ماهنامه مثلث شماره 148
ماهنامه مثلث شماره 148
ماهنامه مثلث شماره 148
90درصد با ایران
اشتراک نظر داریم
هفته نامه خبری،تحلیلی/سالچهارم/شمارهصدوچهل وهشتم 6/ابان ماه 88/1391صفحه2000/تومان
تو گوی مثلث با سفیر ترکیه در ایران
گف
برگ برنده اوباما؟
چرا امریکایی ها مایل به مذاکره با ایران هستند
تغییرات بزرگ در قانون انتخابات
سیاست نامه
چه کسانی می توانند نامزد شوند
درخواست بازدید از زندان اوین
موضوع نامه نگاری روسای دو قوه
ISSN: 2008-5281
MOSALAS.IR
فتنه حریری2
رسام الحسنکیست
و توسط چه کسانی کشته شد
اول کاشانی ،بعد رویانیان
حمله بی محابای دایی به مدیر عامل پرسپولیس
جنگ اخر
متنمناظره
اوباما -رامنی در مثلث
راهامام
و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس
و یکون الرسول علیکم شهیدا
روزی بزرگ برای اسالم
این هفته مصادف اس��ت با سالروز بعثت نبی اکرم .حضرت
امامخمینی(ره) 21،خرداد 1359دربیانشرافتچنینروزی
فرمودند«:زمان هاخودشانهیچمزیتیندارند.بعضیبربعض؛
زمانیکموجودساریمتحرکاست،متعینوهیچفرقیبین
قطعه ای با قطعه ای دیگر نیست .ش��رافت زمان ها یا نحوست
زمان ها به واسطه قضایایی اس��ت که در انها واقع می شود .اگر
خبرنامه
10 - 21
ابهام در امضا
استارتکاندیداتوری
دستگیریجمشید
مهرعلیزادهمی اید
نقد و نظر
22 - 25
المرسی همان مبارک است
امشب شب عید است
دروغ بزرگ غرب
سیاست
26-43
شائبه های یک درخواست
اصالحسرنوشت ساز
محمد نهاوندیان اماده می شود
هفتهنامهخبری،تحلیلی/سالچهارم/شمارهصدوچهلوهشتم 6/ابانماه 88/1391صفحه2000/تومان
هفته نامه سیاسی ،فرهنگی با رویکرد خبری ،تحلیلی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :مصطفی اجورلو
سردبیر :سعید اجورلو
برگ برنده اوباما؟
چرا امریکاییها مایل به مذاکره با ایران هستند
تغییرات بزرگ در قانون انتخابات
سیاست نامه
چه کسانی میتوانند نامزد شوند
درخواست بازدید از زندان اوین
موضوع نامهنگاری روسای دو قوه
ISSN: 2008-5281
MOSALAS.IR
مثلث؛ هفته نامه ای خبری ،تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه
از واقعیت ها ارائه دهد .نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل ،ازادی و
جمهوری اسالمی .مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی ،چارچوبش اسالم ،انقالب،
امام و رهبری ،ارمانش گس�ترش و سیادت اسالم خواهی در سراسر جهان و عزت
مسلمانان ،توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن
عدال�ت .مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در برابر مقابالن
گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و
تالشدرجهترونقگرفتنسنتگفت وگومیانفرهیختگانونخبگانکشوراست.
امیدواریم که در روایت مان صادق ،بر مرام مان مستمر و دائم ،بر چارچوب مان مستقر،
بر ارمان مان مومن ،بر مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم.
مثلث
90درصد با ایران
اشتراک نظر داریم
گفتوگوی مثلث با سفیر ترکیه در ایران
فتنه حریری2
رسامالحسنکیست
و توسط چه کسانی کشته شد
اول کاشانی ،بعد رویانیان
حمله بی محابای دایی به مدیر عامل پرسپولیس
جنگ اخر
متنمناظره
اوباما -رامنی در مثلث
شماره پیامک3000411711 :
شرافت زمان به واس��طه حادثه ای اس��ت که در ان زمان واقع
می ش��ود ،باید عرض کنم که روز بعثت رسول اکرم درسرتاسر
دهر؛ «من االزل الی االبد» ،روزی ش��ریف تر از ان نیست؛ برای
اینکهحادثه ایبزرگترازاینحادثهاتفاقنیفتاده.حوادثبسیار
بزرگ در دنیا اتفاق افتاده اس��ت؛ بعثت انبی��ای بزرگ ،انبیای
اولوالعزم و بسیاری از حوادث بسیار بزرگ ،لکن حادثه ای بزرگتر
ازبعثت رسول اکرم نشده است و تصور هم ندارد که بشود؛ زیرا،
بزرگتر از رس��ول اکرم در عالم وجود نیست غیر از ذات مقدس
حق تعالی و حادث��ه ای بزرگتر از بعثت او هم نیس��ت ؛ بعثتی
که بعثت «رسول ختمی» اس��ت و بزرگترین شخصیت های
عالم امکان و بزرگترین قوانین الهی و این حادثه در یک همچو
روزی اتفاق افتاده است و این روز را بزرگ کرده است و شریف و
همچو روزی ما دیگر در ازل و ابد نداریم .از اسالم و بعثت رسول
اکرم برداشت های مختلفی است به حسب ان چیزهایی که در
برداشت کنندهموجوداست.انسان هامختلف انددردیدخودشان
و به واسطه اختالف در دید ،اختالف در برداشت ها هم می شود.
برداشت از رسول اکرم به حسب دیدهای مختلفی که در جهان
بودهوهستوخواهدبودمختلفاستوبرداشتازانسانهمبه
حسب اختالف نظرها و اختالف دیدها مختلف است و برداشت
از قران هم به حسب همین اختالف مختلف است و برداشت از
احکاماسالمهمواسالمهممختلف.هردیدیمحدودبهحدود
ان کس��ی است که ان دید را دارد .انس��ان یک موجودی است
محدود؛ لکن قابل حرکت الی غیرمتناهی [است] .و دید انسان
موجود محدود اس��ت ،مگر انکه دید انسان غیرمتناهی باشد.
انسانغیرمتناهیدرکمال،غیرمتناهیدرجاللوجمال،دید
غیرمتناهی دارد و ان می تواند از اس�لام و از انسان و از بعثت و از
رسولاکرموازعالم،برداشتصحیحکند».
بین الملل
44 -61
نظرسنجی هایسرنوشتساز
برگ اخر اوباما؟
فرشتهنجاتمحافظه کاران
جهانجدید
62-67
اردوغان-اسد چگونه دشمن شدند؟
عمق راهبردی ترکیه
ورزش
68 -75
حمله بی محابا
البی اقای رئیس
کفاشیان نگران نیست ،چون رئیس باقی می ماند
استقالل من را پرپر کردند
تحریریه:
ی
دبیر تحریریه و سیاست :مصطفی صادق
دبیر فرهنگ و اقتصاد :علیرضا بهرامی
دبیر جهان اسالم و دین وتاریخ :مصطفی شوقی
دبیر بین الملل :سعیده سادات فهری
دبیر دیدار :افشین خماند
دبیر بازار :مصطفی میری
دبیر ورزش :مهدی ربوشه
دبیر خبرنامه :علی حاجی ناصری
اعضای تحریریه و همکاران :زهیر توکلی -ش��اهین فتحیان -شاهده یوسفی
یاس��ین سیف االس�لام -امی��د کرمانی ه��ا -زه��ره دیان��ی -فاطمه میرزایی
ش��یما غفاری -فاطمه کریم خان -زهرا راد -عاطفه کربالئی -محمد تاجیک
حسین غالمی -شادی خوشکار خیری -حمیدرضا نصیری نژاد -مسعود نجفی
دبیراجرایی :سمانه مومنی
مدیر هنری :نیما ملک نیازی
گرافیک و صفحه ارایی :فاطمه قنائی -علی اجورلو
پردازش تصاویر و عکس :هومن سلیمیان -امیر طالیی -مهدی ابراهیمی
و نیوشا ملک نیازی
تصحیح :ژیال شاکری -فرحناز حسابی
حروفچینی :داود حشمتی
مدیر مالی :محمد پالیزدار
سازمان اگهی ها :مصطفی میری
بازرگانی و بازاریابی :محمدعلی اجورلو
امور اداری :محمد سرخ خواه -محمد شکرالهی
انفورماتیک :شهرام رحمتی
ناظر چاپ :بابک اسکندرنیا
با تشکر از :دکتر اسماعیل تبار -مهندس واعظی -دکتر ایت اله ابراهیمی
دکتر غالم حسن تقی نتاج -حسین زندی -احمد طالیی -مهندس بختیاری
مهندس صدوقی -مهندس مهرداد نصرت پور -حسین مجاهدی
حاج اقاتوکلی -هادی انباردار -سید عارف علوی -رضا راستی
ابراهیم صفرلکی -دکتر زارعیان -علیرضا حس��ن زاده
سازمان اگهی ها :تلفن0912 - 5169927 :
چاپ :هنر سرزمین سبز
توزیع :نامه امروز
نشانی :تهران ،خیابان شهید بهشتی ،خیابان پاکستان ،کوچه دوازدهم،
پالک ،24واحد 1
تلفن 88171506-8 :
خبرنامه
درخبرنامهاینهفتهگزارشیدربارهتالشبرخینمایندگانبرایطرحسوالازرئیس جمهوردرمجلسدرجشده
است.گزارشیدربارهاخرینتحوالتانتخاباتیاصالح طلبان ،سانحهتصادفاتوبوسراهیاننور،جلسهپرسش
وپاسخعلیالریجانیبههمراهمروررسانه هادرهفتهگذشتهازدیگربخش هایخبرنامهاینهفتهاست.
خبرنامه
مثلث شماره148
تشکیل شورای رهبری اصالحات
انصراف از «الله»
26کشته در یک حادثه
استارت کاندیداتوری
10
گزارش ها
خبرنامه
مثلث شماره148
ابهام در سوال
ایا محمود احمدی نژاد بار دیگر به مجلس فراخوانده می شود؟
با وجود کش��مکش های فراوان بر س��ر طرح س��وال
از رئیس جمهور تعیین تکلی��ف در ارتباط با این مس��اله به
14ابان ماه موکول شد.
طرح س��وال از رئیس جمهور با 102امضا 19مهرماه
درباره مس��ائل ارزی ،واردات گندم و خودرو به هیات رئیسه
مجلس تقدیم شد و هیات رئیسه نیز کمیسیون برنامه وبودجه
را به عنوان بررسی کننده این سوال تعیین کرد.
قرار بود تا این طرح صبح روز چهارشنبه هفته گذشته در
مجلس قرائت شود .پیش از این طراحان سوال در اول هفته
در جلسه ای با حضور برخی اعضای دولت به بحث و بررسی
این موضوع پرداختند ،اما در پایان طراحان طرح اعالم کردند
که به دلیل قانع نشدن از پاسخ های نمایندگان دولت سوال از
رئیس جمهور به صحن علنی مجلس می رود.
ع��وض حیدرپ��ور ،نماین��ده س��وا ل کنندگان از
رئیس جمهور در گفت وگویی با اشاره به جلسه نمایندگان
س��وال کننده از رئیس جمه��ور ب��ا نماین��دگان دولت در
کمیسیون برنامه و بودجه گفت« :در این جلسه باتوجه به
اینکه نمایندگان متن سوال از رئیس جمهور را قبال مطرح
کرده بودند و نمایندگان دولت به صورت کامل از ان اگاه
بودند ،س��واالت دیگری نیز در حاش��یه متن سواالت به
صورت نمونه مطرح شد تا بتوانیم موضوع را کامال برای
نمایندگان دولت روشن کنیم».
علی مطهری از امضا کنندگان این طرح در پاس��خ به
این س��وال که ایا کس��ی امضای خود را پس گرفته گفت:
«در جلسه روز یکش��نبه مجلس افرادی مانند اقایان حداد
و رس��ایی با نماین��دگان امضاکننده صحب��ت می کردند و
می گفتند اقا راضی به این سوال نیستند .چند نفر هم به همین
دلیل امضای خود را پس گرفتند .این در حالی است که اگر
رهبرمعظم انقالب نظری درباره این موضوع داشته باشند یا
در نطق خودشان اعالم می کنند یا اگر موضوع ،حیاتی باشد
برای رئیس مجلس پیغام می فرستند ،اما هیچ کدام از این دو
حالت اتفاق نیفتاده است».
همزمان با باال گرفتن کش��مکش ها در این ارتباط،
س��ایت ش��بکه ایران وابس��ته به روزنامه دول��ت به نقل
از نماینده قم نوش��ت« :طراحان س��وال با دفتر ایت اهلل
هاشمی رفس��نجانی ارتباط دارند ».سایت مذکور در این
رابطه می نویسد :حجت االس�لام والمسلمین محمدرضا
اش��تیانی ،نماینده مردم قم در مجلس ش��ورای اسالمی
گفته« :برخی در مجل��س به توصیه ه��ای رهبری اعتنا
نمی کنند و طرح سوال از رئیس جمهور و کشاندن وزرا به
مجلس ،نمونه این اقدامات است .این هجمه ها با حساب
اس��ت و از طرف برخ��ی طیف های خاص که نس��بت به
رئیس جمهور حساس بودند ،شدت یافته است ».وی ادامه
می دهد« :هدف این جریان این اس��ت که دولت دهم به
پایان نرسد و در صحبت های خود به صراحت این هدف
را بیان کرده اند .دفتر اقای هاشمی این موضوع را مطرح
کرده است و در مجلس نیز گروه هایی را به راه انداخته اند
تا با عنوان سوال و بحث های مختلف رئیس جمهور را به
11
خبرنامه
مجلس بکشانند».
یک روز پیش از موعد خوانده ش��دن طرح س��وال از
رئیس جمهور در صحن علنی عبدالرضا مصری ،سخنگوی
هیات رئیسه مجلس در گفت وگویی اینگونه توضیح داد « :از
زمانی که سوال از رئیس جمهور توسط رئیس مجلس قرائت
می شود کسی نمی تواند طبق ایین نامه امضای خود را پس
بگیرد ».او با این توضیح به نمایندگان ادامه داد« :کس��انی
که قصد انصراف از س��وال از رئیس جمه��ور را دارند تا اغاز
جلس��ه علنی روز بعد مجلس فرصت دارن��د امضای خود را
پس بگیرند».
با این حال روز چهارش��نبه گذشته حسین سبحانی نیا
با بیان اینکه س��وال از رئیس جمهور همچنان به قوت خود
باقی است ،گفت« :بعد از اینکه س��وال با حضور نمایندگان
رئیس جمهور در کمیس��یون برنامه و بودجه و محاس��بات
مطرح شد ،امضا کنندگان یک هفته فرصت دارند نظر خود
را اعالم کنند».
عضو کمیس��یون امنیت ملی و سیاس��ت خارجی در
مجلس نهم ،با تاکید بر اینکه برای تعیین تکلیف طرح سوال
از رئیس جمهور باید منتظر باش��یم تا یک هفته بعد از طرح
سوال در کمیسیون برنامه ،بودجه و محاسبات مجلس بگذرد،
تاکید کرد« :با توجه به اینکه سوال یکشنبه هفته جاری در
کمیسیون برنامه ،بودجه و محاسبات مطرح شد نمایندگان
تا یکش��نبه هفته اینده فرصت دارند تا اعالم نظر کنند .اگر
نمایندگان تا ان زمان بر س��وال خود باقی بودند ،کمیسیون
مربوطه گزارش را به صحن ارائه می کند تا در جلسه علنی
مجلس اعالم وصول شود».
وی با تاکی��د بر اینک��ه هفته اینده مجل��س به خاطر
سرکشی نمایندگان به حوزه های انتخابیه جلسه علنی ندارد،
تصریح کرد« :با این حساب اگر نمایندگان بر سوال خود باقی
باشند ،سوال در اولین جلسه علنی مجلس بعد از سرکشی به
حوزه های انتخابیه یعنی یکشنبه ۱۴مهرماه اعالم وصول
می شود».
همچنی��ن ع��وض حیدرپ��ور ب��ا بی��ان اینک��ه
امضا کنندگان طرح س��وال از رئیس جمه��ور همچنان بر
امضای خود مص��ر بوده و تعداد امضاه��ا حدنصاب دارد،
ادام��ه داد« :در حال حاضر طرح س��وال از رئیس جمهور
فرایند عادی و طبیعی خود را طی می کند و چنانچه بعد از
گذشت یک هفته نمایندگان بر امضای خود پایبند باشند،
هیات رئیس��ه برابر م��واد ۱۹۶و ۱۹۷ایین نامه به وظیفه
خود عمل می کند».
وی درباره انتش��ار خبرهایی مبنی بر غیر علنی برگزار
شدن جلسه طرح سوال از رئیس جمهور ،تاکید کرد« :طبق
ایین نامه جلسه باید علنی برگزار شود ،مگر اینکه نمایندگان
درخواستی در این زمینه داشته باشند و هیات رئیسه هم تدبیر
کند که جلسه غیرعلنی برگزار شود».
عض��و کمیس��یون امنیت مل��ی و سیاس��ت خارجی
در مجلس نهم ،با بی��ان اینکه رئیس جمهور بای��د با تدبیر
ح��ل مش��کالت اقتص��ادی را در اولوی��ت کاره��ای خود
قرار ده��د ،تاکید ک��رد« :رئیس جمه��ور باید ب��ه صورت
منطق��ی ،عقالن��ی و ب��ا در نظ��ر گرفت��ن قواع��د علمی
و اقتصادی مش��کالت اقتص��ادی موجود را ح��ل کند .در
این زمینه نماین��دگان امادگی دارند جلس��ه ای دوس��تانه
با رئیس جمهور داش��ته باش��ند تا وی تمام مس��ائل خود را
مطرح کند».
نماین��ده س��وال کنندگان از رئیس جمهور در مجلس
شورای اسالمی در پایان گفت« :اما مس��اله اینجاست که
رئیس جمه��ور رفتارهایی که بر اس��اس عق��ل جمعی و با
هماهنگی و تعام��ل مجلس و اهل خبره اقتصادی باش��د،
برنمی تابد ،بلکه خودسرانه و بر اساس رای یک تیم اقتصادی
محدود تصمیم گیری می کند که همین وضعیت کشور را به
اینجا کشانده استg ».
مثلث شماره148
12
تشکیل شورای رهبری اصالحات
تغییر تاکتیک انتخاباتی اصالح طلبان
حضور اصالح طلبان در عرصه سیاست داخلی روز به
روز پررنگ تر می ش��ود؛ حضوری که با نزدیک شدن فصل
برگزاری انتخابات ریاست جمهوری یازدهم باید هر روز در
انتظار شفاف تر ش��دن مواضع این جریان سیاسی بود .حاال
کاندیداه��ای احتمالی و چهره های ش��اخص اصالح طلب
موضع گیری های روش��ن تری نس��بت به ماه های گذشته
دارند و سعی می کنند ادبیات اصالح طلبی را بیش از گذشته
در ادبیات سیاسی کشور بگنجانند.
تغییر تاکتیک اصالح طلبان
هفته گذش��ته س��ایت مثلث در خبری اعالم کرد که
شورای رهبری اصالحات تشکیل شده اس��ت؛ اتفاقی که
حکایت از تغییر تاکتیک انتخاباتی اصالح طلبان دارد.
بر ای��ن اس��اس ،اصالح طلبان��ی همچ��ون خاتمی،
موسوی خوئینی ها ،عبداهلل نوری و برخی دیگر از چهره های
اصلی اصالح طلبان جلساتی شبانه را به صورت دوره ای در
خانه یکدیگر برگزار می کنند و به رایزن��ی درباره انتخابات
می پردازن��د .این در حالی اس��ت که الیه ه��ای پایین تر از
محتوای این جلسات اگاهی چندانی ندارند و بناست تصمیم
اصلی اصالح طلبان برای انتخابات س��ال اینده توسط این
گروه ک��ه از ان به عنوان ش��ورای رهب��ری اصالحات نام
می برند ،گرفته شود.
اصالح طلبان می خواهند در انتخابات شرکت کنند
خبر تش��کیل ش��ورای رهبری اصالح��ات در حالی
منتش��ر ش��د که س��ید محمد خاتمی ،رئیس جمهور سابق
هفته گذش��ته در س��خنانی اعالم کرد ک��ه اصالح طلبان
می خواهند در انتخابات ش��رکت کنند .براساس خبری که
سایت س��فیرنیوز منتشر کرده اس��ت ،خاتمی این سخن را
در دیدار با گروهی از فرهنگیان مطرح کرده است؛ دیداری
ک��ه در ان فرهنگیان ضمن ط��رح س��واالت و دغدغه ها
و دیدگاه ه��ای خ��ود از دیدگاه ه��ای س��ید محمد خاتمی
پیرامون مس��ائل روز مطلع ش��دند .خاتمی در بخش��ی از
سخنانش گفته اس��ت« :اصالح طلبی از نگاه من خواستار
جمهوری اسالمی است که در ان عقل و تدبیر حاکم است
و حاکمی��ت مردم بر سرنوش��ت طبق معیارهای اس�لامی
ک��ه از جمل��ه ان معیارهای اس�لامی این اس��ت که حق
شهروندی همه کسانی که درون نظام زندگی می کنند باید
تامین شود».
او ب��ا انتق��اد از ش��رایط فعلی کش��ور درب��اره برنامه
اصالح طلبان برای حضور در انتخاب��ات اینده چنین گفت:
«انتخاب��ات مهم��ی پی��ش روی ماس��ت .اصالح طلبان
می خواهند در انتخابات ش��رکت کنند ،ام��ا نمی گذارند .ایا
واقعا شرایط حضور در انتخابات مهیاس��ت؟ وقتی قرار شد
یک بینش و منش و روشی که از قضا خیلی هم بسته و تنگ
اس��ت خود را عین نظام بداند و هر کس را که با این دیدگاه
مخالف اس��ت ،خارج از نظ��ام معرفی کن��د و بیاید به جای
نگهبانی از ارزش ه��ا و قانون ،راه همه گروه ها و س��لیقه ها
را جز یک سلیقه خاص به سوی حاکمیت سد کند ،ایا واقعا
می ت��وان در چنین انتخابات��ی حضور فعال داش��ت؟ مردم
در انتخابات گذش��ته ریاس��ت جمهوری هزینه های زیادی
داده اند .ای��ا با ادامه این روش بخش قاب��ل توجه جامعه که
احس��اس می کند به انها جفا ش��ده ،حاضر می ش��وند پای
صندوق بیایند؟»
جهانگیری :اگر بیاییم برای برد می اییم
در این میان اسحاق جهانگیری که این روزها نام او نیز
به عنوان یکی از کاندیداهای احتمالی اصالح طلبان مطرح
اس��ت ،برخالف خاتمی حضور اصالح طلب��ان در انتخابات
اینده را مشروط دانسته است .این چهره طیف کرمانی های
کارگزاران سازندگی که روزگاری استاندار اصفهان بود و در
دولت سید محمد خاتمی به وزارت صنایع و معادن رسید ،در
گفت وگویی با روزنامه اصالح طلب ارمان گفته است« :هنوز
اصالح طلبان می توانند نقش تعیین کننده ای در سرنوش��ت
کشور داش��ته باش��ند .فکر می کنم حضور اصالح طلبان در
انتخابات به عنوان یک جریان اصلی کشور می تواند در رونق
انتخابات خیلی موثر باشد».
س�لامت انتخابات ،بها دادن به رای م��ردم و واقعی
دانستن دخالت مردم در حکومت ،از مهمترین کلید واژه هایی
بود که او در این مصاحبه به کار گرفت« :الزمه بها دادن به
ارای مردم ،وجود قانون جامع و شفاف برای انتخابات است؛
یک قانون کامل ،جامع و شفاف که تضمین کننده تمام حقوق
ش��هروندان ،مردم و احزاب باش��د ».جهانگیری همچنین
اصالح طلبان را یک جریان ریشه دار دانسته است که حضور
انها در انتخابات می تواند در رونق انتخابات خیلی موثر باشد.
او تاکید کرده است« :بحث تنور گر م کردن از سوی گروهی
مطرح می شود که یا نمی خواهند در انتخابات شرکت کنند
یا تصورشان این است که انتخابات به صورت شکلی برگزار
می شود ».جهانگیری با اشاره به حضور سید محمد خاتمی
در انتخابات مجلس نهم هم گفته است« :اقای خاتمی به این
نتیجه رسید که برود و رای دهد چون اگر نمی رفت وضع ما
بدتر از وضع موجود بود».
او در خص��وص احتم��ال حض��ور اصالح طلب��ان در
انتخابات 92نیز گفته اس��ت« :اصالح طلبان یک واقعیت
خدشه ناپذیر انتخابات هستند و اگر در انتخابات وارد شوند،
با این انگیزه می ایند که انتخابات را ببرند نه اینکه ببازند».
جهانگیری در عین حال برنامه داشتن برای وضعیت
فعلی کشور را از مهم ترین الزمه های حضور اصالح طلبان
در انتخابات دانس��ته اس��ت« :یکی از برنامه ه��ای اصلی
اصالح طلبان ب��رای ورود به انتخابات ،مربوط به مس��ائل
روزمره مردم و ارائه راهکارهای کوتاه مدت اس��ت .مطمئن
هس��تم برای این موضوع برنامه دارند چون تیم اقتصادی
قدرتمندی دارند ».او در بخش دیگری از اظهاراتش گفته
است« :جریان اصالح طلبی در محافل و جلسات خودشان
بحث هایی دارند .بحث انها بر س��ر این اس��ت که ش��رایط
کش��ور ،تحلیل و بررسی ش��ود و اینکه حرف هایی در مورد
ورود اصالح طلبان زده می ش��ود ،چگونه باید تحلیل شود.
درست اس��ت افرادی که می گویند اصالح طلبان باید توبه
کنند و فالن و فالن کار را بکنند ،هیچ کدام از انها سخنگوی
نظام نیستند و نظر شخصی خودش��ان را می گویند اما این
بحث ها ان قدر در رسانه ها و توسط افرادی که بعضا مسئولیت
دارند ،تکرار می شود که اصالح طلبان گاهی فکر می کنند در
چنین فضایی یک پالس رس��می از طرف نظام نیاز است تا
همه بدانند ،این حرف ها از سوی نظام نیست».
به گفته جهانگیری جری��ان اصالح طلبان توقع ندارد
که حکومت برای ورود انها دعوتنامه رس��می ارس��ال کند.
به اعتقاد او توقع اصالح طلبان این است که پالسی فرستاده
ش��ود ،اما در عین حال رقابت اصلی بی��ن اصالح طلبان و
اصولگرایان خواهد بود .او در عین حال در خصوص احتمال
حضور چهره های��ی همچون خاتمی ،نجف��ی و خودش نیز
اظهارنظر کرده اس��ت؛ انج��ا که گفت« :اق��ای نجفی هم
نامش��ان برای نامزدی در انتخابات بعد ،مث��ل بقیه مطرح
و جدی اس��ت .گمانه زنی رسانه هاس��ت و باید از خودشان
پرسید .من از خودشان چنین چیزی را نشنیده ام ...نشنیده ام
از اقای خاتمی که بخواهد کاندیدا شود ...شخصا تمایلی به
کاندیداتوری ندارم».
عارف اعالم کاندیداتوری کرد
برخی عوامل ساخت فیلم «الله» که بین انها اسامی
تهیه کننده (سبط احمدی) ،مدیر تولید (محمد رضا نجفی)،
ط راح (ایرج رامین فر) و لباس (علی عابدینی) دیده م ی شود،
از حضور در این فیلم انصراف دادند.
پروژه ساخت فیلم «الله» با همکاری معاونت سینمایی
وزارت ارشاد اغاز شد .موضوع مربوط به دختر جوانی است که
راننده حرفه ای اتومبیلرانی اس��ت و قرار است ب رای نمایش
چهره زن ای رانی در خارج از کشور نیز پخش شود.
پروژه ای که به گفت��ه خبرگزاری ها ح��دود 5میلیارد
تومان هزینه در بر خواهد داش��ت .همین صدای بسیاری از
کارشناسان و صاحب نظ ران را در اورده است .انها معتقد بودند
نه این فیلم به لحاظ تکنیکی ،اینقدر هزینه بردار است و نه از
منظر محتوایی ،اثر مهم و قابل توجهی است.
پی ش تولی��د ای��ن فیل��م از خرداد م��اه امس��ال و با
سرمایه گذاری مرکز گسترش س��ینمای تجربی اغاز شد و
بهترین های س��ینمای ای ران ب رای تولید این فیلم دعوت به
کار شدند .در اخر مرداد ماه دستیار اول (ایرج حبشی) به طور
ناگهانی استعفا کرد و در اخر شهریور مدیر فیلمبرداری (تورج
اصالنی) نیز همین رویه را تک��رار کرد .اینکه چه موضوعی
موجب چنین استعفاهایی شده ،هنوز به درستی مشخص
نیست.
با این وجود ،اس��داهلل نی ک نژاد ،کارگ��ردان این پروژه
م ی گوید اس��تعفا معنایی ندارد .ظاه را کن��ار رفتن علیرضا
س��ب ط احمدی از تهی ه کنندگ��ی الله ،تصمیم��ی بوده که
ب ر اس��اس توافق و تصمیم مرکز گسترش سینمای مستند
و تجربی صورت گرفته است .جالب اینکه سب ط احمدی در
گفت وگو با سایت ها و خبرگزاری ها حاضر به توضیح دالیل
کناره گیری اش از پروژه «الله» نشد.
پروژه «الله» در ماه های گذشته حواشی زیادی را ب رای
س��ازمان س��ینمایی به وجود اورد؛ تا جایی که کمیسیون
فرهنگی مجلس خواس��تار توضیحات وزیر ارشاد شده بود.
یک��ی از نکاتی که مخالفان نس��بت به ان انتقاد داش��تند،
انتخاب اس��داهلل نی ک نژاد به عنوان کارگردان این فیلم بود.
نی ک نژاد کارگردانی اس��ت که در هالیوود س��ابقه س��اخت
فیلم هایی را دارد که به اعتقاد انها غی رارزشی است .اسداهلل
نی ک نژاد در جریان سفر رئی س جمهور به نیویورک ،پیشنهاد
س��اخت این فیلم را به مقامات کش��ور داده و از سوی انان
پذیرفته شد.
از دیگر انتقادات وارده بر س��اخت ای��ن فیلم اینکه
برخی م ی گویند« :این پروژه در حالی از س��وی باالترین
رده های مدیری��ت فرهنگی کش��ور دنبال م ی ش��ود که
بسیاری از فیلمسازان وطنی با داشتن موضوعات متنوع
و البته پ ر منفعت برای کشور و فرهنگ ،معطل بین ارض
و سما برای گوشه چشم همین مدیران بلند نظر فرهنگی
کشورند .بازی کردن در زمینی که عنوان ان نشان دادن
وجود ازادی زنان و مس��اعی و تالش ایران اس�لامی در
ارتقای س��طح مش��ارکت و ازادی عمل انها ن��ام گرفته
است ،هم در ش��ان نظام مقتدر کشورمان و هم در سطح
فرهنگ غنی و ریش��ه دار چند هزار س��اله که ارتزاقش از
اسالم و ایران بوده ،نیست .با وجود افتخار افرینی صدها
هزار شهید ،نخبه ،عالم و دانشمند در این کشور ،خانمی
که اتومبی ل س��واری م ی کند و تنها رذیله اخالق ی اش هم
استفاده از دوپینگ است ،شاید س��وژه بهتری باشد برای
نشان دادن عمق استراتژیک مباهات ما در مقابل توحش
س��رریز کرده از کافه و کازینوهای غرب!»
اما نی ک نژاد در دفاع از خود م ی گوید« :تمام سال های
زندگ ی ام به این خوشبخت بودم و هستم که انچه قیمت روی
ان نگذاشتم و نفروختم و نخواهم فروخت «مملکت ،انقالب
و هنرم» بوده اس��ت .هیچ وقت روی اینها قیمت نگذاشتم
و همیشه در خدمتم بوده اس��ت .من اولین فیلمم را که در
امریکا م ی سازم به نام «خانه کجاست» ،در مورد نوستالژی
ای ران است .حاال شما به من بگویید افرادی مثل من ای رانی
چند نفر در هالیوود بوده اند و هستند که حتی توانایی قدرت
بیان اسم ای ران را داشته باشندg ».
مثلث شماره148
کاندیداتوری نجفی جدی شد؟
تمام این اخبار و اظهارنظرها در حالی است که خبرنگار
مثلث به اخبار جدیدی در خصوص پشت پرده فعالیت های
اصالح طلبان دست یافته است .براساس این اخبار سید محمد
خاتمی نشست های متعددی را با محمدعلی نجفی برگزار
کرده است؛ نشست هایی که در انها برنامه های نجفی برای
انتخابات اینده بررسی شده است .برخی سیاسیون معتقدند
نجفی گزینه اصلی خاتمی برای نامزدی در انتخابات اینده
است .عبداهلل نوری نیز که از او به عنوان لیدر طیف تندروی
اصالح طلبان یاد می شود ،در جلسه ای که چهره های شاخص
اصالح طلب در ان حضور داشته اند تاکید کرده است که باید
به هر قیمتی وارد عرصه انتخابات ریاست جمهوری شویم.
او در همین راستا اصالح طلبان را به نوشتن توبه نامه توصیه
کرده و محمدعلی نجفی را گزینه ای مناسب برای انتخابات
دانسته است .نوری همچنین در جلسه ای که با نجفی برگزار
کرده است در خصوص انتخابات اینده با او تبادل نظر کرده
است .نوری در این جلسه خطاب به نجفی گفته است« :شما
پتانس��یل خوبی برای حضور در انتخابات دارید و از شانس
بیشتری هم برخوردار هستید ».او همچنین به نجفی توصیه
کرده است که از الک محافظه کاری بیرون بیاید و از «تند
حرف زدن» نترسد؛ چراکه با چند حرف تند کسی ردصالحیت
نخواهد شد .از سوی دیگر گروه های اصالح طلب به دنبال
گفت وگو با افرادی همچون محسن مهرعلیزاده ،مصطفی
کواکبیان و حسین کمالی هس��تند تا مانع اقدام انفرادی انها
در انتخابات ش��وند .براین اساس سید محمد خاتمی شخصا با
محمدرضا عارف رایزنی خواهد ک��رد و چهره هایی همچون
مجیدانصاریوسید عبدالواحدموسوی الرینیزبادیگرگزینه ها
گفت وگوخواهندکرد.البتهخاتمیگفتهاستکهصراحتاخواستار
کناره گیری عارف نخواهد شد ،بلکه از او می خواهد برنامه هایش
را ارائه کند تا اصالح طلبان به جمع بندی برسندg.
حاشیه های فیلم جنجالی ادامه دارد
خبرنامه
البت��ه اظهارنظرها درب��اره حض��ور اصالح طلبان در
انتخابات تنه��ا اظهارات خاتم��ی و جهانگی��ری نبود؛ چه
انکه محمد رضا عارف که مدت هاس��ت زمزم��ه نامزدی او
در انتخابات ش��نیده می ش��ود از تصمیم ج��دی خود برای
کاندیداتوری سخن گفته است« :من برای کاندیداتوری در
انتخابات ریاست جمهوری مصمم هس��تم و به برنامه هایم
ایم��ان دارم و می توانم انها را در پ��ازل اصالحات به نتیجه
برسانم ».براس��اس خبری که س��ایت اصولگرای مشرق
منتش��ر کرده اس��ت ،معاون اول دولت اصالحات در جمع
گروهی از اساتید دانش��گاه این س��خنان را گفته و با اشاره
به دیدار چن��دی پیش خود ب��ا محمد خاتمی یاداور ش��ده
است« :خاتمی با امدن من مخالف نیس��ت .او فقط نگران
تش��تت ارای اصالح طلبان مثل انتخابات ۸۴است .خاتمی
به دنبال ایجاد یک مکانیسم انتخاباتی در میان اصالح طلبان
است ».عارف همچنین گفته اس��ت« :شانس من در میان
کاندیداهای مط��رح اصالح طلبان از همه باالتر اس��ت و با
اجازه کسی نیامده ام که با اخم انها کنار بروم ».او در حالی به
چنین اظهارنظری پرداخته که چندی پیش در گفت وگویی با
روزنامه اصالح طلب افتاب یزد ،گفته بود هنوز تصمیم قطعی
برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری دور یازدهم
نگرفته است.
انصراف از «الله»
13
خبرنامه
بررسی یک دهه حادثه دانش اموزی
مثلث شماره148
26کشته در یک حادثه
14
دو حادث��ه ج��اده ای ب��رای کاروان دانش ام��وزان و
دانشجویان اعزامی به راهیان نور سبب شد تا توجه همگان
بار دیگر به موضوع حوادث دانش اموزی متمرکز ش��ود .در
حادثه اول واژگونی اتوبوسی که عازم اردوی راهیان نور بود
مانع ان شد که ٢٥دانش��جوی اعزامی از همدان به مقصد
برسند و سفر خود را با خاطره تصادف در منطقه سرپل ذهاب
به پایان بردند ،اما حادثه دوم همه را خبر کرد.
صبح روز اخرین ش��نبه مهرم��اه مردم ب��ا این خبر
سرهنگ صمد اسفندیاری ،معاون عملیات پلیس راه کشور
هفته خود را اغاز کردند« :در تصادف اتوبوس��ی در کیلومتر
١٨٥محور ای��ذه به لردگان 26نفر جان س��پردند و 18نفر
مجروح ش��دند ».وی همچنین گفت« :تخطی از سرعت
مطمئنه در جاده لغزن��ده علت این حادثه گزارش ش��د اما
کارشناسان در حال جس��ت وجو برای یافتن سیستم جی.
پی .اس اتوبوس هستند تا اطالعات دقیق تری از این ماجرا
به دست اورند .از این تعداد کشته 22نفر دانش اموز مدرسه
پاس��داران عفت 2 ،نفر مدیر و معاون مدرسه و 2تن دیگر
راننده و مسئول اردو بوده اند».
دانش اموزان کالس های دوم ریاضی و دوم تجربی
دبیرستان پاسداران عفاف شهرستان بروجن برای گذراندن
دوره عملی واحد درس��ی «امادگی دفاعی» به همراه مدیر
و معاون دبیرستان ،مربی واحد درس��ی و مشاور تحصیلی
در قالب کاروانی ب��ا 10اتوبوس دانش ام��وزی به مناطق
عملیاتی جبهه های خوزستان اعزام شده بودند.
انها پ��س از گذران��دن دوره چند روزه در ش��لمچه و
دهالویه ،عصر جمعه اهواز را به مقصد خانه ترک می کنند.
در راه ،اتوبوس اس��کانیا که به ص��ورت اتوماتیک کنترل
می شد ،دچار نقص فنی می شود ،کنترل از دست راننده خارج
می شود و راننده به مدیر دبیرس��تان که در اتوبوس حضور
دارد ،می گوید نمی تواند ترمز بگیرد .اتوبوس با سرعت زیاد
و مهارنشدنی در جاده ش��لوغ و ترانزیتی از بین خودروهای
س��نگین می گذرد ،دخت��ران دانش اموز جیغ می کش��ند و
ناگهان با برخورد شدید با تپه ای خاکی همه چیز می ایستد.
همه اینها تنه��ا در پنج دقیق��ه برای دختران دبیرس��تانی
اتفاق افتاد و 26کش��ته و 18زخمی پایان ماجرای اتوبوس
اسکانیای کاروان دانش اموزی بود.
سرهنگ قاسم قدرتی ،فرمانده پلیس راه خوزستان نیز
گفت«:با توجه به اینکه جاده با بارش کم باران دچار لغزش
شده بود راننده قادر نشد وسیله نقلیه را به خوبی کنترل کند.
20امبوالنس از چهارمحال و بختیاری راهی محل حادثه
شدند 14 .دانش اموز مصدوم به اهواز و بیمارستان گلستان
سپرده شدند و 4تن دیگر را در بیمارس��تانی در ایذه تحت
درمان قرار دادند».
رئیس ستاد بحران دانش��گاه علوم پزشکی اهواز هم
گفت 11« :مصدوم سانحه تصادف در بیمارستان گلستان
بستری شده اند و از این تعداد حال یکی وخیم است».
الناز عالیی ،یکی از دانش اموزان حادثه دیده است ،او
در ارتباط با حادثه گفت« :برای شام نزدیک سد کارون سه
پیاده شدیم و بعد از ش��ام دوباره حرکت کردیم .راننده ارام
رانندگی می کرد و سرعت زیادی نداشت ولی ناگهان دیدیم
کنترل اتوبوس را از دست داد .ما ردیف اخر بودیم ،همه جیغ
می زدند ،بعد از ماشین پرت شدیم بیرون .من چشم هایم را
که باز کردم دیدم روی یک تپه خاکی افتاده ام .من و مهسا
عبداللهی نیا ،فاطمه اقایی و محدثه زمان پور کنار هم نشسته
بودیم و می دانم که انها هم زنده هستند».
ایران مقدسی ،مربی درس امادگی دفاعی دبیرستان
دخترانه پاس��داران عفاف بروجن ک��ه از بازماندگان حادثه
واژگون��ی اتوبوس حامل دانش اموزان اس��ت ،با تش��ریح
وضعیت اتوبوس از بدو حرکت از بروج��ن ،توضیح داد« :از
بروجن که به مقصد خوزس��تان حرکت کردی��م ،اتوبوس
مشکل فنی داشت ،اتوبوس اس��کانیا اتوماتیک بود و با هر
نقصی بین راه نگه می داش��ت و باز حرک��ت می کرد .خانم
هادی پور ،معاون دبیرستان و خانم الهیان ،مدیر دبیرستان
مدام به راننده تذک��ر می دادند ولی راننده می گفت اتوبوس
اتوماتیک است و مش��کلش را پیدا نکرده ایم و از دست من
کاری برنمی ای��د .وقتی به اهواز رس��یدیم رانن��ده رفت و
برگشت و به ما گفت نقص ماشین را درست کرده و تنها یک
مشکل کوچک از یک شیلنگ بوده که برطرف شده است.
بعد هم که از اهواز به ش��لمچه و دهالوی��ه رفتیم اتوبوس
مشکلی نداش��ت ولی در راه بازگش��ت ،دوباره مشکل پیدا
کرد و راننده هم از ماشین های سنگین سبقت می گرفت و
ما حرص و جوش می خوردیم .تا اینکه بعد از ش��ام ،دوباره
اتوبوس پیام ایست داد و راننده گفت نمی تواند ترمز بگیرد.
جاده خیلی شلوغ بود و متاس��فانه یکباره دیدیم که کنترل
ماشین از دست راننده خارج شد و این حادثه اتفاق افتاد».
عزای عمومی در چهارمحال و بختیاری
ب��ه دنب��ال وق��وع حادث��ه واژگون��ی اتوب��وس ،در
چهار محال وبختیاری س��ه روز عزای عمومی اعالم ش��د.
مدیرکل پزشکی قانونی استان اسامی فوت شدگان حادثه
واژگونی اتوبوس راهیان نور را که جمعه شب در محور ایذه
به شهرکرد اتفاق افتاد ،اعالم کرد.
نماینده ولی فقیه در اس��تان چهارمحال و بختیاری و
امام جمعه شهرکرد و استاندار این اس��تان در پیام مشترکی
اعالم کردند« :بار دیگر اندوه و غم بر سر و روی ما نشست
و استان قهرمان پرور چهارمحال و بختیاری را در غم جمعی
از بهترین های خود عزادار کرد».
محمدرض��ا باباخانیان ،پ��در یکی از دان��ش اموزان
حادثه دیده به نام «مریم باباخانیان» در ارتباط با جوسازی
رس��انه های بیگانه گفت« :انه��ا باید بدانند ک��ه ما از خط
شهدا خارج نمی شویم و پش��تیبان نظام و مملکت هستیم؛
بچه های ما برای نمره ب��ه اردوی راهیان نور نرفتند ،انها با
میل و اشتیاق رفتند و در حال برگشت از خوزستان بودند که
این سانحه به وجود امد و قبل از امدنشان هم دخترم مریم
مرتب تلفنی با من در تماس بود و خیلی خوشحال و راضی
بود .دخترم به من می گفت که در سرزمین های دفاع مقدس
حال خوشی داشته و خیلی راضی بوده و او به شهدا عالقه
زیادی داشت ».و معتقد است که «نباید از این حوادث سوء
استفاده ش��ود و باید کاس��تی را حل کنیم ،اما نباید صورت
مساله را که کار بس��یار باارزش فرهنگی راهیان نور است،
پاک کنیم».
فراخواندن وزیر به مجلس
تکرار تاریخ
پیش از این نی��ز کاروان های راهیان ن��ور که حامل
دانش اموزان و دانش��جویان بودند دچار ح��وادث جاده ای
ش��ده بودند که اخرین مورد ان چند روز پیش از این حادثه
و در محور س��رپل ذهاب ب��ود .در این حادث��ه هیچ یک از
دانشجویان کشته نشدند ،اما تعدادی مجروح شدند.
از دیگر حوادث می توان به کشته شدن ٢٢دانشجوی
دانش��گاه علمی کاربردی خیام مش��هد اش��اره کرد که در
٢٥اس��فندماه 1386رخ داد .این دانش اموزان در حالی که
از اردوی راهیان نور باز می گش��تند در محور اندیمشک به
خرم اباد در تصادف با یک تانکر س��وخت جان باختند .این
نماین�ده بروج�ن :مس�ئولیت این ماج�را بر عهده
مسئوالن است
مثلث شماره148
همچنین رئی��س کمیس��یون ام��وزش و تحقیقات
مجل��س در واکنش ب��ه حادث��ه واژگونی اتوب��وس حامل
دانش اموزان به اردوی راهیان نور که به موجب ان 44نفر
کش��ته و مجروح ش��دند ،گفت« :امروز حاجی بابایی ،وزیر
اموزش و پرورش را برای توضیح به مجلس خواسته ایم».
محمدمهدی زاه��دی گفت« :درباره ای��ن حادثه ما
به عنوان کمیسیون اموزش و تحقیقات مجلس ابراز تاسف
خود را اعالم می کنیم و پیام تسلیت مان را به خانواده های
بازماندگان و نماینده شهر انها اعالم کردیم ».وی در ادامه
در پاس��خ به این س��وال که لزوم برگزاری چنین اردوهایی
باتوجه به ناامن بودن جاده ها که کارشناس��ان بارها بر ان
تاکید کرده اند چیس��ت ،گفت« :ما وزیر را درباره پاس��خ به
این س��واالت امروز به مجلس دعوت کرده ایم و قرار است
طی جلسه فوق العاده ای پیرامون این اتفاق و سایر حوادث
مش��ابهی که جان دانش اموزان را می گیرد از ایشان سوال
شود».
خبرنامه
واکنش وزیر اموزش و پرورش
حمیدرض��ا حاجی بابایی در حاش��یه «همایش تبیین
جایگاه دانش��گاه فرهنگیان» که در دانش��گاه فرهنگیان
برگزار شد ،در پاسخ به سوال جمعی از خبرنگاران که بیش از
یک ساعت منتظر بودند تا سواالت خود را از وی بپرسند ،به
گفتن جمله «از مسئوالنش بپرسید» اکتفا کرد.
اما مع��اون وزیر ام��وزش و پ��رورش در واکنش به
مرگ 26دانش ام��وز در اثر واژگونی اتوب��وس راهیان نور
در گفت وگویی اعالم داشت« :دوس��تان برای پیشگیری
از هر گونه حادث��ه ای برنامه ریزی کردند ام��ا باالخره این
حادثه پیش امده و به طور حتم کس��ی مای��ل نبود که این
اتفاق رخ دهد».
ابراهی��م س��حرخیز گفت« :بای��د از اق��ای هژبری،
معاون��ت محترم پرورش��ی در این زمینه س��وال کنید زیرا
اعزام دانش اموزان به اردوهای راهیان نور کاری پرورشی
محسوب می شود».
وی با اش��اره به اینک��ه هم اکن��ون در بروجن برای
تشییع جنازه دانش اموزان هستم ،افزود« :هزار و یک اقدام
برای جلوگیری از وقوع حادثه می ش��ود اما متاسفانه حادثه
اتفاق می افتد و نمی ش��ود گفت این اتفاق معلول این است
که برای اعزام دانش ام��وزان به راهیان ن��ور برنامه ریزی
نشده است».
وی در واکنش به این پرس��ش که اگر همه امکانات
و برنامه ریزی ها برای س�لامت دانش اموزان ش��ده است،
پس چرا امس��ال همانند سال گذشته ش��اهد کشته شدن
دانش اموزان هستیم ،گفت« :باالخره سانحه است؛ گاهی
فردی از پله برقی می افتد و دچار س��انحه می شود و گاهی
فردی در خیابان ،اما این مساله به این معنی نیست که نباید
دقت های بیشتری صورت بگیرد».
سحرخیز همچنین درباره موضع گیری وزیراموزش
و پرورش نسبت به این حادثه مبنی بر اینکه از مسئوالنش
بپرس��ید ،گفت« :به هرحال اردوی راهیان نور با همکاری
بسیج انجام می ش��ود ،اما بهتر است از اقای هژبری در این
زمینه بپرسید زیرا ایشان اطالعات بیشتری دارند».
دخترم برای نمره نرفته بود
حادثه ٧مجروح نیز داشت.
هشتم فروردین ماه ٨٧حمله افراد ناشناس به اتوبوس
حامل دانش اموزان راهیان ن��ور در منطقه دهالویه باعث
مجروح شدن دو تن از سرنشینان شد.
بار دیگر س��وم فروردین ماه س��ال 89دانش اموزان
مدرسه ای دخترانه در محمود اباد به دالیل نامعلومی دچار
سانحه شدند که طی ان ٩نفر کشته و ٢٤نفر زخمی شدند.
اتوبوس دیگری از حامالن کاروان راهیان نور در اول
فروردین ماه سال ٩٠در 50کیلومتری شهرستان جیرفت
دچار سانحه شد .مسافران این اتوبوس دانشجویان کرمانی
بودند .در این حادثه ١٠نفر کشته و ٣٧نفر مجروح شدند که
از میان کشته شد گان هفت نفر انها دختر بودند.
در 15بهمن ماه همان س��ال اتوبوس حامل دختران
مدرسه ای در بروجرد از خراس��ان رضوی به همراه مربیان
و مس��ئوالن خود راهی این سفر ش��دند که در میان راه در
تصادفی سه نفر از انها کشته و ١٣نفر زخمی شدند.
همچنین ١٦بهمن ماه سال گذشته اتوبوس دختران
دانش اموز اردبیلی که عازم سفر راهیان نور بودند در نزدیکی
پلدختر دچار سانحه شد که در ان تنها چهار نفر زخمی شده
و کشته ای در بر نداشت.
ایت اهلل املی الریجانی نیز در نامه ای خطاب به رئیس
کل دادگستری استان خوزستان ضمن ابراز تاسف از وقوع
این حادثه خواستار رسیدگی سریع تر به علل وقوع این حادثه
شده است .وی همچنین خواستار پیگیری های قضایی در
این باره شد و تصریح کرد« :با توجه به وقوع حوادث مشابه
و امار دور از انتظار تصادفات رانندگی که متاس��فانه ساالنه
منجر به کشته و مجروح ش��دن تعداد زیادی از هموطنان
عزیز می شود ،باید اقدامات عاجل و مناسب به منظور کاهش
تصادفات از سوی مسئوالن ذی ربط صورت گیرد».
امیرعباس سلطانی ،نماینده بروجن در مجلس شورای
اس�لامی نیز در این باره می گوید« :از 10اتوبوس��ی که به
اردوی راهیان نور رفته بودند ،هنگام بازگشت به بروجن در
راه یکی از اتوبوس ها به دلیل نقص فنی و س��هل انگاری،
ترمز عمل نکرده و باالخره اتوبوس با کوه برخورد می کند
و از 43نفر دانش اموز دختر در این اتوب��وس 26نفر از این
دانش اموزان کشته شده اند».
این نماینده عضو کمیس��یون ان��رژی در تحلیل این
ماجرا گفت« :انچه مسلم است دو س��ال قبل هم دو نفر از
فرهنگیان این شهرستان در همین جاده کشته شدند و حتی
در این رابطه رئیس جمهور باید جوابگو باشد نه اینکه پس
از گفت وگو با وزیر اموزش وپرورش وی از مسئولیت شانه
خالی می کند .به طور کامل تمام مسئوالن باید جوابگو باشند
و این جریان یک سهل انگاری از طرف مسئوالن است که
١٦بهمن م��اه س��ال گذش��ته اتوب��وس دختران
دانش اموز اردبیلی که عازم س��فر راهیان نور بودند در
نزدیکی پلدختر دچار سانحه شد که در ان تنها چهار نفر
زخمی شده و کشته ای در بر نداشت
15
به دلیل همین سهل انگاری و کشته شدن دختران معصوم
در یک شهرستان تمام مردم شهر را عزادار کرده اند و تمام
عواقب ان به طور خاص برای مسئوالن است و در این رابطه
باید کمیته ای مخصوص تش��کیل و موض��وع را به صورت
کامال تخصصی مورد بررسی قرار دهد».
سلطانی در بررسی ریش��ه های وقوع چنین حوادثی
گفت« :بنده نیز ش��خص رئیس جمهور را مقصر این ماجرا
می دانم .برای مثال ایشان حتی مسکن مهر را به حال خود
رها کرده اند و حتی جاده های کش��ور را ک��ه بدترین حالت
ممکن را دارند به حال خود ره��ا کرده اند ،به طوری که این
جاده از ش��هریورماه تا به حال 35کش��ته داشته و در سال
گذشته به عنوان پرحادثه ترین و پرتلفات ترین جاده کشور
شناخته شده و هیچ شخصی هم در این رابطه جوابگو نیست
و رئیس جمهور یکی از مقصران اصلی این حادثه است».
سوختن در اتش
خبرنامه
از دیگر حوادث مربوط به دانش ام��وزان می توان به
ماجرای سوختن دانش اموزان دبس��تانی در لردگان اشاره
کرد که طی ان ١٣نفر از انها زنده زنده در اتش سوختند.
بین س��اعات 9تا 11صبح 24دی ماه 1383بخاری
یکی از کالس های مدرس��ه ای در ل��ردگان اتش می گیرد
و از انجایی ک��ه بخ��اری در ورودی کالس قرار داش��ت
۱۳دانش اموز معصوم در مقابل چش��مان بهت زده س��ایر
هم مدرسه ای های خود که از داخل حیاط مدرسه و از پشت
پنجره ها نظاره گر فاجعه داخ��ل کالس بودند زنده زنده در
اتش سوختند
معاون عمرانی وقت وزارت اموزش و پرورش اعالم
کرده بود« :به جهت س��رمای زیاد منطقه ،معلمان مدرسه
اقدام به قراردادن دو بش��که نفت در راهروی مدرسه برای
تجدید س��وخت بخاری ها کرده بودند ،ای��ن بی احتیاطی و
به دنبال ان ایجاد اشکال در بخاری یکی از کالس ها ،معلم
کالس را ناچار به خارج ک��ردن دانش اموزان کرده و برای
اسیب ندیدن کالس بخاری را به درون راهرو منتقل کرده
است».
طبق معمول ام��وزگاران بیچاره در ق��دم اول مقصر
شناخته شده بودند .دانش اموزان معصوم زنده زنده در اتش
سوختند و افکار عمومی هم در ان زمان شدیدا تحت تاثیر
این فاجعه فراموش ناشدنی قرار گرفته بود.
معلم کالس که بین 85تا 90درصد دچار سوختگی
ش��ده بود بعدها برای معالجه به المان اعزام ش��د و پرونده
مقصران حادثه به دس��تور رئیس وقت قوه قضائیه ،ایت اهلل
شاهرودی در جریان رسیدگی قرار گرفت.
مثلث شماره148
غرق شدن در پارک شهر
ش��نبه چهارده��م اردیبهش��ت م��اه س��ال ،۱۳۸۱
۵۷دانش اموز دختر و همچنین معلمان دبستان طه ۲واقع
در شهرک کاروان تهران برای بازدید از موزه پست و تلگراف
به راه افتادن��د .پس از پایان بازدید ،معلم��ان دانش اموزان
را به پارک ش��هر بردند که در نهایت منجر به کش��ته شدن
٧نفر شد.
ساعت ۱۱صبح اتوبوس حامل دانش اموزان در مقابل
پارک شهر متوقف ش��د و دانش اموزان زیر باران شدید به
همراه مربیان خود به سمت دریاچه مصنوعی رفتند .کمی
بعد اولین گروه دانش اموزان که ش��امل ۱۷نفر دانش اموز
بود به راه افتاد ،در حالی که ظرفیت این قایق موتوری فقط
۱۱نفر مشخص شده بود .پس از دقایقی قایق واژگون شد و
این ماجرا سرانجام با مرگ شش دختر دانش اموز و قایقران
پایان یافت.
در پ��ی این حادث��ه اردوهای دانش ام��وزی به مدت
چندین ماه لغو ،میزان اردوهای دانش اموزی س��ال ۱۳۸۱
نصف و شماری از مراکز تفریحی تهران نیز تعطیل شد.
16
محمد عطریانفر ،رئیس وقت شورای شهر تهران در
واکنشی در پی این حادثه گفت« :حادثه تلخ پارک شهر به
ما نشان داد که مدیریت شهری در کشور ما اشفتگی بسیار
دارد .باید با این موضوع به صورت ریشه ای و جامع در کشور
برخورد شود».
این ماجرا دوباره پس از پنج سال برای بررسی از جنبه
عمومی جرم به ش��عبه ۱۱۵۶دادگاه بعثت ارسال و توسط
قاضی الهی زاده بررسی ش��د و مقصران به پرداخت جزای
نقدی محکوم ش��دند .مقصران این حادثه توس��ط دادگاه،
هشت نفر از مس��ئوالن ش��هرداری منطقه ۱۲و چهار نفر
از مسئوالن اموزش و پرورش قلمداد شدند و قرار شد دیه
قربانیان از بیت المال پرداخت شود.
اتش سوزی فارس
زمستان 86نیز استان فارس ش��اهد دو اتش سوزی
در مدارس بود .اولین مورد در شهرس��تان سروس��تان رخ
داد و حادثه دوم در دبس��تان شهید رحیمی درودزن از توابع
مرودش��ت که هش��ت دانش اموزش در ان دچار س��انحه
سوختی شدید شدند.
این هش��ت دانش اموز در حالی در کالس کوچک و
سرد خود ،اسیر ش��عله های اتش بخاری ش��دند که روابط
عمومی س��ازمان اموزش و پرورش فارس بیش از دو هفته
مانع انعکاس خبری این فاجعه در سطح کشور شده بود.
این حادثه زمانی رخ داد که دانش اموزان دختر و پسر
هشت ساله مدرسه ای در روستای درودزن ،دور تنها چراغ
عالءالدین کالسش��ان حلقه زده بودند تا گرم شوند که به
دلیل ش��یطنت یکی از انها ،چراغ واژگ��ون و کالس دچار
حریق شد.
تالش دانش ام��وزان ب��رای خاموش ک��ردن اتش
بی نتیجه مانده و حتی موجب ش��عله ورتر شدن اتش شد.
در این حادثه دو پسر و ش��ش دختر کالس دچار سوختگی
شدند و با گذشت بیش از دو هفته ،هنوز تعدادی از انان در
بیمارستان بستری هستند.
خبر اتش س��وزی این مدرس��ه 15 ،روز بعد از وقوع،
توس��ط «نیازی» ،رئیس س��ازمان بازرس��ی کل کشور در
جلسه ای که جمعی از کارشناسان مسئول واحدهای ارزیابی
عملکرد و پاسخگویی به شکایات سازمان اموزش و پرورش
استان های کشور ،در ان حضور دارند ،در سطح ملی اعالم
شد .پیش از این خبر به صورت کوتاه در رسانه های محلی
استان منعکس شده بود.
در جلس��ه یاد ش��ده و پس از اعالم خبر اتش سوزی
توسط «نیازی» ،یکی از مسئوالن اموزش و پرورش پس از
تاخیر پانزده روزه اعالم می کند که هزینه های درمانی این
دانش اموزان پرداخت ش��ده و بازرسانی برای پیشگیری از
وقوع چنین حوادثی به مدارس اعزام شده اند.
گاز گرفتگی
12و 13ابان س��ال گذش��ته نیز دو خب��ر متوالی از
گازگرفتگی دانش اموزان در دو نقطه مختلف کش��ور یکی
در شهرس��تان «کمیجان» در اس��تان مرکزی و دیگری
در شهرستان «هرسین» استان کرمانش��اه از سوی مرکز
اطالع رسانی پلیس گزارش شد.
در حادثه اول در دبیرستان پس��رانه ای در شهرستان
کمیجان 30 ،تا 35نفر از دانش اموزان ب��ه علت خرابی در
سیستم تهویه ش��وفاژخانه و بس��ته بودن در و پنجره های
بیرونی موتورخانه و انتش��ار گاز منواکس��ید کربن به داخل
راهروی مدرس��ه دچار مس��مومیت ش��دند و در حادثه دوم
دبیرس��تانی دخترانه در شهرستان هرسین استان کرمانشاه
به علت نشت گاز مونو اکس��ید کربن از موتور شوفاژ خانه به
داخل کانال کولر مدرسه 37 ،نفر از دانش اموزان مسموم و
برای درمان به بیمارستان شهرستان هرسین اعزام شدند g.
استارت
کاندیداتوری؟
افزایش معنا دار حضور
رئیس مجلس در محافل دانشگاهی
علی الریجانی که هفته قبل از این میهمان دانشجویان
ی در ح��وزه انتخابیه اش بود ،هفته گذش��ته به دانش��گاه
قم
علم و صنعت رفت و به س��واالت گوناگون دانشجویان این
دانشگاه پاس��خ داد .نشس��تی طوالنی که حاوی چند خبر و
موضع گیری های صریح در حوزه های مختلف بود .نخستین
خبریکه از این نشس��ت منتش��ر ش��د درباره منتفی شدن
استیضاح وزیر جهاد کشاورزی بود؛ خبری که رئیس مجلس
شورای اسالمی گفت که اس��تیضاح خلیلیان «طبق توافق
امضاکنندگان» منتفی ش��ده اس��ت .اس��تیضاح وزیر جهاد
کش��اورزی پیش از این هم در مجلس هشتم پیگیری شده
بود ،اما در ان مجلس هم در نهایت این استیضاح منتفی شد.
رئیس دستگاه قانونگذاری کشورمان همچنین خاطرنشان
کرد « :هم اکنون تحریم ها علیه جمهوری اس�لامی ایران از
جنس خاصی است؛ ما در این ش��رایط باید واقع گرا باشیم و
ببینیم چه مختصاتی می تواند ما را از این شرایط بیرون بیاورد
و باید بدانیم انها به دنبال لبخند نیس��تند؛ وقتی می توانیم در
مذاکرات موفق باشیم که کشورمان از نظر اقتصادی ،راهکار
جدیدی را اتخاذ کرده باشد ».الریجانی درباره جزئیات نشست
با استیضاح کنندگان هم گفت که تاکید نمایندگان بر این بود
که وزارت جهاد کشاورزی باید روی تولید محصوالت اساسی
کار کند که به باور انها چنین اهتمامی در وزارت جهاد کشاورزی
دیده نمی شود .انها نگران اینده کشور و شیوه مدیریت در این
وزارتخانه هستند .رئیس قوه مقننه اضافه کرد« :بعد از شنیدن
این اظهارات دیدم دلسوزی نمایندگان از باب یک موضوع ملی
و اینده کشور است ،از این رو به وزیر گفتم که چون خود چنین
موضوعی را قبول دارد ،حداقل به سمت یک سند برای تولید
محصوالت برود و حتی اگر مشکل بودجه ای داشت از مجلس
بخواهد ان را تامین نماید چون این یک خواسته ملی است».
وی خاطرنشان کرد« :تالش ما این است که مواردی همچون
استیضاح به روش معقول حل شود اما باز هم در دست ما نیست
که دستور بدهیم وزارتخانه ای کار نکند ،این تشخیص با خود
نمایندگان است».
کسانی که جلوی رهبری ایستادند کار غلطی کردند
الریجانی در پاسخ به پرسش یکی از دانشجویان که در
خصوص ایستادگی برخی افراد در مقابل رهبری مساله ای را
عنوان کرد ،اظهار داشت« :ما کسانی را که در مقابل رهبری
ایستاده اند داش��تیم ،ولی انها کار غلطی انجام داده اند ».وی
با بیان اینکه رهبری با بزرگان انقالب رابطه نزدیکی داشته
و دارند ،گفت« :جمهوری اس�لامی ایران ف��راز و فرودهای
فراوانی داشته تا امروز به اینجا رسیده است .از جمله کسانی که
جلوی امام ایستاد بنی صدر بود ،در حالی که امام همه امکانات
را برای وی فراهم کردند .ولی بنی صدر هر روز در کشور دعوا
به راه می انداخت ،حتی وقتی خرمشهر داشت سقوط می کرد
بنی صدر به بچه های س��پاه س�لاح نمی داد که در ان زمان
ی مقاومت
شهید چمران و ایت اهلل خامنه ای با نیروهای مردم
کردند ».وی با بیان اینکه بنده با رهبری بیش از 30سال است
که اشنایی دارم ،گفت« :ایشان در سخت ترین شرایط کشور
را از گردنه ها عبور داده اند مثال در مس��اله هسته ای رهبری
نظرشان را می گفتند ،ولی به نظر جمع هم احترام می گذاشتند».
وی اضافه ک��رد« :من ندیدم که رهبری در مجلس هش��تم
زیاد بود و با بزرگان دینی و مراجع تقلی��د هم رابطه نزدیکی
داشته و دارم .اینها سرمایه های ملی و دینی ما هستند ،گاهی
برخی به ب��زرگان تندی می کردن��د از جمل��ه در فتنه 88به
ایت اهلل جوادی املی تندی هایی شد که من می گویم غلط است
و احترام این افراد باید حفظ شود».
وصله پین ه جوابگوی حل مشکالت اقتصادی نیست
نوسانات بازار ارز و اظهارات رئیس جمهور در خصوص
تاثیر تحریم ها و انتقاد از رئیس مجلس در کنفرانس خبری اش،
دیگ ر محوری بود که مورد اشاره الریجانی قرار گرفت .علی
الریجانی با بیان اینکه نباید اختالف قوا به رس��انه ها کشیده
ش��ود ،گفت« :زمانی که ب��رادر عزی��زم اقای احمدی نژاد در
رسانه ها از من نام بردند ،بنده به صحبت های ایشان پاسخ ندادم
که این موضوع نیز تنها به خاطر شرایط کشور بود ».در ادامه
یکی از دانشجویان سوال خود را اینگونه مطرح کرد که باتوجه
به وجود شورای حل اختالف ایا بهتر نیست که شما به جای
صرف وقت برای مصاحبه علیه رئیس جمهور به مش��کالت
مردم بپردازید؛ البته از شما می خواهم که به من اینگونه پاسخ
ندهید که رئیس جمهور علیه من حرف می زند و من می توانم
علیه او حرف بزنم ،هر کسی تکلیف خود را دارد.
فتنه 88و برخی تندی ها به ایت اهلل جوادی املی
الریجان��ی در بخ��ش دیگ��ری از س��خنان خ��ود در
پاس��خ به س��وال دانش��جویی که درباره تقابل مسئوالن با
مقام معظم رهبری پرسید ،اظهار کرد« :از ما می پرسند یک بار
هم نشده مسئولی جلوی رهبری بایستد ،چرا ما چنین کسانی
داشتیم و مقابل ایشان ایستادند ،اما کار غلطی انجام دادند».
وی اضافه کرد« :شاید سن شما اقتضا نکند اما من به
شما راس��ت می گویم ،چیزی به من اضافه نمی شود که شما
از این حرف ها خوش��تان بیاید یا نه ،اما من وظیفه دارم سهم
خود را بگویم ،اشنایی من با سیستم رهبری از زمان امام(ره)
خبرنامه
اختالف شخصی نداریم
الریجانی در پاسخ به پرسش��ی با بیان اینکه بنده نیز
به این موضوع که نباید اختالف قوا به رسانه ها کشیده شود
معتقدم ،گفت« :زمانی که برادر عزیزم اقای احمدی نژاد در
رسانه ها از من نام بردند ،بنده به صحبت های ایشان پاسخ
ندادم که این موضوع نیز تنها به خاطر ش��رایط کش��ور بود
اما اختالفات ما شخصی نیس��ت .ممکن است همین االن
من صحبتی کنم اما رس��انه ها ط��وری از ان تیتر بزنند که
موضوع به ش��کل دیگری منعکس ش��ود .در همین رابطه
یک خبرگزاری از بنده س��والی پرس��ید ک��ه راه حلم برای
مش��کالت اقتصادی کنونی چیس��ت که گفتم نباید انتظار
راه حل رابین هودی داشت یعنی نمی توان فوری مشکالت
را حل کرد که برخ��ی طور دیگری تعبیرکردن��د .باید انالیز
درستی از شرایط داش��ت و س��ازوکارهایی برای ان تعیین
ک��رد ».وی افزود « :اختالف نظر با س��ایش های سیاس��ی
تفاوت دارد .در مجلس نظرات متنوع سیاس��ی و اقتصادی
وجود دارد ،اختالف نظرهای��یکه بین قوای مقننه و قضائیه
در موضوعی همچون قان��ون مجازات اس�لامی نیز دیده
می شود .تاکید بر این اس��ت که نباید این اختالف نظرها به
یک سایش سیاس��ی تبدیل ش��ود ».او در رابطه با اختالف
مجلس و دول��ت در مورد قانون هدفمن��دی یارانه ها گفت:
«در موضوعی همچون اجرای قان��ون هدفمندی یارانه ها،
مثلث شماره148
و نهم دس��توری به مجلس دهند؛ البته ممکن اس��ت ایشان
نظرشان را به من گفته باشند و نظر ایشان هم برای من و سایر
نمایندگان خیلی محترم است ،ولی ایشان معتقدند که مجلس
باید کارش را انجام دهد بر همین اس��اس در استیضاح ها هم
حتی ایشان دستوری به مجلس ندادند ».الریجانی گفت« :در
حوزه قوه مجریه هم همین طور اس��ت و رهبری تاکید دارند
قوا کارش��ان را انجام دهند ،والیت فقیه عامل پایداری برای
کشور است».
الریجانی در خصوص دو دو کردن نمایندگان در مجلس
هم گفت« :این انتقاد واردی اس��ت و رهبری هم در مورد ان
تذکر دادند ».رئیس مجلس ش��ورای اس�لامی در پاسخ به
سوال یکی از دانشجویانی که مقایسه ای بین اسالم در زمان
پیامبر(ص) و اسالم در جمهوری اس�لامی انجام داد ،گفت:
«اسالم صدر اسالم را نباید به سادگی با اسالم امروز مقایسه
کرد .در ان زمان پیامبر (ص) و امام علی (ع) و صحابه نزدیک
به معصوم حضور داشتند و امروز هم ما باید تالش کنیم که به
اسالم پیامبر نزدیک شویم».
مجلس با دولت اختالف نظر داشت .در این رابطه که دولت
معتقد بود باید هدفمندی در دو گام اجرا ش��ود و مجلس با
گام های کارشناس��ی به این نتیجه رسید که باید ظرف پنج
س��ال هدفمندی اجرا ش��ود ،همچنین از محل گران شدن
حامل های انرژی 30 ،درصد به بخش تولید اختصاص یابد
چون به نظر ما تولید با افزایش قیمت حامل ها شکنندگی پیدا
می کند .ما معتقدیم باید زیر بغل صنعت را گرفت؛ موضوعی
که در مورد کش��اورزی نیز صدق می کن��د ».در ادامه این
مراسم دانشجویی با قرار گرفتن پشت تریبون از الریجانی
پرس��ید« :کدام یک از این گزینه ها درست است -1 :اعالم
پی��روزی در انتخابات قب��ل از س��اعت 11روز انتخابات و
درخواس��ت اعتراض مردم در ص��ورت بی��رون نیامدن از
صندوق -2 ،ادعای پیروزی قطعی از جانب یکی از نامزدها
پیش از تمام شدن مراحل انتخابات -3 ،تبریک گفتن یکی از
شخصیت های وزین مدعی گزینه دو ،اشنا به قانون انتخابات
قبل از اعالم نتیجه قطعی -4 ،هیچ ک��دام از موارد فوق به
انضمام اعتراف به اشتباهات فاحش در منظر خداوند و ملت
نسبت به انچه برخی خواص در جریان انتخابات 88مرتکب
ان ش��دند برای الگو ش��دن برای جوانان؟» رئیس مجلس
در پاس��خ به این پرس��ش توضیح داد« :عده ای ،یک سری
سواالت در سطح جامعه به وجود اوردند که خیلی هایشان را
پاسخ دادم ،اشکالی هم ندارد که دوباره پاسخ دهم ،اما فکر
می کنم وقت افراد را می گیرد ،بعضی جاها در کش��ور پمپاژ
این کار را می کنند که معلوم نیست چه نفعی می برند ،از این
گزینه ها یکی بیشتر مورد نظر ش��ما نبود و منظورتان از ان
ش��خصیت وزین در گزینه 3بنده بودم؛ بنده چند بار اعالم
کرده ام که این سخن دروغ اس��ت ،اما نمی دانم چرا عده ای
اصرار دارند این حرف را به من بچسبانند ،همان زمان به یکی
از اقایان گفتم که این حرف دروغ است».
دنبال تجارت در فتنه نبودم
رئیس دستگاه قانونگذاری کشورمان در بخش دیگری
از سخنانش تصریح کرد« :در کوی س��بحان مردم را کتک
زدند ،ساختمان ها را تخریب کردند ،کار نادرستی بود ،اما نباید
برای کار نادرست ،کار نادرست دیگری انجام داد ،باید اعتدال و
حقوق همه را حفظ کنیم و من االن نظرم را پنهان نمی کنم».
رئیس مجلس با تاکید بر اینکه با بعضی از ادبیات ها مخالف
بوده است ،تصریح کرد« :در فتنه 88عده ای روی اتش بنزین
می ریختند ،شعار و بیانیه می دادند ،برای جمهوری اسالمی
مساله درس��ت می کردند و عده ای هم از این طرف روی ان
هیزم می ریختند ».وی اضافه کرد« :داستان فتنه را باید حل
کرد نه اینکه اتش ان را برافروخت؛ من به عنوان مقام مسئول،
احس��اس می کردم باید فضا را ارام کنیم نه اینکه اتش ان را
شعله ورتر کنیم؛ من چند بار بگویم که این سخن خالف است
بعد ان را تکذیب کنم؟! بنده پیش از سفر به مصر ،به سوریه رفته
بودم و در انجا جلسه ای دو ساعته با سید حسن نصراهلل داشتم
که در انجا موضوع س��فرم به مصر مطرح شد که سید حسن
نصراهلل گفت مطلب انان را در این سفر پیگیری کنم؛ مطلب
انان این بود که بعد از موضوع غزه ،مصر افرادی را دس��تگیر
کرده است که می گویند با حزب اهلل ارتباط داشتند و قرار است
انها را اعدام کنند ،بامبول درس��ت کرده بودند و مطلب دیگر
موردنظر سیدحسن نصراهلل گذرگاه رفح بود که از من خواستند
صحبت کنم تا این گذرگاه را باز کنند تا مواد غذایی و دارویی
به مردم غزه فرستاده شود ،همین دو موضوع را مطرح کردم».
ایران در صحنه بین المللی
وی در پاس��خ به بخش دیگری از س��وال این دانشجو
مبنی برجایگاهبین المللی کشورماندرشرایطفعلیخاطرنشان
کرد« :مگر مل��ت ایران امروز در صحنه بین المللی س��رافراز
نیستند؟» تعدادی از دانشجویان حاضر در پاسخ به این سوال
پاسخ دادند« :نه!» الریجانی ادامه داد« :اشتباه نکنید ،اطالعات
من نس��بت به صحن��ه بین المللی کم نیس��ت ،ما همچنین
ارتباطات زیادی با شخصیت های منطقه داریم ».الریجانی با
اشاره به وابستگی کشورهای منطقه به امریکا گفت« :زمانی بر
سر مساله هسته ای ایران اختالف باال گرفت و می گفتند ایران
را می زنیم .استنباط ما این بود که این یک عملیات روانی است،
من در ان زمان مسئول دبیرخانه شورای امنیت ملی بودم .یکی
از مسئوالن کشورهای عربی که کشور معتبر و پولداری است،
تماس��ی با ما گرفت و با حالت داللی از ما خواست تا راهکار
امریکا را بپذیریم ،قطعا ما معتقدیم که این عزت نیستg».
17
دستگیریجمشید
بازار ارز در مسیر ارامش
به کار بردن نام غیرمتعارف «جمشید بسم اهلل» خود به خود
قابلیت این را داشت که توجه همه را جلب کند ،چه رسد به اینکه
همین نام نامتعارف مسئول جهش دوهزارتومانی قیمت ارز نیز
معرفی شود .ماجرا انجا جالب تر می شود که این موضوع نه از
طرف افراد عادی و در حد شایعات درگوشی بازار و غیره بلکه
از جانب معاون اول رئیس جمهور مطرح شده باشد .محمدرضا
ی در مراس��م روز ملی ص��ادرات گف��ت« :قیمت های
رحیم
ارزی بازار هم اکنون صوری اس��ت و فردی به نام «جمش��ید
بسم اهلل» این قیمت را در بازار ازاد تعیین می کند و البته دولت
در جست وجوی این است که قیمت ارز را به حدی برساند که
صادرکننده ،صادرات بهتری داش��ته باش��د ».وی در این باره
توضیح داد« :اخالل در ب��ازار ارز را نیروهای خارجی در خارج
از مرزهای کش��ور ایجاد نکرده اند ،بلکه دشمن این اخالل را
به وسیله نیروهای داخلی خود ایجاد کرده است .وزیر و رئیس
اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران می توانند شهادت دهند
که بنده همواره در راه برداشتن موانع پیش روی صادرکنندگان
تالش کرده ام ،این در شرایطی است که صادرکنندگان نباید
اجازه دهند که دش��من از رفتار انها ش��اد ش��ود ».معاون اول
رئیس جمهوری ادامه داد« :دولت نه بخشش می خواهد و نه
ایثار؛ بلکه از صادرکنندگان تقاض��ا دارد ارز حاصل از صادرات
خبرنامه
مثلث شماره148
مهرعلیزاده می اید
اصالح طلبان و یک کاندیدای دیگر
محس��ن مهرعلیزاده در پاس��خ به این س��وال که چرا
قصد نام��زدی در انتخاب��ات را ندارید ،گفت« :ش��ما از خود
من ش��نیده اید که چنین قصدی ندارم؟!» وی تصریح کرد:
«واقعا برای هر خدمتی در هر مقطعی عاشقانه اماده بوده ام
و هر جایی دیده ام کاری از دس��تم بر می ای��د ،اقدام کرده ام.
نقطه مطلوب ان است که برای انتخابات به اجماع برسیم».
معاون رئیس جمهور در دولت خاتمی درباره سیس��تمی که
اصالح طلبان می توانند با اس��تفاده از ان به کاندیدای واحد
برسند با اشاره به اینکه خاتمی می تواند محور تصمیم گیری
اجماع اصالح طلبان باشد ،گفت« :ضروری است چهره های
موثر و دلسوزی چون سید حس��ن خمینی که فردی مطلع،
دلس��وز و جامع نگر است ،مش��ورت هایی را به اقای خاتمی
برای تنظیم فضای سیاس��ی بدهند ».وی که در انتخابات
ریاست جمهوری نهم با ش��عار دولت رفاه حضور یافته بود،
گفت« :در انتخابات ریاس��ت جمهوری تعریف راهکارهای
ایجاد رفاه عمومی بر اساس شاخصه های بومی می تواند یکی
از اولویت ها باش��د ».وی در بخش دیگری از این گفت وگو
اظهار داش��ت« :اگر در اداره کش��ور با نگاه ایالتی به ویژه از
18
را برای بازکردن گره از کار کشور وارد نمایند .قصد دولت رصد
کردن و حساب و کتاب کردن ارز صادرکنندگان نیست ،بلکه
خواستار این است که صادرکنندگان ارز حاصل از صادرات را در
چهارراه استانبول نفروشند و به دولت ارائه دهند ».پیش از این
رئیس جمهور در کنفرانس خبری خود در ارتباط با نوسانات ارز
گفته بود« :نوسانات اخیر نه به خاطر مشکالت اقتصادی و نه به
خاطر برنامه های اقتصادی دولت است .چطور است دو نفر در سر
یک چهار راه دویست دالر جابه جا می کنند و این می شود قیمت
دالر؟» وی با اشاره به گزارش نهادهای امنیتی افزوده بود« :با
موبایل با همدیگر تماس می گیرند و می گویند 200تومان بنداز
باال500 ،تومان بنداز باال ».مس��عود پزشکیان ،نماینده مردم
تبریز مقصر دانستن یک نفر در این ارتباط را فرافکنی دانسته
و گفت« :اینکه مشکالت اقتصادی کشور را گردن تحریم ها و
کشور هایخارجیبیندازیمیااینکهبگوییمعاملایننا بسامانی
یک فرد است نوعی فرافکنی است .اگر این ادم می تواند اقتصاد
مملکت را باتوجه به درامد های مختلف نفتی ،گازی و س��ایر
درامدهای دیگر و اختیارات مختلفی که دولت دارد بر هم بزند،
پس ببینید چه ادم خاصی باید باشد ».یک نماینده مجلس با
اشاره به جلسه نمایندگان رئیس جمهور با نمایندگان مجلس
گفت« :در جلسه یکی از نمایندگان به صورت مکتوب از وزیر
اقتصاد پرسید «ارتباط جمشید بسم اهلل با سیاست های بانک
مرکزی چیست؟» وزیر اقتصاد بعد از مطالعه سوال این نماینده
تنها به لبخند اکتفا کرد و سوال را در جیب خود قرار داد».با این
حال اواسط هفته رحیمی در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران
با بیان اینکه «جمشید بسم اهلل» توسط نیروهای اطالعاتی و
امنیتی بازداشت شده است ،گفت« :همچنین روزهای گذشته
20نفر اخالگر ارزی دستگیر شدند اما بنده اسامی انها را ندارم
و باید از وزیر اطالعات سوال کرد ».حجت االسالم والمسلمین
حیدر مصلحی در حاش��یه جلس��ه هیات دولت درب��اره تعداد
دستگیرشدگان اخاللگری در بازار ارز گفت« :ان 40نفری که
از سوی دستگاه قضایی اعالم شده بود ،بخشی از دستگیری ها
هستند که تعداد افراد دستگیر شده حدود 50نفر است».وزیر
اطالعات با اشاره به نقش برخی از کشورها در اخاللگری های
بازار ارز افزود« :کشورهایی که در اطراف ما به سرویس های
بیگانه برای اخاللگری در بازار ارز کمک می کنند ،بدانند که ما
اقدامات و فعالیت های انان را رصد می کنیم و در زمان الزم نیز
اقدامات الزم را انجام می دهیم».
مصلحی در پاسخ به سوال دیگری در مورد ماهیت فردی
به نام جمشید بسم اهلل که از س��وی معاون اول رئیس جمهور
عنوان شده اس��ت ،گفت« :در مورد افراد بگذارید تا زمانی که
محکمه قضاییتشکیلنشده،اظهارنظرنکنم».
وی در مورد گردش مال��ی این افراد در ب��ازار ارز افزود:
«گردش مالی این افراد متفاوت است .برخی از انان افراد ثابتی
بودند و برخی از انها نیز افراد د ون پایه ای محسوب می شدند ،ولی
کسانی که افراد ثابتی بودند ،دارای گردش مالی قابل توجهی در
بانک ها بودند که باید به ان توجه ویژه ای شود .بخش دیگری
از انان افراد دون پایه ای هستند که نقش عامل را ایفا می کردند
و بحمدهلل با همکاری خوبی که با دستگاه قضایی وجود دارد ،ما
ان بخشی که مربوط به مسائل امنیتی در بازار ارز است را کنترل
خواهیم کرد و اجازه اخاللگری و سوء استفاده از این موقعیت را
نخواهیم داد ».در مجموع به نظر می رس��د اقدامات نهادهای
مختلف اقتصادی و امنیتی در راستای کنترل نرخ دالر در بازار
موثر واقع شده و اواخر هفته گذشته این بازار با ارامش بیشتری
روبه رو بودg .
دیدگاه اس��تقالل اقتصادی به مناطق مختلف کش��ور نگاه
کنیم خیلی از مش��کالت منطقه ای و ملی حل می ش��ود».
مهرعلیزاده در پایان تاکید کرد« :در این دیدگاه حتی از مسائل
احترام به قومیت ها و حفظ ارزش های حاکم بر اقوام مختلف و
استفاده از ظرفیت های اقوام و طوایف در جهت تثبیت امنیت
و ثبات بیشتر استقالل و رشد اقتصاد کشور می توان استفاده
کرد ».یک ماه پیش از این سیدمحمد خاتمی ،رئیس جمهور
سابق کشورمان نیز در دیدار با جمعی از دانشجویان در پاسخ
به سوال یکی از دانشجویان که پرسید ،از معاونان جنابعالی
اسامی افرادی مانند عارف و مهرعلیزاده به عنوان کاندیدا این
روزها در محافل خبری مطرح است ،نظر شما روی کدام فرد
است؟ لبخندی زد و گفت« :هنوز زود است .انچه مهم است
استقالل و توانمندی مدیریتی افراد و نامزدها باید مورد توجه
باشد ».محسن مهر علیزاده متولد 1335در شهرستان مراغه
و دارای سه فرزند است .او دکترای مهندسی اقتصادی دارد و
رشته اصلی اش مهندسی مکانیک است .مهرعلیزاده در دوران
مسئولیت س��یدمحمد خاتمی معاون رئیس جمهور و رئیس
سازمان تربیت بدنی بود .از دیگر مسئولیت های وی به ریاست
هیات مدیره و مدیرعامل سازمان عمران کیش ،معاون امور
نیروگاه های سازمان انرژی اتمی ،استاندار خراسان ،معاون
رئیس جمهور و رئیس س��ازمان تربیت بدنی می توان اشاره
کرد .مهرعلیزاده پس از شکست در مرحله اول انتخابات 84
در استانه مرحله دوم با صدور بیانیه ای با تشکر مجدد از اعتماد
مردم و به خصوص م��ردم اذربایجان و ترک زبانان سراس��ر
کش��ور به وی و با تاکید بر لزوم تامی��ن مطالبات انها ضمن
دعوت گسترده مردم و به خصوص اذربایجانی ها در مرحله
دوم انتخابات ریاس��ت جمهوری ،از کاندیداتوری هاش��می
رفسنجانی حمایت کرد.
محسن مهرعلیزاده پیش از این در گفت وگویی در پاسخ
به این پرسش که «اگر کاندیدا شوید ،جامعه که شما را در این
هشت سال ندیده اند ،چه پاسخی دارید؟» گفته بود« :در این
هشت سال بس��یاری از نیروهای موثر ،خادم و معتمد مردم
امکان الزم برای دیده شدن توسط عموم جامعه را نداشتند
و فکر می کنم پاسخ را خود مردم خوب می دانند ولیکن وقتی
کسی احساس کند که در جایگاه و موقعیت مناسبی که فعالیت
می کرده دیگر نمی تواند کاری انجام دهد باید در یک حوزه
دیگری مشغول شود و س��عی کند موثر باشد ».مهرعلیزاده
پیش از این و در انتخابات ریاست جمهوری سال 84در یک
اظهارنظر گفته بود« :تعدد کاندیداها موجب می شود بخش
اعظمی از مردمی که به اصالحات اعتقاد دارند پای صندوق
بیایند و ش��انس اصالح طلبان با اقبال مردم افزایش خواهد
یافت» ،امروز در پاسخ به این پرسش که ایا شرایط را همانطور
می بینید ،می گوید« :البته تعدد کاندیداها می تواند س�لایق
بیشتری را به پای صندوق ها بیاورد .در شرایط کنونی در هر
دو جناح ،در خود اصالح طلب و اصولگرا احزاب قوی و مطرح
نداریم و گروه های مختلف با گرایش های مشترک در داخل
جبهه ها قرار می گیرند که عمده ای��ن دو جبهه ،جبهه های
اصالح طلبان و اصولگراها هس��تند .در ای��ن جبهه ها که به
صورت طیف می باش��ند بعضا هس��تند مجموعه کثیری از
مردم که از نظ��ر روحیه مجموعه یک طی��ف را قبول دارند
ولی به دنبال یک تفکر خاص در درون ان طیف هس��تند و
در انتخابات مورد نظر کاندیدای منطبق با تفکر مطلوب خود
را نمی یابند و تشکل رسمی وجود ندارد که بتواند ان جمع را
به رغم اینکه کاندیدای منطبق با تفکر مطلوبشان وجود ندارد،
بیاورد و به کاندیدای دیگری که در ان طیف یا جبهه است رای
بدهد…» وی همچنین در مورد انتخابات ریاست جمهوری
س��ال 92گفت« :در مورد انتخابات ۹۲بایس��تی بین همه
مسائل مختلف مربوط به انتخابات و چگونگی حضور مردم،
موازنه ای باش��د ،باید دید از جناح ه��ای مختلف چه افرادی
می خواهند کاندیدا ش��وند .طبیعتا انچه اصل اس��ت این که
بایس��تی کاندیداهای جناح اصالح طلب به جمع بندی های
مشخصی برس��ند که این بار از تعداد کاندیداها کاسته بشود
و به وحدت و اجماع برسند که بتوانند با موفقیت کار را پیش
ببرندg ».
واکنش متفاوت علی مطهری به
درخواست احمدی نژاد
قرار نیست خانواده ما همیشه ساکت باشند
فاطمه هاشمی ،فرزند ایت اهلل هاشمی رفسنجانی هفته
گذشته در مصاحبه ای با روزنامه ارمان در ارتباط با دستگیری
دو تن از اعضای خانواده و همچنین نح��وه حضور پدرش در
انتخابات اتی ریاست جمهوری اظهارات مهمی را بیان داشت.
او که این روزها وظیفه سخنگویی خانواده هاشمی را بر عهده
گرفته و برخی مواضع تند را اتخاذ می کند ،خود را شریک خواهر
و برادرش در خوشحالی و غم دانست و در ارتباط با وضعیت انها
در زندان گفت« :فائزه در زندان ناراحت نیست ،حتی شوهر او
بعد از مالقات در زندان به شوخی میگفت که من تاکنون فائزه
را تا این اندازه خوشحال ندیده بودم .وقتی پدرم بعد از صحبت
تلفنیبامهدیگفتکهصدایمهدیخوببود،اینخشنودی،
به همه ما هم منتقل میش��ود .من به برادر و خواهرم افتخار
میکنم .بیش از 30سال و حتی از س��الهای قبل از پیروزی
انقالب شایعات فراوانی پشت سر خانواده ما وجود داشته است،
گروه های سیاسی که مخالف پدرم بودند در همان سالهای
مبارزه هم این شایعات را میساختند که بعد از انقالب هم ادامه
پیدا کرد .امروز مهدی و فائزه با هزینهای که پرداخت میکنند،
شایعات دروغین را پاسخ خواهند گفت ».او در ارتباط با اخرین
وضعیت مهدی هاشمی گفت« :مهدی در اخرین تماس با پدر
و مادرم و نیز همسرش گفته که در انفرادی هستم .پنجشنبه
گذشته مادرم به همراه همسر و پسر کوچک مهدی توانسته
بودند با او مالقات کنند .طبق گفته خودش ،در طول مدتی که
بازداشت بوده تنها30ساعت مورد بازجویی قرار گرفته است .این
اواخر هم تنها روزنامه حمایت را در اختیار او میگذارند و حتی در
سلولش متکا هم ندارد».
او در ارتباط با نظر پدر برای بازگشتن مهدی به ایران گفت:
«هر وقت مهدی عزم برگشتن به ایران را داشت ،مشورتها
از اینجا و انجا به پدرمان میرسید که مهدی برنگردد .ایشان
میگفتندگروه هاییهستندکهفشارمیاورند ».فاطمههاشمی
در ارتباط با کوتاه امدن پدرش در برخی موارد یاداور شد« :از من
پرسیدند که شما فکر نمیکنید پدرتان در یک جاهایی کوتاه
امدند،منهمگفتمبله،همانطورکهخودپدرمهمگفتهکهنباید
در جاهایی کوتاه میامدم .من هم میگویم نباید کوتاه میامد».
فرزند ایت اهلل هاشمی در رابطه با نحوه بازداشت اعضای
خانواده اش و بازگشت از دبی گفت« :ما تمام کارها را انجام داده
بودیم برای بازگشتن .روز شنبه من به محل اقامت برگشتم و
چمدانهایمان را بس��تیم و تماسهایی را هم که باید با پدر و
مادرمان میگرفتیم انجام دادیم و خوابیدیم .ساعت دو نیمه شب
بود که یاسر من را از خواب بیدار کرد و گفت فائزه بازداشت شد.
من یکباره یخ کردم ،تا حدی که در گرمای دبی مجبور شدیم
کولرها را خاموش کنیم .زن��گ زدم تهران تا ببینیم قضیه چه
بوده که به ما گفتند فائزه را به نحوه خوبی نبردند .ساعت شش
بعدازظهر زنگ زده بودند به فائزه که به زندان اوین برود برای
پاسخ به چند س��وال .او گفته بود من میهمان دارم و اگر اجازه
بدهید من فردا صبح بیایم .انها هم گفته بودند که اشکالی ندارد
و ش��ما فردا صبح بیا اوین .بعد از مدتی یکسری اطراف خانه
مرتب زنگ میزدند و در میزدند ،خانواده ما ان شب میهمان
فائزه بودند».
او با اش��اره ب��ه ت�لاش برخی ب��رای کمک��ردن نقش
اقای هاشمی معتقد است که «این مسائل روی پدر من تاثیرگذار
مثلث شماره148
فاطمه هاشمی:
خبرنامه
علی مطهری یکی از طراحان اصلی سوال از
رئیس جمهور با بیان اینکه جلسه سوال کنندگان از
رئیس جمهور و نمایندگان دولت جلس��ه ای مفید و
همراه ب��ا چالش بود ،گف��ت« :بحث های خوبی در
این جلسه مطرح شد اما در مجموع پاسخ نمایندگان
رئیس جمهور برای نماینده سوال کنندگان و برخی
دیگر از سوال کنندگان قانع کننده نبود».
او همچنین بازدید سرزده از زندان های کشور
را حق رئیس جمهور به عنوان مجری قانون اساسی
خواند و گفت« :به نظر م��ن این حق رئیس جمهور
به عنوان مجری قانون اساس��ی اس��ت که حتی به
صورت سرزده از زندان های کشور بازدید کند».
وی ادامه داد« :البته چ��ون این امر با موضوع
اقای جوانفکر گره خورده است ،برخی ان را سیاسی
می بینند ،در حالی که ما نباید نیت خوانی کنیم».
نماینده تهران در مجلس با بیان اینکه نفس
این کار ب��رای یک رئیس جمهور امر پس��ندیده ای
اس��ت ،گفت« :امیدوارم که ایشان از همه زندانیان
اوین دیدن کنند نه یک فرد خاص ».وی در پاسخ
به این سوال که شنیده شده تعدادی از امضاکنندگان
سوال از رئیس جمهور امضای خود را پس گرفته اند،
ایا این موضوع صحت دارد؟ مدعی شد« :در جلسه
روز یکشنبه گذش��ته مجلس افرادی مانند اقایان
حداد و رس��ایی با نماین��دگان امضاکننده صحبت
می کردن��د و می گفتن��د اق��ا راضی به این س��وال
نیس��تند ».مطهری افزود« :چند نفر هم به همین
مالحظه امضای خود را پ��س گرفتند .این در حالی
است که اگر رهبر معظم انقالب نظری درباره این
حق قانونی
اقای رئیس جمهور
موضوع داشته باش��ند یا در نطق خودش��ان اعالم می کنند یا اگر موضوع،
حیاتی باش��د برای رئیس مجلس پیغام می فرس��تند و هیچ کدام از این دو
حالت اتفاق نیفتاده اس��ت ».مطه��ری که خود از طراحان اصلی س��وال از
رئیس جمهور است ،ادامه داد« :به نظر من این افراد برداشت درستی از اصل
مترقی والیت فقیه ندارند .البته نمایندگان جدی��دی هم برای امضای این
طرح اعالم امادگی کرده اند».
مطهری با اشاره به جلسه کمیس��یون برنامه و بودجه مجلس شورای
اسالمی برای بررسی طرح سوال از رئیس جمهور و حضورنمایندگان دولت
در این جلس��ه اظهار کرد« :در جلس��ه بحث های خوبی مطرح شد و حتی
مباحث چالشی مطرح شد و به پرس��ش های نمایندگان و پاسخ نمایندگان
دولت انجامید .در مجموع این جلسه بسیار خوب و مفید بود ،اما در مجموع
این پاس��خ ها برای نماینده س��وال کنندگان (عوض حیدر پ��ور) و برخی از
نمایندگان سوال کننده که در جلسه حضور داشتند قانع کننده نبود ».مطهری
ادامه داد« :طبق ایین نامه داخلی مجلس ،گزارش این جلس��ه باید توس��ط
نماینده س��وال کنندگان به اطالع امضاکنندگان طرح برس��د و انها تصمیم
بگیرند که ایا از پاس��خ های ارائه شده قانع ش��ده اند یا خیر .اگر یک چهارم
نمایندگان قانع نشده باشند ،رئیس جمهور یک ماه فرصت دارد تا با حضور در
صحن علنی مجلس به طرح سوال پاسخ دهد».
وی یاداور شد« :طراحان سوال از رئیس جمهور روز سه شنبه گذشته
برای استماع گزارش نماینده س��وال کنندگان در جلسه حضور داشته است،
تشکیل جلسه می دهند و س��پس درباره قانع ش��دن یا قانع نشدن از پاسخ
نمایندگان دولت تصمیم گیری خواهند کرد».
نماینده تهران درباره قطع شبکه های رادیو و تلویزیونی ایرانی توسط
یوتل ست نیز گفت« :این کار یک رسوایی برای غربی ها بود و نفاق انها را
اشکار کرد .معلوم شد که به شعار گردش ازاد اطالعات و ازادی بیان پایبند
نیستند و از طرفی روشن شد که برنامه های ش��بکه های رادیو و تلویزیونی
ایرانی موثر بوده است و انها از نفوذ تفکر انقالب اسالمی در غرب نگرانند.
این کار انها تحت فشار اتحادیه اروپا و کنگره امریکا انجام شده و برخالف
قراردادهای انها با ایران استg ».
نیس��ت» و ادامه می دهد« :پدر من در قبال کش��ور وظیفهای
احس��اس میکند که باید ان را انجام دهد .من یک بار به پدرم
گفتم که شما دارید امتحان ابراهیم و اسماعیل را پس میدهید.
پدرمنبهاعتقادخودشعملکردهوخواهدکرد،خیلیفشارروی
خانواده ما اوردند که پدرم جهتش را تغییر دهد ».فاطمه هاشمی
در پاسخ به این سوال که «ایا پدر شما همچنان مثل گذشته
عمل می کند؟» گفت « :ان را باید از خود پدرم بپرسید ،ایشان
همه مسائل را به ما نمیگویند؛ هر چند میدانم پدر من ادمی
نیست که ناامید ش��ود و در همه زندگیاش فردی امیدوار و
سرسخت بوده است .به هر حال سیاس��تمداری مثل ایشان
قطعا چیزهایی را میداند که همچنان ب��ر ماندن در صحنه
تاکید دارد .انقالب برای ایشان مثل فرزندشان است و حاضر
است برای پیشرفت این انقالب هر تالشی بکند ،اما حاضر
نیست هر اقدامی بکند .شما چند هفته پیش کنفرانس خبری
اقای احمدی نژاد را دیدید ،ببینید به چه شکل همدیگر را مورد
خطاب قرار می دهند و زیر سوال میبرند .اما پدر من با این نوع
رفتارها موافق نیست .در گذشته همراهی پدر من با انقالب بود.
امروز او میگوید که ما میتوانس��تیم کاری انجام دهیم که به
تحریمکشیدهنشویم».فاطمههاشمیدرپاسخبهاینسوالکه
ی هاشمی وارد عرصه شوند؟» گفت « :برای
«ایا امکان دارد اقا
پدر من فرقی نمیکند راسا وارد شود یا در کنار یک رئیس جمهور
باشد .اگر یک رئیس جمهور قوی در مملکت باشد ،ایشان حتما
کمک خواهند کرد؛ به شرط انکه به برنامه ها و طرحهای موجود
برایبرون رفتازایناوضاعبهایالزمدادهشود».سخنانورفتار
اخیر فاطمه هاشمی البته تفاوت های فراوانی دارد با مواضعی که
پدرشدربارهبازداشتفرزندانشاتخاذکردهاست.چنانکههرچه
قدر که هاشمی رفسنجانی از اظهار نظر جنجالی در مورد پرونده
فرزندانشخودداریمیکندفاطمههاشمیدرمصاحبههایپی
درپیسخنانپرحاشیهایرابیانمیکندg
19
مرور رسانه ها
عکس های خبری
علی الریجانی و علی مطهری در
صحنعلنیمجلس
رسانه ها در هفته ای که گذشت
تصمیم رییس جمهور
یاسین سیف االسالم
دو عضو ارشد جبهه پایداری در
حال مذاکره در حاشیه جلسه
علنیمجلس
خبرنامه
اگر در اواس��ط هفته گذش��ته نام��ه جنجال بر انگیز
احمدی ن��ژاد ب��ه رئی��س قوه قضائیه منتش��ر نمی ش��د و
موضع گیری های گوناگون پیرامون ان رخ نمی داد ،احتماال
می توانستیم این هفته را بدون موضوع اول به پایان ببریم،
اما این رخداد باعث ش��د تا اگرچه در عرصه سیاسی کم و
کاس��تی رخ نداده و چهره ها و فعاالن این عرصه لحظه ای
از تالش های خ��ود نکاس��ته اند اما هم��ه موضوعاتی که
می توانس��تند مطرح باش��ند ،متاثر از این نامه ،کمتر مورد
توجه قرار گیرن��د .در این میان اما دیگران��ی هم بودند که
خبرسازی کنند؛ مانند وزیر خارجه کانادا که با موضع گیری
عجیب و غریب��ش در مجمع عموم��ی بین المجالس علیه
ایران واکنش مقامات کشورمان را بر انگیخت .تا جایی که
ندیمی ،رئیس هیات ایرانی ،در مصاحبه با خبرنگاران گفت:
«خوب است ما هم در این نشست از استقالل منطقه کبک
از کانادا حمایت کنیم؟ ...اینجا محل مناسبی برای بیان این
موضوعات نیست».
مثلث شماره148
رئیس جمهور چه می کند
رایزنی چهره های سیاسی در
حاشیهجلسهمجمع
سید کمال خرزای در مراسم
ترحیم ایت اهلل انواری
روزنام��ه رس��الت در س��رمقاله خ��ود در اولین روز
ماه جاری درباره دس��تورکار رئیس جمهور ب��رای مقابله با
نامالیمات اقتصادی در کشور نوشته است و نحوه برخورد
او را با این اتفاقات نقد کرده اس��ت .در این یادداشت امده
اس��ت« :رئیس جمهور مطابق اصل یکصد و بیست و یکم
قانون اساسی براساس س��وگندی که در مجلس با حضور
نمایندگان ،رئی��س قوه قضائیه و اعضای ش��ورای نگهبان
یاد می کند ،متعهد می ش��ود خود را وق��ف خدمت به مردم
و اعتالی کش��ور کند و در حراست از اس��تقالل اقتصادی
کشور از هیچ اقدامی دریغ نورزد ».انبارلویی در این مطلب
همچنین نوشته اس��ت« :مردم دوس��ت دارند در برابر این
همه دش��منی و خصومت امری��کا و رژیم صهیونیس��تی،
رئیس جمه��ور همانند گذش��ته اخمی هم ب��ه ابرقدرت ها
داشته باشد .مردم دوست دارند رئیس جمهور همانند گذشته
پرچمدار «انرژی هس��ته ای ،حق مسلم ماس��ت» باشد و
در برابر زیاده خواهی های غرب در نطق ها و س��خنرانی ها
بایستد و در مجامع عمومی فریاد بزند».
کاهش امضاها
روزنامه ارمان در گزارشی به وضعیت سوال نمایندگان
از رئیس جمه��ور پرداخته و نوش��ته اس��ت :نتیجه جلس��ه
سوال کنندگان با نمایندگان دولت در مجلس سه ساعت به
طول انجامید و سوال هایی در مورد کنترل نرخ ارز ،افزایش
قیمت ارز در بازار ،قاچ��اق کاال و تحریم ه��ا از نمایندگان
دولت مطرح ش��د .روز گذش��ته هم یک نماین��ده مجلس
که نام وی منتشر نش��د به فارس گفت« :تعداد امضاهای
طرح س��وال نمایندگان از رئیس جمهور امروز به 68امضا
کاهش یافت ».طبق این گزارش عوض حیدر پور ،نماینده
س��وال کنندگان از رئیس جمهور نیز گفته است« :طراحان
20
سوال از رئیس جمهور دوشنبه یا سه شنبه نشست مشترکی
ب��رای هماهنگی بیش��تر درب��اره پاس��خ های نمایندگان
رئیس جمهور برگزار خواهند کرد ».وی افزود« :پاسخ های
نمایندگان رئیس جمهور به نوسانات ارزی به صورت مکتوب
به طراحان سوال از رئیس جمهور ارائه خواهد شد».
چرا ناراحتید؟
نام�زدخان�هکارگ�ر
علیرضا محجوب ،نماینده مجلس و رئیس خانه کارگر
از حضور پررنگ این تشکل در انتخابات ریاست جمهوری
خبر داده است .وی در گفت وگو با سایت خبری عصر ایران
ضمن انکه حس��ین کمالی را به عنوان کاندیدای تش��کل
متبوعش معرفی کرده ،گفته اس��ت« :ما س��تادی تشکیل
داده ایم و از حاال به طور جدی دنبال این هس��تیم تا بتوانیم
کاندیدایمان را به پاستور برسانیم .خانه کارگر در الیه های
مختلف جامع��ه رای دارد و به همین دلی��ل از حاال دنبال
حضوری جدی و پر امید در انتخابات یازدهمین دوره دولت
هستیم».
محجوب افزوده اس��ت« :ما اولین گروهی هس��تیم
که کاندیدای خ��ود را مطرح کردیم و ب��ه همین دلیل اگر
گروه های اصالح طل��ب دنبال حضور در انتخابات باش��ند
می توانند از کاندیداتوری کاندی��دای ما حمایت کنند .واقعا
به گزارش س��ایت خبری جهان ،بس��یج دانشجویی
8دانش��گاه طی بیانیه ای به نامه رئیس جمه��ور به رئیس
قوه قضائیه واکنش نش��ان دادند .در این بیانیه امده است:
«کسی بر تالش مسئوالن شکی ندارد .طبیعی هم است که
هر بخشی از قوا دارای نقاط ضعف باشند؛ وگرنه به حضور
مسئوالن و لزوم تالش جهادگونه شان نیازی نبود .همه قوا
دارای ضعف های جدی هس��تند که باید طبق روال تالش
سالهای گذش��ته خود در مدت باقیمانده از توفیق خدمت
به مردم ،قدر فرصت را دانسته و بار انقالب اسالمی را طبق
قانون اساس��ی بر دوش بکشند ».دانش��جویان در بخش
دیگری از این بیانه اورده اند« :وضعیت حاضر در سیاس��ت
کشور ،فضای دیگری اس��ت .اختالفات مسئوالن به جای
اینکه از مج��اری قانونی و پیش بینی ش��ده ،رفع گردد ،به
جامعه کشانده می شود .این فضای اختالف درون مسئوالن
نظام ،غی��ر از اینکه بس��اط نارضایتی مردم و دلبس��تگان
انقالب را فراهم اورد ،چیز دیگری ندارد».
نیوزویک
به تجارت
گیاهان دارویی
پرداخته است
رهپویان در قم
اعض��ای جمعیت رهپوی��ان انقالب اس�لامی هفته
گذش��ته با چند تن از ایات اعظام دی��دار کردند .به گزارش
خبرگزاری مهر ،علیرضا زاکانی در دیدار اعضای جمعیت با
ایت اهلل نوری همدانی تصریح کرده« :دشمنان انقالب سعی
دارند تا با ایجاد فشارهای اقتصادی مانع از پیشرفت کشور
شوند و توده مردم را نیز به ستوه اورند ».وی با اشاره به اینکه
رهکردهای مراجع تقلید بس��یار کارگشاس��ت ،بیان کرده
است« :در شرایط اخیر خود را محتاج می بینیم تا برای عبور
از موانع موجود در انقالب از نظ��رات مراجع تقلید بهره مند
ش��ویم ».زاکانی همچنین اضافه کرده اس��ت« :دشمنان
انقالب سعی دارند تا با ایجاد فشارهای اقتصادی و تحمیل
فش��ارها عالوه بر اینکه مانع از پیشرفت کشور شوند ،توده
مردم را نیز به س��توه اورند که این امر شامل سیاست های
خارجی و سیاست های هسته ای می شود».
مثلث شماره148
وعده های دولت
روزنام��ه ته��ران ام��روز در یادداش��تی به بررس��ی
وعده های دولت محمود احمدی نژاد پرداخته و نوشته است:
«ش��عارها و وعده هایی که محمود احمدی نژاد در سال 84
مطرح کرد و از سوی سیاستمداران ان روز دست کم گرفته
شده بود ،چیزی جز تکرار همان شعارهای انقالب اسالمی
نبود ».یادداشت نویس تهران امروز ادامه داده« :او توانسته
بود با انتخاب کلید واژه هایی همچ��ون «عدالت خواهی»
«ساده زیستی»« ،خدمتگزاری»« ،مهرورزی» و ...اعتماد
قشر ضعیف و متوسط جامعه را جلب کرده و به نوعی دولت
خود را استمرار شعارهای انقالب عنوان کند ».در این مطلب
همچنین امده است« :از سوی دیگر گفتمانی که در سوم تیر
84در کشور حاکم شد ،مس��ائلی را زنده کرد که سال ها بود
در گیر و دار شعارهای دولت سازندگی و اصالحات به دست
فراموشی سپرده شده بود».
بیانه جی 8
خبرنامه
روزنام��ه ای��ران در یادداش��تی ب��ه نق��د منتق��دان
رئیس جمهور بابت درخواس��ت برای بازدید از زندان اوین
پرداخت .در این یادداشت امده اس��ت« :مواجهه رسانه ای
پیرام��ون خبر بازدی��د رئیس جمهور از زن��دان اوین باعث
ش��د تا طبق انچه مس��ئوالن قوه قضائیه مطرح کرده اند،
رئیس جمهور درخواس��ت کتب��ی خود را ب��ه اطالع رئیس
قوه قضائیه برساند ،مضاف بر انکه طبق اصول قانون اساسی
نه تنها رئیس جمه��وری امکان بازدی��د از زندان ها را دارد،
بلکه بر اساس قانون اساس��ی زندان ها و اداره امور مربوط
به ان باتوجه به اینکه دارای ماهیت اجرایی می باشند ،باید
وابسته به وزارت دادگستری و زیر نظر قوه مجریه باشند».
یادداش��ت نویس ایران ادامه داده اس��ت« :قانون اساسی
دست رئیس جمهور را در بازدید از زندان ها باز گذاشته است
و متاسفانه تعلل و وعده فردا دادن از سوی یک روزنامه نگار
اتفاقی اس��ت که نه تنها چهره نظام اس�لامی را مخدوش
می سازد ،بلکه عملکرد قوه قضائیه را زیر سوال خواهد برد،
وگرنه قانون اساسی برای پیگیری مطالبات رئیس جمهور،
مجاری متعددی در نظر گرفته است».
برای اداره دولت چه کس��ی می تواند بهتر از حسین کمالی
باشد که بخواهند دنبال چهره های دیگر بروند».
هفته نامه
تایم به
پیشرفت های
اخیر در هند
پرداخته
است
گوگل
موضوع بحث
اشپیگل در
شماره این
هفته است
بحران سه بعدی
سایت مشرق از احتمال وقوع توطئه ای در انتخابات
اتی س��خن گفته و در تحلیل خود نوشته است« :سه حوزه
اصلی این پروژه را می توان در قالب سیاس��ی ،اقتصادی و
هم پوش��انی قوا مطرح کرد که کار روی هر کدام از سه بعد
کلید خورده و با طراحی های ص��ورت گرفته در حالی پیش
می رود که هر چه به زم��ان انتخابات نزدیکتر می ش��ویم
باید منتظر تحرکات گس��ترده تر و ظهور ابعاد پنهانی تر این
طرح چند وجهی باش��یم ».در این یادداش��ت تصریح شده:
«کلید واژه این نقشه راهبردی «بحران» است و القای ان
به تمام سطوح نظام و جامعه و نهادینه کردن ان در اذهان
عمومی هدف بعدی .به عبارت دیگر بحرانی نش��ان دادن
شرایط کشور در حوزه های مختلف با هدف رویگردانی مردم
از سیاست های کنونی نظام و اقبال به گروهی که منتقد و
مخالف سیاست های فعلی نظام است ،از جمله هدف های
تعیین شده طراحان اصلی این نقشه انتخاباتی استg ».
لوپوئن در این
شماره خود به
سیاست های
اوالند در فرانسه
پرداخته است
21
نقد ونظر
المرسی همان مبارک است
نامه رهبر اخوان المسلمین یا نامه پرزیدنت المرسی؛ کدامیک صحیح است؟
عزت قمحاوی /تحلیلگر فلسطینی
نقدونظر
همزمان با پیام رهبر اخوان المسلمین مصر درباره ضرورت
جهاددرفلسطین،سفیرجدیدقاهرهدرتل اویونامهبسیاردوستانه
المرسی را تسلیم شیمون پرز کرد .تفاوت میان محتوای این دو
نامه ای که همزمان فاش شد ،دروازه جدیدی را در برابر اعراب
بازمی کندوشایدتصادفیخوش بینانهباشدکهاخوا نالمسلمین
خود علت دوری اعراب از واگذاری حکومت به انان باشد وهمین
ثابت می کند که این گروه سزاوار حکومت نیست.
البت��ه باید قبول ک��رد که اخت�لاف دیدگاه ه��ای رهبر
اخوان المسلمین و رئیس جمهوری که خود دست پرورده انان
است ،نمی تواند تا بدانجا برسد که یکی پرچم جهاد را بر افرازد و
دیگری پرچم دوستی را علیه همان یک نفر برپا بدارد .البته
اگر هم تفاوتی وجود دارد همان پش��ت پرده این گروه
اس��ت .تفاوت میان ظاهر و درون اخوان المسلمین،
تفاوت میان شعار و کردار انهاس��ت .این تفاوت
تاکنون به این اشکاری و افتضاحی نبوده است.
اخوان المس��لمین در حال حاضر چنان عمل
می کنند که گویی همچنان در دوران های
پیشین به سر می برند .البته توانمندی های
قدرت همچنان برای دس��ت اندرکاران
مانند یک دام به شمار می رود که به نظر
می رس��د اخوان المسلمین دانسته یا
ندانسته گرفتار ان شده اند.
رهبر اخوان المس��لمین که
از پش��ت پرده حکوم��ت می کند،
همچنانهماننددورانگوشه گیری
سیاس��ی رفتار می نمای��د .گویی
هنوز زمان رژیم مبارک است ،اما
باید به انها گوش��زد کرد که دوران
خواب زمس��تانی به پایان رسیده و
اکنون می تواند درخواس��ت بیرون
راندن س��فیرامریکا را مطرح کند،
در حالی که پس از گذش��ت چهار
ماه بر حکومت اخوان المسلمین
به نظر می رسد که این سفیر تنها
کسیاستکههیچ کسنمی تواند
در مصر به او نگاه چ��پ بیاندازد.
ش��گفت اینکه اخوان المسلمین
زمانیپیامجهادرامنتشرمی سازند
که در سرس��پردگی ان��ان برای
سلطه گران و اعالم پایبندی شان
به موجودیت رژیم صهیونیستی
تردی��دی وج��ود ن��دارد.
اخوان المسلمین اکنون حکومت
و قدرت را در مصر در اختیار دارند
و اکنون اتوبوس ها در اختیار انان
اس��ت تا مزدوران و سرسپردگان
خود را سوار کنند نه برای اعزام به
جبههجهاددرفلسطینبلکهبرای
مثلث شماره 148
22
اقای المرسی این همه عشق برای چیست؟!
سلیم عزوز /روزنامه نگار و تحلیلگر مصری
3
نقدونظر
چندی پیش از پخش اخبار ساعت 21تلویزیون قاهره،
این شبکه ترانه «امشب ش��ب عید است» را چند بار پخش
کرد و این نش��انه ان بود که قرار است خبر شادی بخشی به
اطالع مردم برسد ،چون تلویزیون همواره در مناسبت های
شادی افرین این ترانه را پخش می کند و این روش از دوران
مبارک برجای مانده است.
خبر ش��ادی افرین برای مردم مصر اما اقدام پرزیدنت
المرسی در اعزام نخستین س��فیر خود به اسرائیل بود .این
خبر چنان مطرح ش��د که گویی تهیه کنن��دگان ان بخش
خبری تلویزیون می خواستند بگویند که پذیرش این سفیر
از س��وی تل اویو یک پی��روزی بزرگ در سیاس��ت خارجی
المرس��ی به ش��مار می ای��د و
همین نشانه ان است که وی
با گام های اس��توار به س��وی
موفقیت پیش می رود و گویی
گم��ان می رف��ت ک��ه پلیس
اسرائیل ،س��فیر اقای المرسی
را به اتهام فرار از خدمت نظام
وظیفه ،بازداشت خواهد کرد!
المرس��ی در نامه ای که برای
پرز فرستاده اس��ت ،وی را نه
تنها دوست و شخصیت بزرگی
دانسته (همچنان که در نامه ای
که از سوی سفیر جدید قاهره
در تل اویو امده بود) ،بلکه پرز
را «دوست وفادار» خود نامید.
گویی المرسی این احساس را
در درون خود نگه داشته و به دنبال فرصتی بود تا ان را برای
دوست وفادارش ابراز نماید! البته من برای المرسی دلسوزی
می کنم چون می دانم احساسات دوستانه ممکن است گاهی
همانند بش��که باروت منفجر گردد ،چون دوستی و محبت
گاهی شخص را از بین می برد و نابود می سازد!
در اغاز ،اخوان المس��لمین ارس��ال پیام المرسی برای
پرز را تکذیب کردند و اعالم داش��تند این پیام جعلی اس��ت
و هدف از ان بدنام کردن محمد المرس��ی و این گروه است.
اما به نظر می رس��د اس��رائیلی ها در برابر این موضع گیری
اخوان المس��لمین تصمیم گرفتند ماجرای دوستی و محبت
المرس��ی با پرز را ف��اش س��ازند ،به خصوص که دانس��تند
رئیس جمهوری مص��ر تا چه اندازه به پرز عالقه مند اس��ت؛
البته المرسی گمان می کرد که او و پرز دو عاشق هستند که
می توانند راز این عش��ق را محرمانه نگه دارند و محبوب وی
همانند خود او این پیام را محرمانه تلقی کرده و از فاش کردن
ان خودداری خواهد کرد! اما به زودی روش��ن ش��د که این
عش��ق یک طرفه اس��ت که یکی در اتش ان می س��وزد و
دیگری از این صحنه لذت می برد .البته اسرائیلی ها کوشش
کردند رئیس جمهور ما را به اتش بکش��ند چون نمی ش��ود
روزه��ا اس��رائیل را مورد حمله ق��رار داد و ش��ب ها برایش
نامه های فدایت شوم نوشت.
مهمترین موضوع برای اخوان المسلمین مصر ان است
که بر مسند قدرت بمانند؛ حتی اگر بعضی از مسائل دینی را
زیر پا گذارند که البته این نشانه ان است که انها پیرو تقلید
هستند و مخالفت بدعت گری؛ برای همین از روش و سیاست
مبارک پی��روی کرده و می کنند که همواره س��عی داش��ت
رضایت ایاالت متحده امریکا و رژیم صهیونیستی را به دست
اورد تا بتواند به حکومت خود ادامه دهد ،اما مبارک با وجود
این پشتیبانی ،سقوط کرد .امریکا همواره اتومبیل های بسیار
شیک در اختیار مبارک می گذاشت که هم اکنون مورد استفاده
المرس��ی قرار می گیرد .البته همه می دانن��د این اتومبیل ها
قابل فروش نیستند چون با تکنولوژی ویژه ای ساخته شده
است که فقط خودشان می توانند انها را راه بیندازند یا تعمیر
کنند و یا به اینجا و انجا ببرند .در اغاز اسرائیل با اعالم اینکه
در نظر دارد سینا را اشغال کند ،س��عی کرد انقالبیون مصر
را از می��دان التحریر قاهره دور س��ازد و هنگامی که مبارک
س��قوط کرد اعالم کرد گنج خود را از دست داده است .حال
نمی دانیم گنج اسرائیل کدام یک بود؛ سینا یا مبارک؟! تکذیب
اخوان المسلمین برایشان س��ودی نداشت و باالخره «یاسر
علی» سخنگوی ریاست جمهوری مصر ارسال پیام المرسی
را تایید ک��رد و تبلیغات اخوان
بیهوده ش��د و معنی ان چنین
شد« :هرکه دارد هوس جنگ
با اسرائیل ،خود برود به تنهایی
بجنگد».
انچ��ه در اینج��ا بس��یار
ش��گفتی اور اس��ت اینک��ه
اخوان المس��لمین هم��واره در
تظاهرات خ��ود و به خصوص
در تظاهرات اخیر علیه ساخت
فیل��م اهانت امی��ز ب��ه پیامبر
اک��رم(ص) این ش��عار را س��ر
دادند« :خیب��ر ..خیبر یا یهود...
جند محمد قادمون» .انان ادعا
می کردند مس��اله فلس��طین و
رژیم صهیونیس��تی مهمترین
موضوع برای انان اس��ت و المرسی سه س��ال پیش و قبل
از اینکه پرزیدنت به نام وی اضافه ش��ود در گفت وگویی با
روزنامه مصری «الشروق» اظهار داشت« :اسرائیل همانند
خمر (شراب) است برای ما» .
یاسر علی ،سخنگوی ریاس��ت جمهوری مصر اعالم
کرد که نامه المرسی برای پرز تنها یک اقدام سمبلیک است
که همواره میان رهبران کشورها رد وبدل می شود .البته به یاد
بیاوریم که مردم انقالبی مصر کلیش��ه بزرگت��ر را که همانا
مبارک بود از قدرت فرو نشاندند و ش��هدایی را در راه ازادی
تقدیم کردند و اولین رئیس جمهور انتخابی در تاریخ مصر را
چ یک از این اقدامات نیازمند نامه به پرز نبود.
برگزیدند که هی
هرکس خط مش��ی اخوان المس��لمین را دنبال نماید
خواهد دید این عش��ق سرکوب ش��ده ناگهانی نبوده است و
اخوان المس��لمین مصر همواره تاکید داش��ته امادگی دارد
درصورت رسیدن به قدرت و پیش از انکه اسرائیل درخواست
کند ،صفحه جدیدی را در روابط با تل اویو اغاز نمایند .اخرین
این اع�لام امادگی ،اظهارات «عصام عریان» ش��خصیت
برجسته اخوان بود که پیش از انقالب مصر اظهار کرد .البته
مشکل اساسی این بود بسیاری از مردم این اظهارنظرها را
باور نمی کردند ،اما دیدم که عملگرایی نزد اخوانی ها بیش
از این انقالبی گری طرفدار دارد .من به خوانندگان سفارش
می کنم هر از گاهی شبکه «الحوار» (ارگان اخوان المسلمین)
را تماشا کنند چون گاهی پس از پخش برنامه هایی از سوی
شبکه الجزیره اقدام به تکذیب اظهارات یا خبرهایی می نماید
که نیازی به تکذیب ان نیست؛ مثل همین ماجرای نامه به
پرز .اخوان را چه شده است؟!g
مثلث شماره 148
برهم زدن ارامش در میدان التحریر قاهره و سرکوب کسانی که
خواستار فاش شدن پشت پرده اقدامات المرسی در یکصد روز
اول ریاست جمهوری هستند و این همان قول و وعده ای است
که خود المرسی در اغاز انتخابات به مردم داده بود.
ازسویدیگرافراد رسانه ایاخوا نالمسلمیندستکمیاز
انافرادشاندرمیدانالتحریرندارند؛می بینیمهیچ گونهحمله ای
به دوست صمیمی و وفادار المرسی یعنی شیمون پرز نمی کنند،
بلکه نامه ها و پیام هایی را برای دوستان اسرائیلی می فرستند
که در دوران مبارک معمول بوده اس��ت .در دوران مبارک چند
بار اینجانب در انتق��اد از رفتار و روش دس��ت اندرکاران مبارک
مقاله هایی نوشتم ،اما به دستور رئیس جمهور ،رسانه ها از چاپ
انها خودداری کردند و اکنون می بینیم که بهترین ارثیه رژیم
مبارک برای رئیس جمهور جدید همان مزدورانی هس��تند که
اکنونهماننددیروزمیدانالتحریرقاهرهرادراختیارخودگرفته اند
وهمانندمبارکنمی گذارندصدایمخالفبیرونبیفتد.پیرویاز
سیاست هایمبارکدررفتارپرزیدنتالمرسیبسیارروشناست
واینرامی تواندرتناقضگفتارهاورفتارهایالمرسیباخودش
و با رهبر اخوان المسلمین دید .نامه محبت امیز المرسی برای پرز
نهتنهاازسویقاهرهتکذیبنشدبلکهموردتاییدنیزقرارگرفت.
یکی از معاونان سابق وزارت خارجه مصر اظهار داشت که ارسال
چنین نامه هایی از سوی روسای حکومت ها برای یکدیگر بسیار
معمول است و وزارت خارجه از طریق یک فرمول عادی ان را
تهیه می کند ،اما در عین حال باید از سوی رئیس جمهوری امضا
شود .حال چگونه پرزیدنت المرس��ی این نامه را امضا کرد؟ ایا
ندانست چه نوشته ای را امضا می کند؟
اکنون به نظر می رسد که مطرح کردن موضوع جهاد از
سوی رهبر اخوان المسلمین نیز یک اقدام عادی است که هر از
گاهی یکی از کشورهای عربی یا حتى همین اخوان المسلمین
مصر ان را مطرح می سازند که تا کنون بارها تکرار شده که در
دوران مبارک نیز صورت می گرفت .پس تفاوت میان المرسی
و مبارک چیست؟ البته اشکالی ندارد که رهبر اخوان المسلمین
مصر برای فریب دادن مردم دعوت به جهاد در فلسطین نماید،
اماعجیب اینکهایندعوتهمزمانبانامهمحبت امیزپرزیدنت
المرسی برای پرز صورت گرفت.
اعض��ای اخوان المس��لمین مصر نباید نگ��ران چنین
تناقض هایی باش��ند ،چ��ون هیچ عقل و خ��ردی نمی تواند
مانع پیروی انها از رهبر اخوان المس��لمین ش��ود ،حتی اگر
میان دو نماز مغرب و عشا ناگهان دستور دهد سمت قبله را
تغییر دهند! اخوان المسلمین تاکنون هیچ ابتکار عملی را در
ی دستاوردهای
پیش نگرفته اند و طی کمتر از یک سال تمام
دوران مبارک را تکرار می نمایند .یک بار مزدوران مبارک از
وی پرسیدند« :ما ندانستیم برای چه ما را برای سرکوب مردم
فرستادی »...اکنون اخوان المسلمین نیز افراد خود را با همان
روش برای س��رکوب مردم در میدان التحری��ر قاهره اعزام
می کنند .نام پرزیدنت المرسی همانند مبارک در تمامی خبرها
عنوان می ش��ود تا مردم بدانند رئیس جمهور همچنان زنده
است ! و گویی المرسی می خواهد به مردم بگوید من در میان
شما هستم.
البته تنها تفاوت المرسی با مبارک این است که المرسی در
مسجد نماز خود را به جای می اورد ولی مبارک در خانه اش نماز
می گذارد .به هر حال این تنها تفاوت المرسی با مبارک است و
س��پاس خدای را که در بقیه موارد تش��ابه کامل دارد؛ ازجمله
نامه نگاری برای پرز همانگونه است که در دوران مبارک بود!
قابل یاداوری است که مواضع مبارک با رهبر اخوان المسلمین
در دوران ریاست جمهوری المرسی نیز پا برجاست .حال و باتوجه
به این اوضاع نمی توان جهاد در فلسطین را علیه دوست بسیار
ی پرز عنوان کرد و همانن��د دوران مبارک تمامی اقتصاد
گرام
مصر در اختیار سرمایه گذاران و دوستان و اعضای فامیل است
و کارگران همچنان با بحران روبه رو هستند و انگار نه انگار که
مصر با اشوب اقتصادی روبه روست و در نتیجه تمامی برنامه ها
برای حل بحران اقتصادی نادیده گرفته می شوندg.
امشب شب عید است
23
تداوم نهضت خبرگزاری سازی
در نقد افزایش رسانه های مجازی
فرشاد مهدی پور /کارشناس سیاسی
2
نقدونظر
ک م نیستند سازمان ها و نهادهایی که به دنبال راه اندازی
خبرگزاری اند و اگر نبود ایین نامه ممنوعیت تاسیس خبرگزاری
توسط وزارت خانه های دولتی ،چه بس��ا اکنون انبوهی از این
موجودات خلق الساعه ،روی دست بودجه نحیف مملکت مانده
بودند .نهضت خبرگزاری س��ازی که عمری 10ساله در ایران
دارد 2-3 ،هفته پیش با تصویب و ابالغ و اعالم مجوز چندین
خبرگزاری دیگر ،به فرازی تازه رسید و ایران در استانه ثبت رکورد
جهانی دیگری قرار گرفت.
شاید عده ای بپندارند که این همه تلخگویی در قبال یک
سیاستسادهوزارتفرهنگوارشاد،نهصواباستونهصحیح
و حتما هم راست می گویند که این خرده تصمیم ،ارزنی بیشتر
در قبال ده ها اقدام قابل نقد دیگر نیس��ت ،اما از انجا که چنین
تصمیم سازی ها و تصمیم گیری هایی ،س��از و کارها و روابط
حاکم بر فضای رسانه ای کشور را دستخوش تغییر می کند و از
اساس ،ساختارهای ان را متاثر می سازد ،شایسته توجه و دقت
است و متاسفانه تقریبا هیچ انتقادی نسبت به چنین اتفاقی بیان
نشده؛ خبرگزاری های موجود که معموال خود محصول همین
سیاستند،نمی توانندزبانبهشکوهبگشایند،چونخودشاناولین
متهمان خواهند بود و دیگران نیز یا خبرگزاری شده اند یا سودای
خبرگزاری شدن و مجوز گرفتن برای ان را دارند .با این وصف،
کمترنقدیشنیدهخواهدشدوحتمادربرهمینپاشنهغلطبازهم
خواهدچرخید.چراکهازظواهربرمی ایدهمموافقتاصولی های
بیشتر در راه است و هم شکستن سد مجوز دادن ،درخواست های
بسیاری را روانه دبیرخانه هیات نظارت بر خبرگزاری ها کرده.
مثلث شماره 148
کاالی گران
اولی��ن و اصلی تری��ن دغدغ��ه بر س��ر نقد سیاس��ت
خبرگزاری سازی ،مس��ال ه محوری خبر اس��ت -و نگارنده در
یادداشتدیگریکهباعنوانسندرمخبرگزاری ها،پیش ترمنتشر
کرده ،برخی وجوه ان را به بحث گذاشته است و همین موضوع
استکهکاررسانه هایغول پیکریچونخبرگزارییابنگاه های
خبرپراکنی را با دشواری مواجه می کند .خبر ،کاالی گران قیمتی
است ،نه برای ان که ان را دارد ،بلکه برای ان کسی که می تواند
خبر را تولید و منتشر کند و این دقیقا همان چیزی است که ایران
از ناحیه ان بسیار متضرر شده و می شود؛ دهان های باز بسیاری
که تنها درون چاه پژواک صداهایشان شنیده می شود .مثال دم
دست و دست به نقد ان ،همین ماجرا های ماهواره اینتل ست و
توقف پخش ده ها شبکه تلویزیونی ایرانی است .شبکه هایی که
به سختی راه افتاده اند و در بازار مکاره رسانه ای جهان جای پایی
برای خود باز کرده اند و به صدایی منتقدانه (همچون هم وزنی
پرس.تی.وی یا راشاتودی و سی.سی.تی.وی) شناخته می شوند،
به اشاره ای و فشاری ،ندای شان در گلو خفه شده است .این جنگ
نرم که سختی و زمختی اش هر لحظه بیشتر حس می شود ،راه
انتشار خبر متفاوت و انتقادی را نسبت به انچه بوق های نظام
سلطه می پراکنند ،مسدود ساخته و حاال همه نخ های ریسیده
شده ،پنبه می ش��ود .تازه در این مورد ،ما سرگرم سخن گفتن
به زبانی جهانی (انگلیسی ،عربی و )...بوده ایم و مخاطب مان را
میلیاردی در نظر گرفته بودیم و نه 60-70میلیون ایرانی داخل
کشور که معلوم نیست چه میزان خبرگزاری خوانی برای شان
دغدغه است و موضوعیت دارد.
فراز و فرود
تا از همین موضوع محوری عبور نکرده ایم ،خوب است
یاداور شد که انتشار خبر ،چرخه نهایی ان است و بیش و پیش
24
از ان ،باید تولید خبر صورت بگیرد .خب��ر ،از واقعه ای گزارش
می دهد و در جغرافیای یک میلیون و 648هزار و 195کیلومتر
مربعی ایران ،مگر روزانه چه تعداد واقعه رخ می دهد که نیاز به
این همه رسان ه خبری احساس می شود؟ خبر ،پس از روی کار
امدن ایس��نا در اواخر دهه هفتاد و شکسته شدن انحصار ایرنا
و واحدمرکزی خبر ،محصولی ش��ناخت ه شد در حد یک گفته و
اظهارنظروداوریجنجالی؛همینوبس.خبرازماهیتپیشینش
فاصله گرفت ،چرا که ایسنا به درستی تشخیص داده بود برای
برتر ش��دن (با توجه به محدودیت دسترسی به سخت خبرها)،
باید روی حرف ها استوار ش��ود و این دقیقا ،نقطه قوت جریانی
به شمار می رفت که این خبرگزاری را به راه انداخته بود .جریانی
که مش��غول بازتولید عجوالنه مفاهیم مدرن در کالبد جامعه
ایرانی بود و حتما برای نشر 300سال تفکر غربی ،به رسانه های
حراف بسیاری احتیاج داشت و همین شد پایه ای برای تولد ده ها
روزنام ه و مجله و ...در مقابل ،جریان رقیب نیز بیکار نماند و وارد
میدان خبرگزاری سازی ش��د و فارس (و پیش از ان تابان) تولد
یافت .این جریان حتما به میزان طرف مقابل سخن و سخنگو
نداشت ،پس وجهه اصلی همت ان ،بر نکته یابی و دقت در امور
رقیب در قدرت قرار گرفت و این جا بود که حجمی از اخبار تولید
شد و در فرایندی تدریجی فارس ،از ایسنا پیشی گرفت .با سقوط
دوم خردادی ها از اریکه قدرت ،زیربنای خبری ایسنا نیز در هم
ریخت و الجرم با اُفتی شدیدتر مواجه شد (و البته این تنها عامل
نبود) و خبر رسانی ها ،اندکی سویه خبری (به جای نقل قولی) پیدا
کرد و این روند با فراز و نشیب هایی همچنان ادامه دارد.
چاه بی اب و نان
اما باز هم جای ان کاالی گران قیمت را چیزی پر نکرده
است و همین االن هم ،رس��انه های مهم خبری برای حضور
در س��فرهای اس��تانی مقامات با دش��واری مواجهند ،چرا که
روابط عمومی ها-کهخودنیزمعموالپایگاهخبریوتشکیالتی
برای تولید و نشر خبر دارند -ظرفیت محدودی برای حضور در
برنامه هاتدارکمی بینندوازاینهمهجا رو جنجال،تنهاان چیزی
از ایران ،جهانی می شود که مطابق پیش فرض های رسانه های
جهانی اس��ت و نه غیر از ان .اصال خبری از ای��ران (و هر جای
دیگریکهمنافعمدرنیتهراتامیننکند)،دیدهوشنیدهنمی شود،
مگر انکه به استانه مورد نظر برسد و این استانه کامال وابسته به
زیرساخت های ارتباطی و حق دسترسی هاست و وقتی ما در این
بازار حضور نداریم (و نگذاشته اند حضور پیدا کنیم) ،پس اخبار داد
وبیدادهایبی جهتداخلی هابرسرهم،تنهامصرفخانگیدارد
و حزبی و نه بیشتر .خبری که در این خبرگزاری ها تولید می شود،
مشابه یکدیگر است ،چون مرتبا از روی دست همدیگر تکرار
می کنند و حتی واقعه ای مانند چاقوکش��ی در خیابان نظام اباد
تهران ،تا زمانی که از سوی مقامات رسمی منتشر نشود (پس
از حدود سه س��اعت) در جایی دیده نمی شود ،چون خبرنگاران
معموال پشت میزهای شان هستند و چشم دوخته به صفحات
وب .این خبررسانی پش��ت میزی ،حاال با تولد خبرگزاری های
جدیدگسترشپیدامی کندوان جهاتیکهبیشتردیدهخواهدشد،
عمدتا دعواها و درگیری ها و مجادالت بی پایان اهالی سیاست
است که نه نانی برای مخاطبان فراهم می اورد و نه ابی به چاه .در
واقع خبرهای ما ،نوعا داخلی اند و تعدادشان هم محدود و معدود.
مواردی نیز که جهانی می شوند ،متناقض با منافع ملی ،پس چه
نیازی به این همه تالش برای خبرگزاری سازی؟
نشانه رده بندی
ممکن اس��ت این دعوی پیش اید که خبرگزاری های
جدید می خواهند انحصار را بشکنند و کاری کنند ،کارستان.
اینجا الاقل دو پرس��ش مطرح اس��ت؛ اوال با کدام منابع و
نیروی انس��انی و ...خبرگ��زاری در مقی��اس جهانی ،یعنی
میلیاردها تومان سرمایه گذاری که نه در اکنون اقتصاد ایران
ممکن است و نه در اینده ای نزدیک و مهم تر از ان ،با کدامین
نیروی انسانی زبده و اموزش دیده و متعهدی که به زبان دنیا
بتواند س��خن بگوید .انهایی که مجوز گرفته اند ،جملگی بر
طریق اخبار داخلی راه می پیمایند و اگر نیرویی با مشخصات
فوق هم موجود باشد ،حتما روی زمین نمانده و در این حجم
از نیازها ،جای خوبی جذب شده و مشغول فعالیت است .العالم
و پرس.تی.وی ،دو نمونه پیش روی اند که برای شکار نیروی
حرفه ای ،خود را به هر اب و اتش��ی زده و می زنند و هر چه
بیشتر می گردند ،کمتر می یابند .ثانیا بر فرض رفع این موانع،
مخاطب این رس��انه ها کجایند و کیستند؟ اگر روزنامه های
داخلی اند (که در گذشته خبرگزاری ها در اصل ،برای همین
گروه کار می کردند) که همگی زیر بحران کاغذ و بدهی کمر
خم کرده اند و شمارگان ش��ان رو به اُفول است و خریداری
ندارند؛ اگر س��ایت های خبری ان��د که انها در خبررس��انی
داغ و جنجالی و خواندنی ،گوی س��بقت را از خبرگزاری ها
ربوده اند و با منابعی بسیاری کم تر ،هم اکنون سه برابر تعداد
خبرگزاری ها در رده بندی صد س��ایت اول ایران (الکس��ا)،
حضور دارند و اکث��ر بینندگان وب ،خوانن��دگان خبرگزاری
نیستند ،به شهادت همین رتبه بندی ها و تعداد بازدیدکنندگان؛
و اگر خارجی اند که انها عمدتا فارس��ی نمی دانند و انهایی
که می دانند در خدمت س��رویس های جاسوسی بیگانه اند و
سرگرم مشوش نشان دادن اوضاع این سامان.
هر که حرفش بیش...
خبرگزاری ها در ایران ،چند نقش عمده ایفا می کنند؛ اوال
ادامه سیاست تریبون-روزنامه اند که از صدر مشروطه تا امروز
ادامه داشته و دارد؛ سیاستی که رس��انه را به مثابه ابزاری برای
پیش��برد اهداف (از هر جنسی و س��نخی) می داند و به ویژه در
ایام برگزاری انتخابات ،بیش��تر به کار می اید و موثر است .ثانیا
برطرف کننده نیازهای روانی-عاطفی مدیران سازمان حامی
یدارند،کلکسیونرسانه هایشانتکمیلباشد
استکهدوستم
و با ان عکس یادگاری بگیرند و دیگر اینکه جایی مطمئن و سر
به راه و حرف گوش کن برای توجیه امور و فشار به رقبا و تضعیف
منتقدانداشتهباشند(کهالبتهاینچیزبدینیست،به شرطانکه
از جیب اموال عمومی نباشد!) ثالثا چون عادت به کم تر کار کردن
و بیشتر نمایش داده شدن ،در حال رواج و فراگیری است و برخی
به مدد همین روش ها ،تشویق ها شده اند و سمت ها گرفته اند،
هم در خبرگزاری امکان فزون تر دیده شدن فراهم است و هم
مهم تر از ان ،جابه جا کردن منطق «دو صد گفته ،چون نیم کردار
نیست» .اینجا همان جایی است که هر که حرفش بیش بامش
بیشترواصالنقطهبرهم خورندهبسیاریازنظم هاونظام هاست.
***
خوب یا بد (که حتما خوب نیس��ت) ،ح��اال این همه
خبرگزاری امده اند و هر ک��دام ،جایی می خواهند در فضای
مجازی .این مجازی شدگی همه چیز ،بنیان بسیار چیزها را بر
باد داده و می دهد و ما با دستان خود ،زمینه ساز تداوم و تقویت
ان را فراهم س��اخته ایم .حاال ،این همه خبرگ��زاری ،باقی
می مانند و پول های خرج شده و ارزوهای بر باد رفته و الجرم،
تکثیر جدال های سیاسی برای جلب توجه و دیده شدن .یک
سیکل معیوب و مداوم که گویی کسی را یارای متوقف سازی
ان نیس��ت و ش��اید هم در این اوضاع و اح��وال هم ،برای
بسیاری فاقد اولویت باش��د؛ اما این بنزینی است روی اتش
بی ثبات سازی و تخریب ارامشg .
دروغ بزرگ غرب
قطع شبکه های ماهواره ای ایران نقض صریح قوانین بین المللی است
حمیدرض ا ترقی /کارشناس سیاسی
نقدونظر
مثلث شماره 148
طی روزهای گذشته ،شرکت خدمات رسانه ای ارکیوا در
اقدامی نسبت به حذف فرکان س های شبکه های ماهواره ای
ای ران از جمله پرس ت ی وی ،العالم ،جام جم 1و ،2سحر 1و ،2
شبکه خبر جمهوری اسالمی ای ران ،تلویزیون قران و الکوثر
روی ماهواره هاتبرد وارد عمل شد .به نظر م ی اید باتوجه به
قوانین حقوق بی ن الملل ،قطع شبکه های ماهواره ای ای ران
نقض صریح قوانین بی ن المللی است و با این اقدام ،ماده 19
اعالمیه جهانی حقوق بشر توسط اتحادیه اروپا نقض شد.
انچه در این مقوله مهم اس��ت اینک��ه در قرن حاضر
دسترس��ی به اطالعات دولت��ی که از ان به عن��وان «ازادی
اطالعات» یا «جریان ازاد اطالعات» نام برده م ی شود ،یکی
از مهم ترین اصول حقوق بشر بوده و از این نظر کشورهایی
که به لحاظ ساختار حکومتی نم ی توانند دسترسی ازاد احاد
جامعه به اطالعات را تضمین کنند ،در زمره کشورهای ناقض
حقوق بشر به شمار م ی روند.
در مجامع بی ن المللی ،اهمیت ازادی اطالعات به عنوان
عامل اساسی هر تالش جدی جهت ارتقای صلح و پیشرفت
جهان نام برده شده و این موضوع به عنوان یکی از مهم ترین
نیاز ها و حقوق انسان ها ،در ماده 19اعالمیه جهانی حقوق
بشر (مصوب دسامبر )1948به شرح زیر به رسمیت شناخته
ش��ده اس��ت« :ه ر کس حق ازادی عقیده و بیان دارد و حق
مزبور شامل ان است که از داشتن عقاید خود بیم و اضط رابی
نداشته باشد و در کسب اطالعات و افکار و در اخذ و انتشار ان،
به تمام وسایل ممکن و بدون مالحظات مرزی ،ازاد باشد».
بر اساس ماده 19اعالمیه حقوق بشر طبیعتا غرب ی ها
مانند دیگر اقدامات غیرقانونی که علیه جمهوری اسالمی
انجام داده اند باید نس��بت به رفع این مانع اقدام کنند ،اما به
نظر م ی اید که درگیری ای��ران با غرب ک��ه وارد جنگ نرم
شده اس��ت ،به گونه ای اس��ت که نم ی توان از طرف مقابل
چندان انتظار رعایت قوانین بی ن الملل را داش��ت .بر همین
اساس جمهوری اسالمی و ملت ای ران باید امادگی این نوع
ب ی قانون ی ها را از سوی غ رب ی ها و امریکا داشته باشند.
به هر حال همانطور که گفته شد اقدام اخیر مدعیان
دروغی��ن ازادی بیان و حق��وق بش��ر در اتحادی��ه اروپا در
توقف پخش ش��بکه های برون مرزی جمهوری اس�لامی
ای ران نقض صری��ح مق��ررات بی ن المللی در م��ورد جریان
ازاد اطالع��ات به وی��ژه م��اده 19اعالمیه جهان��ی حقوق
بش��ر ،ماده 19میثاق بی ن المللی حقوق مدنی و سیاس��ی،
کنوانس��یون اروپایی حقوق بشر ،کنوانس��یون امریکایی
حقوق بش��ر ،قطعنامه مجم��ع عمومی س��ازمان ملل در
سال ،1968اعالمیه یونسکو در سال ،1972اعالمیه سال
1978یونسکو درباره کاربرد وس��ایل ارتباط جمعی و بیانیه
2003ژنو جه��ت ایجاد جامع��ه اطالعاتی در ه��زاره جدید
ب��وده و به نظر م ی اید ک��ه حرکتی عجیب ص��ورت گرفته
اس��ت که ازادی بیان و جریان ازاد اطالع��ات را در جهان به
مخاطره م ی افکند.
این حرکت تصمیم غیرحرف��ه ای اتحادیه اروپا به ویژه
فرانس��ه در حالی صورت م ی گیرد که ش��رکت یوتل س��ت
هم اکن��ون از طریق ماهواره ه��ای هاتب��رد در حال پخش
برنامه های بی��ش از یک هزار ش��بکه در فضای جمهوری
اس�لامی ای ران با محتوای ضداخالقی ،ضد فرهنگی و ضد
ارزش های دینی است .به نظر م ی رس��د با این اقدام ،ادعای
کشور های غ ربی در دفاع از جریان ازاد اطالعات و ازادی بیان
که همواره از ان به عن��وان ابزاری ب رای فش��ار بر مخالفان
خود سود جسته اند ،دروغی بیش نیست ،چه اینکه همین
کشور ها در مقابل توهین گسترده به پیامبر اسالم(ص) به
بهانه ازادی بیان سکوت اختیار کردند و از هرگونه برخوردی
با عامالن این اقدامات س��ر باز زدند .در هرحال ب رای چنین
اقدام ی هیچ توجیه منطقی و اصولی وجود ندارد ،جز اینکه
این برخورد دوگانه و نگاه منفعت طلبانه نسبت به مفاهیم
ارزشمندی چون ازادی بیان ،حقوق بشر ،حقوق شهروندی
و ...نشان از این دارد که انها هیچ اعتقادی به این موارد ندارند،
بلکه صرفا از ان در راستای اهداف و منافع خود استفاده ابزاری
م ی کنند و باید گفت اعطای جایزه صلح نوبل به اتحادیه اروپا
با اینگونه حرکات ضدحقوق بشری جای تعجب دارد.
البته در بررسی این مهم باید به پیشینه تخاصم غرب
با ای ران نیز دقت کرد .اصوال دش��منی غرب با ای ران بر پایه
هیچ قاعده بی ن المللی نیست چراکه دیگر رفتارهای غرب
نیز مانند تحریم ها ب ر اساس اصول ،قاعده و قانون نبود اما در
دستورکار قرار گرفت.
برهمی��ن اس��اس در خص��وص قطع ش��بکه های
ماهواره ای ای��ران نیز نم ی ت��وان انتظار زی��ادی از غرب ی ها
ب رای حرکت ب��ر اصول قوانی��ن بی ن الملل داش��ت .به هر
روی به نظر م ی اید که این نوع رفتارها و تحرکات ناش��ی از
ضعف و سرخوردگی غرب ی ها در تقابل با جمهوری اسالمی
است .چنین رفتارهایی در س��طح روابط بین کشورها تنها
نشان دهنده عدم تحمل طرف مقابل در خصوص ب رنامه های
فرهنگی ای ران است.
به رغم اینکه رس��انه های غربی در سطحی گسترده و
وسیع علیه جمهوری اسالمی ای ران فعالیت م ی کنند و بیش
از 80ش��بکه رادیو و تلویزیونی را علی��ه فعالی ت های ای ران
ساماندهی کرده اند ،باز هم ب رنامه ها و فعالی ت های فرهنگی
ای ران را ب ر نم ی تابند .دنیای غرب با سرمایه گذاری های عظیم
و کمک های بسیار تالش م ی کند تا بتوانند با سیاست گذاری
خاص و بودجه های کالن به برنامه س��ازی علیه جمهوری
اسالمی ای ران بپردازد .با این همه در قبال رسانه های ای رانی
ناتوان هستند و البته نگران انتقال پیام از سوی رسانه های
ای ران به دنیا هستند.
به نظر م ی اید که اقدام انها نسبت به قطع شبکه های
ماه��واره ای ای ران را در درج��ه اول باید نش��انه ضعف انها و
شکس��ت رس��انه ای امریکا علیه جمهوری اسالمی تلقی
ک��رد و بحث بع��دی اینکه م ی ت��وان از همی��ن منظر پی
به اثرگ��ذاری ش��بکه های رادیوی��ی و تلویزیونی جمهوری
اس�لامی در دنیا ب��رد که توانس��ته با همی��ن بضاعت در
خنث ی س��ازی تبلیغات امریکای ی ها و غرب ی ها توفیقاتی را
به دس��ت اورد که انها ناچار به چنین اقدامی علیه رس��انه
ای ران ش��ده اند .نکته دیگر اینک��ه در فرهنگ غرب طبیعتا
به رغم اینکه ادعای ازادی بیان و ازادی اطالع رسانی م ی شود،
اما باز هم نشان م ی دهد که این ادعای غ رب ی ها هم که مبتنی
بر لیب رالیسم فرهنگی است یک دروغ جدی است و تعریف
ازادی ب ر اس��اس سیاس��ت ها و منافع انها صورت م ی گیرد.
جمهوری اس�لامی ای ران در راس��تای چنین اقدامی باید از
طریق مجامع بی ن المللی حقوقی ش��کایتی را تنظیم کند
که البته قبال نیز در موارد مختلفی چنین ش��کایت هایی را
انجام دادیم و البته جمهوری اسالمی ای ران توانست در برخی
محاکم توفیقاتی را نیز به دست اورد و فعاالنه وارد شود ،اما
در این مورد به خصوص م ی توان پیگیری حقوقی و قانونی
مناسبی را انجام داد و غرب و امریکا را نسبت به این ماجرا در
محاکم بی ن المللی محکوم کردg .
25
سیاست
سیاست
مثلث شماره 148
26
نامه نگاری پرحاشیه
سیاست
مثلث شماره 148
سیاستنامه
درخواست بازدید از زندان اوین
موضوع نامه نگاری روسای دو قوه
27
1
«اطالع دارید که بازدی��د اینجانب از زندان اوین ب رای
روز دوشنبه 91/07/17ب رنامه ریزی و روز یکشنبه 91/07/16
از طریق وزیر محترم دادگس��تری به ان ق��وه محترم اعالم
گردید .پس از س��اعتی ایش��ان اعالم کردند که مسئوالن
قوه قضائیه م ی خواهند این بازدید به روزهای اینده موکول
گردد .مقتضی است دستور فرمایید در اسرع وقت هماهنگی
الزم جهت این بازدید معمول گ��ردد ».این متن نامه کوتاه
محمود احمدی نژاد به ایت اهلل املی الریجانی بود؛ نامه ای
که برخالف س��طور کم��ش حکایت از اغاز ی��ک ماجرای
جنجالی و البته طوالنی داش��ت؛ ماجرایی که در نخستین
روز از ابان ماه با انتشار نامه ای تند تر و البته بسیار مفصل تر
وارد فاز جدیدی شد.
سیاست
داستان یک بازدید
وقتی محم��ود احمدی نژاد فق��ط 10دقیق��ه از اغاز
س��خنران ی اش در س��ازمان ملل گذش��ته ب��ود ،عل ی اکبر
جوانفکر ،مش��اور مطبوعات��ی اش با حک��م قضایی ب رای
طی دوران محکومیتش راهی زندان اوین شد؛ رخدادی که
انقدر ب رای رسانه ها اهمیت داشت تا همه انها منتظر اولین
واکنش رئی س جمهور باشند.
او پ��س از بازگش��ت از نیویورک در پاوی��ون فرودگاه
مهراب��اد گفت ک��ه از ای��ن اتفاق متاس��ف اس��ت و ان را
پیگیری خواهد کرد .احمدی نژاد چند روز بعد در نشس��ت
مطبوعات ی اش نیز به خب رنگاران گفت«:ب رای ازادی جوانفکر
با کسانی که باید صحبت کنم صحبت م ی کنم».
اما گویا احمدی نژاد به تاکتیکی متفاوت در این مورد
م ی اندیشید و چنین بود که خبر تصمیمش ب رای بازدید از
زندان اوین ب رای اولین بار توسط س��ایت متعلق به روزنامه
دولتی ای ران منتشر شد.
ب ر اس��اس این خبر محمود احمدی نژاد قرار بر بازدید
از زندان اوین و سرکشی به مسائل و مشکالتش داشت.
در نخس��تین واکنش ق��وه قضائیه ب��ه این تصمیم
محمود احمدی نژاد مدیر کل روابط عمومی قوه قضائیه به
رسانه ها گفت« :هرگونه بازدید افراد و اشخاص از زندان اوین
تابع مقررات و ضوابط خاص است .ب رای بازدید از زندان اوین
یا هرکدام از بخش های دیگر قوه قضائیه باید تش��ریفات و
ضوابطی که ب رای این گونه کارها در نظر گرفته شده انجام
شود ،سپس امکان بازدید فراهم شود».
رحیم��ی همچنی��ن گف��ت« :هن��وز از س��وی نهاد
ریاست جمهوری ب رای این بازدید هماهنگ ی های الزم انجام
نشده است».
ای��ن البته پای��ان ماجرا نب��ود و گویی ع��زم محمود
احمدی نژاد جزم ت��ر از این بود ک��ه با اولین پاس��خ منفی
قوه قضائیه از تصمیمش منصرف ش��ود .کار تا انجا پیش
رفت که محسن ی اژه ای،دادستان کل کشور ترجیح داد پیغام
شفاف تری به پاستور بفرستد.
س��خنگوی قوه قضائیه به خبرنگاران گفت« :بازدید
رئی س جمهوری از زندان اوین مساله ای فرعی است .تالش
دولت باید حل مس��ائل اقتصادی کشور باش��د زی را در این
شرایط که در استانه انتخابات ریاس��ت جمهوری هستیم،
چنین درخواس��ت هایی ممکن است شائبه سیاسی داشته
باش��د ».او البته این خبر را هم اعالم کرد ک��ه رئیس قوه
قضائیه پاسخ رئی س جمهور را داده است.
اژه ای گفت« :در شرایط خاصی که امروز کشور با ان
روبه رو است و اولویت کش��ور مسائل اقتصادی است و باید
معیشت مردم دغدغه همه مسئوالن باشد ،باید حواسمان
را جمع کنیم و همه هم و غم خود را ب رای رفع مش��کالت
اقتصادی مردم بگذاریم .تالش ما باید ب��رای رفع گرانی و
کنترل بازار باشد و حواسمان به این باشد که مشغول مسائل
فرعی نشویم .به نظر ما بازدید از زندان اوین مساله ای فرعی
است ،همان طور که قبال هم گفتم رفتن به زندان اوین یا هر
مثلث شماره 148
28
زندان دیگری باید تابع ضوابط و مقررات باش��د و در صورت
عمل به ضوابط امکانپذیر است .از ابتدای انقالب تاکنون
هر کسی خواسته اس��ت از زندانی بازرس��ی کند ب ر اساس
ضوابط اقدام ش��ده و اگر خالف ان بوده به ان درخواس��ت
توجهی نش��ده اس��ت ،البته در س��طح ریاس��ت جمهوری
تاکنون چنین تقاضایی نداشتیم ».سخنگوی قوه قضائیه
خاطرنشان کرد« :در حال حاضر یکی از منتسبین به اقای
احمدی نژاد در زندان و در حال تحمل کیفر اس��ت .در این
شرایط که 7سال از ریاس��ت جمهوری گذشته و تقاضایی
مبنی بر بازدید از زندان نشده و اینکه در پایان دوره بخواهند
از زندان اوین بازدید کنند ،ممکن اس��ت شائبه سیاسی به
همراه داشته باش��د ».اژه ای در بخش دیگری از سخنانش
گفت« :اگر اندکی مصلحت اندیش��ی کنی��م م ی بینیم که
در این ش��رایط بازدید از زندان اوین مناس��ب نیس��ت؛ زی را
ممکن اس��ت ب رای عده ای از مردم این شائبه پیش اید که
چرا به جای رسیدگی به مس��اله ارز و بازار ،رئی س جمهوری
قرار اس��ت به زندان اوین برود ».پس از اژه ای ،علی رازینی،
معاون حقوق��ی رئیس ق��وه قضائیه نیز ب��ه این تصمیم
محمود احمدی ن��ژاد واکنش نش��ان داد.او با بی��ان اینکه
مگر روس��ای جمهور قبلی زندان م ی رفتن��د؟ گفت« :جای
رئی س جمهور ،قوه مجریه اس��ت و باید کاره��ای اجرایی را
انجام دهد .زندان های کشور نیز زیر مجموعه قوه قضائیه
است و هر کس باید کار خود را انجام دهد».
وی با بی��ان اینکه زندان جای حس��اب و کتاب داری
است ،گفت« :اگر کسی م ی خواهد از زندان بازدید کند باید
قواعد ان را هم رعایت کند چرا که زندان مقرراتی دارد».
یک نامه تند از سوی رئیس جمهور
چند روز بعد و در حالی که بر صف مخالفان و منتقدان
تصمیم محمود احمدی نژاد اضافه م ی شد ،رئی س جمهور در
گامی جدید نامه تند و جنجالی خطاب به ایت اهلل الریجانی
نوشت و البته متن ان را نیز در اختیار رسانه ها قرار داد.
او با اشاره به اینکه در اصول قانون اساسی لزوم اجازه،
موافقت یا مصلحت اندیشی قوه قضائیه در اجرای وظایف
قانونی رئی س جمهوری پی ش بینی نش��ده ،تاکید کرد« :به
اس��تناد اصول متعدد قانون اساس��ی از جمله اصل 113و
س��وگند ش��رعی اصل ،121مصمم به اجرای کامل قانون
اساس��ی و اصالح اساس��ی و ریش��ه ای امور کشور هستم
و مطمئنا با سرکش��ی از زندان ها و برخ��ی دادگاه ها نحوه
اجرای اصول قانون اساسی و رعایت حقوق اساسی ملت را
مورد بررس��ی قرار داده و گزارش ان را به ملت بزرگ و مقام
معظم رهبری تقدیم خواهم کرد ».محمود احمدی نژاد در
بخش دیگری از نامه خود به رئی��س قوه قضائیه ،تصریح
کرد« :اتفاقا رفع ریشه ای مشکالت مزمن اقتصادی کشور
ایجاب م ی نماید عالوه بر اقدامات صرف اقتصادی ،نحوه
اعمال عدالت و برخورد با مفاسد اقتصادی و رانت خواری های
عده ای خ��اص و ایجاد امنی��ت عمومی اقتص��ادی که در
تمهید فضای سالم اقتصادی و اثر بخش بودن سیاست ها و
ب رنامه های اقتصادی دولت نقش تعیی ن کننده دارد ،نیز مورد
ارزیابی و بررس��ی قرار گیرد؛ اموری که جزء وظایف اصلی
قوه قضائیه بوده و از این جهت نقش این قوه را ممتاز کرده تا
جایی که به اعتقاد بسیاری از علما وظیفه قطعی و الینفک
حکومت قضاوت است .متاسفانه گزارش مستند و دقیقی
از انجام این وظایف قوه قضائیه در دسترس نیست ».متن
کامل این نامه چنین بود:
«پاس��خ مورخه 91/07/30جنابعالی که با ُمهر«خیلی
محرمانه» ارس��ال ش��د ،و اصل و موجب تش��دید نگرانی
اینجانب از نحوه اجرای اصول متعدد قانون اساسی از سوی
ریاست محترم قوه قضائیه گردید .از انجا که این مکاتبات
مربوط به حقوق اساسی ملت اس��ت ضرورتی به محرمانه
بودن ندارد ،درباره نامه فوق نکات زیر را متذکر م ی گردم:
-1ب ر اساس اصل 113قانون اساسی رئی س جمهوری
به عنوان منتخب ملت باالترین مقام رسمی کشور پس از
رهبری و رئیس قوه مجریه و به عالوه مجری قانون اساسی
جمهوری اسالمی ای ران است .همچنین ب ر اساس اصل 121
قانون اساسی ،ریاست جمهوری با سوگند شرعی متعهد به
صیانت از حقوق اساسی ملت شده است .متن اصول فوق
کامال روشن است .صیانت از حقوق اساسی ملت از منظر
تدوین کنندگان قانون اساسی انقدر مهم بوده است که در
متن سوگند شرعی ریاس��ت جمهوری به وضوح درج شده و
تفاسیر متعدد شورای محترم نگهبان نیز بر این مسئولیت
و اختیار خطیر رئی س جمهوری تاکید دارد.
-2اینجانب ب ر اس��اس وظیفه قانونی ،بررسی نحوه
اجرای اصول قانون اساسی در ان قوه از جمله نحوه دادرسی
را در برنامه کاری خود داش��ته ام .از س��ال 88چندین بار با
جنابعالی مکاتبه و مواردی از قانون اساسی را تذکر داده ام،
لیکن از علنی کردن انها خودداری کرده ام .در سخنران ی های
عمومی تذک��رات الزم را ب��رای اجرای عدالت و رس��یدگی
دقیق به حقوق مردم داده ام .به خصوص در جلسه مورخه
91/04/06مسئوالن قضایی در مشهد مقدس نگرانی خود
را درباره اهتمام کافی قوه قضائیه به تامین و رعایت حقوق
اساسی ملت مندرج در اصول متعدد قانون اساسی از جمله
اصول،34 ،32 ،27 ،26 ،25 ،24 ،23 ،22 ،19،20 ،9 ،6 ،3 ،2
38 ،37 ،36 ،35و 39به صراحت اعالم کردم.
-3در نامه خود فرموده اید که رئی س جمهوری قبل از
برنامه ریزی ب رای سرکشی به زندان باید از قوه قضائیه اجازه
بگیرد .دو بار هم تاکید کرده اید که سرکشی به زندان اوین به
مصلحت نیست و یک بار هم فرموده اید که موافق نیستید.
باید یاداور ش��وم که در اصول قانون اساس��ی لزوم اجازه یا
موافقت یا مصلحت اندیشی قوه قضائیه در اجرای وظایف
قانونی رئی س جمهوری پی ش بینی نشده است.
چگونه جنابعالی اجرای قانون اساسی را به مصلحت
نم ی دانید؟ اگ��ر این نگاه بر کل فعالی ت ه��ای قوه قضائیه
حاکم باش��د ،ایا نم ی ش��ود تصور کرد که برخ��ی از اصول
قانون اساسی و حقوق اساس��ی مردم با مصلحت اندیشی
و تشخیص شخصی در قوه قضائیه متوقف شده یا نادیده
انگاشته م ی شود .متاس��فانه جنابعالی قبال اعالم کرده اید
که وجود هیات منصفه مطبوعات ک��ه صراحت اصل 168
قانون اساسی است را قبول ندارید که در این مورد حضوری
تذکر دادم .اما متاسفانه ظاه را بخشی از اقدامات قوه قضائیه
درباره مطبوعات و رسانه ها با همین نگاه انجام م ی گیرد.
-4در نامه فوق با اس��تناد به عناوینی چون ضرورت
رسیدگی به معیشت مردم یا اینکه یکی از منتسبین نزدیک
اینجانب (اق��ای جوانفکر ،مدی��ر روزنامه ای ران) مش��غول
تحمل کیفر در زندان اوین است یا اینکه چرا در سال هفتم
ریاست جمهوری سرکشی انجام م ی ش��ود یا اینکه نزدیک
به انتخابات ریاست جمهوری بعدی هس��تیم ،سرکشی از
زندان اوین را دارای شائبه سیاسی و حمایت از مجرم تلقی
فرموده اید:
اوال به اس��تناد کدام اص��ل از اصول قانون اساس��ی
جنابعالی م ی توانید امری را تفسیر سیاسی کنید و مانع از
اجرای قانون اساسی شوید؟
ثانیا ایا به عنوان رئیس قوه قضائیه م ی توانید به استناد
تشخیص سیاسی خود حکمی صادر نمایید؟
ثالثا مگر بناست قوه قضائیه یا زندان اوین در انتخابات
اتی نقشی ایفا نمایند؟
رابعا ایا جنابعالی برنامه ه��ای کاری و اجرای وظایف
مندرج در قانون اساسی و اصل قضاوت را منوط به شرایط
سیاسی م ی دانید؟
خامسا به راحتی به اینجانب اتهام «حمایت از مجرم»
زده اید .گرچه اینجانب حکم علیه اقای جوانفکر را ب ر خالف
عدالت م ی دانم ولیکن محاکمه تمام شده و ایشان در حال
سیاست
موافقان و مخالفان یک تصمیم
تالش رئی س جمه��ور ب��رای بازدید از اوی��ن طبعا با
واکنش های مختلفی نیز مواجه شد .در یکی از مهمترین
واکنش ها حسین شریعتمداری در سرمقاله روزنامه کیهان
نوش��ت« :متن نامه اقای رئی س جمهور حکایت از ان دارد
که ایشان 10روز قبل هم درخواس��ت بازدید از زندان اوین
را داش��تند و قوه قضائیه بنا به علل و ب راس��اس مصالحی
این بازدید را به روزهای بعد موکول کرده بود .این نکته باید
بیش��تر از نکات قبلی ،مانع رس��انه ای کردن نامه از سوی
رئی س جمهور م ی ش��د .چرا که ،اگ��ر ان مصالح همچنان
باقی باشد -که خواهیم دید هس��ت -بازدید ایشان باز هم
به تعویق م ی افتد و در این حالت از یکس��و توهم اختالف
احمدی نژاد بازی بزرگی را اغاز کرده است
اما در واکنش��ی دیگر امیر محبیان با اش��اره به نامه
احمدی نژاد به رئیس قوه قضائیه درباره بازدید از زندان اوین
گفت« :احمدی نژاد ب��ازی بزرگ و ادام��ه داری را اغاز کرده
است؛ بر این باورم او در پی مدیریت افکار عمومی از طریق
خبرسازی و سوژه افرینی اس��ت؛ روشی که در ان تخصص
غریزی دارد ».امیر محبی��ان ادامه داد« :فکر م ی کنم بازی
احمدی نژاد اگر در گام های اولیه خود موفق ش��ود و تحت
کنترل قرار نگیرد ،قرار اس��ت افراد شناخته ش��ده زیادی را
به مرور در بر بگیرد ».این تحلیلگر مسائل سیاسی افزود:
«احمدی نژاد با این اقدام کوشیده است در صحنه شطرنج
ای ران ،رئیس قوه قضائیه و ب رادر یکی از رقبای سرس��خت
خود را کیش دهد .با این حرکت احمدی نژاد خواسته است
یک بازی دو س��ر برد ب رای خود و دو سر باخت ب رای رئیس
قوه قضائیه را س��امان دهد ،زی را اگر به او اج��ازه دهند که از
اوین دیدار کند؛ چون اکثر زندانی��ان معموال حق به جانب
بوده و از ب ی گناهی خود یاد خواهند کرد و اگر رئی س جمهور
همین نظ رات را به صحنه عمومی بکشاند ولو اساسا منطق
حقوقی نداشته باشد ،ضربه ای به قوه قضائیه تلقی خواهد
شد؛ ضمن انکه رئی س جمهور به این وسیله حق نظارت و
برتری خود را بر قوه قضائیه تثبیت کرده است».
دکتر محبیان افزود« :ولی اگر به او اجازه دیدار از زندان
داده نش��ود که ظاه را ممانعت های قانونی صریحی در این
راستا وجود دارد در این حالت نیز این ذهنیت ،البته نادرست،
در اذهان به وجود خواهد امد ک��ه در زندان ها چه م ی گذرد
که حتی به رئی س جمهور اجازه نم ی دهند به انجا سرکشی
کند! بناب راین از لحاظ بازیگردانی سیاسی ،کیش سختی به
قوه قضائیه داده م ی شود که البته واقعا ان را ضربه به اعتماد
مردم در این شرایط م ی دانم ،ه ر چند معتقدم شفافیت در کار
قوه قضائیه الزم است».
اما موافقانی نیز ب رای بازدی��د رئی س جمهور از زندان
اوین در میان اهالی سیاست وجود داشت.
علی مطه��ری ،نماینده ته��ران در مجل��س بازدید
سرزده از زندان های کش��ور را حق رئی س جمهور به عنوان
مجری قانون اساسی خواند و گفت« :البته چون این امر با
مثلث شماره 148
تحمل مجازات است .چگونه ممکن است سرکشی به زندان
حمایت از مجرم تلقی شود؟ به عالوه شما از کجا م ی دانید
که دیدار با ایشان در برنامه کاری اینجانب بوده است؟
در حالی که جنابعالی به اسانی به رئی س جمهوری که
نماینده ملت و مجری قانون اساس��ی است اتهام م ی زنید،
ایا م ی توان ب رای احاد مردم که پشتیبان خاصی جز خداوند
ندارند امنیت قضایی متصور ب��ود؟ ضمن احترام عمیق به
خیل عظیم قضات متعهد و کارکنان ش��ریف قوه قضائیه
باید اذعان نمایم که برخ��ی معتقدند این رفتار به یک رویه
در مسئوالن بلند مرتبه قوه قضائیه تبدیل شده است .توجه
شما را به برخورد س��خنگوی قوه قضائیه با سوال خبرنگار
جلب م ی نمایم .الزم به ذکر است که اقای جوانفکر مشاور
مطبوعاتی اینجانب بوده ولیکن هیچ نس��بتی با اینجانب
اعم از دور یا نزدیک ندارد.
سادس ا ایا به نظر جنابعالی اجرای اصول قانون اساسی
م ی تواند تحت تاثیر س��ال های مختلف مس��ئولیت یک
مسئول متوقف یا دگرگون شود؟ ایا باید پذیرفت که بسیاری
از رفتاره��ا و مواض��ع در قوه قضائیه تح��ت تاثیر حوادث
سیاسی است؟
سابعا اتفاقا رفع ریشه ای مش��کالت مزمن اقتصادی
کشور ایجاب م ی نماید عالوه بر اقدامات صرف اقتصادی،
نح��وه اعم��ال عدالت و برخ��ورد ب��ا مفاس��د اقتصادی و
رانت خواری های ع��ده ای خاص و ایج��اد امنیت عمومی
اقتصادی که در تمهید فضای س��الم اقتصادی و اثر بخش
بودن سیاست ها و برنامه های اقتصادی دولت نقش تعیین
کننده دارد ،نیز مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد .اموری که
جزو وظایف اصلی قوه قضائیه بوده و از این جهت نقش این
قوه را ممتاز کرده است تا جایی که به اعتقاد بسیاری از علما
وظیفه قطعی و الینفک حکومت ،قضاوت است .متاسفانه
گزارش مستند و دقیقی از انجام این وظایف قوه قضائیه در
دسترس نیست.
ثامنا در حال ی که به فرموده ام��ام راحل (ره) زندان باید
دانشگاه باش��د و عل ی القاعده در ان به روی اقشار مختلف
از جمله حقوقدانان ،روانشناسان ،جامع ه شناسان و محققان
علوم انسانی و دانش��جویان و مددکاران اجتماعی باز باشد،
بازدید رئی س جمه��وری که انتظ��ار م ی رفت با اس��تقبال
مسئوالن قوه قضائیه مواجه شود ،شائب ه ای ایجاد نم ی کند،
بلکه مخالفت با این امر شائب ه های زیادی ایجاد خواهد کرد.
تاسعا ایا قابل قبول اس��ت که اینجانب نیز پرداخت
بودجه های کالن به قوه قضائیه را به مصلحت ندانم؟
-5ضمن تذکر اصول 161 ،121 ،113 ،61و بند 2اصل
156اعالم م ی دارم که به استناد اصول متعدد قانون اساسی
از جمله اصل 113و سوگند ش��رعی اصل ،121مصمم به
اجرای کامل قانون اساس��ی و اصالح اساس��ی و ریشه ای
امور کشور هستم و مطمئنا با سرکشی از زندان ها و برخی
دادگاه ها نحوه اجرای اصول قانون اساسی و رعایت حقوق
اساسی ملت را مورد بررسی قرار داده و گزارش ان را به ملت
بزرگ و مقام معظم رهبری تقدیم خواهم کرد».
میان دو قوه پدید م ی اید و از س��وی دیگر ،دشمنان بیرونی
و دنباله های داخلی انها با بهره گیری از این تعویق و بدون
اشاره به علت ان ،زمینه تازه ای ب رای دروغ باف ی های چندین
و چند س��اله خود درباره زندان ها و از جمله زندان اوین پیدا
م ی کنند! ای��ا رئی س جمهور محت��رم به این نکته بس��یار
بدیهی توجهی نداشته اند؟ و ایا مسئوالن دستگاه قضایی،
مصلحت اندیش��ی های خود را که -چنانچه اشاره خواهد
شد -برخاسته از رعایت عدالت وحقوق همگانی بوده است
ب رای جناب رئی س جمهور بازگو نکرده اند؟»
وی ادامه داد« :انتشار نامه فوق الذکر باتوجه به نکات
یادش��ده م ی تواند این توهم را در برخی اذهان پدید اورد که
اقای احمدی نژاد با اطالع قبلی از مصلحت اندیش��ی و در
نتیجه مخالفت دس��تگاه قضایی با بازدید ایشان در پی ان
بوده اند که -خدای نخواس��ته -این مخالفت را به حساب
ب ی عدالتی قوه قضائی��ه و اصرار خود را به حس��اب عدالت
جویی خویش بنویسند! و بعید نیست شماری از بداندیشان
نیز ب رای مقابل��ه با رئی س جمهور محترم کش��ورمان اقدام
ایشان را به سود توهم پ راکن ی های دشمنان بیرونی قلمداد
کنند! این توه��م به یقین دور از ش��خصیت اق��ای دکتر
احمدی نژاد است ،ولی متاس��فانه باید گفت که انتشار نامه
یاد شده م ی تواند زمینه ساز توهم مورد اشاره باشد .پرسش
دیگر ان است که چرا جناب احمدی نژاد طی هفت سالی که
از حضور ایشان در راس قوه مجریه م ی گذرد به فکر بازدید
از زندان اوین نبوده اند؟»
مدی ر مس��ئول روزنامه کیهان ادامه داد« :این س��وال
پیش م ی اید که ایا محکومیت اقای جوانفکر انگیزه اصرار
اقای احمدی نژاد ب رای بازدید از زندان اوین است؟! مخصوصا
انکه رئی س جمهور محت��رم ،بارها مخالفت خود نس��بت
به محکومیت مش��اور خویش را اعالم داش��ته و به حکم
صادره اعتراض کرده بود .اگر چنین اس��ت -که ان شاءاهلل
نباشد -این پرسش م ی تواند در افکار عمومی شکل بگیرد
که اقای جوانفکر غیر از انکه مشاور اقای احمدی نژاد بوده
چه تفاوت دیگری با بقیه مجرم��ان دارد و در کجای قانون
امده است که نزدیکان و مشاوران رئی س جمهور از مصونیت
قضایی برخوردارن��د و چنانچه مرتکب جرم ی ش��وند ،باید
از تعقیب قضایی در امان باشند؟! دس��تگاه قضایی اگر در
پی اجرای عدالت اس��ت -که باید باشد -حق ندارد در میان
مجرمان و محکومان تبعیض قائل شود .موافقت دستگاه
قضایی با درخواست اقای احمدی نژاد ،ناامید کردن مردم از
عدالت خواهی و انصاف جویی این دستگاه است .مگر فالن
مجرم زندانی با مشاور سابق رئی س جمهور چه تفاوتی دارد
غیر از اینکه در میان مس��ئوالن نظام حامی عالی رتب ه ای
ندارد؟!»
روح اهلل حس��ینیان نیز واکنش جالبی به این تصمیم
احمدی نژاد نش��ان داد .نماینده مردم ته ران گفت« :هدف
رئی س جمهور از بازدید زندان اوین سیاسی است و معتقدم
ایش��ان باید از این موضوع کوتاه بیاین��د .اقای احمدی نژاد
نباید در موقعیت فعلی اص��راری به بازدی��د از زندان اوین
داشته باشد».
وی در پاس��خ ب��ه اینک��ه ای��ا درخواس��ت بازدی��د
رئی س جمهور از زندان اوین قانونی است ،افزود« :قانون در
این مورد چیزی نگفته است ولی هر شخصیتی م ی تواند از
زندان بازدید کند و تاکنون بسیاری از شخصی ت ها از زندان
بازدید کرده اند و مشکل قانونی نبوده است؛ اگرچه در حال
حاضر قوه قضائیه عنوان کرده بازدید رئی س جمهور از زندان
اوین به مصلحت نیست».
نماینده مردم ته ران در مجل��س تصریح کرد« :بنده
نی��ز بازدی��د رئی س جمهور از زن��دان اوین را ب��ه مصلحت
نم ی بینم ،چراکه هدف سیاسی پش��ت این جریان است و
باتوجه به س��فارش های موکد رهبری در خصوص ارامش
فضای سیاسی در کشور اقای احمدی نژاد باید در این مورد
کوتاه بیاید».
محمود احمدی نژاد در نامه اش نوشته است« :مطمئنا با
سرکشی از زندان ها و برخی دادگاه ها نحوه اجرای اصول
قانون اساسی و رعایت حقوق اساسی ملت را مورد بررسی
قرار داده و گزارش ان را به ملت بزرگ و مقام معظم رهبری
تقدیم خواهم کرد».
29
موضوع اقای جوانفکر گره خورده است ،برخی ان را سیاسی
م ی بینند ،در حالی که ما نباید نی ت خوانی کنیم».
علی مطهری درخصوص درخواس��ت رئی س جمهور
ب رای بازدید از زندان اوین نیز گف��ت« :به نظر من این حق
رئی س جمهور به عنوان مجری قانون اساسی است که حتی
به صورت سرزده از زندان های کشور بازدید کند».
نماینده ته��ران در مجلس با بی��ان اینکه نفس این
کار ب رای یک رئی س جمهور امر پس��ندیده ای است ،گفت:
«امیدوارم که ایش��ان از همه زندانیان اوین دیدن کنند نه
یک فرد خاص».
سیاست
پاسخ ایت اهلل
ام��ا همانگونه ک��ه رئی��س قوه قضائیه در جلس��ه
مس��ئوالن عالی قضای��ی وع��ده داده بود ،پاس��خ به نامه
رئی س جمهور البته این بار به صورت رسانه ای منتشر شد.
ایت اهلل امل ی الریجانی در این نامه با استناد به بندهای
مختلف قانون اساسی نتیجه گرفت که برداشت احمدی نژاد
اش��تباه اس��ت .او البته گف��ت از بازدید ب��دون هماهنگی
رئی س جمهور از زندان اوین جلوگیری خواهد کرد.
متن کامل پاسخ رئیس قوه قضائیه به شرح زیر است:
«بعد از سالم ،نامه مورخه 91/8/1شما را همزمان با
انتشار ان در رسانه ها ،دریافت کردم.
بسیار متاس��فم که در ش��رایط خاص کنونی و پس
از رهنموده��ای مقام معظم رهبری دائ��ر بر ضرورت حفظ
ارامش و وحدت و توجه به مش��کالت مردم ،ش��اهد چنین
مکاتبات رسانه ای هستیم.
از باب انجام وظیف��ه و تنویر اف��کار عمومی و دفاع
از قانون اساس��ی و حقوق عامه و جلوگی��ری از انحرافات و
قانون گریزی ها ناچار از توضیحات زیر م ی باشم و همانطور
که در نامه محرمانه گفته ام «:این س��طور را م ی نگارم تا در
ذاکره تاریخ بماند»:
- 1مدت مدیدی است که در مقابل حمالت غیرمنطقی
و غی ر قانونی و نسب ت های خالف واقع ش��ما به قوه قضائیه
و مس��ئوالن ان ،س��کوت اختیار کرده ام .مبنای این سکوت
رعایت مصالح نظام و تبعی��ت از فرامین مقام معظم رهبری
در عدم تقابل مس��ئوالن و خصوصا س��ران قواست .بناب راین
پاسخ نامه اول را به صورت «خیلی محرمانه» ارسال داشتم تا
این مصلحت اهم را رعایت کرده باشم .متاسفانه شما به بهانه
«حقوق اساس��ی ملت» نامه دومتان را نیز رسانه ای کرده اید،
که عالوه بر سخنان نادرست ،نسب ت های ناروا و خالف واقع
بسیاری در ان مطرح کرده اید .سکوت بر این نسب ت های خالف
واقع ممکن است پاره ای اذهان را ره زند که شاید واقع امر همین
است که م ی گویید.
- 2مبنای باطلی که تقریبا اکثر دعاوی ش��ما بر ان
استوار گش��ته ،باید مورد مداقه قرار گیرد و واضح شود که
چگونه نه فقط در مورد ان اش��تباه کرده اید ،بلکه متعمدانه
به رغم همه تصریحات قانون اساس��ی و تفسیرهای روشن
ش��ورای محترم نگهبان ،ب��ر ان پای م ی فش��رید و برای
دیگران خط کش ی های نادرست ی ترسیم م ی نمایید و همه
را متهم به تجاوز به حقوق خود م ی نمایید .حکایت ش��ما
حکایت سلطانی است که اموال و امالک مردم را غاصبانه
تصرف کرده بود و به ملک خود منضم ساخته بود و به همه
م ی گفت چرا رعایت ملک سلطان نم ی کنید!
- 3گفته ای��د «ب راس��اس اصل 113قانون اساس��ی
رئی س جمهوری مجری قانون اساس��ی جمهوری اسالمی
ای ران است» و قاعدتا معتقدید معنای ان اجرای قانون اساسی
در همه حیطه هاست.
ایا واقعا ب��ا خود نیندیش��یده اید که اگر ای��ن فهم از
قانون اساس��ی درس��ت باش��د ،پس معنای تفکیک قوا و
استقالل انها که در اصل پنجاه و هفتم قانون اساسی بر ان
تنصیص شده است ،چه خواهد بود؟
مثلث شماره 148
30
ب رای تنویر خاطر حضرتعالی نص اصل پنجاه و هفتم
قانون اساسی را م ی اورم:
«قوای حاکم در جمهوری اسالمی ای ران عبارتند از قوه
مقننه ،قوه مجریه و قوه قضائیه که زی رنظر والیت مطلقه امر
و امامت امت طبق اصول اینده این قانون اعمال م ی گردد.
این قوا مستقل از یکدیگرند ».اگر بنا به فهم شما از اصل
،113رئی س جمهور مجری قانون اساس��ی است و معنایش
هم این است که همه نهادها و دستگاه ها و قوای مذکور در
قانون اساسی مشمول این اجرا م ی گردند ،بفرمایید معنای
استقالل قوا از یکدیگر چیست؟
عالوه بر نکته فوق ،نگاهی به ص��در اصل یکصد و
پنجاه و ششم بیندازید« :قوه قضائیه ،قوه ای است مستقل
که »...اگر بنا باشد «مجری» قانون اساسی در قوه قضائیه
هم رئی س جمهور باشد ،این استقالل چه معنایی دارد؟!
- 4در اصل یکص��د و پنجاه و هفتم قانون اساس��ی
امده است:
«به منظور انجام مسئولی ت های قوه قضائیه در کلیه
امور قضایی اداری و اجرایی ،مقام رهبری ،یک نفر مجتهد
عادل و اگاه به ام��ور قضایی و مدیر و مدب��ر را ب رای مدت
پنج س��ال به عنوان رئیس قوه قضائیه تعیین م ی نماید که
عال ی ترین مقام قوه قضائیه است».
نص این اصل که اجرای مسئولی ت های قوه قضائیه
را به عهده رئیس قوه قضائیه گذاش��ته اس��ت ،جایی ب رای
«مجری» دیگری باقی نم ی گذارد.
- 5اینجانب به همراه اکثریت قریب به اتفاق اعضای
محترم شورای نگهبان که مسئولیت تفسیر قانون اساسی
را به عهده دارند و داستان ان خواهد امد ،معتقدیم که تفسیر
مس��ئولیت اجرا و تعمیم ان به همه قوا ان گونه که ش��ما
معتقدید ،خطاست.
با ای��ن وج��ود بفرمایید به چ��ه منطق��ی اینجانب
باید به فهم ش��ما از قانون اساس��ی تمکین کنم؟! صورت
مساله روش��ن اس��ت :رئیس دو قوه دو برداشت مختلف از
قانون اساسی دارند :بنده حیطه «مسئولیت اجرا» را منحصر
در قوه مجری��ه م ی دانم (به قرینه همه انچه اوردم) و ش��ما
ان را عام و شامل همه قوا و دس��تگاه ها (حسب ظاهر نامه
ارسالی و پاره ای سخنان جسته گریخته دیگر) ،و فعال فارغ
از صحت ادله و اس��تدالالت ،به چه دلیل باید به نظریه ای
که ان را صددرصد خطا م ی دانم تمکین کنم و ب رای ش��ما
در امور اجرایی قوه قضائیه یا نظارت بر ان حقی و ش��انی
قائل باشم؟!
- 6اگر به هر دلیل بین روسای قوا و مسئوالن در فهم
قانون اساسی اختالفی روی داد ،به صراحت قانون اساسی،
مرجع رسمی تفسیر قانون اساسی که فصل الخطاب در این
امور خواهد بود ،شورای محترم نگهبان است.
شورای محترم نگهبان در رای تفسیری مورخ 91/4/12
خود به روشنی اورده است که رئی س جمهور ب ر اساس اصل
،113حق نظ��ارت بر اجرای قانون اساس��ی ن��دارد .اکنون
بفرمایید چرا و به چ��ه مجوزی به خود ح��ق م ی دهید در
مقابل رای تفسیری شورای نگهبان تمکین ننمایید؟
براساس اصل نود و هش��تم قانون اساسی« :تفسیر
قانون اساسی به عهده شورای نگهبان است که با تصویب
سه چهارم انان انجام م ی شود».
- 7شما حتما به نظریه تفسیری اخیر شورای نگهبان
واقفید .تعجب در این است که چرا در مقابل قانون اساسی
ایستاده اید و با فرافکنی علیه قوای دیگر از پذیرش ان شانه
خالی م ی کنید .ب��رای تذکر مجدد ب��ه حضرتعالی و ب رای
اطالع عموم مردم ش��ریف مان متن تفسیر شورای محترم
نگهبان را در اینجا م ی اورم:
نظر ش��ورای نگهب��ان «عطف ب��ه نامه ش��ماره
91/31/46909مورخ ،1391/3/17مبن��ی بر اظهارنظر
تفسیری در خصوص اصل 113قانون اساسی موضوع در
جلسه مورخ 1391/3/31ش��ورای نگهبان مورد بحث و
بررسی قرار گرفت و نظر شورا به شرح زیر اعالم م ی گردد:
-1مستفاد از اصول متعدد قانون اساسی ان است که
مقصود از مسئولیت اجرا در اصل 113قانون اساسی ،امری
غیر از نظارت بر اجرای قانون اساسی است.
-2مس��ئولیت رئی س جمه��ور در اصل 113ش��امل
مواردی نم ی ش��ود که قانون اساسی تش��خیص ،برداشت،
نوع و کیفیت اعمال اختیارات و وظایفی را به عهده مجلس
خبرگان رهبری ،شورای نگهبان ،مجمع تشخیص مصلحت
نظام ،مجلس ش��ورای اس�لامی ،قوه قضائیه و هر مقام و
دستگاه دیگری که قانون اساسی به انها اختیار یا وظیفه ای
محول کرده است.
-3در م��واردی ک��ه ب��ه موج��ب قانون اساس��ی
رئی س جمهور حق نظارت و مسئولیت اجرا ندارد ،حق ایجاد
هی چ گونه تشکیالتی را هم ندارد.
ای��ن تفس��یر ع�لاوه ب��ر اینک��ه صراحت��ا نظارت
رئی س جمهور را به حسب اصل ،113نفی م ی کند ،مسئولیت
وی را نیز در حیطه وظایف مذکور در قانون اساس��ی ب رای
دیگر قوا و دستگاه ها و نهادها منتفی م ی داند.
- 8جن��اب رئی س جمه��ور! ای��ا واقعا دغدغه ش��ما،
صیانت از حقوق اساسی مردم اس��ت؟ در این صورت باید
به قانون اساسی که س��ند حقوق اساسی مردم است احترام
بگذارید و در موارد اختالف ،به داوری که خود قانون اساسی
تعیین کرده ،تمکین کنید نه اینکه همواره فراتر از اختیارات
مذکور در قانون اساس��ی ،و با تفسیری شخصی ،نسبت به
سایر قوا مدعی شوید و ب ی جهت و بدون دلیل ،موجب تنش
در جامعه گردید و خوراک تبلیغاتی ب رای معاندین و دشمنان
انقالب فراهم اوردید.
-9در بند س��وم نامه در پاس��خ این جمل��ه بنده که
نباید قبل از اس��تیذان از قوه قضائیه ،نس��بت به سرکشی
به زندان ه��ا برنامه ریزی م ی کردید ،اورده ای��د« :باید یاداور
ش��وم که در اصول قانون اساس��ی ،لزوم اجازه یا موافقت و
یا مصلحت اندیش��ی قوه قضائیه در اجرای وظایف قانونی
رئی س جمهوری پی ش بینی نشده است».
البته و صد البته کب رای این سخن درست است و کسی
را در ان تردیدی نیس��ت .تمام س��خن در تطبیق نادرست
شماس��ت .در اصول قانون اساس��ی ننوش��ته اند که اقای
رئی س جمهور هرگاه اراده کرد م ی تواند ب��ه زندان ها برود و
با هر زندانی صحبت کند و در ه��ر دادگاهی ولو غیرعلنی
حضور پیدا کند.
س��خن ما با ش��ما این اس��ت« :مس��ئولیت اجرای
رئی س جمهور محدود و منحصر به قوه مجریه است و البته
همچون س��ایر س��ران قوا پاره ای وظایف خاص دیگر هم
دارد که درحد قانون اساس��ی معتبر است ،همچون ریاست
شورای عالی امنیت ملی ،ریاست شورای انقالب فرهنگی
و مانند ان .در هر حال به حس��ب نص قانون اساسی ب رای
انجام مسئولی ت های قوه قضائیه در تمامی امور قضایی و
اداری و اجرایی ،رئیس قوه قضائی��ه از ناحیه رهبری تعیین
م ی شوند و عال ی ترین مقام قوه قضائیه است .طبق قانون،
دادگاه ها و سازمان های تابعه بخشی از قوه قضائی ه اند با این
حساب چگونه م ی فرمایید که سرکشی به زندان ها نیاز به
هماهنگی و موافقت قوه قضائیه ندارد؟»
- 10اورده اید« :چگونه جنابعالی اجرای قانون اساسی
را به مصلحت نم ی دانید؟ اگر این نگاه بر کل فعالی ت های
قوه قضائی��ه حاک��م باش��د ایا نم ی ش��ود تصور ک��رد که
برخی از اص��ول قانون اساس��ی و حقوق اساس��ی مردم با
مصلحت اندیشی و تش��خیص ش��خصی در قوه قضائیه
متوقف شده و یا نادیده انگاشته م ی شود؟»
البته این نسبت خالفی است که داده اید ،بنده هی چ گاه
نگفته ام که اجرای قانون اساس��ی را به مصلحت نم ی دانم،
بلکه بر عکس مصلحت اندیش��ی بنده ،دقیقا در راس��تای
رئیس قوه قضائیه در پاسخ به نامه احمدی نژاد نوشته است« :از سخنان
شما چنین استشمام می شود که قصد دارید ولو بدون هماهنگی و اجازه
مسئوالن ذی ربط در قوه قضائیه ،به زندان ها و برخی دادگاه ها سرکشی
کنید .به حضرتعالی عرض می کنم که این ،تعدی از حدود و اختیارات
رئیس جمهور و دخالت درکار قوه قضائیه است».
سیاست
مقصود اس��ت حکم قضایی مربوط به چه چی��زی .با این
همه ابهامات ،س��وال ش��ما محصلی ندارد .در عبارتی که
نقل کرده اید بنده حکم قضایی صادر نک��رده ام ،بلکه چند
مطلب گفته ام که در انها نوعی «تصدیق» به معنای منطقی
وجود دارد .اگر از من بپرسید ایا به عنوان رئیس قوه قضائیه
م ی توانید به استناد تش��خیص سیاسی خود تصدیق هایی
در باب مصلحت بودن یا نبودن یا شائبه سیاسی داشتن و
نداشتن ،داشته باشید ،پاسخ حتما مثبت است.
حتما م ی توانم تصدیق هایی از این قبیل داشته باشم
اعم از اینکه ش��ما انها را بپذیرید یا نپذیرید .واضح اس��ت
ب ر اساس تش��خیص سیاس��ی خود و از باب نصح مومنین
م ی توانم بگویم جناب رئی س جمهور این کار ش��ما موجب
شک و شبهه در اذهان م ی ش��ود و به صالح نیست .مساله
بسیار سهل است ،نمی دانم چرا در ان مانده اید؟!
- 15در قسمت دیگری پرسیده اید« :به استناد کدام
اصل از اصول قانون اساس��ی ،جنابعالی می توانید امری را
تفسیر سیاس��ی کنید و مانع اجرای قانون اساسی شوید».
پاسخ ان است که پرسش شما نادرست است :بنده نه تفسیر
سیاسی کرده ام ونه مانع اجرای قانون اساسی شده ام .انچه رخ
داده است مانع شدن از دخالت شما در کار قوه قضائیه است
که ان را نه فقط از اختیارات خ��ود م ی دانم ،بلکه صد در صد
وظیفه می دانم.
وظیفه می دانم که نگذارم فتح بابی در دخالت ناصواب
قوه مجریه در حیط��ه اختیارات قوه قضائی��ه صورت گیرد
و انچه راجع به شائبه سیاس��ی بودن و جانبداری از مجرم
گفته ام« ،خبری اس��ت از انع��کاس عمل ش��ما در اذهان
عمومی» .م ی توانید این گزاره واقعی را بپذیرید یا نپذیرید
ولی به هرحال این یک تفسیر سیاسی نیست.
- 16در ادامه گفته اید« :خامسا به راحتی به اینجانب
اتهام «حمایت از مج��رم» زده اید ...چگونه ممکن اس��ت
سرکش��ی به زندان حمایت از مجرم تلقی شود ....در حالی
که جنابعالی به اسانی به رئی س جمهوری که نماینده ملت
و مجری قانون اساس��ی اس��ت اتهام م ی زنید ایا م ی توان
ب رای اح��اد مردم که پش��تیبان خاصی جز خداون��د ندارند،
امنیت قضایی متصور بود؟» این جمالت بسیار تعجب اور
است .شما به عنوان رئی س جمهور کشور ،مجموعه دستگاه
قضایی را زیر س��وال برده ای��د ان هم ب ر اساس��ی واهی .در
حال ی که به قول خودتان سوگند یاد کرده اید که پاسدار نظام
جمهوری اسالمی و قانون اساسی کشور باشید .ایا سزاست
دس��تگاه قضایی کش��ور که رکن مهمی از نظام جمهوری
اسالمی است ،ب ر اس��اس وی رانی ،مورد هجمه قرار گیرد و
بهانه به دست دشمنان و ضد انقالب داده شود؟ قاعدتا اخبار
رسانه های خارجی این روزها به عرض عالی م ی رسد.
من از قرائت ها و تفسیرهای ش��ما انگشت به دهان
م ی مانم .از کجای نامه اینجانب برامده اس��ت که ش��ما را
«متهم به حمایت از مجرم» کرده ام.
گفته ام کار ش��ما در این ظرف زمانی خاص «شائبه
سیاسی بودن و جانبداری از مجرم را خواهد داشت» معنای
عرفی ش��ائبه این است که در اذهان ش��ک و شبهه ایجاد
م ی کند .بنده خود قضاوت نکرده ام که ش��ما جانبدار مجرم
هستید یا نیستید ،بلکه خبری داده ام از یک واقعیت ،خبر
از یک انع��کاس عمومی و ای��ن ربطی به متهم س��اختن
حضرتعالی ان هم از ناحیه اینجانب ندارد.
در همان نامه که مورد اس��تناد شماس��ت ،در عبارت
دیگر به صراحت به «اذهان برخی» تاکید کرده ام و گفته ام
« ...حتما شائبه سیاس��ی بودن اینگونه اعمال را در اذهان
برخی تقویت خواهد کرد».
واقعا معنای «تقویت ش��ائبه سیاسی بودن در اذهان
برخی» یعنی من ش��ما را متهم م ی کنم؟! این چه قرائتی
است؟ شما ب راساس این فهم ناصواب مجموعه قوه قضائیه
را که به ن��ص قانون اساس��ی مرجع تظلمات و رس��یدگی
عادالنه به منازعات است را زیر سوال برده اید .از این کار چه
کسانی س��ود م ی برند؟ این همان صیانت از قانون اساسی
است که بدان سوگند یاد کرده اید؟
- 17در امر هفتم به مشکالت مزمن اقتصادی کشور
اش��اره کرده اید و به وظایف اصلی قوه قضائیه در برخورد با
مفاس��د اقتصادی و رانت خواری ها و .....قوه قضائیه مفتخر
است که به خصوص در این چند سال اخیر مبارزه ب ی امانی
را با مفاس��د اقتصادی پ ی ریخته است و خواب را از چشمان
بسیاری از رانت خواران ربوده است .نمونه بارز ان برخورد با
فساد کالن اقتصادی اخیر است که واقعا اعتماد عمومی را
جریحه دار ساخته بود.
فعال در ب��اب نقش برخ��ی مقامات و دس��تگاه های
اجرایی در این فساد کالن سخنی نم ی گویم و ان را به زمان
دیگری وا م ی گذارم .حضرتعالی ب راساس فرمایش این فقره
از نامه تان باید از این برخورد شجاعانه توام با رسیدگ ی های
دقیق قوه قضائیه استقبال م ی کردید ولی متاسفانه در عمل
این طور نشده است.
در مصاحب��ه تلویزیون��ی زن��ده ،در مقاب��ل دیدگان
حی��رت زده میلیون ها نفر با اش��اره به محاکمه مفس��دان
اقتصادی مطلبی قریب به این مضم��ون گفته اید« :ما که
نفهمیدیم چه ش��د؛ البته ب رای ما روشن است ولی باالخره
کو؟» ایا این همان حمایت ش��ما از اجرای قانون اساسی و
مبارزه با مفاسد اقتصادی است که در این نامه به ان تاکید
م ی کنید؟
- 18گفته ای��د « :درحال��ی ک��ه ب��ه فرم��وده امام
راحل (ره) زن��دان باید دانش��گاه باش��د و عل ی القاعده در
ان به روی اقش��ار مختل��ف حقوقدانان ،روانشناس��ان،
جامع ه شناسان و محققین علوم انسانی و دانشجویان و
مددکاران اجتماعی باز باش��د ،بازدید رئی س جمهوری که
انتظار م ی رفت با استقبال مس��ئوالن قوه قضائیه مواجه
شود ،ش��ائب ه ای ایجاد نم ی کند بلکه مخالفت با این امر
شائب ه ای زیادی ایجاد خواهد کرد».
اوال هم اکنون حسب گزارش ،بسیاری از روانشناسان و
مددکاران اجتماعی به زندان ها رفت و امد دارند و برنامه های
متنوع و موث��ری ب رای بهب��ود وضعیت روح��ی زندانیان و
بازگش��ت انان به زندگی در دس��ت اقدام دارند .کدام زمان
حضرتعالی از م��ن در این باره پرس��ش کرده ای��د و بنده از
اطالع رسانی به شما امتناع کرده ام؟
به عالوه بسیاری از مش��کالت در این ارتباط معلول
مثلث شماره 148
تحفظ بر اجرای دقیق قانون اساسی و ممانعت از دخالت های
بیجا و خ��ارج از حدود قانونی بوده اس��ت ،و اگ��ر ان زمان
کس��ی در این تردید داش��ت ،اکنون با رفتارهای نامتعارف
و نامه پ راکن ی ه��ای علنی ،دیگر در این نکته کس��ی تردید
نم ی کند.
- 11عجی ب تر از این نس��بت ،مطلب خالف دیگری
است که به اینجانب نس��بت داده اید ،گفته اید« :متاسفانه
جنابعالی قب�لا اعالم کرده ای��د که وجود هی��ات منصفه
مطبوعات که صراحت اصل 168قانون اساسی است را قبول
ندارید که در این مورد حضوری تذکر دادم ،اما متاسفانه ظاه را
بخشی از اقدامات قوه قضائیه درباره مطبوعات و رسانه ها با
همین نگاه انجام م ی گیرد».
بنده در اینجا صراحتا اعالم م ی کنم که این نسبت،
خالف واقع و کذب اس��ت .ب��ه خاطر هم نم��ی اورم که
حضرتعالی حضوری در این باره اشاره ای کرده باشید ،ولی
در هر حال اینجانب در هیچ موضع��ی و در هیچ زمانی
نگفته ام که وجود هی��ات منصفه که صراحت اصل 168
قانون اساسی اس��ت ،را قبول ندارم .اگر کمترین شاهدی
دارید اقامه کنید.
- 12انچه بنده طی برخی جلسات گفته ام و مضبوط
هم هست و کامال هم از ان دفاع م ی کنم این است که فرق
است بین «مش��روط بودن رس��یدگی به جرائم سیاسی و
مطبوعاتی به حضور هیات منصفه در محاکم دادگستری»
که نص قانون اساسی است و اینجانب صددر صد ان را قبول
دارم و بین «الزام قاضی به تبعیت از رای هیات منصفه ولو
اینکه ان را خالف بداند».
این دومی مطلبی است که ان را قبول ندارم و اشکارا
هم م ی گویم و موضع ش��خصی بنده هم نیس��ت ،موضع
اکثریت یا همه فقهای محترم شورای نگهبان است که نظر
انان طریق احراز خالف شرع بودن قوانین و مقررات و حتی
اطالقات و عمومات قانون اساسی است .و در قانون اساسی
نه فقط مطلبی علیه ان نیامده ،بلکه ذیل ان به توضیحی
که خواهد امد ،موید ادعاست .متاس��فانه عدم تفکیک دو
مطلب فوق که ظاه را تا حدی دقت م ی طلبیده است ،منجر
به نسبت دادن چنین مطلب خالف واقعی به اینجانب شده
اس��ت .بنده الزام قاضی به رای دادن ب ر خالف نظر خویش
را جایز نم ی دانم و بعید هم م ی دانم فقیهی این امر را جایز
بشمارد.
– 13نکته قابل توجه این اس��ت ک��ه در ذیل اصل
یکصد و شصت و هشتم تصریح شده است« :نحوه انتخاب،
ش��رایط ،اختیارات هیات منصفه و تعریف جرم سیاس��ی را
قانون ب ر اساس موازین اسالمی معین م ی کند».
فقهای محترم ش��ورای نگهبان در مقام رسیدگی به
طرح هیات منصفه که در مجلس شش��م مطرح شده بود،
مکررا به صورت رس��می نظر خویش را دائر بر جایز نبودن
الزام قاض��ی به رای ب ر خالف نظر خود ب��ه مجلس محترم
شورای اسالمی اعالم کرده ا ند.
- 14در بند چهارم نامه ،با اشاره به اینکه گفته ام «در
شرایط کنونی که موضوع اصلی ،رسیدگی به معیشت مردم،
سامان دادن به اقتصاد کش��ور و کنترل بازار است ،رفتن به
زندان اوین که یکی از منتسبین نزدیک شما در حال تحمل
کیفر در ان زندان است ،و پس از گذشت هفت سال از دوره
ریاست جمهوری شما ،شائبه سیاس��ی بودن و جانبداری از
مجرم را خواهد داش��ت و به هیچ وجه به مصلحت نیست»
پرسش هایی مطرح کرده اید که برخی از انها اصال محصلی
ندارد مثل اینکه گفته اید «ای��ا به عنوان رئیس قوه قضائیه
م ی توانید به استناد تش��خیص سیاسی خود حکمی صادر
نمایید؟»
در اینجا معلوم نیس��ت مقصود چه حکمی اس��ت با
چه محتوایی ،مقصود حکم قضایی و انش��ای رای اس��ت
یا غی ر قضای��ی و صرفا تصدیق ام��ری ،و اگر حکم قضایی
31
سیاست
وضعیت بودجه قوه قضائیه است که متاسفانه دولت شما در
مساله بودجه قوه قضائیه بس��یار کم لطفی م ی کند که این
داستانی طوالنی دارد و باید در جای دیگری گفته اید .ثانیا
بنده با بازدید رئی س جمهور از زندان ب��ه نحو کلی مخالف
نیس��تم و این نکته را صراحتا به وزیر محترم دادگس��تری
گفتم که به اقای رئی س جمهور بفرمایید «فعال این بازدید
مصلحت نیس��ت ،هر زمان مصلحت بود اعالم م ی کنم»،
معنای این سخن ممانعت کلی نیست.
به همان علل و عواملی که قبال گفتم معتقدم فعال
این بازدید به مصلحت نیست .تشخیص این مصلحت هم
با اینجانب است نه با شما .س��ازمان زندان ها زیر مجموعه
قوه قضائیه اس��ت و چنانکه قبال به تفصیل اورده ام اداره و
انجام مسئولی ت های قوه قضائیه با رئیس قوه قضائیه است
نه با رئی س جمهور وحس��ب نص تفسیر ش��ورای نگهبان
ش��ما حق نظارت بر قوای دیگر را ندارید .اما نیک به خاطر
دارم قریب به دوسال پیش که در جلس ه ای مساله وضعیت
دش��وار زندان ها و کمبود بودجه ب رای توسعه و تجهیز انها
مطرح ش��ده بود به حضرتعالی گفتم ش��ما خود از زندان ها
بازدید کنید تا مشاکل را به چشم خود ببینید .حال چرا باید
با بازدید شما مخالفت کنم؟ سر مخالفت امروز بنده همان
است که گفته ام.
به عالوه حسب گزارش سازمان زندان ها تنها در دوره
مس��ولیت اینجانب بیش از صدها نفر از وزرا ،اس��تانداران،
فرمانداران ،نمایندگان مجلس و هیات های خارجی از جمله
برخی س��ازمان های بی ن المللی از زندان ها بازدید به عمل
اورده اند ،چرا مطالبی مطرح م ی کنید که اینگونه القا ش��ود
که در زندان ها روی همه بسته است؟
- 19متاس��فانه نامه ها و پاره ای از گفتارهای ش��ما
این گمان را تقویت م ی کند که ب��رای خود «حق نظارت»
و «بازدی��د» و «بررس��ی» در تمام دس��تگاه قضایی حتی
دادگاه ها قائلید .عالوه بر این بای��د عرض کنم که مزید بر
مصلحت سنج ی های قبلی ،اکنون هم این را یک مصلحت
ملزم��ه م ی دانم که بر ای��ن توهمات خط بطالن بکش��م.
هر منصفی سطرهای پایانی نامه ش��ما را بخواند ،در این
تش��خیص مصلحت ،با بنده همراهی خواهد کرد .ش��ما
گفته اید« :مطمئنا با سرکشی از زندان ها و برخی دادگاه ها
نحوه اجرای اصول قانون اساس��ی و رعایت حقوق اساسی
ملت را مورد بررسی قرار داده و گزارش ان را به ملت بزرگ و
مقام معظم رهبری تقدیم خواهم کرد».
حسب نص تفسیر شورای محترم نگهبان که همه قوا
وظیفه دارند نسبت به ان تمکین کنند ،حضرتعالی چنین
وظیفه (و البته اختیاری) ندارید .نم ی شود انسان خود ب رای
خود وظایف و اختیاراتی تخیل کن��د و بعد هم به دنبال ان
راه بیفتد.
از سخنان ش��ما چنین استش��مام م ی شود که قصد
دارید ولو بدون هماهنگ��ی و اجازه مس��ئوالن ذی ربط در
قوه قضائیه ،به زندان ها و برخی دادگاه ها سرکشی کنید.
به حضرتعالی عرض م ی کنم که این ،تع��دی از حدود
و اختی��ارات رئی س جمهور و دخالت در کار قوه قضائیه اس��ت
و اینجانب حسب وظیفه ای که ب راس��اس قانون اساسی دارم
و از جمله ان صیانت از اس��تقالل قوه قضائیه و اداره مقتدرانه
ان است ،قاطعانه از هرگونه حرکت تعدی گونه و دخالت نابجا
ممانعت خ واهم کرد .در خاتمه به عنوان خدمتگزار مردم و حافظ
حقوق انان ،مشفقانه عرض م ی کنم جناب اقای رئی س جمهور
در شرایط خطیری قرار داریم ،دغدغه ها و مشکالت مردم ایجاب
م ی کند که همه با حس ن ظن و اعتماد به یکدیگر کمک کرده و
راهکاری ب رای رفع نگران ی ها و عبور از تحریم و گران ی ها بیابیم و
خالصانه تالش کنیم تا نظام اسالمی و مردم شریف به اهداف و
ارمان های واالی خود نائل ایند .به نظر م ی رسد نامه نگاری میان
روسای دو قوه بر سر بازدید از زندان اوین هر روز شکل تازه تری
به خود م ی گیردg .
مثلث شماره 148
32
انگیزه های بازدید
درباره قصد احمدی نژاد برای بازدید از اوین
صادق زیبا کالم/کارشناس سیاسی
2
این روزها اصولگرایان و غیر اصولگرایان دو پاس��خ به
خواسته رئیس جمهور برای بازدید از زندان اوین داده اند؛ اولین
پاس��خ این اس��ت که اقای احمدی نژاد! مملکت مشکالت و
مس��ائل فراوانی دارد ،بنابراین به جای اینک��ه وقت خودت را
تلف کنی و به بازدید از زندان اوین بروی و با رئیس قوه قضائیه
نامه نگاری کنی ،اگر وقت و مجالی دارید بهتر اس��ت ان را
صرف رسیدگی به مس��ائل اقتصادی مملکت کنید .در واقع
ش��ماری از اصولگرایان و رسانه های وابس��ته به این طیف
این پاس��خ را به احمدی نژاد داده اند .بنده در پاس��خ به این
دس��ته می گویم ش��ما که تا دیروز معتقد بودید مشکلی در
مملکت وجود ندارد و با بحرانی مواجه نیستیم ،چطور امروز
به یاد مش��کالت افتاده اید؟ در واقع می خواهم به این طیف
بگویم که سوال مهم من این اس��ت که باالخره ما مشکل
داریم یا نداریم؟
ام��ا واکنش دیگر منتق��دان به این درخواس��ت اقای
رئیس جمهور این است که او برای کس��ب محبوبیت یا به
بهانه دیدار با جوانفکر قصد بازدید از زندان اوین را دارد .البته
اقای احمدی نژاد با رد این مطلب با اش��اره به جایگاهش در
قانون اساسی بازدید از زندان اوین را وظیفه خود می داند.
در واقع این طیف می گویند چرا اقای رئیس جمهور بعد
از گذشت هفت سال از دوران ریاست جمهوری خود تازه به
یاد زندان اوین افتاده و بعد از گذش��ت سه سال از انتخابات
88تازه متوجه ش��ده اس��ت که زندانیان سیاسی هم وجود
دارند؟ از این رو بسیاری از اصولگرایان و اصالح طلبان ،امروز
احمدی نژاد را متهم به سیاسی کاری و کار تبلیغاتی می کنند.
انها می گویند که اقای احمدی ن��ژاد در ماه های اخر
ریاست جمهوری خود با این کارها به دنبال کسب محبوبیت
است و به نوعی می خواهد خود را طرفدار مردم ،جامعه مدنی
و ازادی های دموکراتیک نش��ان دهد؛ در حالی که در هفت
سال گذشته مشابه اثاری از این رفتارها در وی دیده نمی شد،
به همین دلیل نیت اقای احمدی نژاد را صادقانه و درس��ت
نمی دانند و ان را استفاده از فرصت و یک تاکتیک سیاسی
قلمداد می کنند.
از نگاه دیگر بنده در پاس��خ به انتقاداتی که این روزها
نسبت به این اقدام رئیس جمهور مطرح می شود باید بگویم
اوال ح��ق احمدی نژاد اس��ت که به عن��وان رئیس جمهور و
فرد ش��ماره دوم نظام که صاحب رای میلیون ها نفر اس��ت
بتواند از زندان اوی��ن و هر جای دیگر ای��ن مملکت بازدید
کند ،دوم اینکه اقای احمدی نژاد ظرف هفت س��ال گذشته
به هیچ وجه به فکر زندان اوین و بازدید از زندانیان سیاسی
نبوده که این مساله نش��ان دهنده نقص رئیس جمهور است
با این وج��ود االن که اقای احمدی ن��ژاد در ماه های پایانی
دوران ریاس��ت جمهوری خود قرار دارد و ب��ه فکر افتاده در
15کیلومتری کاخ ریاست جمهوری ،زندان اوین وجود دارد
و می خواهد از انجا بازدید کند ،ما باید از این موضوع استقبال
کنیم .ما باید اجازه بدهیم ایشان برود کهریزک و زندان اوین
را ببیند و دستور مستقیم برای رسیدگی به پرونده کهریزک و
زندانیان دیگر را نیز صادر کند؛ در واقع درست نیست بگوییم
چون ظرف هفت سال گذشته احمدی نژاد از زندان ها بازدید
نکرده بنابراین االن هم چون مثال در پی اس��تفاده سیاسی
است نباید این کار را انجام دهد.
از س��وی دیگر م��ا نمی توانی��م صددرص��د بگوییم
اقای احمدی نژاد به دنبال رفتار تبلیغاتی و سیاس��ی اس��ت؛
البته بنده نمی خواهم بگویم احمدی نژاد متحول شده و یک
شبه به س��ید محمد خاتمی ،بازرگان ،نلسون ماندال و چنین
شخصیت هایی تبدیل شده اس��ت ،اما می گویم وقتی اقای
احمدی نژاد می خواهد در این مسیرها گام بردارد باید وی را
تشویق کنیم زیرا نفس عملش صحیح است.
از سوی دیگر باید توجه داشته باشیم که گذشت زمان به
ما ثابت خواهد کرد ایا احمدی نژاد واقعا به دنبال سیاسی کاری
اس��ت یا خیر .در واقع اگر در مرحله بع��د از بازدید از زندان
اوین ،احمدی نژاد از قوه قضائیه و تش��کیالت امنیتی علت
بازداشت ها و رس��یدگی به وضعیت زندانیان و چاپ مجدد
روزنامه شرق را خواهان شود و حتی از وزیر ارشاد در خصوص
علت چاپ نشدن کتاب افرادی چون من سوال کند که مثال
چرا به کتاب های تولد اسرائیل و الف مثل اصالحات زیباکالم
اجازه چاپ ندا ده اید؛ این رفتارها نشان خواهد داد احمدی نژاد
نه تنها قصد سیاسی کاری نداشته بلکه رئیس جمهور ،قصد
دفاع از حقوق ملت را دارد .اما اگر بازدید احمدی نژاد در این
حد خالصه شود که پس از بازدید دوباره نامه تند دیگری به
رئیس قوه قضائیه بنویسد در ان زمان بنده معتقدم این کارها
بر اساس نقشه سیاسی طراحی شده است و عمقی ندارد؛ از
این رو معتقدم باید از رفتن احمدی نژاد به زندان اوین برای
بازدید استقبال کردg .
بس��یار تعیین کننده باشد .من س��والم این است که اگر خود
اقای محم��ود احمدی نژاد ،رئی��س قوه قضاییه ب��ود ایا به
ایت اهلل امل��ی الریجانی ی��ا هرکس دیگری اج��ازه چنین
کاری را می داد؟ ایا ای��ن کار را دخالت در قوه تحت نظرش
نمی دانست؟ همانطور که گفتم پاسخ این سوال جواب این
جنجال های اخیر را به راحتی می دهد.
حاال اگر بخواهیم تحلیلی در سطح باالتر در مورد
این درخواس�ت جدید داش�ته باش�یم شما این
حرکت جدید را چگونه تفسیر می کنید؟
lبه عقی��ده بن��ده او در پی این گون��ه حرکت ها و
به دنبال حاشیه سازی است تا قلم ها ،زبان ها و قلب ها مشغول
این مساله شوند و مسائل اساسی کشور که نقل همه مجالس
است یعنی مساله گرانی که در همه مجالس از جمله ختم و
عروسی و ....هم مطرح است به حاشیه رانده شود .حرف من
این است که ما باید مشکالت را درنظر بگیریم سپس ببینیم
رسیدگی به این مشکالت اولویت دارد یا بازدید از زندان اوین
در اولویت است.
به همین دلیل اس��ت که من می گویم نامه نگاری ها
برای حاشیه سازی اس��ت تا تورم ،بیکاری ،اعتیاد و تحریم
تحت الشعاع قرار گیرد .به عقیده بنده مشغول شدن به این
حاشیه ها کشور را دچار فرسودگی می کند.
شائبه های یک درخواست
گفت وگوی مثلث با عضو جامعه روحانیت مبارز
اقای اکرمی! ارزیابی ش�ما از نامه ن�گاری اقای
احمدی نژاد به رئیس قوه قضاییه برای بازدید از
زندان اوین چیست؟
lدرب��اره بازدید احمدی نژاد از زن��دان اوین نکات
فراوانی وج��ود دارد که در این چند روز از س��وی منتقدین،
مخالفان و موافقین این تصمیم بیان شده است ،اما یک نکته
اصلی که از سوی بس��یاری از منتقدین بیان شده این است
که ما می گوییم چرا اقای رئیس جمهور قبل از اینکه اقای
علی اکبر جوانفکر به زندان بیفتد ،این اندیشه و فکر را مطرح
نکرد؟ چرا پیش از این نگفت که من می خواهم از زندان ها و
نه زندان اوین بازدید کنم .در واقع دقیقا اندکی پس از اینکه
اقای جوانفکر برای اجرای حکم به زندان اوین رفت اقای
احمدی نژاد نامه درخواست بازدید را نوشته است؟
یعنی ش�ما مانند س�ایر منتقدین معتقدید اقای
رئیس جمهور فق�ط به خاط�ر به زن�دان افتادن
اق�ای علی اکبر جوانفک�ر قصد بازدی�د از زندان
اوین را دارند؟
lبل��ه .درواق��ع م��ا معتقدی��م بهتر اس��ت اقای
رئیس جمهور به صورت شفاف بگوید علت مطرح کردن این
درخواستش ،همین ماجرای بازداشت مشاور مطبوعاتی اش
یعنی اقای جوانفکر است.
ول�ی رئیس جمه�ور عن�وان ک�رده براس�اس
قانون اساس�ی بازدی�د از زندان را ح�ق قانونی
خود می داند؟
lنکته مهم همین است .درس��ت است که قانون
اساسی این حق را به رئیس جمهور داده اما به قول منتقدین
و کسانی که مخالف این امر هس��تند اگر احمدی نژاد قصد
مگر از نظر ش�ما بازدی�د احمدی ن�ژاد از زندان
اش�کالی دارد؟ در واقع می خواهم بپرسم چرا با
این درخواس�ت ان هم در حالی که شما خودتان
می گویید قانونی است مخالفید؟
lبارها مق��ام معظم رهبری تاکید کرده اند س��ران
سه قوه بنشینند و مسائل فی مابین را در جلسات خصوصی
بررسی کنند و نظر بدهند و عمل کنند.
حرف من این است که اقای رئیس جمهور می توانست
در جلسه سران سه قوه درخواست بازدید از زندان را مطرح
کند نه اینکه این گونه ان هم با این جنجال رسانه ای بگوید
می خواهم از زندان ها و دادگاه ها بازدید کنم .این نوع رفتار
باعث می ش��ود تا این ش��ائبه قوت بگیرد ک��ه او به خاطر
مشاورش یعنی اقای جوانفکر قصد چنین کاری را دارد.
یعنی دلی�ل اصلی مخالفت ش�ما همین مس�اله
است؟
lواقعیت این اس��ت که از نظر من باید مش��خص
شود رئیس جمهور دنبال چه چیزی است زیرا ایشان در نامه
خود می گوید بازداشت جوانفکر را خالف قانون می دانم .به
بیان دیگر در حالی که رئیس قوه قضاییه هم حتی نمی تواند
در پرونده ها دخالت کند اما اقای رئیس جمهور قصد چنین
کاری را دارد .پرونده قاضی دارد و نمی ش��ود در رای قاضی
دخالت کرد .چگونه است ایشان که رئیس قوه مجریه است
نس��بت به رای قاضی تمکین نمی کند .م��ن می خواهم در
اینجا یک س��وال مهم را مطرح کنم که ش��اید پاسخ به ان
مثلث شماره 148
زهره دیانی
بازدید از زندان را داشت و می خواست بر اساس قانون اساسی
عمل کند 7 ،س��ال برای این کار فرصت داشت؛ چه اتفاقی
افتاده است که در این برهه از زمان به فکر بازدید از زندان ها
و دادگاه ها افتاده ،یعنی دقیقا در زمان��ی که اقای علی اکبر
جوانفکر به زندان افتاده است.
م��ن نمی دان��م زندانی��ان ی��ا
l
خانواد ه ه��ای انه��ا چ��ه خواس��ته هایی دارن��د ،ام��ا
ببینی��د ح��ق ی��ک مطل��ب اس��ت و زما ن شناس��ی
بحث دیگری است.ش��ما بروید از 10نفر بپرس��ید بازدید
از زندان ها در اولویت قرار دارد یا رس��یدگی به مش��کالت
معیشتی مردم .در واقع مگر اقای رئیس جمهور چقدر وقت
دارد که بخواهد وقت خود را صرف رسیدگی به این امور کند.
همه عقال و علما و صاحب نظران می گویند باید مس��ائل را
بر اساس اهمیت ان مورد رسیدگی و بررسی قرار داد .از طرف
دیگر سوال اینجاست که چرا اقای احمدی نژاد می خواهد با
سروصدا این کار را انجام دهد و با نامه نگاری حاشیه درست
می کند؟ من نمی گویم ایشان حق بازدید از زندان را ندارند
بلکه معتقدم رئیس جمهور ح��ق دارد همه جا را بازدید کند،
اما هر کاری وقتی دارد یا به عبارت دیگر هر خانه ای دری،
دربانی و نگهبانی دارد ،بنابرای��ن دلیلی نمی بینم بخواهد با
سرو صدا این کار را انجام دهد.
سیاست
3
از همان هنگامی که درخواست رئیس جمهور برای بازدید از زندان اوین مطرح شد موافقان و مخالفان فراوانی
به ابراز نظر در این مورد پرداختند .در میان این افراد سیدرضا اکرمی عضو جامعه روحانیت معتقد است که در شرایط
فعلی نباید درخواست بازدید احمدی نژاد از زندان اوین اجرایی شود
ش�ما فرمودید باید به دغدغه ه�ای اصلی مردم
رس�یدگی ش�ود ،اما حامی�ان اق�ای احمدی نژاد
می گویند افراد زیادی هستند که معتقدند وضعیت
زندان ها مناس�ب نیس�ت و اقای رئیس جمهور
می توان�د به عنوان ناظ�ر قانون اساس�ی به این
دغدغه انها رسیدگی کند.
حاال ش�ما تم�ام ای�ن حرف ه�ا را از دی�د و نظر
خودتان گفتید .به عنوان اخرین سوال می خواهم
بپرسم که علت مخالفت مسئوالن قضایی با این
درخواست اقای احمدی نژاد را چه می دانید؟
lبنده نمی توانم غیب گویی کنم و البته سخنگوی
قوه قضاییه هم نیستم ،اما انچه خودم احساس می کنم این
اس��ت که قوه قضائیه به دنبال حاش��یه ها و جنجال ها انها
مخالف این تصمیم هس��تند .به هر حال مملکت مصالحی
دارد که در نظر گرفت��ن ان ،ان هم در این ش��رایط مهم به
نظر می رسد.
شما فکر نمی کنید این عدم موافقت با درخواست
اقای احمدی نژاد به حاشیه سازی ها بیشتر دامن
می زند؟ در واقع می خواهم بپرس�م راه حل عبور
مسالمت امیز از این مساله چیست؟
lاین مساله را باید خود سران سه قوه حل کنند .ما
راه عاقالنه را در این می دانیم که س��ران سه قوه بنشینند و
مسائلی که در اولویت قرار دارد را مورد بحث و بررسی قرار
دهندg .
33
در طول چند سال
اخیر برخی از
مسئوالن دولتی با
احکام قضایی مواجه
شده اند
احکام قضا برای اهالی پاستور
مروری بر احکام قضایی برخی از نزدیکان دولت
سیاست
تالش محمود احمدی نژاد برای بازدی�د از زندان اوین با مخالفت قوه قضائیه مواجه ش�د .برخی معتقدند علت
این درخواست حضور علی اکبر جوانفکر ،مش�اور مطبوعاتی رئیس جمهور در این زندان است .البته این درخواست
رئیس جمهور موافقان و مخالفانی داشته است که هر گروه استدالالتی برای نظرات خود دارند .در این میان نمی توان
از این موضوع غافل بود که جوانفکر تنها یار بازداشت ش�ده احمدی نژاد نیست؛ چه انکه پیش از او افرادی همچون
امیری فر ،ملک زاده و برخی دیگر از منسوبان دولت راهی زندان شده اند.
4
مثلث شماره 148
عباس امیری فر ،دبیر کمیس��یون فرهنگی دولت و از
نزدیکان اس��فندیار رحیم مش��ایی که لباس روحانیتش او را
از دیگر یاران مش��ایی متمایز می کند 12 ،اردیبهشت سال
90از س��وی دادگاه ویژه روحانیت بازداش��ت شد .امیری فر
که مدت هاست دبیرکلی جامعه وعاظ والیی را با پشتیبانی
رئیس دفتر رئیس جمهور بر عهده دارد ،رابطه فامیلی نزدیکی
با فی��ض اهلل عرب س��رخی از اعضای س��ازمان مجاهدین
انقالب دارد.
س��ایت اصولگ��رای مش��رق نیوز پس از بازداش��ت
امیری فر ،در خب��ری اتهام او را مش��ارکت در تهیه و توزیع
سی دی مستند «ظهور بس��یار نزدیک است» عنوان کرد.
البته این تنها اتهام امیری فر نبود .توهین و ایراد اتهام علیه
برخی شخصیت ها و گروه های سیاسی نیز از دیگر اتهامات
او بود .البته یک روز پس از انتشار این خبر بود که خبرگزاری
فارس اعالم کرد که امیری فر با قید وثیقه ازاد ش��ده است.
او که امام جماعت مسجد سلمان فارسی ریاست جمهوری
هم هس��ت .او 10روز پیش از دس��تگیری در گفت وگویی
تفصیلی با خبرگزاری فارس با تاکید بر جدایی حامیان دولت
و رئیس جمهور از اصولگرایان در خصوص انتخابات مجلس
نهم گفته بود« :دولت یعنی رئیس جمهور و یارانش که اقای
مشایی هم جزو ان است ،برنامه مدونی برای انتخابات اتی
دارند و قطعا در رقابت با اصولگرایان این جریان را شکست
خواهند داد ».دبیرکل جامعه وعاظ والیی همچنین تاکید
کرده بود که اگر اس��فندیار رحیم مش��ایی نامزد انتخابات
ریاست جمهوری یازدهم ش��ود ،قطعا رئیس جمهور بعدی
خواهد ش��د .او همچنین صراحتا افرادی همچون حسین
شریعتمداری مدیر مس��ئول روزنامه کیهان ،حمید رسایی
نماینده تهران و از اعض��ای جبهه پایداری ،علیرضا زاکانی
دبیرکل جمعیت رهپویان انق�لاب و نماینده تهران ،احمد
توکلی و علی مطهری نمایندگان تهران و از شخصیت های
34
سرشناس اصولگرا را مورد انتقاد قرار داده بود؛ انجا که گفت:
«اگر کس��ی بگوید طرفدار احمدی نژاد است ،اما مشایی را
قبول نکند ،قطعا دروغ می گوید .چراکه مشایی و احمدی نژاد
تفاوتی با یکدیگر ندارند .هرچه مشایی می گوید مورد تایید
احمدی نژاد اس��ت و هر چه احمدی نژاد می گوید مش��ایی
ان را قبول دارد ».امیری فر با اش��اره به اینکه اصولگرایی،
مانند جناح راست سنتی شده و خاصیت و جذابیت خودش
را از دس��ت داده ،تاکید کرده بود که احمدی نژاد ،یارانش و
حامیان او اصولگرا نیستند .او البته در انتخابات مجلس نهم
رد صالحیت شد و نتوانس��ت در فهرست یاران مشایی قرار
گیرد .امیری فر ک��ه هم اکنون ازاد اس��ت چندی پیش در
گفت وگویی با خبرگزاری مهر به دفاع از علی اکبر جوانفکر
پرداخت و از بازداشت او انتقاد کرد.
پرهیزکار
علی اصغر پرهیزکار که مدیرعام��ل منطقه ازاد اروند
بود اوایل تیر ماه 90بازداش��ت ش��د .او که از یاران قدیمی
اسفندیار رحیم مش��ایی در تهران است با عزیمت مشایی به
سازمان فرهنگی -هنری شهرداری تهران و سپس سازمان
میراث فرهنگی و گردش��گری با او همراه شد .پرهیزکار که
تحصیالت چندان زیادی ندارد ،در زمان ریاس��ت مشایی بر
سازمان میراث فرهنگی و گردش��گری مدیرعامل صندوق
تازه تاسیس حفظ و احیای اثار تاریخی شد و با انتصاب حمید
بقایی به ریاست سازمان میراث فرهنگی و گردشگری پست
مدیرعاملی کان��ون اتومبیلرانی و جهانگ��ردی را از ان خود
کرد .او چندی بعد نیز مدیرعامل منطقه ازاد اروند شد .چهارم
تیرماه 90احد خیری ،نماینده بستان اباد در مجلس هشتم و
رئیس هیات تحقیق و تفحص از مناط��ق ازاد به خبرگزاری
فارس گفته بود دستگیری مدیران ارشد مناطق ازاد مربوط
به مواردی است که قبال مطرح بود .بازداشت انها مربوط به
مواردی درباره س��ازمان میراث فرهنگی و گردشگری بود.
سایت اصولگرای مش��رق 31اردیبهش��ت ماه امسال خبر
داده بود که حکم بدوی شعبه 15دادگاه انقالب اسالمی در
خصوص پرهیزکار صادر شده است.
کیاپاشا
کاظم کیاپاشا که از او به نام اقای «ک» یاد می کردند،
مسئول گزینش نهاد ریاست جمهوری بود که اواخر اردیبهشت
س��ال گذش��ته به اتهام مش��ارکت در تولید و توزیع مستند
ظهور بس��یار نزدیک است بازداشت شد .س��ایت «الف» او
را از دوستان 20ساله اسفندیار رحیم مش��ایی معرفی کرده
بود که 23شهریور ماه س��ال 89در حکمی از سوی مشایی
به عنوان سرپرست گزینش نهاد ریاست جمهوری منصوب
ش��ده بود.کیاپاش��ا س��ال ها پیش از این به همراه مشایی و
حمید بقایی و در زمان معاونت مش��ایی در شهرداری تهران
در دوره محمود احمدی نژاد و ریاست او در سازمان فرهنگی
و هنری ش��هرداری ،عضو هیات مدیره موسسه رایانه شهر
بوده که در زمینه های مختلف یارانه ای فعالیت می کند .وی
همچنین با احکام جداگانه مشایی در ان زمان به عنوان مشاور
رئیس سازمان میراث فرهنگی ،گردشگری و صنایع دستی
در امور فرهنگ��ی و ایثارگران و رئیس س��تاد اقامه نماز این
سازمان منصوب ش��ده بود .اقای «ک» در زمان بازداشت،
مدیر انتش��ارات «مهر محبوب» هم بود .او عالوه بر این در
موسسه «اینده روش��ن بش��ریت» نیز همکار مشایی بوده
است .انگونه که سایت مشرق روایت کرده ،این موسسه در
مهرماه سال 1384و همزمان با انتخاب محمود احمدی نژاد به
ریاست جمهوری به ثبت رسید که طبق سند ثبتی در روزنامه
رسمی کشور اسفندیار رحیم مشایی ریاست هیات مدیره ان را
عهده دار بوده و حمید بقایی و کیاپاشا نیز به مدت دو سال یعنی
تا سال 1386عضو هیات مدیره ان بوده اند.
حمید بقایی
حمید بقای��ی از چهره های جوان نزدی��ک به محمود
احمدی نژاد اس��ت .او از اوایل س��ال 1390مع��اون اجرایی
رئیس جمهور ش��د .البته پی��ش از ان نیز از مدی��ران رادیو
(صدای جمهوری اس�لامی ایران) و از هم��کاران محمود
احمدی نژاد در ش��هرداری تهران بود .او که در ابتدای دوره
نهم ریاس��ت جمهوری احمدی ن��ژاد از معاونان اس��فندیار
رحیم مشایی در س��ازمان میراث فرهنگی و گردشگری بود،
در دولت دهم به ریاس��ت این سازمان رس��ید .بقایی پس از
انتصاب اسفندیار رحیم مشایی به ریاست دفتر احمدی نژاد،
جانش��ین او در س��ازمان میراث فرهنگی و گردشگری شد.
وی اواخر اردیبهشت سال 90یک ماه پس از ارتقای مقام در
دولت محمود احمدی نژاد به حکم دیوان عدالت اداری به علت
ارتکاب برخی تخلفات در سمت ریاست سازمان گردشگری به
مدت چهار سال از هرگونه خدمت دولتی محروم شد ،اما پس از
مدتی این حکم از سوی قضات دیوان نقض و مجددا به دادگاه
تجدید نظر ارجاع شد .گفته های او درباره نقش ترکیه در کشتار
ارامنه هنگامی که نماینده ویژه رئیس جمهور در امور اس��یا
بود باعث تنش میان ایران و ترکیه شد .حتی منوچهر متکی،
وزیر امور خارجه وقت به ش��دت از او انتقاد ک��رد و گفت که
عرصه سیاست خارجی محل ناسنجیده سخن گفتن نیست.
البته ماجرای پیدا ش��دن چمدانی از پشت ماشین شخصی
محمدرضا شاه از دیگر حاشیه های دوره ریاست او بر سازمان
میراث فرهنگی و گردشگری بود.
زمزمه های بازداش��ت او پس از ان به گوش رسید که
دیوان عدالت اداری او را از خدمات دولتی محروم کرد ،اما این
خبر خیلی زود تکذیب ش��د؛ تاجایی که محمود احمدی نژاد
اعالم کرد کابینه اش خط قرمز اوست.
علی اکبر جوانفکر
علی اکبر جوانفکر ش��اید نزدیکترین یار رئیس جمهور
است که راهی ندامتگاه اوین شده است؛ چه انکه با واکنش
صریح محمود احمدی نژاد مواجه ش��د و او اع�لام کرد که
بازداشت جوانفکر را ش��خصا پیگیری می کند .او حتی قصد
داشت برای دیدار با او به اوین برود اما با مخالفت قوه قضائیه و
سکاندار ان یعنی ایت اهلل املی الریجانی مواجه شد .جوانفکر
که در انتخابات ریاست جمهوری نهم همواره در کنار محمود
احمدی نژاد ب��ود و او را در نشس��ت های انتخاباتی همراهی
می کرد ،از ابتدای انتخاب احمدی نژاد به ریاست جمهوری،
مشاور مطبوعاتی او شد.
دولت دهم اما برای او خوش یمن تر بود؛ چه انکه در این
دوره توانست به مدیرعاملی مهمترین رسانه های دولتی یعنی
ایرنا و روزنامه ایران برسد ،اما این احکام برای او با خوشی به
پایان نرسید و او پس از دریافت حکم بازداشت روانه زندان
اوین شد .جوانفکر در حالی به زندان رفت که دقایق زیادی
به اغاز اخرین س��خنرانی احمدی ن��ژاد در مجمع عمومی
سازمان ملل متحد باقی نمانده بود .پس از بازداشت جوانفکر،
غالمحسین محسنی اژه ای ،دادستان کل کشور و سخنگوی
دس��تگاه قضایی در خصوص اتهام او گفت« :جوانفکر یک
اتهام داشته و دادگاه حکم دو سال را یک سال صادر کرده و
حکم هم قطعی شده است .اتهام دیگر او مطبوعاتی بوده و به
دو تا شش ماه حبس محکوم شده است .دیوان عالی کشور
اعالم کرده که این دو عنوان یک عنوان محسوب می شود
و دو شش ماه را یک شش ماه تعیین کردند ».البته پیش از
بازداشت جوانفکر یک بار نیروهای دادستانی برای بازداشت
او به روزنامه ایران رفتند اما پادرمیانی احمدی نژاد سبب شد
تا جوانفکر از بند بازداشت برهد .اتهام اصلی جوانفکر مربوط
به ویژه نامه خاتون است که در ان به حجاب به عنوان پوشش
اس�لامی توهین ش��ده بود .او همچنین به دلیل توهین به
رهبر معظم انقالب از س��وی ق��وه قضائیه محکوم ش��ده
استg .
حمیدرضابقاییازچهره هایمهمدولتیاست
کهباپروندهقضاییمواجهشده
سیاست
ملک زاده
محمد شریف ملک زاده که هنگام بازداشت دبیر شورای
عالی ایرانیان خارج از کشور بود دوم تیرماه 90بازداشت شد.
خبرگزاری فارس به نقل از یک مقام اگاه خبر این بازداش��ت
را منتشر کرده بود .اسماعیل کوثری ،نایب رئیس کمیسیون
امنیت ملی و سیاس��ت خارجی مجلس نیز در گفت وگویی با
خبرگزاری مهر این خبر را تایید کرد .بازداشت او همزمان بود
با انتصابش به معاونت وزیر امور خارجه ،انجایی که علی اکبر
صالحی ،دومین وزیر خارجه دولت محمود احمدی نژاد او را به
معاونت وزیر امور خارجه منصوب کرده و البته تا پای استیضاح
پیش رفت ،اما ملک زاده با استعفای خود مانع برکناری صالحی
از سوی مجلسی ها شد .او بالفاصله پس از استعفا بازداشت
شد .انتقاد بهارستان نشینان ان بود که چرا کسی که بیشتر
همکارانش در مدیریت قبلی اش بازداش��ت شده اند و خود او
نیز با اتهامات متعدد مالی و غیرمالی مواجه است باید به این
سمت مهم منصوب شود.
اردکانی
ازاده اردکانی در اردیبهشت سال 90بازداشت شد .او که
در بهمن 88با حکم حمید بقایی ،رئیس وقت سازمان میراث
فرهنگی و گردشگری به ریاس��ت موزه ملی ایران منصوب
شده بود ،معلم خصوصی زبان انگلیسی اسفندیار رحیم مشایی
و حمید بقایی بوده است.
اردکانی فارغ التحصیل رشته میکروب شناسی از دانشگاه
ازاد است و پیش از این سردبیر سایت اطالع رسانی ،اجتماعی
و فرهنگی میراث اریا ،س��ایت خبرگزاری مناطق ازاد کشور
و همچنین سردبیر نشریه پارس��ه بوده است .او در حالی که
پنج سال از حضورش در سازمان میراث فرهنگی و 20روز از
معاونتش بر موزه ملی می گذشت به مدیریت این موزه رسید.
اردکانی یک سال و اندی پس از ریاستش بر موزه ملی ایران
بازداشت شد .مدتی پس از بازداشت او رسانه ها گوشه هایی از
اعترافات او را منتشر کردند که براساس ان چند شیء تاریخی
از موزه ملی به تاراج رفته است.
مثلث شماره 148
مقیمی
علیرضا مقیمی که هنگام بازداشت مدیرعامل منطقه
ازاد ارس بود ،همزمان با بازداشت پرهیزکار از سوی دادستانی
دستگیر شد .احد خیری ،نماینده بستان اباد در مجلس هشتم
و رئیس هیات تحقیق و تفح��ص از مناطق ازاد اوایل تیر ماه
گذشته به خبرگزاری فارس گفته بود که ظاهرا مقیمی را یک
هفته پیش بازداشت کرده اند و این بازداشت مربوط به مسائل
پیرامونی س��ازمان میراث فرهنگی و گردش��گری می شود.
مالک اژدر رئیس دادگس��تری اذربایجان شرقی نیز همان
زمان گفت که مقیمی از سوی مجتمع قضایی کارمندان دولت
و به اتهام مسائل مالی بازداشت شده است .سایت اصولگرای
نسیم هم نوشته بود که علیرضا مقیمی مدیر وقت کاخ موزه
نیاوران که بعدها به عنوان مدیرعامل منطقه ازاد ارس منصوب
و سپس دستگیر شد در اولین اظهارات خود پس از دستگیری
گفت« :شایعه کشف اس��ناد از کیف ش��اه در کاخ نیاوران با
طراحی حمید بقایی برای انحراف افکار عمومی از س��خنان
جنجالی او درباره ترکیه انجام شد ».سایت اصولگرای مشرق
هم اعالم کرده است که مقیمی به جرم اختالس به هفت سال
حبس تعزیری و انفصال از خدمات دولتی 74 ،ضربه شالق و
رد مال اختالس شده محکوم شده است .او همچنین به جرم
جعل مدرک تحصیلی دانشگاه ازاد به سه سال حبس محکوم
ی در زمان ریاست اسفندیار رحیم مشایی بر سازمان
شد .مقیم
میراث فرهنگی و گردش��گری دبیر ستاد گردشگری جنگ
در این سازمان بود و س��پس به مدیریت کاخ موزه سعداباد
منصوب شد .مجید هاشمی و مهندس «و» از دیگر نزدیکان
حمید بقایی هم به حبس و جریمه نقدی محکوم شدند.
ملک زاده در دولت نهم معاون سازمان میراث فرهنگی
و گردشگری و رئیس هیات مدیره شرکت نفت ایرانول بود .او
پس از انتصاب اسفندیار رحیم مش��ایی به عنوان رئیس دفتر
رئیس جمهور به ریاست شورای صیانت از حقوق شهروندی
ایرانیان خارج از کشور رس��ید .ملک زاده البته بر خالف دیگر
نزدیکان و منسوبان دولت به حبس نرسید و عفو را تجربه کرد.
عباس جعفری دولت ابادی ،دادستان تهران اردیبهشت امسال
اعالم کرد :پرونده ملک زاده در استانه ارسال به دادگاه و صدور
کیفر خواست بود که بر اساس ارسال نامه و گزارش هایی که
به رهبر معظم انقالب ارائه شد ،مورد رافت اسالمی و عفو از
سوی ایشان قرار گرفت».
عباس امیری فر ،دبیر کمیسیون
فرهنگی دولت در اردیبهشت ماه سال گذشته از
سوی دادگاه ویژه روحانیت بازداشت شده بود
محمدشریف ملک زاده که هنگام
بازداشت ،دبیر شورای عالی ایرانیان خارج از
کشور بود ،با عفو ازاد شد
35
سیاست
اصالح یک قانون
تغییراتبزرگ
درقانون انتخابات
طرح اصالح قانون انتخابات
به صحن علنی مجلس می رود
سیاست
مثلث شماره 148
1
تش��کیل هی��ات عال��ی اجرای��ی در انتخاب��ات
ریاست جمهوری؛ این جدیدترین خبر از اصالح مهم ترین
و سیاسی ترین انتخابات کشور است .بر اساس این خبر که
سید محمدحس��ن ابوترابی فرد ،نایب رئی��س مجلس ان را
اعالم کرده این موضوع با حض��ور علی الریجانی ،رئیس
مجلس در کمیس��یون ش��وراها و امور داخل��ی به تصویب
رسیده است.
او با اش��اره به اهمی��ت انتخابات ریاس��ت جمهوری
س��خنانش را اینگونه ادامه داد« :در بررس��ی این طرح در
کمیس��یون مقرر ش��د همانند وجود هیات های اجرایی در
س��طوح پایین تر ،هیات ه��ای اجرایی در س��طح عالی هم
شکل گیرد».
36
ابوترابی فرد در خصوص انتخاب اعضای این هیات نیز
اظهارنظر کرد؛ انجا که گفت« :این هیات های اجرایی عالی
با نظر وزیر کشور و با تائید شورای نگهبان تشکیل خواهند
شد ».او که خود در کمیسیون شوراها و امور داخلی عضویت
دارد ،معتقد است که با این کار سطح اعتماد عمومی مردم
برای حضور در انتخابات ریاست جمهوری افزایش یافته و
همچنین این هیات وظیفه نظارت و دقت در انجام شایسته
انتخابات را بر عهده خواهد داشت».
انگونه ک��ه ابوترابی فرد گفته اس��ت؛ «هیات عالی
اجرایی انتخابات اعالم نتایج انتخاب��ات در گام اول را قبل
از اینکه ش��ورای نگهبان نظر نهایی خود را بدهد ،بر عهده
خواهد داشت ».او همچنین ادامه داده است« :نتایج را این
هیات به وزیر کشور و او به شورای نگهبان اعالم می کند و
قانون مدت زمانی را پیش بینی کرده که بررس��ی و صحت
انتخابات بعدا از جانب شورای نگهبان اعالم شود».
ابوترابی فرد همچنین گفته اس��ت« :در بررس��ی این
طرح تالش شده تا برای افزایش اعتماد مردم ،فرمانداران
و مسئوالن در س��طوح سیاس��ی اجرایی ،تعدادی از افراد
مورد اعتماد را انتخاب و ان افراد رون��د انتخابات را مدنظر
قرار دهند .این افراد از جانب دس��تگاه های اجرایی با تایید
صالحیت شورای نگهبان در سطح استان انتخاب می شوند
و مسئولیت هایی را که قانون برعهده انها گذاشته عهده دار
خواهند شد».
به گفته ابوترابی فرد پیش بینی ش��د این افراد از بین
هیات عالی اجرایی انتخابات اعالم نتایج انتخابات
در گام اول را قبل از اینکه شورای نگهبان نظر
نهایی خود را بدهد ،بر عهده خواهد داشت
سیاست
مثلث شماره 148
ش��خصیت های ملی ،مذهبی و سیاس��ی انتخاب شوند ،تا
انتخابات در عالی ترین سطح اعتماد برگزار شود.
مقدمات طرح در دستورکار است و مواردی در ضمن
بررسی در کمیسیون به ان اضافه می شود .قرار است بعد از
کار نمایندگان مجلس در حوزه های انتخابیه خود ،بررسی
نهایی این طرح انجام ش��ود .البته اظهارنظر س��ید صولت
مرتضوی ،رئیس ستاد انتخابات کشور نشان از ان دارد که
دولت موافق تشکیل این هیات نیست .او گفته است« :طرح
تشکیل شورای عالی انتخابات که کمیسیون شوراها و امور
داخلی مجلس مط��رح کرده ،مغایر قانون اساس��ی و اصل
تفکیک قواست».
مرتضوی در خصوص پیشنهاد تعدادی از نمایندگان
برای ش��کل گیری ش��ورای عالی انتخابات گفته اس��ت:
«صرف نظر از اینکه طرح تش��کیل شورای عالی انتخابات
به یازدهمین دوره انتخابات ریاس��ت جمهوری می رسد یا
خیر ،این طرح خالف قانون اساس��ی اس��ت ».وی اظهار
داش��ت« :اگر منظور از تش��کیل ش��ورای عالی انتخابات
امر نظارت بر انتخابات باش��د که اصل 99قانون اساسی،
ش��ورای نگهب��ان را به عن��وان نه��اد ناظ��ر بر انتخابات
مش��خص ک��رده اس��ت ».معاون سیاس��ی وزیر کش��ور
ادامه داده اس��ت« :از س��وی دیگر اگر منظور از تش��کیل
ش��ورای عال��ی انتخاب��ات دخالت در ام��ر اجرا باش��د که
ای��ن موضوع خالف اص��ل تفکیک قواس��ت ».مرتضوی
تصریح کرد« :قانون اساس��ی ام��ور اجرایی کش��ور را به
قوه مجریه واگ��ذار ک��رده و باتوجه به ای��ن وضوح ،طرح
تشکیل شورای عالی انتخابات مغایر با اصل تفکیک قوا و
دخالت در کار قوه مجریه محسوب می شود ».واکنش او به
اظهارات یکی از اعضای کمیسیون شورا ها و سیاست داخلی
مجلس بود که دوشنبه گذشته خبر از امضای طرح تشکیل
شورای عالی انتخابات از سوی 50نفر از نمایندگان داد.
به گفته این نماینده در این پیشنهاد وزیر کشور و وزیر
اطالعات به عنوان نمایندگان دولت ،یکی از نواب مجلس
و رئیس کمیس��یون ش��وراهای مجلس ش��ورای اسالمی
به عنوان نماین��دگان قوه مقننه و مع��اون اول قوه قضائیه و
دادس��تان کل کش��ور به عنوان نماینده قوه قضائیه ترکیب
ش��ورای عالی انتخابات را تش��کیل می دهن��د .همچنین
شورای مذکور دبیر ستاد انتخابات کشور را تعیین می کند و
کار این شورا سیاستگذاری در اجرای انتخابات است .امیر
خجسته ،رئیس کمیسیون ش��وراها و امور داخلی مجلس
در تش��ریح جزئیات جدی��دی از اصالح قان��ون انتخابات
ریاست جمهوری گفته است که نتیجه بررسی طرح اصالح
و بازنگری قانون انتخابات ریاست جمهوری تغییر 11ماده
از 94ماده این قانون ش��د .وی گفت« :کمیسیون شوراها
و امور داخلی با 100س��اعت کار کارشناس��ی و با استفاده
از نظرات کارشناسان ش��ورای نگهبان ،مجمع تشخیص
مصلحت نظام ،وزارت کشور و مرکز پژوهش ها به بررسی
طرح اصالح و بازنگری قانون انتخابات ریاس��ت جمهوری
پرداخته اس��ت که نتیجه ان تغییر 11ماده از 94ماده این
قانون شد».
خجس��ته در ادام��ه گفته اس��ت« :تغیی��ر در مدرک
تحصیلی ،س��ن و ش��رایط کاندیداها به عن��وان مهمترین
تغییرات در قانون انتخابات ریاس��ت جمهوری اس��ت .در
این طرح حداقل س��ن کاندیداه��ا ب��رای ورود به عرصه
رقابت انتخاباتی 40س��ال در نظر گرفته شده است؛ تغییر
حداکثر سن مجاز برای کاندیداها نیز موکول به کسب نظر
از نمایندگان و بررس��ی های بیشتر شده اس��ت ».به گفته
او تعیین حداقل مدرک فوق لیس��انس برای کاندیداها را از
دیگر تغییرات قانون انتخابات است« :شرط داشتن مدرک
فوق لیسانس الزامی است و داشتن تجربه همچون انتخابات
مجلس معادل یک پایه تحصیلی برای کاندیداها محسوب
نمی شود .کاندیدا های انتخابات ریاست جمهوری باید عالوه
بر داشتن مدرک فوق لیسانس ،مولفه هایی مثل رجل سیاسی
و مذهبی ،مدیر و مدبر را داش��ته باش��ند .یک کاندیدا باید
سوابقی همچون معاون رئیس جمهور ،وزیر و معاون وزیر،
عضو مجمع تش��خیص مصلحت نظام و شورای نگهبان و
انجام کارهای مدیریتی در سطح کالن کشور را داشته باشد
تا جزو رجل سیاسی و مذهبی قرار گیرد».
رئیس کمیسیون شوراها در خصوص تفسیر قید رجل
نیز اظهارنظر کرد؛ انجا که گفت« :هنوز نتیجه گیری برای
چگونگی تفس��یر قید رجل برای حضور کاندیداها نشده و
این موضوع به بررس��ی های تکمیلی کمیس��یون موکول
شده است .مطمئنا بعد از بحث و بررس��ی های انجام شده
و اخذ نظرات نمایندگان ،در ای��ن رابطه تصمیم الزم اتخاذ
خواهد ش��د .مطمئنا زمانی که فیلترهایی همچون داشتن
مدرک تحصیلی فوق لیسانس و شرایط سنی در قانون جدید
و داش��تن قیدها و الزامات رجل سیاسی و مذهبی و مدیر و
مدبر بودن به این قانون اضافه می شود ،تعداد کاندیداها افت
پیدا خواهد کرد».
البته قرار بر این است که شرایط ثبت نام در انتخابات
نیز تغییر کند« :تفاوت شرایط ثبت نام این دوره انتخابات با
دوره های قبلی این است که نامزدهای انتخاباتی ایتم ها و
شاخص های مندرج در قانون برای ثبت نام را باید ارائه کنند
که در صورت نبود حتی یکی از این ایتم ها ،ان فرد نمی تواند
برای انتخابات ثبت نام کند.
با قانون فعلی هر فردی تنها با داش��تن سواد خواندن
و نوشتن برای انتخابات ثبت نام می کرد که این موضوع به
یک سرگرمی برای برخی تبدیل شده بود ،رویکردی که بعد
از ثبت نام و رد صالحیت ش��دن این افراد نیز وجود داشت،
تبعات سنگینی برای نظام داشت .مطمئنا با اصالح قانون
انتخابات این مشکالت نیز برطرف می شود».
خجس��ته در بخش��ی دیگر از اظهاراتش گفته است:
«چارچوب و ایین نامه جدید انتخابات ریاس��ت جمهوری را
وزارت کش��ور تدوین می کند .مطمئنا در این روال شورای
نگهبان نظ��ارت کافی را بر اجرایی ش��دن ای��ن قانون به
عهده خواهد داشت ».براساس اظهارات رئیس کمیسیون
شوراها و امور داخلی مجلس چگونگی تبلیغات در انتخابات
ریاس��ت جمهوری نیز در این طرح تغییر کرده است« :این
تغییرات حول موضوع نوع تبلیغات در صداوسیماس��ت که
پس از انجام کارهای کارشناس��ی با حضور کارشناسانی از
مرکز پژوهش ها و مسئوالن وزارت کشور و شورای نگهبان
به تعیین چارچوب های خاصی برای تبلیغات و مناظره ها در
تلویزیون تبدیل ش��د .مطمئنا با تعیین و تصویب این مواد
قانونی دیگر ب��ا ابرو و حیثیت افراد همچون دوره گذش��ته
انتخابات ریاست جمهوری بازی نخواهد شد»...
البته برخی قوانین همچون گذشته به قوت خود باقی
خواهد ماند« :قوانین گذشته در مورد نوع تبلیغات کاندیداها
همچون انتشار پوستر بر قوت خود باقی است و تنها قانونمند
و ضابطه مند می شود ».خجسته درخصوص علت ارائه این
طرح به صورت عادی نیز اظهارنظر ک��رده؛ انجا که گفته
اس��ت« :برای جلوگیری از ایجاد جار و جنجال سیاسی این
37
سیاست
طرح را به صورت عادی به هیات رئیسه ارائه کردیم تا افراد
و شخصیت ها تغییرات در قانون را منتسب به خود ندانند و
جار و جنجال های سیاسی راه نیندازند .البته بسیاری منتظر
بودند این طرح با قید دو فوریت به مجلس ارائه شود که رخ
ندادن چنین اتفاقی تعجب هم��گان را برانگیخت .این کار
نیز از حیث مقابله با حساس��یت ها و ایجاد نشدن التهاب در
کشور انجام شد».
البته طرح دیگری از س��وی گروه��ی از نمایندگان
ارائه ش��ده اس��ت که خواه��ان اس��تعفای کاندیداهای
احتمالی از پست های دولتی ش��ش ماه پیش از برگزاری
انتخابات اس��ت .خجس��ته در این خص��وص می گوید:
«تعدادی از نمایندگان طرح جداگانه ای را با قید فوریت
به هیات رئیس��ه ارائه کردند ت��ا کاندیداه��ای احتمالی
انتخابات ریاست جمهوری ش��ش ماه قبل از انتخابات از
پست های دولتی استعفا دهند .هدف از این کار جلوگیری
از اس��تفاده از امکانات دولتی اس��ت .طراح��ان معتقدند
چهر ه های ش��اخص از امکانات دولتی برای پیروزی در
انتخابات اس��تفاده می کنند.
در این طرح استثناهایی نیز در مورد رئیس جمهور وقت
و متصدی امور اجرایی کش��ور وجود دارد که این استثناها
در سیاس��ت های کالن مورد بررس��ی در مجمع تشخیص
مصلحت در م��ورد انتخابات ریاس��ت جمهوری ،مجلس و
شورای شهر دیده خواهد شد ».عالوه بر اظهارات خجسته،
محمد ابراهیم رضایی ،نایب رئیس کمیسیون شوراها و امور
داخلی مجلس نیز جزئیات دیگری از این طرح را به رسانه ها
داده است .رضایی گفته اس��ت« :کمیسیون شوراها و امور
داخل��ی مجلس در حال بررس��ی و تصویب طرحی اس��ت
که در ان سقف س��نی برای ش��رکت نامزدها در انتخابات
ریاست جمهوری 75سال در نظر گرفته شده و کف سنی 40
سال که برخی از نمایندگان سن 45سال را برای این طرح
پیشنهاد کرده اند».
او همچنین از برخی شرایط جدید برای کاندیداتوری
در انتخابات س��خن گفته اس��ت« :در طرح جدید داش��تن
س��واد خواندن و نوش��تن تنها مالک و معیار برای نامزدی
در انتخابات ریاست جمهوری نیس��ت و نامزدها باید دارای
سابقه مدیریتی باشند».
نماینده خمی��ن در خانه ملت در ادامه تبیین ش��رایط
جدی��د نام��زدی در انتخاب��ات خاطرنش��ان کرده اس��ت:
«بر اس��اس طرح مذکور نام��زد مورد نظر ب��رای انتخابات
ریاست جمهوری باید دارای هشت سال سابقه وزارت بوده
و 300نفر از سیاسیون که در رزومه کاری خود سابقه کاری
حداقل استانداری یا مشاغل هم تراز به باالتر را داشته باشند،
وی را از نظر توان مدیریتی تایید کرده و از نظر مذهبی نیز
فرد مورد نظر باید صالحیتش به تایید شورای مدیریت حوزه
علمیه قم برسد».
حاال قرار است این طرح پس از تعطیالت مجلس در
صحن علنی بررسی شود« :تالش ما ب ر ان است تا این طرح
در این دوره از انتخابات ریاس��ت جمهوری اجرایی شود .در
این طرح نظرات شورای نگهبان ،مجمع تشخیص مصلحت
نظام دولت و وزارت کشور نیز جلب شده است و طرح مذکور
در هفته اول کاری مجلس پس از تعطیالت به صحن علنی
مجلس خواهد امد».
مثلث شماره 148
شورای نگهبان مخالف طرح جدید است
روح اهلل حسینیان ،عضو ارشد جبهه پایداری در واکنش
به اصالحیات جدی��د قانون انتخاب��ات می گوید« :مصوبه
جدید قانون انتخابات را افراط و تفریط می داند و می گوید:
در این قانون برای کاندیداها ش��رایطی را لحاظ کردند که
این شرایط موجب می شود نقش مردم در رقابت انتخاباتی
کمرنگ شود».
وی افزود« :شرایط سختی که بر اساس ان چند صد نفر
38
کسی را مورد تایید قرار دهند ،پیامد ها و مشکالت فراوانی
را به دنبال خواهد داش��ت و قدرت رقاب��ت را خواهد گرفت
زیرا بر اساس این مصوبه بسیاری از جناح ها نمی توانند وارد
انتخابات شوند».
این نماین��ده مجل��س تصریح کرد« :ای��ن قانون
جنا ح ها را مش��مول ازاد بودن برای ورود ب��ه انتخابات
نمی دانند و متاس��فانه ما در برخی جاه��ا افراط یا تفریط
می کنی��م؛ یعن��ی در زمان��ی ان ق��در ش��رایط را ازاد و
وس��یع می گیریم که هرکس می توان��د در کاندیداتوری
ریاس��ت جمهوری ش��رکت کند اما در زمان دیگر انقدر
توس��عه را قبض می کنیم ک��ه هیچ ک��س نمی تواند در
انتخابات حضور پیدا کند».
حس��ینیان خاطر نش��ان کرد« :این اف��راط و تفریط
به مصلحت کش��ور نیس��ت زیرا قانون اساس��ی ش��رایط
کاندیداتوری و رجال سیاس��ی را مش��خص ک��رده؛ از این
رو دیگر نیازی نیس��ت شرایط س��ن یا دیگر موارد را برای
این قانون لحاظ کنیم و این مساله بر خالف قانون اساسی
محسوب می شود».
عضو ارش��د جبهه پایداری تاکید کرد« :این قانون در
مجلس رای نمی اورد و اگر رای هم بیاورد شورای نگهبان
ان را رد خواهد کرد».
مخالف اصالح قانون انتخابات هستیم
مهرداد بذرپاش نیز در واکنش به این اصالحیه جدید
گفته است« :تالش برای کاهش حوزه گزینه های انتخابی
مردم کار صحیحی نیست».
مهرداد بذرپاش تاکید کرده است« :این طرح ایرادات
فراوان��ی دارد ،در واقع ما باید فضا را ب��رای انتخابات مردم
گس��ترده تر کنی��م؟ بنابراین ت�لاش ب��رای کاهش حوزه
گزینه های انتخابی مردم کار صحیحی نیست».
وی افزود« :قانون اساسی ما مجموعه های برگزار
کننده قانون انتخابات را مشخص کرده است و انتخابات
تاکنون با کمترین مش��کالت در چند دوره برگزار ش��ده
است».
بذرپاش تاکید کرد« :نباید برای رفع یک اشکال ،کل
معماری را تغییر دهیم و بعد ها دچار مش��کل شویم ،اینکه
فرهنگ جمع اوری امضا برای انتخاب کاندیداها باب شود
کار خوبی نیست و ما تجربه خوبی از این کار نداریم».
این نماینده مجلس خاطرنشانکرد« :شورای نگهبان
با این طرح مخالفت خواهد کرد زیرا با بسیاری از اختیارات
مصرح شورای نگهبان در تضاد خواهد بود».
احتماال طرح اصالح قانون انتخابات به صحن
علنی نمی رود
مسعود میر کاظمی؛ وزیر دولت هشتم و نماینده مردم
تهران ،نیز در مورد ط��رح اصالح قان��ون انتخابات گفت:
«احتمال دارد این طرح به صح��ن علنی مجلس نیاید زیرا
مدت زمان زیادی اس��ت که در این خص��وص بحث هایی
مطرح شده؛ بنابراین اگر قرار بود تصویب شود باید زود تر به
صحن علنی مجلس فرستاده می شد».
وی با تاکید بر این مطلب ک��ه این طرح همچنان در
کمیسیون شوراهای مجلس اس��ت ،افزود« :از انجایی که
اعضای کمیسیون های امنیت ملی و شوراهای مجلس در
خصوص انتخابات نگرانی هایی داشتند ،بحث اصالح این
قانون را مطرح کردند .قطعا این قانون اگر تاکنون تصویب
شده بود به صحن مجلس اورده می شد».
میرکاظمی تصریح کرد« :باید یاداور شوم در صورت
نهایی شدن این طرح ،کمیس��یون های تخصصی در مورد
ان نظر خواهند داد ،بنابراین بنده نی��ز پس از انکه طرح را
به طورکامل مطالعه کردم ،نظر خود را در خصوص ان ارائه
می دهمg».
چه کسانی
نمی توانند
نامزد شوند؟
2
ماده 31به این نحو اصالح م ی گردد:
وزارت کش�ور مام�ور اج�رای قان�ون انتخابات
ریاست جمهوری بوده و ستاد مرکزی جریان انتخابات
زیر نظر شورای مرکزی انتخابات ،وظایف قانونی را به
اجرا در م ی اورد.
اعضای ش�ورای هماهنگی مرک�زی انتخابات
عبارتند از:
-1نای�ب رئیس مجلس ش�ورای اسلامی به
انتخابرئیسمجلس
-2دادستان کل کشور
-3معاون اول قوه قضائیه
-4وزیر کشور
-5وزیر اطالعات
-6رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی
-7رئیس ستاد انتخابات ب ه عنوان دبیر
تبصره :1در اولین جلسه به دعوت وزیر کشور،
رئیس ستاد انتخابات کشور تعیین م ی گردد.
تبصره :2هیچ ی�ک از اعضای ش�ورای مرکزی
انتخابات نباید کاندیدای ریاست جمهوری باشند.
تبصره :3این ش�ورا ش�ش ماه قبل از برگزاری
انتخابات ریاست جمهوری تشکیل خواهد شد.
ماده 31مکرر:
وظایف شورای مرکزی انتخابات عبارت است از:
الف :تصویب تشکیالت اجرای قانون انتخابات
در سطح ملی ،شهرها و روستاها
ب :تصویب دستورالعم ل های اج رایی انتخابات
ج :مشخص نبودن رئیس ستاد انتخابات
د:تصویبساختارضوابطبازرس ی هایانتخابات
بن�د 11م�اده :34قوه قضائی�ه موظ�ف اس�ت
تمهیدات الزم را جهت رسیدگی فوری و خارج از نوبت
جرائم انتخاباتی درنظ�ر بگیرد ،به نح�وی که روال
انتخابات به نحو عادالنه و صحیح در جریان باش�د.
دستورالعمل نحوه عمل واح د های قضایی به تصویب
رئیس قوه قضائیه م ی رسد.
ماده -35انتخاب شوندگان هنگام ثب ت نام باید
دارای ش رایط زیر باشند:
یا الصل
-1ای ران
-2تابعیت کشور جمهوری اسالمی ای ران
-3مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسالمی ای ران و مذهب رسمی کشور
-4ملتزم به قانون اساسی و اصل مترقی والیت فقیه
-5دارای حسن سابقه و امانت و تقوا
-6از رجال سیاسی (به معنای اینکه در حوزه مذهب و سیاست اهل نظر باشد)
-7مدیر و مدبر
-8حداکثر سن 75سال و حداقل 40سال
-9عدم محکومیت کیفری
-10داش�تن حداقل مدرک دکترا یا معادل ان از تحصیالت حوزوی (داشتن حداقل مدرک
کارشناس ی ارشد یا معادل ان از تحصیالت حوزوی)
تبصره -1ب رای تشخیص بند شش ،شورای مدیریت حوزه علمیه قم رجل مذهبی بودن وی
را تایید نمایند و از شهرت کافی به دلیل مشاغل مهم سیاسی برخوردار باشد و اکثریت نمایندگان
مجلس شورای اسالمی یا 150نفر از کس�انی که پس از انقالب مشاغل وزیر یا معاون وزیر یا
استاندار را داشته اند او را ب ه عنوان رجل سیاسی تایید نمایند.
تبصره -2در تش�خیص بند هفت داش�تن حداقل هشت سال س�ابقه وزارت یا نماینده
مجلس یا ه م تراز ان از مقامات اجرایی ،قضایی و نظامی به ش�رط انکه 150نفر از کسانی که
پس از انقالب اسالمی مشاغل وزیر یا معاون وزیر یا استاندار یا معادل انها را داشته اند یا اکثریت
نمایندگان فعلی مجلس او را ب ه عنوان مدیر و مدبر تایید کنند .در غیر این صورت مدیر و مدبر
بودن کاندیدا باید توسط حداقل400نفر سابقه وزارت یا معاون انها یا استاندار و ه م ت راز تایید شود
یا توسط دوسوم نمایندگان مجلس فعلی شورای اسالمی تایید شود یا تایید 30نفر از اعضای
هیات علم ی دانشگاه ها(است ان ها) و 30نفر از فضال و مدرسان حوزه های علمیه کشور و 20نفر از
اعضای مجلس خبرگان رهبری.
ب ر اس�اس ماده 35در قانون انتخابات ریاس�ت جمهوری فعلی انتخاب ش�وندگان هنگام
ثب ت نام باید دارای ش رایط زیر باشند:
-1تابعیت کشور جمهوری اسالمی ای ران
-2ورود به سن 16سالگی
-3عدم جنون
ماده 38به این نحو تغییر م ی کند:
بعد از واژه ثب ت احوال ،عبارت «رئیس دادگستری» اضافه م ی گردد و به جای واژه «نماینده
وی» بعد از کلمه «دادستان» واژه «نمایندگان انها» ق رار م ی گیرد.
در تبصره 2بعد از کلمه «حضور» واژه «رئیس دادگستری» اضافه م ی گردد.
طبق ماده 42در قانون انتخابات فعلی هرگاه در جریان انتخابات ،یک یا چند نفر از معتمدین
هیات اجرایی دو جلسه متوالی یا چهار جلس�ه غی ر متوالی از حضور در جلسات هیات اجرایی
خودداری نمایند یا وظایف قانونی خود را انجام ندهند یا هیات اج رایی را از اکثریت ساقط کنند ،به
جای انان به ترتیب تعداد رای از معتمدین عل ی البدل وسیله فرماندار یا بخشدار دعوت به عمل
خواهد امد ،در صورتی که با دعوت از اعضای عل ی البدل باز هم اکثریت حاصل نگردد ،باقیمانده را
از معتمدین (تا سی نفر) تامین خواهند کرد.
ماده 64به این نحو اصالح م ی گردد:
در انتهای ماده عبارت زیر اضافه م ی شود:
«چنانچه مطلب توهی ن امیز یا هتک حرمت سایر کاندیداها یا دیگر اف راد در ان باشد ،صدا و
سیما موظف به حذفا نهاست و چنانچه برنامه زنده اج را شود ،صد او سیما موظف است در همان
ساعت در برابر زمان به دیگران فرصت احقاق حق بدهد ،در غیر این صورت رئیس صدا و سیما
متخلف است».
تبصره -برنام ه های صد او س�یما چ�ه در موارد من�درج در این ماده چ�ه عل ی العموم نباید
سم ت گیری به سوی نامزد خاصی داشته باشد چنانچه تخلفی از این امر صورت گیرد ،دادستان
کل موظف به اعالم جرم بوده و در اسرع وقت در قوه قضائیه رسیدگی خواهد شد.
در این زمینه اظهارنظر کمیسیون ماده 63یا شورای نظارت بر صدا و سیما نیز م ی تواند به
دادستان کل اعالم نظر نماید.
سیاست
براساس ماده 36انتخاب کنندگان باید دارای شرایط ذیل باشند:
در صورت تصویب این قانون
سیدحسن خمینی شرایط
کاندیداتوری را نخواهد
داشت
محمدعلی نجفی که
از چهره های مطرح
اصالح طلبان برای
کاندیداتوری است با تصویب
این قانون کار سختی پیش رو
خواهد داشت
مثلث شماره 148
-1از رجال مذهبی ،سیاسی
-2ای ران ی االصل
-3تابعیت کشور جمهوری اسالمی ای ران
-4مدیر و مدبر
-5دارای حسن سابقه و امانت و تقوی
-6مومن و معتقد به مبانی جمهوری اسالمی ای ران و مذهب رسمی کشور
بر اساس این طرح هاشمی
رفسنجانی به دلیل شرایط
سنی حق شرکت در انتخابات
اینده را ندارد
محمدرضا عارف که
معاون اول دولت اصالحات
بوده برای احراز دو بند رجال
سیاسی و مدیر و مدبر بودن
راه دشواری دارد
علی نیکزاد که رسانه ها از
او به عنوان نامزد حامیان
دولت نام می برند حاال باید به
بندهای جدید قانون انتخابات
جدی تر فکر کنند
39
محمد نهاوندیان
اماده میشود
موتلفه ای ها از نامزد خود در
انتخابات 92به عنوان صالح برتر
یادمی کنند
سیاست
مثلث شماره 148
3
این روزه��ا صداهای متفاوت��ی از درون حزب موتلفه
شنیده می شود؛ صداهایی که حکایت از تفاوت ارا و اندیشه ها
در این قدیمی ترین تشکل سیاسی اصولگرا دارد.
تش��کلی که در جغرافیای سیاس��ی معاص��ر ایران در
جایگاه راست سنتی قرار گرفته است.
انها اگرچه همواره در ادوار مختلف س��ال های پس از
انقالب نقش تعیین کننده ای در بازی های سیاسی داشتند،
اما چند سالی است که ان فروغ گذشته را از دست داده اند و در
مقابل جای خود را به نواصولگرایان سپرده اند.
عدم راهیاب��ی چهره های اصلی و کلی��دی موتلفه به
مجلس نهم که از دبیرکل تا قائم مقامش را در بر می گرفت
و البته برخی چهره های مهم دیگر این حزب از طیف راست
اصولگرایان ،موجب شد که عزم موتلفه ای ها برای تغییرات
محسوس در ساختار تشکیالتی شان جزم شود.
چنان که حتی این مس��اله به صورت ش��فاف و البته
رس��می و خارج از گمانه زنی های سیاس��ی از سوی افرادی
چون حبیب اهلل عس��گراوالدی ،دبیرکل س��ابق این حزب
اعالم شود.
اصالحات ارام موتلفه؟
حبیب اهلل عسگر اوالدی که پدر معنوی حزب موتلفه
به شمار می رود ،چند ماه پیش و البته پس از انتخابات مجلس
نهم خواستار ایجاد تغییرات در بدنه این حزب باسابقه شد .او
که عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسالمی نیز هست با
اشاره به پوست اندازی در این حزب گفت« :بانوان و جوانان
باید در مجمع عمومی اینده حزب موتلفه اسالمی مورد توجه
قرار گیرند ».عسگر اوالدی با اشاره به انتخابات مرحله دوم
مجلس شورای اسالمی اظهار داش��ت« :توفیق نامزدهای
40
زن حزب موتلفه اس�لامی در انتخابات مجلس در تهران و
شهرستان ها نشان دهنده این است که بانوان هم می توانند
در کشور خدمت کنند و در قانونگذاری موفق باشند و مردم
قدر زحمات انها را می دانند ».دبیرکل جبهه پیروان خط امام
و رهبری با اشاره به پوست اندازی در حزب موتلفه اسالمی
گفت« :بانوان و جوانان بای��د در مجمع عمومی اینده حزب
موتلفه اسالمی مورد توجه قرار گیرند».
عس��گر اوالدی ادامه داد« :انتقاداتی که در رس��انه ها
و روزنامه ها به حزب موتلفه اس�لامی می شود و امیدواریم
بی غرض باش��د ،این مس��اله را مطرح می کند ک��ه موتلفه
اسالمی باید توجه ویژه ای به زنان و جوانان داشته باشد».او
همچنی��ن اضاف��ه ک��رد « :رویک��رد جوانان به ح��زب در
سال های اخیر فوق العاده بوده .ما طی یک دور ه توانسته ایم
کادرهایمان را جوان کنیم .به زودی کنگره ای سراس��ری
خواهیم داشت و خواهید دید ان ش��اءاهلل یک پوست اندازی
جدید صورت خواهد گرفت و جوانان بیشتری در حزب نقش
بازی خواهند کرد».
ای��ن س��خنان حبی��ب اهلل عس��گراوالدی البت��ه با
واکنش های متفاوت موتلفه ای ها مواجه شد ،چنانکه اسداهلل
بادامچیان گفت« :موتلفه از همه تشکل ها جوانگراتر است؛
اما نه اینکه ب��رود جوان اس��تقراض کند .م��ا از درون خود
نیروهایمان را از بخش نوجوان به بخش جوان و از جوان به
مسئولیت می رسانیم».
عضو شورای مرکزی حزب موتلفه همچنین در واکنش
به برخی اظهارات از درون بدنه اصولگرایی مبنی بر شکست
موتلفه در انتخابات مجلس نه��م و موفق نبودن این حزب
با چهره های س��نتی خود گفت« :موتلف��ه در این انتخابات
توانست برخی کاندیداهای خود در تهران و شهرستان ها را به
مجلس بفرستد ،اگر ما هم رای نیاوردیم علت این بود که به
دور دوم رفتیم و در دور دوم هم با اختالف پایین 30هزار نفر
موفق به ورود به مجلس نشدیم .در هر انتخاباتی ممکن است
برخی افراد رای نیاورند ولی این به معنای کناره گیری نیست.
دوستان ما اگر خیراندیشی می کنند که ما متشکریم ،اما اگر
این سخن ها جوسازی علیه ان یک نفر موتلفه ای برجسته ای
است که می خواهد کشور را اداره کند که حرف دیگری است
و ما به انها توصیه می کنیم این بحث ها تنها به ضرر انهاست
و بهتر است مطرح نکنند».
بادامچیان همچنین گفته بود« :ما این توان و پتانسیل
را داریم که به عنوان مثال در انتخابات مجلس 30چهره مورد
تایید عموم و شاخص را در مقابل لیست موتلفه وارد کارزار
انتخاباتی بکنیم اما وقتی در جمع اصولگرایان قرار ش��د که
10نفر را معرفی کنیم ،اطاعت کردیم که دو نماینده مان به
مجلس رفتند و من و اقای حبیبی هم با اختالف کمی در دور
دوم از رسیدن به مجلس بازماندیم تا همه از ناکامی محض
موتلفه حرف بزنند».
اندیشه های متفاوت در یک حزب
اما هر چه زمان می گذش��ت گویا تفاوت ارا در موتلفه
نمایان تر می شد.
انگونه که از نوع مواضع بر می امد طیفی از موتلفه ای ها
سیاست
اجالس سرنوشت ساز
اما مهرماه فصل��ی جدید برای فعالیت های سیاس��ی
موتلفه بود .اجالسی مهم برگزار شد که بنا بود در ان دبیرکل
داستان یک موتلفه ای که می خواهد کاندیدا شود
«جوس��ازی علیه موتلفه به خاطر ان یک موتلفه ای
است که می خواهد کشور را اداره کند» این سخنان اسداهلل
بادامچیان که البته ان را باره��ا در قالب اینکه «موتلفه یک
کاندیدای اختصاصی برای ریاست جمهوری معرفی می کند»
مطرح کرده ،نش��ان از ان دارد که گویا فردی در میان این
ی وجود دارد که موتلفه ای ها می خواهند او را وارد
حزب قدیم
کارزار انتخاباتی سال 92کنند.
چنانکه حتی بادامچیان خیلی ش��فاف تر گفته است:
«این حزب در انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری یازدهم قطعا
موتلفه ای را به عنوان کاندیدای خود معرفی خواهد کرد».
اینکه این فرد چه کس��ی است ،البته س��وال بسیاری
از تحلیلگران سیاس��ی اس��ت؛ اگر چه در این میان نام های
متفاوتی نیز مطرح ش��ده اما اخرین اخبار گویای این است
که محمد نهاوندیان ،از نامزدهای جدی راستگرایان سنتی
است هرچند او عضو رسمی حزب موتلفه نیست و بیشتر به
علی الریجانی نزدیک است.
فردی که اقتص��اددان بنامی اس��ت و دکترایش را از
دانشگاه جورج واشنگتن در رشته «اقتصاد» گرفته است .او
که در سال 84مدیریت اقتصادى برنامه هاى على الریجانى
را در انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری برعه��ده داش��ت ،حاال
پس از چند س��ال از گزینه های احتمالی ریاس��ت جمهوری
به ش��مار می اید .ن��ام نهاوندی��ان در حال��ی به عنوان یک
کاندیدامطرح اس��ت که دبیرکل موتلفه اینچنین وعده داده
اس��ت« :کاندیدای مورد حمایت حزب موتلفه اس�لامی در
انتخابات ریاس��ت جمهوری تا اذرماه معرفی خواهد ش��د.
حزب موتلفه در حال حاضر همه مسائل مربوط به انتخابات
ریاست جمهوری را مورد بحث و بررسی قرار می دهد و هرگاه
که به جمع بندی برس��د ان را اعالم خواهد کرد ».اس��داهلل
بادامچیان هم می گوید« :کاندیدای موتلفه صالح برتر است
و موتلفه به ائتالفی که ساخت و پاخت برای رسیدن به قدرت
داشته باشد ،پایبند نیست ».اما ایا به واقع نهاوندیان کاندیدای
نهایی موتلفه خواهد بود و ایا طیف های مختلف موجود در
موتلفه می توانند به وحدت نظر در این مورد برسند؟ g
مثلث شماره 148
همچون اس��داهلل بادامچیان و محمد نبی حبیبی به گونه ای
می اندیشند و طیفی دیگر همچون حمید رضا ترقی و ...نیز
در مسائل مختلف مواضعی متفاوت داشتند.
در این میان این حمید رضا ترقی بود که به رس��انه ها
گفت دبیرکل موتلفه در اجالس جدید این تش��کل سیاسی
تغییر خواهد کرد .او حتی گف��ت« :تصمیم خودم هم برای
کاندیداتوری دبیرکلی حزب ،بستگی به این دارد که فضای
شورای مرکزی اینده چگونه باشد؛ اگر تکلیف باشد و شرایط
برای کار اجرایی مناسب باشد ممکن است نامزد هم بشوم».
او درباره تغییرات در شورای مرکزی نیز چنین گفته بود:
«به طور طبیعی و باتوجه به رون��د دموکراتیکی که در رابطه
با انتخاب اعضای شورای مرکزی حزب موتلفه وجود دارد،
هم از استان ها و شهرستان ها و هم در بین جوانانی که بیشتر
کاره��ای اجرایی را در حزب انج��ام می دهند ،عالقه مندی
برای ورود به شورای مرکزی بیشتر است ».وی افزوده بود:
«خصوصا کسانی که فرصت بیشتری برای کار اجرایی در
حزب دارند و اکنون تنها جهت ش��رکت در جلسات شورای
مرکزی حضور پیدا می کنند ،عالقه مند به داش��تن حق رای
یا مسئولیت در شورای مرکزی نیز هستند .بنابراین این افراد
بیشتر نظرشان است که به ش��ورای مرکزی حزب ورود پیدا
کنند تا تصمیم ها بیشتر نزدیک به اجرا باشد».
جدید تعیین شود؛ اجالس��ی که البته تغییراتش به دبیرکلی
منحصر نمی ش��د و جابه جایی هایی نیز در شورای مرکزی
موتلفه صورت گرفت؛ افراد جدید وارد شورای مرکزی شدند
و مصطفی میر س��لیم از چهره های قدیمی این حزب رئیس
شورای مرکزی شد.
اما به رغم جلس��ات پی درپ��ی و رایزنی های طوالنی
صندلی دبیرکل همچنان بالتکلیف بود.
محمد نب��ی حبیبی به رس��انه ها گفته ب��ود« :ترجیح
می دهم افراد دیگری برای دبیرکلی انتخاب ش��وند ،هرچند
ش��ورای مرکزی نظر دیگری دارد ،اما احتمال تغییر دبیرکل
نیز وجود دارد .بنده در جلسه اخیر شورای مرکزی در این باره
اظهارنظر کرده ام و به دوستان گفتم که تمایلی برای پذیرش
دبیرکلی این حزب ن��دارم و انتظار دارم اعض��ای دیگر این
سمت را برعهده بگیرند».
اما ع��دم انتخاب دبی��رکل و به بیان دیگر نرس��یدن به
توافق بر س��ر یک چهره جدید یا ابقای دبی��رکل فعلی باز هم
حرف و حدیث های فراوانی به همراه داشت تا انجا که این بار
موتلفه ای ها پاس��خ به این ش��ایعات را بر عهده یک چهره
جدید گذاشتند .محمد مهدی اس�لامی که به تازگی عضو
شورای مرکزی موتلفه ش��ده اس��ت در خبری که از سوی
روابط عمومی موتلفه در اختیار رس��انه ها قرار گرفت چنین
گفت« :کادرس��ازی از اغازین روزهای تاس��یس و تعامل
مبتنی بر اخالق اس�لامی ش��رایطی را برای حزب موتلفه
ایجاد کرده است که در ان ش��کاف بین نسلی معنا ندارد».
محمد مهدی اس�لامی در گفت وگویی ب��ا تکذیب خبری
که مدعی وجود اختالفات جدی در میان اعضای ش��ورای
مرکزی این حزب و تعدادی از جوانان شاخه رسانه ای ان در
خصوص دبیرکل جدید بود ،با دوستانه خواندن فضای جلسه
نخست دوره دهم یاد اور ش��د« :علت اصلی تاخیر انتخاب
دبیرکل ،مصروف شدن وقت جلسه به انتخاب هیات رئیسه
دائم بود که باتوجه به وقت اندک و وجود پیشنهادی از سوی
یکی از اعضای ش��ورا مبنی بر دریافت برنامه از نامزدهای
دبیرکلی ،جهت پرهیز از شتابزدگی انتخاب دبیرکل به جلسه
اتی موکول ش��د ».وی درباره گزینه های احتمالی دبیرکلی
موتلفه اظهارداشت« :تاکنون رسانه ها از حبیبی و ترقی نام
برده اند ،اما ورود به بحث مصداق به جلسه اتی موکول شده و
از این جهت هنوز هیچ یک از اعضای شورای مرکزی اعالم
نامزدی نکرده اند».
حسن السجردی ،دیگر عضو موتلفه نیز درباره علت
تاخیر در انتخاب دبیرکل گفت« :باتوجه به تصویب شورای
مرکزی حزب موتلفه و لزوم تدوی��ن یک برنامه جامع برای
انتخابات ریاست جمهوری ،ش��ورای مرکزی اصرار داشت
جهت دبیرکلی حزب برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم
و نقش حزب موتلفه در این انتخابات برنامه داش��ته باشد تا
بر این اساس یک رای معنادار حزبی پشت سر اقای دبیرکل
برای فعالیت سه ساله باشد».
اما در سوی دیگر این حزب باز حمید رض ا ترقی بود که
اظهاراتی متفاوت را بیان کرد؛ اظهاراتی که با مداقه در ان به
خوبی می شد به برخی اختالف دیدگاه ها در این حزب پی برد.
ترقی با تاکید بر اینک��ه «ما نباید از ط��رف جامعه به
محافظه کاری متهم ش��ویم» گفته بود« :یکی از اتهاماتی
که در مش��ی و برنامه ریزی حزب باید برطرف شود ،بحث
محافظه کاری حزب است و در این راستا الزم است تا حزب
بتواند ص��دای مردم ،روحانیت و اس�لام باش��د و به تحقق
اهداف انقالب کمک کند ».او با بیان اینکه «از حزب موتلفه
اسالمی که از باسابقه ترین و با تجربه ترین احزاب در کشور
است ،انتظاراتی وجود دارد» گفت« :حزب موتلفه باید بتواند
همچنان اعتماد علما ،حوزه و روحانی��ت را در ارمانگرایی و
حرکت به سمت تحقق جامعه نمونه اس�لامی حفظ کند و
با فراهم کردن زمینه رویش جوانان در حزب ،فعالیت حزب
را به سمت یک تحزب فعال و بانش��اط و با برنامه در کشور
پیش ببرد ».این عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسالمی
خاطرنشان کرد« :ما باید الگو و نمونه ای برای جوامع اسالمی
ارائه بدهیم و همچنین با برخورداری از یک پایگاه اجتماعی
الزم در بحث نظارت همگانی به نحو مطلوب انجام وظیفه
کنیم و همچنین در کادرس��ازی و دولت س��ازی اس�لامی
گام های موث��ری برداریم که همه اینها نیازمند این اس��ت
که ویترین بیرونی حزب به لحاظ ش��خصیت هایی که ارائه
می دهد ،پاسخگوی مطالبات باشد».
اما اسداهلل بادامچیان که خود در زمره افرادی است که
گمانه هایی برای دبیرکلی اش وج��ود دارد ،روایت دیگری
دارد از شرایط این روزهای موتلفه .او می گوید« :در شورای
مرکزی در حال حاضر دعوا است که اقای حبیبی در این پست
باقی بماند؛ از جمله خودم .من تکلیف می دانم که اقای حبیبی
دبیر کل باقی بماند .برخی می گویند که بادامچیان دبیر کل
شود .اسم اقای ترقی هم مطرح است».
او با اش��اره به ماجرای انتخاب نب��ی حبیبی به عنوان
دبیرکل در دوره قبلی می گوید« :پس از اقای عسگراوالدی
بیش��تر نگاه ها به من بود که دبیرکل ش��وم .ولی من با تمام
سوابقم چهار صفحه نامه نوشتم و در جلسه شورای مرکزی
به اعضای موتلفه دادم و گفتم که امروز وظیفه ماس��ت که
اقای حبیبی دبیر کل موتلفه شود .اقای حبیبی هم می گفت
که با وجود بادامچیان فرد دیگری نباید دبیر کل موتلفه شود.
دعوای ما بر سر دبیر کل نشدن بود».
این سخنان اسداهلل بادامچیان در حالی بیان می شود
که موتلفه در جلسه هفته گذشته نیز نتوانست برای انتخاب
دبیرکل به اجماع برسد.
41
نباید بر مسائل اصلی کشور سایه افکند .البته این به ان معنی
نیست که گروه ها ،جناح ها و جریان های سیاسی برای رقابت
پیش رو زمان بندی و برنامه ریزی نکنند .به نظرم سه تا چهار
ماه اینده فرصت خوبی است که فضای کشور انتخاباتی شود
و نباید تا ان موقع تنش انتخاباتی در جامعه نمود پیدا کند؛ به
عبارت دیگر فضا به سمتی نرود که هر روز تنش ها ،منازعات
سیاسی و رسانه ای غالب بر مباحث اصلی کشور شود و ذهن
مردم و مسئوالن روی انها متمرکز شود.
االن در حوزه اصولگرایی وضعیت چگونه است؟
در داخل گروه های طیف س�نتی ی�ا همان جبهه
پیروان خط ام�ام و رهب�ری گفته می ش�ود یک
تضاد فک�ری به وجود ام�ده؛ مثال اق�ای مرتضی
نبوی با اقای باهنر در جامعه اسالمی مهندسین
اختالف نظر دارد یا در جامعه اسالمی پزشکان بر
سر تغییر دبیرکل و کنار رفتن شهاب الدین صدر
بحث است یا در موتلفه قرار بود 48ساعت بعد
از تعیین ش�ورای مرکزی دبیرکل تعیین شود ،اما
بعد از 3هفته هنوز انها موفق به این کار نشده اند،
ارزیابی شما از وضعیت طیف سنتی چیست؟
lای��ن مس��ائل را لزوم��ا مرتب��ط ب��ه انتخابات
ریاست جمهوری نمی دانم.
استراتژی سه سطحی اصالح طلبان
سیاست
گفت وگوی مثلث با سیدنظام الدین موسوی
4
مثلث شماره 148
س�یدنظام الدین موس�وی ،مدیرعامل خبرگزاری فارس فضای سیاسی کش�ور را برای انتخاباتی شدن زود
می داند اما می گوید این به معنای عدم برنامه ریزی گروه های سیاس�ی برای رقابت سیاس�ی پیش رو نیست .او از
تنش افرینی سیاسی در کش�ور انذار می دهد ،اما بستر و زمینه این مس�اله را عدم جمع بندی گروه ها روی مصادیق
کاندیداتوری می داند.
مقام معظم رهبری در سفر به خراسان شمالی بر
ارامش فضای سیاسی کشور تاکید کردند .به نظر
شما خطاب معظم له به سوی چه کسانی بود؟ ایا
منظور ایشان فقط سیاس�یون بود یا این رهنمود
شامل مسئوالن کشور نیز می شد؟
lبیانات��ی که مق��ام معظ��م رهبری در س��فر به
خراسان شمالی داشتند بس��یار جامع و همه جانبه بود ،یعنی
ایشان در دیدارهای مختلف نکات بسیار مهمی را در حوزه
سیاس��ی ،فرهنگی و اقتصادی و سیاس��ت خارجی مطرح
کردند اما در وجه سیاس��ی انچه پررنگ و مهم به حس��اب
می اید مطالبی ب��ود که درباره انتخابات ریاس��ت جمهوری
سال اینده بیان ش��د .ایش��ان در واقع سیاست های کالن
نظام را در قب��ال انتخابات تا حدودی روش��ن کردند و قطعا
در مقاطع نزدیک به انتخابات نیز وارد جزئیات می ش��وند.
البته معموال رس��م بر این بوده که مقام معظ��م رهبری در
استانه انتخابات ،شاخص ها و مالک هایی را که برای حضور
حداکثری مردم نیاز اس��ت بیان می کنند ،اما انچه در استان
خراسان شمالی فرمودند نخس��تین ورود رسمی ایشان به
مقوله انتخابات ریاس��ت جمهوری یازدهم بود .ایش��ان بر
حفظ ارامش و فضای بدون تنش در استانه انتخابات تاکید
کردند که تاکیدی بر مطالب قبلی بود مبنی بر اینکه انتخابات
فرصتی برای کشور اس��ت و نباید ان را به تهدیدی تبدیل
کرد .البته ارامشی که معظم له گفتند به معنی سکوت مطلق
و نبود نشاط سیاسی در جامعه نیس��ت ،کما اینکه ایشان به
امیدافزایی و ایجاد نشاط در کشور ان هم نزدیک انتخابات
یا ازمون های ملی تاکید داش��تند ،اما باالخره تجربه نشان
42
داده که هرگاه فضای انتخابات زودهنگام ش��کل می گیرد
عمال موجب بروز تنش های بی حاصل در کش��ور می شود
که این فضا کمک جدی به انتخاب مردم نمی کند؛ بنابراین
به نظر می رس��د روی صحبت مقام معظ��م رهبری در این
باره با گروه های و ش��خصیت های سیاس��ی ،رس��انه ها و
مسئوالن بود یعنی ایش��ان مخاطب عمومی تری را در نظر
گرفتند و این مطالب را بیان کردن��د .معتقدم یکی از دالیل
عمده ای که ایشان تاکید دارند فضای زودهنگام انتخابات در
کشور به وجود نیاید این اس��ت که در کشور ما و البته بعضی
کش��ورهای دیگر وقتی مباحث انتخاباتی مطرح می ش��ود
دیگر ت��ب کار و فعالیت های روزمره دولت و دس��تگاه های
مسئول یک مقدار افت می کند و احساس می شود که مسائل
حاشیه ای به ادای وظایف انها س��ایه می افکند؛ بنابراین به
لحاظ اهمیت توجه به مس��ائل اصلی کش��ور نباید فرصت
طوالنی تا برگ��زاری انتخابات ریاس��ت جمهوری را درگیر
رقابت های سیاس��ی ب��ود 24 ،خردادماه س��ال اینده زمان
برگزاری انتخابات ریاس��ت جمهوری یازدهم است که تا ان
روز حدود 7یا 8ماه فاصله اس��ت ،بنابراین اگر در این مدت
نیرو و انرژی دس��تگاه های اجرایی و سایر دستگاه هایی که
به طور مس��تقیم و غیر مس��تقیم درگیر با انتخابات هستند،
صرف مسائل حاش��یه ای ش��ود قطعا به زیان کشور است
چون از حجم کار انها کاسته می ش��ود ،حال انکه کشور در
شرایطی نیست که فرصت ها از دست برود ،باالخره یک روز
هم برای رشد و پیشرفت و کار یک روز است و باید تالش ها
تداوم یابد و منقطع نشود .از طرف دیگر مواجه با فشارهای
رو به تزاید امریکا و غرب هستیم ،بنابراین مساله انتخابات
اقای باهنر یک جایی مصاحبه کردند و گفتند اینها
پس لرزه های بعد از انتخابات مجلس اس�ت ،ایا
همین طور است؟
lنمی خواهم به مباحث داخلی گروه های سیاسی
ورود کنم؛ بنابراین روی سخنم به گروه خاصی نیست چون
اطالعات دقیقی هم در این باره ندارم که بخواهم اظهارنظر
کنم .به طور کلی در هر دوره ای بعد از انتخابات یا در استانه
ان ،گروه ه��ا و احزاب سیاس��ی اقدام به بازس��ازماندهی و
بازسازی خود می کنند که این شامل تشکل هایی که نامبرده
ش��د هم می ش��ود .قرار نیس��ت که بین احزاب ،جریانات و
گروه های سیاس��ی هیچ تغییر و تحول��ی رخ ندهد؛ اگرچه
احزاب و گروه ها از طیف های همگونی تش��کیل می شوند
به طوری ک��ه گروه های همفک��ر کنار هم نشس��تند و این
جبهه را تش��کیل دادند اما قرار نیس��ت نظر و س��لیقه انها
صد درصدی باشد ،بلکه در همه گروه ها اختالف سلیقه وجود
دارد که به طور طبیعی منجر به جناح بن��دی درون گروه ها
می شود و گاهی این جناح بندی ها ظهور و بروز بیرونی هم
پیدا می کند اما هر گروهی بعد از هر مدتی ممکن اس��ت به
این نتیجه برسد که در ساختار مدیریت یا شورای مرکزی خود
باید تغییر ایجاد کند که گروه های یادشده نیز جدا از این مقوله
نیس��تند چون معتقدم گروه های ش��خص محور که در انها
دبیرکل مادام العمر باشد و کل مجموعه حول یک نفر شکل
بگیرد ،استخواندار نیستند و اساس محکمی ندارند .اختالف
سلیقه ها و رقابت های داخلی درون مجموعه ای حتی تا حدود
زیادی به تداوم گروه ها کمک می کند؛ البته اگر به انشعاب و
پراکندگی منجر نشود.
به نظر شما طیف جبهه پیروان خط امام و رهبری
نظرش روی کدام کاندیداهاست؛ برخی از اقایان
والیتی و ناطق نوری نام می برند؟
lهیچ چیز قطعی نیست چون در این باره اختالف
سلیقه وجود دارد؛ البته این اختالف نگاه محدود و منحصربه
طیف سنتی نیس��ت ،بلکه همه طیف های اصولگرا و حتی
جناح اصالح طلب نی��ز در چنین وضعیتی به س��ر می برند؛
اتفاقا یکی از دالیلی که بیان می ش��ود که زود هنگام نباید
وارد تنش انتخاباتی شد این اس��ت که گروه های اصلی ما
به نظر قطعی روی کاندیداها نرس��یدند .به نظرم تا مدت ها
طول می کش��د گروه و جریان ها بین خود غربالگری کنند
و جدال ها و منازعات و کش��مکش های داخلی خود را روی
کاندیداها جلو ببردند تا به کاندیدای قطعی برسند .امروز به
هر کدام از گروه ها ،جریان ها و احزاب عمده سیاسی کشور
نگاه شود ،چندین کاندیدا بین شان مطرح است که هنوز روی
ان گزینه ها به نتیجه قطعی نرسی ده اند ،جبهه پیروان خط امام
و رهبری نیز مثل بقیه گروه ها این مسائل درونی را دارد و نام
افراد مختلفی در انجا مطرح است که البته باید دید در پس
این مسائل درونی ،انها به چه گزینه ای می رسند .در کل االن
نمی شود در این باره پیش بینی کرد که جبهه پیروان خط امام
و رهبری ،سایر طیف های اصولگرا و جناح اصالحات روی
کدام گزینه به توافق می رسند چون گزینه ها متعددند .باید
در اینده مالحظ��ه کرد و قطعی گفت ک��دام گزینه احتمال
بیشتری برای توفیق در صحنه انتخابات دارد.
اقای س�روری گفت�ه ب�ود جمعیت ایثارگ�ران و
رهپویان روی اقایان حدادعادل و قالیباف متمرکز
هستند که البته بعدا جمله شان را اصالح کردند،
به نظر شما ایا طیف تحولخواه ،از دیگر طیف ها در
تعیین مصداق جلوتر نیست؟
lبله؛ اقای س��روری بعدا این موضوع را تصحیح و
حتی به نوعی تکذیب ک��رد .وی در ان مصاحبه گفت که ما
هنوز ورود به انتخابات را زود هنگام می دانیم و در حال بررسی
گزینه های مختلفی هستیم .در این زمان خبرنگار از او سوال
پرسید که اقای حداد و دکتر قالیباف هم جزو گزینه های مورد
نظر شما هستند ،که اقای س��روری جواب داده بود بله این
اقایان هم جزو گزینه های بررس��ی ما هس��تند یعنی به طور
مشخص اعالم نکرده بود که این دو نفر تنها گزینه های طیف
تحولخواه هستند .بر همین اساس می گویم که تحولخواهان
نیز در حال بررس��ی و ارزیابی اوضاع هس��تند و هنوز قطعا
نمی توان گفت چه نگاه و سمت و سویی دارند.
اینکه دو طیف تهران و قم جبه�ه پایداری دچار
یک اختالف س�لیقه عمق�ی با یکدیگر ش�دند را
قبول دارید یا خیر؟
lمن خیلی ب��ه ای��ن طیف بندی هایی ک��ه عنوان
ش��هری بگیرند معتقد نیس��تم .به هر حال جبهه پایداری زیر
چتر معنوی حضرت ایت اهلل مصباح یزدی خود را تعریف کرد،
از این رو بعید می دانم کسی در این جبهه مقابل ایت اهلل مصباح
قد علم کند و خودش را جدا از مجموع��ه بداند ،به هر حال
بین همه گروه های سیاسی اختالف سلیقه وجود دارد ،جبهه
پای��داری از عنوانش برمی اید که جبهه اس��ت یعنی از یک
طیف فکری همگون و یکس��انی تشکیل نش��ده و متکثر
است؛ به عبارت دیگر اعضای ان با وجود پاره ای از اشتراکات
ممکن است اختالف سلیقه هایی هم با یکدیگر داشته باشند
اما من نمودی از دو دس��تگی میان انها نمی بینم که ظهور و
بروز پیدا کرده باشد.
یعنی ش�ما معیار کس�ی که عضو جبهه پایداری
اس�ت را چت�ر معن�وی ای�ت اهلل مصب�اح یزدی
می دانید؟
lجبهه پایداری چ��ون از اول چتر معن��وی خود را
ایت اهلل مصباح عنوان کرده و به نوعی ایت اهلل مصباح به این
جبهه مشروعیت سیاسی داده علی القاعده کسی بخواهد از
زیر این چتر خارج شود به طور طبیعی دیگر وی عضو جبهه
پایداری به حس��اب نمی اید چون اگر از زیر این چتر معنوی
lاصالح طلبان یک استراتژی سه سطحی را تعریف
کردند؛ نخس��ت انکه با یک کاندیدای حداکثری در عرصه
انتخابات حضور پیدا کنن��د ،دوم کاندیدای بینابینی بدهند،
سوم از یک کاندیدای اصولگرا ،متمایل به جناح اصالحات
حمایت کنند .اینطور به نظر می رسد که انها از الیه اول شروع
کردند یعنی فعال به مرگ گرفتند که به تب راضی شوند ،یعنی
شروع شان از س��طح اول اس��ت اینکه اقای خاتمی یا یک
کاندیدای حداکثری بیاید به نوعی موید همین مساله است،
می خواهند با شدت و حدت وارد صحنه شوند ،اما خودشان
می دانند که این امکان پذیر نیست چون ان خبط بزرگی که
اصالحات در موضوع فتنه 88انجام داد ،زمینه مردمی انها
را به ش��دت کاهش داد؛ ضمن انکه پذیرش ای��ن مقوله از
سوی نظام خیلی بعید است ،به دلیل اینکه اصالح طلبان در
بحث فتنه از تمام قواعد و س��اختارهای قانونی عبور کردند
و هیچ ضمانت اجرایی وجود ندارد که افراد موثر در فتنه ،در
انتخابات یازدهم هم ورود کنند و دوب��اره همان حرف ها را
نزنند.کلید واژه ای که اصالح طلبان هم اکنون به کار گرفته اند،
انتخابات ازاد است ،یعنی از همین االن می خواهند نظام را
متهم کنند که انتخابات ازاد نیست و این فضا را القا کنند تا به
هدف شان برسند؛ هدفی که سازنده و تعاملی برای ورود به
قدرت در چارچوب قانون نیست ،بلکه در این قالب تخریب
نظام را دنبال می کنند .انها دوره قبل بحث انتخابات س��الم
را مطرح کردند که به فتنه 88منجر شد ،االن انتخابات ازاد
را مطرح می کنند که معنایش این اس��ت اینه��ا قصد ورود
سازنده به انتخابات را ندارند و به دنبال تخریب هستند .دلیل
عمده اش نیز این است که می دانند نظام و مردم دیگر حاضر
به این نیستند که ریسک کنند و بدون ضمانت های الزم و
ابراز ندامت و پشیمانی بگذارند جریان اصالحات دوباره وارد
عرصه انتخابات شود ،بنابراین سطح اول استراتژی خود را
پیش می برند که بعدا ممکن است این سطوح متفاوت باشد.
یعن�ی معتقدی�د ک�ه بی�ن اقای�ان خاتم�ی و
موس�وی خوئینی ها در نوع موضع گیری هماهنگی
وج�ود دارد و ب�ه نوع�ی انه�ا حض�ور در عرصه
انتخاب�ات را ب�ا دس�ت رد کردن�د و با پ�ا پیش
کشیدند؟
lقطعا همین گونه اس��ت .نگاهی به سوابق روابط
اینها مشخص می کند نوع نگاهی که به مقوله دارند ممکن
اس��ت تفاوت های اندکی کند ولی تصمیم گیری های شان
مشترک است؛ هرچند امکان دارد بین خود تقسیم نقش کنند.
ن�گاه نظ�ام و حاکمی�ت ب�رای ورود حداکث�ری
اصالح طلبان به عرصه انتخابات چیست؟
lحاکمیت یعنی قان��ون ،به عبارت دیگر حاکمیت
فکر می کنید اق�ای خاتمی به لحاظ ش�خصیتی
این ریس�ک حضور دوباره در عرص�ه انتخابات
را به جان بخرد یا انکه از س�ابقه نامزدی دوباره
اقای هاشمی استفاده می کند و وارد میدان رقابت
نخواهد شد؟
lبعید است ایشان نامزد ش��ود ،اگر به حرف های
خود اقای خاتمی رجوع کنیم و حرف خود ایش��ان را مالک
قضاوت قرار دهیم ،ایش��ان بعد از ریاس��ت جمهوری کنار
رفت و گفت دیگر به قدرت برنخواهد گشت و گفت در هیچ
انتخاباتی به عنوان کاندیدا شرکت نخواهد کرد؛ از این رو بعید
می دانم ش��خص اقای خاتمی قصدی برای ورود به عرصه
کند ،مگر اینکه به نوعی غیر عقالیی تصمیم بگیرد.
مثلث شماره 148
lدر مجلس فراکس��یون اصولگرایان متش��کل از
طیف تحولخواه و پایداری اس��ت .این نش��ان می دهد که
این دو طیف به لحاظ سیاس��ی به ه��م نزدیکترند اما اینکه
در ریاس��ت جمهوری هم روی یک گزینه مشترک ائتالف
می کنند مش��خص نیس��ت .باید دید گزینه ای که به عنوان
کاندیدا مطرح می شود کیس��ت چون این مساله مهم است.
درصورتی این دو با هم به ائتالف می رسند که فردی نامزد
مطرح شده مورد توافق دو طرف باشد.
درباره تحرکات اصالح طلبان چ�ه نظری دارید؟
اق�ای موس�وی خوئینی ها می گوی�د فض�ا برای
ورود اصال ح طلب�ان مهی�ا نیس�ت و حت�ی وی
درباره این�ده نیز با تردی�د صحبت ک�رده اما در
مقابل اقای خاتمی امیدوار اس�ت و حتی خیلی از
اصالح طلبان به حض�ور و کاندیدات�وری وی در
انتخابات ریاس�ت جمهوری یازدهم امید بستند.
این اظهارات متناقض را چگونه تحلیل می کنید؟
سیاست
احتم�ال دارد به طیف قم جبه�ه پایداری نزدیک
شوند؟ مثل انچه در مجلس رخ داد ،ممکن است
در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم هم این دو
طیف به یک ائتالف برسند؟
کنار رود این جبهه خیلی چیز ها را از دست می دهد .به نظرم
این اتفاق تاکنون به وقوع نپیوسته است ،ان چیزی که منشا
سوء تفاهم شد این بود که برخی افراد از شورای مرکزی جبهه
پایداری جدا ش��دند .من البته اطالع خاصی از درون جبهه
پایداری انقالب اسالمی ندارم اما به ذهنم می رسد افرادی
که جدا شدند خیلی افراد موثر و قابل توجهی نبودند که بتوانند
موجب چند دستگی ش��وند کما اینکه اقای رسایی هم که از
جبهه جدا شد و عضویت شورای مرکزی مشمول ایشان نشد،
به این خاطر بود که گفت می خواهم ی��ک مقدار عام تر کار
کنم ،البته اقای رسایی خود از شاگردان اقای مصباح است و
بعید است مصداق جدایی درباره او صدق کند.
چیزی فراتر از قانون نمی گوید .نظ��ام ،قانون را مالک قرار
می دهد .در قانون نیامده که خاتمی یا کسی دیگر می تواند
نامزد انتخابات ریاست جمهوری شود یا خیر ،بلکه مالک و
شاخص وجود دارد که اولین ان التزام و تعهد به قانون اساسی
است ،رئیس جمهور باید سوگند یاد کند پاسدار قانون اساسی
باش��د اما همین جا س��وال پیش می اید ،جریانی که قانون
اساسی را قبول ندارد و به ان ملتزم نیست چگونه می خواهد
از ان پاسداری کند؟ به ذهنم می رسد اصالح طلبان به لحاظ
قانونی مشکل دارند و نظام و حاکمیت هم چیزی جز قانون
نمی خواهد ،کما اینکه سخنگوی شورای نگهبان هم گفت
بحث گروه ه��ا و جریان ها و جناح ها نیس��ت .ان چیزی که
مش��خص اس��ت اصالح طلبان عملی را انجام دادند و یک
خطای بزرگ را مرتکب ش��دند که عبور از چارچوب قانون
بود ،چه تضمینی وجود دارد که اینها از چارچوب قانون دوباره
عبور نکنند وقتی هیچ التزامی به قانون اساسی ندارند؟ حال
انکه در قانون اساسی همه نهادهای حالل منازعه ،معلوم و
فصل الخطاب های قانونی مشخص است .کسی که التزام
ندارد چگون��ه می خواهد به عرصه انتخاب��ات ورود کند ،در
صورتی که انتخابات یکی از مظاهر اصلی قانون است؟
فضای سیاسی کش�ور را در سال 92در قیاس با
91چگونه می بینید و فک�ر می کنید چه تغییراتی
پیدا کند؟
lهمین که انتخابات برگزار می شود و رئیس جمهور
و دولت تغییر می کند ،خودش تحول بسیار بزرگی است ،اما به
ذهنم می رسد به لحاظ کلی حاکمیت با گفتمان اصولگرایی
خواهد بود و فضای کش��ور تغییر عمده ای نخواهد کرد اما
سیاست های دولت تغییراتی اساسی می کند.
انتخابات را چند قطبی می بینید؟
lاالن براساس دسته بندی های موجود شاید چهار
قطبی شود.
بین چ�ه جریانات�ی فض�ای چهار قطبی ش�کل
می گیرد؟
lجریان دول��ت ،جریان اصولگرای��ان تحولخواه
و پای��داری ،جری��ان اصولگرای��ان س��نتی ها و طیف��ی از
اصالح طلبان -که از چارچوب ه��ای قانونی عبور نکردند-
فضای چهار قطبی ش��کل می گی��رد؛ البته ای��ن فضا بین
گروه های سیاسی موثر خواهد بود وگرنه کاندیدایی ها هم
شاید به صحنه رقابت بیایند که جزو هیچ گروهی نیستند اما
موثر و جدی با دیگران رقابت کنند .به نظر من انتخابات در
کشور ایران شخص محور است نه اینکه گروه های سیاسی
تاثیر نداشته باش��ند ،اما در نهایت اش��خاص هستند که با
ظرفیت و پتانسیل خود نتیجه انتخابات را رقم می زنند.
احتمال غافلگیری مثل انتخاب�ات دوره 74و 86
وجود دارد؟
lهیچ چی��ز در انتخاب��ات قابل پیش بینی نیس��ت،
مخصوصا از االن هر کس بگوید من پیش بینی می کنم خیلی
دقیقنگفته،چونمعلومنیستاحتمالورودگزینه هایجدیدی
وجود دارد یا خیر .باید نظر سنجی دقیقی انجام شود و جلو تر رفت
تا ان موقع فضا شفاف تر شود و بعد بتوان در این باره حرف زدg.
43
بین الملل
دوئل سیاسی
بین الملل
مثلث شماره 148
جنگاخر
اوباما در سومین مناظره انتخاباتی امریکا پیروز شد
44
بین الملل
مثلث شماره 148
45
1
در این مناظره دوطرف سعی کردند از سیاست های استعمارطلبانه دولت امریکا در نقاط مختلف جهان به ویژه
خاورمیانه حمایت کنند .به حمایت های غیرانسانی خود از متحد اصلی شان رژیم صهیونیستی ادامه دهند و به نوعی
ارادت شان را به سران اسرائیل نشان دهند .د رمورد سوریه به طور تلویحی به ناکارامد بودن سیاست های واشنگتن
اعتراف کنند و براساس گفتمان غیریت سازی امریکایی ،ایران را به عنوان تهدید منافع ملی خود معرفی کنند و در مورد
ایران واقعیت ها را وارونه به مردم ش�ان انعکاس دهند .مناظره اخر انتخابات با حمالتی از سوی دو نامزد به یکدیگر
و با اذعان به وضعیت بحرانی اقتصاد پایان یاف�ت .خواندن این مناظره خصلت غیریت س�از و ایدئولوژیک گفتمان
امریکایی را نش�ان می دهد .س�ومین و اخرین مناظره «باراک اوباما» رئیس جمهوری فعلی امری�کا و «میت رامنی»
کاندیدای جمهوریخواهان در انتخابات ریاست جمهوری این کش�ور 22ماه اکتبر در ایالت فلوریدا برگزار شد .این
مناظره برخالف دو مناظره قبل که عمدتا با محوریت سیاست داخلی و اقتصاد برگزار شد ،روی سیاست خارجی امریکا
تمرکز داشت .میزبانی این مناظره را «باب شیفر» از شبکه خبری «سی بی اس» بر عهده داشت .نظرسنجی فوری که
توسط پایگا ه اینترنتی شبکه تلویزیونی «ای بی سی» در امریکا درباره اخرین مناظره انتخابات ریاست جمهوری این
کشور برگزار شد ،حاکی از ان بود که اکثریت شرکت کنندگان ،استدالل های اوباما را موجه تر و منطقی تر دانسته و معتقد
بودند که او پیروز این مناظره بوده است .متن این مناظره در زیر می اید.
ترجمه از :ازاده کشوردوست -رضا اقازاده
بین الملل
شیفر :از دانش�گاه «لین» در «بوکا راتون» ایالت
فلوریدا ب�ه ش�مار عصر به خی�ر می گوی�م .این
چهارمی�ن و اخرین مناظ�ره کمپی�ن انتخاباتی
سال 2012است و توسط کمیسیون مناظره های
انتخاباتی به شما تقدیم می شود .در این مناظره
به مسائل مربوط به سیاست خارجی می پردازیم.
پرسش ها را من مطرح کردم و پیش از این انها
را به کاندیداها ی�ا معاونان انها ارائ�ه نکرده ام.
حاض�ران وع�ده داده اندک�ه س�کوت را رعایت
ک�رده و از اقدام های�ی مانن�د ک�ف زدن ،س�وت
زدن ی�ا اقدام ه�ای مش�ابه خ�ودداری کنند؛ به
اس�تثنای اکنون که به پرزیدنت اوباما و فرماندار
رامنی خوش�امد می گوییم.اقایان رامنی و اوباما!
کمپین های انتخاباتی ش�ما با قوانین ویژه ای که
در عین حال ساده هم هستند ،موافقت کرده اند.
انها از من خواسته اند مناظره را به چندین بخش
قسمت کنم .هر کدام از ش�ما برای پاسخگویی
دو دقیق�ه زم�ان دارید و پی�ش از وارد ش�دن به
قس�مت بعدی ،درباره موضوع م�ورد نظر تبادل
نظری کلی خواهیم داشت.همانطور که می دانید
مناظره امش�ب هم زمان با پنجاهمین س�الگرد
شبی است که «جان اف کندی» رئیس جمهوری
پیش�ین امریکا ب�ه جهان اعلام کرد ک�ه اتحاد
جماهیر ش�وروی در کوبا موش�ک های هسته ای
مس�تقر کرده اس�ت؛ اقدامی که ش�اید بیش از
هر زمان دیگری ما را به جنگ هس�ته ای نزدیک
می کرد .شاید این مساله یاداور این باشد که هر
رئیس جمهوری در برخی مقاطع زمانی با تهدید
غیرقاب�ل انتظ�ار امنیت مل�ی کش�ورش رو به رو
می شود .اکنون بیایید مناظره را اغاز کنیم.بخش
اول مناظره مربوط ب�ه چالش تغییر در خاورمیانه
مثلث شماره 148
رامنی :مهمترین مساله ای که
می خواهیم به ان برسیم این است
که جهان اسالم ،افراط گرایی را رد
کند .نمی خواهیم شاهد یک عراق
یا افغانستان دیگر باشیم .رویکرد
درست این است که رهبران گروه های
ضد امریکایی را تحت تعقیب قرار
دهیم .پرسش مهم این است که
چگونه باید این اقدام را انجام دهیم
46
و چهره جدید تروریسم است .من این بخش را
به دو قسمت تقسیم می کنم .بنابراین شما در این
بخش و درب�اره این موضوع باید به دو پرس�ش
پاس�خ دهید .پرس�ش اول مربوط ب�ه تحوالت
اخیر لیبی اس�ت ،بحث و جدال درب�اره انچه در
این کشور اتفاق افتاد همچنان ادامه دارد .چهار
امریکایی از جمله سفیر این کشور در لیبی کشته
ش�دند .پرس�ش ها همچنان به قوت خ�ود باقی
اس�ت .چه اتفاقی در این کشور افتاد؟ چه عاملی
باعث ان ش�د؟ ایا این اقدام ه�ا خودجوش بود؟
ایا این یک شکست اطالعاتی بود یا به شکست
سیاس�ت ها مربوط می ش�د ،ایا تالش�ی صورت
گرفت که مردم را از انچ�ه واقعا اتفاق افتاده بود
منحرف کند؟ فرماندار رامنی ش�ما از این رویداد
به عنوان نمونه ای از سیاس�ت خارجی امریکا در
خاورمیانه یاد کردید که پیش چشم ما از ان پرده
برداش�ته می ش�ود .از هرکدام از شما می خواهم
نظر خود درباره این مساله را بیان کنید .فرماندار
رامنی ش�ما برنده تاس ش�دید و اول ش�ما باید
شروع کنید.
رامنی :عصر به خیر ب��اب و بابت میزبانی این مناظره
از تو تش��کر می کنم .از مسئوالن دانش��گاه لین نیزکه ما را
پذیرفته و مورد استقبال قرار دادند ،متشکرم و پرزیدنت اوباما،
خوشحالم که بار دیگر می توانم درکنار شما باشم.
به طور قطع تغییر کامل در ساختار و فضای خاورمیانه
یکی از دغدغه های مهم تمام جهان و به طور خاص امریکا
است؛ تغییراتی که هم زمان با بهار عربی نوید دهنده تغییر به
سمت میانه روی ،ایجاد فرصت بیشتر برای مشارکت زنان و
تغییر در زندگی و وضعیت اقتصادی مردم خاورمیانه بود .ولی
در عوض ،در برخی از این کشورها شاهد رویدادهای مخربی
بودیم .در سوریه سه هزار غیرنظامی کشته شدند .حمله در
لیبی – اکنون می دانیم که این اقدام توسط تروریست هایی
که با مردم ما دشمنی دارند ،انجام گرفته است –باعث کشته
شدن چهار شهروند امریکایی شد .مالی اشغال شده و شمال
این کشور تحت تصرف شبه نظامیانی که فعالیت های مشابه
القاعده دارند ،قرارگرف��ت .در مصر نیز یک رئیس جمهور از
گروه اخوان المسلمین روی کار امد.
بنابراین انچه امروز در خاورمیانه ش��اهد ان هستیم،
مسیری کامال متفاوت با امیدهایی است که برای این منطقه
داشتیم .واضح اس��ت که بزرگ ترین تهدید از جانب ایران،
در حالی که چهار سال به س��اخت بمب هسته ای نزدیک تر
ش��ده ،متوجه ما می شود .باید این مس��اله را قبول کنیم که
الزم است ،در این راس��تا اقدامی انجام دهیم؛ همانطور که
پرزیدنت اوباما این اقدام را انج��ام داد .من به او برای از بین
بردن «اسامه بن الدن» رهبر س��ابق گروه القاعده تبریک
می گویم .ولی نمی توانیم هدف خود را قربانی این هرج و مرج
و وضعیت نابس��امان کنی��م .باید یک اس��تراتژی جامع و
راهبردی برای کمک به جهان اس�لام به منظ��ور مقابله با
این افراط گری خشونت امیز رادیکال در پیش بگیریم .این
گروه در 10یا 12کشور اعضای فعال داشته و تهدیدی برای
دوستان ما ،تمامی جهان و امریکا به ش��مار می رود .باید با
تاکتیک هایی فراگیر با این افراط گرایی مقابله کنیم.
شیفر :اقای رئیس جمهور.
اوباما :باب ،نخس��تین وظیفه من به عن��وان فرمانده
نیروهای مسلح ،حفاظت از جان شهروندان امریکایی است
و این همان کاری است که طی چهار س��ال گذشته انجام
داده ایم .به جنگ ع��راق پایان داده و مج��ددا توجه خود را
به افرادی که در جریان حمالت 11س��پتامبر کشته شدند،
متمرکز کردیم .به عنوان نتیجه این رویکرد ،هسته رهبری
القاعده از هم پاشیده شد .عالوه بر ان ،اکنون می توانیم به
شیوه ای مسئوالنه از افغانستان خارج شده و اطمینان داشته
باشیم که افغان ها می توانند مسئولیت تامین امنیت خود را
به عهده بگیرند .این مس��اله به ما ام��کان می دهد با ایجاد
ائتالف هایی در سراس��ر جهان ،با تهدیده��ای اینده مقابله
کنیم .اکنون در ارتباط با لیبی ،همانطور که در مناظره قبل
هم گفتم ،زمانی که ان تماس تلفنی را دریافت کردیم ،من
به سرعت اطمینان حاصل کردم که در درجه اول ،هر کاری
که می توانستیم را برای تامین امنیت شهروندان امریکایی که
در معرض خطر قرار داشتند ،انجام دادیم .در درجه دوم ،درباره
اینکه دقیقا چه اتفاقی افتاده است ،تحقیق می کنیم و در درجه
سوم و از همه مهمتر ،افرادی که دیپلمات های امریکایی را
کشتند تحت پیگرد قرار داده و انها را تسلیم عدالت می کنیم؛
این دقیقا همان کاری است که در حال انجام ان هستیم.
فرماندار رامنی! خوشحالم که شما موفقیت ما در تحت
تعقیب قرار دادن القاعده را پذیرفته ای��د .اما باید بگویم که
سیاست شما پیش از این سیاستی کلی بوده و برای حفاظت
از امریکا یا اس��تفاده از فرصت هایی که در خاورمیانه وجود
دارد ،طراحی نشده بود.
رامنی :سیاس��ت من ،رویکردی رو به جلو اس��ت که
بر تحت تعقیب قرار دادن متهمان و تضمین اینکه بهترین
راه برای دستگیری یا کش��تن انها در پیش گرفته می شود،
مبتنی است .هر چند این مسائل بسیار کلیدی هستند ،ولی
سیاست من طیف گسترده تری از مس��ائل را در بر می گیرد.
مهمترین مس��اله ای که می خواهیم به ان برسیم این است
که جهان اسالم ،افراط گرایی را رد کند .نمی خواهیم شاهد
یک عراق یا افغانس��تان دیگر باش��یم .رویکرد درست این
اس��ت که رهبران گروه های ضد امریکایی را تحت تعقیب
قرار دهیم .پرس��ش مهم این اس��ت که چگون��ه باید این
اقدام را انجام دهی��م .گروهی از متخصص��ان عرب تحت
مجموعه ای که توس��ط س��ازمان ملل متحد س��ازماندهی
ش��ده بود ،گرد هم امده و چگونگی مقابله با تروریست ها را
بررسی کردند .مهمترین نتیجه ای که به ان رسیدند ،این بود؛
نخست :پیشرفت اقتصادی بیشتر ،ما باید به کمک خارجی
خود اهمیت بیشتری داده و روی س��رمایه گذاری مستقیم
خارجی تمرکز بیشتری داشته باش��یم .دوم :اموزش بهتر،
سوم :برابری جنسیتی ،چهارم :حاکمیت قانون .باید به این
کشورها در ایجاد جوامع مدنی کمک کنیم .با این وجود انچه
طی سال های اخیر شاهد ان بوده ایم ،تشدید اشوب و هرج و
ن تراژدی های
مرج بوده است .جالب این است که به رغم ای
دردناک ،شاهد پیشرفت در لیبی هستیم .در کنار لیبی ،مصر
نیز از اهمیت زیادی برخوردار اس��ت .لیبی ش��ش میلیون
و مص��ر 80میلیون نفر جمعیت دارد .ما می خواهیم ش��اهد
پیشرفت در سراسر خاورمیانه باشیم .این در حالی است که
شبه نظامیان القاعده شمال مالی را تصرف کرده اند ،خشونت
در سوریه ادامه دارد و ایران همچنان به فعالیت های هسته ای
خود ادامه می دهد و شکاف هایی واقعی در منطقه وجود دارد.
شیفر :به این مساله خواهیم پرداخت ،ولی اجازه
دهید فرص�ت را در اختی�ار رئیس جمهوری قرار
دهیم.
اوبام�ا :فرماندار رامنی! خوشحالم که شما این مساله
سیاس��ت های من داش��تند را تائید نمی کنم .واضح اس��ت
تصمیم داریم مس��اله خاورمیانه ،چالش های این منطقه و
نحوه مقابله با تروریسم را مورد بررسی قرار دهیم و هدف،
حمله کردن به من نیس��ت .حمله به من کمک��ی به نحوه
رویارویی با چالش های خاورمیانه و استفاده از فرصت هایی
که در این منطقه وجود دارد ،نمی کند .ولی به برخی از مسائلی
که به ان اشاره کردید ،پاسخ می دهم .اول از همه روسیه ،من
تاکید کرده ام که این کشور یک دشمن ژئوپلتیک است ،نه...
اوباما :شماره یک...
رامنی :معذرت می خواهم .این کش��ور یک دش��من
ژئوپلتیک است و من در همانجا گفته ام که ایران بزرگ ترین
تهدید امنیت ملی است که با ان رو به رو هستیم .روسیه بارها
و بارها در سازمان ملل متحد رو در روی ما قرار گرفته است.
من در مواجهه با مس��اله روسیه عینک خوش بینی به چشم
نزده و نمی گویم که در مقابل روسیه یا «والدیمیر پوتین»
رئیس جمهوری این کشور منعطف خواهم بود.
در مورد عراق ،من و ش��ما اتفاق نظر داش��تیم که باید
ش�یفر :اجازه دهید پرس�ش دوم ای�ن بخش را
مطرح کنم .این پرسش مربوط به سوریه است.
یک سال از زمانی که ش�ما خواستار کناره گیری
«بش�ار اس�د» رئیس جمهوری س�وریه شدید،
می گذرد و ناارامی و خش�ونت همچن�ان در این
کشور ادامه دارد .ایا الزم است در سیاست های
خود در قبال این کشور تجدیدنظر کرده و ببینیم
ای�ا می توانیم راه�کار بهت�ری برای ح�ل تاثیر
گذاش�تن رویدادهای این کش�ور انجام دهیم؟
ایا اصوال چنین اقدامی امکان پذیر اس�ت؟ اقای
رئیس جمهور ابتدا شما پاسخ دهید.
اوبام�ا :انچه ما انج��ام داده ایم س��ازماندهی جامعه
بین الملل درباره لزوم کناره گیری اس��د از قدرت است .علیه
دولت سوریه تحریم هایی را اعمال کرده و انزوای این کشور
را تضمین کرده ایم .به سازماندهی اپوزیسیون سوریه کمک
کرده و برای انها کمک های بشردوس��تانه فراهم کرده ایم.
به طور خاص تمرکز ما روی بسیج کردن نیروهای میانه رو
در داخل سوریه بوده است.
ول��ی در نهایت این مردم س��وریه هس��تند ک��ه باید
اینده خود را رقم بزنن��د؛ بنابراین هر اقدامی را با مش��ورت
هم پیمانانمان در منطقه از جمله اس��رائیل که به وضوح در
تحوالت سوریه ذی نفع است ،همچنین ترکیه و دولت های
دیگری که مسائل س��وریه روی انها تاثیرگذار است ،انجام
می دهیم .انچه در س��وریه اتف��اق می افت��د ناراحت کننده
ی را
است و به همین دلیل اس��ت که تصمیم داریم هر اقدام
برای کمک به اپوزیسیون انجام دهیم ولی در پیش گرفتن
اقدام های نظامی گسترده تر در س��وریه ،گامی جدی برای
ما به ش��مار می رود .باید کامال بدانیم که ب��ه چه افرادی در
سوریه کمک می کنیم ،باید مطمئن ش��ویم که تسلیحات
به دس��ت افرادی نخواهد افتاد که در نهایت از ان علیه ما و
هم پیمانانمان در منطقه استفاده کنند.
شیفر :فرماندار
رامنی :بیایید به عقب برگش��ته و بررس��ی کنیم که
در س��وریه چه اتفاقی در حال رخ دادن اس��ت؛ اول از همه،
کشته شدن 30هزار تن در این کش��ور یک فاجعه انسانی
اس��ت .دوم اینکه س��وریه یک فرصت برای ماست چرا که
این کشور به ویژه در شرایط فعلی نقش مهمی در تحوالت
بین الملل
شیفر :در اینجا به شما چند دقیقه فرصت اضافی
می دهم تا بتوانید پاسخ دهید.
رامن�ی :صحبت های��ی ک��ه رئیس جمه��ور درباره
برنامه مشخصی برای نیروها وجود داشته باشد .ایا شما...
اوباما :این واقعیت ندارد.
رامنی :تالشی از جانب رئیس جمهوری صورت گرفت
که درباره وضعیت نیروها توافق حاصل شود؟ من هم با این
مساله موافق بوده و تاکید کرده ام که تعدادی از نیروهای ما
باید در عراق بمانند .به اعتقاد من پنج هزار نیروی ما باید در
عراق بمانند.
خاورمیانه ایفا می کند .جایگزین کردن دولت سوریه با دولتی
دیگر ،از مهمترین اولویت های ماس��ت و در نهایت اینکه،
به دنبال مداخله نظامی در س��وریه نیس��تیم .نمی خواهیم
وارد یک درگیری نظامی ش��ویم .رویکرد درست این است
که با هم پیمانان و منابع خود برای مش��خص کردن احزاب
مسئول در س��وریه همکاری کرده و این گروه ها را دور هم
جمع کنیم؛ هر چند ممکن اس��ت نتوان نام این گردهمایی
گروه های اپوزیس��یون را دولت گذاش��ت ولی این گروه ها
می توانند در قالب یک ش��ورا ک��ه رهبری امور س��وریه را
بر عه��ده دارد ،فعالیت کنن��د .باید مطمئن ش��ویم که این
گروه ها ،س�لاح الزم برای دفاع از خ��ود را در اختیار دارند.
همچنین باید اطمینان حاصل ش��ود که از این سالح ها در
مسیر نادرست استفاده نمی شود؛ مس��یری که می تواند به
ما اس��یب وارد کند .باید مطمئن باش��یم که این تالش در
هماهنگی کامل با هم پیمانانمان و به ویژه اسرائیل صورت
می گیرد .این مس��اله در عی��ن حال دغدغ��ه مهمی برای
عربستان سعودی ،قطر و ترکیه نیز هست .انها تمایل دارند
با ما همکاری کنند .باید رهبری یک تالش موثر در سوریه
را بر عهده گرفته و اطمینان حاصل کنیم که ش��به نظامیان
این کشور به سالح مجهز بوده و افرادی که سالح در اختیار
دارند ،طرف های مسئولیت پذیری هستند .باید مطمئن شویم
با افرادی که جایگزین اس��د می ش��وند ،روابط دوستانه ای
خواهیم داشت.
این یک فرصت کلیدی برای امریکا ست و انچه نگران
ان هستم ،روندی است که طی یک سال گذشته شاهد ان
بوده ایم .رئیس جمهوری در ابتدا گفت که از س��ازمان ملل
متحد می خواهیم این مس��اله را حل و فصل کند .بعد از ان
«کوفی عنان» نماینده سابق سازمان ملل متحد و اتحادیه
عرب روی کار امد و برای برقراری اتش بس تالش کرد ولی
طرحی که ارائه کرده بود ،شکست خورد .بعد از ان نوبت به
روس ها رسید تا ببینند ایا می توانند کاری از پیش ببرند یا خیر.
ما باید در انجا نقش رهبری را بر عهده داش��ته باشیم ،البته
نه در زمینه نظامی.
اوبام�ا :ما (در سوریه) نقش رهبری را بر عهده داریم.
ما گروه «دوستان سوریه» را س��ازماندهی کردیم ،در حال
ارائه کمک های بشردوس��تانه بوده و از اپوزیسیون حمایت
می کنیم .به دنبال این هس��تیم که اطمین��ان حاصل کنیم
افرادی که به انها کم��ک می کنیم در درازمدت دوس��تان
ما و دوس��تان هم پیمانان ما در منطقه خواهند بود .بار دیگر
به مساله لیبی اش��اره می کنم چرا که این کشور نمونه ای از
چگونگی انتخاب ما از بین گزینه های مختلف است .زمانی
که وارد لیبی شدیم ،به سرعت موفق شدیم قتل عام در این
کشور را متوقف کنیم .این مساله به دلیل شرایط منحصر به
فرد لیبی و ائتالفی بود که به ش��کل گیری ان کمک کرده
مثلث شماره 148
را پذیرفته اید که القاعده یک تهدید به ش��مار می رود ،زیرا
چند ماه قبل زمان��ی که نظرتان درب��اره بزرگ ترین تهدید
ژئوپلتیک برای امریکا پرسیده شد ،شما روسیه را بزرگ ترین
تهدید ارزیابی کرده بودید .به نظر می رسد در حوزه سیاست
خارجی ،شما مایل به در پیش گرفتن سیاست خارجی دهه
80هستید ،در حوزه سیاست های اجتماعی ،برنامه های دهه
50را ترجیح داده و در زمینه اقتصاد نیز خواس��تار بازگشت
مجدد سیاست های دهه 20میالدی هستید .شما گفتید که
مایل به تکرار تجربه عراق نیستید ولی همین چند هفته پیش
گفته بودید که باید نیروهای بیش��تری در این کشور مستقر
می کردیم .ش��ما همچنین در ابتدا گفته بودید که باید برای
نیروهای خود در افغانستان برنامه زمانی تنظیم می کردیم و
بعد از ان گفتید که نیازی به در نظر گرفتن چنین برنامه ای
نبود .ممکن اس��ت اکنون بگویید که این مساله بستگی به
شرایط دارد یا ممکن است نیاز به در نظر گرفتن این برنامه
وجود داشته باشد .این مساله به معنای ان است که شما نه
تنها ارزیابی های نادرستی دارید ،بلکه رویکردهای متناقضی
نیز اتخاذ می کنید .رویکردهای ما در قب��ال خاورمیانه باید
قوی و همراه با رهبری قاطع باشد .راهبرد سست ،نادرست
و غیرمشخص ،مش��کل این منطقه را حل نخواهد نکرد و
متاس��فانه این همان دیدگاهی است که شما طی این مدت
در کمپین انتخاباتی خود ارائه کرده اید؛ این نسخه ای برای
تقویت امریکا یا حفاظ��ت از این کش��ور در طوالنی مدت
نیست.
اوباما :فرماندار رامنی! خوشحالم
که شما این مساله را پذیرفته اید که
القاعده یک تهدید به شمار می رود،
زیرا چند ماه قبل زمانی که نظرتان
درباره بزرگ ترین تهدید ژئوپلتیک
برای امریکا پرسیده شد ،شما روسیه
را بزرگ ترین تهدید ارزیابی کرده
بودید .به نظر می رسد در حوزه سیاست
خارجی ،شما مایل به در پیش گرفتن
سیاست خارجی دهه 80هستید
47
نظرسنجی های
سرنوشت ساز
بین الملل
بودیم .م��ا همچنین بای��د اطمینان حاص��ل می کردیم که
«معمر قذافی» رهبر س��ابق حکومت لیبی از قدرت ساقط
می شود .اگر در میانه راه از ماموریت خود در لیبی عقب نشینی
می کردیم ،جان شهروندان امریکایی در خطر قرار می گرفت؛
بنابراین باید ماموریت خود را به طور کامل انجام می دادیم.
این مساله یکی از دالیل ایستادن لیبیایی ها در کنار ما بود .ما
این کار را با احتیاط کامل انجام داده و اطمینان حاصل کردیم
که افرادی که با انها در تعامل هستیم را به خوبی می شناسیم
و افراد میانه رو ،همان افرادی هس��تند که می توانیم با انها
کار کنیم .در ارتباط با سوریه نیز باید همین رویکرد باثبات و
خردمندانه را در پیش بگیریم .این دقیقا همان کاری است
که در حال انجام ان هستیم.
مثلث شماره 148
ش�یفر :فرماندار رامنی! می توانم از شما بپرسم
که ایا تصمیم دارید در قبال س�وریه اقدام هایی
فراتر از رویکردهای دولت فعلی در پیش بگیرید
یا خی�ر؟ به عنوان مثال ایا بر فراز س�وریه منطقه
پرواز ممنوعه در نظر خواهید گرفت؟
رامنی :تمایل��ی ندارم ارتش امریکا را درگیر س��وریه
کنم .به نظر من در مقطع زمانی فعلی نیازی به این کار وجود
ی در اینده نیز ضرورت داشته
ندارد .فکر نمی کنم چنین اقدام
باشد .همان طور که پیش از این نیز تاکید کرده ام ،هدف ما
جایگزین شدن دولت اسد با دولت جدیدی است که روابط
دوستانه ای با امریکا داشته باشد .می خواهم اطمینان حاصل
کنم انها مسلح می شوند و از این سالح ها هم برای دفاع از
خود و هم برای برکناری اسد استفاده می کنند ،ولی به هیچ
عنوان تمایلی نداریم نیروهای نظامی ما درگیر مساله سوریه
ش��وند .ما در منطقه هم پیمانانی داریم ،همچنین از منابعی
برای حمایت از ای��ن گروه های اپوزیس��یونی برخورداریم.
این روند برای مدت یک سال ادامه داش��ته .امریکا باید در
مساله س��وریه ،نقش رهبری را بر عهده بگیرد ،نه به لحاظ
نظامی بلکه برای سازماندهی ،گرد اوردن این گروه ها دور
هم و پیدا کردن گروه های مس��ئولیت پذیر .همانطور که از
منابع اطالعاتی ش��نیده اید ،مخالفان سوری بسیار پراکنده
هستند .انها یک گروه واحد را تشکیل نداده و در قالب یک
شورا یا چیزی شبیه به ان گرد هم نیامده اند .این اتفاق باید
بیفتد و امریکا می تواند به محقق ش��دن این مساله کمک
کند .ما باید اطمینان حاصل کنیم که انها تس��لیحات الزم
برای ایفای نقش مهمشان که برکناری اسد از قدرت است
را در اختیار دارند.
شیفر :پرزیدنت اوباما! در مقطعی در انقالب مصر
ش�ما گفتید که زمان کنار رفتن «حسنی مبارک»
رئیس جمهوری س�ابق این کش�ور از قدرت فرا
رسیده است .برخی افراد در دولت شما معتقدند
که این موضع گیری نیاز به تامل بیشتری داشت؛
48
ایا از این مساله پشیمان نیستید؟
اوبام�ا :خی��ر؛ چرا که م��ن معتق��دم امری��کا باید از
دموکراسی حمایت کند .تقابل تانک های مستقر در میدان
«التحریر» با جوانان مصری ،ان رهبری که جان اف کندی
50سال قبل از ان صحبت کرد ،نبود.
مس��اله دیگری که روی ان تاکید کرده بودم این بود
که اکنون که دولتی دموکراتی��ک و منتخب روی کار امده
است ،باید حقوق اقلیت های مذهبی حفظ شده و حق زنان
به رسمیت شناخته شود .ما برای اطمینان از طی شدن این
روند ،روی انها فشار می اوریم .اگر زنان و جوانان خاورمیانه
اموزش ه��ای الزم را نبینند ،کش��ورهای این منطقه هرگز
نمی توانند پیشرفت کنند.
مصر همچنین باید به پیمان خود با اس��رائیل متعهد
باش��د .این خط قرمز ماس��ت چراکه در ص��ورت تخطی از
این پیمان نه تنها امنیت اسرائیل ،بلکه امنیت امریکا نیز به
مخاطره خواهد افتاد.
انها همچنی��ن باید تضمین دهند در مس��اله مقابله با
تروریس��م با ما همکاری خواهند کرد .ما نیز به طور متقابل
برای تقویت اقتصاد انها ت�لاش خواهیم کرد .چرا که انچه
در نهای��ت باعث پی��روزی انق�لاب مردم مصر می ش��ود،
فرصت هایی اس��ت که در اختی��ار جوانان این کش��ور قرار
می گیرد .خواس��ته های انها ،از همان جنس خواس��ته های
جوانان امریکا ست .انها خواستار شغل هستند ،می خواهند
اطمینان داش��ته باش��ند که فرزندانش��ان به مدرسه خوبی
می روند و سقفی باالی سرش��ان دارند .انها چشم انداز یک
زندگی بهتر در اینده را دارند.
ش�یفر :فرماندار رامنی! نظر ش�ما را در این باره
می شنویم.
رامن�ی :نظر رئیس جمهور درباره این مس��اله را تائید
می کنم .مبارک در جریان انقالب مصر اقدام های غیرقابل
تصوری انجام داد ،اقدام های سرکوب گرانه او در خیابان های
مصر ،مساله ای نیست که بتوان از ان حمایت کرد.
ش�یفر :نظر ش�ما درباره نقش امریکا در عرصه
بین الملل چیس�ت؟ فرماندار رامنی! شما شروع
کنید.
رامن�ی :معتقدم ک��ه مس��ئولیت امری��کا در عرصه
بین الملل حمایت از ازادی و ارتقای اصولی است که باعث
استقرار صلح در جهان می شود .این اصول شامل حقوق بشر،
کرامت انسانی ،ازادی بیان و انتخابات است .چرا که زمانی
که انتخابات برگزار می شود ،مردم تمایل دارند به صلح رای
دهند ،انها هرگز از جنگ حمایت نخواهند کرد .ما این مساله
را می پذیریم که در جهان درگیری ها و مناقشاتی وجود دارد
و می خواهیم تا جایی که ممکن است به این درگیری ها پایان
دهیم .برای بر عهده گرفتن این نقش ،امریکا باید قدرتمند
نظرس�نجی موسس�ه گالوپ ،پیش
از اغاز س�ومین مناظره« :ب�اراک اوباما»،
رئیس جمه�وری فعل�ی کاخ س�فید و
کاندی�دای حزب دموک�رات45 ،درصد با
کاه�ش هفت درص�دی؛ «می�ت رامنی»،
رقیب اوباما و کاندی�دای جمهوریخواه،
52درصد.
وب سایت «هافینگتون پست» پیش
از مناظره :اوباما کسب 277رای الکترال،
میت رامنی کسب 206رای الکترال.
باشد و برای تحقق این مساله باید اقتصاد و ارتش را تقویت
کنیم .کشوری که 23میلیون جویای کار دارد و طی سه سال
گذشته ،کاهش رشد اقتصادی را تجربه کرده است ،کشور
مناسبی برای عهده دار شدن رهبری این روند نیست.
شیفر :اقای رئیس جمهور!
اوباما :جهان ب��ه یک امریکای قدرتمن��د نیاز دارد و
این کش��ور در حال حاضر به مراتب از زمانی که من سمت
ریاست جمهوری را بر عهده گرفتم ،قوی تر است .ما به جنگ
عراق پایان دادیم و نه تنها موفق شدیم تمرکز خود را روی
تهدیدهای تروریستی قرار دهیم ،بلکه روند انتقال مسئولیت
در افغانستان را نیز اغاز کردیم .این مساله فرصتی را به وجود
اورد تا مجددا روی رواب��ط و اتحادهایی که برای یک دهه
فراموش شده بودند ،تمرکز کنیم .فرماندار رامنی! اتحاد ما در
اسیا ،افریقا ،اروپا و اسرائیل هرگز قوی تر از امروز نبوده است.
ش�یفر :اکنون وارد قسمت بعد ش�ده و به مساله
ای�ران و اس�رائیل می پردازیم .هر کدام از ش�ما
دو دقیقه ب�رای بی�ان نظراتتان فرص�ت دارید.
اقای رئیس جمهور!
اوباما :اس��رائیل برای ما یک دوس��ت واقعی بوده و
مهمترین هم پیمان امریکا در منطقه است .چنانچه اسرائیل
هدف حمله قرار بگی��رد ،در کنارش خواهیم ایس��تاد .این
مساله ای است که در دوران ریاست جمهوری خود به وضوح
روی ان تاکید ک��رده ام .امریکا و اس��رائیل در طول تاریخ
همکاری اطالعاتی و نظامی بسیار محکمی داشته اند .طی
همین روزها ،بزرگ ترین رزمایش امریکا و اسرائیل برگزار
می شود .در ارتباط با ایران نیز باید تاکید کنم تا زمانی که من
رئیس جمهوری امریکا هستم ،این کشور به سالح هسته ای
دست پیدا نخواهد کرد .از زمان اغاز فعالیتم روی این مساله
تاکید کرده بودم .ما محکم ترین ائتالف را تش��کیل داده و
س��نگین ترین تحریم ها در طول تاریخ را علیه ایران اعمال
کردیم .این مس��اله اقتصاد ایران را فلج کرده است و ارزش
پول این کشور حدود 80درصد افت پیدا کرده است .میزان
تولید نفت ایران به پایین ترین میزان از زمان جنگ با عراق
رسیده است .دلیل در پیش گرفتن چنین اقدام هایی این است
که ایران هسته ای ،تهدیدی برای امنیت ملی ما و تهدیدی
برای امنیت ملی اسرائیل اس��ت .ما نمی توانیم هزینه یک
مسابقه هسته ای در این منطقه کلیدی از جهان را پرداخت
کنیم .اقدامی که در ارتباط با تحریم ه��ا انجام داده ایم این
اس��ت که اکنون یک گزینه در برابر ایران قرار گرفته است.
انه��ا می توانند در مس��یری دیپلماتیک قدم گذاش��ته و به
فعالیت هس��ته ای خود پایان دهند یا با یک جهان متحد و
رئیس جمهوری امریکا (من) رو به رو شوند ،در حالی که بارها
تاکید کرده ام هیچ گزین��ه ای را از روی میز حذف نخواهم
کرد .اختالف نظری که من با فرماندار رامنی دارم این است
نظرسنجی مشترک شبکه خبری «س�ی بیاس» و روزنامه «نیویورک تایمز» پس از
مناظره :حمایت 49درصد رای دهندگان احتمالی در انتخابات پیش رو از اوباما؛ حمایت
46درصد نیز از میت رامنی ،رقیب جمهوریخواه.
اوضاع امریکا در مقایسه با اغاز دوره ریاست جمهوری اوباما:
39درصد معتقدند اوضاع بدتر شده و 36درصد نیز این نظر را رد کرده اند.
نقش طبقه سنی در انتخابات:
افزایش محبوبیت رامنی بین رای دهندگان بیش از 65سال؛
حمایت 53درصد رای دهندگان زن از رئیس جمهوری کنونی.
حمایت 41درصد زنان نیز از رقیب جمهوریخواه.
حمایت 52درصد مردان از نامزد جمهوریخواه.
حمایت 44درصد مردان از اوباما.
که او در کمپین انتخاباتی خود از اقدام نظامی صحبت کرده
ولی من معتقدم که چنین رویکردی باید گزینه اخر باشد نه
گزینه اول.
شیفر :فرماندار رامنی! دو دقیقه.
تهدید می دانم ،ولی در ارتباط با چین باید بگویم این کشور
تهدیدی بالق��وه و در عین حال در ص��ورت رعایت قوانین،
یک شریک بالقوه در جامعه جهانی است .واقعیت این است
که امریکایی ها می بینند که فرصت های شغلی به خارج از
کشور منتقل شده است و تجارت و کارگران در جایگاه واقعی
خود قرار ندارند .به همین دلیل اس��ت که م��ن نیروهایی را
مس��ئول رس��یدگی به تخلف در عرصه تجارت بین الملل
کرده ام .در همین راستا ،مواردی از تخطی از قوانین توسط
چین را گزارش کرده ایم .برای انک��ه در دراز مدت بتوانیم با
چین رقابت کنیم ،باید به حمای��ت از اقتصاد داخلی اهمیت
بیشتری بدهیم .اگر بهترین سیستم اموزشی جهان را مورد
استفاده قرار نداده و به تحقیقات و تکنولوژی که امکان ایجاد
تجارت های بزرگ در امریکا را فراهم می کند ،بودجه تزریق
نکنیم ،این رقابت را به حریف واگذار خواهیم کرد .شیفر:
فرماندار رامنی.
رامن�ی :چین منافع��ی را دنبال می کند که ش��باهت
زیادی به منافع ما دارد .انها خواستار یک جهان باثبات بوده
بین الملل
ش�یفر :مس�اله مهم دیگر افزایش ق�درت چین
و چالش هایی اس�ت که این مس�اله پیش روی
امری�کا ق�رار می دهد .اق�ای رئیس جمه�ور! به
اعتقاد ش�ما بزرگ ترین تهدید برای امنیت ملی
امریکا چیست؟
اوباما :م��ن ش��بکه های تروریس��تی را بزرگ ترین
مثلث شماره 148
رامنی :اول از همه مس��اله ای که رئیس جمهور بیان
کردند را تایی��د می کنم .اگر رئیس جمهوری امریکا ش��وم،
همواره در کنار اس��رائیل خواهیم ایستاد و در صورت حمله،
نه تنها به لحاظ دیپلماتیک و فرهنگی ،بلکه به لحاظ نظامی
نیز از اسرائیل حمایت خواهیم کرد.
مساله دوم اینکه یک ایران هسته ای هرگز برای امریکا
قابل قبول نخواهد بود .ایران هسته ای نه تنها دوستان ما را
تهدید می کند ،بلکه تهدیدی برای امنیت امریکا نیز به شمار
می رود .بسیار مهم است که بدانیم مسئولیت ما در قبال ایران
چیست .باید از طریق راهکارهای دیپلماتیک و مسالمت امیز،
ایران را از دس��تیابی به قابلیت هس��ته ای منع کنیم .اعمال
تحریم های سنگین و سختگیرانه همان رویکردی است که
من پنج سال پیش و در کنفرانس «هرتسلیا» در اسرائیل به
ان اشاره کردم .من در انجا به هفت گام اشاره کردم .اعمال
تحریم های سنگین ،گام نخست است .واضح است که اقدام
نظامی گزینه اخر ب��وده و تنها در صورت��ی در پیش گرفته
می شود که هیچ کدام از راهکارهای دیگر کارساز نباشد.
و با جنگ مخالف هس��تند .اگر انها مسئولیت پذیر باشند ،ما
خواستار همکاری هستیم ،ما نمی خواهیم با انها رقابت کنیم.
اکنون اگر انها بخواهند ما را مورد ارزیابی قرار دهند،
خواهند پرس��ید که اقتص��اد امریکا تا چه حد قوی اس��ت؟
واقعیت این است که ما یک تریلیون دالر به انها و 16تریلیون
دالر دیگر به دیگران بدهکار هستیم .بین امریکا و چین عدم
توازن تجاری گسترده ای وجود دارد و این عدم توازن هر سال
نسبت به سال قبل ،بیشتر شده است.
در هر حال ،من خواس��تار یک رابطه گسترده با چین
هستم ولی این مساله به معنای ان نیست که انها می توانند
به طور غیرقانونی ،فرصت های شغلی ما را بدزدند.
اوباما :خب ،حق با فرماندار رامنی است .شما با مشاغلی
که از امریکا خارج شده اند اشنا هس��تید ،چون خود شما در
شرکت هایی سرمایه گذاری کرده اید که مشاغل را از امریکا
خارج کرده اند و این حق شماست .منظورم این است که این
شیوه کارکرد بازارهای ازاد ماست.
ولی من روی کارگران امریکایی شرط متفاوتی بسته ام.
می دانید ،اگر ما به نصیحت ش��ما ،فرماندار رامنی ،در مورد
صنایع خودروسازی عمل کرده بودیم حاال به جای فروختن
خودرو به چین در حال خرید خودرو از این کش��ور بودیم .ما
قوانین مالیاتی خودمان را تغییر دادیم تا ش��رکت هایی که
خارج از کشور س��وداور هستند در مقایس��ه با شرکت هایی
که اینجا فعالیت می کنند ،مالیات نپردازند و تخمین می زنند
که این موضوع باعث ایجاد 800هزار ش��غل ش��ده است.
مشکل اینجاست که اگر به توصیه شما عمل می کردیم این
شرکت ها دیگر اینجا نبودند ،بلکه در جایی مثل چین فعالیت
می کردند .و اگر ما در اموزش و پرورش و تحقیقات بنیادی
سرمایه گذاری نکنیم ،ان وقت برتری خودمان در چیزهایی
مانند فناوری انرژی پاک را از دس��ت می دهیم ،چون اینها
چیزهایی نیس��تند که بخش خصوصی حاال ی��ا هیچ زمان
دیگری با سرعت مطلوب در ان فعالیت کند.
در حال حاضر و باتوجه به اقداماتی که ما در مورد چین
انجام داده ایم ،صادرات ما از زمان ش��روع ریاست جمهوری
من دو برابر ش��ده و در واقع وضعیت ارزی در سودمندترین
وضعیت برای صادرکنندگان امریکایی از سال 1993به بعد
است .ما قطعا ناچاریم رو به جلو حرکت کنیم و به همین دلیل
است که قصد داریم این فشار را حفظ کنیم.
و در مورد نیروهای نظامی ما و چین باید بگویم بخشی
از دلیل اینکه ما توانستیم پس از پایان جنگ در عراق و خروج
از افغانستان نقش محوری خود در منطقه اسیاـ اقیانوس ارام
را حفظ کنیم ،دقیقا همین موضوع است؛ زیرا این منطقه در
اینده شاهد رشد عظیمی خواهد بود.
و من معتقدم که چین می تواند ش��ریک ما باشد ،ولی
می خواهیم یک پیغام بسیار روشن هم برای انها بفرستیم که
امریکا قدرت منطقه اقیانوس ارام است؛ که ما همچنان در
انجا حضور خواهیم داشت .ما با کشورهای منطقه همکاری
می کنیم تا مطمئن باشیم برای مثال ،کشتی ها به سالمت از
این منطقه عبور می کنند که تجارت ادامه پیدا می کند و ما در
حال سازماندهی روابط تجاری با دیگر کشورها غیر از چین
هستیم تا فشار بیشتری به این کشور برای رساندن خود به
سطح استانداردهای بین المللی وارد شود.
این نوعی از رهبری است که ما در منطقه نشان داده ایم
و به ان ادامه خواهیم داد.
رامنی :م��ن فقط می خواه��م دوباره به یک��ی از این
نکته ها جواب بدهم .حمله به من که چرا درباره یک برنامه
برای افزایش فعالیت های تجاری و ایجاد مشاغل بیشتر در
امریکا صحبت نمی کنم .ولی اقای رئیس جمهور به صنعت
خودروسازی اشاره کردند و اینکه من به نوعی طرفدار خروج
مشاغل از امریکا هستم .این مساله به هیچ عنوان حقیقت
ندارد.
من یک پس��ر دیترویتی هس��تم .در دیترویت به دنیا
امده ام .پدرم رئیس یک ش��رکت خودروس��ازی بود و من
هیچ وق��ت کاری نخواهم کرد که به صنعت خودروس��ازی
امری��کا صدمه بزن��د .برنامه م��ن برای کم��ک به صنعت
خودروسازی برای ایستادن روی پای خودش این نیست که
به محض شروع مشکل شروع به نوشتن چک و تزریق پول
به این صنعت بکنیم .این جرج بوش بود که اولین چک ها را
نوش��ت .من با این کار مخالفم .من گفتم این شرکت ها باید
یک ورشکستگی مدیریت شده را پشت سر بگذارند و در این
فرایند ،می توانند از کمک های دولت و تضامین دولتی بهره
بگیرند ،ولی معتقدم انها باید این ورشکس��تگی را پشت سر
بگذارند تا بتوانند از شر هزینه های اضافی و بار بدهی که به
وجود اورده اند خالص شوند و خوشبختانه...
اوبام�ا :فرماندار رامنی! این چیزی نیس��ت که ش��ما
گفتید .ش��ما نگفتید که کمک ه��ای دولت��ی در اختیار انها
می گذارید.
رامنی :من گفتم که م��ا تضامین ارائه می دهیم و این
چیزی بود که می توانست به این شرکت ها امکان پشت سر
گذاشتن ورشکس��تگی و بیرون امدن از ان را بدهد .تحت
هیچ شرایطی من غیر از کمک به این صنعت برای روی پای
خود ایستادن ،کاری نمی کنم و این ایده که مطرح شده ،من
این صنعت را منحل می کنم ،مسلما نه.
اوباما :اجازه بدهید صحبت های ضبط ش��ده را نگاه
کنیم.
رامنی :این اوج حماقت است.
اوباما :اجازه بدهید.
رامن�ی :من هرگز نگفت��م که این صنع��ت را منحل
می کنم.
49
بین الملل
اوباما :فرماندار! ،مردم در دیترویت فراموش نمی کنند.
رامنی :و به همین دلیل است که من به نوعی تعهد به
اطمینان از توانایی رقابت و موفقیت صنایع ما در این کشور
دارم .ما در این کشور می توانیم ...می توانیم با موفقیت با هر
کسی در دنیا رقابت کنیم و همین قصد را هم داریم .هرچند
ما می خواهیم رئیس جمهوری داشته باشیم که فکر نکند به
نوعی س��رمایه گذاری دولت ـ در شرکت هایی مانند تسال و
فیس��کر ـ به تولید خودروهایی با بات��ری الکتریکی منتهی
می شود .اقای رئیس جمهور! اسم این تحقیقات نیست .اینها
سرمایه گذاری دولت در شرکت هاس��ت .سرمایه گذاری در
سولیندرا .این یک شرکت است ،این اسمش تحقیقات بنیادی
نیست .من مش��کلی با س��رمایه گذاری در تحقیقات ندارم.
تحقیقات فوق العاده اس��ت .تامین بودجه برای دانشگاه ها
و مراکز تحقیقاتی فوق العاده اس��ت .ولی سرمایه گذاری در
ش��رکت ها؟ مطلقا نه! من می خواهم مطمئن ش��وم که ما
امریکا را رقابتی ت��ر می کنیم و اینکه اقدام��ات ما امریکا را
به جذابترین جای دنیا برای رش��د کارافرینان ،مخترعان و
تاجران تبدیل می کند .ولی سرمایه گذاری شما در شرکت ها
به این هدف نمی رسد .در واقع این کار باعث می شود احتمال
امدن انها به اینجا کمرنگ تر شود.
اوباما :فرماندار؟
رامنی :چون اگر ش��ما طرف یک ش��رکت را بگیرید
ان وقت سرمایه گذاری بخش خصوصی را از دست می دهیم.
اوباما :ببینید م��ن فکر می کنم هرکس��ی ان بیرون
می تواند متن صحبت ها را بررسی کند .فرماندار رامنی! شما
مدام سعی می کنید تاریخ را اینجا تحریف کنید .شما به طور
کامال واضح گفتید که حتی اگر ش��رکت های خودروسازی
دچار ورشکستگی می شدند کمک دولتی در اختیار انها قرار
نمی دادید .گفتید که انها می توانس��تند از بخش خصوصی
کمک بگیرند .این اتفاق نمی افتاد و انها دچار...
رامن�ی :اش��تباه می کنی��د .اش��تباه می کنی��د
اقای رئیس جمهور .البته حق با شماس��ت ،مردم می توانند
متن صحبت ها را بررسی کنند.
اوبام�ا :نه من اش��تباه نمی کنم .م��ردم مطمئنا متن
صحبت ها را نگاه می کنند .ولی مهم تر از همه ،درست است
که ما برای رقابتی ش��دن ناچاریم همین حاال تصمیم های
هوش��مندانه ای بگیریم ول��ی کم کردن بودج��ه اموزش و
پرورش یک تصمیم هوشمندانه نیست و به رقابت ما با چین
کمکی نخواهد کرد .کاهش س��رمایه گذاری در بخش های
تحقیقات و فناوری هم تصمیمی هوشمندانه نیست .وخیم تر
کردن وضعیت کس��ری بودجه با اضافه ک��ردن هفت هزار
میلیارد دالر به ان با افزایش هزینه ه��ای نظامی و کاهش
مالیات حتی قبل از انکه بتوانیم از پ��س بدهی هایی که در
حال حاضر داریم براییم چیزی نیست که ما را رقابتی تر کند.
اینها تصمیم هایی هستند که مردم امریکا در حال حاضر با
ان مواجه هس��تند .داش��تن یک قانون مالیاتی که به جای
معافیت مالیاتی به شرکت هایی که در امریکا سرمایه گذاری
می کنند به شرکت هایی که در خارج از امریکا اشتغال زایی
می کنند معافیت اعطا کند ،باعث رقابتی تر شدن ما نخواهد
شد و موضوعی که من درباره اش هیچ شکی ندارم این است
که بعد از یک دهه که ما ش��اهد خارج ش��دن فرصت های
شغلی از امریکا بوده ایم و هیچ کس از کارگران و شرکت های
امریکایی پش��تیبانی نکرده ،حاال داریم به پیش��رفت هایی
واقعی در این زمینه می رسیم .نمی توانیم به عقب برگردیم و
همان سیاست هایی را اتخاذ کنیم که در وهله اول ما را به این
دردسر انداخته است و به همین دلیل است که باید رو به جلو
حرکت کنیم نه رو به عقب.
رامنی :من به هیچ عنوان مخالفتی با حرکت رو به جلو
ندارم .ولی مطمئنا نمی خواهم به سیاس��ت های چهارسال
گذشته برگردم .در چهارسال گذشته و دوره ریاست جمهوری
شما شاهد بودیم که درامد خانواده های طبقه متوسط هرسال
مثلث شماره 148
50
کم ش��ده و حاال به 4300دالر رس��یده اس��ت 23 .میلیون
امریکایی همچنان بیکار هستند .وقتی شما وارد کاخ سفید
شدید 32میلیون نفر از کوپن های غذا استفاده می کردند و
حاال این عدد به 47میلیون نفر رسیده است.
در ابتدای دوره ریاست جمهوری شما بدهی دولت کمی
بیش از 10هزار میلیارد دالر بود و حاال دولت 16هزار میلیارد
دالر بدهی دارد .این سیاس��ت ها نتیجه نداشته است .طبق
گفته شما نرخ بیکاری ما االن باید 5/4درصد باشد .ولی ما
برای رسیدن به این درصد باید 9میلیون شغل دیگر ایجاد
کنیم .من بعضی از این مردم را دیده ام .من انها را در اپلتون و
ویسکانسن دیده ام .زن جوانی را در فیالدلفیا دیدم که تازه از
دانشگاه فارغ التحصیل شده بود و نمی توانست کار پیدا کند.
این برای کشوری به رفاه و شکوفایی ما یک تراژدی است که
این چهارسال گذشته به مردم این همه سخت گذشته است.
به همین دلیل تبدیل دوباره امریکا ب��ه جذابترین نقطه در
جهان برای شروع تجارت و کسب و کار ،برای ایجاد اشتغال،
برای رش��د اقتصاد بسیار حیاتی اس��ت و این اتفاقی نیست
که فقط با اس��تخدام معلم ها رخ بدهد .ببینید .من معلم ها را
دوست دارم و خوشحال خواهم ش��د که ایالت ها و جوامعی
داشته باشیم که تمایل به استخدام معلم داشته باشند .واقعا
خوشحال می شوم .ولی دوست ندارم دولت فدرال نفوذ خود
را در مدارس روز به روز بیش��تر کند .اج��ازه بدهید ایالت ها
و مناطق خودش��ان تصمیم بگیرند .من یک فرماندار بودم
و دولت فدرال معلم های ما را اس��تخدام نمی کرد .ولی من
معلم ها را دوست دارم و می خواهم بخش خصوصی را توسعه
بدهم و می دانم چطور این کار را بکنم.
شیفر :فکر می کنم ما همه معلم ها را دوست داریم
(خنده) .اقایان! بابت این بحث و مناظره پرشور
تش�کر می کنم .زمان ای�ن مناظره تمام ش�ده و
نوبت صحبت های پایانی است .اول شما بفرمایید
اقای رئیس جمهور.
اوباما :خ��ب .از فرماندار رامنی و همینطور دانش��گاه
لین تش��کر می کنم .می دانید ،شما این س��ه مناظره ،ماه ها
مبارزات انتخاباتی و تعداد بسیار زیادی تبلیغات تلویزیونی را
شنیده اید و حاال باید انتخاب کنید .در چهارسال گذشته ،ما
پیشرفت های قابل توجهی در مسیر خروج از سیاست هایی
داشته ایم که دو جنگ طوالنی مدت ،کسری بودجه تاریخی
و بدترین بحران اقتصادی از زمان رک��ود بزرگ را برایمان
به ارمغان اورده ان��د و حاال فرماندار رامن��ی می خواهد ما را
به همان سیاس��ت ها برگرداند؛ یک سیاست خارجی اشتباه
و بی پروا؛ سیاس��ت های اقتص��ادی که باعث اش��تغالزایی
نمی شوند و کس��ری بودجه ما را کاهش نمی دهد .ولی من
چشم انداز متفاوتی برای امریکا در ذهن دارم .می خواهم که
ما توانایی های خود را توسعه بدهیم و برنامه های پیشنهادی
من براساس اطمینان از بازگرداندن مشاغل تولیدی به داخل
کشور با اس��تفاده از اعطای پاداش به ش��رکت ها و مشاغل
کوچکی است که در امریکا سرمایه گذاری می کنند و نه خارج
از ان .می خواهم مطمئن شوم که بهترین نظام اموزشی در
جهان را داشته باشیم و نیروهای خود را برای مشاغل اینده
اموزش بدهیم.
می خواهم که ان��رژی خودمان را با گس��ترش نفت و
گاز طبیعی کنترل کنیم ولی از منابع انرژی اینده هم غافل
نشویم .بله ،می خواهم کسری بودجه را با حذف هزینه های
غیرضروری کاهش بدهم ،ولی خواس��تار مشارکت بیشتر
طبقه مرفه هم هستم تا بتوانیم در چیزهایی مانند تحقیقات
و فناوری که کلید اقتصاد قرن بیستم هستند سرمایه گذاری
کنیم.
به عنوان فرمانده کل قوا ،همچنان از قویترین ارتش
جهان حمایت خواهم کرد ،به نیروهایمان ایمان داش��ته و
انهایی را که به ما صدمه بزنند بی پاس��خ نخواهم گذاشت.
ولی بعد از یک دهه جنگ ،فکر می کنم همه ما قبول داریم
که اینجا داخل کش��ور کارهایی برای انج��ام دادن داریم،
بازس��ازی جاده هایمان ،پل ها و به ویژه مراقبت از جانبازان
و کهنه سربازانی که خود را برای ازادی ما قربانی کرده اند.
ما روزهای سختی را پشت سر گذاشته ایم ولی همیشه
به دلیل منش و همبستگی مان دوباره قد راست کرده ایم و
اگر این افتخار را داشته باش��م که یک دوره چهارساله دیگر
رئیس جمهور شما باشم ،قول می دهم که همواره حرف های
شما را خواهم ش��نید ،برای خانواده های شما مبارزه خواهم
کرد و هر روز تالش خواهم کرد تا امریکا همچنان بزرگترین
کشور روی زمین باشد .متشکرم.
رامنی :با تشکر از باب ،اقای رئیس جمهور و کسانی که
در دانشگاه لین هستند .من در مورد اینده خوشبینم و نسبت
به چش��م انداز ما به عنوان یک ملت ،هیجان زده .می خواهم
ارامش و صلح را ببینم .می خواهم شاهد ارامش روزافزون
در این کشور باشم .این هدف ماست .ما این فرصت را داریم
که یک رهبری واقعی داشته باشیم .امریکا می تواند این نوع
رهبری را داشته باش��د و به ترویج اصول صلح ادامه بدهد.
اصولی که جهان را تبدیل به جای��ی امن تر کرده و به مردم
این کشور اعتماد بیشتری در مورد امنیت اینده انها خواهد
بخشید.
من می خواهم مطمئن شوم که ما این اقتصاد را بهبود
می بخشیم و برای این دو راه کامال متفاوت پیش روی این
کشور اس��ت؛ یکی راهی اس��ت که اقای اوباما پیش روی
ما قرار می دهد و چهارس��ال دیگر به 20هزار میلیارد دالر
بدهی و تبدیل ش��دن به یک یونان دیگر خواهد رسید .در
حالی که من راهی را برمی گزینم که به یک بودجه متعادل
می رس��د .راه رئیس جمهور به معنای ادام��ه کاهش درامد
خانواده هاست .من می خواهم مطمئن شوم درامد خانواده ها
افزایش می یابد .راه رئیس جمهور ب��ه معنی 20میلیون نفر
بیکار و در جست وجوی یک شغل خوب است .من 12میلیون
ش��غل جدید ایجاد خواهم کرد .می خواهم مطمئن ش��وم
که مردم دیگر نیازی ب��ه کوپن های غذا نخواهند داش��ت
نه با ح��ذف این برنامه بلک��ه با ایجاد مش��اغل خوب برای
انها .امریکا برمی گردد و ب��رای اینکه این اتف��اق بیفتد ما
باید رئیس جمهوری داشته باشیم که بتواند با همه جناح ها
کار کند .من در ایالتی بودم که 87درص��د قانونگذاران ان
دموکرات بودند و یاد گرفتم که چطور ب��ا افراد جناح مقابل
کنار بیایم .این کاری اس��ت که ما باید در واش��نگتن انجام
بدهیم .واشنگتن از هم پاشیده اس��ت .من می دانم ما برای
برگرداندن این کش��ور چه باید بکنیم و ب��ا دموکرات های
خ��وب و جمهوریخواهان خوب برای ای��ن هدف همکاری
خواهیم کرد.
به لطف زحمت ها و تالش های نسل های گذشته این
سعادت را داشته ایم که کشوری ازاد و شکوفا داشته باشیم.
انها مشعل دار جهان بودند؛ مش��عل ازادی و امید و فرصت.
حاال نوبت ماس��ت که این مشعل را به دس��ت بگیریم .من
مطمئنم که می توانیم .ما به رهبری توانمند نیاز داریم .و من،
با حمایت شما ،دوست دارم که این رهبر ،من باشم .در کنار
شما تالش خواهم کرد و شما را به صورتی شفاف و صادقانه
رهبری خواهم کرد .رای خود را به من بدهید.
دوست دارم رئیس جمهور اینده ایاالت متحده باشم تا
به این ملت بزرگ خدمت کرده و از ان حمایت کنم و مطمئن
شوم که با کمک یکدیگر امریکا همچنان امید زمین باقی
خواهد ماند .از همه تشکر می کنم.
شیفر :اقایان! از همه شما تشکر می کنم .به پایان
مناظره های امسال رسیدیم .همین جا از دانشگاه
لین و دانشجویان ان تشکر می کنم .همچنان که
همیش�ه در پایان این مناظره ها ،جمل�ه مادرم را
می گویم ک�ه می گفت« :رای بدهید تا احس�اس
بزرگی و قدرت کنیدg ».
منبع :روزنامه واشنگتن پست
بین الملل
ابتکار دیپلماتیک یا خبرسازی ژورنالیستی
برگ اخر اوباما؟
چرا امریکایی ها از مذاکره با ایران
سخنمی گویند
بین الملل
مثلث شماره 148
51
برگ اخر اوباما؟
چرا امریکایی ها از مذاکره با ایران سخن می گویند
1
بین الملل
این روزها بحث انتخابات در امریکا با برنامه هسته ای
ایران گره خورده است؛ تا حدی که مناظره اخر میان «باراک
اوباما» ،رئیس جمهوری فعلی کاخ س��فید و کاندیدای حزب
دموکرات با میت رامنی ،کاندیدای جمهوریخواهان به طور
عمده به این مساله اختصاص داشت .البته اصل ماجرا خبری
بود که روزنامه نیویورک تایمز هفته گذشته منتشر کرد؛ این
روزنامه در گزارشی مدعی شد ایران و امریکا در حال رایزنی
برای گفت وگوهای دو جانبه هستند .در این گزارش «هلن
کوپر» و «مارک لندلر» ،از قول مقامهای رسمی امریکایی
مدعی شده اند که مقام های ایران و امریکا به طور محرمانه
توافق کرده اند تا در نشس��تی رودررو به طور دوجانبه درباره
برنامه هسته ای ایران مذاکره کنند .نیویورک تایمز ادعا کرد
ایران درخواست کننده این دیدار بوده اما تاکید داشته این دیدار
تا قبل از 16ابان ( 6نوامبر) که روز انتخابات ریاست جمهوری
در امریکاست ،برگزار می ش��ود .نیویورک تایمز نوشته است
توافق درباره این دیدار انجام شده ولی معلوم نیست رهبری در
ایران ان را به طور نهایی تایید کرده باشد .در عین حال مقامات
امریکایی می گویند که وزارت خارجه ،کاخ سفید و پنتاگون در
حال مرور و بازبینی سیاست های خود در مذاکرات هسته ای
با ایران هس��تند .یکی از موارد جدیدی که دولت امریکا در
حال بررس��ی ان اس��ت ،گزینه محدود کردن غنی س��ازی
اورانیوم در ایران در عوض برداشتن بخشی از تحریم هاست.
نیویورک تایمز همچنین در این گ��زارش خود خبر می دهد
صهیونیست ها نس��بت به ابتکارات دیپلماتیک جدید اظهار
بی اطالعی کرده اند .روز شنبه گذشته سفیر رژیم صهیونیستی
گفته که دولت امریکا ،اس��رائیل را از این ابتکار دیپلماتیک
خود مطلع نکرده است .با این وجود ما تصور می کنیم امریکا
نباید با ارائه پیش��نهاد گفت وگوهای مستقیم به ایران امتیاز
دهد .به گفته س��فیر رژیم صهیونیس��تی در امریکا اسرائیل
همچنان بر تحریم های شدیدتر و گزینه های محتمل دیگر
پای می فشارد .به نوشته نیویورک تایمز در درون دولت اوباما
مباحثات فشرده ای در جریان است که امریکا باید غنی سازی
اورانیوم در ایران را در چه س��طح و ان��دازه ای بپذیرد .در این
مباحثات وزیر خارج��ه امریکا ،دو تن از معاون��ان او و برخی
مقامات کلیدی کاخ سفید ،شامل مشاور امنیت ملی و دو تن از
مقامات ارشد نظامی حضور دارند.
این خبر ،تقریبا بالفاصله پس از انتش��ار هم در تهران
و هم در واش��نگتن تکذیب ش��د؛ در تهران ،برخ��ی منابع
دیپلماتیک گفتند که این گزارش «یک خبرسازی محض»
اس��ت و چنین توافقی مطلقا انجام نشده است .در واشنگتن
ی ویتور» ،سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید،
نیز «تام
به این گزارش واکنش نشان داد.
ویتور گفت« :خبر مذاکرات مس��تقیم ایران و امریکا
یا برگ��زاری هرگونه نشس��ت دوجانبه پی��ش از انتخابات
ریاس��ت جمهوری امری��کا واقعیت ندارد ».نکت��ه جالب در
گفته های ویتور این بود که وی اعالم کرد« :ما به همکاری
با گروه 5+1برای پیدا کردن ی��ک راه حل دیپلماتیک ادامه
خواهیم داد و از ابتدا نی��ز گفته ایم که ب��رای مذاکره درباره
یک طرح دوجانبه اماده ایم» .این مس��اله از چند زاویه قابل
بررسی است؛ نخست قرابت زمانی افشای این مساله و سپس
تکذیب ان با انتخابات امریکا ،س��پس بحث اعالم امادگی
ضمنی ایاالت متحده برای گفت وگوه��ای دوجانبه با ایران
و در نهایت نیز موضع گیری جمهوری اسالمی ایران نسبت
به این موضوع .در رابطه با نزدیک ش��دن به ششم نوامبر و
تاریخ برگ��زاری انتخابات در ایاالت متح��ده ،یک تحلیلگر
مثلث شماره 148
52
سیاسی پیش بینی کرده است کاخ سفید تا پیش از انتخابات
شش��م نوامبر خبر غافلگیرکننده توافق با ایران بر سر برنامه
هسته ای این کش��ور را اعالم می کند .دیک موریس مدعی
شد« :توافق میان کاخ سفید و ایران برای کاهش تحریم ها
در عوض دریافت امتیازهایی در مورد برنامه هس��ته ای این
کشور در حال حصول است ».به نوش��ته این گزارش ،اعالم
چنین توافقی پی��ش از انتخابات ریاس��ت جمهوری امریکا،
نشان دهنده یک پیروزی بزرگ در سیاس��ت خارجی برای
اوباماست که تحت فشار شدید رژیم صهیونیستی برای اعالم
موضعی سخت تر علیه برنامه های هسته ای ایران قرار دارد.
این تحلیلگر سیاسی گفت ممکن است ایرانی ها باراک اوباما
را برای چهار سال دیگر در مسند ریاست جمهوری امریکا بر
ی ترجیح دهند .اگر اوبام��ا بتواند پیش از برگزاری
میت رامن
انتخابات ،پیرامون برنامه هسته ای ایران اقدامی انجام دهد
واقعا به مثابه حضور مجدد وی در کاخ سفید خواهد بود .زیرا
ی در حل پرونده هسته ای ایران به معضلی برای
اکنون ناکام
دولت دموکرات تبدیل شده است ،البته در این میان واکنش
مقامات جمهوری اسالمی ایران در صورت تمایل امریکا به
گفت وگوهای دوجانبه نیز اهمیت دارد .اگ��ر ایران نخواهد
گفت وگوها پی��ش رود قطعا امریکا به تنهای��ی راه به جایی
نخواهد برد .اما فرضیه های دیگری نیز در رابطه با این مقاله
و تکذیب ان وجود دارد .برخی معتقدند ایاالت متحده امریکا
با این اقدام در پی ان است که به مردم ایران اینگونه القا کند
که دولت جمهوری اسالمی ایران در پی فشارهای وارد امده
از طرف غرب به دنبال مذاکرات مخفی با امریکا رفته است .در
حقیقت اگر این فرضیه صحت داشته باشد می توان گفت که
امریکا می خواهد نوعی جنگ روانی در افکار عمومی ایرانیان
ایجاد کند .اما ارزیابی دیگر از این اقدام امریکا این است که
این کشور می خواس��ته به گونه ای واکنش ایران را نسبت به
گفت وگوهای دو جانبه دریابد ،به همین خاطر در ابتدا این خبر
را منتشر و سپس رد کردند .به نظرمی رسد برای امریکایی ها
بسیار مهم است که بدانند اگر یک پیشنهاد مذاکره مستقیم
به ایران ارائه کنن��د ایران چگونه با ان برخ��ورد خواهد کرد
و خبرس��ازی نیویورک تایمز هم با همین هدف انجام شده
اس��ت .ایران تاکنون و در تمام دوره ه��ای مذاکرات با ،5+1
پیش��نهادهای پی در پی امریکا برای مذاکره مس��تقیم را رد
کرده است .استدالل ایران همواره این بوده که باید در موضع
امریکا درون گروه ،5+1تغییری ببین��د تا ان وقت موضوع
مذاکره دو جانبه قابل بررسی باش��د .البته شاید امریکا برای
اینکه به هدفش نایل شود ،تغییراتی نیز در موضعش نسبت
به برنامه هس��ته ای ایران ایجاد کند ،اما تمام این احتماالت
به موضع ایران بس��تگی دارد .در این میان واکنش مقامات
سیاسی دیگر دولت ها و کشورها به این خبر نیز جالب توجه
بود« .اویگدور لیبرمن» ،وزیرخارجه رژیم صهیونیستی ،در
واکنش به ش��ایعه توافق ایران و امریکا برای مذاکره ،گفت
که امیدوار است این اتفاق رخ ندهد .وی که با رادیو اسرائیل
مصاحبه می کرد ،مدعی شد در صورت انجام چنین مذاکراتی
ایران به دنبال گمراه کردن غرب خواهد بود .لیبرمن در این
مصاحبه گفت« :دوست دارم تکذیبیه کاخ سفید را باور کنم.
و فکر می کنم انها از گذشته درس گرفته باشند ».اما رئیس
سابق دستگاه اطالعاتی امنیتی رژیم صهیونیستی (موساد)
در موضعی متفاوت ،بر ادامه گفت وگوها با ایران تاکید کرد.
«افرای م هالووی» ،رئیس س��ابق موساد در گفت وگو با رادیو
رژیم صهیونیستی با اشاره به مطرح ش��دن موضوع مذاکره
ایران و امریکا بر سر موضوع هسته ای ایران گفت« :اکنون
ضرورت گفت وگ��و بین ای��ران و امریکا بی��ش از هر زمان
دیگری احساس می ش��ود .در اخرین مناظره میان رامنی و
اوباما نیز به طور مفصل به مساله هسته ای ایران پرداخته شد.
درحالی که باراک اوباما در پاسخ به سوال مجری ،تروریسم را
بزرگترین چالش اینده امریکا دانست ،میت رامنی گفت که
به نظر او «ایران اتمی» بزرگترین مساله امریکاست .باراک
اوباما در مناظره دوشنبه شب گذشته گزارش نیویورک تایمز را
نادرست خواند .میت رامنی نیز باراک اوباما را متهم کرد که در
مقابل ایران ضعیف عمل کرده است و از جمله به تالش دولت
اوباما برای مذاکره با ایران اش��اره کرد؛ رویکردی که اوباما
نادرست خواند .با این تفاسیر پرونده هسته ای ایران وارد مرحله
جدیدی شده است؛ به هر روی اقدام نیویورک تایمز در انتشار
این گزارش و تکذیب ان و س��پس تاکید ضمنی سخنگوی
ش��ورای امنیت ملی کاخ س��فید بر گفت وگوهای دوجانبه
با ایران ،مس��ائل جدیدی هس��تند که در اس��تانه انتخابات
ریاست جمهوری امریکا نمی توانند بدون مفهوم باشند.
ظاهرا انتش��ار اخبار پیرامون مذاکرات دوجانبه ایران و
امریکا تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایاالت متحده
ادامه خواهد داشت .هفته گذش��ته و پس از انتشار و تکذیب
مقال��ه نیویورک تایم��ز ،س��خنگوی کاخ س��فید از امادگی
رئیسجمهور این کش��ور ب��رای مذاک��ره با ای��ران درباره
برنامه هس��تهای تهران خبر داد« .جی کارنی» ،سخنگوی
کاخ س��فید ،گفت که «باراک اوبام��ا» رئیسجمهور امریکا
اماده اس��ت تا گفت وگوهایی دوجانبه با ایران درباره برنامه
هسته ای اش داشته باشد؛ اما تاکید کرد امریکا هنوز هیچ گونه
مذاکره ای را برنامه ریزی نکرده است .وی در جمع خبرنگاران
به این موضوع اش��اره کرد که اماده انجام مذاکرات دوطرفه
ی در این باره نکرده و هنوز هیچ
هس��تیم اما هیچ برنامه ریز
توافقی با ایران برای انجام این مذاکرات نداشته ایمg .
فرشته نجات
محافظه کاران
ابراهیم متقی /استاد دانشگاه تهران
2
بین الملل
-1کارت ایران در رقابت های انتخاباتی امریکا
درباره اینده روابط ایران و امریکا رویکردهای متناقضی
ارائه شده اس��ت .هم اکنون در بسیاری از سایت های خبری
این سوال مطرح شده که انتخابات ریاست جمهوری امریکا
چه تاثیری در سرنوشت روابط ایاالت متحده با ایران ایجاد
خواهد کرد؟ واقعیت ان اس��ت که تصمیم گیری در ساختار
سیاس��ی و امنیتی امریکا ماهیت نظام یافت��ه دارد .تغییر در
کابینه تاثیر بسیار محدودی بر جهت گیری و راهبرد سیاست
خارجی ایاالت متحده به جا می گذارد.
بس��یاری از نظریه پردازان رواب��ط بین الملل در تبیین
موضوع��ات مربوط به الگ��وی تصمیم گیری در سیاس��ت
خارجی کشورها این موضوع را مورد توجه قرار می دهند که
هرگونه تغییر در کابینه و گروه های اجرایی در امریکا ،تاثیر
محدودی بر فرایندهای سیاس��ت خارجی این کشور به جا
می گذارد .براساس چنین نگرش��ی ،انتخابات نوامبر 2012
تاثیر محدودی بر الگوی رفتار سیاس��ت خارجی امریکا در
برخورد با ایران به جا خواهد گذاشت.
اگرچه میت رامنی همواره تالش داش��ته تا از ادبیات
رادیکال در برخورد با ایران استفاده کند ،اما واقعیت ان است
که ش��عارهای انتخاباتی منجر به هیجان سیاسی در جامعه
امریکا می شود .تصمیم گیری راهبردی در سیاست خارجی
امریکا بیش از انکه مربوط به جابه جایی کارگزاران اجرایی
باش��د ،تابعی از ضرورت های س��اختاری در نظام سیاسی
محس��وب می ش��ود .واقعیت های کنش سیاست خارجی
امریکا نش��ان می دهد که رئیس جمهور تح��ت تاثیر افکار
عمومی ،رسانه های جمعی ،حوزه های کارشناسی و همچنین
رویکردهای حاکم بر امنیت ملی در ایاالت متحده قرار دارد.
گرایشات حزبی تاثیر چندانی بر روندهای سیاست خارجی
امریکا به جا نمی گذارد.
اگر باراک اوباما در انتخابات نوامبر 2012به پیروزی
برس��د ،به معنای ان اس��ت که جامعه امریکا از سیاس��ت
اقتصادی و راهبردی نامبرده حمایت به عمل اورده اس��ت.
حمایت گ��روه ایپک از باراک اوباما براس��اس س��نت های
سیاس��ی و حزبی انجام می گیرد .گروه های اسرائیل محور
عموما تمایل بیشتری به کاندیدای حزب دموکرات در امریکا
نشان می دهند .برنامه اقتصادی باراک اوباما در حوزه تامین
اجتماعی و خدمات درمانی ،موقعیت وی را بین شهروندان
امریکایی و مجموعه هایی که دارای رویکرد مبتنی بر توازن
اقتصادی است ،ارتقا داده است.
برنامه ه��ای اجرای��ی و عملیاتی اوباما ب��رای خروج
نیروه��ای مس��لح از ع��راق و برنامه ری��زی ب��رای خروج
نیروهای مسلح از افغانستان تا س��ال 2014نشان می دهد
مطلوبیت های اجرای��ی در ارتباط با سیاس��ت امنیتی اوباما
تاثیر خود را بر افکار عمومی به جا گذاش��ته است .در دوران
ریاس��ت جمهوری باراک اوباما بیشترین فشارهای سیاسی
و امنیتی علیه ایران اعمال ش��ده اس��ت .از جمله این گونه
فش��ارها و محدودیت ها می توان به رویکردی اشاره داشت
که معطوف به انجام اقدامات کم شدت علیه ایران بوده است.
سیاست امنیتی امریکا در برخورد با ایران هزینه های
بسیار محدودی را برای دولت امریکا داشته است .در حالی که
هزینه ه��ای اجتماعی ،اقتصادی و امنیت��ی چنین اقداماتی
برای جمهوری اسالمی ایران قابل تامل بوده است .باراک
اوباما همواره از ادبیات دیپلماتیک بهره گرفته ،اما سیاست
فشار پردامنه بخشی از ضرورت امنیتی تیم سیاست خارجی
ایاالت متحده در برخورد با ایران بوده است .ادامه مذاکرات
ایران و گروه 5+1را می توان بخشی از سیاست اجبار دانست.
بخش قابل توجهی از سیاس��ت امنیتی ب��اراک اوباما
معطوف به طراحی جنگ س��ایبری علیه ایران بوده است.
انچه در ایران به عنوان جنگ نرم از ان یاد می شود ،انعکاس
اقدامات وزارت دفاع ایاالت متحده در کاربرد ویروس های
تخریب کننده است که بخش��ی از جنگ سایبری محسوب
می شود .اگر باراک اوباما بار دیگر به ریاست جمهوری امریکا
-2واقعیت ه�ای تحلیلی از مقاله مذاک�ره دو جانبه
ایران ـ امریکا
این مقاله قبل از اخرین مرحله مناظره های انتخاباتی
باراک اوباما و میت رامنی منتشر شد .میت رامنی تالش دارد
تا نش��ان دهد باراک اوباما همواره از سیاس��ت مصالحه در
برخورد با ایران بهره می گیرد .در فرهنگ سیاس��ی امریکا،
مصالحه به مفهوم فق��دان ابتکار عملیاتی ب��رای مقابله با
بازیگری است که در افکار عمومی و ادبیات سیاسی امریکا به
عنوان تهدید شناسایی شده است .بنابراین مناظره دو کاندیدا
در شرایطی انجام پذیرفت که زمینه های روانی اولیه در قالب
مقاله روزنامه نیویورک تایمز شکل گرفته بود.
باراک اوباما در مناظره انتخاباتی خود ،بیانیه کاخ سفید
در ارتباط با تکذی��ب چنین خبری را تکرار ک��رد .اگرچه در
بیانیه کاخ س��فید این موضوع مطرح ش��ده بود که امریکا
همواره از ت��داوم مذاکرات برای حل اختالفات هس��ته ای
خود با ایران حمای��ت به عمل می اورد ،اما ب��اراک اوباما در
اخرین دور مناظره تبلیغاتی مرب��وط به کاندیدای انتخابات
ریاست جمهوری امریکا این موضوع را مورد تاکید قرار داد
که مذاکرات دو جانبه در روابط دو کشور حتی در دوران بعد
از انتخابات وجود نخواهد داشت.
این امر نش��ان می دهد که ب��اراک اوبام��ا از الگوی
چندجانبه گرایی در ارتباط با ح��ل اختالفات امریکا ـ ایران
در ارتباط با فعالیت های هسته ای حمایت به عمل می اورد.
چندجانبه گرایی راهبردی را می توان بخش��ی از سیاس��ت
امنیتی امریکا در برخورد با فعالیت هسته ای ایران دانست.
اخرین مناظره انتخاباتی در رقابت های ریاس��ت جمهوری
امریکا در شرایطی برگزار شد که دو کاندیدا در افکار عمومی
ایاالت متح��ده از جایگاه نس��بتا برابری برخ��وردار بودند.
باراک اوباما تالش داشت تا موقعیت خود را از طریق کاربرد
مفاهیمی همانند امنی��ت ،چند جانبه گرای��ی و نهادگرایی
پیگیری نماید .در حالیکه میت رامنی تالش داشت تا نقش
ابزارهای نظامی در دیپلماس��ی را برجسته سازد .به عبارت
دیگر میت رامنی تالش داشت تا از این موضوع استفاده نماید
مثلث شماره 148
روزنام��ه نیویورک تایمز 17اکتب��ر 2012مقاله ای را
در ارتباط با مذاکرات هس��ته ای ایران منتشر کرد .برخی از
مقاالت روزنامه های امریکایی همراه با نقل قول از محافل
دیپلماتیک اس��ت .الزم به توضیح اس��ت که روزنامه هایی
همانند نیویورک تایمز ،واشنگتن پست و لس انجلس تایمز
از اعتبار قابل توجهی در محافل دیپلماتیک و مجموعه های
امنیتی در امریکا برخوردارند .به همین دلیل است که رویکرد
انان بخشی از ضرورت های راهبردی امریکا برای انعکاس
در افکار عمومی تلقی می شود.
در برخ��ی از مواقع نی��ز چنی��ن روزنامه هایی تالش
می کنند تا فضای تبلیغاتی جدیدی را از طریق خبرس��ازی
تولید نمایند .به طور کلی می توان این موضوع را مورد توجه
قرار داد ک��ه در امریکا انعکاس خبر و انتش��ار مقاله همواره
دارای اهداف سیاس��ی و امنیتی متنوع و فراگیری اس��ت.
روزنامه ن��گاران امریکایی صرفا به خبر توج��ه ندارند .انان
تالش دارند تا پیامدهای هر خبری را در حوزه های مختلف
اجتماعی ،امنیتی و انتخاباتی مورد سنجش قرار دهند.
انتش��ار مقاله نیویورک تایمز درباره مذاکرات دوجانبه
هس��ته ای ای��ران ـ امریکا از ای��ن جهت اهمی��ت دارد که
چنین خبری می تواند ذهنی��ت جامعه امریکا را به س��وی
میت رامنی منتق��ل نماید .به عب��ارت دیگ��ر ،رقابت های
انتخابات��ی امریکا ایج��اب می کند که ضدتبلی��غ از طریق
انعکاس اخبار نادرست یا خبرهای س��اختگی شکل گیرد.
شاید بتوان مقاله نیویورک تایمز را در این ارتباط مورد توجه
قرار داد .نوع واکنش کاخ س��فید به انتشار این خبر در قالب
مقاله تفسیری نشان می دهد که موضوع همکاری های ایران
با گروه 5+1در روند جدیدی قرار خواهد گرفت؛ روندی که
دو کشور متعارض را برای حل اختالفات در فضای مذاکره
رو در رو قرار دهد.
گزارش نیویورک تایمز کمک به فضای
تبلیغاتی میت رامنی بود
دست یابد ،طبیعی است که از الگوی مرحله ای در بر خورد با
ایران استفاده می کند .سیاست مهار ،محدودسازی ،مقابله
کم شدت و جنگ دست نشانده علیه ایران را می توان در زمره
چنین فرایندی دانست.
میت رامن��ی هم��واره از ادبیات رادی��کال علیه ایران
اس��تفاده کرده اس��ت .چنین ادبیاتی اثار خود را در سیاست
خارجی اوباما و تیم همراه وی به جا خواهد گذاشت .اگرچه
همواره بخشی از ادبیات سیاس��ت خارجی انعکاس خارجی
پیدا می کند ،اما باید این موضوع را م��ورد توجه قرار داد که
همکاری میت رامنی با گروه های محافظه کار و مشاورانی
که دارای رویکرد جنگ طلبانه می باش��ند ،اث��ار خود را در
سیاست خارجی رامنی در برخورد با ایران به جا می گذارند.
سفر میت رامنی به اسرائیل زمانی از اهمیت بیشتری
برخوردار می شود که ادبیات اسرائیل محور از اگوست 2012
در تیم سیاست خارجی رامنی گس��ترش می یابد .در چنین
فرایندی زمینه برای انتخاب مشاوران و کارگزارانی از سوی
میت رامنی به وجود می اید که دارای گرایش اسرائیل محور
هس��تند .از جمله این اف��راد می توان به دن س��نر (Dan
)Senorاشاره داش��ت .نامبرده که در زمره سرمایه داران
امریکا در وال استریت اس��ت ،دارای رویکرد اسرائیل محور
بوده و بر این اعتقاد است که اس��رائیل می تواند بدون توجه
به ضرورت های امنیتی ایاالت متح��ده به ایران حمله کند.
به قدرت رسیدن تیم سیاس��ت خارجی میت رامنی التهاب
و هیجان بیش��تری را برای فضای امنیتی خاورمیانه ایجاد
می کند .طبیعی است که چنین رویکردی می تواند زمینه های
الزم برای شکل گیری راهبرد تراژیک در فضای امنیت ملی
امریکا را اجتناب ناپذیر سازد.
53
بین الملل
که سیاست های امنیتی خود را براساس راهبردهای مبتنی بر
یکجانبه گرایی پیگیری می کند .طبیعی است که این رویکرد
با ادبیات امنیتی باراک اوباما متفاوت خواهد بود.
انتشار چنین خبری در روزنامه نیویورک تایمز التهاب
را در س��تادهای انتخاباتی اوباما و میت رامنی افزایش داد.
در اخرین مرحله مناظ��ره انتخاباتی ،ب��اراک اوباما تالش
کرد ت��ا نش��انه هایی از چرخ��ش در برابر سیاس��ت امنیتی
اسرائیل را نش��ان دهد .این رویکرد توس��ط باراک اوباما در
قالب ادبیاتی مطرح ش��د که نامبرده تاکید داش��ت اسرائیل
هیچ گاه در خاورمیانه تنها نخواهد ماند .هر سرنوشت امنیتی
اسرائیل ،امریکا را تحت تاثیر قرار می دهد .امریکا همواره از
سیاست راهبردی اس��رائیل حمایت به عمل می اورد .بیان
چنین مفاهیمی به معنای ان بود که اگر اس��رائیل به جنگ
پیش دستانه علیه ایران مبادرت نماید ،از حمایت راهبردی
امریکا برخوردار می ش��ود .ب��اراک اوباما درب��اره چگونگی
حمایت از اس��رائیل مفاهیم جدیدی را به کار نگرفت .بیان
چنین ادبیاتی به مفهوم ان اس��ت که رویکرد ارائه ش��ده از
سوی نیویورک تایمز نمی تواند مورد پذیرش اوباما قرار گیرد.
از انجایی که رویکرد امنیتی اوبام��ا و میت رامنی در
اخرین مناظره انتخاباتی نسبتا همگون و هماهنگ بود ،به
همین دلیل میت رامنی نمی تواند از هیجانات اجتماعی جامعه
امریکا استفاده نماید .عوامفریبی تبلیغاتی صرفا در شرایطی
امکان پذیر است که زمینه برای به کارگیری مفاهیمی وجود
داش��ته باش��د که در الگوی کنش انتخاباتی جامعه امریکا
تاثیر ویژه ای را بجا گذارد .انتش��ار مقال��ه نیویورک تایمز را
باید بخشی از سیاس��ت هیجان در فضای اجتماعی امریکا
دانس��ت؛ فرایندی که می تواند اثار خود را در روند انتخابات
ریاست جمهوری امریکا به جا بگذارد.
-3تاثیر مقاله نیوی�ورک تایمز در ادبیات کاندیدای
ریاست جمهوری
مثلث شماره 148
مقاله نیویورک تایمز ادبیات کاندیدای ریاست جمهوری
امریکا را تحت تاثیر خود ق��رار داد .به عبارت دیگر می توان
این موضوع را مطرح کرد که ه��رگاه فرایندهای انتخاباتی
ش��کل می گیرد زمینه ب��رای بهره گی��ری از تاکتیک های
مختلف رس��انه ای اهمیت بیش��تری پیدا می کند .رسانه را
باید زیربنای تبلیغات انتخاباتی ریاست جمهوری در امریکا
دانست .بنابراین بین مقاله نیویورک تایمز و اخرین مناظره
انتخاباتی رابطه مستقیم مشاهده می شود .محور اصلی این
مناظره مربوط به اینده سیاست خارجی و امنیتی امریکاست.
هریک از دو کاندیدای اصلی انتخابات ریاست جمهوری در
امریکا تالش کردند تا مواضع خود در ارتباط با ضرورت های
امنیت ملی ایاالت متحده را تبیین نمایند.
از انجایی ک��ه ایران در زمره اصلی ترین کش��ورهای
خاورمیانه محس��وب می ش��ود و از س��وی دیگ��ر در برابر
سیاس��ت های امریکا چالش افرین بوده ،از این رو می توان
این مساله را مورد توجه قرار داد که چنین فرایندی می تواند
زمینه های الزم برای تغییر در سیاس��ت امنیتی امریکا را به
وجود اورد .امریکا یکی از اصلی ترین مراحل سیاستگذاری
خود را در زمان انتخابات ریاس��ت جمهوری سپری می کند.
طبیعی است که موضوعاتی همانند مذاکره با ایران می تواند
بر رقابت های انتخاباتی کاندی��دا و همچنین افکار عمومی
ایاالت متحده تاثیر بگذارد.
چنین مقاله ای رویکرد اوباما را به میت رامنی نزدیک تر
س��اخت .امنیت در خاورمیانه اصلی تری��ن دغدغه جامعه،
نخبگان ،نهادهای سیاسی و کاندیدهای ریاست جمهوری
در امریکا محسوب می شود .رقابت های انتخاباتی کاندیدای
ریاست جمهوری امریکا در ش��رایطی ادامه پیدا می کند که
رسانه ها نقش موثری در تکثیر چنین ادبیاتی خواهند داشت.
رسانه های امریکایی از 23اکتبر 2012رویکرد کاندیداهایی
را منعکس می کنند که هریک به گروه خاصی از سرمایه داران
54
و کارگزاران اقتصاد جهانی در امریکا تعلق دارند.
هر ی��ک از دو کاندیدا ت�لاش کردند تا نش��ان دهند
گزین��ه راهبردی ان��ان مطلوبیت ه��ای بیش��تری را برای
این��ده امریکا ایج��اد خواهد ک��رد .ب��اراک اوبام��ا بر این
اعتقاد بود که «دیپلماس��ی فش��ار» بیش��ترین مطلوبیت
راهبردی را ب��رای منافع مل��ی امریکا ایجاد کرده اس��ت.
در حال��ی که می��ت رامن��ی تالش داش��ت تا نش��ان دهد
انچه ب��اراک اوبام��ا از ان به عنوان دیپلماس��ی فش��ار نام
می برد ،بخش��ی از نش��انه های عقب نش��ینی راهبردی و
بی تصمیمی در ش��رایط بحرانی محس��وب می شود .میت
رامنی به گون��ه ای صریح و قاطع از کارب��رد قدرت صحبت
می کرد که انگار هیچ گونه توجه��ی به پیامدهای مربوط به
کاربرد قدرت ندارد .ش��اید واقعیت رقابت ه��ای انتخاباتی
مبتنی بر به کارگیری گزینه شعار برای هیجان سیاسی باشد.
مناظره انتخاباتی در ش��رایطی از اهمیت و مطلوبیت
بیشتری برخوردار اس��ت که امکان تحقق اهداف راهبردی
امریکا برای جامعه منعکس ش��ود .متقاعدسازی اجتماعی
هدف اصلی ش��عارهای تبلیغاتی و مناظره انتخاباتی میت
رامنی است .میت رامنی در این مناظره شعارهای انتخاباتی
خود را برای ارتق��ای اقتصاد ،امنیت و سیاس��ت راهبردی
ایاالت متحده تنظی��م کرد .موضوع اصلی می��ت رامنی را
باید بهره گیری فراگیر از ابزار قدرت در موضوعات و مناطق
بحرانی دانست.
می��ت رامن��ی ب��ر ای��ن ب��اور اس��ت ک��ه در دوره
ریاست جمهوری باراک اوباما ،اقتصاد و ارزش های راهبردی
امریکا تضعیف ش��ده اند .نامب��رده در مصاحبه ب��ا روزنامه
وال استریت ژورنال در 23دسامبر ،2011خاطر نشان کرد که
به دلیل دسترسی نداشتن به اسناد اطالعاتی و امنیتی دولت
نمی تواند در خصوص نحوه مقابله ب��ا ایران تصمیم گیری
کند .اما در عین حال یاداور ش��د ک��ه تصمیم گیری هایش
می تواند طیفی از اقدامات بازدارن��ده از حمله نظامی گرفته
تا تحری��کات براندازانه را ش��امل ش��ود .در اخرین مناظره
انتخابات ریاس��ت جمهوری امریکا که در 22اکتبر 2012
برگزار شد ،نگرش رامنی معطوف به کاربرد ابزارهای پرشدت
از تحریم تا نیروی نظامی بوده است.
-4تاثی�ر مقال�ه نیویورک تایمز در تعدی�ل مناظره
انتخاباتی
فرایندهای یاد ش��ده نش��ان می دهد که اختالف نظر
میت رامنی با سیاست های اجرایی باراک اوباما بیش از انکه
ماهیت اجرایی داشته باشد ،نشانه هایی از تهییج و تحریک
افکار عمومی را در بر خواهد داشت .به عبارت دیگر ،می توان
این موضوع را مورد توجه قرار داد که قدرت راهبردی امریکا
صرفا در ش��رایطی معنا پیدا می کند که جلوه هایی از کاربرد
قدرت در دس��تورکار قرار گیرد .میت رامن��ی تالش دارد تا
این موضوع را منعکس س��ازد که قدرت صرفا در شرایطی
از قابلیت معنایی برخوردار اس��ت که زمینه های کاربرد ان
وجود داشته باشد.
میت رامن��ی در مناظ��ره 13نوامبر 2011با ش��بکه
سی بی اس ،به صراحت اقدام نظامی را موثرترین ابزار برای
مهار فعالیت های هسته ای ایران برشمرد .میت رامنی بر این
باور است که گزینه حمله زمینی هزینه های زیادی را برای
امریکا به همراه دارد ،به همین دلی��ل نیروی هوایی ارتش
و ناوگان های هوایی نیروی دریایی بایس��تی س��ناریوهای
حمالت هوایی و موش��کی به تاسیسات هس��ته ای ،مراکز
نظامی س��پاه پاس��داران و سامانه های موش��کی نیروهای
مسلح ایران را در دستور قرار دهند .میت رامنی تصریح کرده
در صورت پیروزی بر باراک اوباما« ،نیروهای ویژه ناوهای
هواپیمابر» را برای مهار ایران به طور دائمی در خلیج فارس
و ش��رق دریای مدیترانه مس��تقر می کند .چنین رویکردی
بار دیگر در مناظره انتخاباتی 22اکتب��ر 2012مورد توجه
قرار گرفت.
یکی از معدود مواردی که بین سیاس��ت های اوباما و
میت رامنی همگرایی وجود دارد ،رویکرد انان به لزوم حضور
نظامی بلندمدت امریکا در افغانستان است .این امر از منظر
امنیت ملی ایران حائز اهمیت است ،زیرا عالوه بر تقویت توان
امادی و ستادی واشنگتن برای حمله احتمالی به ایران ،چتر
جنگ های اطالعاتی امریکا را نیز افزایش می دهد ،به طوری
که پرواز بس��یاری از پهپادهای امریکایی برای جاسوس��ی
از محیط امنیتی ایران از طریق مراکز جاسوس��ی پنتاگون
و س��ازمان اطالعات مرکزی امریکا از جمل��ه پایگاه های
اطالعاتی هوالنگ و خیبر انجام می شود.
رفتار دولت اوباما در این��ده امنیت منطقه ای مبتنی بر
ادامه کاربرد س��ازوکارهای قدرت نرم اس��ت .اوباما تالش
دارد تا ش��کل های جدیدی از ادبیات راهبردی در ارتباط با
امنیت منطقه ای خاورمیانه ارائه دهد .طبیعی است که چنین
رویکردی در رابطه با ایران به ویژه در موضوعات هسته ای و
تحریم های اقتصادی دارای کاربرد است .باراک اوباما بر این
باور است به جای گزینه نظامی ،بایستی از طریق چانه زنی
با متحدان واشنگتن در اروپا و شرق اسیا مقدمه همگرایی و
هم افزایی ظرفیت ها برای اعمال فشار بر جمهوری اسالمی
ایران را فراهم کرد.
یکی از نش��انه های رفتار سیاس��ت امنیتی باراک اوباما
در خاورمیانه را می توان شعار گس��ترش دموکراسی دانست.
بهره گیری از چنین ادبیاتی همواره توس��ط روس��ای جمهور
امریکا مورد استفاده قرار گرفته است .به عبارت دیگر می توان
این موضوع را مورد توجه قرار داد که برای دموکراسی در تفکر
امریکایی هیچ گزینه ای مطلوبتر از کاربرد قدرت نظامی نیست.
در مناظ��ره 22اکتبر 2012باراک اوبام��ا همانند میت رامنی
بر این موضوع تاکید داشت که اخرین گزینه راهبردی امریکا در
برخورد با ایران بهره گیری از ابزار نظامی است .تاریخ نشان داده
است که نظامی گری در دوران دموکرات ها گسترش بیشتری
پیدا می کند .ادبیات دموکراتیک در سیاست خارجی و امنیتی
ایاالت متحده بدون پشتوانه نظامی امکان پذیر نیستg.
مهدی مطهرنیا /کارشناس مسائل بینالملل
3
در ژرفانگری مفهومی در «امر سیاسی» ،چهار دانش
واژه پهلو پدیده و نزدیک به یکدیگر ،از هم جدا می شوند و
در همان حال در به هم پیوندی اشکار خود ،ساحت سیاست
را تعریف پذیر می کنند .این چهار واژه عبارتند از :سیاس��ت
،politicدولت شهر ،polisاجتماع سیاسی ،polityو
سیاستگذاری .policyجدول صفحه بعد تا حدود زیادی
شاخص های مفهومی این دو را از یکدیگر جدا می سازد.
-1در چنین دس��تگاه فکری است که س��ازماندهی
مقتدران��ه ب��رای سیاس��تگذاریهای مدبران��ه در جهت
تصمیمگیریهای قدرتمندانه برای تولید و بازتولید قدرت
لو فصل تضاد و منازعات جمعی خود را نمایان می سازد.
وح
-2در س��طح ،policyب��رای اداره ام��ور polis
اس��ت ک��ه تصمیم س��ازی های مدبران��ه خالقان��ه برای
تصمیم گیری های مدبرانه مقتدرانه محتوا می پذیرند .مخرج
مشترک این دو پهنای مفهومی سیاست در «تدبیر» است.
در همین حوزه عملیاتی است که کوششهای اینده پژوهانه
وارد عم��ل می ش��وند و ب��ا طراحی ه��ای اینده اندیش��انه
برنامه های سیاسی متفاوتی را در قالب فرپندارهای گوناگون
تصویر سازی می کنند؛ تصاویری که چشم انداز حرکت اینده
دولت -کش��ورها و جوامع سیاس��ی گوناگون ر ا ترس��یم و
کنش های سیاسی بازیگران انها را تنظیم می کند.
-3پس نگ��ری ،back castingیکی از راه های
اینده اندیشانه اس��ت که نقش��ه راه حرکت های سیاسی را
ترس��یم می کند .در پس نگری ،به عنوان یکی از روش های
اینده پژوهی یا انچه من «تاریخ شناسی»،hue- story
می خوانم؛ س��ناریویی در مورد اینده خاص به صورت بسیار
شفاف و جزیی مورد شناسایی قرار می گیرد .سپس ریشه ها،
خاستگاه ها و سیر توسعه س��ناریو با ریزبینی کامل ردیابی
می شود .این تالش بر ان است که الزام های ذهنی و عملیاتی
مورد نیاز را در این زمینه اماده سازد.
-4در چنین حوزه ادبیاتی است که می توان گونه هایی
از پدیده ها و پدیدارهایی سیاسی چون خبر مذاکرات پنهانی
میان ایران و امریکا را به تحلیل نشست .پرسش اساسی و
اصلی در این گستره ان است که چرا نیویورک تایمز سناریوی
مذاکره مس��تقیم با ایران را کلید زد و چه کسی پشت پرده
افشاگری مذاکره احتمالی میان ایران و امریکاست؟ مذاکره،
ابزار تعریف ش��ده و مورد تایید برای رسیدن به اهداف ملی
اس��ت و من بر این باورم که مذاکره حتی با دشمن در حال
س��تیز نیز عقالیی اس��ت؛ انچه در این مهم ،اهمیت دارد،
پنهانکاری مذاکرات از مردم و پوشش دادن های ناشی از ان
است .هر اندازه موضوع مذاکره مهم تر باشد این پنهانکاری
از مردم ،پیامدهای منفی بیش��تری را به دنبال دارد و حیات
سیاس��ی مذاکره کنندگان را با بحران مشروعیت بیشتری
روبه رو می سازد .در چنین بستری است که طراحی فرپندار
مناس��ب برای این اقدام در قالب بحران ای��ران و امریکا و
حتی چرایی افشاگری مذاکرات احتمالی میان این دو کشور
اهمیت پیدا می کند.
مثلث شماره 148
گزارش نیویورک تایمز با هدف ایجاد اختالل در روند مذاکرات منتشر شد؟
بین الملل
نبرد گزینه ها
-5در پاسخ به این معنا در سطح تحلیل مفهومی امر
سیاسی ،می توانیم بگوییم تصمیم سازی مقتدرانه ای برای
انجام یک «معامله بزرگ» ،بین ایران و امریکا در راه است.
شگفتی سازی که در صورت تصمیم گیری مناسب و متناسب
با این تصمیم س��ازی می توان��د تمام مع��ادالت منطقه ای
و بین الملل��ی را تحت الش��عاع ق��رار ده��د و در همان حال
سیستم های سیاسی و امنیتی کشورهای منطقه ای رقیب و
نگران از اینده احتمالی این ارتباط مستقیم را برمی انگیزند و
اراده انها را به سمت و سوی مدیریت اختالل در این مذاکرات
و اشکارسازی پیش از موعد ان راهنمایی می کند تا در پرتوی
این اقدام زمینه ساز بر هم خوردن ان ش��ود؛ اما چگونه؟ در
پاسخ به این پرس��ش در باب چگونگی برهم زدن این اقدام
احتمالی از طریق اشکارسازی زودرس و بی موقع مذاکرات
احتمالی میان ایران و امریکا ،باید به این نکته پروا داشت که
در صورت حل بحران ایران و امریکا قدرت های منطقه ای
و فرا منطقه ای رقیب ایران و امری��کا هم پیوندی دو قدرت
بزرگ منطقه ای و بین المللی را به نفع خود ارزیابی نمی کنند
و با پروای رویکرد ایدئولوژی��ک ،ارزش گرا و ضد امریکایی
انقالب اسالمی در ایران و حساسیت های داخلی ،منطقه ای
و بی��ن ذهنی ،میان مس��لمان انقالبی پیرو الگ��وی ایرانی
اسالم انقالبی ،بران می شوند با افشای زودهنگام مذاکرات
احتمال��ی ،زمینه پ��رور موضع گیری ه��ای تندروانه در این
زمینه ش��وند .نیروهای فعال سیاس��ی حاکم و رقیب در هر
یک از کش��ورهای ایران و امریکا هم در اس��تانه انتخابات
رئیس جمهوری دو کشور فرصت می یابند تا بر مبنای منافع
و اهداف خود ،از این نمد کالهی برای خود ببافند و بر س��ر
کشند .در اینجاست که افشاگر مذاکرات احتمالی بر ان بوده
است که به اصطالح مش��هور به ضرب المثل ایرانی «خاک
در بازی ریختن» روی اورد .با این وصف اگر چنین پنداشتی
را در نظر اوریم باید بگوییم با در دیدداش��ت فرض احتمالی
حتی محال گفت وگوهای ایران و امریکا ،چه کسانی برانند
که در این بازی خاک بریزند؟ در پاس��خ ،ذهن نخس��ت به
تو سوی اسرائیل و کش��ورهای عربی منطقه و احتماال
سم
روسیه تمایل پیدا می کند .این در حالی است که بنا به قرائن
تجربه شده ،رویکرد البیس��تهای موجود در هر دوی این
55
مولفه ها
ابعاد
سیاست
Politics
تخصیص منابع /توزیع مناف��ع /تصحیح عالیق /تجمیع
سالیق
حل و فصل تضاد و منازعات جمعی
دولت شهر
Polis
هستی سیاسی (هویت جمعی تحت نظارت سیاست)
رژیم سیاس��ی (ترتیبات سیاس��ی تعیین کننده مکانیزم
اعمال قدرت)
سیستم سیاسی (هس��تی منتظم واحدی از درون داده ها و
برونداده های عمل سیاسی)
اجتماع سیاسی
Polity
سیاست گذاری
Policy
کنش گر سیاسی -شهروند (حق– وظیفه -امتیاز)
کارگزار سیاسی – دولتمرد (تکلیف – تعهد)
فرایند سازمان دهی مقتدرانه به اجتماع سیاسی با هدف
تثبیت نظم از طریق:
تعیی��ن خط مش��ی +برنامه ری��زی +نهادس��ازی +
ایدئولوژی سازی +گفتمان سازی
بین الملل
منطقه های جغرافیایی دارای بار باالی مستعد برای پذیرش
این تردید و امکان اقدام در این مسیر هستند.
«بنیامین نتانیاهو» ،نخست وزیر اسرائیل ،روز یکشنبه
گذش��ته هرگونه اطالع درباره مذاکرات بین ایران و امریکا
درباره برنامه هسته ای تهران را رد کرد .وی گفت هیچ گونه
اطالع��ی درباره این تماس ه��ا نداش��ته و نمی تواند درباره
ان اظهار نظر کن��د اما گفت که می تواند به س��ادگی بگوید
ایران از این ارتباطات و مذاکرات برای خرید وقت و پیشبرد
برنامه هس��ته ای خود اس��تفاده می کند .این در حالی است
که «موشه یعلون» معاون نخس��ت وزیر اسرائیل ،گفت که
درباره تالش های امریکا برای مذاکرات مس��تقیم با ایران
درباره برنامه هس��ته ای تهران اطالع داشته اما گفت معتقد
نیست این مذاکرات در زمان کنونی روی داده باشد .یعلون
که وزیر امور استراتژیک اسرائیل نیز به شمار می اید ،گفت:
«این موضوع پنهانی نیست که تالش هایی از سوی امریکا
برای ارتباط مس��تقیم با ایران وجود داشته و امریکا یکی از
کشورهای 5+1بوده که در نشست هایی که با ایران برگزار
کرده با مقامات ایرانی دیدارهایی نیز داش��ته اس��ت ».وی
افزوده ایران به ط��ور مداوم مذاکرات مس��تقیم با امریکا را
رد کرده اس��ت .بنیامین نتانیاهو در ادامه س��خنانش گفت:
«س��ال گذش��ته تماس هایی بین ایران و پنج کشور بزرگ
جهان برقرار ش��د و ایران از این فرصت برای تولید هزاران
کیلوگرم اورانیوم غنی ش��ده اس��تفاده کرد ».نخست وزیر
رژیم صهیونیس��تی بار دیگر خواستار تشدید تحریم ها علیه
ایران شد و همچنین بر باقی ماندن گزینه نظامی تاکید کرد.
گزاره های مطرح شده از سوی س��ران اسرائیل نشان دهنده
فرصت خیزی خبر نیویورک تایمز ب��رای حصول به نتیجه
چالش برانگی��ز این خبر ب��رای دولت ایران و فرصت س��از
ان برای امریکایی ها در اس��تانه انتخابات شش��م نوامبر در
امریکاست .چرا که بر این نکته تاکید دارند که:
امریکا در حال تالش اش��کار در برق��راری مذاکرهبرای تحت فشار گذاشتن ایران است.
تالش هایی از سوی امریکا برای ارتباط مستقیم باایران وجود داشته و این تالش ها پنهانی نیست!
-با پروای این تالش ها از سوی امریکا و تاثیر گذاری
مثلث شماره 148
56
انها بر اقتصاد ایران و باتوجه به رویکرد دولت دهم در ایران و
سخنان رئیس این دولت در نیویورک ،تالش های امریکا در
این زمینه به نتیجه رسیده است – تشدید تحریم ها در ایران
باید صورت پذیرد .
از نظر انها ایران در برابر این تالش ها و پاسخگوییبه انها صادق نیس��ت و از این رو به موازات افزایش س��طح
تحریم ها علیه ایران ،باید فش��ارهای بیشتر برای مدیریت
موضوع جهت جلوگیری از خرید زمان از سوی ایران مورد
پروا باشد.
در چنین اتمس��فر گفتمانی ،ایران در استانه مذاکرات
پیش رو با ،5+1تلویحا به پنهان کاری ،وقت کش��ی و خرید
زمان برای دس��تیابی به توان هس��ته ای غیر متعارف متهم
می ش��ود و در همان حال با چنین موضع گیری ،خبرسازی
نیویورک تایمز در ذهن افکار عمومی ،معنادار و تعریف پذیرتر
می شود.
موضع گیری های محافظه کاران��ه رئیس دولت دهم
در اخرین سخنرانی اش در نیویورک ،با طرح جمالتی چون
بهار نزدیک است و اذعان تلویحی وی به اشتباه بودن قطع
روابط امریکا با ایران و پتانسیل های باالی همکاری ایران
با امریکا که از واقعیت های سیاس��ی نیز کم بهره نیست ،از
یک س��و و از س��وی دیگر موضع گیری ارزش مدارانه نظام
جمهوری اس�لامی ایران که ب��ا رویک��ردی هنجارگرا به
بازی های بین المللی می نگرد ،در این فضا ایران را در برابر
دو گزینه قرار می دهد:
-1ب��ا رد و تکذیب این مذاک��رات وارد عمل ش��ده،
فضاس��ازی مناس��ب برای اجماع بین المللی بیش��تر جهت
افزایش سطح تحریم ها را در استانه نشست اینده مطرح و با
بزرگنمایی ان و موضع گیری احتمالی نظام حکومتی در ایران
در برابر طرح این مدعا زمینه های گرایش بیشتر به کاندیدای
حزب جمهوریخواه را برای تحت فشار قراردادن بیشتر ایران
با ورود احتمالی کاندیدای اسرائیل به کاخ سفید اماده تر سازند.
-2ایران با ارامش و محتاطانه با این خبرسازی روبه رو
و سپس در چارچوب چنین موضع گیری رسانه ای ،گروهی
همس��و با انها بتوانند با زیر پرسش بردن موضع گیری های
قبلی حکومت اسالمی ایران در برابر غرب زمینه پرور فضای
مناسب اثر بخش��ی بیش��تر تحریم ها و واگرایی نیروهای
انقالبی و همس��و با موضع گی��ری حکومت��ی در ایران در
قبال مبارزه ایران با امریکا ش��ده و با پروای رویکرد دولت
در ایران جهت انجام مذاکرات مس��تقیم ب��ا امریکا بهرغم
موضع گیری های تند اقای احمدی نژاد اوایل و اواسط دو دوره
ریاست جمهوری اش برضد امریکا این نکته را القا کنند که
مباحث نخبگان در ایران برسر مذاکره با امریکا به الیه های
مهم قدرت در ایران وارد شده و امریکا و غرب در این زمینه
موفق بوده اند .از همین رو باید اجماع منطقه ای و بین المللی
را علیه ایران افزایش بخشید .اگرچه در اینجا باید گفت که
از این مورد اوباما و دموکرات ها بهره می برند ،اما در تحلیل
نهایی زمینه های نگرانی اعراب و کشورهایی چون ترکیه ،از
نزدیکی احتمالی امریکا و ایران به یکدیگر تحرک بیشتری
را برای تحت فشار قراردادن ایران به وجود می اورد .رویکرد
اوباما در اینده متوجه بازسازی ائتالف ها و گرفتن دوستانی
در سراسر دنیا برای مبارزه در برابر هدف های جدید است که
از نظرش سوریه ،حزب اهلل و ایران را در برمی گیرد.
-6اما ،ازدیدگاه پس نگری می توان گفت خبرسازی
جدید نیویورک تایمز بر اس��اس داده هایی صورت می پذیرد
که متاث��ر از س��یگنال های موج��ود در مصاحبه های اخیر
رئیس جمهوری ایران و ب��راورد اثرگذاری تحریم ها تالش
دارد ،اینده مطلوب را در این ارتب��اط طراحی کند و الزامات
مورد نیاز برای دس��تیابی به این اینده را فراهم سازد .اینجا
اس��ت که خبر س��ازی نیویورک تایمز و ادام��ه گفت وگو در
باب ان در چند روزه اخیر در یک فضاس��ازی کنترل شده و
هدایت شده صورت می پذیرد که طرفدارانی را در هر دو کشور
داراست؛ ازهمین رو ب هرغم تکذیب رسمی دولت های هر دو
کش��ور ایران و امریکا در فضای غیررسمی این فضاسازی
همچنان ادامه دارد و با تکذیب هایشان به استمرار این فضا
کمک می کنند .در اینجا هر ی��ک از بازیگران تالش دارند
در بافت موقعیتی موجود از ان بهره ببرند؛ چهل و چهارمین
رئیس جمهور امریکا در اس��تانه مبارزه ب��رای باقی ماندن
در کاخ س��فید و رئیس دولت دهم ایران درصدد فضاسازی
برای دوس��تانش در دولت بهارانه همفکرانش در انتخابات
قریب الوقوع اینده .به این جمله رئیس جمهور ایران در حاشیه
هشتمین حضور او در نیویورک توجه کنید« :بنده جزو کسانی
هستم که معتقدم امکان تداوم این شرایط بین ایران و امریکا
وجود ندارد و باید این وضعیت بهبود یابد».
احمدی نژاد در ادامه گفت« :دو کش��ور بزرگ ،موثر و
قدرتمند 33 ،سال است که رودرروی یکدیگر قرار گرفته اند
و اگر در ای��ن مدت ،هم افزا ب��ا یکدیگر عمل ک��رده بودند،
امروز شرایط بین المللی شکل دیگری داشت ».این بیان در
بافت موقعیتی کنونی می تواند بیان یک حقیقت در بدترین
زمان از وجود واقعیت های تهدید کننده باش��د .همین است
که می تواند استراتژیس��ین های اینده نگر امریکایی را وارد
صحنه طراحی های عملیاتی برای طراحی یک اینده مطلوب
کم هزینه و بدون خسارت احتمالی برای امریکا در یک نبرد
رس��انه ای کند؛ به گونه ای که هرگونه موضع گیری ایران در
برابر این خبر برای امریکا فرصت فراهم اورد .حال پاسخ به
این پرسش که چه کسانی می توانند رده افشای این خبر باشند،
وضوح بیشتری پیدا می کند .تصویر مطلوب حداقلی این اقدام،
روی دادن «ایران گیت»ای دیگر ،برای امریکاست و تصویر
حداکثری مطلوب در این خبرسازی ،اماده سازی اذهان برای
تحمیل «قطعنامه »598دیگری برای ایران در اینده ای نه
چندان دور .یادمان نرود دنیای سیاست دنیای سادگی های
بسیار پیچیده و پیچیدگی های بسیار ساده است .در مدیریت
هر امر سیاس��ی ای باید POLICYهای مشخصی را طراحی
و برای اداره POLITYو ،POLISدر س��احت سیاست عملی
POLITICتصمیم گیری های مقتدرانه داشت؛ به نظر می اید
اینها مقدم��ه ای برای به چالش کش��یدن ای��ران و امتحان
مجددی بر این معناستg .
بین الملل
منطقه بحران؛ از دمشق تا بیروت
بین الملل
مثلث شماره 148
فتنه حریری 2
وسام الحسن که بود و توسط چه کسانی ترور شد
مینا علی اسالم /خبرنگار بین الملل
1
لبنان ،ع��روس خاورمیانه بار دیگر دچ��ار بحرانی
سیاسی و امنیتی ش��ده که یکی از تبعات اصلی ان تنش
میان طیف ها و گروه ه��ای مختلف فعال در این کش��ور
خواهد ب��ود .دو گروه اصل��ی حاضر در صحنه سیاس��ی
لبن��ان یعنی 14مارس و هش��ت مارس ب��ه نوعی درگیر
پرونده ترور وسام الحسن هستند .در روز جمعه 19اکتبر
برابر با بیس��ت و هش��تم مهرماه ،بیروت بار دیگر شاهد
اقدامی تروریس��تی بود و این بار وس��ام الحسن ،رئیس
دایره اطالعات و امنی��ت پلیس لبنان م��ورد هدف قرار
گرفت .از او به عنوان مرد ش��ماره یک اطالعات و امنیت
لبنان یاد می کنند ،فردی که دای��ره اطالعاتی او فراتر از
لبنان بود و از پرونده های مختلف��ی در صحنه منطقه ای
و فرامنطقه ای اطالع داش��ت .به لحاظ فکری و جناحی
به گروه 14م��ارس یعنی مخالف��ان مقاومت و حزب اهلل
وابستگی داشت و در عرصه عمل ،ش��دیدا مخالف نظام
بشار اس��د در س��وریه و حامیان این دولت در لبنان بود.
صبغه عملیات��ی و گرایش سیاس��ی او هر چه بیش��تر بر
ابهامات پرونده ت��رورش می افزاید و ب��ر تعداد اهداف و
عامالن جنایت اخیر در بیروت دامن می زند.
از یک سو برخی طراح این ترور را اسرائیل می دانند
و برای ای��ن فرضیه مس��تندات مختلفی مطرح اس��ت؛
اوال دس��ت داش��تن مس��تقیم اقای حس��ن در کشف و
شناس��ایی نزدیک به 30جاس��وس اس��رائیلی در لبنان
و قطع بس��ترهای فعالیت برخی ش��بکه های وابس��ته به
رژیم صهیونیستی؛ ثانیا سابقه طوالنی این رژیم در ایجاد
ناامنی ،تنش و ناارامی در لبنان که همسایه قابل توجهی
برای سوریه اس��ت و نزدیکی جغرافیایی ان به مرزهای
سرزمین های اش��غالی ،موقعیت ژئواس��تراتژیکی به ان
57
بین الملل
داده به ویژه که میزبان حزب اهلل و هسته مرکزی مقاومت
اس��ت؛ ثالثا ،برخی به تالش های تل اویو برای پوش��ش
گذاش��تن ب��ر ناکامی ه��ای رژیم صهیونیس��تی در برابر
توانایی های حزب اهلل و به ط��ور ویژه ناتوانی این رژیم در
شناس��ایی و انهدام هواپیماهای بدون سرنشین حزب اهلل
اشاره دارند و بر این اعتقادند که جنجال افرینی جدید در
صحنه سیاسی لبنان عالوه بر انکه می تواند گروه هشتم
مارس و حامی��ان مقاومت را در معرض اته��ام قرار داده
و زمینه های حض��ور مجدد انها در ق��درت و پیروزی در
انتخابات پارلمانی اتی را سس��ت کند ،فضای رسانه ای و
افکار عمومی جهان عرب را نیز تح��ت تاثیر قرار داده و
ناکامی های رژیم صهیونیس��تی را پنهان می س��ازد.
از سوی دیگر گروه 14مارس متهم ردیف اول معرفی
می ش��ود؛ این گروه به ویژه با اعالم درخواس��ت خود یعنی
کناره گیری نخس��ت وزیر لبنان بر
ذهنیت حامیان این فرض بیش��تر
تاثی��ر گذاش��ت و ای��ن احتم��ال
را ق��وت بخش��ید ک��ه 14مارس
درصدد فضاس��ازی برای پیروزی
در انتخابات اینده لبنان ،کنار زدن
هیات دولتی ک��ه در ان حزب اهلل
دس��ت باال را دارد و انتقام گیری از
مقاومت اس��ت .اما از سوی دیگر
انچ��ه ب��ر تردیده��ا می افزاید و
پذی��رش چنین فرضی را س��خت
می کن��د ،وابس��تگی فک��ری و
سیاس��ی هدف اقدام تروریس��تی
اخیر بیروت یعنی وس��ام الحس��ن
به گ��روه چه��ارده مارس اس��ت.
وی یک��ی از محورهای اطالعاتی
این گ��روه بود و طی��ف 14مارس
را در بحران ه��ای مختل��ف یاری
رس��اند .حذف این مهره ارزشمند
ب��رای 14م��ارس بی تردید گران
تمام خواهد شد .مساله قابل توجه
دیگر ،اش��اراتی اس��ت که س��عد
حریری و دیگر اعضای 14مارس
به شباهت های پرونده ترور وسام
الحسن و ترور رفیق حریری دارند.
از دید انها این بار نبای��د اجازه داد
عامل ی��ا عامالن این ت��رور مانند
پرونده رفی��ق حریری بی مجازات
باقی بمانند.
ای��ا ای��ن اش��ارات می تواند
نش��انه ای از دس��ت داش��تن 14
مارس در ترور اخیر باشد یا حاکی از
انزجاری است که این طیف سیاسی
از مسببان بی فرجامی پرونده رفیق
حریری دارند؟ این در حالی اس��ت که 14مارس در پرونده
اقای حریری ابتدا انگشت اتهام به س��وی سوریه گرفت و
بعدها با مشخص شدن برخی مستندات ،این اتهامات را پس
گرفت و چشم به رای دادگاه بین المللی برای رسیدگی به این
پرونده دوخت؛ دادگاهی که حزب اهلل و نیروهای مقاومت ان
را کامال ساختگی و تش��ریفاتی و برای تاثیرگذاری بر افکار
عمومی جهان عرب توصیف کردند .هنوز ابهام پرونده رفیق
حریری الینحل مانده که ابهام پرونده ترور وسام الحسن نیز
به ان افزوده شده است.
از متهم دیگری هم در این میانه یاد می شود؛ سوریه و
نظام بشار اسد که در پرونده حریری هم ابتدا متهم ردیف اول
بودند .طرفداران این فرض که س��وریه در اقدام تروریستی
روز جمعه گذش��ته بیروت نقش داش��ته بر ای��ن باورند که
مثلث شماره 148
58
وسام الحس��ن همواره مخالف رژیم اس��د بود ،به مخالفان
او کمک ه��ای اطالعات��ی می ک��رد و حام��ی کمک های
تس��لیحاتی به ارتش ازاد س��وریه بود .این یعنی س��وریه با
ترور وسام الحس��ن ،یکی از مهره های کلیدی مخالف خود
را از صحنه حذف کرده اس��ت؛ اما پذیرش این ادعا بس��یار
سخت است.
اکث��ر صاحب نظ��ران ،اوضاع ج��اری در س��وریه را
به گون��ه ای می دانند که فرصت��ی برای افتت��اح پرونده ای
برون مرزی به دولت اسد نمی دهد .این روزها دمشق در حال
بررسی اتش بس در روز عید قربان اس��ت و بی تردید مایل
نیس��ت عوامل دیگر ،موضوع اتش بس را تحت الشعاع قرار
دهد ضمن انکه تنش در لبنان به معنای درگیر شدن حزب اهلل
هم هست و این برای اسد و س��وریه معنای خوبی ندارد .در
سوی دیگر ماجرا برخی هم اشاره ای نامحسوس به حزب اهلل
و حامی��ان مقاوم��ت و حامیان
س��وریه در صحنه لبنان دارند و
اظه��ار می کنند ک��ه مقاومت با
حذف مرد اطالعاتی 14مارس،
این گروه را خلع سالح کرده و با
کاهش توان اطالعاتی و امنیتی
ان ،بس��ترهای ق��درت گی��ری
مجدد در صحنه سیاس��ی لبنان
را به س��ود خود فراهم می اورد.
تحلیلی که بس��یار دور از واقع و
فارغ از مستندات عقالنی است.
هم اکنون ح��زب اهلل در دولت با
فش��ارها و محدودیت های��ی
به رغم در اختیار داشتن اکثریت
مواجه اس��ت ،بحث ض��رورت و
صالحیت س�لاح های حزب اهلل
هم موضوعی اس��ت که همواره
در می��ان اف��کار عموم��ی این
کش��ور مطرح بوده و خواهد بود.
در این میان س��وال اینجاس��ت
ک��ه چ��را و چگونه ح��زب اهلل و
حامی��ان مقاوم��ت می توانن��د
دست به اقداماتی فرصت سوز و
محدودیت زا بزنند؟
انچه بای��د در می��ان همه
ابهامات پی��ش رو م��ورد توجه
قرار گیرد ،ضرورت حفظ ارامش
سیاسی و امنیت روانی در جامعه
لبنان اس��ت .این کش��ور با تنوع
دینی و سیاس��ی و قومی بس��یار
هم��واره در مع��رض تهدی��د و
تنش بوده و اکن��ون بیش از هر
زمان دیگری ،اس��تمرار ثبات در
ان حیاتی است ،چراکه تنش در
لبنان که نزدیک سوریه اس��ت ،فرصت طالیی را در اختیار
رژیم صهیونیس��تی قرار می دهد تا اهداف منطقه ای خود را
دنبال کند؛ در عین حال که توان دمش��ق برای حل و فصل
بحران در سوریه را تحلیل برده و زمان بازگشت ارامش به
این کش��ور مهم منطقه ای را طوالنی می کند .این امر خود
زمینه های الزم را برای تسری بحران به سایر نقاط منطقه
و بهره برداری های کشورهای فرامنطقه ای به ویژه حامیان
تل اویو فراهم می اورد.
به این ترتیب تنش و ناارامی در لبنان جدی است و بر
گروه های حاضر در صحنه سیاسی لبنان واجب است هرچه
سریعتر برای ابهام زدایی از پرونده ترور وسام الحسن اقدام
و مجاری سوءاستفاده طرف های مختلف از این اب گل الود
ایجاد شده را مسدود کنندg .
محمد ایرانی در گفتوگو با مثلث؛
پشت پرده
یک ترور
2
روز جمع�ه گذش�ته مص�ادف ب�ا 19اکتب�ر روز
خونینی برای لبنان ب�ود .در یک انفجار تروریس�تی،
رئیس دای�ره اطالعات نیروهای امنی�ت داخلی لبنان
در منطقه اش�رفیه بی�روت م�ورد هدف ق�رار گرفت
و علاوه بر او هف�ت ت�ن دیگر کش�ته و 78نف�ر نیز
زخم�ی ش�دند .جس�ت و جو ب�رای کش�ف عامالن و
اهداف این اق�دام تروریس�تی ادامه دارد ،اما س�ایه
س�نگین تحوالت س�وریه و فضای امنیت�ی حاکم بر
کشورهای همسایه س�وریه ،مقطع زمانی این اقدام
تروریس�تی را از اهمی�ت دو چندانی برخ�وردار کرده
است .این حادثه که منجر به کشته شدن مرد شماره
یک امنیت و اطالعات لبنان ش�د ،با پوش�ش سنگین
رس�انه های غربی همراه بود؛ گرچه تحقیقات درباره
عامالن و اهداف ای�ن حادثه تروریس�تی ادامه دارد،
اما ابهامات ف�راوان در ای�ن ماجرا نش�ان از دخالت
دس�تهای قدرتمند منطق�ه ای و داخل�ی دارد .برای
بررس�ی جزئیات بیش�تر این حادثه با محمد ایرانی،
سفیر پیش�ین ایران در لبنان و اردن گفت وگو کردیم
که در ادامه می خوانید.
محمد ایرانی
معتقد است که پس
از ترور وسام الحسن
احتماال فشارهای
منطقه ای و بین المللی
بر سوریه افزایش
خواهد یافت و
بحران جدیدی برای
سوری ها و دوستان
سوریه در منطقه
ایجاد می شود
سوریه انجام شده باشد! به ویژه اینکه اقای وسام الحسن در
لبنان در جبهه مخالف سوریه نقش مهمی داشته و احتماال
فشارهای منطقه ای از سوی برخی کشورها مثل عربستان
بر سوریه افزایش خواهد یافت .در سطح بین المللی نیز باید
روند را در سمتی ببینیم که پرونده ترور رفیق حریری به ان
سمت کشیده شد .در این زمینه دس��ت داشتن سوری ها در
این ترور به طور جدی از سوی طرف های بین المللی مطرح
خواهد شد تا به هر حال بحران جدیدی را هم برای سوری ها و
هم دوستان سوریه در منطقه ایجاد کنند .اما باید به این نکته
توجه داشت که ظاهرا کمیته ای در حال شکل گیری است تا
مسائل مربوط به این حادثه را از نزدیک مورد بررسی قرار دهد.
بنابراین تا قبل از به نتیجه رسیدن روند تحقیقات این کمیته،
نام بردن از کشور و جریان سیاس��ی مشخصی حتما با یک
هدف سیاسی انجام می شود .این قبیل جهت گیری ها باتوجه
به گرایش هایی که در منطقه نس��بت به تحوالت سیاس��ی
وجود دارد شکل می گیرند و قبل از اینکه جنبه حقوقی داشته
باشند ،بیشتر ناشی از دیدگاه های سیاسی است .بنا بر این باید
منتظر بمانیم و ببینیم که طرف های حقوقی به چه جمع بندی
می رسند و چه مدارک و اسنادی را مطرح می کنند .در چنین
شرایطی با این اتفاقی که رخ داد ،معادله وارد مرحله حساس
و خطرناکی شده است .دامن زدن به درگیری های مذهبی و
جنگ های طایفه ای در لبنان به حساس و خطرناک شدن این
معادله منطقه ای و بین المللی کمک می کند و در واقع به ان
دامن می زند.
بیش�تر تحلیل ها ،حادثه اخیر را به بحران سوریه
ارتباط می دهند .از دید شما چه ارتباطی می تواند
میان این دو موضوع وجود داشته باشد؟
ایا این اقدام تروریس�تی مشخصا صحنه داخلی
لبنان را متحول می سازد؟
به نظر می اید این اقدام تروریس��تی ،ش��رایط امنیتی
لبنان را کامال تحت تاثیر خود قرار داده اس��ت به طوری که
از روز جمعه گذش��ته تاکنون در مناطق مختل��ف لبنان که
حساس��یت های قومی وجود دارد ،درگیری های پراکنده ای
رخ داده که در این زمینه می ت��وان به وقوع درگیریهایی در
منطقه طرابلس ،بیروت ،بقاع و صیدا بین طرفداران 14مارس
و به عبارت دیگر اهل سنت با سایر گروه ها اشاره کرد .انها با
اقدامات خود صحنه امنیتی لبنان را به چالش کشیده اند .اقای
وسام الحسن یکی از مهره های مهم و چهره های تاثیرگذار
در جبهه 14مارس و گروه های مخالف دولت در سوریه بود
و به همین دلیل هم باید در انتظار انجام اقدامات متقابلی از
سوی جبهه مخالفان دولت سوریه باشیم.
ایا ش�واهد فعلی می تواند ما را به س�وی عامل یا
عامالن ماجرا سوق دهد؟
قبل از اینکه ب��ه این موضوع بپ��ردازم که چه عواملی
پشت پرده وقوع این حادثه تروریستی قرار دارند ،باید ببینیم
چه کسانی از این حادثه بیشتر سود خواهند برد و چه جریانی
از اشفتگی اوضاع امنیتی در لبنان بیشتر بهرهمند می شود .در
به اعتقاد شما حادثه روز جمعه بیروت چه تاثیراتی
در سطح منطقه ای خواهد داشت؟
پیامدهای ای��ن حادثه را باید در س��ه س��طح داخلی،
منطقه ای و بین المللی بررس��ی کنیم .مسائلی که این روزها
در منطقه رخ می ده��د صرفا پیامد داخلی ن��دارد و عالوه بر
ان واکنش ه��ای بین المللی را هم در پی خواهد داش��ت .در
بحث پیامدهای داخلی در لبنان ،باید شاهد فشار گروه های
مخالف به ویژه گروه 14مارس بر دولت باش��یم که در این
راس��تا گروه های هم پیمان دولت مانند ح��زب اهلل نیز تحت
فش��ار قرار می گیرند .در بح��ث پیامدهای منطق��ه ای نیز
به نظر می رسد که فش��ار روی سوری ها افزایش پیدا خواهد
کرد ،چراکه خیلی ها معتقدند ممکن اس��ت این اقدام توسط
بین الملل
حادثه انفجار تروریس��تی اخیر در لبنان که به کش��ته
شدن رئیس دستگاه اطالعاتی و امنیتی لبنان منجر شد ،در
مقطع زمانی خاصی رخ داد که اوض��اع منطقه از نظر زمانی
و مکانی اوضاع مناسبی نیس��ت .وقوع این اتفاق در شرایط
موجود منطقه ،تحلیل ها را به این سمت هدایت می کند که
عامالن این اقدام تروریستی اهدافی را دنبال می کنند که در
مسائل خارج از لبنان ریشه دارد؛ قطعا مسائل مربوط به منطقه
و بحران سوریه و تحوالت مبتنی بر نزدیک شدن دیدگاه های
موافقان و مخالفان دولت سوریه را باید در کنار هم دید.
مثلث شماره 148
به نظر شما که همواره حوادث و جریانات داخلی
لبنان را پیگیری می کنید ،حادثه اخیر بیروت به چه
دلیل از اهمیت ویژه و حساسیت خاصی برخوردار
است؟
این زمینه به نظر می اید افراد و گروه هایی که بیشتر در پی بر
هم زدن وحدت لبنان و افزایش تنش های مذهبی ،سیاسی و
طایفه ای در داخل این کشور هستند ،بیشترین سود را از این
قبیل اقدامات تروریس��تی می برند و از این زاویه ،این حادثه
شبیه اقداماتی اس��ت که یک جریان خارجی مثل اسرائیل و
صهیونیست ها انجام می دهند.
به ه��ر حال مس��ائل مرب��وط به س��وریه و لبن��ان در
منطقه از پیچیدگی خاص��ی برخوردار هس��تند و در واقع با
هم گ��ره خورده ان��د .بنابرای��ن بروز ای��ن حادث��ه در لبنان
می توان��د درگیری ه��ای قومیت��ی داخلی را در این کش��ور
به همراه داش��ته باش��د و از لحاظ سیاس��ی هم به دوستان
س��وریه در منطقه فش��ار وارد کند؛ اما در عین حال ش��اید
بت��وان گف��ت جریانات��ی ک��ه از پیدا ش��دن ی��ک راه حل
اصولی ب��رای کاهش تن��ش و بحران در س��وریه راضی به
نظر نمی رس��ند و تمایل دارن��د وضعیت س��وریه همچنان
مبهم بماند و بحران در این کش��ور اس��تمرار داش��ته باشد،
عامالن اصلی این انفجار تروریستی باشند تا با نا امن کردن
اوضاع ،شرایط را به سمتی بکشانند که مورد پسند خودشان
است.
همان طور که پیش از این هم گفته شد ،طبیعتا یکی از
پیامدهای منطقه ای این حادثه تروریستی ،تحت فشار قرار
گرفتن دوستان و متحدان سوریه در منطقه است؛ همان طور
که پرونده ترور رفیق حریری با مدیریت جریان ضدمقاومت
به ضرر جری��ان حزب اهلل پی��ش رفت و س��وریه مقصر ان
اعالم ش��د .در این زمینه وزن جهت گیری ها و دیدگاه های
سیاسی بیشتر از دیدگاه حقوقی به نظر می رسد .بنا بر این نباید
اقدامات بین المللی که فشار بر سوریه بیشتر می کند را نادیده
بگیریم .اما در عین حال انچه در حوزه سوریه تا حدود زیادی
تعیین کننده به نظر می رسد ،اقدامات و درگیری های نظامی
است که در صحنه عملیاتی داخل سوریه با بن بست مواجه
شده است .این بن بست با تالش های اقای اخضر ابراهیمی –
نماینده ویژه سازمان ملل متحد در امور سوریه -و تالش های
طرفین درگیر در سوریه ،به تدریج شرایط را به سمتی سوق
می دهد که طرف های درگیر ،راه حل سیاسی را به خشونت
و خونریزی و جنگ ترجیح دهند .بنا بر این این روند ادامه پیدا
خواهد کرد ،هر چند انفجار تروریستی اخیر می تواند موانعی را
در این مسیر ایجاد کند ،اما به نظر نمی رسد که استمرار جنگ
و خشونت بتواند جایگزین راه حل سیاسی و گفت وگو باشد.
به هر حال توجه به راه حل سیاس��ی در دستورکار طرف های
درگیر در بحران سوریه هم قرار گرفته است g
59
پروپاگاندای سیاه
انفجار بیروت ؛ پروژه جدید صهیونیست ها علیه وحدت ملی در لبنان
مصیبالنعیمی/کارشناسمسائللبنانومدیرمسئولالوفاق
3
بین الملل
بی ش��ک انفجاری که روز جمعه بی��روت را تکان داد
و وس��ام الحس��ن ،رئیس امنیت پلیس لبنان را به کام مرگ
کشاند ،ابعادی فراتر از یک اقدام انتحاری و تروریستی دارد.
در واقع زمان وقوع این حادثه و مکان ان یعنی بیروت ،اهمیت
ویژه ای ب��ه این واقعه می ده��د .در درون لبن��ان اختالفات
سنگین سیاسی بر س��ر تحوالت س��وریه و نحوه برخورد با
رژیم صهیونیس��تی جری��ان داش��ته و دارد و گرچه جناحی
که اقای وسام الحس��ن به ان وابس��ته بود یعنی 14مارس
به دلی��ل ناتوانی های مختل��ف از صحنه حاکمی��ت لبنان
کنار رفته اما به صورت اپوزیس��یونی م��ورد حمایت غرب،
فعاالنه علیه مجموعه گروه هشتم مارس که به دلیل کسب
اکثریت ارا پارلمانی حاکمیت را در اختیار دارند ،اقدام می کند.
بنابراین به دور از هرگونه دلیل مس��تند به دنبال انفجار اخیر
بیروت ،برخی از تندروهای گروه 14مارس ،سوریه را متهم
و مسئول دانس��ته و برخی دیگر انگش��ت اتهام را به سوی
متحدان س��وریه در لبنان نش��انه رفتند! این در حالی است
که تحقیقات توس��ط نیروهای امنیتی لبنان در جریان است
و هنوز هیچ س��ند و مدرکی برای طرح ادعاهایی اینچنینی
به دست نیامده است.
به نظر می رسد مجموعه وقایع شکل گرفته پیرامون این
واقعه تروریستی ،روندی را طی می کند که پرونده ترور رفیق
حریری در لبنان پشت سر گذاش��ت .به بیان دیگر در پرونده
اقای حریری هم بدون انجام تحقیقات الزم ،انگشت اتهام به
سوی سوریه و دولت اسد نشانه رفت و هر گروهی در پی ان
بود از حادثه مذکور دستاوردی سیاسی برای خود فراهم اورد.
نکته مهم در مورد رخداد اخیر بیروت ،تالش گسترده
برای منحرف سازی افکار عمومی از شناخت و معرفی عامل
واقعی این اقدام تروریستی اس��ت .بررسی علمی و دقیق در
خصوص عامالن این جنایت می تواند حقایق زیادی را اشکار
کند اما مساله اینجاست که طرف هایی که از وقوع این حادثه،
یعنی ترور وسام الحسن و ایجاد شرایط ملتهب و امنیتی بعد از
ان سود می برند ،باید شناسایی شوند .به این ترتیب تردیدی
نیست که رژیم صهیونیستی می تواند در صدر متهمان باشد.
سابقه عملکرد این رژیم طی سه دهه اخیر در داخل لبنان که
در قالب طراحی و اجرای ترورهای مختلف با دخالت مستقیم
یا غیر مس��تقیم ،ملموس بوده و خس��رانی که شرایط جدید
منطقه به ماهیت این رژیم وارد اورده ،مس��تندات الزم را در
اختیار قرار می دهد .رژیم اس��رائیل ناکامی های متعدد خود
را ناش��ی از نیروی مقاوم و فعال درون لبنان می داند و از این
رو توجیه منطقی برای انجام این اقدام تروریستی دارد؛ اوال
با این اقدام می توانس��ته انتقامی از مقاومت لبنان بگیرد که
البته این روش همیشگی اس��رائیل در لبنان بوده است .ثانیا
در برهه کنونی وضعیت را به گونه ای در لبنان برهم ریزد که
میان طیف ها و گروه های مختلف لبنانی ایجاد شبهه شود به
ویژه که اقای وسام الحسن وابسته به گروه 14مارس بوده و
این می تواند گروه های مخالف 14مارس را در تیررس قرار
دهد .ثالثا انتقام گیری از شخص وسام الحسن می تواند هدف
باشد به این معنا که با وجود وابستگی وی به گروه چهاردهم
مارس ،الحس��ن به لحاظ موقعیت کاری و پس��ت امنیتی،
ظرف دو سال اخیر تعدادی از جاسوسان اسرائیلی را در لبنان
شناسایی کرده است .مس��اله دیگر ناامن جلوه دادن لبنان و
ی در فضای داخلی این کشور است .این امر
ایحاد تنش و ناارام
هم یکی از اهداف همیشگی رژیم صهیونیستی بوده و تل اویو
برای انکه هر نوع تعدی و تجاوز به این کشور را توجیه کند،
مثلث شماره 148
60
با ایجاد ناامنی در لبنان زمینه اقدامات خود را فراهم ساخته
است .شتاب تبلیغاتی را نیز می توان در زمره اهداف این اقدام
برش��مرد و اینگونه ارزیابی کرد که غرب برای دور ساختن
ی رژیم صهیونیستی در شناس��ایی هواپیماهای بدون
ناکام
سرنشین حزب اهلل لبنان از اذهان عمومی این مسیر را دنبال
کرده است .به عبارت دیگر وقوع انفجار تروریستی اخیر که
به واس��طه گس��تردگی حجم و اهمیت قربانیان ،ویژه است،
می تواند افکار عمومی را از ناکامی های رژیم صهیونیستی در
برابر توانمندی های مقاومت لبنان منحرف سازد.
با دقت در روند پوش��ش خبری حادثه تروریستی روز
جمعه بیروت ،ش��اهدیم که نوعی هجمه تبلیغاتی گسترده
توسط رسانه های غربی وابسته به رژیم صهیونیستی جریان
داشته است .با گذشت تنها چند س��اعت از وقوع این انفجار،
دبیرکل سازمان ملل موضع گیری می کند و به دنبال ان نیز
کمتر شخصیت سیاسی صاحب نفوذی در جهان بود که وادار
به موضع گیری در قبال این رخداد نشد؛ این خود نکته قابل
توجهی است چراکه شاهدیم حوادث دیگری از این دست در
نقاط مختلف جهان رخ می دهد و بیش از این قربانی می گیرد
اما به واس��طه انکه صهیونیس��ت ها به دنبال بزرگنمایی ان
نیستند ،در سکوت خبری و سیاسی فراموش می شود.
عالوه بر این ،اعمال فشار سنگین بر دولت مستقر در
لبنان را هم می توان به عنوان یکی از اهداف انجام این اقدام
تروریستی دانس��ت .این فش��ارها به اندازه ای سنگین بوده
که س��اعاتی بعد از انفجار ،گروه چهاردهم مارس خواس��تار
استعفای دولت ش��د .اکثر این فش��ارها بیرونی است چراکه
حوادثی مشابه این در لبنان سابقه دارد اما به واسطه دخالت
وقایع امروز لبنان یاداور روندی است که پس از ترور
رفیق حریری طی شد
عوامل صهیونیستی در این وقایع ،یا اجازه رسیدگی کامل به
پرونده ها داده نشده و یا تحقیقات انجام شده ناقص رها شده تا
عامالن اصلی وقایع شناسایی نشوند.
به این ترتی��ب واقعه تروریس��تی اخی��ر در بیروت را
می توان نمونه ای دیگر از توطئه های خطرناکی دانست که
رژیم صهیونیستی یا مستقیم و یا با واسطه در طراحی و اجرای
ان در صحنه سیاسی لبنان دخیل بوده است .اما نوع طراحی
و اجرای این عملیات نشان می دهد که یک سازمان مخوف
اطالعاتی در این اقدام دست داش��ته و دست هایی از درون
لبنان هم همراهی و حمایت های الزم را اعمال داشته اند.
اما زمان وقوع این اقدام تروریستی هم قابل توجه است؛
بی تردید طراحان این عملیات از حساسیت زمانی این اقدام
مطلع بودند؛ چراکه از یک س��و لبنان در همسایگی سوریه
بحران زده ،از نوعی ارامش نس��بی برخوردار بود و از سوی
دیگر س��وریه در این روزها در حال بررس��ی اتش بس میان
طرف های درگیر است و در داخل لبنان هم میان گروه های
مختلف سیاسی بر سر چگونگی همراهی یا مخالفت با دولت
اسد اختالف نظر شدید وجود دارد .در هر حال به نظر می رسد
که روند تحقیقات پیرام��ون این اقدام تروریس��تی همانند
پرونده ترور رفیق حریری طوالنی بوده و با ابهامات فراوان
همراه باشد زیرا عامالن ان ،خود فرافکنان موضوع هستند و
تالش دارند جریان را به سمت و سوی دیگری سوق دهند.
در س��اعات بعد از وقوع انفجار ،اکثر سیاسیون بدون انکه به
واقع صاحب نظر باش��ند ،دس��ت به فرافکنی زده و اتهامات
خود را متوجه نکاتی ساختند که عمدتا از صهیونیست ها به
دور بود .در شرایطی که از یک سو بحث اعمال اتش بس در
سوریه جریان دارد و از سوی دیگر اردوی غرب که از امریکا
تا تل اویو امتداد دارد درصدد اعمال راهکارهای سیاس��ی در
س��ایه عدم توفیق راهکارهای نظامی و فیزیکی در سوریه
اس��ت ،طراحان ت��رور اخیر در بی��روت فرصت مناس��بی را
در اختیار داش��تند تا دس��ت به این اقدام بزنند .با این وجود
نشانه ها و مستندات متعدد حاکی از ان است که تنها طرفی که
از ناامنی در لبنان سود می برد و ارامش سیاسی در همسایگی
سوریه را به صالح نمی داند ،رژیم صهیونیستی است .در عین
حال تالش های وسام الحسن در شناسایی عوامل اسرائیلی
در لبنان یا فضاس��ازی رس��انه ای برای س��رپوش گذاشتن
بر ناکامی های اس��رائیل در براب��ر توانمندی های مقاومت،
بهانه های الزم را در اختیار تل اویو می گذارد تا عامل اصلی
طراحی و اجرای جنایت اخیر در لبنان شود.
از س��وی دیگر درخواس��ت کناره گیری نخست وزیر
لبنان و دولت مستقر در پی وقوع این حادثه ،بخش دیگری
از سناریویی اس��ت که با انفجار روز جمعه در بیروت اجرایی
ش��د .طراحان این ماجرا در وهله نخس��ت تالش کردند با
وقوع انفجار ،نوعی هجمه تبلیغاتی گسترده را علیه سوریه و
مخالفان چهاردهم مارس ترتیب دهند و به دنبال ان فشارهای
وسیعی را علیه دولت مستقر لبنان ترتیب دهند .این فشارها
و هماهنگی های انجام شده خود نش��ان می دهد که حادثه
تروریستی روز جمعه لبنان فراتر از یک انفجار برای حذف یک
شخص است .انفجار لبنان فراتر از لبنان و منطقه و در سطحی
بین المللی طراحی شده است .در سایه این سیاه نمایی تالش
خواهد شد که عامل اصلی شناسایی نشود .بی تردید این رویداد
سر فصل جدیدی بر تنش های منطقه ای خواهد بود که به طور
معمول طراحی و منافع ان متوجه صهیونیست هاست که با
تنش افریده ش��ده اند و فکر می کنند با تنش می توانند ادامه
حیات دهندg .
61
جهان جدید
جهان جدید
مثلث شماره 148
اردوغان-اسد
چگونه دشمن شدند؟
گفت و گوی مثلث با سفیر ترکیه در ایران
62
در مورد سوریه 90 ،درصد با ایران اشتراک نظر داریم
متهم کردن ترکیه به نوعثمانی گری دست ساز غرب است
تحوالت منطقه تاثیرپذیری زیادی از انقالب اسالمی داشته است
کشورهای غربی موضع خود را در قبال سوریه تغییر داده اند
1
ظهر یک روز پاییزی در تهران میهمان سفارت ترکیه بودیم تا در میانه حوادث مهم منطقه ای و درگیری های مرزی
سوریه و ترکیه با سفیر این کشور گفت وگو کنیم .در حالی روبه روی سفیر کشوری که وارث امپراتوری عثمانی است
نشستیم که تنها چند دقیقه از دیدار محمود احمدی نژاد ،رئیس جمهور کش�ورمان با رجب طیب اردوغان در حاشیه
اجالس باکو در اذربایجان گذشته بود و در ان در ارتباط با مساله سوریه به گفت وگو پرداخته بودند .در این مصاحبه
اومیت یاردیم با حوصله زیاد در مورد مسائل کلی منطقه حرف زد ،اما وقتی بحث به سوریه می رسید تا حد امکان سعی
داشت به جواب های کوتاه و بدون تفصیل بسنده کند .او در دو جای این مصاحبه نزدیک به دوساعته با گفتن این جمله
که «بحث برسر سوریه کافی است» و «به س�واالت خارج از بحث سوریه پاس�خ می دهم» بحث را تغییر داد .با این
وجود همان جواب های کوتاه و حداقلی جناب سفیر در ارتباط با روابط ترکیه و سوریه بسیار حائز اهمیت بود .همچنین
اطالعات اقای سفیر از انقالب ایران و بیان اینکه «انچه در منطقه رخ داده متاثر از انقالب اسالمی ایران بود؛ حتی اگر
30سال فاصله زمانی بین انها باشد» بیانگر شناخت واقعگرایانه او از منطقه و ایران است.
مصطفی شوقی – داوود حشمتی
اما به طور کلی هنوز منطقه ما زیر یک غبار و چتری قرار دارد.
جناب س�فیر؛ ترکیه در منطقه چه جایگاهی داردو
باتوجه ب�ه اینکه یک دهه از فعالی�ت دولت حزب
عدال�ت و توس�عه می گ�ذرد ،فک�ر می کنی�د چه
تغییراتی در سیاس�ت های دولت ترکی�ه به وجود
امده است؟
lهمه ما به عنوان عضوی از این منطقه ،دارای یک
تمدن بسیار بزرگ هس��تیم .به نظر بنده همین نقط ه شان و
مرتبه ما را باال برده و تعیی��ن می کند .اگر از دیدگاه منطقه ای
سخن بگوییم این سوال مطرح است که ایا ما می توانیم برای
مردم دنیا به عنوان یک الگو مطرح باشیم یا نه؟ بنده در جواب
این سوال می گویم خیر .متاسفانه امروز الگوی مناسبی برای
دنیا نیستیم.
جهان جدید
منظور شما این است که ترکیه نیز نمی تواند الگوی
مناسبی برای منطقه باشد؟
lخیر .سخن من در مورد کل منطقه است و به صورت
تفکیک شده بحثنمی کنم .من سوال می کنمایاماتوانسته ایم
برای مردم شمال ،جنوب ،ش��رق ،غرب یا برای هنرمندان،
دانشمندان ،ورزش��کاران ،روزنامه نگاران و غیره مانند غرب
یک الگو ارائه کنیم؟ من پاسخ می دهم خیر.
مثلث شماره 148
lبه طور کلی بنده می توانم جایگاه ترکیه را در س��ه
ت و بلند مدت تشریح کنم .در اینجا
مرحله کوتاه مدت ،میان مد
یک سوال مهم و اساسی وجود دارد که باتوجه به این سه برنامه
زمانی ،ما نگاهمان به خودمان و همسایگانمان چگونه است؟
این سوالی است که قبل از همه ما باید از خودمان بپرسیم و باز
باید از خودمان سوال کنیم که دیدگاه ما و خواست ما از شرایط
منطقه همین وضع موجود است یا اینکه خواهان این هستیم
که تصویر بهتری را از اینده برای خودمان تجس��م کرده و به
س��مت ان حرکت کنیم؟ این سوالی اس��ت که تنها خودمان
می توانیم به ان پاسخ دهیم.
اگر به وضع موجود نگاه کنی��م ،در منطقه با دو منظره
متفاوت روبه رو می شوم که از دو سو می توان به ان نگاه کرد.
اول با نگاه بدبینانه و دوم نگاه خوشبینانه .اگر از نگاه بدبینانه
– که نزدیک به واقعیت است -نگاه کنیم این تابلو متاسفانه
بسیار منفی و سیاه اس��ت .همچنین اگر با شاخص اقتصادی
بخواهیم به منطقه نگاه کنیم ،می بینیم از لحاظ تجارت خارجی
و معیارهای جهان��ی اقتصاد ،منطقه ما ب��ا جهان همخوانی
مناسبی ندارد .البته اقتصاد به تنهایی نمی تواند مالک و معیار
مشخص ،روشن و درستی باشد ،اما اقتضا می کند که ما ان را
با معیارهای جهانی مقایسه و مورد بررسی قرار دهیم .از سوی
دیگر متاسفانه نقاط منفی دیگری نیز مانند عدم رشد اقتصادی
مطلوب کشورهای منطقه وجود دارد.
اما از نگاه مثبت اگر به این تابلو نگاه کنیم منطقه ما در
اغاز قرن بیست ویکم دس��تاوردهای مثبتی داشته ،از جمله
رهایی و استقالل کشورهای منطقه از دست استعمار خارجی
و یا اس��تبداد های داخلی .این کش��ورها و ملت ها ش��روع به
ایستادن روی پاهای خود کردند و در این زمینه پیشرفت های
چشمگیری داشتند.
اگر نگاهی به گذشته و اوایل قرن بیستم داشته باشیم
می بینی��م؛ در ان زمان غیر از ترکیه هیچ کش��ور مس��تقل و
غیروابسته ای در منطقه وجود نداشت ،اما طی سالیان بعد این
شرایط تغییر کرد و امروز می بینیم وضعیت عوض شده و ملت ها
ازاد شدند .این مس��اله برای ما جای خوشحالی فراوانی دارد.
به طور کلی با مرور زمان ،پیشرفت های بسیار خوبی داشتیم
چه غباری؟
اما ما نباید از نگاه غرب به منطقه نگاه کنیم؛ غرب
ایا برای ما یک الگو است؟!
lاتفاقا سخن من نیز همین اس��ت؛ در دوران قرون
وسطی خیلی از دانشمندانی که در کشورهای خودشان مورد
تعرض قرار می گرفتند به منطقه ما پناه می اوردند و به ایران و
ترکیه و ...می امدند .ان دسته از کسانی که در کشور خودشان
به خاطر اف��کار ازادیخواهانه در محکمه های انگیزاس��یون
محاکمه می ش��دند ،برای ازادی و حفظ جان و مال خودشان
به کش��ورهای منطقه ما پناه می اوردند و روشنفکران غربی
کشورهای منطقه ما را سرزمین «طلوع افتاب» می خواندند.
اما ایا این تابلو امروز نیز موجود است؟ به اعتقاد من اگر ما جوابی
غیر از خیر به این سوال بدهیم ،خودمان را گول زده ایم.
این یک ارزیاب��ی کلی بنده از ش��رایط و اوضاع منطقه
بود .من معتقدم که باید یک نقطه خروج��ی از این وضعیت
برای خودمان پیدا کنیم .ما این شرایط را برای اوضاع منطقه
پسندیده نمی دانیم زیرا خودمان را شهروندان درجه دوم و سوم
نمی دانیم بلکه معتقدیم به خاطر وجود تمدن های اصیل ،ما در
مرتبه اول دنیا قرار داریم.
بنده این وض��ع موجود منطق��ه را نمی پذیرم و معتقدم
هرچند س��ال که می خواهد طول بکش��د ولی ما باید از این
دوران گذار عبور کنیم .ما می توانیم با کم��ک هم و با انجام
فداکاری های بزرگ به موفقیت های بزرگی دست پیدا کنیم
که دیگران به چشم حیرت به ما بنگرند؛ البته تا ما به ان سطح
قابل قبول برس��یم ممکن است س��الهای طوالنی فرصت
نیاز باشد.
63
برگردیم به سوال پیش؛ ایا با این پیش فرضی که
مطرح فرمودی�د ،ترکیه می تواند الگوی مناس�بی
برای منطقه باشد؟
lبله! شما از بنده در مورد ترکیه سوال کردید که ایا
کشور من می تواند یک الگو مناسب ارائه کند؟ ما با پی بردن
به این واقعیت ،درجه و مرتبه خودمان را در جهان امروز تصویر
می کنیم .اگر واقع بینانه نگاه کنیم رسیدن به این هدف بزرگ
که بتوانیم الگوی مناسبی برای جهان ارائه کنیم ،از هیچ یک از
کشورهای کوچک منطقه به صورت تک به تک ساخته نیست،
اما ما می توانیم با در کنار هم قرار گرفتن برای رسیدن به یک
منطقه ارام ،با ثبات و بی تنش و همراه با اشتی همه کشورهای
منطقه به این هدف برسیم.
ترکیه مثل دیگر کشورهای بزرگ منطقه همچون مصر
و ایران یک خط مشی را تعیین کرده تا به این هدف برسد .ما
به عنوان ترکیه ،فکر می کنیم توانسته ایم تا حد ممکن در مسیر
اعتالی منطقه گام برداریم و در مورد ایران نیز باید خودشان
ارزیابی کنند که ایا در این مسیر گام بر می دارند یا خیر.
ما به این اهداف که نگاه می کنیم ،یک نقطه خاص دنیا
مثل ش��مال و جنوب را در نظر نداریم .امروز ترکیه از نظر دارا
بودن منابع طبیعی انرژی در نقطه صفر قرار داشته و هیچ نوع
منبع انرژی را صاحب نیست .اما کشور ما که در ٥٠سال گذشته
حتی توان تولید یک دکمه را نداشت امروز به جایی رسیده که
در صنایع تولیدی یکی از پانزده کش��ور برتر دنیا شده است.
هدف ما البته این است که در 10سال اینده جزو ١٠کشور برتر
و صنعتی دنیا قرار بگیریم.
ما ارزو می کنیم این س��اختار نویی که ما به ان دس��ت
یافتیم را در کنار سایر همسایگانمان تقسیم کرده و دست در
دست هم به سمت هدف بزرگ یعنی الگو شدن منطقه برای
جهان پیش برویم.
این حق ترکیه است که راهبرد مشخصی برای خود
تعریف کند،اماباتوجهبه پیشینهامپراتوریعثمانی
از نظر جغرافیایی ،سیاسی و اجتماعی ترکیه این
رسالت را برای خودش قائل است که این غبار را از
منطقه پاک کند؟ ایا ترکیه به دنبال بازگشت به عصر
باشکوه عثمانی نیست؟!
lاگر دقت کرده باشید ،بنده در صحبت های خودم
وقتی از تمدن ها نام بردم تنها از تمدن عثمانی و ترکیه اس��م
ی تمدن های منطقه بود .در ارزیابی
نبردم ،بلکه منظورم تمام
مشترکی که بنده خدمتتان ارائه کردم هیچ تمدنی را خارج از
چتر این غبار تعریف نکردم ،بلکه اعتقادم بر این اس��ت که ما
به عنوان یک منطقه که شامل همه کشورهای موجود در ان
می شود باید خودمان را از نو بسازیم.
همانطور که ما امروز وقتی تعبی��ر دنیای غرب را به کار
می بریم منظورمان پاریس ،لندن ،برلین و ...نیست و همه انها را
در قالب یک فرهنگ به نام جهان غرب می شناسیم .به همین
ترتیب وقتی از گوته ،دکارت یا موتزارت نام می بریم منظورمان
تعلقشان به یک کشور خاص نیست ،بلکه انها را به طورکلی
متعلق به جهان غرب می دانیم .دیدگاه م��ن در مورد منطقه
خودمان هم به همین شکل است .من بین استانبول ،قاهره،
بغداد ،شام ،اصفهان و خراسان هیچ تفاوتی قائل نیستم و همه
انها متعلق به دوران تمدن باشکوه گذشته است.
منظور بنده در اینجا نیز این است که اگرچه ترکیه یا دیگر
کشورها می توانند به تنهایی روی پای خود بایستند و هر کدام
به شکلی تاثیرگذار باشند اما باید با در کنار هم قرار گرفتن به
سمت هدف حرکت کنیم .البته که بنده برای ترکیه نقش خاصی
قائل هستم ،اما بحث من االن درباره کل منطقه بود.
ت س�ر ش�ما ن�گاه می کنیم
وقتی به نقش�ه پش�
می توانی�م کش�ورهایی ک�ه روزگاری متعل�ق به
دولت عثمان�ی بودند را مش�اهده کنیم .ف�ارغ از
مرزه�ای گذش�ته ،ترکیه طی ١٠س�ال گذش�ته
در واقع یک سیاس�ت خاص را در نظ�ر گرفته .ما
می توانیم رد فعالیت های ترکیه را در سومالی ،ایالت
سینگ چیانگ چین ،سوریه ،افغانستان یا برزیل و
هند و ...ببینیم .ایا این یک نوع بازگشت به مرزهای
گذش�ته با یک نوع رویکرد تازه نیست؟ البته یک
بخش�ی از ان مربوط به بحث اقتصادی است که
شما به ان اشاره کردید.
lحاال که سوال کردید ،عرض می کنم .ما می خواهیم
در منطقه ای ک��ه در ان حضور داریم با تمام کش��ورها روابط
خوب و دوجانبه ای داشته باشیم .چون ما این حسن و ارتقای
روابط دوجانبه و چند جانبه داشتن را نوعی از هویت و میراث
فرهنگی خود می دانیم .حاال ما با این چشم انداز جدیدی که
اشاره کردید ،مثل روابط دوجانبه ایران -ترکیه یا ترکیه -قفقاز
یا روابط چند جانبه منطقه ای و فرامنطق��ه ای را می خواهیم
به طور فعال گسترش دهیم و در این راستا سیاست گذاری هم
انجام داده ایم.
این چشم انداز جدید که جنابعالی اشاره کردید نمی تواند
عاری از مسائل اقتصادی ،فرهنگی و سیاسی باشد .به اعتقاد
جهان جدید
عمق راهبردیترکیه
مثلث شماره 148
رمز گشایی از سیاست خارجی انکارا
مصطفی شوقی/دبیرگروه جهان جدید
2
یکم -اومیت یاردیم سفیر جمهوری ترکیه در ته ران در
نگاه نخست نماینده جوانی از کشوری کهن بود که حاال 89
سال است که رخت نویی با عنوان جمهوری ترکیه به تن کرده،
اما می راثی را پشت خود به همراه دارد که روزگاری در اوج خود
از بوسنی در قلب اروپا تا جنوب خلیج عدن را در بر م ی گرفت،
منطقه ای که امروز خاورمیانه نام دارد که اقای سفیر ان را مرکز
دنیا م ی شمارد .حاال ترکیه جدید که از خ رابه های امپ راتوری
عثمانی سر بیرون اورده است ،هی چ گاه مثل زمان حال از بدو
تاسیس خود به این منطقه با حسرت نگاه نم ی کند .اگر کمال
مصطفی اتاتورک ب رای پاک کردن تابلوی عثمانی گری در
عصر خود بسیار کوش��ید و امرانه به تمام می راث ان از دین،
خط ،طبقات اجتماعی ،سیاس��ی و نظام ی اش حمله برد اما
نتوانست فرهنگ عثمان ی گری را که در درون مردم رسوخ کرده
بود از بین برد؛ شاید به این دلیل بود که جمهوری جدید پس از
70سال دوباره به انچه زندگی مومنانه نامیده م ی شد ،پناه برد.
حزب رستگاری ،فضیلت و رفاه با پ س زمینه اسالمی از حاشیه
سیاست در جمهوری الئیک ترکیه به متن ان راه یافت .جایی
که در حزب عدالت و توسعه متبلور شد و حتی نظامیان این
نگهبانان الئتیسه جمهوری ترکیه نیز مقهور تجربه عدالت
و توسعه شدند و خود به حاشیه پناه بردند.
جمهوری دوم در ترکیه با اقبال س��پهر سیاس��ت به
عدالت و توسعه شکل گرفت اما ب رای بروز داشته هایش شاید
10سال زمان م ی خواست که انچه در «عمق راهبردی» اش
تبیین کرده بود را به عرصه بی ن الملل بکشاند .اینجا بود که
عدالت و توسعه جدیدی شکل گرفت که ارام ارام ترکیه جدید
64
را از نو م ی ساخت.
دوم -اقای سفیر سواالت ما را طوالنی پاسخ م ی گفت.
او در هندس��ه ذهنی خودش اول مس��اله ای را تصوی ر سازی
م ی کرد ،بعد ان را تبیین م ی کرد و ادارک مساله را پس از ان
مفهوم س��ازی م ی کرد و در نهایت به سمت موضوع هدایت
م ی ک��رد .او 5بعد اصل��ی اموزه های احم��د داوود اغلو ،وزیر
امورخارجه ترکیه که «عمق راهبردی» ترکی��ه را در نگاه به
«موقعیت ترکیه در صحنه بی ن الملل» در کتابی به همین
نام تالیف کرده اس��ت .پس باید س��ف رای جمه��وری ترکیه
اموزه های کتاب را همانند دس��تورالعملی شفاف اجرا کنند.
در نگاه اقای اومیت یاردیم همی��ن موضوع به دقت رعایت
م ی شد ،تصوی ر سازی از مساله ،تبیین ،ادارک ،مفهوم سازی و
هدایت .در بخش نخست گفت وگو ما به دنبال ان بودیم که
ایا ترکیه به دنبال انچه «نئوعثمان ی گری» نامیده م ی شود،
است؟ ایا اردوغان در عرصه بی ن الملل می راث گذشته را طلب
م ی کند؟ سفیر در پاسخ اما تصویری از وضعیت منطقه داد،
ان را تبیین ک��رد و گفت که ش��ما درک م ی کنید منطقه با
معیارهای انس��انی تفاوت دارد و پس از ان از مفهوم عمیق
تمدن ساز منطقه سخن گفت و اینکه دانشمندان و کسانی
که در غرب در انگی زاسیون با مشکل مواجه بودند به منطقه
ما م ی امدند و در نهای��ت نتیجه بحث خود را به بحث تالش
گروهی ب رای اعتالی منطقه هدای��ت داد .منطق بحث او از
صفر تا صد برگرفته از کتاب «عمق راهبری» احمد داوود اوغلو
بود ،بحثی روشمند و اقناعی .کتابیکه او در اخر گفت وگو به
من هدیه داد.
س��وم -کتاب عمق راهبردی احمد داوود اوغلو در واقع
مانیفست سیاست خارجی ترکیه است .کتابی که او قبل از
نشستن روی صندلی ریاست دستگاه دیپلماسی ترکیه و زمانی
که استاد دانشگاه بیکنت و ریاست بخش روابط بی ن الملل این
دانشگاه را برعهده داشت ،نوشته بود.
ترکیه جدید اما زمانی که توسط اتاتورک بنیان گذاشته
شد ،می راث عثمان ی ها را نه تنها حفظ نکرد ،بلکه ب رای از بین
بردن ان تالش و کوشش��ی مصرانه و پیگی ران��ه را در پیش
گرفت .ترکیه اتاتورک اما هیچ گاه نتوانست در بعد بی ن المللی
ی را بر عهده گیرد.
کشوری پیشرو در منطقه ،نقش های مهم
ترکیه کش��وری تابع بود که به دلیل موقعی��ت ژئوپلتیکی
همواره به محلی ب رای منازعات جنگ سرد قدرت های بزرگ
تبدیل ش��دکه البته همانند رژیم شاه در ای ران به پیمان های
متعدد نظامی و سیاسی از سنتو تا نانو پیوست .پیمانی که
ان را مرزی ب رای مقابله با رژیم شوروی کمونیستی کرده بود.
از سوی دیگر در عرصه منطقه ای ترکیه با مشکالت بسیار
زیادی با همسایگان خود روبه رو بود؛ مساله کردها در جنوب
که به صورت مساله ای مهم تبدیل شده بود .مشکالت کردها
و درگیری های خونین میان ارتش��ی ها و مخالفان کرد تنها
مشکل انکارا نبود ،بلکه از نظر قوم ی علوی های ترکیه که
ریشه در سوریه داشتند نیز به عنوان اقلیت مذهبی هیچگاه
توسط دولت مرکزی به رس��میت شناخته نم ی شد .منازعات
میان علوی ها و ترک های سن ی مذهب گاهی پای همسایه
علوی خود س��وریه نیز را ک��ه از نظر مرزی نیز مش��کالتی
میان شان بود را وسط م ی کشید .اوج این مجادالت با سوریه
در اوایل دهه 80به شکل حادی رسید.
این اما همه واقعیت ترکیه جدید نبود ،چه انکه ترک ها
از نظر اقتصادی با مش��کالت بس��یار زیادی روب��ه رو بودند.
نبود منابع زی ر زمینی گاز و نفت و همچنین زیرس��اخت های
صنعتی ،ترکیه را دچار مشکالت اقتصادی زیادی کرد.
در این میان اما ترکیه جدید را باید از فروپاشی شوروی
ارزیابی تازه ای کرد .سقوط کمونیسم به ترکیه فرصت نفس
کشیدن داد .اینجاست که داوود اوغلو در کتاب خود م ی نویسد
که پس از جنگ س��رد ترکیه توجه خود را ب��ه مناطق جدید
اقتصادی و حوزه های تازه انرژی در اس��یا برگرداند .ترکیه با
ی در اسیانی
س��رمایه گذاری و تقویت مفاهیم تمدنی و قوم
میانه از ترکمنس��تان تا اذربایجان به اس��تراتژی سیاس��ی
اقتصادی خود عمق تازه ای بخش��ید .ای��ن موضوع اما درشکل تازه تری با امدن حزب عدالت و توسعه روی کار با قوت
بیشتری شتاب گرفت.
معمار سیاس��ت خارجی ترکیه معتقد است ترکیه باید
از نظر ژئوپلتیک��ی توان خود را بیش��تر از هر چیزی که در
اختیار دارد ب��ه کار گیرد .این کش��ور در مقایس��ه با دیگر
کش��ورها با دو قاره در ارتباط اس��ت ،تنگه ه��ا و اب راه های
استراتژیکی را در اختیار دارد ،از نظر تاریخی منطقه اناتولی
ش��اه راه ارتباطی میان اس��یا و اروپا بوده اس��ت و همیشه
موقعیت استراتژیکی را داشته .شاید همین موقعیت مهم
و اس��تراتژیک بود که عثمانی را واداشت از اس��یا تا اروپا و
افریقا را در اختیار خود بگیرد .با همین نگاه است که احمد
داوود اوغلو در کتاب خود پس ا ز ترسیم موقعیت ژئوپلتیکی
کنونی ترکیه به گذش��ته نیز نیم نگاه��ی دارد .ایا او از این
ط راحی و تصویرسازی منظور خاصی دارد که م ی توان ان را
عثمان ی گری جدیدی دانست؟!
چهارم -سفیر نیز در پاسخ به سوال مثلث که ایا ترکیه
را م ی توان الگوی مناس��بی ب رای منطقه ب ر شمرد؟ پاسخی
سخت دیپلماتیک م ی دهد .پی ش فرض او در ترسیم منطقه
از نظر تمدنی و پتانس��ی ل های ذاتی که در درون خود نهفته
است ،معطوف به همگرایی کشورهای کشور بزرگ منطقه
اس��ت ،اما در عین حال م ی گوید که منطقه باید به س��مت
الگو شدن برود .سوال جدی اما اینجاست که ایا ترکیه خود را
رهبر منطقه م ی پندارد؟
سفیر اما در پاسخ به س��واالت ما در مورد عثمان ی گری
دولت در ترکیه و به تبع ان رهبری در منطقه ،ان را برگرفته از
مفاهیم غربی عنوان م ی کند .او از ابن خلدون جامع ه شناس
و مورخ شهیر دلیل م ی اورد که حکومت ،کشور و تمدن مانند
انسانی است که متولد م ی ش��ود ،زندگی م ی کند و م ی میرد.
اما ما وقتی به کتاب داوود اوغلو مراجعه م ی کنیم او موقعیت
ترکیه را با گذش��ته ترکیه م ی س��نجد .وقتی سخن از عمق
راهبری ترکیه در افریقا است ابتدا از جنگ «مرج دابیک یاووز
سلطان سلیم» س��خن م ی گوید .بعد از ان از نقش تاریخی
ترکیه در دریای سرخ و اقیانوس هند و در نهایت ورود ترکیه را با
استفاده ویژه در حوزه های فرهنگی (می راث حضور عثمان ی ها)
و اقتصادی عنوان م ی کند .در چند سال اخیر این موضوع از
مسائل فرهنگی و اقتصادی فراتر رفته و به حوزه های دیگر
سیاسی و اجتماعی نیز رسیده است .حتی در سینمای ترکیه
نیز چند فیلم در مورد حضور نیروهای کماندویی ترکیه ب رای
ازادس��ازی گروگان های ترک از دس��ت قبایل سومالیای ی ها
ساخته شده است.
پنجم -س��وریه؛ در اینجا اما با اقای اومیت یاردیم،
س��فیر جمهوری ترکیه موافق نیس��تم .اقای س��فیر اما
وقتی به بحث در مورد س��وریه م ی رس��د از کشتار بزرگی
سخن م ی گوید که توسط رژیم دمشق در جریان است .او
از وجدان تاریخی م ی گوید که ب ی تفاوتی را نباید به دنبال
داشته باش��د ،اما به نظر م ی رس��د که مساله س��وریه به
همین دالیل انس��انی مس��اله پیچیده ای اس��ت .منطقه
خاورمیانه جدا از مشترکات قومی و زبانی زیادی که میان
حکومت های ان وجود دارد ،از نظر سیاس��ی نیز با قرائت
واحدی روبه رو ست .ش��یوه حکومتداری در میان اعراب با
انچه معیارهای جهانی نامیده م ی ش��ود متفاوت است و
ش��اید در میان انها لبنان تافته جدابافته ای باشد که البته
همین مساله منتهی به عدم ثبات این کشور شده است.
هس��تند و بودند انقالبیونی که با چهره ای ضد استعماری
و دیکتاتوری علیه حکومت وق��ت قیام کرده اند و بیش از
این 40سال در کشور خود حکومت کرده اند یا پادشاهانی
که از نسلی به نس��ل دیگری بقای نظام سلطنتی خود را
به هر قیمت طلب م ی کند .اینکه گفته م ی شود در سوریه
دیکتاتوری در جریان است ،ان هم توسط کشورهایی که
خود سال هاس��ت یک نفر قدرت را در اختیار دارد ،سخنی
منطقی نیست.
سوریه را باید در خود سوریه ندید ،چه انکه سوریه در مرکز
تحوالت خاورمیانه است و اگر سوریه از انچه هست بدتر شود،
چه بسا ترکیه اولین کشوری باشد که از ناامنی فزاینده برخوردار
باشد .تمام کشورهای منطقه از ع راق گرفته تا لبنان ،ع ربستان،
اردن هاشمی و ...متاثر از سقوط احتمالی دمشق خواهند بود.
ترکیه خود با دو اقلیت کردها و علوی ها در منازعه و مجادله
به سر م ی برد.
از سوی دیگر در میان سخنان س��فیر سخن ظریفی
نهفته است .او در میانه گفت وگو با مثلث سخن از ترمز غرب
در مورد مساله س��وریه گفت .اینکه غرب در حال کم کردن
سرعت تحوالت در سوریه است .اینجا سواالتی جدی مطرح
م ی شود که ایا ترکیه در سوریه توسط غرب دور خورده است؟
شاید به همین دلیل اس��ت که اردوغان از فعال شدن ای ران،
ترکیه و مصر در تحوالت سوریه سخن م ی گوید .یا اینکه پس
از تحرکات نظامی در مرز دو کشور در حالی که اردوغان سخن
از جنگ گفت؛ تنها مانورهای نظامی پاسخی به مسائل بین
مرزی بود .یا شاید م ی توان اینگونه پرسید که ایا ترکیه پس
از اطالع از دیدگاه غرب ،سرعت خود را در تاختن به سوریه کم
کرده است؟ البته انچه در سوریه در حال جریان است جدا از
ماهی ت های اعتراضی موجود و ض��رورت اصالحات ،جنگ
نیروهای تروریستی با نیروهای دولتی است که اقای سفیر در
مواجهه با سوال ما در مورد تجهیز ارتش ازاد سوریه ترجیح داد
به ان پاسخ ندهد.با این حال وی در گفت وگو با مثلث گفت که
ترکیه در 90درصد موضوع سوریه با جمهوری اسالمی ای ران
با هم اشتراک نظر دارند.
جهان جدید
lدر این خصوص نیازی نیست که کسی دل نگرانی
داشته باشد و شک کند .همانطور که ابن خلدون هم گفته هر
حکومت ،کشور یا تمدنی مانند یک انس��ان است که متولد
شما از گذشته صحبت کردید که البته ناظر به اینده
با وام گی�ری از می�راث تمدنی منطقه اس�ت .من
سوال خودم را کمی شفاف تر می پرسم؛ بسیاری
از کارشناس�ان معتقدند که سیاس�ت های امروز
ترکیه در منطقه و جهان در واقع یک ش�کل جدید
عثمانی گری است؛ لطف کنید صراحتا پاسخ دهید.
مثلث شماره 148
من ترکیه در 10سال گذشته جهش بس��یار بزرگی را از خود
نشان داده که امیدواریم در اینده نیز ان را ادامه و گسترش دهد.
درست است که مسائل اقتصادی برای ما از اهمیت بسیاری
برخوردار است اما در هرجا که احساس کنیم باید حضور داشته
باشیم حرف مان را بزنیم یا احس��اس مسئولیت کنیم ،هرگز
کوتاهی نخواهیم کرد .برای رس��یدن به این هدف اگر الزم
باشد ٢٠٠یا ٣٠٠سال هم صبر می کنیم ،اما از این هدف دست
بر نمی داریم ،چرا که بر این باور هس��تیم که برای رسیدن به
اهداف بزرگ نباید تنها شعار داد .باید طبق برنامه ریزی هرچند
به اهستگی ،اما پیش رفت .این یک روند طبیعی است و من
هر قدر هم که به مغز خودم فشار بیاورم نمی توانم خالف ان را
بیندیشم .یک جمله بسیار سمبلیک در این ارتباط عرض کنم
که در فرهنگ گذش��ته منطقه ما وجود داشت که وقتی یک
گوسفند اگر در کنار رود دجله هم گم شود مسئولیتش با خود
ماست .پس طبیعتا هر اتفاقی که در هرجای این منطقه رخ دهد
همه کشورهای منطقه را درگیر می کند .در این میان فرقی بین
ایران و ترکیه و سایر کشورها نیست .این طبیعی ترین واکنشی
است که باید همه ما داشته باش��یم .ما این ارزو و اندیشه ای
را که داری��م نه فقط برای ترکیه بلک��ه ان را برای کل منطقه
خواستاریم .شما اگر تمام کتب تاریخی را ببینید در تمام تاریخ
جهان ،منطقه اصلی و مرکزی دنیا ،منطقه ما یعنی خاورمیانه
است .این مساله از اندیشه مردم منطقه خارج می شود که وقتی
به منطقه خودشان نگاه می کنند ان را مرکز دنیا می بینند و از
لحاظ روانشناختی وقتی این طور به مساله نگاه می کنند برای
خود مسئولیتبیشتریقائلمی شوندکهبایداینمنطقهرابهتر
سازماندهی کنند .همه چیز یک اهمیت سمبلیک دارد .با این
توضیح کوتاه که شما فرمودید ،ما وقتی به نقشه نگاه می کنیم
با این دید به مساله نگاه می کنیم و این پیشرفت را برای منطقه
خواستاریم ،نه فقط برای ترکیه یا ایران به تنهایی .البته برای
انتقال این فرهنگ و تمدن گذشته به دیگران تالش می کنیم؛
زیرا ما امریکا ،روس��یه ،اروپا و یا سایر نقاط جهان را مرکز دنیا
نمی دانیم ،بلکه منطقه ای که در ان حضور داریم را صاحب این
ویژگی می دانیم و برای پیشرفت ان تالش می کنیم.
اما برگردیم به سوال اصلی شما ،جنابعالی اشاره کردید به
دوره عثمانی .این اندیشه ترکیه جدید که امروز بسیاری از ان
سخن می گویند اساسا به معنی معرفی ان دوره تاریخی گذشته
نیست .این اندیشه تمدن که خدمتتان عرض کردم اندیشه ای
است که به طور مرتب و سلس��له وار حتی پیش از عثمانی نیز
وجود داشته .من به طور کلی همه تمدن ها را مدنظر قرار داده
و خدمتتان عرض کردم .منظور تنها تمدن عباسی ،عثمانی،
امویی ،سلجوقی و ...نیست چراکه معتقدیم منبع اساسی همه
این تمدن ها با هم برابر اس��ت ،اگرچه در ظاهر ممکن است
تفاوت هایی با هم داشته باشند.
می شود ،زندگی می کند و س��پس می میرد و پس از مرگ هم
بازگشتی نیست .این تمدن ها که به انها اشاره کردم هیچ یک
از این قاعده مستثنی نیستند اما انچه هرگز نمی میرد و از بین
نمی رود ،شالوده تشکیل دهنده این تمدن هاست که هرگز از
بین نمی رود و همانطور که عرض کردم نقطه مشترکی است
برای همه کش��ورهای منطقه که زیربنای تمدن های انها را
تش��کیل داده اس��ت .امروز یا در اینده نیز هرانچه قرار است
اتفاق بیفتد در پیرامون همین واقعیت و شالوده شکل خواهد
گرفت ،نه چیز دیگری .تئوری هایی مثل نئوعثمانی ،نئوایرانی
و غیره دست ساز فرهنگ غرب است و ما به اینها اصال اهمیت
نمی دهیم .در عی��ن حال ت�لاش می کنیم تا به ب��رادری و
یدانیم این موضوعات
همبستگی توجه بیشتری کنیم چرا که م
به منظور جدا کردن این ملت ها از یکدیگر مطرح می شود.
از طرف دیگر من یک سوال از همان غربی هایی دارم که
این تعابیر را به کار می برند و ان اینکه :شما این همه به مناطق
مختلف جهان رفتید ،از افریقا تا امریکای جنوبی .انها را استعمار
کردید .تمدن ها و فرهنگ های انها را نابود کردید .به منطقه
ما امدید و خون این منطقه را مکیدید .امروز هم به بهانه های
مختلف از جمله کشورهای اس��پانیایی زبان ،فرانسه زبان یا
انگلیسی زبان ،در این زمینه فعالیت می کنید ،ایا باید گفت که
به دنبال پان انگلیس ،پان فرانسه و یا پان اسپانیولی هستید؟ این
سوالی است که باید از انها پرسید .اگر این طور نیست پس چرا
کش��وری که به دنبال ارتقای منطقه خود است را با تعابیری
که دست ساز خودتان است صدا می زنید و باعث ایجاد تفرقه
می شوید؟
این نوع تعابیر و ایجاد این اندیش��ه ها در واقع به منظور
***
گفت وگوی مثلث با اقای اومیت یاردیم ،سفیر جمهوری
ترکیه در واقع شناخت انچه ترکیه در عمق استراتژیک خود
طلب م ی کند ،اس��ت؛ گفت وگویی س��خت ،چالشی و البته
حاوی نکات زیادی که در این نوشته برخی از انها رمز گشایی
شد و مابقی نیز در فرصتی دیگرg .
65
جلوگیری از انسجام و یکپارچگی منطقه به کار برده می شوند.
در واقع انها نمی خواهند منطقه در کنار هم به سوی یک هدف
بزرگ حرکت کند.
بی مقدمه و صراحتا از جنابعالی س�وال می کنم که
چه اتفاقی افتاده که امروز ترکیه تا این حد مخالف
بشار اسد شده؟
جهان جدید
lسیاس��ت های امروز م��ا در مقابل دولت س��وریه
حاصل یک تصمیم یک روزه و ب��دون پیش زمینه و مقدمه
نیست .بین سوریه و ترکیه از زمان 1980و دوران حافظ اسد
یک سری مشکالت وجود داشت؛ البته قصد پرداختن به ان
تاریخ و موضوعات را ندارم و همانط��ور که می دانید از همان
تاریخ مشکالت داخلی نیز در سوریه وجود داشت ،اما اگر قرار
باشد در مورد مسائل روز بحث کنیم باید بگویم که اوال منطقه
ما یعنی خاورمیانه در حال تغییر اس��ت .این تحوالت را ما در
شمال افریقا شاهد بودیم .کشورهایی همچون سوریه که در
مقابل موج این تحوالت ایستاده اند نمی توانند اینده خودشان
را بسازند .ما باید به طور کلی این تغییر و تحوالت را ببینیم ،نه
اینکه مسائل را فقط از منظر جبهه مقاومت و ایستادگی ببینیم.
من این واقعیت که س��وریه در جبهه و خط مقاومت قرار دارد
را انکار نمی کنم اما اگر تنها از این منظر به مساله نگاه کنیم،
نمی توانیم به نتیجه درستی برسیم .وقتی این تغییر و تحوالت
اغاز شد مشخص بود که روزی به سوریه خواهد رسید .رژیم
سوریه باید برای بقای خود به الگوهای مناسبی چون ایران و
ترکیه نگاه می کرد و دست به تغییرات می زد که این کار را انجام
نداد .نگاه کنید کش��ور خود شما به عنوان جمهوری اسالمی
ایران ٣٣ ،سال است با وجود جنگی هشت ساله ،تحریم ها و
فشارهای زیاد توانست ه هر دو سال یکبار انتخابات برگزار کند.
این را برای سعادت مردم خودتان انجام دادید و ما واقعا به شما
تبریک می گوییم .ترکیه نیز به همین ترتیب عمل کرده ،اما اگر
دولت ها بیایند و مردم خودشان را زیر فشار قرار دهند ،یک روز
مردم در مقابل این فشارها خواهند ایستاد .شما نگاه کنید مصر
که بسیاری ان را قلعه مستحکم نیروهای کشورهای خارجی
می دانس��تند ،ظرف ش��ش ماه فروریخت و به جای ان یک
سیستم جدید بر سر کار امد .اگرچه من مستقیما به سوال شما
پاس��خ ندادم و از منظر خارجی به موضوع نگاه کردم اما اینها
عناصری هستند که در این روابط موثر بودند.
اینکه چه کسی ،چه کسی را در سوریه می کشد و جان
انسان ها را می گیرد ،یک موضوع جداگانه ای است ،اما نتیجه
این است که نزدیک به 35تا 40هزار نفر جان خود را از دست
داده اند .نزدیک به نیم میلیون نفر هم در نتیجه اتفاقات داخلی
سوریه به کشورهایی مثل ترکیه و اردن رفته و اواره شدند.
در قبال این موضوع همه مسئولیم؛ هم در مقابل وجدان
خودمان و هم در مقاب��ل مردم و جامعه خودم��ان .در مقابل
پرس��ش ایندگان که چرا ش��ما در این موضوع به مسئولیت
خودتان عمل نکردید ؟ ایا می توان مسئولیت را از خود سلب
کرد؟ من فکر می کنم نمی شود .ما اگر با وجدان به قضیه نگاه
کنیم ،ان 10فلسطینی که با س�لاح های اسرائیلی ها کشته
می ش��وندبا ان دس��ته از جوان هایی که در ماه مبارک کشته
می شوند ،فرق ندارند .در اینجا سوء تفاهمی ایجاد نشود ،چون
قصد ندارم نسبت به کشور خاصی موضع گیری داشته باشم و
تنها به صورت کلی اعتقاد خودم را بیان کردم.
در خصوص س��وریه ،ما ب��ا جمهوری اس�لامی ایران
٩٠درصد هم عقیده هستیم و اش��تراک نظر داریم .اما از نظر
دیدگاه ها درباره شرایط اینده این کشور نظرات متفاوتی نسبت
به هم داریم .در خصوص بحران س��وریه ن��ه تنها بین ایران
و ترکیه بلکه میان تمام کش��ورهای اسالمی یک اتفاق نظر
وجود دارد .از امریکا گرفته تا بغداد و پاکستان و شمال افریقا
همه در خصوص این بحران نظرات مشترکی دارند .من با نظر
مخالفی روبه رو نش��دم که بیان کند در سوریه مشکلی وجود
ندارد .این مش��کل را ما نمی توانیم نادیده بگیریم ،همانطور
که اقای المرسی هم در نشست س��ران جنبش عدم تعهد در
مثلث شماره 148
66
تهران به صراحت بیان کرد .حتی اتحادیه کشورهای عربی
عضویت سوریه را ملغی کرد .در شرع اسالم هم ما رویه ای به
نام اجماع داریم و وقتی که امتی روی مساله ای اجماع می کند،
بنابراین مورد قبول همه کشورها قرار می گیرد .یعنی همه این
کشورهای اسالمی در خصوص س��وریه و بحران این کشور
سخت در اشتباه هستند؟!
از اتفاق نظر با ایران سخن گفتید ،به طور شفاف در
مورد سوریه چه گفت وگوهایی صورت می گیرد و
این 90درصد همراهی که گفتید در چه محورهایی
است؟
lترکیه و جمهوری اسالمی ایران دو کشوری هستند
که در مورد راه حل این مساله اشتراک نظر دارند و از طرح اقای
اخضر ابراهیمی ،نماینده ویژه س��ازمان ملل در امور س��وریه
حمایت می کنند .گذش��ته از پرداختن به جزئی��ات می توانم
صریحا این موضوع را بیان کنم که ما با طرف ایرانی حداقل هر
١٥روز یکبار در مورد مساله سوریه تبادل نظر و مذاکره داریم.
25روز پیش جناب اقای رحیمی ب��ا هیاتی بلندپایه در ترکیه
حضور داش��تند و یک هفته پیش جناب اقای احمدی نژاد با
اردوغان ،نخس��ت وزیر کشور ما در حاش��یه اجالس باکو در
اذربایجان در ارتباط با مساله سوریه گفت وگو کردند.
بدون غرق ش��دن در جزئیات این مساله ،ما باید هرچه
سریعتر یک راه حلی برای ان بیابیم ،در غیر این صورت هرچقدر
این موضوع بیشتر ادامه پیدا کند برای همه ما دردسرساز خواهد
شد .بنده شخصا برای بازگشت ثبات و ارامش به سوریه دعا
می کنم .نه رژیم س��وریه را بلکه مردم س��وریه را برادر خودم
می دانم و جزو خانواده خودم می دانم و برای انها دعا می کنم.
در مورد بحران س�وریه به محور مقاومت اش�اره
کردید ،من تصور نمی کنم که مشکل اصلی اعراب
در منطقه دولت سوریه باشد ،بلکه مشکل اعراب
اسرائیل و مساله فلس�طین است .بنابراین اگر ما
نظم موجود را برهم بزنیم ایا مساله مقاومت برابر
رژیم صهیونیستی ذبح نمی شود؟
lببینید ،من نظر خودم را به طور صمیمانه خدمت تان
عرض می کنم .در منطقه خاورمیانه یک اندیشه و ساختار نو
و تازه ای در حال شکل گیری است و باید ان را درک کرد .این
تغییر شکل ،یک واقعیت است و بر مبنای واقعیات امروز نیازی
نیست ما پشت سر حاکمان بایستیم .گفتمان تمام انها همچون
صدام حس��ین این بود .حضور ما در اینجا به دلیل ایستادگی
در مقابل اس��رائیل الزم و ضروری است .انها با این استدالل
می گفتند که مردم تحت هر ستمی که هستند باشند ،اما ما باید
این خط مقابله اعراب در برابر اسرائیل را حفظ کنیم .این مساله
را شما بهتر از هر کسی می دانید .شعار و گفتار اصلی شاه ایران
در دوران خود چه بود؟ همین ش��عار بود که به عنوان ژاندارم
منطقه به دنبال حفظ ارامش اس��ت .مگر صدام حسین در ان
دوران پرچمدار جبهه مقاومت در برابر اسرائیل نبود و به همین
دلیل از طرف برخی کشورهای عربی تقویت نظامی نمی شد؟
حتی مبارک با وجودی که با اسرائیل دوستی صمیمانه ای
داش��ت ،اما با این گفتار که وجود او در مقابل اسرائیل الزم و
ضروری است بر مردم خود ستم روا می داشت.
اینجا یک تضاد بزرگی وجود دارد .ش��ما به عنوان ملت
شریف و بزرگ ایران ٣٠سال پیش یک انقالب بزرگ مردمی
را به وجود اوردید .خیلی از مردم دنی��ا نیز از این انقالب تاثیر
پذیرفتند .تنها جنبه اسالمی و دینی این انقالب بزرگ مورد
توجه من نیست ،بلکه صدای ملت مظلوم و ستم کشیده ای بود
که در مقابل ظلم ایستادند؛ از این لحاظ اگر نگاه کنیم کار بسیار
بزرگی بود .ما باید این واقعیت را مدنظر قرار دهیم که تغییر و
تحوالت منطقه بی ش��ک تاثیرپذیری زیادی از انقالب شما
داشته و ان را به ش��کل الگویی مدنظر داشته است .حتی اگر
فاصله زمانی ٣٠ساله وجود داشته باشد ،هر کس در جریان این
تحوالت قرار بگیرد مانند سیالبی که سدهای پیش رو را خراب
می کند از سر راه کنار خواهد رفت .تنها یک استثنا در این منطقه
وجود دارد و ان حکومت سوریه است .من هر طور که در ارتباط
ی منطق��ه و تغییر و تحوالت حکومت ها
با جنبش های مردم
می اندیشم ،نمی توانم ان را مخالف با محور مقاومت تلقی کنم
و اساسا ان را درس��ت نمی دانم .وقتی ما حرف مردم را گوش
می دهیم و به ان احترام می گذاری��م در واقع در جهت منافع
انها حرکت کر ده ایم .مردم که چیزی خالف منافع خودشان
و متفاوت از انچه در کشورشان می گذرد ،حرفی نمی زنند.
روابط ما با اس��رائیل امروز و بعد از دو س��ال در بدترین
ت نظامی ها بر ترکیه،
وضعیت ممکن قرار دارد .در دوران حکوم
ما بهترین روابط را با اسرائیل داشتیم .اما امروز می بینیم که این
مساله در نقطه ای قرار دارد که هیچ رابطه ای نداریم .چرا که ما
حکومتی هستیم که قدرت خود را از نیمی از مردم خود گرفته
است .به طور خالصه عرض می کنم اگر ما صدای ملت سوریه
را بشنویم ضرری نمی کنیم .در غیر این صورت در اینده و در
پیشگاه محاکم تاریخی نمی توانیم پاسخ مناسبی داشته باشیم.
از یک منظر بسیار متفاوت هم می خواهم این موضوع
را مورد بررسی قرار دهم .شما امروز نگاه کنید در مورد مساله
سوریه ،اس��رائیل هیچ سیاس��ت و موضع گیری مشخص و
روشنی ندارد ،چراکه در اندیش ه انها سواالت بسیار بزرگی وجود
دارد .انچه اسرائیل از ان واهمه دارد این است که با رفتن اسد از
سوریه یک حکومت اسالمی سر کار بیاید.
البته اکثر مخالفان اقای بش�ار اس�د از گروه های
س�لفی و نزدیک ب�ه القاعده هس�تند و نمی توان
به صراحت گف�ت که م�ردم با ایش�ان مخالفند.
منظورت�ان تش�کیل حکوم�ت از جان�ب ای�ن
گروه هاست؟
lخیر .گروه های سلفی و القاعده در همه جای منطقه
حضور دارند .اما اینها که توان تش��کیل دولت ها را ندارند .ما
به طور کلی حکومتی اسالمی مبتنی بر قدرت مردم را مد نظر
داریم .یک نکته را به طور دوستانه خدمت تان عرض کنم که
حتی اگر مایل باشید می توانید ان را در مصاحبه نیاورید .اما من
خدمت شما می گویم ،امروز ببینید برخی از کشورهای غربی
همگام با اسرائیل در موضوع سوریه پایشان را روی ترمز فشار
می دهند تا سرعت تحوالت در سوریه را کم کنند .انها نیز از
این موضوع می ترسند که به جای حکومت اسد یک حکومت
ی با ریشه های اصیل اسالمی سر کار بیاید.
مردم
ای�ن فرمای�ش ش�ما البت�ه ب�ا عملکرد 2س�اله
کش�ورهای غربی در حمایت از معارضان تناقض
دارد .بگذریم .پیش از ش�روع تحوالت در منطقه
وزیرخارجه شما اقای داوود اوغلو در همایشی که
همه سفرای ترکیه در ان حضور داشتند ،خطاب به
در همین ارتباط خود ش�ما فرمودی�د رژیم مبارک
با وجود اینکه قلعه بزرگی ب�ا حمایت های خارجی
بود ،ظرف ش�ش ماه از بین رفت اما ما در سوریه
سه س�ال قبل اقای اردوغان در س�فر به سوریه
دست در گردن بشار اسد انداخته و گفت« :برادرم
اسد» دو سال بعد این رویه تغییر کرد و امروز در
شرایط نزدیک به جنگ به س�ر می برند .ایا این
تغییر رویه صرفا به خاطر حمایت از مردم سوریه
صورت گرفت یا هدف های دیگر پشت ان است؟
lاین موضوع دیگری است .اما در این زمینه می توانم
این را عرض کنم که ما در ١٠سال گذشته توصیه های فراوان
و پیاپی به بشار اسد داشتیم .در این 10سال گذشته پیامی که
قصد داشتیم به او برسانیم این بود که «به صدای مردمت گوش
کن»« ،گام های مشخصی برای تغییرات بردار» و اینها را او به
درستی می داند چون به طور مشخص و شخصا به او منتقل شده
است .چون به او گفتیم که در مقابل تغییر و تحوالت نمی توانی
بایستی و این موج عظیمی است و به عنوان یک دوست و برادر
به او هشدار دادیم و متذکر ش��دیم .ماحصل این روابط خوب
١٠ساله گذشته رساندن چنین پیام هایی بود که متاسفانه به
حرف های ما گوش نکرد و در نهایت به نقطه فعلی رسیدیم.
البته شما از نقطه نظر سوریه به مسائل نگاه می کنید و من
این را درک می کنم .اما اینکه ما بخواهیم تظاهرات و اعتراضات
مردم سوریه را به جاسوسان اسرائیل و امریکا و غرب نسبت
بدهیم ،در واقع خودمان را گول زده ایم .به این علت که تا وقتی
یک مش��کل و زیربنایی برای اعتراضات وجود نداشته باشد
اصال چنین اتفاقاتی رخ نخواهد داد .اگر خارج از مساله سوریه
سواالتی داشته باشید به ان پاسخ خواهم داد.
برای جمع بندی موض�وع س�وریه؛ درگیری های
مرزی بین کشور ترکیه و سوریه به وجود امده است
که تا مرز درگیری گسترده نظامی هم پیش رفته .ایا
ترکیه وارد عرصه جنگ نظامی با سوریه می شود یا
نه ؟نکتهدیگراینکهحکومتسوریهمعتقداستکه
ترکیه بر مسلح کردن مخالفان و ارتش موسوم به
ازاد سوریه به طور گسترده اقدام می کند.
lماموران و کارمندان دولت��ی در ترکیه اجازه ندارند
عضو احزاب باشند .هر کارمند می تواند در قلب و فکرش نسبت
به یک حزب عالقه داشته باشد ،اما این مساله را در همان ذهن
و قلب خود نگه می دارد و اجازه بیان ان را ندارد.
جهان جدید
lدر وضعی��ت تن��ش زای فعل��ی ممک��ن اس��ت
برداش��ت های متفاوت و مختلفی از جانب بس��یاری صورت
بگیرد .اما انچه قرار است اتفاق بیفتد اتفاق می افتد و نمی توان
در مقابل ان ایستاد .تنها چیزی که می توانم بگویم و به شکل
بسیار خالصه هم عرض می کنم ،این اس��ت که ما از لحاظ
وجدانی و مسئولیتی در پیشگاه محاکم تاریخی وجدان بسیار
راحتی داریم .اما ای��ا همانطور که ما این احس��اس راحتی را
داریم .دیگران هم ان را احس��اس می کنند؟ من این س��وال
را به خودشان و وجدانش��ان ارجاع می دهم .همانطور که در
ابتدا عرض کردم اتفاقات منطقه و خصوصا س��وریه مربوط
به روس��یه و چین و سایر نقاط نیس��ت ،چرا که انها مسلمان
نیستند .رفتار ما در قبال س��وریه تاحدی به وجدان اسالمی و
احساس وظیفه ای که نس��بت به یک کشور مسلمان منطقه
احس��اس می کردیم ،بازمی گردد .این وجدان را مس��ئولیت
مسلمان بودن به ما امر می کنند .در ضمن اینکه اگر از منظر
احساسی و وجدان انسانی نیز به مس��اله نگاه کنیم باز هم ما
خاطری اسوده داریم .بحران س��وریه نیز در نهایت پنج سال
یا یک سال دیگر به نتیجه می رس��د .در این رابطه من هیچ
زمانبندی مش��خصی نمی توانم ارائه کنم .اما در دورانی که
بعد از ان دوره سوریه جدید خواهد بود انها از ما حتما سواالتی
خواهند داش��ت .ما باید ببینیم که در مقابل ان سواالت توان
پاس��خگویی مناس��ب را داریم یا نه .ما با جمهوری اسالمی
در خصوص این بحران به طور مرتب در حال گفت وگو و تبادل
نظر هستیم .به نظر من اینجا چیزی که ارزشمند است سعی و
تالش برای حل این بحران است .من فکر می کنم حرف زدن
در مورد سوریه کافی است و بهتر است ان را رها کنیم.
lمن روی نحوه اجرایی شدن یا به ثمر رسیدن این
انقالب ها اظهارنظر نمی کنم .به عبارت دیگر می توان گفت
در این دنیا حاکمان مستبدی که نامشان از صحنه تاریخ قرار
است حذف شود ،بهتر است با یک حداقل حیثیت و ابرویی از
بین بروند.
ایا شما عضو حزب عدالت و توسعه هستید؟
سمپاتی که به این حزب دارید؟
lباز هم چون یک کارمند هس��تم نمی توانم پاسخ
روشنی به این سوال بدهم.
مثلث شماره 148
انها گفت« :منطقه و جهان مانند یک میدان اتش
است .هر یک از شما در منطقه خودتان باید نقش
یک اتش نشان را ایفا کنید ».و با این ماموریت انها
را روانه محل خدمت خود کرد .تا پیش از تحوالت
س�وریه نیز ما این نقش را از جانب سفرای ترکیه
شاهد هستیم؛ در مصر ،تونس ،میانمار ،چین و...
اما در ش�روع تحوالت س�وریه برخالف این اصل
عمل شد و ترکیه با کمک نظامی به مخالفان سوریه
به ارتش موسوم به ازاد س�وریه اجازه فعالیت در
خاک این کشور را داد .همچنین از نظر تسلیحاتی
نیز به انها کمک کرد .این تف�اوت عملکرد از کجا
ناشی می شود؟
می بینیم که با وجود گذش�ت نزدیک به دو سال از
اتفاقاتی که شکل جنگ به خود گرفته هنوز دولت
اسد پابرجاست .ایا فکر نمی کنید تحوالت سوریه
با انقالب های مردمی منطقه تفاوت اساسی دارد و
به همین خاطر است که به نتیجه نرسیده؟
lبله ،ما به هیچ عنوان دوست نداریم تنش موجود
به شرایط بدتر از این کشیده شود تا طرفین درگیر در مقابل
یکدیگر ق��رار بگیرند .ول��ی اینجا به نظر م��ن تصمیمات
و رفتارهای رژیم س��وریه اس��ت که از اهمیت بیش��تری
برخوردار اس��ت .اینکه به کدام مس��یر خواهند رفت را انها
انتخاب خواهند کرد.
نمی دانم با این پیش فرض می توانید به این سوال
پاسخ دهید که اینده ترکیه با حزب عدالت و توسعه
را چطور ارزیابی می کنید؟ چرا که این حزب بسیار
متفاوت از احزاب دیگر و دولت ه�ای دیگر ترکیه
است .ایا فکر می کنید اینده ترکیه با حزب عدالت
و توسعه است؟
lبله ،این یک واقعیت است .من یک جمله کوتاه
و مش��خص در این ارتباط بی��ان می کنم؛ ای��ن حزب یک
سال پس از تشکیل ان در س��ال 2003توانست 40درصد
ارای مردم ترکیه را به خ��ود اختصاص دهد و این یک اتفاق
بی سابقه در تاریخ احزاب ترکیه بود .از ان سال تا حاال در 10
انتخابات گوناگون در حوزه های مختلف ش��رکت کرد و هر
بار نیز شاهد هستیم رای خود را افزایش داده است .امروز به
جایی رسیدیم که از هر دو شهروند ترکیه یک نفر رای خود را
به ( AKPحزب عدالت و توسعه) می دهد .مشابه چنین الگو
و نمونه ای را در هیچ جای جهان نمی توانید مشاهده کنید.
این درحالی اس��ت که ترکیه دارای یک جامعه باز با حضور
احزاب ،رسانه های متفاوت و تلویزیون هایی است که همه جا
ناظر رقابت ها هستند و حضور دارند .با این وجود این حزب
توانس��ته از هر دو ش��هروند رای یکی از انها را داشته باشد.
پیش��رفت های اقتصادی ،تجاری ،سیاسی و بین المللی که
شاهد هستیم نشان می دهد دارای یک برنامه ریزی و تفکر
ی خود
متفاوتی است و البته این قدرتش را وام دار پایگاه مردم
است .ممکن است در ترکیه اندیش��ه ها0ی متفاوتی وجود
داشته باش��د ،اما ان چیزی که اهمیت دارد این که استقرار
و پیشرفت کشور ترکیه مدنظر است و این حزب منافع ملی
کشور را مدنظر دارد و به ان اولویت می دهدg .
67
ورزش
ورزش
مثلث شماره 148
حملهبیمحابا
علی دایی با انتقاداتش به رویانیان ،فوتبال ایران را شوکه کرد
در حالی که خیلی ها انتظار داشتند پیروزی تیم ملی برابرکره جنوبی دوستی و همبستگی
میان اهالی فوتبال را تقویت کند ،علی دایی پس از باخت مقابل پرسپولیس ،سخت به
محمد رویانیان تاخت.
68
ورزش
رویانیان در یک نگاه
وقت��ی محم��د رویانی��ان ب��ه صندل��ی مدیرعاملی
پرس��پولیس تکیه زد ش��رایط کلی فوتبال را نمی دانست.
حتی در برنامه نود کارشناسان را با یکدیگر اشتباه می گرفت
اما همه اینها و حتی شدت گرفتن انتقاد رسانه ها و همچنین
طعنه برخی اهالی فوتبال باعث نشد او تمرکزش را از دست
بدهد .او سعی کرد خیلی زود خودش و باشگاهش را جمع و
جور کند .او وقتی به پرسپولیس امد که حمید استیلی نتایج
خوبی کسب نمی کرد .باخت پش��ت باخت و تساوی پشت
تساوی ،اما رویانیان به این مربی جوان فرصت داد .فرصتی
که استیلی قدر ان را ندانست ،هر چند این مربی جوان طوری
به پرسپولیس امده بود که هواداران چندان نمی پسندیدند.
در نهایت رویانیان بنا به خواس��ته هواداران پرس��پولیس و
همچنین به دلیل نتایج ضعیفی که این مربی به دست اورد،
وی را کنار زد و مصطفی دنیزلی را به پرسپولیس اورد .مربی
که همپای دایی در جمع هواداران محبوبیت داش��ت؛ البته
دنیزلی باز هم از رسیدن به جام محروم ماند .رویانیان قصد
داشت برای فصل جاری تیم خوبی را جمع کند و ستاره هایی
را به پرسپولیس بیاورد ،کاری که به خوبی از عهده اش برامد
اما میان دنیزلی و علی کریمی ،بازیکن خبرس��از س��رخ ها
را انتخاب کرد .عقد قرارداد با ش��ماره هش��ت که رویانیان
مثلث شماره 148
پایان المپیک لندن ش��روعی بود ب��رای منتقدانی که
به خون فوتبال تش��نه بودند .افکار عمومی نیز دل خوشی
از فوتبال نداشت ،ش��اید به همین دلیل هر رسانه ای که به
فوتبال حمله می کرد و هزینه های میلیاردی اش را نش��انه
تنبلی بازیکنان و مربیان می دانست بیشتر در معرض توجه
قرار می گرفت ،اما تنها ی��ک پیروزی برابر ک��ره جنوبی و
پیش تر از ان اراده مقامات بلند پایه اجرایی کشور کافی بود تا
نگاه ها نسبت به فوتبال و اهالی اش تلطیف شود .با این حال
برخوردهای زننده در فوتبال ایران همچنان تاسف مردم را
باعث شده است .مهم نیست که همه شان به بهانه تسلیت
به امیر قلعه نوی��ی در خیابان فاطمی دور هم جمع ش��وند و
یکدیگر را در اغوش بگیرند؛ چه وقتی پای منافع فردی در
میان است دیگر خیلی چیزها اهمیت خود را از دست می دهد.
دیگر اهمیتی ندارد که قلعه نویی و اشتیانی همین دو هفته
پیش با یکدیگر دیده بوسی کردند .مدیرعامل اسبق استقالل
در مصاحبه ای مفصل قلعه نویی را اماج کنایه های خود قرار
می دهد و دیگر اهمیتی ندارد که تا همین چند ماه پیش علی
دایی به نشانه انتقام از حبیب کاشانی سخت از محمد رویانیان
و حضورش به عنوان مدیرعامل در باشگاه پرسپولیس حمایت
کرد .همه اینها نشانه روش��نی از فاصله میان اهالی فوتبال
ایران است .افرادی که ظاهرا به یکدیگر لبخند می زنند اما به
بهانه های مختلف قصد دارند یکدیگر را تخریب کنند .این
اتفاق هفته گذشته میان رویانیان و دایی رخ داد.
نبردی که بازنده ان فوتبال بود .این دو نفر به بدترین
شکل ممکن در رسانه ها از خجالت یکدیگر درامدند؛ اگرچه
بازی درون زمین را مدیرعامل پرسپولیس برد اما علی دایی
نیز یک بار دیگر نش��ان داد تا چه حد باخت تیمش می تواند
او را عصبانی کند تا جایی که ب��ا تندترین انتقادهای ممکن
به مصاف حریفش برود .هفته گذش��ته نزاع رسانه ای میان
مدیرعامل باشگاه پرسپولیس که این روزها تقریبا هر روز با
یکی از رس��انه ها مصاحبه می کند و از این نظر مرد پرکاری
است با علی دایی که سرمربیگری راه اهن را بر عهده دارد یک
بار دیگر همه را به فکر فرو برد .ایا این فوتبال و اهالی اش که
بنا به کوچکترین بهانه ها حرمت یکدیگر را زیر پا می گذارند
باز هم ارزش دفاع کردن دارند؟ ایا نباید درباره القابی که به
بعضی از اهالی فوتبال داده شده تجدید نظر کرد؟
ان را در بوق و کرنا کرده بود س��رانجام خوبی نداش��ت .چه
علی کریمی در ش��روع بازی های لیگ با ژوزه مانوئل دچار
اختالف و در نهایت اخراج شد .رویانیان همچنین در پست
هافبک دفاعی نتوانست بازیکن مهمی را جذب کند ،پستی
که در اکثر بازی ها پرس��پولیس از نبود یک بازیکن مناسب
در ان اس��یب دید .رویانیان اما در کنار حسن هایی که برای
باشگاه پرسپولیس داشته ،معایبی نیز دارد .مصاحبه های او
ان قدر زیاد اس��ت که در اکثر مواقع وی را به تناقض گویی
می اندازد .اتفاقی که درباره رابطه او و کریمی رخ داده است
و هنوز مشخص نیس��ت که مدیرعامل پرسپولیس باالخره
قرار است چه تصمیمی درباره شماره هشت خبرساز تیمش
بگیرد .با همه اینها شاید دعوای اخیر او با علی دایی را باز هم
بتوان یکی از اشتباهات وی برشمرد ،انجا که در استانه بازی
با راه اهن در مصاحبه ای تاکید کرد که اقای دایی شما دلت
برای پرسپولیس نمی سوزد و همیشه دلت برای خودت تپیده
است .ش��اید ادعای او خالی از واقعیت نباشد اما شروع این
دعوا قطعا نه به محبوبیت رویانیان کمک و نه از حاشیه های
پرسپولیس کم کرد.
دایی نیز که ذاتا دوست ندارد شکس��ت خورده باشد با
تندترین انتقادها از خجالت رویانیان درامد .دایی همان موقع
که در قامت یک بازیکن ب��ه زمین بازی می رفت نیز همین
روحیه را داش��ت .باخت را تحمل نمی کرد و سخت جنگنده
ن روحیه را حفظ کرده اس��ت.
بود .او بی��رون زمین هم همی
دوست ندارد در هیچ بازی بازنده باشد و وقتی می بازد دیگر
قابل پیش بینی نیس��ت که داور قرار است تاوان باخت دایی
را بدهد یا مدیرعامل حریف! حتی در روزی که نخواهد علیه
کسی صحبت کند ،جنس صحبت هایش درگیرانه است.
اما در دعوای اخیر ک��ه خیلی ها را به فک��ر فرو برد
می توان گفت ه��ر دو نفر یعنی رویانی��ان و دایی به یک
ان��دازه مقصر هس��تند .مدیرعامل پرس��پولیس در حالی
دایی را س��خت م��ورد انتق��اد ق��رار داد و او را تلویحا به
خودخواهی متهم کرد که پی��ش از اینها از عالقه اش به
دایی با رسانه ها س��خن گفته و تاکید کرده بود« :دایی را
دوست دارم .دایی نیز به لحاظ قانونی حرف اشتباهی نزد.
او گفت طلبش را از باشگاه پرسپولیس می خواهد ».همه
ادم ها دنبال حق خود هستند و این غلط نیست ،حتی اگر
کسی مثل دایی افتخاراتش را از پرسپولیس داشته باشد.
اما شاید بهتر بود دایی نیز خویشتنداری بیشتری به خرج
می داد چ��ون هم��ان هوادارانی که فصل گذش��ته وقتی
علی دایی با راه اهن به پیروزی رس��ید و ان خوش��حالی
عجیب را از خود بروز داد و گفت خدا به او عزت داده تا به
پیروزی برسد ،به یاد دارند در روزهایی که دایی با حبیب
کاشانی ،مدیرعامل وقت پرسپولیس جدال لفظی داشت
و قرار بود سرمربی فصل جدید پرسپولیس انتخاب شود،
اعالم کرد حاضر اس��ت 350میلیون تومان از طلبش را
به خاطر هواداران ببخشد؛ حاال این مربی را چه می شود
که این طور س��ختگیرانه درباره طلب خود از پرسپولیس
سخن می گوید.
اما علی دایی این اتفاقات را به خاط��ر نیاورد و همان
راه��ی را در پیش گرفت ک��ه در همه این س��ال ها انتخاب
کرده است؛ مقابله به مثل! او حتی برای حمله به مدیرعامل
پرسپولیس از علی کریمی هم استفاده کرد .او که می دانست
کریمی این روزها اوضاع و احوال خوش��ی با پرس��پولیس
ندارد ،خطاب به رویانیان گفت او م��ی رود اما امثال دایی ها
و کریمی ها می مانند .و این اظهارنظ��ر بی اختیار روزهایی
را تداع��ی می کند ک��ه دای��ی در تیم مل��ی علی کریمی را
نمی خواست و حتی یک بار در مصاحبه هایش گفت که یک
بازیکن اگر اماده باشد می تواند به جای یک بازیکن پیر برای
69
تیم ملی بازی کند .اما حاال ش��رایط فرق می کند .دایی نیاز
ی جزو
دارد که از نام کریمی نیز هزینه کند و حاال علی کریم
ان دسته از بازیکنانی شده که از نظر دایی ماندگار می شود.
دایی می توانس��ت با زبان فوتبالی ج��واب رویانیان را
بدهد اما این اتفاق نیفت��اد و دایی حرف هایی را به زبان اورد
که خیلی ها حتی نتوانس��تند ان را منتش��ر کنند .با این حال
نگاهی به درگیری های دایی نشان می دهد او خیلی زیرکانه
جواب مخالفانش را می دهد و با هر کسی به یک ترفند خاص
برخورد می کند .اما این هم��ه درگیری های لفظی دایی در
فوتبال ایران نیست .نگاهی به کارنامه او در این بخش نشان
می دهد که او فرد پرکاری بوده است.
درگیری با افشین قطبی؛ اقای امریکایی
هنوز هم مشخص نیس��ت چرا علی دایی به افشین
قطبی تاخت و او را در زمانی که س��رمربی تیم ملی بود به
باد انتقاد گرفت .دایی در ان زمان حرفی به قطبی زد که
بعید است از ذهن کسی پاک شود .او جنگ و جبهه را به
رخ قطبی کشید و امریکایی بودنش را برای قطبی نقطه
ضعف بزرگش دانس��ت؛ این در حالی است که دایی جزو
نخستین بازیکنانی بود که توانس��ت گرین کارت امریکا
را بگیرد.
درگیری با محمد مایلی کهن؛ اصالت اردبیلی
ورزش
درگیری ه��ای دایی و محم��د مایلی که��ن در طول
سال های گذشته رابطه سینوس��ی داشته است اما برخالف
مایلی کهن که مصاحبه هایش در رسانه های مختلف انعکاس
داشت ،دایی سکوت می کرد و منتظر بود تا مایلی کهن هر چه
در چنت��ه دارد رو کند .دایی اخرین باری ک��ه با مایلی کهن
درگیر شد پیشینه شهرستانی بودن خودش و اشاره به اصلیت
قومی را پیش کش��ید تا حربه های حاجی را خنثی کند .این
بهترین روش بود تا مایلی کهن ارام بگیرد و دیگر علیه دایی
حرفی نزند.
مثلث شماره 148
درگیری با قلعه نویی؛ لیسانسه دانشگاه شریف
ماجرای درگیری با امیر قلعه نویی از همه جالب تر است.
او به خوبی می داند که قلعه نویی تحصیالت عالی ندارد؛ به
همین دلیل وقتی درگیری ها به اوج رسانه ای خودش رسید،
او در عین ناباوری تحصیالت و سواد خودش را به رخ کشید و
سرمربی فعلی استقاللی ها را به گوشه رینگ فرستاد .هوش
باالی دایی در استفاده کردن از موقعیت های زمانی و مکانی
باعث شده همیشه در نزاع های رس��انه ای موجود ،برنده از
زمین بیرون بیاید.
درگیری با کفاشیان؛ رئیس بله قربان گو
طلب 800میلیونی از فدراسیون فوتبال زمانی که به
رسانه ها راه پیدا کرد حاشیه های زیادی را برای دایی به
همراه داشت .همه ،هر جا او را می دیدند درباره شکایتش
می پرس��یدند و می گفتند چه زمانی قرار است کفاشیان را
راهی دادگاه کند .او که باتوجه به تجربیات قبلی و ضربه
فنی کردن حریفانش به خوبی راه مقابله با کفاش��یان را
هم بلد بود ،با صفاتی چون بی کفایتی او و دستور گرفتن
از مقامات باال رئیس فدراسیون را خلع سالح کرد .دایی
پس از این مصاحبه بود که هم مچ کفاش��یان را خواباند و
هم طلبش را از فدراس��یون فوتبال گرفت.
درگیری با رویانیان؛ سوء استفاده از محبوبیت کریمی
اخرین سکانس از نمایش دایی یکشنبه همین هفته
رقم خورد .تنها س��اعاتی پس از اینک��ه رویانیان ،دایی را
«فردی عاشق به خود خواند ،نه عاش��ق به پرسپولیس»
س��رمربی راه اهن زب��ان به انتقاد گش��ود و پای مس��ائل
مختلفی را وسط کش��ید .او گفت از ریش سردار رویانیان
نمی ترسد و یاد همه انداخت که رویانیان چطور مدیرعامل
پرسپولیس شده اس��ت و از همه مهم تر وقتی دولت دهم
به پایان کارش برسد ،رویانیان هم باید غزل خداحافظی
را بخواند .اما نکته ای که دایی خیلی هوشمندانه روی ان
مانور داد اس��تفاده از نام علی کریمی بود .دایی همیش��ه
خودش با علی کریمی درگیری داش��ت و یکی از منتقدان
شماره یک او به شمار می رفت اما در درگیری با رویانیان
حرفی زد که باید زمان زیادی را برای فکر کردن روی ان
صرف کرد .دایی گف��ت« :رویانیان نمی تواند با این کارها
من و علی کریمی را خراب کند ».او ی��ک بار دیگر عمل
هوشمندانه ای انجام داد و با اس��تفاده از شرایطی که بین
کریمی و پرس��پولیس پیش امده ،دس��ت روی محبوبیت
او (که خودش ندارد؛ چون دایی بیش��تر مش��هور است تا
محبوب) گذاشت و با این س�لاح به جنگ رویانیان رفت.
دایی برای مقابله با هرکسی حربه خاصی در استینش دارد
و بسته به زمان یا مکان مناسب از انها اس��تفاده می کند.
«همه علی دایی را می شناس��ند؛ ای��ن اقایانی که
یکباره پیدا ش��ده اند و دایه مهربان تر از مادر ش��ده اند ایا
غی��ر از راهنمایی و رانندگی در جایی دیگ��ر این اقایان را
دیده ای��د؟ اگر به دنبال حقم هس��تم کس��ی نباید ناراحت
شود .هرچه دارم از خداست .من توانایی داشتم و در سال
93بهترین گلزن مقدماتی جام جهانی شدم ».وی افزود:
«اگر پرس��پولیس 20تومان به من داده 10برابرش را از
طریق ترانسفر به این تیم بازگرداندم .یاخدا و یازهرا گفتنم
را رقص و پایکوبی می دانی ،اما بدان مس��لمانی به ریش
نیس��ت و اعتقاد به ریشه است .تو هس��تی که توسط یک
بنده خدا یک روز اس��ت به این فوتبال امده ای و یک روز
هم که ان بنده خدا برود می روی .ش��ما امده اید کهکشان
به راه انداخته اید تا برای خ��ودت تبلیغ کنی .این ادم ها از
کجا ها امدند و دایی از کجا امده اس��ت؟ من از ان باالیی
می ترسم .در مس��لمانی نباید به مردم دروغ بگویند .باید
یک خرده معرفت داشته باشید و مرد باشید .ادعا می کنید
فوتبال ما ناپاک اس��ت و می خواهیم جلوی خیلی چیزها
بایس��تیم .نمی توانید علی کریمی و عل��ی دایی را خراب
کنید ».رویانیان هم اینگونه به علی دایی واکنش نش��ان
داد« :درباره علی دایی ه��م باید بگوی��م او قطعا یکی از
دلس��وزان فوتبال اس��ت اما باید راجع به برخی اظهارات
خود که اتفاقا غیر فوتبالی هم بوده بیشتر فکر کند تا مدیون
خیلی ها نباشد .به هر حال هیچ انسانی عاری از اشتباه و خطا
نیس��ت؛ چه بنده باش��م ،چه علی دایی و امثالهم .امیدوارم
خداوند متعال ما را از شر شیطان محافظت فرماید».همه این
درگیری ها و جدال ها باز هم همه را به فکر فرو برده است .ایا
رسانه ها باید درباره القابی چون اسطوره و دیگر مواردی که
به فوتبالی های خبرساز برمی گردد ،تجدید نظر کنند؟ g
علی دایی حاال خبرسازترین
چهره فوتبال ایران است که پس
از باخت برابر پرسپولیس از تاختن
به مدیرعامل که تا همین چندی
پیش حمایتش می کرد نیز واهمه ای
ندارد و حتی برای تسویه حساب با
رویانیان پای علی کریمی را نیز به
میان می کشد
70
البی اقای رئیس
مثلث شماره 148
مجم��ع عموم��ی فدراس��یون فوتبال؛ گفته می ش��ود
علی کفاش��یان کمی نگران اس��ت .به خصوص اینکه از چند
هفته پیش زمزمه هایی به گوش می رسد که اعضای مجمع
فوتبال شاید موضوع شایستگی کفاشیان برای ادامه فعالیت
در فدراس��یون را به دستور جلسه مجمع بکش��ند؛ اتفاقی که
رئیس فدراس��یون فوتبال و همراهان��ش ان را رد می کنند و
می گویند هرگز چنین اتفاقی رخ نخواهد داد اما در سوی مقابل
مخالفان همچنان امیدوارند ش��رایط را در فاصله باقیمانده تا
روز مجمع تغییر دهند .حاال دوب��اره مصاحبه هایی به جریان
افتاده اس��ت .انتقادات نیز همه متوجه علی کفاش��یان است
و اینکه چطور دوباره رئیس فوتبال ایران ش��د ،اما بعید است
این هیاهو به جایی برس��د؛ به خصوص اینکه کفاشیان نشان
داده قواع��د بازی را بلد اس��ت و الب��ی با اعض��ای مجمع را
به خوبی اموخته است .هفته گذشته رئیس فدراسیون فوتبال در
نشست مشترکی که مسئوالن بعضی کمیته ها و تیم های ملی
پایه در ان حضور داش��تند با روسای برخی هیات های فوتبال
جلسه داشت .علی کفاشیان همراه سایر مسئوالن فدراسیون
فوتبال در فاصل��ه یک هفته مانده تا مجمع این فدراس��یون،
جلسه ای را پشت درهای بسته با روسای هیات فوتبال برخی
استان ها برگزار کرد .در این جلسه مسئوالن بعضی از کمیته های
فدراسیونازجملهرئیسکمیتهجوانانوسرمربیانتیم هایپایه
هم حضور داشتند .در برنامه های جلسه مشترک بیان گزارشی
از طرح سند چش��م انداز فوتبال ،طرح استعدادیابی از تیم های
پایه ،نقشه راه تیم های زیر 15 ،17و 13سال و نیز هماهنگی با
اموزش و پرورش برای حل مساله خروج از کشور بازیکنان پایه
هم مطرح شد .در این جلسه غالمرضا بهروان به عنوان رئیس
هیات استان مازنداران ،شوهانی رئیس هیات ایالم ،شیرازی
رئیس هیات تهران ،اصفهانیان رئیس هیات زنجان ،چمنیان
رئیس هیات خراسان رضوی ،محمدزاده رئیس هیات سیستان
و بلوچس��تان ،شش��گالنی رئیس هیات اذربایجان شرقی،
موسوی رئیس هیات کهگیلوی هو بویراحمد ،طالب رئیس هیات
سمنان ،غالمی رئیس هیات چهارمحال و بختیاری و رئیس
هیات البرز نیز حضور داشتند .همچنین در ادامه چند نفر دیگر
هم به این جلسه اضافه شدند .اما این جلسه از قرار معلوم طوری
پیشرفتهکهبهمحلیبرایالبیعلیکفاشیانباروسایهیات
فوتبال استان ها هم تبدیل شده است .هر چند مسعود معینی در
این باره به مثلث می گوید« :هرگز چنین بحثی در کار نبود .ما
دور هم جمع شدیم و بحث های خوبی هم داشتیم .درباره روند
اماده سازی تیم های پایه حرف زدیم و با هیات فوتبال استان ها
درباره چگونگی برگزاری س��مینارهای اموزشی به توافقاتی
رسیدیم .در این جلسه هرگز بحث مجمع عمومی فدراسیون
مطرح نشد و من معتقدم اینخبرها به خاطر این است که بگویند
کفاشیان درباره ادامه همکاری خود دچار تردید شده است .این
اخبار اصال صحت ندارد و من اگرچه در مجمع عمومی رایی
ندارم اما به عنوان یکی از اعضای فدراس��یون اعتقاد دارم که
کفاشیان نسبت به تشکیل مجمع هیچ گونه حساسیتی ندارد و
حتی از هم اندیشی اعضا استقبال هم خواهد کرد».
معینی تاکید کرد« :تا جایی که من خبر دارم در جلسه ای
که برگزار ش��د ابدا بحث مجمع عمومی و دستور جلسات ان
مجمع مطرح نشد؛ همین ».در حالی که کفاشیان و همراهانش
سعی دارند درباره جلسه مجمع عمومی فدراسیون فوتبال دست
به عادی سازی بزنند ،همزمان جبهه مخالف رئیس فدراسیون
فوتبال نیز فشارهایی را بر وی تحمیل می کند که از جمله ان
می توان به تازه ترین واکنش رئیس سازمان بازرسی کل کشور
اشاره کرد .رئیس سازمان بازرس��ی کل کشور گفت« :بحث
تعلیق در زمان انتخابات فدراسیون فوتبال ،یک بازی داخلی بود
و کسی به حرف مان گوش نکرد».
حجت االسالم والمسلمین مصطفی پور محمدی ،رئیس
ورزش
فعالیت های علی کفاشیان برای عبور از مجمع فدراسیون
سازمان بازرسی کل کش��ور با حضور در خبرگزاری فارس ،در
بازدید از قس��مت ورزش��ی این خبرگزاری صحبت هایی را با
اعضای تحریریه فارس انج��ام داد .پورمحمدی در خصوص
روند کلی ورزش کشور اظهار داش��ت« :به اعتقاد من ورزش
کش��ور باید از زاویه های مختلف مورد بررس��ی قرار بگیرد و
نقش رسانه ها حتی از مسئوالن هم بیشتر است ».وی افزود:
«به طور مثال در همان ابتدا گفتیم که انتخابات فدراس��یون
فوتبال مشکل قانونی دارد ،ولی رسانه ها گفتند که این مساله به
ضرر مملکت است و حتی پنج دقیقه هم با ما صحبت نکردند
و به تحلیل های خود پرداختند ».رئیس سازمان بازرسی کل
کش��ور تاکید کرد« :حتی برنامه نود یک برنام��ه چهار و پنج
ساعته را روی انتن فرستاد و در این خصوص خیلی جو سازی و
برنامه سازی کرد ،ولی حتی 10دقیقه به یک نماینده ما فرصت
نداد تا مباحثش را مطرح کند ».وی در ادامه شخص کفاشیان
را مورد انتقاد قرار داد .کفاش��یان در مقطعی که وزارت ورزش
بی عالقه نبود انتخابات فدراس��یون فوتبال را تجدید کند در
واکنش به مخالفانش تاکید کرد که اگ��ر انتخابات را تجدید
کنیم فیفا فوتبال ایران را تعلیق خواهد کرد .همین اظهارنظر یا
به عبارتی تهدید کفاشیان باعث شد تا وزارت ورزش و انهایی
که در صدد ابطال انتخابات بودند ،دست به عقب نشینی بزنند.
پورمحمدی در این باره گفت« :همان زمان می گفتند ما تعلیق
می شویم ولی من اعتقاد داشتم که این بازی داخلی و خارجی
است و این بازی مربوط به داخل فدراسیون بود که هنوز هم این
مساله کم و بیش وجود دارد ».پورمحمدی در ادامه با اشاره به
قوانین داخلی کشور گفت« :مستقل بودن فدراسیون ها نافی
قوانین داخلی یک کشور نیست و فکر نمی کنم کسی با قوانین
داخلی مشکلی داشته باشد .اما داستان ورزش کشور جداست و
باید خیلی روی ان مساله کار شود ».وی ادامه داد« :این مساله
و مشکالت مقوله فرهنگی و اجتماعی است که به طور مثال
71
ورزش
حادثه دلخراشی که در یکی از جاده ها افتاده و باعث کشته شدن
26نفر از دختران شد یک حادثه فرهنگی و ترافیکی است .ما
بیشترین تلفات را داده ایم و باید روی این مقوله جدی و حاد کار
شود ».وی در خصوص مقابله با بحث دو شغله بودن گفت« :در
بحث دو شغله ها فقط به ورزش ورود نکردیم و این یک موضوع
بود که ان را ما مساله کردیم .این مشکل نه تنها در ورزش بلکه
در اقتصاد و حوزه های دیگر هم وجود داشت .قانونی بود که باید
انجام می شد و اگر شخصی هم باقی مانده باشد در خصوص
ان ورود می کنیم .این یک مورد کامال قانونی است که تاکنون
هم رسیدگی شده اس��ت ».در حالی که برنامه نود تقریبا هر
هفته از تخلف در انتخابات ریاست هیات فوتبال استان ها پرده
برمی دارد ،این علی کفاشیان و همراهان او هستند که سیاست
سکوت در پیش گرفته اند .همین چند هفته پیش بود که تخلف
در انتخابات ریاست هیات فوتبال استان فارس ،سالمت کاری
فدراسیون فوتبال را زیر سوال برد اما کفاشیان نه تنها در این
باره توضیحی نداد ،بلکه س��عی کرد با یک س��ری توجیهات
غیرمنطقی از فشار رسانه ها فرار کند .عادل فردوسی پور اما قصد
ندارد این افشاگری را پایان دهد .همچنان که هفته گذشته در
برنامه اش تاکید کرد انقدر موضوع انتخابات فارس را پیگیری
می کند تا به نتیج ه برس��د .نکته جالب توجه اینکه فدراسیون
فوتبال و وزارت ورزش درباره اتفاقات تلخ اخیر سکوت کرده اند.
روشن اس��ت در انتخابات هیات فوتبال اس��تان ها هر کسی
هر کاری دلش می خواهد انجام می ده��د و در نهایت فردی
که توانسته بهترین اس��تفاده را از وضع موجود بکند ،به پست
ریاست هیات فوتبال ان استان می رسد .در پرداختن چند باره به
تخلف این هیات ،نامه های خسروی و اب پیما ،دو نفر از اعضای
قانونی مجمع هیات فارس نشان داده شد و بعد از ان نامه های
جعلی انها هم در تصویر امد .جالب اینکه هر دوی انها معتقد
بودند که این نامه ها جعلی اس��ت! اما واقعیت را عادل با کنایه
گفت« :باالخره در این بین یکی از شما دروغ می گوید و بعد با
استناد به یکی ،دو مورد ساده از جمله اندازه مهر و امضایی که
جعل شده بود،همه چیز علیه گفته های زکی پور شد ».زکی پور
در واکنش به این ادعاها باز هم دالیل نامفهوم دیگری را اورد
و پس از مجادله ای که میان انها ص��ورت گرفت ،نهایتا هیچ
نتیجه ای حاصل نشد .حاال تخلفات اشکار هیات های فوتبال
فارس و کرمانشاه به تصویر کشیده شده است ،اما هیچ یک از
مسئوالن فدراسیون و وزارت ورزش در این خصوص پاسخگو
نیستند .محبی ،رئیس هیات فوتبال کرمانشاه و زکی پور ،دبیر
هیات فوتبال اس��تان فارس نیز در این خصوص از خود دفاع
کردند .تخلف مربوط به هیات فوتبال کرمانشاه ،جعل مدرک
دانشگاهی و استان فارس ،جعل امضا بود .در برنامه نود تخلفاتی
از زبان معتمدیان ،یکی از کاندیداهای انتخابات هیات فوتبال
کرمانشاه مطرح شد؛ تخلفاتی از جمله اینکه پیش از انتخابات
تعداد اعضای مجمع چهار نفر بود و یک باره اضافه شد یا حضور
غیر قانونی مربیان و مسئوالن تیم های فوتسال ،نقص مدرک
دانشگاهی محبی ،رئیس هیات منتخب کرمانشاه و ...از جمله
تخلفاتی بود که به انها هم پاسخ دقیقی داده نشد و فردوسی پور
بررسی بیشتر را به برنامه های بعدی موکول کرد .محبی معتقد
بود شیروانی ،رقیبش در انتخابات هزینه زیادی کرده و برنده
نش��ده و برای همین توهم زده است! این برچسب ها در حالی
در استان ها س�لامت انتخابات را زیر سوال برده که هیچ یک
از مقامات مسئول در وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال در این
خصوص حساسیتی نشان نداده اند .علی کفاشیان که بر حسب
عادت به همه تلخی های فوتبال می خندد این بار در الک دفاعی
فرو رفته و سکوت ر ا ترجیح داده است .او که خود همین چند ماه
پیش برای رسیدن به سمت ریاست فدراسیون فوتبال بی وقفه از
استقاللوسالمترایاعضایمجمعسخنمی گفتووقتیبا
مقاومت وزارت ورزش برای همکاری با فدراسیونش مواجه شد،
پای تهدید و تعلیق فوتبال ایران را به میان کشید ،حاال خود در
معرض این اتهام قرار گرفته که نسبت به حق واقعی نامزدهای
ریاست هیات فوتبال استان ها بی تفاوت استg.
مثلث شماره 148
72
البی که عیبی ندارد
تو گو با رئیس هیات فوتبال استان تهران
گف
رئیس هیات فوتبال اس�تان تهران با حمایت از همتای کرمانش�اهی خود می گوید« :ذهنیتی که برای
رسانه ها به وجود امده بی مورد است ،چون برای فدراس�یون فوتبال فرقی نمی کند چه کسی رئیس کدام
هیات فوتبال شود ».متن گفت وگوی مثلث با وی را می خوانید.
اقای ش�یرازی! درباره جلس�ه برخی از روسای
هیات فوتبال استان ها با اقای کفاشیان شایعاتی
مطرح شده اس�ت .گفته می ش�ود در این جلسه
سفارش هایی در مورد مجمع عمومی فدراسیون
فوتبال مطرح شده است .نظر شما چیست؟
اصال چنین چی��زی صحت ندارد .م��ا طبق معمول با
هیات رئیسه فدراسیون جلسه ای داشتیم .این جلسات به طور
مرتب تشکیل می شود .البته خود هیات فوتبال استان ها هم
با شهرستان های زیر مجموعه خودشان جلساتی دارند و بعد
از اینکه مشکالت موجود را متوجه می شوند این مسائل را با
فدراسیون در میان می گذارند .همین.
درباره این جلسه و جزئیات ان صحبت می کنید؟
lبله ،البته من خودم با تاخیر وارد جلس��ه شدم اما
بحث کمیته اموزش و درخواست استان ها مطرح شد .خود
من پیش��نهاد کردم که کمیته اموزش فدراس��یون زیر نظر
اکادمی برود ،اما خب در مورد بودجه این کمیته مشکالتی
هم وجود دارد .همچنین درباره مشکالت دیگر هم صحبت
کردیم .یکس��ری از مربیان کالس و دوره هایی دیده اند ،اما
هنوز گواهینامه خودش��ان را دریاف��ت نکرده اند .همچنین
درباره مدارس فوتبال و نحوه نظارت بر عملکرد این مدارس
اقای گل محمدی گزارشی ارائه کردند و اعضای حاضر نیز
پیشنهادهایی برای بهتر اداره ش��دن این مدارس در سطح
استان ها مطرح کردند.
با ای�ن تفاس�یر می خواهید بگویید اصلا درباره
مجم�ع عمومی فدراس�یون فوتبال پیش�نهاد یا
سفارش خاصی مطرح نشد؟
lچرا .درباره مجمع هم صحبت هایی مطرح شد .اما
اینکه اقای کفاشیان یا فرد دیگری سفارش کند که اعضا به
بهروان رای بدهند یا مسائلی از این دست را تکذیب می کنم.
اما اقای شیرازی! ما چنین حرفی نزدیم .خود شما
این مساله را االن مطرح می کنید و خودتان هم ان
را رد می کنید .چرا؟
lخب ،منظور شما همین است .من هم با صداقت
و صراحت پاسخ دادم .هر چند اگر البی یا رایزنی هم درباره
فردی صورت می گرفت طبیعی بود .در همه جای دنیا البی
وجود دارد .اینکه اتفاق بدی نیست.
راس�تی اخیرا در انتخابات ریاست هیات فوتبال
اس�تان ها اتفاقا ت تلخی رخ می دهد .نظر ش�ما
چیست؟
lمن که قبول ن��دارم در انتخاب��ات هیات فوتبال
استان ها تخلفی صورت گرفته باشد.
بله ،چون به هر حال خودتان رئیس هیات فوتبال
استان تهران هستید .اینطور نیست؟
lنه ،به این دلیل نیست .اوال من نباید پاسخگو باشم
و دوستانی که شائبه هایی در موردشان مطرح شده باید پاسخ
شایعات را بدهند ،اما به نظر من برای فدراسیون فوتبال هیچ
فرقی ندارد که چه نامزدی رئیس هیات فوتبال استان شود.
اما در برنامه نود افشاگری هایی صورت گرفته که
این ادعای شما را زیر سوال می برد.
lببینید ،برای تایید صالحیت نامزدی که می خواهد
رئیس هیات فوتبال استانی شود یکسری شرایط الزم است.
یک کمیته سه نفره در هر استانی در این مورد تصمیم گیرنده
حمایت تمام قد اصفهانیان از رئیس فدراسیون فوتبال؛
کفاشیان نگران نیست ،چون رئیس باقی می ماند
رئیس هیات فوتبال زنجان خبر رایزنی علی کفاشیان با روسای هیات فوتبال استان ها را شایعه می داند.
او که عالقه ندارد درباره جزئیات این جلسه توضیح مفصلی بدهد تنها به گفتن همین جمله که جلسه مفیدی
بود بسنده می کند .گفت وگوی مثلث با رئیس هیات فوتبال استان زنجان را می خوانید.
اقای اصفهانیان! گویا با اقای کفاش�یان جلس�ه
داشتید.
شد.
lبله ،جلس��ه مفیدی بود .بحث های خوبی مطرح
چه بحث هایی؟
lبحث هایی که مربوط به فوتبال اس��ت! در مورد
مسائل مختلف حرف زدیم.
در مورد این مسائل کمی توضیح می دهید؟
lبهتر نیست از برگزارکنندگان این جلسه بپرسید؟
(می خندد)
مگر شما در جلسه حضور نداشتید؟
lبله ،خب من تنها نبودم .بقیه هم بودند .چرا با انها
حرف نمی زنید؟ دنبال چه چیزی هستید؟
چرا ناراحت می شوید؟ ما فقط می خواهیم بدانیم
چگونه در یک جلس�ه یکی ،دو س�اعته در مورد
مس�ائل مهم فوتبال بحث و بررس�ی می شود و
اعضا اتفاقا به نتایج مهمی هم می رسند؛ همین.
خب یعنی می خواهید تشکیل این جلسه را زیر سوال
ببرید؟ این درست نیست.
اب�دا چنی�ن قص�دی نداریم .ام�ا چ�را برخی از
روس�ای هیات فوتبال اس�تان ها در این جلس�ه
بودند؟
lم��ن نمی دان��م .از برگزار کنندگان این جلس��ه
بپرسید .به ما گفتند قرار است در جلس��ه با اقای کفاشیان
و اقای بهروان درباره چگونگی تشکیل سمینارها در استان
تعامل کنیم.
است که مدارک نامزدها را بررسی می کند.
بله ،نکته همینجاست .از قرار معلوم مدرک رئیس
هیات فوتبال استان کرمانشاه جعلی است .البته
هنوز این اتهام ثابت نشده ،اما ابهامات جدی در
این باره وجود دارد که اقای محبی با جعل مدرک
وارد انتخابات ش�ده است .ش�ما در این باره چه
نظری دارید؟
lنمی خواهم دفاع کن��م .اما به نظرم رس��انه ها و
به خصوص برنامه نود با یک استعالم ساده می تواند متوجه
شود که مدرک رئیس هیات فوتبال کرمانشاه جعلی است یا
واقعی .این همه هیاهو نیاز ندارد.
اما کامال روش�ن بود که گواهی لیس�انس جعلی
است .چون زیر نامه اش�تغال به تحصیل نوشته
ش�ده که اقای محبی همه واحده�ا را با موفقیت
پشت سر گذاشته است .این عجیب نیست؟
lمن فکر می کنم تغییر فون��ت ان نامه در دو خط
اخرش نشانه ای نیس��ت که با قاطعیت تمام بگویند جعلی
صورت گرفته اس��ت .در برخی نامه ها پیش می اید که این
اشتباهات تایپی رخ می دهد.
اما این اصال قابل قبول نیست .مگر چنین چیزی
امکان دارد؟
lام��کان دارد ،اما بهتر اس��ت اق��ای محبی برای
پایان دادن به این ش��ایعات نامه دیگری از دانش��گاهی که
از ان فارغ التحصیل شده ارائه دهد تا بیش از این شاهد این
حاشیه ها و درگیری های رس��انه ای میان نامزدهای هیات
فوتبال استان ها نباشیم.
قرار بود؟ یعنی بحث های دیگری مطرح شد؟
منظورتان چیست؟ نه همین بحث ها بود.
برخ�ی از خبرگزاری ه�ای رس�می نوش�تند که
دستور این جلسه هماهنگی بیشتر روسای هیات
فوتبال اس�تان ها با علی کفاش�یان بوده است و
این در فاصله کمی که تا شروع مجمع باقیمانده
شائبه برانگیز است.
lنه ،اصال ای��ن حرف ها مطرح نبود .دس��تور این
جلس��ه هیچ ارتباطی به این حرف ها نداشت .در این جلسه
نماینده اموزش و پرورش هم بود .خیلی های دیگر هم بودند.
خبرگزاری که این ش��ایعه را دامن زده حتما به دنبال اهداف
دیگری بوده است ،وگرنه جلس��ه ما با اقای کفاشیان یک
جلسه کامال حرفه ای و س��اده بود .تازه ما از اقای کفاشیان
و بهروان خواستیم این جلسات را بیش��تر کنند تا استان ها
بتوانند مشکالت خود را مرتب با فدراسیون در میان بگذارند.
شما هوادار اقای کفاشیان هستید؟
اصال؛ این سوال یعنی چه؟!
یعنی اگر قرار باش�د مجمع عمومی فدراس�یون
فوتبال به س�متی برود که اقای کفاش�یان مورد
بازخواست قرار بگیرد ،شما طرفدار وی هستید
یا به جبهه مخالف او می روید؟
lنه به این شکل .واقعا هیچ کس نمی داند که مدرک
اقای محبی حتما جعلی است یا واقعی .بنابراین به نظر من
ی صورت بگیرد.
باید از معاونت اموزشی ان دانشگاه استعالم
عادل فردوس��ی پور در این صورت می تواند در رسانه ملی با
این قطعیت فردی را محکوم به جعل کند.
lبا این هم��ه من اعتق��اد دارم در کرمانش��اه
انتخابات ریاس��ت هیات فوتبال در کمال سالمت انجام
شده است.
lببینید ،خود اق��ای محبی هم گفت ک��ه اقایان
می توانند بروند استعالم بگیرند .از این گذشته تا بوده همین
بوده .در انتخابات هیات فوتبال استان ها وقتی نامزدی بازنده
می شود تازه شروع به اعتراض می کند .من مطمئنم خود این
اقایانی که معترض هستند هم با مشکالتی هر چند کوچک
6 lیا 7اس��تان دیگر باقی مانده است .امیدوارم
کمیته هایی که قرار است مدارک نامزدها را تحویل بگیرند با
دقتبیشتریکارشانراانجامبدهندوماشاهداینحاشیه ها
وجنجال هانباشیم،چونواقعابرایفدراسیونفرقینمی کند
که چه کسی رئیس کدام هیات فوتبال شودg.
شما از همتای کرمانشاهی خودتان دفاع می کنید؟
نیست .قرار است نایب رئیس دوم انتخاب شود.
اما چندی پیش عده ای از اعضای مجمع به دنبال
این بودن�د که مجم�ع را متقاعد به بازخواس�ت
کفاشیان کنند .نظر شما چیست؟
lمن مخالفم .اقای کفاش��یان رئیس تشکیالت
فوتبال ماس��ت و باید کارش را انجام ده��د .من در مجمع
صاحب یک رای هس��تم و البته هیچ وقت وارد این بازی ها
نخواهم شد .کفاش��یان هم نگرانی ندارد چون می داند که
رئیس باقی می مان��د .همین طوری که نمی ش��ود رئیس
فدراسیون را کنار گذاش��ت .مراحل خاصی دارد که دستور
ورزش
lمن این حرف را قبول ندارم.
اما اینکه ش�ما این را قبول نداری�د اصل ماجرا را
تغییر نمی دهد .این ذهنیت برای مردم و رسانه ها
به وج�ود امده و فدراس�یون فوتبال نی�ز به جای
برخورد با این تخلفات سکوت پیشه کرده است.
پس قبول دارید که بی دقتی هایی صورت گرفته
است؛ بی دقتی هایی که ما به ان می گوییم تخلف.
اتفاقا حرف ما هم همین است .اگر اقایان این
طور وارد انتخابات ش�ده اند این انتخابات در
استان ها از ریش�ه اش�کال دارد .بحث ما هم
بحث یک فرد خاص نیست.
اما اصلا اینطور نیس�ت .این ماج�را احتماال
ادامه خواهد داشت و در استان های دیگر هم
تخلفاتی صورت خواهد گرفت.
مثلث شماره 148
اما رسانه ها بی تردید این ماجرا را رها نمی کنند.
حساسیت هایی به وجود امده و از قرار معلوم در
انتخابات هیات فوتبال استان ها تخلفاتی جدی
در حال وقوع است.
lفکر می کنم اگ��ر بع��د از ای��ن کمیته هایی که
مسئولیت اخذ مدارک نامزدها برای انتخابات ریاست هیات
فوتبال استان ها را بر عهده دارند با دقت عمل بیشتری کار
خود را انجام بدهند ،شاهد این مشکالت نخواهیم بود.
و بزرگ وارد انتخابات شده اند و حاال وقتی رای نیاورده اند
می خواهند اسمان را به زمین بدوزند.
جلسه مجمع تغییر کند و من ش��خصا فکر نمی کنم کسی
به دنبال چنین کاری باشد.
اقای کفاشیان در جلسه ای که با شما داشته ابدا
درباره مجمع ابراز نگرانی نکرده یا از شما طلب
حمایت در روز مجمع را نداشته است؟
lاصال .مگر قرار اس��ت دوباره رئیس ش��ود که از
ما طلب حمایت کند .کفاش��یان نگران مجمع نیست و در
این جلسه هم با ما حرفی درباره مجمع عمومی فدراسیون
فوتبال نزد ،اما اینکه چرا همه روس��ا در این جلس��ه نبودند
واقعا موضوعی است که من از ان خبر ندارمg .
رئیس هیات فوتبال استان زنجان سعی می کند
محافظه کارانه درباره جلسه با علی کفاشیان سخن
بگوید اما چه کسی اس��ت که نداند در جلسه هفته
گذشته اقای رئیس به دوس��تانش توصیه هایی هم
داشته است
lتا جایی که من می دانم دس��تور جلس��ه مجمع
عمومی فدراس��یون فوتبال بازخواس��ت کردن کفاش��یان
73
استقالل من را پرپر کردند
تو گو با امیر قلعه نویی از تهران تا تبریز
گف
امی�ر قلعه نویی را ب�ا جنجال ه�ای همیش�گی و جنگ های
مطبوعاتی اش می شناسیم .او در یک دهه اخیر خودش را به عنوان
موفق ترین مربی فوتبال ایران معرفی کرد و البته به همان اندازه
که در مستطیل سبز تبحر دارد ،بردن در بازی های بیرون از زمین
را هم بلد است .اما امس�ال بر خالف گذش�ته کمی ارامتر شده و
شاید فقط هر از گاهی به سال های گذشته برگردد و جنجال به پا
کند .او ترجیح داده به ارامی جلو برود و حاال باید دید در استقالل
چه شرایطی را تا پایان فصل تجربه خواهد کرد .نرفتن قلعه نویی
به تبریز ،اختالف او با مسئوالن تراکتور و جنگ های رسانه ای که
در این خصوص انجام شد از اتفاقات مهمی بود که قلعه نویی در
متن ان قرار داشت .او در مورد این مسائل و شرایط استقالل در
بازی های امسال به سواالت مثلث پاسخ می دهد.
گفت و گو:کریم اعظمی
اقای قلعه نویی! نرفتن ش�ما به تبریز باعث شد
تا شایعات مختلفی در مورد این موضوع مطرح شود.
به طور کامل توضیح می دهید که چه عاملی باعث شد تا
در بازی با تراکتور روی نیمکت حاضر نباشید؟
lمن بعد از این بازی در مورد نرفتن به تبریز به طور
کامل صحبت کردم و فکر می کنم هم��ه می دانند که چرا
نتوانستم به تبریز بروم.
ورزش
ولی برخی می گویند دو دلیل باعث شده شما به
تبریز نروید؟
lشما ان دو دلیل را بگویید تا ما هم بدانیم.
مثلث شماره 148
ل ترس از اتفاقات حاشیه ای عنوان
یکی از عوام
شده که احتمال داش�ت در تبریز رخ دهد ،ایا درست
است؟
lترس؟ من بچه پایین ش��هر هس��تم و ترس در
وجودم جایی ندارد .مردم اذربایجان بسیار با فرهنگ هستند
و من می دانستم که هیچ مشکلی به وجود نخواهد امد .من
اتفاقا دوس��ت داشتم پایم مشکلی نداش��ت و یک روز قبل
از بازی ب��ه تبریز می رفتم و حتی به خیاب��ان ولیعصر (عج)
انجایی که ساکن بودم هم سر می زدم .من هیچ مشکلی با
هواداران تراکتور ندارم.
شایعه دیگر در مورد دلیل نرفتن شما به تبریز به
مشکالت مالی استقالل مربوط می شود و می گویند این
حرکت تان نوعی اعتراض به مسئوالن رده باال بود؟
lمش��کالت مالی همیشه برای اس��تقالل وجود
داشته و بی پولی استقالل همیشه برای قلعه نویی است .خیر،
این موضوع هم ربطی به نرفتن من نداشت و مریض نیستم
که به خاطر این مسائل در چنین بازی حساسی غایب باشم.
من پایم را بعد از اینکه جراحی کردم ،مادرم عمرش را به شما
داد و دیگر حواسم به روند بهبودی ام نبود .چند روز گذشته
دیدم از پایم چرک و خون بیرون می اید به همین دلیل نزد
دکتر رفتم و اقای کیهانی گفت که دوباره باید تحت عمل
جراحی قرار بگیرم .او تاکید کرد که اگر اس��تراحت مطلق
نکنم پایم مش��کل بزرگی پیدا خواهد کرد ،به همین دلیل
مجبور ش��دم به تبریز نروم .در ضمن قسمتی از مشکالت
مالی هم حل شد؛ هر چند کمی دیر بود.
اقای قلعه نویی! باالخره اختالف های مالی شما
با باشگاه تراکتور حل شد؟
lم��ن قب�لا در ای��ن م��ورد حر ف های��م را
زدم و گفت��م ک��ه مبل��غ 300میلی��ون از ای��ن باش��گاه
طل��بکار هس��تم ک��ه هن��وز پول��م را نداده ان��د .قضیه
اپارتمان��ی ک��ه ره��ن ک��ردم را نی��ز قب�لا گفت��م و
74
50میلیون از مبلغ قراردادم را برای رهن اپارتمان دادم که
قرار ش��د این پول را بدهند ،ولی ندادند .وکیل من از طریق
قانون��ی این کار را پیگی��ری می کند ،ولی من یک س��وال
دارم که دوس��ت دارم اقایان به ان جواب بدهند .واقعا اگر
یک مربی خارجی از یک تیم ایرانی طلبکار باشد ایا چنین
برخوردی ب��ا او انج��ام می دهند؟ چرا هیچ ک��س در مورد
مربیان خارجی چنین رفتاری ندارد که خیلی راحت می ایند
و می روند ولی کاری انجام نمی دهند و هیچ خدمتی به این
فوتبال نمی کنن��د.ای کاش قلعه نویی ه��م موهای بور و
چشم های رنگی داشت تا اینگونه با او رفتار نمی شد .کاش
اسم ما خارجی بود.
حاال می خواهید چه کار کنید تا در نهایت طلبتان
را بگیرید؟
lاین موض��وع را وکیلم پیگی��ری می کند و من
نمی توانم کار خاصی انجام دهم.
حرف های مدیر روابط عمومی باش�گاه تراکتور
هم جنجال زیادی به وجود اورد .در این مورد صحبت
می کنید؟
lاین مسائل بار حقوقی دارد و اجازه بدهید در این
مورد صحبت نکن��م .تیم ما به اندازه کافی مش��کل دارد و
دوست ندارم به گذشته برگردم تا حاشیه درست شود.
برخی معتقدند غیبت شما عامل اصلی شکست
استقالل شد .در این خصوص چه نظری دارید؟
lمن معتقدم انها بس��یار بهتر از م��ا بازی کردند.
ما در نیمه اول خیل��ی ضعیف کار کردیم ام��ا در نیمه دوم
موقعیت های خوبی ایجاد کردیم ،اما نتوانستیم از انها بهره
ببریم .قبل از تعطیالت لیگ در دیدار برابر صبا تازه تیم ما
شکل گرفته بود که به خاطر بازی تیم ملی لیگ تعطیل شد و
از این موضوع ضرر کردیم .کاری هم نمی توان کرد و بحث
منافع ملی در میان است.
اقای قلعه نویی! فکر می کنید امسال استقالل را
قهرمان کنید؟
lهدف��ی جز این ن��دارم و هر جا ه��م که می روم
از بدشانس��ی یا خوش شانس��ی من ،از قلعه نویی قهرمانی
می خواهند .بحث مشکالت مالی یا مصدومیت ها به کنار،
ولی این تعطیالت لیگ برتر خیلی به ما ضربه می زند .اگر
بخواهم حرف بزنم همه می گویند که قلعه نویی ضد تیم ملی
اس��ت ،ولی کجای دنیا لیگ را این قدر تعطیل می کنند .ما
واقعا از این موضوع ضربه خوردیم و تا می اییم شکل واقعی
خودمان را به دست اوریم لیگ تعطیل می شود .در بازی با
صبا تیم ما تا حدودی ش��کل خودش را به دست اورد ،ولی
دوباره بازی ها را تعطیل کردند .من استقالل را درست کرده
بودم ولی تیمم پرپر شد و حاال دوباره باید تالش کنیم تا به
روزهای اوج برگردیم .زمانی که من مربی لیگ بودم اصال
اجازه ندادم تا لیگ تعطیل شود ،چون یک تیم ملی خوب از
دل یک لیگ خوب بیرون می اید .ش��ما خودتان خبرنگار
هستید ،اگر از روزنامه ای به روزنامه دیگر بروید زمان احتیاج
دارید تا با همه چیز کنار بیایید .قلم همان قلم است ولی باید
با شرایط جدید کنار بیایید و تا مدتی کارتان به هم می ریزد.
برخی معتقدند امس�ال مثل س�ال های گذشته
ش�ور و حال و هیجان همیش�گی را ندارید و در چهره
شما شاید نوعی بی انگیزگی دیده می شود .این تعبیر
درست است یا اشتباه؟
lاگر ش��ما دوس��ت دارید کمی باال و پایین بپرم
تا شاید راضی ش��وید(با خنده) ...ما که حرکات موزون بلد
نیستیم ،ولی اجازه بدهید تا زانویم کمی بهتر شود تا حداقل
بتوانم باال و پایین بپرم!
ولی جدا امسال هم انگیزه دارید؟
lم��ن همیش��ه انگی��زه دارم.من در اس��تقالل
ی که میلیون ها طرفدار دارد و چیزی
مربیگری می کنم؛ تیم
جز قهرمانی نمی خواهند.من باید استقالل را قهرمان کنم.
باالخ�ره داس�تان فره�اد مجی�دی ب�ه کج�ا
می رسد،ایا او به استقالل برمی گردد؟
lمن از فتح اهلل زاده خواستم که مجیدی برگردد ولی
او شرط تعیین کرد و همه چیز عوض شد.من گفتم که همه
بازیکنان و حتی کادر فنی باید در چارچوب باش��گاه باشند،
ولی مجیدی شرط گذاشت و خودش نخواست که بیاید.
ش�ما مدتی پیش در مصاحبه ای اعلام کردید
تیم ملی خوش ش�انس اس�ت .خیلی ها می گویند این
اظهارنظرهای شما در جهت مخالفت همیشگی تان با
کی روش است؛ ایا واقعا اینطور است؟
lبرای انهایی که چنین ذهنیتی دارند متاس��فم.
مگر می شود از مربی بزرگی که در منچستر و رئال بوده ایراد
بگیرم .من معتقدم تیم ملی خوش ش��انس است و حاال هم
همین حرف را می زنم؛ در ضمن معتق��دم تیم ملی ما تغییر
خاصی نداش��ته اس��ت .این حرف ها چه ربطی به مخالفت
یا دش��منی دارد؟ من چیزی که می بینم را می گویم .همه
می دانند ما در بازی با کره مستحق برد نبودیم یا در بازی با
ازبکستان هم همین طور ،حاال هم سوال من این است که
ایا چیزی غیر واقع��ی می گویم؟ مگر ایرادی دارد ش��انس
داشته باشیم؟
فکر می کنید به جام جهانی برویم؟
lکار ما س��خت اس��ت ولی امیدوارم ای��ن اتفاق
بیفتدg .
چهره یک امیر
چرا قلعه نویی به تبریز نرفت
ورزش
مثلث شماره 148
ش��اید وقتی امیر قلعه نویی از تراکتورسازی جدا شد و
به اس��تقالل برگش��ت بهتر از هر کس می دانست که هفته
دوازدهم یا نباید به تبریز برود یا اگر رفت باید خود را مهیای
روز س��ختی کند که هواداران تراکتورسازی برایش تدارک
خواهند دید.
امی��ر قلعه نوی��ی فص��ل گذش��ته در حال��ی ب��ه
تراکتورسازی پیوست که هواداران این تیم از او قهرمانی
می خواس��تند .ش��اید اگر بخ��ت در هفته ه��ای پایانی با
قلعه نویی یار بود او می توانس��ت رکورد خیره کننده ای از
خود در لیگ برتر به جای بگذارد و به افتخارات مربیگری
خود بیفزاید اما او نتوانس��ت در هفته ه��ای پایانی تیمش
را جمع و ج��ور کند .البته بدش��انس هم ب��ود و نهایتا به
کسب عنوان نایب قهرمانی اکتفا کرد؛ عنوانی که به طور
طبیعی هواداران تراکتورسازی را باید خوشحال می کرد
چون تیم ش��ان در س��ال های اخی��ر روند رو به رش��دی
داش��ته و پله پله در لیگ برتر باال امده است .قلعه نویی با
تراکتورسازی به نایب قهرمانی رس��ید؛ این نتیجه خوبی
بود اما رضایت هواداران تبریزی را باعث نمی ش��د .شاید
به همین دلی��ل انتقادات علیه این مربی ش��دت گرفت.
منتقدان او اعتقاد داشتند تراکتورس��ازی برای قهرمانی
بس��ته ش��ده بود نه نایب قهرمانی .با این ح��ال خود امیر
چنی��ن اعتق��ادی نداش��ت و حت��ی در روزه��ای پایانی
حضورش بارها با طعنه با هواداران تراکتورسازی سخن
گفت« :نمی دانستم این تیم هر سال قهرمان شده و حاال
من باید ای��ن قهرمانی را تکرار کنم ».ای��ن اظهارنظرها
بیش از پیش میان قلعه نویی و هواداران تراکتورس��ازی
فاصله می انداخت؛ فاصله ای که در فصل نقل و انتقاالت
به دشمنی هم تبدیل شد.
دیگر خبری از ابراز احساسات امیر نسبت به هواداران
نب��ود؛ ان هم ب��ه زب��ان اذری! هر چند این رابط��ه ناگهان
یک طرفه نش��ده بود و قلعه نویی در طول فصل نیز چند بار
اختالف با هواداران را تجربه ک��رده بود اما همه اینها باعث
نمی ش��د قلعه نویی با لحنی طلبکارانه با هواداران س��خن
بگوید و به انها به طور مرتب جایگاه دسته چندمی تیم شان
را گوشزد کند.
امی��ر به اس��تقالل برگش��ت ت��ا خیلی ه��ا وقتی به
برنامه باز ی ه��ای لیگ ن��گاه می کنند هفت��ه دوازدهم
را ب��ا دق��ت بیش��تری ن��گاه کنن��د؛ به خص��وص بازی
تراکتورسازی -اس��تقالل یا همان نب��رد قلعه نویی برابر
هواداران تراکتورسازی .چند اتفاق دست به دست هم داد
تا امیر قلعه نویی از این رویارویی فرار کند؛ فوت مادرش،
جراحی پا و البته مش��کالت مالی باش��گاه استقالل سه
موردی بود ک��ه امی��ر ان را دلی��ل و مخالفان��ش ان را
بهانه ای برای فرار از تبریز برشمردند .هر چند وقتی سعید
مظفری زاده س��وت پایان بازی تراکتورسازی -استقالل
را به ص��دا دراورد ،دیگر فرقی نمی ک��رد امیر در ان روز
حساس روی نیمکت ابی ها نشسته یا نه؛ چه فریاد شادی
هواداران تراکتورسازی اسمان تبریز را کر می کرد .شاید
حق داشتند انگونه فریاد شادی سر بدهند چراکه مصافی
حیثیتی را ب��رده بودند؛ مصافی که حری��ف اصلی ترجیح
داده بود حتی با انها روبه رو نشود.
استقالل بدون امیر قلعه نویی در تبریز انگیزه ای برای
برد نداشت ،بر عکس تراکتورسازی انقدر انگیزه داشت که
می توانست حداقل با چهار گل ابی ها را شکست دهد اما در
نهایت دو بر صفر برنده بازی شد.
قلعه نویی پس از این شکست سخت مورد انتقاد قرار
گرفت .انتقادها به ترس او برمی گشت اما خودش بالفاصله
واکنش نشان داد« :به روح مادرم شرایط مساعد نبود به تبریز
ث ترس در بین نبود».
بروم و بح
با این ح��ال طعن��ه و رجزخوان��ی تبریزی ها ادامه
دارد .س��ایت های هوادار در تبریز حت��ی چند روز پس از
برد حیثیتی این تیم براب��ر ابی ها برای مربی بازنده مانده
در تهران ،رجز خواندند .باشگاه اس��تقالل نیز هیچ گونه
واکنشی نسبت به مربی خود نشان نداد .علی فتح اهلل زاده
سیاست س��کوت در پیش گرفته است اما در سوی مقابل
مدیرعامل تراکتورس��ازی تبریز در مصاحبه ای که بوی
تسویه حساب با قلعه نویی را می داد تاکید کرد« :حتی اگر
امیر هم به تبریز می امد باز فرقی نداشت و تیم ما بازی را
با پیروزی پشت سر می گذاشت».
رابطه قلعه نویی با هواداران تراکتورسازی به هم خورده
است .تجربه نشان داده هواداران متعصب تراکتورسازی اگر
یک نفر را طرد کنند یا از او دلخور ش��وند ،سخت دوباره به
دوستی با او دل می بندند .همان طور که این اتفاق چند سالی
است میان انها با عادل فردوسی پور رخ داده است .چه کسی
است که نداند انها اگر روی س��کوها هم مجری نود را مورد
لطف خودشان قرار نمی دهند چندان هم خود را دوست نود و
مجری اش نمی دانند .ماجرای قلعه نویی نیز به احتمال فراوان
همچنان ادامه خواهد داشت .این اولین تقابل تبریزی ها با
سرمربی استقالل بود؛ برنده هواداران تراکتورسازی بودند
اما این دوگانه تمام نخواهد شد.
همه این اتفاقات نشان می دهد امیر از روزهای اوج
خود فاصله گرفته اس��ت .او امس��ال اگر چه تا اینجا تیم
خوبی را مهیا ک��رده که یکی از مدعیان قهرمانی اس��ت
اما خیلی ها اعتقاد دارند که قلعه نویی نسبت به سال های
قبلی حضورش در اس��تقالل تغییر کرده است .تغییراتی
که هواداران این تیم نمی پس��ندند .به عنوان مثال تیمش
طراوت و جنگندگ��ی تیم های قلعه نوی��ی را ندارد و البته
مواردی نیز به خود او و روحیه اش برمی گردد ،طوری که
انگار انگیزه همیشگی را ندارد .همین چند وقت پیش بود
که او قصد داشت به نوعی خود را به عنوان گزینه جانشین
کی روش مطرح کند؛ تالشی که خودش ان را انکار کرد.
با این همه گفته می ش��ود قلعه نویی در اس��تقالل امسال
تمرکز کافی ندارد .شاید در پایان فصل برای این اتفاق هم
توجیهات خاص خودش را داش��ته باشد اما هر چه هست
هوادارانش هنوز چهره یک امیر را در او ندیده اند .او برای
اثبات خودش به هواداران همیش��ه نش��انه هایی داشته
اس��ت؛ به عنوان مثال درب��ی را برده اس��ت .دیداری که
برنده بودن در ان نهایت ارزوی هواداران سرخابی است
یا اینکه تیمش در بعضی بازی ها فوتبالی زیبا و هجومی
ارائه کرده است یا اینکه خودش ارتباط خوبی با هواداران
استقالل برقرار کرده اس��ت اما همه این اتفاقات امسال
برای او شکل معکوس به خود گرفته است؛ تیمش چندان
زیبا بازی نمی کند ،دربی را با برد پشت س��ر نگذاش��ت و
البته رابطه چندان صمیمانه ای هم با هواداران استقالل
ندارد ،هر چند سوء تفاهم میان او و سکوها برطرف شد اما
برخورد میان او هواداران در هفته های نخس��ت تا مدتی
سوژه داغ رسانه ها بود.
قلعه نویی روزهای ویژه ای را پش��ت سر می گذارد .او
هفته دوازدهم را فراموش نکرده است .در رسانه ها گفته که
نرفتنش به تبریز از ترس نبوده است و البته در تماس هایی
تلفنی با شاگردانش انها را به خاطر باخت برابر تراکتورسازی
سخت مورد سرزنش قرار داده است.
چرا قلعه نویی به تبریز نرفت؟ ترسید؟ یا به قول خودش
ش��رایط فراهم نبود؟ مدیرعامل تراکتورس��ازی در این باره
می گوید« :ما به دنبال فوتبال بازی کردن هستیم نه مسائل
پشت پرده .اینکه می گویند هواداران ما برنامه هایی داشتند
که قلعه نویی را در ورزش��گاه تحت فش��ار قرار بدهد دروغ
محض است .هواداران ما انقدر با فرهنگ و با تعصب هستند
که همواره به دنبال تشویق تیم خودش��ان هستند .البته به
ما ارتباطی ندارد ک��ه چرا امیر به تبریز نیامد اما خوش��حال
می ش��دیم اگر با حضور او استقالل را شکس��ت می دادیم.
در این صورت برخی دوس��تان به خودشان اجازه نمی دادند
برد ارزشمند تیم ما را بی ارزش جلوه بدهند».جعفری تاکید
می کند« :تبریزی ها هیچ برنامه از پیش تعیین شده ای برای
به هم ریختن ذهن امیر قلعه نویی نداشتندg ».
75
اسطوره
فرو ریخت
الرنسارمسترانگ؛
از نوک قله تا ته دره
دیـــدار
«به بیماری س��رطانم گفتم ادم اش��تباهی را انتخاب
کرده ای .ب��ه او گفتم وقتی به دنبال کالبدی م ی گش��تی تا
در ان خانه کنی ،راه را به خط��ا رفته ای ».جمالتی مثل این
بود که النس ارمسترانگ را تبدیل به یک اسطوره بی همتا
در جهان کرده بود .او مردی بود که سرطان را شکست داد و
نماد اراده در تمام جهان محسوب م ی شد .روزگاری طوالنی
در هر جای دنیا که ازمایشات س��رطان کسی او را به سمت
این بیماری مهلک هدایت م ی کرد ،پزش��ک یکی از اولین
توصی ه ها را خواندن کتاب زندگینامه ارمسترانگ م ی دانست،
کتابی با عنوان «این درباره دوچرخه نیس��ت ،این سفر من
است به س��وی زندگی» یا انطور که به فارسی ترجمه شده
اس��ت« :س��رطان؛ بهترین رویداد زندگی من» ...او اسطوره
تمام سرطان ی ها و ش��اید تمام ادم ها بود ...یادمان نرفته ان
دستبندی که مدت ها روی دست ها بسته م ی شد؛ فلسفه اش
را همه م ی دانند ...ب رای مرور خاطره ها یادی از ان م ی کنیم.
در س��ال ،۱۹۹۷النس ارمس��ترانگ بنیاد livestrongرا
تاس��یس کرد تا بیماران مبتال به سرطان را ب رای پیروزی بر
بیماری ش��ان متحد و یکپارچه کند .این بنیاد م ی کوشد تا
راه های مختلف دانش توده مردم را ب رای پیشگیری از سرطان
افزای��ش دهد ،می زان دسترس��ی به تس��ت های غربالگری
تشخیص سرطان و کیفیت زندگی افراد مبتال را بیشتر کند
و در طرح های تحقیقاتی مش��ارکت کند .او م ی خواست به
بیماران سرطانی یاد بدهد تا بدون ترس و نگرانی به بیماری
خودشان غلبه کنند .النس دستبند زرد رنگی را با این شعار به
دست م ی بست Live Strong :یعنی قوی زندگی کنید .این
دستبندها در تولید انبوه به فروش رفت تا درامد حاصل از ان
صرف بیماران سرطانی شود .نم ی توان از الرنس ارمسترانگ
گفت و از قهرمان ی هایش حرف��ی نزد .قهرمان ی های النس
ارمس��ترانگ در رقابت های توردوفرانس از سال 1999اغاز
شد .النس پس از ان طی سال های ،2003 ،2002 ،2001 ،2000
2004و 2005به عنوان قهرمانی در این رقابت ها رسید .این
دوچرخه سوار مشهور ،اخرین بار پس از اینکه 3607کیلومتر
مساحت کل تور را رکاب زده بود ،کار خود را در خیابان معروف
ش��انزه لیزه به پایان برد .دوچرخه سوار تیم دیسکاوری چنل
به تاریخ پیوسته بود تا انجایی که به او لقب مردی که دیگر
تکرار نم ی شود داده بودند ...اما گویا همان طور که سرطان ادم
اشتباهی انتخاب کرده بود ،جهانیان هم ب رای انکه اسطوره
خود را پیدا کنند ،دچار اشتباه شد ه بودند .جنجال این روزهای
مثلت شماره148
76
جهان ورزش شاید به گونه ای اس��ت که م ی توان به او لقب
اسطوره اشتباهی داد.
متقلب زنجیره ای
پت مکوای��د ،رئی��س فدراس��یون دوچرخه س��واری
درباره ارمس��ترانگ گف��ت« :النس ارمس��ترانگ جایی در
دوچرخه س��واری ندارد و او مس��تحق این است که فراموش
ش��ود ».واقع��ا چه پی��ش امده اس��ت ک��ه م��رد ب ی بدیل
دوچرخه سواری جهان به جایگاهی برس��د که انواع و اقسام
القاب نصیبش م ی شود؟ تراویس تایگارت ،رئیس کل اژانس
مبارزه با دوپینگ امریکا او را یک متقلب زنجیره ای م ی خواند
و دیوید بیلز فورد ،رئیس فدراس��یون دوچرخه سواری بریتانیا
هم م ی گوید« :خیلی ناامی د کننده است وقتی که به نوعی،
مجذوب یک شخصیت م ی ش��ویم و بعد متوجه م ی شویم
که سرمان کاله رفته اس��ت و به ما دروغ گفته اند ».واقعا چه
پیش امده است؟ داس��تان از یک گزارش شروع شد .سازمان
ضددوپینگ امریکا گزارشی 202صفحه ای شامل اتهامات
درباره س��ال ها دوپینگ کردن النس ارمسترانگ ،قهرمان
دوچرخه سواری و هم تیم ی هایش منتشر کرد ،که بر مبنای
ان شواهد درباره دوپینگ ارمسترانگ کامال قوی است و کامال
اثبات شده است که این قهرمان سال های سال از مواد نیر وزا
استفاده کرده است؛ این در حالی است که در طول این سال ها
هی چ کدا م از ازمایش های دوپینگ انجام شده روی این قهرمان
دوچرخه س��واری ،برنده هفت باره تور دو فرانس ،مثبت نشده
است و ارمسترانگ بر مبنای همین منفی بودن ازمایش ها
ادعای ب ی گناهی م ی کرد اما شاید گزارش تازه به گونه ای باشد
که اثبات ب ی گناهی اسان نباش��د .ارمسترانگ متهم است
به اس��تعمال مواد نیروزای ممنوع با بهره گیری از (دوپینگ)
انتقال خون و مصرف داروهای کورتیکواستروئید ،داروهایی
که اثار مواد نیروزا را پنهان م ی کنند؛ اما این همه ماجرا نیست.
قهرمان س��ابق همچنین با اتهام قاچاق این مواد و تشویق
دیگران به اس��تفاده از این دارو ها مواجه است .میشل فراری،
پزشک ایتالیایی در مرکز این سیستم خالفکارانه پیشرفته
قرار داشته است .فردی که ب رای دوپینگ های حرفه ای و ب ی رد
و اثرش دستمزدهای نجومی دریافت م ی کرده است .پانزده
هم تیمی او درباره این رسوایی شهادت داده اند؛ از جمله فلوید
لندیس و جورج هینکپی .انها گفته اند ارمس��ترانگ چگونه
مواد نیروزا را در یخچال خانه اش جاسازی م ی کرده و انها را به
استفاده از ان ترغیب م ی کرده است و چگونه از راه انتقال خون،
ازمایش ها را دور م ی زده یا انها را به تاخیر م ی انداخته اس��ت.
همیلتون گفته است که شاهد دوپینگ او بوده و این اشتباهی
بوده است که خیلی از انها مرتکب شده اند و ارمسترانگ در
این داس��تان تنها نیس��ت .جورج هینکاپی ،دیگر هم تیم ی
ارمسترانگ با اعتراف به استفاده همیلتون از مواد نیروزا گفت
که انها بدون دوپینگ قادر به رقابت در تور دو فرانس نبودند.
در واکنش به این خبر فدراسیون بی ن المللی دوچرخه سواری،
النس ارمس��ترانگ را تا اخر عم��ر از فعالیت های مرتبط با
دوچرخه سواری محروم کرد و عالوه بر این ،عناوین و افتخارات
او را پس گرفت.
واکنش ارمسترانگ
ارمسترانگ همواره اتهام دوپینگ را رد کرده ولی حدود
دو ماه پیش اعالم کرد ترجیح م ی دهد در این باره س��کوت
کند و این اتهام ها را به چالش نکشد .او پس از انتشار گزارش
اژانس ضد دوپینگ امریکا ،از ریاس��ت بنیاد خیریه سرطان
«الیو اس��ترانگ» اس��تعفا داد و در این باره گف��ت« :ب رای
حفظ بنیاد از هرگونه اثار منفی ناشی از جنجال های حرفه
دوچرخه سواری من ،تصمیم گرفتم از ریاست بنیاد سرطان
کناره گیری کنم» .ش��اید تنها واکنش النس ارمس��ترانگ
به جمل��ه ای منحصر باش��د که در صفحه ش��خصی او در
ش��بکه های اجتماعی نقش بسته اس��ت« :امشب باید چه
کار کنم؟ ایا م ی توانم با خانواده ام باش��م بدون اینکه تحت
تاثیر این مس��ائل قرار بگیرم ».وکیل ارمسترانگ گزارش
اژانس مبارزه ب��ا دوپینگ امریکا را ب ی رحمان��ه و ناعادالنه
خواند و ان را شبه بریده های روزنامه های عامه پسند دولتی
دانست که مسائل ب ی اعتبار و ادعاهای ثابت نشده ای را که
مبتنی بر شهادت دروغ ،شاهدانی است که مجبور به انجام
این کار شده اند را تکرار م ی کنند .در این حمله ارمسترانگ
مدافعانی هم دارد ،اس��تیو کامینگ ،دوچرخه س��واری که
ب رای مس��ابقات BMCو در رقابت های پکن رکاب م ی زند
م ی گوی��د« :النس فعالی ت ه��ای خیریه چش��مگیری نیز
داشته است،خیلی راحت است که انگشت اشاره را به سمت
بدی ها نش��انه برویم ولی او کارهای خوب زیادی هم انجام
داده استg ».
مکتوب
زندگینامهشهیدحسنباقری
مکتوب
چاپ سیزدهم ناصر ارمنی
کتاب روایت زندگی شهید حس��ن باقری امروز در حوزه هنری سازمان تبلیغات
اسالمی معرفی و رونمایی شد .این کتاب سه جلدی که امروز جلد نخست ان رونمایی
شد ،به قلم سعید عالمیان و حمایت موسسه شهید باقری به رشته تحریر درامده است.
مجموعه سه جلدی این کتاب دو هزار صفحه ای شامل زندگینامه شهیدباقری از دوران
تولد در سال 1334در ته ران تا شهادت در سال 1361در فکه است.
در این کتاب دوران تولد ش��هید باق��ری تا پایان تحصیالت دبیرس��تان ،دوران
دبیرستان تا شروع انقالب اسالمی ،دوران انقالب اسالمی تا اغاز جنگ تحمیلی و دوره
جنگ تحمیلی تا زمان شهادت به رشته تحریر درامده است .این کتاب برگرفته از اثار
شفاهی و گفتار 170س��ردار دوران دفاع مقدس و خانواده شهید باقری است .نویسنده
این کتاب شهید باقری را از زمره بنیانگذاران اندیش��ه دفاعی نظامی انقالب اسالمی
و جوانی معرفی م ی کند که عقل و ایمان را در عمل به هم گ��ره زد و معرفت را بر هر
عملی مقدم م ی دانست.
عالمیان این کتاب را برگرفته از 15هزار صفحه دست نوشته ،گزارش و خاط رات
دوران تحصیل ،مبارزات دوران انقالب ،دوران خبرن��گاری باقری در روزنامه جمهوری
اس�لامی ،حادثه طبس ،لبنان و دوران دفاع مقدس م ی داند .این کتاب ش��امل اسناد،
تصاویر ،گزارش ها و اطالعات مربوط به جنگ تحمیلی نیز استg .
مجموعه داستان «ناصر ارمنی» نوشته رضا امیرخانی از سوی انتشارات کتاب نیستان به
چاپ سیزدهم رسید.
انتشارات کتاب نیستان 9سال پس از انتش��ار نخستین مجلد از مجموعه داستان «ناصر
ارمنی» نوش��ته رضا امیرخانی ،این کتاب را ب رای س��یزدهمین بار تجدید چاپ کرد .این کتاب
در برگیرنده 11داستان کوتاه با عناوین زمزم ،انگشتر ،رتبه قبولی ،یک پژوهش خشن ،کوچولو،
ناصر ارمنی ،کمال ،سه نفر ،خیابان ،سال نو و گوش شنواست .این مجموعه داستان پس از رمان
ارمیا ،دومین اثر مکتوب رضا امیرخانی به شمار م ی رود.
«ناصر ارمنی» تنها مجموعه داس��تانی اس��ت که از رضا امیرخانی منتش��ر شده است و
ت اثار
بیشتر مخاطبان او ،وی را با رمان م ی شناسند .زبان نویس��نده در این مجموعه اثر ،جذابی
داس��تانی بلند امیرخانی را دارد و ظ رافت هایی که او در سوژه و نوع نگاه و پایان بندی های خاص
داستان هایش دارد ،انها را دارای سبک و سیاق منحصر به فردی کرده است .زمان همه داستانهای
این مجموعه زمان حال و اتفاقهای رخ داده در ان تماما اتفاقهایی اس��ت که در روزگار معاصر
رخ م ی دهد.
رضا امیرخانی خودش درباره این کت��اب م ی گوید« :ناصر ارمنی اش��تباهی بود بر مبنای
اموزههای داستاننویسی .م یگفتند قبل از رمان باید داستانکوتاه نوشته باشی .من اول رمانم
را نوشته بودم ،بعد دیدم اینطوری که خیلی بد شد! مثل دانشگاه که جای پی شنیازها را عوض
م یکردیم ،تصمیم گرفتم پی شنیاز رمان را که همان داستان کوتاه باشد پاس کنم تا گرفتار اداره
اموزش نشوم! ناصر ارمنی ب یمعنی بود؛ به همان اندازه که پاس کردن پی شنیاز ب یمعنی است».
با وجود این انتقاد از خویشتن نویسنده ،کتاب ناصر ارمنی بسیار پرفروش بودهg ...
کتاب «دفاع مقدس و قدرت نرم» تالیف محمد جان ی پور ب��ا مقدمه دکتر اصغر افتخاری
به همت انتشارات دانشگاه امام صادق(ع) منتشر ش��د .کتاب دفاع مقدس و قدرت نرم از جمله
کتبی است که در حوزه قدرت نرم ،به تبیین مولفه های قدرت نرم انقالب اسالمی ای ران پرداخته
و با استفاده از روش تحلیل محتوا ،به تحلیل وصایای شهدای دانشگاه امام صادق(ع) پرداخته
و ب رای نخستین بار پژوهشی علمی و روش��مند در حوزه وصایای شهدای گرانقدر دفاع مقدس
انجام داده اس��ت .این کتاب از یک مقدمه و پنج فصل تشکیل شده اس��ت .در مقدمه کتاب با
عنوان «کاربرد قدرت نرم؛ تحلیلی بر ظرفی ت های راهبردی دفاع مقدس» نگارنده ،ضمن مروری
اجمالی بر نظریه اس�لامی قدرت نرم ،بر این ایده تاکید دارد که «نظریه اس�لامی قدرت نرم»،
افزون بر مبادی فلسفی و ابعاد انتزاعی که دارد و کامال «عینی» بوده و در معادالت روزمره قدرت
جوامع اسالمی حضور دارد .به تعبیر دیگر این نظریه شان «عینی» و «ارزش راهبردی» دارد و
بناب راین نباید ان را مقوله ای صرفا انتزاعی و منحصر به اعتقادات قلبی دانست .در حقیقت این
کتاب که ماحصل یک پروژه تحقیقاتی است ،به دنبال این بوده تا با بررسی وصیتنامه شهدای
دانشگاه امام صادق (ع) به عنوان جوانانی دانشجو ،نخبه ،فرهیخته و دغدغه مند نظام و انقالب
اسالمی ،این مطلب را بیان کند که ش��هدا به عنوان پرچمداران نهضت انقالب اسالمی ای ران
و کسانی که جان خود را بر س��ر ارمان های انقالب فدا کرده اند ،در وصیتنامه های خود به ابعاد
خاصی از قدرت نرم انقالب اسالمی ای ران اش��اره کرده و برخی موارد در این زمینه را مورد تاکید
قرار داده اندg .
عروس بی نوا
مکتوب
جایزه معتبر اگوس��ت که به یاد اگوست اس��تریندبرگ اهدا م ی شود ،شش نامزد
بخش نهایی خود را در حالی معرفی کرد که زالتان ایب راهیموویچ ،فوتبالیست مشهور
سوئدی نیز یکی از نامزدهای دریافت این جایزه است ،.جایزه اگوست که امسال بیست
و چهارمین دوره خود را برگزار م ی کند ،شامل یک مجس��مه برنزی و جایزه نقدی 100
هزار کرونی در هر بخش است .این جایزه که به بهترین اثر داستانی سوئد ،بهترین اثر
غیرداستانی و بهترین کتاب کودک اهدا م ی شود ،از میان 18کتابی که به بخش نهایی
راه یافته اند ،سه کتاب برتر را از این سه بخش انتخاب م ی کند.کتاب «من زالتان هستم»
در بخش ادبیات غی ر داستانی در میان نامزدهای دریافت عنوان بهترین کتاب قرار دارد،
لیست نامزدهای دریافت این عنوان عبارتند از«:فقط جنسیت» نوشته کاترین کیلوس،
«از سایه جنگل های بارانی» نوشته دانیل روالندر« ،اینجا یک اتاق در انتظار توست»...
نوشته اینگرید کالبرگ« ،جناح راست امریکا؛ انقالب جمهوریخواهان و اینده امریکا»
نوشته مارتین گلین« ،من زالتان هستم؛ داس��تان من» نوشته زالتان ایب راهیموویچ و
دیوید الگرکرانتس« ،جاده های حقیقت :نوشته های زندگی و شعر ان شارلوت» نوشته
مونیکا لوریتس��ن .انتخاب زندگینامه زالتان ایب راهیموویچ فوتبالیست سوئدی که در
پاری سن ژرمن بازی م ی کند ،موجب شد تا توجه زیادی به جوایز امسال جلب شود .این
فوتبالیست مشهور کتابش را سال پیش وارد بازار کرده و در این مدت بیش از 500هزار
نسخه از این کتاب در سوئد به فروش رسیده استg .
نمایش��نامه «ع��روس بینوا» نوش��ته الکس��اندر نیکاالیویچ استروفس��کی با
ترجمه عباس علی عزتی منتش��ر م ی شود« .عروس بینوا» نخس��تین نمایشنامه از
این درام نویس مشهور روسی اس��ت که در ای ران ترجمه شده اس��ت ،.استروفسکی،
نمایشنامه نویسی مشهور و هم تراز تولستوی و داستایفسکی است .حتی گفته م ی شود
این نمایشنامه نویس در خود روسیه بسیار معروف تر از تولستوی و داستایفسکی است
و تعداد تئاترها ،خیابان ها یا میدان هایی که به نام استروفسکی است بسیار بیشتر از
این دو نویسنده است.
ی ترجمه کرده
استروفسکی نمایشنامه هایی از شکسپیر و گلدونی را نیز به روس
بود .استروفسکی بنیانگذار نخستین تشکل صنفی تئاتری ها در روسیه است و در تاریخ
درام نویسی جهان نامش در کنار بزرگانی چون شکسپیر ،مولیر ،گلدونی و نام هایی از
این دست م ی اید ،اما در ای ران با وجود اینکه درام های روسی زیادی از نویسندگانی چون
چخوف ،گورکی یا داستایفس��ک ی ترجمه ش��ده ،از این هنرمند هیچ نمایشنامه ای به
فارسی به چاپ نرسیده است .از نمایشنامه های استروفسکی م ی توان به «تصویری از
شادی خانواده»« ،نداری عیب نیست»« ،وقایع روزانه یک ادم رذل»« ،نابخردی کافی
در هر خردمند»« ،حقیقت خوب است ،اما شادی بهتر است»« ،رویایی روی ولگا»« ،ان
گناهکاران ب ی گناه هستند»« ،عروس بینوا»« ،ورشکسته» و «رعد و برق» اشاره کرد.
نمایشنامه «عروس بینوا» نخستین اثری اس��ت که از این نمایشنامه نویس مشهور
روسی به فارسی منتشر م ی شودg .
رویداد
دیـــدار
زالتان ،نویسنده برتر سوئد
مکتوب
مثلت شماره148
جایزه
دفاع مقدس و قدرت نرم
سرقت در دو دقیقه
بحران امنیتی موزه روتردام عالمت سوالی است که پلیس هلند این روزها با ان دست به
گریبان است .هفت تابلو از اثار مونه ،ماتیس ،پیکاسو ،گوگن و لوسین فروید از موزه روتردام
هلند ربوده شده اند.پلیس هلند م ی گوید که این سرقت در حدود ساعت سه صبح شانزدهم
اکتبر انجام گرفته است.
این موزه نمایشگاهی از اثار نقاشان قرن نوزدهم و بیس��تم را به نمایش گذاشته بود.
سخنگوی موزه گفته است که پلیس پس از انکه زنگ های هشدار به صدا درامدند وارد موزه
شد ،اما سارقان پیش از ان محل را ترک کرده بودند.به گفته پلیس ،تحقیقات پلیس در جریان
است .پلیس گفته است که با وجود سیستم هشدار دهنده ،سارقان وارد موزه شده و این اثار را
به سرقت برده اند .در این نمایشگاه نقاشی اثار بیش از ۱۵۰نفر از هنرمندان مشهور ،از جمله
پل سزان ،سالوادور دالی و اندی وارهول نیز به نمایش گذاشته شده است .اگرچه تعدادی از
این اثار پیش از این نمایش داده ش��ده بودند اما این ب رای اولین ب��ار بود که تمامی ان ها در
کنار یکدیگر به نمایش گذاشته شده بودند .این بزرگترین سرقت اثار هنری در هلند پس از
سرقت از موزه ونگوگ در سال ۱۹۹۱است .در بررس ی های پلیس مشخص شد که دزدها تنها
دو دقیقه ب رای انجام سرقت فرصت داش��ته اند و پلیس پنج دقیقه پس از خروج سارقان وارد
موزه شدهg .
77
خودکشی
یا اینده نگری
هفته نامه نیوزویک دیگر چاپ نمی شود
دیـــدار
خودکشی یا واقع نگری؟...تحلیل شما هرچه که باشد،
طرفدار هرکدام که باشید ،مرگ هفته نامه نیوزویک چاپی از
راه رسیده است .مسئوالن ارشد نیوزویک اعالم کردند ،پس
از 80سال انتشار نس��خه چاپی این هفته نامه امریکایی را
متوقف م ی کنند و از اوایل سال 2013فعالیت خود را در قالب
کامال دیجیتال ادامه م ی دهند .اخرین نسخه چاپی نیوزویک
در امریکا 31دسامبر منتشر م ی ش��ود .ایا دوران رسانه های
کاغذی رو به پایان اس��ت و نش��ریه نیوزویک به عنوان یک
پیش��رو دارد پا به دنیای جدید م ی گذرد یا انکه این تصمیم
هفته نامه امریکایی یک تصمیم کامال اشتباه یا الاقل یک
تصمیم درون ساختاری است که هیچ فلسفه ای پشت سر ان
نیس��ت؟ ...انهایی که این تصمیم را یک تصمیم پیشرفته
م ی دانند ،م ی گویند این اقدام نمون��ه ای از تمایل روزافزون
روزنامه ها و مجالت به سمت انالین ش��دن است؛ زی را هم
درامد حاصل از اگه ی های تبلیغاتی -به شیوه سنتی -در
حال کاهش است و هم روز به روز بر تع داد مخاطبان نشریات
انالین اضافه م ی شود .اما مخالفان به مساله ای دیگر اشاره
م ی کنند که ان می��زان فروش هفته نامه نیوزویک اس��ت.
مثلت شماره148
نمایش
یال بال زال
امسال تی راژ نیوزویک به 1/5میلیون نسخه کاهش پی دا کرد
که کمتر از نصف تی راژ پنج سال پیش این هفته نامه است.
در همین حال تی راژ نشریه تایم ،رقیب نیوزویک هم از چهار
میلیون نسخه در سال 2006به 3/3میلیون رسیده ،اما این
کاهش تنها 19درصد بوده است.
تاری خ نگاری
نیوزویک توس��ط «توم��اس جی.س��ی مارتین» در
17فوریه 1933تاسیس ش��د .روی جلد شماره نخست ان،
تصویر هفت عکس از رویدادهای هفته نقش بس��ته بود.
در س��ال « 1937مالکولم مویر» به ریاست و سردبیری ان
منصوب شد« .مویر» لوگوی نش��ریه را از News- Week
ب��ه newsweekتغییر داد و ضمن گنجاندن س��تون های
امضادار و انتش��ار وی راس��ت های بی ن المللی (نسخه های
ویژه فروش در خارج از امریکا) به درج گزارش های تفسیری
و تحلیلی اص��رار ورزید .متوس��ط تی��راژ نیوزویک زمانی
بیش از چهار میلیون نس��خه بود که تنها در ایاالت متحده
3/160/000نس��خه در هفته به چاپ م ی رسید .این نشریه
وی رایش ه��ای گوناگون��ی به زبان ه��ای ژاپن��ی ،کره ای،
لهستانی ،روس��ی ،اس��پانیایی و عربی دارد .شعبه مرکزی
نشریه در نیویورک بوده و دارای ۱۷شعب در امریکا و جهان
اس��ت ۹ .ش��عبه امریکا عبارتند از :نیویورک ،ل س انجلس،
ش��یکاگو ،داالس ،میامی ،واش��نگتن ،دیترویت ،بوستون
و سان فرانسیس��کو .ش��عبات نیوزویک در دیگر کشورها
عبارتند از :پکن ،کی پ تاون ،لندن ،مکزیکو س��یتی ،مسکو،
پاریس و توکی��و .در اوت ،۲۰۱۰نیوزویک توس��ط کمپانی
انتشاراتی واشنگتن پست به س��یدنی هارمن فروخته شد
و سه ماه پس از ان ،با دیل ی بیست ادغام شد .مجله خبری
نیوزویک ،زمانی دومین نش��ریه هفتگی پرفروش – پس
از تایم – ب��ود ،اما کاهش تی��راژ و اگه ی ه��ای تبلیغاتی،
نیوزویک را به یک نشریه زیانده تبدیل کرد.
نمایش «یال بال زال» نوش��ته مش��ترک امیرحس��ین نجفی و روح اهلل ایرجی به
کارگردانی روح اهلل ایرجی از 2ابان ماه در خانه نمایش دو روی صحنه رفته اس��ت« .یال
بال زال» روایتی نو از قصه زال و سیمرغ است .قصه ،این بار از نگاه سه نفر خدمه عمارت
سام پهلوان یعنی پدر زال و ب راساس دیده ها ،ش��نیده ها ،یاد و خاطره این سه بازی ساز،
روایت و تصویر م ی شود.
ایرجی کارگردان نمایش درباره ش��یوه اجرای نمایش م ی گوی��د« :برگرفته از نگاه
نمایش��نامه در به کارگیری ادبیات که��ن و ادای دین به ش��یوه های گوناگون نمایش
ای رانی اس��ت با نگاهی نو به ایین و تئاتر س��عی در اس��تفاده از فرم ،تصاوی��ر متنوع و
چش��م نواز ،کالژکاری هنرهای تجسمی و به ویژه نقاش��ی دارد؛ به گونه ای که طی اجرا،
نقاش��ی هایی باتوجه به فضای نمایش و داستان توس��ط بازیگران افریده م ی شود .این
اجرا ،یک نقاشی -تئاتر است ».در این نمایش س��عید ابک ،شقایق عرف ی نژاد و فرشته
ش��یراقایی به عنوان بازیگر حضور دارند .این نمایش س��اعت 18/30به مدت 65دقیقه
اجرا م ی شودg .
78
مکتوب
سفر به دنیای ان الین
«در حالی که س��ال اینده به اس��تقبال ۸۰س��الگی
نیوزویک م ی رویم ،باید ان ش��یوه روزنامه ن��گاری را که به
این مجله معنا و مفهوم م ی بخشد ،کماکان حفظ کنیم و به
سمت اینده تمام الکترونیک گام برداریم ».تینا ب راون ،سردبیر
نیوزویک با بیان این جمله افزود« :کسب و کار ما به شکل
فزاینده ای توس��ط چالش های محیط تبلیغات چاپی تحت
تاثیر قرار گرفته است .در حالی که نسخه انالین نیوزویک
و محتوای الکترونیک ی مان به ش��کل مداوم نشانه هایی از
رش��د را در ابزارهایی چون اپل و کیندل نش��ان داده اند و به
شکل همزمان کارب ران تبلت و نسخه های کتابخوان های
الکترونیک افزایش یافته اند و همه اینها فرصت قابل توجهی
ب رای به چالش کشیدن نسخه های چاپی توسط پلتفرم عالی
و جهانی دیجیتال شیوه روزنامه نگاری برتر ماست .تا پایان
سال جاری ،کارب ران تبلتی ما تنها در ایاالت متحده بالغ بر ۷۰
میلیون نفر خواهند بود و طی دو س��ال اینده به ۱۳میلیون
نفر م ی رسند .پایان عمر نسخه چاپی لحظه ای بسیار سخت
ب رای همه ماست که دوران عاشقانه ای را با نسخه های چاپی
و مجالت هفتگی جذاب پشت سر گذاش��ته ایم و لحظات
بو تابی را در روزهای جمعه ب رای بس��تن نشریه تحمل
پ ر ت
م ی کردیم ».مثال ب راون س��ایت دیل ی بیست است که حاال
نزدیک به 15میلیون مخاطب دارد .ب��راون مخالفانی هم
دارد .سمیر حس��نی ،مدیر مرکز نواوری نشریات در مدرسه
خبرنگاری دانش��گاه م ی س ی س��ی پی گفت« :نیوزویک از
محیط دشوار اگه ی های تبلیغاتی در نسخ ه چاپی به عنوان
«بهانه ای» ب رای توقف نسخه چاپی خود استفاده م ی کند.
تینا ب راون نیوزویک را به مس��یری اشتباه کشاند .نیوزویک
نمرد ،خودکشی کرد ».خودکشی نیوزویک م ی تواند نشانه ای
ب رای مرگ رسانه های مکتوب باشد ،با وجود این هنوز تا روز
وداع با هفته نامه های دوست داشتنی فاصله بسیار است ،این
را نشریه های موفق بسیاری در سراسر جهان م ی گویندg .
مردم شناسی هنر
کتاب «مردم شناس��ی هنر» نوش��ته فرانتس بواس با ترجم��ه جالل الدین رفی ع فر
منتشر شد .بواس یکی از پیشگامان مردم شناسی جدید است .این کتاب مشهورترین اثر
این نویسنده است که در سال 1927منتشر و به سرعت به اکثر زبان های زنده دنیا ترجمه
شد .بواس به عنوان بنیانگذار مردم شناسی نوین امریکا شهرت دارد .تاریخ انتشار این اثر
به زبان اصلی سال 1927است .با وجود شهرت بواس ،متاسفانه پی ش تر هیچ کتابی از او
به فارسی منتشر نشده بود .اهمیت این کتاب بواس به خاطر روش تحقیقی است که در
ی خود به ویژه با مطالعات میدانی در بین سرخپوست ها و اسکیموها
مطالعات مردم شناس
انجام داده است .این کتاب در امریکا منتشر شد و به سرعت به عنوان یک اثر انقالبی در
حوزه مردم شناسی هنر مطرح و مورد استقبال قرار گرفت .همچنین این کتاب پی ش تر به
اکثر زبان های زنده دنیا ،ترجمه و منتشر شده بود و اکنون نیز ترجمه فارسی ان در دسترس
عالقه مندان قرار گرفته است .کتاب «مردم شناس��ی هنر؛ هنر ابتدایی» نوشته فرانتس
بواس را انتش��ارات گل اذین ،با ترجمه دکتر جالل الدین رفی ع ف��ر در 476صفحه و بهای
22هزار تومان منتشر کرده استg .
_____
قاب
عزاداریایاممسلمیه
1
2
نمایشگاهعکسفصلهمدلی
افتتاحبهسازیسینماکانون
3
4
اختتامیهنهمینجشنوارهتئاترماه
دیـــدار
مثلت شماره148
اسکان سیل زدگان بهشهر
5
6
پرسپولیس روی نوار برد
جشنواره گلهای داوودی
7
8
کاخ موزه نیاوران
79
گفت وگو
payamak@mosalas.ir
lبا دکتر حس�ن عباس�ی و رائفی پ�ور درباره
ایلومنات�ی [فراماس�ونری] مصاحب�ه و پرون�ده
ویژه ای تهیه کنید.
10 lساله دارم یه ریز کتاب می خونم .به خاطر
خدا یه موضوع بدید درباره اش بنویسم.
مثلث:ام�اده دریاف�ت مطال�ب ش�ما هس�تیم.
payamak@mosalas.ir
lنشریه شماره 146عالی بود.
گفت وگو
lمن یک�ی از خوانندگان ثابت مثلثم .راستش�و
بخواهی�د ش�ماره های اول مجل�ه برای�م خیل�ی
جذاب و خواندنی بود ول�ی فکر می کنم این اواخر
[به خصوص از زمس�تان پارس�ال] خیل�ی عجله
و دم دس�تی قلم می زنی�د .دیگه ن�ه از مصاحبه و
پرونده های ویژه خبری هست و نه از تحلیل های
راهبردی ،خیلی انتخاباتی شده اید!
مثلت شماره148
lاقایان نماین�ده! چرا حاال س�وال نبایدکرد؟
باید گذاش�ت دش�منان بپرس�ند؟ پ�س این چه
قانونمندی است؟ فقط برای همسایه قبول است!
یک بام دو هوا نداریم؟
lمجله مثل�ث به ش�هریار و فاز یک اندیش�ه
نمی اید پیگیری نمایید.
lدنیای جالبی داریم! عکس دو زن که سرقت
میلیونی کرده اند ،چاپ و کس�انی ک�ه دزدی هزار
میلیاردی کرده اند ،شطرنجی می شود!
lمتاس�فانه اقتصاد ای�ران به چال�ه ای افتاده
که فک�ر نکنم ب�ه این س�ادگی ها بش�ود برایش
کاری کرد.
lبا تشکر از هفته نامه مثلث ،در صورت امکان
یک گزارش ویژه از یحیی ال اسحاق تهیه کنید.
lممکن اس�ت بازدید رئیس جمهور از زندان
اوین دالیل سیاسی داش�ته باشد ،اما این امر هم
نباید دس�تاویزی باش�د که از بازدید عالی ترین
مقام اجرایی کشور از زندان ممانعت کند .ان وقت
این شائبه قوت خواهد گرفت که مگر انجا چه خبر
است که مجوز بازدید صادر نمی شود!
lجمشید بسم اهلل با بیسوادی اش ،روی چهار
پایه نرخ دالر را تعیین می کن�د ولی بانک مرکزی
و دولت با کلی دکتر و مهندس و کارش�ناس فقط
تماشا می کنند!
80
021-88171506-8
lافرین به رئیس جمهور شجاع! خدا وکیلی امروز
با مطالعه نامه شما ،باز از رای خودم خوشحال شدم.
lچ�را در م�ورد کوپن�ی ش�دن اجن�اس بعضی ها
این قدر حساس�یت نش�ان می دهند؟ بگذارید بشود
حداقل نف�ری ۲-۳هزارتومان باب�ت چند برگ کوپن
بگیرند.
lسالم بر شما مجاهدان عرصه قلم! اساسی ترین
مساله کش�ور عملکرد برخی مدیران است .زمانی که
نظارت�ی ب�ر عملکرد انه�ا نباش�د ،نتیجه اش فش�ار
روزافزون بر مردم است.
lحاال که قیمت هم�ه کاالها با باال رفت�ن دالر باال
می رود ،پس حقوق ما کارگران را هم به دالر بدهند.
lاقای احمدی نژاد در این مملکت واقعا تنهاست.
هرکاری می خواهد انجام دهد ،همه مخالفت می کنند.
چرا نمی گذارید کارش را انجام دهد؟
lاز بین اقایان رضایی ،الریجانی و قالیباف کدامیک
کاندید می شوند؟
مثلث :نامزدهای احتمالی هن�وز تصمیم نهایی خود را
نگرفته اند.
lفکر کن 50عدد بادام داشته باشید؛ 49تای ان را
که می خورید ،شیرین است؛ اما پنجاهمین بادام تلخ
است .مجس�م کنید چه حالی به ش�ما دست می دهد.
مزه همه بادام های قبلی هم تلخ می شود؛ مثل وضعیت
دول�ت در گرانی های اخیر (مردم بی انصاف نیس�تند؛
فقط این اخرین بادام خیلی تلخ است).
lخدایا!چراشما فقط به دنبال ایرادها می گردید؟یعنی
واقعا این همه خدمت این دولت زحمتکش را نمی بینید؟
lاگر درکنار س�خن گفتن از گسترش ارزش های
موضوع هفته:
مخاطب�ان عزی�ز می توانند نظر
خود را برای انتشار ارسال کنند.
درباره نامه نگاری میان روس�ای
قوه قضائی�ه و قوه مجری�ه چ�ه نظری
دارید؟
3000411711
انقالب در جهان ،مدیریت صحیح وجود نداش�ته
باش�د؛ نه تنها به هدف خ�ود نمی رس�یم بلکه به
ارمان های انقالب هم لطمه می زنیم.
lاق�ای باهن�ر فرمودن�د مجل�س مان�ع
پرداخ�ت یارانه از اختلاف نرخ ارز می ش�ود؛ اما
اقای احمدی نژاد کار خ�ودش را انجام می دهد و
طبق معمول نماینده ها فقط در مصاحبه اعتراض
می کنند.
lاز گفت وگوی شما با س�بحانی نیا ممنونم .در
صورت امکان گزارشی از رحیم مشایی تهیه کنید.
lاولین روز دبس�تان باز گرد /کودکی ها شاد و
خندان باز گرد /درس های س�ال اول س�اده بود/
اب را بابا به سارا داده بود /درس پنداموز روباه و
خروس /روبه مکار و دزد چاپلوس /با وجود س�وز
و سرمای شدید /ریزعلی پیراهن از تن می درید
lخواه�ش می کن�م ب�ه ب�ازار م�واد اولی�ه
پتروشیمی س�ری بزنید .قیمت ها دو برابر ش�ده و
ربطیبهتحریمنداردچونداخلیاست.بهخداچهار
روز است خط تولید خوابیده .گزارش ویژه تهیه کنید.
lمتاس�فانه گران�ی کاغ�ذ ،باع�ث ش�ده م�ا
دانش�جویان هم نتوانی�م کتاب های جدی�د را به
علت گرانی تهی�ه و مطالع�ه کنیم! مش�کل فقط
روزنامه و مطبوعات نیست.
lچرا م�ا ایرانی ها همه چیز را س�یاه یا س�فید
می بینیم؟ چه کس�ی حباب قیمت مسکن را مهار
کرد؟ ایا کس�ی غیر از محمود احمدی نژاد با طرح
مسکن مهر بود؟ چرا همه مشکالت اقتصادی را به
گردن یک نفر می اندازیم و بعد می خواهیم یک نفر
ی ارزی
معجزه کند و همه چیز را حل کند؟ در سونام
همه مقصریم .خرید اضافی نکنیم تا ارزان شود.
بازا ر
در هشتمین سمپوزیوم بین المللی روابط عمومی؛
روابط عمومی بانک مهراقتصاد در میان
برترین های کشور قرارگرفت
کوتاه از اقتصاد مثلث شماره148
در جش��نواره هش��تمین س��مپوزیوم بین الملل��ی
روابط عمومی ،روابط عمومی بانک مهر اقتصاد در بخش
مدیریت راهبردی به عن��وان روابط عمومی برتر انتخاب و
برای چهارمین س��ال پیاپی موفق به کسب تندیس و لوح
سپاس شد .به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک مهر
اقتصاد ،در این سمپوزیوم که با حضور اساتید و کارشناسان
داخلی و خارجی و مدیران روابط عمومی های بخش های
دولتی و خصوصی سراس��ر کشور برگزار ش��د 700 ،نفر
از دس��ت اندرکاران روابط عموم��ی های کش��ور حضور
داش��تند و روابط عمومی های 200نهاد و شرکت دولتی
تفاهمنامه بانک انصار و دانشگاه ازاد اسالمی واحد تهران مرکزی
تفاهمنامه همکاری بین بانک انصار و دانشگاه ازاد
اس�لامی واحد تهران مرکزی امضا شد .به گزارش اداره
کل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار ،تفاهمنامه همکاری
این بانک و دانشگاه ازاد اس�لامی واحد تهران مرکزی
برای ارائه خدمات بانکی به امض��ای ایت اهلل ابراهیمی،
مدیرعامل بانک انصار و دکت��ر فردوس حاجیان ،رئیس
دانشگاه ازاد اسالمی واحد تهران مرکزی رسید .هدف از
امضای این تفاهمنامه که طی مراسمی به امضاء رسید ،استفاده از توانمندی های دو سازمان
و همکاری جهت ارائه خدمات بانکی به مدیران ،معاون��ان ،اعضای کمیته علمی ،کارکنان و
دانشجویان دانشگاه استg .
فعالیت بیمه ای مسکن اریا در 24استان
باجه های ش��رکت خدمات بیمه ای مس��کن اریا از
ش��رکت های زیرمجموعه بانک مس��کن در 24استان
کشور فعال شده و خدمات این شرکت به کارکنان بانک،
شرکت های تحت پوشش و مشتریان بانک ارائه می شود.
محمود قهاری ،مدیرعامل شرکت خدمات بیمه ای مسکن
اریا ،با اعالم این خبر از افتتاح 10باجه جدید این شرکت
در استان های اردبیل ،بوش��هر ،خراسان شمالی و جنوبی،
زنجان ،سمنان ،سیستان و بلوچستان ،قزوین ،کردستان و گلس��تان خبر داد .قهاری افزود« :با
افتتاح این باجه ها ،باجه های شرکت خدمات بیمه ای مسکن اریا در 24استان کشور فعال شده و
کارکنان این شرکت خدمات بیمه ای مورد نیاز را به متقاضیان ارائه می دهدg ».
مهندس سعید مدنی در بازدید از مگاموتور:
باید ساختار گروه سایپا با شرایط اقتصاد مقاومتی هماهنگ شود
مدیرعامل گروه خودروس��ازی س��ایپا ب��ا حضور در
ش��رکت مگاموتور از نزدیک در جری��ان روند فعالیت های
انجام شده در این شرکت و برنامه ها و پروژه های در دست
اقدام قرار گرفت .در این دیدار مدیران ارشد مگاموتور ،هر
82
و خصوصی در 10رش��ته ارتباطات الکترونیکی ،پژوهش
ارتباط��ی ،برنامه ری��زی ارتباطی ،تکریم ارب��اب رجوع،
اطالع رس��انی ،خالقیت و نواوری ،مدیری��ت راهبردی،
ارتباطات رسانه ای و مهندس��ی فرهنگی در سطح کشور
به رقابت پرداختند که در این می��ان روابط عمومی بانک
مه��ر اقتصاد ب��ا رای هی��ات داوران در بخ��ش مدیریت
راهبردی به عن��وان روابط عمومی برتر کش��ور موفق به
کسب تندیس و لوح س��پاس ش��د و از ابراهیم صفرلکی
رئی��س اداره کل روابط عمومی این بان��ک تقدیر به عمل
امد .بنا بر همین گزارش در مراسم افتتاحیه این سمپوزیوم
از سه استاندارد ملی نظرسنجی ،الزامات روابط عمومی و
تولید و اس��تاندارد خبر به رس��انه ها رونمایی شد و اساتید
مبرز و صاحبنظران ح��وزه ارتباط��ات اجتماعی از داخل
و خارج از کش��ور به ایراد س��خنرانی پرداخت��ه و مطالبی
را در خص��وص بهبود و ارتقای جای��گاه روابط عمومی در
داخل س��ازمان ها و نزد افکار عمومی ارائه کردند.گفتنی
اس��ت ،دکتر نتاج – مدیرعامل بانک مهر اقتصاد – بنا به
درخواست دبیرکل س��مپوزیوم بین المللی روابط عمومی
پیامی را خطاب به دس��ت اندر کاران و ش��رکت کنندگان
در این س��مپوزیوم ارائه کرد که در گوش��ه ای از ان امده
است« :نتیجه یک روابط عمومی حرفه ای با فعالیت های
اس��تاندارد ،قطعا یک روابط عمومی موثر و کارامد خواهد
بود که امیدوارم س��مپوزیوم بین المللی روابط عمومی در
هشتمین گام بلند خود بتواند به تبیین اهمیت این موضوع
و نمایش ابعاد مختلف ان از یک سو و ارائه چارچوب های
استاندارد و حرفه ای برای روابط عمومی ها در سازمان های
ایرانی بپردازد ».در حاشیه این سمپوزیوم نمایشگاهی از
عملکردها و برنامه های س��ازمان ها و نهادها برپا بود که
مورد اقبال شرکتکنندگان در این مراس��م قرارگرفتg.
یک گزارش��ی از روند فعالیت های انجام شده و برنامه های
در دست اقدام ارائه دادند و مسائل و مشکالت موجود ،مورد
بررسی قرار گرفت .مهندس سعید مدنی ،مدیرعامل گروه
خودروس��ازی س��ایپا در جریان این دیدار با اشاره به اینکه
ش��رکت مگاموتور وظیفه تولید ظریف ترین ،دقیق ترین و
مهمترین نیازهای گروه خودروس��ازی س��ایپا جهت تولید
خودرو را بر عه��ده دارد ،گفت« :این ش��رکت هم��واره از
جایگاهی ویژه در گروه برخوردار بوده و رش��د و بهبود ان
از اولویت هایی اس��ت که بر عملکرد گروه نی��ز تاثیر گذار
اس��ت و عمال این ش��رکت را به یکی از دو بال پرواز سایپا
تبدیل می کند ».وی با اش��اره به اینکه فضای کسب و کار
در ش��رایط موجود تغییر کرده است ،گفت« :در این شرایط
برنامه ریزی باید بر اساس اقتصاد مقاومتی و شرایط جنگی
باشد .ما می توانستیم با اینده نگری و برنامه ریزی بر اساس
پیش بینی ش��رایط این��ده موقعیت��ی را ایجاد کنی��م که از
مشکالت و چالش های امروز به اس��انی بگذریم ،اما هنوز
هم برای جبران کاس��تی ها دیر نشده اس��ت ».مدیرعامل
گروه خودروسازی س��ایپا در ادامه با تاکید بر اینکه افزایش
بهره وری و درصد ساخت داخل از اولویت ها و اهداف مهم
گروه است ،گفت« :با تحقق این هدف ،واقعی شدن قیمت
ارز ،فرصتی مناسب در اختیار ما می گذارد تا عالوه بر اینکه
با تولیدات خود در س��طح منطقه ای و داخل کش��ور ،حرف
برای گفتن داشته باشیم ،با تبدیل ارز حاصل از صادرات به
ریال ،منابع مالی خود را نی��ز بهبود دهیم ».مهندس مدنی
افزود« :بررسی که در سایپا روی 26شرکت موفق در دنیا
انجام شده نشان می دهد عامل موفقیت این شرکت ها قبل
از انکه ثروت و منابع مالی ،دانش فنی و تکنولوژی ،تبلیغات
و ...باش��د ،الزام و رعایت ارزش های اخالقی بوده است .ما
باید به رعای��ت ارزش های اخالقی بی��ش از پیش اهتمام
ورزیم ».در پایان این نشس��ت مهندس مدنی باحضور در
سایت شمالی مگاموتور از خطوط تولید موتور تیبا و تندر 90
همچنین کارگاه ابزار سازی این سایت بازدید کردg .
مهندس نجم الدین خبرداد
تولید 30درصد صادرات سمند در سایت های خارج از کشور
مدیرعامل گروه صنعتی ایران خ��ودرو حضور دربازار
جهانی و کس��ب س��هم بازار برای بنگاه های اقتصادی را
یک ضرورت برش��مرد و گف��ت« :ایران خ��ودرو مانند هر
بنگاه بزرگ دیگری در تبیین چش��م انداز خ��ود ،ماموریت
تغیی��ر موقعیت از یک بن��گاه محلی به بنگاهی در س��طح
جهانی یا منطقه ای را ب��رای خود قائل اس��ت ».مهندس
جواد نجم الدی��ن با بیان ای��ن مطلب ،تولی��د محصول در
پایگاه های خ��ارج از کش��ور و صادرات محص��ول کامل
را دو روش صادرات��ی ایران خ��ودرو عنوان ک��رد و افزود:
«در این مدت س��هم تولید محص��ول در پایگاه های خارج
از کش��ور نس��بت به صدور محصول تولید ش��ده در داخل
نی��ز افزایش یافت��ه ک��ه نش��ان دهنده اس��تفاده بهینه از
سرمایه گذاری های صورت گرفته در خارج از کشور است».
مدیرعامل گروه صنعتی ایران خ��ودرو تصریح کرد« :پس
از 13سال از شروع ساخت خودروی ملی ،در عرصه صدور
محصولی به نام سمند راه موفقیت در صنعت خودروسازی
را طی کرده و توانسته ایم با صدور خودروی ملی و قطعات
در بازار جهانی نامی از توان ملت ایران را به ثبت برس��انیم
و در کنار بخش های دیگر صنعت ،توسعه یافتگی را تجربه
کنیم ».وی تثبیت حض��ور دربازارهای ه��دف صادراتی و
بانک تجارت در برنامه ریزی ارتباطی برتر شد
کمک 507میلیونی بانک پاسارگاد به زلزله زدگان ارسباران
مدیرعامل بانک پاس��ارگاد از کمک 507میلیون تومانی این بانک برای س��اخت خانه
بهداشت در مناطق زلزله زده ارسباران خبر داد .مدیرعامل بانک پاسارگاد از کمک 507میلیون
تومانی این بانک برای ساخت خانه بهداشت در مناطق زلزله زده ارسباران خبر داد .به گزارش
پایگاه خبری نیوزبانک ،مجید قاسمی در دیدار با وزیر بهداشت ،درمان و اموزش پزشکی گفت:
«بانک پاسارگاد در جهت اهداف انساندوستانه خود مبلغ 507میلیون تومان برای ساخت خانه
بهداشت در مناطق زلزله زده اذربایجان ش��رقی اختصاص می دهد ».وی 300میلیون تومان
از این مبلغ را کمک بانک پاسارگاد 100 ،میلیون تومان را کمک های مردمی و 107میلیون
تومان را کمک همکاران شاغل خود در بانک پاسارگاد اعالم کرد .بنا بر این گزارش مدیرعامل
بانک پاسارگاد در این دیدار از امادگی بانک متبوعش برای کمک رسانی بیشتر به حوزه نظام
سالمت خبر دادg.
کوتاه از اقتصاد مثلث شماره148
بانک تجارت رتبه نخست «هشتمین سمپوزیوم بین المللی روابط عمومی ایران» را در
بخش برنامه ریزی ارتباطی ،به خود اختصاص داد .این جایزه در مراسم افتتاحیه این سمپوزیوم
و به دلیل توفیقات بانک تجارت در مورد ارتباط جامع و نظام مند با رس��انه ها و استفاده از ابزار
نوین ارتباطی همچون پادکست خبری ،بولتن خبری و سایت اینترنتی به روابط عمومی این
بانک اهدا شد .بانک تجارت همواره با مشارکت منظم در نمایشگاه ها و همایش های مختلف،
حضور فعال خود را عرصه های مختلف ارتباط با مشتریان حفظ کرده است .همچنین در این
خصوص مرکز اطالع رس��انی بانک تجارت – – ۱۵۵۴با دعوت منظم و برنامه ریزی شده از
مدیران مختلف خود به صورت تلفنی پاسخگوی مشتریان مختلف خود است .روابط عمومی
بانک تجارت در هفتمین دوره این سمپوزیوم نیز موفق به کسب تندیس و لوح سپاس برترین
«مدیریت راهبردی روابط عمومی» و «بخش ویژه» شدg.
توس��عه بازارهای جدید را از راهبردهای ای��ران خودرو در
توس��عه صادرات و توس��عه محصول جدید از راه افزایش
ظرفیت های تحقیق و توس��عه در زمینه پلتفرم ،محصول
و قوای محرکه را از راه های دس��تیابی به این هدف عنوان
کرد .مهندس نجم الدین ،افزایش کارایی شبکه توزیع از راه
استفاده از حداکثر ظرفیت های ایجاد شده در توزیع ،فروش
و سایت های تولیدی و توسعه شبکه فروش و خدمات پس
از فروش از راه توسعه کمی و بهبود کیفیت نمایندگی های
فروش خارج از کش��ور را از رویکرده��ای ایران خودرو در
توس��عه بازار خارجی برش��مرد ».مدیرعامل گروه صنعتی
ایران خودرو اظهارداش��ت« :به این موارد باید اخذ و تمدید
اس��تانداردهای بازارهای هدف و برندسازی از راه ترویج و
توسعه برندایکو در سطح منطقه ای و جهانی را افزود ».وی
اضافه کرد« :عالوه بر تولید محصوالت صادراتی در داخل
کش��ور ،برند ملی در شش سایت خارج از کش��ور نیز تولید
می شود و تا کنون بیش از 30درصد کل صادرات سمند ،در
خارج از کشور تولید شده است ».مهندس نجم الدین تصریح
کرد« :گ��روه صنعتی ایران خودرو با ه��دف حضور در بازار
جهانی و توسعه رقابت پذیری از اواسط سال 83تا کنون 210
هزار دستگاه خودرو به 44کشور دنیا صادر کرده استg ».
یک بام و دو هوا در صنعت حمل و نقل ریلی مسافری ایران
شیرزاد طورانی
چندی است که با واگذاری شرکت قطارهای مسافری
رجا در اسفند سال 1388به سازمان تامین اجتماعی از طرف
دولت بابت رد دی��ون ،اظهارنظرهای مختلفی در خصوص
اشتباه در واگذاری یا بازگش��تن رجا به راه اهن ج.ا.ا مطرح
می ش��ود .اگر نگاه دقیق تری به ابالغ مصوبه هیات دولت
بیندازیم ،خواهیم دید که در همان زمان شرکت ازمایشگاه
مکانیک خاک وزارت را ه و ترابری نیز جزو ردیف واگذاری ها
بابت رد دیون در کنار شرکت رجا بود .اما نکته ای که در این
روند قابل اهمیت بود ،همت تمام مس��ئوالن ازمایش��گاه
مکانیک خ��اک ،وزارت راه و ترابری س��ابق ،مس��ئوالن و
مقامات اس��تان های مختلف کش��ور و ...ب��رای حذف این
شرکت از لیس��ت واگذاری باتوجه به توجیهات منطقی بود
که در نهایت منجر ب��ه خروج نام ان از لیس��ت واگذاری ها
ش��ده و نحوه واگذاری از کل مجموعه به تامین اجتماعی،
به واگ��ذاری فعالیت ها ب��ه بخش خصوصی ش��د .هر چند
مس��ئوالن رجا در ان زمان ب��ا پیش بینی چنی��ن روزهایی
تالش هایی را برای جلوگیری از این واگ��ذاری کردند ،اما
عزم مسئوالن رده باال برای این واگذاری حسابی جزم شده
بود و در رس��انه ها با کمال افتخار از خصوصی سازی کامل
بخش مسافری حمل و نقل ریلی س��خن ها بر زبان راندند.
حال باتوجه به س��ابقه تاسیس و پیشینه چش��مگیر رجا در
تحول بخش مس��افری از نظر کمی و کیفی ارائه خدمات و
همچنین افزایش جابه جایی ها ،هم اکنون و بعد از واگذاری
این شرکت ،ش��اهد رکود در این بخش از حمل و نقل ریلی
کشور هس��تیم .حال دالیل این رکود چیست و چرا بخش
مسافری راه اهن که از سال 1375رشد خود را با تاسیس رجا
اغاز کرده بود دچار مشکالت اساسی شده است ،نکت ه ظریف
و بسیار مهمی اس��ت که باید به ان پرداخت .بعد از واگذاری
رجا به تامین اجتماعی ،معاونتی در راه اهن ج.ا.ا به نام معاونت
امور مسافری تشکیل شد تا با انتقال وظایف حاکمیتی از رجا
به این واحد ،وظایف نظارتی این بخش همانند گذش��ته به
درستی عمل شود ،اما در این بین مسئوالن راه اهن به ویژه
معاون امور مسافری ان ،همیشه از کمبود نیرو در این بخش
و عدم تصویب س��اختار ان برای اعمال نظارت های الزم و
انجام وظایف حاکمیتی در بخش مسافری سخن گفته اند؛
هرچند درعمل با مرور فعالیت های ص��ورت گرفته در این
معاونت شاهد هستیم که مسئوالن این بخش به جای انجام
وظایف مربوطه مثل دیگر مجموعه های حاکمیتی در ساختار
وزارت راه و شهرسازی مانند س��ازمان هواپیمایی کشوری
یا س��ازمان تنظیم مقررات و ارتباط��ات رادیویی در وزارت
ارتباطات و فن اوری اطالعات ک��ه اقدام به تنظیم مقررات
و دستورالعمل های برای چگونگی ارائه خدمات دهی کرده
و بر نحوه صحیح اج��رای ان نظارت می کنند ،وارد جزئیات
بخش تصدیگری مانند تنظیم برنامه حرکت قطارها ،حذف
و اضافه قطارها و ...می ش��ود .اگر به همین موضوع تنظیم
برنامه حرکت قطارها نس��بت به گذش��ته نگاهی بیندازیم
شاهد خواهیم بود که شرکت رجا تا زمانی که وظیفه تنظیم
این برنامه ها را بر عهده داشت ،در زمان کاهش تقاضای سفر
نسبت به حذف واگن های اضافه یا قطار از مسیری و انتقال در
مسیر پرتقاضا تر می شد که این امر در حال حاضر انجام نشده
و نه تنها بهره وری واگن ها را پایین اورده بلکه زیان بیشتری
را برای سیر خالی واگن ها بر ش��رکت ها متحمل می کند .با
اتخاذ چنی��ن تصمیم هایی در کنار ح��ذف برخی قطارهای
پرتقاضای ش��رکت ها به دالیل غیرکارشناسی و نگاهی به
امار موجود در زمینه جابه جایی مسافر طی شش ماه نخست
س��ال جاری (حدود 13میلیون و 800هزار مس��افر در کل
شبکه ریلی کشور) و مقایسه ان با مدت مشابه سال گذشته
می بینیم که این شاخص با کاهش حدود 10درصدی روبه رو
شده است .حال نظر به اتفاق چنین مسائلی در بخش حمل و
نقل مسافری ریلی کشور ،تازه اظهارنظرهایی در خصوص
واگذاری ش��رکت رجا به تامین اجتماعی مطرح می ش��ود
که به مثابه مثل «نوش دارو پس از مرگ س��هراب» است.
چقدر خوب بوده و هس��ت که قبل از چنین واگذاری هایی،
با کارشناس��ان و دلس��وختگان واقعی حوزه ها نشست های
تخصصی برگزار شده و چالش ها و مزایای ان بررسی شود،
ت رجا ،مسئوالن راه اهن
تا خدای ناکرده مانند واگذاری شرک
بعدا به چه کنیم چه کنیم نیفتندg .
83
با هدف مدیریت و کنترل بازار صورت گرفت
عرضه محصوالت ایران خودرو به قیمت مصوب
به منظ��ور مدیریت و کاهش قیمت خ��ودرو در بازار،
ایران خودرو محص��والت خ��ود را به صورت مس��تقیم و
براساس قیمت مصوب س��ازمان حمایت از مصرف کننده
عرضه می کن��د .عبداله بابایی ،مع��اون بازار یابی و فروش
ایران خ��ودرو ب��ا بی��ان ای��ن مطلب گف��ت« :مش��تریان
می توانند ب��ا مراجعه به نمایندگی ها در سراس��ر کش��ور یا
از طریق پای��گاه اینترنتی ب��ه ادرس www.ikco.comو
ikco.iranecar.comبه طور مس��تقیم خودرو مورد نظر
خود را بر اساس قیمت مصوب خریداری کنند .وی ،قیمت
محصوالت قابل عرضه از گروه س��مند را سمند EF7پایه
گاز سوز 21میلیون و 818هزار تومان ،سمند EF7بنزینی
21میلی��ون و 90ه��زار تومان ،س��ورن ELXب��ا موتور
EF7بنزین��ی 25میلیون و 630هزار تومان ،س��مند SE
17میلیون و 480هزار تومان عنوان کرد و اظهارداش��ت:
«س��مند ال.ایکس بنزینی 20میلیون و 230هزار تومان و
سمند ال .ایکس دوگانه سوز نیز با قیمتی معادل 21میلیون
و 910هزار تومان به بازار عرضه می ش��ود ».بابایی افزود:
«پارس س��ال با قیمتی مع��ادل 22میلی��ون و 970هزار
وپارس دوگانه 24میلی��ون و 92هزارتومان به بازار عرضه
می شود ».وی یاداورشد« :پژو 405جی.ال.ایکس بنزینی
با قیمتی مع��ادل 17میلی��ون و 906هزار ،ن��وع جی.ال.
ایکس دوگانه س��وز 19میلیون و 113ه��زار و 405هزار و
اس.ال.ایکس با موتور 16س��وپاپ 18میلیون و 669هزار
تومان به بازار عرضه می ش��ود ».معاون بازاریابی و فروش
رشد 30درصدی کاربران الکترونیکی بانک اقتصادنوین
کوتاه از اقتصاد مثلث شماره148
در ادامه استمرار رشد کاربران خدمات بانکداری الکترونیکی ،تعداد استفاده کنندگان از چهار
خدمت الکترونیکی بانک اقتصادنوین در پایان شهریور ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال گذشته
بیش از 30درصد رشد کرد .تعداد کاربران چهار خدمت تلفن بانک ،اینترنت بانک ،پیام کوتاه بانکی
و موبایل بانک اقتصادنوین در پایان شهریور از مرز دو میلیون و 217هزار نفر گذشت که نسبت به
یک میلیون و 552هزار کاربر 31شهریور ماه سال گذشته بیش از 30درصد رشد نشان می دهدg.
مهندسپور رنجبر:
هر جا الزم باشد دوباره تغییر ایجاد می کنیم
«ساختار سازمانی باید پویا و مبتنی بر نیاز و ضررت ها باش��د ،بنابراین هر جا الزم باشد
دوباره تغییر ایجاد می کنیم ».مهندس پوررنجبر ،مدیرعامل ش��رکت مخابرات ایران که در
نشست مدیران س��تادی شرکت س��خن می گفت ،ضمن اعالم این مطلب گفت« :هلدینگ
یا ش��رکت مادر تخصصی ،یک ش��رکت استراتژیک اس��ت ،وظیفه این ش��رکت ،نگهداری
شرکت های زیر مجموعه از سه طریق است :کنترل عملیاتی ،کنترل استراتژیک و کنترل مالی.
البته می تواند روش های تلفیقی را هم اعمال کند ».وی افزود« :شرکت مادر تخصصی در حوزه
عملیات کاری نخواهد داش��ت ،بلکه وظیفه اصلی پاسخ به یک س��وال است« :مخابرات چه
کاری می خواهد انجام دهد؟» باید پاسخ این سوال تهیه و برای زیر مجموعه تعریف و ترجمه
شود .باید نسبت به شبکه مخابرات معرفت پیدا کنیم و ان را تعمیم دهیم ».مدیرعامل شرکت
مخابرات ایران با اشاره به پروژه تدوین استراتژی افزود« :استراتژی باید تدوین و اجرایی شود
و در هر نقطه که هستیم به زیر مجموعه اعالم کنیم .پس باید بگوییم تدوین استراتژی یک
فرایند دائمی است .به عنوان مثال به رغم ابالغ س��اختار جدید ،هنوز معتقدم معاونت شبکه و
کسب و کار باید به ساختار اضافه شودg».
افزایش ضریب امنیتی مشتریان در بانک پاسارگاد
مش��اور مدیرعام��ل و مدی��ر روابط عمومی بان
ک
پاس��ارگاد گفت« :در خدمت��ی منحصر به ف��رد ،جهت
افزایش بیش از پیش ضریب امنیت ،اقدام به احراز هویت
مش��تریان از طریق تطبیق اثر انگشت می شود» خسرو
رفیعی با اعالم این خبر گفت« :بانک پاسارگاد در اقدامی
بی نظیر و برای افزایش امنیت مش��تریان خود در انجام
امور بانکی ،اثر انگشت ایشان را دریافت کرده و به عنوان
یک گزینه مطمئن برای احراز هویت ،در سیستم ثبت می کند ».وی ادامه داد« :بانک پاسارگاد
با در اختیار داش��تن سیس��تم جامع بانکداری (کربانکینگ) منحصر به ف��رد خود و همچنین
ارائه خدمت بانکداری مجازی برای اولین بار در کشور ،موفق شده است قابلیت های متنوع و
بسیاری را برای رفاه حال بیشتر مشتریان و افزایش بیش از پیش ضریب امنیت در انجام امور
بانکی ایجاد کندg».
انتشارچندرسانه ای اموزشی «پولشویی و راهکارهای مبارزه با ان»
بانک انصار ،نخس��تین چندرسانه ای اموزشی «پولش��ویی و راهکارهای مبارزه با ان»
را منتشر کرد .این چندرس��انه ای که برای نخستین بار در سیس��تم بانکی کشور توسط واحد
مبارزه با پولشویی این بانک تهیه ،تولید و منتشر شد ،گامی جدید در عرصه اموزش پولشویی
و مبارزه با این پدیده در مبادالت بانکی و پولی کش��ور محسوب می ش��ود .گفتنی است؛ این
چند رسانه ای(مالتی مدیا) اموزش��ی با هدف مبارزه با پولشویی ،ارتقای سطح دانش و اگاهی
کارکنان نس��بت به موضوع مذکور در داخل بانک و همچنین ایجاد نقشی سازنده و مفید در
مقابله با پدیده شوم پولشویی در اقتصاد تهیه شده استg .
ایران خودرو صادرکننده نمونه کشوری شد
گ��روه صنعتی ایران خ��ودرو در ش��انزدهمین دوره
مراس��م روز ملی ص��ادرات بی��ن 580ش��رکت دولتی و
84
ایران خ��ودرو گفت« :در ف��روش جدید ای��ران خودرو نوع
بنزینی وانت با قیمتی مع��ادل 9میلیون و 410هزار تومان
و دوگانه س��وز ان با قیمتی معادل 10میلیون و 750هزار
تومان روانه بازارمی ش��ود ».وی تاکید کرد« :برای توزیع
عادالنه خودرو در سراس��ر کش��ور و جلوگیری از هرگونه
رانت و سوءاستفاده؛ هر یک از مش��تریان حقیقی باید یک
دستگاه خودرو ثبت نام کنند .این در حالی است که اشخاص
حقوقی اعم از صاحبان نمایندگی ه��ای مجاز و خریداران
عمده نمی توانند خودرو ثبت ن��ام کنند ».معاون بازاریابی و
فروش ایران خودرو خاطر نشان س��اخت« :بازرسان به طور
نامحسوس از نمایندگی های فروش بازدید به عمل می اورند
تا قیمت محصوالت بر اساس نرخ مصوب سازمان حمایت
از مصرف کننده به مشتریان عرضه شود .چنانچه مشتریان
تخلفی در این باره مشاهده کردند می توانند با شماره تلفن
096440تماس گرفته و موضوع را گزارش دهندg».
خصوصی به عن��وان صادرکننده نمونه صنعتی کش��وری
معرفی ش��د .مهندس جواد نجم الدی��ن ،مدیرعامل گروه
صنعت��ی ایران خ��ودرو تندیس و ل��وح تقدیر وی��ژه این
مراس��م را دریافت کرد .این گزارش حاکی است ،بیش از
580ش��رکت در بخش های مختلف صنعت ،کشاورزی و
خدمات فنی -مهندسی متقاضی دریافت جایزه این دوره
ش��دند که در این میان ایران خودرو نیز موفق به کس��ب
جایزه ویژه صادر کننده نمونه در بخش خودروی س��واری
ش��د .همچنین ،ایران خودرو بر اساس شاخص هایی چون
توس��عه برند ملی در بازار جهانی ،تدابیر مدیریت ارش��د
برای سوداور کردن صادرات ،راهیابی به بازارهای جدید،
ارتقای استانداردها و دستیابی به استانداردهای بازارهای
هدف ،کس��ب جایگاه شایس��ته در میان خودروس��ازان
معتبر جهانی و برخورداری از س��ابقه صادراتی ،به عنوان
صادر کننده نمونه ش��ناخته ش��ده اس��ت .ایران خودرو با
وجود محدودیت های بین المللی در عرصه تولید ،توانسته
صادرات خود را در سال گذش��ته نسبت به سال قبل از ان
75درصد و در هفت ماه س��ال جاری 66درصد نسبت به
مدت مشابه سال گذش��ته رش��د داده و به کسب جایگاه
صادر کننده نمونه نائل ش��ود .این گروه صنعتی عزم خود
برای بین المللی شدن و توسعه و ترویج برند ملی در سطح
جهانی و حضور در ب��ازار جهانی و توس��عه رقابت پذیری
جزم کرده است .گفتنی است ،مراس��م شانزدهمین دوره
جایزه ملی صادرات عصر روز ش��نبه 29مهر ماه با حضور
معاون اول رئیس جمهوری ،وزیر صنعت ،معدن و تجارت،
نمایندگان مجلس و مدیران بنگاه های مختلف در س��الن
همایش های صداوسیما برگزار شدg .