ماهنامه مثلث شماره 141
ماهنامه مثلث شماره 141
ماهنامه مثلث شماره 141
جواد حقشناس ،عضو شورای مرکزی اعتماد ملی میگوید:
«حمایت اصالحطلبان از یک کاندیدای اصولگرا غیرمنطقی
است ،ولی اگر چنانچه در انتخابات اینده یک چهره شاخص
اصالحطلب نتواند وارد عرصه رقابت ش��ود و از سوی دیگر
از انجایی که جریان اصالحطلبی به دنبال تحریم انتخابات
نیست علیالقاعده اعالم تحریم نمیکند ،بنابراین طبیعی
اس��ت ان بخش��ی از بدنه اصالحطلب ک��ه میخواهد در
انتخابات ش��رکت کند از بهترین گزینه ک��ه مدافع حقوق و
منافع ملی باشد در ان مقطع تاریخی حمایت کند».
عضو ش��ورای مرکزی اعتم��اد ملی درب��اره گرایش
اصالحطلبان ب��ه قالیباف و ناطقنوری گفته اس��ت« :این
دو گزینه ب��ا یکدیگر تفاوتهای جدی دارن��د .ناطقنوری
از چهرههای شاخصی اس��ت که بعد از انقالب در سه دهه
گذشته حضور جدی در عرصه سیاسی داشته است .بهطوری
که در یک مقطع یعنی انتخابات 2خرداد 76چهره شاخص
جریان اصولگرا در مقابل جریان اصالحطلب بود.
در ان زم��ان ش��اهد عملک��رد و رفتار قاب��ل دفاع و
دموکراتیکی از سوی ناطقنوری بودیم و در حالیکه ایشان
ریاست مجلس را برعهده داش��تند و رقیب شکستخورده
اصالحطلب محسوب میشد ،اما رفتار هوشمندانه و متناسب
با
منافع ملی از خویش نش��ان دادند و دیدیم حتی پیروزی
اقای خاتمی را هم تبریک گفتند.
ناطقنوری از معدود چهرههای اصولگراس��ت که در
هفت سال گذشته مواضع شفاف و صریحی نسبت به عملکرد
دولت داشته و حتی در سالهای گذشته بهدلیل این مواضع
هزینههایی هم پرداخت کرده اس��ت ،مث��ل برخوردهایی
که اخیرا در مش��هد با وی ص��ورت گرفته اس��ت .در واقع
برخوردهایی که با ناطقنوری صورت میگیرد نشاندهنده
استقالل نظر و رای ایشان است .به عقیده من این استقالل
رای قابل احترام است».
وی تاکید کرده است« :اقای قالیباف هم در هفتسال
گذش��ته عمال با حمایت چهرههای اصالحطلب ش��ورای
شهر تهران توانست به عنوان شهردار تهران انتخاب شود.
خصوصا اینکه احمدینژاد با حضور ایش��ان در این جایگاه
مخالف بود».
این اظهارات عضو ش��ورای مرکزی اعتمادملی البته
با
واکنش روزنامه کیهان نیز روبهرو شد .کیهان با درج این
مصاحبه نوشت که اصالحطلبان برای علیاکبر ناطقنوری
و محمدباقر قالیباف« تلهگذاری» کردهاند.
رقابتپنهانهاشمیوخاتمی
سیاست
مثلث شماره 141
میان اصالح طلبان چه می گذرد؟
رقابت پنهان هاشمی و خاتمی
میان اصالح طلبان چه می گذرد؟
8هر چه به زمان برگزاری انتخابات ریاس��تجمهوری
نزدیک میش��ویم؛ گویا احتمال وقوع ای��ن گزینه جدیتر
میشود؛ «حمایت اصالحطلبان از یک نامزد اصولگرا».
اگر به واکاوای و بررسی شرایط سیاسی موجود میان
اصالحطلبان بپردازیم ب��ا این گزاره مواجه میش��ویم که
اصالحطلبان نیز همچون اصولگرایان به یک تصمیم واحد
نرس��یدهاند و طیفهای مختلف میان انان هر یک نظری
خاص درباره نحوه حض��ور در انتخاب��ات دارد .انچنان که
پیش از این هم مطرح شده طیفهایی که بر حضور مستقل
اصالحطلبان تاکید دارد ،خود به دو دسته تقسیم میشوند؛
گروهی که اصرار بر معرفی نامزد حداکثری دارند و گروهی
هفته نامه خبری،تحلیلی/سالچهارم/شمارهصدوچهل ویکم 18/شهریورماه 92/1391صفحه2000/تومان
دیگر به معرفی نامزدهایی از نسل دوم اصالحات تاکید دارند.
از دیگرس��و اما طیف دیگری نیز در می��ان این جناح
سیاس��ی وجود دارد؛ گروهی که معتقد است اصالحطلبان
در صورت معرفی نامزد مس��تقل حتی اگر پیروز هم شوند
شانس و توفیق زیادی در ساختمان پاستور نخواهند داشت.
انان باورشان این است که باید از یک کاندیدای اصولگرا که
تجانسهای زیادی با انها داشته باشد حمایت کرده و راه را
برای ورود مجدد به قدرت رسمی برای انان باز کند.
تلهگذاری برای اصولگرایان
بیشک در راس��تای همین تحلیلهاست که محمد
نامزد مستقل میدهیم
در عین حال و برخالف نظر این طیف از اصالحطلبان،
مجید انص��اری ،عضو ارش��د مجمع روحانی��ون میگوید:
«حیات سیاس��ی یک جریان در این اس��ت که خودش در
عرصهها حضور پیدا کند؛ بنابراین اگر ش��رایط مناس��ب در
انتخابات اینده وجود داش��ته باشد طبیعتا اصالحطلبان باید
با
هویت فکری و سیاسی خودشان در انتخابات حضور پیدا
کنند ،اما اگر غیر از این بود بازهم صرف نظر از هویت از سوی
یک جریان سیاسی کار درستی نیست».
او البته در ادامه گرایش اصالحطلبان را به کاندیدای
اصولگرایان از جمله قالیباف و ناطقنوری منتفی دانسته و
گفته است« :براساس اطالعاتی که ش��خصا در ارتباطم با
اصالحطلبان کسب کردهام ،حمایت از کاندیدای اصولگرا از
سوی این اصالحطلبان را غیرممکن میدانم».
در همین راس��تا مصطفی کواکبی��ان ،دبیرکل حزب
مردمس��االری نی��ز حمای��ت اصالحطلب��ان و حتی حزب
متبوعش از محمدباقر قالیباف در انتخابات ریاستجمهوری
یازدهم را تکذیب کرده و گفته اس��ت« :اصالحطلبان خود
میتوانند نامزد معرفی کنند و دیگر نیازی نیست از نامزدی
افرادی همچون علی الریجانی یا محمدباقر قالیباف حمایت
کنند».
46
از کجا می دانید یک سال
از عمر دولت باقی مانده؟
منظور
احمدی نژاد
چه بود؟
پرونده ای درباره نامزد های
احتمالی حامیان دولت
رفقا دور هم
انتصاب های مبهم و تکراری
در استقالل و پرسپولیس
ISSN: 2008-5281
MOSALAS.IR
عروسک ها اکران را نجات دادند
گزارش هاوگفت وگوهاییدربارهفیلم هایتجاری
ائتالف برسر دو نفر
گزارشیازتحرکاتانتخاباتیاصولگرایان
وسترن گرایی محافظه کاران امریکا
چه کسانی سیاست خارجی رامنی را اداره می کنند؟
راهامام
و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس
و یکون الرسول علیکم شهیدا
اهمیت انگیزه و محتوا
در انقالب ها
در انقالباتی که در عالم واقع می ش��ود یا در ش��ورش ها یا
در کودتاها ،یکی اصل این ش��ورش و انق�لاب و کودتا ،یکی
انگیزه اش ،یکی محتوایش؛ اینها س��ه امری است که باید در
ان توجه کرد .خودش��ان ،خود انقالبات یا خود اینها ش��بیه
به هم اند ،یا ش��ورش اس��ت یا کودتاس��ت یا انقالب ،صورتا
خبرنامه
14 - 27
احتمال نگارش نامه دوم وزرای سابق
فرجام اختالس
به برادرانم تهمت می زنند
سیاست
34-47
منظور احمدی نژاد چه بود؟
فراماسونر و حجتیه ای در دولت نداریم
حامیان دولت نامزد مخصوص خود را دارند
خاتمی در حال تسویه حساب با اصالح طلبان است
ائتالف برسر دو نفر
بین الملل
48 - 59
گسترش جنگ های منطقه ای
بنیادگرایانمسیحی
ازمحافظه کاری تا تی پارتی های دواتشه
پرزیدنت ناکام
ماموریت غیرممکن اوالند
رقابتپنهانهاشمیوخاتمی
سیاست
میان اصالحطلبان چه میگذرد؟
مثلث شماره 141
رقابت پنهان هاشمی و خاتمی
8
میان اصالح طلبان چه می گذرد؟
هر چه به زمان برگزاری انتخابات ریاس��تجمهوری
نزدیک میش��ویم؛ گویا احتمال وقوع ای��ن گزینه جدیتر
میشود؛ «حمایت اصالحطلبان از یک نامزد اصولگرا».
اگر به واکاوای و بررسی شرایط سیاسی موجود میان
اصالحطلبان بپردازیم ب��ا این گزاره مواجه میش��ویم که
اصالحطلبان نیز همچون اصولگرایان به یک تصمیم واحد
نرس��یدهاند و طیفهای مختلف میان انان هر یک نظری
خاص درباره نحوه حض��ور در انتخاب��ات دارد .انچنان که
پیش از این هم مطرح شده طیفهایی که بر حضور مستقل
اصالحطلبان تاکید دارد ،خود به دو دسته تقسیم میشوند؛
گروهی که اصرار بر معرفی نامزد حداکثری دارند و گروهی
هفتهنامهخبری،تحلیلی/سالچهارم/شمارهصدوچهلویکم 18/شهریورماه 92/1391صفحه2000/تومان
دیگر به معرفی نامزدهایی از نسل دوم اصالحات تاکید دارند.
از دیگرس��و اما طیف دیگری نیز در می��ان این جناح
سیاس��ی وجود دارد؛ گروهی که معتقد است اصالحطلبان
در صورت معرفی نامزد مس��تقل حتی اگر پیروز هم شوند
شانس و توفیق زیادی در ساختمان پاستور نخواهند داشت.
انان باورشان این است که باید از یک کاندیدای اصولگرا که
تجانسهای زیادی با انها داشته باشد حمایت کرده و راه را
برای ورود مجدد به قدرت رسمی برای انان باز کند.
تلهگذاری برای اصولگرایان
بیشک در راس��تای همین تحلیلهاست که محمد
نامزد مستقل میدهیم
در عین حال و برخالف نظر این طیف از اصالحطلبان،
مجید انص��اری ،عضو ارش��د مجمع روحانی��ون میگوید:
«حیات سیاس��ی یک جریان در این اس��ت که خودش در
عرصهها حضور پیدا کند؛ بنابراین اگر ش��رایط مناس��ب در
انتخابات اینده وجود داش��ته باشد طبیعتا اصالحطلبان باید
با هویت فکری و سیاسی خودشان در انتخابات حضور پیدا
کنند ،اما اگر غیر از این بود بازهم صرف نظر از هویت از سوی
یک جریان سیاسی کار درستی نیست».
او البته در ادامه گرایش اصالحطلبان را به کاندیدای
اصولگرایان از جمله قالیباف و ناطقنوری منتفی دانسته و
گفته است« :براساس اطالعاتی که ش��خصا در ارتباطم با
اصالحطلبان کسب کردهام ،حمایت از کاندیدای اصولگرا از
سوی این اصالحطلبان را غیرممکن میدانم».
در همین راس��تا مصطفی کواکبی��ان ،دبیرکل حزب
مردمس��االری نی��ز حمای��ت اصالحطلب��ان و حتی حزب
متبوعش از محمدباقر قالیباف در انتخابات ریاستجمهوری
یازدهم را تکذیب کرده و گفته اس��ت« :اصالحطلبان خود
میتوانند نامزد معرفی کنند و دیگر نیازی نیست از نامزدی
افرادی همچون علی الریجانی یا محمدباقر قالیباف حمایت
کنند».
46
هفته نامه سیاسی ،فرهنگی با رویکرد خبری ،تحلیلی
از کجا میدانید یکسال
از عمر دولت باقیمانده؟
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :مصطفی اجورلو
منظور
احمدینژاد
چه بود؟
سردبیر :سعید اجورلو
پروندهای درباره نامزدهای
احتمالی حامیان دولت
عکس مربوط به
جدیدترین گفت وگوی
احمدی نژاد در رسانه
ملی است
رفقا دور هم
انتصابهای مبهم و تکراری
در استقالل و پرسپولیس
ISSN: 2008-5281
MOSALAS.IR
مثلث؛ هفته نامه ای خبری ،تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه
از واقعیت ها ارائه دهد .نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل ،ازادی و
جمهوری اسالمی .مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی ،چارچوبش اسالم ،انقالب،
امام و رهبری ،ارمانش گس�ترش و سیادت اسالم خواهی در سراسر جهان و عزت
مسلمانان ،توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن
عدال�ت .مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در برابر مقابالن
گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و
تالشدرجهترونقگرفتنسنتگفت وگومیانفرهیختگانونخبگانکشوراست.
امیدواریم که در روایت مان صادق ،بر مرام مان مستمر و دائم ،بر چارچوب مان مستقر،
بر ارمان مان مومن ،بر مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم.
مثلث
جواد حقشناس ،عضو شورای مرکزی اعتماد ملی میگوید:
«حمایت اصالحطلبان از یک کاندیدای اصولگرا غیرمنطقی
است ،ولی اگر چنانچه در انتخابات اینده یک چهره شاخص
اصالحطلب نتواند وارد عرصه رقابت ش��ود و از سوی دیگر
از انجایی که جریان اصالحطلبی به دنبال تحریم انتخابات
نیست علیالقاعده اعالم تحریم نمیکند ،بنابراین طبیعی
اس��ت ان بخش��ی از بدنه اصالحطلب ک��ه میخواهد در
انتخابات ش��رکت کند از بهترین گزینه ک��ه مدافع حقوق و
منافع ملی باشد در ان مقطع تاریخی حمایت کند».
عضو ش��ورای مرکزی اعتم��اد ملی درب��اره گرایش
اصالحطلبان ب��ه قالیباف و ناطقنوری گفته اس��ت« :این
دو گزینه ب��ا یکدیگر تفاوتهای جدی دارن��د .ناطقنوری
از چهرههای شاخصی اس��ت که بعد از انقالب در سه دهه
گذشته حضور جدی در عرصه سیاسی داشته است .بهطوری
که در یک مقطع یعنی انتخابات 2خرداد 76چهره شاخص
جریان اصولگرا در مقابل جریان اصالحطلب بود.
در ان زم��ان ش��اهد عملک��رد و رفتار قاب��ل دفاع و
دموکراتیکی از سوی ناطقنوری بودیم و در حالیکه ایشان
ریاست مجلس را برعهده داش��تند و رقیب شکستخورده
اصالحطلب محسوب میشد ،اما رفتار هوشمندانه و متناسب
با منافع ملی از خویش نش��ان دادند و دیدیم حتی پیروزی
اقای خاتمی را هم تبریک گفتند.
ناطقنوری از معدود چهرههای اصولگراس��ت که در
هفت سال گذشته مواضع شفاف و صریحی نسبت به عملکرد
دولت داشته و حتی در سالهای گذشته بهدلیل این مواضع
هزینههایی هم پرداخت کرده اس��ت ،مث��ل برخوردهایی
که اخیرا در مش��هد با وی ص��ورت گرفته اس��ت .در واقع
برخوردهایی که با ناطقنوری صورت میگیرد نشاندهنده
استقالل نظر و رای ایشان است .به عقیده من این استقالل
رای قابل احترام است».
وی تاکید کرده است« :اقای قالیباف هم در هفتسال
گذش��ته عمال با حمایت چهرههای اصالحطلب ش��ورای
شهر تهران توانست به عنوان شهردار تهران انتخاب شود.
خصوصا اینکه احمدینژاد با حضور ایش��ان در این جایگاه
مخالف بود».
این اظهارات عضو ش��ورای مرکزی اعتمادملی البته
با واکنش روزنامه کیهان نیز روبهرو شد .کیهان با درج این
مصاحبه نوشت که اصالحطلبان برای علیاکبر ناطقنوری
و محمدباقر قالیباف« تلهگذاری» کردهاند.
عروسکها اکران را نجات دادند
گزارشهاوگفتوگوهاییدربارهفیلمهایتجاری
مخاطبان عزیز ،عذر ما را در افزایش قیمت مجله به دلیل باالرفتن قیمت کاغذ بپذیرند
ائتالف برسر دو نفر
گزارشیازتحرکاتانتخاباتیاصولگرایان
وسترنگرایی محافظهکاران امریکا
چه کسانی سیاست خارجی رامنی را اداره میکنند؟
مثل انس��ان ها می ماند که همه صورتش��ان مثل هم هست
اما معناش��ان فرق با هم دارد .انگیزه ها مهم است و محتواها.
گاهی وقت ها انگیزه خوب است ،محتوا خوب نیست ،گاهی
وقت ها محتوا خوب است ،انگیزه درست نیست .ممکن است
یک نفر حاال -حاال نس��بت به یک نف��ر عرض می کنم -یک
نفر ادم ب��ا یک انگیزه خوبی بخواهد ی��ک کار خوبی به نظر
خودش انجام بدهد و او بد باش��د ،این ادم مصاب است لکن
کارش خالف اس��ت .یک اشخاصی می شود که یک کارهای
خوبی انجام می دهند با انگیزه بد .مثال یک کسی کشف یک
چیزی می کند و انگیزه اش بد اس��ت ب��رای این کار و کارش
خوب اس��ت ،یک وقت هم هر دویش خوب هستند .انقالب
فرهنگی هم همین جور است که یک انقالب است که تحول
است از یک حالی به حالی دیگر ،نه پیشبرد همان چیزی که
هست .چنانچه انقالب جمهوری اسالمی در کل هم همین
طور است ،یک انقالب ش��د توسط مردم ،یک انگیزه انقالب
بود و یک محتوای انقالب .امیدوارم که انگیزه انقالب در مردم
الهی باش��د .اما در انقالبات ممکن است که ما انقالب بکنیم،
یک حکومتی را برداری��م ،یک حکومت دیگر برای خودمان
درست کنیم ،خودمان می خواهیم به یک نوایی برسیم ،کار
نداریم ببینیم چه بشود .این چه محتوایش خوب باشد ،چه
محتوایش بد باشد برای ما فایده ندارد ،برای اینکه می خواهد
تش��کیل بدهد وقتی انگیزه اش این است که فقط به دستش
بیاید یک قدرتی ،بخواهند قدرتمند باش��ند ،او سابقی بوده،
ما ان قدرت را از او بگیریم ،خودمان بگیریم .این با او نس��بت
به اصل مساله انگیزه فرقی ندارد؛ یعنی ،یک حکومتی رفته
اس��ت ،یک حکومت دیگری هم امده است ،هر دویشان هم
مثل هم هستند ،مثل سایر کودتاها می ماند که در دنیا واقع
می ش��ود ،این فرقی با هم ندارد .یک وقت این است که یک
قیام می شود ،یک نهضتی می ش��ود برای یک کار خوبی اما
الهی نیست.
نقدونظر
28 -33
جمع واقع گرایی و ارمانگرایی
اجالس فلسطینی در تهران
معلم بودن و معلم ماندن
طرح صادق قطب زاده چگونه برمال شد؟
فرهنگ
66-73
نوشدارو برای سینما
عروسک هایسوپراستار
کاش چند کاله قرمزی داشتیم
سینمایگلخانه اینمی تواندبفروشد
ورزش
74 -79
رفقا دور هم
حلقهاصفهان
شناسنامه ام صادره از تهران است
این دو نفر چه کمکی می کنند؟
تحریریه:
ی
دبیر تحریریه و سیاست :مصطفی صادق
دبیر فرهنگ و اقتصاد :علیرضا بهرامی
دبیر جهان اسالم و دین وتاریخ :مصطفی شوقی
دبیر بین الملل :سعیده سادات فهری
دبیر دیدار :افشین خماند
دبیر بازار :مصطفی میری
دبیر ورزش :مهدی ربوشه
دبیر خبرنامه :علی حاجی ناصری
اعضای تحریریه و همکاران :زهیر توکلی -شاهین فتحیان -شاهده یوسفی
یاسین سیف االسالم -امید کرمانی ها -زهره دیانی -فاطمه میرزایی
شیما غفاری -فاطمه کریم خان -زهرا راد -عاطفه کربالئی -محمد تاجیک
حسین غالمی -شادی خوشکار خیری -حمیدرضا نصیری نژاد -مسعود نجفی
فرحنازحسابی
دبیراجرایی :سمانه مومنی
مدیر هنری :نیما ملک نیازی
گرافیک و صفحه ارایی :فاطمه قنائی -علی اجورلو
پردازش تصاویر و عکس :هومن سلیمیان -امیر طالیی -مهدی ابراهیمی
و نیوشا ملک نیازی
تصحیح :ژیال شاکری -داوود جوکار
حروفچینی :داود حشمتی
امور اداری :محمد شکرالهی
مدیر مالی :محمد پالیزدار
سازمان اگهی ها :مصطفی میری
بازرگانی و بازاریابی :محمدعلی اجورلو
انفورماتیک :شهرام رحمتی
با تشکر از :دکتر اسماعیل تبار -مهندس واعظی -دکتر ایت اله ابراهیمی
دکتر غالم حسن تقی نتاج -حسین زندی -احمد طالیی -مهندس بختیاری
مهندس صدوقی -مهندس مهرداد نصرت پور -حسین مجاهدی
مهندس نظری توکلی -هادی انباردار -سید عارف علوی -دکتر بهرامپور
رضا راس��تی -ابراهیم صفرلکی -دکتر زارعیان -علیرضا حس��ن زاده
سازمان اگهی ها :تلفن0912 - 5169927 :
چاپ :رواق
توزیع :نامه امروز
نشانی :تهران ،خیابان شهید بهشتی ،خیابان پاکستان ،کوچه دوازدهم،
پالک ،24واحد 1
تلفن 88171506-8 :
خبرنامه
در خبرنامه این هفته س�خنان رهب�ر معظم انقالب در دی�دار رئیس و اعضای مجلس خبرگان درج ش�ده
اس�ت .گزارش هایی درباره س�خنان رئیس قوه قضائیه ،رئیس س�ازمان صدا و سیما ،حاشیه های حضور
بان کی مون در تهران ،مصاحبه با صادق زیباکالم به همراه مرور رسانه ها از بخش های گوناگون خبرنامه
این هفته است.
خبرنامه
مثلث شماره141
نگهبان بان کی مون
فرجام اختالس
با تمام وجود از نظام دفاع کردم
هشدار درباره متحجران
14
رهبرمعظم انقالب در دیدار رئیس
و اعضای مجلس خبرگان رهبری:
کشور در حال
پیشرفت مطلوب است
خبرنامه
مثلث شماره141
حضرت ایت اهلل خامنه ای ،رهبر معظم انقالب اسالمی
در دیدار رئیس و اعضای مجلس خبرگان ش��رایط کشور را
در مجموع ،در حال پیش��رفت مطلوب دانس��تند و با اشاره
به برگزاری اجالس س��ران عدم تعهد در ته��ران به عنوان
نمایش اقتدار ،شکوه و عظمت نظام اسالمی ،تاکید کردند:
«دشمنان ملت ایران ،با حماقت خود این اجالس را به یک
جنگ دیپلماتیک با جمهوری اسالمی ایران تبدیل کردند که
نتیجه ان شکست مفتضحانه انها بود ».رهبر انقالب اسالمی
داش��تن یک جمع بندی صحیح و منطقی از وضعیت کشور
را ضروری خواندن��د و افزودند« :ارزیابی مس��ائل از جهات
گوناگون ،نشانگر شرایط مناسب و خوب کشور برای نشان
دادن عظمت اسالم است».
حضرت ایت اهلل خامنه ای خاطرنشان کردند« :برگزاری
موفقیت امیز اجالس سران عدم تعهد در تهران ،یک نمونه از
شرایط مهیا و اماده نظام فکری است که جمهوری اسالمی
ایران به دنیا ارائه کرده است».
ایشان برگزاری اجالس سران عدم تعهد در تهران را از
همه جهت ،نمایش اقتدار ،شکوه و عظمت دانستند و گفتند:
«منشا این شکوه و عظمت ،همان تفکری است که امام (ره)
براساس اسالم ،در کشور به وجود اورد و ان را پرورش داد تا
رویش پیدا کرد».
رهب��ر انق�لاب اس�لامی افزودند« :اجالس س��ران
عدم تعهد در تهران ،می توانست همانند سایر اجالس های
بین المللی ،به صورت معمولی برگزار شود ،اما شرایط سیاسی
دنیا و زمان و مکان برگزاری اج�لاس و همچنین حماقتی
که بدخواهان ملت ای��ران انجام دادند موجب ش��د که این
اجالس به پدی��ده ای تاثیرگذار و مورد توج��ه در دنیا و یک
جنگ دیپلماتیک با جمهوری اسالمی ایران ،تبدیل شود».
حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند« :تالش ش��د تا با
برخی فضاسازی ها ،جمهوری اسالمی ایران در این اجالس
خود سانس��وری کند و مواض��ع خود را به خص��وص بر ضد
رژیم صهیونیستی اعالم نکند ،اما اجالس انچنان پرابهت
برگزار شد که این تالش ها نیز نتیجه نداد».
رهبر انقالب اسالمی حضور حدود دوسوم کشورهای
جهان را در نشست تهران و ایجاد زمینه برای اعالم مواضعی
که در اجالس های بین المللی دیگر بیان نمی شوند ،از دیگر
نقاط برجسته اجالس س��ران عدم تعهد دانستند و افزودند:
«مواضعی که از زبان برخی روس��ای کشورها و هیات های
حاضر در نشست تهران به ویژه انتقاد از ساختار سازمان ملل
و ش��ورای امنیت و دیکتاتوری بین المللی حاکم بر جهان،
بیان شد در اجالس های بین المللی مشابه ان سابقه ندارد».
حضرت ایت اهلل خامنه ای یکی دیگر از نتایج برگزاری
اجالس س��ران عدم تعهد در تهران را خنثی شدن تبلیغات
و هیاهو در مورد تحریم ها دانس��تند و افزودند« :روس��ای
کش��ورها و هیات های ش��رکت کننده در اجالس س��ران
عدم تعهد ،از نزدیک جریان عادی زندگی و نش��اط مردم را
در پایتخت و شهرهای دیگر دیدند و در حاشیه اجالس نیز
با مسئوالن کشور درخصوص قراردادهای مختلف رایزنی
کردند ».رهبر انقالب اسالمی با تاکید بر اینکه نتیجه جنگ
دیپلماتیک بدخواهان ملت ایران شکست مفتضحانه انان
بود ،خاطرنشان کردند« :موفقیت و شکوه و عظمت اجالس
تهران به گونه ای بود که مخالفان نظام اسالمی و رسانه های
انها منفعل و مجبور به اعتراف به واقعیات شدند».
حضرت ایت اهلل خامنه ای با اشاره به تعابیر رسانه های
غربی از جمله «سیلی ایران بر صورت معارضان» و «اقدام
ایران در گوشمالی کس��انی که می خواس��تند او را منزوی
کنند» ،گفتند« :براساس قاعده قرانی ،هر کاری که دشمن را
به عصبانیت وادارد ،یک حسنه و عمل صالح است ،بنابراین
برگزاری باشکوه و موفقیت امیز اجالس سران عدم تعهد در
تهران ،یک عمل صالح بود ».ایشان تاکید کردند« :در مسائل
مختلف از جمله مسائل داخلی باید مراقب بود تا مغالطه ها ما
را به اشتباه در تحلیل گرفتار نکند».
رهبر انقالب اسالمی خاطرنشان کردند« :ارزیابی من
از شرایط این است که کش��ور ،در مجموع در حال پیشرفت
مطلوب است ».حضرت ایت اهلل خامنه ای تاکید کردند« :البته
ممکن است در برخی مسائل اجرایی و فکری ،نقاط ضعفی
هم وجود داشته باش��د ،اما ارزیابی از شرایط کشور با در نظر
گرفتن همه نقاط قوت و پیش��رفت ها و برخی نقاط ضعف،
اس��ت ».در ابتدای این دیدار ای��ت اهلل مهدوی کنی ،رئیس
مجلس خبرگان رهب��ری ضمن ب��اارزش خواندن مباحث
مطرح ش��ده در نشس��ت دوازدهم مجلس خبرگان گفت:
«نشس��ت های مجلس خبرگان از لحاظ شکلی و محتوایی
مهم اس��ت ،زیرا علمای صاحبنام و صاحب نفوذ ،از سراسر
کش��ور حضور دارند و در مورد مس��ائل مختلف سیاس��ی،
اقتصادی ،فرهنگی و بین المللی اظهار نظر می کنند».
در ادامه ای��ت اهلل محمدی یزدی ،نایب رئیس مجلس
خبرگان گزارشی از مهمترین محورهای مطرح شده در این
اجالس ارائه کرد.
وی افزود« :قدردانی از برگزاری موفقیت امیز اجالس
سران عدم تعهد در تهران ،تاکید بر بازسازی سریعتر مناطق
زلزله زده استان اذربایجان شرقی ،اقتصاد مقاومتی و شرایط
اقتصادی کشور ،مسائل فرهنگی و اجتماعی جامعه از جمله
ف و مسائل س��وریه از جمله مباحثی بود که در
حجاب و عفا
نشست دوازدهم خبرگان مورد بحث قرار گرفتندg ».
15
گزارش ها
خبرنامه
تامی ویتور ،سخنگوی شورای امنیت ملی امریکا وقتی
روبه روی خبرنگاران نشست با س��والی مواجه شد که پاسخ
ان می توانس��ت خیلی از ابهامات ماج��را را برمال کند .چند
روزی بود در صفحات روزنامه های امریکایی خبری همراه
با عکسی منتش��ر ش��ده بود که خیلی ها را مثل یک سناتور
امریکایی شوکه کرده بود .جفری فلتمن که تا چند ماه پیش
معاون هیالری کلینتون بود همراه دبیرکل سازمان ملل متحد
به تهران س��فر کرده بود و در دیدار با مقامات ایرانی حضور
داشت .خبرنگار از تامی ویتور پرسید که ایا فلتمن در تهران
پیامی را به مقام��ات ایرانی داده بود و پاس��خ تنها یک کلمه
بود و بعد س��کوت« :نه!» از نظر خیلی ها انچ��ه در تهران با
اجالس غیرمتعهد ها رخ داده بود ،شکست فشارهای امریکا
در عدم سفر بان کی مون به تهران بود و حاال نه تنها دبیرکل
به ایران سفر کرده بود ،بلکه معاون سیاسی اش که تا چند ماه
پیش معاون وزیر امورخارجه امری��کا بود نیز همراه وی بود.
همان س��ناتور که شوکه ش��ده بود به یک روزنامه این گونه
شکایت می کند که اوباما علنا شکست خورده ،نه تنها در سفر
بان کی مون ،بلکه حتی نتوانس��ته فلتمن را از سفر به تهران
منصرف کند .اما او کیست که اینگونه مورد توجه رسانه ها قرار
گرفته است؟ شاید سناتورها را شوکه کرده است ،اما برخی از
جمله «النهار» ادعا کردند ک��ه بان کی مون به اصرار جفری
فلتمن در شانزدهمین اجالس جنبش عدم تعهد حضور یافته
اس��ت؟ این چه معنایی را در پی دارد .ایا سخنگوی شورای
امنیت ملی امریکا با پاس��خ منفی اما قاطع خود در پس پرده
س��خن دیگری داشته اس��ت؟ باید فلتمن را بشناسیم .سال
2006و در جنگ 33روزه سید حسن نصراهلل به میان مردم
امد و از تالش هایی گفت که توسط سفیر امریکا در بیروت بر
ضد مقاومت انجام می شود .از همان موقع برای اولین بار نام
جفری فلتمن بر سر زبان ها افتاد .اما سید گفته بود که «من
ن تریبون به تمام دروغ پ��ردازان و دروغگویان جهان
از همی
عرب چه انها که در رس��انه ها و مطبوعات کار می کنند و چه
انها که در کانال های ماهواره ای مشغول به کار هستند و با پول
«جفری فلتمن» قلم می زنند ،می گویم که تاکنون در هیچ
یک از کشورهای عربی نه تنها دخالت نظامی ،که هیچ گونه
دخالتی نداش��ته ایم و اگر زمانی این اتفاق روی دهد ،جامعه
بین المللی بداند که این ج��رات را داریم که بگوییم در فالن
کشور حضور داشته و جنگیده ایم و شهید داده ایم ».دبیر کل
سازمان ملل خرداد امسال جفری فلتمن ،دیپلمات امریکایی
و سفیر س��ابق امریکا در لبنان را که یهودی االصل است و
ارتباط نزدیکی با اسرائیل و البی ایپک دارد به عنوان معاون
خود در امور خاورمیانه منصوب کرد .ب��ان کی مون ،چندی
پیش فلتمن را که به دلیل شکس��ت در طرح براندازی نظام
س��وریه مجبور به کناره گیری از مقام خود شده بود به سمت
مدیر سیاسی سازمان ملل منصوب کرد .بسیاری از رسانه ها در
تمام گزارش های خود نوشته بودند ک ه او ارشدترین دیپلمات
امریکایی است که پس از انقالب به تهران سفر کرده است.
فلتمن به زبان های عربی ،فرانسه و مجاری تسلط کامل دارد.
او از 2004تا 2008میالدی سفیر امریکا در لبنان بود ،مدتی
را نیز به عنوان دیپلمات در عراق ،رژیم صهیونیستی ،تونس،
مجارستان و هائیتی به سر برده است .او اما پیش از اینکه به
نیویورک برود روی طرحی برای برهم زدن محور مقاومت در
سوریه و لبنان کار می کرد .براساس طرح او که البته ناموفق
هم شد دو طرح کودتا برای براندازی دولت بشار اسد در سوریه
و کودتای سیاس��ی برای حذف 8مارس در لبنان در دستور
کار قرار گرفت .بعد از اینکه س��ناریوی امریکا و متحدانش
برای به خیابان کشاندن مردم سوریه ،تجزیه ارتش دمشق
و موضوع دخالت نظامی زیر پوشش شورای امنیت شکست
خورد ،فلتمن سعی دارد کارت بازی ب ا تروریسم در سوریه را
تجربه کند .جفری فلتمن در صدد رهبری توطئه های سیاسی،
رسانه ای و اقتصادی علیه سوریه بود که این توطئه ها از دو بعد
مثلث شماره141
16
نگهبان بان کی مون
چرا فلتمن به ایران امد؟
حض��ور جف��ری فلتم��ن و
شکس��ت امری��کا در تقاب��ل ب��ا
ایران را بای��د در افزای��ش نفوذ و
نقش منطقه ای و جهانی تهران در
تحوالت اینده منطق��ه به ویژه در
عرصه سوریه و موضع گیری های
قدرت های غرب��ی در قبال برنامه
هسته ای ایران مشاهده کرد
داخل سوریه و از مناطق اطراف هدایت و اجرا می شد .فلتمن
برای این کار در س��فر خود به بیروت با تعدادی از گروه های
مخالف دولت اس��د دیدار کرد تا بیشترین میزان کمک های
لجستیک و نظامی خود را به گروه های مسلح در سوریه برای
پیشبرد طرح براندازی دولت بشار اسد در این کشور ارائه دهد.
بر اساس طرح او اجرای عملیات تروریستی گسترده در داخل
سوریه و تخریب تاسیسات زیر بنایی و مراکز نظامی سوریه
یکی از بخش های طرح جدید جفری فلتمن علیه سوریه بود.
شاید به همین دلیل است که رهبری انقالب اسالمی وقتی
بان کی مون دبیرکل سازمان ملل در دیدار با او سخن از کمک
ایران به حل بحران س��وریه کرد ،مهمتری��ن راه حل بحران
سوریه را عدم ارسال س�لاح به این کشور توسط کشورهای
غربی دانستند که به گمان بس��یاری هوشمندی رهبری در
پاسخ به موضوع سوریه اش��اره ایشان به طرح فلتمن بود که
البته ناکام مانده ب��ود .در این میان انگیره های حضور فلتمن
در تهران از نگاه بس��یاری از تحلیلگران تالش امریکایی ها
برای تماس مستقیم با ایران در خصوص موضوع هسته ای و
سوریه است .از نگاه انها در مساله هسته ای واشنگتن باید با
ایران هسته ای کنار بیاید و خود را برای مرحله بعد از هسته ای
شدن ایران اماده کند .انها به این نتیجه رسیده اند که راهبرد
هوی جو چماق دیگر گزینه مناسبی برای تعامل با ایران نیست
و فش��ارهای مختلف و تحریم های اقتص��ادی نیز بیش از
اینکه بتواند به اقتصاد ایران ضربه وارد کند ،اوضاع نابسامان
بازارهای غرب��ی و امریکایی را تهدید کرده و بیش��تر به نفع
دشمن اس��تراتژیک ایاالت متحده یعنی چین است و راه را
برای یکه تازی این کشور در بازارهای جهانی باز می کند .شاید
بتوان فش��ار مخالفت امریکا با فشارهای رژیم صهیونیستی
برای عدم حضور بان کی مون در این نشس��ت را نیز در این
راستا ارزیابی کرد؛ چراکه واشنگتن به دنبال برقراری کانال
روابط دیپلماتیک خود با تهران است و اجالس سران عدم تعهد
یک فرصت بی نظیر برای استفاده امریکا در این راستا تلقی
می شود؛ فرصتی که از دست دادن ان خسارت های زیادی را
برای کاخ سفید به بار خواهد اورد .در مساله سوریه اما اجالس
سران عدم تعهد در تهران بهترین فرصت برای غرب در این
زمینه بود ،چه انکه برگزاری این اجالس از چند جنبه دارای
اهمیت بود .ش��اید در ابتدای کار بان کی م��ون که پیش تر
تحت فشار صهیونیست ها رسما به تهران ابالغ کرده بود که
در اجالس نم حاضر نخواهد ش��د ،با طراحی جدید امریکا از
حضور قطعی خود در اجالس خبر داد.ش��اید دلیل این مدعا
روزنامه لبنانی النهار بود که نوشته بود بان کی مون به اصرار
جفری فلتمن در شانزدهمین اجالس جنبش عدم تعهد حضور
یافته است؛ بررسی جدی برنامه هسته ای ایران و درخواست
از تهران برای نقش افرینی در حل سیاس��ی بحران سوریه
علت های اصلی این تصمیم عنوان شده است .شاخص دیگر
در تبیین این موضوع ارائه طرح محمد المرسی ،رئیس جمهور
جدید مصر برای حل بحران در سوریه بود ،وی که بر اساس
دیدگاه های اعتقادی خود متمایل به گروه های مخالف دولت
سوریه اس��ت ،در اقدامی غافلگیر کننده ،فارغ از مشکالت
داخلی مصر ،طرحی را برای خروج از بحران سوریه ارائه داد.
طرح المرسی شامل همکاری ترکیه ،ایران ،عربستان و مصر
برای حل بحران سوریه است و المرسی در عین مخالفت با
حمله نظامی به سوریه معتقد است کش��ورهای مذکور باید
برای حل بحران سوریه همکاری کنند .بنابراین اثار حضور
جفری فلتمن و شکس��ت امریکا در تقابل با ایران را باید در
افزایش نفود و نقش منطقه ای و جهانی تهران در تحوالت
اینده منطق��ه به ویژه در عرصه س��وریه و موضع گیری های
قدرت های غربی در قبال برنامه هسته ای ایران مشاهده کرد.
با این حال فلتمن بیهوده به تهران نیامده بود؛ بان کی مون هم
از موضوع هسته ای گفت و هم بحران سوریه و البته مواضع
ایران را هم شنیدg .
احتمال نگارش نامه
دوم وزرای سابق
وزیر سابق رفاه و تامین اجتماعی هدف ۱5عضو سابق
کابینه احمدی نژاد از نگارش نامه ب��ه رهبرمعظم انقالب را
«ارائه راهکار برون رفت از وضع موج��ود» عنوان کرده و از
احتمال نگارش نامه دیگری در همین راستا خبر داده است.
ارس��ال نام��ه جمع��ی از دولتم��ردان س��ابق ب��ه
رهبرمعظم انقالب ،از مهم ترین خبرهایی بود که انتشار ان
در روزهای اخیر ،تایید ها ،تکذیب ها و واکنش های متفاوت
چهره های سیاس��ی و رس��انه ای را در پی داش��ت .برخی با
تقبیح این کار و طرح برخی از گمانه ها درباره مسائل مطرح
شده در این نامه به مخالفت با ان پرداختند و از سوی دیگر
منوچهر متکی و محمود فرش��یدی در مقام امضاکنندگان
نامه مذک��ور ،به ارائ��ه توضیحات��ی در دفاع از اق��دام خود
برخاستند .گفته می ش��ود عالوه بر وزرای سابق امورخارجه
و ام��وزش و پ��رورش ،مصطفی پورمحمدی ،س��یدکاظم
وزیری هامانه و غالمحس��ین نوذری ،داود دانش جعفری،
پیغام های مهمی این روزها رد و بدل می شود
ماریه میرزاپور
دن شاپیرو ،سفیر امریکا در اسرائیل ،یکشنبه گذشته
در مصاحبه با کانال دو اس��رائیل گفت که رسانه های این
کش��ور در مورد اختالف اس��رائیل و امریکا بر سر حمله به
ایران اغراق کرده اند.
به گفته او ،این روایت ها از رابطه دو کشور «ربطی به
روابط محکم و همکاری نزدیک اسرائیل و امریکا در مورد
مساله ای حساس و مش��ترک ندارد ».از نظر شاپیرو روابط
دو کشور در بهترین سطح است« ،درس��ت همان طور که
باید باشد».
او همچنین ش��ایعه درگیری لفظی بنیامین نتانیاهو،
نخست وزیر اسرائیل و مایک راجرز ،یکی از اعضای کنگره
امریکا را رد کرد و گفت که در این دیدار همه چیز دوستانه
بوده است .درست روز بعد از این گفت وگو ،پرخواننده ترین
روزنامه اسرائیل ،یودیت ارونوت ادعا کرد امریکا از طریق
دو کش��ور اروپایی به ایران پیامی محرمانه فرستاده با این
مضمون که در صورت حمل��ه نظامی اس��رائیل به ایران،
امریکا شریک این اقدام نخواهد شد.
این روزنامه حتی مدعی ش��ده که امریکا در عوض
از ایران خواس��ته به پایگاه های نظامی اش در منطقه حمله
نکند .دولت امریکا اگرچه به دلیل تعطیل��ی روز کارگر در
این کشور به سرعت به این خبر واکنش نشان نداد ،اما بعدا
دوباره تاکید کرد که به امنیت اسرائیل قویا متعهد است.
حتی نفس وجود چنین خبری ،راست یا دروغ ،نشان
می دهد که بی هیچ اغراقی فاصله بین اسرائیل و امریکا به
ان نزدیکی که اقای شاپیرو می گوید نیست .در اخرین پرده
از این نمایش ژنرال دمپسی ،رئیس ستاد مشترک نیروهای
نظامی امریکا ،در مصاحبه ای ب��ا روزنامه گاردین گفت در
صورتی که اس��رائیل تصمیم بگیرد به ای��ران حمله کند،
امریکا تمایلی به هم دستی در این جنگ نخواهد داشت.
این صریح ترین اظهارنظر یک��ی از باالترین مقامات
نظامی امریکا در مورد جنگ ایران و اس��رائیل بوده است.
مقامات اسرائیل در واکنشی تند اظهارات ژنرال امریکایی
را نامفهوم و مغایر با پیوند اس��تراتژیک عمی��ق تل اویو و
واشنگتن دانسته اند.
اس��رائیل بارها به امریکا و متحدانش معترض شده
خبرنامه
پشت پرده جدال لفظی نماینده امریکا با نتانیاهو
که کار را چنان که باید بر اس��رائیل س��خت نمی گیرند و از
همه مهمتر هیچ اولتیماتوم جدی ای هم برای ایران تعیین
نمی کنن��د؛ انتقادی ک��ه در اظهارنظرهای اخی��ر مقامات
اسرائیل هم پیرامون تحوالت اخیر بازتاب یافت.
مقامات اس��رائیل تالش می کنند تا پیش از ش��روع
مجمع عمومی س��ازمان ملل در اخرین هفته ماه س��پتامبر
غرب را قانع کنند که در جریان برگ��زاری این اجالس در
نیویورک موضعی قاطع در مقابل ایران اتخاذ کنند .در این
میان امریکا ب��ار دیگر تاکید کرده دیپلماس��ی و گفت وگو
همچنان گزینه اول است.
امریکا از س��ویی دیگر نگران ان اس��ت که هرگونه
مشارکت در تحرک نظامی علیه ایران به شکافی عمیق در
روابط این کشور و متحدان اروپایی اش منجر شود .همین
چند روز پیش بود ک��ه انگال م��رکل ،صدراعظم المان در
تماسی تلفنی با نتانیاهو اسرائیل را از هرگونه اقدام نظامی
علیه ایران بر حذر داشت و عواقب وخیم چنین جمله ای را
یاداور شد.
اس��رائیل به ش��دت نگران افزایش توان هس��ته ای
ایران است و امریکا هم اگرچه همواره تاکید کرده که این
نگرانی مشترک است ،نه تنها تمایلی به اقدام نظامی نشان
نمی دهد ،بلکه ای��ن اواخر در مخالفت ب��ا حمله یک جانبه
اسرائیل به ایران پیغام های صریح تری به اسرائیل می فرستد
و حتی روزنامه ای اسرائیلی خبر از گفت وگوهایی بین ایران
و امریکا می دهد.
اگرچه برخ��ی گمانه ها حاک��ی از انند که اس��رائیل
توان حمل��ه ای یک جانبه به ایران را ن��دارد ،امریکا نگران
اقدامی ناگهانی و خودس��رانه از سوی اس��رائیل است .این
کشمکش ها در اس��تانه انتخابات ریاست جمهوری امریکا
عیان تر ش��ده اند و به نظر می رس��د اختالف ان قدر عمیق
هست که میت رامنی ،رقیب اوباما و نامزد جمهوریخواهان،
ان را گواهی بر ناکارامدی سیاس��ت خارج��ی دولت اوباما
بداند و س��کوی پرتابی برای جل��ب رای یهودیان امریکا
به سوی خودg .
پرویز کاظمی جزئیات جدیدی از نامه
جنجالی را اعالم کرده است
مثلث شماره141
پرویز کاظمی ،محمدمهدی زاهدی ،سیدمحمد جهرمی و
علیرضا طهماسبی وزرای سابق نفت ،اقتصاد و دارایی ،رفاه و
تامین اجتماعی ،علوم و تحقیقات و فناوری و حسین دهقان،
معاون سابق رئیس جمهور و رئیس سابق بنیاد شهید و امور
ایثارگران و فرهاد رهبر ،رئیس سابق مدیریت برنامه ریزی
از دیگر اعضای کابینه احمدی نژاد بودند که نامه به رهبری
را امضا کردند .از سوی دیگر نام غالمحسین الهام ،حسین
صفار هرندی ،سیدمسعود میرکاظمی ،علیرضا علی احمدی،
کامران باقری لنکرانی و محمد سلیمانی ،سخنگوی دولت
نهم و وزیر سابق دادگستری و وزرای سابق فرهنگ و ارشاد،
اموزش و پرورش ،بهداش��ت و درمان و ارتباطات و فناوری
اطالعات به عنوان کسانی که حاضر به امضای نامه نشده و
حتی معترض به ان بوده اند ،مطرح شد .پرویز کاظمی ،عضو
سابق دولت احمدی نژاد جزئیات جدیدی در این مورد گفته
است« :مجموعه ای از مدیران که س��ابقه خدمت طوالنی
در مسئولیت های مختلف را داش��تند و هم صبغه انها نشان
می دهد افرادی دلسوزند ،بعد از نشس��ت های متعدد برای
بررسی مسائل کالن اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی به این
جمع بندی رس��یدند که مطالبی را درباره وضعیت موجود به
استحضار مقام معظم رهبری برس��انند .حضرت علی (ع) در
نامه خودشان به مالک اش��تر فرمودند باید بازرسانی داشته
باشی که بعد از بررس��ی موضوعات به شما گزارش دهند و
ما هم خود را به عنوان بازرس��ان بدون مواجب نظام تلقی و
فکر می کنیم اگ��ر مطالبی را به نظرمان می رس��د در کمال
صداقت و با حفظ حرمت ها بیان کنیم .به نظرم نمی رس��د
اشکالی داشته باشد که بخواهیم دیدگاه ها و تحلیل های خود
را درباره مس��ائلی که به نظرمان مهم و قابل تامل است ،به
اطالع مقامات عالی نظام برسانیم و اتفاقا مقام معظم رهبری
همیش��ه خواس��ته اند که صاحب نظران و دلسوزان مطالب
کارشناس��ی خود را بدون دغدغه و صریح بیان کنند .البته
باید توجه داش��ت که ارائه نظرات نبای��د مغرضانه صورت
گیرد و تخطئه کننده و تخریب کننده نباشد و ما هم به عنوان
مجموعه ای از خدمتگ��زاران نظام و مردم پس از بررس��ی
مسائل کشور به این جمع بندی رسیدیم که مشکالتی وجود
دارد و راهکارهای مان را برای حل انها ارائه کردیم.
جمعی که خدمت رهبری نامه نوش��تند ،معتقدند که
تصمیمات دنیای غرب ما را تحت ش��رایطی س��خت قرار
می دهد و ما بای��د در مواجه��ه با انها ،دست به دس��ت هم
دهیم و خود را در برابر انها تجهیز و واکس��ینه کنیم .همه
ما به گونه ای خ��ود را مدیون انقالب و جمهوری اس�لامی
می دانیم و هر زمان که احساس شود خطری نظام اسالمی
را تهدید می کند ،باید همه دست به دس��ت ه��م بدهیم و با
همدلی و یکرنگ��ی و صداقت وارد صحنه ش��ویم تا خطر
را دفع کنیم.
اعتقاد ما این اس��ت ک��ه االن باتوجه ب��ه تالش ها و
توطئه های دش��من برای ضربه زدن به جمهوری اسالمی
مثل اعمال تحریم ها و تشدیدهای انها ،در شرایط ویژه ای
قرار داریم و از سویی دیگر با اتکا به توان داخلی در حال عبور
از این وضعیت هس��تیم و باید خودم��ان را از بعد اقتصادی،
اجتماعی ،فرهنگی و حتی نظامی مجهز کنیمg ».
17
دبیرکل چهگفت؟
دفتر دکتر والیتی متن سخنان
بان کی مون را منتشر کرد
فرجام اختالس
حکم متهمان دادگاه فساد مالی بزرگ ابالغ شد
خبرنامه
مثلث شماره141
رئیس ش��عبه یک دادگاه انقالب ،هفته گذش��ته حکم
«مه افرید خسروی» ،متهم اصلی پرونده فساد بزرگ بانکی را
به وکیل وی ابالغ کرد .براساس خبری که خبرگزاری ها منتشر
کرده اند ،حکم متهم اصلی پرونده فساد بزرگ مالی از سوی ناصر
سراج،رئیسشعبهیکدادگاهانقالب،بهغالمعلیریاحی،وکیل
«مه افرید خسروی» ابالغ شد .این حکم که گفته می شود بیش
از هزار صفحه دارد ،بدوی و در صورت اعتراض متهم و وکیل
او قابل تجدیدنظر است .بر اس��اس این گزارش ،ابالغ احکام
متهمان فساد سه هزار میلیاردی از روزهای ابتدایی هفته گذشته
اغاز شد و از مجموع 39متهم پرونده که محاکمه شده اند ،چهار
نفر به اعدام ،دو نفر به حبس ابد و سایر متهمان نیز به حبس از
25س��ال تا کمتر محکوم ش��ده اند .برای متهمان همچنین
مجازات هایی چ��ون «رد مال و پرداخت جریم��ه نقدی» در
نظر گرفته ش��ده اس��ت .غالمعلی ریاحی ،وکیل «مه افرید
خسروی» متهم اصلی پرونده فس��اد بزرگ مالی گفته است
که موکلش به اتهام اخالل در نظام اقتصادی به اعدام محکوم
شده اس��ت .ریاحی اظهار داش��ت« :احکام موکالنم از سوی
دفتر ش��عبه یک دادگاه انقالب تهران به من ابالغ شد ».وی
تصریح کرد« :مه افرید خس��روی مدیرعامل شرکت توسعه
سرمایه گذاری امیر منصور اریا به اتهام اخالل در نظام اقتصادی
مفسد فی االرض شناخته و به اعدام محکوم شده است ».ریاحی
همچنین گفت که موکلش به رد مال به بانک ها معادل دو هزار
و 850میلیارد تومان و پرداخت یک چهارم این مبلغ به عنوان
جریمه به دولت محکوم شده اس��ت .وکیل متهم ردیف اول
پروندهفسادسه هزارمیلیاردیکهوکالتمسئولحقوقیووکیل
شرکت توسعه سرمایه گذاری امیرمنصور اریا را هم برعهده دارد،
از صدور حکم اعدام برای متهم ردیف دوم این پرونده نیز خبر
داد .به گفته ریاحی دیگر محکوم به اعدام پرونده فساد بزرگ
مالی مسئول امور مالی شرکت امیر منصور اریاست که او نیز
مانند دو متهم قبلی مفسد فی االرض شناخته شده است .وکیل
«مه افرید خسروی» در پایان گفت که بر اساس قانون 20روز
از تاریخ ابالغ حکم برای اعتراض به رای صادره در دیوان عالی
کشور مهلت دارد که پس از مشورت موکالنش در این خصوص
اقدام خواهد کردg.
برای رقابت با رامنی؛
اوباما انتخاب شد
حزب دموکرات امریکا «باراک اوباما» را برای شرکت
در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر این کشور نامزد کرد.
«باراک اوبام��ا» برای ماندن در کاخ س��فید با «میت
رامنی» نامزد نهایی حزب جمهوریخواه رقابت می کند.
«بیل کلینتون» ،رئیس جمهوری اسبق امریکا با اعالم
این مطلب گفت« :اوباما نامزد نهایی حزب دموکرات برای
شرکت در انتخابات ریاست جمهوری ششم نوامبر است».
کلینتون در کنگره حزب دموکرات در ش��هر شارلوت
ایالت کارولینای ش��مالی گفت« :کس��ی را به عنوان نامزد
دموکرات ها معرفی می کند که در سیاست خارجی موثر عمل
18
کرده ،اما در داخل امریکا منتقدانی دارد».
رئیس جمهوری اسبق امریکا ابراز امیدواری کرد که
اوباما بار دیگر با پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری،
س��کان هدایت امریکا برای چهارسال دیگر را در دست
می گیرد .براساس اخرین نظرسنجی ها« ،میت رامنی»،
نامزد جمهوریخواه در مقایس��ه با «باراک اوباما» ،نامزد
دموکرات در کارولینای شمالی پیشتاز است .گفتنی است
دو ،س��وم رای دهندگان در انتخابات ریاس��ت جمهوری
امریکا ،اوباما را مسئول وضعیت بد اقتصادی این کشور
می دانندg .
علی اکب��ر والیت��ی ،مش��اور ام��ور بین المل��ل
رهبر معظم انقالب که این روزها شایعه کاندیداتوری اش در
انتخابات ریاست جمهوری یازدهم دهان به دهان می چرخد،
هفته گذشته با اظهارنظر درخصوص سخنان بان کی مون در
دیدار با حضرت ایت اهلل خامنه ای خبرساز شد.
اگرچه حاال بیش از یک هفته از پایان نشست شانزدهم
غیرمتعهدها در ته��ران می گذرد ،ام��ا هر از گاهی خبرهای
متفاوتی از حاشیه های این اجالس منتشر می شود.
ماج��را از انجا اغاز ش��د که والیتی در قامت مش��اور
مقام معظم رهبری در امور بین الملل پس از برگزاری اجالس
جنبش عدم تعهد در تهران ،با اش��اره به دیدار بان کی مون با
حضرت ایت اهلل خامنه ای اظهار داشت که دبیرکل سازمان
ملل خطاب به رهبر معظم انقالب گفت« :ش��ما فقط رهبر
ایران نیستید بلکه رهبری مذهبی جهان اسالم را هم برعهده
دارید و ما خدمت شما رسیدیم تا بگوییم ما را در حل مسائل
منطقه به ویژه سوریه کمک کنید ،زیرا در این باره به مشکل
برخورده ایم».
اما در این میان بی بی سی رس��انه دولتی انگلیس که
از برگزاری اجالس نم در تهران ناخش��نود بوده و سیاس��ت
سانسور و بایکوت خبری نشس��ت تهران را در پیش گرفته
بود ،پس از اظهارنظر والیتی درصدد تش��کیک در سخنان
وی برامد.
این شبکه خبری در گفت وگویی با مارتین نریسکی،
س��خنگوی بانکی مون انتس��اب این س��خنان به دبیرکل
سازمان ملل را تکذیب کرد.
ضرغامی میان
دانشجویان
رئیس صداوسیما از بررسی مناظره
انتخاباتی خبر داد
سیزدهمین نشست ساالنه اتحادیه انجمن های اسالمی
دانشجویان مس��تقل سراسر کش��ور هفته گذشته با حضور
چهره های ش��اخص سیاسی و مس��ئوالن نهادهای مهمی
همچون رسانه ملی و سازمان بازرسی کل کشور در حالی در
دانشگاه شریف برگزار شد که بحث انتخابات ریاست جمهوری
یازدهم در این نشست بس��یار داغ بود .عزت اهلل ضرغامی،
رئیس س��ازمان صداوسیما در حاش��یه این نشست در جمع
خبرنگاران حضور یافت .او در پاس��خ به این سوال که ایا در
انتخابات ریاس��ت جمهوری اینده هم مناظرات نامزدها در
صد او س��یما برگزار می ش��ود ،گفت« :فعال در حال بررس��ی
هس��تیم ».رئیس رس��انه ملی در پاسخ به س��وال دیگری
مبنی بر اینکه ایا گزارشات و مستنداتی که در ماه های مانده به
انتخابات ریاست جمهوری از اقدامات برخی دستگاه ها نشان
داده می شود ،شائبه هایی در ذهن مخاطبین ایجاد نمی کند،
گفت« :وظیفه رس��انه ملی پوشش دادن خدمات نظام است
که بخش عمده و گس��ترده این خدمات توسط دولت انجام
می شود ».ضرغامی افزود« :افراد زیادی به ما اشکال می گیرند
که شما دستاوردهای دولت را به این صورت گسترده نشان
می دهید ،شائبه های دیگری از ان برداشت می شود و متاسفانه
عده ای هم در این خصوص مصاحبه کردند که صداوس��یما
تبدیل به روابط عمومی دولت شده است ».او همچنین گفت:
«ما همانطور که به این نظ��رات بی توجهیم و اقدامات مهم
دولت را به عنوان پیشرفت های نظام پوشش می دهیم ،اگر
دستگاه های دیگر خدماتی داشته باشند مورد پوشش رسانه
ملی قرار می گیرد؛ شهرداری تهران هم در صورتی که اقدامات
ارزشمند و قابل توجهی انجام دهد ،در چارچوب سیاست کلی
رسان ه ملی که پوشش دادن به خدمات و پیشرفت های نظام
است ،قرار می گیرد؛ البته ممکن است قضاوت هایی صورت
گیرد ،اما دلیل بر ان نمی ش��ود که ما دس��تاوردها را پوشش
ی همچنین درباره سخنان محمد المرسی،
ندهیم ».ضرغام
رئیس جمهور مصر در صد او سیما نیز پاسخگوی خبرنگاران
بود؛ انجا که گفت« :بیشتر برنامه های اجالس به صورت زنده
از شبکه های داخلی و برون مرزی رسانه ملی پخش می شد؛
بنابراین س��خنرانی هایی که میهمانان در اجالس داش��تند
به زبان های مختلف در ش��بکه های برون م��رزی با ترجمه
خوب منعکس ش��د ».رئیس سازمان صداوس��یما ادامه داد :
«ترجمه های فارسی نیز از شبکه خبر پخش می شد که این
شبکه هم برنامه های اجالس و سخنرانی ها را به صورت زنده
پوشش می داد و س��خنرانی میهمانان نیز به صورت فارسی
ترجمه می ش��د که بعضا در برخی از شبکه های رادیویی نیز
همزمان پخش می شد ».او یاداور شد« :در هنگام سخنرانی
رئیس جمهور مصر ش��بکه یک نیز این مراسم را به صورت
زنده پخش می ک��رد که اش��کالی در پخش زن��ده به وجود
امد؛ بنابراین از مترجم دیگری تنها در همین ش��بکه برای
سخنرانی المرسی استفاده شد که این مترجم در یک اشتباه
لفظی به جای «سوریه» ،گفت «بحرین» و همین موضوع
دستاویزی برای رسانه های غربی شد ».ضرغامی همچنین
تاکید کرد« :محوریت پخش برنامه های اجالس شبکه خبر
بود که هم در داخل و هم در خارج از کشور برنامه هایش پخش
می شد و هیچ اشکالی در ترجمه شبکه خبر وجود نداشت».
رئیس رسانه ملی خاطرنش��ان کرد« :البته رسانه های غربی
نیز این اشتباه مترجم که تنها در یک شبکه تلویزیونی ایران
اتفاق افتاده بود را همچون یکی از عروس��ک های کارتون
کاله قرمزی می خواستند دستاویز قرار دهند اما انقدر پوشش
رس��انه ای ایران وس��یع و عالی بود که این سوءاستفاده انان
تاثیر نداشت ».او در س��خنرانی خود در سیزدهمین نشست
ساالنه اتحادیه انجمن های اسالمی دانشجویان مستقل نیز
با اشاره به اینکه این نشست ها ظرفیت خوبی است که مباحثی
را که رهبری در دیدار با ش��ما مطرح کردن��د ،مورد تحلیل و
تبیین قرار بگیرد ،اظهار داش��ت « :انس��ان وقتی در دانشگاه
صنعتی شریف این جمعیت حزب اللهی را می بیند ،دلش گرم
می ش��ود ،زمانی بود که حتی در ایام پ��س از انقالب نیز این
فضا و حضور دانشجویان معتقد در دانشگاه ها با سختی هایی
همراه بود ».ضرغامی خطاب به دانشجویان گفت« :شما در
کشور می توانید پرچمدار اخالق مداری باشید .در دانشگاه ها
هم می توانید به کسانی که طرح شبهه می کنند با اخالق تان
پاس��خ دهید و نه حتی با اس��تدالل ».رئیس رس��انه ملی با
اش��اره به فتنه 88گفت« :از فتن��ه 88به راحتی عبور نکنید؛
فتنه 88بس��یار پیچیده بود و اینکه این فتنه به سادگی حل
نمی شد به این خاطر بود که در مرحله اول ،فتنه خواص بود،
چه خواصی که مثل س��ران فتنه علنا مقابل نظام ایستادند و
می دانستند که در واقع تقلبی در کار نبوده است چه انهایی که
سکوت می کردند یا با حرف های دو پهلویشان هیزم به اتش
ضدانقالب می ریختند ».ضرغامی در ادامه با اشاره به برگزاری
شانزدهمین اجالس سران جنبش عدم تعهد در تهران گفت:
«در هیچ دوره ای در دوره های ش��انزده گانه «نم» ،اجالس
سران جنبش عدم تعهد تا این حد مصوبات ،بیانیه ها ،سندهای
جمعی ،سخنرانی ها و هم پوش��انی و تطبیق با سیاست های
جمهوری اسالمی را نداشته اس��ت ».وی در ادامه با تاکید بر
اینکه امروز مستقل ترین تشکل های دانشجویی در کشور را
داریم ،گفت« :هیچ جریانی در کشور به اندازه شما پشتوانه ای
مثل رهبری ندارد ،قدر این نعم��ت را بدانید ».ضرغامی در
پاسخ به انتقاد دانشجویان درخصوص حضور دیرهنگام در
دانشگاه ها و نشست های دانش��جویی با تاکید بر اینکه این
اشکال به وی وارد است ،گفت« :حضور کم من در دانشگاه دو
دلیل داشت؛ اوال انکه عملکرد ما روی انتن است و وجود دارد
و توضیح دادن درباره چیزی که هس��ت را ناصواب می دانم؛
دوما در حوزه جنگ نرم بسیاری از اقدامات ما طبقه بندی دارد
و ذهن من باید بسیار امادگی داشته باشد که حرفی که تحویل
شما می دهم مورد سوءاستفاده دیگران قرار نگیرد».
ی در پاس��خ به انتقاد دیگر دانشجویان مبنی بر
ضرغام
ممنوع التصویر شدن برخی چهره های فرهنگی و حزب اللهی
در رسانه ملی ،این ادعا را شدیدا رد کردg .
خبرنامه
to exercise maximum influence in
resolving this crisis in Syria. I think
in this region, only Iran can play this
......crucially important role
«ایران دارای نقش مهمی اس��ت و ش��ما این نقش را
در ارتباط با وضعیت لبنان و ع��راق ایفا کرده اید و من معتقد
هستم که شما بسیار نگران اوضاع بحرین می باشید.
اینها موضوعاتی هستند که ایران تاکنون در انها نقش
مهمی ایفا کرده و در اینده نیز این نقش را ادامه خواهد داد.
من مایلم امروز راجع به یک موضوع تاکید نمایم و ان
موضوع سوریه است .یکی از اهداف مالقات بنده با جنابعالی
درخواست از شما برای به کارگیری حداکثر نفوذ خود جهت
حل و فصل بحران در سوریه است.
من عقیده دارم که در ای��ن منطقه تنها ایران می تواند
چنین نقش بسیار مهمی را ایفا نماید»......
دفتر والیت��ی در پایان ای��ن بیانیه تاکید ک��رد« :البته
مناسب بود که مسئوالن س��ازمان ملل متحد به اندرز رهبر
معظم انقالب مبنی بر شنیده نشدن س��خن امریکا از زبان
انان توجه ک��رده و چنین بیان اش��کاری از دبیرکل را مورد
انکار قرار نمی دادندg ».
مثلث شماره141
اما علی اکبر والیتی ب��ار دیگر درصدد پاس��خگویی
به اظهارات س��خنگوی مون برامد .دفتر مشاور بین الملل
مقام معظم رهبری در پاسخ به مطلب منتشر شده در شبکه
«بی بی س��ی» به نقل از «مارتین نریس��کی» ،سخنگوی
دبیرکل سازمان ملل ،بیانیه ای صادر کرد.
دفتر دکتر والیتی در بیانیه ای چنین نوشت:
«انچه جناب اقای دکتر والیتی از سخنان بان کی مون،
دبیرکل س��ازمان ملل متحد در جلس��ه دی��دار وی با رهبر
معظم انقالب نقل کرده اس��ت ،برگرفته از سخنان شخص
اقای بان کی مون است و طبیعتا اسناد صوتی و تصویری این
جلس��ه که با حضور خبرنگاران برگزار شد ،موجود است .در
ان جلسه دبیرکل سازمان ملل از حضرت ایت اهلل خامنه ای
چنین یاد کرد:
As a supreme leader and also
religious leader of not only Iran, but
also this region, you can play crucially
important role
«به عنوان رهبر معظم و همچنی��ن رهبر مذهبی نه
تنها ای��ران ،بلکه این منطقه ،ش��ما می توانید نقش بس��یار
مهمی ایفا نمایید».
در جای دیگر نیز دبیرکل این گونه اظهار داشت:
;You have an important role to play
you have been playing in the situation
in Lebanon, Iraq. I know you are very
much concerned for situation in
.Bahrain
These are all the areas that Iran has
been playing and will continue to play
.an important role
I like to focus on one area today,
on Syria. One of my main purposes
of coming to meet you is to ask you
19
رویداد
خبرنامه
مثلث شماره141
20
قاضی القضات میان دانشجویان
رئیس قوه قضائیه به سواالت پاسخ داد
خبرنامه
مثلث شماره141
ای��ت اهلل ص��ادق املی الریجان��ی ،قاضی القض��ات
جمهوری اسالمی هفته گذش��ته در یک جمع دانشجویی
حضور یافت و از عالقه خود به چنین جلساتی سخن گفت:
«من از س��ابق طالب حضور در جلس��ات این چنینی بودم.
خصوصا زمانی که در کاره��ای اجرایی حضور نداش��تم و
مخصوصا زمانی که جریان های روش��نفکری و اصالحات
خیلی در کشور شلوغ می کرد و دستگاه های اجرایی در خدمت
این افکار روشنفکری و التقاطی بودند ».رئیس قوه قضائیه
که در دانش��گاه صنعتی ش��ریف و در س��یزدهمین نشست
ساالنه اتحادیه انجمن های اس�لامی دانشجویان مستقل
دانشگاه های سراس��ر کشور س��خن می گفت ،تاکید کرد:
«هیچ یک از ما مسئوالن نباید خود را فراتر از نقد بدانیم .نقد
هم فقط این نیست که اشتباهات ذکر شود ،ولی به هر حال
نقد زمینه ساز پیشرفت است .نقد اساس پیشرفت علم است و
این ایده ای که دوستان مطرح می کنند مبنی بر نقد بر اساس
موازین ،ایده درستی اس��ت ».او با تاکید بر مبارزه دستگاه
قضایی با مفاس��د اقتصادی یاداور ش��د« :در دو ،سه سال
اخیر تالش های بسیاری در زمین ه مبارزه با مفاسد اقتصادی
صورت گرفت و حسب پیش بینی مقام معظم رهبری مسلما
تا این مبارزه جدی اغاز ش��ود فریادها بلند می شود که البته
بلند شده است که نمون ه ان رسیدگی به پروند ه فساد سه هزار
میلیاردی اس��ت .البته هنوز این پرونده متهمانی دارد که به
اتهامات انان رس��یدگی نش��ده و تا کنون برای 39نفر رای
صادر شده است ».ایت اهلل املی الریجانی همچنین با اشاره
به برخورد با مفاسد اجتماعی و فرهنگی گفت« :می دانید که
میزان تعدیات در جامعه بسیار زیاد است .در زمینه مبارزه با
سرقت مسلحانه بانک ها ،قاچاق مواد مخدر و ...ما به صورت
جدی اقداماتی را در دستور کار قرار داده ایم و حتی برخی از
پرونده ها را شخصا دنبال می کردم ».او با بیان اینکه گالیه از
دستگاه قضایی دو نوع دارد ،یکی از انها را برخورد با رسانه ها
و وبالگ ها عنوان کرد و ادام��ه داد« :نمی خواهم دفاع کنم
که هر برخوردی صحیح اس��ت ،اما باید بپذیریم که گاهی
حرف های موهنی زده می شود .رسانه ها می توانند عالمت
سالمت جامعه باشند ».رئیس دستگاه قضا با ذکر مثالی در
این خصوص گفت« :در یکی از س��ایت ها که بیان می کنند
حامی دولت هستند ـ که شاید خود اقای احمدی نژاد از انها
اطالعی نداشته باشد ـ مطلبی عنوان شده بود مبنی بر اینکه
285گوس��فند زنده خریداریم و عکسی از مجلس را منتشر
کرده بود .من این کار را رضاخانی می دانم».
ایت اهلل املی الریجانی با بیان اینکه این گونه اقدامات
به دشمنان کمک می کند تاکید کرد« :ایا این گونه سایت ها
می توانند بگویند حامی دولت هستیم؟ در مثالی دیگر به گفته
من و س��خنان مقام معظم رهبری در مورد موضوعی اشاره
کرده بودند که خالف بود و من ان را خدمت رهبری نیز بردم.
چرا باید وبالگی علیه رئیس قوه قضائیه مطلب بنویسد؟ ایا
انها خیال می کنند بنده می توانم چنین خالف بینی را انجام
دهم؟ یا در مطلب دیگری من و برادرانم را سه تفنگدار نامیده
بودند .البته ما بدمان نمی اید تفنگ داش��ته باش��یم (خنده
دانش��جویان) .باید به وج��دان خودمان برگردیم و به ش��ما
توصیه می کنم که صداقت جوانی خودتان را به حرف های
خالف الوده نکنید».
در ادامه این نشس��ت ،یکی از دانشجویان عضو این
اتحادیه خطاب به رئیس قوه قضائیه گفت« :ما به هیچ عنوان
منکر برخورد با بی ادبی ها و بی اخالقی ها نیستیم .هیچ کس
نباید به کسی دیگر توهین کند اما سوال اصلی ما این است
چرا انجا که کسی نظام اسالمی را با نظام شاهنشاهی مقایسه
کرد فقط با یک تذکر شفاهی مواجه شد؟ یا انجا که به یکی
از علما توهین شد همین اتفاق افتاد؟»
ایت اهلل املی الریجانی پاسخ داد« :من نمی توانم انکار
کنم که ممکن است جایی تخطی شده باشد .حاال من از این
دو مورد مطلع نیستم و نمی دانم توهین به کدام یک از علما
مدنظر شماست ».دانشجوی سوال کننده هم در این هنگام
گفت که منظورم ایت اهلل مصباح یزدی اس��ت .رئیس قوه
قضائیه در ادامه پاسخ داد« :من از قبل انقالب خدمت اقای
مصباح یزدی می رسیدم و واقعا شخصیت ایشان شخصیتی
مهذب و مالست و اگر کس��ی توهین کرده باشد حتما الزم
است برخورد ش��ود .منتها ما در قانونمان نسبت به مقامات
و مس��ئوالن بحث توهین امده که باید برخورد شود .برخی
معتقدند که توهین شاکی می خواهد .ما معتقدیم که توهین
نس��بت به مقامات ،ش��اکی نمی خواهد و این امر در قانون
مطبوعات تصریح شده اس��ت که توهین نسبت به مقامات
و مسئوالن مستثنی از بحث ازادی بیان است .من هم جزو
همین قضات هس��تم و بر این نظر هس��تم که رسیدگی به
جرم توهین به مقامات نیاز به ش��اکی ندارد .این یک بحث
کامال حقوقی اس��ت و در برخی روزنامه ها هم می نویس��ند
که چرا بدون شکایت رسیدگی ش��ده است؟ در بند 8ماده 6
قانون مطبوعات گفته شده که توهین به مقامات ،مستثنی
از ازادی بیان ذکر ش��ده در مطبوعات اس��ت .مجازات هم
همان مجازات ذکر ش��ده در قانون مجازات اسالمی است
ولی من هیچ احاطه ای بر قضاتی که این نظر را ندارند ،ندارم
اما شخصا نظر من این اس��ت ».او در مورد عملکرد دستگاه
قضایی در جریان فتنه سال 88اظهار کرد« :دستگاه قضایی
در بحث فتنه خیلی خوب عمل کرد .چند هزار نفر را یک باره
به دستگاه قضایی اوردند .هیچ کس نمی تواند بگوید دستگاه
قضاییکاری نکرده است .برخی مس��ئوالن به مقام معظم
رهبری نامه نوشتند و گفتند اینها را عفو کنید .شما همه چیز را
نمی دانید و الزم هم نیست بدانید .من نمی خواهم اسم ببرم
ولی دستگاه قضایی خیلی خوب عملکرد .به نظر من انها هم
فرزندان کشور هستند و برخی از این افراد حسب فهم قضات
ما متنبه شدند و کتبا نوشتند که اشتباه کردیم».
وی ادام��ه داد« :من فک��ر می کنم نظ��ام جمهوری
اس�لامی ان قدر قدرت و عطوفت دارد که اینها را ببخشد.
عفو هم مربوط به مقام معظم رهبری است .نمی شود کسی
بگوید دس��تگاه قضایی کاری نکرده اس��ت .مواردی وجود
داش��ته که یک پرونده خالی به ما داده اند و حتی اسم کسی
در ان نبوده است .البته صاحب پرونده در خیابان خرابکاری
کرده و دستگیر شده است ولی علی ای حال دستگاه قضایی در
رسیدگی به موضوع فتنه 88کار بزرگی انجام داد».
در بخشی دیگر از این نشست ،مجری برنامه با اشاره
به عملکرد برخی اف��راد در فتنه اظهار کرد« :ب��ا این افراد با
تساهل و تسامح رفتار شده و مصداقی هم که اورده شده این
است که برخی به راحتی به المپیک می روند و برمی گردند».
ایت اهلل املی الریجانی در این باره گفت« :اسم نباید بیاورید.
من هم از دانشجویان و هم از رسانه ها خواهش دارم که ما را
در محذوریت قرار ندهند .بر اساس نص قانون نمی توان اسم
کسی را قبل از قطعیت حکم منتش��ر کرد .حتی از بستگان
ما اس��م می برند .بینی و بین اهلل من دارم کار خودم را انجام
می دهم .حتی قبل از اینکه کس��ی چیزی مطرح کند ،لکن
مواردی که اعالم می کنید محکومیت قطعی دارند ،انشاءاهلل
الرحمان اجرا می شود ».رئیس دستگاه قضا اظهار کرد« :به
نظر من این نکته ای بسیار مهم و فرمایشی متین است ،به
لحاظ اینکه پشتوانه ای اخالقی و دینی دارد .شما می دانید در
باب زنا در قران و فقه امده است که حتی اگر کسی با چشمش
این تخلف را ببیند و اگر شهود به چهار تا نرسند باید به سه نفر
دیگر حد قذف زده ش��ود .ما باید تمکین و از این حرف دفاع
کنیم .در همین قانون گفته شده است که اگر کسی جرمی را
به دیگری نسبت دهد ولی نتواند ثابت کند به مجازات مفتری
محکوم خواهد شد .خواهش من از شما دانشجویان هم این
است که مدافع این روند شوید ».او با بیان اینکه ما نسبت های
خالفی را که به دولت می دهند قب��ول نداریم ،افزود« :من
لیست بلندباالیی را از مواردی که به دولت توهین شده ،تهیه
کرده ام و مواردی که دادستان پیگیری کرده یا شکایت شده
در حال رسیدگی است».
در این نشس��ت از رئیس قوه قضائیه پرسیده شد تا در
خصوص حرف و حدیث هایی که درباره برادرش مطرح است
توزیع دهد .ایت اهلل املی الریجانی گفت« :قبل از اینکه این
حرفها مطرح ش��ود به من گزارش دادند و من توصیه اکید
کردم که به قاض��ی پیغام بدهند تا طب��ق وظیفه عمل کند
و بداند اگر رعایت او را به خاطر من داش��ته باش��د من اولین
نفری هستم که ان قاضی را به دادس��رای انتظامی قضات
می فرستم ».وی گفت« :توصیه کردم انچه را که حق است
عمل کنند و فکر می کنم حتما این موضوع یک بعد سیاسی
هم دارد .رئیس قوه قضائیه گفت « :ما دستگاه قضا هستیم
و وظیفه خود را انجام می دهیم اما بعد سیاسی این است که
بیش از صدها هزار پرونده اخت�لاف در منابع طبیعی وجود
دارد و چه ویژگی داشت که یکی از پرونده بیرون کشیده و در
سایت ها پخش شود و حتی برخی به ان تعبیر زمین خواری
دادند ایا واقعا درست است که هنوز کسی که محکوم نشده
برایش جرم تعیین ش��ود ».املی الریجانی افزود « :انچه
که به ما مربوط می ش��ود اما فکر می کنم پشت این مسئله
حفظ اموال عمومی و دغدغه حقوق مردم نیست بلکه جای
سیاسی برای تخریب اس��ت ».املی الریجانی در پاسخ به
سوال دیگر دانشجویی که ایا در انتخابات 92با توجه به اینکه
برادرتان مستعد کاندیداتوری است از وی حمایت می کنید یا
خیرگفت « :من در هیچ جلسه ای به طور رسمی و غیر رسمی
به این موضوع ورود نک��ردم ».وی در ادامه با بیان برخی از
ویژگیهای الریجانی گفت « :او در زمانی که اصالح طلبان در
کشور شلنگ انداخته بودند برای رهبری سینه سپر کرد و البته
حاال یکدفعه شده ساکتین فتنه ».ایت اهلل املی الریجانی
با اش��اره به اینکه برادرش فردی صبور است گفت« :برخی
تهمت ها به وی زدند و در شهر او حتی در مساجد چه تخریب
ها که علیه وی انجام دادند اما من دفاع ش��خصی نمی کنم
اما حیف می دانم که نیروهای معتقد و انقالبی به این شکل
تخریب ش��وند ».در ادامه دانشجویی پرس��ید دو سال قبل
سر موضوع دانشگاه ازاد و وقف ان از 7انجمن دانشجویان
شکایت شد و دادستانی ما را احضار کرد که ما انتظار نداشتیم
با دانشجویان اینگونه برخورد کنند ،اقدامات شما چه بود ؟
ایت اهلل امل��ی الریجانی پاس��خ داد « :م��ن هم در
خصوص وقف دانش��گاه ازاد با ش��ما هم نظر بودم و اینکه
این وقف صحیح نیست و در اصل این مساله موافق بودم اما
توهین به مجلس اشتباه بود ».
وی گفت« :ممکن اس��ت نماینده ای اش��تباه کند اما
عده ای در ان شرایط جلوی مجلس تجمع کردند و حرف های
توهین امیز زدند حتی قوه قضائی��ه را هم که یک طرف این
قضیه بود متهم به دفاع از دانشگاه ازاد کردند g ».
21
بحرین را جایگزین کرد ».در مقابل اظهارات وی گفتم؛ خیر
این طور نبود .چون من برنامه را دیدم و تلویزیون سخنرانی
المرسی درباره سوریه را نیز پخش کرد .درباره سوریه من تنها
مطلبی که در الجزیره گفتم این بود که به هر حال علوی ها
12درصد جمعیت سوریه را تشکیل می دهند با توجه به انکه
جمعیت سوریه 22میلیون است بنابراین شمار جمعیت علوی
2/5میلیون نفر است ،حتی اگر همه غیر علوی ها نیز مخالف
بشار اسد باش��ند ،نمی توان گفت هیچکس در سوریه حامی
دولت دمشق نیس��ت ،چون در این کشور علوی یعنی دولت
دمشق و دولت دمشق یعنی علوی .ضمن انکه بشار اسد در
میان غیر علوی ها نیز پایگاه اجتماعی دارد و حمایت مردم از
او منحصر به جمعیت علوی نمی شود.
یک جایی هم درباره رابطه ایران و سوریه صحبت
کردید؟
با تمام وجود از نظام دفاع کردم
تو گو با صادق زیباکالم درباره مصاحبه اش با الجزیره
گف
صادق زیباکالم ،استاد دانشگاه و کارشناس مسائل سیاسی است .با وی درباره مصاحبه اخیرش با شبکه
الجزیره انگلیسیبهگفت وگونشستیم.
خبرنامه
ش�ما با ش�بکه الجزی�ره مصاحب�ه ای کردید که
بخش هایی از ان بازتاب های زیادی در رسانه های
داخلی داشت ،ماجرای این مصاحبه چه بود؟
مثلث شماره141
تلویزیون الجزیره انگلیس��ی یک برنامه هفتگی دارد،
ی که در کش��ورهای
این برنامه عمدتا درباره تحوالت مهم
خاورمیانه اتفاق افتاده ،میزگرد می گذارد و در این میزگرد سعی
می کند سه نفر از افراد کارشناس و دارای دیدگاه های متفاوت
را پای بحث بیاورد .روز سه شنبه هفتم شهریور ماه که اجالس
جنبش غیرمتعهدها در تهران شروع ش��د مسئوالن برنامه
یادشده در شبکه الجزیره با من تماس گرفتند و دعوت کردند
تا در این میزگرد شرکت کنم .وقتی نام دو نفر دیگر را گفتند
واقعیت دلم سوخت چون ان دو از نظر رویکرد سیاسی به شدت
مخالف نظام جمهوری اسالمی هستند -یعنی اگر نظام بگوید
ماست سفید است انها می گویند ماست سیاه است و انها ادعا
می کنند جمهوری اسالمی برای مردم فریبی می گوید ماست
سفید است .اگر نظام بگوید االن شب است انها می گوید خیر
هم اکنون روز است -از طرفی من نمی توانستم برای الجزیره
مصاحبه شونده معین کنم و بگویم چه کسانی را برای مصاحبه
دعوت کند و چه کسانی را دعوت نکند.
درباره سابقه ان دو مصاحبه شونده دیگر توضیح
می دهید؟
lمصطفی عالنی ،مدی ر امنیت و دفاع مرکز تحقیقات
خلیج فارس در دبی ،یک ش��یعه عراقی اس��ت و ش��خصی
دیگر به نام مهدی خلجی از پژوهش��گران فعلی موسس��ه
واشنگتن است که تا وقتی ایران بود روحانیت را روی سرش
می گذاش��ت و حلوا حلوا می کرد اما هم اکنون ضد انقالب و
خصم و دش��من نظام جمهوری اس�لامی ایران شده است.
مطالبی که انها درباره اجالس تهران و ایران گفتند این قدر
ناجوانمردانه بود که یک ادم لیب��رال مثل من هم در موضع
دفاع تمام قد از جمهوری اس�لامی ایران ق��رار گرفت .البته
معموال وقتی من در برابر کسانی قرار می گیرم که براندازی
نظام جمهوری اس�لامی را می خواهند ،با تم��ا م وجود و قوا
جلوی انها می ایس��تم و از جمهوری اسالمی دفاع می کنم.
22
این رویکرد همیشگی من است و خیلی ها می دانند که چنین
خلقیاتی دارم .جالب اس��ت که الجزیره هم که من را دعوت
کرده بود ان دو نفر را می ش��ناخت و می دانس��ت که مواضع
انها در قبال جمهوری اس�لامی چقدر خصمانه اس��ت .یک
زمان فرد به مس��اله ای یا کاری انتقاد دارد اما یک حالت هم
است که وی خواستار قطع حیات عامل ان کار است ،این دو با
یکدیگر متفاوتند .خلجی و عالوی که دیگر مصاحبه شوندگان
برنامه الجزیره انگلیسی بودند ،می گفتند اصال چرا جمهوری
اسالمی هنوز پا برجاس��ت و برای چه این نظام وجود دارد؟
فعالیت می کن��د و اصال چنین حکومتی نباید حیات داش��ته
باشد .وقتی انها این طور برخورد کردند ،دیگر نمی توانستم
تحمل کنم و با همه وجود جلوی انها ایستادم و از نظام قرص
و محکم دفاع کردم .در چنین شرایطی من چنان از جمهوری
اس�لامی ایران دفاع می کنم که عناصر حزب اللهی و انصار
حزب اهلل نیز مات و مبهوت می مانند.
رویکرد شما در همه مصاحبه با شبکه های خارجی
همین است؟
lنوعا با شبکه های خارجی این طور است .یکشنبه
( 12ش��هریور) هم با CCTVچین مصاحبه کردم .در واقع
ان برنامه مناظره ای میان من از جمهوری اس�لامی ایران،
پروفسور الرنس دیویدسون از امریکا و رئیس مرکز مطالعات
اس��تراتژیک چین بود .البته فکر نمی کنم ان برنامه را کسی
در ایران دیده باشد اما برنامه به زبان انگلیسی بود .انجا هم
من در برابر فرد امریکایی قرص و محکم از نظام جمهوری
اسالمی ایران دفاع کردم ،چون اینها مطالبی را می گویند که
هر چقدر هم فرد مخالف نظام باشد می بیند که عدل و انصاف
حکم می کند باید از جمهوری اسالمی دفاع کرد و نوعا من در
مصاحبه با رسانه های خارجی خیلی از جمهوری اسالمی و
کلیت نظام دفاع می کنم.
ش�ما از موضع ای�ران در قبال س�وریه در برنامه
الجزیره دفاع کردید ،در این باره بیشتر بگویید؟
lدر ان برنامه اق��ای مهدی خلجی گفت «گوینده
تلویزیون ایران تعم��دا و مخصوصا وقتی محمد المرس��ی
رئیس جمهور مصر داشت درباره سوریه صحبت می کرد نام
lمن در ان برنامه گفتم مساله سوریه برای جمهوری
اسالمی ایران یک مساله استراتژیک است .سوریه تنها کشور
عربی بود که از ایران هنگام جنگ با عراق پش��تیبانی کرد.
همچنین سوریه تنها کشوری است که درباره فلسطین مواضع
یکس��انی با ایران دارد و از حزب اهلل لبن��ان نیز حمایت های
صریحی به عمل می اورد ،بنابراین نوع روابط ایران با سوریه
روابطی نیست که یک شبه به وجود امده باشد .سوریه حامی
ایران در دوران جنگ تحمیلی بود ،ه��م اکنون پل ارتباطی
میان ایران با گروه های مقاومت فلسطینی و لبنانی همچون
حماس و حزب اهلل است .بر همین اساس ایران نمی تواند کنار
بایستد و بگذارد هر اتفاقی در سوریه رخ دهد؛ چنین انتظاری
را نباید از تهران داشت.
با توج�ه به اینکه هفته گذش�ته اجلاس جنبش
عدم تعهد در تهران برگزار ش�د ارزیابی شما از
این اجالس چه بود؟
lبرگزاری اج�لاس غیر متعهدها در ای��ران به هر
حال یک پیروزی سیاسی برای ایران بود .حقیقت این است
که هم اکنون جمهوری اس�لامی ایران در مواجهه با امریکا
به ویژه درباره پرونده هس��ته ای با موقعیت حساسی رو به رو
است .مجموعه غرب ،خیلی س��عی کرد ایران را در انزوا قرار
دهد اما در ایزوله کردن کش��ور ما موفق نبود و نش��انه این
عدم توفیق هم حضور کش��ورهای دنیا در مقیاس وسیع در
اجالس سران کش��ورهای غیر متعهد در تهران و نیز حضور
ی م��ون ،دبیر کل س��ازمان ملل در ای��ن اجالس بود.
بان ک
باید اضافه کنم ک��ه در قبال این اجالس و مس��اله ایران دو
نکته مهم وج��ود دارد؛ نکته اول اینک��ه امریکا به هیچ وجه
نتوانست در منصرف کردن کشورها برای حضور در اجالس
غیر متعهدها در تهران موفق باش��د و نکته دوم هم این بود
که 120کش��ور مختلف دنیا با وجود فش��ارهای امریکا در
س��طوح باالیی اعم از پادش��اه ،رئیس جمهور ،نخست وزیر،
معاون رئیس جمهور ،معاون نخس��ت وزیر ،وزی��ر خارجه و
کارشناسان ارشد سیاس��ی در اجالس تهران شرکت کردند.
به نظر من فی نفس��ه برگزاری اج�لاس غیرمتعهدها برای
ایران موفقیت امیز بود و ایران نشان داد که دارای یک وزنه
ی در منطقه و در جهان اس��ت و این مس��اله
سیاس��ی مهم
گویای ان اس��ت که ایران امتیازات فراوان��ی علیه امریکا و
رژیم اس��رائیل در اختیار دارد .البته باید گفت و توجه برخی
مسئوالن را به مسائل عرصه بین الملل جلب کرد که بعضی
سخنرانی ها و موضع گیری های غیرکارشناسی انها در واقع
کمکی به دشمن برای در انزوا قرار دادن ایران است.
از نظر دیپلماسی و سیاست خارجی این اجالس
چقدر توانست به ایران کمک کند؟
lاز این منظر خیلی کمک کرد که ایران را در عرصه
بین المللی و در سطح منطقه یک قدرت نشان دهد که تمام
نشده و نمی ش��ود .اجالس تهران ثابت کرد که ایران وجود
دارد ،زنده و مطرح است و قدرت های جهانی نمی توانند ان را
در سطح منطقه و عرصه جهانی نادیده بگیرند .به عبارت دیگر
مهمترین دستاورد اجالس غیرمتعهدها در تهران این بود که
غربی ها و متحدان شان در منطقه دیدند که ایران وجود دارد و
یک قدرت مطرح است.
س�طح میهمان ها را قابل قب�ول خواندید ،مواضع
المرسی و بان کی مون را چگونه ارزیابی می کنید؟
اجالس تهران چه اثری روی تحریم ها و دور زدن
انها داشت؟
جنب�ش عدم تعه�د چق�در می توان�د در اصالح
س�اختار مجامع بین المللی همچون سازمان ملل
متحد و اژانس تاثیر بگذارد؟
lبرخی معتقدند جنبش عدم تعهد بال موضوع شده،
چون می گویند تنها در عصر جنگ سرد پدیده ای به نام جنبش
عدم تعهد و غیر متعهد بودن معنا و مفهوم داشت .در ان دوره
عدم استقالل در سیاست خارجی
چالش های مرسی در عرصه داخلی و خارجی
حسن هانی زاده
دیدار محمد المرس��ی رئیس جمهوری مصر از ایران و
سخنرانی او در شانزدهمین نشست سران جنبش عدم تعهد
بازتاب های متفاوتی در عرصه رسانه ها به خصوص رسانه های
جهان عرب داش��ت .حضور المرس��ی به عنوان نخس��تین
رئیس جمهور منتخب و غیر نظامی کشور مصر در تهران که
برای نخستین بار بعد از پیروزی انقالب اسالمی ایران صورت
می گرفت به عنوان یک اقدام کامال شایسته در جهت نزدیکی
و ارتقاء روابط دیپلماتیک تهران ،قاهره قابل ارزیابی اس��ت.
با توجه به اینکه اساسا محمد المرسی سال ها عضو برجسته
اخوان المسلمین در دوران ریاست جمهوری حسنی مبارک بوده
و فعالیت مبارزاتی نیز داشته است ،بنابراین رویکردها و مواضع
وی به سمت و سوی کشورهای اسالمی یک رویکرد کامال
مثبت بوده است و حضور او در تهران می توانست در راستای
ایجاد فضای تعامل نزدیک با ایران تلقی شود .اما سخنرانی
او در جنبش عدم تعهد دارای تناقضات و اختالفات زیادی در
سطح مواضع کشورهای منطقه بود .المرسی رئیس جمهور
مصر در مورد وضعیت فلسطین اعالم کرد که ملت فلسطین
باید سرنوش��ت ملی خود را خود تعیین کنن��د و این به نوعی
موضع گیری در راستای کمک به فلس��طین بود که ناشی از
رویکرد سیاسی و کلیت نظام جدید مصر است ،چرا که نخستین
گام دول��ت جدید مصر نیز بازگش��ایی گذرگاه رف��ح بود این
عملکرد محبوبیت محمد المرسی را در میان ملت های عرب و
اسالمی ارتقاء داد .به همین دلیل مردم و دولت ایران از اقدامات
این چنینی المرسی استقبال کردند .اما در عین حال تناقضاتی
در سیاست خارجی جمهوری عربی مصر وجود دارد که نشان
می دهداینسیاستخارجیتحت تاثیرفضایداخلیمنطقه ای
و بین المللی قرار دارد .در ابعاد داخلی با توجه به اینکه نیروهای
رژیم صهیونیستی همچنان در وزارت خارجه مصر حضور دارند
و المرس��ی در مقام رئیس جمهور هنوز پاکس��ازی الزم را در
دستگاه دیپلماسی کشور خود انجام نداده است شاهد تناقضات
بسیاری در مواضع هستیم .اخیرا شاهد بودیم که رئیس جمهور
این کشور سفیر جدید مصر در تل اویو را تعیین کرد که نشانه
عدم تسلط الزم المرسی بر دس��تگاه دیپلماسی مصر است.
به نظر می اید که المرس��ی تحت تاثیر و فشار شخصیت های
وابسته به امریکا و رژیم صهیونیستی قرار دارد و این امر جایگاه
او را در سطح منطقه ای کاهش می دهد .بنابراین به نظر می اید
که محمد المرسی نتوانسته در بعد سیاست خارجی استقالل
الزم را داشته باش��د .در بعد منطقه ای با توجه به حضور فعال
خبرنامه
lمعتق��دم اجالس تهران تاثی��ری روی تحریم ها
نخواهد گذاش��ت ،چون کش��ورهایی که امدند اوال از نظر
صادرات و واردات و تجارت بین المللی اکثریت در قالب و در
جایگاهی نیستند که بتوانند در عرصه بین المللی مقابل نیروی
اقتصادی امریکا و اروپا بایستند و بگویند از تحریم های انها
حمایت نمی کنند و حاضرند مواد اولیه صنعتی ،ماشین االت
و اجناس مختلف به ایران بفروشند یا از ایران نفت خریداری
کنند چون خیلی از کش��ورها همچون کشورهای افریقایی
به نان شبشان محتاج هستند و اقتصاد توانمندی ندارند که
حتی اگر می خواستند تحریم ها را به شکلی رعایت نکنند و به
ایران کمک کنند عمال نمی توانستند این کار را انجام دهند.
در مقابل ایران هم انتظار نداشت با امدن این 120کشور در
زمینه تحریم ها گشایش و فرجی شود و از 12شهریور به بعد
تحریم ها مقداری لغو و کمرنگ شود .در کل معتقدم ایران از
برگزاری این اجالس انتظار سبک تر ش��دن تحریم ها را به
هیچ وجه نداشت.
مثلث شماره141
lمواضع انها از نظر جمهوری اسالمی ایران خیلی
جالب نبود ،اما نباید به انها خرده گرفت چون خیلی تالش شد
تا رئیس جمهور مصر و دبیرکل سازمان ملل متحد به تهران
بیایند و در اجالس س��ران جنبش عدم تعهد ش��رکت کنند.
المرسی و بانکی مون از نظر شخص خودشان معتقدند که
در اجالس تهران حقایق را گفتند و نباید انتقادی به انها وارد
اورد ،حتی اگر صحبت های شان به مذاق مسئوالن دیپلماسی
کشور تلخ امده باش��د .نباید فراموش کرد که حمید بقایی از
طرف رئیس جمهور برای دعوت از محمد المرسی به قاهره
رفت .ایا وی به جای دیگری مثل هند هم برای این کار سفر
کرد؟ پاسخ منفی است .فرس��تاده ویژه اقای رئیس جمهور
به مصر رفت تا اقای محمد المرس��ی به تهران بیاید و وقتی
رئیس جمهور مصر امد ،معاون وزیر امورخارجه کش��ورمان
گفت این بزرگترین پیروزی ایران بود .با این تفس��یر وقتی
محمد المرس��ی که رئیس جمهور برگزیده اخوان المسلمین
است دعوت ایران را قبول می کند و در اجالس تهران شرکت
می کند دستگاه دیپلماسی چه انتظاری از وی دارد؟ ایا انتظار
داشت که از بشار اسد دفاع کند؟ حال انکه اخوان المسلمین
س��وریه مهمترین و نیرومندترین اپوزیسیون دولت دمشق
است .مشکل دس��تگاه دیپلماسی کش��ورمان این است که
مسائلی که از نظر خودش در عرصه بین المللی دنبال می کند
فکر می کند بقیه هم باید همین مواضع را بگیرند ،به همین
علت برخی از مسئوالن وزارت خارجه بعد از سخنرانی محمد
المرس��ی گفتند وی تجربه سیاس��ی ندارد و از پختگی الزم
برخوردار نیس��ت ،در صورتی که این قضاوت انها درس��ت
نبود .این قابل پیش بینی بود که رئیس جمهور مصر در ابتدای
سخنرانی خود در اجالس تهران از نبی اکرم (ص) و صحابه
ایشان یاد کند ،اما برخی مسئوالن دولتی به ویژه وزارت خارجه
این مس��ائل را در نظر نمی گیرند .بعد که اتفاق می افتد دچار
حیرت و تعجب می شوند و شروع به حمله کالمی می کنند.
انها باید این ش��رایط را پیش بینی می کردن��د .ایران از همه
نهضت های رهایی بخش منطقه علیه حکومت های دیکتاتور
همچون تونس ،مصر ،لیبی ،یمن ،عربستان و بحرین حمایت
کرد و فق��ط وقتی چنین اتفاق��ی در س��وریه رخ داد برایش
ناخوشایند بود .شاید تهران ترجیح می داد که المرسی در قبال
سوریه سکوت کند ،اما این طور نشد چون بیشتر کشورهایی
که به اجالس تهران امدند کشورهای جهان سومی یا در حال
توسعه بودند و سوریه نیز از این مساله مستثنی نیست ،بنابراین
چطور مسئوالن دستگاه دیپلماسی فکر می کنند که مساله
س��وریه به اجالس غیرمتعهدها مرتبط نبود و المرسی نباید
درباره وقایع این کشور صحبت می کرد.
جهان تحت تاثیر دو قدرت بزرگ بین المللی ش��رق و غرب
بود و کش��ورهای کمونیستی اروپایی س��ابق اتحاد جماهیر
شوروی را تشکیل داده بودند و امریکا نیز نظام سرمایه داری
غرب را رهبری می کرد ،بنابراین این ایده که متعهد سفت و
سخت به هیچ کدام از دو نظام یادش��ده نیستیم در ان عصر
می توانست معنا و مفهوم پیدا کند .انورسادات ،قوام نکرومه،
احمد سوکارنو ،مارش��ال تیتو ،نخست وزیر هند در ان مقطع
گرد هم امدند و گفتند که نمی خواهند وابسته به غرب و شرق
باشند ،اما االن نزدیک به دو دهه می شود که بلوک شرق از
هم فروپاشید و روسیه و کشورهای سابق اروپای شرقی خود
به س��مت و س��وی اقتصاد ازاد می روند ،حال انکه کشوری
بگوید غیر متعهد است بال موضوع شده ،چون نظام دو قطبی
دیگر در جهان وجود ندارد ،در عین حال کسانی به این نگاه
این طور پاسخ می دهند که درست است یکی از دو بلوک دیگر
وجود ندارد ولی بلوک غرب به رهبری امریکا همچنان وجود
دارد و همچنان می خواهد مابقی جهان را به زیر سیطره خود
بگیرد .اینجا این بحث مطرح می شود که شیوه درست برای
رویارویی با غرب و در راس ان امریکا چیس��ت؟ یک نگاه،
نگاهی است که می گوید باید در برابر غرب و امریکا مقاومت
کرد و ایس��تاد ،یک نگاه دیگری هم وجود دارد که ظرف دو
دهه گذشته تقویت شده.
این نگاه می گوید بهترین راه ایستادگی مقابل امریکا
مبارزه سیاسی نیست ،بلکه پیشرفت و صنعتی شدن و قدرت
اقتصادی پیدا کردن اس��ت .این راه دوم را برخی کشورها در
دو دهه گذش��ته برگزیدند و درصدی هم موفق هم ش��دند؛
مثال برزیل هم اکنون هفتمین قدرت اقتصادی جهان است
در حالیکه دو دهه گذشته برزیل یک کش��ور فقیر و در حال
توس��عه بود؛ در کنار ان ارژانتی��ن ،مکزیک ،ترکیه ،مالزی و
خیلی کشورها با رفتن به سمت و سوی رفرم جدی اقتصادی
و توسعه سیاسی توانستند کشورهای موفقی بشوند ،به طوری
که مثل گذشته دیگر نمی توان به این کشورها چیزی را دیکته
کرد ،یعنی توان اقتصادی و سیاسی شان به حدی از نیرومندی
در عرصه بین المللی رس��یده که می توانند از منافع ملی شان
مقابل امریکا و اروپا دفاع کنند بدون انکه مجبور شوند با غرب
درگیری و ستیز پیدا کنندg .
عربستان سعودی در مصر و روابطی که در شکل های مختلف
میان این دو کشور وجود دارد ،تاثیر پذیری بیشتر است ،با توجه
به اینکه عربستان سعودی ساالنه حدود چهار میلیارد دالر کمک
مالی به مصر می کند و همچنین نزدیک به دو میلیون کارگر
مصری در عربستان فعالیت می کنند از این رو عربستان سعودی
تاثیر سیاس��ی فزاین��ده ای روی تصمیم گیری های داخلی و
خارجی مصر دارد .بر همین اساس از انجا که عربستان سعودی
تمایلی به برقراری رابطه عادی میان ته��ران و قاهره ندارد،
همواره در تالش اس��ت تا این دو کش��ور از هم دور باشند و
بر اساس تفاهم و نزدیکی با یکدیگر ارتباط برقرار نکنند .اما
در بعد بین الملل هم با توجه به اینکه امریکا بر اساس قرار داد
کمپ دیوید ساالنه کمک 2میلیارد دالری به مصر می کند که
جدای از کمک های نظامی بر اساس قراردادهای منعقد میان
این دو کشور است ،بنابراین به نظر می رسد که مصر تا زمانی که
تحت تاثیر سیاس��ت های خارجی و دیپلماس��ی امریکاست
نمی تواند به طور مستقل تصمیم گیری کند .از این رو سخنرانی
محمد المرس��ی در ش��انزدهمین اجالس بین المللی سران
جنبش عدم تعهد در تهران بیش��تر بر پایه ارائه پیام و حرفی
برای عربستان س��عودی ،ایاالت متحده امریکا و غرب بود.
به طور کلی می توان گفت که جمهوری عربی مصر به اصولی
که میان عربستان و امریکا دارد همچنان پایبند است و شاید
تهاجم محمد المرسی در سخنرانی اجالس سران عدم تعهد به
نظام سوریه و دولت بشار اسد نشان دهد که المرسی تنها برای
راضی کردن مجموعه اخوان المسلمین ،عربستان ،امریکا و
قطر گام برداشته استg .
23
کامران دانشجو؛
استادان سکوالر دیگر نباید باشند
وزیر علوم می گوید« :استادان سکوالر هنوز در دانشگاه وجود دارند اما
ن تربیت است و دانشجو از استادش
دیگر نباید باشند ،زیرا دانش�گاه مکا
الگو می گیرد ».کامران دانش�جو در پاس�خ ب�ه انتقاد یکی از دانش�جویان
بس�یجی درخصوص حضور عناصری غیرمتناس�ب با اهداف نظام در بدنه
وزارت علوم اظهار کرد« :باید واقعیت ها را قبول کرد ،در بدنه وزارت علوم
عناصری وجود دارند که متناسب با منویات نظام حرکت نمی کنند ،اما غالب
عناصر وزارتخانه همراه با نظام هستند و در مسیر انقالب حرکت می کنند».
وی افزوده است« :باالخره در هر جایی عناصری جاهل و غافل وجود دارند،
اما هنر ما این اس�ت که برایند حرکت تمام عناصر یک سیستم را در مسیر
اهداف انقالب قرار دهیم و ارمان های نظام را فراموش نکنیم ».وزیر علوم،
ط با یکی دیگر از انتقادات دانشجویان
تحقیقات و فناوری در ادامه در ارتبا
بسیجی به وضعیت فرهنگی دانشگاه ها و همچنین حضور اساتید سکوالر
در دانشگاه ها تصریح کرد« :دانشگاه در ایران در زمان حکومت رضا خان و
در دورانی که اوج غرب ستایی بود ،شکل گرفت و عده ای به خارج از کشور
رفته و دقیقا دانشگاه غرب را در ایران کپی برداری کردندg ».
رامینمهمانپرست؛
کسی درخواست بازدید نداد
خبرنامه
رامین مهمانپرست ،سخنگوی دستگاه دیپلماس��ی و رئیس مرکز دیپلماسی
عمومی و رسانه ای وزارت امور خارجه هفته گذشته با حضور در برنامه نگاه یک که از
شبکه اول رسانه ملی پخش می شود گزارشی از برگزاری نشست غیرمتعدها در تهران
ارائه کرد .او که سخنگوی اجالس شانزدهم غیرمتعهدها بود درباره حضور المرسی و
سخنرانی وی گفت« :نطق رئیس جمهور مصر حائز نکات مهمی بود .نکاتی که درباره
دفاع از استقالل کشورها و ملت فلسطین و ...مطرح کرد ،بسیار مهم بود .ممکن است
در مساله سوریه اختالف دیدگاه داشته باشیم که کامال طبیعی است ».او درباره مباحث
هسته ای نیز گفت« :وقتی در جنبش عدم تعهد همه اعالم می کنند که کشورها باید
از انرژی صلح امیز هسته ای استفاده کنند این نشان می دهد که اینها جامعه بین الملل
هستند نه چند کشور محدود ».مهمانپرست در
مورد بازدید هیات ها از تاسیسات هسته ای
ایران نیز گفت« :هدف اصلی اجالس
برنامه های کاری بود و ما به هیات ها
اع�لام ک��رده بودیم که در حاش��یه
برنامه ها می توانند از شهرها ،پروژه ها
و حتی تاسیسات هسته ای ما بازدید کنند
اما درخواس��تی در این باره وجود
نداشتg ».
مثلث شماره141
24
جانشین رئیس ستاد انتخابات کشور؛
شرط سنی نداریم
جانشین رئیس ستاد انتخابات کش�ور گفته است« :شرط س�نی ۷۵سال که برای
نامزدهای مجل�س وجود داش�ت ،ب�رای نامزدهای انتخاب�ات ریاس�ت جمهوری مالک
نیست».حس�نعلی نوری ،مدی�رکل دفتر انتخابات وزارت کش�ور با تاکید ب�ر اینکه برای
ش�رکت کنندگان در انتخابات ریاس�ت جمهوری ش�رط س�نی وجود ندارد ،گفته است:
«شرط سنی 75س�ال که برای نامزدهای مجلس وجود داشت برای نامزدهای انتخابات
ریاست جمهوری مالک نیستg ».
علی الریجانی؛
پیشنهاد برای حل بحران سوریه
علی الریجانی ،رئیس مجلس که در دوره ریاس��ت خود بر مجلس هشتم ایده دیپلماسی پارلمانی را
پایه گذاری کرد ،هفته گذشته در گفت وگویی با شبکه تلویزیونی المیادین در خصوص بحران سوریه گفت وگو
کرد.اودراینگفت وگوباتاکیدبراینکهمهمترینهدفامریکایی هاازبه همریختناوضاعمنطقه،منفعت طلبی
از غرب اسیا (خاورمیانه) است ،گفت« :امریکایی ها فوق تخصص به هم ریختن اوضاع در منطقه را دارند».
الریجانی با اشاره به تحوالت اخیر در سوریه اظهار داشت« :به اعتقاد من حل شدن مناقشات در سوریه که
طی یک سال و نیم گذشته اتفاق افتاده با دخالت نظامی کشورهای منطقه و غربی ها مرتفع نمی شود ».او با
تاکید بر اینکه برای برطرف شدن مسائل سوریه تمامی کشورهای منطقه و به خصوص کشورهای عربی باید
نقش تعیین کننده در حل مسالمت امیز مساله سوریه ایفا کنند ،ادامه داد« :طرح برخی مسائل نظامی و تغییر
در حکومت سوریه از سوی کشورهای غربی و به خصوص امریکا مشکلی از این کشور حل نکرده ،بلکه بر
مسائل گذشته نیز می افزاید ».رئیس قوه مقننه افزود« :در کشور سوریه تاکنون حوادث مختلفی رخ داده به
نحوی که برخی کشورها چه در منطقه و چه خارج از منطقه نیرو و سالح برای گسترش دموکراسی و تغییر
حکومت در این کشور می فرستند ،به طوری که اوضاع سوریه نسبت به مصر متفاوت بوده و این کشور شرایط
دیگرینسبتبهدیگرکشورهای
عربی دارد که ابع��اد ان باید
بررسی ش��ود ».الریجانی
اضافه کرد« :شرط گذاری
در حل بحران سوریه چاره
کار نیس��ت و کش��ورها باید
در راس��تای گسترش دموکراسی
در این کش��ور تالش ک��رده و ابعاد
مختلف را در خصوص حل مسائل در
سوریه در نظر بگیرند ».وی ادامه داد:
«کشورهای غربی و امریکا همواره قصد
تغییر در حکومت سوریه را دارند و معتقدند
که رئیس جمهور س��وریه باید برکنار شود ،اما
جمهوری اسالمی معتقد اس��ت که باید مسائل به
صورت مسالمت امیز حل شده و اصالحات در ان کشور از
این طریق انجام شودg».
جبهه پایداری؛
پیشنهادحسینصفارهرندی؛
انتخاب اعضای شورای مرکزی
تشکیل تیم ریاست جمهوری
جبهه پایداری که خود را پرچمدار گفتمان سوم تیر 84می داند 15 ،عضو
شورای مرکزی اش را انتخاب کرده است .این جبهه سیاسی اصولگرا که حاال یک
سالی از تاسیسش می گذرد در بدو فعالیت خود گفته بود که هدفش فقط فعالیت
گفتمانی است و قصد فعالیت انتخاباتی ندارد .هیات موسس جبهه پایداری بر اساس
دستورالعمل اساسنامه این جبهه 15 ،عضو شورای مرکزی این جبهه را انتخاب کرده
است.
قرار است پس از معرفی اعضای شورای مرکزی ،هیات موسس عمال از
تصمیم گیری های جبهه پایداری کنار برود.
اساسنامه جبهه پایداری ،هیات موسس را مسئول انتخاب شورای مرکزی کرده
بود و این هیات طبق اساسنامه اعضا را انتخاب کرده که قرار است به زودی از سوی
سخنگو معرفی شود.
ی اقاتهرانی ،علی اصغر زارعی ،سیدمحمود نبویان و
صادق محصولی ،مرتض
کامران باقری لنکرانی از جمله اعضای هیات موسس جبهه پایداری هستندg .
یک وزیر س��ابق دولت با بیان اینکه ما به جای مطرح
کردن پنج نفر باید پنج تیم ریاست جمهوری را مشخص کنیم،
می گوید« :برنامه محوری و تیم محوری باید مطالبه اصلی ما
باشد ».محمدحسین صفارهرندی ،وزیر سابق دولت افزوده
اس��ت« :در انتخابات به دنبال اش��خاص بودن یک اشتباه و
نگاهی انحرافی اس��ت و درواقع ما مدت هاست که مشغول
شخص محوری هس��تیم ».صفارهرندی با اش��اره به عقبه
تاریخی شخص محوری در انتخابات ادامه داده است« :در دو
دهه اخیر سنت انتخاباتی ما این بوده که اگر کسی مورد توافق
عمومی است رئیس جمهور شود ».وزیر ارشاد دولت نهم بر
همین اساس به ماجرای بنی صدر در زمان صدر انقالب اشاره
کرده و گفته است« :در ان زمان رقابتی جدی بین دو گرایش
وجود داشت و سازمان هایی که در حال حاضر منحل شده اند
رئیس جامعه مدرسین؛
رحیم پورازغدی:
هشدار درباره متحجران
مدلی برای انتخابات اینده نداریم
رحیم پورازغدی در مورد متحجران می گوید که این جریان در پی «کادرسازی» در شهرهای
مختلف است .وی در مراسم اختتامیه اجالس ساالنه اساتید بسیجی در مشهد ،با اشاره به شعار نه
شرقی نه غربی جمهوری اسالمی ،گفت« :از نظر برخی این شعار یک توهم بیش نبود ،حتی انها
معتقد بودند جمهوری اسالمی یک تناقض است و مثل کوسه ریش پهن است».
عضو شورای عالی انقالب فرهنگی افزوده است« :در داخل کشور گروه های مختلف اگاهانه
و نااگاهانه در عمل با تمدن سازی مخالفت می کنند .گروهی که جریان سکوالر هستند که اصوال
تمدن سازی دینی را قبول ندارند».
وی افزود« :گروهی هم از موضع مذهبی این حرف ها را می زنند و دین را در حد س��ینه زنی و
اش نذری و عزاداری می بینند .گروه متحجران از اول هم با امام(ره) مخالف بودند و متاس��فانه در
سال های اخیر تقویت شدند».
رحیم پورازغدی در تذکر و هشدار تصریح کرده است« :من به شخصه در شهر های مشهد،
تهران و تبریز دیده ام که انها به ش��دت در حال فعالیت هستند و به اس��م مدرسه مذهبی در حال
کادر سازی هستند».
او تاکید می کند« :اینها همان گروهی هس��تند که امام خمینی (ره) می گفت خون دلی که از
انها خورده اند ،از دست ساواک و شاه نخورده بودند».ازغدی ادامه داد« :این افراد خودشان ادم های
مسلمانی هستند ،ولی نتیجه حرف ها و افکارشان مخالفت با تمدن سازی اسالمی است».
وی زیر س��وال بردن پارادایم و مدلی که تا پیش از انقالب ،جهان توس��ط ان تحلیل می شد
را یکی از واقعیت های پیچ تاریخی دانس��ت و گفت« :پیچ تاریخی یعنی لحظاتی که پرسش های
رادیکال مطرح می شود و هر چه این سواالت بیشتر و پاسخ به انها دقیق تر انجام شود پیچ تاریخی
س��ریعتر طی خواهد ش��د».عضو ش��ورای عالی انقالب فرهنگی ادامه داد« :ما چیزی به عنوان
تمدن خالی نداریم و اگر این پرسش ها در دانشگاه ها حالجی نشوند و فقه ،اصول ،کالم و اخالق،
جامعه شناسی و روانشناسی ما هم کاسه و منسجم نشود ،نمی توان به این پرسش ها پاسخ مناسب
داد».
رحیم پورازغدی تعارض چپ و راس��ت را مهمترین جریانی دانس��ت که تمام اتفاقات دنیا را
تعریف می کرد و ادامه داد« :تئوری که پیش از انقالب در حوزه های مختلف تغییرات جهان را تعریف
می کرد ،مدل تعارض چپ و راست بود تا پس از انقالب سال 1978که پیچ تاریخی اغاز شد و اولین
شعارهای «نه شرقی و نه غربی» در این انقالب بیان شدg ».
رئیسجامعهمدرسینحوزهعلمیهقمبااشارهبهاینکهجامعهمدرسینتابهحالدر
خصوصانتخاباتریاست جمهوریومدلیبرایانواردبحثنشده،گفتهاست«:طبعا
مردم برای رای دادن در انتخابات ازاد هستند و به هر کس صالح بدانند ،رای می دهند».
ایت اهلل محمد یزدی ،رئیس جامعه مدرس�ین حوزه علمیه قم در پای�ان دوازدهمین
اجالس خبرگان رهبری در جمع خبرنگاران با اش�اره به انتخابات ریاس�ت جمهوری
س�ال اینده گفت« :طبق قانون هر کس�ی را که ش�ورای نگهبان تایید صالحیت کند،
می تواند با توجه به مقررات تبلیغ کند و مردم نیز به او رای دهند ».وی در ادامه افزود« :هر
کس که صالح و مصلحت کشور باشد رای می اورد ».ایت اهلل یزدی در پاسخ به سوال
خبرنگاری که از وی ویژگی های کاندیدای ریاست جمهوری را پرسید ،گفت« :همان
ویژگی هایی که در قانون امده است ،بیشتر از ان چیز دیگری نیست ».وی در خصوص
حضور اصالح طلبان در انتخابات نیز تصریح کرد« :من اصالح طلب و غیراصالح طلب
نمی شناسم بلکه مردم ازاد هستند ».رئیس جامعه مدرسین حوزه علمیه قم ادامه داد:
«طبعا مردم نیز موقع رای دادن ازاد هستند که به هر کس که صالح دانستند رای داده و
وی را انتخاب کنند و امیدواریم هر کسی که اصلح است ،انتخاب شودg».
پیشنهاد به محمود عباس
«انها دانش��جویان دفت��ر تحکیم را تحری��ک کردند که در
مقابل اقا گزینه ای مطرح کنند بنابراین وقتی این خبر به امام
رسید فرمودند که این بچه بازی ها را کنار بگذارید و از طریق
موسوی اردبیلی پیغام دادند که این کار را انجام ندهید ».وزیر
ارشاد دولت نهم با تاکید بر اینکه انتخابات سال 76به صورت
جدی وارد فضای دوقطبی شد ،تصریح کرد« :در ان شرایط
دو جریان به اسم حافظ وضع موجود و جریانی تحت عنوان
تحول طلب شکل گرفت ».وی ادامه داد« :نتیجه انتخابات
س��ال 76نتیجه به س��طوح امدن مردم از برخی روش های
اجرایی زمان هاش��می به ویژه در زمینه معیشتی و فرهنگی
بود ».وی با بیان اینکه خاتمی با زرنگی نگفت که برای ادامه
راه هاشمی به میدان امده ،افزود« :اما بالعکس ناطق با براورد
غلطی که داشت ،گفت :ما می خواهیم مسیر هاشمی را ادامه
دهیم ،بنابراین در انتخابات شکست خورد ».وی با بیان اینکه
اصالح طلبان می گویند شما به جای شورای نگهبان حرف
می زنید ،متذکر شد« :ما به عنوان بخش��ی از افکار عمومی
این مباحث را مطرح می کنیم و معتقدیم کس��انی که قاعده
خبرنامه
محمدرض��ا فرقان��ی ،مدی��رکل ام��ور بین المل��ل دفتر
رئیس جمهور از پیش��نهاد محمود احمدی ن��ژاد برای میزبانی
مذاکرات وحدت گروه های فلسطینی از سوی ایران خبر داده
اس��ت .مدیرکل امور بین الملل دفت��ر رئیس جمهور به دیدار
دوجانبه محمود عباس ،رئیس تشکیالت خودگردان فلسطین
و محمود احمدی نژاد رئیس جمهور کش��ورمان در حاش��یه
اجالس شانزدهم غیرمتعهدها در تهران اشاره کرده و گفته
اس��ت« :اقای احمدی نژاد در این دیدار بر ضرورت وحدت
گروه های فلس��طینی ،مبارزه با رژیم صهیونیستی و رعایت
حقوق فلسطینیان تاکید کردند ».به گفته فرقانی ،رئیس جمهور
در این دیدار اعالم امادگی کرده است که ایران میزبانی گروه های
فلسطینی را برای مذاکره در جهت وحدت این گروه ها برعهده بگیرد.
مدیرکل امور بین الملل دفتر رئیس جمهور در ادامه گفته است« :این
مساله تنها در حد یک ایده بود ،چرا که این مذاکرات بسیار کوتاه بود.
اما این مساله نیز در مذاکرات مطرح شد ».فرقانی تاکید کرده است
که البته طرف فلسطینی نیز از این ایده استقبال کرده و ان را عملی
دانسته است .او درباره عملی ش��دن زمان این نشست گفت« :باید
توجه کرد که این مس��اله یک ایده اس��ت و فاصله زیادی تا عملی
کردن ان وجود داردg ».
مثلث شماره141
همچون مجاهدین خلق در انتخابات دخیل بودند ».وی ادامه
داد« :پس از فرار بنی صدر از کشور قرار شد رئیس جمهوری
انتخاب کنیم که س��یئات بنی صدر را نداش��ته باشد بنابراین
منتخب افکار عمومی رجایی بود ».صفارهرندی افزوده است:
«پس از شهادت شهید رجایی ریاست جمهوری حضرت اقا
مطرح شد و ایشان مخالفی هم نداشت و در واقع همه پذیرفته
بودند که ایشان رئیس جمهور شود ».وزیر سابق دولت یاداور
شده است« :در ان زمان عس��گراوالدی ،زواره ای و شیبانی
برای رسمیت انتخابات در این عرصه وارد شدند و البته طی
مصاحبه ای اعالم کردند که ما ب��ه اقا رای می دهیم ».وی با
بیان اینکه این وضعیت تا دور دوم انتخابات ریاست جمهوری
س��ال 72ادامه داشت ،خاطرنش��ان کرده است« :کسی که
جسارت کرد و گفت ما به هاشمی انتقاد داریم احمد توکلی بود
و در واقع وی دوره اول هاش��می را نقد جدی کرد که حاصل
ان نیز رای قابل توجهی ب��رای توکلی بود ».صفارهرندی در
ادامه با اشاره به اینکه در سال 64برخی از بازیگوشان عرصه
سیاسی می خواستند ش��خصی را مقابل اقا علم کنند ،گفت:
محموداحمدی نژاد؛
بازی را بر هم زدند ،صالحیت ورود به بازی جدید را ندارند».
صفارهرندی با بیان اینکه مشکل اصلی اصالحات این بود
که در مبانی اصلی خود وحدت نداشتند ،یاداور شد« :در بین
این جریان از کسانی که نسبت به بقای نظام دچار تردید بودند
تا افرادی که ش��کی در وفاداری شان نیست ،وجود داشت».
وزیر س��ابق دولت ادام��ه داد« :تا جایی که بن��ده در جریان
اصولگرایی رصد کردم تغییر در مبانی را ندیده ام .هرچند ما
در جبهه اصولگرایی برنامه های مختلفی را شاهد هستیم».
وی با تاکید بر اینکه در یک سالی که تا انتخابات باقی مانده
ما نباید به دنبال مصادیق باشیم ،گفت« :در واقع تا زمانی که
مشخص نشود چه می خواهیم نباید سراغ اشخاص برویم».
صفارهرندی به تولد گفتمان اصولگرای��ی در انتخابات دوم
شورای شهر در سال 81اشاره کرد و گفت« :این تعبیر را ما در
روزنامه کیهان مطرح کردیم ».وزیر سابق دولت یاداور شد:
«مجموعه ای به اس��م اصولگرایی هرچه عقبه داش��ته پای
یک شخص ریخته و او را به میدان اورده اما ان شخص این
موضوع را حاشا می کندg ».
25
مرور رسانه ها
عکس های خبری
هاشمیرفسنجانیو
محمدیزدی در حاشیه دیدار با
مقاممعظمرهبری
رسانه ها در هفته ای که گذشت
پیام محرمانه
یاسین سیف االسالم
ایتاهلل جنتی در جلسهمجلس
خبرگانرهبری
یک هفته که همه رس��انه های کشور درگیر خبر های
اجالس نم در تهران بودند و یک هفته بعد از ان ،همه انها به
بازتاب اخبار این اجالس پرداختند .بنابراین در هفته گذشته
اگر چه دیگر در خیابان ها خبری از ایس��ت های بازرس��ی
نبود و هواپیماها مثل همیش��ه با کمی تاخیر مس��افران را
جابه جا می کردند ،اما اجالس س��ران عدم تعهد انقدر مهم
بود که همچنان موضوع اول تحلیل ها و اظهار نظر ها باشد.
موضوعاتی مانن د ترجمه صدا و سیما از سخنرانی المرسی و
اظهارات سخنگوی بان کی مون در مورد مالقات او با مقام
معظم رهبری مهمترین محورهای خبری بودند که پس از
اجالس مورد توجه قرار گرفتند .ع�لاوه بر این تحلیل ها و
تفس��یر ها از اجالس و تاثیر ان بر تعامالت اینده ایران نیز
بخش قابل توجهی از فضای رسانه ای را تسخیر کرده بود.
خالصه یک هفته دیگر هم با اجالس تهران گذشت.
هندسه ظالمانه جهانی
خبرنامه
مثلث شماره141
احمد توکلی و عزت اهلل ضرغامی
درسیزدهمیننشستساالنه
اتحادیه انجمن های اسالمی
دانشجویانمستقل
روزنام��ه کیهان در س��رمقاله خ��ود درب��اره وظایف
کش��ورهای عضو به ویژه ایران پس از برگزاری اجالس نم
نوش��ته اس��ت« :انچه در فردای پس از اجالس تهران باید
نصب العین اعضای جنبش غیرمتعهد ش��ود ،حرکت در یک
پیچ تاریخی حس��اس و سرنوشت س��از برای گ��ذار از نظام
تک قطبی و دیکتاتوری غربی به س��وی ی��ک نظم و نظام
نوینی است که در ان قطب های س��نتی قدرت جای خود را
به مجموعه ای از کش��ورها و فرهنگ ها و تمدن های متنوع
و با خاس��تگاه های گوناگون اقتصادی و اجتماعی و سیاسی
می دهد تا در پهنه گیتی« ،مدیریت عادالنه» تحقق و عینیت
بیابد ».در این یادداشت همچنین امده است« :گام اول این
تعهد در اجالس تهران و با محوریت جمهوری اسالمی ایران
و اجماع سران دو سوم کشورهای جهان در جهت تغییر سیاسی
و اقتصادی نظام فعلی بین الملل برداشته شد و ان «نه بزرگ»
به رژیم صهیونیستی بود».
گرفتاری های نتانیاهو
دیدارالزهارباسعیدجلیلی
اج�لاس ته��ران بیش��ترین هزین��ه را ب��رای
رژیم صهیونیستی داشته است .وطن امروز در مورد دردسر های
نخس��ت وزیر این رژیم نوشته اس��ت« :نتانیاهو در یک ماه
اخیر بر سر اجالس س��ران عدم تعهد در تهران بعضا مواضع
جنون امیزی گرفت و س��ران کش��ورها را با ان��واع جمالت
س��خیف خطاب قرار داد ».او در اخرین اظهار نظر خود پس
از اجالس تهران هم گفت« :نمایندگان 120کش��ور جهان
سخنان ضداس��رائیلی سران ایران را ش��نیدند اما هیچ کس
بلند نشد ،هیچ کس اعتراضی نکرد ».این گزارش همچنین
افزوده است« :روزنامه اس��رائیلی یدیعوت احارانوت مدعی
شد ،مقامات ارش��د دولت اوباما در چند روز گذشته به تهران
پیامی ارسال کرده اند مبنی بر اینکه اگر اسرائیل برای حمله به
تاسیسات هسته ای ایران تصمیم بگیرد ،امریکا قصد ندارد در
این طرح به اسرائیل بپیوندد».
تیر 78
روزنام��ه تهران ام��روز در صفح��ه سیاس��ی خ��ود
26
بخش هایی از گفت وگوی محمد عل��ی پور مختار را درباره
حوادث تیر 78نقل کرده است .پورمختار در این گفت وگو
تصریح کرده« :ان ماجرا به نظرم روز پنجشنبه اتفاق افتاد و
به صبح جمعه منتهی شد که من تهران نبودم و در ماموریت
بودم .شب برگشتم ولی خبری نداشتم و صبح شنبه در محل
کار یکی از همکاران اعالم کرد چنین اتفاقی رخ داده است».
وی که اکنون رئیس کمیس��یون اصل نود است ادامه داده:
«اعالم کردند جمعی از ماموری��ن یگان ویژه تهران بزرگ
با دانشجویان درگیر شده و در ادامه به کوی دانشگاه تهران
وارد شده اند ».وی روایت سردار نظری را این گونه توضیح
داده اس��ت« :چیزی که عنوان ش��د این بود که حرکتی را
گروهی از دانشجویان شروع کرده بودند و به عوامل انتظامی
سنگ پرانی می کردند .بعد داخل کوی دانشگاه را اتش زده
بودند و به امکانات عمومی اس��یب رس��اندند و بخش��ی از
ی هم دنبال دستگیری انها می روند».
عوامل نیروی انتظام
پاتک دیپلماتیک
شفافیت در برخورد
حسین نجابت ،نماینده تهران در مجلس در گفت وگو
با سایت فرارو گفته است« :در بحث مبارزه با فساد اقتصادی
خبرنامه
مجلس و انتخابات
روزنامه ارمان در گزارش��ی به بررس��ی نح��وه ورود
نمایندگان مجل��س به مباحث انتخابات ریاس��ت جمهوری
پرداخت��ه اس��ت .در این گزارش امده اس��ت« :مجلس��یان
بس��یار زودت��ر از جامعه ب��ه مباح��ث انتخابات��ی ورود پیدا
کرده اند .روزی نیکزاد از س��وی ره��روان والیت به عنوان
کاندی��دا معرف��ی می ش��ود و روز دیگر همین فراکس��یون
تاکید می کند ک��ه اگر الریجان��ی کاندیدا نش��د از قالیباف
حمای��ت می کنند و روزی ه��م یک عضو ش��ورای مرکزی
فراکس��یون اصولگرای��ان مجل��س ،محمدباق��ر قالیباف
و محسن رضایی را محتمل ترین کاندیداهای اصولگرایان در
انتخابات ریاست جمهوری اینده عنوان کرد ».گزارش نویس
ارمان به نقل از حسینی نماینده مجلس تصریح کرده« :اگر
اصولگرایان عاقل باشند ،باید وحدت کنند اما اگر مثل گذشته
اصالح طلبان متفرق شوند این از اشتباهات انها خواهد بود که
موجب می شود رقیب شان پیروز شود ،چراکه تفرقه همیشه
موجب شکست خواهد شد».
نامه عباس عبدی
س��ایت عصر ایران نامه ای را منتش��ر کرده که عباس
عبدی چهار س��ال پیش ب��رای میردام��ادی ،دبیرکل حزب
مشارکت نوشته است .وی در این نامه با ابراز تاسف از نحوه
ورود جبهه مشارکت به انتخابات اورده است« :متاسفانه نحوه
ورود جبهه مش��ارکت به موضوع انتخابات براساس تحلیلی
راهبردی و ریشه ای استوار نیست .حداقل فرد ناظری چون
بنده متوجه نمی شود که مبنای حضور در انتخابات چیست؟ ایا
دشمنی با احمدی نژاد است؟ ایا نجات کشور است؟ ایا بودن
به هر جهت است؟ ایا ترس از منفعل خطاب شدن است؟ ایا
کسب قدرت است؟ ایا انجام اصالحات است؟» عبدی ادامه
داده« :در واقع بخش��ی از جناح اصالح طلب با جلو انداختن
ی می خواهد پیروزی موقتی به دس��ت اورد ،تا از
اقای خاتم
بن بست فعلی و نقد گذشته خالص شود ،غافل از اینکه این
اقدام بیش از پیش بن بست را برمال می کند و فرصت الزم را
هم برای اصالح خط مشی از کنش��گران سیاسی می گیرد،
ضمن انکه سرمایه موجود را بیش از پیش مستهلک می کند».
وی تصریح کرده« :در مورد نامزدی اقای خاتمی هم گرچه
نظراتم را بیان کرده ام و حضورش را خیانتی مسلم به جنبش
اصالحات می دانم ،اما در صورت حضور ،بدون تردید سکوت
خواهم کرد و همه را به انتظار مش��اهده اینده نه چندان دور
حواله خواهم داد».
عباس عبدی
در مصاحبه
با سایت الف
گفته است
که سرنوشت
کشور برایش
مهتر از
اصالح طلبان
است
مثلث شماره141
سرمقاله نویس رسالت معتقد اس��ت ایران باید منتظر
اقدامات خصمانه غرب در واکنش به موفقیت های اجالس
ی ایران
تهران باشد .وی نوشته است« :تک دیپلماسی تهاجم
در برگزاری شانزدهمین اجالس سران جنبش عدم تعهد در
تهران ،استکبار جهانی را س��خت عصبانی کرده است ».در
این یادداشت همچنین امده است« :امریکایی ها و شرکای
اروپایی انها از این پس باید فکری برای مشروعیت اقدامات
تجاوزگران��ه خود علیه دول��ت و ملت ایران بکنند .دو س��وم
کش��ورهای جهان در بیانیه تهران به طور صریح و ش��فاف
اشغال سرزمین فلسطین و جنایات مستمر صهیونیست ها را
علت اصلی بحران در خاورمیانه تلقی کردند و خواهان اعاده
حقوق ملی مردم فلسطین و ایجاد کشوری پایدار و مستقل
در فلس��طین به پایتختی قدس ش��ریف ش��دند ».او درباره
پیام این اجالس تصریح کرده« :دو س��وم کشورهای جهان
در اجالس تهران ب��ا صدای بلند اعالم کردن��د که مبارزه با
امپریالیسم ،استعمار ،استعمارنو ،نژاد پرستی و اپارتاید ،استکبار
و تمامی اشکال مداخله خارجی ،تجاوز ،اشغال و سلطه جویی
همچنان به عنوان محورهای اصلی در سیاست های جنبش
غیر متعهدها خواهد بود».
دو عامل اصلی وجود دارد که باید مدیریت ش��ود .اول بحث
شفافیت اس��ت .کارهای اقتصادی ما در س��طوحی شفاف
نیس��تند و مدیران مایلند ب��ا اختیارات ریاس��تی و مدیریتی
اعمال نظر کنن��د که همین امر باعث می ش��ود روابط خیلی
شفاف نباش��د ».وی تصریح کرده« :موضوع مهم دیگری
که وجود دارد بح��ث بها دادن ب��ه رابطه و زیر پا گذاش��تن
ضابطه است .یعنی ما نوعا کارهای خود را بر اساس توصیه،
پارتی بازی و رانت خواری انجام می دهیم که این موضوع خود
منشاء تمامی مفاسد اس��ت .یعنی وقتی میان افراد و نهادها
تبعیض قائل ش��ویم و رویکردها متفاوت شود منشاء فساد
خواهد شد ».وی همچنین تاکید کرده« :من فکر می کنم اگر
به جامعه اطمینان داده شود که در راه مبارزه با فساد اقتصادی
جدیت وجود دارد ،خیلی زود قانونگرایی حاکم خواهد شد».
سایت
تابناک از
ارسال پیام
محرمانه
امریکا
درباره ایران
خبر داده
است
مجله تایم این
شماره خود را به
القاعده و یمن
اختصاص داده
است
پیام محرمانه امریکا
س��ایت تابناک به نقل از روزنامه اس��رائیلی یدیعوت
احارانوت از پیام محرمانه امریکا به ایران درباره حمله اسرائیل
خبر داده است .این روزنامه نوشته است« :مقامات عالی رتبه
امریکایی از طریق دو کشور اروپایی به ایران پیغام داده اند که
با توجه به احتمال حمله یکجانبه رژیم اسرائیل به تاسیسات
هس��ته ای ایران ،این کش��ور از ایران انتظار دارد با حمله به
پایگاه هایی امریکایی ،این کش��ور را در جنگ وارد نکند».
تابناک در این باره نوش��ته اس��ت« :این گزارش در شرایطی
منتشر می ش��ود که بحث ها درباره میزان هماهنگی امریکا
و رژیم اسرائیل بر سر حمله احتمالی به ایران شدت گرفته و
با توجه به موضع گیری های اخیر مقامات امریکایی ،این گمانه
که امریکا جدا با حمله به ایران مخالف اس��ت ،قوت گرفته
است ».این سایت خبری در گزارش خود ادامه داده« :در حالی
که مقامات اسرائیلی ،همواره از ضرورت حمله به تاسیسات
هسته ای ایران دم می زنند و مدعی هستند در غیر این صورت،
ایران به سمت تولید سالح هسته ای پیش خواهد رفت ،امریکا
پیاپی اعالم کرده که راهکار مساله هس��ته ای ایران را از راه
دیپلماسی می داندg ».
مجله اشپیگل
به بحران
مواد مخدر
پرداخته
است
27
نقد و نظر
جمع واقع گرایی
وارمانگرایی
طرح ایران و سفر ابومازن به تهران
نقدونظر
مثلث شماره 141
28
سفر محمود عباس به تهران
گرچه به واسطه اجالس سران
عدم تعهد صورت گرفت اما با
خشم مقامات تل اویو مواجه شد؛
به نحوی که مساله ترور وی
توسط اسرائیلی ها مطرح شد.
گرچه ابومازن تمایل به طرح
صلح غربی دارد ،اما به خوبی
می داند که هرگونه راه حل
منطقه ای و جهانی برای حل
مساله فلسطین بدون نظر ایران
فاقد وجاهت است
1
حسین شیخ االسالم/مشاور بین الملل رئیس مجلس
نقدونظر
مثلث شماره 141
س��فر ابومازن به تهران و ش��رکت وی در کنفرانس
غیرمتعهدها فرصتی طالیی برای س��ازمان ازادی بخش
فلس��طین بود که نمی ت��وان ان را نادی��ده گرفت .دعوت
از محمود عباس ،رئیس س��ازمان ازادی بخش فلس��طین
برای ش��رکت در کنفرانس غیرمتعهدها در تهران در واقع
فرصتی برای وی فراهم اورد تا به ایران یعنی کشوری که
اولین سفارت فلسطین در ان افتتاح ش��د بیاید و پشتیبانی
120کشور را برای ارتقای موقعیت سیاسی سازمان ازادی
بخش فلسطین در جهان و سازمان ملل کسب نماید.
انچه در بیانیه تهران ذکر شد با حضور ابومازن و هیات
فلسطینی از سازمان فتح و سازمان ازادی بخش بود و انها
کوچک تری��ن اعتراضی نکردند؛ حت��ی در قضیه پایتختی
قدس ش��ریف نیز با ما همراهی هم کردند .ایا انها تصمیم
گرفته ان��د از قدرتی که در اثر مقاومت و بیداری اس�لامی،
سقوط مبارک و جانش��ینی او با حکومت اخوان المسلمین،
یار دیرینه فلسطین در مصر حاصل ش��ده به خط مقاومت
نزدیک تر ش��وند؟ ای��ا مواضع ام��روزی محمد المرس��ی،
رئیس جمه��وری مصر در پ��وچ نامیدن مذاکرات س��ازش
و درخواس��ت ازادی کل فلس��طین و تاکید بر اینکه مساله
فلسطین مس��اله نخس��ت جهان اسالم اس��ت ،همچنین
عظمتی که خط مقاوم��ت در عزت افرینی داش��ته و ذلتی
که اس��رائیل و امریکا در کنفرانس تهران متحمل ش��دند
راهبرد س��ازش محمود عباس و س��ازمان ازادی بخش را
تغییر خواهد داد؟ ایا انها در سایه اقتدار جهان غیرمتعهدها
و اسالم راهبرد وحدت فلسطینی حول مقاومت را جدی تر
خواهند گرفت؟ ایا وقت ان نیس��ت که از تجربه 20س��اله
گفت وگوهای سازش درس بگیرند؛ که چیزی جز ذلت به بار
نیاورده است .منتظریم که ببینیم.
انچه در رابطه با قضیه فلسطین در کنفرانس عدم تعهد
در تهران اتفاق افتاد نقطه عطفی است در کار غیر متعهدها
پیرامون فلسطین .غیرمتعهدها همواره موضع مثبتی نسبت
به فلسطین داشته ،چرا که از جمله اصول اولیه این جنبش
مخالفت با اش��غال ،تجاوز ،دخالت در ام��ور داخلی ملت ها
و احترام به حق حاکمیت کشورهاس��ت .ای��ن اصول تماما
اصولی است که توسط اس��رائیل نقض می شود .از ابتدایی
که جنبش غیرمتعهدها ایجاد ش��د موضع مثبتی نسبت به
فلسطین داشت و ضداسرائیلی بود ،به همین خاطر در طول
زمان روی قضیه فلسطین کار کرد و تصمیم گرفت کمیته
ویژه ای برای موضوع فلسطین تشکیل دهد.
این کمیته ویژه از تعدادی وزیر خارجه تشکیل شده
که هرگاه نیاز باشد و پیش از کنفرانس سران جلسه تشکیل
می دهند.
امس��ال نیز قرار بود در رام اهلل جلسه تشکیل دهند اما
به دلیل اینکه 4نفر از وزرا از کشورهای اسالمی بودند زمانی
که می خواستند به رام اهلل بروند اسرائیل به انها ویزا نداد .پس
از این تحول ،گزارشی از کار کمیته به کنفرانس سران دادند
و در اطالعیه همبستگی که س��ران در کنفرانس دادند این
کار را به شدت تقبیح کردند؛ انها این اقدام را مخالف عرف
قوانین بین المللی اعالم کردند.
اکنون سوال اینجاست که چرا کنفرانس تهران یک
نقطه عطفی پیرامون مساله فلس��طین به شمار می اید .در
حقیقت به دلیل فرمایش��ات دقیق و مبس��وط رهبری این
کنفرانس یک نقطه عطف به حساب می اید.
همچنین مساله دیگر این است که این کنفرانس در
تهران تشکیل شد و تمامی ش��رکت کنندگان موضع ایران
را همان موضع حضرت امام(ره) که اس��رائیل را یک غده
س��رطانی خوانده بودند که باید ریشه کن شود می دانستند.
بنابراین تمام کش��ورهایی که به ایران ام��ده بودند موضع
ایران و رهبر معظم انقالب را پیرامون رژیم صهیونیس��تی
می دانس��تند اما با این حال به کشور ما امدند .اگرچه برخی
از این کش��ورها از طرف امریکایی ها و اس��رائیلی ها تحت
فشار بودند و برخی دیگر نیز اصال مواضع ایران را پیرامون
اسرائیل قبول نداشتند ،اما در این کنفرانس شرکت کردند.
فرمایشات مقام معظم رهبری در 3بعد به قضیه فلسطین
کمک کرد؛ نخست اینکه ایش��ان معنویت را به عنوان یک
عامل مهم در مدیریت سیاسی و مدیریت جهان وارد کردند،
این عامل خیلی جدید اس��ت و دنیا تاکنون به این صورت
اداره نمی شده است.
ایشان خیلی حکیمانه معنویت را عنوان یک فاکتور
و عامل معرفی کردند .بعد دیگر این بود که ایش��ان تهاجم
خیلی قوی و مقتدرانه ای به امریکا داشتند و از ابعاد مختلف
نشان دادند که امریکا ضعیف شده است .مطابق فرمایشات
حضرت اقا این مساله که امریکا و اسرائیل می خواستند این
اجالس در تهران با این عظمت تشکیل نشود و به کشورها
برای شرکت نکردن در اجالس فش��ار اوردند را نیز باید در
محاسبات اینده دخیل دانست.
نکته دیگری که خیلی مهم اس��ت بخشی از سخنان
مقام معظم رهبری اس��ت که پیرامون مساله فلسطین بیان
داشتند .ایشان با زبان خیلی ساده نش��ان دادند که چگونه
این ظلم بزرگ تاریخی و جنایت علیه فلس��طینی ها انجام
ش��ده اس��ت .یعنی س��رزمین متعلق به یک ملتی بوده و
شناسنامه روشن و تاریخی داشته ،اما اسرائیلی ها به زور و با
سردرمداری انگلیس این سرزمین را از ملتش غصب کردند
و به جماعت دیگری که عمدتا از اروپا اورده بودند ،دادند.
این یهودیان نیز فلس��طینیان را از خانه و کاشانه شان
با زور و س�لاح راندند .انها تاکنون جنایات بس��یاری علیه
فلس��طینیان مرتکب ش��دند از جمله جنایت صبرا و شتیال
که در کمپ های پناهندگان فلس��طینی صبرا و شتیال واقع
در بیروت در س��پتامبر ،1982در دوران جنگ داخلی لبنان
رخ داد.
مقام معظم رهبری با اشاره به این وقایع ابعاد جنایت
اسرائیل را نشان دادند و نظام ظالمانه بین المللی را مطرح و
به عنوان نمونه نیز قضیه فلسطین را بیان داشتند .ایشان در
ابتدای سخنانشان تشریح کردند که نظام ظالمانه بین المللی
نیاز به تغییر دارد و غیرمتعهده��ا باید این وظیفه را بر عهده
بگیرن��د ،چراکه این جنب��ش در مقابل مهندس��ی معیوب
بین المللی ایجاد شد .س��پس نیز بیان داشتند که باید توجه
داشت که سرزمین های اشغالی متعلق به فلسطینی هاست.
مقام معظم رهب��ری بحث همه پرس��ی پیرامون مس��اله
فلسطین را بیان داشتند و خواستار ان شدند که این سرزمین
به شکل اولش بازگردد.
ی فلسطینیان،
در همین راستا بحث همه پرسی از تمام
چه فلسطینیان ساکنین فعلی این سرزمین و چه فلسطینیانی
که اکنون خارج از این منطقه هستند جدای از دینشان یعنی
مسلمان ،مسیحی و یهودی مطرح شد .قرار شد مطابق این
همه پرسی قانون اساسی تدوین شود ،انتخابات برگزار و در
نهایت خود فلس��طینیان برای سرنوشت خودشان تصمیم
بگیرند.
مقام معظم رهب��ری در این رابطه به سیاس��تمداران
امریکایی نی��ز نصیحتی کردن��د و متذکر ش��دند که انها
هزینه های گزافی چه م��ادی و چه معن��وی در حمایت از
جنایات اسرائیل پرداخته اند و اگر همین روند را ادامه دهند
این هزینه س��نگین تر خواهد ش��د .برای نخس��تین بار در
کنفرانس غیرمتعهدها قسمتی از بیانیه 11ماده ای تهران
در رابطه با فلسطین است؛ یعنی ماده دو این بیانیه.
متن ماده دو به این صورت اس��ت« :اشغال سرزمین
فلس��طین و جنایات مستمر رژیم صهیونیس��تی در اراضی
اش��غالی همواره علت وضعیت بحران��ی در خاورمیانه بوده
است .هر راه حلی برای این بحران مستلزم پایان بخشیدن به
اشغال ،اعاده حق الینفک مردم فلسطین در خصوص حق
تعیین سرنوش��ت انها در ایجاد کشوری پایدار و مستقل در
فلسطین به پایتختی قدس شریف است .اعاده حقوق ملی
مردم فلس��طین تنها راه برقراری صلحی پایدار و منصفانه
در منطقه است».
بنابراین مطابق این بیانیه اش��غال و جنایات اسرائیل
دلیل وضعیت بحرانی در خاورمیانه اس��ت .همچنین برای
اولین بار اس��ت که غیرمتعهدها بر س��رزمین دو دولتی در
فلسطین تاکید نمی کند و از قدس شرقی سخن نمی گوید.
بنابراین این بیانیه مغایرتی با دیدگاه ه��ای ایران پیرامون
مساله فلس��طین ندارد .جمهوری اس�لامی ایران همواره
براین اعتقاد اس��ت که کل س��رزمین فلس��طین متعلق به
فلسطینی هاس��ت ،یعنی از نهر تا بحر .س��ابق براین برخی
از این بندها قیدهایی می خورد که فلس��طینیان را محدود
می کرد مثال به تش��کیل سرزمین های س��ال 1967اشاره
می کرد یا پایتختی قدس شرقی را خواستار می شد ،ولی در
بیانیه تهران این موارد به چشم نمی خورد.
در جمله اخر نیز به این موضوع اش��اره ش��ده که اگر
قرار است در منطقه امنیت باش��د دیگر نباید اسرائیل وجود
داشته باشد .باید توجه داش��ت که برای نخستین بار است
که در اجالس غیر متعهدها بیانیه ای با این ادبیات منتش��ر
می شود .این مساله سابقه تاریخی دارد ،چرا که فتح قدس و
بیت المقدس با فتح دیگر سرزمین های اسالمی تفاوت دارد.
در س��ال 15هجری و زمان خلیفه اول وقتی س��پاه
اس�لام روانه ش��امات ش��د و ان دیار را فتح ک��رد ،متوجه
بیت المقدس ش��د و پادش��اه روم که کال مایوس شده بود
عقب نشینی کرد و سپاه اسالم بیت المقدس را که دارای برج
و باروی بلند بود به مدت چهار ماه محاصره کرد .انها به خاطر
قداست شهر تالش داش��تند بدون درگیری شهر را تسخیر
نمایند؛ در نهایت فرمانده س��پاه اسالم نامه ای برای اسقف
شهر که در غیاب حاکم و ارتش روم رهبری شهر را در دست
داشت نوشت که ما قصد خونریزی نداریم و از انان خواست
تسلیم شوند .اسقف اعظم اعالم کرد با شرایطی اماده تسلیم
اس��ت ولی معاهده ای می خواهد که با خود خلیفه باید عقد
نماید .فرمانده سپاه اسالم نیز برای عمر بن خطاب که پس
از فوت ابوبکر در ان زمان خلیفه گردیده بود پیام فرس��تاد.
خلیفه دوم نیز با عثمان مشورت کرد و عثمان نظر داد که تو
نرو چرا که اگر بروی خواسته انها را اجرا کرده ای.
وی به خلیفه گفت که باید بماند و با قدرت وارد شهر
ش��ود .وقتی خلیفه دوم ب��ا حضرت علی ب��ن ابی طالب(ع)
مشورت کرد ایش��ان فرمودند که برو زیرا در این صورت با
عزت و رحمت وارد شهر می شوی و خداوند این شهر را به
دست تو فتح می کند.
او نی��ز مش��ورت ایش��ان را پذیرف��ت و ب��ه ط��رف
بیت المقدس رف��ت .انها با خلیفه دوم معاهده ای بس��تند و
در ان شرط کردند که نباید ان منطقه را به یهودیان بدهد.
خلیفه دوم نیز تاکید کرده بود که این سرزمین نباید به دست
یهودیان بیفتد؛ ما مس��لمین نیز باید این پیمان تاریخی را
مدنظر داشته باشیم و نباید این تعهد تاریخی را برهم بزنیم.
بنابراین حمایت از سرزمین فلسطین برای مسلمانان یک
تعهد و وظیفه تاریخی و اسالمی است که نباید به هیچ وجه
ان را نادیده بگیرندg .
29
اجالس فلسطینی در تهران
ایا محمود عباس به محور مقاومت نزدیک شده است؟
2
حسین رویوران /کارشناس مسائل خاورمیانه
نقدونظر
برگزاری اجالس تهران و حضور برخی رهبران همچون
بان کی مون ،المرس��ی و محمود عباس اهمیت زیادی دارد.
طی این اجالس به نوعی اجم��اع در تهران صورت گرفت و
ده ها کشور با نماینده های سطح باال و پایین در این اجالس
حضور پیدا کردند؛ این مساله نشان می دهد که سیاست غرب
در انزوای ایران موثر نبوده است .در این میان رژیم صهیونیستی
بیش از پیش تالش کرد تا به نوعی در برگزاری این اجالس و
حضور سران در ان خلل ایجاد کند تا جایی که نتانیاهو شخصا
نکی مون تماس گرفته و از وی درخواست کرده است تا
با با
در اجالس جنبش عدم تعهد حضور نیابد؛ این مس��اله نشان
می دهد رژیم صهیونیس��تی تا چه حد از شکسته شدن حلقه
انزوا نگران بود .برگزاری اجالس در شرایطی که غرب تصور
می کرد به دلیل تحریم نفتی ،ایران دچار مشکل شده است،
نش��ان داد که تحریم ها تاثیرات جزئی داشته و سیاست کلی
نظام همچنان به پیش می رود .در حقیقت حضور کشورهای
مختلف در این اجالس نشانگر ظرفیت ایجاد نوعی همگرایی
خارج از چارچوب غرب و به صورت گسترده است که اهمیت
بسیاری دارد .س��فر محمود عباس به تهران برای شرکت در
این اجالس نیز حرف و حدیث های بس��یاری به وجود اورد و
بیش از همه باعث نگرانی رژیم صهیونیس��تی شد .در رابطه
با این سفر باید گفت س��فر عباس به تهران در طول اجالس
غیرمتعهدها خیلی تعجب ندارد ،چراکه فلس��طین عضو این
جنبش است و س��فر عباس و دعوت از وی نیز طبق پروتکل
صورت گرفت .بنابراین این س��فر در چارچوب اجالس قابل
تعریف اس��ت و نه در چارچوب روابط دو جانب��ه میان ایران و
مثلث شماره 141
دولت خودگردان فلس��طین .در این میان رژیم صهیونیستی
که همواره از ارتباط فلس��طینیان با ایران نگران اس��ت طی
سفر ابومازن به تهران نگرانی اش افزایش یافت .این نگرانی
اسرائیل از انجا ناشی می ش��ود که اسرائیل احساس می کند
ی فلسطین و ارمان های فلسطینیان است و ممکن
ایران حام
است این مس��اله ارمانگرایی را در میان فلسطینیان تقویت
کند ،به همین دلیل این نگرانی همیش��ه وجود داشته و دارد.
از دیگر سو رژیم صهیونیس��تی می داند که برخی کشورهای
حاضر در اجالس با این رژیم رابطه خوبی ندارند و در نهایت
نیز این مجموعه در تعارض کامل با اسرائیل است .این نگاهی
که اس��رائیل دارد به طور طبیعی اس��رائیل را از سفر ابومازن
به تهران نگ��ران کرده بود .اج�لاس غیرمتعهدها در تهران
دستاوردهای زیادی برای فلسطین داشت ،چرا که 120کشور
دنیا بر حقوق فلسطینی ها تاکید کردند .همچنین حمایت این
کشورها از عضویت دولت فلسطین در سازمان ملل نیز یکی
از نیازهای محمود عباس بود که سابق بر این نیز در این رابطه
اقدام کرده بود .عضویت فلس��طین در سازمان ملل به عنوان
دولت غیرعضو در مجمع عمومی در دستور پیگیری قرار دارد.
بحث دیگری که وجود دارد این است که در اجالس دو سند
پیوس��ت در ارتباط با فلس��طین وجود دارد که یکی از انها در
ارتباط با حقوق فلسطینی ها و ضرورت عقب نشینی اسرائیل از
مناطق 67است و دیگری در ارتباط با 11هزار زندانی سیاسی
فلسطینی است .در این زمینه فلس��طینی ها احساس کردند
که این موضوع اندک اندک در حال بین المللی شدن است در
حالی که اسرائیل از اینکه این موضوع بین المللی شود به شدت
نگران است و به دنبال این اس��ت که این موضوع همچنان
به عنوان یک موضوع داخلی و ب��ه دور از نظارت بین المللی
پیگیری شود .اجالس تهران یک اجالس فلسطینی بود ،زیرا
ایران اساسا از ارمان فلسطین حمایت می کند و به طور طبیعی
در این اجالس موضوع فلس��طین در اعالمیه تهران مطرح
ش��د .بندهای مختلف اعالمیه تهران در رابطه با فلس��طین
است و این به نفع جامعه فلسطین است .همچنین دو پیوست
در حاشیه مصاحبه جدید محمد علی ابادی
از انتخابات فرمایشی تا انتخابات دموکراتیک فدراسیون ها
مرتضی برکتی
از میان همه روسای کمیته های المپیک تنها او بود که
در میدان المپیک پرچم تکان می داد و شادمان دست هایش
را در هوا می چرخاند؛ صحنه ای اش��نا .در میان تماشاگران
او بود که با لباسی رسمی ،پرچم در هوا در میان تماشاگران
به دوربین عکاس خبرگزاری رویترز نگاه می کرد ،عکسی
به یادگار در جام جهانی 2008المان .از این عکس ها بسیار
است؛ عکسی در استادیومی نیمه ساخته ،عکسی در لباس
تکواندوکاران ،عکسی در قایق ،عکسی با لباس فوتبال و ...
محمد علی اب��ادی این روزها در س��اختمانی که خود
برای کمیته ساخته است نشس��ته و در اخرین گفت وگوی
خود با رس��انه ها گفته اس��ت که حتی اگر به او وزارت
ورزش هم پیش��نهاد کنند نخواه��د پذیرفت و در
کمیته المپیک خواهد ماند ،چ��ه انکه کارهای
30
نیز در ارتباط با فلسطین در این بیانیه وجود دارد .تمامی این
موضوعات بیانگر ان است که در این اجالس توجه ویژه ای به
مساله فلسطین شد که این مساله می تواند به نفع ارمان های
فلسطین باشد .رهبری نیز در این اجالس رهکردهای مهم و
شایان توجهی پیرامون فلس��طین بیان داشتند .ایشان بحث
همه پرس��ی را مطرح کردند که طرح خیلی مهم و مطابق با
هنجارهای بین المللی اس��ت .یعنی به عب��ارت دقیق بحث
بازگشت اوارگان و بحث همه پرس��ی برای اسرائیل بیش از
دیگر طرح ها چالش برانگیز خواهد بود ،زیرا در اینجا دیگر بحث
نابودی اسرائیل مطرح نیس��ت ،بلکه بحث تعیین سرنوشت
توسط همه پرسی است .این مساله برای رژیم صهیونیستی
خیلی مهم است و این رژیم می داند که در صورت اجرای این
طرح دچار مشکالت بسیاری خواهد شد .اجالس غیرمتعهدها
یک نوع موضع گیری سیاسی است ،چراکه اساسا غیرمتعهدها
یک جنبش است نه یک س��ازمان که یک ساختار مشخص
داش��ته باش��د .اما ایران اکنون به عنوان رئیس این اجالس
تالش می کند که از امکان��ات موجود در جه��ت حمایت از
فلسطین اس��تفاده کند یا به عبارت دقیق تر اکنون کشور ما
تالشش در این جهت است که در اجالس مجمع که تقریبا
سه هفته دیگر برگزار می ش��ود به گونه ای از بحث فلسطین
حمایت کند و از پتانسیل 120کشور غیرمتعهد در حمایت از
ارمان فلسطین و ازادسازی ان استفاده کند .تمامی این موارد
برای جامعه فلسطین یک فرصت اس��ت .البته این مساله با
بحث مقاومت فرق دارند ،چرا ک��ه مقاومت تغییرات میدانی
ایجاد می کند اما حمایت غیرمتعهدها حمایت سیاسی است
که بستر الزم را برای جامعه فلسطین فراهم می کندبحثی که
مقام معظم رهبری در ارتباط با رفراندوم مطرح کردند یک نوع
جهش در گفتمان سیاسی ایران در ارتباط با فلسطین است،
چرا که راهکار این طرح رفراندوم است و راهکار بقیه طرح های
پیشین ایران مقاومت بود .بنابراین در راهکار مقاومت تغییرات
براس��اس مبارزه و جهاد اس��ت ولی طرح رفراندوم براساس
هنجارهای بین المللی اس��ت .ان طرح ها انقالبی است ولی
این طرح صلح امیز و مبتنی بر رای جمعی اکثریت مردم است.
بنابراین طرحی که از جانب مقام معظم رهبری مطرح شد یک
نوع انتقال در گفتمان ،انتقال در شیوه ها و پذیرش بسیاری از
هنجارهای بین المللی را در خود دارد .شاید به همین دلیل نیز
رژیم صهیونیس��تی این طرح را برای خود چالش برانگیزتر از
باقی طرح ها می داندg .
عقب افتاده زیادی را دارد .هفت س��ال پی��ش که در همین
روزها به ریاست ورزش رسید با لباسی ساده و سفید به میان
ورزشی ها امد .در سالن فارسی اکادمی المپیک گفت که از
ورزش هیچ نمی داند ،اما ورزش را مهم می داند و با دو فرزند
خود وقتی تیم ملی به جام جهانی صعود کرد در شادی مردم
ش��رکت کرد .او گفت که در ورزش کارهای بسیاری نهفته
اس��ت که باید ان را اجرایی کند و مهمترین انها فقر اماکن
ورزشی است .با لباس سفید به ورزش امد اما وقتی رفت که
دیگر ورزش از نظر روابط وزارت ورزش و فدراسیون های
ورزشی در بدترین ش��رایط خود قرار داشت .شاید به همین
دلیل بود که رئیس جمهور در کابینه دوم خود ،مدیریت او را
در ورزش تداوم نداد؛ گرچه چهار سال برای وی کافی بود
که خان��ه ای زیبا در مجاورت س��اختمان ورزش برای خود
بس��ازد و حاالاز همین خانه اس��ت که وی بر طبل جدایی
از دستگاه رس��می ورزش می کوبد ،حتی اگر خود روزی در
ان مدیریت کرده باش��د .محمد علی ابادی ورزش را چون
خانه ای نیمه ساخته می دید و به همین دلیل ساخت تا کاملش
کند ،ذهن مهندسی عمران او می گفت اول زیر بنا و بعد نما.
تو ساز انقالبی اماکن ورزشی
شاید همین بود که وی با ساخ
در هر شهر و روستایی اقدام کرد .سرعت باور نکردنی
در ساخت و س��از باعث ش��د که وی در بسیاری از
معلم بودن و معلم ماندن
همه معلم های من؛ یادی از محسن افشار
زهیر توکلی /نویسنده و شاعر
بیدل دهلوی
القصه ،سال چهارم دبیرستان ،دبیر ادبیات برادرم همین
اقای عزیز از دس��ت رفته همین اقای اموزگار محسن افشار
بود ،یعنی س��ال تحصیلی 1369-70و تقدیر چنین رفت که
دوازده سال بعد یعنی سال تحصیلی 1381-82روزی که برای
نخستین بار من به عنوان دبیر ادبیات پایه اول پیش از نواخته
شدن زنگ مدرس��ه پا به دفتر دبیران دبیرستان غیر انتفاعی
روزبه می گذارم با مرد س��یه چرده بلندباالیی روبه رو شوم که
دبیر ادبیات پایه های دوم و سوم است به نام افشار و اول اشنایی
ندهم تا ببینم که چگونه ادمی است و واقعا این همان افشاری
اس��ت که برادرم با ان همه اعجاب در تمام این س��الیان از او
می گفت و بعدا اش��نایی بدهم و در دریای جوانمردی او غرق
شوم .اری؛ گلچین روزگار عجب خوش سلیقه است...برادرم
ی می گفت ک��ه دیوانه ای بوده اس��ت در نوع خودش
از معلم
که تسلطی عجیب بر شاهنامه داشته و در دوران دانشجویی
یک ماه از صبح تا شب معتکف کتابخانه ای شده بوده و ّ
کل
شاهنامه را خوانده بوده و من از خودش شنیده بودم که در ان
دوران رفیقش دکتر ایلخانی بعد از ان بوده که بزرگترین استاد
فلسفه قرون وسطی در ایران است و اینکه او و ایلخانی عنان
به عنان می تاخته اند و او به عشق معلمی پی درس دانشگاه را
پس از لیسانس نگرفته بوده و همیشه از اصولی می گفت که
به هیچ قیمتی حاضر نیست ان را رها کند و عین عبارتش این
بود«:ما یک رسالتی به دوش داریم که به خاطر ان معلم ادبیات
مانده ایم؛ ما قرار است میراثی را به نسل های بعدی برسانیم»
و یادم هست که این عبارات را وقتی از او شنیدم که شدیدا با
مدرسه درگیر بود .دس��ت اندر کاران مدرسه نزد او متهم بودند
به اینکه درس ادبیات را درسی فرعی و درجه دوم می دانند و
از انجا که مدرسه ،خاص رشته ریاضی است ،با درس ادبیات
به مثابه س��اعتی برای تنفس دانش اموزان در خالل ساعات
سنگین دروس تخصصی برخورد می کنند و انتظارشان این
است که دبیران ادبیات کمی ذوقی با مساله برخورد کنند و ان
سختگیری دبیران درس هایی مثل فیزیک و هندسه و مثلثات
و جبر را روا ندارند ،ولی مگر محسن افشار کوتا ه بیا بود؟ اری؛ او
معلم سختگیری بود ،نه شبیه بسیاری از همکاران دکاندار ما که
این سختگیری ،بخشی از لوازم کاسبی شان است و تنها چیزی
که برایشان مهم است درصد قبولی کالسشان در کنکور و از
ان سخیف تر رتبه کالسشان در ازمون های ازمایشی ادواری
تستی است که برخی موسسات برگزار می کنند؛ اکنون حدود
یک دهه است که مدارس ممتاز شهر تهران و سایر شهرهای
بزرگ کشور به همین نوع اموزش تست -محور دچار شده اند
که دامنه اش تا مقطع ابتدایی هم گس��ترده است (دانش اموز
ابتدایی به اجبار مدرسه در ازمون تستی مرات شرکت می کند
که یک موسسه به شکل متحد و همزمان در مدارس تحت
لیسانسش برگزار می کند) و اولیای غافل و الکی خوش طبقه
مرفه که همه مثال تحصیلکرده اند ،کل��ی حال می کنند که
نقدونظر
دو ،س��ه هفته پیش محسن افش��ار بر اثر سکته قلبی
درگذشت .این خبری نیست که جنبه رسانه ای داشته باشد و
این دوست ،این معلم ،این رادمرد ازاده وارسته ،شهرتی نداشت
تا خبر درگذشتش خبر تلقی شود و دست بر قضا خبرهایی مثل
این ،اصل جنس خبرند که معلمی مثل محسن افشار در این
روزگار کم پیدا می شود؛ بسیار کم و با رفتن هرکدام از این مردان
یک جای خالی می ماند که هرگز پر نخواهد شد و جامعه روی
دوش همین مردان گمنام است که بر سر پاست ،ولی رسانه،
زندگی اش در سطح می گذرد و حتما باید وزیری ،وکیلی و از این
قبیل ،صاحب عنوانی سرش را زمین گذاشته باشد تا کک رسانه
بگزد و خبر مرگ ان ادم مرده را بلکه خبر خالی شدن ان مقام
و منصب و عنوان را به گوش سایر مدعیان و ازمندان برساند.
و ا ّما من؛ حجتی اس��توار دارم بر اینکه بای��د امروز خبر
درگذشت محسن افشار را به شما –خواننده عزیزم -برسانم.
اگر یادتان باش��د از چند ماه پیش یک نوش��ته دنباله دار را زیر
عنوان «همه معلم های من» اغاز کرده ام .خب؛ محسن افشار
اگرچه به ظاهر همکار من بود ،من از او درس ها اموخته ام؛ چه
درس زندگی و چه راه و رسم معلمی که اصولی دارد این کسب
و کار و همزمان این هنر و این اصول را در هم نفسی با معدودی
ی را هنر خود
از معلمان قدیمی می شود اموخت و بس که معلم
می دانند و فراتر از ان ایمان و ارمانش��ان معلمی است و البته
نسلشان رو به انقراض است و محسن افشار یکی از نمونه های
این گونه رو به انقراض انسانی بود که رفت و از مشاهده روزانه
خیلی چیزها راحت شد .پس جا دارد من در یکی از نوبت های
ان نوشته دنباله دار ،قلم را ازاد بگذارم که حرف دل سوگوارم را
روی کاغذ بیاورد و تصویری ولو بریده بریده از مردی رسم کند
که کلیدواژه شخصیتش «شرافت و ازادگی» بود.
***
برادر بزرگترم دوران نوجوانی را در دبیرس��تان ش��هید
محسن چیت چیان گذراند ،در چهارراه اب سردار .این دبیرستان
از جمله مدارس خصوصی قبل از انقالب بود که در توفان وزیده
از اردوگاه سوسیالیست های مسلمان دهه 60مسخ شدند و به
مدرسه دولتی بدل گشتند ،ولی شیوه اداره ان به همان سبک
مدارس ممتاز ادامه یافته بود و اس��م شهید مهندس محسن
چیت چیان روی این مدرس��ه هم به خاطر ان بود که او و تنی
چند از دوستانش پایکار ایستادند تا این مدرسه ممتاز ،پس از
دولتی شدن همچنان به همان کیفیت و همان اسلوب ،کارش
را دنبال کند .چند س��ال پیش رفته بودم کوچ��ه حاج نایب در
خیابان ناصر خسرو ،به دنبال متون فارسی علمای متقدم شیعه
می گشتم .انجا مشتری روحانی پیری با لهجه غلیظ ترکی بودم
که کتابفروشی اش طبقه دوم پاساژ بود؛ کوچک و تاریک و نمور
و همه چیز در اطراف غبارگرفته ولی از ویترین که بگذریم ،هر
سه ضلع مغازه از کف زمین تا سقف کتاب بود در قفسه چیده
و تازه روی زمین هم تا کمر کتاب بود ،خوابانده روی هم و باال
امده و جای ایستادنی نه .وقتی پس از خریدن یک گونی کتاب،
از او کارت ویزیت خواستم ،کارت ویزیت نداشت و روی کاغذی
نوشت و داد دس��تم :عبد الکریم چیت چیان .پرسیدم و کاشف
به عمل امد که پدر شهید محسن است و برگشت تا کتابی را در
قفسه پشت سرش جا به جا کند و برگشت و ر ّد بغض فروخورده
را دیدم که یک قطره درشت با سماجت در ان چشم خانه نشسته
بود که نه به خواهش پیرمرد گوش کرده ب��ود تا در زاویه ای از
ماتم خانه قلبش بماند و به دریچه نگاه فوران نکند ،نه می چکید
تا به سرعت در همان فرصتی که به بهانه جا به جا کردن کتاب
روی از ما برگردانده بود از گونه پاکش کند:
دوستان از بس در این ویرانه ها گم گشته اند
می چکد اشکم ز چشم و خاک را بو می کند
مثلث شماره 141
موضوعات ورزشی نتواند مدیریت درستی را انجام دهد .به
گفته یکی از معاونان او ،او در س��خت افزار مردی کوشا بود
اما وقتی به موضوعات نرم افزاری و مسائل روزانه مدیریتی
ورزش برخورد می کرد همواره با مجموعه ای از مشاوره ها
دچار چالش می شود .از همان ابتدا که می خواست مدیری
را در فدراسیونی بگمارد ،حاش��یه های بسیاری همراهش
بود .شاید اوج این حواشی دخالت وی در امور برگزاری یک
مس��ابقه بود که مجادله ای بزرگ را در پی داشت تا انجا که
صدمات جبران ناپدیری به س��ابقه مدیریتی او زد .دخالت
از باال به پایین مدیریت او در ورزش در فوتبال با داس��تان
برکناری محمد دادکان در جام جهانی همراه شد ،تا انجا که
علی ابادی سودای مدیریت در فدراسیون فوتبال را داشت و
ناکام ماند .شاید در طول تاریخ ورزش از زمان تیمسار ها در
رژیم گذشته تا محمد شاه حسینی و حاال محمد عباسی در
ورزش ،هیچ رئیس ورزشی نبود که همانند محمد علی ابادی
دوست داشته باش��د که رئیس فوتبال شود .دخالت وی در
موضوعات جزئی فوتبال از انتخاب سرمربی برای تیم ملی
که با چراغ سبز او روزی امیر قلعه نوعی سرمربی می شود تا
روزی که علی دایی روی صندلی تیم ملی می نشیند تا نحوه
بلیت فروشی در اس��تادیوم های ورزش��ی و تا حضور برای
ریاست فوتبال ،نشان از ان داشت که رئیس دستگاه ورزش
ریاست فدراس��یون فوتبال را بر مدیریت در ورزش ترجیح
می داد و ش��اید هر دوی انها را و بعد ها با ریاست بر کمیته
المپیک .او هرسه را دوست می داشت.
بسیاری از کارشناس��ان مدیریت علی ابادی را بیشتر
از هر زمان دیگ��ری در ورزش امران��ه توصیف می کردند.
فض��ل اهلل باقرزاده ،رئیس فدراس��یون شمش��یر بازی ادعا
می کند به دلی��ل اینکه دس��تور تند س��ازمان تربیت بدنی
تحت مدیریت علی ابادی مبنی بر انتقال س��هام ش��رکتی
تحت مدیریت فدراسیون را به ش��رکتی دیگر اجرا نکرده،
برکنار ش��ده و ریاس��ت وقت ورزش فردی از بس��تگانش
را به ریاست فدراس��یون نشانده اس��ت .در زمان مدیریت
علی ابادی بسیاری از این ادعاها را می توان دید که نه تنها
اصول اولیه ان رعایت نش��ده ،بلکه همیشه اعتراض هایی
را به دنبال داش��ته است .سنت دخالت س��ازمان ورزش در
انتخابات فدراسیون های ورزشی در زمان علی ابادی بیشتر
از هر زمانی و با دقت بیش��تری پیگیری می شد تا انجا که
وقتی رئیس ورزش خواس��ت در ساختمانی که خود ساخته
بود بنشیند انتخابات کمیته ملی المپیک براحتی محلی برای
کسانی بود که در زمان مدیریت علی ابادی در ورزش رئیس
فدراسیون شده بودند و حاال می توانستند به رئیس خود ادای
دین کنند .او این روزها در گفت وگو های رس��انه ای اش از
عدم دخالت دولت /سیاست در ورزش سخن می گوید که
خود روزگاری با مدیریت امرانه خود حتی نمی گذاشت روند
طبیعی یک انتخابات ورزشی شکل گیرد و مثال در انتخابات
فدراسیون فوتبال نگذاشت نامزدهای مستقل ورود کنند تا با
کاندیداهای فرمایشی به رقابت بپردازد ،اما روند اینده همین
نامزدهای حداقلی که برای داغ کردن تنور انتخابات امده
بودند را به ریاست فوتبال نشاند تا دوران ناخوش فوتبال در
دوران علی ابادی با ریاست علی کفاش��یان ادامه پیدا کند.
او به گذش��ته خود نیز که صادقانه ان را حتی امرانه انجام
می داد پشت کرده است و حاال سخن از عدم دخالت دولت/
سیاس��ت در ورزش می گوید .حتی اگر این سخنان راست
باشد از زبان کسی می اید که خود روزگاری در عدم پایبندی
به ان با صداقت بیش��تری به امروز عمل می کرد .برای او
نگران هس��تیم چه انکه حتی به قیمت تعلیق ورزش ایران
از ماندن س��خن می گوید که وقتی به خبرنگاری در لندن
گفت که کارهای عقب افتاده ای در المپیک دارد با توجه به
انچه در حال وقوع است در ورزش کشور ،بیشتر از هر زمان
دیگری برایش نگران می ش��ویم که ای��ن ماندگاری برای
چیست و چه قیمتی خواهد داشتg .
31
نقدونظر
پولشان هدر نرفته و ش��هریه های نجومی که به جیب گشاد
این مدارس س��رازیر کرده اند در محلش خرج شده و مدارس
هم شکر خدا به جا می اورند که از صدقه سر این ازمون های
تستی ،هم نمایش موفقیت امیز و باب دلی از وجدان و تعهد
کاری برای مشتریان معقول شان برپا کرده اند ،هم خیالشان
راحت است که دانش اموزانشان از بغل این فشار و پرس تستی
چند و چندین ساله انچنان به ماشین های خودکار و هوشمند
تست زنی بدل می شوند که توفیقش��ان در کنکور تضمینی
است و هر سال پس از اعالم نتایج کنکور چهره قربانیانشان
و رتبه های یک رقمی و دو رقمی و س��ه رقمی انها را بیلبورد
می کنند و بر سر در مدرس��ه می اویزند تا مشتریان بیشتری
شکار کنند و تنها چیزی که در این میانه هیچ (تاکید می کنم:
هیچ) اهمیتی برای هیچ کس ندارد ،پرس��ش و جست وجو و
عطش دانستن است .برخی هم همکاران ما هستند که از این
خوان یغما لقمه ای دندان گیر برای خود می برند .در عوض انکه
ارمان خود را زیر پا گذاشته اند و انهایی که رندترند همچنان
ژست ارباب فضل و دانش را حفظ کرده اند با مقادیر معتنابهی
از نظم و انضباط که مثال معلم خودش باید الگوی نظم باشد
و در واقع برای خودشیرینی پیش روسایشان یعنی صاحبان
ی را می شناختم که
همین بنگاه های خدمات تس��تی (معلم
ماشینش وسط بزرگراه خراب شده بود و ان را کنار زده بود و
با پسرش تماس گرفته بود و ادرس داده که ماشین در فالن
بزرگراه کیلومتر فالن است؛ بیا و یک فکری به حالش بکن و
سپس ماشین دربستی کرایه کرده بود و خودش را درست در
لحظاتی که اینده س��ازان از پله ها باال می رفتند یعنی پیش از
شروع کالس ها به مدرسه رسانده بود و مدیر مدرسه نظم او را
به رخ بقیه دبیران می کشید) و مبالغ ابرومندانه ای کت و شلوار
اتو کشیده برای س��ر و پز معلم حرفه ای و سختگیری بغایت
شرافتمندانه و درخور تقدیر علیه جذب شدگان بنگاه مربوط
یعنی دانش اموز و این سختگیری امروزین در چوب و فلک
و ترکه البالو متجلی نمی ش��ود ،در زندگی پادگان واری جلوه
می کند که ما با همکاری شوق انگیز اولیای دانش اموزان برای
انها رقم می زنیم و دانش اموز در بهترین و سرنوشت سازترین
سال های عمرش که باید زندگی بیاموزد باید تفریح کند و کتاب
بخواند و رفیق بازی کند ،کوه برود ،سینما برود ،ورزش کند و
در یک کلمه در سال هایی که نوجوان است باید خود را بشناسد
تمام وقتش به تست زدن پشت میز امتحان می گذرد (گاهی
وقت ها در یک روز چند امتحان ).باری؛ محسن افشار سختگیر
بود ولی نه از این دست س��ختگیری کاسب کارانه بسیاری از
همکاران ما .امروز معلم خوب ادبیات کس��ی است که تمام
کتاب های کمک اموزشی را به روز می خرد و می داند که از خط
به خط کتاب ادبیات چه تست هایی استخراج شده است و چه
تست هایی ممکن است استخراج شود ولی یک بار در عمرش
بیهقی را از رو نخوانده و سال به سال از عید تا عید یک رمان هم
نمی خواند؛ نه اینکه نخواهد بخواند ،بلکه ان قدر سرش شلوغ
است و از این مدرسه به ان مدرس��ه و از این اموزشگاه به ان
اموزش��گاه و از این درس خصوصی به ان یکی د ر تردد است
که فرصت سر خاراندن ندارد .سختگیری محسن افشار از این
بابت بود که ادبیات را تا مغز استخوان درک کرده بود و اصرار
داشت که به دانش اموز طوری درس بدهد که او هم لذت ببرد
و در عین حال ژرفای این دانش را دریابد .و اما چگونه بود که
او پس از دو دهه تدریس در بهترین مدارس تهران در سال 81
که من دیدمش هنوز یک پیکان قراضه عهد بوق سوار بود؟
این گونه عزیزم این گونه که مثال در دبیرس��تان روزبه که از
اولین سال تاسیس ،تدریس ادبیات همه پایه ها با او بود ،وقتی
که مدرسه پا گرفت ،به پیشنهاد خودش تدریس پایه چهارم را
که دستمزدش حداقل 1/5برابر است ،به معلم دیگری دادند تا
او به اصطالح خودش «کار پایه ای» را با فراغت بیشتری دنبال
کند .من که در این سیزده سال تدریسم نه دیده ام نه شنیده که
معلمی چنین از خود گذشته باشد؛ شما خود دانیدg...
مثلث شماره 141
ادامه دارد
32
طرح صادق قطب زاده چگونه برمال شد؟
خیانت به امانت
داوود حشمتی
24شهریور س��الگرد اعدام کسی اس��ت که در پرواز
انقالب در کنار حضرت امام(ره ) نشست و وارد اسمان تهران
شد .او از جمله مریدان امام موسی صدر بود که در مبارزات
علیه رژیم پهلوی فعال بود .سال ها در ایران و امریکا تحت
تعقیب ساواک قرار داش��ت تا انجا که می گویند شاه ایران
تالش کرده بود تا با استخدام یک مزدور در پاریس او را به
قتل برس��اند .همراهی قطب زاده با امام و انقالب تنها سه
سال به طول انجامید و در سال ٦١درحالی که قصد داشت
همزمان با ی��ک کودتای نظامی منزل ام��ام در جماران را
منفجر کند ،بازداشت و سپس اعدام شد.
کشف کودتا
در مراحل اولیه کشف کودتا بسیاری از مسئوالن در
نظر داشتند تا با احضار و اخذ اطالعات وی او را از منجالبی
که ضدانقالب برایش ت��دارک دیده بود ،خ��ارج کنند .اما
بعدها طبق نوارهایی که از جلسات قطب زاده به دست امد،
مقارن با پیروزی های رزمندگان اس�لام او پیش��نهاد ترور
امام را مطرح و روی این مس��اله س��خت پافشاری می کند
و امکاناتی از قبیل منزل و مبلغ 750ه��زار تومان پول در
این رابطه فراهم می کند .حجت االسالم ری شهری ،وزیر
وقت اطالعات در این باره می گوید...« :تعدادی از مسئوالن
کشور که در جریان این توطئه بودند ،نظرشان این بود که
قطب زاده را از این جهنم و از این الودگی نجات بدهیم .نظر
این بود که ی��ک روز بخواهیمش و بگویی��م این جریان را
می دانیم و افرادی با تو هستند و می دانیم افرادی که از خارج
و داخل در ارتباط با تو هستند مش��خص کن و بعد از اینکه
همه مسائل را گفت ،ازادش کنیم تا اینکه این جریان پیش
امد .مقارن عملیات فتح الفتوح قرار شد خانه شاه ویسی را با
کمک مهندس فرزان در اختیار این گ��روه قرار بدهند تا از
انجا کار را انجام دهند .این مساله که مشخص شد و وقتی
فهمیدیم این مرد اینقدر کثیف است و می خواهد یک چنین
خیانتی به امت بکند -خیانتی که ش��اه حاضر نش��د انجام
دهد -وقتی مساله به این شکل شد ،تصمیم گرفتیم ایشان
را باز داشت کنیم»...
پس از دس��تگیری ،قط��ب زاده تمام��ی اتهامات را
مردود دانس��ت ولی پس از اطالع از اینکه مسئوالن کشور
در جریان بوده اند ،به جرم خ��ود اعتراف کرد و کودتای او و
همدستانش علیه نظام جمهوری اسالمی با شکست مواجه
شد .او متولد 1315بود و تحصیالت مقدماتی را در مدرسه
دارالفنون به اتمام رس��اند .پدرش یک تاجر بازاری بود .او
خیلی زود به اپوزیس��یون شاه تبدیل و دلبس��ته مصدق و
جبهه ملی شد .پس از کودتای 28مرداد ،به عنوان نماینده
دانش ام��وزان وارد نهضت مقاومت ملی ش��د و به فعالیت
پرداخت .در سال 1337برای ادامه تحصیل به امریکا رفت و
در رشته زبان به تحصیل پرداخت .اما پس از مدتی در جشنی
که حکومت پهلوی در واشنگتن ترتیب داد ،بر گوش سفیر
ایران «اردشیر زاهدی» س��یلی می زند و از امریکا دیپورت
می ش��ود .مدت ها س��رگردان بود تا باالخره در کانادا رحل
اقامت می گزیند .حاال دیگر او یک انقالبی واقعی شده بود.
س��اواک همواره به دنبال قط��ب زاده ب��ود و یک بار
در 1353برادر او را در ایران دس��تگیر کردن��د و به عنوان
گروگان ش��ش ماه در زندان نگه داش��تند تا او خ��ود را به
ساواک معرفی کند ،اما این کار بی نتیجه بود .حتی ساواک
برایش تروریس��ت اجیر می کند تا او را در پاریس بکشد .اما
او جان به در می برد .بعدها محمد رضا شاه پهلوی در اخرین
مصاحبه زندگی اش که درس��ت چند روز پیش از مرگش با
دیوید فراست ،خبرنگار شبکه ا.بی.سی.نیوز انجام داد ،چنین
گفت« :من باور نمی کنم همه این کارها را ایت اهلل خمینی
به تنهایی انجام داده باشد .او مشاورینی دارد .به عنوان مثال
همه ما دو نفر از انها را به خوبی مى شناسیم؛ ابراهیم یزدی
و صادق قطب زاده .قطب زاده دانشجوی بی استعدادی بود
که از دانشگاه اخراج شد .گروهی او را عامل سیا و گروهی
دیگر او را عامل کا.گ.ب می دانند ».بعد از اتفاقات س��ال
١٣٤٢به نجف نزد امام خمینی می رود و س��پس به لبنان
نزد امام موسی صدر رفته و جزو هواداران ایشان می شود .در
همان زمان او با دس��تگاه اطالعاتی معمر قذافی ،دیکتاتور
سابق لیبی همکاری می کرد .نکته جالب اینکه بعدها همین
دستگاه اطالعاتی امام موسی صدر(استاد معنوی قطب زاده)
را می رباید و تاکنون نیز هیچ اثری از وی در دست نیست .در
خالل اجالس گوادالوپ که در مکزیک برگزار شد ،صادق
قطب زاده به نمایندگی از امام خمین��ی(ره) در ان اجالس
شرکت کرد.
پس از انقالب
او در ابتدای انقالب یکی از اعضای ش��ورای انقالب
بود .علی جنتی در مورد حضور لیبرال ها و امثال قطب زاده
و بنی صدر در ش��ورای انقالب و انتق��اد نیروهای مذهبی
می گوید« :من با اقای قدوسی ارتباط نزدیک داشتم .یک
روز به ایش��ان گفتم چرا بنی صدر و قطب زاده را در شورای
انقالب راه داده اند؟ ایش��ان گفت که اقایان هم دل خوشی
از انها ندارند ،اما نظر امام این بود که باید در شورای انقالب
باشند که دیگران فکر نکنند اخوندها امده اند تا همه مراکز
قدرت را در اختیار خود بگیرند »...قطب زاده پس از روی کار
امدن دولت موقت عهده دار سرپرستی صداوسیما و سپس
با حفظ سمت عهده دار وزارت امور خارجه دولت موقت شد.
عالوه بر دولت موقت که عباس امیرانتظام ،سخنگوی ان
چند بار از تبلیغات غیر مسئوالنه صداوسیمای تحت نظر او
ش��کایت کرده بود ،بنی صدر نیز اتفاقات مربوط به تسخیر
النه جاسوسی را به گردن او می اندازد .بنی صدر در این باره
چنین می گوید« :من قطب زاده را در ف��رودگاه دیدم .به او
گفتم :باالخره کار خودت را ک��ردی؟ جواب داد :من کاری
نکردم .به او گفتم این کاری است که خودت کردی ،خودت
هم جمعش کن .و به این ترتیب پست وزارت امور خارجه را
به او محول کردم ».از انجا که قطب زاده به شدت به دنبال
استرداد شاه به ایران بود ،از همین رو عده ای در دولت معتقد
بودند که درخواس��ت دانش��جویان مبنی بر استرداد شاه به
ایران خواسته او بوده که به دانشجویان القا کرده است.
از دست دادن مناصب و موضع گیری علیه نظام
به تدری��ج ب��ا از دس��ت دادن مناصبش خط مش��ی
سیاس��ی او هم تغییر کرد؛ تا جایی که در برابر امام و نظام
اس�لامی به توطئه گری پرداخ��ت .احمد عباس��ی ،داماد
ایت اهلل ش��ریعتمداری و از اعضای��ی ک��ه در کودتا همراه
قطب زاده بود در این ب��اره می گوید ...« :پ��س از برکناری
قطب زاده از سمت های رسمی اش در کشور و بعد از اینکه
می رساندیم .تا درست در حالی که تنها چند ساعت به شروع
کودتا مانده بود ،قطب زاده دستگیر شد».
اعترافات قطب زاده
قطب زاده ش��کل گیری توطئه ب��رای براندازی نظام
جمهوری اسالمی را این گونه بیان می کند« :از مدتی قبل،
حدود س��ه ماه قبل ،از یک سازمان افس��ری با من تماس
گرفتند و بحث و گفت وگویی پیرامون تحلیل ما از مسائلی
که فعال در کشور ما می گذرد ،ش��د .در این تحلیل من یک
مقدار نقطه نظرهایی داش��تم و انها ه��م همچنین .بعد از
قبول نقطه نظرهای من و چارچوبی که باید در ان باش��یم،
بحث و گفت وگو راجع به قصد براندازی حکومت و نه نظام
جمهوری ش��د که در اطراف بیت امام چ��ه می توان کرد.
بر این اس��اس ،بحث اول انها صحب��ت از محاصره بود و
انها درباره محاصره نقشه ای می خواستند .من این نقشه را
توسط یکی از دوستان (که تهیه شده بود) به انها دادم .یک
نقش��ه عادی بود .انها گفتند که این نقشه به نظر ما درست
نمی اید و بنابراین الزم است که ما از نزدیک برویم و انجا را
ببینیم .انها رفتند و من یکی از دوستانی که در انجا منزلی
ـ بغل منزل امام ـ داشت را معرفی کردم و اینها رفتند و ان
منزل را دیدند .در مراجعت وقتی نشستیم صحبت کردیم،
گفتند که این منزل محل بسیار مناسبی است برای انفجار
وگفتند که خیلی خوب و بحث راجع به محل انفجار صورت
گرفت که چگونه و به چه نوع .هفته بعد ـ که دو هفته قبل
از دس��تگیری من بود ـ امدند گفتند که سازمان ما تصمیم
گرفته انجا را از دو طریق بکوبد« :یک��ی با توپخانه ،یکی
هم احیانا با انفجار از داخل منزل ...هدف از بین بردن همه
سران حکومت من جمله امام [بود] ».من در بدو امر دو نوع
حالت روانی در برخورد با قضیه داشتم ،یکی مساله اری یا
نه ،منتها متاسفانه در وهله اول گفتم خیلی خب این مساله
را بررسی کنیم و ببینیم چه کار می شود کرد و «نه» نگفتم.
انها رفتند و نقشه را بررسی کردند و هفته بعد امدند و گفتند
که ما فکر کردیم که هم نقش��ه کوبیدن انجا باشد و هم به
حالت خونخواهی امام ،بقیه کارها را انجام بدهیم .فی الواقع
من از اینکه با این نقشه در اول ان مخالفت نکردم ،از لحاظ
روحی خودم ناراحت بودم و تصمیم داش��تم که در جلس��ه
نهایی که صحبت اس��ت ،مطلقا با کوبیدن جماران و منزل
امام -به اعتبار عاطفی خودم نس��بت به امام -جلوگیری
بکنم؛ ولی البته [با] بقیه نقش��ه مثل گرفتن سپاه ،کمیته،
رادیو و تلویزیون ،محاصره جماران ،من کامال موافق بودم.
این نقشه ای بود که در واقع انجام و عملی شد ،یعنی تا ان
مرحله؛ ولی همین طور که ع��رض کردم به تصویب نهایی
نرس��ید و ما هم در واقع قبل از انکه اصال ماجرا به صورتی
در بیاید ،دستگیر شدیم».
افراد حاضر در کودتا
صر ف نظ��ر از اق��ای احم��د عباس��ی ،دام��اد
ایت اهلل ش��ریعتمداری که از اعضای اصل��ی کودتا بود،
قطب زاده در خاطراتش از ارتباط با ایت اهلل شریعتمداری
س��خن گفته و اظهار م��ی دارد« :در بی��ن مراجع فقط
با واسطه ای با ش��خص ایت اهلل ش��ریعتمداری مساله
را درمی��ان گذاش��ته ب��ود »...ش��ریعتمداری از طریق
اقای حجت االس�لام مهدوی که امام جماعت مس��جد
جامع قلهک بود مبل��غ پانصدهزار تومان به عنوان خرید
خانه برای اقای قطب زاده ارسال می کند و طبق همین
اعترافات ایش��ان پیغام داده« :اگر براندازی انجام شد،
ایشان تایید خواهند کرد و اقدام خواهند کرد ».قطب زاده
در اعتراف��ات خود درباره هم��کاری با بعض��ی از افراد
در خارج از کش��ور و کش��ورهای بیگانه می گوید« :من
با اقایان نجف��ی و محمدحس��ینی و زارع و ریاضی [از
عناصری که قرار بود با کودتا همکاری کنند] این بحث
را بال استثنا کردم که ما نباید به هیچ سیاستی و نیرویی
در خارج از کشور متکی باشیم .این بحث را نیز با اقایان
حبیب زاده و کامبی��زی در مدت طوالنی نیز داش��تم و
مس��ئولیت سیاس��ت خارجی به عهده من گذاشته شد.
حتی یک مورد امدند و گفتند که جلسه ای در استانبول
یا انکارا بوده است که رضاپهلوی ،بختیار و اریانا و یکی
دو نفر دیگر در این جلسه بوده اند .اقایان می خواستند ما
سیاس��ت خارجی خود را با اینها هماهنگ کنیم ،اما من
گفتم از لحاظ من هر کس هر کاری که می خواهد بکند،
ولی من مواف��ق این کار نیس��تم ».همچنین مى گویند
یکى از کس��انى که در رابط��ه با این کودتا دس��تگیر و
زندانى مى شود ،شخصى اس��ت که قطب زاده او را پیر
و مرش��د خود مى دانس��ت .حتى اعتقاد داشت که این
شخص داراى کرامت اس��ت و ضمیر افراد را مى خواند.
گویا ایشان بنا داش��ته اند با اصول طریقت الهوتى ،راه
اصالح دنیا را فراهم س��ازند .یکی از نویسندگان مقیم
انگلیس در این رابطه می گوید از کسی شنیده است که
«شخصى در گروه قطب زاده نفوذ مى کند ،اما چون هرگز
استاد قطب زاده او را ندیده بود تا با قدرت ماورائی خود،
به ذاتش پى ببرد ،بنابراین طرح انها عقیم ماند و همگى
قربانى این دسیسه شدند».
نقدونظر
تدارک کودتا
قط��ب زاده پ��س از منزوی ش��دن ب��ه ای��ن نتیجه
رس��یده بود که انقالب از مس��یر خود منحرف شده و برای
بازگرداندن ان به مس��یر اصلی راهی ج��ز برخورد نظامی
وجود ندارد .البته وی در بازجوی��ی حرکت خود را براندازی
نظام جمهوری اسالمی نمی داند و اعتقاد دارد اصال مساله
براندازی نظام جمهوری اس�لامی مطرح نبود ،بلکه نجات
انقالب و جمهوری اسالمی ایران از دست کسانی که به نظر
وی صالحیت حکومت کردن ندارند ،مورد نظر بوده است.
هدفی که قطب زاده برای حرکت خود ذکر کرده است ،دقیقا
همان هدف کودتاگ��ران نوژه بود که دو س��ال قبل از او با
شکست مواجه شدند .صادق قطب زاده برای تحقق هدف
خود حدود یک س��ال و نیم تالش کرد .نورالدین کیانوری
(دبیرکل حزب توده ایران) با اش��اره به این موارد می گوید:
«ما از قصد توطئه قطب زاده اگاه شدیم ،بنابراین دو نفر از
افسران حزب (سرهنگ عطاریان و سرهنگ کبیری) را در
ستاد کودتا نفوذ دادیم .اخبار را به صورت منظم به مسئوالن
پس از دستگیری صادق قطب زاده ،دادگاه انقالب
ارتش با عنایت به اتهامات وی ،او را به عنوان یاغی و یکی
از مصادیق بسیار روشن مفسد ،محکوم به اعدام کرد.
مثلث شماره 141
دیگر خانه نشین شد و دیگر اسمی از او مطرح نبود و فعالیت
رسمی نداشت ،گاهی شنیده می ش��د که ایشان می خواهد
روزنامه ای دایر کند به نام والعصر مس��تقال .بعد می گفتند
که نه پشیمان شده می خواهد دوستانی جمع اوری کند و در
نهادها و سازمان های مختلف هم حتی رفقایی دارد و پیدا
کرده اس��ت و ان موقع ها صحبت می کردند که می خواهد
مثال یک تظاهراتی ،اعتصابی راه بیندازد .یک جبهه گیری
در برابر جمه��وری اس�لامی بکن��د و مخالفت هایی ابراز
کند»...
قطب زاده شروع به موضع گیری علیه حزب جمهوری
به دبیرکل��ی ایت اهلل بهش��تی می کن��د .ارتباط��ات او در
توطئه چینی علیه حزب جمهوری باعث می ش��ود تا وی با
حکم ایت اهلل قدوسی (دادستان کل انقالب) زندانی شود.
مخالف��ان دیروز وی از جمل��ه بازرگان ،بنی ص��در و دکتر
س��امی مقاالت متعددی را در حمایت از وی می نویسند و
معتقد هستند که او در پی یک ش��نود تلفنی بازداشت شده
است .قطب زاده به زودی ازاد می ش��ود اما چندی بعد و در
17فروردین ماه سال 1361خبر دس��تگیری قطب زاده به
جرم کودتا علیه جمهوری اس�لامی و ترور ام��ام خمینی،
اعالم می شود .کودتاگران با دفن مقدار زیادی مواد منفجره
در اطراف منزل امام در جماران ،قصد توطئه به جان ایشان
را داشته اند.
پس از افشای اسناد النه جاسوسی توسط دانشجویان
پیرو خط امام مش��خص ش��د که ن��وری زاده مالقات های
مس��تمری را با یکی از ماموران CIAدر ایران داش��ته .به
دنبال ان نوری زاده بازداش��ت و به کمیت��ه مرکزی منتقل
می شود .او در خاطراتش می گوید« :به من اجازه یک تلفن
دادند و من با قط��ب زاده تماس گرفت��م .او امد و مقدمات
ازادی من را از کمیته مرکزی فراهم ک��رد ».وی در جای
دیگری از خاطراتش از قطب زاده به عنوان عامل فرارش از
ایران نام می برد و می گوید که «قطب زاده پاس��پورتم را به
من داد تا بتوانم از ایران خارج شوم».
کمی دقت می تواند به راحتی این موضوع را تفسیر کند
که چطور قطب زاده با نزدیکی به عناصر مساله دار از دامان
انقالب جدا ش��د .او که پیش از این از جان��ب امام خمینی
فرزند خود خطاب ش��ده بود ،به جایی می رسد که مقدمات
قتل ایش��ان را فراهم می کند .دقت در ارتباط نوری زاده و
کودتای نوژه ،ارتباط نوری زاده و احزاب کومله و دموکرات
(که تا امروز همچنان ادامه دارد) و روابط نزدیک قطب زاده
و ن��وری زاده به راحتی نش��ان می دهد که ادع��ای اعتراف
دروغین قطب زاده از جانب نوری زاده تا چه اندازه از درجه
اعتبار برخوردار است.
سرنوشت رهبران کودتا
پس از دستگیری صادق قطب زاده ،دادگاه انقالب
ارتش با عنایت به اتهام��ات وی ،او را به عنوان یاغی و
یکی از مصادیق بسیار روش��ن مفسد ،محکوم به اعدام
کرد .قطب زاده در اخرین لحظات اجرای حکم اعدامش،
در جمع زندانیان اوین سخنرانی کرد وضمن اعتراف به
کودتا علیه جمهوری اس�لامی ،از اقدام��ات خود اظهار
پشیمانی و ندامت کرد .قطب زاده که در تاریخ 61 /1 /17
بازداشت شده بود پس از س��ه جلسه محاکمه بر اساس
رای دادگاه ارتش به اعدام محکوم شد و رای صادره در
شب 24شهریور 1361اجرا شدg .
33
سیاست
انتخابات کلید خورد
سیاست
مثلث شماره 141
منظور احمدی نژاد
چه بود؟
از کجا می دانید یک سال از عمر دولت باقی مانده؟
بخشی از سخنان محمود احمدی نژاد در گفت وگوی تلویزیونی هفته گذشته با حاشیه های فراوانی مواجه شده است .انجا که رئیس جمهور با طعنه گفت:
« از کجا می دانید که یک سال به اخر دولت مانده؟» حاال این اظهار نظر رئیس جمهور و برخی تحوالت دیگر گمانه زنی های فراوانی را پدید اورده است.
34
1
سیاست
مثلث شماره 141
«از کجا می دانید که یک س��ال به اخر دولت مانده؟»
همین جمله محم��ود احمدی نژاد کافی بود ت��ا واکنش ها
و تحلیل ه��ای فراوانی در فضایی که ح��رف و حدیث های
متفاوتی در مورد کاندیداهای انتخاب��ات وجود دارد ،مطرح
شود .حال انکه همین جمله رئیس جمهور موجب شده است
برخی تحلیلگران و چهره های سیاس��ی ب��ا در نظر گرفتن
برخی سخنان و اتفاقات دیگر ش��اهدی بر مدعای قدیمی
خود پیدا کنند که رئیس دولت ده��م طرح ها و برنامه هایی
برای نامزد حامی��ان دولت دارد .طرح ه��ا و برنامه هایی که
برخی ان را تکرار مدل پوتین و مدودف می دانند .احمدی نژاد
17مرداد امس��ال هم در روز خبرنگار در پاسخ به این سوال
که اینده سیاس��ی خود را چگونه پیش بینی می کنید؟ گفته
بود« :شما دارید من را تمام ش��ده تلقی می کنید .صبر کنید
ببینیم چه پیش می اید ».اما انچه موجب ش��ده س��خنان
هفته گذش��ته محمود احمدی ن��ژاد از جمل��ه «مزاح»ها و
«شوخی»های همیش��گی او تلقی نش��ود انتشار همزمان
سخنان منسوب به اسفندیار رحیم مشایی که از سوی خود
او تکذیب ش��د و نیز برخی مطالب مش��ابه در س��ایت های
نزدیک یا منسوب به چهره های دولتی است .اظهاراتی که
مضمونشان اخبار مهمی را در اختیار قرار می داد .در این میان
برخی چهره های سیاس��ی ترجیح دادند از این جمله محمود
احمدی ن��ژاد به راحتی عب��ور نکنند .در یک��ی از مهمترین
اظهارنظرها رئیس مجلس خبرگان با بیان اینکه دولت ها در
سال اخر کمی سست می شوند ولی توصیه رهبری به دولت
این بود که در فرصت باقیمان��ده کارها را جدی دنبال کنند،
خطاب به دولت و رئیس جمهور گفت« :این فکر نباید باشد
که ما نیز بعدا هس��تیم یا اینکه کاندیدای ما در دوره بعدی
رای خواهد اورد ».در همین راس��تا یک عضو هیات رئیسه
مجلس درباره این سخن رئیس جمهور که «چه کسی گفته
امسال سال پایانی دولت اس��ت؟» ابراز عقیده کرد« :دلیل
اصلی رئیس جمهور برای حضور در صدا و س��یما استفاده از
رسانه ملی برای طرح انتخاباتی پوتین -مدودف است ،اما
رئیس جمهور باید بداند ایران روسیه و ایشان هم پوتین نیست
و مدودف مورد نظر اقای احمدی نژاد نیز چنین جایگاهی در
میان افکار عمومی ندارد و نخواهد داشت ».محمد دهقان
که این س��خنان را به خبرگزاری مهر گفته همچنین تاکید
کرده اس��ت« :رئیس جمهور در این گفت وگوی تلویزیونی
حاضر نشد حقایق کش��ور مثل گرانی و مشکالت مسکن،
ارز ،صنعت و کش��اورزی را بپذیرد وهیچ راه حل مشخصی
نیز ارائه نداد .رئیس جمهور همه مشکالت دولت را به گردن
دیگران انداخت .این برای مردم قابل قبول نیست که پس از
هفت سال به جای پاس��خگویی درباره مشکالت ،فرافکنی
ش��ود .اگر این نوع ادبیات در س��ال اول ریاس��ت جمهوری
احمدی نژاد وجود داش��ت می گفتیم که بی تجربه اس��ت و
کم کم اصالح می ش��ود ولی این نوع ادبیات در س��ال اخر
قبول نبوده و در شان ریاست جمهور و مردم و نظام جمهوری
اس�لامی ایران نیس��ت ».وی البته گفت« :رئیس جمهور
باید بداند ایران روسیه و ایشان هم پوتین نیست و مدودف
مورد نظر اق��ای احمدی نژاد نیز چنی��ن جایگاهی در میان
افکار عمومی ندارد و نخواهد داش��ت ،صحیح نیس��ت که
رئیس جمهور از رسانه ملی به گونه ای استفاده کند تا شائبه
اس��تفاده بهره برداری انتخاباتی از ان پیش بیاید ».دهقان
گفت« :اگر مس��ئوالن قوا و نمایندگان مجلس در خصوص
مس��ائل و مش��کالت این دولت س��کوت کرده اند به دلیل
مصلحت فعلی کشور اس��ت ،نباید این سکوت خیرخواهانه
و دلسوزانه باعث سوءاس��تفاده و فرافکنی ش��ود ».صادق
زیبا کالم نیز در مصاحبه ای به تحلیل س��خنان احمدی نژاد
پرداخت .او گفت« :من فکر می کنم که به هیچ وجه پاس��خ
ارائه ش��ده از س��وی اقای احمدی نژاد مبنی بر اینکه « ...از
کجا می دانید که امسال سال پایانی دولت است »...اتفاقی
نبوده و ایشان به خوبی می دانست که این پاسخ تا چه میزان
تو گوی تلویزیونی در جامعه سوال و اما
می تواند از فردای گف
و اگر ایجاد کند .هیچ کس به اندازه اقای احمدی نژاد و حلقه
نزدیکانش بر این امر واقف نیس��تند که امسال ،سال پایانی
دولت اس��ت و به عبارتی دقیق تر ماه های پیش رو ماه های
پایانی حضور در راس قدرت محس��وب می ش��ود و س��ال
اینده در چنین روزهایی کابینه دولت جدید هم رای اعتماد
خود را از مجل��س اخذ کرده و اقای احمدی ن��ژاد به نارمک
برگشته و زندگی جدید را ش��روع کرده است ».وی با تاکید
بر اینکه تنها در یک صورت خواب اقای احمدی نژاد و حلقه
نزدیکانش تعبیر خواهد شد و ان پیروزی عضوی از این حلقه
در انتخابات اینده است گفت« :در صورتی که جبهه پایداری
به زعامت ای��ت اهلل مصباح یزدی نتواند بر س��ر نامزد واحد
اصولگرایان در انتخابات ریاس��ت جمهوری با اصولگرایان
س��نتی به زعامت ایت اهلل مهدوی کنی به توافق برس��د و
ش��کافی که در انتخابات مجلس نهم وجود داشت پر نشده
باقی بماند و هر یک از طرفین یک نام��زد را روانه انتخابات
کنند و در نهایت نامزد جبهه پایداری پیروز شود انوقت این
خواب تعبیر خواهد شد ».این استاد دانشگاه افزود« :پیروزی
نامزد جبهه پایداری یا نامزد مورد تایید ایت اهلل مصباح یزدی
می تواند حضور احمدی ن��ژاد و حلقه نزدیکانش را در قدرت
تداوم بخشد و منجر به ان شود که تفکر دولت کنونی حداقل
برای چهار س��ال دیگر هم حاکم بماند ».وی تصریح کرد:
«یعنی ممکن است در این صورت الگوی پوتین – مدودف
که هش��ت س��ال مدودف رئیس جمهوری روس��یه است و
پوتین نخس��ت وزیر و بالعکس را در ایران هم شاهد باشیم،
به طوری که در صورت ت��داوم حاکمیت تفکر دولت کنونی
با پیروزی یکی از اعضای حلقه نزدیکان اقای احمدی نژاد
در انتخابات ریاست جمهوری س��ال اینده ،احتمال حضور
دوباره اقای احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری بیش
از پیش افزایش می یابد ».اما نادر قاضی پور ،نماینده مجلس
نیز از جمله افرادی بود که ب��ه اظهارات احمدی نژاد واکنش
نشان داد .او در گفت وگو با س��ایت فردا با اشاره به سخنان
احمدی نژاد تغییر اس��تانداران و فرمانداران کشور را در سال
پایانی عمر دولت دهم نشان از برنامه ریزی های این دولت
برای ماندگاری عنوان کرد و مدعی شد« :خبرهایی از گوشه
و کنار کشور به گوش می رس��د ،این دولت برای رای اوری
در انتخابات اتی فعالیت هایی را اغاز کرده اس��ت ».روح اهلل
بیگی ،نماینده اصولگرای مجل��س در همین ارتباط با بیان
اینکه طبیعتا هر دولتی از مش��اهده اخر عمر خود ناخشنود
می شود ،گفته اس��ت« :این دولت هم مانند دیگر دولت ها
گمان می کند که همیشه مملکت را در اختیار خواهد داشت.
در حالی که سیاست و قدرت و دولت دست دولت نیست ،بلکه
دست مردمان با بصیرت است .نفس انتخابات برای این است
که مردم سرنوشت خود را رقم بزنند .انتخابات برگزار می شود
تا جلوی یکه تازی های دولت گرفته ش��ود و اگر الزم است
ترمز دولت گرفته شود ،مردم بتوانند ان را متوقف کنند» .
سخنان مهمی که تکذیب شد
اما درس��ت چند س��اعت پیش از اغاز پخش سخنان
محم��ود احمدی ن��ژاد اظهارات��ی منس��وب به اس��فندیار
رحیم مشایی روی خروجی س��ایت بازتاب قرار گرفت که با
واکنش های بسیار گسترده ای مواجه شد .سخنانی که البته
همراستا با جمله جنجالی چند ساعت بعد محمود احمدی نژاد
بود .بازتاب ،ای��ن خبر را به نقل از انچ��ه ان را «بولتن های
اصولگرایان» نامیده منتشر کرد .این سایت نوشت :شنیده
ش��ده در ماه رمضان مراس��م افطاری در س��اختمان کوثر
صورت گرفته .در ای��ن افطاری اقای مش��ایی بحث هایی
در مورد رابطه ش��ب قدر و حضرت زه��را(س) مطرح کرده
است و می گوید« :من به صراحت می گویم از اقایانی که در
انتخابات ریاست جمهوری مطرح هستند ،من هیچ کم ندارم،
نباید بگذاریم برنامه های این دول��ت زمین و ابتر بماند و به
35
سیاست
مثلث شماره 141
36
فضل خدا و کمک دوستان ،دولت اینده هم دست ما خواهد
بود ،شخص خودم هم اعالم امادگی کرده ام و می ایم ،اقای
احمدی نژاد بنده را متقاعد کرد تا حضور داشته باشم .مدیریت
این کار در دستان اقای احمدی نژاد اس��ت ،اگر او بگوید بیا
می ایم و اگر بگوید نیا نمی ای��م ،من دالیل مخالفت خود را
در خصوص حضور در انتخابات به ایشان گفتم و ایشان هم
دالیل خود را گفتند و من قانع شدم .احمدی نژاد شهر به شهر
خواهد رف��ت و خواهد گفت که اگ��ر می خواهید برنامه من
(احمدی نژاد) ادامه پیدا کند ،به فالنی (مشایی) رای بدهید و
این امر هم کامال قانونی است و ربطی به امکانات دولتی هم
ندارد .برنامه های دولت هم بر روی مردم بی تاثیر نبوده است.
سال 84و 88را به یاد بیاورید که ما چقدر تنها بودیم ،االن هم
همان وضعیت وجود دارد .خیلی ها االن می ترسند که قالیباف
رئیس جمهور شود ،اما او که از هاشمی بزرگتر نیست ،قالیباف
خیلی ایرادها و گاف ها دارد و ما برای او برنام ه مفصلی داریم،
البته نبای��د االن برنامه هایمان را رو کنی��م .جبهه پیروان و
موتلفه هم ش��امل افراد ...شده اند و کارش��ان تمام است ،و
جدیدترهای انها (رهپویان و ایثارگران) را هم در انتخابات
شرایطشان را دیدیم و تنها برای ما جامعتین مهم است ولی
ان هم خطرناک نیست ،در حال حاضر اختالف اصولگرایان
به گونه ای است که حاال حاالها باید بدوند تا این اختالفات
حل شود ... .اقای احمدی نژاد معادالت همه این ها را برهم
ریخته است .به رغم کارش��کنی هایی که وجود دارد ،برخی
می خواهند رابطه رهبری با احمدی نژاد را خراب کنند ،این
رابطه هم خیلی خوب و ارام است و با ...هم تعاملی صورت
گرفته و ...هم نیاز به بودجه دارد!!! و چون بودجه می خواهند
نمی توانند صریح وارد شوند».
در ادامه این خبر امده است« :شنیده شده هفته گذشته
اقای ثمره هاشمی رس��ما به عنوان مسئول س��تاد حامیان
احمدی نژاد فعالیت خود را اغاز کرده اس��ت .گفته می شود
اقای بقایی به عنوان اسپانسر مالی معرفی شده بود که این امر
با مخالفت مشایی مواجه می شود و قرار می شود سید حسن
موسوی ،مسئول امور مالی این ستادها شود تا کار انتخابات را
پیش ببرند ».فردای انتشار این سخنان اگرچه روزنامه های
بسیاری به درج این خبر پرداختند ،یک روزنامه اما به صورت
ویژه سخنان منسوب به اسفندیار رحیم مشایی را باز نشر داد.
«مغرب» که روزنامه ای تازه تاسیس است با درج کامل این
خبر بازتاب ،عکس بزرگی از مشایی به همراه تیتر« :مشایی:
می ایم» را بر صفحه نخس��ت خ��ود ق��رار داد .ماجرا انقدر
جنجالی ش��د که دفتر رئیس جمهور که ریاستش بر عهده
مشایی اس��ت ،بیانیه ای در تکذیب این خبر منتشر کرد .در
این تکذیبیه امده بود« :یکی از روزنامه ها ،روز گذشته خبری
ساختگی و دروغ درباره یک سخنرانی از مهندس اسفندیار
رحیم مشایی منتشر کرده که در ان هیچ ذکری از زمان ،مکان
و حاضران در این جلسه س��خنرانی به میان نیامده و همین
خبر مجعول نیز به تصریح روزنامه ،حاصل خبرسازی های
بولتن های داخلی یکی از جریان های سیاس��ی کشور است
که چنین عملکردی را جز با اصطالح سناریوسازی نمی توان
توصیف کرد ،بنابراین مقدمات و نتیجه گیری های این خبر از
اساس کذب است .مرکز ارتباطات ،اطالعات و تبلیغات دفتر
رئیس جمهور ضمن تکذیب این خبر دروغ ،با توصیه چندین
باره رس��انه ها به رعایت اصول حرفه ای و اخالق اسالمی،
تاکید می کند که ضمن طرح شکایت از این روزنامه ،دعوی
حقوقی خ��ود را تا حص��ول نتیجه پیگی��ری خواهد کرد».
در اطالعیه دیگ��ری از این جنس نیز دفت��ر رئیس جمهور
نوش��ت« :در پی انتش��ار اخباری منس��وب به جناب اقای
مش��ایی مبنی بر اعالم کاندیداتوری ایشان برای انتخابات
ریاس��ت جمهوری ضمن تکذیب ج��دی خبر مذکور اظهار
می دارد که اقای مشایی هیچ گاه و در هیچ محفل خصوصی یا
عمومی در این موضوع صحبتی نکرده است ».اگر چه انتشار
چنین اخباری (که از اساس و تماما دروغ محض است) جای
تعجب فراوان دارد ،لکن دادن جزئیات به یک خبر دروغ (که
با هدف القای باور به صحت خبر در مخاطبان انجام گرفته
است) از یک طراحی س��ازمان یافته برای تخریب ایشان و
شخص ریاس��ت جمهوری حکایت می کند ،تالش نافرجام
و شکس��ت خورده ای که به ویژه در دو سال گذشته در حجم
سنگینی به عمل امده است».
مصاحبه مهم یک مقام اگاه
اما این روزها س��ایت های غیر رس��می هم در فضای
س��ایبری جایگاهی برای خ��ود یافته اند .چنانک��ه با رصد
وبالگ ها یا س��ایت های منس��وب به چهره های سیاس��ی
می توان به اخباری مهم دست یافت .در تحوالت مهم هفته
گذشته و درست همزمان با ماجرای مربوط به انتشار سخنان
جنجالی رئیس جمهور و نیز سخنان منس��وب به اسفندیار
رحیم مشایی ،س��ایت انس��ان کامل که از جمله رسانه های
نزدیک به رئیس دفتر رئیس جمهور به شمار می رود ،خبری
مهم را روی خروجی خود قرار داد .این سایت در مصاحبه با
فردی که از او به عنوان مقام اگاه نام برده است مواضع مهمی
را منتشر کرد .در این مطلب امده بود« :یک مقام اگاه با تاکید
بر اینکه احمدی نژاد نسبت به ادامه مسیر عدالتخواهانه سال
۸۴بسیار حساس است ،گفت :احمدی نژاد برای تداوم خط
عدالت برنامه جدی دارد و معتقد است بدون شک دولت اینده
ده برابر انقالبی تر از دولت کنونی خواهد بود ».این مقام اگاه
افزود« :رئیس جمهور و مهندس مشایی از زمان شکل گیری
توطئه انگلیسی انحراف ،دو تفکیک راهبردی را در فضای
سیاسی رسانه ای کشور دنبال می کردند که از وقوع یکی از
این تفکیک ها باید جلوگیری و به ب��روز تفکیک دیگر باید
کمک می ش��د .انچه نباید رخ می داد جدایی احمدی نژاد از
والیت بود که به رغم تبلیغات س��نگین ،دشمنان نتوانستند
جز در می��ان اقلیتی مح��دود و البته موثر ،گ��زاره تفکیک
احمدی نژاد از والیت را جا بیندازند و توده های ملت همچنان
رئیس جمهور را سرباز رهبر انقالب می دانند ».وی ادامه داد:
«ان تفکیکی که باید رخ می داد و رئیس جمهور و مهندس
مش��ایی ان را دنبال می کردند این بود ک��ه تمام گروه های
سیاسی کش��ور ،با احمدی نژاد مرزبندی کنند .این مهم نیز
محقق شد و بس��یاری از افراد و جناح های سیاسی به خاطر
حمایت از احمدی نژاد در گذش��ته توبه کردن��د ».این مقام
عالی رتبه دولت��ی اضافه کرد« :با به نتیجه رس��یدن این دو
پروژه مهم فرصت تقلب گفتمانی و ارائه احمدی نژاد بدلی از
تمام احزاب سیاسی کشور سلب شده و ضربه ای مهلک به
این جریانات وارد امده است».
این مقام عالی رتبه در خصوص حمایت رئیس جمهور
از مهندس مشایی در انتخابات ریاست جمهوری اینده گفت:
«هدف اصلی احمدی نژاد جلوگیری از مهندسی انتخابات و
برگزاری ان در شرایط ازاد اس��ت و نتیجه چنین انتخاباتی
قطعا پیروزی کاندیدای عدالتخواهان و حامیان احمدی نژاد
خواهد بود ».وی با تاکید بر اینکه احمدی نژاد نسبت به ادامه
مس��یر عدالتخواهانه سال ۸۴بسیار حس��اس است ،گفت:
«احمدی نژاد برای تداوم خط عدال��ت برنامه جدی ای دارد
و معتقد است بدون ش��ک دولت اینده ده برابر انقالبی تر از
دولت کنونی خواهد بود ».این مقام اگاه با برشماری برخی
از توطئه های شکل گرفته علیه دولت ،تصریح کرد« :پروژه
خلع ید از دولت ،برگزاری انتخابات توسط کمیسیونی تحت
نظر مجمع تشخیص مصلحت و ...همگی در حکم اعتراف
زود هنگام به شکست و در جهت مهندسی انتخابات صورت
گرفته استg ».
روزنامه مغرب با انتشار بخش هایی از سخنان منسوب به
اسفندیار رحیم مشایی حاشیه های فراوانی را پدید اورد که به
سرعت تکذیب شد
سایت انسان کامل از رسانه های نزدیک به طیف حامیان
دولت در مصاحبه با یک مقام اگاه حرف و حدیث های متفاوتی
را مطرح کرده است
دفتر رئیس جمه��ور در اطالعیه ای خب��ر کاندیداتوری
اسفندیار رحیم مشایی را منتفی اعالم کرده و سخنان منسوب به
او را تکذیب کرده است
فراماسونر وحجتیهای در دولت نداریم
2
محمود احمدی نژاد به مردم چه گفت؟
سخنان محمود احمدی نژاد باز هم خبر ساز شده است.
اگر چه این نخستین بار نیست که یک گفت وگو و سخنرانی
محمود احمدی نژاد با واکنش های گس��ترده مواجه می شود
اما این بار س��خنان رئیس جمهور به دالیل متفاوتی اهمیت
مضاعفی یافت .نزدیک ش��دن به زمان برگزاری انتخابات
ریاست جمهوری هم بی شک از مهمترین دالیلی است که
موجب شده است تحلیلگران و رسانه ها دقیق تر به بخش های
مختلف سخنان احمدی نژاد نگاه کنند .اظهارات رئیس جمهور
که با واکنش های گسترده ای از مخالفان و موافقان روبه رو
شده این بار به صورت زنده و در قالب گفت وگوی تلویزیونی با
مردم از رسانه ملی پخش شده است.
باید به بنده در مدیریت اعتماد کرد
احمدی نژاد گفت« :اقتصاد باید از یک نقطه مدیریت
شود و من هم در جلسه هیات دولت مطرح کردم و مقام معظم
رهبری نیز گفتند که «بله درس��ت همین است» باید دولت
مدیریت کند و این بسیار مهم است؛ قوه قضائیه و دستگاه های
دیگر باید نظارت کنند اما اگر یک دستگاه نظارتی بگوید تو
باید این کار را بکنی یا اینکه به بانک مرکزی گفته شود به چه
حقی ارز را باال نمی بری ،معنی نمی دهد ».وی یاداور ش��د:
«نظارت به این معناست که قانونی اجرا می شود یا نه ،اما اینکه
گفته می شود یک سد را اینجا بساز و جای دیگر نساز این میز را
نخر و دیگری را بخر ،اینها دخالت در اجرا و تصمیم گیری است
و باید با تفاهم مرزبندی های این موارد را روشن کرد و باالخره
ما اول کار هس��تیم ».احمدی نژاد بر همین اساس به قانون
برنامه اشاره کرد و گفت« :در ان امده است که دولت باید این
میزان اشتغال ایجاد کند ،اگر بنا باشد به ما گفته شود اشتغال
درست کن 100 ،شغل در گلفروشی و 20شغل در جای دیگر
اما تنها 10تومان می دهیم؛ با این شرایط باید گفت که خودتان
این قانون را اجرا کنید و اگر شدنی است انجام دهید و ما چه
کاره هستیم ».احمدی نژاد گفت« :به بنده یا هر کس دیگری
باید اعتماد وجود داشته باشد و دخالت هایی وجود داشته که
البته این مساله از روی عمد نیست ،بلکه دلسوزی است ،اما
مرزها باید معلوم شود».
سیاست
شاید خاطرات دوران سکوت را بگویم
احمدی نژاد با بیان اینکه در طول سال های اخیر حد و مرز
را نشناختند ولی ما سکوت کردیم اضافه کرد« :سکوت ما به
حرمت دولت بود ،چرا که ما خودمان را کس��ی نمی دانیم که
ناراحت شویم ».رئیس جمهور در پاس��خ به این سوال که ایا
می توانید برخی از حرف های دوران س��کوت را االن بگویید
گفت« :اجازه دهید که این حرف ها در سینه ما بماند ولی شاید
در اینده خاطرات را بگوییم ».احمدی نژاد با طرح این پرسش
که چرا برخی می خواهند بگویند که ملت در انتخابشان اشتباه
کرده اند اظهار داشت« :ما که کسی نیستیم ،ولی الاقل به ملت
اگر مخالفت می کردم ،مس�ئول تمام مس�ائل
می شدم
احمدی نژاد اظهار داشت« :یکی از مشکالت اقتصادی
که پیش امد مشکل ارز بود و باالخره دشمن مسائلی را درست
کرده بود ،اما مقدار زیادی هم ناشی از ان بود که باندهای داخلی
فقط برای اهداف سیاسی و اقتصادی وارد شدند ».وی افزود:
«خودشان از یک طرف بازار ارز را به هم ریختند و از یک طرف
دولت را متهم کردند و به دولت فح��ش دادند؛ خب این واقعا
اخالقی نیست».
رئیس جمهور درباره هویت اخالل کنن��دگان در بازار ارز
گفت که این افراد مشخص هستند و مقداری در یک سال و نیم
اخیر دولت دستش بسته شد ،اما باالخره دست دولت باز می شود
و با انها برخورد می کنیم و خود ملت هم یقه انها را می گیرند و
این طور نیست که تمام شده باشد » .وی افزود« :تقاضای کاذب
در بازار التهاب ایجاد می کند و این به خاطر جنگ روانی سنگین
و برخی عملکردهای غلط بوده اس��ت ».رئیس جمهور گفت:
« نمی خواهم دولت را تطهیر کنم و برخی همکاران هم اشتباه
کردند چون به انها گفته شده بود و هشدار داده شده بود و خود من
بارها گفته بودم که این روش را اصالح کنند که انجام ندادند».
وی در پاسخ به سوال دیگری در مورد افزایش سودهای بانکی
و مشکالت موجود برای بخش تولید افزود« :این سوال ،سوال
بسیار مهمی است چرا که روش بانکی امروز گرفتار شدن در
یک حلقه بی انتهاست .سال گذشته بازار ارز را به هم ریختند و
گفتند باید سود بانکی اصالح شود .فضا را طوری درست کردند
که اگر من مخالفت می کردم مسئول تمام این مسائل می شدم،
باالخره من با باال رفتن س��ود بانکی موافقت کردم اما ایا این
مساله حل شد؟ به نظر من این شیوه بانکداری یکی از معضالت
مهم اقتصاد ماست».
تشکیل هیات نظارت حق من است
تو گو در مورد تشکیل
وی در بخش دیگری از این گف
هیات نظارت بر اجرای قانون اساس��ی و هدف از تشکیل ان
اظهار داشت« :قانون اساس��ی مهمترین و اصلی ترین سند
ملی اس��ت و باالتر از ان نداریم و قران و روایات در عمل به
همین قانون اساسی تبدیل شده اند ».وی افزود« :در سال اول
تصور من این بود که ما خیل��ی نیاز به هیات نظارت نداریم و
می توان با تفاهم همه مسائل را حل کرد ،ولی این اواخر دیدیم
که اینطور نیس��ت و خیلی از مسئوالن هستند که حتی یک
بار هم قانون اساس��ی را نخوانده اند ».رئیس جمهور با تاکید
بر اینکه ما ضد قانون نیس��تیم ،افزود« :رئیس جمهور تنها
کسی اس��ت که نماینده کل کشور اس��ت و این خیلی مهم
اس��ت هرچند نمایندگان مجلس محترمند ام��ا نماینده کل
ملت نیس��تند؛ هرچند که ممکن اس��ت بتوانند در کل امور
دخالت کنند اما تنها کس��ی که نماد تصمیم ملت محسوب
می شود رئیس جمهور اس��ت و قانون اساسی هم این اختیار
را به او داده که اگر چیزی را برخالف قانون یا مصلحت ملت
دید امضا نکند ».وی با بیان اینکه رئیس جمهور طبق قانون
می تواند تذکر قانون اساس��ی دهد ،گفت« :من تذکر قانون
اساسی دادم ولی من را مسخره کردند چرا که قانون اساسی
را نمی دانستند».
مثلث شماره 141
سیاست خارجی ایران تکه تکه نیست و دولت
متولی ان است
در بخش��ی از این اظه��ارات احمدی نژاد با اش��اره به
ضرورت سفر خود به عربس��تان برای اجالس مکه و انتقاد
برخی از این مساله گفت« :اولین نکته اینجاست که سیاست
خارجی نمی تواند تکه پاره باشد و هر کسی در مورد ان حرف
بزند .دولت مسئول این کار اس��ت و ان را دنبال می کند؛ نه
اینکه هر کس تریبون پیدا کرد یک نیش به همسایه ها بزند،
دولت ان را قبول ندارد ».رئیس جمهور ادامه داد« :ما با یک
رژیم رابطه نداریم و ان را از اساس قبول نداریم و در کنار این
با یک دولت نیز رابطه نداریم .البته ما با ملت ان رابطه داریم،
ما با ملت امریکا مشکلی نداریم و انها را دوست داریم و فقط
گروه هایی هستند که کاری کردند رابطه ما قطع شود وگرنه
ما با بقیه دنیا دوس��ت هس��تیم ».وی افزود« :برخی دخالت
بیجا می کنند و متوجه نمی ش��وند که حرفی ک��ه باید بزنند
را باید هماهنگ کنند ،البته برخی رس��انه ها ازاد هس��تند و
می توانند نقد کنند اما انها هم نباید به مسئوالن کشورهای
دیگر توهین کنند و این را ما قبول نداریم ».احمدی نژاد ادامه
داد« :توهین به رهبر یک کشور نه اخالق ماست و نه اخالق
جمهوری اسالمی اس��ت ».رئیس جمهور ادامه داد« :چرا ما
باید در اجالس عربستان حضور نداشته باشیم؛ ما با عربستان
مش��کلی نداریم ،دش��منان اصلی می خواهند که ما دشمن
باشیم ولی ما چه دش��منی داریم ».وی افزود« :چه وقت ما
به سرزمین دیگران چشم داشتیم که برخی می ریزند جایی را
داغان می کنند ،این اخالق ملت ایران نیست ».رئیس جمهور
با تاکید بر اینکه برخی می خواهند بگویند ما خرج نکردیم؟
اظهار داشت« :یعنی چه خرج نکرده ایم .اصال چرا نباید خرج
کنیم ،بنده لوس بازی و ریاکاری را دوست ندارم ،باالخره وقتی
ملتی می خواهد بر تراز جهانی بنشیند باید هزینه بدهد منتها
خودمان نباید اشرافی گری کنیم ».وی همچنین در خصوص
ماش��ین های میهمانان اجالس نیز گفت« :ما باید بهترین
ماشین ها را در اختیار میهمان هایمان قرار دهیم ،ملت ایران
مگر بهترین ها را در اختیار میهمانان خ��ود قرار نمی دهند؟
بهترین ها را باید بیاوریم ،چرا که این عزت ملت ایران است».
احترام بگذارید ،چرا که من هم حتی یک لحظه حس نکردم
که باالتر از نوکر مردم هستم ».احمدی نژاد اضافه کرد« :مثال
اگر فردی می خواهد سال دیگر رئیس جمهور شود می تواند
خودش را به ملت معرف��ی کند و ملت هم که اگاه اس��ت و
انتخاب می کند ،بر همین اساس توهین و تهمت جایی ندارد».
احمدی نژاد گفت« :ما در ای��ران گفته ایم که نیازمند
اصالحات هستیم و یکی از انها اصالح در نظام بانکی کشور
است ،باالخره باید معلوم شود که چه کسی مسئول چه کاری
است ،اگر مدرسه ای سه تا مدیر داشته باشد نمی تواند کار خود
را به درستی انجام دهد ،خزانه دولت را ایا می توان با چند مدیر
مدیریت کرد و برای مرغ و گندم و شکر می توان از سه نقطه
تصمیم گرفت؟» وی افزود« :مدیری��ت باید به طور متمرکز
در دست دولت باش��د و گاهی وقت ها این مرزها با یکدیگر
مخلوط می شوند و این مشکل ایجاد می کند».
به خدا قسم در دولت فراماسونر ،حجتیه و بهایی
وجود ندارد
وی یاداور شد« :دولت واقعا ش��بانه روز مشغول کار و
تالش است و همکارانم در دولت با اخالص عمل می کنند.
بنده خدمت بزرگی بودم و گفت��م برای اخالص هیات دولت
این کافی نبود که یک سال در برابر سنگین ترین هجمه های
ناجوانمردانه به خاطر این کشور سکوت کرد و وارد دعوا نشد
تا کشور را به هم بریزد؟ و ان بزرگ این حرف را تایید کردند».
وی با تاکید بر اینکه دولت به دنبال قدرت نیست ،گفت« :ما
حزب ،گروه و جلسه ای نداریم .به خدا قسم هیچ کس در دولت
فراماسونر یا حجتیه یا بهایی و خطر بزرگی بعد از صدر اسالم
نیست و نه منحرف و نه خائن است .دولت پاک است و ما روی
اصول خود ایستاده ایم و اصولی که سال اول گفته ایم محکم
پای ان هستیم ».احمدی نژاد ادامه داد« :ما می گویی م رانت،
تقلب و دروغگویی و پدرسوخته بازی نباید باشد ،نباید از جیب
ملت یک عده کاسبی کنند».
رئیس جمهور گفت« :ما همیشه به دنبال حفظ ارزش ها
بوده ایم و انها که می گویند شما منحرف شده اید ،باید بگویند
از چه چیز منحرف شده ایم ».وی افزود« :اگر صدها سال نیز
بگذرد من حتی یک لحظه هم به زیاده خواهان بله نخواهم
گفت ،ما ممکن است به خاطر برخی از مصالح سکوت کنیم
اما تسلیم نمی شویم ».وی افزود« :سیاه نمایی زحمات دولت
بی معرفتی به ملت است .بله ،ما مشکالت هم داریم .به خدا
اگر دخالت نمی کردند دولت چنان بازار ارز را مدیریت می کرد
که ملت متوجه فشار دشمن نمی شد ».رئیس جمهور درباره
اینکه چه زمانی اسامی مفسدان اقتصادی را با توجه به زمان
یکساله باقیمانده از دولت اعالم خواهید کرد ،اظهار داشت:
«شما از کجا می دانید که یک سال از عمر دولت باقی مانده
است .ملت همیشه هست و دولت نیز از ان ملت استg ».
37
نمی کنند .هم اکنون رویکرد دولت در اصالح قیمت ها تبعات
منفی را در بخش صنعت و بخش کشاورزی به دنبال داشته،
مشکالتی که دولتمردان نتوانستند برای ساماندهی و مدیریت
انها اقدامی کنند ،البته ادعایش است ولی در عمل با مشکالتی
مواجه هستند .در قسمت سیاس��ی نیز جریان خاص یکی از
نقطه هایی اس��ت که هنوز برای مردم روشن نشده و عوامل
درون دولت هم مس��اله را توجیه می کنند و طفره می روند از
اینکه بگویند این جریان چه نقش��ی در برخی مسائل کشور
دارد اما این سوال عموم اس��ت و دولتمردان باید به ان پاسخ
روشن بدهند.
در اینکه قطعا
مجموعه ای از حامیان
دولت با کشش و گرایش
سیاسی برای اینده برنامه
دارند و تالش می کنند
شکی نیست
دوره های قبلی هم روسای جمهور تالش داشتند
شخصی همسو با خودشان س�ر کار اید .ایا مدل
پوتین -مدودفی در ایران قابل تحقق است؟
حامیان دولت نامزد مخصوص خود را دارند
3
گفت و گو با عضو هیات رئیسه مجلس
با حسین سبحانی نیا ،عضو هیات رئیس�ه قوه قانونگذاری و نایب رئیس فراکسیون اکثریت مجلس درباره
صحبت های رئیس جمهور مبنی بر ادامه کار دولت در اینده به گفت وگو نشستیم.
اق�ای احمدی ن�ژاد در مصاحب�ه تلویزیونی
خود گفت که امس�ال سال اخر دولت نیست،
ارزیابی شما از این صحبت چیست؟
سیاست
lهمه صحبت ه��ای اق��ای رئیس جمهور را
مشاهد نکردم ،اما این قسمت را دیدم که مجری سوال
کرد با توجه به اینکه س��ال پایانی دولت اس��ت و ش��ما
گفته بودید اس��امی ای در دس��ت دارید ک��ه به وقتش
اع�لام می کنید ،ان زمان هنوز فرا نرس��یده اس��ت که
اقای دکتر احمدی نژاد به شوخی در البه الی جواب خود
به این سوال گفت «از کجا معلوم است پایان دوره دولت
باشد؟ دولت منبعث از مردم است ،مردم هستند و دولت
هم خواهد ماند ».طبیعتا مردم هستند ،اما باید دید مردم
چه نظری در انتخاب رئیس دولت اینده دارند چون اراده
مردم در انتخابات اینده به هر شکل و صورتی می تواند
تبلور پیدا کند .البته ش��اید اقای احمدی نژاد از ثمره کار
دولت خود مطمئن باش��د ،یعنی خیالش از طرح های در
دست انجام راحت است و فکر می کند اگر انها عملیاتی
شوند گزینه مطلوب دولت برای ریاست جمهوری اینده
رای مردم را کسب خواهد کرد و راه این دولت ادامه پیدا
می کند.
مثلث شماره 141
اگر صحبتی که فرمودید صحت داشته باشد
و مقامات دولتی بررس�ی کنند و پیگیر ادامه
رویک�رد خود در دول�ت یازدهم باش�ند فکر
می کنید ای�ن اقدام چق�در با اقب�ال عمومی
مواجه شود؟
lاگر قضاوت درباره این مس��اله به افرادی از
درون دولت محول شود انها از نگاه مختص به خود ان را
قطعا بیان می کنند ،یعنی می گویند برنامه ای که داشتند و
کارهایی که در دست اقدام دارند مطمئنا راه را برای ادامه
کار گزینه مطلوب انها فراهم می کند چون زمینه برای
رای اوردن وی در انتخابات پیش رو کامال مهیاست ،البته
این نگاهی است که انها دارند اما شرایط عمومی چنین
مطلبی را تایید نمی کند .هم اکنون خیلی از کسانی که در
گذش��ته حامی دولت اقای احمدی نژاد بودند ،امروز به
منتقد سرسخت دولت بدل ش��دند مخصوصا انکه انها
برخی از حرکات دولت را درست نمی بینند .گرانی ،تورم و
ضعف های اجرایی در کنترل و مدیریت مسائل اقتصادی
38
از جمله نکاتی اس��ت که انتقاد جدی به انها وجود دارد .البته
دولت احمدی نژاد نکات مثبتی هم دارد که الحق نمی توان
انها را انکار کرد ولی ضعف های ان در یکی دو سال اخیر حاد
شده به طوری که مسئوالن هنوز نتوانستند برای ان چاره ای
بیندیشند .جریانی خاص که در درون دولت وجود دارد هنوز
اصالح نشده یا تالشی برای اصالح ان صورت نگرفته ،خیلی
تالش شد تا ان را توجیه کنند ولی این توجیهات مورد قبول
نیروهای حزب اللهی و متدین جامعه قرار نگرفت و همچنان
این مساله برای انها جای س��وال و بحث است .در کل شاید
دولت براساس نگاه خود به کارنامه اجرایی هفت سال گذشته
نمره عالی دهد ،اما از نظر عمومی واقعیت چیز دیگری است.
باز هم می گویم کارهایی مثل مس��کن مهر ،پرداخت نقدی
یارانه ها یا برخی خدمات عمومی دیگ��ر از نقاط قوت دولت
نهم و دهم بود ولی فرهیختگان جامعه و تحلیلگران مسائل
اقتصادی ،اجتماع��ی و فرهنگی وقتی ریش��ه ای تر به همه
کارهای دولت ده��م و نهم نگاه می کنن��د اقدامات مثبت و
منفی دستگاه اجرایی را کنار هم می بینند و بعد نمره می دهند.
از این جهت فکر نمی کنم نگاه دولتی ها واقع بینانه باشد و فکر
کنند که دولت در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم هرچه
بخواهد همان می شود ،ولی در اینکه قطعا یک مجموعه ای
از حامیان دولت با کشش و گرایش سیاسی برای اینده برنامه
دارند و تالش می کنند شکی نیست ،انها برای رقابت سیاسی
پیش رو ،نامزد مخصوص به خود را دارند و می کوشند که ان
را برای افکار عمومی جامعه جا بیندازند.
اینکه می گویید م�ردم اقبالی به ت�دوام رویکرد
دولت دهم نشان نمی دهند از چه جهت است؟
lعرض کردم در مس��ائل اقتص��ادی ضعف هایی
وجود دارد که دولت نتوانس��ت س��اماندهی کند .اگر قانون
هدفمندی یارانه ها که قانون خوبی بود درست عمل می شد
وضعیت شاید به شکلی دیگر رقم می خورد ،نظر مجلس ان
بود که اصالح قیمت ها با یک شیب مالیم انجام شود تا فشار
اقتصادی کمتری به جامعه وارد اید ،اما دولت طرح پنج ساله
را خواست در 2یا 3سال تمام کند از این رو گام های بلندتری
برداش��ت ،اما در همان گام نخست با مش��کالت عدیده ای
مواجه ش��د ،حاال رئیس جمهور می خواهد دولت خودش را
تبرئه کند و بار هزینه های اجرای نادرست هدفمندی یارانه ها
را به دوش مجلس بیندازد که قطعا عموم مردم این را قبول
lفکر نمی کنم چنین مس��اله ای زمینه داشته باشد
که به هر صورت این جابه جایی ها ص��ورت می گیرد .مردم
در گذشته هم نشان دادند که در دوره دوم هر رئیس جمهور
چگونه عمل می کنند ،چون بیش��تر مکنون��ات هر دولت در
چهار سال دوم ان روشن می شود .در همین دولت هم بحث
جریان انحرافی در دوره دوم مشخص شد .این جریان که بروز
و ظهور کرد اگر منویاتشان پیاده می شد خیلی از کارهاشان
اکنون راحت ترجل��و می رفت ،بنابراین مردم از اردیبهش��ت
سال گذشته بیش��تر به تفکرات درونی دولت پی می برند ،از
این رو فکر نمی کنم که راه ترسیمی دولت مورد اقبال مردم
قرار گیرد .باتوجه به ش��رایطی که کش��ور دارد و نگاهی که
مقام معظم رهب��ری ارائه می کنند جامعه با دقت و بررس��ی
همه جانبه به رئیس جمهور اینده رای خواهد داد ،در واقع مردم
جهت گیری هایشان را بر این اساس تنظیم می کنند.
از چند وزی�ر یا نزدی�کان رئیس جمهور همچون
عل�ی نیک�زاد وزی�ر راه و شهرس�ازی ،علی اکبر
صالحی وزیر امورخارجه و اسفندیار رحیم مشایی
رئیس دفت�ر دکت�ر احمدی نژاد ب�رای جایگزین
شدن به جای وی نام برده می شود ،فکر می کنید
چه کسی مدودف ایران است؟
lگزینه هایی که از انها نام برده ش��د بیشتر تحلیل
رسانه هاست ،چون از ناحیه خود این افراد تاکنون هیچ اعالم
رسمی انجام نش��ده اس��ت ،بنابراین ش��رایط نامزدی انها
در انتخابات پیش رو را هم اکنون نمی ش��ود به روش��نی به
قضاوت نشست .البته دولت دنبال گزینه ای است که به تفکر
اقای احمدی نژاد نزدیک باشد ،از مقبولیت عمومی برخوردار و
یک اعتبار نسبی بین المللی هم دارا باشد ،ضمن انکه برچسبی
هم از جریان خاص درون دولت به ان نچسبد.
غیر از افراد یادشده احتمال دارد چه کسی نقش
مدودف را در ایران ایفا کند؟
lغیر از افراد یاشده ممکن است افراد دیگری مطرح
شوند مثال سعید جلیلی دبیر شورای عالی امنیت ملی می تواند
در این قالب تعریف شود.
اقای جلیلی که مورد نظر برخی از اعضای پایداری
اس�ت و قرابت چندانی با اقای احمدی نژاد ندارد،
یکی از گزینه های احتمالیجبهه پایداری است؟
lخب در عین حال نظر دولت نیز درباره اقای جلیلی
منفی نیس��ت و حتی می توان گفت به نگاه ،مش��ی و روش
اقای دکتر احمدی نژاد نزدیک اس��ت ،ضمن انکه مقبولیت
داخلی ،بین المللی و سالمت از نظر برچسب های سیاسی سه
ویژگی است که اقای جلیلی انها را دارد.
هنوز گام دوم هدفمندی یارانه ها را دولت اجرایی
نکرده اس�ت ،احتمال دارد که اواخر سال جاری
دولت با افزایش نقدی یارانه ها اقبال عمومی را به
سمت کاندیدای مطلوب خود هدایت کند؟
lفکر نمی کنم چنین ش��رایطی فراهم شود چون
اقای فرزین هم اعالم کرده بحث اج��رای طرح هدفمندی
گزینه نهایی
دولتی ها دنبال گزینه ای
هستند که به تفکر
احمدی نژاد نزدیک باشد
یارانه ه��ا در مرحل��ه دوم عمل��ی نیس��ت ،اق��ای
رئیس جمهور نیز در مصاحبه تلویزیونی خود گفت
ممکن است این کار انجام شود ،ولی چنین اطمینانی
در دولت ایش��ان برای اجرای مرحل��ه دوم اصالح
قیمت ها وجود ندارد چون شرایط فراهم نیست .اگر
همان مرحله اول خوب عمل ش��ود و دولت از پس
ان براید فکر می کنم بهتر اس��ت تا در این فرصت
عوارضی که ب��رای بخش صنعت ،کش��اورزی و
اقتصادی پیش امد تا حدودی تعدیل ش��ود ،در ان
صورت است که دولت می تواند به مرحله دوم اجرای
طرح هدفمندی ورود پیدا کند.
فکر می کنید دولت از چه روش تبلیغاتی
استفاده کند؟
lدر هر صورت یکس��ری کارهای دیگر
مثل طرح مهر ،مسکن مهر و طرح عمرانی اخر سال
ثمر می دهد ،گرچه عملیاتی شدن اینها جای بحث
اس��ت اما به هر صورت در هر شهرس��تان و استان
یکس��ری وعده های دول��ت در برنامه هایش حتما
خواهد بود که دولت می توان��د برای نیت اینده اش
از انها استفاده کند.
احتم�ال دارد که محدودی�ت دو دوره ای
برای ریاست جمهوری برداشته شود؟
lنه ،ان محدودیت قانون اساسی در اختیار
رئیس جمهور یا مجلس نیست و باید از ناحیه رهبری
باش��د که بعید می دانم مصالح عمومی کشور چنین
مس��اله ای را ایجاب کن��د ،زمان ریاس��ت جمهوری
اقای هاشمی هم چنین بحثی مطرح شد ،اما عملیاتی
نشد .االن هم بعید می دانم که چنین مساله ای اصال
مطرح شودg.
مثلث شماره 141
lنه این خیلی ربطی ب��ه انتخابات ندارد.
سفر استانی امری بوده که از همان اول دولت نهم
شروع شد و می تواند ادامه هم پیدا کند .رئیس جمهور
برخی جاها نرفت ،باتوجه به اینکه مقام معظم رهبری
گفتند دولتمردان کارهایشان را با همان قوت قبلی
در یک س��ال باقیمانده پیگیری کنند .دولت دنبال
ان است که کارش را انجام دهد و تغییری در رویه
خودش ندهد .البته منهای اجرای مرحله دوم طرح
هدفمندی یارانه ها ،این سفرها می تواند زمینه سازی
برای منویات اینده دولت باش��د ولی این موضوع
صد در صد نیست.
سیاست
اق�ای رئیس جمهور گویا بعد از س�فر به
نیوی�ورک و ش�رکت در مجم�ع عمومی
س�ازمان ملل متح�د ،دوباره س�فرهای
اس�تانی را از س�ر می گیرند ،ب�ا توجه به
اینکه کمتر از 9ماه به پای�ان دولت دهم
باق�ی اس�ت احتم�ال دارد این روش�ی
تبلیغاتی باشد؟
کاندیدای نهایی کیست؟
از وزیرخارجه تا وزیر مسکن
4
اگر در دو دهه نخس��ت پس از انقالب رقابت سیاسی
همواره بین دو طیف مهم سیاس��ی تحلیل می ش��د ،حاال
اما برخالف ان س��ال ها و دوره ها طی��ف دیگری نیز نقش
مهمی در رقابت های انتخاباتی دارد؛ طیفی که از ان بعنوان
حامیان احمدی نژاد یا حامیان دولت یاد می شود .در استانه
انتخابات ریاس��ت جمهوری یازدهم تحلیلگران مس��ائل
سیاسی می دانند که پیش بینی فضای سیاسی در سال 92
بدون رصد فعالیت های این طیف سیاسی و نیز مواضع انان
در انتخابات س��ال اینده امکان پذیر نیست .حاال رسانه ها و
شخصیت های سیاسی کنجکاوانه در پی رسیدن به پاسخ
این پرسش هستند« :چه کسی کاندیدای نهایی دولتی ها
خواهد بود ».در این میان البته نام برخی چهره ها هم مطرح
است؛ از اسفندیار رحیم مشایی تا علی اکبر صالحی.
اسفندیار رحیم مشایی؛ تکذیب یک سخنرانی
بی شک گزینه نخس��ت حامیان دولت کسی نیست
جز اسفندیار رحیم مشایی .ماجرای کاندیداتوری اسفندیار
رحیم مش��ایی برای انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری یازدهم
به همان روزهای اولی��ه تکیه زدن مج��دد احمدی نژاد بر
صندلی پاستور بر می گردد .انجا که مشایی به سمت معاون
اولی انتخاب شده بود و با انتشار یادداشتی از یک مخاطب
در وب س��ایت ش��خصی اش نوش��ته بود که «مخالفان از
احتم��ال پیروزی مش��ایی در انتخابات ریاس��ت جمهوری
یازدهم می ترس��ند ».در این یادداش��ت امده بود« :راستی
داس��تان چیس��ت که اینگونه دولتمردی به نام مشایی را
در تیررس دوست و دش��من قرار داده و وی را ناجوانمردانه
س��یبل همه نگاه های موافق و مخالف ساخته است؟ هنوز
جوهر انتخابات دهم ریاست جمهوری و انتصاب مشایی به
سمت معاون اولی رئیس جمهور خشک نشده ،چه شده که
این گونه بی محابا احمدی نژاد و مشایی در دایره مخالفت ها
قرار گرفته اند؟ حمالتی در ناجوانمردانه ترین شکل ممکن
به ژنرال ارشد دولت که جسم و روح او را خسته کرده است،
ایا پایانی خواهد داشت؟ و در یک کالم چرا مشایی نه؟»
پیش از ای��ن نیز در اس��تانه انتخاب��ات مجلس دهم
اخباری مبنی بر حضور اسفندیار رحیم مشایی در انتخابات
بعنوان نماینده رامسر منتشر شد .اگرچه این اخبار به زودی
تکذیب شد ،اما فاصله اندک انتشار خبر تا تکذیبیه فضایی
را فراهم کرد تا نیروهای دولت تست زنی خود را در رابطه با
نحوه برخورد و واکنش ها نسبت به حضور احتمالی مشایی
در انتخابات ها انجام دهند .اما هفته گذشته خبرهای جالبی
39
سیاست
در مورد اس��فندیار رحیم مش��ایی در رس��انه ها منتشر شد.
اخباری که البته با تکذیبی جدی از جانب دفتر مشایی مواجه
شد و اخباری که به نقل از اس��فندیار رحیم مشایی امده بود
که او اعالم کرده به عرصه انتخابات می اید را تکذیب کرد.
رس��انه ها ای��ن س��خنان را از محت��وای بولتنی نقل
قول کردند ک��ه در ان اخب��اری در ارتباط ب��ا برنامه های
انتخاباتی دولت منتشر شده بود .به نقل از این منابع مشایی
در این جلس��ه با اش��اره به انتخاب��ات پی��ش رو می گوید:
« من به صراح��ت می گوی��م از اقایانی ک��ه در انتخابات
ریاست جمهوری مطرح هس��تند ،من هیچ کم ندارم ،نباید
بگذاریم برنامه های این دولت زمین و ابتر بماند و به فضل
خدا و کمک دوستان ،دولت اینده هم دست ما خواهد بود،
ش��خص خودم هم اعالم امادگی کرده ام و می ایم ،اقای
احمدی نژاد بنده را متقاعد کرد تا حضور داشته باشم».
او با اشاره به حمایت احمدی نژاد می افزاید« :مدیریت
این کار در دستان اقای احمدی نژاد است ،اگر او بگوید بیا
می ایم و اگر بگوید نیا نمی ایم ،من دالیل مخالفت خود را
در خصوص حضور در انتخابات به ایشان گفتم و ایشان هم
دالیل خود را گفتند و من قانع ش��دم .احمدی نژاد شهر به
شهر خواهد رفت و خواهد گفت که اگر می خواهید برنامه
من (احمدی نژاد) ادامه پیدا کند ،به فالنی (مش��ایی)رای
بدهید و این امر هم کامال قانونی است و ربطی به امکانات
دولتی هم ندارد .برنامه های دولت هم روی مردم بی تاثیر
نبوده است».
این صحبت ها بالفاصله با تکذیب دفتر رئیس جمهور
روبه رو ش��د .در اطالعیه دفتر رئیس جمهور امده بود« :در
پی انتشار اخباری منس��وب به جناب اقای مشایی مبنی بر
اعالم کاندیداتوری ایشان برای انتخابات ریاست جمهوری
ضمن تکذیب ج��دی خبر مذکور اظهار م��ی دارد که اقای
مش��ایی هیچ گاه و در هیچ محفل خصوصی یا عمومی در
این موضوع صحبتی نکرده اس��ت .اگر چه انتش��ار چنین
اخباری (که از اس��اس و تماما دروغ محض اس��ت) جای
تعجب فراوان دارد ،لکن دادن جزئیات به یک خبر دروغ (که
با هدف القای باور به صحت خبر در مخاطبان انجام گرفته
است) از یک طراحی س��ازمان یافته برای تخریب ایشان و
شخص ریاست جمهوری حکایت می کند ،تالش نافرجام
و شکست خورده ای که به ویژه در دو سال گذشته در حجم
سنگینی به عمل امده است».
مثلث شماره 141
نیکزاد ؛ شاید بیاید
اما حامی��ان دولت قطع��ا در مورد یک مس��اله دیگر
نی��ز می اندیش��ند؛ «احتم��ال رد صالحی��ت مش��ایی».
بی شک اینچنین اس��ت که انان به افراد دیگری نیز برای
کاندیداتوری می اندیشند .فردی که هم به تفکرات محمود
احمدی نژاد نزدیک باش��د و هم توانایی رای اوری داش��ته
باشد.
برخی معتقدند در میان همه اف��راد موجود در کابینه
علی نیکزاد ،وزیر مسکن و شهرسازی گزینه مناسبی است؛
فردی که گفته می ش��ود در نظر س��نجی هایی که تاکنون
انجام شده جایگاه خوبی دارد .علی نیکزاد در سال 1344در
شهرستان ثمرین اردبیل به دنیا امد.
وی دارای م��درک کارشناس��ی مهندس��ی عمران و
کارشناسی ارشد مدیریت دولتی است .نیکزاد در شهریور 88
به عنوان وزیر مسکن وارد کابینه دوم احمدی نژاد شد .پس
از برکناری بهبهانی وزیر راه ،توسط مجلس و کشمکش ها
بر سر وزارت راه ،این وزارتخانه با وزارت مسکن ادغام و او
اولین وزیر راه ،مسکن و شهرسازی ایران شد.
نزدیکی نیکزاد و رئیس دولت بود ک��ه او را در رکاب
دکتر به جلسه پرسش و پاسخ نمایندگان از مجلس کشاند.
نیکزاد به هم��راه چند وزیری که پرس��ش های نمایندگان
ارتباط با وزارتخانه انها داش��ت ،ترجیح داد در این روز مهم
40
که برای اولی��ن بار رئیس دولتی در جمهوری اس�لامی به
مجلس فراخوانده می ش��ود ،در کنار محمود احمدی نژاد از
درهای ساختمان س��بز پا به صحن علنی مجلس بگذارد تا
حمایتش از دکتر را به همه نشان دهد.
نیکزاد جزو چند وزیر و همراه دول��ت دهم بود که در
اواخر سال 90برای جلسه پرسش و پاسخ همراه با محمود
احمدی نژاد به صحن علنی مجلس رفت بی انکه سواالت
نمایندگان ارتباطی با وزارتخانه اش داش��ته باش��د .برخی
معتقدند نباید از این نکته به راحتی عبور کرد که چرا رئیس
دولت ترجیح داد از میان همه همکارانش نیکزاد را به محل
رویارویی با نمایندگان ببرد؟
برخی از تحلیلگران معتقدند ک��ه نیکزاد همان حلقه
مفقوده اجرایی شدن «تئوری پوتین – مدودف» دولت دهم
است؛ فردی که با پشتکار و سختکوشی تالش می کند تا در
شهرستان ها از خود ردپایی مطلوب به جا بگذارد.
او عالوه بر سفرهای اس��تانی با هیات دولت بیش از
دویست و سی سفر به شهرهای مختلف برای انجام و افتتاح
طرح های مسکن مهر را انجام داد و در یکی از اخرین سفرها
دچار سانحه جاده ای ش��د .حضور متداوم او در برنامه های
مختلف س��یما ،به دلیل افتتاح مس��کن مهر در ش��هرها و
روستاهای مختلف از او چهره ای مطرح ساخته و این گمانه
را قوت بخش��یده که کاندیدای اصلی دولت در زیرپوست
مسکن مهر مشغول فعالیت انتخاباتی است.
این گمانه ها با واکنش برادر کوچک او روبه رو شد .اکبر
نیکزاد ،برادر وزیر راه این هفته در گفت وگویی اعالم کرد:
«فکر نمی کنم ،چرا که بنده یک بار از ایش��ان سوال کردم
و ایش��ان گفتند قصد ورود به انتخابات ریاست جمهوری را
ندارند ».در محافل سیاسی شایع اس��ت که او با این شعار
کاندیدا خواهد شد« :بار دیگر مردی از جنس مردم».
علی اکبر صالحی؛ رئیس جمهور دیپلمات؟!
علی اکبر صالحی فردی است که پس از منوچهر متکی
به کرس��ی وزارت امور خارجه تکیه زده است .شکی نیست
که صالحی در دوره بسیار حس��اس و مهمی در این پست
قرار گرفته اس��ت .از زمانی که او در قامت وزیر امور خارجه
ظاهر ش��ده اتفاقات مهمی رخ داده؛ از بیداری اسالمی در
کشور های مختلف تا تحوالت سوریه.
در دوره او اما یک اتفاق مهم افتاد ؛ برگزاری اجالس
بزرگ عدم تعهد در تهران .اجالس��ی که موجب ش��د او و
فعالیت هایش در تیررس نگاه خبرنگاران و رس��انه ها قرار
گیرد .دکت��ر علی اکبر صالح��ی متول��د 4فروردین 1328
در کربالس��ت .او جدید تری��ن و اخرین وزی��ر دولت دهم
محسوب می ش��ود ،اما مس��ئولیت س��ازمان انرژی اتمی،
صندلی عضویت کابینه را پیش تر به او داده بود .صالحی در
میان اعضای دولت دانشگاهی ترین چهره است.
او در س��ال های پایانی ده��ه 60و اوای��ل دهه 70
ریاست مشهورترین دانشگاه مهندسی کشور یعنی صنعتی
شریف را به عهده داشته است .او سپس در کسوت معاونت
اموزشی وزارت علوم تا اخر دولت دوم هاشمی رفسنجانی
مهمترین معاونت این وزارتخانه را اداره کرد و پس از ان به
فعالیت های بین المللی روی اورد و به س��ازمان کنفرانس
اس�لامی پیوس��ت .صالحی به زبان انگلیسی تسلط کامل
دارد .نوع عملکرد او در اجالس عدم تعهد ها بار دیگر وی را
به عنوان گزینه ای محتمل برای انتخابات ریاست جمهوری
مطرح س��اخته اس��ت .صالحی البته خودش در پاس��خ به
خبرنگاران کاندیداتوری اش را تکذیب نکرده است.
الهام؛ یار دیروز ،کاندیدای فردا؟
در میان افرادی ک��ه از انان به عنوان حلقه پیش��ین
نزدیک به محم��ود احمدی ن��ژاد یاد می ش��ود ،گویا فقط
این غالمحس��ین الهام اس��ت که هنوز می توان در برخی
مراسم سیاس��ی و غیر سیاس��ی او را در کنار رئیس جمهور
دید؛ برخالف افرادی که حاال در قامت منتقد رئیس دولت
ظاهر شده اند.
غالمحس��ین الهام اگر چه از اف��راد نزدیک به جبهه
پایداری به ش��مار می رود ،ام��ا روابطش هنوز ب��ا محمود
احمدی نژاد برقرار است.
او فردی اس��ت که می تواند حلقه ارتباط مجدد برخی
حامیان س��ابق و فعلی محمود احمدی نژاد باش��د .یکی از
گمانه زنی ها در ارتباط با س��پردن نقش ویژه ب��ه الهام در
ریاست جمهوری اینده از طرف دولتی ها به مراسم ضیافت
افطاری رئیس جمهور با نمایندگان تشکل های دانشجویی
در مردادماه امسال بر می گردد که در ان الهام تنها کسی بود
که در کنار رئیس جمهور حضور داشت؛ حضوری که برای
همه تعجب برانگیز بود.
غالمحس��ین الهام در ۱۳۳۸در دزفول زاده ش��د .او
حقوقدان ،مدرس دانشگاه و از حقوقدانان شورای نگهبان
است .پیش از این وی سخنگوی دولت محمود احمدی نژاد،
وزیر دادگس��تری و رئیس س��تاد مبارزه با قاچاق کاال و ارز
بود .او ،عضو هیات علمی دانش��کده حقوق و علوم سیاسی
دانش��گاه تهران اس��ت و پیش از ان س��خنگوی شورای
نگهبان و مدتی نیز سخنگوی قوه قضائیه بوده است .الهام
در مرداد ۱۳۸۹توسط محمود احمدی نژاد به عنوان مشاور
حقوقی رئیس جمهور منصوب شد .پس از اتمام دولت نهم
او به دلیل قانونی که به «دوش��غله ها» معروف شد از دولت
کنار رفت.
او پیش از این در در استانه انتخابات مجلس نهم گفته
بود .. « :جبهه پایداری اعالم یک جریان جدید نیست ،بلکه
همان طرفداران دولت هس��تند ».الهام در همین همایش
با اش��اره به اینکه انتخابات مجلس نه��م مقدمه انتخابات
ریاست جمهوری اینده اس��ت معتقد است «رئیس جمهور
اینده نیز یکی از نیروهای خودی خواهد بودg ».
تحلیلگران مسائل سیاسی می دانند که پیش بینی فضای
سیاسی در سال 92بدون رصد فعالیت های حامیان دولت و
نیز مواضع انان در انتخابات سال اینده امکان پذیر نیست.
حاال رسانه ها و شخصیت های سیاسی کنجکاوانه در پی
رسیدن به پاسخ این پرسش هستند« :چه کسی کاندیدای
نهایی دولتی ها خواهد بود؟»
گمانه زنی هایی است تا پایداری را وادار به موضع گیری کنند
که این هم باالخره یک مقدار با اخالق رسانه ای فاصله دارد.
از انج�ا که س�خنگوی ش�ورای نگهب�ان اعالم
کرد رجل سیاس�ی ب�رای نام�زدی در انتخابات
محدودیت�ی ب�ه لح�اظ س�نی ندارن�د ،چق�در
حض�ور اق�ای هاش�می در عرص�ه انتخاب�ات
ریاست جمهوری اینده می تواند فضای سیاسی
را تحت تاثیر قرار دهد؟
5
فاطمه الیا تا سال 87عضو جمعیت ایثارگران بود ،اما بعد از ورود به مجلس هشتم اعالم کرد دیگر در این تشکل
سیاسی عضویت ندارد و بعد از ان فعالیت های وی در چارچوب رایحه خوش خدمت بود تا انکه جبهه پایداری تشکیل
ش�د و این نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی از اعضای هیات موس�س ان لقب گرفت و در فهرست
انتخاباتی پایداری وارد انتخابات مجلس نهم شد و به نهاد قانونگذاری راه یافت .با وی درباره ارایش فضای سیاسی
کشور برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به گفت وگو نشستیم.
بع�د از انتخاب�ات هیات رئیس�ه مجل�س نه�م
گروه های سیاسی اعم از اصولگرا و اصالح طلب
تالش خود را ب�رای توفیق در عرص�ه انتخابات
ریاست جمهوری یازدهم شروع کردند .ارزیابی
شما از ارایش فضای سیاسی کشور چیست؟
lهم اکنون یک مقدار زود است که روی مصادیق
حرف بزنیم ،باره��ا مقام معظ��م رهبری ب��رای انتخابات
ریاست جمهوری در طول 10دوره گذشته اشاره کردند که
ورود زود هنگام به رقابت های سیاسی و تعیین مصداق افت
دارد و فضای جامعه را ملتهب می کند و عرصه خدمت رسانی
را تحت تاثی��ر قرار می دهد ،ام��ا به هر تقدیر هی��چ کدام از
جبهه های سیاسی تاکنون نگفتند که کاندیدا نخواهند داشت.
حتی از مصادیق هم که سوال ش��ده همه اعالم کردند که
منتظرند تا به اقتضای زمان تصمیم بگیرند .البته برخی حتی
از دو سال پیش فعالیت انتخاباتی خود را شروع کردند چون
نحوه فعالیت و نوع مواضع انها نشان دار بود یا انکه افرادی
را برای انتقال پیام به مناطق دور و نزدیک کش��ور گس��یل
می کردند .در مجموع نوع پیام هایی که می دادند یا مسابقه ای
که برای تبریک گفتن یا موضعگیری درباره مسائل مختلف
داش��تند و اثارش هم در رس��انه ها مش��هود بود مشخص
می کند که انها برای پیشی گرفتن از رقبای خود این کارها
را انجام می دادن��د .ف��ارغ از این مس��ائل معتقدم صحبت
ک��ردن روی مصادیق زود اس��ت ،اما حض��ور در انتخابات
را هم طیف ه��ای اصولگرایان و ه��م گروه های نزدیک به
این گفتمان مط��رح کردند ،مثال ائتالف مل��ی با محوریت
اقایان هاشمی رفس��نجانی و ناطق نوری خ��ود را در طیفی
از اصولگرایی تعریف می کند .به نظ��ر می اید که انتخابات
ریاست جمهوری اینده یک مقدار نسبت به دوره های گذشته
وجه تمایز خاصی داشته باش��د .حتی اصالح طلبان هم در
موضع گیری گفتند از نامزد اصولگرای��ی که بتواند منویات
انها را اجابت می کند حمایت می کنند ضمن انکه انها روی
گزینه های خودشان هم در حال بررسی هستند.
زمزمه هایی از احتم�ال حضور اقای هاش�می در
انتخابات اتی ریاست جمهوری مطرح می شود .ایا
جبهه پایداری از این اتفاق استقبال کرده است؟
lکج��ا پای��داری از این حض��ور اس��تقبال کرده
است؟ من کسی را س��راغ ندارم از جبهه پایداری که چنین
موضع گیری را انجام داده باشد.
در خبر یکی از رس�انه ها به چنین نکته ای اشاره
شده بود؟
lای��ن ش��یطنت های رس��انه ای اس��ت .ای��ن را
مطرح می کنن��د که مجموع��ه پایداری را به ش��کلی وادار
به موضع گیری کنند .انچه مس��لم اس��ت جبهه پایداری از
ش��خصی نام نبرده و گفته قبل انتخابات روی معیارها کار
می کند و بعد از ان سعی می کند همان فردی را که دارای ان
معیارهاست را برگزیند و از او حمایت کند .بنابراین این اخبار
مثلث شماره 141
گفت وگوی مثلث با عضو جبهه پایداری
سیاست
خاتمی در حال تسویه حساب
با اصالح طلبان است
lطبق قانون اگر ش��ورای نگهبان افرادی را تایید
کند ،انها با هر شرایطی که داشته باشند می توانند به میدان
رقابت بیایند و هیچ ایرادی هم ندارد ،ادوار گذشته انتخابات
ریاست جمهوری نیز با 8 ،10و 4نامزد برگزار شد ،اما بحث
این نیست که قانون محدودیت س��نی برای نامزدها قائل
باشد یا خیر ،بحث اساسی این است که ثقلکار قوه مجریه در
حوزه اجرا تعریف می شود و با توجه به اینکه در سال های اخیر
این حوزه شرایط جدیدی را به لحاظ نحوه پیگیری مستمر
کارها تجربه کرد و مقام معظم رهبری از واژه مجاهدت برای
توصیف ان استفاده بنابراین حتی اگر منع قانونی نداشته باشد
فعالیت در عرصه اجرایی سن باال را اقتضا نمی کند .باالخره
از یک س��نی دیگر توان اجرایی در افراد نیس��ت و به لحاظ
سنی انها کش��ش کار اجرایی را ندارند ،این افراد اگر موجه
باش��ند در اتاق فکرها می توانند خدمت کنند چون مردم به
یک مجموعه فعال پویا و شبانه روزی عادت کردند و از انجا
که این کشش جسمی در اقای هاشمی دیده نمی شود ،اقبال
عمومی بعید است به ایشان شکل بگیرد .ضمن انکه به لحاظ
سیاسی ائتالف ایشان با اصالح طلبان است ،سکوت ایشان
در زمان فتنه و وضعیت فرزندان شان از دیگر مسائلی است
که مردم برای رای دادن به انها توجه می کنند .باالخره میزان
رای مهم اس��ت .برخی افراد که هم اکن��ون برای انتخابات
ریاست جمهوری یازدهم تبلیغات می کنند میزان رای خود
را می دانند که یک میلیون یا کمتر از یک میلیون بوده4 ،3 .
نفر از کسانی که این طرف و ان طرف نام خود را برای رقابت
سیاسی پیش رو مطرح می کنند قبال این عرصه را ازمایش
کردند و از میزان رای خود مطلع هستند.
در صحبت هایت�ان از ائتلاف مل�ی ب�ا محوریت
اقای ناطق نوری و اقای هاشمی صحبت کردید و
توضیح دادید شرایط برای نامزدی اقای هاشمی
چگونه است .درباره اقای ناطق نوری چه دیدگاهی
دارید؟
lاصالح طلب��ان به لحاظ مواضع ش��ان قبل و بعد
از انتخابات سال 88می دانند که جایگاه و پایگاهی ندارند،
بنابراین گزینه دوم انها این است که از اردوگاه اصولگرایی
فردی را نزدیک به خود انتخاب کنند و دور وی جمع شوند.
در س��ال های اخیر بارها جلسات مش��ترک اقایان ناطق و
ی رس��انه ای ش��ده و این دو با هم مراوداتی داشتند ،از
خاتم
این رو بعید نیس��ت که اصالح طلبان در زمان بحران روی
کسی مثل اقای ناطق نوری -که در واقع زاویه با تفکر اصیل
اصولگرایی دارد -اجم��اع کنند .این زاویه ه��م در مواضع
ایش��ان درباره رویدادهای مختلف علنی شد بنابراین برای
اصالح طلبان بهتر است وقتی فردی شاخص را در میان خود
برای نامزدی در انتخابات نمی بینند گرد افرادی مثل اقایان
هاشمی یا ناطق نوری حلقه بزنند ،چون مواضع انها را به خود
نزدیک تر می بینند.
یعنی می گویید که پایگاه رای اقای ناطق نوری در
حوزه اصالح طلبی است ،نه اصولگرایی؟
lاالن نمی ش��ود قضاوت کرد ،اما ایش��ان بعد از
شکست در س��ال 76مدت ها در الک س��کوت فرو رفت و
تالش و تحرکی در حوزه اصولگرایی نداشت و بارها همان
موقع اعالم کرد و رسانه ها پوشش دادند که سن بازنشستگی
من است و باید به اتاق فکر بروم و عمال هم این کار را کرد.
امروز هم که اصالح طلبان دارند به ایش��ان برای حضور در
41
عرصه انتخابات پیشنهاد می دهند واقعا برای مصلحت جامعه
نیست .باالخره می گویند اگر متمسک به افرادی همچون
اقای ناطق نوری شوند فضای بیشتری برای مطرح کردن
خود پیدا می کنند ،بنابراین به اقایان ناطق نوری و هاشمی
امید بستند و االن تعارفاتی میان اقای ناطق و اقای هاشمی
در جریان اس��ت .اقای ناطق می گوید شما بیاید در جاهایی
هم اقای هاشمی تشویق می کنند که اقای ناطق به صحنه
بیاید .همه اینها در جهت مطرح شدن دوباره اصالح طلبان
است ،وگرنه بین اصولگرایان این اقایان رایی ندارند.
یعنی ش�ما می گویید که اصولگرای�ان عالقه ای
برای حضور اقای ناطق نوری نشان ندادند و فقط
اصالح طلبان دعوت کننده هستند؟
lبله ،دعوت کننده اصالح طلبان هستند ،وگرنه در
جریان اصولگرا چند نامزد مطرح هستند که پایگاه و جایگاه
اجتماعی برای خود قائلند که البته این مس��اله جای بحث و
ارزیابی دارد.
زمان�ی نام اق�ای جلیلی از س�وی برخی اعضای
جبهه پایداری مطرح شد ،در این جبهه وضعیت
چگونه است؟
lپایداری روی هیچ ش��خصی نظر ن��دارد .تا این
لحظه پایداری مصداقی روی حمایت از کس��ی وارد نشده
است ،در سواالتی که از اعضای پایداری پرسیده شده مثال
گفتند که نظر ش��ما روی اقای لنکران��ی ،جلیلی و دیگران
است ،اینها گمانه زنی هایی بیش نبوده و اعضای پایداری نیز
پاسخ گفتند که به موقع جبهه بررسی می کند و نتیجه را به
مردم اطالع می دهد ،بنابراین هیچ شخصی را جبهه پایداری
به عنوان مصداق معرفی نکرده است.
سیاست
اقای کوثری ،عضو جبهه پایداری در مصاحبه ای
با مثل�ث دو ماه پی�ش گفتن�د پای�داری از اقای
حداد عادل در انتخابات ریاست جمهوری همانند
انتخابات هیات رئیسه مجلس حمایت نمی کند،
اما اقای جلیلی یکی از گزینه هاس�ت ،شما چنین
مساله ای را رد می کنید؟
مثلث شماره 141
lمصاحبه اقای کوث��ری را نمی دانم ،اما با جدیت
عرض می کنم که جبهه پایداری هیچ کس را معرفی نکرده.
اگر اس��م اقای جلیلی ،ح��داد و لنکرانی مطرح ش��ده اینها
گمانه زنی هایی بوده که دیگران در مقاب��ل جبهه پایداری
مطرح کردند ،فعال ما روی مصداق هیچ سخنی نمی گوییم و
فعال روی معیارها و نیاز جامعه کار می کنیم.
مدل حرکتی پایداری در انتخابات ریاست جمهوری
یازدهم چیست؟ ایا در مدل وحدت وارد می شود
یا نامزد اختصاصی معرفی می کند؟
lپایداری در ش��ورای مرکزی روی معیارهایی که
مقام معظم رهبری در انتخابات دیگر دادند کار می کند ،بعد
افرادی که در مع��رض کاندیداتوری قرار دارند را بررس��ی
و انهایی که ب��ا معیارها مطابق هس��تند را به جامعه معرفی
می کند ،اما هم اکنون مدل خاصی طراحی نشده است.
یعنی پایداری به طور مس�تقل از بین نامزدها ،ان
فردی که مطابقت بیشتری با معیارهای این جبهه
داشته باشد را به جامعه معرفی می کند؟
lبله ،پایداری روی معیارها کار می کند و به دیگر
گروه ها کاری ندارد و از بین کسانی که اعالم امادگی می کنند
بررسی های الزم را انجام می دهد و نامزد مدنظر را به مردم
معرفی و از وی حمایت می کند.
از اخبار و تحلیل های رسانه ای مختلف بر می اید
که دولت روی شخصیت هایی همچون علی اکبر
صالحی یا علی نیک�زاد نظر دارد .ای�ا پایداری با
دولت در معرفی نامزد هماهنگ عمل خواهد کرد؟
lپایداری روی هیچ مصداقی تاکنون حرف نزده و
براساس معیار کاندیدای اصلح را انتخاب و به جامعه معرفی
می کند.
42
اما برخی پای�داری را همچن�ان نزدیک به دولت
می دانند؟
lاین را می گوین��د ،واقعیت چیز دیگری اس��ت؛ در
انتخابات مجلس نهم هم مصادیق ای��ن صحبت ها زیاد بود،
اما عمال پایداری با اتکا به معیارهای خ��ود ذیل توصیه های
مقام معظ��م رهبری و زی��ر نظر ای��ت اهلل مصباح ی��زدی و
ایت اهلل خوشوقت عمل کرد .هم اکنون نیز قرار است شورای
فقهی در راس این تشکل قرار گیرد که با مشورت علما و با
اتکا به معیارهای اس�لامی که مقام معظ��م رهبری مطرح
می کنند جبهه پایداری افراد را ارزیابی می کند.
جبهه پای�داری چه زمان�ی وارد عرصه انتخابات
می شود؟
lپایداری وارد بحث انتخابات نش��ده ،چون بحث
انتخابات یک وظیفه از وظایف تشکل هاس��ت .هم اکنون
جبهه پای��داری در حال انتخاب و معرفی اعضای ش��ورای
مرکزی است .بحث اساسنامه تش��کل در شرف جمع بندی
است ،اما جبهه پایداری فقط برای انتخابات تشکیل نشده،
بلکه یکی از وظایف این اس��ت و در زمان خود به ان خواهد
پرداخت و رسالتش را انجام می دهد .هم اکنون هیات موسس
در حال انتخاب اعضای شورای مرکزی است.
چ�ه زمان�ی ش�ورای مرک�زی جبه�ه پای�داری
مشخص می شود؟
lهفته اینده سخنگوی جبهه پایداری اسامی افراد
را کامل می گوید.
بع�د از ان جبهه پای�داری وارد تعیی�ن معی�ار
می شود؟
lاالن جبهه پایداری اصال تصمیمی برای پرداختن
به مسائل انتخابات ریاست جمهوری یازدهم ندارد ،این هم
ربطی به شورای مرکزی ندارد .از زمانی که فعالیت نامزدها
علنی شد این کار شروع می ش��ود که فکر می کنم اذرماه یا
دی ماه باش��د .باز تاکید می کنم هر نوع ورود شتابزده افتی
به همراه خواهد داشت .از زمانی که مقام معظم رهبری ورود
پیدا می کنند تش��کل ها باید ان معیارها را در دستور کار قرار
دهند و روی همان معیارها کار کنند.
هم اکنون اعضای جبهه پایداری در یک س�کوت
رس�انه ای ب�ه س�ر می برن�د .ای�ا ای�ن تصمیم
تشکیالتی است یا به طور اتفاقی اعضای شاخص
این جبه�ه کمت�ر در رس�انه ها ب�ه موضعگیری
سیاسی می پردازند؟
lسکوتی نبوده ،هر زمانی الزم بود سخنگوی جبهه
پایداری ،اقای دکتر لنکرانی مصاحبه کردند.
ام�ا دیگر ش�اهد موضع گی�ری سیاس�ی اقایان
نبویان ،رس�ایی ،کوچک زاده ،زارعی و حسینیان
نیس�تیم و این افراد ت�ا می توانن�د از اظهار نظر
سیاسی صریح اجتناب می کنند؟
lخیر اینطور نیس��ت ،ای��ن موضع گیری ها خیلی
طبیعی است .زمان انتخابات ،خیلی از مواضع شخصی و شاید
بخشی از ان مواضع تش��کیالتی باشد اما از نظر تشکیالت
مواضع را سخنگو بعد از جمع بندی اعالم می کند.
درب�اره برخ�ی نامزده�ای احتمال�ی انتخاب�ات
ریاس�ت جمهوری یازدهم صحبت ش�د ،به نظر
ش�ما اقای خاتم�ی می توان�د به عرص�ه رقابت
سیاسی پیش رو گام بگذارد؟
lفعال اقای خاتمی مش��غول تس��ویه حس��اب با
اصالح طلبان اس��ت ،حتی در اخرین مصاحب��ه هم گفتند
جمعی از اصالح طلب��ان به وی فش��ار می اورن��د و اضافه
کردند که همین ها هم سال 88به وی فش��ار اوردند و او را
مجبور کردند که از موسوی حمایت کند .االن اقای خاتمی
مشغول دعواست .این اس��ت که بخشی از اصالح طلبان بر
کاندیداتوری اقایان ناطق نوری یا هاش��می متمرکز شدند،
چون اقای خاتمی فعال گرفتار دعواست.
اصالح طلب�ان می توانند به س�مت معرفی نامزد
اختصاصی پیش بروند؟
lممکن است بخشی از اصالح طلبان که معتدل تر
هستند یا مواضع فاصله دار با نظام نداشتند مثل اقای عارف
یا کواکبیان وارد عرصه انتخابات شوند ،یعنی گروهی از بین
اصالح طلبان با هم اجماع کنند و با یک ارامش بیش��تری
بیایند در انتخابات شرکت کنند .در کل یا بین خودشان فردی
اصالح طلب را معرفی می کنند یا به این نتیجه می رسند که
به اقای هاشمی نزدیک ش��وند .فارغ از این مباحث معتقدم
عارف جایگاه موجهی از خود در سال 88نشان داد ،از فتنه 88
حمایت نکرد و به مالقات زندانیان ان واقعه نرفت ،بنابراین
ممکن است جمع معتدلی به دور از افراط و تفریط بیایند برای
انتخابات فعالیت کنند.
سال 76فضای سیاسی کشور از نتیجه انتخابات
ریاست جمهوری غافلگیر شد؛ هم اصالح طلبان
گفتن�د انتظار پی�روزی خاتمی را نداش�تند و هم
اصولگرایان در شوک این اتفاق سال ها به حاشیه
رفتند تا بعد از انتخابات شورای دوم شهر و روستا
دوباره به صحنه حاکمیت برگش�تند و توانس�تند
یکی پس از دیگری عرصه های مختلف را از رقیب
پس بگیرند .سال 84نیز نامزدی رئیس جمهور
شد که کمتر کسی چنین پیش بینی داشت ،با این
تفاسیر سال 92احتمال غافلگیری دوباره وجود
دارد یا خیر؟
lهر دو احتمال وجود دارد ،نظام جمهوری اسالمی
ایران والیی است .مثل نظام های غربی نیست که افراد روی
توان و داشته های خود بیایند فعالیت کنند و با اقبال مردمی
مواجه شوند .ان چیزی که اکنون بیشتر احتمال وقوع دارد
این است که با توجه به تجربیاتی که از انتخابات گذشته بود
و تشکل هایی که شکل گرفتند که به مردم معیار دهند و از
میان گزینه های معرفی شده همین تشکل ها یک نفر انتخاب
شود چون انتخابات مجلس هم این را نشان داد که مردم به
معیارها و به مقبولیت جایگاه مردمی تشکل ها و افراد معرفی
شده از سوی انها توجه می کنند ،بنابراین در مجموع احتمال
پیروزی یک نامزد مورد حمایت تش��کل ها بیش��تر است تا
اینکه یک پدیده قابل پیش بینی که درصدش کمتر اس��ت
حائز اکثریت ارا شود .با وجود تش��کل ها مردم سازماندهی
می شوند و وضعیت به س��مت و س��ویی می رود که افراد با
برنامه و متکی به تشکل های شناخته شده به صحنه می ایند
و مردم با اگاهی به انها رای می دهند.
خانم الیا! شما روزی عضو جمعیت ایثارگران بودید،
اخرین خبرها در مورد کاندیداتوری اقای حدادعادل
این اس�ت که برخی چهره های اصلی ایثارگران و
رهپویان انقالب اسلامی در حال تش�کیل س�تاد
انتخاباتی ایشان هستند و جلسات در یکی از دفاتر
این چهره سیاس�ی به صورت مس�تمر تش�کیل
می شود که گویا برنامه ریزی این جلسات بر عهده
اقای حسین فدایی ،نماینده سابق تهران و دبیر کل
جمعیتایثارگراناست.دراینبین مهردادبذرپاش
به صورت کامال محرمانه در حال اقدامات انتخاباتی
برای حدادعادل است ،ایا شما از این وقایع اطالعی
دارید؟
lخیر ،اخرین خبری که دارم صحبت اقای نجابت
است که گفته از مهرماه ایثارگران وارد معرفی مصداقی نامزد
تحت حمایت خود می ش��ود و غیر از این هم خبری ندیدم.
بحث تش��کیل س��تاد هم برای اقای حدادع��ادل در میان
نبوده ،البته یک خبری چندی پیش مطرح ش��د که شخص
اقای حدادعادل تکذیب کرد.
این خبر چه زمانی تکذیب شد؟
lحدود یک ماه پیش بود که تش��کیل ستاد برای
ایشان تکذیب شدg .
الترناتیو
کیست؟
روزهای مهم حامیان دولت در
استانه انتخابات
مصطفی صادقی
6
سیاست
مجدد محمود احمدی نژاد برخ��ی از منتقدان دولت در میانه
جنجال ه��ای مربوط به انتصاب اس��فندیار رحیم مش��ایی
گمانه ای را مطرح کردند که از ان زم��ان تاکنون به عنوان
یک گزینه محتمل برای اینده سیاسی محمود احمدی نژاد
مطرح است.
انجا که گفتن��د رئیس دولت دهم قص��د دارد از مدل
سیاسی همتای س��ابق روسی اش اس��تفاده کرده و پس از
گذشت یک دوره به صندلی ساختمان پاستور بازگردد؛ یعنی
همان مدل «پوتین – مدودف».
از ان زمان س��ه س��ال می گذرد و اتفاقات زیادی هم
رخ داده ،اما همچنان بیشتر گمانه پردازی ها درباره تصمیم
محمود احمدی نژاد به همین م��دل باز می گردد .انچه البته
رس��انه های نزدیک به دولت از ان به عنوان «تالش برای
تداوم راه برقراری عدالت» نام می برند .به بیان دیگر رسانه ها
و افراد نزدیک به دولت بر این باورند که باید فردی از جنس
احمدی نژاد و البته نزدیک به او بر صندلی ریاست جمهوری
تکیه بزند تا همچنان همان راه با همان خط مشی طی شود.
این چنین است که نام های مختلفی از افراد نزدیک به
رئیس جمهور دهم برای بر تن کردن قبایی که از او برجای
خواهد ماند مطرح شده اند.
از علی نیکزاد که بیش از همه مقابل دوربین رسانه ملی
می نشیند و با مباحث مربوط به مسکن مهر حاال برای اکثر
ایرانی ها فردی نام اشناست و گواه این مدعا نیز نتایج برخی
نظرسنجی هاس��ت تا علی اکبر صالحی ،دیپلمات زبان دان
که به جای منوچهر متکی حاال او فرد اول دستگاه سیاست
خارجی شده است .یا غالمحس��ین الهام ،رئیس دفتر سابق
که هنوز هم با همه حواشی پیش امده در ساختمان پاستور،
رئیس و رفیق س��ابق را همچون س��ایر همقطارانش تنها
نگذاش��ته و همچنان می توان او را در برخی مراسم دولتی
مثلث شماره 141
رئیس جمهور هشتم چه کس��ی خواهد بود؟ این حاال
مهمترین سوال و کلی ترین پرسش��ی است که ذهن اهالی
سیاست را به خود مشغول کرده است .حاال هر گروهی چه از
میان اصولگراها و چه از می��ان اصالح طلبان و البته حامیان
دولت با رصد تحرکات رقبا ب��ه برنامه ریزی برای انتخابات
92مشغولند.
در این میان از اغاز سال 91طیف هایی از اصولگرایان
حتی زمان اغاز رس��می فعالیت های مربوط ب��ه انتخابات
ریاست جمهوری را اعالم کردند ،گروه هایی از اصالح طلبان
نیز از بررسی شرایط سیاسی برای نحوه حضور سخن گفتند
و از دیگر سو طیف موس��وم به حامیان دولت نیز البته چراغ
خاموش طی مسیر کرده و هر از گاهی به تست افکار عمومی
با مطرح کردن چهره هایی از درون دولت پرداخت.
اینها اما همه ماجرا نیس��ت و در نیمه دوم شهریور 91
گویا سپهر سیاسی ایران رنگی دیگر به خود گرفته است.
اگر چه پیش بینی بس��یاری از ناظران سیاسی این بود
که با ورود به نیمه دوم س��ال و پای��ان اجالس عدم تعهد ها
تحرکات گروه ها و جناح ها برای انتخابات پیش رو ش��دت
می یابد ،اما شاید هیچ کس فکر نمی کرد به صورت همزمان
و با فاصله اندک��ی از پایان اجالس تهران ش��اهد تحوالت
مهم از میان طیف سیاسی دولت باشیم .از ان جمله جنجالی
محمود احمدی ن��ژاد «از کجا می دانید یک س��ال مانده به
پایان عمر دولت؟ چه کسی گفته؟» تا انتشار سخنان تکذیب
شده منس��وب به اسفندیار رحیم مش��ایی«دولت اینده هم
دست ما خواهد بود» و البته برخی خبرها و مطالب سایت ها
و رسانه های نزدیک به حامیان دولت؛ همه و همه این گزاره
را پیش روی م��ا می گذارد« :باید منتظ��ر معرفی نامزد این
طیف باشیم».
چه انک��ه در این بی��ن دو تکذیبی��ه دفتر اس��فندیار
رحیم مش��ایی که کاندیداتوری اش را منتفی اعالم می کند
هم نتوانسته بار سیاسی تحوالت مهم هفته گذشته مربوط
به این گروه را کم کند.
به نظر می رس��د حاال دیگر این فق��ط اصالح طلبان
نیستند که موضوع اصلی رسانه ها برای گمانه پردازی باشند
؛ اکنون بدون شک همه اهالی سیاس��ت ،با دقت ،انچه در
هفته گذشته رخ داده و مطرح شده را می نگرند و با واکاوی
شرایط جدید نحوه سیاست ورزی شان را در استانه انتخابات
پیش رو می سنجند.
اینکه طیف سیاس��ی نزدیک به دولت چ��ه برنامه ای
برای انتخابات پیش رو دارد و نح��وه ورودش به این رقابت
چگونه خواهد بود البته بحث جدیدی نیس��ت که با مباحث
هفته اغاز ش��ده باش��د؛ س��ال 88و اندکی پس از انتخاب
در کنار همه نام هایی که از سوی
رسانه ها هر ازگاهی در کنار یکدیگر
ردیف می شوند ،هنوز هم خیلی ها باور
دارند اگر جانشینی درکار باشد
این فرد کسی نخواهد بود
جز اسفندیار رحیم مشایی
دوشادوش محمود احمدی نژاد دید.
اما در کنار همه نام های این چنینی که از سوی رسانه ها
هر از گاهی در کنار یکدیگر ردیف می شوند ،هنوز هم خیلی ها
باور دارند اگر مدودفی در کار باشد این فرد کسی نخواهد بود
جز اسفندیار رحیم مشایی.
او اگرچه در میانه همه حواش��ی و جنجال های خبری
موافقان و مخالفان «گویا بنا ب��ه توصیه هایی» ترجیح داد
مدتی کس��ی او را حتی در قاب تصویر ه��م نبیند و حرفی و
حدیثی الاقل از جانب او مطرح نش��ود ،اما این گزاره یعنی
احتمال تبدیل شدنش به «مدودف ایرانی » انقدر پر اهمیت
هست که رسانه ها به سادگی از ان نگذرند.
طرفه انکه با مباحث جنجالی هفته گذشته این گمانه
بسیار پررنگ تر شده است .اسفندیار رحیم مشایی البته تیتر
روزنامه و سایت ها را تکذیب می کند و می گوید فعال قصدی
برای کاندیداتوری ندارد.
اما ایا او به واقع نامزد نهایی محم��ود احمدی نژاد در
انتخابات 92خواهد بود؟
این سوال در همه این سه سال با یک سوال مهم دیگر
مواجه بوده اس��ت؛ اینکه او با توجه به همه حاشیه هایی که
پیرامونش در این چند سال گذشته وجود داشته ایا می تواند
مجوز کاندیداتوری را از شورای نگهبان دریافت کند؟
بس��یاری بر این باورند که اگر چنی��ن تردیدی وجود
نداش��ت حاال دیگر نیازی به این همه گمانه پردازی نبود و
می شد از او به عنوان نامزد قطعی طیف سیاسی نزدیک به
دولت نام برد.
حاال اما همین تردید است که موجب شده هم دولتی ها
روی گزینه های دیگر فکر کنند ،هم اهالی سیاست شرایط
را درصورت حضور احتمالی اس��فندیار رحیم مشایی بررسی
کنند.
اخرین اخبار اما حاکی از این اس��ت که طیف سیاسی
حام��ی دولت به ی��ک گزینه مه��م دیگر در ص��ورت عدم
کاندیداتوری اس��فندیار رحیم مشایی رس��یده است .فردی
نام اشنا که اگرچه نامش در هیچ کدام از تحلیل های سیاسی
اخیر نیامده اما مذاکرات مهمی با او انجام شده است .فردی
که به خوب��ی می تواند س��ایر طیف های متمای��ل به دولت
همچون جبهه پایداری را نیز متقاعد به حمایت کند.
به نظ��ر می رس��د در هفته ه��ای اینده بای��د منتظر
معرفی شدن این فرد باشیمg .
تردید در مورد تایید صالحیت
اسفندیار رحیم مشایی موجب
شده هم دولتی ها روی گزینه های
دیگر فکر کنند ،هم اهالی سیاست
شرایط را درصورت حضور احتمالی
اسفندیار رحیم مشایی بررسی کنند
43
پیشنهاد ایت اهلل مهدوی کنی
ائتالفبرسر
دو نفر
تحرکاتانتخاباتی اصولگرایان
وارد فاز جدیدی شده است
7
سیاست
با پایان یافتن اجالس غیر متعهد ها در تهران و در استانه
ورود به نیمه دوم س��ال 91گویا حاال زمان رس��میت یافتن
فعالیت های انتخاباتی فرا رس��یده اس��ت .اگر تا پیش از این
گروه ها و چهره های سیاسی ترجیح می دادند پاسخ به این سوال
که «چه برنامه ای برای انتخابات پیش رو دارید؟» را به اینده
موکول کنند ،حاال اما گویا ترجیح می دهند با جزئیات بیشتری،
از انچه در نظر دارند سخن بگویند .در این میان اصولگرایان
که در حال حاضر اندیشه های متفاوتی در میانشان وجود دارد
نیز به فعالیت های انتخاباتی خود ش��دت بخشیده اند .بعضی
از چهره های این جناح سیاس��ی اکنون در واکنش به احتمال
کاندیداتوری از بررسی شرایط سیاسی برای اعالم نظر در این
مورد خبر داده اند و برخی گروه ها و احزاب سیاسی اصولگرا هم از
اغاز به کار جدی ستادها و جلسات سیاسی شان روایت کرده اند.
مثلث شماره 141
جمعیت ایثارگران :مهرماه کلید می زنیم
«جمعیت ایثارگران از اول مهرماه به صورت مصداقی در
راستای معرفی یک فرد اصلح برای انتخابات ریاست جمهوری
بر اساس گفتمان و چارچوب های موردنظرخود وارد صحنه
می ش��ود ».این خبر را احمد نجابت ،عضو ش��ورای مرکزی
جمعیت ایثارگران اعالم کرده است .او در عین حال با اشاره به
اینکه در شرایط فعلی اسامی متعددی برای ورود به انتخابات
ریاست جمهوری مطرح شده گفته است« :این جمعیت برای
ورود به عرصه انتخابات ریاست جمهوری به صورت گفتمانی
وارد عمل شده و در این راس��تا جلسات خود را برگزار می کند،
اما هنوز روی هیچ گزینه و مصداقی به توافق نرسیده است».
ائتالف پایداری و رهپویان؟
ائتالف جبهه پای��داری با جمعی��ت رهپویان و جمیت
ایثارگران در ماجرای انتخابات هیات رئیس��ه مجلس نهم که
موجب نزدیک شدن این رقبای پیشین به یکدیگر شده بود
این س��وال را برای تحلیلگران سیاس��ی پدید اورده که این
ائتالف سیاسی ایا برای انتخابات ریاست جمهوری هم پایدار
خواهد بود و ایا جبهه پایداری در ساز و کار انتخاب نامزد واحد
با این دو تشکل سیاسی اصولگرا همسو خواهد بود؟ علیرضا
زاکانی ،دبیرکل جمعیت رهپویان انقالب اسالمی همچنین
در پاسخ به این سوال که «شما در سخنرانی های خود گفتید
با جبهه پایداری در مجلس یک ید واحد هس��تید ،ایا ممکن
44
است برای انتخابات ریاس��ت جمهوری با این جبهه ائتالف
کنید» گفته است« :بحث ما همیش��ه تمرکز در اعضا است.
نگاهمان این است که در جبهه انقالب و در حوزه دفاع از منافع
ملی با دوستان پیوستگی داش��ته باشیم چه قبل از انتخابات،
چه بعد از انتخابات .بنابراین رهپوی��ان و ایثارگران هیچ گروه
اصولگرایی را نفی نمی کنند و همین رویه را در انتخابات اینده
نیز پیش می گیرند ».دبیرکل جمعیت رهپویان انقالب اسالمی
با بیان اینک��ه اصولگرایان تحولخواه قطعا ب��رای انتخابات
ریاست جمهوری اینده کاندیدای مستقل خواهند داشت ،گفته
است« :البته رهپویان و ایثارگران هیچ گاه گروه های اصولگرا
را نفی نکرده اند و همین رویه را در انتخابات اینده نیز در پیش
خواهند گرفت .اما انچه مهم است این که ما هنوز وارد مصادیق
نشدیم و تا انتخابات زمان زیادی باقی مانده و در مرحله تبیین
گفتمان هستیم».
سنتی ها :برنامه تدوین می کنیم
اما اصولگرایان سنتی هم خود را برای حضور در انتخابات
اماده می کنند .کریمی اصفهانی ،دبیر جامعه اصناف و بازار در
این مورد با بیان اینکه کار های انتخاباتی جبهه پیروان کلید
خورده ،گفته اس��ت« :افرادی برای پیگیری مس��ائل جانبی
انتخابات مش��خص ش��ده اند .پیش نویس انتخاباتی جبهه
پیروان با حضور تمام اعضا از جمله دبیرکل جبهه پیروان در
دستور کار قرار گرفته و زمانی که نظر تمام اعضا را جلب کند
نهایی می شود .پیش نویس انتخاباتی ،گفتمانی جبهه پیروان
و همچنین بررسی نوع شعارها ،اشکاالت قبلی و راهکارهای
اینده با حضور تمام اعضا از جمله حبیب اهلل عس��گراوالدی
دبیرکل جبهه پیروان در دستور کار قرار گرفته و زمانی که این
پیش نویس نظر تمام اعضا را جلب کند نهایی خواهد شد .جبهه
پیروان پس از بررسی شاخص ها مصداق های خود را مشخص
خواهد کرد ،هر چند در حال حاضر افراد زیادی در این چارچوب
مطرح هستند».
فراکسیون رهروان :بحثی نکردیم
پس از انکه چندی پیش یکی از اعضای فراکس��یون
رهروان والیت اعالم کرد احتمال حمایت این فراکس��یون
از محمد باقر قالیباف وجود دارد ،ح��اال کاظم جاللی ،رئیس
فراکس��یون رهروان والیت با بیان اینکه ممکن است برخی
از اعضای این فراکس��یون درباره کاندی��دای انتخابات اتی
ریاس��ت جمهوری اظهار نظر کنند ،گفته است« :فراکسیون
رهروان والیت درباره نامزدهای انتخابات به طور مصداقی ورود
نکرده است .فراکسیون اصولگرایان رهروان والیت براساس
تصمیمات جمعی عمل می کند و نتیجه این تصمیمات نیز تنها
از طریق بیانیه یا توسط س��خنگو اعالم می شود .فراکسیون
رهروان تاکنون هیچ بحثی درب��اره نامزدهای انتخابات اتی
ریاست جمهوری نداشته و در صورتی که بحث بر سر انتخابات
را اغاز کند ان را به طور رسمی به مردم اطالع خواهد داد».
و رهپویان انقالب اسالمی در حال تشکیل ستاد انتخاباتی او
هستند و جلسات فشرده ای در یکی از دفاتر این چهره سیاسی
به صورت مستمر تشکیل می شود که گویا برنامه ریزی این
جلسات بر عهده حسین فدایی نماینده سابق تهران و دبیر کل
جمعیت ایثارگران است .در این بین ش��نیده می شود مهرداد
بذرپاش به صورت کامال محرمانه در حال اقدامات انتخاباتی
برای حداد عادل اس��ت» .در همین راستا سایت پارسینه که
از جمله س��ایت های نزدیک به اصولگرایان اس��ت نوش��ته
است« :بذرپاش در راس��تای اقناع حداد عادل ،از چندی پیش
فعالیت سیاسی در سطح کشور را اغاز کرده است .ظاهرا نتایج
نظرسنجی هایی که او از مراکز اس��تان ها به حداد عادل ارائه
داده ،حداد عادل را برای کاندیداتوری قانع کرده اس��ت ».این
خبر البته با واکنش دفتر مهرداد بذرپاش مواجه و مورد تکذیب
قرار گرفته است .گفته می ش��ود دکتر غالمعلی حداد عادل از
گزینه های اصلی مورد بررس��ی جمعیت ایثارگران ،جمعیت
رهپویان ،برخی از اعضای جبهه پایداری و برخی گروه های
اصولگرای دیگر است.
ایا حدادعادل کاندیدا می شود؟
اما از احزاب و گروه ها که بگذریم اخبار مهمی پیرامون
برخی ش��خصیت های اصولگرا نیز مطرح ش��ده اس��ت .در
جدید ترین تحول ،پس از انک��ه غالمعلی حداد عادل چندی
ن که
پیش گفت که «اگر روزی احساس تکلیف کنم ،همچنا
در انتخابات ریاست مجلس در همین دوره اتفاق افتاد ،به میدان
می ایم» .حاال برخی رسانه ها از تشکیل ستاد انتخاباتی او به
ریاست حسین فدایی ،نماینده پیشین مجلس خبر می دهند.
خبرگزاری اریا در این مورد نوشته اس��ت« :اخرین خبرها در
مورد حداد عادل این است که برخی چهره های اصلی ایثارگران
سیاست
در خبری دیگر موس��ی الرضا ثروتی ،عضو فراکسیون
رهروان والیت اعالم کرده اس��ت« :به عقیده بنده کس��ی
می تواند رئیس جمهور شود که حداقل دو دوره سابقه نمایندگی
در مجلس را داشته باشد ،زیرا رئیس جمهوری که در جریان
کار مجلس نیست یا ارتباط ضعیف و کمی با مجلس دارد در
اینده نمی تواند با مجلس کار کند .به همین دلیل دچار مشکل
می ش��ود .رئیس جمهور باید با مراحل قانونگذاری و در راس
امور بودن مجلس اشنایی داشته باشد و بداند اتخاذ تصمیمات
انفرادی و خ��ارج از س��اختار مجلس کار ک��ردن بدون انکه
نتیجه ای به دست اورد تنها هزینه هایی را برای کشور به همراه
خواهد داشت ».به نظر می رس��د فرد مورد نظر این نماینده با
مشخصات اعالم شده ،علی الریجانی رئیس مجلس باشد.
محمد باقر قالیباف؛ تداوم سکوت
محمد باقر قالیباف ،ش��هردار تهران در هفته گذش��ته
بار دیگر مورد توجه رس��انه ها قرار گرف��ت .انجا که بار دیگر
برخی از او به عن��وان کاندیدای مورد نظ��ر اصالح طلبان نام
بردند و انجا که برخی چهره های اصولگرا نظرشان را درباره
قالیباف اعالم کردند .تحول نخست واکنش روزنامه کیهان
به مصاحبه یک چهره اصالح طلب بود .روزنامه کیهان با درج
خبر تمایل اصالح طلبان برای حمایت از قالیباف نوش��ت که
اصالح طلبان برای این چهره اصولگرا تله گذاری کرده اند .در
واکنش به همین خبر بود که سایت فردا از رسانه های نزدیک
به شهردار تهران در دو مصاحبه جداگانه به تحلیل این ماجرا
پرداخت .این سایت نوشت« :تاکتیک های جنگ روانی جریان
اصالحات چند صباحی است با حربه های خاص خود را نشان
می دهد .ای��ن جنگ روانی با مواضعی نظی��ر حمایت جریان
اصالحات در انتخابات ریاست جمهوری از برخی چهره های
اصولگرا -که گاه��ا از انها ب��ه عنوان نامزده��ای احتمالی
انتخابات یاد می شود -اغاز شده اس��ت .در این راهبرد برخی
از اعضای سرشناس جریان دوم خرداد در هفته های اخیر در
مواضعی خاص و درخور تامل اعالم کردند که در رقابت های
پیش رو به حمایت از چهره های اصولگرا برخاسته و یکی از انها
را حسب برنامه هایش مورد تایید قرار خواهند داد! این شگرد
اصالح طلبان برای تفرقه افکنی با س��ادگی انگاری گروهی
از اصولگرایان مواجه ش��ده و انها را بر ان داشته تا با نگاهی
س��طحی به صورت مس��اله ،فریب جنگ روانی رقیب برای
اختالف افکنی را بخورند و تخریب چهره ه��ای مورد وثوق
نظام را به همان وجهی که رقیب می خواهد سامان دهند ».نادر
قاضی پور و عوض حیدرپور از نمایندگان اصولگرای مجلس
در گفت وگو با «فردا» بازی گرفته شدن برخی اصولگرایان را
خواست ضد انقالب و جریان فتنه می دانند و از گرفتار شدن در
توکلی :کاندیدا نمی شوم
اما برخالف س��ایر چهره های مطرح اصولگرا این احمد
توکلی اس��ت که رس��ما و قطعا از عدم حضورش در انتخابات
پیش روخبردادهاست.رئیسپیشینمرکزپژوهش هایمجلس
و چهره همیشه منتقد اصولگرا هفته گذشته در پاسخ به سوالی
درباره احتمال حضورش در انتخابات ریاست جمهوری گفت که
فعال شرایط جسمی خوبی ندارد .پیش از این یک چهره نزدیک
بهاحمدتوکلیبههفته نامهمثلثگفتهبودکهایننمایندهتهران
به هیچ وجه قصد کاندیداتوری در انتخابات را ندارد.
مثلث شماره 141
پور محمدی :تیمم را معرفی می کنم
مصطفی پور محمدی ،رئیس سازمان بازرسی کل کشور
و از وزرای سابق کابینه محمود احمدی نژاد است .او از ماه ها
پیش گمانه هایی در مورد احتمال کاندیداتوری اش وجود داشت
و حاال به سبب نگارش نامه ای در مورد دولت که جنجالی هم
شده بار دیگر به عنوان چهره ای مطرح برای حضور در انتخابات
مطرح شده اس��ت .پورمحمدی هفته گذشته در پاسخ به این
سوال که ایا به انتخابات ریاست جمهوری فکر می کنید یا خیر؟
گفت« :من یکی از مدیران عالی کشور هستم و در مورد همه
چیز فکر می کنم حتی ریاست جمهوری ».او همچنین در پاسخ
به این سوال که ایا در صورت کاندیدا شدن تیم همراه خود را
معرفی می کنید؟ گفت« :هر وقت کاندیدا شدم تیم همراه را
هم معرفی خواهم کرد ،اما االن جای این صحبت ها نیست».
تاکتیک های جنگ روانی رقیب ابراز تاسف می کنند.
اما از سوی دیگر برخی چهره های اصولگرا نیز نظرشان
را در مورد کاندیداتوری محمد باقر قالیب��اف اعالم کرده اند.
احمدتوکلی در این مورد گفته اس��ت« :ب��ه قالیباف در حوزه
پیش��رفت و ابادانی ش��هر نم��ره باالیی می دهم ام��ا اینکه
رئیس جمهور خوبی باشد یا نه شاید برای ان تصمیم دیگری
ی که از او در مورد
بگیرم ».مصطفی پورمحمدی نیز هنگام��
ش��رایط محمدباقر قالیباف برای حضور در انتخابات پرسیده
شد گفته است« :امروز وقت قیمت گذاری و نمره دادن به افراد
نیست .من به فردی که شما نام بردید به عنوان نامزد انتخابات
نقدهای جدی دارم اما باید نشست و بر اساس یک انالیز دقیق
نسبت به افراد نظر داد .باید منصفانه افراد با یکدیگر مقایسه
شوند و هر کدام به محک مالک ها گذاشته شوند تا فرد مطلوب
انتخاب شود ».در تحولی دیگر علیرضا زاکانی نیز در پاسخ به
این سوال که چرا شما از اقای قالیباف انتقاد نمی کنید؟ چنین
گفت« :بنده معموال س��عی دارم انتقاد از افراد را به خودشان
منعکس کنم و کمتر به دنبال جنجال هستم؛ چرا که معتقدم
باید فراتر از افراد به جبهه انقالب نگاه کرد ».این نوع اظهار نظر
زاکانی با واکنش شدید رسانه های دولتی مواجه شد .رسانه های
نزدیک به دولت در واکنش به این اظهار نظر زاکانی در مطالب
جداگانه ای به اعتراض پرداختند .برخی رسانه ها هفته گذشته
شایعه استعفای محمد باقر قالیباف از سمت شهرداری تهران
را تکذیب کردند .پی��ش از این مطرح بود ک��ه قالیباف قصد
دارد اوایل زمس��تان با استعفا از ش��هرداری تهران به صورت
رس��می وارد رقابت انتخابات��ی ش��ود .محمدباقرقالیباف اما
تاکنون سخنی درباره نامزدی در انتخابات درمجامع رسمی
نگفته است.
ناطق نوری؛ رایزنی های انتخاباتی
رئیس مجلس پنجم این روزها شرایط سیاسی متفاوتی
را سپری می کند .او که از دو ماه پیش احتمال کاندیداتوری اش
در انتخابات ریاس��ت جمهوری س��ال اینده مطرح شده حاال
گویا اخبار جدی تری در موردش وج��ود دارد .خبرگزاری اریا
در مورد این چهره اصولگرا نوشته اس��ت«:خبر رسیده که او
تیمی رسانه ای را به سرپرستی یکی از چهره های رسانه ای در
سایت خبرانالین و نیز یکی از چهره های رسانه ای سایت سفیر
که از نزدیکان اوست تش��کیل داده و با فراهم امدن امکانات
فنی ،سایت های خبری و وبالگی او اماده اغاز به کار است».
علی اکب��ر ناطق نوری پس از دی��داری ک��ه در اردکان یزد با
سیدمحمد خاتمی داشته اخیرا به دیدار اکبر هاشمی رفسنجانی
نیز رفته است و براساس اخبار موجود برنامه ای برای دیدار با
س��ایر چهره های سیاس��ی برای رایزنی های انتخاباتی دارد.
گویا اگر اتفاق خاصی نیافتد بای��د ناطق نوری را از هم اکنون
از چهره های حاضر در انتخابات 92بدانیم .سایت مشرق نیز
در خبری مرتبط با علی اکبر ناطق نوری نوشته است« :علی
اکبر ناطق نوری در دیدار با هاشمی رفسنجانی از وی خواسته
است در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم به صورت شفاف و
تاثیر گذار ورود پیدا کند .اقای هاشمی هم گفته است مواضع
خود را در موعد مقتضی بیان خواهد کرد».
در جدیدترین تحول ایت اهلل مهدوی کنی پیشنهاد داده
است که اصولگرایان بر روی دو نفر ائتالف کنندg.
45
سیاست
جواد حق شناس ،عضو شورای مرکزی اعتماد ملی می گوید:
«حمایت اصالح طلبان از یک کاندیدای اصولگرا غیر منطقی
است ،ولی اگر چنانچه در انتخابات اینده یک چهره شاخص
اصالح طلب نتواند وارد عرصه رقابت ش��ود و از سوی دیگر
از انجایی که جریان اصالح طلبی به دنبال تحریم انتخابات
نیست علی القاعده اعالم تحریم نمی کند ،بنابراین طبیعی
اس��ت ان بخش��ی از بدنه اصالح طلب ک��ه می خواهد در
انتخابات ش��رکت کند از بهترین گزینه ک��ه مدافع حقوق و
منافع ملی باشد در ان مقطع تاریخی حمایت کند».
عضو ش��ورای مرکزی اعتم��اد ملی درب��اره گرایش
اصالح طلبان ب��ه قالیباف و ناطق نوری گفته اس��ت« :این
دو گزینه ب��ا یکدیگر تفاوت های جدی دارن��د .ناطق نوری
از چهره های شاخصی اس��ت که بعد از انقالب در سه دهه
گذشته حضور جدی در عرصه سیاسی داشته است .به طوری
که در یک مقطع یعنی انتخابات 2خرداد 76چهره شاخص
جریان اصولگرا در مقابل جریان اصالح طلب بود.
در ان زم��ان ش��اهد عملک��رد و رفتار قاب��ل دفاع و
دموکراتیکی از سوی ناطق نوری بودیم و در حالی که ایشان
ریاست مجلس را برعهده داش��تند و رقیب شکست خورده
اصالح طلب محسوب می شد ،اما رفتار هوشمندانه و متناسب
با منافع ملی از خویش نش��ان دادند و دیدیم حتی پیروزی
اقای خاتمی را هم تبریک گفتند.
ناطق نوری از معدود چهره های اصولگراس��ت که در
هفت سال گذشته مواضع شفاف و صریحی نسبت به عملکرد
دولت داشته و حتی در سال های گذشته به دلیل این مواضع
هزینه هایی هم پرداخت کرده اس��ت ،مث��ل برخوردهایی
که اخیرا در مش��هد با وی ص��ورت گرفته اس��ت .در واقع
برخوردهایی که با ناطق نوری صورت می گیرد نشان دهنده
استقالل نظر و رای ایشان است .به عقیده من این استقالل
رای قابل احترام است».
وی تاکید کرده است« :اقای قالیباف هم در هفت سال
گذش��ته عمال با حمایت چهره های اصالح طلب ش��ورای
شهر تهران توانست به عنوان شهردار تهران انتخاب شود.
خصوصا اینکه احمدی نژاد با حضور ایش��ان در این جایگاه
مخالف بود».
این اظهارات عضو ش��ورای مرکزی اعتماد ملی البته
با واکنش روزنامه کیهان نیز روبه رو شد .کیهان با درج این
مصاحبه نوشت که اصالح طلبان برای علی اکبر ناطق نوری
و محمد باقر قالیباف« تله گذاری» کرده اند.
مثلث شماره 141
رقابت پنهان هاشمی و خاتمی
8
میان اصالح طلبان چه می گذرد؟
هر چه به زمان برگزاری انتخابات ریاس��ت جمهوری
نزدیک می ش��ویم؛ گویا احتمال وقوع ای��ن گزینه جدی تر
می شود؛ «حمایت اصالح طلبان از یک نامزد اصولگرا».
اگر به واکاوای و بررسی شرایط سیاسی موجود میان
اصالح طلبان بپردازیم ب��ا این گزاره مواجه می ش��ویم که
اصالح طلبان نیز همچون اصولگرایان به یک تصمیم واحد
نرس��یده اند و طیف های مختلف میان انان هر یک نظری
خاص درباره نحوه حض��ور در انتخاب��ات دارد .انچنان که
پیش از این هم مطرح شده طیف هایی که بر حضور مستقل
اصالح طلبان تاکید دارد ،خود به دو دسته تقسیم می شوند؛
گروهی که اصرار بر معرفی نامزد حداکثری دارند و گروهی
46
دیگر به معرفی نامزدهایی از نسل دوم اصالحات تاکید دارند.
از دیگر س��و اما طیف دیگری نیز در می��ان این جناح
سیاس��ی وجود دارد؛ گروهی که معتقد است اصالح طلبان
در صورت معرفی نامزد مس��تقل حتی اگر پیروز هم شوند
شانس و توفیق زیادی در ساختمان پاستور نخواهند داشت.
انان باورشان این است که باید از یک کاندیدای اصولگرا که
تجانس های زیادی با انها داشته باشد حمایت کرده و راه را
برای ورود مجدد به قدرت رسمی برای انان باز کند.
تله گذاری برای اصولگرایان
بی شک در راس��تای همین تحلیل هاست که محمد
نامزد مستقل می دهیم
در عین حال و بر خالف نظر این طیف از اصالح طلبان،
مجید انص��اری ،عضو ارش��د مجمع روحانی��ون می گوید:
«حیات سیاس��ی یک جریان در این اس��ت که خودش در
عرصه ها حضور پیدا کند؛ بنابراین اگر ش��رایط مناس��ب در
انتخابات اینده وجود داش��ته باشد طبیعتا اصالح طلبان باید
با هویت فکری و سیاسی خودشان در انتخابات حضور پیدا
کنند ،اما اگر غیر از این بود بازهم صرف نظر از هویت از سوی
یک جریان سیاسی کار درستی نیست».
او البته در ادامه گرایش اصالح طلبان را به کاندیدای
اصولگرایان از جمله قالیباف و ناطق نوری منتفی دانسته و
گفته است« :بر اساس اطالعاتی که ش��خصا در ارتباطم با
اصالح طلبان کسب کرده ام ،حمایت از کاندیدای اصولگرا از
سوی این اصالح طلبان را غیرممکن می دانم».
در همین راس��تا مصطفی کواکبی��ان ،دبیر کل حزب
مردمس��االری نی��ز حمای��ت اصالح طلب��ان و حتی حزب
متبوعش از محمد باقر قالیباف در انتخابات ریاست جمهوری
یازدهم را تکذیب کرده و گفته اس��ت« :اصالح طلبان خود
می توانند نامزد معرفی کنند و دیگر نیازی نیست از نامزدی
افرادی همچون علی الریجانی یا محمد باقر قالیباف حمایت
کنند».
مخالفت اصالح طلبان با نامزد اصولگرا؟
در تحولی دیگ��ر صادق زیب��ا کالم در موضعی جدید
و بر خالف اظهار نظ��ر پیش��ینش می گوید« :بس��یاری از
اصالح طلبان ب��ا هیچ ی��ک از نامزدهای اصولگ��را اعم از
معتدلین ،میانه رو ها یا افراطی ها موافق نیستند».
وی ادامه داده است« :رادیکال های اصولگرا به شدت
با کاندیداتوری قالیباف و ناطق نوری مخالف هس��تند ،زیرا
قالیب��اف از یک حداقل اس��تقالل برخوردار اس��ت .البته با
ناطق نوری مخالف��ت بیش��تری خواهند داش��ت ،چرا که
ناطق نوری حتی از قالیباف هم مستقل تر است ،بنابراین انها
ترجیح می دهند اصولگرایی که تفکر رادیکالی داشته باشد
نامزد انتخابات شود».
وی درباره ماجرای تله گذاری اصالح طلبان برای این
دو چهره اصولگرا نیز گفته است« :تله گذاری اصالح طلبان
برای اصولگرایان از جمله اصطالحاتی اس��ت که از سوی
جریانات��ی از اصولگرای��ان مط��رح می ش��ود .در واقع انها
می خواهند مانع حضور شخصیت های معتدل و متوازن در
قدرت شوند از این رو مدعی تله گذاری و فریب اصالح طلبان
می شوند در حالی که بسیای از اصالح طلبان با هیچ یک از
نامزدهای اصولگرا اعم از معتدلین ،میانه روها یا افراطی ها
موافق نیستند».
این اظهارنظر صادق زیبا کالم در حالی مطرح می شود
که او پیش از این حامی ط��رح حمایت اصالح طلبان از یک
کاندیدای اصولگرا خصوصا محمد باقر قالیباف و علی اکبر
ناطق نوری بود.
سیاست
ایا اصالح طلبان پایگاه دارند؟
در هفته گذشته دو بحث در مورد حضور اصالح طلبان
در انتخابات مطرح بود؛ نخس��ت اینکه ایا انها هنوز پایگاه
اجتماعی پیش��ین را دارند؟ دوم اینکه ایا اساس��ا این طیف
سیاسی اجازه حضور در انتخابات سال اینده را خواهد داشت؟
قاس��م روانبخش ،عضو ارش��د جبهه پایداری معتقد
است که اصالح طلبان دیگر پایگاه س��ابق را در میان مردم
ندارند و می گوید « :در سال گذشته نیز چون اصالح طلبان
فکر می کردند از توانایی الزم برخوردارند ،بنابراین انتخابات
مجلس نهم را تحریم کردند و فق��ط بخش کوچکی از این
طیف در انتخابات حضور یافتن��د .در حقیقت اصالح طلبان
فک��ر می کردند با تحریم انتخابات تنها ش��اهد مش��ارکت
30درصدی مردم خواهند بود و از ای��ن طریق وزن باالی
اصالح طلب��ان مش��خص می ش��ود .در حالی ک��ه دیدیم
65درصد م��ردم در انتخاب��ات حضور یافتن��د و حتی این
مشارکت از مش��ارکت در انتخابات مجلس هشتم نیز بیشتر
بود .در انتخاب��ات مجلس نهم حتی ش��اهد بودیم دبیرکل
اصالح طلبان نتوانس��ت در س��منان ارای الزم را به دست
اورد .به عبارت دیگر عدم موفقیت اصالح طلبان بعد از فتنه
88نش��ان داد این طیف دیگر اقبال چندانی ندارد .در حال
حاضر هم اتف��اق چندانی نیفتاده که بگوییم ش��رایط برای
اصالح طلبان تغییر کرده است».
روانبخش البته می گوید« :ممکن است اصالح طلبان
بخواهند از تورم موجود و ش��رایط نامناس��ب اقتصادی در
جهت تضعیف جریان اصولگرایی استفاده کنند و مردم را به
سمت و سوی جریان اصالحات بازگردانند ،اما مردم متوجه
این مسائل هستند .اصالح طلبان نیز در دوران حاکمیتشان
گرانی و تورم را در پرونده خود دارند ،به طوری که در دولت
هاشمی تورم باالیی را شاهد بودیم .از سوی دیگر امار و ارقام
ی وجود داش��ت.
نگران کننده بیکاری و تورم در دولت خاتم
در واقع اینها با وجود انکه در براب��ر غرب کرنش کردند ،اما
نتوانستند شرایط اقتصادی مطلوبی فراهم کنند ».اسماعیل
کوثری ،عضو فراکسیون اصولگرایان نیز می گوید« :به هیچ
وجه مردم به سمت اصالح طلبان تمایل نشان نمی دهند .در
واقع خود اصالح طلبان هم اختالفات ش��دیدی با یکدیگر
دارند ،از این رو انها قطعا به نتیجه نمی رس��ند که بخواهند
مثلث شماره 141
بازگشت خاتمی؟
در می��ان هم��ه گمانه ه��ای انتخابات��ی پیرام��ون
اصالح طلبان یک شایعه این روزها خیلی پرنگ شده است؛
«کاندیداتوری سید محمد خاتمی».
او که البته این روزها به عن��وان یکی از افراد محوری
اصالح طلب��ان مباحثی را در م��ورد نحوه حضور و اساس��ا
انتخابات این��ده مطرح ک��رده حاال خود به عن��وان یکی از
گزینه های احتمالی ب��رای حضور در رقاب��ت انتخابات 92
مطرح شده است.
او اما در چند جمع خصوصی و دیدارهای مناسبتی در
پاسخ به حاضران احتمال حضورش را رد کرده و اعالم کرده
تمایلی ب��رای کاندیداتوری ندارد .او حت��ی در دیدار یکی از
چهره های رسانه ای اصولگرا گفته است که حاضر است تعهد
محضری دهد که نامزد انتخابات پیش رو نخواهد شد .گویا
این همه ماجرا نیست؛ به نظر می رسد برخی از تئوریسین ها
و تصمیم سازان اصالح طلب بنا دارند تا سید محمد خاتمی را
به عنوان یک گزینه حداکثری متقاعد به حضور در انتخابات
کنند.
محمد رضا تاب��ش که خواهر زاده س��ید محمد خاتمی
نیز هس��ت در این مورد می گوید« :اگ��ر چنانچه خاتمی در
عرصه رقابت حضور پیدا کند درصد توفیق ایش��ان از همه
کاندیداهای اصولگرا و اصالح طلب بیش��تر است ،اما بنده
بعید می دانم ایشان تمایلی داشته باشد در عرصه انتخابات
مستقیما کاندیدا شود».
مصطف��ی کواکبی��ان ،دبیر کل حزب مردمس��االری
پیش گام تر از سایر احزاب اصالح طلب هفته گذشته به صورت
رسمی اعالم کرد« :در صورت حضور سید محمد خاتمی در
عرصه انتخابات ،حزب مردمساالری از وی حمایت خواهد
کرد».
او درباره اینکه ای��ا خاتمی می تواند از فیلتر ش��ورای
نگهبان عبور کند ،گفته اس��ت« :ما جای ش��ورای نگهبان
نیس��تیم و نمی توانیم به جای این نهاد تصمیم گیری کنیم.
ش��ورای نگهبان هر تصمیمی که گرفت ما ب��ه ان احترام
می گذاریم ،اما بنده بعید می دانم ش��ورای نگهبان مشکلی
را برای صالحیت خاتمی به وجود اورد و به احتمال زیاد اگر
وی در انتخابات نامزد شود می تواند تایید صالحیت شود».
خود را در معرض ازمایش قرار دهن��د .اصالح طلبان در ان
هشت سالی که صاحب قدرت بودند نتوانستند کار مفیدی
انجام دهند ،ب��ه همین دلیل مردم تمایلی ب��ه این طیف در
انتخابات اینده نیز نخواهند داشت .در واقع اصالح طلبان تنها
با هم بحث هایی انجام می دهند که فقط بگویند ما هستیم».
عضو فراکسیون اصولگرایان البته تمایل اصالح طلبان
و کاندیدای اصولگرا را محتمل دانس��ته و گفته اس��ت« :از
انجاییکه اصالح طلبان نمی خواهند صددرصد از دور خارج
ش��وند ،بنابراین این احتمال وجود دارد که به سمت و سوی
یکی از کاندیداهای اصولگرا گرایش پیدا کنند ».کوثری در
عین حال گفته اس��ت« :برخی از اصالح طلبان که در فتنه
88در جهت براندازی نظام اقدام کردند هیچ گاه مورد تایید
و قبول واقع نمی شوند ،اما برخی از چهره های این طیف تنها
در حد سیاسی کار و صحبت کردند که می توانند در انتخابات
ریاست جمهوری یازدهم کاندیدا شوند».
حس��ین ابراهیمی ،عضو جامعه روحانیت مبارز نیز در
این راستا معتقد است« :اصالح طلبان در دوران حاکمیتشان
عملکردهای منفی داشتند که بنده معتقدم مردم ان دوران را
فراموش نکرده اند .اصالح طلبان در فتنه 88در دام امریکا و
غربی ها افتادند و با عملکردشان عامل انقالب های مخملی
در منطقه شدند .اصالح طلبان به سبک انها علیه نظام اقدام
کردند .این س��وابق اصالح طلبان به راحت��ی از ذهن مردم
پاک نمی ش��ود ،بنابراین اصالح طلبان به شرطی می توانند
در انتخابات حضور پیدا کنند که گذشته خود را اصالح کرده
باشند ،اما تا این لحظه چهره های این طیف از اعمال گذشته
اعالم برائت نکرده اند».
از دیگر س��و اما مجی��د انصاری ،عضو ارش��د مجمع
روحانیون ب��اوری مخالف ای��ن چهره ه��ای اصالح طلب
دارد و می گوی��د« :اینکه اصولگرایان م��دام تاکید می کنند
اصالح طلبان پایگاه اجتماع��ی مطلوبی ندارند ،اگر جریانی
پایگاه اجتماعی ن��دارد یا به تعبی��ر رقب��ای افراطی ما که
مدعی اند اصالحات مرده اس��ت چرا مدام علیه چهره های
برجس��ته اصالح طلبان صحبت می کنند .در حقیقت اینها
به سخن خود باور ندارند .قطعا اکثریت قاطع مردم خواهان
تقویت جریان اصالح طلب در همه ش��ئون و امور هستند و
البته اصالحات را در چارچ��وب ارمان ها ،ارزش ها و اهداف
انقالب اسالمی جس��ت وجو می کنند که تبلور ان در قانون
اساسی به خصوص در بخش حقوق اساسی مردم استg ».
مجید انصاری ،عضو ارشد مجمع
روحانیون می گوید« :حیات سیاسی
یک جریان در این است که خودش
در عرصه ها حضور پیدا کند؛ بنابراین
اگر شرایط مناسب در انتخابات
اینده وجود داشته باشد طبیعتا
اصالح طلبان باید با هویت فکری و
سیاسی خودشان در انتخابات
حضور پیدا کنند
47
بین الملل
رویارویی باز و کبوتر
بین الملل
مثلث شماره 141
گسترش جنگ های منطقهای
رامنی چه ایدهای برای اداره امریکا و سیاست خارجیاش دارد؟
1
ابراهیم متقی /استاد دانشگاه تهران
انتخابات ریاست جمهوری در امریکا تابعی از ساختار
قدرت سیاس��ی در این کشور اس��ت .هرگاه که رقابت های
انتخاباتی در این کش��ور اغاز می ش��ود زمینه برای تحرک
گروه های اجتماعی در چارچوب تظاهرات یا کنوانسیون های
حزبی به وجود می اید .اما واقعیت این است که ساختار قدرت
در امریکا ماهیت نخبه گرا دارد .نخبه گرایی در ایاالت متحده
48
به این معناس��ت که گروه های اجتماع��ی ،پایگاه اجتماعی
انها و همچنین نیروهایی که می توانند نقش اجتماعی ایفا
کنند هیچ گونه تاثیرگذاری در رون��د رقابت های انتخاباتی
نخواهند داش��ت .موضوع اصل��ی رقابت ،بی��ن بازیگرانی
اس��ت که از جایگاه موثری در ساختار اقتصادی و همچنین
در حوزه قدرت راهبردی در امری��کا برخوردارند .نظامیان،
مجموعه های فراصنعتی و گروه های��ی که در تولید اقتصاد
صنعتی -نظامی ایفاگر نقش هس��تند ،مهمترین نیروهایی
محسوب می شوند که می توانند در روند رقابت های انتخابات
ریاست جمهوری در امریکا تاثیرگذار باشند .براساس چنین
رویکردی پایگاه اجتماعی کاندیدای ریاست جمهوری شاید
تاثیر چندانی در ارتباط ب��ا رقابت های حزبی برجای نگذارد.
اگرچه برخی از تصمیمات و همچنین بخشی از تحلیل هایی
که امروز در مطبوعات و رس��انه های بین المللی در ارتباط با
انتخابات ریاست جمهوری امریکا وجود دارد این موضوع را
نشان می دهد که حزب جمهوریخواه دارای پایگاه تکنوکرات
اس��ت و جایگاه اقتصادی اش به گروه های وابسته به حوزه
وال اس��تریت تعلق دارد .این در حالی است که دموکرات ها
دارای جایگاه کامال متفاوتی هس��تند؛ شاید بتوان گفت که
دموکرات ها در فضای مین اس��تریت قرار دارند و الیه های
مربوط به طبقه متوس��ط اقتصادی و اجتماع��ی در امریکا
مربوط به انهاست .به همین ترتیب می توان این گونه مطرح
کرد از لحاظ سنتی یهودیان پایگاه اجتماعی حزب دموکرات
را در بر می گیرند یا اینکه سیاهپوستان تعلق بیشتری به حزب
دموکرات در امریکا دارند .در حالی که ش��مالی ها تعلق شان
بیش��تر به حوزه حزب جمهوریخواه است و مناطق صنعتی
شده در حوزه شمال ش��رق ایاالت متحده به گونه ای سنتی
تعلق به جمهوریخواهان دارد.
بحث مهم دیگری که وجود دارد این اس��ت که کدام
گروه از نخبگان نقش تاثیرگذار و تعیین کننده تری در روند
رقابت های ریاس��ت جمهوری در امریکا دارند .واقعیت این
اس��ت که میت رامنی متعلق به ان گروه از نخبگانی است
صهیونیسم نقاب دار
کدام شرکت ها ،رسانه ها و البی ها طرفدار میت رامنی هستند؟
محمودواعظی/معاونسیاستخارجیمرکزتحقیقاتاستراتژیک
2
وضعی�ت و موقعی�ت سیاس�ی – اجتماع�ی حزب
جمهوریخواه در امریکا
به طور کلی قدرت سیاس��ی در امری��کا همواره زمینه
رقابت دو حزب اصلی یعنی حزب دموکرات و جمهوریخواه
بوده است .اگر چه نمی توان به طور دقیق خط کشی مشخصی
در خصوص خاس��تگاه احزاب سیاس��ی در ایاالت متحده
امریکا انجام داد ،اما با این حال ،ش��واهد حاکی از ان است
که ایالت های مرکزی و جنوبی در امریکا عمدتا تحت نفوذ
جمهوریخواهان و ایالت های غربی ،شمالی و شمال شرقی
تحت نفوذ دموکرات ها قرار دارند .به لحاظ اجتماعی ،اقشار
مرفه و پردرامد ،سرمایه داران ،کارفرمایان ،صاحبان صنایع،
پروتس��تان ها ،افراد مذهبی ،ثروتمندان نفتی ،زمین داران،
کشاورزان و نظامیان عمدتا طرفدار جمهوریخواهان هستند.
این جریان عمدتا طرفدار کوچک س��ازی دولت و پیش��برد
برنامه های افزایش مالیات و کاهش هزینه های دولتی است.
در درون این حزب ،چند جناح سیاسی عمده حضور دارند که
از جمله می توان به محافظه کاران سنتی ،نومحافظه کاران،
مسیحیان راس��ت گرا و جناح میانه اش��اره کرد .در قیاس با
بین الملل
به طور کل��ی رقابت های انتخابات ریاس��ت جمهوری
امریکا که هر چهار سال یک بار برگزار می شود ،شامل چهار
مرحله اس��ت؛ انتخابات مقدماتی که نامزدها معموال خود
را جهت ش��رکت در مبارزات انتخاباتی معرفی می کنند و یا
از سوی حزب انتخاب و معرفی می شوند .کنوانسیون های
ملی که در تابستان سال برگزاری انتخابات این کنوانسیون ها
احزاب برپا می گردد .تمام گرایش��ات و تشکل های داخلی
هر حزب می باید در این مجمع ش��رکت ک��رده و طی یک
دوره یک ماهه ،هیات های شرکت کننده از میان نامزدهای
موجود ،فرد مورد نظر خود را جهت شرکت در مبارزات نهایی
معرفی نمایند.
رقابت انتخاباتی؛ تا روز برپای��ی انتخابات ،کاندیداها
با حمایت احزاب و طرفداران ،مبارزات وس��یع و همه جانبه
انتخاباتی خود را اغاز می کنند و نهایتا هیات های انتخاباتی؛
بر اساس قانون اساس��ی فدرال ،رئیس جمهور از طرف یک
کالج یا هیات انتخاباتی انتخاب می شود.
هر ایالت،کال��ج انتخاباتی خاص خ��ود را دارد و تعداد
ان برابر با تعداد نماین��دگان ان ایال��ت در کنگره (مجلس
نمایندگان و سنا) اس��ت .هرچند تعداد نمایندگان ایاالت در
مجلس س��نا به طور یکس��ان ،دو نفر برای هر ایالت در نظر
گرفته ش��ده ،اما تعداد اعضای مجلس نمایندگان براساس
جمعیت هر ایالت است.
دموکرات ها ،باید گف��ت که این حزب گرایش��ات مذهبی
قوی تری دارد.
نکت��ه بع��دی در خص��وص طیف ها و جری��ان های
سیاس��ی ،اجتماعی و اقتصادی حامی ح��زب جمهوریخواه
در داخل امریکا ست .به واقع جریان های راست مسیحی از
حامیان جدی حزب جمهوریخواه به شمار می ایند .از سوی
دیگر برخی از گروه های ذی نفوذ نظیر البی صهیونیس��تی
ایپک ،گرایشات بیشتری به جریان راست این حزب از خود
نشان می دهد .از س��وی دیگر جریان اصلی و محافظه کار
س��ازمان های یهودی ،بس��یج منابع قابل توجهی به منظور
اعطای کمک های مالی به رسانه های خبری ،شخصیت های
بانفوذ و جریان های سیاسی خاص در امریکا انجام می دهند.
یهودیان به صورت س��نتی به دموکرات ها متمایل هستند
اما در سال های اخیر بخش��ی از یهودیان با عنوان یهودیان
ارتدوکس به جمهوریخواهان متمایل ش��ده اند .این دسته از
یهودیان نسبت به سایرین مواضع تندتری دارند.
در امریکا اکثر صاحبان مش��اغل و صنای��ع بزرگ و
همچنی��ن صنای��ع نظام��ی از مهمتری��ن حامی��ان مالی
جمهوریخواهان به شمار می ایند .از عمده ترین شرکت های
بزرگ حامی حزب جمهوریخواه می توان به شرکت دیزنی،
جنرال الکتریک و جنرال موتور اش��اره ک��رد .از جمله مراکز
مطالعاتی و اتاق های فکری که در امریکا تا حدود بسیاری به
طیف جمهوریخواهان نزدیک هستند نیز می توان به موسسه
امریکن اینترپرایز و بنیاد هریتیج که گرایش زیادی به راست
افراطی دارد ،اشاره کرد.
نکته بع��دی در مورد حامی��ان رس��انه ای این حزب
است .در امریکا رس��انه های دیداری ،شنیداری و نوشتاری
بس��یاری وجود دارند که به طور جدی از سیاست های حزب
جمهوریخواه پش��تیبانی می کنند .از جمل��ه مهمترین این
رسانه ها می توان به فاکس نیوز و س��ی بی اس اشاره کرد.
همچنی��ن News Corporationو انچ��ه از ان تحت
عنوان سازمان های رس��انه ای محافظه کاران یاد می شود،
شامل شبکه هایی مانند نیوز مکس و World Net Daily
اس��ت .در میان روزنامه ها ش��اید روزنامه واشنگتن پست و
واش��نگتن تایمز از جمله مهمترین روزنامه های نزدیک به
جریان محافظه کاران باش��ند .البته الزم به ذکر اس��ت که
حزب دموکرات نیز در بین اقشار مختلف جامعه و بخش های
اقتصادی و ارباب رسانه حامیان خاص خود را دارد که همواره
در انتخابات گذشته دوش��ادوش یکدیگر مبارزه انتخاباتی
داشته اند و معموال تعداد ارا و طرفداران به هم نزدیک است.
به هر حال انچه به طور خالصه در خصوص انتخابات
پیش رو می توان گفت اینکه؛ در سیستم انتخابات مبتنی بر
الکترال کالج ،هر نامزدی (اعم از دموکرات یا جمهوریخواه)
که در یک ایالت پیروز شود ،کل ارای هیات های نمایندگی
در ان ایالت را از ان خود خواهد ک��رد .به عبارت دیگر برنده
اکثریت اراء مردم در هر ایالت در انتخابات عمومی ،معموال
تمام ارای الکترال کالج ان ایال��ت را از ان خود خواهد کرد.
نامزد حزب جمهوریخواه برای پیروزی در انتخابات نوامبر
٢٠١٢مس��تلزم احراز نصف به عالوه یک رای از 538رای
هیات های نمایندگی (الکترال کالج) اس��ت .بنابراین میت
رامنی برای پیروزی بر رقیب دموکرات خود نیازمند اخذ 270
رای الکترال کالج استg .
مثلث شماره 141
که به لحاظ اقتصادی در حوزه صنایع نظامی فعالیت دارند.
به لحاظ راهبردی پایگاه این گروه مربوط به افرادی همانند
جان مک کین اس��ت .اکنون می توان این موضوع را مطرح
کرد که افرادی همانند نیوت گینگریچ ،جان بولتون به همراه
رابرت کاگان و جان مک کین چهار بعد اصلی حمایت حزبی
از میت رامنی را شامل می شوند .حرف اصلی انها گسترش
جنگ های منطقه ای است و از همه مهمتر این است که انها
بر این موضوع تاکید دارند که ایاالت متحده باید هزینه های
دفاعی خ��ودش را افزایش ده��د .اوباما ن��گاه تعاملی را در
ارتباط با هزینه های نظامی مورد پیگیری قرار می دهد و بر
الگوهای تاکتیکی تاکید دارد .وی موضوعی به نام چاالکی
را در رفتار اس��تراتژیک م��ورد بحث قرار می ده��د .این در
حالی اس��ت که نگاه میت رامنی رفتارمح��ور و تکنولوژی
محور است و برانجام اقدامات و عملیات نظامی گسترده تر
تاکید دارد .در چنین ش��رایطی رون��د رقابت های انتخابات
ریاست جمهوری در این دوره بسیار فشرده است تاجایی که
در فضای موجود نظرسنجی ها نشان می دهد که باراک اوباما
تنها یک درصد از رقیب جمهوریخواهش رامنی جلوتر است.
یعنی اوباما 44درصد ارا و رامنی 43درصد ارا را به خودشان
اختصاص داده اند .طبعا چنین وضعیت��ی در روند انتخابات
ریاست جمهوری که تنها دو ماه دیگر برگزار می شود تاثیرگذار
خواهد بود .طی ماه های باقیمانده تا نوامبر ،یعنی سپتامبر و
اکتبر همچنان نش��انه های تداوم روند موج��ود وجود دارد.
هرچند که گروه های محافظه کار تالش دارند تا این وضعیت
را برای افکار عموم��ی ایاالت متحده تداعی کنند که باراک
اوباما نتوانس��ته از قدرت راهبردی کش��ور در جهت امنیت
ملی استفاده کند .موضوع مربوط به فعالیت های هسته ای
ایران را به عنوان نش��انه ای تلقی می کنند ک��ه ناکارامدی
اوباما را منعکس می کن��د .این در حالی اس��ت که رویکرد
حزب دموکرات کامال متفاوت اس��ت و نگاه شان این است
که مهمترین مساله تغییر رفتار ایران است و اوباما توانسته
از طریق رژیم ه��ای بین المللی و تحریم ه��ای چند جانبه و
یک جانبه ایران را در وضعیت فش��ارهای گسترده تری قرار
ده��د .بنابراین موضوعاتی همانند روس��یه ،چی��ن و ایران
س��ه موضوع محوری در ارتباط با رقابت های میت رامنی و
باراک اوباما در حوزه سیاس��ت خارجی محسوب می شوند.
همچنین سرنوشت سوریه نیز تا دو ماه دیگر می تواند روی
روند رقابت های انتخاباتی تاثیرگذار باشد .مجموعه هایی که
در حوزه نظامی پایگاه اجتماعی و سیاسی باراک اوباما را در
برمی گیرند کسانی هستند که بر ضرورت کاربرد قدرت نرم
تاکید دارند .قدرت نرم موضوعی است که از زمان به قدرت
رسیدن جورج بوش توس��ط نولیبرال های سیاست خارجی
امریکا مورد توجه قرار گرفته است.
به طور کلی سیاس��تگذاری اجرایی در ح��وزه امنیتی،
سیاست خارجی و اقتصادی ماهیت س��اختاری دارد .یعنی
افرادی که میت رامنی به عنوان مش��اوران سیاست خارجی
یا معاون انتخاب کرده ش��اید در اجرای اه��داف راهبردی
ایاالت متح��ده نتوانند به تنهایی تصمیم��ات موثری اتخاذ
کنند .اما در عین حال کس��انی مانند راب��رت کاگان دارای
رویکرد کامال متفاوتی نسبت به مجموعه نولیبرال هستند
و طبعا این افراد در سه مس��اله تولید قدرت ،دیپلماسی اجبار
و همچنین گس��ترش فضای تهدید علی��ه بازیگران رقیب
در حوزه های منطقه ای و بین المللی تاکی��د دارند .بنابراین
ادبیات سیاست خارجی امریکا در ارتباط با تیم رامنی کامال
افراطی تر خواهد شد .این در حالی است که هنوز مشخص
نیست تصمیم گیری در فضای سیاست خارجی چه وضعیتی
داشته باشد .به خصوص اینکه در روند رقابت های انتخابات
ریاست جمهوری در نوامبر 2012شاهد برگزاری انتخابات
مجلس س��نا و مجلس نمایندگان امریکا نی��ز خواهیم بود.
در حقیقت سرنوش��ت کنگره امریکا در روند سیاستگذاری
خارجی ایاالت متحده نقش بسیار جدی خواهد داشتg .
49
بنیادگرایان مسیحی
3
تاریخ امریکا و چهره های مشهور حزب جمهوریخواه
حزب جمهوریخواه ایاالت متحده امریکا یکی از دو حزب بزرگ این کشور است که به همراه حزب دموکرات ،حکومت را در این
کشور در دست دارد .این حزب که در تاریخ امریکا روزهای پرفرازونشیبی را سپری کرده اعضا و طرفداران بسیاری دارد .سیاسیونی
چون کیسینجر معروف ،نیکسون ،بوش پدر و پسر ،ریگان و ...در زیر به برخی از چهره های مطرح جمهوریخواه اشاره شده و تالش
شده به مهمترین اقدامات و اتفاقاتی که در زمان انها به وقوع پیوسته پرداخته شود.
نیکسون؛ رسوای واترگیت
بین الملل
ریچارد نیکسون ،سیاستمدار جمهوریخواه و سی وهفتمین رئیس جمهور ایاالت
متحده امریکا بود .او از سال ۱۹۶۹تا ۱۹۷۴این سمت را در اختیار داشت ،در سال
1942به نیروی دریایی پیوست ،تا پایان جنگ جهانی دوم در نقاط مختلف خدمت
کرد و در سال 1946از کالیفرنیا به سمت نماینده کنگره برگزیده شد .وی در 1950
وارد سنای امریکا شد ،حدود سال 1953معاون دوایت ایزنهاور رئیس جمهور امریکا
شد و تا سال 1968در این مقام باقی ماند .نیکسون در انتخابات سال 1960از «جان
اف .کندی» شکست خورد ولی در انتخابات ریاست جمهوری 1968دوباره از سوی
حزب جمهوریخواه کاندیدا ش�د و به کاخ س�فید راه یافت.در باب سیاست خارجی
امریکا در 25ژوئیه 1969نطقی ایراد کرد که به «دکترین نیکس�ون» مش�هور شد؛
پایان بخشیدن به جنگ ویتنام و عقب نش�ینی از مواضع خود یکی از اصول مهم سیاست خارجی او به شمار
می رفت .نیکسون عالوه بر مساله ویتنام به موفقیت های مهم دیگری در سیاست خارجی نائل شد ازجمله به
برقراری رابطه با چین کمونیست ،رفع تشنج در رابطه با شوروی و امضای قرارداد محدود ساختن سالح های
استراتژیک می توان اشاره کرد .در زمان ریاست جمهوری وی با توجه به نزدیکی روابط ایران و امریکا در همه
زمینه ها ،نیکسون سفرهایی به ایران داشت .نیکسون در انتخابات سال 1972نیز برای دومین بار به سمت
ریاست جمهوری امریکا برگزیده شد ولی افشای اقدامات غیرقانونی در جریان انتخابات و نصب دستگاههای
استراق سمع در محل کنوانسیون حزب دموکرات در س�اختمان واترگیت که به «افتضاح واترگیت» معروف
شد او را به استعفا از مقام خویش وادار ساخت .ریچارد نیکسون اولین رئیس جمهور امریکا بود که مجبور به
استعفا از مقام خودش شد .وی در سن 81سالگی بر اثر سکته مغزی درگذشت.
مثلث شماره 141
کیسینجر ؛ مغز جمهوریخواهان
هنری کیس�ینجر یکی از با نفوذترین چهره های حزب جمهوریخواه در
امور سیاست خارجه امریکاست .کیسینجر ،استراتژیست معروف امریکایی
و وزیر خارجه پیش�ین این کش�ور در خان�واده ای یهودی االصل در کش�ور
المان متولد ش�د اما در س�ال 1938و زمانی که المان تحت کنترل نازی ها
بود به همراه خانواده اش به امریکا گریخت و تابعیت این کش�ور را گرفت.
کیسینجر در دوره ریچارد نیکسون به عنوان وزیر امور خارجه امریکا مشغول
به کار شد و پس از پایان دوره نیکسون به خاطر رسوایی واترگیت در همان
س�مت با جرالد ف�ورد به هم�کاری ادام�ه داد .وی در س�ال ۱۹۷۳ب ه خاطر
تالش هایش برای پایان بخشیدن به جنگ ویتنام جایزه صلح نوبل را گرفت.
در 1970هنری کیسینجر ریاس�ت یک گروه مطالعه درباره پایان دادن به
جنگ ویتنام را به عهده داشت .از دیگر فعالیت های موفقیت امیز کیسینجر
می توان به این موارد اشاره کرد :مذاکرات مربوط به محدودسازی سالح های
استراتژیک میان امریکا و شوروی که منجر به پیمان سالت شد و برقراری رابطه میان امریکا و چین
با اجرای سیاست معروف به دیپلماسی پینگ پنگ در .۱۹۷۲در هر صورت کیسینجر فردی رئالیست
است که سعی دارد تحوالت سیاست خارجی امریکا را در راستای حفظ هژمونی این کشور هدایت
کند؛ حال انکه مدتهاست هژمونی سیاسی و استراتژیک امریکا در جهان از بین رفته است .وی در
رابطه با ایران می گوید« :نمی توان به ایران اجازه داد رویای حکومت امپراتوری بر منطقه ای را تحقق
بخشد که برای سایر مردم دنیا بسیار اهمیت دارد ».او عقیده دارد می توان از طریق دیپلماسی مانع
از دستیابی ایران به سالح اتمی شد .کیس�ینجر همچنین جنگ را ادامه دیپلماسی می داند که در ان
دیپلمات ها ابزار متفاوتی به کار می گیرند.
50
رونالد ریگان؛ محبوب نومحافظه کاران
رونالد ریگان را در تاریخ امریکا یکی از محبوب ترین روس�ای جمه�ور از حزب جمهوریخواه
می دانند .ریگان با اتکا به اوج گیری احساسات راست گرایانه در امریکا در انتخابات ریاست جمهوری
ت متحده امریکا سال 1980به پیروزی رسید .وی سال 1989در حالی کاخ سفید را ترک کرد که
ایاال
دو سوم مردم امریکا عملکرد وی را در دوران زمامداری اش مورد تایید قرار دادند .این باالترین نرخ
رضایت افکار عمومی امریکا از یک رئیس جمهور بازنشسته در دوران پس از جنگ جهانی دوم بود.
این سیاستمدار ایلینویزی اگرچه دورانی طالیی را به عنوان بازیگر سینما سپری کرده بود ،رفت ه رفته
جذب حزب جمهوریخواه ایاالت متحده امریکا و در نهایت عضو فعال این حزب در سال 1966شد.
ریگان تا س�ال 1975فرماندار ایالت کالیفرنی�ا بود .وی در رقابت های انتخابات�ی اش مقابل کارتر
شعارهای میانه رو داد و توانست از نارضایتی دموکرات ها علیه اقدامات کارتر بهره مند شود .ریگان سه ماه پس از ورود به کاخ سفید
مورد سوءقصد قرار گرفت ،اما جان سالم به در برد .جرات و جسارت وی در مواجهه با این واقعه زمینه محبوبیت بیشتر وی در میان
افکار عمومی امریکا را پدید اورد .کنترل تورم و بهبود وضعیت اقتصادی زمینه انتخاب مجدد ریگان را در انتخابات سال 1984فراهم
اورد .او که از حامیان اصلی عراق برای حمله به ایران به ش�مار می رفت ،با چرخش جنگ به سود ایران ،برای بازنده نبودن اقدام به
فروش اسلحه به ایران کرد و پس از 18ماه قصد مذاکره با ایران و برقراری روابط دیپلماتیک را داشت که قضیه لو رفت و ماجرای
موسوم به ماجرای مک فارلین یا ایران -کنترا به وجود امد .محبوبیت ریگان پس از ماجرای ایران -کنترا در سال 1986تنزل یافت.
مذاکرات چهار روزه وی با «میخائیل گورباچف» ،رئیس جمهور وقت اتحاد شوروی را باید نقطه عطفی در دوران زندگانی وی و تاریخ
امریکا نامید .وی در سال 1994دچار بیماری الزایمر شد و 10سال بعد بر اثر همین بیماری درگذشت.
بوش پدر؛ سخنگوی نظم نوین جهانی
بین الملل
جورج هربرت واکر بوش یا همان بوش پدر چهل و یکمین رئیس جمهور ایاالت متحده امریکا از
حزب جمهوریخواه ایاالت متحده امری�کا بود .بوش اول در دوران زمامداری ریگان در س�مت معاون
وی مشغول به فعالیت بود .وی در طول سال های ۷۱تا ۷۳میالدی در زمان ریاست جمهوری نیکسون
سفیر ایاالت متحده در سازمان ملل و مدیر سازمان سیا بود و قبل از ان سفیر ایاالت متحده در جمهوری
خلق چین بود .جورج ب�وش پدر پس از فارغ التحصیل�ی از اکادمی فلیپس در هجده س�الگی با عنوان
خلبان به نی�روی دریایی ارتش ایاالت متحده پیوس�ت و به جنگ جهانی دوم رف�ت .وی در انتخابات
ریاس�ت جمهوری ایاالت متحده امریکا س�ال ۱۹۸۸به عن�وان نامزد جمهوریخواهان مطرح ش�د و
توانست مایکل دوکاکیس رقیب خود از حزب دموکرات ایاالت متحده امریکا را شکست دهد .بوش در
اولین سال زمامداری اش با بحران گروگانگیری لبنان مواجه شد .در سال ۱۹۹۱بوش در راس ائتالفی
بین المللی متش�کل از برخی از کش�ورهای غربی -افریقایی و کش�ورهای عرب حاشیه خلیج فارس
برای ازادی کویت از اشغال عراق وارد عمل شد .امریکا در س�ال ۱۹۹۱با ائتالفی از کشورهای دیگر
به کویت و س�پس به عراق حمله کرد و ارتش عراق را از کویت بیرون راند .از عملیات حمله امریکا به
عراق به عنوان طوفان صحرا یاد می شود .همچنین دو محقق امریکایی به نام های وبستر تارپلی و انتون چایتکین کتابی به
نام «زندگینامه غیر رسمی جورج بوش» را در سال ۱۹۹۲منتشر کردند .در این کتاب سعی شده با استناد به اسناد و مدارک
موجود پیوندهای میان این خاندان و صاحبان صنایع تسلیحاتی و شیمیایی و شبکه های مالی مشکوک ،اشکار شود .انگیزه
تالیف این کتاب در ماه های ژانویه و فوریه سال ۱۹۹۱میالدی و در جریان جنگ اول خلیج فارس در نویسندگان ایجاد شد.
انها کتاب خود را اولین بیو گرافی واقعی جورج بوش اول معرفی کردند و مطالب مندرج در اتوبیوگرافی جورج بوش را سرشار
از دروغ و تحریف واقعیات خواندند .این کتاب در استانه انتخابات ریاست جمهوری نوامبر ۱۹۹۲منتشر شد .در مقدمه این
کتاب ،جورج بوش اول «کالیگوالی امریکایی» نامیده شده و اندیشه اصلی مندرج در کتاب چنین بیان شده است« :اگر در
ت متحده امریکا انتخاب شود ،این کشور و جهانیان
نوامبر ۱۹۹۲جورج بوش برای دومین بار به عنوان رئیس جمهور ایاال
با فاجعه ای در ابعاد عظیم مواجه خواهند شد».
مثلث شماره 141
مک کین؛ سناتور جنگ دوست
سناتور جان مک کین ،جمهوریخواه جنگ دوست را برخی به عنوان رقیب اوباما می شناسند .وی که
یک سیاستمدار امریکایی و سناتور کنونی ایالت اریزوناست طی انتخابات ریاست جمهوری سال 2008از
طرف حزب جمهوریخواه کاندیدا شد و به رقابت با باراک اوبامای دموکرات پرداخت.وی در انتخابات سال
2008با اختالف بسیاری از ساکن فعلی کاخ سفید شکست خورد .وی که سیاست های افراط گرایانه ای
را دنبال می کند همواره خواهان فشار بیش�تر بر ایران و همچنین از حامیان اشغال عراق بود .مک کین در
سال 2003به اشغال عراق رای داد و از طرح جورج بوش برای افزایش نیرو در عراق نیز حمایت کرد .وی
طی مناظره های انتخاباتی پیشین بر سیاست تشدید فشار و مجازاتهای اقتصادی توسط گروه بیشتری
از کشورهای غربی علیه ایران تمرکز کرده بود و باورش بر این بود که برای جلوگیری از دستیابی ایران به
سالح هسته ای در صورت لزوم ممکن است از ابزار نظامی استفاده کند .مک کین سرباز جنگ ویتنام است،
چند سال هم اسیر جنگی بوده است .وی زخم جنگ را بر صورت دارد و از جمله سیاستمداران حامی جنگ
در امریکا به شمار می اید .مک کین در جریان جنگ ویتنام به مدت ۵سال و نیم به اسارت گرفته شد .برخی از او به عنوان قهرمان
جنگ یاد می کنند ،چرا که سال ها زیر شکنجه سربازان ویتنامی بود .اما عده ای نیز بحث خیانت وی به ایاالت متحده با شرکت در
فیلم های تبلیغاتی علیه امریکا برای مردم ویتنام را مطرح می کنند.
51
جمهوریخواهان نمیتوانند
علیه ایران اجماع درست کنند
گفتوگو با فواد ایزدی درباره انتخابات امریکا
4
انتخابات ریاس�ت جمهوری ایاالت متحده امریکا همواره ب�رای ایران از اهمیت ویژه ای برخوردار اس�ت.
سیاست خارجی این کشور در قبال ایران در این روزها که بحث حمله نظامی علیه کشور ما از هر زمان دیگری داغ تر
است ،می تواند بسیار مورد توجه باشد .به همین خاطر گفت وگویی با فواد ایزدی ،کارشناس مسائل امریکا انجام
دادیم و نظر وی را پیرامون سیاست خارجی جمهوریخواهان در صورت پیروزی شان بر دموکرات ها جویا شدیم.
وی معتقد است در کل جمهوریخواهان نسبت به حزب رقیب شان بیشتر درگیر جنگ شده اند و اغلب جنگ های
امریکا در زمان ریاست انها بر کاخ سفید اتفاق افتاده اما مساله ای که بسیار اهمیت دارد بحث دیپلماسی عمومی
این جریان و عدم موفقیت انها در هماهنگ کردن هم پیمانانش�ان در خارج از امریکاست .به دلیل همین ویژگی
جریان محافظه کار امریکا لزوما حضور انها در کاخ سفید برای کشوری مانند ایران بد نیست ،چرا که انها در اجماع
جهانی علیه ایران موفق نخواهند بود؛ ان چیزی برای ایران بد است که در نهایت موجب اجماع علیه ایران شود.
سعیده سادات فهری
ی پیرامون مدل سیاس�ت خارجی
در ابتدا کم
نامزد جمهوریخواهان در صورت پیروزی در
انتخابات توضیح دهید؟
بین الملل
lمدلی که رامنی ارائ��ه کرده تفاوت چندانی با
مدل س��نتی جمهوریخواهان ندارد .یعنی صحبت های
اقای رامنی و مجموعه افرادی که به عنوان مش��اوران
وی در سیاست خارجی معرفی شده اند نشان می دهد که
وی می خواهد همان حالت سنتی جمهوریخواهان را در
حوزه روابط امریکا با کشورهای دیگر ادامه دهد و چهره
منتقدی نیست .نکته دیگری که در داخل کشور ما کمتر
به ان توجه می شود این اس��ت که در نهایت در ساختار
سیاست خارجه امریکا قوه مقننه حرف اخر را می زند نه
قوه مجریه .چرا که کنترل کنگره امریکا مخصوصا در
حوزه سیاست خارجی باالست .در ساختار سیاسی امریکا
معاونان وزیر خارجه و سفرا نیز باید از کنگره رای اعتماد
بگیرند .همچنین بودجه امریکا نیز در اختیار کنگره است
و انها بنا بر نیاز بخش های مختلف این پول را تقس��یم
می کنند .اگر بخواهیم در رابطه با سیاست خارجی رامنی
صحبت کنیم نه تنها در مورد وی و تیم سیاست خارجه
فعلی وی می توان صحب��ت کرد بلکه این مس��اله نیز
اهمیت دارد که انتخابات نوامبر 2012چه تاثیری روی
ساختار کنگره خواهد گذاشت.
مثلث شماره 141
ایا این حالت را خواهیم داش�ت که س�نا در
دس�ت دموکراتها باقی بمان�د( ...باتوجه به
اینکه اختالف دموکرات و جمهوریخواهان در
سنا کم اس�ت) پس از انتخابات پیش رو کل
مجلس نماین�دگان دوباره بای�د رای بیاورند
چراکه دوره ان دوساله است .در این صورت
ایا ش�اهد خواهیم بود ک�ه جمهوریخواهان
حضور پررنگی در مجلس داشته باشند.
اکنون مساله این اس��ت که اگر جمهوریخواهان
در مجل��س نمایندگان اکثری��ت را به دس��ت بیاورند و
دموکرات ها سنا را از دست بدهند با دولتی مواجه خواهیم
شد که در قوه مجریه و مقننه یک حزب حاکم خواهد بود.
بر اساس قوانین س��نا هر حزبی که یک نماینده بیشتر
داشته باشد در نهایت ریاست تمام کمیسیون ها را تعیین
خواهد کرد .از ای��ن جهت می توان گف��ت فاکتورهای
متعددی وجود دارد که مطابق انها بتوان پیرامون سیاست
52
خارجی رامنی بحث کرد.
ارزیابی ش�ما از س�خنرانی ها و صحبت هایی که
تاکنون میت رامنی ارائه کرده ،چیست؟
lاخیرا رامنی در کنوانس��یون ملی حزب در تمپای
فلوریدا س��خنرانی داش��ت؛ اگر به متن این سخنرانی توجه
ش��ود در می یابیم که برای نخستین بار از س��ال 1952یک
کاندیدای ریاست جمهوری جمهوریخواه سخنرانی کرده و
در ان کلمه جنگ را به کار نبرده است .از پس از جنگ جهانی
دوم امریکایی ها خودش��ان را درگیر جنگ ه��ای متعددی
کردند از جمله جنگ کره ،ویتنام ،لبنان،عراق ،افغانس��تان و
دیگر جنگ های کوچکتر .در واقع بحث جنگ همواره یکی
از مباحث اصل��ی بوده که کاندیداه��ای جمهوریخواه به ان
می پرداختند .این مس��اله که یک کاندیدای جمهوریخواه از
جنگ صحبت نمی کند نش��ان دهنده این اس��ت که در حال
حاضر نزد مردم امریکا بحث جنگ خیل��ی خریدار ندارد .به
دنبال مش��کالتی که جنگ های عراق و افغانس��تان برای
امریکا ایجاد کرد این کشور توانمندی هایش در حوزه فکری
مردم و لجستیک جنگ را از دست داده است .این مساله در
صحبت های رامنی نیز کامال مشهود بود و وی می خواست
بگوید برخالف جمهوریخواهان قبلی که بحث جنگ را خیلی
مطرح می کردن��د ،او حتی یکبار هم کلمه جن��گ را بر زبان
نیاورده است.
هروقت که بحث سیاست خارجی امریکا مطرح
می شود بحث سیاس�ت این کشور در قبال ایران
و همچنین مس�اله حمله نظامی به کش�ور ما نیز
جلب توجه می کند .به نظر شما در صورت روی کار
امدن جمهوریخواهان ایا حمل�ه نظامی به ایران
محتمل تر خواهد شد؟
lباید توجه داش��ت که در هر صورت ارتش امریکا
دولت پشت سر کنگره
در ساختار سیاست خارجه امریکا
قوه مقننه حرف اخر را می زند ،نه
قوه مجریه ،چرا که کنترل کنگره
امریکا مخصوصا در حوزه سیاست
خارجی باالست.
اکنون توانایی وارد شدن به یک جنگ دیگر را ندارد و این
مساله نیز در اظهارات مقامات ارشد ارتش دیده می شود.
بسیاری از همین مقامات از اظهارنظرها و دیدگاه های
مقامات اسرائیلی پیرامون حمله به ایران انتقاد می کنند و
معتقدند این حرکت به نفع امریکا نخواهد بود .همچنین
مساله دیگری که باید مورد ارزیابی قرار گیرد این است
که جمهوریخواهان به صورت سنتی در هماهنگ کردن
هم پیمانان ش��ان در خارج از امری��کا موفقیت کمتری
نسبت به دموکرات ها داشته اند .به دلیل نگاه ویژه ای که
این حزب به خودش و دنی��ا دارد معموال نمی تواند حتی
هم پیمانان نزدیک را در برخ��ی حوزه ها همراه کند .اما
دموکرات ها معموال از ادبیات نرم تری استفاده می کنند
و در این زمین��ه موفق ترند .به خاط��ر این خصوصیت
جمهوریخواهان لزوما حضور انها در کاخ س��فید برای
کش��وری مانند ایران بد نیس��ت ،چرا که انها در اجماع
جهانی علیه ایران موف��ق نخواهند بود؛ ان چیزی برای
ایران بد اس��ت که در نهایت موجب اجم��اع علیه ایران
شود .رامنی طی سفرهایی که به خارج از امریکا به عنوان
کاندیدای انتخابات ریاست جمهوری انجام داد نخست
به انگلیس و سپس به س��رزمین های اشغالی رفت .در
انگلیس وی صحبت هایی کرد که حتی انگلیسی ها که
نزدیک ترین هم پیمانان امریکا هستند نیز با ان مشکل
داشتند .تا جایی که کامرون برخالف اظهارات رامنی به
ایراد سخنرانی پرداخت .بنابراین رامنی حتی در سفری
که برای اشنایی و ایجاد روابط عمومی بود نتوانست نظر
موافق انگلیس را جلب کند.
در انتها به نظر شما در حوزه سیاست خارجی،
دموکرات ها از جمهوریخواهان موفق تر عمل
کرده اند؟
lبل��ه ،تاکن��ون در ح��وزه سیاس��ت خارجی
جمهوریخواهان در مقایس��ه ب��ا دموکرات ها موفقیت
کمتری داش��ته اند و بیش��تر با اس��تفاده از زور امریکا
خواسته اند سیاست های شان را پیش ببرند .انها معموال
توجه کمتری به دیپلماسی عمومی دارند؛ مساله ای که در
سیاست خارجی کشورها خیلی حائز اهمیت است .نگاهی
که جمهوریخواهان به کشورهایی مانند چین و روسیه
دارند و ادبیات تندشان نسبت به این کشورها ،تعامل شان
را با این کشورها نیز مشکل تر کرده استg .
بازگشت به گذشته
ایا سوسیالیسم اروپایی بر لیبرالیسم اروپایی چیره می شود؟
مثلث شماره 141
5
تقریبا دو ماه دیگر تا انتخابات ریاست جمهوری امریکا
باقی مانده است؛ طی این مدت مسالهای که شاید خیلی برای
مردم به خصوص رای دهندگان مستقل اهمیت داشته باشد
شعارهای تبلیغاتی دو حزب اصلی جمهوریخواه و دموکرات
اس��ت.تاکنون اصلی ترین ش��عاری که جمهوریخواهان در
انتخابات ریاس��ت جمهوری س��ال جاری مط��رح کرده اند
بازگش��ت به گذش��ته و احیای قدرت امریکاس��ت .از دید
محافظه کاران امریکا ،پیروزی باراک اوباما در سال 2008و
دوره چهارساله ریاست جمهوری وی ،انحراف از حرکتی است
که جمهوریخواهان از چند سال پیش اغاز کرده بودند .انها
معتقدند که یک فرد به شدت لیبرال و متمایل به سوسیالیسم
اروپایی در راس قدرت قرار گرفته و تغییراتی اساس��ی را در
ساختارهای سیاسی ،اجتماعی و اقتصادی امریکا پدید اورده
است؛ بنابراین ش��عار اصلی میت رامنی بازگشت به گذشته
است .البته بخشی از این شعار متوجه نیاز به تغییر است؛ باید
توجه داش��ت نامزدهای انتخابات در امریکا همواره تالش
می کنند خودشان را مدافع تغییر معرفی کنند .اما بازگشت به
گذشته و رسیدن به وضعیتی که سابق بر این مطلوب بوده نیز
از جمله اهداف فعلی نامزد جمهوریخواهان است .این مساله
در حوزه های مختلف خودش را نش��ان می دهد؛ در عرصه
اقتصادی محافظ��ه کاران و جمهوریخواهان معتقدند اوباما
تغییراتی را ایجاد کرده و با کمک هم حزبی هایش در کنگره
قوانینی را تصویب کرده که فعالیت را برای بخش خصوصی
به کس��ب و کار کوچک محدود کرده و باعث شده کسری
بودجه افزایش یاب��د و نرخ بیکاری به حدود هش��ت درصد
برس��د .در عرصه سیاس��ت های اجتماعی معتقدند در پس
قانون بیمه های درمانی یک انحراف از اصول سرمایه داری
دیده می ش��ود که تبعات زیادی دارد .در عرصه سیاس��ت
خارجی نیز معتقدند حضور اوباما در کاخ سفید از قدرت امریکا
کاسته و باعث شده در خارج از این کشور کسی دیگر زیاد به
سیاست های امریکا بها ندهد .انها بر این باورند که به دنبال
بین الملل
امیرعلی ابوالفتح/کارشناس مسائل امریکا
سیاست های اوباما ،امریکا متحدانش را از دست داده؛ به طور
مشخص در مورد سوریه نتوانسته اقتداری از خودش نشان
دهد و تغییرات مدنظر واشنگتن را دنبال کند .بنابراین اصل
شعار جمهوریخواهان بازگشت به قبل است ،به گونه ای که
یاداور دوران ریاست جمهوری جورج بوش باشد .در عرصه
اقتص��ادی جمهوریخواهان معتقدن��د دوران جورج بوش از
دوره کنونی خیلی بهتر بوده و در عرصه سیاست خارجی نیز
دو جنگ افغانستان و عراق از دید محافظه کاران به خصوص
محافظه کاران نوین دوره طالیی ب��رای پیش بردن اهداف
ایاالت متحده بوده اس��ت .پ��س از برگزاری کنوانس��یون
ملی حزب مشخص ش��د که میت رامنی و معاون وی یا به
عبارت بهتر هم تیمی او ،پل رایان ترکیبی به وجود اورده اند و
بخشی از محافظه کاران میانه رو را نمایندگی می کنند .گروه
محافظه کاران اقتصادی نیز معتقدند که باید سیاس��ت های
محافظه کارانه ت��ری را در عرصه اقتص��ادی پیش ببرند که
این دیدگاه از جانب پل رایان نمایندگی می ش��ود .اماری که
موسسات نظرسنجی منتشر کرده اند بیانگر برتری اوباما بر
رامنی است؛ در نظرس��نجی ها بین 1/5تا دو درصد اوباما از
رامنی جلوتر است .میزان جمع اوری پولی که جمهوریخواهان
به دس��ت اورده اند ،در حال حاضر کمتر از میزان پولی است
که دموکرات ها جمع کرده اند .باید اشاره کرد که نوعی عدم
انسجام داخل حزب جمهوریخواه وجود دارد؛ اوال اینکه نامزد
این حزب یعنی میت رامنی ش��خصیت کاریزماتیک ندارد
و ویژگی های ش��خصی قابل قبولی برای جم��ع اوری ارا در
وی مشاهده نمی ش��ود .رامنی یک مورمون است که یک
کلیسای مستقل در بین کلیس��اهای امریکا به شمار می اید.
اکثر رای دهندگان محافظه کار که تعلقش��ان به کلیساهای
متعدد پروتستانی اس��ت عالقه ای به یک رئیس جمهوری
مورمون از خودشان نشان نمی دهند .نکته بعدی این است
که رامنی فرد بسیاری ثروتمندی است و در جامعه ای که با
بحران اقتصادی مواجه است و تعداد زیادی از مردم در تامین
معیشت خود دچار مشکل هستند ،حضور یک نامزد ثروتمند
نقطه قوت برای ان حزب به ش��مار نمی اید .مجموعه این
عوامل سبب شده در حال حاضر شانس رامنی برای پیروزی
بر اوباما زیاد نباشد .حتی برخی از ارزیابی ها بیانگر ان است
که با وجود نرخ باالی بیکاری و نارضایت��ی از دولت اوباما،
وی می تواند برای دور بعدی هم در انتخابات پیروز شود.اگر
بخواهیم جامعه امریکا را بین دموکرات ها و جمهوریخواهان
تقس��یم کنیم باید گفت ک��ه ح��دود 35تا40درصد جامعه
دموکرات و حدود35تا40درصد نیز جمهوریخواه هس��تند.
برای این گروه از مردم خیلی فرقی نمی کند که چه کس��ی
بیاید و چه برنام��ه ای ارائه دهد .به عبارت دیگر کس��ی که
تعلقات ایدئولوژیک به حزب دموکرات داش��ته باش��د قطعا
روز انتخابات به یک دموک��رات رای خواه��د داد .بنابراین
انچه تعیین کننده نتیجه انتخابات اس��ت حدود 20درصد از
رای دهندگان مستقل هس��تند که در یک انتخابات ممکن
است به یک دموکرات رای دهند و در یک انتخابات به یک
جمهوریخواه .عواملی که این تغییر را ایجاد می کند شخصیت
نامزد و برنامه های احزاب است .امار نشان می دهد که طی
یک دهه گذشته بر تعداد رای دهندگان مستقل افزوده شده
و دلی��ل ان نیز باال رفت��ن نارضایتی از هر دو حزب اس��ت.
جمهوریخواهان به طور سنتی در میان گروه های محافظه کار
س��نتی ش��هرهای کوچک و بین مرزها از اقبال بیش��تری
برخوردار هس��تند .محافل مذهبی مانند کلیساها و کسانی
که به کلیسا می روند نیز بیشتر به س��مت جمهوریخواهان
مایل هستند .اما در بین رای دهندگان دموکرات اغلب جوانان،
زنان ،اتحادیه های کارگری و اقلیت ها به چش��م می خورند.
این اقلیت می تواند اقلیت های نژادی مانند رنگین پوس��تان
یا اقلیت های دینی مانند مس��لمانان را شامل ش��ود .البته
خط کشی کامال مشخصی در این رابطه وجود ندارد ،چراکه
بعضا دیده ش��ده در یک انتخابات تعداد زنان��ی که به نامزد
جمهوریخواه رای داده اند بیش��تر بوده است؛ به طور مثال در
سال 1984تعداد زیادی از زنان به رونالد ریگان رای دادند.
مطابق سیاست هایی که طی چهار سال گذشته از طرف دولت
اوباما مطرح شده و برنامه هایی که جمهوریخواهان طی این
مدت ارائه کرده اند ،می توان اینگون��ه نتیجه گیری کرد که
تعداد بیش��تری از جوانان ،زنان و رنگین پوستان به اوبامای
سیاهپوست رای خواهند داد .اما همه این عوامل با یک استثنا
می تواند مواجه ش��ود و ان اینکه اگر نرخ بیکاری در امریکا
همچنان باال باشد و چش��م انداز امیدوارکننده ای توسط تیم
دموکرات ارائه نشود ،می تواند تمامی معادالت را برهم بزند و
تعدادی از حامیان گذشته اوباما را به سمت میت رامنی سوق
دهد .اکنون میت رامنی ،پل رایان را به عنوان نامزد معاونت
ریاست جمهوری برگزیده است .کاندیداهای ریاست جمهوری
معموال س��عی می کنند هرانچه ندارند را در معاون خودشان
پیدا کنند .به عنوان مثال اگر یک نامزد جوان اس��ت معاون
پیر انتخاب می کند؛ اگر سیاهپوس��ت اس��ت سفید پوست
انتخاب می کند؛ اگ��ر خودش گرایش های لیبرالی داش��ته
باشد سعی می کند معاونش را با گرایش��ات محافظه کارانه
برگزیند .براس��اس این الگو ویژگی هایی که رایان دارد نیز
می تواند تکمیل کننده ویژگی های رامنی باش��د .رایان یک
فرد جوان است و برخالف رامنیکه ثروتمند است یک فرد
خودساخته ای است که از پادویی در مک دونالد کارش را اغاز
کرده است .درس��ت در نقطه مقابل رامنی که لیبرال است و
انتقاداتی از طرف محافظه کاران متعصب شامل حالش شده،
رایان یک فرد قس��م خورده محافظه کار است که سابقه اش
در مقابله ب��ا بیمه های درمانی اوبام��ا و بودجه هایی که وی
مطرح کرده کامال مشخص است .اکنون این امید در میان
جمهوریخواهان افزایش یافته که ش��اید وجود رایان بتواند
تردیدها را در میان بخش��ی از رای دهندگان جمهوریخواه یا
رای دهندگان مستقل رفع کند .رایان یک نقطه قوت برای
رامنی محسوب می شود و وی قادر است گروه های مذهبی
را به س��مت خودش جلب کند .باید در نظر گرفت که رایان
کاتولیک است و این مساله در جذب ارای کاتولیک ها تاثیر
بسزایی خواهد داش��ت .همچنین معاون پیشنهادی رامنی
رابطه نزدیکی با جنبش تی پارت��ی دارد .اما با وجود معرفی
رس��می رایان هنوز فاصله تیم رامنی-رای��ان از فاصله تیم
اوباما-بایدن به قوت خودش باقی است و حضور وی سبب
نشده که رامنی از برتری در مقابل اوباما برخوردار شودg .
53
ازمحافظه کاری تا تی پارتی های دواتشه
6
معرفی جریان های سیاسی در حزب جمهوریخواه
حزب جمهوریخواه را محافظه کاران تمام عیار بنا کردند؛ انها که میل به پیشرفت و توسعه اقتصادی امریکا در داخل داشتند و بی رغبت بودند نسبت به
مداخله اشکار امریکا در نظام جهانی .محافظه کاران س�نتی پایبند به دکترین مونروئه بودند ،حیاط خلوت واشنگتن را در قاره امریکا تعریف کرده بودند و از
مداخله در سایر نقاط جهان پرهیز داشتند .اما پس از جنگ جهانی دوم و اغاز جنگ سرد امریکا به ناچار و برخالف میل محافظه کاران جمهوریخواه دستی در
سیاست و قدرت بین الملل پیدا کرد و در رقابت با اتحا د جماهیر شوروی حیاط خلوت خود را به سایر نقاط جهان گسترش داد .چنین فرازوفرودی باعث شد که
حزب جمهوریخواه برای تکوین ایدئولوژی خود دست به بازسازی و تغییر چهره خود بزند .به همین دلیل برای خود و امریکا رسالت جهانی قائل شد و با تعریف
جهان به خیر و شر درصدد برامد در رقابت جهانی رقیب سوسیالیست خود را به عقب براند .ظهور رونالد ریگان و نو محافظه کاران امریکایی نشانه ای بود از
چنین تغییر و تحولی در ساختار حزبی امریکا .این روند پس از پایان جنگ سرد و با حادثه 11سپتامبر تکمیل شد و با ورود اولین رئیس جمهور سیاهپوست به
کاخ سفید ،روند پوست اندازی حزب جمهوریخواه با ظهور تی پارتی ها یا همان محافظه کاران رادیکال تثبیت شد.
محافظه کاران سنتی ؛ انزواگرایی بهتر از مداخله جویی
بین الملل
در قرن نوزدهم با توجه به کیفی��ت روابط بین المللی
و ظرفیت های داخلی امریکا این امکان ش��کل گرفت که
محافظه کاران نقش��ی اساس��ی در ش��کل دادن به فضای
روشنفکرانه حاکم بر قلمرو سیاست خارجی برعهده داشته
باش��ند .انان با تاکید ب��ر اولویت «توس��عه داخلی» گزینه
انزواگرایی را مطلوب توصیف کردند.
انچه سبب موفقیت انها در شکل دادن به جهت گیری
قاره ای سیاست خارجی امریکا ش��د ،همانا توفیق انان در
گسترش جغرافیایی امریکا و گسترش حوزه نفوذ این کشور
بود .پیگیری «سیاس��ت خارجی قاره ای» این امکان را به
امریکا داد که از درگیری در معضالت اروپایی دور باش��د و
نیازی به این پیدا نکند که در منازعات سرشار از هزینه های
مادی و انسانی دولت های اروپایی به جبهه گیری بپردازد.
این جناح از اصول ثابت و پایدار محافظه کاری نظیر دولت
کوچک و مالیات ،کمتر جانبداری می کند.
چهره های ش��اخص ای��ن جن��اح ،جورج دبلیو بوش
رئیس جمهوری اس��بق ،دنیس هاس��ترت نماینده مجلس
نمایندگان و س��ناتور بیل فریس��ت هس��تند .کلوب ثروت
عمده ترین تش��کل سیاس��ی این جناح ش��ناخته می شود.
اگرچه محافظ��ه کاران نوین به طور رس��می در قالب جناح
محافظه کاران س��نتی قرار نمی گیرند ،اما روابط نزدیکی با
این جناح و جناح مسیحیان راستگرا دارند.
اولوی��ت اول برنامه ه��ای محافظ��ه کاران توجه به
مس��ائل داخلی نظیر مباحث��ی مانند اقتص��اد ،امور رفاهی
جامعه ،وضعیت مالیات ها و اشتغال است و مباحث مربوط به
سیاست خارجی در اولویت بعدی قرار دارد .محافظه کاران
در سیاس��ت خارجی طرفدار سیاست ارام س��ازی و تعامل
به خصوص در ارتباطات خود با روسیه و چین هستند.
همچنین محافظه کاران در عین اعتق��اد به افزایش
بودجه نظامی و تقویت ارتش ،مداخله نظامی در کشورهای
دیگر و تغییر دولت ها را در اولوی��ت ندارند .محافظه کاران
س��نتی برای مقررات و نهاده��ای بین المللی به خصوص
س��ازمان ملل متحد اصال��ت و احترام قائل ب��وده و معموال
سیاست های سلطه جویانه و مداخله گرایانه خود را با استفاده
ابزاری از این نهادها جلو می برندg .
مثلث شماره 141
وسترن گرایی محافظه کاران امریکا
چه کسانی سیاست خارجی رامنی را اداره میکنند؟
7
تیم سیاست خارجی نامزدهای ریاست جمهوری در ایاالت متحده همواره برای کشورهایی که اخبار انتخابات را رصد می کنند از اهمیت باالیی برخوردار است،
چرا که همین تیم در صورت پیروزی رهبرش در تعیین و تبیین دیپلماسی کشور حرف نخس�ت را خواهد زد .در حال حاضر یکی از جنبه های اصلی و مهم رویکرد
رامنی در سیاست خارجی ،تیم مشاوران افراطی است که او برای سخن گفتن از جانب ستاد تبلیغاتی اش انتخاب کرده است .در این تیم مشاورانی دیده می شوند
که به خاطر مواضع اسرائیلی شان در سیاست خارجی امریکا شهرت دارند .میشل ریس یکی از این افراد است .او که در سال ۲۰۰۸هم در ستاد رامنی مشاور بود،
در مقایسه با نومحافظه کاران تندرویی مانند دن سنور و رابرت کاگان ،یکی از میانه روهای ستاد رامنی به حساب می اید .با این حال ستاد انتخاباتی رامنی اشکارا
نظرات ریس درباره اینکه امریکا باید به مذاکره با طالبان فکر کند تا به جنگ افغانستان پایان دهد را رد می کند .البته شخص رامنی مذاکره امریکا با طالبان را در
شرایطی که انها سربازان امریکایی را می کشند درست نمی داند و معتقد است که باید بپذیرند انها دشمن امریکا هستند .تحلیلگران می گویند افراطیون ،کسانی
مانند ریس را در ستاد رامنی به حاشیه رانده اند .در حقیقت بعضی از مشاوران رامنی در منتها الیه جناح راس�ت قرار می گیرند و گاهی توصیه ها و قضاوت هایی را
مطرح می کنند که نیاز به فکر دوباره و تجدید نظر دارد.
اعضای تیم سیاست خارجی رامنی
راب�رت کاگان ،مش�اور سیاس�ت خارج�ی
رامنی :متمایل به گفت وگو با ایران
مایکل لیدن ،رئیس سابق سیا :موافق حمله
به ایران
اریک ادلم�ن ،دیپلمات کهنه کار و دس�تیار
دیک چنی :موافق حمله امریکا به ایران
نورم کلمن ،سناتور سابق و مشاور سیاست
خارجی میت رامنی
تیم مش�اوران منطقه خاورمیانه و افریقای
رامنی:
جان هجار
54
تام هارب
ابالن فریس از لبنان
امیرعباس فخراور از ایران
فرید قدری
شرکوه عباس از سوریه
مقدی خلیل
کمال ابراهیم از مصر
محمد طاهیر از سودان
انجلوس اگوک از سودان جنوبی
نورم کلمن
وی پیش تر سناتور جمهوریخواه از ایالت
مینستوتا بود که در سال 2007گفت در صورتی که
اسرائیل بخواهد به ایران حمله
کند ،ایاالت متحده نیز باید به
ان ملحق شود .وی معتقد
است هدف نهایی این است
که ایران نتواند به سالح
هسته ای دست یابد .این
تنها مصالح امریکا یا اسرائیل
نیست ،در واقع مصلحت
جهانی است.
نومحافظه کاران ؛رسالت گراییامریکایی
رئیس سابق سیا نیز بر این باور است که حمله به
ایران ایده بدی نخواهد ب�ود .وی تاکید دارد که گزینه
نظامی از تمام�ی نتیجه هایی که می ت�وان تصور کرد،
بدتر نیست.
اریک ادلمن
وی دیپلماتی با سابقه و دستیار دیک چنی ،معاون
سابق رئیس جمهور امریکاست .وی در مقاله ای معتقد
اس�ت که امریکا یا باید ب�ه ایران حمله کن�د یا اینکه
فعالیت های هس�ته ای جمهوری اسالمی را مهار کند.
وی تاکید دارد که نباید گزینه نظامی را حذف کرد ،اما
در عین حال بای�د به دنبال راه�کاری کم خطر تر برای
مشکلی بزرگ مانند بن بست هسته ای ایران بود.
مثلث شماره 141
مایکللیدن
جنبش تی پارتی ،جنبشی است که از سال ۲۰۰۹و در پی مجموعه ای از اعتراضات محلی
و ملی در امریکا به وجود امد .این جنبش ،سیاس��ی و متمایل به عقاید محافظه کاران است و در
مقابل سیاست های باراک اوباما قد علم کرد .طرفداران این جنبش ،سیاست های وی را چپی و
سوسیالیستی می خواندند.
نام این جنبش برگرفته از واقعه ای مهم در تاریخ امریکاس��ت« :در سال ،۱۷۷۳جمعی از
مستعمره نشینان بریتانیایی در شهر بوستون ،صندوق های چای را که قرار بود راهی بریتانیا شود،
در اعتراض به مالیاتی که لندن به انها بسته بود ،به دریا ریختند ،رخدادی که به میهمانی چای
بوستون یا بوستون تی پارتی معروف شد و یکی از اولین جرقه های انقالب امریکا و استقالل این
کشور بود ».سارا پیلین چهره برجس��ته طرفداران تی پارتی و سخنگوی غیر رسمی این جنبش
است .وی نامزد پیشین معاونت ریاست جمهوری بود و به بت طرفداران تی پارتی و سخنگوی
غیررسمی انها بدل شد.
تی پارتی در سال 2010به وزنه ای در صفحه شطرنج سیاست امریکا بدل شد و این
وزنه در کفه جمهوریخواهان سنگینی می کرد .این جنبش در سال 2010برای انتخابات
کنگره ۱۳۸نامزد معرف��ی کرد که همگی جمهوریخواه بودن��د .تمرکز این جنبش بر
مس��ائل اقتصادی و نه اجتماعی اس��ت .این جنبش بر س��ه اصل مسئولیت پذیری
در مقابل مالیات دهندگان ،محدود کردن دولت و بازار ازاد پایبند اس��ت .اعتراض
شدید به کنگره و کاخ س��فید و عدم اعتماد به سیاستمداران ،دولت و رسانه ها در
این جنبش مش��هود اس��ت و بس��یاری از اعضای ان عقاید اجتماعی به شدت
محافظه کارانه ای دارند.
به گفته کریستینا بوتری ،یکی از اعضای اولیه جنبش اعتراضی چای ،حزب
چای هرگز درص��دد نبوده که تبدیل به یک حزب رس��می س��وم ( بعد از احزاب
جمهوریخواه و دموکرات) یا نوعی نهاد سیاس��ی رس��می شود ،بلکه
اعضای ان می خواهند که بر اح��زاب موجود تاثیر بگذارند.
اعضای این ح��زب می دانند با چه چی��زی مخالفند اما بر
اینکه چگونه اندیشه هایشان را محقق کنند ،اتفاق نظری
ندارند .به گفته او حزب چای فاقد رهبریا ستg .
بین الملل
بعد از فروپاش��ی نظام کمونیسم مجددا ش��اهد ظهور دوباره محافظه کاری به عنوان
نظریه غالب در شکل دادن به رفتارهای سیاسی خارجی امریکا هستیم .محافظه کاری ای
که امروزه نظاره گر ان هستیم متفاوت با نوع س��نتی ان است و موسوم به نومحافظه کاری
است .این جناح نیز مانند اسالف خود بر این اعتقاد هستند که امریکا باید یک نماد و سمبل
باشد .انچه این گروه را متمایز از محافظه کاران سنتی می کند این نگاه است که تاثیرگذاری
امریکا در صحنه جهانی ناش��ی از منزوی بودن و دور بودن این قلمرو نیست ،بلکه حضور
وسیع و همه گیر عامل اساسی ان است .محافظه کاران نوین یک جناح کم تعداد اما با نفوذ
در داخل حزب جمهوریخواه ایاالت متحده امریکااس��ت .این گروه در اواس��ط دهه ۱۹۹۰
در پی رویکرد لیبرالیس��تی بیل کلینتون اعالم موجودیت کردند .بیانی��ه پروژه قرن جدید
ایاالت متحده که در ژوئن ۱۹۹۷منتش��ر ش��د انجیل محافظ��ه کاران نوین در
ایاالت متحده امریکا به شمار می اید .محافظه کاران نوین همانند جناح های
س��نتی حزب جمهوریخواه از دولت حداقل و تقویت پایه های تجارت
ازاد جانبداری می کنند؛ اما نگرش انزواطلبانه جناح سنتی حزب را رد
می کنند .به کارگیری ابزار قدرت در حل منازعات بین المللی و اجرای
مش��روط تعهدات جهانی امریکا از جمله اصول مهم محافظه کاران
نوین در عرصه سیاس��ت خارجی و امنیتی اس��ت .نو محافظه کاران
می خواهند به وضع موجود و همگرایی سست بنیاد پایان بخشند .انان
به نقش سیاست در تغییر و دگرگون س��ازی امور باور دارند .در مورد
امور داخلی امریکا نومحافظه کاران نسبت به دولت رفاه انتقادهایی
وارد کردند .در مورد سیاس��ت خارجی ،این گروه در س��ال های ۱۹۷۰
سیاست تنش زدایی را افشا می کردند و می گفتند که چنین سیاستی بیشتر
به سود ش��وروی تمام می ش��ود تا غرب .نومحافظه کاران تراز نامه رهبران
س��ال های ۱۹۶۰را به باد انتقاد می گرفتند و ب��ا واقع بینی دیپلماتیک
هنری کیسینجر مخالفت می ورزیدند .ایروینگ کریستول و نورمن
پودهورتز بنیان گذاران گاهنامه کومانتری ،دو تن از پدرخوانده های
نیویورکی محافظه کاران نو از جناح چپ بودندg .
جنبش تی پارتی ؛ بدیل کالسیک ها
رابرت کاگان
رابرت کاگان شاید مطرح ترین چهره در میان اعضای تیم سیاست
خارج�ی رامنی به ش�مار می ای�د .راب�رت کاگان یکی از رهب�ران اصلی
سیاست خارجی محافظه کاران است .وی به صراحت از تمایل به گفت وگو
با ایران س�خن گفته اس�ت .از بین نومحافظ�ه کاران امریکایی کاگان
بهترین و بیشترین فرصت را پیدا کرد تا در جریان حمله به عراق بار ها
اعالم کند موافق این حمله است و هنوز هم این اوهام و تخیالت خود را
با بیان اینکه تحوالت عرب سرچشمه از جنگ امریکا با عراق
گرفته است ،ادامه می دهد .رابرت کاگان از خانواده
نومحافظه کاران بدنام اس�ت و ب�رادر او طراح
جنگ های فرقه ای عراق در سال ۲۰۰۷بود.
الیوت کهن
مدتی کوتاه پس از حمالت تروریس�تی 11س�پتامبر امریکا،
کهن که اکنون ریاست برنامه مطالعات استراتژیک در دانشگاه جان
هاپکینز را بر عه�ده دارد ،موضوع تغییر حکوم�ت در ایران را مطرح
کرد و این عقیده تا امروز تغییر نکرده است .وی در سال 2009نیز بار
دیگر از تغییر رژیم و حمله به ایران در صورت دستیابی به سالح
هسته ای سخن گفت.
55
نگاهی دیگر
امریکا
پرزیدنت ناکام
طرح احیای اقتصادی اوباما جواب نداد
مایکل گرونوالد/مترجم :ازاده کشوردوست
بین الملل
طرح مش��وق 787میلیارد دالری امری��کا را به طور
قطع می توان یک شکست سیاس��ی نامید؛ شکستی که با
امضای این طرح در نخس��تین ماه فعالیت «باراک اوباما»
رئیس جمهوری امریکا ثبت ش��د .در چارچ��وب این طرح
مالیات 95درصد کارگ��ران کاهش یافت��ه و بودجه زیادی
به بخ��ش مراقبت های بهداش��تی ،اموزش ،ان��رژی ،امور
زیرس��اختی و کمک به افراد اس��یب دیده از رک��ود بزرگ
اقتصادی اختص��اص داده می ش��د .در این ط��رح از منابع
مالی عمومی برای محقق کردن خواس��ته های ش��خصی
استفاده می ش��د و طی مدت یک س��ال میزان خوش بینی
به موفقیت ان به ش��دت کاهش پیدا کرده ب��ود .این طرح
همچنین در شکل گیری جنبش انتقادی «تی پارتی» شامل
جمهوریخواهان تندرو نقش بسزایی داشت .دموکرات های
امریکا به واسطه این طرح تا جایی مورد استهزا قرار گرفتند
که بعد از مدتی اس��تفاده از واژه «مشوق» را متوقف کردند.
اکنون بعد از حدود چهار سال ،طرح احیای اقتصادی اوباما
بار دیگ��ر در محوریت کمپی��ن انتخاباتی وی ق��رار گرفته
اس��ت .از دید «میت رامن��ی» رقیب جمهوریخ��واه باراک
اوباما در انتخابات شش��م ماه نوامبر ،طرح مشوق اقتصادی
کاری بی اهمیت ب��ود که بدون ایجاد فرصت ش��غلی برای
امریکایی ها ،باعث افزایش میزان بدهی های کش��ور شد.
اوباما نیز امروز هر چند با ان قدرت سابق از طرح اقتصادی
خود حمایت نمی کند ،ولی معتقد است که این طرح امریکا
را از رو به رو شدن با دومین بحران اقتصادی نجات داده و با
در نظر گرفتن چارچوبی برای اقتصادی پایدارتر و رقابتی تر
در دراز مدت ،در مدت زمانی کوتاه به کابوس مالی این کشور
پایان داده است .در همین حال لیبرال های ناراضی معتقدند
که طرح مش��وق اقتصادی دموکرات ها به دلیل ترسو بودن
بیش از حد اوباما بسیار محدود و ناکافی است و این جمعیت
بیکاران امریکایی است که باید بهای این ترس و بی وجودی
رئیس جمهوری را بپردازد .با این وجود شاید برخی از شواهد
ظاهری حاکی از درس��ت بودن مواضع اوباما باشد .ممکن
اس��ت برای تازه کارها این طور به نظر برسد که مشوق های
پیشنهادی رئیس جمهوری امریکا واقعا باعث ایجاد تحرک
اقتصادی شده ،از سقوط ازاد اقتصادی و دومین بحران بزرگ
مالی جلوگیری کرده و به رکود اقتصادی پایان داده اس��ت.
برخی موسسات بزرگ کارشناسی اقتصادی امریکا از جمله
موسسه اعتبارسنجی «مودیز»« ،گلدمن ساکس» و «جی
مثلث شماره 141
56
پی مورگان چیس» روی این مساله اتفاق نظر دارند که تولید
ناخالص داخلی امریکا حداقل دو درصد افزایش یافته و طی
دوران ریاس��ت جمهوری اوباما حدود دو میلیون و 500هزار
فرصت شغلی ایجاد یا حفظ شده است .این در حالی است که
انتظار می رود نرخ بیکاری در امریکا همچنان دو رقمی باشد
و منتقدان دموکرات جمهوریخ��واه اوباما حتی نرخ بیکاری
هشت درصد را هم «وحش��تناک» ارزیابی کرده اند .امریکا
در سه ماهه چهارم سال 2008میالدی وارد رکود اقتصادی
ش��ده و میزان بیکاری این کش��ور در ژانویه سال 2009به
باالترین میزان خود رسید .با این وجود بعد از تصویب طرح
مش��وق های اقتصادی در ماه فوریه همان سال ،نرخ تولید
شاهد دومین رش��د بزرگ فصلی خود طی 25ساله گذشته
بوده و نرخ اشتغال نیز بیشترین پیشرفت فصلی طی 30سال
گذشته را تجربه کرد .رکود اقتصادی نیز رسما در ماه ژوئن به
پایان رسید .با این همه تحلیل بسیاری از کارشناسان حاکی
از شکست طرح مشوق های اقتصادی بود و منتقدان تاکید
می کردند که این طرح به اندازه کافی «مشوق» نبوده است.
مش��وق های اقتصادی «کینزی» از ان زمان به یک
فوتبال سیاسی تبدیل شده اس��ت .پیش از روی کار امدن
اوباما همه به این مساله اعتقاد داش��تند که در زمان بحران
اقتصادی دولت با تزری��ق پول از طریق تغییر در سیس��تم
مالیاتی یا ساز وکار هزینه ها ،می تواند باعث رشد اقتصادی
یا ایجاد فرصت های شغلی شود .اوایل سال 2008میالدی
تمامی کاندیداهای دموکرات و جمهوریخواه طرحی در قالب
اراده مشوق های اقتصادی را در برنامه خود داشتند ،ولی طرح
پیشنهادی رامنی از همه انها جامع تر بود .جمهوریخواهان
امریکا همچنان س��از و کاره��ای اقتصاد کین��زی را برای
تنظیم مالیات ،هزینه های نظامی و س��ایر مشوق هایی که
در صدد حمایت از ان هس��تند ،به کار می برند .واضح است
که مهمترین مس��اله در قبال مشوق های اقتصادی ،تجربه
کش��ورهای اروپایی مانند انگلیس و اس��پانیا ب��وده که بار
دیگر بازگش��ت به دوران رکود اقتصادی و در پیش گرفتن
سیاست های ریاضت اقتصادی را تجربه کرده اند.
تاکید یک رئیس جمهوری بر این مساله که شرایط بد
اقتصادی بدون مشوق های مالی به مراتب بدتر خواهد شد،
به لحاظی سیاسی بسیار شرم اور است .شاید چندان خوشایند
نباش��د که بگوییم رکود اقتصادی که در اثر مشکالت مالی
به وجود می اید ت��ا مدت ها بعد حل و فصل نمی ش��ود ولی
متاسفانه این مساله حقیقت دارد.
اوایل ژانویه سال 2009میالدی ،تیم اقتصادی اوباما
که جدیدا روی کار امده بود گزارشی را منتشر کرد که در ان
هشدار داده شده بود که در پیش نگرفتن سیاست های احیای
اقتصادی پیشنهادی دموکرات ها ،ممکن است نرخ بیکاری را
به 9درصد برساند ،در صورتی که اجرای این طرح اقتصادی
نرخ بیکاری را به زیر هشت درصد می رساند .این یک گاف
بزرگ اقتصادی بود چرا که به رغم اجرای این سیاس��ت ها،
نرخ بیکاری به 10درصد رس��ید .اوباما و گروه مشاورانش
در همان زمان متوجه شده بودند که برنامه احیای اقتصادی
نمی تواند به تنهایی مشکل بیکاری را حل کند؛ در واقع پیش
از انکه اعتبار مالی مش��وق ها به اقتصاد بحران زده امریکا
تزریق شود ،نرخ بیکاری از هشت درصد گذشته بود .عالوه
بر جمهوریخواهان امریکا که طرح مشوق های اقتصادی را
بین الملل
مثلث شماره 141
«خودکشی اقتصادی دولت» می دانستند ،منتقدان لبیرال
نیز ان را «مضح��ک و غیرکارام��د» ارزیاب��ی می کردند.
«پاول کروگمن» برنده جایزه نوبل اقتصاد و س��تون نویس
روزنامه «نیویورک تایمز» در این باره نوشته است که طرح
مشوق های اقتصادی بخشی از ش��کاف هایی که در کشور
به وجود امده بود را از بین برد و باعث احیای هشت میلیون
فرصت شغلی ش��د که در جریان رکود اقتصادی از بین رفته
بودند .کاهش بیشتر مالیات ها پول بیشتری را به بدنه اقتصاد
تزریق کرده و فرصت های ش��غلی بیش��تری به ویژه برای
کارگران ساختمانی ایجاد کرده است .همچنین کمک های
بیش��تری به ایالت ها باعث ش��ده فرمانداران این ایالت ها
نیازی به جبران کسری بودجه از طریق افزایش مالیات ها،
اخراج معلمان و سایر کارمندان دولت نداشته باشند و دیگر
توجیهی برای محدود کردن ارائه خدمات پزش��کی و مدنی
وجود نداشته باشد .با این وجود برنامه ای که انها برای کاهش
هزینه و افزایش مالیات در نظر گرفت��ه بودند ،تقریبا همان
میزان پولی که مشوق های مالی به اقتصاد امریکا وارد کرده
بودند را از بدنه اقتصاد خارج می ک��رد .به این ترتیب میزان
اشتغال در بخش دولتی در دوره ریاست جمهوری اوباما دچار
اسیبی جدی شد .با همه اینها باور مرسوم میان لیبرال های
امریکا مبنی بر اینکه ارائه طرح مشوق های اقتصادی توسط
اوباما گناهی بزرگ و نابخش��ودنی ب��وده ،چندان منصفانه
نیست .طرح احیای اقتصادی هنوز هم اعتبار زیادی داشت
و جدیدترین ارزیابی ها ان را 831میلیارد دالر براورد کرده
بود .در ماه سپتامبر سال 2008میالدی بسته محرک های
اقتصادی به ارزش تنها 56میلیارد دالر به دلیل رای منفی
دو نماینده دموکرات در س��نای امریکا تصویب نشد و پس
از طرح نه چن��دان محبوب نجات بانک ه��ا ،کنگره تمایل
کمتری به هزینه های بزرگ از خود نش��ان م��ی داد ولی تا
اواخر ماه نوامبر ،وضعیت به ش��دت تیره بازار باعث اجماع
کارشناس��ان اقتصادی بر سر این مساله ش��د که کنگره به
هر ترتیبی باید وارد عمل ش��ود .در همین راستا 387تن از
اقتصاددان های چپگرای امریکا ـ که بسیاری از انها بعد ها
از طرح مشوق های اقتصادی اوباما انتقاد کردند – خواستار
ق مالی به ارزش تنها 300تا 400میلیارد
تصویب بسته مشو
دالر ش��دند .حتی تا ماه ژانوی��ه س��ال 2009میالدی نیز
«نانسی پلوسی» رئیس وقت مجلس نمایندگان امریکا به
تصویب بسته های مالی با ارزش بیش از 600میلیارد دالر
تمایلی نداشت .در واقع اوباما با سدی از هم پیمانان دموکرات
خود رو به رو شده بود .بس��یاری از منتقدان سرسخت اوباما
این مس��اله که وی در ماه فوریه 2009نمی توانست بسته
مشوق های پ رو پیمان تری داشته باشد را می پذیرند ولی تاکید
می کنند که این سیاستمدار دموکرات زمانی که ناکارامدی و
کافی نبودن اعتبار مالی این طرح اثبات شده بود ،می توانست
از کنگره درخواست کمک بیشتری کند .واقعیت این است
که بسیاری از مشاوران اوباما تحلیل درستی از شرایط نداشته
و مشکالت را بیش از اندازه دستکم گرفته بودند.
طرح مش��وق های اقتصادی همچنین به حوزه هایی
مانند منابع تجدیدپذیر انرژی ،منابع سوختی سالم تر ،وسایل
حمل و نقل برقی و امور زیرس��اختی توجهی خاص داشت.
«بی��ل کلینتون» رئیس جمهوری اس��بق امریکا در س��ال
1999میالدی الیحه ای پنج س��اله به ارزش شش میلیارد
و 300میلیون دالر در ارتباط با انرژی های پاک پیش��نهاد
داد ولی منتقدان ان را «غیر واقع بینانه» ارزیابی کرده و این
طرح در نهایت رد شد .یک دهه بعد اوباما طی نخستین ماه
فعالیت خود به عنوان رئیس جمهوری امریکا مبلغی معادل
90میلیارد دالر را به بخش انرژی های پاک اختصاص داد.
صنعت انرژی های تجدیدپذیر بعد از بحران مالی سال 2008
میالدی در معرض نابودی کامل قرار گرفته بود ولی با اجرای
طرح مشوق های مالی ،اوباما موفق شد به وعده خود مبنی بر
دو برابرکردن تولید انرژی های تجدیدپذیر در دوره نخست
ریاست جمهوری اش عمل کند .طرح احیای اقتصادی اوباما
توجه ویژه ای نیز به ایجاد تغییرات بنیادین در نظام اموزش و
همچنین سیستم بهداشت کشور داشت .این طرح همچنین
مبلغی معادل هشت میلیارد دالر را برای شبکه حمل و نقل
راه اهن اختصاص داد که در نوع خود اقدامی مهم به ش��مار
می رود .از طرف دیگر ،متخصصان هش��دار داده بودند که
پنج درصد مبلغ اختصاص داده ش��ده به طرح مشوق های
اقتصادی ممکن است در جریان فساد مالی مسئوالن ،از بین
برود ،ولی بررسی های انجام شده حاکی از ان است که مبلغی
کمتر از 10میلیون دالر طی این روند از بین رفته که معادل
یک هزارم درصد بودجه طرح مش��وق های اقتصادی است.
«ارل دوانی» بازرس ارشد مالی فدرال که مسئولیت نظارت
بر طرح مشوق ها را بر عهده داش��ت ،در این باره گفته است:
«فارغ از اینکه شما یک دموکرات ،جمهوریخواه ،کمونیست
یا فردی با هر گرایش سیاسی دیگری هستید باید عدم وقوع
تخلف مالی بزرگ در این طرح را تحسین کنید».
در سال 2006میالدی ،امریکا 80درصد از نیازهای
توربین های ب��ادی خود را از طری��ق واردات تامین می کرد
ولی بعد از اجرای ط��رح احیای اقتصادی ،می��زان واردات
در این حوزه به حدود 40درصد رس��ید .هر چند بس��یاری از
این کارخانه های جدید متعلق ب��ه خارجی ها بود ولی برای
شهروندان امریکایی فرصت شغلی ایجاد کرد .واقعیت این
است که در شرایط بحران زده اقتصاد امریکا تفاوت زیادی
وجود ندارد که شهروندان این کشور با یونیفورم کدام شرکت
سر کار می روند.
با همه اینه��ا و با توجه به ناکارام��دی در حل و فصل
چالش های اقتصادی و مش��کل بیکاری که ش��اید یکی از
بزرگ تری��ن معضل ها برای خانواده های امریکایی باش��د،
اوباما نتوانست جای خود را در میان مردم باز کرده و خاطره ای
مثبت از رئیس جمهوری چهل و چهارم در اذهان مردم امریکا
ایجاد کند .بسیاری از منتقدان جمهوریخواه یا حتی دموکرات
رئیس جمه��وری امریکا اج��رای طرح اقتص��ادی دولت را
«اوبامائیسم» نامیده اند .هر چند تا حدودی حق با این منتقدان
است ولی این روند اقتصادی ان طورها هم که انها می گویند،
نیست .از دید جمهوریخواهان ،طرح احیای اقتصادی اوباما
چیزی غیر از تالش اقتصادی کالس��یک شکس��ت خورده
مالی ت��وام با بی مس��ئولیتی مالی و ع��دم هماهنگی نبوده
اس��ت .لیبرال های امریکا نیز معتقدند که طرح مشوق های
ل ترس��یم
اقتصادی دموکرات ها ،از اوباما چهره فردی منفع
کرده اس��ت؛ فردی منفعل که بیش از انکه رویاهای خود را
دنبال کند به دنبال عقب نشینی از توافقات انجام شده است؛
فردی که تنها به دنب��ال پیدا کردن پناهگاه��ی امن برای
خود بوده و قابلیت انعطاف پذیری در برابر جمهوریخواهان
غیرمنعطف را ندارد.
ولی این نوع موضع گیری ،غیر قابل قبول بوده است.
طرح احیای اقتصادی شامل 300میلیارد دالر کاهش مالیات
بود و باعث افزایش کسری بودجه کشور شد (این مساله نکته
اصل طرح مشوق کینزی بود) ولی تاثیر ان در مقایسه با طرح
کاهش مالیات ها در دوره «جورج بوش» ،رئیس جمهوری
س��ابق امریکا ناچیز اس��ت .همچنی��ن هزینه هایی که در
دوره بوش و به دنبال صرف مبالغ هنگفت در جنگ عراق و
افغانستان به اقتصاد کشور تحمیل شد و سقوط شدید درامد
و بازده طی دوران رکود اقتصادی ،تا حدی این اش��تباهات
اوباما را قاب��ل هضم کرده اس��ت .طرح احی��ای اقتصادی
اوباما را همچنین می توان یک تمرین مالی س��ودمند برای
دولت امریکا دانس��ت؛ تمرینی که نه تنها بدون فساد مالی،
بی مس��ئولیتی های اجرایی ،در چارچوب زمانی مناسب و بر
مبنای بودجه تعیین شده انجام شد ،بلکه باعث ایجاد تحولی
بوروکراتیک نیز شد .این طرح با ایجاد فضای رقابتی تحولی
چشمگیر در پروژه های مختلف در سراسر امریکا ایجاد کرد.
واقعیت این است که طرح احیای اقتصادی اوباما باعث
فاش شدن زودهنگام ماهیت اوباما شد و به سرعت شواهدی
فراهم کرد که نش��ان می داد او همانطور که خود می گفت،
یک تکنوکرات چپ میانه و مهمتر از همه فردی عملگراست.
فردی که با س��ازش با مس��ائل به راحتی کنار می اید ولی از
قضاوت های کارشناسان نگران است؛ فردی که تمایلی به
قربانی کردن دستاوردهای خوب در ازای رسیدن به ایده ال ها
ندارد ولی در مسیر رسیدن به هدف های بزرگ ،مصمم است.
این طرح همچنین باور اوباما به دولت به عنوان سکاندار تغییر
را اثبات کرد و در عین حال نش��ان داد که وی بیش از انکه
تمایل به یک «دولت بزرگ» داش��ته باشد ،متمایل به یک
«دولت خوب» است .این طرح نخستین نشانه از این بود که
اوباما به رغم برخی موضع گیری ها در کمپین انتخاباتی خود
معتقد است که طرح هایی که به تصویب کنگره نمی رسند،
قدرت ایجاد تغییر را نخواهند داشت.
در نهایت می توان گفت که این طرح بارزترین نمونه
برای رسیدن به تعبیری از «تغییر» مورد نظر اوباما بود .این
تغییر به معنای حفاظت از اقتصاد در برابر نابودی است ولی
در عین حال بر لزوم فراهم کردن زمینه ای است که امریکا
در بس��تر ان بتواند در قرن 21رقابت کند .در همین راس��تا
اوباما از انرژی پاک تر ،مدارس بهت��ر ،اصالحات درمانی و
مالیات عادالنه تر برای شهروندان امریکایی سخن می گفت
و در این مسیر تنها به دنبال توصیه های اخالقی نبود؛ بلکه
هدف ایج��اد پیش نیازهای اقتصادی ب��رای رهبری جدید
را دنبال می کرد .او هش��دار داده بود که امری��کا نمی تواند
در اماده کردن کودکان برای عصر اطالعات ،س��ازماندهی
استفاده از صنایع س��بز و همچنین بازنگری در هزینه های
مراقبت های بهداشتی که بسیاری ازخانواده ها ،شرکت ها و
همچنین کشور را ورشکست کرده است ،ناکام بماند .طرح
احیای اقتصادی در تمامی این مس��یرها گام هایی برداشته
است؛ گام هایی که گاه بزرگ بوده اند و انچه مهم است این
که این طرح بعد از نزدیک به چهار س��ال محور مذاکرات و
رقابت های سیاسی اس��ت .در پایان می توان گفت که طرح
احیای اقتصادی اوباما معجزه نکرد ولی باعث بهبود شرایط
شد و این همان مفهوم اصلی تغییر استg .
منبع :فارین پالسی
با توجه به ناکارامدی در حل و فصل چالش های
اقتصادی و مشکل بیکاری که شاید یکی از
بزرگ ترین معضل ها برای خانواده های امریکایی
باشد ،اوباما نتوانست جای خود را در میان مردم باز
کرده و خاطره ای مثبت از رئیس جمهوری
چهل و چهارم در اذهان مردم امریکا ایجاد کند
57
دست های خالی رامنی
کنوانسیون جمهوریخواهان بدون دستاورد برای محافظه کاران امریکایی به پایان رسید
مایکل کهن/مترجم :اشکان دوستار
بین الملل
بعد از س��ه روز پوچ در تامپا ،به نظر می رسد که حزب
جمهوریخواه هیچ ایده ای در مورد چگونگی اجرای سیاست
خارجی امریکا ندارد.
تامپا ،فلوریدا – دویس��ت و دو واژه ،طول کل بخش
سیاس��ت خارجی س��خنرانی «میت رامن��ی» در تامپا بود.
همانطوری که وی نام��زدی حزب جمهوریخ��واه را برای
ریاس��ت جمهوری ایاالت متحده امریکا پذیرفت ،اگر شما
چش��م برهم می زدید ممکن بود که ان را از دس��ت بدهد.
همه می دانند (زیرا بارها و بارها اظهار ش��ده است) که این
یک انتخابات سیاس��ت خارجی نخواهد بود .اما سخنرانی
روز سی ام اگوست رامنی هنوز هم قابل توجه بود .یک بحث
بدون محتوا راجع به چالش های جهانی پیش روی امریکا
و چشم انداز سیاس��ت خارجی رامنی .حال انکه نامفهومی
سیاس��ت خارجی جمهوریخواهان در ای��ن چرخه و مرحله
تکمیلی جدیدی نسبت به س��خنرانی طرفدارانه رامنی اوج
پیگیری اشکار حزب از بی اهمیتی امنیت ملی بود.
محتوای بعضی از راهکارهای سیاسی ناکام و ناقصی
که رامنی در مورد امنیت ملی و سیاست خارجی پیشنهاد کرد
یا بسیار گمراه کننده یا حقیقتا نادرست بودند .او یکبار دیگر
رئیس جمهوری امریکا را به انجام «س��فر معذرت خواهی»
پس از به دست گرفتن قدرت متهم کرد؛ اتهامی که بارها و
بارها افشا و خنثی شده بود .وی ادعا کرد که امروزه امریکا
به دلیل شکس��ت درکند کردن روند تهدید هسته ای ایران
امنیت کمت��ری دارد؛ ادعایی که با افش��اگری هایی اعالم
کرده اس��ت که امریکا درگیر توس��عه ویروس کامپیوتری
استاکس نت بوده که براساس برخی براوردها 18 ،ماه تا دو
سال از پیشرفت تالش های هسته ای ایران جلوگیری کرده
است .عالوه بر این ،ضمن انتقاد رامنی از رئیس جمهور برای
ممانعت از مذاکرات با ای��ران ،وی از ذکر اینکه اوباما به طور
چشمگیری تحریم ها علیه ایران را افزایش داده و کمک به
انزوای اقتصادی و دیپلماتیک تهران ک��رده ،امتناع ورزید.
رامنی بار دیگر امریکا را به پرتاب اسرائیل «به زیر اتوبوس»
متهم کرد؛ «من گمان می کنم که ناظران و ش��اهدان همه
چیز را می بینند و می دانند ،اما اغلب ناظران منطقه ای از جمله
معاون نخست وزیر اس��رائیل و وزیر دفاع اهود باراک این را
نادرس��ت تلقی می کنند» .وی بار دیگر ادعا کرد که امریکا
از «هواداران ما در لهس��تان» دور ش��ده و «تعهدات دفاع
موشکی ما» اتهام دیگری است که به سادگی مانع تحقیق و
موشکافی انتخاباتی نمی شود.
پیش تر در سخنرانی اش رامنی ادعایی را برای نمایش
خود مطرح کرد که «کس��ر چندین تریلیون دالر از بودجه
ارتش ما توس��ط اوباما صدها هزار ش��غل را از میان خواهد
برد و همچنین امنیت ما را در معرض خط��ر بزرگتری قرار
می دهد ».ام��ا از انجایی که این کاهش ه��ا در طول مدت
افتضاح حد بدهی سال قبل ،توسط جمهوریخواهان مجلس
نمایندگان شروع شده بودند (و توسط یکی از اعضای کنگره
به نام پل رایان به ان رای داده شده بود) ،انتقاد رامنی شخصا
تو خالی انعکاس پیدا کرد .اساسا هیچ صحبتی از افغانستان
نیست؛ جایی که تقریبا هشتاد هزار سرباز امریکایی نبردی را
علیه طالبان ادامه می دهند؛ جنگی که رامنی از ان پشتیبانی
می کند و هیچ اشاره ای به سربازان نمی کند .هیچ بحثی در
مورد پاکستان ،عراق و تروریسم به جز ارائه یک ستایش نادر
مثلث شماره 141
58
از اوباما ان هم به خاطر فرمان حمله ناگهانی به این کشورها
که اسامه بن الدن را هالک کرد ،نیست .تقریبا هیچ حرفی از
چین و مابقی اسیا نیست .فقط وی به چین برچسب کنترل
نرخ ارز زده است .در واقع من گمان می کنم که اروپا می تواند
از حقیقت خط مشی رامنی در استفاده از قوی ترین مجموعه
متحدان امریکا به عنوان لب مطلب لذت ببرد؛ هرچند یکبار
دیگر کشور روسیه توسط رامنی دش��من ژئوپلتیک شماره
یک امریکا نامیده شد و به طور غیرمس��تقیم به نفع امریکا
در جنگ های منطقه همسو شد .با توجه به دیدگاه سیاست
خارجی ،به نظر امد که حد و اندازه های ان اینطور باشد« :ما
به ارما ن های دموکراتیک امریکا عزت خواهیم داد چرا که
یک جهان ازاد ،دنیایی صلح امیزتر است .این دو حزب گرایی
در سیاس��ت خارجی میراث ترومن و ریگان اس��ت و تحت
ریاست جمهوری من ما به ان یکبار دیگر برخواهیم گشت».
برای یک نامزد انتخاباتی که دائما شکایت می کند که
اوباما رهبری امریکا را تضعیف کرده و یک جو عدم اطمینان
از نقش امریکا در جه��ان بوج��ود اورد و برپایه یک اگهی
رس��می تبلیغاتی با حداقل تجربه سیاست خارجی ،از اگهی
رس��می س��ال 1948دویی وارن ،خیلی مش��کل است که
دریابیم چطور این س��خنرانی بیشتر شرایط اطمینان مجدد
را فراهم کرد .اگر امریکا تحت ریاس��ت جمهوری اوباما ،در
سطح بین المللی خیلی تضعیف شده ،فکر می کنم که رامنی
حرف های بیشتری در بیان این موضوع داشت.
اما همه اینها به سرعت پیش رفت که جمهوریخواهان
به چه ترتیب امنیت ملی را در سراس��ر کل کنوانسیون ابتر
سه روزه شان مورد مذاکره قرار دادند .در روز 29اگوست ،که
شاید به شکل طنز امیزی به عنوان شب امنیت ملی ثبت شده
بود ،نمایندگان طرح های سناتور جان مک کین و وزیر اسبق
امور خارجه کاندولیزا رایس را مورد مذاکره قرار داده بودند.
اظه��ارات مک کی��ن تقریب��ا نش��ان دهنده تمام ان
چیزهایی اس��ت که ما از سیاس��تمداران جمهوریخواه این
چرخه مبارزات انتخاباتی ش��نیده بودی��م :رجز خوانی های
خیلی بعید به اس��تثناگرایی امریکایی و ه��دف ،فراخوانی
کسانی که برای ازادی می ایستند و مبارزه می کنند ،حمالت
از روی دورویی به اوباما برای شکست در رهبری و اعتراضات
علیه کاهش دفاعی که طبق گفت��ه مک کین «یک ضربه
فلج کننده به ارتش ماست ».مهمتر از همه ،با این حال ،انچه
اظهارات مک کی��ن را به نامزدهای احزاب مرتبط س��اخته
عدم برنامه ریزی ب��رای اینده بود .وی به طور ش��فاهی به
رئیس جمهور برای شکست سال 2009در پشتیبانی مخالفان
ی در سوریه حمله ور شد ،اما
ایرانی و کاهش موقعیت تهاجم
به خصوص در مورد مساله اخیر تا حدی که یک رئیس جمهور
جمهوریخواه باید کاری متفاوت انجام دهد ش��عور و هوش
سیاسی در حد صفر از خود نش��ان داد که البته در مورد این
موضوع رامنی هیچ چیزی نگفت .در واقع انچه به خصوص
در مورد لفاظی مک کین و رامنی قابل توجه است ،تمایز انها
با اوباما نیست ،بلکه بیشتر حافظه وهم اور انهاست که شبیه
رئیس جمهور جمهوریخواه گذش��ته اس��ت .گوش دادن به
مک کین و ادعاهای او در م��ورد عظمت امریکا و تهدیدات
بدوی و نی��از به ع��زم و اراده و رهبری امری��کا نمونه ای از
لفاظی با صدای بلند مورد اس��تفاده توس��ط رئیس جمهور
جورج بوش بود.
و اگر این ارتباط به ان��دازه کافی برای بینندگان واضح
نبوده ،تیم رامنی هم کاندولیزا رایس را برای اجرای نمایش
خود جلو اوردند .حضور رایس و ستایش بیش از اندازه برای
اظهارات تس��کین دهنده او توس��ط هیات مطبوعات ملی
بیانگر درجه عجیب و غریب فراموش��ی ریاست جمهوری
بوش بود که کنوانسیون ملی جمهوریخواهان را حل و فصل
کرد .رایس ج��دا از «راب پرتمن» تنها چه��ره دولت بوش
برای ایجاد یک ظاهر برجس��ته در کنوانسیون بود .و جای
تعجب نیست که بوش فقط در یک برنامه تلویزیونی ادای
احترام حاضر شد و نامش عمال در مجموعه مقاالت هفتگی
ذکر نش��د .اظهارات رایس که دوستان و دشمنان نمی دانند
که امریکا در چه جایگاهی ق��رار دارد و باید در اینده بر دنیا
رهب��ری کند همه به ظاه��ر خوب و راهکارهای سیاس��ت
خارجی جمهوریخواه��ان را دنبال می کند .ام��ا از فحوای
کالم وی ممکن است که ش��ما هرگز متوجه نشوید که وی
وزی��ر امور خارج��ه و مش��اور امنیت مل��ی پرفاجعه تری��ن
سیاس��ت خارجی دولت در تاریخ امریکا بوده است .در مورد
یک نکته من اظهار نظر کردم که اگر رایس به واژه «عراق»
اشاره می کرد ،من کامپیوترم را می خوردم .واقعا مسرورم که
خوشبختانه کامپیوتر من مصرف نشده باقی می ماند.
س��خنرانی رایس ش��بیه مک کین بود ،به ط��ور قابل
مالحظه ای شبیه همانی که رامنی ایراد کرد؛ مجموعه ای از
سیاست های خارجی مبتذل در مورد اینکه چگونه امریکا یک
ملت صرف نظر نکردنی و ضامن یک جهان امن و مطمئن
است .با این حال باز هم وی هیچ راهکاری برای اینکه چگونه
دولت رامنی اطمین��ان خواهد داد که امری��کا همچنان به
پایبندی به دیدگاه رهبری جهانی ادامه می دهد ،ارائه نکرد.
هر سه سخنرانی با هم شواهد نگران کننده ای از چگونگی
اجرای ایده های جمهوریخواهان در ام��ور بین المللی ارائه
می دهد .روزگاری جمهوریخواهان مساله امنیت ملی را از ان
خود می دانستند .از انها نوراعتماد به نفس ،تجربه و خودرایی
در چگونگی مدیریت نقش واحد جهانی امریکا می تابید .این
خیلی زود است که بگوییم ان روزها تمام شده است ،اما عدم
تمرکز و توجه به مسائل سیاست خارجی در این کنوانسیون
خیره کننده بود .این موضوع را به عنوان چیزی بیش از یک
چاره اندیش��ی موقت مورد مذاکره قرار نداده بودند .حتی در
سخنرانی پذیرش نامزدی «پل راین» برای نامزدی معاون
رئیس جمهوری وی چند جمله ای را بیشتر به ان اختصاص
نداد .شاید جمهوریخواهان به این نتیجه رسیده اند که انها
نمی توانند اوباما را در سیاس��ت خارجی شکست دهند ،پس
چرا به خودشان زحمت بدهند؟ از منظر سیاسی نیز معنا پیدا
می کند؛ چسبیدن به مسائلی که در ان امتیاز و مزیتی دارید.
اما زمانی که رئیس جمهورها انتخاب می شوند هیچ مسئولیت
بیش��تری به غیر از سیاس��ت خارجی ندارند .صحنه جهانی
جایی است که انها قادرند به صالحدید نسبتا وسیع و نظارت
حداقل کنگره عمل کنند .به عنوان نتیجه ،داشتن یک دیدگاه
سیاست خارجی که به وضوح تعریف شده چیزی نیست که
شما ان را در جعبه س��خنرانی پذیرش خود چک کنید بلکه
چیزی است که نامزدهای ریاست جمهوری باید وقت کافی
برای ان بگذارند و در مورد ان تفکر کنند ،توسعه اش بدهند
و در بیان ان تبحر داشته باشند.
همانطور ک��ه رئیس جمهور بوش به ی��اد ما می اورد،
بهای سنگینی باید پرداخت شود وقتی که نامزدها با چنین
کمبود دیدگاه سیاست خارجی قدرت را در اختیار می گیرند.
سخنرانی رامنی نشان داد که وی به این مساله زیاد عالقه مند
نیست و اگر سه شب اخیر به عنوان نشانه ای تلقی شود وی
اکنون رهبری حزبی را بر عهده دارد که به نظر همان شیوه را
احساس می کنندg .
ماموریت غیرممکن اوالند
فرانسه همچنان در مسیر ایده های سارکوزی حرکت می کند
بروس کروملی /مترجم :ازاده کشوردوست
بین الملل
مثلث شماره 141
«فرانسوا اوالند» رئیس جمهوری سوسیالیست فرانسه
در کمپین انتخاباتی خود در اوایل سال جاری میالدی بر شعار
«تغییر؛ همین حاال» تاکید می کرد .اکن��ون تنها چهار ماه
بعد از در اختیار گرفتن سمت ریاست جمهوری ،شهروندان
فرانسوی و منتقدان چپ و راستش معتقدند که او در مسیر
مقابله با ریاضت مالی ،تشویق به رشد اقتصادی از طریق خرج
کردن و همچنین کاهش کسری بودجه فرانسه ،در محقق
کردن این شعار چندان موفق نبوده است .در واکنش به این
انتقادها ،اوالن��د و کابینه «ژان مارک ایرو» ،نخس��ت وزیر
فرانسه اکنون به دنبال نوعی از سرمایه گذاری و سیاست های
کاری هس��تند که انتظار می رود رای دهندگان این کش��ور
به زودی شاهد نتایج ان باش��ند .سوسیالیست های فرانسه
باید به ط��ور هم زم��ان فراهمکردن مقدم��ات پیش نویس
بودجه سال 2013میالدی را تس��ریع کرده و طی این روند
کاهش هزینه 37میلیارد و 500میلیون دالری را نیز لحاظ
کنند تا به ای��ن ترتیب تعهدات اروپا برای کاهش کس��ری
بودجه فرانسه به سه درصد تولید ناخالص ملی تا سال اینده
میالدی محقق شود.
سوسیالیس��ت های فرانس��ه ک��ه ب��ه نظر می رس��د
نظرسنجی های اخیر درباره کاهش محبوبیت اوالند انها را
نگرانکرده باشد ،طی چند روز گذشته تالش هایی را انجام
دادند تا شهروندان این کشور را قانع کنند «تغییر ،هم اکنون
در حال رخ دادن است».
دولتمردان فرانس��وی در نشس��ت 29اگوست طرح
ایجاد 150هزار ش��غل برای جوانان را در دس��تور کار خود
قرار دادند که هزینه ای معادل دو میلیارد و 900میلیون دالر
برای کشور خواهد داش��ت .اندکی پیش از ان ،دولت اوالند
اعالم کرده ب��ود که تصمیم دارد دو هفته پیش از نشس��ت
برنامه ریزی شده پارلمان در تاریخ 24سپتامبر ،قانونگذاران
فرانسوی را دور هم جمع کند تا طرح ایجاد مشاغل جدید که
یکی از تعهدات اصلی در تبلغیات انتخاباتی وی بود ،هر چه
سریع تر اجرایی شود.
عالوه بر مس��اله اش��تغال جوانان ،سوسیالیست های
فرانس��ه تالش کرده ان��د در ح��وزه اقتص��اد نی��ز از خود
تحرکات بیشتری نش��ان دهند .در تاریخ 28اگوست« ،پیر
موسکوویسی» وزیر دارایی فرانس��ه قدم در مسیر جدیدی
گذاشته و مساله کاهش شش س��نتی بهای بنزین که یکی
دیگر از تعه��دات انتخاباتی اوالند ب��ود را مطرح کرد .طرح
کاهش بنزین که اعتبار ان به طور مس��اوی توس��ط دولت
و شرکت های نفتی تامین می شود و هزینه ای معادل 300
میلیون یورو برای فرانس��ه در بر دارد ،کارای��ی الزم برای
جلب رضایت رانندگان این کشور را نداش��ت .با این وجود،
این طرح در راستای یکی دیگر از وعده های انتخاباتی اوالند
مبنی بر معلق ماندن قیمت گاز در صورت افزایش بهای ان
ن مشخصی در گذشته بود.
نسبت به میزا
واضح اس��ت که این طرح منعکس کنن��ده یک تغییر
سریع است ،ولی مشخص نیست که ایا تحقق طرح ایجاد
150هزار فرصت شغلی جدید برای جونان ،افزایش حمایت
مردمی از اوالند را به دنبال خواهد داش��ت یا خیر .بر مبنای
این طرح ،افرادی که در فرصت های جدید ش��غلی فعالیت
می کنن��د 75 ،درص��د حداقل دس��تمزد مصوب کش��ور را
دریافت خواهند کرد .این مش��اغل به جوانان و کارگرانی که
از مهارت های الزم برخوردار نیستند ،اختصاص داده شده و
عمدتا بخش های توسعه از جمله صنعت گردشگری ،فناوری
اطالعات ،پزشکی و تجارت های سبز را تحت پوشش قرار
می دهد .به عنوان بخشی از این طرح18 ،هزار فرصت شغلی
جدید تدریس در مدارس دولتی ،طی دو سال اینده به افراد
واجد ش��رایط اختصاص داده می ش��ود و ای��ن برنامه نیز
بخش دیگری از وعده ه��ای انتخاباتی اوالند را محقق
می کند .با این وجود عده ای از منتقدان تاکید می کنند
از انجا که بخش عمده ای از هزینه ایجاد این مشاغل
جدید از محل مالیات های مردمی تامین می شود،
فرصت های ش��غلی بالقوه نمی تواند اسیب ناشی
از کاهش هزاران ش��غل در بخش خصوصی را
جبران کند.
هر چند طرح پیشنهادی اوالند از دست
روی دست گذاشتن بهتر اس��ت ،ولی به نظر
نمی رسد گرهی از مشکل بیکاری در فرانسه
که میزان ان در حال حاضر به حدود 10درصد
و برای افراد زیر 25سال به 23درصد رسیده
است ،باز کند .از طرف دیگر ،کارایی این طرح
و سایر برنامه هایی که دولت فرانسه تصمیم
دارد در ان س��رمایه گذاری کن��د باید مورد
بررس��ی و ارزیابی دقیق قرار بگیرد .اوالند
در کمپین انتخاباتی خود وعده داده بود که
بین سیاست های ریاضتی اعمال شده برای
مقابله با بحران بدهی اروپا و اجرای طرح مشوق های مالی
که برای رشد اقتصادی نیاز شدیدی به ان احساس می شود،
توازن مجددی ایجاد کند.
به نظر می رسید فرانس��وا اوالند در ماه ژوئن گذشته
به کمک «ماریو مونتی» ،نخس��ت وزیر ایتالی��ا و «ماریانو
راخوی» ،نخست وزیر اس��پانیا زمانی که در نشست منطقه
یورو طرح مشوق های 162میلیارد دالری در برابر طرح قبلی
ریاضت های اقتصادی تصویب شد ،به پیروزی قابل توجهی
در برابر طرفداران سرسخت طرح ریاضت اقتصادی از جمله
«انگال مرکل» صدراعظم المان رسید .با این وجود منتقدان
معتقدند که این ساز و کار بسیار محدودتر از ان است که بتواند
تاثیر اقتصادی واقعی داشته باشد .واقعیت این است که روند
رکود اقتصادی در اروپا همچنان ادامه دارد و حتی کشورهای
المان و فرانس��ه به عنوان بزرگ ترین قدرت های اقتصادی
قاره سبز ،با چالش هایی جدی رو به رو هستند.
سیاس��ت های اوالند بیش از هر چیز دیگر در راستای
رفع و رجوع مواضعی است که منتقدان دولت اتخاذ کرده اند؛
منتقدانی که معتقدند رئیس جمهوری سوسیالیست فرانسه
در عمل ب��ه راهکارهایی که ب��رای نجات اروپا پیش��نهاد
کرده بود ،شکس��ت خورده اس��ت .بحث هزینه ها ،بخش
اس��ان چالش هایی اس��ت که او پیش رو دارد .اوالند باید از
طریق کاهش هزینه ها یا تعیین س��از و کار درامدی جدید،
37میلیارد و 500میلیون دالر ذخی��ره کند تا از این رهگذر
بتواند وعده خود مبن��ی بر این که تا س��ال 2013میالدی
کسری بودجه را به س��ه درصد می رس��اند ،عملی کند .هر
چند دولت فرانس��ه می تواند بخش��ی از ای��ن هزینه ها را از
طریق افزایش مالیات ها (به ویژه با توجه به طرح اوالند برای
اعمال مالی��ات 75درصدی برای اف��رادی که بیش از یک
میلیون و 250هزار دالر در ماه درامد دارند) تامین کند ،ولی
پیش بینی درباره کاهش رشد اقتصادی به معنای ان است که
میزان درامد خزانه در سال اینده میالدی از انچه پیش بینی
شده بود ،بسیار کمتر است .با همه اینها اولویت اصلی دولت
فرانسه کاهش کسری بودجه اس��ت و بنابراین اعتبار مالی
ان باید از طریق کاهش بودجه همان دس��ته از برنامه های
اجتماعی تامین ش��ود که ط��رح ایجاد 150ه��زار فرصت
شغلی جدید ،زیرمجموعه ان اس��ت .این احتمال که اوالند
برای تحقق وعده های خود با چالش های مالی رو به رو شود،
باعث شده هم پیمانان رئیس جمهوری فرانسه از او بخواهند
به سیاس��ت های ضد ریاضتی خود ادامه داده و با دس��ت و
پنجه نرم کردن با کاهش بودجه تا هر زمان که الزم باشد،
تالش کند وضعیت اقتصادی فرانسه را به جایگاه قبلی خود
برگردانده و به طور معناداری با کسری بودجه مقابله کند .در
هر حال عدم تحقق این اهداف طی یک س��ال ،از بازگشت
مجدد به رکود اقتصادی به مراتب بهتر است .به همین دلیل
به نظر می رسد اوالند مصمم اس��ت در عین حال که برای
تحقق تعهدات اروپای��ی خود تالش می کن��د ،نیم نگاهی
هم به تامین اعتبار مالی برای طرح مش��وق های اقتصادی
داشته باشد .در نهایت ممکن است در میانه این راه پر پیچ و
خم و در شرایطی که تمام گروه های سیاسی فشار خود روی
اوالند برای انتخاب قطعی بین گزینه های مختلف را افزایش
می دهند ،رئیس جمهوری سوسیالیست فرانسه در تنگنای
سیاسی سختی قرار بگیرد .دردناک تر اینکه این فشار ممکن
است تا ظهور نخستین نشانه های بهبود اقتصادی همچنان
روی وی ادامه داشته باشد .حقیت تلخ برای اوالند این است
که هر چند فرانسه خواستار تغییر سریع است ولی زودتر ان
می خواهد شاهد بهبود شرایط اقتصادی باشدg .
منبع :تایم
59
جهان جدید
جهان جدید
مثلث شماره 141
60
بازی برد -برد غیرمتعهدها
در اجالس غیرمتعهد ها چه گذشت
درس های تهران
1
محمد بدرالدین نجار /روزنامه نگار ازاد لبنانی
جهان جدید
مثلث شماره 141
برگزاری اجالس شانزدهم سران عدم تعهد در تهران
نه تنها جایگاه جمهوری اسالمی ایران را بهبود بخشید ،بلکه
تمامی نقشه های س��لطه گران برای منزوی کردن ایران را
نقش بر اب کرد .مش��ارکت بیشتر جنبش در این اجالس نه
تنها نشانه پشتیبانی از عملکرد صحیح بین المللی ایران بود،
بلکه نشانه ای از موافقت با برنامه های ایران در برابر غرب
و به ویژه امریکا بود.ش��اید یکی از مهمترین نکات اجالس
تهران جنبه اقتصادی ان بود که باعث شد تمامی کشورها
و حکومت های��ی که برای من��زوی کردن ایران کوش��ش
می کردند با ناکامی روبه رو ش��وند و بازتعری��ف جدیدی از
سیاس��ت های ضدتحریمی که متعهد ها اتخاذ می کنند در
حوزه انرژی و مواد اولیه صادرات��ی ایران صورت گیرد .این
موضوع را وزیر نفت جمهوری اس�لامی ای��ران اعالم کرد
ک��ه از پتانس��یل های ضدتحریمی اج�لاس غیرمتعهد ها
اس��تفاده خواهد کرد ،ام��ا این اجالس ی��ک نقطه عطفی
در دوران جدید خود داش��ت؛ س��خنرانی ایت اهلل خامنه ای،
رهبرانقالب اس�لامی ایران که مقامی فراتر از کرسی های
سیاس��ی دارند و رهبر مذهبی ش��یعیان هس��تند در مراسم
گش��ایش اجالس س��ران عدم تعهد تاثیر بس��یار مهمی بر
هیات های شرکت کننده و حاضر در اجالس داشت؛ به ویژه
س��خنان رهبر عالیقدر درباره پایبندی به نیروی هسته ای
صلح امیز تاثیر بس��زایی بر مقامات بین المللی از جمله بان
کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد و بسیاری از هی ات های
شرکت کننده داشت ،به خصوص که اینان بیشتر گزارش ها
و خبره��ا درباره فعالیت های هس��ته ای ای��ران را از دیدگاه
رسانه های غربی به دست می اوردند .سخنان رهبر عالیقدر
انقالب اسالمی در اجالس سران عدم تعهد مهر تاییدی بر
عملکرد و سیاست های مثبت منطقه ای و بین المللی ایران
بود؛ به خصوص که بیانی��ه پایانی اجالس با موافقت تمامی
کش��ورهای ش��رکت کننده صادر ش��د .این اقدام باعث شد
تا اهمیت جایگاه بین المللی ایران مس��تحکم تر از گذش��ته
ش��ود و با دیدگاه مثبت بیش��تر کش��ورهای جهان در کنار
جمهوری اس�لامی ایران و سیاس��ت های ان قرار بگیرند.
سخنرانی رهبر عالیقدر ایران در اجالس عدم تعهد تهران در
حقیقت روشن کننده موضع گیری ایران در برابر تحوالت و
بحران های بین المللی بود و گذشته از اعالم موضع روشن و
صریح جمهوری اسالمی ایران درباره فعالیت های صلح امیز
هسته ای ،موضع ایران را درباره بسیاری و در حقیقت تمامی
بحران های منطقه ای و بین المللی مش��خص کرد؛ از جمله
بیداری اسالمی در کش��ورهای منطقه از یک سو و مساله
فلسطین از سوی دیگر .تاکید رهبر ایران بر موضع همیشگی
ایران در مورد مس��اله فلس��طین خود نش��ان دهنده توجه
جمهوری اسالمی ایران در حل این بحران بود .در حقیقت
تاکید ایت اهلل خامنه ای بر اجرای همه پرسی با شرکت همه
فلسطینیان چه در داخل سرزمین های اشغالی و چه در خارج
از ان خود نشان دهنده دیدگاه مثبت ایران در برابر این بحران
منطقه ای ب��ود .تبلیغ��ات منفی رس��انه های غربی همواره
مانع رسیدن دیدگاه ها و سیاس��ت ها و عملکردهای مثبت
جمهوری اس�لامی به اطالع افکار عموم��ی غربی و حتى
حکومت های غربی ش��ده بود تا انجا که بسیاری از مقامات
کش��ورهای عدم تعهد و خبرنگاران غربی شرکت کننده در
اجالس از موضع گیری های ایران که از سوی رهبری ایران
و رئیس جمهور احمدی نژاد اعالم شد و در حقیقت تاکیدی
بود بر موضع گیری های همیشگی و استوار ایران ،اطالعی
نداش��تند .موضع گیری ایران در برابر مس��اله فلسطین در
واقع یک موضع گیری واقع بینانه اس��ت ک��ه همواره ایران
بر ان تاکید داشته و باید مورد توجه مقامات بین المللی قرار
گیرد به خصوص ک��ه ایران با دعوت حکوم��ت خودگردان
فلسطین برای شرکت در این اجالس ثابت کرد از حقوق ملت
بیگناه فلس��طین هواداری می کند و نه از یک گروه خاص.
نه تنها موضع گیری ایران درباره مس��اله فلسطین مقامات
رژیم صهیونیس��تی را نگران کرد ،بلکه ش��رکت بسیاری از
مقامات بین الملل��ی در این اجالس باعث خش��م و نگرانی
انها شد .صهیونیست ها در اغاز سعی کرده بودند بسیاری از
مقامات بین المللی را از شرکت در اجالس تهران بازدارند ،اما
هیچ یک از این مقامات توجهی به این هشدارها نشان ندادند
و در اجالس تهران شرکت کردند و از جمله دبیر کل سازمان
ملل متحد بان کی مون و بعضی از رهبران منطقه ای بودند.
برگزاری اج�لاس ع��دم تعه��د در تهران نش��ان و
عملکرده��ای ای��ران را ط��ی م��دت برگ��زاری اجالس و
موضع گیری هایی که جمهوری اسالمی ایران درباره مسائل
بین المللی اتخاذ کرد را برای تمامی کش��ورهای حاضر در
تهران ثابت کرد .عملکرده��ای واقع بینانه ای��ران در برابر
مسائل بین المللی بر بسیاری از انها پوشیده مانده بود و اکنون
انها از واقعیت ها اگاه شده اند ،گویی در گذشته نمی توانستند
از ای��ن موضع گیری های ایران اطالع یابند و با ش��رکت در
اجالس تهران بسیاری از واقعیت ها بر انان اشکار شد.
پش��تیبانی بی قید و ش��رط کش��ورهای عضو جنبش
عدم تعهد از ایران طی اجالس تهران باعث ش��د بس��یاری
از کش��ورهای غربی و غیرغرب��ی که با امری��کا در تحریم
نفتی ایران همسو شده بودند در سیاست خود در برابر ایران
تجدیدنظر کنند چون منابع خبری این کشورها رسانه های
غربی بودند در حالیکه انها اکنون به طور مستقیم از مواضع
اشکار و مثبت ایران اگاهی یافته اند ،ضمن اینکه خود شاهد
پشتیبانی کش��ورهای عدم تعهد از عملکردهای بین المللی
ایران بودند و در نتیجه نتوانستند این عملکرد مثبت و صحیح
و نیز هواداری جدی بین المللی از ایران را نادیده بگیرند.
برگزاری اجالس سران عدم تعهد در تهران با شرکت
120کشور خود نشان دهنده اطمینان کشورهای جهان به
جمهوری اس�لامی ایران بود و در عین حال نش��ان دهنده
موفقیت ایران در برگ��زاری بود که در عی��ن حال می تواند
تاثیر منفی بر تحریم های غرب علیه ایران بگذارد .این یک
موفقیت برای یکی از محور های اصلی مقاومت بودg .
61
تحلیل صادق الحسینی از برگزاری اجالس تهران
جهان جدید
2
طرح ایران درسوریه برنده است
مثلث شماره 141
محمد صادق الحسینی ،کارشناس ارشد مسائل استراتژیک که این روزها رئیس دفتر تهران شبکه
المیادین است با ارائه تحلیلی از انچه در اجالس غیرمتعهد ها گذشته ،می گوید که جهان در حال یک تحول
بزرگ است و مرکز این تحول می تواند ایران و محور مقاومت باشد .وی در گفت وگو با مثلث به ارزیابی انچه
در اجالس تهران گذشت می نشیند.
در تهران چه گذشت؟ این س�وال را از ان جهت
می پرسم که قبل از برگزاری اجالس غیرمتعهد ها
امریکا و صهیونیس�ت ها سعی داش�تند انچه در
تهران می گذرد را کم اثر کنند.ایا موفق بودند؟
lبرگزاری دور شانزدهم اجالس سران غیر متعهد در
تهران و حضور دولتمردان 120کشور و سازمان منطقه ای و
بین المللی در این اجالس ،خود پیام بزرگی دارد .برگزاری این
اجالس در تهران ثابت می کند هیچ کس از جمله قوی ترین،
مسلح ترین و مجهزترین دولت استعماری جهان نه در منطقه
و نه در دنیا بدون ایران نمی تواند کاری از پیش ببرد.
این را به چه دلیل می گویید؛ ناموفق بودن امریکا
و اسرائیل برای عدم حضور رئیس جمهور مصر و
دبیرکل سازمان ملل؟
lهم اینها هست و هم نه .ایران ان گونه که ،5+1
اروپا و امریکا می گفت منزوی نیست و تاریخ ثبت خواهد کرد
که ایران پرچم دار ایجاد تحولی جدید در نظام جهانی است.
این تحول از کجا سرچمشه می گیرد؟
lاجالس تهران ی��ک ویژگی بزرگ داش��ت و ان
سخنان رهبر فرزانه انقالب اسالمی بود؛ مقام معظم رهبری
در تحلیلی عمیق و هوشمندانه مدت هاست تاکید می کنند
که در پیچ تاریخی مهمی به سر می بریم و هندسه جغرافیای
سیاسی دنیا در حال تغییر است .به عقیده ایشان نظام فرسوده
جهانی باقی مانده معادله پیروزمندان جنگ جهانی دوم است
و دیکتاتوری بر سازمان ملل و شورای امنیت حاکم است و این
62
نظام فرسوده به لحاظ فساد مدیریتی الزم به اصالح است.
درس��ت به همین دلیل نیاز مبرم به جنبش عدم تعهد حس
می شود تا این جنبش فعاالنه و با مشارکت قوی ،موثر و فعال
در تغییر این نظام تالش کن��د .یکی از نظام های ظالمانه ای
که باید به نظام جدید تغییر داده ش��ود همان غده س��رطانی
رژیم صهیونیستی است .مقام معظم رهبری می فرمایند شکم
حرام خوار رژیم صهیونیستی می خواهد فلسطین را ببلعد و ما
باید از ان جلوگیری کنیم .ایشان به جنبش عدم تعهد یاد اوری
می کنند که نباید این جنبش وظیفه تاریخی خود را فراموش
کند و باید هرچه سریعتر به این مساله رسیدگی شود.
و البته رهبری در س�خنان خود از عدم وابستگی
کشورها و استقالل س�خن گفتند؛این مساله در
واقع ی�اداوری دالیل تش�کیل جنبش ب�ود .فکر
می کنید با اجالس تهران ،عدم تعهدی ها به اصل
خود بازمی گردند؟
ی اس��ت که شما تعبیر خوبی
lبله ،این مساله مهم
کردید؛ دمیدن روح تازه به این جنبش ک��ه در ان زمان تحت
فلسفه استقالل در تصمیم گیری و عدم وابستگی به ابرقدرت ها
تشکیل ش��د .در واقع فلسفه تش��کیل جنبش همان فلسفه
جمهوری اس�لامی ایران ،انقالب امام خمینی(ره) و شعار نه
شرقی -نه غربی است .موضوع مهم دیگری که رهبر فرزانه
انقالب اسالمی مطرح کردند این است که در حال حاضر جامعه
جهانی در ایران جمع شده است و اکثریت دنیا در ایران است نه
در دست اقلیت های امپریالیسم به رهبری امریکا.
نکته دیگر توصیه های رهبری به غرب بود.
lبله ،این مهم اس��ت .مقام معظم رهب��ری انها را
نصیحت کرده اند ،البته اگر نصیحت پذیر باشند .ایشان خطاب
به انها گفته اند که بازگشت فلسطینیان را به وطن خودشان
بپذیری��د و میان س��اکنان و صاحبان اصلی فلس��طین ،چه
مسلمان ،چه مسیحی و چه یهودی همه پرسی برگزار شود،
چرا که اینان صاحبان اصلی فلسطین هستند نه ان کسانی
که به زور این سرزمین را اش��غال کرده اند .انها از یک لحظه
غفلت سوءاستفاده کردند و با کمک استعمار قدیم ،انگلیس
و استعمار جدید ،امریکا این غده س��رطانی را در قلب جهان
اسالم کاش��تند .اگر واقعا قدرت های جهانی اهل نصیحت
هستند باید این موضوع را بپذیرند ،چرا که مردم ،حتی کشورها
و دولت ها از این نظام فرسوده بی عدالتی که قادر به حل هیچ
مساله ای در دنیا نیست خسته شده اند.
بس�یاری معتقد بودند ک�ه این س�خنان در واقع
گشایشی بر مساله فلس�طین است و البته اعالم
مواضع جمهوری اسلامی در س�طحی باال که تا
حدودی غبار ابهاماتی که غرب در مساله فلسطین
دور ایران به صورت مصنوعی ایجاد کرده را پاک
کرده است.
lاین س��خنان در موضوع فلس��طین بسیار مهم و
تاثیرگذار است و البته غربی ها س��عی می کنند این گونه القا
کنند که ایرانی ها مخالف روند صلح در فلس��طین هستند و
انها گروه های به اصطالح تروریست را حمایت می کنند که
البته سخنان واضح و روشن رهبری فرزانه انقالب اسالمی در
روشن کردن ذهن بسیاری از کشورها تاثیرگذار بود.
موضوع دیگ�ر که رهب�ری در اجلاس فرمودند
مساله انرژی هس�ته ای و سخنانشان به صورت
صری�ح در م�ورد مخالف�ت ب�ا جنگ افزاره�ای
هسته ای بود .جدا از اینکه ایشان رهبر جمهوری
اسالمی ایران هس�تند در واقع یک حکم مذهبی
به عن�وان مرجع تقلید نی�ز صادر کردن�د و از این
جهت هم موضوع اهمیت دارد.
نظر ایران چیست؟
lایران نظری داشت مبنی بر اینکه دو طرف بدون
پیش ش��رط پای میز مذاکره بیایند تا بر اساس این مذاکرات
بتوان مکانیس��م تغییر را پیدا کرد .جهت موفقیت این طرح
عمل به س��ه ش��رط الزم بود؛ اول عدم دخال��ت خارجی ها.
دوم عدم استفاده از خش��ونت و سوم عدم تحریک به وسیله
اختالفات مذهبی و تاریخی.
این ط�رح ی�ک حال�ت اولی�ه دارد و البت�ه برای
نخستین بار است که این گونه بیان می شود .چرا
قابلیت اجرایی نیافت؟ ایا این درس�ت است که
اپوزیسیون ،ایران را حامی اسد می داند؟
lاین طرح اجرا نشد ،اما ارتباط ایران با اپوزیسیون
حفظ شده است .مانع دیگر این بود که غربی ها کوفی عنان را
ساکت کردند چون گفته بود کلید حل بحران سوریه در ایران
است و ایران جزئی از راه حل است؛ در حالی که امریکا معتقد
است ایران جزئی از مشکل است .اما کوفی عنان که ساکت
ش��د ،ایران در کنفرانس تهران عمال با طرح المرسی که در
کنفرانس کشورهای اسالمی در مکه و نیز در تهران مطرح
شد ،جزئی از راه حل بحران شد؛یعنی یک اجماع بین المللی در
این باره که ایران جزیی از راه حل بحران سوریه است شکل
گرفت .حتی ش��خص دبیرکل س��ازمان ملل از مقام معظم
رهبری درخواست کردند ایران در بحران سوریه دخالت کند
که البته ایشان شرط کمک ایران به حل این بحران را توقف
دستاوردهای اجالس سران عدم تعهد
انقالب دیپلماتیک ایران
3
داوود حشمتی
نشست سران کشورهای غیرمتعهد در ایران و به دست
گرفتن ریاست ان یک پیروزی سیاسی بزرگ برای ایران و
یک شکست بزرگ برای امریکا و یارانش بود .
حمایت عام اجالس از س��ند نهایی کنفرانس ،بحث
امریکا بر منزوی بودن ایران را سس��ت و بی اس��اس کرد.
اعالمیه نهایی نشس��ت س��ران کش��ورهای عضو جنبش
عدم تعهد که بزرگترین همای��ش بین المللی در ایران پس
از پیروزی انقالب اسالمی است ،قوی ترین حمایت کالمی
را از حق ایران در برخورداری از انرژی هس��ته ای و دفاع از
نمایش تهران در برابر غرب به عمل اورد.
ای��ن بیانیه در بن��د هفتم خ��ود به موض��وع فعالیت
هسته ای صلح امیز اش��اره کرده و بیان داشته« :مصونیت
فعالیت های صلح امیز هسته ای باید محترم شمرده شود و
هرگونه حمله یا تهدید به حمله علیه تاسیس��ات صلح امیز
هس��ته ای فعال یا درحال س��اخت به منزله خطری جدی
علیه انس��ان ها و محیط زیس��ت بوده و نقض جدی حقوق
بین الملل ،اصول و اهداف منش��ور مل��ل متحد و مقررات
اژانس بین المللی انرژی اتمی به ش��مار می اید .لذا ،تدوین
سندی جامع و بین المللی که حمله یا تهدید به حمله علیه
تاسیسات هسته ای مورد استفاده برای تولید انرژی را منع
کند ،مورد نیاز مبرم است».
با ای�ن معادله المرس�ی ائتالف س�ه منهای یک
تش�کیل داده و طرح ایران در واق�ع حرکتی برای
مقابله با طرح های این چنینی است.
lایران ب��ا طرح جدید خ��ود قصد داش��ته ترکیه و
عربس��تان که در طرح المرس��ی حضور دارند را از مذاکرات
مربوط به حل بحران سوریه به حاشیه براند .این طرح به دو
دلیل عملیاتی تر است؛ اول اینکه همانطور که گفتید در طرح
المرسی عمال وضعیت مذاکره کنندگان سه به یک خواهد شد.
یعنی مصر ،عربستان و ترکیه که درباره سوریه نظر مشابهی
دارند در یک جبهه ق��رار می گیرند و ای��ران در جبهه دیگر.
اما در طرح ایران گروه تماس واقع بینانه تر اس��ت و وضعیت
مذاکره کنندگان یک به یک است و یک کشور بی طرف مثل
ونزوئال نیز وجود دارد .من معتقدم ایران دو اقدام انجام داده
است؛ اول طرح مصر را عمال به حاش��یه رانده و عربستان و
ترکیه را کنار گذاشته است.
جهان جدید
یک مس�اله مهم در اجلاس مورد بح�ث بود که
lبرای پاسخ دادن به این سوال باید به بحران سوریه
نگاهی از درون بیندازی��م .به بحران س��وریه از چند جهت
می توان نگاه کرد؛ یکی مش��کل داخلی سوریه است که در
سیستم سیاسی احتیاج به تغییر جدی دارد .در این موضوع هم
شخص بشار اسد و نظام حاکم بر سوریه و هم اپوزیسیون و
مخالفان اتفاق نظر دارند .یعنی دو طرف تاکید دارند که تغییر
الزم است ،اما در شیوه و چگونگی تغییر با هم اختالف دارند.
بخشی از اپوزیسیون که در داخل سوریه هستند معتقد به تغییر
از طریق گفت وگوی سیاسی و اشتی ملی یا تشکیل کنفرانس
وسیع ملی هستند که شامل تمام عناصر جامعه سوریه است.
اما بخشی دیگر از اپوزیسیون ترجیح دادند از طریق نظامی و
ارتباط با خارجی ها از جمله امریکا ،اسرائیل ،عربستان و قطر
در پی اهداف خود باشند.
lبه هر حال نزدیکی هایی میان بخشی از نیروهای
مخالف وجود دارد .بر این اس��اس او می خواهد از کشورهای
ایران ،ترکیه و عربستان دعوت کند که به مصر رفته و درباره
حل بحران مذاک��ره کنند .من معتقدم اکن��ون جنگ بدین
صورت است که کدام یک از طرفین ،یعنی محور مقاومت که
در راس ان ایران است موفق شود و راه حل سیاسی مطلوبی
ایجاد کند و یا غربی ها موفق ش��وند و بتوانند بش��ار اسد را
سرنگون کنند که به نظر من این اقدام دیگر به هیچ وجه عملی
نیست؛ چون عمال این بحران را به جنگی بین المللی یا حداقل
به جنگ منطقه ای وسیعی خواهد کشاند.
ش�اید به همین دلیل المرسی در تهران این گونه
علیه سوریه سخن می گوید.
lاین هم جزوی از بازی شطرنج است.ایران توانسته
با فن دیپلماس��ی خود هم ترکیه را کنار بگ��ذارد و هم طرح
المرسی را به حاش��یه براند و هم عربستان را که تمام تالش
خود را کرد با کنفرانس اس�لامی در مک��ه اجالس تهران را
تحت الشعاع قرار دهد ،کیش و مات کند.به نظر من اجالس
تهران از این جهت مهم و تاثیرگذار در بحران سوریه بود؛ چه
انکه ایران از یک مشکل به نگاه غربی ها به یک طرف دارای
ایده و مطرح شده به صورتی که طرح ایران شامل کشورهایی
بی طرف مثل ونزوئال و کشورهای همسایه مثل عراق و لبنان
دست به تشکیل یک ابتکار برای حل بحران سوریه به صورت
مستقل بزنندg .
مثلث شماره 141
lایشان به خوبی به این مساله اشاره فرمودند ،فرق
گذاشتن میان انرژی هسته ای مس��المت امیز و سالح های
کش��تار جمعی یا هم��ان بمب ات��م .رژیم صهیونیس��تی و
کش��ورهای بزرگ صادقانه عمل نمی کنن��د و نمی خواهند
جهانی عاری از س�لاح های کش��تار جمعی ،به خصوص در
منطقه ما به وجود اید .برعکس انها رژیم صهیونیس��تی را به
انواع و اقسام سالح های هسته ای مجهز می کنند .در صورتی
که انرژی هسته ای مسالمت امیز را برای علوم مختلف ،نجات
انس��ان ها و درمان بیماری های صعب العالج منع می کنند.
این همان سیاس��ت تبعیض نژادی اس��ت که چندین بار نیز
اقای احمدی نژاد به ان اش��اره کردند .همچنین شعار انرژی
هسته ای برای همه ،سالح کشتار جمعی برای هیچکس شعار
بسیار زیبا و حکیمانه ای است که رهبری ان را مطرح کردند.
مقام معظم رهبری خطاب به اعضای جنبش عدم تعهد گفتند
اگر واقعا جدی هس��تید و برای حل مشکالت جهان تالش
می کنید به این نکات توجه کنید ،قدرت های بزرگ نام جهان
سوم را بر ما گذاشتند و این رفتاری تحقیر امیز است .از تشر و
فشار قدرتمندان و استعمار قدیم و جدید نترسید و این جسارت
و جرات را داشته باشید و در مقابل انها بایستید ،چرا که شما
قادر به این کار هستید .شما ثروت دارید و تمام مواد اولیه جهان
در دست شماست .اگر ما کشورهای عدم تعهد بخواهیم و اراده
کنیم می توانیم سازمانی فعال در جامعه جهانی باشیم و از این
پیچ تاریخی با سربلندی و سر افرازی عبور کنیم.
نظام جدید متعدد الوجوه قابل اجراس��ت و تنها الزمه
ان این است که اعضای این جنبش نترسند ،از خود جسارت
به خرج دهند ،با هم همکاری کنند و دست در دست هم دهند
تا نظام جهانی جدید با مدیریت مشترک تمام قوای جهان و
در راس ان جنبش عدم تعهد و جهان اسالم به وجود اید .این
نکاتی که مقام معظم رهبری به ان اش��اره فرمودند می تواند
منش��وری برای هر کش��ور ،حزب یا هرگروهی که بخواهد
در منطقه یا در س��طح جهان فعایت کند ،باش��د .فرمایشات
مقام معظم رهبری در چند سطح تاثیرگذار خواهد بود .در درجه
اول در این لحظه تاریخی که مقام معظم رهبری سخنرانی
کردند ،همه سخنان ایشان را ستایش کردند و این سخنان را
ی و فرامرزی و برای همه ملل ،اقوام و حتی
حکیمانه ،فراقوم
ادیان قابل اجرا دانستند.
واکنش هایی هم داشت و ان هم مساله سوریه و
سخنان اقای المرسی بود .شما فکر می کنید چرا
رئیس جمهور به قول معروف انقالبی مصر جدید
از سوریه در اجالس تهران انتقاد کرد .ایا عمدی
در کار بود؟!
ورود سالح به داخل سوریه عنوان کردند.
المرسی از یک طرف از طرحش سخن می گوید و
از طرف دیگر به اسد انتقاد می کند.
از دیگر دس��تاوردهای این اجالس ان بود که ایران
توانست مظلومیت خود را در به شهادت رساندن دانشمندان
هسته ای توسط تروریسم دولتی اسرائیل در مقابل چشمان
جهانیان قرار داده و انه��ا را تحت تاثیر قرار دهد .تا انجا که
در بند نه��م بیانیه در حمایت از ایران امده اس��ت« :تمامی
اقدامات تروریس��تی از جمله تروریس��م دولتی ،باید بدون
هرگونه ابهامی محکوم شود .همه دولت ها باید در رابطه با
تهدید تروریسم که بر صلح ،امنیت ،ثبات و توسعه بسیاری
از کشورهای عضو جنبش عدم تعهد تاثیر منفی می گذارد،
به ته��دات بین المللی خود پایبند باش��ند و در جهت تحقق
ی قربانیان تروریسم
جهانی عاری از تروریسم بکوشند .تمام
از جمله دانش��مندان و محققان ایرانی که قربانی اقدامات
تروریستی ضد بشری ش��ده اند شایس��ته عمیق ترین ابراز
همدردی هس��تند ».همچنین مواضع ایران در قبال مردم
سوریه و فلسطین و همچنین انتقاد از ساختار سازمان ملل،
ش��ورای امنیت و دیکتاتوری بین المللی حاکم بر جهان که
بیان شد در اجالس های بین المللی و جهانی سابقه نداشته
و مورد حمایت اعضا ق��رار گرفته و در بیانی��ه پایانی بر ان
تاکید شدg .
63
نگاهی به شانزدهمین اجالس غیرمتعهدها و تاثیرات ان
بازگشت به تهران
4
معن بشور /رئیس مرکز عربی همبستگی بیروت
جهان جدید
افراطیون در دولت امریکا و هواداران انان حق داشتند
ب��رای برپایی اجالس س��ران جنبش عدم تعه��د در تهران
اظهار نگرانی کنند و اگر علیه بعضی کش��ورها و سازمان ها
و شخصیت ها از جمله دبیرکل سازمان ملل متحد فشار وارد
می کردند تا از شرکت در این اجالس خودداری کنند یا اینکه
سطح ش��رکت خود را پایین اورند باز هم حق داشتند ،چون
اوضاع و ش��رایط برپایی اجالس تهران از جنبه هایی مشابه
اوضاع و شرایطی است که اجالس باندونگ در اوریل 1955
با ان روب��ه رو بود .جمال عبدالناص��ر رئیس جمهوری مصر،
چوئن الی رهبر چی��ن ،جواهر لعل نه��رو رئیس جمهوری
هند ،مارشال تیتو رهبر یوگسالوی و رهبران 29کشور دیگر
گردهم امدند تا پایه های جنبش عدم تعهد را بنیان نهند و به
دنبال ان نخستین اجالس عدم تعهد در سال 1961برگزار
شد .در ان هنگام و در استانه برپایی اجالس سران عدم تعهد
دو امپراتوری بزرگ انگلیس و فرانس��ه که در حال فروپاشی
بودند تمامی کوش��ش های خود را برای ن��اکام گذاردن این
اجالس به کار گرفتند ،چ��ه پیش از برگ��زاری و چه پس از
ان .در ان هنگام امپراتوری امریکا هنوز انچنان مطرح نبود
اما در عین حال مایل به شکست این جنبش و در عین حال
مصادره ارثیه این دو امپراتوری استعمارگر در حال فروپاشی
بود .در ان هنگام اجالس باندونگ برگزار شد همچنانکه امروز
اجالس تهران برگزار ش��د .در ان زمان درحالیکه تحوالت
ی در سیس��تم روابط بین المللی به وقوع می پیوس��ت از
مهم
جمله اینکه بعضی کشورهای بزرگ در حال فروپاشی بودند و
کشورهای دیگری قدرت می یافتند و یک سیستم برجسته
بین المللی که در اجالس 1944در «یالتا» با شرکت روزولت،
رئیس جمهور امریکا و استالین رهبر اتحادشوروی و چرچیل
نخست وزیر انگلیس مورد توافق قرار گرفت که براساس ان
این سه کشور پیش از پایان جنگ جهانی دوم درباره تقسیم
نفوذ خود در جهان به توافق رس��یدند .اجالس در تهران نیز
در حالی برگزار شد که جهان شاهد تحوالت بسیار مهمی در
صحنه روابط بین المللی است از جمله اینکه بعضی ابرقدرت ها
در حال فروپاش��ی و دیگری در حال قدرت یافتن هستند و
همچنان که پایه های سیس��تم جهانی که جورج بوش پدر،
رئیس جمهور اسبق امریکا که بر اثر جنگ جهانی اول علیه
عراق ان را پایه گذاری کرد در حال فروپاش��ی است و پس از
ان جورج بوش پس��ر جنگ جهانی دوم علیه عراق را به اجرا
دراورد و پیامدهای این دو جنگ و فش��ارهایی که بر اثر ان
بر بعضی کش��ورهای منطقه وارد گردید .اجالس باندونگ
در سال 1955برگزار شد و شش س��ال پس از ان نخستین
کنفرانس عدم تعهد در حالی در بلگراد برگزار شد که نیروهای
قدرتمند منطقه ای و بین المللی مستقلی در حال رشد بودند
تا انجا که این کش��ورها از جنبش های اس��تقالل طلبانه در
افریقا و اس��یا و جنوب افریقا حمایت کردند .مش��ابه همین
وضعیت هم اکنون و همزمان با اجالس تهران در حال وقوع
است و بسیاری از کش��ورها در حال رویارویی با سلطه گری
ایاالت متحده امریکا در جهان یک قطبی هس��تند وش��اید
حضور گروه بریکس که شامل روس��یه ،چین و هند ،برزیل
و افریقای جنوبی و دیگر سازمان های منطقه ای از امریکای
التین گرفته تا جنوب ش��رق اسیاس��ت ،دلیلی بر این گفته
باشد .دو دهه 1950و 1960دهه های طالیی جنبش عدم
تعهد به شمار می امد که سال های همه گونه نبرد انقالبی علیه
مثلث شماره 141
64
استعمار و نژادپرستی ،جنگ های هند و چین ،انقالب الجزایر،
انقالب کوبا و بیداری اسیا و افریقا یکی از مراحل فروپاشی
اس��تعمار قدیم و پیش��رفت جهان س��وم که همواره جمال
عبد الناصر ان را بی طرفی مثبت می نامید درحالیکه نهرو ان را
عدم تعه��د « »no Commitmentنامگذاری کرده بود
تا انکه واژه «عدم تعهد» برای جنبش عنوان ش��د که جای
سازمان را گرفت .کنار گذاردن واژه سازمان برای این بود تا از
دیگر سازمان های بین المللی جداسازی شود به خصوص که
پیش بینی شده ده ها کشور به عضویت این جنبش درایند و در
نتیجه رویاروی سازمان ملل متحد در خواهد امد در حالیکه
بنیانگذاران عدم تعهد در نظر داش��تند ای��ن جنبش نیروی
قدرتمندی باشد برای اعمال فشار در داخل سازمان ملل و نه
جانشین یا رقیب ان.
در دهه نخس��ت قرن کنونی که بدون تردید می توان
ان را دوران مقاوم��ت و بیداری ملل عربی و اس�لامی نامید
از جمله انکه مقاومت در عراق و افغانس��تان شکل گرفت تا
انجا که امپراتوری امریکا به لرزه درامد و مقاومت فلسطین
و لبنان نیز چنان در راه ازادسازی س��رزمین های اشغالی و از
پای دراوردن تجاوزگران صهیونیستی استوار و پایدار گشت
که به نظر می رسد صهیونیست ها در حال بازگشت به جایگاه
نخستین خود می باشند در حالیکه گمان می کردند پس از جنگ
شش روزه س��ال 1967نجات یافته اند اما اکنون انها به طور
جدی نگران سرنوشت خود هس��تند .دستاوردهای مقاومت
عربی و اسالمی تنها در مرحله رویارویی با نیروهای اشغالگر
نیست ،بلکه موازنه در منطقه و جهان را مورد تجدیدنظر قرار
داد به طوری که با سیس��تم حکومتهای عرب��ی انقالب ها و
بیداری ها در جهان عرب گس��ترش یافت و نظام تک قطبی
جهان را م��ورد تغییر و تح��ول ق��رار داد ومرحله چندقطبی
نوینی در منطق��ه وجهان پایه گذاری گردید .در اینجاس��ت
که می توان گفت اوضاع کنونی اجالس سران غیرمتعهد ها
در تهران با دوران اج�لاس باندونگ در اوایل نیمه دوم قرن
گذشته شباهت داشت چون جهان دیگر اسیر یک قدرت به
اصطالح برتر نیس��ت ،بلکه نیروهای برتر منطقه ای وجود
دارند که همانند ابرقدرت های بین المللی نمی باشند ولی در
عین حال از امکانات و قدرت های خاصی برخوردار هستند که
می توانند براساسی ان از سیاست های مستقلی پیروی کنند.
البته در دو دهه 1950و 1960و حتى 1970اوضاع و تحوالت
بین المللی شفاف و روشن نبود و جنبش های انقالبی اسیا و
افریقا و امریکای التین ش��اهد شکست ها و ناکامی ها بود و
استعمارگران و س��لطه طلبان توانستند بار دیگر جنبش های
انقالبی را ناکام س��ازند و گاهی نیز جنگ ه��ای خانگی را
برپاداش��تند از جمله با کودتائی حکومت بن بال در الجزایر را
در سال 1967سرنگون کردند و س��وکارنو در اندونزی را در
سال 1966از پای دراوردند و جنگ علیه مصر و سوریه را در
سال 1967به راه انداختند و پیش از ان لومومبا ر ا ترورکردند،
کونگو را تقسیم کردند ،کوبا را به محاصره دراوردند ،سنگال
را درس��ال 1962از مالی جدا کردند و جنگ خانگی نیجریه
را در سال 1966به راه انداختند .همچنین دراغاز دهه 1970
النده را ترور کردند و جنگ داخلی لبنان را شعله ور ساختند و....
اما اصول ده گانه اج�لاس باندونگ همچنان پایدار و
استوار می ماند که در تمامی دوران از اجالس باندونگ گرفته
تا اجالس سران تهران و دیگر اجالس ها همان خواهد ماند
که مبارزه با استعمار و سلطه گری است.
این اصول دهگانه پایه هدف های هیجده گانه جنبش
عدم تعهد است:
1ـ احترام حقوق بشر اساسی و هدف ها منشور سازمان
ملل متحد.
2ـ احترام استقالل و حق حاکمیت تمامی کشورها.
3ـ برقراری برابری میان تمامی نژادها و تمامی کشورها
چه کوچک و چه بزرگ.
4ـ عدم دخالت در امور داخلی دیگر کش��ورها یا حمله
به انها.
5ـ احترام حق حکومت ها در دفاع از خود به طور گروهی
یا فردی براساس منشور سازمان ملل.
6ـ عدم به کارگیری پیمان های گروهی برای تحقق
هدف ه��ای خ��اص هری��ک از ابرقدرت ها و خ��ودداری از
به کارگیری فشار علیه دیگران.
7ـ خ��ودداری از تهدید یا اق��دام ب ه هر ن��وع تجاوز و
خودداری از به کارگیری زور علیه امنیت منطقه ای یا استقالل
سیاسی دیگر کشورها.
8ـ به کارگی��ری راه حل های صلح امی��ز برای تمامی
کشمکش های بین المللی براساس منشور سازمان ملل متحد.
9ـ تحکیم منافع مشترک و همکاری های متقابل.
10ـ احترام گذاری به عدالت و تعهدات بین المللی.
خالصه اینکه می توان گفت کشورهای شرکت کننده در
اجالس سران تهران هرچه باشند و در هرسطحی ،در اجالس
تهران شرکت کرده بودند .می توان کنفرانس سران عدم تعهد
در تهران را یک تحول چشمگیر در روند این جنبش به شمار
اورد .اجالس سران می تواند جایگاه بین المللی واقعی را برای
دستیابی به یک راه حل ملی برای بحران سوریه به شمار اورد،
به گونه ای خواسته های مش��روع و دموکراتیک ملت سوریه
جوابگو باشد و هرگونه نقشه های توطئه گرانه را برای از بین
بردن این کشور و نقش منطقه ای و بین المللی ان را از میان
بردارد .همانطور که محمد مرسی از طرح خود با مشارکت ایران
در این اجالس پرده برداری کرد و خواهان مشارکت ایران شد،
موضوعی که کشورهای دیگر ان را برنمی تابند .از نظر ایران و
مقاومت راه حل بحران سوریه خواسته یا نخواسته در حقیقت
باید سوری باشد اما در عین حال می تواند براساس منافع جهان
عرب و همکاری های منطقه ای و تفاهم بین المللی صورت
بگیرد که تحقق چنین موضوعی در اجالس تهران صورت
کلید خورد به خصوص اینکه محمد مرسی ،رئیس جمهوری
مصر خواستار تشکیل یک کمیس��یون چهارگانه با شرکت
ایران ،عربس��تان ،مصر و ترکیه گردیده اس��ت .در این میان
مس��اله فلس��طین همچنان بالتکلیف می ماند به خصوص
اینکه همواره موضوع روز بوده و هس��ت و س��رزمین های
اشغالی فلسطین و عربی در حقیقت تنها سرزمین های اشغال
شده کنونی در جهان به شمار می اید .این مهمترین خواست
اجالس تهران بود که در سخنان رهبری عالیقدر ایران ان را
مشاهده کردیم؛ رژیم نژادپرست صهیونیستی نیز اخرین رژیم
نژادپرست جهان است و رفتار این رژیم که تمامی پیمان ها و
تصمیم های بین المللی را رد کرده است در حقیقت در روزگار
کنونی تنها رژیم سرکوب گری است که امنیت و صلح جهانی
را به خطر انداخته است و این وضعیت با ادامه چنین رفتاری
از سوی ان همچنان اوضاع منطقه ای و بین المللی را ناپایدار
می کند و صلح جهانی را به خطر می اندازد و در عین بر هواداران
تل اویو فشار وارد می کند ،به خصوص که نمایندگان نیروهای
مس��لح امریکا بارها در برابر کنگره امریکا اعالم کردند که
اسرائیل به صورت بار س��نگینی بر دوش منافع استراتژیک
امریکا درامده اس��ت .مساله فلس��طین باردیگر در اجالس
تهران مورد تاکید ق��رار گرفت تا همگان بدانن��د که ایران
باتوجه به اصول غیرمتعهد ها همچنان بر مواضع خود در مورد
فلسطین استوار است.
اجالس باندونگ اجالس بنیادین جنبش عدم تعهد بود
اجالس سران تهران نیز توانست راه جنبش عدم تعهد را در
نگهداری بی طرفی و راه مبارزه با سلطه گری استعمارگران و
نژاد پرستی را قدم برداردg .
استراتژیک همه عقاید کشورها مشترک باشد .ممکن است
صدها پرونده در عرصه بین المللی وجود داشته باشد که این
دو کشور نظر مشترکی درباره ان داشته باشند ،اما شاید در
یک موضوع هم با هم اختالف نظر داشته باشند.
پس ش�ما س�خنان المرس�ی را در درج�ه دوم
ارزیابی می کنید؟
lبله ،به نظر من مهمترین مساله ای که می تواند
ای��ران و مص��ر را به ه��م نزدیک کند مس��اله فلس��طین
اس��ت و بحث انرژی هس��ته ای .به نظر من موضعگیری
المرس��ی در تهران به هیچ وجه ناخوش��ایند نب��ود ،چرا که
وی دیدگاه ه��ای خ��ودش را مط��رح ک��رد و جمه��وری
اس�لامی ایران با س��عه صدر باالیی که دارد از این مساله
ناراح��ت نمی ش��ود .ضمن اینکه المرس��ی فق��ط مواضع
کش��ور خودش را مط��رح ک��رد و در س��خنانش تحکمی
وجود نداش��ت ،خ��ب این یک موضع مش��خص اس��ت و
اگر مس��اله مهمی بود مورد توجه دیگر کش��ورها هم قرار
می گرفت اما نکت��ه اصلی اینک��ه موضع اقای المرس��ی
حتی در هیچ یک از بنده��ای بیانیه تهران نیامد ،فقط یک
نطق معمولی بود در میان صدها نطق س��ران کش��ورهای
دیگر .از این جهت نباید در مورد ان جنجال کرد .مهم این
است که مساله س��وریه مورد نظر اقای مرسی مورد اجماع
دیگر کش��ورها قرار نگرفت ،چرا که حداقل اگر این مساله
وجود داشت در بیانیه پایانی نشست می امد.
متن سخنرانی مرسی مهمتر از حاشیهها بود
پیامدهای اجالس تهران چ�ه بود؟ ایا می توانیم
بگوییم اجالس تهران نقطه عطفی برای مسائل
مهمی چون سوریه ،فلسطین و ...است؟
lدر ابتدا ذکر این نکته ضروری است که اجالس
تهران برخالف اقدام��ات امریکایی ها ب��رای ایران نتایج
مثبتی دربر داشت .امریکایی ها س��ال 2012را سال پایان
مسائل مهم خاورمیانه از جمله سال فشار برای مهار ایران
می دانس��تند اما در حالی که چند ماه به پایان س��ال مانده،
ایران نه تنها در برابر فش��ارهای امریکا تسلیم نشد ،بلکه
در شرایط بس��یار خوبی به سر می برد و س��ه سازمان مهم
جهانی و منطقه ای به طور مس��تقیم و غیرمس��تقیم تحت
مدیریت جمهوری اس�لامی ایران هس��تند که عبارتند از
سازمان کش��ورهای عضو جنبش عدم تعهد که در اجالس
تهران بیش از 120کش��ور شرکت داش��تند .ایران ریاست
سه س��اله این اجالس را برعهده دارد که نشان دهنده این
است که مدیریت جمهوری اس�لامی بر یکی از بزرگترین
بلوک های جهانی استوار شده و دو سوم کشورهای سازمان
ملل در بحران های منطقه ای توسط ایران به مشورت دعوت
خواهند شد .نکته مهم دیگر ریاست کشور هم پیمان و دولت
هم پیمان عراق بر اتحادیه عرب است که با توجه به موقعیت
خاص اس��تراتژیک اتحادیه عرب در تحوالت منطقه ای،
عراق نیز جزو کشورهای حامی مقاومت محسوب می شود.
و س��ومین موقعیت برجس��ته ایران به ریاست کشور
متحد ایران بر اتحادیه افریقاس��ت که بیش از 52کش��ور
را در ق��اره افریقا مدیریت می کند .در واقع تجمع این س��ه
سازمان برای کمک به ایران در تحوالت بین المللی بسیار
راهگشاس��ت و شاید به همین دلیل اس��ت که مثلث اتحاد
میان ایران و کش��ورهای دوس��ت و حام��ی می تواند یک
موقعیت تاریخی را به جمهوری اسالمی ایران بدهد .ضمن
اینکه بعد از اتمام دوره سه ساله ایران کشور دوست و متحد
ونزوئال مدیریت اجالس را برعهده دارد که در واقع این هم
یک موقعیت خوب برای ایران خواهد بود.
ایران و متحدانش می توانند ب��ا کمک هم به اصالح
ساختار و رویکردهای س��نتی تعریف شده در سازمان ملل
متحد اقدام کنند و در واقع می توانند یک بلوک قدرتمند علیه
کشورهای قدرتمند ایجاد کنند .همین مس��اله را در نطق
مقام معظم رهبری در افتتاحیه اجالس دیدیم که سخنان
مهم ایشان داللت به اصالح ساختار مدیریت جهانی بود.
یک�ی از موضوعات�ی ک�ه در اجالس ته�ران در
بیانیه پایان�ی ان نیام�د ،اما یک�ی از محورهای
اصلی اجالس بود ،مس�اله س�وریه بود .با توجه
به سخنان المرس�ی و بانکی مون فکر می کنید
اجالس تهران چه تاثیری بر مساله سوریه دارد؟
lببینید ،اینجا یک مساله مهم وجود دارد که باید به
ان توجه کرد .اینکه در مورد سخنرانی اقای مرسی تبلیغات
به شدت گمراه کننده ای وجود داشت که واقعیت موجود را
درست منعکس نکرد .اصل ماجرا حضور اقای المرسی در
اجالس تهران بود.
این مساله از اهمیت ویژه ای برخوردار است ،چرا که
بس��یاری به دنبال این بودند که او به ایران نیاید اما وی به
تهران امد و در واقع حضور وی در تهران مهمتر از سخنان
وی بود ،چرا که ایران و مصر در حال شکل دادن به نوعی از
همکاری های مشترک هستند که برای جهان اسالم بسیار
الزم اس��ت ،از این جهت خیلی الزم نیس��ت در یک اتحاد
lببینی��د ،همانطور که گفتم مس��اله س��وریه در
اجالس یک مساله عادی بود ،یعنی با وجود حضور اکثریت
کشورهای عربی در اجالس تهران که انها هم دیدگاه های
خاصی در مورد سوریه دارند ،مس��اله سوریه به عنوان یک
مش��کل در اجالس مطرح نش��د و این پیروزی جمهوری
اسالمی ایران قلمداد می شود .در حداقلی ترین حالت مساله
سوریه در اجالس مطرح شد که المرس��ی و دو ،سه دولت
در مورد ان صحب��ت کردند و پرونده وی��ژه ای برای ان در
اجالس تهران برگزار نشد.
مثلث شماره 141
برگزاری اجالس غیرمتعهدها در تهران هنوز ابعاد ناشناخته ای دارد که تحلیلگران را به ارائه نظرات
متعددی واداشته است .به گمان این تحلیلگران اجالس تهران در واقع نقطه عطفی در مسائل مهمی چون
فلسطین ،موضوع انرژی هسته ای و مساله سوریه بود .این مسائل را با سعداهلل زارعی ،کارشناس مسائل
استراتژیک در میان می گذاریم.
جهان جدید
5
سعداهلل زارعی در گفت وگو با مثلث
ام�ا س�خنان المرس�ی در واق�ع ن�گاه برخی از
کشورهای عربی نیز هست .ایا فکر نمی کنید که
طرح اقای المرس�ی برای سوریه طرحی نیست
که بتوان روی ان تکیه ک�رد .این را از این جهت
می گوئیم ک�ه س�خنان وی جانبدارانه اس�ت و
کمکی به حل بحران سوریه نمی کند.
بانکی مون ه�م در دیدار با رهب�ر معظم انقالب
اسالمی در مورد سوریه س�خن گفت که البته با
پاسخ هوشمند ایشان مواجه شد .ایا بان کی مون
و فلتمن ،معاون سابق وزیر امور خارجه امریکا،
ماموریت ویژه ای در مورد سوریه داشتند؟
lبان کی مون نظرات خود را مطرح کرد و همانطور
که ش��ما اش��اره کردید رهب��ری معظم انقالب اس�لامی
مهمترین عامل حل بحران سوریه را توقف فروش و ارسال
سالح به مخالفان دانس��تند .رهبری فرمودند اگر سالح به
افراد غیرمسئول در سوریه ارسال نشود بحران حل می شود.
همچنین ایشان در سخنان هوشمندانه ای تاکید کردند اگر
چنین رفتاری صورت گیرد و به مخالفان در هر کش��وری
مثال اروپا س�لاح ارسال شود ،کش��ورهای اروپایی صحنه
بحرانی عمیق تر از سوریه خواهند بود.
اقای فلتم�ن چطور؟ ایش�ان هم در ای�ن دیدار
حض�ور داش�تند ،بس�یاری از صاحب نظ�ران از
ماموریت او سخن می گفتند.
lحضور او خیلی اهمیت نداشت ،چرا که وی همراه
بانکی مون امده بود و ایران طرف صحبتش با بانکی مون
بود نه کس دیگری .این مس��اله را به طور ش��فاف در دیدار
بانکی مون با رهبر معظم انقالب و رئیس جمهور مش��اهده
کردیم که مواضع ش��فاف و محکم ایران بیان ش��د .اصال
فرقی نمی کرد فلتمن باشد یا کس دیگری! g
65
فرهنگ
فرهنگ
مثلث شماره 141
66
نجات گیشه
نگاهی به عملیات احیای اکران فیلم در نیمه سال 91
1
نوشدارو برای سینما
نفس عمیق در سینماها
سالمی با «بی خداحافظی»
احمد امینی 60ساله که حضور در سینما را با دستیاری
کارگردان در فیلم «دبیرس��تان» اغاز ک��رد و با «بچه های
طالق» و «س��فر جادویی» ادامه داد ،ششمین تجربه اش
را در مقام کارگردانی پس از فیلم های��ی چون «غریبانه»،
«چتری ب��رای دونف��ر» و «ای��ن زن حرف نمی زن��د» ،با
«بی خداحافظی» به جش��نواره فیلم فج��ر اورد .این فیلم
ابتدا قرار بود با کارگردانی کیومرث پوراحمد جلوی دوربین
برود ،اما محمدنش��اط در مقام تهیه کننده این فیلم ،پس از
انکه پروانه ساخت ان را گرفت فیلمنامه را برای بررسی به
کیومرث پوراحمد ،کارگردان اثاری چون «گل یخ» و «شب
فرهنگ
اکران «کاله قرم��زی و بچه ننه»« ،ض��د گلوله» و
«بی خداحافظی» روزهای خوبی را برای س��ینما داران رقم
زده اس��ت تا جایی که برخی پردیس های سینمایی اعالم
کردند اکران این س��ه فیلم ش��رایطی را رقم زده است که
مجبور شدند سانس های ویژه ای را برای مخاطبان در نظر
بگیرند .این وضعیت تا جایی پیش رفته که برخی معتقدند
اکران همزمان فیلم «تو و من» در کنار این سه فیلم برای
ان لطمه اور خواهد بود .البته از ابت��دا هم قرار بود پنج فیلم
برای عید فطر اکران شود ،اما شاید حضور کاله قرمزی در
جدول اکران این تصمیم را متوقف کرد.
به هر حال این سخن ترجیع وار کالم مدیران سینماها
شده که فروش «کاله قرمزی» بسیار عالی است و دو فیلم
«ضد گلوله» و «بی خداحافظی» ه��م فروش خوبی دارند.
جالب انکه طبق توافقاتی ،در کنار نمایش فیلم کاله قرمزی
عروس��ک این ش��خصیت نوس��تالژیک در کنار عروسک
پسرخاله در سینماها عرضه شده که قیمت ان از قبل تا زمان
اکران صد درصد افزایش داشته است .این فیلم در مدت دو
هفته نخست که رکورد دست نیافتنی دو و نیم میلیارد فروش
را از س��رگذراند ،به روزانه حدود 20میلی��ون تومان در هر
سینما هم رسید و حتی بعضی ش��ب ها سینماهایی مجبور
شدند برای ساعت یک ونیم بامداد هم سانس ویژه در نظر
بگیرند .این فیلم پس از «گش��ت ارشاد» و «خوابم می اد»
سومین فیلم اکران امس��ال بوده که به باشگاه میلیاردی ها
راه یافته است .حتی تعطیالت چندروزه به مناسبت برگزاری
جنبش عدم تعهد در تهران هم با وجود فیلم های پرفروش
س��ینماها را تعطیل نکرد و بلکه «کاله قرمزی و بچه ننه»
در چند روز تعطیلی تهران در سینماهای مختلف رکورد زد
و مردم برای دیدن ان بعضا بین سینماها سرگردان شدند.
این فیلم رکورد های فروش س��ینماهای «ازادی» را با 18
میلیون تومان« ،اریکه ایرانیان» را ب��ا 17میلیون تومان ،
«زندگی» و «فرهن��گ» را با 12میلیون تومان و س��ینما
«شکوفه» را با 10میلیون تومان و مجموع فروش تهران
را با رقم 140میلیون تومان در یک ش��ب شکس��ت که در
حساب و کتاب فروش فیلم ها بسیار قابل توجه است.
مثلث شماره 141
س��ال 91تا نزدیک نیمه ان برای اکران فیلم ها سال
خوشایندی نبود .درواقع می توان گفت که سینما در چند ماه
اول امسال شرایطی را سپری کرد که عمال اکران شدن و
اکران نشدن فیلم ها در سینماها عمال چندان تفاوتی ایجاد
نمی کرد جز این که نام فیلم ها را از فهرس��ت اثار پشت در
اکران مانده به جرگ��ه فیلم های نمایش داده ش��ده منتقل
می کرد .کارشناس��ان بخش��ی از این وضعیت را به کیفیت
فیلم های ارائه شده در جشنواره گذشته مرتبط می دانند که
در سطح نازلی توصیف شد .البته از نگاهی این افت کیفیت
را با وضعیت جشنواره قبل از ان نیز می توان مرتبط دانست
که پس از یک دوره رکود و غیبت فیلمس��ازان در جشنواره
پیش از ان ،با یک حضور پرتعداد ،فیلم های قابل بحثی را
شاهد بودیم که تنها یکی از انها ،اولین اسکار تاریخ سینمای
ایران را به ارمغان اورد .درواقع نوعی روند سینوسی از نظر
کیفیت فیلم ها در جشنواره فیلم فجر که باید منتظر ماند ایا
در جشنواره امسال به سمت صعود سیر می کند و علت افت
کیفیت فیلم ها تنها به همین روند سینوس��ی مرتبط بوده یا
این بار علت های دیگری ه��م دارد و از این افت خالصی
نخواهیم داشت.
یکی دیگ��ر از علت های حال ناخ��وش این روزهای
سینمای کش��ور قطعا به اتفاقی برمی گردد که به هر دلیل و
بدون انکه در درستی یا نادرستی ان قضاوت داشته باشیم،
در اکران نوروزی رخ داد و اثرات ان به ش��کل بسامدی تا
ماه ها بعد ادامه یافت .اکران پر حاش��یه سال 91در حالی با
توقف نمایش دو فیلم «گشت ارش��اد» و «خصوصی» در
سینماهای حوزه هنری و ش��هرداری اغاز شد که با اکران
نشدن «پس کوچه های شمرون» و «خوابم می اد» و اکران
«شور ش��یرین» در س��ینماهای حوزه هنری ادامه دار شد.
چینش فیلم های اکران نوروز امسال از منظری طوری چیده
شده بود که موفقیت در گیش��ه را – به ویژه با حضور فیلم
گشت ارشاد و فیلم عموفیتیله ای ها -تا حدی شاهد باشیم
اما از منظرهایی دیگر تلقی های سیاسی نسبت به انتخاب
این فیلم ها وجود داشت که در نهایت با اعتراض های صورت
گرفته و توقف نمایش ها ،هم فروش محتمل برخی فیلم ها
متوقف ش��د و هم اینکه نقطه اغازی ش��د بر اختالف بین
حوزه هنری و ش��هرداری تهران از یکسو و شورای صنفی
نمایش و وزارت فرهنگ و ارشاد اس�لامی از سوی دیگر.
جدالی که شرایط مناس��بی را برای برخی سینماها و برخی
فیلم ها به وجود نیاورد و در نهایت ب��ا توافق و تفاهیمی که
در پایان ماه مبارک رمضان بین طرفین درگیر ایجاد ش��د،
نه دیگر شورای صنفی اصرار داشت س��ینماهای ازادی و
استقالل باید کتبا اعالم کنند که فیلم «کال ه قرمزی و بچه
ننه» را اثری ارزشی می دانند ،نه حوزه هنری اصرار دارد که
شورای صنفی نمایش را غیرقانونی اعالم کند.
البته مس��ئوالن حوزه هنری که شاید هیچ گاه گمان
نمی کردند اعالمشان درباره غیرقابل نمایش بودن حداقل
15فیلم از فیلم ه��ای به نمایش درامده در جش��نواره فیلم
فجر با چنان واکنش ها و پیامدهایی مواجه ش��ود ،هیچ گاه
اعالم نکردند از مواضعش��ان کوتاه امده و پس نشسته اند.
البته خیلی ه��ا را گمان بر این ش��د که در نهای��ت اقتصاد
س��ینما به این تفاهم و اتش بس موقت انجامیده ،اما به هر
حال در کنار فیلم هایی چون «ب��رف روی کاج»« ،بی خود
و بی جهت»« ،پذیرایی س��اده»« ،پل چوب��ی»« ،زندگی
خصوصی اق��ا و خانم میم»« ،خرس» و «من همس��رش
هستم» ،از «ضدگلوله» نیز به عنوان فیلمی یاد می شد که
برای اکران مشکل خواهد داش��ت ،اما در نهایت این اتفاق
افتاد و در کنار «کاله قرم��زی و بچه ننه» ،این فیلم خاص
دفاع مقدسی هم – هرچند با کمی تغییر -جزو مشتری های
جدید سینماهای کشور شد که خود مشتری های بسیاری
را به سینماها کشاند.
یلدا» داد تا پس از انجام تغییراتی در ان ،س��اخت فیلم اغاز
شود .او همان موقع اعالم کرد سه سال بود که می خواستم
برای س��اخت چنین فیلمی اقدام کنم ،اما «رضا صادقی»
هیچ گاه زیر ب��ار نمی رفت و می گفت من بازیگر نیس��تم تا
انکه انقدر این موضوع را مطرح کردم تا به هر حال راضی
شد و برای این کار قرارداد بست .البته گویا وقتی با همکاری
پیمان عباس��ی فیلمنامه ای برای این کار نوشته می شود،
چهار نسخه ان به شکل های مختلف به کارگردانان مختلفی
ارائه می ش��ود و در نهایت در تصمیم گیری نخس��ت قرار
می شود که این فیلم با کیومرث پوراحمد که سابقه کارهای
مبتنی بر موزیک را داشته ،کلید بخورد .ولی به هر حال در
نهایت امر ساخت این فیلم به احمد امینی می رسد که مدتی
بود از فضای سینمایی کشور دور بود و گویا قبل از پوراحمد
هم یکی از کاندیداهای ساخت این فیلم بوده اما چون اصال
رضا صادقی و موس��یقی اش را نمی شناخته این پیشنهاد را
رد کرده بود .اسم نهایی فیلم نیز همان اسم موقت ابتدای
مراحل پیش تولید باقی می ماند.
رضا صادقی که وقتی اثار او به ص��ورت زیرزمینی و
غیرمجاز ارائه ش��د هرچند بس��یاری از اهالی فن به خارج
خواندن های متعدد او ایراد می گرفتند ،اما از س��وی جامعه
جوان با استقبال مواجه شد .پس از ان هم در ارائه البوم ها و
برگزاری کنسرت هایش دوران موفقی را پشت سرگذاشت
و رسانه ها از مشتریان دائم او بودند .صادقی برای این فیلم
هم چند اثر اماده و ارائ��ه کرد و نام البوم موس��یقی در راه
عرضه اش هم «بی خداحافظی» شده اس��ت .در این فیلم
البته از چند اثر قدیمی صادقی هم اس��تفاده شده و هرچند
تاکید شده بود قرار است قصه مجزایی داشته و مستندگونه
درباره زندگی رضا صادقی نباشد ،اما در عمل بسیار بر حضور
و زندگی واقعی او متکی شده است .خود صادقی هم وقتی
با اغاز اکران فیلمش در مراس��م نمایش ان در زادگاهش
بندرعباس حضور یافته بود ،گفت« :افتخار می کنم که کار
هنری خود را از محله «کمربندی» بندرعباس اغاز کردم و
به تهران رسیدم و اکنون نام هرمزگان را در سراسر کشور و
جهان برافراشته می کنم .اساسا احساس نمی کنم که مردم
برای دیدن یک فیلم س��ینمایی امروز گردهم جمع شدند،
بلکه برای دیدن فرزند و همشهری خود به سینما امده اند».
غیرمجازی که ضدگلوله شد
یکی دیگر از فیلم های س��ه گانه ای که البته ابتدا قرار
بود پنج فیلم باشند و از چهارشنبه گذشته فیلم «من و تو»
هم به انها اضافه شده و ضلع چهارم را تشکیل داده است،
فیلم «ضد گلوله» ساخته یک کارگردان جوان است که از
زمان جشنواره که بخش��ی از توجه ها را به خود جلب کرده
بود تا ماه های پس از ان که همواره نام این فیلم را در زمره
فیلم های مشکل دار برای اکران قرار می دادند تا نمایش ان
که با تغییر و حذفیاتی همراه بود ،همواره بخشی قابل توجه
از خبرهای سینمایی را به خود اختصاص داده است.
برای این فیلم در ابتدا نام «غیرمجاز» انتخاب ش��ده
بوده که به زعم س��ازندگان ان عالوه بر تناس��ب بیشتر با
موضوع و داستان فیلم در فروش بیشتر ان نیز می توانست
میسر باشد ،با مخالفت وزارت ارشاد به ضد گلوله تغییر یافت
تا یک عنوان دیگر به فهرست فیلم های طنز در حوزه دفاع
مقدس افزوده شود؛ فیلم هایی که معموال با استقبال خوبی
از جانب مخاطب مواجه هستندg .
67
عروسک های
سوپراستار
چرا فیلم کاله قرمزی
خوب می فروشد؟
فرهنگ
مثلث شماره 141
علیرضا بهرامی
2
درست است که کش��فیات باستان شناسی بیانگر ان
است که عروس��ک ها از هزاران س��ال پیش در زندگی بشر
حضور و جایگاه داش��ته و خاطرات قدیمی ها هم بیانگر ان
است که عروسک های خیمه شب بازی در کنار شبیه خوانی ها
و پرده های نقالی زمانی از مهمترین س��رگرمی های موجود
برای کودکان و حتی بزرگس��االن بوده اند ،اما انچه در دوره
اخیر واقعیت دارد این اس��ت که چه در س��طح جهانی و چه
در ایران ش��خصیت های عروس��کی با ظهور و گس��ترش
تلویزی��ون بوده که ش��یوع و گس��ترش یافت��ه و حتی بعدا
بخشی از فضای س��ینما را هم تس��خیر کرده اند .در عرصه
جهان��ی در حدود نیمه قرن بیس��تم و در ایران نی��ز از اوایل
دهه 40بود که شخصیت های عروسکی در قاب تلویزیون
حضور یافته و رفته رفته به ش��هرت رس��یدند .این روند در
س��ال های پیش از پیروزی انقالب ادامه یافت ،اما در دهه
60بود که با حض��ور جمعی از اس��تعدادهای جوان که این
روزها از چهره های برجس��ته عرصه هنر سینما ،تلویزیون
و تئاتر هس��تند ،برنامه های تلویزیونی عروس��ک محور در
تلویزیون ساخته شد .اگر از برخی شخصیت های اینچنینی
در مجموعه های «محله بروبیا» و «محله بهداشت» بگذریم،
«درون» و «بیرون»« ،اقای مبادا»« ،داداش» و «باباش» و
«کار» و «اندیشه» برخی از این شخصیت های عروسکی را
تشکیل می دهند که بعضا به شهرت هایی رسیده اند.
68
نوستالژی مدرسه موش ها
اما نقطه اوج این جذابیت و شهرت را درباره مجموعه
تلویزیونی «مدرس��ه موش ها» می توان دید .این مجموعه
تلویزیونی ظهرهای جمعه از تلویزیون پخش می شد؛ ان هم
در زمانی که برنامه های تلویزیونی بسیار محدود و حتی تعداد
تلویزیون های رنگی بسیار محدودتر بودند .در این مجموعه
مرضیه برومند کارگردان بود و محمد علیقلی اهنگس��از و
سازنده سرودها.
حمید جبلی ،ایرج طهماس��ب ،راضیه برومند ،مسعود
کرامتی ،ازاده پورمخت��ار ،کامبیز صمیم مفخ��م و فاطمه
معتمداریا جزو گویندگان و عروس��ک گردان ها بودند که در
سال های بعد هر کدام به وزنه ای در این حوزه تبدیل شدند.
این مجموع��ه ابتدا قرار بود یک جنگ چند قس��متی
باشد ،اما وقتی با موفقیت مواجه شد مسئوالن گروه کودک
تلویزیون ان را تداوم و توس��عه بخشیدند و شخصیت های
مدرسه موش ها ش��د ش��خصیت های مورد عالقه بچه ها
که تمام نوشت افزار ،کیف های مدرس��ه ،دفتر و کتاب ها و
لباس هایشان را طرح های انها تسخیر کرده بود .در نهایت
هم سال 63در اوج محبوبیت مدرسه موش ها بود که فیلم
سینمایی «ش��هرموش ها» ساخته ش��د و در حالیکه در ان
سال ها فیلم هایی چون کانی مانگا و عقاب ها صف های طویل
را در برابر سینماها شکل می داد ،این فیلم عروسکی مختص
کودکان و نوجوانان به یکی از رقبای انها در رکوردش��کنی
تبدیل شد.
کاله قرمزی و غیره
ش��اید حاال دیگر بتوان انها را زو ج بی رقیب س��ینما و
تلویزیون ایران دانست؛ اشنایی و دوستی که سال 1350اغاز
شد .از ان زمان به بعد گویا حضورشان در سینما و تلویزیون
بدجوری با هم گره خورده است .حمید جبلی که بدون شک
عروسک های کاله قرمزی و پسرخاله بدون صدای او هیچ
نوستالژی ندارند و ایرج طهماسب هم بعد از این همه سال
دیگر می تواند نامش را به «اقای ُمرجی» تغییر دهد!
شاید کمتر کسی درباره «صندوق پست» شنیده باشد.
جبلی سال 84در گفت وگو با ایسنا درباره تولد کاله قرمزی
گفته بود« :همه چیز برمی گردد به مجموعه صندوق پست
که با همکاری ایرج طهماسب کار می کردیم و برای اینکه
برنامه فقط به خواندن نامه اختصاص پیدا نکند ،هربار یک
عروسک را به عنوان میهمان دعوت می کردیم ،تا جایی که
حتی عروسک های ارشیو صدا و سیما هم تمام شد .ان زمان
از میان عروسک های کهنه و زشتی که دیگر قابلیت استفاده
نداشتند ،عروسک یک حیوان را پیدا کردیم که با تالش خانم
محبوب بازسازی شد.
بعدا وقتی این عروسک را دیدم ،با توجه به قیافه زشت
و بد ترکیب این عروس��ک احس��اس کردم که نباید صدای
جالبی هم داشته باشد .برنامه اول که با حضور کاله قرمزی
ضبط شد ،همه گفتند که کار موفقی است ،هرچند که نباید
فراموش کنیم که کاله قرمزی اساسا عروسک پررویی است
و اخر سر هم به اصرار خودش ماند!»
پ��س از ان ،ای��رج طهماس��ب و حمی��د جبل��ی پای
کاله قرمزی و پس��رخاله را به س��ینما هم باز کردند و یکی
از پرفروش ترین فیلم های سینمایی پس از انقالب ساخته
شد .استقبال مخاطبان و نوستالژی این دو عروسک موجب
شد ،زوج طهماسب و جبلی خیلی زود سر زبان ها بیفتد .طی
19سال مجموعه های تلویزیونی «کاله قرمزی و جغجغه
و فرف��ره»« ،کاله قرم��زی « ،»2ژولی پول��ی و گالبی»،
«کاله قرمزی در فرن��گ»« ،کاله قرمزی 90 ،88و »91و
فیلم های سینمایی «کاله قرمزی و پسرخاله»« ،کاله قرمزی
و سروناز» و «کاله قرمزی و بچه ننه» توسط این دو ساخته
و عروسک های محبوب کاله قرمزی به قدرتمندترین برند
کودک و نوجوانان در حوزه سینما و تلویزیون تبدیل شود.
اگرچه ایرج طهماس��ب و حمید جبل��ی در فیلم های
س��ینمایی مانند «زیر درخ��ت هلو»« ،رفیق ب��د»« ،دختر
شیرینی فروش»« ،یکی بود یکی نبود» و ...با هم کار کردند،
اما هیچ کدام از ان فیلم ها نتوانس��ت از زیر س��ایه سنگین
نگاه مخاطبان به کاله قرمزی خارج شوند .اکنون اگر ایرج
طهماسب حتی یک فیلم جدی و رئال هم بازی کند ،در ته
ذهن خیلی از مخاطبانش «اقای ُمرجی» است .حمید جبلی
هم انقدر جای کاله قرمزی و پسرخاله صحبت کرده که شاید
خیلی ها یادشان نیاید اوست که به این دو عروسک ،صدای
منحصر به فردش��ان را داده است ،مانند ان پسرک کوچکی
که روی صندلی پشتی ام در سینما نشسته و وقتی جبلی در
نقش قاضی دادگاه در «کاله قرمزی و بچه ننه» وارد صحنه
می شود و صحبت می کند ،با ذوق زدگی به مادرش می گوید:
«مامان ببین! صداشو شبیه کاله قرمزی کرده»!
روزگار گلنار
گلنار با پدربزرگ و مادربزرگش زندگی می کند .روزی
به کنار چشمه می رود تا اب بیاورد .باد دستمال ابی او را که
ی دس��تمال
یادگار مادرش اس��ت ،با خود می برد .گلنار در پ
به جنگل م��ی رود و راه را گم می کند و گرفتار خاله خرس��ه
می ش��ود .خرس ها او را برای انجام کارهای روزانه و پختن
کلوچه پیش خود نگه می دارند .پدرب��زرگ و مادربزرگ به
کمک اهالی به دنبال گلنار می گردند ،اما او را نمی یابند .خاله
قورباغه خود را به گلنار می رساند و با هم نقشه ای برای فرار
می کش��ند .گلنار به خرس ها می گوید به شرطی پیش انها
می ماند که یک س��بد بزرگ کلوچه دس��ت پخت او را برای
خانواده اش به روس��تا ببرند .خرس ه��ا می پذیرند .گلنار در
سبد کلوچه پنهان می ش��ود و بدین ترتیب همراه خرس ها
به خان ه باز می گردد.
این خالصه داس��تان فیلمی اس��ت به نام گلنار که در
روزهای پایان��ی جنگ و اوج موش��کباران که مدرس��ه ها
را ه��م تعطیل کرده ب��ود ،بس��یاری از بچه ه��ا را به همراه
خانواده هایشان به س��ینماها کشاند .ش��هال ریاحی و اکبر
دودکار ازجمله بازیگران ان بودند و غزل شاکری نقش گلنار
را ایفا می کرد که با چند شخصیت عروسکی مواجهه داشت.
فیلم سینمایی شنگول و منگول هم سال بعد ساخته شد
و به سینماها راه یافت .البته پیش تر با همین نام مجموعه ای
تلویزیونی هم ساخته شده و اساسا این داستان فولکلوریک
برای تمامی بچه های دیروز و امروز ایران اش��نا بوده است.
ساخت این گونه فیلم ها به صورت مقطعی در سال های بعد
هم با س��اختن اثاری چون «الو الو من جوجوام» که باز هم
مرضیه برومند ان را کارگردانی کرد ،تداوم یافت.
کاش چند کاله قرمزی داشتیم
گفت وگو با پخش کننده سه فیلم پرفروش اکران عیدفطر
عروسک هایی که فیلم نشدند
دست کم در نیمی از س�الی که در حال سپری کردنش هس�تیم وضعیت اکران س�ینماها چندان رضایت بخش
نیست؛ با این حال علی سرتیپی ،مدیر مرکز پخش فیلمیران که پخش هر سه فیلم اکران عیدفطر را برعهده داشته
و از این میان «کاله قرمزی» تا اینجا رکورد فروش را زده ،می گوید به نیمه دوم س�ال امیدوار اس�ت .علی سرتیپی تا
همین چند هفته پیش از این سخن می گفت که هر اتفاقی که بخواهد جلوی اکران عیدفطر را بگیرد ،ضربه مهلکی به
سینمای ایران و بخش خصوصی است ،چراکه هر سه فیلم متعلق به بخش خصوصی است ،فیلم های گرانی هستند
و سینماهای تهران و شهرستان ها همه امیدشان به اکران این فیلم هاست .او حاال دغدغه کمتری دارد و به ماه های
اتی هم امیدوار است.
lواقعیت این اس��ت که اکران اص�لا خوب نبود.
با شرایطی که داش��تیم و همه از کم و کیف ان خبر دارند،
نیمه پرمشکلی را پشت سر گذاش��تیم که البته می توانست
بهتر از این باشد ،اما متاس��فانه اتفاقاتی افتاد که پیش بینی
فروش های خ��وب و برخی برنامه ریزی ه��ا را خراب کرد.
هرچند که در این اواخر نیم��ه اول ،کاله قرمزی با موفقیت
قابل پیش بینی که ایجاد کرده ،وضعیت را بهتر کرده است.
اش�اره کردید به اتفاقاتی که اوضاع اکران را در
نمیه اول سال خراب کرده است ،ان اوضاع دقیقا
چه تاثیری داشت؟
lپیش بینی می کردیم که برخ��ی از فیلم ها اکران
ش��وند اما این اتفاق نیفتاد .درگیری هایی هم که بین حوزه
هنری و شهرداری و معاون سینمایی پیش امد اوضاع را بدتر
کرد .بعد هم که اختالف هایی بین صنف و ارگان های دولتی
پیش امد .در مجوع نیمه اول خوبی نبود.
با وضعیت فعلی نیمه دوم س�ال را چطور ارزیابی
می کنید؟
lامیدواریم که مشکالت حل بشود ،یا حداقل کمتر
بشود ،تا وضعیت بهتر شود.
خوش�بین هس�تید که اوضاع بهت�ری در انتظار
سینما باشد؟
lامیدوارم؛ امیدوارم که مشکالت حوزه هنری هم
برطرف بشود ،ولی خب شاید تا حدودی بعید به نظر برسد.
وضعی�ت اک�ران کاله قرمزی چطور اس�ت؟ یخ
سینما اب شد؟
lخب ،رقم فروش کاله قرمزی در این مدت کوتاه ،
عجیب بود .فیلم در کمتر از 20روز اکران به فروش بس��یار
خوبی رسیده است ،امیدواریم این فروش ادامه پیدا کند .در
موقعیتی قرار داریم که ادم فکر می کند کاش سینمای ایران ،
چند تای دیگر از این عروسک های نازنین داشت ،که البته
ظرفیتش را هم دارد.
فرهنگ
3
نیمی از سال تقریبا گذش�ته و مانده است شش
ماه دیگر .اوضاع نیم ه اول بازار سینما چطور بود؟
اینکه می گویید ف�روش کاله قرمزی عجیب بود
برای چیست؟ یعنی پیش بینی این رقم را نکرده
بودید؟
lنه اینکه پیش بینی نکرده بودیم ،به هر حال قابل
پیش بینی بود که بع��د از این مدت کاله قرم��زی می تواند
فروش خوبی را به دست بیاورد ،اما اوضاع انقدر خراب بود که
خیلی خوش بین نبودیم.
به هر حال خوش��حالم که کاله قرمزی توانس��ت این
موفقیت را به دس��ت بیاورد و امیدوارم که روند روبه رشدش
ادامه پیدا کند.
مثلث شماره 141
هرچند گاهی تجربه نسخه س��ینمایی مجموعه های
تلویزیونی عروس��کی ان گونه موف��ق از اب درنیامدند که
نمونه اخیر ان را در فیلم عموفتیله ای ها می توان دید ،اما در
مقابل شخصیت های موفق تلویزیونی در حوزه برنامه های
عروسکی داشته ایم که هیچ گاه دستمایه فیلم سینمایی قرار
نگرفتند و چه بس��ا اگر این گونه می شد فیلم های پرفروشی
از اب درمی امدند .عالوه بر مواردی چون ش��خصیت های
شبه عروس��کی «چاق و الغ��ر» ،از مجموعه های «خونه
مادربزرگه»« ،زی زی گولو»« ،س��نجد» و «چرا» می توان
نام برد که هیچ گاه پایشان به سینما باز نشد.
ش��اید خونه مادربزرگ��ه مش��هورترین و به نوع��ی
مس��تعدترین در این دسته بوده باش��د .خونه مادربزرگه که
بازهم مرضیه برومند کارگردانی ان را برعهده داشت با یک
تیم قوی ازجمل��ه در دوبله (رضا باب��ک ،فاطمه معتمداریا،
بهرام شاه محمدلو ،مریم سعادت و ازاده پورمختار) یکی از
بهترین اثار کودک و نوجوان بعد از انقالب اس��ت .موفقیت
این مجموعه به حدی بود که سازندگانش را به فکر ساختن
سری دوم ان (با اضافه کردن هاپوکومار) انداخت .مادربزرگه،
مخمل ،اقا حنایی و گل باقالی خانم ،نوک س��یاه و نوک طال،
نبات ،مراد ،هاپوکومار و صاحب از ش��خصیت های معروف
این مجموعه و برای بس��یاری از ایرانیان ش��ناخته ش��ده
هستند .شاید این مجموعه را از جنس اثاری چون «هادی
و هدی» بتوان دانس��ت که در روزگاری ک��ه انواع بازی ها
و نمایش��گرهای فیلم به ب��ازار نیامده بودن��د ،لحظه های
سرگرم کننده و نشاط اوری را برای بچه ها رقم می زدند.
برخی از شخصیت های تلویزیونی مانند زی زی گولو
تاکنون موفق شده اند که تشخص بسیاری برای خود کسب
کنند ،درحالی که بسیاری دیگر همچون «دانی» به این حد
از تشخص نتوانس��تند برس��ند .زی زی گولو با صدای ازاده
پورمختار در کنار بازیگرانی چون مریم سعادت و امیرحسین
صدیق یکی از این موارد است که «جمال اقای جمالی» او
زمانی سر زبان ها افتاده بود« .سنجد» با عروسک گردانی و
گویندگی نگار استخر نیز یکی دیگر از همین عروسک هاست
که س��ال ها عالوه بر تلویزیون در مناسبت ها و جنگ های
مختلف ش��اهد حضور او بوده ایم« .چرا» یکی دیگر از این
شخصیت هاست که هرچند به دنیای س��ینما راه نیافت ،اما
عالوه بر جشن ها و جنگ ها ،البوم های متعددی از ترانه های
او به شبکه نمایش خانگی راه یافت و با فروش خود تجربه
موفقی را رقم زد .با همه این احوال عروسک های ما تاکنون
نتوانسته اند وسعت توزیع خارجی هایی چون باربی را به دست
بیاورند؛ همان طور ک��ه کارتون های ما را ی��ارای رقابت با
مخلوقات والت دیزنی و امثالهم نبوده استg .
االن دو فیلم دیگر هم هست که پیش بینی هایی
می شد فروش خوبی به دست بیاورد ،پیش بینی
شما برای فروش «ضدگلوله» و «بی خداحافظی»
چیست؟
lهم «ضد گلوله» هم « بی خداحافظی» فیلم های
خوبی هس��تند ،اما فکر می کنم ضد گلوله فروش بیشتری
داش��ته باش��د .امیدوارم هر دو این فیلم ها بتوانند موفقیت
مناسب خودشان را به دست بیاورند.
با وضعیتی که در نیمه اول س�ال ،سینما را درگیر
کرده بود ،فک�ر می کنید در نیم�ه دوم چه چیزی
در انتظار س�ینما خواهد بود؟ نیم�ه دوم می تواند
پر رونق تر باشد؟
lفیلم ه��ای خوبی ام��اده اکران هس��تند که اگر
بتوانند به سینما ها برس��ند می توانند وضعیت فروش سینما
را بهتر کنند.
مثال چه فیلم هایی؟
lفیلم «پل چوبی» مهدی کرم پور یا فیلم «بی خود
و بی جهت» اقای کاهانی اگر اکران بشوند می توانند در نیمه
دوم سال نسبت به نیمه اول وضعیت بهتری را برای سینمای
ایران فراهم کنند.
پیش بینی خود شما چیست؟
lمن امیدوارم که شرایط اکران و سینما در نیمه دوم
سال روند بهتری داشته باشدg .
69
چهره ها چقدر در فروش فیلم ها موثرند؟
4
نگاهی به تاثیر بازیگران در موفقیت فیلم های روی پرده
فرهنگ
قصه س��ینما و بازیگرانش ش��اید مانند قص��ه مرغ و
تخم مرغ است که از سویی فیلم ها هس��تند که بازیگران را
ستاره می کنند و از سوی دیگر ،بازیگران ستاره هستند که در
بسیاری مواقع موفقیت فیلم ها را تضمین می کنند .البته خیلی
وقت ها هم بوده که مجموع��ه ای از بازیگران چهره و حتی
سوپراستار در یک فیلم کنار هم جمع شده اند اما درنهایت فیلم
به موفقیت تجاری دست نیافته است .فیلمی که اخیرا با حضور
و بازی محمدرضا گلزار به نمایش درامد اما حتی نتوانس��ت
هزینه خود را هم برگرداند یکی از این نمونه هاست .همانطور
که بازیگرانی ه��م بوده اند که در یک فیل��م خاص ،موفق و
ماندگار تاریخ سینما حضور داشته اند اما هیچ گاه نتوانسته اند به
یک هنرپیشه ان چنان تاثیرگذاری تبدیل شوند که سرنوشت
اثاری دیگر را هم رقم بزنند.
با این دیدگاه ،نگاهی داش��ته ایم به سه فیلم حاضر در
سالن های سینمای کشور که با پرده نقره ای در واقع روزهایی
طالیی را در اکران س��ال جاری برای س��ینمای کشور رقم
زده اند .س��ینمایی که در ماه های گذشته از سال 91که ان را
به نیمه رسانده است ،حال و روز چندان خوشی نداشته و حتی
گاهی واژه بحران را برای توصیف ان به کار برده اند .اما باالخره
فیلم ه��ای «کاله قرمزی و بچه نن��ه»« ،بی خداحافظی» و
«ضدگلوله» که از چندی قبل به عنوان اکران عیدفطر روی
پرده رفته اند ،شرایط را به نوعی تغییر داده و اشتی دوباره مردم
را با سینماها – حتی اگر مقطعی باشد – ایجاد کردند .قطعا
بازیگران و کاراکترهای این فیلم ه��ا در ایجاد این موفقیت
نقش چشمگیری داشتند تا بار دیگر مهر تایید و تاکیدی باشند
بر نقش زرق و برق ها در سرنوشت سینما و اثارش.
در تیتراژ این فیلم ها اگرچه نام بازیگران مطرحی مانند
مهدی هاشمی و محمدرضا فروتن دیده می شود ،اما نمی توان
انها را یکه تاز میدان و بازیگر پولساز برای تهیه کننده معرفی
کرد .ازسوی دیگر نمی توان نقش وجوه مشابهی را در اقبال
مخاطب به این فیلم ه��ا نادیده گرف��ت ،ازجمله محبوبیت
کم نظیر یک کاراکتر عروسکی به نام کاله قرمزی و همچنین
یک خواننده پاپ که از چند س��ال پیش ب��ه او توجه ویژه ای
شده است.
پگاه اهنگرانی هم به عنوان یکی از بازیگران سینمای
ایران ،سال گذشته «ورود اقایان ممنوع» را روی پرده داشت
که به لطف رامبد جوان و رضا عطاران به فروش چهار میلیارد
تومانی دست یافت« .اقا یوس��ف» و «راه ابی ابریشم» هم
اخیرا با بازی او اکران شدند که فروش مناسبی نداشتند.
شقایق فراهانی ،مژگان بیات ،همایون ارشادی ،افشین
ی و هومن برق نورد هم
هاشمی ،پیام دهکردی ،کوروش تهام
با اینکه بازیگران بسیار خوبی در سینما و تئاتر هستند اما هیچ
کدام بازیگران گیشه ای محسوب نمی شوند .البته رضا صادقی
اگرچه بازیگر نیس��ت ،اما به لطف ش��هرتش در خوانندگی
باعث جذب تعدادی از مخاطبان و ش��اید بیشتر برانگیختن
کنجکاوی مخاطب برای دیدن این فیلم شده است.
«ضد گلوله» و باز هم مهدی هاشمی
مثلث شماره 141
در «ضد گلول��ه» که یک فیلم کمدی جنگی اس��ت،
ی هاشمی ،مسعود کرامتی ،ژاله صامتی ،سعید اقاخانی،
مهد
مهدی فقیه و ...بازی کرده اند .بدون ش��ک ،مهدی هاشمی
ش��اخص ترین چهره این فیلم در دنیای بازیگری است که
مخاطب هم او را به خوبی می شناس��د .هاشمی که دو دوره
قبل در جش��نواره فجر س��یمرغ بلورین بهترین بازیگر مرد
را دریافت ک��رده بود ،در کمدی جنگ��ی «ضد گلوله» بازی
متفاوتی را در کارنامه خود ثبت کرده است .البته گروهی هم
سفت و س��خت بر این عقیده اند که مهدی هاشمی در این
فیلم چیز جدیدی ارائه نکرده و بازی اش همان چیزی است
که قبال دی��ده بودیم .برخی هم بر ای��ن اعتقادند که مهدی
هاشمی همان بازی همیشگی اش را دارد ،اما چون در قالب و
فضایی جدید بوده احساس دلچسبی و تفاوت از ان به وجود
امده است.به هر حال هاشمی با تس��لط فراوان بر نقشش به
همراه مس��عود کرامتی بار اصلی طنز داستان «ضدگلوله»
را برعهده دارد .مهدی هاش��می از جمله بازیگرانی است که
مخاطب عام هم او را به خوبی می شناسد و به عبارتی می توان
گفت بازیگری گیشه پسند است .طبیعتا باید بخشی از فروش
«ضدگلوله» را به دلیل حضور هاشمی در این فیلم دانست.در
کنار هاشمی ،مسعود کرامتی هم بازی خوبی را از خود در این
«بی خداحافظی»؛ تجمیع ستاره ها
فیلم س��ینمایی «بی خداحافظی» ساخته احمد امینی،
کارگردانی که اثاری متفاوت از این نوع س��ینمایی را معموال
از او شاهد بوده ایم ،فیلمی پربازیگر است :محمدرضا فروتن،
پ��گاه اهنگرانی ،ش��قایق فراهانی ،مژگان بی��ات ،همایون
ارشادی ،افشین هاش��می ،پیام دهکردی ،کوروش تهامی و
هومن برق نورد نقش های ان را در کنار رضا صادقی ،خواننده
موسیقی پاپ ،ایفا کرده اند.
اگرچ��ه «بی خداحافظ��ی» از نام اورتری��ن و بهترین
بازیگران سینما و تئاتر اس��تفاده کرده است ،اما هیچ کدام از
انها به خودی خود نمی توانند مخاطب انبوه را به س��ینماها
بکش��انند .محمدرضا فروتن در س��ال های گذشته سیمرغ
بازیگری جشنواره فجر را کسب کرده بود و زمانی طرفداران
زیادی داشت .اخرین حضور او روی پرده به فیلم «شبانه روز»
بازمی گردد که بس��یار پربازیگر بود ،اما در عین حال فروشی
متوسط داشت.
در دو ،سه سال گذشته «دموکراس��ی تو روز روشن»،
«دیگری» و «چهل س��الگی» با بازی فروتن اکران شد .او
همچنین در فیلم سینمایی «خیابان های ارام» نقش پررنگی
را ایفا کرده که تاکنون مجالی برای اکران نیافته است.
70
کاله قرمزی که پس از
این سال ها دیگر خود را
«اقای کاله قرمزی» صدا
می زند ،توانسته در سه عنوان
از پرفروش ترین فیلم های
سینمای ایران نقش ایفا کند .او
همچنین یکی از محبوب ترین
شخصیت های کودک ،نوجوان و
حتی بزرگسال ایام عیدنوروز در
تلویزیون بود .در اکران اخیر هم
خیلی از سالن های سینما بیش
از انکه شاهد حضور کودکان و
نوجوانان باشند ،بزرگساالنی را
می دیدند که به بهانه بچه هایشان
و حتی بسیاری هم بدون بچه ها
به تماشای این فیلم می ایند
کمدی جنگی به نمایش گذاشته اس��ت ،اما کرامتی با تمام
توانایی هایش در عرصه های مختلف بازیگری ،کارگردانی
و ...جزو بازیگران گیشه پس��ند سینما محس��وب نمی شود.
سایر بازیگران «ضدگلوله» مانند ژاله صامتی که بازی بسیار
درخش��ان و البته تکراری از خود به نمایش گذاش��ته ،سعید
اقاخانی و مهدی فقیه را هم نمی توان بازیگرانی گیشه پسند
دانست که مخاطب به خاطر انها به سینما بیاید.
«کاله قرمزی» ،یکه تازی بدون توقف
«کاله قرمزی و بچه ننه» س��ومین و اصلی ترین فیلم
اکران عیدفطر اس��ت .این فیلم یک تنه توانسته سینما را در
چند هفته اخیر از بحران خارج کند و باعث شود سینماداران
پس از پنج ماه یک نفس راحت بکشند .شاید اگر این فیلم ها
نمی رس��یدند همین روزه��ا در خبرها می ش��نیدیم که چند
س��ینمای دیگر در پایتخت ورشکس��تگی خ��ود را اعالم و
تا اط�لاع ثانوی – که معموال همیش��گی اس��ت – کرکره
را پایین کش��یده و تعطی��ل کرده اند.کاله قرمزی جدید هم
مانند دو قسمت قبلی خود یعنی «کاله قرمزی و پسرخاله»
و «کاله قرمزی و س��روناز» در حال تبدیل شدن به یکی از
پرفروش ترین فیلم های تاریخ س��ینمای ایران اس��ت .این
فیلم در حدود دو هفته اک��ران مرز دو و نی��م میلیارد تومان
فروش را رد کرد که خود جزو رکوردها محس��وب می شود.
در سومین قسمت از فیلم های س��ینمایی کاله قرمزی ،باز
هم عروسک های «کاله قرمزی» و «پسرخاله» نقش های
اصلی داستان را برعهده دارند و «پس��رعمه زا» هم در کنار
انها ق��رار گرفته اس��ت .درواقع این بار ترکی��ب حمید جبلی
سرشناس را داریم در کنار محمدرضا هدایتی که پیش تر او
را ایفاگر نقش انواع پیرمرد ازجمله جهانگیرشاه در اثار مهران
مدیری دیده ایم.کاله قرمزی که پس از این سال ها دیگر خود
را «اقای کاله قرمزی» صدا می زند ،توانس��ته در سه عنوان
از پرفروش ترین فیلم های س��ینمای ایران نق��ش ایفا کند.
او همچنین یکی از محبوب ترین ش��خصیت های کودک،
نوجوان و حتی بزرگس��ال ایام عیدنوروز در تلویزیون بود .در
اکران اخیر هم خیلی از سالن های سینما بیش از انکه شاهد
حضور کودکان و نوجوانان باش��ند ،بزرگساالنی را می دیدند
که به بهانه بچه هایشان و حتی بس��یاری هم بدون بچه ها
به تماشای این فیلم می ایند.با این حساب ،باید گفت «اقای
کاله قرمزی» احتماال پولسازترین بازیگر سینمای ایران است
که به لطف ایده های شگفت انگیز و خالقانه تیم سازنده این
فیلم به 18سالگی رسیده استg .
شاید بدتر از سال های قبل بوده است.
lمن فکر نمی کنم که تفاوت زیادی وجود داش��ته
باش��د .در س��ال های قبل هم معموال به همی��ن مقدار فیلم
پرفروش و به همین مقدار فیلم شکست خورده داشته ایم .در
واقع اصال با شرایط امروز س��ینمای ما که به ان اشاره کردم
امکان ندارد که تفاوتی ایجاد شود .تا وقتی که ساختار سینما
تغییر نکند و اصالح نشود ،هیچ اتفاقی نمی افتد.
چه چیزی باید اصالح شود؟
lسینمای ما در یک وضعیت گلخانه ای کار می کند.
اثار خوب س��ینمای جهان اصال وارد کش��ور نمی ش��وند و
تولیدکننده داخلی هم خیالش اس��وده اس��ت که هیچ فیلم
بهتری نیس��ت که جای فیلم او را در سالن های خالی سینما
بگیرد .با این ش��کل اقتصاد رانتی 1000 ،س��ال هم بگذرد،
اتفاقی در سینمای ما نمی افتد.
شما اشاره کردید که دعواهای صنفی نمی تواند در
وضعیت سینمای ما موثر باشد و روی فروش تاثیر
بگذارد ،در صورتیکه عده ای معتقدند دلیل وضعیت
امسال سینمای ما دعوای صنفی است...
سینمای گلخانه ای نمی تواند بفروشد
5
فاطمه کریمخان
اکران در نیمه اول سال ،چندان راضی کننده نبوده
است و شاید بش�ود گفت که به جز یکی ،دو مورد
هیچ فیلمی اصال به سالن های سینما نرسیده که
بفروش�د .ش�ما وضعیت اکران نیمه اول سال را
چطور ارزیابی می کنید؟
lواقعیت این است که س��ینمای ایران ،در کل یک
س��ینمای ورشکس��ته اس��ت و این مقدار فیلم هم که اندکی
بیشتر می فروشند ،در حقیقت به دالیل خارج از سینماست که
می فروشند .ان چند فیلمی هم که بیش��تر فروخته اند در واقع
نتوانسته اند هزینه های تولید را هم جوابگو باشند .در مجموع
فروش فیلم ها نجات دهنده سینمای ایران نبوده است ،اگر به
همین چند فیلم پرفروش اخیر نگاه کنیم ،می بینیم که مثال در
میان فیلم های امسال ،علت پرفروش بودن کاله قرمزی ،سابقه
عروس��ک ها و ارجاع های فیلم به مواردی اجتماعی است که
مردم روی انها حساس هستند .قالده های طال و گشت ارشاد
هم اگ��ر ف��روش کرده ان��د ،مهمترین دلیل فروش ش��ان
ارجاع ه��ای فرامتنی به مس��ائل روز اجتماع��ی و حرکت در
اطراف خطوط قرمز است.
چرا این اتفاق افتاده است؟
lصنعت سینمای ما از خلق محصوالت پر فروش
عاجز شده است .سینما نتوانس��ته اعتماد مردم را به خودش
جذب کند ،طبقاتی که س��نتی و روش��نفکر نامیده می شوند
از سینما فاصله گرفته اند .طبقه متوسط هم به سینما اعتماد
ندارد .یعنی مردم وقتی برای دیدن ی��ک فیلم از خانه خارج
می ش��وند ،وقتی برای دیدن ی��ک فیلم هزین��ه می کنند،
خیال شان راحت نیست که از دیدن فیلم لذت خواهند برد یا
اینکه فیلم خوراک مناسبی برای تمام ذائقه های انها خواهد
بود یا نه.
پس به نظر ش�ما اعتماد به س�ینما از دست رفته
است؟ چه اتفاقی افتاده که چنین اتفاقی افتاده؟
lاین مش��کل امروز و دیروز س��ینمای ما نیست،
همیشه وجود داشته .سینمای ما وابسته به نهادهای رسمی
است .مساله دعواهای صنفی نیست .سینمای ما یک ساختار
منسجم متکی بر اقتصاد ندارد که هر استعدادی بتواند به اندازه
خودش نمایان شود و فیلمی در مسیر فروش بلیت و ارتباط
با تماشاگر بسازد .س��ینمای ما همواره وابسته به یک سری
نهاد های رسمی و دولتی یا محفل های روشنفکری بوده که
یک روز تصمیم گرفته اند به همراهان شان نان برسانند ،یک
روز خواسته اند برای اعتالی اخالقی مردم فیلم بسازند ،یک
روز خواسته اند مردم را هدایت کنند ،یک روز در راستای فالن
بخش��نامه عمل کرده اند و یک روز برای جش��نواره خارجی
فیلم س��اخته اند و خالصه اغلب ،ارتباطی با جیب تماشاگر
نداشته اند .ش��کل عادی عرضه و تقاضا در سینمای ایران و
ارتباط با مخاطب ،چه از جانب نهادهای رسمی یا محفل های
روشنفکری ،پذیرفته نشده و حتی مذموم دانسته شده است.
این به شرایط کلی و عمومی سینمای ایران مربوط
است ،به طور خاص وضعیت نیم س�ال اول سال
جاری را چطور ارزیابی می کنید؟
lامسال هم تفاوت چندانی با سال های قبل نداشته؛
تا وقتی سینمای ما کمپانی ،شرکت و تهیه کننده ندارد و یک
ارتباط درست بین س��ینما و مردم شکل نمی گیرد و رقیب با
کیفیت خارجی وجود ندارد ،وضعیت همین است .فقط داریم
پول نفت را دور می ریزیم.
با این حال برخی تصور می کنند وضعیت امس�ال
lاتفاق خاصی قرار نیس��ت بیفت��د .در این فضای
محدود چیزی بهتر از این قرار نیست از اب دربیاید .حداقلش
این است که با یک فشار و حرکت اجتماعی ،یا یک تابوشکنی
و زنده کردن یک نوستالژی ،تعدادی از فیلم ها می توانند کمی
بیشتر بفروش��ند .اما در هر حال تا وقتی که سینما وارد بازار
نش��ود و از وضعیت کاالی فرهنگی م��ورد حمایت دولت یا
گروه های نخبه خاص خارج نشود ،شرایط تغییر نخواهد کرد.
س��ینمای ما نیاز دارد که تبدیل به صنعت بشود ،نیاز دارد که
با فیلم های خارجی وارداتی روبه رو شود و ارتباط مستقیم با
تماشاگر پیدا کند.
مثلث شماره 141
امیر قادری ،منتقد و روزنامه نگار سینمایی است ،حرف زدن با او درباره وضعیت اکران در نیمه اول سال جاری کار
چندان راحتی نیست وقتی همه چیز را در چارچوب کالن مشکالت قدیمی سینمای کشور بررسی می کند؛ اما نمی شود
همه چیز را در قالب های کوچک شش ماهه و دوره ای بررسی کرد و شاید اصال جای این بحث ها هم همینجا باشد.
برخی فکر می کنند با فیلم هایی که روی پرده رفته
و فیلم هایی که در صف اکران است ،نیمه دوم سال
نسبت به نیمه اول وضعیت بهتری خواهد داشت.
پیش بینی شما برای نیم سال دوم چیست؟
فرهنگ
گفت وگو با امیر قادری درباره اکران و وضعیت این روزهای سینما
lدعواهای صنفی شاید بتوانند به میزان بسیار کمی
در سلب اعتماد مردم از سینما تاثیرگذار باشند ،اما مساله این
اس��ت که این سیس��تم رانتی و گلخانه ای ،از پایه ایراد دارد.
اوضاع بسیار بد تر از این حرف هاست .در واقع سینمای ما امروز
مثل یک حوض اب کوچک اس��ت که این دل مشغولی ها و
درگیری ها هم نهایتا در همان حوض کوچک اتفاق می افتد.
در هر صورت این یک دریاچه یا دریا نیست؛ این دعواها هم
حداکثر بخشی از اب حوض را تکان می دهد نه بیشتر.
در ح�ال حاض�ر عالوه ب�ر کاله قرمزی ک�ه خوب
می فروش�د ،دو فیلم ضدگلول�ه و بی خداحافظی
هم روی پرده اس�ت ،فروش این فیلم ها را چطور
ارزیابی می کنید؟
lبه نظر من ف��روش کاله قرمزی ب��ه این دو فیلم
کمک کرده اس��ت .وقتی س��ینما وارد س��بد مصرف مردم
می شود ،بعد مردم به سینما برمی گردند و این باعث می شود
این دو فیلم هم بفروشند .اما واقعیت این است که هیچ کدام
از اینها فیلم هایی نیستند که مخاطب وسیع داشته باشند.
فروش بی خداحافظی را چطور می بینید؟
lبی خداحافظی اتفاقا فیلمی بود که ظرفیت فراوانی
برای پرفروش شدن داشت ،چون به هرحال داستان یک فرد
مشهور بود که با تالش خودش به موفقیت رسیده است و از
ان داستان هایی است که مخاطب ایرانی – و باتوجه به اثار
تولید شده در س��ال های اخیر ،مخاطب جهانی -هم به ان
گرایش دارد و مردم دوس��ت دارند تماشا کنند ،اما در شرایط
نبود نگاه مدیر یک کمپانی فیلمسازی به این سوژه که به روز
حرکت کند ،چنین داس��تانی هم از مد افتاده ،قدیمی و تاریخ
گذشته روایت شده است .فرصت شکل دادن به یک قهرمان
داستانی دیگر هم در این محدودیت نگاه ،از دست رفته است.
تا وقتی که ارتباط مردم و سینما به روز نباشد و مخاطب سینما
71
را هدایت نکند و میزان ورود و خروج استعداد به این صنعت،
همین باشد ،وضعیت به همین شکل خواهد ماند و این معدود
فرصت ها هم به دلیل عدم برنامه ریزی و قرار گرفتن ادم ها در
جاهای اشتباه از بین می رود.
گفتند فیلم را اکران کنید تا سینما
از بحران خارج شود
فکر می کنید فیل�م ضد گلول�ه ،باتوجه ب�ه اینکه
عده ای تصور می کنند یک س�وژه تکراری دارد و
قبال به این مسائل پرداخته شده ،چه شانسی در
گیشه داشته باشد؟
lضد گلوله ،فیلمی ب��ه نس��بت روان و با پرداخت
جذاب است که از بازی خوب مهدی هاشمی و انتخاب خوب
بازیگران دیگر بهره می برد ،اما فروش ان به خاطر یک سری
تابوشکنی هایی است که قبل از این فیلم در لیلی با من است ،
اخراجی ها و حتی درگشت ارشاد هم تکرار شده است .واقعیت
این اس��ت که حداکثر انرژی حاصل از شکستن این تابوها
مصرف شده اس��ت .وقتی بخواهید با این ایده های استفاده
شده ،تماشاگر را به سینما بیاورید ،مدام نیاز دارید که تابو های
جدیدی را بشکنید ،چون قبال از ظرفیت ها استفاده شده است.
و کاله قرمزی...
فرهنگ
lس��وءتفاهمی در مورد کاله قرمزی و بچه ننه رخ
داده است .این یک فرصت درجه یک بود که می توانست به
تولید فیلم مورد عالقه مردم منجر شود؛ اما حاصل کار یک
چیز دم دستی و سطح پایین اس��ت که تنها از انچه تا به حال
داشته استفاده کرده و ظرفیت تازه ای به وجود نیاورده است .از
قابلیت های نهفته برند شناخته شده اش میان طبقات مختلف
اجتماع استفاده کرده و با کنایه های اجتماعی و سیاسی اش،
جذابیت های ت��ازه ای به ان افزوده اند ،ام��ا همه اش همین.
چنین فرصتی با تولید یک فیلم با استانداردهای بسیار پایین
از دست رفته است.
اگر بخواهم ان را با قسمت سوم یک مجموعه محبوب
دیگر ،یعنی اسباب بازی 3مقایس��ه کنم ،می بینیم که مثال
انجا شرکت سازنده 10سال صبر کرده است تا یک داستان
خوب پیدا کن��د ،به جای اینکه برند خ��ودش را مصرف کند ،
ظرفیت ه��ای تازه ای برای ش��خصیت ها و برن��دش ایجاد
کرده اس��ت ،عوض اینکه از مایه بخورد .بخش��ی از فروش
کاله قرمزی و بچه ننه هم مثل فروش اخراجی های 3است،
یعنی این فیلم هم با دس��ت انداختن اگاهانه تمام نهادهای
نظم اجتماعی اس��ت که مطرح شده اس��ت .اما این ویژگی
برای تماش��اگر عام در تحلیل های��ی که همه اعتب��ار را به
شخصیت می دهد ،گم شده است .در حالی که کاله قرمزی
ایده خوبی بود ک��ه به همراه ش��خصیت کاله قرمزی و ایده
اشتی طبقات مردم و قرار گرفتن در برابر طبقات مرسوم نظم
اجتماعی می توانست محصول دلپذیری از کار دراید ،که با این
استانداردهای نازل تولید و متنی که بسیار سردستانه نوشته
شده است ،از دست رفته است.
مثلث شماره 141
در نیمه دوم س�ال ،با همه ان چیزی که از شرایط
س�ینمای ای�ران می دانی�م ،وضعی�ت را چگونه
می بینید باتوج�ه به انچ�ه در م�ورد فیلم های در
انتظار اکران شنیده می شود ،ممکن است سینما
رونق بیشتری داشته باشد؟
lباز هم اینها در چارچوب هم��ان حوض کوچک
قدیمی اتفاق می افتد .فروش کاله قرمزی می تواند چند فیلم
دیگر را که قرار است در اینده اکران شود تحت تاثیر قرار دهد ،
در واقع این شانس فیلم هایی اس��ت که بعد از کاله قرمزی
اکران می شوند .اما در مجموع من امیدوارم که هرچه زودتر به
سمت سینمای صنعتی حرکت کنیم ،یک سینمای بدون یارانه
داشته باشیم که هزینه اش تا حد امکان از جیب تماشاگرش
تامین شود و در کنار ورود ازاد فیلم های خارجی بتواند از این
حوض کوچک خارج شود و دریاچه ای بشود .در این صورت
استعدادهای فراوان این کش��ور ،برای نخستین بار در تاریخ
تولید محصوالت فرهنگی اش ،شکفته خواهد شد و به نتایج
شاهکاری خواهد رسیدg .
72
6
گفتوگوی مثلث با تهیه کننده بی خداحافظی
سینما خیلی وقت ها به ادم ها کمک می کند که مشهور شوند ،اما گاهی هم یک ادم مشهور به این عرصه وارد می شود
تا ان طور که محمد نشاط ،تهیه کننده فیلم «بی خداحافظی» می گوید ،سینما را نجات دهد .در این فیلم به نظر می رسد
بیش از انکه کارگردان ایده هایی برای اجرا داشته باشد ،این تهیه کننده بوده که طرح را در ذهنش ریخته ،لوازم و زوایای
ان را چیده و بعد از یک کارگردان برای اجرای ان کمک گرفته است .صرف پرداختن به زندگی یک ستاره البته جذابیت های
خودش را دارد ،اما دردسر هایش هم انگار یکی دو تا نبوده است .ضمن انکه ظاهرا این فیلم انطور که پیش بینی شده بود
هم به موفقیت در گیشه نایل نشده که همه این مباحث را خبرنگار مثلث با محمدنشاط در میان گذاشته است.
در وضعیتی که همه تهیه کننده ها از مقدار ناکافی
فروش ناراضی هس�تند ،ب�ه نظر می رس�د فیلم
بی خداحافظی به خاطر سوژه جذابش هم که شده
می تواند فروش خوبی را به دست بیاورد .فروش
فیلم تا امروز چطور بود؟
lواقعیت این است که انتظار ما بیش از این بود ،اما تا
حاال هم اگر انتظار ما کامال براورده نشده بیشتر به خاطر یک
سری محدودیت هایی است که فیلم با ان رو به رو بود.
مثال چه محدودیت هایی؟
lاول و مهم تر از همه اینک��ه در این چند روزی که
از اکران می گذرد به ما اجازه ندادند از صدای رضا صادقی در
تیزر ها اس��تفاده کنیم .خب این باعث می ش��ود که مخاطب
تکلیفش با فیلم مشخص نباشد .االن اگر به فیلم های روی
اکران نگاه کنید متوجه می ش��وید که مثال تکلیف مخاطب
با کاله قرمزی روشن است ،باالخره این شخصیت 20سال
سابقه دارد و مشخص است که مردم او را می شناسند ،اما تکلیف
ی که در تیزرش می گوید درا م هم مشخص
مخاطب با فیلم
نیست ،چه برسد به فیلم بی خداحافظی که موسیقایی است و
بعد صدای رضا صادقی در تیزرش شنیده نمی شود.
چرا اصرار داشتید که صدای رضا صادقی در تیزر
باشد؟
lدر فیلم ما به شش کنسرت رضا صادقی پرداخته ایم ،
باید صدای او در تیزر شنیده می شد ،با این همه محدودیتی که
ما در تیزر ها داشتیم ،با این قیمت های باالی تیزر ه ا که البته
تلویزیون 40تیزر رایگان به ما داد ،اما ما می خواستیم که صدای
رضا صادقی در تیزر باشد تا تکلیف مخاطب با فیلم روشن شود.
برای اینکه کاالیی بفروشد شما باید اول ان را خوب معرفی
کنید ،اول اطالع رسانی الزم است ،بعد باید فیلم در دسترس
باشد و بعد کیفیت فیلم مطرح می شود .اگر اطالع رسانی درست
صورت نگیرد مردم نمی دانند با چه چیزی روبه رو خواهند شد.
تبلیغات را به نس�بت س�ایر فیلم های روی پرده
چطور ارزیابی می کنید؟
lام��کان تبلیغ ما مث��ل کاله قرمزی نیس��ت .اگر
تلویزیون 40تیزر رایگان به ما داده است ،سهم کاله قرمزی
200تیزر بود .تبلیغات هم که در کل قیمت های نجومی دارد.
با این وضعیت و سابقه کاله قرمزی مشخص است که ان فیلم
می تواند فروش بیشتری به دس��ت بیاورد .کاله قرمزی این
شانس را داشت که در شب عید فطر یک ساعت و سی دقیقه
انتن شبکه دو را داشته باشد ،همزمان تکرار ان هم در شبکه
جام جم پخش شد .اما پنج دقیقه از انتن تلویزیون هم در اختیار
ما نبوده .متاسفانه اینطور نا برابری ها وجود دارد ،در صورتی که
تلویزیون می توانست اجازه دهد که در این مدت حداقل صدای
رضا صادقی پخش شود تا مردم به یادش بیفتند.
فروش فیلم تا به حال چطور بوده است؟
lبرای اینکه بگوییم فروش چط��ور بوده باید ان را
مقایسه کنیم ،اما این مقایسه نباید با اخراجی ها و کاله قرمزی
باشد .اگر به س��طح معمول فروش فیلم های سینمای ایران
نگاه کنیم باز هم فکر می کنم که ای��ن فیلم ظرفیت دارد که
بیشتر از این بفروشد.
خیلی ها معتقد هستند که چون این فیلم هم زمان
با کاله قرمزی اکران ش�ده ،ش�انس اورده .چون
وقتی مردم ی�ک بار به س�ینما می ایند ب�رای بار
دوم هم خواهند امد و ای�ن روی فروش فیلم های
اک�ران همزمان ب�ا کاله قرمزی و بع�د از ان تاثیر
می گذارد .به نظر ش�ما این اکران همزمان به نفع
فیلم تمام شد؟
lخ��ب دو نظر وج��ود دارد؛ یکی اینک��ه فیلم های
همزمان ب��ا کاله قرمزی بهت��ر می فروش��ند و دیگر اینکه
فیلم هایی که بعد از کاله قرمزی اکران می ش��وند ش��انس
بیشتری دارند ،اما این چیزی نیست که حاال بشود در موردش
اظهار نظر کرد .باید صبر کنیم و ببینیم که این فیلم و فیلم های
بعد از این چقدر می فروشند .انوقت انها را با هم مقایسه کنیم
و ببینیم که ایا اکران همزمان در فروش فیلم ها موثر تر بوده یا
اکران بعد از کاله قرمزی.
نظر خود شما چیست؟ اکران هم زمان مطلوب تر
بود یا اکران بعد از کاله قرمزی؟
lواقعیت این است که از من خواسته شد فیلم را به
اکران بدهم تا سینما از این بحران خارج شود .من هم به هر حال
روی حس��اب روابطی که با صنف و دوستان دیگر وجود دارد
قبول کرده ام .هدف ما این بود که س��ینما نج��ات پیدا کند و
وضعیت اکران بهتر شود.
موثر بود؟
lبله ،فکر می کنم تا حدودی توانستیم به این هدف
برسیم .تا حدودی فکر می کنم س��ینما کم کم از ان وضعیت
قبلی خارج می شود.
در کل فروش فیلم تا اینجا چطور بوده؟
lیکسری موانع وجود داشت .مثال ما در شهرستان ها
س��ینماهای زی��ادی را در اختیار نداش��تیم ،در ته��ران هم
س��ینمایی هایی که در اختیار ما هستند اغلب امکانات جانبی
الزم را ندارند ،مثال پارکینگ و رستوران یا کافه ندارند و همه
اینها روی فروش فیلم تاثیر می گذارد .البته مدیران س��ینما
ازادی یا مثال پردیس ها فوق الع��اده کار کرده اند ،ولی بعضی
سینما ها هم انطور که باید دل نمی سوزانند و اینها در نهایت به
ضرر فیلم تمام می شود.
در شهرستان ها هم ،مثال مش��هد که یک کالنشهر با
مردم عالقه مند به سینماست ما هنوز منتظریم که سینما هویزه
افتتاح شود تا یکی از سالن های ان را به ما بدهند .به هر حال
امیدوارم این اشکاالت هم یکی یکی برطرف شود .این فیلم
هنوز جای فروش دارد.
دارد .این یک مستند است یا سینمایی؟
lکار ما با مستند تفاوت های عمده ای دارد ،مثال ما
وارد حریم خصوصی رضا صادقی نشده ایم .هدف ما این بود
که الگوسازی کنیم .اتفاقی هم که در نهایت افتاد این بود که
ما بخشی از زندگی رضا صادقی را در فیلم استفاده کردیم .اما
فیلم برای اینکه مخاطب را در سینما نگه دارد نیاز به داستان
دارد .برای همین عالوه بر داستان هایی که از زندگی خود رضا
صادقی امده بود ،داس��تان های دیگری هم اضافه شد ،مثال
عش��ق قدیمی و کما و ...اینها در زندگی رض��ا صادقی اتفاق
نیفتاده ،اما ما انها را به داستان اضافه کردیم .فیلم در مجموع
ی در مورد
داستانی است و قالب مستند ندارد .در واقع این فیلم
ی با وجود رضا صادقی است.
رضا صادقی نیست ،بلکه فیلم
پیش بینی می کنید که فروش بتواند پاس�خگوی
هزینه های شما باشد؟
lامیدوارم که اینطور باشد .به هر حال مشکل تیزر
هم در همین روز های اخیر حل می ش��ود .اگر بتوانیم صدای
رضا صادقی را روی تیزر ها داشته باشیم فیلم را بهتر معرفی
کرده ایم.
در جریان تولید فیلم که از ای�ده تا فیلم هم خیلی
طول کش�ید ،حرف هایی وجود داش�ت ،مثال رضا
صادقی اول حاضر به حضور در فیلم نبود ،اما ظاهرا
بعدا قانع شد .چه اتفاقی افتاد؟
lرضا صادقی اول راضی نبود ،در واقع به خاطر این
بود که یکسری نگرانی هایی در مورد بازیگری داشت ،یعنی
فکر می کرد که از عهده این کار برنمی اید.
چه اتفاقی افتاد که راضی شد؟
lصحبت کردیم و راضی شد.
همین؟
lخب م��ن وقت��ی اجرا های رض��ا صادق��ی را در
کنسرت هایش دیدم ،احساس کردم می تواند از پس بازی هم
بر بیاید .وقتی صحبت کردیم قرار شد مثال دور او چند بازیگر
خوب قرار بگیرد .پیام دهکردی هم به عنوان بازیگردان خیلی
خوب کار کرد .چهار ماه تمام با رض��ا صادقی کارکرد تا برای
بازی اماده ش��ود .اما در نهایت چیزی که از کار درامد خیلی
خوب و رضایت بخش بود.
واقعی�ت ای�ن اس�ت ک�ه از م�ن
خواسته شد فیلم را به اکران بدهم
تا سینما از این بحران خارج شود .
م�ن ه�م به هر حال روی حس�اب
روابط�ی که ب�ا صنف و دوس�تان
دیگر وجود دارد قبول کرده ام
طرح داستان نشان می دهد که شما با استفاده از
شهرت رضا صادقی مردم را به سینما می کشانید ،
قاعدتا برای این موضوع فکر کرده بودید...
lبله ،رضا صادق��ی در این فیلم چه��ار ترانه جدید
هم اجرا کرده و این نشان می دهد که ما از شهرت او استفاده
کرده ایم .در واقع تاکید ما روی شهرت او و مشکل جسمانی
بود که او با ان زندگی می کرد .هدف ما این بود که یک الگو را
به جوانان معرفی کنیم و اصال با همین هدف هم بود که فیلم
پروانه گرفت g .
پس از بازی او هم راضی بودید؟
lطرح فیلم که اماده شد ،با اقای الوند و چند نفر دیگر
از دوستان هم صحبت کردم ،اما در همه موارد اختالف هایی
به وجود امد و کار نهایی نشد.
مثلث شماره 141
ظاهرا در مورد کارگردان هم تغییر هایی به وجود امد،
یکبار هم با کارگردان دیگری به توافق رسیدید اما
در نهایت فیلم را احمد امینی س�اخت .چه اتفاقی
افتاد؟
تهییه کننده فیلم امیدوار بود
با استفاده از ستاره هایی مثل
محمدرضا فروتن بتواند
به فروش خوبی دست پیدا
کند ،اما تاکنون فروش فیلم
او تعریفی نداشته است
فرهنگ
lبله ،رضا صادقی فکر می کرد که چون بازیگر نیست
نمی تواند از پس نقش اش بربیاید .اما در نهایت با انتخاب هایی
که برای نقش های مکمل انجام ش��د و تالش های دیگر در
نهایت نتیجه رضایت بخش بود.
جریان امدن و رفتن کیومرث پوراحمد چه بود؟
lاقای پوراحمد وقتی طرح را دید ،خیلی مایل بود که
فیلم را بسازد .با اقای پوراحمد حتی پروانه ساخت هم گرفتیم،
اما بعد برای پوراحمد یک سفر فرانسه پیش امد و بعد هم به
خاطر انکه او تعه��دی برای تئاتر به خانه هنرمندان داش��ت
میسر نشد.
چطور به احمد امینی رسیدید؟
lاز ابتدا هم م��ن به اقای امینی تمایل داش��تم ،اما
ایشان در ابتدا موافق نبود.
چه شد که در نهایت همکاری را قبول کرد؟
lاقای امینی می گفت که من اص�لا رضا صادقی
را نمی شناسم که بخواهم در موردش کار کنم ،اما بعد ظاهرا
اتفاقی با صدای صادقی اش��نا ش��دند و حدود یک سال بعد
تصمیم گرفتند پروژه را قبول کنند.
با این همه کش و قوس از کار نهایی راضی بودید؟
lکامال راضی بودم.
ظاهرا نقش شما در انتخاب عوامل و مراحل دیگر
مربوط به ساخت خیلی پررنگ بوده...
lمن از چهار سال قبل طرح این کار را در ذهنم داشتم
و ان را پیگیری می کردم ،برای همین هم بخش عمده ای از
عوامل را چیده بودم .تا سال 88رضا صادقی راضی نمی شد،
چند بار هم نویسنده را عوض کردیم تا نهایتا تیم کامل شد و
ساخت را شروع کردیم.
با توجه به اینکه فیل�م در محوری�ت رضا صادقی
ساخته ش�ده ،عده ای تصور می کنند فرم مستند
73
ورزش
انتصاب های مبهم
ورزش
مثلث شماره141
رفقا دور هم
وزیر ورزش بر چه اساسی اعضای هیات مدیره سرخابی را نصب کرد؟
1
مصطفی تاجیک
اهنگ تغییرات را همین یک ماه پی��ش وزیر ورزش
نواخت؛ وقت��ی در گفت وگوی��ی دو پهلو از احتم��ال ایجاد
تحوالتی در هیات مدیره سرخابی ها خبر داد.
محمد عباسی گفت« :البته تغییرات غیرممکن نیست
و ممکن است انجام شود».
این اظهار نظر در حالی به تیتر درشت روزنامه ها تبدیل
شد که خیلی ها نمی دانستند احمد رسولی نژاد در همان روزها
اس��تعفایش را به اقای وزیر تقدیم کرده اس��ت .همان طور
که خود رئیس هیات مدیره باشگاه استقالل در پایان هفته
نخست شهریور اعالم کرد که 40روز از تقدیم استعفایش
می گذرد.
رس��ولی نژاد اما در توضیحی کوتاه گفت« :با توجه به
کارهای فراوانی که در معاونت پارلمانی و استانی وزیر ورزش
باقی مانده بود 40 ،روز پیش استعفای خودم را تقدیم اقای
عباسی کردم و خوشحالم که با این استعفا موافقت شد».
ی جدی برای مدیران سرخابی بود .دو مدیری
این پیام
74
لو انتقاالت در ک��ورس رقابت برای جذب
که در فص��ل نق
س��تاره ها هزینه های میلیاردی داش��تند اما هنوز هیچ یک
از تیم ها در کورس تیم های باالی جدول قرار نگرفته اند.
در واقع زنگ خطر برای رویانیان و فتح اهلل زاده از هفته
گذش��ته نواخته ش��د تا حرکت های رو به جلو در دستور کار
مدیران عامل استقالل و پرسپولیس قرار بگیرد.
فتح اهلل زاده مدیر عاملی را به افشارزاده تعارف زد و تاکید
کرد که ماندن در اس��تقالل دیگر چنگی ب��ه دلش نمی زند
همانطور که بارها با چنین اظهاراتی سعی کرده فضای ادامه
فعالیت خود در استقالل را هموار کند.
وی گفت« :ای��ن تغییرات برای ترمی��م هیات مدیره
است و امیدوارم با اضافه شدن دوستان خوبم ،هیات مدیره
بتواند بیش از پیش درکنار تیم باشد و ما را در مسیر موفقیت
هدایت کند».
با اضافه شدن افش��ارزاده به باش��گاه استقالل ،همه
اعضای هیات مدیره باید س��حرخیزی را تمرین کنند ،چون
ش��اید جلس��ات هیات مدیره از این پس به ساعات نخست
بامداد بیفتد ،چرا که دبیر کمیته ملی المپیک روز کاری اش
را از ساعت پنج صبح اغاز می کند .فتح اهلل زاده اما با کنایه در
این باره می گوید« :یک دست کلید از کلیدهای اتاق مدیریت
برای اقای افشارزاده می سازم که از ساعت پنج صبح ایشان
کار را شروع کنند .من هم س��عی می کنم تا پنج بعد از ظهر
خودم را به او برسانم ،من تا دیروقت ،همان ساعاتی که اقای
افشارزاده کارش را شروع می کند در باشگاه هستم .طوری
برنامه ریزی می کنیم که از این پس وقتی دارم پنج صبح از
باشگاه می روم ،پستم را به حاجی افشارزاده بدهم تا باشگاه
24ساعته فعال باشد».
رویانیان نیز در مصاحبه ای اع�لام کرد که مخلصانه
حاضر اس��ت دیگر مدیرعامل پرسپولیس نباش��د ،اما این
پایان ماجرا نبود .یکی از خبرگزاری ها ،صبح روزی که قرار
بود اعضای هیات مدیره باشگاه های استقالل و پرسپولیس
معرفی شود در خبری که به نظر می رسید وظیفه حمایت از
مدیران عامل سرخابی را بر عهده دارد از شرط جالب روسای
سرخابی برای وزیر ورزش خبر داد.
این خبرگزاری نوشت« :به دنبال ایجاد تغییر و تحول
در اعضای هیات مدیره دو باشگاه اس��تقالل و پرسپولیس
ایجاد تغییرات در هیات مدیره س��رخابی ها نشان
می دهد که محمدعباسی اصال دل خوشی از وضعیت این
دو باش��گاه ندارد،همان طوری که برخی از کارشناسان
ورزشی دل خوشی از تصمیمات عباس��ی ندارند .با این
حال اراده او برای دور دادن به بعضی ها مثال زدنی است
چرا اصفهانی ها امدند؟
ورزش
حاال چند روز از احکام جدی��د اعضای هیات مدیره دو
باشگاه استقالل و پرسپولیس می گذرد .شاید مهمترین اتفاق
در انتصابات اخیر وزارت ورزش استفاده از دو مدیر اصفهانی
در دو هیات مدیره دو باشگاه استقالل و پرسپولیس بود.
بهرام افشارزاده به عضویت در هیات مدیره استقالل در
امد و مهدی تاج هم پستی مشابه در هیات مدیره پرسپولیس
گرفت .شاید حضور افشارزاده در هیات مدیره استقالل هم به
اندازه کافی تعجب اور بود ،اما از ان عجیب تر حضور تاج که
یک سپاهانی قدیمی است در هیات مدیره پرسپولیس بود.
تاج که سال ها خودش را یک سپاهانی می دانست در
حالی دقیقا به باشگاه رقیب این تیم یعنی پرسپولیس پیوست
که این حضور او به حتم از س��وی اصفهانی ه��ا و هواداران
سپاهان پذیرفتنی نیست و به نظر می رسد او دیگر همچون
سابق جایگاه سپاهانی خود را در اختیار نداشته باشد.
البت��ه در فوتبال ما از ای��ن اتفاقات زی��اد رخ می دهد
اتفاقاتی که هواداران هنوز به ان حساسیت دارند و به راحتی
از کنار این جابه جا شدن ها نمی گذرند.
پس از معرفی اعضای هیات مدیره باشگاه پرسپولیس،
حاال خیلی ه��ا در انتظار انتخاب رئی��س جدید هیات مدیره
هس��تند که تکلیف این موض��وع تا چند روز دیگر روش��ن
خواهد شد.
محمد رویانیان روز گذشته انصراف خود را به صورت
رس��می اعالم کرد و این تصمیم بعد از جلس��ه مدیرعامل
پرسپولیس با مهدی تاج گرفته شد .رویانیان و تاج در مورد
شرایط مدیریتی پرس��پولیس یکی ،دو س��اعت با یکدیگر
گفت وگو کردند و گویا رویانیان با تاج کنار امد تا برای ریاست
هیات مدیره انصراف خود را اعالم کند.
حاال تاج و فداحس��ین مالکی دو گزینه ای هستند که
یکی از انها به عنوان رئیس هیات مدیره انتخاب خواهد شد.
البته در این خصوص یک نقطه ابهام امیز وجود دارد و ان هم
نحوه انتخاب رئیس است.
اما در جلس��ه هیات مدیره باش��گاه اس��تقالل مقداد
نجف نژاد رئیس هیات مدیره این باش��گاه شد و فتح اهلل زاده
در سمت خود باقی ماند.
تغییرات سرخابی ها حاال در حالی با مخالف خوانی هایی
همراه ش��ده اس��ت که خیلی ها اعتق��اد دارند اس��تقالل و
پرس��پولیس در مسیر درس��تی هدایت نمی شوند و اعضای
جدید نمی توانند این تیم ها را از بحران خارج کنند یا دست کم
برای اینده سرخابی ها برنامه ریزی حرفه ای داشته باشند.
از س��ویی دیگر برخی ها نیز مخالفان را به پیشداوری
محکوم می کنندg .
مثلث شماره141
و با توجه ب��ه اختالفات و چالش های ج��دی که میان احمد
رس��ولی نژاد ،رئیس س��ابق هیات مدیره اس��تقالل و علی
فتح اهلل زاده ،مدیرعامل این باش��گاه به وجود امد ،رویانیان
و فتح اهلل زاده برای جلوگی��ری از تنش های احتمالی از وزیر
ورزش و جوانان درخواست هایی داشتند؛ اینکه یا خودشان
به عنوان رئیس هیات مدیره فعالیت کنند یا این دو باش��گاه
رئیس هیات مدیره نداشته باش��ند یا اینکه روسای جدید و
اعضای هیات مدی��ره در کارهای اجرایی دخالتی نداش��ته
باشند و فقط پیشنهادات خود را به مدیران عامل ارائه دهند».
موضع وزارت ورزش اما س��کوت ب��ود .اعضا معرفی
شدند .طبق پیش بینی ها تاج به پرسپولیس رسید و افشارزاده
به عضویت هیات مدیره استقالل درامد اما با اعالم اسامی
اعضای جدید ،هیات مدیره دو باشگاه پرسپولیس و استقالل
تکمیل شدند.
طی احکام جداگانه ای از سوی دکتر عباسی ،شهریاری
و بهرام افشارزاده به جمع علی فتح اهلل زاده ،مقداد نجف نژاد
و امیدوار رضایی در هیات مدیره اس��تقالل اضافه ش��دند.
در هیات مدیره پرسپولیس نیز فداحس��ین مالکی و مهدی
تاج به جمع س��ایر اعضای هیات مدیره که رویانیان ،محمد
حسین نژاد فالح و علی پروین هستند ،اضافه شدند .پس از
گذشت حدود یک سال از انتصاب ،اعضای هیات مدیره دو
باشگاه تغییر کردند.
29ش��هریور س��ال 90وزیر ورزش و جوانان ،احمد
رسولی نژاد ،امیدوار رضایی ،مقداد نجف نژاد ،عبداهلل ساور،
علی فتح اهلل زاده ،ج��واد زرینچه و غالمحس��ین فرزامی را
به عنوان اعضای هیات مدیره باش��گاه اس��تقالل و محمد
رویانیان ،علی پروین ،لط��ف اهلل فروزنده دهکردی ،محمد
پنجعل��ی و محمد حس��ین نژاد ف�لاح به عن��وان اعضای
هیات مدیره باشگاه پیروزی منصوب شده بودند.
یک روز پس از معرفی اعضای جدید ،محمد عباس��ی
فرصت خوبی پیدا کرده بود تا پاسخ روشنی به حرکت رو به
جلوی رویانیان و فتح اهلل زاده بدهد .وزیر ورزش تاکید کرد:
«رویانیان و فتح اهلل زاده شرطی برای حضور در هیات مدیره
نداشتند».
وی هرگونه شرط از سوی رویانیان و فتح اهلل زاده برای
حضور به عنوان رئیس هیات مدیره را رد کرد و گفت« :چنین
چیزی وجود نداش��ت ».مانور قدرت اما به اینجا ختم نشد.
عباسی در ادامه گفت وگویش خاطرنشان کرد« :بعید است
کسی بتواند این گونه شرط بگذارد (با خنده)».
وزیر ورزش در میان این طعنه ها نس��بت به موضوع
واگذاری س��رخابی ها به بخش خصوصی نیز واکنش نشان
داد« :طبق قانون باید تا پایان س��ال 93این دو باش��گاه به
بخ��ش خصوصی واگ��ذار ش��وند و در حال فراه��م کردن
مقدمات واگذاری هستیم و من هم موافقت خودم را در این
زمینه اعالم کردم».
انتصاب های وزیر ورزش که پس از مدت کوتاهی در
سطح هیات مدیره استقالل و پرسپولیس صورت می گیرد،
به شدت قابل نقد است .از پرسپولیس که شروع کنیم هیچ
دلی��ل منطقی ای برای اضافه ش��دن مهدی تاج مش��اهده
نمی شود .تاج اصوال نمی تواند کمک چندانی به پرسپولیس
کند ،چراکه نه قدرت جذب منابع مالی برای این باشگاه دارد
و نه مرجعیتی میان پرسپولیس��ی ها .وضعیت نژاد فالح هم
بهتر از این نیست.
کاش اقای وزیر از ایشان می پرسیدند در این سال ها که
در هیات مدیره پرسپولیس بوده اند چه دستاوردی داشته اند
و برای پرس��پولیس چه کرده اند .هم هواداران دوست دارند
پاسخ ایشان را بشنوند و هم شاید برای خود اقای نژاد فالح
هم جالب باشد که از عملکردش اگاه شود.
در اس��تقالل اما واقعا انتصاب نجف ن��ژاد قابل هضم
نیست .او که در جریان حذف استقالل از اسیا به دلیل نرفتن
به موقع فهرس��ت تیم از مقصران ش��ناخته می شود ،معلوم
نیست با چه مالک و میزانی عضو هیات مدیره شده و با چه
استداللی برکرسی ریاست نشسته .انتصاب او واقعا پرابهام
است و جای سواالت فراوانی دارد .حکایت بهرام افشارزاده
هم که چندان تازه نیس��ت .انتخابات کمیت��ه ملی المپیک
نزدیک است و ارتباط او با شیخ احمد می تواند گزینه سازمان
را به ساختمان کمیته المپیک برس��اند و افشارزاده را هم در
سمتش ابقا کند.
امیدوار رضایی هم در بهترین حالت نقشی هم سطح
نژاد فالح در پرس��پولیس دارد .او هم همیش��ه هست ،با هر
وزیری .انتصابات اقای وزیر بسیار سوال برانگیز ،ابهام امیز
و قابل انتقاد است.
75
بهرام افشارزاده چهره
مطرحی در ورزش
کشور است .او یکی از
مدیران همیشه حاضر
ورزش طی چند دهه
اخیر است ،اما همه اینها
باعث نمی شود فوتبالی ها
به این تازه وارد
هیات مدیره استقالل
لبخند بزنند؛ چه او هرگز
چهره ای فوتبالی نبوده
است
حلقه اصفهان
ورزش
2
مدیران اصفهانی به فوتبال بازگشتند
مثلث شماره141
افشارزاده به استقالل رسید؛ این خبر همان اندازه قابل
تامل بود که خبر پرسپولیسی شدن تاج!
به��رام افش��ارزاده و مه��دی ت��اج ک��ه ه��ر دو از
اصفهانی های ورزش کشور هس��تند ،حال در شرایطی به
هیات مدیره دو باشگاه استقالل و پرس��پولیس پیوسته اند
که موافق��ان و مخالفانی دارند؛ موافقان��ی که تاج را کمک
حال پرسپولیس در بحران می بینند و افشارزاده را وزنه ای
برای هیات مدیره استقالل .در این بین حلقه مفقوده ماجرا
چیست؟ ش��اید معمای حضور افش��ارزاده در هیات مدیره
باش��گاه اس��تقالل با دعوای اشکار عباس��ی -علی ابادی
بی ارتباط نیس��ت .وقتی دبیر کمیته ملی المپیک ابان ماه
خوشایندی را پیش روی خودش نمی بیند و البته در مورد تاج
هم کم وبیش حدس هایی مطرح است که به روحیه خاص
او برمی گ��ردد .اصفهانی های ورزش ح��اال به هیات مدیره
سرخابی ها رسیده اند.
هاشمی طبا ،سرحلقه اصفهانی های ورزش
مصطف��ی هاش��می طبا وزارت صنای��ع ،مع��اون
رئیس جمه��وری و ریاس��ت س��ازمان تربیت بدن��ی را در
کارنامه اش دارد .همچنین مدتی رئیس کمیته ملی المپیک
جمهوری اسالمی ایران بوده است.
او وقتی به عرص��ه مدیریت ورزش قدمگذاش��ت که
پیش از ان مدیریت در صنعت را تجربه کرده بود .ش��اید به
همین دلیل تصمیم گرفت سیاست های غفوری فرد را ادامه
دهد .غفوری فرد ،رئیس وقت سازمان تربیت بدنی ،سیاست
خاصی را اغاز کرده ب��ود .او ورزش را نه به دیده عاملی تنها
روحیه بخش ،بلکه به عنوان یکی از دغدغه های اصلی مردم
کش��ور دنبال می کرد .چه پیش از ان ورزش به خصوص در
دوران جنگ عاملی روحیه بخش به شمار می رفت ،اما پس از
جنگ مدیرانی همچون غفوری فرد و به تبع ان هاشمی طبا
سعیکردند ورزش را توس��عه ببخشند .به همین دلیل است
76
که گفته می شود ورزش کشور در دوره هاشمی طبا به ثبات
نسبی رس��ید .در ان مقطع افرادی بودند که اگرچه در دوره
ریاس��ت غفوری فرد در س��ازمان تربیت بدنی جزو مدیران
ورزش بودند ،اما هاشمی طبا با حفظ این افراد و میدان دادن
به انها باعث شد تا خود این افراد بعدها از وی بعنوان سرحلقه
اصفهانی های ورزش نام ببرند .در واقع غفوری فرد ادم های
صنعتی را به ورزش اورده بود ،اما این هاش��می طبا بود که
چتر حمایتی اش را از این اف��راد قطع نکرد و به نوعی همراه
با سیاست های رئیس قبلی گام برداشت .اصفهانی ها یکی
پس از دیگری در ورزش کشور پررنگ می شدند .کرباسیان،
پوالدگر ،رحیم��ی ،تاج ،خلیلی��ان و ...اصفهانی هایی که از
صنعت امده بودند .این نام ها ش��اید قرابت فکری خاصی
به خصوص از لحاظ سیاس��ی با هاش��می طبا نداشتند ،اما
هاشمی طبا به ثبات ورزش می اندیش��ید .هر چند پر و بال
گرفتن همه این نام ها را نمی ش��ود به هاشمی طبا ربط داد؛
چه افراد پرنفوذی همچون اسالمیان و ترکان نیز در قدرت
گرفتن مدی��ران اصفهانی در ورزش کش��ور نقش مهمی
داشتند.
مرد سایه ها
«من یک ماه بود که به فدراسیون نمی رفتم .از وقتی
دچار حمله قلبی ش��دم ،دیگر نای کار کردن ندارم و قصد
ندارم به این زودی ها به شرایط کار برگردم».
از این اظهار نظر ش��اید تنها چند م��اه می گذرد .حاال
مهدی تاج سالم تر از گذشته به میدان برگشته است .قلبش
هم دیگر درد نمی کند .حتی به برخی از رفقای رسانه ای خود
خبر بازگشتش را ارسال می کند.
وقتی درباره مهدی تاج صحب��ت می کنیم ناخوداگاه
بازی خوانی حرفه ای او به ذهن متبادر می شود .این نقل قول
خود تاج اس��ت که می گوید دوس��تان زی��ادی دارم که در
جناح های چپ و راست حضور دارند و شاید هیچکس بهتر
از خود او شخصیتش را شرح نداده است .به خصوص وقتی
قرار است او بین خطوط رانندگی کند شاید تنها یک برنامه
بی نقص تمرکزش را به هم بزند .در غیر این صورت او قواعد
البی کردن را خوب می شناسد ،درس��ت مثل روزهایی که
در اتحادیه فوتبال در قامت دبیر این اتحادیه اصرار داشت
همه اعضا باید از گزینه ای فوتبالی مقابل گزینه س��ازمان
تربیت بدنی که اتفاقا خود رئیس س��ازمان تربیت بدنی بود
حمایت کنند ،اما با ب��ازی زیرکانه اش در نهای��ت خود را با
محمد علی ابادی همراه کرد تا موجی از انتقادها از س��وی
اعضای اتحادیه فوتبال او و رفتارهای خاصش را نشانه برود.
مهدی تاج ام��ا پیش از انکه به فدراس��یون فوتبال بپیوندد
معاون اداره کل صنایع اس��تان اصفهان بود و سپس راهی
کارخانه ذوب اهن شد .همین انتقال باعث شد تا او عضویت
در هیات مدیره باش��گاه ذوب اهن را تجربه کند ،اما اتفاق
جالب انجایی رخ داد که او به باشگاه رقیب پیوست و ریاست
هیات مدیره باش��گاه س��پاهان را بر عهده گرفت .او بعدها
روزنامه جهان فوتبال را منتشر کرد تا بیش از پیش خود را
معرفی کند؛ اتفاقی که تا ح��دود زیادی رخ داد تا خیلی ها با
قابلیت های خاص این چهره اشنا ش��وند .او تا همین سال
گذشته عضو هیات رئیسه فدراسیون فوتبال بود؛ پستی که
پشت کردن به اتحادیه ان را نصیبش کرده بود ،اما در نهایت
اختالفاتش با علی کفاشیان به جایی رسید که مقابل رئیس
فدراس��یون فوتبال قرار گرفت .او این بار هم قصد داشت با
نزدیک ش��دن به وزارت ورزش رقیبش یعنی کفاشیان را
کنار بزند ،اما خبر نداشت که پس از گذشت چهار سال قرار
نیست با همان شیوه قدیمی پیروز ش��ود .او کنار زده شد و
در فدراسیون جدید جایی پیدا نکرد اما بازگشت او به عرصه
مدیریتی در نوع خود بی سابقه است؛ هنوز هیچ کس معمای
حضور وی در هیات مدیره باشگاه پرسپولیس را حل نکرده
اس��ت؛ هر چند برخی حدس هایی می زنند ام��ا با این حال
حضور وی که چهره ای بیشتر سپاهانی است در پرسپولیسی
که حاال خیلی ها ادعا دارن��د انها باید عضو هیات مدیره اش
باشند موضوع حیرت انگیزی است.
افشارزاده؛ غریبه فوتبال
بهرام افش��ارزاده چه��ره مطرحی در ورزش کش��ور
اس��ت .خیلی ها اعتقاد دارن��د او یکی از مدیران همیش��ه
حاضر ورزش طی چند دهه اخیر است ،اما همه اینها باعث
محمد پوالدگر تکواندو را از س��ال ۱۳۵۸نزد ش��هید
قورچانی در اصفهان اغ��از کرد .وی دان هف��ت تکواندو از
فدراس��یون جهانی تکواندو ( )WTFدارد و ب��ه عنوان داور
و مربی بین المللی تکواندو نیز فعالیت هایی داش��ته اس��ت.
رئیس هیات تکواندو قم ،عضو ش��ورای اجرایی فدراسیون
جهانی تکوان��دو ،نایب رئیس اتحادیه تکواندو اس��یا ،عضو
ش��ورای اجرایی فدراس��یون جهانی تکواندو ،عضو شورای
اجرایی کمیته ملی المپیک ایران ،حاال ریاس��ت فدراسیون
تکوان��دو را بر عه��ده دارد .وی روحیات خ��اص خودش را
دارد .در کارنامه مدیریتی اش فراز و نشیب هایی وجود دارد؛
یعنی هم موفقیت هایی داش��ته و هم مانن��د المپیک 2012
اشتباهات و ناکامی هایی دیده می شود .با این حال این چهره
اصفهانی فرد خوشنامی به شمار می رود .وی به عنوان رئیس
فدراسیون تکواندو سال گذشته با بازگشت رضا مهماندوست
به س��رمربیگری تیم ملی تکواندو ایران به شدت مخالفت
کرد که پس از ناکام
ی تکواندو کاران در المپیک 2012لندن
واکنش تند مهماندوس��ت و برخی مخالفان را درپی داشت.
حلقه اصفهانی های ورزش ای��ران تنها به ای��ن نام ها ختم
نمی شود .افراد دیگری هم هستند که از جمله انها می توان
به سعید زاد اذری ،حسین کفعمی ،حبیب اهلل ناظریان و البته
چهره ای مهم همچون س��ردار ترکان اشاره کرد که ریاست
هیات فوتبال استان اصفهان را در سال 72بر عهده داشت و در
کارخانه فوالد مبارکه فرد بسیار با نفوذی به حساب می امد .اما
به واسطه اینکه بیشتر عالقه مند بود در صنایع نظامی خدمت
کند ،هیات فوتبال استان اصفهان را ترک کرد تا محمد رضا
ساکت میدانی پیدا کند و س��مت نایب رئیسی هیات فوتبال
استان اصفهان را بر عهده بگیردg .
معلوم نیست به چه دلیل پذیرفت
که عضو هیات مدیره استقالل شود،
اما هرچه هست برای مردی که خیلی
از پست های ورزشی را تجربه کرده
عضویت در هیات مدیره یک باشگاه
پیام خوبی در بر ندارد .شاید او به
روزهای پایانی عمر حرفه ای اش
نزدیک می شود.
سال گذشته موفق شد با سپاهان
قهرمانی در لیگ برتر را تجربه وخود
را به عنوان مدیری موفق به جامعه
فوتبال معرفی کند؛ با این حال او
امسال برای بیشتر مطرح شدن در
حلقه مدیران ورزشی باید از عنوان
سال گذشته خود دفاع کند؛ کار
سختی به نظر می رسد.
پوالدگر؛ مدیر موفق
ورزش
خیلیدلشمی خواهدفرصتیایجاد
شود تا با فدراسیون نشین ها و در
راسهمهانهاعلیکفاشیان
تسویه حساب کند ،شاید به
همین دلیل همه توان خود را به کار
گرفت که فعالیت حرفه ای اش را
در باشگاه پرسپولیس دنبال کند.
وقتی اصفهانی ها جابه جا شدند
محمد رضا ساکت اگرچه با سپاهان افتخارات متعددی
را کسب کرد ،اما یک انتقاد همواره درباره اش وجود داشت؛
او مدیر هزینه بود .او سال گذش��ته در حالی از مدیرعاملی
باشگاه سپاهان کناره گیری کرد که به نظر می رسید وی را
مجبور به استعفا کرده اند .او یکی از اصفهانی هایی بود که
توانست در فوتبال ایران جایگاه مهمی را برای خودش ایجاد
کند ،اما با اضافه شدن غالمحسین حسینی به عنوان رئیس
هیات مدیره این باشگاه روش��ن بود که او دیگر در سپاهان
جایی نخواهد داشت.
از همان ابتدا نیز ش��نیده می شد که ساکت و حسینی
با توجه به اختالفاتی که بین انها وج��ود دارد قادر به ادامه
همکاری نیستند و دیر یا زود از هم جدا خواهند شد .همزمان
با این تغییرات از س��وی دیگر اصغر دلیلی در ذوب اهن نیز
حلقه اصفهانی ه��ای ورزش را دچار تنش ک��رد .حتی کار
دلیلی به دستگیری و بازداشت وی منتهی و اتهامات مالی
نیز درباره او مطرح ش��د .با این حال محمد رضا ساکت جزو
ان دسته از مدیران اصفهانی است که همواره برای بازگشت
ی جانشین
به فوتبال شانس باالیی دارد .حاال علیرضا رحیم
وی در باشگاه س��پاهان است؛ جانش��ینی که سال گذشته
موفق ش��د با س��پاهان قهرمانی لیگ برتر را ب��ه کارنامه
مدیریتی اش اضافه کن��د .وی در اصفه��ان و به طور کلی
ورزش ایران چهره مطرحی اس��ت .رحیمی فوتبالش را از
تیم پایه سپاهان از سال ۱۳۴۸شروع کرد و تا سال ۱۳۵۲
در این تیم حضور داش��ت .در س��ال ۱۳۵۲او به تیم اصلی
سپاهان دعوت شد و در جام تخت جمشید حضور داشت .او
در بین سال های ۱۳۵۲تا ۱۳۶۴به مدت ۱۲سال برای تیم
سپاهان بازی کرد و س��پاهان تنها باشگاهی است که وی
در ان توپ زده اس��ت .رحیمی در سال ۱۳۶۴و در سن ۳۰
سالگی بازنشسته شد.
پس از بازنشستگی علیرضا رحیمی در سال ،۱۳۶۴او
در س��ال ۱۳۶۵به عنوان عضو کمیته فنی باشگاه سپاهان
انتخاب شد و تا سال ۱۳۶۹در این پست مشغول به کار بود.
در س��ال ۱۳۶۹او ب��ه عضویت فدراس��یون هندبال
مثلث شماره141
نمی ش��ود فوتبالی ها به این تازه وارد هیات مدیره استقالل
لبخن��د بزنند؛ چه او هرگ��ز چهره ای فوتبالی نبوده اس��ت.
این اصفهانی س��ختکوش در حال حاض��ر دبیر کمیته ملی
المپیک است و طبق قانون تا ابان ماه این سمت را در اختیار
خواهد داشت .او سال های متمادی در ژیمناستیک فعالیت
داشته و در میادین بین المللی افتخاراتی را هم کسب کرده
است .درباره بهرام افشارزاده نمی توان به بیوگرافی کاملی
دس��ت پیدا کرد .با این حال او با روحیه خاصی که دارد در
ش��رحی از کارنامه حرفه ای خود حتی عناوینی که در دوره
دبس��تان به دس��ت اورده را از قلم نینداخته اس��ت .وی در
سال 64به عنوان رئیس فدراس��یون ژیمناستیک انتخاب
ش��د و این اولین تجرب��ه مدیریتی وی در ورزش کش��ور
بود.او س��پس به بیس ب��ال و وزنه برداری رف��ت و در انجا
نیز ریاس��ت فدراس��یون را بر عهده گرف��ت .در واقع کمتر
پس��ت مدیریتی در ورزش وجود دارد که بهرام افش��ارزاده
ان را تجربه نکرده باشد ،اما همه اینها را که جمع کنیم یک
واقعیت درباره او وجود دارد؛ او ح��اال به محل بازی وزارت
ورزش تبدیل شده اس��ت؛ جایی که یک طرف نبرد محمد
عباسی ،وزیر ورزش است و طرف دیگر محمد علی ابادی
رئیس کمیت��ه ملی المپیک .افش��ارزاده اما با پیوس��تن به
اس��تقالل خود را با رقیب علی ابادی همراه کرده و خواسته
یا ناخواس��ته در ائتالف علیه علی ابادی نقش مهمی را ایفا
می کند .موضوع��ی که خود افش��ارزاده ان را قبول ندارد و
واکنش منفی نش��ان می دهد اما چه کس��ی است که نداند
او همواره بازی خوانی خوب��ی دارد .مخالف خوانی ها درباره
حضور افشارزاده در فوتبال از جایی نشات می گیرد که او در
معدود تجربه های خود در همکاری با اهالی فوتبال سخت
ناکام بوده اس��ت .هنوز خیلی ها برخوردهای عجیب وی با
غالمحسین پیروانی ،س��رمربی تیم امید ایران را فراموش
نکرده اند ک��ه در نهایت انقدر حاشیه س��از ش��د که مربی
با اخالق فوتبال ایران تصمیم گرفت امیدها را ترک کند .او
در حالی از موفقیت پیروانی و تیمش سخن می گفت که در
برخی مصاحبه ها شرایط بس��یار بدی از لحاظ روحی برای
کادر فنی ایجاد می کرد .به عنوان مث��ال تنها چند روز پس
از حض��ور در تمرینات تیم امید و ابراز خرس��ندی از حضور
پیروانی در راس کادر فنی این تیم در مصاحبه ای گفت این
تیم به مربی خارجی نیاز دارد .همه این اتفاقات باعث شده تا
افشارزاده نزد فوتبالی ها چهره چندان اشنایی نداشته نباشد.
او برای فوتبالی ها همیشه حکم غریبه را دارد.
در امد و در سال ۱۳۷۲به عنوان رئیس فدراسیون هندبال
انتخاب شد .وی در تاریخ ۲۳اسفند سال ۱۳۸۸با اینکه در
تاریخ ۱۳بهمن همان سال برای چهار سال دیگر به عنوان
رئیس فدراس��یون هندبال انتخاب ش��ده بود از سمت خود
استعفا کرد.
وی در تاریخ ۱۸مرداد ۱۳۹۰با استعفای محمدرضا
س��اکت جانش��ین وی در مقام مدیرعاملی باشگاه فوتبال
سپاهان شد.
77
شناسنامه ام صادره از تهران است
تو گو با مصطفی هاشمی طبا درباره استفاده از مدیران اصفهانی
گف
3
وقتی نام مصطفی هاشمی طبا را می شنویم بی اختیار فکر و ذهنمان می رود سمت و سوی سازمان تربیت بدنی؛
ریاست او بر این سازمان و البته طیف مدیران اصفهانی که توسط او وارد فدراسیون های ورزش شدند و زمام امور را
به دست گرفتند.علیرضا رحیمی ،محمد پوالدگر و مهدی کرباسیان مدیرانی بودند که با حضور مصطفی هاشمی طبا
ریاست فدراسیون های هندبال ،تکواند و بدمینتون را برعهده گرفتند .البته که هاشمی طبا از خود دفاع می کند و می گوید
اصال اصفهانی نیست که بخواهد از مدیران اصفهانی حمایت کند .هاشمی طبا خودش را اصفهانی نمی داند ،برای حرف
خود دلیل هم می اورد .رئیس سابق س�ازمان تربیت بدنی با ذکر این جمله اثبات می کند که اصفهانی نیست« :وقتی
می روم اصفهان نمازم را شکسته می خوانم!» با اش�اره به این مطلب که مدیران اصفهانی سهم مهمی در پیشرفت
ورزش کشور داشته اند این مصاحبه را بخوانید.
شما یکی از منتقدان وزارت ورزش هستید و البته
انتقادهای شما در اکثر مواقع منطقی است و روی
حس�اب و کتاب .وزارت ورزش چن�د روز پیش
اعضای هی�ات مدیره اس�تقالل و پرس�پولیس
را انتخاب ک�رد .ایا ای�ن اعضا قادرن�د دردی از
دردهای این دو تیم پرطرفدار و بزرگ دوا کنند؟
lبه نظ��ر من اعض��ای هیات مدیره ای��ن دو تیم
باید به یک دلیل انتخاب ش��وند ،اما من دلیل انتخاب این
افراد را هرگز نمی دان��م .به همین دلیل ه��م نمی توانم در
مورد ان صحبت کن��م اما می توانم درب��اره مابقی انتخاب
هیات مدیره ها حرف بزنم.
ورزش
در روزهایی که این دو تیم پرطرفدار به خصوص
استقالل با مشکالت عدیده ای دست و پنجه نرم
می کنند که یکی از انها ملی است ،ایا انتخاب این
اعضای جدید می توان�د کمی از دغدغه های این
دو باشگاه کم کند؟
مثلث شماره141
lاصال کاری ندارم ایا می توانند مشکالت مالی را
حل کنند یا نه ،چرا که هر وقت این دو تیم اسپانسر نداشته اند
منبع ثالثی به نام دولت به میان امده و تمام مشکالت را حل
کرده .من با اصل انتخاب هیات مدیریه مخالفم.
دقیقا منظورتان چیست؟
lاینکه اول باید هیات مدیره انتخاب ش��ود و بعد
اعضا دور هم بنش��ینند و مدیرعامل را برگزینند .بر اساس
قانون تجارت ابتدا باید اعضای هیات مدیره انتخاب شوند
و انها مدیرعاملی را انتخاب کنند که همسو با هیات مدیره
باشد .به نظر من این درست نیست که مدیرعامل را وزارت
انتخاب کند ولی بعد از ان اعضای هیات مدیره معرفی شوند.
شما در حالی از وزارت ورزش انتقاد می کنید که
در دوران ریاستتان بر سازمان تربیت بدنی خیلی
از انتقادها هم به ش�ما وارد است .به عنوان مثال
زمانی که شما رئیس سازمان تربیت بدنی شدید
سعی کردید مدیران اصفهانی که همشهری تان
بودند را به فدراسیون های ورزشی ببرید و از انها
استفاده کنید...
من اصال اهل قوم گرایی و نژادگرایی نیستم .نمی دانم
روی چه اصلی این حرف را می زنید اما من در دوران حضورم
به عنوان رئیس سازمان تربیت بدنی سعی کردم از توانایی
بهترین مدیران استفاده کنم و برایم فرقی نداشت این مدیر
اصفهانی باشد یا تبریزی یا اهل شیراز.
اما خیلی ها معتقدند در شرایط برابر دو مدیر ،شما
رای به مدی�ری می دادید که اه�ل اصفهان بود.
به عنوان مثال محمد پوالدگ�ر ،علیرضا رحیمی
یا مهدی کرباس�یان که البته همگ�ی از مدیران
اصفهانی ورزش ایران محس�وب می شوند ،اما
با نظر مستقیم شما وارد فدراس�یون ها شدند و
البته این نکته همچنان وج�ود دارد که چون انها
78
اصفهانی بودند رئیس فدراسیون شدند...
lبا حرف های شما موافق نیستم .اقای پوالدگر که
از قبل در فدراسیون بود.
ولی رئیس که نبود...
lنایب رئیس بود ،اما وقتی رئیس کنار رفت او امد و
زمام امور را به دست گرفت .درباره این تغییرات به هیچ وجه
بحث اصفهان��ی و غیر اصفهانی مطرح نب��ود .رحیمی هم
مدیر کل تربیت بدنی استان اصفهان بود که از انجا امد و شد
رئیس فدراسیون هندبال .این نظریه که چون انها اصفهانی
بودند رئیس فدراسیون شدند هرگز درست نیست و نمی دانم
چه کسانی این شایعه ها را درست می کنند.
به هر حال همچنان یک سری بحث وجود دارد که
شما به مدیران اصفهانی بیشتر بها می دادید...
lاصال در قاموس من این نوع ن��گاه نمی گنجد.
اصال مگر لشکر کش��ی اس��ت که می گویی��د اصفهانی یا
غیر اصفهانی؟ ممکن اس��ت یک مدیر از رشت موفق باشد
یا یکی از مش��هد بیاید و کار را به دس��ت بگیرد .همانطور
که در دوران ریاس��ت من ب��ر س��ازمان تربیت بدنی چنین
اتفاق��ی رخ داد .داورزنی از مش��هد ام��د و به عنوان رئیس
فدراس��یون اسب س��واری انتخاب ش��د .کارنامه و رزومه
روس��ای فدراس��یون ها در زمان من موجود است .بروید و
ببینید کجایی بودند و چه نتایجی به دست اوردند.
ولی ب�ه یکباره تع�داد مدی�ران اصفهان�ی زیاد
باز هم می گویم حرف شما را قبول ندارم .بروید
تحقیق کنید و ببینید در زمان من چند اصفهانی
رئیس فدراسیون بودند 40 .تا فدراسیون داشتیم
اما فکر می کنم یک دهم مدیران اهل اصفهان
بودند .اقای دادگر اهل استان اذربایجان بود و
کامبوزیا هم اصلیتی بلوچی داشت .ایا اینها هم
اصفهانی بودند؟
شدند .این موضوع را می پذیرید؟
lخب اصفه��ان از نظر صنع��ت ،ادبیات و مذهب
انسان های برجسته ای داشته ،اصال خیلی از علما اصفهانی
بوده اند .اذربایجان و خراسان هم همین طور .اینکه من بیایم
و ادم ها را به خاطر اصفهانی یا غیر اصفهانی بودن برگزینم
حرف اش��تباهی اس��ت که هرگز در دوران مدیریت من به
چشم نمی خورد .اصال یک سوال از شما دارم.
بفرمایید...
lمگر اقای فائقی که س��ال ها مع��اون من بود و
انجام وظیفه می کرد ،اصفهانی بود؟ او اهل اذربایجان بود.
اقای رضوی که او هم زمانی معاون من بود اهل مازندران
ی هم اصفهانی نبود ،پس چطور
بود و نه اصفهان .دکتر خرم
شما این صحبت ها را بیان می کنید؟
ببینید اقای مهندس ،بحث ما این نیست که انها
موفق نبوده اند ،اتفاقا همیش�ه گفته ای�م که اصفهان
بهترین مدیران ورزشی را در اختیار دارد .بحث اصلی
ما برمی گردد به ازدیاد مدیران اصفهانی پس از حضور
شما در سازمان تربیت بدنی...
lباز هم می گویم حرف شما را قبول ندارم .بروید
تحقیق کنید و ببینی��د در زمان من چن��د اصفهانی رئیس
فدراس��یون بودند 40 .تا فدراسیون داشتیم اما فکر می کنم
یک دهم مدیران اه��ل اصفهان بودند .اق��ای دادگر اهل
استان اذربایجان بود و کامبوزیا هم اصلیتی بلوچی داشت.
ایا اینها هم اصفهانی بودند؟ تازه من تنها دو مثال زدم اما اگر
بخواهید با مدرک ثابت می کنم که من س��عی نکردم مدیر
اصفهانی بیاورم.
ولی از نظر ما همین مدیران اصفهانی مثل رحیمی
و پوالدگ�ر که ش�ما اورده ای�د مدی�ران موفقی
بودند...
lمن نیاوردم و کاری هم ندارم موفق بودند یا نه.
همیشه نوع نگرشم به ادم ها فارغ از شهر ،دیار ،فامیل ،قوم
و قبیله بوده.
اما قانع نمی شویم ،چرا که ش�ما خودتان به این
دلیل که اصفهانی بودید هوای مدیران اصفهانی
را نگه داشتید...
lکی گفته من اصفهانی هس��تم؟ شناس��نامه ام
صادره از تهران است!
ولی اصلیت تان اصفهانی است...
lپدر و مادر م��ن اصفهانی هس��تند ،اما خودم در
تهران به دنیا امدم و در این شهر هم بزرگ شدم .خیلی کم
به اصفهان می رفتم و حتی االن هم که می روم نماز شکسته
می خوانم نه نماز کامل.
ول�ی همانطور ک�ه گفتی�م یک�ی از خصوصیات
اصفهان تربیت بهترین مدیران ورزشی است،
موافقید؟
lمن اماری در این زمینه ندارم .می توانم بپرس��م
منظور شما چیست؟
منظور ما افرادی مثل افشارزاده ،ساکت ،رحیمی و
پوالدگر هستند...
lببینید ساز و کار باش��گاه فرق دارد با فدراسیون.
به عنوان مثال ساز و کار و س��اختار باشگاه سپاهان طوری
بود که هم ساکت توانسته موفق شود و هم رحیمی .ضمن
اینکه با حرف ش��ما مخالفم ک��ه تربیت مدی��ران یکی از
خصوصیات اصفهان اس��ت .در اصفهان ادم برجسته زیاد
بوده و این شهر تنها مدیر خوب نداشته.
مثال؟
lاقای فرش��چیان بهترین مینیاتوریس��ت ایران
است .س��روش صحت در کارگردانی یک استثنا محسوب
می ش��ود .محمد اصفهانی جزو بهتری��ن خوانندگان ایران
اس��ت .کیومرث پوراحمد یک کارگردان فوق العاده است.
ضمن اینکه اصفهان در زمینه مذهب هم یکی از شهر های
مذهبی به شمار می رود .همان طور که اذربایجان ادم های
برجسته دارد و همچنین شیراز و بقیه شهرها.
ولی خیلی از اصفه�ان و ادم های برجس�ته این
شهر حرف زدید .انگار تعصب دارید به این شهر
و اصفهانی هستید واقعا...
lگفتم ک��ه اصلیتم اصفهانی اس��ت اما در تهران
بزرگ ش��ده ام .ضمن اینکه گفت��م بقیه ش��هرهای ایران
هم ادم های برجس��ته زیاد دارند .در کل نگاهم به ورزش
نگاه قومی و فامیل��ی نبود و واقعا این موض��وع را از ته دل
می گویمg.
این دو نفر چهکمکی می کنند؟
درباره تغییرات مدیریتی استقالل و پرسپولیس
مهدی ربوشه/دبیر ورزش مثلث
4
ورزش
مثلث شماره141
چه اتفاقی ب��رای تیم ه��ای دهم و ش��انزدهم لیگ
برتر ش��وک محس��وب می ش��د؟ تیم هایی که هنوز دولت
نگاه خاصی به انه��ا دارد و اتفاقا ضعیف بودنش��ان را تاب
نمی اورد .شاید مدیران بلند پایه ورزش از میان چند انتخاب
گزینه ایجاد تغییرات در هیات مدیره دو باش��گاه استقالل
و پرس��پولیس را انتخاب کرده اند و با این اس��تدالل که ما
می خواهیم هیات مدیره س��رخابی ها را کامل کنیم دس��ت
به کار ش��ده اند .اگر نخواهیم لیس��ت جدید را دوباره مرور
کنیم ،دس��ت کم دو نام بیش از پیش خودنمایی می کنند.
نام هایی که اتفاقا واکنش های متفاوتی را به خود دیده اند؛
مهدی تاج و بهرام افشارزاده.
به نظر نمی رس��د این دو چهره ش��ناخته ش��ده برای
استقالل و پرسپولیس شوک به حساب بیایند و مثال از هفته
هشتم رقابت های لیگ سرخابی ها روی نوار برد بیفتند .چند
هفته دیگر هم اگر چنین اتفاق��ی رخ دهد محصول حضور
این افراد نبوده ،چون اساس��ا مش��کل دو تیم پرسپولیس و
استقالل نه از نداش��تن هیات مدیره بلکه از مسائل دیگری
نش��ات می گیرد .امیر قلعه نویی بر خالف همه س��ال های
درخشان خود در لیگ برتر هنوز نتوانسته استقاللی بسازد
که چش��م نواز بازیکند و در س��وی مقابل پیرمرد پرتغالی
اصال در اندازه های یک معمار یا حتی یک مربی متوس��ط
هم نشان نداده است .حال اینکه گذشته مانوئل که از افتخار
و قهرمانی پر اس��ت ،هرگز دل را خ��وش نمی کند .درباره
پرس��پولیس نکته مهمی وجود دارد که این روزها کمتر به
ان توجه می شود؛ بازیکنان به خودباوری منفی رسیده اند؛
اینکه ان قدر قدرت دارند که اگ��ر اراده کنند حتی کاپلو را
هم فراری می دهند چه برسد به استیلی و دنیزلی و مانوئل!
اگر بپذیری��م که ای��ن واقعی��ت تلخ ای��ن روزهای
پرسپولیس اس��ت عجیب تر از ان اضافه شدن مهدی تاج
به جریان تصمیم گیرنده باشگاه پرسپولیس است .چه شیوه
مدیریتی مهدی تاج پر است از حرف های دو پهلو .پر است
از موضع گیری هایی که گاها تغییر کرده یا از اساس تکذیب
شده اس��ت .ایا این ش��یوه به پرس��پولیس کمک می کند؟
نگاهی به ش��یوه مدیریتی مهدی تاج در فدراسیون فوتبال
چه بود؟ جز اینکه هرگز نه در کنار علی کفاشیان بلکه به طور
غیر مستقیم مقابل او قرار می گرفت و سعی در تقویت جبهه
خود داشت؟ اختالفی که زیرکی اش باعث شد تا در ماه های
اخر عمر حضورش در فدراسیون رسانه ای شود!
حاال این چهره باید در کنار محمد رویانیان قرار بگیرد.
فردی که جنس مدیریتش کامال متفاوت اس��ت .مرتب با
رسانه ها صحبت می کند .شور دارد .اگر چه پر شور بودنش
گاهی به اش��تباهاتی می انجامد اما با بازیکنان و کادر فنی
صریح اس��ت و خالصه از جنس دیگری اس��ت .پس چرا
مهدی تاج که سابقه اش هرگز به پرسپولیس نمی رسد حاال
جامه مدیریت باشگاه پرس��پولیس به تن کرده است؟ شاید
پاسخ این معما در ماموریتی نهفته که بنای ان مهار محمد
رویانیان است.
مهار اق��ای مدیر عام��ل از انچه ک��ه وزارت ورزش
نسبت به ان حساس��یت پیدا کرده یا معترضش شده است.
همان طور که رئیس شدن مقداد نجف نژاد در هیات مدیره
اس��تقالل و اضافه ش��دن بهرام افش��ارزاده در ان باشگاه
احتماال با همین هدف محقق ش��ده است وگر نه چه دلیلی
داشت فتح اهلل زاده در حرکتی رو به جلو مدیرعاملی استقالل
را از همان تعارف های مخصوصش بزند و بگوید ماندن در
اس��تقالل دیگر چنگی به دل نمی زند .بهتر اس��ت به رتبه
سرخابی ها برگردیم .اس��تقالل دهم اس��ت و پرسپولیس
شانزدهم .هنوز حتی فوتبالی هم ارائه نمی کنند که هوادار
به اینده این دو تیم امیدو ار شود ،اما گویا در وزارت ورزش
دغدغه ها چیز دیگری است .دغدغه اصلی انگار مهار اقایان
مدیرعامل است .هر چند نه تنها رتبه این دو تیم در جدول
لیگ ،بلکه برخوردهای سطح پایین این دو نفر در رسانه ها
جای تحملی برای مدی��ران بلند پایه ورزش کش��ور باقی
نگذاشته است .هر چه باش��د مهدی تاج و افشارزاده به ان
مرحله از پختگی رس��یده اند که در روزنامه های ورزشی با
ادبیات هواداران با یکدیگر سخن نگویند .انتصاب های اخیر
وزارت ورزش اما نش��ان می دهد که جریان تصمیم گیرنده
برای سرخابی ها هنوز در رش��ته فوتبال دست خط خوشی
ندارد .اگر انتصاب های اخیر را خیلی خوشبینانه نگاه کنیم
و در پس این جابه جایی ها چش��م بر تس��ویه حس��اب ها و
جاه طلبی های ش��خصی ببندیم الاقل یک واقعیت وجود
دارد؛ این چهره های ش��ناخته ش��ده نمی توانن��د چیزی به
این دو باش��گاه اضافه کنن��د .وقتی علی فت��ح اهلل زاده به
دیده طنز ب��ه حضور افش��ارزاده نگاه می کن��د و می گوید:
«من ب��رای افش��ارزاده کلیدهای یدک می س��ازم تا صبح
زود کارش را ش��روع کند و خودم از بعد از ظهر به باش��گاه
می ایم» دیگر انتظ��ار وقوع تحول در اس��تقالل موضوع
خنده داری است ،همان طور که حضور مهدی تاج که یک
چهره س��پاهانی است در پرس��پولیس نواهای خوشی را به
گوش نمی رساند .ش��اید مهدی تاج کم عالقه نیست جای
رویانیان را هم بگیرد ،اما بد نیس��ت او به سرنوشت افرادی
چون داریوش مصطفوی هم توجه کند ،هر چه باش��د تاج
ادم کم توجهی نیس��ت .انتصاب های اخیر و ایجاد تغییرات
مدیریتی یا به قول وزارت ورزش کامل کردن هیات مدیره
سرخابی ها راه حل برون رفت از بحران این دو تیم نبود .اگر
در استقالل افشارزاده را چهره ای محافظه کار و قانع بدانیم
در پرسپولیس پای خیلی چیزها در بین است که از جمله ان
می توان به خط و نشان مهدی تاج برای فدراسیون نشین ها
اش��اره کرد .در این بین تکلیف تیم های دهم و ش��انزدهم
لیگ چه می شود؟ س��والی است که ش��اید بعد از طرح ان
دردش بیشتر هم بشود .ش��اید هیچ چیز معلوم نیست ،اما
حدس هایی می توان زدg .
علی فتح اهلل زاده به مدیرعاملی استقالل عالقه
خاصی دارد ،حاال هر چقدر هم که تالش کند باز
هم رسانه ها متوجه این عالقه مندی او هستند.
جالب اینکه هر وقت احساس کند وزارت ورزش
قصد کنار زدنش را دارد در مصاحبه ای رو به جلو
می گوید من دیگر نمی مانم.
79
پاراالمپیک
فریاد توانایی
پاراالمپیک و لذت تام رقابت
دیـــدار
اینجا جایی برای توانستن اس��ت ،جایی که می توان
تمام نتوانس��تن های دنیا را شکس��ت داد و فریادی در دنیا
سر می گیرد که اری می توان ،می توان نقص ها را پشت سر
گذاشت ،می توان نداشتن ها را با خواستن ها جایگزین کرد.
ورزش کردن در اینجا بیشتر از انکه رقابت با دیگران باشد،
جدالی با خویش��تن اس��ت؛ جدالی که در ان باورها تقویت
می شود .جایی اس��ت برای انکه بدانی افسوس نداشتن ها
را باید به دور انداخ��ت و جای ان را با توانس��تن ها پر کرد...
اینجاست که تمام بدن متحد می شود تا جای خالی انجایی
که نیست را پر کند .با خویشتن خویش می جنگند و با غلبه
بر این نداش��تن تمام خویش��تن خویش را به کار می گیرند،
برای همین اس��ت که می گوییم اینجا رقابت با حریفان به
اندازه رقابت با خود اهمیت ندارد ...و اینجاس��ت که رقابت،
ارزشی واالتر از یک ورزش پیدا می کند و در مسیر زیبا انسان
به خودشناسی می رسد .اری اینجا پاراالمپیک است ...جایی
که معلولیت دیگر علتی برای ضعف نیست و معنایی می شود
برای انک��ه قوی تر باش��ی .اینجا پاراالمپیک اس��ت ،جایی
که نفس ش��رکت در رقابت ها خودش یک پیروزی بزرگ
است ،فارغ از اینکه قوی تر باشی ،س��ریع تر یا حتی انکه به
باالتر برسی ...اینجا پاراالمپیک است ،جایی برای احساس
ناب ترین و تام ترین لذت رقابت...
مثلت شماره141
تاریخچه رقابت های پاراالمپیک
درتاری��خ 28ج��والى ،1948روز برگزارى مراس��م
افتتاحیه بازی هاى المپیک لندن ،1948دکتر گاتمن اولین
دوره مسابقات براى ورزشکاران ویلچرى با نام «بازی هاى
استوک مندویل» را برگزار کرد .در سال 1952مجروحین
جنگى هلند به این جنبش پیوس��تند و کمیت��ه بین المللى
بازی هاى اس��توک مندویل ( )ISMGFتش��کیل شد .در
س��ال 1960اولین دوره بازی هاى پاراالمپیک مستقیما بعد
از بازی هاى المپیک در رم ایتالیا برگزار ش��د .در این رویداد
از همان سالن هاى ورزش��ى و چارچوب مورد استفاده براى
بازیهاى المپیک استفاده شد و 400ورزشکار از 23کشور در
ان شرکت داشتند .این بازی ها به همین رویه هر چهارسال
یک بار بع��د از بازی ه��اى المپیک برگزار ش��د .گروه هاى
مختلف معلولیتى در مس��ابقات س��ال 1976به این رویداد
پیوس��تند و اولین دوره بازی هاى پاراالمپیک زمس��تانى در
همان سال برگزار ش��د .همچنین در سال 1960با حمایت
فدراسیون جهانى مجروحین جنگى ،یک کارگروه بین المللى
در خصوص ورزش معل��والن به منظور بررس��ى و مطالعه
مش��کالت ورزش معلوالن تشکیل ش��د .این کار منجر به
ایجاد یک فدراسیون ورزش��ى بین المللى در سال 1964به
نام ( ISODسازمان بین المللى ورزش هاى معلوالن) شد.
این س��ازمان فرصت هایى را براى ان دسته از ورزشکارانى
که نمی توانستند زیر مجموعه ISMGFقرار گیرند شامل
معلولیت هاى نابینایى ،قطع عضو ،افراد مبتال به فلج مغز و
پاراپژى را فراهم کرد .در ابتدا 16کشور به عضویت ISOD
در امدند و این س��ازمان تالش فراوانى کرد تا ورزش��کاران
نابینا و قطع عضو را در بازی ه��اى پاراالمپیک تورنتو 1976
و مبتالیان به فلج مغز را در بازی ه��اى 1980ارنهم را وارد
اولین تیر طالیی تاریخ
زهرا نعمتی اولین بانوی طالیی ایرانی در پاراالمپیک
«خدا را شکر می کنم .این سخت ترین رقابت من بود و کار سختی پیش رو داشتم .حریف
ایتالیایی من بسیار خوب تیر می زد و خوشحالم که سخت ترین پیکار عمرم را برنده شدم .خواستن
توانستن است »...لحظه ای پس از اینکه تیر او طال را نشان گرفت ،این جمالت را به زبان اورد.
او زهرا نعمتی است؛ نخستین بانوی ایرانی که توانست در رقابت های پاراالمپیک مدال طال به
دست اورد .زهرا نعمتی ،کماندار کشورمان در فینال ریکرو انفرادی زنان با نتیجه هفت بر سه
مقابل الیزابت میجنو از ایتالیا به پیروزی رسید .او در مرحله نیمه نهایی نیز مقابل کماندار دیگری
از ایتالیا به برتری رس��یده بود .نعمتی در پایان رقابت فینال خود در حالی که از خوشحالی گریه
می کرد ،با پرچم ایران دور افتخار زد و مورد تشویق شدید تماشاگران قرار گرفت .زهرا نعمتی
متولد 14فروردین 1364است و با این مدال طال در تاریخ ورزش ایران جاودانه شدg .
80
بازی های پاراالمپیک کند.
رقابت هایی که هر چهارس��ال یکبار درس��ت پس از
پایان رقابت های المپیک تابستانی ،برگزار می شود تا گستره
ورزش را به اندازه تمام انسان های روی زمین گسترش دهد
و با این رقابت ها بود که دیگر سهم معلوالن حسرت نبود و
انها حضوری فعاالنه دارند.
ایران در پاراالمپیک
ایران و پاراالمپیک ،تاریخی سرشار از افتخار را گوشزد
می کند .امسال هفتمین حضور خود در رقابت های پاراالمپیک
را تجربه می کنیم .ما همواره یکی از کش��ورهای مدال اور
این رخداد ورزشی جهان بوده ایم .ایران در اولین حضورش
در رقابت های پاراالمپیک در س��ال ۱۹۸۸س��ئول با هشت
مدال به رتبه ۲۸جهان دس��ت یافت .در پاراالمپیک ۱۹۹۲
بارسلون ،س
یو هفتم دنیا ش��د ،در ۱۹۹۶اتالنتا با ۱۷مدال
به رتبه ۲۰دنیا رس��ید ،در رقابت های ۲۰۰۰س��یدنی با ۱۲
طال ،چهار نق��ره و هفت برنز جایگاه ش��انزدهمی دنیا را در
میان ۱۲۳کش��ور به دس��ت اورد ،در ۲۰۰۴اتن هم جایگاه
۲۳جهان را از ان خود کرد ،در مسابقات پاراالمپیک پکن در
سال ۲۰۰۸موفق به کسب پنج نشان طال ،شش نقره و سه
برنز در میان ۱۴۷کشور شد و به جایگاه ۲۲دست یافت .فقط
اگر به خاطر بیاوریم که تیم والیبال نشسته پر افتخار ترین تیم
جهان است ،می تواند به مصداق مشت نمونه خروار وضعیت
ورزش جانبازان ومعموالن را در ایران ارزیابی کرد...اری این
س��رزمین مردان و زنانی دارد که فریاد توانایی را در گستره
جهان پخش می کنندg .
فرزین طالیی
مجید فرزین اراده را معنی کرد
وزنه برداری ایران تنها در المپیک نبود که خوش درخش��ید .در مسابقات پاراالمپیک هم
مردانی بودند که در جدال با اهن ،طال صی��د کردند .از جمله این مردان مجید فرزین اس��ت.
وزنه بردار دسته 82/5کیلوگرم کشورمان مدال طال را از ان خود کرد.
فرزین در حرکت اول وزن��ه 233کیلوگرمی را مهار کرد و در حرکت دوم نیز موفق ش��د
وزنه 235کیلوگرمی را مهار کند .نماینده وزنه برداری کشورمان در پاراالمپیک 2012لندن در
ی نیز موفق عمل کرد تا در نهایت با کسب مدال طال
حرکت س��وم در مهار وزنه 237کیلوگرم
به کار خود پایان دهد .پس از مسجل شدن طالی فرزین ،وی برای رکوردشکنی به میدان امد
و وزنه 244کیلویی را انتخاب کرد که از پس این کار برنیامد.در این دس��ته وزنه برداران چین و
مصر به ترتیب دوم و سوم شدندg .
جلیل خواست و توانست
خداحافظییککاپیتان
علی حسینی طال گرفت و خداحافظی کرد
اولین مدال طالی ایران را باقری گرفت
علی حسینی ،ورزشکار ایرانی در مسابقات وزنه برداری
قدرتی پاراالمپیک و در دسته ۷۵کیلوگرم موفق شد صاحب
مدال طال شود .علی حس��ینی در حرکت اول خود به راحتی
وزنه ۲۱۶کیلویی را مهار کرد .وزنه بردار ایران برای حرکت
دوم درخواس��ت وزنه ۲۲۰کیلویی کرد که از پس این وزنه
هم برامد و قهرمان پاراالمپیک ش��د .حسینی که خیالش از
قهرمانی راحت بود ،در حرکت سوم هم وزنه ۲۲۵کیلویی را زد
و با این حد نصاب مدال طال را بر گردن اویخت .وزنه برداران
مصر و چین در این دسته به ترتیب با رکوردهای ۲۱۹و ۲۱۳
کیلوگرم نقره و برنز گرفتند .وزنه بردار مصری برای حرکت
سوم خود درخواست وزنه ۲۲۴کیلوگرم کرده بود که در مهار
اولین مدال کاروان ایران در مسابقات پاراالمپیک لندن
را جلیل باقری به دست اورد .جلیل باقری ،نماینده ایران در
مسابقات پرتاب وزنه مردان موفق ش��د رکورد پاراالمپیک
را در کالس F55بشکند و نخس��تین مدال طالی کاروان
ورزشی ایران را در پاراالمپیک لندن به دست اورد .او با پرتاب
وزنه به فاصله 11/63متری رک��ورد پاراالمپیک در کالس
خود را هشت سانتیمتر بهتر کرد .باقری پس از کسب مدال
طال گفت «:خوشحالم که مدال طالی پاراالمپیک را گرفتم
تا گوشه ای از زحمات مربیانم را جبران کرده باشم .مربیانم
تالش چند ماهه ای را برای اماده کردن من داش��تند و این
مدال را به انها تقدیم می کنمg ».
ان ناموفق بود و با ۲۱۹به کار خود پایان داد .حسینی پس از
مسابقات گفت« :سومین حضورم در رقابت های پاراالمپیک با
کسب مدال طال همراه شد و از همین جا از میادین خداحافظی
می کنم و جای خود را به جوان ها می دهمg ».
پیمان سرعت
پیمان نصیری در دوی 1500متر طال گرفت
غرور زیبای مرادی
مدال طالی سیامند رحمان
قوی ترین مرد پاراالمپیک هم ایرانی است
سیامند رحمان با رکوردش��کنی موفق به کسب مدال
طالی دس��ته فوق س��نگین وزنه برداری و هشتمین مدال
طالی ایران در پاراالمپیک ش��د .رقابت ه��ای وزنه برداری
قدرتی بازی ه��ای پاراالمپیک در دس��ته فوق س��نگین با
رکوردشکنی و مدال طالی سیامند رحمان به پایان رسید.
س��یامند رحمان با بلند ک��ردن وزن��ه 270کیلوگرم رکورد
پاراالمپیک را شکس��ت و در همان ابتدای کار مدال طالی
ستاره ای به نام محسن کائدی
نامی که نباید فراموش کرد
فوران انرژی
«خدا را شکر می کنم که چنین مدالی را گرفتم .خودم
پیش بینی می کردم که طال بگی��رم .اکنون که پرچم ایران
بار دیگر برافراشته شد احساس غرور می کنم.
امیدوارم بچه های وزنه برداری از این به بعد مدال های
طال بگیرند .اینکه طال گرفتم خوب اس��ت اما خوشحال تر
می ش��دم رکورد پاراالمپیک را می زدم اما خیلی هم از این
بابت بد نش��د چون رکورد پاراالمپیک دست یک وزنه بردار
ایرانی است ».نادر مرادی یک معدن انرژی است ،این انرژی
را می توان از همین مصاحبه هم دریافت کرد ،او بالفاصله
پس از کس��ب مدال طال ،وعده دو مدال ط�لای دیگر را
هم داده بود ....نادر مرادی با باالی س��ر ب��ردن وزنه 196
کیلوگرمی به مدال طالی پاراالمپیک لندن رسید.
مرادی در حرکات اول و دوم وزنه های 192و 196را
دیـــدار
مدال طال دست یافت.
در این ماده «پک دانیل» از لهستان با زمان سه دقیقه
و ۵۹ثانیه و ۴۵ص��دم ثانیه به مدال نقره رس��ید و «رافائل
کورک» از لهستان با حدنصاب س��ه دقیقه و ۵۹ثانیه و ۵۳
صدم ثانیه مدال برنز را بر گردن اویختg .
مثلت شماره141
سریع تر یکی از شعار های المپیک است که می تواند در
پاراالمپیک هم مصداق داش��ته باشد.پیمان نصیری یکی از
سریع ترین های المپیک است .دونده معلول کشورمان مدال
طالی مسابقات دوومیدانی بازی های پاراالمپیک لندن در
کالس T20ماده ۱۵۰۰متر را برگردن اویخت و یازدهمین
مدال را برای کاروان دلوار به ارمغان اورد.
مسابقات دوومیدانی پاراالمپیک لندن سه شنبه شب
گذشته با رقابت دوندگان در کالس 20 Tماده ۱۵۰۰متر
پیگیری شد .نماینده کشورمان در این رقابت که در ورزشگاه
المپیک پارک شهر لندن برگزار شد ،پیمان نصیری بود که
با حدنصاب سه دقیقه و ۵۸ثانیه و ۴۹ثانیه قهرمان شد و به
مهار کرد اما در حرکت سوم در پرس وزنه 203کیلوگرمی
ناکام ماند .در وزن -60کیلوگرم مس��ابقات وزنه برداری
پاراالمپیک لندن بعد از مرادی« ،ایفانی ناجوفور» از نیجریه
با حدنصاب 188دوم ش��د و «یانگ» از چین با مهار وزنه
185کیلوگرمی به مدال برنز رسیدg .
نام او را به خاطر بس��پارید ،او معدنی از استعداد است.
یک س��تاره که در پاراالمپیک همه کار ک��رد؛ طال گرفت،
نقره گرفت و رکورد شکس��ت .چه در پرتاب نی��زه و چه در
پرتاب وزنه .محسن کائدی ،ورزشکار ایرانی در رشته پرتاب
نیزه (کالس اف )۳۴-۳۳توانست با پرتاب نیزه خود به طول
۳۸متر و سی س��انتیمتر ،صاحب مدال طال شود و کاروان
پاراالمپیک ایران را صاحب س��ومین مدال طالی خود کند.
محسن کائدی در پرتاب نیزه مردان موفق شد رکورد جهان
را که به خودش تعلق داشت بشکند .وانگ یانژانگ از چین
با هفت س��انتیمتر اختالف نقره گرفت و کم��ال کاردجنا از
الجزایر صاحب مدال برنز شد .او همچنان در کالس F34
با پرتاب وزنه به میزان 12متر و 94سانتیمتر مدال نقره این
رقابت ها را بر گردن اویخت .ورزشکار مراکشی با 13متر و
10سانتیمتر ضمن شکستن رکورد جهان و المپیک صاحب
مدال طال شد و نماینده فرانسه به مدال برنز رسیدg .
خود را قطعی ک��رد .رحمان در حرکت دوم ه��م وزنه 280
کیلویی را مهار کرد .ملی پوش ایران برای حرکت سوم خود
به رکورد جهان که 291کیلوگرم و متعلق به خودش است
حمله کرد و وزنه ای 10کیلو سنگین تر یعنی 301کیلوگرم را
درخواست کرد که یک دست او در باال اوردن وزنه کم اورد
و این رکورد ثبت نشد .اما همانند المپیک که قوی ترین مرد
جهان یک ایرانی بود ،عنوان قوی ترین مرد پاراالمپیک هم
به ملی پوش توانمند ایران رسید.نزدیک ترین رقیب رحمان،
فاریس از عراق بود که وزنه 242کیلویی را مهار کرد و نقره
گرفت .وزنه بردار کره جنوبی نیز به مدال برنز رسیدg .
81
روز ملی ادبیات کودک
مکتوب
شورای عالی انقالب فرهنگی با تایید مصوبه شورای فرهنگ عمومی ۱۸ ،تیر ،روز درگذشت مهدی اذریزدی را به عنوان روز
ادبیات کودک و نوجوان در تقویم ثبت کرد .ش��ورای عالی انقالب فرهنگی در جلسه 717خود و بنا بر پیشنهاد شورای فرهنگی
عمومی روز ۱۸تیر را به عنوان روز ادبیات کودک و نوجوان ثبت کرد و بر این اساس این روز از سال اینده در تقویم رسمی کشور
به عنوان روز ادبیات کودک و نوجوان نامیده خواهد شد.داستان نامگذاری این تاریخ به عنوان روز ادبیات کودک و نوجوان از اوایل
تابستان اغاز شد؛ زمانی که منصور واعظی ،دبیر شورای فرهنگی عمومی در اظهار نظری از انتخاب این روز که سالروز درگذشت
مهدی اذریزدی نیز هست ،به عنوان روز ادبیات کودک و نوجوان در ش��ورای فرهنگ عمومی خبر داد.با این حال شورای عالی
انقالب فرهنگی با تثبیت نظر شورای فرهنگ عمومی ۱۸ ،تیرماه را به طور رسمی به عنوان روز ادبیات کودک و نوجوان نامگذاری
کرد.مهدی اذریزدی ،نویسنده سرش��ناس اثار کودکان و نوجوانان و نویس��نده کتاب «قصه های خوب برای بچه های خوب»
۱۸تیر ۱۳۸۸در سن ۸۸سالگی در گذشتg .
چشمان بسته ،دهان های گشوده
مکتوب
مکتوب
دیـــدار
ریشه ها و عوامل شکل گیری اش��وب های پس از انتخابات 88در کتابی با عنوان
«چشمان بسته دهان های گش��وده» به قلم امیر محبیان از سوی پژوهشگاه فرهنگ،
هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارش��اد اسالمی منتشر شد.بررس��ی ریشه ها و عوامل
شکل گیری اشوب های پس از انتخابات 88به عنوان یک طرح پژوهشی در سال 88در
پژوهشگاه تعریف و محبیان به عنوان مجری این طرح تعیین شد .در این کتاب ریشه ها
و عوامل شکل گیری اشوب های پس از انتخابات 88واکاوی شده و سعی شده پاره ای از
راهکارهای محتمل برای کاستن از اسیب های چنین اتفاقاتی ارائه شود.
محبیان در بخش��ی از مقدمه خود بر این کتاب اورده است« :فارغ از قضاوت های
مختلفی که ممکن است پیرامون وضعیت پدید امده در س��ال 88وجود داشته باشد ،در
یک نکته نمی توان تردید کرد و ان اینکه ان مقط��ع دارای اثراتی مهم بر پیکره اجتماع
و نیروهای فعال در حوزه سیاس��ت بود و طبعا در گذر زمان ،هر جریان سیاس��ی قرائت
خاص خود را از رخدادها به مثابه تاریخ خواهد نگاش��ت؛ اما در این کتاب ،نویسنده سعی
کرده به گونه ای فراتحلیل( )Meta Analysisو با اتکا به تحلیل های موجود ،به ویژه
تحلیل های هواداران جریان سبز ،ذهنیت طراحان ،برنامه ریزان و تولیدگران فکری این
جریان را بکاود و تا حد امکان به ژرفای تحلیل های انها رس��وخ کند».کتاب «چشمان
بسته دهان های گش��وده» در 233صفحه و با قیمت 5900تومان از سوی پژوهشگاه
فرهنگ ،هنر و ارتباطات وزارت فرهنگ و ارشاد اس�لامی مردادماه 1391منتشر شده
استg .
مثلت شماره141
نمایش
بازرس هاند واقعی
نمای��ش «بازرس هان��د واقعی» به نویس��ندگی تام
استوپارد ،ترجمه امیر امجد و کارگردانی بورژین عبدالرزاقی
از پنجم شهریور ماه روی صحنه سالن گوشه فرهنگسرای
نیاوران می رود .این نمایش داستان دو منتقد را روایت می کند
که به تماشای یک داستان معمایی ،جنایی ،پلیسی نشسته اند
تا درباره ان مقاله ای بنویسند ،اما در حین اجرای نمایش هر
دو به سمت کمدی کش��یده می شوند و در مس��یر اتفاقات
نمایش قرار می گیرند تا جایی که ....داستان نمایش داخلی
در مورد فرار یک دیوانه جنایتکار از زندان است که بر اساس
اطالعیه های پلیس که از رادیو پخش می شود رد او تا حوالی
ملک اربابی مالدون در حومه اس��کس توسط بازرس هاند
ردیابی شده است .صحنه داخلی مربوط به اتاق نشیمن این
خانه اربابی است؛ جایی که سینثیا ،بیوه جوان و زیبای ارباب
مالدون زندگی می کند.نمایش «ب��ازرس هاند واقعی» به
تهیه کنندگی امین زندگانی و نقش افرینی الیکا عبدالرزاقی
بان��وی اول درب��ار ،میالد رحیم��ی ،بابک کریم��ی ،بهاره
کیان افشار ،شهروز شبستری ،فواد اصفهانی ،ساناز زمانی،
سینا فرید ،نیما راد و امیر اقاجان در سالن گوشه فرهنگسرای
نیاوران اجرا می ش��ود .بورژین عبدالرزاق��ی کارگردان این
نمایش در اسفند ماه 87نمایش «گفت وگوهای پس از یک
خاکسپاری» به نویسندگی یا س��مینا رضا را در کارگاه تئاتر
سمندریان به روی صحنه برده است .نمایش «بازرس هاند
واقعی » تا 24ش��هریور ماه همه روزه در ساعت 20:30در
سالن گوشه فرهنگسرای نیاوران اجرا می شودg .
82
مکتوب
خاطرات خصوصی ارنولد
کتاب خاطرات ارنولد شوارتزنگر با عنوان «یاداوری کامل :قصه حقیقی و باورنکردنی
زندگی من» اول اکتبر منتشر می شود.
این کتاب که دربرگیرنده خاطرات یکی از مطرح ترین قهرمانان فیلم های اکش��ن
هالیوود و فرماندار پیشین کالیفرنیاست ،اول اکتبر ( 10مهر) روانه بازار می شود.
ارنولد ش��وارتزنگر که چهار بار قهرم��ان زیبایی اندام جهان ش��ده این کتاب 656
صفحه ای را از سوی انتشارات «سیمون اند شوستر» روانه بازار کتاب می کند.
عنوان این کتاب که از یکی از فیلم های معروف «ارنول��د» یعنی «توتال ریکال»
گرفته شده ،به نوعی یاداور شهرت او در عالم سینما نیز هست.
ش��وارتزنگر متولد ١٩٤٧در اتریش اس��ت که در جوانی راهی لندن شد و سپس به
امریکا مهاجرت کرد .او با وجود نداش��تن اس��تعداد چندان در زمینه بازیگری به واس��طه
بدنس��ازی که از نوجوانی به ان می پرداخت وارد هالیوود شد و نخستین فیلمش در سال
١٩٧٣بر پرده نقره ای نقش بس��ت .او خیلی زود تبدیل به قهرمان فیلم های اکشن شد و
مدتی بعد نیز به عنوان فرماندار کالیفرنیا انتخاب شد.
کتاب «یاداوری کامل» با همکاری «پیتر پتری» نوشته شده است .به گفته انتشارات
«سیمون اند شوستر» این کتاب نه تنها مس��ائل تازه ای از زندگی او را در اختیار خواننده
می گذارد ،بلکه برای نخس��تین بار گوش��ه های مهمی از زندگی خصوصی او را نیز عیان
می کند.اش��تیاق زیادی برای این کتاب به ویژه پس از جدایی ارنولد از همسرش «ماریا
شرایور» روزنامه نگاری از خانواده «کندی» وجود داردg .
رویداد
شاهکارگمنام
برندگان جایزه هوگو
«شاهکار گمنام» نام داستان کوتاهی از انوره
دوبالزاک است که همراه با یک داستان کوتاه دیگر
در قال��ب یک کتاب ب��ا ترجمه مهش��ید نونهالی به
کتابفروشی ها راه یافته است .نونهالی این داستان را از
بهترین داستان های کوتاه بالزاک می داند که وجوهی
روانشناس��انه و عمیق را درباره نگاه یک هنرمند به
زندگی نشان می دهد« .ش��اهکار گمنام» کتابی در
برگیرنده دو داستان کوتاه از انوره دوبالزاک ،نویسنده
قرن نوزدهمی فرانسه اس��ت که به تازگی با ترجمه
مهش��ید نونهالی راهی کتابفروش��ی ها شده است.
اهمیت این داستان کوتاه دوبالزاک به اعتقاد بسیاری
از منتقدان اثارش به اندازه رمان های اوست و در میان
داستان های کوتاه این نویس��نده نیز می توان ان را
شاخص ترین اثر به شمار اورد .این داستان به صورت
پاورقی در یکی از نش��ریات فرانسه منتشر می شده
است .بالزاک نویس��نده ای است که به نقاشی بسیار
عالقه مند بوده و این عالقه در اثار داس��تانی او نفوذ
کرده است .داستان «شاهکار گمنام» درباره نقاشی
است که انقدر کمال گراست که در نهایت اثارش را
نابود می کند .در بخشی از داستان «شاهکار گمنام»
می خوانیم« :ماموریت هنر تقلی��د کردن از طبیعت
نیست ،بلکه بیان ان اس��ت! تو که یک نسخه بردار
دون پایه نیستی ،یک شاعری!» g
جای��زه هوگو ک��ه از مهم تری��ن جوای��ز کتاب های
علمی -تخیلی امریکا محس��وب می شود ،برندگان 2012
خود را معرفی کرد .در میان برندگان این جایزه جو والتون با
رمان «در میان دیگران» موفق شد نام خود را به عنوان برنده
جایزه هوگو 2012در بخش رمان ثبت کند .کتاب او دقیقا
برعکس ماجراهای هری پاتر نوش��ته شده و درباره دختری
از یک خانواده جادوگر است که به جای مدرسه جادوگری،
راهی یک مدرس��ه عادی می ش��ود .این کتاب که دومین
جایزه خود را به دس��ت اورده پیش از این جایزه «نبوال» را
دریافت کرده بود و در میان فهرست نامزدهای جایزه جهان
فانتزی نیز که ماه نوامبر(ابان) برنده اش را معرفی می کند،
جای دارد« .رقصی با اژدهاها» نوش��ته جورج.ار.ار.مارتین،
«ضرب العجل» اثر میرا گرانت« ،ش��هر سفارت» اثر چاینا
میویل و «لویتان برمی خیزد» اثر جیمز اس.ا.کوری رقبای او
در این بخش بودند.والتون متولد ولز است و 10سال پیش به
کانادا مهاجرت کرده است .او در وبالگ خود نوشت« :هنوز
برایم باورکردنی نیست .از بردن جایزه نوبل شگفت زده شدم
و حاال می شنوم که جایزه هوگو را هم برده ام».
جایزه هوگو به نام هوگو گرینزبک ،ناش��ر و نویسنده
بنیانگ��ذار مجل��ه م��درن داس��تان های علم��ی -تخیلی
«امیزینگ اس��توریز» امریکا بنیان نهاده ش��ده و از س��ال
1953اهدا می ش��ود .برندگان این رقابت پ��س از معرفی
نامزدها توسط داوران ،با رای انالین عالقه مندان این ژانر
انتخاب شدندg .
_____
قاب
حرکت اعتقادی کرم زاده بازتاب جهانی داشت
1
2
افتتاحنخستینجشنوارهبینالمللیفیلمسازانمستقلافقنو
بازدید کاروان های راهیان نور از منطقه عملیاتی قالویزان
3
4
عیادت قاسم رضایی قهرمان المپیک از کودکان سرطانی
دیـــدار
مثلت شماره141
افتتاحبزرگترینمجتمعسینماییکشوردرمشهد
5
6
مسابقات پرش با اسب قهرمانی کشور
نشست خبری گروه دستان
7
8
برداشتافتابگردان
83
بازا ر
به اقدامات موسس��ه مالی و اعتباری مهر تاکید کرد« :این
موسسه وابسته به پاک ترین و ارزش��مند ترین نهاد انقالبی
است که در حقیقت پیش��انی فعالیت های اقتصادی نظام را
تش��کیل می دهد و اعمال بانکداری در این موسس��ه بسیار
چشمگیر است».
ای�ت اهلل علم الهدی :سلاح دش�منان برای
مقابله با انقالب اسالمی اقتصادی است
توسط موسسه مالی و اعتباری مهر در مشهد برگزار شد
همایش جهاد عملی برای تحقق بانکداری اسالمی
کوتاه از اقتصاد مثلث شماره141
دومی��ن همایش مش��ترک مدیران موسس��ه مالی و
اعتباری مهر و مسئوالن حوزه نمایندگی ولی فقیه با عنوان
جهاد عملی برای تحقق بانکداری اسالمی و با شعار «استقرار
بانکداری اس�لامی ،بسترس��از اقتصاد مقاومتی» به مدت
سه روز در مشهد مقدس برگزار ش��د .در این همایش که با
شرکت معاونین و مدیران کل امور شعب موسسه ،مسئوالن
حوزه نمایندگی ولی فقیه سراس��ر کش��ور ،علمای اعالم و
اس��اتید حوزه و دانشگاه برگزار ش��د ،دکتر غالمحسن تقی
نتاج – مدیر عامل موسس��ه مهر -گفت« :حذف ربا از تمام
عملیات بانکی و انطباق تم��ام فعالیت های بانکی با موازین
شرعی از مهمترین مولفه های بانکداری اسالمی است ».نتاج
با اشاره به تفاوت دو مقوله سود و ربا یاداور شد« :سود ،حاصل
بهره وری از به کارگیری عوامل تولید به ویژه کار و س��رمایه
است ،در حالی که ربا حاصل بهره وری از سرمایه بدون توجه
به بهره وری از س��ایر عوامل تولید است ».وی تصریح کرد:
«بانکداری یک عنوان وارداتی اس��ت و انچه اصالت دارد،
نظام مالی و اقتصادی اس��ت و مهمتری��ن دغدغه ای که در
حال حاضر در نظام بانکی کش��ور وجود دارد ،این است که
بتوانیم یک نظام رقیب برای بانکداری ربوی تعریف کنیم».
مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری مهر ادامه داد« :برای این
امر می توان از جهان بینی اسالمی به منظور تسهیل در روابط
اقتصادی استفاده کرد یا اینکه از بانکداری متعارف ربازدایی
کنیم و اصول متعارض با اسالم را از ان حذف نماییم ».وی
ادامه داد« :تقسیم س��ود و زیان بین ذینفعان ،شفاف سازی
مس��یر مصرف منابع و نظ��ارت بر عملیات بانکی ،اس��اس
بانکداری اسالمی است ».مدیرعامل موسسه مالی و اعتباری
مهر با اشاره به منابع این مجموعه یاداور شد« :این موسسه
با حدود 10میلیون مشتری دارای بیش از 12میلیون حساب
است و 21هزار میلیارد تومان از منابع و سرمایه این مردم را در
اختیار دارد که هزار میلیارد تومان نیز از محل منابع سهامداران
تامین شده است ».نتاج با اشاره به رویکردها و اهداف موسسه
مالی و اعتباری مهر ادامه داد « :پایبندی به اخالق اسالمی،
84
توجه به نیاز مش��تری ،التزام عملی به ش��ریعت دین مبین
اس�لام ،ریس��ک پذیری منطقی و عقالنی در به کارگیری
سپرده های سرمایه گذاران از مهمترین رویکردهای مجموعه
مهر به ش��مار می روند ».وی در پایان گفت« :این موسس��ه
هم اکنون در سراسر کش��ور 800ش��عبه دارد و 6هزار نفر
به صورت مستقیم با ان همکاری می کنند».
ای�ت اهلل مصباح ی�زدی :مهمتری�ن ضرورت
عرصه اقتصادی ،ایجاد بانکداری اسالمی است
ایت اهلل علم الهدی ،امام جمعه مش��هد با بیان اینکه
ایمان و باور به خدا و پیغمبر بی تردید ب��ا مجاهدت با مال و
جان مشخص می شود گفت« :در بین دو مساله مجاهده با
جان و مجاهده با مال بر اساس ایات قران خداوند متعال جهاد
اقتصادی را مقدم کرده است ».امام جمعه مردم مشهد ،ادامه
داد« :در حال حاضر الگوی توسعه ایران اسالمی باید مبتنی بر
توسعه دانش بنیان باشد و به فضل الهی در مسیر این نوع از
توسعه به مراحل بسیار خوبی رس��یده ایم و باید ان را ادامه
دهیم ».علم الهدی تصریح کرد « :دشمنان ما در حال حاضر
در یک سرگیجه و بی برنامه گی محض به سر می برند و تنها
س�لاح انها برای مقابله با انقالب اسالمی سالح اقتصادی
است ،زیرا در عرصه نظامی کامال مایوس شده اند».
ایت اهلل کعبی :برنامه راهبردی موسسه مهر در
تحقق عملی بانکداری بدون ربا قابل تقدیر است
ایت اهلل مصباح یزدی ،عضو مجلس خبرگان رهبری
در این همایش گفت« :روحانیت نقش بسیار مهمی در فراهم
کردن بستر های فرهنگی برای استقرار بانکداری اسالمی
دارد ».این استاد حوزه و دانش��گاه یاداور شد« :به رغم انکه
در عرصه اقتصاد ،امادگی ها و بسترس��ازی های الزم وجود
نداشت در این حوزه نیز ش��اهد تحوالت عظیمی بوده ایم و
البته باید عنوان کرد دلسوزان نظام ،دست اندرکاران انقالب،
خانواده ش��هدا و عموم مردم که هس��تی خود را برای زنده
شدن مجدد اس�لام فدا کرده اند نس��بت به رعایت الزامات
شرعی در بانکداری حساسیت های ویژه ای دارند ».ایت اهلل
مصباح یزدی ادامه داد« :یکی از مهمترین مسائل در عرصه
اقتصاد ،ضرورت ایجاد بانکداری اسالمی است و باید اذعان
کرد که این مساله قبل از انقالب اسالمی نیز در حوزه های
علمیه مطرح بوده و درحدود نیم قرن قبل شهید محمد باقر
صدر کتاب بسیار جامع و مفید«البنک الال ربوی» را در این
زمینه نگارش کرده است ».وی افزود« :بعد از پیروزی انقالب
اسالمی نیز به مساله بانکداری بدون ربا توجه بسیار جدی ای
ش��د و قانون بانکداری بدون ربا در سال 62توسط مجلس
ی نگهبان که
شورای اسالمی تصویب و متعاقبا توسط شورا
متشکل از مجتهدین نیز هس��تند تصویب شد ».وی عنوان
کرد« :در حال حاضر یک سری نگرانی هایی مبنی بر اینکه
انچه در بانک ها عمل می ش��ود دقیقا همان قانون است یا
خیر ،وج��ود دارد ».عضو مجلس خبرگان رهبری با اش��اره
ایت اهلل کعبی ،عضو مجلس خبرگان رهبری در این
همایش ضمن تقدیر از برنامه راهبردی موسسه در خصوص
تحقق بانکداری بدون ربا ،اظهار ک��رد« :در نظام جمهوری
اس�لامی ایران بعد از گذش��ت 30س��ال از تصویب قانون
عملیات بانکی بدون ربا ،این ظرفیت ایجاد شده که با استفاده
از نظرات کارشناس��ان در حوزه فقه ،اقتصاد و حقوق تحول
عظیمی در بانکداری اسالمی شکل بگیرد ».عضو مجلس
خبرگان رهبری ادامه داد« :بانکداری ب��دون ربا تنها یکی
از عناصر بانکداری اس�لامی اس��ت و در جامعه مدرسین و
همچنین حوزه علمیه قم این امادگی وجود دارد تا با تشکیل
کارگروهی از کارشناس��ان بانکی و حوزوی ،سند تحول در
بانکداری اس�لامی تهیه و تدوین ش��ود ».کعبی ادامه داد:
«در بحث بانکداری اسالمی باید ماهیت پول و اعتباری که
در چرخه گردش مالی وجود دارد ،مورد بررس��ی قرار بگیرد
و مجموعه دیدگاه های فقه��ی در این زمینه به صورت یک
منشور راهبردی تنظیم شود ».عضو مجلس خبرگان رهبری
گفت« :یکی از معضالتی که در بانک��داری وجود دارد ،این
است که بانک ها در طول زمان به بنگاه های اقتصادی تبدیل
شوند ،در حالی که بانک ها باید به وظایف اصلی خود که همانا
اعتباردهی ،اعتبارگیری و واسطه گری است ،اکتفا کنند و نباید
تبدیل به بنگاه اقتصادی شوند ».وی تاکید کرد« :بانک ها
بدون جلب اعتماد عمومی نمی توانند در تجهیز منابع موفق
عمل کنند و از سوی دیگر باید تنوع خدمات و کیفیت ان را
نیز افزایش دهند».
دکت�ر موس�ویان :اس�اس اقتص�اد اسلامی
بر مبنای عقود مشارکتی و مبادله ای است
استاندار خراسان رضوی با بیان اینکه برای توسعه بانکداری
اسالمی که بسترساز اقتصاد مقاومتی است باید بیش از پیش
تالش کرد ،ادامه داد« :ارائه طرح اقتصاد مقاومتی از سوی
مقام معظم رهبری ابتکاری است که عالوه بر انقباضی نبودن،
سبب شناسایی و اس��تفاده بهینه از ظرفیت های اقتصادی
موجود می شود ».وی در پایان از ابتکار عمل موسسه مالی و
اعتباری مهر در خصوص برگزاری همایش جهاد عملی برای
تحقق بانکداری اسالمی با رویکرد توجه به اقتصاد مقاومتی
تقدیر و تشکر کرد.
حجت االسالم و المسلمین سعیدی :پرداخت
مابه التفاوت س�ود قطع�ی در موسس�ه مهر کار
بزرگی بود
اس�تاندار خراس�ان رضوی :اقتصاد مقاومتی
موجب شناسایی ظرفیت های اقتصادی می شود
اس��تاندار خراس��ان رضوی نیز در ادامه این همایش
اظهار کرد« :بانکداری به عنوان تکنیکی برای س��اماندهی
امور پولی و مالی است و در این ارتباط ایران با داشتن مراودات
مالی گسترده با دنیا نیازمند فعالیت در این چارچوب است».
وی خاطرنش��ان ک��رد« :در حکومتی که داعیه دار توس��عه
فرهنگ ناب اس�لامی اس��ت باید تمام اقدام��ات از جمله
فعالیت های مالی منطبق با موازین اسالمی باشد ».استاندار
خراسان رضوی به شرایط اقتصاد در جهان امروز اشاره کرد
و گفت« :در ش��رایط کنونی که اقتصاد دان��ان برای رهایی
از اوضاع نابس��امان نظام مال��ی به اقتص��اد ریاضتی روی
اورده اند باید برای تبیین ابعاد اقتصاد مقاومتی نه تنها برای
داخل کش��ور ،بلکه برای اندیش��مندان دنیا ت�لاش کرد».
حجت االسالم سعیدی ،نماینده ولی فقیه در سپاه که
از دیگر سخنرانان این مراسم بود ،رسالت دین مبین اسالم را
تامین حیات طیبه در این دنیا و سعادت ابدی در اخرت دانست
و اظهار کرد« :حیات طیبه از نگاه بسیاری از مفسران به حیات
پاکیزه تعبیر شده است که ش��رط ان ایمان و عمل صالح در
قلمرو فردی و حاکمیتی است که افراد جامعه اسالمی باید در
هر مقامی ان را مد نظر قرار دهند ».وی جهل ،غفلت ،فقدان
اراده و انگیزه را از عوامل انحراف برشمرد و افزود« :در اجرای
بانکداری اسالمی باید بسیار دقیق و شفاف بود و از عواملی
که موجب انحراف می شوند پرهیز کرد ».نماینده ولی فقیه
در سپاه خاطر نش��ان کرد« :برای تحقق بانکداری اسالمی
باید به عواملی چون مدیریت ،ساختار سازمانی و نظا م اداری،
جامعیت برنامه ها ،نیروی انسانی و تجهیزات توجه داشت که
همه این عوامل باید بر اساس شرع اسالمی و ضوابط موجود
در بانک مرکزی جنبه اجرایی به خود گیرد ».حجت االسالم
سعیدی ادامه داد« :در سیستم بانکی در مقام ضابطه مشکلی
وجود ندارد اما متاسفانه در مقام عمل اشکاالتی داریم و قانون
عملیاتی نمی ش��ود یعنی عقود در مقام عم��ل با واقعیت ها
منطبق نیس��ت و جنبه صوری دارند ،بنابراین مساله اصلی،
اجرای قراردادها و دس��تورالعمل ها در مرحله اجراست ،این
انطباق اگر درصدش باال باش��د جای ش��کرگزاری دارد که
ما نزدیکیم به انچه که باید باش��د ».وی با ابراز خرس��ندی
از اقدام��ات صورت گرفت��ه در خصوص اج��رای بانکداری
اسالمی در موسس��ه مالی و اعتباری مهر افزود« :در طول
مدتی که با دوستان مجموعه مهر کار می کنیم ،برایند کارها
رضایت بخش اس��ت ،به صورتی که تعهد برای پیاده سازی
بانکداری بدون ربا کامال مش��هود اس��ت که نمونه ان کار
بزرگ و قابل تقدیر پرداخت مابه التفاوت سود علی الحساب
و سود قطعی بود».
معاون اعتبارات موسسه مالی و اعتباری مهر:
بانکداری اسالمی زمینه س�از شکوفایی اقتصاد
اسالمی است
حمیدرضا نجف پور ،معاون اعتب��ارات و تجهیز منابع
موسسه ،در نشس��ت خبری این همایش اظهار کرد« :تمام
بانک های کش��ور تالش می کنند تا قانون عملیات بانکی
بدون ربا را اجرایی کنند ،اما موسس��ه مالی و اعتباری مهر
تالش های چش��مگیری در راس��تای پیاده س��ازی قانون
عملیات بانکی بدون ربا انج��ام داده که ان را تبدیل به یک
کوتاه از اقتصاد مثلث شماره141
حجت االسالم والمسلمین دکتر سید عباس موسویان ،
ی دانشگاه فرهنگ و اندیشه اسالمی ضمن
عضو هیات علم
تمجید از ابتکار عمل موسسه مالی و اعتباری مهر به واسطه
پایبندی به الزامات ش��رعی و تهیه س��ند الزامات بانکداری
بدون ربا در این همایش با اشاره به ایات و روایات اسالمی در
خصوص ربا گفت« :اگر بخواهیم گناه ربا را با سایر گناهان
در قران مقایسه کنیم ،تنها گناهی که با ان قابل قیاس است
کفر و شرک به خداوند متعال است ».موسویان در خصوص
مقوله جریمه ها در فعالیت های بانکی ،تصریح کرد« :به جز
بهره دیرکرد که همه ان را ربا می دانند ،جریمه تاخیر تادیه و
وجه التزام ،از نظر فقهی مورد اختالف بین علماست ».این
استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه در حال حاضر فعالیت های
بانکی بر اساس مصوبه شورای نگهبان انجام می شود ،افزود:
«ش��ورای نگهبان معتقد اس��ت که اگر ضمن قرارداد ،وجه
التزام شرط شده باشد و طرفین ان را امضا کرده باشند ،این
شرط جزو شرایط ضمن عقد است که ربا محسوب نمی شود
و باید پرداخت شود ».موس��ویان ادامه داد« :از نظر من وجه
التزام باعث اشکال معامله با بانک ها نمی شود و از نظر شرعی
حتی شخصی که مرجع او وجه التزام را تائید نکرده ،می تواند
معامله را انجام دهد ،اما به شرطی که مقید باشد وجوه را به
موقع پرداخت کند تا مشمول جریمه نشود».
مدل و الگوی عملی و اجرایی کرده است ».وی تصریح کرد:
«موسس��ه مالی و اعتباری مهر در حوزه بانکداری بدون ربا
قریب یک دهه است که تالش می کند و برای اولین بار در
کشور با تاسیس کمیته فقهی بانکداری اسالمی و گنجاندن
ساختار و سازمان اداره بانکداری اسالمی در چارت سازمانی
موسسه ،توانسته بخشی از الزامات الگوی عملی بانکداری
بدون ربا را در موسسه اجرایی نماید ».نجف پور افزود« :بعد
از تصویب سند راهبردی ،برنامه های عملیاتی پیاده سازی
قانون عملیات بانکی بدون ربا تصویب شد و برای هر کدام
از برنامه ها زمان بندی صورت گرف��ت که برای تحقق این
سند راهبردی 12گام اساسی باید برداشت ».وی در ارتباط
با گام های موثر در نظام بدون ربا اظهار کرد« :تدوین نظام
جامع اموزش بانکداری اس�لامی ،نظام نظارت ش��رعی و
مهندس��ی مجدد نرم افزارهای نظام بانکی که بستر اجرای
قوانین و مقررات اس��ت از جمله 12گام موثر در بانکداری
بدون رباست ».معاون اعتبارات و تجهیز منابع موسسه مالی
و اعتباری مهر افزود« :در س��ه سال گذشته موسسه مالی و
اعتباری مهر با همکاری مسئوالن حوزه نمایندگی ولی فقیه
و با صرف پنج هزار و 500نفر ساعت کار کارشناسی ،تاییدیه
ش��رعی تمامی قراردادها و طرح های موسسه را اخذ کرده
است ».نجف پور یاداور شد« :بعد از اینکه ضوابط و مقررات
جدید طراحی شد بیش از 294هزار نفر ساعت کارمندان را
به لحاظ احکام فقهی بانکداری اس�لامی اموزش دادیم و
کتاب عقود اس�لامی را با تاکید بر نحوه اجرای دقیق مفاد
هر یک از عقد ها به عن��وان منبع اصلی ام��وزش کارکنان
تدوین شد ».معاون اعتبارات و تجهیز منابع موسسه مالی و
اعتباری مهر در خصوص پرداخت مابه التفاوت سود قطعی
گفت« :از سال 80تا 85سودی که به سپرده گذاران به عنوان
سود علی الحس��اب داده ش��ده بیشتر از س��ود قطعی بوده،
ولی به رغم تحریم های چند س��ال اخیر ،موسس��ه توانست
از بابت س��ال های 86تا 89مبلغ 204میلیارد تومان س��ود
مازاد را به دارندگان حساب سپرده سرمایه گذاری به عنوان
مابه التفاوت سود علی الحساب و سود قطعی پرداخت کند».
وی خاطر نشان کرد« :کار بس��یار بزرگی که اخیرا موسسه
در زمینه بانکداری اسالمی انجام داد تدوین و اجرای طرح
جهادی بانکداری اسالمی و جایزه ملی بانکداری اسالمی
است که به مناسبت هفته بانکداری اسالمی در شهریور ماه
هر سال برگزار خواهد شد که امسال اولین سال اجرای این
طرح بزرگ ملی بود».
معاون اعتبارات و تجهیز منابع موسسه مالی و اعتباری
مهر با اشاره به جایگاه بانکداری اسالمی و اقتصاد مقاومتی
اظهار کرد« :اقتصاد هر کش��وری باید در بستر بانک ها اجرا
شود و بانک ها نقش اساسی در ایجاد و تنظیم اقتصاد کالن
کشور دارند که موسس��ه مالی و اعتباری مهر در این راستا
کارگروه های تخصصی را تشکیل داده و بسیاری از مصوبات
را به روش های اجرایی تبدیل ک��رده و قریب به چهار هزار
میلیارد تومان از منابع را در قالب مشارکت واقعی در صنعت
خودرو ،پتروشیمی ،نفت و گاز وارد کرده است ».وی در پایان
متذکر شد که «انش��اءهلل با انجام این فعالیت ها و جدیت در
اس��تقرار بانکداری بدون رب��ا بتوانیم رضای��ت مقام معظم
رهبری را کس��ب کرده و زمینه س��از ظهور امام زمان (عج)
باشیمg ».
85
مدیرعامل بانک انصار در خراسان رضوی اعالم کرد
نزدیک به 10درصد کل جمعیت کشور مشتری ما هستند
کوتاه از اقتصاد مثلث شماره141
مدیرعامل بانک انصار گفت« :نزدیک به 10درصد
کل جمعیت کشور ،مشتری بانک انصار هستند که تقریبا
این رق��م نزدیک به 7میلی��ون و 600هزار نفر را ش��امل
می ش��ود ».ایت ابراهیمی در نشس��تی خب��ری در محل
سرپرستی ش��عب بانک انصار در خراس��ان رضوی اظهار
ک��رد« :بانک انصار در سراس��ر کش��ور نزدی��ک به 700
ش��عبه و باجه مس��تقل دارد و نزدیک به نه میلیون و 300
هزار حس��اب فعال نیز در این بانک ثبت شده است ».ایت
ابراهیمی گفت« :س��پرده های بانک انصار عمدتا مردمی
اس��ت و باید با افتخار اعالم کنیم که در س��ال گذشته در
قالب تس��هیالت ارائه شده ،موفق ش��دیم 600هزار گره
را از مش��کالت اقتصادی مردم ب��از کنی��م ».وی افزود:
بازار عراق ،تشنه محصوالت جدید صنعت خودروی ایران
مدیرنمایشگاه بین المللی و بازرگانی سلیمانیه اعالم کرد« :بازار خودروی عراق و اقلیم
کردستان تش��نه محصوالت جدید صنعت خودرو ایران است ».اریس سر کسیان درحاشیه
بازدید از غرفه ایران خودرو در نمایشگاه س��لیمانیه با بیان این مطلب گفت« :ایران خودرو
با عرضه محصوالت خود س��هم مهمی از بازار خودروی عراق و اقلیم کردستان را به خود
اختصاص داده اس��ت ».وی افزود« :راهبرد مهم مدیریت ارشد ایران خودرو مبنی بر حضور
در بازار های کش��ور های ح��وزه خلیج فارس و عرض��ه محصوالت جدید و مشتری پس��ند
یک اس��تراتژی برنده – برنده برای صنعت خودروی ایران اس��ت .سر کس��یان با اشاره به
توانمندی های گروه صنعتی ایران خودرو خاطر نش��ان س��اخت« :تولید خودرو هایی مانند
سورن و رانا در شرایط سخت فضای کس��ب و کار بین المللی و حضور در بازار های رقابتی
دستمریزاد دارد ».وی تاکید کرد« :مردم عراق از سمند های ایران خودرو و خدمات پس از
فروش ان راضی هستند و این امر حکایت از مدیریت ارشد گروه صنعتی ایران خودرو دارد که
مشتری مداری را سر لوحه امور خود قرارداده اند .گفتنی است؛ نمایشگاه بین المللی سلیمانیه
از نهم شهریورماه با حضور 193شرکت خارجی افتتاح شدg».
«بانک انصار تمام منابع قرض الحس��نه ای را که در اختیار
دارد ،در قالب تس��هیالت به م��ردم واگ��ذار می کند ،زیرا
اساس�� ًا اعتقاد مجموعه انصار این اس��ت که باید از تمامی
امکانات موجود برای خدمت رسانی بهتر به مردم استفاده
کنی��م ».مدیرعامل بانک انص��ار یاداور ش��د« :رقم کل
قرض الحس��نه ای عامی که در اختیار بانک انصار است و
به مردم واگذار کرده ایم ،هفت هزار میلیارد ریال اس��ت».
ابراهیمی با اش��اره به عملکرد مثبت بانک انصار در میان
سیستم بانکی کش��ور عنوان کرد« :بانک انصار رتبه اول
را در سیس��تم بانکداری دولتی و خصوصی در اختیار دارد
و باید اعالم کنیم ک��ه مطالبات معوق بان��ک انصار ،تنها
چهار درصد اس��ت ،در حالی که این رقم در کل سیس��تم
بانکی کشور ،نزدیک به 18درصد است و حتی در بعضی از
بانک ها ،تا 30و 40درصد نیز مطالبات معوقه وجود دارد».
وی با اش��اره به ضرورت نهادینه شدن بانکداری اسالمی
بیان کرد« :بعضی از موسسات مالی و اعتباری و همچنین
بانک ها ،با هدف بانکداری بدون ربا اقدامات بسیار مثبتی را
انجام داده اند ،اما در یک جمع بندی کلی باید عنوان کرد که
این روند اسالمی شدن ،با سرعت پائینی انجام می شود».
ابراهیمی گفت« :یکی از مس��ائلی که باید نهادینه ش��ود
این اس��ت که در صورت اجرای بانکداری اسالمی ،میزان
ریسک به حداقل می رسد ».مدیرعامل بانک انصار با اشاره
به ادغام موسسات مالی و اعتباری با یکدیگر تصریح کرد:
«اگر فلسفه و اصول ادغام رعایت ش��ود ،باید عنوان کرد
که این اقدام بس��یار مثبت اس��ت ،زیرا به هر حال نیازمند
این هستیم که پول رایج در کش��ور و همچنین نقدینگی،
به درستی ساماندهی ش��ود و یکی از اقدامات در این راستا
می تواند ساماندهی موسسات مالی و اعتباری باشدg».
دستیابی ایران خودرو به دانش طراحی و ساخت قالب های داشبورد
ش��رکت قالب های صنعتی ایرا ن خودرو در س��ال
تولید ملی ب��ه دانش طراح��ی و تولی��د بزرگترین قالب
داشبورد سمند دارای کیسه هوا دس��ت خواهد یافت که
این امر بیش از 700هزار ی��ورو صرفه جویی ارزی درپی
دارد .غالمرض��ا عل��وی ،مدیرعامل ش��رکت قالب های
صنعتی ایران خودرو ب��ا بیان این مطلب اظهار داش��ت:
«این پروژه با همکاری شرکت س��اپکو صورت گرفته و
بزرگترین شرکت قالب سازی المان در چارچوب یک قرارداد پنج ساله تکنولوژی این فناوری
صنعتی را به ش��رکت قالب های صنعتی ایران خودرو انتقال داده اس��ت ».وی افزود« :بیش
از این قالب های مذکور از کره جنوبی و اروپا وارد می ش��د ».عل��وی تاکید کرد« :فوالدهای
موردنیاز برای طراحی این قالب از شرکت فوالد اس��فراین تامین خواهد شد که دارای همه
استانداردهای مورد نیاز در قالب سازی اس��ت ».به گفته وی با استفاده از دستاورد های این
پروژه ساخت بزرگترین قالب های پالستیک سایر محصوالت در اینده مدنظر استg .
استقبال کشورهای غیر متعهد از محصوالت جدید ایران خودرو
مقامات ارشد و مدیران دولتی کر ه شمالی در دیدار
از ایرا ن خ��ودرو ،بر ل��زوم ش��کل گیری همکار ی های
دو طرف در زمینه خودروس��ازی تاکی��د کردند .در این
دیدار رئیس همکاری های بین المللی ریاس��ت جمهوری
کره شمالی که در راس هیات سیاسی و تجاری در حاشیه
86
ش��انزدهمین اجالس س��ران کش��ورهای غیر متعهد از
ایرا ن خودرو دیدن می کرد ،خواهان معرفی محصوالت
ایران خودرو در بازار کش��ورش ش��د .وی تبادل خدمات
مهندس��ی و انتقال فناوری را از دیگ��ر زمینه های مهم
برای توس��عه همکار ی های ایران و کر ه شمالی دانست
و گفت« :نظام تولید و محصوالت ایرا ن خودرو از سطح
فناوری باالیی برخوردار اس��ت و چش��م انداز روش��نی
را در روابط دو ط��رف رقم خواهد زد ».این مقام ارش��د
کر ه ش��مالی که برای ش��رکت در اجالس غیر متعهدها
در تهران به ایران س��فر کرده ب��ود ،با قائم مق��ام تولید
ایرا ن خودرو و معاونت صادرات دی��دار کرد و در جریان
گزارش وضعی��ت تولید و ص��ادرات ایرا ن خ��ودرو قرار
گرف��ت .در این دی��دار دکتر نج��اری ،قائم مق��ام تولید
ایران خ��ودرو توس��عه هم��کاری در زمین��ه طراح��ی و
تولیدخودرو را موجب ایجاد هم افزایی بین کش��ورهای
غیر متعه��د دانس��ت و اظهار داش��ت« :در اجالس اخیر
تهران بسیاری از س��ران و مقامات این کشورها خواهان
ایجاد و توس��عه خطوط تولید ایران خودرو در کشورهای
متبوع خود ش��د ه اند ».مدیر همکار ی ه��ای بین المللی
ریاس��ت جمهوری کر ه ش��مالی و هیات هم��راه در این
دیدار ،س��الن های مختل��ف ایران خودرو ش��امل پرس،
مونتاژ و موتورس��ازی را از نزدی��ک دیدند و ب��ا فرایند
تولید در این ش��رکت اشنا ش��دند .وی و اعضای هیات
همراه در این دیدار ضمن ازمایش و تس��ت محصوالت
جدید ایران خودرو ،اظهار امیدواری کردند به زودی این
محصوالت در سراس��ر جهان توس��عه پیدا کندg.