگر حکومت هایی مثل‬ ‫عربستان که خیالشان از انتخابات راحت است و به ان کاری‬ ‫ندارند‪ .‬همه کسانی که در سطح قدرت هستند می دانند نیازی‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬اگر جناح های سیاس��ی را به طور کل دو‬ ‫گروه درون س��اخت حاکمیت و بی��رون ان در نظر بگیریم‪،‬‬ ‫انهایی که در ساخت حاکمیت هستند و در سال ‪ 84‬از دولت‬ ‫فعلی حمایت کردند به ذهن ش��ان نمی گنجید که یک روز‬ ‫این گونه دولت را نقد کنند‪ .‬به عب��ارت دیگر خود انها چنین‬ ‫وضعیتی را متصور نبودند‪ .‬چون این نیروها در برابر متغیرهایی‬ ‫قرار دارند که بسیار بسیار قدرتمندتر از اراده انان است‪ .‬مثل‬ ‫کشتی اقیانوس پیما که وقتی به دریا می رود می توان با چند‬ ‫متر تخمین پیش بینی کرد که در چه مس��یری ق��رار دارد و‬ ‫حرکت می کند‪ ،‬اما اگ��ر یک قایق ب��ادی را در نظر بگیریم‪،‬‬ ‫چگونه می توان وضعیت ان را پیش بینی کرد؟ یک سونامی‬ ‫ بیاید ان را غرق می کند‪ .‬یک باد بیاید ‪ 50‬کیلومتر ان طرف تر‬ ‫می رود‪ ،‬این جناح های سیاس��ی که در ایران فعال هس��تند‬ ‫طوری از خودشان کنش و رفتار نشان می دهند که گویا یک‬ ‫قایق یا بلم کوچکی در اقیانوس بسیار بسیار مواج و خطرناک‬ ‫هستند و هر ان امکان دارد که موج انها را به یک طرف ببرد‪.‬‬ ‫بنابراین اش��تباه می کنند اگر فکر کنند در یک جای خاص و‬ ‫تعیین شده ای قرار دارند‪ ،‬هیچ کدام از حامیان سال ‪ 84‬دولت‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬از جهاتی بله‪ .‬یکی از معضالت جدی‬ ‫که در مقابل بازیگران‪ ،‬تحلیلگ��ران و حاکمیت وجود دارد‪،‬‬ ‫پیش بینی ناپذیری اینده است‪ .‬از موضع حکومتی اگر بخواهیم‬ ‫نگاه کنیم یکی از خطرناک ترین مسائل‪ ،‬پیش بینی ناپذیری‬ ‫و کنترل ناپذیر بودن اینده اس��ت‪ .‬یعنی وضعیتی که در ان‬ ‫نتوان برای اینده پیش بینی و برنامه ریزی کرد‪ .‬این وضعیت‬ ‫باعث می شود هزینه های بسیار زیادی برای سناریوهایی که‬ ‫درصد وقوعشان کم است صرف شود ؛حال انکه ممکن است‬ ‫اصال ان احتماالت رخ ندهد‪ .‬دالیل مختلفی هم دارد که این‬ ‫وضعیت به وجود امده است‪ .‬فارغ از اینکه به هر صورت دولت‬ ‫فعلی موفق بوده یا خیر‪ -‬که م��ن معتقدم در جاهایی موفق‬ ‫بوده و در جاهایی موفق نبوده‪ -‬سیستم واقعا قادر به پیش بینی‬ ‫دقیق روی کار امدن این دولت نبود و این یک نقطه ضعف‬ ‫بزرگ اس��ت‪ .‬بنابراین سیستم مجبور اس��ت برود به سمت‬ ‫مدیریت محیط های پر تنش یا وضعیت نامشخص که یک‬ ‫مدیریت خاص و خطرناک است‪ .‬اگر حکومت به سمت کنترل‬ ‫وضعیت برود یعنی این احساس را داشته باشد که بر فضا سوار‬ ‫و کنترل در اختیارش است و نگرانی از افراد یا جریانات نداشته‬ ‫باشد‪ ،‬الزمه اش چند مورد است؛ یکی انکه نظام باالخره بعد از‬ ‫‪ 30‬سال تجربه باید مدیریت اینده اش را به حداکثر برساند تا‬ ‫هم ارامش ذهنی به خودش دهد و هم این ارامش در محیط‬ ‫اجتماعی احساس ش��ود‪ .‬این وضعیت یک ارامش ذهنی به‬ ‫مردم می دهد‪ .‬الزمه مدیریت اینده این اس��ت که چند کار‬ ‫انجام ش��ود‪ .‬زمانی حکومت برای مدیریت اینده کش��ور به‬ ‫سمت مدیریت صحنه انتخابات می رود که صحنه انتخابات‬ ‫بخشی فضای ذهنی و بخشی به فاکتورها و اکتورهای بازی‬ ‫برمی گردد‪ .‬در این بخش شورای نگهبان بعضی افرادی که‬ ‫احساس می کرده ممکن است زمینه نداشته باشند یا زمینه‬ ‫مساله افرینی داشته باش��ند به نحوی کنار می گذارد‪ ،‬یعنی‬ ‫با یک فاکتور قانونی بازیگران‪ ،‬مح��دود‪ ،‬کنترل و مدیریت‬ ‫شده اند‪ .‬اما درعمل دیدیم که این فاکتور برای مدیریت عرصه‬ ‫کافی نیس��ت‪ .‬در ش��کلی دیگر‪ ،‬حکومت می تواند به سوی‬ ‫مدیریت افراد سیاسی برود‪ .‬یعنی اینکه با تغییر جایگاه مهره ها‬ ‫و تقویت افراد در بازی سیاس��ی‪ ،‬چوب امدادی را از دس��ت‬ ‫بعضی ها بگیرد و بدهد به دست کس دیگر‪ ،‬یعنی بعضی ها‬ ‫را شارژ کند و با این کار وضعیت صحنه را مدیریت کند؛ که‬ ‫این مدل ممکن اس��ت احس��اس عدم عدالت در بازیگران‬ ‫به وجود اورد که نتیجه ان مثب��ت نخواهد بود‪ .‬یک زمان به‬ ‫س��مت فضای ذهنی مردم می رود‪ ،‬یک چی��زی که دنیا به‬ ‫ان ‪( Perception Management‬مدیری��ت ادراک و‬ ‫برداشت) می گوید‪ .‬پنجاه سال است که دنیا به این سمت رفته‬ ‫اما ما هنوز ‪ Data Management‬می کنیم یعنی مدیریت‬ ‫اطالعات انجام می دهیم‪ ،‬به ج��ای انکه به مدیریت ادراک‬ ‫و برداشت بپردازیم‪ .‬این کار بسیار پیچیده ای است‪ .‬انقالب‬ ‫براساس همین شکل گرفت‪ ،‬ولی به هر صورت ما سازوکاری‬ ‫مناسب برای این مساله در انتخابات ها نداریم و در این زمینه‬ ‫هم دچار مشکل هایی شدیم‪.‬‬ ‫یک روش دیگر این اس��ت که رویکرد روحی و روانی‬ ‫گروه ها و بازیگران صحنه را بتوانیم پیش بینی کرده و نهایتا‬ ‫انها را مدیریت کنیم‪ .‬اگر همه اینها را داشته باشیم می توانیم‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث‪ :‬یعنی ش�ما معتقدید نمی توان از هم اکنون‬ ‫رفتار جناح های سیاسی را هم پیش بینی کرد؟‬ ‫مثلث‪ :‬جناب اقای محبیان! ش�ما با صحبت های‬ ‫اقای عبدی به این صراحت موافق هستید؟‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫به رای مردم ندارند‪ .‬اما یکسری کشورها هم مثل ایران هستند‬ ‫که هیچ کدام از این دو وضعیت یادشده را ندارند و انتخابات‬ ‫غیر حزبی دارند که نمی توان ب��رون داد ان را پیش بینی کرد‪.‬‬ ‫چون نوع حرف زدن و موضع گیری افراد قبل و بعد از نامزد‬ ‫ش��دن با هم تفاوت می کند‪ .‬انه��ا رای می خواهند‪ ،‬بنابراین‬ ‫مجبورند متناس��ب با خواس��ت عموم حرف بزنند وگرنه در‬ ‫ی مواجه نمی شوند‪ .‬معتقدم نه جریانات‬ ‫انتخابات با اقبال مردم ‬ ‫و نه نامزدها پیش بینی پذیر نیستند‪ .‬متغیرها به گونه ای هستند‬ ‫که حتی ادم هایی که اطالع��ات خیلی زیادی هم دارند قادر‬ ‫نیستند فرایند و نتایج یک رقابت سیاسی را پیش بینی کنند‬ ‫و این یک ضعف بسیار بس��یار جدی در جامعه ماست‪ ،‬چون‬ ‫متغیر ها تحت کنترل نیست‪ .‬اگر امروز نمی توان در انتخابات‬ ‫واکنش فردای مردم را پیش بینی کرد اتفاق های دیگر نیز قابل‬ ‫پیش بینی نخواهد بود‪ .‬چون این مساله در همه حوزه ها وجود‬ ‫دارد و مردم در شرایط انتخابی طوری دیگری از خود واکنش‬ ‫نشان می دهند‪ .‬همانطور که گفتم ارتباط بین پالیتی به معنای‬ ‫فعاالن سیاسی و جامعه کمرنگ است‪ .‬فقط در زمان شش تا‬ ‫یک ماه مانده به انتخابات ارتباط برقرار می شود که این ارتباط‬ ‫عمق ندارد؛ بنابراین کال فضا پیش بینی ناپذیر است‪.‬‬ ‫نه تنها رفت��ار مردم پیش بینی پذیر نیس��ت بلکه حتی‬ ‫نمی توان ن��وع رفت��ار و گرایش های مختلف ی��ک جناح را‬ ‫پیش بینی ک��رد‪ ،‬چون یک نامزد در نهای��ت می خواهد رای‬ ‫بیاورد و از انجا که از ابتدا برنامه ای نداشته در اخرین لحظات‬ ‫متوجه می ش��ود که بهتر است چگونه س��خن بگوید‪ ،‬پس‬ ‫خودش ه��م نمی داند چه خواهد کرد چه رس��د ب��ه جامعه‪.‬‬ ‫ادم هایی هس��تند که در ش��رایط عادی خیلی گرایش های‬ ‫س��نتی دارند؛ از حیث فرهنگی و اجتماعی ام��ا درانتخابات‬ ‫چون رای می خواهند کال یک گرایش دیگری از خود نشان‬ ‫می دهد‪ .‬بنابراین انتخابات ایران خیلی قابل پیش بینی نیست‬ ‫و باید منتظر ماند دید در اخرین لحظات اوضاع چه می شود؟‬ ‫چه کسانی می توانند بیایند؟ چه شعارهایی می دهند؟ چطور‬ ‫می توانند خودش��ان را عرضه کنند؟ ضم��ن انکه در رقابت‬ ‫سیاسی پیش رو در کنار همه این مسائل‪ ،‬قیمت نفت و دالر‬ ‫به شدت روی معادالت انتخابات تاثیر می گذارد‪ .‬یعنی افرادی‬ ‫که اعالم نامزدی می کنند مجبور هستند مقداری حرف های‬ ‫دقیق تری بزنند‪ ،‬البته این جای امیدواری است‪ .‬من شخصا‬ ‫فکر نمی کنم که بتوان یک پیش بینی دقیق یا نیمه دقیق از‬ ‫وضعیت سیاسی انتخابات عرضه کرد که چه کسانی می ایند؟‬ ‫چه کس��انی می توانند بیایند؟ چه رایی می اورند؟ چه اقبالی‬ ‫از مردم جمع می کنند؟ پیش بینی این مس��ائل بسیار بسیار‬ ‫سخت است‪.‬‬ ‫فعلی فکر نمی کردند عاقبت کارشان با دولت به اینجا برسد‪.‬‬ ‫دول��ت بع��دی ه��م همی��ن مش��کل را‬ ‫دارد‪ .‬ت��ا وقت��ی جنا ح ه��ای سیاس��ی ب��ه بدن��ه‬ ‫اجتماع��ی خ��ود گ��ره نخورن��د همانن��د ی��ک‬ ‫قایق بادی در اقیانوس مواج هس��تند‪ .‬تنها کشتی اقیانوس‬ ‫پیماست که در امواج مختلف سکانش در اختیار است و مسیر ‬ ‫ترس��یمی را می پیماید و این امکان وجود دارد که مسیرش‬ ‫پیش بینی ش��ود‪ ،‬در غیر این صورت تقریب��ا ارزیابی اوضاع‬ ‫غیر ممکن است‪.‬‬ ‫بگوییم صحنه چه چیزی اس��ت و به چه س��مت و س��ویی‬ ‫می رود‪ .‬یعنی صحنه ای اس��ت که هم س��ناریو را می دانیم‬ ‫و هم براساس ش��ناخت و بصیرتی که داریم قادریم فضا را‬ ‫کنترل کنیم‪ .‬به فرض شناخت تمامی بازیگران می توان تمام‬ ‫واکنش های محتمل انها را در ش��رایط مختلف تعیین کرد‪.‬‬ ‫بنابراین فضا تا حدودی روشن می شود‪ .‬ما بسیاری از چنین‬ ‫فاکتورهایی را در اختیار نداریم؛ چنانچه هیچ زندگینامه روانی‬ ‫(‪ )psycho biography‬از بازیگ��ران سیاس��ی نداریم و‬ ‫نمی دانیم یک مس��ئول که هم اکنون در وضعیت نرمال در‬ ‫حال حرف زدن است‪ ،‬در شرایط متفاوت و غیر نرمال و فشار‬ ‫چگونه عمل می کند‪ .‬یعنی زندگینامه روانی یا شناخت روانی‬ ‫و زیستی فرد را اصال نداریم‪ .‬بنابراین همه اش در حال دست‬ ‫زدن به قمار با ریسک باال هستیم‪.‬‬ ‫یکی از راه های شناخت افراد بررسی واکنش های فرد‬ ‫در طول زمان است‪ .‬برای رسیدن به این مقصود‪ ،‬فرد باید در‬ ‫محیط سیاس��ی یعنی حزب به طور مستمر کار کند و در یک‬ ‫جریان حزبی به صورت روشن باال بیاید و در این شرایط عمال‬ ‫بار شورای نگهبان کم می شود‪ .‬چون شخصیت حقوقی حزب‬ ‫مسئولیت این فرد اموزش دیده را برعهده گرفته است‪ ،‬حزب‬ ‫یک شخصیت حقوقی است که مسئولیت نامزد را به عهده‬ ‫می گیرد‪ .‬چنین فردی در فرایند فعالیت حزبی شناخته شده‬ ‫و اگر در جاهایی هنوز ناشناخته اس��ت‪ ،‬حزب کنترل وی را‬ ‫به دس��ت می گیرد‪ .‬چون حزب مصلحت خودش را باالتر از‬ ‫افراد می داند‪ .‬ما چنین نظام حزب��ی کارامدی را نداریم؛ این‬ ‫یکی از ایرادات بزرگ اس��ت‪ .‬البته ان نقد احزاب ما نیست‪،‬‬ ‫بلکه نقد سیستم و قانون حزبی و انتخابات ماست‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر دائم به اشتباه می گویند‪ ،‬احزاب جا نیفتادند‪ .‬این حرف‬ ‫نادرستی است احزاب خیلی در این مملکت جا افتادند‪ .‬قبل و‬ ‫بعد از انقالب همه سران مملکت عضو یکی از احزاب شناخته‬ ‫شده کشور بودند‪ .‬حتی اپوزیس��یون ما هم عضو حزب بود‪.‬‬ ‫هم اکنون جناح‪ ،‬حکم حزب را دارد چ��ون احزاب درون ان‬ ‫هستند‪ .‬فقط ان س��اختار قانونی را نداریم‪ .‬زیرا اکنون مردم‬ ‫به اشخاص رای می دهند‪ ،‬به احزاب رای نمی دهند‪ .‬بنابراین‬ ‫حزب همیشه سکوی پرش افراد می ش��ود‪ .‬فرد تا به قدرت‬ ‫رسید مس��تقل و از حزب خود رویگردان می شود‪ .‬در نهایت‬ ‫افرادی وارد صحنه می شوند که هیچ شناخت و مطالعه ای در‬ ‫مورد انها وجود ندارد‪.‬‬ ‫با در نظر گرفتن پارامتر شناخته بودن فرد و برنامه اش‪،‬‬ ‫چهار نوع کاندیدا ممکن است وارد صحنه شوند؛ اول‪ ،‬فردی‬ ‫که خودش ش��ناخته ش��ده و برنامه اش هم مشخص است‪.‬‬ ‫چون حزب نداریم این افراد در صحنه سیاسی اگر هم بیایند‬ ‫شعارشان بسیار محافظه کارانه و کارشناسانه خواهد بود‪.‬‬ ‫کسی که می خواهد کارشناسی و برنامه محور حرکت‬ ‫کند نمی تواند شعار بدهد؛ مثال می گوید رشد سه درصدی در‬ ‫حوزه اشتغال ایجاد می کند‪ .‬اما این فرد وقتی با کاندیدایی که‬ ‫می گوید مشکل بیکاری را کامل برطرف می کنم و وضعیت را‬ ‫از صفر به صد می رسانم‪ ،‬قیاس شود‪ ،‬شانس انچنانی نخواهد‬ ‫داشت‪ .‬بنابراین کسی هم سعی نمی کند خودش را در این قالب‬ ‫عرضه کند‪ .‬دوم انکه کاندیدایی می اید که ناشناس است اما‬ ‫برنامه های مشخصی دارد‪ .‬الزمه اش این است که این فرد از‬ ‫سوی یک حزبی حمایت شود‪ ،‬چنین چیزی را هم ما نداریم‪.‬‬ ‫حالت سوم انکه کاندیدا مشخص‪ ،‬اما برنامه نامشخص باشد‪.‬‬ ‫اکثر کاندیداهایی که هم اکنون هس��تند همه را تا حدودی‬ ‫می شناسیم و در این دسته هستند‪ .‬ممکن است برنامه ندهند‪،‬‬ ‫چون تابع حزب نیس��تند‪ -‬حال انکه برنام��ه از درون حزب‬ ‫بیرون می اید‪ -‬این افراد با نامزدی که ناشناس است و برنامه‬ ‫نامشخص دارد وارد صحنه رقابت می شوند‪ .‬چه مشکلی پیش‬ ‫می اید؟ کسی که شناخته ش��ده است در بند گذشته خودش‬ ‫اس��ت‪ .‬یعنی به عنوان چهره ای که در حوزه سیاس��ت رشد‬ ‫کرده و باالامده‪ ،‬مجبور به دفاع از گذش��ته خودش می شود‪.‬‬ ‫مثل دفاع اقای هاشمی از گذشته اش‪ ،‬اقای خاتمی سال ‪76‬‬ ‫‪43‬‬ ‫پوشیدن شان هم دیگر قدیمی نیست‪.‬‬ ‫در ایران این عدم تعین تا اخرین لحظه وجود‬ ‫دارد‪ .‬چون اساسا مبارزه ای عیان از سال های‬ ‫قبل وجود نداشته‪ .‬یعنی کسانی که برای کسب‬ ‫جایگاه ریاست جمهوری می خواهند سال‬ ‫اینده با یکدیگر رقابت کنند‪ ،‬االن در صحنه‬ ‫نیستند‪ .‬بنابراین نمی توان گفت االن چه کسی‬ ‫می خواهد کاندیدا شود‪ ،‬چون این بستگی‬ ‫دارد افراد خودشان چقدر دوست داشته‬ ‫باشند به عرصه ورود کنند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫ناشناخته بود‪ ،‬بیشتر می توانست شعار دهد‪ ،‬اما از االن به بعد‬ ‫شناخته شده است‪ .‬بنابراین افراد تابع تصویری هستند که از‬ ‫گذشته انها در ذهن مردم وجود دارد‪ ،‬اما از ان طرف کاندیدای‬ ‫ناشناخته‪ ،‬درست است که برنامه مشخصی ندارد اما قدرت‬ ‫شعاردادن دارد‪ ،‬چون با هیچ معیاری نمی توان او را ارزیابی و‬ ‫تطبیق داد‪ ،‬بنابراین این فرد فقط ش��عار اینده را می دهد و از‬ ‫انجا که می خواهد ببرد هر شعاری را مطرح می کند‪ .‬خب از‬ ‫ان طرف فضای سیاسی کشور در ان مقطع احساسی است‪.‬‬ ‫درست است که مردم محاسبه می کنند ولی محاسبات مردم‬ ‫تابع یکسری شرایط اس��ت‪ .‬وقتی هیچ ش��ناختی از کسی‬ ‫وجود ندارد و فضا احساس��ی و رادیکال بشود مردم به کسی‬ ‫بیشتر گوش می دهند که بلندتر فریاد می زند و شعارهایش‬ ‫بیش��تر مورد توجه قرار می گیرد‪ .‬بین کسی که می گوید من‬ ‫بیکاری را به طور کامل از بین می برم با کس��ی که می گوید‬ ‫بیکاری را دو درصد کاهش می دهم‪ ،‬طبیعتا مشخص است‬ ‫جامعه به چه فردی اقبال می کند‪ .‬بنابراین کسانی روی کار‬ ‫می ایند که تا حدودی ناشناخته هستند و برنامه هم ندارند‪ .‬انها‬ ‫می خواهند وقتی روی کار امدند برنامه بنویسند‪ .‬بنابراین حوزه‬ ‫ریاست جمهوری برای انها یک محیط ازمایشگاهی می شود‬ ‫و نتیجه ان است که نظام همیشه در حال پوشاندن اشتباهات‬ ‫نیروهای تازه کار یا رفع اشکاالت انها یا برخورد با انهاست‬ ‫و این هزینه های س��نگینی را برای نظ��ام به وجود می اورد‪.‬‬ ‫بنابراین فکر می کنم بعد از ‪ 30‬سال ما به جایی رسیدیم که‬ ‫باید یک تغییرکلی در این زمینه انجام شود‪ .‬واقعیت این است‬ ‫که باید ی��ک بازنگری جدی در این زمین��ه انجام داد‪ ،‬اصال‬ ‫نظام نمی تواند این قدر انرژی در حوزه سیاسی بگذارد‪ .‬بخش‬ ‫اعظم نیروی نظام ما صرف سیاست می شود‪ .‬سیاست حوزه‬ ‫شعار است و چون فضای سامان مندی نیست افراد ناشناس‬ ‫می ایند وارد حوزه می ش��وند و بعد نظام دنبال کنترل بعد از‬ ‫پیروزی است‪ ،‬درحالی که دیگر فرد در منصب است و کنترل‬ ‫وی بسیار دش��وار‪ .‬از لحاظ عقل سیاس��ی این دیگر شدنی‬ ‫نیس��ت‪ ،‬اس��تفاده از فاکتورهای نظارتی هم به علت اینکه‬ ‫انها به حسب گذش��ته فرد صالحیت وی را بررسی می کنند‬ ‫نمی تواند این مش��کل را رفع کند‪ .‬بنابراین افراد ناش��ناخته‬ ‫وارد صحنه انتخابات می شوند و از انجا که هیچ محاسبه ای‬ ‫روی انها نیست‪ ،‬می ایند و از همه جلو می زنند‪ ،‬چون راحت تر‬ ‫می توانند شعار دهند‪.‬‬ ‫ما نمی توانیم این هزینه ها را بپردازیم‪ .‬باید اولویت نظام‬ ‫به اقتصاد و اجتماع تغییر کند‪ .‬اگر بخواهم به سیاسیون توصیه‬ ‫کنم‪ ،‬می گویم سیاستمدار خوب ان است که از حاشیه اجتماع‬ ‫وارد حوزه سیاست ش��ود‪ .‬مثل حزب س��بزها در اروپا‪ .‬االن‬ ‫این طور عمل نمی کنند‪ .‬به س��متی رفته ان��د که در فضای‬ ‫صد درصد احساسی و سیاسی کاندیداها وارد عمل می شوند‬ ‫و نظام‪ ،‬بخشی از انرژی خودش را از دست می دهد‪ .‬فضای‬ ‫سیاسی کشور این گونه است‪ .‬حال انکه اصال فضای مناسبی‬ ‫نیست‪ .‬اصال این هنر نیس��ت که بگوییم قادر به تشخیص‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪44‬‬ ‫نیستیم که چه کس��ی رئیس جمهور می ش��ود‪ .‬امارهایمان‬ ‫هیچ کدام درست نیست‪ .‬این نشانه نامتعین بودن فضاست‪.‬‬ ‫شاید بگوییم دموکراتیک اس��ت اما از ان طرف نشان دهنده‬ ‫بی س��امانی هم اس��ت‪ .‬باالخره بای��د فرد‪ ،‬درص��دی قابل‬ ‫پیش بینی باش��د‪ .‬اصال حکومت ب��دون پیش بینی ممکن‬ ‫نیس��ت‪ .‬بر همین اس��اس معتقدم یکی از مشکالت بسیار‬ ‫جدی این اس��ت و در دوره یازدهم هم این مس��اله تشدید‬ ‫می شود‪ .‬چون جناح ها شدیدا ضعیف شدند‪ ،‬صحنه سیاسی‬ ‫به شدت اتمیزه ش��ده‪ ،‬تعدد و کثرت کاندیدا به حدی رسیده‬ ‫که کنترل اینها دشوار است و از طرف دیگر ما هیچ حرکتی‬ ‫انجام ندادیم که چهره هایی ک��ه می ایند تعهدی به جایی از‬ ‫لحاظ تشکیالتی و حزبی داشته باش��ند‪ .‬بنابراین یا به دنبال‬ ‫البی کردن با یکسری از ارکان قدرت هستند که بعد وقتی بر‬ ‫کرسی ریاست جمهوری می نشینند معلوم نیست چقدر به ان‬ ‫تعهدات پایبند باشند‪ ،‬از طرفی هم درست نیست که نامزدها‬ ‫در میدان رقابت شعارهای مطلوبی بدهند و وارد میدان شوند‬ ‫بعد که قدرت را گرفتند ان وقت ش��عارهایی اپوزیسیونی را‬ ‫س��ر دهند که به مخیله و تصور کس��ی هم رسوخ نمی کرد‪.‬‬ ‫بنابراین این مساله هم اکنون یک اس��یب جدی در فضای‬ ‫سیاسی کشور است‪.‬‬ ‫مثل�ث‪ :‬با توجه ب�ه صحبت ه�ای دکت�ر محبیان‬ ‫اگر بخواهی�م بحث را به فض�ای اجتماعی ببریم‬ ‫می توان گفت مطالبات جامع�ه ایران تقریبا از دو‬ ‫جنس است و دو بخش کامال متفاوت از هم دارد‪.‬‬ ‫حتی با تس�امح می ت�وان گفت س�ه بخش؛ یک‬ ‫بخش ش�هری که طبق اخرین امار سرش�ماری‬ ‫نزدیک ب�ه ‪ 70‬درصد جامع�ه ایران را تش�کیل‬ ‫می ده�د و ‪ 30‬درصد جامعه روس�تایی و س�نتی‬ ‫است که تفاوت هایی با قش�ر شهرنشین دارند‪.‬‬ ‫البته عمدتا هم وقتی می گوییم ‪ 70‬درصد جامعه‬ ‫ش�هری به این معنا نیس�ت که همه مشخصات‬ ‫کام�ل جامع�ه م�درن مث�ل طبق�ات اجتماع�ی‬ ‫در ان دیده می ش�ود‪ .‬ب�ا توجه به پیش�ینه ای که‬ ‫در انتخاب�ات گذش�ته داش�تیم درب�اره موضوع‬ ‫ش�عارگرایی و ان چیزی که از ان به عنوان جذب‬ ‫ارای عوام نام می بریم‪ ،‬فکر می کنید در انتخابات‬ ‫اینده جامعه ای�ران محافظه کار عم�ل می کند یا‬ ‫همچنان به نوع�ی مبتنی بر گرایش ه�ای چپ و‬ ‫ارمانگرایانه به نامزدها رای می دهد‪ .‬فکر می کنید‬ ‫در این چند سال جامعه ایران راست و محافظه کار‬ ‫شده یا شعارگرا؟‬ ‫‪ l‬عب�دی‪ :‬من تقسیم بندی اول ش��ما را نمی دانم‬ ‫چقدر درس��ت اس��ت‪ .‬چون دیگر نمی ت��وان گفت جمعیت‬ ‫ی است‪ .‬همین االن‬ ‫روستایی کشور جمیعت س��نتی و قدیم ‬ ‫دختران روس��تایی تا س��طوح باال درس می خوانند‪ ،‬حتی از‬ ‫پسرها جلوترند‪ .‬از رس��انه ها اس��تفاده می کنند حتی لباس‬ ‫مثلث‪ :‬ولی منتال و ذهن ها متفاوت است؟‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬متاسفانه در چند سال گذشته مطالعات‬ ‫اجتماعی کم و محدودی انجام شده و انهایی هم که انجام‬ ‫می شود چندان اعتبار ندارد‪ .‬در نتیجه می توان گفت که خیلی‬ ‫ذهنیت روش��نی از مس��ائل وجود ندارد‪ .‬ان بخشی هم که‬ ‫رسمی منتشر می شود دارای ابهام هایی هستند‪ .‬بنابراین من‬ ‫که در خانه نشستم و دو تا روزنامه می خوانم و یکسری ادم ها‬ ‫را می بینم‪ ،‬نمی توانم قضاوت قطعی و نهایی کنم‪ .‬چون همه‬ ‫حرف های من براساس حدسیات اس��ت که گفته می شود‪.‬‬ ‫ولی استنباط خودم این نیست که انها جوامع سنتی هستند‪.‬‬ ‫اگر نگاه ش��ود حتی طالق در میان انها باال رفته‪ .‬تعداد زاد و‬ ‫ولد پایین امده و س��ن ازدواج افزایش یافته‪ .‬نمی گویم اینها‬ ‫نکته های مثبتی است‪ ،‬بلکه نش��ان دهنده مسائلی است که‬ ‫همه از واقعیت تحوالت در انج��ا حکایت می کنند‪ .‬بنابراین‬ ‫نمی توان انها را عین گذشته دانست‪ ،‬ولی اینکه جامعه ما به‬ ‫چه سمتی رفته‪ ،‬این هم قابل پیش بینی نیست‪ .‬چون وقتی‬ ‫پرسیده می شود جامعه به چه س��متی رفته‪ ،‬ذهن من به این‬ ‫س��و می اید که نهادهایی که جامعه را نمایندگی می کنند یا‬ ‫نخبگانی که یک بخش هایی از جامعه را نمایندگی می کنند؛‬ ‫به چه سمتی رفتند‪ .‬روشن اس��ت که این نهادها و نخبگان‬ ‫در سال های گذشته ضعیف تر از قبل شدند‪ -‬حال انکه باید‬ ‫قوی تر می ش��دند‪ -‬حتی نمی توان پیش بینی کرد که مردم‬ ‫چه واکنشی از خود نش��ان می دهند‪ .‬مردم برای انجام یک‬ ‫واکنش قابل پیش بینی باید ذهنیتی نهادینه و عمیق ش��ده‬ ‫به دست اورده باشند‪ ،‬من چنین ذهنیتی را مشاهده نمی کنم‪.‬‬ ‫اگر در سطح کشور بررسی شود مشخص است چقدر ادم ها‬ ‫درباره برنامه حرف می زنند‪ .‬اوایل دول��ت فعلی بیش از ‪50‬‬ ‫اقتصاددان امدند و حرفی زدند و یک بار دیگر هم گفتند ولی‬ ‫با واکنش هایی که دیدند کنار کشیدند و دیگر تمام شد‪ .‬االن‬ ‫چهار اقتصاددان را هم نمی توان دید که بگویند مسائل موجود‬ ‫کش��ور این طور یا ان طور قابل حل اس��ت‪ .‬همه می گویند‬ ‫تورم بد است حتی ان کس��انی که در تورم نقش داشتند گله‬ ‫می کنند‪ .‬تورم که از اسمان نمی اید‪ .‬از همین بودجه می اید اما‬ ‫همان هایی که در ایجاد تورم نقش دارند اعتراض می کنند‪.‬‬ ‫بنابراین ذهنیتی به نظر من وجود ن��دارد که من بگویم این‬ ‫ذهنیت به چه سمتی می رود‪ ،‬انچه خطرناک است این است‬ ‫که فضای شکل گیری گفت وگو برای اینکه من بفهمم این‬ ‫طرفم و شما هم بفهمید ان طرف هستید وجود ندارد‪ ،‬متاسفانه‬ ‫متغیرهای خطرناکی دارد وارد قضیه می شود‪ .‬متغیر خارجی‬ ‫بسیار بسیار مهم می شود‪ .‬این مملکت االن نسبت به دو سال‬ ‫قبل خود تولید نفتش چقدر است؟ صادراتش در چه وضعیتی‬ ‫اس��ت؟ مملکتی که به درامدهای نفتی ات��کای جدی دارد‬ ‫وقتی به یک باره ‪ 30‬درصد تولید ناخالص ملی اش با بحران‬ ‫مواجه می شود‪ ،‬این وضعیت به تمام مسائل دیگرش سرریز‬ ‫می شود‪ .‬این مساله تمام متغیرهای دیگر را از بین می برد یا‬ ‫مطلبی که دکتر محبیان فرمودند و درست است‪ ،‬رفتارهای‬ ‫ما در ریس��ک های خطرناک اس��ت‪ .‬االن به گونه ای درگیر‬ ‫یک مساله خارجی(سوریه) هستیم که ریسکش بسیار بسیار‬ ‫باالست و دست ما هم نیست‪ .‬ممکن است وضعیت سوریه‬ ‫این طرف و ان طرف شود‪ .‬من نمی گویم اسد برود یا بماند اما‬ ‫تغییرات انجا به شدت در داخل ایران تاثیر می گذارد و مردم‬ ‫در این حوزه ها متاثر می شوند‪ .‬واقعا خیلی جامعه عجیبی را‬ ‫پیش رو می بینم‪ .‬نه در بین مردم بلکه در بین ساخت سیاسی‬ ‫هم همین طور است؛ اصالح طلبان به شدت از لحاظ فکری‬ ‫متشتت هس��تند‪ ،‬نه به خاطر اینکه نمی خواهند اتحاد داشته‬ ‫باشند بلکه در یک مسیر عادی و با متغیرهای پیش بینی پذیر‬ ‫قرار ندارند‪ .‬هرکس��ی در جریان عادی باشد مسیر خودش را‬ ‫می رود‪ ،‬اما در امواج خروشان هرکسی به یک طرف می رود‪،‬‬ ‫همین اتفاق در ساخت قدرت هم رخ می دهد‪ .‬تا انجایی که‬ ‫می بینیم هیچ اشتراک نظر جدی بین انها حتی درباره مسائل‬ ‫از موضع حکومتی‬ ‫اگر بخواهیم نگاه کنیم‬ ‫یکی از خطرناک ترین‬ ‫مسائل‪،‬پیش بینی ناپذیری‬ ‫و کنترل ناپذیر بودن اینده‬ ‫است‪ .‬یعنی وضعیتی که در‬ ‫ان نتوان برای اینده پیش بینی‬ ‫و برنامه ریزی کرد‪ .‬این وضعیت‬ ‫باعث می شود هزینه های بسیار‬ ‫زیادی برای سناریوهایی که درصد وقوعشان‬ ‫کم است صرف شود‬ ‫سیاست‬ ‫ش��خصی‪ ،‬فردی‪ ،‬فرعی وکوتاه مدت به منافع کالن و کلی‬ ‫اولویت پیدا می کند‪ ،‬از این به بعد صحنه سیاسی محل چالش‬ ‫بین منافع کوچک افراد می ش��ود‪ .‬االن نظ��ام فرصت دارد‬ ‫این اصالح را انجام دهد‪ ،‬هم اکنون بح��ث از اصالح قانون‬ ‫انتخابات است و باید سریع ان را انجام داد تا نظام حزبی شکل‬ ‫بگیرد‪ .‬حتما نگاه باید درباره احزاب درست شود‪.‬‬ ‫هیچ چیزی بی ضرر نیست‪ .‬باید دنبال کم ضررترین و‬ ‫نفع دارترین مدل برویم‪ .‬بنابراین تثبیت احزاب قطعا از اتمیزه‬ ‫شدن فضای سیاسی کشور بهتر است‪ .‬کنترل احزاب بسیار‬ ‫ساده تر از افراد است‪ .‬یکی از نکات دیگری که از یک جهت‬ ‫فرصت و از جهتی دیگر تهدید جدی است بحث پیرشدگی‬ ‫جامعه ایران اس��ت‪ .‬جامعه ایران در حال پیرش��دن است و‬ ‫این خیلی جدی اس��ت‪ .‬من نمی خواهم به این مس��اله نگاه‬ ‫سیاسی داشته باش��م‪ ،‬بلکه می خواهم از جنبه اقتصادی به‬ ‫ان بنگرم‪ .‬اخیرا صحبت می کردم با بعضی از دیپلمات های‬ ‫ژاپنی‪ .‬می گفتند یکی از دالیلی ک��ه تکنولوژی کره از ژاپن‬ ‫پیشی گرفت این بود که جامعه ما پیر شد‪ ،‬افراد در ‪ 61‬سالگی‬ ‫بازنشسته شدند‪ ،‬بعد کره با نصف حقوق تمام مهندسان سونی‬ ‫و پاناسونیک را در سامس��ونگ جمع کرد و تکنولوژی انها از‬ ‫ژاپن جلو زد‪ .‬اخیرا گزارش اکونومیست را دیدم که از ‪1656‬‬ ‫نفر از بزرگترین متخصصان و مدیران اجرایی ‪ 100‬کش��ور‬ ‫دنیا درب��اره تصویر و وضعیت جهان در س��ال‪2020‬تحقیق‬ ‫کردند‪ ،‬وقتی یک کشوری مثل ژاپن ‪ 46‬درصد پیر می شود‬ ‫اثرات ان عق��ب افتادن تکنولوژی اش از کره اس��ت‪ .‬جامعه‬ ‫ما به سرعت دارد به سمت پیر ش��دگی می رود که یکسری‬ ‫نتایج سیاس��ی و اقتص��ادی دارد‪ ،‬از نتایج سیاس��ی اینکه؛‬ ‫جامعه محافظه کار می شود‪ .‬انسان وقتی مسن تر می شود از‬ ‫شعارهای ازادی خواهانه به سوی مساله بقا و امنیت می رود‬ ‫و محتاط تر می شود‪ ،‬این می تواند هم حسن باشد و هم عیب‪.‬‬ ‫حسنش این اس��ت که جامعه ارام تر خواهد شد‪ ،‬تنش های‬ ‫سیاسی در ان کمتر می ش��ود‪ .‬البته این به شرطی است که‬ ‫وضع اقتصادی جامعه خوب باشد اما اگر این اتفاق نیفتد برای‬ ‫فرد مس��ن و جامعه ای که به سمت پیرشدگی پیش می رود‪،‬‬ ‫اقتصاد به واس��طه نگاه امید به اینده بر بقیه مسائل اولویت‬ ‫پیدا می کند‪ .‬فرد مسن می خواهد وقتی دیگر توانایی جوانی را‬ ‫ندارد یک محیط ارام اقتصادی داشته باشد‪ .‬حاال اگر در این‬ ‫شرایط وضعیت اقتصادی افول کند‪ -‬ضمن انکه نیروی کار‬ ‫هم در حال افول است‪ -‬ان وقت مشکل پیدا می شود‪ .‬نتیجه‬ ‫ان خواهد ش��د که مابین انتظاری که از امید به اینده وجود‬ ‫دارد و وضع اقتصادی جاری احساس محرومیت نسبی ایجاد‬ ‫می شود‪ .‬جوان جامعه که ناراحت است‪ ،‬پیر جامعه هم ناامید‬ ‫خواهد شد و این وضعیت نادرستی را ایجاد می کند‪ .‬ضمن انکه‬ ‫اثرات دیپلماتیک هم دارد‪ .‬جامعه ای که پیر شود شعارهای‬ ‫انقالب��ی و حرکات انقالب��ی را نمی تواند انج��ام دهد‪ .‬یعنی‬ ‫پیگیری ش��عارها از حالت فعال و اکتیو قبلی خارج می شود‪.‬‬ ‫البته وقتی می گویم بحران در پیش است معنی اش این نیست‬ ‫که جامعه رو به نابودی اس��ت و همه چیز دارد از بین می رود‪،‬‬ ‫بلکه منظور ان است که خوشبینی به اینده را خیلی ها دارند‬ ‫اما باید این هشدارها را داد تا بیماری های نامحسوس برطرف‬ ‫شود‪ ،‬بر همین اساس یک مش��کل دیگر که اهمیت دارد و‬ ‫موظفم نسبت به ان هش��دار دهم این است که بخش هایی‬ ‫از جامعه جوان م��ا که به یک مفهوم ج��زو دگر اندیش های‬ ‫خارج کشوری نیستند با ارزش ها و سیستم های موجود کشور‬ ‫تفاوت دیدگاه دارند و بخش هایی از جامعه مثل سوپر مدرن ها‬ ‫و سوپر داراها که شاید خیلی وصل به سیاست نشدند‪ ،‬کم کم‬ ‫دارند جهان های ش��خصی برای خودشان درست می کنند‪.‬‬ ‫یعنی اصال خودش��ان را از مس��ائل اجتماع کنار می کشند و‬ ‫یکسری دنیاهای شخصی برای خودشان درست می کنند‪.‬‬ ‫مسافرت های خارجی می روند و با ان محیط ها لینک دارند‪.‬‬ ‫یکسری اشخاص جهانی را به لحاظ نُرم ها و ارزش ها برای‬ ‫خود به وجود می اورند‪ .‬یعنی اینها به لحاظ ارتباطات و درجه‬ ‫برخورد و ن��وع نگاه با ارزش های سیس��تم موج��ود تطابق‬ ‫ندارند‪ .‬بنابراین همواره نظام حاکم را نظام بدهکار می بینند‬ ‫و از انجا که نگاه خیالی هم به مسائل می کنند‪ ،‬دیگر نسبت‬ ‫به دغدغه های جامعه بی احس��اس می شوند‪ .‬اینکه رهبری‬ ‫دائم تاکید می کنند؛ دانش��جویان باید وارد صحنه ش��وند و‬ ‫نقش افرین باشند در همین راستا و برای از بین بردن این گونه‬ ‫مشکالت است‪ .‬منتها این کار یکسری اقتضائات را هم الزم‬ ‫دارد که باید انها را فراهم کرد‪ .‬بنابراین یکی از بحران هایی‬ ‫که ممکن است به وجود اید این است که ما طیفی از جوانان‬ ‫و از کسانی را داشته باشیم که می توانند موتور سوخت فکری‬ ‫و انرژی در جامعه باشند؛ حال انکه ش��اید در حوزه سیاسی‬ ‫اختالف دیدگاه هم داشته باشند؛ اما اینها روی جهان شخصی‬ ‫خود متمرکز شوند‪ .‬وقتی این طور شود یک حالت بی احساسی‬ ‫در جامعه رسوخ پیدا می کند و این خیلی نگران کننده است‪.‬‬ ‫البته من شاید فضا را کاریکاتوریزه و رادیکال تصویرمی کنم تا‬ ‫مسئوالن بیشتر خطر را درک کنند‪ .‬اگر این ذهنیت در جامعه‬ ‫ایجاد شود یک ضربه سنگین خواهد بود‪ .‬چون ضد انقالب‬ ‫خارج کشور و بیگانه منتظر همین است‪ .‬انها می خواهند این‬ ‫اتفاق بیفتد و مردم از لحاظ ارزشی‪ ،‬احساسی و رابطه فکری‬ ‫از نظام و کشور خود جدا شوند تا دیگر تعلق خاطری نداشته‬ ‫بو اتش‬ ‫باش��ند که خود را در مقابل تهدیدات خارج��ی به ا ‬ ‫بزنند‪ .‬این از جمله هشدارهایی است که ما باید بدهیم شاید‬ ‫به گوش هایی برسد که برنامه ریزی کنند چون بی برنامگی در‬ ‫این باره خطرناک است‪ .‬دنیا دائم در حال تغییر است‪ .‬بی تعارف‬ ‫اگر ما تغییر را نتوانیم مدیریت کنیم تغییر ما را عوض خواهد‬ ‫کرد‪ .‬ان وقت وضعیتی به وجود می اید که نامناسب خواهد بود‪.‬‬ ‫در حوزه سیاس��ت کش��ور ه��م همین طور اس��ت و‬ ‫ریاس��ت جمهوری یا هر انتخابات دیگر مثل هم هس��تند‪.‬‬ ‫اول چیزی که باید پیش��نهاد داد این است که نظام حاکم به‬ ‫سمت غیرسیاسی کردن فضای کشور برود و شرایط را از این‬ ‫وضعیت افراطی خارج کند‪ .‬چه لزومی دارد که این قدر مساله‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫مهم کشور از هسته ای تا سوریه و اقتصادی و نفت و‪ ...‬وجود‬ ‫ندارد‪ ،‬برای انکه زمینه شکل گیری چنین اتحادی نیست‪ .‬این‬ ‫انومی چه در سطح رفتار و چه در سطح اذهان و اندیشه وجود‬ ‫دارد و به نظر من یک چیز بسیار خطرناکی است که اقای دکتر‬ ‫محبیان هم فرمودند اما واقعیت این است که ساخت سیاسی‬ ‫فکر می کرد با اتمیزه شدن عرصه سیاست بهتر می تواند ان را‬ ‫کنترل کرد اما درست است یک گروه و حزب بزرگ سخت تر‬ ‫مدیریت می شود‪ ،‬اما براساس مسئولیت و سابقه عملکردی و‬ ‫برنامه ای که دارد خیلی چیز ها را در نظر می گیرد‪ .‬مثال همین‬ ‫االن افرادی در حکومت هس��تند که دولت فعلی را با دولت‬ ‫گذشته مقایسه می کنند و اقای خاتمی را تمجید می کنند که‬ ‫الاقل رعایت یکس��ری چیزها را می کرد‪ .‬چرا؟ چون خاتمی‬ ‫نمی توانس��ت چنین کند ‪ ،‬حتی اگر ذهنش ه��م این بود که‬ ‫بی محابا تر عمل کند‪ ،‬به خاطر یک نوع پیوستگی ها و حالت‬ ‫گروه داشتن این کار را انجام نمی داد‪ .‬بنابراین واضح شده که‬ ‫اتمیزه شدن‪ ،‬کنترل عرصه را سخت تر می کند‪ .‬چون جامعه‬ ‫را پیش بینی ناپذیرتر می کند‪ .‬در نتیج��ه نمی توان گفت در‬ ‫انتخابات بعدی مردم چه واکنشی از خودشان نشان می دهند‪.‬‬ ‫ممکن است خیلی تحت تاثیر رسانه های مختلف و خارجی‬ ‫باشند‪ .‬من که نمی توانم االن پیش بینی کنم‪ .‬شاید دیگران‬ ‫بتوانند این کار را کنند‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬اقای دکتر محبیان! نظر شما چیست؟‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬من چند فاکتور را می بینم که می توانند‬ ‫برای ما ایجاد فرصت کنن��د و براس��اس ان می توان برای‬ ‫کنترل فضای سیاسی کشور برنامه ریزیکرد‪ .‬عرصه سیاسی‬ ‫ما تاحدودی کالینتالیستی است؛ برحسب روابط بین یکسری‬ ‫خوشه هایی ‪-‬بعضا حول اش��خاص‪ -‬مثل اقای هاشمی و‬ ‫تیمش‪ ،‬مجمع روحانیون و تیمش‪ ،‬راس��ت سنتی و تیمش‬ ‫شکل گرفته بود که این مس��اله نکات مثبت و منفی داشت‪.‬‬ ‫نکته مثبت این بود که این خوش��ه ها همانند احزاب مخفی‬ ‫با هم مبارزه می کردند و البته گاهی منافع کش��ور به واسطه‬ ‫رقابت انها ذبح می ش��د‪ .‬یکی از اثاری که اقای احمدی نژاد‬ ‫داشت این بود که خوشه ها را به هم ریخت‪ ،‬یعنی به بعضی‬ ‫از این خوشه ها ضربه زد مثال به خوشه اقای هاشمی ضربه‬ ‫زد‪ .‬این می تواند یک فرصت ایجاد کند‪ .‬یعنی نظام به سمتی‬ ‫برود که ضمن حفظ شکل هرمی خود‪ ،‬احزاب شناسنامه دار‬ ‫اش��کارا در ان با هم رقابت کنند‪ .‬یعنی حزب شناس��نامه دار‬ ‫طبق قانون کش��ور به فعالیت بپ��ردازد و تعه��د بدهد که از‬ ‫مسیر قانون خارج نش��ود وگرنه می توان با انها برخورد کرد‪.‬‬ ‫وقتی پرونده حزب دس��ت دولت است تخلف از قانون باعث‬ ‫باطل ش��دن مجوز فعالیتش می شود که این مساله به معنی‬ ‫پایان یافتن عمر سیاسی یک حزب است؛ این کنترلش ساده تر‬ ‫از دیگر روش هاست‪ .‬این ایده خیلی راحت می تواند اجرایی‬ ‫شود ولی خطرناک ان است که کالینت های ناشناخته جای‬ ‫خوشه های قبلی را بگیرند‪ .‬مثال تیم اقای احمدی نژاد بخواهد‬ ‫جای تیم اقای هاشمی را بگیرد یا تیم یک فرد دیگر بخواهد‬ ‫برای خود طرفدارانی درست کند‪ .‬در این حالت بازی خطرناک‬ ‫می شود‪ ،‬چون سیستم قبلی اگر چه خوب نبود اما شناخته شده‬ ‫بود‪ .‬این حالت جدید که دیگر شناخته شده هم نیست؛ بنابراین‬ ‫از یک جهت این یک فرصت است و نظام باید از این فرصت‬ ‫برای ساماندهی سریع و صریح فضای سیاسی کشور استفاده‬ ‫کند‪ ،‬چون فرصت ندارد وگرنه چیز های دیگر شکل می گیرد‪.‬‬ ‫سیاستمدار وقتی وارد صحنه می ش��ود اول خودش است و‬ ‫براساس افکار و ارمان ها و دیدگاه هایی که دارد عمل می کند‪.‬‬ ‫ی دور‬ ‫با یک اعتماد به نفس حرکت می کند‪ .‬بعد رفته رفته تیم ‬ ‫او جمع می شوند و بعد خوشه کم کم شکل می گیرد‪ .‬بعد که‬ ‫خوشه نهایی شد دیگر فرد خودش نیست و خوشه او را هدایت‬ ‫می کند‪ .‬او اگر هم بخواهد کنار رود خوشه نگهش می دارد‪.‬‬ ‫اصال جریانی خاص درست می شود و این خوشه منافع خودش‬ ‫را می خواهد و این منافع ان فرد را در راس نگه می دارد و چون‬ ‫سامان یافته و اموزش دیده نیس��ت‪ ،‬نگاه مدنی ندارد‪.‬منافع‬ ‫‪45‬‬ ‫اتفاقاتیکه بعد از انتخابات سال‪ 88‬رخ داد یک‬ ‫نوع تغییر راهبردی را در عمل ایجاد کرد‪ .‬چالش‬ ‫اصلی این است که اصالح طلبان نه با راهبرد‬ ‫جدید توانستند خودشان را انطباق دهند و‬ ‫نه توانسته اند به راهبرد قبلی برگردند‪ .‬یعنی‬ ‫امادگی این کار را ندارند‬ ‫سیاست‬ ‫سیاست در کشور اولویت داشته باشد؟‬ ‫البته مقام معظم رهبری این موضوع را دنبال می کنند‪.‬‬ ‫الگوی ایرانی اس�لامی پیش��رفت را ارائه می کنند ولی کل‬ ‫سیس��تم به این س��مت نمی رود و فضای غالب ان فضای‬ ‫سیاسی است‪ .‬دغدغه های رهبری درست است‪ .‬باید جامعه را‬ ‫به سمتی برد که مسائل اجتماعی با کلید اجتماعی حل شوند‪،‬‬ ‫مسائل اقتصادی با کلید اقتصادی‪ ،‬قفل های سیاست هم با‬ ‫کلید خودش باز ش��وند البته تا می توان باید عرصه سیاست‬ ‫کشور را غیر سیاسی کرد‪ .‬چون فضای سیاسی کشور ناسالم‬ ‫اس��ت‪ ،‬فضای ان عقالنی نیست‪ .‬بیش��تر بحث شعار است؛‬ ‫یک ش��اخص نداریم که قضاوت ش��ود چه کس��ی راس��ت‬ ‫می گوید‪ .‬فقط حرف می زنند‪ ،‬در حوزه اقتصادی هم وضعیت‬ ‫امارگویی به همین شکل است‪ ،‬من جایی دیدم یک مسئول‬ ‫بانک مرکزی گفته این بار س��عی می کنیم ام��ار را واقعی تر‬ ‫بگوییم!(خنده) این صحبت خیلی بامزه اس��ت‪ .‬امار یا باید‬ ‫درست باشد یا غلط‪ ،‬مثل این اس��ت که یک نفر دارتی را به‬ ‫سمت هدف بزند‪ ،‬اما به س��یبل نخورد‪ ،‬ان موقع طرف برود‬ ‫دور جای محل اصابت خط بکشد و بگوید همین هدف است‪.‬‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬من نخواندم ببینم این مدیر بانک مرکزی‬ ‫چه گفته‪ ،‬اما از صحبت هایش برمی اید که می خواسته به ما‬ ‫بگوید که امار ما خیلی واقعی نیست و ما مجبوریم این گونه‬ ‫امار بدهیم‪.‬‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬بله‪ ،‬خواس��ته یا ناخواس��ته منظورش‬ ‫همین است‪.‬‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬کسی که در بانک مرکزی است این قدر‬ ‫می فهمد که نبای��د بگوید از این به بعد امارم��ان را واقعی تر‬ ‫می گوییم‪ .‬می خواس��ته بگوید اینجا امارهایش زیاد درست‬ ‫نیست‪ .‬حواستان باشد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫مثلث‪ :‬کمی فضای بحث را از جنبه نظری به سوی‬ ‫فضای پراتیک ببریم‪ ،‬اقای عبدی! شما وضعیت‬ ‫اردوگاه اصالحات را متش�تت اعالم کردید‪ .‬فکر‬ ‫می کنی�د بزرگ تری�ن چال�ش اصالح طلب�ان در‬ ‫انتخابات اینده چیست؟ خیلی ها می گویند انتخاب‬ ‫کردن بین بدنه جنبش به اصطالح سبز و حاکمیت‬ ‫بزرگ ترین مشکل اصالح طلبان است‪ ،‬چراکه اگر‬ ‫ی در میانه دو‬ ‫یک بازه ای را فرض کنیم اقای خاتم ‬ ‫دیدگاه است؛ یک س�مت حاکمیت و سمت دیگر‬ ‫گروهی که به طیف افراطی تمایل دارند‪ ،‬شما فکر‬ ‫می کنید چالش اصلی این جریان چیست؟ با توجه‬ ‫به شناختی که از این فضا دارید سناریوی احتمالی‬ ‫را چه می دانید؟‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬اتفاقاتی که بعد از انتخابات سال‪ 88‬رخ‬ ‫داد یک نوع تغیی��ر راهبردی را در عمل ایج��اد کرد‪ .‬چالش‬ ‫اصلی این است که اصالح طلبان نه با راهبرد جدید توانستند‬ ‫خودش��ان را انطباق دهن��د و نه توانس��ته اند به راهبرد قبلی‬ ‫‪46‬‬ ‫برگردند‪ .‬یعنی امادگی ای��ن کار را ندارند‪ .‬در مراحل و مقاطع‬ ‫تغییر راهب��رد اصوال ی��ک فاصله هایی می افت��د که ادم ها‬ ‫می خواهند خودش��ان را پیدا کنند تا تش��خیص دهند که با‬ ‫کدامیک از دو راهب��رد انطباق دارند‪ .‬واقعیت این اس��ت که‬ ‫فضای سیاسی به گونه ای است که عده زیادی از این نیروهای‬ ‫اصالح طلب دیگر نس��بت به راهبرد اصالحات خوش��بین‬ ‫نیستند و فکر می کنند این راهبرد جواب نمی دهد‪ ،‬بنابراین‬ ‫ادامه راه را غلط می دانند‪ .‬از طرف دیگر بخش قابل توجهی از‬ ‫نیروهای اصالح طلب می گویند چاره ای جز حمایت از راهبرد‬ ‫اصالحات نیست‪ ،‬بنابراین خودشان را متعهد و ملتزم به ان‬ ‫می دانند‪ .‬بخشی از نیروها نیز همانند اقای خاتمی می خواهند ‬ ‫ترکیبی بین این دو را داشته باشند ولی شدنی نیست‪ .‬بنابراین‬ ‫تا مساله را با خودشان حل نکنند من فکر نمی کنم در شرایط‬ ‫کنونی بتوانند در انتخابات شرکت کنند و اگر هم شرکت کنند‬ ‫نه برای انها مفید است و نه برای کل ساخت سیاسی کشور‬ ‫مفید خواهد بود‪ ،‬اما ش��اید وضعیت تا ماه ه��ای اینده تغییر‬ ‫کند‪ .‬البته این یک وجه قضیه اس��ت‪ .‬یک وجه دیگر قضیه‬ ‫به حکومت برمی گردد‪ .‬حکومت باید تکلیف اینها را روش��ن‬ ‫کند‪ .‬مدیریت کردن جامعه انطور که اقای محبیان فرمودند‬ ‫از اساس اشتباه است‪ .‬در واقع مدیریت مطلوب یک نوع عدم‬ ‫مدیریت اس��ت؛ مثال در اقتصاد ب��ازار می گویند نمی خواهد‬ ‫بررسی شود تا چه کس��ی چه مقدار تولید کند و به چه مبلغی‬ ‫بفروشد‪ ،‬بلکه باید رها کرد تا خودش درست می شود‪ .‬انهایی‬ ‫که می خواهند خیلی مدیریت کنند اخرش به نتیجه نمی رسند‪.‬‬ ‫بنابراین بخش��ی از علتی که اصالح طلبان نمی توانند از این‬ ‫وضعیت بیرون بیایند یا یک جنبه شان به جنبه دیگری غالب‬ ‫ش��ود بس��تگی به حکومت دارد که به دنبال اجرایی کردن‬ ‫چه تصمیمی اس��ت‪ .‬اگر حکوم��ت دور اصالح طلبان را خط‬ ‫کش��یده و گمان می کند بدون اینها هم می تواند جلو برود‪،‬‬ ‫خب خیلی مساله ای نیست‪ .‬در واقع حکومت محدود به همین‬ ‫نیروهایی می شود که در ساخت رسمی فعلی حکومت هستند‪.‬‬ ‫در این حالت یک گرایش در اصالح طلبان غالب می ش��ود و‬ ‫ان گرایش خروج قطعی از ساختار و بیرون رفتن از ان است‪،‬‬ ‫اما چنانچه حکومت به این نتیجه برس��د که نمی توان یک‬ ‫گرایش را کنار گذاشت مس��اله طور دیگری رقم می خورد‪.‬‬ ‫شاید بکوشند تا یک عده از خود سیستم بیایند و متولی شوند‬ ‫و گفتمان اصالحات را نمایندگی کنند‪ .‬وقتی حرف های ان‬ ‫افراد با واقعیت عملکردی شان انطباق ندارد‪ ،‬قطعا نمی توانند‬ ‫راه به جای��ی ببرند‪ .‬بنابرای��ن اگر فکر می کنند الزم اس��ت‬ ‫اصالح طلبان در صحنه باشند به نظرم حکومت می تواندهرچه‬ ‫زودتر پالس های مثبتی به انها بدهد‪ .‬برداشت من این است که‬ ‫این زمینه در مجموعه اصالح طلبان به شدت وجود دارد که‬ ‫مجددا به ان گفتمان اصالحات برگردند‪ -‬یعنی به وضعیتی‬ ‫که قبل از سه سال گذشته بود‪ -‬این امر مستلزم ان است که‬ ‫حکومت ای��ن راه را باز کند اما حکومت قادر اس��ت که راه را‬ ‫ببندد‪ .‬خیلی هم ساده می تواند این کار را انجام دهد‪ .‬در این‬ ‫حالت فرد اصالح طلب می گوید یا حرف نمی زنم یا می روم ان‬ ‫طرف خط می ایستم‪ .‬فکر می کنم چالش اصلی اصالح طلبان‬ ‫این است که بین این دو گرایش یاد شده بخش هایی قائل به‬ ‫برگشت به گذشته هستند اما حداقل بخشی از اقشار جوان تر‬ ‫و توده ای تر جامعه موافق ادامه همین جریان سه ساله اخیر‬ ‫هس��تند و به هر دلیلی فک��ر می کنند‪ ،‬در این��ده این جریان‬ ‫کارسازتر است‪ .‬البته همانطور که گفته شد بخش هایی هم‬ ‫هستند که بین این دو در حال نوسان هستند و فکر می کنند‬ ‫هر دو را می توانند داشته باشند‪ .‬حال انکه نمی شود‪ .‬اینها باید‬ ‫تصمیم بگیرند که می خواهند ب��ه کدامیک از این دو جریان‬ ‫یاد شده متمایل ش��وند‪ .‬اینکه بخش وس��ط به یکی از این‬ ‫دو حالت یاد شده پیوند بخورد تا حدود زیادی بستگی به ان‬ ‫دارد که ساخت سیاسی کش��ور چه رفتاری می کند‪ .‬من فکر‬ ‫می کنم تا پایان تابستان باید گشایش هایی به وجود اید‪ .‬نوع‬ ‫گشایش ها هم روشن است و زیاد پیچیده نیست‪ .‬یکی این‬ ‫اس��ت که تغییری در وضع زندانی ها و ازادی بیان داده شود‪.‬‬ ‫فکر می کنم با شروع سال تحصیلی ‪ -‬مهر به عنوان یک نقطه‬ ‫عطف نه به عنوان یک زمان خاص‪ -‬اگ��ر فضا برای ازادی‬ ‫بیان و ازادی تجمعات تا حدی باز باشد و مساله زندانی ها حل‬ ‫شود می توان امیدوار بود که گرایش اصالحات تقویت شود و‬ ‫ان نیروهایی که وسط دو راهبرد یاد شده قرار گرفتند به جمع‬ ‫اصالحات بپیوندند‪ .‬نیروهای دیگر یا به این جمع می پیوندند‬ ‫یا مسیر خودش��ان را می روند‪ .‬در این صورت دیگر اهمیتی‬ ‫ندارد‪ .‬انها می توانند در انتخابات این��ده گام هایی را بردارند‪،‬‬ ‫اگر حکومت راهی را بازکند یا اگر نکرد نظر شخصی من این‬ ‫است که نیروهای اصالح طلب باید راه خودشان را بروند‪ .‬حاال‬ ‫می خواهد راه باز بشود یا خیر‪ .‬اما از نظر یک تحلیلگر می گویم‬ ‫اگر حکومت پالس های مثبتی را از خود نشان ندهد گرایش‬ ‫بازگشت به قبل از ‪ 88‬نمی تواند تقویت شود و این را می توان‬ ‫پالس��ی از اردوگاه اصالحات به حکومت دانس��ت‪ .‬بنابراین‬ ‫برداشت من این اس��ت که چالش اصلی اصالح طلبان این‬ ‫است که غالب انان قادر نیس��تند یکی از دو راهبرد یاد شده‬ ‫را انتخاب کنند‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬صحبت هایی که اقای عبدی اشاره کردند‬ ‫ناظر به این است که این سه گرایش اصالح طلب‪،‬‬ ‫گرایش تندرو و خاکستری را در اصالح طلبان به‬ ‫رسمیت بشناسیم‪ ،‬اقای دکتر محبیان! شما فکر‬ ‫می کنید‪...‬‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬به رسمیت شناختن معنای حقوقی دارد‪.‬‬ ‫منظور من این بود که این سه گرایش هست‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬در مقام تحلیل اقای عبدی این سه گرایش‬ ‫را بیان کردند‪ ،‬حاال اقای دکتر محبیان ش�ما فکر‬ ‫می کنید حاکمیت عامل اصلی هژمون شدن یکی‬ ‫از این سه گرایش اس�ت یا از این طرف صحبتی‬ ‫من به نظام توصیه می کنم وقت خود را باچانه زنی‬ ‫با اصالح طلبان تلف نکند‪ .‬اصال اصالح طلبان از‬ ‫موضع دغدغه های حکومتی اصالت ندارند‪ .‬نه‬ ‫اینکه وجود ندارند‪ ،‬بلکه می گویم اصالت ندارند‪،‬‬ ‫برای یک نظام بحث اصلی بحث جریان های‬ ‫سیاسی است؛ افراد سیاسی فرع بر جریان های‬ ‫سیاسی و جریان های سیاسی فرع بر جریان های‬ ‫اجتماعی هستند‪ .‬نظام باید مساله جریان های‬ ‫اجتماعی را حل کند‬ ‫که اصولگراها می کنند این است که اول گرایش‬ ‫اصالحات بای�د تکلیف خ�ود را ب�ا انتخابات ‪88‬‬ ‫روش�ن کند؛ یعنی برائت از فتنه را داشته باشند‪.‬‬ ‫قضاوت شما در این باره چطوراست؟‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬در اینکه نظام در ش��کل دهی فضای‬ ‫سیاسی‪ ،‬امدن‪ ،‬نیامدن و چگونگی امدن اصالح طلبان نقش‬ ‫دار د تردیدی نیست‪ ،‬تعارف هم ندارد؛ چون قدرت دارد و این‬ ‫را تعیین می کند‪ .‬حاال تعیینی که انجام می دهد دقیق است‬ ‫یا خیر بحث دیگری اس��ت ولی این قدرت را دارد‪ ،‬اما من به‬ ‫نظام توصیه می کنم وقت خود را باچانه زنی با اصالح طلبان‬ ‫تلف نکند‪ .‬اصال اصالح طلبان از موضع دغدغه های حکومتی‬ ‫اصالت ندارند‪ ،‬نه اینکه وج��ود ندارند‪ ،‬بلکه می گویم اصالت‬ ‫ندارند‪ ،‬برای یک نظام بحث اصلی بحث جریان های سیاسی‬ ‫است؛ افراد سیاسی فرع بر جریان های سیاسی و جریان های‬ ‫سیاسی فرع بر جریان های اجتماعی هستند‪ .‬نظام باید مساله‬ ‫جریان های اجتماعی را حل کند‪ .‬از نظر من‪ ،‬اصالح طلبان در‬ ‫ش��رایط فعلی چهار بحران دارند ؛ یکی بحران هویت است‪.‬‬ ‫انها باید خودشان را تعریف کنند‪ ،‬وقتی می گویند اصالحات‪،‬‬ ‫یعنی چه؟ االن سبزهای س��کوالر را داریم که کامال به ضد‬ ‫انقالب پیوند خوردند و حتی تندتر از انها حرکت می کنند‪ .‬از‬ ‫یک طرف می رس��یم به ادم هایی همچون فرخ نگهدارکه‬ ‫خود را س��بز می دانند تا می اییم این طرف که اصالح طلبند‬ ‫و برخی شان حتی خود را اصالح طلب اصولگرا می دانند‪ .‬این‬ ‫هویت باید تعریف ش��ود‪ .‬بیکران بودن موجب شکل گیری‬ ‫هویت نمی شود‪ ،‬مرز انها کجاست؟ کجا را می خواهند تعریف‬ ‫کنند؟ دوم انکه اینها واقعا چه می خواهند؟ هیچ موقع تعریف‬ ‫دقیقی از انچه می خواهند بیان نشده است‪ .‬معتقدم ان زمانی‬ ‫که روزنامه س�لام بود خیلی وضعیت روش��ن تر بود‪ .‬سالم‬ ‫مانیفست داشت‪ .‬یک جریان س��نتی در حال مدرن شدن در‬ ‫کشور با یکسری تعریف های اقتصادی را نمایندگی می کرد‪.‬‬ ‫ان جریان را می توان تعریف ک��رد‪ ،‬اما اصالح طلبان فعلی را‬ ‫نمی توان تعریف کرد‪ .‬چپ از لحاظ اقتصادی‪ ،‬سوپرراست و‬ ‫سوپرلیبرال هم در بین انها وجود دارد و هر کدام برای خودشان‬ ‫یک محوریتی قائل هستند‪ .‬می گویند؛ البشرط یجتمع مع‬ ‫الف شرط؛ انکه شرط و مرزی ندارد با هر چیزی جمع می شود‪.‬‬ ‫اینها فکر می کردند گستردگی دلیل قدرت است و مرزهای‬ ‫فکری را رها کردند‪ .‬حال انکه گستردگی دلیل قدرت نیست‪،‬‬ ‫بلکه دلیل ان است که مدیریتی وجود ندارد که این وضعیت‬ ‫را جمع کند‪ ،‬پس اصالح طلبان بحران هوی��ت دارند و باید‬ ‫خود را تعریف کنند که در حوزه اقتص��اد‪ ،‬فرهنگ و اجتماع‬ ‫چه می خواهند بگویند‪ .‬در چه زمینی و با چه ابزار و وس��ایلی‬ ‫می خواهند بازی کنند‪ .‬یک بحران دیگر اصالح طلبان بحران‬ ‫اعتماد به نفس اس��ت‪ .‬اینها در جریان س��ال ‪ 88‬یک شوک‬ ‫بزرگ خوردند و هنوز از ان شوک بیرون نیامدند‪ .‬اصالح طلبان‬ ‫درون الک خود رفتن��د و هنوز از ان بی��رون نیامدند‪ .‬گاهی‬ ‫می خواهند بیایند بیرون‪ ،‬اما تا یک ضربه کوچک می خورند‬ ‫به درون الک خود برمی گردند‪ .‬هنوز بحران اعتماد به نفس‬ ‫دارند و وقتی کسی بحران اعتماد به نفس دارد خیلی نمی توان‬ ‫به حرف هایش اعتماد کرد‪ .‬یعنی حرف ه��ا و قول هایی که‬ ‫در دوران بی اعتماد به نفس��ی می گوید موقعی که قدرت را‬ ‫به دست اورد ممکن اس��ت همه را زیر پا بگذارد‪ .‬بنابراین نه‬ ‫نظام به قول های اینها اعتماد می کند‪ ،‬چون موقعی که رای‬ ‫می اورند معلوم نیست چه کار می کنند نه خودشان حرف های‬ ‫جدی و روشنی می زنند‪.‬‬ ‫سومین بحران‪ ،‬بحران تشکیالتی است‪ .‬اینها یک فاز‬ ‫بازیابی را باید طی کنند‪ .‬االن می خواهند طی کنند‪ ،‬اما به نظر‬ ‫می رسد که بازی دس��ت متفکرانشان نیست‪ .‬یعنی هرکس‬ ‫امد چهار تا حرف زد‪ ،‬حرفش مالک و معیار می ش��ود‪ .‬واقعا‬ ‫باید فکر کنند؛ البته بحث اتاق فکر هم مطرح ش��ده‪ .‬اقای‬ ‫عبداهلل نوری چیزهایی را مطرح کرده اما باالخره تشکیل ان‬ ‫یک فرایندی را می طلبد‪ .‬بنابراین سومین بحران تشکیالتی‬ ‫است‪ .‬اینها یک بال هایی را برای خودشان تعریف کرده بودند‪،‬‬ ‫اما سازمان مجاهدین انقالب و حزب مشارکت یعنی هر دو بال‬ ‫این جریان از بین رفته‪ ،‬اینها پرنده هایی هستند که روی زمین‬ ‫راه می روند و گاهی س��ینه خیز حرکت می کنند‪ .‬مشروعیت‬ ‫ان بال ها را نظام دیگر نمی پذیرد واینها باید سیستم جدیدی‬ ‫را تعریف کنند‪ ،‬ایا دوب��اره مجمع روحانیون را احیا می کنند؟‬ ‫نمی دانم احیای مجم��ع روحانیون ج��واب می دهد یا خیر؟‬ ‫این به خودشان برمی گردد‪ .‬من نمی خواهم برای انها تعیین‬ ‫تکلیف کنم‪.‬‬ ‫چهارمین بحران‪ ،‬بحران جایگاه است‪ .‬اینها می خواهند‬ ‫فعالیت سیاس��ی کنند و اکس��یون داش��ته باش��ند‪ .‬نظام را‬ ‫چگونه می بینند؟ دشمن می بینند؟ شریک می بینند؟ رقیب‬ ‫می بینند؟ رفیق می بینند؟ با ای��ن نظامی که صاحب قدرت‬ ‫است می خواهند چه کار کنند؟ چه برنامه ای دارند؟ متاسفانه‬ ‫اینها به عنوان رفیق در خیلی از موارد نزدیک شدند و وقتی‬ ‫دست شان به هدف نرس��ید به عنوان رقیب و حتی دشمن‬ ‫هم عم��ل کردند‪ .‬یعنی از دش��منان هم یارگی��ری کردند و‬ ‫این نادرس��ت بود و این باعث ش��د نظام به انه��ا بی اعتماد‬ ‫ش��ود تا حدودی هم حق دارد‪ .‬بخش��ی از این مس��اله شاید‬ ‫به اعم��ال خودش برگ��ردد‪ ،‬ام��ا در عین حال ح��ق دارد تا‬ ‫حدودی به اصالح طلبان بی اعتماد ش��ود و یک نکته دیگر‬ ‫این اس��ت که من گفتم اصالت با اصالح طلب نیست و این‬ ‫نباید دغدغه نظام باشد و وقت خود را با این مساله تلف کند‪،‬‬ ‫بلکه باید برود مدیریت س��نگین تری انج��ام دهد‪ .‬واقعیت‬ ‫این اس��ت که اصالحات دو بخش دارد؛ یک بخش ان الیه‬ ‫اجتماعی اس��ت که بخش اصیل اس��ت‪ .‬یعنی ریشه دارد و‬ ‫واقعی است؛ نمی شود با ان معامله کرد‪ .‬باید با ان حرف زد‪،‬‬ ‫یک بخش بازیگران سیاس��ی جریان اصالح��ات که از ان‬ ‫پتانسیل اجتماعی می خواهند استفاده کنند تا قدرت سیاسی‬ ‫را بگیرند و حاضر به معامله و گفت وگو و امتیاز گرفتن و امتیاز‬ ‫دادن هم هس��تند ولی فایده ندارد‪ .‬به دلیل انکه به محض‬ ‫انکه معامله می کنند جری��ان اجتماعی راه خ��ود را می رود‬ ‫و اینه��ا از راس پایین می افتند‪ .‬حال سیس��تم چ��ه کار باید‬ ‫کند؟ سیس��تم باید برود ان جریان اجتماعی را بشناسد‪ .‬این‬ ‫جریان اجتماعی از اول انقالب ب��وده ولی به مرور از جهاتی‬ ‫تقویت ش��ده‪ ،‬در مقابل نیروهای انقالب هم قوی ش��دند‪.‬‬ ‫من نمی گویم این ظرفیت اجتماعی‪ ،‬ضد انقالب است‪ .‬این‬ ‫ظرفیت دغدغه سیاس��ی ندارد‪ ،‬بلکه از ناچاری گاهی مواقع‬ ‫سیاسی می ش��ود‪ .‬این یک جریان اجتماعی است که دارای‬ ‫ارزش های خاص خودش اس��ت‪ .‬ارزش های ان لزوما ضد‬ ‫ارزش های نظام نیس��ت‪ ،‬اما تفاوت دارد‪ .‬فردگرایی و تاکید‬ ‫بر حریم ش��خصی در مواجهه با میل ب��رای دخالت در این‬ ‫حوزه ها از جمله ان ارزش هاست‪ .‬دخالت هیچ کس را در این‬ ‫مرزها نمی پسندد‪ ،‬حتی واکنش هم نشان می دهد اما چون‬ ‫محافظه کار است واکنشش را سر صندوق رای بروز می دهد‬ ‫و از کس��ی که بتواند یک جوابی به این قضیه بدهد حمایت‬ ‫می کند‪ .‬پ��س اصل جریان اجتماعی اس��ت ک��ه ان را باید‬ ‫شناسایی و پاسخ داد و با ان مفاهمه کرد‪ .‬موضوع دوم بحث‬ ‫حاشیه و متن است‪ .‬سیاست نباید متن بازی ما باشد‪ .‬متن بازی‬ ‫باید فرهنگ و اجتماع باشد‪ ،‬باید فرهنگ سازی کرد تا سودش‬ ‫درسیاست حاصل شود‪ .‬ما می خواهیم بذر در زمین نامناسب‬ ‫و نا استوار سیاست بکاریم‪ ،‬اما سودش را در فرهنگ و اجتماع‬ ‫ببریم‪ .‬این شدنی نیست‪ ،‬غلط است‪ .‬برنامه های اقتصادی با‬ ‫دید سیاسی می ریزیم و نتیجه ای گرفته نمی شود‪ ،‬در حوزه‬ ‫اجتماع هم همین طور‪ .‬به خاطر انکه معکوس کار می ش��ود‪.‬‬ ‫باید رفت در ان حوزه ها س��رمایه گذاری جدی کرد‪ ،‬محیط‬ ‫سیاسی به تبع ان اداره می شود‪ .‬ما داریم همه محیط ها را تابع‬ ‫سیاست می کنیم‪ .‬ان را هم در نهایت به سختی اداره می کنیم‬ ‫که این جواب نخواهد داد‪ .‬بنابرای��ن ان جریان اجتماعی به‬ ‫مرور خودش برای خودش نماینده تعریف می کند‪ .‬نماینده‬ ‫مس��تقیمی ندارد‪ .‬انهایی که نزدیک ترند یا فاصله بیشتری‬ ‫دارند؛ می این��د تقویت می کنند‪ .‬امروز اقای خاتمی اس��ت؛‬ ‫فردا کس دیگر‪ ،‬پس فردا اگر شد کواکبیان و دیگران‪ .‬بعد هم‬ ‫جالب است؛ افراد اول می ایند خیلی قول و قرارها می گذارند‬ ‫بعد در عمل چیز دیگری می شود‪ .‬چون می خواهند از نیروی‬ ‫اجتماعی یادشده اس��تفاده کنند و ان ظرفیت اجتماعی هم‬ ‫شرایط خود را به فرد تحمیل می کند‪ .‬ان نیرو اصال سیاسی‬ ‫نیست ولی وقتی در اجتماع مشکلش حل نمی شود به صورت‬ ‫زیرکانه ای م��ی رود عناصر سیاس��ی را ابزار خ��ودش برای‬ ‫رساندن یکسری پیام ها به حاکمیت می کند تا نتیجه اش را در‬ ‫اجتماع با کاهش فشارها بگیرد‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬اقای عبدی! نظر شما چیست؟‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬اقای محبی��ان مطالبی گفتن��د‪ ،‬اینکه‬ ‫کارهایی کنیم تا به مطالبات نیروی اجتماعی پاس��خ دهیم‪،‬‬ ‫‪47‬‬ ‫سیاست‬ ‫بسم اهلل این کار را بکنند‪ .‬اصال مساله ای نیست‪ .‬اگر حکومت‬ ‫می تواند مطالبات همه اقشار جامعه را جواب دهد‪ ،‬خب این کار‬ ‫را بکند‪ ،‬اما معتقدم علتی که به ایجاد شکاف میان حاکمیت و‬ ‫اصالح طلبان انجامیده‪ ،‬ان است که حکومت نمی خواهد به‬ ‫این مطالبات رس��میت دهد‪ .‬این حرف اق��ای محبیان یک‬ ‫ذهنیت است؛ که اگر این کار را کنیم ان طور می شود‪ .‬اگر را با‬ ‫مگر کاشتند نهال کاشکی از ان برامد‪ .‬اگر حاکمیت می خواهد‬ ‫به مطالبات این اقشار پاسخ دهد‪ ،‬خب می تواند این کار را انجام‬ ‫دهد واصال مشکلی نمی ماند‪ .‬پس بنابراین اگر نمی خواهد ان‬ ‫کار را انجام دهد‪ ،‬معنایش ان نیست که تحلیل ندارد که باید‬ ‫این کار را انجام دهد؛ به همین دلیل نمی توان اصالح طلبان را‬ ‫نادیده گرفت و اگر تا االن موفق نشدند باید دید چرا؟‬ ‫از انجا که این کار دستوری نیست باید توضیح دهیم‪،‬‬ ‫حاکمیت چرا نمی تواند این کار را بکند‪.‬این مساله باید توضیح‬ ‫داده ش��ود‪ .‬اما نکاتی که درباره اصالح طلبان گفته شد یک‬ ‫مقدار جای بحث دارد‪ .‬از هویت ش��روع می کنم‪ .‬تعریف من‬ ‫ان است یک مفهومی به نام اصالح طلبان و یک مفهوم به نام‬ ‫اصالح طلبی وجود دارد‪ .‬اصالح طلبی یک گرایش عام است‪.‬‬ ‫هرکسی می تواند باشد‪ .‬یک مشخصاتی دارد مثال از قانون و‬ ‫عدم خشونت دفاع و حمایت می کند‪ .‬حاال می خواهد هر کس‬ ‫باشد‪ .‬من از این گرایش دفاع می کنم‪ .‬این وجه عام ان است‪،‬‬ ‫اما در جزئیات ممکن است سکوالر یا حتی بی دین باشد‪ ،‬شاید‬ ‫گرایش فرهنگی یا اقتصادی خاصی داش��ته باش��د‪ ،‬اما این‬ ‫گرایش عام همان گرایشی است که شما می گویید و همه را‬ ‫در برمی گیرد‪ .‬حتی ممکن است بخش هایی از اصولگراها نیز‬ ‫با این ایده موافق باشند‪ ،‬اما گاهی اسم خاص اصالح طلبان را‬ ‫به کار می برند که اینها یک بخش معینی هستند‪ .‬ضمن انکه‬ ‫اینها ایده هایی دیگری غیر از اصالح طلبی دارند که ناقض‬ ‫ان نیست‪ .‬بنابراین اصالح طلبان کامال هویت شناخته شده‬ ‫دارند‪ ،‬همانطورهم که گفته شد تشکیالت خاص خود را داشته‬ ‫یا دارد‪ ،‬پس مشکل هویتی ندارد‪ .‬مشکل اصالح طلبان همانی‬ ‫است که عده ای فکر می کنند با اصالحات می توانند جلو بروند‬ ‫ من معتقدم این راه جواب می دهد ‪ -‬اما عده ای با این حرف‬‫موافق نیستند و معتقدند این راه جواب نمی دهد و باید روش‬ ‫دیگری را پیش بگیرند‪ ،‬اینجاست که دچار گیر شدند‪ .‬درباره‬ ‫اعتماد به نفس نیز با اقای محبیان هم موافقم و هم مخالف‪.‬‬ ‫مخالفم چون اعتماد به نفس شان در مقاطعی خیلی باال بود‪.‬‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬االن منظور من بود‪.‬‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬توضی��ح می دهم چ��را االن اعتماد به‬ ‫نفس ش��ان از بین رفته اس��ت‪ .‬البته من با نتیجه گیری شما‬ ‫زیاد مخالف نیس��تم که به کس��ی که اعتماد به نفس ندارد‪،‬‬ ‫زیاد نباید اتکا کرد‪ .‬عدم اعتماد به نفس اصالح طلبان ناشی‬ ‫از ضعف انها نیست‪ ،‬بلکه ناش��ی از یک چالش است‪ .‬وقتی‬ ‫در ای��ن مملک��ت در برخی مقاط��ع از جانب م��ردم به طرز‬ ‫فوق العاده ای به اصالح طلبان اقبال ش��د‪ ،‬این اقبال به انها‬ ‫اعتماد به نفس داد‪ ،‬اما عدم اعتماد به نفس کنونی به ان خاطر‬ ‫اس��ت که اصالح طلبان تاکنون نظام را از خود می دانستند و‬ ‫خودشان را بیشتر متولی می دانس��تند حاال یا درست یا غلط‬ ‫یکس��ری واقعیت ها و اتفاقاتی را می بینن��د‪ ،‬یک چیزهایی‬ ‫را دیدند که در واقع دیگر اعتماد به نفسش��ان به این ایده از‬ ‫بین رفته اس��ت‪ .‬این وضعیت در اصالح طلب��ان وجود دارد‪،‬‬ ‫اما نه از ان زاوی��ه ای که اقای محبی��ان می گوید‪ .‬من فکر‬ ‫می کنم مشکل انها همه اش به چالش اول برمی گردد‪ .‬درباره‬ ‫تشکیالت حتی اگر ان دو تشکیالت هم غیر قانونی شوند و‬ ‫نظام اعتمادی به انها نداشته باش��د این مشکل تشکیالتی‬ ‫برای اصالح طلبان به وجود نم��ی اورد‪ ،‬اصالح طلبان همین‬ ‫االن بخواهند تشکیالتشان را سریع و به مراتب از اصولگراها‬ ‫قوی تر س��امان می دهند چون یک بدنه خاص خودشان را‬ ‫دارند‪ .‬بر فرض به دالیل مس��ائل امنیتی و راهبرد سیاسی به‬ ‫نتیجه نرسند‪ ،‬اما تش��کیالت اصالح طلبان در ذیل گفتمان‬ ‫اصالح طلبی جواب می دهد نه در جنبش سبز؛ مشکل شان‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪48‬‬ ‫اینجاس��ت‪ .‬ان انتقادی که من به انها دارم این است که این‬ ‫تشکیالتی که دارند و سریع می توانند ان را سامان دهند در‬ ‫چارچوب اصالحات جواب می دهد و می تواند بالفعل شود‪ ،‬در‬ ‫چارچوب جنبش سبز نمی توانند ان را بالفعل کنند چون ان‬ ‫جنبش چیز دیگری است و تش��کیالت دیگری می خواهد‪.‬‬ ‫بنابراین مشکل شان همان تعیین تکلیف است‪ .‬اصالح طلبان‬ ‫خودشان را با دو راهبرد مواجه می بینند‪ ،‬حاال حکومت می تواند‬ ‫انتخاب کند اینها به کدام سمت گرایش پیدا کنند‪ .‬این ایده که‬ ‫اصالح طلبان را رها کنیم و وقت مان را برای انها تلف نکنیم؛‬ ‫شاید بنده که اینجا نشستم پیش خودم بگویم که این حرف‬ ‫تحقیرامیزی است‪ .‬این ایده خطرناک است‪ .‬اصال طرح چنین‬ ‫نگرشی به گونه ای که اقای محبیان می گویند برای سیستم‬ ‫خطرناک است‪ .‬باید از این دست برداشت که می خواهیم در‬ ‫باال یکسری چیزها را مدیریت کنیم‪ .‬حکومت یک جوری باید‬ ‫خودش را تعریف کند که برامده از محیط اجتماعی اش باشد‬ ‫نه انکه باال بنشیند و همه چیز را مدیریت کند‪ ،‬چون مدیریت‬ ‫به این شکل اصال امکانپذیر نیست‪ .‬باید این طور تعریف کرد‬ ‫که خودش برامده از اینها باشد‪ .‬بنابراین این ادبیات باید کنار‬ ‫گذاشته شود‪ .‬سیستم باید خودش را بازتعریف کند که چگونه‬ ‫با جامعه انطباق پیدا کند وگرنه دائم می خواهد مدیریت کند‬ ‫تا از پس بحران ها براید‪ ،‬ام��روز اصالح طلبان می روند‪ -‬که‬ ‫چه بخواهیم و نخواهیم یک قشر قابل توجهی هستند‪ -‬فردا‬ ‫نمی تواند مطالبات اقشار مرتبط با انها را پاسخ دهد‪ .‬بعد یک‬ ‫جریان انحرافی می اید‪ ،‬پس فردا جریان انحرافی دو و س��ه‬ ‫در صحنه سیاسی کشور ش��کل می گیرد‪ .‬بنابراین به جای‬ ‫انکه دائم به مدیریت کردن اصرار ش��ود بای��د دید واقعا چه‬ ‫طور می ش��ود بین مطلوب های حکومت و امکانات موجود‬ ‫فضا را اپتیم��م و بهینه کرد‪ .‬ب��ا این بحرانی ک��ه دارد پیش‬ ‫می اید اینده س��ختی را می بینیم‪ .‬یکی از چالش های اصلی‬ ‫اصالح طلبان این است که مملکت دارد به یک سمتی پیش‬ ‫می رود که حتی اگر بتوانند بیایند در قدرت هم به نفع ش��ان‬ ‫نیس��ت‪ ،‬یعنی وقتی مملکت زیر یک میلیون بشکه نفت در‬ ‫نقلو انتق��ال کند حاال وزیر و‬ ‫روز بفروش��د و پولش را نتواند ‬ ‫وکیل هم بش��وند تازه تبدیل به س��یبل کتک خواهند شد‪،‬‬ ‫خب پیش خ��ود می گویند اصولگرایان ت��ا اینجا امدند پس‬ ‫خودشان هم ادامه بدهند‪ .‬بنابراین سوال این است که ایا انها‬ ‫می توانند بقیه راه را خودشان بروند؟ خیلی فکر ساده ای است‬ ‫اگر جواب مثبت باشد‪ .‬اگر می شد مدیریت کرد همین دولت‬ ‫فعلی مدیریت می شد تا کار به اینجا نکشد‪ .‬بنابراین به ذهنم‬ ‫می اید که مساله اصالحات یک بخش عمده اش مربوط به‬ ‫درون اصالح طلبان است‪ .‬انها باید برگردند و نگران نباشند‬ ‫که با چه واکنشی روبه رو می شوند‪ ،‬منافع کشور و انقالب را‬ ‫لحاظ کنند حاال هرچه شد‪،‬شد‪ .‬باید رفتارشان با این سه سال‬ ‫اخیر متمایز شود و اعتماد به نفس هم داشته باشند‪ .‬اگر سیستم‬ ‫می تواند از این بحران ها عبور کند پس چه بهتر‪ ،‬اما اگر مشکل‬ ‫پیدا می کند که پیدا می کند ‪ -‬همین االن مشخص است که‬ ‫گیرش کجاس��ت‪ -‬امید هس��ت که راهی را برای بازسازی‬ ‫ساخت سیاسی باز بگذارد‪ .‬این طور نیست که بخواهیم حوزه‬ ‫سیاست را ندیده بگیریم‪ .‬سیاست در ایران یعنی همه چیز‪ .‬این‬ ‫موضوع به سیاس��ت برمی گردد که االن ‪ 600 ،500‬میلیارد‬ ‫دالر درامد نفتی معلوم نیس��ت چگونه و کجا و چطورهزینه‬ ‫شده است‪ .‬سیاست اس��ت که بحران ها را در روابط خارجی‬ ‫به وجود می اورد و بعد کار به جایی می رس��د که ولید جنبالط‬ ‫هم به ما متلک می اندازد‪ .‬سیاست خیلی خیلی مهم است‪ ،‬اما‬ ‫باید کوشید مرزش جدا شود‪ .‬یعنی بگذارند اقتصاد سرجای‬ ‫خودش باش��د تا اقتصاددانان درباره ان ح��رف بزنند‪ .‬کاری‬ ‫نشود که یک س��مینار پژوهشی اس��یب شناسی اجتماعی‬ ‫که می خواهد برگزار ش��ود دو مرتبه مانع ایجاد ش��ود‪ .‬مگر‬ ‫می خواهند در ان سمینار چه کار کنند؟ نهایت چهار تا مقاله‬ ‫می خوانند‪ .‬این کارها باعث می شود که سیاست حجیم شود‪.‬‬ ‫سیاست حجیم و فربه در نهایت هم مدیریت پذیر نخواهد بود‪.‬‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬س��ه نکته را بگویم‪ .‬درقس��مت اخیر‬ ‫صحبت های ایش��ان ی��ک پارادوکس ب��ود‪ .‬فرمودند همه‬ ‫مش��کالتی که داریم علتش این است که به همین سیاست‬ ‫توجه نشده است‪ ،‬از ان طرف می گویند سیاست حجیم و فربه‬ ‫نشود‪ .‬حرف من این است که سیاست همه چیز نشود‪ .‬مساله‬ ‫اقتصادی در حوزه اقتصاد و با روش های خاص خودش حل‬ ‫شود‪ ،‬مشکالت اجتماعی در حوزه اجتماع با روش خاص خود‬ ‫حل شود و در سیاست هم به همین شکل باشد‪ .‬همه قفل ها‬ ‫را بخواهیم با کلید سیاست باز کنیم؛ این شدنی نیست‪ ،‬ضمن‬ ‫انکه بسیاری مش��کالت از همین سیاسی شدن موضوعات‬ ‫است‪ .‬یعنی اقتصاد هم می اید در اختیار سیاست قرار می گیرد‬ ‫و اخر سر نمی فهمیم چه می شود‪ .‬چون در اقتصاد همه چیز‬ ‫ملموس و روشن است‪ .‬در مورد مدیریت کردن فضای سیاسی‬ ‫کشور اشتباه برداش��ت نش��ود‪ ،‬من مدیریت را معادل اداره‬ ‫فیزیکی نمی دانم‪ .‬من می گویم همه چیز مدیریت ش��ود نه‬ ‫انکه خاموش شود‪ .‬مدیریت یعنی فهم واقعیت ها‪ ،‬تالش برای‬ ‫تعامل و تفاهم بین خود و واقعیت ها‪ .‬ما نمی توانیم به سمت‬ ‫انارشیسم برویم‪ .‬باید به سمتی رفت که تعامل و تعادل ایجاد‬ ‫شود‪ .‬یعنی دو طرف مطالبات خود را کاهش دهند و به یک‬ ‫جایی برسند که مدیریت حکومت برای حفظ انسجام جامعه‬ ‫حاصل ش��ود و در مقابل یک جریان سیاسی احساس نکند‬ ‫دولت برهمه ارکان زندگی اش نظارت دارد‪ .‬معنای مدیریت‪،‬‬ ‫سرکوب نیست‪ .‬بیش��تر بحث قدرت نرم است‪ .‬هر جا قدرت‬ ‫سخت خود را نشان می دهد یعنی قدرت نرم وجود ندارد‪ .‬نکته‬ ‫دیگری که درباره اصالت اصالح طلبان گفتم تاکید می کنم‬ ‫وقتی حکومت اصالت را به اصالح طلبان بدهد یعنی حساسیت‬ ‫و تمرکز را روی اصالح طلبان می گذارد و سیاست ورزی برای‬ ‫انها س��خت می ش��ود‪ .‬چون فکر می کند همه مشکالت از‬ ‫اینجاس��ت و اگر بخش��ی از جامعه ناراضی است مشکل از‬ ‫اینجاست‪ .‬من می گویم این دید باید عوض شود‪ .‬اگر اینها این‬ ‫کار را می کنند یعنی بخشی از جامعه ناراضی است‪ ،‬سیستم‬ ‫برود مشکل ان بخش جامعه را حل کند‪ .‬در فضای سیاسی‬ ‫هر کسی موضع اپوزیسیون گونه می گیرد مساله ای را دیده و‬ ‫با دیدن ان مساله جامعه را شارژ می کند وقتی مساله برطرف‬ ‫شود دیگر او حرفی برای گفتن ندارد‪ .‬پس باید مساله را حل‬ ‫عباس عبدی‪:‬یکی پیدا شود که این را نمایندگی و تئوریزه کند‪ ،‬برنامه‬ ‫بدهد و اعتماد جامعه را هم به خود جلب کند‪ .‬یعنی مردم بپذیرند که‬ ‫این فرد راست می گوید و می خواهد این کارها را انجام دهد‪ .‬من از‬ ‫وی دفاع می کنم و هیچ اصالح طلبی هم نمی خواهد نامزد انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری شود‬ ‫‪l‬عبدی‪:‬بحثمنبیشترناظربهمباحثنظریاست‪.‬‬ ‫مثل�ث‪ :‬اگ�ر ای�ن ای�ده را در ش�رایط انتخابات‬ ‫بخواهیم مطرح کنیم چه می شود؟‬ ‫‪l‬عبدی‪ :‬کسی که می خواهد این ایده را بگوید باید‬ ‫حداقل ‪ 10‬سال خط مشی اش این را نشان دهد و چهار جا که‬ ‫خالف این ایده را دیده است‪ ،‬اعتراض کرده و بگوید چرا دارد‬ ‫این کارانجام می ش��ود؟ این کار غلط است‪ ،‬اما همان کسی‬ ‫که همین سیاس��ت را دنبال کرده که نمی تواند برود ش��عار‬ ‫ازادی س��ر دهد‪ .‬کس��ی باور نمی کند‪ .‬بنابراین این ایده ای‬ ‫که ایش��ان می گوید از اصالح طلبان یکی پیدا شود که این‬ ‫را نمایندگی و تئوریزه کند‪ ،‬برنامه بده��د و اعتماد جامعه را‬ ‫هم به خود جلب کند‪ .‬یعنی مردم بپذیرند که این فرد راست‬ ‫می گوید و می خواهد این کارها را انجام دهد‪ .‬من از وی دفاع‬ ‫می کنم و هیچ اصالح طلبی هم نمی خواهد نامزد انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری شود‪.‬‬ ‫‪l‬محبیان‪ :‬حاال سوال من این است که چرا افرادی‬ ‫که با رادیکال ترین مواضع وارد می شوند‪ ،‬اما در عمل به همین‬ ‫شعارها می رسند؟ چون واقعیت هایی اس��ت که بدون اینها‬ ‫نمی شود ماند‪ ،‬راز بقا همین است‪.‬‬ ‫‪l‬عب�دی‪ :‬روی چنین افرادی هزینه می شود دوباره‬ ‫روز از نو‪ ،‬روزی از نو‪.‬‬ ‫محبیان‪ :‬قبول دارم‪ ،‬من از موضع دیگری می گویم‪.‬‬ ‫وقتی بحث تئ��وری را مط��رح می کنیم اص�لا بحث این‬ ‫نیس��ت که مس��ئولیت اجرای ان را هم به عه��ده داریم‪.‬‬ ‫یعنی مثال این نیست که به من بگویند طرح بده بعد خودت‬ ‫برو پیاده اش ک��ن‪ .‬ادعایی ندارم ولی مگر ژان ژاک روس��و‬ ‫وقتی طرح داد خودش مس��ئول اجرای ان شد؟ مردم خواه‬ ‫با گرای��ش اصولگرایی ی��ا اصالح طلب��ی در جامعه کم کم‬ ‫می پذیرند که این حرف معقول است‪ .‬حتی اقای احمدی نژاد‬ ‫بعد از هفت س��ال یا قبل از ان می گوید قب��ول دارد‪ ،‬کم کم‬ ‫فضای جامعه به اینجا می رسد که راز بقا همین است‪ ،‬عقل‬ ‫حکم می کند‪ .‬چاره ای جز این نیس��ت اگر قدرت اس��تمرار‬ ‫می خواهد ‪ -‬چون استمرار برایش مهم تر از هر چیز دیگری‬ ‫اس��ت‪ -‬راهش این اس��ت که باید بتواند به اجزای مختلف‬ ‫جامعه راه بیاید‪ .‬اقای احمدی ن��ژاد اول امد با مدل خودش‬ ‫رفتار کرد‪ .‬بعد از مدتی به این نتیجه رس��ید که وقتی پلکان‬ ‫را باال م��ی رود و به پایین ن��گاه می کند می بین��د باید طور‬ ‫دیگری رفتار کند که همه طیف ه��ا بتوانند او را قبول کنند‪.‬‬ ‫اق��ای خاتمی می خواس��ت ط��وری حرف بزن��د که فقط‬ ‫اصالح طلب��ان او را قب��ول کنند‪ ،‬ام��ا بعد فهمی��د که باید‬ ‫طوری حرف بزند که من اصولگرا هم او را قبول کنم‪ .‬اقای‬ ‫احمدی نژاد نیز به همین نتیجه رسید‪ .‬چرا؟ بعد از یک مدت‬ ‫اینها به این نتیجه می رسند که ما هر کس��ی یا دیدگاهی را‬ ‫کنار بگذاریم بخش��ی از ظرفیت را کنار گذاش��تیم و ناقص‬ ‫می ش��ویم و نمی توانیم برای کل جامع��ه تصمیم بگیریم‪.‬‬ ‫بنابراین مشکل پیدا می کند‪ .‬من می گویم این راه عملی است‬ ‫و بیشتر از توصیه هم زورم نمی رس��د‪ .‬اعتقاد دارم با مبانی‬ ‫دینی ما نه تنه��ا تعارض ندارد‪ ،‬بلکه تواف��ق هم دارد‪ .‬چون‬ ‫شرط عقل اس��ت‪ ،‬چون عقل حکم می کند‪ .‬امام (ره) گفت‬ ‫حفظ نظام از اوجب واجبات اس��ت چون به این نتیجه رسید‬ ‫که اصل بقا را باید اصالت داد‪ .‬اینها عقالنی است چاره ای هم‬ ‫جز گفتن ان نیست‪ .‬من اتفاقا س��یگنال های بسیار روشنی‬ ‫در عرصه حاکمیت می بینم که این نظ��ر را قبول دارند‪ ،‬اما‬ ‫مشکل این است که ما همیشه در حالت واقعی یا مصنوعی‬ ‫در فضای بحران زندگی کردیم و این فضای بحران مخالف‬ ‫شکل گیری این ذهنیت است‪ .‬این نظریه به یک اوضاع ارام‬ ‫برای اجرایی شدن نیاز دارد‪ .‬فضای ارام هم هیچ گاه در ذهن‬ ‫ما متاسفانه شکل نمی گیرد‪ .‬در واقع خیلی از موانع ذهنی مانع‬ ‫ش��کل گیری چنین فضای عقالنی می شود ولی شخصا به‬ ‫عنوان یک اصولگرا معتقدم ما باید به این سمت برویم و نوع‬ ‫تعامل و دیدگاه مان با بدن��ه اجتماعی را در این زمینه به این‬ ‫شکل تطبیق دهیم‪ .‬چتر نظام تاحد ممکن باید گسترده شود‬ ‫و اسالم این ظرفیت را دارد‪.‬‬ ‫مثل�ث‪ :‬اقای دکتر محبی�ان! به عن�وان یک فعال‬ ‫سیاس�ی اصولگرا فکر می کنید تقسیم بندی بین‬ ‫اصولگراها را می توان براساس این تفکر قرار داد‪.‬‬ ‫یعنی این موجب شکاف بین اصولگراها می شود یا‬ ‫انکه شکاف از جنس راست سنتی و اصولگرایان‬ ‫جدید است؟‬ ‫سیاست‬ ‫مثل�ث‪ :‬اقای عب�دی! یعن�ی اگ�ر بخواهیم بحث‬ ‫را انتخابات�ی کنیم ش�ما از گزین�ه حداقلی دفاع‬ ‫می کنید؟‬ ‫محبیان‪ :‬معتقدم غیر ازپاره ای بحث ها بین اصالح طلب و اصولگرا‪ ،‬روابط‬ ‫فعال صد درصد پراتیک است‪ .‬افراد سیاسی که فعال هستند بستگی به‬ ‫این دارد که به کدام سمت رفته اند‪ ،‬طرف را بیرونش کردند شده هوادار‬ ‫فالن گروه‪ .‬این طور نیست که طرف نشسته براساس یک تحلیل و برنامه‬ ‫مشخص چنین راهی را انتخاب کرده است‪ ،‬تقسیمات درون این قضایا‬ ‫براساس محور فکری نیست که بگوییم کسی این ایده را قبول دارد یا خیر‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬بخش اعظم دعواهای ما اصال تئوریک‬ ‫نیست‪ .‬یعنی بحث پراتیک وعملی است‪.‬‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬من وظیفه سوال کردن ندارم‪ ،‬اما ایا شما‬ ‫فکر می کنید این کار قابل اجراست؟ حکومت چنین کاری را‬ ‫انجام می دهد؟‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬من ظرفیت هایش را می بینم‪ .‬بستگی به‬ ‫فاکتورهای زیادی دارد‪ ،‬تمایل هم در ان زیاد است و شدنی است‪.‬‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬اینکه امکان اجرا دارد با انکه اجرا می شود‬ ‫فرق می کند‪ ،‬یعنی می خواهیم این مساله را ارجاع به واقعیت‬ ‫بدهیم؟‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬من می گویم ما ب��ه این فضا خواهیم‬ ‫رسید‪ .‬یعنی احتمالش زیاد است‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫کرد‪.‬اعتراض محصول مساله حل نشده است‪.‬‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬خب همین کار را انجام دهند‪.‬‬ ‫‪ l‬محبیان‪ :‬منظور من این بود که این اتفاق بیفتد‪.‬‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬حاال س��وال این طور مطرح شود که چه‬ ‫کسی مسئول انجام این عمل است؟‬ ‫‪ l‬محبی�ان‪ :‬همی��ن را می خواه��م بگوی��م‪ .‬من‬ ‫مثالی زدم درباره تغییر نوع نگرش ما درباره جامعه‪...‬‬ ‫‪ l‬عبدی‪ :‬حاال که می خواهید جواب بدهید بگذارید‬ ‫من س��وال را دقیق تر بپرسم‪ ،‬ش��ما می گویید باید فرهنگی‬ ‫عمل شود‪ ،‬فرض شود یک خانمی بی حجاب می اید بیرون‬ ‫مطابق قانون او را می توان مجازات کرد‪ ،‬اما رنگ لباسش که‬ ‫در قانون نیامده است‪.‬‬ ‫‪l‬محبیان‪ :‬ذوقی عمل می کنند‪.‬‬ ‫‪l‬عب�دی‪ :‬به قول شما فرهنگ سازی که نمی شود‪.‬‬ ‫قانون هم کنار رفته اس��ت‪ .‬حاال س��وال این است کسی که‬ ‫مطلب من را می خواند می فهمد مخاطب من کیست‪ ،‬مخاطب‬ ‫شما چه کسی است و شما چه کسی را مسئول می دانید؟‬ ‫‪l‬محبیان‪ :‬ما یک نگاهی از ابتدای انقالب داشتیم‬ ‫که به مرور با توجه به کاهش پتانس��یل جامع��ه تاحدودی‬ ‫کم کم باعث ایجاد ش��کاف بی��ن ارزش ه��ای حکومت و‬ ‫ارزش های جامعه می شود و این ممکن است نگرانی ایجاد‬ ‫کند‪ .‬من تردیدی ن��دارم که انق�لاب ب��رای ازادی مردم و‬ ‫استقالل و پیشرفت کشور امد‪ .‬تردیدی ندارم که مسئوالن‬ ‫هم همین نیت را دارند و می خواهند همین کار انجام شود‪ ،‬اما‬ ‫چرا این مساله پیش امده است؟ این مساله وجود داشته‪ ،‬در‬ ‫بحث حکومت یک توقع حداکثری از مردم برای پیاده کردن‬ ‫یا تطبیق خودشان با ارزش ها وجود داشت‪ .‬یعنی به عبارتی در‬ ‫پی این بودیم که مردم به الگوها و صد درصدها تبدیل شوند‪.‬‬ ‫دنبال این بودیم که مردم را به این حد برسانیم‪ .‬یعنی فارغ از‬ ‫ظرفیت هایی که دارند؛ چارچوبی را ایجاد کنیم که همه بروند‬ ‫به سمت اینکه صد در صد بشوند‪ ،‬در اینجا برخی جاها عامل‬ ‫اختیار و عامل ظرفیت را درنظر نگرفتیم‪ .‬اعتقاد دارم و صراحتا‬ ‫هم نوشتم که ما باید به سمت دیدگاه معتدل برویم‪ .‬همانطور‬ ‫که می گوییم امام باید خود را با اضعف مامومین تطبیق دهد‪.‬‬ ‫در بحث حکومت هم همین است‪ ،‬حکومت باید کف را تعریف‬ ‫کند نه سقف را‪ ،‬سقف را دین تعریف و ارزش ها را مشخص‬ ‫کرده‪ .‬یعنی به عبارتی من معتقدم حکومت باید کاری کند که‬ ‫زمینه برای حرکت ازادنه مردم به سمت ایمان ایجاد شود و‬ ‫جامعه ما جامعه فاسدی نباشد‪ .‬یعنی یک کفی تعریف شود و‬ ‫بر مبنای این کف می گوییم؛ پایین تر از این فسق و فساد است‪.‬‬ ‫بعضی ها می گویند همین هم مرز سخت و سفتی است‪ ،‬اما‬ ‫من می گویم این را تعریف کنیم و حافظ این کف باشیم‪ .‬بعد‬ ‫به مردم توصیه کنیم و الگوها و راه صحیح و درست را نشان‬ ‫دهیم‪ .‬بعد یکی می رود سلمان می شود‪ .‬یکی ابوذر و یکی هم‬ ‫یک ادم عادی می شود‪.‬‬ ‫‪ l‬عب�دی‪ :‬س��وال این اس��ت که ف��ارغ از حضور‬ ‫اصالح طلب��ان در عرصه انتخابات‪ ،‬اصال یک��ی بیاید پیگیر‬ ‫همین ایده و سایر ایده ها همچون عقالنیت در اقتصاد و دیگر‬ ‫مسائل ش��ود و ما هم از وی حمایت می کنیم‪ .‬من می گویم‬ ‫چنین چیزی امکان پذیر نیست‪.‬‬ ‫‪l‬محبی�ان‪ :‬بحث توانستن یا نتوانستن نیست؛ اول‬ ‫باید دانست و قبول کرد بعد توانست‪.‬‬ ‫‪l‬عبدی‪ :‬خیلی مهم است‪ .‬چون داریم درباره سیاست‬ ‫حرف می زنیم‪ .‬اصال اگر کسی در ساخت قدرت پیدا می شود‪،‬‬ ‫این ایده را تئوریزه و عملیاتی کند همه هم در حمایت ان بلند‬ ‫می شویم‪...‬‬ ‫مثلث‪ :‬در ح�وزه اصولگرایی هم اعتق�اد دارید که‬ ‫دعواها پراتیک است؟‬ ‫محبی�ان‪ :‬معتق��دم غی��ر ازپ��اره ای بحث ه��ا بین‬ ‫اصالح طلب و اصولگرا‪ ،‬روابط فعال صد درصد پراتیک است‪.‬‬ ‫افراد سیاسی که فعال هستند بستگی به این دارد که به کدام‬ ‫س��مت رفته اند‪ ،‬طرف را بیرونش کردند ش��ده هوادار فالن‬ ‫گروه‪ .‬این طور نیست که طرف نشسته براساس یک تحلیل و‬ ‫برنامه مشخص چنین راهی را انتخاب کرده است‪ ،‬تقسیمات‬ ‫درون این قضایا براس��اس محور فکری نیست که بگوییم‬ ‫کس��ی این ایده را قبول دارد یا خیر‪ ،‬بنشینیم صحبت کنیم‬ ‫همه می گویند ما این را قبول داریم منتها در عمل کار دیگری‬ ‫می کنند‪ .‬معتقدم دسته بندی های سیاسی ما تئوریک نیست‪.‬‬ ‫بنابراین هر کاندیدایی که بیاید برای انکه طیف وسیع تری را‬ ‫جمع کند به شرط انکه تصویری که از خود نشان داده با این‬ ‫حرف هایش همخوان باش��د رای بیشتری را می تواند جذب‬ ‫کند‪ .‬این یک نوع بازاریابی سیاسی است‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬باتشکر از اینکه قبول زحمت کردید و برای‬ ‫انجام این بحث وقت گذاشتید‪g .‬‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل ‬ ‫سینا منطقه جنگ و صلح‬ ‫صحرای سینا میزبان بادیه نشین های معترض‬ ‫بین الملل‬ ‫مانورقدرتدربیابان‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪1‬‬ ‫روز یکشنبه (‪15‬مراد‪ 5 ،‬اوت) حمله افراد مسلح ناشناس‬ ‫به یک پاس��گاه مرزی در نزدیکی مرز مصر با سرزمین های‬ ‫اشغالی‪ ،‬موجب کشته شدن ‪ 16‬نفر و زخمی شدن هفت نفر‬ ‫ش��د‪ .‬به دنبال این حادثه محمد المرس��ی‪ ،‬رئیس جمهور این‬ ‫کشور برگزاری نشست فوری با ش��ورایعالی نیروهای مسلح‬ ‫مصر را خواستار شد‪ .‬دفتر ریاست جمهوری مصر در واپسین‬ ‫ساعات همان روز با صدور بیانیه ای اعالم کرد‪« :‬رئیس جمهور‬ ‫می گوید این حمله ‪ ،‬بدون پاسخ نخواهد ماند‪ ...‬و کسانی که‬ ‫مرتکب این جنایت شدند بهای سنگینی خواهند پرداخت‪».‬‬ ‫مهاجم��ان در حالی که لباس ب��دوی به تن داش��تند پس از‬ ‫کش��تار نیروهای گارد مرزی در پاس��گاه «کرم ابوسالم» دو‬ ‫خودرو زرهی را ربوده و از صحنه گریختند‪ .‬صدها مصری در‬ ‫مراسم تشییع جنازه نظامی سربازان کشته شده شرکت کردند‪.‬‬ ‫مصرو جنبش مقاومت فلسطین (حماس)‬ ‫اخوان المس��لمین ‬ ‫معتقدند سازمان جاسوسی رژیم اسرائیل (موساد) در این حمله‬ ‫دست داشته است‪ .‬چند روز پس از حمله اول یک پاسگاه دیگر‬ ‫نیز در شهر «العریش» هدف اتش افراد مسلح ناشناس قرار‬ ‫گرفته‪ .‬همچنین صبح روز یکشنبه ‪ ٢٢‬مردادماه رویترز به نقل‬ ‫از منابع امنیتی خبر داد افراد مس��لح به روی نیروهای حافظ‬ ‫منافع صلح در این منطقه اتش گشودند‪ .‬این درگیری در منطقه‬ ‫«ام شیحان» در مرکز صحرای سینا رخ داده و کشته یا زخمی‬ ‫ به جای نگذاشته است‪.‬‬ ‫ ‬ ‫ تاثیرات اتفاقات بر فلسطینیان‬ ‫اتفاقات صحرای سینا موجب بس��ته شدن گذرگاه رفح‬ ‫ش��د‪ .‬نیروهای اس��رائیلی که دو خودروی مهاجمان را هدف‬ ‫قرار داده بودند تالش کردند تا ان را به گروه حماس نس��بت‬ ‫‪50‬‬ ‫دهند‪ .‬اما حماس این موضوع را به شدت تکذیب کرد و ضمن‬ ‫همدردی با مصریان خواستار بازگش��ایی مرز رفح شد‪ .‬در پی‬ ‫ان به دستور المرسی این گذرگاه حیاتی غزه برای ‪ 48‬ساعت‬ ‫با دستور مستقیم محمد المرس��ی گشوده شود‪ .‬شبکه خبری‬ ‫«فلسطین الیوم»‪ ،‬طی گزارشی از نشست گروه های فلسطینی‬ ‫بنا به دعوت جنبش جهاد اسالمی برای بررسی این موضوع خبر‬ ‫داد‪ .‬این نشست در دفتر این جنبش در شهر غزه برگزار و طی‬ ‫ان پیامدهای تعطیلی گذرگاه مرزی رفح و تاثیرات منفی ان بر‬ ‫زندگی اهالی غزه مورد بررسی قرار گرفت‪ .‬با وجود محکومیت‬ ‫شدید حمله صورت گرفته علیه یک پست مرزی مصری در‬ ‫صحرا توسط فلسطینیان ساکن نوار غزه و ابراز همدردی انان‬ ‫با بازماندگان این حادثه تروریستی‏‪ ،‬با این حال مشاهده می شود‬ ‫که برخی رسانه های مصری وابس��ته به رژیم سابق از اولین‬ ‫لحظات وقوع این جنایت حمالت تبلیغاتی گزنده ای را علیه‬ ‫فلسطینیان ساکن نوار غزه اغاز کرده اند‪« .‬مشیر المصری»‪،‬‬ ‫از رهبران جنبش حماس در این ارتباط از متهم شدن نوار غزه‬ ‫به دست داشتن یا مشارکت در این عملیات توسط رسانه های‬ ‫مصری به شدت انتقاد و تاکید کرد که تنها رژیم صهیونیستی‬ ‫اس��ت که از این حادثه سود می برد‪ .‬از س��وی دیگر «مجدی‬ ‫حس��ین» ‪ ،‬دبیرکل حزب «العمل االس�لامی» مصر تالش‬ ‫برخی رسانه ها برای تباه ساختن رابطه تاریخی دو ملت برادر‬ ‫فلسطینیومصریرامحکوموتاکیدکرد‪،‬طرف هاییکهدست‬ ‫به چنین اقداماتی می زنند که در راستای استراتژی ها و اهداف‬ ‫امریکا و رژیم صهیونیستی در منطقه گام برمی دارند‪ .‬صرف نظر‬ ‫از اینکه این حمله با چه اهدافی صورت گرفته یا چه طرف هایی‬ ‫از ان سود می برند‪ ،‬بسیاری از ناظران مسئولیت این عملیات را‬ ‫متوجه گروه هایی به نام «تکفیری ها» می کنند‪ .‬گروه که پیش‬ ‫از این دبیرکل حزب اهلل در سخنرانی اخیر خود به شدت به خطر‬ ‫«تفکیری ها» و «رژیم صهیونیستی» اشاره کرده بود‪.‬‬ ‫ ایجاد بحران در مصر توسط اسرائیل‬ ‫منابع اروپایی گفتند که رژیم س��عودی بیش از یکسال‬ ‫قبل برای تقویت امکانات گروه های سلفی از دو طریق تالش‬ ‫می کند؛ یکی از طریق افسران دستگاه اطالعاتی عربستان‬ ‫که مزدورانی در تشکیالت وهابی جهادی در مصر و از جمله‬ ‫سینا دارد و دیگری از طریق جمعیت های خیریه در عربستان‬ ‫سعودی و خلیج فارس است که با هماهنگی با دستگاه اطالعات‬ ‫مصر به حمایت مالی از این گروه ها و ارائه مبالغ هنگفت مالی‬ ‫به انها که به ده ها میلیون دالر می رسد‪ ،‬اقدام می کنند و همه‬ ‫اینها به بهانه تبلیغات و ارشاد و بنای مساجد و مراکز سلفی انجام‬ ‫می شود‪ .‬در این گزارش همچنین اش��اره شده است امریکا و‬ ‫اسرائیل ترس از این دارند که احساس تنفر از اسرائیل در میان‬ ‫جریان های اسالمگرا در حزب عدالت و ازادی شاخه سیاسی‬ ‫جنبش اخوان المسلمین و دیگر احزاب لیبرال مصر به حدی‬ ‫برسد که المرسی و دولت کنونی این کشور را برای تجدیدنظر‬ ‫در توافقنامه صلح با اسرائیل معروف به «کمپ دیوید» تحت‬ ‫فشار قرار دهند که یا این توافقنامه را تعدیل و یا ان را لغو کند‪،‬‬ ‫زیرا انگونه که سیاستمداران‪ ،‬نویسندگان و عالمان دینی مصر‬ ‫تاکید دارند مفاد این توافقنامه به نفع رژیم صهیونیستی است‪.‬‬ ‫ ضدکودتای نرم‬ ‫این اتفاقات سبب شد تا المرسی تعدادی از افسران ارتش‬ ‫از جمله طنطاوی را برکنار کند‪ .‬برخی می گویند که ارتش قرار‬ ‫بوده است به زودی کودتا کند و المرس��ی بر ان پیشی گرفته‬ ‫تعیین کند‪ .‬نام ای��ن اختیارات «مکمل قانون اساس��ی» بود‬ ‫که تقریبا بیشتر گروه های حامی انقالب با ان مخالف بودند‪.‬‬ ‫ش��ورای نظامی حاکم مطلق کش��ور قبل از انتخاب محمد‬ ‫المرس��ی به ریاس��ت جمهوری بود و تا قبل از تغییرات اخیر‬ ‫قدرت را با وی تقس��یم می کرد‪ .‬اما ای��ن تصمیمات موجب‬ ‫هراس رژیم صهیونیستی شد و ش��ماری از مقامات سیاسی‬ ‫و سرمقاله نویس��ان این رژیم از پیامدهای نظامی و سیاسی‬ ‫این «زلزله» اب��راز نگرانی کردند‪ .‬یک مق��ام بلند پایه دولت‬ ‫رژیم صهیونیستی که خواست نامش فاش نشود اعالم کرد‪:‬‬ ‫«اظهار نظر در این خصوص زود است‪ ،‬زیرا همه چیز در مصر‬ ‫درحال تغییر است ‪ ،‬اما ما از نزدیک و با نگرانی انچه را که در‬ ‫این کشور اتفاق می افتد‪ ،‬پیگیری می کنیم‪ ».‬وی تاکید کرد‪:‬‬ ‫«همکاری نظامی بین دو طرف برای برق��راری نظم در مرز‬ ‫و در صحرای س��ینا بیش از همیش��ه ضرورت دارد‪ .‬سلسله‬ ‫مراتب جدید نظامی مصر از این مس��اله اگاه است‪ ،‬اما مساله‬ ‫این اس��ت که بدانیم انها چه می خواهند‪ ».‬به گفته وی‪ ،‬این‬ ‫مساله بی پاسخ است‪ ،‬زیرا دولت جدید مصر مخالف هرگونه‬ ‫تماسی با اسرائیل است‪ .‬این مس��اله نگران کننده است زیرا‬ ‫فقدان مجاری گفت وگو می تواند در پرونده فلس��طین که در‬ ‫ان مصر همواره نقش اصلی ایفا کرده است‪ ،‬تاثیر بسیار منفی‬ ‫داشته باشد‪ .‬سرلش��کر «عبدالمنعم کاطو»‪ ،‬کارشناس امور‬ ‫استراتژیک و مشاور اداره امور روحی و روانی نیروهای مسلح‬ ‫مصر درباره معتقد اس��ت این حمالت کار رژیم صهیونیستی‬ ‫است‪ .‬او در گفت وگوی در قاهره می گوید‪« :‬اوال و پیش از هر‬ ‫چیز باید بگویم که دالیل بسیاری وجود دارد که تاکید می کند‪،‬‬ ‫اسرائیل از این اقدام از مدت ها پیش اطالع داشته است و دلیل‬ ‫این مدعا این است که ‪48‬ساعت پیش از این عملیات‪ ،‬اسرائیل‬ ‫بیانیه ای صادر کرد و در ان از ناامن بودن منطقه سینا و امکان‬ ‫وقوع عملیات های تروریستی در مرزهای این منطقه سخن‬ ‫گفت‪ ».‬وی افزود‪« :‬دلیل دوم این اس��ت که این رژیم از چند‬ ‫روز پیش از عملیات سینا بیانیه ای صادر کرد و در ان از ساکنان‬ ‫صهیونیستی این منطقه خواست به دلیل ناامنی و امکان وقوع‬ ‫عملیات های تروریستی در مرزها‪ ،‬این منطقه را سریعا تخلیه‬ ‫کنند‪ ،‬و دلیل سوم اینکه اسرائیل هنگام وقوع این عملیات در‬ ‫اماده باش کامل بسر می برد و دلیل ان استفاده از نیروی هوایی‬ ‫در مقابله ب ا تروریس��ت ها بود‪ ».‬به هرحال انچه مسلم است‬ ‫اتفاقات اخیر در صحرای سینا اوضاع منطقه ای که سال ها به‬ ‫صورت ارام اداره می شد را دستخوش تغییرات کرده‪ .‬دو طرف‬ ‫ماجرا یعنی مصر و اسرائیل تالش دارند که نهایت بهره برداری‬ ‫را از این اتفاقات به نفع خود رقم بزنند‪ .‬المرس��ی به این دلیل‬ ‫توانست بخشی از قدرت نظامیان را کاس��ته و اسرائیل نیز با‬ ‫ناامن ش��دن منطقه حضور خود را افزایش خواهد داد‪ .‬در این‬ ‫میان تنها مردم بی دفاع غزه هستند که مثل همیشه قربانی‬ ‫خواهند شد‪g .‬‬ ‫است‪ .‬عده ای ناکارایی فرماندهان ارتش در برخورد با عامالن‬ ‫صحنه در صحرای س��ینا به سبب رعایت دقیق پیمان کمپ‬ ‫دیوید با اسرائیل را علت خشم رئیس جمهوری مصر می دانند‪.‬‬ ‫در این تغییرات‪ ،‬وزیر دف��اع و وزیر صنایع نظامی و همچنین‬ ‫رئیس ستاد ارتش بازنشسته شده و به نحو ابرومندی از صحنه‬ ‫سیاسی مصر بیرون رفته اند‪ .‬دو نفر اول دو هفته قبل به عنوان‬ ‫اعضای هیات دولت جدید مصر‪ ،‬به نخس��ت وزیری هش��ام‬ ‫قندیل‪ ،‬معرفی ش��ده بودند‪ .‬این اعتقاد وجود دارد که محمد‬ ‫المرسی همواره می خواسته است که خود را از سیطره شورای‬ ‫نظامی و شخص ژنرال طنطاوی خارج کند و به تقسیم قدرت‬ ‫در کش��ور پایان دهد‪ ،‬ولی چرا وی ان دو نفر را قبال به عنوان‬ ‫اعضای نخستین کابینه خود پذیرفته بود؟‬ ‫المرس��ی ب��ا قاطعی��ت از تصمیم خ��ود دف��اع کرد و‬ ‫تصمیماتش در برکناری وزیر دفاع و ش��ماری از فرماندهان‬ ‫ارشد ارتش‪ ،‬را در راستای منافع و مصلحت این کشور دانست‪.‬‬ ‫تصمیمات المرسی تنها به برکناری وزیر دفاع و چند افسر دیگر‬ ‫محدود نمی شود‪ ،‬بلکه وی قدرت سیاسی و قانون گذاری را از‬ ‫شورای نظامی پس گرفت و این شورا را به جایگاه اصلی خود‬ ‫بازگرداند‪ .‬ش��ورای نظامی قبل از انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫اختیارات وس��یعی برای خود در اداره کش��ور قائل ش��ده بود‬ ‫و حتی ب��ه رئیس جمهوری اج��ازه نمی داد ک��ه اعضایش را‬ ‫تغییر دهد و ب��ه دولت هم اج��ازه نمی داد ک��ه بودجه اش را‬ ‫تاکتیک های اقای رئیس جمهور‬ ‫حسن نیت توانس��ته حمایت ها و اعتمادها را نسبت به دولت‬ ‫خود جلب کند‪ ،‬احتماال در اینده با مش��کالت و هزینه های‬ ‫کمتری مواجه خواهد بود‪.‬‬ ‫انتقادات در امان بماند‪ .‬اما چند مساله بستر مناسبی در اختیار‬ ‫المرس��ی برای اعمال این تغییرات گذاش��ت و روند تحول‬ ‫در کابینه را تس��ریع کرد؛ اول وقایع اخیر در صحرای س��ینا‬ ‫بود‪ .‬ارتش در وقایع اخیر صحرای سینا با رژیم صهیونیستی‬ ‫همکاری داشت‪ .‬این همکاری به این معناست که اسرائیل‬ ‫از وجود جریان های افراطی در صحرای سینا اظهار نگرانی‬ ‫کرده و به ارتش مصر اجازه داد که نیروهای مصری برخالف‬ ‫توافقنامه کمپ دیوید وارد بخش هایی از سینا شوند‪ .‬همانطور‬ ‫که می دانید طبق توافقنامه کمپ دیوید نیروهای ارتش مصر‬ ‫با سالح سنگین حق ندارند وارد دو سوم شمالی صحرای سینا‬ ‫شوند‪ ،‬ولی در هر حال ارتش با سالح سنگین وارد صحرای‬ ‫سینا شد و این همکاری منجر به کشته شدن‪ 17‬سرباز مصری‬ ‫شد و برگ برنده ای را در اختیار المرسی قرار داد تا با استفاده از‬ ‫ان قدرت نظامیان را محدود کند‪ .‬دومین مساله مطالباتی است‬ ‫که میان مردم مصر وجود دارد‪ .‬مردم همواره دولت المرسی‬ ‫را به واسطه همکاری با نظامیان مالمت می کردند و معتقد‬ ‫بودند سرنگونی رژیم مبارک به واقع تحقق پیدا نکرده است‪.‬‬ ‫بنابراین اقای المرسی در این صحنه با قدرت بیرون امد‪ .‬مساله‬ ‫سوم این بود که المرسی سعی کرد موضع گیری خود در قبال‬ ‫نظامیان را با حضور در جامعه االزهر توجیه کند‪ .‬در واقع او در‬ ‫االزهر دالیل خود نس��بت به کناره گیری طنطاوی و النام را‬ ‫تشریح کرد‪ .‬او با این کار به نوعی استمداد و درخواست برای‬ ‫پشتیبانی از تصمیمات خود در قبال نظامیان را مطرح ساخت‪.‬‬ ‫این اقدام بسیار قابل توجه است‪ ،‬چراکه المرسی نشان داد در‬ ‫داخل جامعه االزهر مصر نفوذ دارد و از پشتیبانی انها برخودار‬ ‫است‪ .‬در مقایس��ه این حضور در االزهر با حضور او در جامعه‬ ‫نظامیان یا مردم التحریر‪ ،‬می توان گفت که حضور در االزهر‬ ‫بسیار هوشمندانه بود و رکن سوم قدرت المرسی را رقم زد‪ .‬با‬ ‫این وجود نمی توان المرسی را در به دست گیری قدرت کامال‬ ‫موفق دانست‪ .‬در واقع هنوز کار المرسی برای کنترل کامل‬ ‫دولت ناتمام اس��ت و واکنش های داخلی و خارجی از سوی‬ ‫حامیان نظامیان می تواند به عن��وان موانع پیش روی دولت‬ ‫المرسی قابل توجه باش��د‪ .‬با این وجود از انجا که المرسی با‬ ‫نظامیان دو نقط��ه ضعف دارند؛ اول همکاری ش��ان با‬ ‫رژیم صهیونیستی است که در جریان رخدادهای صحرای سینا‬ ‫اطالعات کامل این همکاری در اختیار المرسی قرار گرفت و‬ ‫دوم کشته شدن ‪ 17‬سرباز مصری در نتیجه همکاری نظامیان‬ ‫و رژیم صهیونیستی ‪ .‬این اتفاق بدنه ارتش را از دست نظامیان‬ ‫خارج خواهد س��اخت‪ .‬در واقع اگر این ‪ 17‬س��رباز در جریان‬ ‫عملیات اخیر در صحرای سینا کشته نش��ده بودند‪ ،‬ارتش به‬ ‫راحتی می توانست زمینه اعمال فشارها بر دولت المرسی در‬ ‫نتیجه کنارگذاشتن نظامیان از کابینه را فراهم اورد‪ ،‬اما از انجا‬ ‫که کوتاهی نظامیان مصری موجب این رخداد شده‪ ،‬در کوتاه‬ ‫مدت این مساله مانع تحرکات انها علیه دولت المرسی خواهد‬ ‫بود‪ .‬البته این حساسیت به جامعه مصر هم سرایت می کند ؛ به‬ ‫این معنا که مردم معتقدند ارتش می توانس��ت مانع از کشته‬ ‫شدن این ‪ 17‬سرباز مصری شود‪ .‬این در حالی است که افشای‬ ‫همکاری نظامیان با رژیم صهیونیستی در عملیات صحرای‬ ‫سینا بی شک افکار عمومی مصر را بیش از پیش از همکاری با‬ ‫نظامیان باز خواهد داشت‪ .‬نکته مهم این است که مردم مصر از‬ ‫ابتدای انقالب تا اخرین مراحل شکل گیری دولت جدید مصر‬ ‫شعار سرنگونی رژیم مبارک را سرداده و حفظ کردند و در مرحله‬ ‫اول و دوم ریاس��ت جمهوری نیز ب��ه وزارت دفاع مصر حمله‬ ‫برده و ‪ 9‬کشته دادند‪ .‬این به معنای تاکید مردم بر کناره گیری‬ ‫نظامیان از قدرت اس��ت‪ .‬نظامیان نیز اگاهند که اگر دست به‬ ‫اقداماتی علیه دولت المرسی که از ارای مردم و حمایت پارلمان‬ ‫برخوردار است بزنند‪ ،‬طبیعتا مردم مخالفت شان علیه نظامیان‬ ‫را مشهودتر از گذشته نشان خواهند داد‪ .‬در مجموع می توان‬ ‫گفت که محمد المرسی با محدودسازی قدرت نظامیان‪ ،‬کنار‬ ‫گذاش��تن طنطاوی و النام از کابینه و کنترل فعالیت ارتش به‬ ‫خواست و مطالبات مردم انقالبی مصر پاسخ داده است‪ .‬با این‬ ‫حال نباید شیطنت های مخالفان و مانع تراشی های نظامیان و‬ ‫حامیان غربی انها را در ادامه کار دولت المرسی نادیده گرفت‪ .‬به‬ ‫عبارتیمی توانگفتکهصحنهسیاسیمصرهمچنانملتهب‬ ‫است و این التهاب تا هفته های اتی که دولت و کابینه جدید‬ ‫استحکام بیشتری پیدا کنند‪ ،‬باقی خواهد ماند‪g.‬‬ ‫سوال هایی درباره عزل نظامیان توسط مرسی‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪2‬‬ ‫اقدام محمد المرسی‪ ،‬رئیس جمهور مصر در بازنشسته‬ ‫کردن دو تن از ارش��دترین فرماندهان ارتش مصر و کاهش‬ ‫قدرت ش��ورای نظامی چند هفته بعد از شکل گیری ترکیب‬ ‫کابینه نه تنها نظامیان بلکه مردم مصر را هم متعجب ساخته‬ ‫و سوال های مختلفی را ایجاد کرده است‪ .‬او با صدور دستوری‬ ‫«محمود مکی» را به عنوان معاون خود برگزید و «سامی النام»‬ ‫رئیس ستاد جنگ نیروهای مسلح مصر و حسین طنطاوی‪،‬‬ ‫وزیر دفاع این کشور را از سمت ش��ان برکنار کرد‪ .‬این اقدام‬ ‫به وضوح مخالفان ش��ورای نظام��ی را ش��ادمان و بر دایره‬ ‫حامیان المرسی افزوده است‪ .‬نکته اینجاست که خط مشی‬ ‫المرس��ی از ابتدا هم این نبود که با وابس��تگان رژیم مبارک‬ ‫تحت عنوان س��ازش در کابینه کار کند‪ .‬پذیرش وابستگان‬ ‫رژیم مبارک در کابین��ه و همکاری با انها تاکن��ون دو دلیل‬ ‫عمده داشت؛ اول اینکه المرسی همواره تالش داشته قانون‬ ‫را نادیده نگی��رد‪ .‬او قانون موجود را مش��روعیت بخش خود‬ ‫می داند و چنانچه ای��ن قانون را زیر پا می گذاش��ت‪ ،‬طبیعتا‬ ‫مش��روعیت خود را زیر سوال می برد‪ .‬مس��اله دوم این است‬ ‫که المرسی سعی داشته با ارامش و بدون برهم زدن اوضاع‬ ‫مصر و متوجه ساختن شرایط کشور به دولت خود‪ ،‬دست به‬ ‫تغییراتی در کابینه بزند‪ .‬به معنای دیگر نظامیان و طرف های‬ ‫خارجی عالقه من��د بودند المرس��ی در مس��یر حرکت خود‬ ‫دس��ت به اقدامات نس��نجیده بزند تا انها هم��ه ناکامی ها و‬ ‫نا بس��امانی های اقتصادی و امنیتی را متوجه رئیس جمهور‬ ‫جدید کنند‪ .‬اما المرس��ی بعد از انکه زمام امور را در دس��ت‬ ‫گرفت و ترکیب کابینه را مشخص کرد‪ ،‬فرصت این را یافت‬ ‫که تغییرات مورد نظر را اعمال کند‪ .‬برهمین اساس شاهدیم‬ ‫که در اقدامی س��ریع طنطاوی‪ ،‬رئیس ستاد جنگ‪ ،‬فرماندار‬ ‫سینا و رئیس اطالعات و امنیت را کنار گذاشت و معاون خود‬ ‫را معرفی کرد‪ .‬همه این تغییرات و کنار گذاشتن ها بر اساس‬ ‫قانون صورت گرفته تا مرس��ی ذیل قانون گرای��ی بتواند از‬ ‫بین الملل‬ ‫جعفر قنادباشی ‪ /‬کارشناس مسائل افریقا‬ ‫ ضعف هایی که مانع واکنش نظامیان می شود‬ ‫‪51‬‬ ‫نگاهی به موقعیت ژئوپولوتیک صحرای سینا‬ ‫‪3‬‬ ‫بین الملل‬ ‫«سینا» یکی از ش��به جزیره های مصر است که حدود‬ ‫‪60‬هزار کیلومتر مربع وسعت دارد‪ .‬این شبه جزیره مثلثی شکل‬ ‫میان دریای مدیترانه در شمال و دریای سرخ در جنوب قرار‬ ‫گرفته است‪ .‬شبه جزیره سینا از لحاظ جغرافیایی در اسیا واقع‬ ‫شده اس��ت؛ مرز زمینی در طول کانال س��وئز در غرب و مرز‬ ‫اسرائیل و مصر در شمال شرقی اس��ت‪ .‬منابعی مانند نفت‪،‬‬ ‫اهن و منگنز از شمال و جنوب منطقه بهره برداری می شود؛‬ ‫معادن باستانی سینا هزاران سال پیش کشف شدند‪ .‬امروزه‬ ‫این منطقه با اب و هوای خشک گرمسیری بیش از ‪ 400‬هزار‬ ‫مصری را در خود جای داده است‪ .‬این جمعیت عمدتا در شمال‬ ‫و در مرز شبه جزیره سینا با اسرائیل و همچنین نوار غزه مستقر‬ ‫هستند‪ .‬مهمترین شهرهای سینا عبارتند از شرم الشیخ و طابا‬ ‫که همچنین مراکز توریستی مهم نیز محسوب می شوند‪ .‬این‬ ‫شبه جزیره افریقا و اسیا را به هم متصل می کند و در حقیقت‬ ‫مساحت این شبه جزیره حدود ش��ش درصد از مساحت کل‬ ‫مصر را تشکیل می دهد‪ .‬بخشی از سلسله کوه های موسی با‬ ‫ارتفاع ‪ 2300‬متر و همچنین کوه‪‎‬های کاترینا با ارتفاع ‪2600‬‬ ‫که عالی ترین و مرتفع ترین کوه های مصر به شمار می‪‎‬روند‬ ‫در این منطقه قرار دارند‪ .‬پیرامون وجه تسمیه صحرای سینا‬ ‫اختالف نظرهای بس��یاری وجود دارد‪ ،‬اما دقیق ترین روایت‬ ‫این است که سینا برگرفته از نام الهه ماه در بابل قدیم است‪.‬‬ ‫این تسمیه و اصطالح مورد تقدس و احترام بابلی های قدیم‬ ‫است و از ان زمان این صحرا با این نام شناخته شده است‪ .‬البته‬ ‫نام‪‎‎‬های دیگری نیز برای این صحرا وجود دارد مانند تشریت‬ ‫به معنای سرزمین خشک و بی اب و علف‪ .‬عمده اهمیت این‬ ‫شبه جزیره این است که بخش های وس��یعی از خاورمیانه را‬ ‫به افریقا و همچنین دو دریای مهم مدیترانه و سرخ را به هم‬ ‫مرتبط می کند‪ .‬این شبه جزیره به دلیل اهمیت جغرافیایی اش‬ ‫همواره مورد توجه قدرت های استعماری قرار داشت؛ در سال‬ ‫‪ 1956‬اسرائیل‪ ،‬فرانسه و انگلیس در زمان حکومت عبدالناصر‬ ‫یک «تهاجم س��ه جانبه» را علیه مصر انجام دادند و تالش‬ ‫کردند بخش هایی از سینا را به تصرف خودشان دراورند‪ .‬در‬ ‫واقع رژیم صهیونیستی به این صحرا چشم داشت و در جنگ‬ ‫شش روزه ژوئن ‪ 1967‬با حمله ای که به مصر داشت تمام این‬ ‫منطقه را به تصرف خ��ودش دراورد و در منطقه العریش هم‬ ‫اقدام به ایجاد یکسری شهرک و ساختمان های گردشگری‬ ‫کرد‪ .‬جنگ شش روزه ‪ ۱۹۶۷‬نبردی بود که از پنجم ژوئن تا ‪۱۰‬‬ ‫ژوئن ‪ ۱۹۶۷‬میان اسرائیل و کشورهای عربی مصر‪ ،‬سوریه و‬ ‫اردن رخ داد و با پیروزی اسرائیل به پایان رسید‪ .‬این نبرد نقطه‬ ‫اوج بحرانی بود که از تاریخ ‪ ۱۵‬مه تا ‪ ۱۲‬ژوئن ‪ ۱۹۶۷‬به درازا‬ ‫انجامید و در ان اسرائیل با شکست ارتش چند کشور عربی‬ ‫قسمتی از خاک انها را تصرف کرد‪ .‬این جنگ با حمله هوایی‬ ‫ناگهانی اسرائیل به پایگاه های هوایی مصر در ‪ ۵‬ژوئن ‪۱۹۶۷‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪52‬‬ ‫گلوگاه استراتژیک‬ ‫اغاز شد و اسرائیل طی شش روز موفق شد تا کنترل نوار غزه‬ ‫و صحرای سینا را از مصر‪ ،‬قدس شرقی و کرانه باختری رود‬ ‫اردن را از اردن و بلندی های جوالن را از س��وریه خارج کند‪.‬‬ ‫کشورهای عربی همچون عراق‪ ،‬عربستان سعودی‪ ،‬تونس‪،‬‬ ‫سودان‪ ،‬مراکش‪ ،‬الجزایر‪ ،‬لیبی و کویت نیز به اسرائیل اعالم‬ ‫جنگ داده و با اعزام نیروهای کمکی به یاری اردن‪ ،‬مصر و‬ ‫سوریه شتافتند‪ .‬درواقع اسرائیل که حمله هم زمان ارتش های‬ ‫مصر‪ ،‬عراق‪ ،‬سوریه و اردن را در چند قدمی خود می دید‪ ،‬دست‬ ‫پیش گرفت و در تاریخ ذکر شده به نیروهای ارتش مصر در‬ ‫صحرای سینا حمله کرد‪ .‬اسرائیل با دریافت اطالعاتی حیاتی‬ ‫به واس��طه عوامل اطالعاتی خود در مصر پی برد که ارتش‬ ‫مصر بیش از چهارصد هواپیمای جنگنده خود را در نقطه ای‬ ‫جمع کرده است تا صبح روز بعد صفوف ارتش اسرائیل را شدیدا‬ ‫در هم بکوبد‪ .‬در این شرایط ژنرال‪‎‬های اسرائیلی که کار خود‬ ‫را با بلند شدن هواپیماهای مصری تقریبا تمام شده می‪‎‬دیدند‪،‬‬ ‫تصمیم به زدن شبانه تمام جنگنده های مصری قبل از بلند‬ ‫شدن یکباره انها روی اسرائیل گرفتند و نیروی هوایی ارتش‬ ‫اسرائیل با حمله غافلگیرانه به فرودگاه های نظامی مصر و با‬ ‫فرس��تادن تمام ‪ ۲۰۰‬هواپیمای جنگند ه فعال خود‪ ،‬در مدت‬ ‫چند ساعت اکثریت هواپیماهای جنگی مصر را نابود کرد‪ .‬این‬ ‫در حالی است که مصر نتوانست به این حمالت پاسخ مناسبی‬ ‫بدهد و در این حمله بی��ش از ‪ ۳۰۰‬هواپیمای مصری از بین‬ ‫رفت‪ .‬در دوران حاکمیت جم��ال عبدالناصر و از زمان جنگ‬ ‫‪ 1967‬تا سال ‪ 1970‬یعنی زمان مرگ عبدالناصر یک جنگ‬ ‫فرسایشی میان اسرائیل و مصر در جریان بود تا اینکه در سال‬ ‫‪ 1973‬و دوران حاکمیت انور سادات با عبور نیروهای مسلح‬ ‫مصری از کانال سوئز بخش هایی از صحرای سینا و العریش‬ ‫ازاد شد‪ .‬اما نقطه عطف جنگ اسرائیل و مصر امضای قرارداد‬ ‫کمپ دیوید با نظارت امریکا ب��ود‪ .‬پیمان کمپ دیوید پس از‬ ‫دوازده روز مذاکرات مخفی و با میانجی گری ایاالت متحده در‬ ‫کمپ دیوید که یکی از استراحتگاه های مقام ریاست جمهوری‬ ‫در ایاالت متحده امریکاست نهایی شد و در تاریخ ‪ ۱۷‬سپتامبر‬ ‫ی کارتر‪ ،‬رئیس جمه��ور وقت ایاالت‬ ‫‪ ۱۹۷۸‬با حضور جیم�� ‬ ‫متحده امریکا در کاخ س��فید به امضای نهایی رسید‪ .‬پیمان‬ ‫کمپ دیوید اولین پیمان صلح می��ان طرفین جنگ اعراب و‬ ‫اسرائیل بود که به صلح میان مصر و اسرائیل انجامید‪ .‬مطابق‬ ‫این قرارداد تمام صحرای سینا در اختیار مصر قرار گرفت و در‬ ‫سال ‪ 1982‬ارتش رژیم صهیونیستی منطقه شبه جزیره سینا‬ ‫به جز کمربند «طابا» که یک منطقه مرزی بین فلس��طین‬ ‫اش��غالی و مصر اس��ت را در اختیار مصر قرار داد‪ .‬با توجه به‬ ‫ش��رایط موجود و با توجه ب��ه اینکه این صحرا دارای ش��به‬ ‫سلسله کوهستان است به نظر می اید از اهمیت فوق العاده ای‬ ‫برخوردار باشد و می توان از طریق این منطقه به طور جدی به‬ ‫رژیم صهیونیستی اسیب رساند‪.‬‬ ‫از دیگر س��و گذرگاه رفح نیز برای رژیم صهیونیستی‬ ‫اهمی��ت وی��ژه ای دارد؛ چرا ک��ه رفح تنها گذرگاهی اس��ت‬ ‫ک��ه از دروازه صالح الدی��ن به ن��وار غزه مرتبط می ش��ود‪.‬‬ ‫رژیم صهیونیستی در سال ‪ 1967‬با اشغال غزه به نوعی تالش‬ ‫داشت تا منطقه ای را به موازات صحرای سینا‪ ،‬العریش و طابا‬ ‫ایجاد کند تا در مواقع مناسب به مصر اسیب برساند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل منطقه رفح که نقطه اتصال زمین��ی مصر با غزه تلقی‬ ‫می شود اهمیت خاصی دارد‪ .‬سرزمین طابا در شمال شرقی‬ ‫مصر روز پانزدهم مارس سال ‪ 1989‬میالدی‪ ،‬پس از سال ها‬ ‫از اشغال رژیم صهیونیستی ازاد شد‪ .‬این رژیم‪ ،‬صحرای سینا‬ ‫را که منطقه طابا در شرق ان قرار دارد‪ ،‬در جریان جنگ سال‬ ‫‪ 1967‬اشغال کرد‪ .‬با امضای پیمان کمپ دیوید درسال ‪،1987‬‬ ‫رژیم تل اویو پذیرفت که صحرای سینا را به مصر بازگرداند‪.‬‬ ‫با انکه رژیم صهیونیس��تی قس��مت هایی از ای��ن صحرا را‬ ‫تخلیه کرد‪ ،‬اما به اش��غال منطقه مهم طابا در ش��مال خلیج‬ ‫عقبه ادامه داد تا انکه پس از گفت وگوه��ای متعدد و در اثر‬ ‫فشارهای بین المللی‪ ،‬درسال ‪ 1989‬مجبور به عقب نشینی از‬ ‫این ناحیه شد‪ .‬در طول دوران حاکمیت حسنی مبارک که از‬ ‫سال ‪ 1981‬تا ‪ 2011‬ادامه داشت معموال نیروها و پاسداران‬ ‫مرزی مصر و اسرائیل به طور مشترک در دروازه صالح الدین‬ ‫مستقر بودند و مانع ورود و خروج اهالی غزه به مصر می شدند‪.‬‬ ‫اما پس از سرنگونی حسنی مبارک شرایط نیز دگرگون شد و‬ ‫مرز رفح روی اهالی غزه بازگشایی شد‪ .‬همین مساله موجب‬ ‫شد تا رژیم صهیونیستی با توس��ل به انواع شیوه ها در صدد‬ ‫بس��تن منطقه رفح براید‪ .‬منطقه س��ینا یک منطقه خاص‬ ‫صحرایی است و حدود ‪ 200‬هزار نفر از ‪ 500‬هزار نفر جمعیت‬ ‫شبه جزیره سینا و العریش را اعراب بدوی یا کوچ گر تشکیل‬ ‫می دهند‪ ،‬بنابراین امکان قاچاق اسلحه در این منطقه وجود‬ ‫دارد‪ .‬در قرارداد کمپ دیوید تاکید ش��ده که نیروهای مسلح‬ ‫مصر می بایستی به صورت غیرمسلح و با استفاده از ابزارهای‬ ‫سبک حفاظت از شبه جزیره سینا را برعهده داشته باشند‪ .‬اما‬ ‫در ان طرف مرز یعنی منطقه طابا‪ ،‬ارتش رژیم صهیونیستی‬ ‫این حق را دارد که با استفاده از سالح های سنگین منطقه را‬ ‫زیر نظر داشته باشد‪ .‬در واقع این منطقه با رادارهای فوق مدرن‬ ‫اسرائیل و امریکا کنترل می شود‪ .‬با این اوصاف عملیاتی که‬ ‫اخیرا در این منطقه انجام شد جای سوال دارد؛ چگونه ممکن‬ ‫اس��ت با ان همه دوربین و راداری که رژیم صهیونیستی در‬ ‫مناطق مرزی مس��تقر کرده بدون اطالع انها به پادگانی در‬ ‫شبه جزیره سینا حمله شود‪ .‬بنابراین به نظر می رسد در پس‬ ‫این عملیات سازمان موس��اد قرار داشته باشد‪ .‬با این اوصاف‬ ‫شاید از این پس بازهم شبه جزیره سینا به منطقه جنگ میان‬ ‫مصر و اسرائیل تبدیل شود‪g .‬‬ ‫احمد بخشی در گفت وگو با مثلث‬ ‫پشت صحنه ناارامی های سینا‬ ‫‪4‬‬ ‫چندی پیش عملیاتی در صحرای سینا صورت گرفت و ناامنی این منطقه را بیش از پیش نمایان ساخت‪.‬‬ ‫این صحرا پیش از این و حتی در زمان مبارک ملتهب بود و هم اکنون که المرسی زمام امور را در مصر بر عهده‬ ‫دارد نیز همچنان ناارام است‪ .‬کشته شدن ‪ 16‬مرزبان مصری در این منطقه و عدم مشخص شدن عامالن‬ ‫این حادثه‪ ،‬سناریوهای متفاوتی را پیش رو قرار می دهد‪ .‬در این رابطه گفت وگویی با احمد بخشی‪ ،‬کارشناس‬ ‫مسائل مصر انجام دادیم‪ .‬وی نیز در رابطه با عوامل دخیل در این حادثه سناریوهای گوناگونی را مطرح کرد‪،‬‬ ‫از جمله دست داشتن رژیم صهیونیستی‪ ،‬نیروهای افراطی فلسطین‪ ،‬مصر یا حتی عربستان‪ .‬بخشی بر این‬ ‫باور است که به دنبال اتفاقات اخیر روابط مصر و اسرائیل به سمت جنگ و تنش پیش نخواهد رفت‪ ،‬چرا که‬ ‫سیاست دولت المرسی به گونه ای است که از متهم کردن مستقیم رژیم صهیونیستی همواره پرهیز می کند و‬ ‫از دیگر سو با توجه به تغییراتی که المرسی انجام داد و بازنشسته کردن طنطاوی از سمت وزیر دفاع اکنون‬ ‫شورای نظامیان در حالت تخاصم با دولت قرار دارد و امادگی تنش های خارجی را ندارد‪.‬‬ ‫ارزیاب�ی ش�ما از تح�والت اخی�ر مص�ر به ویژه‬ ‫ناارامی در صحرای سینا و کشته شدن ‪ 16‬مرزبان‬ ‫مصری چیست؟ به نظر شما چه کشور یا گروهی‬ ‫پشت این حادثه قرار دارد؟‬ ‫با این اوصاف روابط دولت اقای المرسی و اسرائیل به‬ ‫تو سویی خواهد رفت؟‬ ‫چه سم ‬ ‫بین الملل‬ ‫‪ l‬تح��والت چند هفت��ه گذش��ته در مصر نش��ان داد‬ ‫سیاستدولت اقای المرس��ی به گونه ایاستکهازمتهمکردن‬ ‫مس��تقیم رژیم صهیونیس��تی خودداری کند؛ از طرف دیگر‬ ‫رژیم صهیونیس��تی نیز اعالم داش��ته ک��ه در ماجرای اخیر‬ ‫نقشی نداشته است‪ .‬مساله دیگری که طی این مدت اتفاق‬ ‫افتاد این اس��ت که امریکا نمی خواهد این فضا یک فضای‬ ‫تنش میان دول��ت جدید مصر ب��ا همس��ایگانش از جمله‬ ‫اس��رائیل باش��د‪ .‬بنابراین اعالم کرده که درصدد کمک به‬ ‫دولت مصر اس��ت تا مشخص ش��ود بانی این تحوالت چه‬ ‫کشور یا گروهی بوده است‪ .‬اکنون با توجه به برخی تحوالت‬ ‫بین الملل��ی و داخلی از جمله اعالم بازنشس��تگی طنطاوی‬ ‫از جانب المرس��ی و همچنین تفاوت در نگرش نظامیان و‬ ‫اسالمگرایان ممکن است‪ ،‬شاهد تنش هایی میان اسرائیل‬ ‫و مصر باشیم‪ .‬اما در هر حال فضای کنونی در مصر به سمت‬ ‫جنگ با رژیم صهیونیستی پیش نخواهد رفت‪ ،‬زیرا با توجه به‬ ‫تغییراتی که المرسی انجام داد و بازنشسته کردن طنطاوی از‬ ‫سمت وزیر دفاع اکنون شورای نظامیان در حالت تخاصم با‬ ‫دولت قرار دارد و امادگی تنش های خارجی را ندارد‪ .‬به نظر‬ ‫می رس��د تحوالتی که در امور داخلی و عوامل نظامی مصر‬ ‫در حال رخ دادن است به گونه ای اس��ت که محمد المرسی‬ ‫بتواند حمایت اسالمگرایان و انقالبیون را به دست بیاورد و‬ ‫از اتهاماتی مبنی بر اینکه وی غرب گرا یا پیش برنده راهبرد‬ ‫نظامیان است رها شود‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪ l‬موضوع��ی به ن��ام س��ینا‪ ،‬بحث گ��ذرگاه رفح و‬ ‫کشته ش��دن مرزبان های مصری با وجود گذش��ت بیش از‬ ‫دو هفته همچنان الینحل باق��ی مانده و هیچ گروه یا طیف‬ ‫خاصی عهده دار این موضوع نشده اس��ت‪ .‬با توجه به اینکه‬ ‫با گذش��ت زمان هیچ کش��ور یا گروه سیاس��ی و اجتماعی‬ ‫مسئولیت این مس��اله را برعهده نگرفته اند‪ ،‬چندین سناریو‬ ‫را می توان پیش رو ق��رار داد که با هر یک از این س��ناریوها‬ ‫این معادله رنگ و بوی خاصی به خ��ود خواهد گرفت‪ .‬یک‬ ‫سناریو که خیلی پررنگ اس��ت نقش رژیم صهیونیستی را‬ ‫در این ماجرا برجس��ته می کند‪ .‬هرچند که در پی این حمله‬ ‫اسرائیلی ها و فلسطینی ها ابراز نگرانی کرده و اعالم کرده اند‬ ‫که در این حادثه دخالت نداشته اند‪ .‬امری که در شرایط کنونی‬ ‫منطقی است‪ ،‬چرا که فلس��طینی ها با این اتفاق خطر بسته‬ ‫شدن گذرگاه رفح را در پیش دارند و اسرائیلی ها نیز همچنان‬ ‫روابط پیشین خود را با مصر دنبال می کنند و به خوبی می دانند‬ ‫که چنین حمله ای ممکن اس��ت معاهده ه��ای دو طرف را‬ ‫تحت الش��عاع قرار دهد و روابط انها را با مشکل مواجه کند‪.‬‬ ‫به همین دلیل بعید به نظر می رسد که دولت های فلسطینی‬ ‫و اس��رائیلی چنین حمله ای را ترتیب داده باشند‪ .‬با این حال‬ ‫سناریوهای مختلفی وجود دارد‪ .‬برخی از گمانه ها حاکی از‬ ‫ان است که نیروهای انقالبی فلسطینی که از روابط اسرائیل‬ ‫و مصر ناراضی هس��تند با حمله اخیر در پی ابراز نارضایتی‬ ‫خود بوده ان��د و درصددند که با ایجاد اش��وب روابط مصر و‬ ‫رژیم صهیونیستی را خدشه دار کنند و بهره برداری خاص خود‬ ‫را داشته باشند‪ .‬از طرف دیگر برخی معتقدند که گروه های‬ ‫ تروریستی اس��رائیلی عامل این حمله بوده اند‪ .‬این گروه ها‬ ‫برانند که ب��ا تنش در روابط مصر و اس��رائیل فضای داخلی‬ ‫اسرائیل را ملتهب تر کنند‪ .‬یک س��ناریوی دیگر گروه های‬ ‫افراطی مصری را در این حادثه متهم می کند‪ ،‬چراکه منافع‬ ‫دولت ها بر این اساس شکل نگرفته که از طریق ایجاد ناامنی‬ ‫به غایت و هدفی که دارند دست پیدا کنند‪ ،‬در نتیجه مساله ای‬ ‫که اینجا مطرح می شود این است که شاید برخی گروه های‬ ‫افراطی چنین اقدامی انجام داده باشند‪ .‬همچنین با توجه به‬ ‫اینکه طی این مدت امنیت این منطقه به دس��ت اسماعیل‬ ‫هنیه و فلس��طینی‪‎‬ها بوده یک س��ناریوی دیگ��ر از جانب‬ ‫اسرائیل و دیگر دشمنان فلس��طین مطرح می شود‪ ،‬مبنی بر‬ ‫اینکه شاید فلس��طینی ها این فضا را به اش��وب کشانده اند‬ ‫تا دشمنی میان فلسطین و اس��رائیل را تقویت کنند‪ .‬جنگ‬ ‫میان قبایل نیز از دیگر س��ناریوهای مطرح شده است‪ ،‬زیرا‬ ‫اکنون و پس از تحوالت مصر و فضای باز سیاسی که ایجاد‬ ‫شد بسیاری از گروه های اجتماعی و سیاسی و قبایلی که در‬ ‫صحرای سینا هستند با توجه به مشکالت محلی و منطقه ای‬ ‫که دارند می خواهند از این خالء اس��تفاده کنن��د‪ .‬با در نظر‬ ‫گرفتن درگیری‪‎‬هایی که پس از این اتفاقات در صحرای سینا‬ ‫اتفاق افتاد متوجه می ش��ویم که این درگیری ها اغلب میان‬ ‫نیروهای خودی و در مناطق مرزی روی داده اس��ت‪ .‬نیمه‬ ‫سناریوی دیگری که در رابطه با مصر می توان بدان پرداخت‬ ‫این است که گروه های افراطی و سلفی در درون این کشور‬ ‫با توجه به تحوالتی که در کشورشان روی داد به دنبال ان‬ ‫بودند که ارمان ها و ایدئولوژی های خودشان را به طور کامل‬ ‫محقق کنند از جمله لغو پیمان کمپ دیوید و رابطه با اسرائیل‬ ‫مدنظرشان بود؛ اکنون این احتمال وجود دارد که گروه های‬ ‫انقالبی این تنش ها را در مرز ایجاد کرده باشند تا در نهایت‬ ‫به اهداف ش��ان دس��ت پیدا کنند‪ .‬اکنون برخی گروه های‬ ‫ایدئولوژیک مص��ری بر این باورند که انق�لاب ناتمام بوده‬ ‫و انها به اهداف خودشان دس��ت نیافته اند‪ .‬بنابراین به دنبال‬ ‫برخی خواس��ته های خودش��ان ممکن اس��ت به هرکاری‬ ‫دست بزنند و در حال حاضر سقف خواس��ته های انها قطع‬ ‫رابطه با رژیم صهیونیستی و کف خواسته هایشان لغو پیمان‬ ‫کمپ دیوید است‪ .‬در نهایت س��ناریویی که شاید قوی تر از‬ ‫بقیه باشد دست داش��تن عربس��تان در اتفاقات اخیر است؛‬ ‫در مصر از زم��ان برکن��اری مبارک یک رقابت اش��کاری‬ ‫میان این کشور و عربس��تان در تحوالت عربی و تحوالت‬ ‫منطقه خاورمیانه دیده می ش��ود‪ .‬با توجه ب��ه اینکه اکنون‬ ‫مصر می تواند یک نقش منطقه ای قوی را عهده دار باشد و‬ ‫طالیه دار رهبری جهان عرب باشد شاید عربستان با کمک‬ ‫نیروهای سلفی به این اقدام مبادرت ورزیده تا مصر را درگیر‬ ‫یکس��ری تنش و بازی های منطقه ای و بازی با کشورهای‬ ‫همسایه بکند‪ .‬حتی تقویت روابط ایران و مصر نیز به نقش‬ ‫اشکار عربستان در برهه کنونی ضربه می زند‪ .‬البته با توجه به‬ ‫اینکه تاکنون هیچ گروهی عهده دار اتفاق اخیر در صحرای‬ ‫س��ینا نش��ده احتمال دارد که با گذش��ت زمان برخی از این‬ ‫سناریوها حذف و برخی دیگر پررنگ تر شوند‪.‬‬ ‫تصمیمات اخیر المرسی مبنی بر برکناری وزیر دفاع و‬ ‫رئیس ستاد مشترک ارتش از کجا ناشی شد؟‬ ‫‪ l‬حوادثصحرایسینادراقداماتاخیرمحمدالمرسی‬ ‫موثر بوده و این تحوالت واکنش��ی به اتفاقات اخیر اس��ت‪.‬‬ ‫المرسی با اینگونه کارها در پی ان است که فضای اعتدال را‬ ‫به جامعه بازگرداند و این فرضیه که شورای نظامیان در امور‬ ‫خارجی به ویژه ارتباط با رژیم صهیونیستی همه کاره است را‬ ‫از بین ببرد‪ .‬بحثی که پیرامون انتصاب کوتاه مدت «حسین‬ ‫طنطاوی»‪ ،‬وزیر دفاع مصر و «عنان»‪ ،‬رئیس ستاد مشترک‬ ‫ارتش وجود دارد این اس��ت که به دلیل اینک��ه این افراد در‬ ‫دولت مبارک ب��ه ایفای نقش پرداخته بودن��د‪ ،‬اگر در دولت‬ ‫جدید نقش نمی گرفتند ممکن بود بحث محاکمه شان مطرح‬ ‫می شد‪ .‬بنابراین شاید جهت اینکه این افراد بعدها محاکمه‬ ‫و تحت پیگرد قرار نگیرند ای��ن انتصاب کوتاه مدت صورت‬ ‫گرفته باشد‪g .‬‬ ‫‪53‬‬ ‫حسین رویوران در گفت وگو با مثلث‬ ‫‪5‬‬ ‫برکناری ژنرال ها با چراغ سبز امریکا‬ ‫محمد المرسی‪ ،‬رئیس جمهوری مصر اخیرا اقدامات مهمی در راستای تثبیت قدرت و دولتش انجام‬ ‫داد‪ ،‬از جمله برکناری طنطاوی و عنان و لغو متمم قانون اساسی‪ .‬این اقدامات المرسی پرسش های زیادی‬ ‫را به وجود اورد‪ .‬از جمله اینکه به چه دلیل به چنین اقداماتی روی اورد و واکنش نظامیان به این مساله چگونه‬ ‫خواهد بود‪ .‬حسین رویوران‪ ،‬کارشناس مسائل خاورمیانه می گوید که المرسی برای یکسره سازی قدرت‬ ‫ی مبادرت ورزید‪ .‬همچنین وی به این نتیجه رسیده بود‪ ،‬برخی از افرادی که در‬ ‫سیاسی اش به چنین اقدام ‬ ‫قدرت هستند نه تنها کمک حال وی نیستند‪ ،‬بلکه برای او مشکل ساز خواهند شد‪ .‬رویوران احتمال کودتا را‬ ‫از جانب نظامیان اندک می داند و می گوید تا زمانی که مردم در کف خیابان حضور دارند ارتش قدرت کودتا‬ ‫ندارد‪ ،‬چرا که کودتا در زمان بی خبری مردم نسبت به قدرت اتفاق می افتد‪.‬‬ ‫ارزیابی ش�ما از اقدامات اخیر المرسی همچون‬ ‫برکناری وزی�ر دف�اع‪ ،‬رئیس س�تاد کل ارتش و‬ ‫همچنین لغو متمم قانون اساسی چیست؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪ l‬اقدام محمد المرس��ی در این زمینه به یکس��ره‬ ‫سازی قدرت سیاسی بازمی گردد؛ طی این مدتی که المرسی‬ ‫به عن��وان رئیس جمه��وری در مص��ر انتخاب ش��د به این‬ ‫نتیجه رس��ید که نیروهای نظامی و فرماندهان با اس��تفاده‬ ‫از ابزارهای رس��انه و امکانات مختلف به اق��دام علیه دولت‬ ‫مبادرت می ورزند‪ .‬به عب��ارت دیگر انه��ا به دنبال تضعیف‬ ‫رئیس جمهوری و ناکارامد جلوه دادن وی بودند‪ .‬این مساله‬ ‫برای شخصی مانند المرسی اصال قابل قبول نبود‪ .‬از دیگر سو‬ ‫مساله ای که در سینا اتفاق افتاد‪ ،‬حمله به رفح و کشته شدن‬ ‫‪ 16‬نظامی همزمان با موج مطبوعاتی و رسانه ای در محکوم‬ ‫کردن المرسی و سیاست هایش در حالی که وی تازه به قدرت‬ ‫رسیده بود باعث شد که وی به این نتیجه برسد که این افراد‬ ‫نه تنها در قدرت کمک حالش نیستند‪ ،‬بلکه کسانی هستند‬ ‫که بیشترین ضربه را به او وارد می کنند‪ .‬به همین خاطر در‬ ‫نهایت تصمیم اخر را گرفت و حسین طنطاوی‪ ،‬وزیر دفاع و‬ ‫سامی عنان‪ ،‬رئیس س��تاد کل ارتش و همچنین سه فرمانده‬ ‫زمینی‪ ،‬هوایی و دریای��ی را تغییر داد‪ .‬المرس��ی در پی این‬ ‫تغییرات افرادی را روی کار اورد که به انها اطمینان بیشتری‬ ‫دارد‪ .‬این اقدام تاحدودی دوگانگی ق��درت را از بین می برد‬ ‫و این امکان را به المرس��ی می دهد که در مدیریت کش��ور‬ ‫مسئولیت واقعی داشته باشد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫ایا این اقدامات المرسی ممکن است با واکنشی‬ ‫از س�وی نظامیان به عنوان نمون�ه کودتا روبه رو‬ ‫شود؟‬ ‫‪ l‬قطعا ممکن است نظامیان واکنشی به این مساله‬ ‫نشان دهند‪ ،‬اما تاکنون چنین اتفاقی نیفتاده است‪ .‬نیروهای‬ ‫نظامی این مساله را پذیرفته اند؛ اکنون افرادی که روی کار‬ ‫امده اند تاحدی با المرس��ی هماهنگ ترند‪ .‬باید توجه داشت‬ ‫تا زمانی که م��ردم در کف خیابان و میدان التحریر هس��تند‬ ‫ارتش قدرت کودتا ندارد‪ ،‬چرا که کودتا در زمان بی خبری و‬ ‫بی تفاوتی مردم نسبت به قدرت اتفاق می افتد‪ .‬اما در زمانی‬ ‫که مردم در باالترین هوشیاری و حساس��یت سیاسی قرار‬ ‫دارند ارتش توان کودتا ندارد و این به اقای المرس��ی کمک‬ ‫می کند که به صورت واقعی مس��ئولیت را بپذیرد و در جهت‬ ‫حل مشکالت بدون مزاحمت و کارشکنی اقدام کند‪.‬‬ ‫ایا اقدام�ات اخیر المرس�ی به نوع�ی در تضاد با‬ ‫اقدامات پیشین و سیاست های اخوان نیست؟‬ ‫‪ l‬از ابت��دای قیام مردم مصر تاکن��ون در مقاطعی‬ ‫توافق میان اخوان و نظامی ها وجود داش��ته است‪ .‬یکی از‬ ‫مهمترین انتقادات��ی که به اخوان وارد می ش��ود نیز همین‬ ‫اس��ت که چرا در برخی مقاطع با نظامی��ان توافق کردند‪.‬‬ ‫اما پرس��ش اینجاس��ت که ایا اتفاقات اخیر یک تحول در‬ ‫رفتارهای اخوان محسوب می شود یا خیر؟ به نظر من این‬ ‫‪54‬‬ ‫مسائل تحول خاصی را ش��امل نمی شوند‪ ،‬چرا که المرسی‬ ‫یک فرد محسوب می شود و سیاست هایش با سیاست های‬ ‫اخوان تفاوت هایی دارد‪ .‬از جمله اینکه المرس��ی در مسائل‬ ‫سیاس��ی گروه های دیگر را هم وارد می کند‪ ،‬اما اخوان در‬ ‫این رابطه بسته تر از المرسی اس��ت‪ .‬المرسی یک دولتمرد‬ ‫اس��ت و ناگزیر اس��ت در چارچوب نهاده��ای دولتی اقدام‬ ‫کند در حالی که اخوان المس��لمین یک تش��کل سیاس��ی‬ ‫اس��ت که در درون خودش��ان تصمیم می گیرند‪ .‬المرسی‬ ‫پس از عملیات س��ینا از جای��گاه فرمانده کل قوا س��خن‬ ‫گفت؛ ای��ن نوع گفتم��ان و تاکید ب��ر اینک��ه وی فرمانده‬ ‫کل قواست نشان از این دارد که المرسی از دوگانگی قدرت‬ ‫ناخشنود است و سعی می کند قدرت را یکسره کند‪.‬‬ ‫با این اوص�اف ایا ممکن اس�ت در پ�ی اتفاقات‬ ‫اخی�ر ارتباط می�ان نظامیان و اخوان المس�لمین‬ ‫گسسته شود؟‬ ‫‪ l‬اکنون نظره��ای متفاوتی پیرامون این مس��اله‬ ‫وج��ود دارد‪ .‬برخی می گویند این اقدام اساس��ا با هماهنگی‬ ‫بخش هایی از نیروی مسلح و امریکا اتفاق افتاده است‪ .‬اعالم‬ ‫امریکا مبنی بر اینکه از این اتفاقات مطلع بودند خودش یک‬ ‫نکته جالب است که نشان می دهد المرسی بدون هماهنگی‬ ‫غرب این کار را انجام نداده است‪ .‬همچنین تعیین افرادی که‬ ‫اکنون در این پست ها قرار گرفته اند با مشورت بخش هایی‬ ‫از واحدهای نظامی اتفاق افتاده است‪ .‬این موضوع نیز نشان‬ ‫می دهد که رئیس جمهور اسالمگرای مصر ارتباط با نظامی ها‬ ‫را قطع نکرده‪ ،‬بلکه ارتباط با تعدادی از افراد را قطع کرده و‬ ‫شرایط پیش��ین تا حدی همچنان باقی اس��ت‪ .‬حتی ارتباط‬ ‫المرسی با غرب با توجه به اطالعی که به انها در این زمینه‬ ‫داده تا حدی نشان دهنده حاشیه محدودی است که وی در‬ ‫حسین رویوران معتقد است که‬ ‫امریکا قبل از اعالم خبر برکناری‬ ‫ژنرال های مصری توسط المرسی‬ ‫از تصمیم رئیس جمهور جدید مصر‬ ‫مطلع بوده است‬ ‫ان قرار گرفته است‪.‬‬ ‫پس می توان گف�ت که المرس�ی با چراغ س�بز‬ ‫امریکا این اقدام را انجام داده است؟‬ ‫‪ l‬نمی ت��وان گفت که این تصمی��م کامال از جانب‬ ‫امریکا بوده‪ .‬اکنون تنها چیزی که مطرح است این که امریکا‬ ‫از این تصمیم مطلع بوده است‪ .‬حال اینکه امریکا در فرایند‬ ‫تصمیم گیری نقش داشته یا خیر هنوز مشخص نیست‪ .‬ولی‬ ‫از لحاظ تحلیلی این احتمال همچنان وجود دارد که المرسی‬ ‫با اتکای هم پیمانی با غرب و مطلع ک��ردن انها به گونه ای‬ ‫موافقت ضمنی انها را گرفته باش��د‪ .‬این در حالی است که‬ ‫اگر چنین اتفاقی افتاده باشد با نوع نگاه و انتظارات مردم در‬ ‫داشتن یک نظام کامال مستقل تعارض دارد‪.‬‬ ‫ایا ارتش و نیروهای مس�لح می پذیرند که تمام‬ ‫قدرت در دست یک غیرنظامی باشد؟‬ ‫‪ l‬از س��ال ‪ 1952‬تا همین چند روز پیش قدرت در‬ ‫اختیار نظامیان بود و رفتار انها نشان داد که نمی پذیرند نظام‬ ‫یک نظام مدنی باش��د و ارتش نیز بخش��ی از یک ساختار‬ ‫مدنی‪ .‬این یک واقعیت اس��ت و س��کوت ارت��ش تاکنون‬ ‫نشان دهنده این است که این مساله را پذیرفته است‪ .‬اگر در‬ ‫اینده اعتراضی از س��وی ارتش و یا اقدامی در جهت برهم‬ ‫زدن معادله صورت بگیرد بدین معناست که ارتش این اقدام‬ ‫اخوان را نپذیرفته اس��ت‪ .‬حرکت نظام به سمت یک نظام‬ ‫مدنی با فرماندهی مدنی و ن��ه دوگانه یعنی نظامی‪-‬مدنی‬ ‫نشان می دهد که حرکت مردم باید به یک سرانجامی برسد‬ ‫و این بینابینی وضعیت قابل قبولی نیست‪ .‬مردم قطعا به این‬ ‫سمت فشار خواهند اورد تا نظام یکس��ره شود‪ .‬اتفاقی که‬ ‫اکنون در مصر پیش امده نیز به همین صورت است‪.‬‬ ‫ایا این وضعیت پایدار خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬با توجه به عادت کردن نظامیان به در راس قدرت‬ ‫بودن بدون شک این وضعیت برای پایدار بودن با مشکالت‬ ‫بس��یاری روبه رو خواهد بود‪ .‬در قاهره یک مرکز تفریحی‬ ‫بزرگ وجود دارد که مدیر ان یک سرتیپ بازنشسته است‪ .‬در‬ ‫واقع در مصر تمامی نهادها به گونه ای میان نظامیان تقسیم‬ ‫شده است‪ .‬انها زمانی که نظامی‪‎‬اند که پست دارند و زمانی‬ ‫که بازنشسته می ش��وند نیز دور دوم زندگی مدنی شان اغاز‬ ‫می شود‪ .‬این مس��ائل نش��ان می دهد که نظامیان قدرت را‬ ‫عرصه تاخت و تاز خودشان قرار داده اند و حرکت المرسی در‬ ‫تقابل با این مساله است‪ .‬بنابراین انتقال از نظامی که نظامیان‬ ‫عنصر تعیین کننده هستند به وضعیت جدیدی که یک نظام‬ ‫مدنی و منتخب مردم در راس قرار بگیرد قطعا هزینه هایی‬ ‫خواهد داشت‪ .‬البته اکنون حرکت نظامیان برخالف حرکت‬ ‫طبیعی جامعه اس��ت و هرگونه اعتراض از طرف انها یعنی‬ ‫تقابل با خواست عمومی‪g .‬‬ ‫بین الملل ‬ ‫جنگ داخلی در سوریه‬ ‫‪1‬‬ ‫حسن السجردی‪/‬کارشناس بین الملل‬ ‫ش��هر حلب نقطه مرزی بین ترکیه و س��وریه اس��ت و‬ ‫همچنین به عنوان یکی از ش��هرهای بزرگ سوریه و قطب‬ ‫صنعتی ان نیز به ش��مار می رود؛ بنابراین می تواند یک مرکز‬ ‫مهم و یک نقطه استراتژیک برای تصمیمات دو طرف سوریه‬ ‫و ترکیه باشد‪ .‬از زمانی که موضوع فشار به حکومت بشار اسد‬ ‫مطرح ش��د و عناصر منطقه ای به ویژه کش��ورهای مخالف‬ ‫مانند ترکیه‪ ،‬عربستان و قطر حضور پیدا کردند‪ ،‬ترک ها تالش‬ ‫بس��یاری انجام دادند تا از طریق مناطق مرزی فشارهایی را‬ ‫اعمال کنند و یکی از ن��کات خیلی مهم در بحث نقاط مرزی‬ ‫شهر حلب بود‪ .‬تمرکز ارتش ترکیه در پشت مرزها‪ ،‬امکان تبادل‬ ‫و بردن سالح از مرز ترکیه به طرف حلب و مکان های دیگر‪،‬‬ ‫ایجاد کمپ و اردوگاه معارضان برای اموزش و کمپ اوارگان‬ ‫ی تردد‬ ‫و از طرف دیگر باز گذاشتن مرز بین ترکیه و سوریه برا ‬ ‫نیروهای مخالف و شورشی از جمله نکاتی است که در شهری‬ ‫مانند حلب از طرف دولت ترکیه اعمال شده است‪ .‬دولت ترکیه‬ ‫بر این باور بود که با گرفتن شهر حلب توسط نیروهای شورشی‬ ‫می تواند ان را به عنوان پایگاهی برای تهاجم به دیگر نقاط قرار‬ ‫دهد‪ ،‬بنابراین چندی پیش که موضوع تهاجم به حلب مطرح‬ ‫شد فراخوان نیرو از جاهای مختلف انجام گرفت‪ .‬اکنون بخشی‬ ‫از معارضان ترکیه در سوریه حضور دارند و سلفی ها‪ ،‬القاعده و‬ ‫مخالفان دیگر را نیز مقامات ترکیه در این منطقه گرد اوردند و‬ ‫حمله ای بزرگ را اغاز کردند‪ .‬بنابراین کاری که ترک‪‎‬ها به عنوان‬ ‫جنگ نیابتی از طرف غرب انجام دادند این بود که بتوانند نقطه‬ ‫فش��ار اهداف و سیاس��ت های امریکا در منطقه به خصوص‬ ‫سوریه باشند‪ .‬اما اکنون مساله اینجاست که چرا ترک‪‎‬ها در برابر‬ ‫سوریه اینچنین موضع گیری کرده اند‪ .‬شاید نخستین علت‬ ‫این اقدامات ترکیه ادعاهایی اس��ت که انها از گذشته داشتند؛‬ ‫انها سوریه را بخشی از امپراتوری عثمانی می دانند و یک حق‬ ‫سرزمینی برای خودشان قائل هستند‪ .‬نکته دوم این است که‬ ‫انها به نیابت ایاالت متحده در منطقه حض��ور پیدا کرده اند و‬ ‫طبق ادعای خود می خواهند دموکراسی را دنبال کنند‪ .‬نکته‬ ‫سوم نیز این است که ترکیه به دنبال ایجاد یک فرصت برای‬ ‫جهشوپرشخودشاندرمنطقههستندبههمینجهتمایلند‬ ‫نشان دهند که دارای پتانس��یل و ظرفیتی فراتر از کشورهای‬ ‫منطقه هستند‪ .‬به همین جهت طی سال های اخیر به ویژه از‬ ‫س��ال ‪ 2008‬به بعد ما با ترکیه ای مواجه شدیم که می خواهد‬ ‫نشان دهد پتانسیل ورود به بسیاری از فعالیت های سطح باال‬ ‫را دارد و حتی به قول معروف قدرت اول منطقه اس��ت‪ .‬اینها‬ ‫نکات و مواردی است که پیرامون مواضع ترکیه در شهر حلب‬ ‫مطرح است‪ .‬البته این مواضع می تواند ادامه پیدا کند‪ ،‬چرا که در‬ ‫سفر اخیر هیالری کلینتون به ترکیه یک اشتراک نظری میان‬ ‫امریکا و ترکیه در خصوص فشار مجدد به سوریه از طریق حلب‬ ‫و جریان معارض ایجاد شد و به نظر می رسد کمک هایی که‬ ‫امریکایی ها اعالم کردند به معارضان ارائه می دهند به طور حتم‬ ‫از طریق ترکیه به دست انها خواهد رسید‪ .‬پس از اتفاقات اخیر در‬ ‫رابطه با سوریه حزب اسالمگرای اقای اردوغان جهت مواضع‬ ‫غیرمنطقه ای اش تحت فش��ار افکار عمومی کشورش قرار‬ ‫گرفته است‪ .‬نکته دیگر که شاید به عنوان یک نیروی معارض‬ ‫ترکیه می توان از ان یاد کرد کردها هس��تند؛ چرا که از گذشته‬ ‫حکومت مرکزی مجموعه حساس��یت هایی نسبت به کردها‬ ‫داشته و در شرایط کنونی نیز کردها یکی از مراکز مخالفت با‬ ‫سیاست های ترکیه علیه سوریه هستند‪ ،‬چرا که هرگونه تغییر و‬ ‫تحول در منطقه به ویژه مناطق کردنشین هر یک از کشورهای‬ ‫چهارگانه دارای جمعیت کرد می تواند شرایط سختی را برای‬ ‫کردهای دیگر کشورها فراهم کند‪ .‬بنابراین در شرایط فعلی‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫منطقه جنگی‬ ‫بین الملل‬ ‫پیشروی ارتش سوریه در حلب و عقب نشینی ترک ها‬ ‫که ترک ها در مناطق مرزی خودش��ان با سوریه دچار مشکل‬ ‫هستند تاحدودی فضای کردها نیز دچار تحول شده است‪ .‬این‬ ‫مسائل نشان می دهد که هرگونه تغییر و جابه جایی در روابط‬ ‫ترکیه و سوریه می تواند روی زندگی کردها نیز موثر باشد‪ .‬امروز‬ ‫کردها نیز یکی از مراکز فشار به ترکیه هستند زیرا سیاست های‬ ‫دولت اردوغان در سوریه برخالف منافع کردهاست ‪ .‬تاکنون‬ ‫مجموعه تصمیمات‪ ،‬اقدامات و کارکردهایی که ترک ها داشتند‬ ‫در راستای سیاست های امریکا شکل گرفته است‪ ،‬اما نمی توان‬ ‫گفت که ترک ها همان اقداماتی را انج��ام داده اند که امریکا‬ ‫می خواهد‪ .‬اما نتایج و دستاوردهای سیاست ها و اقداماتی که‬ ‫ترکیه در برهه کنونی انجام می دهد با سیاس��ت‪‎‬های امریکا‬ ‫همراهی و همخوانی زیادی دارد‪.‬امریکایی ها اکنون در تالشند‬ ‫که بتوانند از این پتانسیل اس��تفاده کنند و کمک‪‎‬هایی که در‬ ‫گذشته امریکا به مخالفان داشته و پشتیبانی انها از اپوزیسیون‬ ‫نشان داده که عالقه‪‎‬مند هستند از کانال ترکیه سیاست‪‎‬های‬ ‫خودشان را در سوریه اعمال کنند‪ .‬در عین حال این سیاست ها‬ ‫موجب شده تا کشورهایی مانند ایران و عراق روابط خود را با‬ ‫ترکیه در چالش ببینند‪ .‬بنابراین سیاست های اردوغان نسبت به‬ ‫سوریه سیاست روبه جلویی نیست و برای اردوغان هزینه هایی‬ ‫را به دنبال دارد‪ .‬نکته قابل توجه دیگر این است که ما شاهد یک‬ ‫نوع دوگانگی در سیاست های اردوغان هستیم‪ .‬در حال حاضر‬ ‫تنهامنفعتسیاست هایکنونیترک هادرقبالسوریهبهجیب‬ ‫رژیم صهیونیس��تی می رود و این با خواست افکار عمومی در‬ ‫تناقض است‪ .‬افکار عمومی‪ ،‬نخبگان‪ ،‬صاحبنظران و بخش‬ ‫قابل توجهی از رسانه ها بر این باورند که اردوغان سیاست امریکا‬ ‫را در منطقه پیاده می کند‪ .‬با این اوصاف و با توجه به سیاستی که‬ ‫اردوغان در پیش گرفته و همچنین با توجه به فشار گروه های‬ ‫رقیب به نظر می رسد‪ ،‬محبوبیت باالی‪ 70‬درصد اردوغان از این‬ ‫پس شاهد افت چشمگیری باشد‪ .‬انچه جریان مخالف دولت‬ ‫سوریه پس از بسیاری از تحوالت مانند حمله به دمشق‪ ،‬حلب‬ ‫و نقاط دیگر و همچنین شکست ماموریت عنان دنبال می کند‪،‬‬ ‫بحث مربوط به ایجاد منطقه پرواز ممنوع است‪ .‬شاید یکی از‬ ‫مراکزی که مورد توجه نیروهای مخالف بشار است همین حلب‬ ‫است‪ .‬زیرا پتانسیل هایی در این شهر موجود است که شاید در‬ ‫دیگر مناطق نباشد‪ ،‬از جمله نزدیکی حلب به مرز‪ ،‬تاثیر حلب‬ ‫روی حکومت مرکزی و صنعتی ب��ودن و اقتصادی بودن این‬ ‫ش��هر‪ ،‬از مجموعه صحبت ها و توافقاتی که کلینتون در سفر‬ ‫اخیرش به ترکیه داشت و همچنین اجالسی که سعودی ها در‬ ‫جده برپا کردند می توان نتیجه گرفت که مجموعه نگاه ها به این‬ ‫برمی گردد که الگویی به نام منطقه پرواز ممنوع در سوریه اجرا‬ ‫کنند‪ .‬در صورت اجرای چنین طرحی می توانند به دولت بشار‬ ‫اسد فشار وارد اورند و زمینه فشار بیشتر را فراهم کنند‪ .‬بنابراین‬ ‫تمرکز مخالفان سوریه روی حلب یک تمرکز جدی است و انها‬ ‫به دنبال ان هس��تند که این نقطه‪ ،‬نقطه اغ��ازی برای دیگر‬ ‫تحوالت سیاس��ی در مرکز س��وریه باش��د‪ .‬اما از انجایی که‬ ‫پرونده س��وریه یک پرونده فرامنطقه ای اس��ت و متغیرهای‬ ‫تصمیم گیرنده امروز س��وریه متغیرهای محدودی نیس��ت‪،‬‬ ‫نمی توان به اسانی به این نتیجه رسید که منطقه پرواز ممنوع‬ ‫در س��وریه غرب و برخی کش��ورهای عربی را به اهداف شان‬ ‫برساند‪ .‬رقابت روسیه‪ ،‬چین و ایران با کشورهای غربی از جمله‬ ‫امریکا‪ ،‬نحوه کمک ها به کشور سوریه و همچنین چنددستگی‬ ‫معارضان باعث شده که گزینه های مخالفان برای سوریه خیلی‬ ‫کارامد نباشد‪ .‬اما اگر منطقه پرواز ممنوع در سوریه اتفاق نیفتد‬ ‫احتماال یک بار دیگر بحث ناظران مطرح خواهد ش��د و اگر‬ ‫ناظران نیز موفق نشوند بحث مذاکرات بین اپوزیسیون و دولت‬ ‫را در سوریه مقدمه چینی کنند بار دیگر سوریه صحنه جنگ و‬ ‫درگیری های داخلی خواهد شد‪ .‬در این شرایط القاعده‪ ،‬سلفی ها‬ ‫و دیگر گروه های افراطی به خیابان ها خواهند امد و دست به‬ ‫اقدام نظامی خواهند زد‪ .‬اگر ش��رایط سیاسی جاری در سوریه‬ ‫جواب ندهد‪ ،‬بازهم ش��اهد جنگ داخلی در شهرهای بزرگ‬ ‫خواهیم بود‪g.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫ حلب پایگاه‬ ‫فعالیت های‬ ‫اقتصادی سوریه‬ ‫است‪ .‬بیشتر‬ ‫دادوستدها و‬ ‫تجارت خارجی‬ ‫دمشق از این منطقه‬ ‫انجام می شود‬ ‫چرا حلب برای موافقان و مخالفان اسد مهم است‬ ‫‪2‬‬ ‫قلب تپنده شامات‬ ‫بین الملل‬ ‫حلب پرجمعیت ترین شهر و استان سوریه پس از دمشق‬ ‫است و از اهمیت باالیی برخوردار است‪ .‬شهر حلب یک شهر‬ ‫تاریخی و قدیمی است که از گذشته های دور مرکز صنعت بوده‬ ‫است‪ .‬در گلستان سعدی هم بارها به حلب به عنوان یک مرکز‬ ‫صنعتی اشاره شده است‪ .‬وی در قسمتی از حکایت ‪ 21‬گلستان‬ ‫از زبان یک تاجر اورده‪ :‬سعدیا‪ ،‬سفری دیگرم در پیش است‪،‬‬ ‫اگر ان کرده شود‪ ،‬بقیت عمر خویش به گوشه بنشینم‪ .‬گفتم‪:‬‬ ‫«ان کدام سفرست؟» گفت‪« :‬گوگرد پارسی خواهم بردن به‬ ‫چین که شنیدم قیمتی عظیم دارد و از ان جا کاسه چینی به روم‬ ‫ی به هند و فوالد هندی به حلب و ابگینه حلبی‬ ‫ارم و دیبای روم ‬ ‫به یمن و برد یمانی به پارس و زان پس ترک تجارت کنم و به‬ ‫دکانی بنشینم‪ ...‬این فوالد هندی را به حلب بردن که خواستار‬ ‫داشته به این دلیل اس��ت که از ان زمان در حلب روی فوالد‬ ‫کار می کردند‪ ».‬حتی در رابطه با زندگانی پیامبر ذکر شده که‬ ‫برخالف مردم عربستان که در عصر جاهلیت از ظروف سفالی‬ ‫برای خوردن اب استفاده می کردند ایشان از ظروف بلوری که از‬ ‫شام یعنی همین حلب به ان جا برده می شد‪ ،‬استفاده می کردند‪.‬‬ ‫بنابراین قلب صنعتی سوریه در حلب است و حتی یک منطقه‬ ‫به نام الراموس��ه در حلب وجود دارد که معروف ترین منطقه‬ ‫مونتاژ خاورمیانه است و کامیون مونتاژ می کنند‪ .‬از نظر مذهبی‬ ‫حلب بیشتر یک مرکز اهل سنت تلقی می شود و شیعیان در‬ ‫انجا تنها ‪10‬درصد را شامل می شوند‪ .‬این شهر چندین هزار‬ ‫ساله که به خاطر موقعیت استراتژیکش بین دریا و رود فرات‪ ،‬از‬ ‫مهم ترین شهرهای جهان باستان محسوب می شده در سال‬ ‫‪ ۲۰۰۶‬میالدی به همراه ش��هر اصفهان و تمبکتو (جمهوری‬ ‫مالی) به عنوان پایتخت فرهنگی جهان اس�لام انتخاب شد‪.‬‬ ‫ق به دو هزار‬ ‫ی متعل ‬ ‫حلب محل کشف نخستین لوح های سنگ ‬ ‫ن زمان به بعد این شهر‬ ‫س��ال پیش از میالد مسیح اس��ت‪ .‬از ا ‬ ‫تحت حکومت هیتی ها (ساکنان باستانی سوریه)‪ ،‬اشوری ها‬ ‫و ایرانی ها بود ه و سپس به تصرف سلوکیان در امده است‪ ،‬اما‬ ‫پس از حمله عرب ها به سوریه در قرن هفتم این شهر شهرت و‬ ‫اهمیت کنونی خود را به دست اورد ه است‪ .‬مطابق امارگیری که‬ ‫در سال ‪ 2005‬انجام شد جمعیت شهر حلب دومیلیون ‪ 700‬نفر‬ ‫و جمعیت استان حلب حدود چهار میلیون نفر است‪ .‬مساحت‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪56‬‬ ‫حلب ‪ 10‬درصد مساحت سوریه را شامل می شود‪ ،‬اما حدود ‪24‬‬ ‫درصد جمعیت سوریه را در خود جای داده است‪ .‬این مساله به‬ ‫صنعتی بودن این شهر و اب و هوای مطبوع ان باز می گردد‪.‬‬ ‫از دیگر س��و س��وریه با کش��ورهای مختلفی همچون اردن‪،‬‬ ‫عراق و ترکیه مرز دارد‪ ،‬اما طوالنی ترین مرز را ب ا ترکیه دارد؛‬ ‫طول مر ز ترکیه و س��وریه ‪ 845‬کیلومتر است‪ .‬در حال حاضر‬ ‫گروه های مخالف بشار اسد بنا به چند دلیل حلب را به عنوان‬ ‫مرکز عملیات شان انتخاب کرده اند‪ .‬حلب از یک جهت نزدیک‬ ‫مرزهای ترکیه است و کمتر از ‪ 100‬کیلومتر تا مرز این کشور‬ ‫فاصله دارد‪ .‬همین مساله باعث می شود ک ه ترکیه خیلی راحت‬ ‫بتواند مخالفان در حلب را سازماندهی کند‪ .‬همچنین مخالفان‬ ‫خارجی سوریه ملیت های مختلفی را شامل می شود از جمله‬ ‫افرادی که از لیبی‪ ،‬قطر‪ ،‬کویت‪ ،‬تونس‪ ،‬افغانستان‪ ،‬پاکستان و‬ ‫برخی کشورهای دیگر به سوریه امده اند‪ .‬برای رفت و امد این‬ ‫افراد یک نقطه کناری در سوریه خیلی مناسب تر است و حلب‬ ‫نیز در منتهی الیه شمالی سوریه قرار داشته و فاصله زیادی تا‬ ‫پایتخت دارد‪ .‬حلب به دریای مدیترانه نیز نزدیک اس��ت و در‬ ‫فاصله اش تا ساحل تنها استان کوچک ادلب قرار دارد‪ .‬به همین‬ ‫خاطر مخالفان به راحتی می توانند از مرزهای دریایی استفاده‬ ‫کنند‪ .‬در رابطه با دوری از پایتخت نیز باید گفت انها این منطقه‬ ‫را انتخاب کردند تا ارتش نتواند به خوبی عملیاتش را پوشش‬ ‫دهد و از این نظر این منطقه برای انها نسبتا امن تلقی می شد‪.‬‬ ‫اما لیبیزه کردن سوریه شاید مهم ترین علت انتخاب حلب بود‪،‬‬ ‫یعنی گروه های مخالف و گروه های خارجی به دنبال ان هستند‬ ‫که نوعی حرکت مشابه لیبی را در سوریه نیز انجام دهند‪ .‬شاهد‬ ‫بودیم که در لیبی پایتخت در غرب کش��ور قرار داد و بنغازی‬ ‫در منتهی الیه شرق کش��ور‪ .‬بنابراین مخالفان که بعضا مورد‬ ‫حمایت نیروهای خارجی بودند از بنغازی عملیات نظامی شان‬ ‫را اغاز کردند‪ .‬در سوریه نیز به نوعی به دنبال همین روند هستند‬ ‫و حلب را به دلیل دوری اش از پایتخت انتخاب کردند‪ .‬اما دلیل‬ ‫دیگری که حلب به وسیله مخالفان انتخاب شد این است که‬ ‫صاحبان صنایع و سرمایه داران حلبی به نوعی از تسلط اقتصاد‬ ‫دولتی سوریه ناراضی اند و عالقه مندند که اقتصادشان ازاد شود‪.‬‬ ‫همچنین مخالفان از مدت ها پیش نوعی باج گیری محلی را‬ ‫اغاز کرده ان��د‪ ،‬یعنی مخالفان با مراجعه ب��ه صاحبان صنایع‬ ‫بخشی از درامد انها را برای ادامه عملیات هایشان درخواست‬ ‫می کردند و بعضا نیز متوسل به زور می شدند‪ .‬در این رابطه باید‬ ‫گفت که شاید بخش های دیگر سوریه توانایی کمک های مالی‬ ‫به مخالفان را تا این حد نداشته باشند‪ .‬یکی از صاحبان صنایع‬ ‫‪ 4،3‬ماه پیش مصاحب��ه ای انجام داده و اذع��ان کرده بود که‬ ‫‪ 30‬درصد درامدشان را ناگزیر به گروه های مخالف اختصاص‬ ‫دهند‪ .‬بنابراین فهرست طوالنی و محاسبات بسیاری انجام‬ ‫گرفت که حلب به عنوان مرکز عملیات انتخاب شود‪.‬‬ ‫اما ارتش س��وریه عملیات در حلب را خیلی به تاخیر‬ ‫انداخت و اکنون تنها نزدیک به یک ماه اس��ت که عملیات‬ ‫ارتش علیه حلب اغاز شده است‪ .‬عملیات نیروهای دولتی‬ ‫علیه حلب به چندین روش صورت گرفت؛ نخس��ت اینکه‬ ‫تالش کردند مناطقی که مخالف��ان در انها حضور دارند را‬ ‫مورد محاصره قرار دهند و کمک هایی که از ترکیه به دست‬ ‫مخالفان می رسد را قطع کنند‪ .‬دوم نیز سعی کردند به مردم‬ ‫کمک کنند که به زندگی عادی شان در ش��هر ادامه دهند‬ ‫و برخی امکان��ات را در اختیار مردم قرار دادند‪ .‬اما مس��اله‬ ‫بس��یار جالب این اس��ت که گروه های مخالفی که از خارج‬ ‫وارد س��وریه ش��ده اند به ویژه افراطیون نزدیک به القاعده‬ ‫و س��لفی ها در نامه هایی که به بیرون می فرس��تند همواره‬ ‫اعالم می کنند که در حلب از همکاری مردم محروم هستند‪.‬‬ ‫اتفاقی که به دنبال درگیری های حلب صورت گرفت و بسیار‬ ‫مهم است این که برخی افراد از سرکردگان کرد که از عشایر‬ ‫کرد بودند به دست گروه های مخالف کشته شدند‪ .‬به عنوان‬ ‫نمونه شخصی به نام خالد داموک که از سرکردگان عشایر‬ ‫کرد بود‪ ،‬به دست ارتش مخالف کشته شد‪ .‬این مساله کمک‬ ‫کرد عشایر و گروه های مردمی با ارتش همکاری کنند‪ .‬در‬ ‫واقع در انجا یک ارتش مردمی تش��کیل شده که با ارتش‬ ‫در شناس��ایی مخالفان همکاری می کند‪ .‬واقعه دیگری که‬ ‫بسیار مهم است و موفقیت ارتش سوریه را به دنبال داشت‬ ‫این است که چندین تن از سران و فرماندهان ارتش مخالف‬ ‫بشار اسد در این شهر کشته شدند‪ .‬این مسائل نشان داد که‬ ‫ارتش سوریه در این منطقه به خوبی عمل کرده است‪ .‬در کل‬ ‫ارتش سوریه در این جنگ شهری به خوبی عمل کرد‪ ،‬اما‬ ‫ی کند شد‪ .‬کندی عملیات‬ ‫در برخی موارد عملیات ارتش کم ‬ ‫نیز از اینجا ناشی می ش��د که گروه های مخالف مردم را به‬ ‫صورت سپر انس��انی قرار می دادند و ارتش را برای مقابله‬ ‫دچار مشکل می کردند‪g .‬‬ ‫هزینه سنگین نو عثمانی گرایی‬ ‫حزب عدالت توسعه تحت فشار مخالفان داخلی خود قرار گرفت‬ ‫سیامک کاکایی‪ /‬کارشناس مسائل ترکیه‬ ‫‪3‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫طی یک س��ال اخیر ش��اهد بودیم که سیاست ترکیه‬ ‫نسبت به سوریه دچار تغییرات اساسی شد و عمال نوع نگرش‬ ‫ ترکیه به روند تحوالت سوریه این کشور را به طرف مخاصمه‬ ‫تبدیل کرد؛ به نحوی که مقام‪‎‬های ترکیه از جمله رجب طیب‬ ‫اردوغان‪ ،‬عبداهلل گل و احم��د داود اوغلو تاکید دارند که باید‬ ‫تغییرات بنیادین در نظام سیاس��ی س��وریه ص��ورت بگیرد‪.‬‬ ‫سیاس��تمداران ترک حتی در رابطه با ض��رورت کناره گیری‬ ‫بشار اس��د از قدرت نیز صحبت کرده اند‪ .‬در کنار این مساله‪،‬‬ ‫ ترکیه اق��دام به س��ازماندهی گروه های مخالف س��وری در‬ ‫ ترکیه کرد و مرزهای ترکیه بر روی مخالف��ان و پناه جویان‬ ‫باز شد‪ .‬همچنین شاهد جابجایی نیروی نظامی ترکیه در مرز‬ ‫سوریه بودیم اکنون نیز نقاط مرزی دو کشور در یک وضعیت‬ ‫غیر عادی قرار دارد‪ .‬از طرف دیگر ترکیه در ماه های اخیر در‬ ‫اندیشه ایجاد یک منطقه حائل در س��وریه است؛ منطقه ای‬ ‫که به ش��کلی تحت نظارت قوای خارجی ق��رار بگیرد یعنی‬ ‫یک منطقه پرواز ممنوع که در ان مخالفان س��وری فعالیت‬ ‫بکنند و م��ورد حمایت کش��ورهای خارج��ی از جمله ترکیه‬ ‫باشند‪ .‬مجموعه این رویکرد ترکیه عمال انکارا را در موقعیت‬ ‫نقطه مقابل س��وریه قرار داده اس��ت‪ .‬با توجه به این مسائل‬ ‫زمانی که در سوریه مساله کردها به یکباره سربراورد باعث‬ ‫نگرانی جدی و شدید ترکیه شد چنانچه رجب طیب اردوغان‪،‬‬ ‫نخست وزیر ترکیه اعالم کرد اگر در سوریه یک اقلیم کردی‬ ‫نظیر عراق تشکیل شود ترکیه نمی تواند در این رابطه ساکت‬ ‫بماند؛ حتی وی تهدی��د به مداخله نظامی کرد‪ .‬این مس��اله‬ ‫نش��ان داد که اس��تانه تحمل و حساس��یت ترکیه نسبت به‬ ‫مساله کردها در سوریه خیلی پایین است‪ .‬زیرا ترکیه نسبت‬ ‫به رشد کردگرایی در سوریه نگران است و بیم ان دارد که این‬ ‫مساله روی مناطق کردنشین ترکیه نیز تاثیراتی داشته باشد‪.‬‬ ‫از طرف دیگر تالش ترکیه بر این بود که به ش��کلی نگرانی‬ ‫خودش را نش��ان دهد که مانع از رش��د کردگرایی در سوریه‬ ‫شود‪ .‬این در حالی است که بحث پیش کشیده شدن مساله‬ ‫کردها در سوریه خود زمینه ای ش��د برای به چالش کشیدن‬ ‫سیاس��ت ترکیه در ارتباط با س��وریه‪ .‬به خص��وص در داخل‬ ‫ ترکیه اکنون کس��انی نظیر قلیچدار اوغل��و‪ ،‬رهبر جمهوری‬ ‫خلق ترکیه معتقدند که سیاس��ت ترکیه در ارتباط با سوریه‬ ‫سیاست اشتباهی بوده و ممکن است ماجراجویی ترکیه این‬ ‫کشور را وارد یک باتالق بکند‪ .‬همچنین برخی نیز معتقدند‬ ‫مسائل سوریه همچون یک شمشیر دولبه است که یک لبه‬ ‫ان به سوی ترکیه نشانه رفته اس��ت‪ .‬پیشتر در ترکیه مساله‬ ‫کردها مطرح نبود و اصال به ان به عنوان یک مش��کل نگاه‬ ‫نمی کردند‪ .‬اکنون کنترل حزب اتحاد دموکراتیک کردستان‬ ‫سوریه بر مناطق کردنشین سوریه موجب تشدید نگرانی های‬ ‫ ترکیه از اینده این تحوالت شده است‪ .‬همین مسائل در داخل‬ ‫ ترکیه زمینه را برای انتقادهای بیشتر از سیاست های اردوغان‬ ‫نیز فراهم اورده است‪ .‬احزاب مخالفی که اکنون اردوغان را‬ ‫مورد انتقاد قرار داده اند ش��امل حزب جمهوری خلق‪ ،‬حزب‬ ‫کردی صلح و دموکراس��ی و حزب حرکت ملی هستند‪ .‬این‬ ‫احزاب از شیوه گفتار اردوغان در ارتباط با کردهای سوریه و‬ ‫سیاست های کلی ترکیه پیرامون سوریه انتقاد دارند‪ .‬اما با وجود‬ ‫این انتقادها هیچ تغییری در سیاست های دولت اردوغان در‬ ‫رابطه با سوریه ایجاد نشده است‪ .‬سفر اخیر کلینتون به ترکیه‬ ‫و مذاکرات دو طرف پیرامون سوریه نش��ان داد که ترکیه در‬ ‫مدار تغییر سیاسی در س��وریه حرکت می کند و همچنان به‬ ‫تو امدها در مناطق‬ ‫کمک مخالفان‪ ،‬تجهیز انها و ت��داوم رف ‬ ‫مرزی می پردازد‪ .‬این مس��اله نش��ان از این واقعیت دارد که‬ ‫در جبهه بندی که علیه سوریه در منطقه و عرصه بین المللی‬ ‫ش��کل گرفته ترکیه در نوک جبهه ق��رار دارد؛ جبهه ای که‬ ‫متش��کل از امریکا‪ ،‬اروپا‪ ،‬ترکیه‪ ،‬عربس��تان و قطر اس��ت‪.‬‬ ‫تو سویی پیدا کرده که به طور مشخص‬ ‫اکنون این جبهه سم ‬ ‫هدفش ایجاد تغییرات اساسی در نظام سیاسی سوریه است‬ ‫و این مساله ممکن است در اینده ترکیه را دچار چالش های‬ ‫بیش��تری بکند‪ .‬زیرا ترکیه با سوریه همس��ایه است و زمانی‬ ‫که داخل ترکیه انتقادهایی به دولت اردوغان وارد می ش��ود‬ ‫بیانگر ان اس��ت که تبعات عملکرد وی در این��ده نیز وجود‬ ‫خواهد داش��ت‪ .‬افزایش انتقادها از حزب عدالت و توس��عه و‬ ‫کشیده شدن این انتقادات به سطوح اجتماعی ترکیه ممکن‬ ‫اس��ت در اینده به زیان حزب عدالت و توس��عه تمام شود و‬ ‫به شکلی سیاست خارجی و دیپلماسی این حزب را در راستای‬ ‫ماجراجویی تعریف و تفسیر بکند‪ .‬حتی این احتمال وجود دارد‬ ‫که در داخل ترکیه ادامه نارضایتی‪‎‬ها‪ ،‬چالش��ی را برای حزب‬ ‫عدالت و توسعه به وجود بیاورد ولی فعال نشانه های عمیقی‬ ‫از این چالش دیده نشده اس��ت‪ .‬در چنین فضای ملتهبی که‬ ‫در منطقه خاورمیانه یعنی سوریه وجود دارد احمد داود اوغلو‪،‬‬ ‫وزیر خارجه ترکیه نیز س��فری به کردس��تان عراق داش��ت‪.‬‬ ‫بسیاری معتقدند این سفر با دو هدف انجام گرفت؛ نخست‬ ‫اینکه ترکیه درصدد اس��ت منطقه کردستان عراق را همسو‬ ‫با سیاست خودش در ارتباط با سوریه حفظ کند‪ .‬به خصوص‬ ‫اینکه مواضعی که مسئوالن کرد عراقی در ارتباط با تحوالت‬ ‫سوریه گرفتند متفاوت از مواضعی بود که دولت عراق گرفته‬ ‫بود‪ .‬در واقع ترکیه بسیار متمایل است که کردستان عراق در‬ ‫این زمینه از این کشور پیروی کند‪ .‬مساله دوم نیز این است‬ ‫که با توجه به پدیدار شدن مس��اله کردها در سوریه به عنوان‬ ‫یک مساله سیاسی و طرح بحث ایجاد خودمختاری و اقلیم‬ ‫کردی در کردستان سوریه‪ ،‬داوود اوغلو که خود یک طراح مهم‬ ‫سیاست خارجی است به کردستان عراق سفر کرد تا کردهای‬ ‫عراق و شخص مسعود بارزانی را از حمایت سریع نسبت به‬ ‫احزاب کرد سوری و ایجاد رویکرد تشکیل منطقه خودمختار‬ ‫کردستان سوریه به شکلی بازدارد‪.‬‬ ‫به خصوص که مسئوالن حزب دموکراتیک کردستان‬ ‫س��وریه اعالم کردند که مشی و نگرش ش��ان به پ‪.‬ک‪.‬ک‬ ‫نزدیک است‪ .‬این مساله نشان می دهد نگرانی های ترکیه از‬ ‫این بابت است که نفوذ پ‪.‬ک‪.‬ک در کردستان سوریه بیشتر‬ ‫ش��ود و این تقویت نفوذ و ایجاد یک اقلیم ک��ردی در اینده‬ ‫تبعاتش دامنگیر ترکیه و مناطق کردنش��ین این کشور شود‪.‬‬ ‫در این ش��رایط داوود اوغلو از کردهای عراق درخواست کرد‬ ‫در این باره به شکلی عمل بکنند که در تقابل با سیاست های‬ ‫ ترکیه نباش��د‪ .‬به همین دلیل حتی دیداری با حضور اوغلو و‬ ‫برخی رهبران احزاب کرد س��وریه در کردستان عراق شکل‬ ‫گرفت‪ .‬اما نکته ای که باعث اختالف��ات جدی دولت عراق‬ ‫با ترکیه ش��د این بود که داوود اوغلو به کرکوک س��فر کرد و‬ ‫باعث تحریک ترکمن های کرکوک شد‪ .‬دولت عراق به ویژه‬ ‫شخص نوری مالکی با انتقاد از رویکرد ترکیه نسبت به مناطق‬ ‫شمالی و کردس��تان عراق اعالم کرد که ترکیه به گونه ای در‬ ‫ارتباط با کردس��تان عراق تعامل می کند ک��ه گویی با یک‬ ‫کشور مستقل تعامل می کند‪ .‬عراقی ها اعالم کردند که اگر‬ ‫ ترکیه خواهان رابطه با عراق اس��ت‪ ،‬باید دیدارها‪ ،‬بازدیدها‬ ‫و قراردادها با منطقه کردستان عراق را از دروازه عراق انجام‬ ‫دهد‪ .‬بنابراین اختالفات میان ترکیه و عراق هم به ش��کلی‬ ‫سیاس��ت منطقه ترکیه را وارد یک دوره چالشی کرده است‪.‬‬ ‫حتی مخالفان داخلی ترکیه نیز به این مساله اشاره دارند که‬ ‫سیاست ترکیه با همسایگان از تئوری داوود اوغلو یعنی تنش‬ ‫صفر با همسایگان به تنش با همسایگان تبدیل شده و این‬ ‫کشور وارد تنش دوباره با همسایگان شده است‪ .‬این مساله در‬ ‫بلند مدت ممکن است هزینه زیادی برای سیاست خارجی و‬ ‫دیپلماسی منطقه ای ترکیه داشته باشد‪g.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫دیپلماسی رادیکال اینده اردوغان‬ ‫را به خطر می اندازد‬ ‫گفت وگو با اسداهلل اطهری‬ ‫‪4‬‬ ‫بحران سوریه و نقش منفی ترکیه در این رابطه اکنون وارد فاز جدیدی شده است‪ .‬افزایش نقش و حضور‬ ‫پررنگ کردهای سوریه در تحوالت جاری در این کشور و به دنبال ان کنترل برخی از شهرهای شمالی سوریه‬ ‫ی ترکیه را هدف‬ ‫در نزدیکی مرزهای ترکیه از نگاه دولتمردان ترک یک چالش جدی است که امنیت و منافع مل ‬ ‫قرار داده است‪ .‬در این رابطه گفت وگویی با اسداهلل اطهری‪ ،‬کارشناس مسائل ترکیه انجام دادیم‪ .‬وی معتقد‬ ‫است که اکنون بحران سوریه و ترکیه به گونه ای شده که هر دو کشور از مخالفان هم علیه یکدیگر استفاده‬ ‫می کنند؛ مساله کردها نیز در همین زمره است‪ .‬اطهری بر این باور است که هرگونه سیاست خارجی موفق‬ ‫نیازمند این است که از حمایت داخلی برخوردار باشد‪ ،‬به همین خاطر اکنون که حزب عدالت و توسعه ترکیه‬ ‫با برخی سیاست های اشتباهش تنها رادیکال های حزب را راضی نگاه داشته باید گفت اگر در کوتاه مدت‬ ‫سیاست هایش را تغییر ندهد و همین روند را ادامه دهد قطعا پایگاه های اجتماعی اش اسیب خواهد دید‪.‬‬ ‫چرا در تنش میان ترکیه و سوریه به یکباره کردها‬ ‫سربراوردند؟ ایا می توان گفت که سیاست های‬ ‫اردوغان در قبال س�وریه‪ ،‬نگرانی وی از وضعیت‬ ‫کرده�ا و همچنی�ن موضع گی�ری اش در براب�ر‬ ‫تحرکات کردها باعث این مساله شده است؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪ l‬در ابتدا باید روابط سوریه و ترکیه را مورد بررسی‬ ‫قرار دهیم و ببینیم ک��ه روابط این دو کش��ور در ابتدای امر‬ ‫چگونه بوده ک��ه اکنون به ای��ن صورت درامده اس��ت‪ .‬در‬ ‫حقیقت در ابتدای به قدرت رس��یدن بشار اس��د در سوریه‪،‬‬ ‫دو کش��ور قرارداد همکاری‪‎‬های اس��تراتژیک امضا کردند‪،‬‬ ‫روابط اقتصادی‪‎‬شان افزایش پیدا کرد‪ ،‬سوریه دروازه ترکیه‬ ‫به جهان عرب بود‪ ،‬طرح شانگن مطرح شد و رفت و امدهای‬ ‫خیلی خوبی بین مقامات سوریه و ترکیه ایجاد شد‪ .‬اما پس از‬ ‫مشکلی که برای سوریه ایجاد شد مواضع ترکیه تغییر کرد و‬ ‫این کشور در کنار عربستان و قطر در برابر سوریه قرار گرفت‪.‬‬ ‫در حال حاضر نیز وضعیت به گونه ای است که هر دو کشور‬ ‫از مخالفان ه��م علیه یکدیگر اس��تفاده می کنند‪ .‬زمانی که‬ ‫ ترکیه به عنوان نماینده غرب‪ ،‬عربستان و قطر ظاهر می شود‬ ‫سوری ها نیز از داش��ته های خودش��ان علیه ترکیه استفاده‬ ‫می کنند‪ .‬در این وضعیت هر کش��وری از هر انچه دارد علیه‬ ‫دیگری اس��تفاده می کند؛ حال مساله علوی ها باشد‪ ،‬مساله‬ ‫کردها باشد یا حتی بحث بر سر رژیم صهیونیستی‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫به نظ�ر ش�ما موضع گیری های اخی�ر اردوغان و‬ ‫همچنین س�فر اوغلو به کرکوک باعث پیچیده تر‬ ‫شدن اوضاع نشد؟‬ ‫‪ l‬در واقع ترکیه به خاطر مش��کالت اساس��ی که‬ ‫طی این سال ها داشته و برای حل مشکالتش در ابتدا طرح‬ ‫گشایشکردی را مطرح کرد‪ ،‬اما این طرح جواب نداد‪ .‬سپس‬ ‫نوعی نقض حقوق بش��ر در زمینه کردها انجام شد و برخی‬ ‫افراد به چند سال زندان از س��وی قوه قضائیه ترکیه محکوم‬ ‫شدند‪ .‬نوع رفتار ترکیه با کردهای کشورش باعث شد مسائل‬ ‫نقض حقوق بشر در این رابطه مطرح شود‪.‬‬ ‫ترکیه چون در رابطه با کرده��ا در زمینه داخلی خیلی‬ ‫موفق عمل نکرده بود از جانب کردهای عراق نگرانی هایی‬ ‫داشت‪ .‬به همین خاطر مسئوالن ترک به دیدار بارزانی رفته‬ ‫و ب��ا وی هماهنگ کردند که مس��اله کرده��ای مربوط به‬ ‫س��وریه را تحت کنترل قرار دهد‪ .‬در حقیق��ت پس از اینکه‬ ‫احزاب سیاس��ی کرد از جمله حزب اتحاد دموکراتیک که از‬ ‫شاخه های حزب کارگران کردستان (‪ )P.KK‬به شمار می رود‬ ‫بر پنج شهر کردنشین سوریه مسلط شد‪ ،‬نگرانی های ترکیه‬ ‫نیز افزایش یافت‪ .‬در همین مقطع بود که اردوغان به تهدید‬ ‫کردها پرداخت و گفت‪« :‬ترکیه به هیچ وجه ایجاد پایگاه های‬ ‫‪58‬‬ ‫ تروریس��تی در نزدیکی مرزهایش که ترکی��ه را در معرض‬ ‫خطر قرار بدهد تحمل نخواهد کرد‪ ».‬پ��س از این اتفاقات‬ ‫نیز داوود اوغلو به شکل غیرقانونی به کرکوک رفت و سعی‬ ‫کرد دولت مالکی را دور بزن��د‪ .‬در ادامه این ماجراها به دلیل‬ ‫مداخالت نظامی ترکیه در س��وریه ‪ 40‬نظامی ترکیه در مرز‬ ‫سوریه بازداشت شدند‪ .‬این بازداشت ها توسط سازمان های‬ ‫مردمی وابسته به کمیته های خلق کـرد سوریه که از حدود‬ ‫یک سال پیش برای حمایت از ساکنان کرد سوریه در مقابل‬ ‫ تروریست ها شکل گرفته‪ ،‬انجام شد‪ .‬شایان ذکر است برخی‬ ‫از این نظامیان در شهر حلب دستگیر شدند‪ .‬بنابراین ترک ها‬ ‫تمام تالش شان بر این اس��ت که به دنبال برخورد با سوریه‬ ‫بروند و در این راه از هیچ اقدامی فروگذار نخواهند کرد‪.‬‬ ‫اکنون برخی انتقادات به حزب عدالت و توسعه و‬ ‫شخص اردوغان وارد است‪ .‬این انتقادات بیشتر‬ ‫چه مسائلی را در برمی گیرد؟‬ ‫‪ l‬رویکرد اردوغان نس��بت به س��وریه و همچنین‬ ‫مساله کردها مشکالتی را برای ترکیه به وجود اورده است‪.‬‬ ‫اکنون بخش رادیکال حزب عدالت و توسعه در حال انجام‬ ‫تحرکاتی اس��ت که امنیت و یکپارچگی ترکیه را هدف قرار‬ ‫داده است‪ .‬نگاه طایفه ای‪ ،‬مذهبی و قومی این حزب موجب‬ ‫خواهد شد که این حزب با مشکل مواجه شود‪ .‬در فاز نظامی‬ ‫نیز ارتش ترکیه با انتقال تانک ها و سایر تجهیزات نظامی در‬ ‫مرزهای س��وریه چنین وانمود می کند که به دنبال مداخله‬ ‫مستقیم در تحوالت سوریه اس��ت‪ .‬این تغییر موضع ترکیه‬ ‫ناشی از نگرانی این کشور از افزایش چالش‪‎‬هایی است که به‬ ‫کردها مربوط می‪‎‬شود‪.‬‬ ‫مخالفان اردوغان بیشتر چه احزاب و گروه هایی‬ ‫را شامل می شوند و مطالبات انها چیست؟‬ ‫اس��داهلل اطهری پژوهشگر ارش��د مرکز مطالعات‬ ‫خاورمیانه معتقد است که اگر حزب عدالت و توسعه در‬ ‫کوتاه مدت سیاس��ت خارجی اش را تغییر ندهدپایگاه‬ ‫اجتماعی اش را از دست خواهد داد‬ ‫‪ l‬اصلی ترین مخالفان اردوغان حزب جمهوریخواه‬ ‫خلق به رهبری کمال غلیچدار اوغلو و حزب سعادت هستند؛‬ ‫این احزاب میراث های اقای اربکان هستند که در حال حاضر‬ ‫موضع گی��ری کرده اند‪ .‬این در حالی اس��ت که برخی تجار‪،‬‬ ‫نظامیان و بازرگانان نیز موض��ع گرفته اند‪ .‬همچنین برخی‬ ‫مش��کالت اقتصادی که برای ترکیه ایجاد شده نیز موجب‬ ‫نگرانی این افراد ش��ده است‪ .‬در شهر اس��کندرون و برخی‬ ‫ش��هرها میان علوی ها و اقوام دیگر درگیری هایی به وجود‬ ‫امده است‪ .‬تندروی اردوغان نس��بت به مکان های مذهبی‬ ‫علوی ها که نشان دهنده تفکر مذهبی وی است باعث برخی‬ ‫تنش ها شد‪.‬‬ ‫چه اینده ای را برای ترکیه و بحرانی که گریبانگیر‬ ‫حزب عدالت و توسعه شده پیش بینی می کنید؟‬ ‫‪ l‬در حال حاضر ش��خصیتی که تاکن��ون مردم از‬ ‫اردوغان ش��ناخته بودند دچار خدش��ه شده اس��ت و سوال‬ ‫اینجاس��ت که چرا وی به اینجا رسید‪ .‬اکنون ترکیه به محل‬ ‫تجمع مخالفان مانن��د القاعده و دیگر مخالف��ان از تونس‪،‬‬ ‫الجزایر و چچن تبدیل شده اس��ت‪ .‬ترکیه به این مساله فکر‬ ‫نکرده بود که خودش با بحران رخنه قدرت دولت در ناحیه‬ ‫دوردست مواجه شود‪ .‬وقتی ترکیه در برابر سوریه چون یک‬ ‫دشمن ظاهر می شود‪ ،‬این مسائل نیز پیش می اید‪ .‬اقدامات‬ ‫ ترکیه در مواجهه با س��وریه از جمله س��ازماندهی و تجهیز‬ ‫مخالفان‪ ،‬طرح ایجاد منطقه حائل و امنیتی باعث ش��د که‬ ‫برخی گروه ها نسبت به این کشور موضع بگیرند‪.‬‬ ‫ترکیه به واسطه اقداماتی که انجام داد دچار مشکالت‬ ‫اقتصادی شد؛ ترکیه می توانس��ت به وسیله پول هایی که از‬ ‫عربستان و قطر برای بحران های اقتصادی گرفته بود از این‬ ‫گونه اشوب ها عقب بماند‪ .‬بنابراین عالوه بر مشکل کردها در‬ ‫اینده ممکن است مشکل اقتصادی گریبان ترکیه را بگیرد‪.‬‬ ‫ای�ا ممک�ن اس�ت در ای�ن ش�رایط اردوغ�ان‬ ‫در سیاس�ت هایش در قب�ال س�وریه ی�ا کردها‬ ‫تجدیدنظر کند؟‬ ‫‪ l‬هرگونه سیاست خارجی موفق نیازمند این است‬ ‫که از حمایت داخلی برخوردار باشد‪ .‬پیش از این مردم ترکیه و‬ ‫احزاب از سیاست صفر با همسایگان همچون یونان‪ ،‬روسیه‬ ‫و ارمنستان پشتیبانی می کردند‪ .‬اکنون اردوغان سیاستی را‬ ‫دنبال می کند که فقط رادیکال های حزب عدالت و توسعه از‬ ‫ان حمایت می کنند‪ .‬این سیاست ها فقط مختص به سوریه‬ ‫نیس��ت‪ ،‬بلکه ایران‪ ،‬عراق و برخی کش��ورهای دیگر را نیز‬ ‫شامل می ش��ود‪ .‬به نظر می رس��د که این رویکرد اردوغان‬ ‫مش��کالتی برای حزب عدالت و توس��عه ایجاد خواهد کرد‬ ‫و این حزب بای��د هزینه های این مس��اله را بپ��ردازد‪ .‬البته‬ ‫این حزب همواره با مش��کالتی مواجه ب��وده و در انتخابات‬ ‫محلی‪ ،‬شهرداری و مجلس اصال نتوانست در میان کردها‬ ‫ارایی را کس��ب کند‪ .‬اکنون به نظر می رس��د اگر این حزب‬ ‫سیاست هایش را تغییر ندهد و همین روند را ادامه دهد قطعا‬ ‫پایگاه های اجتماعی اش اسیب خواهد دید‪g .‬‬ ‫نگاهی دیگر‬ ‫رمز و رازهای‬ ‫سناتور رایان‬ ‫معاون میت رامنی چه کسی است؟‬ ‫ترجمه‪ :‬سامان کمالی ‪ /‬منبع‪ :‬تایم‬ ‫بین الملل‬ ‫نگ هداشتناینرازشبه جاسوسیبود‪.‬بنابراین‪،‬اولینگاممالقاتبا‬ ‫نامزد برگزیده و درخواست از او برای رازداری بود‪ .‬رامنی همان روز‬ ‫بانمایندهویسکانسیندرکنگرهتماسگرفتوخواستارمالقاتی‬ ‫خصوصیشد‪.‬چهارروزبعد‪،‬یکشنبهپنجماگوست‪،‬روزموعوداز‬ ‫راه رسید‪ .‬اما مخفی کردن این ورود کار اسانی نبود‪ .‬به گفته مایرز‬ ‫انها ساعت ها فکر کردند تا راهی برای پنهان کردن رایان بیابند‪.‬‬ ‫رایان با کاله بیسبال بر سر ‪ ،‬عینک افتابی و شلوار جین از فرودگاه‬ ‫شیکاگو به فرودگاه هاتفورد درکانکتیکوت رفت‪ .‬کرت‪ ،‬پسر‪19‬‬ ‫ساله مایرز به اس��تقبال رایان رفت و او را با یک اتومبیل ‪SUV‬‬ ‫اجاره ای به خانه مایرز برد؛ جایی در بروکلین ماساچوست‪ ،‬خارج از‬ ‫یراند‪،‬‬ ‫بوستون‪.‬درحالیکهرامنیازوولفبوروبه سویخانهمایرزم ‬ ‫رایانباخانوادهمایرزناهارخورد‪.‬سپسرامنیومعاوناینده اشدر‬ ‫اتاق ناهارخوری به مدت یک ساعت به گفت وگویی خصوصی‬ ‫نشستند‪.‬بهگفتهرامنیانهاازخانواده شانگفتندوهمچنیناز‬ ‫کمپینودیدگاه هایشاندربارهدولت‪.‬رامنیدرهمینمالقات‬ ‫از رایان خواست معاون او در دوران ریاست جمهوری باشد‪.‬‬ ‫رایاناینپیشنهادراپذیرفت‪.‬اوپیشازپروازچارتربهسوی‬ ‫شارلوتدرکارولینایشمالیبهخبرنگارانگفت ‪«:‬وقتی‬ ‫یدانستمچنیناتفاقیمی افتد‪.‬‬ ‫درحالصحبتبودی مم ‬ ‫احساسمی کردمالیقچنینانتخابینیستم‪.‬این‬ ‫بزرگ ترین افتخاری است که در زندگی نصیب‬ ‫منشدهاست‪ ».‬روزبعدرامنیباتیمپاولنتی‪،‬‬ ‫فرماندار سابق مینه سوتا‪ ،‬تماس گرفت تا‬ ‫او را از ع��دم انتخابش اگاه کند‪ .‬به گفته‬ ‫مایرز او با بقیه نامزدها روز جمعه تماس‬ ‫گرفت‪ .‬نمایش نورفوک چمشگیر بود‪،‬‬ ‫اما با نسخه اصلی فرق داشت‪ .‬قرار بود پرده‬ ‫روز‪ 10‬اگوستودرنیوهمپشایرکناربرود؛جاییکهرامنیتابستان‬ ‫گذشتهکمپینشراازانجاشروعکرد‪.‬اماتراژدیتیراندازیدرمعبد‬ ‫سیک هادریکیازمناطقویسکانسین‪،‬کهرایاننماینده اشبود‪،‬‬ ‫همه نقشه ها را به هم ریخت‪ .‬بنابراین او باید روز دهم اگوست در‬ ‫مراسمیادبودقربانیانشرکتمی کرد‪.‬کمپینناگزیرتصمیمگرفت‬ ‫معاونرامنیراصبحروزبعددرنورفوک‪،‬زیرسایهناوویسکانسین‬ ‫معرفی کند؛ سرنخی که از چش��م خبرنگاران پنهان ماند‪ .‬بعد از ‬ ‫تراژدیتیراندازیویسکانسین‪،‬انتخابچنینروزیمنطقیبهنظر‬ ‫می رسید‪.‬انتقالرایانبهنورفوکزیرنگاهتیزبینحاضرانوناظران‬ ‫بهشاهکاردیگریبرایگمکردنرداونیازداشت‪.‬کمپینبااگاهی‬ ‫ازاینکهخبرنگارانمی توانندمسیرپروازهواپیماهایچارترراتعقیب‬ ‫کنند–واینکهخبرنگاران‪ .‬بی‪ .‬سیمنحصرابهتعقیبحرکاترایان‬ ‫گماشتهشده‪-‬تصمیمگرفتاوراباهواپیمایچارترازواکیگاندر‬ ‫ایلینویزبهالیزابت سیتیدرفاصلهیکساعتهبانورفوکبفرستد‪.‬‬ ‫بعد از مراسم روز جمعه‪ ،‬اندی اسپت ‪ ،‬مسئول ارشد ستاد رامنی‪،‬‬ ‫رایانرابهخانهبرگرداند‪.‬اوپسازگفت وگوییبسیارکوتاهباهمسر‬ ‫برادرش از در پشتی خارج شد‪ ،‬از حیاط گذشت و به جنگل های‬ ‫پشتخانه اشخزید‪.‬بعدازطیمسافتیکمتراز‪ 300‬متربهسوی‬ ‫دیگر‪،‬رسید‪،‬راهیماشین روبهسویخانهدورانکودکی اشوجایی‬ ‫کهاسپتدرانتظارشبود‪.‬انهابااتومبیلبهواکیگانرفتندوساعت‬ ‫پنجبعدازظهرسوارهواپیماشدند‪.‬تقریباهمزمانهواپیمایچارتر‬ ‫رامنیازفرودگاهیکوچکدرشمالبوستونبهسوینورفوکپرید‬ ‫(همسربرادررایانجمعهشبرادرمنزلاوگذراندتاخبرنگارانیرا‬ ‫که با شنیدن خبر انتخاب رامنی خانه او را محاصره کرده بودند‪،‬‬ ‫گمراهکند)‪.‬رایاندرالیزابت سیتیفرودامدوبههتلیکوچکرفت؛‬ ‫جاییکهچندنفرازاطرافیانرامنیمنتظرشبودند‪.‬انهاغذاخوردند‬ ‫وبرایسخنرانیفرداصبحرایانامادهشدند‪.‬صبحزودشنبه‪،‬رایان‬ ‫دریکاتومبیلهمراهبااسکورتیمخفیبهسوینورفوکرفتتا‬ ‫یدانمکهمی توانیم‬ ‫گامبهتاریخبگذارد‪«.‬اینتحققیکرویاست‪.‬م ‬ ‫مشکالت این کشور را حل کنیم و من بسیار خوشحالم که برای‬ ‫چنینهدفیانتخابشده ام‪g».‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫انتخاب پل رایان حاصل ماه ها برنامه ریزی وسواس گونه‬ ‫تو امدهاییمخفیانه‬ ‫پشتدرهایبسته‪،‬پروازهایگمراه کنندهورف ‬ ‫درجنگل هایویسکانسینبود‪.‬رازاینانتخابتنهاکمیپسازان‬ ‫فاششدکهرامنیبر عرشهیکناوبازنشستهنیروی دریاییمعاونش‬ ‫رامعرفیکرد؛مخفی کاریهوشیارانه ایکههویتمعاونرامنیرا‬ ‫تا پیش از انکه در میان تش��ویق بی امان حاضران گام به عرشه‬ ‫ویسکانسینبگذارد ‪،‬پنهاننگ هداشت‪.‬‬ ‫ماجرا از ماه اوریل ش��روع ش��د‪ ،‬کمی پس از انکه رامنی‬ ‫قبای نامزدی جمهوریخواهان را بر تن کرد‪ .‬او برای نلغزیدن به‬ ‫ دامی که جان مک کین را بلعید‪ ،‬وظیفه جست وجو برای معاون‬ ‫خود را به بث مایرز سپرد‪ ،‬محرم اسرار همیشگی اش که در سال‬ ‫‪ 2008‬مدیر کمپین انتخاباتی اش هم بود‪ .‬او روز ش��نبه پیش از‬ ‫پرواز از فرودگاه دالس ویرجینیای ش��مالی به خبرنگاران گفت‪،‬‬ ‫رامنی دستوری صریح و سرراست به او داده‪ « :‬هم ه نامزدها باید‬ ‫بتوانند از همان روز اول زمام کار را در دس��ت بگیرند‪ ».‬مایرز در‬ ‫ماه های اوریل و مه از چهره های سرشناس جمهوریخواهان که‬ ‫تجربه جست وجو برای یافتن چنین معاونی را داشتند درخواست‬ ‫مش��اوره کرد‪ ،‬از جمله از دیک چنی و وزیر س��ابق خارجه جیمز‬ ‫بیکر‪ .‬فهرس��ت رامنی و مایرز روز اول ماه مه نهایی ش��د (مایرز‬ ‫نخواس��ت بگوید که چند نفر یا چه کس��انی به این فهرست راه‬ ‫یافته اند)‪ .‬رامنی هری��ک از نامزدها را فراخواند تا از او بپرس��د ایا‬ ‫می خواهدسوابقوتوانایی هایشبررسیشودیانه‪.‬پاسخهمگی‬ ‫مثبت بود‪ .‬از فرایند بررس��ی کوچک ترین اطالعاتی درز نکرد‪.‬‬ ‫ی متش��کل از چند وکیل داوطلب و قاب��ل اعتماد را در‬ ‫مایرز تیم ‬ ‫اتاقی امن در ساختمان اصلی کمپین رامنی در بوستون گرد اورد‬ ‫ت��ا اطالع��ات زندگینام��ه ای نامزدها و س��ایر تحقیق��ات را‬ ‫با دقت بررس��ی کنند‪ .‬در پایان هر روز تمامی اس��ناد و ابزار کار‬ ‫بهصندوقیامنمنتقلوصندوققفلمی شد‪.‬هیچمدرکیازاین‬ ‫یهمتهیهنشد‪.‬بهگفتهمایرز‪،‬‬ ‫اتاقبیروننرفتوهیچنسخهدوم ‬ ‫رایاناظهارنامهمالیاتیچندسالگذشته اشرا(هرچندمایرزاشاره‬ ‫نکرد که چند سال) برای بررس��ی به این گروه ارائه کرده بود‪ .‬در‬ ‫ماه های مه و ژوئن رامنی با گروهی از مش��اوران عالی رتبه اش‬ ‫مالقات کرد‪ :‬استوارت استیونز و رایس شریفر مشاوران نظامی؛‬ ‫مت رودز مدیرکمپین؛ نیل نیوهاوس ناظر انتخاباتی؛ اریک فرن‬ ‫اشتورم و پیتر فلئرتی‪ ،‬دو مسئول ارشد س��تاد؛ و دو مشاور دیگر‬ ‫به نام های اد گیلپس��ی و ران کافمن‪ .‬به گفته مای��رز‪ ،‬او و رامنی‬ ‫همچنین نظر افراد بس��یاری خارج از هسته کمپین را هم جویا‬ ‫شده اند؛ «همه کس��انی که با میت راحت و رک بوده اند»‪ .‬در ماه‬ ‫ژوئن رامنی و مایرز هر انچه را به دست اورده بودند با هم بررسی‬ ‫کردند‪ .‬مایرز نامزدها را به نشس��ت هایی دو نف��ره دعوت کرد‪.‬‬ ‫برخی از این مالقات ها در ویالی رامنی در پارک سیتی یوتا شکل‬ ‫گرفت‪ .‬روز دوم ژوئیه پرونده ها کامل ش��دند و رامنی عازم سفر‬ ‫به خارج و المپیک لندن شد‪ .‬او قصد نداشت تا پیش از بازگشت‬ ‫انتخابشرافاشکند‪.‬چهارشنبهاولاگوسترامنیدراستراحتگاه‬ ‫تابستانی اش در سواحل دریاچه وینی پسواکی در نیوهمپشایر‬ ‫با یکی از مس��ئوالن ارش��د کمپینش مالقات کرد‪ .‬پس از ان‬ ‫به گفت وگویی شخصی با مایرز نشست و به او گفت که رایان را‬ ‫انتخابکردهاست‪.‬چنینانتخابیازمیانانچهمایرزیک«نیمکت‬ ‫قوی»خوانده‪،‬بهنوعیاسان ترینکاربودهاست‪.‬کارسختپنهان‬ ‫امریکا‬ ‫‪59‬‬ ‫چین‬ ‫بین الملل‬ ‫افتضاح سیاسی‬ ‫همسر یکی از مقامات بلندپایه حزب کمونیست چین به قتل متهم شد‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫استین رمزی‪/‬منبع تایم‬ ‫دادگاه رسیدگی به اتهام های همسر یکی از مقام های‬ ‫بلندپایه چین پنجش��نبه نهم اگوس��ت در ش��هر «هفی»‬ ‫واقع در شرق این کش��ور برگزار ش��د‪ .‬از طرف دیگر‪ ،‬شهر‬ ‫دورافتاده ساحلی «بیداهه» در شمال چین‪ ،‬میزبان رهبران‬ ‫ارشد این کش��ور اس��ت‪ .‬انتظار می رود گفت وگوهای این‬ ‫رهبران ب��ا محوریت انتقال ق��درت در چین باش��د که هر‬ ‫‪ 10‬سال یک بار در این کشور صورت می گیرد و قرار است‬ ‫در پائیز اینده بار دیگر شاهد ان باشیم‪ .‬درباره نشست بیداهه‬ ‫اطالع رسانی چندانی صورت نگرفته و از جمله معدود مواردی‬ ‫که برخی رس��انه ها دولتی به ان پرداخته اند این اس��ت که‬ ‫برخی مقام های بلندپایه از جمله «شی جین پینگ»‪ ،‬معاون‬ ‫رئیس جمهوری که انتظ��ار می رود رهبر اینده این کش��ور‬ ‫باشد‪ ،‬در ان حضور دارند‪ .‬به نظر می رس��د برگزاری دادگاه‬ ‫«گو کایالی» همس��ر «بو ش��یالی» فرماندار سابق شهر‬ ‫«چونگ کینگ» اقدامی از قبل برنامه ریزی شده بوده است‪.‬‬ ‫گو و «ژانگ شیائوجون» یکی از معاونان بو شیالی‪ ،‬متهم به‬ ‫قتل «نیل هیوود» شهروند انگلیسی هستند که با خانواده بو‬ ‫کار می کرد‪ .‬دفتر امور خارجی انگلیس به منابع خبری اطالع‬ ‫داده بود که به دیپلمات های این کش��ور اجازه داده می شود‬ ‫شاهد روند برگزاری دادگاه باشند‪ .‬شاید این دیپلمات ها تنها‬ ‫شاهدان دادگاه خارج از چارچوب رسمی رسانه ای بودند‪.‬‬ ‫نقاط مش��ترک بین نشس��ت بیداه��ه و دادگاه هیفی‪،‬‬ ‫فراتر از محرمانه بودن انهاس��ت؛ در نهای��ت هر دوی انها‬ ‫روی حفظ قدرت حزب کمونیست چین متمرکز خواهد بود‬ ‫و از انجا که نتیجه هر دو نشس��ت از قب��ل قابل پیش بینی‬ ‫است – گو و ژانگ در دادگاه مجرم شناخته می شوند و شی‬ ‫رئیس جمهوری اینده چین خواهد ش��د – جزئیات مس��اله‬ ‫چندان مهم به نظر نمی رس��د‪ .‬هر دو این رویدادها نیازمند‬ ‫‪60‬‬ ‫توازن و مدیری��ت امیده��ا و ترس ها‪ ،‬اقدام ه��ای عملی و‬ ‫انتظارات هس��تند‪ ،‬بنابراین تحوالت سیاسی سال گذشته‬ ‫باعث بی ثباتی ی��ا به مخاط��ره افتادن ح��زب حاکم چین‬ ‫نخواهد شد‪.‬‬ ‫«هوانگ جینگ» اس��تاد علوم سیاس��ی در دانشگاه‬ ‫ملی س��نگاپور معتقد است که س��ال جاری میالدی‪ ،‬سالی‬ ‫پر فرا زو نشیب برای چین خواهد بود؛ همه توجه ها روی مساله‬ ‫انتقال قدرت در این کش��ور متمرکز است و بعد از ان پرونده‬ ‫بو ش��یاالی مطرح خواهد شد‪ .‬در این س��ال شاهد تقالی‬ ‫رهبران ارش��د چین بی��ن «زندگی و م��رگ» خواهیم بود و‬ ‫انچه در این میان از همه مهمتر به نظر می رسد‪ ،‬اسیب پذیر‬ ‫بودن سیستم است‪ .‬هوانگ همچنین تاکید می کند که نحوه‬ ‫رویکرد دولت چین در قبال بو‪ ،‬سیاستمدار کاریزماتیکی که‬ ‫از طریق مقابله با جرائم سازمان یافته و تالش برای احیای‬ ‫«فرهنگ س��رخ» دوره مائو‪ ،‬جرقه ه��ای بحرانی جدی را‬ ‫برای حزب حاکم روش��ن کرد‪ ،‬بحرانی ج��دی برای حزب‬ ‫حاکم به وجود اورده اس��ت‪ .‬به اعتقاد او‪ ،‬این مس��اله نشان‬ ‫می دهد که این سیس��تم دیگر کارایی ندارد‪ ،‬رهبران ارشد‬ ‫لو فصل اختالف های خود نیس��تند‪ ،‬هیچ س��از و‬ ‫قادر به ح ‬ ‫کار مش��خصی وجود ن��دارد و حزب کمونیس��ت نمی تواند‬ ‫چارچوب های خ��ود را مدیریت کند‪ .‬این ن��وع بحران‪ ،‬یک‬ ‫زنگ خطر اس��ت‪ .‬در حقیقت الزم است رهبران ارشد چین‬ ‫در بیداهه گرد هم بیایند تا به اتفاق نظر برس��ند و اطمینان‬ ‫حاصل کنند که خونریزی را متوقف خواهند کرد‪ ،‬این نوعی‬ ‫مدیریت اسیب است‪.‬‬ ‫بیداهه واقع در ش��مال شرق چین در س��احل دریای‬ ‫بوه��ای‪ ،‬در دوره مائو مکانی مورد عالقه ش��هروندانی بود‬ ‫که به دنبال فرار از گرمای تابس��تان بودند‪« .‬هو جین تائو»‬ ‫رئیس جمهوری چین این گردهمایی های تابس��تانی را لغو‬ ‫کرد چرا که این نگرانی وجود داش��ت ک��ه برگزاری چنین‬ ‫کنفرانس هایی‪ ،‬باعث تقویت تصویر نخبه گرایی چین شود‬ ‫ولی در سال های اخیر این نشست ها مجددا برگزار می شود‪ .‬با‬ ‫این وجود‪ ،‬نشست ها همچنان ماهیت محرمانه خود را حفظ‬ ‫کرده و تنها بعد از این گردهمایی است که دیدار رهبران ارشد‬ ‫به طور عمومی تائید می شود‪ .‬اگر مسائل به گونه دیگری رقم‬ ‫می خورد‪ ،‬ش��اید بو نیز در نشست سال جاری بیداهه حضور‬ ‫داشت و به طور قطع با رویکردی متفاوت درباره مسائل بحث‬ ‫می کرد‪ .‬بو به عنوان عضو دفتر سیاسی‪ ،‬یکی از گزینه های‬ ‫محتمل برای حضور در کمیته دائمی چین که باالترین نهاد‬ ‫دولتی این کشور است‪ ،‬به شمار می رفت‪ .‬وی در شهر چونگ‬ ‫کینگ موفق به جلب حمایت گس��ترده ای شده بود‪ ،‬ولی در‬ ‫تاریخ ششم ماه فوریه‪« ،‬وانگ لیجون»‪ ،‬رئیس پلیس سابق‬ ‫شهر چونگ کینگ که یکی از معاونان کلیدی وی به شمار‬ ‫می رفت‪ ،‬به کنس��ولگری امریکا در شهر مجاور «چنگدو»‬ ‫فرار کرد‪ .‬وانگ شب را در این کنسولگری گذراند و از انجا که‬ ‫امریکا جزئیاتی درباره این دیدار اعالم نکرده است‪ ،‬احتمال‬ ‫می رود وی اطالعاتی را درباره کش��ته ش��دن هیوود فاش‬ ‫کرده باشد‪ .‬وانگ بعد از خروج از کنسولگری امریکا توسط‬ ‫ماموران امنیتی چین دستگیر شده و به پکن منتقل شد‪ .‬از ان‬ ‫زمان‪ ،‬اطالعاتی از وی در دست نیست‪.‬‬ ‫گمانه زنی ه��ای اولیه درباره مرگ هیوود ‪ 41‬س��اله در‬ ‫ماه نوامبر گذشته‪ ،‬حاکی از این بود که او در اثر بیماری قلبی‬ ‫ناشی از مصرف بیش از حد الکل تس��لیم مرگ شده است‪.‬‬ ‫اشنایی هیوود با بو برای نخستین بار زمانی صورت گرفت‬ ‫که وی دبیر حزب کمونیست در شهر ساحلی «دالیان» بود‪.‬‬ ‫از طرف دیگر‪« ،‬بو گواگ��وا» فرزند بو و گو برای تحصیل به‬ ‫مدرسه شبانه روزی انگلیسی «هرو» رفته بود که هیوود نیز‬ ‫در همین مدرسه حضور داشت‪ .‬خبرگزاری رسمی «شینهوا»‬ ‫اعالم کرده است که گو درباره «منافع اقتصادی» با هیوود‬ ‫مشاجره داشته و به دنبال ان‪ ،‬به همراه ژانگ‪ ،‬هیوود را مسموم‬ ‫کرده است‪ ،‬زیرا نگران بوده که این شهروند انگلیسی امنیت‬ ‫شخصی فرزندش را تهدید کند‪ .‬پوشش داخلی این پرونده‬ ‫در چین‪ ،‬بسیار محدود بود ولی مقام های رسمی این کشور‬ ‫تالش کردند برگ��زاری این دادگاه را نوع��ی پیروزی برای‬ ‫حاکمیت قانون جلوه داده و این طور نشان دهند که هیچ کس‬ ‫از حلقه اجرای قوانین خارج نخواه��د بود‪ .‬روزنامه «گلوبال‬ ‫تایمز» متعلق به حزب کمونیست چین در این باره نوشت‪:‬‬ ‫« معتقدیم که برگ��زاری این دادگاه‪ ،‬انتظ��ارات عمومی را‬ ‫براورده ک��رده و محاکمه ای عادالنه را ب��ه نمایش خواهد‬ ‫گذاشت‪ ».‬پوشش های رسانه ای دیگر هر چند چندان شفاف‬ ‫و روشن نبود‪ ،‬ولی روی این مس��اله تاکید داشت که نتیجه‬ ‫دادگاه از پیش مشخص است‪ .‬خبرگزاری شینهوا در این باره‬ ‫اعالم کرد‪ « :‬واقعیت جرم این دو متهم کامال روشن و شواهد‬ ‫ان انکارناپذیر است‪».‬‬ ‫متخصصان خارجی مس��ائل حقوقی از عدم شفافیت‬ ‫این دادگاه انتقاد ک��رده و معتقدند ک��ه دادگاه به طور قطع‬ ‫گو و ژانگ را مجرم خواهد ش��ناخت‪« .‬جروم کوهن» استاد‬ ‫حقوق دانش��گاه نیویورک در این باره می گوید‪« :‬به باور من‬ ‫حکم دادگاه‪ ،‬محکومیت این دو متهم اس��ت و تنها مساله ‬ ‫غیرقابل پیش بینی نحوه مجازات انهاست‪».‬‬ ‫برخی ناظران معتقدند که ممکن است گو با مجازات‬ ‫مرگ تعلیقی رو به رو ش��ود که امکان فرار وی از حکم اعدام‬ ‫را فراهم می کند‪.‬‬ ‫کوهن همچنین گفته است که نگرانی گو درباره امنیت‬ ‫فرزندش می تواند عاملی تاثیرگذار در حکم دادگاه به ش��مار‬ ‫رود و ممکن است « انگیزه حفاظت از فرزند» باعث تخفیف‬ ‫در حکم وی شود‪.‬‬ ‫بو گواگوا که به نظر می رسد بعد از پایان تحصیالتش در‬ ‫ماه مه همچنان در امریکا مانده است‪ ،‬بدون اشاره به جزئیات‬ ‫بیشتر به شبکه خبری «س��ی‪ .‬ان‪ .‬ان» گفت که بیانیه ای را‬ ‫در حمایت از مادرش به دادستان ها ارائه کرده است‪ .‬گواگوا‬ ‫‪ 24‬س��اله همچنین گفت که ایمان دارد شواهد‪ ،‬حقیقت را‬ ‫بیان خواهند کرد‪.‬‬ ‫به رغم اینکه بع��د از برکن��اری بو از س��متش در ماه‬ ‫مارس گذش��ته‪ ،‬گمانه زنی های زیادی درباره فس��اد مالی‬ ‫وی و همس��رش مطرح ش��ده اس��ت‪ ،‬بو هرگز پیش از این‬ ‫چنین محکومیتی را در پرونده خود ندارد‪ .‬بررسی که توسط‬ ‫پایگاه خبری « بلومبرگ» انجام شده است نشان می دهد که‬ ‫خواهران گو بر یک امپراتوری اقتص��ادی به ارزش حداقل‬ ‫‪ 126‬میلیون دالر تسلط دارند‪ .‬شاید تعبیر شینهوا از «منافع‬ ‫اقتصادی» شفاف ترین اشاره یک رسانه رسمی به این مساله‬ ‫باشد‪« .‬پو ژیکیانگ» یکی از دادس��تان ها برجسته در پکن‬ ‫معتقد است که این مس��اله به معنای ان است که گو بعد از‬ ‫محاکمه می تواند از اتهام فساد مالی تبرئه شده و تنها اتهام‬ ‫قتل عمد که علیه وی مطرح است‪ ،‬به قوت خود باقی خواهد‬ ‫ماند‪ .‬همچنین احتمال می رود مقام های قضایی چین‪ ،‬پرونده‬ ‫بو را به عنوان یک پرونده سیاس��ی مورد بررسی قرار داده و‬ ‫به جای اقامه دعوای اقتصادی علیه وی‪ ،‬اعالم کنند که این‬ ‫مقام سابق از برخی قوانین تخطی کرده است‪.‬‬ ‫«چنگ لی» متخصص سیاس��ت چین در موسس��ه‬ ‫ران موریل‪ /‬منبع‪ :‬نیوزویک‬ ‫تنها چند هفته قبل‪ ،‬او با ‪ 48‬سال سن با درجه سرتیپی‬ ‫در ارتش س��وریه خدمت می ک��رد‪ .‬مناف فرزن��د وزیر دفاع‬ ‫سابق سوریه‪ ،‬دوست بشار اس��د و کسی است که در فرانسه‬ ‫هم دارای تاریخ و نفوذ است‪ .‬بدون شک خود مناف طالس‬ ‫یک شیطان جذاب است‪ .‬او چند سال پیش ما را به خانه اش‬ ‫دعوت کرد‪ .‬مردی عیاش‪ ،‬با چشمانی خمار‪ ،‬موهای ضخیم‬ ‫و مشکی که امروزه رو به خاکستری گذاشته است‪ .‬اما هیچ‬ ‫سوری‪ ،‬چه قبل و چه حاال او را به عنوان یک رهبر بالقوه برای‬ ‫سوریه نمی شناسد‪ .‬کمتر کسی است که بپندارد از دل جنگ‬ ‫بتوان به یک جامعه دموکراتیک رسید؛ چیزی که او هم اینک‬ ‫ادعای ان را دارد‪ .‬یکی از اعضای دائم ش��ورای ملی سوریه‬ ‫می گوید که او مغز بزرگی ندارد‪ .‬یکی دیگر نیز با بدبینی بیشتر‬ ‫می گوید‪ « :‬ما معتقدیم که او سایه ای از بشار اسد است‪ ».‬این‬ ‫در حالی اس��ت که طالس تاکنون در یک��ی از برنامه های‬ ‫تلویزیونی عربستان س��عودی و در مصاحبه با وال استریت‬ ‫ژورن��ال در مورد انقالب س��وریه صحبت کرده اس��ت‪ .‬اما‬ ‫داستان او از ناامیدی قدرت های غربی و منطقه ای در سوریه‬ ‫پدیدار شد‪ .‬گروه هایی که س��عی دارند مانع گسترش جنگ‬ ‫داخلی شوند و خواستار سرنگونی حکومت هستند‪ .‬استعفای‬ ‫کوفی عنان به عنوان نماینده س��ازمان ملل و اتحادیه عرب‬ ‫برای برقراری صلح نش��ان می دهد که راه های دیپلماتیک‬ ‫به بن بست رسیده است‪ .‬دس��تکم هم اینک اینگونه نشان‬ ‫می دهد‪ .‬تناقض داستان اما اینجاست و اهمیت مناف طالس‬ ‫زمانی رو می شود که او می تواند مانع تحقق شکست در راه‬ ‫رسیدن به صلح ش��ود‪ .‬جیمز پرینس در لس انجلس تایمز‬ ‫می نویسد‪« :‬سوال بزرگ این اس��ت که چه کسی در مرکز‬ ‫حکومت قرار می گیرد؟ و مهم تر اینکه چه کس��ی می تواند‬ ‫به اقلیت ها این اطمینان را بدهد که م��ورد ازار و اذیت قرار‬ ‫نخواهند گرفت؟» این امر تنها اش��اره ب��ه علویان طرفدار‬ ‫بشار اسد ندارد‪ .‬در واقع باید حتی به مسیحیان و سنی های‬ ‫ثروتمند نیز اشاره کرد که هس��ته اصلی دفاع از بشار اسد را‬ ‫تشکیل می دهند‪ .‬ایران نیز احتماال تا اخر از بشار اسد حمایت‬ ‫خواهد کرد‪ .‬در این میان روس ها اگر اطمینان داشته باشند‬ ‫که در اینده در سوریه منافع انها حفظ خواهد شد در خصوص‬ ‫حمایت از حکومت دمشق ممکن اس��ت تجدید نظر کنند‪.‬‬ ‫نام طالس اما در اینجا هر چند ش��فاف مطرح نیست‪ ،‬اما به‬ ‫عنوان یک پیشنهاد قابل بررسی است و دست کم او خود را‬ ‫به گونه ای نشان داده اس��ت که می خواهد سعی کند خود را‬ ‫به عنوان یک جایگزین مطرح کند‪ .‬طالس در ماه ژوییه در‬ ‫گفت وگو با روزنامه سعودی الشرق االوسط گفت‪« :‬سوریه‬ ‫کشوری اس��ت که خود را با نژادها و اقلیت های گوناگونی‬ ‫وفق داده است‪ .‬کش��وری که با قومیت های مختلف شکل‬ ‫گرفته نیاز دارد تا فضای امنی ایج��اد کند‪ .‬نباید این زخم ها‬ ‫تبدیل به یک بحران ش��ود‪ ».‬پرینس در این باره می گوید‪:‬‬ ‫« من فکر می کنم که تو باید او (طالس) را جدی بگیری‪ .‬اما‬ ‫ایا اپوزیسیون سوریه او را به عنوان یک رهبر قبول خواهند‬ ‫داشت‪ ».‬وقتی مناف طالس بزرگ شد دوستان خیلی کمی‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫شیطان عیاش‬ ‫ داش��ت و پدرش نیز به عنوان مردی موفق در حزب بعث و‬ ‫به عنوان وزیر دفاع حافظ اس��د مطرح شده بود‪ .‬هر چند که‬ ‫حافظ اسد عالیق خود را به علویان نشان داده بود و طالس‬ ‫پدر خود به اکثریت سنی تعلق داشت‪ .‬حافظ اسد‪ ،‬اما به یک‬ ‫نکته کلیدی توجه داش��ت و در خصوص استفاده از سنی ها‬ ‫نیز دقت الزمه را داشت؛ «مردی مثل طالس پدر‪ ،‬مصطفی‬ ‫طالس‪ ،‬کس��ی که به عنوان وزیر دفاع سوریه سالیان سال‬ ‫برای حکومت خدمت ک��رد‪ .‬حتی می توان ب��ه عبدالحلیم‬ ‫خدام به عنوان معاون حافظ اسد اشاره کرد که کمک فراوانی‬ ‫برای حکومت به حساب می امد‪ .‬طالس پدر به عنوان بازوی‬ ‫کلیدی دمش��ق خود را به روس��یه نزدیک کرد و توانست از‬ ‫این کشور س�لاح های الزم را تهیه کند و روسیه به عنوان‬ ‫تامین کننده اصلی سالح های دمشق شد‪ .‬اما طالس ها هرگز‬ ‫در میان سردمداران دمشق از احترام زیادی برخوردار نبودند‪.‬‬ ‫او زمانی که جوان بود به فکر عیاشی بود و زمانی که پیر شد‬ ‫هم چندان چنگی به دل نمی زد ‪ .‬او زمانی که می خواس��ت‬ ‫زنان را تحت تاثیر قرار دهد شمش��یر مراسم رسمی نظامی‬ ‫را به انه��ا هدیه م��ی داد‪ .‬در این میان می ت��وان به دو مورد‬ ‫اشاره کرد؛ «لوال بریجیا» دیگری هم «کاترین گراهام» از‬ ‫واشنگتن پست که از این هدیه بی نصیب نماندند‪ .‬هر چند که‬ ‫گراهام از این هدیه طالس بسیار سرخورده شد و زمانی که‬ ‫دمش��ق را ترک کرد ان را به عمد در هتل محل سکونتش‬ ‫جا گذاشت‪g .‬‬ ‫بین الملل‬ ‫چرا قدرت های غربی و منطقه ای به مناف طالس دل بسته اند؟‬ ‫«بروکینگز» می گوید خطر واقعی زمانی اس��ت که صدور‬ ‫حکم نه چندان س��نگین برای بو باعث خشم مردم شود‪ .‬به‬ ‫گفته او دو مساله حساس در ارتباط با این پرونده وجود دارد؛‬ ‫جنسیت و طبقه‪ .‬اگر گو کایالی به مجازات مرگ یا حبس ابد‬ ‫محکوم شده ولی برای بو شیالی مجازات سبک تری در نظر‬ ‫گرفته شود‪ ،‬ممکن است از گو تصویری به عنوان یک قربانی‬ ‫در اذهان مردم ایجاد شود‪ .‬مساله دیگر این است که ژانگ‬ ‫ش��ائوجونگ فردی بود که برای بوکار می کرد‪ .‬اگر ژانگ به‬ ‫مرگ محکوم شده ولی گو با مجازات کمتری رو به رو شود‪،‬‬ ‫این پرس��ش برای مردم پیش خواهد امد که چه اتفاقی در‬ ‫کشور می افتد؟‬ ‫به اعتقاد هوان��گ‪ ،‬تمرکز روی جنبه های ش��خصی‬ ‫این پرونده باعث می شود توجه عموم از روی این مساله که‬ ‫جنایت توسط یکی از افراد حکومت انجام شده‪ ،‬منحرف شود‪.‬‬ ‫در واقع انها تالش می کنند «حقیقی و نه حقوقی بودن عامل‬ ‫جنایت» پررنگ تر به نظر برس��د و در حال��ی که این دادگاه‬ ‫به طور دقیق برنامه ریزی ش��ده است‪ ،‬تحوالت سال جاری‬ ‫نشان داده است که حزب حاکم به رغم تمام برنامه ریزی های‬ ‫دقیق خود می تواند شگفتی ساز باشد‪».‬‬ ‫این همان دلیلی است که رهبران ارشد چین در زمان‬ ‫برگزاری دادگاه‪ ،‬نشست خود در بیداهه را تشکیل داده اند‪ .‬انها‬ ‫در این نشست نه تنها درباره انتقال قدرت گفت وگو می کنند‪،‬‬ ‫بلکه اماده می شوند تا در صورتی که دادگاه هفی رویدادهای‬ ‫پیش بینی نشده ای به دنبال داشته باشد‪ ،‬نسبت به ان واکنش‬ ‫مناسب نشان دهند‪g .‬‬ ‫هیچ سوری‪ ،‬چه قبل و چه حاال او را به عنوان یک‬ ‫رهبربالقوهبرایسوریهنمی شناسد‪.‬کمتر کسیاست‬ ‫که بپندارد از دل جنگ بتوان به یک جامعه دموکراتیک‬ ‫رسید؛ چیزی که او هم اینک ادعای ان را دارد‬ ‫‪61‬‬ ‫مصر‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫پیاده روی مرسی در صحرای سینا‬ ‫چرا مرسی‪ ،‬نظامیان را برکنار کرد؟‬ ‫ابیگیل هاسلونز ‪/‬منبع تایم‬ ‫در شرایطی که ارتش مصر به دنبال نمایش نمادین گسترده‬ ‫قدرت خود اس��ت‪ ،‬رئیس جمه��وری منتخب این کش��ور‬ ‫کمپینی ارام و اگاهانه را برای نشان دادن قدرت نهاد اجرایی‬ ‫اغاز کرده است‪ .‬س��ه روز بعد از حمله ش��به نظامیان مسلح‬ ‫ناش��ناس به مقر امنیتی مصر که در جریان ان ‪ 16‬س��رباز‬ ‫این کشور کشته شدند‪« ،‬محمد المرسی» رئیس جمهوری‬ ‫مصر در تاریخ هش��تم ماه اگوس��ت‪ ،‬نس��بت به این حادثه‬ ‫واکنش سرس��ختانه ای نش��ان داد‪.‬رئیس جمهوری جدید‬ ‫مص��ر در واکنش ب��ه این حادث��ه‪« ،‬مراد مواف��ی»‪ ،‬رئیس‬ ‫سازمان اطالعات این کش��ور که توسط «حسنی مبارک»‪،‬‬ ‫رئیس جمهوری پیشین مصر در واپسین روزهای رژیم سابق‬ ‫انتخاب شده بود را برکنار کرد و «رافت عبدالواحد شحاته»‬ ‫یکی دیگ��ر از م��ردان اطالعاتی دوران حس��نی مبارک به‬ ‫طور موقت جانش��ین وی شد‪ .‬المرس��ی همچنین فرماندار‬ ‫استان «شمال سینا» ـ منطقه ای که حمالت در ان صورت‬ ‫‪62‬‬ ‫گرفته بود ـ را بر کنار کرد‪ .‬او همچنی��ن در اقدامی دیگر‪ ،‬از‬ ‫«محمد حسین طنطاوی»‪ ،‬رئیس ش��ورای عالی نیروهای‬ ‫مسلح مصر خواست تا اقدام های اجرایی الزم برای برکناری‬ ‫فرمانده پلیس نظامی که نتوانسته امنیت مراسم خاکسپاری‬ ‫س��ربازان را تامین کند‪ ،‬انجام دهد‪ .‬در همین میان‪« ،‬هشام‬ ‫قندیل» نخست وزیر مصر در مراسم خاکسپاری هدف حمله‬ ‫قرار گرفت و در تحول بعدی‪ ،‬المرسی فرمانده جدیدی را برای‬ ‫گارد جمهوری و دو رئیس پلیس جدید در وزارت کشور و یک‬ ‫رئیس جدید برای کارکنان انتخاب کرد‪ .‬رسانه های مصر از‬ ‫این تحوالت به عنوان واکنش به س��وء مدیریت امنیتی یاد‬ ‫کردند‪ .‬موافی به روزنامه های محلی گف��ت که از حمله ای‬ ‫قریب الوقوع اگاه بوده و ارتش را نیز در جریان این مساله قرار‬ ‫داده است‪ ،‬ولی مقام های مسئول به هشدارهای او اهمیتی‬ ‫نداده اند‪ .‬از طرف دیگر برخی ش��ایعات حاکی از ان بود که‬ ‫گارد ریاست جمهوری به المرس��ی گفته است که نمی تواند‬ ‫امنیت او را در مراسم خاکسپاری سربازان تضمین کند‪.‬با همه‬ ‫اینها برخی تغییر و تحوالت در میان مقام های ارشد مصر را‬ ‫می توان نشانه ای از جنگ قدرت بین رئیس جمهوری جدید‬ ‫و خونتای مصر دانس��ت که در فوریه س��ال ‪ 2011‬میالدی‬ ‫جایگزین مبارک ش��ده و تالش کرده که حداقل بخشی از‬ ‫قدرت خود را حفظ کند‪«.‬رابرت اسپرینگبورگ» متخصص‬ ‫مسائل نظامی مصر در دانشکده تحصیالت تکمیلی نیروی‬ ‫دریایی امری��کا گفت که این تح��والت‪ ،‬نوعی بازی قدرت‬ ‫است‪ .‬ممکن است فرمانده گارد جمهوری و رئیس سازمان‬ ‫اطالعات مصر به نوعی در بحران س��ینا مقصر باشند‪ ،‬ولی‬ ‫مساله کلی تر این است که انها در این تحوالت عدم وفاداری‬ ‫خود را اثبات کردند‪ .‬موضع گارد ریاس��ت جمهوری‪ ،‬دفاع از‬ ‫شخص رئیس جمهور اس��ت‪ .‬این نیرو به اندازه کافی بزرگ‬ ‫و مجهز بود که بتواند امنیت المرسی برای حضور در مراسم‬ ‫خاکسپاری س��ربازان را تضمین کند و ناکامی در انجام این‬ ‫وظیفه بسیار مهمتر از یک شکست سازمانی است‪ .‬به گفته‬ ‫اسپرینگبورگ‪« ،‬انور سادات»‪ ،‬رئیس جمهوری اسبق مصر که‬ ‫در نهایت توس��ط یکی از اعضای ارتش خود ترور شد‪ ،‬برای‬ ‫خنثی کردن توطئه ها به شدت به گارد ریاست جمهوری متکی‬ ‫بازگشت پادشاه‬ ‫فیلسوف‬ ‫لینچ فرایدی‪/‬منبع‪ :‬فارین پالیسی‬ ‫اخضر االبراهیم��ی‪ ،‬وزیر امور خارجه س��ابق الجزایر‬ ‫و مشکل گشای همیشگی س��ازمان ملل‪ ،‬به گفته برخی از‬ ‫دیپلمات های سازمان ملل‪،‬گزینه نخست برای جایگزینی‬ ‫کوفی عنان به عنوان مامور رس��می سازمان ملل و اتحادیه‬ ‫عرب در مساله سوریه است‪.‬‬ ‫انتصاب االبراهیمی ‪ 76‬ساله به این منصب‪ ،‬بار دیگر‬ ‫یکی از بزرگترین چهره ه��ای دیپلماتیک بین المللی را وارد‬ ‫فرایند میانجی گری که توسط سازمان ملل پشتیبانی می شود‬ ‫خواهد کرد‪ .‬فرایندی که نشانه های ناچیزی از موفقیت را در‬ ‫معرض نمایش قرار می دهد‪ .‬با این وجود‪ ،‬هنوز مش��خص‬ ‫نیست که ایا االبراهیمی این درخواست را قبول خواهد کرد‬ ‫و ایا دولت سوریه او را خواهد پذیرفت‪.‬‬ ‫االبراهیمی به چش��م انداز صلح در س��وریه مشکوک‬ ‫است و به اطرافیان خود گفته است که می تواند حدس بزند‬ ‫که جنگ داخلی سوریه به یک جنگ طوالنی تبدیل شود‪.‬‬ ‫االبراهیمی که برای تالش های صلح طلبانه اش در افغانستان‬ ‫و عراق معروف است‪ ،‬چهره شناخته شده ای در سوریه است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫اخضر االبراهیمی جانشین کوفی‬ ‫عنان می شود‬ ‫او یکی از مهره های اصلی در مذاک��رات صلحی بود که در‬ ‫سال ‪ 1989‬به جنگ داخلی ‪ 15‬س��اله لبنان پایان داد‪ .‬این‬ ‫توافقنامه که به توافقنامه «طائف» معروف است‪ ،‬سوریه را‬ ‫مستلزم به خروج از لبنان ظرف دو سال کرد‪.‬‬ ‫با وجود انکه سوریه به مدت ‪ 15‬سال در لبنان باقیماند‪،‬‬ ‫اما حکومت این کشور خونسردی خود را در برابر االبراهیمی‬ ‫ نگه داشت‪ .‬یکی دیگر از عوامل پیچیده این قضیه‪ ،‬شاهزاده‬ ‫ریم علی‪ ،‬دختر االبراهیمی اس��ت‪ .‬او که س��ابقا در ش��بکه‬ ‫سی‪ .‬ان‪ .‬ان به عنوان خبرنگار خدمت می کرد‪ ،‬همسر شاهزاده‬ ‫«علی بن الحسین»‪ ،‬برادر «عبداهلل دوم»‪ ،‬پادشاه یمن است‪.‬‬ ‫یمن مانند غربی ها برای تحت فشار گذاشتن بشار اسد برای‬ ‫پایین امدن از مصدر قدرت فعال اس��ت‪«.‬جفری فلتمن»‪،‬‬ ‫مدیر سیاسی سازمان ملل‪ ،‬با بش��ار الجعفری‪ ،‬سفیرسوریه‬ ‫در س��ازمان مل��ل‪ ،‬ب��رای صحبت ح��ول مح��ور انتصاب‬ ‫االبراهیمی دیدار کرد‪.‬ایاالت متحده و س��ازمان ملل به طور‬ ‫مداوم ب��ه االبراهیمی برای به عهده گرفت��ن پیچیده ترین‬ ‫مسائل و مشکالت سیاس��ی روی اورده اند‪ .‬او وظیفه اصلی‬ ‫برای برقراری یک دولت انتقالی در افغانس��تان را بر عهده‬ ‫داشت‪ .‬پس از ان‪ ،‬او برای هموار کردن مسیر برای تشکیل‬ ‫یک دولت انتقالی در عراق دوباره به کمک طلبیده شد‪ .‬سال‬ ‫گذشته‪ ،‬ایاالت متحده برای ایجاد مذاکرات صلح میان دولت‬ ‫ی نزدیک شد تا میزان عالقه‬ ‫افغانستان و طالبان به االبراهیم ‬ ‫او را برای این کار بسنجد‪.‬‬ ‫«باب یودوارد» در کتاب خ��ود با عنوان «جنگ های‬ ‫اوباما»‪ ،‬به تش��ریح کوش��ش های مقامات امریکایی برای‬ ‫شناسایی یک شخصیت خارجی برجسته‪ ،‬که «یودوارد» به‬ ‫او نام «پادشاه فیلسوف» را می دهد‪ ،‬که بتواند میانجی یک‬ ‫مذاکره سیاسی بشود‪ ،‬که در نتیجه امریکاییان بتوانند به طور‬ ‫کل افغانستان را ترک کنند‪ .‬او در کتابش می گوید‪« :‬یکی از‬ ‫نامزدهای احتمالی اخضر االبراهیمی‪ ،‬دیپلمات سالخورده‬ ‫س��ازمان ملل اس��ت‪ .‬کس��ی که به کرزای برای رس��یدن‬ ‫به ق��درت پس از حمله س��ال ‪ 2001‬امریکا به افغانس��تان‬ ‫کمک کرد‪ .‬ایا او می تواند این کار را به س��رانجام برس��اند؟‬ ‫االبراهیمی ‪ 76‬ساله است و شاید برای انجام این ماموریت‬ ‫ی مانند‬ ‫دیپلماتیک به یاد ماندنی زیادی پیر باشد‪ ».‬االبراهیم ‬ ‫عنان عضو گروهی از زنان و مردان بازنشسته حکومتی است‬ ‫که به نام «پی��ران» معروفند‪ .‬این گروه بیانیه ای را منتش��ر‬ ‫کردند که بر طبق ان طرف های جنگ در سوریه و پشتیبانان‬ ‫خارجی انها را ب��ه «همکاری و پایان دادن به خش��ونت ها‬ ‫و خارج س��اختن کش��ور از این ش��کاف عمیق» تش��ویق‬ ‫می کن��د‪ .‬االبراهیمی که در پاریس زندگ��ی می کند‪ ،‬بیانیه‬ ‫شخصی خود را منتشر کرد و گفت‪« :‬سوری ها برای دست‬ ‫یافتن به یک راه حل جدید بای��د به عنوان یک ملت واحد در‬ ‫کنار هم قرار گیرند‪ .‬این تنها راهی اس��ت که انها بتوانند در‬ ‫کنار هم با صلح زندگی کنن��د‪ ،‬در جامعه ای که نه بر ترس و‬ ‫انتقام‪ ،‬بلکه بر پایه صب رو تحمل اس��توار باش��د‪ .‬تا ان زمان‪،‬‬ ‫سازمان ملل‪ ،‬شورای امنیت و کشورهای منطقه باید برای‬ ‫ایجاد یک انتقال سیاسی سریع با هم متحد شوند‪ .‬میلیون ها‬ ‫سوری تقاضای صلح دارند‪ .‬سران دنیا نمی توانند بیش از این‬ ‫از یکدیگر به خاطر مسائل خودشان جدا بمانند‪ ».‬در صورت‬ ‫انتصاب‪ ،‬االبراهیمی احتماال برای ماموریت سیاسی بازسازی‬ ‫شده سازمان ملل در دمشق ایفای نقش خواهد کرد‪ .‬با این‬ ‫وجود احتمال اینکه او در این کش��ور زندگی کند بسیار کم‬ ‫است‪« .‬ادواردو دل بوی»‪ ،‬معاون سخنگوی سازمان ملل‪،‬‬ ‫ی این نقش را عهده دار‬ ‫سربسته به این سوال که ایا االبراهیم ‬ ‫می ش��ود یا خیر پاس��خ داد و گفت‪« :‬ما چیزی برای اعالن‬ ‫کردن نداریم‪ .‬اگ��ر زمانی چیزی برای اع�لام کردن وجود‬ ‫داشت‪ ،‬حتما این کار را خواهیم کرد‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫بود‪ .‬این موضعی بسیار کلیدی است و چنانچه رئیس جمهور‬ ‫روی گارد ریاس��ت جمهوری کنترل و تسلط نداشته باشد به‬ ‫معنای ان است که قدرت و حاکمیت الزم را ندارد‪.‬‬ ‫رئیس جمهوری مص��ر همچنین ب��ه طور رس��می کنترل‬ ‫سرویس امنیتی تحت فرماندهی موافی و همینطور وزارت‬ ‫کش��ور را بر عه��ده دارد؛ هر چن��د هردوی ای��ن نهادها در‬ ‫دوره مب��ارک نقش پررنگی در س��رکوب جنبش سیاس��ی‬ ‫اخوان المسلمین که المرس��ی عضوی از ان است‪ ،‬داشتند‪.‬‬ ‫به گفته اس��پرینگبورگ‪ ،‬موافی به وضوح یکی از مهره های‬ ‫طنطاوی است‪ .‬او عضو پیشین شورای عالی نیروهای مسلح‬ ‫اس��ت که در حال حاضر طنط��اوی در راس ان قرار دارد‪ .‬او‬ ‫عمده دوران فعالیت حرفه ای خ��ود را به عنوان یک نیروی‬ ‫نظامی – اطالعاتی گذرانده اس��ت‪« .‬ف��واد عالم»‪ ،‬معاون‬ ‫بازنشسته رئیس امنیت کش��ور مصر اندکی پس از انتخاب‬ ‫المرس��ی به عنوان رئیس جمهوری مصر گفت که احتماال‬ ‫وی ب��ه پرونده های اژانس جاسوس��ی دسترس��ی چندانی‬ ‫نخواهد داشت‪ .‬به اعتقاد وی‪ ،‬برکناری موافی تغییر چندانی‬ ‫در اوضاع ایجاد نخواهد کرد و چنانچ��ه وی فرد جدیدی را‬ ‫برای ریاس��ت س��ازمان اطالعات انتخاب می کرد‪ ،‬این فرد‬ ‫می بایست از همان س��رویس اطالعاتی با همان اموزش ها‬ ‫و دغدغه ها انتخاب می ش��د‪ .‬به گفته اسپرینگبورگ به رغم‬ ‫اینکه رئیس جمهوری مصر‪ ،‬موافی را با فردی از همان رده‬ ‫و گرایش جایگزی��ن کرد و رویکردهای مش��ابهی را نیز در‬ ‫وزارت کشور در پیش گرفت‪ ،‬ولی مساله اصلی این است که‬ ‫او نمی خواست این نهادها تضعیف شوند‪ ،‬بلکه خواستار ان‬ ‫بود که این نهادها به او و به اخوان الملس��مین وفادار باشند‪.‬‬ ‫وارد کردن فردی از خارج به حلقه داخل‪ ،‬قدم بسیار بزرگی‬ ‫بود و شورای نظامی نمی توانست ان را تحمل کند‪ .‬ولی انها‬ ‫به طور شفاف تاکید کردند که این افراد اکنون به المرسی و‬ ‫اخوان المسلمین وابسته هس��تند‪ .‬اسپرینگبورگ بر این باور‬ ‫است که تغییری بزرگ و شاید محتاطانه اغاز شده است‪.‬‬ ‫نخست وزیر جدید مصر اخیرا ترکیب کابینه خود را اعالم کرد‬ ‫که تغییر و تحول چندانی در ان دیده نمی شد و بیش از نیمی‬ ‫از س��مت های ان به افرادی اختصاص داده شده بود که در‬ ‫رژیم سابق نیز فعالیت می کردند‪ .‬پنج سمت کلیدی داخلی‬ ‫در حوزه اموزش و توسعه به اعضای گروه اخوان المسلمین‬ ‫اختصاص داده ش��ده بود‪ ،‬ولی س��مت های امنیت��ی و امور‬ ‫خارجی به افرادی که سابقه فعالیت در رژیم مبارک را داشتند‪،‬‬ ‫سپرده شده بود‪ .‬یکی از تحلیلگرانی که با یک هیات خارجی‬ ‫در قاهره همکاری می کند در این باره گفت که اسالمگرایان‬ ‫به خوبی می دانند که در چ��ه حوزه هایی می توانند تاثیرگذار‬ ‫باشند و در چه حوزه هایی این امکان برای انها وجود ندارد؛‬ ‫شاید این ارزیابی درستی باشد که برخی از این وزارتخانه ها‬ ‫از کنترل مس��تقیم المرسی خارج هس��تند‪ ،‬به همین دلیل‬ ‫اخوان المس��لمین روی تقویت خود تمرکز ک��رده و در این‬ ‫مس��یر به رفتاره��ای عملگرایانه روی اورده اس��ت‪ .‬برخی‬ ‫تحلیلگران و فعاالن معتقدند که مس��اله ای که در ارتباط با‬ ‫استراتژی المرس��ی وجود دارد‪ ،‬این اس��ت که راهبردهای‬ ‫او به جای بررس��ی و اصالح خود سیستم‪ ،‬عمدتا روی تغییر‬ ‫و تحول سران امنیتی متمرکز اس��ت‪ .‬ساکنان مناطق قبیله‬ ‫نش��ین صحرایی مصر در نزدیکی مرزهای س��رزمین های‬ ‫اش��غالی و نوار غزه‪ ،‬همواره از بی توجهی دولت و عدم رشد‬ ‫و پیش��رفت در این مناطق ناراضی بوده اند‪ .‬سیاس��ت های‬ ‫قبیله ای‪ ،‬بی اعتم��ادی دولت‪ ،‬تس��لیحات و افراط گرایی از‬ ‫دیگر چالش هایی اس��ت که همواره گریبانگیر این مناطق‬ ‫بوده است‪ .‬برخی ساکنان محلی معتقدند که تغییر تحوالت‬ ‫در ترکیب دولتمردان می تواند کارساز باشد‪ .‬به گفته ابراهیم‪،‬‬ ‫یکی از ساکنان قبیله نشین‪ ،‬شاید یک فرماندار یا رئیس جدید‬ ‫س��ازمان اطالعات بتواند عملکرد مثبتی داشته باشد چرا که‬ ‫انها برکنار ش��دن مس��ئوالن قبلی را دیده و از به مخاطره‬ ‫افتادن موقعیت خود نگرانی بیشتری دارند‪.‬‬ ‫به این ترتیب ممکن اس��ت المرس��ی بتواند در ترکیب حلقه‬ ‫افراد وفادار به خ��ود تغییراتی ایجاد کند‪ ،‬ول��ی تغییر در این‬ ‫نظام ناقص و معیوب به مراتب س��خت تر خواهد بود‪ .‬ارتش‬ ‫مصر با حمالتی موسوم به «عملیات عقاب» به خشونت های‬ ‫صحرای سینا پاسخ داد و روزنامه های دولتی از ان به عنوان‬ ‫«بزرگ ترین کمپین تصفیه در سینا» یاد کردند که در جریان‬ ‫ان و در چارچوب حمالت هوایی و درگیری مس��لحانه‪ ،‬ده ها‬ ‫«تروریست» کشته شده و درخت های جنایت خشک شدند‪.‬‬ ‫تصاویر منتش��ر ش��ده‪ ،‬نفربرهایی را نش��ان می دهد که در‬ ‫جاده های بیابانی در حال حرکت هستند‪ .‬این تصاویر همچنین‬ ‫نیروهای امنیتی را که تفنگ بر دوش دارند و از تپه های شنی‬ ‫باال می روند‪ ،‬نش��ان می دهد‪ .‬با این وج��ود «احمد ابو درعا»‬ ‫روزنامه نگار محلی که به بخش��ی از عملیات بامدادی ارتش‬ ‫پیوسته بود‪ ،‬مدعی است که مطالبی که در رسانه های دولتی‬ ‫مطرح می شود‪ ،‬چیزی بیش از جار و جنجال و اغراق نیست‪.‬‬ ‫به ادعای او نه کسی کشته شده و نه کسی دستگیر شده است‪.‬‬ ‫او همچنین می گوید‪« :‬حمله هوایی؟ انها تنها دو موشک را در‬ ‫مناطق صحرایی شلیک کردند تا مردم را بترسانند‪ .‬این کمپین‬ ‫هیچ دستاوردی نداشت‪».‬به گفته اس��پرینگبورگ‪ ،‬المرسی‬ ‫نیز ب��ر این عملیات که چی��زی بیش از ی��ک نمایش قدرت‬ ‫نبود‪ ،‬کنترلی نداش��ت‪« .‬انچه انها انج��ام دادند یک تمرین‬ ‫نظامی بود که بسیار به چش��م امد‪ ،‬ولی کامال بی نتیجه بود‪.‬‬ ‫ریشه کن کردن تهدید در صحرای سینا‪ ،‬عملیات اطالعاتی‬ ‫طوالنی مدت است که دانش‪ ،‬ارزیابی و اطالعات گسترده نیاز‬ ‫دارد‪ .‬الزم است بدانیم چه کسانی در منطقه هستند و ارتش چه‬ ‫چیزی در اختیار ندارد‪ ».‬همچنین به نظر نمی رسد تحوالتی‬ ‫که المرس��ی ایجاد کرده اس��ت در اینده نزدی��ک تغییری‬ ‫در موازنه ق��درت بین دولت منتخ��ب و ژنرال ها یا وضعیت‬ ‫صحرای سینا ایجاد کند‪g .‬‬ ‫‪63‬‬ ‫دین و تاریخ ‬ ‫مصدق و حزب توده‬ ‫دین و تاریخ‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫چپ کمونیست علیه چپ ناسیونالیست‬ ‫ایا حزب توده موافق کودتا علیه مصدق بود؟‬ ‫درطرح کودتای امریکایی – انگلیسی ‪ 28‬مرداد موسوم به «عملیات اژاکس» اینتلجنت سرویس و سیا چندین عامل موثر در پیروزی کودتا و سرنگونی دولت ملی‬ ‫مصدق پیش بینی ش�ده بود‪ .‬در این طرح ابتدا از لزوم توافق با «ش�اه» و «فضل اهلل زاهدی» به عنوان متحدان کودتا نام برده می شود و سپس جلب نظر نمایندگان‬ ‫مجلس مورد توجه قرار می گیرد‪ .‬برنامه ریزان کودتا در بخش های دیگر طرح به عناصر موثر در صحنه سیاسی اجتماعی ان دوره مانند روحانیت به خصوص حضرت‬ ‫ایت اهلل بروجردی‪ ،‬بازار‪ .‬روشنفکران و ایالت و قبایل اشاره می کنند و سعی در مهار این عوامل به نفع کودتا دارند‪ .‬طراحان کودتا در عین حال به طور واضح از اقدامات‬ ‫خشونت امیز احتمالی دو گروه شبه مسلح ابراز نگرانی دارند‪ .‬نخست حزب توده ایران و دوم ایل قشقایی که سران ان از حامیان جدی جبهه ملی بودند‪ .‬مثلث در پرونده‬ ‫پیش رو رابطه جریان چپ به خصوص حزب توده ایران با دکتر مصدق و موضع گیری انها در قبال کودتا را مورد بررسی قرارداده و در یادداشت ها و گفت وگوهایی‬ ‫سعی دارد به این پرسش ها پاسخ دهد که حزب توده ایران به عنوان متحد حزب کمونیست شوروی چرا در مقابل کودتای امریکایی – انگلیسی واکنش نشان نداد؟‬ ‫و اصوال این حزب که تا ‪ 27‬مردادماه توانسته بود با برگزاری راه پیمایی‪ ،‬میتینگ و‪ ...‬به طور گسترده عرض اندام کند چرا ناگهان در روز ‪ 28‬مردادماه صحنه را خالی‬ ‫کرد؟ ایا رهبران حزب توده به خصوص شخص نورالدین کیانوری نخواستند از سرنگونی دولت مصدق جلوگیری کنند؟ یا اینکه انها غافلگیر شده و نتوانستند در ان‬ ‫بزنگاه تاریخی نقش افرینی الزم و موثری داشته باشند؟‬ ‫‪64‬‬ ‫هم پیمانی مصدق ب��ا مذهبیون می توانس��ت به‬ ‫او دست باال در مواجهه با ش��اه دهد‪ ،‬اما مصدق تنها‬ ‫مغلوب کودتایی شد که برخی می گویند از قبل به او‬ ‫اطالع داده شده بود‪.‬‬ ‫نفت ابرقدرت نوظهور (امریکا) جای استعمار پیر (انگلیس) را‬ ‫در ایران خواهد گرفت‪.‬‬ ‫دین و تاریخ‬ ‫از ‪ 25‬تا ‪ 28‬مرداد‬ ‫حزب توده ایران در خنثی س��ازی کودت��ای ‪ 25‬مرداد‬ ‫نقش موثری ایفا کرد‪ .‬یا حداقل این است که قرائن و شواهد‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫کودتای ‪ 28‬مرداد ‪ 1332‬از زوایای مختلفی قابل بررسی‬ ‫است‪ .‬یکی از نکات قابل تامل درباره این کودتا نوع موضع گیری‬ ‫و اقدام رهبران حزب توده در قبال ان اس��ت‪ .‬براس��اس اسناد‬ ‫منتشره سازمان سیا یکی از اهداف کودتا از دید امریکایی ها ان‬ ‫بود که «از به قدرت رسیدن حزب خطرناک کمونیست قاطعانه‬ ‫جلوگیری کن��د» در ان زمان حزب ت��وده دیدگاه های حزب‬ ‫کمونیست شوروی را در ایران نمایندگی می کرد‪ .‬به همین دلیل‬ ‫می بینیم که در بخش��ی از طرح کودتا به شایعه پراکنی درباره‬ ‫«ارتباط اشکار مصدق با حزب توده و اتحاد جماهیر شوروی»‬ ‫اشاره شده و امده است که «سیا باید به طور گسترده مجموعه ای‬ ‫از اس��ناد جعلی را که داللت بر توافقات محرمانه بین مصدق‬ ‫و حزب توده دارد‪ ،‬منتشر س��ازد» جالب است که امریکایی ها‬ ‫در حالی مصدق را متحد ح��زب «توده» معرفی می کردند که‬ ‫رهبران حزب توده در تبلیغاتشان مصدق را عامل امپریالیسم‬ ‫معرفی می کردند و بر این باور بودند که با ملی ش��دن صنعت‬ ‫دالیل اهمیت حزب توده‬ ‫اهمیت حزب توده در ماجرای کودتا از یکس��و به دلیل‬ ‫پیروی از ایدئولوژی و دیدگاه های حزب کمونیست شوروی‬ ‫و رهبران ان بود ک��ه تفکر حاکم بر جهان غ��رب و به ویژه‬ ‫امریکا را به چالش می کش��ید؛ زیرا ش��وروی ب��ا حمایت از‬ ‫ان حزب و احزاب مش��ابه در دیگر کش��ورها‪ ،‬در پی ایجاد‬ ‫فضایی برای رشد اندیشه های کمونیستی در سراسر جهان‬ ‫ب��ود و موفقیت های بس��یاری نی��ز در چین و کره ش��مالی‬ ‫و س��ایر کش��ورها بدس��ت اورده بود‪ .‬تجربه دقیقی است‬ ‫در ایران نیز نش��ان م��ی داد که ان ایدئول��وژی و دیدگاه ها‬ ‫دارای زمینه رشد بسیار است‪ .‬از سوی دیگر ان حزب دارای‬ ‫تشکیالت منظم و گس��ترده ای بود و با توجه به نفوذش در‬ ‫بین کارگران تحصیلکردگان و روش��نفکران جامعه‪ ،‬بسیار‬ ‫سریع می توانس��ت نیروی بزرگی را بس��یج نماید‪ .‬میتینگ‬ ‫ان حزب در نخس��تین سالگرد واقعه س��ی ام تیر ‪ 1331‬که‬ ‫جدا از میتین��گ طرفداران مصدق و جبه��ه ملی‪ ،‬در میدان‬ ‫بهارستان برگزار شد‪ ،‬گس��تردگی و نظم و تهدیدامیز بودن‬ ‫ان را ثابت ک��رد‪ .‬دلیل دیگ��ر اهمیت حزب ت��وده‪ ،‬به ویژه‬ ‫برای انگلیسی ها ان بود که برای کسب موافقت و همراهی‬ ‫امریکا با هم کودتای ‪ 28‬مرداد‪ ،‬می توانستند دولت مصدق را‬ ‫وابسته به ان معرفی کنند‪ .‬انها با بزرگنمایی و قریب الوقوع‬ ‫جلوه دادن خطر کمونیسم و امکان انجام کودتای کمونیستی‬ ‫در ای��ران‪ .‬از ذهنیت مک کارتیس��م حاکم ب��ر دولتمردان‬ ‫امریکایی به ویژه در دوره ریاست جمهوری ایزنهاور استفاده‬ ‫کردند و امریکایی ها را بر ضد مص��دق و برای کودتا با خود‬ ‫همراه ساختند‪ .‬برای روشن شدن حقیقت امر‪ ،‬الزم است به‬ ‫عملکرد و موضع گیری حزب ت��وده در دوره های اول و دوم‬ ‫زمامداری مصدق اشاره کرد‪ .‬این حزب در جریان ملی شدن‬ ‫صنعت نفت هرگز روش واقع بینانه ای در پیش نگرفت و ان‬ ‫را تنها در حد یک شعار پذیرفت‪ .‬به گفته برخی از چهره های‬ ‫سابق حزب توده تحلیل حزب توده از نهضت ملی شدن نفت‬ ‫نه برپای��ه واقعیت های درون ایران‪ ،‬بلکه براس��اس اوضاع‬ ‫بین المللی و منافع شوروی استوار بود‪ .‬از این رو در حالی که‬ ‫جبهه ملی با انگلستان و حامیان داخلی ان درگیر بود حزب‬ ‫توده اوضاع را در ارتباط با رقابت میان شوروی و امریکا مورد‬ ‫ارزیابی قرار می داد‪ .‬به طوری که از نگاه حزب توده ملی شدن‬ ‫صنعت نفت یک عمل امپریالیستی تلقی شده بود‪ .‬این حزب‬ ‫تا انجا پیش رفت که تنها ملی کردن صنعت نفت جنوب را‬ ‫اقدام شایسته ای می دانس��ت‪ .‬زیرا معتقد بود که ملی کردن‬ ‫فقط در حوزه حضور و نفوذ انگلستان (جنوب) شایسته است‬ ‫و نباید حضور شوروی در شمال را نیز در بر گیرد‪ .‬ولی مصدق‬ ‫با ملی کردن شیالت ایران نشان داد که هدفش ملی کردن‬ ‫نفت در کل ایران است‪.‬‬ ‫تاریخی حکای��ت از ان دارد که این حزب از طریق افس��ران‬ ‫خود از وقوع کودتای ‪ 25‬مرداد مطلع ش��ده و ان را به اطالع‬ ‫مصدق رس��انده بود‪ .‬در روزها نزدیک به کودتای ‪ 25‬مرداد‬ ‫اخبار و شایعات بس��یاری درباره کودتای قریب الوقوع علیه‬ ‫دولت مصدق وجود داشت‪ .‬حزب توده نیز از طریق سازمان‬ ‫افس��ران خود که در رده ها و واحدهای مختلف ارتش حضور‬ ‫داش��تند از انجام کودتا باخبر ش��ده بود‪ .‬به طوری که روز ‪23‬‬ ‫مرداد روزنامه ش��جاعت که نظ��رات و دیدگاه های رهبران‬ ‫حزب توده را منعکس می کرد با انتشار بیانیه ای ضمن اعالم‬ ‫خبر کودتای قریب الوقوع از کارگران‪ ،‬دهقانان‪ ،‬پیش��ه وران‪،‬‬ ‫روشنفکران و بازرگانان می خواهد که خود را برای رویارویی‬ ‫با کودت��ای احتمالی اماده کن��د‪ .‬ابتدا قرار بود س��اعت یک‬ ‫بعد از نیمه ش��ب ‪ 23‬مرداد (نخس��تین س��اعات ‪ 24‬مرداد)‬ ‫کودتا شروع ش��ود‪ .‬ولی به دلیل عدم هماهنگی مجریان ان‬ ‫به ش��ب بعد موکول شد‪ .‬ش��ب بعد نیز به دلیل اگاهی یافتن‬ ‫نخس��ت وزیر و اتخاذ تدابیر الزم عملیات کودتا با شکس��ت‬ ‫مواجه شد و کودتاگران با پرتاب موشک سفید رنگی انصراف‬ ‫از کودتا را به واحدهای کودتاگر اعالم کردند‪ .‬پس از شکست‬ ‫کودتای ‪ 25‬مرداد حزب توده ب��ا بزرگ جلوه دادن نقش خود‬ ‫در خنثی ک��ردن توطئه بر ض��د دولت مصدق ب��ا تمام نیرو‬ ‫وارد می��دان ش��د و در نش��ریه های حزب��ی‪ ،‬راهپیمایی ها‪،‬‬ ‫میتینگ ها و سخنرانی ها حمایت همه جانبه خود را از جبهه‬ ‫ملی برای ایجاد اتحادی ضد امپریالیستی و ضد سلطنتی اعالم‬ ‫کرد‪ .‬حزب توده با بهره گی��ری از این فضا بی درنگ خواهان‬ ‫قطع فوری کمک های فنی و نظامی مستش��اران امریکایی‬ ‫شد‪ .‬در ان سه روز هواداران توده تندروی های بی سابقه ای را‬ ‫انجام دادند‪ .‬مجسمه های رضا شاه و محمدرضا را سرنگون‬ ‫کردند‪ ،‬تصاویر ش��اه و اعضای خاندان س��لطنتی را از دیوار‬ ‫اداره ها و مغازه ها و اماکن عمومی به زیر کشیدند و حتی در پی‬ ‫عوض کردن نام خیابان ها نیز بودند‪ .‬ش��دت عمل هواداران‬ ‫حزب توده ت��ا بدانجا بود که بین طرف��داران مصدق و حزب‬ ‫توده درگیری هایی رخ داد‪ .‬نهایتا در شب ‪ 27‬مرداد نیروهایی‬ ‫که حفظ نظم را بر عهده داش��تند به بهانه مقابله با توده ای ها‬ ‫به گروه های ضد توده ای مثل پان ایرانیس��ت ها پیوس��تند‪.‬‬ ‫نیروهای نظامی و انتظامی که احتماال با کودتاگران ارتباطی‬ ‫داشتند‪ ،‬مخالفان س��لطنت را مورد ضرب و شتم قرار دادند‪.‬‬ ‫شدت عمل درگیری ها به گونه ای بود که حزب توده نیروهای‬ ‫خود را از خیابان ها فرا خواند‪ .‬همین امر باعث ش��د که در روز‬ ‫واقعه یعنی ‪ 28‬مرداد حزب توده موضعی کامال انفعالی اتخاذ‬ ‫کند و نتواند در مقابل کودتاگران مقاومت به خرج دهد‪ .‬البته در‬ ‫برخی از اسناد تاریخی امده است که رهبران حزب توده تعمدا‬ ‫نخواس��تند با کودتا مقابله کنند‪ .‬در درون کادر رهبری حزب‬ ‫توده دو جناح نقش پررنگی داش��تند‪ .‬یک جناح که به جبهه‬ ‫ملی نزدیک تر بود و جناح دیگ��ر که نورالدین کیانوری رهبر‬ ‫حزب توده ان را نمایندگی می کرد به شدت علیه مصدق بود‪.‬‬ ‫در هر صورت انان با اینکه از کودتا اگاه شده بودند و از نیروی‬ ‫کافی نیز برخوردار بودند در روز کودتا یک راهکار عملی برای‬ ‫مقابله با کودتا به کار نبردند و موجب ش��دند که این نیروی‬ ‫قدرتمند در س��کوت و انفعال نظاره گر سرنگونی دولت ملی‬ ‫مصدق باشد‪g .‬‬ ‫‪65‬‬ ‫دالیل مخالفت تودهای ها با مصدق‬ ‫گفت و گو با صادق زیبا کالم درباره نقش حزب توده در کودتای ‪ 28‬مرداد‬ ‫بررسی تحوالت منتهی به کودتای ‪ 28‬مرداد از زوایای مختلف قابل بحث و بررسی است‪ .‬در کنار اقدامات‬ ‫و تحوالت نیروهای خارجی و غربی و هواداران سلطنت رفتار دیگر جریانات سیاسی مانند چپ ها نیز قابل تامل‬ ‫اس��ت‪ .‬حزب توده ایران به عنوان مطرح ترین جریان چپگرای منتقد دکتر مصدق با وجود اینکه پس از ‪ 30‬تیر‬ ‫‪ 1331‬به جریان ملی دکتر مصدق نزدیک شد‪ ،‬ولی در جریان کودتا نخواست یا نتوانست نقشی بازدارنده ایفا‬ ‫کند‪« .‬مثلث» در گفت وگو با صادق زیبا کالم رفتار حزب توده را مورد واکاوی قرار داده است‪ .‬در روایت دکتر‬ ‫زیباکالم مخالفت با برخی گفته ها مانند پیشنهاد همکاری اقای کاشانی و اعضای حزب توده با مصدق برای‬ ‫ممانعت از کودتا برجسته هستند‪ .‬طبیعتا مثلث امادگی انعکاس نظرات دیگر را هم دارد‪.‬‬ ‫چرا حزب توده به عن�وان قدرتمندترین جریان‬ ‫چپگ�رای کش�ور ب�ا تم ه�ای سوسیالیس�تی و‬ ‫ضدلیبرال مخالف ملی شدن صنعت نفت بود؟‬ ‫دین و تاریخ‬ ‫‪ l‬نگاه حزب ت��وده و جریانات چ��پ از همان ابتدا‬ ‫به جنبش ملی ش��دن صنعت نفت اینگونه بوده اس��ت که‬ ‫این جنبش‪ ،‬جنبش��ی حقیقی و میهن پرستانه نیست‪ .‬حزب‬ ‫توده معتقد بود امریکا مس��اله ملی ش��دن صنع��ت نفت را‬ ‫به راه انداخته است‪ .‬چرا که امپریالیسم جوان و روبه توسعه که‬ ‫پس از جنگ جهانی دوم در حال قدرت گیری بود معتقد بود‪،‬‬ ‫که امریکایی ها نیاز به حضور در منابع نفتی ایران دارند و چون‬ ‫منابع نفتی ایران بیش از ‪ 50‬سال در انحصار انگلستان بود‪،‬‬ ‫بنابراین امریکا مساله ملی شدن صنعت نفت را مطرح کرد تا‬ ‫بتواند در انحصار نفت جا پای انگلس��تان بگذارد‪ .‬توده ای ها‬ ‫جبهه ملی‪ ،‬اعضا‪ ،‬رهبران و طرفداران جبهه ملی را وابس��ته‬ ‫به امریکا می دانس��تند‪ .‬در واقع مجموع فرایند ملی ش��دن‬ ‫صنعت نفت را ی��ک رقابت اعالم نش��ده می��ان امریکا و‬ ‫انگلستان می دانستند‪.‬‬ ‫نبوده اس�ت که اختالفات مصدق و ح�زب توده‬ ‫کمرنگ شده باشد؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬همچنان حزب در جهت رقابت و رویارویی‬ ‫با دکتر مصدق بود‪.‬‬ ‫کیانوری‪ ،‬رهبر حزب ت�وده اعالم کرد که مصدق‬ ‫به عنوان یک رهبر سیاس�ی عقیده ای به احزاب‬ ‫سیاسی ندارد‪ ،‬ایا به راستی اینگونه بوده است؟‬ ‫‪ l‬نمی ت��وان خیلی به انچ��ه حزب ت��وده در مورد‬ ‫مصدق می گوید اس��تناد کرد‪ ،‬چرا که حزب توده در رقابت‬ ‫خیلی عمیق و شدیدی با دکتر مصدق بود‪ .‬بنابراین هیچ گاه‬ ‫حزب ت��وده نمی گفت که مص��دق ادم دموکراتی اس��ت و‬ ‫در زمان مص��دق از ازادی برخورداریم‪ .‬اگ��ر به حزب توده‬ ‫می گفتید که ازادی را که در حال حاضر دارید مدیون دکتر‬ ‫مصدق هستید با شما مخالفت می کردند‪ .‬انها معتقد بودند‬ ‫که ازادی ش��ان را مدیون مب��ارزات طبقه زحمت کش��ان‪،‬‬ ‫روشنفکران و نویسندگان هستند‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫با توج�ه ب�ه اختالف�ات حزب‬ ‫توده با دکتر مصدق چرا در دور‬ ‫دوم نخست وزیری مصدق از‬ ‫او حمایت می کردند؟‬ ‫‪ l‬با گذش��ت زمان حزب توده‬ ‫کم کم متوجه ش��د دیدگاهی که نسبت‬ ‫به ملی ش��دن صنعت نفت داشتند و ان‬ ‫را توطئه ای از جانب امریکا می دانستند‪،‬‬ ‫دیدگاه خیلی درستی نیست و شاید این‬ ‫نگاه که مصدق نماینده بورژوازی است و‬ ‫در راستای منافع مردم گام برنمی دارد نگاه‬ ‫خیلی درستی نیست‪ .‬همچنین در جریان‬ ‫قیام ‪ 30‬تیر تعداد زیادی از دانشجویان‪،‬‬ ‫روشنفکران‪،‬نویسندگانوخیلیازکارگران‬ ‫منتظر نشدند حزب تصمیم گیری کند و‬ ‫به دکتر مصدق پیوستند‪ .‬بنابراین رهبری‬ ‫حزب توده متوجه ش��د خیلی از اعضا و‬ ‫طرفداران معمولی حزب از دکتر مصدق‬ ‫طرفداری می کنند‪ .‬مجموع این عوامل‬ ‫موجب شد حزب اندکی از دشمنی اشکار‬ ‫خود بکاهد‪ .‬اما در عین حال پس از قیام‬ ‫‪ 30‬تیر‪ 1331‬همتظاهراتحزبتودهعلیهدکترمصدقبودوبه‬ ‫هیچ عنوان حزب توده از مصدق طرفداری و حمایت نمی کرد‪.‬‬ ‫مطبوعاتحزبتودهپرازحملهبهدکترمصدقبودوعمالحزب‬ ‫توده هیچ کمکی به او نکرد تا اندکی اوضاع به نفع دکتر مصدق‬ ‫شود و بر اقتدار مصدق در مقابل دربار و انگلیس بیفزاید‪ .‬در واقع‬ ‫توده ای ها گامی برای ثبات ایران بر نداشتند‪.‬‬ ‫به غیر از دوره دوم نخس�ت وزیری که توده ای ها‬ ‫اندکی از دشمنی اشکار خود کاستند‪ ،‬ایا دوره ای‬ ‫‪66‬‬ ‫با توجه ب�ه اینکه ‪ 26‬م�رداد ‪ 1332‬ت�وده ای ها‬ ‫یک راهپیمایی ب�ه راه انداختند‪ ،‬چرا دکتر مصدق‬ ‫با توده ای ها همکاری نکرد؟ ایا این ناشی از دید‬ ‫و نگرش منفی توده ای ها نسبت به مصدق بود یا‬ ‫دالیل دیگری داشت؟‬ ‫‪ l‬راهپیمایی های حزب توده هیچ کدام در راستای‬ ‫حمایت از مصدق نبود‪ ،‬حتی ‪ 25‬م��رداد‪ ،‬اولین حرکت برای‬ ‫کودتا به شکس��ت می انجامد و ف��ردای ان ‪ 26‬مرداد حزب‬ ‫توده تظاهرات بسیار گس��ترده ای به راه انداخت که طی ان‬ ‫مجسمه شاه را پایین کشیدند و شعار جمهوری و مرگ بر شاه‬ ‫سر دادند‪ .‬این اقدامات حزب توده موجب نگرانی مردم شد‪،‬‬ ‫چرا که به جمهوری و جمهوریخواهی بیشتر به دید یک پز‬ ‫چپ گرایانه نگاه می کردند‪ .‬بنابراین تظاهرات و ش��عار های‬ ‫حزب توده باعث نگرانی خیلی از اقشار و الیه های مذهبی‬ ‫سنتی شده بود‪.‬‬ ‫پیش از کودت�ای ‪ 28‬مرداد حزب ت�وده خطر بروز‬ ‫کودتارابهمصدقگوشزدکرد‪.‬حتیایت اهللکاشانی‬ ‫طی نامه ای مصدق را از کودتا اگاه کرد‪ ،‬برخی از‬ ‫نزدیکان ایت اهلل کاشانی معتقدند مصدق به این‬ ‫خاطر که در داخل با مخالفت هایی روبه رو ش�ده‬ ‫ب�ود ترجیح می داد توس�ط یک جری�ان خارجی‬ ‫برکنار ش�ود و اینگونه حداقل نام نیکی از خود در‬ ‫تاریخ به جای گذارد‪ ،‬ایا این مطلب درست است؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬من با این روایت به طور کامل مخالف هستم‪.‬‬ ‫اینکه خود مصدق تعمدا به کودتا دامن زد و ضمن اینکه می دید‬ ‫کودتا اتفاق می افتد‪ ،‬در مقابل ان هیچ عکس العملی نشان نداد‬ ‫تا مانند یک قهرمان از صحنه کنار رود‪ ،‬روایاتی اس��ت که دو‬ ‫جریان اصلی مخالف وی‪ ،‬یعنی حزب توده و طرفداران ایت اهلل‬ ‫کاشانی ان را مطرح کردند‪ .‬به عقیده انها چون مصدق در حل‬ ‫مساله نفت ناکام مانده بود و توان الزم را برای حل کردن مساله‬ ‫نفت نداشت و از سوی دیگر هم نمی خواست تسلیم انگلیس و‬ ‫دربار شود‪ ،‬بنابر این بهترین سناریوی موجود این بود که کودتا‬ ‫ش��ود و قدرت های خارجی ان را کنار گذارند و مصدق مانند‬ ‫قهرمان بیرون برود‪ .‬این را ه��م توده ای ها مطرح می کنند و‬ ‫هم طرفداران ایت اهلل کاشانی‪ .‬دکتر نورالدین کیانوری‪ ،‬رهبر‬ ‫حزب توده در خاطرات خود می گوید چهارشنبه ‪ 28‬مرداد‪ ،‬روز‬ ‫کودتا حدود ‪ 10‬صبح از طریق مریم فیروز‪ ،‬همسرم که با دکتر‬ ‫مصدق نسبت فامیلی داشت با مصدق تماس گرفتیم‪ .‬مصدق‬ ‫نیز از طریق مریم فیروز اعالم کرد که من در جریان هستم و‬ ‫ی صورت دهید‬ ‫نیازی به اینکه شما اقدام ‬ ‫نیست‪ .‬کیانوری در ادامه می گوید یکی‪،‬‬ ‫دو ساعت بعد مصدق با ما تماس گرفتند‬ ‫و از طریق مریم فیروز از ما خواستند که‬ ‫هرکاری از دستتان بر می اید انجام دهید‪.‬‬ ‫منتها ب��ه گفته کیان��وری در ان لحظه‬ ‫خیلی دیر ش��ده بود و کاری از دستشان‬ ‫بر نمی امد‪ .‬این روایت کیانوری است‪ ،‬اما‬ ‫هیچ گاه مصدق ان را تائید نکرده و فقط‬ ‫ما روایت کیانوری را داریم که می گوید‬ ‫می خواس��تیم جلوی کودتا را بگیریم‪.‬‬ ‫برای یک لحظه فرض کنید این مساله‬ ‫حقیقت داشته باشد و کیانوری در ساعات‬ ‫اولیه مصدق را اگاه کرده است‪ .‬در اینجا‬ ‫این سوال از توده ای ها مطرح می شود که‬ ‫ایا شما برای تظاهرات‪ ،‬راهپیمایی ها و‬ ‫اقدامات دیگرتان از دکتر مصدق اجازه‬ ‫می گرفتید؟ ط��ی ‪ 28‬ماهی که مصدق‬ ‫نخس��ت وزیر بود‪ ،‬از اردیبهشت ‪1330‬‬ ‫تا ‪ 28‬مرداد ‪ 1332‬حزب توده چند بار از‬ ‫مصدق اجازه گرفت؟ حزب توده طی ‪28‬‬ ‫ماه هر کاری که خواس��ت کرد و درست‬ ‫روز کودتا مبادی اداب و مبادی قانون ش��ده و از دکتر مصدق‬ ‫کس��ب تکلیف می کند؟ نمی توان این را قبول کرد که حزب‬ ‫توده ‪ 28‬ماه س��رخود عمل کرده و روز کودتا برای س��رکوبی‬ ‫کودتا از مصدق کسب تکلیف می کند‪ .‬اما در خصوص ایت اهلل‬ ‫کاش��انی‪ ،‬طرفداران ایش��ان گفته اند چند روز پیش از کودتا‬ ‫ایت اهلل کاشانی نامه ای نوشت و ان را توسط یکی از منسوبین‬ ‫خود به دست مصدق رساند‪ .‬مضمون نامه اینگونه بوده است‬ ‫که سرلشکر زاهدی قصد کودتا دارد‪ ،‬بیایید دست به دست هم‬ ‫دهیم و جلوی کودتای سرلشکر زاهدی را بگیریم‪ .‬طرفداران‬ ‫ایت اهلل کاشانی می گویند مصدق در کمال نخوت و غرور به‬ ‫ایت اهلل کاشانی پاسخ می دهد که من مستحضر به پیشتیبانی‬ ‫ملت هستم و نیازی به همکاری ش��ما ندارم‪ .‬در اینجا دوباره‬ ‫داستان حزب توده تکرار می ش��ود‪ .‬اول اینکه وجود این نامه‬ ‫سال های پس از این ماجرا مطرح شده است‪ .‬حال فرض بگیرید‬ ‫همچنین تماسی گرفته می شود‪ ،‬در این جا این سوال از ایت اهلل‬ ‫کاشانی مطرح می شود که ایا صرفا به این خاطر که مصدق‬ ‫اینگونه پاس��خ داد دست روی دست گذاش��تید و اجازه دادید‬ ‫سرلش��کر زاهدی کودتا را انجام دهد؟ مگر صاحب مملکت‬ ‫دکتر مصدق بوده است؟ مگر صاحب ملی شدن صنعت نفت‬ ‫مصدق بوده است؟ انهایی که همیشه می گویند باید به وظیفه‬ ‫عمل کنیم چطور در خصوص کودتا نخواستند عملی را انجام‬ ‫دهند که موجب ناراحتی دکتر مصدق شود‪ .‬انهایی که حمالت‬ ‫ش��دیدی را به مصدق انجام دادند‪ ،‬حال یک هم رتبه مبادی‬ ‫اداب شده و با ایشان همکاری می کنند؟ هردوی این روایات‬ ‫مخدوش است و از نظر من هیچ کدام درست نیست‪.‬‬ ‫از نظر ش�ما اصال ای�ن قضیه مطرح نش�ده بود‪،‬‬ ‫درست است؟‬ ‫‪ l‬حزب بیشتر در قالب رهبری عمل می کرد‪ ،‬نورالدین‬ ‫کیا نوری نیز یکی از رهبران حزب بود‪ .‬ایرج اسکندری‪ ،‬احسان‬ ‫طبری و دکتر شرمین از افراد برجسته حزب توده بوند و حزب‬ ‫ی عمل می کرد‪ .‬البته برخی از رهبران حزب‬ ‫بیشتر به صورت تیم ‬ ‫رادیکال تر و انقالبی تر بودند و موضع رادیکال تری نس��بت به‬ ‫مصدق داشتند‪ .‬برخی با گذشت زمان متوجه شدند مصدق ادم‬ ‫وطن پرستیاستوبه هر حالجنبش‪،‬جنبشدموکراتیکیاست‬ ‫و خیلی از توده ای ها مانند جالل ال احمد و خلیل ملکی به خاطر‬ ‫موضع گیریحزبعلیهمصدقازحزبجداشدندوحزبنیروی‬ ‫سوم را تشکیل دادند‪.‬‬ ‫چرا مذهبیون از نزدیک ش�دن چپ ها به مصدق‬ ‫نگران بودند؟‬ ‫‪ l‬کال روحانی��ت و جریانات اس�لامگرا چه قبل از‬ ‫کودتا‪ ،‬چه در زمان کودتا و چه بعد از ان کاری به ملی شدن‬ ‫صنعت نفت نداش��تند‪ .‬تنها یک بخش از اس�لامگرا ها که‬ ‫شامل ایت اهلل کاش��انی و فداییان اسالم می ش��د در ابتدا با‬ ‫دکتر مصدق همکاری می کردند و بعد ها به دلیل اختالفات‬ ‫سیاس��ی که به وجود ام��د از مصدق جدا ش��دند‪ .‬جریانات‬ ‫اسالمگرا در دهه ‪ 20‬و ‪ 30‬انگونه که ما امروزه می شناسیم‬ ‫اصال وجود نداشت‪.‬‬ ‫چه شد که مصدق نتوانست توازنی میان چپ ها و‬ ‫مذهبی ها به وجود اورد و از حمایت انها برخوردار‬ ‫شود؟‬ ‫‪l‬حزب توده که از ابتدا به مس��اله ملی شدن صنعت‬ ‫نفت بدبین ب��ود و ان را یک جریان اصل��ی مردمی که نفع‬ ‫زحمت کشان باش��د نمی دانست‪ .‬ایت اهلل کاش��انی و دیگر‬ ‫همراهان مصدق سر رقابت های سیاسی و مسائل شخصی‬ ‫از دکتر مصدق جدا شدند ‪g .‬‬ ‫علی بیگدلی در گفت وگو با مثلث‬ ‫کودتای ‪ 28‬مرداد در حقیقت توطئه نیروهای قدرتمند وقت خارجی علیه اراده ملت ایران‬ ‫بود؛ اراده ای که بر ان شده بود تا با ملی کردن صنعت نفت دست بیگانگان را از این سرمایه‬ ‫ملی کوتاه کند‪ .‬امریکا و انگلیس‪ ،‬شاه را وسیله پیشبرد اهداف خود می پنداشتند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل نیز در طرح کودتا از ارتش�یان وفادار به ش�اه به�ره بردند تا مهره خ�ود را جایگزین‬ ‫مصدق سازند‪ .‬با این حال چرا برخی جریاناتی که موافق حاکمیت شاه نیز نبودند در مقابل‬ ‫کودتا واکنش جدی نش�ان ندادن�د؟ رفتار این گروه ه�ا به خصوص حزب ت�وده به عنوان‬ ‫قدرتمندترین حزب سیاس�ی ایران موضوع گفت وگو با دکتر علی بیگدلی‪ ،‬اس�تاد تاریخ‬ ‫دانشگاه شهید بهشتی است‪.‬‬ ‫اقای دکتر! پی�ش از هر چیز لطف�ا درباره فضای‬ ‫سیاس�ی داخلی و بین الملل�ی دوره دکتر مصدق‬ ‫توضیح دهید تا بعد به بحث های مربوط به کودتا‬ ‫بپردازیم؟‬ ‫‪ l‬می توانیم در دوران ص��دارت دکتر مصدق یک‬ ‫نگاه اندیشه ای به ش��رایط بین المللی و اوضاع داخلی مان‬ ‫داشته باشیم‪ .‬در ش��رایط بین المللی اندیش��ه ناسیونالیسم‬ ‫به رهب��ری مصدق ک��ه خاس��تگاه ان توده ه��ای مردم و‬ ‫طبق��ات میانی جامعه بودن��د در مقابل دو ق��درت نو ظهور‬ ‫قرار گرف��ت‪ .‬اولین قدرت امپریالیس��م امری��کا و انگلیس‬ ‫و دیگری سوسیالیس��م ش��وروی بود‪ .‬این درحالی بود که‬ ‫این دو ق��درت در چارچوب نظام قطب��ی در حال تعارضات‬ ‫بین المللی بودند‪ .‬ش��اید مصدق هم تا ح��دودی فریب این‬ ‫اخت�لاف را خورد و تص��ور می کرد که اگر به انگلس��تان و‬ ‫امریکا فشار وارد کند‪ ،‬ش��وروی به این خاطر که با انگلیس‬ ‫و امریکا بر سر مسائل استعماری و بینش های اقتصادی و‬ ‫سیاسی اختالف دارد قطعا به حمایت دکتر مصدق بر خواهد‬ ‫خاس��ت در صورتی که هیچ گاه چنین اتفاقی نیفتاد‪ .‬در این‬ ‫فضای بین المللی انچه در سیاست خارجی ما جریان داشت‬ ‫به هیچ وجه به نفع مصدق و ملت ایران تمام نشد‪ ،‬و اما اگر‬ ‫در ش��رایط داخلی مان یک مثلث ترسیم کنیم‪ ،‬در سه راس‬ ‫این مثلث امریکا‪ ،‬شوروی و انگلیس قرار داشت و اختالفات‬ ‫و انتظاراتی که اینها از میزان نفتی که در ایران قابلیت کشف‬ ‫داشت موجب ش��د تا اینها در فضای داخلی ایران تاثیرات‬ ‫فراوانی بگذارند‪ .‬معموال احزاب ما از لحاظ بینش��ی به سه‬ ‫قسمت تقس��یم می ش��دند‪ .‬اول مذهبیون که عموما تحت‬ ‫رهبری ایت اهلل کاش��انی بودند و دیگر جمعیتی بود تحت‬ ‫عنوان مجاهدین اسالم تحت رهبری شمس قنات ابادی‪،‬‬ ‫گروه دوم ناسیونالیس��ت های مدرن بودن��د؛ حزب ایران و‬ ‫روشنفکران در این زمره قرار می گرفتند‪ .‬حزب سوم چپ ها‬ ‫بودند که چپ ها هم به دو بخش تقس��یم می ش��دند؛ یکی‬ ‫توده ای ها و یک��ی چپ های غیر توده ای که اش��کارترین‬ ‫جناح چپ غیر توده ای حزب زحمت کش��ان ملت است‪ .‬در‬ ‫دو سال صدارت مصدق یعنی از ‪ 12‬اردیبهشت ‪ 1330‬تا ‪28‬‬ ‫مرداد ‪ 1332‬ایران بحرانی ترین شرایط سیاسی و اقتصادی‬ ‫خود را می گذراند‪ ،‬مخصوصا به دنبال بحران های ناشی از‬ ‫جنگ جهانی سوم که اوضاع جهان نابسامان بود‪ ،‬شرایط ما‬ ‫ناشی از شرایط جامعه بین المللی و تا حدی هم تحت تاثیر‬ ‫دگرگونی های داخلی بسیار نابسامان بود‪.‬‬ ‫منش�ا اختالف حزب توده با دکتر مصدق بر س�ر‬ ‫چه بوده است؟‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫ما شکل گیری نیروی س�وم را ش�اهد بودیم که‬ ‫عمدتا جدا شدگان حزب توده را شامل می شدند‪.‬‬ ‫چرا این افراد از حزب جدا شدند؟‬ ‫مصدق نباید ائتالف با کاشانی را برهم می زد‬ ‫دین و تاریخ‬ ‫‪ l‬ن��ه تنه��ا مط��رح نش��ده ب��ود‪ ،‬بلک��ه معتقدم‬ ‫دکتر مظفر بقایی‪ ،‬حس��ین مک��ی‪ ،‬ش��مس قنات ابادی و‬ ‫دیگ��ران در مخالف��ت‪ ،‬رقاب��ت و دش��منی ب��ا دکت��ر‬ ‫مصدق تا انج��ا پی��ش رفتند که عم�لا به طور مس��تقیم‬ ‫و غیر مس��تقیم ب��ا سرلش��کر زاه��دی و دیگ��ر عام�لان‬ ‫کودت��ا هم��کاری کردند‪ .‬اص�لا این بحث مطرح نیس��ت‬ ‫ک��ه می خواس��تند جل��وی کودت��ا را بگیرن��د‪ ،‬حت��ی‬ ‫ایت اهلل کاشانی پس از کودتا اعالم کرد مصدق باید به جرم‬ ‫خیانت اعدام شود‪ .‬حال چطور می شود همین فرد که چند روز‬ ‫پیش از کودتا طی نامه ای به مصدق خواسته تا جلوی کودتا‬ ‫را بگیرد حاال خواهان اعدام وی باشد؟‬ ‫علی بیگدلی معتقد است؛ چون دکتر مصدق از‬ ‫طبقه اشراف بود نمی توانست با شیوه های انقالب به‬ ‫اهداف خود برسد‪ .‬مصدق برای خود هدفی را مشخص‬ ‫کرده بود‪ ،‬و ان بیرون اوردن سرمایه ملی ایران از چنگ‬ ‫انگلیسی ها بود‪ .‬اما ابزارهای الزم را برای رسیدن به‬ ‫هدف ایجاد نکرده بود‪ .‬مصدق می توانست یک شاخه‬ ‫ی به وجود اورد‬ ‫نظامی تشکیل دهد و نهاد های مردم ‬ ‫‪ l‬شاید بتوان گفت حزب توده اولین حزب سیاسی‬ ‫سازمان یافته در کش��ور بود که تقریبا از شهریور ‪ 1320‬به‬ ‫این طرف سازمان یافت‪ .‬در س��ال ‪ 1325‬دچار انشعاب شد‬ ‫ولی در بهمن سال ‪ 1327‬به دنبال تیراندازی که در دانشگاه‬ ‫تهران به شاه شد‪ ،‬حزب دچار ممنوعیت فعالیت های سیاسی‬ ‫ش��د‪ .‬اما هنگامی ک��ه وارد دوران حکوم��ت دکتر مصدق‬ ‫ش��دند‪ ،‬اگرچه هنوز ممنوعیت وجود داش��ت‪ ،‬اما به دنبال‬ ‫فضای دموکراتیکی که ایجاد ش��ده بود‪ ،‬حزب توده عمال‬ ‫وارد فضای سیاس��ی ش��د و به رغم ممنوعیت فعالیت های‬ ‫خود را اغاز کردند‪ .‬منتها فعالیت حزب توده بیش��تر ناش��ی‬ ‫از فعالیت جبهه ملی بود‪ .‬دکتر مص��دق در برابر حزب توده‬ ‫دست به اقدام مناسبی زد‪ .‬دکتر مصدق با جمع کردن احزاب‬ ‫کوچک و بزرگ حزب جبهه ملی را تش��کیل داد‪ .‬در واقع از‬ ‫مهر ماه ‪ 1328‬حزب جبهه ملی تاس��یس شد و تاسیس ان‬ ‫نتیجه اعتراض به دخالت دربار و ارتش در انتخابات مجلس‬ ‫شانزدهم بود‪ .‬در واقع جبهه ملی فضای ایران را یک فضای‬ ‫تحزبی کرد و در این فضای تحزبی‪ ،‬حزب توده توانس��ت‬ ‫به طور عملی فعالیت های خود را گسترش دهد‪ .‬حزب توده‬ ‫زمانی که متوجه شد جبهه ملی در حال قدرت گرفتن است‬ ‫به یک تاکتیک دو ضلعی دست زد‪ .‬یکی از اضالع این بود که‬ ‫حزب توده سازماندهی خود را تجدید کرد‪ ،‬نیروهای جدیدی‬ ‫را وارد حزب کرد‪ ،‬خیلی از نیروهای قدیمی را از حزب کنار‬ ‫گذاش��ت و از طرفی دیگر دست به تاس��یس سازمان های‬ ‫پوششی زد تا بتواند فعالیت های بیشتری را در استان ها به‬ ‫دست اورد و این س��ازمان های پوششی انجمن هایی مانند‬ ‫انجمن صلح و انجمن جوانان دموکرات را در ایران گسترش‬ ‫داد تا بتواند به قدرت بیشتری در برابر جبهه ملی دست یابد‪.‬‬ ‫اما در همین زمان یعنی یک س��ال پس از تاس��یس حزب‬ ‫جبهه ملی برای اینکه حزب توده بتواند یک س��ازماندهی‬ ‫‪67‬‬ ‫جدیدی به وجود اورد‪ ،‬دس��ت به فعالیت های گس��ترده ای‬ ‫زد و در سال ‪ 1329‬دچار یک انش��عاب ازار دهنده ای شد و‬ ‫از درون این انشعاب شخصیت های برجسته ای مانند خلیل‬ ‫ملکی بی��رون امدند‪ .‬خلیل ملکی با هم��کاری دکتر مظفر‬ ‫بقایی حزب زحمت کش��ان ملت ای��ران را به وجود اورد که‬ ‫دارای تمایالت چپ بود؛ منتها غیر توده ای و بدون وابستگی‬ ‫به شوروی ‪ .‬این حزب به رقیب سرسختی برای حزب توده‬ ‫مبدل شد‪ .‬بسیاری از روشنفکران و جوانان دانشجو از حزب‬ ‫توده جدا شدند و به این حزب پیوس��تند‪ .‬در واقع مخالفت‬ ‫دکتر مصدق با حزب توده مرب��وط به ماه های اخر صدارت‬ ‫مصدق بود‪ .‬حزب توده از جهت سازمان یافتگی حزب بسیار‬ ‫قدرتمندی بود و اختالف حزب توده با دکتر مصدق اختالف‬ ‫بنیادینی بود‪ .‬حزب توده ناچار بود به خاطر اراده ملی از ملی‬ ‫ش��دن صنعت نفت حمایت کند‪ .‬ولی در عمق انتظاراتش‬ ‫جور دیگری عمل می کرد‪ .‬حتی حزب توده اعالم کرده بود‬ ‫که همانگونه که انگلیس از نفت جنوب بهره مند می ش��ود‬ ‫شوروی هم باید بهره مند شود و امتیاز حق کشف نفت پنج‬ ‫استان شمالی کشور باید به ش��وروی واگذار شود‪ .‬بنابراین‬ ‫اختالف از اینجا شروع شد و از انجا که مذهبیون مخالفت‬ ‫زیادی با توده ای ها داشتند‪ ،‬به دکتر مصدق کمک بسیاری‬ ‫در راس��تای مبارزه با حزب توده کردند‪ .‬حزب توده در کنار‬ ‫جریان های سیاسی جبهه ملی به حیات خود ادامه می داد و‬ ‫حتی شهرت دارد که حزب توده جریان کودتای ‪ 28‬مرداد‬ ‫را به مصدق گوشزد کرده بود‪ ،‬اما مصدق توجهی نکرد‪.‬‬ ‫دین و تاریخ‬ ‫گفته ش�ده که پیش از کودتای ‪ 28‬مرداد حزب‬ ‫توده از طری�ق مریم فی�روز‪ ،‬مص�دق را از خطر‬ ‫کودتا اگاه کرده است‪ .‬همچنین ایت اهلل کاشانی‬ ‫نیز چن�د روز قب�ل از ‪ 28‬مرداد از طری�ق نامه ای‬ ‫کودتا را به مصدق گوش�زد کرد‪ .‬گفته ش�ده که‬ ‫مصدق به دلیل اختالفات داخلی توان ادامه کار را‬ ‫در خود نمی دید و ترجیح می داد تا توسط نیروی‬ ‫خارجی کنار گذاشته ش�ود تا حداقل نام نیکی از‬ ‫وی به جا بماند؛ با این فرضیه تا چه حد موافقید؟‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪ l‬این خبر درست اس��ت‪ ،‬چرا که حزب توده شاخه‬ ‫نظامی قدرتمندی داش��ت و در بخش ه��ای مختلف نفوذ‬ ‫کرده بود‪ .‬از طرفی کودتای ‪ 28‬مرداد کودتای بس��یار بازی‬ ‫بود و این کامال درست است که حزب توده این را به اطالع‬ ‫مصدق رساند‪ ،‬منتها دکتر مصدق نس��بت به شرایطی که‬ ‫در ان قرار داش��ت دچار یاس و ناامیدی ش��ده بود‪ .‬چرا که‬ ‫از همکاری قدرت های خارجی در راس��تای هدفش کامال‬ ‫نا امید و همچنین از امریکا دلزده ش��ده بود‪ ،‬چرا که از ابتدا‬ ‫ ترومن حمایت خود را از دکتر مص��دق اعالم کرده بود‪ ،‬اما‬ ‫رفته رفته و با گذش��ت زمان و با یکدندگی مصدق‪ ،‬ترومن‬ ‫هم از دکتر مصدق جدا ش��د‪ .‬سیاس��ت موازنه منفی لطمه‬ ‫بزرگی ب��ه دکتر مصدق زد‪ .‬برای اینکه ش��رایط به گونه ای‬ ‫نبود که مصدق بتواند سیاس��ت موازنه منفی را به کار گیرد‬ ‫و نتیجه سیاس��ت منفی هم��ان کودتای ‪ 28‬اس��ت‪ .‬دکتر‬ ‫مصدق شخصیت سیاس��ی بود که لجاجت و یکدندگی در‬ ‫سیاست هایش کامال مشهود بود‪.‬‬ ‫از طرفی برخی معتقدن�د که هیچ کس مصدق را‬ ‫از کودتا اگاه نکرده اس�ت‪ ،‬چرا ک�ه در خصوص‬ ‫کیانوری تنها روایت کیانوری در دس�ت است و‬ ‫دکتر مصدق ان را تایید نکرده است‪ ،‬در خصوص‬ ‫ای�ت اهلل کاش�انی نیز موض�وع نامه س�الها بعد‬ ‫مطرح ش�د‪ ،‬ایا اصال مصدق از کودتا اگاه ش�ده‬ ‫است؟‬ ‫‪l‬من معتقدم ک��ه دکتر مصدق از ب��روز کودتا قطعا‬ ‫اگاه ش��ده اس��ت‪ .‬منش��ا اطالعات را نمی دانم چه کسی‬ ‫بوده اس��ت ولی دکتر مصدق از طرف تع��دادی از اعضای‬ ‫خانواده ک��ه در راس هرم ه��ای قدرت ه��ای نظامی قرار‬ ‫داش��تند از جریان کودتا کامال اگاه بود‪ .‬ولی نمی دانس��ت‬ ‫‪68‬‬ ‫کودتا با این سرعت انجام می ش��ود‪ .‬بنابراین مصدق هیچ‬ ‫واکنش��ی در مقابل کودتا انجام نداد و حتی وقتی کودتای‬ ‫اول با شکست روبه رو ش��د‪ ،‬باز هم مصدق به عکس العمل‬ ‫شدیدی دس��ت نزد‪ .‬حتی مصدق می توانس��ت زاهدی را‬ ‫اعدام کن��د‪ .‬یاران داخل��ی مصدق از وی جدا ش��ده بودند‪،‬‬ ‫مصدق احساس تنهایی محض سیاسی می کرد و همچنین‬ ‫قدرت های خارجی که مصدق چش��م امید به حمایت انها‬ ‫داشت‪ ،‬وی را تنها گذاشتند‪ .‬شرایط داخلی بسیار ازار دهنده‬ ‫و ش��رایط اقتصادی به ش��دت نا بس��امان بود‪ .‬مردم برای‬ ‫تهیه مایحتاج روزانه شان با مش��کالت بسیاری روبه به رو‬ ‫بودند‪ .‬دکتر مصدق که در جریان کودتا ق��رار گرفته بود با‬ ‫توجه به ش��رایط نمی توانس��ت عکس العملی از خود نشان‬ ‫دهد و ترجیح می داد طی یک کودتا کنار گذاش��ته ش��ود تا‬ ‫اینکه استعفا دهد‪ .‬ش��اید با توجه به ش��رایط ان زمان تنها‬ ‫راه پیش روی مصدق نشستن و نظاره کردن روند کودتا بود‪.‬‬ ‫کیانوری اعالم کرده اس�ت که مصدق به عنوان‬ ‫یک رهبر سیاس�ی‪ ،‬اعتقادی به احزاب سیاسی‬ ‫ندارد‪ ،‬ایا چنین ادعایی صحت دارد؟‬ ‫‪l‬دکتر مصدق هیچ استراتژی نه در سیاست داخلی و‬ ‫نه در سیاست خارجی برای مدیریت ایران نداشت‪ .‬مصدق‬ ‫بدون اینکه از ابتدا هدف مش��خصی را مطرح کرده باش��د‬ ‫وارد یک میدان مبارزاتی س��نگین و س��همگینی شد‪ .‬وی‬ ‫ابزارهای مبارزاتی برای این مبارزه را تهیه نکرده بود‪ .‬حتی‬ ‫با توجه به اینکه بیش��تر طرفداران مصدق از دانشگاهیان‬ ‫بودند حتی یک روز هم به دانش��گاه نرفت و در دانش��گاه‬ ‫س��خنرانی نکرد‪ .‬در واق��ع دکتر مصدق اصال ش��خصیت‬ ‫سیاسی سازماندهی شده ای نبود‪ .‬مصدق شخصیتی بزرگ‪،‬‬ ‫صادق و پاک ب��ود‪ ،‬اما هیچ روح انقالب��ی در دکتر مصدق‬ ‫وجود نداشت‪ .‬ش��اید به این خاطر که چون دکتر مصدق از‬ ‫طبقه اشراف بود نمی توانست با شیوه های انقالب به اهداف‬ ‫خود برسد‪ .‬مصدق برای خود هدفی را مشخص کرده بود‪،‬‬ ‫و ان بیرون اوردن س��رمایه ملی ایران از چنگ انگلیسی ها‬ ‫بود‪ .‬اما ابزارهای الزم را برای رسیدن به هدف ایجاد نکرده‬ ‫بود‪ .‬مصدق می توانست یک ش��اخه نظامی تشکیل دهد و‬ ‫نهاد های مردمی به وجود اورد ‪.‬‬ ‫دکتر مص�دق به خاط�ر ملی ش�دن صنعت نفت‬ ‫از چهره های متهم ایران به شمار می اید‪ ،‬ایا به‬ ‫راستی وی هیچ اقدام مثبتی صورت نمی داد و از‬ ‫مشاوره مشاوران استفاده نمی کرد؟‬ ‫‪l‬ش��خصیت دکتر مصدق را ب��ه دو بخش می توان‬ ‫تقسیم کرد؛ تحصیالت مصدق در رشته حقوق بود و اروپا‬ ‫را خیلی خوب می ش��ناخت‪ .‬وی با کتب سیاس��ی اشنا بود‪.‬‬ ‫مصدق فرد درستکار و وطن پرستی بود و در اینها هیچ شکی‬ ‫وجود ندارد‪ .‬از ان ط��رف وقتی می خواهیم وارد یک میدان‬ ‫مبارزاتی شویم قطعا مخالفانی در مقابل ما قرار می گیرند‪.‬‬ ‫دربار‪ ،‬ارت��ش‪ ،‬احزاب سیاس��ی و حتی مجل��س در مقابل‬ ‫مصدق قرار گرفته بودند‪ .‬وقتی مصدق وارد صحنه مبارزاتی‬ ‫ش��د‪ ،‬باید ابزارهای مبارزاتی را نیز اماده می کرد‪ .‬بیشترین‬ ‫طرفداران مصدق از دانشگاهیان بودند‪ ،‬ولی وی حتی یک‬ ‫روز هم در دانشگاه سخنرانی نکرد‪ .‬حتی مصدق می توانست‬ ‫یک شاخه نظامی به وجود اورد و در روز مبادا از ان در مقابل‬ ‫ارتش که به شاه وفادار مانده بود استفاده کند‪ .‬اما درخصوص‬ ‫مشاوران باید بگویم که اگرچه مصدق با مشاورانش مشورت‬ ‫می کرد‪ ،‬اما در نهایت تصمیم خود را به اجرا می گذاش��ت‪.‬‬ ‫شاید به همین دلیل است که مشاورانش نیز رفته رفته از او‬ ‫جدا شدند و تنها ماندن مصدق‪ ،‬وی را راضی کرد که با یک‬ ‫کودتا به تمام جریان ها پایان دهد‪ .‬منتها حرکت دکتر مصدق‬ ‫به عنوان یک نقطه عطف روش��ن تاریخی‪ ،‬هیچ گاه از ذهن‬ ‫تاریخی ما پاک نخواهد شد‪.‬‬ ‫دکتر مصدق ی��ک فضایی را به وج��ود اورد و روحیه‬ ‫ملی پرس��تی و میهن پرس��تی را در ایران تازه کرد‪ .‬درست‬ ‫اس��ت که در این راه کامیاب نش��د‪ ،‬ولی در همان زمان در‬ ‫کش��ورهای دیگر نیز کودتای نظامی اتف��اق افتاد‪ .‬در واقع‬ ‫اولین قدرت نمایی امریکا در دنیا کودتای ‪ 28‬مرداد بود و از‬ ‫ان پس بود که امریکا به عن��وان متجاوز در حقوق ملت ها‬ ‫شناخته شد و اولین تجربه سیاست خارجی امریکا در مسائل‬ ‫نظامی با کودتای ‪ 28‬مرداد تحقق یافت‪.‬‬ ‫چپ ها به غیر از حزب توده چه کس�انی را شامل‬ ‫می شد؟‬ ‫‪ l‬چپ ها به دو بخش تقسیم می شدند؛ توده ای ها و‬ ‫غیر توده ای ها‪ .‬مشی توده ای ها مشی حاکم و ناظر بر اتحاد‬ ‫جماهیر ش��وروی بود‪ .‬اما چپ غیر توده ای که همان حزب‬ ‫زحمت کش��ان ملت ایران بود‪ ،‬مشی سوسیالیست علمی یا‬ ‫همان مارکسیس��م بود‪ .‬دکتر مظفر بقایی و خلیل ملکی‪ ،‬از‬ ‫افراد برجسته و رهبران اصلی این حزب بودند که توانستند‬ ‫خیلی از روشنفکران و دانش��گاهیان را در حزب خود جای‬ ‫دهند‪ .‬منتها بعدها خلیل ملکی به عنوان یک فرد مس��تقل‬ ‫از بقایی جدا ش��د‪ .‬چرا که بقایی ادم متفاوت��ی بود و هر روز‬ ‫به سمت و سویی می رفت‪ ،‬اما به نس��بت او خلیل ملکی از‬ ‫ثبات شخصیت بیشتری برخوردار بود‪.‬‬ ‫چرا مذهبیون از نزدیک ش�دن چپ ها به مصدق‬ ‫نگران بودند؟‬ ‫‪l‬پس از ماجرای سیاس��ی ‪ 30‬تیر وضعیت سیاسی‬ ‫ایران و به تبع ان خط مشی سیاسی دکتر مصدق تغییر کرد‪.‬‬ ‫اگر جریان ‪ 30‬تیر را روی یک مثلث ترس��یم کنیم در راس‬ ‫ان دکتر مصدق و ایت اهلل کاشانی بودند و در قاعده ان شاه‪،‬‬ ‫دربار و ارتش قرار داش��تند و در سوی دیگر احزاب سیاسی‬ ‫و مجلس‪ -‬هر دو مجلس‪ ،‬هم مجلس س��نا و هم مجلس‬ ‫شورای ملی – قرار داشتند‪ .‬همچنین ما عوامل تاثیر گذاری‬ ‫نیز در جریان ‪ 30‬تیر داشتیم‪ .‬ایت اهلل کاشانی‪ ،‬دکتر مصدق‬ ‫و جبهه ملی از این عواملند‪ .‬از طرفی حزب توده بیش��ترین‬ ‫قدرت نمایی را در ‪ 30‬تیر انجام داد‪ .‬ح��زب توده از ‪ 30‬تیر‬ ‫به بعد بسیار قدرت گرفت‪ .‬رهبران ان اعالم می کردند که‬ ‫تنها نیمی از جمعیتش��ان به خیابان ها امده اند‪ .‬حزب توده‬ ‫برای اولین بار عکس ها و مجسمه های شاه را به زیر کشید‪،‬‬ ‫حتی در گوشه و کنار تهران شعارهای جمهوری توده ای به‬ ‫گوش می رسید‪ .‬در واقع حزب توده هم مقابل مصدق و هم‬ ‫در مقابل کاشانی ایستاد‪ .‬مصدق پس از ‪ 30‬تیر برای دومین‬ ‫بار با برکناری قوام به نخس��ت وزیری رسید و در این میان‬ ‫ایت اهلل کاشانی تاثیر بسیار زیادی در سرنگونی قوام داشت‪.‬‬ ‫ایت اهلل کاش��انی با قوام اختالفات دیرینه ای داش��ت‪ .‬وی‬ ‫فتوایی صادر کرد و حک��م جهاد داد‪ .‬حتی به ش��هربانی و‬ ‫نیروهای ارتش اع�لام کرد که تیراندازی به س��وی مردم‬ ‫عملی حرام و خالف ش��رع اس��ت‪ .‬این فرم��ان جهاد وی‬ ‫بس��یار موثر واقع ش��د‪ .‬وقتی که مصدق برای ب��ار دوم به‬ ‫نخست وزیری رسید‪ ،‬اختالفاتش با ایت اهلل کاشانی شروع‬ ‫شد‪.‬‬ ‫ایت اهلل کاشانی به همان اندازه که در سرنگونی قوام‬ ‫نقش داش��ت به همان اندازه متقاضی مدیریت دولت هم‬ ‫بود‪ .‬دکتر مصدق این س��هم را به کاش��انی نداد‪ .‬همچنین‬ ‫اختالفات دکتر مصدق با حزب توده ه��م از همین جا اغاز‬ ‫شد‪ .‬مصدق در مقابل دو نیروی قوی قرار داشت؛ مذهبیون‬ ‫و توده ای ه��ا! همچنین جبهه ملی نیز دیگ��ر خیلی کارامد‬ ‫نبود‪ .‬شاید هم اگر مصدق انها را در قدرت شریک می کرد‬ ‫سر رشته قدرت از دس��تش خارج می شد‪ .‬ولی به عقیده من‬ ‫می توانست س��همی از قدرت را به ایت اهلل کاشانی بدهد و‬ ‫این دو با ش��راکت هم می توانس��تند حزب توده را در تنگنا‬ ‫قرار دهند‪.‬‬ ‫اختالف کاش��انی و مصدق کامال به نف��ع توده تمام‬ ‫ش��د‪ .‬توده ه��ر روز قدرتمندتر می ش��د و امری��کا از ان به‬ ‫ش��دت نگران ش��ده بود و ش��اید یکی از دالیل کودتا نیز‬ ‫همین باشد‪g .‬‬ ‫فرهنگ ‬ ‫یک کتاب ماندگار‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪139‬‬ ‫گفت وگوباصادقکرمیار‪،‬نویسندهرمانتحسینشدهنامیرا‬ ‫‪1‬‬ ‫مثل راه رفتن روی لبه تیغ‬ ‫صادق کرمیار مانند خیلی از نویسندگان و فیلمسازان کارش را با روزنامه نگاری شروع کرده است‪ .‬وقتی‬ ‫انقالب شد ‪ ۱۹‬سال داش�ته و جوانی اش با دوران جنگ همراه می شود‪ .‬او پس از ساخت چند فیلم کوتاه و‬ ‫عالوه بر نوشتن فیلمنامه سریال های داستانی «دریا در غربت»‪« ،‬گارد ساحلی» و «ویروس ‪ »۲۰۰۰‬ساخت‬ ‫فیلم های بلند سینمایی تلویزیونی همانند «زیارت»‪« ،‬کرانه های کبود»‪« ،‬رویا»‪« ،‬خانه ساحلی»‪« ،‬سیم اخر»‪،‬‬ ‫«بهانه های عاشقی» و «وقت طالیی» و از همه مشهورتر سریال «یک روز قبل» را تجربه کرده است‪ .‬فعالیت‬ ‫او در حوزه سینما هم نوشتن فیلمنامه های فیلم های جنگی و اجتماعی «اش�ک کوسه»‪« ،‬سجده براب» و‬ ‫«جان سخت» را شامل می شود‪ .‬کرمیار همچنین کتاب های «فریاد در خاکستر» مجموعه داستان های جنگ‪،‬‬ ‫«انتقام در اردوگاه» مجموعه داس�تان نوجوانان و رمان های «غنیمت»‪« ،‬دشت های سوزان» و «نامیرا» را‬ ‫هم به جامعه ادبی عرضه کرده است‪ .‬او با این اثر در جایزه کتاب سال و جایزه جالل ال احمد تقدیر شد‪ .‬با او‬ ‫درباره این رمان تاریخی که واقعه عاشورا را محور قرار داده است به گفت وگو نشستیم‪.‬‬ ‫جناب کرمیار داستانی که ش�ما در نامیرا روایت‬ ‫می کنید از بعد قصه چقدر حقیقی اس�ت و چقدر‬ ‫زاییده تخیل شماست؟‬ ‫‪ l‬اول از همه باید بگوییم منظور از حقیقت و واقعیت‬ ‫چیست‪ .‬اگر اشاره شما به استناد تاریخی قصه است؛ خوب‬ ‫من برای نوشتن قصه از سندهای تاریخی زیادی استفاده‬ ‫کرده ام ولی همیشه در اس��ناد تاریخی اختالف نظر وجود‬ ‫دارد به ویژه در مورد حوادث کوفه در زمان حادثه عاش��ورا‬ ‫که روایت های مختلفی از ان وجود دارد‪ .‬من س��عی کردم‬ ‫در شکل دادن به قصه از روایت های متواتر استفاده کنم‪ ،‬اما‬ ‫بقیه ماجرا غیر از انچه که شما هم می توانید تشخیص دهید‪،‬‬ ‫زاییده تخیل من است‪.‬‬ ‫‪70‬‬ ‫اما مرزبندی مش�خص میان قص�ه و واقعیت را‬ ‫در ای�ن رمان چگون�ه باید تش�خیص داد‪ .‬حلقه‬ ‫اصلی داس�تان را می دانیم؛ نامه ن�گاری کوفیان‬ ‫به امام حس�ین(ع) و ماجراهایی که به عاش�ورا‬ ‫منتهی می شود‪ ،‬اما شخصیت پردازی ها چطور؟‬ ‫دیالوگ ها چطور؟‬ ‫‪ l‬خب‪ ،‬ای��ن مرزبندی که اش��اره می کنید چندان‬ ‫قابل تفکیک نیست چون روایت داستانی و واقعی به شدت‬ ‫در دل هم اس��ت‪ ،‬اما وقایع کلی در نامیرا حقیقی است که‬ ‫سندیت تاریخی دارد‪ .‬بخش هایی از رمان در تاریخ امده و‬ ‫بخش هایی هم نه‪ .‬نمی شود دانه دانه انها را تفکیک کرد که‬ ‫کدام در تاریخ امده و کدام نه‪ .‬کدام مستند است و کدام نه‪.‬‬ ‫در بخش مستندات برای نوشتن رمانتان چقدر‬ ‫زمان صرف تحقیق در متون تاریخی کردید؟‬ ‫من حدود یکسال فقط می خواندم و یادداشت برداری‬ ‫می کردم‪ .‬از مقاتل گرفته تا کتاب ه��ای مختلف‪ .‬در رابطه‬ ‫با عاش��ورا حداقل ‪ 20‬عنوان کتاب را در این مدت به نظرم‬ ‫مطالعه کردم و یادداشت برداشتم‪.‬‬ ‫معرف این اثار به شما چه کسی بود؟‬ ‫‪ l‬بخش��ی را خودم پیدا می کردم و بخش��ی را هم‬ ‫دیگ��ران معرفی کردند ک��ه از جمله انها حجت االس�لام‬ ‫س��ید مجید پورطباطبایی‪ ،‬عضو هیات علمی دفتر تبلیغات‬ ‫حوزه علمیه قم را می توانم اشاره کنم‪.‬‬ ‫قبل از همه این یک سال خواندن و فیش برداری‬ ‫سوژه رمان هم مدنظر ش�ما بود یا بعد از مطالعه‬ ‫به ان عالقه مند شدید؟‬ ‫‪ l‬شخصیت عبداهلل برایم جالب بود‪ .‬در تاریخ راجع‬ ‫به این فرد یک خط بیشتر نیامده؛ گفته اند که عبداهلل بن امی‬ ‫ مردی بود از قبیله بنیکلب‪ ،‬دیده بود که عده ای از لشکریان‬ ‫ابن زیاد در حال عبور از تحلیه برای رفتن به کربال هستند‪.‬‬ ‫پرس و جو کرده بود و از امام حس��ین(ع) پرس��یده بود و در‬ ‫نهایت گفته بود من سال ها ارزو داشتم در جهاد با کفار شهید‬ ‫شوم و حاال فکر می کنم جهاد با ابن زیاد واجب تر از جهاد با‬ ‫کفار است و به کربال می رود و شهید می شود‪.‬‬ ‫ولی ش�ما در داس�تان عب�داهلل بیش�تر از اینها‬ ‫نوشته اید؟‬ ‫‪ l‬همگی تخیل خود من است‪ .‬کسی که ارزو دارد‬ ‫در جنگ های جهادی باش��د و حاال در جای��ی قرار دارد که‬ ‫ان را باالتر از جهاد با کفار می داند‪ .‬این ضربه ای اس��ت که‬ ‫عبداهلل به نویسنده وارد می کند‪ ،‬یعنی او ظرفیت وارد شدن‬ ‫به داستان را دارد‪ .‬طبیعی است که در داستان پردازی حول‬ ‫واقعه عاشورا مثال نمی توان حول شخصیت امام حسین(ع)‬ ‫تخیل کرد‪ ،‬ولی برای بقیه می توانیم و م��ن هم این کار را‬ ‫کردم‪.‬‬ ‫به این فکر نمی کنی�د که ورود تخی�ل به روایت‬ ‫از یک فرد ک�ه در تاریخ نام او هس�ت‪ ،‬تحریف‬ ‫تاریخی باشد؟‬ ‫‪ l‬ما صحبتمان راجع به داستان است‪ .‬من نگفته ام‬ ‫که مقتل نوش��تم‪ .‬نوشته من داستان اس��ت و در داستان با‬ ‫تخیل مبتنی بر واقعیت و بازافرینی واقعیت روبه روییم‪ .‬وقتی‬ ‫اسم داستان را می اوریم‪ ،‬تخیل دیگر انکارناشدنی است‪.‬‬ ‫یعنی حد و حدودی هم ندارد؟‬ ‫‪ l‬چرا تخیل تا جایی که خالف یک واقعه تاریخی‬ ‫نباش��د و یا واردکننده واقعه تاریخی به داس��تان باشد که‬ ‫حقیقت ندارد‪ ،‬مجاز است‪ .‬در داستان براساس یک دیالوگ‬ ‫که از دهان یک فرد بیرون می اید می توانیم قصه ای بسازیم‬ ‫و روایت کنیم‪ .‬در مورد شخصیت عبداهلل‪ ،‬عمربن حجاج من‬ ‫این کار را کردم‪ .‬یعنی براساس سیر داستان براساس انچه‬ ‫از انها خوانده بودم‪ ،‬یعنی دیالوگ های داستانی را وارد ماجرا‬ ‫کردم که زاییده تخیل من بود‪ ،‬اما براس��اس شخصیت انها‬ ‫شکل گرفته بود‪.‬‬ ‫این نکات و روایت انها را ایا باید نوعی تیپ سازی‬ ‫داستانی و طعنه زدن شما به شرایط امروز جامعه‬ ‫هم بدانیم؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬به این حد که مدنظر شماس��ت‪ .‬این داستان‬ ‫را س��ال ‪ 82‬نوش��تم و ان موقع‪ ،‬وقایعی که می گویید رخ‬ ‫نداده بود‪ .‬البت��ه اگر ما معتقدی��م هر روز عاش��ورا و هر جا‬ ‫کربالست منظورمان این است که وقایع تاریخی می توانند‬ ‫در دوره های مختلف تکرار ش��وند و این یعنی موضوعاتی‬ ‫مثل خیانت‪ ،‬قدرت طلبی و ریاکاری هست و این خصلت ها‬ ‫همیشه وجود داشته اند‪.‬‬ ‫اگر اینچنین اس�ت ک�ه می گویی�د یعن�ی تکرار‬ ‫دوره های وقایع تاریخی؛ این سوال مطرح می شود‬ ‫که چ�را داستان نویس�ی و رم�ان باید عه�ده دار‬ ‫روایت ان شود؟‬ ‫‪ l‬در نامی��را من به دنب��ال تحلیل وبررس��ی واقعه‬ ‫عاشورا نبودم‪ .‬من دنبال پاسخ به پرسش های خودم بودم‪.‬‬ ‫می خواس��تم چیزی را به خواننده منتقل کنم‪ .‬خودم هم به‬ ‫دنبال کشف بوده ام‪ .‬هر لحظه که می نوشتم فکر می کردم‬ ‫که بعد از ان چه اتفاقی می بایست بیفتد و هر صفحه که جلو‬ ‫می رفتم کشف تازه ای برای پرسش هایم به دست می اوردم‬ ‫به همین دلیل است که می بینیم کاراکترهای داستانی من‬ ‫در طول داستان به مرور و خیلی ظریف جایشان باهم عوض‬ ‫می شود‪ .‬من خودم از خودم دائم می پرسیدم که چطور ممکن‬ ‫اس��ت انس��ان تا این اندازه ناگهان تغییر کند و جامعه دچار‬ ‫فکر می کنید پایان بندی داستانتان ان جوابی که‬ ‫باید را به خواننده می دهد؟‬ ‫‪ l‬من جواب��م را گرفتم‪ .‬خواننده هم بدون ش��ک‬ ‫گرفته و می گیرد چون بازخ��ورد کتاب برای من چیزی جز‬ ‫اقناع مخاطبم نبوده است‪ .‬درمورد عاشورا اما معموال پرسش‬ ‫نمی کنیم که ام��ام بر حق بود یا نه چون هی��چ تردیدی در‬ ‫برحق بودن امام نداریم‪ .‬اما سوالی که من جوابی را برای ان‬ ‫می گشتم این بودکه‪ ،‬اگر ‪ 1400‬سال قبل من و خواننده ام‬ ‫در ان موقعیت بودیم ایا یقینا جزو لش��کر امام بودیم؟ اینها‬ ‫سواالتی است که تردیدهای شخصیت های داستان سعی‬ ‫در پاسخ دهی به ان است‪ .‬حتی اوایل می خواستم اسم کتاب‬ ‫را هم تردید بگ��ذارم‪ ،‬اما کم کم فهمیدم اس��م اینها تردید‬ ‫نیست؛ سوال هایی اس��ت که باید همیش��ه تاریخ برایش‬ ‫دنبال جواب باشد‪ .‬سوال هایی که در داس��تان عمدتا ربیع‬ ‫انها را ارائه می کند‪.‬‬ ‫ولی در انتشار داستانتان گویا تردید داشتید؟‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ ،‬چون واقع��ا نمی دانس��تم واکن��ش به ان‬ ‫چه خواهد بود و خوب اقای س��ید مهدی شجاعی بودند که‬ ‫در چاپ ان موثر بودند و بانی ان شدند‪.‬‬ ‫در اوایل ده�ه ‪ 80‬و ده�ه ‪ 79‬ما در ح�وزه چنین‬ ‫سوژه هایی تنها با بازنویسی روبه رو بودیم و در‬ ‫این چند ساله اس�ت که قصه به معنی واقعی ان‬ ‫در بیان انها دخیل شده اس�ت‪ .‬این اتفاق از یک‬ ‫ضرورت ناشی می ش�ود یا اینکه کامال تصادفی‬ ‫باید در ذهن یک نویس�نده ان را س�امان یافته‬ ‫دید؟‬ ‫‪ l‬نوشتن این دس��ت رمان ها به نظرم اتفاقی است‬ ‫که بر بستر یک ضرورت اجتماعی شکل می گیرد‪ .‬قرن ما‬ ‫قرن پرسشگری اس��ت و جواب های قطعی هم نمی توان‬ ‫به انه��ا داد‪ .‬االن هم درجامعه ما این جریان هس��ت‪ .‬البته‬ ‫بخش های��ی ان را عن��وان می کنند و بخش های��ی ان را‬ ‫ف��رو می خورند‪ ،‬من ه��م به عنوان عض��وی از جامعه این‬ ‫پرسش را داشتم وتوانایی این راداشتم که به دنبال جوابش‬ ‫بگردم‪ .‬با این حال همه نمی توانند به دنبال جواب باشند و از‬ ‫کنار پرسش هم نمی توان به سادگی گذشت‪ .‬باید به دنبال‬ ‫پاسخ های اقناعی باش��یم و اگر به حقانیتمان یقین داریم‪،‬‬ ‫باید به دنبال استدالل هایی باشیم که این یقین را به ذهن‬ ‫مخاطبمان منتقل می کن��د و در غیر این صورت این ماییم‬ ‫که قافیه را باخته ایم‪ .‬ساده اش این است که خیلی از ما شاید‬ ‫دلمان با عاشورا و امام حسین (ع) باشد‪ ،‬اما به پرسش هایی‬ ‫که در رابطه با ان مطرح می شود نمی توانیم پاسخ دهیم‪ .‬باید‬ ‫پس به نظر ش�ما پرسش�گری درباره عاش�ورا‬ ‫از ان دس�ت ضرور ت های�ی اس�ت ک�ه االن‬ ‫به بی توجهی سپرده شده است؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬پاسخگویی و پرسشگری در این وادی مثل‬ ‫راه رفتن روی لبه تیغ است وبرای همین باید طوری پاسخ‬ ‫داد و طوری پرسید که اهانت امیز نشود‪ .‬من هم سعی کردم‬ ‫پرسشگری باشم که رفتار مردم کوفه پاسخ من را بدهند و‬ ‫درست همین است که در داستان می بینید یعنی پاسخ قیس‬ ‫به عبداهلل چنان است که جان او راتازه می کند‪.‬‬ ‫زبان روایت ش�ما هم ش�یوه خاصی دارد‪ .‬انگار‬ ‫در هم�ه این دس�ت داس�تان ها دیده می ش�ود‬ ‫زبان�ی که کمی ب�رای قصه گویی زمخت اس�ت‬ ‫و لطافت ن�دارد‪ ،‬انتخاب این زب�ان ایا ضرورتی‬ ‫داشته است؟‬ ‫مثلث شماره ‪137‬‬ ‫‪ l‬نه! ربیع کامال زاییده تخیل من است‪ ،‬اما فردی‬ ‫مثل عمروبن حج��اج را مثال براس��اس س��یر زندگی اش‬ ‫می توان دریافت که شور هیجان اولیه او در دعوت از امام به‬ ‫کوفه و بعد پیوستن به لشکر ابن زیاد ناشی از چیزی غیر از‬ ‫والیت پذیری است‪ .‬جست وجوی این نکات است که انسان‬ ‫را به تخیل وادار می کند و همین کش��ف انگیزه های فعلی‬ ‫افراد اس��ت که دیالوگ های انها را می س��ازد و در کنار ان‬ ‫نکاتی کلیدی که داستان می خواهد بگوید‪ .‬یعنی چه چیزی‬ ‫والیت پذیری افراد را تحت الشعاع خودش قرار می دهد‪.‬‬ ‫چه تحولی می شود که ناگهان این گونه تغییر مسیر می دهد‪.‬‬ ‫این پاسخ یابی من بود که قصه و شخصیت های ان را به جلو‬ ‫می برد و من با همین نکته که ش��خصیتی مثل ربیع را به‬ ‫قصه می اورم که شاهد سیر تحول این جامعه است‪.‬‬ ‫این مشکل را حل کرد‪ ،‬یعنی کسانی که می توانستند به این‬ ‫سوال ها پاسخ بدهند وندادند حاال می خواهد نویسنده باشد‬ ‫یا روحانی یا مبلغ یا روشنفکران‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫در مورد ش�خصیت محوری «ربیع» هم این طور‬ ‫عمل کردید؟‬ ‫نوشتن این دست رمان ها به نظرم اتفاقی است که‬ ‫بر بستر یک ضرورت اجتماعی شکل می گیرد‪ .‬قرن ما‬ ‫قرن پرسشگری است و جواب های قطعی هم نمی توان‬ ‫به انها داد‪ .‬االن هم درجامعه ما این جریان هست‪ .‬البته‬ ‫بخش هایی ان را عنوان می کنند و بخش هایی ان را فرو‬ ‫می خورند‪ ،‬من هم به عنوان عضوی از جامعه این پرسش‬ ‫را داشتم وتوانایی این راداشتم که به دنبال جوابش بگردم‬ ‫‪ l‬این زبان‪ ،‬زبان روایت داس��تانی فارسی از مردم‬ ‫عرب زبان عصر امام حسین(ع) است‪ .‬زبانی است که قابل‬ ‫استفاده برای همه دوران هاس��ت‪ .‬زبانکوچه بازاری امروز‬ ‫مختص همین امروز ماس��ت و زبان فارس��ی باستان هم‬ ‫مختص همان دوره اس��ت‪ .‬زبان این زمان‪ ،‬زبانی است که‬ ‫برای همه این دوران ها می تواند پاس��خگو باشد‪ ،‬یعنی هم‬ ‫انسان فارسی زبان گذشته و هم امروزی و هم ایندگان‪ .‬پس‬ ‫باید س��راغ نوعی روایت زبانی کالسیک رفت که شکسته‬ ‫نیست و طراحی خاص خودش را دارد‪ .‬شیوه روایت و دیالوگ‬ ‫گویی و زبان داس��تان را س��عی کردم با مضمون داس��تان‬ ‫همخوان باش��د و خوب فکر می کنم این زبان کالس��یک‬ ‫می تواند از پس ان براید‪.‬‬ ‫نوش�تن داس�تانی که از ابتدا پای�ان ان برایتان‬ ‫مش�خص اس�ت چق�در می توان�د مبتن�ی ب�ر‬ ‫ضروریات یا داستان نویسی باشد؟‬ ‫‪ l‬من واقعا دنبال چرای��ی برخی ماجراها‪ ،‬رفتارها و‬ ‫اعمال درخالل روایت بودم و وقتی به دنبال این چرایی باشی‬ ‫دیگر مش��خص بودن و یا نبودن پایان داستان چندان مهم‬ ‫نیست‪ .‬این لحظه به لحظه هاست که مهم می شود‪ ،‬نتیجه را‬ ‫میدانی‪ ،‬اما چرایی رسیدن به ان نتیجه مهم است ‪ .‬تردید هایی‬ ‫که درمس��یر ان وجود دارد و خوب البته گفتن این حرف ها‬ ‫مثل راه رفتن روی لبه تیغ اس��ت هم برای من و هم برای‬ ‫خواننده پرسشگر وهمین پرسشگری است که وادارم می کند‬ ‫اگر روزی جلد دومی برای این رمان نوش��تم در ان به دنبال‬ ‫پاسخ به س��واالتی درباره نوع رفتار امام حس��ین(ع) باشم‪.‬‬ ‫پرسش هایی از قبیل اینکه شکل حرکت امام از مکه به کوفه‬ ‫نش��ان از تمایل او به جنگ ندارد و معرف موضوع دیگری‬ ‫است و حاال با این سوال اینکه چرا درنهایت می جنگد‪g ...‬‬ ‫‪71‬‬ ‫نقد و بررسی رمان «نامیرا» تقدیر شده جایزه جالل ال احمد‬ ‫چشم انداز واقعه‬ ‫‪2‬‬ ‫باقر رجبعلی‬ ‫فرهنگ‬ ‫صادق کرمیار درب��اره واقعه کربال رمانی نوش��ته که‬ ‫سیدمهدی شجاعی ان را پسندیده و بنابه قوت کار‪ ،‬چاپش‬ ‫را در سلسله اثار موس��وم به متون فاخر‪ ،‬تائید کرده است‪ .‬با‬ ‫نوشته های کرمیار و ش��گردهای ساده نویسی و بی حاشیه‬ ‫زیستنش از سال ها پیش اشنایی دارم و همین بود که تا قبل از‬ ‫تقدیرشدن رمان نامیرا در سومین دوره جایزه جالل ال احمد‪،‬‬ ‫در گمنامی محض به سر می برد‪.‬‬ ‫هر نویس��نده خوبی س��رانجام رو خواهدامد و کرمیار‬ ‫نیز پس از س��ال ها این در و ان در زدن‪ ،‬سرانجام حق خود‬ ‫را از ادبیات داستانی ایران گرفت و با پیگیری های مداوم در‬ ‫نوشتن و بازنوشتن‪ ،‬در مراسم جایزه ای بزرگ تقدیر شد‪ .‬به‬ ‫همین سبب رمان نامیرا را می گشایم‪« :‬بیابان تفتیده است‬ ‫و نور لرزان خورشید ظهر بر دشت ترک خورده‪ .‬هرم سوزان‬ ‫باد که خاک داغ و ش��ن های بیابان را بر سر و روی عبداهلل‬ ‫می پاشد‪»...‬‬ ‫از همین ابتدای رمان می دانیم که قرار است مشرکان و‬ ‫حرامیان و عده ای از مسلمانان‪ ،‬همپیمان شوند تا در همین‬ ‫بیابان و در گودال��ی‪ ،‬بهترین بنده خدا و فرزند رس��ولش را‬ ‫بکش��ند و برکش��ته اش پای افش��انی کنند‪ .‬همراه با ام ربیع‬ ‫(همس��ر عباس)‪ ،‬به بازار کوچک و گ��رم «بنی کلب» پای‬ ‫می گذاریم‪ .‬اینجا اغاز ورود ما به اعماق اجتماعی اس��ت که‬ ‫مردمش با ش��نیدن صدای اذان‪ ،‬دست از کار می کشند و به‬ ‫نماز می ایس��تند‪ .‬مردی به نام «زبیر»‪ ،‬از ام ربیع که شویش‬ ‫عباس را از دس��ت داده به سماجت خواس��تگاری می کند و‬ ‫با جواب دندان شکن او مواجه می شود‪.‬‬ ‫فرزندش ربیع ‪-‬که رمان بر ش��رح دغدغه های او بین‬ ‫حق و باطل تاکید دارد‪ -‬همچون ش��یر درکنار مادر ایستاده‬ ‫اس��ت‪ .‬اما چه کند که باید برای انتقام خون پدر‪ ،‬راهی شود‪.‬‬ ‫او قرار است مادر را نیز همراه خود ببرد‪ .‬اما ماد ر تردید دارد‪:‬‬ ‫ «کمی دیگر فکر کن ربیع‪ .‬عمل نکردن به سفارش‬‫پدر‪ ،‬بدفرجامی دارد‪ .‬وقتی از تو خواست به شام بروی‪ ،‬یعنی‬ ‫از خون خویش گذش��ته تا خداوند در روز موع��ود میان او و‬ ‫قاتالنش داوری کند‪».‬‬ ‫ « پدر از حق خود برای خونخواهی گذش��ت‪ ،‬اما من‬‫هم حقی دارم که نمی توانم از ان بگذرم‪».‬‬ ‫همراه با رمان‪ ،‬پا به «نخیل��ه» می گذاریم و از انجا به‬ ‫کوفه می روی��م‪ .‬مردمی را می بینیم ک��ه د ر تردید و دو دلی‬ ‫دست و پا می زنند‪.‬‬ ‫« عبداهلل بن عمیر» و «عمروبن حجاج» دو س��رداری‬ ‫که س��ال ها کنار هم در جنگ های گوناگون جنگیده اند‪ ،‬در‬ ‫انتخاب میان امام حسین(ع ) و ابن زیاد‪ ،‬د ر تردیدند‪.‬‬ ‫ربیع ‪ ،‬تردیدهای انان را تعقیب می کند تا خود به حقیقت‬ ‫دست یابد‪ .‬در نهایت‪ ،‬عبداهلل بن عمیر‪ ،‬خود را مخالف قیام‬ ‫امام حسین(ع) نشان می دهد و در همان حال‪ ،‬عمروبن حجاج‬ ‫نامه ای به امام می نویسد و حضرت را به کوفه دعوت می کند‪.‬‬ ‫از انجا که رمان بر پایه روش استقرایی‪ ،‬یعنی رسیدن‬ ‫از جزء به کل نوشته شده‪ ،‬این دو قطب داستان در مقابل هم‬ ‫قرار می گیرند و هر کدام از موضع پیشین خود برمی گردند تا‬ ‫جزئیات زندگی همراه با عواطف‪ ،‬احساس��ات‪ ،‬غرایز و همه‬ ‫انچه در وجود ادمی امکان بروز می یابد‪ ،‬نمایشی از واقعیت‬ ‫محض ان روزهای واقعه را پیش روی مخاطب قرار دهند‪.‬‬ ‫این روش در واقع ایجابی‪ ،‬اگرچه عاری از تکنیک های‬ ‫روایی تاثیرگذار امروزی است‪ ،‬اما توانسته روایت رمان را با‬ ‫مثلث شماره ‪137‬‬ ‫‪72‬‬ ‫توسل به نوعی سادگی مالوف‪ ،‬از در غلتیدن به تکرار مکررات‬ ‫نجات دهد‪.‬‬ ‫البته در رمان هایی که موضوع مذهبی دارند‪ ،‬چاره ای‬ ‫جز این نیس��ت و وفاداری نویس��نده به هنجارهای سنتی‬ ‫روایت‪ ،‬نشان دهنده هوش��مندی او و اگاهی اش از سلیقه و‬ ‫خواست مخاطب است‪ .‬گویی نویس��نده دوربینی به دست‬ ‫گرفت��ه‪ ،‬از البه الی ادم ها و اش��یا عبور ک��رده و هر نکته و‬ ‫نقطه ای از جامعه ان روزگار را که الزم دیده‪ ،‬به کیفیتی قابل‬ ‫عرضه‪ ،‬ثبت کرده است‪.‬‬ ‫موقعیت های جغرافیایی کوچه و بازار‪ ،‬شهرها‪ ،‬بازارها‪،‬‬ ‫حاشیه های محالت‪ ،‬دش��ت ها‪ ،‬بیابان ها و گستره وسیعی از‬ ‫انچه زیر اسمان ان وقایع حضور داشته‪ ،‬به یمن تصویر پردازی‬ ‫درخشان و نورپردازی از ان درخشان تر تقدس ماجرا‪ ،‬در برابر‬ ‫نگاه دل ما گسترده شده اند تا بر سویدای جان‪ ،‬نه تنها بنشینند‬ ‫که صاحبخانه نیز بشوند‪.‬‬ ‫نث��ر روان و در عین حال کاربردی نویس��نده‪ ،‬نش��ان‬ ‫از مطالعات به هر ح��ال ضروری و خ��اص در ارتباط با این‬ ‫واقعه دارد و به خوبی پیداس��ت ک��ه اثار زب��ده ای را برای‬ ‫این کار‪ ،‬واکاویده اس��ت‪ .‬از اینها گذش��ته اگر نویسنده ای‬ ‫تحقیقات و مطالعات کافی در این موارد داش��ته باش��د‪ ،‬اما‬ ‫با اصول داستان نویسی اشنا نباش��د‪ ،‬بدیهی است که همه‬ ‫تمهیدات و تتبعات راه به جایی نخواهند برد‪ ،‬اما کرمیار اصول‬ ‫داستان نویس��ی (به ویژه در حوزه ا ثار نمایش��ی)را به خوبی‬ ‫اموخته و از شگردها و ترفندهای تولید خالقانه این گونه اثار‬ ‫به خوبی اگاه اس��ت‪ .‬از همه مهم تر در نگارش چنین اثاری‬ ‫با موضوع ثابت و مش��خص و مخصوصا ممتاز (مثل واقعه‬ ‫عاش��ورا)‪ ،‬اگر مولف خود دغدغه ای برای واکاوی جزئیات‬ ‫موضوع نداشته باشد‪ ،‬موفق نخواهد بود‪ .‬این دغدغه را کرمیار‬ ‫چنان در حالتی بین تعلیق و تایید به جلو رانده و پیش برده که‬ ‫خواننده‪ ،‬ناخوداگاه و حتی گاه��ی در عین ناباوری‪ ،‬در هول‬ ‫و والی اثر غرق می ش��ود‪ .‬در واقع از همان اغاز رمان‪ ،‬بذر‬ ‫ تردید چنان ال به الی کلمات و جمله ها پاشیده شده که عبور‬ ‫از انها و رسیدن به حقانیت امام حسین(ع) همراه با حالوت‬ ‫خاصی صورت می گیرد‪ .‬اما در فرایند این دگردیسی انسانی و‬ ‫عاشقانه‪ ،‬ما از درون و اعماق مردم و جامعه چیزی نمی بینیم‪،‬‬ ‫زیرا نویس��نده به تاس��ی از منابع‪ ،‬با پرداختن به ظواهری از‬ ‫رفتار عادی مردم کوچه و بازار‪ ،‬چشم انداز واقعه را طوری در‬ ‫برابر ما گسترده که ناگزیریم برای پی بردن به درون ادم ها‪،‬‬ ‫از حاالت و حرکت هایی که ب��ه نقش امده با حدس و گمان‬ ‫اطالعات به دست اوریم‪.‬‬ ‫این عیب بزرگی است برای یک اثر که می خواهد رمان‬ ‫باش��د و نه متن تاریخی‪ .‬اما عجبا که در ادامه رمان‪ ،‬عبداهلل‬ ‫بن عمیر‪ ،‬طرفدار امام حسین(ع) می شود و عمرو بن حجاج‬ ‫به یاری ابن زیاد تن می دهد و پرچمدار کسانی می شود که در‬ ‫کربال اب به روی امام می بندند‪.‬‬ ‫این تردیدها و تغییرهای سریع و غیر منطقی مواضع‪،‬‬ ‫عنصر تعلیق را در رمان چنان برجس��ته و پر کشش نمایانده‬ ‫که خواننده برای خواندن ادامه ماجرا بی تابی خاصی را تجربه‬ ‫می کند و برای دانستن ماجرا‪ ،‬کلمات و جمله ها را با سرعت‬ ‫در می نوردد‪ ،‬حال انکه ممکن است از کل ماجرا اگاهی های‬ ‫قبلی داشته و نهایت واقعه عاشورا و حواشی ان را صدها بار‬ ‫مرور کرده باش��د‪ .‬جذابیت رمان کرمیار در همین است که‬ ‫چنین خوانند ه و مخاطبی را هم به روایت خود ‪ ،‬جلب و جذب‬ ‫می کند و او را در چش��م اندازی دیگر از این واقعه به چالش‬ ‫وا می دارد‪ .‬چالش در این رمان در همه دیالوگ ها وجود دارد‪،‬‬ ‫در حالی که نباید به این ش��دت وجود داش��ته باشد و گاهی‬ ‫دیالوگ ها باید زندگی ساده و عادی مردم را نمایش دهند‪.‬‬ ‫ربی��ع در این رم��ان‪ ،‬در واقع همان ج��وان امروزی و‬ ‫مخاطب اینچنینی است که می خواهد از عمق ماجرا‪ ،‬با مرور‬ ‫جزئیات ساده زندگی سردر اورد‪ .‬بنابراین و به ناگزیر‪ ،‬از این‬ ‫همه دو دلی و چالش در گفت وگوها لطمات شدیدی متحمل‬ ‫می شود و این پروسه به یقین رسیدن او را به تعویق می اندازد‪.‬‬ ‫این یقین دیر هنگام برای جوانی چون او‪ ،‬یعنی کس��ی که‬ ‫می خواهد مروارید واقعیت ها را از میان انبوه وقایع و دریایی‬ ‫از موج های گوناگون و ناهمگ��ون صید کند‪ ،‬باید از منطقی‬ ‫درونی نشات بگیردکه نمی گیرد!‬ ‫یکایک ما‪ ،‬از کودکی در ذهنمان بوده که واقعه عاشورا‬ ‫چه بود و چه ش��د‪ .‬البته در متون تاریخ��ی و مذهبی‪ ،‬وقایع‬ ‫به طرزی دلنشین و شیرین ثبت شده و خوانده می شوند اما‬ ‫تعلیق و ش��ک و تردیدی را که در ذهن هرکس وجود دارد‪،‬‬ ‫پاسخی نمی دهند‪ ،‬زیرا غالبا بر مبنای قطعیت و تعصب نوشته‬ ‫شده اند و احتماال برای بعضی ها‪ ،‬نمی توانند همراه با پاسخ به‬ ‫ابهامات و تردیدها باشند‪ .‬این پاسخگویی در هر حال باید با‬ ‫منطقی درونی صورت گیرد‪.‬‬ ‫جذابیت تبدی��ل اینگونه ماجراها به رم��ان در همین‬ ‫است که چون رمان را باید بر اساس تعلیق و ابهام و عناصر‬ ‫دراماتیک ب��ه وج��ود اورد‪ ،‬اینها خ��ود باعث می ش��وند تا‬ ‫دلمشغولی های حاشیه ای مخاطب هم‪ ،‬پاسخ خود از ماجرا‬ ‫را به نحو مطلوبی دریافت کند‪ .‬رم��ان «نامیرا» را می توان‬ ‫به طور نسبی و با توجه به داش��ته هایمان در این زمینه و نیز‬ ‫عرف جامعه و سلیقه مخاطبان‪ ،‬موفق دانست و امیدوار بود‬ ‫که گام های بعدی نویسنده نیز در این ژانر ‪ ،‬همه ما را غافلگیر‬ ‫کند‪ .‬اگر چه تا همینجا هم به قدر وسع خود کوشیده و دست‬ ‫به کاری زده که در اندیشه اغلب نویسندگان امروزی‪ ،‬اگر نه‬ ‫ناممکن‪ ،‬الاقل خارج از دستور نویسندگی شمرده می شود‪.‬‬ ‫* از انجا که رمان بر پایه روش استقرایی‪ ،‬یعنی رسیدن‬ ‫از جزء به کل نوش��ته شده‪ ،‬دو قطب داس��تان در مقابل هم‬ ‫قرار می گیرند و هر یک از موضع پیش��ین خود برمی گردند‬ ‫تا نمایشی از واقعیت محض پیش روی مخاطب قرار دهند!‬ ‫* ربیع در این رم��ان‪ ،‬در واقع همان ج��وان امروزی‬ ‫اس��ت که می خواهد از عم��ق ماجراها با عب��ور از جزئیات‬ ‫سردراورد‪g .‬‬ ‫نامیرا نوشته صادق کرمیار توانسته ارتباط‬ ‫مناسبی میان وقایع تاریخی و چارچوب های‬ ‫داستان نویسی مدرن برقرار کند‬ ‫نامیرا و انچه خالق ان به دنبال ان است‬ ‫در ستایش جسارت‬ ‫حمید نورشمسی‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪137‬‬ ‫‪ 3‬شاید به سادگی نوشتن یک یادداشت نتوان نسبت میان‬ ‫تاریخ و رمان را در ادبیات داس��تانی معاصر ایران مورد بررسی‬ ‫قرار داد‪ .‬شاید به سادگی مرتب کردن این کلمات پشت سر هم‬ ‫نتوان نوشت که چگونه نس��بتی میان تاریخ ایران و تاریخ‬ ‫اسالم و حتی جهان با داستان نویس��ی معاصر ایران برقرار‬ ‫بوده و چگونه رمان ایرانی معاصر به استناد از واقعیات تاریخی‬ ‫پرداخته است‪ .‬شاید نتوان و شاید هم بتوان البته‪ ،‬اما بی شک‬ ‫می توان در حد و اندازه یک یادداش��ت بر وجود این اس��تناد‬ ‫صحه گذاش��ت و ادبیات معاصر را وام دار ان و نویسندگان‬ ‫معاصر را نیز متاثر از ان و نه تنها تجربه ذهنی خویش دانست‪.‬‬ ‫کمی که بیشتر جرات کنیم حتی می توانیم بنویسیم که‬ ‫نش��انه ها و جرقه هایی از یک حرکت و نگاه تازه به تاریخ در‬ ‫داستان نویسی معاصر ایران نیز در حال مشاهده شدن است‪.‬‬ ‫نشانه هایی از ایجاد یک سبک ادبی تازه در استناد تاریخی‬ ‫که در ان تاریخ به عنوان بستر رخداد ماجرای رمان تنها برای‬ ‫خلق چارچوب زمانی و مکانی روایت به کار می رود و استناد‬ ‫متقن به ان نه خواست و نه نیاز نویسنده در خلق اثر است‪.‬‬ ‫به زبان ساده تر در نگاه تازه به تاریخ در رمان فارسی‪ ،‬در‬ ‫سال های اخیر برخی نویسندگان پیشرو ترجیح داده اند به جای‬ ‫راوی صرف تاریخ بودن و باز خوانی حوادث تاریخی به جای‬ ‫پناه بردن به حیله ایهام و ایجاز در بیان و بهره مندی از ادبیات‬ ‫خاص روایت تاریخی که در داستان نویسی معاصر ایران چیز‬ ‫تازه ای هم نیست و نمونه هایش هم فراوان است‪ ،‬تاریخ را‬ ‫تنها بستر روایتی قرار دهند که قرائت انها از رخداد یک حادثه‬ ‫تاریخی را رقم می زند‪.‬‬ ‫در این حرکت نویس��نده قصد بازنمای��ی و یا واکاوی‬ ‫تاریخ را در خالل قصه خ��ود ندارد‪ .‬او در عی��ن حال که به‬ ‫واقعیت تاریخ پایبند است‪ ،‬قرائت داستانی خود را از یک واقعه‬ ‫تاریخی و انسان در بستر ان دارد‪ .‬شخصیت پردازی در این‬ ‫شیوه روایت ابزاری است که نویسنده با ان به دنبال واکاوی‬ ‫موقعیت جغرافیایی تاریخی یک رخداد تاریحی نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫از ان به عنوان یک بستر جامعه شناس��انه و انسان شناسانه‬ ‫برای برقراری نسبت میان انسان ها‪ ،‬داستان خود و مخاطبان‬ ‫امروزی خواننده ان بهره می برد و صد البته خلق این چنین‬ ‫اثری کاری اس��ت کارس��تان که معدود نویسندگان معاصر‬ ‫توانسته اند از پس ان بر ایند‪.‬‬ ‫رمان «نامیرا» اثر ص��ادق کریمار را می توان به جرات‬ ‫اغازگر این نگاه ادبی تازه در رمان ایرانی به ش��مار اورد که‬ ‫سبک و ساختار وروایی ان در س��ال های پس از خلقش نیز‬ ‫از سوی نویس��ندگانی مثل محمدرضا بایرامی و حتی رضا‬ ‫امیرخانی در داس��تان اخیرش «قیدار» به ان توجه و استناد‬ ‫داشته اند‪.‬‬ ‫نامیرا در پوسته ظاهری خود داستانی است تاریخی که‬ ‫در سال شصت هجری و در هنگامه قیام عاشورا رخ می دهد‪.‬‬ ‫داس��تان رمان درباره دختر و پس��ری جوان اس��ت که بین‬ ‫سرداران بزرگ برای حمایت از امام حسین(ع) و یزید تردید‬ ‫دارند؛ در ادامه داس��تان‪ ،‬این دوجوان طی اس��تدالل های‬ ‫مختلف به حقانیت امام حسین(ع) پی می برند‪.‬‬ ‫هنر کرمیار اما در نگارش این رمان ترسیم چهره این دو‬ ‫شخصیت پیش چشم مخاطبانش نیست‪ ،‬بلکه او با ترسیم این‬ ‫ق تردیدی در میان باطن انها و قرار دادن انها در معرض‬ ‫افراد و خل ‬ ‫انتخاب بی مهاب��ا‪ ،‬مخاطب خود را در مقام جایگزین س��ازی‬ ‫با انها قرار می دهد و از او می خواهد که به جای انها و در باطن‬ ‫خود دست به انتخاب بزند و البته خود نویسنده نیز در پایان‬ ‫پیشنهاد و انتخاب خود را روایت می کند‪.‬‬ ‫کرمی��ار در این رم��ان به دنبال روایت تاریخ نیس��ت‪،‬‬ ‫قصد هم نکرده که درباره قیام عاشورا و یا حقانیت قیام امام‬ ‫شهیدان‪ ،‬حسین بن علی(ع) مرثیه سرایی کند‪ ،‬اما بی مهابا و‬ ‫شاید در یکی از سیاسی ترین برداشت های ادبی از این واقعه‪،‬‬ ‫با خلق داستانی در بستر تاریخی از مخاطب خود می خواهد‬ ‫که به این اندیشه کند که امروزه و در میان مناسبات سیاسی‬ ‫و اجتماعی پیرامون خود حاضر به همکاری در کدام جناح و‬ ‫لشکر خواهد بود؟‬ ‫نامیرا داس��تان انتخاب انس��ان معاصر میان دو نوع از‬ ‫بودن تاریخی است که نویسنده در لفافه از ان به عنوان بودن‬ ‫در لشکر امام حسین (ع) و یا عمر سعد یاد می کند‪.‬‬ ‫تمامی شخصیت های تاریخی و بس��تر های تاریخی‬ ‫در نامیرا و وجوه تاریخی ان اس��تعاره است که کرمیار برای‬ ‫مکاش��فه تاریخی خود از ان بهره برده است‪ .‬به ساده ترین‬ ‫زبان ممکن‪ ،‬او در این اثر به دنبال اثبات حقانیت قیام عاشورا و‬ ‫اندیشه حسین(ع) نیست‪ ،‬بلکه زیرکانه به دنبال تعیین نسبت‬ ‫مخاطب معاصر این واقعه تاریخی با ان است‪.‬‬ ‫داستان نامیرا داستان استحاله اندیشه حق توسط اندیشه‬ ‫باطل و نیز چیستی باور قدسی حاضر در اندیشه حق جویانه‬ ‫اس��ت که در نهایت پیله تنیده شده از ش��ک و تردید باطل‬ ‫پیرامون خود را می درد و انتخاب حق‪ ،‬مس��یر رسیدن به ان‬ ‫ر ا ترسیم می کند‪.‬‬ ‫ش��یوه روایت‪ ،‬زبان‪ ،‬فضاسازی و ش��خصیت پردازی‬ ‫کرمیار در نامیرا همه و همه در پوسته ظاهری نمونه ای است‬ ‫بی نقص از رمان تاریخی معاصر که از قضا بسیار شور انگیز‬ ‫نیز نوشته شده اس��ت؛ اما انچه کرمیار در واقع به دنبال ان‬ ‫بوده‪ ،‬نه روایت تاریخ که واکاوی نس��بت واقعیت امروزی با‬ ‫واقعیت تاریخی در رمانش است‪ .‬او در لفافه روایت تاریخی‬ ‫مخاطب خود را به چالشی ذهنی با ماجرای داستانش وادار‬ ‫می کند و از او می خواهد ش��جاعانه نسبت خود را با انتخابی‬ ‫تاریخی که او در رمانش ترسیم می کند مشخص و ابراز کند‬ ‫انتخاب او در این میان چیست‪.‬‬ ‫نامیرا بیش از انکه به تاریخ تعلق داشته باشد‪ ،‬داستانی‬ ‫است متعلق به انس��ان معاصر که س��اخت جامعه شناسانه‬ ‫پیرامون او را م��ورد واکاوی قرار می دهد و با ترس��یم یک‬ ‫موقعیت ب��رای انتخاب پیش چش��م مخاطبان��ش از انها‬ ‫می خواهد که نسبت خود را با یک حقیقت تاریخی که نقش‬ ‫پررنگی در باورهای روزمره انها در زیس��ت اجتماعی شان‬ ‫دارد‪ ،‬مشخص کنند‪ .‬از این منظر کار کرمیار در این رمان و‬ ‫ادامه دادنش را در اثاری از این دس��ت که در سال های اخیر‬ ‫نیز توسط او ادامه داشته است‪ ،‬باید جسورانه و در عین حال‬ ‫شجاعانه ستود و پاس داشت‪g .‬‬ ‫رمان تاریخی‪ ،‬یک ژانر محبوب‬ ‫واقعیات صدر اسالم‬ ‫‪4‬‬ ‫رمان های تاریخی یکی از ژانرهایی است که در بازار‬ ‫کتاب بس��یار خریدار دارد‪ .‬در همه کشورهای جهان شاهد‬ ‫گونه ای از ادبیات هستیم که می خواهد میان حوادث تاریخی‬ ‫و ادبیات خالقانه پل بزند‪ .‬به عنوان مثال جنگ داخلی امریکا‬ ‫می تواند بهانه ای باشد برای نوشتن چندین و چند رمان‪ ...‬یا‬ ‫جنگ داخلی اسپانیا دو رمان بس��یار مهم را به تاریخ ادبیات‬ ‫جهان اضافه کرده که یکی از انها خورشید هم طلوع می کند‬ ‫نوشته ارنست همینگوی است‪ ...‬اصوال رمان های تاریخی‬ ‫با توجه به اینکه تاریخ را در لباسی ملموس تر ارائه می دهند‬ ‫با مخاطب ارتباط بهتری نسبت به کتاب های تحقیقی پیدا‬ ‫می کنند‪.‬‬ ‫در میان رمان ه��ای تاریخی‪ ،‬رمان های��ی با تم تاریخ‬ ‫ادیان جایگاه ویژه ای دارند‪ .‬رمان هایی با محوریت زندگی‬ ‫حضرت مسیح بسیار یافت می شود‪،‬به عنوان مثال اکثر اثار‬ ‫نیکوالس کانتزاکیس به زندگی مس��یح می پردازند‪ .‬دوران‬ ‫قبل و بعد از مسیح هم محور رمان های تاریخی فراوانی بوده‪.‬‬ ‫از میان کتاب هایی که به دوران پیش از مس��یح پرداخته اند‬ ‫می توان به بن هور اشاره کرد‪ ،‬در مورد دوران پس از مسیح‬ ‫هم می توان به کتاب جنجالی راز داوینچی نوشته دن براون‬ ‫اش��اره کرد‪ .‬اکثر رمان ه��ای تاریخی تبدیل ب��ه فیلم های‬ ‫پر فروشی شده اند‪.‬‬ ‫در ایران ه��م رمان تاریخ��ی جایگاه وی��ژه ای دارد‪،‬‬ ‫تقریبا هم��ه کتاب های ذبیح اهلل منص��وری را در این زمینه‬ ‫در یاد دارند‪ .‬رمان تاریخ‪ -‬مذهبی هم بسیار محبوب است‪.‬‬ ‫حوادث صدر اس�لام انچنان با فرهنگ مردم عجین است‬ ‫که کتاب های ارزش��مند بس��یاری در این زمینه چاپ شده‪.‬‬ ‫تنوع مضامین؛ حوادث مک��ه‪ ،‬مدینه‪ ،‬زندگانی و ش��هادت‬ ‫حضرت علی‪ ،‬حادثه کربال‪ ...‬همه پایه خوبی برای رمان های‬ ‫تاریخی‪-‬مذهبی محس��وب می ش��وند‪ .‬از ای��ن مجموعه‬ ‫می توان به کتاب«انک ان یتیم نظر کرده» نوشته محمدرضا‬ ‫سرشار اش��اره کرد‪ .‬محمود حکیمی این ژانر ادبی را دارای‬ ‫ریزه کاری هایی می داند که باید به ان پرداخت‪« :‬در بسیاری‬ ‫از داس��تان های تاریخی متاسفانه نویس��ندگان به گونه ای‬ ‫وقایع را تغییر دادند که تحریف پدید امد و این از نظر من اصال‬ ‫درست نیست‪ ،‬حتی اگر رمان نویس خیلی زیبا بنویسد‪ .‬گاهی‬ ‫اوقات نویسنده به خلق قهرمانان جدید در یک واقعه تاریخی‬ ‫دست می زند‪ .‬در خلق قهرمانان جدید اگر وقایع تاریخی را از‬ ‫اصل تغییر ندهد‪ ،‬اشکالی ندارد‪ ،‬ولی اگر بخواهد اصل واقعه‬ ‫تاریخی را به گونه ای تغییر ده��د ان وقت باز هم تحریف به‬ ‫وجود می اید‪g ».‬‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫مدال هایی که اوردیم و نیاوردیم‬ ‫اسانسورکاروان ایران‬ ‫کشتی فرنگی چگونه تاریخ ساز شد‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪1‬‬ ‫تیم ملی کش��تی فرنگی ایران موفق ترین تیم اعزامی‬ ‫ کش��ورمان به رقابت های المپی��ک ‪ 2012‬لندن ب��ود و با‬ ‫کسب سه مدال طال بر سکوی نخس��ت این رقابت ها قرار‬ ‫گرفت‪ .‬فرنگی کاران ایران که در ش��ش وزن به غیر از وزن‬ ‫‪ 74‬کیلوگرم‪ ،‬سهمیه حضور در این مسابقات را کسب کرده‬ ‫بودند‪ ،‬نمایش خوبی از خود به جای گذاشتند و اگر اتفاقی که‬ ‫برای سعید عبدولی پیش امد هم رخ نمی داد امکان افزایش‬ ‫مدال های ایران وجود داشت‪ .‬بررسی عملکرد کشتی گیران‬ ‫فرنگی ایران در این رقابت ها نش��ان دهنده سخت کوشی و‬ ‫توانمندی انها در رسیدن به این موفقیت است‪.‬‬ ‫حمید سوریان‪ ،‬پسر طالیی ایران‬ ‫حمید سوریان در نخس��تین دیدار خود در رقابت های‬ ‫کش��تی فرنگی‪ ،‬نماینده قرقیزس��تان را شکس��ت داد و به‬ ‫جمع هش��ت نفر برتر وزن ‪ 55‬کیلوگرم راه یافت‪ .‬او ارالیف‬ ‫قرقیز را در س��ه تایم ‪ 6‬بر ‪ 2-0 ،0-4( 3‬و ‪ )1-2‬شکس��ت‬ ‫داد‪ .‬حریف بعدی س��وریان از مجارس��تان ب��ود و مهم تر از‬ ‫‪74‬‬ ‫حریف داور کره ای این مس��ابقه بود که پیش از این سابقه‬ ‫قضاوت های بدی علیه نمایندگان ایران داشت‪ ،‬اما سوریان از‬ ‫پس حریف مجاری خود برامد و او را هم در دو وقت مغلوب‬ ‫کرد‪ .‬دو کشتی نخست نشان داد که سوریان زمین تا اسمان‬ ‫با حمید ‪ 2008‬پکن متفاوت اس��ت و اس��تارت خود را برای‬ ‫رسیدن به قهرمانی المپیک زده است‪ .‬تمامی نگاه ها به دیدار‬ ‫نیمه نهایی س��وریان مقابل نیلبوم دانمارکی بود‪ ،‬اما برتری‬ ‫قاطعانه در این دیدار همه را متقاعد کرد که س��وریان پسر‬ ‫طالیی ایران خواهد بود‪ .‬او طلس��م ‪ 40‬ساله کشتی فرنگی‬ ‫ایران در رسیدن به مدال المپیک را شکسته بود و دیگر همه‬ ‫از او طال می خواستند‪ .‬در فینال روشن بایراموف اذربایجانی‬ ‫انتظار سوریان را می کشید‪ .‬در وقت اول کار به کلینچ کشیده‬ ‫شد و همانجا که بایراموف نتوانست در خاک مقابل سوریان‬ ‫مقاومت کند و بارانداز شد دیگر معلوم بود که او حریف حمید‬ ‫نخواهد شد‪ .‬در تایم دوم هم س��وریان حریف را خاک کرد‬ ‫تا هم وق��ت دوم را ببرد‪ ،‬هم مدال ط�لای المپیک را و هم‬ ‫نخس��تین مدال طالی کاروان ایران را به نام خود بزند‪ .‬دور‬ ‫افتخار سوریان در سالن اکسل هنوز هم از یاد نرفته است‪.‬‬ ‫پدیده ای به نام امید نوروزی‬ ‫مسیر امید نوروزی در وزن ‪ 60‬کیلوگرم المپیک لندن‬ ‫پیچیده و دش��وار بود‪ ،‬اما او برای روزهای س��خت س��اخته‬ ‫ش��ده بود‪ .‬نوروزی در گام اول به اس��انی حری��ف چینی را‬ ‫پشت سرگذاش��ت و پس از او هم س��رافیموف بلغار حریف‬ ‫جدی نبود و نوروزی در دو تایم از سد او هم گذشت‪ .‬تا اینجا‬ ‫همه چیز طبیعی بود‪ ،‬اما کش��تی های این��ده نگران کننده‬ ‫بود‪ .‬حریف قزاقی نوروزی رقیب جدی ب��ود و در وقت اول‬ ‫تا لحظات پایانی امید را شکس��ت داده بود‪ ،‬ام��ا نوروزی با‬ ‫تیزهوشی او را از تشک بیرون انداخت و امتیاز پیروزی بخش‬ ‫را گرفت‪ .‬در تایم دوم کش��تی نوروزی به حریف خود امان‬ ‫نداد و با کمرگیری و کسب سه امتیاز راهی دیدار نیمه نهایی‬ ‫شد‪ .‬در نیمه نهایی کشتی گیر ژاپنی در انتظار نوروزی بود که‬ ‫امید از پس ماتس��وموتو هم در دو وقت برامد و راهی فینال‬ ‫شد‪ .‬ش��اید تا همین جا هم انتظارات از امید نوروزی براورده‬ ‫اقای خاص از کشتی می رود؟‬ ‫شده بود‪ ،‬اما این جوان سودای بیشتری در سر داشت‪ .‬او در‬ ‫فینال الشخی گرجستانی را در دو ست با نتیجه یک بر صفر‬ ‫شکست داد تا با اقتدار کامل دومین مدال طالی رقابت ها را‬ ‫به نام خود ثبت کند‪.‬‬ ‫اشک های عبدولی‬ ‫ماجرای س��عید عبدولی را هم دیگر هم��ه می دانند؛‬ ‫جایی که او به مصاف حریف فرانسوی رفت و در وقت اول‬ ‫با انکه در خاک مقابل گینو مقاومت کرد‪ ،‬اما داوران امتیاز را‬ ‫به حریف دادند‪ .‬در وقت دوم هم کار به کلینچ کش��ید و این‬ ‫بار عبدولی حریف را بارانداز کرد‪ ،‬اما با اعتراض فرانسوی ها‬ ‫رای داور بالروس برگش��ت و در نهایت در میان اشک های‬ ‫سعید عبدولی دست فرانس��وی را به عنوان برنده باال بردند‪.‬‬ ‫در مرحله نمیه پایان��ی هم گینو مغلوب حریف خود ش��د تا‬ ‫بدین ترتیب عبدولی حذف شود و دست ایران از مدال وزن‬ ‫‪ 66‬کیلوگرم المپی��ک لندن کوتاه بماند‪ .‬هر چند بس��یاری‬ ‫معتقدند در این دی��دار حق عبدولی نادیده گرفته ش��د و او‬ ‫از رس��یدن به مدال بازماند با این حال برخی از کارشناسان‬ ‫هم معتقدند تصمیم داور درست بوده است‪ .‬بعد از این دیدار‬ ‫سیلی از ایمیل های اعتراضی به سمت فیال روانه شد و شایعه‬ ‫محرومیت داور بالروس باال گرفت‪ ،‬اما جالب انکه مارتینتی‪،‬‬ ‫رئیس فیال حق را به داور داد و در نهایت هم او محروم نشد‪.‬‬ ‫دو مسافر‬ ‫بازگشت اقای خاص‬ ‫محمد بنا زمانی که خودش کشتی می گرفت هم‬ ‫تاریخ ساز ش��د‪ .‬او زمانی که در وزن ‪ 68‬کیلوگرم کشتی‬ ‫می گرفت‪ ،‬موفق شد نخستین مدال کشتی فرنگی ایران‬ ‫پس از انقالب را در جهان به دست بیاورد و به دنبال ان‬ ‫مدال نقره جهانی خود را با مدال طالی اسیا کامل کرد‪.‬‬ ‫اما بنا که مدتی را هم در خارج از ایران زندگی کرده بود در‬ ‫دوران مدیریت محمدرضا طالقانی در فدراسیون کشتی‬ ‫همکاریش را با تیم مل��ی جوانان اغاز ک��رد‪ .‬در همین‬ ‫دوران بود که «حس��ن بابک» س��رمربی وقت تیم ملی‬ ‫کشتی فرنگی بزرگس��االن با طالقانی اختالف نظر پیدا‬ ‫کرد و در نهایت رئیس ان زمان فدراس��یون کش��تی در‬ ‫سال ‪ 2005‬ابتدا بابک را از کار برکنار کرد و سپس محمد‬ ‫بنا را به عنوان جانش��ین او معرفی کرد‪ .‬نکته جالب انکه‬ ‫در ان زمان حسن بابک پیش بینی کرده بود با این تغییر‬ ‫کشتی فرنگی ایران به قهقرا خواهد رفت‪ ،‬اما بنا منتظر‬ ‫اینده بود تا هفت سال بعد با سه مدال طالی المپیک خود‬ ‫را اثبات کند‪ .‬شیوه کاری محمد بنا به گونه ای بود که از‬ ‫همان ابتدا بسیاری از کارشناسان کشتی به سبک کاری‬ ‫او عالقه مند شدند و او را باور کردند‪.‬‬ ‫مرد حساس‬ ‫بنا روحیه ای بسیار حساس دارد و در دوران کاری‬ ‫خود بارها این حساسیت را نش��ان داده است‪ .‬او همیشه‬ ‫می خواهد بهترین باشد و به همین دلیل ضعف ها سریع‬ ‫به چش��مش می اید‪ .‬در این دوره هفت ساله زمان هایی‬ ‫که او قید کار را زده و اس��تعفا داده‪ ،‬کم نبوده است‪ .‬این‬ ‫اتفاق برای نخس��تین بار در س��ال ‪ 2007‬رقم خورد‪ .‬بنا‬ ‫و محمدرض��ا یزدانی خرم ک��ه بعد از طالقانی ریاس��ت‬ ‫فدراسیون کشتی را در دست گرفته بود چندان با یکدیگر‬ ‫سر سازش نداشتند و سرانجام اختالفات سبب شد تا بنا‬ ‫از کشتی فرنگی اس��تعفا دهد‪ .‬یزدانی خرم هم استعفا را‬ ‫پذیرا شد و با انتخاب سیم خواه به جای این مربی‪ ،‬یکسال‬ ‫بعد کشتی فرنگی ایران در المپیک پکن نتایج ضعیفی‬ ‫را کسب کرد‪ .‬پرامیدترین کشتی گیر فرنگی ایران حمید‬ ‫سوریان هم نتوانست در المپیک پکن راه به جایی ببرد‬ ‫تا کمبود محمد بنا بیش از هر زمانی احساس شود‪ .‬با این‬ ‫به سوی افتخار‬ ‫محمد بنا در سال ‪ 2009‬تیم کشتی فرنگی ایران را در‬ ‫رقابت های جهانی حاضر کرد‪ .‬یک مدال طال و س��ه مدال‬ ‫برنز سبب شد تا نخستین افتخار بنا رقم بخورد و سرانجام‬ ‫کشتی فرنگی ایران بتواند روی سکوی جهانی حاضر شود‪.‬‬ ‫ان هم در جایگاه نایب قهرمانی تا این موفقیت بی س��ابقه‬ ‫نوید روزه��ای بزرگتری با بنا را بده��د‪ .‬نباید فراموش کرد‬ ‫که بنا در ان رقابت ها پنج کش��تی گیر ت��ازه وارد را رو کرد‬ ‫که نخس��تین میدان جهانی خود را تجرب��ه می کردند‪ .‬اما‬ ‫افتخاراتی بزرگت��ر در راه بود‪ .‬بنا و ش��اگردانش در س��ال‬ ‫‪ 2010‬دست به کار بزرگی زدند و نخستین قهرمانی کشتی‬ ‫فرنگی ایران را در جام جهانی ارمنس��تان رقم زدند‪ .‬بعد از‬ ‫ان معمار نوین کش��تی فرنگی ایران تیم ای��ران را با چهار‬ ‫مدال طال و یک برنز به مقام قهرمانی بازی های اس��یایی‬ ‫گوانگجو رساند؛ مقامی که بعد از بازی های اسیایی تهران‬ ‫در سال ‪ 1974‬بی سابقه بود‪ .‬بعد از ان فرنگی کاران ایران بار‬ ‫دیگر در جا م جهانی حاضر شدند‪ ،‬انهم در کشور بالروس و‬ ‫طبیعی بود که تمایل داوری ها به سمت کشور روسیه بیشتر‬ ‫باشد‪ .‬با این حال تیم ایران با اقتدار روسیه را شکست داد و‬ ‫برای دومین بار قهرمانی این رقابت ها را کسب کرد و البته‬ ‫هت تریک قهرمانی های بنا در جام جهانی در روس��یه هم‬ ‫تکرار شد و تیم ایران در فینال با برتری مقابل ترکیه سه گانه‬ ‫قهرمانی در جام جهان��ی را کامل کرد‪ .‬ام��ا در رقابت های‬ ‫جهانی کشتی فرنگی جایی که کارشناسان معتقدند سطح‬ ‫ان از رقابت های جام جهانی باالتر اس��ت هم محمد بنا و‬ ‫شاگردانش درخشیدند‪ .‬در چهل و سومین دوره رقابت های‬ ‫جهانی کشتی فرنگی که سال گذش��ته در استانبول ترکیه‬ ‫برگزار شد‪ ،‬شاگردان بنا دو مدال طال‪ ،‬یک نقره و یک برنز‬ ‫را به دس��ت اوردند تا عالوه بر کسب چهار سهمیه المپیک‬ ‫عنوان نایب قهرمانی جهان هم به تاالر افتخارات کش��تی‬ ‫فرنگی ایران با محمد بنا اضافه شود‪ .‬بعد از ان ایرانی ها دو‬ ‫سهمیه دیگر هم گرفتند و با شش سهمیه راهی لندن شدند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫رضایی کار را تمام کرد‬ ‫اما در شرایطی که همه معتقد بودند داوری ها نخواهد‬ ‫گذاشت تا ایران سه مدال طال بگیرد و باالتر از روس ها تیم‬ ‫اول کشتی فرنگی المپیک ‪ 2012‬لندن شود اعجوبه ای به‬ ‫نام قاسم رضایی از راه رسید‪ .‬راه برای قاسم رضایی دشوار‬ ‫بود و از طرفی او دچار عفونت صورت هم شده بود‪ .‬نخستین‬ ‫حریف ایلدیم ترکیه ای ب��ود‪ .‬در لحظات اغازین وقت اول‪،‬‬ ‫ ایلدیم که به نظر می رسید از مش��کل مصدومیت صورت‬ ‫رضایی اطالع دارد با دست ضربه محکمی به صورت او زد‬ ‫تا ش��روع بازی به تاخیر بیفتد‪ .‬دو کشتی گیر در ادامه کاری‬ ‫از پیش نبردند و کار به کلینچ کشیده شد و رضایی در خاک‬ ‫خوابید و به خوبی توانست مقاومت کند‪ ،‬اما داور اعالم کرد‬ ‫که رضایی از پایش استفاده کرده است و یک اخطار و یک‬ ‫امتیاز به حریف ترک داد تا تایم اول به سود او به پایان برسد‪.‬‬ ‫در وقت دوم کار به کلینچ کش��ید و اگر مرد ترک در خاک‬ ‫مقاومت می کرد کار تمام بود‪ ،‬اما رضای��ی بارانداز را انجام‬ ‫داد و کار به وقت س��وم کش��ید که باز هم کلینچ و باز هم‬ ‫بارانداز رضایی کار را تمام ک��رد‪ .‬در مراحل بعدی رضایی‬ ‫توانست حریفان ارمنس��تانی و کوبایی را شکست داد و به‬ ‫فینال رفت‪ .‬ان هم فینالی مقابل حریف روس که سرنوشت‬ ‫قهرمان کش��تی فرنگی المپیک را هم تعیین می کرد‪ .‬او در‬ ‫دو تایم توترف روس را شکس��ت داد و هم خودش در وزن‬ ‫‪ 96‬کیلوگرم به مدال طال رس��ید و هم تیم فرنگی ایران را‬ ‫قهرمان کرد‪ .‬تا بدین ترتیب افس��انه پی��روزی محمد بنا و‬ ‫شاگردانش نقش حقیقت به خود بگیرد‪g .‬‬ ‫‪2‬‬ ‫موفق ترین کارنامه در میان رش��ته های المپیکی‬ ‫ای��ران در لن��دن ‪ 2012‬را کش��تی فرنگی رق��م زد‪ .‬در‬ ‫حالی که شاید بیش��تر پیش بینی ها و امیدها معطوف به‬ ‫رش��ته هایی چون وزنه برداری‪ ،‬تکواندو و حتی کش��تی‬ ‫ازاد بود‪ ،‬این فرنگی کاران ایرانی بودند که با کس��ب ‪3‬‬ ‫طال همه مع��ادالت را برهم زدن��د و رکوردهای زیادی‬ ‫را ثبت کردند‪ .‬رکورد کسب سه مدال طال در المپیک و‬ ‫همچنین کمک به قرار گرفتن ایران در جایگاه هفدهم‬ ‫دنیا در المپی��ک لندن و همه اینها محصول ش��اگردان‬ ‫مربی ای به نام محمد بنا ب��ود‪ .‬این روزها او را با نام های‬ ‫مختلفی می خوانند از اقای خاص کشتی گرفته تا اعجوبه‬ ‫کشتی فرنگی؛ کسی که در سال های اخیر بدون تردید‬ ‫فرنگی کاران کشتی ایران را متحول ساخته و رشته ای‬ ‫را که هم��واره نقطه ضعفی برای کش��تی گیران ایرانی‬ ‫بود اکنون به موفق ترین رش��ته المپیکی کشور تبدیل‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫شرایط یزدانی خرم متوجه شد ارزش های فنی بنا انقدر زیاد‬ ‫است که بتوان با ریزه کاری های شخصیتی و حساسیت های‬ ‫ن ترتیب بنا بالفاصله پس از المپیک‬ ‫ویژه او هم کنار امد‪ .‬بدی ‬ ‫پکن هدایت تیم ملی کشتی فرنگی را در دست گرفت‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫بشیر باباجان زاده در ‪ 120‬کیلوگرم و حبیب اهلل اخالقی‬ ‫در ‪ 84‬کیلوگ��رم خیلی زود از گردون��ه رقابت ها کنار رفتند‪.‬‬ ‫اخالقی که همان کشتی اول را به هرناندزکوبایی واگذار کرد‬ ‫و بعد از انکه هرناندز نتوانس��ت از پس حریفان خود بربیاید‬ ‫او هم حذف ش��د‪ .‬اما باباجان زاده ابتدا کش��تی گیران عراق‬ ‫و ارمنستان را شکست داد و س��پس در مقابل یوهان یورن‬ ‫س��وئدی مغلوب ش��د تا امیدوار به حضور در مرحله شانس‬ ‫مجدد باش��د‪ .‬با این حال یورن هم در نیمه نهایی از حریف‬ ‫استونی شکست خورد و باباجان زاده از گردونه رقابت ها کنار‬ ‫رفت تا این دو نماینده کشورمان نتوانند تاثیر چندانی برای‬ ‫کاروان ایران داشته باشند‪.‬‬ ‫محمد بنا سخن از خداحافظی با شغلش در تیم ملی ایران می گوید‬ ‫یک المپیک‪ ،‬یک بنا‬ ‫المپی��ک لندن ش��اهکار بنا بود و س��ه م��دال طال از‬ ‫س��وریان‪ ،‬نوروزی و رضای��ی نهایت موفقی��ت را رقم زد و‬ ‫کشتی فرنگی ایران توانست باالتر از روسیه قهرمان کشتی‬ ‫فرنگی المپیک ‪ 2012‬لندن شود تا نام محمد بنا و تیمش در‬ ‫تاریخ این رشته ورزشی جاودانه باشد‪.‬‬ ‫معمار می رود؟‬ ‫در این مدت کم نبوده اس��ت زمان های��ی که بنا اوای‬ ‫رفتن سر داده است‪ .‬همانطور که اش��اره شد یکبار در سال‬ ‫‪ 2007‬استعفا کرد و زمزمه های استعفای او در دوران کار با‬ ‫یزدانی خرم چندبار دیگر هم تکرار شد‪ ،‬اما در نهایت بنا ماند‬ ‫اما این بار همانطور که قبل از المپیک هم گفته بود با پایان‬ ‫کارش در لندن اعالم کرد دیگر از هدایت تیم کشتی فرنگی‬ ‫ایران کناره خواهد گرفت‪ .‬اکنون باید دید این خداحافظی در‬ ‫اوج پایان بنای کشتی فرنگی است یا نه؟ ‪g‬‬ ‫‪75‬‬ ‫شادترین مرد‬ ‫روی زمین بودم‬ ‫اما حاال غمگینم‬ ‫‪3‬‬ ‫تو گو با محمد بنا درباره‬ ‫گف ‬ ‫کار بزرگش در لندن‬ ‫اقای خاص‪ ،‬معمار کش�تی فرنگی‪ ،‬اعجوبه‬ ‫کش�تی و هر اس�م دیگری که برای�ش بگذاری‬ ‫ش�اید برای وصف محمد بنا کم باشد‪ .‬مردی که‬ ‫چه�ره اصل�ی کاروان اعزامی ایران ب�ه المپیک‬ ‫لندن بود‪ .‬هرچند زلزله اذربایجان کام سرمربی‬ ‫تیم ملی را تلخ کرده اس�ت‪ ،‬ام�ا هیجان المپیک‬ ‫هنوز هم در چش�مان او قابل دیدن است‪ .‬محمد‬ ‫بنا در گفت وگو با مثلث از شادی های دیروز و غم‬ ‫امروزش گفته است‪.‬‬ ‫اقای بنا! دوست داشتیم این گفت وگو را با شادی‬ ‫موفقیت های تیم کشتی فرنگی ایران اغاز کنیم‬ ‫اما خب‪ ،‬زلزل�ه اذربایجان هم�ه را ناراحت کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪ l‬بله دقیقا‪ .‬وقتی صحنه های این حادثه و ناراحتی‬ ‫مردم را دیدم تمام ان ش��ادی های بع��د از المپیک برایم به‬ ‫پایان رس��ید‪ .‬واقعا غمگینم و امیدوارم بتوانیم هر چه بیشتر‬ ‫از بار این غم برای مردم اس��یب دیده کم کنیم‪ .‬خدا را شکر‬ ‫که مردم همه به کم��ک امدند و من از همی��ن جا باز هم با‬ ‫تمامی اسیب دیدگان این حادثه ابراز همدردی می کنم‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫خب به سراغ المپیک لندن برویم‪ .‬چه شد که تیم‬ ‫شما کاری کرد کارستان؟‬ ‫پیش از اینکه به لندن بیاییم‪ ،‬گفته بودم ش��ش دالور‬ ‫داریم که هم��ه انها به دنبال قهرمانی هس��تند‪ .‬ما ش��ش‬ ‫شانس مدال بودیم که برای کسب انها تالش کردیم‪ .‬حتی‬ ‫می دانستیم در شرایط خاص شاید اجازه ندهند مدال بگیریم‪،‬‬ ‫کش��تی گیران ما جنگیدند و مبارزه کردند‪ .‬خوشبختانه سه‬ ‫مدال طال به کاروان ایران اضافه ش��د و به نظر من س��عید‬ ‫عبدولی نیز حقش بود که طالیی باشد‪ .‬حبیب اخالقی و بشیر‬ ‫باباجان زاده نیز دالورانه جنگیدند و در مجموع عملکرد خوبی‬ ‫داشتیم‪ .‬این قهرمانی و سه مدال طال را به مردم ایران تبریک‬ ‫می گویم که همیشه از ما حمایت می کردند‪.‬‬ ‫از عبدولی گفتید‪ ،‬در کش�تی او چه اتفاقی افتاد؟‬ ‫شما هنوز هم اعتقاد دارید بحث داوری بود؟‬ ‫‪ l‬ببین‪ ،‬ما در شرایطی که می توانستیم مدال طالی‬ ‫دیگری نیز داش��ته باش��یم حق ایران را خوردن��د‪ .‬قبال هم‬ ‫گفته بودم که نمی توانس��تند تحمل کنند که در یک ش��ب‬ ‫دو فینالیست داش��ته باشیم‪ .‬همه می دانس��تند که عبدولی‬ ‫شانس مدال است‪ ،‬اما نخواستند ایران قهرمان المپیک شود‬ ‫و این قرعه به نام این جوان افتاد‪ .‬خوشحالم با اینکه دوست‬ ‫نداشتند قهرمان ش��دیم‪ ،‬قاس��م رضایی حریف روسش را‬ ‫شکست داد و ایران را قهرمان کرد‪ .‬به هر حال من حتی بعد‬ ‫از پایان مسابقه هم از عبدولی خواستم با داور دست بدهد تا‬ ‫هر بهانه ای را از انها بگیریم‪.‬‬ ‫خودت�ان بع�د از ای�ن موفقی�ت چه احساس�ی‬ ‫داشتید؟‬ ‫‪ l‬خوشحال ترین ادم روی زمین بودم البته برای سه‬ ‫نماینده دیگر که مدال نگرفتند هم غصه خوردم‪ ،‬اما واقعا این‬ ‫نتیجه افتخاری برای ورزش ایران بود‪ ،‬چراکه ما هیچ وقت‬ ‫در تاریخ المپیک چه قبل و بعد از انقالب ورزشی نداشتیم که‬ ‫‪76‬‬ ‫قهرمان المپیک ش��ود‪ ،‬اما فرنگی کاران ما دالورانه مبارزه‬ ‫کردند و با سه مدال طال باالتر از روس��یه قهرمان المپیک‬ ‫شدند‪ .‬با این وجود االن به خاطر همین زلزله اذربایجان ان‬ ‫خوشحالی هم از بین رفته است‪.‬‬ ‫سه طالیی داشتیم‪ ،‬اما از این میان طالی کدامیک‬ ‫از انها بیشتر از بقیه شما را خوشحال کرد؟‬ ‫‪ l‬به نظر م��ن‪ ،‬در المپیک لندن تیم ملی کش��تی‬ ‫فرنگی ایران قهرمان شد‪ ،‬نه کش��تی گیرانش چرا که همه‬ ‫انها مبارزه کردند‪ .‬من از نتیجه کلی و قهرمانی ایران راضی‬ ‫هستم‪ .‬برای اینکه هر کدام از این مدال ها یک جزئی بود برای‬ ‫انکه کل موفقیت ساخته شود‪ .‬من حتی وقتی در فرودگاه و‬ ‫زمان استقبال نام تنها سه ورزشکار طالیی را دیدم اعتراض‬ ‫کردم و گفتم باید نام همه ورزشکاران ما درج می شد چراکه‬ ‫همه این کش��تی گیران از جان مایه گذاش��تند و با هم این‬ ‫قهرمانی را کس��ب کردند و باید به همه انها نگاه یکس��انی‬ ‫صورت بگیرد‪.‬‬ ‫پاداش خودتان را هم که به سعید عبدولی دادید؟‬ ‫‪ l‬نمی خواهم در این ب��اره صحبت کنم‪ .‬من همان‬ ‫اول گفتم که ه��ر چه می خواهند به م��ن بدهند به عبدولی‬ ‫بدهند‪ ،‬چرا که او اس��تحقاق مدال طالی المپیک را داشت‪.‬‬ ‫مسئوالن باید بدانند که نباید تنها به برنده هایشان نگاه کنند‪.‬‬ ‫البته ب��ا وضعیتی که در لندن دیدم می دان��م که هم مردم و‬ ‫مسئوالن قبول دارند حق عبدولی خورده شد و مطمئنم نگاه‬ ‫ویژه ای به او دارند‪ .‬چرا که عبدولی جنگید البته نظر من این‬ ‫است که باید به تمام ورزشکاران ایران که واقعا برای مدال‬ ‫جنگیدند نگاه ویژه ای شود‪.‬‬ ‫اما در مورد عبدولی بع�د از مدتی مارتینتی گفت‬ ‫که تصمیم داور درس�ت بوده و حتی او را محروم‬ ‫هم نکردند؟‬ ‫‪ l‬اصال صحت ندارد‪ .‬س��عید عبدول��ی فنش کامال‬ ‫درست بود‪ .‬فنی که س��عید عبدولی زد از روی لگن حریف‬ ‫فرانسوی بود‪ .‬در کشتی فرنگی بارانداز از روی پا خطا حساب‬ ‫می ش��ود‪ ،‬اما کار عبدولی خطا نبود‪ .‬ده ها بار چنین فنی در‬ ‫المپیک اجرا ش��د و حتی پایین تر از جایی ب��ود که عبدولی‬ ‫زد‪ ،‬اما س��عید باید می باخت و شکس��ت می خورد‪ .‬مطمئن‬ ‫باشید اگر عبدولی حریف را روی پل هم می برد‪ ،‬داور دوباره‬ ‫بازی را برمی گرداند و اجازه می داد تا کش��تی گیر فرانسوی‬ ‫برنده باشد‪.‬‬ ‫گفته اید ک�ه از دنی�ای مربیگری کش�تی فرنگی‬ ‫خداحافظی می کنید‪ ،‬ایا همچن�ان روی حرفتان‬ ‫هستید؟‬ ‫‪l‬ببیند واقعا می خواهم مدتی را کنار مادر و خانواده ام‬ ‫باشم و به کارهای ش��خصی ام بپردازم‪ .‬کشتی برای محمد‬ ‫بنا تمام ش��د‪ .‬عاش��قانه کش��تی را دوس��ت دارم‪ ،‬اما بعد از‬ ‫‪ 10‬سال خسته ش��دم و دلم نمی خواهد برگردم‪ .‬از مسئوالن‬ ‫نیز می خواهم کاری نکنند که شرایط به گونه ای شود که حال‬ ‫من بدتر شود‪ .‬واقعا خسته ام و شرایط ادامه کار را ندارم‪ ،‬بدون‬ ‫هیچ تعارفی از لطف تمام مردم و کس��انی که از من حمایت‬ ‫کردند تش��کر می کنم‪ .‬ارزوی من قهرمانی در المپیک بود‬ ‫که با همکارانی خوب و شاگردانی دالور به این ارزو رسیدن‬ ‫سقف ارزوهایم بود و امیدوارم بعد از من جوانانی بیایند و این‬ ‫راه را ادامه بدهند‪ .‬امیدوارم مس��ئوالن غیر از بنا این کادر را‬ ‫حفظ کنند تا ورزشکاران ما بتوانند در زیر سایه انها کارشان‬ ‫را ادامه دهند‪ .‬بنا هیچ فرقی با دیگران ندارد‪ .‬چرا که خیلی ها‬ ‫بودند که برای کشتی فرنگی بیش از من زحمت کشیدند‪.‬‬ ‫شما خودتان س�وریان را از خداحافظی منصرف‬ ‫کردید‪ ،‬اما می خواهید همان کار را انجام دهید؟‬ ‫‪ l‬این جوان را با من مقایس��ه می کنید؟ س��وریان‬ ‫قصد داشت پس از قهرمانی از کشتی خداحافظی کند‪ ،‬اما به‬ ‫او گفتم حق این کار را ندارد‪ .‬راستش یک افسوس همیشه‬ ‫در دل من وجود داشته و ان این است که حمید باید دومین‬ ‫طالیش را در لندن می گرفت‪ ،‬اما به هر حال قسمتش این‬ ‫بود که بع��د از چهارس��ال تحمل زج��ر و بی محبتی به این‬ ‫مدال برس��د‪ .‬به اعتقاد من س��وریان مظلوم ترین ورزشکار‬ ‫بعد از انقالب ماس��ت‪ .‬حمید پس از مسابقه به من گفت که‬ ‫می خواهد کفش هایش را روی تش��ک بگذارد و از کش��تی‬ ‫خداحافظی کند‪ ،‬اما به او گفتم که حق چنین کاری را ندارد‬ ‫و اجازه ندادم که حرفی در این باره بزند‪ .‬چرا مدوید و کارلین‬ ‫باید در کشتی دنیا رکورددار باشند و چرا حمید سوریان این‬ ‫رکورد را نداشته باشد‪ .‬حمید وقت دارد که یک رکورد جاودانه‬ ‫در دنیا از خود به جای بگ��ذارد‪ .‬در مورد حض��ور او در وزن‬ ‫‪ 55‬و ‪ 60‬کیلوگرم هم به وضعیتش بس��تگی دارد و باید دید‬ ‫شرایطش چگونه می شود‪ .‬او مدال طالیش را گرفت و کار‬ ‫حمید در لندن تمام شد و او باید به فکر اینده باشد‪.‬‬ ‫تصور محمد بنا از اینده کشتی فرنگی چیست؟‬ ‫‪ l‬کامال امیدوارم‪ .‬اگر همی��ن کادر و همکاران من‬ ‫حفظ ش��وند و به قهرمانان ایران در المپی��ک توجه واقعی‬ ‫صورت گیرد کش��تی فرنگی ایران می تواند اولین و بهترین‬ ‫رشته ورزش��ی ایران تا سال ها س��ال باش��د‪ .‬واقعا به اینده‬ ‫امیدوارم‪g.‬‬ ‫این همان چیزی بود که می خواستم‬ ‫‪4‬‬ ‫گفت و گو ی مثلث با حمید سوریان‬ ‫حمید س�وریان س�رانجام مزد همه تالش ها و زحماتش را گرفت‪ .‬مدال طالی المپیک لندن در وزن‬ ‫‪ 55‬کیلوگرم به او رس�ید و بی تردی�د هیچ کس به اندازه س�وریان ب�رای این مدال شایس�ته نبود‪ .‬حمید‬ ‫این روزها پیگی�ر اخبار مردم اس�یب دیده در زلزله اذربایجان اس�ت‪ ،‬ام�ا از لندن ه�م حرف های زیادی‬ ‫برای گفتن دارد‪.‬‬ ‫خب‪ ،‬اقای سوریان! قبل از لندن به حرکت اخیرت‬ ‫بپردازیم‪ .‬هدایای خود را به زلزل�ه زده ها تقدیم‬ ‫کردی؟‬ ‫‪ l‬خب‪ ،‬وظیفه من بود تا این کار را انجام دهم‪ .‬من‬ ‫با دعای همین مردم مدال طالی المپیک را گرفتم و اکنون‬ ‫این کمترین کاری است که می توانم انجام دهم‪ .‬به هر حال‬ ‫مسئوالن و زحمت کشان ش��هرری لطف کردند و مراسمی ‬ ‫برای من ترتیب دادند و من هم کار کوچکی انجام دادم‪ .‬به‬ ‫هر حال همه ما از این حادثه ناراحت شده ایم و شاید اغراق‬ ‫نباشد که بگویم شادی مدال طالی المپیک از دل ما رفت و‬ ‫اکنون ناراحتی این حادثه جایش را گرفته است‪.‬‬ ‫خب از المپیک لندن هم صحبت کن؟‬ ‫‪ l‬وقتی قهرمان المپیک شدم‪ ،‬هیچ چیز باورکردنی‬ ‫نبود‪ ،‬اما خوشحالم که زحمت های تیم ملی کشتی فرنگی‬ ‫نتیجه داد‪ .‬به نظر من‪ ،‬همه اعضای تیم ملی کشتی فرنگی‬ ‫قهرمان هس��تند و برای پرچم کش��ور خود جنگیدند‪ .‬این‬ ‫کش��تی گیران روزهای دشواری داش��تند و از جانشان مایه‬ ‫گذاش��تند‪ .‬با اینکه حق ما را خوردند‪ ،‬اما قهرمان ش��دیم و‬ ‫جوابش��ان را دادیم‪ .‬به هر حال جای خوش��حالی دارد که به‬ ‫عنوان فرزند کوچک کش��ورم مدال طال بگیرم‪ .‬ارزوی هر‬ ‫ورزشکاری کس��ب طالی المپیک اس��ت‪ .‬من چند مدال‬ ‫جهانی داش��ته ام که خدا محبت کرد کلکسیون مدال هایم‬ ‫را تکمیل کردم‪.‬‬ ‫یکی از حریفان خاص تو از ژاپن بود‪ ،‬پیروزی بر‬ ‫او خیلی برایت موثر بود؟‬ ‫‪ l‬من با این کش��تی گیر رقابت های زیادی داشتم‪.‬‬ ‫چند بار من ب��رده ام و چند ب��ار هم او برنده ب��وده‪ .‬با حریف‬ ‫اذربایجانی هم همین طور اما با زحماتی که خودم و عزیزان‬ ‫کادر فنی تیم ملی کشیده بودند این تصور وجود داشت که من‬ ‫در المپیک مدال بگیرم که این اتفاق هم افتاد‪ .‬فکر می کنم‬ ‫رمز موفقیتم قبل از هر چیزی تالش سخت خودم و مربیان‬ ‫تیم ملی در سال های اخیر و لطف خداوند بوده است‪.‬‬ ‫با جوی که ب�ر مس�ابقات حاکم بود و احس�اس‬ ‫نگرانی از س�مت داوری ها اما تو بس�یار مطمئن‬ ‫ناگهــ�ان صـحبـ�ت از‬ ‫خداحافظی ات به میان امد؛‬ ‫تا چه زمانی کش�تی خواهی‬ ‫گرفت‪ .‬فک�ر نمی کن�ی برای‬ ‫خداحافظی خیلی زود است؟‬ ‫‪ l‬خب بعد از موفقیت و رسیدن‬ ‫به مدال طالی المپیک ه��ر فکری به‬ ‫س��راغ ادم می اید اما خب اق��ای بنا با‬ ‫من صحبت کرد و البته این موضوعی‬ ‫نیس��ت که بتوانم ب��ه تنهایی تصمیم‬ ‫بگیرم‪ ،‬اش��خاص زیادی در سال های‬ ‫اخیر برای من زحمت کش��یده اند که‬ ‫پس از صحبت با انها تصمیم گیری‬ ‫می کنم‪ .‬امروز ‪ 27‬سالم است و از‬ ‫نظر شرایط سنی شاید بتوانم در‬ ‫المپیک بعدی هم مدال بگیرم‪.‬‬ ‫اما احتم��ال اینک��ه در ‪ 55‬کیلو‬ ‫کش��تی بگیرم ضعیف اس��ت و‬ ‫احتماال به یک وزن باالتر خواهم‬ ‫رفت‪.‬‬ ‫بنا قص�د خداحافظ�ی دارد‪.‬‬ ‫نظرت در این باره چیست؟‬ ‫‪ l‬واقعا نمی دانم چه بگویم‪.‬‬ ‫چون او مرد بزرگی برای کش��تی است‬ ‫و واقع��ا نمی توان ب��ه عدم حض��ور او فکر‬ ‫کرد‪ .‬به هرحال می گویم بعد از‬ ‫تورنمنتی مانند المپیک‬ ‫هر کس��ی تصمیمی‬ ‫ می گی��رد‪ .‬ب��ه هر‬ ‫ح��ال بنا عاش��ق‬ ‫کش��تی اس��ت و از‬ ‫ای��ن خان��واده جدا‬ ‫نمی شود‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫در پکن به طال نرسیدی‪ .‬اکنون که در لندن حقت‬ ‫را گرفتی‪ .‬چه احساسی داری؟‬ ‫انها را داده باش��م‪.‬‬ ‫ما مردم خیلی خوب��ی داریم که به‬ ‫ورزشکاران نهایت محبت را دارند‪.‬‬ ‫امی��دوارم برای لحظ��ه ای هرچند‬ ‫کوتاه لبخند به لب هایش��ان اورده‬ ‫باشم‪.‬‬ ‫نظرت راجع به محمد بنا چیست؟‬ ‫‪ l‬امیدوارم با این مدال ج��واب زحمت های محمد‬ ‫بنا را داده باش��م‪ .‬محمد بنا مردی بزرگوار است که زحمت‬ ‫فرنگی کش��یده است‪ .‬پیش‬ ‫زیادی برای کشتی‬ ‫هم قس��م ش��ده بودی��م و‬ ‫از مس��ابقه ها‬ ‫با این مدال توانس��تم او را‬ ‫خوش��حالم که‬ ‫م��ن در روز تول��د او مدال‬ ‫خوشحال کنم‪.‬‬ ‫و این برایم بس��یار با ارزش‬ ‫طال گرفتم‬ ‫بود‪.‬‬ ‫م�دال طالی�ت را ب�ه‬ ‫مادرت تقدیم کردی؛‬ ‫علــ�ت خاصــی‬ ‫داشت؟‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪ l‬بگذارید این را هم در همینجا اضافه کنم که من‬ ‫واقعا خودم را مدیون مردم می دانم‪ .‬وقتی س��یل جمعیت را‬ ‫در فرودگاه امام خمینی (ره) دیدم‪ ،‬واقعا غافلگیر شدم‪ .‬مردم‬ ‫گ تمام گذاشتند‪ .‬خوشحالم که این قهرمانی دل‬ ‫برایمان سن ‬ ‫مردم ایران را شاد کرده است‪ .‬این استقبال ثابت کرد که مردم‬ ‫از عملکرد ما در لندن راضی هستند و فکر می کنم این همان‬ ‫چیزی بود که ما می خواس��تیم‪ .‬در م��ورد المپیک لندن هم‬ ‫باید بگویم که واقعا زحمت کشیده بودم و منتظر این مدال‬ ‫بودم‪ .‬پس از ناکامی هایی که در گذشته داشتم نمی خواستم‬ ‫ان شرایط تکرار شود و دوست داشتم کاری کنم که همه از‬ ‫حمید سوریان راضی باش��ند‪ .‬خدا را شکر با کمک مربیان و‬ ‫لطف خدا مدال طال را به دست اوردم‪.‬‬ ‫نشان دادی‪.‬‬ ‫‪ l‬من انقدر روی مسابقه هایم تمرکز داشتم‬ ‫و شرایطم به گونه ای بود که می توانم بگویم‬ ‫جو تماشاگران را احس��اس نمی کردم‪ .‬در‬ ‫این سال ها مردم نس��بت به من و همه‬ ‫ورزشکاران لطف داشتند که امیدوارم‬ ‫ب��ا ای��ن م��دال ج��واب‬ ‫محبت های‬ ‫که خوش��بختانه خدا لطف کرد و من به این ارزویم رسیدم‪.‬‬ ‫در لندن دور به دور برابر حریفانم عملکرد بهتری داشتم‪ .‬با‬ ‫توجه به اینکه من و البته تمام کشتی گیران وزن زیادی کم‬ ‫کرده ایم‪ ،‬کار سختی در مرحله اول داش��تم‪ .‬خوشبختانه با‬ ‫تمرین های منظمی که کادر فنی کش��تی ایران برای ما در‬ ‫نظر گرفته بودند از نظر جس��مانی ایده ال بودم و مرحله به‬ ‫مرحله عملکرد بهتری داشتم‪.‬‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ .‬ان‬ ‫روز تولد مادر من هم‬ ‫بود و به همی��ن دلیل‬ ‫این مدال را به کسی که‬ ‫بیشترین زحمات را برایم‬ ‫کشیده تقدیم کردم‪g .‬‬ ‫برای حمید سوریان المپیک‬ ‫لندن چه تعریفی دارد؟‬ ‫‪ l‬تعریفش مفصل است‪.‬ش��اید‬ ‫شما بگویید با چهار مس��ابقه مدال طالی‬ ‫المپیک را به دست اوردم اما شاید باور نکنید‬ ‫که از نوجوانی و دقیقا از زمانی که کش��تی را‬ ‫ش��ناختم منتظر چنین لحظه ای بودم‪ .‬جدا از‬ ‫این چهار س��الی که پس از شکست در پکن‬ ‫مدال المپیک را از دس��ت دادم‪ ،‬باید بگویم‬ ‫که ‪ 10‬سال است منتظر این صحنه بودم‬ ‫‪77‬‬ ‫یک برکناری پر حاشیه‬ ‫مورد عجیب تکواندو‬ ‫مبارزات متوسط باقری معتمد و ضعیف یوسف کرمی ورزش ایران را شوکه کرد‬ ‫‪1‬‬ ‫ورزش‬ ‫شاید کلید ماجرا به جلس��ه ای برمی گردد که پوالدگر و‬ ‫مهماندوستبایکدیگرجنگلفظیسختیرااغازکردندوهیچ‬ ‫یکهمحاضرنبودندازموضعخودعقب نشینیکنند‪.‬اتفاقیکه‬ ‫در فاصله کوتاهی تا اغاز رقابت های المپیک رخ داد و باعث بروز‬ ‫مشکالت و حواشی زیادی در فدراسیون تکواندو شد‪.‬قرار بود‬ ‫به منظورحلاختالفاتجلسه ایمیانرئیسفدراسیونتکواندو‬ ‫و مهماندوست برگزار شود‪ ،‬اما لحن این دو نفر در ان جلسه ان‬ ‫قدر تند شد که دیگر کاری از هیچ کس برنمی امد‪ .‬هر چند بازنده‬ ‫این نزاع مش��خص بود و این مهماندوس��ت بود که باید کنار‬ ‫می رفت‪ ،‬اما ناکامی تکواندو در المپیک ‪ 2012‬لندن حاال باعث‬ ‫شدهتامهماندوستدرمصاحبه هایاخیرخودسختفدراسیون‬ ‫تکواندو و مسئوالنش را به باد انتقاد بگیرد‪.‬‬ ‫در ان جلسه معروف گویا پوالدگر از موضع مقام باالدست‬ ‫بامهماندوستحرف هاییرامطرحکردهبودکهموجبمخالفت‬ ‫این مربی شده بود‪ ،‬اما رئیس فدراسیون تکواندو خطاب به این‬ ‫مربی گفته بود که نباید بیش از حد پایش را از گلیمش دراز کند‪.‬‬ ‫خط و نشان کشیدن ها تا جایی پیش رفته بود که این دو نفر به‬ ‫سهم خواهی از موفقیت های سال های اخیر تکواندو پرداخته و‬ ‫خطاب به یکدیگر گفته بودند اگر این رشته ورزش پیشرفت و‬ ‫موفقیتی در عرصه بین المللی داشته به خاطر زحمت انها بوده‬ ‫است‪.‬به طورطبیعیاینجنجاللفظیتاحدیپیشرفتهبودکه‬ ‫جلسه از شکل منطقی و حرفه ای خود خارج شده بود‪ .‬جلسه ای‬ ‫که دو مقام مس��ئول یکی در قامت سرمربی تیم ملی تکواندو‬ ‫و دیگری در پست ریاست فدراس��یون تکواندو موفقیت های‬ ‫گذشته شان را به یاد یکدیگر اوردند‪.‬اما‬ ‫این دعوا برنده ای نداشت جز ساعی و‬ ‫ذوالقدر؛ نفراتی ک��ه اتفاقا رابطه خوبی‬ ‫با مهماندوست نداشتند و حاال فرصت‬ ‫مناسبیپیداکردهبودندبارایزنیبارئیس‬ ‫فدراسیون تکواندو این مربی را در فاصله‬ ‫زمانی کوتاهی تا ش��روع المپیک کنار‬ ‫بزنند‪.‬مهماندوس��ت به همین سادگی‬ ‫کنار زده شد؛ به همین سادگی!در این‬ ‫بین برچس��ب های زیادی هم به این‬ ‫مربی زده شد؛ اینکه مهماندوست مربی‬ ‫بداخالق و به طور کلی فردی است که‬ ‫انتقاد را قبول نمی کند‪ .‬در ضمن شرایط‬ ‫طبیعی و روال حرفه ای فدراسیون را به‬ ‫هم می ریزد و‪...‬همه اینها اما باعث نشد‬ ‫تا جانشین او و البته افرادی که از جانشین‬ ‫مهماندوس��ت حمایت کردند در لندن‬ ‫نتایج خوبی کسب کنند‪ .‬نتیجه جز ناکامی نبود‪ ،‬اما با این حال‬ ‫ی هادی ساعی نیز در نوع خود جالب توجه است؛‬ ‫فرا ر رو به جلو ‬ ‫انجا که در تازه ترین واکنش خود تاکید کرده است‪« :‬مطمئن‬ ‫باشید اگر گروه دیگری هم غیر از این گروه روی تیم ملی بود‪،‬‬ ‫همین اتفاق رخ می داد‪ .‬این کادر فنی تمام تالش خود را انجام‬ ‫داد‪ .‬این گروه به لحاظ تجربه حض��ور در المپیک از کادر قبلی‬ ‫هم با تجربه تر بود‪ .‬من و عسگری سابقه حضور در المپیک را‬ ‫داشتیم و ذوالقدری هم که این همه افتخارات را برای تکواندو‬ ‫ایران به دست اورد‪ ،‬در کنار ما بود‪».‬حاال همه رسانه ها از ساعی‬ ‫و پوالدگر می پرسند که چرا مهماندوست در فاصله ای اندک‬ ‫تا شروع المپیک کنار زده شد‪ .‬ساعی به این سوال اما اینگونه‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪78‬‬ ‫پاسخ داده است‪« :‬در زمان انتخاب این کادر پس از بررسی های‬ ‫نهایی از سوی مدیریت فدراسیون به این نتیج ه رسیده شد که‬ ‫عسگری سرمربی باشد و من هم در کنار او به تیم کمک کنم‪.‬‬ ‫البته ذوالقدری هم به عنوان یک بزرگ تر همیشه کنار ما حضور‬ ‫داشت‪ .‬مطمئن باشید که اگر ذوالقدر ان زمان که تصمیم گرفت‬ ‫از تیم ملی کنار برود‪ ،‬این تصمیم را نمی گرفت‪ ،‬نه مهماندوست‬ ‫سرمربی می شد نه عسگری‪ .‬من هم مدیر فنی نمی شدم و قطعا‬ ‫با افتخاراتی که ذوالقدری به دست اورده بود‪ ،‬هنوز هم سرمربی‬ ‫تیم ملی بود‪».‬‬ ‫دلخوری کرمی و باقری معتمد‬ ‫گفته می شود این دو تکواندو کار با سابقه بیش از هر فرد‬ ‫دیگری به خاطر کنار رفتن مهماندوس��ت ناراحت شدند‪ .‬این‬ ‫دلخوری تا جایی باال گرفت که انها قصد داشتند علیه فدراسیون‬ ‫و مخالفان مربی خود مصاحبه های تندی انجام دهند‪ ،‬اما خیلی‬ ‫زود مقدمات تشکیل جلسه ای با این دو نفر انجام شد و مسئوالن‬ ‫فدراسیون این دو المپیکی تکواندو را متقاعد کردند که نباید از‬ ‫مهماندوست حمایت کنند‪ .‬کلید این ماجرا البته نزد کرمی است‪.‬‬ ‫یوسف کرمی پس از ناکامی در المپیک انگار قصد دارد سکوتش‬ ‫را بشکند‪ ،‬اما از طرفی موانعی این اجازه را به او نمی دهد‪ .‬وی‬ ‫گفته اس��ت‪« :‬همه دعواها به خاطر مدال نگرفتن من است و‬ ‫مطمئنم که اگر حتی یک مدال برنز هم می گرفتم‪ ،‬این انتقادها‬ ‫نمی شد‪ .‬برای مدال نگرفتن خودم دالیل زیادی دارم که هیچ‬ ‫کدام از انها فنی نیست‪».‬دعواهای درونی در فدراسیون تکواندو‬ ‫برکناری ناگهانی رضا مهماندوست در فاصله زمانی‬ ‫کوتاهی به اغاز رقابت ه��ای المپیک با انتقاد بس��یاری از‬ ‫کار شناسان همراه شد‪ ،‬اما کمیته فنی فدراسیون تکواندو به‬ ‫صورت عجیبی از حذف مهماندوست حمایت کرد تا فریبرز‬ ‫عسکری بدون هیچ تجربه ای در عرصه بین المللی‪ ،‬هدایت‬ ‫تیم مل��ی را بر عهده گیرد و البته انتصاب فریبرز عس��کری‬ ‫هم با مخالفت طیف گس��ترده ای از کار شناسان و منتقدان‬ ‫روبه رو ش��د‪ ،‬ولی محمد پوالدگر‪ ،‬زیر حکم مربیگری وی‬ ‫را امضا کرد تا او به عنوان جانش��ین مهماندوست‪ ،‬هدایت‬ ‫تیم ملی تکواندو ای��ران را بر عهده گیرد‪ .‬تی��م ایران پیش‬ ‫از این تغییرات ب��ا هدایت رضا مهماندوس��ت پیش از این‬ ‫در مسابقات قهرمانی اسیا ‪ ۲۰۰۸‬چین‪ ،‬جام جهانی ‪۲۰۱۰‬‬ ‫ارومچی و قهرمانی اسیا قزاقستان ‪ ۲۰۱۰‬به مقام نخست‬ ‫دست یافته بود و این مربی هم از سوی فدراسیون جهانی‬ ‫تکواندو‪ ،‬به عنوان بهترین مربی مرد جهان برگزیده ش��ده‬ ‫بود‪ .‬با این حال تصمیم حاشیه ساز فدراسیون سبب شد تا از‬ ‫همین جا اختالفات اغاز ش��ود‪ .‬به هر روی کاروان ایران در‬ ‫رشته تکواندو سه ورزشکار داشت که از بین انها تنها محمد‬ ‫باقری معتمد توانست نتیجه بگیرد‪.‬‬ ‫نقره ای که امیدوارمان کرد‬ ‫محمد باقری معتمد در وزن ‪ -68‬کیلوگرم نخستین‬ ‫نماینده تکواندو ایران در رقابت ه��ای المپیک بود‪ .‬با وجود‬ ‫قرعه خ��وب‪ ،‬اما او راه چن��دان همواری هم تا رس��یدن به‬ ‫فینال نداشت‪ .‬ورزش��کار وزن ‪ -۶۸‬کیلوگرم ایران کارش‬ ‫را در رقابت های المپیک لندن با برد مقابل حریف افریقای‬ ‫مرکزی اغاز کرد‪ .‬باق��ری معتم��د در رقابت های المپیک‬ ‫لندن مقابل دیوید بوی از افریقای مرکزی به روی ش��یاپ‬ ‫چانگ رفت و این مب��ارزه را با نتیجه ‪ ۷‬بر ‪ ۲‬به س��ود خود‬ ‫پایان داد‪ .‬باقری معتمد در دومین مبارزه اش مقابل روح اهلل‬ ‫نیک پا تکوان��دوکار افغان ک��ه یکی از مدعی��ان این وزن‬ ‫به ش��مار می رفت قرار گرفت و ‪ ۵‬بر ‪ ۴‬به برتری رسید‪ .‬این‬ ‫حریف چیزی نمان��ده بود که به یک‬ ‫مشکل جدی تبدیل شود‪ .‬در راند اول‬ ‫باقرمعتمد همانند پیکار خود در مرحله‬ ‫یک هشتم نهایی با احتیاط بیشتر کار‬ ‫را دنبال کرد و حری��ف را محک زد‪،‬‬ ‫ام��ا در ثانیه های پایان��ی با ضربه ای‬ ‫به گوش��ه هوگوی نیک پا یک امتیاز‬ ‫گرفت و یک امتیاز پیش افتاد‪ .‬در راند‬ ‫دوم باقری معتمد یک امتیاز گرفت و‬ ‫البته یک اخطار دریافت کرد‪ .‬در حالی‬ ‫که دو بر صفر پیش بود یک ضربه سر‬ ‫دریافت کرد و س��ه بر دو عقب افتاد‪،‬‬ ‫اما در ادامه یک امتی��از دیگر گرفت‬ ‫و کار را مس��اوی کرد‪ .‬در راند پایانی‬ ‫باقری معتمد که یک اخطار از حریف‬ ‫عقب بود‪ ،‬سرانجام در ‪ ۴۰‬ثانیه پایانی‬ ‫شکست یوسف کرمی بزرگترین شوک برای کاروان ایران در لندن بود‬ ‫یک امتیاز گرفت‪ ،‬اما در ادامه او یک‬ ‫اخطار دیگر گرفت و یک امتیاز به نیک پا داده شد تا کار به‬ ‫باعث شد تا مش��کالت فراوانی گریبانگیر این رشته مدال اور‬ ‫کشورمانشودو حاالهمهفدراسیونبسیجشده تا با این واقعیت‬ ‫راند چهارم کشیده ش��ود‪ .‬در راند طالیی اما باقری معتمد‬ ‫بجنگد‪.‬تکواندو ایران با مدال نقره باقری معتمد از المپیک‪2012‬‬ ‫اولین امتیاز را گرفت و پیروز شد‪.‬‬ ‫لندن دست پر برگشت و شاید کسی از سوسن حاجی پور انتظار‬ ‫تکواندوکار وزن ‪ -۶۸‬کیلوگرم ایران که عنوان قهرمانی‬ ‫ی هنوز هم حسرت های‬ ‫چندانی نداشت‪ ،‬اما در مورد یوسف کرم ‬ ‫جهان را نیز در کارنامه دارد‪ ،‬در دیدار نیمه نهایی مقابل سیلوا از‬ ‫بسیاری باقی است‪ .‬سوال این است که واقعا چه بر سر تکواندو‬ ‫برزیل رفت و پس از تساوی پنج بر پنج با رای داوران به فینال‬ ‫رسید‪ .‬باقری معتمد در دیدار پایانی برای کسب نشان طال به‬ ‫امد؛رشته ایکهتصورمی شدهمگامباسایررشته هایالمپیکی‬ ‫مصاف سروت تازگل‪ ،‬نفر اول رنکینگ جهان به روی شیاپ‬ ‫بتواند موفق شود‪ .‬بی تردید نمی توان از حرف ها و حاشیه های‬ ‫چانگ رفت‪ ،‬اما حریف ترکیه ای در جدالی نزدیک او را مغلوب‬ ‫پیش امده قبل از المپیک چشم پوشی کرد؛ اتفاقاتی که سبب‬ ‫کرد تا تنها مدال تکواندو ایران به رنگ نقره بر س��ینه معتمد‬ ‫شد تا تکواندو همدلی و اتحاد رشته هایی چون کشتی فرنگی‬ ‫و وزنه برداری را نداشته باشد‪.‬‬ ‫بدرخشد‪.‬‬ ‫بدشانسی حاجی پور‬ ‫در رقابت های وزن منهای ‪ 67‬کیلوی تکواندوی بانوان‬ ‫در المپیک‪ ،‬سوسن حاجی پور در اولین مسابقه اش به مصاف‬ ‫کارمن مارتن از استرالیا رفت که مسابقه را به حریف واگذار کرد‪.‬‬ ‫حاجی پور در راند اول با نتیجه ‪ 3‬بر ‪ 2‬به برتری رسید‪ .‬راند دوم‬ ‫نیز با همین نتیجه پیگیری شد‪ .‬در راند سوم نتیجه ‪ 4‬بر ‪ 4‬شد تا‬ ‫کار به راند طالیی کشیده شود‪ .‬در راند طالیی نماینده استرالیا‬ ‫با برتری یک بر صفر پیروز شد و به دور بعد صعود کرد‪ .‬در واقع‬ ‫حاجی پور می توانست حریف اس��ترالیایی را از پیش رو بردارد‪،‬‬ ‫اما شاید تجربه کمتر سبب ش��د در نهایت از عهده این حریف‬ ‫برنیاید‪ .‬رقیب استرالیایی هم در دیدار نیمه نهایی مغلوب شد‬ ‫ن ترتیب حاجی پور راهی جدول شانس مجدد هم نشود‪.‬‬ ‫تا بدی ‬ ‫در مجموع عده ای از کارشناس��ان اعتقاد دارند که حاجی پور‬ ‫می توانست حداقل مدال برنز را به دست بیاورد‪.‬‬ ‫ناکام بزرگ‬ ‫ی را باید ناکام ب��زرگ موفق ترین کاروان‬ ‫یوس��ف کرم ‬ ‫ورزشی ایران در المپیک دانست‪ .‬بعد از مدال نقره باقری معتمد‬ ‫بسیاری روی مدال طالی یوس��ف کرمی در تکواندو حساب‬ ‫کرده بودند‪ ،‬هر چند از نگاه منصفانه کار یوس��ف در مقایسه با‬ ‫باقری بسیار دشوار تر بود‪ .‬یوسف کرمی در بازی اغازین وزن‬ ‫‪ -80‬کیلوگرم به مصاف سارمینتو اسپانیایی رفت؛ حریفی که در‬ ‫گذشته مغلوب حریفان ایرانی ضعیف تر از کرمی شده بود‪ .‬وقت‬ ‫نخست بازی هم به سود یوسف پایان یافت‪ ،‬اما به یکباره رشته‬ ‫کار از دست او در رفت و با نتیجه ‪ 8‬بر ‪ 2‬مغلوب این حریف شد‪.‬‬ ‫انچه بیش از همه برای همراهان تیم و خبرنگاران جالب بود‬ ‫خونسردی کرمی بود‪ .‬بسیاری او را بی انگیزه دیدند و به خصوص‬ ‫وقتی او به جای انکه پیگیر حضور در جدول شانس مجدد باشد‬ ‫با خیال راحت به خبرنگاران گفت من می دانم که این اسپانیایی‬ ‫به فینال نخواهد رفت‪ .‬با این وجود حدس یوسف اشتباه بود و‬ ‫سارمینتوتافینالپیشرفت‪.‬اینیعنیشانسمجددبرایکرمی‬ ‫ که حداقل مدال برنز المپیک را برای خود به ارمغان بیاورد‪ ،‬اما‬ ‫در مقابل حریف انگلیسی هم یوسف کم اورد‪ .‬او یکبار کرمی ‬ ‫همیشگی شد و اختالف ‪ 5‬بر ‪ 1‬را به تساوی کشاند اما دوباره‬ ‫قدرت درونش فرو نشست و مغلوب نماینده بریتانیا شد تا حذف‬ ‫عجیبشازاینرقابت هارقمبخورد‪ .‬بسیاریبی انگیزگییوسف‬ ‫و ناکامی او به همراه حاجی پور را به کنار گذاشتن مهماندوست‬ ‫مرتبط می دانند‪ ،‬اما خود کرمی تنها می گوید که ش��ب قبل از‬ ‫مسابقه بی خواب شده است‪g.‬‬ ‫کرمی برای رفع تکلیف مبارزه کرد‬ ‫‪2‬‬ ‫تو گو با رضا مهماندوست‬ ‫گف ‬ ‫بس�یاری برکناری ناگهانی رضا مهماندوس�ت را عامل ناکامی تکواندو ایران در المپیک می دانند‪ ،‬اما به راس�تی چه اتفاقی ب�رای کاروان ایران رخ داد‪.‬‬ ‫مهماندوس�ت اکنون در مقام یک منتقد جدی می گوید‪« :‬مدیران فدراسیون باید پاس�خگوی نتایج المپیک لندن باش�ند‪ ».‬گفت وگوی او با مثلث را در ادامه‬ ‫می خوانید‪.‬‬ ‫ی اینگون�ه کار کرد‪ .‬هیچ ک�دام از‬ ‫خب چرا کرم� ‬ ‫تکنیک هایش را نش�ان نداد و تاکتیکی هم برای‬ ‫حملهبهحریفنداشت‪.‬ضعفازاوبودیاکادرفنی؟‬ ‫‪ l‬نه اتفاقا‪ .‬از کسی ناراحت نیستم‪ ،‬تنها از ذوالقدری و‬ ‫پوالدگر ناراحتم که این بال را سر من اوردند‪ .‬انها با احساسات‬ ‫مردم و تکواندو کاران ایران بازی کردند و به ان لطمه زدند‪ ،‬در‬ ‫این دنیا و ان دنیا انها را نمی بخشم‪.‬‬ ‫به نظر شما اکنون باید چه تصمیمی گرفت؟‬ ‫‪ l‬اکنون این فرصت از دست رفته و باید به فکر اینده‬ ‫بود‪ ،‬مسئوالن فدراس��یون می گفتند که این تیم بهترین تیم‬ ‫تاریخ بود پس چه شد که تنها یک نقره المپیک را گرفتند‪ .‬این‬ ‫تیم یازده ماه پیش بهترین تیم تاریخ بود‪ .‬بارها گوشزد کردم که‬ ‫مراقب این تیم باشند‪ ،‬همان زمان که یوسف کرمی در مسابقات‬ ‫اگر شما در کنار تیم می ماندید شرایط فرق می کرد؟‬ ‫‪ l‬ببینید‪ ،‬من دیگر به تکواندو فکر نمی کنم‪ .‬این سوال‬ ‫را هم باید از فدراسیون تکواندو بپرسید‪ .‬االن دیگر اقایان باید‬ ‫جوابگوی ملت باش��ند و توجیه نکنند ‪ .‬انها زندگی یک مربی‬ ‫را از هم پاش��اندند‪ ،‬جالب اینکه اصال نمی خواهند قبول کنند‪،‬‬ ‫اشتباه کردند‪ .‬مدعی بودند در المپیک پیروز می شویم و مدال‬ ‫می گیرم‪ ،‬این هم شد نتیجه اش‪ .‬خب معلوم است که رفتن کادر‬ ‫فنیگذشتهوحضورمربیانجدیدباعثتغییرروشتمرینیتیم‬ ‫می شود‪ ،‬مانند این م ‬ ‫ی‪‎‬ماند که یک پیچ را بیش از حد بپیچانید‪.‬‬ ‫تکواندوکاران به سیس��تم تمرینی من عادت کرد ه بودند و یاد‬ ‫گرفته بودند با این سیستم چگونه مدال طال بگیرند‪.‬‬ ‫‪ l‬کرمی تنها می خواست به نوعی مبارزه کند که‬ ‫نگویند خوب مبارزه نکرد و قصد داشت برای رفع تکلیف‬ ‫پا بزند‪ .‬با این نتایج ابروی م��ا در تکواندوی جهان رفت؛‬ ‫ابرویی که سال ها برای به دست اوردن ان زحمت کشیده‬ ‫بودیم‪ .‬مسئوالن فدراس��یون همین را می خواستند‪ ،‬اگر‬ ‫هدفشان این بود‪ ،‬به ان رسیدند‪ .‬یوسف افتضاح بود و در‬ ‫حد یک کمربند ابی رقابت کرد! کرمی بهترین تکواندوکار‬ ‫جهان اس��ت و در دنیا او را تحت عنوان تانک و س��لطان‬ ‫تاکتیک می شناس��ند‪ .‬مقصر او نیست‪ .‬چه بالیی سرش‬ ‫اورده اند که اینگونه مبارزه می ک��رد؟ کرمی در رقابت با‬ ‫تکواندوکار اس��پانیایی‪ ،‬به دلیل شدت ضربات صورتش‬ ‫کج شده بود‪.‬‬ ‫‪ l‬مسئوالنفدراسیونبه دنبالیکبلهقربان گوبودندو‬ ‫یداد‪،‬برکنارش‬ ‫چون رضامهماندوست به اینامرپاسخمثبتنم ‬ ‫کردند‪ .‬هادی ساعی به راحتی به خودش اجازه می دهد و می گوید‬ ‫ماخیلیمربیبهترازمهماندوستداریم‪.‬اماهمینمربیانخوب‬ ‫به تکواندوکاران تمرین اشتباه دادند‪ ،‬بازیکنان من را دور دریاچه‬ ‫دواندند‪ ،‬انها را در شیب تمرین می دادند و‪ ....‬تمام اینها اشتباه‬ ‫بوده و باعث خسته شدن انها شد‪.‬‬ ‫‪ l‬به نظر من او هم در ای��ن المپیک باخت‪ ،‬چرا که‬ ‫مقابل حریف برزیلی و حتی ان حریف افغان با کمک داوران‬ ‫پیروز شد‪ .‬معتمد در دیدار با روح اهلل نیک پا باید بازنده می شد‬ ‫چون دو ضربه به سرش برخورد کرد‪ .‬وی همچنین باید در‬ ‫بازی با نماینده برزیل بازنده از میدان خارج می شد‪ .‬او وقتی‬ ‫که داوران در راند طالیی به عنوان فرد پیروز دستش را باال‬ ‫‪ l‬به نظر ش��ما می ش��ود؟ تکواندو ایران در المپیک‬ ‫ناموفق بوده و به غرور ملی ایرانی ها توهین ش��ده است‪ .‬باید‬ ‫منتظر اینده ماند و مسئوالن ورزش کشور اکنون باید تصمیم‬ ‫بگیرند که می خواهند همین وضعیت را ادامه دهند یا تصمیم‬ ‫تازه ای بگیرند‪ .‬به هر حال امیدوارم از این بعد تصمیمات صحیح‬ ‫جایگزین نظرات اشتباه شود‪ ،‬شاید بتوان در اینده این ناکامی‬ ‫ تاریخی را از ذهن ها پاک کرد‪g.‬‬ ‫اما باقری معتمد موفق تر بود و توانست در همین‬ ‫شرایط مدال نقره بگیرد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪139‬‬ ‫‪ l‬این را باید از پوالدگر سوال کنید که چرا تکواندوی‬ ‫ایران در بازی ه��ای المپیک این همه ضعی��ف عمل کرد‪.‬‬ ‫تکواندوی ما از اتفاقی که برای کشتی در المپیک‪ 2008‬پکن‬ ‫رخ داد‪ ،‬درس نگرفت‪ .‬باید تکواندوی ایران به این شرایط بد‬ ‫می افتاد تا انها به فکر بیفتند‪ .‬چرا ان زمان که ما در مسابقات‬ ‫اسیایی دوم شدیم کسی به فکر نبود‪ .‬یوسف کرمی به کسی‬ ‫باخت که در مسابقات کسب سهمیه در باکو هفت بر سه او‬ ‫را برده بود‪ .‬این تکواندو کار اس��پانیایی در این سال ها با هر‬ ‫ورزشکار ما که بازی کرده بود باخته بود‪ ،‬حال چطور می شود‬ ‫که کرمی را شکست می دهد!‬ ‫مثل اینکه دل خیلی پری دارید؟‬ ‫نظرتان درباره عملکرد سوسن حاجی پور چیست؟‬ ‫‪ l‬حد تکواندو بانوان همین است‪ .‬سرمربی گمنامی‬ ‫ از کره جنوبی اورده اند که هیچ کس از او شناختی ندارد و ماهی‬ ‫چهار‪ ،‬پنج هزار دالر هم به وی پرداخ��ت می کنند‪ ،‬اما حاضر‬ ‫نیستند نصف این پول را به رضا مهماندوست پرداخت کنند‪.‬‬ ‫جالب اینکه از او دفاع هم می کنند‪ .‬عیبی ندارد خدا جای حق‬ ‫نشستهاست‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫اقای مهماندوست! چه شد که تکواندو نتوانست‬ ‫در بازی ه�ای المپیک موفق باش�د و م�دال طال‬ ‫بگیرد؟‬ ‫بردند به هوا پرید و این نشان می دهد که به همان مدال راضی‬ ‫بود‪ ،‬حتی معتق��دم او به مدال برنز هم راضی بود‪ .‬مس��ئوالن‬ ‫فدراسیون تکواندو ان زمان اعالم می کردند دو طالی المپیک‬ ‫می گیریم‪ ،‬حال چه شد؟!‬ ‫ازمایشی المپیک به ارون کوک باخت‪ ،‬زنگ خطر به صدا درامد‪،‬‬ ‫اما کسی گوش نکرد‪.‬‬ ‫بادانستنهمهاینمسائلچراشمارابرکنارکردند؟‬ ‫فراتر از انتقاد ایا کار خاص دیگری می شود کرد؟‬ ‫‪79‬‬ ‫شانس‬ ‫مچ پای خادم‬ ‫را گرفت‬ ‫دیـــدار‬ ‫چرا رسول‪ ،‬بنا نشد؟‬ ‫مثلت شماره‪139‬‬ ‫اخرین روزش فراموش شدنی نیست‪ ...‬او رسول ما بود‪.‬‬ ‫ی می گرفت‪،‬‬ ‫کشتی گیری که مایه افتخار ما بود‪ ،‬خوب کشت ‬ ‫وقتی که خادارتسف را با بزکش های برق اسایش اسیر می کرد‪،‬‬ ‫لذتی به ما دست می داد که فقط با باالبردن وزنه های حسین‬ ‫رضازاده قابل مقایسه بود‪ ،‬او رسول ما بود‪ ...‬مدال طالیش در‬ ‫اتالنتا چنان در خاطره ما می درخشد که تا بگوییم ان مسابقه‬ ‫با ماخابک خادارتسف‪ ،‬ان خاک و بارانداز برای نسل ما به یاد‬ ‫اوردنش خیلی سخت نیست‪ .‬ان روز رسول ما طال گرفت‪ .‬تا‬ ‫کار ناتمام المپیک‪ ۱۹۹۲‬بارسلونا و مدال برنزش را تکمیل کند‪.‬‬ ‫ان روزها چه با هیجان برای هم تعریف می کردیم که رسول‬ ‫ما با پای مصدوم به طال رسید و این اتفاق برایمان به شگفتی‬ ‫شبیه بود‪ ...‬اما ان روز اخر‪ ،‬روز تلخی بود برای همه ما‪ ...‬یادت‬ ‫هست از کدام روز می گویم؟ ان روز در مسابقات جهانی تهران‪،‬‬ ‫روز اخر‪ ،‬فینال‪ ،‬مقابل ان غولکوبایی‪ ،‬اسمش یادت هست؟‬ ‫الکسیس رودریگز‪ ...‬رسول که خوب شروع کرده بود‪ ،‬زورش‬ ‫نمی رسید‪ ،‬یک وقتی هست که زورت نمی رسد‪ ،‬این ربطی به‬ ‫سابقه‪ ،‬به فن‪ ،‬به تکنیک ندارد‪ ...‬وقتی زورت نمی رسد‪ ،‬کاری‬ ‫نمی توان کرد‪ ،‬چه تلخ بود وقتی غول کوبایی ش��ش بر صفر‬ ‫جلو افتاد‪ ،‬دیگر حمله نمی کرد‪ ...‬ان روز که زور رسول نرسید‬ ‫برای ما که با رسول زندگی می کردیم‪ ،‬روز تلخی بود‪ ،‬روز یاس‬ ‫بود‪ ..‬شاید دوست داشتیم بقیه طال نگیرند‪ ،‬اما رسول بگیرد‪...‬‬ ‫اخرین روز را نمی توان فراموش کرد‪ ،‬چهره رسول مثل همین‬ ‫روزها بود‪ ،‬مثل المپیک ‪ ۲۰۱۲‬که او از این تشک به ان تشک‬ ‫می رفت‪ ،‬اما انگار زورش نمی رسید‪ ...‬زورشان نمی رسید‪ ،‬کشتی‬ ‫ازاد که طبق حروف تمام جداول متقاطع ورزش اول ماست‪،‬‬ ‫نتوانست حتی یک مدال طال به دست بیاورد‪ ...‬و رسول در کفه‬ ‫قیاس با بنا گذاشته می شود و در مقابل این سوال قرار دارد که‬ ‫چرا بنا توانست ورسول نتوانست؟ ایا واقعا عملکرد کشتی ازاد‬ ‫ی بود؟ در این ناکامی س��هم رسول‬ ‫با یک نقره و دوبرنز ناکام ‬ ‫خادم چقدر است؟‬ ‫‪80‬‬ ‫ناکامی یا پیشرفت؟‬ ‫شاید بهتر باشد که اول بدانیم که نتایج کشتی ازاد ایران‬ ‫در لندن‪ ،‬فاجعه بود‪ ،‬ناکامی بود یا خیر؟ در این مورد همه چیز‬ ‫نسبی است‪ ،‬همه چیز‪ ...‬معیار سنجش ما چیست؟ درگام اول‬ ‫می توان چهارسال به عقب رفت‪ ،‬به المپیک پکن ونتایج ان‬ ‫المپیک را با کارنامه رسول سنجید‪...‬در پکن کل سهم کشتی‬ ‫ازاد مدال برنز مراد محمدی ب��ود‪ ،‬خب اگر نگاه کامال اماری‬ ‫داشته باشیم‪ ،‬می توانیم به این جمع بندی برسیم که کشتی ازاد‬ ‫ایران در این چهارسال به اندازه یک مدال نقره و برنز پیشرفت‬ ‫کرده است‪ ،‬اما همه چیز نسبی است‪ ،‬همه چیز‪ ...‬همیشه پای‬ ‫یک «بنا» در میان است‪ ،‬به ویژه ان زمان که پای قیاس در میان‬ ‫باشد‪ ،‬در همان المپیک پکن‪ ،‬سهم کشتی فرنگی دقیقا هیچ‬ ‫بود‪ ،‬بی مدال‪ ،‬بی افتخار‪ ...‬با این حساب وقتی کشتی فرنگی‬ ‫در عرض چهارسال توانست از هیچ‪ ،‬به خانه ای با خشت طال‬ ‫برسد که سه مدال طالی ان برای ورزش ایران در تمام طول‬ ‫تاریخ یگانه است‪ ،‬دیگر گفتن از پیشرفت مدالی تیم کشتی ازاد‪،‬‬ ‫خیلی محلی از اعراب ندارد‪ ...‬نوع مدال اوردن کشتی ازاد حتی‬ ‫با پیشرفت وزنه برداری هم قابل قیاس نیست‪ ،‬وزنه برداری هم‬ ‫درپکن نتوانست حتی یک مدال به دست اورد‪ ،‬اما در لندن طال‪،‬‬ ‫نقره‪ ،‬برنز‪ ...‬خالصه جنسش جور بود‪ .‬یادمان نرود که در پکن‪،‬‬ ‫تقوی و یزدانی جوانانی بودند که برای کسب تجربه به میدان‬ ‫رفتند‪ ،‬اما در لندن این دو قهرمانان جهان بودند و شانس مدال‪...‬‬ ‫ناکامی یا پیشرفت؟ چرا چهارسال به عقب بازگردیم‪ ،‬فقط یک‬ ‫سال قبل را در نظر می گیریم؛ مسابقات کشتی قهرمانی جهان‬ ‫ل ترکیه‪ ،‬تیم کش��تی ازاد ایران در ان مسابقات‬ ‫در اس��تامبو ‬ ‫‪ ۲‬مدال طال توسط تقوی ویزدانی گرفت‪ ۱ ،‬مدال نقره توسط‬ ‫گودرزی ویک مدال برنز توسط رحیمی‪ ،‬خب می بینید که اگر‬ ‫معیار عوض ش��ود‪ ،‬اگر مالک تغییر کند چقدر اوضاع تغییر‬ ‫می کند‪ ...‬از پیشرفت حرف نزنیم بهتر است ودر مورد ناکامی‪....‬‬ ‫به قانون نسبیت احترام بگذاریم!‬ ‫بدشانسی‬ ‫بسیاری از موافقان رسول خادم اعتقاد دارند‪ ،‬انچه باعث‬ ‫شد کشتی ازاد ایران نتواند در المپیک لندن نتیجه دلخواه را‬ ‫به دست اورد‪ ،‬ان است که شانس به هیچ وجه روی خوشی به‬ ‫رسول خادم نشان نداد‪ .‬اوج بداوری به وزن ‪ ۹۶+‬برمی گشت‬ ‫که امی��د اول مدال طالی ای��ران یعنی رض��ا یزدانی با یک‬ ‫مصدومیت نا بهنگام مواجه شد و در حالی که اصلی ترین رقیب‬ ‫خود را شکست داده بود‪ ،‬از رقابت ها کنار کشید‪.‬این بدشانسی‬ ‫لعنتی در همه وزن ها تقریبا به چشم می خورد‪ ....‬این کلینچ‪ ،‬از‬ ‫ان چیزهایی است برای ما حسابی نحس بود‪ .‬کشتی گیرانی‬ ‫همانند تقوی‪ ،‬کمیل قاسمی و‪ ..‬تنها به حکم قرعه بودند که‬ ‫از خوش رنگ ترین مدال دور شدند‪ ...‬بدشانسی ها به اندازه ای‬ ‫بود که رسول خادم خودش گفت‪« :‬حتی اگر رقیبان یا دشمنان‬ ‫ما قرعه می چیدند روی شان نمی شد ما چنین وضعیتی داشته‬ ‫باش��یم‪».‬موافقان می گویند که درخشش احسان لشگری و‬ ‫کمیل قاس��می نش��ان از خوب بودن وضعیت کشتی ازاد در‬ ‫المپیک دارد‪ ،‬انها می گویند!‬ ‫شهر و خانه‬ ‫البته رسول خادم به عنوان سرمربی تیم ملی کشتی ازاد‬ ‫منتقدانی هم دارد؛ منتقدانی که از زمان و نحوه انتخاب رسول‬ ‫خادم انتقاد می کنند‪ .‬این انتقادها قبل از ش��روع المپیک و از‬ ‫لحظه انتصاب خادم شروع شد به عنوان مثال مهماندوست‪،‬‬ ‫سرمربی برکنارشده تیم ملی تکواندو گفته بود‪« :‬من نمی دانم‬ ‫چه هدفی در سر دارند‪ .‬نمی توانم بفهمم بچه هایی که از ورزش‬ ‫رفته بودند به سیاس��ت چرا باید درس��ت چند ماه به المپیک‪،‬‬ ‫فیل شان یاد ورزش بکند! رسول از دوس��تان خوبم است اما‬ ‫این کار جوانمردانه نبود‪ .‬غالم هیچ ضعفی نداشت‪ .‬چه نیازی‬ ‫است که کسی را اینگونه و بعد از چهار سال تالش شبانه روزی‬ ‫می گذاری کنار؟»این روزها پس از پایان مس��ابقات بازهم از‬ ‫این جمالت زیاد می شنویم‪ ،‬برخی دیگر حتی نوع کوچینگ‬ ‫رسول خادم را خالی از اشکال نمی دانند‪ ،‬به ویژه مساله ای که‬ ‫در مسابقه مسعود اسماعیل پور افتاد را یک ایراد بزرگ برای‬ ‫سرمربی تیم ملی کشتی ازاد می ش��مارند‪ ،‬اگر خادم اعتراض‬ ‫می کرد‪ ،‬شاید داستان عوض می شد‪.‬‬ ‫این روزها رسول خادم بیش از هرچیز بابت این مساله دارد‬ ‫طعنه می شنود که با محمد بنا مقایسه می شود‪ ،‬چرا رسول مثل‬ ‫بنا نشد؟‪ ...‬این سوال مهمی است که به راحتی نمی توان از کنار‬ ‫ان گذشت‪ .‬شاید جواب این باشد که بنا فکرش در مورد یک‬ ‫شهر ومشکالت ان بلند نبود‪ ،‬او تمام فکر و ذکرش یک خانه‬ ‫بود؛ خانه کشتی‪g.‬‬ ‫ورزش منفعل نبود‬ ‫تختی های هزاره سوم‬ ‫یزدانی‪ ،‬بدشانس ترین ورزشکار ایران‬ ‫مشکلریکاوری‬ ‫خار در پای پلنگ‬ ‫او هم یکی از بدشانسی های بزرگ رسول خادم‬ ‫در المپیک لندن بود‪ ،‬بدشانس��ی او از جنس منحصر‬ ‫به فردی ب��ود‪ .‬او فرصت الزم را ب��رای ریکاوری به‬ ‫دست نیاورد ‪.‬‬ ‫حس��ن رحیمی به رغم س��ن وس��ال کمی که‬ ‫دارد بس��یار با تجربه اس��ت‪ ،‬با اینکه تنها ‪ ۲۳‬س��ال‬ ‫س��ن دارد‪،‬رقابت در همه تورنمنت های جهانی را در‬ ‫کارنامه دارد‪ .‬او در مسابقات جهانی استانبول توانست‬ ‫برخالف تمام پیش بینی ها‪ ،‬بسیار خوب کشتی گرفت‬ ‫و توانست مدال برنز مسابقات جهانی را به دست اورد‪،‬‬ ‫حس��ن رحیمی در لندن مقتدرانه شروع کرد‪ .‬رحیمی ‬ ‫مقابل یاراناران باتار‪ ،‬دارنده مدال نقره ‪ 2007‬جهان از‬ ‫مغولستان به پیروزی رسید‪.‬‬ ‫حس��ن رحیم��ی‪ ،‬نماین��ده وزن ‪ ۵۵‬کیلوگرم‬ ‫کش��ورمان در دور دوم برابرامی��ت کوم��ار نماینده‬ ‫هند شکس��ت خورد‪ ،‬کومار هم در مقابل کشتی گیر‬ ‫گرجستان شکست خورد و رحیمی خیلی زود از لندن‬ ‫بدون مدال بازگشت‪.‬‬ ‫رحیمی درباره ناکامی لن��دن می گوید‪« :‬من در‬ ‫دور اول کش��تی گرفته بودم و این کشتی گیر هندی‬ ‫استراحت کرده بود‪ .‬وقتی کشتی اول را بردم بالفاصله‬ ‫نام مرا برای مس��ابقه دوم خواندند ک��ه نمی دانم چرا‬ ‫این طور بود‪ .‬در ای��ن فاصله حتی نتوانس��تم حرکت‬ ‫کششی انجام دهم و بدنم برای کشتی دوم ریکاوری‬ ‫نکرده ب��ود‪ .‬این در حالی بود ک��ه حریف هندی ام در‬ ‫دور اول اس��تراحت کرده بود و با انرژی زیادی روی‬ ‫تشک امد‪g ».‬‬ ‫پلنگ زخمی ش��د‪ ،‬پلنگ در یک قدمی ش��کار ب��ود که دیگر پای��ش توان نداش��ت‪ ،‬او چند گام بیش��تر ت��ا انکه مدال ط�لا را زیر‬ ‫دندان بگی��رد و گازی نمادی��ن به ان بزند فاصله نداش��ت‪ ،‬اما ام��ان از پایی که یادش ب��رود که می توان��د‪ ،‬امان از پایی که پایه نیس��ت‪...‬‬ ‫امان‪ ،‬ام��ان‪ ،‬امان‪ ...‬ام��ان از پای رض��ا یزدانی‪ ،‬امان از رب��اط صلیبی رض��ا یزدانی که م��دال طال را از گ��ردن پلنگ جویبار پ��اره کرد تا‬ ‫امید اول کش��تی ازاد در لندن ناامید بازگردد‪ .‬رضا همیش��ه عاش��ق جنگیدن روی تش��ک کش��تی اس��ت‪ ،‬برای همین همیش��ه احتمال‬ ‫مصدومیتش باالس��ت‪ ،‬تاکن��ون بارها وباره��ا هنگام کش��تی گرفتن مصدوم ش��ده اس��ت‪ ،‬از پارگی ابرو و شکس��تگی چان��ه گرفته تا‬ ‫تو پا و اس��یب دیدگی زانو‪ ...‬اما مصدومیت پیش امده در لن��دن بدترینش بود‪.‬رض��ا یزدانی المپی��ک را فوق‬ ‫شکس��تگی انگش��ت دس�� ‬ ‫العاده ش��روع کرد‪ ،‬بعد از پیروزی مقابل عبدالس�لام گادیس��وف دیگر مدال طال خیلی نزدیک ت��ر از انچه باید می کرد‪ .‬رضا در دور س��وم‬ ‫رودرروی ماگومد موس��ایف از قرقیزس��تان قرار گرفت و توانس��ت با اقتدار بر این حریف غلبه کند‪.‬یزدانی در این دیدار موفق ش��د با نتایج‬ ‫(‪ 2‬بر صفر) و (‪ 4‬بر ‪ )2‬حریف قرقیز خود را از پیش رو بردارد وبه مرحله نیمه نهایی برسد؛ جایی که والری اندریتسوف اوکراینی برای باخت اماده‬ ‫بود‪ ،‬اما خیلی از سوت شروع نگذشته بود که پای یزدانی دیگر همراهی نکرد و او رباط صلیبی پاره کرد‪ ...‬مصدومیت او به حدی بود که او را با‬ ‫ویلچر از سالن کشتی اکسل خارج کردند‪ .‬این بزرگ ترین بدشانسی کاروان ایران درلندن بود‪ ،‬یزدانی در این باره می گوید‪« :‬باور نمی‏کنم که‬ ‫بدون مدال به ایران باز می‪‎‬گردم چون فقط برای مدال المپیک ان هم به رنگ طال تمرین کرده بود‪ .‬البته گرفتن مدال و شاد کردن ملت ایران‬ ‫و جامعه کشتی لیاقت می‏خواهد‪ .‬شاید من این لیاقت را نداشتم که اینگونه شرمنده شدم‪ ...».‬شرمنده نباش برادر‪g .‬‬ ‫مثلت شماره‪139‬‬ ‫ناکامیمقابلهند‬ ‫دیـــدار‬ ‫احس��ان حدادی بی نظیر اس��ت‪ ،‬نه فق��ط به خاطر‬ ‫انکه دیسک را در دس��ت می گیرد و چشمان ما را ‪70‬متر‬ ‫با خودش هم��راه می کند‪ ،‬ن��ه فقط به خاط��ر ان مدال‬ ‫نقره رنگ که در المپیک روی سینه اش درخشید‪ .‬مدالی‬ ‫که به اندازه چند طال می ارزید‪ ...‬نه فقط به این خاطر که‬ ‫رشته دوومیدانی را صاحب اولین مدال تاریخ خود کرد‪...‬‬ ‫همه اینها فوق العاده اس��ت‪ ،‬اما ان چه او را بی نظیر کرد‬ ‫سفر به اذربایجان بود‪ .‬احس��ان در فرودگاه بود که از سفر‬ ‫به اذربایجان گفت‪ ...‬او که م��دال طالیش را به کودکان‬ ‫سرطانی بخش��یده بود‪ ،‬در فرودگاه گفت که برای شادی‬ ‫واس��تراحت وقت صرف نمی کند و بالفاصله به س��مت‬ ‫زلزله زدگان حرکت می کند‪ ...‬احسان برای همین بی نظیر‬ ‫اس��ت‪ ،‬او در مورد س��فرش گفت‪« :‬می خواستم به مردم‬ ‫روحیه بدهم‪ ،‬به انهایی که این اتفاق برایشان افتاده بود‪.‬‬ ‫اکثر انهایی که فوت کرده اند‪ ،‬من را می ش��ناختند چون‬ ‫یک هفته قبل مسابقه من را در تلویزیون دیده بودند‪ .‬ولی‬ ‫االن نیس��تند‪ .‬وقتی امدم اینجا‪ ،‬دیدن مناطق زلزله زده‬ ‫برایم خیلی غمناک بود‪ .‬اما دیدم مردم روحیه شان خوب‬ ‫اس��ت و وقتی ما را می دیدن��د لبخند روی لب هایش��ان‬ ‫می نشس��ت‪ .‬پیش یک اقایی رفتیم ک��ه از خانه اش جز‬ ‫خاک هیچ چیزی نمانده بود‪ .‬مادرش هم فوت کرده بود‪.‬‬ ‫از دار دنیا فقط چند تا مرغ برایش مانده بود‪ .‬تا لحظه ای که‬ ‫من پیش او بودم من را در بغل��ش گرفته بود و می خندید‪.‬‬ ‫می گفت خواس��ت خدا بوده که این اتفاق بیفتد‪ ».‬احسان‬ ‫حدادی اولین عنوان دار المپیک لندن بود که برای دلداری‬ ‫زلزله زدگان حرکت کرد‪ ،‬اما س��ایر قهرمان��ان هم بیکار‬ ‫نبودند‪ .‬محمد بنا ستاره بی بدیل کشتی فرنگی ایران هم‬ ‫با مردم اذربایجان همدردی کرد‪ .‬او یک جمله زیبا برای‬ ‫این همدردی داش��ت که بس��یار به دل نشست‪« :‬شادی‬ ‫پیروزی من هم از شنبه عصر تمام شد‪ .‬مردم با پیروزی ما‬ ‫شاد بودند و شادی ما‪ ،‬خوشحال کردنشان بود‪ .‬با این اتفاق‬ ‫ناگوار و جانباختن بیش از ‪ 300‬هموطن مان‪ ،‬حاال که انها‬ ‫در غم از دست دادن عزیزان شان نشستند‪ ،‬ما هم بهانه ای‬ ‫برای شادی نداریم‪ .‬دلیل ما برای شادی‪ ،‬شاد کردن انها‬ ‫بود و حاال غم شان‪ ،‬غم ما هم هست‪ .‬کاش می شد االن‬ ‫در کنار خانواده بازماندگان باش��م‪ .‬دوست دارم حتی اگر‬ ‫شده‪ ،‬کار کوچکی که از دستم بر می اید برای یک لحظه‬ ‫شاد کردن ش��ان انجام بدهم‪ .‬باز ه��م می گویم این غم‪،‬‬ ‫غم همه مردم ایران اس��ت‪ ».‬حمید س��وریان هم شاگرد‬ ‫خوبی برای بنا بود‪.‬او تمام هدایای خود را برای کمک به‬ ‫زلزله زدگان بخشید‪.‬‬ ‫فوتبال ه��م از قافله عقب نماند‪ ،‬عل��ی دایی خیلی‬ ‫زود خودش را به اذربایجان رساند و به دلجویی از حادثه‬ ‫دیدگان پرداخت‪.‬مهدی مهدویکیا هم بخشی از قراداد‬ ‫خود را به این ام��ر خیر اختصاص داد‪ ،‬کری��م باقری هم‬ ‫دور افتاد تا برای ای��ن حادثه کمک جمع اوری کند‪ ...‬این‬ ‫همه ثابت می کند که ورزش در ای��ن زلزله حالت منفعل‬ ‫نداش��ته‪ ...‬اگرچه جای تختی تا همیشه در میان ما خالی‬ ‫اس��ت اما ورزش��کاران در این زلزله تا توانستند تختی وار‬ ‫عمل کردند‪g .‬‬ ‫‪81‬‬ ‫شوک با خداحافظی‬ ‫مرد همیشه‬ ‫نقره ای‬ ‫دیـــدار‬ ‫«همه کار کردم که مس��ابقه را ببرم‪ ،‬اما زورم نرسید‪.‬‬ ‫مشکل بدنی هم نداشتم‪ .‬کامال اماده بودم ولی دیگر حضور‬ ‫در تیم ملی بس است‪ .‬از این به بعد در تیم ملی نمی مانم‪ .‬با این‬ ‫شرایط انگیزه ای برای ادامه کار در تیم ملی ندارم‪ .‬فقط چند‬ ‫سال برای بهتر شدن وضع مادی ام‪ ،‬در لیگ کشتی می گیرم‪.‬‬ ‫پاداش نقره المپیک به اندازه پولی اس��ت که یک س��ال در‬ ‫لیگ می گیرم»‬ ‫این ش��وک بزرگ صادق گودرزی درس��ت پس از به‬ ‫مثلت شماره‪139‬‬ ‫مقابل تایمازوف هم کم نیاورد‬ ‫برنزسنگین‬ ‫ی اسفند ماه ‪ ۱۳۶۶‬در جویبار مازندران متولد‬ ‫کمیل قاسم ‬ ‫شد‪ .‬او برنده دو مدال برنز مسابقات جهانی کشتی جوانان و یک‬ ‫مدال نقره مسابقات قهرمانی اسیاست‪ .‬قبل از مسابقات المپیک‬ ‫لندن تمام ان چیزی که از کمیل قاسمی زاده می دانستیم‪ ،‬خیلی‬ ‫بیشتر از این نبود‪ .‬شاید از همه شش کشتی گیر دیگر کاروان‬ ‫ایران انتظار مدال می رفت به غیر از کش��تی گیر سنگین وزن‬ ‫ای��ران‪ ...‬اما کمیل کاری کرد کارس��تان‪ .‬م��دال برنز او هدیه‬ ‫ویژه ای برای اینده کشتی ایران است‪ .‬کشتی ازاد ایران مدت ها‬ ‫بود که در سنگین وزن ستاره نداشت‪ .‬ابراهیم مهربان‪ ،‬علیرضا‬ ‫رضایی و فردین معصومی و‪ ...‬کش��تی گیران خوبی بودند اما‬ ‫هیچ کدام ستاره نبودند‪ .‬کمیل قاسمی اما می تواند یک ستاره‬ ‫باش��د این را از المپیک لندن دانستیم از لحظه پایان مسابقه با‬ ‫تایمازوف‪ .‬تایمازوف برای تمام کشتی گیران سنگین وزن یک‬ ‫کابوس اس��ت‪ .‬جثه تمام عضالنی او راه فرار برای هیچ کس‬ ‫نمی گذارد‪ ...‬اما کمیل بی نظیر بود‪ ،‬تنها کس��ی بود که مقابل‬ ‫تایمازوف مرد ومردانه جنگید‪ .‬فقط بدشانسی باعث شد که او‬ ‫نبرد‪ ،‬حتی وقتی در قرعه کشی دو گوی هم به نفع او بود بازهم‬ ‫بدشانسی اورد‪ ،‬خودش می گوید‪« :‬من می توانستم تایمازوف‬ ‫را ببرم‪ .‬برای برد هم اماده شده بودم‪ .‬حتی همه راه ها را برای‬ ‫برد او بسته بودم‪ .‬اما بد شانس��ی اوردم چرا که دو گوی داوران‬ ‫به نفع او در امد‪ .‬من می دانس��تم تکنیک های اصلی اش کدام‬ ‫هستند و سعی کردم همه راه های حمله اش را ببندم‪ .‬با اینکه‬ ‫خوب کشتی گرفتم‪ ،‬اما باختم‪ .‬بدون اینکه امتیاز بدهم‪ .‬البته‬ ‫تایمازوف امده بود تا به راحتی مرا ببرد و وقتی نتوانست خیلی‬ ‫عصبی شده بود‪g ».‬‬ ‫‪82‬‬ ‫گردن اویختن مدال نقره المپیک بود‪ .‬ایا قهرمان بیست و‬ ‫چند ساله کشتی این قدر زود به انتهای خط رسیده‪ ...‬صادق‬ ‫گودرزی متولد ‪ 31‬شهریور سال ‪ 1367‬است در مالیر‪.‬تنها‬ ‫نو سال نسبتا‬ ‫بیست و چهار سال سن دارد‪ ،‬اما به رغم این س ‬ ‫کم بس��یار عنوان دار اس��ت‪ .‬دو مدال نقره و یک مدال برنز‬ ‫از مس��ابقات جهانی‪ ،‬یک مدال طال از بازی های اس��یایی‬ ‫گوانگجو و کسب دو مدال طالی قهرمانی اسیا همه و همه‬ ‫در کارنامه او ثبت شده است‪ .‬به خاطر این همه مدال بود که‬ ‫صادق‪ ،‬از امیدهای اصلی ما محسوب می شد‪.‬‬ ‫صادق پس از استراحت در دور نخس��ت‪ ،‬در دور دوم‬ ‫و س��وم به ترتیب ترزی یف بلغ��ار و سوس�لان تیگی یف‬ ‫ازبکستانی را شکست داد تا باعبور از سد گابور هاتوش مجار‬ ‫در نیمه نهایی فینالیست شود‪.‬‬ ‫جردن باروفس با شکس��ت کش��تی گیر روس حریف‬ ‫صادق گودرزی در فینال وزن ‪ 74‬کیلوگرم المپیک شده بود‪.‬‬ ‫پدیده ایران در لندن‬ ‫فراتر از انتظار‬ ‫«قرعه بسیار سختی داشتم‪ .‬از همان ابتدا تمام نامداران‬ ‫این وزن در گروه من بودند‪ .‬از روسیه و اذربایجان گرفته تا‬ ‫بالروس و سایر حریفان‪.‬برای رس��یدن به این مدال خیلی‬ ‫زحمت کش��یدم‪ .‬روی یک اش��تباه باختم وگرنه طال حق‬ ‫من بود‪ .‬در دیدار نیمه نهایی صدای ناله های ش��ریف اف را‬ ‫می شنیدم‪».‬‬ ‫این جمله های احسان لشگری است پس از کسب مدال‬ ‫برنز المپیک‪ .‬لشگری بی شک یکی از بهترین کشتی گیران‬ ‫ایران در این مس��ابقات بود و کش��تی فنی او در رقابت های‬ ‫المپیک انچنان چش��مگیر بود که همه او را ش��انس اصلی‬ ‫اعتراضی که رسول نکرد‬ ‫اشکمسعود‬ ‫بعضی گریه ها را نمی ش��ود از یاد برد‪ ،‬مثل اشک های‬ ‫مسعود اسماعیل پور که ناباورانه از مدال محروم شد‪.‬‬ ‫اسماعیل پور در دور اول و دوم به ترتیب تورس از مکزیک‬ ‫و ژوماگازیف نفر سوم جهان از قزاقستان را شکست داد تا به‬ ‫کودوخوف روسی رسید‪ .‬کودوخوف یک کشتی گیر عنوان دار‬ ‫است که چهار مدال طالی جهانی و یک مدال برنز المپیک‬ ‫در کارنامه او نوشته شده بود‪ ،‬اما مسعود در مقابل کودوخوف‬ ‫پهلوانانه کشتی گرفت‪.‬‬ ‫در وقت نخست کودوخوف در ثانیه های پایانی به پاهای‬ ‫اسماعیل پور رسید و او را خاک کرد تا این تایم به سود او به پایان‬ ‫گودرزی که در فینال جهانی استانبول به باروفس باخته بود‪،‬‬ ‫این بار در دو تایم (‪ )1-0 ،1-0‬شکست خورد‪.‬‬ ‫در دقیقه نخس��ت تایم اول گودرزی احتی��اط کرد و‬ ‫زیرگیری انجام نداد‪ ،‬اما باروفس در اخرین ثانیه ها زیرگیری‬ ‫کرد و یک امتیاز گرفت و این وقت را به سود خود پایان داد‪.‬‬ ‫در تایم دوم گودرزی باز هم احتیاط کرد و چندان برای‬ ‫زیرگیری به اب و اتش نمی زد‪ .‬البته باروفس هم گاردش را‬ ‫کامال بسته بود‪ .‬درحالی که گودرزی با توجه به از دست دادن‬ ‫تایم اول نباید اجازه می داد کار به کلینچ کشیده شود‪ ،‬این بار‬ ‫خودش خاک ش��د و بازی را باخت تابازهم س��هم گودرزی‬ ‫مدال نقره باش��د‪ .‬صادق گودرزی کشتی گیری است که در‬ ‫تمام رده های سنی از نوجوانان تا بزرگساالن در اسیا مدال‬ ‫طال گرفته است‪ ،‬اما هیچ گاه این مدال رنگ جهانی به خود‬ ‫نگرفت‪ .‬او همچنان در حسرت طال ماند‪ .‬شاید همین بهانه‬ ‫خوبی باشد برای بازگشت و پس گرفتن خداحافظی‪g ...‬‬ ‫مدال طالی مسابقات دانستند‪.‬احسان لشگری‪ ،‬نماینده وزن‬ ‫‪ 84‬کیلوگرم کشورمان پس از پیروزی در دیدار نخست مقابل‬ ‫کشتی گیر قزاق در دومین مسابقه هم از سد حریف ارمنستانی‬ ‫گذشت‪ .‬لشگری در دیدار سوم و مرحله یک چهارم نهایی با‬ ‫برتری مقابل انزور یوریشف از روسیه به نیمه نهایی رسید‪.‬‬ ‫نماین��ده کش��ورمان در نیمه نهای��ی براب��ر ش��ریف‬ ‫ش��ریف اف‪ ،‬قهرمان ‪ 2011‬جه��ان و بهترین کش��تی گیر‬ ‫سال جهان از اذربایجان شکست خورد و از حضور در دیدار‬ ‫فینال بازماند‪.‬لشگری در دیدار رده بندی در ‪ 2‬تایم و با نتایج‬ ‫(‪ 3‬بر ‪ )2‬و (‪ ۳‬بر صفر) مقابل ابرهیم بلوک باشی از ترکیه به‬ ‫پیروزی رسید و مدال برنز را بر گردن اویخت‪.‬شاید یکی از‬ ‫زش��ت ترین صحنه های المپیک‪،‬انجایی بود که کشتی گیر‬ ‫ارمنی با مشت بر صورت احسان می کوبید‪g .‬‬ ‫برسد‪ .‬تالش اسماعیل پور در ثانیه های پایانی سودی نداشت‬ ‫و خودش روی پل رفت و سه امتیاز دیگر از دست داد‪.‬در وقت‬ ‫دوم اسماعیل پور فرصت خوبی داش��ت تا حریف را از تشک‬ ‫بیرون کند‪ ،‬اما نتوانست‪.‬‬ ‫در ادامه اسماعیل پور باالخره به پاهای کودوخوف رسید‬ ‫و پس از خاک کردن بارانداز کرد که بارانداز او امتیازی نگرفت‪،‬‬ ‫اما این وقت را به سود خود پایان داد‪.‬‬ ‫در وقت س��وم در حالی که دو کشتی گیر با هم از تشک‬ ‫بیرون رفتند‪ ،‬امتیاز به کودوخوف رسید و این وقت را باخت‪.‬‬ ‫محمد طالیی معتقد اس��ت که حق اس��ماعیل پور را‬ ‫خوردند‪ ،‬رسول خادم می گوید ریسک نکردم برای اعتراض‪...،‬‬ ‫اسماعیل پور‪ ،‬اما اشک می ریخت‪ ،‬او به حریف هندی هم باخت‬ ‫تا بی مدال بازگردد‪ ،‬هرچند کشتی های او فراتر از انتظار بود‪g.‬‬ ‫_____‬ ‫قاب‬ ‫منتخبیازبهترینعکس هایالمپیکلندن‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫دیـــدار‬ ‫مثلت شماره‪139‬‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫‪83‬‬ ‫بازا ر‬ ‫ادغام موسس��ات و نهادهای مالی به درستی تعریف و ابعاد‬ ‫قانونی ان مشخص شود‪ ،‬مطمئنا تکلیف ذی نفعان هر یک‬ ‫از این تعاونی های اعتبار و موسس��ات روشن خواهد شد و‬ ‫متناسب با ان می توان اقدامات مربوطه را انجام داد‪ ».‬وی‬ ‫در خصوص اینکه ایا ادغام مختص مجموعه های متخلف‬ ‫است‪ ،‬گفت‪« :‬سیاست ساماندهی سیاست عمومی است و‬ ‫خاص مجموعه های متخلف نیست‪».‬‬ ‫ادغام موجب هم افزایی می شود اگر‪...‬‬ ‫این مقام پولی تصریح کرد‪« :‬ادغام در ذات خود موجب‬ ‫هم افزایی و البته افزایش قدرت می شود‪ ،‬به شرط اینکه قبل‬ ‫از ان شفاف سازی حساب ها صورت گیرد‪ ».‬وی ادامه داد‪:‬‬ ‫«اگر این کار انجام نش��ود‪ ،‬با ادغام چندین مساله کوچک‬ ‫تبدیل به یک معضل پیچیده و غیر قابل حل خواهد ش��د‪،‬‬ ‫به همین دلیل قبل از ادغام باید حساب های هر یک از این‬ ‫تعاونی های اعتبار را شفاف کنیم‪».‬‬ ‫مدیر عامل موسسه مالی و اعتباری مهر‪:‬‬ ‫فر ایند ادغام ‪ 13‬سال طول می کشد‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره‪138‬‬ ‫مدی��ر عامل موسس��ه مال��ی و اعتباری مه��ر گفت‪:‬‬ ‫«ادغام فرایند پیچی��ده ای دارد؛ ما زیر ب��ار ادغام نرفتیم‪».‬‬ ‫غالمحسن تقی نتاج‪ ،‬مدیر عامل موسسه مالی و اعتباری مهر‬ ‫(بانک مهر اقتصاد) در خصوص مشکالت قانونی و حقوقی‬ ‫ادغام نهادهای مالی‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬فرایند ادغام پیچیده‬ ‫است و باالخره در یک زمان باید این گونه اقدامات صورت‬ ‫گیرد که مطمئنا مش��کالت خاص خ��ودش را هم خواهد‬ ‫داشت‪ ».‬وی افزود‪« :‬مهم ترین بحث ان است که ابتدا باید‬ ‫تمامی حساب های هر کدام از موسسات ادغام شونده نهایی‬ ‫و حق و حقوق ذی نفعان ان نیز پرداخت شود‪».‬‬ ‫سپرده گذاران هم ذی نفعان یک موسسه‬ ‫هستند‬ ‫مدیرعام��ل موسس��ه مال��ی و اعتباری مه��ر گفت‪:‬‬ ‫«ذی نفعان فقط س��هامداران نیستند‪ ،‬س��پرده گذاران هم‬ ‫هس��تند‪ .‬چون به س��پرده گذاران فقط س��ود علی الحساب‬ ‫پرداخت شده و تسویه س��ود قطعی به انها صورت نگرفته‬ ‫اس��ت‪ ».‬وی ضمن بیان اینکه موسس��اتی که با یکدیگر‬ ‫ادغام می ش��وند موضوعات و پرونده ه��ای حقوقی زیادی‬ ‫دارند‪ ،‬گف��ت‪« :‬اینکه ب��دون حل و فصل و ش��فاف کردن‬ ‫حساب های این موسس��ات انها را با یکدیگر ادغام کنیم‪،‬‬ ‫موجب جا به جایی و تضییع حق و حقوق می شود‪».‬‬ ‫ادغام فرایند پیچیده ای دارد‬ ‫نتاج در ادامه ضمن اشاره به مشکالت سنتی‪ ،‬تاریخی‬ ‫و مزمن موجود در هر یک از این موسسات مالی و اعتباری‬ ‫افزود‪« :‬در این زمان که این موسس��ات ادغام ش��وند‪ ،‬حل‬ ‫کردن مشکالت سخت تر خواهد شد‪ ،‬به عبارتی در زمانی که‬ ‫یک تعاونی اعتبار ادغام نشده‪ ،‬مسائل حقوقی و پرونده های‬ ‫حقوقی ل��ه و علیه ان ب��ه نحو راحت تری حل می ش��ود تا‬ ‫زمانی که ان تعاونی ادغام شود‪ ،‬چرا که در این حالت اوضاع‬ ‫پیچیده تر می شود و شرایطی پیش می اید که ممکن است‬ ‫این حق و حقوق پیگیری هم نشود و ممکن است ذی نفعان‬ ‫هر یک از تعاونی ها و موسسات متضرر شوند‪».‬‬ ‫ابعاد ادغام به درستی تعریف نشده است‬ ‫وی با بیان این نکته که ادغام موسس��ات و نهادهای‬ ‫مالی به درس��تی تعریف نش��ده اس��ت‪ ،‬گفت‪« :‬اگر مساله‬ ‫خدمات جدید بانک تجارت‬ ‫راه اندازی سرویس پرداخت متمرکز‬ ‫بانک تجارت با راه اندازی سرویس پرداخت متمرکز‬ ‫از طریق شناس��ه‪ ،‬امکان پرداخت الکترونیک مشتریان‬ ‫شرکت ها و سازمان هایی که دارای نمایندگی های متعدد‬ ‫در سراسر کشور می باش��ند را فراهم کرد‪ .‬بر اساس این‬ ‫خبر‪ ،‬شرکت ها و سازمان های بخش های تولید‪ ،‬توزیع و‬ ‫خدمات که دارای نمایندگی های متعدد در سراسر کشور‬ ‫هستند‪ ،‬می توانند با استفاده از دستگاه های ‪ POS‬تجارت‬ ‫ت الکترونیک متمرکز از جمله اقساط‪ ،‬هزینه های‬ ‫و ارائه شناسه به مشتریان خود‪ ،‬امکان پرداخ ‬ ‫شارژ و‪ ...‬را در تمامی شعب خود برای انها فراهم نمایند‪ .‬از جمله مزایای این سیستم متمرکز‬ ‫کردن پرداخت ها و دریافت های شرکت های چندشعبه ای و امکان حسابرسی متمرکز‪ ،‬سریع‬ ‫و انالین حساب های مش��تریان است‪ .‬تمامی شرکت های بیمه‪ ،‬فروش��گاه های زنجیره ای‪،‬‬ ‫شرکت های حمل و نقل و دیگر مجموعه هایی از این دست می توانند با مراجعه به شعب بانک‬ ‫تجارت در سراسر کشور و سفارش نصب دس��تگاه‪ POS‬و دریافت امکان ثبت شناسه از این‬ ‫امکان بهره مند شوند‪ .‬مشتریان گرامی جهت کسب اطالعات بیشتر می توانند با مرکز ارتباط‬ ‫مشتریان بانک تجارت به شماره ‪ 1554‬تماس گرفته یا به پایگاه اینترنتی این بانک به نشانی‬ ‫‪ http://www.tejaratbank.ir‬مراجعه نمایند‪g .‬‬ ‫‪84‬‬ ‫زیر بار ادغام نرفتیم‬ ‫مدیر عامل موسسه مالی و اعتباری مهر اظهار داشت‪:‬‬ ‫«البته فرایند ادغام پیچیده است و این کار انقدر سخت است‬ ‫که ما به هیچ وجه زیر بار ان نرفتیم‪ ،‬چون تجربه ان را قبال‬ ‫داشتیم‪ ».‬وی به ادغام یک مجموعه پولی در این موسسه‬ ‫در سال ‪ ۸۳‬اش��اره کرد و گفت‪« :‬فرایند ادغام مجموعه ای‬ ‫که در سال ‪ ۸۳‬در ما ادغام شد‪ ،‬هنوز ادامه دارد و احتماال تا‬ ‫سال ‪ ۹۷‬این روند طول خواهد کشید‪ ،‬یعنی ‪ ۱۳‬سال طول‬ ‫می کشد این بنگاه ها در یکدیگر هضم شوند‪».‬‬ ‫بانک مرکزی حرف های شنیدنی زیادی دارد‬ ‫نتاج در واکنش ب��ه اظهارات برخی که مس��اله ادغام‬ ‫را برای برخ��ی از مجموعه های پولی به نوعی گروکش��ی‬ ‫در قبال پرداخ��ت امتیازات خاص می دانن��د‪ ،‬گفت‪« :‬بانک‬ ‫مرکزی مامور اجرای ساماندهی موسس��ات است و بیش از‬ ‫‪ ۹۰۰‬تعاونی اعتبار و بیش از ‪ ۶‬هزار صندوق قرض الحس��نه‬ ‫در کنار این همه بانک های خصوصی وجود دارد؛ ساماندهی‬ ‫کردن اینها در شرایطی که هیچ گونه امکانات جدیدی هم به‬ ‫بانک مرکزی اضافه نشده‪ ،‬سخت اس��ت‪ ».‬وی گفت‪« :‬به‬ ‫بانک مرکزی ماموریت داده ش��ده که هر چه سریعتر باید به‬ ‫ساماندهی بازار بپردازد‪ ،‬شاید اگر ما هم در بانک مرکزی بودیم‬ ‫با مشکل مواجه می ش��دیم‪ ،‬چرا که با همین ساختار موجود‬ ‫بانک مرکزی‪ ،‬انتظار ساماندهی موسسات پولی می رود و باید‬ ‫گفت که حرف های بانک مرکزی هم شنیدنی است‪g».‬‬ ‫مدیر عامل همراه اول خبر داد‬ ‫سرویس دهی همراه اول در منطقه زلزله زده‬ ‫همراه اول هم اکنون بیش از ‪ 53‬میلیون سیم کارت‬ ‫ثبت ش��ده و ‪ 37‬میلیون س��یم کارت فعال در لحظه دارد‬ ‫و به گفته مدیر عامل ش��رکت ارتباطات س��یار‪ ،‬شبکه در‬ ‫حال نوس��ازی اس��ت و به زودی تمام ش��بکه همراه اول‬ ‫برای ارائه خدمات جدید تلفن همراه به روز می شود‪ .‬هفته‬ ‫گذشته (دوشنبه ‪ 23‬مردادماه) به مناسبت گرامیداشت روز‬ ‫خبرنگار و هجدهمین سالروز عرضه سیم کارت در کشور‪،‬‬ ‫مراسمی با عنوان «ش��بی با اصحاب رس��انه» با حضور مدیرعامل‪ ،‬تعدادی از مدیران ارشد‬ ‫همراه اول و بیش از ‪ 160‬خبرنگار از حوزه های تلفن همراه و بورس رسانه ها برگزار شد‪ .‬وحید‬ ‫صدوقی‪ ،‬مدیرعامل همراه اول‪ ،‬ضمن خوش��امدگویی به خبرنگاران و تبریک روز خبرنگار و‬ ‫هجدهمین سالروز عرضه سیم کارت در کشور‪ ،‬با اظهار تاسف در خصوص جان باختن تعدادی‬ ‫از هم میهنان در زلزله اخیر‪ ،‬به بازماندگان ایشان تسلیت گفت‪ .‬او با اعالم اینکه بالفاصله پس‬ ‫از زلزله روز شنبه گذش��ته کارشناس��ان همراه اول پیگیر تبعات احتمالی بوده اند‪ ،‬اظهار کرد‪:‬‬ ‫«نتیجه بررس��ی های فنی که تا ‪ 10‬دقیقه پس از زلزله طول کشید‪ ،‬نشان داد تمامی سایت ها‬ ‫بدون هیچ گونه مشکلی فعال بودند‪ .‬در برخی روستاها نیز که برق با فاصله زمانی پس از زلزله‪،‬‬ ‫قطع شده بود؛ سرویس دهی انتن ها با تامین برق اضطراری‪ ،‬بدون قطعی ادامه یافت‪g ».‬‬ ‫نماد اوراق گواهی سپرده بانک انصار باز می شود‬ ‫نماد اوراق گواهی س��پرده مدت دار بان��ک انصار که‬ ‫نهم اردیبهش��ت پذیره نویس��ی ان انجام ش��د‪ ،‬سه شنبه‬ ‫اینده در بازار ابزار های نوین مالی فرابورس باز می شود‪ .‬از‬ ‫سه شنبه هفته اینده نماد اوراق گواهی سپرده مدت دار ویژه‬ ‫سرمایه گذاری عام بانک انصار که در ‪ ۹‬اردیبهشت ماه سال‬ ‫جاری پذیره نویسی شد‪ ،‬باز می ش��ود‪ .‬این اوراق با نام بوده‬ ‫و سررسید ان ‪ ۹‬اردیبهشت س��ال ‪ ۹۳‬خواهد بود‪ .‬بر اساس‬ ‫این گزارش‪ ،‬کل این اوراق سه میلیون و ‪ ۶۰۰‬ورقه بوده و‬ ‫مبلغ ان نیز ‪ ۳۶۰‬میلیارد تومان اس��ت‪ .‬همچنین‪ ،‬نرخ سود‬ ‫ان س��االنه ‪ ۲۰‬درصد و نهم هر ماه قابل پرداخت اس��ت‪.‬‬ ‫بازار گردان این اوراق تامین سرمایه امین بوده و ضامن ان‬ ‫نیز بانک انصار است‪g .‬‬ ‫بانک مس��کن ‪ 309‬هزار میلیارد ریال تس��هیالت س��اخت مسکن در دو س��ال اخیر به‬ ‫متقاضی��ان پرداخت کرده اس��ت‪ .‬عضو هیات مدیره بانک مس��کن گفت‪« :‬برای س��اخت دو‬ ‫میلیون و ‪ 600‬هزار دستگاه واحد مسکونی هم ‪ 394‬هزار میلیارد ریال عقد قرارداد شده است‪».‬‬ ‫اقای مرتضایی افزود‪ 206« :‬هزار میلیارد ریال تسهیالت امسال برای پرداخت پیش بینی شده‬ ‫که ‪ 97‬درصد ان در بخش مس��کن پرداخت می ش��ود‪ ».‬وی گفت‪« :‬زلزله اخیر در اذربایجان‬ ‫شرقی هشداری است تا نوسازی و مقاوم سازی واحدهای روستایی جدی گرفته شود‪ ».‬عضو‬ ‫هیات مدیره بانک مسکن کشور گفت‪« :‬از بازسازی واحدهای مس��کونی به ویژه در روستاها‬ ‫استقبال می کنیم و با پرداخت تسهیالت الزم تالش می شود قبل از وقوع حوادث غیرمترقبه‬ ‫از اس��یب های احتمالی کم کنیم‪ ».‬اقای مرتضایی افزود‪« :‬بانک مسکن برای ‪ 13‬هزار نفر از‬ ‫کپرنشینان در محروم ترین مناطق کشور در استان کرمان مسکن مناسب تامین کرده است‪ ».‬او‬ ‫میزان مطالبات بانک مسکن را ‪ 30‬هزار میلیارد ریال دانست و گفت‪« :‬با دریافت این مطالبات‬ ‫می توانیم تسهیالت بیشتری به متقاضیان پرداخت کنیم‪ ».‬مرتضایی گفت‪« :‬در بخش تسهیل‬ ‫ازدواج هم برای ‪ 320‬هزار زوج جوان ‪ 6‬هزار میلیارد ریال تس��هیالت قرض الحس��نه ازدواج‬ ‫پرداخت شده است‪g ».‬‬ ‫مشترکین تلفن ثابت استان هایی که سامانه ‪ 8‬ستاره در انها فعال شده با گرفتن شماره‬ ‫«* ‪ » 8‬از خدماتی چون پخش ایات قران کریم‪ ،‬سامانه ‪ ،1818‬سامانه ‪ ،118‬لطیفه‪ ،‬صندوق‬ ‫صوتی‪ ،‬س��رگرمی و غیره بهره می برند‪ .‬تلفن ثابت خ��ود را بردارید و ع��دد ‪ 8‬و عالمت * را‬ ‫شماره گیری کنید‪ .‬سپس از ش��ما خواسته می ش��ود جهت ورود به صندوق صوتی عدد «‪»1‬‬ ‫و برای دسترسی به مطالب که رایگان نیس��تند و مبلغ ‪ 3‬هزار ریال هزینه دارند‪ ،‬عدد «‪ »2‬را‬ ‫شماره گیری کنید‪ .‬در صورت تماس با این سیستم و دسترسی به شماره های مورد نیاز عدد «‪»3‬‬ ‫و اطالعات بیشتر درباره سیستم شماره «‪ »9‬را شماره گیری کنید‪ .‬اما با توجه به توسعه خدمات‬ ‫نوین تلفن ثابت و زیر ساخت های انجام شده در استان های کشور‪ ،‬شبکه خدماتی ‪ 8‬ستاره در‬ ‫برخی استان ها به صورت ازمایشی راه اندازی ش��ده و در تعدادی از استان ها هم اکنون فعال‬ ‫و قابل استفاده است‪ .‬بهره برداری از سامانه نوین مخابراتی ‪ 8‬ستاره به عنوان پایلوت فاز اول‬ ‫خدمات ارزش افزوده برای نخستین بار در شرکت مخابرات استان خراسان رضوی راه اندازی‬ ‫شد و بعد از ان در اس��تان های اذربایجان ش��رقی و فارس مورد بهره برداری قرار گرفت و به‬ ‫مرور در سایر استان ها نیز فعال می شود‪ .‬با راه اندازی این سامانه امکان ذخیره پیام صوتی برای‬ ‫مشترکین فراهم می شود و بهره مندی از قرائت کالم اهلل مجید‪ ،‬دیوان شاعران معروف‪ ،‬دفتر‬ ‫تلفن‪ ،‬سرویس سالمت‪ ،‬فال حافظ‪ ،‬موسیقی‪ ،‬س��رگرمی کودکان و‪ ...‬از جمله خدمات تعبیه‬ ‫شده در این سرویس است که قابل افزایش تا ‪ 50‬محتواست‪g .‬‬ ‫تعطیلی بانک های تهران طی روزهای ‪ 8 ،7‬و ‪ 11‬شهریور‬ ‫بانک های تهران طی روزهای هفتم‪ ،‬هشتم و یازدهم شهریور ماه که پیش از این دولت‬ ‫از تعطیلی دستگاه های اجرایی خبر داده بود تعطیل هستند و تنها شعب کشیک این بانک ها‬ ‫فعال خواهند بود‪ .‬محمد رضا غفوری‪ ،‬رئیس شورای هماهنگی روابط عمومی بانک ها در مورد‬ ‫برنامه کاری بانک های تهران در روزهای هفتم‪ ،‬هشتم و یازدهم شهریور ماه گفت‪« :‬طی این‬ ‫روزها تنها شعب کش��یک بانک های تهران فعال خواهند بود که تعداد این شعب بستگی به‬ ‫حجم کارها و متقاضیان بانک های مختلف دارد‪ ».‬وی تصریح کرد‪« :‬همچنین طی این روزها‬ ‫مشتریان بانکی می توانند از خدمات الکترونیکی بانک های تهران استفاده کنند و کمیته هایی‬ ‫پیش بینی شده که خدمات بانکی الزم را ارائه دهند‪g».‬‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره‪138‬‬ ‫پرداخت ‪ 309‬هزار میلیارد ریال تسهیالت بانک مسکن طی دو سال‬ ‫«‪ 8‬ستاره» چه می کند؟!‬ ‫ابالغ اعتبارات ساخت مسکن مناطق زلزله زده به بانک های عامل‬ ‫رئیس بانک مرکزی ایران اعالم کرد‪« :‬دستور تسهیالت ساخت ‪ 20‬هزار واحد مسکونی‬ ‫روستایی و شهری مناطق زلزله زده به بانک عامل ابالغ شد‪ ».‬به نقل از پایگاه اطالع رسانی‬ ‫دولت؛ محمود بهمنی در نشست رسیدگی به مناطق زلزله زده اذربایجان شرقی گفت‪« :‬این‬ ‫مصوبه دولت به بانک مسکن ابالغ شد‪ ».‬وی همچنین در بازدید از مناطق زلزله زده اذربایجان‬ ‫ش��رقی افزود‪« :‬اعالم حس��اب بانکی برای دریاف��ت کمک های مردمی ب��ه زلزله زدگان از‬ ‫ضرورت هاست‪g».‬‬ ‫بخشنامه تازه ارزی بانک مرکزی‬ ‫پنج اولویت ارز مرجع می گیرند‬ ‫بانک مرکزی به تازگی بخش��نامه ‪‎‬ای برای تغییر در‬ ‫اولویت ثبت س��فارش کاالها را به بانک های عامل اعالم‬ ‫کرده اس��ت‪ .‬بر این اس��اس‪ ،‬این بانک تلویحا پرداخت ارز‬ ‫مرجع به اولویت یک تا پنج را پذیرفته است‪.‬بانک مرکزی‬ ‫به تازگی بخشنامه جدیدی را در خصوص اولویت بندی ثبت ‬ ‫سفارش��ات کاالیی با ارز مرجع به مدیریت امور بین الملل‬ ‫بانک های عامل صادر کرده است‪ .‬بر اساس این بخشنامه‪،‬‬ ‫بانک مرکزی تلویحا پرداخ��ت ارز مرجع به اولویت یک تا‬ ‫پنج از اولویت های ده گانه را پذیرفته است‪.‬‬ ‫متن کامل این بخش��نامه بدین شرح است‪« :‬احتراما‬ ‫پیرو نامه عمومی ش��ماره ‪ ۹۱/۱۱۴۵۳۵‬م��ورخ‪ ۹۱/۵/۳‬و‬ ‫باتوجه به توافقات به عمل ام��ده با وزارت صنعت‪ ،‬معدن و‬ ‫تجارت‪ ،‬مراتب ذیل را به اطالع می رساند‪:‬‬ ‫‪ -۱‬تمامی ثب��ت س��فارش هایی که قب��ل از تاریخ‬ ‫‪ ۱۳۹۱/۴/۱۸‬توس��ط وزارت صنعت‪،‬مع��دن وتج��ارت‬ ‫صادرش��ده و تاکنون تعیین گروه (اولوی��ت) نگردیده اند‪،‬‬ ‫می بایس��تی جهت تعیین گروه کاالی��ی (اولویت بندی) به‬ ‫وزارت مذکور مراجعه نمایند‪.‬‬ ‫‪ -۲‬تمام ‬ ‫ی ثبت سفارش هایی که از تاریخ ‪۱۳۹۱/۴/۱۸‬‬ ‫الی ‪ ۱۳۹۱/۵/۲‬توسط وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت صادر‬ ‫و گروه کاالیی (اولویت بندی) انها اول تا پنجم است‪ ،‬از سوی‬ ‫ان بانک قابل پذیرش ب��وده و نیازی به مراجعه متقاضی به‬ ‫وزارت مذکور جهت تعیین گروه(اولویت) نیست‪.‬‬ ‫‪ -۳‬در مواردی که نیاز به کنت��رل اصالت اوراق ثبت‬ ‫س��فارش به لحاظ گروه کاالیی (اولویت بندی) اس��ت‪،‬ان‬ ‫بانک می تواند به سامانه پرتال ارزی مراجعه نماید‪.‬‬ ‫ش��ایان ذکر اس��ت؛ س��ایر مفاد نامه عمومی پیروی‬ ‫صدرالذکر کماکان به قوت خود باقی است‪.‬‬ ‫اولویت های ‪ ۵‬تا ‪ ۱۰‬هم مشمول ارز مرجع نمی شوند‬ ‫و ارز حاص��ل از صادرات دریاف��ت خواهند ک��رد‪ .‬اولویت‬ ‫اول ش��امل کاالهای اساسی نظیر گوش��ت قرمز‪ ،‬گوشت‬ ‫مرغ‪ ،‬گوس��فند زنده‪ ،‬جو‪ ،‬ذرت‪ ،‬دانه س��ویا‪ ،‬کنجاله‪ ،‬روغن‬ ‫خام‪ ،‬ش��کر خام و شیرخش��ک صنعتی‪ ،‬اولویت دوم شامل‬ ‫کاالهایی نظیر داروهای س��اخته ش��ده‪ ،‬مواد اولیه دارو و‬ ‫تجهیزات پزش��کی که در داخل کش��ور تولید نمی ش��ود‪،‬‬ ‫اولویت س��وم ش��امل حیوانات زن��ده‪ ،‬بذور‪ ،‬گاو ش��یری‪،‬‬ ‫جوجه یک روزه‪ ،‬جوجه ی��ک روزه تخم گذار‪ ،‬جوجه اجداد‪،‬‬ ‫تخم مرغ ‪ SPF‬برای تهیه واکسن‪ ،‬کود‪ ،‬دانه کتان و سموم‪،‬‬ ‫اولویت چهارم ش��امل کاالهایی نظیر کائوچو‪ ،‬الس��تیک‬ ‫کامیون‪ ،‬پنبه‪ ،‬الیاف مصنوعی‪ ،‬الیاژ ه��ا‪ ،‬قطعات منفصله‪،‬‬ ‫ماش��ین االت راهس��ازی و گرانول و اولویت پنجم شامل‬ ‫رزین ها‪ ،‬روان کننده ها‪ ،‬کربونات منیزیوم‪ ،‬سنگ منیزیوم‪،‬‬ ‫سنگ فلزات‪ ،‬ذغال س��نگ‪ ،‬گازهای کمیاب‪ ،‬سولفات ها‪،‬‬ ‫ماش��ین االت چ��اپ و تراکتور اس��ت‪ .‬همچنی��ن اولویت‬ ‫ششم شامل کاالهایی نظیر نشاسته‪ ،‬روغن زیتون‪ ،‬روغن‬ ‫جال‪ ،‬الکت��وز‪ ،‬گلوکوز‪ ،‬کربونات ها‪ ،‬میلگرد‪ ،‬ماش��ین االت‬ ‫راهسازی‪ ،‬روغن های صنعتی‪ ،‬اولویت هفتم شامل توتون‪،‬‬ ‫تنباکو‪ ،‬اتصاالت زانویی‪ ،‬دوربین عکاس��ی‪ ،‬اولویت هشتم‬ ‫شامل انواع عصاره ها‪ ،‬المپ ها‪ ،‬ریش تراش ها‪ ،‬ماشین االت‬ ‫خاکب��رداری‪ ،‬یخچال فریزر‪ ،‬الستیک س��واری‪ ،‬ماش��ین‬ ‫رختشویی‪ ،‬ماش��ین ظرفش��ویی‪ ،‬اولویت نهم شامل تخم‬ ‫پرندگان‪ ،‬ادویه جات‪ ،‬کاغذ سیگار و کاالهایی از این دست و‬ ‫اولویت دهم شامل سایر حیوانات زنده‪ ،‬مرغ‪ ،‬خروس‪ ،‬اسب‪،‬‬ ‫گوشت پرندگان‪ ،‬کاغذ دیواری‪ ،‬موبایل‪ ،‬خودروی سواری‪،‬‬ ‫سیگار برگ‪ ،‬کیف‪ ،‬چمدان‪ ،‬لباس است‪g.‬‬ ‫‪85‬‬ ‫مهندس نجم الدین در سال تولید ملی خبر داد‬ ‫عزم ایران خودرو برای دستیابی به خودکفایی‬ ‫در تولید خودرو و قطعات‬ ‫مدیرعامل گ��روه صنعتی ایران خ��ودرو از مدیریت‬ ‫نیروهای متخصص و ج��وان ایران خودرو بر پیچیده ترین‬ ‫فن��اوری روز تولید خودرو در س��ال تولید مل��ی خبر داد‪.‬‬ ‫مهندس جواد نجم الدی��ن در ادامه این خبر افزود‪« :‬اینک‬ ‫صنعت خودروی ایران به طور اعم و گ��روه صنعتی ایران‬ ‫خودرو به طور اخ��ص دارای نیروهای انس��انی توانمند و‬ ‫صاحب دانشی اس��ت که توان طراحی‪ ،‬ساخت‪ ،‬مهندسی‬ ‫محصول و مدیری��ت فناوری نوین را دارن��د و این دانش‬ ‫بزرگ ترین س��رمایه صنعت خودروی کش��ور اس��ت‪».‬‬ ‫وی با اش��اره به اینکه ایران خودرو کانون جذب نخبگان‬ ‫دانش��گاهی اس��ت‪ ،‬گفت‪« :‬ایران خودرو با اتکا به منابع‬ ‫انس��انی ماهر و متخصص خود قصد دارد گام های موثر و‬ ‫جدی در مسیر بازارهای صادراتی و تعمیق ساخت داخل‬ ‫قطعات تا خودکفایی کامل ب��ردارد‪ ».‬مهندس نجم الدین‬ ‫تاکید کرد‪« :‬ایران خودرو در سه سال اخیر با سرمایه گذاری‬ ‫در بخش س��اخت قطعات و مجموعه های خودرو و انتقال‬ ‫فناوری های نوین در این بخش‪ ،‬به مرحله ای از توانمندی‬ ‫صنعتی رس��یده ک��ه بیش��تر محصوالت ان ب��االی ‪80‬‬ ‫درصد س��اخت داخل هس��تند‪ ».‬مدیرعامل گروه صنعتی‬ ‫ایران خودرو با تاکید بر تالش صنعتگران کشور در زمینه‬ ‫تحقیق و توس��عه‪ ،‬این فرایند را یکی از عوامل دس��تیابی‬ ‫به پیش��رفت ذکر کرد و گفت‪« :‬تحقیق و توس��عه باید در‬ ‫راس��تای ارتقای کیفیت محصوالت تولی��دی بنگاه های‬ ‫اقتصادی باش��د‪ ».‬وی تصریح کرد‪« :‬مدیران بنگاه های‬ ‫اقتصادی باید با اتکا به فناوری جدید‪ ،‬برای بهبود کیفیت‬ ‫به دستور مهندس نجم الدین تشکیل شد‬ ‫ستاد امدادرسانی به زلزله زدگان شمال غرب کشور در ایران خودرو‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره‪138‬‬ ‫به دستور مدیریت ارشد گروه صنعتی ایران خودرو‪ ،‬س��تاد امدادرسانی به اسیب دیدگان‬ ‫زمین لرزه ش��مال غرب کش��ور در ایران خودرو تشکیل ش��د‪ .‬این ستاد در راس��تای اجرای‬ ‫مس��ئولیت های اجتماعی گروه صنعت��ی ایران خودرو و با سرپرس��تی مدیری��ت ارتباطات و‬ ‫اموربین الملل این گروه صنعتی فعالیت می کند و در همین راستا شرکت های ایساکو‪ ،‬امدادخودرو‬ ‫ایران‪ ،‬ایران خودرو تبریز و دفاتر فروش ایران خودرو در شهرهای شمال غرب کشور همکاری‬ ‫موثری خواهند داشت‪ .‬براین اساس نمایندگی های ایران خودرو در استان های اذربایجان شرقی‬ ‫و غربی و اردبیل برای امدادرسانی به مصدومان به حالت اماده باش در امده اند‪g.‬‬ ‫صادرات ایساکو ‪ 2/5‬برابر شد‬ ‫صادرات شرکت خدمات پس از فروش ایران خودرو‬ ‫(ایساکو)‪ ،‬در چهارماهه ابتدای سال جاری نسبت به چهار‬ ‫ماه پایانی سال گذشته بیش از ‪ 2/5‬برابر شده است‪ .‬بهنام‬ ‫افخم‪ ،‬مدیر صادرات ش��رکت ایس��اکو با بیان این مطلب‬ ‫گفت‪« :‬با توجه به هدف گذاری صادرات ‪ 10‬میلیون قطعه‬ ‫یدکی در س��ال تولید ملی‪ ،‬این شرکت در چهار ماه ابتدایی‬ ‫سال جاری بیش از دو میلیون دالر قطعه صادر کرد‪ ».‬مدیر‬ ‫صادرات ایساکو ادامه داد‪« :‬کشورهای هدف صادراتی شامل عراق‪ ،‬فرانسه و بالروس بوده اند که‬ ‫با پیگیری های صورت گرفته در طول چهار ماه گذشته بازارهای کشورهای روسیه‪ ،‬اذربایجان و‬ ‫تاجیکستان نیز فعال تر شده اند‪ ».‬افخم همچنین افزود‪« :‬با توجه به وجود ‪ 100‬هزار خودرو با برند‬ ‫ایران خودرو در کشور عراق بیشترین صادرات ایساکو به این کشور صورت گرفته است‪g».‬‬ ‫پیامکبزنید‪،‬قبضبگیرید‬ ‫مش��ترکین تلف��ن همراه ش��رکت ارتباطات س��یار‬ ‫از این پ��س می ‏توانند با ارس��ال یک پی��ام کوتاه (‪)SMS‬‬ ‫به ش��ماره ‪ ،990009‬از قبض دوره وکارک��رد میان دوره‬ ‫تلفن همراه خود به تفکیک موارد کارکرد تلفن ش��هری‪،‬‬ ‫بین ش��هری‪ ،‬پیام کوتاه و س��ایر هزینه ‏ها مطلع شوند‪ .‬به‬ ‫گزارش خبرگزاری ایسنا‪ ،‬طی کردن مسیر و رفتن به بانک‬ ‫و پرداخت قبوض در سال های گذشته امری معمولی بود‪.‬‬ ‫اما در چند سال اخیر با گسترش پرداخت قبوض به صورت‬ ‫اینترنتی و از طریق تلفن ثابت بسیاری از رفت و امدهای‬ ‫شهری کاهش یافته و پرداخت قبوض به موقع تر و اسان تر‬ ‫‪86‬‬ ‫محص��والت تالش کنن��د‪ ».‬مهن��دس نجم الدین اظهار‬ ‫داش��ت‪« :‬از انجا که نتای��ج تحقیق و توس��عه دیر بازده و‬ ‫هزینه بر اس��ت‪ ،‬بیش��تر موسس��ه های اقتصادی ترجیح‬ ‫می دهند ب��ه منظور کاه��ش هزینه ه��ا‪ ،‬برنامه های خود‬ ‫را ب��ه صورت مش��ترک انج��ام دهن��د‪ ».‬وی تاکید کرد‪:‬‬ ‫«مطالعات نشان می دهد که تنها یک درصد از بنگاه های‬ ‫اقتصادی کش��ور کار انتقال فناوری را به عنوان بخشی از‬ ‫فرایند تحقیق و توس��عه‪ ،‬به درس��تی انج��ام می دهند که‬ ‫مرکز تحقیقات ایران خ��ودرو در زمره همی��ن گروه قرار‬ ‫دارد و س��اپکو به عنوان یکی دیگ��ر از زیرمجموعه های‬ ‫ایران خ��ودرو نیز در حال رس��یدن به این گروه اس��ت‪».‬‬ ‫مدیر عامل گ��روه صنعتی ایران خودرو با اش��اره به اینکه‬ ‫وارد شدن به صحنه جهانی نیازمند داشتن مدیران خالق‬ ‫است‪ ،‬خاطر نشان ساخت‪« :‬این گروه صنعتی تالش خود‬ ‫را برای دس��تیابی به خودکفایی کام��ل در تولید خودرو و‬ ‫قطعات متمرکز کرده است‪g».‬‬ ‫رویکرد جدید شرکت تام اعالم شد‬ ‫کاهش قیمت تمام شده و افزایش سرعت و کیفیت پروژه ها‬ ‫شرکت تام ایران خودرو قصد دارد امسال بیشتر تمرکز‬ ‫خود را به ارتقای کیفیت پروژه های جذب ش��ده و کاهش‬ ‫زمان اجرا و هزینه انها با توجه به توان مهندس��ی داخلی‬ ‫معطوف کند‪ .‬مهندس علی ش��یخ زاده‪ ،‬مدیرعامل شرکت‬ ‫تام ایران خودرو‪ ،‬با اش��اره به این موضوع خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«شرکت تام به عنوان یکی از شرکت های فعال ‪ EPC‬کار‬ ‫در صنایع مختلف‪ ،‬خودرو‪ ،‬نفت‪ ،‬گاز و پتروش��یمی‪ ،‬نیرو‪،‬‬ ‫ریلی‪ ،‬معدنی و کنترل و ابزار دقیق در نظر دارد با توجه به توس��عه بازار خوبی که در هرکدام از‬ ‫این حوزه ها به انجام رسیده‪ ،‬ضمن تالش برای تسریع در روند اجرای پروژه ها‪ ،‬از حداکثر توان‬ ‫داخلی برای پیشبرد پروژه های عمرانی و صنعتی کشور استفاده کند‪ ».‬وی بابیان اینکه درحال‬ ‫حاضر در بس��یاری از صنایع با فناوری باال با محدودیت های واردات مواجه هس��تیم‪ ،‬تصریح ‬ ‫کرد‪« :‬اجرای پروژه های بزرگی مثل اتوماسیون مس سرچشمه‪ ،‬ورود به عملیات احیای یکی‬ ‫از بزرگترین کوره های ذوب اهن داخلی و تاسیس��ات میعانات گازی‪ ،‬منوریل کرمانشاه و سایر‬ ‫پروژه های مشابه ما را به این خودباوری رس��انده که توان فنی مهندسی داخلی امکان انجام‬ ‫کارهای بزرگ صنعتی را نیز دارد و جالب اس��ت که پس از انجام برخی پروژه ها شرکت های‬ ‫خارجی به دنبال پروس��ه کار انجام شده توسط نیروهای داخلی هس��تند‪ ».‬مهندس شیخ زاده‬ ‫ت پروژه های غیر خودرویی تام را بیش از ‪ 25‬درصد اعالم و تاکید کرد‪« :‬میانگین‬ ‫میانگین پیشرف ‬ ‫پیش��رفت پروژه های خودرویی تام نیز ‪ 73/5‬درصد اس��ت که یکی از مهمترین این پروژه ها‬ ‫خودرو ملی دناست که امسال عملیات اجرایی ان به اتمام می رس��د‪ ».‬البته فاز تکمیلی تولید‬ ‫خودروی رانا‪ ،‬پروژه ‪ U90‬و توسعه و بهینه سازی خطوط تولید از دیگر فعالیت های خودرویی‬ ‫تام محسوب می شود‪g.‬‬ ‫انجام می شود‪ .‬در حال حاضر مش��ترکین تلفن همراه نیز‬ ‫می توانند با ارسال پیامک به ش��ماره ‪ 990009‬از قبض و‬ ‫دوره کارکرد میان دوره ای تلفن همراهش��ان با خبر شوند‪.‬‬ ‫مش��ترکین تلفن همراه ش��رکت ارتباطات سیار می ‏توانند‬ ‫درخواس��ت خود را طبق فرمت های تعیین شده در سایت‬ ‫به سیس��تم ‪ BillingSMS‬ارس��ال کنند و چند لحظه بعد‪،‬‬ ‫خدمات مورد نظر برای مش��ترکان ارس��ال خواهدش��د‪.‬‬ ‫دریافت قبض پایان دوره‬ ‫ب��رای دریافت قبض پای��ان دوره یک رقم ش��ماره‬ ‫دوره صورتحساب گیری * دو رقم ش��ماره سال (‪)1*88‬‬ ‫‪ ،‬همچنین ب��رای دریافت مبل��غ کارکرد میان��دوره واژه‬ ‫«‪ ،»m‬ب��رای دریاف��ت مبلغ کارک��رد از تاریخ ت��ا تاریخ‬ ‫باید تاریخ پای��ان (‪ 6‬رقم��ی) * تاریخ ش��روع (‪ 6‬رقمی)‬ ‫(‪ ،)871213*871210‬دریافت راهنمای سیس��تم کلمه‬ ‫«‪ »H‬ی��ا «‪ h‬ی��ا ‪ ،»help‬دریاف��ت لیس��ت دوره های‬ ‫صورتحس��اب گیری ‪ D‬یا ‪ ،d‬برای دریافت خالصه قبض‬ ‫اخرین دوره ‪ S‬یا ‪ ،s‬ثبت نام جهت دریافت قبض پایان دوره‬ ‫پیش از چاپ و توزیع قبوض «‪ »R‬را به شماره ‪990009‬‬ ‫ارسال کنید‪ .‬اطالعات قبض میاندوره به کارکرد یک بازه‬ ‫زمانی بین دو دوره صورتحس��اب گیری گفته می شود‪ .‬به‬ ‫جای کاراکتر* می توانید از ‚ یا‪ .‬یا ‪ /‬ی��ا _ یا \ و یا ‪Space‬‬ ‫استفاده کنید‪ .‬به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران در‬ ‫صورت درخواس��ت قبض اخرین دوره ی��ا خالصه قبض‪،‬‬ ‫شناس��ه قبض و پرداخت نیز به منظور استفاده از خدمات‬ ‫پرداخت های غیرحضوری بانک ها برای متقاضی ارس��ال‬ ‫|خواهد شد‪g .‬‬