ماهنامه مثلث شماره 165
ماهنامه مثلث شماره 165
ماهنامه مثلث شماره 165
بیستم اسفندماهسـالنا
مه مثلث
منت
شر می شود
یادداشت ها وگزارش هایی درباره
بیانات رهبری پیرامون وقایع اخیر
هفته نامه خبری،تحلیلی/سالچهارم/شمارهصدوشصتوپنجم 5/اسفند ماه 88/1391صفحه3000/تومان
پاسخ جلیلی
چیست؟
فصل الخطاب
83
گزارشتحلیلیمثلث ازاخرین
تحوالت انتخاباتیجبههپایداری
ایت اهلل خوشوقت از دنیا رفت
درگذشت عارف بزرگ
بازخوانیفضایسیاسیسال1383
درگفت وگو باحمیدرضاترقی
رقابت اصلح غیرمقبول
با صالح مقبول
محمدسلیمانی:
فروردین ماه گزینه پایداری
ر ا معرفی می کنیم
ISSN: 2008-5281
MOSALAS.IR
نسلجدید کارگردانان
گفت وگو با بهروز شعیبی و هادی مقدم دوست
بازگشت به میز مذاکره
صفحاتی درباره دیدار ایران با 5+1در قزاقستان
انتخابات بعد از انتخابات
سناریویکفاشیانبرایفدراسیونفوتبال
راهامام
و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس
و یکون الرسول علیکم شهیدا
حکومت ایدهال اسالمی
ی را مثل حضرت امیر
وضع ش��خص اول کشور اس�لام
الل علیه ـ شخص اول بود ،و دایره امرش هم از حجاز
ـ سالم هّ
تا مصر ،تا ایران ،تا عراق ،س��وریه و همه این جاهایی که در
اینجاست،ویکمقداریهمازاروپا،درعینحالیکهاینطور
بودهاستمعذلکوضعزندگیاشانطوربوده.یعنیجوری
بوده است که برای دیگران قابل تحمل نبوده .خودش هم
میفرماید که ش��ما قدرت بر این ندارید؛ به اینطور زندگی
خبرنامه
16 - 31
فصل الخطاب
عذرخواهیپارلمان
درگذشت عارف بزرگ در مکه
تردیدهای عارف
نقدونظر
32-37
راه و بیراه
جبهه نصرت؛ در میانه القاعده و غرب
چهار راه بن بست
گذار بی پایان مصر
سیاست
38 - 49
چندین بار از سعید جلیلی دعوت کردیم
ماجرای انتخابات نهم
رقابت میان دوگانه صالح مقبول یا اصلح غیرمقبول
انباشتهیجان
هفته نامه سیاسی ،فرهنگی با رویکرد خبری ،تحلیلی
صاحب امتیاز و مدیر مسئول :مصطفی اجورلو
سردبیر :سعید اجورلو
یادداشتها وگزارشهایی درباره
بیانات رهبری پیرامون وقایع اخیر
هفتهنامهخبری،تحلیلی/سالچهارم/شمارهصدوشصتوپنجم 5/اسفندماه 88/1391صفحه3000/تومان
پاسخ جلیلی
چیست؟
83
گزارشتحلیلیمثلث ازاخرین
تحوالت انتخاباتیجبههپایداری
ایتاهلل خوشوقت از دنیا رفت
درگذشت عارف بزرگ
بازخوانیفضایسیاسیسال1383
درگفتوگو باحمیدرضاترقی
رقابت اصلح غیرمقبول
با صالح مقبول
محمدسلیمانی:
فروردینماه گزینه پایداری
را معرفی میکنیم
ISSN: 2008-5281
MOSALAS.IR
مثلث؛ هفته نامه ای خبری ،تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه
از واقعیت ها ارائه دهد .نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل ،ازادی و
جمهوری اسالمی .مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی ،چارچوبش اسالم ،انقالب،
امام و رهبری ،ارمانش گس�ترش و سیادت اسالم خواهی در سراسر جهان و عزت
مسلمانان ،توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن
عدال�ت .مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در برابر مقابالن
گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و
تالشدرجهترونقگرفتنسنتگفت وگومیانفرهیختگانونخبگانکشوراست.
امیدواریم که در روایت مان صادق ،بر مرام مان مستمر و دائم ،بر چارچوب مان مستقر،
بر ارمان مان مومن ،بر مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم.
مثلث
بیستم ا
سـالنامه مثلث
سفندماه منت
شر می شود
فصلالخطاب
نسلجدیدکارگردانان
گفتوگو با بهروز شعیبی و هادی مقدمدوست
بازگشت به میز مذاکره
صفحاتی درباره دیدار ایران با 5+1در قزاقستان
انتخابات بعد از انتخابات
سناریویکفاشیانبرایفدراسیونفوتبال
شماره پیامک3000411711 :
قدرت ندارید .لکن من را اعانت کنید به تقوا .یک حاکمی که
سعه مملکتش ان اس��ت ،وقتی که شب میشود ،شبش
انطور است .وقتی میرود دنبال خانههایی که بیبضاعت
هستند .در یک نقلی است که ایشان تشریف بردند در یک
خانهای که چند تا بچه بودند و پدرش��ان را از دس��ت داده
بودند ،ایشان رفتند بچهها گریه میکردند ،رفتند و نوازش
کردند،ویکچیزهاییمثالبهشاندادندوپرستاریکردند.
و ان اخر که میخواس��تند [خداحافظی] بکنند ـ در نقل
هس��ت که ـ بنا کردند یک جور صدایی کردند که بچهها را
بخندانند .فرمودند م��ن وقتی امدم اینها گریه میکردند،
و من میل دارم حاال که میروم اینها خنده بکنند .این یک
حاکمی [است] که سیر حکومتش از حجاز تا مصر و ترکیه
و همه این جاها تحت فرمانش بوده ،و ان وضع زندگیاش
کهیکپوستیـبهحسبنقلـداشتند،خودشانوحضرت
زهرا ـ س�لاماهلل علیها ـ ش��ب این را زیرشان میانداختند
رویش میخوابیدند ـ فردا هم ـ روز هم علوفه را میریختند
برای شترش��ان .ای��ن وضع حاک��م و س��ردارهایی که در
همان وقت س��ردار یک س��پاهی بودند .یکی مالک اشتر.
مالک اش��تر در بازار میرفته ،در کوچه میرفته یک کسی
نشناخته و فحاشی بهش کرده است ـ به حسب نقل ـ این
اس��ت که وقتی که رد شد یک کس��ی بهش گفت تو این را
شناختی؟ گفت نه .گفت او مالک اشتر بود .وحشتناک دوید
دنبالش.دیدرفتهتوییکمسجدی.رفتعذرخواهیبکند
که من چطور نشناختهام .ایشان فرمودند که من امدم برای
تو دعا کنم اینجا .یک همچو تربیتی در اس�لام اس��ت که
سردارهایش اینطور و رئیسش انطور است و سپاهشان هم
همان طور .اگر عرضه بشود یک همچو حکومت عدلی که
بینانکسیکه شخصاولمملکتاست،وانشخصیکه
دراخرمملکتهست،اینهافرقنیست،بلکهرئیسمملکت
زندگیاش بدتر از انهاست .حضرت میفرماید که شاید در
اطراف مملکت یک کس��ی باشد که گرسنه باشد .ایشان با
خودش ان گرسنگی را میداد .در شب اخری که فردایش
ایشان به شهادت رسیدند.
بین الملل
50-61
مذاکره در کشور بی طرف
شفاف سازی و همکاری جویی ایران
فتوای حرمت
پرزیدنتنامرئی
فرهنگ
62 -69
امسال سال دستیار کارگردان ها بود
سورپرایزی ها
ارام گرفتن سیمرغ در دستان شایستگان؟!
اقرار بندگی کن و اظهار چاکری
ورزش
70 -77
انتخابات بعد از انتخابات
بعضی هابه دنبالسناریویاستعفایمهستند
چه کسی از تعویق انتخابات نفع می برد؟
اصالح اساسنامه بهانه ای برای وقت کشی است
تحریریه:
ی
دبیر تحریریه و سیاست :مصطفی صادق
دبیر فرهنگ :سیدرضا صائمی
دبیر جهان اسالم و دین وتاریخ :مصطفی شوقی
دبیر بین الملل :سعیده سادات فهری
دبیر دیدار :افشین خماند
دبیر بازار :مصطفی میری
دبیر ورزش :مهدی ربوشه
دبیر خبرنامه :علی حاجی ناصری
اعضای تحریریه و همکاران :زهیر توکلی -ش��اهین فتحیان -شاهده یوسفی
یاس��ین سیف االس�لام -امی��د کرمانی ه��ا -زه��ره دیان��ی -فاطمه میرزایی
ش��یما غفاری -فاطمه کریم خان -زهرا راد -عاطفه کربالئی -محمد تاجیک
حسین غالمی -فاطمه سیف -حمیدرضا نصیری نژاد -مسعود نجفی
دبیراجرایی :سمانه مومنی
مدیر فنی و هنری :نیما ملک نیازی
گرافیک و صفحه ارایی :فاطمه قنائی -علی اجورلو
پردازش تصاویر و عکس :هومن سلیمیان -امیر طالیی کیوان و نیوشا
ملک نیازی
تصحیح :ژیال شاکری -امیر عزیزی
حروفچینی :داود حشمتی
مدیر مالی :محمد پالیزدار
سازمان اگهی ها :مصطفی میری
بازرگانی و بازاریابی :محمدعلی اجورلو
امور اداری :محمد سرخ خواه -محمد شکراللهی
انفورماتیک :شهرام زحمتی
ناظر چاپ :بابک اسکندرنیا
با تشکر از :دکتر اسماعیل تبار -مهندس واعظی -دکتر ایت اله ابراهیمی
دکتر غالم حسن تقی نتاج -حسین زندی -احمد طالیی -مهندس بختیاری
مهندس صدوقی -حسین مجاهدی -حاج اقاتوکلی -هادی انباردار
سید عارف علوی -رضا راستی -ابراهیم صفرلکی -دکتر زارعیان
علیرضا حسن زاده -دکتر بهرامپور
سازمان اگهی ها :تلفن0912 - 5169927 :
چاپ :هنر سرزمین سبز
توزیع :نامه امروز
نشانی :تهران ،خیابان شهید بهشتی ،خیابان پاکستان ،کوچه دوازدهم،
پالک ،24واحد 1
تلفن 88171506-8 :
خبرنامه
مثلث شماره 165
16
فرمایشات مهم مقام معظم رهبری درباره وقایع سیاسی اخیر
فصل الخطاب
در این ماجرا متاسفانه رئیس یک قوه به استناد یک اتهام ثابت نشده و حتی
مطرح نشده در دادگاه ،دو قوه دیگر یعنی مجلس و قوه قضاییه را متهم ساخت که کاری
بد ،غلط ،نامناسب ،خالف شرع ،خالف قانون و خالف اخالق بود
دفاع رئیس محترم مجلس هم قدری زیاده روی بود و لزومی نداشت .نه ان
متهم کردن ،نه ان برخورد و نه ان استیضاح ،مسائل مناسبی نبود
خبرنامه
بنده فعال نصیحت می کنمکه اینکار شایسته ای برای نظام جمهوری اسالمی نیست
مثلث شماره 165
کسانیکه راه می افتند و شعار می دهند ،اگر واقعا حزب اللهی و مومن هستند بدانند
که اینکارها به ضررکشور و خالف شرع است و اگر هم اعتنایی به این حرف ها ندارند
که حسابشان جداست
17
خبرنامه
حض��رت ایت اهلل العظم ی خامنه ای رهبرمعظم انقالب
اسالمی ،در دیدار پرش��ور هزاران نفر از مردم تبریز ،در بیانات
بسیار مهمی به تشریح رفتار و گفتار غیرمنطقی دولتمردان
امریکا در بحث مذاکره و تبیین رفت��ار منطقی ملت و نظام
اس�لامی در این زمینه پرداختند و با تجلیل مجدد از حضور
پرشکوه و عزتمند ملت در راهپیمایی یوم اهلل 22بهمن ،نکاتی
را در باب مساله اخیری که در مجلس روی داد بیان فرمودند.
در این دیدار که در استانه قیام 29بهمن مردم تبریز در
سال 56انجام شد ،رهب ر انقالب اسالمی با گرامیداشت یاد و
خاطره ش��هدای ان قیام ،دین و ایمان دینی را معیار و مالک
و راهنمای حرکت ملت ای ران دانس��تند و افزودند« :نمونه بارز
تبلور این حقیقت ،مب��ارزات مردم اذربایجان در 150س��ال
اخیر اس��ت که همواره با پش��توانه ایمان دینی و پافشاری بر
ان بوده اس��ت ».حضرت ایت اهلل خامنه ای با تاکید بر اینکه
علت اصلی متزلزل نش��دن ملت ای ران در مقابل فش��ارهای
قدرت های جهانی از جمله تحریم ها ،ایمان دینی ملت بوده
است ،خاطرنشان کردند« :انها از چند ماه پیش تحریم هایی
را که ادعای فلج کننده بودن انها را داشتند ،اعمال و حتی چند
روز قبل از 22بهمن نیز دور جدیدی از تحریم ها را وضع کردند
تا اراده مردم را سست کنند ،اما پاس��خ ملت ای ران این بود که
راهپیمایی 22بهمن امسال ،پرشورتر و گسترده تر از سال های
قبل برگزار شد ».ایش��ان افزودند« :در راهپیمایی 22بهمن
امس��ال ،همه ،از همه جا امدند و حضور مردم همراه با روحیه
باال و چهره هایی خندان و شاداب بود و این حضور عظیم چهره
واقعی ملت را بار دیگر نشان داد».
حضرت ایت اهلل خامنه ای خاط رنشان کردند« :راهپیمایی
22بهمن در هر س��ال ،همچون ضربه سهمگین و بهمنی
بزرگ ،بر سر دشمنان و مخالفان ملت ای ران فرود م ی اید ،که
امسال نیز همی ن گونه شد ».ایشان با قدردانی مجدد از حضور
پرش��کوه و عزتمندانه ملت ای��ران در راهپیمایی 22بهمن،
خاطرنشان کردند« :اگر صدبار هم این تشکر تکرار شود ،باز
هم جا دارد و باید در مقابل ای��ن روحیه و بصیرت ملت ای ران،
تعظیم کرد ».رهب رانقالب اسالمی در تحلیل شرایط کنونی
تاکید کردند« :دشمنان در مقابل ایمان ،عزم راسخ ،بصیرت،
شجاعت و تحمل ملت ای ران ،در موضع انفعال قرار گرفته و بر
همین اساس حرکات غیرمنطقی
انجام م ی دهند».
حضرت ایت اهلل خامنه ای
ب��ا اس��تناد ب��ه رفت��ار و گفتار
دولتم��ردان امریکای��ی ،ان��ان
را اف��رادی غیرمنطق��ی ،دارای
حرف و عمل متناقض و روحیه
زورگویانه دانستند و خاطرنشان
کردند« :امریکای ی ها توقع دارند
که دیگران در مقابل حرف های
غیرمنطقی و زورگوی ی های انها
تس��لیم ش��وند ،همان طور که
برخی تسلیم ش��ده اند ،اما ملت
ای ران و نظام جمهوری اس�لامی
تسلیم شدنی نیست زی را منطق،
توانایی و اقتدار دارد».
معظم له در تبیین مواضع
و اقدامات غیرمنطقی دولتمردان
امریکای��ی و دولت ه��ای غ ربی
دنباله رو انها ،به بیان نمونه های
عین��ی پرداختن��د و افزودن��د:
«انها ادعا م ی کنند که متعهد به حقوق بشر هستند و پرچم
حقوق بشر را در دنیا بلند کرده اند ،اما در عمل بیشترین ضربه را
یزنند و با فجایعی نظیر گوانتانامو و ابوغریب
به حقوق بشر م
و کشتار مردم افغانس��تان و پاکستان بیشترین اهانت ها را به
حقوق انسان ها م ی کنند».
مثلث شماره 165
18
حضرت ایت اهلل خامنه ای یکی دیگر از موارد غیرمنطقی
بودن امریکای ی ها و تناقض میان ادع��ا و عمل انها را ،ادعای
انها مبن ی بر مقابله با سالح هسته ای برش��مردند و افزودند:
«امریکای ی ها ب راساس این ادعا ،یازده س��ال پیش ،به ع راق
حمله کردند ،اما بعدها مشخص شد این ادعا از اساس نادرست
بوده است ».ایشان خاط رنشان کردند« :دولتمردان امریکایی
با وجود این ادعا از رژیم شریر صهیونیستی و مجهز به سالح
هسته ای که دیگران را نیز تهدید م ی کند ،حمایت م ی کنند».
رهب رانقالب اسالمی ،ادعای تعهد به گسترش دموکراسی در
دنیا را یکی دیگر از حرف های خالف واقع مقامات امریکایی
دانستند و افزودند« :انها از یک طرف این ادعا را مطرح م ی کنند،
اما از طرف دیگر دائما در حال تعارض و مقابله با ای ران هستند
که دارای روشن ترین و واضح ترین مردم ساالری ها در منطقه
است».
حضرت ایت اهلل خامنه ای تاکی��د کردند« :امریکای ی ها
در حالی مدعی حمایت از گسترش دموکراسی هستند که در
همین منطقه ،با وقاحت تمام از کشورهایی حمایت م ی کنند
که حتی بوی دموکراسی را هم استشمام نکرده اند و مردم انها
ب رای یک بار نیز صندوق رای و انتخابات را ندیده اند».
ایشان یکی دیگر از مصادیق تناقض میان حرف و عمل
دولتمردان امریکایی را ادعای امادگی مذاکره با ای ران به منظور
حل مسائل میان دو کشور ،دانس��تند و افزودند« :این ادعا در
حالی مطرح م ی ش��ود که امریکای ی ها حرف های ناشایست
و خالف واقع را به نظام جمهوری اسالمی نسبت م ی دهند و
ب رای مقابله با ملت ای ران متوسل به تحریم و فشار م ی شوند».
رهب رانقالب اسالمی سخنان چند روز پیش رئی س جمهوری
امریکا مبن ی بر تالش این کش��ور ب رای جلوگیری از ساخت
سالح هسته ای به وسیله ای ران را مورد اشاره قرار داده و تاکید
کردند« :اگر ای ران قصد ساخت سالح هسته ای را داشت ،امریکا
به هی چ وجه نم ی توانست جلوی ملت ای ران را بگیرد ».حضرت
ایت اهلل خامنه ای افزودند« :جمهوری اسالم ی ای ران قصد ساخت
س�لاح هس��ته ای را ندارد و این تصمیم نیز به دلیل ناراحتی
امریکا نیست ،بلکه بر مبنای عقیده و اعتقادی است که سالح
هسته ای را جنایت ض د بشریت م ی داند و ضمن انکه بر عدم
تولید ان تاکید دارد ،خواستار محو سالح های هسته ای موجود
در جهان نیز است ».ایشان تاکید کردند« :ادعای امریکای ی ها
مبنی بر ساخت سالح هسته ای به وسیله ای ران ،یک تقلب در
حرف زدن است ».رهب رانقالب اسالمی افزودند« :در موضوع
هسته ای ای ران ،بحث بر سر سالح هسته ای نیست ،بلکه انها
م ی خواهند مانع حق قطعی و مسلم ملت ای ران در غن ی سازی
هسته ای و استفاده صلح امیز از انرژی هسته ای شوند که البته
در جلوگیری از حق ملت ای ران موفق نخواهند شد و این ملت
کار خود را ب راساس حق صریح خود انجام خواهد داد».
حضرت ایت اهلل خامنه ای تاکی��د کردند« :تالش ب رای
تضییع حقوق ملت ای ران نمونه ای اشکار از غیرمنطقی بودن
امریکای ی هاست و بر همین اس��اس با طرف غیرمنطقی و
زورگو ،نم ی توان با اتکای به منطق حرف زد ».ایشان افزودند:
«جمهوری اسالم ی ای ران در طول 34سال گذشته ،در قضایای
مختلف جهانی ،به روشنی دریافته که طرف مقابل او کیست،
چگونه رفتار م ی کند و چگونه باید با او برخورد کرد».
رهبر انقالب با اش��اره به اینک��ه امریکای ی ها در بحث
مذاکره ،با تکیه به ش��بکه خبری رس��انه ای تحت تس��لط
صهیونیس��ت ها ،به دنبال فریب دادن افکار عمومی جهان ،
منطقه و ای ران هس��تند ،افزودند« :ش��بکه رسانه ای جهانی،
حرف های ما را یا منعکس نم ی کند یا ناقص و حتی برعکس
منعکس م ی کند ،بناب راین روی سخن ما با ملت ای ران است».
ایش��ان در تبیین واقعیات و حقایق بحث مذاکره ،پنج
نکته مهم را مورد تاکید ق��رار دادند؛ «غیرمنطقی و متناقض
بودن حرف و رفتار دولتمردان امریکایی ،تالش امریکای ی ها
ب رای تسلیم کردن ملت ای ران به عنوان هدف اصلی مذاکرات،
معنای حقیقی مذاکره در عرف قدرت های سلطه گر ،دروغ و
فریبکاری امریکای ی ها درباره برداشته شدن تحریم ها با مذاکره
و منطقی بودن رفتار ملت ای ران و نظام جمهوری اسالمی در
مقابل پیش��نهاد امریکا ».حضرت ایت اهلل خامنه ای غرض
اصلی دولتمردان امریکا از طرح پیش��نهاد مذاکره را تبلیغ و
هیاهو درباره تسلیم شدن ملت و نظام ای ران خواندند و افزودند:
«انها م ی خ واهند به ملت های مسلمان و سرب رافراشته منطقه،
نشان دهند که جمهوری اسالمی ای ران هم با همه سرسختی و
ایستادگی ،عاقبت پای میز مذاکره و مصالحه امد ،بناب راین شما
نیز چاره ای جز تسلیم ندارید ».رهبر انقالب خاط رنشان کردند:
«البته س��لطه گران از دیرباز با هدف ناامید کردن ملت های
مسلمان ،درصدد کشاندن ای ران پای میز مذاکره و بده بستان
بوده اند و اکنون نیز همین هدف را با طرح تبلیغاتی «مذاکره ای
غیرمربوط به مسائل اساس��ی» دنبال م ی کنند اما جمهوری
اسالمی ای ران ،با چشمان باز اهداف انها را م ی فهمد و متناسب
با ان اهداف ،جواب م ی دهد».
ایش��ان معن��ای حقیقی
گفت وگ��و در ع��رف امری��کا و
غ رب ی ها را پذیرش حرف های انان
پای میز مذاکره خواندند و افزودند:
«انها با همین نگاه غیرمنطقی،
در تبلیغات اخیرشان م ی گویند
مذاکره مستقیم کنیم تا ای ران را به
دست برداشتن از انرژی هسته ای
و غن ی سازی قانع و وادار سازیم ،اما
اگر خواهان گفت وگوی حقیقی
و منطقی بودن��د باید م ی گفتند
مذاکره کنیم تا ای ران استدالل ها
و ادله خ��ود را بگوید و مس��ائل
عادالنه بررسی شود».
رهبر انقالب این س��وال را
مطرح کردند ک��ه باتوجه به این
نگاه حاکم بر دولتمردان امریکایی
و انتظار انها ب رای تس��لیم شدن
ای ران ،اگر دولت ای ران هم پیشنهاد
گفت وگو را بپذی��رد ایا مذاکره به
درد م ی خورد و اصال به جایی م ی رسد؟
رهبر انقالب با اشاره به اقدام امریکای ی ها در قطع مذاکره
هنگام کم اوردن در مقابل حرف ه��ای منطقی ای ران افزودند:
«در 15سال گذشته ،دو سه بار امریکای ی ها با تاکید بر اینکه
گفت وگو خیلی ضروری ،فوری و حیاتی است ،در برخی مسائل
خبرنامه
زورگویی و شرارت ،احترام گذاشتن به حقوق ملت ای ران ،عدم
دخالت در ام��ور داخلی ای ران که در حمای��ت از فتنه گران 88
کامال اشکار بود و پرهیز از اتش افروزی در منطقه را از جمله
نشانه هایی دانس��تند که اگر بروز کند م ی تواند نشان دهنده
حس ن نیت دولتمردان امریکایی باشد .رهبر انقالب افزودند:
«اگر این طور شود و امریکای ی ها در حرف و عمل نشان دهند
کهغیرمنطقینیستند،ان وقتم ی بینندکهجمهوریاسالمی
و ملت ای ران ،خیرخ واه و اهل تعامل و منطقند ».حضرت ایت اهلل
خامنه ای تاکید کردند« :تنها راه تعامل با جمهوری اسالم ی ای ران
همین اس��ت و در این صورت دولت امریکا ،جواب مناسبی
دریافت خواهد کرد ».ایشان در بخش پایانی سخنانشان به
قضیه مهم یکشنبه مجلس پرداختند و نکات مهمی را در این
باره بیان کردند .رهبر انقالب با اشاره به ناراحتی ملت و نخبگان
از این مساله افزودند« :این قضیه بد و نامناسب ،بنده را نیز از
دو جهت ناراحت و متاثر کرد؛ یکی از بابت اصل وقوع ماجرا و
دیگری بابت ناراحتی مردم از این قضیه».
ایشان افزودند« :در این ماجرا متاسفانه رئیس یک قوه
به استناد یک اتهام ثابت نشده و حتی مطرح نشده در دادگاه ،دو
قوه دیگر یعنی مجلس و قوه قضاییه را متهم ساخت که کاری
بد ،غلط ،نامناسب ،خالف شرع ،خالف قانون و خالف اخالق
بود ».رهبر انقالب خاط رنشان کردند« :این رفتار ،حقوق اساسی
مردم را نیز تضییع کرد چراکه زندگی در «ارامش و امنیت روانی
و اخالقی» ،جزو حقوق اساسی ملت است ».رهبر انقالب تاکید
کردند« :بنده فعال نصیحت م ی کنم که این کار شایسته ای
ب رای نظام جمهوری اسالمی نیست ».ایشان استیضاح اخیر
را نیز کاری غلط خواندند و افزودند « :اس��تیضاح باید فایده ای
داشته باشد ،اما چند ماه مانده به پایان کار دولت ،استیضاح یک
وزیر ان هم به خاطر مساله ای که مربوط به وزیر نیست ،چه
علت و فایده ای دارد؟» حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند« :در
داخل مجلس هم کسانی حرف های نامناسب بر زبان اوردند
که ان هم غلط بود ».ایشان خاط رنشان کردند« :دفاع رئیس
محترم مجلس هم قدری زیاده روی بود و لزوم ی نداشت ».رهبر
مثلث شماره 165
درخواست مذاکره کردند ،یک یا دو مامور دولتی هم رفتند و با
انها گفت وگو کردند ،اما به محض اینکه در مقابل حرف های
منطقی ای ران ،جوابی نداشتند مذاکره را قطع کردند و با استفاده
از شبکه رسانه ای بی ن المللی خود وانمود کردند ای ران مذاکره را
قطع کرده است ».ایشان پرسیدند« :ایا با وجود این تجربیات،
باز هم الزم است ب ی منطقی امریکای ی ها را در مذاکرات تجربه
کنیم؟»
حضرت ایت اهلل خامنه ای،
تبلیغات امریکای ی ه��ا را درباره
لغ��و تحریم ها در پ��ی مذاکره با
ای ران ،وعده ای دروغ دانس��تند و
افزودند« :انها به خیال خام خود
فکر م ی کنند مل��ت از تحریم ها
به ستوه امده؛ بناب راین با شنیدن
این وعده ،مشتاق مذاکره با امریکا
م ی شود و به مس��ئوالن کشور
فش��ار م ی اورد ».رهب��ر انقالب
خاطرنشان کردند« :در واقع این
وعده نی��ز از هم��ان حرف های
فریبکارانه است و نشان م ی دهد
انها به دنبال مذاک��ره حقیقی و
عادالنهنیستند،بلکهتسلیم شدن
ملت ای��ران را دنب��ال م ی کنند،
در حال��ی که اگ��ر مل��ت ای ران
م ی خواست تسلیم امریکای ی ها
باش��د اصوال انقالب نم ی کرد».
ایشان در اشکال جدی دیگری به
ادعای امریکای ی ها مبنی بر لغو
تحریم ها با مذاکره تاکید کردند
و افزودن��د« :هدف تحریم ه��ا ،همچنان که باره��ا گفته اند
خسته کردن ملت ای ران و جداکردن ملت از نظام اسالمی است،
بناب راین اگر مذاکره هم انجام شود ،اما ملت همچنان در صحنه
باشد و بر حقوق خود پافش��اری کند ،تحریم ها وجود خواهد
داشت ».رهبر انقالب در همین بحث به بازخ وانی یک برداشت
ذهنی دولتمردان امریکایی پرداختند که نیمی از ان درس��ت
و نیمی دیگر غلط اس��ت .معظم له فرمودند« :امریکای ی ها
معتقدند جمهوری اسالمی بر ملت تکیه دارد و اگر با تحریم ها
مردم را از نظام اس�لامی جدا کنیم ق��درت مقاومت از نظام
گرفته م ی شود .بخش اول این حرف که نظام کامال متکی بر
توده های عظیم ملت است ،حرف درستی است ،اما بخش دوم
که فشارها و تحریم ها ،ملت را به زانو درم ی اورد و انها را از نظام
جدا م ی کند ،کامال غلط و ناشی از بدفهمی است».
حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودن��د« :البته ملت ای ران
به دنبال ش��کوفایی و رونق و رف��اه کامل اس��ت ،اما حاضر
نیست این هدف را با ذلت به دس��ت اورد ،بلکه با «تدبیر،عزم
و شجاعت» و تکیه بر نیروهای داخلی به ویژه جوانان مستعد
ای ران ،تحقق این هدف را پیگیری م ی کند».
رهبر انقالب با اش��اره به پیش��رفت های شگفت انگیز
ملت ای ران در مقایس��ه با ملت ها و کش��ورهایی که تسلیم
امریکا بوده اند ،افزودند« :تحریم ها مردم را ازار م ی دهد ،اما در
مقابل ان دو راه بیشتر وجود ندارد؛ یا مانند ملت های ضعیف،
«تسلیم شدن و در مقابل زورگویان جهانی توبه کردن» یا مانند
ملت ش��جاع ای ران فعال کردن توانای ی ها و نیروهای داخلی و
عبور سرافرازانه و قدرتمند از منطقه خط ر».
ایشان افزودند« :بدون تردید ملت ای ران راه دوم را انتخاب
کرده و م ی کند و به اذن اهلل تحریم ها را به مرحله ای ب رای رشد
و ش��کوفایی بیش��تر تبدیل خواهد کرد ».حضرت ایت اهلل
خامنه ای ،حضور پرنشاط ملت در راهپیمایی 22بهمن را به
معنای شکایت نداشتن مردم از گرانی و مشکالت ندانستند و
افزودند« :مردم به خصوص طبقات ضعیف دشواری ها را کامال
احساس م ی کنند ،اما میان خود و نظام فاصله نم ی اندازند ،زی را
م ی دانند نظام اسالمی و اسالم عزیز همان دست قدرتمندی
است که م ی تواند مشکالت را حل کند».
رهبر انقالب در جمع بندی س��خنان خود درباره مذاکره
با امریکا تاکید کردند« :نظام اسالمی و ملت ای ران برعکس
دولتمردان امریکای��ی ،اهل منطق هس��تند؛ بناب راین اگر از
طرف مقابل حرف و رفتار منطقی ببینند ،به ان پاسخ مناسب
م ی دهند ».حضرت ای��ت اهلل خامنه ای ،خ��ودداری امریکا از
انقالب تاکید کردند« :نه ان متهم کردن ،نه ان برخورد و نه ان
استیضاح ،مسائل مناسبی نبود ».حضرت ایت اهلل خامنه ای
پرسیدند« :وقتی دشمن مشترک وجود دارد و توطئه ها از هر
طرف شکل م ی گیرد ،واقعا جز افزایش ب رادری ها و ایستادگی
در مقابل دشمن باید کار دیگری کرد؟» رهبر انقالب با اشاره
به حمایت های خود از مسئوالن کشور افزودند« :بنده باز هم
کمک م ی کنم ،اما این رفتارها ،متناسب با سوگندها و تعهدات
نیست ،مسئوالن عظمت ملت
را ببینند و رفتاری شایس��ته این
ملت انجام دهند ».ایشان تاکید
کردن��د« :مس��ئوالن ،دول��ت و
مجلس ،هم��ه تالش های خود
را ب رای حل گره ها و مش��کالت
اقتصادی مردم و کشور متمرکز
کنند ،زی را همان طور که چند سال
پیش گفتم ،دش��من نقشه ها و
توطئه های��ش را در مس��ائل
اقتصادی متمرکز کرده اس��ت».
حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند:
«چند س��ال قبل درباره مبارزه با
فساد اقتصادی ،نامه ای به روسای
ق��وا نوش��تم .مک��رر م ی گویند
فس��اد اقتصادی ،اما این کار به
زبان گفتن تمام نم ی شود .بلکه
نیازمند مبارزه عملی اس��ت .در
عمل چه کار شد؟ در عمل چه کار
کردید؟ این مسائل انسان را متاثر
م ی کند ».رهبر انقالب افزودند:
«تقوا ،تقوا ،تقوا! ،از مس��ئوالن
توقع داریم ب��ا صبر ،میدان ندادن به احساس��ات س��رکش و
مالحظه مس��ائل کش��ور ،همه توان و نیروه��ا را ب رای حل
مشکالت مردم متمرکز کنند و حاال که دشمن ی های دشمن
شدت یافته ،انها هم رفاقت هایشان را شدت دهند ».حضرت
ایت اهلل خامنه ای افزودند« :ان شاءاهلل این نصیحت خیرخ واهانه
و مشفقانه مورد توجه مسئوالن ،به خصوص مسئوالن رده باال
قرار گیرد و به ان پایبند باشند».
ایشان خاط رنشان کردند« :البته گله امروز من از برخی
سران و مسئوالن موجب نشود عده ای راه بیفتند و علیه این و
ان شعار دهند که با این کار هم مخالف هستیم ».رهبر انقالب
اسالمی ،با انتقاد صریح و ش��دید از اقدام اخیر برخی افراد در
بر هم زدن مجلس س��خنرانی رئیس مجلس در قم افزودند:
«اینکه عده ای برخی را ضدوالیت و ضدبصیرت بنامند و شعار
بدهند نظیر انچه اخی را در قم روی داد ،اقدامی غلط است و بنده
کامال مخالف این کارها هستم که قبال هم نظیر ان در مرقد
مطهر حضرت امام(ره) اتفاق افتاد و به مس��ئوالن تذکر دادم
جلوی این کارها را بگی رند ».رهبر انقالب افزودند« :کس��انی
که راه م ی افتند و شعار م ی دهند ،اگر واقعا حزب اللهی و مومن
هستند بدانند که این کارها به ضرر کشور و خالف شرع است و
اگر هم اعتنایی به این حرف ها ندارند که حسابشان جداست».
حضرت ایت اهلل خامنه ای در پایان بیاناتشان تاکید کردند:
«اینده ملت بصیر ای ران به لطف الهی کامال روشن است و افقی
به مراتب بهتر و درخشان تر در انتظار این ملت و ج وانان است».
در ابتدای این دیدار ایت اهلل محسن مجتهدشبستری،
نماینده ول ی فقیه در اذربایجان ش��رقی و امام جمعه تبریز در
سخنانی با گرامی داش��ت یاد و خاطره شهدای قیام 29بهمن
س��ال 56در تبریز ،به حض��ور کم نظیر م��ردم اذربایجان در
راهپیمایی 22بهمن امسال اش��اره کرد و گفت« :پیام مردم
بصیر و موقع ش��ناس ای ران در راهپیمایی پرشکوه 22بهمن،
حفظ وحدت و همدلی در جامع��ه ،توجه به حاکمیت اخالق
در عرصه سیاس��ت و تالش مضاعف مس��ئوالن ب رای حل
مشکالت بودg ».
19
مسوالن اختالف را کنار بگذارند
سیدعلی بزرگواری/نماینده مجلس
خبرنامه
بیانات رهب��ر انقالب در خص��وص تنش های ایجاد
شده در یکشنبه سیاه در مجلس شورای اسالمی بار دیگر
نش��ان داد حضور معظم له در هر زمانی راهگشای مسائل
و مشکالت کشور اس��ت و امروز زمانی است که مسئوالن
باید اختالفات عبث را کنار گذاش��ته ،گوش جان به بیانات
رهبر انقالب سپرده و تبعیت خود را نه در بیانیه که در رفتار
نشان دهند.
حضرت اق��ا در بیانات خ��ود به واقعیت مش��کالت
اقتصادی مردم اش��اره کردند و اینکه مردم ما انقدر بزرگوار
هس��تند و س��ع ه صدر دارند که در م��وارد و موقعی ت های
حساس ،همیش��ه در صحنه حاضر م ی ش��وند و با حضور
ی از والیت فقیه اعالم پشتیبانی م ی کنند .اما در عین
حداکثر
حال مجلس و دولت باید س��ازوکاری داشته باشند تا موانع
و تنگناهای اقتصادی تعدیل شود؛ نباید تمام مسائل را بر
گردن تحریم ها انداخت و الزم است با بحث های کارشناسی
و عملیاتی ،ایتم هایی را تعریف ک��رد که چرخ اقتصادی به
خوبی و درس��تی حرکت کند .راهکار بین مجلس و دولت
م ی تواند ش��رایطی را به وجود اورد تا جلوی فساد اقتصادی
در کشور گرفته ش��ود و البته باید به صورت عملی قابلیت
اجرایی داشته باشد .ایشان از اتفاقات اخیر اظهار نارضایتی
کردند و ما نیز به یقین و از عم��ق جان به این موضوع باور
داریم و امید است مسئوالن ب رای اجابت منویات رهبر انقالب
در این راستا قدم بردارند .بنده واقعی کسی است که در ب رابر
گناه ،مصائب ،مش��کالت اقتصادی و اجتماعی استقامت
داشته باشد و در داش��ته ها و نداشته ها خدا را در نظر بگیرد.
اس��تقامت انس��ان باید در راه حق و حقیقت بروز و ظهور
کند که نمونه این اس��تقامت ها ،پایداری رهب ر کبیر انقالب
اسالمی در مبارزه با شاه و استکبار و اس��تقامت و پایداری
مردم ای ران به رهبری امام راحل و رهب��ر معظم انقالب در
طول عمر انقالب است.همین استقامت ملت ای ران ،امروز
ب رای ملت های مس��لمان منطقه الگو شده و دو سال است
که حرکت های انقالبی خود را شروع کرده اند .متاسفانه در
جلسه روز یکشنبه سیاه ش��اهد برخورد غی راخالقی و بروز
اختالفات مسئوالن عال ی رتبه نظام بودیم ،ان هم در اوضاع
و احوالی که دش��منان دنبال فرصت ب��رای ضربه زدن به
نظام هستند .در ش��رایط فعلی از تحریم گرفته تا مسائل
دیگر که مردم دارند جانانه در ب رابر مش��کالت اس��تقامت
م ی کنند ،این حرکت مایه سرافکندگی شد.شبکه ب ی ب ی سی
م ی گوید ،دولت فکر کرد با پخش فیل��م در مجلس پیروز
این استیضاح است و مجلس هم فکر کرد با کنار گذاشتن
وزیر با 192رای پیروز میدان اس��ت ،درحالی که در حقیقت
مثلث شماره 165
باید در عمل تابع رهبری باشیم
فرهاد بشیری /نماینده مجلس
بارها پی��ش از این تاکید ش��ده ک��ه همه ق��وا باید
فرمایش��ات رهبری معظم را نصب العین خ��ود قرار دهند.
مس��یری که ایش��ان نش��ان م ی دهند در حقیق��ت همان
راه مطمئن ب��رای پیش��رفت و تعال��ی ای ران اس�لامی و
تحقق ارمان های امام ،ش��هدا و انقالب اس�لامی اس��ت.
همه مس��ئوالن و دس��ت اندرکاران نظام باید مسیر اتحاد،
اتفاق و تفاهم را پی ش بگیرند .مس��ئوالن بای��د در مقابل
دشمن مشترک ،دوست ی های خود را ب رای نابودی استکبار
مستحکم تر کنند .بیانات دلسوزانه و روشنگرانه رهبر فرزانه
انقالب در جمع مردم اذربایجان شرقی فصل الخطاب است.
درک عمیق مشکالت اقتصادی و معیشتی مردم و تالش
در جهت حل انها انتظاری است که از مسئوالن قوا م ی رود.
ما فرمایشات رهبر فرزانه انقالب اسالمی را فصل الخطاب
دانس��ته و در تبعیت عمل��ی از منویات معظم ل��ه از هیچ
کوششی دریغ نخواهیم کرد .فرمایشات رهبری درس های
جدید و مفیدی داش��ت .رهنمودهای رهبر معظم انقالب
همیشه و در همه جا راهگشای مش��کالت کشور بوده که
سخنان و تدابیر ایش��ان نیز در همین راستا صورت گرفته
20
است .تکلیف تمام ی ما چه به عنوان نمایندگان مجلس و
چه به عنوان دولت این اس��ت که باید در عمل مطیع اوامر
رهبری باشیم .همان گونه که رهبر معظم انقالب فرمودند
امریکا ابتدا باید تغییر ماهیت داده و از خوی استکباری خود
دست بردارد و سپس سخن از مذاکره با ملت ای ران به میان
اورد .سخنان و رهنمودهای پروردگار ب رای همه است و کسی
نم ی تواند خود را از این قاعده مستثنی کند و بگوید ب رای من
نگفته است بلکه باید توجه داشته باشیم که انسان در قبال
فرامین الهی هرگونه رفتار کند نتیجه ان اعمال به خودش
م ی رسد .سعادت انسان در گرو تبعیت از ائمه معصومین(ع)
و رهبری معظم و همچنین مراجع تقلید اس��ت و اگر واقعا
م ی خواهیم سعادتمند ش��ده و به راه صحیح برسیم باید از
انها تبعیت کنیم.
مس��ئوالن باید بدون چون و چ��را از رهبری معظم
انقالب تبعیت محض داش��ته باشند و کس��ی نم ی تواند
از این موضوع مس��تثنی باش��د .تبعیت از رهبری موجب
سعادت مسئوالن و امرزش گناهان انها م ی شود و سعادت و
پیشرفت کشور را نیز در برخواهد داشت .اگر مطیع رهبری
شدیم خدا نیز ما را دوس��ت خواهد داش��ت و گناهان ما را
م ی بخش��د و م ی توانیم در س��ایه این تبعیت به پیشرفت
برسیم .مس��ئوالن باید فرمایش��ات رهب ر معظم انقالب را
مالک عمل خود قرار دهند و بدانند که این تبعیت ارزشمند
خواهد بود .س��خنان رهبر معظم انق�لاب فصل الخطاب
است و ایش��ان خط مشی را روش��ن کرده و ب رای قوا تعیین
تکلیف کردند .پ��س از اظهارات ایش��ان ،دولت و مجلس
باید به اجرای فرمایشاتش��ان بپردازند .ب ر اساس توصی ه ها
پیروز این میدان ب ی ب ی س��ی بود .معلوم نیست پخش ان
فیلم چه ربطی به جلسه استیضاح داشت و اگر م ی خواهید
حرفی بزنید که دیگران ممکن است سوءاستفاده کنند ،چرا
جلس��ه علنی برگزار م ی کنید .ظاه را اقایان در مجلس هم
فکر کردند ،عزل وزیر مشکالت مردم را کاهش داد ،در حالی
که ساعتی بعد گران ی ها تشدید شد و مردم ضرر کردند .مقام
معظم رهبری فرمودند که نامه پ راکنی نکنید ،مشکالت را
علنی نکنید ،وحدت داشته باشید ،پس باید این گونه عمل
کرد .ملت پشت سر رهبری ایس��تاده و استقامت م ی کند.
رهبر انقالب تاکید کردند کس��ی که اختالفات را بین مردم
بکشاند ،خیانت کرده و در این خصوص باید مراقب بود که
اتفاقات روز یکشنبه سیاه در مجلس تکرار نشود .مسئوالن
بدانند ،مردم به خاطر تبعیت از رهبری س��کوت کرده اند و
این عملکرد برخی ک��ه به دنبال تنش هس��تند ،به عنوان
اوراق سیاه و خاط رات سیاه در ذهن مردم ای ران باقی خواهد
ماند .در این بین در فواصل روزهایی که واقعه مجلس تنش
زیادی را به جامعه تحمیل کرده بود ،برخی با اظهارنظرهای
ش��خصی در خصوص ارتباط با امریکا تنش بیش��تری را
به جامعه وارد کردند .بارها و باره��ا رهبر معظم انقالب در
خصوص رابطه با امریکا اعالم نظر فرمودند ،اما متاس��فانه
غرور جلوی چشم برخی را گرفته و فکر م ی کنند تصمیم گیر
اصلی نظام هستند و م ی گویند رابطه با امریکا خط قرمز ما
نیس��ت .این افراد باید بدانند که نظر مقام معظم رهبری در
این خصوص فصل الخطاب اس��ت و مردم فقط به سخنان
رهبری گوش فرا م ی دهن��د ،با فرمایش��ات رهبر در جمع
کارکنان نیروی هوایی همه چیز باز هم روش��ن شد .رهبر
فرزانه انق�لاب م ی فرمایند که مذاکره مش��کلی از ما حل
نم ی کند و اگر کسی بخواهد سلطه امریکا را بر ای ران فراهم
کند ،ملت گریبان او را خواهد گرفتg .
و تاکیدات مک��رر امام خمین��ی(ره) و رهب��ری ،همه ملزم
به اجرای قانون هس��تند و هیچ کس ح��ق تخطی از ان را
ندارد .ملت س��ربلند و همیش��ه در صحنه ای ران اسالمی با
حضور پ ر شور خود نشان داد که ب رای همیشه حافظ اسالم
و ارمان های امام و رهبری اس��ت .مردم همیش��ه تبعیت
از رهبری را نش��ان داده اند .راهپیمایی باش��کوه ملت ای ران
پیامی به همه ملت های بیدار منطق��ه و جهان داد که اگر
ملت ها در ب رابر استکبار جهانی و زورگویان استقامت داشته
باشند و بر مس��یر اس�لام حرکت کنند قطعا پیروز خواهند
ش��د .حرکت بر پایه اس�لام و توجه به ملت مایه پیشرفت
کشورهاس��ت .حرکت امام خمینی(ره) بر پایه این دو اصل
مهم بود و اگر همه از این اصل الگوبرداری کنند به موفقیت
دست خواهند یافت .دشمن در این س ی و چهار سال به هر
اقدامی علیه ملت دس��ت زده ،اما با وجود همه تحریم ها و
تهدیدها ملت ای ران با حضور پ ر شور در راهپیمایی 22بهمن
جواب قاطعی به انها داد .به جرات م ی توان گفت راهپیمایی
امسال پ ر شور تر از سال های گذشته صورت گرفت و مردم با
انگیزه ای قوی و محکم تر وارد صحنه شدند و پاسخ قاطعی
به تهدید ها و حریم های دشمنان دادند .همه مسئوالن باید
اتحاد و تبعیت از رهبری را از مردم یاد بگیرند؛ اگر رهبری به
مسئوالن فرمودند اختالفات را کنار گذاشته و انها را به متن
جامعه نکش��انید ،باید گوش کنند .مسئوالن بدانند که اگر
از ارمان های انقالب فاصله بگیرن��د قطعا مردم انها را طرد
خواهند کرد .انقالب اسالمی امانتی الهی است و همه باید
ب رای حفظ ان تالش کنند؛ ما باید پاس��دار خون شهیدان و
زحمات گذشتگان باش��یم و امیدواریم همه به این فرموده
امام خمینی(ره) مبن ی بر اینک��ه این انقالب به حرکت خود
ادامه م ی دهد و هر کس��ی بخواهد از این مسیر خارج شود
خودش طرد م ی شود و نم ی تواند به نظام اسالمی ضربه ای
وارد کند ،توجه داشته باشندg .
تدبیرداهیانه
محمد باقری بناب/نماینده مجلس
غالمرضا نوری قزلجه/نماینده مجلس
روز اس��تیضاح مجلس تجربه هایی با هزینه سنگین
ب رای مسئوالن به همراه داشت .در ابتدای امر باید تاکید کرد
که بدون شک اگر نمایندگان م ی دانستند استیضاح وزیر کار،
تعاون و رفاه اجتماعی منجر به پیدایش جو روانی نامناسبی
در جامعه خواهد شد قطعا از این کار صرف نظر م ی کردند.
در هر صورت اطاعت از فرمایشات رهبری الزمه والیتمداری
است .در صورت رسیدن سخن یا پیام ی از جانب رهبری در
خصوص لغو استیضاح به طور قطع این اقدام منتفی م ی شد.
پیروی از والیت فقیه و حفظ ارامش جامعه باید در دستورکار
قرار بگیرد و فرمایش��ات منصفانه و حکیمانه رهبر فرزانه
انقالب باید از سوی همه مس��ئوالن عملی شود .سخنان
رهبرمعظم انقالب اسالمی فصل الخطاب است .امید است
تمام ی مسئوالن ،سخنان و فرمایش��ات ایشان را توشه راه
خود ب رای جلوگیری از انحراف قرار دهند .در صورتی که قبل
از طرح اس��تیضاح ،مقام معظم رهبری سخنی مبنی بر لغو
استیضاح عنوان م ی کردند تمام نمایندگان پیرو اطاعت اوامر
والیت فقیه این امر را ملغی م ی کردند .نمایندگان مردم پیرو
والیت مطلقه فقیه هستند .از مقام معظم رهبری فقط یک
اشاره ب رای به س��ر دویدن ما و اجرای فرمایشات شان کافی
اس��ت .در صورتی که رهبرمعظم انقالب قبل از استیضاح
اشاره ای م ی کردند قطعا این امر صورت نم ی گرفت .سخنان
و تذکرات مقام معظم رهبری بس��یار منصفانه بوده و من به
همراه دیگر مس��ئوالن با جان و دل به انها عمل خواهیم
کرد .باتوجه به سخنان رهب ر معظم انقالب در هفته گذشته
و تذکرات جدی ایشان به همه مس��ئوالن در راستای حفظ
وحدت و انسجام داخلی ،الزم است که همه به این موضوع
توجه ویژه ای داشته باشند .باتوجه به شرایط حساس منطقه
تذک��رات رهبرمعظم انقالب باید بی��ش از هر زمان دیگری
مورد توجه قرار گرفته و از طرف مسئوالن جدی تلقی شود.
در سال جهاد اقتصادی همه مس��ئوالن ب رای دستیابی به
اهداف معین و استراتژیک اقتصادی کشور الزم است همه
اختالفات را کنار گذاش��ته و در جهت ایجاد فهم درست و
صحیح نسبت به نامگذاری این سال و تالش هایی که باید
در این مسیر صورت گیرد ،حرکت کنند.
حرکت در مسیری که رهبر انقالب مشخص کرده و
توجه کردن به تذکرات ایشان در هر زمینه ،راه دستیابی به
منافع کشور است و بر همه واجب است که در این مسیر گام
بردارند .همه باید در این برهه حساس تابع نظر و صالحدید
رهبری باشیم؛ زی را این موضوع را هم عقل و هم شرع تایید
خبرنامه
تجربه ای با هزینه سنگین
مثلث شماره 165
پیش از رخداد روز یکش��نبه اس��تیضاح در مجلس،
رهب ر انقالب طی ماه های گذشته چندین بار اعالم کردند که
توقع از مسئوالن این است حاال که رفتار دشمن شدت پیدا
کرده ،شما هم رفاقت ها را شدت دهید .معظم له بارها تاکید
داشتند که شرایط فعلی کشور نیاز به ارامش و برنامه ریزی
هماهنگ ب رای مقابله با فش��ارهای دش��منان دارد .به طور
طبیعی معظم له هرگونه اقدام حاشی ه ای که باعث اشفتگی
کشور م ی شود را مناسب با اوضاع جامعه نم ی دانند .بیانات
رهبرمعظم انقالب اس�لامی فصل الخطاب است و به طور
مشخص از ابتدا تا امروز همواره معظم له در زمان هایی ورود
پیدا کردند که حساسی ت هایی در ارتباط با وضعیت کشور
وجود داشته است .بدون شک به جهت شرایط کشور نباید
برخی موضوعات مطرح ش��ود .در حال حاض��ر باید تمرکز
مسئوالن بر مدیریت صحیح کشور و استفاده از شرایط ب رای
تبدیل کردن تهدید به فرصت باش��د .هرکدام از مخاطبان
باید به فرمایشات معظم له توجه کنند.
ای رادی که نمایندگان ب رای استیضاح مطرح م ی کردند
مربوط به شیخ االس�لامی نبود ،بناب رای��ن باید گفت اصل
اس��تیضاح ،غلط بود .فرمایش��ات رهبرمعظم انقالب باید
سرلوحه کارمان قرار گیرد .مخاطب سخنان ایشان مشخص
بود و الزم اس��ت هرکس وظیفه خ��ود را انج��ام داده و بر
مطالب دیگران مانور نده��د .مجموعه نمایندگان مجلس
ش��ورای اس�لامی و امضا کنندگان اس��تیضاح ،فرمایشات
معظم ل��ه را هم��واره نصب العین ق��رار م ی دهن��د ،چراکه
فرمایشات رهبرمعظم انقالب همیشه ب رای مردم و مسئوالن
فصل الخطاب است و نمایندگان مجلس در رفتار های اینده
خود ،فرمایش��ات مقام والیت را نصب العین قرار خواهد داد.
منویات رهبری موجب اتحاد و وحدت میان مسئوالن و قوا
م ی شود .ب ر اس��اس فرمایش مقام والیت ،رویکرد و حرکت
مجلس تا پایان دولت دهم بر مبنای اصل ب رادری و وحدت
میان مجموعه س��ه قوه خواهد بود .بناب رای��ن نمایندگان
مجلس و اس��تیضاح کنندگان وزیر با عنایت به فرمایشات
رهبرمعظم انقالب اصل وحدت و همبس��تگی را به عنوان
مهم ترین اصل مبنای رواب��ط و رویکرد خود قرار م ی دهند.
اس��تیضاح باید فایده ای داش��ته باش��د ،اما چند ماه مانده
به پایان کار دولت ،اس��تیضاح یک وزی��ر ان هم به خاطر
مس��اله ای که مربوط به وزیر نیس��ت ،چه علت و فایده ای
داشت؟ بیانات بسیار شفاف ،روش��نگر و هوشمندانه رهبر
فرزانه در جمع پرش��ور مردم والیتمدار اذربایجان ،والیت را
معنا کرد و تدبیر داهیانه و رهبری عالمانه ،بارقه امید را در
دل شیفتگان روشن کرد.
والیتی که نقش ب ی بدیل را در گذر از مش��کالت ایفا
کرده ،یاس و ناامیدی را بار دیگر بر اردوگاه استکبار جهانی
مستولی کرد .در مقطع کنونی تاریخ انقالب اسالمی ،حفظ
وحدت و انسجام بیش از پیش ضرورت دارد ،هشدار معظم له
در خصوص بداخالق ی ه��ا و نقش مس��ئوالن و نخبگان،
در تحقق ارام��ش و امنیت جامعه و مراقب��ت از گفتن ها و
نگفتن ها و همچنین لزوم جلوگیری از ب ه وجود امدن شکاف
و اختالف بین مس��ئوالن ،ما را به تعمق و تفکر واداش��ت.
ایشان بیانات روشن و شفافی درباره ابعاد مختلف این حادثه
به طور جامع بیان کردند و دولت نیز بر خود فرض م ی داند
همانند همیشه بیانات ارزشمند رهب ر معظم انقالب اسالمی
را پایان بخش همه مس��ائل بداند .در خص��وص حادثه 22
بهمن نیز باید گفت ک��ه این حادثه از س��وی هیچ جریان
سیاسی تایید نش��ده و در این مورد رهبری تکلیف همه را
روش��ن کرده اند .مواضع دولت در عرصه ه��ای بی ن المللی
همواره منطبق با مواضع رهبری بوده و هست .همان طور
که رهب ر معظم انقالب تصریح کرده اند ،نظام اسالمی و ملت
ای ران برعکس دولتمردان امریکایی ،اهل منطق هس��تند،
بنابراین اگر از طرف مقابل حرف و رفت��ار منطقی ببینند،
به ان پاسخ مناس��ب م ی دهند .با توجه به شرایط مختلفی
که در مسائل اقتصادی کشور پیش م ی اید؛ انتظار م ی رود
ب رای حل ان ش��اهد همکاری های الزم از س��وی سایر قوا
به خصوص مجلس باشیم .باید امیدوار باشیم که با بیانات
شیوای رهبرمعظم انقالب فصل جدیدی در همکاری بین
قوا اغاز شود تا دولت در چند ماه باقیمانده از عمر خود بتواند
با ارامش بیشتری نسبت به امور اجرایی کشور و خدمت به
مردم کارها را پیش ببرد.
این امر مس��تلزم همکاری و هم افزایی بیشتر قوای
سه گانه کشور نسبت به یکدیگر ب رای حل مشکالت کشور
به ویژه در بعد معیشتی اس��ت که م ی تواند راهگشا و موثر
واقع شود .همان طور که از بیانات رهبری استنباط م ی شود
ارامش در کشور و رفاقت و همراهی مسئوالن نقش اساسی
را در مقابله با دش��منان نظام و ب رای عبور از س��خت ی ها و
مشکالت داخلی دارد.
بر این اس��اس باید از نش��ر مطالب تنش زا از س��وی
برخ ی ها می��ان قوا اجتن��اب کنیم تا ارامش تداوم داش��ته
باش��د و با این اقدام در واقع تبعیت عملی از بیانات بسیار
تعیی ن کننده رهبری را به نمایش بگذاریمg .
م ی کند .همان طور ک��ه رهبری تایید کرده اند در ش��رایط
فعلی و باتوجه به شرایط حاکم بر منطقه بیش از هر زمان
دیگری به وحدت و انسجام ملی نیاز داریم که این موضوع
مورد تاکید همیشگی امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری
بوده اس��ت .تاکید رهبری بر جهاد اقتصادی ب رای سرعت
بخش��یدن به رشد و توس��عه اقتصادی کش��ور است که
مجلس و دول��ت باید پی��رو ان حرکت کنن��د .ملت بزرگ
ای ران با دس��ت قدرت خود که دس��ت قدرت خداست ،تمام
نابس��امان ی ها ،بدرفتاری ها و مظالم را خ��ود اصالح خواهد
کرد ،اما دشمنان باید بدانند که این ملت دست انها را به طور
کامل خوانده است .دشمنان مدعی هستند که سنگی ن ترین
تحریم ها را علیه م��ا اعمال کرده ان��د ،از جمله محدودیت
فروش نفت ،تحریم بانک مرکزی و مبادالت پولی .دشمنان
م ی خواهند از یک طرف به مردم فشار اورند و از مردم انتقام
بگیرند و از طرف دیگر بودجه دولت را تحت فشار گذارند ،تا
روند پیشرفت کشور مختل شود .دشمنان گام به گام همه
توان خود را ب رای فش��ار به ملت ای ران به کار م ی گیرند و در
دنیا هیچ مقاومتی در ب رابر انها نیس��ت .تحریم ها به طور
طبیعی سلس��له مش��کالتی را به وجود م ی اورد ،از جمله
کاهش سرعت رشد کشور و دوم فشار به بخش هایی وسیع
از مردم که از اهداف اصلی دش��منان اس��ت و باعث ایجاد
نوسانات قیمت و افزایش خارج از قاعده م ی شود و به اقشار
وس��یعی از مردم که درامد ثابت دارند فشار م ی اورد و باعث
اخالل در تجارت خارجی م ی ش��ود ،البت��ه منجر به فاصله
طبقاتی نیز م ی شود و فعالیت و تقاضای کاذب در اقتصاد
رشد م ی کند ،همچنین تولید وابسته به درامد ارزی هم دچار
اسیب م ی شود .در نهایت باید گفت تبعیت از رهبری راه حل
اساسی عبور از مشکالت اقتصادی استg .
21
خبرنامه
در خبرنامه این هفته گزارشی درباره بازتاب های فرمایشات اخیر مقام معظم رهبری درباره تعامل قوا درج شده
است.گزارشهاییدربارهدرگذشتایتاهللخوشوقت،صدوراحکامپروندهاختالسواخرینتحوالتانتخاباتی
ازبخشهایدیگرخبرنامهاینهفتهاست.
خبرنامه
مثلث شماره 165
درگذشت عارف بزرگ در مکه
صدور حکم
تردیدهای عارف
22
تیتر یک
خبرنامه
مثلث شماره 165
عذرخواهی پارلمان
محمود احمدی نژاد در نامه ای ،از ارادت و دلبستگی همیشگی خود و همکارانش به رهبری سخن گفت
داوود حشمتی
دو هفت��ه پس از وقای��ع مجلس و برگزاری مراس��م
سالگرد پیروزی انقالب اسالمی ،رهبری در یک موضع گیری
صریح وقای��ع اخیر جلس��ه اس��تیضاح وزی��ر کار را «بد و
نامناس��ب» و «موجب ناراحتی و تاثر» بیان کردند .ایشان
در دیدار با مردم اذربایجان اش��اره کردند« :این قضیه بد و
نامناس��ب ،بنده را نیز از دو جهت ناراحت و متاثر کرد ،یکی
از بابت اصل وق��وع ماجرا و دیگری باب��ت ناراحتی مردم از
این قضیه .در این ماجرا متاسفانه رئیس یک قوه به استناد
یک اتهام ثابت نشده و حتی مطرح نشده در دادگاه ،دو قوه
دیگر یعنی مجلس و قوه قضائیه را متهم ساخت که کاری
بد ،غلط ،نامناس��ب ،خالف ش��رع ،خالف قانون و خالف
اخالق بود».
رهبر انق�لاب تاکید کردن��د« :بنده فع�لا نصیحت
م ی کنم که این کار شایسته ای ب رای نظام جمهوری اسالمی
نیست».
چند س��اعت بعد و در هم��ان روز عل��ی الریجانی،
رئی س مجلس در نامه ای به مقام معظم رهبری تاکید کرد
که «از تذکرات خیرخواهانه و منصفانه حضرتعالی در مورد
رفتار قوا سپاسگزاری م ی نمایم ».او همچنین تاکید کرد که
«تذکرات رهبری را با جان و دل پذی را و ان را نصب العین کار
خویش قرار م ی دهم».
الریجانی در این نامه نوشت :
«محضر رهب��ر فرزان��ه انقالب اس�لامی ،حضرت
ایت اهلل العظم ی خامنه ای دامت برکاته
با سالم و عرض ارادت
بیانات بلیغ حضرتعالی در مالقات ب��ا مردم انقالبی
اذربایجان به مناسبت سالروز قیام شکوهمند مردم تبریز از
هر جهت راهگشا و امی د افرین ب رای ملت عزیز بود.
حقیر الزم م ی دانم از تذکرات خیرخواهانه و منصفانه
حضرتعالی در مورد رفتار قوا سپاس��گزاری نمایم و انچه از
تذکرات به رعایت مصالح کش��ور توس��ط این بنده اشارت
داشت با جان و دل پذی را و ان را نصب العین کار خویش قرار
خواهم داد و مطمئن هس��تم نمایندگان استیضاح کننده و
قاطبه نمایندگان اندرزهای مش��فقانه حضرتعالی را مبنای
عمل خویش قرار خواهن��د داد و این نگاه بلن��د ،بار دیگر
عظمت و ش��وکت جایگاه تاثیرگذار والیت فقیه را در نظام
مقدس جمهوری اسالمی نشان م ی دهد .از خداوند متعال
عزت ،سربلندی و طول عمر ان حضرت را خواستارم».
از سوی دیگر ایت اهلل املی الریجانی ،رئیس دستگاه
قضا نیز که در روز اس��تیضاح مورد اتهام ق��رار گرفته بود و
رهبری ان اتهامات را خالف ش��رع و قانون خوانده بودند در
نامه ای عصر همان روز اعالم کرد که «قوه قضائیه در مسیر
اجرای توصی ه ها و تذکرات مش��فقانه رهب��ر معظم انقالب
همچون گذشته گام های استواری بر خواهد داشت».
رئیس قوه قضائیه نیز در نامه خ��ود به رهبری تاکید
کرد« :با سپاس بیکران به استان مقدس حضرت احدیت که
نعمت والیت را بر این امت ارزانی داشته و انگاه که پاره ای
سوء تدبیرها و گاه هواجس نفسانی در مسیر حرکت انقالب
مش��کالتی را فرا م ی نهد ،این حب ل المتین الهی کش��تی
انقالب اسالمی را به ساحل نجات رهنمون م ی شود.
اینجانب بر خود الزم م ی دانم از سوی خود و خانواده
بزرگ دستگاه قضایی از بیانات ناصحانه و ارزشمند حضرت
مستطابعالی در جمع مردم شریف اذربایجان شرقی تشکر
کرده و اعالم نمایم ،در مس��یر اجرای توصی ه ها و تذکرات
مش��فقانه حضرتعالی همچون گذش��ته گام های استواری
ب ر خواهیم داش��ت .از خداوند متعال طول عم��ر با عزت و
سالمت ان جناب را مسئلت م ی نمایم».
نطق الریجانی در مجلس
صبح فردای ان روز الریجانی در جلسه علنی مجلس
گفت که «نقد معظم له را عامل اصالح کار خویش م ی دانیم
و در این بخش نسبت به انچه از اشکاالت که به ما مربوط
م ی شود ،عذرخواهی م ی کنیم».
او با اشاره به سخنان روز گذشته رهبری انقالب ،تصریح
کرد« :س��خنان ارزش��مند روز گذش��ته رهب ر معظم انقالب
اسالمی در ابعاد مختلف ،روشنگر و فصل الخطاب بود .در
روزهای اخیر شگرد فریبکارانه امریکا در باب مذاکرات گرچه
23
خبرنامه
با موضع قاطع صاحبنظ ران انقالبی مواجه ش��د اما تحلیل
همه جانبه و دقیق ایش��ان مبانی این اقدام مزورانه امریکا
را روشن کرد».
حضرت ایت اهلل خامنه ای در بیاناتش��ان اش��اره کرده
بودند که «دفاع رئیس محترم مجلس هم قدری زیاده روی
بود و لزومی نداشت».
الریجانی نیز با اشاره به اتفاقات اخیر مجلس و دولت
گفت« :درست است که در کش��ور ما به دلیل دموکراسی
اختالف ارا وجود دارد اما در ب رابر توطئه دشمن همه یکصدا
با ندای رهبری همنوا م ی گردن��د و مجال فرصت طلبی به
انان داده نم ی شود .در همین راستا تذکرات مشفقانه رهبری
به قوای سه گانه بسیار خیرخواهانه ،منصفانه ،دلپذیر و بجا
بود و من از جانب خود و همه نمایندگان اعالم م ی دارم نقد
رهبری عظیم الشان را عامل اصالح کار خویش م ی دانیم و
در این بخش نسبت به انچه از اش��کاالت که به ما مربوط
م ی شود عذرخواهی م ی کنیم .ایشان را ولی امرمسلمین و
نور چشم خود م ی دانیم و با جان و دل تالش م ی نماییم نظر
حضرتشان در حوزه تقنین محقق گردد».
رئی س مجلس اف��زود« :امروز با بیع��ت مجدد با ان
رهب��ری عزیز مجدان��ه هم��ت مجل��س را در جهت حل
مش��کالت اصلی کش��ور که بهبود وضع معیش��تی مردم
است متمرکز کرده و امیدواریم که با همدلی و کوشش در
بررس��ی بودجه 92زمینه های رونق بخشی به تولید داخلی
را فراهم نماییم».
الریجانی به مشکالت اقتصادی جامعه اشاره کرده و
تاکید کرد« :مجلس ضمن سپاس��گزاری از راهنمای ی های
ارزش��مند رهبری انقالب ،اعالم م ی دارد راهکار برون رفت
وضعیت اقتصادی کشور در تسهیل فضای کسب و کار و
رونق بخشی به تولید داخل است و ساماندهی این امر است
که م ی توان��د تاثیر در رفتار خصمان��ه بی ن المللی و اصالح
ان بگ��ذارد .مجلس جهت عملیاتی کردن این اس��تراتژی
همت م ی کند تا وضعیت اقتصادی کشور به شکل ریشه ای
سامان یابد».
مثلث شماره 165
بیانیه تبعیت نمایندگان مجلس
رهبر معظ��م انق�لاب در جریان س��خنرانی اخیر به
نمایندگان نیز انتقاداتی را وارد دانسته و استیضاح اخیر را نیز
کاری غلط خواندند« :اس��تیضاح باید فایده ای داشته باشد،
اما چند ماه مانده به پایان کار دولت ،استیضاح یک وزیر ان
هم به خاطر مساله ای که مربوط به وزیر نیست ،چه علت
و فایده ای دارد؟»
حضرت ایت اهلل خامنه ای تاکید کرده بودند« :در داخل
مجلس هم کسانی حرف های نامناسب بر زبان اوردند که
ان هم غلط بود .نه ان متهم ک��ردن ،نه ان برخورد و نه ان
استیضاح ،مسائل مناسبی نبود».
همچنین در جلس��ه علنی یکشنبه گذش��ته بیانیه
256نفر از نمایندگان در تبعیت از فرامین رهبری منتش��ر
ش��د .نمایندگان در این بیانی��ه اظهار داش��تند« :مواضع
روش��ن و ناصحانه ناخدای خدا محور نظ��ام تبلور وصیت
امام راحل و کالم نورانی ان معمار کبیر انقالب اس�لامی
است که فرمودند «پش��تیبان والیت فقیه باشید تا اسیبی
به مملکت تان نرس��د ».ما نمایندگان با استمداد از خداوند
متعال گوش جان به ندای الهی پیشوای خود سپرده و امید
داریم تقوا و صبر را س��رلوحه اقدامات خویش قرار داده و در
اوج همدلی و هم افزایی با وحدت و انسجام گام برداریم .ما
نمایندگان به سهم خود از انچه در مجلس و در روز استیضاح
گذشت ،عذرخواهی کرده و اطاعت از فرمایشات رهبر عالی
قدر را بر خود واجب شرعی و قانونی م ی دانیم».
احمدرضا دس��تغیب نیز در نطق میان دستور خود با
بیان این مطلب که همه به مسائلی که موجب دلخوری و
تکدر خاطر مقام و رهبرمان شد واقفیم ،گفت« :تنها چاره
24
شیرین شدن این کام تلخ ،جامه عمل پوشاندن به منویات
رهبری و خواس��ته ملت است ».نماینده ش��ی راز همچنین
تاکید ک��رد« :فرهن��گ عذرخواهی باید میان مس��ئوالن
نهادینه ش��ود .این روش غلط که توپ را در میدان دیگری
انداختن و در فقر اثب��ات خودمان ،دیگ��ران را انکار کرده و
مقصر جلوه دهیم؛ رفتاری غی راخالقی است که باید بساط
ان جمع گردد».
جامعه مدرسین حوزه علمیه قم نیز ضمن حمایت از
بیانات رهبری در بیانی ه ای رسمی اعالم کرد« :انچه اهمیت
دارد لزوم حفظ هوشیاری ،اطاعت از رهنمودهای مقام معظم
رهبری و ایجاد وحدت و همدلی در صفوف مردم و مسئوالن
اس��ت ،همان گونه که معظم ل��ه فرمودن��د ،ان هنگام که
دشمن ی ها بیشتر م ی ش��ود ،باید در داخل کشور همدل ی ها
و رفاقت ها افزون شود و مس��ئوالن ارامش روانی جامعه را
افزایش دهند .در چنین فضایی است که م ی توان مشکالت
اقتصادی و معیشتی مردم را حل کرده ،با مفاسد اقتصادی
– که از مطالبات جدی مقام معظم رهبری«مدظله العالی»
از سران قواست – مبارزه کرد و نقشه های دشمنان انقالب
را خنثی کرد».
احمدی نژاد :تا اخرین روز ایستاده ایم
رئی س جمهور اما صبح روز یکشنبه گذشته در دیدار با
استانداران سراسر کشور با بیان اینکه توان دولت در تحمل
فشارها و بدخواه ی ها زیاد اس��ت ،گفت« :این دولت تا روز
اخر خدمت خود و تا س��اعت 9صبح 12مرداد سال 92که
ب رای تنفیذ ریاست جمهوری جدید برویم همانند ساعت 10
صبح روزی که حکم بنده تنفیذ شد ،کار خواهد کرد؛ چرا که
این خدمتگزاری فرصت مناسبی است که نباید اجازه دهیم
از دست برود».
وی تصریح کرد« :تااخرین لحظه پای کار ایستاده ایم
و هیچ دغدغه ای جز کار و تالش و خدمت نداریم و از همه
مدی ران اجرایی هم م ی خواهم وقت خود را فقط در این مسیر
متمرکز کنند».رئی س جمهور خاطرنشان کرد« :اگر حرکت
و حکومت ها ب رای خدا نباشد ،عمر دنیایی انسان تکراری،
ب ی معنا و خسته کننده خواهد بود ،بناب راین باید از فرصت ها
ب رای تعالی استفاده کرده و کمال نهایت بهره را ببریم چرا که
فرصت حکومت و خدمت شخصی نیست بلکه متعلق به
یک تاریخ و یک ملت است».
احمدی نژاد ادامه داد« :دولت موض��ع خود را در ب رابر
انتخابات شفاف و صریح اعالم کرده و معتقدیم هیچ کس
نباید یا نم ی تواند در انتخاب م��ردم دخالت کند و این حق
منحصرا در اختیار مردم است».
رئی س جمهور در این سخنرانی طوالنی خود از همه
جا سخن گفت؛ از زمی ن خواری ،فاز دوم هدفمندی ،سفر به
مصر ،اصالح سیستم بانکی و حتی طرح پزشک خانواده اما
واکنشی به بیانات رهبری نشان نداد.
؟؟؟
در همین حال برخی افراد از احمدی نژاد خواستند تا او
هم به تاسی از الریجانی اظهار ندامت کند .حجت االسالم
بنایی ،رابط رئیس قوه قضائیه با مجلس شورای اسالمی،
با بیان اینکه مس��ئولی که به بداخالق ی ها خود ادامه دهد
مورد بازخواست اجتماعی قرار م ی گیرد ،گفت« :احمدی نژاد
به تاسی از الریجانی باید اش��تباهات خود را پذی را و اظهار
پشیمانی کند».
وی همچنین با اش��اره به نامه الریجان��ی در جواب
اخطارهای رهبری اذع��ان کرد« :رئیس مجل��س با وجود
انکه در پاس��خ به گفته های احمدی نژاد مطالبی گفت ،اما
بالفاصله نصایح رهبری را به جان خرید و بدون هیچ گونه
مجادله ،شفاف و روشن نصایح را پذیرفت؛ بناب راین مدی ران
دیگر هم به تاسی از الریجانی باید اشتباهات خود را پذی را و
اظهار پشیمانی کنند».
به عالوه حس��ین اب راهیمی ،عضو ش��ورای مرکزی
جامعه روحانیت مبارز نیز خواستار عذرخواهی احمدی نژاد
ش��د و گفت« :رهبری اخطار دادند که اگ��ر رئیس یک قوه
به خاطر مطلبی که بررسی و تحقیق نشده ،دو قوه دیگر را
متهم سازد خالف ش��رع و قانون عمل کرده است؛ بناب راین
رئی س جمهور به خاطر جرم ی که انجام داده و در عین حال
به دلیل عدم رعای��ت نصایح رهبری باید از ش��خص رهبر
معظم انق�لاب عذرخواهی کند و این حداقل کاری اس��ت
که احمدی نژاد در جب ران خطای خود باید انجام دهد ».وی
همچنین افزود« :واجب است که رئی س جمهور از مردم نیز
عذرخواهی کند».
نامه احمدی نژاد
عص��ر روز یکش��نبه 29بهمن ماه بود که رس��انه ها
خبر از انتش��ار نامه احمدی ن��ژاد دادن��د .او در نامه اش به
رهبری نوش��ت« :عطف به بیانات حضرتعالی در روز شنبه
91/11/29به استحضار م ی رساند که اینجانب و همکارانم
در دولت تا اخرین لحظات مسئولیت دلبسته به ارزش های
انقالب اسالمی کمر بسته خدمت به کشور و مردم خواهیم
بود و اطمینان م ی دهم که همه تالش ما به عنوان خادمان
ملت ،در مسیر اعتالی کشور و رفع مشکالت کشور خواهد
بود و کوچکترین قدم ی برخالف مصالح کشور ب ر نخواهیم
داشت .دلبستگی و ارادت اینجانب و اعضای محترم دولت
به جنابعالی همیش��گی است .دوام س�لامت و توفیقات
حضرتعالی را از ایزدمنان مسئلت دارم».
چندساعت بعد نیز در جلس��ه هیات دولت با اشاره به
بیانات اخیر رهب��ر معظم انقالب گف��ت« :دولت تا اخرین
لحظه مسئولیت خود نسبت به رهبری عزیز وفادار و در کنار
معظم له خواهد بود».پایگاه اطالع رسانی ریاست جمهوری
اعالم کرد که محمود احمدی نژاد در جلس��ه هیات دولت
گفته اس��ت« :هرگز به ناراحتی مقام معظم رهبری راضی
نبوده و نیستم».
صبح فردا حسین ش��ریعتمداری در سرمقاله کیهان
در زیر عنوان «توبه برخی باید به صراحت اعالم م ی ش��د»
نوشت« :ش��یطان زده ها ب رای نجات خویش راهی جز توبه
ندارند و چنانچه به خدا پناه نبرده و در چنبره فریب شیطان
باقی بمانند ،نه فقط اخرت ک��ه دنیای خود را نیز به تباهی
م ی کشانند».
ش��ریعتمداری با اش��اره ب��ه اتفاقات روز اس��تیضاح
مس��ئوالن و خوش��حالی رس��انه های غرب��ی ادام��ه داد:
«این رس��انه ها اب راز خش��نودی کردند و امیدوار بودند این
ناهمخوانی میان مس��ئوالن به ناهمدلی مردم تبدیل شده
و در 22بهمن ،سالروز پیروزی انقالب اسالمی ،نشانه های
ان دیده ش��ود .اما ،هیچ یک از توده ه��ای عظیم مردم به
هی چ کدام از مسئوالن بداخالق «دمت گرم»! نگفتند».
شریعتمداری تاکید کرد« :مسئوالن نظام در هر جایگاه
و رده ای که باش��ند فقط تا انجا قابل احترامند که همراه با
توده های عظیم مردم ،پیرو ب ی چون و چرای رهبری باشند».
مدیرمسئول کیهان سرمقاله خود را با اشاره به اینکه
«توبه برخی با صراحت اعالم نشد» اینطور به پایان رساند:
«و باالخره بعد از اقدام قابل انتظار مسئوالن محترم و توبه
انان -که در مواردی باید به صراحت اعالم م ی شد و نشد!-
توقع ان اس��ت که اکنون به قول حضرت اقا «همه توان و
نیروها را ب رای حل مشکالت مردم متمرکز کنند و حاال که
دشمن ی های دشمن ش��دت یافته ،انها هم رفاقت هایشان
را ش��دت دهند »...و این کالم خداوند تبارک و تعالی درباره
پذیرش توبه را نصب العین خویش ق��رار داده و به ان جامه
عمل بپوشانند که؛ «االالذین تابوا و اصلحوا و بینوا ...مگر
انان که توبه کردند و به اصالح امدند و انچه را پنهان داشته
بودند ،اشکار ساختندg »...
رویداد
درگذشت عارف بزرگ
درمکه
ایت اهلل خوشوقت از دنیا رفت
خبرنامه
مثلث شماره 165
25
خبرنامه
ایت اهلل عزیزاهلل خوش��وقت از علمای ح��وزه علمیه
ته ران صبح چهارشنبه گذشته در بیمارستانی در سرزمین
وحی ن��دای حق را لبیک گف��ت .او که از علم��ای بنام و از
اس��اتید اخالق و حکمت بود اوایل بهمن ماه به سرزمین
وحی س��فر کرده بود که پس از اقامت شش روزه در مدینه
منوره ،چهارده��م بهمن ماه جهت انجام اعمال مناس��ک
عمره مفرده به مکه مکرمه عازم شد و پس از انجام اعمال
دچار عارضه تنفسی شده و بیمارستان «ملک فیصل» مکه
بستری شده بود.
دکتر س��ی د علی ریاض ،رئیس مرکز پزش��کی حج در
گفت وگویی اشاره کرد که تیمی متشکل از متخصصان قلب
و عروق ،تنفس و ای س ی یو و بیهوشی ب رای انتقال ایشان از
بیمارستان عربستان به ته ران عازم مکه شدند اما باتوجه به
وخامت حال ایت اهلل شرایط انجام این انتقال وجود نداشت.
ای��ت اهلل خوش��وقت از ش��اگردان برجس��ته عالمه
طباطبایی و امام جماعت مس��جد امام حس��ن(ع) واقع در
پیچ شمی ران بود.
به دنبال درگذش��ت وی رهبر معظم انقالب اسالمی
در پیام تسلیتی ،درگذش��ت ان عالم ربانی و سالک ال ی اهلل
را مصیبتی اندوهبار ب رای اشنایان رتبه معنوی ان بزرگوار و
ثلمه ای بزرگ ب رای شاگردان و مستفیدان محضر پرفیض
ان عارف باهلل خواندند و این مصیب��ت را به خانواده مکرم و
فرزندان محترم و وابس��تگان و ارادتمندان ایشان تسلیت
گفتند.
حضرت ایت اهلل خامنه ای در پیام تسلیت خود نوشتند:
«بسم اهلل الرحمن الرحیم
با تاسف و اندوه فراوان خبر رحلت عالم ربانی ،سالک
الی اهلل و عارف باهلل مرحوم ایت اهلل اقای حاج شیخ عزیز اهلل
خوشوقت رضوان اهلل علیه را دریافت کردم .عمری با برکت،
سرش��ار از معنویت و تهذیب و گام های پیوسته در سلوک
ال ی اهلل ،همراه با مجاهدتی کم نظیر در تربیت نفوس مستعد
و دل های مش��تاق ،خالص��ه ای از زندگینام��ه این روحانی
مه ّذب و این مع لّم اخالق و معرفت اس��ت .ب ی شک فقدان
این شخصیت ممتاز ،ب رای اشنایان رتبه معنوی ان بزرگوار
مصیبتی اندوهبار و برای ش��اگردان و مستفیدان محضر
پ ر فیض او ثلمه ای بزرگ است .اینجانب تسلیت صمیمانه
مکرم و فرزندان محترم و دیگر وابستگان
خود را به خانواده ّ
و به همه ارادتمندان ایشان معروض م ی دارم و عل ّو درجات و
شمول رحمت حق و حشر با اولیاء اهلل را ب رای روح مطهرشان
از خداوند متعال مسالت م ی کنم.
سید علی خامنه ای 2 ،اسفند ماه »1391
حجت االس�لام محمدج��واد رودگ��ر او را «عارف��ی
خاموش» معرفی ک��رده و م ی گوید« :ایت اهلل خوش��وقت
بیش از 11سال رئیس شورای علمی گروه عرفان پژوهشگاه
فرهنگ و اندیشه اس�لامی بودند و ایشان طی این سال ها
مرتب و سر وقت به پژوهشگاه تشریف م ی اوردند و گاهی
که جلسه با تاخیر اغاز م ی شد ،فرصت م ی کردیم با ایشان
برخی سواالت را مطرح کنیم که ایشان خاط رات و پاسخ های
جالبی در موضوعات مختلفی در سیر معنویت ،وجود نازنین
حضرت ول ی عصر(عج) ،اندیشه ها و روحیات عرفانی عالمه
طباطبایی ،ش��خصیت خمینی(ره) ،نقد برخی از جریان ها
و ش��خصی ت ها و گروه های به اصطالح معناگرا و ...مطرح
م ی کردند».
اهالی مس��جد امام حس��ن(ع) پس از ایشان در ماتم
فرورفتند .ی��ک خبرگ��زاری از وضعیت این مس��جد پس
از انتش��ار خبر درگذشت ایش��ان م ی نویس��د« :شاگردان
ایت اهلل یکی یکی از راه های دور و نزدیک خود را به مسجد
م ی رس��انند .بنرهای بزرگ ب رای نصب اماده شده و صدای
اذان بلند م ی ش��ود .دیگر در مسجد جای س��وزن انداختن
نیس��ت .دو نفر از مریدان ایت اهلل که حدود 30س��ال سن
داشتند خارج از مس��جد کنار خیابان ش��ریعتی روی زمین
نشسته و اش��ک م ی ریزند .این صحنه موجب شد تا توجه
تمام ی خودروها به سمت مسجد معطوف شود».
ایت اهلل عزیزاهلل خوشوقت که بود؟
مثلث شماره 165
ایت اهلل عزیزاله خوش��وقت در سال 1305در ته ران به
دنیا امد ،دروس مقدماتی حوزه را از مسجد معز الدوله اغاز
کرد و در مدرسه لرزاده ادامه داد .س��پس ب رای بهره بردن از
اس��اتید بنام به حوزه علمیه قم رف��ت و در انجا در دروس
ایات عظام سی د حس��ین بروجردی ،س��ی د محمد حس��ین
طباطبای��ی ،ام��ام خمینی(ره) ،ش��هید محم��د صدوقی،
محمد مجاهدی تبریزی ،س��ی د مجد الدین قاضی دزفولی
و ...ش��رکت کرد و پس از ان به ته ران ام��د و امام جماعت
جدیدترین تحوالت در پرونده فساد مالی بزرگ
صدور حکم
24بهمن امسال هنگامی که قاضی سراج ،مسئول رسیدگی به پرونده فساد بزرگ مالی
از اعالم نتیجه نهایی این پرونده خبر داد ،همگان در انتظار اعالم اسامی محکومان این پرونده
و حکم صادره ب رای انها بودند .سراج گفته بود« :تاکنون ۲۰کیفرخواست ب رای متهمان فساد
مالی صادر شده که تا هفته اینده نتیجه نهایی این پرونده اعالم خواهد شد».
او در پاسخ به این سوال که ایا جلسه اعالم نتایج دادگاه علنی خ واهد بود یا خی ر ،خاط رنشان
کرد« :نتیجه این پرونده و علنی بودن رسیدگی به ان متعاقبا اعالم خواهد شد ».قریب به یک
هفته بعد از این اظهارات قاضی سراج ،دادستانی کل کشور اعالم کرد که احکام محکومان پرونده
فساد بزرگ مالی در نشست خبری سخنگوی قوه قضائیه اعالم م ی شود .یک روز پس از ان
در چهل وچهارمین نشست خبری سخنگوی دستگاه قضا جزئیات احکام صادره در خصوص
پرونده فساد بزرگ مالی تشریح شد .غالمحسین محس��ن ی اژه ای در این نشست گفت« :در
جریان رسیدگی به پرونده بزرگ فساد مالی تعدادی از احکام متهمانی که محاکمه شده بودند
ب رای تجدید نظ ر خواهی به دیوان عالی رفت و رای دیوان عالی کش��ور در این خصوص صادر
شد ».او با تاکید بر اینکه دیوان عالی کشور حکم اعدام چهار متهم اصلی پرونده فساد بانکی را
تایید کرده ،اظهار داشت« :پرونده ب رای اجرای حکم به شعبه اصلی باز م ی گردد».
اژه ای با تاکید بر اینکه دیگر محدودیت و معذوریت قانونی ب رای ذکر نام متهمان وجود
ندارد ،گفت« :متهم ردیف اول مه افرید خسروی فرزند منصور و رئیس گروه امیرمنصور اریا به
26
مس��جد امام حس��ن مجتبی(ع) ش��د .مرتضی اقاتهرانی
درباره شخصیت اخالقی و معنوی ایش��ان اب راز داشته بود:
«حضرت ایت اهلل خوش��وقت ،بهجت زمان هستند و بنده
اقای خوشوقت را منحصر به فرد م ی دانم».
اقاته رانی ادامه م ی دهد« :اقای خوش��وقت از فقهای
بسیار بزرگ هستند که بینش سیاسی ایشان بسیار عالی
است و درک بسیار خوبی از مساله والیت فقیه دارند و متوجه
مقام ول ی فقیه و رهبر معظم انقالب هستند».
عم��ده فعالی ت های ایت اهلل خوش��وقت در مس��جد
امام حس��ن مجتبی(ع) صرف همراهی با جوانان و هدایت
فرهنگی انان بود .جلس��ه های درس اخالق ایشان در کنار
جلس ه های تفسیر و توضیح قران کریم از جمله معروف ترین
جلس��ه های ته��ران ب��ود .ای��ت اهلل خوش��وقت از جمله
برجسته ترین شاگردان اخالق و عرفان عالمه طباطبایی بود.
ایشان حکمت و فلسفه را هم در محضر عالمه طباطبایی
اموخت و در کنار شهید مطهری مورد توجه و محبت ویژه
مرحوم عالم��ه طباطبایی قرار گرفت .انها که ایش��ان را از
نزدیک م ی شناس��ند یا وصف حال ایشان را شنیده اند صبر
و حوصله و س��ع ه صدر کم نظیرش��ان را در برخورد با مردم
م ی س��تایند.اصرار فراوان ش��هید بزرگوار ایت اهلل قدوسی
جهت بازگرداندن ایشان به قم و برپایی کرسی درس اخالق
و تربیت طالب فاضل حاکی از مراتب معنوی ایش��ان بود.
ایت اهلل خوشوقت اوایل انقالب به عنوان نماینده ویژه امام
خمینی(ره) در س��تاد انق�لاب فرهنگی فعالی��ت م ی کرد.
ضمن اینکه وی پدر همسر سی د مصطفی خامنه ای ،فرزند
ارشد مقام معظم رهبری نیز بود.در ماه های اخیر ،به دلیل
اظهارنظر ایش��ان راجع به حضرت رقی��ه(س) توهی ن ها و
جریان سازی های فراوانی علیه ایشان شکل گرفت که این
توهی ن ها با واکنش شدید ایشان روبه رو شد.
ایش��ان معتقد بود در مسیر سیر و س��لوک الهی نیاز
به ریاضت های خاص نیس��ت .او در جایی به فرد س��الک
توصیه م ی کند تا «واجبی ترک نش��ود و حرام ی را مرتکب
نشویم .این است که ایمان را باال م ی برد .ایمان که باال رفت،
بصیرت پیدا م ی شود .ریاضت س��الم همین انجام واجب و
ترک حرام از سن بلوغ تا اخر عمر است .این ریاضت اسالم
اس��ت .ادامه این ریاضت ایمان را باال م ی ب��رد و ایمان که
باال رفت انس��ان بصیرت پیدا م ی کند و حجاب ها برطرف
اتهام اخالل در نظام اقتصادی و به عنوان مفس د ف ی االرض به اعدام محکوم شده و حکم وی تایید
شده اس��ت».وی افزود« :خسروی همچنین به اتهام پولش��ویی محکوم به رد اموال و یک چهارم
وجوهی است که به عنوان پولشویی بوده و مبلغ ان دو میلیارد و 500میلیون تومان است .همچنین
چون وجوهی را به عنوان رش��وه به افراد مختلف داده ،که کل وجوهی ک��ه در اختیار دیگران قرار
داده ضبط م ی شود ».او در معرفی متهم بعدی گفت« :بهداد بهزادی فرزند ناصر و معاون حقوقی
گروه امی ر منصور اریا به اتهام اخالل در نظام اقتصادی و فس��اد ف ی االرض به اعدام محکوم شده و
باید یک چهارم مبلغ پولشویی را نیز پرداخت کند ».س��خنگوی دستگاه قضا تصریح کرد« :ایرج
شجاعی ،فرزند عنایت معاون مالی گروه امیرمنصور اریا نیز به عنوان مفس د ف ی االرض و به اتهام
اخالل در نظام اقتصادی به اعدام محکوم شده و باید یک چهارم وجوه پولشویی را پرداخت کند».
وی افزود« :همچنین سعید کیانی رضازاده فرزند عیسی ،رئیس بانک صادرات شعبه اهواز هم به
اتهام فساد ف ی االرض و اخالل در نظام اقتصادی به اعدام محکوم شده و باید وجوهی را که به عنوان
رشوه دریافت کرده پرداخت کند و به دلیل ال س��ی هایی که خالف قانون باز کرده نیز به پرداخت
23میلیارد و 500میلیون ریال محکوم شده است ».محسن ی اژه ای تاکید کرد« :سعی د رضا محمدی
فرزند محمد حسین ،رئیس بانک ملی کیش به حبس ابد و انفصال دائم از خدمات دولتی محکوم
شده ،همچنین به پرداخت جزای نقدی یک چهارم مبلغ 18هزار میلیارد ریال نیز محکوم شده است».
سخنگوی قوه قضائیه در ادامه احکام تع دادی دیگر از افرادی که در اختالس دست داشته اند را به این
شرح قرائت کرد« :علیرضا ریاضی ،سرپرس��ت منطقه اهواز بانک صادرات به اتهام اخالل در نظام
اقتصادی کشور 15سال حبس و انفصال از مشاغل دولتی.
طهماس��ب نصیری به اتهام ماده 4قانون تجدید مجازات اختالس و رشوه 20سال حبس و
جزای نقدی به مبلغ 137میلیارد ریال.
خدامراد احمدی ،معاون وزیر و رئیس سابق ایمیدرو به جرم شرکت در اخالل در نظام اقتصادی
10سال حبس ،رد مال و محرومیت از مشاغل دولتی به مدت 30سال.
کاندیدای نهایی کیست؟
گزارشی از اخرین تحوالت راست سنتی
عب دالرضا رسولی به استناد ماده 4قانون تشدید 20سال حبس ،رد مال به مبلغ 30میلیارد
ریال.
ابوالفضل گلزاری ،مدیرعامل تراورس سه سال حبس.
مجید اسعدی الموتی ،معاون وزی ر راه سابق 10سال حبس 74 ،ضربه شالق و انفصال
دائم و استرداد وجه 202هزار یورو.
شاپور رهنمای ذکاوت ،مدیرکل وزارت راه 10سال حبس 74 ،ضربه شالق ،انفصال دائم
از خدمات دولتی و رد مال به مبلغ 268هزار دالر.
علی امیری مدیرکل وزارت راه 10سال حبس و 74ضربه شالق ،انفصال دائم از مشاغل
دولتی و جزای نقدی به مبلغ 168هزار یورو.
کامران رادپویا پنج سال حبس ،رد مال به مبلغ 130هزار یورو و جریمه نقدی به همین می زان.
محمد عل ی یار دستجردی ،مدیر ش��رکت جدید پارسیان یک س��ال حبس و پرداخت
یک چهارم رقم پولشویی به عنوان جریمه.
به رام دهستانی ،کارمند شرکت الی ت بندر انزلی دو سال حبس و پرداخت یک چهارم وجوه
حاصل از پولشویی.
امیررضا موجودی رئیس اهن لوشان 5سال حبس و پرداخت یک چهارم عواید حاصل از
پولشویی و همچنین شش ماه حبس از جنبه ماده .526
احسان نجیب کارمند اهن لوشان دو سال حبس و پرداخت جزای نقدی
سعید خسروی هشت سال حبس و پرداخت وجه تحصیل شده.
جمیله استوار حسابدار گروه اریا سه سال حبس با قید تغییر یک سال حبس به جزای
نقدی به مبلغ 10میلیون تومان.
عاطفه حسی ،سه سال حبس با قید تغییر یک سال حبس به جزای نقدی
علیرضا بافتچی 10سال حبس 74 ،ضربه شالق ،سه سال انفصال از خدمات دولتی و 20
خبرنامه
ی در کمپین انتخاباتی
هفته گذشته تحوالت مهم
اصولگرایان سنتی رخ داد؛ از نهایی شدن سه کاندیدای
جبهه پیروان و شانس بیش��تر منوچهر متکی تا اعالم
کاندی��دای نهای ی ح��زب موتلف��ه اس�لامی و تکذیب
کاندیداتوری او از زبان خودش.
ماجرا از انجا اغاز شد که احمد زمانی ،عضو شورای
مرک��زی جبهه پی��روان خط امام و رهب��ری از منوچهر
متکی ،محمدرضا باهنر و یک گزین��ه از موتلفه -که
احتماال یحیی ال اسحاق باشد -به عنوان کاندیداهای
این جبهه یاد کرد .او درباره موضع این جبهه در جریان
انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری گفت« :جبه��ه پیروان
خط امام و رهبری به عنوان برایند مجموعه تشکل های
شناخته شده اصولگرایان ،طی جلسات متعدد کارشناسی
به ارزیابی گزینه ه��ای مختلف انتخابات��ی اصولگرا و
بررسی نیازها و اقتضائات کشور اقدام کرد».
این فعال سیاسی ادامه داد« :ما در جبهه پیروان
بر حسب شاخ ص های مختلف ابتدا تمامی چهره های
مطرح انتخاباتی اصولگرا را مورد بررس��ی قرار داده و از
میان گزینه هایی که از س��وی زی ر مجموعه ها به جبهه
معرفی شده بودند در اخرین جلسه به سه گزینه که در
تراز ریاست جمهوری کشور باشند ،رسیدیم».
زمانی با نام ب��ردن از متکی ،باهنر و ال اس��حاق
به عنوان کاندیداهای نهایی طیف متب��وع خود افزود:
«ب رای روزها و هفته های اینده سنجش می زان امادگی
انتخاباتی و انگیزه ه��ر یک از این افراد در دس��تورکار
جبهه قرار م ی گیرد تا از ای��ن میان گزینه یا گزینه های
شایس��ته ای به جامعه اصولگرایی ب��رای روند وحدت
بیش��تر معرفی ش��ود ».عضو ش��ورای مرکزی جبهه
پیروان با بی��ان اینکه در چند هفته اخی��ر با وجود عدم
اعالم قطعی حضور در انتخاب��ات ،چهره های مختلف
سیاسی و دانشگاهی در کشور از حضور متکی در انتخابات
حمایت کرده اند ،گفت« :سفرهای اخیر متکی به استان های
مختلف کش��ور نش��ان از این دارد که س��بد رای بزرگ تری
متعلق به ایشان اس��ت و به همین جهت از منوچهر متکی
م ی خواهم تا هرچه سریع تر در مقابل حمایت ها و دعوت های
گسترده در باب حضور در انتخابات تعیین تکلیف کند که
در این صورت به نظر م ی رسد او شانس بیشتری ب رای گزینه
نهای ی بودن این تشکل سیاس��ی فراگیر اصولگرایان داشته
باش��د ».یک روز پس از این اظهارات ،محس��ن کوهکن،
رئیس واحد سیاس��ی جبهه پی��روان خط ام��ام و رهبری از
بررس��ی کاندیداتوری منوچهر متکی و محمدرضا باهنر در
جبهه متبوعش خبر داد.
او درباره نامزده��ای جبهه پیروان خط ام��ام و رهبری
در انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری گفت« :جبه��ه بر وحدت
اصولگرایان ب��ا محوریت جامعتی��ن تاکی��د دارد؛ البته در
انتخابات پی ش رو نامزدها را بررس��ی کرده و بن��ا داریم این
نامزدها را در زمان معین معرفی کنیم».
او در خصوص نامزدهای نهایی نیز اظهارنظر کرد؛ انجا
که گفت« :این جبهه بنا دارد افرادی را از درون خود معرفی
کند و تا انجایی که در جریان هستم ،موضوع کاندیداتوری
متکی و باهنر مطرح شده ،اما از نفر سوم خبری ندارم».
هم زمان با این تحوالت بود که حمیدرضا ترقی ،عضو
شورای مرکزی حزب موتلفه اسالمی خبر داد که این حزب
ال اسحاق را به عنوان کاندیدای نهایی خود به جبهه پیروان
خط امام و رهبری پیشنهاد کرده تا در کنار باهنر و متکی به
جامعتین و ائتالف سه گانه معرفی شوند.
او اع�لام کرد ک��ه تش��کل متبوع��ش باتوج��ه به
نظرس��نج ی های صورت گرفته از مردم ،یحیی ال اسحاق،
وزیر بازرگانی دولت هاشمی را به عنوان گزینه خود به جبهه
پیروان خط امام و رهبری پیشنهاد کرده استg .
مثلث شماره 165
م ی شود».
ایت اهلل صدیق��ی مراتب علمی و اخالقی ایش��ان را
این طور توصی��ف م ی کند« :زمانی که هن��وز انقالب واقع
نشده بود ،مرحوم ایت اهلل قدوس��ی که یک مدیر با کفایت
و یک مربی نورانی بودند و با عالم��ه طباطبایی از نزدیک
ارتباط داشتند ،از بین ش��خصی ت های موجود در ان زمان
نسبت به دو نفر طمع داش��تند .در مورد این دو شخصیت
ارزومند بودند و قدم هایی هم برداش��تند؛ یکی ارزو داشتند
که مرحوم ایت اهلل عالمه شهید مطهری(ره) را از ته ران به
قم برگردانند تا این شخصیت علم ی و فلسفی در حوزه قم
مستقر ش��وند و کرسی تدریس داشته باش��ند و به ساختن
چهره های علمی و شکوفایی اس��تعدادهای درخشان افراد
مس��تعد بپردازند .در ان جهت ف ی الجمل��ه ،توفیقی پیش
امد و مرحوم شهید مطهری بین ته ران و قم در تردد بودند و
هفته ای یک تا دو روز را ب رای تفسیر اسفار به قم م ی امدند.
دیگر از ارزوهای مرحوم شهید قدوسی این بود که ایت اهلل
خوشوقت را ب رای تربیت نفوس مستعد و ساختن انسان ها
در بعد کمال انس��انی به حوزه قم برگردانند که در این ارزو،
به رغم تالششان موفق نشدند».
ب��ه ع�لاوه وی در تش��ریح ش��خصیت و اف��کار
ایت اهلل خوشوقت معتقد است« :ایش��ان در شناخت افراد،
پیچ و خم های عقیدتی ،سیاسی و اخالقی انها فوق العادگی
زیادی دارند .بعد دیگر ایش��ان ،همچنین نظر بدیعی است
که نسبت به ایات قران دارند .نسبت به ایشان یک عنایت
غیبی شده و بعد از ان تحول قرانی عمیقی در وجود ایشان
پیدا شده که یک فهم بدیع نس��بت به ایات قران در وجود
ایشان پدیدار کرده است .ایشان توجهشان به این است که
قران در متن زندگی بشر ،کارس��از و ناظر به جریانات کلی
زندگی انسان هاست .از هر ایه ای درسی ب رای زندگی ،قابل
فهم برای همه و به صورت خیلی س��اده مطرح م ی کنند،
ب ی انکه جنب ه های انحرافی داشته باشد».
به مناس��بت درگذش��ت ایت اهلل خوش��وقت روسای
س��ه قوه اقایان احمدی نژاد و ب رادران الریجانی در پیام های
جداگانه ای درگذش��ت ایشان را تس��لیت گفتند .همچنین
ش��ورای نگهبان و بس��یاری از مراجع ،علما و روحانیون با
معرفی ابعاد روحانی و عرفانی ایشان این ضایعه را به ملت
تسلیت گفتندg .
سال محرومیت از مشاغل دولتی.
علیرضا بهارلویی دو سال حبس.
محمود سروری سه سال حبس.
محمدرضا شهی دی تبار کارمند خدمات عمومی اهواز دو س��ال حبس و رد مال به مبلغ 12
میلیارد تومان».
محسن ی اژه ای خاطر نشان کرد« :در مرحله اول رس��یدگی به پرونده فساد سه هزار میلیارد
تومانی 39متهم به جرایمشان رسیدگی شد که از این تع داد تنها 37نفر محکوم شدند که نتیجه ارای
تجدید نظر به قرار گفته شده است ».وی افزود 16« :نفر دیگر هم در دور دوم رسیدگ ی ها محکوم
شدند که هشت نفر انها اعتراض کرده و احکام در مرحله تجدیدنظرخواهی است و هشت نفر دیگر
هنوز اعتراض نکرده اند ».محسن ی اژه ای در بخش دیگری از این نشست با اشاره به اینکه فساد بزرگ
واقعا اتفاق بدی بود که حیثیت بانک ها و افراد مختلف را خ راب کرد و مشکالت عدیده ای ب رای خیلی
از افراد ایجاد کرد ،اظهار داشت« :اما مهمترین مطلب این بود که با این فساد با قاطعیت و دقت و
رعایت همه جوانب برخورد شده و به ان رسیدگی شود».
سخنگوی قوه قضائیه با اش��اره به اینکه 53وکیل در جریان رسیدگی به پرونده 39متهم در
دادگاه حضور داشتند ،گفت« :برخی بیشتر از یک وکیل داشتند و در جلسات متعدد وکالی متهمان
از انها دفاع م ی کردند ».او با بیان مراحل رسیدگی به پرونده فساد بزرگ مالی از توقیف 110خودروی
گران قیمت در جریان رسیدگی به این پرونده و همچنین توقیف مستغالت گروه اریا سخن گفت.
محسن ی اژه ای در پاسخ به سوال خب رنگاری مبنی بر اینکه ایا حکم اعدام متهمان فساد بزرگ بانکی
در مالء عام اجرا م ی شود ،گفت« :در حکم دادگاه قید نشده که متهمان در مالء عام مجازات شوند،
بناب راین همه چیز بستگی به شرایط و نظر قاضی دارد».
او در خصوص امکان تجدیدنظر در پرونده ها نیز گفت« :برخی تجدید نظرها در دیوان عالی
کشور و برخی دیگر در تجدید نظر استان صورت م ی گیردg ».
27
تردیدهای عارف
یک روزنامه اصالح طلب از دیدار موسوی الری ،مجید انصاری و
اسحاق جهانگیری با رهبر معظم انقالب خبر داد
خبرنامه
ی��ک روزنام��ه اصالح طل��ب از دیدار سه ش��خصیت
اصالح طلب با رهبر معظم انقالب خبر داد.
روزنامه اعتماد نوش��ت« :اخرین خبر رس��می از دیدار
اصالح طلبان با رهب��ر معظم انقالب و گفت وگو با ایش��ان
مربوط به 26خرداد 88بود که نمایندگان کاندیداهای انتخابات
ریاس��ت جمهوری به بیان دیدگاه های خ��ود پرداختند .از ان
روز دیگر خبری از دیدارهای رهبری با اصالح طلبان منتش��ر
نشد .حال اما به نظر م ی رسد شرایط تغییر کرده است .پس
از سه س��ال و هش��ت ماه از اخرین گفت وگوی رو در رو بین
اصالح طلبان و رهبری نظام ،سه فعال سیاسی اصالح طلب به
دیدار رهبری رفتند ».مجید انصاری ،عبدالواحد موسوی الری
و اسحاق جهانگیری سه نفری بودند که شاید به نمایندگی از
اصالحات رفتند تا گزارش دهن��د .این خبری بود که در میان
حجم ترکش های ادامه دار ماجرای مجلس و احمدی نژاد کمتر
مورد توجه قرار گرفت.
مثلث شماره 165
مجید انص�اری :فعال در م�ورد جزئیات ای�ن دیدار
چیزی نمی گویم
ان طور که انصاری گفت این دیدار در فضایی مناسب
انجام شده است .این عضو مجمع روحانیون گفت« :دیداری
داش��ته ایم که خوب بود .به هر حال خدمت ایشان رسیدیم
و در رابطه با مس��ائل کلی کش��ور صحبت کردی��م ».وی
درباره جزئی��ات این دیدار افزود« :مالقات بس��یار خوبی بود
که درباره جزئی��ات ان فعال حرفی نم ی زنی��م اما اصل این
دیدار انجام ش��ده اس��ت ».عض��و مجمع روحانی��ون مبارز
درباره نقطه نظ رات مقام معظم رهبری پی رامون گزارش های
ارائه شده تنها به همین که در چند بند صحبت کردیم ،بسنده
کرد .انصاری ب��ا رد هرگونه صحبت در این دی��دار پی رامون
انتخابات ریاست جمهوری سال اینده تاکید کرد که این دیدار
به هیچ وجه انتخاباتی نبوده و صرفا پی رامون مس��ائل جاری
کشور صورت پذیرفته است .عب دالواحد موسوی الری نیز دیدار
با رهبری را تایید کرد .وی گف��ت« :درباره بیان جزئیات این
دیدار باید مشورت هایی صورت گیرد که پس از ان م ی توان
جزئیات را در اختیار رسانه ها قرار داد».
28
عبدی :خاتمی باید به دیدار رهبری برود
عباس عبدی اما تحلیل خود از دیدار سه فعال سیاسی
اصالح طلب ب��ا رهب��ری را اینگونه بیان ک��رد« :به نظر من
دوستان اصالح طلب کار بس��یار خوبی کرده اند که البته دیر
هم انجام شد».
وی ادامه داد« :حتی م ی توان این جلس��ات را در سطح
باالتری در اصالح طلب��ان انجام داد و هی��چ مانعی ب رای ان
نیست .چه بسا اگر دیدارها توسط رهب ران اصالح طلب انجام
شود در بهبود وضعیت موجود جامعه موثرتر باشد .این کار را
البته اقای خاتمی و دیگران باید انجام دهند ».عبدی با بیان
اینکه اساسا در سیاست نفس موضوع شکل گرفتن گفت وگو
یک هدف است ،اظهار داشت« :ایجاد گفت وگو بین دو طرف
که اختالف نظ ر هایی دارند م ی تواند هدف تلقی شود و انچه
در پی ان م ی اید موضوع ثانویه اس��ت .این اغازی است که
م ی تواند حفظ شود و در استانه انتخابات این دیدارها م ی تواند
به تلطیف فضای عمومی میان طرفین بینجامد».
این تحلیلگر اصالح طلب البته پی ش فرض هایی را هم
متصور اس��ت که درباره ان گفت« :باید اراده ای ب رای از میان
برداشتن اختالف های موجود بین دو طرف وجود داشته باشد.
حال کیفیت برداشتن موانع موضوع دیگری است اما اصل این
است که وضعیت موجود ب رای کشور مطلوب نیست و کسی
هم از ان سود نم ی برد .اصالح طلبان وقتی تعامل سازنده با
حاکمیت نداشته باشند بنیه سیاسی کشور ضعیف م ی شود
و این ب��ه نفع حاکمیت نیس��ت .البته ع��ده ای هنوز تصور
م ی کنند حذف یک گروه م ی تواند موفقیت را تضمین کند،
اما وضعیتی که میان دولت و مجلس به وجود امده باید درس
بزرگی ب رای انها باشد».
عبدی با توصیه به اصالح طلبان ب رای کنار نکشیدن از
عرصه سیاسی کشور بیان کرد« :از سوی دیگر اصالح طلبان
هم باید به این موضوع توجه داشته باشند که با کنار کشیدن از
صحنه سیاسی نم ی توانند اهداف خود را در خدمت به جامعه
محقق کنند .س��اخت های قدرت معموال طرف مقابل را تا
این حد به رسمیت نم ی شناسند که درباره قدرت با یکدیگر
گفت وگو کنند .بناب راین اگر به این نقطه برسیم کمال مطلوب
اس��ت ».وی با بیان اینک��ه گفت وگو در س��طحی از عرصه
عمومی در حال وقوع است ،گفت« :اصالح طلبان باید تالش
کنند به عرصه عمومی بازگردند .وقتی این اتفاق رخ دهد خود
به خود م ی توان به گفت وگو در اتاق های در بسته فکر کرد .در
واقع باید اصل تفاهم در عرصه عمومی شکل گیرد تا بتوان
ان را در مذاکرات پیگیری کرد ».در خواست دیدار اصالح طلبان
با رهبری از این جهت اهمیت دارد ک��ه اصالح طلبان درون
نظام مرزبندی خود را با اصالح طلبان ساختارش��کن و تندرو
پررنگ تر کرده اند.
پیشنهاد عارف برای اجماع اصالح طلبان
محمدرضا عارف ،معاون اول دول��ت اصالحات هفته
گذش��ته در دیدار با اعضای دفتر سیاس��ی ح��زب وحدت و
همکاری ملی ای ران مواضع خود را درباره انتخابات اینده بیان
کرد .او با بیان اینکه بارها اعالم کردم به اجماع اصالح طلبان با
محوریت اقای خاتمی تمکین م ی کنم گفت« :اجازه نم ی دهم
کسی از خطوط قرمزم عبور کند».
عارف با بی��ان اینکه جریان��ات سیاس��ی درون نظام
جایگزینی ب رای نظام تصور نم ی کنند ،تاکید کرد« :هیچ کدام از
دوستان ما به فکر جایگزینی نظام دیگری به جای نظام فعلی
نبوده و نیستند .در عین حال اگر مسیر و روند فعلی اصالح
نشود دورنمای مثبتی را ب رای اینده کشور نم ی بینم ».او معتقد
ت ممکن ب رای
اس��ت که مقطع زمانی کنونی اخری��ن فرص
نسل اول انقالب است که رس��الت تاریخی خود را در انتقال
می راث امام و انقالب و ارزش ها به جامعه جوان کشور ایفا کند:
«من هنوز اعالم کاندیداتوری قطعی نکرده ام .سابقه ام نشان
م ی دهد شخصا ب رای هیچ پس��تی کاندیدا نشده ام .هر وقت
احساس م ی کردم خدمتی م ی توانم انجام دهم جواب منفی
ندادم .در این مقطع هم اگر احس��اس کنم فردی مناسب تر
از من در عرصه انتخاب��ات وجود دارد صحنه را ب��ه او واگذار
م ی کنم ».عارف م ی گوید که برداشت برخی سایت های خبری
درباره موضع گیری اخیرش نسبت به کاندیداتوری هاشمی و
خاتمی اشتباه بود« :من اگرچه معتقدم این اقایان بهتر است
به عنوان ش��خصی ت هایی که م ی توانند رئی س جمهورس��از
باشند ایفای نقش کنند ،ولی همانگونه که بارها اعالم کردم به
اجماع اصالح طلبان با محوریت اقای خاتمی تمکین م ی کنم و
موضع گیری اخیرم هیچ گونه منافاتی با نظ رات قبل ی ام نداشته
است ».معاون اول دولت سی د محمد خاتمی همچنین تاکید
کرده که باتوجه به شرایط موجود ،مردم از حضور اصالح طلبان
در راس کار اس��تقبال م ی کنند« :من نه انچن��ان به اجماع
امیدوار هس��تم و نه ناامید .ب ر اساس س��ابقه انتخابات سال
84که در قدرت بودیم ولی به اجماع نرسیدیم مقداری نگران
هستم .اگر جریان اصالح طلب به یک جمع بندی خوب برسد
حداقل 40الی 50درصد کرسی شوراها را م ی تواند تصاحب
کند ».عارف تاکید کرد که اگر روزنه ای ب رای گشایش فضای
سیاس��ی کش��ور نبیند در انتخابات حضور پی��دا نم ی کند:
«کاندیدا نم ی شوم که صرفا تنور انتخابات را گرم کرده باشم.
در ش��رایطی در عرص��ه انتخابات حضور پی��دا م ی کنم که
ب ر اساس نظرسنج ی های علمی شانس پیروزی داشته باشم».
نجفی از شوراها می گوید
ماجرای اخالل در مراسم 22بهمن شهر قم وارد فاز جدیدی شده است
خبرنامه
پ��س از بیان��ات صری��ح رهب ر معظم انق�لاب درباره
بداخالق ی ها در فضای سیاس��ی کش��ور ،نهادهای مسئول
درصدد برامدند تا با مس��ببان حادثه 22بهمن قم جدی تر
برخورد کنند؛ از دی��دار اعضای کمیته پیگی��ری این حادثه
با مراجع تقلید قم تا دستگیری مسببان حادثه 22بهمن.
روزنامه جمهوری اس�لامی هفته گذش��ته در خبری
نوشت« :در دهه فجر امسال ،یکی از گروه های افراطی در
یکی از مساجد قم یک دهه سخنرانی برگزار کرد که هر شب
یک نفر از عناصر وابسته به ان گروه سخنرانی م ی کرد .این
افراد ،به جای انکه با استفاده از فرصت ایام اهلل دهه فجر ،که
ایام تقویت وحدت و همبستگی ملی است ،به بیان مطالبی
در جهت وحدت اقش��ار مختلف بپردازند ،تا توانستند علیه
شخصی ت های مسئول کنونی کش��ور تبلیغ کردند و افراد
ش��رکت کننده در ان جلس��ات را در جهت اه��داف گروهی
خود شس ت وشوی مغزی دادند .نکته جالب این است که به
شهادت فیلم های موجود از این جلسات و جلسه 22بهمن
شبس��تان امام خمینی حرم حضرت معصومه(س) ،عده ای
از اخاللگران 22بهمن قم همان کس��انی بودند که در ان
10ش��ب دهه فجر توس��ط ان گروه افراطی تحریک شده
بودند ».این در حالی اس��ت که منصور حقیقت پور ،رئیس
کمیته ویژه مجلس ب رای بررسی حوادث قم با اشاره به نتایج
جلسه این کمیته در قم ب رای بررسی حوادث 22بهمن ،گفته
است« :جلساتی با رئیس شورای تامین استان قم برگزار
شد که طبق اطالع ما ،تعدادی از اخاللگران حادثه قم با
قید وثیقه ازاد شدند».
وی ادامه داد« :البته روزانه برخ��ی افراد ب رای ارائه
توضیحات احضار م ی شوند که طبیعتا با قید وثیقه ازاد
م ی ش��وند .ما فردا مجددا به قم م ی روی��م و مالقاتی با
دستگیرشدگان خواهیم داشت».
نایب رئیس کمیسیون امنیت ملی با اشاره به سفر
اعضای این کمیته به قم و دیدار انها با مسئوالن این
اس��تان گفت« :در این جلس��ه ما به دنبال ان
هستیم که ایا تدابیر مناس��بی در ان روز
اتخاذ شده اس��ت یا اینکه پی ش بینی
تهدی��دات وجود داش��ت ی��ا خیر؟
طبیعتا ای��ن م��وارد را به بحث
خواهیم گذاشت تا به نتیجه و
جمع بندی دقیقی دس��ت پیدا
کنیم».
محس��ین
غال
محس��ن ی اژه ای ،سخنگوی
قوه قضائیه نیز از دستگیری
10متهم در رابطه با حوادث
۲۲بهمن قم خبر داد.
او در نشس��ت
خب��ری هفت��ه گذش��ته
خ��ود درب��اره اقدام��ات
پیشگیرانه دستگاه قضا
در موضوعات مختلف از
جمله پیشگیری از وقوع
حوادثی نظیر حادثه قم
گفت« :همه باید کمک
کنند تا چنین حوادثی رخ ندهد».
دادس��تان کل کش��ور همچنین درباره دستگی ر شدن
تع دادی از افراد که در حادثه 22بهمن قم نقش داشتند ،گفت:
«تا امروز 10نفر که در این رابطه نقش داشتند ،شناسایی و
دستگیر شدند و ب رای این افراد پرونده تشکیل شده است».
وی گفت« :شناس��ایی افرادی دیگر نیز در حال انجام
است و تحقیقات همچنان در این باره ادامه دارد .اگر کسی
هم تحقیقات پرونده اش به پایان رسیده باشد ،به طور قطع با
قرار مناسب ازاد م ی شود».
روزنامه جمهوری اسالمی در خبری دیگر درباره حادثه
قم نوشت« :دو نفر از اخاللگران ازاد شده درحالی که اشک در
چشمانشان حلقه زده بود گفتند تصور ما این بود که درحالت
حمایت از انقالب و اسالم هستیم و نم ی دانستیم در خدمت
قدرت طلبانی قرار گرفته ایم که از ما ب رای رسیدن به اهداف
سیاسی خود به عنوان ابزار استفاده م ی کنند .یکی از این افراد
که اهل لرستان است گفت اگر پدر و مادرم بفهمند که من
به جای انکه در حوزه مش��غول تحصیل علوم دینی باشم
ی شده ام و سروکارم با زندان افتاده ،هرگز
مرتکب چنین اقدام
مرا نخواهند بخشید».
سی د حس��ین نقوی حسینی ،س��خنگوی کمیسیون
امنیت ملی هم از دیدار قریب الوقوع اعضای کمیته پیگیری
حادثه قم با مراجع تقلی��د خبر داده
استg .
مثلث شماره 165
محمدعل��ی نجف��ی ام��ا برخ�لاف ع��ارف و دیگر
اصالح طلبان که درباره انتخابات ریاست جمهوری به اظهارنظر
م ی پردازند هفته گذش��ته در جدیدتری��ن گفت وگوی خود از
شرایط اصالح طلبان در انتخابات شوراها سخن گفت.
عضو شورای شهر ته ران با تاکید بر اینکه قطعا ب رای
دور بعد انتخابات ش��ورای ش��هر کاندیدا نم ی ش��وم ،گفت:
« اصالح طلبان بالقوه نفوذش��ان در جامعه به قدری اس��ت
که بتوانند نیم��ی از اعضای ش��ورای ش��هر را در انتخابات
بعدی در اختیار بگیرند ،اما این مس��اله بسته به کم و کیف
تو گو با
انتخابات و مس��ائل بعدی ان دارد ».نجف��ی در گف
خبرگزاری اصالح طلب ایلنا ،با بیان اینکه اصالح طلبان حتما
حضور فعالی در انتخابات شورای شهر خواهند داشت ،ادامه
داد« :این مساله صرف نظر از داش��تن یا نداشتن کاندیدای
ریاس��ت جمهوری اس��ت؛ چراکه به اعتقاد من شورای شهر
نمادی از مردم ساالری در اداره امور کشور است».
به اعتقاد نجفی ،شورای شهر بخشی از مدیریت شهری
است که مجموعه ای با ارتباط وسیع با سطوح مختلف جامعه
اس��ت و جریانی مانند اصالح طلبان که ب��رای فعالی ت های
اجتماعی ارزش زیادی قائل هس��تند ،نم ی توانند از این نهاد
غفلت کنند و باید در شورا حضور فعال داشته باشند تا ارتباط
اجتماع ی شان را حفظ کنند و حتی به ان عمق ببخشند.
عضو شورای ش��هر ته ران ،با بیان اینکه اصالح طلبان
صرف نظر از موضعش��ان در انتخابات ریاس��ت جمهوری در
انتخابات شورای شهر شرکت م ی کنند ،تاکید کرد« :در این
ارتباط بحث های جدی میان اصالح طلبان مطرح شده و من
امی��دوارم اصالح طلبان از حق قانونی خود ب رای ش��رکت در
انتخابات شورای شهر به عنوان کاندیدای حداکثری استفاده
کنند تا در شهرهای بزرگ سهم جدی از اعضای شورای شهر
به اصالح طلبان تعلق گیرد ».او درباره ائتالف یا تهیه لیست
ب رای کاندیداهای شوراهای ش��هر از سوی اصالح طلبان نیز
اظهارنظر کرد؛ انجا که گفت« :هنوز وارد تهیه لیست نشدیم
اما در مورد کلیات مساله صحب ت های زیادی انجام شده است.
حتی در خروجی یکی از سایت ها لیست اصالح طلبان کاندیدا
ب رای شورای شهر منتشر شده بود که باید بگویم لیست منتشر
شده درست نبود و در واقع ب ر اساس گمان هزنی کسانی که این
خبر را تهیه کرده بودند ،منتشر شده است ».نجفی گفت« :ما
هنوز وارد مصادیق کاندیدای شورا ها نشدیم تا افراد مورد تایید
را در ش��هرهای مختلف اعالم کنیم و بیشتر در مورد کلیات
انتخابات و خصوصیات افراد کاندیدای اصالح طلبان بحث
شده اس��ت ».وی افزود« :اصالح طلبان بالقوه نفوذشان در
جامعه به قدری اس��ت که بتوانند نیمی از اعضای ش��ورای
ش��هر را در انتخابات بعدی در اختیار بگیرند ،اما این مساله
بسته به کم و کیف انتخابات و مسائل بعدی ان دارد .اگرچه
اصالح طلبان از نظر قابلیت و توانایی در جامعه کنونی نفوذ
مناسبی دارند و م ی توانند نیمی از کرس ی های شورا را به خود
اختصاص دهند ».نجفی با بیان اینک��ه قطعا در دور چهارم
شورای شهر کاندیدا نم ی شوم ،تاکید کرد « :قرار است در دور
بعدی ۳۱نفر در شورای شهر ته ران حضور داشته باشند اما ما
به همان می زان کنونی
در تالش هستیم تا تع داد اعضای شورا
یعنی ۱۵نفر باقی بماند و افزای��ش نیابد چراکه این افزایش
تع داد ،کار را مشکل م ی کندg ».
پیگیرییک پرونده
29
عکس های خبری
چهر ه ها
دیدار جمعی از مسئوالن
جشنوارهمردمیفیلمعمار
بارهبرمعظمانقالب
انتشار یک عکس ،بازتاب های
فراوانی داشته است
خبرنامه
مثلث شماره 165
درحاشیهجلسهمجمعتشخیص
حد نصاب درخواست ها
علی فالحیان
هفته گذش��ته عل��ی فالحی��ان در بیرجن��د در یک
س��خنرانی ب رای انتخابات ات��ی اعالم کاندیدات��وری کرد و
گفته« :درخواست های مردمی از بنده به حد نصاب رسیده و
کاندیداتوری ام در انتخابات 92قطعی است .وی با بیان اینکه
شرکت و نقش افرینی در عرصه انتخابات وظیفه ملی است،
عنوان کرد« :تثبیت قیمت ها و ارامش بازار از طریق مبارزه با
تورم از اولویت های ب رنامه های انتخاباتی من است ».فالحیان
ایجاد اشتغال ب رای فارغ التحصیالن را از دیگر اولویت های
خود عنوان کرد و افزود« :از لحاظ کمیت دانش��گاه ها رشد
کرده اند ،اما هم اکنون فارغ التحصی�لان بیکار زیادی داریم
موضع جدید موتلفه
محمد نبی حبیبی
محمد نبی حبیبی با بی��ان اینکه متاس��فم از اینکه
رئی س جمهور ما حرفی در مجل��س بزند که تضییع حقوق
اساس��ی ملت ،خالف ش��رع و خالف قانون باش��د ،گفت:
«رئی س جمهور باید این اش��تباه و انحراف خود را تصحیح
کند تا س��وگند وفاداری او به قانون اساس��ی نقض نشود».
وی همچنین با اش��اره به رویداد تلخی که مردم در موضوع
استیضاح وزیر تعاون ،کار و امور اجتماعی در مجلس شاهد
بودند ،گفت« :ما همه ب رادریم و باید بداخالقی و بدخلقی را
از فضای سیاسی کش��ور دور کنیم ».حبیبی تصریح کرد:
عده قلیلی عالقه ای به حل مناقش��ات ندارند و م ی خواهند
شهادت
سردار حاج حسن شاطری
هفته گذش��ته یکی از نیروهای فع��ال مقاومت علیه
رژیم صهیونیستی در لبنان به شهادت رسید .شهید سردار
حاج حسن شاطری که ریاست ستاد بازسازی ای ران در لبنان
را بر عهده داشت ،در یک حمله تروریستی در مسیر دمشق
به بیروت از س��وی عوامل اس��رائیل به درجه رفیع شهادت
نائل شد .وی از یادگاران و رزمندگان هشت سال دفاع مقدس
بود که با تمام وجود در امور مهندس��ی جنگ ،راه س��ازی و
3نماینده تهران در صحن علنی
مجلس
نظر شخصی رئیس جمهور
محمدحسن طریقت منفرد
محمدحسن طریقت منفرد ،سرپرست وزارت بهداشت
در حاشیه برگزاری اولین یادواره شهدای زن جامعه پزشکی
کشور ،در پاسخ به س��وال خبرنگار مهر مبنی بر اینکه نامه
رئی س جمهور تا چه اندازه م ی تواند در برگزاری این انتخابات
تاثیر داشته باشد ،گفت« :رئی س جمهور در این نامه نظرشان
را گفته اند و تصمیم با ستاد مرکزی اس��ت ».وی از تصمیم
س��تاد مرکزی انتخابات نظام پزشکی اظهار ب ی اطالعی کرد
و افزود« :خود س��تاد ب رای برگزاری انتخاب��ات در مورد مقرر
تصمیم م ی گی��رد ».طریقت منف��رد با عن��وان این مطلب
30
جاده سازی در مناطق جنگی فعالیت داشت و پس از جنگ
تحمیلی نیز در افغانس��تان و س��پس بعد از جنگ ۳۳روزه
رژیم صهیونیستی علیه لبنان ،در جنوب این کشور مسئولیت
هیات ای رانی بازس��ازی جنوب لبنان را برعهده داش��ت .در
خصوص فعالی ت های این شهید در لبنان مطالب مختلفی
منتشر شده است ،از جمله اینکه وی با نام «مهندس حسام
خوشنویس» معروف بود ،اما نه میان ای رانیان که بیشتر او را
اهالی جنوب لبنان م ی شناختند ،نه حتی شیعیان ،مسیحیان
این دیار هم حاج حسن را خوب م ی شناختند .او وقتی ب رای
بازس��ازی لبنان و خ راب ی های به جای مانده از ددمنش ی های
رژیم صهیونیستی ،کمر همت بست ،ب رایش شیعه و سنی
تفاوتی نداشت؛ از خانه های روستاهای شیع ه نشین گرفته تا
کلیساهای مسیحیان ان دیار ،همه دست همت این سرباز
س��بکبال والیت را دیده بودند که چگونه ب ی ادعا مش��غول
ابادانی سرزمینشان است.
البته فرماندهان ارشد رژیم صهیونیس��تی ،او را بهتر
م ی ش��ناختند ،هر زم��ان که در مرز فلس��طین اش��غالی و
لبنان چشمشان به «مس��جد قدس» م ی افتاد که شبیه به
بی ت المقدس در دل «پارک بس��یار زیبای ای رانیان» بنا شده
است ،داغشان تازه م ی شد و همین بود که به دنبال انتقام از
معمار ان بودند و چه ناجوانمردانه حقد و کینه خود را به این
«سردار سازندگی و ابادانی» نشان دادندg .
که تصمیم گیری در س��تاد مرکزی بر عهده س��ه قوه است،
گفت« :چون نمایندگان سه قوه در این س��تاد حضور دارند،
بناب راین تصمیم یک قوه شاید اثری نداشته باشد ».سرپرست
وزارت بهداش��ت با اش��اره به رد صالحی ت هایی ک��ه در این
دوره از انتخابات نظام پزشکی صورت گرفته ،افزود« :کسی
هست که اطالع نداشته باشد این کاندیداها چرا رد صالحیت
شده اند؟» وی با اشاره به نامه رئی س جمهور که در ان خواسته
شده وضعیت رد صالحی ت شدگان دوباره بررسی شود ،گفت:
«اقای رئی س جمهور در این نامه گفته اند که اگر احس��اس
کنند روال رد صالحی ت ها قانونی نبوده ،ان را نم ی پذیرند».
وی با اعالم اینک��ه برگزارکننده این انتخابات ما نیس��تیم،
افزود« :مجری ،تاریخ انتخابات را مش��خص کرده و دانشگاه
علوم پزش��کی ته ران هم امکانات را فراهم کرده است .حاال
برگزاری انتخابات در موعد مقرر بستگی به نظر هیات نظارت
دارد».محمد حسن طریقت منفرد دارای دکترای طب عمومی
و متخصص جراحی چشم اس��ت و تا چندی پیش نیز یکی
از اعضای هیات مدیره سازمان تامین اجتماعی بوده است .در
سال ،1370ب رای مدتی مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی
بوده است .وی طی سال های گذش��ته عضو هیات مدیره و
معاونت درمان سازمان تامین اجتماعی ،معاونت سیاستگذاری
و ب رنامه ریزی وزارت رفاه و تامین اجتماعی ،مدیر دفتر مطالعات
اجتماعی مرکز پژوهش های مجلس شورای اسالمی ،مسئول
بیمه و درمان کمیته امداد امام خمینی(ره) ،مسئول بهداشت و
ی دانشگاه شهید بهشتی
درمان وزارت نفت ،عضو هیات علم
و هیات امنای دانش��گاه س��منان و نیز رئیس بیمارس��تان
امام حسین(ع) به مدت سه دوره بوده استg .
سوژه اقتصادی
روی جلد
اکونومیست
خبرنامه
ش��کاف ها بین نخبگان و نیز در س��طح قوا فع��ال بماند؛
این همان چیزی اس��ت که سروی س های جاسوسی دشمن
ب رای راه اندازی جن��گ نرم در داخل نیاز دارن��د ».وی تاکید
کرد« :راه حل برون رفت از این مشکالت رعایت ادب و اداب
گفت وگو و تعامل اخالقی است؛ ما باید مسائل اهم را از میان
مهم ها تشخیص دهیم ،اگر این تشخیص نباشد در رعایت
مصالح ملی به بی راهه خواهیم رفت».
وی در ادام��ه تاکید کرد« :م��ا از نماین��دگان محترم
مجلس هم گله داریم؛ چرا مس��ائل اهم را از مهم تفکیک
نم ی کنند؛ در ش��رایطی که گرگ ه��ای بی ن الملل��ی ما را
محاصره کرده اند و در داخل مردم مشکل دارند ،دامن زدن به
چنین اختالفاتی توجیه ندارد».
حبیبی در س��ال ۱۳۲۴در روستای باغخواص ورامین
به دنیا امد .وی در دوران قبل از پیروزی انقالب اس�لامی از
انقالبیون فعال بوده است .قائم مقام بنیاد بی ن المللی غدیر،
مدیرعامل ش��رکت پست جمهوری اس�لامی ،معاون وزیر
راه و ترابری و قائم مقام رئیس بنیاد مستضعفان و جانبازان،
از جمله مسئولی ت های وی بوده است.
دبیرکل حزب موتلف��ه در بخش دیگری از س��خنان
خود با اشاره به برگزاری همایش نیم قرن حضور در تجلیل
از فعالی ت ها و خدمات 50ساله جامعه مدرسین حوزه علمیه
قم اظهارداشت« :همان طور که مقام معظم رهبری فرمودند
جامعه مدرسین تجسم 50س��ال تالش و مجاهدت است.
عمر پی دایش جامعه مدرسین حوزه علمیه قم با عمر پی دایش
حزب موتلفه اس�لامی تقریبا یکی است .این حزب به دلیل
اینکه از بدو پیدایش در خدمت روحانیت مبارز کش��ور بوده
است ،طی 50سال گذشته با مبارزات و فداکاری های علما و
مدرسین بزرگ حوزه همراهی داشته استg ».
خداحافظی پاپ
در تایم
مثلث شماره 165
که در راستای ایجاد شغل ب رای انها ب رنامه داریم ».وی گفت:
«همچنین برنامه هایی نیز ب رای ایجاد شغل چهار میلیون
دانشجوی در حال تحصیل نیز داریم ».فالحیان ادامه داده:
«دولت فعلی با دادن یارانه و س��ایر کمک ها به دهک های
پایین جامعه ،تقاضا را در جامع��ه افزایش داد که اگر واردات
محصوالت را نداشتیم تولید ملی افزایش پیدا م ی کرد ».وی
ایجاد کشور پیشرفته اس�لامی را از دیگر اولویت های خود
عنوان کرد و بیان داشت« :با این ش��عار به میدان م ی ایم و
ایجاد دولت الکترونیک و سوق دادن صنعت کشور به سوی
فرا صنعتی از دیگر برنامه هایی است که مد نظر دارم ».وزیر
اطالعات دولت سازندگی در خصوص ادامه طرح هدفمندی
یارانه ه��ا نیز عن��وان کرد« :ه��ر مقدار حامل ه��ای انرژی
افزایش داده شود ،به مقدار استحصال یارانه نقدی پرداخت
م ی کنیم ».وی با بیان اینکه بس��یاری از مشکالت موجود
اقتصاد به دلیل نقدینگی بیش از حد بوده است ،گفت« :این
افزایش نقدینگی به دلیل اس��تق راض از بانک مرکزی ب رای
پرداخت یارانه ها و مسکن مهر بوده است».
حجت االس�لام علی فالحیان در 1328متولد شده و
از ابتدای انقالب مس��ئولی ت های مختلفی داشته است .او
پیش از این نیز درباره کاندیداتوری خود سخن گفته بود .وی
در طول زندگی خود مس��ئولی ت هایی همچون حاکم شرع
ابادان و خرمش��هر ،قائم مقام دادس��تان انقالب کل کشور،
اولین دادس��تان ویژه روحانیت ،قائم مق��ام وزارت اطالعات،
وزیر اطالعات و نمایندگی مجلس خبرگان رهبری از استان
خوزستان را بر عهده داشته است.
وی در همین سخنرانی دانش و تجربه ،توان مدیریتی و
امین بودن را سه مالک ب رای انتخاب افراد و مسئوالن دانست
و افزود« :در انتخاب مدی ران توجهی به گرایش های سیاسی
ندارم ».وزیر اس��بق اطالعات در خصوص اینکه پی ش بینی
م ی کنید چه جناحی از شما در انتخابات حمایت کند ،گفت:
«اگر وضعیت ارای من خوب باش��د پی ش بینی م ی ش��ود
حمایت اصولگرایان را داشته باشمg ».
دکه
خداحافظی
پاپ در
لوپوئن
گفتگوی
محسن رضایی
با سایت مشرق
31
نقدونظر
راه و بیراه
نـقدونظر
درامدی بر امکان سنجی مذاکره ایران و امریکا
مثلث شماره 165
فرشاد مهدی پور/کارشناس سیاسی
امریک��ا ،ن��ه پهناورتری��ن کش��ور جهان اس��ت و نه
پرجمعی ت تری��ن ان ،ام��ا ام��روزه به عن��وان قدرتمندترین
شناخته م ی شود و از همین روست که خود را یکه بزن همه
دنیا و هوادار حق و ق بشر و صلح و گفت وگو م ی داند و ناگزیر
ب رای تحقق ارمان هایش ناچار از جنگ های متعدد و گسترده
در اقص ی نق��اط عالم هستی است .ای��ن جهان تک قطبی،
امروز زاده نش��ده و ماحصل تطوری است که در ان فرانسه
و الم��ان و سرانجام انگلی��س پس از جن��گ دوم جهانی،
مجبور به جمع کردن دست و پای ش��ان از مستعمرات شان
شدند و جای انها را یا امریکای ی ها با دکترین ترومن گرفتند
یا رهب ران حکومت شوراها با داعی ه های تساوی طلبانه شان.
حدود پنجاه س��ال ،عالم زیر بال ای��ن دوقطبی زیست و در
همه ارکان و ساختارها نیز همی��ن دوگانگی توسعه یافت؛
سازمان ملل متحد و جنبش عدم تعهد ،پیمان ناتو و پیمان
ورشو ،امپریالیس ت ها و کاپیتالیس ت ها و ...با سقوط شوروی،
دیگر دوگانه ای وجود نداشت و این لیب رال دموکراسی بود که
پیروزی اش را جشن م ی گرفت ،غافل از انکه بخش عمده ای
از ناخوداگاه ان در همین دو قطب ی سازی ها زاده شده و گویی
مارکسیس��م و اقم��ار ان ،برمالکننده ه��ای ناهنجاری ها و
بیماری های ان بودن��د که امکان رف��ع و رجوعش را میسر
م ی کردند.
ابرقدرت تنها ،تشبیهی بود که ساموئل هانتینگتون
ب رای توصیف جایگاه امریکای پ��س از شوروی به کار برد و
ذیل ان نشان داد که امریکا ناگزیر از ان است که ب رای خود ،
بیگانه دیگری بسازد ک��ه در جدال با ان ،ت��وان نظم دهی
به جهان را داشت��ه باشد؛ این دوره همزم��ان با ساخته شدن
تریلوژی های بیگانه در هالیوود بود که موجودی خش��ن و
شاخدار و ناشناخته ،ولی با صف��ات و قابلیت ترکی ب پذیری
انسانی ،زاده شده و تق�لای ادم ها ب رای ناب��ودی ان جانور
32
یا حف��ظ خودشان از نیست��ی ،نمای��ش داده م ی شد .چین
کنفسیوسی یا روسیه ارتدوکس��ی ،بخش هایی از این پازل
بودند و مدتی بعد ،اسالم (و تازگ ی ها :ای ران) جایگزین هایی
تازه ب رای ان که باز هم دنبال��ه ان را م ی شد در ساخته های
هالیوودی دید .ابرقدرتی که در غیریتش متحقق شده و حاال
نیازمند بازافرینی مک��رر واقعیتی مجعول است تا خود را در
صحنه جهانی ،روی پ��ا نگه دارد.زورگویی چنین ابرقدرتی،
امری ذات��ی است و نه اقتضایی و موردی ،یعنی بخش��ی از
شخصیت و هنجارهای پذیرفته شده اش است ،چرا که امریکا
تحقق عینی و تام و تمام امر مدرن به شمار م ی رود و خود را
تنها منجی عالم بشریت م ی داند؛ منج ی ای که خود را محق
م ی پندارد که دیگران را ولو به زور س��ر نیزه نیز هدایت کند
و عالم محس��وس را بر تمامی نفوس ،محی��ط سازد .بدین
اعتبار او نم ی توان��د از زورگوی ی اش دست ب��ردارد و مضاف
بر ان ،اساسا سخن گفت��ن از «منطق» در اینجا امکان پذیر
نیست ،چه اینکه او خود را خالق واضع و ناظم منطق م ی داند
و به اتکای محاسبات ریاض ی وار و فیزی��ک زده ،هر انچه را
م ی کند ،منطق ی ترین و عقالی ی ترین رفتار بشری م ی داند.
ن خدا را هم در چارچوب
بشری که حتی اگر خدایی هم دارد ،ا
همین محاسبات م ی فهمد و وفق همان مثل مشهور گالیله
(در مش��ابه سازی منظومه هستی) ،صرفا ان را خالق کت و
شلواری و اتوکش��یده جهان م ی داند (فراز اخر ماتریکس)3-
که تسلطی بر سیر هستی ندارد و ان را وفق قوانینی افریده تا
به پیش رود و تنها نظاره گر گردش امور است؛ همین قوانینی
که بشر م ی تواند کشف کند و جهان را بدان وسیله تغییر دهد.
امریکای ی ها در طول سی و چند سال گذشته ،همواره از طرف
ای رانی خواسته اند تا جایگاه خ��ود را در هرم حکمرانی ملی
نشان دهد و بگوید که از طرف چه کسی در حال گفت وگو
است ،اما خودشان هیچ گاه بدی��ن منطق پای بند نبوده اند،
چرا ؟ چون در امریکا دوگانگ ی ای بر س ر نادیده گرفتن حقوق
ای ران وجود ندارد و تفاوتی میان کارت��ر ،ریگان ،بوش پدر یا
پسر ،کلینت��ون و اوباما در این باره نیس��ت؛ فرقی نم ی کند
وزیر خارجه شان یک نظام��ی ورشکسته باشد یا یک استاد
روابط بی ن الملل ،انها چیزی ب رای معامله کردن ندارند ،اصل
بر دست برداشتن ای��ران از خواسته هایش اس��ت ،وگرنه در
امریکا خللی وجود ندارد که بخواهد ان را اصالح کند .نمونه
دم دستی و فکاهی این ماجرا ،همین تاکید مکرر بر پذیرش
حق ای ران در استفاده انرژی هسته ای و نه غن ی سازی است!
مثل انکه به شما ،کارخانه خودروس��ازی ای بدهند و دانش
فن ی اش را نه یا بنزینش را اجبارا بگوین��د باید وارد کنید و...
پس روغن ریخته نذر شده و امریکای ی ها گزینه تازه ای را روی
ن حرف ه��ا را با سرنا و دهل ،به گوش
میز نگذاشته اند ،اما ای
خالیق فرو م ی کنند و بر مبنای ان مذاکره نخواهی ای ران ی ها
را جار م ی زنند.
چه کسی است که نداند تمام��ی اشوب ها و بلواهای
دنباله دار ب هراه افتاده در کشورهای طرفدار ای ران ،نظیر لبنان،
سوریه و ع راق ،در دوساله اخیر ی��ا مستقیم یا غیرمستقیم
در ط راحی امریکای ی ها ب رای زمین گیر کردن ای ران صورت
نگرفته است؟ ایا امریکا م ی تواند دست از این اتش افروزی ها
بردارد و اصال م ی تواند دمش را به گونه ای از منطقه جمع کند
که ه ر جا کسی پایش را گذاشته ،روی دم او نباشد تا صدایش
در نیاید؟! این شرارت ها و دخالت ه��ا را پایانی نیست ،چون
امریکا ،هستی و حضورش بدان ها وابسته است ،وگرنه چه
دلیلی داشت که از ان سوی ک��ره ارض این همه راه را بکوبد
و لشکری بزرگ را در سراسر اسیای جنوب غ ربی بگستراند.
اگر چنین واقعیتی فه��م شود ،مذاکره پذی��ری یا در
تعبیری دقی ق تر ،امکان سنجی مذاکره میان امریکا و ای ران،
راحت تر صورت خواهد گرفت .امکانی که متکی به جداشدن
امریکا از هستی اوست و اگر چنین جدای ی ای رخ داد ،دیگر
این امریکا نیست که مذاکره م ی کن��د و جهان پساامریکا
رقم خورده؛ جهانی که نش��انه های حض��ورش ،چندان کم
هم نیستندg .
محبوب خدا بودن و مطهر بودن
زهیر توکلی /نویسنده و شاعر
نـقدونظر
سرنوشت ،ان حضرت را از نسلی ق��رار داده که م ی دانسته
انسان هایی پاک خواهند بود و سپس به حرمت این امانتی
که ان مردان و زنان شریف یعنی پدران و مادران ان حضرت،
عهده دار ان شده بودند ،لطفی دوچندان در حق انان کرده و
خود ،یک تنه مراقب انان بوده .اگر به زبان امروزی بخواهیم
بگوییم ،عبارت است از اینکه روزگار ،دهر دیهور ،چش��م به
راه او بوده ،او که دای��ره افرینش با اشک��ار شدنش در این
جهان ،بسته م ی شود و زمان با ظه��ور راز واپسین خویش،
مثلث شماره 165
در هفته های گذشته ،سخن را به انجا رساندیم که با
مراجعه به زیارات و ادعیه روایت شده از اهل بیت تاکید بر دو
امر ،قابل فهم است:
-1پ��دران و م��ادران حض��رت رس��ول – صل ی اهلل
علی ه و ال��ه – ت��ا ادم ابو البش��ر -علی ه الس�لام -همگی
یکتاپرست و پاک نهاد و پاکیزه رفتار بوده اند.
-2ان حض��رت – صل��ی اهلل علی هو ال��ه – هرگز در
دوران جاهلی��ت با هیچ ی��ک از جهالت ه��ای اهل زمانه
همراه نبوده اند.
در مفاتیح الجن��ان ب��ه نق��ل از عالم��ه مجلسی در
زادالمعاد و عالمه مجلسی به نق��ل از شیخ مفید و شهید و
سی د بن طاووس ،زیارت��ی مخصوص ان حض��رت از راه دور
امده است .اسلوب غالب زیارات شیع��ه این است که تغییر
التفات صورت م ی گیرد و زیارت معصوم به مناجات با خداوند
متعال بدل م ی شود و خطاب زائر ،در تردد و رفت و برگش��ت
میان معصوم و خ��دای معصوم است و ای��ن حالت ،تاکید و
تذکاری است مداوم و مستمر بر توحی��د .در زیارت حضرت
رسول – صلی اهلل علی هو اله – از راه دور نیز با خداوند چنین
نیایش م ی کنیم:
ِ��ع
اجع ��ل َج وام َ
«اَلله��م َ
صلواتِک ...علی محمد عبدک
و رسولک ...ال��ذی َغ َم س َته فی
صالب
بَحر الفضیله ...و اَو َدع َته ا َال ِ
الطاهره و نَقَل َته منها الی ا َالرحا ِم
هره ،لطفا منک له و ت ََحننا
ُ
الم َط َ
کل��ت ل َِصون ِه و
منک علیه ،ا ِذ َو َ
ِحر َاستِ��ه و ِحفظِ ه و َ
حیاطته من
بت
قدرتک َع ینا عاصِ َم��ه َح َج َ
العهر و َمعائب
ِ��س َ
بها َعنه َمدان َ
عت ب��ه نَواظِ َر
السفاح حت��ی َر َف َ
یت ال بِ ال ِد
حییت ب��ه َم َ
ال عِبا ِد و اَ َ
��فت ع��ن ن��و ِر ِوال َدتِه
ب ِ َان کشَ َ
ست َح َر َمک
ُظلَ َم ا َالست��ا ِر و اَ َلب َ
به ُحلَ َل االن��وار :بارخدای��ا! قرار
ب��ده جامع تری��ن و کامل ترین
درودهایت را ب��ر محمد ،بنده ات
و فرستاده ات ...انکه او را غوطه ور
کردی در دریای فضیلت ...و او را
به امانت نهادی در پشت پدران
پاک شده و انتقال دادی به بطن
مادران پاک شده ،از سر لطفی که
به او داشتی و دلسوزی ات نسبت
ب��ه او ،انگاه که ب��رای مصون و
محف��وظ داشت��ن او و پاسداری
و مراقب��ت از او ،از محل قدرت
خویش ،چشم بر او گماشتی ،چشمی مانع و مراقب و بازدارنده
که به واسطه ان ،پوشاندی از او پلیدی ها و عی ب ها را تا اینکه
رفعت بخش��یدی به برکت او دیده بندگان را و زنده کردی به
وجود او شهرهای مرده را زی را با نور والدت او پرده های تاریک را
کنار زدی و بر حرم خود (شهر مکه) پوشاندی حله های نور را».
دقت کنیم ک��ه در عبارت نق��ل شده از ای��ن زیارت،
نفرموده اند« :االصالب الطاهره» یا «االرحام الطاهره» بلکه
فرموده اند« :االصالب المطهره» و «االرحام المطهره» طاهر
یعنی پاک ولی مطهر بر وزن مفع��ل ،صفت مفعولی است
هرَ ،
یطهر ُ ،تَطهی را و معنی ُم َطهر م ی شود پاکیزه شده،
ب رای َط َ
ی ابتدا محب خداست ،ولی وقتی
پاک شده .توضیح ،انکه ادم
پیش رود و از مراتب بشریت بگذرد ،محبوب خدا م ی شود و
از اینجا به بعد ،او در اختی��ار خدای خود قرار م ی گیرد .محب
خدا ،طاهر است ولی محبوب خ��دا « ُم َطهر» .با دقت به این
نکته م ی شود از این عبارت زیارتنامه ،چنین برداشت کرد که
پدران و مادران ان حضرت تا ادم ابوالبشر – علی نبینا و اله
و علی ه السالم « -نظرکرده» و «صاحب عصمت» بوده اند (با
این دقت مضاعف که عصمت هم مراتب دارد).
نکته دیگر این اس��ت که تمام این ماج��را مربوط به
دوران های پیش از والدت باسعادت ان نازنین است ،یعنی
این چشم ی که خداوند متعال از محل قدرت الیزال خویش
بر او گماشته تا مبادا پلیدی های ناشی از بدکرداری و عیوب،
غباری بر وج��ود این جهانی ان بزرگوار بنش��اند ،مربوط به
پدران و مادران اوست؛ نش��ان به ان نش��ان که این عبارت
در پایان خویش ،ب��ه والدت ان حض��رت منتهی م ی شود:
«...تا اینکه رفعت بخش��یدی به برکت او دی��ده بندگان را
و زنده کردی به وجود او شهرهای م��رده را زی را با نور والدت
او پرده های تاریک را کنار زدی و بر ح��رم خود (شهر مکه)
پوشان��دی حله های ن��ور را» یعنی خ��دا از ابت��دا در کتاب
به ب ی زمانی م ی پیوندد ،پس پدران و مادران او در هر دوری
از ادوار زمان در مرکز توج��ه کائنات قرار م ی گرفته اند و این
انرژی عظیم ،به انها منتقل م ی شده است.
این مضمون ،به تکرار در ادعی��ه و زیارات امده است.
در دعای صب��اح (اموزنده این دعای شری��ف به ما حضرت
امی ر المومنین ،علی – علی ه السالم -است) م ی خوانیم:
لیل و
الدلی��ل اِلَیک فی
اللهم َعلی
اللی��ل ا َال ِ
ِ
ِ
«صل ُ
َ
الماسِ ک مِن اَ
َ
ع
و
ل
و
ط
ال
ا
ف
الشر
بل
ح
ب
ک
ب
سبا
الح َس ِب
الناصِ
ِ
ِ
ِ
ِ
َ
ِ َ
َ
َ
الثابت القَ�� َد ِم علی َزحالیفها فی
عب ل و ِ
فی ذِر َوه الکاه ِ
ِ��ل ا َال َ
الز َم ِن االول :درود بفرست – خدایا -بر راهنمای به سوی تو در
گزننده به بلندترین ریسمان شرف از میان
شب شب تر و چن
همه اسباب و دستاویزها و پاک ن��ژادی که حسبش بر شانه
ی که نلغزید
پاکترین و بلندمرتب ه ترین مردان است و ثابت قدم
با وجود همه لغزش گاه ها در زمان نخست».
در این عبارت شریف ،بر هر دو نکت��ه ای که در اغاز
بحث گفتیم ،تصریح شده است.
در زیارت حض��رت اباعب��داهلل ،حسی��ن بن علی –
علیهم السالم – در روز اربعین م ی خوانیم:
��ول اهللِ اَشْ َه ُد اَنک ک ْن َت
« ب ِ َاب ِی اَن َْت َو ُامی یا ابْ َن َر ُس ِ
الب الشامِخَ ِه َو اْ َ
نُورا فِی اْ َ
ْ
َ
َ
جس ک
ن
ت
م
ل
ه
هر
ط
م
ل
ِ
ُ
ال ْص ِ
َ
ال ْر َحا ِم ا ُ َ ْ
ْ
مات م ِْن ثِیاب ِ َها:
الْ َجا ِهلِی ُه ب ِ َان َْجاسِ َها َو لَ ْم ُتلْ بِ ْس ��ک الْ ُم ْدلَ ِه ُ
پدر و م��ادرم فدای��ت اى فرزند
رسول خ��دا ،گواه��ى مىدهم
که تو ن��ورى بودى در پش��ت
پ��دران بلندمرتب��ه و در بط��ن
مادران پاکیزه شده؛ جاهلیت با
ناپاک ی هایش تو را الوده نکرد و
از جامههاى تیره و تارش به تو
نپوشاند».
بدیه��ی اس��ت ک��ه ان
بزرگوار اصال در زمان جاهلیت
به دنی��ا نیامد ،پ��س تاکید بر
اینک��ه جاهلی��ت ،هی��چ اثری
ب��ر ان عزیز نگذاشت��ه ،مربوط
به جمالت قبلی اس��ت که در
انها ب��ر بلندمرتبگ��ی پدران و
« ُم َطه��ر» ب��ودن م��ادران ان
حضرت ،گواهی م ی دهیم.
در ادام��ه ای��ن مبح��ث،
در اینده درب��اره اهمیت وراثت
در تمام جوام��ع در ادوار تاریخ
و حت��ی در روزگ��ار خودمان و
نیز درباره نسب��ت دوطرفه این
رابط��ه در سنت اله��ی سخن
خواهیم گفت ،یعنی همان طور
ک��ه وارث از گذشتگ��ان خ��ود
برک��ت م ی گی��رد ،پ��دران و
مادران ه��م از فرزندان ،نوادگ��ان و نبیرگان هن��وز نیامده
خود برکت م ی گیرن��د و ای��ن نسب ت های پ��در -فرزندی
یا مادر – فرزن��دی ،از نظر دی��ن ،هرگز اتفاق��ی نیست و
این فق��ط مرب��وط به خان��دان طاه��ر و مطه��ر حضرت
پیامبر گرام��ی – صل��ی اهلل علی ه و اله – نم ی ش��ود بلکه
قاعده ای س��اری و ج��اری در افرینش نوع بش��ر است .به
امید خدا و امی��د همکالم ی دیگ��ری با شم��ا خوانندگان
عزیزg .
33
جبهه نصرت؛ در میانه القاعده و غرب
جهادگرایی سلفی چگونه منافع غرب را تامین می کند؟
احسان فرزانه
نـقدونظر
با گذشت بیش��تر از دو سال از شروع بح��ران سوریه،
مسئولیت دولت ها و نیروهای خارجی در دامن زدن به اتش
جنگ در این کشور ،ب رای همگان کامال اشکار گردیده است.
اکنون حتی وفادارترین ایدئولوگ های نظام سلطه نم ی توانند
از انقالبی اصیل در سوریه سخن گویند .این ماجرا هی چ گونه
شباهتی به یک قیام مردمی علیه نظام سیاسی مستقر ندارد.
در شرایطی که بخش گسترده ای از معارضین مسلح دولت
سوریه اساسا غی ر سوری هستند ،صحبت از انقالب ب ی اساس
است .در این میان کارکرد نیروهای وابست��ه به القاعده که
عمدتا از کش��ورهای دیگر روانه سوریه گردیده اند تا ه ر چه
بیشتر اتش این جنگ هولناک را شعله ور سازند ،سزاوار دقت
و بررسی است.
گروه های شب ه نظامی وابسته به القاعده اکنون جایگاه
هژمونیکی میان شورشی��ان پیدا کرده ان��د و بخش عمده
عملیات ه��ای نظامی علیه دولت و ارت��ش سوریه به دست
انان انجام م ی گیرد .تشکیالت تروریستی جبهه نصرت بین
شورشیان دست باال را دارد .جمعیت اعضای این تشکیالت
بین پنج تا هفت هزار نفر ب��راورد گردیده است .انان بیش از
ششصد سوء قصد و ترور را ب رنامه ریزی و اجرا کرده اند؛ از جمله
سوءقصد ژوئیه ۲۰۱۲را که طی ان نیمی از اعضای شورای
امنیت دولت کشته شدند .خشونت فزاینده ،بستر مساعدی
جهت رشد و قدرت گیری هرچه بیشتر شبه نظامیان وابسته
به القاعده گردی��ده است .جبهه نصرت ب��ه دو دلیل برتری
قابل مالحظه ای بر دیگر معارضی��ن دولت سوریه دارد :این
تش��کیالت بخش��ی از شبکه القاعده است که بسیاری از
اعضای ان در ع راق تحت رهبری ابومصعب الزرقاوی (ملقب
به امیر القاعده در کش��ور بی ن النهرین) فعالیت کرده اند .در
نتیجه ضمن دارا بودن مشی افراطی و قساوت امیز ،از تجربه
سال ها پیکار چریکی و تروریستی برخوردارند .به عالوه جبهه
نصرت سازماندهی شده و دارای تشکیالت نسبتا منسجمی
مثلث شماره 165
34
است که سایر معارضین فاقد ان هستند .بدین ترتیب به طور
طبیعی جبهه نصرت به کارامدترین عنصر اردوگاه شورشیان
مسلح تبدیل گردیده که بخش اعظ��م کمک های مالی و
تسلیحاتی دولت های خارجی را به خود اختصاص م ی دهد.
به عبارتی القاعده ای ها عمال به الترناتیو اصلی نظام فعلی
سوریه تبدیل شده اند که در ص��ورت فروپاشی ان و به وجود
امدن خالء قدرت ،بیشترین امکان را ب رای رسیدن به قدرت
خواهند داشت.
ن تردی��د دشمنان منطق��ه ای و فرامنطقه ای اسد
بدو
از ای��ن واقعیت به خوبی اگ��اه بوده و در عی��ن حال اصرار
م ی ورزند ک��ه منابع مالی و تسلیحاتی ه ر چه بیش��تری در
اختیار شورشیان قرار دهند .در این رابطه عربستان سعودی
(به همراه شرکای کوچکترش مانند قطر) واحدهای جهادی
را مورد حمایت مستقیم خ��ود قرار داده و نق��ش فعالی در
سازماندهی و تسلیح ان��ان ایفا م ی کند .این کش��ور اعزام
گسترده جهادی ها را از مناط��ق مختلف خاورمیانه و شمال
افریقا به خاک سوریه مدیریت م ی کند .از ابتدای شکل گیری
تنش ها در سوریه ،ال سعود تالش گسترده ای را ب رای انسداد
افق های سیاسی ص��ورت داد و با تمرک��ز رویکرد خصمانه
برکناری فوری بشار اسد ،به حمایت همه جانبه از افراط ی ترین
عناصر اپوزیسیون دولت سوریه و بنیادگرایانی که قاطعانه
هرگونه راه ح��ل سیاسی را نفی م ی کردن��د ،پرداخت .البته
نفوذ گسترده بنیادگرایی سنی بر دستگاه رهبری عربستان
سعودی بر کسی پوشیده نیست ،به گون��ه ای که م ی توان
وهاب ی گ��ری را الهام بخش اصلی جنب��ش القاعده دانست.
اصول بنیادی تفک��ر القاعده از اموزه های وهابیت نش��ات
م ی گیرد .از لحاظ تاریخی نیز نهادهای عقیدتی -سیاسی
سعودی نقش موثری در تاسیس سازمان القاعده ایفا کرده اند.
عربستان سعودی طی دوران جنگ داخل��ی افغانستان در
دهه 1980به طور گسترده به تشکیل و اموزش هسته های
اولیه القاع��ده پرداخته و انها را جه��ت رویارویی با نیروهای
شوروی روانه افغانستان م ی کرد .طی بیش از دو دهه گذشته
به رغم تمام فرا زو نشی ب هایی که در رابطه رهب ران القاعده و
ع ربستان به وجود امده ،همچنان تعامل انها با یکدیگر حفظ
شده است .ب��ا در نظر گرفتن این ام��ر شاید چندان شگفت
ننماید ک��ه عربستان و قطر از تقویت روز اف��زون القاعده در
سوریه نگران نیستند .به خصوص ک��ه در راستای سیاست
مقابله با نفوذ ای ران در منطقه ،در هم شکستن به اصطالح
هالل شیعی به یکی از اهداف مهم ارتجاع عرب به رهبری
عربستان سع��ودی تبدیل گردی��ده است و در ای��ن رابطه
بیش��تر از همه م ی توان بر تندروهای جبه��ه نصرت تکیه
کرد که از اغاز به تسویه حساب خونی��ن با شیعیان سوری
م ی اندیشیدند.
اگر پیوند ارتجاع عرب و القاع��ده امری طبیعی باشد،
انچه در نتیجه وقایع سوریه بسیار بحث ب رانگیز شده رابطه
میان غرب و القاعده است .پرسش اساسی این است که ایا
سردمداران جهان غرب متوجه نیستند با حمایت همه جانبه
از سرنگونی نظام سیاسی سوریه جاده صاف کن قدرت گیری
شبه نظامیان وابسته به القاعده م ی گردند؟
با وج��ود انکه نق��ش تاریخ��ی غ��رب و به خصوص
ایاالت متحده امریکا در بنیانگذاری و توسعه شبکه القاعده
در چارچوب مناسبات جنگ سرد امری انکارناپذیر است ،اما به
واسطه تحوالت اتی این گونه به نظر م ی رسید که اتحاد انها
موقتی بوده و نم ی توانسته تداوم داشته باشد .به خصوص با
وقوع حمالت یازده سپتامبر ب��ه برج های دوقلوی نیویورک
که به حمله نظام��ی امریک��ا و متحدانش ب��ه افغانستان
انجامید ،چگونگی پدید امدن القاع��ده به فراموشی سپرده
شد و همگان به جنگی که در جریان بود ،چشم دوختند .اما
با بحران حال حاضر سوریه که در ان نقش افرینی روزافزون
جریان همسو با القاعده با پشتیبانی غرب ی ها همراه گردیده
است ،گویی تاریخ ب��ار دیگر تکرار م ی پذی��رد؛ تا جایی که
به نظر م ی رس��د درگیری ه��ای گذشته چندان ریش��ه ای
نبوده و پیوند می��ان القاعده و نظام سلط��ه عمی ق تر از ان
چیزی است که پیشتر تصور م ی گردید .در این مورد مسلما
اقدام ریاکاران��ه کاخ سفید ب رای ق��رار دادن جبهه نصرت در
لیست گروه های تروریستی خ��ود چیزی را تغییر نم ی دهد.
اقدام��ات دولت امریک��ا از ابتدا تا ام��روز جملگی در جهت
به شکست کش��انیدن هرگونه راه حل سیاس��ی بوده که با
کنار زدن جامعه مدنی سوریه بست��ر مساعدی جهت رشد
خش��ونت طلبان فراهم اورده است .به عالوه سرازیر شدن
سیل سالح از کشورهایی چون عربستان و قطر به سوریه،
بدون چراغ سبز ایاالت متحده امریکا غی ر قابل تصور است.
اگر کاخ سفید ب هراستی نگران نقش افرینی القاعده در سوریه
است ،از تالش ب رای فروپاشی��دن نظم و سامان سیاسی در
این کش��ور پرهیز کرده و بر حل و فصل اختالفات از طریق
مذاک��ره و فرایندهای دموکراتیک تاکی��د م ی کرد .از سوی
دیگر هماهنگی تام و تمام القاعده با اهداف استراتژیک نظام
سلطه در منطقه در شناخت ماهیت واقعی این سازمان بسیار
اموزنده است .اسرائیل همواره درصدد انتقام گرفتن از سوریه
اسد به عنوان مهمترین مدافع ملت فلسطین در جهان عرب
بوده است .اکنون نیروهای القاعده با تمام امکانات خود وارد
میدان گردیده اند تا بر ارزوی دیری��ن صهیونیس ت ها جامه
عمل بپوشانند .چگونه است که همزمان با نبرد ارتش سوریه
با شورشیان مسلح در حلب ،درعا ،حمص و ...جنگنده های
اسرائیلی حریم هوایی سوریه را نقض کرده و مراکز پژوهشی
را که مسئولیت تقویت مقاومت ارتش سوریه را بر عهده دارند،
مورد هدف قرار م ی دهند؟ به راستی چه کسانی از این جنگ
ب ی پایان خشنود گردیده و بیشترین فایده را م ی ب رند؟ سواالتی
از این دست ب رای شورشیان وابسته به القاعده ب ی اهمیت و
چه بسا ب ی معناست؛ انها در مقاب��ل در خونریزی و تخریب
ه ر چه بیش��تر مصمم هستند و ابایی ندارند که عضوی از
محور مقاومت ضد اسرائیلی تا م��رز تجزیه و نابودی کامل
کشیده شودg .
نـقدونظر
چهار راه بن بست
دکتر عبدالحلیم قندیل /تحلیلگر مصری
روی اوردن مخالف��ان به خش��ونت،خ رابکاری و اشوب
ب رای سرنگ��ون ک��ردن رئی س جمهور المرسی ،ی��ک راه حل
شکس ت خورده است که در صورت موفقیت در سرنگون کردن
حکومت ،کشور به یک بحران گسترده از خشونت کشیده
خواهد شد که ن��ه پیروزی از این میدان بی��رون م ی اید و نه
شکس ت خورده ای؛ چه انکه کوشش های به عمل امده ب رای
خ رابک��اری و تخریب موسسات عمومی ک��ه جبهه نجات
ملی طی هفته های اخیر بدان دعوت کرده ،به روشنی نشان
م ی دهد که این جبهه در عملی��ات خ رابکاری دست دارد؛ با
وجود انکه کوشش دارد خود را به دور از ان معرفی نماید .این
جبهه ادعا م ی کند که همواره ب رای تظاه رات مسالمت امیز
دعوت کرده و مسئولیت اقدامات عوامل خ رابکار را برعهده
نم ی گیرد که البته چنین ادعای��ی قابل قبول نیست .چون
اگرهم فرض کنیم این جبهه مسئولیت اقدامات خ رابکارانه
را برعه��ده ندارد ،چرا بای��د طرفدارانش هم��واره همراه این
خ رابکاران باشن��د و اینگونه تظاه رات را ت��رک نکنند؟! چرا
مخالفان همواره در حال مطرح کردن عذر و بهانه هایی ب رای
هواداران خشونت طلب هستند؟ چرا بعضی از هواداران انها
در عملیات خ رابکاری و حمل��ه به مراکز اخوان المسلمین و
حزب ازادی و عدالت مشارکت دارند؟
انچه جبهه نجات ب��ه ان دست م ی زن��د در حقیقت
چیزی نیست جز بهره برداری از رویدادهای خش��ونت بار از
جمله برپایی صحنه احساسگرایانه در شبکه های ماهواره ای
درباره رفتار و برخورد خشونت بار پلیس با تظاه رات کنندگان
و دعوت ب رای اقدامات جدی��د علیه پلیس و برگزاری مراسم
ب��رای قربانیان و فراخوان ب��رای ادامه تظاه��رات به همراه
عملیات خشونت امیز و ...به نظر م ی رسد که پایانی بر این
ماجرا دیده نم ی شود و در حقیقت نوعی تهدید و سوءاستفاده
از این رویدادها علیه نظام است؛ چه انکه جبهه نجات در حال
تجارت با خون مردم و سوءاستفاده از ان است تا به هدف های
خود ب رای اعمال فشار بر نظام که با خطر بحران اقتصادی
شدید نیز روبه روست ،دست یابد.
بحرانی که روز به روز و با ادامه تظاه رات و خش��ونت،
گردشگری و سرمایه گذاری در مصر را به مرز نابودی کشانده
است .جدا از این ماجرا این خشونت ها در عین حال این پیام را
ب رای بیگانگان مطرح م ی سازد که هدف از ب ی ثباتی سیاسی
در مصر سرنگونی دکتر المرسی است و جایگزینی حکومتی
لیب رال با گرایش ه��ای موردنظر غرب.البته ای��ن پیام ها به
صورت نامحسوس به غرب مخابره م ی ش��ود؛ چه انکه در
سخنان انها در ظاهر سخن از ماندن المرسی است اما در رفتار
چیز دیگری است .شاید اظهارات عمرو موسی مبنی بر اینکه
وی و الب رادعی موافق ادامه ریاست جمهوری المرسی هستند
و این «صباحی» است که مخالف ادامه کار وی است ،یکی
از این اظهارات ضدونقیض باشد .البته صباحی چند بار این
سخنان را تکذیب کرد و افزود جبهه نجات پشت درهای بسته
تصمیماتی را اتخاذ م ی نماید اما اظهارات رهب ران ان در ب رابر
مردم چیز دیگری است .ادامه این روند از سوی جبهه نجات و
اصرار در سرنگون کردن دولت المرسی فقط به ادامه اشوب و
ناارامی و از میان رفتن روند تحول دموکراتیک در مصر خواهد
انجامید ،چون اگر فروپاشی دولت کنونی را فرض کنیم ،تنها
چند راه حل جایگزین ب رای ان وجود خواهد داشت:
راه حل اول :دخالت ارتش و به دست گرفتن قدرت که
البته این بار به اسانی قدرت را از دست نخواهد داد و در عین
حال مردم ک��ه از روند انقالب خسته شده ان��د ان را خواهند
پذیرفت.
مثلث شماره 165
راه هایی که در برابر مخالفان مصری وجود دارد
راه حل دوم :اقدام نیروهای هوادار المرسی مخصوصا
اخوان المسلمین ب��رای دفاع از دولت المرس��ی که البته به
اشوب و جنگ داخلی خواهد انجامید.
راه حل سوم :تش��کیل ش��ورای ریاست جمهوری که
البته این یک اقدام به دور از واقعیت است و ارتش و نیروهای
اسالمگرا ان را نخواهند پذیرفت ،چ��ون دردسرهایی درباره
ریاست وعضویت ان به وجود خواهد امد و اینکه اعضای ان تا
چه اندازه به گروه های سیاسی وابستگی خواهند داشت و اگر
میان انان اختالفی روی دهد ،چه خواهد شد؟
راه حل چهارم :دعوت المرسی ب رای انتخابات زودرس
ریاست جمهوری که البته این راه حل چندین پرسش را مطرح
خواهد کرد ،از جمله اگر المرسی ب��ار دیگر انتخاب شود یا
نامزد اخوان المسلمین ی��ا اسالمگرایان برگزی��ده شود ،ایا
مخالفان ان را خواهند پذیرفت؟ ایا مدت زمان باقیمانده از
ریاست جمهوری کنونی به رئی س جمهور جدید واگذار خواهد
شد؟ ایا تظاه رات جدید ب رای سرنگون کردن رئی س جمهور
جدید برگزار نخواهد گردید؟ اگر نامزد چیگرایان پیروز شود
و لیب رال ها و اسالمگرایان با دست زدن به تظاه رات خواستار
برکناری وی و برپایی انتخابات مج��دد شوند همچنان که
درباره المرسی اتفاق افتاد ،چه خواهد شد؟ اگر چنین اتفاقی
رخ داد و تکرار گردید ،ایا روند برگ��زاری انتخابات همچنان
ادامه خواهد یاف��ت و ما روسای جمه��ور را همانند تعویض
لباس هایمان تغییر خواهیم داد؟
هریک از راه حل های پیش��ین به جز اجازه دادن ب رای
تکمیل دوره ریاست جمه��وری و به کارگیری صندوق های
انتخاباتی به عنوان یک ابزار دموکراتیک ،ما را به یک اشوب
دامنه دار خواهد کشاند و مصر را به سوی یک ناارام ی گسترده
و نامعلوم هدایت خواهد کردg .
35
گذار بی پایان مصر
رقابت اسالمگرایان و سکوالرها به کجا می رسد؟
ترجمه شاپور سلیمی
دو س��ال بع��د از شورش��ی که منج��ر ب��ه برکناری
حسنی مب��ارک از ریاست جمهوری گردی��د ،مصر هنوز در
مراحل اولیه گذار به یک سیستم جدید قرار دارد.
پیروزی ب رای ای��ن داستان وجود ن��دارد؛ اخوان ی ها که
بالتکلیفند با تظاه رات های مکرر و حمایت انتخاباتی و یک
اپوزیسیون پ راکنده و سازمان نیافته ضعیف؛ امکان تاسیس
رژیمی اقتدارگرا مانند همه رژیم های قبلی مصر ،به رغم تداوم
تعهدات به دموکراسی نیز وج��ود دارد .اپوزیسیون سکوالر
همچنان پ راکنده باقی مانده اند و رهب رانش درگیر بحث های
جزئی و جاه طلب ی ها و کش��مکش های شخصی هستند و
دچار تردید و ناتوانی در انتخابند که ایا انها م ی خواهند یک
چیز نو ایجاد کنند یا فقط بقای نخبگان سیاسی سابق را که
ب رای دهه ها بر مصر حاکم بوده اند را تضمین کنند.
بین این دو طیف سیاسی ،برخی افراد نیز وجود دارند
که حقیقتا م ی خواهند مصر ب��ه دموکراسی برسد ،اما تاثیر
تعیی ن کننده انها خیلی محدود است .جمعیتی که دو سال
پیش ،تحت شعار و خواسته تغییر با هم متحد شدند ،حاال
پ راکنده شدند و سرگردان بین احزاب و اهداف مختلف.
مصر هنوز در مسیر گذار قرار دارد و روشن نیست که
به سمت چه شکل��ی از حکمرانی حرکت م ی کند؛ بن بست
موجود ،نمون��ه ای نیست که به انق�لاب خیانت شده باشد
همچون بعضی که بدان اش��اره داشته اند؛ شورش قطعا نه
یک انقالب بود و ن��ه بدان نیز خیانت ش��د؛ به خاطر اینکه
همه شرکت کنندگ��ان در ان ،هدف واح��دی جز سرنگونی
مب��ارک نداشتند و طبیعی ه��م بود ،شورش ب��ه نیروهای
سیاسی -اجتماعی که در گذشته وجود داشتند و از سرکوب
رژیم های پیش��ین رهایی یافتند ،اجازه ظهور و پدیدار شدن
داد؛ در بعضی از کشورها ،در چنین مواقعی ،نیروهایی پدیدار
م ی شوند که ریشه در تقسیمات فرقه ای و قومی دارند؛ اما در
جامعه نسبتا همگون مصر ،این نیروها که ریشه در شکاف
عمیق بین اسالمیس ت ها و سکوالرها دارند ،ظهور کردند.
در اینکه اخوان المسلمین ،بخش های عمده ای از افکار
عمومی مصر را نمایندگی م ی کند ،قبل از ٢٠١١چیز پنهانی
نبود و به همین خاطر نیروهای امنیتی مبارک ،همیشه در
حال دستگیری انها و رهب رانش��ان بودند وعمدتا بین داخل
و خارج زندان به طور م��داوم در تردد بودن��د .در سال ،٢٠٠٥
اخوان المسلمین قدرتش را ب��ا کسب ٢٠درصد کرس ی های
پارلمان نشان داد .تنها چیز شگفت انگیزی که بعد از شورش
مصر اتفاق افتاد ،افزایش می زان حمایتی بود که از نیروهای
سلفی بنیادگرا به عمل امد .چیز پنهانی ب رای احزاب سکوالر
راست و چپ نبود که انها فاقد یک پایگاه و حمایت عمومی
مردم هستند؛ نتایج انتخابات ب رای انها تا مدت های مدیدی
ناراحت کننده بود و در گفت وگوهای خصوصی ،رهب ران این
احزاب به درستی ضع��ف انتخاباتی خود را پذیرفتند ومساله
شگفت انگیزی نیز نبود ک��ه نخبگان فکری مصر در حالی
که منتقد مبارک و رژیمش بودن��د ،ب هراحتی نتوانند بپذیرند
که جایشان را تازه به دوران رسیده هایی در اخوان المسلمین
بگیرند؛ این نخبگان نه تنها ب��ه سنت های فکری متفاوت
بلکه تا اندازه زیادی نیز به طبقات اجتماعی مختلفی تعلق
دارند.
در حال ی که این نتایج چن��دان شگفت انگیز نبود ،اما
هی چ کس واقعا ب��رای ان امادگی نداش��ت .اسالمیس ت ها،
خودشان را محبوب ت��ر از انچه انتظ��ارش داشتند ،یافتند
و با به دس��ت اوردن پیروزی ه��ای اولی��ه ،وارد رقابت ب رای
رئی س جمهوری نیز شدند؛ برخ�لاف تصمیم اولی ه شان که
اعالم کرده بودند بیرون بودن از رقابت و منازعه انتخاباتی را
برخواهندگزید و کاندیدایی معرفی نخواهند کرد.
احزاب سکوالر به دلیل واقعی ت های فوق و اینکه انها
فقط ٣٠درصد کرس ی های پارلمان را در اختیار داشته و اداره
نـقدونظر
همه بحران های
مصر جدید
مثلث شماره 165
راه حل های پیش روی المرسی
دکتر کمال هلباوى /از رهبران سابق اخوان المسلمین
گاهی سخنان ناامید کنن��ده ای درباره اصالح اوضاع از
سوی افکار عمومی مصر عن��وان م ی گردد ،تا انجا که امید
نزد بسیاری از انان به صورت ارزو درامده است .به این بدبینان
و ناامیدها م ی گویم که اصالحات زم��ان م ی خواهد و البته
زمینه های مناسب ،همچنان ک��ه پزشکی از حال بیمارش
به خوبی اشنایی نداشته باش��د ،نم ی تواند داروی شفابخش
ب رایش بنویسد .عقب ماندگی که ریشه در مصر دوانده و طی
سه دهه گذشته در این کشور سابقه نداشته ،نیازمند مهارت و
توانمندی بیشتری است تا اعتماد و اطمینان مردم را به خود
جلب نماید و در عین حال نیازمند محیطی اطمینان بخش و
نیز ثبات و زمینه مناسب است که اجازه دهد با اقدام مناسب
و عقل خردمند دست به اقدام زد.
برخی طی دو سال اخیر در معالجه بحران های موجود
در مصر ناامید شدند چ��ون خطرهای موجود بسیار هستند
و درهم امیخته ش��ده؛ البته این خطره��ا در چارچوب های
سیاسی ،اقتص��ادی و امنیتی بسی��ار پیچیده ت��ر از دیگر
بخش ها م ی باشند.
مردم مصر خطرها و دردسرهای بسی��اری را احساس
م ی کنند که به نظر نم ی رسد به زودی راه نجات از انها به وجود
اید .مبارک کناره گیری کرد ،اما فساد و خش��ونت همچنان
36
م ی کنند ،دچار ش��وک و گیجی شدند و دوب��اره به دادگاه ها
بازگش��تند .انها با وجود قانون انتخابات ،بی��ان داشتند که
انتخاب��ات غیرقانون��ی و خواستار انح�لال پارلمان شدند؛
همچنین سعی کردند ک��ه پروسه تدوی��ن قانون اساسی
جدید را متوقف یاحداقل کند سازند ک��ه به وسیله مجلس
انجام م ی گرفت و بیان داشتند که این امر غیرقانونی است؛
حتی تالش کردن��د که اخوان المسلمی��ن و حزب عدالت و
ازادی اش را منحل کنند یا به عنوان سازمان های غیرقانونی
معرفی نمایند .در نتیج��ه ،در دومین سالگرد شورش ،مصر
درگیر یک جنگ بی��ن نیروهای سیاس��ی رقیب است که
در حوزه ه��ای مختل��ف و پایگاه های اجتماع��ی و حمایت
متفاوت ب��ه فعالیت خ��ود ادامه م ی دهن��د .اسالمیس ت ها
مبارزاتشان را بر حوزه انتخاباتی متمرکز کرده اند ،چون دارای
حمایت مردمی هستن��د .سکوالریس ت ها نی��ز از دادگاه ها
و نهادهای دولت استفاده م ی کنند ک��ه هنوز تحت کنترل
اعضا و الیت سابق قرار دارد .تنها ح��وزه ای که دو طرف در
ان سهیمند و اهمیت قابل توجه��ی دارد خیابان هاست که
هر دو به سوی ان بازگشته و تالش دارند ان را علیه دیگری
به کار بب رند.
وضعیت مصر به چه سمتی خواهد رفت و چه خواهد
شد؟ ایا ایاالت متحده م ی تواند به این کش��ور کمک کند یا
دست کم شرایط از این بدتر نشود؟
مهمترین گام ی که احزاب سکوالر بای��د بردارند ،اگر
خواهان یک فرایند دموکراتیک در کش��ورند ،پذیرش نتایج
انتخابات است؛ دموکراسی صرفا به معنی انتخابات نیست؛
انها باید بدانند و بپذی رند که در یک پروسه دموکراتیک وجود
رقبا اجتناب ناپذیر است .اح��زاب سکوالر که دو سال زمان و
انرژی را به ه��در دادند به جای اختص��اص ان به مجادله و
کش��مکش ما بین خود و امید بستن ب��ه دادگاه ها ،باید ان
را صرف سازماندهی خود م ی کردند که م ی تواند پیش��روی
اخوان را متوقف کند .با این اقتص��اد از هم گسیخته ،تعداد
زی��ادی از مصریان به وی��ژه انهایی که متعهد به کش��ورند،
نگ��ران زیاده روی های انها م ی باشن��د .سکوالریس ت ها نیز
م ی توانند حمایت وسیع مردم ی را به دس��ت اورند و در این
مسیر به سازماندهی و انتش��ار وسیع پیام هایش��ان و توجه
بیش��تر به زندگی و نیازهای روزمره مصریان نیاز دارند؛ این
ب��ه ان مفهوم نیست ک��ه اخوانی ها مب��را از نقد و مالمت
در جامعه وج��ود دارد .از هنگ��ام پیروزی انق�لاب بزرگ در
وادار کردن مبارک ب رای کناره گیری ،ب��ا وجود گفته هایی در
زمینه کمک های بیگانه در این زمینه ،جامعه مصر پیشرفت
قابل توجهی در اصالح ام��ور خود ،به دست نی��اورده است.
همچنین با وجود برخورداری مردم از ازادی های ب ی سابقه و
انتخابات پاک که ب رای نخستین بار پس از چند دهه برگزار شد
واقعیت اوضاع بحرانی مصر که همچنان پس از گذشت دو
سال کشور را درگیر کرده به خصوص که بیش از هفت ماه ان
در سایه حکومت اسالمی و حکومت دکتر المرسی بوده است،
شاید پاسخ این پرسش این تحلیل معم ولی است که م ی گوید
درگیری شدید سیاسی در جامعه یا کودتای امنیتی و کوشش
ب رای به دست گرفتن قدرت به وسیله اخوان المسلمین ،بحران
واقعی در مصر باش��د .همچنین اگر اخ��وان در عمل خود
تجدید نظر نماید ،بحران مصر به پای��ان خواهد رسید .البته
این مسائل و نقش اخوان در برقراری ثبات ب ی تاثیر نیستند،
اما در عین حال پایان دهنده این بحران نم ی باشند .اینجانب
معتقدم بحران کنونی موجود در مصر نخست به علت ضعف
تصمیم گیری است ،چ��ون مقامات عال ی رتب��ه و نهادهای
دولتی از جمله ریاست جمهوری ،دولت و مجلس که وظیفه
قانونگذاری را برعهده دارند ،نم ی توانن��د با ارامش ب رای حل
بحران اقدام کنند چون این ارامش نیازمند زمان و ابزارهایی
است که در این نهادها و نیز مقامات عالی رتبه وجود ندارد؛ به
عالوه انها با مسائل روزمره شدیدی درگیر هستند و در نتیجه
گفت وگویی که ریاست جمهوری بدان دعوت کرده با ناکام ی
روبه رو گشته است.
به طور اصولی این گفت وگو باید در جایگاه خود صورت
بگیرد؛ جایگاهی که گفت وگو را در همه جوانب ،فراگیر و ان
را مورد تش��ویق قرار دهد ؛ از همه مهمتر باید زمینه اعتماد
متقابل میان طرف های شرکت کنن��ده در گفت وگو فراهم
شود و در نتیج��ه همگی باور کنند ک��ه گفت وگوها ،نتایج
مثبتی را ب رای اینده مصر به دنب��ال خواهد داشت .معتقدم
ترتیب اولویت ها در بررسی بحران باید ب ر اساس ضرورت ها
صورت بگیرد ،همچنان که ضرب المثل م ی گوید« :پزشک
اگر با دو بیمار روبه رو شد ،نخست باید مریضی خطرناکتر را
مورد معالجه قرار دهد».
دیدگاه های گروه های سیاس��ی شرکت کننده در این
گفت وگو نیز گاهی نیازمند جدیت در کار و بررسی همه جانبه
موضوع��ات دارد .گروه های سیاسی بای��د از شفافیت الزم
برخوردار باشند ،نه اینکه شاهد تض��اد در کردارها و گفتارها
باشیم .در اینجا بحران دیگری به جز ضعف دیدگاه و اندیشه
وجود دارد ک��ه البته ه��ر دوی انها نیازمن��د نهادهای ملی
متخصص است و نه نهادهای حزبی که متاسفانه بسیاری
از گرفتاری های مصر ناشی از این نهادهای حزبی است ،چه
در دوران تاریک مبارک و چه در دوران حکومت نظامیان در
مرحله انتقالی که هیچ یک در دوران بعدی یعنی حکومت
المرسی مورد بررسی و اقدام قرار نگرفتند.
به نظر م ی رسد بحران بیش از انکه از ضعف و ناتوانی
در دیدگاه ه��ا و تفکر برخوردار باشد از ضع��ف توانمندی در
تحمل خطرهایی ک��ه همچنان مصر ب��ا ان روبه روست و
هر روزه ب��ر ان افزوده م ی ش��ود ،برخوردار اس��ت .خطرها و
بحران هایی که همچنان بر انه��ا افزوده م ی شود و به دنبال
ان ممکن اس��ت اتفاق ناگ��واری صورت بگی��رد ،از جمله
اشتباه هایی که نظام کنونی مرتکب ان شده است یا قوانینی
که پارلمان ان را به تصویب رسانده ،ام��ا دوباره ان را نقض
کرده ،ولی خطرناکترین اشتباه ه��ا وابستگی مصر همانند
دیگر کشورهای منطقه به قدرت امریکاست.
این صحیح است ک��ه هم اکنون در مص��ر خطرها و
نقاط ضعف بسیاری به چشم م ی خورد که در نتیجه بعضی
از مردم دچ��ار نا امیدی از اصالحات شده ان��د که این موجب
خشونت بیشتر می شود و در نتیجه اوضاع ناگوارتر م ی گردد.
این اوضاع نیازمند گرد امدن اندیشمندان در یک گفت وگوی
همیشگی ملی و در یک محیط خوشبینانه و سازنده است که
با تشکیل یک نهاد ملی یا یک شورای قومی ب رای بررسی
این خط رات از سوی دولت صورت خواهد گرفت .این نهاد به
ارائه راه حل هایی ب ر اساس منافع ملی و نه ب راساس مسائل
اقتصادی یا امنیتی اقدام خواهد کرد ،حتى اگر با دیدگاه های
در خصوص امور دولت کنونی باشن��د؛ انها مغرور شده اند و
کامال نسبت به خودشان اطمینان دارند ،ام��ا تنها راه ب رای
متوقف کردن انها این است که به انها نشان داده شود که در
رقابت اسی ب پذیرند .نقش ایاالت متحده امریکا و هر کشور
دیگری در گذار مصر محدود است؛ چراکه گذارها عمدتا در اثر
یک پروسه داخلی انجام و به وقوع خواهند پیوست؛ از سوی
دیگر ،مصریان شدی��دا احساس��ی و ناسیونالیست هستند
و خارجیان نم ی توانند ب رای انها تعیی��ن تکلیف کنند .انها
باید هم روایت های اب��زاری سکوالریس ت ها و هم ادعاهای
اسالمیس ت ها را در این خص��وص که انتخابات به انها یک
قیمومیت داده است ،رد کنند.سکوالریس ت ها نیاز دارند ادغان
کنند به اشتباهات و مشکالتش��ان که نوعی خودزنی است
و خود را به شکل حساب شده ای ب رای انتخابات های اینده
اماده کنند؛ اسالمیس ت ها هم نیاز به این دارند که یاداوری
کنند که پیروزی در ی��ک انتخابات ،به مفه��وم قیمومیت
با قدرت نامح��دود نیست .انها با مش��کالت زیادی روبه رو
هستند ،به ویژه چالش ه��ای اقتصادی ،انها بدون همکاری
همه نیروهای سیاسی و یک جامعه بی ن المللی خوشبین،
نم ی توانند با مشکالت فوق روبه رو شوند؛ انها در سهیم کردن
دیگر نیروهای سیاسی در بار مسئولی ت ها و سرزنش ها در
داخل و خارج مصر سودمند خواهند شد .پس نیاز هست که
بدانیم گذارها عمدتا توام با مشکالت مداوم و فراوانی است و
دو سال تاحدودی اغاز راه استg .
Martin ottaway, January 2013 ,25.
The national intrest
نـقدونظر
مثلث شماره 165
بح ران دینی
هرگاه فتواهای غیر معمول مانند ریختن خون
مخالفان یا اینکه بعضی از تظاهر ات کنندگان
پوشش هایی بر چهره خود می گذارند را
می بینم ،به این نتیجه می رسم که در مصر
بحران بزرگی وجود دارد که ممکن است جنبه
فکری یا دینی داشته باشد
امریکا یا هم پیمانان یا مزدوران ان در منطقه مخالفت
داشته باش��د .به ه ر حال هرگونه تاخی��ر در برنامه ریزی
یا اجرا ،به تاخیر در دستیابی ب��ه راه حل های مورد نیاز
خواهد انجامید.
هرگ��اه فتواه��ای غی ر معم��ول مانن��د ریختن
خون مخالف��ان یا اینکه بعض��ی از تظاه ر اتکنندگان
پوشش هایی بر چهره خود م ی گذارند را م ی بینم ،به این
نتیجه م ی رسم که در مصر بحران بزرگی وجود دارد که
ممکن است جنبه فکری یا دینی داشته باشد که نیازمند
اصالح��ات در برنامه ه��ای مدارس و دانش��گاه هاست
یا به طور کل��ی اصالح نظام درسی اس��ت که ضرورت
دارد ب رای معالجه این پدیده خطرن��اک در این زمینه از
نهادهای فرهنگی یاری گرفت .این پدیده همان تندروی
ی بر ب رنامه های
در مسائل دینی است .باید از طریق علم
میانه روی تاکید نماییم و این را از طریق رسانه ها میان
مردم پخش کنیم .این بخشی از بحران است که ممکن
است در میان هدف های چهارگانه انقالب دیده نشود و
شاید دشمنان از این تندروی ب رای افزایش انتقاد از اسالم
بهره برداری کنند ! g
37
سیاست
سیاست
مثلث شماره 165
38
تصمیم پایداری
پاسخ جلیلی چیست؟
بررسی اخرین تحوالت انتخاباتی جبهه پایداری
1
مصطفی صادقی
سیاست
پایداری و ائتالف سه نفره
با اعالم رسمی شکل گیری ائت�لاف سه نفره بسیاری
بر این عقیده پای می فش��ردند که به جهت حضور غالمعلی
حدادعادل در این پیمان سیاسی ،با مدلی همچون انتخابات
هیات رئیسه مجلس نهم مواجه خواهیم شد؛ به دیگر سخن
اینکه پیوستن و همراه��ی پایداری ها با ائتالف اصولگرایان،
رخدادی دور از ذهن به نظر نمی رسد.
زمان زیادی اما نگذشت که اعض��ای پایداری رویکرد
انتقادی خود را به این ائتالف نمایان کردند.
ان چنان که از اظهارات و سخنانشان بر امد اعتراضات و
انتقادات در چند محور خالصه می شد:
-1اینکه چرا انها از وجود چنین پیمانی تا قبل از رسانه ای
شدنش بی خبر بوده اند.
-2انتقاد به یکی از اضالع این ائت�لاف که از ابتدا با او
مخالف بودند.
-3عدم حضور کاندیدایی از انها در این ائتالف.
بر مبنای این سه محور انها اعالم کردند که رسم و راهی
مجزا از ائتالف مرجع برخواهند گزید ،به تدوین برنامه انتخاباتی
خواهند پرداخت و نامزدی را که اصلح می پندارند به صورت
مستقل روانه انتخابات خواهند کرد.
فو حدیث های فراوانی هم پدید
در این میانه البت��ه حر
امد ،از ماجرای ائتالف با دولتی ها تا شایعاتی در مورد رسیدن
به مصادیق.
ماجرا این بود که به جهت ترکیب اعضای جبهه پایداری
و اینکه برخی از اعضا هنوز گرایش های��ی به دولت محمود
احمدی نژاد دارند ،برخی باورشان این بود که نامزد پایداری در
مثلث شماره 165
اکنون که وارد واپسین ماه سال 91شده ایم و تنها چهار
ماه به مشخص شدن نام جانشین محمود احمدی نژاد در پاستور
باقی مانده ،نگاه های تحلیلگران سیاسی به گروه ها و احزاب
دوخته شده تا بتوانند به فهرست دقیق ت��ری از کاندیداهای
احتمالی انتخابات یازدهم دست یابند.
اگر از انچه اکنون می��ان اصالح طلبان و حامیان دولت
می گذرد عبور کنی��م ،با فضای��ی متفاوت می��ان گروه ها و
تشکل های اصولگرا مواجه خواهیم شد .در تحلیل ظاهری
می توان سام��ان سیاس��ی کنون��ی اصولگرای��ان را چنین
صورت بندی کرد:
-1ائت�لاف مرج��ع اصولگرایان با حض��ور غالمعلی
حدادعادل ،محمدباقر قالیباف و علی اکبر والیتی
-2جبهه پایداری با نامزدهای احتمالی همچون سعید
جلیلی ،پرویز فتاح ،کامران باقری لنکرانی و مسعود میرکاظمی
-3اصولگرایان سنتی در دو بخش
الف) سه گزینه معرفی شده جبهه پیروان
ب) چهره های سنتی همچون مصطفی پورمحمدی که
زیر چتر حمایتی جبهه پیروان قرار نگرفته اند.
-4چهره ه��ای مستقل��ی مانن��د محس��ن رضایی و
علی فالحیان.
اما در سطح دیگری از تحلی��ل ،تحرکاتی جدید میان
اصولگرایان رخ داده که می تواند منشا اتفاقات تازه انتخاباتی
در این جناح باشد.
مهمترین این تحرکات برگ��زاری کنگره جدید جبهه
پایداری و مواضعی است که از سوی اعضای این تشکل نوپای
اصولگرایان بیان شده است.
نهایت با کاندیدای حامیان دولت یکی خواهد شد.
برخی حتی در تحلیل هایی با استناد به اخبار و گمانه های
انشعاب در جبهه پایداری ،باورشان چنین بود که پایداری ها به
دو بخش تقسیم شده و شاهد معرفی یک نامزد از سوی این
تشکل و حمایت بخش دیگری از انها از نامزد دولت خواهیم
بود.این گمانه ها البته انجا تقویت شد که مرتضی اقاتهرانی،
دبیر کل جبهه پایداری در مصاحبه ای با سایت نزدیک به این
تشکل سیاسی در پاسخ به این سوال که« :ﻋﺪه ای ﻣﯽﮔﻮﯾﻨﺪ
ﭘﺎﯾﺪاری ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ ﺳﺮاﻧﺠﺎم ﺑﺎ ﮐﺎﻧﺪﯾﺪاﯾﯽ ﮐه دوﻟﺖ ﻣﯽدهد
اﺋﺘﻼف ﮐﻨﺪ و ﯾﮏ ﮐﺎﻧﺪﯾﺪا ﺑﺪهد» گفته ﺑﻮد« :ﭼﺮا ﻣﺠﺒﻮر اﺳﺖ؟
اﮔﺮ دﻗﺖ ﮐﻨﯿﺪ ﻣﺎ ﺑﺎ بعضی ها هم که اﺋﺘﻼف ﻣﯽﮐﻨﻨﺪ ،ﻧﻤﯽاﯾﯿﻢ
ﺗﺎ ﻣﺠﺒﻮر ﻧﺒﺎﺷﯿﻢ .ﻣﺎ ازادیﻣﺎن را ب��ه هم ﻧﻤﯽزﻧﯿﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮاﻧﯿﻢ به
وظیفه مان ﻋﻤﻞ ﮐﻨﯿﻢ .اﮔﺮ دوﻟﺖ واﻗﻌﺎ ﮐﺴﯽ را ﻣﻌﺮﻓﯽ ﮐﻨﺪ که
اﺻﻠﺢ و از همه بهتر ﺑﺎﺷﺪ ،دﻟﯿلی ﻧﺪارد که ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﮐﻨﯿﻢ .دوﻟﺖ
و ﻏﯿﺮ دوﻟﺖ ﻧﺪارد ،وﻟﯽ ﯾﮏ ﻧﻔﺮ هم هست ﮐه هیچ ﮐﺴﯽ او را
ﻧﻤﯽﺷﻨﺎﺳﺪ ،وﻟﯽ بینی و ﺑﯿﻦا ﷲ از همه بهتر است .ﺣﺎﻻ ﭼﻮن
دوﻟﺖ نگفت��ه اﺳﺖ او را ﮐﻨﺎر ﺑﮕﺬارﯾﻢ؟ ﭼﻮن در اﺋﺘﻼف ﻧﯿﺴﺖ
ﺑﮕﻮﯾﯿﻢ نه؟ ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ؟ اینها ﺑﺎزی ﻧﯿﺴﺖ؟ ﭘﺲ دﻟﯿﻠﯽ ﻧﺪارد ﻣﺎ
ﺑﺎ ﮐﺴﯽ ﯾﺎ ﭼﯿﺰی ﺑﺒﻨﺪﯾﻢ .ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ه��م نبسته اﯾﻢ و در اﯾﻨﺪه هم
ﻧﻤﯽﺑﻨﺪﯾﻢ .ﻧﮕﺎه ﻣﯽﮐﻨﯿﻢ ،ﭼﻮن ﻣﯽﺧﻮاهی��م ﮔﺮدن ﺑﮕﯿﺮﯾﻢ.
ﺑﺎﻻﺧﺮه چه��ار ﻧﻔﺮی ﺑه ﻣﺎ اﻋﺘﻤﺎد دارﻧﺪ .همه هم ﺷﺎﯾﺪ ﻧﺪاشته
ﺑﺎﺷﻨﺪ .اﮔﺮ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﮐه اﯾﻦ اﺻﻠﺢ اﺳﺖ ،دروغ ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺑﮕﻮﯾﻢ.
ﺣﺎﻻ دﯾﮕﺮ ﭼﻮن اﯾﻦ ﺑﺎ دوﻟﺖ اﺳﺖ و ﻓﺮض ﮐﻨﯿﺪ که ﻣﺜﻼ ﺑﻨﺪه
ﺑﺎ اﻗﺎی اﺣﻤﺪیﻧﮋاد ﺧﻮب ﯾﺎ ﺑﺪم ،ﻧﺒﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ دخیل باشد.
اﮔﺮ اﯾﻦ ﺑﺎزی ه��ا ﺑﺎﺷﺪ همینی ﻣﯽﺷﻮد ک��ه همه ﺟﺎ هست».
اگر چه مرتضی اقاتهرانی و دیگرانی از این جبهه پس از انتشار
این مصاحب��ه و بازخوردهای مربوط ب��ه ان ،ائتالف با دولت
را رد می کردند ،اما همچن��ان می شد در تحلیل های سیاسی
مربوط به جبهه پایداری گزینه ائتالف با دولت را یافت .امروز
اما بیش از همیشه گمانه حمایت پایداری ها از دولت کمرنگ
شده است .ماجرای اتفاقات روز استیضاح وزیر کار موجب شد
که پایداری ها مواضعی انتق��ادی و حتی گاهی تند نسبت به
دولت اتخاذ کنند و این یعنی افزایش فاصله میان این دو طیف
یا بنابر برخی تحلیل ها سنگین شدن کف ه ترازو به سمت و سود
مخالفان ائتالف با دولت در میان اعضای جبهه پایداری.
موضع جدید پایداری ها
«پدرم از اینکه بخواه��د کاندیدای جبهه پایداری باشد
ناراحت نیست ،ام��ا باید منتظر تصمیم جبه��ه باشیم ».این
اظهارنظر فرید الدین حدادعادل اگر هم��راه با تیتر ،عکس و
تحلیل صفحه نخست جدیدتری��ن شماره هفته نامه نزدیک
به جبهه پایداری تحلیل شود می توان به اتفاقی تازه در میان
اصولگرایان پی برد.
هفته نامه 9دی در مطلبی با عنوان « 2+1مردم ،متفاوت
از 2+1سیاسیون» خبر از تغییر ارایش انتخاباتی داده بود9 .دی
نام غالمعلی حدادع��ادل را در کنار کام��ران باقری لنکرانی و
سعید جلیلی قرار داده و چنین نوشت��ه بود« :نظرسنجی های
هفته های اخیر باتوجه به اینکه فض��ا کمی انتخاباتی تر شده
است و فضای غلیظ و اصولگرایانه تشکل های دانشجویی و
عدالت طلب و جوانان ارمانگرا و خالقان حماسه های سوم تیر
و نهم دی نشان می دهد که تکاپوی نسل تاثیرگذار انقالب،
اغاز شده و به زودی معادالت انتخاباتی جابه جا خواهد شد .نامه
313دانشجوی دانشگاه تهران خطاب به دکتر سعید جلیلی و
دکتر کامران باقری لنکرانی و موج وبالگی گسترده ای که برای
سعید جلیلی ایجاد شده ،نشان می دهد که این دیپلمات انقالبی
39
سیاست
که صریح و صادقانه سخن می گوی��د ،مورد اقبال طیف های
موثر از دانش��جویان است ».در ادامه این مطلب امده« :عامه
ت مجلس اخیر به عنوان
مردمی که به حدادعادل در انتخاب��ا
نفر اول تهران اعتماد کرده اند و در این زد و خورد مشمئز کننده
سران قوا ،خاطرات خوبی از رفتار ریاست مجلس هفتم دارند و
هنوز به او به عنوان کسی که خود را تابع رهبری می داند ،اعتماد
دارند و در صورت قرار گرفتن حدادعادل در جایگاه کاندیداتوری
ریاست جمهوری ،ارامش و منطق و اخالق وی می تواند اب
سردی بر اتش رفتارهای انتخاباتی فتنه گرانه و منحرفانه باشد.
وجاهت دکتر حدادعادل در میان نخبگان و مواضع به موقع وی
در فتنه 88نیز عوامل موثری در نگاه مثبت توده های مردم به
اوست ».سواالت مهم حاال این است که چرا جبهه پایداری در
نهایت به این نتیجه رسید که غالمعلی حدادعادل را در فهرست
کاندیداهای مورد حمایت خود قرار دهد؟ ایا این به معنای ورود
جبهه پایداری به ائتالف اصولگرایان است؟ ایا می توان به این
تحلیل رسید که جبهه پایداری فارغ از مکانیزم انتخابی ائتالف
سه نفره بن��ا دارد غالمعلی حدادعادل را به عن��وان کاندیدای
منتخب اعالم کند؟برای رسیدن به پاسخ چنین سوال هایی باید
به بررسی شرایط این روزهای پایداری ها پرداخت ،به اینکه در
جلسات بررسی مصادیق انها چه گذشته و رایزنی ها و گعده های
سیاسی انها چه نتایجی در بر داشته است .پرویز فتاح ،مسعود
میرکاظمی،کامرانباقری لنکرانیوسعیدجلیلیافرادیهستند
که از چند ماه پیش به عنوان گزینه ه��ای مورد بررسی جبهه
پایداری مطرح شده اند .در این می��ان پرویز فتاح که روزگاری
در کابینه محمود احمدی نژاد جای داشت تاکنون در این مورد
سکوت کرده است .ن��ام او البته
در بیانیه ای ک��ه از سوی حامیان
پایداری ها منتشر شد ،میان افراد
موردحمایتقرارنداشت.شنیده ها
اما حاکی از ان است که پرویز فتاح
هنوز پاسخ مثبت��ی برای حضور
در انتخابات نداده و همین مساله
او را از دایره مصادیق پایداری ها
خارج کرده است.از جانبی دیگر
نام مسعود میرکاظمی به عنوان
فردی که پایداری ها در حال بررسی شرایطش هستند نیز به
میان امده بود .این وزیر سابق ،اما در مصاحبه ای با خبرنگار مثلث
گفته بود« :هنوز هیچ رایزنی در این مورد با من نشده است».اما
دو نامی که در این چند هفته بیش از دیگران به عنوان مصادیق
جبهه پایداری در رسانه ها مطرح بوده اند ،کامران باقری لنکرانی
و سعید جلیلی هستند .کامران باقری لنکرانی اکنون سخنگوی
جبههپایداریاستوالبتهروزگاریوزیربهداشتکابینهمحمود
احمدی نژاد؛ او خ��ود احتمال کاندیدات��وری اش را رد نکرده و
ان چنان که رسانه های اصولگرا نقل کرده اند تا کنون دیدارهایی
خصوصی با ایت اهلل مصباح یزدی داشته است .این اما همه ماجرا
در مورد او نیست؛ برخی چندی است گمانه هایی را در مورد تایید
صالحیت او برای انتخابات ریاست جمهوری مطرح می کنند.
که فقط در حد گمانه ،سوال و یا شایعه است.
مثلث شماره 165
پاسخ به دعوت انتخاباتی
مهمترین گزینه ای که جبهه پایداری از چند ماه پیش
به عنوان یکی از مصادیقش معرفی کرده ،دکتر سعید جلیلی
است؛ فردی که اکنون بر کرسی دبیری شورایعالی امنیت ملی
تکیه زده و البته مسئولیت پرونده هسته ای نیز برعهده اوست.
جلیلی شخصیتی بسیار نزدیک به گفتمان انقالب اسالمی
است و البته مورد حمایت بخش هایی از اصولگرایان .او در تمام
ماه های گذشت ه ترجیح داده در این مورد سکوت کند ،هرچند
اخباری پیرامون درخواست ها برای کاندیداتوری او مطرح شده
و کمپین تبلیغاتی حامیانش در فض��ای سایبری بسیار فعال
است .باقری لنکرانی اخیرا در پاس��خ به سوالی مبنی بر اینکه
ایا جبهه پایداری با سعید جلیلی رایزنی انجام داده یا خیر گفته
40
است« :با جلیلی در این باره صحبت کرده ایم و در حال مذاکره
با وی هستیم ».فاطمه الیا اما در موضعی متفاوت گفته است،
سعید جلیلی کاندیدای جبهه پایداری نیست .وی در خصوص
انتشار اخباری در مورد انتخاب سعیدجلیلی به عنوان کاندیدای
مورد نظر جبهه پایداری اظهار داشته است« :این موضوع جزو
شایعاتی است که رسانه ها به ان دامن می زنند ،انگار رسانه ها
شتاب زده تر از نامزدها وارد عرص��ه شده اند ،البته شاید هدف
انها داغ کردن تنور انتخابات باشد».پیش از این نیز متقی فر،
عضو شورای مرکزی جبهه پایداری در پاسخ به این سوال که
با توجه به اینکه اقای جلیلی در دی��دار اخیر با جبهه پایداری
بحث کاندیداتوری خ��ود را صراحتا رد نک��رده است ،چقدر
کاندیداتوری وی از سوی جبهه پای��داری قطعی است؟ ابراز
عقیده کرده است« :اقای سعید جلیلی هم این نگاه را قبول دارد
و عمل به تکلیف می کند .برای کسی که رزمنده اسالم است
و خود را سرباز والیت می داند ،جا مهم نیست ،بلکه عمل به
تکلیف مهم است .دوستان ما یک خوبی دارند که از امدن در
این سطح اشتیاق شخصی ندارند و این ویژگی از خوبی های
انهاست و موضع تقوای این افراد را نشان می دهد ،نه کسی که
همه کائنات را به هم می ریزد و از هر ابزاری استفاده می کند
تا رئیس جمهور شود و برای رئیس جمهور شدن با هر تفکری
سازش می کند .این طرز تفکر خطرناک است ،از این رو نه جایز
است به چنین فردی رای داد و نه جایز است او نامزد شود چرا که
دویدن به سمت پست و مقام جاه طلبی است و این امر همیشه
در اسالم مذموم بوده است .چط��ور می شود سرنوشت مردم
را چهار سال دست کسی داد که تش��نه قدرت است؛ بنابراین
باید کسانی که خدا ترس هستند
و حقوق مردم را ب��ر منافع خود
مقدم می دارند روی کار بیایند».
شنیده ها حکایت از ان دارد که او
تاکنون به دعوت های پی در پی
جبهه پایداری پاسخ مثبت نداده
است و گویا بن��ا دارد در شرایط
فعلی به انجام وظیفه در مسئولیت
های کنونی اش بپردازد .از نگاهی
دیگرسعید جلیل��ی گویا به لزوم
استقرار گفتمان انقالب اسالمی در قوه مجریه می اندیشد و
به اینکه فردی وارد پاستور شود که بتواند با ایجاد وحدت میان
نیروهای وفادار انقالب ،ارامش را به فضای سیاسی بازگرداند.
شاید بر این عقیده استوار است که باید با مکانیزمی مشخص
به نامزدی واحد میان اصولگرایان رسید؛ مکانیزمی که از چند
شاخه شدن اصولگرایان جلوگیری خواهد کرد .حاال سوال مهم
این است که ایا ممکن است او در شرایطی خاص پاسخ مثبت
به دعوت های انتخاباتی بدهد یا اینکه بنا دارد در مسولیت های
کنونی اش در شورای عالی امنیت ملی به ایفای نقش بپردازد.
ورود به ائتالف
در چنی��ن شرایطی است ک��ه اکن��ون پایداری ها نام
غالمعلی حدادعادل را در می��ان مصادیق مورد نظر خود قرار
داده اند.اگر چه انها هنوز دعوت ائتالف را با افزودن نام کامران
باقری لنکرانی به لیست پیمان سه نفره نپذیرفته اند ،اما موضع
اخیر انها را می توان مقدمه پیوست��ن احتمالی انها به ائتالف
مرجع اصولگرایان ب��ه شمار اورد.از نگاه��ی دیگر شاید انها
برانند ت��ا در نهایت با معرفی غالمعل��ی حدادعادل به عنوان
نامزد نهایی خود او را به عنوان نامزد و نماینده شان در ائتالف
اصولگرایان تصویر کنند و البته با این حمایتشان وزن سیاسی
رئیس مجلس هفتم را در ائتالف سه نفره باالتر برده و شانس
انتخاب او را افزایش دهند.گویا باید منتظر گذر زمان بیشتری
باشیم تا مصداق و تصمیم پایداری ها برای انتخابات یازدهم
مش��خص شود .انها که در کنگره اخیرشان هم نتوانستند به
تصمیم نهایی برسند ،اعالم کرده اند فروردین ماه زمان رسیدن
به حرف اخرشان استg .
پزشک سیاسی
3
کامرانباقری لنکرانی
کامران باقری لنکران��ی متولد سال ۱۳۴۴در تهران،
وزیر بهداشت کابینه اول محمود احمدی نژاد بود.
او دیپلم خود را از دبیرستان شبانه روزی نمونه توحید
شیراز اخذ کرد و مدرک دکت��رای حرفه ای پزشکی خود را
در سال 68از دانش��گاه علوم پزشکی شی��راز با رتبه ممتاز
دریافت کرد.
سپس مدرک تخصص بیماری های داخلی را در سال
71از دانشگاه علوم پزشکی شیراز با رتبه ممتاز کشوری و
مدرک فوق تخصص بیماری های گوارش و کبد را در سال
اقای مهندس
پرویز فتاح
4
پرویز فتاح در س��ال ۱۳۴۰در ارومیه متولد شد .او در
سال 68در رشته مهندسی عمران از دانشگاه صنعتی شریف
فارغ التحصیل شد و در سال 82نیز مدرک کارشناسی ارشد
صنایع (گرایش سیستم ها) را از دانش��گاه صنعتی امیرکبیر
دیپلمات انقالبی
سعید جلیلی
2
دریافت کرد .فتاح به دو زبان انگلیسی و زبان اذری تسلط
دارد .فتاح که از نزدیک ترین ی��اران محمود احمدی نژاد و
از افراد حلقه نخست او در دولت نهم بود ،سابقه فعالیت در
کردستان را دارد.
او در دوره اول ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد
سمتوزارت نیرو را برعه��ده داشت ،اما در روزهای پایانی
دولت در اعتراض به حکم رئیس جمهور برای معاون اولی
مشایی به نشانه اعتراض و قهر ،جلسه کابینه را ترک کرد.
این گونه بود که فتاح راه��ی متفاوت از محمود احمدی نژاد
را در پی��ش گرفت و ب��ا خ��روج از دولت ،از س��وی سردار
محمدعلی جعف��ری ،فرمانده سپ��اه پاس��داران به عنوان
سیاست
75از دانشگاه علوم پزشکی شیراز دریافت کرد .او هم اکنون
رئیس مرکز تحقیقات سالمت در دانش��گاه علوم پزشکی
شیراز است .کامران باقری لنکرانی در دوران دانش��جویی
خود ،دبیر جامعه اسالمی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی
شیراز و سپس عضو شورای مرکزی اتحادیه جامعه اسالمی
دانشجویان بود.
پس از ان به سمت معاونت دانش��گاه علوم پزشکی
شیراز رسید .همچنین مدتی نیز به عنوان ریاست بیمارستان
نمازی شیراز فعالیت کرد .ب��ا روی کار امدن دولت محمود
احمدی نژاد در سال ،84کامران باق��ری لنکرانی به عنوان
وزیر بهداش��ت دولت نهم انتخاب شد ،ام��ا در دولت دهم،
جای خود را به مرضیه وحید دستجردی داد.
او در روزهای پایانی فعالیت دولت نهم به همراه برخی
دیگر از اعضای کابینه در واکنش ب��ه ماجرای معاون اولی
اسفندیار رحیم مشایی جلسه کابینه را ترک کرد .همچنین
اصطالح خاصی که احمدی نژاد ،لنکران��ی را با ان خطاب
کرد ،موجب دلخوری وزی��ر بهداشت دولت
نهم شد.
او پ��س از وزارت پیش��نهاد
سفارت را نیز دریافت ک��رد اما ان را
نپذیرف��ت .باقری لنکرانی هم اکنون
سخنگ��وی جبه��ه پای��داری است؛
تش��کلی اصولگرا که خ��ود را حافظ
گفتمان سوم تیر می داند ،اما منتقدان
این تش��کل از مدارای ای��ن جبهه با
دولت احمدی نژاد در برخی عرصه ها
سخن می گویند.
را ه ان��دازی کان��ون فرهنگی
بصیرت از دیگر فعالیت های لنکرانی
پس از پایان وزارت استg .
مثلث شماره 165
سعید جلیلی که این روزها لق��ب دیپلمات انقالبی را از
ان خود کرده ،متولد سال 1344در منطقه طالب شهر مشهد
است .او که تحصیالت خ��ود را در مقط��ع دکترای علوم
سیاسی از دانشگاه امام صادق(ع) به پایان رسانده ،مسلط به
زبان های عربی و انگلیسی است.
جلیلی در دوران تحصیل در دانش��گاه بارها در قامت
یک بسیجی راه��ی جبهه های جنگ ش��د و در راه دفاع از
ارمان ها به درجه جانبازی نیز نائل امد.
این در حالی بود که برخی افراد تحصیل در دانشگاه
را ،بر دفاع از اسالم و انقالب مقدم می دانستند و این بحث
به صورت ج��دی -حتی در سطح مدیریت دانش��گاه های
مختلف کشور -مطرح بود.
او در دی م��اه سال ۱۳۶۵به عنوان دیده بان لش��کر
نصر خراسان ،در عملیات کربالی ۵از ناحیه پا مجروح شد
و در بیمارستان صحرای��ی شلمچه به دلیل فقدان امکانات
و وضعیت اورژانسی پای راست خود را از دست داد .جلیلی
پس از ان در واحد تدارکات لشکر به خدمت پرداخت.
جلیلی پس از بازگش��ت از جبهه ه��ای جنگ ،رساله
دکترای خ��ود را با عن��وان «اندیش��ه سیاس��ی در قران»
در خصوص سیاست خارجی اسالم به رشته تحریر دراورد؛
رساله ای ک��ه دکتر حمی��د موالنا ،در مقدم��ه ای که بر ان
نوشت ،به تجلیل از شخصیت ای��ن دانش اموخته مبادرت
ورزید .رساله دکترای جلیلی در کش��ور لبن��ان نیز به زبان
عربی ترجمه و منتش��ر شد .او در سال 68ب��ه وزارت امور
خارجه رفت و بعد از یک دوره دو ساله ،ریاست اداره بازرسی
وزارت خارجه را بر عهده گرفت.
او در سال 68وابست��ه سیاسی ب��ود ،در سال 70به
ریاست اداره بازرسی رسید و از سال 71تا 76از دبیر سومی
به رایزن سومی نائل امد .در دول��ت سید محمد خاتمی به
اداره امریک��ای وزارت خارج��ه منتقل ش��د و معاونت این
اداره به او واگذار شد .جلیلی در سال 80به دفتر رهبر معظم
انقالب نقل مکان کرد و در سمت بررسی های جاری دفتر
رهبری به فعالیت های خود ادامه داد.
جلیلی که پس از انتخابات سوم تی��ر به عنوان گزینه
مطرح و م��ورد نظر محم��ود احمدی ن��ژاد ،رئیس جمهور
منتخب برای تصدی وزارت امور خارجه مطرح بود ،عهده دار
مهم ترین معاونت وزارت خارجه ،یعنی معاونت اروپا و امریکا
شد ،ضمن انکه در طول این دوره ،ارتباط خود با دانشگاه را
نیز قطع نکرد و به تدریس در دانش��گاه ادامه داد .جلیلی در
مهرماه 86پس از استعف��ای علی الریجانی ،به سمت دبیر
شورایعالی امنیت ملی منصوب شد و مرد اول گفت وگوهای
هسته ای ایران با 5+1شد.
حامیانش او را ف��ردی پرک��ار و ساده زیست معرفی
می کنند که تا پاس��ی از شب در جهت تقوی��ت دیپلماسی
کش��ور تالش می کند و مورد اعتماد بزرگان نظام در حوزه
سیاست خارج��ی و داخلی است .وی یک��ی از رویش های
ارزشمند انقالب اسالمی در عرصه دیپلماسی کشور است.
هواداران جلیلی این روزها کمپین دعوت از جلیلی را برای
حضور در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم فعال تر کرده و
در وبالگ های خود او را بهترین گزینه برای ریاست دولت
اینده معرفی کرده اند.
خود جلیلی اما تاکن��ون در مجامع عمومی حتی یک
کلمه هم درباره نامزدی در انتخابات سخن نگفته و تمایلی
به هیچ یک از جناح های سیاسی از جمله پایداری نش��ان
نداده استg .
جانش��ین قرارگاه سازندگی خاتم االنبیا(ص) و مدیرعامل
بنیاد تعاون سپاه منصوب شد .پرویز فتاح از مدیران اجرایی
شاخص اصولگرایان اس��ت؛ مدیری محجوب و ارام که در
وزارت نیرو کارنامه مناسبی از خ��ود بر جای گذاشت .او در
برخی برنامه ه��ای تلویزیونی از جمله دی��روز ،امروز ،فردا
درباره اقتصاد ایران در شرایط تحریم و لزوم اجرای اقتصاد
مقاومتی به بیان نظراتش پرداخت.
گرچه از او همواره به عنوان یکی از گزینه های مورد
نظر ریاست جمهوری یاد می شود ،اما به صورت علنی خود
در این باره سخنی نگفته است و همچنان ترجیح می دهد در
این باره سکوت کندg .
41
گفت وگو با حسین طال؛
چندین بار از سعید جلیلی دعوت کردیم
5
حسین طال ،ناظر انتخابات شوراها و عضو گروه مشورتی جبهه پایداری در گفت وگو با خبرنگار مثلث می گوید:
«اگر سعید جلیلی می خواهد کاندیدا شود ،علی القاعده باید همچون دیگر کاندیداها برنامه خود را ارائه دهد ».وی معتقد
است« :هاشمی در انتخابات کاندیدا خواهد شد و ان کسی که می تواند دیدگاه های کامال متفاوتی مقابل ایشان داشته
باشد جبهه پایداری خواهد بود ».طال درباره ائتالف 2+1نیز می گوید« :ائتالف 2+1می شود ».3
اق�ای طال! لطف�ا در خص�وص همای�ش جبهه
پایداری صحبت بفرمایید؛ همایشی که برخی از
ان به عنوان یک همایش انتخاباتی یاد می کنند.
بدین شکل نمی توانم اظهارنظر کنم.
اما قطعا خود شما درخصوص اقای جلیلی نظر و
تحلیل شخصی دارید .لطفا نظر خودتان را درباره
کاندیداتوری ایشان بفرمایید.
lاین همایش به هیچ وجه انتخاباتی نبوده است.
اما در این همایش درباره انتخابات هم سخنانی
مطرح شده است.
lشما این روزها هر ج��ا بروید درب��اره انتخابات
صحب��ت و اظهارنظ��ر می شود ،ام��ا این همای��ش لینک
انتخاباتی نبود .به هر حال از انجایی که بنده ناظر انتخابات
هستم ،وظیفه خودم می دانم که اج��ازه ندهم حاشیه ای بر
انتخابات چیره شود.
lترجیح می دهم صحبت نکنم ،زیرا اگر بخواهم
در رابطه با اق��ای جلیلی صحبت کنم مجب��ور می شوم از
ایشان دفاع کنم.
یعن�ی تحلیل�ی درب�اره کاندیدات�وری ایش�ان
ندارید؟
lاقای جلیلی هم باید بیایند و برنامه هایش��ان را
ارائه بدهند ،یعنی باید دیدگاه ه��ا و موضوعات مورد
نظر خود را مش��خص کند؛ به هر حال رئیس جمهور
نفر دوم اجرایی کش��ور است ،البته اقای جلیلی هنوز
اعالم نکرده که می خواهد در انتخابات کاندیدا شود.
تحلیل شما از فضای انتخاباتی کشور چیست؟
سیاست
lبنده معتقدم اقای هاشم��ی در انتخابات کاندیدا
خواهد شد و اصالح طلبان ،کارگزاران و بخش��ی از راست
سنتی پش��ت سر ایش��ان قرار خواهند گرف��ت؛ البته افراد
دیگری نیز در انتخابات کاندیدا می شوند که به نظر نمی رسد
سبد رای انها خیلی تفاوتی با سبد رای اقای هاشمی داشته
باشد ،اما ان کسی که می تواند دیدگاه های کامال متفاوتی
مقابل اقای هاشمی داشته باشد جبهه پایداری خواهد بود.
مثلث شماره 165
شنیده ها و اخبار منتشرش�ده از جبهه پایداری
حکای�ت از ان دارد ک�ه ای�ن جبه�ه ب�ر س�ر
کاندیداتوری اقای سعید جلیلی بحث های جدی
انجام داده؛ لطفا بفرمایید علت مساعدبودن نظر
پایداری ها بر حمایت از نامزدی ایشان چیست؟
اما گفته می ش�ود جبهه پایداری از اقای جلیلی
دع�وت ک�رده ت�ا کاندیدات�وری در انتخاب�ات
ریاست جمهوری یازدهم را بپذیرد.
lبله؛ این موض��وع هست؛ چندین بار از ایش��ان
دعوت شده است تا نامزدی در انتخابات را بپذیرد ،اما اقای
جلیلی خیلی اعالم رضایت و تمایل نکرده اند ،به هر حال اگر
قرار باشد ایشان در انتخابات حضور پیدا کنند علی القاعده
باید همچون دیگر کاندیداها برنامه خود را ارائه دهد.
اق�ای دکت�ر! برخ�ی از احتم�ال جدای�ی اقای
حدادع�ادل از ائتلاف 2+1و پیوس�تن ایش�ان
به جبهه پایداری س�خن می گویند ،ش�ما چنین
lاز انجایی که پاسخ به ای��ن سوال ورود به بحث
مصادیق محسوب می شود و البته موضوع حزبی است ،بنده
تحلیلی را قبول دارید؟
lبنده استنباط نمی کنم 2+1به نتیجه برسد.
پاسخ شما به این معناست که اقای حدادعادل
به پایداری ها می پیوندند؟
lشاید .به هرح��ال با هم می نش��ینند و صحبت
می کنند؛ البته بنده اطالعی از این موضوع ندارم.
با این اوصاف شما معتقدید 2+1پایدار نخواهد
گفت وگوی مثلث با محمد سلیمانی؛
کاندیدای اصلح را فروردین معرفی می کنیم
6
محمد سلیمانی ،عضو شورای مرکزی جبهه پایداری در گفت وگو با هفته نامه مثلث تاکید کرد« :جبهه پایداری به دنبال
استراتژی خودش است تا کاندیدای اصلح را برای انتخابات ریاست جمهوری یازدهم معرفی کند ».وی می گوید« :بنده فکر
می کنمجبههپایداریبتواندتاپایانفروردینکاندیدایاصلحخودرامعرفیکند».
اقای سلیمانی! لطفا درباره اخرین اخبار مربوط
به برنامه و رویکرد جبهه پایداری برای انتخابات
ریاست جمهوری یازدهم نظر خود را بگویید؟
lیک��ی از مباحث��ی ک��ه ب��رای انتخاب��ات
ریاست جمه��وری یازدهم مطرح است این ک��ه کاندیداها
براساس برنامه جلو بروند و به مردم بگویند برای اداره کشور
در حوزه های مختلف چه برنامه ای دارند.
جبهه پایداری هم روی این موض��وع کارکرده و کار
می کند ت��ا در حوزه ه��ای مختلف اقتص��ادی ،اجتماعی و
اموزشی برنامه جامعی تهیه کند و ای��ن برنامه را در اختیار
رئیس جمهور اینده قرار دهد تا به نوعی هم مردم با دیدگاه
جبهه پای��داری اشنا شوند وه��م اینکه این جبه��ه بتواند
موضوعات و مطالبات مورد نظر خود را پیگیری کند و انها
42
را به تحقق برساند.
به عن��وان مثال در بخ��ش صنعتی نسخ��ه اولیه ای
تهیه و اماده شده است ک��ه در بخش های مختلف صنعتی
حدود45محوردارد که مورد بحث ق��رار گرفته .محور کار
بیشتر به این صورت است که درحوزه توسعه صنعتی کشور
ما مدلی برقرار شود که تولید کننده اصلی سود ببرد تا دیگران
هم برای سرمایه گذاری تشویق شوند تا رونق اقتصادی را
شاهد باشیم .در واقع در این مدل می خواهیم دست دالل ها
از بازار کوتاه شود.
ایا جبهه پایداری برای رسیدن به برنامه هایش
با دیگر اصولگرایان ائتالف خواهد کرد؟
lببینید ،االن فصل بحث درب��اره ائتالف نیست
بلکه فصل تولی��د و ارائ��ه برنام��ه و دیدگاه هاست .جبهه
معیار رسیدن به مصداق
ماند؟
lمن فکر می کنم 2+1می شود .3
ش�نیده ایم درباره کاندیداتوری اق�ای لنکرانی
هم بحث هایی شده است .نظر شما در خصوص
ایشان چیست؟
lبنده نمی دانم .همان طور که اش��اره کردم بنده
ناظر انتخابات هستم .از این رو در این قضایا ورود نمی کنم.
ای�ن روزها نس�بت ب�ه برگ�زاری همایش های
جبهه پایداری اعتراضات زیادی مطرح می شود،
به طوری که برخی معتقدند چون جبهه پایداری
به عن�وان ی�ک ح�زب مج�وز ن�دارد ،بنابراین
فعالیت های انتخابات�ی و برگ�زاری همایش از
سوی این جبهه غیرقانونی اس�ت .نظر شما در
این رابطه چیست؟
lاگر این اقدامات تخلف است مسئوالن ذی ربط
باید از انه��ا بپرسند چرا تخلف می کنند ،یعن��ی با استناد به
قانون اعالم تخلف کنند.
جبه�ه پای�داری ب�رای حض�ور در انتخاب�ات
مجلس نهم فعالیت خود را اغاز ک�رد و از همان
زم�ان برخی اصالح طلبان نس�بت ب�ه برگزاری
همایش ه�ای این جبه�ه اعتراضات�ی را مطرح
کردند و معتقد بودند نسبت به گروه های سیاسی
برخورد دوگانه صورت می گیرد.
lنمی دان��م؛ بنده علم غی��ب ندارم .ب��ه هر حال
جبهه پایداری ه��م یک گفتمان اس��ت .گفتمان ها مطرح
می شود و اعضای ای��ن جبهه هم صحب��ت می کنند و در
نهایت برنامه های خ��ود را ارائه می دهن��د؛ سپس نظرات
داده می شودg .
پای��داری به دنبال استرات��ژی خودش است ت��ا کاندیدای
اصلح را برای انتخابات پیش رو معرفی کند .یعنی باید این
فرد اصلح از قبل شناسای��ی و به مردم معرفی شود .در واقع
انتخاب و معرفی اصل��ح برای این جبه��ه مهم تر از بحث
ائتالف است.
شنیده ها حاکی ازان اس�ت که جبهه پایداری بر
س�ر مصادیق بحث هایی انجام داده است .نظر
شما در این خصوص چیست؟
lبله ،مسلم است .جبهه پای��داری حدود 70نفر از
افرادی که برای کاندیداتوری مطرح هستند و البته به نظر
می رسد می توانند کش��وررا اداره کنند را در دستور کار قرار
داد و مرحله به مرحله همه این اف��راد مورد بحث و بررسی
قرار گرفتند تا در نهایت فهرست نهایی به چند نفر رسید .در
حال حاضر هم جبهه پایداری روی کاندیداتوری این چند
نفر کار می کند.
این چند نفر،چند نفر هستند؟
lحاال مهم نیست که چند نفر هستند .االن بحث
فرد مهم نیست بلکه بحث جبهه مطرح است.
ایا صح�ت دارد نگاه جبه�ه اصلی پای�داری به
سمت اقای سعید جلیلی است؟
lبنده ب��ه هیچ وجه به مصلح��ت نمی دانم کسی
وارد بحث فرد شود.
اقای هاش�می! لطفا درباره برنامه های انتخاباتی
جبهه پایداری صحبت بفرمایید؟
lبرنامه جبهه پایداری را قطعا سخنگو و سایت این
جبهه اعالم می کند.
برخی از اعض�ای جبهه پایداری از س�عید جلیلی
به عنوان کاندیدای مطلوب خود نام می برند .نظر
ش�ما در خصوص نام�زدی ایش�ان در انتخابات
ریاست جمهوری یازدهم چیست؟
lاقای دکتر جلیلی از شخصیت های ارزشمند ،توانمند
و قابل نظام هستند .تجربه گذشته ایشان تجربه خوبی بوده
است .اقای جلیلی به خوبی توانستند عهده دار مسئولیت شان
در جایگاهی که هستند ،باشند و کارها را به خوبی پیش ببرند و
به بهترین شکل ممکن بهترین نوع عملکرد را در این جایگاه
عرضه کرده اند.
پس با این تفاس�یر ایش�ان گزینه خوب�ی برای
کاندیداتوری خواهند بود؟
lبنده معتقدم کاندیداها را باید بر اساس شاخص ها
و اصول سنجید .در این صورت مشخص می شود چه کسی
باالترین امتیاز را دارد .در واقع هر کس باالترین امتیاز را بیاورد
باید برای کاندیداتوری پیشنهاد شود.
برخی معتقدند در روزهای اینده شاهد شکل گیری
ائتالف های جدیدی در طیف اصولگرایان خواهیم
بود .ش�ما وضعیت این طی�ف را چگون�ه ارزیابی
می کنید؟
lببینید ،اساس شکل گی��ری ائتالف خوب است
ما باید تالش کنی��م ائتالف ها حداکثری ش��ود و به نوعی
به هر حال برخی از اعضای جبهه پایداری تعریف
و تمجیدهای زیادی از اقای سعید جلیلی می کنند.
شما به عنوان یکی ازاعضای شورای مرکزی این
جبهه چه نظری درباره ایشان دارید؟
lهمان طور که گفتم من ص�لاح نمی دانم .لطفا
شما هم وارد این بحث نشوید.
یعنی نمی خواهید تحلیل خودتان را در خصوص
ایشان بدهید؟
lخیر ،شما اگردرباره کار و برنامه جبهه سوال کنید
پاسخ می دهم.
درب�اره ائتالف س�ه نفره چ�ه نظری داری�د؟ ایا
این ائتالف از س�وی دیگ�ر اصولگرایان تقویت
می شود؟
lبنده فقط همین قدر می گویم که امیدوارم افراد
حاضر در این ائتالف با هم دعوایشان نشود.
یعنی شما معتقدید اقایان حدادعادل ،قالیباف و
والیتی با یکدیگر تفاوت دیدگاه دارند؟
lانچه در جامعه از این سه شخصیت منعکس شده
است گویای تفاوت های زیادی است که اعضای این ائتالف
از نظر دیدگاه ،برنامه و رفتار با یکدیگر دارند.
از سخنان ش�ما می توان اینگونه اس�تنباط کرد
که جبهه پای�داری قصد ائتالف ب�ا هیچ گروهی
هم افزایی ایجاد شود و از واگرایی ها پیشگیری کنیم .اگرما
فعال بحث را بر س��ر اصولگرای��ی و اصالح طلبی بگذاریم
طبیعتا هرچه ائتالف دربین اصولگرایان افزایش پیدا کند با
اصول و منطق سازگاری بیشتری دارد ،منتها قبل ازاینکه
ما بیاییم براساس افراد ائتالف را م��ورد سنجش و ارزیابی
قرار دهیم باید روی اصول ،مبانی و شاخص ها بحث کنیم
و ببینیم بر سر چه مباحثی با یکدیگر توافق داریم .اگر این
موضوع را مشخص کردیم راحت می توانیم افراد موجود را
با ان معیار بسنجیم و دریابیم که چه کسی بیشتر با معیارها
مطابقت دارد .بنده معتقدم اشکال اصلی و اساسی این است
که به جای اینکه ما ائت�لاف روی اصول ،مبانی و ارزش ها
ایجاد کنیم و بر مبنای این اصول اشخاص را انتخاب کنیم
به دنبال ائتالف میان افراد هستیم و بعد ازان شروع می کنیم
به تحلیل ارائه دادن که به عقیده من این مسیر اشتباه است.
اقای حدادعادل که یک�ی از افراد نزدیک به جبهه
پایداری ب�وده در حال حاضر در ائتالف س�ه نفره
حضور دارد .از این رو زمزمه هایی شنیده می شود
مبنی بر اینکه به علت حضور ایشان در این ائتالف
جبهه پایداری روی ایش�ان نظر مساعدی ندارد.
نظر شما در این رابطه چیست؟
مثلث شماره 165
برخ�ی از هم طیف�ان ش�ما در جبه�ه پای�داری
معتقدند 80درصد ارا به این جبهه تعلق خواهد
داشت؛ شما با این نظر موافقید؟
7
مهدی هاشمی ،عضو ش�ورای مرکزی جبهه پایداری در گفت وگو با هفته نامه مثلث می گوید« :کاندیداها را باید
بر اساس شاخص ها و اصول سنجید ،در این صورت مشخص می شود چه کسی باالترین امتیاز را دارد ».وی درباره کنار
گذاشته شدن حدادعادل از جبهه پایداری تاکید می کند« :جبهه پایداری اقای حدادعادل را کنار نگذاشته است؛ ایشان
از شخصیت های ارزشمند ،توانمند ،وزین و قابل نظام هستند».
سیاست
lنه؛ این گونه نیست .این تشکل جبهه است .سوال
این است مگر جبهه اصالح��ات ازجایی مجوزگرفته است
که فعالیت هایی انجام می دهد یا جبهه متحد اصولگرایان
از جایی مجوزدریافت ک��رده؟ اگر انها مجوز گرفته اند بهتر
است شماره مجوزهای خود را بگویند تا جبهه پایداری هم
شماره مجوز خود و تاریخش را اعالم کند.
گفت وگو با مهدی هاشمی
lاوالباید بگویم جبهه پای��داری اقای حدادعادل
راکنار نگذاشت��ه است.ایش��ان از شخصیت های ارزشمند،
توانمند ،وزین و قابل نظام هستن��د .دوم اینکه اگر به طور
طبیع��ی از مسیر شاخص ها ب��ه افراد برسی��م اختالفات یا
وجود نخواهد داشت یا اینکه این اختالفات حداقلی خواهد
بودg .
از هم طیفان خ�ود را ندارد و می خواهد به ش�کل
مستقل وارد انتخابات شود؟
lجبهه پایداری به دنب��ال معرفی فرد اصلح است
بنابراین خواه��ان حضور فع��ال ،گست��رده و فراگیری در
انتخابات است .همانط��ور که اشاره کردم مح��ور کار این
جبهه معرفی فرد اصلح است.
برخی معتقدند در روزهای اتی شاهد شکل گیری
ائتالف های جدیدی در طیف اصولگرایان خواهیم
بود .شما با این تحلیل موافقید؟
lتا کنون اینگونه به نظر می رس��د که در جریان
اصولگرایی ائتالف های جدی��دی خواهیم داشت اما اینکه
اینده چگونه می شود باید منتظر بود.
یعن�ی ب�ه غی�ر از ائتلاف س�ه نفره ائتالف های
دیگری ه�م در بی�ن اصولگرایان ش�کل گرفته
است؟
lبله شما که خودتان خبر دارید.
شاید منظور شما جبهه پیروان خط امام و رهبری
است؟
lبله ای��ن جبهه ه��م ائتالفی اس��ت که خودش
کاندیدا معرفی کرده است.
امکان پیوس�تن اق�ای والیتی به جبه�ه پیروان
خط امام و رهبری وجود دارد؟
43
سیاست
lنمی دانم .ازخود ایشان بپرسید بنده پیشگو نیستم
و علم غیب ندارم.
فالش بک
ش�ما فرمودی�د خودت�ان از ائتالف ه�ای جدید
خبر دارید .لطفا به این س�وال پاسخ بدهید خبر
نزدیک شدن جبهه پایداری به دکتر حدادعادل
صحت دارد؟
lخود ایش��ان باید به این سوال پاسخ بدهند بنده
نمی توانم در این خصوص پاسخگو باشم و نیت خوانی کنم.
به هر حال جبه�ه پایداری در انتخابات ریاس�ت
مجلس نهم از مدافعان اقای حدادعادل بودند .ایا
در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم این جبهه
بار دیگر همین رویکرد را دنبال خواهد کرد؟
lانتخاب��ات ریاس��ت مجل��س ب��ا انتخاب��ات
ریاست جمهوری تفاوت دارد .در واقع در ان انتخابات بحث
نمایندگان مطرح بود نه جبهه .به عبارت دیگر در انتخابات
ریاست مجلس هر نماینده ای نظر خودش را می دهد.
یعنی ش�ما می خواهید بگویید جبهه پایداری در
جهت رئی�س مجلس ش�دن اقای ح�داد عادل
اقدامی نکرد؟
lبنده می خواهم بگوی��م 290نماینده در مجلس
حضور دارند .این تعداد کل ملت ایران نیستند.
اما سیاست جبهه این بود که از اقای حدادعادل
حمایت کند؟
مجلس حوزه محدودی است که برای ریاست دو نفر
بیشتر کاندیدا نمی شوند .در واقع شرایط خاص و مشخصی
است.
این احتمال وجود دارد که کاندیدای اصلح جبهه
پایداری خارج از پایداری ها انتخاب شود؟
سیاست
lبله اگر جبهه پایداری به ف��رد اصلحی برسد که
درون این جبهه نباشد حتما ان فرد را معرفی خواهد کرد.
مثلث شماره 165
اق�ای حس�ینیان معتقد اس�ت جبه�ه پایداری
80درصد اراء راب�ه خود اختص�اص خواهد داد.
شما با این نظر موافقید؟
lبنده شخصا هیچ گاه وارد پیش��گویی نمی شوم.
جبهه پایداری فرد اصلح را معرفی می کند و خدای ناخواسته
به هیچ وجه به دنبال تحمی��ل نظر خود به مردم نیست .این
جبهه وقتی فرد اصلح را پس از بررسی به مردم معرفی کرد
برای رای اوری کاندیدای مورد نظرش تالش خواهد کرد.
فعالیت های جبهه پای�داری از انتخابات مجلس
نهم کلی�د خ�ورد .از همان زم�ان نی�ز انتقادات
زیادی از سوی اصالح طلبان نسبت به برگزاری
همایش ه�ا و فعالیت ه�ای انتخابات�ی ای�ن
جبهه مطرح ش�د ،زیرا ای�ن اعتقاد وج�ود دارد
که چ�ون جبهه پای�داری مجوز ن�دارد بنابراین
فعالیت هایش غیرقانونی است .نظر شما در این
خصوص چیست؟
lمتاسفانه این بحث ه��ا بداخالقی هایی است که
برخی انجام می دهند .مگر می شود همایش��ی غیرقانونی
برگزارشود .جبهه پایداری کامال در چارچوب قانون فعالیت
کرده است.
بنابراین در ص��ورت ل��زوم مجوز خواه��د گرفت و
همایش های خود را برگزارخواهد کرد بنابراین از این بابت
مشکلی ندارد.
اقای س�لیمانی! کاندیدای جبهه پایداری تا چه
زمانی مشخص می شود؟
lهمه دوستان تالش می کنن��د تا قبل از عید این
کار انجام شود .البته شرایط روز نیز در این موضوع اثرگذار
است .ما باید مقداری منتظر شویم ت��ا مقام معظم رهبری
دیدگاه های خودش��ان را مطرح کنند .از ای��ن رو بنده فکر
می کنم جبهه پایداری بتواند تا پای��ان فروردین کاندیدای
اصلح خود را معرفی کندg .
44
ماجرای انتخابات نهم
در زمستان 1383در سیاست ایران چه می گذشت؟
1
سال 83سال تحوالت اساسی در سیاست داخلی بود
که پس از 16سال حاکمیت تکنوکرات ها بر سیاست های
دولت ،ای��ن ب��ار اصولگرایان ب��ه مثابه یک��ی از جریانات
تاثیرگ��ذار و بانف��وذ ،خ��ود را الترناتیو دول��ت اصالحات
می دانستند .شرایط کلی سیاست داخلی نیز به نفع انها بود؛
اصولگرایان از زمستان 81تا زمستان 82دو نهاد انتخابی
یعنی شوراها و مجلس را از ان خود کرده و بر این باور بودند
که گام سوم با پی��روزی در انتخابات ریاست جمهوری نهم
محقق خواهد شد.
از همان ابتدای سال هر اتفاقی به عنوان یک حرکت
در کمپین انتخاباتی اصولگرایان کاندیداهایی همچون علی اکبر والیتی ،علی
الریجانی ،محسن رضایی ،احمد توکلی و محمود احمدی نژاد تمایل خود را نسبت
به حضور در انتخابات ابراز می کردند
افرادی بودند که نام انها بیش از دیگران در محافل رسانه ای
مطرح می شد.
در این میان هر دو جریان از یک بحران مشترک رنج
می بردند و ان «بحران اجماع» بود .هر چند اصولگرایان با
حضور شورای هماهنگی در راس خود بخت بیشتری برای
اجماع داشتند ،اما اتفاقات اینده نشان داد که این شورا هم
راهکار مناسبی برای اجماع نیست .اصالح طلبان نیز اگرچه
زیر چتر شورای هماهنگی جبهه اصالحات تالش فراوانی
برای اجماع کردند ،اما این تالش ه��ا به نتیجه قابل قبولی
منجر نشد.
سیاست
شورای هماهنگی وارد می شود
اذرم��اه 83اما ابست��ن تحوالت گسترده ت��ری بود.
نامزدهای احتمال��ی اصولگرا سفره��ای انتخاباتی خود را
اغاز کردند و برای جل��ب حمایت گروه ه��ای سیاسی ،در
جلسات انها شرک��ت می کردند .بن بس��ت اصولگرایان در
رسیدن به انتخاب کاندیدای واحد ،سبب شد تا مکانیسمی
برای نظرسنجی ایجاد ش��ود؛ نظرسنجی هایی که هریک
اختالفات فاحشی با دیگری داشت و با اعتراضاتی در درون
اصولگرایان مواجه شد.
در جبهه دوم خرداد نیز هرقدر جبهه مش��ارکت امید
مثلث شماره 165
انتخاباتی تلق��ی می شد؛ پایان فعالیت عل��ی الریجانی در
صداوسیما ،ریاست غالمعل��ی حدادعادل بر مجلس هفتم،
حضور احمد توکلی در نهادی حاشیه ای اما تاثیرگذار یعنی
مرکز پژوهش های مجلس ،افزایش مالقات ها و دیدارهای
هاشمی رفسنجانی ،فعالیت های پررنگ حسن روحانی در
مذاکرات هسته ای با غرب و در نهایت پروژه های شهرداری
تهران ،همه و همه به عنوان تح��والت مرتبط با انتخابات
تحلیل می شدند.
در سوی دیگر میدان نیز جبهه دوم خرداد که خود را
پرچمدار اصالحات در کشور می دانست ،به دنبال چهره ای
همچون سید محمد خاتمی بود تا دولت اینده را به او بسپارد؛
میرحسین موسوی ،محمدرضا خاتم��ی ،مصطفی محقق
داماد ،مصطفی معین ،عطاءاهلل مهاجرانی و مهدی کروبی
رونمایی از نامزدهای انتخاباتی
عالوه بر این احتمال حض��ور هاشمی رفسنجانی در
قامت کاندیدای ریاست جمهوری بر پیچیدگی ها و ابهامات
می افزود؛ او تا پیش از ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری
موضعی دوپهلو درباره حضور خود در انتخابات اتخاذ کرده
بود و همین موضع دوپهل��و احتمال رسیدن به اجماع در دو
جناح را با چالش هایی مواج��ه می کرد .هاشمی رفسنجانی
از یک سو در می��ان اصولگرایان -خصوصا تش��کل های
شورای هماهنگ��ی -طرفدارانی داش��ت و از سوی دیگر
تش��کل های اصالح طلبی همچ��ون حزب کارگ��زاران را
همراه خود می دید.
در کمپی��ن انتخابات��ی اصولگرای��ان کاندیداهای��ی
همچون علی اکبر والیتی ،علی الریجانی ،محسن رضایی،
احمد توکلی و محمود احمدی ن��ژاد تمایل خود را نسبت به
حضور در انتخابات ابراز می کردن��د و در کمپین انتخاباتی
اصالح طلبان نام مهدی کروب��ی و مصطفی معین بیش از
دیگران مطرح می شد .البته برخی چهره های اصالح طلب
همچون ماش��اءاهلل شمس الواعظین معتق��د بودند که تنها
هاشمی است که می تواند راه اصالحات را ادامه دهد.
در روزهای پایانی اب��ان ،83ایران ق��رارداد پاریس
برای تعلی��ق موقت غنی س��ازی را امضا ک��رد؛ قراردادی
که با اعتراض برخی کاندیداه��ای احتمالی همچون علی
الریجان��ی و احمد توکل��ی مواجه شد و حس��ن روحانی را
که قرارداد پاریس را بهتری��ن تصمیم ممکن می دانست از
گردونه رقابت ها خارج کرد.
چندانی به پی��روزی کاندیدای خ��ود -مصطفی معین –
نداشت ،مهدی کروبی به همان اندازه تالش می کرد تا جای
پای خود را در جبهه اصالحات محکم تر کند.
در روزهای میانی اذر ماه توکلی نخستین اصولگرایی
بود که کاندیداتوری قطعی خ��ود را در قم اعالم کرد« :اگر
من کاندیدا نش��وم ،رفسنجان��ی می ت��ازد »...او همچنین
پیشنهاد کرد که اصولگرایان الگوی «صالح مقبول به جای
انتخاب اصل��ح» را در پیش بگیرند تا اجم��اع بر کاندیدای
واحد سهل الوصول تر باشد.
محسن رضایی کاندی��دای دیگری بود ک��ه تلویحا
از حضور خ��ود در انتخاب��ات سخن گفت« :اگ��ر شورای
هماهنگی در انتخاب نامزد نهای��ی ،عدالت را رعایت کند،
انتخاب انها را محت��رم می شمارم ».او با بی��ان این جمله
عالوه ب��ر اع�لام کاندیداتوری خ��ود ،مقبولی��ت شورای
هماهنگی را نیز زیرسوال برد.
چهارشنب��ه بیست و هفتم اذرم��اه همایش سراسری
شورای هماهنگی با عنوان «گامی ن��و» با حضور والیتی،
توکلی ،الریجان��ی و رضایی در کنار ناطق ن��وری و باهنر
برگزار شد؛ همایش��ی که محمود احمدی ن��ژاد به واسطه
مش��غله کاری در شهرداری از حض��ور در ان امتناع ورزید.
این همایش هرچند به نتیج��ه قابل مالحظه ای نرسید ،اما
افکار عمومی را از چهره های تصمیم ساز این شورا اگاه کرد.
پس از این همایش ق��رار بر ان شد ک��ه چهره هایی
همچون ناطق نوری ،عسگ��راوالدی ،فدایی ،باهنر ،تقوی
و جمشیدی کار انتخاب کاندیدای نهایی را بر عهده بگیرند.
از خروج والیتی از ش�ورای هماهنگی تا ورود
قالیباف
برگه های تقویم اغاز زمستان را نشان می داد؛ فصلی
سرد که هر چه جلوتر می رف��ت ،رقابت های سیاسی در ان
گرم تر می ش��د .شورای هماهنگ��ی در بالتکلیفی امدن یا
نیامدن هاشمی قرار گرفته بود و کاندیداهای اصولگرا -به
استثنای احمدی ن��ژاد -سرنوشت خود را ب��ا تصمیم این
شورا گره زده بودن��د .شورای هماهنگی ام��ا خود در پازل
پیچیده تری گرفتار شده ب��ود« :امدن یا نیامدن هاشمی».
البته گویا هاشمی اجم��اع در ش��ورای هماهنگی را شرط
عدم حضور خود عنوان ک��رده بود؛ از این رو طیف سنتی به
رهبری علی اکبر ناطق نوری درص��دد اجماع روی والیتی
یا الریجانی بودند ،اما اصولگرای��ان تحولخواه که جمعیت
ایثارگ��ران نماینده اصلی انها بود احمدی ن��ژاد یا توکلی را
گزینه مناسب تری می دانست و با این استدالل که هاشمی
تضمینی برای نیامدن ن��داده است ،معتقد بود که والیتی و
الریجانی حاضر به رقابت جدی با او نخواهند بود.
شیخ اصولگرا که بنا بود نقش ریش سفیدی در میان
اصولگرایان ایفا کند ،صراحتا اعالم کرد که «هاشمی قطعا
نامزد شورای هماهنگی نخواهد بود ».اما مساله مهم تر این
بود که برخی تشکل ها و چهره های اصولگرا تمایل فراوانی
45
سیاست
نسبت به هاشمی داشتند و تضمینی ب��رای تمکین انها به
نظر شورای هماهنگی وجود نداشت.
اصالح طلبان ام��ا حض��ور هاشمی را به س��ود خود
می دانستند؛ چه انکه کاندیدات��وری هاشمی امکان اجماع
را از اصولگرای��ان سلب می کرد .شای��د از همین رو بود که
اصالح طلبان نیاز چندانی نسبت ب��ه اجماع و معرفی نامزد
واحد احساس نمی کردند.
نیمه دی ماه موعد اعالم کاندیداتوری مهدی کروبی
بود.کروبی با بیان این جمله ک��ه «هاشمی و معین هم که
باشند ،ما می اییم» رسما حضور خود را در انتخابات اعالم
کرد.
حزب مش��ارکت ه��م ب��رای عقب نمان��دن از قافله
انتخابات ،ست��اد هماهنگی حامیان معین را تش��کیل داد.
بسیاری معتقد بودند که معین بازی سیاسی مشارکت است
و باید در انتظار کاندی��دای دقیقه 90این جبه��ه ماند .اما
بهزاد نبوی در واکنش به این تحلیل ها اعالم کرد که «نام
کاندیدای دقیقه 90را روی برگه رای می نویسیم».
سازمان مجاهدین که به همراه حزب مشارکت عنوان
«اصالح طلبان پیشرو» را برای خود برگزیده بودند ،از معین
حمایت می کردند ،اما شایعاتی درخصوص توافق پشت پرده
بهزاد نبوی با هاشمی شنیده می شد.
شورای هماهنگی با وج��ود وعده هایی که داده بود تا
نیمه دی ماه هم کاندیدای خ��ود را معرفی نکرد .یک هفته
بعد والیتی رسما خروج خود را از شورای هماهنگی اعالم
کرد« :ش��ورای هماهنگی بدقولی ک��رد ،وقت تنگ است
و دیگ��ر تعهدی به ش��ورای هماهنگی ن��دارم ».این گونه
بود که ستادهای انتخاباتی والیت��ی به ریاست عالءالدین
بروجردی تش��کیل شد و سایت انتخاباتی او نیز کار خود را
اغاز کرد .این اقدام والیتی با واکنش برخی اعضای شورای
هماهنگی مواجه شد.
خبرها حاک��ی از ان بود که والیتی ب��ا هاشمی دیدار
کرده و از عدم حضور او اطمینان یافته است .برخی می گفتند
که از دی ماه با اعالم صریح والیتی مبنی بر عدم رقابت با
هاشمی ،رای شورای هماهنگی به سوی الریجانی متمایل
شده و والیتی تصمیم گرفت��ه با حمایت شخص هاشمی و
تشکل های منتسب به او وارد عرصه انتخابات شود .حضور
ناگهانی هاشمی در اردیبهش��ت 84و گالیه والیتی از این
تصمیم هاشمی بدون اطالع و هماهنگی با او ،این اخبار را
تایید می کرد .بدون شک کناره گیری والیتی اقتدار شورای
هماهنگی را زیرسوال برد و موجب شد این شورا اعتبار خود
را در معرفی کاندیدای نهایی از دست بدهد.
مهرعلیزاده که در ان روزها معاون سید محمد خاتمی
بود ،در روزهای پایانی دی م��اه کاندیداتوری خود را اعالم
کرد .او معتقد بود که با هاشمی به دور دوم انتخابات خواهد
رفت.
از اواخر دی ماه نام جدی��دی در محافل اصولگرایان
شنیده می شد« :محمدباقر قالیب��اف ».او در دوره پنج ساله
مدیریتش در نی��روی انتظامی تحوالت بسی��اری در این
نهاد ایجاد کرده بود .هرچند او خود موضع مشخصی درباره
کاندیدات��وری اش در انتخابات اتخاذ نمی ک��رد ،اما بعدها
مش��خص شد که او از مدت ها پیش ستاده��ای انتخاباتی
خود را تش��کیل داده و سایت «انتخاب »9وابسته به ستاد
انتخاباتی قالیباف است.
مثلث شماره 165
قهر شیخ؛ ماجرای میثاق 4نفره چه بود؟
دی ماه 83ماهی بسیار پیچیده در تحوالت انتخاباتی
اصولگرایان و اصالح طلبان بود.
در نخستی��ن روزهای دی م��اه ،محس��ن رضایی با
برگزاری میتینگ انتخاباتی جبهه وف��اق ،شوک دوم را به
اصولگرایان وارد کرد .سایت انتخاباتی رضایی نیز در همان
روزها فعالیت خود را اغاز کرد.
46
علی الریجانی هم که از انتخابش به عنوان کاندیدای
نهایی شورای هماهنگی اطمین��ان یافته بود ،از استراتژی
ابادگران برای اداره کشور سخن گفت؛ موضعی که با انتقاد
ابادگران طیف شورای شهر -ی��ا همان حامیان انتخاباتی
احمدی نژاد -مواج��ه شد« :ابادگران فقط م��ا هستیم ،نه
شخصی دیگر ».الریجانی همچنین اعالم کرد که از رقابت
با هاشمی ابایی ندارد.
اختالفات روزافزون در شورای هماهنگی سبب شد تا
ناطق نوری به نش��انه قهر شورا را ترک کند و راهی شمال
کش��ور شود .این اقدام شی��خ باعث شد تا بدن��ه اجتماعی
اصولگرایان دچار شکاف و انشقاق بیشتری شود.
در کمپین اصالح طلبان نیز حامی��ان کروبی انتقاد از
هاشمی و دولت سازندگی را در پیش گرفته بودند؛ اقدامی
که محمدباقر نوبخت ،سخنگوی ائتالف نهم برای فردای
بهتر در نامه ای سرگشاده به کروبی به ان واکنش نشان داد
و به این روش اعتراض کرد.
اصالح طلبان پیشرو نیز محمدرضا خاتمی را به عنوان
معاون اول و الهه کوالی��ی را به عن��وان سخنگوی معین
انتخاب کردند .روزنامه اقبال نیز ارگان انتخاباتی معین بود.
عدم نفوذ شورای هماهنگی میان اصولگرایان سبب
شد تا کاندیداهای این جریان سیاس��ی ،خود دست به کار
شوند و با امضای «میثاق »4به وحدت برسند .احمدی نژاد،
توکلی ،رضایی و قالیب��اف امضاکنندگان این میثاق بودند؛
الریجانی هم از این میث��اق استقبال کرد ،ام��ا از امضای
ان امتناع ورزید .والیت��ی نیز سیاستی مش��ابه الریجانی
را در پی��ش گرفته بود .ای��ن دو نفر خواه��ان بحث درباره
احتمال حضور هاشمی و نحوه رقابت با او بودند؛ شرطی که
اعضای میثاق 4هرگز حاضر به گفت وگو درباره ان نبودند
و مهم ترین دلیل نامزدی و جدایی از شورای هماهنگی را
رقابت با هاشمی و پایین اوردن کارگزاران سازندگی از قدرت
اعالم می کردند.
تقریبا همه کاندیداهای اصولگرا – به جز والیتی -از
دولت اصالح طلب سید محم��د خاتمی انتق��اد می کردند،
اما پاسخ طیف منتسب به دولت بیش��تر نصی��ب توکلی و
احمدی نژاد می شد.
ص��ادق زیباک�لام در ان دوران می گف��ت« :فضای
انتخابات در کش��ور هیچ گاه به این پیچیدگی نبوده است؛
واقعا نمی توان سرنوشت انتخابات را پیش بینی کرد».
تکثر میان اصولگرایان
اسفند 83؛ شکاف میان اصولگرایان افزایش یافته و
اصالح طلبان مسرور از این وضعیت فعالیت های انتخاباتی
خود را شتاب بخش��یده بودن��د .کروبی سفره��ای استانی
خود را تنظیم می کرد و معین در اندیش��ه رقابتی سخت با
هاشمی رفسنجانی بود .برخ��ی حامیانش او را پیروز قطعی
انتخابات می دانستن��د و برخی دیگر از ع��دم نفوذ او میان
حامیان اجتماعی اصالح طلبان ابراز نگرانی می کردند.
ی همچنان به اتخاذ مواضع دوپهلو می پرداخت.
هاشم
او البته هر از گاهی جمالت جدیدی را به کار می برد« :اگر
کسی که توانایی و مقبولیت کاف��ی داشته باشد در صحنه
حاضر نشود ،ناچار خواهم بود بیایم ».این جمله هاشمی با
واکنش برخی کاندیداها از جمله کروبی مواجه شد.
تا اسفند ماه تمام کاندیداها -به جز قالیباف و هاشمی
سایت ه��ای شخصی خ��ود را راه اندازی ک��رده بودند ووبالگ ها و سایت های خبری متعددی نیز از سوی نامزدها
و حامیان شان ایج��اد شده بود .سایت افت��اب که از سوی
مرکز تحقیق��ات استراتژیک مجمع تش��خیص مصلحت
نظام هدایت می شد ،در هجدهم اسفند خبر انصراف قطعی
الریجانی را منتشر کرد .الریجانی اما در واکنش به این خبر
چنین گفت« :از مرکز مطالعات استراتژیک بعید است خبری
به این سادگی را با این درجه از اشتباه منعکس کند».
روحانی رئیس این مرکز ب��ود و انتقاداتی را نسبت به
مواضع الریجانی و توکلی مطرح می کرد .در محافل داخلی
شایع بود که مذاکرات هست��ه ای به زودی به نتایج مناسبی
خواهد رسید و بخت روحانی را ب��رای پیروزی در انتخابات
افزایش خواهد داد .ام��ا در عمل اتفاقات دیگری در جریان
بود .ایران با تن دادن به تعلیق موقت غنی سازی دست باال
را در مذاکرات نداش��ت و همین موضوع سب��ب شد تا نام
روحانی از فهرس��ت کاندیداهای احتمال��ی انتخابات نهم
خارج شود.
در کمپین اصولگرایان اما وحدت و اجماع روز به روز
دست نیافتنی تر می کرد .در نیمه اسفن��د دو همایش با نام
شورای هماهنگی برگزار شد؛ یکی در مدرسه عالی شهید
مطهری به میزبانی طیف سنتی و دیگری در مهدیه تهران
به میزبانی طیف تحولخواه.
در اواخر اسفندم��اه اصولگرایان از نرسیدن به وحدت
بسیار نگران بودند .غالمرضا مصباحی مقدم اعالم کرد که
اگر اجماع ص��ورت نگیرد ،حدادعادل نام��زد نهایی خواهد
بود .این در حالی بود که حدادعادل خود اعالم کرد ترجیح
می دهد در مجلس بماند و این کالف را پیچیده تر نکند.
کاندیداهای اصولگرا اما بدون توجه به این هشدارها
به اعالم مواضع و برنامه های خود می پرداختند؛ والیتی از
اعتدال سخن می گف��ت و رضایی از سهم زن��ان و جوانان
در کابین��ه اش ،الریجان��ی شدیدت��ر از قبل ب��ه 16سال
گذشته می تاخت و احمدی نژاد از ل��زوم توجه به اهداف و
مدیریت انقالبی صحب��ت می کرد .در این می��ان قالیباف
به تدریج ب��ا لباس غیرنظام��ی در براب��ر دوربین ها حاضر
می شد ،ام��ا در عین ح��ال می گفت که تصمی��م نهایی را
نگرفته است.
هرچند جمعیت ایثارگ��ران در نامه خ��ود به شورای
هماهنگی ،کاندیداهای خود را اعالم کرد ،اما گویا کار از کار
گذشته بود؛ چه انکه علی الریجانی بارها در محافل عمومی
اعالم کرد که « اجماع شورای هماهنگ��ی به بنده رسیده
است ».به این ترتیب س��ال 83در حالی به پایان می رسید
که رقابت درونی بیش از پیش بر اردوگاه اصولگرایان سایه
افکنده بودg .
اختالفات روزافزون در شورای هماهنگی سبب
شد تا ناطق نوری به نشانه قهر شورا را ترک کند و
راهی شمال کشور شود .این اقدام شیخ باعث شد
تا بدنه اجتماعی اصولگرایان دچار شکاف و انشقاق
بیشتری شود
رقابت میان دوگانه صالح مقبول
یا اصلح غیرمقبول
2
روایت ترقی از انچه میان اصولگرایان در سال 83گذشت
حمیدرضا ترقی حاال که 8س�ال از ماجراهای انتخابات نهم گذش�ته ،روایتی متفاوت دارد از فضای
سیاسی ان روزها .با او درمورد تحوالت انتخاباتی در زمستان 83به گفت وگو نشستیم.
امید کرمانی ها
فضای سیاسی کشور برای انتخابات سال 92به
تدریج ش�کل می گیرد و از انجا ک�ه روند حرکت
کنونی جناح ها به ویژه اصولگرایان همچون سال
83است ،این س�وال پیش می اید که چه شد ان
س�ال نیروهای جریان اصولگرا گ�رد هم امدند و
ش�ورای هماهنگ�ی نیروهای انقالب را تش�کیل
دادند؟
lبله ،روزنامه شرق این کار را کرد ،یک عنصر نفوذی
را برای گرفت��ن عکس به داخل اج�لاس فرستاد و عکسی
را در صفحه اول خود چاپ کرد ک��ه همان عامل تفرقه بین
نامزدهای ش��ورای هماهنگی نیروهای انق�لاب شد ،اقای
احمدی نژاد کنار کشید چون معتقد بود نباید از چهره سنتی ها
برای تبلیغات استفاده کرد؛ در واقع وقتی پشت پرده شورای
هماهنگی نیروهای انقالب قدری مشخص شد ،بین نیروهای
ان اختالف به وجود امد ،همان اختالف موجب شد که این
شورا نتواند کار را به نتیجه برساند چون نامزدهایی که قرار بود
به نفع نامزد نهایی کنار بروند ،در صحنه ماندند.
ان عکس�ی ک�ه در صفح�ه اول روزنام�ه ش�رق
چاپ شد را تش�ریح می کنید ،ان روز در صف اول
همایش ش�ورای هماهنگی نیروهای انقالب چه
کسانی بودند؟
lاقای عسگراوالدی ،تقوی و تعدادی از چهره های
جبهه پیروان خط ام��ام و رهبری بودند ک��ه نمادش همان
lانها پش��ت صحنه را می دانستند ،ول��ی قرار نبود
که صحنه علنی ش��ود ،قرار ب��ود که انه��ا در همان بخش
تصمیم گی��ری حضور داشت��ه باشند ،بدون اینک��ه اسمی و
عکسی از انها منتش��ر شود ،یعن��ی در تصمیم گیری حضور
داشته باشند تا گفتمان جدید بتواند جا بیفتد .ضربه دیگری
که به ش��ورای هماهنگی نیروهای انق�لاب وارد شد ،ورود
اقای هاشمی به میدان رقابت بود ،ایشان قرار نبود بیاید ،اقای
والیتی براساس مذاکراتی که با اقای هاشمی انجام داد ،تقریبا
اقای هاشمی گفته بود اگر والیتی باشد ،دیگر من نمی ایم ولی
یکباره ایشان در دقیقه نود وارد عرصه رقابت شد و تقریبا کل
برنامه ریزی های شورای هماهنگی نیروهای انقالب برای
انتخابات به هم خورد ،یعنی کل بازی انتخابات تحت تاثیر این
قضیه قرار گرفت و اقای والیتی نیز براساس قراری که قبال
با اقای هاشمی گذاشته بود کنار کشید .از طرف دیگر اقای
احمدی نژاد هم در جلسه ش��ورای هماهنگی شرکت نکرد
و به سمت حرکت مستقل رف��ت ،در مجموع صحنه رقابت
انتخاباتی شکل دیگ��ری به خود گرفت و ق��دری از کنترل
اصولگرایان خارج شد چ��ون درگیری بین اقای احمدی نژاد
و اقای هاشمی و دو قطبی ش��دن فضای انتخابات همه این
مناسبات را تحت تاثیر خود قرار داد .ابتدا تصور نمی شد اقای
احمدی نژاد بتواند در نظرسنجی ها و پایگاه اجتماعی باال بیاید،
تحلیل اصولگرایان و مجموعه شورای هماهنگی این بود که
برای خارج ش��دن از فضای اصالح طلب��ی و ورود به فضای
کامال اصولگرایی نیازمند یک واسط��ه هستیم که در واقع
بتواند با یک شیب مالیمی دوران گذار را طی کند ،برهمین
یو
اساس مقرر شد ای��ن فرد خصوصیاتی بی��ن اقای خاتم
احمدی نژاد داشت��ه باشد که نتیجه بررسی ه��ا و جلسات به
انتخاب از میان اقایان قالیباف و الریجانی رسید چون نظر ان
بود که انها می توانند این دوران گذار را طی کنند؛ در نهایت
شورای هماهنگی نیروهای انقالب روی نام اقای الریجانی
متمرکز شد ،حال انکه صحنه انتخابات تقریبا به سرعت به
نفع اقای احمدی نژاد تغییر کرد و تقریبا در دو یا سه روز مانده
به انتخابات در نظرسنجی ها مشخص شد که اقای هاشمی
و اقای احمدی نژاد تقریبا باالتر از همه هستند و اینها به دور
دوم می روند.
ش�ما گفتید اق�ای هاش�می ب�ا ورودش صحنه
انتخابات را در سال 84به هم زد ،حال انکه ایشان
اردیبهش�ت اعالم نامزدی کرد یعنی موقعی که
ش�ورای هماهنگی نیروهای انقالب تقریبا به هم
خ�ورده بود ،چون پی�ش از انکه اق�ای الریجانی
به عنوان نامزد این شورا اعالم ش�ود ،از انجا که
منظورتان جمعیت ایثارگران است؟
lبله ،انها سعی کردند چهره شورای هماهنگی را
برای ادامه ک��ار بازسازی و اتفاقی ک��ه رخ داده بود را جبران
کنند ،ولی این ک��ار به سادگی امکان پذی��ر نبود .انها جلسه
تش��کیل دادند برنامه ریزی های مختلفی کردند ولی تقریبا
برد با جریان اقای احمدی نژاد بود که به صورت یک حرکت
تشکیالتی با کمک شاگردان ایت اهلل مصباح در سراسر کشور
شکل گرفت.
از صحبت های شما بر می اید که شورای هماهنگی
از همان ابت�دا روی دو گزینه اقای�ان الریجانی و
قالیباف متمرکز ب�ود و دیگر گزینه ها در حاش�یه
بودن�د ،ایا همین مس�اله باعث دلخ�وری اقایان
رضایی ،احمدی نژاد ،توکلی و والیتی نشد؟
سیاست
یعنی شما می گویید اقدام روزنامه شرق در چاپ
عکس به حرک�ت و خروجی ش�ورای هماهنگی
نیروهای انقالب اسیب زد؟
اینجا سوالی به وجود می اید که مگر همه نامزدها
پشت صحنه شورا را نمی دانستند که بعد از چاپ
عکس به مشکل خوردند؟
lصحبت های من مربوط به بخ��ش اول شورای
هماهنگی می شود ،اما حوادث بعد اینگونه نبود که مثال اقای
والیتی به دلیل اینکه شورای هماهنگی دیر تصمیم گرفته
باشد ،چنین تغییر نظری بدهد ،ایشان به محض اینکه مطلع
شد اقای هاشمی می خواه��د وارد صحنه شود یک احساس
خلف وعده و خلف قول را از اقای هاشمی دید؛ بنابراین هم به
وسیله ایشان و هم به وسیله اقای احمدی نژاد یک خدشه ای
به عملکرد شورای هماهنگی وارد شد و یک طیف دیگری از
اصولگرایان سعی کردند نیروها را سامان دهند.
lخیر؛ چنین چیزی نبود.
مثلث شماره 165
lاصالح طلبان تا سال 84روی ک��ار بودند ،از این
رو برای ورود دوباره اصولگرایان به ق��درت ،تحلیل ان بود
که در درجه اول باید زمینه وحدت میان طیف های مختلف
این جریان را فراهم اید تا این وحدت برای پیروزی بتواند با
گفتمان و چهره جدید خود را در رقابت انتخاباتی نشان دهد.
البته ابتدا یک تمرین و تستی در شوراها انجام شد و این کار
نتیجه داد ،منتها گفتمان ان مقط��ع با شعار ابادگران سامان
پیدا کرد و توفیقاتی ه��م در مجلس هفتم داش��ت .به نظر
می رسید که باید در عرصه انتخابات ریاست جمهوری نهم نیز
با یک تابلو و گفتمان جدید وارد عرصه شد؛ بنابراین شورای
هماهنگی نیروهای انقالب از انتخابات شوراها شکل گرفت و
وارد عرصه رقابت ریاست جمهوری نیز شد ،بعضی از دوستان
در ان مقطع نظرشان این بود که باید از چهره هایی پشتیبانی
کرد که جدید باشند و چهره های قدیمی و سنتی وارد صحنه
نشوند ،همان موقع همایشی با حضور همه نیروهای اصولگرا
برگزار شد ،اما روزنامه شرق با چاپ عکسی از شخصیت هایی
که در صف اول این اجالس حضور داشتن��د ،تقریبا جریان
شورای هماهنگ��ی نیروهای انقالب را ب��ه نیروهای سنتی
گذشته متصل کرد و همین مساله به حرکت و شعار نو جریان
اصولگرا در انتخابات ریاست جمهوری اسیب زد.
نیروهای سنتی جریان اصولگرا بود ،بر این اساس تقریبا ان
قدرت سازماندهی و قدرت اعمال نظ��ر شورای هماهنگی
نسبت به نامزدها قدری کاهش پیدا ک��رد و نامزدهایی که
مطرح شده بودند تا به نفع یک نفر کنار روند ،همه در صحنه
ماندند.
اقای والیت�ی انتظار داش�ت ش�ورای هماهنگی
به ن�ام وی برس�د ،اما دی�د خروج�ی ان از میان
اقایان الریجان�ی و قالیباف انتخاب می ش�ود ،با
دلخوری از ش�ورا جدا ش�د؛ بعد از اعلام نامزد
نهایی هم ،شورای دوم هماهنگی دوم بین اقایان
توکلی ،رضای�ی ،احمدی نژاد و قالیب�اف به وجود
امد؛ بنابراین روندی که طی ش�د با صحبت شما
نمی خواند ،بیشتر توضیح می دهید؟
اما ش�ما در صحبت ه�ای خودت�ان فرمودید که
استراتژی شورای هماهنگی نیروهای انقالب این
بود که یک چهره میانه با خصوصیات اصولگرایی-
اصالح طلبی برای طی ک�ردن دوره گذار انتخاب
شود.
lبله ،ای��ن تحلیل تقریبا بع��د از جلسات مختلف و
ارزیابی شرایط کش��ور حاصل شد که بین نیروهای مطرح،
اقای الریجان��ی و اقای قالیباف دو نیروی��ی هستند که هم
فاصله شان با اصالح طلبان خیلی زیاد نیست و هم خیلی در
چارچوب اصولگرایی عمل می کنند؛ بنابراین بینا بین هستند،
یعنی این تحلیل از هم��ان اول به وجود نیام��د ،بلکه بعد از
ارزیابی شرایط کشور ،در نیمه راه و اواخر سال 83حاصل شد،
خروجی بررسی های نهایی هم ان بود که به سوی حمایت از
اقای الریجانی حرکت شود و همین در جلسات نهایی شد.
این اتفاق در اسفند 83رخ داد؟
lبله ،همین طور است .ان موقع ب��ود که نام اقای
الریجانی نهایی شد تا کل شورای هماهنگی برای ایش��ان
کار کند ،اما اقای احمدی نژاد این تحلیل را قبول نداشت ،به
خاطر اینکه طیف طرفداران ای��ت اهلل مصباح این تحلیل را
قبول نداشتند .انها می گفتند ما باید 180درجه شرایط کشور
را تغییر دهیم و هیچ دلیلی ن��دارد که بیاییم یک حد وسطی
را االن قائل شویم و بر همان اساس از پروژه دوقطبی شدن
احمدی نژاد -هاشمی استفاده کردند و زمینه موفقیت ایشان
فراهم امد.
معیار ش�ورای هماهنگی ب�رای انتخ�اب نامزد،
کارامدی بود یا مقبولیت؟
lبحث های مختلفی بود .روی انتخاب صالح مقبول
یا اصلح غیر مقب��ول بحث ها امتیاز بندی ش��د که در نهایت
جمع بندی بر جاانداخت��ن اصلح غیرمقب��ول در جامعه قرار
گرفت .همین شیوه را شاگردان ایت اهلل مصباح در قبال اقای
47
احمدی نژاد دنبال کردند چون وی اصال در جامعه مطرح نبود و
در نظرسنجی ها هیچ اسمی از وی برده نمی شد ،ولی نظر انها
این بود که باید روی اصلح غیرمقبول کار کرد تا مقبول بیفتد،
ولی برخی دوستان ما نظرشان این بود که نامزد باید حداقل
یک کف رایی در جامعه داشته باشد.
نظر جمعیت ایثارگران بر داشتن کف رای بود؟
lهم جمعیت ایثارگران و ه��م سنتی ها این نظر را
داشتند.
چه طیفی از سنتی ها معتقد به این نظر بودند؟
lاکثر جبهه پیروان خط امام و رهبری همین دیدگاه
را داشتند.
که باید روی کف رای کار کرد؟
lبله؛ انها معتقد بودند که بای��د یک کف رای را در
نظر داشت.
اگر جمعیت ایثارگران و اکثریت جبهه پیروان خط
امام و رهبری که مخالف انتخاب اصلح غیرمقبول
بودن�د ،پس چ�ه کس�انی در ش�ورای هماهنگی
نیروه�ای انقلاب ب�ه اقای
الریجانی رای دادند؟
83اس�ت ،ان زمان بین اقای�ان توکلی ،رضایی،
احمدی ن�ژاد و قالیباف توافق ش�د تا براس�اس
نظرس�نجی عم�ل ش�ود ،ع�ده ای گفتن�د زمان
نظرس�نجی قب�ل از نام نویس�ی نامزدها باش�د،
برخ�ی دیگر معتق�د به برگ�زاری افکارس�نجی
بع�د از ثبت ن�ام کاندیداه�ا بودن�د و طیف�ی هم
دو هفته مانده به انتخابات را زمان مناس�ب برای
نظرسنجی می دانستند ،اما همان مقطع سوم هم
که افکارسنجی شد نتیجه به نفع اقای قالیباف رقم
خورد و هفته اخر شرایط به نفع احمدی نژاد تغییر
کرد ،با این تفاسیر بفرمایید چرا شورای هماهنگی
دوم نیز به نتیجه نرسید؟
lعلتش همین اختالف نظر روی نام اقای الریجانی
و اقای احمدی نژاد بود .تعدادی از اعضای شورای هماهنگی
مثل ایثارگ��ران به همین جمع بندی رسی��ده بودند که نباید
روی اق��ای الریجانی سرمایه گذاری کنن��د و باید به سمت
احمدی نژاد رفت .نظرسنجی ها هم تقریبا تا اندازه ای همین
سیاست
lاول اقای الریجانی را تایید
کردند ،اما وقتی وارد حوزه عمل شدند
و شروع ب��ه تبلیغات کردن��د ،انوقت
معلوم شد که شعارها و گفتمان اقای
الریجانی نتوانست��ه جاذبه در جامعه
ایجاد کن��د و جامع��ه دارد به سمت
گرای��ش کام�لا اصولگرای��ی پیش
م��ی رود و می خواهد فاصل��ه زیادی
از اصالح طلبان بگی��رد ،این شرایط
جامعه تقریبا برای شورای هماهنگی
نیروهای انقالب غیر قابل پیش بینی
بود.
مثلث شماره 165
شورای هماهنگی دوم چرا به نتیجه نرسید؟ شما
گفتید جمعی�ت ایثارگران تالش�ی انج�ام داد تا
براساس نظرس�نجی و رعایت اصل داشتن کف
رای ،خدشه وارده به شورای هماهنگی نیروهای
انقالب ر ا ترمیم کند ،این جمعیت چرا نتوانس�ت
اقایان احمدی نژاد ،رضایی ،قالیباف و توکلی را به
تفاهم و توافق برساند و احمدی نژاد حتی مکانیزم
شورای دوم هماهنگی را هم قبول نکرد؟
lانجا علتش این بود که با باال امدن اقای هاشمی و
اقای احمدی نژاد مجموعه نیروهای اصولگرا با یک شرایط
جدیدی رو به رو شدند.
اما شورای هماهنگی دوم مربوط به اواخر اسفند
48
اصالح طلبان چرا ان موقع به اجماع نرسیدند؟
lاصالح طلب��ان ابت��دا نمی خواستن��د روی اقای
هاشمی سرمایه گذاری کنند ،علتش هم این بود اقای هاشمی
در مقابل جریان احمدی نژاد خیلی اسیب پذیر شده بود.
اقایان مهرعلیزاده ،معین و کروبی در سال 84از
جناح اصالحات وارد رقابت سیاس�ی شدند ،چرا
انها به نتیجه نرسیدند؟
lمیان انها اختالف زیاد ب��ود .چون اقای هاشمی
تقریبا به تنهایی تصمی��م گرفت و برای ام��دن توجهی به
دیگران نداشت ،احساس می کرد اگر وارد عرصه شود می تواند
بخشی از ارای هر دو جناح اصولگرا و اصالح طلب را به خود
جذب کند ،همین اتف��اق در در دور دوم انتخاب��ات رخ داد و
اصولگرایان نتوانستند تصمیم بگیرند
که از احمدی ن��ژاد یا هاشمی حمایت
کنند و مجبور شدن��د بگویند هر دو از
نظر ما اصولگرا هستند.
اق�ای مهرعلی�زاده در دور اول
انتخابات ریاس�ت جمهوری سال
84ب�ه صحن�ه امد با وج�ودی که
می دانست پیروز نمی شود ،از طرف
دیگر اقایان کروبی و معین نیز به
توافق نرسیدند ،چرا اصالح طلبان
با س�ه نام�زد وارد عرص�ه رقابت
شدند؟
lاخت�لاف اصالح طلبان در
ان مقطع همانند اصولگرایان زیاد بود،
ضمن انکه چهره با جاذبه ای نداشتند
ی مطرح کنند.
که ان را بعد از خاتم
یعنی شما می گویید اکثریت
جبه�ه پی�روان خط ام�ام و
رهبری در ابتدای کار معتقد
به حمایت از اقای الریجانی
بودن�د ،ام�ا وقت�ی گرایش
جامع�ه نزدی�ک انتخاب�ات
مش�خص شد نظرش�ان به
سمت فرد دیگری برگشت؟
lنظرش��ان در مرحل��ه اول
برنگش��ت ،نظرشان تا اخرین مرحله دور اول همان حمایت
از اقای الریجانی بود و روی نام ایش��ان تکیه کردند ،منتها
از سه ،چهار روز مانده به انتخابات یک انشقاقی ایجاد شد ،به
علت همین که در نظرسنجی ها مشخص شد اقای الریجانی
موقعیتش مطلوب نیست و اق��ای احمدی نژاد جلو است .در
اینجا ستادهای شورای هماهنگی نیروهای انقالب در سطح
کشور به دو دسته تقسیم شد ،یک دسته سمت احمدی نژاد
رفتند و دسته دیگ��ر بر طرفداری از اق��ای الریجانی اصرار
کردند.
اقای الریجانی بیشتر بود ،بنابراین متمرکز روی نام او شدند
اما در مراحل اخر مش��اهده شد شیوه ه��ای انتخاباتی اقای
قالیباف که شبیه اصالح طلبان بود اثر منفی روی سبد رای
وی گذاشته؛ بنابراین تقریبا طیف خاصی به سمت احمدی نژاد
و طیف دیگری هم به سمت اقایان قالیباف و الریجانی رفتند.
ان زم�ان ش�ورای نگهب�ان اقای
معی�ن را رد صالحی�ت ک�رد ،چه
اتفاقی افتاد که وی تایید شد؟
lاق��ای معی��ن ب��ه حک��م
حکومتی وارد انتخابات شد.
را نش��ان می داد؛ بنابرای��ن همان طور که گفتم بخش��ی از
ستادهای شورای هماهنگی نیروهای انقالب از احمدی نژاد
حمایت کردند.
همان هفته اخر را می فرمایید؟
lبله؛ اما بقیه معتقد بودند روی نام اقای الریجانی
باید ایستاد و به همین خاطر توافق صورت نگرفت.
اما شورای دوم بین اقایان قالیباف و احمدی نژاد
ب�ود ،براس�اس نظرس�نجی دو هفت�ه مان�ده به
انتخابات ،اق�ای قالیباف انتظار داش�ت که اقای
احمدی نژاد مانن�د اقای توکلی کنار ب�رود و اقای
رضایی نیز 48ساعت قبل از انتخابات این کار را
کرد اما احمدی نژاد کنار نرفت چرا؟
lچون همانجا تحلیل مطرح شد که ایا اقای قالیباف
که از شیوه اصالح طلب��ان برای انتخابات استف��اده کرده و
نمادش شبیه اصالح طلبان بود ،االن رای اوری بیشتری دارد
یا اقای احمدی نژاد که شعارهایش همان ارمان های انقالب
و عدالت بود .همان موقع چون هیچ تحلیل روشن و شفافی
نسبت به باال امدن موقعیت اقای احمدی نژاد وجود نداشت،
تعدادی از اصولگرایان نظرشان بر این بود که سرمایه گذاری
روی قالیباف موثرتر است و با توجه به کاری که ایشان کرد
و توانمندی هایی که داشت ،امکان موفقیت ایشان نسبت به
ماجرا را تعریف می کنید؟ گویا اقای
حدادعادل نام�ه ای به مقام معظم
رهبری نوشتند.
lدر ان مقطع این گونه تصور شد ،شرایط به گونه ای
است که حاکمیت اصال نمی خواه��د از اصالح طلبان کسی
در صحنه رقابت باشد ،برای اینکه این مساله تلقی نش��ود و
انتخابات کامال حالت ازادش را حف��ظ کند و اصالح طلبان
بدانند بعد از عملکرد هش��ت ساله چه وضعیت��ی دارند ،مقام
معظم رهبری از شورای نگهب��ان خواستند صالحیت اقای
معین تایید شود .ان سال اصالح طلبان روی نام اقای معین
متمرکز شدند ،مهرعلیزاده یک چهره فرعی و حاشیه ای بود
و با امدن اقای هاشم��ی ،یک تع��داد از اصالح طلبان مثل
کارگزاران به سمت اقای هاشمی رفتند و رای بین نامزدهای
اصالح طلب تقسیم شد.
بنابراین ش�ما ای�ن ادع�ای اصالح طلب�ان را رد
می کنید ک�ه تایید اقای معین برنام�ه اصولگراها
بود تا اصالح طلبان نیز متکثر بیایند ،همان طور که
اصولگراها متکثر هستند؟
lخیر ،این اتفاق ربطی به جناح اصولگرا نداشت؛
کل شرایط کش��ور به گونه ای اقتضا می ک��رد که در هر دو
طرف تکثر وجود داشته باشد چ��ون محوریت قابل قبولی
که در واقع بتواند قدرت کاهش تکثر را داشته باشد در هیچ
طرفی وجود نداشتg .
انباشت هیجان
اسیب شناسی دیر شکلگرفتن فضای انتخاباتی در ایران
حشمت اهلل فالحت پیشه ،نماینده مجلس هشتم
3
سیاست
مثلث شماره 165
وقتی ادوار مختلف انتخابات ریاست جمهوری در ایران
رصد می شود ،فضای سیاسی کشور دیر شکل رقابتی به خود
می گیرد ،چراکه نامزدها با تاخیر اعالم امادگی می کنند و به
صحنه می ایند .علت این تاخیر و نامنظ��م بودن حضور در
صحنه انتخابات به ساخت��ار نظم دهنده های رفتار سیاسی
ایران مربوط می شود که مهمترین انها ساختار و نظام حزبی
کشور است .چون در ایران نظام حزبی همراه با دموکراسی
رشد نکرده ،عم�لا می بینیم که انتخاب��ات معموال فضای
مبهمی دارد .مش��خصا در همان ش��روع ورود ،تاخیر ،تعلل
و تردید در مدل حرکتی گروه ها و کاندیداها کامال مش��هود
است و به نوعی می توان گفت برنامه و استراتژی انتخاباتی
انها مبهم به نظر می رسد؛ حال انکه مردم حق دارند بدانند
انتخابات از چه زمانی شکل می گیرد.
در نظام های حزبی تاریخ مشخصی برای شکل گیری
انتخابات وج��ود دارد ،یعنی رقابت ه��ا از درون احزاب کلید
می خورد ،بعد رقابت بین حزبی می ش��ود و سرانجام سراسر
کش��ور را متاث��ر از خود می کن��د .در همین پروس��ه برنامه
انتخاباتی کاندیداها و بعضا بخش��ی از کابینه انها مشخص
می شود و م��ردم متوج��ه می شوند می خواهن��د سرنوشت
کشور را به دست چه کسانی بدهند ،اما در ایران نظام حزبی،
تحت الشعاع نظام جناحی قرار دارد .نظام جناحی یک نظام
نامنظم سیاسی است که در ان عمال ط��رف پیروز ،طرفی
است که مبهم ،پنهان و سری کار کند و از لحظات استفاده
فرصت طلبانه ببرد ،اما در نظام حزب��ی ان حزب و گروهی
که با برنامه ،منظم و اشکار در پروسه انتخابات کار می کند
موفق تر است.
اما شای��د سوال ش��ود ک��ه چ��ه مق��دار از تاخیر در
شکل گیری فضای انتخاباتی به قان��ون برمی گردد ،چراکه
نامزدها دو یا سه هفته بعد از تایید صالحیت وقت تبلیغ دارند
و نمی توانند زودتر شروع فعالیت انتخاباتی خود را کلید بزنند؟
جواب من به این سوال ان است که بحث تحزب و رفع ضعف
نظام ساختاری ان به قانون برنمی گردد ،چون ما در این زمینه
ضعف قانون نداریم بلکه احزاب نمی توانند ان طور که باید از
قانون موجود برای فعالیت و حضور استفاده کنند؛ به عبارت
ساده تر اج��رای قانون احزاب جدی گرفت��ه نمی شود .البته
درباره حضور کاندیداها معتقدم قانون انتخابات ایران خالی
از ایراد و اشکال نیست ،مهمترین دلیل در این باره این است
که دو قوه مجریه و مقننه خودشان اذعان دارند که نقص و
اشکال در قانون وج��ود دارد ،به همین دلیل حدود پنج سال
پیش قوه مجریه و در سال جاری قوه مقننه پیشنهاد اصالح
قانون انتخابات را مطرح کردند .ای��ن نقص هایی است که
وجود دارد و یک بار برای همیش��ه باید در قالب نظام جامع
انتخابات رف��ع شود ،به ویژه انکه مسئوالن کش��ور دغدغه
دارند زم��ان ،انرژی و امکانات کش��ور نبای��د فدای فضای
انتخاباتی شود.
از مزایای سامان حزبی ،برگزاری انتخابات در کانالی
است که به شدت روی ان نظارت و ح��دود مقررات در ان
رعایت می ش��ود ،به طوری ک��ه زمان ،ان��رژی و امکانات
کش��ور فدای ی��ک فض��ای انتخاباتی نمی ش��ود ،ضمن
اینکه از یک سال قب��ل فضای انتخاباتی در کش��ور شکل
می گیرد و م��ردم از برنامه هایی نامزده��ا مطلع می شوند و
زمان هیجانی انتخابات برای نام��زد مطلوب خود فعالیت
خیابانی می کنند ،اما در ایران همه ای��ن مراحل در مرحله
هیجانی انباشت��ه می شود .ب��ر همین اس��اس اگر فضای
انتخابات��ی را بخواهیم ترسیم کنیم ی��ک مرحله مقدماتی
یا مش��ارکت گرایی دارد ک��ه همگان ت�لاش می کنند تا
انگیزه در جامعه برای مش��ارکت شکل گی��رد .این فضای
مش��ارکتی بعد جای خ��ود را به فضای تبلیغ��ی می دهد تا
طرفین برنامه و خودش��ان را تبلیغ می کنن��د ،در گام سوم
فضایی تهییج��ی و هیجانی اس��ت و انجا ک��ه مناظرات
به صورت ج��دی مطرح می شود و رقابت ه��ای انتخاباتی
به اوج خود می رس��د ،حضور خیابانی ،اشک��ار ،هیجانی و
احساسی عمومی نم��ود پیدا می کند که ای��ن هم طبیعت
انتخابات است ،اما در ایران فضای مقدماتی مش��ارکت گرا
و فضای حدوسط میان��ی یعنی فضای تبلیغ��ی در مرحله
سوم یعن��ی فضای هیجان��ی انباشت می ش��ود .به عبارت
دیگر مرحله مش��ارکت گرایی و بحث تبلیغ��ی که نیازمند
یک فضای عقالنی برای انتخاب نامزد اصلح است هم در
مرحله هیجانی بروز و ظهور پیدا می کند ،بنابراین انتخابات
در ایران هیجانی می شود ،حال انکه اگر زمان دوره تبلیغی،
عقالنی باشد ،افراد انتخاب عقالنی می کنند و بعد در فضای
هیجانی به صورت احساسی هم وارد انتخابات می شوند ،نه
انکه مرحله مقدماتی و بنی��ادی تحت تاثیر فضای هیجانی
و احساسی قرار گیرد و همه منتظر هفته اخر بمانند که چه
اتفاقی در کشور می افتد.
معایب چنین مدلی این است که ان عقالنیتی که باید
در فضای انتخابات شکل گیرد تحت الشعاع روزهای اخر قرار
می گیرد .در این فضا کسی که برن��ده می شود بیش از انکه
برامده از یک انتخاب عقالنی براساس برنامه باشد ،برامده
از یک فضای احساسی است بنابراین نامزدی که مدیریت
احساسات و مدیریت هیجانات را بهتر انجام داده باشد نتیجه
بهتری می گیرد ،ضمن انکه بع��د از فروخوابیدن هیجانات
و احساسات مردم و رسانه ها ی��اد برنامه های تبلیغاتی افراد
می افتند و مولفه های انها را مرور می کنند ،حال اگر براساس
ان برنامه ها طرح خواسته کنند ،معلوم نیست که نامزد پیروز
و تیم مدیریتی وی بتواند ان خواسته ها را براورده کند و این
مشکلی است که همواره در کشور ما وجود دارد .مردم بعضا
روی احساس به ی��ک شخص رای می دهن��د ،بدون انکه
برنامه ،مدیران و وزرای منتسب به او را بشناسند ،ضمن اینکه
در فضای هیجانی بخش عمده ای از انتخابات انفعالی است،
یعنی عامل غیریتی تعریف می شود و با تخریب ان غیریت،
یک عمل مثبت شکل می گیرد ،در صورتی که امر مثبت باید
ذاتا مثبت باشد.
شاید سوال شود چرا در ایران نظام حزبی پانمی گیرد و
پایه تحزب سست است؟ در جواب این سوال می گویم قانون
موجود درس��ت اجرا نمی شود ،جناح ه��ای سیاسی در قالب
نظام حزبی احساس تنگی و عدم توان مانور می کنند ،حال
انکه در یک نظام حزبی مشخص افراد ،گروه ها و نخبگان
سیاسی هم به دنبال حق خود هستن��د و هم به موقع سعی
در ادای تکلیف می کنند ،اما در قال��ب جناحی افراد تا جایی
که ممکن است حق شان را مطالب��ه می کنند ،اما زمانی که
باید تکلیف شان را ادا کنند از زیر بار ان شانه خالی می کنند
بنابراین خیلی از افراد که در قالب جریان خاص رای می اورند
یا در قالب یک حزب��ی که اسمش حزب اس��ت اما عملش
جناحی است وقتی برنده و پیروز انتخابات می شوند ،اعالم
انفصال می کنند و مدعی می شوند که مستقلند و وابسته به
هیچ جریان و گروهی نیستند که این اعالم انفصال افراد از
حزب ،فرار از یک سری تکالیف است که در قالب ان حزب
به وجود امده ،چون سخنرانان و مبلغان ان حزب و جناح در
سطح کش��ور زمان تبلیغات وعده هایی دادند اما بعد کسی
نیست که در مقام اجرا در قبال ان وعده ها پاسخگو باشد .در
ایران هیچ وقت سابقه نداشته که ائتالف های زمان انتخابات
در زمان انتصابات مدیران و وزرا پایدار بماند چون بالفاصله
اختالفات علنی می شود و مش��کالتی را ب��رای ان ائتالف
به وجود می اورد.
اینکه چرا اح��زاب فراگیر در ایران شک��ل نمی گیرد،
علتش ای��ن است ک��ه احزاب ای��ران انتخابات��ی هستند و
روزنامه ها ،ارگان ه��ا و سایت ها نیز ب��ه همین شیوه عمل
می کنند .نوع مخاطب انها زمان انتخاب��ات حدود 20برابر
تا 30برابر شرایط عادی است ،ضمن انکه خود این احزاب
پشتوانه مالی و نخبگی ندارند ،به ویژه اینکه در داخل کشور
هم جایی برای انها در نظام سیاسی کش��ور ترسیم نش��ده
و در قانون بودجه هم ردیفی برای کار احزبی دیده نش��ده،
حال انکه در کش��ورهای غربی می بینیم که احزاب بودجه
دارند ولی در ایران چنین بودجه ای داده نمی شود ،البته چند
سال بودجه ای به احزاب اختصاص داده شد اما بعد از بودجه
کش��ور حذف شد ،ضمن انکه بودجه ای هم که اختصاص
می یافت کامال جذب نمی شد .اینکه چرا نخبگان جذب کار
حزبی نمی شوند ان است که نخبگان ایران عملگرا هستند
و مش��خصا در حوزه سیاسی عملگرایی یعن��ی باخت و برد
سیاسی .احزاب در باخت و برد سیاسی در انتخابات جایگاهی
ندارند ،چون تحت الشعاع رفتارهای جریانات جناحی هستند،
بنابراین نخبگان در قالب فعالیت های حزبی قرار نمی گیرند،
در نتیجه یا خانه نشین می شوند یا اینکه بیشتر سعی می کنند
خودشان را در قالب جبهه تعریف کنن��د .اینکه ایا می شود
برای این��ده بسترسازی کرد ت��ا تحزب در نظ��ام سیاسی
کشور جایگاهی پیدا کند ،باید بگویم بسترسازی نیاز جامعه
ماست ،منتها نه قانون و نه ع��رف انتخاباتی در ایران اجازه
شکل گیری نظام حزبی را نمی دهدg .
49
بین الملل
تقابل سناریوها در قزاقستان
بین الملل
مثلث شماره 165
مذاکره درکشور بی طرف
ایا مذاکرات 8اسفند در قزاقستان به نتیجه می رسد؟
سامان صابریان
1
26فوریه ،قزاقس��تان؛ باالخره پ��س از ماه ها بحث و
بررس��ی ،مکان و زمان مذاکرات پی ش رو میان ای ران و گروه
5+1مش��خص ش��د .درواقع در همایش امنیت��ی مونیخ
دو طرف به این نتیجه رسیدند که مذاکرات اتی را چه زمانی
و در کجا برگزار کنند .همایش مونیخ ،کنف رانسی است که
50
هر ساله در ماه فوریه در مونیخ المان برگزار م ی شود و در ان
سیاست های امنیت جهانی مورد واکاوی قرار م ی گیرد؛ نکته
مهم این اس��ت که در این کنف رانس هر سال به مهم ترین
مساله بی ن المللی جهان رس��یدگی م ی شود .این همایش
امسال با حضور وزیر امور خارجه کشورمان برگزار شد .در این
اجالس پرونده های گوناگونی روی میز امد ،ولی مهم ترین
پرونده مربوط به داس��تان دنباله دار انرژی هس��ته ای ای ران
بود و مهم ترین تصمیمی که در این همایش گرفته ش��د
نیز ازس��رگیری گفت و گو های هسته ای شش قدرت بزرگ
جهانی و ای ران ۲۶ ،فوریه در قزاقس��تان .قزاقستان ،کشور
ب ی طرفی است که بعد از فروپاشی شوروی قدعلم کرد.
در ب ی طرف��ی این کش��ور همی��ن بس ک��ه رئیس
کمیس��یون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای
اسالمی کشورمان در توضیح دلیل انتخاب کشور قزاقستان
مذاک رات هسته ای ای ران با 5+1در حالی ق رار است در قزاقستان برگزار
شودکه هنوز هیچ نشانه ای از پذیرش حق ای ران ب رای غن ی سازی اورانیوم
توسط غرب مشاهده نم ی شود
بین الملل
مثلث شماره 165
به عنوان محل مذاک��رات اینده ای ران و گ��روه 5+1گفت:
«قزاقستان کشوری ب ی طرف در مورد مساله هسته ای ای ران
است و مواضع این کش��ور ب رای ما مهم به شمار م ی اید».
عالءالدین بروجردی با اش��اره به تعیین زمان هشتم اسفند
و مکان کشور قزاقس��تان ب رای مذاکرات اینده ای ران و گروه
۵+۱م ی گوید که با تعیین زمان و مکان مذاکرات توس��ط
ای ران طبیعتا ای��ن موضوع دیر ی��ا زود از طرف های مقابل
مذاکره نیز نهایی خواهد ش��د ،مهم ان است که انها انجام
مذاکرات را پذیرفته اند .در استانه مذاکرات هسته ای برخی
اظهارنظرها و دیدگاه های غرب حاکی از ان است که غرب
این انتظار را از ای ران دارد که برخی از اصول خود را فراموش
کند و ب ی چون وچرا گوش به فرمان استکبار جهانی باشد.
رهبر معظم انقالب در اخرین بیاناتشان که در دیدار
مردم تبریز ای راد کردند به مس��ائل مهمی اش��اره کردند از
جمله اینکه فرمودند اگر امریکای ی ها حس��ن نیت داش��ته
باش��ند ،ای ران نیز واکنش متناس��ب نش��ان خواه��د داد.
رهبر انق�لاب از جمله مصداق ه��ای رفتارهای ناش��ی از
حس��ن نیت از جان��ب غ��رب را چندی��ن م��ورد عن��وان
کردن��د از جمله :به رس��میت ش��ناختن حق غن ی س��ازی
ان��رژی هس��ته ای ب��رای ای��ران؛ ع��دم دخال��ت در امور
داخلی ای��ران و ع��دم فتنه انگی��زی در تح��والت منطقه.
بناب راین اگ��ر 5+1و در راس انها امریکا ب��ه واقع به دنبال
مذاکره ب��ا ای��ران هس��تند بای��د ای��ن س��خنان رهبری
را س��رلوحه اقداماتش��ان قرار دهند .باید توجه داش��ت که
رهبر معظم انقالب در بیاناتش��ان اش��اره فرمودند که هر
س��ناریویی که در ان حق غن ی س��ازی اورانیوم ب رای ای ران
نادیده گرفته شود ،فاقد مشروعیت خواهد بود.
در نشس��تی که در قزاقس��تان بنای ان گذاشته شده
قرار است پرونده هسته ای ای ران بار دیگر مورد واکاوی قرار
گیرد .در این نشست پنج س��ناریو از پیش تعیین شده قرار
دارد؛ نخستین س��ناریو این اس��ت که تا حقوق ملت ای ران
تامین نش��ود ای ران نیز در غن ی س��ازی کوتاه نخواهد امد.
دومین س��ناریو بحث غن ی س��ازی 3/5تا پنج درصد ای ران
است و این مساله که انها بپذی رند ای ران تا این حد غن ی سازی
را خواهد داشت ،در مقابل ای ران نیز واکنش متناسب نشان
خواهد داد .البته ای ران تا به حال نیز کامال ب ر اساس موازین
و قوانین ان پ ی تی اقدام کرده ،به طوری ک��ه تاکنون بارها
بازرس��ان اژانس به ای ران امده اند و تمام فعالی ت های ای ران
نیز تحت نظارت این س��ازمان است .سومین مساله ای که
برخی رسانه های غربی و از جمله رویترز ان را اعالم کردند
این بحث بود که جمهوری اس�لامی ای ران فردو را تعطیل
کند و در قبال این اقدام غرب نیز تحریم های طال را لغو کند.
اما باید توجه داشت این پیشنهاد طرف مقابل هیچ تناسبی
ندارد چرا که انها اخی را بحث تحری��م طال را مطرح کردند و
اکنون اعالم کرده اند در قبال تعطیل��ی فردو این تحریم را
لغو خواهند کرد.
اما باید توجه داشت که سیاست مذاکره و فشار به این
صورت به نتیجه نخواهد رس��ید و این اقدام بسیار موذیانه
است که انها در استانه مذاکرات تحریم کنند و شرط تداوم
مذاکرات را نیز لغو همان تحریم در قبال تعطیلی س��ایت
بدانند که کام�لا تحت نظر اژانس اس��ت .غ��رب در این
پیشنهاد نیز دس��ت از زورگویی برنداش��ته و دوباره درصدد
است تا حقوق مردم ای ران راسلب کند .به نظر م ی رسد این
س��ناریو نیز از همین ابتدا و با این ادبیات شکس��ت خورده
به نظ��ر م ی اید .اگر غرب ی ه��ا همین رون��د را ادامه بدهند
بعید نیست که س��ناریوی عدم پیشرفت در مذاکرات پیش
رو باش��د ولیکن اگر غرب ی ها حقوق مردم ای��ران را محترم
بشمارند ،به نظر م ی اید که پیش��رفت های چشمگیری در
روند مذاکرات حاصل شود.
سناریوی بعدی نیز این است که بسته های پیشنهادی
دوطرف هیچ تغییری نکند و همچنان مذاکرات ب ی نتیجه
باقی بماند .در این صورت ای ران بازهم در چارچوب قوانین
اژانس به فعالی ت هایش ادامه خواهد داد و غرب نیز احتماال
به افزایش تحریم ه��ا خواهد پرداخت .این در حالی اس��ت
که این سیاس��ت غرب تا اینجا نیز شکس ت خورده است و
در اینده نیز نتیجه ای نخواهد داش��ت .در پنجمین سناریو
نیز م ی توان به این موضوع اشاره کرد که انها تضمی ن های
الزم و عینی بدهند که س��وخت مورد نیاز ای��ران را تامین
کنند و ای ران نیز واکنش مناس��ب نش��ان ده��د .به عنوان
نمونه در قبال قول صددرصد و مطمئن انها ،ای ران بداند که
م ی تواند سوخت الزم ب رای راکتور ته ران را تامین کند .اگر
ای ران مطمئن باشد که غرب این بار زیر قولش نخواهد زد،
بدون شک اقدامات متقابلی انجام خواهد داد ،اما این مساله
خیلی جای بحث دارد ،چراکه غرب پی��ش از این نیز قول
تامین س��وخت راکتور ته ران را داده بود ،اما درنهایت ان را
عملی نکرد و ای ران خودش به غن ی سازی اورانیوم 20درصد
و تامین سوخت راکتور هسته ای روی اورد .در واقع در ادامه
مسیر مذاکرات و کارشکن ی های طرف های غربی مقامات
جمهوری اس�لام ی ای ران به این نتیجه رسیدند که سوخت
راکتور تحقیقاتی ته��ران در حال اتمام اس��ت و اگر بیش
از این تعلل ش��ود ،دیگر زمانی ب رای تولی��د رادیوایزوتوپ
که مصارف پزش��کی دارد ،باقی نم ی مان��د .بیش از هفت
ماه (از مرداد تا بهمن )۸۸از درخواست ای ران از اژانس ب رای
تامین سوخت این راکتور گذشت و اطمینان حاصل شد که
غرب ی ها قصد ندارند سوخت ۲۰درصد تحویل ای ران بدهند.
بناب راین ای ران ۱۸بهمن ۸۸طی نامه ای رس��می به اژانس
بی ن المللی انرژی اتمی از قصد خود ب رای انجام غن ی سازی
۲۰درصد در داخل کشور خبر داد .هرچند کشورهای غربی و
حتی برخی مقامات اژانس این موضوع را در حد یک «بلوف
سیاسی» از سوی ای ران قلمداد کردند ،اما نهایتا ای ران رسما
خبر غن ی س��ازی ۲۰درصد مقادیری از اورانیوم در کشور را
اعالم کرد .اخرین س��ناریو نیز بر این مبناست که توافقات
ابتدایی در نشست قزاقستان حاصل شود و توافقات بعدی
و جزئ ی تر به نشس ت های بعدی موکول شود .اگر بخواهیم
در این بحث تامل داشته باشیم ،این احتمال هم م ی رود در
مذاکرات قفقازی ،زمینه هایی ب رای پیشبرد مذاکرات در اینده
حاصل اید و دو طرف به نتیجه های��ی هرچند غیرضروری
برس��ند ،ولی زمینه را ب رای ادامه مذاکرات هم��وار و ادامه
سریال هسته ای را به مکان و زمانی دیگر پس از قزاقستان
موکول کنند.
حال باید منتظر ماند و دید غرب��ی ها در ب رابر منطق
ای رانی چه واکنش��ی نش��ان م ی دهد و ای��ا در برخورد خود
تغییری حاصل م ی کند ی��ا باز به دنبال��ه بهانه جوی ی های
واهی و ب ی اساس م ی گردد .هش��تم اسفند ماه یا به عبارت
غ رب ی ها ۲۶فوریه روزی است که همگان چشم به قزاقستان
م ی دوزند تا ببینند دولتمردان غ ربی طرف معامله ای ران تا چه
اندازه عقالنیت نشان م ی دهند ،دست از انحصارگرایی خود
برم ی دارند و از خود حس ن نیت نشان م ی دهندg .
51
شفاف سازی و همکاری جویی ایران
ارزیابی رویکردهای ایران و گروه 5+1در مذاکرات المااتی
ابراهیم متقی /استاد دانشگاه تهران
بین الملل
اجالسیه ای ران و گروه 26، 5+1فوریه 2013در المااتی
برگزار خواهد شد .هدف کشورهای مش��ارکت کننده در این
مذاکرات را باید دستیابی به نتایج سیاسی و راهبردی جدید بعد
از سه ماه وقفه دانست .اخرین دور مذاکرات ای ران و کشورهای
5+1در نوامبر 2012و در مسکو برگزار شد .مذاکرات مسکو
هی چ گونه پیش��رفتی ب رای عبور از بحران موج��ود در روابط
ای ران با کشورهای گروه 5+1نداشته است .مقامات روسیه از
انگیزه الزم ب رای ایجاد تعادل در روابط ای ران با کشورهای عضو
ش��ورای امنیت برخوردار نبودند .انان از «سیاست وقفه» در
حل اختالفات کشورهای گروه 5+1در برخورد با ای ران پیروی
م ی کنند .چنین رویکردی یکی از عوامل اصلی فرسایش��ی
شدن اختالفات ای ران با قدرت های بزرگ شده است.
در ش��رایط موجود ،رویکردهای مختلف��ی در ارتباط با
مذاکرات هس��ته ای ای ران با گروه 5+1در المااتی مش��اهده
م ی ش��ود .برخی از تحلیلگران و مقامات اجرای��ی در ای ران
دارای رویکرد خوش بینانه ای نس��بت به مذاکرات هسته ای
هستند .برخی دیگر احساس م ی کنند که ای ران در مذاکرات
هسته ای استانبول ،بغداد و مس��کو به نتایج موثر و جدیدی
دست پی دا کرده است .دور جدید تحریم های اقتصادی امریکا
و اتحادیه اروپا نیز از اواس��ط فوریه ( 18بهمن )1391اعمال
شده است .تصاعد تحریم های کش��ورهای گروه 5+1علیه
ای ران چالش های اقتصادی گسترده ای را ب رای نظام سیاسی
و گروه های اجتماعی به وجود اورده است .اقتصاد زیرزمینی
ب رای فروش نفت را باید در زمره عوامل و موضوعاتی دانست
که چالش اقتصادی فزاینده ای ب رای شهروندان ای رانی ایجاد
کرده است.
مثلث شماره 165
-1سیاست راهبردی ایران در اجالسیه المااتی
اگرچ��ه هم��واره فرایندهای دیپلماس��ی هس��ته ای
ای ران مبتنی بر همکاری ،چندجانب ه گرایی ،اعتمادس��ازی و
شفاف سازی بوده ،اما هی چ گاه کشورهای گروه 5+1یا اتحادیه
اروپا به اقدام متقابل سیاس��ی و راهبردی مبادرت نکرده اند.
نشانه های شفاف سازی سیاست هسته ای ای ران را م ی توان در
ارتباط با همکاری فنی و تکنیکی با اژانس بی ن المللی انرژی
اتمی دانست .ب راساس همکاری های انجام گرفته ،بازرسان
اژانس توانستند از قابلی ت های هسته ای ای ران نمونه برداری
کرده و دس��تگاه های مانیتورین��گ خود را در س��ایت های
غن ی سازی اورانیوم مستقر سازند .تمامی گزارشات فنی منتشر
شده توسط اژانس را م ی توان انعکاسی از الگوی ای ران ب رای
همکاری سازمان یافته با نهادهای بی ن المللی مسئول دانست.
نشانه های اعتمادسازی ای ران را باید در تعلیق داوطلبانه
غن ی سازی اورانیوم دانست .عالوه بران ،کارگزاران سیاست
خارجی ،امنیتی و دفاعی ای ران با امض��ای پروتکل الحاقی
93+2موافقت به عم��ل اوردند .متعاقب چنی��ن فرایندی
بود که مذاکرات تروئیکای اروپایی با مقامات ش��ورای عالی
امنیت ملی ،وزارت امور خارجه و س��ازمان انرژی اتمی ای ران
اغاز شد .این مذاکرات در راستای الگوی دیپلماسی هسته ای
ای ران بوده است.
واقعی ت های موجود نش��ان م ی دهد که تغییر چندانی
در سیاس��ت امریکا و سایر کش��ورهای گروه 5+1در ارتباط
52
با تحریم گسترده ای ران ایجاد نش��ده است .الگوهای رفتاری
کشورهای مذاکره کننده ،نش��انه هایی از دیپلماسی اجبار را
منعکس م ی سازد .اولین نشانه های دیپلماسی فشار ،تهدید
و اجبار از سوی کشورهای غ ربی را باید ادامه سیاست تحریم
علیه جمهوری اسالمی ای ران دانست .بسیاری از ادبیات تولید
شده در کشورهای اروپایی و امریکا به گونه ای منعکس گردیده
که ای ران نه تنها تالش دارد تا قابلی ت های تکنیکی خود را در
ارتباط با غن ی سازی اورانیوم ارتقا دهد ،بلکه راهبرد واقعی ای ران
را تولید سالح هسته ای دانسته اند.
چنی��ن رویکردی ب��ا واقعی ت ه��ای راهب��ردی ای ران
هماهنگ��ی ن��دارد .ای��ران ن��ه تنه��ا اساس��نامه اژان��س
بی ن المللی ان��رژی اتمی را م��ورد پذیرش ق��رار داده ،بلکه
در زم��ره کش��ورهایی اس��ت ک��ه «معاه��ده جام��ع منع
ازمایش��ات هس��ته ای» موس��وم ب��ه « »CTBTرا امضا
ک��رده اس��ت .چنی��ن کش��ورهایی به گون��ه ای داوطلبانه
نظارت نهاده��ای بی ن الملل��ی در ارتباط ب��ا فعالی ت های
هس��ته ای خود را م��ورد پذی��رش ق��رار داده ان��د .رهبری
جمهوری اس�لامی ای��ران در س��خنرانی 19بهمن 1391
اظهار داش��تند که ای ران هی چ گونه اراده ای ب رای تولید سالح
هسته ای ندارد .ایشان بر حرام بودن تولید و کاربرد سالح های
کشتارجمعی تاکید داشتند .از سوی دیگر این موضوع را مورد
توجه قرار دادند که استراتژی امریکا و سایر قدرت های بزرگ
در برخورد با ای ران را باید سیاست گس��ترش فشار و تهدید
دانس��ت .محور اصلی رویکرد مقام معظ��م رهبری بر این
موضوع قرار داشت که نباید دیپلمات ها و تیم مذاکره کننده
ای ران تحت تاثیر فشارهای بی ن المللی قرار گی رند .اگر مذاکره
ب رای متقاعدسازی ای ران جهت نادیده گرفتن حقوق بی ن المللی
باشد ،طبیعی است که هی چ گونه مطلوبیت و کارامدی ب رای
جمهوری اس�لامی ای ران نخواهد داشت .در چنین شرایطی
است که الگوی مذاکره در اجالسیه المااتی از اهمیت ویژه ای
ب رای منافع ملی و ضرورت های راهبردی جمهوری اسالمی
ای ران در فضای بی ن المللی برخوردار است.
-2دیپلماس�ی اجبار در مذاکرات هس�ته ای 5+1با
ایران
محدودیت های بی ن المللی ب رای مقابله با فعالی ت های
صلح امیز هسته ای ای ران مربوط به سال 2003است .در این
مقطع زمانی اژانس بی ن المللی انرژی اتمی اولین تالش های
س��ازمان یافته ب رای محدودس��ازی و مقابله ب��ا فرایندهای
سیاسی ،تکنیکی و امنیتی ای ران را اغاز کرد .شورای حکام
اژانس ت�لاش همه جانب ه ای کرد که به نمایندگی از س��ایر
نهادهای بی ن المللی ،الگوهایی از فشار دیپلماتیک و تهدید
امنیتی را علیه ای ران با یکدیگر پیوند دهد .چنین فرایندی با
واکنش همکاری جویانه ای ران روبه رو شد.
سیاست هسته ای ای ران همواره ب راساس نشانه هایی از
شفاف سازی و اعتمادسازی بوده است؛ در حالی که کشورهای
جهان غرب در ه��ر مرحله تاریخی ،گزینه ها و نش��انه های
خاصی از شفاف سازی و اعتمادس��ازی را برجسته م ی سازند.
به کارگیری چنین الگویی بیانگر ان است که جهان غرب در
سیاست هسته ای خود علیه ای ران از الگوهای تاکتیکی بهره
م ی گیرد .تاکتیک کش��ورهای جهان غرب ،ترکیبی از فشار
دیپلماتیک ،اغوای هنجاری ،ترغیب نهادی ،تهدید رسانه ای
و مانور نظامی است .هریک از موضوعات یاد شده را م ی توان
بخشی از پازل تهدید امنیتی امریکا و جهان غرب در برخورد
با ای ران دانست.
به رغم اقدامات انجام ش��ده در سیاس��ت هس��ته ای
جمهوری اسالمی ای ران ،کش��ورهای جهان غرب از الگوی
تصاعد فشار دیپلماتیک و همچنین تصاعد تهدید امنیتی
اس��تفاده کرده اند .تمامی تحلیلگران سیاست بی ن الملل بر
این امر واقفند که بهره گیری از چنین گزینه هایی به معنای
نادیده گرفتن ابت��کارات ای ران در حوزه ه��ای مختلف فنی،
دیپلماتیک و امنیتی بوده است .زمانی که جهان غرب نشان
داد که هیچگونه توجهی نسبت به توافقات خود با مقامات
ای رانی ندارد ،بار دیگر ای ران فعالی ت های معطوف به غن ی سازی
هسته ای را در ماه مه 2005اعاده کرد.
پس از اغاز فعالی ت های معطوف به غن ی سازی اورانیوم
از سوی ای ران اغاز دیپلماسی تهدید از سوی جهان غرب علیه
سیاست هس��ته ای ای ران را ش��اهد بودیم .به عبارت دیگر،
کشورهای گروه 5+1مبادرت به تغییر جهت گیری در ارتباط
با ای ران کردند« .دیپلماسی فش��ار» به «دیپلماسی تهدید»
تبدیل ش��د .الزم به توضیح اس��ت که جهان غرب به دلیل
انکه از ابزارهای الزم ب رای اعمال قدرت در سیاست بی ن الملل
برخوردار است ،قابلیت الزم ب رای تبدیل «تهدید اعالمی» به
«تهدید عملی» را داراست.
-3دالیل بی اعتم�ادی ایران به الگ�وی دیپلماتیک
قدرت های بزرگ
س��ال 2012را باید نش��انه های پایان ناپذیر دیپلماسی
تهدید علیه ای ران دانس��ت .نه تنها قطعنامه 1929منجر به
ش��کل گیری تحریم های مختلف در ارتباط با اقتصاد ای ران
گردید ،بلک��ه رس��انه های غ ربی همواره سیاس��ت تهدید و
الگوی جنگ روانی کش��ورهای جهان غرب علی��ه ای ران را
منعکس کردن��د .در ای��ن دوران ،ای ران هم��واره بر ضرورت
مذاک��رات دیپلماتی��ک در قال��ب «بس��ته هس��ته ای»
( )Nuclear Packageتاکید داشته است.
نشانه های دیپلماسی تهدید کشورهای گروه 5+1را
م ی توان در ارسال گزارش ش��ورای حکام اژانس بی ن المللی
انرژی اتم ی درباره فعالی ت های هس��ته ای ای ران به شورای
امنیت س��ازمان ملل دانست .طی س��ال های 2006-2012
نشانه های مختلفی از تهدید عملی قدرت های بزرگ علیه
ای ران انجام گرفته اس��ت .در این دوران جهت گیری امنیتی
جهان غرب ،زندگ��ی اجتماعی مردم ای��ران را هدف گیری
کرده اس��ت .اگرچه تحریم ها تاثیر محدودی بر روند ارتقای
قابلیت هسته ای ای ران بر جا گذاشته است ،اما این تحریم ها
فضای جامعه مدنی ،زندگی اجتماع��ی و حداقل های الزم
ب رای تامین نیازهای زندگی شرافتمندانه ب رای جامعه ای ران
را هدف گرفته است .جامعه ای رانی بر این امر واقف است که
به موازات محدود بودن قابلیت مدیریتی برخی از کارگزاران
اجرایی و نادیده گرفتن نشانه های جهاد اقتصادی ،فشارهای
بی ن المللی نقش قابل توجهی در افزای��ش تورم و پرهزینه
ش��دن زندگی اجتماعی در ای ران داش��ته است .شکل گیری
چنین فرایند و نش��انه هایی منجر به واکنش نهفته جامعه
ای رانی نسبت به دیپلماسی فشار و دیپلماسی تهدید جهان
غرب علیه ساختار سیاسی جمهوری اسالمی گردیده است.
نشانه های دیپلماسی تهدید را م ی توان در عملیات روانی،
جنگ سایب رنتیک ،قطعنامه های شورای امنیت و همچنین
تهدید پایان ناپذیر جهان غرب نسبت به فعالیت هسته ای
ای ران دانست .الزم به توضیح است که هریک از نشانه های
یاد شده بخشی از جنگ دائمی کشورهای گروه 5+1علیه
الگوی همکاری جویان��ه و فرایند مبتنی بر اعتمادس��ازی
هسته ای ای ران گردیده اس��ت .قطعنامه های ،1747 ،1636
1835 ،1803و 1929را بای��د انعکاس فراین��د تصاعدیابنده
دیپلماسی تهدید دانست .در این ارتباط ،قطعنامه 1929در
شرایطی صادر شد که ای ران مفاد مربوط به مذاکرات ته ران
2010و مذاکرات استانبول را مورد پذیرش قرار داده بود؛ با این
وجود الگوی ای ران بخشی از سیاست اعتمادسازی محسوب
م ی شود.
-4ضرورت ه�ای دیپلماس�ی هس�ته ای ای�ران در
اجالسیه المااتی
اخرین مذاکرات ایران و 5+1در بغداد و مسکو نتوانست مطلوبیت های راهبردی الزم را برای دو طرف به
ارمغان اورد
بین الملل
مثلث شماره 165
مذاکرات المااتی فرصتی خواهد بود تا ایران و 5+1بتوانند در حوزه منافع مشتر ک به تبادل نظر و چانه زنی بپردازند
اگرچه جهان غرب حقانیت ای ران در ارتباط با ضرورت
پردازش به موضوع مربوط به بسته هسته ای را نادیده گرفت،
اما بار دیگر ای��ران الگوی اعتمادس��ازی تصاعدیابنده ب رای
نشان دادن واقعی ت های فعالی ت های هسته ای خود را به کار
گرفت .ای ران پذیرفت که به جای بسته هسته ای ،دیپلماسی
خود را در راستای مذاکرات هسته ای انجام م ی دهد .مذاکرات
هسته ای به معنای ان اس��ت که صرفا جهان غرب به بیان
مطالبات بپردازد و موضوعاتی همانند پایان دادن به سیاست
تحریم و دیپلماسی فشار از دستورکار خارج شود .هدف اصلی
ای ران را باید اعتمادسازی و شفاف سازی چندجانبه دانست.
در حال ی ک��ه ای��ران از سیاس��ت همکاری جویان��ه و
الگوهای مبتنی بر شفاف س��ازی و اعتمادس��ازی با اژانس
بی ن المللی انرژی اتمی و همچنین کش��ورهای گروه 5+1
بهره م ی گرفت ،دیپلماسی اجبار و سیاست تهدید قدرت های
ب��زرگ در برخورد با ای��ران ادامه یافت .مفاهیمی از س��وی
مقامات بی ن المللی از جمله امانو ،مدیرکل اژانس بی ن المللی
ی و همچنین بان ک ی مون منتشر شد که معطوف
انرژی اتم
به اجرای سیاست تهدید و ب ی اعتمادی نسبت به ای ران بوده
است .درخواست چنین افرادی ب رای بازدید از سایت پارچین
در شرایطی ارائه شد که نه تنها تحریم های بی ن المللی علیه
ای ران کاهش پیدا نکرد ،بلکه نشانه هایی از افزایش تحریم را
م ی توان مالحظه کرد.
به کارگیری چنین مفاهیمی به معنای ان اس��ت که
ای ران باید انعطاف بیشتری در دور اینده مذاکرات نشان دهد.
رویکرد مقام معظم رهبری در 19بهمن 1391را باید به عنوان
نمادی از راهبرد صلح جویانه ای ران دانست .در چنین شرایطی
م ی توان نش��انه هایی از واکنش متقابل نسبت به تهدیدات
جهان غرب و گ��روه 5+1در برخورد با ای ران را در س��خنان
رهبری جمهوری اس�لامی مورد مالحظه قرار داد .ایش��ان
بر اراده پایان ناپذیر جمهوری اس�لامی ب رای احقاق حقوق
هسته ای و پیگیری فرایندهای صلح جویانه تاکید داشتند.
اهمیت مذاکرات المااتی را بای��د در پیگیری اهدافی
دانست که بخشی از ضرورت های امنیتی ای ران در سیاست
بی ن الملل محسوب م ی ش��ود .حل و فصل مسالمت امیز
اختالفات هسته ای باید از این طریق انجام پذیرد .کشورهای
گروه 5+1باید بر این امر واقف باشند که اوال ،ای ران از امادگی
الزم ب رای شفاف س��ازی هس��ته ای برخوردار اس��ت .ثانیا،
فعالی ت های همکاری جویانه ای ران معطوف به انعطاف پذیری
متقابل کشورهای عضو شورای امنیت در مذاکرات هسته ای
محسوب م ی شود .ثالثا ،فرسایشی کردن مذاکرات از سوی
انها به منزله تالش ب رای کاهش قدرت ملی ای ران محسوب
م ی ش��ود .طبیعی اس��ت اگر نهادها و بازیگران بی ن المللی
توجهی به انتظارات حقوقی و نهادی ای ران نشان ندهند ،در
چنین شرایطی ای ران انگیزه محدودی ب رای مشارکت موثر
با اهداف اژانس بی ن المللی انرژی اتم ی خواهد داشتg .
53
ایران از حق غنی سازی اورانیوم نمی گذرد
روی دیگر مذاکره
اسماعیل کوثری /عضو کمیسیون امنیت ملی
بین الملل
مذاکرات اتی میان ای ران و 5+1را از چندین بعد م ی توان
مورد بررس��ی قرار داد؛ نخس��ت اینکه طبق بیانات رهبری،
ای ران خواهان ان اس��ت که حقوق ملت ای ران تامین ش��ود و
حق غن ی سازی ب رای ای ران از جانب طرف های مقابل محترم
شمرده شود .این در حالی است که بعید به نظر م ی رسد طرف
مذاکره کننده غ ربی از جمله امریکا ،انگلیس ،فرانسه و تاحدی
هم المان اصال حرف منطقی و چارچوب قانونی را پذی را باشند.
انها مایل هس��تند از طریق زور وارد مذاکره با ای ران ش��وند و
مطابق خواست انها ای ران حتی فناوری صلح امیز هسته ای
نیز نم ی تواند داش��ته باش��د .البته برخی مواقع زمزمه هایی
مبنی بر این مساله به گوش م ی رسد که انها پذیرفته اند ای ران
غن ی سازی اورانیوم 3/5تا 5درصد را داشته باشد و به سمت
غنی سازی 20درصد نرود .اما واقعیت این است که چون ای ران
دقیقا در چارچوب ان پ ی تی در حال حرکت است ،هیچ موقع
کوتاه نخواهد امد .بناب راین چون ای ران کوتاه نم ی اید و انها نیز
م ی خواهند از در زور وارد شوند و زیاده خواه هستند ،نتیجه ای
حاصل نخواهد شد .مگر اینکه طرف مقابل منصفانه حرکت
کند ،در این صورت راه باز است و مذاکره قابل بررسی .همچنین
بعضا نیز غرب پیشنهاداتی م ی دهد مبنی بر اینکه غن ی سازی
اورانی��وم را در حد 3/5تا پن��ج درصد از جانب ای��ران خواهد
پذیرفت ،اما این در حالی اس��ت که خیلی نم ی توان به این
گفته های غرب اعتماد کرد و اصوال چنین صحب ت هایی در حد
حرف باقی م ی ماند و عملی نم ی شود .بناب راین چون تاکنون
هیچ یک از اقدامات انها جنبه عملی پی دا نکرده ای ران خواهان
ان است که ابتدا مصداقی از عمل را مشاهده کند .ای ران اکنون
فناوری غنی سازی 20درصد را دارد و راکتور ته ران نیز نیازش
همین اورانیوم غن ی شده 20درصد است ،بناب راین ای ران هرموقع
نیاز داشته باشد این اورانیوم را جهت استفاده در این راکتور با
نظارت اژانس تولید خواهد کرد .اما غن ی سازی اورانیوم 3/5
مثلث شماره 165
غرب باید غنی سازی 3/5
تا 5درصد را بپذیرد تا
ایران نیز در مذاکرات
قزاقستان از خود انعطاف
نشان دهد
54
تا پنج درصد باید به طور کامل از جانب انها پذیرفته ش��ود تا
ای ران نیز بپذیرد که 20درصد را در ح��د نیازش تولید کند .در
استانه مذاکرات ای ران با ،5+1برخی رسانه های غربی اعالم
داشته اند که اگر ای ران فردو را تعطیل کند انها نیز تحریم هایی
که روی فلزات سنگین از جمله طال وجود دارد را لغو خواهند
کرد .باید توجه داش��ت این پیش��نهاد به هی چ وجه منطقی
نیست و مش��خص نیس��ت که طرف مقابل بر چه اساسی
چنین پیشنهادی را مطرح کرده اس��ت .بناب راین پیشنهادی
که غرب مطرح کرده اصال س��نخیتی با درخواس��ت ش��ان
از ای ران ندارد و نش��ان م ی دهد انه��ا نم ی خواهند با منطق
پی ش بروند .یک سناریوی دیگری که م ی توان مطرح کرد این
است که طی مذاکرات اتی بسته های پیشنهادی دوطرف هیچ
تغییری نکرده باشد .در این صورت طرف ای رانی همچنان به
فعالی ت هایش تحت نظارت دوربی ن های اژانس ادامه خواهد
داد و بازرسان نیز بازرس ی هایشان را انجام خواهند داد .در این
ش��رایط جمهوری اس�لامی ای ران کار خودش را در چارچوب
قانون انجام م ی دهد و طرف مقاب��ل نیز هرطور که بخواهد
م ی تواند رفتار کند .البته انتظار نم ی رود که انها رفتار منطقی و
قانونی داشته باشند ،چراکه تاکنون نیز در قبال ای ران هی چ گاه
برخورد منطقی در پیش نگرفته ان��د .همچنان که در بحث
تحریم ها کامال ناجوانمردانه به تحریم علیه ای ران روی اوردند
و بدون هیچ منطقی ان را ادامه و افزایش دادند .غرب همواره
هدفش این است که از طریق زور و فشار وارد مذاکره با ای ران
شود ،اما ای ران نیز هی چ گاه این رویکرد انها را نپذیرفته است.
جمهوری اسالمی ای ران سه س��ال پیش درخواست سوخت
غنی شده 20درصد را ب رای اژانس ارس��ال کرد و قرار بود که
ن کاری نکردند و این
انها این سوخت را تامین کنند ،اما چنی
درخواس��ت ای ران هیچ وقت محقق نشد .س��ایت ته ران که
سوخت 20درصد مورد نیازش اس��ت پیش از انقالب توسط
خود امریکای ی ها ساخته شد و انها م ی دانند که این سایت به
این سوخت نیاز دارد .در سال 1994یعنی 19سال پیش ای ران
همین روش را دنبال کرد و درخواستش را مکتوب به اژانس
ارائه کرد .در ان زمان انها این مساله را پذیرفتند و در مقابل نیز
ای ران هزینه اش را پرداخت کرد .اما دفعه پیشین ،بازی دراوردند
و در نهایت ای ران خودش به س��مت تولید اورانیوم غنی شده
20درصد رفت .اگر انها به موقع اقدام م ی کردند و نیاز سایت
ته ران را تامین م ی کردند ،ای ران نیز به س��مت تولید اورانیوم
یداشت .اکنون نیز به دلیل همین اقدامات
غنی شده گام ب رنم
و حرکت های نسنجیده غرب اس��ت که ای ران نم ی تواند باور
کند که انها سوخت هس��ته ای ای ران را تامین کنند .در برهه
فعلی از جمله اقداماتی که طرف 5+1در راستای اعتمادسازی
م ی تواند بردارد این است که تحریم ها را لغو کند ،حق داشتن
ب رنامه صلح امیز هسته ای را با نظارت اژانس ب رای ای ران محترم
شمارند ،تمام اموال و دارایی ای ران را که طی این 34سال بلوکه
کرده ،بازگرداند؛ در نهایت نیز مشخص شود که امریکای ی ها
در منطقه خاورمیانه به دنبال چه هس��تند که انقدر دست به
جنایت زدند .در این ش��رایط ای ران نیز به بررس��ی ادامه روند
مذاکرات خواهد پرداخت .در رابطه با امریکا باید توجه داشت
که این کشور خودش در سال 59با ای ران قطع رابطه کرد و بر
این باور بود که اگر ای��ران را محاصره اقتصادی کند م ی تواند
مردم و حکومت را به زانو دراورد .اما انها اشتباه تصور م ی کردند
بناب راین با همین طرز تفکر انها همواره بر شدت تحریم ها و
فشارهایشان افزوده اند و تصورش��ان این است که با افزایش
تحریم ها به نتیجه خواهند رسید .طی مذاکرات اتی اگر ای ران
دریابد که طرف مقابل حرف منطقی م ی زند و خواسته های
منطقی دارد ،قطعا هیچ موقع با ادامه مذاکرات مشکلی نخ واهد
داشت ،اما اگر انها بخواهند درخواست های غیرمنطقی مطرح
کنند و با فشار به مذاکرات ادامه دهند به نتیجه نخ واهند رسید.
در نتیجه تازمانی که انها با دید زورگویانه وارد عمل م ی شوند
نتیجه نم ی گی رند ،اما اگر دید منصفانه داشته باشند و ب راساس
واقعی ت ها قضاوت کنند یک س��ری نتایج عایدشان خواهد
شد .نگاه برخی کش��ورهای غربی از جمله امریکا یک نگاه
انحصارطلبانه است و انها م ی خواهند ب رنامه هسته ای تنها در
کشورهای انها عملی شود و الغی ر .با این اوصاف انها به نتیجه
نخواهند رسید و همچنان با بن بست مواجه خواهند شد .باید
توجه داش��ت که ای ران مطابق مس��ائل فقهی و شرع ی اش
هی چ وقت به سمت ساخت بمب هس��ته ای حرکت نخواهد
کرد؛ ای ران سالح های کشتار جمعی را به لحاظ فقهی و شرعی
رد کرده است .مقام معظم رهبری نیز به لحاظ شرعی روی این
مساله تاکید کرده اند که ای ران به دنبال این مساله نخ واهد رفت
چرا که ان را اصال قبول نداردg .
بهشت ی پورمعتقد
است که است راتژی
غرب در مذاک رات
تداوم تح ری م ها ب رای
افزایش قدرت چان هزنی
است
غنی سازی 5درصدی را نپذیرند
توافق غیر ممکن است
مقام معظ م رهب�ری اخیرا طی س�خنانی به بیان
برخی مس�ائل مهم در رابطه با مساله هسته ای
ایران و همچنین رابطه با امریکا پرداختند .ارزیابی
کلی شما از این سخنان چیست؟
lمقام معظم رهبری طی س��خنان اخیرشان و در
فرصت کوتاهی که وجود داش��ت ،یک س��ری اصول کلی
و رهکردهای کلی را ای��راد فرمودند و اکن��ون دیگر وظیفه
رسانه ها ،تحلیلگران ،شخصی ت های سیاسی و دیپلماتیک
است که این اصول را ب رای مردم تبیین کنند .این بحث های
مختلفی که مطرح شد ،تماما جای بحث و بررسی و تبیین
دارد .موض��وع دیگر این اس��ت ک��ه مقام معظم رهبری در
سخنرانی اخیرشان راجع به مذاکرات مستقیم ای ران و امریکا
صحبت کردند و به طور مش��خص راجع به راهکارهایی که
م ی تواند مذاکرات میان ای ران و 5+1را در مس��یر منطقی و
درست قرار دهد و منصفانه باشد نیز به نکاتی اشاره فرمودند.
این اش��اره ها ،راهنمایی کلی ب رای هر مذاکره کننده ای رانی
است .از دیگر سو چون موضوعات مانیتور و پیاده م ی شود،
مسئوالن امریکایی ،انگلیس��ی ،فرانسوی ،روسی ،چینی و
المانی نی��ز از انها اطالع م ی یابن��د و در م ی یابند که پرونده
هس��ته ای ای ران در عال ی ترین س��طح ،تصمیم سازی اش
با رهبری اس��ت و موضع نهایی با ایش��ان اس��ت .بناب راین
مذاکره کننده هسته ای ای ران باید در همین چارچوب با انها
تو گو کند .در این رابطه ایشان هم در جنب ه های ایجابی
گف
صحبت کردند هم در جنب ه های سلبی .جنبه سلبی یعنی
بحث بر س��ر دالیلی که چرا ای ران با امریکا مذاکره مستقیم
نم ی کند و در جنبه ایجاب��ی نیز توضیح دادن��د که در چه
ش��رایطی ممکن اس��ت مذاکرات ای ران در زمینه هسته ای
به نتیجه برس��د .این مباح��ث باید تک تک مورد بررس��ی
قرار گیرد و ب رای افکار عمومی تبیین شود ،چرا که به گفته
مقام معظم رهبری این مردم هستند که در نهایت در رابطه
با ب رنامه هسته ای باید از تصمیم جمهوری اسالمی حمایت
کنند .مردم نیز زمانی حمایت همه جانب��ه خواهند کرد که
توجیه باش��ند و بدانند اصال چرا باید چنین مقاومتی از خود
نشان دهند .در این شرایط مذاکره کنندگان نیز با پشتیبانی
بیشتری پای میز مذاکره با 5+1حاضر خواهند شد.
رهبری در صحب ت هایشان به این موضوع اشاره
کردند که ب�رای پیگیری مذاکرات می�ان ایران و
5+1در وهله نخست باید حق غن ی سازی ایران
محترم شمرده شود .به نظر شما ایا طرف مقابل
در مذاکرات اتی به این مساله پایبند خواهد بود؟
مثلث شماره 165
تو گویی تفصیلی به تبیین برخی بیانات اخیر مقام معظم رهبری
حسن بهشتی پور ،کارشناس مسائل هسته ای در گف
پیرامون مساله هسته ای ایران و تاثیر سخنان ایشان روی مذاکرات پرداخت .به گفته وی اگر کشورهای مذاکره کننده
غنی سازی 3/5تا 5درصد را که حق مسلم ایران و دیگر کشورهای عضو اژانس است در مذاکرات پیش رو به رسمیت
بشناس�ند ،ایران نیز می تواند در مرحله بعدی راجع به میزان و درصد غنی س�ازی به مذاکره بپ�ردازد .همچنین طبق
گفته های رهبری مبنی بر عدم دخالت امریکا در منطقه اگر امریکا در مس�اله سوریه و بحرین دست از مداخله هایش
بردارد این یک پیام مثبت خواهد بود و نشان می دهد انها واقعا هدفشان تعامل است .بحث مداخلهگری امریکا در این
کشورها دقیقا در راستای رودررویی با ایران است؛ حال چه در بخش سوریه و چه در بخش بحرین .یکی از سناریوهایی
که غرب خیلی مایل است در مذاکرات اتی تحقق پیدا کند این است که انها بخشی از تحریم ها را که مربوط به فلزات
گرانبهاست در برابر تعطیلی فردو لغو کنند .به باور این کارشناس در واقع استراتژی امریکایی ها به این صورت است
که تحریم ها را علیه ایران همواره افزایش دهند تا قدرت چانه زنی شان را در مذاکرات باال ببرند؛ این در حالی است که ما
به ازای این درخواست ،پیشنهاد چشمگیری نیست و به هیچ صورت نیز پذیرش ان منطقی نخواهد بود.
بین الملل
ت وگو با مثلث
حسن بهشتیپور در گف
lطبق بند چهارم ان پ ی تی ،برخ��ورداری از انرژی
صلح امیز هس��ته ای حق تمام کش��ورهای عض��و اژانس
بی ن المللی انرژی هس��ته ای اس��ت که ای ران را نیز ش��امل
م ی شود .همچنین ذکر شده که اژانس موظف است به این
کش��ورها در جهت دس��تیابی به انرژی صلح امیز هسته ای
کمک کند .یعنی اژانس نه تنها انرژی هسته ای را حق این
کش��ورها م ی داند بلکه معتقد است کش��ورهایی که عضو
اژانس هس��تند و ان پ ی ت��ی را نیز رعایت م ی کنن��د باید از
کمک های اژانس ب رای برخورداری از انرژی هسته ای بهره مند
شوند .مفهوم برخورداری از انرژی هسته ای این است که یک
کشور بتواند غن ی سازی اورانیوم نیز داشته باشد و برخورداری
تنها به مفهوم استفاده از انرژی نیست ،بلکه باید توان تولید
ان را نیز داشته باشد ،منتها تحت نظارت همه جانبه اژانس
تا به س��مت تولید سالح هس��ته ای پیش نرود .چون وقتی
کشوری م ی تواند غن ی سازی کند اگر می زان این غن ی سازی
3/5تا پنج درصد باش��د م ی تواند ب رای تولید برق اس��تفاده
شود ،تا 20درصد ب رای تولید رادیوایزوتوپ های دارویی مورد
استفاده اس��ت؛ تا 40درصد ب رای س��وخت کشتی مناسب
است اما 95درصد به باال ب رای تولید بمب هسته ای استفاده
م ی ش��ود .این در حالی اس��ت که اگر اژانس نظارت کامل
داشته باشد هیچ انحرافی در فعالی ت های کشورها مشاهده
نخواهد شد .بناب راین حق غن ی سازی هم ب رای ای ران هم ب رای
دیگر کشورهای عضو اژانس کامال محفوظ است .ای ران باید
یک بار ب رای همیشه این موضوع را ب رای دنیا جا بیندازد که
اگر ای ران م ی گوید انرژی هسته ای حق مسلم ماست این واقعا
حق مسلم ای ران و باقی کشورهای عضو اژانس است که از
انرژی صلح امیز هسته ای بهره مند شوند و الزمه این بهره مند
شدن این است که چرخه سوخت هسته ای را به صورت کامل
داشته باشند .بخشی از این چرخه همین غن ی سازی اورانیوم
است .اگر طی مذاکرات اتی ،کش��ورهای مذاکره کننده این
مساله را ب رای ای ران به رسمیت بشناسند ،ای ران م ی تواند در
مرحله بعدی راجع به می زان و درصد غن ی س��ازی به مذاکره
بپردازد.
یعنی ممکن است ایران بپذیرد که میزان اورانیوم
غنی شده اش را کاهش دهد؟
lاگر مذاکرات به این سمت پیش رود ای ران در گام
بعدی م ی تواند راجع به مقدار اورانیوم غن ی سازی شده اش نیز
تو گو بنش��یند .مثال اعالم کند که چند کیلو اورانیوم
به گف
غن ی سازی شده م ی خواهد داشته باش��د .ایا تنها بر حسب
نیازش اس��ت یا م ی خواهد در س��طح صادرات ،صنعتی یا
55
تحقیقاتی باش��د .البته این موضوعات ،موضوعاتی جزئی
است که م ی توان پی رامون انها مذاکره کرد ،منتها بحث اصلی
مطابق سخنان مقام معظم رهبری اکنون این است که انها
دست از فشارهایش��ان ب رای توقف غن ی سازی بردارند و این
حق را ب رای ای ران محترم شمارند.
پیش از ای�ن یکب�ار نیز ش�اهد بودی�م که یک
ب�ار ای�ران جه�ت جل�ب اعتم�اد ط�رف مقابل،
غن ی سازی اش را متوقف کرد ،اما به نتیجه نرسید.
پس اکنون حتم�ا ایران رویک�رد جدی تری را در
پیش خواهد گرفت؟
lهمانطور که ذکر ش��د ای ران پی��ش از این جهت
اعتمادسازی ،دو سال غن ی سازی اش را متوقف کرد ،اما هیچ
نتیجه ای نگرف��ت و اوضاع تغییری نک��رد .زمانی که ای ران
غن ی سازی اش را متوقف کرد انها گمان کردند که همه چیز
تمام شده ،ای ران دیگر سمت انرژی هسته ای نخواهد رفت و
ان را از کشورهای دیگر مانند روسیه وارد خواهد کرد .بناب راین
هیچ راهکاری ب رای ای ران باقی نگذاشتند و دو سال نیز این
قضیه به طول انجامید .در نهایت ای ران متوجه شد که انها
نم ی خواهند با این مساله کنار بیایند .بناب راین ای ران پلمب ها
را شکست و مجددا غن ی س��ازی را اغاز کرد .بناب راین اکنون
دیگر ای ران مس��یری را که یکبار رفته و به نتیجه نرس��یده
دوباره طی نخواهد کرد ،بلکه مطابق بیانات رهبری فقط در
صورت به رسمیت شناخته شدن حق غن ی سازی ب رای ای ران
وارد مذاکرات خواهد شد.
بین الملل
از دیگ�ر بیان�ات رهبری ای�ن بود که غ�رب باید
حس ن نیتش را به ایران نش�ان دهد تا ایران نیز
گام های متقابلی ب�ردارد .از جمله مصداق هایی
که رهب�ری اش�اره فرمودند نیز ع�دم دخالت در
امور داخلی ایران بود .تحلیل شما از این مساله و
واکنش غرب چیست؟
مثلث شماره 165
lوقتی رهبری بر این موضوع تاکید دارند که انها
نباید در امور ای ران دخالت کنند اش��اره مس��تقیمی دارند به
ماجرای فتنه س��ال .88دخالت امریکا در امور داخلی ای ران
جنب ه های مختلفی دارد و اگر امری��کا واقعا بخواهد با ای ران
تعامل داشته باشد قاعدتا با اپوزیسیون ای ران دیگر نباید رابطه
برقرار کند و به دنبال ب راندازی نباش��د .در ای ران گمان اصلی
این است که غرب مجموعه برنامه هسته ای ای ران را بهانه
کرده و به دنبال ب ران��دازی حکومت ای ران اس��ت؛ انها گاه با
این بهانه پیش م ی ایند ،گاهی به بهانه تروریس��م ،گاه نیز
به بهانه نقض حقوق بش��ر و مخالفت با صل��ح خاورمیانه.
بناب راین موضوع دیگ��ری که رهبری مط��رح کردند؛ یعنی
عدم مداخله امریکا در مس��ائل داخلی ای��ران مبتنی بر این
موضوع است که یا جمهوری اسالمی ای ران را قبول دارند که
در این صورت باید به صورت مستقیم به همکاری و تعامل
روی بیاورند و با مخالفان دست به یکی نشوند یا بالعکس .اما
اگر قبول ندارند دیگر اصال مذاکره مفهومی ندارد زی را اگر انها
جمهوری اسالمی ای ران را قبول ندارند پس چرا باید با انها بر
سر میز مذاکره حاضر شد.
ایران پیش�نهاد داده که در مذاک�رات اتی برخی
مسائل منطقه ای نیز مورد بررسی قرار گیرد .ایا
ممکن اس�ت در مذاکرات اتی این مس�ائل مورد
توجه قرار بگیرد؟
lنکته دیگری که رهبری بیان فرمودند مربوط به
ی به مسائل
مداخالت منطقه ای امریکاست و اشاره مستقیم
سوریه و کشورهایی مانند بحرین دارد .در این رابطه رهبری
به صورت غیرمس��تقیم اش��اره م ی کنند که اگر امریکا در
مساله سوریه و بحرین دست از مداخله هایش بردارد
این یک پیام مثبت خواهد بود و نشان م ی دهد که
انها واقعا هدفشان تعامل است .بحث مداخلهگری
امریکا در این کشورها دقیقا در راستای رودررویی
با ای ران اس��ت؛ حال چه در بخش سوریه و چه
56
در بخش بحرین .در بحرین مردمی که اکثرا شیعه هستند
توسط دولتی که متحد امریکاس��ت در حال سرکوب شدن
هستند.
در این میان ایاالت متح�ده امریکا ب ه طور خاص
باید چه رون�دی را در قبال ای�ران در پیش بگیرد
تا چه در بحث مذاکرات هسته ای و چه در بحث
تو گوهای دوجانبه به توافقی برسیم؟
گف
lاگر این کشور واقعا خواهان مذاکره با ای ران است
باید این سه فرمولی که رهبری ذکر کرده اند یا حداقل یکی
از انها را اجرا کند .در این صورت انها نش��ان خواهند داد که
تمایل دارند جهت اینکه تعامل مثبتی با ای ران داشته باشند،
به چارچوب دقیقی برسند .برداشت انها از وضعیت کنونی
این است که تحریم ها را علیه ای ران افزایش دهند تا موجب
نارضایتی مردم شوند.
رهب�ری در سخنان ش�ان فرموده ان�د ک�ه ایران
نه به دلیل ت�رس از امریکا بلکه ب�ه دلیل مبانی
فکری اش ب ه دنبال ساخت بمب هسته ای نیست،
این بخش از سخنان رهبری به چه صورت قابل
تبیین است؟
lای ران در عال ی ترین سطح ،راهبرد کلیدی اش به
این نتیجه رس��یده که بمب هس��ته ای نم ی خواهد و نباید
داشته باشد .جمهوری اسالم ی ای ران این مساله را هم از لحاظ
اعتقادی حرام اعالم کرده و هم از لحاظ عملی بیان داش��ته
که دنیای امروز ،دنیایی نیس��ت که در ان س�لاح هسته ای
نقش بازدارنده داشته باشد .امروزه کشورها با دارا بودن سالح
هسته ای ،جایگاه و اقتدار خودشان را افزایش نم ی دهند ،بلکه
کشورهایی در دنیا رو به جلو هستند که از نظر تولید علم در
دنیا نقش موثری دارند یا در تج��ارت ،تولید ناخالص ملی و
فرهنگ سازی تاثیرگذارند .ب ر خالف قرون نوزده و بیست که
نظام ی گری ح��رف اول و اخر را م ی زد ،ام��روزه دیگر قدرت
نظامی در دنیا حرف اول را نم ی زند ،بلکه تولید علم ،نقش
داشتن در تجارت دنیا و مسائل فرهنگی ،در تعریف جایگاه
یک کشور در عرصه بی ن الملل تاثیرگذار است .بناب راین در
این ماجرا باید ب رای افکار عمومی مشخص شود که ای ران نه
به واس��طه تهدیدهای امریکا بلکه به واسطه اینکه صالح،
امنیت ملی و منافع خ��ودش را در ای��ن نم ی بیند که بمب
هسته ای تولید کند ،به این س��مت نم ی رود .ای ران به دنبال
ان است که در دانش هسته ای و نانوتکنولوژی رشد داشته
باشد؛ ای ران به دنبال دانش هسته ای است نه بمب هسته ای.
ب ا توجه به شرایط فعلی و س�خنان اخیر رهبری،
محتم ل ترین سناریوهایی که در رابطه با مذاکرات
اتی ایران و 5+1م ی توان تصور کرد ،چیست؟
lدر رابطه با مذاکرات ای ران و 5+1س��ه سناریوی
محتمل را م ی توان فرض کرد؛ نخس��ت اینکه امریکای ی ها
بازهم همان سیاس��ت تحری��م و مذاکره را دنب��ال کنند یا
به گفته رویترز بخش��ی از تحریم ها را ک��ه مربوط به فلزات
گرانبهاس��ت ،لغو کنند .در واقع اس��تراتژی امریکای ی ها به
این صورت است که تحریم ها را علیه ای ران همواره افزایش
دهند تا قدرت چانه زن ی شان را در مذاکرات باال ببرند ،یعنی
همین تحریم های اخیر را که به تازگی اعمال کرده اند در قبال
تعطیلی فردو لغو کنند .در حقیقت ما به ازای این درخواست،
پیشنهاد چش��مگیری نیس��ت .تحریم هایی که وعده لغو
انها داده ش��ده ،همان تحریم هایی است که از روز شانزدهم
بهمن ماه سال جاری به اجرا در امده است؛ ایا این درخواست
منطقی است؟ انها بحث تناسب میان امتیازات داده شده و
گرفته شده را رعایت نم ی کنند .این مواضع نشان م ی دهد که
انها نم ی خواهند مذاکرات به نتیجه برس��د .این استراتژی
بدون شک محکوم به شکست اس��ت .انها تصورشان این
است که این اس��تراتژی م ی تواند پیروز ش��ود ،در حالی که
چهار سال است که به در بسته خورده اند.
سناریوی دیگر این است که طرف امریکایی تاحدودی
واقع بینانه با موضوع برخورد کند و بخش��ی از تحریم هایی
که وضع کرده را خودش لغو کند ،زی��را فرایند تحریم هایی
که در قطعنامه های سازمان ملل امده ،پیچیده است ،ولی
تحریم هایی که امریکا خودش به ص��ورت ناجوانمردانه به
همراه متحدانش اجرا کرده اند ،مانند تحریم بانک ها ،تحریم
خرید نفت به جز ب رای برخی کشورها ،تحریم کشتی رانی و...
قابلیت ان را دارند که خیلی سریع لغو شوند ،یعنی به صورتی
که امریکا پیشنهاد لغو انها را در مذاکرات اتی به ای ران ارائه
دهد .در این صورت امریکا نش��ان م ی دهد که مایل است از
مذاکرات نتیجه بگی��رد و طرف ای رانی ه��م در مقابل ب رای
اعتمادسازی طرف مقابل اقدامات قابل توجهی انجام خواهد
داد .به عنوان نمونه ای ران در پاسخ ،غن ی سازی 20درصدش
را به صورت موقت متوقف کند .سناریوی سوم نیز این است
که اصوال در مجموع این روند نه از سوی ای ران تحول و ابتکار
جدیدی مطرح شود نه از س��وی .5+1حرف ای ران این است
که تاکنون پنج پیشنهاد به انها ارائه داده ،اما هنوز پاسخی
دریافت نکرده است .انها نیز سه پیشنهاد داده اند که از سوی
ای ران رد نشده و ای ران انها را قابل مذاکره عنوان کرده است.
ای ران معتقد اس��ت که برخی از پیشنهادات انها موضوعش
منتفی شده است .مثال انها پیشنهاد داده بودند که اورانیوم
غن ی شده ای ران را به کشور ثالث بدهند ،این در حالی است که
اساسا چون ای ران بخش عمده ای از این اورانیوم را در صفحه
سوخت قرار داده ،دیگر خطری که انها متصور بودند از میان
رفته است .زی را بخشی از سوخت ای ران که وارد صفحه های
سوخت م ی ش��ود ،دیگر برگشت ناپذیر اس��ت و تنها به درد
تولید دارو م ی خورد و اصال ب رای ساخت سالح به کار نم ی اید.
همچنین تعطیلی فردو یک پیشنهاد غیرمنطقی است ،زی را
فردو کامال زیر نظر سازمان ملل است .بناب راین در سناریوی
سوم ممکن است بندهایی از این پیشنهادات جابه جا شود یا
تغییر کند .در مجموع اگر هر دو طرف به این مس��اله قائل
باشند که حرف های طرفین را بپذی رند تا به یک راه حل میانه
دست پیدا کنند ،شاید این سناریو به نتیجه برسد .همچنین
راه حل میانه در صورتی قابل پذیرش است که هر دو طرف
احس��اس برد داش��ته باش��ند نه اینکه یک طرف احساس
شکست داشته باش��د و طرف دیگر احس��اس برد .بناب راین
اگر دو طرف به س��مت راه حل های میانه حرکت کنند ،اراده
کافی ب رای رسیدن به توافق داش��ته باشند و به یک منطق
اصولی پایبند باشند ،به نتیجه رسیدن مذاکرات دور از تصور
نخواهد بود.
در حال حاضر مهمترین خط قرمزهای هر یک از
طرفین چیست؟
lاکنون خط قرمز ای ران غن ی سازی اورانیوم و
خط قرمز غرب عدم دستیابی ای ران به بمب هسته ای
است .این در حالی است که ای ران از ابتدا اعالم
کرده که اصال به دنبال بمب هسته ای نبوده
و نخواهد بودg .
فتوای حرمت
امریکا می دان د که برنامه هسته ای ایران برگشت ناپذیر است
مثلث شماره 165
اخی را مقام معظم رهبری ،صحب تهایی را پی رامون رابطه
ای ران و امریکا بیان فرمودند .باید توجه داشت صحب ت های
مقام معظم رهبری مبنی بر این بود که مذاکره با امریکا تابو
نیس��ت ،بلکه ای ران به دنبال مذاکره از موضع ب رابر است ،اما
ان چیزی که امریکای ی ها دنب��ال م ی کنند مذاکره از موضع
قدرت است .انها م ی خواهند خودشان را به عنوان یک قدرت
هژمون یا استیالگر در جایگاه برتر و باالتر قرار دهند و هزینه
گش��ایش باب گفتوگو بعد از 34س��ال را به گ��ردن ای ران
بیندازند .به هر حال بعد از 34سال قطع رابطه میان دو کشور
که در تاریخ مناسبات بین کشورها ،کم سابقه است بازگشایی
توگو میان دو کشور نیازمند هزینه های متقابل
و شروع گف
است .اگر دو طرف بپذی رند که طرفین را به عنوان واقعیت به
رسمیت بشناسند یا حقانی ت های انها را در نظر بگی رند ،در ان
توگو باز است .در غیر این صورت مذاکره به
صورت باب گف
معنای فشار خواهد بود و به معنای دیپلماسی ب رای رسیدن
به توافق یا رفع تنش نیست .صحب تهای مقام معظم رهبری
ناظر به این قضیه است که امریکای یها کماکان با همان نگاه
قدرتطلبانه م یخواهند وارد صحنه مذاکره شوند و نتیجه
این مذاکره شکست خواهد بود .تحلیل برخی امریکای ی ها
از این مساله این است که ای ران به عنوان کشوری که بیش از
همه در مقابل سیاستهای امریکایی ایستادگی کرد ،اکنون
وادار به نشستن پای میز مذاکره شده است .بناب راین مفهوم
صحب تهای ایشان این اس��ت که اگر قرار است مذاکرهای
صورت بگیرد ،دستورکار توافقی مذاکرات پیش از ان مشخص
شود .دس��تورکار فعلی ای ران نیز مش��خص است؛ جمهوری
اسالمی ای ران خواهان ان است که امریکای یها سیاستهای
گذشتهشان در منطقه را دنبال نکنند و حقوق هستهای ای ران
و در کل حقوق ای رانیان را به رسمیت بشناسند .در حال حاضر
این شرایط فراهم است که امریکای یها ،خواستههای ای ران
را مورد توجه جدی ق��رار دهند .امروزه بحث��ی که در امریکا
بین الملل
حشمتاهلل فالحت پیشه /کارشناس مسائل هستهای
به صورت جدی وجود دارد ،بحث انتقال مرکز ثقل سیاست
خارجی امریکا از خاورمیانه به شرق اسیاست ،چراکه اکنون
منطقه خاورمیانه ب رای امریکا به یک منطقه هزینه بر تبدیل
شده و منطقهای است که مشخصا از س��ال 1990میالدی
به این سمت و طی 13سال گذشته یک منطقه بحرانی به
حساب امده است .امریکای یها طی یک دهه گذشته حدود
یک تریلیون دالر در این منطقه هزینه نظامی کردهاند .بناب راین
اکنون این بحث مطرح اس��ت که امریکای یها به شرق اسیا
منتقل شوند زی را در این منطقه شرایط کار اقتصادی با هزینه
کمتر ب رایشان فراهم است .بناب راین اگر امریکای یها ب ر اساس
یک س��ازو کار از منطقه خاورمیانه منتقل شوند و بخشی از
سیاست خارج یشان را به شرق اسیا انتقال دهند ،در ان صورت
م یتوانند کشوری مانند ای ران را به عنوان یک واقعیت و قدرت
به رسمیت بشناس��ند .این یک فضای فراهم است ،ضمن
اینکه جمهوری اسالم ی ای ران در بسته پیشنهادی به 5+1نیز
اعالم کرده که حاضر است بر سر مسائل مهم منطقه با این
گروه وارد گف
توگو و مذاکره شود .در زمینه هستهای ان چیزی
که واقعیت است و باید مورد توجه قرار گیرد ،این است که ای ران
داشتههایی دارد و نم یتواند داشته های هستهای خود را فدای
یک مذاکره انجام نشده بکند.
امریکای یه��ا مطاب��ق گزارشهای اژان��س حتما به
ای��ن نتیج��ه رس��یده اند ک��ه موض��وع برنامه هس��تهای
جمهوری اس�لام ی ای ران یک برنامه برگشت ناپذیر است .در
حال حاضر فناوری و علم هسته ای در صنایع و دانشگاه های
مختلف ای ران منتشر شده است؛ یعنی هم ای ران ی ها به فناوری
هس��تهای رس��یدهاند و هم زمینههای مختلف کار در حوزه
صنعت را در زمینه هسته ای دارا هستند .بناب راین امریکای یها
باید این موضوع را به عنوان یک واقعیت به رسمیت بشناسند.
در طرف مقابل ای ران نیز حاضر خواه��د بود از طریق اژانس
تضمی نهای الزم را بدهد؛ البته نه تضمی نهایی که هر روزه
به صورت س��وال از طرف قدرتها و ش��ورای امنیت مطرح
م یشود .جمهوری اس�لام ی ای ران یک تعریف تابوگونه ای از
مذاکره ندارد ،بلکه معتقد است اگر مذاکره در قالب تعاریف روز
دیپلماسی در دنیا شکل بگیرد ،طبیعتا منجر به نتیجه خ واهد
شد ،در غیر این صورت حضور در مذاکره ای که فقط با هدف
شکستن غرور یک ملت برگزار شود ،به ضرر ان کشور خواهد
بود .این موضع ،موضعی اس��ت که جمهوری اسالم ی ای ران
طی دهههای گذش��ته همواره در قبال امری��کا اتخاذ کرده
اس��ت.همچنین رهبری در سخنانش��ان به ای��ن موضوع
اش��اره کردهاند که ای ران نه به دلیل ت��رس از امریکا بلکه به
خاطر مبانی فکریاش به س��مت س��اخت سالح هستهای
نم یرود؛ این مس��اله ریش��ه در یک مبنای فکری مهم در
سیاست های دفاعی کش��ور دارد .این مبنا در زمان حضرت
امام خمینی(ره) مطرح ش��د؛ در ان زمان ع راق یها در س��ال
1981برنامه هسته ای شان را دنبال م ی کردند و همان زمان
این ب رنامه مورد تهاجم هواپیماهای اسرائیلی قرار گرفت .بعد
از ان این ش��ائبه به وجود امد که ع راق ی ها به سمت ساخت
بمب هس��ته ای در حرکت هس��تند و مهم تر از ان در عمل
ع راق ی ها مناطق غی رنظامی ای ران را مورد هدف قرار م ی دادند.
همزمان برخی افراد بحث س��اخت بمب هسته ای از جانب
ای ران را مطرح کردند؛ در همین راستا نیز حضرت امام(ره) منع
فقهی این موضوع را مطرح کردند که اساس دفاع در فقه شیعه
در حکومت اسالمی ای ران ،دفاع در مقابل تهاجم و مقابله با
مهاجم است .معنای این امر این است که ای ران فقط کسانی
را مورد حمله قرار م ی دهد که به ما حمله کرده باشند .در این
میان چون شعاع دربرگیری بمب هسته ای عالوه بر نظامیان،
غیرنظامیان را نیز شامل م ی شود ،بناب راین منع فقهی دارد.
ب ر اساس همین منع فقهی نیز ،امام(ره) در زمان جنگ مانع
این م ی ش��دند که ای ران به مناط��ق غی رنظامی ع راق حمله
کند .این جزو افتخارات ای ران است که در جنگ با یک کشور
اسالمی با مردم عادی وارد جنگ نشد ،بلکه فقط با مهاجمین
و متجاوزین بعثی درگیر شد .بعدها این منع فقهی در قبال
بمب هسته ای از جانب مقام معظم رهبری مطرح شد و دولت
ای ران درخواس��ت ثبت ان را به عنوان سندی در سازمان ملل
متحد داشت .باید توجه داشت هی چ کدام از موانعی که اژانس
هسته ای در قالب باشگاه هسته ای کشورهای دارای بمب در
پیش گرفت ،باعث نشد که کش��ورهای دیگر به کشورهای
دارای بمب هسته ای اضافه نشوند .برخی کشورها مانند هند،
پاکستان و کره شمالی به تدریج به کش��ورهای دارای بمب
اضافه شدند .جمهوری اسالم ی ای ران با اعالم منع فقهی گفته
بود که به اساسنامه اژانس نیز پایبند است؛ بحثی که اکنون
مقام معظم رهبری دارند ،این است که ای ران از لحاظ فناوری
م ی تواند به بمب هسته ای برسد و ترس��ی از امریکا یا دیگر
قدرت ها ندارد؛ این موضوعی است که امریکای ی ها باید ان را
درک کنند .متاسفانه امریکای ی ها در مقابل اعالم کرده اند که
به نیت ای ران ی ها شک دارند و حتی اساسنامه اژانس در مورد
ای ران را نیز رعایت نم ی کنند .در این شرایط پی رامون مذاکرات
اتی ای ران در قزاقستان نیز چند سناریو را م ی توان متصور بود؛
نخست امکان عدم رسیدن به توافق و شکست مذاکرات .در
این صورت دو طرف وارد فاز تقابل خواهند شد و طبیعتا ای ران
ب رنامه هسته ای اش را گسترش خواهد داد و طرف مقابل نیز
به سمت تشدید تحریم ها خواهد رفت .سناریوی بعدی این
است که طرفین به توافق برسند و زمینه ب رای تداوم مذاکرات
شکل بگیرد؛ این یک سناریوی خوش بینانه است .یک زمینه
متوس��ط نیز وجود دارد مبنی بر اینکه طرفی��ن در رابطه با
یک سری دستورکارها به توافق برسند و این دستورکارها زمینه
را ب رای ادامه مذاکرات فراهم کند .در زمان ادامه مذاکرات اگر
طرفین به گونه ای عمل کنند که از جایی که هستند جلوتر
ی جدید نشود و ای ران
نروند ،یعنی طرف غ ربی وارد فاز تحریم
نیز وارد پیشرفت های بیش��تری در عرصه هسته ای نشود و
سیاست های مس��المت امیز و همکاری های گسترده اش با
اژانس را ادامه دهد ،در ان صورت این امکان فراهم است که
یک فضای مثبت ب رای تداوم این روند به وجود بیاید .اقداماتی
که تاکنون صورت گرفته یعنی توافق ای ران و اژانس بر س��ر
ط راحی یک مدالیته ،نشان م ی دهد که طرفین نم ی خواهند
فضای مذاکره شکسته شود و خواس��تار تداوم روند مذاکرات
هستندg .
57
نگاهی دیگر
واتیکان
اخرین عشای ربانی برای پاپ
اولین پاپی که پس از شش قرن از مقام خود استعفا می کند
نویسنده :جان میچم /مترجم :پوریا محمدی
بین الملل
یوزف الویس راتزینگر که تاری��خ وی را به عنوان پاپ
بندیکت شانزدهم م ی شناسد و دویست و شصت و پنجمین
اسقف رم است را نم ی توان به س��ادگی در یک طبقه بندی
خاص قرار داد .او مرد تناقض هاس��ت؛ متفک��ری تندخو با
چهره ای مهربان ،محققی در میدان مبارزه و یک المانی در
ایتالیا .در همان ابتدای امر و ماه های اولیه تصدی واتیکان،
بندیکت ـ که اغلب با عناوینی همچون «کاردینال تانک»
به کاریکاتور کشیده م ی ش��د ـ تصمیم گرفت تا کلیسا را
نه در مورد نظم و انضب��اط یا اقتدار و مرجعی��ت که درباره
عشق مورد خطاب قرار دهد .در اعالمی ه ای که طی مراسم
تحلیف وی صادر شد (پیغام ی که قرار بود در تمام کلیساها
خوانده شود) ،جانشین ژان پل دوم از همه مومنان خواست
تا همواره به امور خیر بپردازند .او در کریسمس سال 2005
نوشت« :ما با کمال فروتنی همه انچه را در توانمان است
به کار خواهیم بست و با کمال فروتنی باقی را به خدا واگذار
خواهیم کرد .خداس��ت که حاکم بر جهان اس��ت ،نه ما .ما
تنها در حد توان و تا زمانی که او به م��ا قدرت و توان اعطا
نماید ،م ی توانیم در راه خدمت به وی بکوش��یم ».اکنون و
پس از گذشت هفت س��ال ،ان قدرت و توان از دست رفته
و بندیکت شانزدهم در اقدامی قابل توجه و حتی به نوعی
انقالبی ،اعالم کرده است که ساعت 8بعدازظهر روز بیست
و هشتم فوریه از مقام خود به عنوان جانشین مسیح استعفا
خواهد داد .بندیکت ش��انزدهم که برخالف محبوبیت ژان
پ��ل دوم ،چه��ره ای بحث ب رانگیز و جنجالی اس��ت با این
اقدام خود توانست بار دیگر منتقدان بسیار خود را مبهوت
کرده و تبدیل به اولین پاپ طی ش��ش قرن اخیر شود که
تخت سنت پیتر را رها کرده است .و این احتمال وجود دارد
که نمایش چشمگیر ش��اهزاده ای از کلیسا که به صورتی
داوطلبانه ،جیفه ه��ای دنیوی را ترک م ی گوی��د تبدیل به
ماندگارترین اقدام باتوجه به تعالیم انجیل ش��ود .بندیکت
ش��انزدهم نیز ،همانند ژان پ��ل دوم در س��ال های پایانی
عمرش ،به ما چیزی بسیار نادر عرضه کرده است؛ نمونه ای
از زهد مسیحی در جایی که انتظار ان نم ی رفت.
راتزینگر را در کاریکاتورها و نوش��ته های طنز همواره
شبیه به کسی تصویر کرده اند که تش��نه قدرت ،سرکوب
مخالفان و اجبار و اعمال راست کیش��ی است .در حالی که
در واقعیت ،او مردی بس��یار پیچیده بوده است ،کسی که
در عین حال هم اصالح طلب (در ابتدا جزو حامیان شورای
واتیکان دوم بود) و هم سنتگرا بوده است .ب رای او ،رستگاری
و وعده ایمان ـ که روزی خداوند و عیس��ای بازگشته ،همه
چیز را از نو خواهند اراست ـ چشم اندازهای هیجان انگیزی
هستند که تنها با الهام از سنت قابل درک خواهند بود .ب رای
بندیکت ،همانند ت ی اس الیوت در چهار کوارتت ،راه به سوی
اینده ،در بازگشت به گذشته است.
دوران حضور او به عنوان پاپ در واتیکان دوران ارامی
نبوده اس��ت .اگرچه وی با برخ��ی از قربانی��ان ازار و اذیت
مثلث شماره 165
58
جنسی کشیش��ان مالقات کرد و بیش��تر از هم سلف های
گذشته خود نسبت به سوال های مطرح شده درباره سرپوش
گذاشتن های طوالنی مدت روی این موضوع واکنش نشان
داد ولی اکنون و در زمان استعفایش ،ساختاری را از خود به
ارث م ی گذارد که بیش��تر از انکه به محافظت از کودکانش
عالقه مند باش��د به محافظت از اس��قف ها و کشی ش های
خود تمای��ل دارد .او در روزهای اول حض��ورش در واتیکان
در سال 2006و در سخنانی در دانشگاه رگنزبورگ المان ،با
نقل سخنان امپ راتور مسیحی قرن چهاردهم ،مانوئل دوم
قسطنطنیه ،موجب جنجال و اعتراض شدید مسلمانان شد.
سخنان نقل ش��ده مربوط به مناظره میان امپ راتور مانوئل
پاللوگوس و یک عالم ای رانی ناشناخته بود .اصالح طلبان،
به ویژه اصالح طلبان امریکایی که مش��تاق بودند ش��اهد
تغیی راتی در ساختار کلیسا و امکان رسیدن زنان به جایگاه
کشیش��ی یا دیدگاه های لیب رال تر کلیسا درباره تمایالت و
گرایش های جنسی باش��ند ،همان چیزی نصی ب شان شد
که از بندیکت انتظار داشتند؛ هیچ چیز!
با این حال می راث بندیکت به تقویت س��اختار کلیسا
محدود نم ی ش��ود .او به صورتی ارام و ماه رانه ،جذاب ترین
کار ژان پ��ل دوم را که تش��ویق یک فرهن��گ کاتولیکی
اوانجلیستی باشد ،پیش برد .برخی محافل انتظار داشتند
بندیک��ت پ��س از تکیه زدن ب��ر تخت س��نت پیتر ،نوعی
کلیسای دخمه ای را سرپرس��تی کرده و نمونه ای ناب تر و
کوچک تر از کاتولیزم ایجاد کند .ولی در عوض ،دویست و
شصت و پنجمین پاپ ،در حالی کلیسا را ترک م ی کند که
م ی داند اکنون زمانی اس��ت که باید چشم به بیرون داشت
نه درون.
ج��ورج وی��گل ،یک��ی از زندگینامه نویس��ان پ��اپ
ژان پل دوم که ب��ه تازگی کتابی با نام «کاتولیزم بش��ارتی:
اصالحات عمیق در کلیس��ای قرن بیست و یکم» منتشر
کرده اس��ت ،م ی گوید« :حاال فرصت ب رای یک کلیس��ای
اوانجلیستی فراهم اس��ت و بندیکت این تواضع و فروتنی
را داش��ت که ب��ه جای انک��ه مانع ای��ن امر ش��ود ،دریابد
که توانایی ی��ا انرژی الزم ب��رای هدایت ما به س��وی این
فرصت را ندارد».
اوانجلیسم پاپ مس��تعفی ،تا حدی واکنش به یک
واقعیت تاریخی است .این واقعیت تاریخی که کلیسا -که
زمانی در مرکز فرهنگ و فرهنگ ساز بود -حاال در بسیاری
از نقاط جهان در حاش��یه قرار دارد .ب��رای حل این معضل
کلیسا در قرن بیس��تم و یکم ،بندیکت به راهکارهای سده
نخست میالدی متوسل شد :دستور انجیل به اعالن پیام
مس��یح به مناطقی که در انتظار اولین بشارت ها هستند و
مناطقی که مسیحیت ریش��ه های عمیقی در این مناطق
دارد ولی در حال حاضر به دلیل فرایند س��کوالریزه شدن،
دچار بحران جدی در زمینه ایمان هس��تند .بندیکت شاید
غیرمحبوب و سنتی باش��د ،ولی هرگز نگران این موضوع
نبوده اس��ت .او با کناره گرفتن از این مقام ،وظایف بسیار و
راهی ب رای جانش��ینان خود برجای گذاشته است؛ راهی که
اگر انها تصمیم به ادامه ان بگیرند ،به قول سنت اگوستین
«همواره قدیمی و همیشه تازه» استg .
امریکا
جنبش
15فوریه
چرا بزرگترین اعتراض تاریخ نادیده گرفته شد؟
نویسنده :ایشان تارور /مترجم :پوریا محمدی
بین الملل
مثلث شماره 165
10س��ال پیش در چنین روزی ،جهان ش��اهد چیزی
بود که برخ��ی ان را بزرگترین اعت��راض هماهنگ در تاریخ
م ی دانند .نزدیک ب��ه 10تا پانزده میلی��ون نفر (تخمی ن ها
اختالف زیادی با هم دارند) در بیش از یکصد ش��هر جهان
دس��ت به راهپیمایی زدند؛ تنها نزدیک به س��ه میلیون نفر
خیابان های رم را به اش��غال خ��ود دراوردن��د ،بیش از یک
میلیون نفر در لندن و بارس��لونا گرد امدند و حدود دویست
هزار نفر در سانف رانسیس��کو و نیویورک ب��رای اعتراض به
خیابان ها ریختند.
از اوکلند تا ونکوور ـ و دیگر نقاط جهان ـ ده ها هزار نفر
به خیابان ها امدند و یکصدا یک پیغ��ام را فریاد زدند؛ «نه»
به جنگ ع راق.
روز 15فوریه س��ال 2003و در یکشنبه زمستانی ،من
میان گروه های ضدجنگی بودم ک��ه در مرکز منهتن جمع
شده بودند .ما در بخش های وسیعی از شهر پ راکنده بودیم
و جمعیت موانع به جا مانده از نیروهای پلیس را یکی پس
از دیگری ب رای رسیدن به ساختمان سازمان ملل پشت سر
م ی گذاشت؛ س��اختمانی که 10روز پیش از ان کالین پاول،
وزیر امور خارجه امریکا ،در سخنان خود به مستنداتی اشاره
کرد که حاال دیگر همه به خوبی م ی دانند همه انها اطالعاتی
غیرواقعی درباره س�لاح های کش��تار جمعی ع��راق بودند.
جمعیت انبوه گردامده در نیویورک از اقشار مختلف بودند.
انارشیس ت ها و کهنه سربازان و جانبازان نظامی ،دانشجویان
پرهیاهو و جنجال افرین (من در ان زمان دانشجوی سال اول
کالج بودم) و گروه های مختلفی از هواداران صلح .افرادی که
بسیاری از انان ،از جمله یک پیرزن که روی صندلی چرخ دار
نشسته بود ،پیش از این به حضور و دخالت امریکا در ویتنام
نیز اعتراض کرده بودند .گروه های دیگری نیز حضور داشتند؛
گروهی از حومه نشینان با پارچه نوشته ای که اعالم م ی کرد
انها «مادران مخالف جنگ» هستند ،نوازندگان ،هنرمندان
خیابانی و شهروندان معمولی نیویورک .عموی من ،که یک
پزشک با تجربه طبابت در انگلس��تان و هندوستان است،
ب رای حضور در این اعتراض ها ب��ه نیویورک امده بود و تنها
یکی از هزاران نفر میان این جمعیت گسترده بود.
به رغم خش��ونت نیروهای پلیس و سرمای گزنده ماه
فوریه ،احس��اس مردم در خیابان های نیوی��ورک ،وحدت و
امید بود .همه جا صحبت از گستردگی اعتراض ها در دیگر
نقاط جهان بود و فروخوردن حس شادمانی از احساس هدف
جمعی بسیار سخت .در مقاله ای نیویورک تایمز این حضور
گس��ترده را این طور توصیف کرد که «دو ابرقدرت در جهان
وجود دارد :ایاالت متحده و افکار عمومی جهان» .سوفیا فنر
که در ان زمان یکی از دانش اموزان س��ال اخر دبیرستان در
سیاتل بود و حاال دانشجوی دکترا در دانشگاه شیکاگوست
م ی گوید« :ب رایم افتخار بود که در کنار همه ان افراد باشم،
افتخار م ی کردم که م��ا به عن��وان امریکای ی های مخالف،
زمانی که به نظر م ی رسید همه جهان فکر م ی کند ما موافق
این اقدام هستیم ،در خانه نماندیم ».در ل س انجلس ،لیلی
العلمی ،رمان نویس مراکش ی االصل که در ان زمان باردار بود،
یک مایل همراه با دیگر معترضان در بلوار هالیوود راهپیمایی
کرد .او م ی گوید« :من با خودم فکر م ی کردم صدها هزار نفر
از مردم در سراس��ر ایاالت متحده ،صدای خ��ود را به گوش
همه رسانده اند .پس انها نم ی توانند ما را نادیده بگیرند ،ولی
نادیده گرفتند».
انها کار خودشان را کردند .ما شکست خوردیم .کمی
بیش از یک م��اه بعد ،نیروهای امریکایی ش��هرهای ع راق
را یکی پس از دیگری اش��غال کردند و با شکست نیروهای
صدام حسین در ع راق ماندگار شدند؛ اشغالی که نزدیک به
یک دهه ادامه یافت .این اعتراض ها ،که با هر مقیاسی که
در نظر بگیریم ،یک رویداد تاریخی در عرصه جهانی بودند،
با ب ی تفاوتی دولت بوش و یک کنگره گوش به فرمان ،نادیده
گرفته شدند .شورای امنیت سازمان ملل متحد را دور زدند و
رسانه های اصلی امریکا عمدتا با سکوت و بستن چشم خود
روی این اعتراض ها ،ب رای خاموش کردن صدای طب ل های
جنگ که از واشنگتن به گوش م ی رسید ،هیچ کاری نکردند.
حاال و بعد از گذش��ت یک دهه به س��ختی م ی توان
فهمید که چرا نمایش اراده و قدرت م��ردم در روز 15فوریه
اثری نداش��ت .عدالت مس��لحانه و جنگ طلبانه امریکای
پس از یازده س��پتامبر ،غرب را به سمتی سوق داد که زیربار
جنگ های غیرقابل پی��روزی ،بحران های مالی و اقتصادی
و کژ کارکردی سیاس��ی کمر خم کند .عالوه بر این ،انفجار
رس��انه های اجتماعی در س��ال های اخیر ،این توانایی را به
بخش��ی از مخالفان داده اس��ت که در گفت وگوی جهانی
شرکت کرده و ان را تغییر دهند .اعتراض ها و راهپیمای ی ها
دوباره اهمیت خود را به دست اورده اند .فضاهای عمومی از
می دان التحریر قاهره تا پوئرتا دل -سول مادرید و پارک کوچک
زاکوتی در نیویورک ـ تبدیل به فضاهایی پرشور و هیجان و
دموکراتیک شده اند .با این حال اعتراض های گسترده علیه
سیاست های ریاضت اقتصادی در اروپا یا حتی اعتراض های
«اشغال وال استریت» هرگز به مقیاس و بزرگی انچه در 15
فوریه سال 2003رخ داد ،نبودند.
با وجود گذشت 10س��ال ،هنوز هم تالش هایی ب رای
طرح دوباره توجی ه های پش��ت حمله ایاالت متحده به ع راق
انجام م ی ش��ود .صفوف به هم فشرده مش��وقان و حامیان
جنگ طی این س��ال ها مدام نازک ت��ر ش��ده و از انبوه ان
کاسته شده اس��ت .حاال تنها عده معدودی از روزنامه نگاران
و کارشناس��ان حمایت ب ی چ��ون و چرای خ��ود را از جنگ
نش��ان م ی دهند .یک دیکتاتور سرنگون ش��ده ،ولی بیش
از صدهزار ع راقی و همچنین چهار هزار و هش��تصد نفر از
سربازان ایاالت متحده و کشورهای متحد ان کشته شده اند.
ایاالت متحده نزدیک به یک هزار میلیارد دالر در یک جنگ
پیشگی رانه خرج کرد که نیازی به وقوع ان نبود و یک تجربه
ملت س��از که در نهایت دس��تاوردهای ان مبهم و شکننده
اس��ت .ماجراجویی امریکا در ع راق فاصله بس��یاری با یک
«ماموریت موفق» دارد و تبدیل به درس عبرتی ب رای عواقب
غرور و برنامه ریزی ضعیف شده است .روشن است که عدم
تمایل غرب به انجام اقدامات مس��تقیم تر ب رای پایان دادن
به جنگ خونین داخلی در سوریه ،تا حدی ،به نتایج تجربه
ایاالت متحده در ع راق بازم ی گردد؛ جایی که فروپاشی یک
رژیم به اغاز دورانی از کشتارهای فرقه ای و هرج و مرج منجر
شده است.
حاال دیگر برگشتن به گذشته و گفتن اینکه «من که
گفته بودم» فایده ای ندارد .حداقل نه زمانی که خون هزاران
نفر بر زمین ریخته و همچنان سربازان و مردم عادی کشته
م ی شوند .ان همبس��تگی عمیقی که 10سال پیش حس
کردم حاال به غم و اندوه تبدیل ش��ده اس��ت .در منطقه ای
پیچیده و فاقد ثبات سیاس��ی همچون خاورمیانه ،داشتن
مواض��ع ثابت و پایدار اخالقی بس��یار دش��وار اس��ت .فنر،
دانشجوی دکترای دانشگاه شیکاگو ،م ی گوید« :خواسته های
ما در روز 15فوریه ساده و روشن بودند و حق با ما بود .انچه در
ان زمان نم ی دانستم این بود که وقتی جنگی پیش رو باشد،
هیچ چیزی هرگز ساده نیستg ».
منبع :تایم
59
اروپا
اقتصاد تهاجمی «فرانسوا» در الک دفاعی
سوسیالیست ها هم نتوانستند کسری بودجه فرانسه را کاهش دهند
نویسنده :بروس کراملی /مترجم :رضا اقازاده
بین الملل
اخبار اقتصادی منتشر شده در فرانسه که حاکی
از وخامت بیش از حد انتظار اوضاع اس��ت ،موضوعی
را برمال کرد که مدت ها س��عی م ی ش��د پنه��ان نگاه
داش��ته ش��ود .روز چهارده��م فوریه ،اعض��ای دولت
سوسیالیست فرانس��وا اوالند اعتراف کردند که دولت
قادر نیس��ت کس��ری بودجه س��ال 2013را انطور که
پی ش تر از این و باره��ا وعده داد بود در حد س��ه درصد
نگه دارد؛ هرچند این اعتراف اشکار ،چندان مایه تعجب
و حیرت کارشناسان نش��د .تا به حال تنها کسانی که
این وعده س��ه درصدی را ج��دی گرفت��ه و ان را تبلیغ
م ی کردند فقط مقامات دولت فرانس��ه بودند؛ مقاماتی
که به رغم ام��ار حاک��ی از وخامت فزاین��ده وضعیت
اقتصادی همچنان بر امکان تحقق این وعده پافشاری
م ی کردند .ولی اعداد و ارقام سه ماهه چهارم سال 2012
نشان م ی دهد که سطح رشد بس��یار بدتر از ان چیزی
اس��ت که انتظار م ی رفت .چنان که حت��ی تیم اوالند
هم اذعان ک��رد که رس��یدن به هدف کس��ری بودجه
سه درصدی تبدیل به یک رویا شده است.
امار رس��می حاکی از ان است که اقتصاد فرانسه
در سه ماهه چهارم سال 2012با 0/3درصد کاهش رشد
مواجه بوده ،در حالی که انتظار م ی رود رش��د در منطقه
یورو تا حدود 0/6درصد کاهش یاب��د .ژان مارک ایرو،
نخس ت وزیر سوسیالیست فرانسه پس از اعالم این امار
گفت« :من معتقدم ما نخواهیم توانست دقیقا به این
هدف سه درصدی دست پیدا کنیم .زی را رشد در فرانسه،
اروپا و همچنین جهان بس��یار ضعی ف تر از حد انتظار
است .ولی هدف اصلی ما رسیدن به کسری بودجه صفر
در پایان دوره پنج ساله ریاس��ت جمهوری اوالند است و
انچه اهمیت دارد ،حرکت به سوی این هدف است».
این «تمرکز بر هدف بزرگتر» ،پیغامی اس��ت که
اوالند و دولت او به طور مداوم به رای دهندگان فرانسوی
و مقامات اتحادیه اروپا م ی گوین��د؛ به ویژه از زمانی که
چش��م انداز اقتصادی رو به تاریکی نهاده اس��ت .با این
حال و به رغم چشم پوش��ی از هدف تعیین ش��ده ب رای
رسیدن به کس��ری بودجه س��ه درصدی در سال ،2013
ایرو اطمینان م ی دهد که پیش��رفت در راستای رسیدن
به هدف بودجه متع��ادل در درازم��دت ،قابل تحقق و
دست یافتنی است .کس��ری بودجه فرانسه که در سال
2010به رقم 1/7درصد رس��یده بود در س��ال 2011و با
اعمال قوانی��ن محافظه کارانه ب��ه 5/8درصد کاهش
یافت .در سال 2012نیز پس از انتخاب اوالند چپ گرا به
عدد مورد انتظار 4/5درصد رسید.
هدف تعیین شده ب رای کاهش کسری بودجه به
مثلث شماره 165
60
سه درصد ـ حداکثر مقدار مجاز ب رای اعضای اتحادیه اروپا ـ
از طریق طیف وسیعی از اصالحات و سیاست های اقتصادی
اعمال م ی گردد که شامل مجموعه ای از کاهش هزینه ها و
ارائه محرک های اقتصادی هدفمند و افزایش مالیات است.
رویکردی که اوالند امیدوار است اقتصاد راکد فرانسه را چنان
تحریک کند که بت��وان به تدریج وضعی��ت مالی عمومی
فرانس��ه را اصالح کرده و نهایتا در سال 2017به یک بودجه
متعادل دست یافت.
هرچند در عم��ل و به وی��ژه باتوجه ب��ه فعالی ت های
اقتصادی مغش��وش و به هم ریخته در سه ماهه چهارم سال
2012ثابت شد که این فرایند سخت تر از ان است که به نظر
م ی رسد .در واقع برخی از کارشناس��ان ،توانایی اوالند ب رای
دس��تیابی به اهداف بلندمدت را زیر س��وال برده اند؛ شک و
تردیدی ک��ه مبنای ان هم��ان دالیل عقب نش��ین ی های
کوتاه مدت اوالند بوده اس��ت .به نظر نم ی رس��د نرخ رش��د
مایوس کننده که باعث تضعیف طرح های فرانسه م ی شود،
به زودی افزایش چندانی داش��ته باش��د .همین امر در مورد
شرکای تجاری فرانس��ه در منطقه یورو نیز صدق م ی کند؛
چنانچه اخرین اع��داد و ارقام اعالم ش��ده نیز مبین همین
مساله اس��ت .فرانسه مثال خوبی اس��ت ب رای پی بردن به
دلیل اینکه چرا همه چیز ب رای اروپا به طور کلی ناخوشایند و
خالی از امید است .نرخ رشد تقریبا ثابت فرانسه در سال 2012
در مقایسه با دیگر کشورهای منطقه یورو ،کمتر ناامیدکننده
اس��ت .ولی حتی همین نرخ نیز در مقایسه با رشد ب ی رمق
1/7درصد فرانسه در سال 2011رنگ م ی بازد .در حالی که
اغلب اقتصاددانان انتظار دارند اقتصاد فرانس��ه در سه ماهه
اول سال 2013شاهد یک کاهش رش��د 0/1درصدی باشد
(که نشانه ورود رسمی فرانس��ه به دوران رکود خواهد بود)،
براورد دولت ب��رای یک رش��د 0/8درصدی ب رای امس��ال
بیش��تر به یک ارزو شبیه است .درس��ت در همین هنگام،
پیر مسکویس��ی ،وزیر دارایی و اقتصاد فرانس��ه ،به اعداد و
ارقام س��ه ماهه چهارم 2012واکنش نش��ان داد و اعالم کرد
که براورده��ای دولت ب رای نرخ رش��د در س��ال 2013مورد
«بازنگری» قرار خواهد گرفت.
مسکویسی به شبکه 2تلویزیون فرانسه گفت« :این
وضعیت خوب نیس��ت و امار نگران کننده هستند .سوالی
که باید پرسیده شود روند کاهش کسری بودجه است ».وی
در این مصاحبه به نوعی اذعان ای��رو به عدم توانایی دولت
ب رای رسیدن به کاهش کسری بودجه سه درصدی در چنین
شرایط اقتصادی نامناسبی را تائید کرد.
به عبارت دیگر همان پیغام ادامه دادن روند به رغم اخبار
بد و تمرکز بر اهداف بزرگتر؛ پیغامی که خود اوالند همراه با
هشدار به ادامه کاهش رشد اقتصادی و نرخ اشتغال تا اواسط
سال ،2013بارها ب رای مردم فرانسه تکرار کرده است .ولی در
ان زمان ،اوالند اطمینان م ی داد که اصالحات و تصمیم های
لبه پرتگاه
ارقام سه ماهه چهارم سال2012
نشان می دهد که سطح رشد در
فرانسه بسیار بدتر از ان چیزی
است که انتظار می رفت
سیاس��ی او به زودی وضعیت رش��د اقتصادی را تغییر
خواهد داد .او متعهد ش��د که از س��رگیری فعالی ت ها و
ایجاد اش��تغال ،همراه با غلبه فرانسه و شرکای تجاری
ان بر بحران های مالی ،رو به بهبودی خواهد گذاش��ت
و فعالیت اقتصادی دوباره به دوران رونق خود بازخواهد
گشت.
این پیغام ،پیغامی اس��ت که بر صبر و شکیبایی
تاکید م ی کند .پیغام��ی که رای دهندگان در فرانس��ه
ـ و بدون شک در دیگر کشورهای منطقه یورو ـ کم کم
از شنیدن ان خسته شده اند .در دس��امبر گذشته ب رای
نوزدهمین ماه پیاپی ش��اهد افزایش شمار بیکاران در
فرانس��ه بودیم که نرخ بیکاری را به ع��دد 10/7درصد
رساند .در سال 2012نزدیک به 67هزار فرصت شغلی در
فرانسه از بین رفت؛ روندی که در سال جاری و باتوجه به
تداوم وضعیت رکود اقتصادی تشدید خواهد شد .تعداد
کمی از ناظ ران و کارشناسان اقتصادی نسبت به بهبود
قابل توجه وضعیت ،در اینده نزدیک ،خوش بین هستند.
به غیر از پی ش بینی رش��د 0/8درصدی از سوی
دولت فرانس��ه که به زودی مورد بازنگ��ری قرار خواهد
گرفت ،خوش بینانه ترین پی ش بین ی ها ب رای فرانس��ه،
شامل پی ش بینی توسعه 0/4درصدی کمیسیون اروپا و
تخمین 0/3درصدی صندوق بی ن المللی پول م ی شود.
تخمی ن ه��ا و براوردهایی که هیچ کدام ای��ن امکان را
به اوالند نخواه��د داد که بتواند بدون کاهش بیش��تر
هزینه ها ،به هدف کسری بودجه سه درصدی خود برسد؛
کاهش هزینه هایی که اوالند ان را دمیدن در اتش خشم
و عصبانیت مردم فرانسه م ی داند و تالش م ی کند تا حد
ممکن از چنین اقدامی بپرهیزد .حاال بایس��تی منتظر
ماند و دید که ایا چنین امتی��ازات پرهزینه ای م ی تواند
مردم فرانس��ه را متقاعد کند تا از عقب نش��ین ی های
کوتاه مدت اوالند چشم پوشی کرده و به تحقق اهداف
بزرگتری که وی وعده م ی دهد ،امیدوار باشند .به هرحال
این یک قمار خطرناک است .با قربانی کردن هدف سه
درصدی (که پی ش تر توجی ه کننده کاهش هزینه ها بود)
حاال بسیاری از رای دهندگان فرانسوی نگران این مساله
هستند که ایا این همه رنج و سختی دستاورد و حاصلی
خواهد داشت و از سوی دیگر از خود م ی پرسند که ایا این
اهداف بلندمدت هم همانن��د اهداف کوتاه مدت قبلی،
دست نیافتنی و دور از انتظار خواهند بود یا نهg .
منبع :تایم
امریکای التین
پرزیدنت نامرئی
چاوز از بیمارستان برای کاخ ریاست جمهوری فرمان می دهد
نویسنده:میگل گوتیه رز /مترجم :رضا اقازاده
بین الملل
مثلث شماره 165
هنگامی که مقام��ات ونزوئال هفته گذش��ته کاهش
ارزش پول این کش��ور را پس از مدت ها تاخیر اعالم کردند،
وزی ران این کشور تاکید داشتند که دستور این کار مستقیما
از س��وی رئی س جمهور هوگو چاوز صادر ش��ده است .وزیر
دارایی ،خورخه جیوردانی گفت« :ما دستور این کار را از دفتر
ریاس��ت جمهوری دریافت کردیم» و الیاس خائوا ،وزیر امور
خارجه نیز که به تازگی به این پس��ت منصوب ش��ده است
اضافه کرد« :رئی س جمهور فرامی��ن را صادر و تصمیم ها را
اتخاذ م ی کند ».به گفته وزیر علوم ونزوئال ،خورخه ارزا ،چاوز
حتی تصاویر به دس��ت امده از ماهواره می راندای این کشور
را بررسی م ی کند.
باور اینکه چاوز به حکومتداری ادامه م ی دهد ،دش��وار
به نظر م ی رس��د ،چرا که از ماه دس��امبر و پس از یک عمل
جراحی شش ساعته د ر هاوانا نه دیده و نه شنیده شده است.
این جراحی چهارمین جراحی طی یک س��ال و نیم گذشته
بوده اس��ت .از ان زمان ،هیچ عکس ،صدا یا تصویری از این
رهبر معموال پرسروصدا در دسترس عموم قرار نگرفته است،
اما به رغم غیاب چاوز ،س��ایه او هنوز بر همه چیز گس��ترده
است .حزب او در ماه دسامبر در انتخابات منطقه ای با اکثریت
قاطع ارا به پیروزی رسید؛ شهرت فراگیر او ده ها هزار نفر از
هواداران او را با لباس های سرخ به خیابان ها کشاند ،تا در روز
دهم ژانویه در مراسم معارفه ای شرکت کنند که اثری از خود
چاوز در ان نبود .چاوز 58ساله بیمار در حال تبدیل شدن به
یک شهید زنده است.
اما درخش��ش این هاله نم ی تواند مش��کالت واقعی
کشور را پنهان کند؛ کشوری که یکی از باالترین می زان های
جنایت را در جهان ب��ه خود اختصاص داده اس��ت .بیش از
21هزار نفر در س��ال 2012در ونزوئال کشته شدند؛ 500نفر
دیگر تنها در زندان های این کشور به قتل رسیدند .ماه گذشته
ونزوئال بدترین ش��ورش دو دهه اخی��ر را در زندان های خود
شاهد بود .خوزفینا رامیرس 36س��اله که بیرون دروازه های
زندان اوریبانا در نزدیکی ش��هر بارکیزیمتو منتظر خبری از
همس��ر خود در درون زندان اس��ت ،م ی گوید« :م��ا از چاوز
م ی خواهیم اینجا بیاید تا به ما بگوید که چه خبر اس��ت».
60زندانی در درگیری با مس��ئوالن زندان کش��ته ش��دند.
رامیرس ادامه م ی دهد« :ما اینجا رنج م ی کشیم و دولت هیچ
جوابی نم ی دهد».
دول��ت ونزوئال در یک مس��اله مه��ارت دارد و ان هم
هی چ چیز نگفتن اس��ت .اظهارات ارنس��تو ویل��گاس ،وزیر
ارتباطات درباره س�لامت رهبر ،مبه��م و گی ج کننده بود و
گاه با سخنان ان دس��ته از وزی ران منتخبی که ب رای دیدار با
رئی س جمهورشان به هاوانا سفر کردند ،تناقض داشت .این
س��ردرگمی طنزهایی هم به بار اورده اس��ت .ال چیکوئیره
بایپوالر ،نیکالس م��ادرو ،معاون رئی س جمه��ور را با زبان
جورج اورولی هجو کرد و نوشت« :رئی س جمهور در وضعیت
باثباتی قرار دارد ،بعضی روزها کمت��ر باثبات ،بعضی روزها
بیشتر باثبات ،بعضی روزها هم بیش از حد باثبات است».
خالء اطالعاتی درباره سالمت چاوز با شایعات پر شده
است ،شایعاتی که مخالفان حکومت چپ گرای رئی س جمهور
ان را م ی س��ازند .در ان س��وی اقیانوس اطلس ،رسانه های
اسپانیایی نیز به این شایعات دامن م ی زنند .روزنامه ال پاس
یک عکس جعلی از چاوز منتش��ر کرد ک��ه در این عکس
لوله های متعددی به وی وصل بود .روزنامه ABCنیز اعالم
کرد که چاوز صدای خود را به طور دائم از دست داده و دیگر
قادر به حکومت بر ونزوئال نیست .ویلگاس اعالم کرد« :این
به اصطالح اطالع��ات ABCهمان ق��در حقیقت دارد که
عکس جعلی ال پاس».
اپوزیسیون ونزوئال مدت هاست درگیر اختالفات داخلی
شده و از زمان شکست در انتخابات ریاست جمهوری در اکتبر
و انتخابات مجلس در دسامبر سرخورده شده است .حاال که
برخی از اعضای کوته نظرش جارو جنجال به راه انداخته اند که
با حضور نیافتن چاوز در مراسم معارفه ا و دیگر رئی س جمهور
نیست ،به نظر م ی رسد این اپوزیسیون در حال از هم پاشیدن
است .لئوپولدو لوپس یکی از چهره های اپوزیسیون گفت:
«پایتخت ونزوئال به هاوانا منتقل ش��ده اس��ت» .هنریک
کاپریلس رادونسکی ،رهبر اپوزیسیون که در انتخابات اخیر
ریاست جمهوری از چاوز شکست خورد ،در این باره تا حدی
س��کوت پیش��ه کرده ،هرچند هنوز اصرار دارد که چاوز باید
مدرکی دال بر زنده بودن خود ارائه ده��د .او در ژانویه اعالم
کرد« :اگر رئی س جمهور م ی تواند الیحه ها را امضا کند ،از او
م ی خواهم که خود را نش��ان دهد و با مردم ونزوئال صحبت
کند»( .دولت امضای چاوز را به عنوان مدرک زنده بودن چاوز
ارائه داد ،هرچند بسیاری ان را جعلی م ی دانستند).
در حقیقت این طور به نظر م ی رس��د ک��ه هر دو گروه
چش��م به انتخابات بعدی دارند .اگر اعالم شود چاوز ناتوان
از بازگشت به مقام ریاس��ت جمهوری است ،رئیس مجلس
ملی کشور ،دیوسدادو کبیو به مدت 30روز قدرت را در اختیار
م ی گیرد تا انتخابات دیگری برگزار ش��ود .رقبای اصلی این
انتخابات احتماال مادرو و کاپریلس هستند .لوئیس ویسنته
لئون که نظ رات عامه مردم را در کاراکاس بررسی م ی کند و
نتیجه انتخابات ماه اکتبر را نیز به درستی پی ش بینی کرد،
م ی گوید مادرو که بر موج محبوبیت چاوز سوار است م ی تواند
ب ی تردید برنده شود .با اینکه ش��اید کبیو و مادرو هم عقیده
نباشند ،اما ناگزیر خواهند بود به نفع جبهه چاوزیستی متحد
شوند .به گفته ویسنته لئون «ب رای حفظ قدرت انها ناچارند
متحد شوند ،هرچند کبیو در درازمدت مشکالتی ب رای مادرو
ایجاد خواهد کرد».
کبیو لفاظی تند و تیز چاوز علیه اپوزیسیون را با تشبیه
کاپریلس به پابلو اسکوبار ،سلطان مواد مخدر کلمبیا ،تکرار
کرده اس��ت؛ کاپریلس ه��م کبیو را با ال کاپون ،گنگس��تر
ش��یکاگویی در زمان منع ف��روش نوش��یدن ی های الکلی،
مقایسه کرد .رهبر اپوزیسیون که دولت را به شایع ه پ راکنی
متهم م ی کرد ،گفت« :هیچ اشتباهی در کار نیست ،هدف
انها من هس��تم ».ویس��نته لئون م ی توان��د بگوید که که
منظور کاپریلس چیست« :انها اپوزیسیون را به فساد متهم
م ی کنند تا توجه مردم را از غیبت چ��اوز دور کنند ».از زمان
دیکتاتوری در دهه 1950و کل نیمه دوم قرن بیستم که دو
حزب اصلی ان به اختالس متهم بودند و قدرت را دست به
دس��ت م ی کردند ،تا اتهامات امروز به مقامات ارش��د دولت
چاوز مبن ی بر دزدی درام��د منابع عظیم نفت این کش��ور،
سوءاستفاده های مالی همیشه در ونزوئال حضوری پررنگ
داشته اس��ت .گاه این فضاهای پرحرارت به مضحکه های
سیاسی منجر ش��ده اس��ت .با اینکه دولت ونزوئال در طرز
لباس پوش��یدن غیررس��می عمل م ی کند (چاوز اغلب به
سبک مقتدایش ،فیدل کارسترو ،گرمکن به تن م ی کند) اما
زمانی که در اوایل این ماه نمایندگان مجلس ملی از هر دو
جبهه اپوزیسیون و دولتی با کاله های بیسبال به رنگ های
پرچم ونزوئال در این مجلس حضور یافته و بر س��ر مصادره
یک نماد ملی بح��ث م ی کردند ،این وضعیت به س��وژه ای
سوررئال شبیه شد .به گفته عضو سابق ارتش ،سروان کابلو
«این کاله متعلق به انقالب است» .او اعتقاد دارد اپوزیسیون
عاشق پرچم دیگری است؛ «پرچم
ی با 51ستاره ،مثل پرچم
خارج ی ها».چند روز بعد از این ماجرا ،تلویزیون و رسانه های
ونزوئال پر از تصاویر چاوز با این کاله بودند .هرچند رهب ران دو
جبهه م ی توانند از نمادهای ملی استفاده کنند و وعده های
پوچ بدهند ،ولی باید منتظر ماند و دید که ایا چاوزگرایی واقعا
م ی تواند بدون چاوز باقی بماند .کارل��وس ریورو ،مهندس
41ساله کاراکاسی م ی گوید« :باید منتظر بمانیم .در ونزوئال
زندگی متوقف شده استg ».
منبع :تایم
61
فرهنگ
برداشت اخر
فرهنگ
سال دستیار
کارگردان ها
بود
مثلث شماره 165
گفت وگو با بهروز شعیبی
کارگردان «دهلیز»
نژال پیکانیان
1
دوس�ت دارد نقدها را در م�ورد کارش بخواند اما
خودش درب�اره هیچ چیز قض�اوت نم ی کن�د .بهروز
شعیبی که پیش از این او را بیش�تر به عنوان بازیگر
و دستیار کارگردان م ی شناختیم امسال با کارگردانی
فیلم «دهلی�ز» اولی�ن تجرب�ه س�ینمای ی اش را نیز
پشت سر گذاشت .اولین س�اخته سینمایی شعیبی
در جش�نواره امسال توانست س�یمرغ بهترین فیلم
بخش نگاه نو را از ان خود کند .هانیه توسلی هم برای
بازی در این فیلم جایزه بهتری�ن بازیگر زن را گرفت.
ش�عیبی م ی گوید امسال س�الی بوده که کسانی که
در بدنه س�ینما فعالیت حرفه ای داشتند ب ه خصوص
دس�تیار کارگردان ها ،فیل�م ارائ�ه دادند و ش�اید این
موضوع به نفع س�ینما باش�د .او همچنین دیجیتال
پخش شدن فیل م ها را یکی از نکات مثبت جشنواره
امسال م ی داند و م ی گوید که «من خودم فیلمم را به
صورت دیجیتال ارائ�ه دادم و نگ�ران کیفیت پخش
ان بودم اما خوشبختانه اتفاق خوبی افتاد که در نوع
خ�ودش ب ی نظیر ب�ود ».صحب ت های ای�ن کارگردان
جوان را در ادامه م ی خوانید.
62
از همان ابت�دا که فعالی�ت در عرصه س�ینما را
شروع کردید به فکر کارگردانی بودید یا در ادامه
راه وقتی با جذابی ت های س�ینما بیش�تر اش�نا
شدید تصمیم گرفتید خودتان هم فیلم بسازید؟
lواقعی��ت این اس��ت که م��ن ب��رای کارگردانی
دستیاری کردم .البته ما دستیار کارگردان هایی را هم داریم
که تمام مدت همی��ن کار را انجام دادند و خیلی هم موفق
بودند.
البته من نم ی گویم دس��تیاری راهی ب رای کارگردانی
اس��ت ،اما من جزو ان دسته دس��تیارهایی بودم که تالش
م ی کردم خ��ودم ی��ک روزی کارگردانی کنم .االن ش��اید
نگران تر از روزهایی هستم که م ی خواستم کارگردانی کنم
چون حاال و بعد از پشت سر گذاشتن یک تجربه سینمایی
باید به ماندگار شدن در این عرصه فکر کنم.
فیلم ش�ما «دهلی�ز» در بخ�ش نگاه ن�و که به
فیل م اول ی ها اختصاص دارد برنده س�یمرغ شده،
ام�ا باتوجه به س�ابقه کاری ش�ما که علاوه بر
دس�تیار کارگردانی و بازیگ�ری ،کارگردانی چند
تله فیلم هم به چش�م م ی خورد به نظر م ی رسد
با این مقوله اشنایی کامل داشتید .تجربیاتی که
از قبل داش�تید حتما کمک زیادی به شما کرده.
درست است؟
lقطعا ای��ن تجربیات کمک های زی��ادی به من
کردند ،در واقع ه��ر کاری که االن انج��ام م ی دهم قاعدتا
ب ر اس��اس تجربیاتی است که در دوران دس��تیار کارگردانی
و بازیگری داشتم .زمانی هم که تله فیلم هایم را کارگردانی
م ی کردم به مدیوم و رسانه ای که در ان کار م ی کردم توجهی
نداشتم.
ب رایم فرقی نم ی کرد کاری که دارم م ی سازم سینمایی
است یا قرار اس��ت در تلویزیون پخش ش��ود .البته سینما
و تلویزی��ون تفاوت هایی دارن��د و یک کارگ��ردان مجبور
اس��ت انها را رعایت کند .من حتی زمانی که تله فیلم هم
فیلم ویدئویی سابقه نویسندگی و دستیار کارگردانی داشتند.
اقایان دانش اقباشاوی ،محسن قرایی و هادی محقق همه
دستیار کارگردان بودند و امسال کارگردانی کردند.
البته من معتقدم با این روند فیلمسازانی وارد عرصه
فیلمسازی م ی شوند که قواعد حرفه ای س��ینما را بلدند و
این اتفاق خوبی اس��ت .از نظر من ساده ترین مساله ای که
فیلمسازانی که دستیار بوده اند بلدند مدیریت روابط پشت
دوربین است.
از انجایی که دستیار کارگردان ها در هر فیلم کوله باری
از تجربه جمع کردند م ی توانند ای��ن تجربیات را در دوران
فیلمس��ازی خودش��ان هم به کار ببرند .من فکر م ی کنم
مهمترین حسن س��ابقه دس��تیار کارگردانی یا فعالیت در
زمینه های دیگر سینما کمک به کلیت سینماست ،چون
کارگردان هایی که در عرصه حرفه ای سینما وارد م ی شوند،
قواعد و ضوابط سینما را بلدند.
تجرب ه هایی که ش�ما در زمینه بازیگری داشتید
هم فکر م ی کن�م برایتان موث�ر و کاربردی بوده
چون توانس�ته به خط دادن ش�ما ب�ه بازیگران
کمک مضاعفی کند...
م ی س��اختم به این موضوع فکر نم ی کردم که فقط به اثرم
به عنوان یک فیلم نگاه کنم.
اما االن خوشحالم که بعد از سال ها دستیار کارگردانی
و کسب تجربه در زمینه های دیگر مثل بازیگری یا ساخت
فیلم ویدئویی توانستم اولین فیلم س��ینمای ی ام را بسازم.
به نظرم طی کردن این مراحل روند درستی ب رای فیلمسازی
است.
فک�ر م ی کنی�د امس�ال س�ال خوب�ی ب�رای
فیل م اول ی ها بوده؟
lبله ،امسال فیلم اول ی ها سال خوبی داشتند و این
موضوع فقط مختص من نبود .به ه��ر حال من هم اولین
فیلم سینمای ی ام را ساختم و نم ی توانم ادعایی در این زمینه
یو یکم
داشته باشم ،اما معتقدم 4-5فیلم خوب جشنواره س
فیلم اولی بودند و کارگردان های این اثار س��ابقه س��ال ها
دستیاری و فعالیت در زمینه های دیگر سینما را داشتند .مثال
اقای هادی مقدم دوست نیز پیش از این و عالوه بر ساخت
lواقعیت این است که در سال های اخیر این گونه
انتخاب ها به عنوان ریس��ک یا انتخابی متفاوت محسوب
م ی ش��ود .من معتقدم ما بازیگران بس��یار توانمندی داریم
که اگ��ر نقش ه��ای متفاوتی به انها س��پرده ش��ود حتما
به خوبی از پس اجرای ان ب ر م ی ایند .البته در این میان باید
توانای ی های دیگر بازیگر از جمل��ه فیزیک و میمیک او را
هم در نظر گرفت.
من ب رای این دو نقش و انتخاب بازیگرها اصال نگران
نبودم و اتفاقا خیلی تالش ک��ردم تا بتوانم این دو بازیگری
که نام بردید را در کار داشته باشم .به نظر من اقای عطاران
بازیگر خیلی خوبی است و قبل از «دهلیز» هم بازی های
متفاوتی در فیلم های اقای کاهانی داش��ته .خانم توسلی
را هم من از «ش��بهای روشن» که دس��تیار کارگردان بودم
م ی شناختم و م ی دانستم که او نیز بازیگر خوبی است .من
فکر م ی کنم این اتفاق باید در س��ینمای ما بیشتر بیفتد.
متاسفانه ریس��ک در سینما خیلی کم ش��ده و از بازیگران
همان نقش هایی که همیش��ه بازی کردند را م ی خواهند.
به نظرم ما خودمان در این سال ها از تالش ب رای بازی های
متفاوت دست کشیده ایم.
یعن�ی م ی گویی�د این اتف�اق اخی�را گریبانگیر
سینمای ما شده؟
lبحث داوری به نظر من کامال قابل احترام است
و موضوع س��لیقه های متفاوت را بعد از جشنواره باید کنار
گذاشت .وقتی ما به عنوان گروه فیلمس��از فیلم مان را در
اختیار جشنواره ای قرار م ی دهیم قاعدتا به این معنی است
که ما قوانین ان جشنواره را پذیرفتیم.
به عقیده من نظر داوران درباره همه بخش ها محترم
اس��ت ،حتی اگر در زمینه هایی خالف نظر من باش��د .من
امس��ال فیلم های کمتری دیدم اما به نظر خودم و به زعم
بسیاری دیگر از دوس��تان هانیه توسلی امس��ال و با بازی
در این فیلم کار متفاوت��ی را با دیگ��ر نقش افرین ی هایش
انجام داده.
به عنوان کارگردان ه��م در ط��ول کار از همکاری با
ایش��ان بس��یار لذت بردم چون معتقدم ب رای کارش انرژی
م ی گذارد .اگر داوران بازی خانم توسلی را دیدند و به او جایزه
دادند بخش عمده ای از ان به خاطر انگی��زه او ب رای بازی و
تالشش ب رای رسیدن به نقش بود .البته ناگفته نماند اگرچه
اقای عطاران جایزه نگرفت اما من بسیار خوشحالم که کار
او دیده شد.
فرهنگ
در گزینش بازیگران هم دس�ت به انتخاب های
متفاوت�ی زدید؛ هانیه توس�لی خ�ودش تجربه
مادر شدن ندارد و نقش�ی که بازی م ی کند چند
سالی از خودش بزرگتر اس�ت .رضا عطاران هم
کاراکتری ج�دی را ب�ازی م ی کند که ت�ا ب ه حال
او را در ای�ن قالب ندی�ده بودیم .چط�ور به این
انتخاب ها رسیدید؟
با وجود اینکه هیات داوران جایزه بهترین بازیگر
زن را ب�ه هانیه توس�لی ب�رای «دهلی�ز» دادند،
خیل ی ها معتقد بودند این س�یمرغ م ی توانست
به گزینه های دیگری ه�م تعلق بگیرد .ب ه عنوان
کارگردان انقدر که داوران از بازی ایش�ان راضی
بودند شما هم رضایت داشتید؟
مثلث شماره 165
lبازیگری همیشه جزو دغدغه های من است و در
جایگاه کارگردان هم ارتباط با بازیگر را خیلی دوست دارم.
به غیر از ی��ک فیلم تا به حال تجربه حض��ور بازیگردان را
نداشتم و از انجایی که خودم هدایت و ارتباط با بازیگران را
دوس��ت دارم ترجیح م ی دهم این بخش را به کسی محول
نکنم .اما درباره فیلم «دهلیز» اگر اتف��اق خوبی در زمینه
بازی ها افتاده به نظرم بخش عمده ای از ان مدیون حضور
علی سرابی به عنوان بازیگردان در کار است .در طول کار
رابطه خوبی بین ما بود و من دوست داشتم این بخش را به
عمد به ایشان بسپارم.
هر دوی ما به نوع کاری که قرار ب��ود او در این فیلم
انجام دهد اشنایی داشتیم و به همین دلیل هم اتفاق خوبی
افتاد .اما اصوال کار با بازیگر و فعالیت در کنار انها در طول
یک فیلم را خیلی دوست دارم.
lبل��ه ،وقتی ب��ه س��ینمای چندین س��ال قبل
برم ی گردیم م ی بینیم سال ها پیش استاد جمشید مشایخی
در سن 30س��الگی در فیلم «قیصر» نقش یک پیرمرد را
بازی کردند یا خانم نادره (حمیده خی ر ابادی) در سن کم نقش
مادری میانس��ال را بازی کردند و ما هم هر وقت بازی های
ایش��ان را دیدیم ب رایم��ان باور پذیر بوده .وقت��ی ما بدانیم
محدوده توانایی یک بازیگر زیاد اس��ت به نظرم به تناسب
نقش باید متفاوت بودن را هم از او انتظار داشته باشیم .در
این صورت بازیگر ب رای بیننده هم تکراری نم ی شود و وقتی
او را در نقش های مختلف م ی بیند بیشتر او را قبول م ی کند.
مثال من توانای ی ه��ای رضا عط��اران را در بازیگری
م ی دانم پس چرا باید بعد از سال ها هنوز از او انتظار بازی در
نقش های طنز را داشته باشیم .وقتی بازیگری با شعور و با
تفکر سر صحنه م ی اید حضورش م ی تواند ب رای کل گروه
تاثی ر گذار باشد و به همه کمک کند.
زمان�ی ک�ه س�ی د محمود رض�وی (تهی ه کننده)
فیلم ب�رای دریافت جای�زه باالی س�ن رفتند به
طرفداری از ش�ما جمل�ه ای گفتن�د .خودتان به
عنوان کارگردان پی ش بین�ی م ی کردید «دهلیز»
در چه بخش های دیگری کاندیدا ش�ود و جایزه
بگیرد؟
lمن همانجا هم از اقای رضوی بابت جمله ای که
گفتند تشکر کردم .اما خیلی دوست ندارم درباره این موضوع
بحث کنم چون همانطور که گفتم هر جش��نواره ای قواعد
خودش را دارد و ما هم تابع تصمیم گیری ها هستیم.
ش�باهت هایی بی�ن قص�ه فیل�م ش�ما و «روز
روشن» به کارگردانی حسین شهابی وجود دارد.
خودتان هم این شباهت داستانی را قبول دارید
یا معتقدید این دو کار دو خط داس�تانی متفاوت
را روایت م ی کنند؟
lمتاس��فانه من فرصت نکردم این فیلم را ببینم.
فیلمبرداری ما و ایشان همزمان بود و قاعدتا فرصت اینکه
بخواهیم از قصه هم اقتباس کنیم نبود .ضمن اینکه قصه
قصاص داس��تانی نیس��ت که من بخواهم ادعا کنم ب رای
اولین بار است سراغ ان رفته ام .به این قصه بارها نگاه شده و
اتفاقا من از این بابت خوشحالم که از این داستان چند فیلم
ساخته ش��ده .یکی از تفاوت هایی که م ی تواند در این مورد
63
وجود داشته داشته باش��د در نوع نگاه هر کدام از ما به این
قصه و اتفاق است.
من معتقدم االن دست روی هر قصه ای بگذاری قصه
نویی نخواهد بود ،قبال هر کس به نوعی س��راغ ان رفته و
نگاه خودش را داشته .مهم این است که ما هم نگاه خودمان
را داریم .البته من از دوستان زیادی تعریف فیلم اقای شهابی
را شنیدم و از این بابت هم بسیار خوشحالم.
در س�ال های اخی�ر خیل�ی از کارگردان ه�ای
فیل م اولی که اثرش�ان پدیده جشنواره هم شده
در سال های بعد نتوانستد موفقی ت های کار اول
و دوم خودشان را تکرار کنند یا حتی شاید خیلی
هم افت کردند .ب�رای اینکه ای�ن موضوع برای
شما پیش نیاید چه تمهیدهایی در سر دارید؟
lمن معتقدم در سینما نم ی ش��ود هیچ اتفاقی را
پی ش بینی ک��رد .در واقع من در طول س��ال ها فعالیت در
عرصه سینما به این نتیجه رسیده ام که نم ی شود پیشگویی
کرد که در اینده چ��ه اتفاقی م ی افتد .م��ن تالش خودم را
م ی کنم اما واقعا نم ی دانم این مسیر مرا به کجا خواهد برد.
امیدوارم راه درستی را بروم .این نکته را هم باید بگویم من
هنوز فاصله زیادی با ایده ال های��م دارم« .دهلیز» همه ان
چیزی نبوده که من م ی خواستم به ان برسم ،این فیلم فقط
قصه ای بوده که دوست داشتم بسازمش.
خیل�ی از دس�تیار کارگردان ها م ی گوین�د ی�ک
دس�تیار خوب و درجه یک بهتر از یک کارگردان
درجه دو و متوسط است .ش�ما هم با این قضیه
موافق هستید؟
فرهنگ
lاین جمله ش��عار بعضی از دوس��تان است .نظر
من در این باره این است که دستیار کارگردانی و کارگردانی
دو مقوله و حرفه کام�لا متفاوت با هم هس��تند .خیلی از
دوستانی که دستیار هس��تند م ی توانند در این حرفه بمانند
و خدمتی هم که به س��ینما م ی کنند شاید خیلی بیشتر از
یک کارگردان باشد .دس��تیاری از نظر من ارتباط مستقیم
با صنعت س��ینما دارد و ب��ه روز بودن را ه��م م ی طلبد .در
این میان کارگ��ردان فقط جریان فکری خ��ودش را به اجرا
در م ی اورد.
مثلث شماره 165
امس�ال خیلی از منتق�دان و عالقه مندان جدی
س�ینما معتق�د بودن�د س�اخته های کارگردانان
صاحب نامی مثل داریوش مهرجویی ناامی د کننده
بوده .به نظرتان فیل م اول ی ها که به نوعی نس�ل
جدید کارگردان ها در س�ینمای ایران به حساب
م ی ایند چق�در م ی توانن�د در این�ده این عرصه
اثرگذار باش�ند و تحولی را در این زمینه به وجود
بیاورند؟
lبه نظرم این موضوع خیلی قاعده مند نیست و ما
نم ی توانیم بگوییم فیلم اول ی ها حتما م ی توانند در سال های
اینده هم بدرخشند .س��ال های پیش اصال ماجرایی به نام
فیلم اولی در میان نبوده و فقط یکس��ری فیلمس��از جوان
به عنوان نس��ل جدید کارگ��ردان فعالی��ت م ی کردند .من
فکر م ی کنم زمانی اتفاق های خوبی ب رای این کارگردان ها
م ی افتد که از مسیر و جریان طبیعی سینما گذر کرده باشند.
البته این موضوع هم قاعده نیست .اما فکر م ی کنم کسانی
که دس��تیاری کردند بهتر فیلم س��اختن را بلدند نه اینکه
فیلم بهتری بسازند .نکته دیگری که باید به ان اشاره کنم
این است که اگر امروز ما فیلم م ی س��ازیم از عالقه مان به
فیلم هایی است که اقای مهرجویی و امثال ایشان ساختند.
ایشان با فیلم هایش��ان خیلی از ما را درگیر سینما کردند و
بخش عمده ای از تجربیات ما هم مرهون دیدن فیلم های
این بزرگان بوده .به نظرم اق��ای مهرجویی انقدر که باید در
سینمای ای ران اثر ماندگار م ی ساختند ،ساختند .فکر م ی کنم
جایگاه ایش��ان خیلی باالتر از ان اس��ت که م��ا بخواهیم
به راحتی درباره ایشان قضاوت کنیمg .
64
سورپرایزی ها
نگاهی به پدیده های جشنواره سی و یکم فیلم فجر
2
سعید اسالمی فرد
اگرچه جشنواره فیلم فجر خود به عنوان مهم ترین اتفاق
و پدیده سینمایی در کشور محسوب م ی شود ،اما همه چشم
انتظار ظهور پدیده های تازه در میان اث��ار به نمایش درامده
در ان هس��تند .اصال یکی از کارکردهای جشنواره کشف و
شناسایی پدیده ها و اس��تعدادهای جدید است که م ی توانند
مسیر س��ینمای ای ران را تغییر داده یا در ان جهش و تحول
ایجاد کنند؛ پدیده هایی که دست کم در یک دهه اخیر معلوم
شد در میان جوان ترها و نسل جدید سینمایی باید به دنبال
انها گشت؛ کسانی که حرفی تازه و نگاهی تازه به سینما دارند
و افق های جدیدی را روبه روی س��ینمای ای ران م ی گشایند.
اگرچه این اثار در بخش مس��ابقه سینمای ای ران حضور پیدا
نم ی کنند ،اما انگار همه نگاه ه��ا و امیدها به بخش نگاه نو
خیره شده تا از دل ان دلخوش��ی هایی پیدا شود تا همچنان
به حیات سینمای ای ران امیدوار بود .حاال دیگر پیشکسوتان
سینما هم متوجه این واقعیت شده اند و در بیانیه هیات داوران
امس��ال نیز به ان اش��اره ش��ده با این مضمون که « بیشتر
فیلم های این دوره را جوانان پرشور و ش��یفته ای ساخته اند
که دارند یاد م ی گیرند قصه های خوب بگویند و خوب قصه
بگویند؛ جوانانی که امده اند تا ارتفاع سینمای ای ران را باالتر
ببرند و مفاهیمی نو را در قالب های زیبا به سینمادوس��تان
ارائه دهند» .در کنار این مس��اله باید به ظهور اتفاقی دیگر
در سینمای ای ران نیز چش��م دوخت .اتفاق خوبی که خارج از
ته ران و پایتخت نشینی و از درون استعدادها و ظرفی ت های
شهرستان ها در فیلمسازی ،روزنه های روشن و امیدبخشی را
نش��ان م ی دهد .اتفاقی که پیش از این در فوتبال ما رخ داده
بود .دیگر این ابی و قرمز و فوتبالیس ت های ته رانی نیستند
که پیروز می دان رقابتند و قابلی ت های فوتبالی ما به کل ای ران و
شهرهای دیگر نیز بسط یافته و چه بسا تیم های شهرستانی
درخشش بهتری از پایتخت نشی ن ها داشتنه اند .اکنون نوبت
سینماست تا میدان فیلمس��ازی را ب رای جوانان شهرستانی
فراهم کند و درخشش استع دادهای گمنام را به نظاره بنشیند.
واقعیت این است که کارگردان اول ی ها در طول جشنواره های
اخیر یک نهضت سینمایی راه انداخته اند که همچنان ادامه
دارد؛ نهضتی که فارغ از وجوه کیف ی اش که افتخارات زیادی را
در پی داشته از حیث کمی نیز ب ی نظیر بوده است .طبق امار
رسمی دفتر جشنواره از میان نزدیک به صد فیلم متقاضی در
جشنواره حدود 40فیلم متعلق به فیلم اول ی ها بوده! این شور
و اشتیاق نسل جدید ب رای تجربه فیلمسازی ستودنی است
به ویژه اینکه بسیاری از انها نام اشنا بوده و با کم ترین امکانات
و بضاعت سینمایی توانسته اند فیلم قابل قبولی ارائه دهند.
فیلم هایی که در نسبت با سینمای بدنه ای ران یک نوع ساختار
شکنی محسوب شده و با نواوری و خالقیت و بازیگوش ی های
هنری خ��ود به اثاری ضد جری��ان بدل ش��ده اند .جریانی که
شاید بتواند از حیث س��اختاری و کیفی ،ریل گذاری سینمای
ایران را به اصطالح تغییر دهد .عدم وابستگی اقتصادی این
فیلمسازان به نهادهای دولتی و حفظ روحیه استقالل طلبی
خود امتیاز دیگری است که به نظر م ی رسد لزوم بحث درباره
نهضتی جدید در س��ینمای ایران را ضروری م ی سازد .شاید
همین عدم اتکا به دغدغه های تهی ه کنندگان این اثار مجالی
فراهم کرده تا فیلمس��ازان جوان فارغ از کاسب و کاری های
سینمایی بتوانند نیازها و دغدغه های درونی خود را در سینما
به تصویر بکشند .باید دست این جوانان را گرفت و به دور از
بزا از انها حمایت ک��رد تا موج نوی
حب و بغض های اس��ی
سینمای ایران بتواند به ساحل ارامش برسد .اگرچه جشنواره
امسال چنان که باید چنگی به دل نزد و مشاهیرش نتوانستند
عالقه مندان خود را راضی کنند ،اما سورپ رایزهایی هم ب رای
مخاطبان جدی اش داشت .در این گزارش تالش م ی کنیم تا
شمایل بیشتری از تصویر سینماگران تازه نفس و پدیده های
جشنواره س��ی و یکم را روایت کنیم و با موج نوی سینمای
ایران بیشتر اشنا شویم.
خسته نباشید اقای قرایی
ب ی ش��ک یکی از فیلم های غافلگیرکننده جش��نواره
سی و یکم به محسن قرایی تعلق داشت که کمتر کسی نام او
را در سینمای ای ران شنیده بود .هرچند همگی تهی ه کننده این
اثر را م ی شناختند و چه خوب است کسی مثل رضا میرکریمی
ادمی شبیه به خودش را پیدا کرده و با حمایت از او به بهبود
سینمای ایران کمک م ی کند .این تهی ه کنندگی لزوما به ابعاد
اجرایی و اقتصادی محدود نش��ده و تاثیرپذیری کارگردان از
س��ینمای تهی ه کننده اش را م ی توان در فیلم تشخیص داد.
فیلمی که شاید کم ی دیر موتورش روشن م ی شود و به همین
فرهنگ
«تن های تنها تنها» با انبوهی از مخاطب
اتفاق پی ش بینی نشده روز پنجم جشنواره بدون شک
«تن های تنهای تنها» ب��ود که اگرچه کس��ی از کارگردان
و عواملش ش��ناختی نداش��ت ،اما تنها نماند و با انبوهی از
مخاطب و رضایت همراه شد .فیلمی با موقعی ت های بکر و
فکر شده زیاد که احسان عبدی پور را در مرکز توجه منتقدان
قرار داد ،به طوری که در جبهه رسانه ای سینمای انقالب این
فیلم به عنوان بهترین اثر جش��نواره معرفی ش��د .کارگردان
ن جنوب��ی اش ،خود او
جوانی که ش��یرینی و ان لهجه و لح
را به یکی از پدیده های جذاب جشنواره س ی و یکم بدل کرد،
به طوری که نشست مطبوعات ی اش در برج میالد به یکی از
شعیبی ،مسی که طال شد
ش��اید کس��ی گمان نم ی کرد بازیگر نوج��وان فیلم
اژانس شیشه ای که نقش پس��ر حاج کاظم را در کنار پرویز
پرس��تویی بازی م ی کرد بتواند یک روز در مقام کارگردان و
ان هم در نخس��تین اثرش ،نظر مخاطبان و منتقدان را به
سخن پایانی
حضور برخ��ی چهره هایی که در اینجا از انها س��خن
ل هادی مقدم دوست با نخستین
گفتیم در کنار برخی دیگر مث
فیلمش «سر به مهر» یا نازنین بیانی با بازی چشمگیرش در
فیلم «دربند» و چند نمونه دیگر همچون ستارگانی هستند
که در اسمان ابری جشنواره امسال درخشیدند و نوید نسلی
از فیلمس��ازان جوان دادند که روی موج نوی سینمای ایران
به نهضت خالقانه و پویایی که چند س��الی است راه افتاده،
جانی تازه بخش��یدند .اما باید در نظر داشت که سینما یک
هنر جمعی است که موفقیت ان به خالقیت فردی چند نفر
وابسته نیست و مدی ریت سینمایی کشور نباید به این ستاره ها
دل خوش کند .چرا که سینمای پویا و پرمخاطب نیازمند تولید
اس��تاندارد و با کیفیت در سطح وسیع اس��ت تا بتواند شاهد
جریانی پویا و خالق در سینمای ایران باشیم .خود این پدیده ها
اگر مورد توجه و حمایت الزم قرار بگی رند م ی توانند به عنوان
نقطه عطف و قوت سینمای ای ران زمینه ساز ایجاد جریان های
خالقانه و تربیت و هدایت فیلمس��ازان تازه نفسی شوند که
بتواند ان را از وضعیت بحرانی چه در تولید فیلم های با کیفیت
و چه در حل بحران مخاطب یاری کنند .سینمای ای ران اگرچه
محتاج تجربه های پیشکسوتان است ،ب رای جهش و پویایی
به انرژی ،خالقیت و نواوری نسل جوانی نیاز دارند که هر سال
ما را در جشنواره سورپ رایز م ی کنند .انهایی که م ی توانند سینما
را تا سطح اقتدار و شایستگی انقالب اسالمی و مردمش ارتقا
دهند .به امید ان روزg .
مثلث شماره 165
دلیل شاید در ابتدای تماشای اثر نم ی ش��ود حدس زد که با
ی با خارج ی ها
اثری متفاوت روبه رو هستیم .مواجهه افراد بوم
و داستانی که از دل ان بیرون م ی اید به قدری گرم و ب ی ریا ست
که بدون اینکه در دام شعارزدگی گرفتار شود به دل م ی نشیند
و واقعا خس��تگی را از تن به در م ی کن��د .حس هویت یابی
ای ران ی های مهاجر در وطن و جس ت وجوی ریشه هایشان به
قدری ظرفی��ت همذات پنداری ب رای مخاط��ب ای رانی ایجاد
م ی کند که او بخشی از دغدغه های درونی و اجتماعی خویش
را در ادم های قصه جس��ت وجو م ی کند .انگار داشتیم عادت
م ی کردیم که فیلم خاص و متفاوت را صرفا در بن بس��ت ها
و یاس های فلسفی -اجتماعی جس��ت وجو کنیم اما قرایی
این بار قصه ادم هایی را تعریف م ی کن��د که از دل مصیبت
و تاریک ی ها به خوشبختی و روش��نایی پل م ی زنند و مسیر
درستی را ب رای بهتر زیستن برم ی گزینند .فیلم سرشار از حس
امید به زندگی است و درک جدید و نوید بخشی از دشواری های
زندگی ارائه م ی دهد .ترس��یم سبک زندگی ای رانی با تکیه بر
مولفه های اخالقی که با رگه هایی از طنز نیز همراه اس��ت،
ملودرامی جذاب را شکل م ی دهد که از این حیث با فیلم« ،یه
یزند .قصه فیلم روایت شیرینی
ی پهلو م
حبه قند» میرکریم
از رویارویی دو جوان کرمانی با دو توریست کانادایی است که
به سبب اشنایی یکی از این جوان ها به زبان انگلیسی سفر
یک روزه ای را ب ه تصویر کشیده اس��ت .جالب اینکه فیلم در
ظاهر قصه غم انگی��زی دارد و ادم های��ش ه ر کدام به حدی
درگیر تلخی هستند که حال مخاطب را بگیرد ،اما در نهایت
با روایتی از این ش��خصی ت ها مواجه م ی ش��ویم که به قول
ی «حال بهتر کن» تبدیل
یکی از منتقدان فیلم را به فیلم��
ی دینی – ملی
م ی کند« .خسته نباش��ید» را م ی توان فیلم
دانست که ب ی ادعا و در ب ی شیله پیله ترین روایت ممکن ،لذت
تماشای یک فیلم خوب را به مخاطب هدیه م ی کند .فیلمی
که مولفه ه��ای بومی ان دافع ه ب رانگیز نیس��ت و در دل این
بوم ی گرایی ،نگاهی بی ن المللی را به مخاطب عرضه م ی کند.
واقعا خسته نباشید اقای قرایی!
جذاب ترین و پرطرفدارترین نشس ت های مطبوعاتی امسال
بدل شد و چندین بار مورد تشویق حضار قرار گرفت .فیلم او
نیز واجد این ش��ادابی و نش��اط بود و برخی بر این باورند که
تنه��ا تنها» یکی از مهم تری��ن مصادیق گفتمان
«تن های
ی که در
انقالب اسالمی در عرصه فیلمس��ازی است .فیلم
بخش تجلی اراده ملی ،بیشترین جوایز را به خود اختصاص
داد ،ضمن اینکه فیلم ،قصه به ش��دت تازه ای دارد و مساله
مذاک��رات 5+1را از زاوی��ه تاثیرگذاری بر زندگ��ی دو کودک
ای رانی و روسی روایت م ی کند .روایتی که از گنده گوی ی های
شب ه روش��نفکرانه و پر مدعا به دور اس��ت و با زبانی ساده و
شیرین روایت م ی شود .فیلم در عین اینکه لحنی ضد جنگ و
صلح طلبانه دارد ،باطل ستیز بوده و به نوعی تعریف و تصویر
ملت ما درب��اره پدیده جنگ را بازنمای��ی م ی کند« .تن های
تنها تنها» را م ی ت��وان روایت تازه ای از س��ینمای جنگ نیز
دانست که برخالف بسیاری از فیلم های این ژانر در سال های
اخیر دافعه ب رانگیز نیست و بلد است که چگونه قصه خود را
تعریف کند ،به طوری که مخاطب با ان همراه شود .این فیلم
داستان پس��ربچه ای است که راهی س��ازمان ملل م ی شود
تا پیام صلح ای رانیان را به روس��ای جمهور جهان برس��اند و
همچنین از حقوق کشورمان دفاع کند .البته صحنه حضور
وی در س��ازمان ملل به نمایش درنم ی اید ،بلکه بیانیه وی
خطاب به خانواده اش و دوستانش توسط وی در فیلم خوانده
م ی شود .از جمله ویژگ ی های مهم این فیلم حضور یک کودک
ستاره در این اثر بود که بازی چشمگیرش نظر همه را به خود
جلب کرده بود .اگرچه این فیل��م در اختتامیه هیچ جایزه ای
دریافت نکرد ،اما به عنوان پدیده سینمای ای ران در سال 91از
سوی بسیاری از سینماگران شناخته شد.
خود جلب کند ،هرچن��د او دهلیزه��ای کارگردانی را پیش
از این در مقام دس��تیار کارگردان طی کرده ب��ود و البته با
حضورش در فیلم درخش��ان «طال و مس» و بازی خوبش
در مقام یک طلبه جوان او را به شهرت رساند .فروتنی ،ادب
و وقارش نیز بر محبوبیتش افزوده است .شعیبی امسال با
دهلیز عالوه بر اینکه جای��زه بهترین فیلم بخش نگاه نو را
به خود اختصاص داد ،به عالقه مندان سینما نیز تولد یک
فیلمس��از کاربلد و خالق را نیز نوید داد .فیلم ی که از یک
سو رابطه و عشق پدر -فرزندی را به خوبی نمایش م ی دهد
که به نظر م ی رسد کارگردان از تجربه های شخصی خود و
البته تجربه چنین نقشی در «طال و مس» استفاده کرده و
از سوی دیگر اخالق گرایی را در یک موقعیت انتقام جویانه
به ش��کل باور پذیر و غی ر ش��عاری روایت م ی کند .دهلیز را
م ی توان نمونه خوبی از یک فیلم دینی – اخالقی دانست
که فارغ از وجوه سینمای ی اش ،ساخت چنین فیلم هایی ب رای
جامعه امروز ما یک ضرورت اجتماعی است .داستان فیلم
اگرچه تکراری بوده و به تالش ب��رای گرفتن عفو قصاص
م ی پردازد ،اما ش��عیبی با اضافه کردن داس��تانک هایی به
خط اصلی داس��تان و پرداخت درس��ت انها توانسته دهلیز
را به ی��ک فیلم متفاوت ب��دل کند .از ش��گفت ی های او در
این فیلم بازی گرفتن ج��دی از رضا عطاران اس��ت که بار
دیگر توانمندی او را در بازیگری در س��احتی جدید به اثبات
م ی رساند .ش��عیبی با س��اخت این فیلم ،مس وجود خود
را در س��ینمای ایران به طال بدل کرده و ب ی ش��ک یکی از
شاخ ص ترین پدیده های جشنواره امسال بوده است.
باید در نظر داشت که سینما یک هنر جمعی است که
موفقیت ان به خالقیت فردی چند نفر وابسته نیست
و مدیریت سینمایی کشور نباید به این ستاره ها دل
خوش کند
65
نیما بهدادی مهر
3
فرهنگ
سیمرغ هاییکه جنجالی شدند
مثلث شماره 165
نگاهی به تاریخ سازان جشنواره فیلم فجر
66
هم��واره در ط��ول تاری��خ« ،داوری» و «قض��اوت»
محل مناقش��ه بس��یار بوده و قضاوتی که در مهم ترین و
معتبرترین رویداد س��ینمایی کش��ورمان صورت م ی گیرد،
پ ر حرف وحدیث ترین و ب ی ضابطه ترین قضاوتی اس��ت که
در این مملکت جاری م ی ش��ود! همواره پ��س از پایان هر
دوره از این جشنواره پرحاش��یه ،عده ای مخالف وجود دارند
که داوری های این رویداد را ناعادالنه م ی خوانند و از حقوق
پایمال شده سخن م ی گویند .اما بحث ب رانگیزترین بخش
این داوری پرح��رف و حدیث به انتخ��اب بهترین بازیگران
مربوط م ی شود .ش��اید به این دلیل که انتخاب بهترین ها
در بخش های فنی چندان در حیطه تخصص تماش��اگران
اماتور نیست ،اما همگان به راحتی بازی خوب را از غیر ان
تشخیص م ی دهند و از انجا که ذات بازیگری همواره جذاب
اس��ت ،م ی توان ازادانه درباره اش اظهار نظر کرد! هیچ کس
درباره سیمرغ بلورین بهترین صداگذاری چیزی نم ی گوید،
اما همه م ی گویند جایزه بهترین بازیگ��ر مکمل مرد ،حق
فالن فرد بود! در این بخش نیز بیشترین حرف و حدیث ها
حول و حوش بازیگرانی م ی چرخد که در نخستین تجربه
نقش افرینی خود به یکب��اره صاحب این جایزه ارزش��مند
م ی ش��وند .ایا واقعا بازیگری را که ب رای اولی��ن بار حضور
جلوی دوربین را از سر م ی گذراند ،م ی توان حرفه ای نامید؟
ایا نقش افرینی قابل قب��ول و حتی تحس��ی ن ب رانگیز این
دسته از بازیگران را م ی توان به ابتکار و خالقیت فردی شان
نس��بت داد یا باید ان را مرهون هدایت و راهبری صحیح و
مبتنی بر اصول کارگردان دانست؟ تاکنون و در طول سی
و یک دوره برگزاری این جش��نواره هش��ت مرتبه سیمرغ
بلورین بهترین بازیگر به بازیگ��ران کار اولی تعلق گرفته و
هر بار نیز بحث ب رانگیز بوده است .از دوره بیست و هشتم
شروع م ی کنیم؛ زمانی که شیرین یزدان بخش ب رای دریافت
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن روی صحنه
رفت و گفت« :من بازیگر نیستم .من صرفا تماشاگر تئاتر
هس��تم ».این در حالی بود که در میان نامزدهای دریافت
این جایزه ،بازیگرانی همچون مهناز افش��ار ،ازیتا حاجیان،
سلیمه رنگزن و اناهیتا نعمتی حضور داشتند .یزدان بخش
در خوشبینانه ترین حالت ،جلوی دوربین تنها زندگی کرده
بود و نم ی توان ان را به یک نقش افرینی حرفه ای نس��بت
داد .هیات داوران نیز در گفت وگوهای��ی تاکید کرده اند که
رقابت در بازیگری کامال جدی ب��وده و از میان گزینه های
متعدد ،س��یمرغ بلورین به این بازیگر اماتور س��پرده شده
است .هر چند در این دوره سعی ش��ده بود با اهدای دیپلم
افتخارهای متعدد تا حدودی همه کاندیداها مراسم اختتامیه
را ،راضی ترک کنند ،اما باز هم انتخ��اب بازیگران برگزیده
تعجب ب رانگیز بود.
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد در حالی
به محس��ن تنابنده ب رای بازی خوبش در دو فیلم «هفت
دقیقه ت��ا پاییز» و «س��نگ اول» تعلق گرف��ت که حمید
فرخ نژاد با هفت فیلم کامال متف��اوت و هفت جنس بازی
گوناگون و تحس��ی ن ب رانگیز در جش��نواره بیست و هشتم
حضور داش��ت .فرخ نژاد با این هفت اثر ،انعطاف پذیری اش
در بازیگری را یک جا نشان داد .با این حال دیپلم افتخار به
هدایت هاشمی ب رای «لطفا مزاحم نشوید» رسید .هر چند
بازی درخشان این بازیگر از نقاط قوت این فیلم بود ،اما وقتی
در قیاس با فرخ نژادی قرار م ی گیرد که دس��ت خالی از این
جشنواره خداحافظی کرد ،ان وقت یک عالمت سوال بزرگ
را در قضاوت داوران جشنواره بیست و هشتم جای م ی دهد.
ای کاش تقدیر از مه��دی فقیه ،بازیگر قدیمی س��ینما و
تلویزیون در فرصتی مناسب تر صورت م ی گرفت تا قدردانی
از زحمات چندین و چند س��اله اش به قیمت چشم پوش��ی
از بازی حامد به��داد در «هفت دقیقه ت��ا پاییز» و کوروش
فرهنگ
مثلث شماره 165
تهامی در «به رن��گ ارغوان» تمام نش��ود .با وجود حضور
امیر جعفری و جمشید هاشم پور و دو بازیگر نامبرده دیگر
در بخش بهترین بازیگر نقش مکمل م��رد ،مهدی فقیه،
س��یمرغ بلورین این بخش را به خانه برد .جالب اینجاست
کس��انی که در اولی��ن نقش افرینی خود صاحب س��یمرغ
م ی شوند ،گاهی هرگز این حرفه را دنبال نم ی کنند و دیگر
کمتر نامشان در این عرصه به چشم م ی خورد .چند نفرتان
نام «انیس ش��کوری» را به خاطر دارید؟ اصال چنین کسی
را م ی شناسید؟ این بازیگر در ش��انزدهمین دوره جشنواره،
سیمرغ بلورین نقش اول زن را ب رای بازی در فیلم «درخت
جان» از ان خود نمود ،اما پس از ان دیگر نامی از او شنیده
نشد .در همان دوره ،جایزه بهترین بازیگر نقش مکمل زن به
بیتا بادران ب رای نخستین نقش افرین ی اش درفیلم «اژانس
شیشه ای» رس��ید .بادران درطول این 12سال تنها در سه
فیلم دیگر «تله روباه»« ،دلشکس��ته» و «زمهریر» حضور
یافت .در یازدهمین جش��نواره فیلم فجر ،س��یمرغ بلورین
بهترین بازیگر نقش مکمل زن به یاسمین ملک نصر ب رای
بازی در فیلم «سارا» تعلق گرفت.
اما همان موقع نیز م ی ش��د موفقیت این بازیگر را به
تیزبینی و هدایت اس��تاندارد داریوش مهرجویی ،کارگردان
فیلم نسبت داد .در جش��نواره سیزدهم نیز در یک تصمیم
چالش ب رانگیز ،سیمرغ بلورین به مینا الکانی ب رای حضور
در فیلم «دیدار» رس��ید و بازی منحصر ب��ه فرد و فراموش
نشدنی فاطمه معتمد اریا در فیلم «روسری ابی» و فاطمه
گودرزی در فیلم «م ی خواهم زنده بمانم» نادیده گرفته شد؛
هر چند سال بعد به این بازیگر س��یمرغی به بهانه حضور
در فیلم «غزل» داده ش��د ت��ا جب ران مافات ش��ود .الکانی
هرگز بعد از ان نتوانس��ت حتی در میان نامزدهای دریافت
جایزه قرار گی��رد .در هفدهمین دوره جش��نواره فیلم فجر
هم س��یمرغ بلورین از ان احترام الس��ادات حبیبیان ،مادر
علیرضا داوودن��ژاد ب رای بازی در فیلم «مصائب ش��یرین»
ش��د .این بازیگر نیز ب��ا هدایت صحیح فرزن��دش ،جلوی
دوربین زندگی کرده بود و نم ی توان این گونه نقش افرین ی ها
را به طور کامل بازیگری نامید .او پس از ان نیز در دیگر اثار
پس��رش همچون «هوو»« ،بچه های بد»« ،بهشت از ان
تو»« ،مرهم» و «کالس هنرپیشگی» حضور یافت .یکی
دیگر از بحث ب رانگیزترین سیمرغ های بازیگری در جشنواره
نوزدهم به حس��ین عابدینی بازیگر فیلم «باران» اهدا شد
و نقش افرینی منحصر به فرد پرویز پورحسینی در «مریم
مقدس» نادیده گرفته شد.
س��ال بعد رضا کیانیان جایزه خود را ب��ه این بازیگر
اهدا کرد و تاکید نمود که س��ال گذش��ته داوران فراموش
کردند ب��ه این بازیگر جای��زه بدهند! حس��ین عابدینی نیز
تنه��ا ب��ه حض��ور در فیلم های خ��اص همچون «رس��م
عاشق کش��ی» و «باد در علفزار م ی پیچد» بسنده نمود و
هیچ گاه به یک بازیگر ط راز اول تبدیل نش��د .در جشنواره
بیست و س��وم فیلم فجر نیز س��یمرغ بلورین را لیال زارع
ب رای بازی در فیلم «ما هم��ه خوابیم» به خان��ه برد .زارع
نیز نخس��تین نقش افرینی حرفه ای خ��ود را در این فیلم
تجربه م ی کرد .در حالی که پس از ان بازی او در فیلم هایی
همچون «خواب لیال» و «پس��تچی س��ه بار در نم ی زند»
چندان مورد توجه قرار نگرفت .بازی تحسین ب رانگیز ترانه
علیدوستی در بیستمین دوره جش��نواره ،داوران را مجاب
نمود تا س��یمرغ بهترین بازیگر را ب رای بازی در فیلم «من
ترانه 15 ،سال دارم» به او بدهند .ش��اید بتوان این اقدام را
منطق ی ترین تصمیم داوران در مورد بازیگر کار اولی دانست.
ادامه مس��یر حرفه ای این بازیگر نش��ان داد که سیمرغ به
درستی به او سپرده شده است .هر چند در همان دوره ترانه
رقیب سرس��ختی همچون لیال حاتمی در «ارتفاع پست»
را در کنارش داشت ،اما داوران نقش افرینی بازیگر 18ساله
را ستودن ی تر یافتند .در جشنواره بیس ت و ششم نیز سیمرغ
بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را محس��ن تنابنده
ب رای دومی��ن بازیگری خ��ود در فیلم «استش��هادی ب رای
خدا» دریافت کرد و ب��از هم در یک ب ی عدالتی پرس��ابقه،
نقش افرینی حامد بهداد در فیلم «حس پنهان» پایمال شد.
از این دس��ت مثال ه��ا بس��یارند و حت��ی م ی توان
ب ی توجهی به اجرای درخش��ان اکبر عبدی در هنرپیش��ه
و ندادن س��یمرغ نق��ش اول مرد ب��ه او را از حس��رت ها و
غفلت های بزرگ تاریخ جشنواره ارزیابی کرد .در حوزه های
دیگر هم وض��ع به همین منوال اس��ت .در بخش بهترین
فیلم جش��نواره 27و در حضور «درباره الی» ،س��یمرغ به
«تردید» رس��ید و در دوره 29س��یمرغ بهترین فیلم به اثر
اش��فته «جرم» تعلق گرفت ،در ش��رایطی ک��ه فیلم مهم
سینمای ای ران «جدایی نادر از سیمین» در این دوره حضور
داشت .حتی در برخی از دوره ها «پرواز در شب» در حضوری
اثاری چون «ناخدا خورش��ید»« ،اجاره نش��ی ن ها» و «خانه
دوس��ت کجاس��ت» س��یمرغ را تصاحب کرد .بی توجهی
به کارگردان��ی و فیلمنامه در س��اخته زنده یاد علی حاتمی
نیز از همین طی��ف س��لیقه گرایی حاکم بر نظ��ر داوران
برامده اس��ت .البته نباید از خاطر دور کرد که در دوره هایی
سیمرغ به شایستگان رسید و داوران مالحظه پیشکسوت
بودن اف��راد را نکردند .اتف��اق دوره 25و اعطای س��یمرغ
نقش اول مرد به به��رام رادان ب رای س��نتوری و تمجید از
بازی متفاوت زنده یاد ش��کیبایی در اتوبوس ش��ب مثالی
از این رویکرد به ش��مار م ی اید .در دوره 31نیز بحث های
متعددی در دو ح��وزه بازیگری اول م��رد و زن پیش امد و
کاندیدا نش��دن ش��هاب حس��ینی و طناز طباطبایی ب رای
دو اجرای استانداردش��ان در «حوض نقاش��ی» و «هیس!
دخترها فری��اد نم ی زنند» باز هم چال��ش جدیدی در حوزه
داوری ایجاد کرد؛ اگرچه اهدای س��یمرغ اول مرد به حمید
فرخ نژاد نوعی اس��تیفای حق ب رای این بازیگر بود ،اما بهتر
به نظر م ی رسید که این س��یمرغ در دوره هایی به وی داده
م ی شد که هم حضورهای تماشای ی تری داشت و هم نقش
و فیلم بار اهمیت زیادی داشتند ،مثل حضور درخشانش در
عروس اتش ،چهارشنب ه سوری ،ارتفاع پست ،به رنگ ارغوان
و اتشکار؛ البته همین که به پاس تقدیر از نقش افرین ی های
گذش��ته اش در این دوره مورد توجه واقع ش��د بخش��ی از
مخاطبان را راضی کرد ،اما حت��ی همین مخاطبان راضی
نیز دوست داشتند سیمرغ فجر در همان اجراهای پرقدرت
در دستان وی ارام م ی گرفت نه به واسطه اجرایی خوب در
فیلمی متوسط و در سالی که مه ران احمدی در «روز روشن»
و اکبر عبدی در «رسوایی» بازی های شاخ ص تری از خود
نشان دادند .در ادامه پ رافتخارترین هنرمندان تاریخ جشنواره
را مرور م ی کنیم.
رکوردداران س��یمرغ بلورین تاریخ جش��نواره به شرح
زیر هس��تند :اب راهیم حاتم ی کیا با هفت سیمرغ بلورین و
دو دیپلم افتخ��ار در صدر قرار دارد .مجی��د مجیدی هم با
هفت س��یمرغ و یک دیپلم رتبه دوم را ب��ه خود اختصاص
داده است .ضمن انکه هشت فیلم حاتم ی کیا در سی دوره
گذش��ته به عنوان فیلم برتر و برگزیده تماشاگران انتخاب
ش��ده و مجیدی هم پنج بار این عناوین را با اثارش کسب
کرده اس��ت .در تدوین هایده صف ی یاری ب��ا دریافت چهار
س��یمرغ و حس��ین زندباف با دو س��یمرغ بلورین و دو لوح
زرین که در دوره های اول اهدا م ی ش��د رکورددار هس��تند،
مجید انتظامی هم با دریافت چهار سیمرغ بلورین در میان
اهنگسازان بیش��ترین جایزه را گرفته و محمود کالری هم
مدیر فیلمبرداری است که چهار سیمرغ و یک دیپلم افتخار
دریافت کرده است .محمدرضا دلپاک با هفت سیمرغ ب رای
صداگذاری ،جهانگیر میرشکاری با چهار سیمرغ و یک لوح
زرین ب رای صدابرداری ،امیر اثباتی و ایرج رامی ن فر هر کدام
با چهار س��یمرغ ب رای ط راح ی صحنه ،سعید ملکان با چهار
س��یمرغ ب رای چهره پردازی و محس��ن روزبهانی با هشت
س��یمرغ ب رای جلوه های ویژه دیگر رکوردداران جش��نواره
فیلم فجر هستند .در بخش بازیگری هم پرویز پرستویی با
سه س��یمرغ بلورین ،یک دیپلم افتخار ،یک سیمرغ ویژه و
یک لوح زرین پ رافتخارترین بازیگر است .فاطمه معتمداریا
هم با چهار س��یمرغ در میان بازیگران زن بیشترین جایزه
را گرفته اس��ت .داری��وش مهرجویی ،رخش��ان بن ی اعتماد
و کامبوزیا پرتوی هرکدام دو بار س��یمرغ ب��رای فیلمنامه
گرفته ان��د و مجید مجی��دی هم با دریافت چهار س��یمرغ
بلورین پ رافتخارترین کارگردان اس��ت .در طول س��ی دوره
جشنواره فیلم فجر عباس کیارستمی با یک سیمرغ و سه
لوح زرین بیشترین جایزه ویژه هیات داوران را دریافت کرده
است و در بخش بی ن الملل هم از میان سینماگران ای رانی
اب راهیم حاتمی کیا و س��یدرضا میرکریمی با سه سیمرغ و
داریوش مهرجویی با دو سیمرغ و یک جایزه بی ن المذاهب
در صدر قرار دارند.
در بخش بهترین فیلم در طول س��ی دوره گذش��ته
روند مش��خصی وجود نداشته و س��یمرغ در دوره هایی به
تهی ه کنن��ده و در دوره هایی به کارگردان اهدا ش��ده اس��ت
که بخش فیلم برگزیده تماش��اگران و فیلم های اول و دوم
هم به همین شکل بوده است .با احتساب کارگردانان ،پنج
فیلم اب راهیم حاتمی کیا (مهاجر ،از کرخ��ه تا راین ،اژانس
شیش��ه ای ،بنام پدر ،به رنگ ارغوان) در س��ی دوره گذشته
به عن��وان بهترین فیلم انتخ��اب ش��ده اند .در 15دوره ای
هم که س��یمرغ ویژه تماشاگران اهدا م ی ش��ود فیلم های
اصغر فرهادی (چهارشنب ه س��وری ،درباره ال��ی ،جدایی نادر
از س��یمین) ،کمال تبریزی (فرش باد ،مارمولک ،همیشه
پای یک زن درمیان اس��ت) و اب راهی��م حاتم ی کیا (اژانس
شیشه ای ،ارتفاع پس��ت ،به رنگ ارغوان) بیشترین سیمرغ
این بخ��ش را گرفته اند .در بخش م��واد تبلیغی هم که در
دوره هایی برگزیدگانش معرفی ش��ده اند ،حیدر رضایی دو
بار ب رای پوستر س��یمرغ گرفته ،عزیز س��اعتی دو بار ب رای
عکس و مرحوم ایرج گل افش��ان هم چهار س��یمرغ و دو
دیپلم افتخار ب رای انونس و تیزر گرفته است .تصویری که
از شمایل سیمرغی سینما در این مطلب ارائه شد یک نوع
بازنمایی واقع گرا به سینمای ای ران است که م ی تواند مجالی
ب رای تحلیل اماری و رئالیستی وضعیت سینمای ای ران در
سه دهه گذشته باشدg .
در بخش بهترین فیلم در طول سی دوره گذشته روند
مشخصی وجود نداشته و سیمرغ در دوره هایی به
تهیه کننده و در دوره هایی به کارگردان اهدا شده است که
بخش فیلم برگزیده تماشاگران و فیلم های اول و دوم هم
به همین شکل بوده است
67
تو گو ب ا هادی مقدم دوست ،برنده سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی
گف
4
اقرار بندگی کن و اظهار چاکری
وقتی یک وبالگ نویس باشی ،وبالگ نویسی هم دغدغه ات می شود ،دغدغه ات هم تفکرت می شود و تفکرت در
اثارت متبلور می شود .هادی مقدم دوست از این دست ادم هاست که نوشته هایش برگرفته از دغدغه ها و سالیقش
است .او یک روزنامه نگار است که نوش�تن برایش زندگی است و کار .اکثرا مقدم دوس�ت را در کنار حمید نعمت اهلل
ی که در جشنواره 27فیلم
دیده اند .این دو کار خود را با فیلم «بی پولی» به کارگردانی حمید نعمت اهلل اغاز کردند .فیلم
فجر دیپلم افتخار بهترین فیلمنامه را از ان خود کرد .بعد از ان ،با نوشتن سریال موفق «وضعیت سفید» توانست جایش
را در میان مخاطبان باز کند .این بار مقدم دوست با نویسندگی خودش و نعمت اهلل ،اولین فیلم بلندش را ساخت و در
جشنواره فجر حاضر شد« .سر به مهر» اولین فیلم بلند سینمایی به کارگردانی مقدم دوست است .فیلمی با بازی لیال
یو یکمین جشنواره فیلم فجر مورد استقبال قرار گرفت .مقدم دوست برای کارگردانی
حاتمی و ارش مجیدی که در س
این فیلم سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی در بخش نگاه نو را از ان خود کرد .این سیمرغ و ساخت اولین اثر به عنوان
تو گو ب ا هادی مقدم دوست است.
کارگردان ،بهترین بهانه برای گف
چطور ش�د که بعد از س�ال ها فعالیت در عرصه
فیلمنام ه نویسی به سمت فیلمسازی رفتید؟
lدرست اس��ت که «س��ر به مهر» اولین فیلمی
است که بنده به عنوان فیلم س��ینمایی ساخته ام ،اما پیش
از این هم در عرصه فیلم های کوتاه و فیلم های تلویزیونی
و برنامه سازی و حتی دس��تیاری کارگردانی کار کرده بودم.
فیلمس��ازی از ابتدا عالقه بنده بود و همیش��ه در گوش��ه
ذهنم قصد فیلمسازی داش��تم .یکی از دالیل ساخت فیلم
سینمایی همین دغدغه فیلم ساختن بود.
فرهنگ
م ی ت�وان گف�ت یک�ی از دالیل�ش این ب�ود که
کارگردان نم ی توانست عمق نگاه شما را نسبت
به یک موضوع به تصویر بکشد؟
مثلث شماره 165
lنه! اصال و ابدا این گونه نبود .یعنی دستکم بنده
ب رای ساخت «س��ر به مهر» چنین ذهنیتی نداشتم .بنده و
حمید نعمت اهلل سال هاست که با هم فیلمنامه م ی نویسیم
و همیش��ه حمید ب��ود ک��ه فیلمنامه های مش��ترکمان را
م ی س��اخت و این دفعه تصمیم گرفتیم که من این فیلم را
بسازم .این به ان معنی نیست که حمید دلش نم ی خواست
این فیلمنامه را بسازد و به ناچار فیلمنامه روی دستمان ماند
و من مجبور ش��دم ان را کار کنم .موض��وع از این قرار بود
که از اول تصمیم گرفتیم که بنده این فیلم را بسازم .حاال
خوشحالم که این فرصت نصیب من شد .هم ب رای من و هم
ب رای حمید (که با هم فیلمنامه را نوش��ته ایم) خیلی روشن
بود اگ��ر در تمام مراحل قبل از فیلمب��رداری به این نتیجه
م ی رسیدیم که بهتر است که حمید یا فیلمساز دیگری این
فیلمنامه را بسازد حتما این کار را انجام م ی دادیم .فیلمنامه
را فوق العاده دوست داش��تیم و به ان اعتقاد داشتیم .مهم
ب رایمان ساخته ش��دن کار ب��ه بهترین نحو ممکن باش��د.
اما باز هم تاکی��د م ی کنم که این ش��انس و اقبالی بود که
نصیب من شد.
ش�ما در اولین اثر خ�ود در کارگردان�ی ب ه دنبال
دنی�ای مج�ازی رفتی�د؛ دخت�ری وبالگ نویس.
موضوعی که هیچ الگوی�ی بی ن اثار تصویری ما
نداشته اس�ت .نگران نبودید که مخاطب با این
موضوع چه برخوردی داشته باشد؟
lب رایم��ان جای نگران��ی وجود نداش��ت .فضای
مجازی و فضای وبالگ نویس��ی موضوعی اشنا و فراگیر
است .کلمه اینترنت دیگر جای خود را در تمام سطوح جامعه
باز کرده و افراد تحصیلکرده و جوانان اساس��ا با ان اشنایی
کاملی دارند .م ی دانستیم که غالب تماشاچیان با موضوع
اینترنت احساس غریبگی نم ی کنند .امروزه افراد کم سواد
هم ب رای انجام بعضی کاره��ای اداری م ی دانند که باید به
کاف ی نت بروند و از چیزی به نام اینترنت استفاده کنند.
بح�ث وبالگ نویس�ی و در کل دنی�ای مج�ازی
68
فضایی محسوب م ی ش�ود که اد م های خاص با
ان در ارتباط هستند .در این بین افرادی هستند
که چن�دان درگیر ای�ن فضا ها نیس�تند ،نگران
نبودید مخاطب عام یا همان افرادی که با دنیای
مجازی ارتباط ندارند با کار ارتباط برقرار نکنند؟
lس��عی کرده ایم ک��ه فیلم وابس��تگی جدی به
موضوع وبالگ نداشته باشد .وبالگ فقط یکی از الیه های
روایی فیلم اس��ت .مخاطبانی که با وبالگ اشنایی داشته
باشند ،مش��کلی در این زمینه ندارند و دیگر مخاطبان که
با اینترنت اشنا نباشند ،در طول فیلم م ی توانند درک کنند
که این گوش��ه از فضای مجازی چیزی است به نام وبالگ
که مانند دفتر خاط رات عمل م ی کند .اما این فیلم در سطح
دیگری سعی م ی کند یک موضوع انسانی و عبادی را طرح
کند که این دو محور ،محور اصلی فیلم هس��تند و حضور
شخصیتی که در فیلم وجود دارد دیگر تماشاچیان را درگیر
م ی کند.
عنصر دیگری که در فیلم به ان اشاره شده ،نماز
و اول وقت خواندن ان است .با کنار هم قرار دادن
بحث نم�از و دنیای مجازی خواس�تید به نوعی
دو دنیای سنتی و مدرنیته را به تصویر بکشید؟
lاین واقعیاتی اس��ت ک��ه موجود اس��ت .یعنی
زیس��ت امروزه ما امیخته به عناصر جدید و عناصر سنتی
اس��ت .نم ی دانم الزاما نمایش این دو به معنای تضاد است
«ادم ها در برابر خدا وقتی عبد و
بنده محسوب م ی شوند که متوجه
استضعاف خود شوند و احساس کنند
که حقیقتا کاری از دست خودشان
ساخته نیست»؛ این عین دیالوگی
است که صبا در نریشن قبل از نماز
خواندن م ی گوید
یا چیزی دیگر ،اما چیزی که واقعیت دارد این است که این
توازی سنت و تجدد واقعیت دارد .ما ماجرای خود را روایت
کردیم و از حی��ث مضمونی قصد داش��تیم روند دگرگونی
اوضاع اجتماع��ی و خانوادگی و ش��خصیتی دختر فیلم به
واس��طه ورود به عرصه نم��از و معنویت و ارتب��اط با خدا را
نمایش دهیم.
برخی بعد از دی�دن فیلم به سفارش�ی بودن ان
اشاره کردند .شاید یکی از دلیل ان نگاه شما به
مقوله نماز و معنویات بود .چی�زی که این روزها
ب ه ش�دت کمرنگ ش�ده و نمای�ش ان را دغدغه
هنرمند نم ی دانند .م ی خواهم بدانم واقعا این کار
سفارشی بوده یا دغدغه شخصی است؟
lخیلی جالب اس��ت! االن البد بنده باید دستپاچه
ش��وم و بگویم نه! نه! باور کنید کارم سفارش��ی نبود و بعد
با اصرار بگویم که این کار با هزینه ش��خصی تولید ش��ده
است .اگر این گونه عمل کنم طبیعتا به ان معنی است که
م ی خواهم از انجام کار سفارش��ی تبری بجویم و این به ان
معنی است که کار سفارش��ی را کاری منفی و قابل مذمت
فرض کرده ام که نیاز به تبری جس��تن پیدا کرده ام .اما به
جای جواب این سوال من م ی خواهم پرسشی داشته باشم؛
مگر از روی خود یک فیلم ،خوب و بد بودن ان را نم ی شود
تشخیص داد؟
خب پ�س برایمان از پروس�ه رس�یدن ب�ه این
موضوع بگویید.
lتصمیم ساخت این فیلم در سال هشتاد و چهار،
یک روز صبح و در دفتر شخصی یکی از دوستانمان که ما
ب رای نوشتن فیلمنامه از صبح تا ش��ب به انجا م ی رفتیم،
توس��ط بن��ده و حمی��د نعم��ت اهلل گرفته ش��د .در خالل
صحب ت های هر روزه ای که با اقای نعمت اهلل داشتیم راجع
به شخصی ت های مختلفی که دیده و مصاحبه کرده بودیم،
به شخصیتی رسیدیم که ش��هامت اب راز نمازخوان بودنش
را نداش��ت .در واقع رویش نم ی ش��د بگوید نماز م ی خواند!
همان جا به این نتیجه رس��یدیم که چه شخصیت خوبی
اس��ت ب رای فیلمنامه یک فیلم بلند .از همان روز تصمیم
lادم ها در ب رابر خدا وقتی عبد و بنده محس��وب
م ی شوند که متوجه استضعاف خود شوند و احساس کنند
که حقیقتا کاری از دس��ت خودش��ان س��اخته نیست .این
عین دیالوگی است که صبا در نریشن قبل از نماز خواندن
م ی گوید .او م ی گوید دیگر از دس��ت خودم کاری س��اخته
نیس��ت .ادمی زاد تا موقعی که هنوز به خود مغرور اس��ت و
فکر م ی کند م ی تواند خ��ودش به تنهایی کارهای خودش
را پیش بب��رد ،در موقعیت حقیقی بندگ��ی قرار نم ی گیرد.
حاال شخصیت داستان ما متوجه ناتوانی خود شده و همین
دانایی به ناتوانی خودش ،بخشی از یک اگاهی است .گمان
م ی کنم اصال ابتالئات و مصیب ت ها بدین دلیل م ی توانند
برکت زا باش��ند که فرصت ه��ا و دریچه های اغ��از توکل و
اتصال به خداوند هستند .ب رای همین است که حتی شکر
دریافت س�یمرغ چه تاثیری در اینده کاری شما
خواهد داشت؟
lخیلی ،واقع��ا خیلی .به گمانم ش��رط اصلی ان
باور کردن فیلم و ماجرایی است که ب رای ادم های توی فیلم
اتفاق م ی افتد .اگر تماشاچی حرف ها و افعال شخصی ت های
فیلم را بپذیرد و انها را باور کند حتی با شعار دادن ادم های
توی فیلم هم مشکلی نخواهد داشت .اگر ماجرا ،رویدادها و
گفتارهای فیلم قابل باور باشد مشکلی وجود ندارد.
lخب البته جشنواره فجر و دریافت سیمرغ باعث
م ی ش��ود فیلمس��از ،بازیگر و هر کدام از هنرمندان عرصه
س��ینما مطرح تر شوند .بیش��تر در معرض دید قرار بگیرند
و توقع ها از او ب��اال برود .یکی از مهمتری��ن تاثیرهایی که
سیمرغ بر یک فیلمساز م ی گذارد این است که اگر دفعه بعد
سیمرغ نگیری الزاما معن ی اش این م ی شود که افت داشته
و عقبگرد کرده ای!
lخانم لی�لا حاتمی بازیگ��ر توانمن��د و همکار
فوق العاده ای است که ب رای این نقش مناسب بودند .ایشان
اولین و اخرین انتخاب ما بودند.
lبه نظرم اگر این ح��رف را فامی ل ه��ای دور ادم
بزنند زیاد عجیب نیس��ت که بگویند :ه��ادی! تو که دفعه
قبل سیمرغ گرفتی چرا دوباره نگرفتی؟ اما به گمانم افراد
کارشناس زیاد نباید جوایز را مالک قرار دهند.
از انتخ�اب خانم لیلا حاتمی ب�رای نقش صبا
بگویید.
حض�ور ی�ک بازیگ�ر حرف�ه ای در فیل�م ی�ک
کارگ�ردان فیل م اولی جالب اس�ت .چطور ش�د
ایشان پذیرفتند؟
lایش��ان به طور جدی عالقه مند فیلمنامه بودند.
نم ی گویم حضور حمید نعمت اهلل و اشنایی ایشان به واسطه
فیلم «ب ی پولی» ب��ا خود بنده ب ی تاثیر ب��ود ،اما مهم ترین
عنصر ب رای ایش��ان که یک بازیگر حرفه ای و سنجیده کار
است عالقه ایشان به متن و موضوع فیلمنامه بود.
چرا ارش مجی�دی را ب ه عنوان نق�ش مقابل لیال
حاتمی انتخ�اب کردید؛ بازیگری که در س�ینما
فرهنگ
بهت�ر اس�ت ب ه س�راغ داس�تان بروی�م؛ گاهی
احساس م ی شود ،گرایش صبا به نماز بیشتر از
اینکه ب ر اساس اگاهی باشد ،به دلیل استیصال
روان�ی و احساس�ی اس�ت .برای همی�ن برخی
معتقدن�د نماز خواندن او به واس�طه فش�ارهای
اجتماعی و برای رهایی از این نامالیمات است.
چقدر م ی توانیم مفاهیم و تجرب ه های معنوی را
در سینما به تصویر بکشیم که شعاری نباشند
و توی ذوق نزنند ،به ش�کلی ک�ه مخاطب با ان
ارتباط برقرار کند؟
lارش مجیدی بازیگر با ارزشی است.ترکیب ایشان
با خانم حاتمی ب ر اس��اس مقتضیات فیلمنام��ه بود .اینکه
ایشان در ب رابر خانم حاتمی شهرت کمتری دارد ،ابدا مانعی
ب رای انتخاب ایشان نبود .مشخصات چهره و بیان ایشان و
توانای ی های بازیگری و اخالقی ایشان کفایت م ی کرد که ما
در انتخاب ایشان تردید نداش��ته باشیم و حاال م ی بینم که
این تردید نداشتن به نفع فیلم بوده است.
مثلث شماره 165
گرفتیم با این ش��خصیت حتما یک فیلمنامه بنویس��یم.
روند نگارش این فیلمنام��ه به نگارش فیلمنامه «وضعیت
سفید» و «ب ی پولی» برخورد و بعد نوبت به نگارش فیلمنامه
«سر به مهر» ش��د .در زمانی که «ب ی پولی» و «وضعیت
سفید» را م ی نوشتیم ،به طور مشخص روی این فیلمنامه
کار نم ی کردیم .اما همیشه م ی دانستیم که این فیلمنامه،
فیلمنامه ای است که بعد از اتمام ان کارها حتما به سراغش
م ی رویم و ان را تکمی��ل م ی کنیم ،زحم��ت نتیجه گیری
در مورد سفارشی یا غی ر سفارش��ی بودن این کار ب ر اساس
اطالعاتی که دادم بماند ب رای افراد معدودی که عالقه دارند
بدانند این کار سفارشی بود یا خیر .این افراد معدود باالخره
باید ب رای رسیدن به پاسخی که مایل به دانستن ان هستند
یک زحمتی بکشند.
بر مصیبت نیز باید داش��ت .گمان نم ی کنم روی کردن به
خداوند در شرایط استیصال الزاما به معنی تصنع باشد .حتی
افراد توانگر هم که از اگاهی و دانای��ی باالیی برخوردارند،
نه فقط به این دلیل که دانا هستند بندگی و عبادت م ی کنند،
بلکه دلیل عمیق انها احس��اس کوچک��ی در ب رابر خداوند
است .حافظ شعر ویژه ای در این باب دارد« :در کوی عشق
شوکت شاهی نم ی خ رند ...اقرار بندگی کن و اظهار چاکری»
چهره شناخته شده ای نیس�ت .ان هم در مقابل
شهرت لیال حاتمی؟
واقعا اینطور است؟
باز هم قرار اس�ت ب ه عنوان نویس�نده کار کنید
یا فیلمس�ازی را ب ه عن�وان حرفه اصل�ی دنبال
م ی کنید؟
ی هستم که در عرصه فیلمسازی فعالیت
lمن ادم
م ی کنم .هم فیلمنامه م ی نویسم ،هم فیلم م ی سازم و هم
کار مطبوعاتی م ی کنم و هم گاه��ی کالس و کارگاه های
اموزش��ی برگزار م ی کنم .هر جایی که احساس کنم مفید
هس��تم و باید انجا باش��م انجا کار م ی کنم .با خودم قرار
نگذاشته ام که اال و بال حتما باید کارگردان باشمg .
69
ورزش
دیدار در وقت اضافه
ورزش
مثلث شماره165
مجمع عمومی فدراسیون فوتبال تیرماه سال اینده برگزار خواهد شد؛ این خبری بود
که هفته گذشته هیات رئیسه فدراسیون ان را اعالم کرد تا وزارت ورزش و مخالفان
کفاشیان در حالت اچمز ق رار بگی رند
70
انتخابات بعد از انتخابات
علی کفاشیان قصد دارد با تاخیر انداختن در برگزاری مجمع فدراسیون فوتبال
تا روی کار امدن دولت جدید در ساختمان سئول بماند
1
ورزش
مثلث شماره165
علی کفاش��یان 24س��اعت قبل از انتخابات اسفندماه
سال 90به محمد عباسی ،وزیر ورزش و جوانان گفته بود؛ من
تابع شما هستم .انتخابات را ب رای شما مدیریت و کناره گیری
م ی کنم .وزیر که روی قول علی کفاشیان حساب باز کرده
بود سکوت کرد و دلخوش به وعده علی کفاشیان نشست.
اما اتفاقات بعدی نشان داد که این خوش بینی وزیر ورزش
و جوانان راهی جدا از وعده های علی کفاش��یان دارد .دیگر
دیر ش��ده بود .وزیر ورزش تازه متوجه ش��ده بود که مجمع
فدراس��یون فوتبال به هیچ یک از گزینه های مدیریت که
مورد تایید وزارت ورزش هس��تند روی خوش نش��ان نداده
اس��ت؛ وضعیتی که ب رای حس��ین قریب و بهروز منتقمی
پیش امد که یکی قرار بود برصندلی ریاس��ت فدراس��یون
فوتبال تکیه بزند و دیگری به صندلی نایب رئیس��ی .وزیر
ورزش خیلی دیر متوجه ماجرا شد؛ ش��اید تنها یک ساعت
قبل از ش��روع رای گیری ب رای انتخابات ریاست فدراسیون
فوتبال .انجا ب��ود که دوباره از علی کفاش��یان قول گرفت
و کفاش��یان نیز دوباره وعده هایش را تکرار کرد .انتخابات
برگزار شد .رقابت میان کفاشیان و قریب به دور دوم کشیده
ش��د .اینجا بود که علی کفاشیان در س��خنانی که بیشتر
به شوخ ی های همیش��گ ی اش م ی ماند خطاب به اعضای
مجمع فدراس��یون فوتبال گفت« :به اقای قریب هم رای
بدهید .ایشان چهره با دانشی هستند و م ی توانند به فوتبال
کمک کنند ».اظهارنظری که با واکنش منفی برخی اعضای
مجمع از جمله امیر عابدینی روبه رو شد؛ افرادی که بیش از
دوستی با علی کفاشیان دشمن گزینه دلخواه وزارت ورزش
بودند .این عبارات همه ان دینی بود که کفاش��یان نسبت
به قولش ادا کرد .در واقع او با ه��وش عمل کرد .ظاه را به
قولش وفا ،اما به واقع خالف خواس��ته وزارت ورزش عمل
کرد .کفاشیان رسما کناره گیری نکرد .تنها به شوخی تعارف
کرد که صندلی ریاس��ت را به قریب بدهی��د که این تعارف
هم به جایی نرس��ید؛ تنها نتیجه ای که حاصل شد این بود
که مجمع به تعارف او خندید و دوباره رئیس��ش کرد .پس
از این بود که وزیر هیچ گاه به قول ورزش��ی ها اعتنا نکرد.
با وجود اینکه علی کفاش��یان به وزیر ورزش قول همکاری
داده بود ،اما در نهایت ط راحی وزارت ورزش به سازماندهی
ارا منجر نشد .جنگ س��رد میان وزارت ورزش و فدراسیون
فوتبال در بسیاری از امورات جاری فوتبال از برگزاری لیگ
گرفته تا اسپانسر تیم ملی و مس��ائل مالی علنی شد .وزیر
اعتقاد داشت که فدراس��یون علی کفاشیان شفاف نیست.
او در توضیح این مس��اله دالیلی را مطرح کرد که حاکی از
نارضایتی شدیدش نسبت به مدیریت کفاشیان بود .او بارها
در گفت وگوهای رسانه ای خود اعالم کرد که مردم از فوتبال
راضی نیستند .اما این همه ماجرا نیس��ت .چه رسانه ها به
یکباره خبر بازداشت علی کفاشیان را منتشر کردند؛ اتفاقی
که با موضوع بازداشت مش��اور خبرساز کفاشیان ب ی ارتباط
نبود .اینجا بود که وزارت ورزش وارد ماجرای برگزاری مجمع
فوق العاده فوتبال شد ،جایی که مسئوالن از خبر کناره گیری
احتمالی علی کفاش��یان به شدت اس��تقبال کردند و البته
خواهان برگزاری مجمع فوق العاده فوتبال شدند .این البته
تمام طرح وزارت ورزش ب رای حداقلی کردن قدرت کفاشیان
نبود ،وقتی وزارت ورزش مطمئن شد که دعوا با فدراسیون
نتیجه چندان خوبی به همراه نخواهد داش��ت .چون حتی
اگر وارد این دعوا م ی ش��د نم ی توانس��ت گزینه خودش را
رئیس کند و این ایت اللهی ،نایب رئیس اول کفاشیان بود
که جانشین وی م ی شد .وزارت ورزش به این موضوع فکر
م ی کرد که نتیج��ه چالش با فدراس��یون و به جان خریدن
ریسک کنار رفتن کفاش��یان حاصلش تنها این خواهد بود
که ایت اللهی جای کفاشیان را خواهد گرفت و این اتفاقی
نبود که وزارت ورزش را راضی کن��د .بناب راین وزارت ورزش
تصمیم گرف��ت طرح تغییر نایب رئیس��ان در فدراس��یون
فوتبال را دنبال کند .ش��اید به همین دلیل بود که مهدی
تاج در میان نزاع پشت پرده کفاشیان و وزارت ورزش موفق
ش��د بار دیگر به فدراس��یون فوتبال برگردد .در قدم بعدی
اما وزارت ورزش معتقد بود مجم��ع فوق العاده باید پیش از
پایان سال برگزار شود .مقدمات این امر نیز مهیا شده بود و
کار تمام شده به نظر م ی رسید ،اما هیات رئیسه فدراسیون
فوتبال درست زمانی که از رای وزارت ورزش و جوانان مطلع
شده بود ناگهان تصمیم رو به جلویی اتخاذ و اعالم کرد که
مجمع عمومی فدراسیون فوتبال تیرماه سال اینده برگزار
خواهد شد .ایا این واکنش فدراسیون فوتبال رودستی بود
که ب��ه وزارت ورزش و جوانان زد؟ با ای��ن همه اما خیل ی ها
اعتقاد دارند برخ��ی نهادها موضوع کنار زدن کفاش��یان را
دنبال م ی کنند ،همچن��ان که بازداش��ت وی اغازی ب رای
پروژه حذف کفاشیان محسوب م ی شد .به خصوص اینکه
مصاحب ه های اخیر کفاشیان نشان م ی دهد که او تنها قصد
دارد به جریانی که وی را تحت فشار قرار داده است در لفافه
اشاره هایی داشته باشد .این در حالی است که وزارت ورزش
هنوز گزینه جانشینی کفاشیان را علنی نکرده است .در این
بین برخی معتقدند امدن مهدی تاج به فدراسیون فوتبال
به عنوان نایب رئیس دوم و تصاحب پست ریاست سازمان
لیگ به نوعی تنظیم کردن دوباره هیات رئیسه فدراسیون
فوتبال است؛ هیات رئیس ه ای که با وزارت ورزش هماهنگ
باشد ،نه علی کفاش��یان .از س��وی دیگر با در پیش بودن
انتخابات ریاس��ت جمهوری و روشن ش��دن تکلیف صعود
تیم ملی به جام جهان��ی در همان ایام انتخابات ،ریس��ک
انتخابات در فدراس��یون فوتبال هم باالت��ر خواهد رفت.
کفاشیان سعی دارد در تیرماه سال اینده مجمع فدراسیون
فوتبال را برگزار کند تا از این طریق ب رای خودش زمان بخرد؛
زمانی ب رای دور زدن وزیری که او را قبول ندارد و البته زمانی
ب رای البی کردن با دولت جدید .دو اتفاق ممکن اس��ت رخ
دهد؛ اول اینکه تیم ملی به جام جهانی برود در این صورت
کفاشیان برنده خواهد ش��د و ماموریت خود در فدراسیون
فوتبال را موفقی ت امیز برخواهد شمرد و در مجمع عمومی
فدراسیون در تیرماه 92نیز دوباره از فوتبال ی ها رای اعتماد
خواهد گرفت .حال��ت دیگری هم وج��ود دارد؛ تیم ملی به
جام جهانی نرود که در این صورت نیز باز علی کفاش��یان
فرصت دارد تا ب��ا دولت جدید وارد البی ش��ود .هر چند اگر
تیم ملی به جام جهانی نرود تقریبا ادامه فعالیت کفاشیان
به عنوان رئیس تشکیالت فوتبال غی ر ممکن خواهد بود و
او باید برودg .
71
علی کفاشیان:
2
بعضی ها به دنبال سناریوی استعفایم هستند
علی کفاشیان با اعالم اینکه برخی بدشان نمی اید سناریوی استعفای وی تدوین شود به انتقاد از عملکرد وزارت
ورزش در قبال فدراس�یون فوتبال پرداخت و تاکید کرد که وزارت ورزش از فدراس�یون فوتب�ال حمایت کافی نکرده
است .به نظر می رسد این پاسخی به اظهارات محمد عباسی است؛ انجا که چندی پیش تاکید کرده بود مردم از فوتبال
تو گو با رسانه های مختلف به موضوع کناره
راضی نیستند .با این حال به نظر می رسد تازه ترین واکنش کفاشیان در گف
گیری اش همان چیزی است که انتظار می رفت؛ استعفا نمی دهم.
ای�ا وزارت ورزش و جوان�ان در س�ال 91از
فدراس�یون فوتب�ال حمایت خوبی انج�ام داده
است؟
lتا به امروز وزارت ورزش و جوانان 25تا 30درصد از
بودجه ای را که مصوب کرده ایم در اختیار فدراسیون فوتبال
قرار داده است ،ضمن اینکه ما بخش مهم ی از این بودجه
را به پرداخت ق��رارداد کی روش اختص��اص دادیم .در زمان
ریاست سعیدلو ،سازمان تربی ت بدنی وقت متعهد شده بود
که خودش ق��رارداد کادر فنی تیم ملی را بپ��ردازد نه اینکه
قرار داد کادر فنی تیم ملی از محل بودجه فدراسیون فوتبال
پرداخت شود ،ما این موضوع را از همان ابتدا با وزارت ورزش
ش��رط کرده بودیم و اگر غیر از این بود از بودجه فدراسیون
فوتبال نم ی زدیم.
شما از شرایط مالی فدراسیون فوتبال رضایت
دارید؟
ورزش
lقب��ل از هر چی��ز بای��د بگوی��م اگر س��ازمان
تربی ت بدنی در این خصوص متعهد نم ی ش��د در استخدام
سرمربی تیم ملی تصمیم دیگری م ی گرفتیم .در حال حاضر
دو ،س��ه پروژه مهم را مد نظر داش��تیم که به دلیل کمبود
بودجه اجرای انها منتفی شده که در نهایت این موضوع به
ضرر فوتبال ای ران اس��ت .باید این بودجه در اختیار فوتبال
گذاشته شود و در این بین فرد یا افراد مهم نباشند .در حال
حاضر چند تیم ما به جام جهانی رفته اند اگر حمایت خوبی از
این تیم ها صورت نگیرد ،در اینده ای نزدیک اسیب خواهند
دید و تبعات ان گریبانگیر فوتبال ای ران خواهد شد.
مثلث شماره165
نظرتان در خصوص بحث تبانی که بین برخی
بازیکن�ان تی م مل�ی فوتب�ال لبنان ب�ا قطری ها
صورت گرفته و فدراس�یون فوتبال لبنان نیز به
ان اشاره کرده است ،چیست؟
lاگر تبانی باشد قطعا باید مورد پیگیری و رسیدگی
قرار گیرد ،اما تیم ملی فوتبال ای ران باید حرف خود را درون
زمین مقابل حریفان بزند .تیم ما باید در سه بازی باقیمانده
قطر و لبنان را شکست دهد ،چون اگر نتوانیم قطر و لبنان را
شکست دهیم ،همان بهتر که به جام جهانی نرویم.
فوتب�ال ای�ران چقدر ب�رای احراز کرس�ی های
مختلف در کنفدراس�یون فوتبال اس�یا شانس
دارد؟
lب��ه نظر من ش��انس ما ب��رای به دس��ت اوردن
کرسی ریاست 20درصد است اما در به دست اوردن کرسی
نایب رئیسی بانوان AFCشانس بیش��تری داشته و شاید
بتوان گفت 80درصد ش��انس داریم .در حال حاضر چیزی
که بیش از ریاست من اهمیت دارد کسب کرسی در هیات
اجرایی کنفدراسیون فوتبال اسیاست.
ایا فدراس�یون فوتب�ال ایران مس�تحق بود که
دو بار ب ه عنوان برترین فدراس�یون فوتبال اسیا
انتخاب شود؟
lبه نظر من فدراسیون فوتبال ای ران در هر دو باری
که به عنوان بهترین فدراس��یون فوتبال سال اسیا انتخاب
شد مستحق کس��ب این مقام بود .در بین فدراسیون های
72
کشورهای اس��یایی ما در خیلی از شاخصه ها از انها جلوتر
هستیم و سرعت رشد ما از انها باالتر است.
ب ا توج�ه ب�ه ع�دم تمدی�د ماموریت ش�ما در
فدراسیون فوتبال توس�ط وزارت ورزش و جوانان ایا
استعفا خواهید داد؟
lدر حال حاض��ر در مقطع زمانی ق��رار داریم که
انتظارات مردم از فوتبال ای ران باالست .بناب راین فدراسیون
فوتبال نیاز به حمای��ت دولت دارد .در ح��ال حاضر وزارت
ورزش و جوان��ان از ما حمایت م ی کند ،ام��ا این حمایت ها
کافی نیس��ت .باتوجه به تغیی راتی که در نرخ ارز داش��تیم
هزینه های ما 70درصد زیاد ش��ده اس��ت بناب رای��ن اگر در
خص��وص افزایش ای��ن هزینه ها حمایتی ص��ورت نگیرد
فوتبال ما افت پیدا خواهد کرد.
در حال حاض�ر ارتباط ش�ما با اعض�ای مجمع
چگونه است؟
lمن وظیف��ه دارم که این مس��ائل را صادقانه به
اعضای مجمع فدراس��یون فوتبال بگویم و به انها بگویم
که توان من همین است .اگر واقعا راهکاری هست که افراد
دیگری بیایند که متعاقب ان امکانات بیشتری به فدراسیون
فوتبال تعلق گیرد باید انها بیایند و من بروم.
ایا فکر م ی کنید سناریویی برای استعفای شما
وجود دارد؟
lنم ی ش��ود گفت که در این خصوص سناریویی
از قبل تدوین ش��ده اس��ت ،اما در برخی مواقع شاهد بودم
که برخی بدش��ان نم ی اید چنین سناریویی تدوین
و اجرایی ش��ود ،از جمله برخی از رس��انه ها در
این خصوص نقش پررنگی را ایفا کردند .در
حال حاضر یک ماه اس��ت که با رسانه ها
اتش بس هس��تیم ،اما پس از باخت به
ازبکستان اکثر همین رس��انه ها گفتند
کفاشیان باید استعفا دهد و برود .میزان
این فش��ارها به حدی بود که خودم باورم
ش��ده بود اگر بروم و فرد دیگ��ری بیاید در
مدت کوتاهی شرایط فوتبال ما بهتر م ی شود.
هنوز معلوم نیست که چه هدفی در سر
دارید؛ ایا کناره گیری م ی کنید؟
lمن وظیفه خود م ی دانم که کارهای نیمه تمامم را
در فدراسیون فوتبال تمام کرده و به عنوان ناخدا این کشتی
توفان زده را به ساحل رس��انده و تحویل نفر بعدی بدهم و
در ان زمان این اعضای مجمع هستند که باید در خصوص
ماندن یا رفتن من تصمیم بگیرند.
موضوع محرومیت دو جلس ه ای ک ی روش توسط
کمیت�ه انضباط�ی فیف�ا و احتمال اعم�ال نفوذ
قطری ها در خصوص این پرونده چیست؟
lدر حال حاضر ک ی روش یک جلسه محرومیت
خود را پشت سر گذاشته است .این هفته ما از بالتر وقت
مالقات گرفته ایم و در خصوص این موضوع و دو ،س��ه
مورد دیگر با وی نشستی خواهیم داشت .ما هنوز به این
جمع بندی نرس��یده ایم .قطری ها در خصوص پرونده
محرومیت ک ی روش اعمال نفوذ کرده اند.
شما تا چه حد به صعود تیم ایران به رقابت های
جام جهانی 2014برزیل امیدوار هستید؟
lما باید ب��ه جام جهانی برویم ،چ��ون در غیر این
صورت فوتبال ما ضربه بدی خواهد خ��ورد .من به حضور
تیم ملی در جام جهانی برزیل خوشبین هستم.
ب ه نظر ش�ما حساس�ی ت ها نس�بت ب�ه رئیس
ماندن شما در فدراس�یون فوتبال بیشتر نشده
است؟
lاگر م ی خواهیم فوتبال کشور رشد کند مسئوالن
نباید به ای��ن موضوع ن��گاه کنن��د که کفاش��یان رئیس
فدراسیون است یا فرد دیگری .اگر خودم درخواست کرده ام
که مجمع فدراس��یون فوتبال برگزار شده ،انتخابات برگزار
شود و من کنار بروم تا فرد دیگری بیاید و به فوتبال کمک
کند ب رای این است که فوتبال ما صدمه نخورد.
اما ش�اید برخی ارگان ها و نهاد ها از حضور شما
راضی نیستند .این مساله را تایید م ی کنید؟
lبله ،ش��اید برخی ارگان ها و نهاد ها از حضور من
به عنوان رئیس فدراس��یون فوتبال رضایت نداش��ته و این
موضوع باعث شود که برخی امکانات از فوتبال دریغ شود.
م ی خواهم فضایی را فراهم کنم که افرادی که مد نظر انها
هستند بیایند تا به فوتبال ای ران کمک شودg .
گفت وگو با نصیرزاده درباره اینده کفاشیان و مجمع تیرماه 92
3
وزارت ورزش دریبل خورد
هوشنگ نصیرزاده ،یکی از کارشناسانی است که در حوزه حقوقی ورزش حرف هایش قابل استناد است .او همچنین
در عرصه اموزش مدیریت فوتبال و باشگاهداری نیز تبحر خاصی دارد و دوره های متعدد اموزشی برگزار کرده است .مجمع
عمومی فدراسیون فوتبال در تیرماه سال اینده برگزار خواهد شد .خیلی ها اعتقاد دارند این تصمیم هیات رئیسه فدراسیون
فوتبال حرکتی رو به جلو بود تا بتوانند با دولت جدیدی که سال اینده روی کار خواهد امد البی هایی داشته باشند .نصیرزاده
اما این تصمیم را نه غیر قانونی می داند و نه قابل انتقاد .متن گفت وگوی مثلث با این کارشناس حقوقی را می خوانید.
مجمع عمومی فدراس�یون فوتبال تیرماه سال
اینده برگزار خواهد ش�د .لطفا درباره این مجمع
صحبت کنید.
lطبق ماده 28اساسنامه ،فدراسیون فوتبال سالی
یک بار باید مجمع عمومی خود را برگ��زار کند .این مجمع
در ابان ماه برگزار م ی ش��ود .در مجمع عمومی عادی رئیس
فدراسیون گزارش کار م ی دهد و ط راز مالی خوانده م ی شود.
گزارش عملکرد فدراسیون به اطالع اعضای مجمع م ی رسد
و بودجه تصویب م ی ش��ود .این تمام تشریفاتی است که در
مجمع عمومی سالیانه فدراس��یون فوتبال انجام
م ی شود.
داد .مساله مهم در مجمع بعدی این خواهد بود که جانشین
بهروان مشخص شود.
ضمن اینکه فراموش نکنیم بهروان استعفا داد .بناب راین
فدراسیون فوتبال مشکلی در این مورد ب رایش پیش نم ی اید.
به تاخیر افتادن مجمع بیشتر به نفع چه کسی
است؟
lبه نف��ع مهدی ت��اج خواهد بود .چ��ون به عنوان
نایب رئیس دوم فدراس��یون ای��ن فرصت را خواهد داش��ت
که الب ی های خود را ب رای به دس��ت اوردن قدرت بیش��تر در
یعنی شما موافق این تصمیم هستید؟
ترئیس��ه تصمیم درستی
lباز هم معتقدم که هیا
گرفته است .ضمن اینکه مجمع عمومی فدراسیون فوتبال
هر سال ابان ماه برگزار م ی ش��ود ،اما این بار زودتر هم برگزار
خواهد شد و فدراس��یون فوتبال قصد دارد تیرماه 92مجمع
خود را برگزار کند.
ایا وزارت ورزش نم ی تواند شرایط برگزاری مجمع
فوق العاده را مهیا کند؟
lراهکارهای��ی وج��ود دارد اما بعی��د م ی دانم که
وزارت ورزش وارد چنین نزاعی ش��ود .ضم��ن اینکه وقتی
مصاحب ه های وزی��ر ورزش را مرور م ی کنی��م به این نتیجه
م ی رس��یم که وی در یکی ،دو ماه اخیر تصمی��م گرفته با
فدراسیون علی کفاشیان روش مدارا را در پیش بگیرد.
وزارت ورزش چ�ه راهکارهای�ی ب�رای کن�ار زدن
کفاشیان دارد؟
lخب راهکارهایی وج��ود دارد .ب رای اینکه مجمع
فوق العاده برگزار ش��ود دو راه وجود دارد؛ اول اینکه دو س��وم
هیات رئیسه یعنی ش��ش عضو درخواست کنند که مجمع
فوق العاده تش��کیل ش��ود و راه دوم اینکه دو پنجم اعضای
مجمع فدراس��یون فوتبال یعنی 31نفر چنین درخواستی
داشته باشند.
تحلیل شما چیس�ت؛ ایا در مجمع بعدی اتفاق
خاصی رخ م ی دهد؟
lدر مجمع بعدی به نظرم اتفاق خاصی رخ نخواهد
lتنها یک راه وجود دارد .اینکه وزارت ورزش با اعمال
نفوذ بتواند کفاشیان را متقاعد کند که استعفا بدهد؛ ان هم
بدون جنجال و حاشیه .یعنی اینکه علی کفاشیان با رضایت
کامل خودکارش را بردارد و بنویسد که من از ریاست فدراسیون
فوتبال اس��تعفا م ی دهم .توضیحاتش هم نبای��د از اجبار یا
اعمال نفوذ شخص ثالث حکایت کند؛ همین.
در صورتی که کفاشیان کناره گیری کند چه کسی
برای جانشین ی اش شانس دارد؟
lاگر کفاش��یان کنار برود تنها کس��ی که شانس
سرپرست شدن در فدراسیون فوتبال را دارد ایت اللهی است.
برئیس اول فدراسیون فوتبال است.
او نای
درس�ت به همین دلیل اس�ت ک�ه وزارت ورزش
ریس�ک نم ی کن�د و نم ی خواه�د وارد ن�زاع ب�ا
فدراسیون فوتبال شود؟
lش��اید ،ضمن اینک��ه ما درب��اره اراده
وزارت ورزش مبن ی ب��ر کنار زدن کفاش��یان هم
نم ی توانی��م با قاطعی��ت صحبت کنی��م .تنها
م ی توانی��م احتماالت را بررس��ی کنی��م .وزارت
ورزش در مجم��ع فدراس��یون فوتب��ال فقط دو
رای دارد .خودش به هیچ وجه نم ی تواند مجمع
فوق الع��اده برگزار کن��د اما از طری��ق الب ی های
پش��ت پرده م ی تواند فضا را به س��مت برگزاری
مجمع فوق العاده ببرد.
پس وزارت ورزش بدون راه حل هم نیست!
lبله ،یا اینکه خود کفاشیان برود .مثل
مارتینتی که مجبورش کردند کنار برود ،اما ظاه را
همه چیز طبق اصول دموکراتیک پیش رفت .در
اینجا هم ممکن است کفاشیان مجبور به استعفا
ش��ود ،اما نزد فیفا همه چیز ش��کل دموکراتیک
داشته باشد.
فدراسیون فوتبال فعال کند.
ای�ا وزارت ورزش م ی توان�د ب�ه هیات رئیس�ه
فدراس�یون فوتب�ال فش�ار وارد کن�د ت�ا مجمع
فوق العاده برگزار کنند؟
lبه نظرم این اتفاق رخ نم ی دهد .هیات رئیس��ه در
حال حاضر با علی کفاشیان همسو و هماهنگ شده است.
بعید م ی دانم وزارت ورزش از طریق هیات رئیسه بتواند فضا
را به س��مت برگزاری مجمع فوق العاده ببرد .ضمن اینکه باز
هم م ی گویم معتقدم وزارت ورزش وارد این دعوا نخواهد شد.
چرا؟
lچون به خوبی از تبعات دخالت در امور فدراسیون
فوتبال باخبر اس��ت .به نظرم وزارت ورزش در مورد فوتبال
دست به ریس��ک نم ی زند .انها در چند فدراسیون دست به
تغیی راتی زدند و خب مش��کالتی هم به وجود امد ،اما بعید
م ی دانم انها در قبال فوتبال تصمیم شتابزده ای بگیرند.
ام�ا ع�ده ای معتقدند تعلی�ق و مس�ائلی از این
دست تنها حرکتی رو به جلوست تا فشار از دوش
فدراسیون فوتبال و ش�خص کفاشیان برداشته
شود .نظر شما چیست؟
lنه ،ای��ن حرکت رو به جلو یا تهدید نیس��ت .فیفا
واقعا در مورد دخالت شخص ثالث با هیچ فدراسیونی در دنیا
تعارف ندارد .فیفا م ی گوید من شخص اول هستم ،فدراسیون
شخص دوم ،بناب راین هیچ شخص ثالثی حق ندارد در امور
مربوط به فدراس��یون دخالت کند .حاال این شخص سوم در
مثلث شماره165
lاتفاقی که رخ داده نه عجیب اس��ت نه
غی ر قانونی .ش��اید حرکتی رو به جلو تلقی ش��ود
اما تصمیم هیات رئیسه فدراس��یون فوتبال ب رای
برگزاری مجمع عموم��ی در تیرماه س��ال اینده را
نم ی توانیم رد کنیم .ش��اید عده ای شائب ه هایی را
مطرح کنند اما نم ی توانند خدشه ای به این تصمیم
وارد کنند.
پس با ای�ن حس�اب وزارت ورزش هیچ راه حلی
برای کنار زدن کفاشیان ندارد .درست است؟
ورزش
عده ای درباره این تصمیم تحلی ل هایی
مط�رح م ی کنند .مثلا عن�وان م ی کنند
ک�ه ای�ن مجم�ع را م ی ش�د زودت�ر هم
برگزار کرد ،اما هیات رئیس�ه فدراسیون
ترجیح داد این مجمع را بعد از انتخابات
ریاس�ت جمهوری برگزار کند ت�ا بتواند
برای ادامه فعالیت خود زمان بخرد .نظر
شما چیست؟
کشور ما به سیاس��یون معروف شده اس��ت .در واقع فیفا به
محض اینکه اخباری مبنی بر دخالت شخص سوم دریافت
کند تنبیهات س��نگینی را ش��امل حال فوتبال ان کش��ور
خواهد کرد.
چرا وزارت ورزش نم ی توان�د در حوزه فوتبال
قدرتنمایی کند؟
lماجرای فوتبال جداست .وزارت ورزش به خوبی
م ی داند که نقشی که در س��ایر فدراسیون ها ایفا م ی کند را
نم ی تواند در فوتبال داش��ته باش��د .اختیارات وزارت ورزش
درباره امور مربوط به فوتبال محدود است .چرا که چند سال
پیش اساسنامه جدید فدراسیون فوتبال به تصویب هیات
دولت رسید؛ اساسنامه ای که به فدراسیون فوتبال استقالل
و اختیارات ویژه ای بخشید و از سویی دیگر اختیارات سازمان
تربی ت بدنی وقت و وزارت ورزش فعلی را محدودتر کرد.
چرا این اتفاق رخ داد؟
lببینید ،روش��ن اس��ت ،طب��ق قانون تش��کیل
موسس��ات عمومی غی ر دولتی که کمیته مل��ی المپیک و
فدراسیون های ورزش��ی هم جزیی از ان تلقی م ی شوند باید
اساسنامه ش��ان حتما به تصویب هیات دولت برسد .در واقع
همین اساس��نامه کمیته ملی المپیک هم ش��امل همین
قانون م ی ش��ود و اساس��نامه جدیدی که تدوین شده ب رای
اینکه ضمانت اجرایی پیدا کند باید به تصویب هیات دولت
برسد ،در غیر این صورت از اعتبار ساقط است .از این گذشته
فدراسیون فوتبال با تدوین اساسنامه هیات فوتبال استان ها
حوزه اختیارات و نفوذش را وس��ی ع تر کرد .در واقع با این کار
وزارت ورزش را دریبل زد و حوزه استحفاظی خود را به سراسر
استان های کشور کشاند .وزارت ورزش هم حاال این موضوع
را به خوبی م ی داند و نم ی خواهد با فدراس��یون فوتبال وارد
چالش جدی شودg .
73
ورزش
وقت کشی
ورزش
مثلث شماره165
چه کسی از تعویق انتخابات نفع می برد؟
اختالف میان علی ابادی و عباسی وارد فاز جدید شد
1
قرار ب��ود مجم��ع عمومی کمیت��ه مل��ی المپیک
30بهمن ماه با حضور محمد عباسی وزیر ورزش و جوانان،
محمد عل ی اب��ادی رئیس کمیته مل��ی المپیک و اعضای
مجمع ب رای بررس��ی و تصویب اساسنامه اصالحی کمیته
ملی المپیک برگزار شود که اعضای هیات اجرایی کمیته
ملی المپی��ک تصمیم گرفتند ای��ن مجمع را لغ��و کنند.
لغو مجمع کمیت��ه ملی المپیک در حال��ی صورت گرفت
که کمیت��ه بی ن المللی المپیک در نامه ای از تایید نش��دن
اساس��نامه اصالحی کمیته ملی المپیک ای ران خبر داده و
ای راداتی به ان وارد کرده است .گفته م ی شود مجمع کمیته
ملی المپیک پس از اعمال اصالحات مدنظر IOCو تایید
ان برگزار خواهد شد.
کمیته ملی المپیک ای ران ،متن نامه IOCکه مربوط
به نپذیرفتن اساس��نامه جدید اس��ت را منتشر کرد .کمیته
بی ن المللی المپیک ( )IOCهفته گذشته با ارسال نامه ای
به کمیته ملی المپیک ضمن اعالم بررسی اساسنامه جدید
کمیته المپیک ،خواس��تار اعمال اصالح��ات جدید در این
اساسنامه شد .در نامه ارسالی از IOCامده است؛ تا پیش
از انجام تغیی رات و موارد خواسته شده هیچ مجمعی برگزار
نگردد که باتوجه به همین موضوع مجمع عمومی کمیته
74
ملی المپیک که مقرر بود جهت تصویب اساس��نامه جدید
برگزار گردد ،لغو شد.ورزش ای ران در شرایط خاصی قرار دارد.
این در حالی اس��ت که عدم تعامل و تفاه��م میان وزارت
ورزش و کمیته ملی المپیک در ماه های اخیر باعث ش��ده
تا حاشی ه های فراوانی در ورزش کشورمان به وجود بیاید.
تناقض در اظهارات دبیر کمیته ملی المپیک
به رام افش��ارزاده اعالم کرده بود ک��ه اواخر بهمن ماه
قطعا مجمع عموم��ی برگزار م ی ش��ود .دبی��رکل کمیته
ملی المپیک درباره رفع تعلیق فدراس��یون ش��نا ،شیرجه
و واترپل��و نیز گفته ب��ود« :با توجه به ش��رایطی که وزارت
ورزش و جوانان به وجود اورده اس��ت ،ای��ن تعلیق ب ر طرف
خواهد ش��د ».رضوانی قبال نایب رئیس و دبیر فدراسیون
بوده و اکنون هم به عنوان سرپرس��ت انتخاب ش��ده است.
پس از انتصاب در نامه ای او به فدراس��یون جهانی معرفی
شد و این انتخاب مورد تایید مجامع جهانی و اسیایی قرار
گرفت .تعلیق ش��نا هم به دلیل مکاتباتی که انجام ش��د،
برطرف ش��د .افش��ارزاده با اب راز امی��دواری از رفع تعلیق
فدراسیون ها تاکید کرد« :ما با همین روند به کارمان ادامه
م ی دهیم و به یاری خدا مش��کالت ورزش حل م ی ش��ود و
تعلی ق ها برطرف خواهد شد».
مساله تعلیق
با این حال ورزش ای ران در شرایطی به سر م ی برد که
برخی فدراس��یون های ملی همچنان به دنبال رفع تعلیق
خود هستند ،اما هنوز ورزش ای ران با یکسری از مشکالت در
عرصه بی ن المللی مواجه اس��ت .این وضعیت باعث شده تا
برخی فدراسیون های ملی سر در گم شوند و نتوانند چشم به
رویدادهای بی ن المللی داشته باشند که این وضعیت باعث
شده ورزش در فضای تناقض به کارش ادامه دهد.
هم اکنون فدراسیون شنا با سرپرستی محسن رضوانی
که دبیر فدراسیون بود و رابطه خوبی با حسین مسلم داشت
در عرض چند روز تعلیقش برطرف ش��د .تعلیق فدراسیون
تیروکمان نیز با رایزنی وزیر ورزش ب��ا وزیر ورزش ترکیه و
رئیس ترک فدراسیون جهانی در حال رفع شدن است ،اما
چرا دیگر فدراسیون های معلق شده با این مشکل دست و
پنجه نرم م ی کنند؟ این موضوع حاال به محل سوال تبدیل
شده است.
برخی اما معتقدند که وضعیت ورزش بهتر شده است
تا جایی که م ی توان ب��ا رایزنی و مکاتبه مس��اله تعلیق را
حل کرد ،پس باید رش��ته های ورزش��ی تعلیق ش��ده این
مش��کل خود را با رایزن ی های مس��ئوالن حل کنند .در این
میان ش��نا و تی رو کمان رفع تعلیق ش��ده اند و م ی توانند در
رقابت های بی ن المللی ش��رکت کنند ،اما رش��ته های دیگر
چون قایق ران��ی نم ی توانند با مذاک��ره و رایزنی به وضعیت
عادی خود بازگردند .چرایی این موضع حاال تامل خیل ی ها
را ب رانگیخته است.
متن نامه IOCبرای NOC
چرا مجمع لغو شد؟
پس از اینکه اساس��نامه کمیته ملی المپیک اصالح
و به IOCارسال شد ،مس��ئوالن کمیته در مصاحب ه های
خود اظهار کردند که کمیت��ه بی ن المللی المپیک از اصالح
اساسنامه تشکر کرده و برگزاری مجمع 30بهمن را بالمانع
م ی دانس��تند .حاال قول و قرارها تغییر کرده و مس��ئوالن
کمیته مل��ی المپیک حرف های دیگ��ری مطرح م ی کنند.
اینکه چن��د روز قبل از برگ��زاری مجمع با ارس��ال نامه ای
اصالحات را قبول نکرده و اجازه نم ی دهد مجمع برگزار شود
نیز در نوع خود جالب توجه است .دلیل این موضوع چیست؟
ایا IOCتحت تاثیر اتفاق ها یا اش��خاص خاص اس��ت یا
اینکه برخی پنهانکاری ها با اهدافی خاص در جریان است
ورزش
ایا این مس��اله ج��ز دخالت های خود IOCاس��ت
که م ی خواهد با اعم��ال نفوذ برنامه های��ش را پیش ببرد؛
دخالت هایی که با تغییر و تحوالت فدراسیون جهانی کشتی
کامال مش��هود ش��د؟ کمیته بی ن المللی المپیک با حذف
کشتی از المپیک ،2020زمینه ساز کنار رفتن مارتینتی شد
و با ایجاد فشار روی فیال به هدفش رس��ید .ایا این غیر از
همان نفوذ و دخالت در ورزش است که IOCب رای نبودن
این دخالت ها در ورزش ای ران تالش م ی کند؟
کمیته بی ن المللی المپیک با اینکه برخی رشته های
ورزش��ی ای ران در عرص��ه جهانی رف��ع تعلیق ش��ده اند و
فدراسیون های جهانی با انها مشکلی ندارند بازهم با ای ران
کن��ار نم ی اید و در مکاتباتش خواهان بازگش��ت روس��ای
فدراسیون های برکنار شده اس��ت .در این میان دلیل تاکید
IOCبه چند رشته خاص هنوز مشخص نیست.
که هنوز جزئیات پشت پرده اش روشن نیست.
ب راساس قوانین بی ن المللی اگر فدراسیون های جهانی
با فدراسیون های ملی مشکلی نداش��ته باشند تعلیقی به
وجود نم ی اید ،پس چطور ممکن است چند فدراسیون ای ران
رفع تعلیق ش��وند و برخی همچنان با این مش��کل مواجه
باشند و در نهایت نیز دوباره IOCبخواهد تا روسای برکنار
شده فدراسیون ها به سمت خود برگردند؟
این مش��کالت زمانی ب��ه وجود امد ک��ه وزارت تازه
تاس��یس ورزش ای ران به دلیل نااش��نایی و راهنمای ی های
نادرست ،برخی روسای فدراس��یون ها را تغییر داد و اغازگر
تمام این مس��ائل ش��د .البته در ماه های اخی��ر اتفاق های
خوبی نیز رخ داده و مشکالت کمتر شده که شنا یک نمونه
بارز ان اس��ت ،اما ورزش در عرصه جهان��ی جایگاه واالیی
دارد و تمام تصمیم ها باید با پش��توانه تفکری کارشناسانه
گرفته ش��ود .اگر پیش از المپیک ای��ن اتفاق ها نم ی افتاد
این روزها ورزش ای ران درح��ال برنامه ریزی ب رای بازی های
اس��یایی 2014و المپیک 2016بود .ش��رایط کنونی ورزش
ای ران در حالی پیش م ی رود که برخی از فدراسیون های ملی
بازی های اسیایی کره جنوبی را پیش رو دارند ،اما بالتکلیف
هستند .هم اکنون نیز شنیده شده که روند اصالح اساسنامه
و برگزاری انتخابات تا خرداد س��ال اینده یعنی زمان امدن
دولت جدید طول خواهد کشید .با س��اده ترین نگاه معلوم
م ی ش��ود که در این میان برخی عالقه دارن��د تا انتخابات
کمیته ملی المپیک به تعویق بیفتد تا دولت بعدی وارد کار
شود و با کمیته ملی المپیک همسو باشد ،اما این حرکت به
چه قیمتی انجام م ی شود؟
تا زمانی که وزارت ورزش در سال اینده بخواهد به طور
مثلث شماره165
متن نامه ارس��الی کمیته بی ن المللی المپیک به کمیته
ملی المپیک ای ران به شرح زیر است:
موضوع :نظ��رات کمیت��ه بی ن المللی المپی��ک درباره
اساسنامه بازبینی شده کمیته ملی المپیک جمهوری اسالمی
ای ران
«اقای رئیس و دبیرکل عزیز؛
مجددا از ارس��ال اساس��نامه بازبینی ش��ده کمیته ملی
المپیک منضم به نامه مورخ 23ژانویه از شما تشکر م ی کنیم.
این اساسنامه را به دقت مورد بازبینی و مطالعه قرار داده ایم
و نظریات و تحلیل خود از ان را در مدارک پیوس��ت ب رای شما
ارسال م ی داریم.
کار تجزیه و تحلیل ما ب ر اس��اس موارد ذیل انجام ش��ده
است:
نسخه کنونی منشور المپیک دس��تورالعمل های کمیته بی ن الملل��ی المپیک ب رایبازنگری اساسنامه کمیته های ملی المپیک
اصول جهان��ی رهبری و مدیری��ت مطلوب در جنبشالمپیک و ورزش ک��ه در جریان کنگره س��ال 2009کپنهاگ
دانمارک تهیه و تنظیم شده و ب رای تمامی سازمان های وابسته
به جنبش المپی��ک از جمله کمیته های مل��ی المپیک الزم
االجراست.
تج��ارب به دس��ت ام��ده م��ا در همی��ن خص��وصطی تعام��ل با دیگ��ر کمیته های مل��ی المپیک در سراس��ر
جهان.
افزون بر این ،موارد ذیل را نیز ب رای شما ارسال م ی داریم:
دس��تورالعمل های به روز ش��ده کمیت��ه بی ن المللیالمپیک ب رای کمیسیون ورزشکاران کمیته های ملی المپیک
(همانگونه که در نظ رات ما درباره اساس��نامه پی ش نویس شما
ذکر شده است).
بخش��نامه کمیته بی ن المللی المپیک مورخ 8مارس 2010در مورد گنجاندن رش��ته های گلف و راگبی به عضویت
مجمع کمیته های ملی المپی��ک (همانگونه که در نظ رات ما
درباره اساسنامه پی ش نویس شما ذکر شده است).
خواهشمند اس��ت با لحاظ کردن تمامی موارد مطروحه،
پی ش نویس اساسنامه بازنگری شده خود را تنظیم کنید ،سپس
نسخه نهایی را پیش از جلسه اتی مجمع عمومی کمیته ملی
المپیک ب رای بازبینی نهایی و تائید مقدماتی ما ارسال کنید.
عالوه بر این ،فرصت را مغتنم ش��مرده و توجه شما را به
مطالب ذیل جلب م ی نماییم:
)1همانگونه که از مکاتبات و مذاکرات به عمل امده قبلی
در جریان م ی باشید ،کماکان مسائل بالتکلیفی وجود دارد که
تاکنون حل و فصل نشده که به طور خاص عبارتند از:
• اصالحات قوانین ورزشی به نحوی که با اصول و مقررات
حاکم بر جنبش المپیک منطبق گردند (به ویژه اصل استقالل
«)»Autonomy
• بازگرداندن روسا و اعضای برخی از فدراسیون های ملی
ب ر اساس الزامات فدراسیون های بی ن المللی مربوطه
• بازنگری اساسنامه توس��ط هر یک از فدراسیون های
ملی در انطباق با:
الف .اص��ول حاکم بر جنب��ش المپیک (ب��ه ویژه اصل
استقالل)
ب .مقررات و الزامات تعیین شده از سوی فدراسیون های
بی ن المللی مربوطه و ارسال هر یک از این اساسنامه های اصالح
شده توسط هر یک از فدراس��یون های ملی به فدراسیون های
بی ن المللی خود جهت بررسی و تصویب .به واقع ،همانگونه که
ی این اقدامات باید قبل از
این موضوع به دفعات ذکر شده ،تمام
انتخابات کمیته ملی المپیک حل وفصل شده باشند ،به نحوی
که وضعیت فدراسیون های ملی س��امان یافته و در پایان این
فرایند انتخابات کمیته ملی المپیک برگزار شود.
مستدعی است توجه داشته باشید که تا پایان این هفته،
این مسائل بالتکلیف طی نامه ای مش��ترک از سوی IOCو
OCAب رای کمیته ملی المپیک و وزیر ورزش ش��ما ارس��ال
خواهد شد.
)2همانطوری که در جریان هس��تید ،در نتیجه موضوع
فوق ،تعدادی از فدراسیون ها توسط فدراسیون های بی ن المللی
خود به حالت تعلی��ق در امده ان��د .به همان صورت��ی که در
نظریات پیوست ما درباره اساسنامه شما ذکر شده ،توجه داشته
باشید که ان دس��ته از فدراس��یون های ملی که اکنون توسط
فدراسیون های بی ن المللی مربوطه به حالت تعلیق در امده اند
تا هنگام رفع مشکل با فدراس��یون های بی ن المللی مربوطه،
نباید به عنوان اعضای دارای حق رای در جلس��ه (یا جلس��ات)
اتی مجمع عمومی شما حضور داشته باشند .فدراسیون هایی
صالحیت حض��ور در مجمع عمومی کمیت��ه ملی المپیک را
دارند که نزد فدراس��یون بی ن المللی خ��ود دارای جایگاه قابل
قبولی باشند.
امیدواریم که این توضیحات به ش��ما کم��ک کرده و از
همکاری ش��ما در تمامی این موارد تشکر م ی کنیم .در انتظار
دریافت پی ش نویس نسخه نهایی اساسنامه شما قبل از مجمع
عمومی اتی کمیته المپیک هستیم و در صورتی که ه ر گونه
سوال یا نظری داشته باشید یا اینکه نیازمند ه ر گونه مساعدت،
توضیحات و اطالعات بیشتری باشید ،کماکان به طور کامل در
خدمت شما هستیم.
با تقدیم احترام
جرومی پووی»
جدی کارش را اغاز کند زمان زیادی از دس��ت م ی رود .این
اتفاق در حال��ی م ی افتد که در ان زمان فدراس��یون ها تنها
شش یا هفت ماه تا بازی های اسیایی فاصله دارند .این یعنی
اینکه فدراسیون های ملی باید تا ان زمان با تعلیق دست و
پنجه نرم کنند و بالتکلیف باشند.
نکته دیگر اینجاس��ت که هدف ،عدم نفوذ دولت در
ورزش است .این امر ب رای ورزش مناسب است ،اما در حالی
که کمیته ملی المپیک از نظر مالی به دولت وابسته است
قطعا نم ی تواند چنین حرفی بزند .روزهای گذشته مسئوالن
کمیته چندین بار از نیاز به بودجه های کالن حرف زده اند،
پس نم ی ت��وان توقع داش��ت ک��ه دول��ت و وزارت ورزش
بودجه ای تامین کنند ،اما حق نظر نداشته باشند.
مشکالت تعویق انتخابات
خیل ی ها اعتقاد دارند که راه حل اصلی اینجاس��ت که
این مساله به پروس��ه ای بلند مدت نیاز دارد تا کمیته ملی
المپیک بتواند پس از چند س��ال روی پای خود بایستد و از
حمایت دولت ب ی نیاز ش��ود .اگر برگزاری انتخابات تا خرداد
طول بکشد و دولتی دیگر بیاید بازهم به دلیل تامین بودجه
نم ی توان انتظار داشت تا دولت در ورزش اظهارنظر نکند و
نقشی نداشته باشد .به همین دلیل خیل ی ها بر این عقیده
هستند که در شرایط فعلی وضعیت ورزش و ورزشکاران را
باید مشخص کنیم تا حداقل در بازی های اسیایی قول های
مسئوالن عملی شود .این در حالی است که مسئوالن قول
داده اند در بازی های اسیایی سوم ش��وند .یکی از اقداماتی
که وزارت ورزش و جوانان و فدراس��یون های ورزش��ی باید
انجام م ی دادند این بود که چهار فدراس��یون ملی ای ران که
75
دچار تغییر رئیس شد در راس��تای اصالح اساسنامه کمیته
ملی المپیک ،اساس��نامه های خود را اص�لاح و ب رای تایید
به فدراسیون های جهان ی شان ارس��ال م ی کردند .حال که
فدراسیون های قایق رانی ،دوچرخه سواری ،شنا و تیروکمان
هنوز به طور جدی کارهای اساسنامه خود را انجام نداده اند،
انتظار م ی رود تا به س��رعت تاییدیه فدراسیون های جهانی
خود را گرفته و در اختیار کمیت��ه ملی المپیک قرار دهند تا
کمیته ملی المپیک نیز این تاییدیه را در اختیار IOCقرار
دهد و مشکل فدراسیون ها حل شود.ورزش ای ران ثابت کرد
با مذاکره و تعامل مسائل حل م ی ش��ود .مسئوالن کمیته
ملی المپیک و وزارت ورزش ای ران نی��ز در این راه به دنبال
حل چند مس��اله خواهند بود .اصل ی تری��ن موضوع اینکه
اساس��نامه دارای یکس��ری ای رادها بوده که باید به سرعت
برطرف و نظر IOCجلب ش��ود .نکته دیگر مذاکره درباره
برخی فدراسیون های ورزشی است که در ای ران وجود ندارند.
یکس��ری از ورزش ها در ای ران محلی از اع��راب ندارند و به
همین دلیل نیازی نیست تا در مجمع کمیته ملی المپیک
نقشی داشته باش��ند .پس باید این موضوع ب رای مسئوالن
جهانی روش��ن ش��ود .اصل ی ترین مس��اله نیاز کمیته به
دولت است .مس��ئوالن کمیته ملی المپیک باید به IOC
بفهمانند که شرایط ای ران با برخی کشورهای اروپایی چون
سوئیس تفاوت دارد .ورزش ای ران نیازمند حمایت های مالی
دولت اس��ت و نم ی تواند به سرعت مس��تقل شود .اگر این
شفاف سازی ها با اندیشه تعامل و تفاهم انجام شود مطمئنا
مش��کل ورزش ای ران به سرعت حل خواهد ش��د؛ البته اگر
هدف ،حل مشکل باشد.
تحلیل هاشمی طباء درباره اصالح اساسنامه
ورزش
مصطفی هاش��م ی طبا م ی گوید« :مسئوالن ورزش
باید درخواس��ت های IOCرا بررسی کرده و مشکل را حل
کنند .در غیر این صورت اگر بخواهند فرسایشی کار کنند
فعالیتشان هیچ خاصیتی نخواهد داشت و ب ی فایده است.
با این شرایط مشکلی حل نم ی شود .البته به قول معروف
صالح مملکت خویش خسروان دانند».
وی ادامه م ی ده��د« :کمیته ملی المپی��ک باید اراده
کند و درخواس��ت های IOCرا صورت جلسه کند و ببیند
که چه کاری باید انجام دهد .به نظر من دیدار با مس��ئوالن
IOCب ی خاصیت است و هیچ فایده ای ندارد .اگر مسئوالن
به دنبال حل مشکل هستند و قبول دارند که عضو IOC
هستند و م ی خواهند که کاروان ای ران در بازی های المپیک
حضور پی��دا کند بای��د از قوانین تبعیت و نظ��رات کمیته
بی ن المللی المپیک را تامین کنند .م��ن صراحتا م ی گویم
که اگر این رون��د را در پیش نگیریم مش��کالت جدیدتری
هم ایجاد م ی ش��ود ».رئیس اسبق س��ازمان تربی ت بدنی
خاطرنش��ان م ی کند« :اگر مجمع عمومی تشکیل م ی شد
یا هر گردهمایی دیگری با حضور مجمع برگزار شود ،حتی
در صورتی که عکسی از ان مراسم بیرون بیاید ،این شائبه
به وجود م ی اید که ای ران حرف های IOCرا گوش نداده و
سرخود کار م ی کند .به نظر من کمیته ملی المپیک ب رای
اطالع دادن به اعضای مجمع باید جلسات چند نفره با اعضا
برگزار کند و از انها راهکار بخواه��د .البته این هم که فکر
کنیم مش��کل ای ران با برگزاری جلسه حل م ی شود درست
نیست .کمیته ملی المپیک باید برود و کار را تمام کند».
هاش��م ی طبا تاکید م ی کن��د« :گاه��ی مواقع بحث
تعلیق کشورها مطرح ش��ده ،ولی هیچ زمانی IOCتا این
حد روی یک کشور حساسیت نداشته است .معتقدم که هر
چه بیشتر پافشاری کنیم حساس��یت بیشتر م ی شود .حل
کردن مش��کل ورزش ای ران موضوعی ساده است .وقتی به
راحتی م ی توان موضوع را حل کرد ،چرا این قدر کار را سخت
م ی کنیم .اگر IOCحس کند که اساسنامه ای ران در حال
اصالح است ،رویه اش را تغییر م ی دهدg ».
مثلث شماره165
76
اصالح اساسنامه بهانه ای برای
وقت کشی است
تو گو با فضل اهلل باقرزاده درباره انتخابات کمیته ملی المپیک
گف
2
فضل اهلل باقرزاده معتقد اس�ت که ایرادهایی که IOCدرباره اساس�نامه کمیته ملی المپیک ایران مطرح کرده،
ارتباطی به برگزاری مجمع ندارد و این ایرادها نباید از سوی مس�ئوالن کمیته ملی المپیک کشورمان ب ه عنوان دلیلی
برای عدم برگزاری مجمع محسوب شود؛ چه برگزار نشدن انتخابات به دلیل این ایرادها همان اندازه قابل توجیه است
که عدم اعتنا به نظرات اعضای مجمع امری است غی ر قاب ل توجیه .رئیس فدراسیون شمشیربازی در گفت وگو با مثلث
حرف های جالبی را درباره تعویق انتخابات ریاست کمیته ملی المپیک مطرح م ی کند .متن این گفت وگو را م ی خوانید.
اقای باقرزاده! چرا انتخابات و مجمع کمیته ملی
المپیک به تعویق افتاد؟
lب رای پاسخ دادن به این سوال باید قبل از ه ر چیز
درباره هیات اجرای��ی و اعضای مجمع کمیته ملی المپیک
به نکته ای اش��اره کنم .باالترین مرج��ع تصمیم گیرنده در
کمیته ملی المپیک هیات اجرایی اس��ت ،اما همین هیات
اختیارات��ش را از اعضای مجمع م ی گی��رد .در واقع اعضای
هیات اجرای��ی کمیته مل ی المپیک ،اف��راد منتخب مجمع
عمومی هستند .اعضای هیات اجرایی با رای ما یعنی اعضای
مجمع عمومی انتخاب شدند ،پس این انتظار زیادی نیست
که ما از انها بخواهیم مشکالت را ب رای ما بازگو کنند تا ما هم
در جریان ای رادهای مطرح شده از سوی IOCقرار بگیریم.
ایرادهایی که IOCمطرح کرده در چه زمینه هایی
است؟
lهمین اساس��نامه در اختیار فدراسیون ها هم قرار
گرفت .حاال اعالم شده IOCنس��بت به اساسنامه ارسالی
ای راد گرفته و به همین دلیل مجمع را لغو کرده اند ،در حالی
که فدراسیون ها نم ی دانند ای راد کمیته بی ن المللی المپیک به
اساسنامه کمیته ملی المپیک ای ران در چه زمینه هایی است.
ایا هیات اجرای�ی در زمینه اصالح اساس�نامه از
تخصص اعضای مجمع استفاده کرد؟
lخیر ،هیات اجرایی کمیته ملی المپیک در رابطه با
اصالح اساسنامه هم از فدراسیون ها و اعضای مجمع عمومی
نظرخواهی نکرد .این در حالی است که بنده معتقدم برخی
اعضای مجمع کمیته ملی المپیک اگر از اقایانی که عضو
هیات اجرایی هستند تخصص شان باالتر نباشد قطعا کمتر
نیست .اما مساله اصلی اینجاس��ت که دوستان در شرایط
فعلی نیز از بیان ای رادهای IOCخودداری م ی کنند.
بهنظرشماچ رامجمعکمیتهملیالمپیکلغوشد؟
lب رای من هم سوال است که چرا این اتفاق رخ داد.
شاید به خاطر ای راداتی که کمیته بی ن المللی المپیک نسبت
به اساسنامه اصالحی گرفته اس��ت ،مجموع عمومی را لغو
کردند ،اما حتی اگ��ر این فرض را هم بپذیری��م باید بگویم
طی یک ماه گذش��ته دو بار به صورت کتبی و رس��می به
فدراس��یون ها اعالم ش��د که مجمع در تاریخ 30بهمن ماه
برگزار م ی شود.
شمام ی خواهیدبگوییدلغومجمعتوجیهیندارد؟
lبله ،هیچ توجیهی ندارد .ای راد IOCشاید طبیعی
باش��د ،اما لغو مجمع نه IOC .از ما ای راد گرفته است؟ خب
چه اش��کالی دارد که این ای رادها را با ما در میان بگذارید .ما
هم حرف هایی ب رای گفتن داریم ،اما متاس��فانه دوستان ما
ی به ما بود.
کم لطفی م ی کنند .لغو مجمع ب ی احترام
شما دقیقا چه اتفاقاتی را نادرست م ی دانید؟
lبح��ث من فع�لا برگ��زاری انتخابات نیس��ت.
اصال ق��رار نبود در مجم��ع 30بهمن م��ا انتخابات کمیته
مل��ی المپیک انجام ش��ود IOC .اعالم کرده ک��ه تا زمان
نهای ی نشدن اساسنامه ،ای ران حق برگزاری مجمع انتخاباتی
ندارد ،ضمن اینکه فکر نم ی کنم برگزاری مجمع عادی ب رای
اطالع رسانی هم خالف مقررات IOCباشد.
گفته م ی ش�ود ای�ن تعوی�ق دلیل خاص�ی دارد؛
عده ای معتقدند مس�ئوالن کمیته ملی المپیک
قصد دارند با وقت کشی انتخابات ریاست کمیته
ملی المپیک را در دولت بع�دی برگزار کنند ،نظر
شما چیست؟
lبه ه ر حال این یک واقعیت است که بدبین ی هایی
در این باره به وجود امده است .برخی اقایان به جای فکر کردن
به اینده ورزش ،دنبال مس��ائل دیگری هس��تند .این شائبه
وقتی ش��دت م ی گیرد که ما تا قبل از پایان س��ال ،مجمع
عموم��ی کمیته ملی المپی��ک را برگزار نکنی��م اما اگر در
فضایی دوستانه اقایان عل ی ابادی و عباسی به مجمع بیایند
و تعامل پیش��ه کنند خیلی از مش��کالت حل خواهد شد.
مگر نه اینکه مقام معظم رهبری اخی را تاکید داش��ته اند که
مسئوالن باید به جای دنبال کردن اختالفات شان با یکدیگر،
به فکر مردم و مصالح کشور باشند؟ خب این اتفاق قطعا در
ورزش هم باید رخ بدهد و مسئوالن به جای نزاع با یکدیگر
ب رای اینده این ورزش دلسوزانه قدم بردارند.
lالبته تا جایی که من خبر دارم اقایان افش��ارزاده،
خسروی وفا ،مشحون و هاشمی خواسته شان این بوده که
مجمع برگزار شود ،اما مقاومت هایی در این باره وجود داشته
که به نظر من اصال شایسته نیست .به همین دلیل است که
بعض ی ها این روزها با دلسردی این اتفاقات را دنبال م ی کنند
چون وقت کش��ی بعض ی ها از قرار معلوم به دالیل دیگری
صورت م ی گیرد و حتی اصالح اساس��نامه نیز تنها بهانه ای
ب رای وقت کشی بیشتر بوده است.
چ�ه راهکارهایی وج�ود دارد که ش�رایط وارد فاز
تعامل شود؟
lبهتر بود به جای لغو مجمع ،ان را برگزار م ی کردند تا
اعضای مجمع با حضور در ان در جریان گزارش کارهای انجام
شدهوای رادات IOCقرارم ی گرفتند.ماهراطالعیداریمازط ریق
مصاحب ه هایاعضایمجمعاست،درحالیکهبایدبهماگزارش
کار بدهند .به هر حال کمیته ملی المپیک نهادی است که در
رابطه با بازی های بی ن المللی تصمیم گیری م ی کند .این گونه
کارها از سوی اعضای هیات اجرایی حس بدبینی ایجاد م ی کند.
به نظرم مجمع باید ه ر چه زودتر برگزار شود ،همی ن.
و اگر برگزار نشد...
lاگر برگزار نشد مش��کالت ورزش ما نه تنها حل
نم ی شود ،بلکه بیشتر هم خواهد شد .همین حاال مشکالتی
داریم که باید انها را حل کنیم .حاال تصور کنید وقت کش ی ها
تا 8ماه دیگر هم ادامه داشته باشد .ان وقت دیگر نباید انتظار
داشته باشیم که ورزش ما پیشرفت کند.
ایا شما درخواست کرده اید که مجمع فوق العاده
برگزار شود؟
lمن چنین درخواستی نکردم.
یعنی ش�ما در این باره نام ه ای را امضا نکرده اید
یا قصد ندارید ائتالفی از روس�ای فدراس�یون ها
را برای برگ�زاری مجمع فوق الع�اده کمیته ملی
المپیک تشکیل بدهید؟
lنه ،واقعا تا این لحظه به ائتالفی که شما م ی گویید
فکر نکرده ام ،ضمن اینکه م��ا به دنبال جبهه بندی در درون
خودمان نیس��تیم .توقع ما این است که مس��ئوالن وزارت
lیکس��ری مس��ائل وجود دارد .برخی پای مراجع
بی ن المللی را به امور داخلی ورزش ما باز کردند؛ مشکالتی که
باید در درون خودمان حل م ی کردیم و به نظرم م ی توانستیم
این کار را انجام بدهیم ،اما متاس��فانه این اتف��اق رخ نداد تا
در نهایت ما مجبور ش��ویم اساس��نامه ای را که 30سال در
این کشور از ان اس��تفاده م ی کردیم را تغییر بدهیم .مراجع
بی ن المللی هم به شدت حس��اس ش��ده اند .با تمام قدرت
درباره بند بند اساس��نامه کمیته ملی المپیک نظر م ی دهند
و حساس��ی ت هایی درباره دخالت دولت در امور ورزش دارند.
در حالی که من مایلم از روسایی که برکنار شدند .این سوال
را بپرسم که ایا شما با همین اساس��نامه رئیس فدراسیون
نش��دید؟ خب با همین اساسنامه ش��ما رئیس شدید .حاال
چگونه اس��ت که به طور مرتب از ضرورت تغییر اساسنامه
حرف م ی زنید؟ با این حال مدت زمان زیادی صرف ش��د تا
هیات اج رایی اساسنامه را اصالح کند .اساسنامه ای که IOC
هنوز ان را تایید نکرده و توصی ه ه��ای تازه تری را هم مطرح
م ی کند .این مسائل واقعا تاسف ب رانگیز است .به خصوص
وقتی متوجه م ی شویم در انگلیس ،المان ،امریکا و فرانسه
هم دولت ها در امور ورزش کشورهای خود دخالت م ی کنند،
اعمال نفوذ م ی کنند و حتی ب رای فدراسیون های خود شرط
و شروط م ی گذارند که در صورت کسب مدال م ی توانید روی
کمک مالی ما حساب باز کنید.
ورزش
اما گویا نام ه ای که IOCبرای کمیته ملی المپیک
ارس�ال کرده ،ح�اوی نکاتی اس�ت ک�ه برگزاری
انتخاب�ات را ناخ�وداگاه ب�ه تعوی�ق م ی ان�دازد،
این طور نیست؟
چرا مسئوالن کمیته ملی المپیک از این شرایط
چندان استقبالی نم ی کنند؟
ب ه نظر ش�ما چرا این مش�کالت ب ه وجود امد؟ ایا
واقعا نیاز بود که اساس�نامه کمیته ملی المپیک
اصالح شود؟
مثلث شماره165
lمجم��ع به عنوان باالترین نه��اد تصمیم گیرنده
کمیته ملی المپیک بای��د در جریان امور ق��رار بگیرد .من
به عنوان یکی از اعضای مجمع کمیته ملی المپیک ،س��ه
سوال دارم :چرا مجمع به تعویق افتاد؟ چرا نظر اعضای مجمع
را نم ی پرسند و چرا در رابطه با کارهای انجام شده اطالع رسانی
نم ی کنند؟ اینها سواالتی است که مسئوالن باید پاسخ بدهند
تا دامنه شایعات وسی ع تر نشود.
lبله؛ اینکه مجمع عمومی را لغو م ی کنند و به تاخیر
م ی اندازند ،مشکوک اس��ت .ضمن اینکه در این مورد هنوز
هیچ اطالع رس��می به اعضای مجمع داده نشده است .فکر
م ی کنم وزارت ورزش و جوانان و حتی سجادی ،معاون ورزش
حرفه ای و قهرمانی هم در جریان نباشد .باید تاکید کنم که
وزارت ورزش تا کنون اقدامات خوبی انجام داده است ،تعامل
خوبی با کمیته ملی المپیک داشته است و هر کاری که از
دستش برم ی امده انجام داده تا کمیته ملی المپیک مجمع
و انتخاباتش را برگزار کند.
ورزش و کمیت��ه ملی المپی��ک ه ر چه س��ریع تر مجمع و
انتخابات را برگزار کنن��د ،اما اگر چنین اتفاق��ی رخ نداد ،در
صورتی که 20نفر از روسای فدراسیون ها برگزاری انتخابات
و مجمع را خواستار شوند ،قطعا باید این کار انجام شود .شما
به ترکیب مجمع که نگاه کنید متوجه م ی شوید که بیشتر
اعضای مجمع را روسای فدراس��یون ها تشکیل م ی دهند.
درباره ائتالف ب رای تشکیل مجمع فوق العاده نیز باید بگویم
فعال ما هیچ درخواستی در این مورد نداشته ایم و هیچ نامه ای
را هم امضا نکرده ایم.
به نظر شما با این رویه مجمع برگزار خواهد شد؟
lاینکه مجمع برگزار م ی ش��ود یا نه ،یک مس��اله
است و اینکه مجمع باید برگزار شود یک مساله دیگر .با این
رویه نم ی توانیم زیاد خوشبین باشیم ،اما به نظرم ب رای حفظ
و کمک به پیشرفت ورزش کشور ،مس��ئوالن کمیته ملی
المپیک باید دیدگاه خودشان را نسبت به مجمع تغییر بدهند
و بدانند که در مجمع اعضایی حضور دارند که تحصیلکرده و
کارشناس هستند .افرادی که م ی توانند بحران ورزش را حل
کنند و درباره ای رادهایی که IOCمطرح کرده نیز راه حل های
مناسبی ارائه کنند .به نظرم مجمع کمیته ملی المپیک باید
تا 15اسفند ماه تشکیل شودg .
IOCاساسنامه جدی کمیته ملی المپیک را نپذیرفت .ای رادهایی در
اساسنامه وجود دارد که تنها د رصورت اصالح ان کمیته ملی المپیک
م ی تواند انتخابات ریاست خود را برگزار کند .با این حال برخی از روسای
فدراسیون هایورزشیمعتقدندلغومجمععمومیکمیتهملیالمپیک
تصمیمدرستینبود ،چهکمیتهملیالمپیکم ی توانستبابرگزاریمجمع
نظر اکثریت اعضا را درباره ای رادهای وارد به اساسنام ه اش مورد ارزیابی ق رار
دهد تا ای رادها سریع رفع شود
اما قبول دارید که به تاخیر انداختن مجمع اتفاق
شائب ه برانگیزی است؟
77
پاسخ به اتهام
نامه مستدل دکتر حدادعادل در پاسخ به
اتهام های سروش
دیـــدار
جدال میان فالسفه ،تاریخی دارد به اندازه تاریخ فلسفه
و ش��اید بیش از ان .از ان روز که س��ق راط در کوچه های اتن
م ی گشت و با نم ی دانم های خویش به جنگ سوفسطاییان
م ی رفت تا امروز ،بارها و بارها فالسفه به جنگ هم رفته اند و از
کالم به عنوان ابزار جنگی ب رای تخطئه حریفان سود برده اند ،در
این میان کم نبودند فالسفه یا مدعیان فلسفه که در این جنگ
کالمی ،اخالق را زیر پا گذاشته اند و با تهمت و افترا و انچه با
دانش میانه ندارد ،در این جدال گام نهاده اند؛ از همان دست که
م ی توان در حمله سروش به حدادعادل یافت .تمام این ماجرا را
م ی شود در این خالصه کرد که سروش به شیوه خودش حمله
کرد ،حمله ای با تکیه بر خامه پر از طعنه و افترا و حدادعادل به
شیوه خویش دفاع کرد؛ یک دفاع مستدل و به دور از خشونت
ذاتی قلم عب دالکریم سروش.
مثلث شماره165
سوم شخص غایب
ماجرا از یک مقاله ش��روع ش��د ،مقال��ه ای که امضای
عبدالکریم سروش را پای خود داشت ،مقاله ای تحت عنوان
«بیا کاین داوری ه��ا را به نزد داور اندازیم» نوش��ته و توضیح
داده است که «این یادداشت به مناسبت روز جهانی فلسفه،
به ماموریت جدید پوپرس��تی زان در ای ران م ی پ��ردازد» .مقاله
سروش مفصل است و یکسره به فحاش��ی و ناسزاگویی به
دکتر رضا داوری اردکانی اختصاص دارد ،که چرا «پوپرستیزی»
کرده و از روشنفکری دینی انتقاد م ی کند .وی ،در ادامه مقاله،
یکی از جرم های دکتر داوری را این دانس��ته که «رساله های
عدیده دکترا را هم نظارت (بل نظاره) م ی کرد و «فیلس��وف»
م ی پرورد و تحویل مجلس ش��ورا و شورای انقالب م ی داد» و
از همی ن جاست که پای مخاطبان غایب به جدال پوپری ها و
هایدگری ها یا به عبارتی فردیدی باز م ی شود ،ان هم نه با دلیل
علمی ،بلکه با حمالتی که بیشتر از انکه به یک بحث علمی
شبیه باشد به پاورق ی نویسی در مجله ای زرد شبیه است .سوم
ش��خص غایب در این ماجرا غالمعلی حدادعادل است که با
موجی از اتهامات فشرده مواجه است و ناگریز به پاسخگویی.
شیوه پاسخ حداد
حدادع��ادل م ی گوی��د« :درب��اره دکتر داوری س��خنی
نم ی گویم؛ همچنین نم ی خواهم از جانب دکتر الریجانی یا
سایر کسانی که وی در این نوشته به انها تاخته ،حرفی بزنم
78
یا دفاعی بکن��م ».او قصد ورود به مباحث دینی ،فلس��فی و
ایدئولوژیک هم ندارد .او با خوانندگان نامه عهد م ی بندد که:
«دچار احساسات نشوم .سعی خواهم کرد ناخن های قلمم را
بچینم و به صورت کسی چنگ نیندازم ،در دوات و مرکبم هم
زهر نریزم .سعی خواهم کرد قلم را مهار کنم و از به کار بردن
تشبیهات و تمثیالت شاع رانه و اس��تفاده از استعاره و مجاز و
کنایه و دیگر صناعات ادبی اجتناب ورزم ».او فقط م ی خواهد:
«درباره تهمت های او و خصوصا تهمتی که او در باب ترجمه
کتاب «یوستوس هارتناک» به من زده ،توضیح دهم».
یک کتاب و دو مترجم
اصل ی ترین اتهام سروش شاید همین باشد که« :کتاب
فلسفه کانت نوشته یوستوس هارتناک را که دانشجویش (علی
حقی) ترجمه کرده و به منزله رساله فوق لیسانس به او تحویل
داده بود ،به نام خود چاپ کرد و به بازار فرستاد .این کتاب اکنون
به نام خود علی حقی هم در بازار وجود دارد».
غالمعل��ی حدادع��ادل ک��ه از س��ال 1364در دوره
دکترا تنها فلس��فه کانت را تدری��س م ی ک��رده ،در این باره
م ی نویس��د« :س��ال ها در پی یافتن کتابی در فلسفه کانت
بودم که کما و کیفا مناس��ب دوره کارشناس ی ارشد باشد .بعد
از چند تجربه ،نهایتا کتاب «نظریه معرفت در فلس��فه کانت
( »)Kant's Theory of Knowledgeتالی��ف یوس��توس
هارتناک را انتخاب کردم و این کتاب را به عنوان کتاب درسی
قرار دادم و چندین سال ترجمه انگلیس��ی ان را (اصل کتاب
به زبان دانمارکی اس��ت) درس دادم .ان را کپی م ی کردم و در
اختیار دانشجویان م ی گذاشتم .همیشه مایل بودم این کتاب
به فارسی ترجمه شود .اقای علی حقی ،که زبان انگلیس ی اش
خوب بود ،داوطلب شد ،ان را به عنوان پایان نامه کارشناس ی ارشد
خود ترجمه کند .گروه هم تصویب کرد که من استاد راهنما
باشم .اقای حقی را تشویق کردم که این کتاب ر ا ترجمه کند
و به چاپ برساند تا زحمت دانشجویان این درس در اینده کم
شود».
هفت س��ال م ی گ��ذرد و خبری از ترجم��ه علی حقی
نم ی ش��ود ،انگاه «در س��ال ،1375با ف��رض اینکه ترجمه
اقای حقی منتش��ر نخواهد ش��د ،تصمیم گرفتم خودم ان
ر ا ترجمه کنم .این کار ب رایم بس��یار اس��ان بود ،چون هم با
موضوع کتاب اش��نا بودم و باره��ا ان را تدریس ک��رده بودم
و ه م هارتناک قلم��ی روان و خالی از تعقید داش��ت .وقتی
ترجمه به پایان رسید ان را در اختیار انتشارات «فکر روز» قرار
دادم و ب رای وی راستاری به اقای س��عید حنای ی کاشانی ،که از
دانشجویان زبان دان و خوش استعداد س��ابق من بود و در ان
سال ها به کار وی راس��تاری اشتغال داشت ،س��پردم .او هم با
دقت خاص خود ان را خواند و من و او س��اعت های طوالنی
در باب ترجم��ه و عبارات ان با هم گفت وگو داش��تیم .کتاب
با ترجمه من در سال 1376منتشر شد .چند ماه بعد از انتشار
ترجمه خودم ،ترجمه اق��ای حقی را هم دیدم ک��ه با عنوان
«نظریه شناخت کانت» توس��ط انتشارات علمی و فرهنگی
منتشر ش��ده بود .به یک معنا دوباره کاری و موازی کاری شده
بود ،ام��ا عیب چندانی نداش��ت؛ هر دو ترجمه در دس��ترس
همگان بود و هنوز هم هس��ت و ه ر کس بخواهد م ی تواند
از هر یک از انها استفاده کند».
اتفاقی که در بازار نشر بارها و بارها رخ داده و از متون ساده
فلسفی مانند دنیای سوفی تا پیچیده ترین متون ،هر یک با
چند ترجمه بیرون م ی اید .دکتر حدادعادل ب رای انکه نشان دهد
میان دو ترجمه اختالف بسیار است ،بخش هایی از دو ترجمه را
با هم در کفه قیاس م ی گذارد و حتی به این هم بسنده نم ی کند
و جواب دکتر علی حقی در این م��ورد را هم ذکر م ی کند .در
بخشی از نامه مترجم دوم امده است« :این دو ترجمه مستقل
ل ترجمه های
از هم ،در بازار نشر ،پدیده ای نادر نیست و از قبی
متعدد از اثر واحدند که به جای خود برکت افرین اس��ت .من
ک ترجمه
ترجمه حضرتعالی را ندیده ام ،ولی از اوصاف ان -سب
و اتقانش -ب ی خبر نیستم .تفاوت ان دو به وجهی است که
هرکس انها را مقایس��ه کند به معاینه خواهد دید دو ترجمه
مستقل از کتابی واحدند».
حدادعادل عالوه بر همه اینها دالیل دیگری هم بر اصل
ن ترجمه من و
بودن ترجمه خود دارد« :تفاوت دیگری که میا
ترجمه اقای حقی وجود دارد ،پانوی س ها و پ ی نوشت هایی است
که من بر ترجمه خود افزوده ام و در کت��اب حقی وجود ندارد.
دست کم در پانزده مورد ،مطالبی ،از چند سطر تا دو سه صفحه،
اورده ام .ب رای نوش��تن بعضی از این افزوده های مترجم ،که با
عالمت «م .ف» مشخص شده ،عالوه بر مراجعه مکرر به «نقد
عقل محض» و «تمهی دات» کانت ،به منابع و کتاب های دیگر
(نظیر شرح کمپ اس��میت بر «نقد عقل محض» و «مدخل
منطق صورت» دکتر غالمحس��ین مصاح��ب و «واژه نامه
توصیفی منطق» دکتر ضیاء موحد) مراجعه کرده و ان منابع را
ذکر کرده ام .حال باید از سروش بپرسیم ایا این افزوده ها را هم
من از حقی دزدیده ام؟»
ی ترجمه
پاسخ تامل ب رانگیز دیگر این اس��ت« :ایا وقت
اقای حقی در اختیار خودش است و م ی تواند ان را چاپ کند،
چنان که کرده اس��ت ،من اگر ان را به نام خودم منتشر کنم،
حکایت من حکایت همان کسی نخواهد بود که خواسته بود
اسکناس تقلبی چاپ کند و «هفت تومانی» چاپ کرده بود؟!
ایا ب رای رفع و رد این تهمت باید همه عبارت های دو کتاب را،
که در دسترس همه هست ،بیاورم تا خواننده باور کند سخن
سروش چیزی جز تهمتی اشکار نیست؟»
دیـــدار
فرح و حاج فرج
تهمت بعدی و پاس��خش را ب ی کم و کاست بخوانید:
«تهمت دیگری که س��روش به من زده این اس��ت که« :اگر
تا دیروز با «فرح» م ی پری��د ،امروز از فرح م ی پ��رد ».من از او
م ی پرس��م کجا من به قول تو با «فرح» پریده ام؟ ایا ممکن
است مدرک و س��ندی دال بر اثبات این ادعای خود به دست
دهی؟ من چ��ه کاره بوده ام که با «فرح» س��روکاری داش��ته
باش��م؟ من به اصرار و اب��رام از تو م ی خواه��م چنین کنی و
بگویی که این ادعا بر پایه چه واقعیاتی بنا شده است .ایا از این
منصفانه تر م ی شود از کسی که ادعایی م ی کند تقاضایی کرد؟
و از این «مظلومانه تر»؟ تو اگر کوچک ترین س��ند و مدرکی
داش��تی قطعا رو م ی کردی ،کما اینکه در مورد ترجمه من از
کتاب هارتناک ،به صرف اینکه شنیده بودی شخصی دیگر
ن ترجم��ه پایان نامه وی زیر
هم ان کت��اب ر ا ترجمه کرده و ا
نظر من بوده ،به خیال خودت «افش��اگری» کردی و به من
تهمت زدی ،ام��ا اینجا صرفا ادعایی ک��رده ای ب ی هیچ دلیل
و برهانی.
ولی من ،ب رای انکه همه بدانند که تو دروغ م ی گویی ،تنها
به یک نمونه از سخنان خود تو استناد م ی کنم .حتما به یاد داری
که وقتی کتاب «نهاد ناارام جهان» را در لندن نوشته بودی و
م ی خواستی ان را در ای ران چاپ کنی ،دستنوشت خودت را به
من سپردی و من چند ماه زحمت کشیدم و ان را وی رایش کردم
و به ان سروسامان دادم و ب رایش ناشر پی دا کردم و بر همه چیز،
از کاغذ و قطع و جلد و کاره��ای الزم دیگر ،نظارت کردم تا ان
کتاب در امد و این همه به س��ال 1356ب��ود .تو در مقدمه ان
کتاب نوشتی« :دوست پرمهرم ،اقای غالمعلی حدادعادل نیز
با محبت ب ی دریغش مرا مدد بسیار رساند و اگر همکاری های
مش��فقانه او نبود ،این دفتر چنان که اینک هس��ت نم ی بود.
سپاس بسیار من به او و به دوستان ناشناخته و نااشنای بسیاری
باد که همکاری ها و تشویق هایشان به نحوی در تکمیل این
دفتر سهمی داشته است».
قصد من از اوردن این چند س��طر در اینجا این اس��ت
که همگان بدانند در همان س��ال هایی که س��روش مدعی
ش��ده من «با فرح م ی پریده ام» ،ب رای او «دوست پرمهر»ی
بوده ام و تنها کس��ی بوده ام که او م ی توانس��ته کتابی مانند
«نهاد ناارام جهان» را به دستش بسپارد و از «همکاری های
مشفقانه» او بهره مند شود .باید از س��روش پرسید اگر حداد
با فرح م ی پرید و تو مخالف بودی ،پس این رابطه صمیمانه
و دوستانه و همکاری های تنگاتنگ میان تو و او چه معنایی
م ی تواند داشته باشد؟ چطور کسی هم با فرح م ی پریده و هم
«دوست پرمهر» تو بوده است؟ حقیقت این است که من با تو
م ی پریده ام ،با «فرح» نم ی پریده ام ،با «حاج فرج» م ی پریده ام.
ایا این تناقض نیست و ایا همین یک حرف از هزاران حرف
که در باب این تهمت تو م ی توان زد کافی نیست که یقین
کنیم تو دروغ م ی گویی؟»
در نامه حدادعادل به خرده اتهامات دیگری هم پاسخ
داده شده ،اما هنوز این سوال باقی است که« :سروش ،که
خود را صاحب یک ذهن منطقی و روشمند م ی داند ،به چه
دلیل در چنین نوش��ته ای یک انبان فح��ش و تهمت نثار
کسی کرده که در دعوای سروش و داوری بر سر پوپر و فردید
دخالتی نداش��ته و به قول معروف «نه سر پیاز بوده و نه ته
پیاز»؟ مگر من هی چ گاه از فردید طرفداری کرده ام یا در باب
عقاید پوپر اظهارنظری کرده ام؟ ایا این حیرت اور نیست که
صرفا به دلیل اینکه دکتر داوری استاد گروه فلسفه دانشگاه
ته ران ب��وده و من زمانی دانش��جوی ان گروه ب��وده ام ،در
مقاله ای که به ناسزاگویی به داوری اختصاص دارد ،مبلغی
ناسزا هم نثار من شود .البد از انبوه ناسزاهایی که دم دست
انباشته کرده بوده تا به داوری بدهد ،مقداری زیاد امده بوده
و دلش نیام��ده انها را مصرف نکن��د؛ ان را خرج حدادعادل
کرده است!» g
مثلث شماره165
ماجرای مجلس ششم
سروش نوشته است که« :با مدد و نصرت اقای جنتی و با
ابطال 700هزار رای علیرضا رجایی ،وی به گرم خانه مجلس راه
یافت ».حدادعادل از سروش م ی پرسد« :تو از کجا به درستی
انچه وزارت کشور دولت اصالحات اعالم کرده بود و به نادرستی
انچه ش��ورای نگهبان بع دا اعالم کرد ،پی برده ای؟ ایا جز این
است که این ادعا و اتهام را برپایه این پی ش فرض و این اعتقاد
بنیاد نهاده ای که مجریان انتخابات ان دوره صادقند و شورای
نگهبان خالف م ی گوید؟»
او در ادامه م ی نویس��د« :وقتی وزارت کش��ور در سال
78اعالم کرد که من س ی وس��وم ش��ده ام به قانون تن دادم و
وقتی شورای نگهبان در سال 79اعالم کرد که بیس ت ونهم
شده ام وارد مجلس ش��دم .به اصالح طلبانی که وارد مجلس
ش��ده بودند و به من اعتراض م ی کردند م ی گفتم نه شما و نه
من ،هیچ کدام رای های خودمان را نش��مرده ایم .همان مقام
و مرجعی که رای ش��ما را اعالم کرده رای مرا هم اعالم کرده
اس��ت .البته من تنها در یک مورد اعتراض کردم و ان وقتی
بود که دانستم رای من در صندوق مس��جد هدایت منطقه
دروس -که خودم و خانواده ام در انجا رای داده بودیم -صفر
اعالم شده است .اعتراض کردم و وزارت کشور هم توضیح داد
که همه انها در روزنامه های ان زمان درج شده است ».و البته
«اگر شورای نگهبان م ی خ واست در ارای مردم دست کاری کند
و کسانی را وارد مجلس کند ،قاعدتا این کار را نه ب رای یک نفر
که ب رای چند نفر م ی کرد تا اثری داش��ته باشد؛ واال وارد کردن
بیستو هش��ت نفر اصالح طلب از ته ران و
یک نفر در جمع
تو س��ی ،چهل نفر اصالح طلب دیگر از کل کشور چه
دویس
تاثیری م ی توانست داشته باشد؟»
داوری اردکانی
کتاب ترجمه شده توسط حداد عادل
پوپری ها و هایدگری ها
در مقاله ای در کیهان فرهنگی به پوپری ها حمله کرد
جنگ میان دو فیلسوف المانی تبار سال هاست
و نوشت« :این پوپر کیس��ت که هم دشمنان انقالب
ک��ه در ای��ران ،تبدیل به یک جدال ریش��ه دار ش��ده
روایت ایرانی از نبرد فالسفه المانی
اس��ت ،جنگ اینجا ان قدر داغ است که شاید در میان
اسالمی در خارج از کش��ور اثر او را وس��یله مخالفت
کرده اند و ه��م در داخل جمهوری اس�لامی گروهی
همزبانان انها هم این جنگ این چنین اتشین نباشد.
ب رایش س��ر و دست و پا م ی ش��کنند و مخالفت با او را
پوپر و هایدگر یا انچه با واسطه محل نزاع است،
مخالفت با مقدسات م ی شمارند».
پوپر و فردید ...اگر مبنا را به الفاظ استفاده ش��ده در این
سروش هم با تکیه بر همان اتهام همیشگی به
جدال کهنه بگذاریم ،دعوای فاشیس��م و لیب رالیس��م،
هایدگر ،یعنی همکاری با نازی ها پاسخ داد و این جدال
دعوای کتاب «هس��تی و زمان» با کتاب «جامعه باز و
هنوز زنده است.
دشمنان ان است».
در طول این سال ها ان قدر حمله به هایدگر ،فردید
این جدال ،جدال امروز و دیروز در فلس��فه ای ران
و البته داوری اردکانی شده است که او نام اخرین کتابش را
نیست ،عمر ان به چندین دهه م ی رسد؛ یعنی ان روزها
گذاشته« :فلسفه در دادگاه ایدئولوژی» و در ان م ی خواهد
که شاگردان احمد فردید در کیهان فرهنگی ،در مقابل
«از کیفرخواست صادر ش��ده اتهام کل ی گویی ،تناقض
حلقه کیان که به تبلیغ اندیشه پوپری م ی پرداختند .از
و ابهام ،ب ی اعتنایی به سیاست و مصلحت ،مخالفت با
همان روز رضا داوری اردکانی ،شاگرد فردید و عبدالکریم
وضع موجود ،انتساب به فاشیسم و نازیسم و خشونت و
سروش ،نمادهای دو جریان فلسفی در ای ران به حساب
قهر و استب داد و ...دفاع کند» .مقاله اخر سروش چیز تازه ای نیست ،کاش خود فیلسوف پوپری
م ی امدند.
جدال قلم ی میان داوری اردکانی و سروش از دهه شصت ش��روع شد ،انجا که داوری هم باور داشت که« :بیا کاین داوری ها را به پیش داور اندازیمg ».
79
مکتوب
انسان در عرف عرفان
کتاب «انسان در عرف عرفان» رساله ای درباره موضوع انس��ان در عرف عرفان از دیدگاه
قران کریم و اخبار وسایط فیض الهی است که توسط اس��تاد ایت اهلل حس ن زاده املی در چهار
فصل با عناوین در تعریف انسان ،مراد از عرفان در موضوع رساله ،تمثالت و القائات سبوحی و
اصول ایقانی تدوین شده است .نویسنده ،این اثر را نیز مانند س��ایر اثار خود ،ساده و به تناسب
فهم همگان به رشته تحریر دراورده است .مراد از عرفان در موضوع این رساله ،توحید صمدی و
عارف باهلل و همچنین عرفان اصیل انسان ساز اس��ت .منطق وحی نیز به نام قران کریم است،
انچه امامان معصوم(ع) در بیان عرفان فرموده اند تفسیر انفسی قران کری م است .انسان را نیز در
عرف منطق ،حیوان ناطق تعریف کرده اند ،اما انسان در عرف عرفان کسی است که لیاقت ها و
قابلی ت هایی دارد که چون به فضیلت برسند و او را متصف به صفات ربوبی و محاسن اخالق و
محامد اداب کنند ،او دیگر ان حیوان ناطق نیست ،بلکه انسان واقعی و حقیقی است .نویسنده
برخی رویدادهای سلوک عرفان عملی خود را نیز در نیمه کتاب شرح داده و سپس در نیمه دیگر
اصول مستنبط از انها و متفرع بر انها را بیان کرده است .چاپ یازدهم «انسان در عرف عرفان»
در 139صفحه و شمارگان دو هزار نس��خه با قیمت پنج هزار تومان توس��ط انتشارات سروش
منتشر شده استg .
مکتوب
ساحت خیال
دیـــدار
مثلث شماره165
«ساحت خیال» ش��امل 10داس��تان کوتاه از 10نویسنده برجس��ته جهان با
گرداوری و ترجمه محمد نادری منتشر ش��د« .ویرجینیا وولف»« ،دی .اچ .الرنس»،
«کاترین مانسفیلد»« ،وی .اس .نایپول»« ،سامرست موام»« ،جان چیور»« ،گراهام
گرین» « ،ا ِولین وا»ُ « ،پل باولز» و «ای .ال .باکر» نویسندگانی هستند که داستانی
از انها در «ساحت خیال» اورده شده است .گرداورنده و مترجم این کتاب در مقدمه،
نحوه انتخاب این داستان ها را سلیقه ش��خصی خود ذکر کرده و گفته است که این
داستان ها از ویژگی و کیفیتی عالی برخوردارند و گلچینی با این خصوصیت مستلزم
سختگیری در انتخاب اس��ت ،زی را در قرن بیستم که نویس��ندگان این ُجنگ در ان
زیسته اند ،بازار کتاب اروپا و امریکا بیش از هر زمانی ،از مجموعه داستان های کوتاه
اکنده شده اس��ت .نادری البته در یادداش��ت خود بر کتاب ،دو دلیل را ب رای انتخاب
این داستان ها مطرح کرده است؛ نخست اینکه هر یک از انها نمونه ای کامل از یک
اثر هنری تجس��م ی و بیانگر قوه خیال نویسنده اس��ت و دوم اینکه این داستان ها،
به معنی واقعی کلمه «داس��تان کوتاه» هستند ،با همان ش��کل و قالبی که برای
داستان کوتاه تعریف ش��ده اس��ت .پیش از این چهار کتاب با ترجمه محمد نادری
منتشر شده که عبارتند از «یک صدف و ده مروارید»« ،اورالندو»« ،انقالب و سیل»
و «مزرعه های خدعه و نیرنگ»« .س��احت خیال» هجدهمی��ن عنوان از مجموعه
داستان های خارجی است که از سوی انتشارات امیرکبیر منتشر شده است .این کتاب
168صفحه ای با شمارگان هزار نسخه و به بهای سه هزار و 300تومان در بازار کتاب
عرضه شده استg .
مکتوب
حمایتگونترگراسازشعرضداسرائیلیخود
گونتر گراس ،نویسنده المانی برنده نوبل زبان به دفاع
از شعر اسرائی ل ستیز خود با نام «انچه باید گفته شود» که
حدود یک س��ال پیش منتش��ر شد ،گش��ود .این نویسنده
85س��اله در جریان یک مراس��م کتابخوانی در مرکز تئاتر
ب رلین اظهار کرد« :بدترین کاری که م ی توان در حق اسرائیل
و ساکنان ان کرد ،رحم کردن به این کشور و اجتناب از انتقاد از
ان است ».گراس در ادامه تاکید کرد« :در مورد اوضاع اسفبار
باید به صراحت و بدون پرده سخن گفت ».گونتر گراس در
اوریل 2012در پی انتشار این شعر با انتقادهای شدیدی روبه رو
شد و دولت جعلی اسرائیل نیز س��فر وی به سرزمی ن های
اشغالی را ممنوع کرد .این نویسنده برجسته المانی در ادامه صحب ت هایش از انتقادهایی که پس
از انتشار این شعر به عنوان یک یهودستیز به وی وارد امد ،به ش��دت اظهار رنجش کرد و افزود:
«من نم ی دانستم از میان انتقادهای وارد شده و حقایقی که عده کثیری خیلی بهتر از من باید بر
انها وقوف م ی داشتند ،ولی انها را مسکوت باقی گذاشته بودند ،کدام یک ب رایم بدتر و تاسف اورتر
بود ».گراس در این مراسم یک شعر ضد اسرائیلی دیگر را قرائت کرد که این شعر سال گذشته
در کتاب «این تاگز فلیگن» (حشره یک روزه) منتشر شده بود .این شعر با عنوان «قهرمان دوران
ما» تجلیل از «مردخای وانونو» دانشمند اتمی اسرائیلی بود که در سال های دهه 80به تنهایی به
افشای ب رنامه های اتمی اسرائیل پرداخت و به همین دلیل به حبس ابد محکوم شدg .
مکتوب
از حماسه برترید
کتاب «از حماسه برترید :معرفی نمونه هایی از
زنان سلحشور عرصه انقالب اسالمی» دوازده روایت
از نقش افرین��ی زنان در س��ال های پیروزی انقالب
اس�لامی و دفاع مقدس را در بر دارد .این اثر به قلم
فریبا ابتهاج شی رازی از سوی نشر ارمان ب راثا منتشر
شده است .این کتاب در قالب زندگینامه و خاط رات،
به نقش زنان در سال های پیش از پیروزی انقالب تا
پایان جنگ تحمیلی ع راق علیه ای ران اشاره دارد و با
شعری از علی موسوی گرمارودی باعنوان «از حماسه
برترید» اغاز ش��ده اس��ت .در ادامه دوازده بخش با
عنوان های «پای منب ر های داغ س��ید»« ،زخم های
ستمشاهی»« ،روایتگر میدان نبرد»« ،واقعه پاوه به معجزه ای م ی مانست»« ،از الرشید
تا موصل» و« ،...تا مچ پا در خون بودیم»« ،شفاعت لبخند»« ،نقشه های برجسته»،
«نسیم جاری دفاع مقدس»« ،مادر بسیج ی ها»« ،کدخدا» و «هستم اگر م ی روم» قرار
گرفته است .کبری سی ل پور ،همسر و همرزم شهید سیدعلی اندرزگو راوی یکی از این
بخش هاس��ت و درباره مبارزه علیه رژیم پهلوی گفته است« :دو کلت را طرف راست و
دو تا کلت را طرف چپم گذاشتم و با پارچه ای دور شکمم را بستم .ان موقع 4یا 5ماهه
حامله بودم .سوار اتوبوس شدیم .کمی که جلو رفتیم به پاسگاهی رسیدیم که بازرسی
اتوبوس ها را بر عهده داشت .اتوبوس ایستاد .پرس��یدم حاال باید چه کنم؟ همسرم با
خونسردی گفت خیالت راحت باشد .فقط وقتی خواستند ما را بازرسی کنند خود را به
دل درد بزن« ...از حماس��ه برترید» در قطع رقعی و 144صفحه با ش��مارگان سه هزار
نسخه و بهای 35هزار ریال توسط نشر ارمان ب راثا (وابسته به موسسه فرهنگی ب راثا)
منتشر شده استg .
نمایش
یادداشتی برای سهراب
نمایش «یادداشتی ب رای س��ه راب» با نقش افرینی فرزاد حسنی ،کامران تفتی
و زری اماد از پنج شنبه ۲۶بهمن ماه در س��الن سمندریان تماشاخانه ای رانشهر اجرای
خود را اغاز کرد .در «یادداش��تی ب رای سه راب» ،فرزاد حس��نی نقش شهید دانشجو
«سه راب مصطفایی» را بازی م ی کند که ۳۴سال قبل به دست کامران تفتی کشته
شده و حال تفتی بعد از سال ها به کش��ور بازگشته ،اما عذاب وجدانی که به خاطر قتل
شهید مصطفایی دچارش شده ،دست از سرش برنم ی دارد« .یادداشتی ب رای سه راب»
قصه ای اجتماعی دارد و نمایش در مورد تالقی دو زمان و داستان زندگی خانواده ای در
چند موقعیت زمانی است که منجر به رفع معمای چند س��اله م ی شود .اصغر خلیلی،
کارگردان ای��ن نمایش دلیل جالبی ب��رای تصمیمش ب رای اجرای «یادداش��تی ب رای
س��ه راب» دارد« :از یک پاورقی روزنامه در س��ال ۱۳۵۷به این قصه رسیدم که ب رایم
جذاب بود و انچه اتفاق افتاده به صورت قصه دایره وار و قصه در قصه رخ م ی دهد و بر
چیدمان صحنه تاثیرگذار است ».تمام اتفاقات این تئاتر ۳۴سال پیش رخ داده است.
عالقه مندان م ی توانند ب رای تماشای این نمایش به سایت تماشاخانه ای رانشهر مراجعه
کرده و نسبت به رزرو بلیت ان اقدام کنندg .
نمایش
کتاب بتهوون
کتاب «بتهوون» نوشته امیل لودویک با ترجمه خسرو رضایی منتشر شد .این
کتاب زندگینامه بتهوون است و نویسنده در ان بیشتر به جنب ه های روانی و شخصیتی
این اهنگساز نابغه توجه کرده اس��ت« .امیل لودویک» یک یهودی المانی است که
به امریکا مهاجرت کرد و در این س��رزمین نی��ز از دنیا رف��ت .او در محافل اکادمیک
غربی اعم از اروپایی و امریکایی به عنوان یک زندگینامه نویس حرفه ای مش��هور بود.
لودویک ،بیوگرافی بسیاری از مشاهیر سیاسی ،اقتصادی ،فرهنگی و هنری جهان را
به رشته تحریر دراورده است .از تالیفات مشهور او در این زمینه کتاب های «ناپلئون»،
«استالین»« ،اب راهام لینکلن»« ،بیس��مارک»« ،روزولت»« ،گوته» و از هنری ها هم
کتاب «بتهوون» و «واگنر» موس��یقیدان ش��هیر المانی است .مس��اله بیوگرافی و
شرح حال نویسی پس از ظهور و تاثیر فروید در افکار اروپایی به کلی تغییر مسیر داد و
از پرداختن به ظواهر امر به بررسی تحلیلی روانی رسید .نویسندگانی چون «اشتفان
تس��وایک»« ،اندره موروا» و همین لودویک که مکتب خاصی در بیوگراف ی نویس��ی
بنیان گذاش��تند ،با تاثیر از فروید به جنب ه های روانی شخصی ت ها بیشتر توجه کردند.
بناب راین در این کت��اب جنب ه های روانی و خلقی بتهوون بیش��تر م��ورد توجه بوده و
مخاطب م ی تواند به جنب ه های شخصیتی و روانی این موسیقیدان نابغه پ ی ببردg .
کمپینضدحذف
ایران و امریکا کشتی را به المپیک بازمی گردانند؟
مسعود فراستی برای همیشه از هفت رفت
به طور رس��می از ب رنامه هفت جدا ش��د؛ مسعود
فراس��تی که در زمان فریدون جی ران��ی به عنوان منتقد
ب ی رحم ،یکی از عوامل جذابیت ب رنامه هفت محسوب
م ی شد و با تغییر ع وامل و در زمان گب رلو جایگاه ثابت خود
را از دست داده بود ،در مصاحب ه ای اعالم کرد که دیگر در
ب رنامه هفت حاضر نخ واهد شد .فراستی در این باره گفت:
«تعصبم را نسبت به «هفت» از دس��ت داده بودم و این
تعصبرافقطدربارهبخشنقدب رنامهداشتم.پیشازاینها
قبل از انکه اجرای ب رنامه از سوی او (محمود گب رلو) اغاز
شود جلسه ای با مجری جدید گذاشتم و مردانه و رو به او
وارد گفت وگو شدم .ساده و ساده لوحانه با او صحبت کردم.
خسرو دهقان نسبت به ساده لوحی من درباره مجری جدید ب رنامه مقصر بود زی را با او صحبت
کردم و گفت او خیلی بچه خوبی است» .البته از دست دادن تعصب تنها دلیل جدایی فراستی
نیست ،یکی از دلیل جدایی او به جشنواره فجر برم ی گردد« :نزدیک جشنواره شده بود و قرار شد
با گب رلو گفت وگویی داشته باشیم .من عادت به تلفن زدن به کسی ندارم ،هیچ وقت من سوال
نم ی کنماینهفتهچیستوازانطرفبهمنخبرم ی دهند.رسیدیمبهاینکهامشببایدب رنامه
برود و هیچ خبری به من داده نشده بود .متوجه شدم مجری ب رنامه تئوری خاص خود را درباره
نقد ب رنامه به مرحله اجرا دراورده بود .عالوه ب راینکه اسم من از تیتراژ پایانی حذف شد ،ب رنامه اول
نالمللی
بدونحضورمناجراشدوروزبعدمجریبامنتماسگرفت.مندر میهمانیداورانبی
جشنواره بودم .او گفت امشب به ب رنامه بیا و من پرسیدم امشب در ب رنامه چه خبر است که گفت
بحث حضور بی ن المللی سینمای ای ران است .من گفتم نیستم .توضیحم در مقابل سوال او
این بود که یا من منتقد ثابت ب رنامه ام و گاهی هم نظر عمومی م ی دهم یا اگر من منتقد ثابت
نیستم،مننیستم.خیلیکوتاهاینراگفتمومجریب رنامهگفتاجازهبدهمتاباهمحرفبزنیم
و من تاکید کردم این حرف پایانی من است .کات شد تا االن که یکی ،دو روز قبل اعالم کرد دیگر
فراستی منتقد ثابت ب رنامه نخ واهد بود ».گب رلو در این باره م ی گوید« :دوست دارم «هفت» یک
ب رنامه چند صدایی باشد و منتقدان مختلف در ان حضور یابندg».
روایت دیگری هم از تعلق وجود دارد ،روایت جواد
شمقدری؛ این روایت را بدون کم و کاست م ی خوانیم.
معاونت سینمایی وزارت ارشاد م ی گوید« :در رابطه با
اس��کار چندبار گفته ام زمانی که قرار بود مسئولیت
سینمایی ان زمان را برعهده بگیرم از اقای احمدی نژاد
پرس��یدم اگر بخواهید در یک جمله من را نصیحت
کنید چه م ی گویید؟ ایشان گفتند برو سینمای ای ران
را بی ن المللی کن و من گفتم اولین گام این است که
اسکار بگیریم و او گفت خب ،این کار را انجام بده و این
اتفاق افتاد .خیل ی ها در این س��ی سال تالش کردند
اسکار بگیرند ،اما موفق نشدند ولی االن شد .ان سال
که «جدایی نادر از س��یمین» جایزه اسکار را گرفت،
م ی شد فیلم دیگری به جشنواره جهانی برود و اس��کار نگیرد و «جدایی نادر از سیمین»
م ی توانست در فجر انتخاب نش��ود و اگر انتخاب م ی شد م ی توانست جایزه نگیرد .اینها
یک برنامه ریزی بوده است .وقتی شما در عرصه بی ن المللی م ی روی و م ی خواهی جایزه
بگیری قطعا نم ی توانی با ش��اخ ص های خودت عمل کنی و طبیعی است که بتوانی با
شاخ ص های انها عمل کنی ،اما ب رای ما این مهم بود که با شاخ ص های انها عمل کنیم
و به هرحال منافع ملی ما زیر س��وال نرود .در فرایند اس��کار فیلمی انتخاب شد ،رفت و
حمایت شد .برنامه ریزی ش��د ،اما بعض ی ها منکر هس��تند و م ی گویند برنامه ریزی شده
نبود ،تصادفی بود .انها ممکن است خلقت و هس��تی را هم تصادف بدانند ،البته انها در
خیاالت خودشان سیر م ی کنند .بیایند ببینند در کجا م ی توان در راستای خلقت تصادفی
کار کرد و به جایی رسید .ممکن است بر حسب تصادف به نتایج اولیه برسید ،اما یک قله
را هدف گرفتن و به انجا رسیدن هی چ وقت بر حسب تصادف اتفاق نم ی افتد .ما ط راحی
کردیم و حتی الب ی گری کردیم تا این اتفاق بیفتد و ب رای همه ای رانیان مهم بود که یک
فیلم ای رانی اسکار بگیرد .فیلمس��از ب رای ما مهم نبود ،بلکه مهم این بود که فیلمی از
سینمای ای ران جایزه بگیردg ».
مثلث شماره165
خداحافظی با اقای منتقد
روایت جواد شمقدری از اسکار فرهادی
دیـــدار
خبرگزاری اسوشیتدپرس امریکا در گزارشی به «اتحاد» ای ران و امریکا در تشک کشتی و
تالش هاب رایحفظاینرشتهتاریخیدرالمپیکپرداخت.دراینگزارشامدهاست«:مسئوالن
المپیکشایدندانستهدپیلماسیمبهموپیچیدهبینای رانوامریکاراحلکردندوایندوکشور
را در موضع هدف مشترک قرار داده اند .مسئوالن کشتی ای ران و امریکا روز سه شنبه در حاشیه
مسابقات جام جهانی کشتی ،یک هفت ه پس از تصمیم کمیت ه بی ن المللی المپیک در حذف
قدیم ی ترین ورزش المپیک ،در ای ران با یکدیگر دیدار کردند .برمبنای تصمیم IOCاکنون
قدیم ی ترین ورزش المپیک باید ب رای حضور در این مسابقات در سال ۲۰۲۰البی کند .تاکنون
تالش ب رای نگهداشتن کشتی در المپیک باعث شده فدراسیون های کشتی امریکا و کوبا با
یکدیگر متحد شوند ،اما همکاری نزدیک بین ای ران و امریکا در تالش جهت حفظ کشتی در
المپیک هدف مشترک بین دو کشوری است که اغلب ،مسائل مختلف انها را از هم جدا کرده
است .زکی جونز ،سرمربی تیم کشتی ازاد امریکا در مصاحبه تلفنی با دفتر اسوشیتدپرس در
یرتبهکشتیازسراسرجهاندرای رانبایکدیگرمالقات
ته رانگفتکهمسئوالن ۱۰کشورعال
خ واهند داشت .نمایندگانی از کشورهای اذربایجان ،بالروس ،بلغارستان ،گرجستان ،ای ران ،ژاپن،
قزاقستان،امریکا،روسیهوترکیهقراراستبایکدیگردیدارکنندتاتصمیم IOCمبن ی برحذف
کشتی از المپیک ۲۰۲۰را تغییر دهند .سرمربی امریکا در ادامه گفت« :این کشورها به این دلیل
انتخاب شدند که انها در مسابقات جام جهانی ۲۰۱۱بین ۱۰کشور ب رتر جهان قرار داشته اند».
سرمربی کشتی امریکا ادامه داد« :مسابقات جام جهانی که در ته ران برگزار م ی شود در بهترین
زماناست.اینمسابقاترابطهبینکشورهایصاحبسبکدرکشتیرابهترم ی کندوبسیار
مفیداست».روزدوشنبهمسئوالنکشتیامریکاتصمیمگرفتندتاکمیتهویژه ایراب رایحفظ
کشتیدرالمپیکشکلدهند؛کمیته ایکهتاتابستانسال ۲۰۱۶درالمپیکبرزیلفعالخ واهد
بود ،اما کشتی ب رای حضور در المپیک باید با هفت رشته ورزشی دیگر به رقابت بپردازد .ای ران نیز
تمایل خود را ب رای همکاری با قدرت های ب رتر کشتی جهت حفظ این رشته ورزشی در المپیک
اعالمکردهاست.ب رایای راناینموضوعبسیارمهماست.کشتیورزشیملیدرای رانمحسوب
م ی شود ،حتی محبوبیتی بیشتر از فوتبال و چوگان دارد .علیرضا دبی ر ،یکی از مدال اوران سابق
ای راندرالمپیکپسازتصمیم IOCگفت«:ایام ی خ واهیمکشتیراکهسمبلانسانیتاست
حذف کنیم؟ چه دلیلی ب رای حذف کشتی از المپیک داریم؟»g
البی در اکادمی
ژست موفق بچه
خرس طالیی به رومانی رفت
هیات هفت نفره داوران بی ن المللی به ریاس��ت «ون��گ کار وای» کارگردان چینی
(هنگ کنگی) خرس طالیی جش��نواره را به کلین پتر نتس��ر ،کارگردان رومانیایی اعطا
کرد .این کارگردان با فیلم ژس��ت بچه در این جشنواره حاضر ش��ده بود .این فیلم درباره
تالش های مادری اس��ت تا پس��ر خود را که باعث یک تصادف رانندگی شده از مجازات
برهاند .از تغییر نظر ش��اهدان تا پرداخت غ رامت به خان��واده قربانی ،همه تالش هایی
است که مادر ب رای رهایی پس��رش انجام م ی دهد .نتسر در این فیلم ،مادری خودشیفته
را نمایش م ی دهد که ب رای فرزند و خانواد ه متالش ی شده وارد مبارزه م ی شود .در این فیلم
که تا حدودی صحنه هایی مستند دارد ،طرز فکر اقشار مرفه ،دستگاه قضایی و پلیس در
رومانی به تصویر کشیده م ی شود .در ادامه این مراسم خرس نقره ای (جایزه بزرگ هیات
داوران) به فیلم «داستان کوتاه از زندگی یک اهن فروش» به کارگردانی دنیس تانویچ از
بوسنی هرزگوین اعطا شد .خرس نقره ای ب رای بهترین کارگردان به دیوید گوردون گرین،
کارگردان امریکایی ،به خاطر ساخت فیلم «ش��اهزاده اواالنچ» اعطا شد .خرس نقره ای
ب رای بهترین بازیگر م��رد هم به نظیف موجیچ ب رای بازی در فیلم «یک داس��تان کوتاه
از زندگی یک اهن فروش» رس��ید .پاولیا گارس��یا ب رای بازی در فیلم «گلوریا» از شیلی،
خرس نقره ای ب رای بهتری��ن بازیگر زن را دریاف��ت کرد« .عزیز زامباکی��ف» فیلمبردار
«درس های هارمونی» از قزاقستان خرس نقره ای بهترین فیلمبرداری این دوره را به خود
اختصاص داد و جایزه الف��رد باوئر (ب رای بهترین فیلم با چش��م اندازی نوین) نیز به فیلم
فرانسوی «ویک و فلو یک خرس دیده اند» ساخته دنیس کوته رسید .نتسر اولین برنده
رومانیایی خرس طالیی ب رلین است .در مورد او باید گفت کالین پیتر نتزر ،فیلمساز اهل
رومانی در یکم ماه می سال ۱۹۷۵در پتروسانی ،ش��هری در رومانی به دنیا امد .او اولین
فیلم بلند خود را در سال ۲۰۰۳با نام ماریا س��اخت که در جشنواره لوکارنو توانست جایزه
ویژه هیات داوران را از ان خود کند .شش سال بعد یعنی در سال ۲۰۰۹او فیلم مدال افتخار
را ساخت که داستان پیرمرد ۷۵س��اله ای بود که تصادفا مدال افتخار جنگ جهانی دوم
را م ی گیرد .این فیلم هم در جشنواره های مختلفی همچون تسالونیکی و میام ی مورد
تقدیر قرار م ی گیرد ،اما بزرگترین موفقیت او با عنوان ژس��ت بچه در س��ال ۲۰۱۳اتفاق
افتاده استg .
81
بازا ر
به بانک ،هنوز قوانین و ضوابط موسسات مالی بر این نهاد
حکمفرماس��ت؟ گفت« :تا انجا که توانسته ایم اصالحاتی
انجام دادیم و برای تس��هیالت کمتر از ۱۰میلیون تومان
یک ضامن کافی است ».وی در خصوص علت اخذ چک
از متقاضیان تس��هیالت گف��ت« :باتوجه ب��ه اینکه هنوز
قراردادهای ما الزم االجرا نیس��ت و در بخش هایی هنوز
قوانین موسسه مالی حاکم اس��ت؛ در صورتی که ضوابط
بانکی به طور کام��ل حاکم و قراردادها الزم االجرا ش��ود،
همانند س��ایر بانک ها چ��ک از متقاضی تس��هیالت اخذ
نمی شود».
مدیرعامل بانک مهر اقتصاد خبر داد
عرضه سهام بانک مهر اقتصاد
در فرابورس طی ماه اینده
کوتاه از اقتصاد مثلث شماره 165
مدیرعامل بانک مه��ر اقتصاد با اش��اره به پرداخت
۱۰هزار میلیارد تومان تس��هیالت در س��ال جاری گفت:
«طبق هماهنگی های صورت گرفته ،سهام بانک ماه اینده
در فرابورس عرضه خواهد شد ».محمد تقی نتاج با اشاره به
عرضه سهام بانک مهر اقتصاد در فرابورس ،اظهار داشت:
«طبق هماهنگی های صورت گرفته ،سهام بانک ماه اینده
عرضه خواهد شد ».وی با اشاره به س��رمایه ۴۱۰میلیارد
تومانی این بانک ،در مورد ضرورت افزایش سرمایه بانک ها
باتوجه به افزایش نرخ ارز افزود« :این مساله درست است
اما باید توجه داشت که بانک ها واسطه بین سپرده گذاران و
تسهیالت گیرندگان است و سپرده گذارانی که با علم به این
مساله به بانک وکالت می دهند ،ریسک ان را می پذیرند».
مدیرعامل بانک مه��ر اقتصاد تصریح ک��رد« :اگر بانکی
با نرخ های از پیش تعیین شده ،تس��هیالت بپردازد ،زیان
اتفاق می افتد ،ام��ا اگر بانکی منابع را در س��بدی از اموال
و امالک ،تجهیزات ،س��رمایه گذاری در بورس و با توسعه
بانکداری الکترونیک کسب درامد از محل خدمات بانکی
داشته باشد کمتر در معرض زیان قرار می گیرد و می تواند
از این گردنه ها عبور کند ».وی در پاس��خ به این سوال که
برای قرارداد با صندوق توسعه ملی اقدامی صورت گرفته
اس��ت؟ گفت« :بانک مهر اقتص��اد فعال در ح��وزه ریالی
فعالیت می کن��د و به حوزه ارز ورود نکرده اس��ت؛ مطمئنا
پس از کسب مجوز فعالیت در این حوزه ،اولین اقدام انعقاد
قرارداد با صندوق توس��عه ملی خواهد بود ».نتاج در مورد
میزان تسهیالت پرداختی این بانک در سال جاری اظهار
داشت« :برنامه ریزی ما برای س��ال جاری پرداخت حدود
۱۰هزار میلیارد تومان تسهیالت است و سعی می کنیم تا
پایان سال این رقم محقق شود که با این حساب ۶۵درصد
منابع بانک را پرداخت کرده ای��م ».مدیرعامل بانک مهر
اقتصاد در پاسخ به این سوال که چرا با وجود تبدیل شدن
اغاز پیش فروش سکه
بدون مراجعه به بانک سکه بخرید
بانک مرکزی احتماال امسال برنامه پیش فروش سکه را از طریق یک سامانه اینترنتی،
از طریق ثبت نام و بدون مراجعه به بانک از طریق دو بانک ملی و تجارت اجرایی خواهد کرد.
بر این اساس ،پیش فروش سکه از طریق سامانه اینترنتی و بدون مراجعه به بانک و از طریق
ثبت نام انجام خواهد شد ،همچنین قرار بود پیش فروش سکه از روز اول اسفندماه جاری انجام
شود ،اما به این هفته موکول شد .در عین حال احتماال دو بانک ملی که بانکی دولتی است و
بانک تجارت به عنوان یک بانک خصوصی ،اجرای برنامه پیش فروش سکه های بانک مرکزی
را عهده دار خواهند بود .همچنین این دو بانک هنوز ابالغیه ای از سوی بانک مرکزی مبنی بر
ش��رایط پیش فروش ،زمان و غیره دریافت نکرده اند و قرار است بانک مرکزی دستورالعملی
جدید برای پیش فروش های جدید صادر نماید .قرار است سکه های پیش فروشی که در زمان
ثبت نام یک میلیون تومان به صورت علی الحس��اب از متقاضیان دریافت می ش��ود ،با قیمت
۱۸درصد کمتر از قیمت روز برای شش ماه اینده در اختیار خریداران قرار گیرد .به عبارت دیگر،
س��که ها ش��ش ماه بعد از زمان ثبت در اختیار متقاضیان قرار خواهد گرفت .محمود بهمنی،
رئیس کل بانک مرکزی در این زمینه گفته اس��ت« :این مساله بیش��تر تامین نیازهای مردم
در پایان سال را مدنظر دارد و تعداد این سکه ها نیز به اندازه ای نیست که کسی بخواهد روی
ارقام ۵۰یا ۱۰۰هزار سکه خریداری کندg».
82
بانک مهر اقتصاد در میان 10سازمان دانشی
برتر کشور
بانک مهر اقتصاد برای دومین سال پیاپی و با ارزیابی
جهانی MAKEموفق به قرار گرفتن در میان 10سازمان
دانشی برتر کشور شد .در دومین سال ارزیابی سازمان های
دانش��ی برتر ( )MAKE AWARDکه ب��ه نمایندگی
دانش��گاه صنعتی شریف در ایران برگزار ش��د ،از میان 42
سازمان ش��رکت کننده ،مجموعه مهر موفق شد تا با قرار
گرفتن در بین 10س��ازمان دانشی برتر کش��ور ،موقعیت
سال گذش��ته خود را تثبیت نماید .بر اس��اس این گزارش،
ارزیابی جهان��ی MAKEبه عن��وان معتبرترین ارزیابی
بین الملل��ی در ح��وزه مدیریت دانش ،نواوری و س��رمایه
فکری با 15سال سابقه برگزاری در سه سطح ملی ،قاره ای
و جهانی برگزار می شود و هر ساله هزاران سازمان از بیش
از 100کشور جهان به طور مستمر در ان شرکت می کنند و
مجموعه فعالیت های خود را در حوزه مدیریت دانش محور
بر اساس 150شاخص ارزیابی می س��نجند.جایزه جهانی
MAKEدر ایران از سوی دانشگاه صنعتی شریف و زیر
نظر مس��تقیم بنیاد جهانی MAKEاهدا می ش��ود ،دفتر
ارزیابی س��ازمان دانش��ی برتر نیز در این دانشگاه مستقر
اس��ت و میزان اس��تقبال س��ازمان ها برای حضور در این
ارزیابی نس��بت به سال گذش��ته 61درصد افزایش داشته
است .هدف از برگزاری این رقابت ،تقدیر از سازمان های
متعهد به پیاده سازی مدیریت دانش محور و ایجاد بستری
برای به اشتراک گذاردن تجربیات س��ازمان های ایران و
سازمان های پیشرو در سطح بین المللی در حوزه مدیریت
دانش بنی��ان بیان ش��ده اس��ت .همچنین س��ازمان های
ش��رکت کننده می توانن��د از گزارش ه��ای تحلیلی جامع
و تجربی��ات س��ازمان های برت��ر دنی��ا در ای��ن ارزیابی
بهره مند شوندg .
بانک مسکن د ر تراکنش های موفق شتابی بانک برتر شد
طبق اخرین گزارش ارسالی بانک مرکزی در زمینه
عملکرد س��وئیچ کارت بانک ها ،بانک مس��کن از جهت
پایداری سوئیچ و با ضریب باالی 99درصد تراکنش های
موفق شتابی به کل تراکنش ها ،در جایگاه سه بانک برتر
کشور قرار گرفت .نیکوفر صفری ،رئیس «اداره خدمات
نوین» با بیان این مطلب افزود « :گزارش عملکرد سوئیچ
کارت بانک ها توس��ط بانک مرکزی جمهوری اسالمی
ایران به صورت ماهانه ارائه می گردد که هدف از این گزارش ،ارائه کارنام ه تراکنش های موفق
و ناموفق بانک ها بوده و زمینه کاهش اختالالت شتابی را فراهم می اورد ».رئیس اداره خدمات
نوین تصریح کرد« :به موجب این گ��زارش ،تراکنش های موفق ش��تابی به کل تراکنش ها
سنجیده شده و بر اس��اس ان جریمه ناشی از تراکنش های ناموفق ش��تابی دریافت می گردد
که در این خصوص بانک مسکن توانس��ته در گزارش مربوط به اذر ماه سال جاری از جهت
پایداری سوئیچ با ضریب باالی ۹۹درصد تراکنش های موفق شتابی به کل تراکنش ها ،جزو
سه بانک برتر در بین تمامی بانک های عضو ش��تاب قرار گیرد ».صفری یاداور شد« :میزان
کل تراکنش در این ماه 17/152/374بوده که از این تعداد تراکنش 17/041/117تراکنش
موفق بوده استg ».
سومین المپیاد علمی کارکنان بانک انصار
برگزار می شود
شغلی در اینده نیز مدنظر قرار خواهند گرفت.
س��ومین المپیاد علمی کارکنان بانک انصار با هدف
افزایش و س��نجش میزان س��طح علمی و توانمندی های
کارکنان بانک در سراسر کشور برگزار می شود .به گزارش
اداره کل بازاریاب��ی و تبلیغات بانک انصار ،س��ومین المپیاد
علمی کارکنان این بانک به همت معاونت منابع انس��انی و
اموزش و با شرکت تمامی پرسنل و مدیریت شعب استان ها،
سوم و چهارم اسفندماه سال جاری برگزار خواهد شد .گفتنی
اس��ت؛ س��ومین المپیاد علمی کارکنان بانک انصار به طور
همزمان و یکپارچه در تمامی استان ها و به شیوه الکترونیکی
در 60نقطه از کشور با نظارت معاونت بازرسی بانک انجام
گرفته و نفرات برتر عالوه بر دریاف��ت جایزه ،برای ارتقای
گواهینامه چهارمین جشنواره ملی بهره وری
به اطالع می رس��اند بانک انصار نامزد دریافت لوح
تقدیر برای عملکرد مناسب در بخش های اصلی و جانبی
در گروه بانک ها و موسس��ات اعتباری و س��ایر نهاد های
مالی درس��ال 1390بوده است .این جش��نواره هرساله با
حضور حدود 1000شرکت در بخش صنایع (بانک ،بیمه،
سرمایه گذاری ،مش��اوره و )...برگزار می ش��ود و مراسم
اعطای گواهینامه در مرحله اول جش��نواره سی ام بهمن
ماه در هت��ل ازادی تهران با حضور مدی��ران عامل حدود
156شرکت برگزیده از حدود 1000شرکت از جمله بانک
انصار برگزار خواهد ش��د که مدیرعام��ل محترم بانک در
این مراسم جهت در یافت گواهینامه شرکت خواهد کرد.
مرحله دوم ی��ا مرحله نهای��ی این جش��نواره برای
س��ال 1390یکم خ��رداد 1392و در روز مل��ی بهره وری
برگ��زار خواهد ش��د که نتای��ج ان متعاقبا اطالع رس��انی
خواهد شد.
وب س�ایت بان�ک انص�ار منتخ�ب رای گیری
ی در پنجمین دوره جشنواره «وب ایران» شد
مردم
وب س��ایت بانک انصار برن��ده رای گی��ری مردمی در
پنجمین دوره جشنواره «وب ایران» ش��د .این مراسم مورخ
91/11/25در مرکز همایش های مرکز مطالعات و بهره وری
منابع انس��انی برگزار گردید ،جهت کس��ب اطالعات بیشتر
می توانید از طریق س��ایت رسمی این جش��نواره این خبر را
پیگی��ری نمایی��د www.iranwebfestival.com
ضمن تش��کر از مش��تریان محترم که با حمایت خود ما را در
دریافت این مهم یاری کردند ای��ن موفقیت را به انها تبریک
عرض می نماییمg .
کوتاه از اقتصاد مثلث شماره 165
حمل و نقل ریلی
در راستای توسعه
مهدی ایمانی /کارشناس حمل ونقل
حمل و نقل ریلی باتوجه به جاذبه های بی ش��مارش
مورد عالقه بس��یاری از احاد مردم در اقص��ی نقاط جهان
است .امروزه بخش ریلی به ویژه در کشورهای توسعه یافته
رفته رفته به استانداردهای رقابت با هواپیما نزدیک می شود.
اصوالیک��ی از ش��اخص های اصلی توس��عه یافتگی در هر
کش��ور وضعیت حمل و نقل ان است .توس��عه حمل و نقل
اثرات زیادی را در سایر بخش ها و زیرساخت های هر کشور
برجای گذاشته و بر ارتقای متغیرهای مهم اقتصادی نظیر
اشتغال ،تولید ،س��رمایه گذاری و سطح اس��تاندارد زندگی
و امنیت و ابادان��ی جوامع تاثیر می گذارد .بر همین اس��اس
بسیاری از کش��ورهای پیش��رفته برنامه توسعه شبکه های
لو نقل خود را بر مبنای گسترش خطوط ریلی و استفاده
حم
هر چه بیشتر از قطار در مسافرت های شهری و برون شهری
طراحی کرده اند .در کش��ور ما نیز طی س��ال های گذش��ته
تحوالت خوبی در عرصه حمل و نقل مسافری چه به لحاظ
زیربنایی و چه روبنایی انجام گرفته و حضور موثر بخش های
خصوصی نیز بر رونق این صنعت افزوده است .به طوری که
راه اندازی قطارهای ویژه سبز ،س��یمرغ ،دلیجان و غزال از
یکسو و راه اندازی ترن ست های تندرو و ریل باس ها از سوی
دیگر توانسته بخش مسافری راه اهن را از وضعیت سنتی به
وضعیت مدرن تغییر ش��کل داده و چشم انداز نوید بخشی را
پیش روی هموطنان گرامی بگشاید .طبق بررسی های به
لو نقل
عمل ام��ده و با نظر صریح کارشناس��ان عرصه حم
ریلی در بیش��تر ریل های راه اهن ایران ام��کان راه اندازی
قطارهای با سرعت 160کیلومتر و بیشتر مهیا بوده که این
میزان حداقل 80درصد خطوط ریلی ایران را شامل می شود.
بنابراین اگر برنامه ریزی های الزم و هماهنگی بین بخشی
در زیر مجموعه وزارت راه و شهرس��ازی وجود داشته باشد
سرعت 160کیلومتر در خطوط فعلی راه اهن امری سهل و
ممکن خواهد بود و چه بسا هزینه ان از راه اندازی قطارهای
برقی نیز کمتر باش��د .اکنون یک مثال کاربردی و موردی
روشن می س��ازد که افزایش س��رعت قطارها که امروز در
سرلوحه برنامه های دست اندرکاران حوزه حمل ونقل ریلی
قرار گرفته تا چ��ه اندازه در وضعیت حاضر کش��ور حیاتی و
حائزاهمیت است .امروزه تقریبا همه باور دارند که کالنشهر
تهران الوده ترین هوای پایتخت های جهان را دارد و خالصی
از این وضعیت به راهکارهای کارشناس��ی بسیاری نیازمند
است .با این حال الودگی هوا تنها معضل شهر تهران نیست،
بلکه الودگ��ی صوتی ،جمعی��ت زیاد ،ترکی��ب نامتجانس
فرهنگی ،فقدان امکانات تفریحی ،ساخت و سازهای بی رویه
و اوضاع اشفته کوچه ها و خیابان ها از تهران چهره ای بحرانی
و اشفته ساخته که تداوم ان ممکن است به مرگ تدریجی
انسان ها منجر شود .با این حال چگونه می توان با معضالت
این شهر بزرگ برخورد کرد؟ راه حل های بسیاری در طول
چند دهه گذش��ته برای اداره کالنش��هر تهران ارائه شد که
یکی از کارامدتری��ن و موثرترین ان اس��تفاده از تجربیات
کشورهای توس��عه یافته اس��ت .کشورهای توس��عه یافته
مثل المان ،فرانس��ه ،ژاپن و ...از راه اه��ن به عنوان یکی از
راه حل های اساس��ی و مهم برای رفع معضالت شهرهای
بزرگ خود اس��تفاده کرده اند که می تواند نقش مهمی را در
کاهش جمعیت ش��هرهای بزرگ و توزیع مناسب جمعیت
در این کشورها ایفا نماید .این امر اگر چه در نگاه اول برای
کشور ما پر هزینه و نامتعارف می اید ،اما اگر بدانیم عالوه بر
معضالت اشاره شده در کالنشهرهایی مثل تهران ،مجموع
خسارات وارده از تصاد فات جاده ای در سال برابر حدودی کل
اعتبارات وزارت را هو شهرسازی است از این موضوع به اسانی
نخواهیم گذشت .به نظر می رس��د در این شرایط راه اندازی
قطارهای سریع السیر برای معضالت شهر تهران و همچنین
کشور پهناوری مثل ایران یک ضرورت اجتناب ناپذیر باشد.
زیرا با راه اندازی این قطارها زندگی در شهرک های اقماری
تهران ج��ان می گیرد و م��ردم ترجیح می دهند از ش��هری
که شهردارانش معتقدند «اس��تانداردهای زیست محیطی
در ان پایین اس��ت و س��رانه خدمات��ی ان رضایت بخش
نیس��ت» نجات یابند و در عین حال هر روز با خیال اسوده
و سروقت با قطارهای سریع السیر ،خود را به محل کارشان
درتهران برسانند .تبعات دیگر ان عالوه بر کاهش جمعیت،
کاهش ترافیک در خیابان ها و جاده ها ،کاهش الودگی های
صوتی وصدا ،کاهش مهاجرت ،ایمنی و راحتی بیش��تر و...
خواهد بود .به نظر می رس��د باتوجه به واگ��ذاری قطارها به
بخش های خصوصی چنانچه این امر درست مدیریت شود
با مکانیابی های مناسب و ابتکار عمل و اختیارات الزم بتوان
در توزیع مناس��ب جمعیت ،کاهش الودگی و توزیع عادالنه
امکانات گام های موثری در این بخش برداشتg.
83
نجم الدین:
قیمت خودرو کاهش می یابد
کوتاه از اقتصاد مثلث شماره 165
مدیرعامل گ��روه صنعتی ایران خ��ودرو در خصوص
دریافت رضایتنامه از س��وی نمایندگی ها از مش��تریان در
زمان تحویل خودرو گفت« :نمایندگی ها باید در چارچوب
ضوابط س��ازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان
عمل کنند ».جواد نجم الدین در حاش��یه مراس��م معرفی
100ش��رکت برتر ایران گف��ت« :ص��ادرات خودروهای
گروه صنعتی ایران خودرو در س��ال جاری 2/5 ،برابر س��ال
گذشته بوده است ،به این معنا که 250درصد رشد را تجربه
کرده است؛ ضمن اینکه صادرات محصوالت ایران خودرو
به 30کش��ور دنیا از جمله عراق ،ونزوئال ،بالروس ،عراق،
روسیه و سوریه صورت می گیرد ».مدیرعامل گروه صنعتی
ایران خودرو افزود« :امس��ال در برنامه داریم که 450هزار
دستگاه افزایش تولید داشته باشیم؛ این در شرایطی است که
بر اساس برنامه ریزی های صورت گرفته ،در اسفندماه هم
تولید ایران خودرو ،رشد خواهد داشت و 100هزار خودرو نیز
به بازار عرضه خواهیم کرد ».نجم الدین گفت« :با افزایش
تولید محصوالت ایران خودرو در بازار ،ه��م بازار به تعادل
خواهد رس��ید و هم قیمت به میزان قاب��ل توجهی کاهش
خواهد یافت ،چراکه بنا داریم در روزهای باقیمانده از سال
جاری 100 ،هزار دستگاه خودرو به بازار عرضه کنیم ».وی
در پاسخ به این س��وال که اگر امکان این وجود داشت که
100هزار دستگاه در سال جاری به بازار عرضه کنید ،چراکه
زمانی که تالطمات قیمتی در بازار وجود داشت ،این عرضه
صورت نگرفت ،تصریح کرد« :عدم عرضه بستگی به تولید
برگزیده از میان 100شرکت برتر ایرانی:
ایران خودرو درصدر اشتغالزایی کشور
در پانزدهمی��ن دوره رتبه بندی صد ش��رکت برتر
ایران ،گروه صنعتی ایران خودرو با 53هزار و 806نفر،
باالترین رتبه اش��تغالزایی را در سال 90به دست اورد.
براس��اس نتایج رتبه بندی س��ازمان مدیریت صنعتی ،
گروه صنعتی ایران خودرو با ف��روش 126هزار و 696
میلیارد ریال در س��ال ،90رتبه دوم فروش را در میان
صد ش��رکت برتر ایران به دس��ت اورد.براس��اس این
گزارش ،شرکت ساپکو با 75هزار و 856میلیارد ریال فروش درسال 90رتبه ششم جدول
صد ش��رکت برتر را از نظر میزان فروش ب��ه خود اختصاص داده اس��ت .در رتبه بندی دوم
صد شرکت ،تعاونی خاص کارکنان ایران خودرو با 19هزار و 194میلیاردریال دارایی ،رتبه
چهارم بیشترین دارایی را به دست اورده است .در میان صد شرکت چهارم که در این دوره
توسط سازمان مدیریت صنعتی ارزیابی شده اند ،ش��رکت تولید محور خودرو با 880میلیارد
ریال فروش ،رتبه چهارم باالترین فروش را به دست اورده و نسبت به رتبه دوره قبل خود،
28پله ارتقا پیدا کرده اس��ت .در فهرس��ت 400شرکت بزرگ کش��ور که از سوی سازمان
مدیریت صنعتی منتش��ر ش��ده ،ایران خودرو رتبه اول را در گروه وس��ایط نقلیه و قطعات
خودرو از ان خود کرده .گروه وس��ایط نقلیه و قطعات خودرو با 43شرکت ،دومین رتبه را از
نظر تعداد ش��رکت ها در گروه در اختیار دارد و رتبه اول از ان شرکت های سرمایه گذاری و
واسطه گری مالی با 50شرکت اس��ت .گروه صنایع خودرو با 15درصد سهم ،جایگاه دوم
را از نظر میزان فروش در میان صد شرکت برتر در اختیار دارد .جایگاه اول از ان بانک ها و
موسسات اعتباری است.
در این ارزیابی ها گروه خودرو با 13درصد ،رتبه سوم از نظر ارزش افزوده و با شش درصد
جایگاه سوم از نظر دارایی ها را در اختیار دارد .دو گروه اول از نظر اشتغالزایی ،شامل بانک ها و
موسسات اعتباری و گروه وسایط نقلیه و قطعات خودرو هستندg .
84
دارد ،عدم تولید نیز به دلیل مشکالت مالی موجود صورت
گرفت؛ چراکه کار تهیه تدارکات الزم برای تولید س��خت
ش��ده بود ،بنابراین تولید ص��ورت نمی گرفت و عرضه هم
کم شد؛ اما هم اکنون تولید افزایش یافته است و بانک ها نیز
در این شرایط ،همکاری بیشتری با خودروسازان داشته اند».
نجم الدین در پاس��خ به این سوال که ایا در س��ال اینده با
افزایش تولید ،قیمت خودرو کاه��ش خواهد یافت؟ اظهار
داشت« :بخشی از قیمت خودرو بستگی به نرخ مواد اولیه
دارد که در این بخش ،اگر مواد اولیه کاهش قیمت داش��ته
باشد قیمت خودرو نیز کاهش می یابد ،اما بخشی از قیمت
که مربوط به حباب قیمت خودرو در بازار اس��ت و دالالن
حضور دارند ،با افزایش عرض��ه ،این دالل بازی ها را از بین
خواهیم برد ».وی در پاسخ به سوال خبرنگار مهر مبنی بر
دریافت رضایتنامه از مش��تریانی که خودرو را پیش فروش
کرده و مجبور به پرداخت قیمت باالتری به خاطر نرخ های
جدید خودرو هس��تند ،اظهار داشت« :نمایندگان ما مطابق
ضوابط و مصوبات فروش که از س��وی س��ازمان حمایت
مصرف کنندگان و تولیدکنندگان به انها ابالغ ش��ده است،
عمل می کنن��د؛ اما اگر تخلفی در این می��ان صورت گیرد،
رسیدگی می ش��ود ».نجم الدین اظهار داشت« :نمایندگان
مکلفند مطابق با ابالغیه شرکت عمل کنند ».وی در پاسخ
به این سوال که تصور نمی کنید قراردادهای خودروسازان با
مشتریان در بازار یکطرفه باشد؟ گفت« :خیر ،چنین تصوری
نداریم ،چراک��ه در واقع برای پیش ف��روش قطعی خودرو،
باید صد درصد مبل��غ کل خودرو پرداخت ش��ود ،در حالی
که هم اکنون ما 90درصد مبلغ کل را از مش��تری دریافت
می کنی��م ،اما وقت��ی پیش فروش می ش��ود ،قیمت قطعی
نیست و ممکن است موقع تحویل گرانتر یا ارزانتر باشد».
نجم الدین در پاسخ به سوال دیگری در خصوص پرداخت
مبالغی که در شورای پول و اعتبار مصوب شده است که به
خودروسازان ارائه شود ،خاطرنش��ان کرد« :هنوز پرداختی
صورت نگرفته اس��ت؛ اما در روزهای این��ده این پرداخت
صورت خواهد گرفتg».
ایساکو عرضه قطعات یدکی بی کیفیت را تکذیب کرد
در شرایطی که سازمان اس��تاندارد از تذکر به شرکت
تامین کننده قطعات یک خودروس��از بزرگ به دلیل توزیع
قطعات یدکی بی کیفیت خبر داده است ،مدیرعامل شرکت
تامین کننده قطعات ایران خودرو (ایس��اکو) هرگونه عرضه
قطعات یدکی بی کیفیت از سوی این شرکت را تکذیب کرد.
علی نمکین ،در پاسخ به اینکه معاون سازمان استاندارد از تذکر
به مسئوالن ارشد شرکت تامین کننده قطعات یک خودروساز
بزرگ خبر داده است ،ایا این شرکت ایساکو بوده است؟ اظهار کرد« :اصال چنین چیزی صحت ندارد.
به هر حال هر قطعه ای که در بازار است مسئولیتش با ایساکو نیست ».وی با بیان اینکه اگر در شبکه
خدمات پس از فروش ایران خودرو قطعه بی کیفیت پیدا کنیم خودمان نیز مدعی هستیم ،خاطرنشان
کرد« :در این موارد شاید نمایندگی قطعات را از مبادی غیررسمی خریده باشد به گونه ای که بخش
عمده لغو امتیاز نمایندگی ها به دلیل استفاده از قطعات نامرغوب و بی کیفیت بوده است ».مدیرعامل
ایساکو ادامه داد« :به هر حال اگر بحثی باشد حاضریم مباحثه کنیم که در مجموعه خدمات پس از
فروش ایران خودرو به هیچ وجه قطعات بی کیفیت وجود ندارد ».وی در پاس��خ به اینکه سازمان
استاندارد اعالم کرده ش��رکت تامین کننده قطعات یک خودروساز بزرگ ،قطعات بی کیفیت را در
ی خود در شبکه خدمات پس از فروش توزیع کرده است ،اظهار کرد« :در این موارد بحثی
بسته بند
مربوط به قطعات تقلبی مطرح بود که در ان از هولوگرام و جعبه ما سوءاستفاده شده بود ».نمکین
تصریح کرد« :اتفاقا ما با مسئوالن استاندارد جلسات تعاملی خیلی خوبی داشت ه و داریم به گونه ای که
از دوستان استاندارد خواهش کردیم بازرسان انها نیز به نمایندگی ها سر بزنند ».چندی پیش معاون
نظارت بر اجرای استاندارد سازمان ملی استاندارد ایران اظهار کرد که به شرکت تامین کننده قطعات
یک خودروساز بزرگ هشدار داده شد که در صورت تکرار تخلف استفاده از قطعات یدکی بی کیفیت،
مسئول ارشد ش��رکت مربوطه به دادگاه معرفی خواهد ش��د .به گفته بهادر کاظمی ،این شرکت
تامین کنندهقطعاتدردوره ایقطعاتیدکیبی کیفیتکهبعضاازچینواردشدهرادربسته بندی های
خود در شبکه خدمات پس از فروش این خودروساز بزرگ توزیع کرده استg.
سـالنامه مثلث
بیستم اسفندماه منتشر می شود
82