ماهنامه مثلث شماره 156

‫ائتالف اصولگرایان‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪/‬سالچهارم‪/‬شمارهصدوپنجاه وششم‪ 2/‬دی ماه‪ 88/1391‬صفحه‪2000/‬تومان‬ ‫توافق حداد عادل‪ ،‬والیتی و قالیباف‬ ‫برای انتخابات‪92‬‬ ‫گفت وگو با محسن مهرعلیزاده‬ ‫درباره حضور در انتخابات ‪ ،92‬نظر خاتمی برای‬ ‫نامزدی و وضعیت اصالح طلبان‬ ‫اجماع شود‬ ‫می ایم‬ ‫اگر امروز از خاتمی درباره نامزدی در انتخابات‬ ‫سوال کنید‪ ،‬پاسخ او منفی خواهد بود‬ ‫اصالح طلبان در نهایت نامزد واحد معرفی می کنند‬ ‫تحریمانتخاباتاستراتژییاتاکتیکاصالح طلبان‬ ‫نیست و نباید باشد‬ ‫خوئینی ها باهاشمی‬ ‫و خاتمیمیانه خوبی ندارد‬ ‫گفت وگو با صادق زیباکالم‬ ‫درباره اصالح طلبان در انتخابات ‪92‬‬ ‫یک حاتمی کیا جدید‬ ‫گفت وگو با کارگردان «زندگی خصوصی اقا و خانم میم»‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫از اصالح طلبی تا انقالبی گری‬ ‫مبارزان بحرینی چه تفاوتی با یکدیگر دارند؟‬ ‫همه چیز درباره قانون اساسی جدید مصر‬ ‫اسالمگرایان دومین رقابت را هم بردند‬ ‫نبرد سناریوها در سوریه‬ ‫روسیه اسد را تنها نمی گذارد‬ ‫‪9‬دی؛پاسداشت‬ ‫حماسهبزرگ‬ ‫راهامام‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫حوزه و دانشگاه ایده‏ال‬ ‫دانش��گاه مبدا همه تحوالت اس��ت‪ .‬از دانشگاه‪ ،‬چه‬ ‫دانش��گاه علوم قدیمه‪ ،‬چه دانش��گاه عل��وم جدیده‪ ،‬از‬ ‫دانش��گاه‪ ،‬سعادت یک ملت و در مقابل سعادت‪ ،‬شقاوت‬ ‫یکملتسرچش��مهمی‏گیرد‪.‬‬ ‫دانش��گاه را باید جدیت کرد‪ ،‬جدیت بکنید دانشگاه‬ ‫را درس��تش کنی��د‪ ،‬دانش��گاه را اس�لامی‏اش کنی��د‪.‬‬ ‫مملک��ت ما برای اس�لام زحمت کش��یده اس��ت و باید‬ ‫برای اس�لام زحمت بکشد و می‏کشد و همه چیزش باید‬ ‫اس�لامی بش��ود‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪12 - 23‬‬ ‫بازگشت یارانه ها به سیاست‬ ‫نباید برای مردم هزینه درست کنیم‬ ‫به منتقدان حق می دهم‬ ‫پاسخ رد سید حسن خمینی به دعوت انتخاباتی خاتمی‬ ‫نقد و نظر‬ ‫‪24 - 29‬‬ ‫تداوم انتخابات در فضای عمومی‬ ‫بازتولید معنا‪ ،‬خصلت سنت های پویا‬ ‫انقالب های غیرکالسیک‪ ،‬زمینه ساز استحاله انقالب‬ ‫بحران اقتصادی و مهاجر ستیزی‬ ‫سیاست‬ ‫‪30-51‬‬ ‫همه چیزدرباره یک ائتالف‬ ‫احتمال رقابت درون گروهی‬ ‫اصولگرایان و انتخابات ‪92‬‬ ‫سکوت درباره مصادیق‬ ‫به ائتالف اصولگرایان نمی پیوندیم‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪/‬سالچهارم‪/‬شمارهصدوپنجاهوهفتم‪ 9/‬دیماه‪ 88/1391‬صفحه‪2000/‬تومان‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫ماجرای یک پیمان‬ ‫گزارشها و گفتوگوهای مثلث درباره ائتالف ‪ 3‬نامزد اصولگرا‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل‪ ،‬ازادی و‬ ‫جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش اسالم‪ ،‬انقالب‪،‬‬ ‫امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گس�ترش و سیادت اسالم خواهی در سراسر جهان و عزت‬ ‫مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن‬ ‫عدال�ت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در برابر مقابالن‬ ‫گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و‬ ‫تالشدرجهترونقگرفتنسنتگفت وگومیانفرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬‬ ‫امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪،‬‬ ‫بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫مثلث‬ ‫این مصاحبه بود نه مناظره‬ ‫گفت وگو با مرتضی حیدری‬ ‫درباره مصاحبه با رئیسجمهور‬ ‫پایداری به مصداق انتخاباتی میرسد؟‬ ‫گفتوگوی مثلث با روحاهلل حسینیان و فاطمه الیا‬ ‫انقالب سینمایی‬ ‫جشنواره عمار‪ 3‬ساله شد‬ ‫سیاستخارجیامریکاعوضمیشود؟‬ ‫جانکریجانشینهیالریکلینتونشد‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫همین توقع نباشد که دولت اسالمی است؛ خیر‪ ،‬همه‬ ‫چیز باید اسالمی بشود‪ .‬همه قش��رها باید قشر اسالمی‬ ‫باش��د‪ .‬که هرکس بیاید ببیند جمعیت را‪ ،‬ببیند که یک‬ ‫جمعیت الهی اینها هس��تند؛ یک جمعیت اسالمی اینها‬ ‫هس��تند‬ ‫‪.‬‬ ‫االن وقتی است که خدای تبارک و تعالی ما را امتحان‬ ‫می‏کند‪ .‬همین حاال‪ .‬همین «عصر»‪ .‬ما االن بعد از اینکه‬ ‫انقالب به پیروزی رسیده اس��ت‪ ،‬تا حدودی االن وقتی‬ ‫است که ما در امتحان هستیم که حاال که ما ازادی پیدا‬ ‫کردیم‪ ،‬ای��ن ازادی را صرف چه می‏کنی��م‪ .‬ازادی پیدا‬ ‫کردیم؛ ازادی! حاال من ازادم ک��ه هر کاری می‏خواهم‬ ‫بکنم؟ ازادم که هر که می‏خواهم اذیت بکنم؟ ازادم که‬ ‫هرچه می‏خواهم بنویسم؟ ولو به ضد اسالم باشد؛ ولو به‬ ‫ضدمنافعمملکتباش��د‪.‬اینازادیاس��ت؟!‬ ‫ای��ن را ما می‏خواس��تیم؟ ما ازادی می‏خواس��تیم‪،‬‬ ‫ی��ا ازادی در پناه اس�لام ما می‏خواس��تیم؟ ما اس�لام‬ ‫می‏خواس��تیم‪ .‬اس�لام ه��م ازادی دارد‪ ،‬ام��ا ازادی‬ ‫بی‏بندوباری نه‪ .‬ازادی غربی ما نمی‏خواهیم‪ .‬بی‏بندوباری‬ ‫است ان‪ .‬هرکس با هر جوری می‏خواهد؟ هرچه هرچه؟‬ ‫نیس��ت انطور‪ .‬ازادی که ما می‏خواهیم‪ ،‬ازادی در پناه‬ ‫ق��رانم��امی‏خواهی��م‪.‬‬ ‫اس��تقالل ما می‏خواهیم‪ ،‬ان اس��تقاللی که اس�لام‬ ‫به م��ا بدهد؛ انکه اس�لام بیم��ه‏اش کند‪ .‬تم��ام مقصد‬ ‫ما اس�لام است‪ .‬همه اس�لام اس��ت‪ ،‬برای اینکه اسالم‬ ‫مبدا همه س��عادت ها و همه قش��رها را از ظلمات به نور‬ ‫می‏رس��اند‪ .‬ما می‏خواهی��م یک جمعیت��ی نورانی پیدا‬ ‫بکنیم‪ ،‬یک قش��رهای نورانی که وقتی وارد می‏شویم در‬ ‫یک دانشگاهی‪ ،‬عملش نورانی‪ ،‬علمش نورانی‪ ،‬اخالقش‬ ‫نورانی‪ ،‬همه چیزش نورانی باشد؛ الهی باشد‪ .‬پیروزی نه‬ ‫برای این است که ما برس��یم به یک مثال ازادی؛ برسیم‬ ‫به یک اس��تقاللی و منافع برای خودمان باش��د‪ ،‬همین؛‬ ‫همین دیگر تمام؟ حاال که دیگر منافع مال خودمان شد‪،‬‬ ‫دیگ��رکاریدیگ��رنداری��م؟‬ ‫پروندهویژه‬ ‫‪64 -69‬‬ ‫انقالب سینما یی‬ ‫ما اصال عشق سینما نداشتیم‬ ‫منتظر فضای رسمی نمی مانیم‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52-63‬‬ ‫جان کری دیپلمات عمل گرا‬ ‫اوباما می خواهد سیاست هایش را تعدیل کند‬ ‫دیپلماسی چهره به چهره‬ ‫پارک جانشین پارک‬ ‫ورزش‬ ‫‪70 -75‬‬ ‫پایانبن همام‬ ‫بن همام عجله کرد‬ ‫این عنوان برایم سودی ندارد‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر تحریریه و سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر جهان اسالم و دین وتاریخ‪ :‬مصطفی شوقی‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬سعیده سادات فهری‬ ‫دبیر دیدار‪ :‬افشین خماند‬ ‫دبیر بازار‪ :‬مصطفی میری ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫اعضای تحریریه و همکاران‪ :‬زهیر توکلی ‪ -‬ش��اهین فتحیان ‪ -‬شاهده یوسفی‬ ‫یاس��ین سیف االس�لام ‪ -‬امی��د کرمانی ه��ا ‪ -‬زه��ره دیان��ی ‪ -‬فاطمه میرزایی‬ ‫ش��یما غفاری ‪ -‬فاطمه کریم خان ‪ -‬زهرا راد‪ -‬عاطفه کربالئی‪ -‬محمد تاجیک‬ ‫حسین غالمی‪ -‬فاطمه سیف‪ -‬حمیدرضا نصیری نژاد‪ -‬مسعود نجفی‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫مدیر فنی و هنری‪ :‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی‪ -‬مهدی ابراهیمی‬ ‫و نیوشا ملک نیازی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬محمد سرخ خواه ‪ -‬محمد شکرالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار‪ -‬مهندس واعظی‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‬ ‫دکتر غالم حسن تقی نتاج ‪ -‬حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس بختیاری‬ ‫مهندس صدوقی‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی ‪ -‬هادی انباردار‬ ‫سید عارف علوی ‪ -‬رضا راستی ‪ -‬ابراهیم صفرلکی‪ -‬دکتر زارعیان‬ ‫علیرضا حسن زاده ‪ -‬محسن صاحبی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید بهشتی‪ ،‬خیابان پاکستان‪ ،‬کوچه دوازدهم‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،24‬واحد ‪1‬‬ ‫تلفن ‪88171506-8 :‬‬ ‫پاییزسفیدپوش‬ ‫راهامام‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫تالش برای حفظ فقه سنتی در حوزه‬ ‫من چنانچه س��ابقا نیز گفته ام‪ ،‬راجع به حوزه علمیه‪،‬‬ ‫عقیده ام بر این است که باید به ان بیشتر از همه چیز توجه‬ ‫کرد؛ چرا که حوزه علمیه اگر درست بشود‪ ،‬ایران درست‬ ‫می شود‪ .‬و اگر ‪-‬خدای نخواسته‪ -‬در حوزه علمیه فسادی‬ ‫به وجود اید ‪-‬ولو در دراز مدت‪ -‬درسرتاسر ایران ان فساد‬ ‫پیدا می شود و انها که همیشه در فکر بوده اند که در حوزه‬ ‫علمیه نفوذ کنند‪ ،‬به همین خاطر اس��ت‪ .‬نفوذ انها‪ ،‬نفوذ‬ ‫ظاهری نیست که معلوم باش��د فالن اقای نفوذی است‪.‬‬ ‫چه بسا بیشتر از شما اظهار دیانت بکند‪ ،‬مع ذلک‪ ،‬در موقع‬ ‫خبرنامه‬ ‫‪16 - 21‬‬ ‫خروج از اوین‬ ‫دستجردیماند‬ ‫جدال با مرگ‬ ‫رابطه با امریکا‬ ‫نقد و نظر‬ ‫‪22 - 31‬‬ ‫سالن تاریک و سرد‬ ‫دژ پنهان‬ ‫در نقد باستان گرایی و نژادگرایی‬ ‫مزیت های دموکراسی انجمنی‬ ‫جهانجدید‬ ‫‪60-65‬‬ ‫از اصالح طلبی تا انقالبی گری‬ ‫الوفاق اصالح طلب است ما خط امامی‬ ‫بحرینی ها جز سقوط نظام ال خلیفه چیزی نمی خواهند‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل‪ ،‬ازادی و‬ ‫جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش اسالم‪ ،‬انقالب‪،‬‬ ‫امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گس�ترش و سیادت اسالم خواهی در سراسر جهان و عزت‬ ‫مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن‬ ‫عدال�ت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در برابر مقابالن‬ ‫گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و‬ ‫تالشدرجهترونقگرفتنسنتگفت وگومیانفرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬‬ ‫امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪،‬‬ ‫بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫مثلث‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫مناسب کارش را انجام دهد‪ .‬اینها از مشکالت حوزه است‪.‬‬ ‫و قضیه تحصیل هم باید به نحوی باش��د که فقه س��نتی‬ ‫فراموش نش��ود‪ .‬و ان چیزی که تا به حال اس�لام را نگه‬ ‫داشته است‪ ،‬همان فقه سنتی بوده است‪ .‬و همه همت ها‬ ‫باید مصروف این بش��ود که فقه به همان وضعی که بوده‬ ‫است‪ ،‬محفوظ باشد‪ .‬ممکن است اشخاصی بگویند که باید‬ ‫فقه تازه ای درست کرد که این اغاز هالکت حوزه است و‬ ‫روی ان باید دقت بشود‪.‬‬ ‫البته من همه ش��ما اقایان را می شناس��م و از شما به‬ ‫خاطر زحمتتان در این امر‪ ،‬تشکر می کنم‪ .‬ولی باید خیلی‬ ‫متوجه باشید‪ .‬در هر صورت‪ ،‬ان چیزی که برای حوزه ها‬ ‫خطر است‪ ،‬این است که ما این فقه را به نحوی که به دست‬ ‫ما رس��یده است‪ ،‬به نسل اینده تحویل ندهیم‪ .‬باید همان‬ ‫طور که مبانی اسالمی‪ ،‬مبانی فقهی را تحویل داده اند‪ ،‬ما‬ ‫هم به اینده ها تحویل بدهیم که اگ��ر این افراد در اینده‬ ‫نتوانستند کار خودشان را انجام بدهند‪ ،‬تقصیر ما نباشد‪.‬‬ ‫توجه به دروس اخالق در حوزه‬ ‫و دیگ��ر اینکه اخالق باید در همه جا و در همه دروس‪،‬‬ ‫مورد توج��ه قرار گی��رد‪ .‬و اعتقادم بر این اس��ت که باید‬ ‫هر کس حوزه درسی بزرگ یا کوچکی دارد‪ ،‬یکی دو دقیقه‬ ‫‪-‬مقدمتا یا موخرتا‪ -‬درس اخالق بگوید که طالب با اخالق‬ ‫اس�لامی بار بیایند‪ .‬و اجماال من از شما مطمئنم که شما‬ ‫خ��وب کار می کنید و نظرات درس��تی دارید‪ ،‬لکن در هر‬ ‫کاری اشتباهاتی هم هست‪ .‬گروه های مختلف به این حوزه‬ ‫نظر دارند؛ چون در دراز م��دت می توانند کارهایی که ما‬ ‫می کنیم به هم بزنند‪ .‬و این که شما در رابطه با سابقه افراد‬ ‫تحقیق می کنید کار خوبی است؛ چرا که اگر کسی قبل از‬ ‫انقالب یا بعد از ان کجروی داشته است و االن می گوید من‬ ‫توبه کرده ام‪ ،‬ممکن است این توبه کردن مصلحتی باشد‪.‬‬ ‫باید توجه داشت که این افراد‪ ،‬حوزه را فاسد نکنند‪ .‬و شما‬ ‫همیشه با حضرات مراجع و سایر بزرگان مشورت کنید و‬ ‫از انها نظر بخواهید و من هم به شما دعا کنم‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪32 -47‬‬ ‫اجماع شود‪ ،‬می ایم‬ ‫خوئینی ها با هاشمی و خاتمی میانه خوبی ندارد‬ ‫ائتالف اصولگرایان‬ ‫مدلی مناسب برای پیروزی‬ ‫بین الملل‬ ‫‪48-59‬‬ ‫دومین پیروزی‬ ‫اکثریتشکننده‬ ‫بن بستاستراتژیک‬ ‫در جست وجوی منافع‬ ‫ورزش‬ ‫‪74 -77‬‬ ‫ تاوان سخت انتخاب اقای مانوئل‬ ‫مانوئل دست بردار نیست‬ ‫شروع رویایی یحیی‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر تحریریه و سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی‬ ‫دبیر جهان اسالم و دین وتاریخ‪ :‬مصطفی شوقی‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬سعیده سادات فهری‬ ‫دبیر دیدار‪ :‬افشین خماند‬ ‫دبیر بازار‪ :‬مصطفی میری ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫اعضای تحریریه و همکاران‪ :‬زهیر توکلی ‪ -‬ش��اهین فتحیان ‪ -‬شاهده یوسفی‬ ‫یاس��ین سیف االس�لام ‪ -‬امی��د کرمانی ه��ا ‪ -‬زه��ره دیان��ی ‪ -‬فاطمه میرزایی‬ ‫ش��یما غفاری ‪ -‬فاطمه کریم خان ‪ -‬زهرا راد‪ -‬عاطفه کربالئی‪ -‬محمد تاجیک‬ ‫حسین غالمی‪ -‬فاطمه سیف‪ -‬حمیدرضا نصیری نژاد‪ -‬مسعود نجفی‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫مدیر فنی و هنری‪ :‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی‪ -‬مهدی ابراهیمی‬ ‫و نیوشا ملک نیازی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬محمد سرخ خواه ‪ -‬محمد شکرالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار‪ -‬مهندس واعظی‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‬ ‫دکتر غالم حسن تقی نتاج ‪ -‬حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس بختیاری‬ ‫مهندس صدوقی‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی ‪ -‬هادی انباردار‬ ‫سید عارف علوی ‪ -‬رضا راستی ‪ -‬ابراهیم صفرلکی‪ -‬دکتر زارعیان‬ ‫علیرضا حسن زاده ‪ -‬محسن صاحبی‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید بهشتی‪ ،‬خیابان پاکستان‪ ،‬کوچه دوازدهم‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،24‬واحد ‪1‬‬ ‫تلفن ‪88171506-8 :‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫درخبرنامهاینهفته گزارشهاییدربارهازادیمهدیهاشمیواکبرجوانفکراززندانوماجرایشایعاتپیرامون‬ ‫وزیر بهداشت درج شده است‪.‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫خروج از اوین‬ ‫دستجردی ماند‬ ‫‪16‬‬ ‫گزارش‬ ‫مهدی هاشمی و علی اکبر جوانفکر از زندان مرخص شدند‬ ‫ازادی مهدی با وثیقه ‪ 10‬میلیارد تومانی‬ ‫مه��دی هاش��می فرزن��د چه��ارم ای��ت اهلل‬ ‫هاشم ی رفس��نجانی یکشنبه ش��ب از زندان اوین ازاد شد‪.‬‬ ‫ازادی او پس از تکمیل تحقیقات انجام شده با تودیع وثیقه‬ ‫‪ ۱۰‬میلیارد تومانی همراه بود؛ وثیقه ای که مناس��ب با سند‬ ‫منزل متهم است و ارزش ان حدود ‪ 10‬میلیارد تومان براورد‬ ‫شده اس��ت‪ .‬مهدی هاش��می که دو ماه پس از انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری دهم در شهریور ماه ‪ ۸۸‬ته ران را به مقصد‬ ‫لندن ترک کرده بود دوم مهرماه امس��ال همراه با فاطمه و‬ ‫یاسر هاش��می از فرودگاه دبی به ای ران بازگشت و یک روز‬ ‫پس از ورود به ته ران خود را به دادستانی معرفی کرد‪ .‬برخی‬ ‫رسانه ها‪ ،‬علت بازگشت وی به ته ران را داشتن پرونده قضایی‬ ‫در خارج از کشور و احتمال دستگیری اش دانسته بودند‪.‬‬ ‫سیدمحمود علی زاده طباطبایی‪ ،‬وکیل مهدی هاشمی‬ ‫در گفت وگویی با خبرگزاری دولتی ایس��نا‪ ،‬ب��ا بیان اینکه‬ ‫مهدی هاش��می با صدور ق��رار وثیقه ‪ ۱۰‬میلی��ارد تومانی‬ ‫از س��وی بازپرس ازاد ش��ده‪ ،‬گفت‪« :‬س��ند ملک واقع در‬ ‫دزاش��یب متعلق به ایت اهلل هاشم ی رفسنجانی که در دهه‬ ‫‪ ۵۰‬یعنی قبل از انقالب خریداری ش��ده و بعدها به هشت‬ ‫واحد اپارتمانی ب رای فرزندان و بستگان ایشان تبدیل شد‪،‬‬ ‫به عنوان وثیقه نزد مقامات دادس��را تودیع شده است‪ ».‬به‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫ازادی دو چهره سیاسی از زندان اوین از مهمترین اخبار‬ ‫هفته گذشته بود‪ .‬مهدی هاشمی و عل ی اکبر جوانفکر البته‬ ‫گرایش های سیاسی متفاوتی دارند‪ ،‬یکی به لحاظ انتساب‬ ‫به ایت اهلل هاشم ی رفسنجانی مواضع اصالح طلبانه دارد و‬ ‫دیگری از نزدیکان محمود احمدی نژاد است‪ .‬این دو در عین‬ ‫حال به لحاظ موضع گیری های خود در انتقاد از اصولگرایان‬ ‫با یکدیگر اش��تراکاتی دارند‪ ،‬اما در فضای سیاس��ی فعلی‬ ‫نم ی توان انها را در یک جبهه سیاسی قرار داد‪.‬‬ ‫گفته طباطبایی‪ ،‬مهدی هاش��می با این قرار ازاد ش��ده و‬ ‫این ازادی تا زمانی اس��ت که پرونده به دادگاه ارس��ال شود‬ ‫و دادگاه حکم قطعی صادر کن��د‪ .‬او در خصوص اتهاماتی‬ ‫که برخی س��ایت ها با تعداد مختلف به موکلش منتس��ب‬ ‫کرده اند‪ ،‬گفت‪« :‬هنوز کیفرخواس��ت صادر نشده تا ببینیم‬ ‫اتهامات مهدی هاشمی چیس��ت و من که وکیل او هستم‬ ‫هنوز از این اتهام��ات خبر ندارم‪ ».‬این در حالی اس��ت که‬ ‫ابوالمعال��ی‪ ،‬وکیل دیگ��ر مهدی هاش��می در گفت وگو با‬ ‫باش��گاه خبرنگاران‪ ،‬درباره جزئیات وثیقه تحویل داده شده‬ ‫اظهار داش��ت‪« :‬می��زان وثیقه تعیی ن ش��ده ب��رای مهدی‬ ‫هاشمی ‪ 10‬میلیارد تومان بود که به دلیل عدم برخورداری‬ ‫از این می زان ملک‪ ،‬خانواده هاشمی ناگزیر شدند که هشت‬ ‫اپارتمان را به عنوان وثیقه مهدی به دادسرا معرفی کنند‪».‬‬ ‫وکیل مهدی هاشمی افزود‪« :‬حدود ساعت ‪ 13‬ظهر یکشنبه‬ ‫سندهای کارشناسی مالکیت تحویل دادسرای مقدس شد و‬ ‫بعد از ساعت ‪ 20‬مهدی هاشمی از زندان ازاد شد‪».‬‬ ‫اینه��ا هم��ه در حالی ب��ود که ق��رار بر این اس��ت‬ ‫کیفرخواس��ت مجرمیت مهدی هاش��می به زودی صادر و‬ ‫به دادگاه ارسال شود‪.‬‬ ‫دقایق��ی پس از انتش��ار خبر ازادی مهدی هاش��می‬ ‫عکس��ی از او در کنار پدرش ایت اهلل هاشم ی رفس��نجانی‬ ‫و مادرش عفت مرعشی منتشر ش��د که ازادی اش را تایید‬ ‫م ی کرد‪ .‬ساعاتی پیش از ازادی مهدی هاشمی خبرگزاری‬ ‫اصولگرای فارس به نقل از «یک منبع اگاه» نوش��ت‪« :‬از‬ ‫صبح شنبه فشار ب ی سابقه و س��نگینی ب رای ازادی مهدی‬ ‫اغاز شده است‪».‬‬ ‫این منبع اگاه عناوین اتهامی مهدی هاش��می را ‪13‬‬ ‫مورد اعالم و اب راز نگرانی کرده بود که به ثمر نشستن فشارها‬ ‫ب رای ازادی وی‪ ،‬ممکن اس��ت «باع��ث از بین رفتن برخی‬ ‫اسناد و مدارک مرتبط با پرونده وی شود‪».‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫خروج از اوین‬ ‫یک منبع اگاه دیگر نیز با س��ایت اصولگرای مشرق‬ ‫به گفت وگو نشس��ت و با اع�لام اینکه ‪ 13‬م��ورد اتهام در‬ ‫کیفرخواس��ت مهدی هاش��می امده اس��ت‪ ،‬درباره موارد‬ ‫اتهامی وی چنین گفت‪« :‬اخالل در نظام اقتصادی کشور‪،‬‬ ‫جاسوس��ی‪ ،‬اختالس‪ ،‬تبانی در معامالت دولتی و اجتماع‪،‬‬ ‫تبانی و فعالی��ت تبلیغی علی��ه نظ��ام از مهمترین موارد‬ ‫اتهامی مهدی هاش��می اس��ت که به زودی کیفرخواست‬ ‫مجرمیت وی به دادگاه ارسال خواهد شد و تا زمان برگزاری‬ ‫دادگاه‪ ،‬او ازاد خواهد بود‪».‬‬ ‫البته غالمحسین محسن ی اژه ای‪ ،‬سخنگوی دستگاه‬ ‫قضا‪ ،‬اعالم کرده ک��ه در ارتباط با اتهام��ات مهدی‪ ،‬دو نفر‬ ‫از نزدیکانش بازداش��ت و تعداد دیگری از نزدیکان وی نیز‬ ‫ب رای تحقیقات فراخوانده ش��ده اند‪ .‬یک روز پس از ازادی‬ ‫مهدی هاش��می‪ ،‬محم��ود علیزاده طباطبای��ی‪ ،‬وکیل او‬ ‫اطالعات بیشتری را درباره نحوه ازادی او در اختیار روزنامه‬ ‫ارمان گذاش��ت‪ .‬او در خصوص روند قانونی سپردن وثیقه‬ ‫ب رای مهدی هاش��می این چنین به اظهارنظر پرداخت‪« :‬به‬ ‫خانواده اقای هاشمی اعالم کردند که مهدی بازجوی ی های‬ ‫مقدمات ی اش تمام شده اس��ت وب رای ازادی اش ‪ 10‬میلیارد‬ ‫تومان وثیقه تعیین کرده بودند‪ .‬اقای هاشمی در دزاشیب‬ ‫و در سال‏های قبل از انقالب یک منزل بزرگ خریده بودند‬ ‫و این خانه طی سال‏های ‪ 56‬و ‪ 57‬محل تشکیل جلسات‬ ‫انقالب ب��ود‪ .‬این خانه را بع��د از انقالب اقای هاش��می به‬ ‫فرزندانشان دادند که هر یک از انها هم ب رای خود اپارتمانی‬ ‫در ان مجموعه س��اختند و مجموعا انجا هش��ت دستگاه‬ ‫اپارتمان اس��ت‪ .‬ما س��ند این ملک را در اختیار کارشناس‬ ‫گذاشتیم و کارشناس هم انجا را ارزیابی کرد و بعد هم سند‬ ‫انجا را به بازپرس ارائه دادیم و بازپرس هم پذیرفت و سند را‬ ‫به عنوان وثیقه توقیف کرد و باالخره مهدی حدود ساعت ‪9‬‬ ‫و نیم شب شنبه ازاد شد‪».‬‬ ‫علیزاده طباطبایی درب��اره وثیقه مهدی هاش��می و‬ ‫تناسب ان با پرونده نیز لب به سخن گشود؛ انجا که گفت‪:‬‬ ‫«واقعیت این است که این مبلغ وثیقه سنگین است‪ ،‬اما ما‬ ‫نخواس��تیم که دیگر اعتراض کنیم‪ .‬به ه ر حال تصمیم با‬ ‫دستگاه قضایی است و قرار وثیقه صادر شده قابل اعتراض‬ ‫نیست که بتوان به ان اعتراض کرد‪ .‬قراری که قابل اعتراض‬ ‫اس��ت قرار بازداشت اس��ت‪ .‬اینجا وظیفه بازپرس است که‬ ‫قرار وثیقه را متناس��ب با پرونده صادر کند‪ ».‬وکیل مهدی‬ ‫هاشمی در عین حال امکان بازگشت او به زندان را رد کرد‪:‬‬ ‫«امکان این مساله وجود ندارد‪ ،‬چون معموال قرار را تشدید‬ ‫نم ی‏کنند‪ .‬وقتی با قرار وثیقه متهمی ازاد م ی‏ش��ود دیگر‬ ‫دلیلی ب رای تشدید قرار از سوی دستگاه قضایی وجود ندارد‪.‬‬ ‫باید صبر کنیم تا کیفر خواس��ت ص��ادر و پرونده به دادگاه‬ ‫ارجاع داده ش��ود تا بعد از طی مراح��ل قانونی‪ ،‬حکم دادگاه‬ ‫تکلیف متهم را مشخص کند‪».‬‬ ‫او همچنی��ن از دی��دارش با مهدی هاش��می پس از‬ ‫ازادی او خبر داد و بازجوی ی ها از هاشمی را این گونه روایت‬ ‫کرد‪« :‬ایش��ان طی ‪ 85‬روز دوران بازداش��ت به طور کلی در‬ ‫سلول انف رادی بودند و بازجوی ی‏ها هم در شرایطی که اقای‬ ‫هاشمی در سلول انف رادی بودند انجام م ی‏شده است‪».‬‬ ‫واکنش ها به ازادی مهدی هاشمی‬ ‫ازادی مهدی هاش��می اما با واکنش ه��ای متفاوتی‬ ‫رو به رو شد‪.‬‬ ‫غالمحس��ین محس��ن ی اژه ای‪ ،‬س��خنگوی دستگاه‬ ‫قضایی در این خصوص گفت‪« :‬مهدی هاشمی در ساعات‬ ‫اولیه روز ‪3‬مهرماه بازداش��ت ش��د و یکش��نبه گذشته در‬ ‫ساعت های پایانی با قرار وثیقه ‪ 10‬میلیارد تومانی ازاد شد‪.‬‬ ‫مهدی هاش��می مجموعا ‪ 84‬روز در بازداشت موقت به سر‬ ‫برد و در حال حاضر قرار مجرمیت ب رای وی صادر ش��ده و‬ ‫‪17‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫به زودی کیفرخواست صادر م ی شود‪ .‬در صورتی که مشکلی‬ ‫در الیحه دفاعی پیش نیاید‪ ،‬پرونده به دادگاه رفته و دادگاه‬ ‫تعیین تکلیف نهایی م ی کند‪».‬‬ ‫دادستان کل کشور در بخشی دیگر از این نشست در‬ ‫پاسخ به سوالی درباره جزئیات اتهامات مهدی هاشمی هم‬ ‫گفت‪« :‬شما اصحاب رسانه م ی دانید که ب رای بیان جزئیات‬ ‫بیشتر ب ر اساس قانون معذور هستم‪».‬‬ ‫او همچنین درخصوص علت پایان بازداش��ت موقت‬ ‫مهدی هاش��می و تبدیل ان به قرار وثیق��ه گفت‪« :‬زمانی‬ ‫متهم بازداشت موقت م ی شود که احتمال فرار یا تبانی وی‬ ‫با سایر متهمان باشد‪ .‬درباره این فرد بیم فرار وجود نداشت؛‬ ‫اما امکان م ی دادیم برخی اسناد و مدارک مربوط به اتهامات‬ ‫این فرد از بین برود‪ .‬ب رای رفع این بیم و نگرانی قرار بازداشت‬ ‫موقت این فرد به قرار وثیقه تبدیل شد و این فرد ازاد شد‪».‬‬ ‫اما جنجال ب رانگیزترین اظهارنظر‪ ،‬نطق حمید رسایی‬ ‫در جلسه علنی سه شنبه گذشته مجلس بود‪.‬‬ ‫او در این نطق چنین گفت‪« :‬ام الفس��ادی پس از دو‬ ‫دهه فساد و تباهی‪ ،‬نهایتا وقتی در حوادث فتنه ‪ 88‬نشان داد‬ ‫که تبدیل به یک غول مفسد شده است‪ ،‬با توصیه و مشورت‬ ‫بزرگترش از کش��ور گریخت‪ .‬اق��ازاده فراری وقت��ی بعد از‬ ‫سه سال اقامت در کشور روباه پیر‪ ،‬مورد همه نوع بهره برداری‬ ‫قرار گرفت‪ ،‬در اس��تانه دادگاهی که حاش��ی ه های اسناد ان‬ ‫در قالب چند ن��وار صوتی امروز در فضای مجازی منتش��ر‬ ‫م ی شود‪ ،‬باز با توصیه و س��فارش بزرگترش به داخل ای ران‬ ‫باز م ی گردد‪ ،‬چراکه پدر احس��اس م ی کند در س��رهم بندی‬ ‫پرونده پسر در درون کشور موفق تر خواهد بود‪».‬‬ ‫عضو جبهه پایداری با انتقاد صریح از دستگاه قضایی‪،‬‬ ‫انتش��ار فیلم زورگیری در خیابان ها را با این پرونده مرتبط‬ ‫دانست‪« :‬متاسفانه با تمام احترامی که ب رای دستگاه قضایی‬ ‫قائلم باید بگوی��م که انگار حدس پ��در نزدیک به واقعیت‬ ‫است‪ .‬او که پرونده های فساد اقتصادی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬امنیتی و‬ ‫موارد دیگر را از سال های ریاست پدر بر امور اجرایی کشور‬ ‫در کارنامه خود داشت و همواره از مصونیت اهنین برخوردار‬ ‫بود‪ ،‬در فتنه س��ال ‪ 88‬با تمام قدرت مدیری��ت کودتای ان‬ ‫س��ال را به عهده گرفت و فقط در یک قلم اسناد به دست‬ ‫امده از دانشگاه ازاد نشان م ی دهد که وی در روزهای بعد از‬ ‫انتخابات س��ال ‪ 88‬صدها میلیون تومان به اراذل و اوباش‬ ‫پرداخت کرده است تا برخی میادین ته ران ‪ ،‬بانک ها و امکان‬ ‫عمومی را به اتش بکشند و ایجاد رعب و وحشت کنند‪».‬‬ ‫رسایی البته از فش��ارهای فراوان به دستگاه قضایی‬ ‫و مقاومت این قوه س��خن گفت و ماجرای بیماری مهدی‬ ‫هاشمی را سناریویی ب رای فرار از زندان دانست‪« :‬متاسفانه‬ ‫در حالی که ب ر اس��اس اطالعات موثق‪ ،‬هنوز تحقیقات در‬ ‫پرونده وی به اتمام نرس��یده و در حالی که برخی مرتبطان‬ ‫سفید در پرونده وی ـ که ب ر اساس ادعای مسئوالن قضایی‪،‬‬ ‫اطالعات مهمی از انها به دست امده ـ تازه بازداشت شده اند‪،‬‬ ‫اما با وثیقه ای که هیچ تناس��بی با جرم وی ندارد‪ ،‬نهایتا با‬ ‫فشارهای بسیار ازاد م ی شود و وکیل وی اعالم م ی کند که‬ ‫مهدی دیگر به زندان بازگردانده نم ی شود!»‬ ‫او با ای راد اتهاماتی دیگر به مهدی هاشمی خطاب به‬ ‫ایت اهلل امل ی الریجانی گفت‪« :‬انتظار از دس��تگاه قضایی‪،‬‬ ‫مقابله با دانه درش��ت هایی مانند مهدی هاشمی است‪ ،‬این‬ ‫نکته همواره مورد تاکی��د رهبر معظم انق�لاب و از جمله‬ ‫مطالبات بحق مردم بوده است‪».‬‬ ‫ای��ن اظه��ارات رس��ایی ب��ا واکن��ش دفت��ر‬ ‫هاشم ی رفس��نجانی مواجه ش��د؛ ت��ا جایی که خواس��تار‬ ‫پاس��خگویی از تریبون مجلس به این اتهامات شد‪ .‬این در‬ ‫حالی بود که هیات رئیس��ه مجلس از ماج��رای این تقاضا‬ ‫اظهار ب ی اطالعی کرد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫ازادی جوانفکر در استانه شب یلدا‬ ‫در روزهای میانی هفته گذش��ته برخی س��ایت های‬ ‫‪18‬‬ ‫خبری‪ ،‬مطلبی را منتش��ر کردند که از درخواس��ت خانواده‬ ‫عل ی اکبر جوانفکر ب رای ازادی او حکایت داش��ت‪ .‬این خبر‬ ‫تا پایان هفته هر روز قوت بیش��تری م ی گرفت تا اینکه روز‬ ‫چهارش��نبه خبر درخواس��ت خانواده جوانفکر از دادستانی‬ ‫ته ران به طور رسمی منتشر شد‪.‬‬ ‫محمد جوانفکر‪ ،‬فرزند عل ی اکبر جوانفکر در گفت وگو‬ ‫با باش��گاه خبرنگاران‪ ،‬درباره اخبار منتش��ر ش��ده مبن ی بر‬ ‫مرخصی پدرش از زندان اظهار داشت‪« :‬درباره این موضوع‬ ‫و اخبار منتش��ر ش��ده در این باره هیچ اطالعی ندارم‪ ».‬وی‬ ‫خاط ر نشان کرد‪« :‬درخواس��ت مرخصی ب رای پدرم از سوی‬ ‫وکیل وی و خانواده به دادس��تان ته ران ارائه شده‪ ،‬اما اعالم‬ ‫کرده اند این موضوع در دس��ت بررسی اس��ت‪ ».‬خبرگزاری‬ ‫اصولگرای فارس «ب راس��اس اخبار موث��ق» اعالم کرد که‬ ‫دادستانی با این درخواست موافقت کرده و احتماال عل ی اکبر‬ ‫جوانفکر در استانه شب یلدا از زندان اوین ازاد م ی شود‪.‬‬ ‫قهرمان شجاعی‪ ،‬وکیل جوانفکر هم گفت‪« :‬اعطای‬ ‫مرخصی به زندانی یک روال قانونی مشخص دارد و چنانچه‬ ‫خانواده زندانی درخواست ارائه دهند‪ ،‬دادستانی ان را بررسی‬ ‫م ی کنند‪ ».‬وی اف��زود‪« :‬در صورت موافقت دادس��تانی با‬ ‫تقاضای مرخصی‪ ،‬موضوع به اجرای احکام ارسال م ی شود تا‬ ‫مراحل ازادی زندانی به مدتی که درخواست یا موافقت شده‪،‬‬ ‫طی شود‪ ».‬وکیل جوانفکر خاط رنشان کرد‪« :‬شرایط اعطای‬ ‫مرخصی س��اده ترین کار است و با ش��رایط عفو که مراحل‬ ‫خاصی دارد‪ ،‬متفاوت است‪ .‬روند اداری اعطای مرخصی به‬ ‫زندانی تقریبا مانند اعطای مرخصی به یک کارمند است‪».‬‬ ‫عل ی اکبر جوانفکر‪ ،‬مشاور مطبوعاتی رئی س جمهوری‪،‬‬ ‫که در سمت سرپرست موسسه فرهنگی ‪ -‬مطبوعاتی ای ران‬ ‫و مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اسالمی فعالیت م ی کرد‪،‬‬ ‫چهارش��نبه پنجم مهر امس��ال دقایقی پی��ش از اخرین‬ ‫س��خنرانی محمود احمدی نژاد در س��ازمان ملل از س��وی‬ ‫دادستانی استان ته ران بازداشت شده بود‪.‬‬ ‫دادگاه کیفری اس��تان ته ران ‪ 25‬ابان س��ال گذشته‪،‬‬ ‫جوانفکر را به تحمل شش ماه حبس تعزیری به اتهام نشر‬ ‫مطالب خالف موازین اس�لامی و شش ماه حبس تعزیری‬ ‫دیگر به اتهام انتشار مطالب خالف عفت عمومی محکوم‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫این دادگاه مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اس�لامی‬ ‫(ایرنا) را از هرگونه اشتغال و فعالیت مطبوعاتی در هر رده و‬ ‫سمتی اعم از دولتی یا خصوصی به مدت سه سال محروم‬ ‫کرده بود‪.‬‬ ‫روایت محسنی اژه ای از مرخصی جوانفکر‬ ‫این موضوع در نشست خبری هفته گذشته سخنگوی‬ ‫دستگاه قضا هم مطرح شد‪ .‬دادس��تان کل کشور هنگام ی ‬ ‫که با سوال خبرنگار خبرگزاری ایرنا مبنی بر اینکه «گفته‬ ‫م ی شود اقای رئی س جمهور خطاب به رهبر معظم انقالب‬ ‫نامه ای نوش��تند و در ان خواس��ته اند تا اق��ای جوانفکر را‬ ‫ببخشند و ب ر اساس همین درخواست رهبر معظم انقالب‬ ‫نیز موافقت خ��ود را اعالم ک��رده و در نامه ای به دس��تگاه ‬ ‫قضایی‪ ،‬این درخواس��ت را ابالغ کردند» مواجه شد‪ ،‬چنین‬ ‫گفت‪« :‬درباره درخواس��ت اقای رئی س جمهور باید از دفتر‬ ‫ایشان سوال بپرسید‪ .‬اما درباره بخشی که مربوط به موافقت‬ ‫رهبری بوده و گفتید ایشان نامه ای نوشتند‪ ،‬ان را هم باید از‬ ‫دفتر مقام معظم رهبری بپرسید‪».‬‬ ‫محسن ی اژه ای تصریح کرد‪« :‬اما ان بخشی که گفتید‬ ‫نامه ای به دستگاه قضایی رس��یده مبنی بر بخشوده شدن‬ ‫اقای جوانفکر باید بگویم چنین نامه ای به ما در دس��تگاه‬ ‫قضایی نرسیده است‪ ».‬دادستان کل کشور خاط رنشان کرد‪:‬‬ ‫«هیچ درخواستی ب رای مرخصی از سوی عل ی اکبر جوانفکر‬ ‫به دستگاه قضایی نرسیده و اگر این فرد درخواست مرخصی‬ ‫کند درخواست وی مورد رسیدگی قرار م ی گیرد‪g ».‬‬ ‫دستجردی ماند‬ ‫دولتی ها احتمال تغییر وزیربهداشت‬ ‫را رد کردند‬ ‫مرضیه وحی د دستجردی‪ ،‬وزیر بهداشت که اولین وزیر‬ ‫زن در تاریخ جمهوری اسالمی لقب گرفت‪ ،‬این روزها با شایعه‬ ‫برکناری خود روبه روست‪ .‬هرچند این ش��ایعه از سوی خانم‬ ‫وزیر و معاون اول رئی س جمهور تکذیب شده است‪ ،‬اما بازهم‬ ‫بس��یاری بر این اعتقادند که او قربانی بعدی تحوالت جدید‬ ‫کابینه خواهد بود؛ چه انکه پیش از این نیز شایعات مبنی بر‬ ‫تغییر وزرای برکنار شده به واقعیت پیوست‪.‬‬ ‫ماجرا از کجا اغاز شد؟‬ ‫چندی پی��ش برخ��ی رس��انه ها اع�لام کردن��د که‬ ‫تصمیم گی ران اصل��ی دولت از فرهاد دانش��جو وزیر علوم و‬ ‫مرضیه وحی د دس��تجردی وزیر بهداشت خواس��ته اند فرهاد‬ ‫رهبر رئیس دانشگاه ته ران و باقر الریجانی رئیس دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی ته ران را برکنار کنند‪ ،‬اما این دو از پذیرش این‬ ‫درخواست امتناع کرده اند و گفته اند تا پایان بر سر موضع خود‬ ‫خواهند ایستاد‪ .‬اگرچه انتظار م ی رفت هر دو وزیر مورد توجه‬ ‫ویژه خبرنگاران قرار گیرند‪ ،‬اما در ای��ن میان تمام نگاه ها به‬ ‫سوی خانم وزیر چرخید و بحث ها بر س��ر رفتن یا ماندن او‬ ‫باال گرفت‪.‬‬ ‫واکنش خانم وزیر‬ ‫مرضیه وحی د دس��تجردی اما در پاس��خ ب��ه این خبر‬ ‫واکنشی خاص نشان داد‪ .‬او گفت‪« :‬ش��ما خبرنگاران کار و‬ ‫زندگی ندارید؟!»‬ ‫وزیر بهداشت البته این را هم اضافه کرد که «هر امدنی‬ ‫یک رفتنی دارد و همه ما دیر یا زود باید برویم‪ .‬مهم این است‬ ‫که امدن و رفتن ما چه تاثیری در زندگی دیگران داشته باشد‪».‬‬ ‫معاون اول وارد می شود‬ ‫این ش��ایعه به قدری جدی ب��ود که پای مع��اون اول‬ ‫رئی س جمهور را هم به این ماجرا باز کرد‪ .‬محمد رضا رحیمی در‬ ‫حاشیه سیزدهمین جشنواره پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫شهید بهشتی در جمع خب رنگاران در پاسخ به وجود شایعاتی‬ ‫مبنی بر برکناری وزیر بهداشت گفت‪« :‬دولت همه را حمایت‬ ‫م ی کند ولی خانم وحی د دس��تجردی را ویژه حمایت م ی کند؛‬ ‫چون ایشان اولین وزیر خانمی است که وارد وزارتخانه شده و‬ ‫موفق عمل کرده و من نمره باالیی به ایشان م ی دهم‪ .‬ایشان‬ ‫و همکارانشان گام های اساسی در وزارت بهداشت برداشتند و‬ ‫یک بانوی مومن و غیرتمند هستند که وزارت بهداشت را به‬ ‫حرکت دراورده است‪».‬‬ ‫وی اضافه کرد‪« :‬دول��ت و رئی س جمهوری تالش خود‬ ‫را در حمایت از خانم دستجردی دریغ نخواهد کرد و نباید به‬ ‫شایعات توجه کرد‪ .‬خود من هنوز نیامده گفتند فالنی رفت در‬ ‫صورتی که من گفتم تا اقای احمدی نژاد هست من هستم و‬ ‫اکنون م ی گویم تا اقای احمدی نژاد هست خانم دستجردی‬ ‫هم هست‪».‬‬ ‫روزنامه دولت علیه دستجردی‬ ‫این اما پایان ماجرا نبود‪ .‬روزنامه ای ران ارگان رسمی دولت‬ ‫در گزارشی به انتقاد از عملکرد مرضیه وحید دستجردی‪ ،‬وزیر‬ ‫بهداشت پرداخت‪.‬‬ ‫ای ران در گزارش خود چنین نوشت‪« :‬این روزها عباراتی‬ ‫از زبان برخی مسئوالن در سطوح معاون وزیر شنیده م ی شود‬ ‫واکنش بهارستانی ها‬ ‫این ش��ایعات حتی با واکنش نمایندگان مجلس هم‬ ‫مواجه شد‪ .‬انها گویا از اخبار پشت پرده ای که دریافت م ی کنند‪،‬‬ ‫م ی دانستند که ش��ایعه برکناری وزیر بهداشت در حال وقوع‬ ‫است و از همین رو بود که به این شایعه واکنش نشان دادند‪.‬‬ ‫نادر قاض ی پور‪ ،‬نماینده ارومیه در جلسه یکشنبه گذشته‬ ‫مجلس در قالب بیان پیش��نهادی در جریان بررس��ی طرح‬ ‫اصالح ماده ‪ 53‬قانون ب رنامه پنجم توس��عه در صحن علنی‬ ‫مجلس اظهار داشت‪« :‬شنیده ایم م ی خواهند خانم دستجردی‬ ‫وزیر بهداش��ت را عوض کنند چرا که ظاه را وی گفته پول ارز‬ ‫مرجع را ب��رای واردات ل��وازم ارایش اختص��اص داده اند و ما‬ ‫نم ی گذاریم این اتفاق بیفتد‪».‬‬ ‫حسینعلی شهریاری‪ ،‬رئیس کمیسیون بهداشت اما در‬ ‫واکنشی مالیم تر عزل دستجردی را شایعه خواند و برکناری‬ ‫او را زمینه ساز بروز مشکل در حوزه درمان کشور دانست‪« :‬در‬ ‫این مقطع زمانی کنار رفتن هر یک از وزرا مخصوصا وزیری که‬ ‫در حوزه سالمت اشتغال دارد‪ ،‬مشکالت جدی را ب رای جامعه‬ ‫خبرنامه‬ ‫این روزنامه همچنین در بخشی از این گزارش به انتقاد‬ ‫صریح از خانم وزیر پرداخت؛ انجا که نوشت‪« :‬به نظر م ی رسد‬ ‫انچ��ه در زمینه اختص��اص ارز دارو و انجام مس��اعدت های‬ ‫الزم وظیفه دولت بوده‪ ،‬به درس��تی انجام شده و حال اینکه‬ ‫ایا هزینه کرد این ارز در جای خود به درس��تی انجام ش��ده یا‬ ‫نه‪ ،‬وظیفه ای اس��ت که نظارت بر ان برعهده مس��ئوالن و‬ ‫معاونان مربوطه در وزارت بهداش��ت اس��ت‪ .‬از سویی دیگر‪،‬‬ ‫بررسی دقی ق تر هجمه های وزارت بهداشت و درمان به عنوان‬ ‫بخش��ی از دولت به دولت‪ ،‬نش��ان از ان دارد ک��ه خانم وزیر‬ ‫به عنوان نخس��تین وزیر زن در دولت احمدی ن��ژاد به جای‬ ‫وفاداری به اعتماد رئی س جمهور‪ ،‬در مسیری افتاده است که به‬ ‫نظر م ی رسد معاونان و مشاورانش ب رای او هموار م ی کنند‪».‬‬ ‫وزیر بهداشت اما سه شنبه گذش��ته بار دیگر برکناری‬ ‫خود را تکذیب کرد‪ .‬مرضیه وحی د دستجردی در حاشیه اولین‬ ‫جش��نواره کارافرینان تولید و تجارت دندانپزش��کی ای ران در‬ ‫واکنش به ش��ایعات برکناری اش از وزارت بهداش��ت‪ ،‬اظهار‬ ‫داش��ت‪« :‬به هی چ وجه نگرانی از رفتن ن��دارم و تا زمانی که‬ ‫هستم‪ ،‬دغدغه ام سالمت مردم است‪».‬‬ ‫به وجود خواهد اورد و قطعا این تصمیم حتی اگر شایعه‬ ‫هم باشد مردم را نگران خواهد کرد‪».‬‬ ‫نماینده زاه��دان در مجلس در نطق میان دس��تور‬ ‫خود با اش��اره به ش��ایعاتی مبن��ی بر برکن��اری مرضیه‬ ‫وحی د دستجردی‪ ،‬وزیر بهداش��ت و درمان پزشکی اظهار‬ ‫داشت‪« :‬مطالبی که خبرگزاری ها مطرح کردند شایعه است‬ ‫چرا که یکی از افتخارات دولت محمود احمدی نژاد انتصاب‬ ‫یک وزیر زن در کابینه بود و شاید یکی از موفق ترین وزرای‬ ‫کابینه این دولت نیز دستجردی باشد‪».‬‬ ‫وی در ادامه افزود‪« :‬رئی س جمهور بارها مس��ائلی‬ ‫را مطرح کرده که نشان داد دس��تجردی توجه ویژه ای به‬ ‫حوزه س�لامت دارد‪ .‬زمانی که رئی س جمهور بودجه را به‬ ‫مجلس اورد اظهار داشت باید پزش��ک خانواده را دو ساله‬ ‫اجرا کنیم و مشکالت حوزه سالمت را کاهش دهیم یا به‬ ‫اعتباراتی که در حوزه سالمت در نظر گرفته بودند توجه‬ ‫ویژه ای داشتند‪».‬‬ ‫او با بی��ان اینکه ‪ 50‬درصد جامعه را زنان تش��کیل‬ ‫م ی دهند‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬دولت قطعا کاری نم ی کند که‬ ‫اولین وزی��ر زن کابینه دولت دهم از وزارت برکنار ش��ود‪،‬‬ ‫چرا که این اتفاق کارنامه ناموفق��ی در دولت احمدی نژاد‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫ش��هریاری با بیان اینک��ه در این مقطع حس��اس‬ ‫نمایندگان از استیضاح صرفنظر م ی کنند‪ ،‬اظهار داشت‪:‬‬ ‫«در این مقطع زمانی کنار رفتن هر یک از وزرا مخصوصا‬ ‫وزیری که در حوزه سالمت اشتغال دارد مشکالت جدی را‬ ‫ب رای جامعه به وجود خواهد اورد و قطعا این تصمیم حتی‬ ‫اگر شایعه هم باشد مردم را نگران خواهد کرد‪».‬‬ ‫وی در ادام��ه با اش��اره به اظه��ارات رئی س جمهور‬ ‫که بارها عنوان کرده اس��ت «تنها م��رد کابینه ما خانم‬ ‫دستجردی اس��ت» اظهار داش��ت‪« :‬قطعا احمدی نژاد‪،‬‬ ‫دس��تجردی را حفظ م ی کند و با مسئوالن بانک مرکزی‬ ‫و کسانی که ارزی ب رای دارو تخصیص ندادند و معاونت‬ ‫نظارت و راهبردی رئی س جمهور که بودجه حوزه سالمت‬ ‫را کاهش داده برخورد خواهد کرد‪ ،‬امیدواریم این ش��ایعه‬ ‫صحت نداش��ته باش��د و وزیر با قوت به کار خ��ود ادامه‬ ‫دهد‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫که نه فقط چندان شایس��ته جایگاه و مسندی که در ان قرار‬ ‫دارند نیست‪ ،‬بلکه در کل بیان انها باتوجه به انچه ادب حکم‬ ‫م ی کند از سوی هیچکس پذیرفته شده‪ ،‬نخواهد بود‪ .‬شاهد‬ ‫ان صحبتی است که معاون وزیر بهداشت و درمان و رئیس‬ ‫سازمان غذا و دارو در انتقاد بر انچه اختصاص نیافتن ارز دارو‬ ‫عنوان م ی کرده گفته است و از عبارت واردات «…بیل» به‬ ‫جای دارو استفاده کرده است‪ .‬البته جدای استفاده از این ادبیات‬ ‫ی چون «اعتراض وزارت بهداشت به‬ ‫ب رای طرح موضوع مهم ‬ ‫نحوه اختصاص ارز دارو»‪ ،‬مساله اساس ی تر محل های دیگری‬ ‫اس��ت که ارز دارو به ان اختصاص یافته اس��ت‪ .‬از ان جمله‬ ‫ب راساس انچه از سوی احمد ش��یبانی‪ ،‬رئیس سازمان غذا و‬ ‫دارو عنوان شده به جای اختصاص ارز به دارو به غذای سگ‪،‬‬ ‫زین اسب و… بیل و لوازم ارایشی ارز داده اند‪ .‬قبل از هر چیز‬ ‫بر ان شدیم تا تحقیقی درباره چگونگی اختصاص ارز انجام‬ ‫دهیم‪ .‬انچه مسلم ش��د این بود که به گفته صمد کریمی‪،‬‬ ‫سخنگوی مرکز مبادالت ارزی ‪ ۱/۴‬میلیارد دالر ارز دارویی از‬ ‫ابتدای سال تا ‪ ۲۲‬اذر به نرخ مرجع پرداخت شده و از ‪ ۱۵‬ابان تا‬ ‫‪ ۲۲‬اذر هم رقم پرداختی به دارو و اقالم دارویی ‪ ۴۰‬درصد رشد‬ ‫داشته است‪ .‬البته همین یک میلیارد و ‪ ۴۰۰‬میلیون دالری که‬ ‫به گفته کریمی ب رای واردات اق�لام دارویی اختصاص یافته‪،‬‬ ‫همان رقمی است که هفته گذشته مرضیه وحی د دستجردی‪،‬‬ ‫وزیر بهداشت و درمان هم به ان اشاره کرده و گفته بود که از‬ ‫شهریور ماه امس��ال بانک مرکزی یک میلیارد دالر ارز مرجع‬ ‫ب رای تامی��ن دارو و ملزومات پزش��کی به وزارت بهداش��ت‬ ‫اختصاص داده و عالوه بر ان از این مهم اظهار خرسندی کرده‬ ‫بود‪ ،‬که با همکاری بانک مرکزی قبل از اینکه ترخیص بار انها‬ ‫در گمرک به ارز مبادله ای برسد‪ ۷۰ ،‬میلیون دالر دارو‪ ،‬تجهی زات‬ ‫و ملزومات پزشکی انها از گمرک ترخیص شده است و حال‬ ‫جای این س��وال م ی ماند که «خانم وزیر! چگونه م ی شود در‬ ‫مدت یک هفته‪ ،‬ارزی که گفتید ب رای تامین دارو و ملزومات‬ ‫پزش��کی دریافت کردید و ‪ ۷۰‬میلیون دالر ارزی که داروها و‬ ‫تجهی زات خ��ود را از گمرک ترخیص کرده ای��د‪ ،‬یکباره ب رای‬ ‫خرید زین اسب رفته است یا به گفته معاونتان صرف اموری‬ ‫چون واردات غذای سگ و… بیل شده است؟!» غذای سگ‬ ‫یا غذای حیواناتی که ما را مجبور کرد به سراغ مراکز فروش و‬ ‫نگهداری حیوانات اهلی و تامین غذای انها برویم و در نهایت‬ ‫با پیگیری از چند مرجع معتبر مهر تاییدی بر این مهم بزنیم‬ ‫که «اساس��ا واردات این محصوالت یعنی غذای حیوانات به‬ ‫کشور ممنوع است و هر انچه وارد م ی شود به نوعی از مبادی‬ ‫غیررسمی است»‪.‬‬ ‫ای ران با طرح س��واالتی همچون «ب رای محصوالتی‬ ‫که واردات ان غی ر رسمی است‪ ،‬چگونه ارزی اختصاص یافته‬ ‫است؟» و «مگر ما در کشور چه می زان اسب و پرورش اسب‬ ‫و غیره داریم که مبلغ هنگفت ارز دارو ب رای واردات زین اسب‬ ‫رفته باشد؟» از وزیر بهداشت و معاون وی در ادامه نوشت‪« :‬در‬ ‫نگاهی گذرا به فهرست واردات کاالها به کشور در هفت ماهه‬ ‫سال جاری‪ ،‬هیچ رد پایی از زین اسب‪ ،‬غذای سگ‪ ،‬بیل و امثال‬ ‫ان دیده نم ی ش��ود‪ .‬در جزئیات فهرس��ت واردات از کودهای‬ ‫حیوانی‪ ،‬گوش��ت مرغ و خروس‪ ،‬روغن خام‪ ،‬ش��یره کائوچو‪،‬‬ ‫خمیر چوب و کاغذ روزنامه دیده م ی ش��ود تا ماش��ی ن های‬ ‫چاپ‪ ،‬قطع��ات مین ی ب��وس و اتوبوس‪ ،‬لوله ه��ای حفاری‪،‬‬ ‫لودرهای مستعمل‪ ،‬دوربی ن های تلویزیونی‪ ،‬واحدهای حافظه‬ ‫ماشی ن های خودکار داده پرداز‪ ،‬تایر بادی‪ ،‬ماشی ن های چاپ و‬ ‫حتی «بی ل های مکانیکی» نو با قدرت ‪ ۱۵۵‬اسب بخار و در‬ ‫کنار ان واردات داروهای خرده فروشی که تولید داخل ندارند و‬ ‫مکمل های غذایی دارویی‪ ،‬شی ر خشک صنعتی و مواد اولیه‬ ‫دارویی هم دیده م ی شود‪ ».‬بر این اساس و باتوجه به انچه از‬ ‫سوی مینو کیان ی راد‪ ،‬معاون ارزی بانک مرکزی عنوان شده‬ ‫رقم بانک مرکزی یعنی اختصاص ‪ ۱/۴‬میلیارد دالر ارز دارو از‬ ‫ابتدای سال تاکنون صحیح است‪».‬‬ ‫‪19‬‬ ‫چهره ها‬ ‫عکس های خبری‬ ‫وزیر سابق‬ ‫ارتباطات در کنار علی اکبر والیتی‬ ‫جدال با مرگ‬ ‫جالل طالبانی‬ ‫هفته گذشته منابع ع راقی اعالم کردند جالل طالبانی‪،‬‬ ‫رئی س جمهور این کشور به علت ایجاد لخته خود در مغز به‬ ‫کما رفته و در بیمارستان بس��تری است؛ خبری که ساعاتی‬ ‫بعد منجر به بروز شایعه مرگ وی در رس��انه ها شد‪ .‬این در‬ ‫حالی بود که هیرو اب راهیم احمد‪ ،‬همسر جالل طالبانی اعالم‬ ‫سخنرانی غالمعلی حدادعادل‬ ‫در کرمان‬ ‫خبرنامه‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫ششمینسالگردربایش‬ ‫سردارعسگری‬ ‫تکذیب شرط شیخ‬ ‫علی اکبر ناطق نوری‬ ‫در پی درج برخی تحلی ل ها و اخبار در برخی رس��انه ها‬ ‫مبنی بر اعالم شرط رفع حصر از موسوی و کروبی از سوی‬ ‫ناطق نوری ب��رای حض��ور در انتخابات ریاس��ت جمهوری‪،‬‬ ‫مسئول دفتر وی شرط اعالم ش��ده را به شدت تکذیب کرده‬ ‫است‪ .‬مسئول دفتر وی گفته است‪« :‬جناب اقای ناطق نوری‬ ‫در این رابطه هیچ صحبتی انجام نداده و جمله نقل شده از‬ ‫اساس نادرست است‪ ».‬وی همچنین در مورد کاندیداتوری‬ ‫ناطق نوری اظهار داش��ته‪« :‬از ماه ها پیش مراجعات مکرری‬ ‫تقاضا از دولت‬ ‫غالمرضامصباحی مقدم‬ ‫غالمرضا مصباح ی مقدم‪ ،‬رئیس کمیس��یون برنامه و‬ ‫بودجه مجلس شورای اسالمی با بیان اینکه تصمیم مجلس‬ ‫ب رای متوقف کردن اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها تلخ‬ ‫و از روی ناچاری بود‪ ،‬از دولت خواس��ته شایعات یارانه نقدی‬ ‫جدید و اجرای مرحل��ه دوم هدفمندی یارانه ها را بهش��دت‬ ‫تکذیب کند‪ .‬وی طی سخنانی در نهاد ریاست جمهوری به‬ ‫ش��جاعت رئی س جمهور در اجرای هدفمندی یارانه ها اشاره‬ ‫کرده و ان را ستودنی خوانده‪ ،‬اما گفته است‪« :‬پرداخت های‬ ‫نقدی دو ب رابر پی ش بینی ما از درام��د اصالح قیمت ها بوده‬ ‫حضورمحمدعلینجفیدر‬ ‫جلسه شورای شهر پس از‬ ‫عارضهقلبی‬ ‫رابطه با امریکا‬ ‫علی اکبر صالحی‬ ‫عل ی اکبر صالح��ی‪ ،‬وزیر ام��ور خارجه پ��س از انکه‬ ‫مذاکرات موردی با ایاالت متحده امریکا را بال مانع دانسته بود‬ ‫در هفته گذش��ته رفتار امریکا را دوگانه دانسته و اعالم کرده‬ ‫تا امریکای ی ها اینگونه هستند نم ی توان به مذاکره اندیشید‪.‬‬ ‫وی به خبرنگاران گفته است‪« :‬همکاران اینجانب به صورت‬ ‫دقیق و مستمر مواضع اعالم ی و رفتار عملی امریکا را رصد‬ ‫م ی کنند‪ ،‬ول��ی تاکنون تغییری در سیاس��ت های خصمانه‬ ‫امریکا علیه ملت ای ران مش��اهده نش��ده اس��ت‪ .‬مقامات و‬ ‫دولت ه��ای مختلف در امری��کا معموال برخ�لاف مواضع‬ ‫‪20‬‬ ‫یعنی پی ش بینی ما ‪ 27‬هزار میلیارد تومان ب رای یکسال بود‬ ‫و انچه اتفاق افتاد ‪ 29‬هزار میلیارد تومان بود‪ ،‬اما انچه ب رای‬ ‫یارانه ها پرداخت شد در خصوص ‪ 60‬هزار میلیارد تومان بود‪».‬‬ ‫وی ادامه داده‪« :‬س��هم تولید ‪ 13‬هزار میلیارد تومان بود که‬ ‫متاسفانه چیزی ب رای تولید باقی نماند در حالیکه دوستان‬ ‫ما در س��ازمان هدفمندی و وزیر اقتصاد م ی گویند ما یارانه‬ ‫انرژی به تولید دادیم‪ ،‬در حالیکه قان��ون م ی گفت از محل‬ ‫درامد حاصل از اجرای قانون هدفمندی یارانه ها باش��د و تا‬ ‫جایی که من خبر دارم این یارانه انرژی از ان محل پرداخت‬ ‫نشده است‪».‬‬ ‫مصباح ی مقدم در س��ال‪ 1330‬متولد شده و از اعضای‬ ‫جامع��ه روحانی��ت مب��ارز اس��ت‪ .‬وی در طول س��ال های‬ ‫ریاس��ت جمهوری محم��ود احمدی نژاد از منتق��دان اصلی‬ ‫وی در جریان اصولگرایی بوده اس��ت‪ .‬از جمله پس از انکه‬ ‫احمدی نژاد در تلویزیون در سال گذش��ته‪ ،‬اعالم کرد معلوم‬ ‫نیست نمایندگان اقتصاددان مجلس از کجا مدرک گرفته اند‪،‬‬ ‫غالمرضا مصباح ی مقدم در صحن علنی مجلس پاسخ او را‬ ‫داد‪ .‬وی در نطق پیش از دستور خود گفت‪« :‬بیش از ‪ 35‬سال‬ ‫است که در زمینه اقتصاد تحصیل و تدریس کرده ام و با حکم‬ ‫وزارت علوم استادیار رسمی دانشگاه امام صادق(ع) هستم و‬ ‫در شش دانشگاه دیگر (ته ران‪ ،‬عالمه‪ ،‬شهی د بهشتی‪ ،‬ازاد و‪)...‬‬ ‫تدریس م ی کنم‪ .‬هشت کتاب اقتصادی نوشته ام و راهنمایی‬ ‫‪ 60‬پایان نامه دکترا را بر عهده داشته ام و حتی استاد راهنمای‬ ‫بسیاری از وزرا و مشاوران شما بوده ام‪ ».‬وی با اشاره به اینکه‬ ‫شاگرد ایت اهلل وحی د خ راسانی بوده‪ ،‬یاداور شد که اجتهادش‬ ‫از سوی شورای نگهبان تایید شده است‪g .‬‬ ‫ی خود عمل م ی کنند‪ .‬تمجید انها از مس��اعدت های‬ ‫اعالم ‬ ‫جمهوری اسالمی ای ران به استق رار یک دولت ملی و مردم ی ‬ ‫در افغانستان از یکسو و قرار دادن ای ران در محور به اصطالح‬ ‫شرارت از سوی دیگر‪ ،‬صرفا یکی از نمونه ها و مصادیق این‬ ‫دوگانگی مواضع و اقدامات دولت امریکاست‪ ».‬وی همچنین‬ ‫تصریح کرده‪« :‬ما به تجرب��ه دریافته ایم ک��ه نم ی توان به‬ ‫گفته های این یا ان مقام امریکایی اعتماد کرد بلکه معتقدیم‬ ‫سیاست امریکا را باید ب ر اس��اس رفتار عملی دولت امریکا‬ ‫مورد قضاوت قرار داد‪ .‬حتی اگر در این ادعای اخیر صادق هم‬ ‫باشند که به شدت محل تردید است‪ ،‬این پیشنهاد با رفتار انها‬ ‫هیچ گونه تناسبی ندارد‪».‬‬ ‫صالحی س��ال ‪ ۱۳۲۸‬در کرب�لا متولد ش��ده و دارای‬ ‫تحصیالت در حوزه مهندسی مکانیک است‪ .‬او همچنین‬ ‫دانشیار دانشگاه صنعتی ش��ریف است و دو دوره رئیس این‬ ‫دانش��گاه بوده ‪ .‬وی از س��ال ‪ ۱۹۹۷‬تا ‪ ۲۰۰۵‬نماینده ای ران در‬ ‫اژانس بی ن الملل��ی انرژی اتمی بود و بین س��ال های ‪۲۰۰۷‬‬ ‫ت��ا ‪ ،۲۰۰۹‬معاونت دبیرکل س��ازمان کنف رانس اس�لامی را‬ ‫ب ر عهده داشت‪ .‬سپس رئیس سازمان انرژی اتمی ای ران شد‬ ‫و تا سال ‪ 1389‬که به عنوان وزیر امور خارجه انتخاب شد‪ ،‬در‬ ‫این سمت بود‪ .‬پس از برکناری جنجالی منوچهر متکی که‬ ‫در سفر دیپلماتیک به سر م ی برد‪ ،‬اذرماه ‪ ،۱۳۸۹‬صالحی با‬ ‫حفظ سمت ریاست سازمان انرژی اتم ی به عنوان سرپرست‬ ‫وزارت امور خارجه ای ران نیز منصوب شد‪ .‬او در تاریخ ‪ ۳‬بهمن‬ ‫‪ ۱۳۸۹‬به عنوان وزیر پیشنهادی امور خارجه به مجلس شورای‬ ‫اسالمی معرفی ش��د و در دهم بهمن از مجلس رای اعتماد‬ ‫گرفت و وزیر امور خارجه شد‪g .‬‬ ‫خبرنامه‬ ‫ب رای دعوت از اقای ناطق نوری ب رای کاندیداتوری به ایشان‬ ‫صورت گرفته‪ ،‬اما اقای ناطق نوری همچنان معتقد است که‬ ‫ب رای حضور در انتخابات به عنوان کاندیدا احساس تکلیف‬ ‫نم ی کند‪».‬‬ ‫عل ی اکبر جمش��یدی معروف ب��ه ناطق ن��وری‪ ،‬زاده‬ ‫تی ر ماه‪ ۱۳۲۳‬در نور مازندران و از جمله چهره های ش��ناخته‬ ‫شده در جریان انقالب اسالمی است‪ .‬وی اکنون رئی س دفتر‬ ‫بازرسی مقام معظم رهبری اس��ت‪ .‬ناطق نوری در دوره های‬ ‫اول‪ ،‬سوم‪ ،‬چهارم و پنجم نماینده و دوره های چهارم و پنجم‬ ‫رئیس مجلس ش��ورای اس�لامی ب��وده و هم اکنون عضو‬ ‫مجمع تشخیص مصلحت نظام اس��ت‪ .‬او در انتخابات دور‬ ‫هفتم ریاست جمهوری کاندیدای جناح راست بود که با بیش‬ ‫از ‪ ۷‬میلیون رای در مقابل بیش از ‪ ۲۰‬میلیون مغلوب محمد‬ ‫خاتمی شد‪ .‬از اقدامات ش��ایان ذکر او در این انتخابات دادن‬ ‫پیام تبریک قبل از اعالم نتیجه نهایی به محمد خاتمی بود‪.‬‬ ‫او بعد از این انتخابات با پیشنهاد اصولگرایان ریاست شورای‬ ‫هماهنگی نیروهای انقالب اسالمی را بر عهده گرفت‪ .‬وی‬ ‫همچنین در سال ‪ ۱۳۷۷‬با ابتکار خود اجالس بی ن المجالس‬ ‫کش��ور های اس�لامی را تاس��یس کرد و هم اکنون ریاست‬ ‫اتحادیه تاسیس بی ن المجالس را ب ر عهده دارد و هر دو سال‬ ‫یکبار به همراه رئیس مجلس به این اج�لاس م ی رود و از‬ ‫سخنرانان اصلی این اجالس به حساب م ی اید‪g .‬‬ ‫مسائل‬ ‫اقتصادی‬ ‫کشور المان‬ ‫روی جلد‬ ‫اشپیگل رفته‬ ‫است‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫کرده وضعیت سالمتی وی هم اکنون رو به بهبود است و با‬ ‫توکل به خدا و تالش های تیم پزشکی‪ ،‬هم اکنون وضعیت‬ ‫جسمی ایشان بهتر از چند ساعت اولیه بیماری است‪ .‬رئیس‬ ‫ دفتر اتحادیه میهنی کردستان ع راق نیز گفته است که تمام‬ ‫اعضای اصلی بدن اقای طالبانی همچ��ون قلب‪ ،‬مغز‪ ،‬ریه‬ ‫و کلیه کار م ی کند و سالمتی ایشان رو به بهبودی است‪.‬‬ ‫طالبان��ی در تابس��تان ‪ ۱۹۳۳‬در روس��تای کلکان در‬ ‫دامنه کوه کوس��رت در یک خانواده مذهبی ب��ه دنیا امد و‬ ‫دوران کودکی خود را در همان روس��تا سپری کرد‪ .‬طالبانی‬ ‫از لحاظ حضور در منازعات بی��ن کردها‪-‬ع راق ی ها‪ ،‬رکوردی‬ ‫دس��ت نیافتنی دارد‪ .‬در س��ال ‪ ۱۹۴۶‬و در س��ن ‪ ۱۳‬سالگی‪،‬‬ ‫انجمن مخفی دانش اموزان کرد را تش��کیل داد و مبارزه او‬ ‫تا س��قوط صدام در ‪ 2003‬میالدی ادامه یافت‪ .‬وی در ‪۱۹۵۱‬‬ ‫زمانی که بیش از ‪ ۱۸‬س��ال نداش��ت به عنوان عضو کمیته‬ ‫مرکزی حزب انتخاب ش��د‪ .‬بعد از تجزیه ح��زب دموکرات‬ ‫کردس��تان (‪ ،)KDP‬طالبانی عضو گروهی ب��ه نام دفتر‬ ‫سیاس��ی بود که از مال مصطف��ی بارزانی جدا ش��ده بودند‪.‬‬ ‫شکست و فروپاش��ی نهضت کردها در س��ال ‪ ۱۹۷۵‬بحران‬ ‫عمیقی ب رای کردس��تان به همراه داش��ت‪ .‬ح��زب میهنی‬ ‫کردستان ع راق (‪ )PUK‬دو ماه بعد از این فروپاشی با هدف‬ ‫بازسازی‪ ،‬جهت دادن به حرکت و مقاومت کردها و ساماندهی‬ ‫جامعه کرد به ش��یوه های مدرن و دموکراتیک‪ ،‬به وس��یله‬ ‫طالبانی و تعدادی از روشنفکران کرد پایه گذاری شد؛ حزبی‬ ‫که تا به امروز نیز به حیات خود ادامه داده است‪g .‬‬ ‫تایم در این‬ ‫شماره به‬ ‫نگرانی اینده‬ ‫کودکان‬ ‫پرداخته‬ ‫است‬ ‫جنگ در‬ ‫نیوزویک‬ ‫لوپوئن مسائل‬ ‫داخلی فرانسه‬ ‫را بررسی‬ ‫کرده است‬ ‫‪21‬‬ ‫نقد و نظر‬ ‫عک��س مرب��وط ب��ه‬ ‫تجم��ع اعت راض امیز‬ ‫به وضعیت سینمای‬ ‫کشور است‬ ‫نـقدونظر‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫سالن تاریک و سرد‬ ‫سینمای ایران به کجا می رود؟‬ ‫فرشاد مهدی پور‪/‬کارشناس رسانه‬ ‫سینما مس��اله دیروز و امروز و یحتمل فردای ماست؛‬ ‫به گواهی تاری��خ و وقایع یک س��ده اخی��ر‪ .‬از همان زمان‬ ‫ساخته ش��دن «ابی و رابی» و بس��یار پیش از ان‪ ،‬تا همین‬ ‫روزها و روزگار‪ .‬چرا؟ چون سینما‪ ،‬نشانه اصلی و اصیل تجدد‬ ‫بود در زمین س��نت و هرجا که م ی رفت با خود مد و توهم ‬ ‫ترقی و منورالفکری را نیز م ی برد و همین پیشگامی بود که‬ ‫در جایی مانند س��رزمین هندوها‪ ،‬بزرگ ترین ش��بکه فیلم‬ ‫و سینما داری شرقی متولد م ی ش��ود و مردمانش نان ب رای‬ ‫خوردن و لباس ب رای پوش��یدن ندارند‪ ،‬اما از س��ینما رفتن‬ ‫صرف نظر نم ی کنند‪.‬‬ ‫همین سینما در کش��اکش انقالب اسالمی نیز‪ ،‬یک‬ ‫بخش محوری ماجرا بود؛ اتش زدن س��ینما رکس ابادان از‬ ‫جمله ان وقایعی ب��ود که موتور حرکت انقالب را س��ریع تر‬ ‫کرد و پرشورتر و اساسا این جنایت از ان روی توسط ساواک‬ ‫‪22‬‬ ‫شکل گرفت که انقالبیون در پاره ای مواقع‪ ،‬سر در سالن های‬ ‫سینما را به اتش م ی کشیدند و تجسم عینی و عملی فساد‬ ‫را نابود م ی کردند‪ .‬کار بدانجا رسید که در بسیاری از شهرها‪،‬‬ ‫روحانیون پیشرو‪ ،‬مانع تخریب سینماها شدند و سرانجام این‬ ‫حضرت امام خمینی (ره) بود که در اولین سخنرانی خود در‬ ‫ای ران انقالبی‪ ،‬موضوع مخالفت و موافقت با فساد و سینما‬ ‫را مطرح کرد؛ «س��ینمای ما مرکز فحشاس��ت‪ .‬ما با سینما‬ ‫مخالف نیستیم‪ ،‬ما با مرکز فحشا مخالفیم‪ ...‬مظاهر تجدد‬ ‫وقتی که از اروپا پایش را در شرق گذاشت ـ خصوصا در ای ران‬ ‫ـ مرکز [عظیمی] که باید از ان در تمدن استفاده بکنند ما را‬ ‫به توحش کش��انده است‪ .‬س��ینما یکی از مظاهر در تمدن‬ ‫استفاده است که باید در خدمت این مردم و در خدمت تربیت‬ ‫این مردم باش��د؛ و ش��ما م ی‏دانید که جوان های ما را اینها‬ ‫به تباهی کشیده‏اند‪ »...‬این س��خنان نشان دهنده اهمیت‬ ‫بحث سینما بود که بخشی از اولین سخنرانی امام (ره) را به‬ ‫خود اختصاص داد و این احس��اس ضرورت‪ ،‬هم خواسته ای‬ ‫عمومی بود و هم راهبرد مورد نظر رهبری انقالب‪.‬‬ ‫این س��یر تقابل ها و تعامل ها به همی ن جا ختم نشد‬ ‫و داس��تان خواندن ی ای دارد س��ینمای ای ران (و در سطحی‬ ‫محدودتر موسیقی) در سی و چند ساله اخیر‪ ،‬به سیاق نسبتی‬ ‫که با جمهوری اسالمی یافته است‪ ،‬ان چنان که جشن های‬ ‫پیروزی انقالب‪ ،‬در پیوند با جشنواره فیلم فجر معنادار شد و‬ ‫رفته رفته‪ ،‬تنها حوزه ای که تماس مردمی با سالگرد انقالب‬ ‫را حفظ کرد و م ی کند‪ ،‬همین جش��نواره فیلم شده و بعضا‬ ‫محدود به فیلم های مرتبطی ک��ه در همین موضوع تولید‬ ‫شده و شبکه های سیما‪ ،‬شب های دهه فجر‪ ،‬انها را بازپخش‬ ‫ت پدید امده‪ ،‬بزرگ ترین تهدید‬ ‫م ی کنند‪ .‬دقیقا در همین فرص ‬ ‫فرهنگی کشور‪ ،‬خود را به رخ می کشاند و بر چشمان مخاطب‬ ‫م ی نشیند‪ .‬ملغمه ای از خشونت و خیانت و تجاوز با تمرکزی‬ ‫نامرئی بر سکسوالیته که متاسفانه مرز شفافی میان خودی‬ ‫ی سینما هم نم ی شناسد‪.‬‬ ‫و ناخود ‬ ‫از غ رب ی شدن سینما در دوره جمهوری اسالمی سال ها‬ ‫م ی گذرد‪ ،‬اما اگر قرار باش��د ب رایش مقطعی تاریخی در نظر‬ ‫گرفته شود‪ ،‬م ی توان به شکلی س��مبلیک ان را ربط داد به‬ ‫دژ پنهان‬ ‫ترکیه کلید امریکا برای تغییر و تحول در خاورمیانه‬ ‫صبحی غندور ‪ /‬مدیر مرکز گفت وگوهای عربی در واشنگتن‬ ‫نـقدونظر‬ ‫با انتقادهای ش��دید ترکیه از اسرائیل در سال گذشته‬ ‫پس از واقعه کش��تی مرمره به نظر م ی رس��ید این کشور‬ ‫همانند گذش��ته ها‪ ،‬دیگر هم پیمان ایاالت متحده نیست و‬ ‫هم اکنون خود را ب رای یک دگرگونی گسترده ای در چارچوب‬ ‫تحوالت سریع خاورمیانه اماده م ی س��ازد‪ .‬فروپاشی روابط‬ ‫ترکیه با رژیم صهیونیستی پایانی بود ب رامیدهای امریکا در‬ ‫قرار دادن ترکیه به عنوان میانجی در کشمکش موجود میان‬ ‫اع راب و اسرائیل‪ .‬اما با وجود تمامی این موارد به نظر م ی رسد‬ ‫که روابط میان واشنگتن و انکارا از یک سو و انکارا و تل اویو‬ ‫از سوی دیگر شاهد تحول چشمگیر و پنهان است‪.‬‬ ‫واش��نگتن پس از حمله به ع راق و افغانستان نیازمند‬ ‫بازسازی روابط خود با جهان اسالم گش��ت و همواره در این‬ ‫اندیشه بود به گونه ای جایگاه خود را در خاورمیانه حفظ کند‪.‬‬ ‫در این میان ترکیه نیز نیازمند دوستان جدیدی بود‪ .‬از یک سو‬ ‫گفت وگوهای به عمل امده ب رای پیوستن به اتحادیه اروپا با‬ ‫دردسرهایی روبه رو شد و از س��وی دیگر روابطش با روسیه‬ ‫در زمینه انرژی به علت بحران سوریه دچار تنش گردید‪ .‬در‬ ‫عین حال مردم ترکیه گفته داود اوغلو‪ ،‬وزیر خارجه ترکیه را‬ ‫باعنوان «بدون دردسر با همسایگان همزیستی م ی کنیم»‬ ‫به این صورت در اورده اند‪« :‬بدون همس��ایگان هستیم‪».‬‬ ‫و در نتیج��ه باردیگر واش��نگتن تنه��ا هدف و ی��ار ترکیه‬ ‫در امده است‪.‬‬ ‫خانم حیات علوی‪ ،‬اس��تاد سیاست های خاورمیانه در‬ ‫دانش��کده نیروی دریایی امریکا م ی گوید‪« :‬هر دو کش��ور‬ ‫ترکیه و امریکا به یکدیگر نیاز دارند‪ ».‬وی افزوده که «ممکن‬ ‫است ترکیه و امریکا اختالف نظرهایی داشته باشند‪ ،‬اما این‬ ‫بدان معنی نیست که تا مرز فروپاشی پیش برود‪ .‬چهار سال‬ ‫پیش هنگامی که باراک اوباما‪ ،‬ترکیه را به عنوان نخستین‬ ‫کشور اس�لامی ب رای دیدارش برگزید بسیار امیدوار بود که‬ ‫دموکراسی الئیسم موجود در ترکیه‪ ،‬شکاف میان امریکا و‬ ‫جهان اسالم را از میان بردارد‪».‬‬ ‫در این میان باتوجه به کش��مکش اع راب و اسرائیل‬ ‫و برنامه هسته ای ای ران‪ ،‬واش��نگتن‪ ،‬بار دیگر ترکیه را یک‬ ‫هم پیمان با نش��اط و میانجی فعال در این منطقه بحرانی‬ ‫پذیرفت‪ .‬در عین حال ترکی��ه نیز دیدار اوبام��ا را فرصتی‬ ‫ب رای عنوان کردن خود به صورت ابزاری ب رای سیاست های‬ ‫منطق��ه ای امریکا دی��د و در حقیق��ت با س��کوت و ارامی‬ ‫ سیاس��ت های تحمیلی امریکا را پذیرفت‪ .‬از جمله مواردی‬ ‫که به چشم م ی خورد کوش��ش ترکیه ب رای برعهده گرفتن‬ ‫نقشی در تحوالت ع ربی و تهیه نقشه سیاسی جدیدی ب رای‬ ‫خاورمیانه اس��ت و از اینجا بود که به طور ظاهری با تل اویو‬ ‫درافتاد‪ .‬انکارا ب��ا عجله از قیام های عربی ک��ه به ب راندازی‬ ‫رژیم ه��ای دیکتات��وری در تونس‪ ،‬لیبی و مص��ر انجامید‪،‬‬ ‫پش��تیبانی به عمل اورد و اکنون به صورت ستیزه ج و ترین‬ ‫دشمنان سوریه در امده است و در حال حاضر به طور علنی از‬ ‫کوتاهی امریکا در دخالت مستقیم در سوریه انتقاد م ی کند‬ ‫و خواستار دخالت نظامی امریکا در س��وریه است که البته‬ ‫پیامدهای چنین دخالتی ممکن اس��ت به خاک ترکیه نیز‬ ‫سرایت نماید‪.‬‬ ‫تا همین گذش��ته های نزدیک ترکیه تنها هم پیمان‬ ‫مسلمان اسرائیل بود‪ .‬فاروق لوچ اوغلو‪ ،‬سفیر سابق ترکیه در‬ ‫واشنگتن م ی گوید‪« :‬روابط ما با اسرائیل ستون اصلی نقش‬ ‫ترکیه در منطقه است‪ .‬موقعیت جغ رافیایی ترکیه که از غرب‬ ‫با اتحادیه اروپا و از شرق با سوریه و ع راق و ای ران و از شمال‬ ‫با روسیه هم مرز است‪ ،‬این کشور را در موقعیتی دشوار قرار‬ ‫م ی دهد‪ .‬در این میان ناظ ران امریکایی و ترکی ه ای م ی گویند‬ ‫که روابط این دو کش��ور تاکنون به این خوبی نبوده است‪،‬‬ ‫به خصوص که اکنون روشن شده است پشتیبانی ترکیه از‬ ‫حضور نظامی امریکا در افغانستان بسیار موثر بوده است‪».‬‬ ‫امروزه نیز اعالم امادگی ترکیه ب��رای پذیرش رادارها‬ ‫و موش��ک های ناتو در حقیقت رویارویی ب��ا خطر ادعایی‬ ‫ای ران اس��ت و این همان موضوعی است که اسرائیل بر ان‬ ‫اصرار دارد‪ .‬در این میان و با وجود تمامی گرایش های غربی‬ ‫رجب طیب اردوغان‪ ،‬نخس ت وزیر اسالمگرای ترکیه‪ ،‬از ان‬ ‫بیم دارد که به عنوان عروس��ک امریکا خوانده شود‪ .‬ب رای‬ ‫همین است که گاهی مواضعی را بیان م ی کند و اظهاراتی‬ ‫را بیان م��ی دارد که با منافع امریکا در تضاد اس��ت‪ ،‬اما این‬ ‫ظاهر قضیه است همچنان که با اسرائیل نیز همین موضع‬ ‫را دارد‪ .‬اردوغان‪ ،‬اسرائیل را یک «کشور تروریستی» نامید‬ ‫به خصوص به هنگام حمله اخیر تل اویو علیه غزه که این‬ ‫موضع از س��وی محافل واش��نگتن با انتقاد روبه رو شد اما‬ ‫دیپلمات های غربی این موضع ترکیه را ظاهری و ب ی ارزش‬ ‫خواندند‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ 2010‬هنگامی که نیروهای اسرائیلی یک‬ ‫کشتی ترکیه را که در نظر داش��ت محاصره غزه را بشکند‪،‬‬ ‫مورد حمله قرار دادند و هفت تن از ترک ها را به قتل رساندند‬ ‫و سفیر اس��رائیل از انکارا بیرون رانده شد و همکاری های‬ ‫نظامی دو طرف به حالت تعلیق در امد‪ ،‬باز هم این تحول‬ ‫موقتی و زود گذر ب��ود از جمله اینکه اوبام��ا گفت‪« :‬ترکیه‬ ‫دارای تاریخی طوالنی در هم پیمانی با اسرائیل است‪».‬‬ ‫روابط ترکی��ه با امریکا طی ماه ها و س��ال های اینده‬ ‫دس��ت کم با دو ازمون روبه رو خواهد شد؛ نخست‪« :‬نقش‬ ‫ترکیه در برقراری ثبات در سوریه در دوران پس از بشار اسد»‬ ‫و دوم‪« :‬نقش ان در برقراری صلح میان اع راب و اسرائیل‪».‬‬ ‫مقامات ترکیه از ان گله مند هستند واشنگتن در نخستین‬ ‫روزهای بحران سوریه از نقش ترکیه در پشتیبانی از مخالفان‬ ‫طرفداری کرد‪ ،‬اما اکنون انکارا را تنها گذارده اس��ت‪ .‬جیمز‬ ‫جفری‪ ،‬سفیر س��ابق امریکا در انکارا م ی گوید‪« :‬رژیم بشار‬ ‫اسد بدون دخالت نظامی گس��ترده از میان نخواهد رفت و‬ ‫این بدون دخالت امریکا امکان پذیر نیست‪ .‬از سوی دیگر با‬ ‫روی کار امدن المرسی به عنوان رئی س جمهور مصر و نقش‬ ‫او در برقراری اتش بس اخی��ر در غزه‪ ،‬نقش انکارا به عنوان‬ ‫میانجی میان اع راب و اس��رائیل رو به کاهش رفته است‪».‬‬ ‫در این میان اردوغان اظهار داش��ت‪« :‬مص��ر و ترکیه ب رای‬ ‫رهبری منطقه رقابتی ندارند‪( ».‬قابل توجه اینکه اردوغان و‬ ‫المرسی هر دو از اخوان المسلمین هستند)‪ .‬سنان اولجین‪،‬‬ ‫مدیر مرکز مطالعات سیاس��ی و اقتصادی و خارجی انکارا‬ ‫نیز م ی گوید‪« :‬ی��ک تحول نوعی در روابط می��ان انکارا و‬ ‫قاهره به چشم م ی خورد و هر دو به سوی برقراری یک محور‬ ‫مشترک در ب رابر تحوالت منطقه گام بر م ی دارند و از دیدگاه‬ ‫بعضی ممکن اس��ت این هم پیمانی ی��ک گام مذهبی از‬ ‫سوی اهل تسنن باشد‪ .‬در اینجا امریکا از این گرایش های‬ ‫ترکیه بیم و نگرانی ندارد چون از وف��اداری انکارا اطمینان‬ ‫دارد‪« .‬رابرت کاپالن» کارشناس ژئوپولتیک در کتاب خود‬ ‫«انتقام جغ رافیا» م ی گوید‪« :‬طی دهه ها مقامات امریکایی‬ ‫اعالم داش��تند که ترکیه دموکراتیک‪ ،‬دژ پشتیبان اسرائیل‬ ‫در خاورمیانه خواهد ماند‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫ماجرای امدن «ژولیت بینوش» در بهار سال ‪ 85‬به ته ران‪.‬‬ ‫بازیگری شناخته ش��ده و مش��هور در فیلم ه��ای خاص که‬ ‫کارگردان همیشه عینک س��یاه زده ای رانی میزبان او بود؛ او‬ ‫امد و فیلمش را س��اخت و رفت و قبل و بعد و حین بودنش‬ ‫هم‪ ،‬همانی بود که ب��ود و وقتی هم که رف��ت‪ ،‬حرف های‬ ‫ب ی ربط ت��ری زد در باب حجاب و سنگس��ار و زن��ان ای رانی‪.‬‬ ‫همین دوره‪ ،‬اوج ساخت فیلم هایی اس��ت که در ان طالق‬ ‫و مثل��ث‪ -‬مربع های جنس��ی در ان محوری��ت دارد و ب رای‬ ‫نخستی ن بار فیلمی با سرمایه گذاری اروپایی در ای ران ساخته‬ ‫ش��د که در ان از تجاوز عمو به ب رادرزاده سخن گفته م ی شد‬ ‫و ده ها قل��م اتفاق ریز و درش��ت دیگر‪ .‬در همین س��ال بود‬ ‫که رسما فیلمی در جش��نواره به نمایش درامد که داستانی‬ ‫تمس��خرامیز درباره رئی س جمهوری جدید ای ران داش��ت و‬ ‫نویسنده فیلمنامه اش کسی نبود‪ ،‬جز همانی که از ساختن‬ ‫«توبه نصوح» به «سکس و فلسفه» رسیده بود و‪...‬‬ ‫اگ��ر در ای ران ‪ 91‬و بلک��ه پیش از ان‪ ،‬فیلمی س��اخته‬ ‫م ی ش��ود که دقایقی طوالنی از فیلم به شرب خمر پرداخته‬ ‫م ی ش��ود و بیننده در گیجی تج��اوز به مح��ارم م ی ماند و‬ ‫سرانجام ُحکم قصاص مخدوش م ی ش��ود‪ ،‬اینها در مرتبه‬ ‫اول اهمیت نیستند‪ ،‬چراکه معلوم نیس��ت چه می زان دیده‬ ‫م ی شوند و فروش م ی کنند و اثر م ی گذارند (هرچند ممکن‬ ‫اس��ت نفع اصلی را از این همه س��ر و ص��دا‪ ،‬تهی ه کننده و‬ ‫پخش کننده زیرک فیلم مذکور بب��رد)؛ انچه بااهمی ت تر به‬ ‫نظر م ی اید الاقل دو س��طح پنهان تر ماجراست‪ :‬اولی انکه‬ ‫ن امین رسانه‬ ‫نویسنده متن‪ ،‬فیلمساز و‪ ...‬همه یا جزو مدی را ‬ ‫مل ی اند یا از ان دسته ادم هایی که ب هراحتی توان جذب اعتماد‬ ‫مقامات مربوطه را دارند‪ .‬یعنی یک مش��ت وابسته اجنبی و‬ ‫خودفروخته جشنواره خارج ی زده‪ ،‬پشت و پناه فیلم نیستند‬ ‫تا بتوان با خط کشی مشخص‪ ،‬تکلی ف ش��ان را روشن کرد‪.‬‬ ‫ت پروردگان اصل ی ترین نهاد تولید رسانه ای در‬ ‫اینها یا از دس ‬ ‫کشورند یا در اقمار ان‪ .‬معنای ساخت چنین اثری ان است که‬ ‫اوال سطح رقی ق تری از همین نوع تلقی در محصوالت همان‬ ‫مرکز جاری بوده و هست و ثانیا در ماف ی الضمیرشان چنین‬ ‫تحلی ل ها و تفاسیری نس��بت به مقوالت جامعه وجود دارد‪.‬‬ ‫یک سمت دیگر ماجرا هم این است که چون سینما‪ ،‬مظهر‬ ‫تجدد و تفرعن است و فیلمس��از و بازیگر و فیلمنامه نویس‬ ‫ای رانی‪ ،‬چش��م و دهان دوخته به اورده های س��ینمای غرب‬ ‫است و ان س��ینما‪ ،‬مملو از هنجارشکنی است و دیگر دایره‬ ‫بحث روابط ازاد از س��طح یکی دو فیلم خاص گذر کرده و‬ ‫تقریبا همه ساحات تولیدات سینمایی را در برگرفته‪ ،‬الجرم‪،‬‬ ‫بخش بزرگی از ایینه داران سینما در ای ران نیز به همان سبک‬ ‫و سیاق م ی زیند و باور دارند و در ارزویش هستند! نشانه های‬ ‫اثبات ای��ن ادعا را م ی توان در درهم ریختگی نس��بی بنیان‬ ‫خانواده در میان این بخش ها بیش��تر دید و چیزهای دیگر‬ ‫که البته امور جدیدی هم نیس��تند‪ .‬سال هاس��ت که هر از‬ ‫گاهی‪ ،‬چهره ای نامی‪ ،‬حین مستی باز نگه داشته م ی شود و‬ ‫خبرش البه الی رسانه ها (با اسم اختصار) م ی پیچد یا حتی‬ ‫فراتر از ان ‪ ،‬برخ ی ها متهم به فریب دخترکان م ی ش��وند (و‬ ‫«سوپ راستار» روایت دقیقی از همین فریب کاری هاست)‪ .‬به‬ ‫یا د اورید تجلیلی که برخی از همین جماعت در گوشه و کنار‬ ‫از برهنه شدن ان ستاره سقوط کرده‪ ،‬کردند و شادمان ی شان را‬ ‫به هیچ رو نم ی توانستند پنهان سازند‪.‬‬ ‫ی اس��ت‪ ،‬چون دیگر فقط در درون‬ ‫سینما مساله مهم ‬ ‫یک سالن تاریک و س��رد‪ ،‬محصور نیست و حاال به کمک‬ ‫ماهواره های پخش مس��تقیم و پخش کننده های خانگی و‬ ‫فضای مجازی و‪ ...‬همه جا هس��ت و هم��ه از ان مطلعند و‬ ‫فرض تشخیص و امکان تشخ ص سازی است‪ .‬با این مساله‬ ‫سی و چند ساله و بلکه بیشتر‪ ،‬با احتیاط باید برخورد کرد و این‬ ‫ را م ی شد از ترکیب هواداران اکران همین فیلم جنجالی اخیر‬ ‫دید که چگونه بچه های جبهه سابقا منتقد‪ ،‬بعضا به سمت‬ ‫رقیب ُس ر خورده بودند‪g .‬‬ ‫‪23‬‬ ‫در نقد باستان گرایی و نژادگرایی‬ ‫در پاسخ به برخی شبهات‬ ‫زهیر توکلی‪ /‬نویسنده و شاعر‬ ‫نـقدونظر‬ ‫هفته پیش گفتاری اغاز کردیم در پاسخ به شبهه ای‬ ‫دیگر‪ .‬گفتیم که گفته م ی شود فرهنگ گذشته ای ران یعنی‬ ‫ای ران باستان‪ ،‬فرهنگ شادی بوده و پس از اسالم و به طور‬ ‫خاص‪ ،‬پ��س از صفویه‪ ،‬به خاط��ر غلبه تش��یع‪ ،‬این همه‬ ‫عزاداری در کشور ما رواج یافته است‪.‬‬ ‫گفتیم که این شبهه‪ ،‬مبتنی بر سه ادعاست‪:‬‬ ‫‪ -1‬فرهنگ ایران پیش از اس�لام‪ ،‬فرهنگ ش��ادی‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫‪ -2‬فرهنگ اسالمی و به طور خاص‪ ،‬فرهنگ شیعه‪،‬‬ ‫غم زاست و با شادی میانه چندانی ندارد‪.‬‬ ‫‪ -3‬ایی ن های س��وگ در ش��یعه و به ویژه عزاداری بر‬ ‫امام حسین – علی ه السالم – نقش اصلی را در اندوه محور‬ ‫بودن فرهنگ شیعی دارد‪.‬‬ ‫هفته پیش‪ ،‬قبل از بررسی این س��ه ادعا‪ ،‬یک سوال‬ ‫کلیدی را ط��رح افکندیم‪« :‬ایا خود غم و ش��ادی‪ ،‬بالذات و‬ ‫ف ی نفسه ارزشمند هستند؟»‬ ‫انجا ب��ه تفصی��ل درباره این س��وال‪ ،‬اندیش��یدیم و‬ ‫خوانندگان عزیزی را که از این ش��ماره به این بحث‪ ،‬ملحق‬ ‫ش��ده اند‪ ،‬به یادداش��ت هفته پیش ارجاع م ی دهم‪ .‬به طور‬ ‫خالصه تکرار م ی کنم که ارزش غم یا ش��ادی به این س��ه‬ ‫عامل وابسته است‪:‬‬ ‫الف ‪ -‬از چه چیزی غمگین یا شادید؟‬ ‫ب – ارزش غم یا ش��ادی‪ ،‬بس��تگی دارد ب��ه می زان‬ ‫خوداگاهی‪ .‬هم خوداگاهی ش��خص در اثنای ان حال غم‬ ‫یا ش��ادی و هم می زان خوداگاهی که ان حال در ش��خص‬ ‫م ی افزاید‪ .‬چه بس��ا ش��ادی که ادمی را از تمرک��ز بر خود و‬ ‫هوش��یاری نس��بت به خود بازم ی دارد و بر عکس‪ ،‬چه بسا‬ ‫غم ی که ادم ی را از هرج و مرج ذهنی و نوسان احساسات و‬ ‫افکار‪ ،‬به خود معطوف م ی کند و دقیق��ا به خاطر همین‪ ،‬از‬ ‫بسیاری از شادی ها شریف تر است‪.‬‬ ‫ج – سوم اینکه ارزش ش��ادی یا غم‪ ،‬بستگی دارد به‬ ‫اینکه در گذار از ان چه رفتاری پیشه م ی کنی؟ چگونه غم یا‬ ‫ش��ادی را اب راز م ی کنی؟ نوع واکنش نشان دادن ما به غم یا‬ ‫شادی‪ ،‬تعیی ن کننده است‪.‬‬ ‫این هفته ب��از هم م ی خواهم پی��ش از ورود به بحث‬ ‫اصلی‪ ،‬یک نکته مبنایی دیگر را باز کنم‪.‬‬ ‫به نظر م ی رسد که ط راحان و بازگوکنندگان این شبهه‪،‬‬ ‫وقتی م ی گویند فرهنگ ای ران باس��تان‪ ،‬ش��اد بوده است‪،‬‬ ‫مقصودش��ان این اس��ت که مردمان ای رانی پیش از اسالم‬ ‫مردمانی خرس��ند و خش��نود بوده اند که نمودش ان همه‬ ‫جش��ن های ادواری در فرهنگ ای ران پیش از اس�لام بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬وقتی هم م ی گویند که فرهنگ اسالمی و به ویژه‬ ‫فرهنگ ش��یعی‪ ،‬غم زا و غم س��تا بوده اس��ت‪ ،‬م ی خواهند‬ ‫به واقع این ادع��ا را طرح کنند که این فرهنگ‪ ،‬خش��نودی‬ ‫و خرس��ندی ب رای ای رانیان به ارمغان نیاورده است‪ .‬ای رانیان‪،‬‬ ‫پیش از ورود اس�لام‪ ،‬خوش��بخت بوده اند و پس از اسالم‪،‬‬ ‫وضع به گونه ای دیگر شده و این همه دعوت به ترک دنیا و‬ ‫این همه مذمت دنیا در ادبیات فارسی‪ ،‬نوعی مبارزه منفی با‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪24‬‬ ‫این شرایط تاریخی است و این همه تقدیس غم در ادبیات‬ ‫فارس��ی‪ ،‬بازتاب همین فاجع ه دیدگی تاریخی بوده است و‬ ‫این همه ایی ن هایی که محورش��ان غمگنانگی است و در‬ ‫راس همه انها ایی ن های س��وگ در فرهنگ شیعی‪ ،‬از نظر‬ ‫ژرفنای تاریخی – اجتماعی‪ ،‬ریشه در همین ناکامی تاریخی‬ ‫ای رانیان دارد‪.‬‬ ‫با ای��ن تبیی��ن و تقری��ر‪ ،‬م ی بینیم که این ش��بهه‪،‬‬ ‫به ظاه��ر ش��بهه ای بر ایی��ن ع��زاداری امام حس��ین –‬ ‫علی ه الس�لام – اس��ت‪ ،‬ولی در واقع‪ ،‬بیان نو و ت��ازه ای از‬ ‫نظ رات پان ای رانیس ت هاس��ت‪ .‬س��ابقه این گرایش افراطی‬ ‫ای ران گرایانه به پیش از مش��روطه و اثار نویسندگانی چون‬ ‫فتحعلی اخون��دزاده‪ ،‬میرزا اقاخان کرمان��ی و جالل الدین‬ ‫میرزای قاجار بازم ی گردد؛ صورت اصلی و کالن این شبهه‬ ‫در اثار این نویس��ندگان وجود دارد‪ .‬چنان که دیدیم‪ ،‬شبهه‬ ‫حاضر در ظاه��ر مربوط به عاش��ورا و ایین ع��زاداری امام‬ ‫حسین – علی ه السالم – اس��ت ولی در اثار نویسندگانی از‬ ‫قبیل میرزا اقاخان کرمانی‪ ،‬م ی بینیم که صراحتا بدبختی‬ ‫و فالکت را در فرهنگ ای رانی‪ ،‬عارضه و زاییده دین مردمان‬ ‫م ی دانند‪ .‬این گرایش افراطی که مل ی گرایی را با نژادگرایی‪،‬‬ ‫باس��تان گرایی‪ ،‬زرتش��ت ی گرایی و بالمال‪ ،‬عرب س��تیزی‪،‬‬ ‫ترک ستیزی و اسالم ستیزی‪ ،‬درم ی امیزد‪ ،‬چنان که گفتیم‪،‬‬ ‫از نیمه دوم قرن س��یزدهم هجری و حدود دو دهه پیش از‬ ‫مشروطه اغاز م ی ش��ود و در دهه های اول تا سوم این قرن‬ ‫در اثار نویسندگانی مثل اب راهیم پورداود و صادق هدایت به‬ ‫اوج م ی رس��د‪ .‬بعدها در تطور جریان مل ی گرایی‪ ،‬این افراط‪،‬‬ ‫رفته رفته تعدیل ش��د‪ .‬در این تعدیل‪ ،‬اتفاقات و جریان های‬ ‫مختلفی نقش داشت‪:‬‬ ‫‪ -1‬رفتن رضاخ��ان به عنوان ش��خص اول و در واقع‬ ‫یگانه ش��خصی که نظ رات و س��لیقه های شخص ی اش را‬ ‫بر همه شئون کش��ور با نهایت خشونت‪ ،‬تحمیل م ی کرد‪.‬‬ ‫یکی از گرایش های اصلی او این بود که اسالم و سنت های‬ ‫برامده از ان مثل ایی ن های عزاداری و نیز نهادهای برامده از‬ ‫سنت اسالمی مثل روحانیت‪ ،‬مانع پیشرفت ای ران هستند‪.‬‬ ‫او اسالم را متعلق به اع راب م ی دانست و به همین جهت در‬ ‫دوره پادشاهی او‪ ،‬از این گرایش افراطی ای ران گرایانه‪ ،‬حمایت‬ ‫م ی شد و طبیعی است که پس از رفتن او‪ ،‬پشتوانه سیاسی‬ ‫این گرایش کم ش��ود و زمینه ب رای برام��دن الترناتیوهای‬ ‫گرایش ای ران گرایی افراطی و رقاب��ت انها با ان و در نتیجه‬ ‫حرکت این افراط به سمت تعدیل‪ ،‬فراهم اید‪.‬‬ ‫‪ -2‬از جمله این گرایش های الترناتیو ب رای ای ران گرایی‬ ‫افراط��ی‪ ،‬گرایش ه��ای مل ی گرایانه دیگری اس��ت که ان‬ ‫ناسازی با اسالم را نداشتند یعنی یا ملی – مذهبی بودند یا‬ ‫در بدترین حالت‪ ،‬سر ناسازگاری با اسالم نداشتند و به نوعی‬ ‫دموکراسی و الاقتضایی نسبت به جریان های فعال مذهبی‬ ‫و غیرمذهب��ی قائل بودند (مرحوم دکت��ر محمد مصدق‪ ،‬تا‬ ‫حدودی اینگونه بود)‪ .‬در نهضت نفت که سویه مل ی گرایانه‬ ‫پررنگی داشت‪ ،‬در کنار نیروهای مذهبی‪ ،‬جبهه ملی وجود‬ ‫داش��ت که در ان‪ ،‬طیف��ی از نیروهای س��نتی‪ -‬مذهبی تا‬ ‫مل ی گرایان س��کوالر حضور داش��تند‪ .‬نکته مهم این است‬ ‫که تش��کل و تکوین این طیف از مل ی گرایان که الترناتیو‬ ‫ای ران گرایان افراطی به ش��مار م ی امدند‪ ،‬بالفاصله پس از‬ ‫رفتن رضاخان ش��روع ش��د و به موازات ادامه فعالی ت های‬ ‫عنادورزانه ای ران گرایانی مثل س��ی د احمد کس��روی در دهه‬ ‫بیست‪ ،‬این جریان در حال شکل گیری بود‪.‬‬ ‫‪ -3‬جنگ جهانی اول و دوم را ژرمن ها بر پایه نظ رات‬ ‫نژادگرایانه ای برپا کردند که از اواس��ط قرن نوزدهم در اروپا‬ ‫طرح شده بود‪ .‬شعار برتری نژاد اریایی که هیتلر ان را سرلوحه‬ ‫ب رانگیختن مردمان کشورش قرار داده بود‪ ،‬با شکست نهایی‬ ‫المان و اشکار شدن مصایب و فجایع جنگ‪ ،‬رنگ باخت و‬ ‫بدین ترتیب یکی از بنیان های ای ران گرایی باستانی ‪ -‬نژادی‬ ‫در ب رابر عالمت پرسشی بس��یار جدی قرار گرفت و به واقع‬ ‫یک��ی از منابع ارتزاق این رویکرد در ای ران‪ ،‬گسس��ته ش��د‪.‬‬ ‫بعدها در خود غرب‪ ،‬این فرضیه که نژادی به نام نژاد اریایی‬ ‫اصال وجود داشته اس��ت‪ ،‬از پایه‪ ،‬مش��کوک و محل تردید‬ ‫تلقی ش��د‪ .‬اصل اینکه اقوام ی بوده اند که در دش��ت های‬ ‫اسیای ش��مالی و محدوده ای از جنوب س��یبری تا شمال‬ ‫دریای خزر م ی زیس��ته اند و زبان های هم خانواده و اساطیر‬ ‫مشابه داشته اند‪ ،‬درست است‪ ،‬اما اینکه اینها یک نژاد واحد‬ ‫داش��ته اند‪ ،‬فرضی ه ای بوده که در نیم��ه دوم قرن نوزدهم‬ ‫به خصوص در المان پی افکنده شد و بعدها دستمایه اهل‬ ‫سیاست ش��د و به یکی از پش��توانه های نظری دو جنگ‬ ‫جهانی به خصوص جنگ دوم تبدیل گشت‪.‬‬ ‫‪ -4‬با رشد علوم انس��انی در ای ران و عموما به واسطه‬ ‫اش��نایی با نحله های مختلف شرق شناسان‪ ،‬ای ران شناسان‬ ‫و اسالم شناس��ان باختر زمین‪ ،‬چارچوب های نظری دیگری‬ ‫برای تفس��یر تاریخ و فرهنگ ای��ران‪ ،‬نظر پژوهش��گران‬ ‫و نظریه پ��ردازان ای ران��ی را به خ��ود جلب ک��رد؛ به عنوان‬ ‫مثال‪ ،‬م ی ش��ود رویکرد هانری کربن را مث��ال زد‪ .‬او می راث‬ ‫معنوی تش��یع را برایندی تکام��ل یافت��ه از تالقی گوهر‬ ‫معنوی ‪ -‬حکمی دین زرتشتی‪ ،‬اموزه های متصوفه و فلسفه‬ ‫اسالمی و تاویل و بازتعریف و هضم نهایی این سه جریان‬ ‫در دل تشیع م ی دانس��ت‪ .‬طبیعی است با چنین رویکردی‬ ‫نه تنها اس�لام و ای ران باس��تان تضادی با هم ندارند‪ ،‬بلکه‬ ‫در یک دیالوگ و زایش دینی که ان هم طی سده ها اتفاق‬ ‫افتاده‪ ،‬این هر دو در می راث معنوی تش��یع‪ ،‬ب��ه اوج تعالی‬ ‫رسیده اند‪ .‬این یک نمونه از رویکردهایی است که پس از دهه‬ ‫بیست ارام ارام در صدد یافتن نقطه جمع میان مل ی گرایی‬ ‫و اس�لام بودند و در دهه چهل و پنجاه‪ ،‬اتفاقا این گرایش‪،‬‬ ‫گرایش غالب میان مل ی گرایان بود‪ .‬ب رای نمونه م ی شود از‬ ‫استاد فقید‪ ،‬مرحوم دکتر ذبی ح اهلل صفا نام برد‪ .‬او فقط یک‬ ‫ادیب نبود‪ ،‬بلکه یکی از مهم ترین کسانی است که اعتقاد‬ ‫داش��تند نظام س��لطنت‪ ،‬نظام مطلوب و بومی ای رانیان از‬ ‫دوران باس��تان تا همین روزگار است و کتاب هایی که ب رای‬ ‫طرح این نظریه نگاشته‪ ،‬از جمله مهم ترین کتاب های این‬ ‫رویکرد نظری است‪ .‬بناب راین او یکی از تئوریسی ن های دوران‬ ‫پهلوی بود و هیچ ربطی به نظام حاکم ندارد‪ .‬اتفاقا یکی از‬ ‫پایه گذاران پژوهش درباره ش��اهنامه و اصوال حماسه های‬ ‫ملی‪ ،‬همین اس��تاد بزرگ یعنی دکتر ذبیح اهلل صفا بوده و‬ ‫کتاب «حماسه س��رایی در ای ران» که او در نیمه دهه س��ی‬ ‫(حوالی سال ‪ )1325‬نگاشته اس��ت‪ ،‬هنوز هم کتاب مرجع‬ ‫دست اول به شمار م ی رود‪ .‬انگاه چنین محققی‪ ،‬در جلد اول‬ ‫تاریخ ادبیات ای ران م ی گوید‪« :‬خ�لاف انچه تصور م ی رود‬ ‫همین که مس��لمین ای ران را تصرف کردند‪ ،‬ایین اس�لام‬ ‫سراسر این سرزمین را فرانگرفت‪ ،‬بلکه در اغاز کار جز عده ای‬ ‫از کش��اورزان و اهل حرف و صنایع‪ ،‬باقی‪ ،‬دین خود را حفظ‬ ‫کردند و به تدریج تا اواخر قرن چهارم و اوایل قرن پنجم‪ ،‬به‬ ‫جهات مختلف به دین اسالم درامدند‪( ».‬صفحه ‪ )41‬او درباره‬ ‫فردوسی م ی نویسد‪« :‬باید دانس��ت که فردوسی در عقیده‬ ‫دینی خود ثابت قدم بود و خالف انچه بعضی اندیشیده اند‪،‬‬ ‫به ایین زرتش��ت میل و عالقه ای نداشت و به عبارت دیگر‬ ‫وطن دوس��تی وی دلیل تعلق او به ایین زرتش��ت نبود‪».‬‬ ‫(صفحه ‪ )487‬در جای دیگری باز درباره شاهنامه م ی نویسد‪:‬‬ ‫«مطالعه در ش��اهنامه و عالقه فردوسی به اوردن مفردات‬ ‫پارسی و عدم افراط در ای راد مفردات عربی‪ ،‬بر خواننده ثابت‬ ‫م ی کند که شاعر‪ ،‬زبان عادی و عمومی اهل زمان را که در‬ ‫خ راسان رایج بوده است‪ ،‬مورد استفاده خود در شاعری قرار‬ ‫داده بود و ابدا تعمدی در اوردن کلمات پارسی یا خودداری از‬ ‫ای راد مفردات ع ربی نداشته و ضمنا تحت تاثیر ماخذ کار خود‬ ‫نیز قرار داشته اس��ت و به همین سبب در داستان اسکندر‪،‬‬ ‫تحت تاثیر یک ماخذ عرب��ی یا ترجمه انک��ه طبعا حاوی‬ ‫مفردات بیش��تری از عربی بوده‪ ،‬لغات تازی بیش��تر به کار‬ ‫برده است‪( ».‬صفحه ‪ )97‬چنان که م ی بینیم در اولین نقل‬ ‫قول از مرحوم استاد صفا‪ ،‬تهمت پان ای رانیس ت ها مبنی بر‬ ‫اجبار ای رانیان بر اس�لام و نقش تازیانه و شمشیر اع راب در‬ ‫مسلمان شدن ای رانیان نفی شده اس��ت‪ .‬در نقل قول دوم‪،‬‬ ‫گرایش فردوس��ی به دین زرتش��تی‪ ،‬به طور مطلق رد شده‬ ‫است و به واقع‪ ،‬در ب رابر ادعای دیگر پان ای رانیس ت ها مبنی‬ ‫ب راینکه ش��اع ران بزرگی مثل فردوس��ی یا حافظ‪ ،‬گرایشی‬ ‫پنهانی به دین زرتشتی یا میتراییسم (مهرپرستی) داشته اند‪،‬‬ ‫موضع گیری شده است‪ .‬در نقل قول سوم نیز باز هم بر یکی‬ ‫از مش��هورات که از فرط تکرار تبدیل به یکی از مسلمات‬ ‫شده است و این هم از کیسه پان ای رانیس ت ها بیرون امده‪،‬‬ ‫خط بطالن کشیده شده است و ان عبارت از همین ادعاست‬ ‫که فردوس��ی ب رای مبارزه با زبان عربی یا به خاطر نفرت از‬ ‫اع راب‪ ،‬سعی داشته که هیچ کلمه عربی در شاهنامه نیاورد‪.‬‬ ‫ما از دوران کودکی این را در مدرسه م ی شنیدیم و هنوز هم‬ ‫این سوال را بنده از دانش اموزانم م ی شنوم‪ .‬این یک مثال‬ ‫بود تا نشان دهیم که جریان ای ران گرایی باستانی ‪ -‬نژادی‬ ‫ دینی‪ ،‬به مرور میان خود مل ی گرایان نقد شد و مشهورات‬‫و مسلمات ان زیر س��وال رفت‪ .‬یکی از بهترین راه ها ب رای‬ ‫مواجه شدن با شبهه ها و اصوال نظ رات به ظاهر جدید همین‬ ‫اس��ت که پرده از پیش��ینه بحث برداریم و نشان دهیم که‬ ‫س��ابقه این بحث چه بوده و ایا این ش��بهه یا این نظر که‬ ‫به خاطر شکل بیان تازه اش‪ ،‬مرعوب کننده به نظر م ی رسد‪،‬‬ ‫واقعا تازه است یا اینکه برعکس‪ ،‬در زمان هایی پیش از این‪،‬‬ ‫عین همین شبهه یا نظر عرضه ش��ده بوده و پاسخ درخور‬ ‫یافته و تط��ورات و تکامالت به خود دی��ده‪ .‬من هم همین‬ ‫قصد را داشتم‪ .‬خواستم به خواننده عزیز نشان دهم که این‬ ‫ش��بهه که امروز در قالب یک بیان جدید‪ ،‬عزاداری بر امام‬ ‫حسین – علی ه السالم – را زیر س��وال م ی برد‪ ،‬صرف نظر‬ ‫از ما ّده و مفاد ان‪ ،‬ش��کل جدیدی است از یک شبهه کالن‬ ‫درباره نسبت اس�لام و ای ران که عمری در حدود ‪ 120‬سال‬ ‫دارد و روزگاری سکه بوده است و سپس از رونق افتاده و حتی‬ ‫خود مل ی گراها هم ان را پشت سر گذاشته اند‪ ،‬اگرچه هنوز‬ ‫هم طرفدارانی دارد‪ ،‬چه در مقلدان و چه در محققان‪g .‬‬ ‫چالش های سران عرب‬ ‫برگزاری اجالس وزی ران شورای همکاری خلیج فارس‬ ‫نزدیک است و اجالس سران ان نیز پس از ان برگزار م ی شود‬ ‫که تمامی مس��ائل داخلی و خارجی مورد توجه در ان مورد‬ ‫بررسی قرار م ی گیرد و این روند از هنگام برپایی این شورا در‬ ‫اغاز دهه ‪ 1980‬معمول بوده است‪.‬‬ ‫البته شورای همکاری پرونده های سبز و سرخ بسیاری‬ ‫در ب رابر خود خواهد داشت که البته در میان انها موضوع پول‬ ‫یکسان کشورهای خلیج فارس اس��ت که اجرای ان بسیار‬ ‫بعید به نظر م ی رسد‪ .‬در عین حال وحدت میان کشورها که‬ ‫از سوی عربستان پیشنهاد شده است‪ ،‬این بار مطرح نخواهد‬ ‫ش��د‪ ،‬با وجود انکه در اجالس مسقط در س��ال ‪ 2001‬مورد‬ ‫بررس ی های بسیار قرار گرفت و در اجالس ‪ 2005‬نیز بر ان‬ ‫تاکید بسیار شد و قرار بود در سال ‪ 2010‬به اجرا در اید که این‬ ‫نیز به اجرا در نیامد‪ ،‬چون اختالف نظرهای اساسی درباره ان‬ ‫وجود دارد‪ .‬همچنین موضوع حمل ونقل مشترک جاده ای‬ ‫میان کشورهای عضو ش��ورا مورد توجه قرار دارد‪ ،‬اما درباره‬ ‫ان هیچ گونه تصمیمی اتخاذ نش��ده و شریان های به وجود‬ ‫امده از عدم اجرای ان متوج��ه بازرگانان و مصرف کنندگان‬ ‫داخلی است‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر کش��ورهای عضو ش��ورای همکاری‬ ‫خلیج فارس از نیروی کار ورزیده ای برخوردار هس��تند و در‬ ‫عین ح��ال دارای کادره��ای مج��رب اداری‪ ،‬علمی و فنی‬ ‫م ی باشند‪ ،‬اما به خصوص در بحرین و ع ربستان هیچ یک از‬ ‫این نیروها از کار و فرصت های شغلی موجود در کشورشان‬ ‫بهره مند نیس��تند‪ ،‬در حال ی که موسس��ات اشتغال همواره‬ ‫در حال اعزام کارگر و کارمند و متخصص و حتی مهندس‬ ‫و پزشک از کش��ورهای جنوب غرب و شرق اسیا به این دو‬ ‫کشور م ی باشند به گونه ای که امارهای نشان م ی دهد بیش‬ ‫گرفتن از انها در کشورهای شورای همکاری هستند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر بس��یاری از مقامات مس��ئول شورای‬ ‫همکاری ی��ا در حقیقت تمامی انها مایل به ش��نیدن واژه‬ ‫بهار عربی نیس��تند و قرار است ش��ورای همکاری موضوع‬ ‫بیداری و اسالم سیاسی درکشورهای عضو را مورد بررسی‬ ‫و تبادل نظر ق��رار دهند از جمله اینک��ه حضور گروه های‬ ‫اخوان المسلمین‪ ،‬سلفی و جهادی را در بعضی از کشورهای‬ ‫عضو که هم اکنون از فعالیت گسترده ای برخوردار هستند‪،‬‬ ‫مورد بررس��ی جدی ق��رار دهن��د به خصوص ک��ه حضور‬ ‫اخوان المسلمین در منطقه خلیج فارس ب رای انها به صورت‬ ‫موضوع بسیار خطرناکی در امده‪.‬‬ ‫ش��ایان توجه اینک��ه از س��ال ‪ 1953‬برخ��ی رهب ران‬ ‫اخوان المس��لمین در کش��ورهای عرب به عل��ت تبعید از‬ ‫کشورهایشان از جمله مصر و سوریه‪ ،‬در برخی کشورهای‬ ‫عرب خلیج فارس پذیرفته شدند و بعضی از انها به مقامات‬ ‫باالیی در این کشورها دست یافتند و تابعیت این کشورها‬ ‫به انان داده ش��د‪ ،‬اما در حال حاضر و باتوجه به رویدادهای‬ ‫بعضی کش��ورهای عرب از جمله مصر‪ ،‬س��وریه و تونس‪،‬‬ ‫اخوان المس��لمین دس��ت به فعالی ت های مش��کوکی در‬ ‫منطقه خلیج فارس م ی زند‪ .‬در ان هنگام کشورهای غربی و‬ ‫به خصوص امریکا از اینان ب رای مبارزه با کمونیسم استفاده‬ ‫ش��ایانی کردند که البته در حال حاضر دیگر نیازی بدان ها‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫حال که به نظر م ی رس��د امریکا در حال بررس��ی لغو‬ ‫ممنوعیت س��ازمان القاعده و پاک کردن صفت تروریسم از‬ ‫این سازمان است‪ ،‬ایا رهب ران شورای همکاری در ب رابر این‬ ‫تصمیم کاخ سفید‪ ،‬تصمیمی اندیشیده اند؟ ایا نم ی خواهند‬ ‫در ب رابر این س��ازمان ک��ه ب رای مب��ارزه با کمونیس��م در‬ ‫افغانستان از سوی امریکا تشکیل گردید‪ ،‬تصمیمی اتخاذ‬ ‫کنند و ش��ورای همکاری را از خطر انان برهانند؟ شایسته‬ ‫است تصمیمی بسیار جدی در این باره اتخاذ گردد! ‪g‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫دکتر محمد صالح المسفر ‪ /‬تحلیلگر قطری‬ ‫از ‪ 1/8‬میلیون هندی در دولت امارات مشغول به کار هستند‬ ‫درحال ی که سفیر هند در بحرین اظهار م ی دارد بیش از شش‬ ‫میلیون هندی در کش��ورهای عرب خلی ج فارس مش��غول‬ ‫به کار م ی باشند و انها ساالنه بیش از ‪ 40‬میلیارد دالر پول به‬ ‫کشورشان تحویل م ی دهند‪.‬‬ ‫حال این پرس��ش در ب رابر ش��ورای وزی��ران ‪ -‬وزرای‬ ‫خارجه‪ -‬شورای همکاری قرار دارد؛ چرا سن بازنشستگی را‬ ‫باال نم ی برید تا به هفتاد سالگی برسد چون ما به نیروی کار‬ ‫ورزیده در تمام ی زمینه ها در بحرین و عربستان نیاز داریم‪،‬‬ ‫به خصوص در این دو کش��ور که نس��بت بیکاری در میان‬ ‫جوانان انها بسیار باالس��ت؟ در تصمیم گیری های شورای‬ ‫همکاری همواره بر اشتغال شهروندان و به خصوص جوانان‬ ‫بسیار تاکید شده و م ی ش��ود اما این موضوع هیچ گاه مورد‬ ‫توجه مجریان امور قرار نگرفته و نیروی کار بیگانه و حتی‬ ‫عرب ها را بر نیروی کار داخل ی ترجیح داده اند‪.‬‬ ‫نی��روی کار بیگان��ه موجود در کش��ورهای ش��ورای‬ ‫هم��کاری خلیج ف��ارس بس��یار خطرن��اک و در حقیقت‬ ‫فاجع ه امیز است‪ ،‬چون بیش از ‪ 17‬میلیون کارگر بیگانه در‬ ‫این کش��ورها حضور دارند که قدرت اقتصادی این کشورها‬ ‫را در دس��ت گرفته ان��د و در حقیقت ب رای تس��لط بر کار با‬ ‫یکدیگر همکاری م ی نمایند و ش��هروندان را مورد تبعیض‬ ‫قرار م ی دهند‪ .‬از جمله مش��کالتی ک��ه در این میان وجود‬ ‫دارد ضرورت تکلم با انان به زبان انگلیسی است‪ ،‬در حالی‬ ‫که زبان این کش��ورها زبان عربی است و کس��ی نباید در‬ ‫کشورمان ما را وادار به تکلم به زبان بیگانه نماید‪.‬‬ ‫حال ایا شورای همکاری م ی تواند موضوع به کارگیری‬ ‫کارگ��ران داخلی را مورد بررس��ی ق��رار دهد ک��ه این خود‬ ‫نخستین گام به سوی حمایت از امنیت اقتصادی و نظامی‬ ‫و امنیتی است ضمن اینکه تاکنون ش��هروندان مصری و‬ ‫یمنی در گذشته در ساختار زی ر بنایی عربستان و اردن نقش‬ ‫برجس��ته ای برعهده داش��ته اند و بعضی نیز خواستار یاری‬ ‫نـقدونظر‬ ‫در استانه نشست ساالنه شورای همکاری خلیج فارس‬ ‫‪25‬‬ ‫مزیت های دموکراسی انجمنی‬ ‫درباره شکاف های مختلف در حیات سیاسی عراق‬ ‫شاپور سلیمی ‪ /‬دانشجوی دکترای علوم سیاسی‬ ‫نـقدونظر‬ ‫یکی از مباحث مهمی که در جامع ه شناسی سیاسی‬ ‫مورد بحث و بررس��ی ق��رار م ی گیرد؛ بحث ش��کاف های‬ ‫اجتماعی و تاثیر ان بر زندگی سیاس��ی جوامع است؛ نوع‪،‬‬ ‫ش��مار و صورت بندی ش��کاف ها در کش��ورهای مختلف‬ ‫متفاوت اس��ت و همین تف��اوت تاثی��ری تعیی ن کننده ای‬ ‫ب��ر ویژگ ی ه��ای سیاس��ت و حکوم��ت در هر کش��ور بر‬ ‫ج��ای م ی گ��ذارد؛ از درون چنی��ن ش��کاف هایی نیروها و‬ ‫صف بندی های سیاسی پدیدار م ی شوند؛ در واقع نیروهای‬ ‫سیاسی در هر کشوری عمدتا تصادفی پیدا نم ی شوند‪ ،‬بلکه‬ ‫مبتنی بر عالیق گوناگونی در درون ساخت جامعه هستند‪.‬‬ ‫از لحاظ تاثیرگذاری بر حیات سیاس��ی‪ ،‬شکاف های‬ ‫اجتماع��ی را به ش��کاف های فع��ال و غیرفعال تقس��یم‬ ‫م ی کنند‪ .‬بعضی ش��کاف ها ممکن است غیرفعال باشند‪،‬‬ ‫یعنی اگاهی سیاسی‪ ،‬بس��یج و عمل سیاسی بر پایه ان‬ ‫صورت نگرفته باش��د؛ اما ش��کاف هایی نیز هس��تند که‬ ‫وقتی فعال و سیاس��ی ش��وند و اگاهی و عمل سیاسی از‬ ‫س��وی احزاب و گروه ها بر پایه ان صورت گیرد‪ ،‬م ی توانند‬ ‫به صف بندی ه��ای انعطاف ناپذیری در عرصه سیاس��ت‬ ‫و گهگاه��ی چندپارگ��ی جامع��ه منتهی گردن��د؛ چنین‬ ‫ش��کاف هایی تاثیر تعیی ن کنن��ده ای بر زندگ ی سیاس��ی‬ ‫خواهند گذاش��ت‪ .‬به عنوان مثال ش��کاف های مذهبی یا‬ ‫قومی چنین اس��تعدادی را دارند که باع��ث ب ی اعتمادی و‬ ‫بلوک بندی های سیاسی‪ ،‬اجتماعی به شیوه اشت ی ناپذیری‬ ‫در یک جامعه گردن��د و گاهی به کش��مکش و منازعات‬ ‫خونینی نیز منتهی گردند‪ .‬اما شکاف های سنی‪ ،‬جنسیتی‬ ‫ی��ا طبقاتی که س��اختاری هس��تند و هم��ه جوامعی که‬ ‫در مس��یر نوس��ازی قرار م ی گیرند‪ ،‬به تدریج با ان مواجه‬ ‫م ی شوند‪ ،‬م ی توانند در فضای سیاس��ی جوامع تاثیرگذار‬ ‫باش��ند‪ ،‬منتها به گروه بندی های سیاسی انعطاف ناپذیر و‬ ‫چندپاره شدن جامعه منجر نم ی شوند؛ البته شکاف طبقاتی‬ ‫در قرن بیس��تم‪ ،‬گهگاه منجر به بلوک بندی های سیاسی‬ ‫انعطاف ناپذیری گردید که بعدها جامعه را به سمت منازعه‬ ‫و کش��مکش میان گروه ها س��وق داد و منشا شکل گیری‬ ‫نظام های اقتدارگرای چپ گردید‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫قومیت ها و مذاهب در دولت مدرن عراق‬ ‫بعد از فروپاش��ی امپ راتوری عثمان��ی‪ ،‬طبق اصولی‬ ‫از معاهده تاس��یس جامعه مل��ل ک��ه در کنف رانس صلح‬ ‫ورسای در سال ‪ 1919‬در پاریس به امضا رسید‪ ،‬ع راق تحت‬ ‫قیمومیت بریتانیا در امد‪ .‬از همان ابتدای تاس��یس دولت‬ ‫مدرن در ع راق‪ ،‬رقابت تندی بین گروه های قومی– مذهبی‬ ‫در این کش��ور جریان داشت؛ ش��یعیان در س��ال ‪ 1920‬به‬ ‫مقابله ب��ا نیروهای انگلیس��ی که ع راق را به اش��غال خود‬ ‫دراوردن��د پرداختند و ش��ورش های انها س��رکوب گردید‪.‬‬ ‫ناسیونالیس ت های کرد نیز‪ ،‬تالش هایی جهت تشکیل یک‬ ‫دولت کردی صورت دادند که به سرانجامی نرسید و امتناع‬ ‫بریتانیا و دولت مرکزی تازه تاس��یس در بغ��داد از تفویض‬ ‫خودگردانی سیاس��ی به انها‪ ،‬منجر به زدوخوردهای شدید‬ ‫و س��رکوب جنبش کردی در این مقطع گردی��د‪ .‬نهایتا این‬ ‫اقلیت س��نی عرب در ع راق بود که از همان اغاز بر ساختار‬ ‫دولت س��یطره یافت؛ مثال اولین دول��ت تحت قیمومیت‬ ‫ع راق با عضویت ‪ 10‬وزیر تشکیل شد؛ به رغم اکثریت مطلق‬ ‫جمعیت شیعی‪ ،‬در این کابینه‪ ،‬هشت سنی‪ ،‬یک یهودی و‬ ‫صرفا یک شیعه عرب عضویت داشتند و از کردها نیز کسی‬ ‫‪26‬‬ ‫در کابینه حضور نداشت‪)1(.‬‬ ‫به گفته س��یمونز‪ ،‬از س��ال ‪ 1921‬تا ‪71 ،1936‬درصد‬ ‫پس ت های کابینه به وس��یله س��ن ی ها و فقط ‪24‬درصد به‬ ‫وسیله شیع ه اشغال گردید؛ این س��لطه سن ی ها بر ساختار‬ ‫سیاس��ی تا دوره صدام حس��ین ادامه یافت‪ .‬در سال ‪1928‬‬ ‫کمتر از یک سوم نمایندگان انتخابی شیعه بودند‪ .‬مشارکت‬ ‫ش��یعیان در حکومت‪ ،‬در س��ال های بعدی افزایش یافت؛‬ ‫مثال بین سال های ‪ 1947‬تا ‪ 1958‬چهار سیاستمدار شیعه‬ ‫نخس ت وزیر شدند‪ ،‬اما چنین مردانی به هر ترتیب از جهت‬ ‫تساهل نس��بت به سلس��له مراتب غالب امادگی داشتند‪،‬‬ ‫انها به مثابه فرد و نه نمایندگان جمعیت ش��یعی در ع راق‬ ‫به فعالیت پرداختند و هرگز س��لطه س��ن ی ها را به چالش‬ ‫نکشیدند‪ .‬بین س��ال های ‪ 1921‬تا ‪ 80 ،1958‬درصد از پنج‬ ‫پست کلیدی (نخس ت وزیر‪ ،‬وزیر مالی‪ ،‬داخلی‪ ،‬دفاع و وزارت‬ ‫خارجه) در دست سن ی ها قرار داش��ت و سلطه انها حتی در‬ ‫سطح ایاالت بیشتر بود‪)2(.‬‬ ‫در س��ال های ‪ 54 ،1952-1963‬درص��د اعض��ای‬ ‫فرماندهی مرکزی حزب بعث ش��یعه بودند که سهم انها در‬ ‫خالل سال های ‪ 1963‬تا ‪ 1970‬به ‪ 6‬درصد کاهش یافت‪)3( .‬‬ ‫حس��ن علوی و بنجیو‪ ،‬نیز در همین خصوص نشان‬ ‫م ی دهند که از سال ‪ 1921‬تا سال ‪ 1958‬که دولت در ع راق‬ ‫تشکیل شده‪ ،‬صرفا ‪ 5‬نفر از شیعیان از میان صدها نفری که‬ ‫به منصب وزارت و نخس ت وزیری رسیدند‪ ،‬توانسته بودند در‬ ‫منصب نخس ت وزیری به تشکیل دولت دست زنند و حدود‬ ‫سه سال زمام امور کش��ور را به عهده داشته باشند‪ .‬از سال‬ ‫‪ 1958‬تا ‪ ،1990‬صرفا یک شیعی به نخس ت وزیری برگزیده‬ ‫شد که مدت ‪ 10‬ماه صدارت داشت؛ تبعیض برضد شیعیان‬ ‫در دیگر عرصه های زندگی نیز وجود داشت‪ ،‬از جمله اینکه‬ ‫در این دوره انان در پارلمان‪ ،‬فرهنگ‪ ،‬مطبوعات‪ ،‬اموزش و‬ ‫پرورش‪ ،‬اموزش عالی‪ ،‬تجارت و بازرگانی حضور کمرنگی‬ ‫داشتند‪)4( .‬‬ ‫این فرایند به حاش��یه راندن و تبعیض علیه شیعیان‬ ‫در ع راق‪ ،‬زمینه ساز سیاسی ش��دن تشیع و تعمیق شکاف‬ ‫مذهب��ی در این کش��ور گردی��د‪ .‬در این مقطع گس��ترش‬ ‫ایدئول��وژی چپ و تمایل اقش��ار مدرن به ان نی��ز‪ ،‬در کنار‬ ‫این شکاف‪ ،‬منجر به ش��کل گیری احزاب سیاسی شیعی‬ ‫با گرایش اس�لامگرایانه در اواخر ده��ه ‪ 50‬از جمله حزب‬ ‫الدعوه گردید‪.‬‬ ‫با به قدرت رس��یدن بعث ی ها در سال ‪ ،1968‬تبعیض‬ ‫سازمان یافته و سرکوب شیعیان بیش از پیش ادامه یافت‪،‬‬ ‫به نوعی که ناسیونالیس ت های عرب گرای بغداد که عمدتا‬ ‫سنی بودند‪ ،‬ش��یعیان را به عنوان نیروهای نزدیک به ای ران‬ ‫م ی نگریس��تند و تحت عن��وان مبارزه با ش��عوب ی گری به‬ ‫سرکوب فعالین مختلف ش��یعه پرداختند؛ به عنوان مثال‬ ‫ایت اهلل صدر و خواهرش در هشتم اوریل ‪ 1980‬م دستگیر‬ ‫و اعدام شدند‪ .‬این روند در خالل جنگ ای ران و ع راق شدت‬ ‫بیش��تری به خود گرفت و عده زیادی بازداشت یا از کشور‬ ‫اخ راج شدند‪.‬‬ ‫همین سیاست های س��رکوبگرانه و تبعی ض امیز بود‬ ‫که سبب بیگانگی ش��یعیان و تعمیق شکاف مذهبی در‬ ‫این کشور شد؛ به همین جهت با فراهم شدن زمینه مناسب‬ ‫ب رای اعتراض بعد از عملیات توفان صحرا در جریان جنگ‬ ‫دوم خلیج فارس در س��ال ‪ ،1991‬شیعیان در مناطق جنوب‬ ‫علیه دولت شورش و کنترل این مناطق را به دست گرفتند؛‬ ‫هرچند که بعدا سرکوب گردیده و فرایند سرکوب و تبعیض‬ ‫نیز مانند گذشته تا سال ‪ 2003‬تداوم یافت‪.‬‬ ‫پیامدهای تعمیق شکاف ها بعد از ‪2003‬‬ ‫بعد از تهاجم ای��االت متحده به ع راق و اش��غال این‬ ‫کشور در سال ‪ ،2003‬ش��یعیان در پروسه سیاسی مشارکت‬ ‫و باتوجه به اکثریت جمعیت توانس��تند به نیروی سیاسی‬ ‫مسلطی در س��اختار سیاس��ی ع راق تبدیل گردند که این‬ ‫مس��اله با عدم تس��اهل اقلیت اهل س��نت مواجه گردید‪.‬‬ ‫تبعات تعمیق ش��کاف مذهبی در ای��ن دوره چنان بود که‬ ‫ارایش سیاسی شفافی را بر مبنای خطوط قومی – مذهبی‬ ‫در زندگی سیاسی این کشور شکل داد‪ .‬شکاف فوق و رقابت‬ ‫شدید نیروهای سیاس��ی فرقه گرا در کنار عوامل دیگر‪ ،‬به‬ ‫جنگ خونینی بین نیروهای ش��یعه و س��نی انجامید که‬ ‫در خالل سال های ‪ 2005‬تا ‪ 2009‬جان هزاران نفر را گرفت‬ ‫و تا امروز نیز خشونت های ملهم از ش��کاف فوق در ع راق‬ ‫جریان دارد‪ .‬طرفین ب رای بس��ط نف��وذ و تضعیف دیگری‬ ‫به سیاست های خش��ونت امیز و ترور نخبگان سیاسی یا‬ ‫یارگیری منطقه ای و وارد نم��ودن قدرت های منطقه ای در‬ ‫معادالت سیاسی این کشور مبادرت نموده اند‪.‬‬ ‫ش��کاف فوق عالوه بر تاثی راتش بر زندگی سیاسی‪ ،‬‬ ‫عم�لا جامعه عرب ع��راق را دو پاره کرده اس��ت؛ به نظر‬ ‫م ی رس��د در اینده نیز مانند تجربه لبنان‪ ،‬این ش��کاف و‬ ‫قطب بندی سیاس��ی‪ ،‬اجتماعی تداوم خواه��د یافت‪ .‬لذا‬ ‫در این ص��ورت مدل دموکراس��ی اکثریتی ک��ه در قانون‬ ‫اساسی این کشور پی ش بینی شده است م ی تواند چالش زا‬ ‫و کشور را به س��مت منازعه قومی – مذهبی سوق دهد‪.‬‬ ‫انچه م ی توان��د ع راق را همچن��ان یکپارچ��ه و از منازعه‬ ‫گروه ه��ای مختلف (به ش��کل ش��دیدتر) جلوگیری کند‪،‬‬ ‫توسل به مدل دموکراسی انجمنی (‪Consociational‬‬ ‫‪ )Democracy‬است که تئوریس��ی ن های ان مانند لیج‬ ‫فارت‪ ،‬ب��ه نقد دموکراس��ی اکثریتی در جامع��ه پاره پاره و‬ ‫نامتجانس پرداخته و م��دل فوق را تجوی��ز م ی کنند که‬ ‫مبتنی بر اصول تمرکززدایی از قدرت سیاس��ی به شکل‬ ‫خودمختاری یا فدرالیسم‪ ،‬تقس��یم قدرت بین گروه های‬ ‫مختلف قومی – مذهبی به تناس��ب جمعیتشان‪ ،‬سازش‬ ‫نکته حائز اهمیت دیگر این است که تعمیق شکاف‬ ‫مذهبی و قطبی شدن جامعه عرب عراقی در این کشور‪،‬‬ ‫نشان روشنی از شکست فرایند ملت – هویت سازی‬ ‫اقتدارگرایانه از سوی حزب بعث می باشد‬ ‫و همکاری نخبگان سیاس��ی و ش��کل دادن ائتالف های‬ ‫پارلمانی با پایگاه گسترده است‪)5(.‬‬ ‫نکته حائز اهمیت دیگر این است که تعمیق شکاف‬ ‫مذهبی و قطبی ش��دن جامعه عرب ع راقی در این کشور‪،‬‬ ‫نش��ان روش��نی از شکس��ت فرایند ملت – هویت سازی‬ ‫اقتدارگرایانه از سوی حزب بعث م ی باشد؛ برخالف ادعاهای‬ ‫سکوالریس��تی حزب‪ ،‬در عمل پان عربیس ت های بعث به‬ ‫شدت فرقه گرا بوده و ش��یعیان را مورد تبعیض و سرکوب‬ ‫قرار دادند که نتیجه اش هم همانطور که گفته شد‪ ،‬عالوه بر‬ ‫تعمیق شکاف مذهبی منجر به پاره پاره شدن جامعه و مانع‬ ‫از تعلق عمیق اع راب ش��یعی به هویت ملی عربی گردید؛‬ ‫نکته فوق م ی توان��د درس گرانبهایی ب رای س��ایر جوامع‬ ‫ناهمگون در خاورمیانه داشته باشد‪.‬‬ ‫پی نوشت‪:‬‬ ‫‪ –1‬س��ی ف زاده‪ ،‬حس��ین‪ ،‬ع��راق‪ :‬س��اختار و فرایند‬ ‫گرایش های سیاس��ی‪ ،‬ته ران‪ ،‬چاپ اول‪ ،1379 ،‬انتشارات‬ ‫مرکز اسناد انقالب اسالمی ص ‪.49‬‬ ‫‪2 – Geoff simons , Iraq. From sumer to saddam,‬‬ ‫‪second Edition, 1996. London, macmillan press‬‬ ‫‪LTD. P.229.‬‬ ‫‪ – 3‬وایمر‪ ،‬اندریاس‪ ،‬سامان سیاسی در ع راق جدید‪،‬‬ ‫ترجمه حاج ی یوسفی و احمد س��لطانی‪ ،‬ته ران‪ ،‬چاپ اول‪،‬‬ ‫‪ ،1386‬انتشارات وزارت امورخارجه‪ ،‬صص ‪89-90‬‬ ‫‪ – 4‬سی ف زاده‪ .‬همان‪ ،‬صص ‪.84-83‬‬ ‫‪ – 5‬دی‪ .‬س��یک‪ ،‬تیموث��ی‪ ،‬تقس��یم ق��درت و‬ ‫میانج ی گ��ری بی ن الملل��ی در منازع��ات قوم��ی‪ ،‬ترجمه‬ ‫مجتبی عط��ارزاده‪ ،‬ته ران‪ ،‬چ��اپ اول‪ ،1379 ،‬انتش��ارات‬ ‫مطالعات راهبردی‪ ،‬صص ‪74-96‬‬ ‫یا در همین رابطه نگاه کنید به‪:‬‬ ‫‪Stone, barry: Nation – building, A Key Concept‬‬ ‫‪For Peacful Confilct Transformation? London,‬‬ ‫‪Pluto press. 2005. Pp. 38-33 g‬‬ ‫تغییر در سوریه حالل است‪ ،‬در عربستان حرام؟‬ ‫چرا اعراب به دموکراسی درکشور خودشان پایبند نیستند‬ ‫دکتر مضاوی الرشید ‪ /‬سیاستمدار مخالف دولت عربستان مقیم لندن‬ ‫نـقدونظر‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫جالب است بش��نویم وزی ر خارجه عربستان درباره‬ ‫تغییر و تحول در س��وریه س��خن بگوید و بر ضرورت‬ ‫تس��ریع در نقل و انتقال سیاس��ی تاکید نماید و جالب‬ ‫اینکه ببینیم بعضی کشورهای عرب خلی ج فارس ب رای‬ ‫سرنگون کردن حکومت دمشق سرمایه گذاری م ی کنند‪،‬‬ ‫به بهانه اینکه این دولت فاسد است و مردم خواستار ان‬ ‫نیستند! درحالی که همواره این پرسش مطرح م ی گردد و‬ ‫همچنان بدون پاسخ م ی ماند و ان این است‪ :‬چرا رهب ران‬ ‫عرب خلیج فارس این چنین خواستار سرنگونی بشار اسد‬ ‫هستند و پیش از این نیز ب رای سرنگونی قذافی در لیبی‬ ‫ی رویدادهای کشورهایشان‬ ‫سرمایه گذاری کردند اما تمام ‬ ‫از جمله قیام ه��ای مردمی و تظاه��رات میلیونی را که‬ ‫خواستار تغییر رژیم است‪ ،‬نادیده م ی گی رند؟‬ ‫ه��رگاه در مکان��ی از جه��ان ع��رب‪ ،‬انقالبی یا‬ ‫قیام هایی صورت گیرد‪ ،‬کش��ورهای خلیج فارس با پول‬ ‫و اس��لحه ب رای کمک بدان پیشقدم م ی شوند‪ .‬اما انچه‬ ‫هم اکنون در س��وریه م ی گذرد رویدادی است به گونه ای‬ ‫دیگر؛ بیگانگان از جمله اس��رائیل ب��ا به کارگیری یک‬ ‫کش��ور عرب که همان قطر اس��ت‪ ،‬اتش را در س��وریه‬ ‫ب رافروختند و اکنون با پول و اس��لحه و رسانه های خود‪،‬‬ ‫س��وریه را به صورت س��رزمین اتش و خون دراورده اند‪.‬‬ ‫اینان م ی گویند که رژیم بشار اسد باید برود‪ ،‬اما خودشان‬ ‫چه؟ مردم کشورهای عرب خلیج فارس از جمله بحرین و‬ ‫ع ربستان و کویت قیام کرده اند و خواستار ازادی و حقوق‬ ‫خود و مشارکت در حکومت هستند‪ ،‬اما سردمداران این‬ ‫کش��ورها که همگی از پشتیبانی س��لطه گران جهانی‬ ‫به ویژه امریکا و اروپا برخوردار هستند‪ ،‬این قیام ها را توطئه‬ ‫بیگانه م ی نامند که باید با ان مقابله شود‪.‬‬ ‫اگر قرار اس��ت از انقالب ه��ا و قیام های مردمی‬ ‫ طرفداری شود‪ ،‬پس چرا قیام های مردمی در کشورهای‬ ‫عرب خلیج فارس‪ ،‬توطئه خوانده م ی شود؟ شگفت اینکه‬ ‫امریکا و اروپا از به اصطالح انقالب مردم سوریه طرفداری‬ ‫م ی کنند‪ .‬ایا تاکنون ناظ ران منطقه ای و بی ن المللی این‬ ‫پرسش را مطرح کرده اند که چرا غرب از این به اصطالح‬ ‫قیام مردم سوریه هواداری م ی کند‪ ،‬اما قیام مردم بحرین‬ ‫و ع ربستان را توطئه م ی خواند؟ مگر مردم سوریه با مردم‬ ‫کشورهای عرب خلیج فارس چه تفاوتی دارند؟‬ ‫این پرس��ش ها پاسخی بس��یار س��اده دارند؛ ان‬ ‫کس که پش��ت پرده رویداد س��وریه ق��رار دارد امریکا و‬ ‫اروپا نیس��ت بلکه همان اس��رائیل اس��ت که اع راب دست‬ ‫دوس��تی را به س��وی ان دراز کرد ه و ب��دان اج��ازه داده اند در‬ ‫کشورهایشان دفاتر بازرگانی و نمایندگی بگشاید! چرا اتحادیه‬ ‫عرب همچنانکه درباره س��وریه بیانیه صادر م ی کند‪ ،‬درباره‬ ‫کشورهای خلیج فارس بیانیه منتشر نمی کند ؟ مگر تمامی‬ ‫ کشورهای عرب عضو این اتحادیه نیستند؟ پس چرا درباره‬ ‫بعضی کش��ورهای عرب بیانی��ه م ی دهد و درب��اره بعضی‬ ‫دیگر چشم پوشی م ی کند؟ اگر کشورهای عرب خلی ج فارس‬ ‫اینچنین نگران مسائل جهان عرب هستند و از انقالب های‬ ‫ع ربی طرفداری م ی کنند‪ ،‬چرا درب��اره اوضاع بحرین و کویت‬ ‫واردن و یمن موضعگیری سیاسی نم ی نمایند‪ .‬به خصوص‬ ‫که حکومت های این کشورهای سالیان سال است که حقوق‬ ‫مردم خود را نقض کرده و پایمال کرده ان��د؟ چرا باید فعاالن‬ ‫سیاسی این کش��ورها در زندان ها باش��ند و درامدهای نفتی‬ ‫کش��ورهای عرب خلیج فارس ب رای برهم زدن اوضاع سوریه‬ ‫به کار گرفته شود؟‬ ‫مردم بحرین قیام کرده اند و در تظاه رات خود خواستار‬ ‫برگزاری انتخابات سالم هستند‪ ،‬اما نیروهای امنیتی بحرین با‬ ‫کمک کارشناسان امنیتی اروپا و با روش های سرکوبگرانه با‬ ‫شرکت کنندگان در این تظاه رات برخورد م ی کنند تا انجا که‬ ‫عب د الهادی خواجه‪ ،‬کارشناس حقوق بشر بحرینی و دخترش‬ ‫زینب را بازداشت کرده اند‪ ،‬ایا اینان ب رای سرنگونی رژیم بحرین‬ ‫از کسی پول دریافت کرده اند؟‬ ‫چرا اتحادی��ه عرب درب��اره اعتراض ه��ای مردمی در‬ ‫عربستان واکنش نشان نم ی دهد؟ مگر تظاه رات عربستان‬ ‫مردمی نیست؟ مگر این مردم خواسته ای جز حقوق سیاسی‬ ‫و ازادی دارند؟ مگر مردم قطر و امارات خواس��ته های دیگری‬ ‫دارند؟ یا اینکه مردم این کشورهای عرب نیستند که اتحادیه‬ ‫عرب باید بدان ها توجه نشان دهد؟‬ ‫ش��اید حکومت های عرب خلیج ف��ارس از رویداهای‬ ‫کشورهایشان ب ی اطالع هس��تند یا به اصطالح بنا به عللی‬ ‫قیام مردمی در کشورهایش��ان را نادی��ده م ی گیرند و چنان‬ ‫رفتار م ی کنند که اوضاع داخلی کشورهایش��ان خیل ی خیلی‬ ‫صورتی است!‬ ‫جالب اینکه بعضی از حکومت های خلیج فارس اعالم‬ ‫کرده اند که به اتباع دیگر کشورهای عرب تابعیت م ی دهند!‬ ‫حال ایا کسی درباره علت این اقدام اندیشیده است؟‬ ‫اکنون زمان ان فرا رسیده تا کشورهای عرب خلی ج فارس‬ ‫کمی به خود ایند که البته باید در اینجا اشاره کنیم که به گفته‬ ‫ناظ ران بی ن المللی اوضاع کمی یا در حقیقت خیلی بد شده‬ ‫اس��ت و این حکومت ها تنها باید خود را س��رزنش کنند که‬ ‫اینچنین باعث قیام مردم خود شده اند و نه دیگران را!‬ ‫گویی ب رای کش��ورهای خلی ج فارس حالل است‬ ‫علیه دیگران به حمالت تبلیغاتی در رسانه های خود و‬ ‫رسانه های غ ربی دست بزنند‪ ،‬اما هیچ کس و حتى مردم‬ ‫خودش��ان حق ندارند درباره انتخابات کشورهایش��ان و‬ ‫دخالت بیگانگان و به هدر دادن درامدهای نفتی مطالبی‬ ‫عنوان کنند؟ ایا این است دموکراسی و حقوق بشر؟‬ ‫حکومت های عرب خلی ج ف��ارس ادعا م ی کنند که‬ ‫نماینده ملت های عرب هستند و از جنب ش های ازادیخواه‬ ‫دیگر کشورهای عرب طرفداری م ی کنند‪ ،‬اما در عین حال‬ ‫مردم خود را سرکوب م ی نمایند‪ .‬پول هایی که ع ربستان‬ ‫هم اکنون ب رای تقویت سلفیون در مصر به کار م ی گیرد چرا‬ ‫نباید ب رای مبارزه با فقر در خود ع ربستان به کار گرفته شود؟ ‬ ‫اگر انقالب های ملل عرب‪ ،‬مثبت وقابل قبول است پس‬ ‫چرا حکومت های بحرین و ع ربستان انقالب های مردمی‬ ‫ خود را نادیده م ی گی رند؟ چرا این حکومت ها چنان توفان‬ ‫قیام مردمی را نادیده م ی گی رند که همانند دیگر رهب ران‬ ‫سرنگون شده عرب در استانه فروافتادن در زباله دان تاریخ‬ ‫هستند؟‬ ‫عرب ها نابخرد نیس��تند تا ادعاه��ای رژیم های‬ ‫عرب خلی ج فارس را باور کنند‪ .‬مل��ل عرب م ی دانند که‬ ‫چه کسی ب رای درامدهای نفتی انها کیسه دوخته است‬ ‫و چه کسی م ی خواهد عرب ها را به جان یکدیگر بیندازد‬ ‫و شاید عرب ها را به جان دیگران با پول های نفت ع ربی‬ ‫بیندازد‪ .‬همه اکنون م ی دانند این بیگانگان غ ربی هستند‬ ‫که عرب ه��ای خلی ج فارس را به ج��ان دیگر ملل عرب‬ ‫انداخته اند البته بدون هی چ گونه هزینه و درد سری‪.‬‬ ‫من گمان دارم زمان ان فرا رس��یده تا بیش��تر در‬ ‫اندیش��ه قیام ها و انقالب های ملل ع��رب خلی ج فارس‬ ‫باش��یم‪ .‬حکومت های عرب خلیج ف��ارس در رفتار خود‬ ‫وانمود م ی نمایند که خود ازادیخواه و دموکرات هستند‬ ‫و از خواس��ته های دیگر ملل عرب ه��واداری م ی کنند‪،‬‬ ‫به خصوص که تمام��ی اقدامات انها مورد پش��تیبانی‬ ‫«پدر بزرگ» انها یعنی امریکاست که در حقیقت یعنی‬ ‫همان اسرائیل‪ .‬باور کردنی نیست که امریکا از قیام های‬ ‫ملل عرب در هر کشور عربی که باشد طرفداری نماید‪،‬‬ ‫مگر اینکه هدفی در کار باشد از جمله در سوریه که روشن‬ ‫است این همانا خواسته های اسرائیل است‪.‬‬ ‫حکومت های عرب خلی ج فارس باید در انتظار ان‬ ‫روزی باشند که ملل انها سردمداران کنونی را سرنگون‬ ‫کنند و خود قدرت را در دس��ت بگیرند که البته نباید از‬ ‫پشتیبانی دیگر کش��ورهای عرب از این قیام های ملل‬ ‫ب رادر خود در خلیج فارس شگفت زده شویم‪g .‬‬ ‫‪27‬‬ ‫نـقدونظر‬ ‫دورانگذار‬ ‫ایاخالدمشعلبهدنبالمذاکرهبهجایمبارزهاست؟‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫صادق الحسینی‪ /‬کارشناس خاورمیانه‬ ‫جناح��ی در حم��اس به دنبال پی��اده ک��ردن گزینه‬ ‫عملگرایی و پ راگماتیسم به جای مبارزه مسلحانه است‪.‬‬ ‫پیروزی های حاص��ل از جنگ هش��ت روز غزه ب رای‬ ‫جنبش حماس و اس�لامگرایان فلس��طینی و به خصوص‬ ‫گروه ه��ای حاضر در مص��ر نقطه عطف مهم��ی در تاریخ‬ ‫جهادی‪ ،‬مبارزات��ی و مقاومتی جنب ش های اس�لامگرا در‬ ‫مقابله با رژیم صهیونیستی بود‪.‬‬ ‫این اولین بار اس��ت ک��ه فلس��طین ی ها در مقابل‬ ‫رژیم صهیونیستی به یک پیروزی چنین گرانبها م ی رسند‪،‬‬ ‫ضمن اینک��ه اولین بار اس��ت که گروه های فلس��طینی‬ ‫ش��رایط خود را بر ای��ن رژی��م تحمیل م ی کنن��د چرا که‬ ‫تاکنون چنین اتفاقی برای جنبش ازادیبخش فلس��طین‬ ‫به خصوص اس�لامگرایان نیفتاده بود‪ .‬از ای��ن منظر این‬ ‫دس��تاورد یک نقطه عطف در تاریخ مبارزات فلس��طینی‬ ‫به حساب م ی اید‪.‬‬ ‫از منظر دیگ��ر در این جنگ هش��ت روزه ب رای اولین‬ ‫بار بود که جنبش فلس��طین همراه با همبستگی عمومی‬ ‫کشورها از جمله قدرت های جهان عرب‪ ،‬نظام های جهان‬ ‫اس�لام‪ ،‬مردم و س��ازمان های انقالبی منطقه ب��ه پیروزی‬ ‫این گونه دست پیدا کرد‪.‬‬ ‫هرچند در این راستا ممکن اس��ت رژیم های عربی و‬ ‫اسالمی ب رای مش��روعیت بخش��یدن به نظام های خود و‬ ‫ادامه حیات سیاسی همراهی با جنب ش های فلسطینی را در‬ ‫دستورکار خود قرار داده باشند‪.‬‬ ‫به هرحال ب رای اولین بار در تاریخ مبارزاتی فلسطین‬ ‫بود که رژیم ها به مردم و جنب ش های مقاومت ملحق شدند؛‬ ‫هرچند کمک های ارائه ش��ده به هیچ وجه باهم‪ ،‬هم سطح‬ ‫‪28‬‬ ‫نیس��تند چراکه جمهوری اس�لامی ای ران و س��وریه ب رای‬ ‫کمک به محور مقاومت با س�لاح و پ��ول و تمام امکانات‬ ‫حاضر شدند‪ ،‬اما سایر کشورها به یک همبستگی سیاسی‬ ‫و اطالع رس��انی عمومی بس��نده کردند‪ .‬عالوه بر اینها در‬ ‫ش��رایط کنونی مردم هم به صورت یکپارچ��ه ب رای دفاع از‬ ‫مقاومت ایستاده اند و موضع واحدی اتخاذ کرده اند تا بتوانند‬ ‫ب رای اولی ن بار ارایش سیاسی و جغ رافیای سیاسی منطقه‬ ‫را عوض کنند و در نهایت به یک ارایش سیاس��ی جدید در‬ ‫نقشه عمومی منطقه برسند‪ .‬تاکنون چنین تابلویی از یک‬ ‫عمل پیروزمندانه نظامی‪ ،‬امنیتی‪ ،‬اطالع رسانی‪ ،‬سیاسی و‬ ‫معنوی در عموم جهان اس�لام و جهان عرب وجود نداشته‬ ‫است‪.‬‬ ‫بر اساس انچه دس��تاورد جنگ هشت روزه غزه تلقی‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬عمال قواعد بازی جنگ و مبارزات جنب ش های‬ ‫اسالمی فلسطین و منطقه از جمله اخوان المسلمین مصر‬ ‫در تقابل با رژیم صهیونیستی تغییر کرده است؛ بناب راین این‬ ‫حرکت م ی تواند زمینه ای ب رای پیوس��تگی بیشتر با محور‬ ‫مقاومت باشد‪ ،‬اما اگر از این دستاورد مفهوم اشتباهی درک‬ ‫شود و یا به شکل مطلوب مورد ارزیابی و اسی ب شناسی قرار‬ ‫نگیرد‪ ،‬ممکن اس��ت به جدایی حماس و اخوان المسلمین‬ ‫منجر شود‪.‬‬ ‫در این جریان برخی تصور م ی کنند که با پیروزی های‬ ‫حاصل ش��ده م ی توانن��د به تنهایی ب��ه مذاکره ب��ا جامعه‬ ‫بی ن المل��ل بپردازند و نتای��ج مطلوبی ه��م دریافت کنند‪.‬‬ ‫ای��ن گروه ها تص��ور م ی کنند ک��ه در مذاکرات سیاس��ی‬ ‫به دلیل جای��گاه‪ ،‬عزت و مقام جدیدی که کس��ب کرده اند‬ ‫م ی توانند باز هم به پی��روزی برس��ند‪ ،‬در صورتی که باید‬ ‫دقت داشت که کش��ورهای جهان عرب تمام تالش خود را‬ ‫ب رای مشروعی ت بخشیدن به نظام خود به کار بسته اند و در‬ ‫عین حال هدایت جنبش مقاومت را به راهی که قبال یاسر‬ ‫عرفات پیموده در نظر دارند؛ به این معنا که مقاومت گامی‬ ‫ به سمت مذاکره بردارد‪.‬‬ ‫برخ��ی منتق��دان در ای��ن زمین��ه معتقدن��د چگونه‬ ‫گروه هایی که از ابتدا فلسطین را از نهر تا بحر م ی خواستند‬ ‫و در عین حال اسرائیل را به رس��میت نم ی شناختند‪ ،‬امروز‬ ‫اع�لام م ی کنند که با تش��کیل یک دولت فلس��طینی در‬ ‫مرزهای ‪ 1967‬موافق هس��تند‪ ،‬این موافقت نقطه ای است‬ ‫که یاسر عرفات نیز انجام داد‪.‬‬ ‫در چنین شرایطی ممکن است که مردم و به خصوص‬ ‫گروه های مقاومت در تل��ه مذاکره با اس��رائیل و مختومه‬ ‫اعالم کردن مب��ارزات فلس��طینی بیفتند که ای��ن طرح و‬ ‫خواست امریکا و غرب است‪ .‬انها درصدد هستند تا محمود‬ ‫عباس را از سمت و س��وی مبارزه مسلحانه وارد فاز مذاکره‬ ‫کنند و در عین حال ب رای دیگر گروه های فلس��طینی نیز‬ ‫چنین چیزی را خواستار هستند‪.‬‬ ‫انها ب رای انتزاع دس��تاورد بزرگ جنگ هش��ت روزه‬ ‫غزه به دنبال انتخاب گزینه مذاک��رات به عنوان یک اصل‬ ‫هستند‪ ،‬در صورتی که انچه در غزه اتفاق افتاد عکس این‬ ‫ماجرا بود‪ .‬باید این نکته را در نظر داشت که در پیروزی های‬ ‫حاصل ش��ده در غزه اگر تکنولوژی ای رانی‪ ،‬محور مقاومت‪،‬‬ ‫صبوری مردم‪ ،‬پش��تیبانی منطقه و ایس��تادگی مجموعه‬ ‫عوامل کمک دهنده ب��ه مبارزان فلس��طینی نبود‪ ،‬چنین‬ ‫پیروزی بزرگی حاصل نم ی شد‪.‬‬ ‫ای��ن فاکتورها باعث ش��د ارایش سیاس��ی و فضای‬ ‫مذاکرات سیاسی ش��کل گیرد‪ ،‬به این معنا که قدرت هنر‬ ‫مذاکره ب��ه این مقدار نب��ود که در میدان جن��گ تاثیرگذار‬ ‫باشد و جنگ را از ‪ 22‬روز به هشت روز تقلیل دهد‪ ،‬بلکه در‬ ‫میدان مبارزه طول این جنگ کوتاه شد و بعد از پیروزی نیز‬ ‫انعکاس ان به میدان مذاکره کشیده شد‪.‬‬ ‫جناح��ی در حم��اس به دنبال پی��اده ک��ردن گزینه‬ ‫عملگرایی و پ راگماتیسم به جای مبارزه مسلحانه است‪ .‬انها‬ ‫در نظر دارند مقاومت را وارد ف��از جدید یعنی همان مذاکره‬ ‫کنند‪ .‬انها به دنبال این هستند که حماس راه یاسر عرفات‬ ‫را در پیش گیرد و تمام پیروزی های جنگ هشت روزه که به‬ ‫نفع مردم و حماس بوده را ب ی نتیجه جلوه دهند و به اصطالح‬ ‫عاقبت ب د تراژدی یاسر عرفات را دوباره تکرار کنند‪.‬‬ ‫در جنبش حماس‪ ،‬سیاس��تمداران خارج از کشور و در‬ ‫راس انها خالد مشعل تحت تاثیر کشورهای عربی منطقه‬ ‫خلی ج ف��ارس و در راس ان قطر به دنبال چنین ش��رایطی‬ ‫هستند‪ ،‬اما در مقابل سایر انقالبیون به خصوص جناح داخل‬ ‫و سازمان های دیگر فلس��طینی درصددند تا از وقوع چنین‬ ‫اتفاقی جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫اما شرایط کنونی مرحله گذار است و به نوعی وضعیت‬ ‫به ش��کل برزخی اس��ت‪ .‬مواضع از س��وی گروه ها مطرح‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬اما موازنه قوا بی��ن جناح ها هنوز نهایی نش��ده‬ ‫است‪ .‬اینکه کدام جناح غالب اس��ت و حرف اخر را در جمع‬ ‫جنب ش های مقاومت فلس��طین و حم��اس م ی زند‪ ،‬هنوز‬ ‫مشخص نیست‪.‬‬ ‫در این راستا خالد مشعل‪ ،‬رئی س دفتر سیاسی حماس‬ ‫در اعالم مواضع چند پهلو صحبت م ی کند‪ ،‬به همین دلیل‬ ‫فضای ادامه تحرکات چندان مش��خص و روش��ن نیست‪،‬‬ ‫چرا که اظهارات دو پهل��و در فضای مذاکرات ایجاد فش��ار‬ ‫م ی کند و راهی که رقیبان پیموده اند را باز م ی کند‪ .‬یاس��ر‬ ‫عرفات هم در اعالم مواضع به همین شکل عمل کرد‪ .‬انچه‬ ‫مهم اس��ت اینکه اگر مقدمه تش��کیل دولت عقب نشینی‬ ‫باش��د خاتمه ان نیز این اس��ت که یک قرارداد اس��لو دوم‬ ‫بسته م ی شود‪.‬‬ ‫بر همین اس��اس این خطر و ریس��ک وج��ود دارد و‬ ‫امیدواریم که جنبش حماس و رهبری ان تیزبینی و دقت‬ ‫الزم را داشته باشند و در راستای تحکیم پیروزی های جنگ‬ ‫هشت روزه غزه باشد نه از دست دادن این دستاوردها‪g .‬‬ ‫امانو در انتظار چراغ سبز اوباما‬ ‫رابطه مساله هسته ای و رابطه ایران و امریکا‬ ‫حشمت اهلل فالحت پیشه ‪ /‬کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫نـقدونظر‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫اژانس از زمان اقای امانو عمال یک تعریف سیاس��ی‬ ‫از کارویژه خود ارائه داده اس��ت و به همی��ن دلیل به جای‬ ‫انکه ‪ 5+1‬و مش��خصا امری��کا نگاهش به اژانس باش��د‪،‬‬ ‫اژانس دنبال��ه رو ‪ 5+1‬و امریکاس��ت‪ .‬ای��ن موضوع باعث ‬ ‫تردید های ای ران نس��بت به صداقت اژانس ش��ده اس��ت‪.‬‬ ‫مش��خصا طیف تندرو در ‪ ،5+1‬یعنی کسانی که معتقدند‬ ‫ای ران باید هزینه توافق دیپلماتیک احتمالی را بدهد‪ ،‬تالش‬ ‫م ی‪‎‬کنند اژان��س را مجبور به اتخاذ موضع غیرمس��ئوالنه‬ ‫نسبت به ای ران کنند‪ .‬به همین دلیل است که اژانس اعالم‬ ‫م ی کند نم ی تواند برنامه هس��ته ای ای ران را راست ی ازمایی‬ ‫کند یا تضمین الزم را در مورد سالمت این برنامه ارائه کند‪.‬‬ ‫ب ر اساس این روند‪ ،‬اژانس بر ان است که از خود سلب اختیار‬ ‫و ‪ 5+1‬و مش��خصا ش��ورای امنیت را مختار کند که گروه‬ ‫بازرسان شورای امنیت که ب رای بازرسی ع راق شکل گرفت‬ ‫را ب رای ای ران نیز فراهم کند‪ .‬این امر موضوع هسته ای ای ران‬ ‫را که به اندازه کافی پیچیده است‪ ،‬غی ر طبیع ی‏تر م ی‏کند‪.‬‬ ‫باید توجه داشت تحمیل راهبرد هس��ته‪‎‬ای در قبال ع راق‬ ‫ب رای ای ران کارساز نیس��ت‪ .‬ای ران برخالف ع راق تخلفی از‬ ‫مفاد اساسنامه اژانس نداشته و همه بازرس ی ها و نظارت ها‬ ‫طبق پادمان نظارتی از ای ران انجام ش��ده است‪ .‬ع راق قابل‬ ‫مقایسه با ای ران نیس��ت‪ ،‬از این نظر که جمهوری اسالمی‬ ‫ای ران چارچوب فن��ی و حقوقی را رعایت ک��رده و حتی در‬ ‫گزارش امانو نیز در جایی که به مس��ئولیت اژانس مربوط‬ ‫است‪ ،‬ای ران تخلفی ندارد‪.‬‬ ‫اما مساله امانو با ای ران در راستای چند قطعنامه اخیر‬ ‫شورای امنیت در قبال ای ران است‪ .‬در این قطعنامه ها خالف‬ ‫مقررات اژانس از ای ران خواسته شده که غن ی سازی را تعطیل‬ ‫کند‪ ،‬اما تعطیلی غن ی سازی خالف حقوق ای ران در اژانس‬ ‫است‪ .‬به نظرم اگر مسیر انتقادی امانو از قبل انتخاب شده‬ ‫باش��د عمال بازرس��ی ها نتیجه نم ی دهد‪ .‬اما طیف جدید‬ ‫دیپلمات های امریکا مث��ل جان کری و حتی خ��ود اوباما‬ ‫موضوع مذاکره با ای ران را مطرح م ی کنند و معتقدند در سال‬ ‫‪ 2013‬میالدی باید موضوع هسته ای ای ران به نتیجه برسد‪.‬‬ ‫اگر اژانس هم در این مس��یر حرکت کند‪ ،‬طبیعتا به جای‬ ‫مانع س��ازی در این زمینه‪ ،‬مس��یر را هموار م ی کند‪ .‬سابقه‬ ‫گزارش های قبلی امانو نشان م ی دهد که ما نم ی توانیم به‬ ‫این نقش وی امیدوار باشیم‪ ،‬مگر اینکه چراغ سبزی از سوی‬ ‫امریکا به اژانس داده شده باش��د که فعال داده نشده است‪.‬‬ ‫گفتمان غالب در امریکا این است که هزینه توافقات را باید‬ ‫ای ران پرداخت کند و به عبارتی سیاست مذاکره توام با زور را‬ ‫علیه ای ران دنبال م ی کنند‪ ،‬اما به نظر م ی رس��د عواملی در‬ ‫مذاکرات ای ران و اژانس و همچنین ای ران و ‪ 5+1‬دخیل باشد‪.‬‬ ‫انتخابات امری��کا و انتخابات ریاس��ت جمهوری اتی‬ ‫ای ران در تحوالت بین ای ران و امریکا صاحب نقش اس��ت‪.‬‬ ‫امریکای ی ه��ا در بحث مذاکره ب��ا ای��ران نم ی توانند مثل‬ ‫گذش��ته فعال باشند و مش��کالت متعدد دیگری هم دارند؛‬ ‫همین امر باعث شده که حتی انها منتظر نتیجه انتخابات‬ ‫در ای ران هم باش��ند‪ .‬به همین دلیل اس��ت ک��ه م ی بینیم‬ ‫برخی معافی ت های تحریمی برای ش��ش ماه اینده است‪.‬‬ ‫انتخاب��ات امریکا نی��ز در این مس��اله تاثی ر گ��ذار بود‪ .‬در‬ ‫امریکا امدن کس��انی مثل می ت رامنی م ی توانست فضای‬ ‫چالش امیزی هرچند توام ب��ا حماقت در رفت��ار امریکا در‬ ‫ترامنی به شدت تحت تاثیر الب ی های‬ ‫منطقه حاکم کند‪ .‬می ‬ ‫صهیونیس��تی و عرب در منطقه بود‪ ،‬الب ی هایی که کیان‬ ‫خود را در جنگ های منطقه ای و مش��خصا تداوم چالش با‬ ‫ای ران م ی دیدند‪ .‬از س��وی دیگر اوباما در شرایط کنونی یک‬ ‫موضوع را به درستی تشخیص داده اس��ت و ان‪ ،‬این است‬ ‫که با ماجراجویی نم ی تواند مانع افول امریکا در سال ‪2014‬‬ ‫میالدی ش��ود‪ .‬بر اس��اس پی ش بین ی ه��ای صورت گرفته‬ ‫در س��ال ‪ 2014‬میالدی غنائم امری��کا در دوران اب ر قدرتی‬ ‫که از س��ال ‪ 1945‬میالدی شروع شده اس��ت‪ ،‬به تدریج به‬ ‫دست دیگر کشورها خواهد افتاد‪ ،‬کش��ورهایی مانند چین‬ ‫و هند و حتی دوس��تان امریکا مانند اتحادیه اروپا ه ر کدام‬ ‫بخش هایی از مولفه ه��ای قدرت اقتصادی و سیاس��ی را‬ ‫تاراج م ی کنند و در س��ال ‪ 2014‬ما ش��اهد تضعیف امریکا‬ ‫هستیم‪ .‬اقای اوباما به درستی این موضوع را تشخیص داده‬ ‫و راهکار وی ب رای این امر‪ ،‬راهکار جکسونیسم است‪ ،‬یعنی‬ ‫پرداختن به داخل ب رای پرهیز از افول قدرت امریکا و حفظ‬ ‫مولفه های قدرت در این کشور‪ .‬در صورتی که در زمان بوش‬ ‫راهکار ویلسونیس��م بود‪ ،‬یعنی ماجراجوی��ی خارجی ب رای‬ ‫حفظ ابرقدرتی‪ .‬ویلسونیسم ی که بوش شروع کرد و اوباما‬ ‫س��عی م ی کند تمام کند تا کنون چیزی حدود سه تریلیون‬ ‫دالر بودجه نظامی را به بودجه امریکا تحمیل کرده اس��ت‪.‬‬ ‫از همین رو به نظر م ی رس��د اوباما به درستی این موضوع را‬ ‫تشخیص داده و سعی در جمع کردن بحران دارد‪ .‬ولی اگر‬ ‫وی احس��اس کند که هزینه جمع کردن ای��ن بحران ها را‬ ‫طرف های مخالف امریکا مثل ای ران باید بدهند اشتباه کرده‬ ‫است‪ .‬ای ران در اوج دوران پرخاشگری امریکا در زمان بوش‬ ‫دوم هم حاضر به پرداخت این هزینه نشد‪.‬‬ ‫طیف واقعگرایان در ای ران و امریکا درمورد مناقش��ه‬ ‫هسته ای به این نتیجه رس��یده اند که اگر این امکان وجود‬ ‫داش��ته باش��د که راهکار مبتن ی بر برد – برد شکل بگیرد‪،‬‬ ‫حداقل در زمینه های��ی مانند جلوگی��ری از تصاعد بحران‬ ‫م ی توانند به نتیجه برس��ند‪ .‬ب ر اس��اس این راهب��رد‪ ،‬نباید‬ ‫حتما یک طرف شکس��ت خورده بحرانی باش��د که حدود‬ ‫بیش از ‪ 35‬س��ال از ان م ی گذرد‪ .‬این موض��وع به یک تابو‬ ‫تبدیل شده اس��ت و هی چ کدام از طرفین نم ی توانند خود را‬ ‫قربانی کنند تا تابوی یک طرف دیگر به مجسمه پایداری‬ ‫تبدیل ش��ود‪ .‬بناب راین تنها راهبرد حاص��ل جمع مضاعف‬ ‫م ی تواند در چنین ش��رایطی ش��کل بگیرد‪ .‬کماکان غرور‬ ‫ابرقدرتی امریکای ی ها باعث شده اس��ت که این راهبرد در‬ ‫انجا کارایی کمتری داشته باشد‪ ،‬هرچند در میان طیف جدید‬ ‫دیپلمات های امریکایی بحث های مطرح است که م ی شود‬ ‫حقانی ت های ای ران را مد نظر قرار داد و در قالبی دیپلماتیک‬ ‫به اختالفات پای��ان داد‪ .‬اما در میان همه روس��ای جمهور‬ ‫گذشته امریکا غیر از بوش پسر‪ ،‬بحث مذاکره با ای ران مطرح‬ ‫بوده است اما پس از مدتی به سمت تهدید یا تحریم گرایش‬ ‫پیدا کرده‪ ،‬بناب رای��ن ای ران هنوز دالیل کاف��ی و وافی ب رای‬ ‫اطمینان از راهبرد جدید امریکای ی ها ب رای مذاکره ندارد‪.‬‬ ‫در کل موضوع ای ران و امری��کا در طول چند دهه اخیر‬ ‫کمتر به چنین شرایطی رسیده است که خیلی از تحلیلگران‬ ‫دو طرف‪ ،‬مسائل دیگری مانند مذاکره ای ران و ‪ 5+1‬و مذاکره‬ ‫ای ران و اژانس را تبع��ی از اختالفات ای ران و امریکا م ی دانند‪.‬‬ ‫حتی اق��ای امانو هم نگاهش به چراغ س��بز اوباماس��ت و‬ ‫به همین دلیل ایش��ان گاهی موضع سیاسی م ی گیرد و در‬ ‫برخی مواقع نیز فنی عمل م ی کند‪ .‬روز به روز گزارش های‬ ‫اژانس اهمیت خود را در موضوع مذاکره ای ران و ‪ 5+1‬از دست‬ ‫م ی دهد‪ .‬در کل مذاکره ای��ران با اژانس و همچنین ‪ 5+1‬در‬ ‫گرو نوع رابطه ای ران و امریکا است‪ .‬بین ای ران و امریکا ما باید‬ ‫سه سطح یا دیوار را قائل باش��یم‪ .‬زی ر بنای این دیوار بحث‬ ‫رابطه به هم خورده اس��ت که دو طرف هنوز راهبردی ب رای‬ ‫تجدید رابطه ندارند و خوشبینانه است اگر بگوییم مذاکرات‬ ‫کنونی به این موضوع م ی رسد‪ .‬دو طرف ب رای الیه دوم این‬ ‫دیوار که تنش زدایی است نیز راهبردی ندارند‪ .‬ان چیزی که‬ ‫اکنون وجود دارد الیه س��وم است که الیه نرم تری است و دو‬ ‫طرف م ی توانند در ان ورود کنن��د و ان جلوگیری از تصاعد‬ ‫بحران اس��ت‪ .‬ورود دو طرف به الیه س��وم موفقیتی ب رای‬ ‫دیپلماسی به ش��مار م ی اید؛ هرچند همین موفقیت هم به‬ ‫معنای ماندن ای ران در شرایط جنگ سرد است‪g .‬‬ ‫اژانس بی ن المللی انرژی اتمی نشان‬ ‫داده است که تصمی م گیری هایش را‬ ‫بر مبنای منافع بلوک قدرت در شورای‬ ‫حکام تنظیم م ی کند‬ ‫‪29‬‬ ‫در لبه پرتگاه‬ ‫قانون اسلحه خشونت را در فرهنگ امریکایی نهادینه کرده است‬ ‫فواد ایزدی‪/‬کارشناس مسائل امریکا‬ ‫*‬ ‫نـقدونظر‬ ‫فاجعه تی راندازی در مدرس��ه ای در ایالت کانیتکت در‬ ‫شمال ش��رقی امریکا که طی ان دست کم ‪ 27‬نفر از جمله‬ ‫‪ 18‬کودک جان باختند‪ ،‬افکار عموم��ی داخل و خارج از این‬ ‫کشور را به این سمت س��وق داد که چرا دولت امریکا ب رای‬ ‫بحث تغییر قانون اس��لحه یک اقدام موثر انجام نم ی دهد‪.‬‬ ‫باید توجه داشت بحث تغییر قانون اسلحه در امریکا موجب‬ ‫خواهد شد زمانی که یک فرد در امریکا دست به حرکت‪‎‬های‬ ‫جنایت امیز م ی زند‪ ،‬تعداد کش��ته‪‎‬ها کاهش پی��دا کند؛ زی را‬ ‫اسلحه به صورت اتوماتیک شلیک م ی کند و کشته م ی دهد‪،‬‬ ‫بناب راین تغییر قانون اسلحه به این مساله کمک خواهد کرد‪.‬‬ ‫منتها تغییر قانون اسلحه بدین مفهوم نخواهد بود که مساله‬ ‫حل شود‪ ،‬زی را کش��وری را داریم که در ان افرادی همواره به‬ ‫چنین اقداماتی دست م ی زنند‪ ،‬بناب راین باید راه حلی اندیشید‬ ‫که اینگونه افراد به وجود نیایند که حال با اس��لحه یا بدون‬ ‫اسلحه به دیگر انسان ها حمله کنند‪ .‬این اتفاقات در امریکا‬ ‫در حال تکرار شدن است و معموال اخبار تمامی انها مخابره‬ ‫نم ی شود‪ .‬در واقع زمانی که تعداد کشته شدگان اندک باشد‬ ‫این خبر خیلی بازتاب مطبوعاتی پیدا نم ی کند‪ .‬ولی وجود‬ ‫این طیف از افراد و حوادث زیاد اس��ت و تنها بخشی از انها‬ ‫انعکاس پی دا م ی کنند‪ .‬در نهایت دولت باید به سمتی برود که‬ ‫از به وجود امدن این حوادث جلوگیری کند‪ ،‬چون این بحث‪،‬‬ ‫بحث جدیدی نیس��ت و اتفاقی اس��ت که تکرار م ی شود و‬ ‫دولت به نوعی در حل این معضل ناتوان است‪ .‬در حوزه بحث‬ ‫اسلحه‪ ،‬البی اسلحه اجازه تصویب قوانین سختگی رانه را به‬ ‫دولت نم ی دهد؛ در حوزه بحث فروپاشی نهادهای فرهنگی و‬ ‫خانواده نیز جامعه امریکا با مشکالت عدیده ای روبه روست‪.‬‬ ‫تغییر جهتی که جامعه امریکا به س��مت ان م ی رود و این‬ ‫گونه حوادث کامال بیانگر ان اس��ت‪ ،‬غیرممکن است‪ .‬زی را‬ ‫هم دولت های قبلی و هم دولت های بعدی نسبت به اینگونه‬ ‫حوادث همواره واکنش نشان داده اند و به این صورت نبوده‬ ‫که در قبال این اقدامات خشونت بار در جامعه سکوت کنند‪.‬‬ ‫درواقع تمام ی دولت هایی ک��ه روی کار م ی ایند عالقه مند‬ ‫هس��تند این مس��یر را متوقف کنند منتها تغییر مس��یر و‬ ‫متوقف کردن این خشونت ها در حدواندازه دولت ها نیست‪.‬‬ ‫این مساله به سبک زندگی در این کش��ورها بازم ی‪‎‬گردد و‬ ‫س��بک زندگی امریکایی اکن��ون منجر ب��ه به وجود امدن‬ ‫افرادی م ی شود که دست به چنین کارهایی م ی زنند‪ .‬نتیجه‬ ‫فروپاش��ی نهادهای فرهنگی و نهاد خانواده به وجود امدن‬ ‫چنین افرادی است‪ .‬اگر به حادثه اخیر در امریکا دقت کنیم‪،‬‬ ‫متوجه م ی ش��ویم اولین فردی که در این درگیری به دست‬ ‫قاتل کشته ش��د‪ ،‬مادرش بود‪ .‬اما س��وال اینجاست که چرا‬ ‫فرهنگ امریکایی این سیر نزولی را طی م ی کند‪ .‬این مساله‬ ‫به دلیل سیس��تم فرهنگی حاکم بر امریکاست؛ نهادهای‬ ‫فرهنگی که در جامعه امریکا وجود دارند خیلی مواقع مشوق‬ ‫این حرکت ها هس��تند‪ .‬در حقیقت بازی های کامپیوتری و‬ ‫فیلم های هالیوودی که در انها خشونت تبیین شده‪ ،‬مروج‬ ‫این فرهنگ هستند‪ .‬اقداماتی که دولت امریکا انجام م ی دهد‬ ‫نیز در این مساله ب ی تاثیر نیس��ت؛ روزی نیست که دولت‬ ‫امریکا طی اقدامات نظام ی اش در کش��ورهای دیگر حال‬ ‫چه با استفاده از هواپیماهای بدون سرنشین یا با سرنشین‬ ‫چندین نفر را به کام مرگ نکش��اند‪ .‬نتیجه این سیاست ها‬ ‫این م ی شود که خون افراد ارزشش کم شود و افراد معمولی‬ ‫نیز به این نتیجه م ی رس��ند که ادم کشتن انها نیز اشکالی‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪30‬‬ ‫ایجاد نم ی کن��د‪ .‬مردم به حکمرانان ن��گاه م ی کنند؛ زمانی‬ ‫که انها به راحتی ادم م ی کش��ند و توجیه م ی کنند قش��ری‬ ‫از جامعه نیز زمانی که از موضوعی ناراحت م ی شوند دست‬ ‫به ادم کشی م ی زنند‪ .‬این عوامل تمام ی دست به دست هم‬ ‫داده و وضعیت را به حالت فعلی سوق داده است؛ حالتی که‬ ‫حداقل یک بخشی از جامعه به پوچی رسیده و به این نتیجه‬ ‫رسیده اگر به چیزهایی که م ی خواهد نرسد حق این را دارد که‬ ‫ادم ها را به گلوله ببندد و از این طریق عصبانیتش را نشان‬ ‫دهد‪ .‬این داستان‪ ،‬مساله‪‎‬ای نیست که یک شبه اتفاق افتاده‬ ‫باشد‪ ،‬بلکه پروسه‏ای است که کشورهای غربی به خصوص‬ ‫امریکا این پروسه را طی کرد ه و به اینجا رسیده اند‪ .‬اکنون در‬ ‫عمل امریکای ی ها در متوقف کردن این پروسه ناتوان هستند‪،‬‬ ‫چون این پروس��ه به مفاهیمی باز م ی گردد که نگاه لیب رال‬ ‫دموکراسی ب راساس این مفاهیم ش��کل گرفته و پایه ریزی‬ ‫شده اس��ت‪ .‬نتیجه این نگاه این اس��ت که نه تمام جامعه‬ ‫لیب رال بلکه بخش��ی از ان به این س��مت خطرناک حرکت‬ ‫م ی‏کند‪ .‬بحث دیگری که در رابطه با حمل سالح در امریکا‬ ‫وجود دارد این است که ایا اکثریت مردم این کشور با حمل‬ ‫سالح موافقند یا خیر؟ در این خصوص باید گفت بستگی دارد‬ ‫این سوال چگونه پرسیده شود؛ اگر از مردم پرسیده شود که‬ ‫ایا موافق هستند افراد سالح های خودکار داشته باشند که به‬ ‫صورت سریع گلوله شلیک کند‪ ،‬اکثریت با این امر مخالفت‬ ‫خواهند کرد‪ ،‬ولی به دلیل ناامنی که در جامعه امریکا حاکم‬ ‫است یک نارضایتی جمعی از این مس��اله وجود ندارد‪ .‬باید‬ ‫توجه داش��ت هرزمان که اتفاقات خش��ونت باری در امریکا‬ ‫به وقوع م ی پیوندد‪ ،‬امار فروش اسلحه نیز افزایش م ی یابد‬ ‫زی را مردم در جامعه احس��اس ناامنی م ی کنند‪ .‬به دنبال این‬ ‫احساس ناامنی در سطح جامعه درصد باالیی معتقد هستند‬ ‫که باید از خودش��ان دفاع کنند و این حق را داش��ته باشند‬ ‫که اس��لحه بخرند‪ .‬در جامع ه ای که نهاده��ای اطالعاتی و‬ ‫امنیتی از دف��اع و تامین امنیت مردم ناتوان هس��تند‪ ،‬خود‬ ‫مردم مجبور م ی شوند به دفاع از خودش��ان برایند و فروش‬ ‫اسلحه باال م ی رود‪ .‬در نهایت اگر به مردم گفته شود امنیت‬ ‫شما را نهادهای اطالعاتی‪ -‬امنیتی تامین م ی کنند‪ ،‬اکثریت‬ ‫خواهان این خواهند بود که سالح از سطح جامعه حذف شود‪.‬‬ ‫در حال حاض��ر در امریکا به دلیل نفوذ البی س�لاح‪،‬‬ ‫اینکه دول��ت بتواند خیل��ی در این حوزه وارد ش��ود و اقدام‬ ‫جدی ای انجام دهد غی ر ممکن است‪ .‬در امریکا قوه مقننه‬ ‫در حوزه س�لاح نس��بت به قوه مجریه هماهنگ تر است‪.‬‬ ‫به همین جهت کارهای ریش��ه دار جدی در رابطه با حمل‬ ‫س�لاح در امریکا صورت نخواه��د پذیرف��ت‪ .‬تنها ممکن‬ ‫است دولت به یک س��ری کارهای ظاهری و مقطعی روی‬ ‫بی��اورد‪ .‬البته بحث س�لاح در جامعه امری��کا تنها یکی از‬ ‫معضالت اس��ت و سمت و س��ویی که در حوزه فرهنگی و‬ ‫فکری در پیش گرفته اند‪ ،‬یک معضل مهمتر اس��ت‪ .‬نگاه‬ ‫دو حزب اصلی امریکا یعنی جمهوریخواهان و دموکرات ها‬ ‫نسبت به البی اس��لحه و حمل س�لاح نیز متفاوت است‪.‬‬ ‫جمهوریخواهان نگاه مثب ت تری به البی سالح دارند و این‬ ‫البی نیز کمک های مالی بیش��تری را به جمهوریخواهان‬ ‫تعلق م ی‪‎‬دهد‪ .‬اما دموکرات ها در این حوزه انتقادشان بیشتر‬ ‫است و کمک های کمتری را دریافت م ی‪‎‬کنند‪ .‬گفته م ی شود‬ ‫در رتب ه بندی الب ی ها در ایاالت متحده‪ ،‬البی اس��رائیل رتبه‬ ‫اول را دارد و البی سالح‪ ،‬رتبه دوم‪ .‬چهره های بانفوذ و افراد‬ ‫موثری در این حوزه فعالیت م ی کنند و ب��ه دلیل نفوذ این‬ ‫افراد‪ ،‬اتفاقات خشونت بار در امریکا همچنان تکرار م ی شود‪.‬‬ ‫در نهایت م ی بینیم دولتی که ادعا م ی کند رهبری دنیا را دارد‬ ‫و مدعی است بقیه کشورها نیز باید سیاست های ان را ب رای‬ ‫گسترش دموکراسی دنبال کنند‪ ،‬در یک حوزه قانونگذاری‬ ‫که کامال هم واضح اس��ت چه تصمیم ی باید گرفته شود‪،‬‬ ‫درمانده شده و نم ی تواند اقدام موثری ب رای متوقف شدن این‬ ‫خشونت ها انجام دهد‪.‬‬ ‫*این یادداشت به صورت شفاهی تنظیم شده است‪g.‬‬ ‫معمای سالح‬ ‫دموکرات ها و جمهوریخواهان ؛ موافقان قانون استفاده از سالح‬ ‫امیرعلی ابوالفتح‪ /‬کارشناس مسائل امریکا‬ ‫نـقدونظر‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫در ایاالت متحده امریکا حمل سالح ب ی قانونی نیست و‬ ‫با فقدان قانون در رابطه با حمل سالح مواجه نیستیم‪ .‬قوانین‬ ‫کنترل بر حمل س�لاح در امریکا در اختیار ایالت‪‎‬هاست و به‬ ‫دلیل ساختار فدرال‪ ،‬عموما قوانین متعدد و مختلفی در ایاالت‬ ‫مختلف به اجرا گذاشته م ی‪‎‬ش��ود‪ .‬اما انچه مورد توجه است‪،‬‬ ‫این که دولت‪‎‬های فدرال و ایالتی تا چه اندازه م ی توانند حمل‬ ‫س�لاح را تحت کنترل قرار دهند و بر نحوه فروش سالح به‬ ‫متقاضیان نظارت داشته باشند‪ .‬باید توجه داشت قانون اساسی‬ ‫ایاالت متحده امریکا تنها در یک مورد درباره کاالهای مصرفی‬ ‫جامعه تصمیم گیری کرده و ان هم مربوط به س�لاح است‪.‬‬ ‫اگر قانون اساسی امریکا را ورق بزنیم و متمم هایی که طی‬ ‫سال ها تنظیم شده اند را نگاهی بیندازیم‪ ،‬متوجه م ی شویم که‬ ‫این متمم ها فقط در مورد سالح است‪ .‬در این متمم ها اعالم‬ ‫شده حمل سالح توسط ش��هروندان امریکایی ازاد است‪ .‬در‬ ‫واقع هیچ قانونی نم ی تواند این قاعده را تغییر دهد‪ ،‬مگر اینکه‬ ‫متمم ی دوباره به قانون اساسی ایاالت متحده امریکا افزوده‬ ‫شود‪ .‬به همین جهت موضوع سالح در امریکا به یک مساله‬ ‫کامال پیچیده تبدیل شده و اضافه کردن هرگونه متممی به‬ ‫قانون اساسی ایاالت متحده امریکا بسیار دشوار خواهد بود‬ ‫و باید به تایی��د اکثر قریب به اتفاق ایاالت برس��د‪ .‬به همین‬ ‫خاطر اکنون قانون سالح در امریکا و ممنوع کردن ان به یک‬ ‫مشکل تبدیل شده است‪ .‬در امریکا هیچ کس به دنبال این‬ ‫نیست که استفاده از سالح را ممنوع کند‪ ،‬بلکه بحث تقویت‬ ‫نظارت ها یا سختگیری ها مطرح است‪ .‬یعنی حتی جدی ترین‬ ‫منتقدان سالح در امریکا نیز طرفدار ممنوعیت سالح نیستند‬ ‫بلکه حرفش��ان این اس��ت که باید نظارت ها بیشتر شود و‬ ‫افراد مشکوک که یا جنایتکار‪ ،‬یا بیمار روانی یا سرخوردگان‬ ‫اجتماعی هستند به سالح گرم دسترسی پیدا نکنند‪ .‬البته در‬ ‫کنار بازار قانونی سالح در ایاالت متحده امریکا یک بازار پررونق‬ ‫سیاه هم وجود دارد؛ کسانی که از طریق قانونی نم ی توانند به‬ ‫سالح دست پی دا کنند‪ ،‬م ی توانند به راحتی سالح را از بازار سیاه‬ ‫تهیه کنند‪ .‬در برخی مواقع نیز مشاهده شده قتل هایی که رخ‬ ‫داده توسط سالح های غیرقانونی بوده است‪ .‬از این قضایا که‬ ‫بگذریم باید به این مساله نیز توجه داشت که موضوع سالح‬ ‫در امریکا با چند مس��اله گره خورده است‪ .‬اوال که سالح گرم‬ ‫مانند هر کاالی دیگری س��ازندگانی دارد‪ ،‬این س��ازندگان از‬ ‫طریق فروش این سالح ها‪ ،‬سودهایی را به دست م ی اورند و با‬ ‫هر عاملی که تجارت انها را به خطر بیندازد‪ ،‬به شدت مقابله‬ ‫خواهند کرد‪.‬‬ ‫بخش��ی از بزرگتری��ن کمپان ی ه��ای امریکای��ی هم‬ ‫کمپان ی هایی هس��تند که در رش��ته تولید س�لاح فعالیت‬ ‫م ی کنند؛ این کمپان ی ها بخش��ی از تولیداتشان به صورت‬ ‫س�لاح جنگی و نظامی در اختیار ارتش امریکا قرار م ی گیرد‬ ‫یا به دیگر کش��ورهای جهان صادر م ی ش��ود و بخش��ی از‬ ‫تولیدات شان نیز به سالح های کوچک و معمولی اختصاص‬ ‫م ی یابد که در خانه های ش��هروندان امریکایی به وفور دیده‬ ‫م ی ش��ود‪ .‬بناب راین ایجاد س��ختگیری های بیش��تر منافع‬ ‫کمپان ی های اسلحه سازی و الب ی های اسلحه سازی را به خطر‬ ‫خواهد انداخت‪ .‬فراموش نکنیم که از بانفوذترین الب ی هایی‬ ‫که در امریکا وجود دارد‪ ،‬همین البی اسلحه س��ازی است؛ به‬ ‫ویژه انجمن ملی تفنگ که مدافع سرس��خت دفاع از متمم‬ ‫دوم قانون اساس��ی ایاالت متحده امریکاس��ت؛ متممی که‬ ‫ازادی سالح را تضمین کرده است‪ .‬نکته بعدی این است که در‬ ‫ایاالت متحده‪ ،‬سالح صرفا ب رای کشتن افراد استفاده نم ی شود‪،‬‬ ‫بلکه سالح به عنوان یک وسیله سرگرمی ب رای شکار‪ ،‬ورزش‬ ‫و تفریح نیز مورد استفاده قرار م ی گیرد‪ .‬در مناطق روستایی‪،‬‬ ‫حومه شهرها و مناطق جنگلی و کوهستانی سالح به عنوان‬ ‫یک وسیله دفاعی به کار گرفته م ی شود‪ .‬د‪‎‬ر حقیقت در امریکا‬ ‫جوامع انس��انی در ب رابر خط راتی که متوجه شان م ی شود از‬ ‫این وسیله دفاعی کمک م ی گیرند‪ .‬همچنین زمانی که به‬ ‫کمپ م ی روند‪ ،‬به دلیل تنوع حیوانی در این کشور باید مسلح‬ ‫باش��ند‪ .‬بناب راین در صورتی که دولت بخواهد مردم را از این‬ ‫وسیله سرگرمی محروم کند با واکنش تندی روبه رو خواهد‬ ‫شد‪ .‬در دهه های اخیر در امریکا فرهنگ خشونت به جامعه‬ ‫تزریق م ی شود؛ مهم ترین راه تزریق این فرهنگ نیز از طریق‬ ‫ت هالیوود بانی‬ ‫صنعت سرگرم ی سازی است که در درجه نخس ‬ ‫ان است‪ .‬همچنین شرکت های تولید بازی های کامپیوتری‬ ‫نیز در این امر ب ی تاثیر نیس��تند‪ .‬مردم امریکا داشتن سالح‬ ‫و توانایی ش��لیک را تقریبا در ردیف توانایی رانندگی قلمداد‬ ‫م ی کنند و یک نوع عالقه شدید نسبت به این وسیله دارند‪.‬‬ ‫بناب راین نباید انتظار داشت قوانین مصوب تاجایی پیش رود‬ ‫که کنترل خیلی شدیدی روی سالح داشته باشند یا بخواهند‬ ‫سالح را از دس��ت مردم دربیاورند‪ .‬این اتفاقات خشونت بار در‬ ‫امریکا هر از گاهی رخ م ی دهد و بار اول یا اخر هم نیس��ت‪.‬‬ ‫بخش��ی از پول تجارت اسلحه توس��ط اعانات انتخاباتی در‬ ‫اختیار مقامات اجرایی و قانونگذاری ق��رار م ی گیرد و افرادی‬ ‫که به نهادهای قدرت راه پیدا م ی کنند اصوال تالش شان بر‬ ‫این است که از حامیان مال ی شان حمایت کنند و قوانینی را‬ ‫وضع نکنند که مورد انتقاد این حامیان قرار گی رند‪ .‬نم ی توان‬ ‫انتظار داشت حادثه مدرسه نیوتاون در امریکا موجب شود نگاه‬ ‫مردم این کشور به مساله سالح تغییر کند؛ زی را نه کمپان ی های‬ ‫اسلحه سازی مایل به این کار هستند و نه احزاب و توده مردم‬ ‫خواهان کنترل اسلحه‪.‬‬ ‫باید در نظر گرفت که خشونت د ر امریکا وجود دارد‪ ،‬اما‬ ‫به ان اندازه ای نیست که یک خشم عمومی را به وجود بیاورد‪.‬‬ ‫امار نشان م ی دهد که حدود ‪20‬هزار نفر در طول سال در اثر‬ ‫شلیک گلوله کشته م ی شوند؛ بخش��ی از این امار مربوط به‬ ‫تبهکاری‪ ،‬دزدی و جنایات سازمان یافته است و بخش کمتری‬ ‫مربوط به قتل های کور که طی ان یک شخص وارد مکانی‬ ‫م ی ش��ود و چندین نفر را به کام مرگ م ی فرستد‪ .‬در مقایسه‬ ‫با یک جمعیت ‪ 310‬میلیون نفری این عدد‪ ،‬زیاد نیست و اگر‬ ‫با حوادث رانندگی در جاده ها مقایس��ه ش��ود‪ ،‬م ی بینیم امار‬ ‫کمی را نشان م ی دهد‪ .‬مدافعان این قضیه نیز معتقدند‪ ،‬مگر‬ ‫م ی شود چون بر اثر تصادف رانندگی عده ای کشته م ی شوند‪،‬‬ ‫ماشین را از مردم گرفت و به انها گفت از گاری استفاده کنند‪.‬‬ ‫مدافعان حمل اس��لحه معتقدند جنایاتی که توسط اسلحه‬ ‫صورت م ی پذیرد هنوز به ان اندازه گسترده نشده که بخواهند‬ ‫تصمیم جدی در این رابطه بگیرند‪ .‬البته کشته شدن بیش‬ ‫از ‪ 20‬نفر در حادثه تی راندازی در یک مدرس��ه قطعا ش��وک‬ ‫اجتماعی ایجاد م ی کند‪ ،‬اما به این صورت نیس��ت که دائم‬ ‫در خیابان های امریکا شاهد تی راندازی باشیم‪ .‬به خصوص در‬ ‫شهرهای کوچک و محله های مرفه جامعه‪ ،‬حوادث تی راندازی‬ ‫و جرم و جنایت‪ ،‬رقم باالیی را نشان نم ی دهد‪ .‬تا زمانی که این‬ ‫قضیه وجود دارد و گروه های منتفع از تجارت س�لاح بسیار‬ ‫گسترده هس��تند‪ ،‬نباید انتظار داش��ت واکنش جدی در این‬ ‫راستا صورت بگیرد‪ .‬پس از جریان حادثه اخیر‪« ،‬باراک اوباما»‪،‬‬ ‫رئی س جمهوری امریکا از لزوم انجام یک اقدام معنادار سخن‬ ‫گفت‪ .‬در این رابطه م ی توان گفت نهایت کاری که توس��ط‬ ‫دولت امریکا انجام پذیر خواهد بود این اس��ت کس��انی که‬ ‫م ی خواهند سالح بخرند ‪ 48‬س��اعت قبل نزد پلیس بروند و‬ ‫فرمی را تکمیل کنند تا سابقه شان مورد بررسی قرار گیرد‪ .‬در‬ ‫این صورت اگر فردی از لحاظ روانی و جنایی پرونده ای داشته‬ ‫باشد‪ ،‬به او سالح فروخته نخواهد ش��د‪ .‬دیگر اقدام معناداری‬ ‫که اوباما ش��اید بتواند انجام دهد این است که برخی از انواع‬ ‫فشنگ ها و سالح ها را از گردونه فروش خارج کند‪ .‬بناب راین از‬ ‫جمله اقداماتی که ممکن است در امریکا انجام بگیرد‪ ،‬این‬ ‫است که پروسه فروش سالح را کمی دشوارتر کنند نه اینکه‬ ‫سالح را از خانه های مردم جمع اوری کنند‪g .‬‬ ‫‪31‬‬ ‫گفت و گو‬ ‫‪1‬‬ ‫محسن مهرعلیزاده به واسطه تجربه خوبی که از حضور در انتخابات س�ال ‪ 84‬دارد این روزها به عنوان یکی از‬ ‫گزینه های حضور در انتخابات مورد توجه قرارگرفته است‪ .‬گرچه اکنون او تمایلی برای اعالم رسمی ندارد و همه چیز را‬ ‫منوط به اینده نزدیک می کند اما در عین حال حمایت یا اجماع اصالح طلبان را در ورود خود به عرصه موثر می داند‪ .‬گفت‬ ‫و گو با رئیس سابق سازمان ورزش از مسائل نظری و جامعه شناسی اغاز شده و با چالش درباره وضعیت اصالح طلبان‬ ‫در انتخابات اینده ادامه پیدا کرده است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫‪32‬‬ ‫گفت وگو با محسن مهرعلیزاده درباره حضور در انتخابات ‪ ،92‬نظر خاتمی برای نامزدی‪ ،‬وضعیت اصالح طلبان و شعارهای انتخاباتی‬ ‫اجماع شود‪ ،‬می ایم‬ ‫شعار ‪ 50‬هزار تومان برای هر ایرانی در انتخابات ‪ 84‬اشتباه بود‬ ‫اصالح طلبان در نهایت نامزد واحد معرفی می کنند‬ ‫اگر امروز از خاتمی درباره نامزدی در انتخابات سوال کنید‪ ،‬پاسخ او منفی خواهد بود‬ ‫تحریم انتخابات استراتژی یا تاکتیک اصالح طلبان نیست و نباید باشد‬ ‫‪1‬‬ ‫اق�ای مهرعلیزاده! هفت س�ال از پای�ان حضور‬ ‫شما در متن دولت م ی گذرد و طبیعتا از ان زمان‬ ‫تاکنون فعالی ت های گوناگونی داشته اید‪ .‬در این‬ ‫مدت چه م ی کردید؟‬ ‫‪ l‬اگر بخواهیم از این منظر ن��گاه کنیم که هفت‬ ‫سال بر عمر نظام جمهوری اس�لامی افزوده شده‪ ،‬این در‬ ‫تثبیت و تقوی��ت پایگاه های نظام جمهوری اس�لامی اثر‬ ‫مثبتی داشته است‪ .‬طبیعتا هرچه سن و عمر نظام جمهوری‬ ‫اسالمی افزایش م ی یابد‪ ،‬از حالت جوانی خارج م ی شود‪ ،‬به‬ ‫پختگی بیشتری م ی رس��د‪ ،‬در دنیا بیشتر شناخته م ی شود‬ ‫و همچنین ابعاد فکری‪ ،‬نظری و عملکردی ان گس��ترش‬ ‫م ی یابد‪ .‬از این نظر روند مثبت و رو به رشدی داشته ایم‪ ،‬اما‬ ‫به نظر م ی رسد روندی که در ابعاد مختلف سیاست داخلی‬ ‫و سیاست خارجی در دو دوره اخیر طی شده است‪ ،‬با روندی‬ ‫که دولت های گذشته در جمهوری اسالمی داشتند‪ ،‬تا حدود‬ ‫بسیار زیادی متفاوت است‪ .‬چندین اتفاق در این دو دوره رخ‬ ‫سیاست‬ ‫همان طور که اش�اره کردید در هفت س�ال اخیر‬ ‫در حوزه ه�ای مختلفی از جمله حوزه سیاس�ت‬ ‫فعال بوده اید‪ .‬ارزیابی کلی ش�ما از فضای فعلی‬ ‫سیاست ‪ -‬فارغ از مسائل جناحی – چیست؛ در‬ ‫حوزه هایی همچون اخالق‪ ،‬کارامدی و مسائلی از‬ ‫این دست‪ ،‬چه تفاوت هایی با گذشته کرده ایم؟‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫‪ l‬پس از پای��ان دولت اقای خاتم��ی توفیق ادامه‬ ‫خدم��ت در قال��ب عضو دول��ت را پی��دا نک��ردم و توفیق‬ ‫مسئولیت سازمان تربی ت بدنی از من سلب شد‪ ،‬اما از حدود‬ ‫‪ 18‬سال پیش در مدیریت عالی شرکت سرمایه گذاری شاهد‬ ‫حضور داشته و در تاسیس‪ ،‬رشد و باروری این شرکت ‪ -‬که‬ ‫متعلق به فرزندان معزز شاهد است ‪ -‬سهیم بوده ام‪ .‬از این‬ ‫رو مناسب دیدم که در همین ش��رکت زمان و انرژی بگذارم‬ ‫و بخش اعظمی از زمان من در ش��رکت شاهد صرف شده‬ ‫اس��ت‪ .‬بخش دیگر‪ ،‬صرف ادامه تحصیل در دوره دکترا در‬ ‫رشته مدیریت مالی در دانشگاه ته ران شد که در حوزه رشته‬ ‫تحصیلی مطالعه م ی کردی��م‪ ،‬اوضاع را تحلیل م ی کردیم‪،‬‬ ‫اوضاع کالن اقتصاد ملی و بی ن الملل��ی را رصد و مراقبت‬ ‫م ی کردیم و در جایی که الزم بود و م ی توانستیم‪ ،‬اظهارنظر‬ ‫م ی کردیم و مقاالتی م ی نوش��تیم‪ .‬همچنی��ن برای یک‬ ‫مقطع چهار س��اله به عنوان عضو هیات نماین��دگان اتاق‬ ‫بازرگانی انتخاب شدم و در اتاق بازرگانی ته ران و ای ران حضور‬ ‫داش��تم‪ .‬در این مدت تالش کردم تا جایی که ممکن است‬ ‫نقطه نظ راتی را که در رابطه با مس��ائل اقتصادی و مسائل‬ ‫کالن کشور داشتم‪ ،‬ارائه کنم‪ .‬این روزها هم که بیشتر وقتم‬ ‫صرف مطالعه م ی شود‪.‬‬ ‫داد؛ یکی کم توجهی به توان و قوه کارشناس��ی و مدیریتی‬ ‫شناخته شده و مجرب کش��ور بود‪ .‬این مساله باعث شد به‬ ‫مقدار زیادی از ارزش کارشناس��ی تصمیمات کاسته شود و‬ ‫بدین ترتیب اث��رات و تبعات تصمیم��ات منبعث از همان‬ ‫ب ی توجهی ب��ه کارشناس��ی ها در جهت ات�لاف منابع اثر‬ ‫بس��زایی بگذارد‪ .‬همین امر موجب دلنگران��ی نخبگان و‬ ‫دلسوزان سیاس��ی‪ ،‬اقتصادی و مدی ران کالن کشور از این‬ ‫روند شد‪ .‬از س��وی دیگر زمانی که اثرات منفی تصمیمات‬ ‫ناش��ی از عدم توجه به کارشناس��ی در جامعه نمایان شد و‬ ‫مردم به تدریج متوجه شدند که مسئوالن اجرایی قادر به رفع‬ ‫مشکالت نیس��تند‪ ،‬روز به روز بر حجم سخت ی های کشور‬ ‫افزوده ش��د و مردم و حتی دولت هم به مش��کالت اذعان‬ ‫کردند و کم کم در کشور شاهد شکل گیری جو ب ی اعتمادی‬ ‫نسبت به توان اجرایی دولت شدیم‪.‬‬ ‫در ابع��اد سیاس��ت خارج��ی برخ��ی اظهارنظرهای‬ ‫عجوالنه ‪ -‬و حتی ناهمس��و با سیاس��ت های کالن نظام‬ ‫و برخی اقدامات در این زمینه – اس��باب تفاهم ف ی مابین‬ ‫کشورها‪ ،‬اعم از دش��من‪ ،‬مخالف‪ ،‬معاند و‪ ...‬را فراهم کرد تا‬ ‫در جهت اعمال فشار به کشور ما نقش افرینی کنند‪ .‬یکی‬ ‫از این ابعاد مساله تحریم ها بود؛ در این بحث که تحریم ها‬ ‫تاثیر داش��ت یا س��وء مدیریت ها‪ ،‬من معتقدم که هیچ یک‬ ‫ب ی تاثیر نبود‪ .‬در عین حال چون محور همه چیز مدیریت‬ ‫است‪ ،‬اگر مسائل سیاس��ت خارجی توسط دولت به خوبی‬ ‫مدیریت م ی ش��د منجر به بسیاری از فش��ارهای تحریمی‬ ‫ بیگانگان نم ی گردید‪ .‬از س��ویی اگر در ش��رایط عادی نیز‬ ‫چنین فش��ارهایی از بی��رون وارد م ی ش��ود در صورتی که‬ ‫تدبیر و مدیریت باش��د اثرات تحریم ها ب��ه حداقل کاهش‬ ‫م ی یابد و چه بسا در برخی موارد بتوان تهدیدها را به فرصت‬ ‫تبدیل کرد؛ ام��ا در این جهت به ندرت کار ش��د‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال‪ ،‬معموال گفته م ی شود که از ابتدای انقالب تحریم ها‬ ‫وجود داشته است؛ این حرف درستی اس��ت‪ .‬ما از سال ‪58‬‬ ‫که کارت��ر رئی س جمهور امریکا نخس��تین تحریم ها علیه‬ ‫ای ران را وضع کرد‪ ،‬به واسطه مدیریتی که اعمال شد‪ ،‬اثرات‬ ‫تحریم ها حداقل‪ ،‬صفر و حتی مثبت شد؛ به نحوی که این‬ ‫فشارها منجر شد ما تصمیمات جدی در جهت خودکفایی‪،‬‬ ‫خوداتکایی و ایس��تادن روی پای خودمان اتخاذ کنیم‪ .‬در‬ ‫این مسیر سرمایه گذاری شد‪ ،‬کار ش��د و حرکتی رو به جلو‬ ‫داشتیم‪.‬‬ ‫بس��یاری از بناه��ای خودکفای��ی در هم��ان دوره‬ ‫پایه گذاری شد‪ .‬در زمان مسئولیت من در معاونت صنعتی‬ ‫و بهره ب��رداری وزارت صنای��ع س��نگین‪ ،‬یک��ی از ادارات‬ ‫زیرمجموعه این معاون��ت اداره کل س��اخت و خودکفایی‬ ‫بود‪ .‬برنامه ریزی های بس��یار دقیقی انجام دادیم و کارهای‬ ‫فراوانی صورت گرفت‪ .‬نم ی توانی��م بگوییم که تحریم ها‬ ‫اثری نداش��ت؛ چرا که هیچ پدیده ای ب ی تاثیر نیس��ت‪ ،‬اما‬ ‫واقعا م ی توانی��م بگوییم ک��ه تاثیر تحریم ه��ا به حداقل‬ ‫رسید؛ در برخی موارد صفر و حتی مثبت شد‪ .‬البته بستگی‬ ‫دارد چه حوزه های��ی را در نظر بگیریم‪ .‬در س��ال های اخیر‬ ‫از یکس��و مساله فش��ار تحریم های دش��من و خشکاندن‬ ‫مس��یرهای ارتباطی پول��ی و مالی کش��ور‪ ،‬مس��یرهای‬ ‫رسمی گشایش اعتبار‪ ،‬مس��یرهای رسمی حوالجات ارزی‪،‬‬ ‫ارتباطات بانکی و مسائلی از این دست پیش امد و از سوی‬ ‫دیگر ب��دون توجه به همه اینها مس��ائلی همچون واردات‬ ‫بی رویه کاال انجام ش��د‪ .‬من خاطرم هست که در سال ‪84‬‬ ‫که نخستین س��ال فعالیت دولت نهم بود حدود چهارصد‬ ‫میلیون دالر میوه وارد کشور شد و در سال های بعد افزایش‬ ‫هم پیدا کرد‪ .‬در هفت س��ال اخیر به طور میانگین ساالنه‬ ‫حدود چهارصد میلیون دالر میوه وارد شده است؛ در حالی که‬ ‫ما در کشوری چهار فصل زندگی م ی کنیم و عمده میوه ها‬ ‫در کش��ور ما به بار م ی نش��یند‪ .‬ما نیازی به انگور شیلی و‬ ‫پرتقال مصر و س��یب لبنان نداریم‪ .‬امار واردات ب ی رویه در‬ ‫حوزه هایی همچون خودرو نیز مش��اهده م ی ش��ود‪ .‬حدود‬ ‫هشتاد تا هشتاد و پنج میلیارد دالر درامد ارزی در سال تبدیل‬ ‫به واردات شد و فرهنگ مصرف گرایی ر ا ترویج کرد‪ .‬در حالی‬ ‫که ما باید فرهنگ مصرف کشور را به گونه ای تغییر دهیم‬ ‫که وابستگی به واردات ناش��ی از درامدهای نفتی کاهش‬ ‫یابد؛ چراک��ه بیگانگان حلقه را از مح��ل واردات و صادرات‬ ‫رس��می تنگ م ی کنند‪ .‬این مس��اله هم مرب��وط به امروز‬ ‫نیست و به هفت سال پیش باز م ی گردد‪ .‬اما مسیر حرکت‬ ‫همان است که بود‪.‬‬ ‫در حقیقت از لحاظ فشارها و تاثیر فشارها‪ ،‬خود را «در‬ ‫لبه تیغ تحری��م» قرار داده ایم‪ .‬به نظر م��ن برخی کارهای‬ ‫ناشی از هیجان‪ ،‬عدم مطالعه‪ ،‬شتابزدگی و اقدامات مشابه‬ ‫موجب ش��د در عرصه اقتصادی برنامه ریزی کنار گذاش��ته‬ ‫شود‪ .‬یکی از همین کارها تعطیل کردن سازمان مدیریت و‬ ‫برنامه ریزی بود‪ .‬در حالی که کشورهای مختلف ب رای اینکه‬ ‫نشان دهند چند سال است برنامه ریزی و مدیریت دارند و با‬ ‫نگاه علمی کش��ور را مدیریت م ی کنند‪ ،‬به سابقه سیستم‬ ‫برنامه ریزی در ان کش��ور توجه کرده‪ ،‬بررسی م ی کنند که‬ ‫سازمانی که مس��ائل کالن را مدیریت م ی کند و سازمانی‬ ‫که مس��ئولیت بودجه نویس��ی را برعهده دارد از چه زمانی‬ ‫در ان کشور پا گرفته است‪ .‬با این وصف سازمان مدیریت و‬ ‫برنامه ریزی در یک تصمیم انی برهم زده شد و به جای ان‬ ‫یک معاونت با همان طول و عرض در کنار مدیریت ارش��د‬ ‫‪33‬‬ ‫اجرایی تشکیل داده شد؛ بدون اینکه به بدنه کارشناسی ان‬ ‫توجه شود و کارشناسان خبره به کار گرفته شوند و طبعا این‬ ‫موضوع سبب عدم کارامدی تش��کیالت جدید شد‪ .‬همین‬ ‫مس��اله در تقدیم الیحه بودجه به مجلس دیده م ی ش��ود‪.‬‬ ‫ش��ما اگر بخواهید ب رای زندگ��ی خود برنامه ری��زی کنید‬ ‫حداقل ‪ 10‬روز مانده به پایان ماه ب رای حقوق ماه اینده خود‬ ‫تصمیم گیری م ی کنید؛ در حالی ک��ه در خصوص بودجه‬ ‫یک کشور‪ ،‬در فروردین ماه یا حتی اردیبهشت ماه هر سال‪،‬‬ ‫شاهد تصویب بودجه سالی هس��تیم که در ان قرار داریم‪.‬‬ ‫حتی برنامه پنجم حدود شش ماه بعد از پایان برنامه چهارم‬ ‫به مجلس ارائه و تصویب ش��د‪ .‬اینها ناشی از این است که‬ ‫کانون ها و محل های واقعی تصمیم گیری و تصمیم سازی‬ ‫عاری از قوه کارشناسی شده اس��ت‪ .‬نتیجه این مساله را در‬ ‫کاهش ارزش پول ملی شاهد بودیم؛ به طوری که ظرف مدت‬ ‫دو ماه ارزش پ��ول ملی حدود پنجاه درص��د کاهش یافت‪.‬‬ ‫متاسفانه اینها مسائلی است که با انها روبه رو هستیم‪.‬‬ ‫در ح�وزه سیاس�ت و خصوصا بح�ث انتخابات‬ ‫ش�ما ش�خصا اظهارنظرهای�ی داش�تید ک�ه‬ ‫م ی توان از انها اینگونه استنباط کرد که در حال‬ ‫تصمی م گی�ری ب�رای ورود به عرص�ه انتخابات‬ ‫هس�تید‪ .‬واقعی�ت چیس�ت؛ ای�ا ب�ه تصمی�م‬ ‫مشخصی رسیده اید؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬قبال هم عرض کرده ام که باید ببینیم ش��رایط‬ ‫انتخابات چگون��ه پیش م��ی رود‪ .‬اگر واقعا ش��رایط ب رای‬ ‫حضور تفک��ر و س��لیقه های مختلف فراهم ش��ود بدیهی‬ ‫اس��ت که حضور و نحوه حضور در انتخابات قابل بررسی‬ ‫خواهد بود‪ .‬از س��وی دیگر من معتقدم که ای��ن انتخابات‪،‬‬ ‫انتخاباتی نیست که کاندیداها به صورت فردی وارد شوند‬ ‫و برنامه ها‪ ،‬باوره��ا و توانمندی ه��ای خ��ود را ارائه دهند؛‬ ‫بلکه باید در قالب گروه های فکری یا جناح های سیاس��ی‬ ‫مطرح در جامعه‪ ،‬معرفی شوند تا بتوانند فضایی ب رای ارائه‬ ‫نقطه نظ رات و تفکرات خود بیابند‪ .‬بناب راین باید اندکی صبر‬ ‫کنیم و اجازه دهیم فضا روشن تر شود؛ اگر در کشور عزمی‬ ‫ ایجاد شد که در هر جناح اجماعی صورت گیرد و کاندیدای‬ ‫مش��خصی معرفی ش��ود‪ ،‬در این صورت من ه��م که در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری نهم شرکت کردم و به دلیل ارائه‬ ‫دیدگاه های��ی ‪ -‬به ویژه از بعد اقتص��ادی و برنامه ریزی ‪ -‬با‬ ‫اقبال خوب بخش های��ی از جامعه مواجه ش��دم و در چند‬ ‫استان باالترین رای را داشتم اگر مورد اجماع واقع شوم وارد‬ ‫عرصه خواهم شد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫یعنی اگر مجموعه اصالح طلبان از شما حمایت‬ ‫کنند وارد عرصه انتخابات خواهید ش�د یا اینکه‬ ‫ممکن اس�ت با حمایت یک یا چند گ�روه پا به‬ ‫میدان رقابت ها بگذارید؟‬ ‫‪ l‬بل��ه؛ در وهل��ه اول اجم��اع اصالح طلب��ان و‬ ‫در وهل��ه دوم ب��ه اجماعی فرات��ر از اجم��اع اصالح طلبان‬ ‫و اجماع��ی در س��طح مل��ی م ی اندیش��م‪ .‬ش��رایط امروز‬ ‫کش��ور بس��یار حس��اس اس��ت؛ ب��دون هی��چ تع��ارف‬ ‫و رودربایس��تی باید بگویم ک��ه اگر همدل ی ها بیش��تر از‬ ‫انچه هس��ت نش��ود‪ ،‬دچار مشکالت اساس��ی م ی شویم‪.‬‬ ‫واقعیت این اس��ت که این س��ال ها‪ ،‬بس��یار مشکل ساز‬ ‫بود و مردم خاطره خوبی از ان ندارند‪ .‬مردم گران ی ها و عدم‬ ‫ارامش های اجتماعی را م ی بینند و از نظر اشتغال‪ ،‬صنعت‬ ‫و تولید اطالعاتی دریاف��ت م ی کنند که ب رای انها قابل باور‬ ‫نیست‪ .‬از س��وی دیگر فرصت های طالیی که ما در برخی‬ ‫مقاطع عمر جمهوری اسالمی داشتیم به سادگی از دست‬ ‫رفت‪ .‬ما هرگ��ز در دوران پس از انق�لاب چنین درامدهای‬ ‫سرشار نفتی نداش��تیم؛ انطور که امار م ی گویند ما در این‬ ‫هفت سال حدود هفتصد میلیارد دالر درامد نفتی داشته ایم‪.‬‬ ‫در حالی که از زمان کشف نفت در زمان ویلیام نکس دارسی‬ ‫تا ابتدای دوره دولت نهم‪ ،‬مجموع درامدهای نفتی ما کمتر از‬ ‫‪34‬‬ ‫پانصد میلیارد دالر بوده است‪ .‬با تمام این تفاسیر ما وضعیت‬ ‫تولید و صنعت را م ی بینیم‪ .‬البته من نم ی خواهم وارد این‬ ‫مسائل شوم؛ چراکه در یک فضای هیجانی و الوده‪ ،‬منتقدان‬ ‫دولت به سیاه نمایی و منف ی بافی متهم م ی شوند‪ .‬در حالی‬ ‫که از یکس��و اتاق بازرگانی امار م ی دهد که در شهرک های‬ ‫صنعتی پنجاه درصد ظرفیت کار م ی کنند و از س��وی دیگر‬ ‫مسئوالن عصبانی م ی ش��وند و ارائه کنندگان امار را توبیخ‬ ‫م ی کنند‪ .‬همه ما در میان دوستان و نزدیکان خود وضعیت‬ ‫بیکاری را م ی بینیم و حتی نمایندگان مجلس نسبت به امار‬ ‫بیکاری اعتراض دارند‪ .‬امار تورم ‪ 10‬درصد اعالم م ی ش��ود‪،‬‬ ‫اما گاهی شب م ی خوابید و صبح بیدار م ی شوید و م ی بینید‬ ‫که قیمت برخی کاالها تا دو ب رابر افزایش یافته اس��ت‪ .‬من‬ ‫نم ی دانم دو ب رابر شدن قیمت کاالها‪ ،‬صد درصد محسوب‬ ‫م ی شود یا زیر ‪ 10‬درصد؟! مردم همه این مسائل را م ی بینند‬ ‫و نم ی توانند ب��اور کنند‪ .‬اگر قرار باش��د ای��ن وضعیت به‬ ‫وضعیتی تبدیل شود که مردم دوباره به توان دولت اعتماد‬ ‫کنند‪ ،‬به کارایی دولت‪ ،‬مس��ئوالن و مدی ران اطمینان کنند‬ ‫و در مسیر سازندگی کش��ور حرکت کنند‪ ،‬زمان زیادی الزم‬ ‫اس��ت‪ .‬هر چقدر هم یک فرد یا گروه در قالب دولت جدید‬ ‫توانمند باشد باز هم توان محدودی دارد‪ .‬اگر در مقابل این‬ ‫توان محدود مخالفت ها‪ ،‬مقاومت ها و تخریب ها اغاز شود‬ ‫وضعیت بسیار بغرنج خواهد ش��د‪ .‬من فکر م ی کنم اگر ما‬ ‫بخواهیم در دوره اینده وضعیت فعلی را بهبود بخش��یم و‬ ‫کاس��ت ی های موجود را جب ران کنیم‪ ،‬باید از یکس��و دولتی‬ ‫بر س��رکار بیاید که در راس ان مجموعه مدی��ران الیق و‬ ‫کارازموده که پیش از این ازمون خود را پس داده اند و مردم‬ ‫از دوره مدیریت انها رضایت خاطر دارند حضور داشته باشند‬ ‫و از سوی دیگر کسانی که کش��ور را به این وضعیت دچار‬ ‫کرده اند واقعا تسلیم نظر مردم شوند و به ان تمکین کنند؛‬ ‫در واقع با پذیرش اشتباهاتشان به دولتی که روی کار م ی اید‬ ‫کمک کنند تا وضعیت بهتر ش��ود‪ .‬اگر اینگونه نباشد‪ ،‬این‬ ‫خس��ارات در اینده نیز ادامه خواهد یاف��ت‪ .‬به همین دلیل‬ ‫است که من م ی گویم در انتخابات به اجماعی فراتر از اجماع‬ ‫اصالح طلبان م ی اندیش��م‪ .‬مردم از لحاظ ت��وان مدیریتی‪،‬‬ ‫استفاده از قوه کارشناسی‪ ،‬توسعه صنعت‪ ،‬توسعه تجارت‪،‬‬ ‫توس��عه اقتصاد‪ ،‬کنترل و ثبات قیمت ها‪ ،‬کاهش تدریجی‬ ‫وابس��تگی به درامدهای نفت��ی‪ ،‬ثبات در سیاس��ت های‬ ‫بی ن الملل��ی‪ ،‬تعامل و تعادل در سیاس��ت خارجی و داخلی‬ ‫و‪ ...‬خاطره خوبی از دولت های قبلی دارند‪ .‬به همین علت‬ ‫وقت��ی رئی س جمهور از ی��ک جناح انتخاب م ی ش��ود باید‬ ‫جناح های دیگر هم به او کمک کرده و با او همکاری کنند‪.‬‬ ‫اگر چنین شرایطی باش��د امکان کار وجود دارد اما در غیر‬ ‫این صورت باز هم همان کسانی که با ایجاد هیجان های‬ ‫کاذب خسارت هایی را به کش��ور وارد کردند و با وجود تمام‬ ‫امکانات و منابع چنین وضعیتی را ب رای کش��ور رقم زدند‪،‬‬ ‫جلوی جب ران خسارات و بهبود وضعیت را خواهند گرفت‪.‬‬ ‫اگر از جنبه جامع ه شناس�ی ب�ه انتخابات اخیر‬ ‫فرانس�ه و امریکا نگاه کنیم‪ ،‬ش�اهد دو نگرش‬ ‫متفاوت هستیم؛ یکی تفکر توسع ه خواه که ان‬ ‫را راست و محافظه کار م ی نامند و دیگری تفکری‬ ‫که معتقد به اقتصاد سوسیالیس�تی اس�ت که‬ ‫رگ ه هایی از عوام گرایی در ان وجود دارد و سعی‬ ‫م ی کن�د عدال�ت را در گفتمان خود ج�ای دهد‪.‬‬ ‫سارکوزی و رامنی نماینده تفکر اول بودند و اوالند‬ ‫و اوباما نماینده تفکر دوم‪ .‬البته این تقسی م بندی‬ ‫ب ه طور نسبی است و شرایط در ان کشورها با ما‬ ‫متفاوت است‪ .‬در انتخابات ریاست جمهوری نهم‬ ‫ایران گفتمان اق�ای احمدی ن�ژاد و اقای کروبی‬ ‫زمین�ه عدالتخواهان�ه داش�ت و خصوص�ا اقای‬ ‫کروبی حرف سیاس�ی چندانی نزد‪ ،‬اما در مقابل‬ ‫اینها افرادی همچون اقای معین‪ ،‬اقای قالیباف‪،‬‬ ‫اقای هاشمی و تا حدی خود شما گفتمان توسعه‬ ‫را مطرح کردند‪ .‬فضای جامعه ایران فضایی است‬ ‫که در ان ش�کافی جدی میان سنت و مدرنیته ‪-‬‬ ‫هم در حوزه اندیشه و هم در حوزه اقتصاد ‪ -‬دیده‬ ‫م ی شود‪ .‬تفاوت های میان ش�هر و شهرستان و‬ ‫روستا ب ه شدت مشهود است و حتی ما در شهر‬ ‫هم حاشیه و متن را داریم‪ .‬شکاف های عقیدتی‪،‬‬ ‫سیاس�ی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و اقتصادی میان‬ ‫حاش�یه و متن به چش�م م ی خ�ورد‪ .‬البته علت‬ ‫اصلی این مس�اله این اس�ت که ما یک کش�ور‬ ‫در حال توس�عه هس�تیم‪ .‬م ی خواهم بگویم که‬ ‫بخش زیادی از همین گروه ها ‪ -‬البته با سلایق‬ ‫متف�اوت ‪ -‬در انتخاب�ات ‪ 84‬و انتخاب�ات ‪ 88‬به‬ ‫اقای احمدی ن�ژاد رای دادند؛ فض�ای ذهنی انها‬ ‫فضای عدالتخواهی بود‪ .‬ش�عار بردن نفت س�ر‬ ‫س�فره های مردم در این اراء ب ی تاثیر نبود‪ .‬حتی‬ ‫در انتخابات اخیر امری�کا هم رامنی در مناظرات‬ ‫اعالم کرد ک�ه اوبام�ا م ی خواه�د از ثروتمندان‬ ‫بگیرد و به فقرا بدهد‪ .‬همین مساله در انتخابات‬ ‫فرانسه هم وجود داش�ت؛ به این دلیل که ما در‬ ‫اروپا هم ش�اهد شکاف طبقاتی هس�تیم‪ .‬اقای‬ ‫احمدی ن�ژاد و دوستانش�ان ه�م م ی گوین�د که‬ ‫ما مدل اقتص�ادی خودمان را پی�اده کردیم؛ مثل‬ ‫هدفمن�دی یارانه ها‪ ،‬س�هام عدالت و مس�کن‬ ‫مهر‪ .‬م ی گویند ما م ی خواس�تیم م�دل مدیریتی‬ ‫س�ی س�ال قب�ل و بوروکراس�ی اداری موجود را‬ ‫بش�کنیم و به نمایندگی از م�ردم مدیران جدید‬ ‫را وارد چرخه مدیریتی کنیم؛ یعنی روایت ش�ما‬ ‫و دیگر مدیران باسابقه روایتی توسع ه ای است‬ ‫اما روایت اقای احمدی نژاد و همفکرانشان با این‬ ‫روایت متفاوت ‪ -‬و حتی مخالف ‪ -‬اس�ت‪ .‬س�بد‬ ‫رای مردم توس�ع ه خواه با مردم ی که م ی خواهند‬ ‫ش�رایط موجود را برهم بزنند متفاوت است و به‬ ‫محافظه کاری تن نم ی دهند‪ .‬البته این اتفاق باز‬ ‫هم تکرار خواهد شد‪.‬‬ ‫‪ l‬مردم هرگ��ز به دولت��ی رای نم ی دهند که بیاید‪،‬‬ ‫افرادی را ب��ه کار بگمارد و سیاس��ت هایی را اج��را کند که‬ ‫کش��ور را از مسیر توس��عه و رش��د باز دارد‪ .‬مردم به رشد و‬ ‫بهبود وضعیت اهمیت م ی دهند‪ .‬امروز حتی کم سوادترین‬ ‫سیاست‬ ‫وقت�ی ی�ک ف�رد وارد انتخاب�ات م ی ش�ود باید‬ ‫گروه هایی از مردم را نمایندگی کند‪ .‬خود ش�ما‬ ‫م ی گویید من به شرطی وارد انتخابات م ی شوم‬ ‫که اصالح طلبان از من حمایت کنند و بتوانم بدنه‬ ‫اجتماعی انه�ا را با خود همراه کن�م‪ .‬م ی خواهم‬ ‫بگویم م�ا گروه ه�ای اجتماعی ضعیف�ی داریم‬ ‫که باید گروه های سیاس�ی انها را با خود همراه‬ ‫کنند و رای انها را جلب نماین�د‪ .‬این هم به دلیل‬ ‫فقدان احزاب س�ازمان یافته است و هم به دلیل‬ ‫اینکه گاهی رس�انه ها کارکرد حزبی م ی یابند؛ به‬ ‫همین دلیل است که دو ماه منتهی به انتخابات‬ ‫تعیی ن کننده است و س�خنران ی های تلویزیونی‬ ‫و مناظره ها سرنوش�ت انتخابات را رقم م ی زند‪.‬‬ ‫هرک�س بتوان�د هیجان انگیزتر و ش�ورانگیزتر‬ ‫‪ l‬ما جمهوری اس�لامی را داریم که اسالمی بودن‬ ‫ان وجه تمایز ان با سایر جمهوری هاست‪ .‬اسالمی بودن ان‬ ‫چارچوب های اخالقی خاصی را تعیین م ی کند‪ .‬حرفی را که‬ ‫کاندیدا م ی زند در عین حال که باید رای مردم را جلب کند‬ ‫ولی در اصل باید صحیح‪ ،‬مفید و راست باشد‪ .‬همین شعار‬ ‫‪ 50‬هزار تومان ب رای هر ای رانی ک��ه در انتخابات ‪ 84‬مطرح‬ ‫شد‪ ،‬از اساس اشتباه بود‪ .‬ان موقع این شعار مطرح شد و در‬ ‫سال های اخیر اجرا شد و در عمل هم زیان ان را م ی بینیم‪.‬‬ ‫مردم م ی بینند که چهارصد هزار تومان از جی ب شان م ی رود‬ ‫و در ازای ان چهل هزار تومان وارد زندگ ی شان م ی شود! شاید‬ ‫تا دو سال پیش یک زندگی عادی و بخور و نمیر با سیصد‪،‬‬ ‫چهارصد هزار تومان ممکن بود اما ام��روز همان زندگی با‬ ‫هشتصد هزار تومان هم مقدور نیست‪.‬‬ ‫ما نگفتی��م ای��ن کار را نکنید؛ چون تبیین مس��ائل‬ ‫این چنینی ب رای کس��انی که اعتقادی به کار کارشناس��ی‬ ‫ندارند اصال ممکن نیس��ت‪ .‬بناب راین مجبور ش��دیم از راه‬ ‫دیگری وارد شویم‪ .‬ما این س��وال را مطرح کردیم که چرا از‬ ‫سده های قبل جهان به این نتیجه رس��ید که بانک ایجاد‬ ‫ش��ود؟ کارشناس��ان و عالمان اقتصادی و اجتماعی دیدند‬ ‫که هر ش��هروند س��رمایه اندکی دارد ک��ه نم ی تواند با ان‬ ‫سرمایه گذاری کند؛ مثال اینکه‪ ،‬فرض کنید یک میلیون نفر‬ ‫هر کدام یکصد هزار تومان پول دارند‪ ،‬هیچ کدام نم ی توانند‬ ‫با این پول اندک س��رمایه گذاری و فعالیتی انجام دهند‪ .‬اما‬ ‫وقتی یک میلیون نفر صد هزار تومان های خود را در یک‬ ‫بانک روی هم بریزند‪ ،‬منبعی عظیم ب رای س��رمایه گذاری‪،‬‬ ‫توسعه‪ ،‬صنعت‪ ،‬کشاورزی و اشتغال ایجاد م ی شود‪.‬‬ ‫بناب راین به این نتیجه رس��یده اند که درامدهای اندک‬ ‫مردم را جمع کنند و ان را تبدیل به منبعی عظیم نمایند‪ .‬اما‬ ‫متاسفانه با توزیع یارانه نقدی بالعکس عمل شد؛ پول نفت‬ ‫که خودش درامد کالن متمرکز غنی اس��ت‪ ،‬شکسته شد‪،‬‬ ‫خرد ش��د و بین میلیون ها نفر توزیع ش��د و انرژی این پول‬ ‫به صفر رسید‪.‬‬ ‫در حال��ی که در تم��ام جهان عکس ای��ن کار انجام‬ ‫م ی شود‪ .‬اما این حرف ها را هم باور نکردند‪ .‬حاال شاید مردم‬ ‫البته این واقعیت هم وجود دارد که در دولت های‬ ‫سازندگی و اصالحات این بخش از جامعه چندان‬ ‫مورد توجه قرار نم ی گرفتند؛ یعنی در واقع خالئی‬ ‫میان دولت و انها وجود داشته است‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫فرد جامعه هم حاضر اس��ت ب رای تحصی��ل فرزند خود و‬ ‫س��هیم ش��دن در افزایش اگاهی جامعه هزینه بدهد‪ .‬اگر‬ ‫فرد یا گروهی حفظ وضعیت موج��ود یا نزول ان را به مردم‬ ‫وعده بدهد اعتماد مردم را جلب نخواهد کرد‪ .‬مردم کسی را‬ ‫انتخاب م ی کنند که وضع اقتصادی‪ ،‬معیشتی و فرهنگی را‬ ‫ارتقا بدهد‪ .‬مردم در هر زمینه ای نیاز و تمایل به رشد را اب راز‬ ‫م ی کنند‪ .‬از میان ‪ 75‬میلیون نفر جمعیت کشور‪ ،‬تنها حدود‬ ‫‪ 25‬نفر دور میز هیات دولت م ی نش��ینند و کشور را هدایت‬ ‫م ی کنند‪ .‬یعنی در واقع این افراد بای��د از جمله نخب ه ترین‬ ‫افراد جامعه باشند و دانش کافی‪ ،‬درک باال‪ ،‬اگاهی و قدرت‬ ‫ریسک باالیی داشته باشند و از موقعیت سکانداری اجرایی‬ ‫با مهارت الزم کش��ور را به وضعیت مطلوب هدایت کنند‪.‬‬ ‫اگر دولت و جمع این ‪ 25‬نفر سیاستی را در پیش بگیرند که‬ ‫در جهت بهبود وضعیت مردم تاثیری نگذارد و سطح زندگی‬ ‫مردم را در س��طح فعلی نگه دارد‪ ،‬خدمتی به مردم نکرده و‬ ‫در واقع نقش خود را نتوانسته ایفا کند‪ .‬بله‪ ،‬صد البته دولت‬ ‫باید در جه��ت جلب رضایت مردم حرکت کن��د؛ منتها باید‬ ‫بدانیم این رضایت باید توام با افزایش اگاهی مردم و حرکت‬ ‫در مسیر رشد و توسعه کشور صورت بگیرد‪ .‬در کشورهای‬ ‫غربی هم احزاب شعارهای پوپولیس��تی م ی دهند اما انجا‬ ‫هم این امر از نظر مردم محکوم است‪ .‬انجا هم انسان های‬ ‫ساده و زود باوری هستند که به حرف سیاستمداران اعتماد‬ ‫م ی کنند و بعدها دچار مشکل م ی شوند‪ .‬اصال راز خلقت بشر‬ ‫رشد و تعالی اوست؛ هر کسی در این مسیر حرکت کند‪ ،‬هم‬ ‫مقبول خداست و هم مقبول مردم‪.‬‬ ‫صحبت کند طبیعتا رای بیشتری را به خود جلب‬ ‫خواهد کرد‪ .‬البته این مساله در کشورهای دیگر‬ ‫هم وجود دارد‪ ،‬اما در کشور ما شدیدتر است‪ .‬به‬ ‫هر حال ما با گروه های اجتماعی و ب ه تبع انها با‬ ‫گروه های سیاسی مواجهیم‪.‬‬ ‫از این پول خوشش��ان بیاید‪ ،‬اما ایا واقعا انصاف اس��ت که‬ ‫شما به هر ش��هروند چهل هزار تومان بدهید اما در عمل‬ ‫چهارصد ه��زار تومان از جی��ب او کم کنید؟ ای��ن نوع رای‬ ‫گرفتن در واقع استفاده نابجا از عدم اطالع مردم است‪ .‬ما در‬ ‫جمهوری اسالمی باید ببینیم اسالم چه م ی گوید؟ ایا چنین‬ ‫کاری به نفع مردم هست یا نه؟‬ ‫‪ l‬اصال این حرف را نزنید! ما هنوز هم در مس��ائل‬ ‫اقتصادی و اجتماعی با جامعه امریکا تفاوت های بسیاری‬ ‫داریم‪ .‬اما حتی در امریکا هم که تبادل ازاد اطالعات وجود‬ ‫دارد‪ ،‬وقتی م ی گویند در جایی سوءاستفاده اقتصادی صورت‬ ‫گرفته‪ ،‬مردم به خیابان ها م ی ریزند و اعتراض م ی کنند‪ .‬این‬ ‫س��ادگی در همه جای دنیا وجود دارد؛ اما مهم این است که‬ ‫شما بخواهید از این سادگی مردم استفاده انتخاباتی کنید یا‬ ‫در جهت رشد و اگاه ی شان از ان بهره ببرید‪.‬‬ ‫م�ن ای�ن صحب�ت ش�ما را در خص�وص برهه‬ ‫انتخابات تایید م ی کنم‪ ،‬اما در ‪ 16‬س�ال فعالیت‬ ‫دولت های سازندگی و اصالحات‪ ،‬این ب ی توجهی‬ ‫مش�هود بود‪ ،‬اما پ�س از ان رویک�رد دولت ‪ -‬به‬ ‫درس�ت یا غلط ‪ -‬تغییراتی کرد‪ .‬به ه�ر حال ما‬ ‫پذیرفته ایم که جامعه ما یک جامعه دو بخش�ی‬ ‫است و بخشی از این جامعه چه از لحاظ عقاید‬ ‫و چه از لحاظ سبک زندگی با مدرن شدن تضاد‬ ‫دارند‪ .‬سفر استانی رفتن و رودررو شدن مردم با‬ ‫رئی س جمه�ور تاثیر خودش را م ی گ�ذارد‪ .‬البته‬ ‫در دوره اصالح�ات هم اق�ای خاتم�ی یکبار در‬ ‫صف ش�یر ایس�تاد و بار دیگر با اتوبوس به سر‬ ‫کار رفت‪ .‬بخش اعظم�ی از رای اقای خاتمی در‬ ‫س�ال ‪ 76‬رای عامه مردم بود؛ س�یادت‪ ،‬روحانی‬ ‫بودن‪ ،‬نارضایتی از اقای هاشمی و همراهی طبقه‬ ‫متوس�ط از علل مهم پیروزی اق�ای خاتمی بود‪.‬‬ ‫گروهی هم م ی گویند که اقای خاتمی توانس�ت‬ ‫این دو بخش را با یکدیگ�ر همراه کند و در واقع‬ ‫نباید اصالح طلبان او را مصادره م ی کردند‪ .‬حتی‬ ‫بس�یاری از افرادی که به جناح راس�ت منسوب‬ ‫بودند به اقای خاتمی رای دادند‪ .‬اما این مس�اله‬ ‫‪35‬‬ ‫تداوم پیدا نکرد و رابطه ب�ا مردم قطع بود‪ .‬البته‬ ‫در دوره اقای خاتمی سعی شد در حوزه سیاسی‬ ‫این رابطه در حوزه جامع�ه مدنی‪« ،‬ان ج ی او»ها‪،‬‬ ‫رس�انه ها و اح�زاب وجود داش�ته باش�د؛ اما در‬ ‫حوزه اقتص�اد خالءهایی وجود داش�ت که اتفاقا‬ ‫اقای کروبی در سال ‪ 84‬از همان خالءها استفاده‬ ‫کرد و شعار انتخاباتی ساخت‪ .‬ما نم ی توانیم این‬ ‫مساله را نادیده بگیریم‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬ببینید! نفس ارتباط با م��ردم ایجاد کردن خیلی‬ ‫خوب اس��ت‪ ،‬ولی این ایجاد ارتب��اط با چه هدف��ی انجام‬ ‫م ی گیرد و ایا منافع ان به مردم م ی رس��د یا نه؟ جای سوال‬ ‫است‪ ،‬این همه س��ف ر های استانی انجام ش��ده و این همه‬ ‫مصوبات س��فر داش��ته ایم اما فاصله طبقات��ی در جامعه‬ ‫بسیار بیشتر از گذشته شده است‪ .‬این چه تاثیری دارد؟ شما‬ ‫مشاهده م ی کنید اتومبی ل های گرانقیمتی وارد کشور شده‬ ‫که با نیازهای اساس��ی مردم فاصله بس��یاری دارد‪ .‬حداقل‬ ‫حقوق کارگران نس��بت به دوره اصالحات دو ب رابر شده‪ ،‬اما‬ ‫قیمت اجناس نسبت به ان س��ال ها چندین ب رابر افزایش‬ ‫یافته است‪.‬‬ ‫حاال م��ا بگویی��م در عوض با م��ردم ارتب��اط برقرار‬ ‫کرده ایم؟! اگر ای��ن ارتباط به خاطر این باش��د که مردم مرا‬ ‫دوست داشته باشند‪ ،‬فایده ای ندارد؛ بلکه در صورتی مثبت‬ ‫است که به رفاه‪ ،‬ارامش‪ ،‬اس��ایش و رضایت خاطر مردم از‬ ‫زندگ ی ش��ان‪ ،‬عزت و اقتدار جمهوری اسالمی و مسئوالن‬ ‫تبدیل ش��ود‪ .‬بله؛ من این را به عنوان یک واقعیت تاریخی‬ ‫م ی پذیرم که چنین شیوه هایی به کار گرفته شده‪ ،‬اما ان را‬ ‫به عنوان امری که منفعت مردم را در ب ر داشته است‪ ،‬قبول‬ ‫ندارم‪ .‬ش��ما که م ی گویید در زمان اقای هاش��می و اقای‬ ‫خاتمی این نوع ارتباط با مردم وجود نداشت‪ ،‬به این موضوع‬ ‫هم توجه داشته باش��ید که این کافی نیست‪ .‬شما نسبت‬ ‫به دیگران اب راز ارادت کنید و حرف های مردم پس��ند بزنید‬ ‫بلکه باید به فکر نیازهای اساس��ی مردم همچون اشتغال‪،‬‬ ‫تورم و‪ ...‬باشید‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫این بح�ث دنبال�ه دار اس�ت و ما هم زی�اد وقت‬ ‫نداریم‪ .‬اگر موافقید به بحث انتخابات برگردیم‪.‬‬ ‫ایا ش�ما ای�ن موض�وع را ک�ه اصالح طلب�ان به‬ ‫کاندیدای واحد نرس�ند در احتم�االت خود جای‬ ‫داده اید؟‬ ‫‪ l‬من فک��ر م ی کن��م تنه��ا راه اصالح طلبان این‬ ‫است که با نامزد واحد وارد انتخابات شوند و اگر این شرایط‬ ‫پیش نیاید بعید م ی دانم ک��ه در انتخابات اتی به توفیقات‬ ‫شایسته ای دست یابند‪.‬‬ ‫اما انگار انها بیشتر تمایل به نیامدن دارند؟‬ ‫‪ l‬نیامدن در انتخابات شایس��ته یک جریان مدنی‬ ‫و حق گرا ک��ه در چارچوب قانون عمل م ی کند‪ ،‬نیس��ت و‬ ‫امیدوارم شرایط به گونه ای باش��د که در فضایی از اعتماد و‬ ‫وحدت کاندیدای اصالح طلبان معرفی شود‪.‬‬ ‫ارزیابی خودتان از شرایط اصالح طلبان چیست؟‬ ‫‪ l‬اصالح طلبان به این جمع بندی خواهند رسید که‬ ‫حضوری فعال در انتخابات داشته باشند‪ .‬با چنین جمع بندی‬ ‫انها حتما کاندیدای واحد معرفی خواهند کرد‪.‬‬ ‫اخرین اطالعات�ی که در این ب�اره دارید حاکی از‬ ‫این موضوع است یا م ی گوید که اصالح طلبان به‬ ‫جم ع بندی نرسیده اند؟‬ ‫‪ l‬ت��ا جایی که م��ن م ی دانم درب��اره حضور فعال‬ ‫در انتخابات مطالعات خوب و ط راحی شایس��ته ای دارند‪.‬‬ ‫امیدوارم که انها خوب عمل کنند؛ چراک��ه در این صورت‬ ‫قطعا به کاندیدای واحد خواهند رسید‪.‬‬ ‫در خصوص نام�زدی اقای خاتم�ی چگونه فکر‬ ‫م ی کنید؟ ایا این مساله را برای بار سوم درست‬ ‫م ی دانید؟‬ ‫‪36‬‬ ‫تنها راه اصالح طلبان این است که با نامزد واحد وارد‬ ‫انتخابات شوند و اگر این شرایط پیش نیاید بعید می دانم‬ ‫که در انتخابات اتی به توفیقات شایسته ای دست یابند‬ ‫‪ l‬اگ��ر از ای��ن بع��د ب��ه مس��اله ن��گاه کنیم که‬ ‫اصالح طلبان کاندیدایی را معرفی کنند که از نظر رای اور ‬ ‫ی‬ ‫تردیدی روی او نباش��د و بتواند ارای بخش قابل توجهی از‬ ‫مردم را به خود جلب کند‪ ،‬کاندیداتوری اقای خاتمی مثبت‬ ‫است‪ .‬مهم این اس��ت که کاندیدایی از اصالح طلبان بیاید‬ ‫که از هم اکنون مشخص باش��د مردم اقبال جدی نسبت‬ ‫به او دارند‪ .‬ام��ا از منظر خود اقای خاتم��ی و واکنش هایی‬ ‫که جناح مقابل به این مساله نشان خواهد داد مساله قابل‬ ‫بررسی است‪.‬‬ ‫ارزیابی ش�ما از رابطه اقای خاتم�ی با حاکمیت‬ ‫ خصوص�ا بع�د از س�ال ‪ - 88‬چگونه اس�ت؟‬‫طی�ف تن�دروی اصالح طلبان که ب�ه نوعی خود‬ ‫را خ�ارج از حاکمی�ت تعریف م ی کنن�د تا حدود‬ ‫بس�یار زیادی نس�بت به رای دادن اقای خاتمی‬ ‫در انتخابات مجلس نهم انتقاد دارند؛ اما طیفی‬ ‫از اصولگرایان معتقدند ک�ه رای اقای خاتمی در‬ ‫انتخاب�ات مجلس نه�م را نباید «حس�ن نیت»‬ ‫ایشان دانست و نم ی توان اینگونه استنباط کرد‬ ‫که این کار مرزبندی با جریانات تندروس�ت‪ .‬در‬ ‫حقیقت اقای خاتمی در حال حرکت میان این دو‬ ‫طیف است‪ .‬شما چه تحلیلی دارید؟‬ ‫‪ l‬ببینید! اقای خاتم��ی روحیه متعادل��ی دارند و‬ ‫شخصیت ایشان به گونه ای است که به نظام‪ ،‬قانون اساسی‪،‬‬ ‫امام و والیت فقیه پایبندی دارند و این پایبندی ایشان عملی‬ ‫و با تمام وجود اس��ت‪ .‬اقای خاتمی این پایبندی را در دوره‬ ‫هشت ساله ریاست جمهوری نشان داده اند و هنوز هم همان‬ ‫مشی را دارند‪ .‬اقای خاتمی همان طور که امام فرمودند فرزند‬ ‫فرزانه انقالب و دلسوز هستند‪.‬‬ ‫به همین دلیل مردم به ایش��ان اعتماد دارند و ایشان‬ ‫را قبول م ی کنند‪ .‬اگر اقای خاتمی کاندیدای اصالح طلبان‬ ‫باشند قطعا رای بسیار باالیی کسب خواهند کرد اما اینکه‬ ‫ش��خص ایش��ان تا چه حد امادگی این کار را داشته باشند‬ ‫بایستی خودشان پاسخ دهند‪.‬‬ ‫در مورد ای�ن موضوع ک�ه بخ�ش قاب ل توجهی‬ ‫از نظ�ام منتق�د رفتارهای اق�ای خاتم�ی بعد از‬ ‫انتخاب�ات س�ال ‪ 88‬هس�تند‪ ،‬فک�ر نم ی کنید‬ ‫ایش�ان با مش�کالتی مواجه ش�ود؟ ایا ایش�ان‬ ‫نم ی توانست شفاف تر عمل کند؟‬ ‫‪ l‬من فکر م ی کنم که چنین مساله ای وجود ندارد؛‬ ‫یعنی همه ماهیت‪ ،‬هویت و ش��خصیت اق��ای خاتمی را‬ ‫به خوبی م ی شناس��ند و از وابستگی ایش��ان به مجموعه‬ ‫نظام اگاهی دارند‪ .‬این مس��اله را طیفی تن��درو در جامعه‬ ‫القا م ی کند‪.‬‬ ‫یعنی شما از رفتار اقای خاتمی در سال ‪ 88‬دفاع‬ ‫م ی کنید؟‬ ‫‪ l‬شاید اگر غیر از این بود مشکالتی ایجاد م ی شد؛‬ ‫یعنی اگر ایش��ان مواضع متفاوتی درباره اتفاقات سال ‪88‬‬ ‫اتخاذ م ی کرد مشکالت بیشتری پیش م ی امد‪.‬‬ ‫اما م ی توانس�ت در رف�ع بحران بیش�تر کمک‬ ‫کند؛ هم ب�ه دلی�ل س�ابقه ای ک�ه در حاکمیت‬ ‫داشت و س�اختارهای قدرت را م ی شناخت و هم‬ ‫حرف ش�نوی گروه های اصالح طلبان از ایش�ان‪.‬‬ ‫ش�اید اقای خاتمی منتظر بود ببیند چه اتفاقی‬ ‫م ی افتد و هم�واره تالش م ی کرد در خط وس�ط‬ ‫حرکت کن�د‪ .‬ای�ن انتقاد ه�م از س�وی جنبش‬ ‫موس�وم به س�بز مطرح م ی ش�ود و هم از درون‬ ‫نظام و حاکمیت‪.‬‬ ‫‪ l‬مشی اعتدال اقای خاتمی اینگونه است؛ ایشان‬ ‫موضع گیری ه��ای معتدلی دارند و س��عی دارند به گونه ای‬ ‫موضع گیری کنند که هم به باوره��ا و اعتقاداتش و هم به‬ ‫نظام لطمه وارد نشود‪.‬‬ ‫اما غلظت دفاع از نظام از س�وی ایش�ان بعد از‬ ‫سال ‪ 88‬کمتر شد‪.‬‬ ‫‪ l‬نه اینطور نیس��ت‪ ،‬اقای خاتمی همواره از نظام‬ ‫دفاع جانانه داشته و این مطلب شما بستگی دارد به شناخت‬ ‫و تعریفی که از اقای خاتمی دارید و عملکرد ایش��ان را در‬ ‫خصوص وقایع سال ‪ 88‬با چه نگاهی تحلیل کنید‪.‬‬ ‫باتوجه به ش�ناختی که از اقای خاتمی دارید ایا‬ ‫ایشان به امدن تمایلی دارد؟‬ ‫‪ l‬هنوز که خیلی زود است‪ ،‬اما تا جایی که م ی دانم‬ ‫اگر امروز از ایشان سوال کنید اصال امادگی این کار را ندارند‪.‬‬ ‫اگر شما بخواهید مشورت بدهید اقای خاتمی را‬ ‫به امدن تشویق م ی کنید یا نیامدن؟‬ ‫‪ l‬من هم منتظر شرایط جدید م ی مانم‪ .‬تندروی ها‬ ‫همیشه افت جامعه ما بوده اند و هنوز هم وجود دارند‪.‬‬ ‫تا جای�ی ک�ه م ی دان�م ش�ما از منتق�دان طرح‬ ‫مناسک هستید‪ .‬مدل موردنظر شما برای وحدت‬ ‫اصالح طلبان چیست؟‬ ‫‪ l‬من اعتقاد دارم که این شیوه پاسخگو نیست‪ .‬ما‬ ‫در کشورمان احزاب فعالی نداریم و در خصوص مسائل مهم‬ ‫معموال افراد تاثیرگذار اظهارنظ��ر م ی کنند؛ در حالی که ما‬ ‫باید شیوه هایی را به کار بگیریم که از درون انها نظر واقعی‬ ‫مردم خارج شود و اجماع ب ر اساس نظ رات واقعی مردم باشد‪.‬‬ ‫ما نباید احس��اس کنیم که نمایندگان یک جامعه چند ‪10‬‬ ‫میلیونی هستیم‪ .‬ما چه در میان اصولگرایان و چه در میان‬ ‫اصالح طلبان افرادی را داریم که شاخص هستند و هنوز هم‬ ‫افرادی را داریم که تا حدود زیادی تعیی ن کننده هستند‪ .‬البته‬ ‫با تعیین کاندیدا پشت درهای بسته و تحمیل ان به جامعه‬ ‫مخالف هس��تم و معتقدم ب ر اساس ش��ناختی که ان افراد‬ ‫تاثی ر گذار از جامعه دارند و اینکه جامعه چه روحی ه ای و چه‬ ‫اقبالی به چه نوع افرادی خواهد داشت در معرفی کاندیدا یا‬ ‫کاندیداهای احتمالی اقدام کنند‪.‬‬ ‫نظرتان در خصوص دولت وحدت ملی چیست؟‬ ‫‪ l‬ام��روز دو تلقى از وحدت ملی وج��ود دارد؛ یکی‬ ‫جامعه ای��ران را جامع ه اى مى دان��د که تش��کیل یافته از‬ ‫مردمى یکپارچه است؛ مردمى که صرف نظر از گرایش هاى‬ ‫سیاس��ى و عقاید گوناگون هیچ احس��اس تنفر و تقابلى‬ ‫بینش��ان وجود ندارد‪ .‬چنانچ��ه اگر به گذش��ته نزدیک نیز‬ ‫نگاهى بیندازی��م چنین بوده و جناح های سیاس��ی به رغم‬ ‫تمام اختالف س��لیقه ها فقط به رقابت س��الم سیاسى فکر‬ ‫مى کردن��د؛ کاری ک��ه در واقع ه��ر جریان سیاس��ی و هر‬ ‫شخصى که به دنبال تعالى کشور است‪ ،‬باید انجام دهد‪.‬‬ ‫در مقابل این تفکر کس��انى هم وجود دارند که نگاه‬ ‫حذف��ى دارند‪ .‬به گونه اى ک��ه زمانی این جری��ان را مطرود‬ ‫مى دانند و زمانی دیگر به ان جری��ان تهمت ناروا مى زنند؛‬ ‫جریانى که هر چند در اقلیت است اما چندان هم بى قدرت‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫به نظر ش�ما ورود اقای خاتمی در تقابل با دولت‬ ‫وحدت ملی است؟‬ ‫‪ l‬با شناختی که بنده از اقای خاتمی دارم م ی توانم‬ ‫بگویم اگر ایشان بخواهند تصمیمى برای ورود به صحنه‬ ‫انتخاب��ات بگیرند در وهله نخس��ت ان را با خ��ود مردم در‬ ‫می��ان خواهند گذاش��ت و باید گفت که مواضع ش��خص‬ ‫اقاى خاتمی و به طورى کلى سران اصالحات در خصوص‬ ‫وحدت ملی بسیار روشن است و ان همراهى با مردم و توجه‬ ‫به خواس��ته هاى بحق و قانونى انان است‪ .‬بناب راین به نظر‬ ‫مى رسد وحدت باید با در نظر گرفتن حقوق همه جریان ها‬ ‫و گروه هاى سیاسى باش��د و محوریت طرح ریزى ان را نیز‬ ‫جریان هاى معتدل و معقول سیاسى به عهده بگیرند‪.‬‬ ‫پس شما م ی گویید که طرح اقای هاشمی بدنه‬ ‫اجتماعی را هم�راه خود نخواهد داش�ت و بهتر‬ ‫است ایشان از طرح اقای خاتمی حمایت کند؟‬ ‫‪ l‬من فکر م ی کنم که اگر اقای هاشمی انرژی خود‬ ‫‪ l‬اوال تحری��م انتخابات اس��تراتژی ی��ا تاکتیک‬ ‫اصالح طلبان نیست و نباید باشد‪ .‬زی را انتخابات از ان نظام‬ ‫اسالمی ماست‪ ،‬نظامی که حاصل مجاهدت و ایثارگری های‬ ‫مردم و یادگار ش��هدا و امام شهداس��ت‪ .‬اگر اصالح طلبان‬ ‫به این نتیجه برس��ند که حضور فعال در انتخابات داش��ته‬ ‫باشند و ش��رایط هم به گونه ای باشد که زمینه حضور فعال‬ ‫اصالح طلبان را فراه��م کند‪ ،‬یا به اقای خاتمی م ی رس��ند‬ ‫یا به ف��رد منتخب اقای خاتمی‪ .‬یعنی م��ردم به می زانی به‬ ‫اقای خاتمی اعتماد دارند که اگر ایش��ان نخواهد یا نتواند‬ ‫بیاید‪ ،‬انتخاب ایش��ان را انتخاب اصلح م ی دانند و به او رای‬ ‫م ی دهند‪ .‬اگر چنین وضعیتی باشد‪ ،‬تشتتی در کار نخواهد‬ ‫بود‪ .‬اصالح طلبان حتما باید به این نتیجه برسند که حضور‬ ‫فعال داشته باش��ند؛ چراکه نظام و حکومت متعلق به همه‬ ‫ماست و ب رای رفاه‪ ،‬اسایش و سعادت مردم حرکت م ی کنیم‪.‬‬ ‫اما این فرض بسیار خوش بینانه است‪ .‬به دلیل‬ ‫فقدان حزب‪ ،‬انتقال رای از اقای خاتمی به فردی‬ ‫دیگر بس�یار مشکل اس�ت‪ .‬در س�ال ‪ 84‬اقای‬ ‫خاتمی تمایل زیادی داش�ت که اقای هاش�می‬ ‫رئی س جمهور شود و اقای معین هم قرابت هایی‬ ‫با ایش�ان داش�ت؛ اما باز هم انتقال رای ش�کل‬ ‫نگرفت‪ .‬همین مساله باعث تشتت نخواهد شد؟‬ ‫‪ l‬من این مس��اله را باتوجه به تجربه انتخابات ‪84‬‬ ‫عرض کردم‪ .‬ما نم ی توانیم بگوییم اقای خاتمی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری نهم به کدام کاندیدا تمایل بیشتری داشت‬ ‫و گفتن اینکه اقای خاتمی مایل به فالن نامزد بود اجحاف‬ ‫در حق ایشان است‪ .‬اما در عین حال همان تعدد کاندیداها‬ ‫ما را دچار مشکل کرد‪.‬‬ ‫یا باعث شکست اصالح طلبان شد‪...‬‬ ‫‪ l‬بهتر اس��ت این بار از ان تجربه استفاده کنیم و‬ ‫باتوجه به اقبال مردم به شخص اقای خاتمی در وهله اول‬ ‫از ایشان بخواهیم پا به عرصه بگذارند‪ .‬اما اگر ایشان به هر‬ ‫دلیلی نخواست یا نتوانس��ت بیاید‪ ،‬در این صورت انتخاب‬ ‫اقای خاتمی م ی تواند م��ورد اتفاق نظر باش��د و در چنین‬ ‫حالتی دیگ��ران در میدان رقابت ها باق��ی نخواهند ماند تا‬ ‫تش��تت و تفرقه ای در ارای اصالح طلبان ایجاد ش��ود‪ .‬من‬ ‫معتقدم اقای خاتمی این توان را دارد که از میان گزینه های‬ ‫موجود یک نفر را معین کند و روی او سرمایه گذاری نماید‬ ‫تا ان شخص بتواند رای مردم را جلب کند‪ .‬البته این مساله‬ ‫را م ی پذیرم که ارایی ک��ه متعلق به تفک��ر اقای خاتمی و‬ ‫ش��خصیت اقای خاتمی اس��ت نم ی تواند به طور کامل به‬ ‫کاندیدای مورد حمایت ایشان برسد‪.‬‬ ‫اگر مجموع�ه اصالح طلبان به ای�ن جم ع بندی‬ ‫برس�ند که اق�ای ع�ارف ی�ا اق�ای مهرعلیزاده‬ ‫کاندیدای مورد نهایی باش�د‪ ،‬ایا تضمینی وجود‬ ‫دارد که تمام اصالح طلبان او را بپذیرند؟‬ ‫‪ l‬تنها رمز موفقیت و باق��ی ماندن در میدان ب رای‬ ‫خدمت به مردم در این اس��ت که همه بپذیریم یا خاتمی یا‬ ‫انتخاب خاتمی‪.‬‬ ‫در سال ‪ 84‬اقای خاتمی نسبت به کاندیداتوری‬ ‫شما نظر منفی نداشت؟‬ ‫‪ l‬به هیچ وجه‪.‬‬ ‫در م�ورد اصولگرای�ان چگون�ه فک�ر م ی کنید؟‬ ‫چ�ه کاندیداهای�ی م ی این�د؟ ب�ه ف�رض اینکه‬ ‫اصالح طلبان روی یک گزینه به توافق برس�ند‪،‬‬ ‫ک�دام طی�ف از اصولگرای�ان رقیب اصل�ی انها‬ ‫خواهد بود؛ راس�ت س�نتی‪ ،‬رهپویان‪ ،‬پایداری یا‬ ‫جریان اقای احمدی نژاد؟‬ ‫‪ l‬نظر من این است که اصولگرایان این بار بسیار‬ ‫متش��تت در انتخابات حضور خواهند یاف��ت‪ .‬اظهارنظرها‬ ‫نش��ان از افتراق نظر وس��یع در میان انها دارد‪ .‬شاید همان‬ ‫اتفاقی که در سال ‪ 84‬ب رای اصالح طلبان رخ داد این بار ب رای‬ ‫اصولگرایان بیفتد‪ .‬البته اصولگرای��ان هنوز ارایش نهایی‬ ‫خود را پیدا نکرده اند و بیش از ‪ 10‬نفر به طور جدی در معرض‬ ‫کاندیداتوری هستند‪.‬‬ ‫ب ه طور جریانی چطور؟‬ ‫‪ l‬عل ی القاعده راس��ت س��نتی به تنهایی شانسی‬ ‫ندارد‪ ،‬پای��داری هم ف ی نفس��ه قدرت جمع ک��ردن مردم را‬ ‫ندارد‪ .‬سایر گروه ها هم همین طور به تنهای قابلیت جدی‬ ‫و اثر گذاری ندارند‪ .‬اما به طور کلی مجموعه جریاناتی که در‬ ‫دو دوره ‪ 84‬و ‪ 88‬نقش افرینی کردند م ی توانند در این دوره‬ ‫هم موثر باشند‪.‬‬ ‫پ�س در واق�ع رقابت اصل�ی میان ش�بک ه های‬ ‫اجتماعی اس�ت ک�ه پی�ش از این حام�ی اقای‬ ‫احمدی ن�ژاد بودن�د و نام�زد م�ورد اجم�اع‬ ‫اصالح طلب�ان‪ .‬فک�ر م ی کنی�د ت�ا چ�ه ح�دی‬ ‫این ش�رایط ایجاد ش�ود؟ ای�ا ش�اهد دو قطبی‬ ‫اصالح طلب�ان‪ -‬اصولگرای�ان خواهی�م ب�ود ی�ا‬ ‫اصولگرایان به رقابت درونی خواهند رسید؟‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫‪ l‬اقای هاشمی انسان دانایی هستند و حواسشان‬ ‫در مسائل سیاسی بسیار جمع اس��ت و تجربه نشان داده‬ ‫مدلی که ایش��ان دنبال م ی کنند ب ر اس��اس ضرورت های‬ ‫جامعه است‪ .‬اقای هاش��می به این نتیجه رس��یده اند که‬ ‫این بار شرایط کشور استثنایی اس��ت و اینطور نیست که‬ ‫اصولگرایان و اصالح طلبان در شرایط ب رابر با یکدیگر رقابت‬ ‫کنند‪ .‬اقای هاشمی م ی گوید ب رای اینکه شرایط چند سال‬ ‫اخیر جب ران و کاست ی های ان برطرف شود‪ ،‬کاندیدایی که‬ ‫انتخاب م ی شود باید مورد حمایت همگان باشد‪.‬‬ ‫اقای هاشمی بر همین منوال م ی گویند که از همین‬ ‫ابت��دا کاندیدایی وارد عرصه انتخابات ش��ود که در س��طح‬ ‫مل��ی روی او اجماع ص��ورت گیرد‪ .‬ایده‪ ،‬ایده خوبی اس��ت‬ ‫اما من فکر م ی کنم که قابل عمل نیس��ت؛ چرا که در این‬ ‫مدل انتخاب کاندیدا‪ ،‬ما قطعا به کاندیدایی که عامه مردم‬ ‫به او اقبال داشته باش��ند‪ ،‬نخواهیم رسید‪ .‬شاید نخبگان و‬ ‫بزرگان به کاندیدای مناس��بی برس��ند اما احتمالش هست‬ ‫که این کاندیدا م��ورد اقبال عامه مردم ق��رار نگیرد‪ ،‬اینجا‬ ‫باید طرحی ن��و درانداخت و باتوجه ب��ه حقیقت روح جامعه‬ ‫و مردم تصمیم گرفت‪ .‬اگر بپذیریم که در این هش��ت سال‬ ‫کاست ی ها بسیار زیاد بود و به سمت افراد و گروه هایی برویم‬ ‫که س��ابقه خوبی از خود در ذهن مردم ایج��اد کرده اند‪ ،‬او‬ ‫را انتخاب ک��رده و روی او اجماع خواهیم ک��رد‪ .‬به عبارتی‬ ‫انتخاب ما از میان کاندیدای مورد اعتماد و مورد وثوق مردم‬ ‫باشد و او کاندیدای مورد اجماع ملی باشد‪ .‬البته به نظر من‬ ‫با این روند اگر اصالح طلبان حضور فعال تری در انتخابات‬ ‫داشته باشند قطعا کاندیدای اجماعی انها مورد اقبال مردم‬ ‫قرار خواهد گرفت‪.‬‬ ‫البته در مدلی ک�ه مورد نظر شماس�ت‪ ،‬نیامدن‬ ‫اقای خاتمی موجب تکثر در میان اصالح طلبان‬ ‫خواهد شد‪ .‬افراد مختلفی همچون اقایان عارف‪،‬‬ ‫نجفی‪ ،‬جهانگیری‪ ،‬ش�ریعتمداری‪ ،‬خود ش�ما و‬ ‫چند نفر دیگر ب�ه عنوان کاندیداه�ای احتمالی‬ ‫اصالح طلبان مطرح م ی ش�وند‪ .‬ایا ممکن است‬ ‫باز هم طیفی از اصالح طلبان به س�مت تحریم‬ ‫انتخابات حرکت کنند؟‬ ‫سیاست‬ ‫با این تفاس�یر و باتوج�ه به نظر ش�ما مبنی بر‬ ‫محوری�ت اقای خاتم�ی در جبه�ه اصالحات ایا‬ ‫م ی توانی�م نتیج ه گی�ری کنیم که ط�رح دولت‬ ‫وحدت ملی را که از س�وی اقای هاش�می دنبال‬ ‫م ی شود قبول ندارید؟‬ ‫را در جهت حمایت از طرح اقای خاتمی متمرکز کنند نتیجه‬ ‫بهتری خواهند گرفت‪.‬‬ ‫استقبال کردند؟‬ ‫‪ l‬اصال روحیه اقای خاتمی طوری است که با هیچ‬ ‫مساله ای برخورد منفی و س��لبی ندارند؛ بلکه انسان بسیار‬ ‫مثبتی هستند‪ .‬در همان سال هم با همه کاندیداها برخورد‬ ‫مثبت داشتند‪.‬‬ ‫‪ l‬همین طور است‪ .‬همان طور که عرض کردم اگر‬ ‫اصالح طلبان در میدان باشند‪ ،‬احتماال رقابت میان کاندیدای‬ ‫مورد اجماع اصالح طلب��ان و چندین کاندیدای مورد معرفی‬ ‫گروه های اصولگرا خواهد بود‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم ش�فاف تر صحب�ت کنیم گروهی‬ ‫از اصالح طلبان ش�روطی مانن�د ازادی زندانیان‬ ‫سیاس�ی را مطرح م ی کنن�د و م ی گویند اگر این‬ ‫ش�رایط محقق ش�ود م�ا در انتخابات ش�رکت‬ ‫خواهیم ک�رد‪ .‬در مقاب�ل هم اگر محقق نش�ود‬ ‫س�خنان اقای خاتمی مصداق خواهد یافت که‬ ‫گفته اس�ت‪« :‬اگر م�ا کاندیدا معرف�ی نکنیم به‬ ‫معنی قهر از نظام نیس�ت‪ ».‬جریان دیگری هم‬ ‫وجود دارد که اقای مجید انص�اری به نمایندگی‬ ‫از ان گفته است‪« :‬شرکت در انتخابات از حقوق‬ ‫اولی�ه ماس�ت؛ ش�رطی ه�م نداری�م و حتما در‬ ‫انتخابات حاض�ر خواهیم ش�د‪ ».‬به نظر ش�ما‬ ‫کدام یک از ای�ن نظرات در می�ان اصالح طلبان‬ ‫پررنگ تر است؟‬ ‫‪ l‬من معتقدم که امکان حضور بیش��تر است‪ .‬من‬ ‫ب ر اساس مشی اقای خاتمی عرض م ی کنم‪ .‬اصالح طلبان‬ ‫معتقدند که فرزن��دان واقع��ی انقالب و امام هس��تند‪ ،‬در‬ ‫بنا کردن خان��ه ای به نام جمهوری اس�لامی نقش پایه ای‬ ‫داش��ته اند‪ ،‬در دفاع مقدس و عرصه های مختلف مدیریتی‬ ‫مش��ارکت کرده ان��د و همانطور ک��ه گفته ش��ده اهل قهر‬ ‫نیس��تند‪ .‬هیچ کس با خودش قهر نم ی کند‪ .‬اصالح طلبان‬ ‫خود را متعلق به نظام م ی دانند‪ .‬حتی جالب است که گاهی‬ ‫تلقی ن هایی از بیرون صورت م ی گیرد تا میان کس��انی که‬ ‫در نظام مسئولیت داشتند و فعالیت م ی کردند با جمهوری‬ ‫اسالمی فاصله بیندازند‪ .‬این تفکر که در انتخابات شرکت‬ ‫‪37‬‬ ‫م ی کنیم هم در جب ران کاست ی ها و هم در کمرنگ و ب ی اثر‬ ‫کردن این تلقی ن ها نقش خواهد داشت‪.‬‬ ‫به مبحث وحدت ملی و انتخابات برگردیم‪...‬‬ ‫‪ l‬ببینی��د‪ ،‬اگر نیم نگاهی به وضعی��ت رخ داده در‬ ‫این سال ها در فضای سیاسی بیندازید‪ ،‬م ی بینید رفتارهای‬ ‫غی راخالقی‪ ،‬تهمت و افت��را و تخریب عمال غباری را ایجاد‬ ‫کرده ک��ه اصل قول ه��ا و گفته های جریانات و اش��خاص‬ ‫سیاس��ی در حاش��یه م ی ماند و غبار تخری��ب و تهمت و‬ ‫بداخالقی‪ ،‬غالب صحنه سیاست کشور شده و من معتقدم‬ ‫تا زمانی که این غبار فرو ننش��یند‪ ،‬از بعد ایجاد وحدت بین‬ ‫گروه ها و جناح ها به ویژه وحدت در سطح کالن ملی دچار‬ ‫مشکل هس��تیم و البته این مش��کل دودش به چشم کل‬ ‫جامعه م ی رود‪.‬‬ ‫به نظر شما چرا اینگونه شده است؟‬ ‫‪ l‬در واقع فضای تخریب را انهایی ایجاد م ی کنند‬ ‫که م ی خواهن��د به هر قیمتی غالب ش��وند و این در حالی‬ ‫اس��ت که همه گروه ها باید بکوشند از مس��یر قانونی و از‬ ‫طریق فضای س��الم با معرفی افکار و توانمندی های خود‬ ‫راه پیروزی را بپیمایند‪ .‬این مس��اله هم بسیار اهمیت دارد‬ ‫که اگر وارد فضای تخریب و فضای ناسالم شدند‪ ،‬در صورت‬ ‫پیروزی‪ ،‬نتیجه هر چه باشد نامشروع و خانمانسوز خواهد‬ ‫بود‪ ،‬چرا که در این روش؛ انچه قربانی م ی شود مصالح ملی‬ ‫و تداوم صحیح جریان امور کش��ور اس��ت و انچه حاصل‬ ‫م ی شود قدرت و حاکمیت موقت ب رای یک جناح که اتفاقا‬ ‫به دلیل ماهیتش‪ ،‬این قبیل قدرت گرفتن ها پایدار نیست‪.‬‬ ‫چگونه م ی توان از این وضعیت خارج ش�د؛ شما‬ ‫چه پیشنهادی دارید؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬اینکه احزاب‪ ،‬گروه ها‪ ،‬دوستان‪ ،‬کل جامعه و مردم‬ ‫را ب رای حضور اخالقی در انتخابات تش��ویق کنیم‪ ،‬وظیفه‬ ‫شرعی و قانونی همه ماست‪ .‬من هم به سهم خودم این کار‬ ‫را خواهم کرد‪ ،‬همان طور که در انتخابات گذشته هم چنین‬ ‫کاری کرده ام‪ .‬ایجاد وحدت ضمنی بین سیاسیون متعادل و‬ ‫میانه رو که هدف اصلی انان خدمت و اعتالی کشور است‬ ‫از طریق پذی��رش اصل تفاوت و احترام گذاش��تن به اینکه‬ ‫دیگران متفاوت از م��ا‪ ،‬فکر و رفتار و احس��اس م ی کنند و‬ ‫این حق انان و ضرورت جامعه اس��ت‪ .‬همچنین ب رای انکه‬ ‫این تفاوت ها به گس��یختگی و تعارض های غی ر قابل حل‬ ‫تبدیل نشود‪ ،‬باید قانون را مبنای مشترک قرار داد؛ قانونی‬ ‫که به وسیله نمایندگان مردم و فارغ از هرگونه محدودیتی‬ ‫تدوین و تصویب ش��ود و طبعا نماین��دگان هم باید معرف‬ ‫کلیت گرایش های عمومی مردم باش��ند‪ .‬در ضمن اجرای‬ ‫چنین قانونی نیز باید از طرف دس��تگاه قضایی و نهادهای ‬ ‫مدنی تضمین ش��ود‪ ،‬البت��ه نباید از یاد برد ک��ه در عرصه‬ ‫خارجی نیز دفاع از منافع ملی مبنای وحدت است‪ .‬منافعی‬ ‫که از یک س��و به وس��یله قانون تعیین م ی شود و از سوی‬ ‫دیگر افکار عموم��ی جامعه مح��دوده و مصداق های ان را‬ ‫تعیین م ی کند‪ .‬این را هم بای��د پذیرفت که تحقق وحدت‬ ‫با شیوه های کدخدامنشی و پش��ت درهای بسته و با هدف‬ ‫سهم خواهی شاید در مقطعی تسکی ن بخش باشد اما ثبات‬ ‫ان دیری نخواهد پایید‪.‬‬ ‫خوشبختانه این روزها مش��اهده م ی کنیم که هر دو‬ ‫جناح موس��وم به اصولگرا و اصالح طلب به س��مت اعتدال‬ ‫حرکت م ی کنند و در جلسات داخلی خودشان تاکید کرده اند‬ ‫که از افراطیون پرهیز خواهند کرد و امیدوارم چنین باشد‪.‬‬ ‫به طور کلی هرگاه شعار حاکم شود و منطق به حاشیه‬ ‫رانده شود و فضایی احساس��ی به وجود اید‪ ،‬نیروهایی بروز‬ ‫پیدا م ی کنند که هدفش��ان صرفا کس��ب قدرت ان هم با‬ ‫استفاده از هر روشی اس��ت‪ .‬این افراد هرچند تعدادشان کم‬ ‫است‪ ،‬ولی همیش��ه س��ر و صدای زیادی دارند و متاسفانه‬ ‫معموال تاثیرگذار هم م ی ش��وند؛ بناب راین اگر بتوانیم با باال‬ ‫بردن اگاهی مردم از فضای احساس��ی بکاهیم و در مقابل‪،‬‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫‪38‬‬ ‫فضای منطقی و خردگرایانه را به وجود اوریم انگاه م ی توانیم‬ ‫شاهد ممانعت از بروز افراط ی گری چنین افرادی باشیم‪.‬‬ ‫اجم�اع جناح ه�ای سیاس�ی را در این خصوص‬ ‫چقدر موثر م ی دانید؟‬ ‫‪ l‬در ح��ال حاضر مس��اله ای که بیش��تر مدنظر‬ ‫جناح های سیاسی اس��ت‪ ،‬ائتالف اس��ت تا اجماع‪ .‬هرچند‬ ‫سخن از اجماع گفته م ی ش��ود‪ ،‬البته اجماع م ی تواند ب رای‬ ‫هر دو جناح مطلوب باش��د‪ ،‬اما کمی دور از دسترس است‪.‬‬ ‫اصولگراها در تالش��ند یک ائت�لاف به وج��ود بیاورند‪ ،‬اما‬ ‫فضای فعلی نش��ان نم ی دهد که چنین ائتالفی بتواند به‬ ‫وجود بیای��د‪ .‬اصالح طلبان نیز به دنبال ی��ک اجماع کامل‬ ‫هستند که قطعا در صورت رخ دادن ان تاثیر بس زایی در روند‬ ‫سیاسی کشور خواهد داشت‪.‬‬ ‫البت��ه ذکر ای��ن نکته هم ضروری اس��ت ک��ه نباید‬ ‫اجازه داد جریانی از ابروی اش��خاص و س��رمایه های نظام‬ ‫ب رای پیروزی در انتخابات نردبان درس��ت کند‪ .‬قوه مقننه و‬ ‫قوه قضائیه باید مدافع حقوق شهروندی همه مردم باشند و‬ ‫این وظیفه انهاست‪ .‬متاسفانه بعضا مسائلی اتفاق م ی افتد‬ ‫که واقعا غی راخالقی است و در شان جامعه اسالمی ای ران و‬ ‫اخالق اسالمی نیست‪.‬‬ ‫شما س�ابقه حضور در فعالی ت های هسته ای را‬ ‫هم دارید‪ .‬تحلیل ش�ما از ش�رایط فعلی پرونده‬ ‫هسته ای ایران و مذاکرات ایران و ‪ 5+1‬چیست؛‬ ‫ایا ایران و غرب ب�ه توافق م ی رس�ند؟ مدل این‬ ‫توافق چیست؟‬ ‫‪ l‬مسائل هس��ته ای ما بیش��تر بهانه دعوا میان‬ ‫غرب با ای ران است‪ .‬بارها مقام معظم رهبری اشاره کرده اند‬ ‫که «غرب ی ها دروغ م ی گویند و اگر ما در مس��ائل هسته ای‬ ‫کوتاه بیاییم انها کوتاه نخواهند امد‪ ».‬مس��اله اصلی انها‬ ‫درگیری با نظام جمهوری اسالمی است‪ .‬کوتاه امدن در این‬ ‫مساله مشکلی را حل نخواهد کرد؛ کما اینکه ایستادن هم‬ ‫نخواهد توانست چیزی را به ما تحمیل کند‪ .‬اگر بنا باشد با‬ ‫غرب مذاکره کنیم باید مسائل اساسی ما با انها مطرح و حل‬ ‫ش��ود‪ .‬انها از همان ابتدا با جمهوری اسالمی ای ران مشکل‬ ‫داشتند‪ .‬ما باید مذاکره با غرب را به گونه ای اداره کنیم که هم‬ ‫به اس��تقالل و حاکمیت نظام جمهوری اسالمی خدشه ای‬ ‫وارد نشود و هم بهانه ای به دست انها ندهیم که هر زمانی‬ ‫که اراده کردند جهان را علیه ما بسیج کنند و با اعمال برخی‬ ‫فشارها ما را تضعیف کنند‪.‬‬ ‫خط قرمز ما چه خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬حفظ کیان و استقالل جمهوری اسالمی‪.‬‬ ‫اگ�ر بخواهی�م جزئ ی ت�ر بگویی�م چط�ور؟ ایا‬ ‫م ی توانیم بر س�ر غن ی س�ازی و درصد ان بحث‬ ‫کنیم؟‬ ‫‪ l‬نه انها با این مسائل کار دارند و نه ما‪ .‬اینها بهانه‬ ‫اس��ت‪ .‬اگر ما روی مسائل اساس��ی و چارچوب هایی که با‬ ‫غرب بر سر انها مشکل داریم مذاکره کنیم و استقالل نظام‬ ‫را خط قرمز خود ق��رار دهیم‪ ،‬به نتیجه بهتری م ی رس��یم‪.‬‬ ‫یعنی هم انها اطمینان پیدا کنند که ما درصدد ایجاد مشکل‬ ‫ب رای انها نیستیم و هم ما به این اطمینان برسیم که غرب‬ ‫تهدیدی ب رای ما ایجاد نخواهد کرد‪.‬‬ ‫ایا سیاست دولت امریکا هنوز تغییر رژیم حاکم‬ ‫بر ایران اس�ت یا سیاس�ت دیگ�ری را در پیش‬ ‫گرفته اند؟‬ ‫‪ l‬واقعیت این اس��ت ک��ه غرب خاط��ره خوبی از‬ ‫انقالب اسالمی ندارد و با درکی غلط همواره به دنبال تغییر‬ ‫رژیم بوده‪ ،‬ولی با گذشت ‪ 33‬س��ال از عمر انقالب اسالمی‬ ‫و این همه اتفاقات باید به تجدید نظ��ر در نگاه و تحلیلش‬ ‫تن دهد‪.‬‬ ‫در خصوص مذاکره ای�ران و امری�کا چطور فکر‬ ‫م ی کنید؟ ایا باتوجه به تحری م ها و شرایط منطقه‬ ‫شرایط مساعد است؟‬ ‫‪ l‬ممکن اس��ت‪ .‬باید ش��رایط فعلی را با ش��رایط‬ ‫گذشته مقایسه کنیم‪ ،‬شرایط را ارزیابی کنیم و در موقعیتی‬ ‫که ش��رایط مذاکره منصفانه باش��د و هیچ یک از طرفین‬ ‫نخواهند که از دید باالت��ر به طرف مقابل ن��گاه کنند‪ ،‬به‬ ‫مذاکره بنشینیم‪.‬‬ ‫یعنی در مقطع مناسبی برای مذاکره هستیم؟‬ ‫‪ l‬باید عمی ق تر بررسی کنیم‪.‬‬ ‫ایا در دولت اقای خاتمی و در جلسات کابینه در‬ ‫این خصوص صحبتی م ی شد؟‬ ‫‪ l‬در ان زمان مساله مذاکره با امریکا به این صورت‬ ‫مطرح نبود‪ .‬در انتخابات ‪ 84‬این مساله از خط قرمزها بود و‬ ‫کس��ی به خودش اجازه اظهارنظر در این باره را نم ی داد‪ .‬با‬ ‫گذشت زمان شرایط خیلی عوض شده است‪.‬‬ ‫اگر ش�ما کاندیدای مورد حمایت اقای خاتمی و‬ ‫اجماع اصالح طلبان باش�ید چ�ه برنام ه ای برای‬ ‫اداره کشور دارید؟‬ ‫‪ l‬کارهای زیادی در کشور هس��ت که باید انجام‬ ‫شود‪ .‬اولین گام این است که برنامه دقیقی ب رای اداره کشور‬ ‫تعریف کنیم‪ .‬از عوام فریب��ی‪ ،‬هیجان زدگی و ب ی برنامگی‬ ‫بپرهیزیم‪ .‬من در سال ‪ 84‬اعالم کردم که برنامه من «دولت‬ ‫رفاه» اس��ت‪ .‬دولت رفاه یک دولت تعریف ش��ده است و در‬ ‫کشورهای اروپایی اجرا م ی ش��ود؛ اما با می زان جامع ه گرایی‬ ‫کمتر یا بیش��تر در کش��ورهای مختلف‪ .‬دقت بفرمائید ما‬ ‫نفت‪ ،‬جن��گل‪ ،‬معدن و منابع دیگری داریم اما متاس��فانه از‬ ‫منظر استفاده در حداقل هستیم‪ .‬ما در حال حاضر بیش از‬ ‫هفتاد درصد به درامدهای نفتی اتکا داریم و این وابستگی‬ ‫از سال ‪ 84‬تاکنون بیش��تر هم شده اس��ت‪ .‬در کشورهای‬ ‫اروپایی می زان درامد ساالنه افراد شاید تا پانزده ب رابر بیشتر‬ ‫از درامد سرانه در کشور ما باشد‪ .‬علت این مساله تمرکز انها‬ ‫روی توانایی انس��ان ها و منابع انسانی اس��ت‪ .‬پارامترهای‬ ‫متفاوت��ی را ه��م در نظر م ی گیرن��د؛ فرد هرچ��ه عاقل تر‪،‬‬ ‫زیرک تر‪ ،‬باهوش تر‪ ،‬فعال تر‪ ،‬جسورتر و ریس ک پذیرتر باشد‪،‬‬ ‫بهره مندی بیشتری در جامعه دارد‪ .‬همه افراد در شرایط ب رابر‬ ‫و بدون بهره مندی از رانت های مختل��ف با یکدیگر رقابت‬ ‫م ی کنند؛ اما کسی که ویژگ ی های ذکر شده در او پررنگ تر‬ ‫اس��ت‪ ،‬پیروز م ی شود و ش��رایط بهتری را در زندگی کسب‬ ‫م ی کند‪ .‬اما لجام گس��یختگی دولت های امپریالیستی در‬ ‫این کشورها وجود ندارد‪ .‬فعالیت احاد جامعه به نحوی کنترل‬ ‫م ی شود که انگیزه فعالیت و رش��د را از مردم نگیرد‪ ،‬اما اگر‬ ‫بیشتر از می زان تعیین شده درامد داشته باشند باید به دولت‬ ‫مالیات بدهند‪ .‬ما در اموزه های اس�لام هم همین مساله را‬ ‫داریم‪ .‬اسالم هیچ محدودیتی ب رای فعالی ت های بشری در‬ ‫نظر نم ی گی��رد و حتی در قران کریم م ی فرماید‪« :‬کس��ی‬ ‫که ب رای تامین روزی خان��واده اش تالش م ی کند گویی در‬ ‫حال جهاد در راه خداس��ت‪ ».‬اما در عین حال م ی گوید که‬ ‫«اگر به ثروت دس��ت پیدا کرد سهم مشخصی ب رای سائل‬ ‫و محروم تعیی��ن کند‪ ».‬این جامع ه گرایی اس�لام اس��ت‪.‬‬ ‫غرب ی ها همین مساله را با دیدگاه های مادی خود در قالب‬ ‫دولت رفاه تدوین کرده اند و ب��ا حداقل امکانات به باالترین‬ ‫بهره وری رسیده اند‪ .‬ما باید از ب ی برنامگی‪ ،‬ضدیت با برنامه‪،‬‬ ‫مخالفت با کار کارشناس��ی و اعمال مدیریت‪ ،‬عوام گرایی‬ ‫و عوام زدگی بپرهیزیم و با تعقل و تدبر به س��متی حرکت‬ ‫کنیم که مردم رفاه‪ ،‬اسایش و امنیتی توام با سعادت دنیوی‪،‬‬ ‫اخروی و معنوی داشته باشند‪ .‬لبخند روی لبان مردم نقش‬ ‫ببندد‪ ،‬از زندگی خود راضی باشند و به اینده امیدوار باشند‪.‬‬ ‫شاید این مسائل در قالب یک مصاحبه‪ ،‬شعار به نظر بیاید‪،‬‬ ‫اما اگر ما بتوانیم امکانات را در جهت رفاه و اس��ایش مردم‬ ‫به کار بگیریم مشکلی در تامین معیشت نخواهند داشت‪.‬‬ ‫البت��ه جامعه در کنار مس��ائل مادی باید رف��اه معنوی هم‬ ‫داشته باشد‪g .‬‬ ‫‪2‬‬ ‫محمدصادق زیب�اکالم از بی برنامگی اصالح طلب�ان در انتخابات ریاس�ت جمهوری یازدهم انتقاد‬ ‫می کند و می گوید هر روز که پیش م�ی رود احتمال حضور جریان اصالحات در رقابت سیاس�ی پیش رو‬ ‫ضعیف تر می شود‪.‬‬ ‫ه م اکن�ون فضای سیاس�ی کش�ور ک م ک�م دارد‬ ‫رنگ و ب�وی انتخابات ریاس�ت جمهوری به خود‬ ‫م ی گیرد‪ .‬در جریان اصولگرا طی ف های مختلف ان‬ ‫وارد صحنه ش�دند و هر کدام ب ه دنبال ان هستند‬ ‫که نامزد مطلوب خود را به تایی�د اکثریت نیروها‬ ‫و گروه ه�ای حاضر در ای�ن اردوگاه برس�انند‪ ،‬اما‬ ‫وضعیت اصالح طلبان هنوز مش�خص نیست و‬ ‫حتی م ی توان گف�ت رویکردهای انه�ا متناقض‬ ‫است‪ ،‬به نحوی که خالف اصرار برخی به معرفی‬ ‫نامزد‪ ،‬بزرگان این جریان مثل اقای خاتمی صحبت‬ ‫از احتمال عدم معرفی نامزد م ی کنند‪ .‬ارزیابی شما‬ ‫از این تحوالت ک�ه در جریان اصالحات م ی گذرد‪،‬‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬موقعیت اصولگرایان با اصالح طلبان فرق م ی کند‪.‬‬ ‫درس��ت اس��ت که حضور اصالح طلبان در رقابت سیاس��ی‬ ‫پی ش رو خیلی مش��خص نیس��ت‪ ،‬اما انها دچار تردیدهای‬ ‫اساسی هستند‪ .‬البته ش��ماری از اصالح طلبان معتقدند که‬ ‫به هر حال باید در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪ 92‬شرکت‬ ‫کرد و دکتر محمدرضا ع��ارف‪ ،‬اقایان منتجب نیا و قدرت اهلل‬ ‫ی این نظریه هس��تند و‬ ‫علیخانی به عنوان مثال از افراد حام ‬ ‫م ی گویند اصالح طلبان باید پا به می��دان رقابت بگذارند‪ .‬در‬ ‫مقابل این طیف‪ ،‬یک سری از اصالح طلبان خیلی مطمئن‬ ‫نیس��تند که ش��رکت در انتخابات عمل درس��ت و به سود‬ ‫جنبش دموکراس ی خواهی ای ران باش��د‪ .‬به همین دلیل این‬ ‫بخش از اصالح طلبان خیلی جدی اع�لام نکردند که حتما‬ ‫در انتخاب��ات نامزد معرفی م ی کنند و همچنان شرکتش��ان‬ ‫در تردید و ابهام اس��ت‪ .‬اقایان هاشم ی رفسنجانی و خاتمی‬ ‫هم هنوز خیلی صریح و روشن نگفتند که در انتخابات اتی‬ ‫چه موضعی دارند‪ .‬از طرفی مش��ارکت بیانی��ه داده و اعالم‬ ‫کرده در انتخابات ش��رکت نم ی کند‪ .‬حدس من این اس��ت‬ ‫که اگر این روند عدم شرکت اصالح طلبان تداوم یابد‪ ،‬خیلی‬ ‫طول نم ی کش��د که س��ازمان مجاهدین انقالب اسالمی و‬ ‫اتحادیه های انجمن های اسالمی وابسته به دفتر تحکیم و‬ ‫برخی دیگر از تشکل های اصالح طلب هم اعالم کنند که‬ ‫نامزدی در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم ندارند‪ .‬برهمین‬ ‫اساس هرقدر جلو م ی اییم احتمال موضعگیری عدم شرکت‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات تقویت م ی ش��ود‪ .‬از سویی دیگر‬ ‫س��خنان ایت اهلل جنتی در قبال اصالح طلب��ان این بود که‬ ‫سیاست‬ ‫گفت وگو با صادق زیباکالم درباره وضعیت اصالح طلبان در انتخابات ‪92‬‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫ خوئینی ها با هاشمی و خاتمی‬ ‫میانه خوبی ندارد‬ ‫«انها باید توبه کنند‪ ،‬حال انکه همچنان طلبکار هستند»‪،‬‬ ‫فکر کنم منظور ایشان به اقای خاتمی بود‪ .‬به هرحال هنوز‬ ‫مساله حل نشده است و هرقدر جلوتر هم م ی رویم احتمال‬ ‫اینکه اصالح طلبان در رقابت سیاس��ی س��ال ‪ 92‬ش��رکت‬ ‫نکنند‪ ،‬بیشتر و بیشتر م ی شود‪ .‬ضمن انکه باید یاداور شوم‬ ‫وقتی مشارکت اعالم عدم ش��رکت کرد‪ ،‬بدنه اصالح طلبان‬ ‫به هی چ وجه مخالفت نکردند‪ ،‬حتی م ی ت��وان گفت که این‬ ‫موضعگیری ب��ا یک س��کوت تایی د امیز مواجه ش��د‪ .‬البته‬ ‫جریاناتی مثل دکتر کواکبیان و حزب مردمساالری یا شورای‬ ‫هماهنگی جبهه اصالحات هم خود را به اصالح طلبان پیوند‬ ‫زدند و گفتند م��ا در انتخابات نامزد معرف��ی م ی کنیم‪ .‬واقعا‬ ‫مطلب این است که مردم و طرفداران اصالحات یعنی ان ‪13‬‬ ‫میلیونی که به میرحسین موسوی در خرداد سال ‪ 88‬رای دادند‬ ‫چقدر اقای مصطفی کواکبیان‪ ،‬حزب مردمساالری و شورای‬ ‫هماهنگی جبهه اصالحات را اصالح طلب م ی شناسند و در‬ ‫ی از اصالح طلبی را ب رای دفتر تحکیم وحدت‬ ‫مقابل چه سهم ‬ ‫و خاتمی و‪ ...‬قائل هستند؟ پاسخ روشن است؛ شکست اقای‬ ‫کواکبیان در سمنان و اینکه مردم این شهر دوباره در انتخابات‬ ‫نهمین دوره مجلس ش��ورای اس�لامی به وی رای ندادند‪،‬‬ ‫به وضوح نش��ان م ی دهد که مردم چقدر وی را اصالح طلب‬ ‫م ی دانند و حاضرند به ایش��ان یا نامزد م��ورد حمایت حزب‬ ‫مردمساالری رای دهند‪ .‬بناب راین من گمان م ی کنم کفه عدم‬ ‫ش��رکت اصالح طلبان در انتخابات پی ش رو هر روز سنگین‬ ‫و سنگی ن تر م ی ش��ود‪ ،‬ضمن اینکه بنا بر مالحظات بسیار‬ ‫ش��خص اقای هاشم ی رفس��نجانی و اقای محمد خاتمی‬ ‫نم ی توانند بگویند در انتخابات ش��رکت نم ی کنند‪ ،‬اما عدم‬ ‫ش��رکت خود را به طور دیگر بیان م ی کنند و م ی گویند نامزد‬ ‫معرفی نم ی کنیم‪.‬نامزد معرفی نمی کنیم یعنی در انتخابات‬ ‫ش��رکت نمی کنیم‪ .‬از این رو احتمالش خیلی کم است که‬ ‫انها از می��ان نامزدهای موجود هم از کس��ی حمایت کنند؛‬ ‫حال م ی خواهد ان نامزد اصولگرا یا ش��ب ه اصالح طلب باشد‪.‬‬ ‫چون یک جریان سیاس��ی وقتی م ی خواه��د در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری وارد ش��ود‪ ،‬نامزد معرفی م ی کند و وقتی‬ ‫این کار را نم ی کند به معنای این اس��ت که س��ودای رقابت‬ ‫در س��ر ندارد‪ ،‬اما بنا به مالحظاتی نم ی خواهد این را به طور‬ ‫صریح بگوید‪.‬‬ ‫ش�ما در مصاحب ه ه�ا و موضع گیری ه�ای خ�ود‬ ‫م ی گفتید اصالح طلبان به نف ع ش�ان اس�ت روی‬ ‫نام�زدی غیر اصالح طلب به تفاهم برس�ند چون‬ ‫ش�انس وی بیش�تر اس�ت؛ با صحب ت هایی که‬ ‫کردید این طور برداشت م ی شود که این تئوری در‬ ‫حال کمرنگ شدن است‪.‬‬ ‫‪ l‬من این تئوری‪ ،‬نظریه‪ ،‬دیدگاه یا فرمول انتخاباتی‬ ‫را مطرح ک��ردم و معتقدم که این گزینه ب��رای اصالح طلبان‬ ‫مناسب تر است تا اینکه خودش��ان یک نامزد معرفی کنند‪.‬‬ ‫اما ش��ما درس��ت می فرمایید و این حرف یا تئوری خیلی از‬ ‫سوی اصالح طلبان با استقبال مواجه نشد‪ .‬دوم اینکه چهره و‬ ‫شخصیت ایده ال از نظر من که اصالح طلبان م ی توانند پشت‬ ‫او قرار بگی رند اقای ناطق نوری و در مرتبه بعدی اقای قالیباف‬ ‫است‪ .‬اقای ناطق نوری تا به االن که اخر اذرهستیم نگفته که‬ ‫م ی خ واهد نامزد ریاست جمهوری شود‪ ،‬برعکس گفته که نامزد‬ ‫نخواهد شد؛ اقای ناطق نوری چهره ای اصولگرا اما تا حدودی‬ ‫مس��تقل اس��ت و م ی تواند یک دولت میانه رو‪ ،‬معتدل و در‬ ‫جهت اشتی ملی کشور تشکیل دهد و نظام را از بحران های‬ ‫داخلی و خارجی نجات دهد ولی وقتی چنین نامزدی از ناحیه‬ ‫اصولگرایان به صحنه نم ی اید‪ ،‬عمال ان نظریه بال موضوع‬ ‫م ی شود‪ ،‬چون س��ایر نامزدهای اصولگرا مثل سعید جلیلی‪،‬‬ ‫دکتر والیتی‪ ،‬دکتر حدادعادل و دیگران که صحبت از حضور‬ ‫انها در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم مطرح است‪ ،‬کسانی‬ ‫نیستند که به نظر من گزینه های مناسبی ب رای طرح دولت‬ ‫اش��تی ملی باش��ند‪ .‬بناب راین این نظریه که اصالح طلبان از‬ ‫‪39‬‬ ‫اقای حدادعادل ی��ا اقای جلیلی حمای��ت کنند بال موضوع‬ ‫م ی شود؛ همان طور که گفتم نظریه من منوط به این است که‬ ‫نامزد اصولگرا فردی مانند ناطق نوری باشد‪ ،‬اما وقتی ایشان‬ ‫م ی گوید من نامزد نم ی شوم؛ بناب راین ان فرمول و نظریه من‬ ‫دیگر بال موضوع م ی شود‪.‬‬ ‫م ی گوید نامزد اجاره ای نم ی خواهیم باید از ایش��ان س��وال‬ ‫شود که اقای موسوی خوئین ی ها شما مقصودتان چیست و‬ ‫چرا م ی گویید اگر ناطق نوری نامزد شود با وی نباید همکاری‬ ‫کنیم؟ خطاب به اقای موس��وی خوئین ی ها م ی گویم با تمام‬ ‫احترامی که ب رای ش��ما قائلم اصال صحبت ش��ما را درست‬ ‫نم ی دانم‪ .‬به ایشان می گویم اقای خوئینی ها فرض بگیریم‬ ‫االن مرداد سال ‪ 1392‬است و نامزد اختصاصی اصالح طلبان‬ ‫خاتمی‪ ،‬عبداهلل نوری یا هر ش��خص دیگری که م ی خواهد‬ ‫باش��د در انتخابات پیروز ش��ده و دولتش نیز از مجلس رای‬ ‫اعتماد گرفته‪ .‬سوال از حجت االسالم موسوی خوئین ی ها این‬ ‫اس��ت که دولت اصالحات پس از مرداد ‪ 92‬چه کار م ی تواند‬ ‫کند؟ پاس��خ؛ هیچ کاری نم ی تواند بکند چون مجلس‪،‬قوه‬ ‫قضائیه‪ ،‬صدا وسیما‪ ،‬احزاب و ش��خصی ت های اصولگرا و‪...‬‬ ‫مخالفش هس��تند‪ .‬بناب راین این دولت هیچ شانس��ی ب رای‬ ‫موفقیت ن��دارد‪ .‬اقای موس��وی خوئین ی ها چرا اص��رار دارید‬ ‫که تجربه دوم خرداد ‪ 76‬دوباره تکرار ش��ود؟ چرا اصرار دارید‬ ‫دولت اصالحات بیاید بدون اینکه پیش��رفتی کند‪ .‬اگر اقای‬ ‫ناطق نوری رئی س جمهور ش��ود خیلی بیش��تر م ی تواند به‬ ‫اصالح طلبان کمک کند‪ .‬من حاضرم این نظر را در دانشگاه‬ ‫فنی‪ ،‬صنعت ی شریف‪ ،‬پل ی تکنیک با اقای موسوی خوئین ی ها‬ ‫به مناظره بگذارم‪ ،‬ایش��ان بیاید و از معرفی نامزد اختصاصی‬ ‫اصالح طلبان دفاع کند و من از لزوم حمایت اقای ناطق نوری‬ ‫صحبت م ی کنم‪ .‬اینکه اقای ناطق بشود رئی س جمهور اتفاقا‬ ‫اهداف اصالح طلبان را بیشتر م ی تواند جلو ببردتا اقای خاتمی؛‬ ‫نم ی دانم اقای موسوی خوئین ی ها از رئی س جمهور اینده چه‬ ‫م ی خواهد؟ اما خواس��ته های من مشخص اس��ت ‪ :‬ازادی‬ ‫زندانی های سیاسی‪ ،‬ازادی مطبوعات‪ ،‬انتخابات ازاد‪ ،‬ازادی‬ ‫اجتماعات‪ ،‬لغو ممنوعیت از تحصیل صدها دانشجو‪ ،‬حاکمیت‬ ‫قانون و تنش زدایی در سیاست خارجی‪ .‬معتقدم اقای ناطق‬ ‫نوری اگر بشود رئیس جمهور امکان تحقق اینها خیلی بیشتر‬ ‫است تا اینکه فردی مثل عب داهلل نوری‪ ،‬سعید حجاریان‪،‬عارف‪،‬‬ ‫خاتمی یا حتی اکبر هاشمی رفسنجانی رئیس جمهور بشود‪.‬‬ ‫ببینید من اینقدر واقع بین هس��تم که انتظار نداشته باشم‬ ‫ناطق نوری بتواند همه زندانیان سیاسی را ازاد کند‪ .‬اما او دست‬ ‫کم می تواند شرایط انان را اندکی بهبود ببخشد در حالیکه‬ ‫هیچ یک از نامزدهای اصالح طلب اگر هم انتخاب شوند سر‬ ‫سوزنی نخواهند توانس��ت در وضعیت زندانیان سیاسی یا‬ ‫ازادی مطبوعات تغییری ایجاد کنند‪ .‬ایا این چیزی هست که‬ ‫اقای موسوی خوئین ی ها می خواهند؟‬ ‫از اصولگرای�ان که بگذری�م ‪ ،‬اصلاح طلبان هم‬ ‫خیل�ی از ت�ز ش�ما اس�تقبال نکردن�د‪ .‬اق�ای‬ ‫موس�وی خوئین ی ها گفته اصالح طلب�ان با نامزد‬ ‫اجاره ای پا ب�ه می�دان رقابت سیاس�ی پی ش رو‬ ‫نم ی گذارند و اگر روزی تصمیم به حضور بگیرند‬ ‫با حف�ظ اص�ول خودش�ان در انتخابات ش�رکت‬ ‫م ی کنند‪ .‬این نش�ان م ی دهد که رهب�ران جریان‬ ‫اصالح�ات نیز مواف�ق نظریه دول�ت وحدت ملی‬ ‫نیستند؛ بیشتر از اصولگرایان انگار اصالح طلبان‬ ‫با ان مشکل دارند‪.‬‬ ‫‪ l‬ارتب��اط تعریف ش��ده ای بین انها نیس��ت‪ .‬اقا ‬ ‫ی‬ ‫موسوی خوئین ی ها کال چشم دیدن اقای هاشم ی رفسنجانی‬ ‫را ندارد و هر وقت پای هاشم ی رفس��نجانی وس��ط م ی اید‬ ‫ایشان مسائل قدیمی را پیش م ی کش��د‪ ،‬در حال ی که عالم‬ ‫سیاست‪ ،‬عالم بغض و کینه و نفرت و دشمنی نیست‪ .‬اقای‬ ‫موسوی خوئین ی ها باید به فکر دموکراسی باشد‪ ،‬نباید به دنبال‬ ‫تسویه حساب های دهه شصت‪ ،‬پنجاه یا حتی چهل باشد‪ .‬اگر‬ ‫ریاست جمهوری اقای ناطق نوری منجر به پیشرفت ولو اندک‬ ‫دموکراسی در جامعه مان شود‪ ،‬ما اصالح طلبان باید با همه‬ ‫وجود از وی حمایت کنیم‪ .‬اگر ریاست جمهوری اقای هاشمی‬ ‫در شرایط فعلی کشور به تحقق دموکراسی کمک می کند‬ ‫باید به دنبال هاشمی رفسنجانی برویم‪ .‬هدف اصالح طلبان‬ ‫توسعه دموکراسی در جامعه ای ران است‪ .‬اساسا اصالح طلبی‬ ‫یعنی دموکراسی خواهی؛ تمام شد و رفت‪ ، .‬من شک و تردید‬ ‫جدی دارم که اساس�� ًا اقای موس��وی خوئیینی ها به دنبال‬ ‫دموکراسی باش��د‪ .‬من تردید دارم که اساسا دموکراسی ب رای‬ ‫اقای موسوی خوئینی ها اهمیتی داشته باشد یا این مسئله‬ ‫ب رای وی مهم باشد‪ ،‬به همین خاطر ایشان به دنبال راه حل‬ ‫ها و فرمول هایی که دموکراس��ی را در ای ران تحقق ببخشد‬ ‫با این تفاسیر دولت وحدت ملی که بعض ی ها ب رای‬ ‫تحقق ان تالش م ی کنند نیز ب ال موضوع م ی شود؟‬ ‫‪ l‬پذیرش تئوری یا فرمول دولت اشتی ملی یا دولت‬ ‫ائتالف ملی مس��تلزم این است که ش��ما در وهله نخست‬ ‫بپذی رند که کش��ور در عرصه داخلی و بین المللی با مشکل‬ ‫و بحران مواجه شده است ولی اگر شما این اعتقاد را نداشته‬ ‫باشید و معتقد باش��ید که به هیچ وجه بحرانی وجود ندارد و‬ ‫همه چیز در داخل مطلوب است و ما در معادالت بین المللی‬ ‫دست باال را داریم دیگر طرح ایده دولت وحدت ملی ضرورتی‬ ‫پی دا نمی کند‪.‬‬ ‫یعنی چون گزینه جام ع االطرافی برای جم ع کردن‬ ‫همه سالیق سیاسی نیست‪ ،‬این را م ی گویید؟‬ ‫‪ l‬دولت اشتی ملی دولتی است که بتواند مشکالتی‬ ‫را که کشور گرفتارش شده‪ ،‬رفع کند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫اما ش�ما م ی گویید گزین�ه ای که بتوان�د در راس‬ ‫ای�ن دولت ق�رار گیرد‪ ،‬وج�ود ندارد‪ ،‬چ�ون ناطق‬ ‫نوری که اعالم کرده نامزد نم ی ش�ود سایر نامزد‬ ‫ه�ای اصولگرا را هم که ش�ما م�ی فرمایید توان‬ ‫اشتی ملی را ندارند‪ .‬ب ه عالوه اصولگرایان ب ه هیچ‬ ‫روی نظر ش�ما را قب�ول ندارند که کش�ور با یک‬ ‫بحران روب ه روس�ت‪ .‬یعنی ج�دای از نبودن نامزد‬ ‫مناس�ب برای تشکیل ب ه قول ش�ما دولت اشتی‬ ‫ملی ‪ ،‬اساسا نفس تشکیل چنین دولتی هم محل‬ ‫تردید است‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫‪ l‬قبل از مش��خص ک��ردن گزینه باید فلس��فه یا‬ ‫درست تر گفته باشم ضرورت تش��کیل دولت اشتی ملی را‬ ‫پذیرفت‪ .‬مثال من م ی گویم ب رای حراست از این ساختمان نیاز‬ ‫به نگهبان است‪ ،‬بعد باید سراغ گزینه ای ب رای نگهبانی برویم‪،‬‬ ‫اما اگر دیگران معتقد باشند که اینجا امنیت زیاد است و نیاز‬ ‫به چنین کاری نیست ان وقت قضیه بالموضوع م ی شود‪ .‬اگر‬ ‫اصولگرایان مشکالت کنونی کشور را بپذیرند‪ ،‬اگر ان وجود‬ ‫بحران را قبول کنند ‪ ،‬ان وقت مدیریتشان در این هشت سال‬ ‫زیر سوال م ی رود‪ ،‬بناب راین طبیعی است که م ی گویند همه‬ ‫چیز در داخل و عرصه بی ن الملل خوب است و ما موفقیم‪ .‬البته‬ ‫اصولگرایان معتدل و واقع بین در نهان و مجالس غیررسمی‬ ‫مشکالت سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و بی ن المللی کشور‬ ‫را قبول دارند‪.‬‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ .‬وی مواف��ق چنی��ن دولت��ی نیس��ت‪ ،‬اما‬ ‫اقای موسوی خوئین ی ها نماینده همه اصالح طلبان نیست‪.‬‬ ‫این نظر که برویم به س��مت تشکیل اشتی ملی هیچ وقت‬ ‫از س��وی اصالح طلبان م��ورد کنکاش جدی ق��رار نگرفته‪.‬‬ ‫اصالح طلبان تا اواخر اذر ‪ 91‬اصال دور هم جمع نش��دند که‬ ‫استراتژی خود در انتخابات را ب راساس شرایط کشور تعریف‬ ‫و تبیین کنند‪ ،‬بناب راین معلوم نیس��ت اه��داف کوتاه مدت‬ ‫و بلند م��دت انها چیس��ت؟ هر صحبتی که م ی ش��ود نظر‬ ‫ش��خصی وفردی اس��ت؛ وقتی اقای موس��وی خوئین ی ها‬ ‫‪40‬‬ ‫واقعا ارتب�اط بین موس�وی خوئین ی ها ب�ا اقایان‬ ‫خاتمی و هاشمی چیس�ت‪ .‬ایا ارتباط تعریف شده ای‬ ‫بین انها وجود دارد؟‬ ‫نمی رود‪.‬‬ ‫رابطه اق�ای موس�وی خوئین ی ها با اق�ای محمد‬ ‫خاتمی چگونه است؟‬ ‫‪ l‬با اقای خاتمی رابطه ش��ان کمی بهت��ر از اقای‬ ‫هاشمی است‪ .‬به عبارت دیگر بغض و کینه ایشان از خاتمی‬ ‫کمتر از هاشم ی رفس��نجانی اس��ت‪ ،‬ولی در کل وی ب رای‬ ‫خاتمی هم خیلی تره خرد نم ی کند‪ .‬اصال مس��اله شخصی‬ ‫مطرح نیس��ت اینکه اق��ای موس��وی خوئین ی ها از خاتمی‬ ‫کمتر کینه به دل دارد مهم نیست‪ ،‬مهم این است که اقایان‬ ‫هاشم ی رفسنجانی‪ ،‬سی د محمد خاتمی‪ ،‬موسوی خوئین ی ها‪،‬‬ ‫موسوی الری و عب داهلل نوری چقدر به دموکراسی پایبند هستند‬ ‫و ازادی چقدر ب رای انها اهمیت دارد؟ چون به نظر من نگاه به‬ ‫مقوله ازادی و پیشرفت دموکراسی است که اصالح طلب را از‬ ‫اصولگرا جدا می کند‪.‬‬ ‫اینکه برخی م ی گویند انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫یازدهم شانس اخر اصالح طلبان است و حافظه تاریخی‬ ‫مردم ابدی نیست و اگر اصالح طلبان به عرصه نیایند‬ ‫از صحنه سیاسی کشور حذف م ی شوند‪ ،‬چقدر درست‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬به هیچ وجه با ای��ن نظر موافق نیس��تم‪ .‬اینکه‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات شرکت نکنند پایان راه انها نیست‪،‬‬ ‫این تصور ک��ه اگر اصالح طلب��ان ی��ک دوره وارد انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری نشوند نزد افکار عمومی فراموش م ی شوند‬ ‫درس��ت نیس��ت‪ .‬چون بح��ث اصالح��ات نیس��ت‪ ،‬بحث‬ ‫دموکراس��ی خواهی اس��ت‪ .‬مردم اگر ارزش و اهمیتی ب رای‬ ‫اصالح طلبان و اصالحات قائلند ب رای این است که انها ارادت‬ ‫و تعهد بیشتری به دموکراسی دارند‪ ،‬به همین دلیل مردم از‬ ‫انها طرفداری م ی کنند‪.‬‬ ‫اقایان ع�ارف‪ ،‬جهانگی�ری‪ ،‬نجفی یا اف�رادی در‬ ‫این س�طح نامش�ان برای نام�زدی در انتخابات‬ ‫ریاس�ت جمهوری مط�رح اس�ت‪ ،‬ام�ا اق�ای‬ ‫موس�وی خوئین ی ها م ی گوی�د اینه�ا کاندی�دای‬ ‫دست چندم هس�تند‪ .‬اصال حضور این افراد را به‬ ‫نام اصالح طلبی چطور ارزیابی م ی کنید؟ درست‬ ‫اس�ت به رقابت ریاس�ت جمهوری وارد شوند یا‬ ‫خیر؟‬ ‫‪ l‬اصالح طلبان باید س��ازمان یافته‪ ،‬متش��کل و‬ ‫منسجم عمل کنند‪ .‬مقدم بر هر امر دیگری اصالح طلبان‬ ‫باید بس��مت رهبری منسجم‪ ،‬دس��ته جمعی و تشکیالت‬ ‫پیش بروند‪ .‬لنین جمله معروفی دارد‪ ،‬می گوید با حزب همه‬ ‫چیز هستیم و بدون حزب هیچ چیز نیستیم‪ .‬منظور از حزب‪،‬‬ ‫تشکل و سازماندهی اس��ت‪ .‬اگر اصالح طلبان با تشکل و‬ ‫سازماندهی و رهبری دسته جمعی در انتخابات شرکت کنند‬ ‫شانس ش��ان خیلی زیاد اس��ت ولی اگر به صورت پ راکنده‬ ‫هر کدام از رهب ران انها همچون اقایان موس��وی خوئینی‬ ‫ها‪ ،‬هاشمی رفس��نجانی‪ ،‬خاتمی و دیگران چیزی بگویند‪،‬‬ ‫اصالح طلبان هیچ شانسی ندارند‪ .‬اگر رهبری دسته جمعی‬ ‫اصالح طلبان پش��ت محمدرضا عارف یا هر کس دیگری‬ ‫قرار بگیرد ان نامزد شانس زیادی ب رای پیروزی پیدا می کند‪.‬‬ ‫البته شانس خاتمی صد در صد است؛ او اگر نامزد شود کار‬ ‫تمام است و سیل و بهمنی راه می افتاد بمراتب از ‪ 2‬خرداد‬ ‫‪ 76‬نیرومند تر‪ .‬اما اگر اصالح طلبان منسجم عمل نکنند و‬ ‫به صورت دسته جمعی از یک نامزد حمایت نکنند ان نامزد‬ ‫هر که باشد دکتر عارف یا نجفی‪ ،‬اسحاق جهانگیری یا حتی‬ ‫عبداهلل نوری هیچ شانسی نخواهد داشت‪ .‬چون مردم اینها‬ ‫را به صورت فردی نمی پذیرند‪ .‬مردم کسی را می پذیرند که‬ ‫مجموعه رهبری اصالح طلبان بر نام��زدی وی مهر تایید‬ ‫زده باشد‪ .‬این تنها شانس اصالح طلبان است‪ .‬البته این در‬ ‫صورتی است که انها خواسته باش��ند در انتخابات شرکت‬ ‫کنند که فعال به نظر نم ی رسد انها قصد شرکت در انتخابات‬ ‫را داشته باشند‪g .‬‬ ‫نسل دومی ها امیدوارتر شدند‬ ‫‪3‬‬ ‫سخنان ایت اهلل جنتی بازتاب های فراوانی داشته است‬ ‫انها که م ی ایند‬ ‫اما سخنان موسوی خوئین ی ها تنها صدایی نیست که‬ ‫از اردوگاه اصالح طلبان م ی اید‪ .‬انها یک بخش مهم دیگر هم‬ ‫دارند؛ بخشی که از ان به عنوان بدنه اصالح طلبان یاد م ی شود‬ ‫و البته طرز تفکری مجزا دارد از بخش رهبری اصالحات‪ .‬انها‬ ‫همانگونه که به صورتی واضح از اظهاراتشان مشخص است‬ ‫دنبال معرفی کاندیدای حداکثری نیستند و البته میانه ای هم‬ ‫با گزینه تحریم و عدم مشارکت در انتخابات ندارند‪ .‬غالب انها‬ ‫م ی گویند بای��د از این فرصت ب رای تداوم سیاس��ت ورزی در‬ ‫قالب رسمی بهره جست و مواضع رادیکال طی ف های تندرو‬ ‫را به حاشیه راند‪ .‬چنین اس��ت که امروز از میان انان افرادی‬ ‫مانند محسن مهرعلی زاده‪ ،‬محمد شریعتمداری و محمد رضا‬ ‫عارف س��ودای حضور در انتخابات را دارند‪ .‬از س��خنان همه‬ ‫انان مخالفت با تفکرات افرادی همسو با موسوی خوئین ی ها‬ ‫ب ر م ی اید‪ .‬حاال اما گویا با سخنان دبیر شورای نگهبان که از ان‬ ‫برخی تحلیلگران به احتمال رد صالحیت خاتمی تعبیر کردند‪،‬‬ ‫فضا ب رای کاندیداتوری افرادی از این طیف اماده تر شده و انها‬ ‫نیز ب ر اساس اخبار موجود در محافل سیاسی با شدت بیشتری‬ ‫فعالی ت های انتخاباتی خود را ادام��ه م ی دهند‪ .‬اما این همه‬ ‫ماجرا نیس��ت‪ .‬انچنان که در ابتدای این گزارش امد سخنان‬ ‫دبیر شورای نگهبان یک بخش مهم دیگر هم داشت‪ .‬انجا‬ ‫که او در پاسخ به این سوال که ایا کسانی که حاضر نشدند از‬ ‫فتنه ب رائت بجویند و عملکرد فتنه گران را تایید کردند امکان‬ ‫حضور در انتخابات را دارند؟ گفت‪« :‬خی ر! انها هم امکان حضور‬ ‫در صحنه انتخابات را نخواهند داشت‪ .‬چرا که من رضی بفعل‬ ‫قوم فهو منهمما؛ قاتلین امام حسین(علیه السالم) را در زیارت‬ ‫عاشورا لعن م ی کنیم‪ .‬به کس��انی هم که به این جنایت در‬ ‫عاشورا رضایت دادند لعن م ی فرستیم‪ ».‬برخی م ی گویند روی‬ ‫سخن ایت اهلل با برخی چهره های نسل دوم اصالح طلب هم‬ ‫بوده که در ماجرای وقایع سال ‪ 88‬ترجیح دادند سکوت پیشه‬ ‫سیاست‬ ‫منظور ایت اهلل جنتی چه کسانی بودند؟‬ ‫بالفاصله پس از انتش��ار متن مصاحبه دبیر ش��ورای‬ ‫نگهبان‪ ،‬رصدگران مس��ائل سیاسی س��عی در تطبیق این‬ ‫مواضع با مصادیق انتخاباتی داشتند‪ .‬تحلیل غالب اما این‬ ‫بود که بدون شک مخاطب اصلی و اول سی د محمد خاتمی‬ ‫است؛ گزینه ای که در گمانه های انتخاباتی از او به عنوان نامزد‬ ‫حداکثری اصالح طلبان نام برده م ی شد‪ ،‬هر چند سی د محمد‬ ‫خاتمی در چندین اظهارنظرش احتمال حضورش را رد کرده‬ ‫بود‪ .‬اما این تکذیب ها پایانی ب��رای مباحث پی رامون ورود او‬ ‫به انتخابات نبود‪ .‬چرا که چهره های مهمی از اصالح طلبان‬ ‫در مصاحب ه ها و اظهارات خود کاندیدای اول و مطلوبش��ان‬ ‫را سی د محمد خاتمی عنوان م ی کردند‪ .‬اگر تحلیل کسانی‬ ‫که م ی گویند منظور دبیر شورای نگهبان سی د محمد خاتمی‬ ‫بوده‪ ،‬درست باشد‪ ،‬حاال با این حرف های ایت اهلل جنتی دیگر‬ ‫نباید روی گزینه کاندیداتوری سی د محمد خاتمی فکر کرد‪.‬‬ ‫در جدیدتری��ن موضع در این م��ورد محمد رضا تابش‪،‬‬ ‫خواه ر زاده محمد خاتمی گفته اس��ت‪« :‬اقای خاتمی هیچ‬ ‫تمایلی ب رای ورود ب��ه انتخابات ریاس��ت جمهوری ندارند و‬ ‫اگر قرار باشد تصمیم ش��خص ی اش را عملی کند‪ ،‬مطمئنا‬ ‫کاندیدای اصالحات کسی غیر از سی د محمد خاتمی خواهد‬ ‫بود‪ .‬ایشان صالح را در این م ی بینند که در مقام کاندیدا وارد‬ ‫انتخابات نشوند‪ .‬این در حالی است که او بیشترین شانس را‬ ‫ب رای رئیس جمهور شدن دارد و در صورت حضور قطعا ب رای‬ ‫س��ومین بار به عنوان رئی س جمهوری ای ران انتخاب خواهد‬ ‫ماجرای کاندیدای حداکثری‬ ‫از همان ابتدای��ی که اصالح طلبان بح��ث روی نحوه‬ ‫حضور در انتخابات را در دس��تورکار خود قرار دادند‪ ،‬به جهت‬ ‫اختالف دیدگاه ها و عقاید موجود در میان طی ف های مختلف‬ ‫بحث های متعددی درباره مصادی��ق اصالح طلبان به وجود‬ ‫امد؛ بحث هایی ک��ه در ادامه منجر به ش��کاف میان بدنه و‬ ‫سران اصالحات شد؛ فاصله ای که هر چه زمان م ی گذشت بر‬ ‫می زانش افزوده م ی شد‪ .‬انچنان که پیش از این در تحلی ل های‬ ‫انتخاباتی امده بود‪ ،‬اصالح طلبان به سه دسته تقسیم شدند؛‬ ‫دس��ته نخس��ت افرادی بودند که از انها به عنوان نسل اول‬ ‫اصالحات نام برده م ی شد و در جایگاه لیدری این جریان قرار‬ ‫گرفته بودند‪ .‬این طیف بر این ب��اور بودند که یا نباید در این‬ ‫انتخابات شرکت کرد یا اگر بنا بر حضور در چنین رقابتی وجود‬ ‫دارد باید با یک نامزد «رای اور» و به اصالح «حداکثری» در این‬ ‫انتخابات حاضر شد‪ .‬روش��ن ترین و صریح ترین موضع را در‬ ‫این خصوص موسوی خوئین ی ها اعالم کرد‪ .‬انجا که گفت‪:‬‬ ‫«در میان اصالح طلبان‪ ،‬کاندیدا باید دارای یک جاذبه ملی و‬ ‫عمومی باشد تا بقیه او را حمایت کنند‪ .‬نباید خیال شود که هر‬ ‫چوب خشکی که به مردم معرفی کنیم‪ ،‬چون اصالح طلبان‬ ‫از او حمایت م ی کنند م��ردم هم حمایت خواهند کرد‪ .‬پایگاه‬ ‫مردمی اصالحات از این جنس نیست که چشم و گوش بسته‬ ‫حرف ما را قبول کنند‪ .‬باید کسی کاندیدای اصالح طلبان شود‬ ‫که تفکر و اندیشه اصالح طلبی را با خود حمل کند‪ ،‬در صورتی‬ ‫که چنین فردی بیاید‪ ،‬مردم از او حمایت م ی کنند و طبیعی‬ ‫است که گروه های اصالح طلب نیز کمک و یاری اش خواهند‬ ‫کرد‪ .‬او باید خودش دارای تفکر و اندیشه اصالح طلبی باشد و‬ ‫ان اندیشه ها را بروز داده باشد و بتواند جریان اصالح طلبی و‬ ‫گفتمان اصالح طلبان را در جامعه نمایندگی کند‪ .‬باید دارای‬ ‫جاذبه سیاسی‪ -‬اجتماعی باشد و مردم باور کنند او م ی تواند‬ ‫رئی س جمهور خوبی باش��د‪ .‬اگر این ویژگ ی ها را داشته باشد‪،‬‬ ‫ان وقت م��ا هم ب رایش دع��ا م ی کنیم و تبلی��غ م ی کنیم و‬ ‫مردم هم حمایت م ی کنند‪ ».‬در همان سخنرانی بود که وی‬ ‫با طرح دولت وحدت ملی هم که مورد حمایت اکبر هاشمی‬ ‫رفسنجانی است مخالفت کرد و با انتقاد از مواضع برخی افراد‬ ‫مبنی بر حمایت اصالح طلبان از کاندی��دای اصولگرا گفت‪:‬‬ ‫«یکی از دوستان جمله قش��نگی گفته بود که ما کاندیدای‬ ‫اجاره ای نم ی خواهیم‪ .‬درست است که انها مدعی اصولگرایی‬ ‫هس��تند‪ ،‬اما ما اصولگرا تر از انها هس��تیم‪ ».‬ان حرف های‬ ‫موسوی خوئین ی ها که در واقع در واکنش به اختالف موجود‬ ‫میان اصالح طلبان بیان شد‪ ،‬حرف اخر اصالح طلبانی رادیکال‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫«امکان��ی ب رای حض��ور مجدد فتنه گ��ران در صحنه‬ ‫انتخابات وجود ندارد و انها حتی نباید توهم این حضور مجدد‬ ‫را داشته باشند‪ .‬فتنه گران بزرگترین خیانت را به نظام اسالمی‬ ‫و مردم انجام دادند و لطمه سنگینی به کشور زدند‪ .‬اینها نشان‬ ‫دادند نه به قانون اساس��ی‪ ،‬نه به فقه اسالمی و نه به اخالق‬ ‫اسالمی اعتقاد و التزامی ندارند‪ .‬امروز ارتباط فتنه گران با خارج‬ ‫و دشمنان انقالب کامال محرز شده و این مساله در پرونده های‬ ‫این افراد که در دادگاه ها تش��کیل ش��ده و در اعترافات انها‬ ‫کامال روشن اس��ت‪ .‬ایا این افراد حائز شرایط سنگین اصل‬ ‫‪ 115‬هس��تند که مجددا بخواهند در عرصه انتخابات حاضر‬ ‫شوند‪ .‬اینها به نظام و مردم خیانت کردند و دشمنان انقالب را‬ ‫شاد کردند‪ .‬مساجد و پایگاه های بسیج را اتش زدند‪ ،‬به دستگاه‬ ‫عزاداری اباعبداهلل(علی ه السالم) در عاش��ورا جسارت کردند‪،‬‬ ‫به س��احت مقدس امام خمینی(ره) اهانت کردند و‪ ...‬مطمئنا‬ ‫امکان حضور مجدد اینها در صحنه انتخاب��ات وجود ندارد‪.‬‬ ‫مردم این اف��راد را به عنوان مجرم م ی شناس��ند و هیچ وقت‬ ‫حاضر نم ی شوند حضور دوباره انها را بپذی رند‪».‬‬ ‫راوی این سخنان مهم ایت اهلل جنتی بود‪ .‬مواضع دبیر‬ ‫شورای نگهبان تحلی ل های انتخاباتی را با تغیی رات فراوانی‬ ‫مواجه کرد‪ .‬حاال گویا دامنه های گمان هزنی درباره کاندیداهای‬ ‫اصالح طلبان را باید محدود تر بدانیم‪ .‬ایت اهلل جنتی که این‬ ‫س��خنان را در گفت وگو با ارگان مطبوعاتی ستاد نماز جمعه‬ ‫اعالم کرده‪ ،‬البته حرف های دیگری هم زده است؛ سخنانی که‬ ‫گستره بیشتری از احتماالت انتخاباتی را در ب ر م ی گیرد‪ .‬دبیر‬ ‫شورای نگهبان در پاسخ به این سوال که ایا کسانی که حاضر‬ ‫نشدند از فتنه ب رائت بجویند و عملکرد فتنه گران را تایید کردند‬ ‫امکان حضور در انتخابات را دارند؟ گفته است‪« :‬خی ر! انها هم‬ ‫امکان حضور در صحنه انتخابات را نخواهند داشت‪ .‬چراکه‬ ‫من رضی بفعل قوم فهو منهمما؛ قاتلین امام حسین(علیه‬ ‫السالم) را در زیارت عاشورا لعن م ی کنیم‪ .‬به کسانی هم که‬ ‫به این جنایت در عاشورا رضایت دادند لعن م ی فرستیم‪».‬‬ ‫ش��د‪ .‬این ادعایی از جانب من نیست و نظر سنج ی هایی که‬ ‫اتفاقا از جانب دستگاه های مربوط به اصولگرایان انجام شده ‪،‬‬ ‫نشان م ی دهد که خاتمی با فاصله زیادی بیشترین رای مردم‬ ‫را م ی تواند به خود اختصاص دهد‪».‬‬ ‫چون او به شمار امد و اگرچه او اتخاذ تصمیم نهایی را با جمله‬ ‫«رئیس ما اقای خاتمی است» به سی د محمد خاتمی واگذار‬ ‫کرد‪ ،‬اما دیگر کمتر تحلیلگری وجود دارد که انتظار تغییر این‬ ‫مواضع از سوی رئی س جمهور سابق را داشته باشد‪ .‬هر چند‬ ‫برخی سایت ها در اخبار ضد و نقیضی از مخالفت سی د محمد‬ ‫خاتمی با مواضع موس��وی خوئین ی ها و عب��داهلل نوری خبر‬ ‫دادند‪ .‬اخباری که س��ی د محمد خاتمی هر گ��ز انها را تایید و‬ ‫تکذیب نکرد‪ ،‬اما در مقابل مواضع موس��وی خوئین ی ها نی ز ‬ ‫ترجیح داد سکوت کند؛ سکوتی که گویا شواهدی از رضایت‬ ‫و همراهی را در ب ر داشت‪ .‬هر چه هست حاال سخنان ایت اهلل‬ ‫جنتی موجب شده که دیگر فردی مانند موسوی خوئین ی ها و‬ ‫تی پ های فکری همسو با او به فکر معرفی کاندیدای حداکثری‬ ‫یا همان سی د محمد خاتمی نباش��ند‪ .‬اکنون اینکه تصمیم‬ ‫جدید این طیف چیست و اینکه ایا انها حاضر خواهند شد به‬ ‫حمایت از فردی از نسل دوم اصالح طلبان قناعت کنند یا خیر‬ ‫پرسش هایی است که رسیدن به پاسخ انها مستلزم گذشت‬ ‫زمان بیشتری است‪ .‬شاید همانگونه که موسوی خوئین ی ها‬ ‫گفته است تیپ فکری همس��و با او تصمیم به عدم حضور‬ ‫بگی رند‪.‬‬ ‫بالفاصله پس از انتشار متن‬ ‫مصاحبه دبیر شورای نگهبان‪،‬‬ ‫رصدگران مسائل سیاسی سعی‬ ‫در تطبیق این مواضع با مصادیق‬ ‫انتخاباتی داشتند‪ .‬تحلیل غالب‬ ‫اما این بود که مخاطب اصلی و اول‬ ‫سید محمد خاتمی است‬ ‫‪41‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫کنند‪ .‬در همین زمینه اس��ماعیل کوثری گفته است‪« :‬اقای‬ ‫عارف هم گرچه از جریان فتنه جدا بوده است‪ ،‬اما موضع گیری‬ ‫در این زمینه نکرده اس��ت» حمی د رض ا ترق��ی نیز گفت که‬ ‫«اقای عارف خارج از حاکمیت هستند»‪.‬‬ ‫خاتمی دنبال ورود به ساختار قدرت نیست‬ ‫عارف‪ :‬برای برد م ی ایم‬ ‫اما محمد رض��ا عارف در هفته ای که گذش��ت مواضع‬ ‫مهم ی را اتخاذ کرد‪ .‬او گفت‪« :‬من به ارزش ها و تمام اصول‬ ‫قانون اساسی اعتقاد دارم‪ .‬اگر ب رای انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫بیایم ب رای برد خواهم امد‪ .‬اگر مطمئن باش��م که ‪ 60‬درصد‬ ‫نظرسنج ی ها به سودم خواهد بود حتما م ی ایم‪ .‬اما نگاهم این‬ ‫نیست که به هر قیمتی پیروز شوم‪ .‬برخی م ی گویند اولین‬ ‫شرط ما ازادی زندانیان سیاسی است و این یعنی به بن بست‬ ‫رسیدن‪ .‬راهی که من در پیش گرفته ام‪ ،‬سخت است‪ .‬من هیچ‬ ‫شرطی ب رای ورود به انتخابات ندارم و چون مواضع این چنینی‬ ‫نم ی گیرم طرفدار دواتشه هم ندارم‪ ».‬وی که در دیدار برخی‬ ‫اعضای انجمن اسالمی دانشگاه علوم پزشکی شی راز سخن‬ ‫م ی گفت‪ ،‬درباره شروطی که برخی ب رای حضور اصالح طلبان‬ ‫در عرصه انتخابات مطرح کرده اند نیز گفت‪« :‬من که م ی گویم‬ ‫قانونمدارم نم ی توانم شرط بگذارم که اگر مثال زندانیان ازاد‬ ‫شوند وارد انتخابات م ی شوم‪ .‬من راه حل مشکالت کشور را‬ ‫حضور پرش��ور مردم م ی دانم و با اینکه کسی بخواهد شرط‬ ‫بگذارد مشکالت حل نخواهد شد‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬انتخابات‬ ‫پرشور م ی تواند بخشی از مشکالت ما را در عرصه بی ن الملل‬ ‫حل کند و پ��س از ان حرکت هایی نی��ز در داخل ب رای حل‬ ‫مشکالت م ی توان انجام داد‪ ».‬وی افزود‪« :‬احساس م ی کنم‬ ‫که طرح اسم من هم در داخل و هم خارج از کشور تاثیرگذار‬ ‫است و اینکه ضد انقالب ها ادعا م ی کنند که انتخابات تحریم‬ ‫شده‪ ،‬تحت الشعاع قرار م ی گیرد‪ .‬من اگر کاری انجام م ی دهم‬ ‫سعی م ی کنم به صالح مردم و نظام باشد و حتی اگر احساس‬ ‫کنم حضورم در انتخابات تنها ‪ 10‬درصد در حضور پرشور مردم‬ ‫تاثیرگذار خواهد بود‪ ،‬ش��رکت خواهم کرد‪ .‬انچه مهم است‬ ‫حضور حداکثری م��ردم در این انتخابات اس��ت‪ .‬معاون اول‬ ‫دولت خاتمی در واکنش به اظهارات اخیر موسوی خوئین ی ها‬ ‫که مورد پرسش یکی از دانش��جویان حاضر در نشست بود‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬ما اگر اعتقاد به ازادی داریم‪ ،‬باید بین خودمان نیز به‬ ‫ان قائل باشیم‪ .‬هرکسی م ی تواند نظر خود را مطرح کند‪ .‬من‬ ‫صالح نظام را در اجماع م ی دانم‪ ،‬چرا که در این صورت مردم‬ ‫نیز انگیزه بیشتری ب رای انتخابات پیدا خواهند کرد‪».‬عارف‬ ‫درباره احتمال اجماع اصالح طلبان و نامزد احتمالی در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری یازدهم گفت‪« :‬اجماع ایده ال ماست‪ ،‬اما‬ ‫اصالح طلبان در س��ال ‪ 84‬در اوج قدرت نتوانستند به اجماع‬ ‫برسند‪ .‬ما یاد نگرفته ایم که با تفاهم با یکدیگر کار کنیم و فکر‬ ‫م ی کنم اصالح طلبان به اجماع نرسند‪».‬‬ ‫و قضایای پس از انتخابات حضور مش��خصی داش��ت و در‬ ‫بعضی از مواردی مثل حوادث غی ر قانونی ‪ 25‬خرداد و ‪ 30‬تیر‬ ‫به عنوان شخصیت حقوقی در مجمع روحانیون ایفای نقش‬ ‫کرد و هیچ وقت در محکومی��ت ان اتفاقات موضع نگرفت‪،‬‬ ‫اما اینکه گفته ش��ود نقش��ش مثل کروبی و موسوی بوده‪،‬‬ ‫خیر‪ ،‬این طور نیس��ت‪ ،‬خاتمی هیچ وقت از اصطالح جنبش‬ ‫سبز استفاده نکرد و همیشه واژه اصالحات را به کار م ی برد‪،‬‬ ‫حتی در برخی محافل خصوصی از مقطعی به بعد‪ ،‬انتقادی‬ ‫از موسوی و کروبی بیان م ی کرد و اب راز م ی داشت‪ ،‬مخصوصا‬ ‫اینکه با حرکت خیابانی مخالف بود و گفت اش��وب گری ها‬ ‫سرمایه های اصالحات را بر باد داد؛ بناب راین باید بین خاتمی‬ ‫با موسوی و کروبی تفاوت قائل ش��د‪ ،‬اما اینکه وی را بری از‬ ‫فتنه دانست این طور نیس��ت‪ .‬در برخی موارد مثل ‪ 25‬و ‪30‬‬ ‫خرداد نقش افرینی مجمع روحانیون مبارز که ایشان رئیس‬ ‫شورای سیاست گذاری اش اس��ت غی ر قابل کتمان نیست‪.‬‬ ‫اقای خاتمی اگر بخواهد در چارچوب نظام و درون روندهای‬ ‫سیاسی حرکت کند‪ ،‬عل ی القاعده باید موضع خود را با فتنه ‪88‬‬ ‫شفاف بیان کند‪.‬‬ ‫کاندیدای اصالح طلبان راستگرا‬ ‫اما طیف س��ومی هم در میان اصالح طلبان وجود دارد‬ ‫که با مواضع جدید ایت اهلل جنتی گویا شرایط ب رای انها نسبت‬ ‫به دو طیف دیگر مهیا تر ش��ده اس��ت‪ .‬انها اصالح طلبانی‬ ‫هستند که در طیف راست این جناح حضور دارند و البته زیر‬ ‫چتر اکبر هاشم ی رفس��نجانی به سیاس��ت ورزی مشغولند‪.‬‬ ‫تکنوکرات هایی که روزگاری از دولتمردان هاشمی رفسنجانی‬ ‫بودند؛ اگر چه انها قطعا ذیل دستور کار دولت وحدت ملی که‬ ‫ایده هاشمی ب رای انتخابات ‪ 92‬است‪ ،‬فعالیت خواهند کرد‪ .‬با‬ ‫همه این تفاسیر‪ ،‬عدم تصویب شرط سن ب رای کاندیداها در‬ ‫اصالح قانون انتخابات‪ ،‬مواضع جدید ایت اهلل جنتی که احتماال‬ ‫به عدم حضور گزینه حداکثری اصالح طلبان منجر خواهد شد‪،‬‬ ‫ابهام در کاندیداتوری افرادی همچون عارف و چند دلیل دیگر‬ ‫ش��اید موجب ش��ود یک اتفاق غی ر منتظره هم در این جناح‬ ‫رخ دهد‪ .‬ان رویداد محتمل سیاس��ی این است‪« :‬شاید اکبر‬ ‫هاشم ی رفسنجانی کاندیدا شود‪g ».‬‬ ‫‪42‬‬ ‫تو گو با سید نظام الدین موسوی‬ ‫گف ‬ ‫‪4‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫س�یدنظا م الدین موس�ـوی‪ ،‬مدیرعام�ل‬ ‫خبرگزاری فارس درباره استراتژی اصالح طلبان‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری می گوید‪.‬‬ ‫ایت اهلل جنتی چندی پیش در مصاحب ه ای گفتند‬ ‫که فتنه گ�ران نباید توه�م حض�ور در انتخابات‬ ‫ریاس�ت جمهوری را داشته باش�ند‪ ،‬مخاطب این‬ ‫صحبت کیس�ت؟ ایشان چه کس�انی را خطاب‬ ‫قرار داد؟ ایا سوی صحب ت ها با اصالح طلبان بود؟‬ ‫‪ l‬س��ال ‪ 88‬بع��د از انتخاب��ات دهمی��ن دوره‬ ‫ریاس��ت جمهوری رون��دی در فض��ای سیاس��ی کش��ور‬ ‫به نام فتنه به وج��ود امد که حوادث��ی را در ان ای��ام رقم زد‬ ‫ک��ه ح��وادث کم��ی نبودن��د‪ .‬فتن��ه بزرگ��ی حادث ش��د‪،‬‬ ‫بخش��ی از نیروهای سیاس��ی کش��ور در ان دخیل بودند و‬ ‫هزینه های زیادی روی دس��ت نظام گذاش��ت و س��رفصل‬ ‫ج��دی در مس��ائل سیاس��ی کش��ور ش��کل گرف��ت‪.‬‬ ‫بر همین اس��اس روی صحب��ت حضرت ای��ت اهلل جنتی‪،‬‬ ‫دبیر ش��ورای نگهبان متوجه کسانی اس��ت که در ان فتنه‬ ‫نقش و حض��وری فعال داش��تند و به نوع��ی چارچوب های‬ ‫حقوقی نظام را زیر پاگذاش��تند‪ ،‬از قانون تخطی کردند و به‬ ‫جای انک��ه فصل الخطاب های قانونی را بپذیرند متوس��ل‬ ‫به حرکت های غی ر قانونی ش��دند‪ .‬طبیعی اس��ت باتوجه به‬ ‫اینکه شورای نگهبان مسئولیت تایید صالحیت کاندیداهای‬ ‫انتخابات ریاس��ت جمهوری را برعهده دارد‪ ،‬دبیر این ش��ورا‬ ‫نکاتی را ب رای شفاف سازی بیان کرد‪ ،‬چون مالحظه م ی شود‬ ‫بعضی از عناصری که در س��ال ‪ 88‬در فتن��ه دخیل بودند و‬ ‫حضور فعال داشتند‪ ،‬امروز درباره انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫و شرایط ان همان حرف ها را به نوعی دیگر بیان م ی کنند و‬ ‫دنبال ابهام سازی و شبهه افکنی در مساله انتخابات هستند‪،‬‬ ‫بناب راین صحبت ایت اهلل جنتی ب رای این فض��ا بود‪ .‬در کل‬ ‫نم ی خواهم بگویم که روی صحبت ایشان با جریان سیاسی‬ ‫مشخصی اس��ت چون واقعا نم ی توان جریان فتنه را معادل‬ ‫جریان اصالح طل��ب در نظر گرفت‪ ،‬برخ��ی عناصر از لحاظ‬ ‫تاریخی در مجموعه اصالح طلبان با فتنه مرزبندی دارند یا در‬ ‫فتنه دخیل نبودند‪ ،‬بناب راین مصداق تام و کمال فتنه و افراد‬ ‫موثر در ان واقعه‪ ،‬جریان اصالح طلب نیست‪ ،‬منظور همان‬ ‫عناصری است که در جریان فتنه فعال بودند و نقش داشتند‪.‬‬ ‫روش�ن تر بگوییم ای�ا منظور ای�ت اهلل جنتی به‬ ‫اقای خاتمی ب ر م ی گشت؟‬ ‫‪ l‬واقعا نم ی توان نی ت خوانی کرد‪ ،‬متن مصاحبه را‬ ‫من خواندم‪ ،‬منظور ایت اهلل جنتی عام بود و ناظر به شخص‬ ‫خاصی نبود‪ ،‬اشخاص متعددی ممکن است در زمره فتنه گران‬ ‫قرار بگی رند یا بری از ان باشند‪ ،‬پس نم ی توان این را مشخصا‬ ‫گفت که منظور ایت اهلل جنتی فالن شخص سیاسی خاص‬ ‫بود‪ .‬کس��ی که در فتنه بوده‪ ،‬نقش ایفا کرده و از جریان فتنه‬ ‫هی چ وقت اع�لام ب رائت نک��رده‪ ،‬هر فردی با ای��ن ویژگ ی ها‬ ‫به دنبال حضور فعال در انتخابات باش��د م ی تواند مخاطب‬ ‫این سخن قرار گیرد‪ ،‬ولی نم ی توان از قول اقای جنتی از فرد‬ ‫مشخصی نام برد‪.‬‬ ‫به نظر ش�ما اقای خاتم�ی جزو این طی�ف افراد‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬اقای خاتمی یک ش��رایط کامال ویژه و استثنایی‬ ‫دارد‪ ،‬شک نم ی شود کرد که ایش��ان در فضای فتنه سال ‪88‬‬ ‫اقای موسوی خوئین ی ها چه وجه تمایزی با اقای‬ ‫خاتمی دارد؟‬ ‫‪ l‬کامال روشن است که ایشان هم در مسائل سال‬ ‫‪ 88‬به واسطه دبیرکلی مجمع روحانیون مبارز نقش فعال و‬ ‫اساسی داشت و در اتاق فکرها و جلسات و محفل های اصلی‬ ‫مربوط به فتنه ایفای نقش کرد و هم در اخرین سخنرانی که‬ ‫داشت و خبر ان در رس��انه های وابسته به جریان فتنه انتشار‬ ‫یافت‪ ،‬خیلی صریح تاکید کرد که اعالم پش��یمانی از وقایع‬ ‫پس از انتخابات ‪ 88‬نم ی کند و گفت در ان فضا خودمان عامل‬ ‫و باعث بودیم و خودمان از موس��وی دعوت کردیم؛ بناب راین‬ ‫دلیل ندارد اعالم ب رائت و مرزبندی کنیم‪ .‬وقتی وی نقش فعال‬ ‫در فتنه داش��ت و االن هم از ان مواضع دفاع و حتی در جایی‬ ‫از س��خنرانی خود از اتش زدن چادرهای مرب��وط به عزاداری‬ ‫ابا عب داهلل در روز عاشورا حمایت م ی کند‪ ،‬م ی توان گفت ایشان‬ ‫هی چ وقت نه تنها مرزبندی با فتنه نداشته که حتی صراحتا از‬ ‫ان حمایت کرده است‪.‬‬ ‫زاویه اقایان عارف و جهانگی�ری با طیف فتنه گر‪،‬‬ ‫حامی فتنه یا ساکت فتنه چیست؟‬ ‫‪ l‬من از نگاه شخصی م ی گویم اقای جهانگیری را‬ ‫خیلی ادم سیاسی ندیدم‪ ،‬عارف نیز تا االن موضع حمایتی با‬ ‫فتنه و همسو با ان نداشته و جایی هم ندیدیم که موضعگیری‬ ‫صریح و اشکار درباره حمایت و تایید فتنه گران کند‪ ،‬ضمن‬ ‫انکه در مصاحبه اخیرش هم گفت قانون را رعایت م ی کنم و‬ ‫حکم شورای نگهبان را نهایی م ی دانم‪ .‬برهمین اساس کسی‬ ‫که نخواهد درون چارچوب فتنه باشد و تاکید بر قانون کند‪ ،‬در‬ ‫چارچوب فتنه گران نم ی گنجد‪.‬‬ ‫ایت اهلل جنتی ورود ساکتین فتنه را نیز در عرصه‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری ممنوع اعالم کرد‪ ،‬اقای‬ ‫خاتمی را می توان ساکت فتنه محسوب کرد؟‬ ‫‪ l‬همان طور ک��ه گفتم ایش��ان در جاهایی نه تنها‬ ‫ساکت فتنه بلکه دخیل در جریانات فتنه بود چون ان روزها‬ ‫مجمع روحانیون مبارز نقش فعالی در قضایا داشت‪ ،‬اما اقای‬ ‫خاتمی بعدها تا حدودی مشی خود را متمایز کرد و از عنوان‬ ‫جنبش سبز اس��م نبرد و در محافل خصوصی انتقاداتی به‬ ‫موسوی و کروبی کرد‪ ،‬ولی مواضع خود را علنی اب راز نکرد‪.‬‬ ‫اق�ای خاتمی گفت�ه که ش�اید اصالح طلب�ان در‬ ‫انتخابات کاندیدا ندهند‪ ،‬از این صحبت برداشت‬ ‫تحریم م ی شود یا انکه انها دنبال سنجش فضا‬ ‫اسم دیگری پا به میدان رقابت بگذارد؟‬ ‫برای معرفی نامزد هستند؟‬ ‫این چیزی نیست که قابل قبول باشد‪ .‬موضوع به‬ ‫لحاظ قانونی مساله دارد‪.‬‬ ‫‪ l‬اقای خاتمی خیلی دنبال ورود به س��اختار قدرت‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه م ی کوش��د به روند سیاس��ی نظام برگردد‪ .‬در‬ ‫انتخابات مجلس نهم هم جریان اصالحات رسما وارد نشد‪،‬‬ ‫اما اقای خاتمی در انتخابات ش��رکت کرد‪ ،‬پیام رای ایش��ان‬ ‫این بود که م ی خواهیم در روند سیاسی حضور داشته باشیم‬ ‫و درون نظام فعالیت کنیم؛ بناب راین بین اقای خاتمی با اقای‬ ‫موسوی خوئین ی ها تمایز است‪ .‬در کل جریانی که خاتمی ان‬ ‫را نمایندگی م ی کند در انتخابات مهم ریاس��ت جمهوری اگر‬ ‫کاندیدای رس��می هم نداشته باش��د‪ ،‬حتما نامزد غیررسمی‬ ‫خواهد داشت و به انتخابات ورود پی دا خواهد کرد‪.‬‬ ‫مانوراصالح طلباندرانتخاباتریاست جمهوری‬ ‫یازدهم چگونه خواهد بود؟‬ ‫حضور ی�ک نام�زد اصالح طل�ب م ی توان�د روی‬ ‫مشارکت عمومی مردم تاثیرگذار باشد؟‬ ‫‪ l‬اعتقادی به این ندارم ک��ه لزوما تکثر جریان های‬ ‫سیاسی در انتخابات حتما تاثیر مس��تقیم بر مشارکت دارد‪،‬‬ ‫خیلی وقت ها گروه های متکثری در عرصه رقابت داش��تیم‪،‬‬ ‫اما مش��ارکت پایین بود؛ خیلی وقت ها کاندیداهای کمتری‬ ‫داش��تیم‪ ،‬اما مش��ارکت باال بود‪ .‬فضای منجر به مش��ارکت‬ ‫گس��ترده به نظرم متاث��ر از مولفه های دیگری اس��ت‪ ،‬البته‬ ‫نم ی توان حضور ی��ا عدم حض��ور یک جریان سیاس��ی را‬ ‫ ب ی تاثیر دانس��ت‪ ،‬باالخره یک تاثیرهایی دارد‪ ،‬اما اساس��ی‬ ‫نخواهد بود‪ .‬در انتخابات مجلس نهم ن��ه جریان فتنه و نه‬ ‫جریان اصالح طلب و نه جریان انحراف حضور فعال نداشتند‪،‬‬ ‫اما مش��ارکت مردم ‪ 65‬درصدی بود که از میانگین کل دوره‬ ‫انتخابات مجلس باالتر بود‪.‬‬ ‫چرا با طرح تش�کیل دولت وحدت ملی مخالفت‬ ‫م ی کند؟ بعضی سیاس�یون اصولگ�را م ی گفتند‬ ‫این ط�رح بهان�ه ای ب�رای بازگش�ت تندورهای‬ ‫اصالح طلب به ساختار قدرت است‪.‬‬ ‫‪ l‬طرح تشکیل دولت وحدت ملی که اقای هاشمی‬ ‫ان را دنبال م ی کند‪ ،‬محتوی اصل ی اش ان است که فردی با‬ ‫سابقه اصولگرایی بیاید محور کار شود‪ ،‬ولی پوششی به جریان‬ ‫اصالح طلب هم بدهد‪.‬‬ ‫پس چرا اقای موس�وی خوئین ی ها ب�ا ان مخالف‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬چون م ی داند در چنین فضایی ه��م جایی ب رای‬ ‫طی ف های حامی فتنه وجود ندارد‪ .‬ط��رح دولت وحدت ملی‬ ‫اساسش پذیرفتن اعتراف به اشتباهی است که در جریان فتنه‬ ‫انجام شد‪ ،‬بناب راین وقتی موسوی خوئین ی ها بپذیرد که دولت‬ ‫وحدت ملی تشکیل شود به معنای ان است که دولت قبلی‬ ‫هم دولت مشروع و در دست یک طیف خاص بوده‪ ،‬حاال دولت‬ ‫وحدت ملی نبوده اس��ت‪ ،‬ضمن انکه در دولت وحدت ملی‬ ‫باز محور جریان اصولگراس��ت‪ ،‬منتها اصولگرایی که برخی‬ ‫طی ف های اصالح طلب را وارد کند‪ .‬وقتی که این میانه روهای‬ ‫‪ l‬چون اگ��ر انها ب راس��اس اعتقاد به نظ��ام بیایند‬ ‫ادم هایی هس��تند که باید به قانون پایبند باش��ند و به طور‬ ‫طبیعی ورود اینها به انتخابات معنایش این اس��ت که نظام‬ ‫و حاکمیت فضای��ی را ایجاد کرده که جریان��ات قانونمند در‬ ‫انتخابات حضور داش��ته باش��ند‪ ،‬درحالی که جریان تندرو و‬ ‫تی پ هایی مثل موس��وی خوئین ی ها ح��رف از انتخابات ازاد‬ ‫م ی زنند‪ ،‬اگر ی��ک عنصر اصالح طلب در انتخابات ش��رکت‬ ‫کند به این معنی اس��ت که انتخابات ازاد بوده و انها مخالف‬ ‫این مساله هس��تند که افراد دیگری بیایند چون کلید واژه و‬ ‫مفهوم سازی شان زیر س��وال م ی رود‪ ،‬وگرنه چه دلیلی دارد با‬ ‫حضور اقای ع��ارف مخالفت کنند‪ .‬باالخ��ره وی معاون اول‬ ‫دولت اصالحات بوده‪ ،‬یعنی معاون دولت اصالحات نم ی تواند‬ ‫نماد جریان اصالحات باشد؟ بناب راین معلوم م ی شود که اینها‬ ‫مشکل شان چیز دیگری است‪.‬‬ ‫اقای سی د صولت مرتضوی گفته که احزاب منحله‬ ‫م ی توانند درخواس�ت مجوز کنند و با نام دیگری‬ ‫وارد عرصه سیاسی کش�ور شوند‪ ،‬منظور ایشان‬ ‫کدام احزاب هستند؟‬ ‫‪ l‬احزاب منحل��ه از اول انقالب تا کنون در کش��ور‬ ‫ما زیاد داری��م‪ ،‬احزابی مثل دموکرات‪ ،‬ت��وده‪ ،‬کوموله و بعد از‬ ‫انتخابات سال ‪ 88‬سازمان مجاهدین انقالب اسالمی و حزب‬ ‫مشارکت منحل شدند‪ ،‬بناب راین این نقض غرض است‪ .‬من‬ ‫صحب ت های ایش��ان را دقیق نخواندم‪ ،‬ول��ی م ی گویم ما با‬ ‫اسامی مساله نداریم بلکه حرف روی عملکرد افراد است‪ .‬ان‬ ‫افرادی که مشکل داشتند و روند سیاسی که در پیش گرفتند‬ ‫منجر به انحالل حزب شان در دادگاه شد‪ ،‬به طور طبیعی اگر با‬ ‫عنوان دیگری بیایند و حرکت دیگری شروع کنند نقض غرض‬ ‫و دور زدن قانون است‪ ،‬مثل پیشنهادی که اقای عب داهلل نوری‬ ‫زمانی به نهضت ازادی داد که اسمتان را عوض کنید و با اسم‬ ‫دیگری به صحنه سیاسی بیایید و فعالیت کنید‪.‬‬ ‫پس نباید چنین کاری صورت گیرد؟‬ ‫‪ l‬نقض غرض است‪ ،‬کس��ی که قانون شکنی کرده‬ ‫و به همین خاطر از فعالیت محروم شده نم ی تواند با روپوش‬ ‫دیگری فعالیت کند‪.‬‬ ‫مشارکت که خودش اعالمیه داده که در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری شرکت نم ی کند‪ ،‬مگر م ی تواند با‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫‪ l‬اقای موس��وی خوئین ی ها اصوال از چارچوب های‬ ‫حاکمیتی خارج شده و نحوه پیوستگی وی با فتنه طوری است‬ ‫که عمال خیلی امکان بازگش��ت مجدد به حاکمیت را ب رای‬ ‫خود متصور نم ی بیند‪ ،‬بناب راین این راه را انتخاب کرده چون‬ ‫م ی داند برگشتن به نظام و دوباره دم زدن از شرکت در انتخابات‬ ‫به معنی پ س گرفتن همه ان ادعاهای تقلب و غیره در سال‬ ‫‪ 88‬است‪ ،‬چون اگر بیایند به طور طبیعی مردم م ی پرسند شما‬ ‫که وارد م ی شوید چرا سال ‪ 88‬ان حرکت ها را انجام دادید و ان‬ ‫مواضع را گرفتید؟ بناب راین فضا را تند م ی کنند‪ ،‬به تعبیری به‬ ‫مرگ م ی گی رند تا نظام به تب راضی شود‪ ،‬موضع تند م ی گی رند‬ ‫و م ی گویند ورود نم ی کنیم‪ ،‬مگر اینکه کاندیدای حداکثری‬ ‫ما اجازه حضور در میدان را پیدا کند تا سیس��تم به کاندیدای‬ ‫حداقلی انها رضایت دهد‪.‬‬ ‫چرا اق�ای موس�وی خوئین ی ها کاندیدای دس�ته‬ ‫دوم و س�وم جریان اصالح طلب را برنم ی تابند و‬ ‫م ی گویند که اگر بیاییم ب�ا حفظ همه اصول خود‬ ‫م ی اییم؟‬ ‫سیاست‬ ‫اقای موس�وی خوئین ی ها گفت�ه اصالح طلبان با‬ ‫نامزد اجاره ای نم ی این�د و این ب ه نوعی طعنه زدن‬ ‫به نظریه تشکیل دولت وحدت ملی است‪ ،‬چرا؟‬ ‫اصالح طلب هم وارد دولت وحدت ملی شوند‪ ،‬انی که خارج از‬ ‫گردونه قرار م ی گیرد جریان تندرو اصالحات است که لیدری‬ ‫ان را موسوی خوئین ی ها برعهده دارد‪ ،‬بناب راین طبیعی است‬ ‫که وی با چنین نظریه ای مخالفت کند‪.‬‬ ‫‪ l‬اصالح طلبان یک اس��تراتژی سه س��طحی را‬ ‫تعریف کردند؛ نخست انکه با یک کاندیدای حداکثری در‬ ‫عرصه انتخابات حضور پی دا کنند‪ ،‬دوم کاندیدای بینابینی‬ ‫بدهند‪ ،‬س��وم از یک کاندیدای اصولگرا‪ ،‬متمایل به جناح‬ ‫اصالحات حمایت کنن��د‪ .‬این طور به نظر م ی رس��د که‬ ‫انها از الیه اول ش��روع کردند یعنی فعال به مرگ گرفتند‬ ‫که به تب راضی ش��وند‪ ،‬یعنی شروع ش��ان از سطح اول‬ ‫است‪ .‬اینکه اقای خاتمی یا یک کاندیدای حداکثری بیاید‬ ‫به نوعی موید همین مساله اس��ت‪ .‬م ی خواهند با شدت‬ ‫و حدت وارد صحنه ش��وند‪ ،‬اما خودشان م ی دانند که این‬ ‫امکان پذیر نیس��ت چون ان خبط بزرگ��ی که اصالحات‬ ‫در موضوع فتنه ‪ 88‬انجام داد زمینه مردم ی انها را به شدت‬ ‫کاهش داد‪ ،‬ضمن انکه پذیرش این مقوله از سوی نظام‬ ‫خیلی بعید اس��ت به دلیل اینکه اصالح طلبان در بحث‬ ‫فتنه از تمام قواعد و س��اختارهای قانون��ی عبور کردند و‬ ‫هیچ ضمانت اجرایی وجود ندارد که اف��راد موثر در فتنه‪،‬‬ ‫در انتخابات یازدهم هم ورود کنند و دوباره همان حرف ها‬ ‫را نزنند‪ .‬کلی��د واژه ای که برخ��ی اصالح طلبان همچون‬ ‫موس��وی خوئین ی ها هم اکنون به کار گرفته اند انتخابات‬ ‫ازاد اس��ت‪ ،‬یعنی از همین االن م ی خواهند نظام را متهم‬ ‫کنند که انتخابات ازاد نیست و این فضا را القا کنند تا به‬ ‫هدف شان برسند؛ هدفی که سازنده و تعاملی ب رای ورود به‬ ‫قدرت در چارچوب قانون نیست بلکه در این قالب تخریب‬ ‫نظام را دنبال م ی کنند‪ .‬انها دوره قبل بحث انتخابات سالم‬ ‫را مطرح کردند که به فتنه ‪ 88‬منجر شد‪ ،‬االن انتخابات ازاد‬ ‫را مطرح م ی کنند که معنایش این است که اینها قصد ورود‬ ‫س��ازنده به انتخابات را ندارند و به دنبال تخریب هستند‪.‬‬ ‫یدانند نظام و مردم دیگر‬ ‫دلیل عمده اش هم این است که م ‬ ‫حاضر به این نیستند که ریسک کنند و بدون ضمانت های‬ ‫الزم و اب راز ندامت و پش��یمانی بگذارند جریان اصالحات‬ ‫دوباره وارد عرصه انتخابات ش��ود‪ ،‬بناب راین س��طح اول‬ ‫استراتژی خود را پیش م ی برند که بعدا ممکن است این‬ ‫سطوح متفاوت باشد‪ .‬یعنی سطح حضور با یک کاندیدای‬ ‫بینابینی مثل اقایان عارف‪ ،‬جهانگیری و دیگران است و‬ ‫سطح سوم نیز حمایت از کاندیدای اصولگرایی که توانایی‬ ‫کارکردن با اصالح طلبان را هم داشته باشد‪ ،‬برهمین اساس‬ ‫این استراتژی سه الیه حرکت م ی کند تا در استانه انتخابات‬ ‫باتوجه به شرایط و فضا یکی از این الیه ها را عملیاتی کند‪.‬‬ ‫اصالح طلبان چق�در م ی توانن�د در انتخابات‬ ‫تاثیرگذار باشند؟‬ ‫‪ l‬جریان اصالح طل��ب باتوجه ب��ه فاجعه فتنه‬ ‫‪ 88‬خیلی باید تالش کن��د تا جایگاه خ��ود را نزد نظام و‬ ‫مردم بازسازی کند‪ .‬به ذهنم م ی رس��د جریان اصالحات‬ ‫اگر بخواهد خود را از فتنه ‪ 88‬دور کند و از ان فضا فاصله‬ ‫بگیرد نیاز به بازسازی عمیق هم در سطح مبانی و هم در‬ ‫اس��تراتژی ها و هم در الیه های اجتماعی خود دارد‪ .‬باید‬ ‫اینها را بازسازی کند تا بتواند قدرت سیاسی مثل گذشته‬ ‫کس��ب کند‪ .‬بعید م ی دانم جریان اصالحات در انتخابات‬ ‫اینده توانایی این کار را داشته باشد‪ ،‬بناب راین یک حضور‬ ‫حداقلی را خواه��د پذیرفت اما حتی اگر در س��طح نظام‬ ‫پذیرفته شود در سطح مردم این امکان رجوع وجود ندارد‪.‬‬ ‫بخش قابل توجهی از مردم از اصالح طلبان و عملکردشان‬ ‫در جریان فتنه ناراحت هس��تند‪ ،‬بناب راین تا بازسازی این‬ ‫مسائل انجام نشود بعید م ی دانم که مردم اقبالی به انها‬ ‫داشته باشند‪g .‬‬ ‫‪43‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫‪44‬‬ ‫ائتالف اصولگرایان‬ ‫غالمعلی حدادعادل اعالم کرد که از میان او‪ ،‬والیتی و قالیباف یک نفر نامزد انتخابات می شود‬ ‫‪5‬‬ ‫مانعی ب�رای پیوس�تن س�ایر اصولگرایان به‬ ‫ائتالف نیست‬ ‫اگر اصولگرایان تا پیش از این با چند دستگی و حتی نوعی‬ ‫اشفتگی در تصمیم های انتخاباتی خود مواجه بودند‪ ،‬حاال اما با‬ ‫اعالم این ائتالف سه ضلعی با ارایشی منسجم تر وارد فصل‬ ‫اخر سال ‪ 91‬می ش��وند‪.‬چرا که این ائتالف از طیف راست تا‬ ‫چپ اصولگرایان را در بر می گیرد‪ .‬اس��تقبال چهره های مهم‬ ‫و اصلی اصولگرایان از تشکیل چنین ائتالف انتخاباتی به باور‬ ‫تحلیلگران مسائل سیاسی‪ ،‬در اینده نزدیک موجب خواهد شد‬ ‫تا طیف های همسو با این شخصیت ها با همراهی طیف های‬ ‫دیگری از اصولگرایان نیز مواجه شوند‪ .‬علیرضا زاکانی‪ ،‬دبیر کل‬ ‫جمعیت رهپویان انقالب اس�لامی در این م��ورد با خبرنگار‬ ‫پارلمانی هفته نامه مثلث گفت وگوی کوتاهی داشته است‪.‬‬ ‫اق�ای دکتر! به عنوان اولین س�وال نظ�ر خودتان‬ ‫را درباره ائتلاف حداد ع�ادل‪ ،‬والیت�ی و قالیباف‬ ‫بفرمایید؟‬ ‫‪ l‬به عنوان یک جنبه همگرایی‪ ،‬کسی نمی تواند محل‬ ‫اشکال بگیرد که جمعی عالقه مند شده اند دور یکدیگر جمع‬ ‫‪ l‬نگاه ما نگاه جریانی است‪ ،‬همانطور که اشاره کردم‬ ‫در صورت حضور رقبای ما که جریان فتنه و جریان انحرافی‬ ‫هستند در انتخابات وحدت و انسجام اصولگرایان الزامی است‪.‬‬ ‫ایا امکان پیوستن تشکل ها یا چهره های دیگر به‬ ‫این ائتالف وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬بستگی به ارمان ها و اهدافی دارد که تشکل ها پیگیر‬ ‫ان هستند‪ .‬ممکن است برخی س��قف این اهداف را در چنین‬ ‫مجموعه ای ببینند‪ ،‬در این صورت قطعا به این مجموعه تمایل‬ ‫پیدا خواهند کرد‪ ،‬اما از سوی دیگر ممکن است این ائتالف را‬ ‫در جهت پیگیری اهدافشان کافی ندانند که بالطبع می توانند‬ ‫تصمیم دیگری اتخاذ کنند‪.‬‬ ‫یعنی موانعی برای پیوستن دیگر اصولگرایان به‬ ‫این ائتالف وجود ندارد؟‬ ‫سیاست‬ ‫سه ضلع یک ائتالف‬ ‫اما اضالع ائتالف ‪ 2+1‬چه کسانی هس��تند و در کدام‬ ‫جایگاه سیاسی در میان اصولگرایان جای دارند؟‬ ‫دکتر غالمعلی حدادعادل چه��ار دوره متوالی نماینده‬ ‫مردم تهران در مجلس بوده و البته سه بار نیز رای نخست مردم‬ ‫این شهر را به خود اختصاص داده است‪.‬‬ ‫با پایان انتخابات مجلس نهم ه��ر روز بر موج اخباری‬ ‫که از احتمال کاندیداتوری وی در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫حکایت داشت افزوده می شد و البته او هر بار می گفت که هنوز‬ ‫به تصمیم مشخصی در این مورد نرسیده است‪ .‬او البته یک بار‬ ‫نیز در شهریور ماه امسال در پاسخ به سوالی در این مورد گفته‬ ‫بود‪« :‬اگر روزی احساس تکلیف کنم‪ ،‬همچنا ن که در انتخابات‬ ‫ریاست مجلس در همین دوره اتفاق افتاد‪ ،‬به میدان می ‏ایم‪،‬‬ ‫حتی اگر بدانم که یک رای بیشتر نخواهم اورد‪».‬‬ ‫وی در عین حال گفت��ه بود‪« :‬بنده ب��دون اینکه روی‬ ‫شخص خاصی نظر داشته باشم‪ ،‬فکر می‏ کنم رئیس جمهور‬ ‫اینده باید با رهبری انقالب کامال هماهنگ باش��د‪ ».‬اکنون‬ ‫غالمعلی حدادعادل که ریاست فراکسیون اصولگرایان مجلس‬ ‫نهم را نیز برعهده دارد‪ ،‬یکی از شانس های اصلی اصولگرایان‬ ‫برای بر تن کردن ردایی اس��ت که محم��ود احمدی نژاد در‬ ‫س��ال ‪ 92‬از خود برجای خواهد گذاش��ت‪ .‬اما ضلع دیگر این‬ ‫ائتالف دکتر محمد باقر قالیباف‪ ،‬شهردار پایتخت است‪ .‬او که‬ ‫روزگاری فرماندهی ناجا را بر عهده داشت در استانه انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری نهم بر ان ش��د تا پس از سید محمد خاتمی‬ ‫ هدایت قوه مجریه را بر عهده بگیرد اما در ان انتخابات با بیش از‬ ‫از نظر شما مهمترین رقیب جدی اصولگرایان در‬ ‫انتخابات اینده چه طیف یا طیف هایی خواهند بود؟‬ ‫‪ l‬مانعی وجود ندارد‪ ،‬البته بن��ده این ائتالف را ایجاد‬ ‫نکرده ام که بخواه��م بگویم مانع��ی برای پیوس��تن دیگر‬ ‫اصولگرایان وج��ود دارد یا خیر‪ ،‬اما به نظر بن��ده نباید مانعی‬ ‫وجود داشته باشد‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫‍‬ ‫غالمعلی حدادعادل در روزهای نخستین هفته گذشته‬ ‫یک خبر مهم را رسانه ای کرد؛ «از میان من‪ ،‬محمد باقر قالیباف‬ ‫و علی اکبر والیتی یک نفر کاندیدا می شود‪».‬‬ ‫این یعنی تش��کیل یک ائتالف انتخابات��ی ان هم در‬ ‫واپس��ین روزهای پاییز ‪91‬؛ ائتالفی که به ‪ 2+1‬شهره شده و‬ ‫س��ه ضلع مهم انتخاباتی را در بر می گیرد‪ .‬رئیس فراکسیون‬ ‫اصولگرایان مجلس در حالی این خبر را به صورت رسمی اعالم‬ ‫کرده که در نخستین روزهای هفته گذشته یکی از سایت های‬ ‫خبری از دیدار این سه شخصیت سیاسی خبر داده بود‪.‬‬ ‫غالمعلی حدادعادل روز بعد در تائید این خبر گفته بود‪:‬‬ ‫«اصالح طلبان تجدید نفس کرده اند و ب��ا ارایش تازه ای وارد‬ ‫میدان می شوند و با مشکالت اقتصادی اخیر مایلند توده مردم‬ ‫را مخاطب قرار داده و از این اوضاع بهره برداری کنند و برخی‬ ‫نیز توقع دارند برای کس��انی که به امام و رهبری جفا کرده و‬ ‫در فتنه ‪ ۸۸‬انچنان کردند‪ ،‬فرش قرمز پهن کنیم و عذر خواهی‬ ‫کنیم و مملکت را به انها بس��پاریم‪ .‬انها از تع��دد کاندیدای‬ ‫اصولگرایان خرسند می شوند و مواضع ما در خصوص وحدت‪،‬‬ ‫انها را عصبانی می کند‪ .‬اقایان والیتی و قالیباف و من با هم‬ ‫رقابت نخواهیم کرد و هر سه وارد عرصه نخواهیم شد‪ ،‬بلکه‬ ‫س��از و کاری را طراحی می کنیم که بر اس��اس مش��روعیت‬ ‫و مقبولیت و کارامدی‪ ،‬هر کس مناس��ب اس��ت بیاید و تعدد‬ ‫کاندیدا اتفاق نیفتد‪ ».‬در جدیدترین تحوالت در این مورد این‬ ‫سه شخصیت سیاسی پس از دیدار با ایت اهلل مهدوی کنی با‬ ‫حبیب اهلل عسگر اوالدی هم دیدار کرده اند‪.‬‬ ‫چهار میلیون رای از ورود به دور دوم انتخابات باز ماند‪.‬‬ ‫انتخاباتی که منجر به رفتن محمود احمدی نژاد از بهشت‬ ‫به پاستور شد و محمد باقر قالیباف را نیز چند ماه بعد روانه بهشت‬ ‫کرد تا بر صندلی بر جای مانده از شهردار که حاال رئیس جمهور‬ ‫بود‪ ،‬تکیه بزند‪ .‬از همان دوران تاکنون محمد باقر قالیباف به‬ ‫عنوان یک گزینه محتمل برای کاندیدات��وری در انتخابات‬ ‫مطرح اس��ت‪ .‬هر چند او در س��ال ‪ 88‬از ورود ب��ه این عرصه‬ ‫خودداری کرد و حاال اما گویا در استانه انتخابات سال ‪92‬خود‬ ‫را برای ورود به این رقابت مهم اماده می کند‪.‬‬ ‫ضلع س��وم این ائتالف اما اگر چه اصولگراست‪ ،‬اما در‬ ‫نحوه جایگیری در ارایش سیاس��ی اصولگرایان باید او را در‬ ‫زمره اصولگرایان سنتی به شمار اورد‪.‬‬ ‫دکتر علی اکبر والیتی س��ال ها وزیر امورخارجه بوده و‬ ‫البته اکنون مشاور رهبر معظم انقالب در امور بین الملل است‪.‬‬ ‫والیتی دیپلماتی با سابقه است که از مدت ها پیش به عنوان‬ ‫یکی از کاندیداهای اصولگرایان برای انتخابات ‪ 92‬مطرح بوده‬ ‫است‪ .‬او البته در ادوار پیش��ین نیز همواره در استانه انتخابات‬ ‫نامش در تم��ام تحلیل های انتخاباتی ب��ه عنوان یک گزینه‬ ‫محتمل مطرح بوده است‪ .‬حال انکه دکتر والیتی فقط یک بار‬ ‫رسما وارد فعالیت های انتخاباتی ش��د‪ .‬دوره ای که علی اکبر‬ ‫ناطق نوری در صدر شورای هماهنگی نیروهای انقالب حضور‬ ‫داشت و بنا براین بود که از میان پنج کاندیدای اصولگرایان یک‬ ‫نفر به عنوان نامزد منتخب راهی رقابت ریاست جمهوری شود‪.‬‬ ‫دکتر والیتی اما حضورش در ان ائتالف زیاد طول نکشید‬ ‫و درحالی که پنج ماه به انتخابات زمان باقی مانده بود ان جمع‬ ‫را ترک کرد و پس از ان با مسجل ش��دن کاندیداتوری اکبر‬ ‫هاشمی رفسنجانی دیگر عزمی برای نامزدی در ان انتخابات‬ ‫نداش��ت‪ .‬حاال او که در انتخابات مجلس نهم به عنوان یکی‬ ‫از بزرگان اصولگرا وظیف��ه داوری در جبهه متحد را بر عهده‬ ‫داشت‪ ،‬خود در ائتالفی مهم به عنوان یکی از گزینه های اصلی‬ ‫اصولگرایان برای انتخابات به شمار می اید‪.‬‬ ‫شوند‪ .‬بنده معتقدم اگر جریان اصولگرایی رقیب جدی داشته‬ ‫باشد‪ ،‬دوستان اصولگرا باید به سمت همگرایی و وحدت بروند‪،‬‬ ‫اما اگر رقیب جدی نداشته باشیم توصیه به رقابت می کنیم‪.‬‬ ‫نظر شما درباره سخنان اقای حداد عادل در استان‬ ‫کرمان چیست؟‬ ‫‪ l‬خود اقای حداد عادل باید در خصوص سخنانشان‬ ‫توضیح دهند‪.‬‬ ‫شما به عنوان یکی از چهره های شاخص اصولگرا‬ ‫چ�ه س�ازوکاری را ب�رای ایج�اد وح�دت می�ان‬ ‫اصولگرایان ارائه می دهید؟‬ ‫‪ l‬ما داریم در این خصوص کار می کنیم‪.‬‬ ‫یعنی جمعیت رهپویان به صورت مس�تقل در این‬ ‫رابطه کار می کند؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬ما با همراهی جمعیت ایثارگران بر س��ر این‬ ‫موضوع کار می کنیم‪.‬‬ ‫پیش بینی شما از وضعیت اصولگرایان در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری یازدهم چگونه است؟‬ ‫‪ l‬همانط��ور که عرض ک��ردم بس��تگی به صحنه‬ ‫انتخاب��ات دارد‪ .‬در مواقعی وحدت ضروری اس��ت اما گاهی‬ ‫اوقات رقابت مفید است‪ ،‬بنابراین مدلی که ما طراحی می کنیم‬ ‫به اقتضای صحنه انتخابات است‪.‬‬ ‫جریان دولت هم یکی از شاخه های اصولگراست‪.‬‬ ‫فکر می کنید این طیف هم در این چارچوب یا مدل‬ ‫قرار بگیرد؟‬ ‫‪ l‬بنده معتقدم چارچوبی که ما طراحی می کنیم و هنوز‬ ‫هم در وسط کار هستیم و به نتیجه نهایی نرسیده ایم می شود‬ ‫ان مدل مطلوبی که برای جریان اصولگرایی مطلوب است‪ ،‬نه‬ ‫برای جریان ها و گر وه ها بلکه برای کلیت جریان مفید است‪.‬‬ ‫جبهه پایداری چه خواهد کرد؟‬ ‫بدون شک در کنار جمعیت رهپویان و جمعیت ایثارگران‬ ‫‪45‬‬ ‫سیاست‬ ‫این جبهه پایداری است که در طیف چپ اصولگرایان از جایگاه‬ ‫موثری برخوردار است‪.‬‬ ‫انها که گفتمانی نزدیک به رهپویان و ایثارگران دارند و‬ ‫نمودش در ماجرای انتخابات هیات رئیسه مجلس نهم و البته‬ ‫تشکیل فراکسیون اصولگرایان نمایان شد اکنون باید در مورد‬ ‫پیوستن به ائتالف‪ 2+1‬تصمیم گیری کنند‪.‬‬ ‫غالمعلی حدادع��ادل در این مورد گفته اس��ت‪« :‬قرار‬ ‫است با جبهه پایداری هم صحبت کنیم و با توجه به اینکه این‬ ‫روند به سود انقالب اس��ت‪ ،‬تالش کنیم این اتفاق بیفتد‪ ،‬چرا‬ ‫که جبهه پایداری واقعیتی است که نمی توان انکارش کرد و‬ ‫این واقعیت در انتخابات مجلس در تهران خود را نش��ان داد‪،‬‬ ‫بنابراین باید تالش کنیم حداکثر وحدت حاصل شود‪ .‬انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری فرد مدار است و حزب مدار نیست‪ .‬احزاب در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری خیلی تعیین کننده نیستند‪».‬‬ ‫***‬ ‫اما همی��ن چند هفته پی��ش بود که اعض��ای جمعیت‬ ‫رهپویان دی��داری با ایت اهلل مصباح یزدی داش��تند؛ دیداری‬ ‫که در فضای سیاسی و رسانه ای از ان به مهمترین اقدام برای‬ ‫قرابت سیاسی بیش��تر میان پایداری ها و رهپویان تعبیر شد‪.‬‬ ‫جبهه پایداری در هفته جاری یک همایش مهم انتخاباتی دارد؛‬ ‫همایشی که س��خنران اصلی ان هم ایت اهلل مصباح یزدی‬ ‫است‪ .‬گویا قرار است در این همنشینی سیاسی در مورد پیوستن‬ ‫به ائتالف ‪ 2+1‬تصمیم گیری شود‪ .‬ایا جبهه پایداری حاضر به‬ ‫حمایت از ‪2+1‬خواهد شد؟‬ ‫ایا برای پیوستن به این ائتالف شرطی مانند اضافه شدن‬ ‫نامزد مورد نظرشان خواهند داش��ت یا اینکه انها نیز ممکن‬ ‫است کاندیدای اختصاصی خود را داشته باشند؟ برای رسیدن‬ ‫به پاسخ این سواالت گویا باید منتظر اتمام همایش انتخاباتی‬ ‫انها در ‪ 4‬دی ماه باشیم‪.‬‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫اصولگرایان سنتی چه خواهند کرد؟‬ ‫اگر چه یک نامزد مهم اصولگرایان سنتی اکنون یکی از‬ ‫اضالع مهم ائتالف ‪ 2+1‬است اما هنوز هستند چهره هایی در‬ ‫این طیف که سودای کاندیداتوری در سر دارند؛ کاندیداهایی‬ ‫که نه تنها احتمال نامزدی شان را رد نکرده اند‪ ،‬بلکه بر سرعت‬ ‫تحرکات انتخاباتی ش��ان نیز افزوده اند‪ .‬در این میان اما اخبار‬ ‫مهمی نیز در م��ورد فعالیت های طی��ف اصولگرایان مطرح‬ ‫شده است‪ .‬علی اکبر ناطق نوری رس��ما اعالم کرده که دیگر‬ ‫بنایی برای حضور در انتخاب��ات ندارد تا دیگ��ر نامش نه در‬ ‫تحلیل های انتخاباتی باش��د و ن��ه در دس��تور کار گروه ها و‬ ‫طیف های حامی اش‪.‬‬ ‫در این میان مصطف��ی پورمحمدی هم چند مصاحبه‬ ‫مهم انتخاباتی داش��ته که اعالم مواضعش درباره مسائل‬ ‫مختلف نشان از ان داشت که او همچنان و شاید پر انگیزه تر‬ ‫از قبل به انتخاب��ات ‪ 92‬فکر می کند‪ .‬منوچه��ر متکی نیز‬ ‫همچنان ترجیح می دهد احتمال حضورش را در انتخابات‬ ‫اینده تکذیب نکند‪.‬‬ ‫در میان چهره های این طیف اما هنوز یک گزینه مهم‬ ‫دیگر هم حضور دارد که نوع تصمیم��ش درباره انتخابات‬ ‫اینده می تواند در نحوه ارایش سیاس��ی اصولگرایان موثر‬ ‫باش��د‪ .‬علی الریجانی ک��ه اکنون ریاس��ت مجلس نهم را‬ ‫بر عهده دارد‪ ،‬اگر چه همواره حض��ورش در انتخابات را یا‬ ‫بی پاس��خ می گذاش��ت یا با کنایه از کنار ان رد می شد‪ ،‬اما‬ ‫در جدیدتری��ن اظهار نظ��رش گفته اس��ت‪« :‬برخی از من‬ ‫خواس��ته اند کاندیدای انتخاب��ات ش��وم‪ ».‬او در حالی این‬ ‫س��خنان را مطرح کرد که س��خنگوی فراکسیون رهروان‬ ‫والیت نیز به هفته نامه مثلث گفته است‪« :‬امیدواریم علی‬ ‫الریجانی کاندیدا شود‪ ».‬به نظر می رسد اگر علی الریجانی‬ ‫اعالم کاندیداتوری نکند سایر کاندیداهای اصولگرا شانس‬ ‫زی��ادی برای رقاب��ت با خروج��ی ائت�لاف ‪ 2+1‬نخواهند‬ ‫داشت‪g .‬‬ ‫‪46‬‬ ‫گفت و گو با عضو شورای مرکزی ایثارگران درباره ائتالف ‪2+1‬‬ ‫مدلی مناسب برای پیروزی‬ ‫‪6‬‬ ‫یک عضو شورای مرکزی جمعیت ایثارگران می گوید‪« :‬نباید بگذاریم تجربه انتخابات سال ‪ 84‬بار دیگر تکرار‬ ‫شود‪ ».‬مجتبی شاکری درباره ائتالف ‪ 2+1‬می گوید‪« :‬به نظر می رسد اولین قدم را این سه شخصیت برداشته اند و‬ ‫ممکن است چهره هایی به انها اضافه شود‪ ».‬با این عضو جمعیت ایثارگران گفت وگویی انجام داده ایم که در ادامه‬ ‫می اید‪.‬‬ ‫زهره دیانی‬ ‫اقای ش�اکری! لطفا تحلیل خودت�ان را از ائتالف‬ ‫‪ 2+1‬بفرمایید‪.‬‬ ‫‪ l‬هن��وز در جمعی��ت ایثارگ��ران در خصوص این‬ ‫ائتالف بحثی انجام نشده است‪.‬‬ ‫م ی خواهم تحلیل شخص ش�ما را درخصوص‬ ‫این ائتالف بدانم‪.‬‬ ‫‪ l‬بنده اگر در این خصوص صحبت کنم به عنوان‬ ‫نظر جمعیت ایثارگران مطرح م ی شود بناب راین اجازه بدهید‬ ‫پس از بررس��ی این ائتالف در جمعیت‪ ،‬نظر خودم را بیان‬ ‫کنم‪ .‬اما اصل بر این است که اصولگرایان با یکدیگر وحدت‬ ‫داشته باشند و بتوانند با یک مدل مناسب به انتخابات ورود‬ ‫پیدا کنند‪ ،‬در واقع اصل این کار درست است‪.‬‬ ‫چه وج�وه مش�ترکی می�ان اقای�ان حدادعادل‪،‬‬ ‫قالیباف و والیتی وجود دارد که موجب ش�ده این‬ ‫س�ه ش�خصیت تصمیم بگیرند با ه�م ائتالف‬ ‫کنند؟‬ ‫‪ l‬توافق خودشان بوده تا بتوانند اصولگرایان را در‬ ‫قالب یک مدل وارد انتخابات کنند‪.‬‬ ‫یعنی ائتلاف توافق خود این س�ه ش�خصیت‬ ‫بوده است؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬همانط��ور که اش��اره کردم ای��ن توافق در‬ ‫راستای ارائه یک مدل ب رای اصولگرایان صورت گرفته است‪.‬‬ ‫ایا م ی ت�وان گفت ای�ن ائتالف ب�ه نوعی همان‬ ‫س�ازوکار ش�ورای هماهنگ�ی اصولگرای�ان در‬ ‫انتخابات گذشته است؟‬ ‫‪ l‬باید از خودش��ان پرس��ید که ایا این گونه هست‬ ‫یا خیر‪ .‬درحال حاضر به نظر م ی رس��د در ادامه افرادی وارد‬ ‫مدل‪ 2+1‬شوند‪.‬‬ ‫پس ش�ما واقعا اعتقاد دارید چهره های دیگری‬ ‫از اصولگرای�ان نی�ز به ای�ن ائتالف س�ه جانبه‬ ‫م ی پیوندند؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬ب��ه نظر م ی رس��د اولی��ن قدم را این س��ه‬ ‫شخصیت برداش��ته اند‪ .‬در ادامه باید منتظر عکس العمل‬ ‫دیگر جریانات اصولگرا باشیم که ایا موافقند وارد این ائتالف‬ ‫شوند یا خیر؟ در واقع باید نظ راتشان را ببینیم‪.‬‬ ‫ش�ما فکر م ی کنی�د چه کس�انی به ای�ن جمع‬ ‫بپیوندن�د؟ در طی�ف اصولگرای�ان گزینه ه�ای‬ ‫دیگری چون اقایان متکی‪ ،‬پورمحمدی‪ ،‬محسن‬ ‫رضایی و علی الریجانی برای کاندیداتوری مطرح‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫‪ l‬اج��ازه بدهید م��ا ای��ن موض��وع را در جمعیت‬ ‫ایثارگران بررسی کنیم‪ ،‬سپس در این خصوص نظر بدهیم‪،‬‬ ‫زی را این موضوع تبعاتی به همراه خواهد داشت‪.‬‬ ‫س�ازوکار رس�یدن به ی�ک گزینه در ای�ن جمع‬ ‫سه نفره از نظر شما چیست؟‬ ‫‪ l‬ارایش گروه ه��ا و ائتالف ها در زم��ان انتخابات‬ ‫متناسب با وضعی ت هایی اس��ت که پیش م ی اید‪ ،‬از این رو‬ ‫انعطاف الزم ب رای مشخ ص کردن فرد برتر جهت موفقیت‬ ‫را خواهد داش��ت‪ .‬این ائتالف درحال حاض��ر در ابتدای کار‬ ‫قراردارد‪ ،‬بناب راین باید دید رقب��ای دیگر به چه صورتی وارد‬ ‫عرصه م ی ش��وند‪ .‬ایا باید با یک کاندی��دا ورود پیدا کرد یا‬ ‫باید کاندیدای پشتیبان هم داشت‪ ،‬زی را شرایط اضط رار هم‬ ‫پیش م ی اید‪ .‬ممکن است مس��ائلی روی دهد که باید یک‬ ‫کاندیدای پش��تیبان هم لحاظ کرد تا بتوانند هم از فرصت‬ ‫انتخابات استفاده کنند و هم از کاندیدای اصلی پشتیبانی‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫برخی منتقدی�ن معتقدند این ائتالف‪ ،‬تش�کیل‬ ‫ائتالف های دیگر در طیف اصولگرایان را کلید زده‬ ‫است‪ ،‬شما این تحلیل را قبول دارید؟‬ ‫‪ l‬من فکر م ی کنم اگر مدل ائتالف قوی باشد دیگر‬ ‫ائتالف ها قادر به رقابت ب��ا ان ائتالف نخواهند بود‪ ،‬ضمن‬ ‫اینکه االن راه ب رای تکمیل این مدل وجود دارد‪.‬‬ ‫یعنی ب�ا حضور دیگ�ر اصولگرایان ای�ن مدل از‬ ‫ائتالف تکمیل م ی شود؟‬ ‫‪ l‬این ائتالف بای��د بتواند پی��روزی اصولگرایان را‬ ‫تضمین کند تا در ب رابر رقیب ارای بیشتری را به دست اورند‪.‬‬ ‫این ائتلاف چن�د درص�د م ی توان�د در پیروزی‬ ‫اصولگرایان نقش داشته باشد؟‬ ‫‪ l‬از انجایی که اکنون اغاز ش��کل گیری این مدل‬ ‫است باید صبوری به خرج داد تا ارایش ها و مدل های دیگر‬ ‫خود را نشان دهند سپس مزیت ها یا کاست ی های این ائتالف‬ ‫مشخص م ی شود‪.‬‬ ‫ما نباید به مدلی که ارائه م ی شود‪ ،‬بدبینانه نگاه کنیم‪.‬‬ ‫در واقع باید بی��ن اصولگرایان حس اعتماد ب��اال برود و در‬ ‫مقابل دیگر رقب��ا که معیارها و مالک ه��ای دیگری دارند‬ ‫را مورد نظر و توجه قرار داد وتالش ک��رد این مدل تکمیل‬ ‫شود‪ ،‬بناب راین نگاه بدبینانه داشتن نسبت به مدل ها خودش‬ ‫محل اختالف است‪.‬‬ ‫ش�ما پی ش بینی م ی کنی�د چه تش�کل هایی از‬ ‫ائتالف ‪ 2+1‬حمایت کنند؟‬ ‫‪ l‬االن زود است در خصوص این موضوع صحبت‬ ‫کنیم‪ ،‬چون هنوز اعالم نظر نشده است‪.‬‬ ‫یعنی هنوز مشخص نیست جمعیت ایثارگران‬ ‫هم از این ائتالف حمایت کند؟‬ ‫‪ l‬هنوز در این خصوص جمع بندی نشده است‪ .‬باید‬ ‫اجازه بدهیم مقداری زمان بگذرد و اظهارنظرها مطرح شود‬ ‫سپس مسائل مشخص م ی شود‪.‬‬ ‫قرار است جمعیت ایثارگران این ائتالف را در چه‬ ‫زمانی بررسی کند؟‬ ‫‪ l‬هنوز اظهارنظری نشده که رسانه ای شده باشد‪.‬‬ ‫وضعی�ت این ائتلاف تا چ�ه زمانی مش�خص‬ ‫م ی شود‪ ،‬ایا تا قبل از زمان ثب ت نام ها کاندیداها‬ ‫چارچوب این تش�کل و ائتالف جدید مش�خص‬ ‫م ی شود یا اینکه احتمال بروز برخی تغییرات تا‬ ‫دقیقه ‪ 90‬وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬تا قبل از ثب ت نام‪ ،‬جریاناتی که در صحنه هستند‬ ‫م ی خواهند مخاطبان خودش��ان را نس��بت ب��ه مدلی که‬ ‫انتخاب م ی کنند مطمئ��ن کنند‪ ،‬از این رو وضعیتش��ان را‬ ‫مشخص م ی کنند تا ارای طرفدارانشان را جذب کنند؛ البته‬ ‫بعد از ثب ت نام موض��وع جدی تر م ی ش��ود‪ ،‬یعنی انعطاف‬ ‫مراحل نهایی خود را م ی گذراند و م��دل نم ی تواند انعطاف‬ ‫زیادی داش��ته باش��د‪ ،‬اما االن تا فاصله انتخاب��ات مدل ها‬ ‫م ی توانند ارزیابی ش��وند و مورد سنجش قرار بگیرند‪ ،‬حتی‬ ‫ممکن است برخی مدل ها با یکدیگر قابل تلفیق باشند تا‬ ‫موقعیت بهتری پیدا کنند بناب راین باید فرصت بدهیم تا به‬ ‫ان مرحله برسند‪.‬‬ ‫چرا اقای حدادعادل ب ه عنوان محور ائتالف ‪2+1‬‬ ‫مطرح است؟‬ ‫‪ l‬اق��ای حدادع��ادل در انتخاب��ات دوره ه��ای‬ ‫گذش��ته یعنی چه در انتخابات مجلس و چه در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری به عن��وان نامزد ی��ا داور مط��رح بوده و‬ ‫سمت هایی چون ریاس��ت مجلس و ریاس��ت فراکسیون‬ ‫اصولگرایان مجلس را نیز داشته است‪ .‬بناب راین موضوعی‬ ‫دور از ذهن نیست که ایشان محور این ائتالف شود‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر حداد عادل فرد منزهی اس��ت ک��ه حقیقتا به تکلیف‬ ‫عمل م ی کنند‪ ،‬بناب راین اظهارنظرهایی که بنده از ایش��ان‬ ‫دیده ام به هیچ وجه ب رای حذف رقیب نب��وده و ب رای ایجاد‬ ‫رقابت میان اصولگرای��ان به موضوع انتخاب��ات ورود پیدا‬ ‫نکرده اند که این موضوع نشان دهنده جوهره اخالقی است‬ ‫که در حدادعادل وج��ود دارد‪ ،‬در واقع هرکدام از اصولگرایان‬ ‫ک��ه بتوانند موقعیتی ب رای جذب ارا داش��ته باش��ند ادب و‬ ‫اخ�لاق هماهنگ عمل کردن ب��ا اصولگرایان در ایش��ان‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫ایا ای�ن احتمال وج�ود دارد ک�ه جبه�ه پیروان‬ ‫خط امام و رهب�ری یا کاندیداهای�ی چون اقایان‬ ‫علی الریجانی و باهن�ر مقابل ای�ن ائتالف قرار‬ ‫بگیرند؟‬ ‫‪ l‬بنده فکر م ی کنم در ای��ن دوره توجه به گفتمان‬ ‫مقام معظم رهبری بس��یار مهم اس��ت‪ ،‬بناب راین مدلی که‬ ‫بتواند گفتمان ایشان را در ش��رایط داخلی و خارجی تحقق‬ ‫ببخش��د باید در معرض انتخاب مردم قرار بگیرد‪ ،‬بناب راین‬ ‫باید دید جمع های مختلف چگونه ای��ن گفتمان را عرضه‬ ‫م ی کنند تا بتواند ارای مردم را جذب کند‪ .‬تجربه نشان داده‬ ‫متفرق شدن هایی که سبد ارا را از یک نوع تراکم دور م ی کند‬ ‫به نفع اصولگرایان م ی شود‪.‬‬ ‫شما چه س�ازوکاری برای رس�یدن اصولگرایان‬ ‫‪ l‬باید از تجربیات گذش��ته یک جمع بندی خوب‬ ‫و منطقی صورت بگی��رد و نیازها و مطالبات��ی که مردم از‬ ‫دولت اینده دارند شناسایی شود و از ارائه مدل های تبلیغی‬ ‫که با روحیات مردم س��ازوکاری ندارد پرهیز شود‪ .‬مدل های‬ ‫اشرافی و پرهزینه موجب دور شدن مردم م ی شود‪ ،‬بناب راین‬ ‫هر تشکلی که این اصول را رعایت نکند از سوی مردم طرد‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬مجموعه اصولگرایان هم باید حدومرز خودشان‬ ‫را با کس��انی که درون انقالب نبودند‪ ،‬حف��ظ کنند‪ .‬به طور‬ ‫مشخص باید نس��بت خودش��ان را با جریان فتنه و فساد‬ ‫اقتصادی اعالم و مشخص کنند‪ ،‬تا این شبهه ایجاد نشود‬ ‫که با مجموعه کسانی که در صحنه حضور دارند سازشکاری‬ ‫و محافظه کاری صورت م ی گیرد ت��ا بتوانند ارای انها را هم‬ ‫به دست اورند‪ .‬بنده معتقدم ش��فافیت در این دوره به جلب‬ ‫اعتماد م��ردم کمک م ی کند‪ ،‬یعنی هم ش��عارهای انقالب‬ ‫و هم موضع گیری ه��ای بیرونی و مس��ائل داخلی نظام و‬ ‫گفتمانی که از سوی مقام معظم رهبری اعالم شده باید در‬ ‫مواضع و برنامه کاندیداها مشخص شود‪g .‬‬ ‫مثلث شماره‪156‬‬ ‫‪ l‬بنده فک��ر م ی کنم این اظهارنظره��ا زود هنگام‬ ‫اس��ت زی را ما هنوز در این رابط��ه مدل های اف��راد دیگر را‬ ‫مالحظه نکرده ایم و مکانیزم های نظرسنجی را دراین رابطه‬ ‫ندیده ایم بناب راین اینکه بخواهیم جایگاه افراد را در ان موضع‬ ‫مش��خص کنیم غیرعلمی اس��ت‪ ،‬اما اینکه اصولگرایان‬ ‫بتوانند ب رای جمع خودشان تیم اطمینان اوری را داشته باشند‬ ‫بخشی از مدل و جلب اطمینان مخاطبان است زی را بخشی‬ ‫از جلب مخاطبان منوط به حضور افراد در کنار یکدیگر است‬ ‫و بخش دیگر ان احترام‪ ،‬اخالق و ادب انتخاباتی افراد نسبت‬ ‫به یکدیگر اس��ت و بخش دیگر برنامه ها و گفتمانی است‬ ‫که ارائه م ی شود؛ نظرسنج ی ها نیز سطوح اقبال مخاطبین‬ ‫را نشان م ی دهد‪.‬‬ ‫اخالق انتخاباتی و اصولگرایی این اس��ت که وقتی‬ ‫با هم امدند الزامات گرد هم ام��دن را رعایت کنند‪ ،‬یعنی‬ ‫مجموعه نظرس��نج ی ها و اعتمادهایی که از س��وی مردم‬ ‫وجود دارد ویک کاندیدایی در سطح باالتری قراردارد همه‬ ‫باید تالش کنند به فردی که جای��گاه باالتری دارد کمک‬ ‫کنند؛ البته به نظر بنده این مدل جای ترمیم دارد و ممکن‬ ‫است چهره هایی به ان اضافه شوند‪ ،‬پس باید اجازه داد به‬ ‫نقطه اظهارنظر برس��د و اگر ب رای کسی بحث نامزد شدن‬ ‫ب رای انتخابات جدی نیست‪ ،‬دراین مدل قرار نگیرد؛ در واقع‬ ‫اول باید تکلیف خودش را مشخص کند زی را کار جدی است‬ ‫و ان فرد م ی خواهد خودش را در معرض انتخاب قرار دهد‪.‬‬ ‫ریاس��ت جمهوری یکی از مهمترین مسئولی ت هایی است‬ ‫که وجود دارد‪ ،‬بنابراین فرد باید به این مهم رس��یده باشد‬ ‫بناب راین به اظهارنظرهایی که نیازمند گذر زمان است باید‬ ‫فرصت داد تا در ش��رایطی بهتر درباره ان مسائل تحلیل‬ ‫اارئ��هک��رد‪.‬‬ ‫مطرح م ی کنید‪ ،‬ما نباید بگذاریم تجربه انتخابات سال ‪84‬‬ ‫بار دیگر تکرار ش��ود‪ ،‬بناب راین باید به دنبال مدل محکم ‬ ‫ی‬ ‫باشیم که بتواند تا اخر انتخابات پیش برود‪ ،‬زی را در سال‪84‬‬ ‫با وجود انکه میثاق بین نامزدها بس��ته شد اما ان میثاق به‬ ‫مرحله نهایی نرسید و افراد به جای عمل به میثاق‪ ،‬به اختیار‬ ‫خودشان عمل کردند‪.‬‬ ‫به وحدت ارائه م ی دهید تا این طیف با شکسته‬ ‫شدن ارا مواجه نشوند؟‬ ‫سیاست‬ ‫ممکن اس�ت این ائتالف در راستای همان طرح‬ ‫ریاس�ت جمهوری دکتر حدادعادل و معاون اولی‬ ‫قالیباف شکل گرفته باشد؟‬ ‫نباید بگذاریم تجربه انتخابات سال ‪ 84‬بار دیگر‬ ‫یباشیمکه‬ ‫تکرارشود‪،‬بنابراینبایدبه دنبالمدلمحکم ‬ ‫بتواند تا اخر انتخابات پیش برود‬ ‫شما از احتمال حضور افراد دیگری در این ائتالف‬ ‫صحبت کردید‪ ،‬ایا ممکن اس�ت ای�ن ائتالف در‬ ‫راس�تای مش�خص کردن ترکیب کابینه دولت‬ ‫اینده باشد؟‬ ‫‪ l‬این همان سوال قبلی است که به شکل دیگری‬ ‫‪47‬‬ ‫بین الملل ‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪48‬‬ ‫یک گام به جلو‬ ‫دومین پیروزی‬ ‫‪1‬‬ ‫اپوزیسیون‪ ،‬اخوان المسلمین را به تخلف متهم کرد‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫دور نخست همه پرسی جنجالی در مصر برگزار شد؛‬ ‫همه‪‎‬پرسی قانون اساسی که ب راس��اس اعالم نتایج اولیه‪،‬‬ ‫نزدیک به‪57‎‬درصد ش��رکت‪‎‬کنندگان ب��ه ان رای مثبت و‬ ‫تقریبا‪ 43‎‬درصد رای منفی دادند‪ .‬در ای��ن رابطه یک مقام‬ ‫رس��می حزب ازادی و عدالت متعلق به اخوان المس��لمین‬ ‫اعالم کرد که در این همه پرسی ‪ ۵۶/۵‬درصد شرکت کنندگان‬ ‫رای مثبت به صندوق های رای ریخته اند‪ .‬این همه‪‎‬پرس��ی‬ ‫ش��امگاه ش��نبه ‪ ۲۵‬اذر در اس��تان های قاهره‪ ،‬اسکندریه‪،‬‬ ‫الشرقیه‪ ،‬الغربیه‪ ،‬الدقهلیه‪ ،‬اسیوط‪ ،‬سوهاج‪ ،‬اسوان‪ ،‬سینای‬ ‫شمالی و س��ینای جنوبی به پایان رسید‪ .‬نتایج همه پرسی‬ ‫پس از دور دوم ک��ه روز ‪ ۲۲‬دس��امبر در ‪ ۱۸‬اس��تان دیگر‬ ‫برگزار م ی شود‪ ،‬اعالم خواهد ش��د‪ .‬پی ش تر انتظار م ی رفت‬ ‫که موافقان و مخالف��ان همه پرس��ی در مقابل حوزه های‬ ‫رای گیری درگیر ش��وند‪ ،‬اما در اکثر حوزه ها‪ ،‬همه پرسی در‬ ‫ارامش برگزار شد‪ .‬برخی مخالفان هشدار داده بودند که این‬ ‫همه پرسی‪ ،‬کش��ور را به ورطه «تقابل های خشونت امیز»‬ ‫م ی کشاند‪ .‬گزارش ش��ده که بیش از ‪ ۵۱‬میلیون نفر ب رای‬ ‫شرکت در همه پرسی ثب ت نام کرده اند‪ .‬طی این همه‪‎‬پرسی‬ ‫موافقان پی ش نویس قانون اساس��ی مصر باید در برگه های‬ ‫رای گیری روی حلقه ابی و مخالفان روی حلقه قرمز عالمت‬ ‫م ی زدند‪ .‬ام��ا مخالفان «محمد المرس��ی»‪ ،‬رئی س‪‎‬جمهور‬ ‫مصر که این همه پرس��ی هنوز ارامشان نکرده است‪ ،‬اعالم‬ ‫کردند که در همه پرس��ی قانون اساسی که مرحله نخست‬ ‫ان برگزار ش��د‪ ،‬تقلب ش��ده اس��ت‪ .‬به گزارش دویچه وله‪،‬‬ ‫مخالفان المرسی سازمان اخوان‪‎‬المسلمین را متهم کرده‪‎‬اند‬ ‫که در مراکز رای‪‎‬گیری با پخش روغن‪ ،‬چای و شکر از مردم‬ ‫م ی‪‎‬خواهند به قانون اساس��ی رای مثب��ت بدهند‪ .‬با وجود‬ ‫این‪ ،‬به گفته ناظ ران بی ن المللی‪ ،‬نم ی توان از «تخلف های‬ ‫سازمان یافته» سخن گفت‪.‬‬ ‫در همین حال جبهه نجات ملی متشکل از احزاب و‬ ‫گروه های مخالف دولت اعالم کرده اند که برخی تخلف ها‬ ‫در مراحل رای گیری مشاهده شده که از جمله انها استفاده‬ ‫از برگه های تقلبی رای و جوهرهای نامرئی هستند‪ .‬پیش‬ ‫از برگزاری این همه پرسی رهب ران مخالف در مصر از جمله‬ ‫محمد الب رادعی و عمرو موس��ی از طرفداران شان خواسته‬ ‫بودند که در این همه پرسی شرکت و به ان رای منفی دهند‪.‬‬ ‫اما چند روز پس از برگزاری همه پرسی و اعالم نتایج مرحله‬ ‫نخست ان‪ ،‬هنوز مصر ارام نشده اس��ت و در همین راستا‬ ‫«جبهه نجات مل��ی» از مردم مصر خواس��ت در اعتراض‬ ‫به تقلب اش��کار و هدفمن��د در همه پرس��ی پی ش نویس‬ ‫قانون اساسی جدید تظاه رات کنند‪.‬‬ ‫رهب��ران جبهه نجات ملی پس از برگزاری نشس��تی‬ ‫در س��اختمان حزب «الوفد» در منطقه «الدقی» در ش��هر‬ ‫«الجیزه» واقع در غرب «قاهره» با شرکت در یک کنف رانس‬ ‫مطبوعاتی از مردم این کشور خواستند در اعتراض به تقلب‬ ‫گسترده و هدفمند در مرحله نخست همه پرسی در میدان‬ ‫«التحریر» و میدان های شهرهای مختلف تظاه رات کنند‪.‬‬ ‫در این کنف رانس مطبوعات��ی رهب ران جبهه ملی‪ ،‬تقلب در‬ ‫همه پرسی پی ش نویس قانون اساسی جدید مصر را فراتر از‬ ‫تقلب در دوران رژیم «حسنی مبارک» قلمداد کردند‪ .‬رهب ران‬ ‫جبهه نجات ملی همچنین از کمیت��ه عالی انتخابات این‬ ‫کشور که بر همه پرس��ی نظارت دارد خواس��تند بر جریان‬ ‫همه پرس��ی به طور کامل نظارت کرده و از تقلب رخ داده در‬ ‫مرحله نخست جلوگیری کند‪ .‬این در حالی است که کمیته‬ ‫عالی انتخاب��ات مصر با رد ه ر گونه تقلبی در همه پرس��ی‬ ‫پی ش نویس قانون اساس��ی جدید‪ ،‬اعالم کرد همه پرس��ی‬ ‫شفاف برگزار شده است‪« .‬زغلول البلشی» دبیرکل کمیته‬ ‫عالی انتخابات مصر تصریح کرد که هی چ گونه اختاللی در‬ ‫فرایند همه پرسی که بر ش��فافیت ان یا بر نتایج ان تاثیر‬ ‫بگذارد‪ ،‬رخ نداده است‪ .‬همچنین حین برگزاری دور نخست‬ ‫همه‪‎‬پرس��ی قانون اساس��ی‪ ،‬گزارش هایی از بروز درگیری‬ ‫بین موافقان و مخالفان پی ش نویس قانون اساس��ی مصر‬ ‫منتش��ر ش��د‪ .‬اعضای حزب الوفد‪ ،‬از احزاب مخالف دولت‬ ‫مصر‪ ،‬گفته اند که طرفداران المرسی به دفاتر انها در قاهره‬ ‫حمله کرده اند‪.‬‬ ‫ب راس��اس گزارش ها‪ ،‬همچنین در درگیری هایی که‬ ‫در مقابل یک حوزه رای گیری در شهر دقهلیه رخ داد‪ ،‬یک‬ ‫مرد هدف گلوله قرار گرفت و زخمی شد‪ .‬با این حال‪ ،‬ناظ ران‬ ‫گفته اند که روند رای گیری در مجموع به ارامی پیش رفته‬ ‫است‪ .‬اس��تقبال از همه پرسی در برخی ش��هرها باعث شد‬ ‫زمان رای گیری ب رای ساعاتی تمدید شود‪ .‬اسکای نیوز نیز‬ ‫گزارش کرده که با وجود برگزاری مرحله نخست همه پرسی‬ ‫قانون اساسی مصر‪ ،‬بحران سیاسی در این کشور همچنان‬ ‫فروکش نکرده و حتی رو به افزایش نهاده اس��ت‪ .‬در همین‬ ‫رابطه «طلعت اب راهیم» که به تازگی به عنوان دادستان کل‬ ‫مصر انتخاب شده بود‪ ،‬استعفای خود را تقدیم کرد‪ .‬قضات‬ ‫مصری نی��ز پس از اس��تعفای طلعت اب راهی��م به تحصن‬ ‫خود در ب رابر دفتر دادس��تان کل پایان دادن��د‪ .‬با وجود ارائه‬ ‫استعفا از سوی دادس��تان کل مصر‪ ،‬شورایعالی قضایی روز‬ ‫یکشنبه اینده این موضوع را بررسی خواهد کرد‪ .‬پی ش نویس‬ ‫قانون اساس��ی جدید مصر مورد حمایت محمد المرس��ی‪،‬‬ ‫رئی س جمهور و گروه های اسالمگراس��ت‪ .‬ول��ی منتقدان‪،‬‬ ‫این پی ش نویس را به شدت اس�لامگرایانه ارزیابی م ی کنند‬ ‫و م ی گویند که در صورت تصویب ان‪ ،‬قانون اساسی جدید‬ ‫برخی ازادی هایی را که به دنبال «انقالب» در مصر به دست‬ ‫امده اند‪ ،‬از بین خواهد ب��رد‪ .‬لیب را ل ها ‪ ،‬چپ ها و قبط ی های‬ ‫مجلس مصر از مخالفان پی ش نویس قانون اساسی جدید‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫به باور انها‪ ،‬مواد جدید قانون اساسی ابهاماتی در خود‬ ‫دارد و حقوق مدنی افراد جامع��ه را نم ی تواند تضمین کند‪.‬‬ ‫انها بیم ان دارند که قانون اساس��ی جدید دری دیگر ب رای‬ ‫شکل گیری مجدد اس��تبداد باز کند‪ .‬مدافعان حقوق مدنی‬ ‫نیز از منتقدان پی ش نویس قانون اساس��ی جدید محسوب‬ ‫م ی ش��وند‪ .‬با این حال انها معتقدند که ای��ن پی ش نویس‬ ‫نسبت به قانون اساس��ی دوران اس��تبدادی مبارک گام ی ‬ ‫به جلو محس��وب م ی ش��ود‪ .‬ب ر اس��اس این پی ش نویس‪،‬‬ ‫رئی س جمهور منتخب م ی تواند تنها در دو دوره چهار ساله بر‬ ‫مسند ریاست جمهوری بنشیند‪ .‬در پی ش نویس جدید قانون‬ ‫اساسی‪ ،‬تنها در این مورد که اصول اسالم باید منبع اصلی‬ ‫قانون گذاری مصر باش��د اتفاق نظر وس��یع وجود دارد؛ این‬ ‫اصل در قانون اساسی پیشین نیز وجود داشت‪ .‬اپوزیسیون‬ ‫و مدافعان حقوق ش��هروندی خواس��تار ان هستند که این‬ ‫فرمول بندی های مبهم حذف شود‪ ،‬چراکه ابهامات موجود‬ ‫راه را ب رای سوء استفاده توسط ارتش باز م ی گذارد‪g .‬‬ ‫‪49‬‬ ‫دموکراسی اسالمی‬ ‫جزئیاتی از قانون اساسی جدید مصر‬ ‫‪2‬‬ ‫بین الملل‬ ‫هفته گذش��ته پس از تنش‪‎‬های بس��یار بر سر مفاد‬ ‫پی ش نویس قانون اساس��ی جدید مصر‪ ،‬نخس��تین مرحله‬ ‫همه پرسی در رابطه با این پی ش نویس برگزار شد؛ همه پرسی‬ ‫که طی ان بیش از نیمی از شرکت کنندگان‪ ،‬این پی ش نویس‬ ‫را پذیرفته و به ان رای مثبت دادند‪.‬‬ ‫«ما مردم مصر به نام خدا و با کمکش اعالم م ی کنیم‬ ‫که ای��ن پی ش نوی��س قانون اساس��ی جدید مصر و س��ند‬ ‫مسالمت امیز بودن انقالب ان است که جوانان این کشور‬ ‫شعله ان را ب رافروختند و نیروهای مسلح و ملت صبور مصر‬ ‫در میدان التحریر در روز ‪ 25‬ژانوی��ه از ان حمایت و هرگونه‬ ‫ظلم و ستم و استبداد و غارت و چپاول را رد کرده و بر احقاق‬ ‫حقوق خود و زندگ��ی در ازادی و عدالت اجتماعی و کرامت‬ ‫انس��انی که پایه گذار ان خدای متعال پیش از تمام قوانین‬ ‫اساس��ی و بیانی ه های حقوق بش��ر بوده‪ ،‬تاکی��د م ی کند‪.‬‬ ‫همچنین ملت مصر ب��ه این ترتیب بش��ارت م ی دهد که‬ ‫سپیده دم جدیدی در مصر در حال دمیدن است که سزاوار و‬ ‫شایسته تمدن‪ ،‬فرهنگ و تاریخ مصر باشد که ان به بشریت‬ ‫ارائه داد و منادی اصل توحید و ش��ناخت خدای یکتاست و‬ ‫قوانینش زینت بخش صفحات تاریخ بشری است و دلیل ان‬ ‫تاسیس قدیم ی ترین دولت در سواحل رود جاودان نیل است‪.‬‬ ‫ملت بزرگ مصر ازادی و کرامت خود را بار دیگر پس گرفت‬ ‫و این ملت است که هم اکنون پای در راه بنای فردایی جدید‬ ‫گذاش��ته و بیش از همه به توانمندی ها و قدرت خود اگاه و‬ ‫بر تحقق اهداف انقالب مس��المت امیزش تاکید م ی کند و‬ ‫بشارت اینده ای امن در سایه وطنی ازاد را م ی دهد که در ان‪،‬‬ ‫همه مردم عزم خود را ب رای مش��ارکت فع��ال در ان و بنای‬ ‫مجدد ان جزم کرده اند‪».‬‬ ‫این مطل��ب بخش��ی از مقدمه پی ش نوی��س قانون‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫مردم مصر به‬ ‫قانون اساسی رای‬ ‫دادند که در ان‬ ‫اسالم تنها منبع‬ ‫قانونگذاری و‬ ‫یگانه منبع قدرت‬ ‫محسوب م ی شود‬ ‫‪50‬‬ ‫اساسی جدید مصر اس��ت که در ان به انقالب مردم مصر و‬ ‫نوید یک اینده روشن در این کشور اشاره شده است‪.‬‬ ‫پی ش نویس قانون اساسی جدید مصر حاوی ‪ 13‬باب‪،‬‬ ‫‪ 24‬فصل و ‪ 234‬ماده به اضافه ‪ 8‬بند مربوط به احکام انتقالی‬ ‫اس��ت و اکثر بندهای قانون اساسی پس از مطرح شدن ان‬ ‫ب رای اعضا با موافقت اکثریت اعضا مواجه شد و اعتراض ها‬ ‫تنها به یک کلمه یا یک جمله داخل این بندها بود‪.‬‬ ‫مهمتری��ن بندهای مص��وب در ای��ن پی ش نویس را‬ ‫م ی توان در موارد زیر مالحظه کرد‪:‬‬ ‫بخش اول به این اختصاص داش��ت که اس�لام تنها‬ ‫منبع قانونگذاری مصر و مردم تنها منبع قدرت است‪ .‬بخش‬ ‫دوم توهین به پیامب ران را ممنوع و ازادی های ارائه ش��ده در‬ ‫قانون را ب رای ش��هروندان مصری تضمین م ی کرد‪ .‬بخش‬ ‫سوم بر استقالل دس��تگاه قضایی و طرح استیضاح دولت‬ ‫با درخواس��ت ‪ 30‬عضو مجلس تاکید داشت‪ .‬پی ش نویس‬ ‫قانون اساس��ی جدید مص��ر در بخش چهارم م��دت دوره‬ ‫ریاس��ت جمهور در این کش��ور را دو دوره چهارساله اعالم‬ ‫کرد و تاکید کرد ک��ه رئی س جمه��وری نم ی تواند مجلس‬ ‫نمایندگان را جز به دلیل خاص و گذاشتن ان به همه پرسی‬ ‫عمومی منحل کند‪ .‬در بخش پنجم نیز اش��اره شد که هر‬ ‫عضو دولت باید از اغاز برعهده گرفتن س��مت وزارتی و در‬ ‫زمان ترک این منصب و در پایان هر س��ال لیس��ت اموال‬ ‫و دارای ی های خ��ود را به مجلس نماین��دگان ارائه دهد و در‬ ‫قسمت ششم نیز اشاره ش��د که نهاد قضایی دولت و نهاد‬ ‫قضایی نظامی مس��تقل هستند و ریاس��ت شورای امنیت‬ ‫و دفاع ملی مصر بر عهده رئی س جمهور اس��ت‪ .‬در بخش‬ ‫هفتم بر ممنوعیت فعالیت سیاس��ی اعض��ای حزب ملی‬ ‫منحله این کشور تا مدت ‪ 10‬سال تاکید داشت‪ .‬اما در رابطه‬ ‫با مسائل حکومتی و دینی نیز در این پی ش نویس به نکات‬ ‫مهمی اشاره شده اس��ت که در ادامه به برخی از انها اشاره‬ ‫شده اس��ت‪ :‬رئی س جمهوری ب رای دوره ای چهارساله قابل‬ ‫تمدید ب رای یک بار (ماده ‪ )133‬انتخاب م ی شود؛ مسئولیت‬ ‫معاون رئی س جمهوری حذف م ی شود‪ .‬در صورت معذوریت‬ ‫موقت رئی س جمهوری‪ ،‬نخس��ت وزیر کفالت او را برعهده‬ ‫م ی گیرد‪ .‬در صورت خلع ریاست جمهوری‪ ،‬رئیس مجلس‬ ‫نمایندگان‪ ،‬کفالت را برعهده م ی گیرد‪ .‬رهب ران سابق حزب‬ ‫دموکراتیک ملی که از بیس ت وپنجم ژانویه ‪ 2011‬اغاز به کار‬ ‫کرد (شروع قیام علیه رژیم) نم ی توانند خود را در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری‪ ،‬پارلمانی و شهرداری ها به مدت ‪ 10‬سال‬ ‫نامزد کنند (ماده دویست و س��ی و دو)‪ .‬این تدبیر در پاسخ‬ ‫به درخواست جنب ش های برامده از قیام سال گذشته اتخاذ‬ ‫شده اس��ت‪ .‬وزیر دفاع از درون ارتش انتخاب م ی شود (ماده‬ ‫‪ .)195‬شورایی به ریاست فرمانده ارتش که در ان نظامیان‬ ‫از اکثریت برخودارند‪ ،‬درباره بودج��ه ارتش و قوانین مربوط‬ ‫به نظامی��ان گفت وگو م ی کنن��د‪ .‬به گفته منتق��دان‪ ،‬این‬ ‫ماده به ارتش ام��کان خواهد داد از امتیازات��ی که این نهاد‬ ‫در زمان مب��ارک از ان برخ��وردار بود‪ ،‬همچن��ان برخوردار‬ ‫باشد‪ .‬پی ش نویس قانون اساس��ی (ماده ‪ )2‬عبارت بندی از‬ ‫متن قبلی قانون اساس��ی را که در مصر به صورت اجماع‬ ‫درامده اس��ت‪ ،‬تکرار م ی کند‪ .‬این ماده پی ش بینی م ی کند‬ ‫اصول ش��ریعت منبع اصلی قانونگذاری هس��تند (به طور‬ ‫تلویحی قوانین اس�لامی تنها منبع قانونگذاری نیست)‪.‬‬ ‫اسالم دین رس��می باقی م ی ماند (ماده ‪ .)229‬این ماده در‬ ‫عین حال پی ش بینی م ی کند اصول ش��ریعت همه منابع‬ ‫تفس��یری نظریه های س��نی را شامل م ی ش��ود‪ .‬این ماده‬ ‫بسیار مورد انتقاد کلیساهای سنی قرار دارد که ان را نوعی‬ ‫به رسمیت شناختن دیدگاه های افراطی از اسالم م ی دانند‪.‬‬ ‫ازادی اعتقادی تضمین م ی شود (ماده ‪ ،)43‬در عین حال این‬ ‫پی ش نویس فقط از اسالم‪ ،‬مسیحیت و یهودیت به صراحت‬ ‫نام م ی برد‪ .‬غیرنظامیان را نم ی توان در دادگاه های نظامی‬ ‫محاکمه کرد‪ ،‬مگر اینکه جرائم��ی با ماهیت ضربه زدن به‬ ‫نیروهای مسلح صورت گرفته باشد (ماده ‪ .)198‬مخالفان و‬ ‫سازمان های مدافع حقوق بشر خواستار ممنوعیت این نوع‬ ‫بین الملل‬ ‫اکثریت شکننده‬ ‫نزاع ها و تضادها در مصر ادامه خواهد داشت‬ ‫احمد بخشی ‪ /‬کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫‪3‬‬ ‫از دو هفت��ه پیش تاکن��ون جامعه مصر ش��اهد یک‬ ‫تنش فزاینده اس��ت؛ در حقیقت صدور بیانیه قانون اساسی‬ ‫جدید و افزایش اختی��ارات فراقانونی «محمد المرس��ی»‪،‬‬ ‫رئی س جمه��وری مصر‪ ،‬موج��ب دوقطبی ش��دن جامعه و‬ ‫ب��روز ه��رج و م��رج در خیابان های قاه��ره و اس��کندریه‬ ‫و دیگر ش��هرهای مصر شده اس��ت‪ .‬در این ش��رایط هفته‬ ‫پیش دور نخس��ت همه‪‎‬پرسی ریاس��ت جمهوری در مصر‬ ‫در حالی برگزار ش��د ک��ه ارای مثبت و منفی کس ب ش��ده‬ ‫در این همه‪‎‬پرس��ی خیلی نزدیک به هم ب��ود؛ ارای مثبت‬ ‫کس ب ش��ده در همه پرسی قانون اساس��ی مصر مانند ارای‬ ‫انتخابات ریاس��ت جمهوری مصر که طی ان المرس��ی به‬ ‫ریاست جمهوری رسید‪ ،‬یک اکثریت شکننده را شامل م ی شد؛‬ ‫این مساله تا حدود زیادی حکایت از یک واقعیت م ی کند و‬ ‫ان‪ ،‬این است که جریان اخوان‪‎‬المسلمین و سلف ی‪‎‬ها در مصر‬ ‫تقریبا معادل یا نزدیک به س��ایر جریان ها مانند مل ی گراها‪،‬‬ ‫ناصریس ت ها‪ ،‬سوسیالیس��ت‏‪‎‬ها‪ ،‬الئی ک ها و وابستگان به‬ ‫حس��نی مبارک هس��تند‪ .‬درواقع مجموع این جریان‪‎‬ها در‬ ‫همان ح�� د و ‪‎‬حدود‪ ،‬جری��ان اخوان و س��لف ی‪‎‬ها در مصر به‬ ‫حساب م ی ایند و اسالمگرایان اکثریت شکننده‪‎‬ای را تشکیل‬ ‫م ی‪‎‬دهند‪ .‬به هر حال قانون اساسی با این نوع اکثریت در عرف‬ ‫دموکراس ی‪‎‬های رایج قابل قبول است‪ ،‬اما ب رای قانون اساسی‬ ‫به نظ��ر م ی‏اید این اکثریت ش��کننده کافی نباش��د و یک‬ ‫رای محکم و قوی ب رای تصویب قانون اساس��ی به حساب‬ ‫نیاید‪ .‬افراط در خوش‪‎‬بینی خواهد ب��ود اگر تصور کنیم این‬ ‫قانون اساسی با این ترکیب بتواند مصر را به سمت تمایالت‬ ‫ایدئولوژیک اخوان ی ها س��وق دهد‪ ،‬چراک��ه در مصر حضور‬ ‫اندیشه‪‎‬های مخالف همچنان قوی است‪ ،‬حضور اقلیت بزرگ‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫محاکمه ها بودند‪ .‬متن (ماده ‪ )33‬ب رابری ش��هروندان را در‬ ‫ب رابر قوانین بدون تبعیض اع�لام م ی کند‪ ،‬اما با هیچ ذکر‬ ‫صریحی به ب رابری بین دو جنس اش��اره نم ی کند‪ .‬ماده ای‬ ‫که در ان پی ش بینی م ی ش��د ب رابری زن و مرد باید با اصول‬ ‫شریعت منطبق باشد رد شد‪.‬ازادی بیان مورد محافظت قرار‬ ‫م ی گیرد اما توهین به انس��ان ها ممنوع است (ماده ‪ )31‬و‬ ‫همچنین توهین به پیامب ران (م��اده ‪ .)44‬برخی از ان بیم‬ ‫دارند که این ماده توجیهی ب رای سانس��ور باشد‪ .‬حکومت‬ ‫و جامعه از اخالقیات و نظم عموم��ی و همچنین رجوع به‬ ‫ارزش های مذهبی و اموزشی محافظت م ی کند (ماده ‪.)11‬‬ ‫تصویب کنوانسیون های بی ن المللی مغایر با قانون اساسی‬ ‫ممنوع اس��ت (ماده ‪ .)145‬پی ش نویس قانون اساسی اعالم‬ ‫م ی کند مصر به تعهدات بی ن المللی خود احترام م ی گذارد‪،‬‬ ‫اما سازمان های مدافع حقوق بشر از فقدان ارجاع صریح به‬ ‫کنوانسیون های بی ن المللی در زمینه حقوق بشر اب راز تاسف‬ ‫م ی کنند‪ .‬جمهوری مص��ر عربی‪ ،‬دولت مس��تقل و دارای‬ ‫حاکمیتی مستقل و یکپارچه است که هیچ گونه تقسیم و‬ ‫تجزیه را نم ی پذیرد و دارای نظامی دموکراتیک است‪ .‬ملت‬ ‫مصر بخش��ی جدای ی ناپذیر از امت عربی و اسالمی است‬ ‫که بر حفظ عضویت خود در کشورهای حوزه دریای نیل و‬ ‫قاره افریقا و اس��یا تاکید دارد و در تمدن بشری مشارکت و‬ ‫حضور مثبت دارد‪.‬‬ ‫ماده (‪ )2‬اس�لام دی��ن و ایین حاکم بر کش��ور و ع ربی‬ ‫زبان رسمی و اصول و مبادی ش��ریعت اسالمی منبع اصلی‬ ‫قانونگ��ذاری در ان اس��ت‪ .‬م��اده (‪ )3‬اصول و مب��ادی دیگر‬ ‫ش��ریعت های اس��مانی موجود در مصر مانند مسیحیت و‬ ‫یهودیت منبع اصلی قانونگذاری در خصوص اح وال شخصی و‬ ‫امور دینی و انتخاب رهب ران روحی و معنوی انهاست‪.‬‬ ‫ماده (‪ )4‬االزهر ش��ریف هیات و نهادی اس�لامی و‬ ‫مستقل دانشگاهی اس��ت که در تمام امور و شئون دخالت‬ ‫داشته و مسئولیت نش��ر دعوت اس�لامی و علوم دینی و‬ ‫زبان عربی در مصر و سراس��ر جه��ان را برعهده دارد و نظر‬ ‫هیات علمای بزرگ االزهر شریف در امور مرتبط با شریعت‬ ‫اسالمی خواسته خواهد ش��د‪ .‬شیخ االزهر مستقل انتخاب‬ ‫شده و غیرقابل عزل اس��ت و قانون‪ ،‬شیوه انتخاب وی را از‬ ‫میان اعضای هیات علمای بزرگ االزهر مشخص م ی کند‪.‬‬ ‫اما تاکید بر اصول و مبان��ی دموکراتیک نیز از جمله‬ ‫مفاد مهم پی ش نویس قانون اساس��ی مصر اس��ت و بارها‬ ‫در این پی ش نویس به حقوق ش��هروندان و احزاب و اصول‬ ‫دموکراتیک اشاره شده است؛ از جمله اینکه نظام سیاسی‬ ‫حاکم بر مصر بر اصول و مبادی دموکراتیک و شورا و حق‬ ‫شهروندی اس��توار است که ب راس��اس ان‪ ،‬همه شهروندان‬ ‫در حق و حق��وق و وظایف عمومی ب رابر بوده و در کش��ور‬ ‫کثرت گرایی سیاسی و حزبی و انتقال مسالمت امیز قدرت‬ ‫و تفکیک بی��ن قوا و حفظ موازنه قدرت بی��ن انها حاکم و‬ ‫قانون حاکم بوده و حقوق بش��ر و ازادی های ان انگونه که‬ ‫در قانون اساسی ذکر ان رفته است‪ ،‬مورد احترام خواهد بود‪.‬‬ ‫هیچ حزب سیاس��ی نم ی تواند ب راس��اس ایجاد تفرقه بین‬ ‫شهروندان یا ب راس��اس توجه به اصول و مبادی جنسی یا‬ ‫دینی و نژادی در کشور تاسیس شود‪.‬‬ ‫در انته��ای ای��ن پی ش نویس نی��ز ذکر ش��ده همه‬ ‫بیانی ه های قانون اساس��ی ک��ه از ‪ 11‬فوری��ه ‪ 2011‬تا زمان‬ ‫عمل به این قانون اساس��ی از سوی ش��ورایعالی نیروهای‬ ‫مس��لح و رئی س جمهور صادر ش��ده اس��ت‪ ،‬ملغ��ی اعالم‬ ‫م ی گردد زی را اجرای انها در دوره گذش��ته درس��ت بوده و به‬ ‫هیچ عن��وان اعتراض به ان وارد نیس��ت‪ .‬تاکن��ون مرحله‬ ‫نخست همه پرسی این پی ش نویس با ارای مثبت شهروندان‬ ‫مصری مواجه بوده است؛ اما باتوجه به نزدیکی ارای مخالفان‬ ‫و موافقان قانون اساسی احتماال این پی ش نویس نیز مانند‬ ‫نتیجه انتخابات ریاس��ت جمهوری در مصر با ارای نزدیک‬ ‫موافقان و مخالفان به تصویب برسد‪g .‬‬ ‫قبط ی ها و مسیحیان خیلی پررنگ است و ب رنامه مشخصی‬ ‫نیز از سوی اخوان‪‎‬المسلمین و سلف ی‪‎‬ها تاکنون ارائه نشده‬ ‫است‪ .‬وقتی این گروه‪‎‬ها وارد مرحله اجرا شوند‪ ،‬از نظر ط راحی‬ ‫و داشتن یک چشم انداز روشن در ابعاد ب رنامه‪‎‬های اقتصادی‪،‬‬ ‫سیاسی‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی مشکالت عدیده ای بروز خواهد‬ ‫کرد‪ .‬باتوج��ه به اینکه همچنان در میان قضات و دس��تگاه‬ ‫قضایی مصر مخالفت‪‎‬های حقوقی قوی با استفاده از همین‬ ‫ابزار موجود قانون اساسی و سایر قوانین و همچنین اعتبار‬ ‫تاریخی که تاکنون قضات مصر کسب کرده‪‎‬اند‪ ،‬وجود دارد‪،‬‬ ‫این قوانین تا امروز بارها توانسته اند اخوان المسلمین و دیگر‬ ‫جریان‪‎‬های اسالمگرا و حتی تندروهای مسلمان را از احکام‬ ‫سفت و سخت مبارک نجات دهند‪ .‬در حال حاضر این اعتبار‬ ‫همچنان در مخالفت با افزون خواه��ی جریان حاکم پابرجا‬ ‫خواهد بود و ب رای حاکمیت تمامی ت خواه مشکالت روزمره ای‬ ‫ایجاد خواهد کرد‪.‬‬ ‫برخی معتقدند اخوان المسلمین مایل است سیاستی‬ ‫همچون عدالت و توس��عه ترکی��ه را در پیش بگی��رد‪ .‬باید‬ ‫توجه داش��ت‪ ،‬چنانچ��ه خصل��ت واقع بینی که ب��ر جریان‬ ‫اخوان‪‎‬المسلمین حاکم بوده‪ ،‬همچنان بتواند در زمانی که به‬ ‫حکومت م ی‏رسند به اجرا در بیاید و حاکم باشد‪ ،‬ممکن است‬ ‫چنین اتفاقی پیش بیاید و اخوان ب رای جلب همکاری بقیه‬ ‫جریان‪‎‬ها به اصول دموکراسی توجه و عمل کند‪ .‬اما فراموش‬ ‫نکنیم که بخشی در حد ‪20‬درصد از حامیان اخوان‪ ،‬سلف ی‪‎‬ها‬ ‫هستند و این گروه به کمتر از اجرای ظاهری شریعت و احکام‬ ‫و اعمال فش��ار عملی و میدانی بر س��ایر مخالفان رضایت‬ ‫نخواهند داد و ان را نخواهند پذیرفت‪ .‬اگر اخوان این مجموعه‬ ‫را در نظر نگیرد‪ ،‬در واقع به اسانی اکثریت را از دست خواهد داد‬ ‫و اگر هم بخواهد توجه این افراد را به حفظ ائتالف نانوشته‪‎‬ای‬ ‫که وجود دارد‪ ،‬جلب کند‪ ،‬در گیرودار چالش‪‎‬های جامعه مدنی‬ ‫‪51‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مصر گرفتار خواهد امد‪ ،‬مگر اینکه مولفه‪‎‬های بی ن‪‎‬المللی و به‬ ‫ویژه حضور و نفوذ امریکا در جامعه مصر در نظر گرفته شود‬ ‫و گرایش امریکا ب رای ایجاد تع��ادل بین گروه های قدرتمند‬ ‫مصر پیگیری ش��ود‪ .‬اکنون اگ��ر این قانون اساس��ی با این‬ ‫اکثریت شکننده تصویب شود‪ ،‬معلوم نیست که حتما مصر‬ ‫به سمت ثبات و ارامش پیش رود‪ .‬باید توجه داشت عاملی که‬ ‫ی در مصر شد‪ ،‬همین‬ ‫باعث به نتیجه رسیدن تظاه رات مردم ‬ ‫حضور در خیابان‏ها و پیگیری مطالبات از این طریق بود‪ .‬این‬ ‫ابزار طی انقالب مصر و پس از ان به وسیله مخالفان نیز مورد‬ ‫استفاده قرار گرفت‪ .‬از این پس نیز انتظار م ی‪‎‬رود که مخالفان‬ ‫هرگونه مطالب ه‏ای دارند‪ ،‬ان را با همین ابزار حضور در خیابان‏ها‬ ‫و تظاه رات بیان کنند‪ .‬در این راستا اخوان‪‎‬المسلمین نیز قادر‬ ‫نخواهد بود این ابزاری که انها را به حکومت رس��انده است‪،‬‬ ‫سرکوب و ان را غیرقانونی قلمداد کند؛ بناب راین تا مدتی شاهد‬ ‫اس��تفاده مخالفان از این ابزار خواهیم بود‪ .‬اخوان المسلمین‬ ‫تنها کاری که م ی تواند انجام دهد این اس��ت که به صورت‬ ‫مس��المت‪‎‬امیز با مخالفان کنار بیاید زی را سرکوب مخالفان‬ ‫و همچنین غی ر‪‎‬قانونی اعالم کردن تظاه رات در جامعه مصر‬ ‫در شرایط فعلی اوضاع را خیلی پیچیده تر خواهد کرد‪ .‬از دیگر‬ ‫سو تا زمانیکه شاخص و معیاری ب رای ارزیابی اقدامات محمد‬ ‫المرسی تعیین نشود‪ ،‬همواره شاهد اختالفات و تشنج ها میان‬ ‫احزاب و دولت مصر خواهیم بود‪ .‬با تصویب قانون اساس��ی‬ ‫جدید مص��ر و همچنین مشخ ص ش��دن خط مش��ی‏های‬ ‫دولت المرسی اکنون این سوال پیش م ی اید که این کشور‬ ‫در رابطه با برخی دولت‪‎‬ها و کشورهای تاثیرگذار در منطقه و‬ ‫تحوالت مصر چه سیاس��تی را در پیش خواهد گرفت‪ .‬پس‬ ‫از تحوالت اخیر در مصر و همچنین مس��اله میان حماس‬ ‫و رژیم صهیونیس��تی‪ ،‬مصر روابطش را با اسرائیل با احتیاط‬ ‫بیشتری در پیش خواهد گرفت‪ ،‬یعنی بدون ایجاد حساسیت‬ ‫در جامعه مصر و با حفظ تعهدات بی ن‪‎‬المللی این روابط دنبال‬ ‫خواهد ش��د‪ .‬روابط مصر با عربستان و کش��ورهای شورای‬ ‫همکاری خلیج فارس‪ ،‬در حالتی از شک و تردید باقی خواهد‬ ‫ماند‪ ،‬زی را این کشورها نگران انتقال و سرایت تحوالت مصر به‬ ‫کشورهای خودشان هستند؛ بناب راین همچنان بر دولت مصر‬ ‫فشار وارد خواهند اورد‪ .‬در رابطه با سوریه‪ ،‬اولویت اخوان مصر‬ ‫حمایت از اخوان س��وریه خواهد بود و در جهت به حاکمیت‬ ‫رساندن انها پیش خواهند رفت‪ .‬پی رامون ای ران نیز همچنان‬ ‫سیاست یکی به نعل و یک به میخ زدن‪ ،‬سیاست اصل ی‪‎‬شان‬ ‫خواهد بود‪ .‬در نهایت نیز این موضوع حائزاهمیت اس��ت که‬ ‫پی ش نویس قانون اساسی مصر چه مواردی را شامل م ی شد‬ ‫که با مخالفت برخی از گروه ها مواجه ش��د؛ باید توجه داشت‬ ‫که حدود ‪ 10‬ت��ا ‪ 15‬مورد از مفاد پی ش نویس قانون اساس��ی‬ ‫مصر باعث افزایش اختالفات میان احزاب و دولت مصر شده‬ ‫است‪ .‬این اختالف ها از رجوع به شریعت اسالمی به عنوان یک‬ ‫اصل در قانون اساسی گرفته تا بحث صالحی ت ها‪ ،‬اختیارات‬ ‫و امکانات ریاست جمهوری همگی از س��وی احزاب لیب رال‪،‬‬ ‫ناسیونالیس ت ها‪ ،‬ناصری ها و طبعا از طرف حامیان حکومت‬ ‫مبارک با مخالفت روبه رو شده است‪ .‬تع دادی از اعضای کمیته‬ ‫تدوین پی ش نویس قانون اساسی مصر هم مخالفت خود را با‬ ‫این پی ش نویس اعالم کردند‪ ،‬بناب راین المرسی ب رای تدوین‬ ‫این قانون با مجموعه ای از مخالفت ها مواجه است‪ .‬در نتیجه‬ ‫رئی س جمهوری مصر ب رای پایان دادن به این حرف و حدیث ها‬ ‫و کشمکش ها خواهان برگزاری همه پرسی شد تا به واسطه‬ ‫ارای مردمی به این اختالفات پایان دهد‪ .‬اختالف نظرهایی که‬ ‫درباره پی ش نویس قانون اساسی جدید مصر به وجود امده به‬ ‫این مس��اله بازم ی گردد که حدود ‪40‬درصد از جامعه سیاسی‬ ‫مصر با این نوع از تدوین قانون اساس��ی مخالفت دارند و اگر‬ ‫وضعیت به همین صورت ادامه یابد‪ ،‬هر از گاهی باید منتظر‬ ‫باش��یم که میان احزاب اختالف به وجود امده و هر روز شاهد‬ ‫تنش های ش��دیدی در جامعه مصر باشیم که در نهایت این‬ ‫امر نتیجه ای هم به دنبال نخواهد داشت‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪52‬‬ ‫بین الملل‬ ‫سیاست اشوب‬ ‫بن بست استراتژیک‬ ‫بررسی سناریوهای احتمالی در سوریه‬ ‫داود احمدزاده‪ /‬کارشناس مسائل خاورمیانه‬ ‫‪1‬‬ ‫بعد از گذش��ت بیس��ت ماه از بحران پیچیده سوریه‬ ‫به دلی��ل تضاد مناف��ع قدرت‪‎‬ه��ای منطق��ه‪‎‬ای و دخالت‬ ‫بازیگران بی ن المللی‪ ،‬امیدها ب رای توافق سیاسی و مصالحه‬ ‫میان طرفین منازعه کم سوتر ش��ده و گسترش تنش‪‎‬ها و‬ ‫درگیری‏های داخلی به مرزهای همسایگان سوریه (لبنان‪،‬‬ ‫ترکیه‪ ،‬اردن) احتمال یک جنگ تمام عیار میان موافقین و‬ ‫مخالفین «بشار اس��د» را محتمل‪‎‬تر ساخته است‪ .‬یکی از‬ ‫سناریوهایی که اخی را در غرب روی ان تاکید م ی شود و ب رای‬ ‫دس��تیابی به ان تاکتی ک های مختلفی هم طراحی شده‪،‬‬ ‫برجسته سازی وجود سالح های شیمیایی در دست نیروهای‬ ‫دولتی و امکان به کارگیری ان علیه مخالفین است‪ .‬مطرح‬ ‫شدن بیش از اندازه مساله سالح ش��یمیایی در رسانه های‬ ‫غربی‪ ،‬روزهای قب��ل از مداخله امریکا در ع��راق (‪ )1991‬را‬ ‫یاداوری م ی کند‪ .‬تفاوت این اس��ت که امری��کا در ان برهه‬ ‫تاریخی از نبود سالح های ش��یمیایی مطلع بود‪ ،‬اما اکنون‬ ‫سناریوهای محتمل برای اینده سوریه‬ ‫بین الملل‬ ‫بن بس��ت اس��تراتژیک در عرصه داخل��ی و خارجی‬ ‫منازعه س��وریه میان مخالفین و موافقین دولت سوریه بر‬ ‫تنگناهای امنیتی غرب در منطقه به دلیل تسری بحران به‬ ‫کشورهای دیگر افزوده است‪ .‬نگرانی از قدرتیابی القاعده در‬ ‫سوریه و تبدیل طیف خشونت طلب به عنصر تعیی ن کننده‬ ‫در ساختار قدرت سیاس��ی ان که عمال از هیچ گونه راه حل‬ ‫مس��المت امیز و گفت وگ��و حمای��ت نم ی کنن��د و حام ی ‬ ‫گسترش جنگ در منطقه نیز هستند‪ ،‬باعث شده غرب ب رای‬ ‫مدیریت بحران و جلوگیری از فرسایش��ی شدن جنگ‪ ،‬به‬ ‫راه حل نظامی و دخالت برق اسا روی اورد‪ .‬پیچیدگی بحران‬ ‫سوریه و سیال بودن تحوالت ان‪ ،‬تشخیص سناریوی اصلی‬ ‫غرب را کمی دشوارتر م ی نماید؛ با این وجود واقعیت موجود‬ ‫نشان م ی دهد که غرب ب رای دس��تیابی به اهداف خود در‬ ‫بحران سوریه سناریوهای ذیل را طرح ریزی کرده است‪:‬‬ ‫‪ -1‬اس��قاط نظام س��وریه از طریق مکانیزم ش��ورای‬ ‫امنیت سازمان ملل متحد و تحت لوای جنگ پیشگی رانه‬ ‫وتوی مکرر قطعنامه های ضد س��وری از سوی روسیه‬ ‫و چین در شورای امنیت س��ازمان ملل متحد مجالی ب رای‬ ‫اعمال قدرت بیش��تر به غرب در بحران سوریه نم ی دهد و‬ ‫بن بست میان قدرت های جهانی به دلیل تضاد منافع‪ ،‬امکان‬ ‫اجماع و رسیدن به دیدگاه مشترک را سد کرده؛ بناب راین بعید‬ ‫است که باتوجه به سناریوی لیبی و خروج این کشور از حوزه‬ ‫نفوذ کرملین‪ ،‬م��رد قدرتمند کرملین(پوتی��ن) تن به بازی‬ ‫غرب در شطرنج سوریه دهد؛ چراکه واگذاری امتیاز دیگر به‬ ‫امریکا‪ ،‬منجربه از دست دادن تنها پایگاه مهم استراتژیکی‬ ‫روسیه در منطقه خاورمیانه خواهد شد‪ .‬از منظر غرب اقدام‬ ‫روسیه و چین در حمایت از س��وریه در خصوص منافع این‬ ‫دوکشور نزد افکار عمومی شرایط را ب رای نارضایتی بیشتر‬ ‫در داخل کشور ب رای پیوستن مردم به ارتش ازاد سوریه فراهم‬ ‫م ی سازد‪ .‬از انجا که امریکا به دلیل عدم اقناع افکار عمومی‬ ‫و مخالفت برخی اعضای دائمی شورای امنیت نتوانست در‬ ‫سال ‪ 2003‬مجوز شورای امنیت سازمان ملل متحد را ب رای‬ ‫حمله نظامی به ع راق تحت فصل هفتم و بند ‪39‬و‪41‬و‪42‬‬ ‫فراهم سازد‪ ،‬این بار تالش دارد با افزایش فشار به روسیه و‬ ‫چین تحت عنوان عملیات بشر دوستانه و کنترل تسلیحات‬ ‫شیمیایی سوریه مسیر مجوز اقدام نظامی هموارتر گردد‪.‬‬ ‫تحریک افکار عمومی علیه دمشق باعث م ی شود حامیان‬ ‫منطقه ای و جهانی ان تن به مصالحه و س��ازش ناخواسته‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫«جهاد المقدسی»‪ ،‬س��خنگوی وزارت خارجه سوریه که به‬ ‫تازگی از نظام سوریه جدا ش��ده‪ ،‬وجود این سالح ها را تایید‬ ‫کرده است‪ .‬در حالی که دولت سوریه منکر قصد به کارگیری‬ ‫این س�لاح ها علیه مخالفین ش��ده‪ ،‬ولی امریکا و شرکای‬ ‫منطقه ای اش با دامن زدن به این شایعه درصدد بستر سازی‬ ‫ب رای دخالت نظامی و اقناع افکار عمومی هستند‪ .‬طرح این‬ ‫ادعاها از سوی غرب در حالی مطرح م ی شود که معارضین‬ ‫س��وری به ویژه حلقه تن��درو ان‪ ،‬القاعده‪ ،‬ضم��ن اذعان به‬ ‫دسترسی به این جنگ افزارهای نظامی اعالم داشتند از این‬ ‫تسلیحات در نبرد با نیروهای دولتی استفاده خواهند کرد‪.‬‬ ‫در مورد دالیل تشدید جنگ روانی علیه سوریه از سوی غرب‬ ‫م ی‪‎‬توان به موارد ذیل اشاره کرد‪:‬‬ ‫‪ -1‬تضعیف موقعیت منطقه ای دوستان سوریه‬ ‫پس از ناکامی کوفی عنان در اج��رای ماموریت خود‬ ‫ب رای ایجاد صلح در س��وریه؛ غ��رب با وارون��ه جلوه دادن‬ ‫واقعی ت ها تالش کرد عدم همکاری دولت را دلیل بن بست‬ ‫و به ثمر نرسیدن این طرح عنوان کند‪ .‬این درحالی است که‬ ‫تشدید فضای داخلی سوریه به دلیل تضاد منافع قدرت‪‎‬های‬ ‫منطقه ای و بی ن المللی بوده است؛ به طوری که از اغاز بحران‬ ‫در سوریه دو ائتالف جهانی شامل مخالفین دولت سوریه در‬ ‫قالب امریکا و اتحادیه اروپا و نیز ترکیه‪ ،‬قطر و عربستان در‬ ‫مقابل موافقین بشار اس��د یعنی روسیه‪ ،‬چین‪ ،‬ای ران‪ ،‬ع راق‬ ‫و حتی برخی کش��ورهای امریکای التین(ونزوئال‪ ،‬اکوادور‬ ‫و‪ )...‬صف ارایی کردند‪ .‬مخالفان بر اس��قاط نظام س��وری و‬ ‫موافقین ب��ر تثبیت موقعیت و حفظ وی در مس��ند قدرت‬ ‫تالش م ی کنند‪ .‬امری��کا نیز در برخورد با موضوع س��وریه‬ ‫از الگوی محدودسازی راهبردی اس��تفاده م ی کند‪ .‬در این‬ ‫راهبرد‪ ،‬ب راندازی سیاس��ی دولت س��وریه ب��ه عنوان هدف‬ ‫معین ب رای حفظ هژمونی منطقه ای اس��رائیل و ش��ریک‬ ‫استراتژیک امریکا در خاورمیانه استفاده م ی شود‪ .‬به همین‬ ‫دلیل امریکا تالش کرده ب رای تضعیف موقعیت منطقه ای‬ ‫حامیان دولت سوریه (ای ران ‪ ،‬روس��یه‪ ،‬ع راق و‪ )...‬از الگوی‬ ‫اشوب سازی رادیکال استفاده کند‪ .‬از نظر استراتژیس ت های‬ ‫امریکا موفقی��ت در کنترل بحران س��وریه و تحمیل اراده‬ ‫به رقیب م ی تواند نم��ادی از توفیق در عرص��ه جهانی در‬ ‫ب رابر کش��ورهای مداخله گر نظیر روسیه و چین و نیز ای ران‬ ‫محسوب گردد‪.‬‬ ‫‪ -2‬مشروعی ت بخشی بی ن المللی به مخالفین سوری‬ ‫ناامید ش��دن از سقوط بش��ار اس��د در کوتاه مدت و‬ ‫عملیاتی نشدن س��ناریوی لیبی در این کشور باعث شده‬ ‫غرب مکانیزم جدیدی را ب رای مهندس��ی در ساخت قدرت‬ ‫سیاسی اینده سوریه پ ی ریزی کند‪ .‬انتخاب اخضر اب راهیمی‬ ‫ به عن��وان فردی باتجربه در محی ط های سیاس��ی نش��ان‬ ‫م ی دهد که وی نیز ماموریت یافته در عرصه سیاس��ی به‬ ‫مخالفین بشار اسد مشروعیت دهد و با اعطای سهم بیشتر‬ ‫از قدرت‪ ،‬به تحکیم وضعیت و امتیازات سیاسی انها در اینده‬ ‫بپردازد‪ .‬این در حالی است که توان نظامی ارتش سوریه ب رای‬ ‫مقابله با مخالفین به دلیل حمایت ای ران و روسیه همچنان‬ ‫حفظ شده است؛ بناب راین در این برهه تاریخی تالش غرب‬ ‫ب رای ارائه مشوق های اقتصادی و برخی امتیازات سیاسی‬ ‫به روسیه ب رای شناسایی مخالفین و عدم حمایت از دولت‬ ‫مرکزی سوریه در راستای رسمیت بخشیدن به دولت انتقالی‬ ‫متمرکز گشته است‪ .‬البته در صورت تداوم وضعیت شکننده‬ ‫موجود و عدم توافق طرفین درگیر در منازعه‪ ،‬حامیان دولت‬ ‫س��وریه دلیل اصلی تطویل بحران س��وریه در رس��انه ها و‬ ‫محافل بی ن المللی معرفی م ی شوند‪.‬‬ ‫‪ -3‬پس از س��رگیجه اولی��ه تیم امنیتی کاخ س��فید‬ ‫در ارزیاب ی های دقیق در منش��ا تح��والت قیام های فراگیر‬ ‫شمال افریقا و خاورمیانه و فروپاشی برخی متحدان نزدیک‬ ‫کاخ سفید نظیر (مبارک‪ ،‬بن علی‪ )...‬غرب ب رای ایجاد توازن‬ ‫قوا در منطقه به دنبال عملیاتی کردن پروژه خاورمیانه جدید‬ ‫( پس از جنگ ‪33‬روزه ‪ 2006‬ب��ا حزب اهلل لبنان) که باعنوان‬ ‫زایش جدید نامبرده شده‪ ،‬برامد ‪ .‬در این مسیر تالش غرب‬ ‫منعطف به این نکته اساس��ی ش��ده که باور ای ران ه راسی‬ ‫را در کنار حمای��ت کرملین از تک متحد خ��ود در منطقه‪،‬‬ ‫دلیل تداوم درگیری‪‎‬های داخلی س��وریه عن��وان کنند و با‬ ‫القا در افکار عمومی‪ ،‬خود را مدافع تمام عیار دموکراس��ی و‬ ‫گسترش ازادی های مدنی معرفی و ای ران و روسیه را طرفدار‬ ‫رژیمی اقتدارگرا نشان دهند‪.‬‬ ‫‪ -4‬تجربه تلخ و مصیب ت بار به کارگیری س�لاح های‬ ‫ش��یمیایی در جنگ هش��ت س��اله و ب��ه کارگی��ری این‬ ‫جنگ افزارها از س��وی رژیم بعثی علی��ه نیروهای ای رانی و‬ ‫ش��هرهای کرد نش��ین ع راق (حلبچه) در ان برهه تاریخی‬ ‫با ب ی تفاوتی غرب و حامیان صدام روبه رو ش��د؛ این حادثه‬ ‫بحث��ی تکان دهنده و فراموش نش��دنی اس��ت‪ .‬با توجه به‬ ‫عمق جنای��ت و اثار فاجع��ه پس از گذش��ت دو دهه غرب‬ ‫با موج س��واری به دنب��ال القای تک��رار فاجع��ه حلبچه در‬ ‫س��وریه و زمینه س��ازی ب رای ورود به فاز نظام��ی گردیده‬ ‫اس��ت‪ .‬هدف‪ ،‬گسس��ت بیش��تر در میان حامیان داخلی‬ ‫و خارج��ی نظام س��وریه و کس��ب مج��وز اقدام از س��وی‬ ‫نهادهای بی ن المللی اس��ت‪ ،‬به طوری که «بان کی مون»‪،‬‬ ‫دبیرکل س��ازمان ملل متحد‪ ،‬ضمن هم داس��تانی با غرب‬ ‫خواهان اقدامات پیشگی رانه علیه دولت بشار اسد به دلیل‬ ‫احتمال به کارگیری سالح های ش��یمیایی علیه مخالفین‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫‪ -5‬غرب در گسترش بحران و ساماندهی اشوب های‬ ‫سیاسی علیه دولت س��وریه در منطقه به توفیقات نسبی‬ ‫دست یافته و بناب راین استق رار س��پر ضدموشکی پاتریوت‬ ‫در مرزهای ترکیه و امادگی بازوی نظامی غرب (ناتو) ب رای‬ ‫مداخله در جنگ احتمالی میان دمشق‪ -‬انکارا نشانگر این‬ ‫موضوع اس��ت‪ .‬دراین مس��یر امریکا با پرداخت هزینه کم‬ ‫به دنبال اهداف مطلوب ب رای ب راندازی نظام سیاسی سوریه‬ ‫است‪ .‬همچنین غرب در راهبرد اصلی خویش در منطقه از‬ ‫دیپلماسی چند جانبه و فشارهای سیاسی و اقتصادی ب رای‬ ‫انزوای سوریه استفاده م ی کند‪ .‬مطرح شدن بحث تسلیحات‬ ‫ش��یمیایی دولت س��وریه هم م ی تواند به کاهش انسجام‬ ‫سیاسی‪ ،‬ساختاری وایدئولوژیک ان بینجامد‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫بدهند‪ .‬ای��ن س��ناریو در صورتی محتمل اس��ت که منافع‬ ‫تعریف شده کرملین و ته ران در معادالت اینده از طرف غرب‬ ‫پذیرفته شود‪ ،‬در صورتی که نشانه هایی از مصالحه گرایی‬ ‫میان بازیگران منتفذ در بحران سوریه مشاهده نم ی شود‪.‬‬ ‫‪ -2‬کودتای نظامی از داخل نظام سوریه‬ ‫افزایش فش��ارهای نظامی به دولت سوریه و تجهیز‬ ‫معارضین به سالح های پیشرفته و پشتیبانی مالی گسترده‬ ‫در قالب ایجاد تزلزل در ساختار قدرت‪ ،‬مسیر را ب رای جدایی‬ ‫بیشتر فرماندهان عال ی رتبه و نیز نهادهای امنیتی ان فراهم‬ ‫م ی س��ازد‪ .‬بروز انارش��ی فزاینده در جامعه‪ ،‬تکنوکرات های‬ ‫جوان وابس��ته به حزب بعث را ترغیب ب��ه کودتا و کنترل‬ ‫اوضاع امنیتی کشور ب رای حفظ بقایای رژیم نفوذی سنتی‬ ‫اقلیت علوی م ی نماید‪ .‬این س��ناریو کم هزینه تر بوده و از‬ ‫نظر استراتژیس ت های غرب‪ ،‬مس��کو نیز حاضر به مذاکره‬ ‫و مصالحه با غرب بر سر جانشینی بش��ار اسد خواهد شد؛‬ ‫گرچه مقامات روسیه از رسانه ای کردن این موضوع ابا دارند‪.‬‬ ‫ولی طیف خشونت طلب در قالب گروه های سلفی ه ر گونه‬ ‫مذاکره و توافق با علویان ب رای تقسیم قدرت را رد م ی کنند‬ ‫و حامیان وهابی این گروه به توافق های چون طائف درمورد‬ ‫لبنان و تقس��یم قدرت میان اقوام مختلف سوری رضایت‬ ‫نم ی دهند‪ .‬از س��وی دیگر گزارش های چندانی از تش��دید‬ ‫مش��کالت درون دولتی و درون خاندانی در نظام بشار اسد‬ ‫مشاهده نم ی شود‪.‬‬ ‫‪ -3‬سناریوی سپر موشکی‬ ‫اوباما پ��س از پیروزی مجدد بر رقی��ب جمهوریخواه‬ ‫خود در انتخابات ریاست جمهوری به عنوان فردی عملگرا‬ ‫از تکرار تجربه جنگ ع راق درس��وریه واهمه دارد و در صدد‬ ‫است که غرب و حامیان منطقه ای خود را تحت یک ائتالف‬ ‫گسترده جهانی ب رای تقس��یم هزینه ها و ماموریت ها اماده‬ ‫نماید‪ .‬پس از شناس��ایی معارضین سوری از سوی اتحادیه‬ ‫اروپا و باال رفتن وزن سیاسی مخالفین بشار اسد نزد دولت ها‬ ‫و سازمان بی ن المللی ب رای تش��کیل دولت انتقالی در خارج‬ ‫از س��وریه‪ ،‬اوباما نیز ضم��ن تایید اقدام��ات متحدان خود‬ ‫در مش��روعیت بخش��یدن به مخالفین در عرصه جهانی‪،‬‬ ‫ماموریت ویژه ای را به ترکیه ب رای فروپاش��ی ساختار نظام‬ ‫سیاس��ی دولت س��وریه محول کرده و در این راستا ضمن‬ ‫موافقت با اس��تق رار یگان های موش��ک پاتری��وت نقش‬ ‫مخالفی��ن اموزش دیده ضد س��وری تحت ارت��ش انتالیا را‬ ‫ب رای وارد کردن ضربه نهایی به دولت مرکزی مهم ارزیابی‬ ‫م ی کند‪.‬‬ ‫از س��وی دیگ��ر تعیی��ن منطق��ه ممنوع پ��رواز در‬ ‫در داخ��ل مرزه��ای مش��ترک ب��ا س��وریه م ی توان��د در‬ ‫روس ها نگاه‬ ‫خود را نسبت به‬ ‫تحوالت سوریه‬ ‫تغییر نداده اند و‬ ‫همچنان از اسد‬ ‫حمایت می کنند‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫روس ها اسد را تنها نمی گذارند‬ ‫گفت وگو با محمود شوری‪ ،‬کارشناس مسائل روسیه‬ ‫‪2‬‬ ‫تو گویی به بررس�ی موضع‪‎‬گیری‪‎‬های اخیر روس�یه و‬ ‫محمود ش�وری‪ ،‬کارش�ناس مس�ائل روس�یه در گف ‪‎‬‬ ‫صحب ت‪‎‬های معاون وزیر خارجه این کشور مبنی بر احتمال پیروزی مخالفان در سوریه پرداخت‪ .‬به گفته شوری‬ ‫روس‪‎‬ها گزینه‪‎‬های مختلفی را پی ش رو ندارند تا بتوانند در مورد مسائل سوریه عک س‪‎‬العمل نشان دهند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل مجبور هستند سیاستی را که تاکنون در پیش گرفت ‏ه‪‎‬اند‪ ،‬ادامه دهند‪ .‬این کارشناس بر این باور است که در‬ ‫اینده و در صورت برکناری اسد‪ ،‬روسیه احتماال منافع خود را باید از طریق راه‪‎‬های دیپلماتیک و نه با خود سوری‪‎‬ها‬ ‫بلکه از طریق چانه‪‎‬زنی با کشورهای حامی دولت جدید سوریه به دست بیاورد‪.‬‬ ‫‪54‬‬ ‫ارزیابی ش�ما از صحب ت های اخیر مع�اون وزیر‬ ‫خارجه روسیه در مورد سوریه چیست؟‬ ‫‪ l‬صحب ت‪‎‬های اخیر «میخائیل بوگدانف»‪ ،‬معاون‬ ‫وزیر خارجه روس��یه‪ ،‬باعث ش��د که برخ��ی مقامات روس‬ ‫تالش‪‎‬شان را به کار گی رند که این صحب ت ها را به گونه دیگری‬ ‫تفسیر کنند‪ .‬در این راستا «س��رگئی الوروف»‪ ،‬وزیر خارجه‬ ‫روسیه نیز وارد میدان شد و س��عی کرد تفسیری که از این‬ ‫صحب ت‪‎‬ها شده بود را اصالح کند‪ .‬بوگدانف سعی کرد تصویر‬ ‫موجود در س��وریه را ارائه دهد و بر این مبنا نظر روسیه را نیز‬ ‫بیان کند‪ .‬وی اظهار داشت که روس��یه نسبت به تحوالت‬ ‫سوریه نگران است و تصورش این است که شرایط به شدت‬ ‫به ضرر دولت بش��ار اس��د در حال تغییر اس��ت‪ .‬برخی این‬ ‫صحب ت‪‎‬ها را این گونه تفسیر کردند که روسیه به دنبال تغییر‬ ‫مواضعش در سوریه است‪ ،‬ضمن اینکه در داخل روسیه و از‬ ‫تقوی��ت هرچ��ه بیش��تر معارضی��ن س��وری اثر بخ��ش‬ ‫باش��د‪ .‬وضعیت داخلی س��وریه نش��ان م ی دهد که انکارا‬ ‫به عنوان یکی از بازوان نظامی پیمان ناتو و متحد راهبردی‬ ‫غرب در منطقه پس از مقاومت ای ران در قبال سیاست ها ی‬ ‫جنگ طلبانه برخی کشورهای غربی‪ ،‬نگران از دست دادن‬ ‫موقعیت خوی��ش در خاورمیانه اس��ت‪ .‬ب ی تردید ترک ها با‬ ‫دوالیسم ی اشکار در سیاس��ت خارجی خود روبه رو هستند؛‬ ‫منافع اقتصادی و تجارت پ ر س��ود با ای��ران اقتضا م ی کند‬ ‫انکارا همچنان چشم به تعامالت دوسویه و سرمایه گذاری‬ ‫مشترک با ای ران دوخته باشد‪ .‬از سوی دیگر ای ران حاضر به‬ ‫چشم پوش��ی از روابط نزدیک خویش با دمشق نیست و بر‬ ‫لزوم حفظ بشار در مسند قدرت و تداوم اصالحات و گفت وگو‬ ‫با مخالفین ان اصرار دارد‪ .‬این در حالی اس��ت که مشارکت‬ ‫ترکیه در طرح ها ی نظامی ناتو در حمله به س��وریه‪ ،‬ضمن‬ ‫افزایش دامنه اختالفات با ای ران‪ ،‬این فرصت تاریخی را ب رای‬ ‫کردهای ترکیه به وجود خواهد اورد که ب رای تشکیل کشور‬ ‫مستقل کرد بیش از گذشته تالش کنند‪.‬‬ ‫‪ -4‬بالکانیزه کردن سوریه‬ ‫تمام جنجال رس��انه ای و تالش های محور غربی و‬ ‫عربی ضد سوری در قالب جنگ روانی و بزرگنمایی احتمال‬ ‫به کارگیری س�لاح های شیمیایی س��وریه علیه مخالفین‬ ‫نیل به هدف خاص در حال انجام است‪ .‬تنوع قومی ت های‬ ‫مختلف و افزایش تضاد سیاسی و عقیدتی میان مخالفان‬ ‫و موافقین بر سر ماندن ورفتن بشار اس��د این امکان را به‬ ‫قدرت های خارجی مداخله گر در بحران س��وریه داده که به‬ ‫فکر تقسیم این کشور و تجزیه به بخش های مختلف باشند‬ ‫که بهترین الگو ب رای ان؛ تجربه حمایت از خود مختاری کوزوو‬ ‫و تضمین استقاللش از سوی غرب در زور ازمایی با روسیه‬ ‫در جنگ بالکان بود‪ .‬بع د ها این قضیه با اعالن خود مختاری‬ ‫اقلیم کردستان ع راق در منطقه خاورمیانه نیز عملیاتی شد‪.‬‬ ‫گرچه دولت مرکزی سوریه با اعطای خود مختاری به‬ ‫کردهای سوری به دنبال ایجاد موازنه قوای داخلی در قبال‬ ‫نیروهای مخالف عمدتا س��نی بر امده و نی��ز ب رای کنترل‬ ‫جاه طلب ی های مقامات ت��رک از کردها به عنوان برگ برنده‬ ‫اس��تفاده م ی کند‪ ،‬ولی احتمال گرایش کردها به معارضین‬ ‫و پیوس��تن به ائتالف بزرگ مخالفین در اینده دور از انتظار‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫عملیاتی شدن این سناریو در منطقه به دلیل ترکیب‬ ‫مختلف جمعیتی و حضور اقلیت ک��رد در منطقه‪ ،‬چالش‬ ‫جدی تری را متوجه کش��ورها خواهد کرد ‪.‬به نظر م ی رسد‬ ‫ترکیه خود نیز کاندیدای بالقوه ای ب رای بالکانیزه ش��دن در‬ ‫خاورمیانه باشد‪g .‬‬ ‫جانب شخص الوروف این مواضع تکذیب شد‪ ،‬باید گفت که‬ ‫بعید است روسیه نیز واقعا قصد داشته باشد نگاهش را نسبت‬ ‫به تحوالت سوریه تغییر دهد‪ .‬روس‪‎‬ها گزینه‪‎‬های مختلفی را‬ ‫پیش رو ندارند تا بتوانند در مورد مسائل سوریه عکس‪‎‬العمل‬ ‫نش��ان دهند‪ .‬به همین دلیل مجبور هستند سیاستی را که‬ ‫تاکنون در پیش گرفته اند‪ ،‬ادامه دهند؛ صحب ت‪‎‬های الوروف‬ ‫نیز روی همین مساله تاکید داشت‪.‬‬ ‫هنجاری و هم به لحاظ سیاسی‪ ،‬هم به دولت بشار اسد و هم‬ ‫به حامیان اس��د وارد م ی‪‎‬کند‪ .‬این مساله که مجموعه قابل‬ ‫توجهی از دولت‪‎‬ها‪ ،‬با دولت موجود در س��وریه قطع ارتباط‬ ‫م ی‪‎‬کنند و مخالفان ان را به رس��میت م ی‪‎‬شناس��ند‪ ،‬عالوه‬ ‫بر پیامدهای اقتصادی که م ی تواند داش��ته باشد و بر روابط‬ ‫اقتصادی این کشورها بر س��وریه نیز تاثیرگذار است‪ ،‬فشار‬ ‫هنجاری و سیاسی شدیدی بر حامیان اسد و دولت سوریه وارد‬ ‫اورد‪ .‬شاید مواضع ض ‪‎‬دو‪‎‬نقیضی که از جانب دولت روسیه اب راز‬ ‫شده نیز تحت همین فشارهای بی ن‪‎‬المللی باشد‪.‬‬ ‫است راتژی کاخ کرملین‬ ‫ب ا توجه به تحوالت اخیر سوریه و مواضعی که از‬ ‫جانب روس‪‎‬ها مطرح شده‪ ،‬اکنون اوضاع امنیتی‬ ‫سوریه به چه صورت است؟‬ ‫‪ l‬ت��ا زمانی که اس��د بتواند مقاوم��ت را ادامه دهد‬ ‫روس ها چ��اره ای جز حمای��ت از دولت وی ندارند‪ .‬روس��یه‬ ‫به دنبال این اس��ت که به نحوی مخالفان و دولت اسد را بر‬ ‫سر میز گفت‪‎‬و گو بنشاند‪ .‬بر مبنای توافقاتی که در ژنو بین‬ ‫مجموعه ای از کشورهای تاثیرگذار در بحران سوریه صورت‬ ‫گرفت‪ ،‬نیز قرار ش��د این مس��اله به صورت مسالمت امیز‬ ‫حل شود‪ .‬در حال حاضر بیش��ترین امید و تقاضای سیاسی‬ ‫روس ها همین است که این مساله به صورت مسالمت امیز‬ ‫حل شود چرا‪‎‬که تنها در این صورت روس‪‎‬ها م ی‪‎‬توانند حدی‬ ‫از منافع را در اینده س��وریه ب رای خودشان متصور باشند؛ در‬ ‫غیر این صورت اگر قرار باشد شرایط با فشار نظامی مخالفان‬ ‫در سوریه تعیین شود و از طریق این نبرد نظامی‪ ،‬نیروهای‬ ‫مخالف قدرت را در دس��ت بگیرند‪ ،‬در این موقعیت شانس‬ ‫زیادی ب رای روسیه در اینده سوریه وجود نخواهد داشت‪.‬‬ ‫ب ه نظر شما به رسمیت ش�ناختن مخالفان اسد‬ ‫توسط بسیاری از کش�ورها‪ ،‬چه تبعات سیاسی‬ ‫و امنیتی برای دولت سوریه دارد؟‬ ‫‪ l‬این مساله یک فش��ار بی ن المللی را هم به لحاظ‬ ‫با این اوصاف چه اینده‏ای را برای سوریه متصور‬ ‫هستید و همچنین روابط برخی کشورهای حامی‬ ‫ دولت اس�د همچون روس�یه در صورت برکناری‬ ‫اسد با حکومت جدید به چه صورت خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬در کوتاه مدت ش��رایط س��وریه به هی چ وجه قابل‬ ‫پی ش بینی نیس��ت‪ .‬نیروهایی که فرضا پس از بشار اسد در‬ ‫سوریه به قدرت برسند‪ ،‬قطعا در حوزه سیاست خارجی یکی‬ ‫از مهمترین محورهایش��ان قطع ارتباط با کشورهایی است‬ ‫که از دولت اس��د حمایت کرده‪‎‬اند‪ .‬ام��ا احتماال این موضوع‬ ‫یک موضوع کوتاه مدت باش��د و در میان م��دت و بلندمدت‬ ‫عمال ش��رایط قابل پی ش‪‎‬بینی نخواهد بود و معلوم نیست‬ ‫چه نیروهایی با چه گرایش‪‎‬هایی در اینده س��وریه به قدرت‬ ‫برس��ند‪ .‬این موضوع باتوجه به تنوع نیروهای��ی که اکنون‬ ‫وجود دارد‪ ،‬موضوع بس��یار پیچیده‪‎‬ای اس��ت‪ ،‬اما حداقل در‬ ‫مورد روسیه م ی‪‎‬توان گفت روس‪‎‬ها بیشترین توانمندی‪‎‬شان‬ ‫پی رامون معادالت دیپلماتیکی است که با قدرت‏های حام ی ‬ ‫نیروهای معارض م ی‪‎‬توانند داشته باش��ند‪ .‬به عبارت دیگر‬ ‫روس��یه احتماال منافع خود را در اینده باید از طریق راه‪‎‬های‬ ‫دیپلماتیک و نه با خود س��وری‪‎‬ها بلک��ه از طریق چانه‪‎‬زنی‬ ‫با کشورهای حام ی دولت جدید سوریه به دست بیاورد؛ این‬ ‫بشار و حراست از میراث‬ ‫بین الملل‬ ‫ب ه نظر شما روس ها تا چه زمانی این روند را ادامه‬ ‫خواهند داد؟‬ ‫‪ l‬زی را انها از ی��ک طرف م ی‪‎‬خواهند خودش��ان را‬ ‫به عنوان کشوری که خالف جهت افکار عمومی بی ن‏المللی‬ ‫ش��نا م ی‪‎‬کند‪ ،‬تعریف کنند و از طرف دیگر نیز نم ی‪‎‬خواهند‬ ‫منافع‪‎‬شان را در داخل سوریه از دست بدهند‪ .‬به همین دلیل‬ ‫الوروف در صحب ت‪‎‬هایش شدیدا روی این مساله تاکید کرد‬ ‫که قدرت‪‎‬های غ ربی با به رسمیت شناختن مخالفین‪ ،‬خالف‬ ‫تعهد خودشان و خالف توافقنامه‪‎‬ای که در ژنو صورت گرفت‪،‬‬ ‫وارد عمل شده اند‪ .‬بر مبنای ان توافقنامه قرار بود هی چ کدام از‬ ‫طرفین از حل و فصل نظامی مساله سوریه حمایت نکنند‪.‬‬ ‫این در حالی است که اکنون به رسمیت شناختن مخالفین‬ ‫از یک طرف باعث تثبیت این نیروها به عنوان تنها نیروی‬ ‫معارض و از طرف دیگر تداوم درگیری های نظامی در سوریه‬ ‫است‪.‬‬ ‫همچنان دفاع از حکومت‬ ‫اسد در منطقه شامات است‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪ l‬در حقیق��ت در رابطه با مس��ائل داخلی س��وریه‬ ‫نم ی‪‎‬توان اظهارنظر مش��خصی کرد زی را ش��رایط در سوریه‬ ‫به شدت مبهم و پیچیده است و اطالعات کمی از وضعیت‬ ‫توازن نیروه��ا در داخل س��وریه به بیرون درز م ی‪‎‬ش��ود‪ ،‬اما‬ ‫انچه مشخص است این که در س��طح بی ن‪‎‬المللی‪ ،‬فشارها‬ ‫روی دولت بشار خیلی وسیع شده و این فشارها دارای ابعاد‬ ‫حقوقی و سیاسی گسترده‪‎‬ای است‪ .‬اکنون مجموعه زیادی‬ ‫از کشورها‪ ،‬مخالفین بشار اسد را به رسمیت شناخته‪‎‬اند و از‬ ‫لحاظ اقتصادی نیز دولت اس��د در شرایط سخت و دشواری‬ ‫قرار دارد‪ .‬این مس��ائل‪ ،‬واقعی ت‪‎‬هایی اس��ت که نم ی‪‎‬توان‬ ‫نادیده گرفت‪ .‬روسیه هم نسبت به این واقعی ت‪‎‬ها اگاه است‪،‬‬ ‫اما انچه ب رای روسیه مهم اس��ت‪ ،‬این که تا چه اندازه در این‬ ‫شرایط دولت اسد توان مقاومت دارد و م ی‪‎‬تواند کنترل اوضاع‬ ‫را به عنوان دولت مرکزی در دست داشته باشد‪.‬‬ ‫اکنون چ�را روس�یه در رابطه با س�وریه به نوعی‬ ‫سرگردان شده است؟‬ ‫رویکرد استراتژیک مسکو‬ ‫گزینه محتمل‪‎‬ترین گزینه‪‎‬ای است که پیش روی‬ ‫روس‏ها قرار دارد‪.‬‬ ‫در شرایط کنونی و باتوجه به اینکه ترکیه‬ ‫به تحرکات نظام ی اش در مرز با سوریه‬ ‫افزوده‪ ،‬ب ه کارگیری گزینه نظامی از جانب‬ ‫غرب و نات�و در رابط�ه با س�وریه چقدر‬ ‫احتمال دارد؟‬ ‫‪ l‬احتمال عملیات نظامی علیه س��وریه‬ ‫ان هم از جانب ناتو خیلی ضعیف است‪ .‬ورود ناتو‬ ‫در این برهه به بحران س��وریه‪ ،‬شرایط بی ن‪‎‬المللی‬ ‫را خیلی تغییر خواهد داد؛ مش��روعیت دیدگاه‪‎‬های‬ ‫دولت‪‎‬های حامی بشار اسد را در سطح بی ن المللی‬ ‫برجس��ته‪‎‬تر م ی کند و باعث م ی‪‎‬ش��ود ب��ه نوعی‬ ‫مشروعیت مخالفان نیز زیر سوال برود‪ .‬همچنین‬ ‫این مساله که گفته ش��ده درگیری‏های نظامی در‬ ‫سوریه بیشتر متاثر از نقش‏افرینی نیروهای خارجی‬ ‫است‪ ،‬کامال اشکار و برمال م ی شود‪ .‬درنهایت بعید‬ ‫به نظر م ی‪‎‬رسد در این شرایط ناتو به طور مستقیم‬ ‫در مورد سوریه وارد عمل شود‪ ،‬زی را هم مسائل خود‬ ‫را با روسیه وارد یک فاز و مرحله جدید خواهد کرد و‬ ‫هم بعید است که شرایط بی ن‪‎‬المللی خیلی به نفع‬ ‫نیروهای معارض سوریه در نتیجه این اتفاق تغییر‬ ‫بکند‪ .‬به هر حال در س��وریه هیچ چیز غیرممکن‬ ‫نیس��ت و معادالت ه رلحظه ممکن اس��ت تغییر‬ ‫کند‪g .‬‬ ‫‪55‬‬ ‫معاون خاورمیانه وزارت امور خارجه‬ ‫روسیه هفته گذشته از احتمال‬ ‫پیروزی مخالفان اسد در سوریه‬ ‫سخن گفت ولی بالفاصله با تکذیب‬ ‫مقامات روسی مواجه شد‬ ‫نگاهی دیگر‬ ‫در جست وجوی منافع‬ ‫روسیه موضع خود را تغییر می دهد‬ ‫بین الملل‬ ‫بهرام امیراحمدیان ‪ /‬کارشناس مسائل روسیه‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪3‬‬ ‫«میخائیل بوگدانف»‪ ،‬معاون وزیر امور خارجه روسیه‪،‬‬ ‫اخی را در اظهاراتی ب ی س��ابقه از احتمال پی��روزی مخالفان‬ ‫مسلح س��وری در درگیری های این کش��ور سخن گفت و‬ ‫عنوان داشت که متاسفانه دولت س��وریه روز به روز مناطق‬ ‫بیشتری را از دس��ت م ی دهد و احتمال پیروزی مخالفان در‬ ‫درگیری ها وجود دارد؛ اظهاراتی که س��ریعا توسط مقامات‬ ‫روس به گونه ای دیگر تعبیر ش��د تا گمانه زن ی ها مبنی بر‬ ‫تغییر موضع روسیه در قبال سوریه پایان یابد‪.‬‬ ‫به نظر م ی‪‎‬رس��د مساله‪‎‬ای که در س��وریه دارد اتفاق‬ ‫م ی‪‎‬افتد از دو جنبه قابل بررس��ی اس��ت؛ نخس��ت اینکه‬ ‫در داخل خود س��وریه در رابطه با برخورد ب��ا این تظاه رات‬ ‫و جنبش��ی که اکنون در این کش��ور ش��کل گرفته‪ ،‬میان‬ ‫دولتمردان ممکن اس��ت اختالف پیش بیاید‪ .‬مس��اله دوم‬ ‫مربوط به کشورهایی م ی شود که با سوریه در ارتباط هستند‪.‬‬ ‫یعنی هم کش��ورهایی که حام ی س��وریه هستند و‬ ‫هم کش��ورهایی که با مخالفان داخل هم داس��تان هستند‬ ‫و از انها حمایت م ی کنند؛ حال چه کش��ورهای همس��ایه‬ ‫و چه کشورهای خارج از منطقه‪ .‬همیش��ه در این معادالت‬ ‫بی ن المللی دیده شده که روس��یه به دنبال منافع حداکثری‬ ‫اس��ت و ب رای تامین منافع ملی خودش س��عی م ی کند از‬ ‫حداکثر فرصت ها استفاده کند‪ .‬در رابطه با سوریه نیز به نظر‬ ‫م ی رسد به محض اینکه روسیه احساس کند وزنه به طرف‬ ‫دیگری متمایل شده‪ ،‬تغیی راتی در موضع خودش ایجاد کند‪.‬‬ ‫در مورد لیبی نیز شاهد بودیم با وجودی که شخصی‬ ‫به عنوان نماینده روسیه در سازمان ملل حاضر بود‪ ،‬اما پوتین‬ ‫وانمود کرد که از مواضع انها در قبال لیبی مطلع نبوده است‪.‬‬ ‫این در حالی است که این مساله کوچکی نیست که کسی‬ ‫از ان مطلع نشود‪ .‬حتما در ش��ورای امنیت ملی روسیه نیز‬ ‫پی رامون این مساله بحث شده و در این شورا‪ ،‬نخس ت وزیر‬ ‫‪56‬‬ ‫که در ان زمان پوتین بود نی��ز عضویت دارد‪ .‬با این اوصاف‬ ‫به نظر م ی رسد در مورد سوریه نیز اگر روسیه احساس کند‬ ‫معادله به سمت مخالفان گرایش پیدا کرده و وزنه ان طرف‬ ‫س��نگی ن تر ش��ده از موضع خودش کوتاه خواهد امد‪ .‬این‬ ‫موضع گیری های اخیر بوگدانف و الوروف نیز ش��اید ب رای‬ ‫س��نجش افکار عمومی بوده تا ببینند اگر چنین موضعی‬ ‫گرفته ش��ود‪ ،‬عکس العمل و بازتاب این خبر به چه صورت‬ ‫اس��ت؛ از این منظر این مساله قابل بررس��ی است‪ .‬اکنون‬ ‫مس��اله ای که وجود دارد ای��ن که اگر مخالفان در س��وریه‬ ‫قدرت را در دست بگیرند ایا با کشورهایی که از دولت سوریه‬ ‫حمایت کرده اند رابطه خواهند داش��ت یا خیر‪ .‬این مس��اله‬ ‫نیز به منافع ملی هر کش��وری بازم ی گردد‪ .‬به عنوان نمونه‬ ‫جمهوری اس�لامی ای ران با ع راق در جنگ ب��ود‪ ،‬اما وقتی‬ ‫جنگ پایان یافت و امریکای ی ها از ع راق خارج شدند‪ ،‬ای ران با‬ ‫دولت ع راق نزدیک ترین مناسبات را برقرار کرد‪.‬‬ ‫در واقع منافع ملی حکم م ی ک��رد که ای ران با ع راق با‬ ‫وجودی که این کشور به ای ران حمله کرده بود‪ ،‬رابطه داشته‬ ‫باشد‪ .‬در سوریه نیز کسانی که قدرت را در دست م ی گیرند‬ ‫اگر احساس کنند منافع شان ایجاب م ی کند با کسانی که‬ ‫ی دولت اسد بوده اند‪ ،‬ارتباط داشته باشند شاید این ارتباط‬ ‫حام ‬ ‫را برقرار کنند‪ .‬اکنون نم ی توان به صراحت از اوضاع سوریه‬ ‫سخن گفت‪ ،‬زی را اوضاع سوریه به وضعیت دولت و حمایت‬ ‫ارتش از ش��خص اسد بس��تگی دارد‪ .‬این مسائل م ی تواند‬ ‫معادله را تغییر دهد و تصمیمات را عوض کند‪.‬‬ ‫همچنین بحث حمل��ه نظامی به س��وریه نیز اخیرا‬ ‫بعضا مطرح م ی ش��ود‪ ،‬اما باید گفت در این رابطه نیز هنوز‬ ‫هیچ اجماع جهانی حاصل نشده است‪ .‬در واقع تازمانی که‬ ‫برخی کشورها مانند روس��یه و ای ران از این موضع حمایت‬ ‫م ی کنند که مساله سوریه باید از طریق مذاکره و از راه های‬ ‫دیپلماتیک حل ش��ود‪ ،‬ای��ن امر ص��ورت نخواهد گرفت‪.‬‬ ‫ولی حمله نظامی به س��وریه به ان صورتی که علیه لیبی‬ ‫صورت گرفت‪ ،‬انتظار نم ی رود‪ ،‬زی را هنوز هیچ اجماع جهانی‬ ‫پی رامون این مس��اله وجود ندارد‪ .‬اکنون وقتی هنوز قدرت‬ ‫در دست دولت مرکزی اس��ت و ارتش نیز گوش به فرمان‬ ‫رئی س جمهوری است‪ ،‬م ی توان گفت زمام امور همچنان در‬ ‫دست اسد است و توانایی کنترل نظام را دارد‪g .‬‬ ‫امریکا‬ ‫گالدیاتور سیاه دیپلمات نشد‬ ‫چرا سوزان رایس از نامزدی برای وزارت امور خارجه امریکا انصراف داد؟‬ ‫ترجمه ‪ :‬ازاده کشوردوست‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫هفته گذشته‪ ،‬سوزان الی زابت رایس ‪ 48‬ساله‪ ،‬نماینده‬ ‫فعلی امریکا در س��ازمان مل��ل متحد‪ ،‬انصراف خ��ود را از‬ ‫نامزدی ب رای جایگزینی هیالری کلینتون در مقام وزیر امور‬ ‫خارجه اعالم کرد‪ .‬او در نامه ای به باراک اوباما‪ ،‬رئی س جمهور‬ ‫امریکا نوشته است که روند بررسی انتصاب او به این سمت‬ ‫م ی تواند به مبارزه ای «طوالن��ی‪ ،‬پرهزینه و تنش زا» با‬ ‫سنا بینجامد‪ .‬سوزان رایس پس از حمله تروریستی‬ ‫به کنس��ولگری امریکا در ش��هر بنغازی لیبی‪،‬‬ ‫به شدت از سوی جمهوریخواهان مورد حمله‬ ‫و انتقاد قرار گرفته بود‪.‬‬ ‫به رغم تاکید وی بر این موضوع که‬ ‫این تصمیم ش��خصی بوده و از سوی‬ ‫دولت اوباما تحت فش��ار قرار نگرفته‬ ‫اس��ت‪ ،‬این انصراف در م��دت زمانی‬ ‫کمتر از یک ماه پس از انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری‪ ،‬یک پیروزی‬ ‫زودهنگام برای جمهوریخواهان‬ ‫محس��وب م ی ش��ود‪ .‬از س��وی‬ ‫دیگ��ر برخی کارشناس��ان این‬ ‫انص��راف را نقط��ه ضعف��ی‬ ‫ب��رای دولت و نش��انه تردید‬ ‫و عدم تمای��ل اوبام��ا برای‬ ‫روبه رو ش��دن با دردس��رهای‬ ‫ی��ک انتص��اب م ی دانن��د‪.‬‬ ‫انصراف س��وزان رایس به معنی‬ ‫ان اس��ت که نامزدی جان کری‪،‬‬ ‫س��ناتور ماساچوس��ت و نام��زد‬ ‫س��ابق انتخابات ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫به عن��وان عال ی ترین مقام دس��تگاه‬ ‫سیاس��ت خارجه ایاالت متحده تقریبا‬ ‫قطع��ی اس��ت‪ .‬اوبام��ا‪ ،‬در بیانیه‬ ‫رسمی منتشرشده از سوی‬ ‫کاخ س��فید‪ ،‬حم�لات علیه خان��م رای��س را «ناعادالنه و‬ ‫گمراه کننده» توصیف کرد‪.‬‬ ‫با وجود انکه دلیل اصلی این انصراف را حمالت شدید‬ ‫جمهوریخواهان اعالم کرده اند‪ ،‬ولی واقعیت این است که با‬ ‫باالگرفتن تعریف و تمجیدها از رایس و احتمال انتصاب او‪،‬‬ ‫شک و تردیدها نیز بیشتر شد‪ .‬دموکرات هایی که احساس‬ ‫م ی کردند رایس قربانی اش��تباهات دولت اوباما در داستان‬ ‫حمله به کنسولگری امریکا در بنغازی شده است‪ ،‬به شدت‬ ‫از وی دفاع م ی کردند‪ .‬انه��ا معتقد بودند هدف این حمالت‬ ‫از سوی سناتور مک کین و دیگر جمهوریخواهان در اصل‬ ‫رئی س جمهور اس��ت‪ .‬با این حال برخی فش��ارهای وارده از‬ ‫سوی سناتور مک کین و کینه او از رایس را به رفتار نادرست‬ ‫وی در زم��ان بازدید مک کی��ن از ع راق نس��بت م ی دهند‪.‬‬ ‫مک کین که در این بازدید با وجود چندین محافظ و سرباز‪،‬‬ ‫جلیقه ضدگلوله به تن داش��ت‪ ،‬توسط رایس مورد تمسخر‬ ‫قرار گرفت‪ .‬رایس‪ ،‬گذشته از مس��اله لیبی‪ ،‬به دلیل روحیه‬ ‫نظام ی اش از جمله دفاع وی از حمله به ع راق‪ ،‬حمایتش از‬ ‫رهب ران خودکامه افریقایی و توصیفش از مقام خود به عنوان‬ ‫س��فیر امریکا در س��ازمان ملل به عن��وان پایگاهی ب رای‬ ‫«حمایت تزلزل ناپذیر از اسرائیل» به شدت مورد انتقاد بود‪.‬‬ ‫سوزان رایس در دولت کلینتون ابتدا به عنوان مشاور‬ ‫امنیت ملی و سپس معاون وزارت امورخارجه در امور افریقا‬ ‫فعالیت م ی کرد‪ .‬او در زمان وقایع ‪ 11‬سپتامبر و در حمله به‬ ‫ع راق و افغانستان مس��ئولیتی در دولت بوش نداشت ولی‬ ‫از ادعای دولت بوش مبن ی بر دسترس��ی صدام حسین به‬ ‫س�لاح های کش��تار جمعی حمایت کرد؛ ادعایی که صرفا‬ ‫بهان��ه ای دروغین ب��رای حمله به ع��راق ب��ود‪ .‬او در یک‬ ‫مصاحبه رادیویی در دس��امبر ‪ 2002‬گفت‪« :‬شکی نیست‬ ‫که ع راق یک تهدید عمده محس��وب م ی شود و با موضوع‬ ‫سالح های کشتار جمعی این کش��ور باید به شدت برخورد‬ ‫کرد‪ ».‬وی همچنی��ن مجددا تصریح کرد که «دسترس��ی‬ ‫ع راق به سالح های کشتار جمعی و پنهان کردن انها» یک‬ ‫موضوع اثبات شده است‪.‬‬ ‫سوزان رایس پس از انتصابش به عنوان نماینده امریکا‬ ‫در س��ازمان ملل نیز به ش��دت از مداخله نظام��ی در لیبی‬ ‫حمایت کرد‪ ،‬همچنی��ن مصرانه خواس��تار مداخله امریکا‬ ‫در مساله سوریه بوده اس��ت‪ .‬رایس در اظهارات خود اعالم‬ ‫کرده امریکا و اس��رائیل درخصوص مساله هسته ای ای ران‬ ‫«هیچ اختالف نظری» ندارند‪ .‬هرچند طرفداران او معتقدند‬ ‫این اظهارات صرفا انعکاس مواضع کاخ س��فید بوده است‪،‬‬ ‫ولی حمایت سرسختانه رایس از اسرائیل‪ ،‬نه تنها در شورای‬ ‫امنیت ک��ه در س��ایر محفل ها موجب تعجب و ش��گفتی‬ ‫بسیاری ش��ده اس��ت‪ .‬رایس در تالش ب رای جلب توجه و‬ ‫حمایت از بزرگترین الب ی های طرفدار اسرائیل‪ ،‬کمیته امور‬ ‫روابط امریکا و اسرائیل (ایپاک) و گروه های یهودی از هیچ‬ ‫اقدامی فروگذار نکرده است‪ .‬اب راهام فاکسمن‪ ،‬مدیر اتحادیه‬ ‫ضدافترا (‪ ،)1‬در گفت وگو با روزنامه یهودی فوروارد‪ ،‬رایس را‬ ‫«گالدیاتوری» خطاب کرده که در فضای خصمانه سازمان‬ ‫ملل در دفاع از اس��رائیل مب��ارزه م ی کند‪ .‬رابرت وکس��لر‪،‬‬ ‫نماینده ش��ش دوره کنگره که حاال ریاس��ت یک سازمان‬ ‫پژوهشی طرفدار اس��رائیل را در واش��نگتن به عهده دارد‪،‬‬ ‫چندس��اعت قبل از انصراف رایس گفت‪« :‬در دولت فعلی‪،‬‬ ‫اسرائیل هیچ مدافع و مبارزی بزرگتر از سوزان رایس ندارد‪».‬‬ ‫این نظر اکثر منتقدان در مورد رایس اس��ت‪ .‬منتقدانی که‬ ‫معتقدند فعالی ت ها و صحب ت های رایس از احساس وظیفه‬ ‫ب رای اجرای سیاست های امریکا در مورد اسرائیل فراتر رفته‬ ‫و تبدیل به یک دفاع پرشور از دولت یهود شده است تا جایی‬ ‫که به رغم سیاست های نتانیاهو‪ ،‬انتقادات وارده به اسرائیل‬ ‫در سازمان ملل را «چرندیات ضداسرائیلی» نامیده بود‪.‬‬ ‫یکی دیگر از انتقادات جدی مطرح ش��ده علیه رایس‪،‬‬ ‫مواضع وی در زمینه مسائل افریقا بوده است‪ .‬به ویژه اخی را‬ ‫و در پی تالش ب رای س��رپوش گذاش��تن بر ی��ک گزارش‬ ‫س��ازمان ملل که حمایت دولت رواندا از شورشیان در شرق‬ ‫جمهوری دموکراتیک کنگو را به شدت مورد انتقاد قرار داده‬ ‫بود‪ .‬رای��س‪ ،‬در مقام مش��اور امنیت ملی نیز در شکس��ت‬ ‫امریکا در اقدام علیه نس ل کشی سال ‪ 1994‬اقلیت توتسی‬ ‫در رواندا نقش داش��ته اس��ت‪ .‬رایس پس از ای��ن واقعه ان‬ ‫را تجربه ای دهش��ت بار دانس��ته و وعده داد در اینده ب رای‬ ‫جلوگیری از وقوع جنایات مشابه فش��ار بیشتری وارد شود‪.‬‬ ‫ولی این وعده درعمل تبدیل به حمایت تام و تمام از رهب ران‬ ‫خودکامه افریقا به عنوان س��نگری در ب رابر نس ل کشی بود؛‬ ‫رهب رانی که خودش��ان نیز دستش��ان به خون اغشته بود‪.‬‬ ‫ی سرسخت پل کاگامه‪ ،‬رئی س جمهور روندا بوده‬ ‫رایس‪ ،‬حام ‬ ‫است‪ .‬کسی که در مقام رهبر شورشیان توتسی توانست به‬ ‫نس ل کشی این قوم در رواندا پایان ببخشد‪ ،‬ولی این حمایت‬ ‫حتی پس از افشای روزافزون شواهد و مدارک در خصوص‬ ‫دست داشتن نیروهای کاگامه در سال ها جنایات جنگی در‬ ‫کنگو که منجر به مرگ میلیون ها نفر شده است‪ ،‬همچنان‬ ‫ادامه دارد‪ .‬گزارش مجله فارین پالسی حاکی از ب ی اعتنایی‬ ‫رایس نس��بت به گزارش سازمان ملل اس��ت‪ .‬گزارشی که‬ ‫در ان تصریح ش��ده بود نظامیان کاگامه‪ ،‬از شورشیان ‪23‬‬ ‫مارس در کنگو پش��تیبانی م ی کنند‪ .‬گروهی که رهبر ان‬ ‫به دلیل جنایات جنگی از س��وی دیوان بی ن المللی کیفری‬ ‫تحت تعقیب ق��رار دارد‪ .‬رایس در واکنش ب��ه این گزارش‬ ‫گفت‪« :‬در مورد ش��رق کنگو حرف م ی زنیم‪ .‬جایی که اگر‬ ‫شورشیان ‪ 23‬مارس مردم را نکشند‪ ،‬باالخره گروه های مسلح‬ ‫دیگری هستند که این کار را بکنند‪ ».‬او حتی در مورد ملس‬ ‫زناوی‪ ،‬نخس��ت وزیر متوفی اتیوپی‪ ،‬با حالتی س��تایش وار‬ ‫وی را «باهوش‪ ،‬کم نظیر‪ ،‬قادر به دیدن افق های دور و یک‬ ‫دوست واقعی» خطاب کرده بود‪ .‬با توجه به این مسائل و‬ ‫همچنین شایعات مطرح شده در خصوص مواردی همچون‬ ‫سرمایه گذاری های وی‪ ،‬به نظر م ی رسد مربوط دانستن این‬ ‫انصراف صرفا به اظهارنظره��ای رایس در خصوص واقعه‬ ‫بنغازی‪ ،‬دور از واقعیت باشد‪ .‬با وجود انکه رایس این انصراف‬ ‫را داوطلبانه و به دلیل مسائل ش��خصی اعالم کرده‪ ،‬ولی‬ ‫نم ی توان تاثیر فشارهای وارده از سوی شخص مک کین را‬ ‫نادیده گرفت‪.‬به رغم این فشارها‪ ،‬اوباما در بیانیه خود رایس‬ ‫را «فوق العاده توانا‪ ،‬میهن پرست و خدمتگزار پرشور مردم»‬ ‫نامید و به صورت تلویحی وعده داد که وی همچنان نماینده‬ ‫امریکا در س��ازمان ملل و یک «عضو کلیدی کابینه و تیم‬ ‫امنیت ملی» باقی بماند‪.‬‬ ‫(‪ )1‬اتحادی��ه ضد افت��را ی��ک س��ازمان غیردولت��ی‬ ‫بی ن المللی است که مرکز ان در شه رنیویورک قرار داد و خود‬ ‫را مهمترین سازمان حمایت از حقوق بشر در امریکا قلمداد‬ ‫کرده و مهم ترین وظیفه خود را «مقابله با یهودس��تیزی و‬ ‫حمایت از حقوق مدنی ش��هروندان و هر نوع نژادپرستی و‬ ‫مقابله با هر نوع نفرت پ راکنی» معرفی م ی کند‪g .‬‬ ‫منبع‪ :‬گاردین‬ ‫‪57‬‬ ‫اروپا‬ ‫اتحاد شیطانی‬ ‫ایا ازادی مطبوعات انگلیس‪ ،‬قربانی بعدی رسوایی شنود است؟‬ ‫نویسنده‪:‬کاترینمایر‪/‬مترجم‪:‬میالدقاری حیدری‬ ‫بین الملل‬ ‫ماجرایی که باعث بسته شدن یک روزنامه‪ ،‬برکناری یکی‬ ‫از مقام های ارشد دولتی انگلیس‪ ،‬انجام تحقیقات چندجانبه و‬ ‫در نهایت مقصر شناختن چندین مظنون به اتهام های مختلف‬ ‫از جمله خیانت و پیگیری غیرقانونی ارتباطات ش��د‪ ،‬ریشه در‬ ‫روزنامه نگاری و سیاست سخیف دارد‪ .‬گزارش «ب رایان لوسون»‬ ‫قاضی ارشد دادگاه انگلیس که‪ 29‬ماه نوامبر درباره رسوایی رصد‬ ‫غیرقانونی اطالعات در این کشور منتشر شد‪ ،‬فرصت مناسبی‬ ‫در اختیار این روزنامه های زرد قرار داد‪.‬گزارش ‪ 1987‬صفحه ای‬ ‫لوسون که تحت عنوان «بررس��ی فرهنگ‪ ،‬روش ها و اصول‬ ‫اخالقی مطبوعات» منتشر شده است‪ ،‬پرونده های شنود طی‬ ‫‪ 11‬ماه گذشته که شامل ‪ 650‬نمونه موردی بوده را بررسی کرده‬ ‫است‪ .‬این گزارش که هزینه ای معادل‪ 9‬میلیون دالر در بر داشته‬ ‫است‪ ،‬شامل مجموعه ای به هم پیوسته از شواهد و همچنین‬ ‫توصی ه هایی ب رای س��اختاربندی موثرتر رس��انه های مکتوب‬ ‫انگلیساست‪.‬درگذشته‪،‬نمایندگانرسانه هااحتماال ناگزیربودند‬ ‫نسخه هاییازمطالبراپیشازانتشارانهادزدیدهیابهنوعیانرا‬ ‫از مقام های باالتر دریافت کنند ولی در دوره لوسون‪ ،‬سردبیرهای‬ ‫رسانه ها مشتاق هستند خود را شهروندانی مطیع قانون نشان‬ ‫داده و از این رهگذر اعتبار بیشتری ب رای خود کسب کنند‪ .‬همین‬ ‫مساله باعث شد طیف گسترده ای از متخصصان از جمله مغز‬ ‫متفکرهای رسانه ها پیش از اغاز مطالعه و بررسی این گزارش‪ ،‬ان‬ ‫را محکوم کنند‪.‬این گزارش‪ 24‬ساعت پیش از انتشار رسمی ان‬ ‫در اختیار «دیوید کامرون» نخس ت وزیر انگلیس قرار گرفت‪ .‬به‬ ‫اینترتیبمشاورانویب رایبررسیاطالعاتگزارشزمانکافی‬ ‫در اختیار داشتند و با دسترسی به حجم قابل قب ولی از اطالعات‪،‬‬ ‫کامرون موفق شد بیانی ه ای را اماده کرده و کمتر از دو ساعت پس‬ ‫از انتشار رسمی گزارش‪ ،‬ان را در ب رابر اعضای پارلمان قرائت کند‪.‬‬ ‫با این وجود این زمان ‪ 24‬ساعته ب رای رایزنی کامرون با «نیک‬ ‫کلگ» معاون نخس ت وزیر انگلیس درباره توافق بر سر نحوه‬ ‫موضع گیری دولت در ب رابر این گزارش‪ ،‬کافی نبود‪ .‬همین مس اله‬ ‫باعثشددولتائتالفیشاملحزبمحافظه کارکامرونوحزب‬ ‫لیب رال دموکرات کلگ مواضع متناقضی در این باره اتخاذ کنند‪.‬‬ ‫منبع اصلی این اختالف نظر به پیشنهاد کلیدی لوسون‬ ‫بازمی گردد‪ .‬این قاضی ارش��د پیش��نهاد کرده بود کمیسیون‬ ‫شکایات مطبوعاتی انگلیس که عملکرد مناسبی ندارد باید با‬ ‫نهادی که تحت نظارت یک هیات مستقل قرار دارد‪ ،‬جایگزین‬ ‫ش��ود‪ .‬اعضای این هیات باید بدون دخالت سیاس��تمداران یا‬ ‫رسانه هاانتخابشوند‪.‬‬ ‫لوسون در این باره نوشته اس��ت‪« :‬انچه به ان نیاز داریم‪،‬‬ ‫وجود نهادی مس��تقل اس��ت که ناظر بر عملکرد خود باشد‪.‬‬ ‫بهترین راه حل ممکن ب رای تعیین ش��اخ ص های اس��تاندارد‬ ‫مطبوعاتی‪ ،‬نهادی است که تاسیس و س��ازماندهی ان طی‬ ‫روند کامال مس��تقلی صورت بگیرد و ثبات و دوام داشته باشد‪.‬‬ ‫اگر چنین نهادی تاسیس م ی شد و حمایت مسئوالن کلیدی‬ ‫حوزه مطبوعات و رسانه را جلب م ی کرد‪ ،‬نیازی به دخالت بیشتر‬ ‫نبود‪ .‬با این وجود معتقدم همچنان ب رای تضمین استقالل و ارائه‬ ‫مشوق هایی ب رای عضویت‪ ،‬نیاز به نظارت وجود دارد‪.‬مساله ای‬ ‫که بسیاری از مخالفان به عنوان دلیل اصلی عدم پذیرش این‬ ‫طرح به ان اس��تناد م ی کنند‪ ،‬نوع نتیجه گیری لوسون است‪ .‬او‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪58‬‬ ‫ی سازمان های رسانه ای ب رای مشارکت‬ ‫تاکید م ی کند اگر تمام ‬ ‫در این سیس��تم اتفاق نظر نداشته باش��ند‪ ،‬پارلمان باید ب رای‬ ‫«طرفداری قانونی» وارد عمل ش��ود‪ .‬این نگرانی و وسواس تا‬ ‫حدی قابل قبول به نظر م ی رسد‪.‬کامرون در سخنرانی خود در‬ ‫پارلمان گفت‪« :‬باید در ب رابر هر قانونی که به طور بالقوه م ی تواند‬ ‫ازادی رسانه ها یا ازادی بیان را محدود کند‪ ،‬محتاط باشیم‪ .‬درباره‬ ‫پیشنهاد جدیدی که ارائه شده است‪ ،‬نگران ی ها و سوء ظن های‬ ‫زیادی دارم‪ ».‬این موضع گی��ری بازتاب دهنده نوعی توافق نادر‬ ‫کامرون با «بوریس جانسون» همکار محافظه کار وی بود که‬ ‫سمتشهرداریلندنرابرعهدهدارد‪.‬جانسونطی یادداشتیکه‬ ‫در روزنامه «سان» چاپ شد‪ ،‬نوشت‪« :‬این یکی از نقاط درخشان‬ ‫کارنامه انگلیس است که مطبوعاتی ازاد‪ ،‬شاد و در برخی موارد‬ ‫وحشی و کنترل ناپذیر در اختیار دارد‪ .‬این مطبوعات باعث شده‬ ‫زندگی عمومی در انگلیس در مقایسه با بسیاری از کشورهای‬ ‫دیگر‪ ،‬به مراتب شفاف تر باشد‪».‬‬ ‫این موضع گیری هم م ی تواند درست باشد هم اشتباه‪ .‬در‬ ‫میانخشموسروصداهایموجود‪،‬شایدفراموشکردندردهای‬ ‫بشری که منجر به انتخاب لوسون شد‪ ،‬کار ساده ای باشد‪ .‬بر مال‬ ‫شدن رسوایی شنود در هفته نامه «نیوز او د ورلد» به ویژه شنود‬ ‫مکالماتتلفنهمراه«میلیداولر»باعثبستهشدنهفته نامه‬ ‫مذکور شده و بعد از ان تحقیقات لوسون کلید زده شد‪ .‬تا زمانی‬ ‫که مخاطب اصلی این مطبوعات قشر خاصی از جامعه بودند‪،‬‬ ‫کسی به جزئیات پرونده ش��نود اهمیت چندانی نم ی داد‪ ،‬ولی‬ ‫کشته شدن میلی همه چیز را تغییر داد‪ .‬وکیل خانواده «داولر»‬ ‫به شبکه خبری ب ی ب ی سی گفت که پدر و مادر میلی امیدوار‬ ‫بودند این حادثه باعث شکل گیری قوانین مناسب و مستقل‬ ‫انتخاباتی شود؛ قوانینی که توسط خود رسانه ها و مردم تدوین‬ ‫شده باش��د و نه توس��ط دولت‪ .‬انها امیدوار بودند که این روند‪،‬‬ ‫تکرار نشدن حادثه ای که ب رای انها اتفاق افتاده بود را تضمین‬ ‫کند‪ .‬گاهی در میان سطور روزنامه ها مطالبی دیده م ی شد که‬ ‫نش��ان م ی داد مطبوعات انگلیس دیگر حافظ عفت عمومی‬ ‫نبوده و در عوض به بخشی از مشکل تبدیل شده اند‪ .‬پلیس نیز‬ ‫به جای تالش ب رای متوقف کردن این روند بیش از حد در ب رابر‬ ‫یداد‪.‬پرسشیکهلوسوندروهله‬ ‫موسساتخبرینرمشنشانم ‬ ‫نخست به دنبال پاسخش بود این بود که چگونه م ی توان بدون‬ ‫ضربه زدن به روند تحقیق از مطبوعات‪ ،‬از بروز چنین رفتارهایی‬ ‫جلوگیری کرده و ب رای پاک س��ازی فرهنگ تالش کرد‪ .‬برخی‬ ‫منتقدان بر این باورند که چنانچه ق وانین فعلی به طور موثرتر و‬ ‫بهتری اجرا م ی شد‪ ،‬مواردی مانند رسوایی شنود اتفاق نم ی افتاد یا‬ ‫حداقل به شدت محدود م ی شد‪ .‬بخش دوم پرونده لوسون که تا‬ ‫پیش از به نتیجه رسیدن برخی روندهای قانونی اغاز نم ی شود‬ ‫بهاینمس الهم ی پردازدکهچراپلیسنتوانستبادرپیشگرفتن‬ ‫قاطعیت بیشتر‪ ،‬با تخلفاتی که در سازمان های خبری صورت‬ ‫م ی گرفت‪،‬مقابلهکند‪.‬‬ ‫«بندیکتبروگان»معاونسردبیرروزنامه«دیلیتلگراف»‬ ‫دراین بارهنوشتهاست‪«:‬نقطهاوجتحقیقاتلوسونرابایداخ رین‬ ‫نبرد از درگیری دراز مدت فرهنگی و سیاسی دانست که از زمان‬ ‫روی کار امدن تاچر و متحد شدن او با مرداک ب رای نابود کردن‬ ‫سوسی الیسمدرانگلیساغازشد‪«».‬رونالدکوون»نمایندهکمیته‬ ‫جهانی ازادی مطبوعات طی نامه ای به «ویلیام هیگ» وزیر‬ ‫خارجهانگلیسهشداردادکهق وانینغی رنظارتیباعثنابسامانی‬ ‫و هرج و مرج در مطبوعات جهانی شود که این مساله باتوجه به‬ ‫نوع حکومت برخی کشورها ابعاد گسترده تری پی دا خ واهد کرد‪.‬‬ ‫گزارش طوالنی لوینس��ون و پیش��نهاداتی که ارائه کرده باید‬ ‫به طور دقی ق تر و موشکافانه تری بررسی شود تا در قضاوت هایی‬ ‫که درمورد ان انجام م ی شود‪ ،‬هیچ نکته ای مغفول نماند‪ .‬با این‬ ‫وجود مساله ای که درباره پیشنهادات ارائه شده توسط لوسون‬ ‫نگران کننده به نظر م ی رسد این است که چگونه عده ای از مردم‬ ‫عادیکههیچسررشته ایازفع الیتخبریندارد‪،‬م ی خ واهندب رای‬ ‫روزنامه نگارانتعیینتکلیفکنند‪.‬همچنینبرخیگمان هزن ی ها‬ ‫حاکی از ان اس��ت که لوس��ون تصمیم دارد دستوری مبن ی بر‬ ‫ممنوعیتگفت وگویخصوصیخب رنگارانبامقام هایرسمی‬ ‫بلندپایه صادر کند‪ ،‬ولی مساله مهمتر این است که لوسون با‬ ‫صراحت و شفافیت تاکید کرده قوانین جدید مطبوعاتی باید‬ ‫در زمینه جلوگیری از مداخله های سیاسی الزام اور باشد‪ .‬یکی از‬ ‫جنب ه های بسیار روشن این طرح این است که سیاستمداران باید‬ ‫تصمیم گیریکنندکه«چهکسیبایدمحافظمحافظانباشد‪».‬‬ ‫فارغ از هم��ه اینه��ا‪ ،‬پرون��ده رس��وایی ش��نود‪ ،‬اتحاد‬ ‫گسس ت ناپذیر سیاست و مطبوعات را به نمایش گذاشت‪g.‬‬ ‫منبع‪:‬تایم‬ ‫چرخش به راست‬ ‫شانس محافظه کاران برای‬ ‫به دست گرفتن قدرت در ژاپن‬ ‫افزایش یافته است‬ ‫جاستین مک کوری ‪ /‬ترجمه‪ :‬حسین موسوی‬ ‫بین الملل‬ ‫ابه جنگ طلب‬ ‫ابه ک��ه در روز ‪ 26‬دس��امبر ب��ه مقام نخس��ت وزیری‬ ‫منصوب خواهد ش��د‪ ،‬دارای جوهره ناسیونالیس��تی است‪.‬‬ ‫چنان که ابه پس از پیروزی در انتخابات پارلمانی سریعا بحث‬ ‫جزایر س��نکاکو را مطرح کرده‪ ،‬که از عمده ترین چالش های‬ ‫دیپلماتیک توکیو با پکن اس��ت‪ .‬جزایری که در چین به نام‬ ‫«دیابو» شناخته م ی شود‪ .‬او گفته‪« :‬این جزایر «بخشی ذاتی از‬ ‫سرزمین» ژاپن هستند و یکی از اهداف حزب وی متوقف کردن‬ ‫چالش چین است‪ ».‬ه ر چند او بالفاصله م ی گوید‪« :‬ما قصد‬ ‫نداریم روابط ژاپن و چین را بدتر کنیم‪ .‬دو طرف باید تشخیص‬ ‫دهند که داشتن روابط خوب تامی ن کننده منافع ملی هر دو‬ ‫کشور است‪ ».‬از سوی دیگر شینزو ابه با رد ادعای کره جنوبی‬ ‫که مدعی است ژاپن در طول جنگ از زنان اسیایی به عنوان‬ ‫برده جنسی استفاده کرده‪ ،‬خشم خود را نسبت به سئول اب راز‬ ‫کرده است‪« .‬رابرت دیوراس��ی» با این حال معتقد است که‬ ‫شینزو ابه تمایالت ناسیونالیس��تی خود را مهار خواهد کرد‪.‬‬ ‫چنانچه او از زمان ‪ 2006‬تا ‪ 2007‬که مقام نخس��ت وزیری این‬ ‫کشور را بر عهده داش��ت مجبور به این کار شد‪ .‬او م ی گوید‪:‬‬ ‫«شما سیاس��ت خارجی متفاوتی را از ابه مشاهده نخواهید‬ ‫کرد چرا که حتی حزب ال دی پی صد در صد در خصوص ذات‬ ‫پیش بینی امنیت جهانی از حاال تا سال ‪2013‬‬ ‫چین پس از پیروزی حزب اب��ه در انتخابات پارلمانی‬ ‫این کشور همان گونه که انتظار م ی رفت پاسخ تندی داده و‬ ‫پیروزی حزب او با سردی مقامات پکن مواجه شده است‪ .‬در‬ ‫این بیانیه که باتوجه به کشمکش های اخیر دو طرف صادر‬ ‫شده اس��ت‪ ،‬از زبان «هائو چون یینگ» س��خنگوی وزارت‬ ‫امور خارجه پکن چنین بیان م ی شود‪« :‬ما فکر م ی کنیم که‬ ‫مهمترین بحث حال حاضر این اس��ت که قدم های عملی‬ ‫ب رای حل مسائل فیمابین برداشته ش��ود و روابط دو کشور‬ ‫ه ر چه زودتر اصالح شود‪ ».‬در زمان دولت نودا نیز توکیو کامال‬ ‫مصمم بوده که این جزایر را رسما به خاک ژاپن الحاق کند‪.‬‬ ‫به گفته تحلیلگران‪ ،‬این کشور ب رای تامین نیاز سوخت های‬ ‫فسیلی خود به این جزایر کامال نیازمند است‪ .‬ژاپن م ی خواهد‬ ‫تا سال ‪ 2030‬تمامی نیروگاه های هسته ای خود را تعطیل کند‬ ‫و در مقابل سوخت های فسیلی را جایگزین ان کند‪ .‬بخشی از‬ ‫جدال های دو طرف نیز سوای اهمیت استراتژیک این جزایر‬ ‫به اهمیت ذخایر فسیلی موجود در این جزایر باز م ی گردد‪ .‬با‬ ‫این حال ‪ 48‬س��اعت پس از پیروزی ابه در انتخابات‪ ،‬او روی‬ ‫مسائل اقتصادی متمرکز م ی شود‪ .‬اقتصادی که به مدت بیش‬ ‫از دو دهه است که دچار رکود شده و هم اینک وارد چهارمین‬ ‫دوره خود شده است‪ .‬مهمترین وظیفه ای که ابه پیش رو دارد‬ ‫این اس��ت که هزینه های خدمات عمومی را در این کش��ور‬ ‫کاهش دهد‪ .‬قیمت ها که روند صعودی ب ی سابقه ای گرفته اند‬ ‫را کاهش ده��د و ارزش «ین» را که به ش��دت کاهش یافته‬ ‫افزایش دهد‪ .‬او به گفته کارشناسان با مسائلی که دوست ندارد‬ ‫رو به رو شود زودتر از موعد مواجه خواهد شد‪ .‬چند ماه ابتدایی‬ ‫دوران نخس ت وزیری او بسیار جنجال ب رانگیز خواهد بود‪ .‬این‬ ‫در حالی است که در تابستان سال اینده نیز انتخابات مجلس‬ ‫سنا برگزار خواهد شد‪.‬‬ ‫اگر او به وعده هایی که داده عم��ل نکند یا در تحقق‬ ‫اهداف اقتصادی خود شکست بخورد و تسلیم غ رایز ملی خود‬ ‫شود‪ ،‬انتقادها از او افزایش خواهد یافت و با جواب سختی نیز‬ ‫از سوی سئول و پکن رو به رو خواهد شد‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫شینزو ابه قرار است روز ‪ 26‬دسامبر به عنوان هفتمین‬ ‫نخس��ت وزیر ژاپن انتخاب ش��ود‪ .‬در حالی که او ش��هره به‬ ‫سختگیری در ب رابر سیاست های چین اس��ت‪ .‬با این وجود‬ ‫او م ی گوید که تمرکز اصل ی اش بر اقتصاد این کشور خواهد‬ ‫بود‪ .‬ژاپن سومین کشور قدرتمند اقتصادی دنیاست‪ .‬او پس‬ ‫از پیروزی حزبش در انتخابات پارلمان��ی ژاپن گفت‪« :‬مردم‬ ‫خواهان بازس��ازی وضعیت اقتصادی و بهبود اوضاع کنونی‬ ‫هستند‪ .‬همچنین جوانان بس��یاری نگران وضعیت اشتغال‬ ‫خود در اینده هستند‪ .‬به نظر من مهم ترین کار این است که در‬ ‫ابتدا روی مشکالت اقتصادی متمرکز شویم و اوضاع اقتصادی‬ ‫را بهبود بخشیم‪».‬‬ ‫یکشنبه گذشته حزب لیب رال دموکرات ژاپن توانست در‬ ‫انتخابات مجلس عوام پیروزی را از ان خود کند‪ ،‬اما به سختی‬ ‫م ی تواند مدعی ش��ود که فرمان کش��ور در اختیار انهاست‪.‬‬ ‫در انتخابات روز یکش��نبه‪ ،‬این حزب توانس��ت با پشتیبانی‬ ‫نزدیک به ‪ 30‬درص��د مردم ژاپن قدرت را به دس��ت اورد‪ .‬این‬ ‫در حالی است که می زان مش��ارکت مردم ژاپن در این دوره از‬ ‫انتخابات در پایی ن ترین حد خود پس از جنگ جهانی دوم بود‬ ‫که حدود ‪ 59/3‬درصد بود‪ .‬با این حال حزب «ال دی پی» با‬ ‫حزب کوچک «نو کومیتو» که حدود ‪ ۳۰‬کرسی از ‪ 480‬کرسی‬ ‫پارلمان ژاپن را به دست اورده متحد شده است و در مجلس‬ ‫ی را نصیب این حزب خواهد‬ ‫عوام این کشور اکثریتی دو سوم ‬ ‫کرد‪ .‬در این صورت ابه قدرت به چالش کشیدن مجلس اعیان‬ ‫ژاپن را خواهد داشت؛ مشکلی که به نظر برخی از سال ‪۲۰۰۷‬‬ ‫مانع حرکت روان س��ومین اقتصاد بزرگ جهان بوده است‪ .‬با‬ ‫این وجود ورود شینزو ابه به دفتر نخس ت وزیری در این کشور‬ ‫با دوزی از خشم گس��ترده مردم ژاپن همراه بوده و این حزب‬ ‫پیروزی خود را مرهون خشم مردم ژاپن از نحوه مدیریت حزب‬ ‫«دی پی جی» به رهبری نودا بوده است‪ .‬شینزو ابه در این باره‬ ‫م ی گوید‪« :‬پیروزی ما در ای��ن دوره به این معنی نبوده که ما‬ ‫توانسته ایم اعتماد مردم را نس��بت به حزب «ال دی پی» به‬ ‫نقطه اول بازگردانیم‪ ».‬به گفته کارشناس��ان رکود اقتصادی‬ ‫ژاپن در سه دهه گذشته باعث شده حزب «دی پ ی جی» افسار‬ ‫سیاست را در این کشور از دست بدهد‪ .‬به رغم این کارشناسان‬ ‫م ی گویند که حتی به دست اوردن دو سوم حزب «ال دی پی»‬ ‫در مجلس عوام با یاری حزب نو کومیتو ب رای شینزو ابه چک‬ ‫سفی د امضا نیست و نم ی تواند اختیار تام را به دست راست های‬ ‫این کشور بدهد‪ .‬او در این کشور با چالش هایی رو به رو خواهد‬ ‫شد که نیازمند حمایت همگانی است‪ ،‬از جمله اصالح قانون‬ ‫اساسی که نقش بیشتری به ارتش این کشور ب رای رویارویی‬ ‫در مناقشه با چین بدهد‪ .‬این کار مستلزم باال بردن هزینه های‬ ‫دفاعی توکیو است‪ .‬ژاپن با چین در حال حاضر بر سر جزایر‬ ‫غی ر مسکونی که به لحاظ استراتژیک اهمیت فراوانی دارد‪،‬‬ ‫وارد جدل های دیپلماتیک شده اس��ت‪« .‬رابرت دیوراسی»‪،‬‬ ‫مدیر مطالعات ش��رق دور م ی گوید که این انتخابات بر سر‬ ‫مسائل دیپلماسی خارجی ژاپن نبوده است‪ .‬او معتقد است که‬ ‫پیروزی در این انتخابات مستقیما به اقتصاد ژاپن ب ر م ی گردد‪.‬‬ ‫او م ی گوید‪« :‬ابه محافظه کار است و او به وضوح دارای غریزه‬ ‫جنگ طلبی اس��ت‪ .‬اما پول زیادی ب رای استفاده کردن زور در‬ ‫ارتش ندارد‪».‬‬ ‫جنگ طلبانه ابه همراه او نخواهد شد‪ ».‬او م ی افزاید‪« :‬ژاپن‬ ‫همچون کلیسایی وسیع است که همه گونه ادمی را م ی توان‬ ‫در ان یافت‪».‬‬ ‫‪59‬‬ ‫جهانجدید ‬ ‫انقالب بحرین‬ ‫از اصالح طلبی‬ ‫تا انقالبی گری‬ ‫مروری بر گروه های مبارز بحرینی‬ ‫سید مرتضی علوی‪ /‬از انقالبیون بحرینی‪/‬ترجمه‪ :‬یادگاری‬ ‫‪1‬‬ ‫جهان جدید‬ ‫در ابتدا باید به این مساله بپردازیم که ایا مشکل بحرین‬ ‫مشکلی سیاسی است یا مساله بودن یا نبودن نظام است؟‬ ‫زی را پاسخ به این س��وال‪ ،‬چارچوب بحث را مشخص خواهد‬ ‫کرد‪ .‬ب راساس نظر گروه های سیاسی بحرین این یک مشکل‬ ‫سیاسی اس��ت‪ ،‬نه وجودی‪ .‬جز جنبش «خالص» که معتقد‬ ‫است که مشکل بحرین مشکلی اساس��ی است‪ ،‬به همین‬ ‫دلیل بحث سقوط نظام را مطرح م ی کند‪ ،‬اما دیگر جمعی ت ها‬ ‫و جنب ش ها و ائتالفات معتقدندکه مشکل بحرین در درجه اول‬ ‫یک مشکل سیاسی است‪.‬‬ ‫درخصوص گرایش های سیاسی و چگونگی رسیدگی‬ ‫هریک از این احزاب به امور پرونده های پیشین به موارد ذیل‬ ‫م ی پردازیم‪:‬‬ ‫در این مطلب به مخالفان اصلی‪ ،‬تاثیرگذار و پیش��رو‬ ‫م ی پردازیم‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫جمعیت ملی اسالمی الوفاق‬ ‫این جمعیت بزرگترین جمعیت سیاسی بحرین است‬ ‫و بیش��ترین نفوذ را بین ملت دارد – هر چند در انقالب اخیر‬ ‫پایگاه س��ابق خود را به خص��وص در بین جوانان از دس��ت‬ ‫داده ‪ -‬و نظریه به گردش در اوردن و دس��ت به دست کردن‬ ‫قدرت را در پیش گرفته و ای��ن مطلب را در محافل مردمی و‬ ‫سخنران ی های عمومی مطرح م ی کند و نظریه قانون اساسی‬ ‫‪ 2002‬را که بر س��ر ان با دولت اختالف داش��ت را رد م ی کند‪.‬‬ ‫این جمعیت انتخابات پارلمانی در سال ‪ 2002‬را تحریم کرد‪،‬‬ ‫چرا که به قانون اساسیکه دولت ان را وضع کرده بود اعتراض‬ ‫داش��ت‪ .‬اما دیدگاه ان در انتخابات دوم در سال‪ 2006‬متاثر از‬ ‫نصیحت های گروهی از افراد خارج کشور تغییرکرد؛ از جمله‬ ‫حرف های ایت اهلل شیخ عیسی احمد قاسم که ب ر اساس «دفع‬ ‫افسد به فاسد» انها را به ش��رکت در انتخابات تشویق کرد‪.‬‬ ‫جمعیت الوفاق شعار « پرهیز و اجتناب از ضرر» را که ایت اهلل‬ ‫شیخ عیسی در یکی از سخنران ی هایش ب رای تشویق مردم‬ ‫جهت مشارکت در انتخابات ای راد کرده بود؛ سر دادند‪ .‬همچنین‬ ‫دست نوشته ای را برخی افراد الوفاق از ایت اهلل سیستانی مبنی‬ ‫‪60‬‬ ‫بر مشارکت ش��یعیان در انتخابات که در این مورد نظر داده‪،‬‬ ‫اورده اند‪ .‬این همان رویکردی اس��ت ک��ه جمعیت الوفاق در‬ ‫انتخابات ‪ 2 010‬گذشته نیز در پیش گرفت‪ .‬انها مساله اعطای‬ ‫تابعیت را نپذیرفتند و خواستار توقف فوری ان بودند و جمعیت‬ ‫به فعالی ت های مختلفی در زمینه توقف پرونده تبع ه پذیری‬ ‫پرداخت‪.‬‬ ‫اما در خصوص پارلمان‪ ،‬جمعیت اعتراف کرد که پارلمان‬ ‫در بسیاری موارد عاجز اس��ت و نم ی تواند کاری کند و جلوی‬ ‫کاری را بگیرد‪ .‬درحالی که پارلمان را تنها ابزار سیاسی م ی داند‬ ‫که نم ی توان در ان تفریط کرد و امکان استفاده از ان به عنوان‬ ‫ابزاری در ارائه سایر ادوات سیاسی وجود دارد‪ .‬جمعیت الوفاق‬ ‫در ش��عارهای انتخابی خود خواس��تار تعدیل دوایر انتخابی‬ ‫است که به صورت قبیله ای توزیع شده و همچنین خواستار‬ ‫مسدود کردن مراکز عمومی بود که تمام خواسته های انها‬ ‫با شکست مواجه شد و دولت به هیچ کدام از انها پاسخ نداد‪.‬‬ ‫در خصوص در تنگنا قرار دادن ش��یعه در بررسی ایی ن های‬ ‫مذهب ی شان‪ ،‬جمعیت تالش م ی کند این پرونده ها را از طریق‬ ‫ارتباط با مراجع و دولت حل کند که انها به نوبه خود با دولت‬ ‫هماهنگ م ی شوند‪ ،‬به گونه ای که این امور را خارج از پارلمان‬ ‫که نمایندگان طرفدار دولت و گروهی از اهل تسنن بر ان نفوذ‬ ‫دارند‪ ،‬حل کنند‪ .‬اینگونه در حل برخی از مسائل مربوطه در‬ ‫این خصوص موفق شدند‪ .‬در خصوص سرقت اموال دولت‪،‬‬ ‫جمعیت الوفاق پرونده ای در پارلمان تش��کیل داد و به اسناد‬ ‫موثقی دست یافت که این اس��ناد را حدود ‪ 120‬میلیارد دینار‬ ‫بحرینی تخمی��ن زده اند‪ ،‬ام��ا این پرونده بدون رس��یدن به‬ ‫نتایجی عملی بسته شد‪.‬‬ ‫در خصوص پرونده های مس��کن و بیکاری‪ ،‬جمعیت‬ ‫الوفاق از خالل پارلمان به اموری پرداخت که طی ان تالش‬ ‫کرد ساختارهای مشخصی را ب رای اشتغال گروهی از بیکاران‬ ‫و همچنین فراهم کردن مسکن انها بپردازد‪.‬‬ ‫اما اختالف الوفاق با س��ایر مخالفان شیعی در مساله‬ ‫به کارگماردن شارع دین در مطالبه حقوق و فعالیت زیر نظر‬ ‫دستگاه های دولتی و قوانین دولت‪ ،‬حتی قوانینی که به انها‬ ‫ظلم کرده‪ ،‬نمایان است که این گروه هایی که در ادامه به انان‬ ‫اش��ار ه خواهیم کرد معتقدند فعالیت در بسیاری از این موارد‬ ‫نتیجه ای پوچ و ب ی فایده در پی داشته و اینکه حرکت تنها در‬ ‫جهان جدید‬ ‫جنبش حق‬ ‫جنبش حق در واقع گروهی است که از الوفاق منشعب‬ ‫ش��ده اس��ت‪ .‬پس از اختالف در جمعیت الوف��اق مبنی بر‬ ‫مشارکت یا عدم مشارکت الوفاق در انتخابات ‪ 2006‬و رای اوردن‬ ‫طرفداران مشارکت برخی رهب ران اصلی از الوفاق جدا شدند‪.‬‬ ‫نکته ای دیگر که در این اختالف ها و فرقه گرای ی ها بود نتیجه‬ ‫اختالفی بود که پ��س از اینکه دول��ت‪ ،‬قانون جمعی ت های‬ ‫سیاسی را صادر کرد به وجود امد و ان‪ ،‬این بود که این قانون‬ ‫جمعی ت های سیاسی را در مسیر حرکتشان محدود و عرصه را‬ ‫بر انها تنگ م ی کرد‪ .‬دو رویکرد در محافل جمعی ت ها به وجود‬ ‫امد؛ یکی سرپیچی از قانون و دیگری عمل ب ر اساس قانون‬ ‫اعالم ش��ده و تالش در جهت تغییر قانون از داخل پارلمان‬ ‫و از فضای��ی که دولت ب رای جمعی ت ها مش��خص کرده که‬ ‫گروه تیار الوفاء االسالمی‬ ‫این جریان تقریبا در سال ‪ 2008‬تشکیل شد و تاسیس‬ ‫ان تحت شرایط امنیتی دشواری صورت گرفت‪ ،‬در حالی که‬ ‫حکومت‪ ،‬استاد حسن المشیمع و شیخ محمد حبیب المقداد‬ ‫و بسیاری از جوانان جنبش حق را دس��تگیر کرد و انها را به‬ ‫اتهام تشکیل گروهک های تروریس��تی و اقدام ضد امنیت‬ ‫عمومی بحرین محکوم کرد‪ .‬اتهام انها این بود که به جوانان‬ ‫اموزش های نظامی م ی دهند و مشغول سازماندهی انان ب رای‬ ‫ب راندازی حکومت هستند‪ .‬حکومت یک جنگ تبلیغاتی وسیع‬ ‫را علیه انان اغاز کرد و انان را در تلویزیون و روزنامه ها نشان‬ ‫دادند و همه اب��زار تبلیغاتی را از انها گرفتن��د‪ .‬در این هنگام‬ ‫برخی اگاهان و فعاالن در منزل استاد عبدالوهاب حسین از‬ ‫رهب ران انقالب دهه نود و از متفکران سیاسی بحرین دست به‬ ‫اعتصاب غذا دست زدند و گروه هایی دیگر با انان ب رای حمایت‬ ‫از بازداشت شدگان پیوستند و در پایان اعتصاب‪ ،‬همایش ملی‬ ‫بزرگی برگزار شد و نهایتا بیانیه پایانی صادر شد‪ .‬انها در این‬ ‫بیانیه دالیل خود را ب رای تش��کیل ای��ن جریان و همچنین‬ ‫اهداف و نظ رات خود را بیان کردند و این بیانیه (بیانیه رهایی)‬ ‫نامیده شد‪ .‬جریان اسالمی وفا تشکیل شد و عالمه ایت اهلل‬ ‫عبدالجلیل مقداد و شیخ س��عید النوری‪ ،‬استاد عبدالوهاب‬ ‫حسین‪ ،‬ش��یخ عبدالهادی المخوضر‪ ،‬شیخ فاضل الستری و‬ ‫ش��یخ علی مکی و برخی اگاهان و فعاالن سیاسی به انها‬ ‫پیوستند‪ .‬خواسته ها و شیوه درخواست انها همانند جنبش‬ ‫حق بود‪ ،‬اما اختالفات میان جریان وفا و جنبش حق در این‬ ‫بود که جنبش حق تشکلی بود که شیعه و سنی و لیب رال ها‬ ‫در ان حضور داشتند و فعالیت انان تنها منحصر به مطالبه‬ ‫حقوق م ی ش��د‪ ،‬اما همه نیروهای اصل��ی و رهب ران جنبش‬ ‫اسالمی وفا‪ ،‬شیعه بودند و فعالیت انها تنها منحصر به مطالبه‬ ‫حقوق نم ی شد‪ ،‬بلکه چیزی بیش از ان بود‪ ،‬زی را انها کمیته‬ ‫فرهنگی و کمیته تبلیغاتی و کمیته های دیگری داشتند و از‬ ‫جمله اهداف این جریان‪ ،‬انتش��ار بیداری اسالمی و فرهنگ‬ ‫اسالم ناب محمدی بود که در صدد گس��ترش و نشر افکار‬ ‫امام خمینی(ره)‪ ،‬شهی د صدر و شهید مطهری بودند و بر این‬ ‫جریان فکری استوار بود‪ .‬هجوم امنیتی اخیر علیه شیعیان‪،‬‬ ‫متوجه نیروهای اصلی و فرماندهان جریان وفا و جنبش حق‬ ‫بود و میان افراد و نیروهای جنبش حق و جریان وفا تش��ابه‬ ‫بسیاری وجود دارد‪.‬‬ ‫اینها مهمترین جمعی ت ه��ای تاثی ر گذار داخل بحرین‬ ‫هستند‪ .‬اگرچه برخی جمعی ت های دیگر مثل جمعیت عمل‬ ‫هستند که بین مردم نفوذ چندانی ندارند‪ .‬جمعیت خالص که‬ ‫در ابتدا به ان اشاره شد‪ ،‬به ریاست عبدال رئوف شائب است که‬ ‫وی هم اکنون مقیم لندن است و تحت تعقیب و از همان ابتدا‬ ‫معتقد به اسقاط نظام و جمعیت تاثی ر گذار دیگر جنبش احرار‬ ‫است که در لندن مستقر بود و ریاس��ت ان بر عهده سعید‬ ‫الشهابی است‪.‬‬ ‫چون این دو جمعیت در بحرین مس��تقر نیس��تند و‬ ‫فعالی ت های دیگری همچون ارتباط با س��ازمان های حقوق‬ ‫بشری و فعالی ت هایی دیگری را دنبال م ی کنند‪ ،‬از پرداختن‬ ‫به انان صرف نظر کردیم که خود مقاله ای جدا را م ی طلبد‪.‬‬ ‫نکته الزم به ذکر دیگر این اس��ت که بع��د از انقالب‬ ‫‪14‬فوریه‪ ،‬چهار گروه تیار الوفاء‪ ،‬حرکت حق‪ ،‬حرکت االحرار و‬ ‫خالص ائتالفی را تش��کیل دادند به نام ائتالف ‪ 14‬فوریه که‬ ‫معتقد به سقوط نظام هستند‪ ،‬ب ر خالف جریان وفاق که هنوز‬ ‫معتقد به اصالح م ی باشند‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫ضمن محدوده ای بود که دولت ترسیم کرده بود یا به عبارتی‬ ‫بازی کردن در پازل رژیم است که از فرصت های فشار بر دولت‬ ‫و متحد کردن مردم م ی کاهد و در نتیجه در محقق ساختن‬ ‫خواسته ها نتیجه عکس م ی دهد‪.‬‬ ‫عرصه بسیار کوچکی است‪ .‬هنگامی که قرار بر این شد که‬ ‫جمعی ت های سیاسی زیر نظر قانون عمل کنند‪ ،‬بسیاری از‬ ‫رهب ران جمعی ت های سیاس��ی که معتقد به عمل به قانون‬ ‫بودند استعفا دادند‪ ،‬و جمعی ت های دیگری را تاسیس کردند که‬ ‫از جمعیت ملی اسالمی الوفاق این افراد – که شاخ ص ترین‬ ‫چهره های الوفاق و از موسسان بودند ‪ -‬استعفا دادند‪:‬‬ ‫‪ .1‬استاد عب دالوهاب حسین‬ ‫‪ .2‬استاد شیخ حسن المشیمع‬ ‫‪ .3‬دکتر عب د الجلیل سینگس‬ ‫‪ -4‬دکتر سعید الشهابی‬ ‫و بسیاری از ش��خصی ت های دیگر که این امر در تمام‬ ‫جمعی ت های دیگر اعم از ش��یعی‪ ،‬لیب رالی یا اهل تس��نن‬ ‫منعکس شد و تاثیر گذاشت‪.‬‬ ‫در این هنگام سازمانی متشکل از اکثر استعفا دهندگان‬ ‫از جمعی ت های سیاس��ی در اعتراض به قانون تشکیل شد‬ ‫و در پی ان جنبش حق با ش��عار جنبشی ب رای ازادیخواهان‬ ‫و دموکراس��ی تاسیس شد‪ .‬این جنبش ش��عار شرعی بودن‬ ‫جنبش حق و غیر شرعی بودن قانون را سر داد که حکومت را‬ ‫به شدت خشمگین کرد‪ .‬این شعار اعالم سرپیچی از هر قانون‬ ‫س��تمگرانه ای بود که ملت ان را نم ی پذیرفتند و در تاسیس‬ ‫این جنبش اعالم داش��تند هرگز زیر بار قوانین ظالمانه رژیم‬ ‫نخواهند رفت و جنبش حق به مبارزه با رژیم پرداخت تا جایی‬ ‫که بسیاری از رهب ران انها را به زندان انداختند و گروهی در این‬ ‫راه کشته شدند‪.‬‬ ‫اینگونه بود که استاد حسن مشیمع به عنوان دبیرکل‬ ‫جنبش حق انتخاب و ش��یخ عیس��ی جودر از علمای دینی‬ ‫اهل تس��نن به عنوان نماین��ده او تعیین ش��د‪ .‬این مجلس‬ ‫متشکل از دکتر عب دالجلیل سینگس و وکیل ان جلیله السید‬ ‫و لیلی دشتی و علی ربیعه نماینده سابق پارلمان ‪ 1973‬که از‬ ‫لیب رال ها بود و گروهی دیگر از افراد م ی باشند‪ .‬در واقع جنبش‬ ‫حق را بای��د گروهی فرا جناح��ی و فرا طائفه ای دانس��ت که‬ ‫متشکل از شیعه و سنی‪ ،‬چپ ها و‪ ...‬است‪.‬‬ ‫دولت به خاطر اینکه این جنبش ش��عار (شرع ی بودن‬ ‫حق و غی ر شرعی بودن قانون) را سر داده بود‪ ،‬اقدام به حمالت‬ ‫شدید مطبوعاتی کرد و بعد از مدتی به سرکوب و ضربه وارد‬ ‫کردن به کادرهای انها در روس��تاها پرداخ��ت‪ ،‬به طوری که‬ ‫هرکس نس��بت به جنبش تمایل نش��ان م ی داد دستگیر و‬ ‫انها را به اشد مجازات محکوم م ی کردند که این شکنجه ها‬ ‫هم جس��می بود و هم روحی‪ .‬ضرباتی که به انها وارد شده‬ ‫تاکنون نیز متوقف نش��ده اس��ت‪ .‬در خصوص پرونده های‬ ‫پیشین رویکرد جنبش از خالل شعاری که سر داده اند اشکار‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬به طوری که انها قانون ‪ 2002‬را رد و اقدام به یک‬ ‫س��ری فعالی ت های اعتراض امیز کردند که با عکس العمل‬ ‫شدید دولت مواجه شد‪ .‬همچنین دادخواست بسیار بزرگی‬ ‫نوشتند که حدود ‪ 82000‬ش��هروند در ان خواهان استعفای‬ ‫نخس ت وزیر بودند و این دادخواست را به سازمان ملل متحد‬ ‫در نیویورک ارائه دادند‪ .‬این دادخواس��ت یک��ی از بزرگترین‬ ‫دادخواس��ت ها در تاریخ کش��ور بحرین به ش��مار م ی رود‪.‬‬ ‫در خصوص رویکردش نس��بت به پارلمان باید گفت که با‬ ‫پارلمان قطع رابطه کرد و از زمان تاسیس ان تاکنون خواست‬ ‫که از او جدا شوند‪ .‬اهدافی که پی ش تر به ان اشاره شد را دنبال‬ ‫م ی کرد و همچنین خواستار واگذاری مسالمت امیز حکومت‬ ‫و نگارش قانون جدید که نمایندگانی از ملت و بدون دخالت‬ ‫حکومت به نگارش ان بپردازند‪ ،‬بودند‪.‬‬ ‫اما دیدگاه انها در مورد اعطای تابعیت؛ این جنبش هر‬ ‫گزینه مسالمت امیزی ب رای توقف تابعیت و طرد تبع ه ها را‬ ‫فرا م ی خواند‪ .‬همچنین انها م ی خواس��تند هرانچه را که به‬ ‫تبع ه ها داده شده بود پس بگی رند و به جای انها به هموطنان‬ ‫خودشان بدهند‪.‬‬ ‫در اینجا نقط��ه اختالف این جنبش ب��ا جمعیت ملی‬ ‫اسالمی الوفاق اش��کار م ی گردد چرا که الوفاق تنها خواهان‬ ‫توقف تبع ه پذیری بودند‪ .‬این جنب��ش از طریق به کارگیری‬ ‫برگه شارع و فش��ار به او از طریق نافرمانی مدنی و ارتباط با‬ ‫س��ازمان های بی ن المللی به منظور فشار وارد کردن به دولت‬ ‫خواهان پاسخگویی به خواسته های مردمی بود‪ .‬جنبش حق‬ ‫یکی از جنب ش هایی بود که بیش از سایر جنب ش ها در بحرین‬ ‫با سازمان های بی ن المللی در این خصوص ارتباط داشت‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫الوفاق اصالح طلب است ما خط امامی‬ ‫گفت وگو با دکتر عبدالرئوف شائب؛ سخنگوی ائتالف ‪ 14‬فوریه بحرین‬ ‫‪2‬‬ ‫دکترعبدالرئوف شائب از مبارزان و رهبران نامدار بحرینی است که تجربه چندین بار زندان رفتن در رژیم ال خلیفه‬ ‫در کارنامه مبارزاتی وی دیده م ی شود‪ 48 .‬ساله و دارای شش فرزند است‪ .‬سابقه زندان وی به دوران نوجوانی ان هم در‬ ‫سن ‪ 14‬سالگی ب ر م ی گردد‪ .‬وی ه م اکنون مقیم لندن و تحت تعقیب رژیم ال خلیفه است که تا کنون توسط دادگاه به‬ ‫صورت غیابی برای وی حکم ‪ 100‬سال زندان صادر شده است‪ .‬وی ه م اکنون دبیرکل حرکت خالص است و سخنگوی‬ ‫ائتالف ‪ 14‬فوریه که متشکل از چهار جمعیت و جنبش بحرینی به نام های تیار الوفاء‪ ،‬حرکت االحرار‪ ،‬حرکت الخالص‬ ‫و جنبش حق است‪ .‬این ائتالف – که همه رهبران وی در زندان یا فراری و تحت تعقیب هستند‪ -‬خط سقوط ال خلیفه‬ ‫را دنبال م ی کنند و مقابل جریان الوفاق هس�تند که معتقد به سقوط نظام نیس�تند و خط اصالحات را دنبال م ی کنند‪.‬‬ ‫گفت وگوی اختصاصی مثلث با او در پی م ی اید‪.‬‬ ‫ایمان نوروزی‬ ‫اگر موافق باش�ید از اینجا وارد بحث ش�ویم که‬ ‫جریان ه�ای مع�ارض و مخالفی ک�ه در بحرین‬ ‫وجود دارند‪ ،‬دارای چه اصول فکری و نگاه مبارزاتی‬ ‫هستند؟‬ ‫جهان جدید‬ ‫‪ l‬در بحرین دو جریان یا دو گروه اصلی در خط مبارزه‬ ‫هس��تند؛ یک گروه که م ی گویند م��ا م ی خواهیم ال خلیفه‬ ‫و پادشاه باش��ند‪ ،‬با مقداری اصالحات سیاسی و بقیه‪ ،‬کار را‬ ‫از طریق پارلمان پیگیری م ی کنیم که س��ر خط این جریان‬ ‫جمعیت الوفاق است‪ .‬در واقع جمعیت الوفاق به خصوص بعد‬ ‫از جدایی رهب ران اصل ی اش مثل اس��تاد عبدالوهاب حسین‪،‬‬ ‫شیخ حسن مشیمع و‪ ...‬و غالب ش��دن جریان محافظه کار‬ ‫معتقد ب��ه روی کار امدن دول��ت اس�لامی و جریان اصیل‬ ‫اسالمی نیس��تند و فقط دنبال ایجاد یک دولت دموکراسی‬ ‫و ال خلیفه و پادشاه هستند‪ ،‬منتها با مدل سلطنت مشروطه‬ ‫که مثال نخس ت وزیر و دوایر حکومتی انتخابی باشد و مقداری‬ ‫ازادی به مردم داده ش��ود‪ .‬گروه دوم اما کس��انی هستند که‬ ‫معتقد به سرنگونی نظام هستند‪ .‬البته این طرز فکر در این‬ ‫روز ها باب شده به صورتی که از‪ 2001‬تا ‪ 2011‬و قبل از ‪ 14‬فوریه‬ ‫کمتر کسی بود که بگوید ما ال خلیفه را نم ی خواهیم‪ .‬امروز در‬ ‫بحرین هیچ تظاه راتی شروع نم ی شود‪ ،‬مگر اینکه اول بگویند‬ ‫«یسقط حمد و الشعب یرید اسقاط النظام»‪ .‬البته این بی داری‬ ‫طول کشید تا مردم و خیلی از گروه ها به این مرحله از بی داری‬ ‫رسیدند‪ .‬حتی در انتفاضه دهه نود ش��عار مردم سقوط نظام‬ ‫نبود؛ عده معدودی هدفشان س��رنگونی ال خلیفه بود‪ .‬ولی‬ ‫مردم بعد از انتفاضه دهه نود و از سال ‪ 2000‬دیدند که این خود‬ ‫رژیم است که دنبال سرنگونی مردم است؛ یعنی بر عکس بود‬ ‫«الحکومه یرید اسقاط الشعب!» جمعیت بحرینی که قبل‬ ‫از سال ‪ 2001‬زیر ‪ 700‬هزار نفر بود یک دفعه اعالم شد در سال‬ ‫‪ 2008‬رسیده به بیش از یک میلیون نف ر‪ .‬چطور ممکن است؟!‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫یعنی الوفاق ی ها م ی خواهند به م�روز زمان به ان‬ ‫هدف نهایی برسند؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬حتی همین را هم نم ی گویند که ال خلیفه‬ ‫را ساقط کنیم بلکه فقط دنبال عوض شدن نخس ت وزیر یا‬ ‫برگزاری انتخابات و اصالحات س��طحی و محدود هستند‪.‬‬ ‫نکته ای که باید توجه شود این اس��ت که اگر گفتیم و کوتاه‬ ‫امدیم که اینها بمانند دیگر تا ابد خواهند ماند‪ .‬اگر بر اسقاط‬ ‫نظام پافشاری کردیم حتی اگر به این هدف نرسیم به سلطنت‬ ‫مشروطه که الوفاق ی ها دنبالش هستند خواهیم رسید‪ ،‬ولی‬ ‫اگر االن گفتیم سلطنت مشروطه به این هم نخواهیم رسید‪.‬‬ ‫تجربیات انقالب ها و جنب ش های گذش��ته همین را نشان‬ ‫م ی دهد‪.‬البته از س��ال ‪ 1349(1971‬شمسی) تا االن که ملت‬ ‫بحرین از ای ران جدا ش��د‪ ،‬همان زمان از س��ازمان ملل امدند‬ ‫و از مردم و گروه ه��ای محدود نظ ر خواهی کردند که ش��ما‬ ‫استقالل از ای ران را م ی خواهید یا همچنان تحت قیمومیت‬ ‫‪62‬‬ ‫ای ران باشید‪ .‬ملت بحرین نگفتند ما ال خلیفه را م ی خواهیم و‬ ‫ای ران را نم ی خواهیم بلکه گفتند ما م ی خواهیم ازاد باشیم و‬ ‫یک ملت ع ربی باشیم‪ .‬هر چند با خیانت پهلوی ها و دسیسه‬ ‫انگلیس��ی ها بحرین را از ای ران جدا کردند‪ .‬اینگونه ش��د که‬ ‫ال خلیفه با پشتیبانی انگلیس ی ها بر سر کار باقی ماند‪ .‬امروز‬ ‫در بحرین کسی دوست ندارد پادشاه باالی سر ملت باشد‪.‬ولی‬ ‫این مساله در جمعیت وفاق هست‪ .‬این را با سایر گروه های‬ ‫دیگر مثل تیار الوفاء االس�لامی یا جنب ش االحرار یا جنبش‬ ‫حق یا حرکت خالص مقایسه کنید ببینید اینها به خط امام‬ ‫نزدیک ترند یا وفاق کنونی! چرا از سایر گروه های اسالمی و‬ ‫رهب ران اصلی انقالب که همگی در زندان و اکثرا محکوم به‬ ‫حبس ابد هستند حمایت نم ی شود و این در حالی است که‬ ‫از الوفاق یک نفر هم در زندان نیس��ت! که این هم خودش‬ ‫مشکلی است که ما با ان مواجهیم‪.‬‬ ‫دقیقا تغییر جمعیتی که گفتید در چه مدت اتفاق‬ ‫افتاد و اگر ممکن اس�ت اش�اره ای هم به گزارش‬ ‫معروف البندر کنید؟‬ ‫‪ l‬دوره زمانی که از ان صحبت م ی کنیم از ‪ 2001‬تا‬ ‫‪ 2011‬است‪ .‬البته این کار را در عرض ‪ 4 - 5‬سال انجام دادند‬ ‫که حاال ما نتیجه اش را داریم می بینیم‪ .‬ان گزارش معروفی‬ ‫هم که شما اشاره کردید در همین سال ها توسط دکتر صالح‬ ‫البندر(که اصالتا سودانی و االن مقیم لندن است) که مشاور‬ ‫نخس ت وزیر بحرین بود منتشر شد و از پروژه سری حکومت‬ ‫مبنی بر س��رنگونی مذهبی و نژادی و اعطای شناس��نامه‬ ‫بحرینی به اهل سنت متعصب وهابی ضد شیعه از کشور های‬ ‫سوریه‪ ،‬یمن‪ ،‬اردن‪ ،‬پاکس��تان بنگالدش و‪ ...‬که عمدتا فقیر‬ ‫هستند‪ ،‬پرده برداری کرد‪ .‬ب ر اساس این طرح این گروه ها با اجازه‬ ‫اقامت با تضمین کار‪ ،‬مسکن و مزایای دیگر با خانواده هایشان‬ ‫به بحرین امدند و در پلیس‪ ،‬ارتش‪ ،‬در وزارت اطالعات و دیگر‬ ‫ارگان ها جایش��ان دادند و این در حالی که خود بحرین ی ها با‬ ‫مشکل معیش��ت و بیکاری مواجهند‪ .‬حتی این مساله بین‬ ‫اهل سنت نیز به یک معضل تبدیل شده و اقلیت اهل سنت‬ ‫بحرین نیز با اینها مشکل دارند و این خودش تبدیل به یک‬ ‫مشکل امنیتی شده است و االن از ‪ 85‬درصد شیعه تبدیل شده‬ ‫به ‪ 65‬تا ‪ 70‬درصد در طول این سال ها و حتی بعد از ‪ 14‬فوریه‬ ‫در همین بیست ماه و اندی که گذشته اخباری که منتشر شد‬ ‫حدود ‪ 15‬هزار بعثی ع راقی طرفدار یا مسئوالن حزب سابق‬ ‫ع راق و صدام از اردن به بحرین امده اند‪ .‬بعد از انتشار گزارش‬ ‫البندر خود پادش��اه بحرین با وقاحت امد و اعالم کرد که من‬ ‫در بحرین اصال اطمینان ندارم و به مردم اطمینانی نیست‪.‬‬ ‫یعنی غیر از ‪ 70‬درصد به بقیه هم اطمینان ندارد؟‬ ‫‪ l‬اهل س��نت اصیل بحرینی به دلیل ع��دم ورود به‬ ‫سیاست مشکلی ندارند‪ .‬هر چند االن بعد از تابعیت دادن به‬ ‫غی ر بحرین ی های وهابی انها هم مشکل پیدا کرده اند؛ ولی‬ ‫اصل حرف پادش��اه‪ ،‬شیعیان بحرین هس��تند‪ .‬اول به دلیل‬ ‫اکثریت و دوم به خاطر فکر و روحیه انقالب��ی و متاثر بودن‬ ‫از انقالب اسالمی ای ران مدام به مردم فش��ار م ی اورند و کار‬ ‫به انان نم ی دهند یا با محدودیت مواجهند یا مردم را به مرور‬ ‫از منامه یا مناطق استراتژیک از خانه هایشان بیرون کرده اند‬ ‫و به جایی دیگر منتقل کرده اند یا با زندان و شکنجه روبه رو‬ ‫هستند‪ .‬البته همانطورکه گفتم دو گروه و دو جریان اصلی در‬ ‫بحرین هس��تند؛ یک گروه مردمی هستند که م ی گویند ما‬ ‫م ی خواهیم انقالب شده و نظام س��اقط شود‪ .‬متاسفانه االن‬ ‫در اکثر کشور های عموما ش��یعه که اخبار بحرین منعکس‬ ‫م ی شود اگر بروید بپرسید رهب ران و پرچمدار انقالب بحرین‬ ‫چه کسانی هس��تند؟ م ی گویند الوفاق! غیر از الوفاق گویی‬ ‫کسی نیست‪ .‬اگر بپرسید اینهایی که مردم را در کف خیابان‬ ‫رهبری کرده و مدیریت کردند چه کسانی هستند؛ تیار الوفاء‪،‬‬ ‫جنبش حق یا‪...‬؟ ایا انها را م ی شناس��ید؟ م ی بینید خیر! چرا‬ ‫چون در تلویزیون و اخب��ار و تبلیغات فقط الوفاق را نش��ان‬ ‫داده اند‪ .‬در حالی که الوفاق موضعش این است که م ی گوید‬ ‫ما دولت اسالمی نم ی خواهیم و الوفاق نمایندگانش ‪ 13‬روز‬ ‫بعد از شروع انقالب از پارلمان استعفا دادند؛ یعنی در ‪ 27‬فوریه!‬ ‫انقالب را کسانی دیگر ش��روع کرده و مدیریت کردند؛ استاد‬ ‫عب دالوهاب (اغازگر انقالب)‪ ،‬ایت اهلل عب دالجلیل مقداد‪ ،‬شیخ‬ ‫حسن مشیمع و‪ ...‬که همگی از رهب ران هس��تند و زندان و‬ ‫محکوم به حبس ابد‪.‬‬ ‫ب�ه صراح�ت م ی گوین�د ک�ه دول�ت اسلامی‬ ‫نم ی خواهیم؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬اما ما علنا م ی گوییم که با رژیم ال خلیفه ابمان‬ ‫در یک جوی نم ی رود‪ .‬حاال هر چقدر م ی خ واهند ب رایمان حکم‬ ‫زندان ببرند‪ .‬من که بیش از ‪ 10‬س��ال زندان بودم و شکنجه‬ ‫دیدم و االن تقریبا بیشتر از‪100‬سال حکم ب رای من بریده اند!‬ ‫هر سه‪ ،‬چهارماه م ی گویند ‪ 25‬س��ال اضافه شد‪ .‬فقط مانده‬ ‫است دادگاه حکم اعدامم را صادر کند‪.‬‬ ‫اگر مثل اقای ش��هید باهنر باشند‪ ،‬ش��ما م ی دانید در‬ ‫صحنه مبارزه بوده و اگر وزیر یا نخس��ت وزیر ش��ود اشکال‬ ‫ندارد‪ .‬ما م ی دانیم که این مثل ماست‪ .‬این ادم فردا نعلینش‬ ‫را در م ی اورد و ب ی عمام��ه م ی اید داخل صحنه‪ .‬در همه چیز‬ ‫سهیم هست در زندان در ش��کنجه و‪ ...‬اما انچه در بحرین‬ ‫است اینجور نیست‪ .‬االن ‪ 6‬سال اس��ت که وفاق ی ها رفتند‬ ‫در پارلمان که مبارزاتشان را از مسیری دیگر شروع کنند‪ .‬به‬ ‫قول خودشان تاکتیک عوض کردند‪ .‬چه سودی ب رای مردم‬ ‫داشت؟ ایا تغییری در وضع مردم و کشور ایجاد شد؟ وضع بهتر‬ ‫که نشد بدتر هم ش��د‪ .‬خود الوفاق ی ها م ی گویند‪ .‬این دیگر‬ ‫حرف من نیست‪ .‬خودشان اعتراف کرده اند که اصال در این‬ ‫مدت در پارلمان قانونی را نتوانس��تند عوض کنند! یا پادشاه‬ ‫و نخس��ت وزیر را محدود کنند‪ .‬دزدی ها و ظلم ها کمتر نشد‬ ‫که بیشتر هم شد‪ .‬اما هنوز هم درس نگرفته اند و م ی گویند‬ ‫بیایید با همین نظام جنایتکار کنار بیاییم و امتیازاتی بگیریم‬ ‫و کم کم به اهدافمان برسیم‪ .‬تجربه انقالب دهه نود و حتی‬ ‫گذشته و حتی اصالحات قالبی پادشاه در سال ‪ 2001‬وعده داده‬ ‫بود که من درخواست های مردم ‬ ‫ی مطرح شده در سال‪1973‬را‬ ‫م ی پذیرم‪ .‬در حالی که در‪14‬فوریه ‪2002‬تمامی ان حرف ها را‬ ‫زیر پا گذاشت‪ .‬ما به یقین رس��یدیم ال خلیفه عوض شدنی‬ ‫نیست و اگر ما را تکه تکه هم کنند کوتاه نم ی اییم‪ .‬هر چند‬ ‫بین الوفاق ی ها هم اختالف نظر هس��ت که برخ ی به حرف‬ ‫ما رسیده اند و امیدواریم بیدار ش��وند‪ .‬از روز ‪ 14‬فوریه تا االن‬ ‫همین جنایت هایی که رژیم انجام داده کافی است‪ .‬جنایاتی‬ ‫که سپاه یزید در مدینه انجام دادند‪ ،‬ارتش بحرین و سعودی ها‬ ‫همان کارها را انجام دادند‪ .‬ریختن��د در خانه های مردم و هر‬ ‫چه خواس��تند کردند با نوامیس! در خبرها هم منتش��ر شد‬ ‫که خود فرزندان و وابس��تگان ال خلیفه به زندان ها م ی روند‬ ‫و روحانیون که عالم دین هس��تند را شکنجه م ی کنند‪ .‬حاال‬ ‫بگوییم ب ی خیال!‬ ‫خب ش�اید االن توان ملت س�اقط ک�ردن نظام‬ ‫نباشد؟‬ ‫‪ l‬سوال خوبی است‪ .‬اگر بدون دخالت رژیم بحرین‬ ‫باشد ‪ 70‬درصد با جریان اسقاط نظام یا همان ائتالف ‪ 14‬فوریه‬ ‫است‪ .‬ب رای اینکه مطلب روشن شود بگذارید ب رای شما مثالی‬ ‫بزنم‪ .‬اگر گروه وف��اق ب رای راهپیمایی از م��ردم دعوت کند‪،‬‬ ‫جمعیتی نزدیک به ‪200‬تا‪300‬هزار نفر حضور پیدا م ی کنند‪،‬‬ ‫اما زمانی که ائتالف ‪14‬فوریه از مردم دعوت م ی کند ش��اید‬ ‫جمعیتی حدود ‪10‬هزار نفر استقبال کنند‪ .‬تفاوت در چیست؟‬ ‫پاس��خ این اس��ت‪ :‬ائتالف ‪14‬فوریه بدون اجازه حکومت در‬ ‫خیابان ها حضور پی دا م ی کند و تقریبا همه انها این احتمال را‬ ‫م ی دهند که مورد اصابت گلوله های نظامیان ال خلیفه قرار‬ ‫گی رند‪ ،‬در حالی که وقتی گروه وفاق راهپیمایی خود را شروع‬ ‫م ی کند تا انته��ای ب رنامه حتی یک گلوله اش��ک اور هم به‬ ‫سمت مردم شلیک نم ی شود‪ .‬به یاد دارم حدود دو سال قبل‬ ‫از ‪14‬فوریه از لندن به کربال رفته بودم‪ .‬زمانی که مردم من را‬ ‫م ی دیدند از ترس من فرار م ی کردند تا نکند زمانی که از کنار‬ ‫من عبور م ی کنند عکسشان گرفته شود و به جرم همراهی‬ ‫با من به حب س های ‪ 25‬س��اله ال خلیفه محکوم ش��وند‪ .‬در‬ ‫حالی که بعد از ‪ 14‬فوریه مردم خودشان م ی امدند اب راز تمایل‬ ‫م ی کردند که من با انها عکس بگیرم‪ ،‬یعنی تا این اندازه جرات‬ ‫مردم متفاوت شده است!‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬بیشتر جوانان بحرین این اعتقاد را دارند‪ .‬مثال‬ ‫م ی بینید جوانان بحرینی با ککت��ول ملوتوف جلوی تانک‬ ‫م ی ایستند‪ .‬تصور کنید وقتی به انها ار پ ی جی داده شود چه‬ ‫کارهایی م ی توانند انجام دهند؟‬ ‫ایا فکر م ی کنید نبود اتحاد میان گروه های انقالبی‬ ‫و ب ه وجود امدن بحث های داخلی میان انها‪ ،‬بتواند‬ ‫در مقابله با حکومت خللی ایجاد کند؟‬ ‫‪ l‬من هم این مس��اله را قبول دارم‪ .‬یکی از دالیلش‬ ‫این اس��ت که ما هنوز یکدست و متحد نش��ده ایم‪ .‬کارها را‬ ‫تقسیم بندی نکرده ایم‪ .‬با هم م ی نشینیم اما دل های ما خیلی‬ ‫صاف نیست‪ .‬مساله دیگری که وجود دارد این است که ملت‬ ‫بحرین امکانات ندارند‪ .‬اگر داشتند وضع این گونه نبود و انها‬ ‫قدرتمند بودند‪ .‬ه ر کس در روی زمین قدرت پیدا کند توانایی‬ ‫حکومت خواهد داشت‪.‬‬ ‫ایا نم ی شد ائتالف ‪ 14‬فوریه با اتخاذ سیاست های‬ ‫جدید از توانمندی های گروه وفاق استفاده کنند‪ ،‬در‬ ‫بعضی مواقع با انها همراهی نمایند و بعد به مرور‬ ‫زمان انها را متقاعد کنند؟‬ ‫‪ l‬ام��کان دارد‪ ،‬اما چیزی که مهم اس��ت ط راحی و‬ ‫سازماندهی چنین طرح و نقشه ای است‪ .‬تحرکات در بحرین‬ ‫به شدت به صورت امنیتی انجام م ی شود‪ .‬نم ی توانیم ب هراحت ی ‬ ‫تردد کنیم‪ .‬زندگی افراد مورد تجسس قرار م ی گیرد‪ .‬به راحتی‬ ‫نم ی توان به مردم اطمینان کرد‪ .‬افرادی که اصال فکرش را هم‬ ‫نم ی کنید ممکن است اطالعاتی از شما در اختیار نیروهای‬ ‫ال خلیفه قرار دهند‪ .‬مثال حدود ‪ 17‬سال پیش شوهر خواهرم‪،‬‬ ‫من را به عنوان فردی که ضد نظام مبارزات مسلحانه انجام‬ ‫م ی دهد ب��ه اطالعات بحری��ن معرفی کرد‪ .‬او ف��ردی بود با‬ ‫محاسن سفید در حالی که روی پیش��انیش جای مهر بود‪.‬‬ ‫اصال نم ی توانی شک کنی! حتی خود من هم حدود ‪5‬سال‬ ‫همین تهمت ها را تحمل کردم‪ ،‬حتی انها این تهمت ها را در‬ ‫نشریات بحرین هم چاپ کردند‪ .‬س��عی داشتند شخصیت‬ ‫من را خرد کنند‪ ،‬اما من کوتاه نیام��دم‪ .‬ه ر چه تالش کردند‬ ‫از حربه های مختلف اس��تفاده کنند تا من را شکست دهند‪،‬‬ ‫موفق نشدند‪ .‬به نظرم این چنین باید مقاومت کرد‪.‬‬ ‫ای�ا ایت اهلل عیس�ی قاس�م عه�ده دار‬ ‫رهبری تمام گروه های انقالبی هس�تند‬ ‫یا اینکه ایشان از گروه خاصی حمایت م ی کنند؟‬ ‫‪ l‬حمایت ایشان بیش��تر از گروه وفاق است‪ ،‬اما ما‬ ‫‪ l‬مشکالت و موانعی که در بحرین وجود دارد همان‬ ‫مشکالتی است که در مصر‪ ،‬لیبی‪ ،‬تونس و دیگر کشورهای‬ ‫انقالبی هم وجود داش��ت‪ .‬ملتی که به منظ��ور انقالب به پا‬ ‫م ی خیزد‪ ،‬اگر در میانش��ان وحدت وجود داشته باشد با دست‬ ‫خالی هم م ی توانند به اهدافشان برس��ند‪ .‬مساله اول اینکه‬ ‫در بحرین عده ای هس��تند که باور دارند حکومت ال خلیفه‬ ‫اصالح پذیر اس��ت و نیازی به اسقاط ان نیس��ت‪ .‬من به انها‬ ‫م ی گویم که اگر همین حاال به ال خلیفه اعالم کنیم که ما از‬ ‫تمام مبارزات خود دست م ی کشیم و با نظام همراه خواهیم‬ ‫شد‪ ،‬حکومت نم ی پذیرد و ما را قبول نم ی کند‪ .‬شیعیانی که‬ ‫امروز با اطالعات بحرین همکاری م ی کنند مورد شدیدترین‬ ‫توهی ن ها و تحقیرها قرار م ی گی رن��د و همانند برده ها با انان‬ ‫برخورد م ی شود‪ .‬زمانی که در سازمان اطالعات بحرین زندانی‬ ‫بودم این افراد به بدترین شکل ما را شکنجه م ی کردند تا شاید‬ ‫مورد توجه حکومت قرار گیرند‪ ،‬اما هنوز هم نظام ال خلیفه‬ ‫انها را نپذیرفته اس��ت‪ .‬درجه نظامی افس��ران شیعه بحرین‬ ‫هیچ گاه از درجه س��روانی بیشتر نم ی ش��ود‪ .‬ال خلیفه فقط‬ ‫م ی خواهد انها مثل برده زیردستش��ان کار کنند و اینجاست‬ ‫که تو تنها یک انتخاب داری‪ ،‬زندگی با ذلت یا مرگ با عزت!‬ ‫مساله بعدی اینکه ما باید در صحنه باشیم‪ .‬شاید امروز توانایی‬ ‫مقابله با نظام را نداشته باشیم‪ ،‬اما یک یا دو سال بعد م ی توانیم‬ ‫ضد نظام بجنگیم‪ .‬درست است که امروز چنین توانایی نداریم‪،‬‬ ‫اما در صورتی ک��ه این وضع تا اخر هم ادام��ه یابد ما تالش‬ ‫م ی کنیم و ش��رایط را ب رای ش��کل گیری یک نظام اسالمی‬ ‫فراهم م ی کنیم‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫چند درصد ش�یعیان بحری�ن با جمعی�ت وفاق‬ ‫هس�تند و چند درصد مردم با خط دیگر یا همان‬ ‫جریان اسقاط نظام؟‬ ‫پس در بین مردم اعتقاد به برخورد نظامی با دولت‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫گروه ه�ای اصالح طلب همچون وف�اق به دالیلی‬ ‫مختلفی مانند حضور امریکا در منطقه‪ ،‬نبود پایگاه‬ ‫نظامی‪ ،‬حضور ال سعود‪ ،‬کوچک بودن بحرین و‪...‬‬ ‫دس�ت به مخالفت با نظام نم ی زنند و خواس�تار‬ ‫اصالح هس�تند‪ ،‬اما گروه های دیگر مایلند نظام‬ ‫سقوط کند‪ .‬ش�ما دلیل مخالفت این گروه ها را با‬ ‫گروه های اس�قاطی چه م ی دانید؟ پیشنهاد شما‬ ‫برای برطرف کردن این موانع به منظور به نتیجه‬ ‫رسیدن انقالب بحرین چیست؟‬ ‫جهان جدید‬ ‫‪ l‬خیر‪ .‬اینگونه نیس��ت‪.‬حاال ما بیایی��م بعد از این‬ ‫همه جنایات بگوییم بمانند یا فعال چون االن توان و زورش‬ ‫را نداریم باید اینها را بپذیریم‪.‬اگر این را پذیرفتیم باید صد ها‬ ‫سال بگذرد و فرزندان فرزندانمان در همین اتش ظلم بسوزند‪.‬‬ ‫االن بیست ماه گذشته ما در بحرین در انتفاضه دهه نود که‬ ‫انقالب از سال ‪ 95‬شروع شد ‪ 6‬سال مردم هر روز در خیابان ها‬ ‫بودند و مبارزات طول کشید‪.‬مثال فلسطین ی ها تا االن صلح‬ ‫با اسرائیل را قبول ندارند‪ ،‬نتوانستند چیزی را عوض کنند ولی‬ ‫کوتاه نیامدند و مقاومت کردند و گفتند شاید روزی توانش را‬ ‫داشته باشیم و االن نتیجه مقاومت شان را داریم م ی بینیم‪ .‬در‬ ‫بحرین هم راهی جز مقاومت و خط مقاومت نیس��ت‪ .‬االن‬ ‫عاش��ورایی باید نگاه کرد‪ .‬نکته ای دیگر که وجود دارد مردم‬ ‫در دهه های قبل نم ی گفتند س��قوط نظام و دنبال س��قوط‬ ‫نبودند‪ .‬ولی االن همه مردم در بحرین ب رای اولین بار به این‬ ‫نتیجه رسیده اند و بی دار شده اند و م ی گویند اسقاط النظام‪ .‬من‬ ‫از ‪ 14‬س��الگی به دفعات به زندان افتادم‪ .‬انجا روحان ی ای بود‬ ‫که حکم مربی را ب رای ما داش��ت و ما در زندان تربیت شدیم‬ ‫و م ی گفت‪« :‬استقامت‪ ،‬استقامت»‪ .‬خدا به کسی ب ی تالش‬ ‫مزدی نم ی دهد‪ .‬مگر نه اینکه خط امام خمینی(ره) همین بود‪.‬‬ ‫ما از اولی که چش��مانمان را باز کردیم امام را دیدیم و انقالب‬ ‫و استقامت امام را و پیروزی اس�لام را‪.‬یک عده از ب رادران مان‬ ‫در جمعیت وفاق که با ما در زندان بودند م ی ایند م ی گویند ما‬ ‫زندان رفتیم یک عده م ی گویند ما جبهه رفتیم‪ .‬خب رفتید که‬ ‫رفتید‪ .‬ولی االن کجا ایستاده اید؟ جبهه رفتی‪ ،‬شکنجه دیدی‪،‬‬ ‫هرچه باشید االن مهم است که شما کجایید؟ مگر نه برخی‬ ‫با امام علی(علی ه السالم) بودند؟ مگر نه برخی با امام و رهبری‬ ‫بودند؟ اول انقالب هم بودند ولی حاال کجا رفتند‪ .‬امده اند در‬ ‫لندن و شده اند ضد انقالب و اسالم‪.‬همین بازی متاسفانه در‬ ‫دوستان نزدیک ما هم هست‪ .‬اجازه باید داد همه حرف هایشان‬ ‫را بزنند و همه حرف ها و استدالالت شنیده شود نه یک جریان‬ ‫را فقط نماینده مردم بحرین نشان دهیم‪.‬‬ ‫کنند که با اعمال فشار اتش ایجاد کند‪ .‬انها کارهایی از این‬ ‫دس��ت انجام م ی دهند‪ ،‬اما اینها کافی نیست‪ .‬اگر اسلحه در‬ ‫اختیار انان قرار م ی گرفت حتی م ی توانستند وضعیتی بهتر از‬ ‫جنوب لبنان داشته باشند‪.‬‬ ‫رهبری ایشان را قبول داریم چون م ی خواهیم با این کار نشان‬ ‫دهیم که در بحرین یک رهبری وجود دارد‪ .‬من هر زمان که‬ ‫در تلویزیون حاضر م ی شوم اعالم م ی کنم که شیخ عیسی‬ ‫قاسم‪ ،‬رهبر ما هم هس��ت و ه ر چه بگوید ما م ی پذیرم‪ .‬ولی‬ ‫ایشان تا حاال چیزی نگفته اند‪.‬‬ ‫ایا مردم خسته شده اند؟‬ ‫‪ l‬خی ر‪ ،‬مردم خسته نشده اند‪ .‬شکر خدا هرچه م ی گذرد‬ ‫قوی تر م ی شوند و پای کارند و این برخی گروه های سیاسی‬ ‫هستند که خسته شده اند! در این بیست و یک ماه هر روز در‬ ‫بحرین شاهد تظاه رات بوده ایم‪g .‬‬ ‫ایا در حال حاضر طرز فکر مبارزه مس�لحانه بین‬ ‫مردم بحرین وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬اما مشکل اینجاس��ت که انها اسلحه ندارند‪.‬‬ ‫اگر همین حاال ‪100‬عدد اسلحه کالشینکف در اختیار مردم‬ ‫قرار گیرد خواهید دید که نزدیک به‪10‬عملیات مس��لحانه‬ ‫ضدنظام انج��ام م ی دهند‪ .‬م��ردم حتی س��عی م ی کنند با‬ ‫جابه جایی قطعات کپسول اتش نشانی ان را طوری ط راحی‬ ‫‪63‬‬ ‫پسر حسن مشیمع از روحانیون برجسته و رهبران اصلی انقالب بحرین‪:‬‬ ‫‪3‬‬ ‫بحرینی ها جز سقوط نظام ال خلیفه‬ ‫چیزی نمی خواهند‬ ‫محمد مشیمع‪ ،‬پسر استاد شی خ حسن مشیمع از رهبران برجسته مجاهدین بحرینی است که سوابق طوالنی‬ ‫در مبارزه با حکومت ال خلیفه دارد‪ .‬استاد مشیمع از رهبران اصلی انقالب دهه نود بحرین به شمار م ی رود‪ .‬سابقه شش‬ ‫سال زندانی در دهه نود و س�ال ‪ 2008‬و انقالب اخیر در کارنامه مبارزاتی وی دیده م ی شود‪ .‬موسس جمعی ت الوفاق و‬ ‫دبیرکل جنبش حق بحرین‪ -‬بعد از جدایی الوفاق ‪ -‬و یکی از رهبران اصلی انقالب اخیر و البته ناشناخته در ایران است‪.‬‬ ‫انچه در زیر م ی اید بخشی از گفت وگوی سه ساعته ما با وی‪-‬که خود نیز سابقه یک سال زندان های ال خلیفه را دارد‪ -‬در‬ ‫مورد اخرین وضعیت استاد مشیمع که با سرطان در زندان دست و پنجه نرم م ی کند‪ ،‬است‪.‬‬ ‫ایمان نوروزی – محمد فرج نژاد‬ ‫متوقف نشدن جریان مبارزه‬ ‫جهان جدید‬ ‫قبل از اینک��ه از پدرم و وضعیت فعل ی ش��ان بخواهم‬ ‫حرفی بزنم‪ ،‬اجازه بدهید چند نکت��ه ای را از اخرین وضعیت‬ ‫مردم بحرین عرض کن��م‪ .‬در بحرین به رغم نا امیدی برخی‬ ‫جریانات سیاسی مثل جمعیت الوفاق‪ ،‬جریان مبارزه متوقف‬ ‫نشده و اگر کسی را دس��تگیر کنند؛ باز از فردا به خیابان ها‬ ‫م ی ریزند‪.‬‬ ‫حکومت دائما به مردم اهانت م ی کند‪ .‬انها به مقدسات‬ ‫و زن و مرد و کوچک و بزرگ اهان��ت م ی کنند و نم ی گذارند‬ ‫بچه ها از طریق مدرسه ها و مراکز رس��می با امامان شیعه‬ ‫اشنا شوند‪.‬‬ ‫تمام مردم بحرین فکر نم ی کنند که پیروزند‪ ،‬بلکه انها‬ ‫یقین دارند که به پیروزی م ی رس��ند چرا که خداوند فرمود‪:‬‬ ‫«کم من فئه قلیله‪ ،‬غلبت فئه کثی��ره‪ ».‬مردم بحرین همه‬ ‫معتقد به مطالبه حقوق شان هستند و مطمئن هستند که‬ ‫پیروزی با انهاست و انها همه نغمه پیروزی م ی خوانند‪».‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫خواس�ت برخی گروه های سیاس�ی بر خلاف نظر‬ ‫مردم است!‬ ‫خانمی حدود یک سالی اس��ت زندانی شده و ان هم‬ ‫فقط به دلیل زمزمه کردن شعر «یسقط حمد» در پشت چراغ‬ ‫قرمز‪ .‬از این دست نمونه ها زیاد است‪ .‬عده زیادی را از کار اخ راج‬ ‫کرده اند‪ .‬االن همبستگی مردم زیاد شده است‪ .‬مردمی که از‬ ‫کار اخ راج ش��ده اند و پولی ب رای امرار معاش خانواده ندارند‪،‬‬ ‫مردم ب رای تامین احتیاجات ضروری ش��ان کمک م ی کنند‪.‬‬ ‫اگر در دهه های گذشته مردم خواستار اصالح نظام بودند و به‬ ‫حداقل ی ها راضی بودند ولی االن بیدار شده اند و ب رای اولین‬ ‫بار م ی گویند‪« :‬اسقاط النظام»‪ .‬از بچه های کوچک ‪ 5-6‬ساله‬ ‫که م ی گویند‪« :‬یسقط حمد‪ ،‬یسقط حمد» تا پیرمردها‪ .‬این‬ ‫شعار ورد زبان ها شده است‪.‬‬ ‫ولی چرا برخی از گروه های سیاس��ی بعد از گذش��ت‬ ‫یک س��ال ناامید ش��ده اند و گزینه مذاکره با ال خلیفه را در‬ ‫دس��تورکار قرار دادند؟ انها باید این رش��د و باال رفتن سطح‬ ‫اگاهی و مطالبات مردم را نسبت به دهه های گذشته ببینند و‬ ‫باید تجربه شده باشد که این حکومت مکار است و روش های‬ ‫اصالح گرانه جواب نم ی دهد‪.‬‬ ‫مگر تجربیات گذش��ته چه در دهه نود و چه در اوایل‬ ‫س��ال ‪ 2000‬و اصالحات و فریبکاری هایی ک��ه انجام دادند‬ ‫و نیز در همین انقالب اخی��ر که دوره ای را ب��ه فریب دوره‬ ‫صلح ملی نامیدند و بعد ارتش عربستان وارد شد و ان همه‬ ‫جنایات اتفاق افتاد ‪ ،‬کافی نیست ب رای اینکه پی ببریم این‬ ‫حکومت اصالح پذیر نیست و مذاکره‪ ،‬خیانت به مردم و خون‬ ‫شهداست‪.‬‬ ‫‪64‬‬ ‫مشکل زمین در بحرین و مساله تجنیس‬ ‫در بحرین ‪ 97‬درصد اراضی متعلق به حکام ال خلیفه‬ ‫است و فقط سه درصد ان متعلق به مردم است‪ .‬مشکل بزرگ‬ ‫دیگر در بحرین مساله تجنیس یعنی تابعیت دادن به غیر‬ ‫بحرین ی ها در بحرین است‪ ،‬ب رای بر هم زدن ترکیب جمعیتی‪.‬‬ ‫در بحرین سابقا ‪ 85‬درصد جمعیت شیعه بود ولی با سیاست‬ ‫مهاجرت جمعیتی را از کشور های پاکستان‪ ،‬سوریه‪ ،‬لبنان و‬ ‫اردن که عمدتا تحت تاثیر تبلیغات وهاب ی ها هستند با وعده‬ ‫تضمین کار و دادن مسکن و تسهیالت به بحرین اورده اند‬ ‫که جمعیت بحری��ن از حدود ‪ 700‬هزار نف��ر در طول کمتر‬ ‫از ‪ 12‬س��ال طبق اعالم رس��می به یک میلیون و دویست‪،‬‬ ‫سیصد هزار نفر رس��یده و باتوجه به وسعت کم بحرین این‬ ‫خود یک فاجعه اس��ت و این یعنی انفجار جمعیت‪ .‬عالوه‬ ‫بر این شیعه را در محدودیت های مضاعف قرار م ی دهند؛ از‬ ‫محرومیت در مشاغل دولتی گرفته تا حقوق اولیه یک انسان‬ ‫ب رای زندگی‪ .‬ش��یعیان بحرین حتی با اهل سنت که اصالتا‬ ‫بحرینی هستند نیز مشکلی ندارند‪ .‬حتی در این انقالب هم‬ ‫از اهل سنت شرکت داش��تند و اولین شهید بحرینی محمد‬ ‫مفله جوان اهل سنت بود و از رهب رانی که االن در بند هستند‬ ‫اقای اب راهیم شریف از اهل سنت بحرین است‪.‬‬ ‫ت تردد و رفت و امد مردم‬ ‫محاصره عکر و ممنوعی ‬ ‫همان کاری که اس��رائیل با مردم غزه انجام م ی دهد‪،‬‬ ‫االن دارند با مردم عکر انجام م ی ش��ود‪ .‬یکی از شرطه های‬ ‫پاکستانی در انجا مرد و پس از ان کال روستا را به محاصره‬ ‫دراورده ‪ .‬در تلویزیون نمایش داده اند که انفجاری کوچک رخ‬ ‫م ی دهد و م ی گویند که مجاهدین او را کش��ته اند‪ .‬اما همه‬ ‫مردم م ی دانند که مجاهدی��ن او را نکش��ته اند و ان انفجار‬ ‫ربطی به مردن او ندارد‪ .‬س��ه نفر از پیرمردان روس��تا تا االن‬ ‫به دلیل نیازشان به بیمارس��تان‪ ،‬به خاطر محاصره روستا و‬ ‫عدم تردد ف��وت کرده اند‪ .‬مردم دیگر مناطق بحرین س��عی‬ ‫کرده اند وارد عکر ش��وند و انحصار را بش��کنند و عده کمی‬ ‫از انها توانسته اند وارد انجا ش��وند و نیروهای حکومت وارد‬ ‫روستا شده اند و خانه به خانه انجا را م ی گردند ب رای پی دا کردن‬ ‫کسانی که وارد ش��ده اند و در این راه حتی از کتک زدن زنان‬ ‫هم دریغ نم ی کنند‪.‬‬ ‫وضع استاد مشیمع روز به روز وخیم تر می شود!‬ ‫اما در مورد پدرم؛ پدرم قبال مبتال به سرطان بوده اند و‬ ‫االن در زندان به دلیل منع از رسیدن دارو و رسیدگی درست‬ ‫به ایشان حالشان وخیم است و االن مطالبات و راهپیمایی‬ ‫ب رای ازادی ایشان زیاد شده است‪.‬پدرم از سال ‪ 1980‬تا االن در‬ ‫مبارزات سیاسی هستند‪ .‬ایشان هم رجل مذهبی (روحانی)‬ ‫هس��تند و هم سیاس��ی؛ ایش��ان در واقع یک سیاستمدار‬ ‫اسالمی است‪ .‬ایشان متولد ‪ 1947‬هس��تند و االن ‪ 65‬سال‬ ‫دارند‪ ،‬ادبیان انگلیسی را در مصر خوانده اند‪ .‬اما تا مدت زیادی‬ ‫به دلیل فعالی ت های سیاسی تدریس نم ی کردند‪ .‬پشتوانه‬ ‫فکری ایشان همان مبانی حضرت امام و رهبری است‪.‬‬ ‫وضعیت سیاه بحرین از دهه ‪70‬‬ ‫در س��ال ‪ 1973‬نظ ر خواهی کردند که بحرین به ای ران‬ ‫پیوند بخ��ورد یا نه! اتفاق بی��ن مردم و ال خلیف��ه‪ ،‬این بود‬ ‫که پارلمان تش��کیل ش��ود و قانونی تصویب شد و پارلمان‬ ‫تشکیل شد ولی این قانون دو سال بیشتر دوام نیاورد و سال‬ ‫‪ 75‬ال خلیفه پارلمان را تعطیل کرد‪.‬بین سال های ‪ 1990‬تا‬ ‫‪ 2000‬مجددا دو انقالب رخ داد؛ یکی در سال ‪ 1992‬و دیگری‬ ‫‪ .1994‬که دوم ی شش سال به طول انجامید‪ .‬مردم تا سال ‪99‬‬ ‫مبارزاتش��ان را ادامه دادند و روزی نبود که در بحرین در این‬ ‫‪ 5-6‬سال تظاه رات نباشد و شهیدان زیادی تقدیم انقالب‬ ‫شد؛ چیزی بیش از ‪ 40‬شهید که نسبت به جمعیت ‪ 700‬هزار‬ ‫نفری ان زمان بحرین خیلی زیاد بود و عالوه بر این ش��هدا‬ ‫هزاران تن از مردم دستگیر شدند‪.‬‬ ‫پدرم جزو سه رهبر اصلی انقالب دهه ‪ 90‬بود‬ ‫علمایی چ��ون مرح��وم عبداالمیر الجمری و اس��تاد‬ ‫عب دالوهاب حسین و پدرم‪ ،‬رهب ران انقالب دهه نود محسوب‬ ‫م ی شوند‪ .‬رهبر اصلی‪ ،‬مرحوم شیخ عبداالمیر جمری بودند‪.‬‬ ‫پدرم و استاد عبدالوهاب حسین مش��اوران و بازوان ایشان‬ ‫بودند که همگی دس��تگیر و به زندان افتادند‪ .‬بعد از شش‪،‬‬ ‫هفت سال از زندان ازاد شدند (‪ 94‬تا ‪ )2001‬و در زندان تالش‬ ‫کردند عقایدشان را عوض کنند‪.‬‬ ‫ف�وت عیس�ی ال خلیف�ه و جایگزین�ی پس�رش و‬ ‫اصالحات سیاسی قالبی‬ ‫امی ر سابق بحرین عیسی اواخر س��ال ‪ 99‬فوت کرد‪.‬‬ ‫فش��ارهای زیادی از طرف حکومت بر مردم اورده ش��د که‬ ‫از مب��ارزات مردم دس��ت ب ر دارند‪ ،‬چون س��ال ‪ 2000‬بحرین‬ ‫پرونده اش به لحاظ نقض حقوق بشر سیاه بود‪ ،‬توانایی ورود‬ ‫به بازار اقتصاد جهانی را نداشت و از طرفی هم دیدند اوضاع‬ ‫نابسامان اس��ت‪ .‬امریکای ی ها حمد را جایگزین پدر کردند و‬ ‫مقداری هم ازادی سیاس��ی دادند و با دس��تور حمد بیش از‬ ‫‪ 1500‬نفر از زندان ازاد ش��دند و گفت که همه چیز را اصالح‬ ‫م ی کنم و م ی خواهم کش��ور را از امی ر نشینی به جمهوری‬ ‫تغییر دهم‪ .‬بیرون از بحرین هم بحرین ی هایی بودند که مثال‬ ‫در لندن و‪ ...‬زندگی م ی کردند‪ .‬ولی رهب ران اصلی همان طور‬ ‫که گفتم پنج نفر یعنی شیخ الجمری‪،‬اس��تاد عبدالوهاب‪،‬‬ ‫پدرم‪ ،‬شیخ حسن س��لطان و شیخ حس��ی ن دهی در داخل‬ ‫بحرین بودند‪ .‬بعد از مدتی همه اینها که از کشورهای دیگر‬ ‫بازگشتند‪ ،‬پیشنهاد همکاری دادند که در اصالح کشور به ما‬ ‫کمک کنید‪ .‬ان زمان شیخ عیس��ی قاسم در ای ران مشغول‬ ‫تحصیل بود و در واقع ایش��ان بعد از فوت ش��یخ الجمری‬ ‫نماینده رهبری در بحرین شدند و شیخ علی سلمان به همراه‬ ‫شیخ حمزه الدیری و شیخ حیدر الستری از بحرین اخ راج شده‬ ‫و در لندن بودند‪.‬‬ ‫از تاسیس جمعیت الوفاق ملی تا اختالفات جدایی‬ ‫دو نظر وجود داشت‪ ،‬یکی اینکه کشور باید به حالت‬ ‫جمه��وری در بیاید‪ ،‬اما ع��ده ای راه ح��ل را در بیرون کردن‬ ‫ال خلیفه م ی دانس��تند‪ .‬اگر بخواهند ال خلیفه حکومت را‬ ‫از پادش��اهی به جمهوری تغییر دهد باید به صورت رسمی‬ ‫و از طریق س��ازمان ملل اقدام م ی کردند‪ .‬پدر من و اس��تاد‬ ‫عبدالوهاب حس��ین و برخی دیگر اعتقاد داش��تند که باید‬ ‫ال خلیفه برود‪ .‬ولی بقیه بدون هیچ ش��رطی‪ ،‬همان تغییر‬ ‫حکومت از پادشاهی به جمهوری را خواهان بودند‪ .‬دعواهایی‬ ‫س��ر تغییر قانون ال خلیفه ش��کل گرفت‪ .‬در بیت یکی از‬ ‫رهب ران (س��ی د جواد الودایع) میثاقی امضا ش��د که هیچ گاه‬ ‫قانون را تغییر نم ی دهیم‪ .‬اما بعد از یک سال قانون را تغییر‬ ‫دادند و به کسی اعتنا نکردند و به همین دلیل رهب ران قبلی‬ ‫پیمان را رد کردند و وارد مجلس نشدند‪ .‬سال ‪ 2003‬جمعیت‬ ‫وفاق ملی تشکیل ش��د‪ .‬پدرم‪ ،‬اس��تاد عبدالوهاب حسین‪،‬‬ ‫عبدالهادی الخواجه‪ ،‬شیخ علی س��لمان‪ ،‬دکتر عبدالجلیل‬ ‫سینگس و دکتر سعی د الشهابی هیات موسس الوفاق بودند‬ ‫که م ی خواستند از بین ش��یعه و س��نی در ب رابر حکومت‪،‬‬ ‫جمعیتی را تش��کیل دهند‪ ،‬اما به دلیل اعتراض اهل سنت‬ ‫از ورود به سیاس��ت موفقیت چندانی حاصل نش��د‪.‬از ‪2003‬‬ ‫حرکت هایی ب رای برگرداندن قانون پیش��ین انجام ش��د و‬ ‫درگیری ها باال گرفت‪ .‬مثال درامد قبل از سال ‪ 2000‬کفایت‬ ‫زندگی را م ی داد‪ .‬ولی بعدا هیچ تغییری نکرد و از طرفی هم‬ ‫تورم باال رفت و مشکالت سرباز کرد‪ .‬مشکل از طرف عمال‬ ‫خارجی نیز بود که به صورت کارگر و پیمانکار وارد م ی کردند‬ ‫و به شیع ه ها اجازه ورود به وزارت کشور و کار را نم ی دادند و‬ ‫این مشکل جدیدی بود‪ .‬مشکل مسکن هم مشکل جدیدی‬ ‫بود‪ .‬بحرین دولت نفتی و ثروتمندی اس��ت و م ی تواند ب رای‬ ‫همه مردم امکان مس��کن را فراهم کند‪ ،‬اما این زمی ن ها را‬ ‫بیشتر به اهل سنت و خارج ی ها واگذار م ی کنند‪ .‬روز به روز‬ ‫این مشکالت زیادتر ش��د‪ .‬همه این موضوعات و مشکالت‬ ‫را جمعیت وفاق م ی خواس��ت حل کند‪ .‬از ‪ 2000‬تا ‪ 2002‬ازار‬ ‫و دس��تگیری و تهدید نبود‪ .‬اما با شروع مطالبه حقوق ملت‬ ‫دستگیری ها و تهدید ها شروع ش��د‪ .‬به همین دلیل از اول‬ ‫‪ 2002‬تا اوایل ‪ 2006‬که دوره اول پارلمان بود جمعیت الوفاق‬ ‫انتخابات را تحری��م کردند‪ .‬در س��ال ‪ 2005‬حکومت قانون‬ ‫جدیدی را اورد‪ ،‬این قانون گروه ه��ای مختلف را در مضیقه‬ ‫قرار م ی داد‪.‬‬ ‫پزشکان زندان اعالم کردند پدرم مبتال به سرطان‬ ‫است!‬ ‫در سال ‪ 2010‬مشخص ش��د پدرم سرطان دارند‪ .‬شاید‬ ‫او را الوده به سم کرده باشند و ب رای عالج به لندن رفتند‪ .‬در‬ ‫ماه جوالی و ماه اگوست(رمضان)‪ ،‬ایت اهلل شیخ عبدالجلیل‬ ‫مقداد و ش��یخ محمد حبیب مقداد‪،‬دکتر سینگس و جمعی‬ ‫دیگر از رهب ران به اتهام عملیات تروریستی دستگیر شدند و‬ ‫این دفعه دوم بود که انها را بازداشت م ی کردند‪.‬‬ ‫اس�تاد عبدالوه�اب حس�ین اغازگ�ر انقلاب و‬ ‫سخنرانی های اتشین در میدان شهدا‬ ‫بع��د از ان مواجهات روزانه مردم ادام��ه یافت تا اینکه‬ ‫مسائل تونس و مصر و کش��ورهای دیگر رخ داد‪ 14 .‬فوریه‪،‬‬ ‫مرا دستگیر کردند که پدرم را تحت فشار بگذارند‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫جدایی از الوفاق و تاسیس حرکت حق‬ ‫در س��ال ‪ 2006‬پدرم حرکت جدیدی به نام حرکت حق‬ ‫را ب رای استیفای حقوق مردم تاسیس کردند‪ .‬از انجایی که‬ ‫در بحرین شیعه و کمونیس��ت ها و جریانات دیگری حضور‬ ‫دارند‪ ،‬پدرم ب رای دوری از اته��ام طایفه گرایی جمعیت حق‬ ‫را متشکل از تمام افراد تش��کیل داد‪ .‬پدرم را با تشکیل این‬ ‫حرکت‪ ،‬به کمونیست بودن متهم کردند‪ .‬اما او این حرف ها را‬ ‫رد کرد و به تالشش ب رای حقوق مردم ادامه داد‪.‬حرکت حق با‬ ‫جمع اوری ‪ 82000‬هزار امضا از مردم نامه ای را به سازمان ملل‬ ‫فرستادند که مردم باید قانون اساسی را تعیین کنند و این در‬ ‫نوع خودش بزرگترین حرکت در تاریخ بحرین بود؛ نامه هایی‬ ‫هم ب رای تغییر نخس ت وزیر نوش��تند‪ .‬روز به روز مشکالت‬ ‫زیادتر شد و شهدایی اضافه شدند‪.‬‬ ‫دستگیری پس از بازگشت از لندن‬ ‫پدرم در ان زمان‪ -‬س��ال ‪ - 2008‬در لن��دن بود و طی‬ ‫بیانی ه ای همه اتهامات را رد و تکذیب کردند و بعد از مدتی به‬ ‫بحرین برگشت و استقبال گرمی هم از ایشان شد‪.‬در ان زمان‬ ‫حکومت به دلی ل ترس از متشنج ش��دن اوضاع بازداشتش‬ ‫نکردند و او هر هفته در یکی از مس��اجد سخنرانی م ی کرد‪.‬‬ ‫ابتدا حکومت انجا را تعطیل کرد‪ .‬اولین بار بود که این اتفاق‬ ‫در بحرین م ی افتاد و یک س��ری درگیری هایی میان مردم و‬ ‫حکومت اتفاق افتاد و مجبور شدند اجازه دهند فقط در انجا‬ ‫نماز بخواند‪ .‬بعد از چند روز به اتهام فعالیت علیه حکومت او‬ ‫و چند تن دیگر را دستگیر کردند‪ .‬بعد از سه ماه منازعات مردم‬ ‫و حکومت زیاد ش��د و حکومت تحت فشارهای بی ن المللی‬ ‫بود‪.‬م ی خواس��تند پدرم را از زندان ازاد کنند‪ ،‬ولی پدرم قبول‬ ‫نکردند و گفتند باید همه زندانیان ازاد شوند!‬ ‫مردم دنبال اسقاط نظامند نه اصالح نظام!‬ ‫پدرم بعد از اتمام معالجاتش��ان در لن��دن تصمیم به‬ ‫بازگشت م ی گیرند‪ .‬جمعیت زیادی ب رای استقبال از پدرم در‬ ‫فرودگاه امده بودند‪ .‬پدرم در همان فرودگاه از مردم پرسیدند‪،‬‬ ‫شما چه م ی خواهید؟‬ ‫انها پاسخ م ی دادند‪«:‬الشعب یرید اسقاط النظام»‪.‬ایشان‬ ‫گفتند که انچه ش��ما م ی خواهید‪ ،‬ما هم م ی خواهیم و باید‬ ‫همه پرسی جهت درخواس��ت جمهوری دموکراسی یا انچه‬ ‫مردم م ی خواهند تشکیل شود‪.‬‬ ‫هنوز ‪ 20‬روز از برگشتشان از لندن نم ی گذشت که ‪ -‬در‬ ‫ماه مارس (فروردین) ‪ -‬دوباره ایشان را دستگیر کردند و االن‬ ‫هم هنوز در زندان هستند و نم ی گذارند پزشکان به درمانش‬ ‫برسند و گفته شده که دوباره سرطانش��ان عود کرده است‪.‬‬ ‫اینها ما را اذیت م ی کنند و م ی گویند اصال مریض نیس��ت‪.‬‬ ‫در تماسی که با پدرم داشتیم گفتند سرطان دوباره بازگشته‬ ‫است و بعد از یک هفته درخواست و فشار مردم دکتری ب رای‬ ‫معالجه اش فرستادند و اعالم کردند که باید ایشان عمل شود‬ ‫تا ببینیم س��رطان خوش خیم اس��ت یا بدخیم‪ .‬اما پدرم به‬ ‫پزشکان زندان‪ ،‬اعتماد ندارد و هنوز نپذیرفته است‪ .‬حکومت‬ ‫هم زیر بار ازاد کردن ایشان نرفته است‪.‬‬ ‫جهان جدید‬ ‫انشعاب و جدایی در جمعیت الوفاق‬ ‫در جمعیت وفاق هم دو نظر بود؛ در واقع از همین زمان‬ ‫انشعابات در الوفاق شروع شد؛ نظر اول م ی گفت که با شرکت‬ ‫در انتخابات وارد مجلس م ی ش��ویم و این قانون اساسی را‬ ‫تغییر م ی دهیم و از این طریق مبارزه م ی کنیم و نظر دومی‬ ‫ هم بود که معتقد بودند نباید با این قانون موافقت کرد و اگر‬ ‫تصویب شد با کل حکومت مخالفت م ی کنیم و نظر پدرم‬ ‫این بود‪ .‬گروه الوفاق کنونی مثل شیخ علی سلمان و‪ ...‬نظر‬ ‫اول را قبول کردند‪ .‬اختالف پدرم به همراه استاد عب دالوهاب و‬ ‫دکتر سینگس و برخی دیگر با بقیه که سابقا اختالف نظ راتی‬ ‫هم داش��تند در اینجا اوج گرفت و از جمعیت خارج شدند‪ .‬در‬ ‫‪ 2006‬و ‪ 2010‬جمعیت وفاق در انتخابات ش��رکت کردند که‬ ‫اکثریت ش��ورای عمومی مخالف بودند‪ ،‬ولی در ان زمان به‬ ‫نوش��ته ای از ایت اهلل سیستانی تمسک جس��تند و بقیه را‬ ‫راضی کردند و این با وجود تصمیم پیشین انها در سال ‪2002‬‬ ‫مبنی بر عدم ورود به انتخابات و تحریم ان بود‪.‬‬ ‫بحرین فوت کرد‪ .‬سال ‪ 2008‬یک شهید دادیم و ‪ 13‬نفر از ما را‬ ‫با اتهام دزدی دستگیر کردند و در روزنامه ها دائم چهره استاد‬ ‫مش��یمع را به ضد س��ن ی گرایی و ضد حکومتی بودن متهم‬ ‫کردند‪ .‬س��ناریوی دیگری که ب رای متهم کردن پدرم انجام‬ ‫دادند این بود که جوان هایی را دستگیر کردند و گفتند اینها‬ ‫در سوریه زیر نظر علی مش��یمع (پسر استاد) ب رای عملیات‬ ‫تروریستی اموزش دید ه و به بحرین امده اند‪.‬‬ ‫بعد از شکنجه های سخت از انها اعترافاتی در تلویزیون‬ ‫پخش شد‪ ،‬مبن ی بر اینکه علی مش��یمع ما را اموزش داده و‬ ‫ایشان زیر نظر پدرش استاد مشیمع کار م ی کند‪.‬‬ ‫مردم به رهبری اس��تاد عبدالوهاب حس��ین جهت مطالبه‬ ‫حقوق شان و ازادی زندانیان سیاسی راهپیمایی و به سمت‬ ‫میدان شهدا (لوءلوء) حرکت کردند و ان سخنرانی معروف و‬ ‫زیرکانه استاد عبدالوهاب در میدان ش��هدا ای راد شد‪« :‬ما در‬ ‫اینجا جمع ش��ده ایم ب رای اصالح نظام و قوانین و‪ ...‬اما اگر‬ ‫خونی از کس��ی ریخته ش��ود انگاه مطالبه ما دیگر اصالح‬ ‫نظام نخواهد بود مطالبه ما اس��قاط نظ��ام خواهد بود‪ ».‬تا‬ ‫اینکه در همان ش��ب به میدان حمله شد و سه‪ ،‬چهار نفری‬ ‫شهید شدند‪.‬‬ ‫مرا قبل از انقالب ‪ 14‬فوریه دس��تگیر کردند تا از این‬ ‫طریق پدرم را تحت فش��ار قرار دهند و از نظ رات سیاسی و‬ ‫فعالی ت هایشان کوتاه بیایند‪ .‬جرم من این بود که از من یک‬ ‫داس زراعی گرفته اند‪ .‬با این اتهام خنده دار ش��ش ماه ب رایم‬ ‫زندان بریدند‪ .‬با اینکه یک زندانی سیاس��ی بودم مرا در بند‬ ‫زندانیان جنایتکار انداختند‪ .‬البته من چ��ون اقا زاده بودم (با‬ ‫خنده) مرا کم اذیت و شکنجه کردند! ‪g‬‬ ‫هنوز ‪ 20‬روز از برگشت شان از‬ ‫لندن نم ی گذشت که ‪ -‬در ماه‬ ‫مارس (فروردین) ‪ -‬دوباره ایشان‬ ‫را دستگیر کردند و االن هم هنوز‬ ‫در زندان هستند و نم ی گذارند‬ ‫پزشکان به درمانش برسند و‬ ‫گفته شده که دوباره سرطانشان‬ ‫عود کرده است‪ .‬اینها ما را اذیت‬ ‫م ی کنند و م ی گویند اصال مریض‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫فوت شیخ عبداالمیر جمری و مشکالتی که مضاعف‬ ‫شد‬ ‫در سال ‪ 2008‬ش��یخ عبداالمیر جمری‪ ،‬رهبر شیعیان‬ ‫‪65‬‬ ‫فرهنگ ‬ ‫یک داستان ساده‬ ‫بازگشت ابراهیم؛‬ ‫یک حاتمیکیا دیگر‬ ‫اقای کارگردان در نقش یک بازیگر‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪66‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪67‬‬ ‫محمد تاجیک‬ ‫‪1‬‬ ‫این روزها فیلم «زندگی خصوصی اقا و خانم میم» به‬ ‫کارگردانی روح اهلل حجازی و بازی اب راهیم حاتم ی کیا بر پرده‬ ‫ی که حاتم ی کیا با بازی خود در ان‪،‬‬ ‫س��ینماها قرار دارد؛ فیلم ‬ ‫تحسین منتقدان را ب رانگیخته است‪ .‬از سویی دیگر به تازگی‬ ‫فیلمبرداری فیلم «چ» (چمران) جدیدترین ساخته حاتم ی کیا‬ ‫به پایان رسیده‪ ،‬اما حاشی ه هایش به پایان نرسیده است؛ فیلمی‬ ‫ که درواقع حضور فریبرز عرب نیا در ان باعث ایجاد حاشی ه های‬ ‫فراوانی ب رای ان شد‪ .‬اما به رغم همه این حاشی ه ها بسیاری از‬ ‫عالقه مندان سینمای حاتم ی کیا به موفقیت این فیلم امید‬ ‫بسته اند؛ حاتم ی کیایی که در دو ‪ ،‬سه س��ال اخیر روزهای نه‬ ‫چندان خوبی را به خاط��ر توقیف اخرین س��اخته اش یعنی‬ ‫«گزارش یک جشن» سپری کرد‪.‬‬ ‫نظرات جالب فرخ نژاد درباره بازی حاتمی کیا‬ ‫فرهنگ‬ ‫اما جالب اس��ت بدانید که حمید فرخ ن��ژاد در تازه ترین‬ ‫مصاحب��ه اش حرف های جالبی درباره ب��ازی حاتم ی کیا زده‬ ‫است‪.‬فرخ نژاد در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه وقتی شنیدید‬ ‫حاتم ی کیا قرار است مقابلتان بازی کند چه حسی داشتید؟‬ ‫گفته‪« :‬ب رای��م جالب بود؛ چون با هم دوس��تیم و همیش��ه‬ ‫بحث های مختلفی از لحاظ فنی و عقیدتی داش��ته ایم‪ .‬من‬ ‫خیلی چیزها را از او یاد گرفته ام‪ ،‬اما به عنوان بازیگر این اتفاق‬ ‫ب رایم عادی بود‪ ،‬چون کار خودم را م ی کنم‪».‬‬ ‫به اعتقاد فرخ ن��ژاد؛ «حاتم ی کیا ادمی نیس��ت که از خیابان‬ ‫امده باش��د‪ .‬به هر حال به این حرفه اش��نا بود‪ ،‬ام��ا در مقام‬ ‫بازیگر مشکالتی داشت و خودش هم م ی دانست‪ .‬انچه االن‬ ‫م ی بینیم چیزی نیست که حاتم ی کیا سر صحنه تنهایی اجرا‬ ‫کرده باشد‪ .‬البته بازی با حاتم ی کیا هم از زوایه خودش ب رایم‬ ‫تجربه ای بود‪».‬‬ ‫فرخ ن��ژاد در ادامه صحب ت های خود گفت��ه بود‪« :‬من‬ ‫ب رای حاتم ی کیا و بازیگرهایی که بعد از این با او کار م ی کنند‪،‬‬ ‫خیلی خوشحالم؛ چون االن او م ی داند که امدن اشک از چشم‬ ‫چقدر سخت است‪ ،‬یا چقدر سخت اس��ت وقتی بازیگر تایم‬ ‫م ی خواهد تا به لحظه بازی اش برس��د‪ .‬اینها چیزهایی است‬ ‫که یک کارگردان باید درک کند‪ .‬او از این به بعد حاتم ی کیای‬ ‫دیگری خواهد بود‪».‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫چرا اینقدر به بازی حاتمی کیا توجه شده؟‬ ‫فرخ نژاد به این سوال پاس��خ جالبی داده است‪« :‬توجه‬ ‫به بازی حاتم ی کیا در این کار فقط به خاطر بازی اش نیست‪.‬‬ ‫ی اس��ت که خودش دارد‪ .‬بک گراندش‬ ‫بیش��تر به خاطر هرم ‬ ‫خیل ی ها را قلقلک م ی دهد که او را در مقام بازیگر ببینند‪ ،‬چون‬ ‫در مقام کارگردان ادم محبوبی است‪ .‬ضمن اینکه حاتم ی کیا‬ ‫تنها به عنوان خودش مطرح نیست‪ ،‬بلکه به عنوان ادمی مطرح‬ ‫است که سال ها جریانی را نمایندگی کرده است‪».‬‬ ‫چرا حاتمی کیا کراوات نمی زند؟‬ ‫فرخ نژاد در ادام��ه حرف های جالب خود این س��وال را‬ ‫مطرح کرده که مثال چرا حاتم ی کیا در نقش گوهریان نباید‬ ‫کراوات داشته باشد؟ و سپس به این س��وال این گونه جواب‬ ‫داده‪« :‬به خاطر اینکه خودش کراواتی نیست‪ ،‬ولی من نه‪ .‬من‬ ‫بازیگرم؛ یک روز مامور وزارت اطالعات م ی شوم‪ ،‬یک روز شوهر‬ ‫خیانتکار و روز دیگر هواپیماربا‪».‬‬ ‫چقدر خودش است؟‬ ‫فرخ نژاد در پاسخ به سوال دیگری که چقدر از شخصیتی‬ ‫که در این فیلم م ی بینیم‪ ،‬خود حاتم ی کیاست و چقدرش بازی‬ ‫است؟ گفته‪« :‬باید کار بعدی اش را دید‪ .‬البته اگر بخواهد بازی‬ ‫کند‪ ،‬مثال ایا م ی تواند نقش یک روستایی یا یک خلبان جنگی‬ ‫را بازی کند یا نه؟ در کار بعدی م ی بینید که چقدر خودش بوده‬ ‫‪68‬‬ ‫و چقدر خودش نیست‪».‬‬ ‫سال ‪ ۹۰‬سخت ترین سال برای حاتمی کیا‬ ‫همانط��ور که گفته ش��د ح��ال و روز او در س��ال های‬ ‫اخیر اصال خوش نبود‪،‬؛ به خصوص در س��ال ‪ .۹۰‬خود او در‬ ‫مصاحب ه ای روایت تلخی از ای��ن روزهایش بازگو کرده؛ «من‬ ‫فیلمسازم‪ .‬عضو هیچ کلوپ و حزبی هم نیستم‪ .‬من با هزار‬ ‫خون دل فیلم م ی سازم که دردم را با مخاطب تقسیم کنم‪ .‬این‬ ‫شوق در ذات هر هنرمندی است‪ .‬من دیوانه نیستم که با کلی‬ ‫قرض و وام فیلم بسازم که دیده نشود‪».‬‬ ‫مثل بال بال زدن مرغ سربریده‬ ‫حاتم ی کیا در ادام��ه همین مصاحبه گفت��ه‪« :‬وقتی‬ ‫م ی خواهم فیلم بس��ازم‪ ،‬فکر م ی کنم چیزی که م ی خواهم‬ ‫بگویم در اندازه تحمل این دم و دس��تگاه هست‪ ،‬ولی وقتی‬ ‫این بس��اط پیش م ی اید‪ ،‬گیج م ی زنم‪ .‬مثل مرغ س��ربریده‬ ‫بال بال م ی زنم‪ .‬نم ی دانم این حال ما چه لذتی ب رای تماش��ا‬ ‫دارد‪ .‬م ی پرسید چرا به این شرایط تن م ی دهم‪ .‬تن ندادن ب رای‬ ‫من یعنی هر فیلمی نساختن‪ ،‬یعنی ب ر اساس قواره هایی که‬ ‫م ی فهمم فیلم بسازم‪».‬‬ ‫انهایی که سال ها با حاتم ی کیا اشنا بودند چند سال اخیر‬ ‫را تلخ ترین سال در س��ال های اخیر ب رای اب راهیم حاتم ی کیا‬ ‫عنوان کرده اند؛ تلخ ی هایی که به نظر م ی رسد با موفقی ت های‬ ‫فیلم روح اهلل حجازی و نمایش فیلم چمران درحال پایان یافتن‬ ‫باش��د‪ .‬اما علت اصلی تلخ بودن اب راهیم حاتم ی کیا را باید در‬ ‫برخوردهایی دانست که معاونت سینمایی با فیلم گزارش یک‬ ‫جشن انجام داد‪ .‬این ساخته حاتم ی کیا که عمال توقیف است‪،‬‬ ‫مدت هاست با وعده های مدی ران سینمایی قرار است پروانه‬ ‫نمایش بگیرد‪ .‬از نظر انان فیلم حاتم ی کیا هیچ مشکلی ندارد‪،‬‬ ‫ولی کسی نیست از انها بپرسد اگر فیلم حاتم ی کیا مشکلی‬ ‫ندارد‪ ،‬پس چرا به ان پروانه نمایش نم ی دهند‪.‬‬ ‫چمران‪ ،‬کشتی نجاتی برای حاتمی کیا‬ ‫سال ‪۹۰‬واقعا سال سختی ب رای حاتم ی کیا بوده است‪.‬‬ ‫بعد از توقیف فیلم به رنگ ارغ��وان‪ ،‬حاتم ی کیا توقیف این‬ ‫فیلم را همانند برزخی ب رای خودش عنوان کرده بود و ساخت‬ ‫فیلم بعدی اش یعنی به نام پدر به نوعی کشتی نجاتی ب رای‬ ‫او محسوب م ی شد‪ .‬حاال حاتم ی کیا مانده و باز هم یک فیلم‬ ‫توقیفی و‪ ....‬ایا چم��ران هم م ی تواند کش��تی نجاتی ب رای‬ ‫حاتم ی کیا باشد؟‬ ‫انگار سی سال پیر شده ام‬ ‫م ی گویند که حاتم ی کیا بااشاره به سخت ی های توقیف‬ ‫گزارش یک جشن گفته‪« :‬در همه سی س��الی که از دوران‬ ‫فیلمسازی ام گذش��ته اینقدر که به خاطر فیلم گزارش یک‬ ‫جشن به من فشار امده فشار نیامده بود‪ ».‬جالب است بدانید در‬ ‫زمان ساخت فیلم مهاجر‪ ،‬اب راهیم حاتم ی کیا خاطره جالبی از‬ ‫مراحل تحقیق فیلم تعریف کرده که با فضای تلخ حاتم ی کیا‬ ‫در سال های اخیر ب ی شباهت نیس��ت‪« :‬با کسانی صحبت‬ ‫م ی کردم که این هواپیماها را هدایت کرده بودند‪ .‬یکی از انها‬ ‫تعریف کرد‪ ،‬زمانی که م ی خواس��ته پرنده را به خاک دشمن‬ ‫هدایت کند‪ ،‬ان را گم م ی کند‪ .‬دستگاه کنترل را روی شکمش‬ ‫فشار م ی دهد‪ ،‬م ی نشیند و سرش را هم پایین م ی اورد انگار‬ ‫دارد س��جده م ی کند‪ .‬م ی گفت حاتم ی کیا‪ ،‬وقتی سرم را باال‬ ‫اوردم دیدم پ رنده برگشته‪ ،‬اما من انگار سی سال پیر شده ام‪».‬‬ ‫برگشتن به پشت دخل بقالی پدر‬ ‫حاتم ی کیا فیلمس��ازی بوده که همواره ب��ه اصول و‬ ‫اعتقاداتش پایبند بوده و حاضر به س��اخت هر فیلمی نبوده‪.‬‬ ‫خود او در مصاحب ه ای درباره مشکالت فیلمسازی اش پیش از‬ ‫فیلم اژانس شیشه ای گفته‪« :‬وقتی فیلمنامه اژانس شیشه ای‬ ‫را م ی نوشتم اصال امیدی به ساخته شدنش نداشتم چرا که تنها‬ ‫سالی بود که فیلم من درجه نازل گرفته بود در همین زمان بود‬ ‫که رسما از فیلمسازی دست کشیدم و به پشت دخل بقالی‬ ‫پدرم برگشتم و در بالکن مغازه شروع کردم به نوشتن فیلمنامه‬ ‫«اژانس شیش��ه ای»‪ ،‬با این ذهن ملتهب که هیچ امیدی به‬ ‫ساخته شدن ان نداشتم‪ ،‬اما م ی خواستم حرف هایم را بزنم‪».‬‬ ‫صدرعاملی‪ :‬چرا فیلم حاتمی کیا دچار مشکل می شود؟‬ ‫اما توقیف فیلم حاتم ی کیا با واکنش هایی هم روبه رو‬ ‫بود‪ .‬یکی از این واکنش ها از سوی رسول صدرعاملی‪ ،‬کارگردان‬ ‫مطرح س��ینمای ای ران بود که در یک��ی از گفت وگوهایش از‬ ‫توقیف فیلم های اب راهیم حاتم ی کیا و کیانوش عیاری انتقاد‬ ‫کرد‪ .‬اقای صدرعاملی در مصاحبه خود گفته بود‪« :‬متاسفانه‬ ‫حتی حساسیت مدی ران فرهنگی در مقابل کارهای سنگین‬ ‫اجتماعی خیلی بیش��تر اس��ت؛ ب رای مثال چ��را فیلم های‬ ‫حاتم ی کیا و عیاری ب رای اکران باید دچار مشکل شوند؟ من‬ ‫ندید م ی گویم این فیلم ها بیخودی دچار مشکل شده اند که‬ ‫ناشی از یک نوع ترس و واهمه ب ی مورد است‪».‬‬ ‫رسول صدرعاملی در حالی خود این انتقاد را نسبت به‬ ‫اکران نشدن فیلم های حاتم ی کیا و کیانوش عیاری کرده که‬ ‫اخرین س��اخته اش یعنی« زندگی با چشمان بسته» تا مدتی‬ ‫قبل به سرنوشت فیلم های حاتم ی کیا و عیاری دچار شده بود‬ ‫و به تازگی امکان اکران عمومی پی دا کرده است‪.‬‬ ‫انتقادات رضا کیانیان از اکران نشدن فیلم حاتمی کیا‬ ‫پیش از رسول صدرعاملی‪ ،‬رضا کیانیان‪ ،‬بازیگر سینما‪ ،‬با‬ ‫انتقاد از اکران نشدن فیلم «گزارش یک جشن» ساخته اب راهیم‬ ‫حاتم ی کیا‪ ،‬گفته بود‪« :‬حقیقتا ب ی جهت این فیلم را سیاسی‬ ‫کرده اند‪ .‬در حال حاضر فیلم هایی که رسما سیاسی هستند و‬ ‫موافق نظر خودشان است را اکران م ی کنند‪ .‬اما تا یک فیلمی‬ ‫ مخالف نظر انان باشد متهم به سیاسی بازی م ی شود و اجازه‬ ‫اکران به ان نم ی دهند‪ .‬در صورتی که وقتی ان فیلم نش��ان‬ ‫داده م ی شود باید این فیلم هم نمایش داده شود‪ ».‬به اعتقاد‬ ‫کیانیان‪ ،‬حاتم ی کیا خط و خطوط خاصی ندارد و یک فیلمساز‬ ‫مستقل است و هیچوقت خودش را وارد این جبهه گیری های‬ ‫سیاسی نکرده اس��ت‪ ،‬اما فیلمسازانی هس��تند که به طور‬ ‫مشخص موضع خودشان را مشخص کردند و فیلم هایشان‬ ‫هم اکران م ی شود‪.‬‬ ‫حاتمی کیا جدید‬ ‫اب راهیم حاتمیکیا نه دیگر ان جوان بی نام و نش��انی‬ ‫اس��ت که با دیده بان و بعد مهاجر چش��م ها را به سوی خود‬ ‫خیره کند و بشود یک کارگردان تازه کار و مستعد و نه ان قدر‬ ‫سن و سال دار که به محافظه کاری بزند و اثری از ان جسارت‬ ‫در کارهایش دیده نشود‪ .‬حاتمی کیا تا حدود زیادی پایبند به‬ ‫سنت همیشگی اش مانده؛ کارگردانی سیاسی و جسور که‬ ‫همیش��ه حرفی ب رای زمانه اش دارد و اصال بهتر اگر بگوییم‬ ‫فرزند زمانه اش اس��ت‪ ،‬نه مثل بعضی از ای��ن کارگردان های‬ ‫شب ه روشنفکر که در عصر چاقوکشی و ماربازی و رفیق محوری‬ ‫خواب شان برده و نزده مثل برخی دیگر به ب ی خیالی وفانتزی‬ ‫بازی‪ .‬حاتمی کیا همیشه یک کارگردان سیاسی است چه فیلم‬ ‫جنگی بسازد و چه فیلم اجتماعی و چه حتی فیلمش چندان‬ ‫از نظر فنی خوب و ب رازنده نباش��د‪ .‬در هر حالتی حاتم ی کیا ‪،‬‬ ‫حاتم ی کیاست‪ .‬حاتمی کیا در روزهای پایانی پاییز ‪ ،1391‬از دو‬ ‫سو مورد توجه است؛ یکی به عنوان بازیگر که شاید با تجربه‬ ‫ای جدید فضای تلخ پس از «گزارش یک جش��ن» را عوض‬ ‫کرده باش��د و دیگری فیلم چمران که او را به دنیای سینمای‬ ‫جنگ بازگردانده که این خودش نوعی بازگش��ت شاید ب رای‬ ‫ارامش باشد‪ .‬حاتم ی کیا جدید نه فقط روی پرده که در پشت‬ ‫پرده هم نوید تولد اب راهیم شورانگیز اژانس شیشه ای و مهاجر‬ ‫و خاکستر سبز را می دهد‪g .‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪2‬‬ ‫گفت وگوی کارگردان فیلم «زندگی خصوصی اقا و خانم میم»‬ ‫فیلم «زندگی خصوصی اقا و خانم میم» به نس�بت فیلم های دیگری که این روزها روی پرده است‪ ،‬حاشیه های‬ ‫کم تری را شاهد بوده اما همین حجم هم برای کارگردان و تهیه کننده ای که هر دوشان کم و بیش در سینما تازه وارد‬ ‫هستند ‪ ،‬زیاد است‪ .‬در نگاه اول‪ ،‬پوستر فیلم اس�ت که با تصویری از حاتمی کیا ‪ ،‬کارگردان صاحب سبک این روز های‬ ‫ب توجه می کند ‪ .‬با این حال نقد های مفصل و همه جانبه هنوز کم تر از ان است که بشود گفت فضای سینما‬ ‫مهجور جل ‬ ‫در مورد این فیلم چگونه است‪ .‬از اینها گذشته اما کارگردان فیلم‪ ،‬روح اهلل حجازی ‪ ،‬در مصاحبه هایش صحبت از یک‬ ‫مفهوم کرده است؛ «سینمای مدرن» که می گوید قصد داشته در این فیلم به ان نزدیک شود ‪ ،‬هر چند در مصاحبه هایش‬ ‫تاکید کرده که فیلمش تالش کرده به قواعد کالس�یک هم «تا حدودی» پایبند بماند‪ .‬با این حال کارگردان ‪ ،‬نگفته که‬ ‫ت و چه چیزی در فیلم «زندگی خصوصی اقا و خانم میم» هست که ان را به یک‬ ‫تعریفش از این سینمای مدرن چیس ‬ ‫فیلم مدرن‪ ،‬یا شبه مدرن‪ ،‬نزدیک می کند‪ .‬ایا صرفا اینکه فیلم به گفته کارگردانش در مورد طبقه متوسط و شک یک‬ ‫زوج به یکدیگر است برای مدرن بودنش کافی است؟‬ ‫اق�ای حج�ازی! تلفنت�ان را ج�واب نم ی دهی�د‪ ،‬‬ ‫نم ی خواهید با رسانه ها مصاحبه کنید؟‬ ‫‪ l‬من پشت فرمان هستم‪.‬‬ ‫دفع�ه قب�ل ه�م ک�ه تم�اس گرفت�م فرمودید‬ ‫پش�ت فرمان هس�تید‪ ،‬چه وقت پش�ت فرمان‬ ‫نیستید که تماس بگیرم برای مصاحبه؟‬ ‫‪ l‬من این روزها زیاد مصاحبه کردم‪ ،‬دیگر بیشتر از‬ ‫این احساس م ی کنم حرف هایم تکراری م ی شوند‪.‬‬ ‫اما فیلم ش�ما روی پ�رده اکران اس�ت‪ ،‬االن اگر‬ ‫در موردش صحبت نش�ود‪ ،‬پس کی باید حرف‬ ‫زده شود؟‬ ‫‪ l‬بحث این نیس��ت‪ ،‬من حرف زیاد زده ام‪ .‬در مورد‬ ‫فیلم‪ ،‬م ی توانید به مصاحب ه هایم ب��ا جا های دیگر مراجعه‬ ‫کنید‪ .‬سواالت ش��ما هم تکراری اس��ت‪ ،‬ب رای مخاطبتان‬ ‫جذابیت ندارد؛ نم ی خواهم حرف های تکراری بزنم‪.‬‬ ‫ولی معموال نگاه این اس�ت که در شرایط اکران‪،‬‬ ‫صحبت کردن درباره ان به نفع فیلم است‪ .‬کمک‬ ‫م ی کند که بیشتر مطرح شود و مخاطب بیشتری‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫به دنبال زدن فیلم ما هستند‬ ‫به دست بیاورد‪...‬‬ ‫‪ l‬عرض کردم ک��ه من حرف زی��اد زده ام‪ .‬در مورد‬ ‫این فیلم‪ ،‬مباحث دیگر تکراری ش��ده‪ ،‬شما هم سوال های‬ ‫مشابهی با دیگران م ی پرسید ‪ ،‬من تعجب م ی کنم این ب رای‬ ‫خود شما روزنامه نگار ها هم نباید جذاب باشد‪.‬‬ ‫من س�عی م ی کنم به مباحث ک م تر توجه شده‬ ‫بپ�ردازم که مصاحب�ه ما ه�م خیلی تک�راری و‬ ‫خسته کننده نباشد‪.‬‬ ‫‪ l‬نه دیگر‪ ،‬م ی دانم سوال ها تکراری است‪.‬‬ ‫راستی من که هنوز سوالی مطرح نکرده ام‪ ،‬شما‬ ‫از کجا فهمیدید که سوال هایم تکراری است؟!‬ ‫‪ l‬خب سوالتان را بگویید‪...‬‬ ‫محور را بر این مساله بگذاریم که شما در یکی از‬ ‫مصاحب ه هایتان به ان اشاره کرده اید؛ اینکه در این‬ ‫فیلم تالش کرده اید تا حدودی قواعد کالسیک‬ ‫را هم رعایت کنید و بحث هایی که در مورد فیلم‬ ‫مدرن کرده اید ‪ ،‬سوال من این است که اصال شما‬ ‫چه تعریفی از فیلم مدرن دارید؟ این فیلم مدرن‬ ‫چه تعریف کلی دارد؟ و اینکه چرا به این س�مت‬ ‫حرک�ت م ی کنید؟ ایا احس�اس نیازی اس�ت در‬ ‫سینمای ما یا‪...‬‬ ‫‪ l‬خب ببینید تمام اینها را قب�لا هم گفته ام‪ .‬من‬ ‫یک حرفی زده ام و حاال همه دنبال این هستند که من ادعا‬ ‫کرده ام و م ی خواهند از این وس��یله ب رای زدن فیلم استفاده‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫کس�ی دنبال زدن فیلم و تخریب و این حرف ها‬ ‫‪69‬‬ ‫نیس�ت‪ .‬به هر ح�ال بحثی اس�ت ک�ه در حوزه‬ ‫سینما مطرح شده‪...‬‬ ‫نزنم‪.‬‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬من ترجیح م ی ده��م در این مورد دیگر حرف‬ ‫ اما سینمای مدرنی که شما‪...‬‬ ‫‪ l‬ببینید‪ ،‬در مورد سینمای مدرن و کار من این طور‬ ‫نم ی شود حرف زد‪ .‬باید صبر کنید س��ه‪ ،‬چهار فیلم ساخته‬ ‫شود‪ ،‬فیلم امسال من در جشنواره دیده شود‪ ،‬بعد منتقدها‬ ‫بیایند در مورد فیلم ها و سینمای مدرن نظر بدهند‪...‬‬ ‫خب همین االن هم م ی ش�ود در م�ورد ضرورتی‬ ‫که باعث شد شما ب ه دنبال این س�ینما بروید و‬ ‫تعری ف هایش البته‪ ،‬حرف زد‪...‬‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬صبر کنید فیلم امسال جش��نواره هم دیده‬ ‫شود‪ ،‬اینطور نم ی شود در مورد چیزی حرف زد‪.‬‬ ‫اساس�ا ایده ش�کل گیری دومین کار سینمایی‬ ‫شما چگونه شکل گرفت‬ ‫ک�ه معتقدی�د در کار‬ ‫جدیدتان ه�م تداوم پیدا‬ ‫کرده است؟‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪ l‬قبل از «در میان ابرها»‬ ‫از همان اول دغدغه س��اخت یک‬ ‫کار اجتماع��ی را داش��تم‪ .‬ایده ای‬ ‫شهری با عنوان «ندبه» را با اقای‬ ‫گوهری مطرح کردم که با موضوع‬ ‫خیلی ارتب��اط برقرار نک��رد تا در‬ ‫نهایت به جنوب رفتیم و «در میان‬ ‫ابرها» را ساختم‪ .‬بعد از ان با علی‬ ‫طالب ابادی فیلمنامه نویس اشنا‬ ‫شدم و تله فیلم «اگر باران ببارد»‬ ‫که سال ‪ 87‬از تلویزیون پخش شد‬ ‫و بازخورد خوبی هم داش��ت را با‬ ‫هم کار کردی��م‪ .‬ان بازخورد باعث‬ ‫شد با هم به س��مت دومین فیلم‬ ‫س��ینمایی برویم‪ ،‬همان «ندبه»‬ ‫را ارائ��ه دادیم که پروانه س��اخت‬ ‫نگرفت‪ ،‬بع��د «اتف��اق م ی افتد»‬ ‫که ب��از پروانه نگرفت و س��وم ی ‬ ‫«زندگ��ی خصوصی اق��ا و خانم‬ ‫میم» که باز ابت��دا پروانه نگرفت‬ ‫و در نهایت ب��ا پیگیری های اقای‬ ‫ش��فیعی‪ ،‬تهی ه کننده و خود من‬ ‫پروانه س��اخت دریافت کرد‪ .‬طرح‬ ‫کاملی را به وزارت ارش��اد دادیم و‬ ‫با همان پروانه ساخت گرفتیم‪ ،‬اما‬ ‫هنوز فیلمنامه کامل نوشته نشده بود‪ ،‬چون م ی خواستیم‬ ‫بازیگرها قطعی شوند تا ب راساس انها فیلمنامه کامل شود‪.‬‬ ‫خوشبختانه حمید فرخ نژاد و مهتاب کرامتی اعتماد کردند‬ ‫و ش��اید «زندگی خصوصی اقا و خانم می��م» جزو معدود‬ ‫فیلمنامه هایی باشد که بدون خواندن فیلمنامه مشخصی‬ ‫قرارداد بستند و ب راساس انها فیلمنامه نوشته شد‪ .‬از همان‬ ‫ابتدا ایده ای ک��ه مطرح ش��د‪ ،‬دغدغه ای بود که داش��تیم‪.‬‬ ‫خود من بدون دغدغ��ه نم ی توانم فیلم بس��ازم و موضوع‬ ‫باید ب رایم مهم باش��د‪ .‬انق��در گفتیم نس��خه نپیچیم که‬ ‫حاصلش فیلم های ب ی خاصیتی ش��ده که دغدغه ای ندارد‪،‬‬ ‫در صورت ی که اگر مانند بس��یاری از فیلمسازان معتبر دنیا‪،‬‬ ‫ادم دغدغه مند باش��د فکر نم ی کنم اش��کالی داشته باشد‪.‬‬ ‫کارگردانی این فیلم نسبت به «در میان ابرها» متفاوت بود‪.‬‬ ‫این تفاوت به حضور علی طالب ابادی به عنوان نویس��نده‬ ‫برم ی گردد و زبانی که با خودش اورد‪ ،‬بسیار موثر بود‪ .‬او تنها‬ ‫کسی است که خیلی خوب همه انچه را م ی خواهم درک و‬ ‫دغدغه هایم را برطرف م ی کند‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪70‬‬ ‫این موضوع ب��ه لحاظ دکوپاژ و می زانس��ن ریس��ک‬ ‫بزرگی ب رایم ب��ود و عمده صحنه های ما در یک س��وئیت‬ ‫گذشت‪ .‬همه محدودیت ها ریسکی بود که امیدوارم سربلند‬ ‫بیرون امده باش��یم‪ .‬همه ادم هایی که ب رای جلو و پش��ت‬ ‫دوربین انتخاب شدند کار را دوس��ت داشتند و فیلم مساله‬ ‫همه شان بود‪.‬‬ ‫م حاتم ی کیا چگونه‬ ‫تجربه بازی گرفتن از ابراهی ‬ ‫بود؟‬ ‫‪ l‬ب رای نقش اقای گوهریان قرار بود گزینه ای باشد‬ ‫که بازیگر نباش��د و حت ی چهره هایی از س��وی تهی ه کننده‬ ‫معرفی ش��دند‪ ،‬اما م ی خواستیم تماش��اگر پی ش زمینه ای‬ ‫از بازی او نداش��ته باش��د‪ ،‬بناب راین گزینه های مختلفی از‬ ‫سیاس��تمداران تا ورزش��کاران را در ذهنمان م��رور کردیم‬ ‫تا اینکه ابراهیم حاتم ی کیا از س��وی نویس��نده فیلمنامه‬ ‫پیشنهاد شد‪ .‬البته طبعا نگرانی داشتم‪ .‬به هر حال قرار بود‬ ‫کارگردانی‪ ،‬جل��وی دوربین بیاید‬ ‫که برخالف من‪ ،‬بسیار تکنیکال‬ ‫اس��ت‪ ،‬بنابراین دو نگاه متفاوت‬ ‫داریم و برایم س��خت بود بگویم‬ ‫خیلی س��اده حرکت کن��د و هیچ‬ ‫چیزی پیچیده نیس��ت‪ .‬ترس و‬ ‫دغدغه بزرگم این بود که این نقش‬ ‫در م ی اید یا نه! همانقدر که حضور‬ ‫ابراهیم حاتم ی کیا ب��ه نفع فیلم‬ ‫بود اگ��ر ب��ازی اش درنم ی امد به‬ ‫ضرر کار تمام م ی ش��د‪ .‬اما ش��ب‬ ‫اول گفت‪« :‬ابراهی��م حاتم ی کیا‬ ‫را کنار بگذارید و ان��گار با بچه ای‬ ‫مواجه هس��تی‪ ».‬انقدر حرفه ای‬ ‫برخورد ک��رد که ب رایم��ان خیلی‬ ‫عجیب بود‪ ،‬حتی ی��ک بار درباره‬ ‫کار کارگردانی نظر ن��داد و کار را‬ ‫برایم س��اده کردند‪ .‬ضمن اینکه‬ ‫حمید فرخ نژاد هم در مقابل ایشان‬ ‫خیلی زحمت کشید‪ .‬اساسا در سه‬ ‫فیلم سینمای ی ام شانس بزرگی که‬ ‫اوردم گروه کار بود‪ .‬به هرحال وقتی‬ ‫انتخاب درست باشد‪ ،‬بخش زیادی‬ ‫از مسیر را رفته ای‪ .‬بازیگری مقوله‬ ‫مهمی برای من اس��ت و س��عی‬ ‫ک��ردم در دو فیلم اخی��رم انرژی‬ ‫زیادی ب رای ان بگذارم‪.‬‬ ‫حمید فرخ نژاد چطور با موضوع‬ ‫برخورد کرد؟‬ ‫‪ l‬شبی که قرار شد اب راهیم حاتم ی کیا در کار باشد‪،‬‬ ‫ایش��ان به محل فیلمبرداری امد و ضمن اینکه لوکیشن را‬ ‫م ی دید به من گفت‪« :‬فرخ نژاد بازیگر باهوشی است‪ ،‬مواظب‬ ‫باش محدودش نکنی‪ ».‬فرخ نژاد تحصیلکرده سینماست‪،‬‬ ‫کارگردان و فیلمنامه نویس بوده و جوایزی هم گرفته است‪.‬‬ ‫ب رایم همیشه عجیب بوده و هست کسی که تکنیک را یاد‬ ‫گرفته هنوز در بازی تازگ��ی دارد و هر بار که مقابل دوربین‬ ‫قرار م ی گیرد همه را غافلگیر م ی کند و این بسیار عجیب‬ ‫است‪ ،‬هربار چیز جدیدی ب رای رو کردن دارد‪.‬‬ ‫فیلم جدیدتان «زندگی مشترک اقای محمودی و‬ ‫بانو» هم در همین حال و هواست؟‬ ‫‪ l‬این فیلم ادامه همان نگاه است‪ ،‬اما داستان دیگری‬ ‫دارد‪ .‬دغدغه های مشترکی را که داشتیم‪ ،‬با همان تیم قبلی‬ ‫ادامه دادیم‪ .‬حس کردیم حرف های جدی تری حتی جدی تر‬ ‫از «زندگی خصوصی اقا و خانم میم» است که م ی شود زد‪.‬‬ ‫تمام تالشمان را م ی کنیم تا این فیلم در جشنواره فیلم فجر‬ ‫به نمایش دراید‪g .‬‬ ‫نگاه جدید با‬ ‫داستان ناکافی‬ ‫گفت وگو با سعید قطبی زاده‬ ‫درباره فیلم روح اهلل حجازی‬ ‫‪3‬‬ ‫معموال فیلمی که به نمای�ش درم ی اید‪ ،‬دیدگاه‬ ‫منتقدان درب�اره ان‪ ،‬چه با نظر عموم منطبق باش�د و‬ ‫چه نباشد‪ ،‬از اهمیت برخوردار است‪ .‬سعید قطب ی زاده‬ ‫از روزنام ه نگاران و منتقدان فعال حوزه سینماست که‬ ‫در حوزه سینمای مستند هم سابقه فعالیت دارد‪ .‬با او‬ ‫درباره «زندگی خصوصی اقا و خان�م میم» که دومین‬ ‫تجربه فیلم بلند روح اهلل حجازی اس�ت‪ ،‬به گفت وگو‬ ‫نشستیم‪.‬‬ ‫موضوع فیلم را چگونه دیدید؟ به نظر شما چقدر‬ ‫زبان حال جامعه ماست؟‬ ‫‪ l‬مهم ترین ویژگ��ی این فیلم این اس��ت که دارد‬ ‫خالف قالب تکرار ش��ونده فیلم های امروز س��ینما حرکت‬ ‫م ی کند و درباره نوعی از زندگی صحبت م ی کند که کمتر‬ ‫دیده ش��ده و فیلمی است که بخش��ی از زندگی خانوادگی‬ ‫طبقه متوسط را از طریق سرک کش��یدن به حریم ها بازگو‬ ‫م ی کند و طبقه متوسط شهری‪ ،‬به خوبی با ان ارتباط برقرار‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫به نظر ش�ما این فیلم نمادین است یا برشی از‬ ‫یک زندگی واقعی؟‬ ‫‪ l‬به نظر من این تقسیم بندی و حتی طرح سوال‬ ‫به این شیوه درست نیس��ت‪ .‬خیلی از فیلم های واقع گرا و‬ ‫مستند را س��راغ داریم که جنب ه های نمادین شان در نقدها‬ ‫مورد تحلیل و تفسیر قرار گرفته ش��ده است‪ .‬این بستگی‬ ‫به برداشت هر ش��خص و تفکر و تخیل او دارد‪ .‬فیلم مورد‬ ‫نظر ما م ی تواند نمادین باش��د؛ این بس��تگی به تحلیل ما‬ ‫دارد؛ اینکه نمادها را چگونه تحلیل کنیم‪ .‬حاال بهتر اس��ت‬ ‫پرس��ش را چنین طرح کرد که «ایا این‪ ،‬فیلمی هست که‬ ‫توانسته باش��د با نمایش یک خانواده و مشکالت حاکم بر‬ ‫ان‪ ،‬درب��اره خانواده های دیگر هم قابل تعمیم و گس��ترش‬ ‫باشد؛ به طوری که مثال یک مخاطب‪ ،‬فیلم را تماشا کند و‬ ‫بخشی از گرفتاری ها و فشارهای زندگ ی اش را در ایینه این‬ ‫فیلم ببیند؟» به نظرم بله! دلیلش هم استقبالی است که در‬ ‫نمایش عموم ی اش از ان شده‪.‬‬ ‫نقاط ضعف و قوت فیلم در چه چیزهایی بود؟‬ ‫‪ l‬فیلم ناکافی اس��ت! این نقطه ضعف اصلی این‬ ‫فیلم اس��ت‪ .‬قصه فیلم‪ ،‬قصه ای نیست که بتواند در طول‬ ‫زمانی حدودا یک س��اعت ونیم ب رای تحت تاثیر قراردادن‬ ‫تماش��اگر کفایت کن��د‪ .‬این فیل��م صحنه ه��ای جذاب و‬ ‫موقعی ت های خاص کم دارد‪ .‬موضوعش به طور کامل طرح‬ ‫نم ی شود و یک سطحی از روابط را بررسی م ی کند‪.‬‬ ‫نقطه قوت هم همان طور که گفتم؛ یک رویکرد تازه‬ ‫در ملودرا م اجتماعی است‪ .‬کارگردان و فیلمنامه نویس سعی‬ ‫کرده اند وارد حریم یک خانواده ش��وند و روابط پنهان زن و‬ ‫شوهر را نش��ان دهند‪ .‬این نیاز دارد که شخصی ت پردازی ها‬ ‫درس��ت انجام ش��ده باش��د و ما بتوانیم انها را درک و باور‬ ‫کنیم‪ .‬قصه فیل��م درباره جامع��ه امروز اس��ت و در ته ران‬ ‫م ی گذرد و روی حاشی ه های پی رامونی تاکید خوبی م ی شود‪.‬‬ ‫دگرگون ی ه��ای جامعه و ش��هری ک��ه در پ س زمینه قصه‬ ‫به تمام فیلم های ساخته شده طی این سال ها بپردازد‪ ،‬چیز‬ ‫زیادی باقی نم ی ماند‪ ،‬کاش دالیل بهت��ری ب رای برخورد با‬ ‫فیلم ها وجود داشت؛ مثال فقدان رعایت قواعد و استانداردها‬ ‫یا ابتذال به مفهوم واقع ی اش‪« .‬برف روی کاج ها»‪« ،‬بیخود‬ ‫و ب ی جهت» و‪ ...‬همه فیلم هایی بوده اند که از نظر منتقدان‬ ‫و کارشناسان بهترین فیلم های جشنواره بودند‪ .‬اگر قرار به‬ ‫جستجوی تم خیانت در فیلم های جشنواره باشد‪ ،‬این فیلم‬ ‫مورد بحث ما دقیقا این گونه است‪ .‬اما دلیل اصلی خروج این‬ ‫فیلم از لیست سیاه را من هم مثل شما نم ی‪‎‬دانم‪.‬‬ ‫م ی بینیم باعث تحول شخصی ت ها م ی شود‪ .‬منظور از این‬ ‫تحول البته‪ ،‬لزوما تغییر به سمت تعالی نیست‪ .‬کارگردان و‬ ‫فیلمنامه نویس این جزئیات را رعایت کرده اند‪ ،‬اما ان نکته‬ ‫منفی‪ ،‬در مورد چش��م انداز کلی فیلم بود‪ .‬این قصه ناکافی‬ ‫ا ست‪ .‬انگار ایده ای بوده ب رای ‪ 40‬دقیقه فیلم که کش امده‬ ‫است! و موقعی ت ‪‎‬های مهیج کمی دارد‪.‬‬ ‫کارگردانی این فیلم را چطور ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫‪ l‬عملکرد کارگ��ردان در این فیلم را باید نس��بت‬ ‫با کارهای قبلی او مقایس��ه کرد و س��نجید‪ .‬این فیلم که‬ ‫دومین کار بلند اوس��ت نس��بت به فیلم اول و همی ن طور‬ ‫تله فیلم هایی که از او دیدم‪ ،‬بهتر ش��ده اس��ت‪ .‬منظور این‬ ‫نیس��ت که کارگردانی خیلی ش��اخصی داش��ته‪ ،‬اما رو به‬ ‫جلوست و ایده هایی که در اجرا دارد بعضا جالب توجه است‪.‬‬ ‫مثال اولین باری که زن وارد رستوران م ی‪‎‬شود که این پالن‬ ‫اسلوموشن فیلمبرداری شده یا صحنه تعقیب زن توسط مرد‬ ‫که کادربندی و تدوین خیلی خوبی دارد‪.‬‬ ‫اینکه فیلمی مثل این‪ ،‬درد را نشان بدهد و درمان‬ ‫را نه‪ ،‬خوب است؟‬ ‫‪ l‬یک فیلم که ما به ازاهای عین��ی دارد و مدعی‬ ‫اجتماع ی بودن است‪ ،‬بیش از طرح موضوع نم ی تواند کاری‬ ‫بکند‪ .‬تعریف س��ینما با دیگر نهادها و رسانه های اجتماعی‬ ‫فرق م ی کند‪ .‬اشخاصی که انتظار دارند فیلم دستورالعمل‬ ‫کلی صادر کند یا راه حل بدهد با س��ینما اشنا نیستند! این‬ ‫عرصه ب رای س��رگرمی و ارتقای فرهنگ اس��ت‪ .‬نم ی تواند‬ ‫یک فیلمساز‪ ،‬س��طح اثر را در این حد نزول دهد که به یک‬ ‫بیانیه اجتماعی تبدیل شود که خوب و بد را به ما یاد بدهد‪.‬‬ ‫‪ l‬به نظرم این یک بعد تازه از شخصیت او را نشان‬ ‫م ی دهد ک��ه ب رای من خیل��ی بامزه و جذاب اس��ت؛ اینکه‬ ‫کسی با این اعتبار و شهرت در میان اهالی سینما به عنوان‬ ‫کارگردانی معروف و ش��اخص‪ ،‬تصمی��م م ی گیرد که بازی‬ ‫کند‪ ،‬ان هم در فیلم یک کارگردان جوان و ان هم در نقشی‬ ‫که مطمئنا باعث سوءتفاهم های بسیاری خواهد شد‪ .‬این‬ ‫شیطنت جالبی بود که از او دیدم و امیدوارم فتح بابی شود‬ ‫ب رای این قبیل کارها؛ یعنی شکس��تن نقاب های رسمی و‬ ‫ورود به عرصه های تازه تر‪ .‬با اینکه عالقه ش��خص ی ای به‬ ‫ایش��ان و کارهای حاتم ی کیا ندارم‪ ،‬اما ای��ن اقدامش ب رایم‬ ‫احترام ب رانگیز است‪.‬‬ ‫خود در مقابل جوان ترها نشان بدهند‪ ،‬حتی خالف تصوری‬ ‫که همس رانش��ان از انها دارند! مثل خیل��ی از پرونده هایی‬ ‫که م��ا در جراید م ی خوانی��م و حرف ه��ا و پچ پچ هایی که‬ ‫راجع به روابط ناسالم م ی ش��نویم‪ .‬حداقل بخشی از مردان‬ ‫این گونه اند‪.‬‬ ‫کار عوامل مختلف فیلم را در چه سطحی دیدید؟‬ ‫‪ l‬مهتاب کرامتی در این فیلم مثل تمام فیلم هایش‬ ‫جانب اعت��دال را رعایت ک��رده‪ .‬او هم��واره در نقش های‬ ‫مختلف‪ ،‬چ��ه مثبت و چ��ه منفی‪ ،‬چه س��نتی و چه مدرن‬ ‫همیشه نقشش را معتدل نگه داشته که نه خیلی فوق العاده‬ ‫م ی ش��ود و نه ب ی ابرو! این اعتدال باعث م ی ش��ود مس��یر‬ ‫حرفه ای اش تداوم داش��ته باش��د ولی به نظر من‪ ،‬برخالف‬ ‫سخن برخ ی ها جزو بازی های خوب او بود‪.‬‬ ‫تفسیر شما از قسمت پایانی فیلم چه بود؟‬ ‫‪ l‬تصور م ی کنم ان ش��خصیت ش��بیه خیلی از‬ ‫مردهای میانسال جامعه ماست‪ .‬نم ی گویم نوکیس ه اند‪ ،‬اما‬ ‫در سطحی از رفاه اجتماعی زندگی م ی کنند و یاد م ی گیرند‬ ‫که به تعهدات زناشوی ی شان پایبند نباشند و چهره ای تازه از‬ ‫‪ l‬مگر فیلم «بیخود و ب ی جهت» که در این لیست‬ ‫هست تم خیانت دارد؟ خدا را شکر که این سیاست تحریم‬ ‫فقط شامل فیلم های امسال ش��ده‪ ،‬وگرنه اگر م ی خواست‬ ‫در م�ورد حاتم ی کی�ا؛ اول نظ�ر ش�ما راج�ع به‬ ‫بازی کردن یک کارگردان چیس�ت و در قسمت‬ ‫بعد‪ ،‬بازی او چطور از اب درامده است؟‬ ‫فرهنگ‬ ‫چرا فیل�م «زندگی خصوص�ی اق�ا و خانم میم»‬ ‫با اینکه ت�م خیان�ت دارد در لیس�ت فیل م های‬ ‫تحریم ی نیست؟‬ ‫‪ l‬این همان پایان باز است‪ .‬کارگردان هشدار م ی دهد‬ ‫راجع به معضل��ی که در جامعه نمونه های مش��ابهش زیاد‬ ‫دیده م ی ش��ود‪ ،‬اما موض��وع را طرح م ی کند‪ ،‬ب��ه الیه های‬ ‫مختلف اش��اره م ی کند و در نهایت این را به عهده تماشاگر‬ ‫م ی گذارد که ایا این مس��یر به رستگاری منتهی م ی شود یا‬ ‫شخصی ت ها در سراشیبی سقوط قرار دارند‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫به نظ�ر ش�ما دکت�ر گرامیان ب�ا ب�ازی ابراهیم‬ ‫حاتم ی کیا نماینده چه قشری از جامعه ماست؟‬ ‫برخ�ی م ی گوین�د ب�ازی کرامت�ی در نق�ش اوا‬ ‫ضعی�ف بود و خ�وب پرداخت نش�ده ب�ود؛ نظر‬ ‫شما چیست؟‬ ‫‪ l‬ای��ن فیل��م زمین��ه ای ش��د ب��رای اینک��ه ب��ا‬ ‫ی��ک فیلمنامه نوی��س جدی��د اش��نا ش��ویم‪ .‬امی��دوارم‬ ‫«عل ی طالب ابادی» مسیرش را به همین خوبی ادامه دهد‬ ‫و با اینکه انتقادهایی به فیلمنام��ه دارم فکر م ی کنم نگاه‬ ‫جدیدی را وارد سینما خواهد کرد‪.‬‬ ‫«حجازی» نشان داده جاه طلب اس��ت و دارد راهش‬ ‫را پیدا م ی کند و امیدوارم مس��یر رو به رش��دش را در فیلم‬ ‫سومش هم ببینیم‪ .‬همی ن طور «هومن بهمنش» که حتما‬ ‫بعدها از او بیشتر خواهیم شنید‪.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫‪4‬‬ ‫عوامل حرفه ای‬ ‫علی طالب ابادی ‪ /‬نویسنده فیلمنامه «زندگی‬ ‫خصوصی اقا و خانم میم»‬ ‫ایده این فیل��م یک حرف‬ ‫طوالن��ی بی��ن م��ا در‬ ‫شکل های مختلف بود‪ .‬در‬ ‫الب��ه الی حرف هایم��ان‬ ‫ناگه��ان ب��ه ای��ده خیلی‬ ‫خوب��ی رس��یدیم و همان‬ ‫نطفه این کار ب��ود؛ اقایی‬ ‫همس��رش را ب��ه ش��کل‬ ‫دیگری درم��ی اورد و دچار‬ ‫مثلث‬ ‫بحران م ی شود‪.‬‬ ‫در جامعه ما این ماجرا رخ م ی دهد‪ .‬جامع ه ای که خیلی‬ ‫وقت است در تغییر گرفتار شده‪ .‬شما باید به یک فرهنگ و‬ ‫ثبات برسی‪ ،‬اما در ای ران هنوز این اتفاق نیفتاده و به سرعت‬ ‫در حال تغییر هستیم‪.‬‬ ‫مجموع��ه ای از این اتفاق��ات در ذهن م��ا بود‪ ،‬در‬ ‫نهایت به ادمی رس��یدیم که موقعیت��ی پیش م ی اید و‬ ‫درامدش تغییر م ی کند‪ .‬من در اس��م گذاشتن استعدادی‬ ‫ندارم‪ ،‬اما اس��م «زندگی خصوصی اق��ا و خانم میم» را‬ ‫من گذاشتم و همه هم خیلی گارد داش��تند و م ی گفتند‬ ‫طوالنی است‪ ،‬بفروش نیست‪ ،‬انگلیس ی اش دچار مشکل‬ ‫م ی ش��ود و ادم را هم ج��ذب نم ی کند‪ ،‬ام��ا همه با یک‬ ‫لبخن��دن��اممی بردن��د‪.‬‬ ‫محدود بودن لوکیش��ن و بازیگر هم دغدغه ما نبود‪،‬‬ ‫چون خود من وقتی م ی بینم تعداد بازیگر زیاد است همیشه‬ ‫فکر م ی کنم چگونه م ی شود به همه پرداخت‪.‬‬ ‫هوم�ن بهمن�ش ‪ /‬مدی�ر فیلمب�رداری «زندگ�ی‬ ‫خصوصی اقا و خانم میم»‬ ‫«زندگی خصوص��ی اقا و‬ ‫خانم می��م» اولین فیلمی‬ ‫بود ک��ه در جری��ان کامل‬ ‫فیلمنامه قرار نگرفتم‪ ،‬اما با‬ ‫اعتم��ادی ک��ه داش��تم‪،‬‬ ‫هم��کاری را پذیرفتم و در‬ ‫نهایت دیدم تصمیم درستی‬ ‫گرفت��م‪ .‬البته خیل��ی زود‬ ‫متوجه شدم مسیر فیلم به‬ ‫بی راهه نخواهد رفت و ادم ها نسبت به این فیلم جدی هستند‪.‬‬ ‫وقتی دیدم حمید فرخ نژاد و مهت��اب کرامتی انگیزه باالیی‬ ‫ب رای این فیلم دارند‪ ،‬مطمئن ش��دم ما هم راهمان را درست‬ ‫م ی رویم‪ .‬تضادی که در قصه‪ ،‬ادم ها دچارش م ی شدند سعی‬ ‫م ی کردم در نور هم چنین اتفاق��ی بیفتد‪ .‬در ترکی ب بندی و‬ ‫قاب بندی چون فضا بسته بود قاعدتا هرچقدر هم که تالش‬ ‫م ی کردی نم ی توانس��تی تنوع به وجود اوری‪ ،‬بناب راین تنوع‬ ‫بصری ب رای م��ن جنبه نورپ��ردازی فیلم ب��ود و از ان بابت‬ ‫م ی توانس��تم تعداد کلوزاپ ه��ای فیل��م را از لحاظ بصری‬ ‫متنوع تر کنم تا تماشاگر راحت تر رد کند‪ .‬باید بستری فراهم‬ ‫م ی شد تا این ادم ها واقعی ت پذیر باشند‪ .‬چون قصه داشت در‬ ‫یک هتل اتفاق م ی افتاد و هتل ترمینالی از یک شهر و مکان‬ ‫توریستی است‪ ،‬باید اغ راق ش��ده تجمل یک شهر از لحاظ‬ ‫جنب ه های جلوه بصری در مقابل واقعیت یک شهر به شکل‬ ‫کاذب باش��د‪ .‬از لح��اظ بص��ری ج��دا از دین��ی ک��ه ب��ه‬ ‫عل ی طالب ابادی و روح اهلل حجازی دارم‪ ،‬خیلی زیاد هم مدیون‬ ‫کمک های حمید فرخ نژاد و مهت��اب کرامتی در درک حرفه‬ ‫من به عنوان بازیگر هستم‪.‬‬ ‫حمی�د فرخ ن�ژاد ‪ /‬بازیگ�ر «زندگی خصوص�ی اقا و‬ ‫خانم میم»‬ ‫بعد از مدتی که در سینما کار‬ ‫کردم به هر حال با گروه ها و‬ ‫ادم ه��ای مختلف همکاری‬ ‫داش��ته ام و ی��ک س��ری‬ ‫تجربیات حاصل م ی شود‪.‬‬ ‫درحرفه ما شناخت ادم ها با‬ ‫نگاه کردن و بعد از یکی دو‬ ‫دیالوگ پی دا م ی ش��ود‪ .‬طرح‬ ‫این کار که پیش��نهاد شد‪،‬‬ ‫کامال م ی دانستم چه اتفاقی م ی افتد‪ .‬کارگردان و نویسنده در‬ ‫پرداخت ها به این نتیجه رسیده بودند که با نف رات احتمالی اینده‬ ‫فیلمنامه را مکت��وب کنند‪ .‬به هر حال بعد از این همه س��ال‬ ‫یواش یواش یک سری معیارها ب رایت جور دیگری م ی شود و‬ ‫ادم ها به خیلی چیزها ارج ح م ی شوند‪ .‬ب رایت مه م است که با چه‬ ‫کسی کار م ی کنی و اتفاقاتی که در پشت صحن ه م ی افتد ب رایت‬ ‫جایگاه زیادی خواهد داشت‪ .‬همان موقع فهمیدم این ادم ها‬ ‫دنبال کار خوب هستند‪ .‬پس از چند جلسه صحبت به نتیجه‬ ‫رس��یدیم و با اکثر افراد گرو ه هم اولین همکاری ام بود‪ .‬ب رای‬ ‫اولی ن بار دیدم چهره پرداز (سعید ملکان) سه بار تست گریم زده و‬ ‫سه نوع مو اورده که ب رایم خیلی جالب بو د یا هومن بهمنش‬ ‫حتی به قیمت ضایع کردن بازیگرها خواس��ت کارش خیلی‬ ‫خوب باشد و این ب رایم بس��یار محترم بود یا حجازی از خیلی‬ ‫چیزهای شخص ی اش گذشته بود و با یک حال خیلی بد حتی با‬ ‫سرم سر صحنه م ی امد‪ ،‬علی طالب ابادی هم میل و اشتیاق‬ ‫زیادی داشت که باعث شد کار خوب شود‪ .‬در مجموع تعامل و‬ ‫جنگ خیلی خوبی بین ادم ها ب رای بهتر شدن کار بود‪ .‬افراد گروه‬ ‫انگیزه زیادی داش��تند و امده بودند با جاه طلب��ی کار خوب و‬ ‫شماره ‪156‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫«زندگی و خصوصی» متناقض‬ ‫چرا شورای صنفی به فیلم حجازی مجوز اکران نداد؟‬ ‫شاهین فتحیان‬ ‫‪5‬‬ ‫«زندگی خصوصی اقا و خانم می��م» دومین تجربه‬ ‫روح اهلل حج��ازی در مقام کارگ��ردان فیلم س��ینمایی بلند‬ ‫است که حاال تجربه او در این زمینه به عدد ‪ 3‬رسیده است‪.‬‬ ‫حجازی سال ‪ 87‬اولین فیلم سینمای ی اش «در میان ابرها»‬ ‫را با هم��کاری و نویس��ندگی محمدرضا گوهری داش��ت‪.‬‬ ‫ی که با بازی الناز شاکردوست در نقش یک زن ع راقی‪،‬‬ ‫فیلم ‬ ‫در جشنواره هم حضور داش��ت‪ ،‬اما بحث خاصی درباره ان‬ ‫صورت نگرفت‪.‬‬ ‫حجازی متولد ابادان اس��ت و یکی دو س��ال بیشتر‬ ‫نداش��ته که مجبور م ی شوند به ش��هر مادری اش اصفهان‬ ‫مهاجرت کنند‪ .‬در ‪ 15‬س��الگی به عنوان داور در جش��نواره ‬ ‫فیلم کودک اصفهان حضور داش��ته و با س��اخت نماهنگ‬ ‫و فیلم های کوتاه وارد عرصه تلویزیون ش��ده است‪ .‬قبل از‬ ‫اولین فیلم س��ینمای ی اش هم چند تله فیلم از جمله «ماه‬ ‫جبین» و «روزگار سپری شده» را ساخته بود‪ .‬البته قبل از «در‬ ‫میان ابرها» طرح فیلم ی شهری با نام ندبه را داشته که مورد‬ ‫‪72‬‬ ‫پذیرش گوهری ب رای همکاری قرار نم ی گیرد‪.‬‬ ‫بعد از ان با همکاری و نویس��ندگی علی طالب ابادی‬ ‫تله فیلم «اگر باران ببارد» را م ی سازد که سال ‪ 87‬از تلویزیون‬ ‫پخش م ی ش��ود‪ .‬پس از بازخوردهای ای��ن کار باز وقتی به‬ ‫سمت س��اخت دومین فیلم س��ینمای ی اش م ی رود‪ ،‬همان‬ ‫طرح «ندبه» را ارائه م ی کند که پروانه س��اخت نم ی گیرد‪،‬‬ ‫بعد «اتفاق م ی افتد» را ارائه م ی کند ک��ه این هم موفق به‬ ‫کسب پروانه ساخت نم ی شود و بعد طرح سومش «زندگی‬ ‫خصوصی اقا و خانم میم» که باز ابتدا پروانه نم ی گیرد و در‬ ‫نهایت با پیگیری های تهی ه کننده و کارگردان پروانه ساخت‬ ‫دریافت م ی کند‪ .‬او اکنون که «زندگی خصوصی اقا و خانم‬ ‫میم» را در اکران دارد‪ ،‬فیلم س��ومش را ه��م با نام «زندگی‬ ‫مشترک اقای محمودی و بانو» س��اخته و ب رای حضور در‬ ‫جشنواره س ی ویکم فجر‪ ،‬اماده دارد‪ .‬حجازی همواره درباره‬ ‫نقدهایی که به سوی فیلمش روانه م ی شود مقاومت جدی‬ ‫نداشته و گاهی بسیا ر پذی را هم بوده است‪ .‬با این حال تجربه‬ ‫دومش با چند حاش��یه همراه ش��د که برخی از انها اصال‬ ‫در اختیار دس��ت اندرکاران فیلم نبود‪ .‬یکی از این حواش��ی‬ ‫زمانی بود که نام این فیلم با نام فیلم «زندگی خصوصی»‬ ‫محمدحس��ین فرح بخش که ابتدا «خصوصی» بود و بعد‬ ‫تغییر یافت‪ ،‬ش��باهت پیدا کرد و حضورش��ان در یک دوره‬ ‫از جشنواره یعنی دوره س ی ام گاهی باعث تالقی ذهنی در‬ ‫مورد انها م ی شد‪ .‬نکته دیگر حضور حاتم ی کیا در این فیلم‬ ‫به عنوان بازیگر ب��ود؛ حاتم ی کیایی که به خودی خود یک‬ ‫بار معنایی به همراه خود دارد‪.‬‬ ‫اما مس��اله اساسی زمانی حادث ش��د که پس از یک‬ ‫سال پرتالطم در حوزه اکران‪ ،‬حوزه هنری که جنجال اکران‬ ‫فیلم در سینماهایش را با همان فیلم «زندگی خصوصی»‬ ‫و توقف نمای��ش ان اغاز کرده بود و تع��داد قابل توجهی از‬ ‫فیلم های اکران امس��ال را هم تحریم ک��رده بود‪ ،‬وقتی به‬ ‫فیلم «زندگی خصوص��ی اقا و خانم میم» رس��ید‪ ،‬هرچند‬ ‫این فیلم هم مضمونی با تم خیانت داشت‪ ،‬اما با اکران ان‬ ‫مخالفتی بروز نداد‪ .‬اینجا اما نوبت شورای صنفی نمایش بود‬ ‫که به خاطر رفتار تحریمی حوزه در نمایش ندادن فیلم هایی‬ ‫چون « بیخود و ب ی جهت» عبدالرضا کاهانی‪ ،‬حواله اکران‬ ‫این فیلم را ارائه نک��رد تا اثر حجازی از ش��انس حضور در‬ ‫سینمایی چون ازادی محروم ش��ود و طبعا بخشی از امار‬ ‫فروشش را از دست بدهد‪ .‬خود حجازی با بیان اینکه اگر ما‬ ‫علیرضا بهرامی‬ ‫‪6‬‬ ‫«اب راهیم حاتم ی کیا»ی متولد ‪ 1340‬در ته ران را همه‬ ‫با فیلم های جنگ ی اش ش��ناختند؛ «هویت»‪« ،‬دیده بان» و‬ ‫«مهاجر» که در زمان جنگ تحمیلی هشت س��اله ساخته‬ ‫شدند‪ .‬جنگ که تمام شد‪ ،‬حاتم ی کیا هم دیگر فیلم جنگی‬ ‫نس��اخت؛ بلکه به فراخور زمان‪ ،‬مضمون فیلم هایش ش��د‬ ‫مس��ائل مربوط به جنگ‪ ،‬در س��ال های پس از ان‪ .‬درواقع‬ ‫حاتم ی کیا جزو معدود فیلمس��ازانی ش��د که به مس��ائل‬ ‫پی رامونی و تبعات اجتماعی جنگ پرداختند و البته همچنان‬ ‫یکی از شاخ ص ترین چهره های سینمای دفاع مقدس باقی‬ ‫ماند‪« .‬وصل نیکان» توجه ها را به خود جلب کرد‪« ،‬از کرخه‬ ‫تا رای��ن» نویدگر تحولی در س��ینمای دف��اع مقدس لقب‬ ‫گرفت‪ ،‬پس از فیلم خاص «خاکستر سبز»‪« ،‬بوی پی راهن‬ ‫یوس��ف» و «برج مینو» هرکدام داش��ته ای به داشته های‬ ‫سینمای دفاع مقدس و البته سینمای حاتم ی کیا افزودند‪.‬‬ ‫موسیقی بوی پی راهن یوسف‪ ،‬ساخته مجید انتظامی‪ ،‬از اثار‬ ‫ماندگار س��ینمای ای ران ش��د که خارج از فضای سینما هم‬ ‫گسترش چشمگیری یافت و برج مینو شاید اغازگر تجربه‬ ‫فیلمسازی حاتم ی کیا در فضاهای کوچک بود؛ تجربه ای که‬ ‫در اژانس شیشه ای و ارتفاع پست هم ادامه یافت‪ .‬به ه ر حال‪،‬‬ ‫پس از برج مینو بود که ش��اید بزرگ ترین حادثه سینمایی‬ ‫اب راهیم حاتم ی کیا رقم خورد؛ «اژانس شیش��ه ای» فیلمی‬ ‫است که نه تنها حس و حال خیل ی ها را با خود همراه کرد‪،‬‬ ‫بلکه ب ی ش��ک یکی از ماندگارترین اثار تولیدشده در حوزه‬ ‫سینمای دفاع مقدس و چه بس��ا سینمای ای ران خواهد بود؛‬ ‫همان گونه که برخی نظرسنج ی های صورت گرفته در چند‬ ‫سال گذشته نیز موید همین واقعیت اس��ت و اعتقاد خود‬ ‫حاتم ی کیا که م ی گوید امکان ندارد اژانس شیشه ای دوباره‬ ‫تکرار شود‪ .‬این فیلم عالوه بر دیالوگ های به یادماندن ی اش‬ ‫و عالوه ب��ر معرفی حبی��ب رضایی به حوزه س��ینما‪ ،‬یک‬ ‫اتفاق دیگر هم در خود داش��ت؛ برجس��ته ش��دن بازیگری‬ ‫به نام «پرویز پرستویی»‪ .‬این فیلم ش��اید شرایط مشابهی‬ ‫هم ب رای «رضا کیانیان»‪ ،‬دیگر بازیگری داش��ت که البته‬ ‫در این فیلم نقش کوتاهی را ایفا ک��رد‪ .‬به هر حال‪ ،‬اژانس‬ ‫شیشه ای فیلمی شد که سطح توقعات را از حاتم ی کیا باال‬ ‫برد؛ اما او در فیل��م بعدی اش «روبان قرم��ز» با ان فضای‬ ‫استعاری خاص خیلی محل بحث ایجاد نکرد‪ ،‬ولی «موج‬ ‫مرده» را م ی توان ورود حاتم ی کیا به فضای جدی مباحثه ای‬ ‫دانست که شاید به دلیل برخی سکوت های مصلحتی‪ ،‬در‬ ‫پی اژانس شیشه ای ش��کل نگرفت‪ ،‬اما حاال با موج مرده‪،‬‬ ‫اولین تجربه ج��دی ممیزی را ب رای فیلمس��ازی به ارمغان‬ ‫اورد که همیشه به فضای پی رامون خود توجه و بعضا نقد و‬ ‫بحث دارد‪ .‬پس از ان‪« ،‬ارتفاع پست» هم بیش از انکه محل‬ ‫بحث باشد‪ ،‬مورد توجه قرار گرفت و البته «به رنگ ارغوان»‪،‬‬ ‫تجربه جدیدتری در فیلم سازی حاتم ی کیا شد که به نوعی‬ ‫ورود به حریمی س��خت بود‪ .‬به ه ر ح��ال‪ ،‬فیلم‬ ‫به مدت شش سال و با نظر وزیر اطالعات‬ ‫وقت‪ ،‬فرصت نمایش نیافت؛ تا دوره‬ ‫معاونت س��ینمایی اخی��ر‪ .‬پس از‬ ‫نامعل��وم مان��دن سرنوش��ت این‬ ‫فیل��م بود ک��ه حاتم ی کیا ش��اید‬ ‫ضعی ف ترین اثر سال های اخیرش‬ ‫را ساخت؛ «به نام پدر» اخرین ساخته‬ ‫حاتم ی کیا بود که درباره مسائل مربوط‬ ‫به جنگ ساخته م ی شد و شاید سقف سوال های حاتم ی کیا‬ ‫هم بود؛ فیلم ساختن درباره نس��لی که دفاع مقدس را زیر‬ ‫سوال م ی برد و با ان مشکل مفهومی دارد‪ .‬از این پس‪ ،‬اگر‬ ‫از ساخت سریال های «خاک سرخ» و «حلقه سبز» بگذریم‪،‬‬ ‫حاتم ی کیا تصمیم بزرگ خود را گرف��ت که همان ورود به‬ ‫عرصه فیلمسازی خارج از مباحث مربوط به جنگ و به نوعی‬ ‫گسترش عرصه کاری اش بود‪ .‬پس چه حوزه ای متناسب تر از‬ ‫عرصه فیلمسازی اجتماعی ب رای حاتم ی کیا و دیدگاه هایش؟‬ ‫«دعوت» نخستین فیلم او در این حوزه بود که داستانش به‬ ‫موضوع ازدواج های موقت و مساله سقط جنین م ی پرداخت‪.‬‬ ‫در جشنواره بیس��ت ونهم فجر‪ ،‬حاتم ی کیا با «گزارش یک‬ ‫جشن» حضور یافت که هرچند برخی ان را فیلمی سیاسی‬ ‫و برخی هم در زمره اثار ضعی��ف حاتم ی کیا قلمداد کردند‪،‬‬ ‫اما این فیلم ک��ه در روزهای پایانی جش��نواره درنهایت به‬ ‫نمایش رسید‪ ،‬به اعتقاد بسیاری تجربه جدیدی در سینمای‬ ‫به دور از قصه اس��ت؛ فیلمی که البته جشنواره روی خوش‬ ‫به ان نش��ان نداد‪ .‬به هر حال این فیلم انقدر اکران نشد و‬ ‫نشد تا رابطه حاتم ی کیا با تهی ه کننده اش قطع شود‪ ،‬مدتی‬ ‫در انزوا برود و درنهایت وقتی س��اخت فیلم سینمایی «چ»‬ ‫درباره ش��هید چمران را برعهده م ی گیرد‪ ،‬گروهی این گونه‬ ‫تحلیلش کنند که م ی خواهد مشکل اکران فیلمش را حل‬ ‫کند و گروهی هم از ان به عنوان حربه ای علیه افسردگی یاد‬ ‫کنند‪ .‬در این میان ام��ا حاتم ی کیایی که از دهه ‪ 60‬تاکنون‬ ‫همواره از بازیگران در فیلم هایش ب��ازی گرفته بود و تنها‬ ‫حضورهایی در حد چند ثانیه را در برخی فیلم هایش مقابل‬ ‫دوربین تجربه کرده بود‪ ،‬حاال در فیل��م کارگردانی دیگر و‬ ‫اتفاقا ی��ک کارگردان فیلم اولی‪ ،‬ایف��ای یکی از نقش های‬ ‫اصلی را برعهده گرفته است‪ .‬البته تنها گذر زمان مشخص‬ ‫خواهد کرد که حاتم ی کیایی که سال ها نمایند ه یک جریان‬ ‫فکری محسوب شده‪ ،‬ایا در این کسوت خواهد ماند؟ ایا در‬ ‫اینده‪ ،‬نقش افرینی دیگرانی چون مس��عود ده نمکی را هم‬ ‫بر پرده نقره ای شاهد خواهیم بود؟ ‪g‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫سینما «ازادی» را داشتیم حدود ‪ 7‬تا ‪ 10‬میلیون تومان‬ ‫به فروش روزانه مان اضافه م ی شد که این در پروسه ای‬ ‫که از اکران گذشته رقم قابل توجهی م ی شود‪ ،‬با اظهار‬ ‫تاس��ف از اینکه کش و قوس ها و دعواهای سیاس��ی‬ ‫باعث صدمه دیدن اکران سینماها شده است‪ ،‬م ی گوید‪:‬‬ ‫«متاسفانه جامعه را دارند به س��متی م ی برند که تنها‬ ‫مردم به خاطر جو و حاشیه به س��ینما بیایند‪ .‬در حالی‬ ‫که «زندگی خصوصی اقا و خانم می��م» تنها فیلم از‬ ‫جشنواره گذشته است که توانسته طی ف های مختلف‬ ‫را راضی کند و به اندازه خودش حرف ب رای گفتن دارد‪،‬‬ ‫بناب راین انتظار م ی رفت اکران بهتری داشته باشد‪ ».‬او‬ ‫در عین حال از مردم خواسته است که خارج از نزاع های‬ ‫سیاسی بیایند و سینما را نجات دهند‪g .‬‬ ‫کارگردانی که بازیگر شد‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫متفاوتی انجام دهند‪ .‬جوان بودن به کارگردان جرات داد که دو‬ ‫نفر ادم را در فضای محدودی بگذارد و ‪ 90‬دقیقه تماش��اگر را‬ ‫سرگرم کند‪ .‬شاید اگر سنش باالتر بود‪ ،‬یک سری احتیاط ها را‬ ‫لحاظ م ی کرد‪ ،‬اما این مس اله م ی توانست خالقیت را از بین ببرد‪.‬‬ ‫گروه پش��ت دوربین در عین حال که دیده نم ی شد جاه طلبی‬ ‫داشت تا خیلی چیزها دیده شود‪ .‬این از ویژگ ی های خیلی مهم‬ ‫ی در مقام کارگردان و سایر عوامل بود که نتیجه کار هم‬ ‫حجاز ‬ ‫فیلم ساده ای است که تماشاگر را م ی کشاند و نگاه ها را جذب‬ ‫م ی کند و خوشبختانه انتخاب اشتباهی نداشتم‪ .‬درباره بازی‬ ‫خودم م ی توان بگویم هر کاری تبعات خودش را دارد‪ .‬این فیلم‬ ‫م ی طلبید اینگونه باشم؛ ادم هیجان زده دستپاچه که در عین‬ ‫حال که ادم فکر م ی کند موجود خیلی قوی و مسلطی است اما‬ ‫هیچ چیز ندارد و روی هیچ‪ ،‬خودش را بنا کرده است‪ .‬انقدری که‬ ‫حتی نم ی تواند موقعیتی که خود ساخته را تحمل کند‪ .‬یک‬ ‫اقتدار توخالی ک��ه با تلنگری م ی ش��کند‪ ،‬در حالی که تصور‬ ‫م ی شود موجودی خودساخته و مسلط به امور است‪« .‬محسن»‬ ‫یداندچگونهموقعیتخودش‬ ‫شخصیتیاستکهکم اوردهونم ‬ ‫را در این اجتماع جدیدی که وارد شده تثبیت کند‪ .‬نوع بازی باید‬ ‫یداد‪.‬با انتخاب نقش فقط به دنبال‬ ‫یک اقتدار توخالی را نشان م ‬ ‫باورپذیر کردن ان هستم‪ .‬انچه در طول کار به مدد بازیگر م ی اید‬ ‫گریم‪ ،‬نور ‪ ،‬زاویه دوربین‪ ،‬دیالوگ‪ ،‬نگاه کارگردان و نوع تدوین و‬ ‫مانند اینهاست؛ اینها چیزهایی است که به مدد بازیگر م ی اید که‬ ‫در مجموع‪ ،‬بس��یار خوب بود‪ .‬از سوی دیگر کار با حاتم ی کیا‬ ‫تجربه خیلی خوبی بود و ایشان هم باید خوشحال باشد در کاری‬ ‫که چفت و بست درست دارد توانسته بازیگری را تجربه کند‪.‬‬ ‫معتقدم بعد از این ارتباطش با بازیگران به گونه دیگری خواهد‬ ‫بود‪ .‬او در موقعیتی قرار گرفت که مدت ها ادم ها را از انجا م ی دید‪.‬‬ ‫این ب رای یک کارگردان خیلی مهم است که این مسیر را تجربه‬ ‫کند و از این فیلم به بعد حاتم ی کیای دیگری در مقام کارگردانی‬ ‫خ واهد بود که بازیگر را هدایت م ی کند و بازیگرش را درک خ واهد‬ ‫کرد‪ .‬من کار خودم را کردم و هر کسی غیر از حاتم ی کیا بود هم‬ ‫ان تعامل را داشتم‪g.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش ‬ ‫مصائب یک تصمیم‬ ‫ورزش‬ ‫تاوان سخت انتخاب‬ ‫اقای مانوئل‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫درباره تصمیم های محمد رویانیان‬ ‫‪74‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ورزش‬ ‫هنوز چند روزی تا ش��روع پاییز ‪ 90‬باقی مانده بود که‬ ‫محمد رویانیان جای حبیب کاشانی را در پرسپولیس گرفت‪.‬‬ ‫مدیرعاملی وی در پرطرفدارترین باشگاه ای ران البته خیلی زود‬ ‫واکنش های منفی را همراه داشت‪ ،‬اما او با خونسردی کارش را‬ ‫در پرسپولیس اغاز کرد‪ .‬اگرچه در ابتدا حتی شناخته شده ترین‬ ‫چهره ها را در فوتبال نم ی ش��ناخت‪ ،‬اما اتخاذ تصمیم ی که‬ ‫دلخواه هواداران بود ب��رای مقبول افتادن رویانیان کافی بود؛‬ ‫موافقت با استعفای استیلی‪ .‬ه ر چند هواداران هفته ها پیش‬ ‫از انکه استیلی خودش استعفا بدهد از رویانیان انتظار داشتند‬ ‫این مربی جوان را برکنار کند‪ ،‬اما وی عجوالنه کار نکرد و به‬ ‫استیلی فرصت داد که خودش و تیمش را جمع کند‪ .‬اتفاقی‬ ‫که هرگز رخ نداد تا حمید استیلی وداع تلخی با سرخ ها داشته‬ ‫باشد‪ .‬البته در مرداد ‪ 88‬از محمد رویانیان به عنوان جانشین‬ ‫احتمالی محمد عل ی ابادی ب رای ریاست سازمان تربی ت بدنی‬ ‫نام برده م ی شد‪ ،‬اما در نهایت علی سعی دلو این پست را گرفت‪.‬‬ ‫او در حالی نتوانست رئیس سازمان تربی ت بدنی شود که در‬ ‫چند مصاحبه از عالیق و استعدادهای ورزش ی اش نیز سخن‬ ‫گفته بود‪« :‬من عاشق ورزش هستم و در جوانی کونگ فو کار‬ ‫م ی کردم‪ .‬دو سال بعد وقتی حبیب کاشانی به همراه استیلی‬ ‫نتوانست نظر مثبت هواداران را جلب کند خود مجبور به ترک‬ ‫پرسپولیس شد و جای خود را به رویانیان داد‪».‬‬ ‫س��ردار رویانیان‪ ،‬فرمانده س��ابق پلی��س راهنمایی و‬ ‫رانندگی از سال ‪ 1387‬با حکم محمود احمدی نژاد رئیس ستاد‬ ‫مدیریت حمل و نقل و سوخت شد‪ .‬وی پیش از این‪ ،‬از سال‬ ‫‪ 1361‬وارد کمیته شهرستان نور شد و به تدریج به فرماندهی‬ ‫کمیته و از ان پس با ادغام کمیته و شه ربانی‪ ،‬به عنوان فرمانده‬ ‫نیروی انتظامی نور و سپس به عنوان فرمانده نیروی انتظامی‬ ‫ مازندران منصوب شد‪ .‬وی به عنوان اولین فرمانده پلیس تازه‬ ‫تاسیس ‪ 110‬منصوب شده و تا ‪ 1380‬رئیس مرکز فوریت های‬ ‫پلیسی بوده است‪ .‬پس از ان رویانیان در جایگاه فرماندهی‬ ‫سراه قرار گرفت و تا سال ‪ 1384‬در این سمت بود تا اینکه‬ ‫پلی ‬ ‫در این س��ال با جایگزینی اس��ماعیل احمدی مقدم به جای‬ ‫قالیباف‪ ،‬وی نیز جایگزین انصاری‪ ،‬رئیس راهنمایی و رانندگی‬ ‫کشور شد‪ .‬او در سال ‪ 1387‬بازنشسته و به عنوان رئیس ستاد‬ ‫حمل و نقل و سوخت کشور منصوب شد‪.‬‬ ‫اما محمد رویانیان چه کارهایی در پرس��پولیس انجام‬ ‫داد و چه تصمیماتی گرفت؟ او با استعفای استیلی موافقت‬ ‫کرد؛ تصمیمی که ظاه را درست بود‪ ،‬چون استیلی و هواداران‬ ‫چند ماهی فرصت داش��تند تا رابطه خوبی با یکدیگر برقرار‬ ‫کنند‪ .‬جالب اینکه چند ماه گذشته بود و پرسپولیس اما نتایج‬ ‫ضعیفی کسب م ی کرد‪ .‬هواداران نسبت به استیلی اعتماد‬ ‫نداشتند‪ ،‬اما مربی جوان سعی م ی کرد ب رابر فشارها مقاومت‬ ‫کند‪ .‬پس از رفتن استیلی از پرسپولیس‪ ،‬رویانیان باید مربی‬ ‫را به پرس��پولیس م ی اورد که هم بازیکنان و هم هواداران از‬ ‫لحاظ روحی در ش��رایط بهتری قرار بگیرند‪ .‬همه از دنی زلی‬ ‫سخن م ی گفتند و رویانیان درست به هدف زد و مربی محبوب‬ ‫ترکی ه ای را به پرسپولیس اورد؛ ه ر چند دنی زلی نیز نتوانست‬ ‫پرس��پولیس را از بحران نجات دهد‪ .‬مربی ترکی ه ای البته با‬ ‫مشکالت خاصی در تیمش روبه رو بود؛ مشکالتی که اقای‬ ‫مدیرعامل بعضی از انها را حل کرد و بعضی از مشکالت را نیز‬ ‫ ترجیحا نادیده گرفت تا فصل اول مدیرعامل ی اش با کمترین‬ ‫تنش سپری شود‪ .‬دنی زلی جامی نگرفت و از پرسپ ولیس رفت‪.‬‬ ‫تصمیم بعدی رویانیان چه بود؟ او بای��د یک مربی بزرگتر از‬ ‫دنی زلی را به پرس��پولیس م ی اورد و البت��ه تیمی را در فصل‬ ‫نقل و انتق��االت مهیا م ی کرد که هر مرب��ی حرفه ای بتواند‬ ‫با بازیکنان جذب ش��ده کار کند‪ .‬رویانیان اتفاقا در این مورد‬ ‫نیز تصمیم��ات مهمی گرفت تا جایی که ج��ذب بازیکنان‬ ‫بزرگ از سوی باشگاه پرس��پولیس حیرت خیل ی ها را باعث‬ ‫شده بود‪ .‬جالل حسینی‪ ،‬محس��ن بنگر‪ ،‬کریم انصاری فرد‪،‬‬ ‫محمد قاضی و دیگر بازیکنان همگ��ی از گزینه هایی بودند‬ ‫که در فصل نقل و انتقاالت هیاه��وی خاصی به راه انداخته‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪75‬‬ ‫ورزش‬ ‫بودند و البته محمد رویانیان همه این بازیکنان را جذب کرد‪.‬‬ ‫اگرچه برخی منتقدان اعتقاد داش��تند باشگاه پرسپولیس در‬ ‫مورد جذب یک هافب��ک دفاعی کوتاهی ک��رده‪ ،‬اما جذب‬ ‫بازیکنی همچون سوس��ا ب رای مدتی منتقدان را راضی کرد‪.‬‬ ‫این بازیکن در همان ابتدای فصل مصدوم شد تا پرسپولیس‬ ‫عمال هافبک دفاعی نداشته باش��د‪ .‬رویانیان باید جانشین‬ ‫مناس��بی را ب رای دنی زلی انتخاب م ی کرد‪ .‬ش��اید به همین‬ ‫دلیل س��راغ مربیان مطرح خارجی رفت‪ ،‬اما گزینه هایی که‬ ‫او مد نظر داش��ت‪ ،‬یکی پس از دیگری پاس��خ «نه» به او و‬ ‫باش��گاه پرس��پولیس م ی دادند‪ .‬دو گزینه نهایی کالدرون و‬ ‫مانوئل بودند که در نهایت نیمکت پرسپولیس به ژوزه مانوئل‬ ‫رسید‪ .‬شاید این بزرگترین اشتباه رویانیان بود؛ چه بسیاری از‬ ‫کارشناسان فوتبال روحیات کالدرون را خیلی بیشتر از مانوئل‬ ‫به پرسپولیس نزدیک م ی دیدند‪ .‬پی ش بینی بعضی منتقدان‬ ‫درباره سرنوشت پرسپولیس با ژوزه به واقعیت تبدیل شد‪ .‬این‬ ‫مربی پرتغالی که در ابتدای فصل با کنایه از عنوان دوازدهمی‬ ‫ تیم دنی زلی یاد کرد و گفت‪« :‬قول قهرمانی نم ی دهم‪ ،‬اما تیم‬ ‫من دوازدهم هم نم ی شود‪ ».‬هر هفته در جدول لیگ شرایط‬ ‫بدتری را تجربه کرد تا اینکه چندی پیش باشگاه پرسپولیس‬ ‫وی را به مرخصی اجباری فرستاد تا گزینه ای دیگر را جانشین‬ ‫وی کند‪ .‬البته کس��ی نم ی داند این تصمیم مدی ران باشگاه‬ ‫پرسپولیس دقیقا چقدر هزینه به دنبال دارد‪ ،‬اما شاید کمترین‬ ‫هزینه ان‪ ،‬این است که مربی جوان دیگری همچون استیلی‬ ‫در بدترین شرایط پرس��پولیس‪ ،‬قربانی حوادث و ناکام ی ها‬ ‫شود؛ ش��اید هم برعکس یحیی گل محمدی راه استیلی را‬ ‫نرود و اتفاقا بتواند پرسپ ولیس را به خوبی هدایت کند‪ ،‬اما تاریخ‬ ‫درباره چنین تغییر و تحوالتی در پرسپولیس نشان م ی دهد‬ ‫که مربیان جوانی همچون گل محمدی در چنین شرایطی‬ ‫خیلی سخت م ی توانند دوام بیاورند‪.‬محمد رویانیان البته در‬ ‫دوره مدیرعاملی خود در پرسپ ولیس کارهای دیگری نیز انجام‬ ‫داده است‪ .‬اسم پرس��پولیس در دهه ‪ 1360‬به پیروزی تغییر‬ ‫کرده بود و ب رند پرسپولیس در این سال ها در اختیار اسماعیل‬ ‫وفایی از نزدیکان حس��ن غفوری فرد‪ ،‬رئیس سازمان تریبت‬ ‫بدنی در دهه ‪ 60‬بود‪.‬‬ ‫اوایل سال ‪ 91‬بود که خبر پرس��پولیس شدن پیروزی‬ ‫هواداران این تیم را خوشحال کرد‪ .‬به طوری که نام پیروزی از‬ ‫داخل پ رانتز حذف شد و تیم سرخپوش پایتخت رسما با نام‬ ‫پرسپ ولیس شناخته شد‪.‬‬ ‫محم��د رویانی��ان در این باره گف��ت‪« :‬برن��د تجاری‬ ‫پرس��پولیس که بزرگترین س��رمایه اجتماع��ی و اقتصادی‬ ‫بود و س��ال های متمادی از مردم و هواداران دریغ شده بود را‬ ‫برگرداندیم تا هواداران خوشحال شوند‪ ».‬او همچنین در این‬ ‫باره از زحمات کاشانی نیز تشکر کرد‪.‬‬ ‫مدیرعامل باش��گاه پرس��پولیس همچنین با حسین‬ ‫رضا زاده و بهداد س��لیم ی ب رای تش��کیل تی��م وزنه برداری‬ ‫پرسپولیس به منظور حضور در رقابت های لیگ برتر مذاکره‬ ‫و پس از مدتی ان را راه اندازی کرد‪.‬‬ ‫اما یکی دیگر از کارهای رویانیان امضای تفاهم نامه با‬ ‫اکادمی فوتبال برزیل بود‪.‬اکادمی فوتبال «ترافیک» برزیل‬ ‫قرار اس��ت در پنج رده س��نی فعالیت کند و چهار بازیکن از‬ ‫تیم های مختلف ای��ن اکادمی عضو تیم ه��ای ملی برزیل‬ ‫هستند‪ .‬این اکادمی همچنین چهار س��ال است با باشگاه‬ ‫منچستریونایتد انگلیس در زمینه کشف استعدادها و تبادل‬ ‫بازیکن همکاری دارد‪.‬رودولفو کاناواسی‪ ،‬مدیرعامل و رافائل‬ ‫بوتلهو‪ ،‬قائم مقام اکادمی ترافیک برزیل به ته ران امدند و در‬ ‫مورد همکاری با باشگاه پرسپولیس قول همکاری دادند‪.‬‬ ‫اما یکی از گاف ه��ای رویانیان چن��دی پیش صورت‬ ‫گرفت‪ ،‬انجا که وی درباره دیدار خود با مسئوالن باشگاه میالن‬ ‫کمی اغ راق کرد و تاکید کرد که انها چند بازیکن پرسپولیس‬ ‫را م ی خواهند‪ ،‬اما مدی ران باشگاه میالن خیلی زود در اینباره‬ ‫واکنش نشان دادند‪.‬جوزپه س��اپینزا‪ ،‬مسئول تجاری باشگاه‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫‪76‬‬ ‫میالن گفت‪« :‬نه تنها صحبتی از ج��ذب بازیکن ای رانی در‬ ‫میان نبوده‪ ،‬بلکه اصوال باشگاه میالن به دلیل کامل بودن‬ ‫تع داد بازیکنان غی ر اروپای ی اش‪ ،‬نم ی تواند بازیکن های خارج از‬ ‫کش��ورهای اتحادیه اروپایی را خریداری کند‪».‬البته مسئول‬ ‫تجاری باشگاه میالن خبر مربوط به دایر شدن مدرسه فوتبال‪.‬‬ ‫اث ‪.‬میالن در ای ران را تایید کرد‪ ،‬اما توضیحی درباره چگونگی‬ ‫یا زمان دایر شدن ان نداد‪.‬‬ ‫این در حالی بود که محمد رویانیان پس از پایان سفر‬ ‫خود به ایتالیا مصاحب ه های مختلفی انجام داد و درباره انچه‬ ‫«دستاوردهای متعدد این س��فر» نامیده‪ ،‬ادعاهایی را مطرح‬ ‫کرد‪.‬بازدید از ورزشگاه یوونتوس‪ ،‬سفر به فرانکفورت و امضای‬ ‫تفاهم نامه‪ ،‬دعوت از س��ران رئال مادرید ب رای سفر به ای ران‪،‬‬ ‫همچنین تماش��ای بازی ا‪.‬ث‪.‬میالن مقابل سن پترزبورگ‬ ‫در کنار فابی��و کاپلو از دیگر نکاتی اس��ت ک��ه رویانیان در‬ ‫مصاحب ه های خود مط��رح کرده اس��ت‪.‬رویانیان که یحیی‬ ‫گل محمدی را به عنوان س��رمربی موق��ت تیمش برگزیده‪،‬‬ ‫درباره نام سرمربی پرسپولیس در بازی بعدی به خبرنگاران‬ ‫گفته است‪« :‬شاید خودم روی نیمکت نشستم‪ .‬در حال حاضر‬ ‫ژوزه مانوئل مربی ماس��ت و تا زمانی که قطع همکاری با او‬ ‫نداشته باشیم‪ ،‬سرمربی بعدی را نم ی توانم اعالم کنم‪».‬محمد‬ ‫رویانیان در حالی از ژوزه به عنوان سرمربی کنونی پرسپولیس‬ ‫نام برده که او به دس��تور خود رویانیان‪ ،‬حق حضور در محل‬ ‫تمرینات این تیم را ندارد‪.‬‬ ‫در کارنامه محمد رویانیان به عنوان مدیرعامل باشگاه‬ ‫پرسپولیس استعفا نیز دیده م ی ش��ود‪ .‬استعفایی که برخی‬ ‫مدی ران عامل باش��گاه ها گاهی به صورت ابزار از ان استفاده‬ ‫م ی کنند تا از برخی فش��ارها فرار کنند‪ .‬اواخر بهمن ماه سال‬ ‫گذشته محمد رویانیان از استعفا سخن گفت‪.‬‬ ‫او سال گذشته از کناره گیری اش از سمت مدیرعاملی‬ ‫پرسپولیس خبر داد و اعالم کرد استعفایش را به وزیر ورزش‬ ‫داده است‪ .‬خیل ی ها از این استعفا به عنوان تاکتیک وی ب رای‬ ‫نزدیک تر شدن به سمت ریاست فدراسیون فوتبال نام بردند‬ ‫اما خود او در این باره این گونه واکنش نشان داد‪« :‬باتوجه به‬ ‫اینکه به فوتبال عالقه ای ندارم‪ ،‬قصد ش��رکت در انتخابات‬ ‫فدراسیون فوتبال را ندارم‪ .‬پرس��پولیس را به خاطر عشق به‬ ‫هوادارانش قبول کردم و تاکنون نیز فقط به خاطر هواداران‬ ‫ماندم‪ .‬من به دنیای فوتبال تعلق ن��دارم که به عنوان گزینه‬ ‫فدراسیون مطرح شوم‪».‬‬ ‫کن��ار گذاش��تن حمی��د اس��تیلی‪ ،‬اوردن دنی زلی به‬ ‫پرس��پولیس‪ ،‬جذب ژوزه مانوئل و بستن تیمی که خیل ی ها‬ ‫از ان به عنوان کهکشان ی های فصل ‪ 91‬نام م ی بردند به اضافه‬ ‫دیگر تصمیماتی که محمد رویانی��ان به عنوان مدیرعامل‬ ‫باشگاه پرس��پولیس اتخاذ کرده اس��ت‪ ،‬حاال قضاوت های‬ ‫متفاوتی را درباره وی باعث ش��ده اس��ت‪ .‬عده ای معتقدند او‬ ‫کارنامه خوبی از خود به جای نگذاشته است و سرخ ها در دوره‬ ‫مدیریت او نتوانسته اند به جام قهرمانی برسند‪ ،‬اما عده ای نیز‬ ‫ناکام ی های یکی‪ ،‬دو س��ال اخیر پرسپولیس را زنجیره ای از‬ ‫اش��تباهات جمعی م ی دانند و اعتقاد دارند این مدیرعامل در‬ ‫چند مقطع تصمیمات درستی اتخاذ کرده است‪.‬‬ ‫اگر با معیار نتیجه به عملکرد محم��د رویانیان نگاه‬ ‫کنیم‪ ،‬ب ی تردید او نمره قبولی نم ی گیرد‪ ،‬اما اگر قرار باشد به‬ ‫دیگر معیارها ب رای ارزیابی کار او توجه کنیم قضاوت درباره وی‬ ‫کمی سخت خواهد شد‪ .‬شاید تصمیمات بعدی او کار را ب رای‬ ‫داوری درخصوص او اسان کند‪ .‬او باالخره ژوزه مانوئل را کنار‬ ‫گذاشت؛ مربی که در این فصل جز ناکامی ب رای پرسپولیس‬ ‫فایده ای نداشت و هرگز نتوانست با بازیکنان و هواداران رابطه‬ ‫خوبی برقرار کند‪.‬‬ ‫رویانی��ان یحیی گل محم��دی را به عنوان جانش��ین‬ ‫ژوزه معرفی کرده؛ تصمیم ی که ممکن اس��ت بحران را در‬ ‫پرس��پولیس تش��دید کند و البته ممکن اس��ت با موفقیت‬ ‫همراه باشد‪g .‬‬ ‫شکایت ژوزه از پرسپولیس‬ ‫مانوئل دست بردار‬ ‫نیست‬ ‫‪2‬‬ ‫در حال��ی که یحی��ی گل محمدی ت��ازه کارش را در‬ ‫پرسپولیس ش��روع کرده‪ ،‬به نظر م ی رسد جریانی در درون‬ ‫باش��گاه قصد دارد ای��ن مرب��ی را متقاعد کند ک��ه او باید‬ ‫در ارنج ک��ردن پرس��پولیس از برخی بزرگان پرس��پولیس‬ ‫مشورت بگیرد؛ موضوعی که این مربی جوان را درباره اینده‬ ‫حرفه ای اش در جمع سرخ ها نگران کرده است‪ .‬هرچند او در‬ ‫همان مصاحب ه های ابتدایی خود تاکید کرد که اجازه دخالت‬ ‫در کارش را به کسی نخواهد داد‪.‬‬ ‫یحیی گل محمدی حاال بیش از هر چیز دیگر قصد‬ ‫دارد تیمش را از لحاظ روحی جمع وج��ور کند‪ .‬او م ی گوید‪:‬‬ ‫«بعد از اینکه مانوئل کنار گذاشته شد سعی کردیم از لحاظ‬ ‫فنی و روحی و روانی با بچه ها بیشتر کار کنیم‪ .‬بچه ها کمی‬ ‫از لحاظ بدنی دچار مشکل بودند‪ ،‬اما سعی کردیم با کمک‬ ‫همه این مشکل را برطرف کنیم‪».‬‬ ‫اما در تازه ترین واکنش های س��رمربی پرس��پولیس‬ ‫برخی نگران ی ها نیز به چش��م م ی خورد‪ .‬او تاکید م ی کند‪:‬‬ ‫«کار مربیگری بسیار سخت و حساس است‪ ،‬در پرسپولیس‬ ‫یکسری شرایط خاص وجود دارد که شاید جای دیگر نباشد‪،‬‬ ‫غیر از مسائل فنی با خیلی دیگر از مسائل غیرفنی هم باید‬ ‫جنگید و باید با انها درگیر شویم‪ ،‬سپس موفق از انها بیرون‬ ‫بیاییم‪ .‬همه انتظار دارند تا در پرسپولیس نتیجه بگیریم در‬ ‫هر صورت کار من بسیار سخت است‪ ،‬اما به بازیکنانم ایمان‬ ‫دارم که با توانای ی های خود از این مرحله سخت عبور کنند‪.‬‬ ‫فقط احتیاج به تمرین خوب و یک ذهن محکم و قوی دارند‬ ‫تا در مراحل بعدی هم با هرگونه مشکلی دست و پنجه نرم‬ ‫کنند و سربلند باشند‪ .‬امیدوارم که این اتفاق بیفتد‪».‬‬ ‫ حمایت باقری از گل محمدی‬ ‫اما کریم باقری نی��ز که نزد هواداران پرس��پولیس از‬ ‫محبوبی��ت باالیی برخوردار اس��ت به کادر فن��ی این تیم‬ ‫پرسپولیس ملوان را ‪ 6‬تایی کرد‬ ‫شروع رویایی‬ ‫یحیی‬ ‫‪3‬‬ ‫سرخ ها با یحیی گل محمدی شروعی توفانی داشتند‪.‬‬ ‫پرسپولیس در مرحله یک ش��انزدهم جام حذفی در ورزشگاه‬ ‫ازادی به مصاف تی��م ملوان رفت که بازی با نتیجه ش��ش‬ ‫بر صفر به سود پرسپولیس به پایان رسید‪ .‬این نتیجه حاال‬ ‫هواداران این تیم را امیدوار کرده که در بازی های اینده سرخ ها‬ ‫را در وضعیت بهتری خواهند دید‪.‬‬ ‫این بازی اولین مسابقه ای بود که یحیی گل محمدی‬ ‫به عنوان مسئول فنی هدایت پرسپولیس را برعهده گرفت‪.‬‬ ‫البته مسئوالن باشگاه اعالم کرده اند س��رمربی رسمی انها‬ ‫مانوئل ژوزه اس��ت‪ .‬با این ح��ال در این ب��ازی گل محمدی‬ ‫مس��ئولیت فنی تیم را به طور کامل در اختیار داش��ت‪ .‬هر‬ ‫چند عادل فردوس ی پور‪ ،‬گزارش��گر این بازی با طعنه در این‬ ‫باره سخن گفت؛ «در برگه ای که به دست من داده اند مقابل‬ ‫عنوان سرمربی پرسپولیس سه نقطه گذاشته اند‪ ».‬اما عادل‬ ‫فردوس��ی پور نیز در پایان گزارش خود چاره ای جز تحسین‬ ‫گل محمدی نداشت و تاکید کرد که این بازی شروعی رویایی‬ ‫ب رای پرسپولیس و گل محمدی خواهد بود‪ .‬پرسپولیس ب رابر‬ ‫تیم احمدزاده‪ ،‬زیب��ا و روان و هجومی بازی ک��رد و بازیکنان‬ ‫ط راوت خاصی داشتند‪ .‬البته م ی توان درباره داوری این دیدار‬ ‫اشکاالتی را به قضاوت محسن ترکی وارد کرد‪ ،‬اما با این حال‬ ‫نتیجه شش بر صفر سنگی ن تر از ان چیزی است که بتوان‬ ‫باخت را به راحتی توجیه کرد‪ .‬یحیی گل محمدی درباره این‬ ‫برد روحی ه بخش گفت‪« :‬انتظار نداشتیم شش گل به ملوانی‬ ‫بزنیم که در بین چهار تیم‪ ،‬تیم اول لیگ است‪».‬‬ ‫وی در م��ورد اینکه این ب��رد مقابل ملوان ب ی س��ابقه‬ ‫بود‪ ،‬گفت‪« :‬انتظار نداش��تیم ش��ش گل بزنی��م؛ ان هم به‬ ‫تیمی که جزو چهار تی��م اول لیگ برتر اس��ت و فقط باید‬ ‫به بازیکنان انگیزه بدهیم‪ .‬ب رای این بازی م ی دانس��تیم چه‬ ‫هدفی داریم و بازیکنان نکات تاکتیکی را خوب رعایت کردند‪.‬‬ ‫م ی توانستیم حتی گل های بیش��تری بزنیم و این نتیجه را‬ ‫ن هافب ک های خوبمان هستیم‪».‬‬ ‫مدیو ‬ ‫ورزش‬ ‫گل محمدی تاکید ک��رد‪« :‬به بازیکن��ان تیم تبریک‬ ‫م ی گویم‪ ،‬انها خ واستند و اراده کردند‪ .‬با همین همت توانستیم‬ ‫به نتیجه دلخواه برسیم و از هواداران تشکر م ی کنم که باعث‬ ‫دلگرمی ما شدند و از مدیریت و سرپرست و دیگر عوامل تیم‬ ‫تشکر م ی کنم‪ ،‬ضمن اینکه از کریم باقری و دستیارانم تشکر‬ ‫م ی کنم که بدون قرارداد پا به این مسابقه گذاشتند‪ .‬باقری در‬ ‫این چند روز با حضورش به ما دلگرمی داد‪ ».‬مربی پرسپ ولیس‬ ‫در مورد اینکه از راهنمای ی های علی پروین چقدر اس��تفاده‬ ‫کردید‪ ،‬گف��ت‪« :‬راهنمای ی های او ب ی تاثیر نب��ود اما در مورد‬ ‫ترکیب تیم صحبت نکردیم‪».‬‬ ‫وی در مورد نقش ژوزه در این ب��رد گفت‪« :‬او از مربیان‬ ‫بزرگ است و در نیم فصلی که هدایت تیم را برعهده داشت‪،‬‬ ‫نتوانس��ت نتایج الزم را بگیرد ولی باید از زحماتش تش��کر‬ ‫کرد‪ .‬نم ی توان گفت حضور ژوزه تاثیری نداشت اما ب ی تاثیر‬ ‫هم نبود‪».‬‬ ‫گل محمدی در مورد پیروزی با شش گل گفت‪« :‬نباید‬ ‫فکر کنیم کارمان تمام شده‪ ،‬کار ما تازه اغاز شده و از همین جا‬ ‫به بازیکنان م ی گویم مغرور نشوید و باید امتیازهای از دست‬ ‫رفته را جب ران کنیم و بیشتر باید تمرکز داشته باشیم ‪».‬‬ ‫وی در مورد اینکه در برخی مواقع ش��ایعه م ی ش��ود‬ ‫بازیکنانی که با مربی خوب نیستند علیه مربی باند تشکیل‬ ‫م ی دهند و تیم ب��ه یکباره دگرگون م ی ش��ود نیز گفت‪« :‬از‬ ‫اینکه ما تیم خوبی داریم ش��کی وجود ن��دارد و بازیکنان ما‬ ‫از نظر اخالقی و رفتاری بسیار خوب هس��تند‪ .‬انها دوست‬ ‫دارند قابلی ت های فردی شان را در زمین به خوبی ارائه کنند‪.‬‬ ‫متاسفانه این مساله و این بستر ب رای ما فراهم نبود و همین‬ ‫مساله باعث بروز ب ی نظمی م ی شود و باعث م ی شود انتظار‬ ‫تماشاگران براورده نشود‪ .‬در این ‪ 10‬روز بستر را ب رای بازیکنان‬ ‫فراهم کردیم و فکر انها را ازاد کردیم تا توانای ی هایش��ان را‬ ‫ارائه بدهند‪ .‬تصور م ی کنم در این زمینه همه چیز فراموش‬ ‫شده بود‪ .‬از این به بعد مس��ئولیت بازیکنان بیشتر م ی شود‬ ‫و در این��ده نزدیک بازی های روان تری ب��ه نمایش خواهیم‬ ‫گذاشت‪ ».‬مربی پرس��پولیس تاکید کرد‪« :‬ما ب رای بهترین‬ ‫نتیجه م ی جنگیم‪ ،‬اما اینکه چه اتفاقی م ی افتد معلوم نیست‪.‬‬ ‫هر بازی ب رای ما فینال است و نم ی توانم بگویم در جام حذفی‬ ‫قهرمان م ی ش��ویم چون تضمینی وجود ندارد‪ .‬در لیگ هم‬ ‫نم ی توانم قول بدهم اول یا سوم م ی شویم اما با تمام توان کار‬ ‫م ی کنیم و با قدرت پیش م ی رویم‪g ».‬‬ ‫ شکایت ژوزه از پرسپولیس‬ ‫خب��ر ش��کایت ژوزه مانوئ��ل از‬ ‫باشگاه پرس��پولیس در استانه دیدار با‬ ‫مل��وان‪ ،‬اردوی این تی��م را کمی دچار‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫اضافه شده تا س��رخ ها با روحیه باالتری به بازی های اینده‬ ‫خود نگاه کنند‪.‬‬ ‫کریم باقری م ی گوید‪« :‬مشکالت تیم یکی‪ ،‬دو تا نبود‬ ‫اما هرچه بوده باید در این نیم فصل ان مش��کالت را تمام‬ ‫کنند و یک روند جدید را اغاز کنند‪ .‬بازیکنان هم باید تکانی‬ ‫به خودشان بدهند تا در ادامه بازی ها هواداران را خوشحال‬ ‫کنند‪ ».‬اما یکی از انتقادها درباره باش��گاه پرسپولیس این‬ ‫است که به طور مرتب دست به تغییر در کادر فنی م ی زند‪.‬‬ ‫باقری درباره این مشکل م ی گوید‪« :‬این اتفاقات چند سال‬ ‫است که در پرسپولیس و استقالل م ی افتد و تا یک مربی‬ ‫م ی اید جای خود را پیدا کند و تیم را بشناسد عوض م ی شود‪.‬‬ ‫متاسفانه بیشتر مشکالت پرسپولیس هم به همین موضوع‬ ‫برم ی گردد‪».‬‬ ‫وی همچنین به طور غیرمستقیم انتقاداتی را متوجه‬ ‫هواداران پرسپولیس م ی کند و خاطرنشان م ی کند‪« :‬به هر‬ ‫حال هوادارانمان هم به نس��بت فوتبالم��ان کار م ی کنند‪.‬‬ ‫اگر یک فوتب��ال اصولی داش��تیم هوادارانمان هم اصولی‬ ‫کار م ی کردند و تیم خود را به درستی تشویق م ی کردند‪».‬‬ ‫ام��ا خیل ی ها درب��اره مربیگ��ری میثم حس��ینی که‬ ‫گفته م ی شود دوس��ت صمیمی گل محمدی است موضع‬ ‫منفی گرفته ان��د‪ .‬باقری س��عی م ی کن��د در این مورد‬ ‫محافظه کارانه اظهارنظر کند‪ .‬او م ی گوید‪« :‬به نظر‬ ‫من انهایی که انتخاب شده اند م ی توانند به تیم‬ ‫کمک کنند‪ .‬حاال یک نفر از این کادر دوس��ت‬ ‫گل محمدی ب��وده و با او کار ک��رده‪ ،‬ما نباید‬ ‫همین یک نفر را علم کنیم و بگوییم همه‬ ‫افراد کادر پرسپولیسی نیستند‪ .‬در غیر این‬ ‫صورت حسین عبدی بیشترین سابقه را‬ ‫به عنوان بازیکن داشته و ادموند بزیک‬ ‫هم چند سال برای پرسپولیس بازی‬ ‫کرده‪ .‬همه این انتخاب ها سلیقه ای‬ ‫است و باید اجازه دهند این کادر کار‬ ‫خود را انج��ام دهد تا پرس��پولیس‬ ‫موفق شود‪».‬‬ ‫تنش کرد‪ .‬هر چند رویانیان سعی داش��ت بازیکنان و کادر‬ ‫فنی را از لحاظ ذهنی ارام کند‪ .‬رویانیان در خصوص جلسه‬ ‫با ژوزه م ی گوید‪« :‬ژوزه شکایتی از ما به فیفا کرده است‪ .‬ما‬ ‫هم وکیلمان را وارد گود کردیم‪ .‬این کار به ضرر ژوزه است‪،‬‬ ‫چون احتماال چهار سال باید ب رای رسیدن به پولش بدود‪».‬‬ ‫وی م ی گوید‪« :‬ما اصرار داشتیم تا با توافق همه چیز‬ ‫درست شود‪ .‬او خودش اصرار داشت ما به او مبلغی بدهیم و‬ ‫با وی توافق نهایی کنیم‪ .‬بر سر ان مبلغ با یکدیگر نظرمان‬ ‫یکی نبود‪.‬‬ ‫ایش��ان حتی ‪ 30‬درصد به ما تخفی��ف داد‪ .‬ما هم به‬ ‫او پیش��نهاد دادیم که ‪ 50‬درص��د پولش را بگی��رد که اگر‬ ‫موافقت کند با او فس��خ م ی کنیم و رضایت وی را خواهیم‬ ‫گرفت‪ ،‬ام��ا خب او از ما ش��کایت ک��رده و گفت��ه پول مرا‬ ‫نم ی دهن��د و در ای ران بالتکلیفم‪ ،‬من ه��م از ادامه این کار‬ ‫هیچ ترس��ی ندارم و این طور نیس��ت که بخواهد پولش را‬ ‫کامل بگیرد‪ ،‬چون حداقل چهار س��ال طول م ی کشد‪ .‬من‬ ‫از حق پرسپولیس دفاع م ی کنم‪ ».‬رویانیان همچنین ب رای‬ ‫بازیکنان پرسپولیس نیز خط و نشان م ی کشد و خاطرنشان‬ ‫م ی کند‪« :‬من به بازیکنان گفتم تا االن اگر ای رادی داش��تید‬ ‫م ی گفتید مربی به ما ب��ازی نم ی دهد یا ارتباط خوب برقرار‬ ‫نم ی شود االن دیگر بهانه ای در کار نیست‪ ،‬شما هستید و‬ ‫هواداران پرسپولیس‪».‬‬ ‫محمود س��االرکیا نیز در خصوص ش��کایت ژوزه از‬ ‫پرسپولیس اینگونه واکنش نش��ان م ی دهد‪« :‬طبق قانون‬ ‫ژوزه باید ابتدا شکایت خود را در ای ران از باشگاه پرسپولیس‬ ‫مطرح م ی کرد و اگر به نتیجه نم ی رسید‪ ،‬ان وقت راهی فیفا‬ ‫یا ‪ AFC‬م ی شد‪ .‬این کار به نظر من خالف قانون بود‪ .‬در‬ ‫شرایطی که رویانیان تمام تالشش را ب رای رفع مشکل‬ ‫انج��ام داد‪ ».‬وی ادامه م ی دهد‪« :‬در همین راس��تا‬ ‫شش جلسه را با ژوزه برگزار کردیم و دنبال تفاهم‬ ‫بودیم‪ ،‬اما کار ژوزه به نظرم از اخالق ورزش��ی‬ ‫و مقررات فوتبال دور ب��ود‪ ،‬چون این قرارداد‬ ‫در ای ران بس��ته ش��ده و اول بای��د کمیته‬ ‫انضباطی و کمیته استیناف ما درباره ان‬ ‫رای م ی داد‪ .‬البته اگر این پرونده به فیفا‬ ‫برود قطعا مس��ئوالن فیفا نیز از ژوزه‬ ‫توضیح م ی خواهن��د که ایا در ای ران‬ ‫اقدام به دریافت مطالباتش داشته‬ ‫یا خیر که س��رمربی پرسپولیس‬ ‫این کار را نکرده اما کار ایش��ان‬ ‫به نظر من غیراخالقی بود و ما‬ ‫هم با نظ��ر مدیرعامل با جدیت‬ ‫ان را پیگیری م ی کنیم‪».‬اوضاع‬ ‫پرس��پولیس کمی به ه��م ریخته‬ ‫است‪ .‬ش��اید این باش��گاه در اینده دچار‬ ‫تغییرات بیش��تری ش��ود‪ .‬انها پتانسیل خلق‬ ‫اتفاقات عجی ب تر از این را هم دارند‪g .‬‬ ‫‪77‬‬ ‫سکانس اول جشنواره‬ ‫سی ویکم‬ ‫با هنرنمایی مهرجویی‪ ،‬حاتمی کیا‪،‬‬ ‫ده نمکی و ‪...‬‬ ‫دیـــدار‬ ‫عناوین فیلم ه��ای متقاضی بخش س��ینمای ای ران‬ ‫در س��ی و یکمین جش��نواره بی ن المللی فیل��م فجر اعالم‬ ‫ش��د‪ .‬دبیرخانه جش��نواره فجر پس از ارزیابی و جمع بندی‬ ‫اولیه درخصوص انطباق اث��ار متقاضی با مقررات و ضوابط‬ ‫دبیرخانه ای جش��نواره اقدام خواهد کرد‪ .‬دراین لیس��ت نام‬ ‫کارگردانان بزرگی دیده م ی شود که به نظر م ی رسد جشنواره‬ ‫امسال نسبت به جش��نواره س��ال قبل از نظر کیفی یک‬ ‫جهش کیفی قابل توجه داشته باش��د‪ .‬نگاهی داریم به چند‬ ‫فیلم حاضر در لیست‪...‬‬ ‫ب رای یک فیلم خارجی نوش��ته بود‪ ،‬ولی پس از بازگشت به‬ ‫ای ران ان را به نسخه فارسی تبدیل و بازنویسی کرد‪ .‬همین‬ ‫مساله باعث ش��د تا پس از دوازده سال‪ ،‬فرامرز قریبیان‪ ،‬بعد‬ ‫از«چشم هایش» فیلمنامه مناس��بی را ب رای کارگردانی پیدا‬ ‫کند‪ .‬فرامرز قریبیان‪ ،‬رامبد جوان‪ ،‬ش��قایق فراهانی و‪ ...‬را در‬ ‫این فیلم می بینیم‪.‬‬ ‫از فیلم «سعادت اباد» است که در ان شهاب حسینی و نگار‬ ‫جواهریان نقش ه��ای اصلی را بازی م ی کنن��د‪ .‬در خالصه‬ ‫داستان فیلم امده است‪« :‬مریم و رضا با ادم های دیگر فرق‬ ‫دارند‪ ،‬ان هم نه یک فرق ساده‪ ،‬بلکه بسیار بزرگ و انها باید‬ ‫تالش کنند تا به دیگران ثابت کنند که این تفاوت بزرگ را با‬ ‫معجزه عشق حل کرده اند‪».‬‬ ‫هی چ کس ‪،‬هی چ کجا‬ ‫در این فیل��م رضا کیانیان‪ ،‬محمدرض��ا فروتن‪ ،‬مهناز‬ ‫افش��ار‪ ،‬صابر ابر‪ ،‬بابک کریمی و بهاره کیان افشار به ایفای‬ ‫نقش م ی پردازند و کارگردانی ان را اب راهیم شیبانی برعهده‬ ‫دارد‪ .‬این سومین فیلم بلند ش��یبانی بعد از «زهر عسل» و‬ ‫«صحنه جرم‪ ،‬ورود ممنوع» است‪.‬‬ ‫داستان عوضی‬ ‫داستان عوضی درباره یک نویسنده داستان های تلخ‬ ‫است که تصمیم م ی گیرد داستانی بامزه و خنده دار بنویسد و‬ ‫در ادامه خودش درگیر این داستان م ی شود و‪ ...‬در این فیلم‬ ‫فریدون جی رانی‪ ،‬اکبر عبدی و علیرضا خمسه بازی م ی کنند‪.‬‬ ‫سالم‪ ،‬خداحافظ‬ ‫در کارنامه پرویز ش��هبازی دو فیلم «نفس عمیق»‬ ‫و «نجوا» دیده م ی ش��ود ‪ ،‬در فیلم «سالم‪ ،‬خداحافظ» پگاه‬ ‫اهنگرانی‪ ،‬احم��د مه ران فر‪ ،‬نازنین بیات��ی‪ ،‬بهرنگ علوی‪،‬‬ ‫فریدالدین‪ ،‬الدن س��لیمانی و‪ ...‬به ایفای نقش م ی پردازند‪.‬‬ ‫داستان فیلم درباره دختر دانشجویی اس��ت که ب رای ادامه‬ ‫تحصیل در ته ران با دختر ناشناس��ی همخانه م ی ش��ود و‬ ‫ش��رایط خاص این خانه و ادم هایش پای او را به ماجراهای‬ ‫پیچیده ای م ی کشاند‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫ترنج در ترنج‬ ‫یک فیلم در ادامه س��ینمای معناگرای مجتبی راعی‬ ‫اس��ت و فیلم در مورد زندگی یک مینیاتوریست اذری است‬ ‫که رضا ناجی‪ ،‬ایفاگر این نق��ش خواهد بود‪ .‬در ان عالوه بر‬ ‫ناجی که نقش اصلی فیلم را برعهده دارد‪ ،‬حسین محجوب‪،‬‬ ‫محمود پاک نیت و محمدرضا داودنژاد نقش افرینی م ی کنند‪.‬‬ ‫رسوایی‬ ‫اخری��ن س��اخته مس��عود ده نمک��ی‪ ،‬مضمون��ی‬ ‫عرفانی‪-‬اجتماعی دارد و موض��وع ان الهام گرفته از زندگی‬ ‫یکی از عرفای معاصر است‪ ...‬این فیلم برخالف فیلم های‬ ‫اخ راج ی ها پرس��ونا‍ژهای محدودی دارد و در ان اکبر عبدی‪،‬‬ ‫محمدرضا ش��ریف ی نیا‪ ،‬الناز شاکردوس��ت و مریم کاویانی‬ ‫نقش افرینی م ی کنند‪.‬‬ ‫گناهکاران‬ ‫س��ام قریبیان فیلمنامه گناهکاران را در خارج از ای ران‬ ‫‪78‬‬ ‫چ‬ ‫«چ» عنوان یک فیلم سینمایی است که به مقطعی از‬ ‫زندگی شهید چمران م ی پردازد‪ .‬این فیلم با محوریت قصه‬ ‫«پاوه» ساخته خواهد شد و شهید چمران در ‪ 48‬ساعت نشان‬ ‫داده م ی شود که در واقع بخش��ی از زندگی ایشان است‪ .‬در‬ ‫فیلم اب راهیم حاتم ی کیا‪ ،‬فریبرز عرب نیا نقش شهید چمران‬ ‫را برعهده داشت که در اواخر کار به مشکل برخورد‪.‬‬ ‫استرداد‬ ‫این فیلم به وقایع پس از جن��گ جهانی دوم و زمانی‬ ‫که سران کشورهای متفــق نشس��تی را در ته ران برگزار‬ ‫کردند‪ ،‬اشاره دارد و در ان حمید فرخ نژاد‪ ،‬فرهاد قائمیان‪ ،‬علی‬ ‫رام نورایی‪ ،‬صالح میرزااقایی و سیما تی رانداز بازی م ی کنند‪.‬‬ ‫کارگردانی این فیلم را علی غفاری برعهده داشته است‪.‬‬ ‫هیس! دخترها فریاد نم ی زنند‬ ‫شهاب حسینی‪ ،‬مریال زارعی‪ ،‬جمشید هاشم پور‪ ،‬طناز‬ ‫طباطبایی‪ ،‬فرهاد اییش‪ ،‬مائده طهماسبی و‪ ...‬بازیگران این‬ ‫فیلم به کارگردانی پوران درخشنده هستند‪« .‬هیس! دخترها‬ ‫فریاد نم ی زنند» به بررسی مسائل دختران جوان م ی پردازد‬ ‫و ترس از ابرو را در این دوره سنی اسی ب شناسی می کند‪.‬‬ ‫زندگی مشترک اقای محمودی و بانو‬ ‫در خالصه داس��تان ای��ن فیلم امده اس��ت‪« :‬حضور‬ ‫مهمانان اق��ای محمودی و بان��و‪ ،‬زندگی مش��ترک انها را‬ ‫تحت تاثی��ر قرار م ی ده��د‪ »...‬کارگردان فیلم س��یدروح اهلل‬ ‫حجازی است و در لیست بازیگران ان نام هایی چون حمید‬ ‫فرخ نژاد‪ ،‬هنگامه قاضیانی‪ ،‬پیمان قاسمخانی‪ ،‬ترالن پروانه‬ ‫و ترانه علیدوستی دیده م ی شود‪.‬‬ ‫کالس هنرپیشگی‬ ‫رض��ا داودن��ژاد‪ ،‬محمدرضا داودن��ژاد‪ ،‬زه��را داودنژاد‪،‬‬ ‫احترام السادات حبیبیان و کبری حس��ن زاده بازیگران فیلم‬ ‫س��ینمایی کالس هنرپیش��گی س��اخته علیرضا داودن‍‍‍ژاد‬ ‫هس��تند که درباره زندگی و روابط چند کاراموز کالس های‬ ‫بازیگری است‪.‬‬ ‫خاک و مرجان‬ ‫فیلم س��ینمایی «خاک و مرجان» س��اخته مس��عود‬ ‫اطیابی اس��ت‪ .‬تمامی بازیگ��ران فیلم س��ینمایی خاک و‬ ‫مرجان که در س��ی ویکمین جش��نواره فجر حضور خواهد‬ ‫داش��ت‪ ،‬افغانی هس��تند‪ .‬فیلم در مورد زندگی اکنون مردم‬ ‫افغانستان است‪.‬‬ ‫چه خوبه که برگشتی‬ ‫داریوش مهرجوی��ی پیش از این نی��ز دو فیلم موفق‬ ‫با موضوع کم��دی «اجاره نش��ی ن ها» و «مهمان مامان» را‬ ‫س��اخت که با اقبال مخاطب مواجه ش��د و بازهم به سمت‬ ‫‍ژانر کمدی بازگشته است‪ .‬فیلم «چه خوبه که برگشتی» به‬ ‫شدت پربازیگر است‪ .‬حامد بهداد‪ ،‬مهناز افشار‪ ،‬رضا عطاران‪،‬‬ ‫رویا تیموریان‪ ،‬حسن پورشی رازی‪ ،‬علیرضا جعفری و همایون‬ ‫ارشادی بازیگران اصلی این فیلم هستند‪.‬‬ ‫حوض نقاشی‬ ‫«حوض نقاشی» جدیدترین ساخته مازیار میری بعد‬ ‫فرزند چهارم‬ ‫«فرزند چهارم» تازه ترین س��اخته وحید موس��اییان‬ ‫است‪ .‬بخش هایی از فیلم در افریقا فیلمبرداری شده است‪.‬‬ ‫مهتاب کرامتی‪ ،‬مهدی هاشمی‪ ،‬حسین محب اهری‪ ،‬ناصر‬ ‫گیت ی جاه‪ ،‬معصومه قاسم ی پور‪ ،‬زه را برومند‪ ،‬ساناز زرین مهر‬ ‫و حامد بهداد بازیگران اصلی این فیلم هستند‪ .‬داستان فیلم‬ ‫سفری است به ان سوی افریقا جایی که شرافت انسانی در‬ ‫گیرودار جنگ و قحطی سربلند بیرون م ی اید‪.‬‬ ‫اشغال های دوست داشتنی‬ ‫فیلمنام ه «اشغال های دوست داشتنی» نوشته محسن‬ ‫امی ر یوسفی درباره خانواده ای اس��ت که یک شب فرصت‬ ‫دارند‪ ،‬مش��کل مادر خانواده را حل کنند‪ .‬بازیگران این فیلم‬ ‫به ترتی��ب ایفای نق��ش عبارتند از‪ :‬ش��یرین یزدان بخش‪،‬‬ ‫حبیب رضایی‪ ،‬هدیه ته رانی‪ ،‬نگار جواهری��ان‪ ،‬صابر ابر و‬ ‫شهاب حسینی‪.‬‬ ‫پرویز‬ ‫پرویز‪ ،‬داستان مردی پنجاه ساله به همین نام است که‬ ‫در یک شهرک مدرن در ته ران زندگی م ی کند‪ .‬او هیچ شغل‬ ‫و کاری ندارد و زندگی اش هیچ وقت منظم نبوده و در همان‬ ‫ش��هرک به مردم کمک م ی کند تا اینکه پدرش تصمیم به‬ ‫ازدواج م ی گیرد و پرویز را از خانه بیرون م ی کند‪ .‬این موضوع‬ ‫باعث م ی شود او زندگی جدیدی را خارج از شهرک در ته ران‬ ‫تجربه کند‪ ،‬اما درنهایت به شهرک برم ی گردد تا چیزهایی را‬ ‫ثابت کند‪ .‬پرویز ساخته مجید برزگر است‪g .‬‬ ‫مکتوب‬ ‫تلگرافچی پنج ستاره ارتش‬ ‫مکتوب‬ ‫سرباز جبهه فکه‬ ‫خاط رات صابر قره داغلو‪ ،‬ستوانیار بازنشسته ارتش در قالب کتاب «تلگرافچی پنج ستاره‬ ‫ارتش» منتشر شد‪.‬‬ ‫کتاب «تلگرافچی پنج ستاره» خاط رات ستوانیار مخاب رات صابر قره داغلو است که به‬ ‫کوشش ساسان ناطق و از میان ‪ 52‬س��اعت مصاحبه ناطق با قره داغلو از هفدهم فروردین تا‬ ‫بیستم خرداد تدوین و منتشر شده است‪.‬‬ ‫خاط رات قره داغلو در بخش نخست خود از دوره اموزش مقدماتی وی در کرمانشاه و طی‬ ‫کردن رسته مخاب رات در دانشکده مخاب رات دانشگاه نظامی ته ران شروع م ی شود و در ادامه‬ ‫به مرور خاط رات وی از درگیری های مرزی ای ران و ع راق در س��ال های قبل از پیروزی انقالب‬ ‫اسالمی که به نوعی زمینه س��از اغاز جنگ تحمیلی نیز هست‪ ،‬منجر م ی شود‪.‬قره داغلو در‬ ‫ادامه این کتاب ش��رحی از حضور خود در جبهه های جنگ تحمیلی تا س��ال ‪ 1362‬و پایان‬ ‫خدمت و بازنشستگ ی اش را شرح م ی دهد‪.‬‬ ‫خاط رات قره داغلو در این کتاب به دلیل زبان شیرین و خودمانی وی در روایت خاط راتش‬ ‫که گاه با برخی اصطالحات عامیانه و تصویرس��ازی او درباره حوادث و رویدادهای پی رامونش‬ ‫همراه شده‪ ،‬این کتاب را بیش از پیش خواندنی کرده است‪ .‬از سوی دیگر گزارش جامع راوی‬ ‫از وضعیت نزاع مرزی ای ران و ع راق در س��ال های قبل از انقالب نیز در ای��ن اثر در نوع خود‬ ‫ب ی نظیر است‪.‬‬ ‫این جانباز که در س��ال های پس از جنگ تحمیلی به ش��اعری نیز روی اورده تاکنون‬ ‫یک مجموعه ش��عر نیز با عنوان «از ناکجای یک دل پردرد» منتشر کرده و مجموعه اشعار‬ ‫عاش��ورای ی اش را نیز در دست انتش��ار دارد‪ .‬وی همچنین خاط رات خود را در ‪ 564‬صفحه به‬ ‫همراه مجموعه ای از تصاویر مربوط به خود منتشر کرده است‪g .‬‬ ‫سرمربی بارسا سرطان دارد‬ ‫حادثه تلخ است و تکان دهنده؛مردی که امده بود تا یک دوران طالیی را پشت سر بگذارد‪،‬‬ ‫خیلی زود کنار کشید نه به خاطر ناکامی بلکه به دلیل بیماری‪ .‬سرمربی بارسلونا به دلیل عود‬ ‫بیماری سرطان از سمت س��رمربیگری این تیم کنار کشید و باش��گاه اسپانیایی ظرف مدت‬ ‫کوتاهی نام جانشین وی را اعالم خواهد کرد‪ .‬سرمربی بارسلونا در ماه نوامبر سال گذشته و زمانی‬ ‫که به عنوان دستیار در این تیم کار م ی کرد‪ ،‬تحت عمل جراحی قرار گرفت و غده بناگوش ی اش‬ ‫خارج شد‪ .‬با اینکه عمل جراحی وی موفقی ت امیز بوده‪ ،‬اما دوباره بیماری وی عود کرده تا انجا‬ ‫که ایس��تگاه تلویزیونی کواترو گفته که ویالنووا از کار دست کشیده است‪ .‬ژاوی روی صفحه‬ ‫خود در شبکه اجتماع ی اش نوشت‪«:‬واقعا از شنیدن این خبر متاسف شدیم‪ ».‬در بیانی ه ای که‬ ‫روی سایت باشگاه بارسلونا قرار گرفته‪ ،‬امده است‪« :‬بارس��لونا نشست خبری خود را به دلیل‬ ‫بیماری تیتو ویالنووا لغو کرده است و به زودی ب رنامه های باشگاه اعالم خواهد شد‪ ».‬بارسلونا به‬ ‫دنبال پیدا کردن مربی جایگزین تا پایان رقابت های فصل است‪ ،‬ویالنووا که پدر دو فرزند ‪17‬‬ ‫و ‪ 14‬ساله است‪ ،‬یکشنبه گذشته در یک برنامه همدردی در کانال ‪ 3‬تلویزیون ایالت کاتالونیا‬ ‫درباره وضعیت خود پس از جراحی گفت‪« :‬خانواده من ب��ه مدت ‪ 10‬ماه رنج برده اند‪ .‬نمی دانم‬ ‫ی تنها می توانم بگویم‬ ‫اگر من جای انها بودم می توانستم این وضعیت را تحمل کنم یا خیر ول ‬ ‫ی چنین چیزی ب رایت اتفاق می افتد‪ ،‬تو بیش از همیشه نیاز به حمایت همه کسانی داری‬ ‫وقت ‬ ‫که اط رافت هستند‪ .‬در این شرایط‪ ،‬احساس می کنی نزدیکانت نباید تو را تنها بگذارند و باید‬ ‫متحد باشیم‪g ».‬‬ ‫مکتوب‬ ‫کاغذ پاره های افالطون‬ ‫«کاغذ پاره های افالطون» رمانی اس��ت نوشته پیتر اکروید‪ ،‬نویس��نده انگلیسی که با‬ ‫ترجمه کیومرث پارسای منتشر شد‪.‬‬ ‫پارسای در بخش��ی از مقدمه خود بر این کتاب نوشته اس��ت‪« :‬پیتر اکروید در واقع در‬ ‫تو ساز‪،‬‬ ‫دورانی ورای عصر حاضر و به عبارت بهتر‪ ،‬در دو دوره پس از عصر ما‪ ،‬یعنی عصر ساخ ‬ ‫زندگی م ی کند و در تخیالت و رویاهای زیبا‪ ،‬ضمن توصیف اعصار گذشته‪ ،‬به همین دوران‬ ‫ما باز م ی گردد تا با خیال راحت بتوان��د واقعی ت ها و حتی ارزوهای موجود در ان را به رش��ته‬ ‫تحریر دراورد‪».‬‬ ‫اکروید ادبیات ثقیلی دارد و در نثر خود تلفیقی از تاریخ گذشته و اینده را به کار م ی برد‪.‬‬ ‫وی همچنین بسیاری از شخصی ت های ادبی و تاریخی مثل افالطون (در همین رمان) ارسطو‬ ‫و لرد بایرون را در داستان هایش به هجو و نقد م ی کشد‪.‬‬ ‫شیوه نگارش اکروید به گونه ای است که جز هنگام بازی با واژه ها‪ ،‬انهم در موارد محدود‪،‬‬ ‫نثر رسایی را به کار م ی گیرد که سرشار از طنز و کنایه اس��ت و به خوبی ویژگ ی های مکتب‬ ‫پسامدرن را بیان م ی کند‪« .‬کاغذ پاره های افالطون» نوش��ته پیتر اکروید با ترجمه کیومرث‬ ‫پارسای‪ ،‬با شمارگان هزار و ‪ 700‬نسخه در ‪ 232‬صفحه و بهای هشت هزار و ‪ 500‬تومان از سوی‬ ‫نشر درسا منتشر شد‪g .‬‬ ‫مکتوب‬ ‫دیـــدار‬ ‫رویداد‬ ‫ویالنووا و یک خبر تلخ‬ ‫کتاب «درامدی بر اندیشه سیاسی صحیفه سجادیه» به قلم اب راهیم برزگر و با موضوع‬ ‫واکاوی ارتباط میان سلوک عرفانی امام سجاد (ع) و امکان دستیابی به قدرت سیاسی توسط‬ ‫ایشان منتشر شد‪.‬‬ ‫کتاب «درامدی بر اندیش��ه سیاس��ی صحیفه س��جادیه» عنوان اثری است به قلم‬ ‫اب راهیم برزگر که در قالب متنی پژوهشی و در چهار فصل نوشته شده که بنا بر گفته مولف‬ ‫بر این باور ش��کل گرفته که اندیشه ها و تعالیم عرفانی امام س��جاد (ع) م ی تواند به امکان‬ ‫تاسیس اندیشه‪ ،‬گرایش و رفتار سیاسی بینجامد‪.‬‬ ‫برزگر کتاب خود را در فصل نخست با بررس��ی رابطه عرفان و سیاست اغاز م ی کند‬ ‫و در ادامه به معرفی اوضاع سیاس��ی در زمان حیات امام سجاد (ع) م ی پردازد‪ .‬رفتارشناسی‬ ‫سیاسی امام سجاد (ع) نیز از دیگر موضوعات مورد توجه نویسنده در این کتاب است که با‬ ‫نگاهی به موضع گیری های ایش��ان در ایام حج و نیز قیام ها و شورش های ضد اموی ادامه‬ ‫م ی یابد‪ .‬نویسنده در فصل دوم این کتاب به موضوع عقاید و اندیشه سیاسی م ی پ‍ ردازد و در‬ ‫ان به موضوع توحید افعالی و بازتاب ان بر سیاس��ت و ارتباط ان با موضوع تفسیر دینی از‬ ‫رویدادها اشاره م ی کند‪.‬‬ ‫ن گرایش های عرفانی و سیاسی در قالب توجه به موضوعاتی چون تهذیب‬ ‫ارتباط میا ‬ ‫نفس‪ ،‬تولی و تبری و زهد از دیگر موضوعات مطرح شده در این کتاب است که فصل سوم‬ ‫ان را شکل م ی دهد‪ .‬بررسی ارتباط میان ادعیه و رفتار سیاسی نیز موضوع فصل چهارم این‬ ‫کتاب است‪« .‬درامدی بر اندیشه سیاسی صحیفه سجادیه» را موسسه انتشارات علمی و‬ ‫فرهنگی در شمارگان دو هزار نسخه و قیمت پنج هزار تومان منتشر کرده است‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫خاط رات اسارت عباس امیدی‪ ،‬به قلم قاس��م کریمی در کتاب «سرباز جبهه فکه»‬ ‫تدوین شد‪ .‬بنیاد حفظ اثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان سمنان عهده دار چاپ این‬ ‫اثر است‪ .‬موضوع این کتاب شروع خدمت سربازی عباس امیدی است که با سال های پایانی‬ ‫جنگ تحمیلی ع راق علیه ای ران مصادف بود‪.‬‬ ‫در این کتاب وظایف یک س��رباز در طول دوران هشت سال دفاع مقدس مانند انجام‬ ‫ماموریت ها و گش��ت های رزمی بیان و در ادامه ان به جریان اسارت وی پرداخته م ی شود‪.‬‬ ‫این کتاب در قالب خاطره ‪ -‬داس��تان نوشته ش��ده که در ان به وضعیت اسی ران ای رانی در‬ ‫اردوگاه های رژیم بعث ع راق اشاره شده است‪« :‬امیدی در بیس ت ویکم تیر ماه سال ‪ 1367‬به‬ ‫اسارت ارتش صدام درامد و به مدت هجده ماه در زندان استخبارات و اردوگاه تکریت اسیر‬ ‫بود‪ ».‬ماجراهای اصلی «سرباز جبهه فکه» به دوران هشت سال دفاع مقدس باز م ی گردد‪ ،‬اما‬ ‫عباس امیدی قبل از اسارتش با دختری اشنا م ی شود و به دلیل برخی مشکالت نم ی تواند‬ ‫با او ازدواج کند‪ .‬تالش او ب رای یافتن خانواده دختر پس از بازگشتش به ای ران‪ ،‬بخش پایانی‬ ‫کتاب است‪g .‬‬ ‫مکتوب‬ ‫ درامدی بر اندیشه سیاسی صحیفه سجادیه‬ ‫حقه هایشعبده باز‬ ‫«حقه های شعبده باز» نوشته ار‪.‬ال‪.‬استاین ب ا ترجمه شهره نورصالحی توسط انتشارات‬ ‫پیدایش به چاپ رسید‪.‬‬ ‫پارک وحش��ت هنوز هم پایگاه مجموعه «ترس و لرز» اس��ت‪ .‬ام��ا دیگر تفریحگاه‬ ‫قهرمان هایش نیس��ت‪ .‬در ش��رایط جدید و با وجود جاناتان چیلر‪ ،‬ظاه را ترس��گاه اس��م‬ ‫مناسب تری ب رایش است‪ .‬در این جلد از مجموعه‪ ،‬جسیکا و دوست صمیم ی اش رایان که‬ ‫عاشق حقه های شعبده بازی هستند‪ ،‬در مغازه کادویی پارک وحشت یک یادگاری ب ی نظیر‬ ‫پیدا م ی کنند؛ س��که دو کله ای که قدرت جادویی دارد‪ .‬بعد از یک س��که پ رانی‪ ،‬جسیکا و‬ ‫رایان از س��رزمین عجیب و غریبی س��ر در م ی اورند که نگهبان های عصبانی انجا انها را‬ ‫تعقیب م ی کنند‪ .‬پارک وحشت جای ترسناکی بود‪ ،‬اما این یکی بدتر است‪ .‬یعنی این دو نفر‬ ‫م ی توانند قبل از اینکه سرشان از تنشان جدا شود‪ ،‬فرار کنند؟ این کتاب پانزدهمین جلد از‬ ‫مجموعه «پارک وحشت» است که ب رای گروه سنی نوجوان منتشر م ی شود‪.‬‬ ‫اس��تاین مجموعه «ترس و لرز» را با کتاب «به خانه مرگ خ��وش امدید» اغاز کرد‪.‬‬ ‫این مجموعه حدودا شامل ‪ 100‬عنوان کتاب است که تاکنون بیش از ‪ 220‬میلیون نسخه‬ ‫از انها در امریکا به فروش رس��یده و به ‪ 32‬زبان زنده ترجمه شده اند‪.‬از میان کتاب های این‬ ‫مجموعه‪ ،‬خود نویس��نده «حبابی که همه را خورد» و «به زیرزمین نزدیک نشو» را بیشتر‬ ‫از بقیه م ی پسندد‪.‬این کتاب در ‪ 32‬فصل‪ ،‬ش��مارگان ‪ 3‬هزار نسخه و قیمت ‪ 6‬هزار تومان‬ ‫منتشر شده است‪g .‬‬ ‫‪79‬‬ ‫عیسی به روایت‬ ‫موالنا‬ ‫چهره مسیح در اینه مثنوی‬ ‫دیـــدار‬ ‫سه ش��نبه پنج��م دی م��اه ب راب��ر اس��ت ب��ا والدت‬ ‫حضرت عیسی مسیح (ع)‪ ،‬پیامبر صلح و دوستی‪ ...‬از طرفی‬ ‫دیگر این روزها بزرگداشت موالنا جالل الدین بلخی برگزار‬ ‫م ی شود‪ .‬از این حسن تقارن نهایت اس��تفاده را م ی بریم و‬ ‫نگاهی داریم به جایگاه عیس��ی مسیح در ش��عر مولوی‪.‬‬ ‫و از زبان موالنا چند داس��تان از زندگی عیس��ی بن مریم را‬ ‫م ی خوانیم‪.‬‬ ‫در شعر فارسی عیسی مس��یح جایگاهی ویژه داردو‬ ‫اصطالحاتی مثل دم عیسی ‪،‬خم عیسی و‪...‬را در شعر تمام‬ ‫بزرگان شعر فارسی حضوری پررنگ دارد‪.‬موالنا هم در شعر‬ ‫خود بسیار به مسیح پرداخته است‪،‬عالوه به داستان هایی‬ ‫که در زیر می اید در تک بیت های بس��یاری هم می توان‬ ‫نام عیسی (ع)را دید‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫توفیق ادب‬ ‫نعمت ه��ا و رزق و روزی بدون هی��چ زحمت و رنجی‬ ‫در میان قوم موسی از اس��مان فرو م ی بارید‪ .‬در میان قوم‬ ‫موسی(ع) چند نفر ادم ب ی ادب گفتند‪ :‬پس سیر و عدس کو؟‬ ‫ان نان و سفره اسمانی قطع شد و ب رای انها زحمت زراعت و‬ ‫شخم زدن و درویدن باقی ماند‪ .‬بار دیگر که حضرت عیسی‬ ‫نبی ش��فاعت کرد‪ ،‬حق تعال��ی طعام و ارزاقی ب��رای انان‬ ‫فرستاد‪ .‬باز شوخ چش��مان ادب را فرو نهادند و مانند گدایان‬ ‫ب رای ذخیره کردن‪ ،‬هر یک سهم ی و قسمتی از سفره رزق‬ ‫الهی برداشتند‪ .‬حضرت عیسی(ع) به انان التماس کرد که‬ ‫نزول این مائده از اسمان‪ ،‬دائمی است و هرگز کاستی نگیرد‪.‬‬ ‫بناب راین از نقصان و انقطاع ان بیمی نداشته باشید‪ .‬بد گمان‬ ‫شدن و ازمندی نش��ان دادن در ب رابر سفره نعمت شخصی‬ ‫بزرگوار‪ ،‬کفر و ناسپاسی به شمار اید‪ .‬بر اثر حرص و سماجت‬ ‫ان نرگداهای ندید بدید‪ ،‬دوباره در رحمت الهی بسته شد‪.‬‬ ‫البه کرده عیسی ایشان را که این‬ ‫دائمست و کم نگردد از زمین‬ ‫بدگمانی کردن و حرص اوری‬ ‫کفر باشد پیش خوان مهتری‬ ‫زان گدارویان نادیده ز از‬ ‫ان در رحمت بریشان شد فراز‬ ‫‪80‬‬ ‫ورد عیسی و دم عیسی‬ ‫روزی ابلهی با عیس��ی(ع) همراه شد و در راه حفره ای‬ ‫دید و چند اس��تخوانی در ان‪ ،‬به عیسی(ع) عرض کرد‪« :‬تو‬ ‫وردی م ی دانی که مرده ها را زن��ده م ی کند‪ .‬ان ورد را به من‬ ‫بیاموز تا به این استخوان ها جان ببخشم‪».‬‬ ‫گفت خامش کن که ان کار تو نیست‬ ‫الیق انفاس و گفتار تو نیست‬ ‫دانستن اسم اعظم دردی دوا نم ی کند‪ ،‬انچه معجزه‬ ‫م ی کند عیس��ی اس��ت نه ورد‪ .‬مثل عصایی ک��ه تنها در‬ ‫دست موسی اس��ت که تبدیل به اژدها م ی شود و اعجاز در‬ ‫یدموسایی است نه عصا‪:‬‬ ‫گفت اگر من نیستم اسرار خوان‬ ‫هم تو بر خوان نام را بر استخوان‬ ‫چون غم خود نیست این بیمار را‬ ‫چون غم جان نیست این مردار را‬ ‫ف�رارازابله�ان‬ ‫عیسی پسر مریم به س��وی کوه فرار م ی کرد‪ .‬فرار او‬ ‫به گونه ای بود که گویی ش��یری در پی اوس��ت‪ .‬شخصی‬ ‫گریز عیس��ی را بدید‪ ،‬در پی او دوان ش��د و او را به ارامش‬ ‫خواند و اصرار کرد که کس��ی در پی تو نیس��ت چرا مانند‬ ‫پرندگان م ی گریزی؟ اما عیسی شتابان م ی گریخت و ب رای‬ ‫پاسخگویی به او مجالی نداشت‪ ،‬اما کنجکاوی ان شخص‬ ‫او را واداشت تا مس��افت زیادی در پی عیسی باشد و سعی‬ ‫م ی کرد که او را به پاسخگویی وا دارد‪ .‬از عیسی م ی خواست‬ ‫ب رای رضای خداوند لحظه ای بایس��تد و به پرسش او پاسخ‬ ‫گوید که چرا این گونه م ی گریزد! در پی تو نه ش��یری وجود‬ ‫دارد و نه دشمنی! از ترس چه کس��ی این گونه در گریزی!؟‬ ‫سرانجام عیسی در مقام پاسخ ب ر امد که از احمق م ی گریزم‪.‬‬ ‫تو به راه خود ب��رو‪ .‬قصد رهایی از او را دارم و تو مرا اس��یر و‬ ‫درمانده خود مکن‪ .‬ان ش��خص پرس��ید‪« :‬مگر تو همان‬ ‫مسیحایی نیس��تی که کور و کر از دس��تان شفابخش تو‬ ‫بهره م ی جستند؟!» عیس��ی گفته او را درس��ت خواند‪ .‬ان‬ ‫شخص دوباره پرس��ید‪« :‬مگر تو همان بزرگواری نیستی‬ ‫که از جهانی افس��ون از دنیای غیب به یاد داری؟! افسونی‬ ‫که هرگاه بر مرده ای خواندی‪ ،‬همانند ش��یری که از شکار‬ ‫بازگشته است‪ ،‬از جای برخیزد!»‬ ‫گفت از احمق گریزانم برو‬ ‫م ی رهانم خویش را بندم مشو‬ ‫خشم خدا‬ ‫یکی از عیسی پرسید سخت ترین چیز در جهان کدام‬ ‫است؟ عیسی گفت‪« :‬خش��م خدا که جهنم از خشم خدا به‬ ‫لرزه در م ی اید‪ ».‬پرسید چگونه از خشم خدا در امان مانیم؟‬ ‫عیسی گفت‪« :‬از خشم خود چشم پوشی کنیم‪».‬‬ ‫گفت عیسی را یکی هشیار سر‬ ‫چیست در هستی ز جمله صعب تر‬ ‫گفتش ای جان صعبتر خشم خدا‬ ‫که از ان دوزخ هم ی لرزد چو ما‬ ‫گفت از این خشم خدا چه بود امان‬ ‫گفت ترک خشم خویش اندر زمان‬ ‫خمعیس�ی‬ ‫عیس��ی ب ر خالف روش معمول رنگرزان‪ ،‬ب رای رنگ‬ ‫کردن جامه ها تنها از یک خم و یک رنگ استفاده م ی کرد؛‬ ‫اگرچه از ان ی��ک رنگ‪ ،‬جامه ه��ا به رنگ ه��ای متنوعی‬ ‫درم ی امدند‪ .‬پس تنوع و اختالف ظاهری در رنگ جامه ها‪،‬‬ ‫صوری و در حقیقت ناشی از اش��تباه بصری بود و در اصل‪،‬‬ ‫همه انها یکرنگ و متعلق به ی��ک حقیقت بودند‪ .‬اگر خم‬ ‫ت است‪ ،‬از ان روست که انچه و ان که را که‬ ‫عیسی‪ ،‬خم وحد ‬ ‫بدان داخل شود‪ ،‬به رنگ حقیقت درم ی ارود؛ گرچه ممکن‬ ‫است در ظاهر رنگی متفاوت با دیگری به خود بگرید‪.‬‬ ‫خم صفاست‬ ‫رنگ های نیکت از ّ‬ ‫رنگ زشتان از سیاها به جفاست‬ ‫صبغه اللهّ نام ان رنگ لطیف‬ ‫لعنه اللهّ بوی ان رنگ کثیف‬ ‫معج زاتعیس�ی‬ ‫موالنا در اثار خود به معجزات عیس��ی (ع) نیز عنایت‬ ‫دارد و از توان احیاگری و ش��فای مریضان ک��ه قران نیز به‬ ‫ان تصریح دارد و م ی فرماید‪ ...« :‬اذ تخلق من الطین کهیئه‬ ‫االکمه و‬ ‫الطیر باذنی فتنفخُ فیها‬ ‫ُ‬ ‫فتکون طی را باذنی و تُبر ُء َ‬ ‫االبرص باذنی و اذ تُخرج الموتی باذنی‪[ ...( ،» ...‬و یاد کن] به‬ ‫اذن من نابینای مادرزاد و پیس را بهبود م ی بخشیدی و یاد‬ ‫کن که مردگان را به اذن من زنده [از گور] بیرون م ی اوردی‪..‬‬ ‫)‪( ،‬مائ��ده‪ )110 ،‬یاد م ی کند و م ی گوی��د‪« :‬اهل معرفت هر‬ ‫صباح بر در صومعه مسیح جمع م ی شدند‪ ،‬جهت طلب شفا‬ ‫به دعای ان حضرت»‪:‬‬ ‫صومعه عیسی است خوان اهل دل‬ ‫ هان و هان ای‪ ،‬مبتال این در بهل‬ ‫جمع گشتندی ز هر اط راف خلق‬ ‫از ضریر و لنگ و شل و اهل دلق‬ ‫بر در ان صومعه عیسی صباح‬ ‫تا به دم او شان رهاند از ُجناح‬ ‫او چو فارغ گشتی از اوراد خویش‬ ‫چاشتگه بیرون شدی ان خوب کیش ‪g‬‬ ‫قاب‬ ‫تشییع شهدای دفاع مقدس‬ ‫‪1‬‬ ‫‪2‬‬ ‫تشییعشهیدفلسطینیدرغزه‬ ‫تقدیر از برگزیدگان جشنواره جوان خوارزمی‬ ‫‪3‬‬ ‫‪4‬‬ ‫همایشفرهنگیهنریفارسیزبانان‬ ‫دیـــدار‬ ‫مثلث شماره ‪156‬‬ ‫نشست خبری حسام الدین سراج‬ ‫‪5‬‬ ‫‪6‬‬ ‫بارش برف‬ ‫بردپرگلپرسپولیسمقابلملوان‬ ‫‪7‬‬ ‫‪8‬‬ ‫اختتامیهنخستینجشنوارههنرورسانه‬ ‫‪81‬‬ ‫بازا ر‬ ‫مدیرعامل بانک مهر اقتصاد‪:‬‬ ‫الگویی عملی برای اجرای بانکداری‬ ‫بدون ربا تدوین کرده ایم‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره ‪156‬‬ ‫مدیرعام��ل بانک مهر اقتص��اد در همایش تخصصی‬ ‫بانک��داری اس�لامی که ب��ه همت ای��ن بانک و ب��ا حضور‬ ‫مدیران عامل بانک ها و موسس��ات مالی و صاحبنظران این‬ ‫عرصه در دانشگاه امام حسین(ع) برگزار شد از تدوین الگوی‬ ‫عملی برای اس��تقرار بانکداری بدون ربا خبر داد‪ .‬به گزارش‬ ‫اداره کل رواب��ط عموم��ی بانک مهر اقتصاد‪ ،‬غالمحس��ن‬ ‫تقی نتاج – مدیرعامل بانک ‪ -‬با بیان اینکه تاکنون اقدامات‬ ‫خاصی برای بانکداری اسالمی انجام نش��ده‪ ،‬اظهار داشت‪:‬‬ ‫«در واقع هر انچه در سیس��تم های بانکی طراحی ش��ده‪ ،‬در‬ ‫محیط های غیراسالمی تصویب شده و ما ان را در کشورمان‬ ‫اجرایی کرده ایم‪ ».‬وی افزود‪« :‬در بانک‪ ،‬ذی نفعان مختلفی از‬ ‫جمله سهامداران و سپرده گذاران وجود دارند که بیشترین حجم‬ ‫سرمایه گذاری توسط سپرده گذاران انجام می شود‪ ،‬در حالی که‬ ‫برخی بانک ها اغلب خدمات خود را برای سهامداران در نظر‬ ‫می گیرند‪ ».‬نتاج افزود‪« :‬بر اساس نظریه بنگاه‪ ،‬هر بنگاه سعی‬ ‫در حداکثر کردن س��ود خود دارد و با تعریفی که در خصوص‬ ‫روابط ذی نفع��ان در این تئوری می ش��ود‪ ،‬بان��ک به عنوان‬ ‫بخشی از تامین کننده س��رمایه‪ ،‬فعالیت دارد و بر اساس ان‪،‬‬ ‫مالکیت انفرادی بنگاه ها تعریف می شود و اغلب کشورها از ان‬ ‫پیروی می کنند‪ ».‬وی با بیان اینکه نظریه غالب در بانکداری‬ ‫غیراسالمی‪ ،‬تئوری بنگاه است‪ ،‬گفت‪« :‬این نظریه در بسیاری‬ ‫از کشورها دنبال می شود‪ ،‬اما براساس نظریه مشارکت جامع‪،‬‬ ‫دارایی ها به سهامداران و سپرده گذاران تعلق دارد و عملیات‬ ‫بانکی در چارچوب بانکداری اس�لامی ص��ورت می گیرد‪».‬‬ ‫نتاج با بیان اینکه در اسالم بر ممنوعیت ربا تاکید شده است‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬س��ود باید منصفانه پرداخت ش��ود و س��هامداران و‬ ‫سپرده گذاران در س��ود بانک به صورت مساوی و متناسب با‬ ‫منابع سرمایه گذاری شده شریک باشند و بانک تنها نباید به‬ ‫منافع سهامداران توجه کند و در کنار همه اینها‪ ،‬مسئولیت های‬ ‫اجتماعی یک بانک مانند انفاق و مش��ارکت در فعالیت های‬ ‫عام المنفعه نی��ز نباید نادیده گرفت��ه ش��ود‪ ».‬وی ادامه داد‪:‬‬ ‫«مدیریت بانک حتی با وجود رفتار طبیعی سهامداران‪ ،‬شرعا‬ ‫حق مصادره حقوق سپرده گذاران به نفع سهامداران را ندارد که‬ ‫متاسفانه این رفتار در برخی بانک ها دیده می شود‪ ».‬وی ادامه‬ ‫داد‪« :‬در قالب بانکداری بدون ربا سود به صورت قطعی نباید‬ ‫تعیین شود و سودهای اعالمی‪ ،‬علی الحساب در نظر گرفته‬ ‫می شود که پس از قطعی شدن س��ود حاصله در پایان سال‪،‬‬ ‫‪82‬‬ ‫سود قطعی به س��پرده گذاران پرداخت می شود‪ ،‬اما این مهم‬ ‫در برخی بانک ها و موسسات صورت نمی گیرد‪ ».‬نتاج با بیان‬ ‫اینکه قوانین جاری بانکداری کشور حداقل ها را در نظر گرفته‪،‬‬ ‫تاکید کرد‪« :‬باید متناسب با نیازهای کشور‪ ،‬مقررات الزم برای‬ ‫اجرایی شدن قانون عملیات بانکداری بدون ربا تدوین شود‬ ‫که این امر مستلزم ورود صاحب نظران و کارشناسان مربوطه‬ ‫به این حوزه است‪ ».‬وی با اش��اره به دو دهه فعالیت موسسه‬ ‫مالی و اعتباری مهر گفت‪« :‬این بانک مبانی نظری بانکداری‬ ‫بدون ربا را به صورت مکتوب تهیه کرده که سایر موسسات‬ ‫و بانک ها می توانند این مجموعه را بررس��ی ک��رده و ان را‬ ‫مورد نقد و بررسی قرار دهند که به همین منظور این الگو به‬ ‫صورت مکتوب در اختیار همه متخصصان و کارشناسان این‬ ‫حوزه قرار خواهد گرفت‪ ».‬نتاج افزود‪« :‬این الگو در دوره های‬ ‫مختلف در بانک مهر اقتصاد اجرایی ش��ده و نقاط ضعف ان‬ ‫اصالح شده و امروز به عنوان یک مجموع ه مستند در بیش از‬ ‫‪ 800‬شعبه بانک اجرایی می شود که همین جا از همه بانک ها‬ ‫و موسسات مالی دعوت می کنیم تا همگی با اجرای درست‬ ‫بانکداری اس�لامی به س��مت حذف رب��ا در جامعه حرکت‬ ‫کنیم‪ ».‬مدیرعامل بانک مهر اقتصاد خاطرنشان کرد‪« :‬بعد‬ ‫از دو دهه فعالیت و ارتباط با ‪ 9/5‬میلیون مش��تری و استفاده‬ ‫از نظر متخصصان و صاحب نظران حوزه بانکداری اسالمی‬ ‫تالش شده تا در انجام فعالیت های اقتصادی بیشترین انطباق‬ ‫با قانون بانکداری بدون ربا و مبانی فقهی بانکداری اسالمی‬ ‫وجود داشته باشد‪».‬‬ ‫حمیدرضا نجف پور‪ ،‬معاون اعتب��ارات و تجهیز منابع‬ ‫بانک نیز در همایش بانکداری اس�لامی با بیان اینکه حذف‬ ‫ربا موجب رونق کسب و کار خواهد شد‪ ،‬گفت‪« :‬در بانکداری‬ ‫اسالمی‪ ،‬موضوعات مختلفی وجود دارد که یکی از انها بحث‬ ‫تقارن اطالعات است‪ ».‬وی افزود‪« :‬تقارن اطالعات به این‬ ‫معنی است که افراد سپرده گذار و سرمایه گذار در بانک باید از‬ ‫جزئیات عملکرد بانک در میزان تسهیالت و سود کسب شده‪،‬‬ ‫اطالع داشته و نسبت به ان تصمیم گیری کنند‪ ،‬البته اقتصاد‬ ‫اسالمی می تواند بسترساز اقتصاد مقاومتی باشد و ما مکلف‬ ‫به حرکت در این راستا هس��تیم‪ ».‬نجف پور با بیان اینکه در‬ ‫اقتصاد مقاومتی ‪ ،‬بانک ها نق��ش مهمی دارند گفت‪« :‬قانون‬ ‫عملیات بانک��داری بدون ربا که ‪ 30‬س��ال پیش به تصویب‬ ‫رسید‪ ،‬به لحاظ عملیاتی سازوکار مشخصی برای ان تعریف‬ ‫نشد و درواقع مظلوم واقع شد و به نظر می رسد هر اتفاقی که‬ ‫تاکنون برای پیاده س��ازی بانکداری بدون ربا اجرایی شده‪،‬‬ ‫توسط خود بانک ها انجام گرفته است‪ ».‬وی با بیان اینکه بانک‬ ‫مهراقتصاد در این راستا مطالعات عملی داشته است‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«در بررسی های انجام ش��ده برای انکه به یک مدل عملی‬ ‫برسیم‪ ،‬حدود ‪ 750‬نفر از مشتریان را برای جامعه اماری خود‬ ‫مشخص کردیم و درنهایت به یک الگوی ‪ 7‬بعدی رسیدیم‪».‬‬ ‫معاون اعتبارات و تجهیز منابع بان��ک مهراقتصاد ادامه داد‪:‬‬ ‫«حمایت مدیران ارشد از اجرایی شدن این دستورالعمل ها‪،‬‬ ‫بسیار ضروری اس��ت که اگر اموزش نیروی انس��انی‪ ،‬ارائه‬ ‫مشاوره بانکداری اس�لامی‪ ،‬طراحی خدمات و محصوالت‬ ‫مورد نیاز جامعه‪ ،‬کنترل و نظارت وفرهنگ سازی در جامعه‬ ‫صورت گیرد‪ ،‬تحقق بانکداری اسالمی عملی خواهد بود‪».‬‬ ‫وی با بیان اینک��ه دوازده گام برای تحق��ق برنامه عملیاتی‬ ‫درنظر گرفته ش��ده‪ ،‬گفت‪« :‬یکی از ابزارهای موردنیاز برای‬ ‫تحقق بانکداری بدون ربا‪ ،‬ایجاد نهاد مناس��ب و راه اندازی‬ ‫س��اختار برای تحقق بانکداری بدون ربا است که تنها نهاد‬ ‫موجود‪ ،‬ش��ورای فقهی بانک مرکزی است که در چند سال‬ ‫اخیر فعالیت خ��ود را اغاز کرده اس��ت‪ ».‬وی افزود‪« :‬کمیته‬ ‫فعلی بانک مهراقتصاد ‪ 12‬س��ال پیش راه اندازی شد و همه‬ ‫مس��ائل در این نهاد مطرح و در صورت نهایی شدن اجرایی‬ ‫می شود‪ ».‬نجف پور با بیان اینکه باید عزم و اراده جدی برای‬ ‫تحقق بانکداری بدون ربا و بانکداری اس�لامی ایجاد شود‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬این عزم و اراده باید در الیه های مدیریت بانک ها و‬ ‫سایر بخش ها ایجاد شود که نظام بانکی ما هم اکنون از فقدان‬ ‫این مساله رنج می برد‪ ».‬وی تصریح کرد‪« :‬هم اکنون ما در‬ ‫بانک مهراقتصاد‪ ،‬تمام فرم ها و قراردادها را براساس الگوی‬ ‫بانکداری بدون ربا تدوین کرده ایم و اموزش به نیروی انسانی‬ ‫را انجام دادیم و برای این کار هم اکنون ‪ 21‬هزار نفر ساعت‬ ‫اموزش داده شده است‪ ».‬وی با بیان اینکه هم اکنون بانکداری‬ ‫اسالمی از نداش��تن نرم افزاری که بتواند ان را راهبری کند‪،‬‬ ‫رنج می برد گفت‪« :‬در صورتی که تمام این قوانین و مقررات‬ ‫تدوین ش��ود‪ ،‬یک گروه باید عملکرد انها را از نظر شرعی با‬ ‫بانکداری بدون ربا درواقع باید بانک همواره موردنظارت قرار‬ ‫گیرد‪ ».‬نجف پور با اشاره به سایر محورهای این مدل‪ ،‬مانند‬ ‫نظام انگیزشی و بازدارنده و نهادینه سازی فرهنگ بانکداری‬ ‫اسالمی در سطح مشتریان و جامعه‪ ،‬گفت‪« :‬باید مشتریان‬ ‫و مس��ئوالن از ابعاد قانون بانکداری بدون ربا و محتوای ان‬ ‫اطالع داشته باشند و درصورت بی اطالعی مردم‪ ،‬هیچ کدام‬ ‫از این برنامه ها قابل اجرا نیس��ت‪ ».‬وی با اشاره به عملکرد‬ ‫بانک مهراقتصاد در این زمینه گفت‪« :‬به عنوان نمونه‪ ،‬یکی‬ ‫از اقدامات ما پرداخت ‪ 240‬میلیارد تومان سود قطعی به بیش‬ ‫از ‪ 8‬میلیون حساب و همچنین برگزاری همایش های متعدد‬ ‫برای مشتریان‪ ،‬برای تبیین این موضوع بوده است‪ ».‬معاون‬ ‫اعتبارات و تجهیز منابع بانک مهراقتصاد تصریح کرد‪« :‬اقدام‬ ‫دیگر انجام شده در این زمینه‪ ،‬تشکیل اتحادیه ای تحت عنوان‬ ‫بانکداری اسالمی با عضویت بانک های مهراقتصاد‪ ،‬انصار‪،‬‬ ‫قوامین‪ ،‬موسس��ه ثامن‪ ،‬کوثر و بانک حکمت ایرانیان بوده‬ ‫اس��ت و این الگوی بانکداری در این چند بانک و موسس��ه‬ ‫به اج��را درخواهد امد؛ هدف ما طراحی مدل جامع اس��تقرار‬ ‫بانکداری اسالمی است که پس از اجرایی شدن الگوی اجرایی‬ ‫بانکداری بدون ربا‪ ،‬نهایی خواهد شد‪».‬‬ ‫اعطای تندیس نشان منتخب ملی به بانک انصار‬ ‫مشارکت بانک انصار در سومین دوره مسابقات جام رباتیک‬ ‫سومین دوره مسابقات جام رباتیک و اولین کنگره هوش مصنوعی دانشگاه صنعتی امیرکبیر با همکاری و مشارکت بانک‬ ‫انصار برگزار ش��د‪ .‬به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار‪ ،‬در این دوره از مسابقات که با تقدیر از برگزیدگان در‬ ‫‪ 12‬رشته به پایان رسید‪ ،‬بانک انصار به عنوان حامی این مسابقات به شرکت کنندگان معرفی شد‪ .‬یاداور می شود بانک انصار‬ ‫حمایت از تکمیل چرخه تحقیق‪ ،‬بومی سازی و اش��اعه دس��تاوردهای حاصل از ایجاد فناوری را به عنوان یکی از مهمترین‬ ‫اولویت های خود در سال «تولید ملی‪ ،‬حمایت از کار و سرمایه ایرانی» در دستور کار قرار داده و در این زمینه همکاری خوبی‬ ‫با سازمان ها‪ ،‬دانشگاه ها و نهادهای دولتی و خصوصی در سراسر کشور داشته است‪g .‬‬ ‫مدیر روابط عمومی تعاونی اعتبار ثامن‪:‬‬ ‫کمک به نیازمندان همواره مدنظر تعاونی اعتبار ثامن بوده است‬ ‫مدیرروابط عموم��ی تعاون اعتب��ار ثام��ن در گفت وگو با‬ ‫خبرنگار مثلث گف��ت‪« :‬تعاونی اعتبار ثامن در راس��تای اهداف‬ ‫موسس��ه خیریه امدادگران عاش��ورا و در جهت کمک به چرخه‬ ‫بهداش��ت و ارتقای کیفیت س�لامت در جامع��ه‪ ،‬به خصوص به‬ ‫افراد نیازمند با حمایت مالی از مجمع خیرین سهمی را ایفا کرده‬ ‫است‪».‬علیرضا حس��ن زاده افزود‪« :‬تعاونی اعتبار ثامن با همت‬ ‫جمعی از ایثارگران دفاع مقدس در س��ال ‪ 1376‬تاسیس شد که‬ ‫عالوه بر انج��ام فعالیت های بانکی منطبق با موازین ش��رعی و‬ ‫رعایت اصول بانکداری در راستای خدمت رسانی و رفع نیاز اقشار اس��یب پذیر جامعه اقدامات موثری انجام داده و در همین‬ ‫زمینه طرح های متنوعی را اجرا کرده که یکی از این طرح ها باقیات الصالحات اس��ت که از طریق سپرده گذاری افراد خیر در‬ ‫جهت تامین هزینه های درمانی بیماران نیازمند صورت می گیرد‪».‬وی خاطرنشان کرد‪« :‬امید است خیرین محترم از طریق‬ ‫مراجعه به شعب تعاونی اعتبار ثامن در سراسر کشور در این امر خیر و خداپسندانه سهیم شوند‪g ».‬‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره ‪156‬‬ ‫حجت االس�لام والمسلمین مهدوی‪ ،‬مس��ئول حوزه‬ ‫نمایندگی ولی فقیه در بانک مهراقتصاد نیز اجرای بانکداری‬ ‫بدون رب��ا را دغدغه همیش��گی علمای اس�لام عنوان کرد‬ ‫و اف��زود‪« :‬بزرگترین چالش مس��لمانان در ح��وزه اقتصاد‪،‬‬ ‫اصالح نهادهای مال��ی‪ ،‬منطبق بر همان نظمی اس��ت که‬ ‫ش��رع مقدس ایجاب کرده اس��ت‪ ».‬وی افزود‪« :‬در فضایی‬ ‫که نظام مالی بین المللی مبتنی بر بهره اس��ت‪ ،‬اصالح نظام‬ ‫مالی‪ ،‬مس��ئولیتی دش��وار و خطیر بوده که برعهده نخبگان‬ ‫مسلمان است‪ .‬بنابراین خوش��حالیم که ایران اسالمی جزو‬ ‫معدود کشورهایی بوده که اقدام به حذف کامل نظام بانکی‬ ‫متعارف و جایگزینی ان با نظامی منطبق بر اموزه های ناب‬ ‫اسالمی کرده اس��ت‪ ».‬مس��ئول حوزه نمایندگی ولی فقیه‬ ‫در بانک مهراقتصاد درخصوص اقدام��ات صورت گرفته در‬ ‫زمینه پیاده سازی بانکداری اسالمی در این بانک اظهار کرد‪:‬‬ ‫«منتسب بودن مجموعه مهر به نهادهای ارزشی و انقالبی‪،‬‬ ‫لزوم استقرار قانون عملیات بانکی بدون ربا و تطابق عملکرد‬ ‫و فعالیت ها با موازین مقدس اس�لام را دو چندان می سازد‪.‬‬ ‫بنابراین نخستین بار ‪10‬سال پیش طرح پیاده سازی بانکداری‬ ‫اسالمی در قم مطرح شد که در وهله اول صرفا پرداخت مابه‬ ‫التفاوت سود قطعی و علی الحساب مدنظر بود که در ان زمان‬ ‫تصور نمی کردیم که بانک مهراقتصاد با این سرعت به جایی‬ ‫برس��د که در این حوزه حرفی برای گفتن داش��ته باش��د‪».‬‬ ‫حجت االسالم مهدوی با بیان اینکه بانکداری اسالمی کاری‬ ‫کامال ظریف‪ ،‬حساس و دقیق است که عزمی ملی و همتی‬ ‫وافر می طلبد‪ ،‬گفت‪« :‬اگر بخواهیم نظام اقتصاد اس�لامی‬ ‫داشته باشیم ش��اهرگ ان بانکداری اسالمی است از این رو‬ ‫امروز مجموعه مهر با تدوین و ارائه الگوی عملی بانکداری‬ ‫اسالمی به سیستم بانکی کشور اماده است تا تجربیات خود‬ ‫را در اختیار همه عزیزان قرار دهد‪ ».‬وی با تاکید بر ضرورت‬ ‫اموزش جامع بانکداری اسالمی‪ ،‬خاطر نشان کرد‪« :‬براساس‬ ‫اسیب شناس��ی و تحقیقات میدانی که در بانک مهراقتصاد‬ ‫انجام شده است‪ ،‬حدود ‪50‬درصد از عواملی که تاثیرگذار در‬ ‫تحقق نظام بانکداری اسالمی به شمار می روند‪ ،‬کارکنان و‬ ‫عموم خدمات گیرندگان هستند‪ .‬بنابراین عدم اشنایی برخی‬ ‫از همکاران با الفبای بانکداری اس�لامی و احکام اولیه ان‪،‬‬ ‫ضرورت بحث اموزش انها را بیش از پیش نمایان می کند‪ .‬از‬ ‫اینرو سلسله برنامه هایی مرتبط با این موضوع در طرح معرفت‬ ‫این بانک گنجانده شد تا مباحث تخصصی بانکداری اسالمی‬ ‫مطرح شود‪ ».‬حجت االس�لام مهدوی درخصوص اقدامات‬ ‫عملی صورت گرفته برای پیاده سازی بانکداری بدون ربا در‬ ‫مجموعه مهر اظهار کرد‪« :‬از انجایی که هیچ یک از فرم های‬ ‫قرارداد بانک مهراقتص��اد مورد تایید کمیته ش��رعی حوزه‬ ‫نمایندگی قرار نگرفته بود‪ ،‬در ابتدای ام��ر تمامی قراردادها‬ ‫را بازنگری کردیم و با قوانین ش��رع مق��دس تطبیق دادیم‪.‬‬ ‫به صورتی که در حال حاضر به جرات می توان گفت ‪99‬درصد‬ ‫این فرم ها مورد تایید کمیته شرعی قرار گرفته و نزدیک به‬ ‫‪ 5‬هزار نفر ساعت نشست تخصصی با کارشناسان این حوزه‬ ‫برگزار ش��ده اس��ت و بیش از ‪ 300‬هزار نفر ساعت اموزش‬ ‫کارکنان از دیگر اقدامات صورت گرفته در این خصوص بود‪».‬‬ ‫بر اساس این گزارش «نقش بانکداری اسالمی در سالمت‬ ‫فضای کسب و کار‪ ،‬نقش نظارت شرعی در تحقق بانکداری‬ ‫اسالمی و مالحظات اجرای صحیح ابزارهای مالی اسالمی»‬ ‫از محورهای این همایش بودند‪g.‬‬ ‫بانک انصار صاح��ب تندیس زرین مجمع جهانی نش��ان‬ ‫منتخ��ب (برن��د) ملی ش��د‪ .‬ب��ه گ��زارش اداره کل بازاریابی و‬ ‫تبلیغات بان��ک انصار‪ ،‬این بان��ک با ایج��اد مجموعه ای دارای‬ ‫استانداردهای ملی و بین المللی و به عنوان یکی از شرکت های‬ ‫پیشروی صنعت و تجارت کشور توانست تندیس زرین مدیریت‬ ‫برند را کس��ب نماید‪ .‬گفتنی اس��ت؛ در اجالس جهانی نش��ان‬ ‫منتخب که با همکاری انجمن بهر ه وری ایران‪ ،‬انجمن کیفیت‬ ‫ایران و انجمن فناوری ایران در مرک��ز همایش های بین المللی‬ ‫صدا و سیما برگزار شد‪ ،‬موضوعات مختلفی از جمله برند‪ ،‬بازاریابی و مدیریت توسط اساتیدی از هلند‪ ،‬ایتالیا و استرالیا مورد‬ ‫بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت‪.‬‬ ‫درصورت امضای قرارداد؛‬ ‫تام‪ ،‬برای عراقی ها مترو و کارخانه فوالد می سازد‬ ‫با احداث مترو و کارخانه فوالدسازی که در عراق در دستورکار‬ ‫ش��رکت تام ایران خودرو قرار گرفته و به زودی قراردادان قطعی‬ ‫خواهد ش��د‪ ،‬راه این ش��رکت به ب��ازار جهانی کس��ب و کارهای‬ ‫غیرخودرویی باز می شود‪ .‬علی ش��یخ زاده‪ ،‬مدیرعامل شرکت تام‬ ‫ایران خودرو‪ ،‬با بیان این مطلب‪ ،‬گفت‪« :‬در ترکمنستان نیز در حال‬ ‫بررسی یک پروژه نفت و گاز هستیم‪ ».‬وی از برنامه گروه صنعتی‬ ‫تام ایران خودرو برای بسترسازی حضور در بازارهای صادراتی خبر‬ ‫داد که در نتیجه ان رشد ارزاوری این شرکت از سال اینده مشهودتر‬ ‫خواهد بود‪ ».‬مدیرعامل تام ایران خودرو افزود‪« :‬عمده صادرات شرکت تام در سال های گذشته در حوزه خودروسازی و از کانال‬ ‫ایران خودرو مانند احداث س��ایت های تولیدی در سوریه‪ ،‬بالروس‪ ،‬اذربایجان‪ ،‬س��نگال و ونزوئال بوده‪ ،‬اما تام به خودروسازی‬ ‫اکتفا نکرده و وارد دیگر حوزه های صنعتی نیز شده است‪ ».‬شیخ زاده با اشاره به ابالغیه امسال مجمع ساالنه تام‪ ،‬گفت‪« :‬بر این‬ ‫اساس‪ ،‬صادرات مورد توجه بیشتر و خاص قرار گرفته و بازاری که می توانیم تا حد زیادی در ان نفوذ داشته باشیم‪ ،‬عراق است‪».‬‬ ‫وی شرایط خاص عراق را فرصتی برای تام توصیف کرد که با بهره گیری از این مزیت‪ ،‬در اجرای پروژه های صنعتی و فنی عراق‬ ‫حضور قدرتمندی داشته باشد‪ .‬مدیرعامل شرکت تام‪ ،‬کشورهای همجوار‪ ،‬اسیای میانه و عراق را بازارهای هدف تام برای خدمات‬ ‫مهندسی و اجرای پروژه ها عنوان کرد و گفت‪« :‬در بخش صادراتی و در منطقه نیز به تازگی در چند مناقصه شرکت کرده ایم که‬ ‫احتمال برنده شدن باال است و به زودی در این زمینه اطالع رس��انی خواهد شد‪ ».‬شیخ زاده از همکاری جاری میان تام و یکی از‬ ‫معتبرترین شرکت های س��ازنده نیروگاه ها در مقیاس کوچک خبر داد و گفت‪« :‬این نیروگاه ها با فناوری نوین‪ ،‬می توانند مقدار‬ ‫زیادی برق تولید کنند که برای ساخت نیروگاه برای ایران خودرو نیز از همین فناوری استفاده می شود‪g ».‬‬ ‫‪83‬‬ ‫مدیرعامل تعاونی اعتبارثامن‪:‬‬ ‫اهمیت به فعالیت های خیریه موجب گسترش‬ ‫ان در سطح جامعه می شود‬ ‫مدیرعامل تعاونی اعتبارثامن ب��ا بیان اینکه تعاونی‬ ‫ثامن از ابتدا در راس��تای عم��ل به اموزه ه��ای دینی در‬ ‫اقتصاد اس�لامی س��عی و تالش همه جانبه خ��ود را اغاز‬ ‫کرده اس��ت‪ ،‬گفت‪« :‬تعاونی اعتبار ثامن با هدف تاسیس‬ ‫بانکی بر مبنای اصول اس�لامی و نیت خیرخواهانه جهت‬ ‫ارائه خدمات به احاد مردم با همیاری جمعی از ایثارگران‬ ‫در س��ال ‪ 1376‬تش��کیل ش��ده اس��ت‪ ».‬محمدحسین‬ ‫توکلی ادام��ه داد‪« :‬در مدت ‪ 15‬س��ال فعالی��ت خود در‬ ‫زمینه اقتصادی تاکنون با طرح خدمات��ی گوناگون مانند‬ ‫باقیات الصالحات (س��پرده گذاری افراد خیر و اعطای ان‬ ‫در قالب تس��هیالت به نیازمندان جهت تامین هزینه های‬ ‫درمان و زندگی) و ش��رکت در همایش های پزش��کی و‬ ‫خیریه سعی در یاداوری این امر به خیران جامعه اسالمی‬ ‫داریم ک��ه حتی کمک ه��ای کوچک می تواند ب��ه ارتقا و‬ ‫توس��عه در حوزه های متف��اوت بینجام��د‪ ».‬وی با عنوان‬ ‫این مطلب که اخالق و رعایت ش��ئونات اسالمی و تاسی‬ ‫از ائمه اطه��ار (ع) از جمله م��وارد مورد توج��ه مدیران و‬ ‫کارکنان ثامن اس��ت‪ ،‬تصری��ح کرد‪« :‬مجموع��ه ثامن با‬ ‫رصد فعالیت های خیراندیشانه با مجموعه ای از رزمندگان‬ ‫که موسس��ه خیریه امدادگران عاشورا را تاسیس کرده اند‬ ‫سهیم ش��ده و با علم به این موضوع که موسسات خیریه‬ ‫مدیرعامل پست بانک‪:‬‬ ‫مدیر عامل بانک مسکن‪:‬‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره ‪156‬‬ ‫مدیریت مشارکتی موجب تحقق اهداف سازمانی می شود‬ ‫تخلف ارزی نداشته ایم‬ ‫مدیریت مش��ارکتی همراه با ارائه اموزش های‬ ‫الزم به مجموعه کارکن��ان در تمامی حوزه های فنی‬ ‫و اجرایی موجب پیش��برد و تحقق اهداف س��ازمانی‬ ‫می شود‪ .‬دکتر محبیان‪ ،‬رئیس هیات مدیره و مدیرعامل‬ ‫این بانک در مراس��م رونمایی از پ��روژه ایجاد بانک‬ ‫اطالعاتی مدیریت امور ش��عب تح��ت عنوان «طرح‬ ‫ش��کوفایی مش��ارکتی» ضم��ن بیان مطل��ب فوق‬ ‫گفت‪« :‬اطالع رس��انی داخلی‪ ،‬حرکت دس��ته جمعی‬ ‫و مدیریت مشارکتی‪ -‬تفویضی از مهمترین اموری است که باید در راس برنامه های مدیران و‬ ‫کارکنان بانک قرار گیرد‪ ».‬همچنین غالمحسین صباغی‪ ،‬مدیر امور شعب و مناطق پست بانک‬ ‫در این مراسم ضمن ارائه گزارش عملکرد اظهار داش��ت‪« :‬بانک اطالعاتی مذکور به منظور‬ ‫استفاده از ایده های کارکنان ایجاد و راه اندازی شده و انتظار داریم همه کارکنان و کارگزاران‬ ‫همکاری الزم را داشته باش��ند‪ ».‬وی افزود‪« :‬پروژه های استقرار کارگزار در شعب‪ ،‬خودروی‬ ‫استیجاری برای شعب‪ ،‬ایجاد باجه های بدون نیرو‪ ،‬س��اماندهی دفاتر خدمات بانکی‪ ،‬همیار‬ ‫بانک‪ ،‬تعیین و بهبود عملکرد ش��عب زیان ده تهران بزرگ در س��ال جاری‪ ،‬توسعه بازارهای‬ ‫الکترونیک‪ ،‬طراحی مدل افزایش��ی انگیزش کارکنان امور شعب و مناطق و بانک اطالعاتی‬ ‫مدیریت امور شعب توسط کارشناسان این امور تدوین شده و در حال اجراست‪g».‬‬ ‫مدیرعام��ل بانک مس��کن تاکید ک��رد‪« :‬بانک‬ ‫مس��کن هیچ گونه تخلف ارزی انجام نداده است‪ .‬قرار‬ ‫بود تا پایان تیرماه س��ال جاری بح��ث گزارش ارزی‬ ‫بانک ها نهایی شود و به گفته رئیس کل بانک مرکزی‬ ‫قرار بود اسامی بانک های متخلف در این زمینه اعالم‬ ‫شود‪ ،‬ولی با گذشت حدود پنج ماه ظاهرا این موضوع‬ ‫هنوز نهایی نش��ده و خبری از ان نیس��ت‪ ».‬قدرت اهلل‬ ‫شریفی در گفت وگو با ایسنا درباره بحث تخلفات ارزی‬ ‫بانک ها اظهار کرد‪« :‬از همان ابتدا اعالم کردیم که هیچ گونه تخلف ارزی مرتکب نشده ایم‪».‬‬ ‫وی همچنین در بخشی از سخنان خود بر جذب منابع و ایجاد تعادل در منابع و مصارف تاکید‬ ‫کرد و گفت‪« :‬رشد منابع بانک تا پایان مهر ماه س��ال جاری در مقایسه با پایان اسفند ماه سال‬ ‫گذش��ته‪ ۱۴ ،‬درصد بود که در ش��رایط رقابتی حال حاضر‪ ،‬باید بر تالش خ��ود در جذب منابع‬ ‫بیفزاییم‪ ».‬ش��ریفی اظهار کرد‪« :‬باید اعتبارس��نجی الزم برای مش��تریان در زمان پرداخت‬ ‫تسهیالت انجام ش��ده و ظرفیت های اعتباری مشتری به درستی بررس��ی شود‪ ».‬وی انتقال‬ ‫حساب های سازمان های دولتی از بانک های خصوصی و موسسات مالی به بانک های دولتی‬ ‫را فرصتی برای جذب منابع دانست‪ .‬ش��ریفی با تاکید بر انجام کنترل و نظارت در شعب گفت‪:‬‬ ‫«عدم کنترل و سرکشی مدیران به شعب باعث بروز اختالفات و مشکالت زیادی می شود‪g».‬‬ ‫معاون تولید تندر ‪ 90‬ایران خودرو خبر داد‬ ‫تندیس نقره ای جایزه ملی لجستیک به ایران خودرو رسید‬ ‫تندراتوماتیک ایران خودرو در انتظار شماره گذاری‬ ‫تندر‪ 90‬دنده اتوماتی��ک ای ران خودرو درمرحله اخذ‬ ‫شماره گذاری اس��ت و طبق برنامه در اواخر اذرماه سال‬ ‫جاری به تولید انبوه م ی رسد‪ .‬محمد رضا معتمد‪ ،‬معاون‬ ‫تولید تندر ‪ 90‬ای��ران خودرو با بیان ای��ن مطلب گفت‪:‬‬ ‫«این خودرو توانسته از تس ت های مختلف فنی و کیفی‬ ‫با موفقی��ت عبورکند‪ ».‬وی درعین حال اظهارداش��ت‪:‬‬ ‫«باتوج��ه به موفقی ت امی��ز بودن تس��ت های رانندگی‬ ‫تندر‪ 90‬و اقبال بازار به مدل های اتوماتیک‪ ،‬پی ش بینی م ی شود که تولید سالیانه از این مدل‬ ‫خودرو به بیش از ‪15‬هزار دستگاه برسد‪ ».‬معاون تولید تندر‪ 90‬ای ران خودرو افزود‪« :‬گیربکس‬ ‫اتومات جدید تندر همانی است که در رومانی روی لو گان های عرضه شده قرار گرفته که به‬ ‫صورت کامل وارداتی و استاندارد است‪ ».‬معتمد مهمترین تفاوت بین تندر‪ 90‬معمولی و دنده‬ ‫اتوماتیک را نمایش وضعیت دنده درقسمت نمایش��گر جلو امپر‪ ،‬تغییر دسته دنده‪ ،‬پوسته‬ ‫سپر جلوی متفاوت عنوان کرد‪ .‬وی اضافه کرد‪« :‬تندر اتوماتیک از نوع تی پ ترونیک است که‬ ‫منطبق بر محصوالت روز دنیا به حساب م ی اید‪g ».‬‬ ‫‪84‬‬ ‫با محدودیت منابع مالی گسترده ای مواجه هستند‪ ،‬اقدام‬ ‫به همکاری با موسسه خیریه امدادگران عاشورا در جهت‬ ‫کمک به بیماران محروم و نیازمند کرده اس��ت‪ ».‬توکلی‬ ‫خاطرنش��ان کرد‪« :‬تعاونی ثامن ک��ه ارائه دهنده خدمات‬ ‫مالی و اعتباری به عموم مردم است‪ ،‬با گسترش و ارتقای‬ ‫فعالیت های خود در س��ال های اخیر با ه��دف حمایت از‬ ‫اقش��ار اس��یب پذیر و نیازمند جامعه با کمک موسس��ات‬ ‫ذی صالح سعی در فراهم کردن اس��ایش خاطر مردمان‬ ‫جامع��ه دارد‪ ».‬مدیرعامل ثام��ن در پایان با بی��ان اینکه‬ ‫اهمیت به فعالیت های خیریه موجب گسترش ان در سطح‬ ‫جامعه می شود‪ ،‬گفت‪« :‬ما بر این باوریم که ارج نهادن به‬ ‫امور خیر و خیران می تواند انگیزه ای برای تداوم کارهای‬ ‫خداپسندانه در سطح جامعه باشد‪g».‬‬ ‫تندیس نق��ره ای اولین جایزه ملی لجس��تیک در‬ ‫حوزه متقاضیان خدمات لجس��تیکی ب��ه گروه صنعتی‬ ‫ایران خودرو رس��ید‪ .‬در مراسم اختتامیه نخستین جایزه‬ ‫ملی لجستیک که بعد از ظهر روز دوشنبه بیست و هفتم‬ ‫اذر ماه س��ال جاری در س��الن همایش های برج میالد‬ ‫برگزار شد‪ ،‬دکتر حس��ین نجاری‪ ،‬قائم مقام مدیرعامل‬ ‫ایران خودرو درتولید‪ ،‬تندیس نقره ای این همایش را از‬ ‫دس��ت وزیر صنعت و معدن و تجارت دریافت کرد‪ .‬در این مراسم شرکت مهندسی و تامین‬ ‫قطعات ایران خودرو دیزل در بخش متقاضیان خدمات لجستیکی و شرکت خدمات پس از‬ ‫فروش ایران خودرو (ایساکو) در بخش عرضه کنندگان خدمات لجستیک در حوزه انبارداری‬ ‫و توزیع نیز گواهی اشتهار نخستین جایزه ملی لجستیک را دریافت کردند‪.‬نخستین همایش‬ ‫جایزه ملی لجستیک همزمان با سومین همایش بین المللی لجستیک با حضور فعاالن و دست‬ ‫اندرکاران عرضه لجستیک برگزار شد‪ .‬در این مراسم ‪ 9‬گواهی اشتهار‪ ،‬چهار تندیس برنز‪ ،‬دو‬ ‫نشان برنز‪ ،‬سه تندیس نقره و یک تندیس طال به برگزیدگان حوزه های مختلف لجستیک‬ ‫اهدا شد‪ .‬گفتنی اس��ت؛ فتحی پور‪ ،‬رئیس کمیس��یون اقتصادی مجلس شورای اسالمی و‬ ‫مسئوالن انجمن ملی لجستیک در این مراسم حضور داشتند‪g.‬‬