ماهنامه مثلث شماره 14
ماهنامه مثلث شماره 14
ماهنامه مثلث شماره 14
ﺟﻮﺍﻧﻔﻜﺮ :ﻣﻮﺳﻮﻱ ﻫﻴﭻ ﻧﺴﺒﺘﻲ
ﺑﺎ ﺳﺎﻝ 68ﻧﺪﺍﺭﺩ
ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪﺧﺒﺮﻱ،ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ /ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ /ﺷﻤﺎﺭﻩ ﭼﻬﺎﺭﺩﻫﻢ 17/ﺁﺑﺎﻥ 100 /1388ﺻﻔﺤﻪ1000 /ﺗﻮﻣﺎﻥ
ﺭﺿﺎ ﺻﺎﺩﻗﻲ:ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﺮﺣﻢ ﻛﻨﻨﺪ
ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﻲ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻡ
ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﭘﺸﻴﻤﺎﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ
30ﺳـﺎﻟﮕﻲ ﻳﻚ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ
ﺗﺌﻮﺭﻳﺴﻴﻦ
ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ
ﺩﺭ ﺳﻜﻮﺕ
ﻭ ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﻲ
ﺍﻭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩﻛﻨﻮﻧﻲ
ﺳﭙﺎﻩ ﺩﺭ ﺗﺴﺨﻴﺮ
ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ
ﻣﺸﺎﺭﻛﺖﺩﺍﺷﺖ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ
ﺍﻭ ﺍﺯ ﻳﻚ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ
ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻲﻛﺮﺩ
ﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ
ﻃﺮﻑ ﻣﺸﻮﺭﺕ
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺩﺭ
ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩ
ﺍﻭ ﺍﺯ ﺍﺷﻐﺎﻝ
ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﭘﺸﻴﻤﺎﻥﻧﻴﺴﺖ
ﺑﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻋﺮﺻﻪ
ﺑﺮﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ
ﺗﻨﮓ ﺷﺪ
ﺍﻭ ﺑﺎ ﺍﺭﺳﺎﻝ
ﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺍﻋﻼﻡ
ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻡ
ﺧﻮﺩﭘﺸﻴﻤﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ
MOSALAS.IR
ISSN: 2008-5281
ﻣﺜﻠﺚ؛ ﺩﺭﻙ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ
3
60
72
33
ﺳﻴﺎﺳﺖ
30ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪﺍﺯ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ
ﻣﺜﻠﺚ ﺩﺭ ﺍﻳﺎﻡ ﺳﻲﺍﻣﻴﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺗﺴــﺨﻴﺮ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ
ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
13ﺁﺑﺎﻥ 30 ،ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ18...............................................................
ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺭﺍ ﺩﻭﺭ ﺯﺩﻧﺪ20....................
ﭘﻴﺮﻣﺮﺩﺍﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺍﻧﺸﻘﺎﻕ ﻣﺠﺪﺩ ﻧﺸﺪﻧﺪ24...................
ﻣﻮﺳﻮﻱ ﻫﻴﭻ ﻧﺴﺒﺘﻲ ﺑﺎ ﺳﺎﻝ 68ﻧﺪﺍﺭﺩ26.....................................
ﻧﺴﺒﺖ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻭ ﺩﻫﻢ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺳﺖ27.......................
ﻋﻘﺒﮕﺮﺩ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﺍﻯ28....................................................................
ﺭﻭﺯﻱ ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﻛﻪ ﺷﺪ 30....................................................
ﺁﻏﺎﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ31.............................................................................
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ
ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺑــﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒــﺪﺍﷲ ،ﺍﺻﻠﻰﺗﺮﻳــﻦ ﻧﺎﻣﺰﺩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺷــﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ،ﺭﻭﺯ ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ،
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻨﺞﺳــﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻫﻮﻳﺞ ﻳﺎ ﭼﻤﺎﻕ33..................................................................................
ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ34..........................................................
ﺍﻓﻮﻝ ﭘﺮﺳﺘﻴﮋ ﻛﺮﺯﺍﻱ36........................................................................
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻓﺎﻧﺘﺰﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ37.....................................................................
ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻱ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ38..............................................................
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﻓﺸﺎﺭ ﻣﻰﺁﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺜﻰﻫﺎ ﺑﺮﮔﺮﺩﻧﺪ39.............................
ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ40.................................................................................
ﺗﻨﺶ ﺻﻔﺮ42.........................................................................................
ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﺎﺥ ﺳﻔﻴﺪ43................................................................
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭ؟57.......................................................................................
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ58.......................................................................
ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺩﺭﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺁﻧﺘﻦ ﺳﻴﻤﺎ
ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﻭﺷــﻨﺒﻪﻫﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﺳــﺎﻝ ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺘﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻳﻚ
ﺑﺮﻭﺩ».ﺁﺷﭙﺰﺑﺎﺷﻰ« ﺑﻌﺪ ﺍﺯ »ﻛﺎﻛﺘﻮﺱ«ﻫﺎ ﻭ »ﺯﻳﺮﺗﻴﻎ« ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺗﻮﺳــﻂ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺨﺶ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺩﻭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺍﺻﻠﻰ »ﺯﻳﺮ ﺗﻴﻎ« ﻳﻌﻨﻰ ﭘﺮﻭﻳﺰ ﭘﺮﺳﺘﻮﻳﻲ ﻭ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺘﻤﺪﺁﺭﻳﺎ
ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻧﻮﺩ ﺷﺒﻰﻫﺎ60......................................................................
ﺧﺎﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺒﺰ ﻧﻴﺴﺖ62............................................................
ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻣﻴﺮﺍﺙﺩﺍﺭ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦ64..................................................
ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎﺭ66.............................................................
ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﺮﺣﻢ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﻲ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻡ68.....................
ﭼﮕﻮﻧﻪ »ﺑﻬﺸﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ70..............................................
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ
ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺩﻫﻪ 70ﺑﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪ،
ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﻧﺎﻟﻪ ﺳﺮ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺼﺪﻱ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﻳﺮﺍﻧﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎﺩﺍﻣﭽﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﺩﺭ ﻣﺴﺠﺪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻪﻛﺮﺑﺎﺳﭽﻲ،
ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩ» :ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺷــﺎﻩ ﺑﺎ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﻓﺮﺩﻭﺳﻲ ﻭ ﻛﻮﺭﻭﺵ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ ،ﺗﻮ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻲ«.
ﻣﺎﺭﺍ ﺩﻭﺭ ﺯﺩﻧﺪ46....................................................................................
ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ 48................................................
ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺟﺪﻳﺪ50................................................................................
ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺠﻮﺯ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻳﻢ52..................................................................
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺿﺮﺑﻪ ﺑﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ53.....................................................................
ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ54....................................................................
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻧﻴﺴﺖ55.............................................................
ﮔﻠﻮﮔﺎﻩ ﺭﺍﻧﺖ 56....................................................................................
4
ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﺴﻠﺦ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﻋﺪﻝ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﻟﻔﺎﻇﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻴﻖ ﻧﻈﺮ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷــﻮﺩ.
ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴــﻢ ﺍﻣﺎ ﻗﺎﺗﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮﻱ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺑﻪ ﻗﺘﺎﻝ ﺑﺎ ﻋﺪﻝ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺫﺑﺢ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺳﺘﻤﮕﺮﻱ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻭ ﺗﻬﻲ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺫﺍﺕ ﻗﺪﺳﻲﺍﺵ ﻧﻴﺰ
ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ .ﺁﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ »ﻣﻠﻌﺒﻪ« ﻣﻲﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺧﻴﻤﻪ ﻇﻠﻤﻲ ﺑﻪﭘﺎ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ
ﻋﻤﻮﺩ ﺁﻥ »ﺍﺭﺯﺷﮕﺮﺍﻳﻲ ﺷﺒﻪﻋﺎﺩﻻﻧﻪ« ﺍﺳﺖ ،ﻗﺎﺗﻼﻥ ﺍﺻﻠﻲ ﻋﺪﺍﻟﺖﺍﻧﺪ.
ﻫﻤﻪ ﻗﺎﺗﻼﻥ ﻋﺪﺍﻟﺖ!72..........................................................................
ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﻭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺣﻖ ﺩﻳﮕﺮﻱ73..........................................
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ75....................................................
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺗﻄﻮﺭﺍﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ77..............................................................
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﻭ ﻋﺪﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ79......................................................
ﻣﺜﻠﺚ
ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺧﺒﺮﻱ ،ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ
ﻣﺴﺌﻮﻝ :ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺁﺟﻮﺭﻟﻮ
ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻭ ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺴﺌﻮﻝ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻱ :ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ،ﻫﻨﺮﻱ ﺳﻴﻤﺎﻱ ﻣﻬﺮ
ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮﻯ
ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ:
ﺩﺑﻴﺮﺍﻥ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ :ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺷﻮﻗﻲ -ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻴﺮﺍﺩ ﺣﺎﺗﻤﻲ
ﺩﺑﻴﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ :ﺑﻬﺮﺍﺩ ﻣﻬﺮﺟﻮ
ﺩﺑﻴﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ :ﺑﺎﺑﻚ ﻏﻔﻮﺭﻱﺁﺫﺭ
ﺩﺑﻴﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ :ﺳﺠﺎﺩ ﻧﻮﺭﻭﺯﻱ
ﺩﺑﻴﺮ ﻋﻜﺲ :ﻋﺒﺎﺱ ﻛﻮﺛﺮﻱ
ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ :ﺳﺠﺎﺩ ﺳﺎﻟﻚ -ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺻﺎﺩﻗﻲ -ﺁﻣﻨﻪ ﻣﻮﺳﻮﻱ -ﻣﻄﻬﺮﻩ ﺷﻔﻴﻌﻲ
ﺭﺿﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻧﮋﺍﺩ-ﺭﻭﺯﺑﻪ ﻋﻠﻤﺪﺍﺭﻱ-ﺣﺎﻣﺪ ﺯﺍﺭﻉ -ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺍﺑﻄﺤﻰ -ﻣﻬﺪﻱ ﺍﻓﻀﻠﻲ -ﺯﻫﺮﺍ ﻛﻠﻬﺮﻱ
ﻣﺮﻳﻢ ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﭘﻮﺭ -ﻟﻴﻼ ﻟﻄﻔﻲ -ﻣﺮﻳﻢ ﻣﻴﺮﺯﺍﻳﻲ -ﺳﻤﻴﻪ ﻓﺘﺤﻲ -ﻣﻬﺪﻯ ﻃﺎﻫﺒﺎﺯ -ﺳﻤﺎ ﺑﺎﺑﺎﻳﻲ -ﺳﻤﻴﻪ ﻋﻠﻴﭙﻮﺭ
ﻣﻮﻧﺎ ﻗﺎﺳﻤﻴﺎﻥ -ﺍﻟﻨﺎﺯ ﻣﺤﻤﺪﻱ -ﻫﻮﻣﻦ ﻣﺮﺍﺩﻱ -ﺁﺗﻮﺳﺎ ﺑﺰﺭﮔﻴﺎﻥ -ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺩﻫﻘﺎﻥ -ﺳﻴﺪ ﺟﻮﺍﺩ ﻣﻴﺮﺧﻠﻴﻠﻲ
ﺁﺭﻣﻦ ﺳﺎﺭﻭﺧﺎﻧﻴﺎﻥ -ﻣﻬﺪﻱ ﺭﺑﻮﺷﻪ -ﺭﺿﺎ ﺧﻠﻴﻔﻪ -ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻣﻮﻻﻳﻰ -ﻣﻬﺪﻯ ﺣﺴﻨﻰ
ﻓﻨﻲ:
ﮔﺮﺍﻓﻴﻚ ﻭ ﺻﻔﺤﻪﺁﺭﺍﻳﻲ :ﻧﻴﻤﺎ ﻣﻠﻚﻧﻴﺎﺯﻱ -ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻓﺮﺍﻫﺎﻧﻲ -ﺣﺴﺎﻡ ﺳﻬﺎﻣﻲ
ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ :ﻫﻮﻣﻦ ﺳﻠﻴﻤﻴﺎﻥ
ﺗﺼﺤﻴﺢ :ژﻳﻼ ﺷﺎﻛﺮﻱ
ﺣﺮﻭﻓﭽﻴﻨﻲ :ﺩﺍﻭﺩ ﺣﺸﻤﺘﻲ
ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺩﺍﺭﻯ :ﺳﻤﺎﻧﻪ ﻣﻮﻣﻨﻲ -ﺳﻤﻴﻪ ﻗﻠﻲﺯﺍﺩﻩ
ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺎﻟﻰ :ﺑﻴﺘﺎ ﺑﺮﺍﺯﻧﺪﻩ ﻧﻴﺎ
ﺑﺎﺗﺸﻜﺮ ﺍﺯ :ﺍﻳﺮﺝ ﺭﺳﺘﮕﺎﺭ-ﺗﻮﺭﺝ ﺻﻔﺮﻱ -ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺭﺍﻓﺘﻲ -ﻣﺮﻳﻢ ﺣﺴﻦﻭﻧﺪ
ﭼﺎپ
ﭼﺎپ :ﺭﻭﺍﻕ
ﺗﻮﺯﻳﻊ :ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ
ﺗﻮﺯﻳﻊ
ﺩﺑﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﺖ :ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺎﺗﻤﻲ
ﺩﺑﻴﺮ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ:ﻫﺎﺩﻱ ﺧﺴﺮﻭﺷﺎﻫﻴﻦ
ﺩﺑﻴﺮ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ :ﻋﻠﻲ ﺭﻧﺠﻲﭘﻮﺭ
ﺩﺑﻴﺮ ﻭﺭﺯﺵ :ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺷﻮﻗﻲ
91
ﻧﺸﺎﻧﻲ :ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻫﻔﺖ ﺗﻴﺮ ،ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﻔﺘﺢ ﺟﻨﻮﺑﻲ،ﻧﺒﺶ ﻛﻮﭼﻪ ﻣﺒﻴﻨﻲ ،ﭘﻼﻙ ،121ﻭﺍﺣﺪ 11
ﺗﻠﻔﻦ88140548 :
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ
ﺩﺭ ﺟﺴﺖ ﻭ ﺟﻮﻱ ﻣﺪﺭﻙ
ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭﻯ ﺑﺲ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﻥ ﺣﺘﻰ
ﺑﻪ ﺯﺣﻤﺖ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮ ﺷﺪﻥ ﻭ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﻧﺒﺎﺷــﺪ .ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ
ﺩﺍﺷــﺘﻦ ﻫﻴﭻ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ،ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﻧﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﺎﺗﻰ ﭼﻮﻥ ﺩﻛﺘﺮﻯ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ
ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻳﻚ ﺷــﺒﻪ ﻣﺰﻩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﭼﺸﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺩﻭﺩ ﭼﺮﺍﻍ
ﺧــﻮﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺟﺎﻥ ﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺷــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻫﻢ ﺭﺍﻫــﻜﺎﺭ ﻗﺎﻧﻮﻧــﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺭﻭﺵﻫﺎﻯ
ﻛﻼﻫﺒﺮﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻰ.
ﺩﺭ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﻯ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ82.........................................................
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ84...........................................................................
ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﻘﻠﺐ85........................................................................
ﺳﺮﻗﺖ ،ﺗﻘﻠﺐ ﻳﺎ ﺗﺴﻮﻳﻪﺣﺴﺎﺏﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ86....................................
ﻛﻼﺱ ﺩﺭﺱ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍ88......................................................................
ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ
ﻭﺭﺯﺵ
ﺭﻭﻱ ﻣﻮﺝ ﺟﺎﻡ ﺟﻢ
ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻮﻡ ﺳﻴﻤﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﭘﺨﺶ ﺭﻗﺎﺑﺖﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﭘﺨﺶ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ
ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷﺪﻩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺳﺎﻳﺮ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪ
ﺳﻮﻡ ﺍﻳﻦ ﮔﻼﻳﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺯﻳﺮ ﺳﺎﻳﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ.
ﺭﻭﻱ ﻣﻮﺝ ﻭﺭﺯﺵ90..............................................................................
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﻫﺮ ﺻﺤﺒﺘﻲ ﺭﺍ ﭘﺨﺶ ﻛﺮﺩ91...................................................
ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ 90ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ92..................................................................
ﻛﺴﻲ ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻧﻤﻲﻛﻨﻴﻢ،ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ94...................................
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﭘﺨﺶ ﻧﺸﺪﻩ ﻭﺭﺯﺷﻲ96..................................................
ﻣﻌﺎﺩﻟﻪﺍﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ97.........................................
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ
ﻣﺠﻠﻪ ﻛﻠﻤﻪ
»ﻣﺜﻠﺚ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩ
30008312
SMSﻛﻨﻴﺪ
ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﺳﺮﻉ ﻭﻗﺖ
ﺟﺰﻭﻣﺸﺘﺮﻛﺎﻥ ﻣﺠﻠﻪ
ﺷﻮﻳﺪ
ﻣﺪﻳﺮﻣﺴﺌﻮﻝ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﻣﺜﻠﺚ
ﺑﺎ ﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ
ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ 13ﻣﻮﺭﺥ 88/8/10ﺁﻥ ﻧﺸﺮﻳﻪ ،ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﺪ.
ﺟﻬﺖ ﺍﺳﺘﺤﻀﺎﺭ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺁﻥ ﻣﺠﻠﻪ ﻟﻄﻔﺎ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﭼﺎپ ﻓﺮﻣﺎﻳﻴﺪ.
– 1ﺍﺯ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺗﺸﻜﺮ ﺩﺍﺭﻳﻢ.
– 2ﺗﺸﻜﻞ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﭗ ،ﺭﺍﺳﺖ ،ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎﺭ ﻳﺎ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻝ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺣﺰﺑﻲ ﻛﻪ
ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺪﺍﻣﺤﻮﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ ﻧﻤﻲﮔﻨﺠﺪ.
– 3ﻣﻮﺍﺿﻊ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻫﻔﺘﮕﻲ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺭﺳﻤﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﺑﻴﺮﻛﻞ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ .ﺑﻘﻴﻪ
ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻮﺿﻊ ﺷﺨﺼﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﻣﺠﺎﺯ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ
ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺟﺰﻣﻴﺖ ﻭ ﺟﻤﻮﺩ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
– 4ﻣﻮﺍﺿﻊ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻣﻐﺎﻳﺮﺗﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ »ﻛﺮﻭﺑﻲ ﻭ ﻣﻮﺳﻮﻱ ﺑﺎﻳﺪ
ﺗﻮﺑﻪ ﻛﻨﻨﺪ« ﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﻛﻪ »ﻛﺮﻭﺑﻲ ﻭ ﻣﻮﺳﻮﻱ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﻭﻧﺪ« ﻣﻐﺎﻳﺮﺗﻲ
ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﻃﻠﺤﻪ ﻭ ﺯﺑﻴﺮ ﻫﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺭﻓﺘﻨﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺗﻮﺑﻪ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ.
– 5ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻊ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﺁﻏﻮﺵ ﺭﻫﺒﺮ ،ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻲ
ﺑﺮﮔﺮﺩﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ .ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺎﺏ ﺭﺣﻤﺖﺍﻟﻬﻲ ﻭ ﺭﺍﻓﺖ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺑــﺮ ﺭﻭﻱ ﻫﻤﻪ ﮔﻨﺎﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ﺑﺎﺯ
ﺍﺳﺖ.
– 6ﻛﺸﻮﺭ ﺩﭼﺎﺭ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻭﻟﻲ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺩﺭ ﺣﻮﻝ ﻣﺤﻮﺭ ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﻣﺴﻴﺮ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﻴﻦ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭﻻﻳﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷﻌﺎﺭ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ،ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴﺖ.ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺣﺰﺑﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺍﺻﻮﻝ ﻓﻘﺎﻫﺖ ﺣﻮﺯﻭﻱ ،ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺍﺳﻼﻡ ،ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﻋﺎﺩﻝ ،ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻱ ﻣﺸﺮﻭﻉ ﻣﻠﺖ ﻭ ﻧﻈﺮﺍﺕ
ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺑﻪ ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ ﺭﻭﺯ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪﺕ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﻤﺎ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ )ﻣﻮﺗﻠﻔﻪﺍﻱﻫﺎ( ﺍﻧﻄﺒﺎﻕ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ
5
ﺳﺮﻣﻘﺎﻟﻪ
30ﺳﺎﻟﮕﻲ ﻳﻚ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ
ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ 3ﺩﻫﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺟﺰﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠﻲ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﺳﺖ
ﺳﻌﻴﺪ ﺁﺟﻮﺭﻟﻮ
ﺩﻓﺘﺮ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﭼﻬﺎﺭ ﭘﻨﺠﺮﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺸﺮﻑ
ﺑﻪ ﺑﺎﻍ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺗﻘﺎﻃﻊ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻲ ﻭ ﻣﻔﺘﺢ؛ ﺳﻔﺎﺭﺕ
ﺳﺎﺑﻖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ .ﻭﻗﺘﻲ ﻣﻦ ،ﺟﻮﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ 30ﺳﺎﻟﮕﻲ،
ﺭﻭ ﺑﻪ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺳﺎﺑﻖ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻲﺍﻳﺴﺘﻢ ،ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ
ﺟﻮﺍﻧﻲ ﺭﺍ ﻣﺮﻭﺭ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ 30ﺳــﺎﻝ ﻗﺒﻞ -ﭼﻴﺰﻱ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺳﻦ
ﻣﻦ -ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺍﺭﻫﺎﻱ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺑﺎﻻ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺁﻥ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻧﺪ.
ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ،ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻣﺮﻛــﺰﻱ »ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻭﺣﺪﺕ«
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﻲ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺁﻧﺎﻥ ﺩﻝ ﺩﺭ ﮔﺮﻭ ﺧﻂ ﺍﻣﺎﻡ
ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﮔﻮﻳﺎ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﭼﻴﺪﻥ ﺑﺴــﺎﻁ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ
ﻧﺎﻛﺎﻓﻲ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ .ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺩﻫﻪ ﺳﻮﻡ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻧﺪ ،ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻱ ﺭﺳــﻤﻲ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻟﻴﺒﺮﺍﻝ ﻣﻬﻨﺪﺱﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﭘﺎ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻲ
ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﻧﺎﻡ »ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ« ﮔﺮﻓﺘﻪ .ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ،
ﺍﻧﻘــﻼﺏ ﺩﻭﻡ ﺭﺍ ﺭﻗﻢ ﺯﺩﻧﺪ ،ﺣﺪﻭﺩ ﻳﻚ ﺳــﺎﻝ ﺑﻌــﺪ ﺍﺯ 22ﺑﻬﻤﻦ.
ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺳــﺎﻳﺖ ﺧﺒﺮﻱ ﺁﻳﻨﺪﻩﻧﻴﻮﺯ؛
»ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﺗﺤﻜﻴــﻢ ﻭﺣﺪﺕ ﺩﺭ ﺁﺑﺎﻥ 58ﺩﺭ
ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻲ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﮔﺮﺩﻫﻢ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﻳﻚ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ
ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪ :ﭘﻨﺞ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻱ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥ؛ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ،
ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﺳــﻴﺪﻧﮋﺍﺩ ،ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ،ﻣﺤﺴﻦ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ
ﻭ ﺣﺒﻴﺐﺍﷲ ﺑﻴﻄﺮﻑ ،ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺭ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻠﺴــﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺳــﻨﺎﺩ ﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ ﻭ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﺍﺯ ﭘﺎﻭﻳﻮﻥ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ
ﻣﻬﺮﺁﺑﺎﺩ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﮔﻤﺮﻙ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺩﺳﺘﻮﺭ
ﺩﺍﺩﻩ ﺗﺎ ﺩﺧﺎﻟﺘﻲ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﻴﺮﺩ .ﺧﻄﺮ ﺗﻮﻃﺌﻪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺟﺪﻱ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺭ ﺧﻄﺮ ﺍﺳﺖ .ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﻡ؛ ﺩﺭ
ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻭ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺕﻫﺎﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ
ﻣﺪﺕ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ«.
ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺍﻳﻦﮔﻮﻧﻪ
ﻣﻲﮔﻮﻳــﺪ» :ﺧﻄﺮ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻡ .ﺍﻣﺎ ﭼﻪ ﻛﺴــﻲ ﮔﻔﺘﻪ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺧﻄﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺯ ﺧﻄﺮ ﺷــﻮﺭﻭﻱ ﺟﺪﻱﺗﺮ ﺍﺳــﺖ؟ ﭼﻪ
ﻛﺴــﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﻱ ﻭ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﺍﺯ
ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴــﻢ ﻣﻬﻢﺗﺮ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺑﺎﺷﺪ،
6
ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺑﺮ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺭﺟﺢ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻢ«.ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﺳﻴﺪﻧﮋﺍﺩ ﺭﺍﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺍﺯ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺟﺪﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ،ﺑﻴﻄﺮﻑ ﻭ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ
ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻭﺣﺪﺕ ﻃﺮﺡ ﺍﺷﻐﺎﻝ
ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗــﻲ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﺳــﻪﻧﻔﺮﻩ ،ﺭﺣﻴــﻢ ﺑﺎﻃﻨﻲ ﻭ
ﺭﺿﺎ ﺳﻴﻒﺍﻟﻠﻬﻲ ﻫﻢ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ »ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻻﻧﻪ« ﺳﺎﺯ ﻭ
ﻛﺎﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺩﻛﺘﺮ ﭘﻮﺭﻳﺰﺩﺍﻥﭘﺮﺳﺖ ،ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭ ﺧﻂ ﺍﻣﺎﻡ
ﻫﻢ ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍﻱ ﺗﺴــﺨﻴﺮ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ؛ »ﺁﻗﺎﻱ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﺩﺭ
ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺣﺎﻣﺪ ﺍﻟﮕﺎﺭ ﮔﻔﺖ :ﻣﻦ ﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻢ
ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﺎﻡﺑﻪﮔﺎﻡ ﺭﺍ ﻣﻲﭘﺴــﻨﺪﻳﺪﻡ .ﺁﻗﺎﻱ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ،ﭼﻤﺮﺍﻥ ﻭ
ﻳﺰﺩﻱ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻟﺠﺰﺍﻳﺮ ﺷــﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺧﺒﺮ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺑﺮژﻳﻨﺴﻜﻲ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻭ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺭﻭﺯ ﻳﺎﺯﺩﻫﻢ ﺁﺑﺎﻥ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﻳﻚ ﺳــﺨﻨﺮﺍﻧﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ :ﺑﺮ ﻃﻼﺏ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺷــﺪ ﻛﻪ
ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺍﻓﺘﺎﺩﻧﺪ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳــﻲ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ...ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺭﻓﺘﻨﺪ
ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﻣﺸــﻮﺭﺕ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺁﻗﺎﻱ ﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ
ﺭﺍ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﻣﻲﺷــﻨﺎﺧﺘﻨﺪ ...ﺑﺎ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺗﻤﺎﺱ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﭙﺮﺳﻨﺪ .ﺁﻗﺎﻱ ﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﮔﻔﺖ:
ﻻﺯﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﺸــﻮﺭﺕ ﻛﻨﻴﺪ .ﺍﮔﺮ ﺑﺮﻭﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﻫﻢ
ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻧﻪ ،ﻭﻟﻲ ﺍﮔﺮ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳﺪ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﻢ
ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖﺷــﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺧﻮﺏ ﻛﺮﺩﻳﺪ ...ﺷــﻤﺎ
ﺑﺮﻭﻳــﺪ ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺪﻫﻴــﺪ ....ﻭﺯﺭﺍﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑــﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﻣﺮﺗﺐ ﺗﻤﺎﺱ
ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﺑﻴﺮﻭﻥ ....ﺳﺎﻋﺖ 12ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ
ﺁﻗﺎﻱ ﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎ ﺗﻤﺎﺱ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺍﻣﺎﻡ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺑﻲ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻴﺪ ،ﺩﺳﺖﺗﺎﻥ ﺩﺭﺩ
ﻧﻜﻨﺪ .ﻓﻘﻂ ﺧﻮﺏ ﻧﮕﻪﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﻣﻮﺍﻇﺐ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﻴﺮﻭﻥﺗﺎﻥ ﻧﻜﻨﻨﺪ«.
ﺁﺑﺎﻥ 58ﺗﻤﺎﻡ ﻧﺸــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ
ﺍﻧﻘﻼﺑــﻲ ﺍﻓﺘﺎﺩ .ﺍﻳﻦ ﺷــﺎﻳﺪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻣــﻲ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ 28ﻣــﺮﺩﺍﺩ .1332
26ﺳﺎﻝ ﺯﻣﺎﻥ ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻠﻲ
ﻭ ﻣﺮﺩﻣــﻲ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﺪﻕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﻃﻨﺰ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﻳﻦ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﻘﻤﺎﻥ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻬﺪﻱ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ
ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻐﻴﺎﻥ ﻣﻲﺯﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﻛﺴﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺧﻮﺩ
ﻣﻲﮔﻔﺖ » :ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻫﺴــﺘﻢ ،ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻫﺴﺘﻢ ،ﻣﺼﺪﻗﻲ ﻫﺴﺘﻢ«.
ﻧﺰﺩﻳﻚﺗﺮﻳﻦ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﻕ ،ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲ
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﮔﺎﻡ ﺑﻪ ﮔﺎﻡ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩﺍﺵ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﻭﻗﺖ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺧﺸــﻢ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰﺩ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﻧﺎﻛﺎﻣﻲ ﺩﻭﻟﺖ
ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺼﺪﻗﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ.
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ 13ﺁﺑﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻧﺮﺳﻴﺪ .ﭼﭗﻫﺎﻱ ﺟﻮﺍﻥ ﺩﺭﻣﻴﺎﻧﻪ
ﺩﻫﻪ 70ﻭﻗﺘﻲ ﮔﺮﺩ ﺳــﻔﻴﺪﻱ ﺭﻭﻱ ﺳﺮ ﻭ ﺭﻭﻱ ﺷﺎﻥ ﻧﺸﺴﺖ ،ﺳﺎﺯ
ﺩﻳﮕﺮ ﺯﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﺧﻔﺎ ﭘﺸــﻴﻤﺎﻥ ﺍﺯ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺁﺷــﻜﺎﺭ ﻧﻪ ﺁﻧﻄﻮﺭ
ﻛﻪ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻫﺮ ﭼــﻪ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻧــﺪ ،ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑــﺎ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ
ﺻﻠﺢ ،ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺭﺍ ﺑــﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻛﺸــﻴﺪﻧﺪ .ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺻﻐــﺮﺯﺍﺩﻩ ﺍﺯ
ﮔﺬﺷﺘﻪﺍﺵ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪ ﻭ ﻋﺒﺎﺱ ﻋﺒﺪﻱ ﺩﺭ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ 1377ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺑﺎ
»ﺑﺎﺭﻱ ﺭﻭﺯﻥ« ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﻫﺎ ﺩﺳﺖ ﺩﻭﺳﺘﻲ ﺩﺍﺩ .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺩﺭ
ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻲﺍﺵ ﺩﺭ ﻣﻘﺮ ﻳﻮﻧﺴﻜﻮ ﮔﻔﺖ» :ﺍﮔﺮ ﺁﻥ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺭﺥ ﻧﻤﻲﺩﺍﺩ
ﺩﻳﺮ ﻳﺎ ﺯﻭﺩ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺴــﻠﺤﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺣﻤﻠﻪ
ﻣﻲﻛﺮﺩﻧــﺪ ﻭ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﺵ ﻗﺘﻞ ﺗﻌــﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ
ﺑﻮﺩ«.ﺍﻧﻘﻼﺑﻲﻫﺎﻱ ﺟﻮﺍﻥ ﺭﺍﻩ ﺭﺍﺳﺖﺭﻭﻱ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ
ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻱ ﺟﺰ ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺍﺯ ﺳﺨﻦﺷﺎﻥ ﻧﻤﻲﺁﻣﺪ.ﻛﺎﺭ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺍﻣﺎ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻋﺒﺎﺱ
ﻋﺒﺪﻱ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻃــﺮﻑ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﺍﺵ ﻣﻲﮔﻔﺖ» :ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ
ﺁﻗﺎﻱ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺩﺭ ﭘﻴﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﮔﻔﺘﻨﺪ ،ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ
»ﺩﻳــﻮﺍﺭ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﻲﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻱ« ﻭﺟــﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ
ﺩﻳﻮﺍﺭﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻫﺮﻛﺎﺭﻱ
ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺭﺍ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﻛﺮﺩ«.
ﺁﻧﭽــﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﻛــﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻫﺮﭼﻨــﺪ ﺑﺎﻃﻌﻨﻪ ﺭﺋﻴﺲ
ﻟﻴﺒــﺮﺍﻝ ﺩﻭﻟــﺖ ﻣﻮﻗــﺖ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴــﻮﻥ ﺭﺍﺳــﺖﮔﺮﺍﻳﻲ ﻫﻤﭽﻮﻥ
ﺁﻳــﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻱﻛﻨــﻲ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺍﻣــﺎ ﺯﻣــﺎﻥ ﺑﺎﺯﺗﻮﻟﻴﺪ
»ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ« ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻭﻝ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ
ﺁﻧﺎﻥﺧﺎﻧﻪﺩﺷﻤﻦﻓﺘﺢﺷﺪﻩﺑﻮﺩﻭﺍﺳﻨﺎﺩﻻﻧﻪﺟﺎﺳﻮﺳﻲﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻫﻮﻳﺪﺍ.
ﺩﺭﺍﻳﻦﻣﻴﺎﻥﭼﻨﺪﺗﻴﺮﻫﻢﺑﻪﻗﻠﺐﺩﻭﻟﺖﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥﺯﺩﻩﺷﺪﻭﺳﻨﺪﺗﻼﺵ
ﻋﺒﺎﺱ ﺍﻣﻴﺮﺍﻧﺘﻈﺎﻡ ،ﺳﻔﻴﺮ ﻭﻗﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻧﺮﻭژ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺤﻼﻝ ﻣﺠﻠﺲ
ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﺱ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﻭ ﺷــﺪ .ﭘﺎﻱ ﺑﺮﺧﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺜﻞ
»ﻧﺎﺻﺮ ﻣﻴﻨﺎﭼﻲ« ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ »ﻣﻘﺪﻡ ﻣﺮﺍﻏﻪﺍﻱ« ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ
ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﻭ»ﺣﺴــﻦ ﻧﺰﻳﻪ« ﺭﺋﻴﺲ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻠﻲ ﻧﻔﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ
ﺁﻣﺪ .ﺍﺯ ﺑﻨﻲﺻﺪﺭ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺳــﻨﺪ ﺍﻓﺸﺎ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺎﻣﻮﺭ ﺳﻴﺎ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﺣﻘﻮﻕ ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﻗﺼﺪ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻦ ﺩﻳﻮﺍﺭﻱ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺮ
ﺑﻠﻨﺪﺍﻱ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻱ ﺁﻭﺍﺯ ﺳﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺍﻣﺎ ﻛﻠﻴﺪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ
ﺁﻧﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩ .ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ »ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ« ﺍﺯ ﭘﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﺎﺭﺗﺮ ،ﺭﻳﮕﺎﻥ،
ﺑﻮﺵ ﭘﺪﺭ ﻭ ﺑﻴﻞ ﻛﻠﻴﻨﺘﻮﻥ ﻋﺒﻮﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﺗﻼﺵ ﭼﭗﻫﺎﻱ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺸﺴﺘﻦ ﭘﺸﺖﻣﻴﺰ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺭﻩ ﺑﻪﺟﺎﻳﻲ
ﻧﺒﺮﺩ .ﺳﻴﺪﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺩﺭ ﺭﺍﻫﺮﻭﻱ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ،ﻛﻠﻴﻨﺘﻮﻥ ﺭﺍ
ﺩﻳﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﻧﺸــﻮﺩ ﺭﺍﻩ ﻛﺞ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ
ﺑﻮﺵ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻮﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎﺭﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﻭﺍﻳﺘﻲ ﺩﻳﮕﺮ
ﺍﺯ ﻗﻠﺪﺭﻱ ﻭ ﮔﺮﺩﻥﻛﺸﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺷﺪ.
ﺯﻣﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻃﺮﺡ »ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻱ ﺗﻤﺪﻥﻫﺎﻱ« ﺁﻗﺎﻱ ﺧﺎﺗﻤﻲ
ﻧﮕﺬﺷﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﻣﻮﺋﻞ ﻫﺎﻧﺘﻴﻨﮕﺘﻮﻥ ﺍﺯ »ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺗﻤﺪﻥﻫﺎ« ﮔﻔﺖ ﻭ
ﻓﺮﺍﻧﺴﻴﺲ ﻓﻮﻛﻮﻳﺎﻣﺎ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮﺷﺖ .ﺭﺍﻩ ﺑﺮ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺴﺘﻪ
ﺷﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻱ ﺻﺪﺍﻱ ﭘﻮﺯﺵ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺯ ﻭﻗﺎﻳﻊ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ
ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﻮﺯﺵ ﻫﺮﮔﺰ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻟﻔﺎﻇﻲ ﺟﻠﻮﺗﺮ ﻧﺮﻓﺖ ﻭ ﻣﻨﺠﺮ
ﺑﻪ ﻧﻘﺾ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺸﺪ.
ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﭼﭗﻫﺎﻱﺟﻮﺍﻥﺍﻣﺎﺳﺎﻝﻫﺎﺑﻌﺪﺗﺮﺟﻴﻊﺑﻨﺪﺭﺍﺳﺖﮔﺮﺍﻳﺎﻥ
ﺷﺪﻭﺩﺭﻗﺎﻣﺖﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻱﺳﻴﺎﺳﻲﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲﺑﺎﺯﺗﻮﻟﻴﺪ.ﺁﻧﭽﻪ
ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﭘﺸــﻴﻤﺎﻥ ﺳــﺎﺧﺘﻨﺪ ،ﺧﻮﺩ ﺻﺎﺣﺒﺶ ﻧﺸــﺪﻧﺪ ﻭ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻥ
ﺷﻮﺭﻳﺪﻧﺪ؛ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲﻫﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲﮔﺮﻱﺷﺎﻥ ،ﻋﻠﻴﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪﺷﺎﻥ ﻭ
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻲ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﺑﺎ ﭼﭗﮔﺮﺍﻳﻲ.
ﺍﮔﺮ »ﻣﺮگ ﺑــﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ« ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﻫﻪ 60ﺷﻤﺴــﻲ ﺷــﻌﺎﺭ
ﻋﺒﺪﻱ ﻭ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣــﺎﺩﻱ ﻭ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻪ ﺯﻳﺮﻛﺸــﻴﺪﻥ ﺩﻭﻟﺖ
ﻣﻬﻨﺪﺱﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻨﻔﻲ ﻭ ﻣﻐﺮﻭﺭﺍﻧﻪ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻬﻲ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣــﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ »ﻣﺮگ ﺑﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ« ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ
ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺷــﺪ ،ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ
ﺳــﻴﺪﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﺗﺶﺯﺩﻥ ﭘﺮﭼﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﺸــﻢ
ﻭ ﺍﺑﺮﻭ ﻧﺎﺯﻙ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻃﻌﻨﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ »:ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺷــﻤﻦﺗﺎﻥ ﻫﻢ
ﺁﺭﺯﻭﻱ ﻣﺮگ ﻧﻜﻨﻴﺪ «.ﺍﻣﺎ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺖ ﻫﻢﺣﺰﺑﻲ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺁﻏﺎﺯ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﻣﻮﺳﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﭼﭗﮔﺮﺍﻳﻲ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﺰﻡ ﻣﺒــﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻴﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﺟﻮﺍﻥ ،ﻣﻮﺳــﻮﻱ ﺭﺍ ﻳﺎﺭﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ
ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻱ ﺍﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎﻡ ﺑﻤﺎﻧﺪ.
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ 13ﺁﺑﺎﻥ 30ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺗﻮ ﮔﻮﻳﻲ ﭼﭗﻫﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻮﺱ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲﮔﺮﻱ ﺑﻪ ﺳﺮ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ
ﺭﻭﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺳﻢ 13ﺁﺑﺎﻥ ﺷﻌﺎﺭ »ﻣﺮگ ﺑﺮ ﺭﻭﺳﻴﻪ« ﺳﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ
ﺗﺠﻤﻊ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ.
ﻫﺮﭼﻪﻫﺴﺖﺍﻣﺎﺍﻧﻘﻼﺑﻲﮔﺮﻱﭼﭗﻫﺎ 30ﺳﺎﻝﺑﻌﺪﺍﺯﺍﻧﻘﻼﺏﺩﻭﻡﺭﺍ
ﭘﺎﻳﺎﻧﻲﻧﻴﺴﺖ.ﭼﻪﺍﻳﻦﺭﻭﺯﻫﺎﻣﻘﺎﺑﻞﺳﻔﺎﺭﺕﺳﺎﺑﻖﺁﻣﺮﻳﻜﺎ،ﮔﺮﺍﻣﻴﺪﺍﺷﺖ
ﺣﻤﺎﺳﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺁﻧﺴﻮﺗﺮ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ
»ﺍﻧﻘﻼﺏﺩﻭﻣﻲﻫﺎ«ﻋﺰﻡﺳﻔﺎﺭﺕﺭﻭﺳﻴﻪﻣﻲﻛﻨﻨﺪﻭﺑﻪﺷﻌﺎﺭ»ﻣﺮگﺑﺮ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ«ﺧﺮﺩﻩﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ 30.ﺳﺎﻝﺍﺯ 13ﺁﺑﺎﻥﮔﺬﺷﺘﻪﺍﺳﺖ.ﺑﺨﺸﻲﺍﺯ
ﺟﻮﺍﻧﺎﻥﺍﻧﻘﻼﺑﻲﺳﻜﻮﺕﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ؛ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ،ﺣﺒﻴﺐﺍﷲﺑﻴﻄﺮﻑﻭ
ﻋﺒﺎﺱ ﻋﺒﺪﻱ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻨﺰﻝ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﺩﻳﮕﺮﺍﻧﻲ
ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳــﺮﺩﺍﺭ ﺟﻌﻔﺮﻱ ،ﺣﺴــﻴﻦ ﺩﻫﻘﺎﻥ ،ﻋﺰﺕﺍﷲ ﺿﺮﻏﺎﻣﻲ ﻭ
ﻣﻌﺼﻮﻣﻪﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻭﺭﺿﺎﺳﻴﻒﺍﻟﻠﻬﻲﺩﺭﺣﺎﻛﻤﻴﺖﺣﻀﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ.ﺍﻣﺎﺁﻧﭽﻪ
ﺩﺭ 30ﺳــﺎﻟﮕﻲ 13ﺁﺑﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ.ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ
ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲﻭﻣﻘﺎﻭﻣﺖﻣﻘﺎﺑﻞﺯﻳﺎﺩﻩﺧﻮﺍﻫﻲﻫﺎﻱﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻱﺧﺎﺭﺟﻲﻭ
ﺩﺭ ﻋﻴﻦﺣﺎﻝ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻧﻪﺭﻭﻱ
ﺗﺠﻠﻲﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺑﻴﺎﻧﺎﺕ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢﺭﻫﺒــﺮﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﻄﻊ
ﻓﻌﻠﻲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺟﻬﺖ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺁﺷــﺘﻲﺟﻮﻳﺎﻧﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ
ﺭﺍ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﻇﺎﻫﺮﻱ ﺩﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﻓﺮﻳﺐ ﻧﺨــﻮﺭﺩﻥ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺯ ﻟﺒﺨﻨﺪ
ﺗﺎﻛﺘﻴﻜــﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣــﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ
ﺭﺍﺑﻄﻪ ﮔﺮگﻭﻣﻴﺶ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺎﺱ ،ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺳــﻌﻲ ﺩﺭ ﺣﺬﻑ ﺷــﻌﺎﺭ
»ﻣﺮگﺑﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ« ﺍﺯ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺧﺎﺭﺟــﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎﻳﺪ
ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺧﻮﺩ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ
ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﻌﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻱ ﺭﺍﺑﻄﻪ
ﻏﻴﺮﻣﻔﻴﺪ ﺑــﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﺭﺍﻙ ﺍﻭﺑﺎﻣــﺎ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑــﻪ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ ﺩﺭ
ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺧﻮﺩ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ.
ﺭﺍﻩ ﺍﻣﺎﻡ
ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻭ ﺍﺳﺘﻜﺒﺎﺭﺳﺘﻴﺰﻱ
ﺳــﺨﻨﺎﻥ ﻭ ﺑﻴﺎﻧــﺎﺕ ﺣﻀــﺮﺕ ﺍﻣــﺎﻡ ﻫﻤــﻮﺍﺭﻩ ﺭﺍﻫﮕﺸــﺎ ﻭ
ﻫﺪﺍﻳﺖﻛﻨﻨﺪﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭ ﺧﻂ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﺑﺎ
ﻫﻢ ﻣﺮﻭﺭ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ:
ﻣﺎ ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺰ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﻧﻪ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺭﺍ ،ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺍﮔﺮ
ﻫﻢ ﻳﻚ ﻭﻗﺖ ﺑﻰﻋﻘﻠﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺮﻳﺰﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺍﻳﻦ
ﺟﻮﺍﻥﻫﺎﻯ ﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭼﻨﮓ ﻭ ﺩﻧﺪﺍﻥ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ ،ﻧﻤﻰﮔﺬﺍﺭﻧﺪ
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻳﻜﻰﺷﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﺮﻭﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺭﺳﻴﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ
ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻣﻰﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺍﺷﺨﺎﺻﻰ ﻃﺮﻑ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﻫﺮ
ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻫﺎ ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻰﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻏﻴﺮ
ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻳﻚ ﻛﺴــﻰ ﻭﺍﺩﺍﺭﺗﺎﻥ ﺑﻜﻨﺪ )ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺒﺪﺍ
ﺍﻟﻬﻰ ﺟﻮﺷﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ( ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺷﺪﻳﺪ.
ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ﺣﻖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺑﻜﻨﻨﺪ
ﻭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺟﺎﺳﻮﺳــﻰ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻣﻠﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺪﺍ ﻗﻴﺎﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ
ﺷﻬﺎﺩﺕﻃﻠﺐ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﻧﻤﻰﺗﺮﺳﺪ.
ﻣﺎ ﻣﺪﻋﻰ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺍﺻﻠﺶ ﻗﻀﻴﻪ
ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺎ ﻣﺪﻋﻰ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺍﺟﺰﺍﻱ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ
ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻯ ﺩﺭﺳﺖ ﻛﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺍﺳﺖ .ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ
ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻫﺴــﺖ،
ﺍﺳﺒﺎﺏ ﺩﺳﺖ ﺟﺎﺳﻮﺱﻫﺎﺳﺖﻳﺎ ﻭﺳﺎﻳﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ
ﻻﺯﻡ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻯ ﻛﻪ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺭﺍ ﺍﺷﻐﺎﻝ
ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﻋﻤﻞ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺿﺮﺑﻪﺍﻯ ﺑــﺰﺭگ ﺑﺮ ﭘﻴﻜﺮ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﺨﻮﺍﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻠﺖ ﺭﺍ ﺳﺮﺍﻓﺮﺍﺯ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻣﺮﻛﺰ ﻓﺴﺎﺩ
ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻻﻥ ﻣﺮﻛﺰ ﻓﺴــﺎﺩ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺭﺍ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎ ﺭﻓﺘﻪﺍﻧﺪ
ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻥ
ﻻﻧﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﻢ ﻫﻴﭻ ﻏﻠﻄﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺑﻜﻨﺪ ﻭ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﻴﭻ ﻏﻠﻄﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺑﻜﻨﺪ ،ﺑﻴﺨﻮﺩ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﻣﮕﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻣﻰﺗﻮﺍﻧــﺪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﻜﻨﺪ؟ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑﺮﺍﻳﺶ
ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺗﻤﺎﻡ ﺩﻧﻴﺎ ﺗﻮﺟﻪﺷــﺎﻥ ﺍﻻﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳــﺖ .ﻣﮕﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻣﻰﺗﻮﺍﻧــﺪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻫﻤﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﺎﻳﺴــﺘﺪ ﻭ ﺩﺧﺎﻟــﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﻜﻨﺪ؟
ﻏﻠﻂ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﻜﻨﺪ .ﻧﺘﺮﺳﻴﺪ ،ﻧﺘﺮﺳﺎﻧﻴﺪ .ﻫﻤﻴﻦ
ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎﻯ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺑﺎﺯ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺍﮔﺮ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﻜﻨﺪ ﻣﺎ ﭼﻪ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ
ﻛﺮﺩ .ﺍﺻﻼ ﺍﻳﻦ ﺍﮔــﺮﺵ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ .ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻋﺎﺟﺰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻜﻨﺪ ،ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﺩﺭ
ﭘﻴﺶﺷﺎﻥ ﺍﺳﺖ ،ﻳﻚ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺶﺷﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﻯ ﺁﻥ
ﻣﻄﺎﻟﺐ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻯﻫﺎﻳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻜﻨﻨﺪ .ﺍﮔﺮ
ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺑﻜﻨﻨﺪ ،ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﻧﮕﻪ ﻣﻰﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﺪﺭﺗﺸﺎﻥ ،ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻯ ﺗﺒﻠﻴﻐﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﮕﻬﺶ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻭ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺍﻋﺘﻨﺎ ﻧﻜﺮﺩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻭ ،ﻫﻤﻪ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎ ﭘﺸﺖﺳﺮ
ﻫﻢ ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺷــﺎﻩ ﺭﺍ ﻭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﺑﺮﺍﻯ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ﻣﻘﺎﺑﻠﺶ ﺑﺎﻳﺴﺘﺪ
ﻛﺴــﻰ ﻭ ﭼﻪ ﺑﻜﻨﺪ .ﻫﻴﭻ ،ﺍﺑﺪﺍ .ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠــﺐ ﺭﺍ ﺍﺻﻼ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎﻯ
ﻣﺎ ﭘﻴــﺶ ﻧﻴﺎﻭﺭﻧﺪ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺭﺍ .ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻤﻴﺸــﻪ
ﺩﺧﺎﻟﺖﻫﺎﻳﺸــﺎﻥ ﺩﺧﺎﻟﺖﻫﺎﻯ ﺷﻴﻄﻨﺘﻰ ﺍﺳــﺖ ،ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻧﻬﺎ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺎﺭﻯ ﻫﻢ ﺑﻜﻨﻨﺪ ،ﻭﺍﺩﺍﺭ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎﻯ ﻣﺎ
ﺭﺍ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ
ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻭ ﻳﻚ ﻏﺎﺋﻠﻪ ﺭﺍﻩ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ
ﺁﺯﺍﺩ ﭘﻴــﺪﺍ ﺑﻜﻨﻴﻢ ،ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ ﺁﺭﺍﻡ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻣﺴــﺎﺋﻠﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ
ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻃﺮﺡ ﺑﻜﻨﻴــﻢ ﻭ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺑﻜﻨﻴﻢ ،ﻧﺘﻮﺍﻧﻴﻢ.
ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺷﻴﻄﻨﺖﻫﺎ ﭘﻴﺶ ﻣﻰﺭﻭﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺷﻴﻄﺎﻥﻫﺎﻳﺸﺎﻥ
ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎﻯ ﺻﺎﻓﺪﻝ ﻋﺰﻳﺰ ﻣﻰﻓﺮﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ
ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﻨﺪ ﺑﻪ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﭼﻪ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﻋﺪﻩ .ﻋﺪﻩ .ﻳﻚ ﻭﻗﺖ
ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻋﺪﻩ ﺟﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻨﺪ ﺗﻮﻯ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﺑﻪ
ﻳﻚ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺗﻰ .ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﺑﺤﻖ ﻟﻜﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﺑﺤﻖ
ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﺎﺣﻖ ﺑﻜﻨﻨﺪ.
ﺁﺩﻣﻰ ﻛﻪ ﻣﻠﻰ ﺍﺳﺖ ،ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺧﻮﺏ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭﻯ
ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺩﺷــﻤﻦ ﺷــﻤﺎﺭﻩ ﺍﻭﻝ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ .ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺍﻭﻝ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﮕﻪ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺷﻤﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻳﻚ ﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺍﺫﻧﺎﺏ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﻃﻨﺸﺎﻥ ،ﻳﻌﻨﻰ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﻃﻦ
ﺭﺍ ﻧﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻳﻚ ﻗﺪﻡ ﺟﻠﻮ ﺑﺮﻭﺩ .ﻣﺎ ﻭ ﺷــﻤﺎ ﻭ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺩﺷــﻤﻦ
ﺷــﻤﺎﺭﻩ ﻳﻜﺶ ﺭﺍ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﺎﻻ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎ ﺭﻓﺘﻨﺪ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺑﻮﺩﻩ.
7
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﻋﻜﺲ :ﻣﺠﻴﺪ ﺁﺯﺍﺩ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺑﺎ ﺷﻜﻮﻩ ﻣﺮﺍﺳﻢ 13ﺁﺑﺎﻥ
ﺍﻧﺒﻮﻩ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻳﻮﻡﺍﷲ 13ﺁﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﺳﺮ ﺩﺍﺩﻥ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﺮگ ﺑﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﻣﺮگ
ﺑﺮ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ﻭ ﻣﺮگ ﺑﺮ ﺿﺪ ﻭﻻﻳﺖﻓﻘﻴﻪ ﺧﺸﻢ ﻭ ﺍﻧﺰﺟﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﻜﺒﺎﺭﻱ ﺳﺮﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻳﺎﺩﻱ ﺁﻧﻬﺎ
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺗﺤﺮﻛﺎﺕ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﻏﺮﺑﻲ ﺭﺍﻫﭙﻴﻤﺎﻱ 13ﺁﺑﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﻜﻮﻩﺗﺮ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﭘﻴﺶ ﻭ ﺑﺎﺣﻀﻮﺭ
ﺍﻧﺒﻮﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷــﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻏﻼﻣﻌﻠﻲ ﺣﺪﺍﺩ ﻋﺎﺩﻝ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﻭﺯ 13ﺁﺑﺎﻥ ﺭﺍ
ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﻣﻔﻬﻮﻡ »ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ« ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩ» :ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﻱﻫﺎ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻛﺸﻮﺭ
ﻣﺨﺪﻭﺵ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﻧﺴــﻞ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ،ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﺎﻧﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ 32ﺗﺎ 22ﺑﻬﻤﻦ
57ﺩﺭ ﺣﺎﻓﻈﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ .ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺎﺭﺯ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺣﻴﺎﻱ ﻛﺎﭘﻴﺘﻮﻻﺳﻴﻮﻥ ﻳﺎ ﺣﺬﻑ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ
ﻛﻨﺴﻮﻟﻲ ﺑﻮﺩ«.
8
9
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﻋﻜﺲ :ﻣﺎﺯﻳﺎﺭ ﻧﻴﻚ ﺧﻠﻖ
ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺳﻪﺷﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ.ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ 21ﻧﻔﺮ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ
ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺪﺕ ﺩﻭ ﺳــﺎﻝ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻧﺪ .ﻏﻼﻣﻌﻠﻲ ﺣﺪﺍﺩﻋﺎﺩﻝ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻛﻪ
ﻋﺼﺮ ﺩﻭﺷــﻨﺒﻪ ﺩﺭ ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺳــﺨﻦ ﻣﻲﮔﻔﺖ ،ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭﺟﻮﺩﻱ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﻃﺮﺡ ﺍﻳﻦ ﺳــﻮﺍﻝ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻧﺒﻮﺩ ﭼﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷــﺘﻲ ﻋﺎﻳﺪ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻲﺷــﺪ؟ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ:
»ﻗﺪﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﭼﻮﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪ«.
10
11
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ
ﻋﻜﺲ :ﺳﻴﻒﺍ...ﻃﺎﻫﺮﻱ
ﻣﺘﻜﻰ ﺩﺭ ﺍﺟﻼﺱ ﮔﺮﻭﻩ D8
ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷــﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﻫﻴﺎﺗﻰ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺍﺟﻼﺱ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ D8
ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ ﻛﻮﺍﻻﻻﻣﭙﻮﺭ ﺗﺮﻙ ﻛﺮﺩ .ﺩﻭﺍﺯﺩﻫﻤﻴﻦ ﺍﺟﻼﺱ ﺷــﻮﺭﺍﻯ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﮔﺮﻭﻩ D8ﺍﺯ ﺭﻭﺯ ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺍﻣﻮﺭﺧﺎﺭﺟﻪ ﻫﺸﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﻋﻀﻮ ﺷﺎﻣﻞ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺗﺮﻛﻴﻪ ،ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ،ﺑﻨﮕﻼﺩﺵ،
ﺍﻧﺪﻭﻧﺰﻯ ،ﻣﺎﻟﺰﻯ ،ﻣﺼﺮ ﻭ ﻧﻴﺠﺮﻳﻪ ﺩﺭ ﻛﻮﺍﻻﻻﻣﭙﻮﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ .ﮔﻔﺘﻨﻲ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻯ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ
ﻧﺸﺴﺖﻫﺎﻯ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﺷﺸﻤﻴﻦ ﻭ ﺑﻴﺴــﺖ ﻭ ﻫﻔﺘﻤﻴﻦ ﺍﺟﻼﺱ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺍﺭﺷﺪ ﻭﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺳﺎﻝ
2010ﺩﺑﻴﺮﺧﺎﻧﻪ D8ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ.
12
13
ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻲ ﺟﺪﻳﺪ
ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺭﺷــﺎﺩ ،ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻫﺎﻟﻲ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ؛ﻓﺮﺩﻱ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺣﺴﻴﻨﻲ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﭘﻴﺎﻡﻧﻮﺭ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ.
ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺭﺍﻣﻴﻦ؛ ﺯﺍﺩﻩ 1322ﺩﺭ ﺩﺯﻓﻮﻝ ,ﻣﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺯﻳﺴﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1361
ﻣﺪﺗﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺩﻫﻪ 70ﺻﺎﺣﺐﺍﻣﺘﻴﺎﺯ
ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻣﺴﺌﻮﻝ ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏﺍﺳﻼﻣﻲ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻲ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﺭﺷــﺎﺩ ﺩﺭ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻛﻦ ﺍﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭ ﺭﻛﻦ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻧﻈﺎﻡ ﻣﺮﺩﻡﺳﺎﻻﺭﻱ ﺩﻳﻨﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻓﺘﻨﻪﻫﺎﻳﻲﻛﻪﺍﻣﺮﻭﺯﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪﻧﺎﺷﻲﺍﺯ 20ﺳﺎﻝﺟﺮﻳﺎﻥﺳﺎﺯﻱﻫﺎﻳﻲﺍﺳﺖﻛﻪﺑﺮﺧﻲﺍﻓﺮﺍﺩﺷﺎﺧﺺﻭﺑﺮﺟﺴﺘﻪ
ﻭ ﻣﺪﻋﻲ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ .ﻭﻱ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ» :ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺭﺣﻠﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ،ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ
ﺍﻣﺎﻡﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ(ﺭﺍﺗﻐﻴﻴﺮﺩﺍﺩﻧﺪ؛ﻫﺮﻣﻜﺘﺒﻲﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻭﻳﮋﻩﺧﻮﺩﺭﺍﺩﺍﺭﺩﻭﻫﺮﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲﻛﻠﻴﺪﻭﺍژﻩﻫﺎﻱﺧﺎﺹ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ .ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻟﻘﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺭﺣﻠﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﻣﺎ »ﺍﻣﺎﻡ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ«» ،ﺍﻣﺎﻡ« ﺁﻗﺎﻱ ﺧﻤﻴﻨﻲ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻓﻮﺕ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺧﺪﺍ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻣﺮﺯﺩ .ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺗﻌﻈﻴﻢ ﻭ ﺗﻜﺮﻳﻢ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﺭﺍ ﻛﻪ »ﺍﺳــﺘﻤﺮﺍﺭ ﺍﻣﺎﻣﺖ ﻭﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ« ﺑﻮﺩ ،ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺟﺎﻧﺸــﻴﻦ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻪ »ﺍﻣﺎﻡ«
ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ،ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻠﻤﻪ »ﺍﻣﺎﻡ« ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﺭﻫﺒﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﻳﻌﻨﻲ
ﻛﻠﻴﺪﻭﺍژﻩ ﻗﺮﺁﻧﻲ »ﺍﻣﺎﻡ« ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻛﻠﻤﻪ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﺎﺕ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ »ﺍﻣﺎﻣﺖ ﻭﻟﻲ ﻓﻘﻴﻪ« ﺭﺍ ﺗﻨﺰﻝ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺭﻳﺸﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ »ﺍﻣﺖ« ﺭﺍ ﻫﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ
ﺑﻪﻣﻠﺖﺩﺍﺩﻧﺪﻭﮔﻔﺘﻨﺪﻭﻗﺘﻲﺍﻣﺎﻣﻲﻧﺒﺎﺷﺪ،ﺩﻳﮕﺮﺍﻣﺖﺍﺳﻼﻣﻲﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪﺷﻜﻞﺑﮕﻴﺮﺩ.ﺁﻧﻬﺎﺳﻴﺴﺘﻢﻗﺮﺁﻧﻲ
ﺍﻣــﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﻛﻪ »ﺍﻣﺖ ﻭ ﺍﻣﺎﻣﺖ« ﺑﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻭﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ
ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺍﺳﺘﻜﺒﺎﺭ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺑﻼﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻭﺍژﮔﺎﻥ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﺎ
ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺎﺑﻘﻲ ﻛﻠﻴﺪﻭﺍژﻩﻫﺎﻱ ﻗﺮﺁﻧﻲ ﻧﻬﻀﺖ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻣﺎ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﻛﻠﻴﺪﻭﺍژﻩ
»ﻋﺪﺍﻟﺖ« ﺭﺍ ﺑﻪ »ﺗﻮﺳﻌﻪ«» ،ﻣﺴﺘﻀﻌﻔﻴﻦ« ﺭﺍ ﺑﻪ »ﻗﺸﺮ ﺁﺳﻴﺐﭘﺬﻳﺮ« ﻭ »ﻣﺴﺘﻜﺒﺮﻳﻦ« ﺭﺍ ﺑﻪ »ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻱ
ﺟﻬﺎﻧﻲ« ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺯﻳﺮ ﭘﺮﭼﻢ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﻭﻟﻲﻓﻘﻴﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻮﺝﺁﻓﺮﻳﻨﻲ
ﻛﻨﻨﺪ«.ﻣﺠﻠﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻗﺎﻱ ﺭﺍﻣﻴﻦ ﺩﺭ ﺳﻤﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﺭﺯﻭﻱ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺩﺍﺭﺩ.
14
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻣﺠﻠﺴﻲ
ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪ
ﺍﺧﺒــﺎﺭ ﻣﺘﻨﺎﻗﻀﻲ ﺍﻭﺍﺳــﻂ ﻫﻔﺘــﻪ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ
ﻳﻚ ﻋﻀــﻮ ﻫﻴــﺎﺕ ﺭﺋﻴﺴــﻪ ﻣﺠﻠــﺲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻣﻌــﺎﻭﻥ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧــﻲ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪ.
ﺍﻳﺮﻧــﺎ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﻧﻮﺷــﺖ ﻛــﻪ »ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ
ﻣﻴﺮﺗﺎﺝ ﺍﻟﺪﻳﻨــﻰ« ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻣــﺮﺩﻡ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻭ ﻋﻀﻮ
ﻫﻴﺎﺕ ﺭﺋﻴﺴﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺣﻘﻮﻗﻰ ﻭ
ﺍﻣﻮﺭﻣﺠﻠﺲﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﺍﻧﺘﺨﺎﺏﺷﺪ.ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ
ﺣﺎﻝ ،ﺍﻳﻠﻨﺎ ﮔــﺰﺍﺭﺵ ﺩﺍﺩ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺍﺯ ﻣﻴﺮﺗﺎﺝ ﺍﻟﺪﻳﻨﻰ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺎﻡ
ﺑﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ،ﺍﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﻄﻌﻰ
ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ» :ﻫﻨﻮﺯ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺭﺳــﺎﻝ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺑﺮ
ﺍﺳﺎﺱ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ،ﻣﻴﺮﺗﺎﺝﺍﻟﺪﻳﻨﻰ
ﺟــﺰﻭ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫــﺎﻯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺼﺪﻯ ﭘﺴــﺖ
ﻣﻌﺎﻭﻧــﺖ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧــﻰ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﺳــﺖ «.ﺑﻪ
ﮔﻔﺘــﻪ ﻭﻯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ،ﺍﻳــﺮﺝ ﻧﺪﻳﻤﻰ ﻭ ﻣﺮﺗﻀﻰ
ﺗﻤﺪﻥ ،ﻣﺤﺘﻤﻞﺗﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻣﻴﺮﺗﺎﺝﺍﻟﺪﻳﻨﻰ ،ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱﻫﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ
ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺗﻰﺩﺭﺑﺎﺭﻩﺣﻀﻮﺭﺑﻨﺪﻩﺩﺭﻣﻌﺎﻭﻧﺖﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﺻﻮﺭﺕﮔﺮﻓﺘﻪ،ﻭﻟﻰﻫﻨﻮﺯﻗﻄﻌﻰﻧﻴﺴﺖ.
ﻣﻴﺮﺗﺎﺝﺍﻟﺪﻳﻨﻲ،ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻱﻣﺠﻠﺲﺩﺭﺣﺎﻟﻲﺑﻪﺍﻳﻦﺳﻤﺖﻣﻨﺼﻮﺏﻣﻲﺷﻮﺩﻛﻪﻭﻱﻳﻜﻲﺍﺯﺣﺎﻣﻴﺎﻥ
ﺍﺻﻠﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺭﺍﻱﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪﺣﺴﻴﻦ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ،ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﻭ
ﻋﻀﻮﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻭﺑﻮﺩﺟﻪﺩﺭﺍﻳﻦﻣﻮﺭﺩﻣﻲﮔﻮﻳﺪ»:ﺍﻧﺘﺼﺎﺏﺁﻗﺎﻯﻣﻴﺮﺗﺎﺝﺍﻟﺪﻳﻨﻰﻫﻢﺍﺯﺳﻮﻯﺧﻮﺩﺷﺎﻥ
ﺍﻋﻼﻡﺷﺪﻩﺍﺳﺖﻭﻫﻢﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﺑﻪﺁﻥﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪﺍﻧﺪ«.ﻭﻯﺍﻓﺰﻭﺩ»:ﻭﻟﻰﺣﻀﻮﺭﻭﻯﺩﺭﺍﻳﻦﺳﻤﺖﻧﻴﺎﺯﺑﻪﺍﺳﺘﻌﻔﺎ
ﺍﺯﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰﻣﺠﻠﺲﻭﺭﺍﻯﻣﺜﺒﺖﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥﺑﻪﺁﻥﺩﺍﺭﺩ«.ﻓﺮﻫﻨﮕﻰﺗﺎﻛﻴﺪﻛﺮﺩ»:ﺩﺭﺻﻮﺭﺗﻰﻛﻪﺍﺳﺘﻌﻔﺎﻯ
ﻭﻯ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﺠﻠﺲ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ
ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﺪ «.ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﻣﺴﻌﻮﺩﭘﻮﺭ ،ﻣﻌﺎﻭﻥ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﻧﻬﺎﺩ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻗﻄﻌﻴﺖ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ
ﻣﻴﺮﺗﺎﺝﺍﻟﺪﻳﻨﻰ،ﻋﻀﻮﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴﻪﻣﺠﻠﺲﺷﻮﺭﺍﻯﺍﺳﻼﻣﻰﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥﻣﻌﺎﻭﻥﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﮔﻔﺖ:
»ﺑﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺯﻳﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻰﺍﻓﺘﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺭﺩ ﻧﻤﻰﻛﻨﻴﻢ«.
ﺍﺣﻤﺪ ﺗﻮﻛﻠﻲ ،ﺭﺋﻴــﺲ ﻣﺮﻛﺰ ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎﻱ
ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺳﺮﺳــﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ
ﺧﺎﻧــﻪ ﻣﻠﺖ ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﻃــﺮﺡ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ
ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﻛﻪ ﺗﻮﺳــﻂ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧــﮋﺍﺩ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑــﺎ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ
ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺖ .ﺍﻭ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺳﺮﺯﺩﻩ
ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺁﻣــﺪ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺻﺤﺒﺖ ﺷــﺪ ،ﺩﺭ
ﺗﺬﻛﺮﻱ ﺁﺋﻴﻦﻧﺎﻣــﻪﺍﻱ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪﻣﺠﻠﺲ ﮔﻔﺖ
ﻛﻪ ﺳــﺨﻨﺮﺍﻧﻲ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﺎ ﻣــﻮﺍﺩ ﺁﺋﻴﻦﻧﺎﻣﻪ
ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ
ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻭﻣﻴﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﺳﻤﻲ ﻛﺸﻮﺭ
ﻗﺎﺋﻞ ﻫﺴﺘﻢ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻣﺎﺩﻩ 102
ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﺪ.
ﺍﺣﻤﺪ ﺗﻮﻛﻠﻲ ﺍﻓﺰﻭﺩ» :ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﻗﺒﻼ ﺗﻌﻴﻴﻦ
ﺷﺪﻩ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻴﺎﻳﺪ،
ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﺷﺮﻁﻫﺎ ﻭ ﺷﺮﻭﻁﻫﺎ ،ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻃﻼﻉ ﻗﺒﻠﻲ ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻧﺎﺻﺤﻴﺢ ﺍﺯ ﻻﻳﺤﻪ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﻨﺪ.
ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺣﺮﻑ ﺑﺰﻧﺪ ،ﻫﻢ ﺳــﺨﻨﺎﻥ
ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻭ ﻫﻢ ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻲ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﻮﺩ .ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﻭ ﻃﺒﻖ ﺁﺋﻴﻦﻧﺎﻣﻪ
ﺩﺍﺧﻠﻲ ﭘﻴﺶ ﺭﻭﺩ ﻭ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﻭﻗﺖ ﺑﮕﻴﺮﺩ ،ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ
ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﻭﻗﺖ ﻗﺒﻠﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻲ ﻛﻨﺪ «.ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻲ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﺗﻮﻛﻠﻲ
ﮔﻔﺖ» :ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﺧﻮﺍﺳــﺖ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻃﻼﻉ
ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺷــﻤﺎ ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﻦ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻴﺴﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻲ
ﺭﺋﻴﺲﻣﺠﻠﺲ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺻﺤﺒــﺖ ﻛﻨﺪ «.ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻲ ﺍﻓﺰﻭﺩ» :ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ،ﻻﻳﺤﻪ ﻣﻬﻤﻲ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮﺍﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺭﺍﻩﺣﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺩﻭﻟﺖ ﺗﻮﻗﻊ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﺷﻜﺎﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺍﺭﺩ .ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﮔﺮ ﺭﺍﻫﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﻣﺎ ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺑﻨﺪﻳﻢ
ﻭ ﻓﻌﻼ ﻫﻢ ﺭﺍﻩ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻰﺭﻭﻳﻢ«.
ﺍﺫﺍﻥ ﺻﺒﺤﺪﻝ
ﺣﺴﻴﻦ ﺻﺒﺤﺪﻝ ،ﻣﻮﺫﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﭘﻴﺸﻜﺴﻮﺕ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺗﺤﻤﻞ ﺭﻧﺞ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ،
ﺩﺭ ﻣﻨﺰﻝ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻟﻘﺎءﺍﷲ ﺷﺘﺎﻓﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﭘﻴﺸﻜﺴﻮﺕ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻭ ﺷﺎﺧﺺ ﻣﻴﻬﻦ ﺍﺳﻼﻣﻰﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻰ
ﺩﺭ ﺑﺴﺘﺮ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺑﻪﺳﺮ ﻣﻰﺑﺮﺩ ،ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺟﺴﻤﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﺳﺘﺎﺩ
ﺻﺒﺤﺪﻝ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺰﻝ ﺧﻮﺩ ﺗﺤﺖ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖﻫﺎﻯ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻭ ﭘﺮﺳﺘﺎﺭﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﭼﻨﺪﻳﻦ
ﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﺍﺑﺘﻼ ﺑﻪ ﻋﻔﻮﻧﺖﻫﺎﻯ ﺭﻳﻮﻯ ،ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭ ﺣﺎﺩﺗﺮﻯ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺟﺴﻤﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ.ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺻﺒﺤﺪﻝ
ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺎ ﺻﺪﺍﻯ ﮔﺮﻡ ﻭ ﻣﻠﻜﻮﺗﻰ ﺍﻭ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻮﺫﻥ ﺍﺯ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﺷﻨﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺑﻨﺎ ﺑﺮﺍﺫﻋﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻨﺪ،
ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻏﻼﻣﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻣﻜﺘﺐ ﺍﺑﺎﻋﺒﺪﺍﷲ ﺍﻟﺤﺴﻴﻦ)ﻉ( ،ﻳﻚ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﺑﻪ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻫﺎﻱ ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﻳﻚ
ﺧﺎﺩﻡ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﻭ ﭘﺮﺗﻼﺵ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻥ ﻧﻮﺭﺍﻧﻰ ﻗﺮﺁﻥ ﻛﺮﻳﻢ ﺑﻮﺩ.ﮔﻔﺘﻨﻲ ﺍﺳﺖ ،ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺻﺒﺤﺪﻝ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1310
ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﻪ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎﺳﺖ .ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺟﺪ ﻣﺤﻼﺕ،
ﺩﺍﻭﺭﻯ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻗﺮﺁﻧﻰ ﺍﺳﺘﺎﻧﻰ ﻭ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪ ﺻﻮﺕ ﻭ ﻟﺤﻦ ﺩﺭ ﺩﻫﻪﻫﺎﻯ 60ﻭ ،70ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻰ
ﻭ ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﮔﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺳﺤﺮ ﻭ ﻣﻨﺎﺳــﺒﺖﻫﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺍﺫﺍﻥ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻳﺎﺩﮔﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ.ﺳﺮﻭﺩ »ﺧﻤﻴﻨﻰ ﺍﻯ ﺍﻣﺎﻡ«» ،ﺭﺍﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﻛﻼﻡ ﺍﻣﺎﻡ«» ،ﺑﺎﻧﮓ ﺗﻮﺣﻴﺪ«» ،ﻃﻼﻳﻪﺩﺍﺭﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ«،
»ﺣﻤﺎﺳﻪ ﺭﺯﻣﻨﺪﮔﺎﻥ«» ،ﻣﺎﻩ ﻣﺤﺮﻡ« ﻭ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕﻫﺎﻯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺩﻋﺎﻯ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺳﺎﻝ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 1300
ﺍﺛﺮ ﺭﺍﺩﻳﻮﻳﻰ ﺩﻳﮕﺮ ،ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺻﺒﺤﺪﻝ ﺍﺳﺖ.ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ ﺻﺒﺤﺪﻝ،
ﺍﺫﺍﻥ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﻣﺎﻧﺪﻧﻰﺍﺵ ﺩﺭ ﻧﻐﻤﻪ ﺑﻴﺎﺕ ﺗﺮﻙ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﻯ ﺷﻜﻮﻫﻤﻨﺪ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻰﺷﻮﺩ؛ ﺍﺫﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻗﺪﻣﺖ
ﺁﻥ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺍﺫﺍﻥﻫﺎﻯ ﺷﻜﻮﻫﻤﻨﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩ .ﻗﺪﻣﺖ ﺍﺫﺍﻥ ﺻﺒﺤﺪﻝ
ﺑﻪ ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮﺍﻥ ،ﺍﺫﺍﻥ ﻭﻱ ﺑﺎ ﺍﺫﺍﻥ ﻣﺆﺫﻥﺯﺍﺩﻩ ﺍﺭﺩﺑﻴﻠﻲ ﻫﻢﭘﻬﻠﻮ ﻭ
ﻫﻢﺭﺩﻳﻒ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﺮﺗﺮ ﺩﺍﻧﺴﺖ .ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ،ﺍﺫﺍﻥ ﺻﺒﺤﺪﻝ ﺭﺍ »ﺍﺫﺍﻥ
ﺍﻧﻘﻼﺏ« ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺳــﺘﺎﺩ ﻣﻄﻬﺮﻱ ﻭﺻﻴﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ »ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﺟﻨﺎﺯﻩ ﻣﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﺮﻣﻲﺩﺍﺭﻳﺪ،
ﺍﺫﺍﻥ ﺻﺒﺤﺪﻝ ﺭﺍ ﭘﺨﺶ ﻛﻨﻴﺪ«.
ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻱ ﺣﻴﺮﺕﺁﻭﺭ
ﭘﺸﻴﻤﺎﻥ ﻧﻴﺴﺘﻢ
ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺍﺧﻴﺮ ﺳﺮﺩﺍﺭﻣﺤﻤﺪ ﺭﻭﻳﺎﻧﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭼﻬﺮﻩ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ﺗﺒﺪﻳﻞ
ﺷﺪ ،ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷــﮕﻔﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ
ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺭﻭﻳﺎﻧﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ
ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺮﻛﺰ ﻓﻮﺭﻳﺖﻫﺎﻯ ﭘﻠﻴﺴﻰ ﻧﺎﺟﺎ) (110ﺍﺯ
ﺳﻮﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﻗﺎﻟﻴﺒﺎﻑ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻯ
ﻭﻳﮋﻩ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﻧﺎﺟﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﭘﻠﻪﻫﺎﻯ ﺗﺮﻗﻰ ﺭﺍ
ﻃﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯﺗﺮﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻧﻈﺎﻣﻰ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪ ،ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﻪ
ﻛﺮﺩﻥ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺭﺍﻫﻮﺭ ﻧﺎﺟﺎ ،ﭘﺴﺖ ﺩﻭﻟﺘﻰ
ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺳــﺘﺎﺩ ﺗﺒﺼﺮﻩ 13ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻳﻜﻰ
ﺍﺯ ﭘﺴﺖﻫﺎﻯ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ،ﻭﺯﻳﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ
ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰﺷﺪ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺭﻭﻳﺎﻧﻴــﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻭﻳﮋﻩ ﺧﺒﺮﻱ
ﺷــﺒﻜﻪ ﺩﻭ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﻫــﺎﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻲ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﺭﺳــﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﺩﺍﺷــﺖ.ﺑﺮﺧﻲ ﺭﺳــﺎﻧﻪ ﻫﺎ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ
ﻛــﻪ ﺭﻭﻳﺎﻧﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﺍ ،ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻓﻌﻠﻰ ﻣﺘﺮﻭﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﻧﺎﺷــﻰ ﺍﺯ
ﻋﺪﻡ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺑﻮﺩﺟﻪﻫﺎﻯ ﻣﺼﻮﺏ ﺍﺭﺯﻯ ﻭ ﺭﻳﺎﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺷــﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﺮﺩﻥ
ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﺩ ،ﺩﺭ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﻣﺪﻋﻰ ﺷــﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﻗﺒﻞ ﺑﻪ
ﺷﺮﻛﺖ ﻣﺘﺮﻭ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺁﻣﺎﺭ ﺭﺳــﻤﻰ ،ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ
ﺷــﺪﻩ ﻃﻰ ﭼﻬﺎﺭ ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ،ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻫﻨﮕﻔﺖ ﻧﻔﺘﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻭ ﺳــﻬﻤﻴﻪﺑﻨﺪﻯ ﺑﻨﺰﻳﻦ،
ﺗﻨﻬــﺎ 700ﻣﻴﻠﻴــﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﺩﺭﺁﻣــﺪ ﺍﺭﺯﻯ ﻧﺠﻮﻣﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺭﺳــﻴﺪﻥ ﺑﻪ
330ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺩﻻﺭ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﻣﻌﺎﺩﻝ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺍﺭﺯﻯ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ) (1360-1380ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ
ﺣﺘﻰ ﻳﻚ ﺳــﻨﺖ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻭ ﺩﻫﻢ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺍﺭﺯﻯ ﺑﻪ ﻣﺘﺮﻭﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺘﺎﺩ ﺗﺒﺼﺮﻩ 13ﺩﺭ ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﻲ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﺣﻴﺮﺕﺁﻭﺭ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﺷﺪﻩ ﺑﺪﻭﻥ
ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻣﺘﺮﻭﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺳﻌﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺑﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩ ،ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ
ﻣﺤﻮﻝ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ.
ﺩﺭ ﭘــﻰ ﺍﻗــﺪﺍﻡ ﺳــﻮﺍﻝ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﻣﺤﺴــﻦ
ﻣﺨﻤﻠﺒﺎﻑ ،ﻣﺤﺴــﻦ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻯ ،ﺳﺨﻨﮕﻮﻯ
ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﺗﺴــﺨﻴﺮ ﺳﻔﺎﺭﺕ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ 13ﺁﺑﺎﻥ 1358ﺑﺎ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﺍﻱ
ﺍﺯ ﺯﻧــﺪﺍﻥ ﺍﻭﻳــﻦ ﺑــﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﻗــﺪﺍﻡ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ
ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﻗﺎﻃــﻊ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ.
ﻣﺤﺴــﻦ ﻣﺨﻤﻠﺒﺎﻑ ،ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺎﺑﺖ
ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳــﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ
ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻮﺳﻂ
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭ ﺧﻂ ﺍﻣﺎﻡ ،ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺣﻜﻮﻣﺖ
ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻰ ﻛﺮﺩ .ﻭﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ
ﺧﻮﺩ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﺘﺮﺿــﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪﻩ ،ﻣﺪﻋﻰ ﺷﺪ
ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺭﺩ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﮔﻴﺮﻯ،
ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﮔﻔﺘــﻪ ﺍﻭ ﺍﻓﺮﺍﻃﻰ ﻣﺒﺮﺍ
ﻛﻨﻨــﺪ .ﭼــﻮﻥ ﺑﻪﺍﻋﺘﻘــﺎﺩ ﺍﻭ ،ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﮔﻴﺮﻯ
ﻟﻄﻤﻪ ﺑﻪ ﻗﻠﺐ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺳﻰﺳﺎﻝ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻨﻔﻰ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳــﺖ.ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ» :ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﭘﻴﺮﻭﺧﻂ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺮﮔﻰ
ﺩﺭﺧﺸــﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻯ ﺿﺪﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ
ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻭ ﺁﺳﻴﺐﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻡ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﺟﺪﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻋﺪﻡ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﻳﺎ ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ
ﺑﺮﺧﻰ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺧﻮﺩ ،ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻪ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻯ
ﺳــﻰ ﺳــﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺳــﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﺕﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ
ﺗﺮﺩﻳﺪ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﻭ ﺩﺭﺳــﺘﻰ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﻣﺒﺘﻨﻰﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺷــﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻮﺭ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺑﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺁﻥ
ﻣﺸﻐﻮﻟﻨﺪ ،ﻣﺒﻨﻰﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﺗﺴﺨﻴﺮ
ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 58ﺍﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﻰ ﺳﺎﻝ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ«.
15
16
www.mosalas.ir
SwIÃw
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﺪﻳﺪ
ﻣﺜﻠﺚ ﺩﺭ ﺍﻳﺎﻡ ﺳﻲﺍﻣﻴﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺗﺴــﺨﻴﺮ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ
ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
17
1
30ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ
ﮔﺰﺍﺭﺷﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﺴﺨﻴﺮﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ
13ﺁﺑﺎﻥ 30 ،ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ
ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻴﺮﻯ
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ
ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪ ﺳــﻮﺍﻟﻰ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻣﻠﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺭﺍ
ﺯﻳﺮ ﺳــﻮﺍﻝ ﻣﻰﺑﺮﺩ ﮔﻔﺖ ﺗﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻣﺸﺘﻰ ﮔﺮﻭﮔﺎﻧﮕﻴﺮ
ﻣﻰﺩﻳﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﭼﻬﺮﻩ ﻣﻨﺎﺳــﺒﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻳﻢ.
ﻃﻌﻨﻪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ 30ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﺎﻻ
ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﻮﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻫﻤﺎﻥ
ﺯﻣﺎﻥ ﺷــﻮﺭﻭﻯ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺷﻐﺎﻝ
ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮﺩ.
ﺍﻣﺎ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻭﺣﺪﺕ ﺳﻮﺩﺍﻳﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺳﺮ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻫﻨﻮﺯ ﻣﻤﻠﻮ ﺍﺯ ﺷﻮﺭ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ
ﺭﻭﺣﻴﻪ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺶ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻰﻛﻨﺪ:
»ﺑﻪﻟﺤﺎﻅ ﺭﻭﺍﻧﻰ ﻣﺎ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻖ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻮﺩﻳﻢ
ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭﻟﻰ ﺗﺤﻮﻻﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺥ ﻣﻰﺩﺍﺩ
ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﺎ ﻧﺒﻮﺩ .ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺧﻴﻠﻰ ﻛﻨﺪ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ
ﺗﺤﻮﻝﺁﻓﺮﻳﻨﻰ ﻧﺒﻮﺩ«.
ﺑﺎ ﮔﺬﺷــﺖ ﭼﻨﺪ ﻣــﺎﻩ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ،ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻧﻰ ﻛــﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ
ﺳﻨﻲﺷﺎﻥ 22ﺳﺎﻝ ﺑﻮﺩ ﺗﻮﺍﻥ ﻭﺩﺍﻉ ﺑﺎ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﻫﻨــﻮﺯ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺰﺏ ﺗــﻮﺩﻩ ،ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﻭ
ﭼﺮﻳﻚﻫﺎﻯ ﻓﺪﺍﻳﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﺮﻳﻚ
ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﮔﻮﻯ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲﮔﺮﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﺮﺑﺎﻳﻨﺪ.
ﺍﻳﺪﻩ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﻭﻝ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺫﻫﻦ ﭼﺮﻳﻚﻫﺎﻯ ﻓﺪﺍﻳﻰ ﺭﺳﻴﺪ.
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﺴــﻠﺤﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﺎ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺁﻥ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺷﺪﻧﺪ .ﺩﺭ
ﭘﻰ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﻔﻨﮕﺪﺍﺭﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻭ ﭼﺮﻳﻚﻫﺎﻯ ﻓﺪﺍﻳﻰ ﺧﻠﻖ،
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﭼﺮﻳﻚﻫﺎﻯ ﻓﺪﺍﻳﻰ
ﺧﻠﻖ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻴﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﺘﻔﺮﻕ ﺷﻮﻧﺪ.
ﻣﺪﺗﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﻴﻄﺮﻑ ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﻃﺒﻖ
ﻗﺮﺍﺭ ﻗﺒﻠﻰ ﺑﻪﺳﺮﺍﻍ ﻣﻮﺳﻮﻯﺧﻮﺋﻴﻨﻰﻫﺎ ﺭﻓﺘﻨﺪ .ﺧﻮﺋﻴﻨﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ
ﺑﻪﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﺻﺪﺍﻭﺳــﻴﻤﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﻣﺮﺩ
ﺟﻮﺍﻥ ﺍﻳﺪﻩ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪﺧﻮﺑﻰ ﺍﺯ
ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺧﺒﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺳﻘﻮﻁ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﭘﻴﺎﻣﺪﻯ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﺨﻦ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ.
ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺷــﻐﺎﻝ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﻛﻪ ﻃﺒــﻖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺟﺰﺋﻰ ﺍﺯ ﺧﺎﻙ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ
ﻣﺠﻮﺯﻯ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻪ ﺟﺎﻡﺟﻢ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﻈﺮ
ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺧﻮﺋﻴﻨﻰﻫﺎ ﺧﻮﺩ
ﺩﺳــﺖ ﺑﻪ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺯﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ »ﺍﻣﺎﻡ ﻗﻄﻌﺎ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭﻯ
18
ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ« .ﻃﺒــﻖ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺋﻴﻨﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﻪ ﺣﻀﻮﺭ
ﻳﺎﺩﻣﺎﻥ )13ﺁﺑﺎﻥ (1370ﺍﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺎ ﻃﺮﺡ ﻗﻀﻴﻪ ﺧﺪﻣﺖ
ﺍﻣﺎﻡ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺼﺮﻑ ﻻﻧﻪ ﻗﻀﻴﻪ ﺭﺍ
ﺑﻪﺍﻃﻼﻉ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺳﺮﻳﻌﺎ
ﻣﺤﻞ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻻﻧﻪ ﺑﺎ
ﺣﺎﺝﺍﺣﻤﺪ ﺁﻗﺎ ﺗﻤﺎﺱ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ:
»ﺧﻮﺏ ﺟﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻴﺪ ﻣﺤﻜﻢ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺭﻳﺪ«.
ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺭﻭﺯ ﺍﺯ 444ﺭﻭﺯﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ
ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ .ﻣﻮﺳــﻮﻯﺧﻮﺋﻴﻨﻰﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺳﻴﺎﺳــﺘﻤﺪﺍﺭﻯ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺳﻴﺎﺳــﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ
ﺩﻳﮕــﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻰﺍﻃــﻼﻉ ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺷــﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸــﺘﻰ ﺍﺯ
ﺳــﻴﺪﺭﺿﺎ ﺯﻭﺍﺭﻩﺍﻯ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﺮﻭﺩ ﻭ ﺑﺒﻴﻨﺪ ﺍﺻﻼ ﺍﻳﻨﻬﺎ
ﻛﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟
ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﺱ ﺗﻠﻔﻨﻰ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﻭﻗﺖ ،ﺍﻭ ﺍﺑﺮﺍﺯ
ﺑﻰﺍﻃﻼﻋﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﻧﻘﺶ ﺧﻮﺋﻴﻨﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻴﻠﻰ ﺍﺯ
ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻛﺴﻰ ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﺴﺖ
ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺧﻮﺋﻴﻨﻰﻫﺎ؟
ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﺎ ﮔﺬﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻴﻠﻰﻫﺎ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻭ
ﭘﺎﺳﺦﻫﺎﻯ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻗﺎﻧﻊ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻪﮔﻮﻧــﻪﺍﻯ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏﻫــﺎ ﻭ ﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﻛﻪ ﺭﻗﺒﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ
ﺧﻮﺋﻴﻨﻰﻫﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻧﺸــﺮﻳﻪ
ﻋﺮﺏﺯﺑــﺎﻥ ﺍﻟﺪﺳــﺘﻮﺭ ) (1983 / 10 / 10ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻛــﻪ
»ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺍﻓﺮﺍﻃﻰ ﺗﺤﺖ
ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴــﺖﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﻣﺮﺗﺒــﻂ ﺑﺎ ﺭﻫﺒﺮ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ
ﻣﻮﺳــﻮﻯﺧﻮﺋﻴﻨﻰﻫﺎ ﻛﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺣﺴﻨﻪﺍﻯ ﺑﺎ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺷﻮﺭﻭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ
ﻃﺮﺡﺭﻳﺰﻯ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺭﺁﻣﺪ«.
ﺑﺮﺧﻰ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺳﻜﻨﻰ
ﮔﺰﻳﺪﻧﺪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺳﻴﺎﺳــﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﻣﺸﻬﻮﺭﻯ ﺷﺪﻧﺪ؛ ﻋﺒﺎﺱ ﻋﺒﺪﻯ،
ﻣﺤﺴــﻦ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣــﺎﺩﻯ ،ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺍﺑﺘــﻜﺎﺭ ،ﻋــﺰﺕﺍﷲ ﺿﺮﻏﺎﻣﻲ،
ﻣﺤﻤﺪﺭﺿــﺎ ﺧﺎﺗﻤــﻰ ،ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺻﻐــﺮﺯﺍﺩﻩ ﻭ ...ﻛﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺁﻧﻬﺎ
ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻃﻴــﻒ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒــﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ
ﺷــﺪﻧﺪ ﻭ ﺷــﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻃﻨﺰ ﺯﻣﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩ ﻛــﻪ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺯﻣﺎﻧﻰ
ﺍﻧﻘﻼﺑﻲﺗﺮﻳــﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﻤﻜــﻦ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳــﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ؛
ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺭﻗﺒﺎﻯ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎﺭ ﻭ ﻣﻴﺎﻧﻪﺭﻭﻳﺸﺎﻥ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ
ﺑﺎﻭﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲﻫﺎ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺐ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺍﺻﻼﺡ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺑﻪﻫﻤﻴــﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭ ﻫﻤــﺎﻥ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺩﺭ
ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻳﺸــﺎﻥ ﻣﺪﺍﻡ ﻃﻌﻨﻪ ﺑﺎﻻ ﺭﻓﺘﻦ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺷﻨﻴﺪﻩ
ﻣﻰﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲﻫﺎﻱ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﻣﻴﺎﻧﺴﺎﻝ ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ
ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺐ ﺷﺪﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻳﻜﺴﺮ ﻧﻔﻰ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﺗﻤﺎﻡ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ،ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﻼﻗﻪ ﻋﺠﻴﺒﻰ ﺑﻪ ﺑﻪﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﻛﻠﻤﺎﺕ
»ﻇﺮﻑ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﻜﺎﻥ« ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻓﻬﻢ ﺷــﻮﺩ.
ﻋﺒﺎﺱ ﻋﺒﺪﻯ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻓﺘﺢ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﺎ ﻣﺪﺭﻙ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ
ﭘﻠﻴﻤﺮ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻓﺎﺭﻍﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻞ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ
ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺷﺪ .ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 69ﻋﻀﻮ ﺷﻮﺭﺍﻯ
ﺳﺮﺩﺑﻴﺮﻯ ﺳﻼﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1372ﺑﻪ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺷﺪ.
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻋﺒﺪﻯ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻫﺎﺷﻤﻰ ﺷﻬﺮﻩ ﺷﺪ.
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺻﻼﺣــﺎﺕ ﺍﻭ ﻳﻜﺒﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺩﻭﻡ ﺍﻭ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺟﺪﻯ ﺧﺎﺗﻤﻰ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛــﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺧﻴﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ
ﻛﻤﭗ ﻛﺮﻭﺑﻰ ﭘﻴﻮﺳﺖ.
ﻋﺒﺪﻯ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﻣﻔﺼﻠﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺖ ﺷﺨﺼﻰ
ﺧﻮﺩ ﺗﻤﺎﻡ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻯ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻛﺮﺩ .ﺳﺎﻝ 77ﻧﻴﺰ ﺩﺭ
ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺑﺎﺭﻯ ﺭﻭﺯﻥ ﺗﺼﺮﻑ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﻣﺴﺎﻟﻤﺖﺁﻣﻴﺰﺗﺮﻳﻦ
ﻭ ﻛﻢﻫﺰﻳﻨﻪﺗﺮﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺩﺍﻧﺴــﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺷﺪ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺭﺥ ﻧﻤﻰﺩﺍﺩ ﺩﻳﺮ ﻳﺎ ﺯﻭﺩ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺴﻠﺤﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﺵ ﻗﺘﻞ
ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺟﺪﻯ
ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺷﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺩﻳﺮﻭﺯﺵ ﺭﺍﺑﻄﻪ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻗﻄﻊ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺷــﺎﻳﺪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﻻﻳﻞ ﭘﻴﻮﺳﺘﻦ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻛﺮﻭﺑﻰ
ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺳﺎﺑﻘﺶ ﺣﺎﻣﻰ ﻣﻮﺳﻮﻯ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﻣﺤﺴﻦ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻯ ﻣﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﻋﻜﺲﻫﺎﻯ ﺍﻭ ﭼﻨﺪﻯ ﭘﻴﺶ ﻣﻴﺎﻥ
ﻣﺘﻬﻤﺎﻥ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺭﺳــﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﺍﻏﺘﺸﺎﺷــﺎﺕ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﻳﺪﻩ ﺩﻭ ﻃﺒﻘﻪ ،ﺑﺎ ﺳﻮﺍﺭ ﺷﺪﻥ ﻣﻜﺮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺍﺗﻮﺑﻮﺱﻫﺎ ﻭ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﺍﺯ ﺟﻠﻮﻯ
ﻣﻰﺷﺪ ﻫﻢ ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻓﺎﺗﺤﺎﻥ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻳﻚ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻻﻧﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺩﻳﺪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻰﺩﺍﺩ ،ﺑﺮﺧﻰ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﻭ
ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﺭ ﻭﺭﻭﺩﻯ ﺟﻨﻮﺑﻰ ،ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﺁﻳﺖﺍﷲ ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻰ
ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ.
»ﺯﻣﻴﻨــﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻــﻮﺭﺕ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳــﺎﻝ ﭘﺲ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻛﻨﺪ.
ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺟﻨﮓ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻋــﺮﺍﻕ ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﺭﻓﺖ ،ﺩﺭ ﺩﻫﻪ
ﺍﺯ ﭘﻴــﺮﻭﺯﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﻪﺣﻜﻮﻣــﺖ ﻃﺎﻏﻮﺕ ﻓﺮﻭ ﺭﻳﺨﺘــﻪ ﺑﻮﺩ ،ﻫﻨﻮﺯ
ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺗﺸــﻜﻴﻼﺕ ﻣﻘﺘﺪﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺷــﺼﺖ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﺳــﻴﺪﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻰ ﺑــﻮﺩ ﻭ ﻗﺎﺋﻢﻣﻘﺎﻡ
ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻣﻮﺳﺴــﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ
ﺍﺯ ﻳﻚﺳــﻮ ،ﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎﻯ ﻣﺮﺯﻯ ﻛﺸﻮﺭ
ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﺭﻭﺍﺑــﻂ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠــﻞ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ
ﺩﺳﺘﺨﻮﺵﺣﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﺟﺪﺍﻳﻰﻃﻠﺒﺎﻧﻪ
ﺍﺭﺷــﺎﺩ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﻋﻬﺪﻩﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ
ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎ،
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻧﻰﻛﻪ ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ
ﺩﻭﺭﻩ ﺳﻮﻡ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻪ
ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺭﻳﺰﻭﺩﺭﺷﺖ ﺿﺪﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺳﺖ
ﺑﻪ ﺁﺷﻮﺏ ﻭ ﻓﺘﻨﻪ ﺯﺩﻧﺪ .ﺍﻋﺘﺼﺎﺏ ﻭ ﺗﺤﺼﻦ ﺳﻨﻲﺷﺎﻥ 22ﺳﺎﻝ ﺑﻮﺩ ﺗﻮﺍﻥ ﻭﺩﺍﻉ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩ ﺷﺪ .ﺍﻭ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ
ﻭ ﺩﺭﮔﻴــﺮﻯ ﻭ ﺍﻏﺘﺸــﺎﺵ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﻭ
ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﺩﻳﮕــﺮ ﺟﺎﻫﺎ ،ﺍﻣﺮﻯ ﻋﺎﺩﻯ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺍﺯ
ﻫﺎﺷﻤﻰﺭﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﻰ ،ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺑﻬﺒﻮﺩ
ﻭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ.ﺷــﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻗﺮﺍﺋﻨﻰ ﺩﺭ ﻃﺮﻓﻰ ﻫﻨﻮﺯ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺿﺪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑــﺎ ﻏﺮﺏ ،ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳــﻰ
ﻭ ﺍﻋﻄــﺎﻯ ﺁﺯﺍﺩﻯﻫﺎﻯ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻴﺸــﺘﺮ
ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷــﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻊ ،ﻃﺒﻴﻌﻰ
ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺩﺭﺑﻴﻦ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻮﺩ .ﺷــﻮﺭﺍﻯ ﻧﮕﻬﺒــﺎﻥ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ
ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺭﺩ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺻﻮﺭﺕ
ﻭ ﻫﺮﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﮔﻮﻯ
ﻛﺮﺩ ﻭ 24ﺳــﺎﻋﺖ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ
ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ،ﻧﺒﺎﻳــﺪ ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔــﻰﺍﺵ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ
ﺧﻮﺩﻯ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳــﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲﮔﺮﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﺮﺑﺎﻳﻨﺪ
ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺳــﻠﻮﻝ ﺍﻧﻔﺮﺍﺩﻯ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ
ﻛﺎﺭﻫﺎ ،ﺑﺎﻳــﺪ ﺍﺯ ﺟﺎﻳﻰ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺷــﻮﺩ ﻭ
ﺍﻳﻦﺗﺼﻮﺭ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺩﻭﺳــﺘﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺷــﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺷﻐﻞ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ
ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﻪﻭﺳــﻴﻠﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺩﻭﺳــﺘﺎﻧﺶ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺳــﻌﻴﺪ ﺣﺠﺎﺭﻳــﺎﻥ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺩﺭ
ﺑﺤﺚ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺷﻮﺩ ،ﺭﺷــﺘﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ
ﻛﻞ ﺗﻮﻃﺌﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ ﭘﻴﺶﺁﻣﺪ ﻭ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﻫﻢ ﺷــﺪ ﻛﺎﻧﺪﻳــﺪﺍﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﻴﺎﻧﺪﻭﺭﻩﺍﻯ ﻣﺠﻠــﺲ ﭘﻨﺠﻢ ،ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻔﺘﻢ
ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺷﺪ ،ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻭ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻫﻔﺘﻢ ﻭ ﻫﺸــﺘﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻡ ﺗﺎﻳﻴﺪ
ﺷﺪ ﻭ ﺷــﻮﺭ ﻭ ﺷﻮﻗﻰ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﻣﻠﺖ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻧﺸﺪ.
ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﻭﻡ ﺧﺮﺩﺍﺩ ،ﺍﺻﻐــﺮﺯﺍﺩﻩ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩ
ﺭﺍﺗﺤﺖﺍﻟﺸﻌﺎﻉ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ«.
ﺍﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﺭﻳﺰﻧﻘﺶ ﺑﺎ ﻣﻮﻫﺎﻳﻰ ژﻭﻟﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ.ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺣﺰﺏ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻧﺸﺪ .ﺍﻭ ﻋﻀﻮ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﻭﻝ ﺷﻬﺮ
ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺟﻬﺎﺩ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﻰ ﺭﺍ ﭘﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩ .ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺪﺗﻰ ﻧﺎﻳﺐ ﺭﺋﻴﺲ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺷﺪﻳﺪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ
ﺳﺎﻝ 59ﺩﺭ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺳﭙﺎﻩﭘﺎﺳــﺪﺍﺭﺍﻥ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺯﻣﻴﻨﻪﺳﺎﺯ ﺍﻧﺤﻼﻝ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﺭﺍ ﺗﻮﺳﻂ ﻭﺯﺍﺭﺕﻛﺸﻮﺭ ﺩﻭﻟﺖ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺳﭙﺎﻩ ﺷﺪ ،ﺳﺎﻝ 63ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺍﺩﺳﺘﺎﻧﻰ ﻛﻞ ﺧﺎﺗﻤﻰ ﺷﺪ.
ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﺸﻢ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍﻩ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺭﺍﻯ
ﺷﺪ ﻭ ﺳﺎﻝ 66ﺗﺎ 68ﻫﻢ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩ.
ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻯ ﻣﺪﺗﻰ ﻫﻢ ﺭﻫﺴﭙﺎﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻛﻤﺒﺮﻳﺞ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪ ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪﺩﺳﺖ
ﻋﻠﻮﻡﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﺍ ﺑﮕﻴﺮﺩ ،ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺳﻴﺮ ﺗﻄﻮﺭ ﻓﻜﺮﻯ ﺍﻭ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻫﻢﺣﺰﺑﻰﻫﺎﻳﺶ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻧﻨﺪ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﭘﺮ
ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﺶ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭﻯﻛﻪ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺳﻼﻡ ﺍﺯ ﺳﻜﻮﺗﻰ ﺭﺍ ﻣﻰﮔﺬﺭﺍﻧﺪ.
ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﻫﻢ ﻣﺪﻳﺮﻣﺴﺌﻮﻝ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺭﻭﺯ.
ﺍﻭ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺑﻴﺮ ﻛﻞ ﺣﺰﺏ ﻣﺸــﺎﺭﻛﺖ 30ﺳــﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺷﻐﺎﻝ
ﻧﻴﻠﻮﻓﺮ ﻳﺎ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻫﺮ ﻣﺮﻯ ،ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ
ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭﻳﻦ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻓﺎﺗﺤﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺐ ﺷﺪ .ﺧﻮﺍﻫﺮ ﻣﺮﻯ 19ﺳﺎﻟﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﺷﺸﻢ ) 1378ﺗﺎ (1382ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺩﻧﻴﺎ ﺷﻬﺮﺗﻰ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺯﺩ .ﺍﻭ ﻣﺪﺍﻡ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺭﺍ
ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣــﺎ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﺮﻣﻼ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﻭﺍﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﺍﺵ ﺭﺍ ﻫﻢ
ﻫﻔﺘﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﺮﻓﺖ.
ﻣﺪﻳﻮﻥ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮﺩ ،ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ
ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺳــﻔﺎﺭﺗﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ
ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻛﻪ ﻣﻮﻫﺎﻳﺶ ﺳــﻔﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﻓﺮﺩ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﻳــﻚ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻪﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻣﺘﻘﺎﺿﻰ ﻭﻳﺰﺍ ﻭﺍﺭﺩ
ﭘﺮﺷﻮﺭﻯ ﺑﻪﺣﺴــﺎﺏ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﺑﺎ ﺭﻭﺣﻴﺎﺕ ﻋﺠﻴﺒﻰ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺷــﺪﻧﺪ ،ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻰ ﻭ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻘﺪﻣﺎﺗﻰ
ﻳﻚ ﺳﻴﺎﺳــﺘﻤﺪﺍﺭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﻔﻴﺪ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻞ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﺭﺍ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳــﻮﺍﻝ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺑﺎ ﻛﺪﺍﻡ ﻃﻴﻒ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﮕــﺮ ،ﺍﺯ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻰ ﻭ ﺳــﺎﻳﺮ
ﺑﻮﺩﻳــﺪ ،ﻃﻴﻒ ﻣﺠﺎﻫﺪ؟ ﻣﺬﻫﺒﻰﻫــﺎ؟ ﺗﻮﺩﻩﺍﻯﻫﺎ؟ ﺣﺮﻓﻰ ﻣﻰﺯﻧﺪ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎﻯ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻣﺸﺮﻑ ﺑﻪ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ،ﻧﻘﺸﻪ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺎﻻ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﺷﺨﺼﻴﺘﺶ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﻮﺛﺮ ﺍﺳﺖ» :ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺎﺻﻰ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﮔــﺮﻭﻩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻮﺩ ،ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻏﺬﺍ
ﺩﺍﺷــﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﻧﺒﻮﺩﻡ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻤــﻪ ﺑﻮﺩﻡ «.ﺍﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ،
ﺧﺼﻠﺖ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺫﻛﺮ ﻧﺎﻡ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺧﻮﺍﺑﺶ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﻤﻰﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺍﺯ ﺍﻧﻘــﻼﺏ ﺁﺛﺎﺭ ﺁﻧﻬــﺎ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩﻩ ﻫﻢ ﻧﺎﻡ ﺳــﻴﺪ ﻗﻄﺐ ﺑﻪ ﻃﻮﻝ ﺑﻜﺸــﺪ .ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ،ﻗﺪﺭﺕﻧﻤﺎﻳــﻰ ﻭ ﺻﺪﻭﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﺍﻯ
ﭼﺸﻢ ﻣﻰﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ .ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺟﺴﻮﺭﺍﻧﻪ ﺑﻮﺩ .ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺍﻣﺎﻡﺧﻤﻴﻨﻰ ﻭ ﺳــﺮﺑﻨﺪﻫﺎﻯ ﻗﺮﻣﺰ ﺑﺎ ﺷﻌﺎﺭ
ﺑﻪﻧﻮﻋﻰ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻝ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﻯ ﻣﺮﺩﻯ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ »ﺍﷲ ﺍﻛﺒﺮ« ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ 250ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻰﺷــﺪ «.ﺍﻭ ﺑﻌﺪ
ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺍﺭﻫﺎﻯ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳــﻰ ﺑﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻰ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﺴﻪ
ﺍﻭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻃﺮﺍﺡ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺷﺪ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺧﺎﺗﻤﻰ
ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩ» :ﻣﺎ ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﻤﻰﻛﺮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﻧﻈﺮ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻰ ﺭﻳﺎﺳــﺖ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺤﻴﻂﺯﻳﺴــﺖ ﻭ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ )ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮﺩ ،ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻫﻢ ﺗﺴــﺨﻴﺮ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺧﻮﺩﺵ
ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ( ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺳــﻪ ﻧﻔﺮ ﺍﺯﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﻓــﺎﻉ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ .ﺍﻭ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺷــﻮﺭﺍﻯ ﺷــﻬﺮ
ﺁﻥ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺷﻮﻧﺪ .ﻭﻟﻰ ﺍﺧﻴﺮﺍ ،ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻧﺸﺴــﺘﻪ ﻭ ﺍﺗﺎﻕ ﻣﺠﺎﻭﺭﺵ ﻣﺘﻌﻠــﻖ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻫﺮ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ
ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﻃﻰ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻣﻰﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺭﺍ ﻣﻦ ﻃﺮﺍﺣﻰ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ 30ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻋﺎﻣﻼﻥ
ﻛﺮﺩﻡ«.
ﺁﻥ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻓﻀﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺸﺴﺘﻪﺍﻧﺪ؛ ﻳﻜﻰ ﺿﺮﻏﺎﻣﻰ
ﺍﻭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺗﺴــﺨﻴﺮ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺳــﻮﺍﺭ ﺑــﺮ ﺍﺗﻮﺑﻮﺱﻫﺎﻯ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺟﺎﻡﺟﻢ ،ﻳﻜﻰ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻯ.
19
2
30ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ
ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﺳﻴﺪﻧﮋﺍﺩ ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍﻫﺎﻱ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﻻﻧﻪ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ
ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺭﺍ ﺩﻭﺭ ﺯﺩﻧﺪ
ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺻﺎﺩﻗﻲ
ﻣﺎﺟﺮﺍﻱﺍﺷﻐﺎﻝﺳﻔﺎﺭﺕﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻛﻪﺑﻌﺪﻫﺎﺑﻪﻻﻧﻪﺟﺎﺳﻮﺳﻲ
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺩ ﻧﻘﻄﻪ ﻋﻄﻔـﻲ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻋﻠﻴﻪ ﺍﺳـﺘﻜﺒﺎﺭ ﻭ ﺍﺳـﺘﻌﻤﺎﺭ ﺑﻮﺩ؛ ﺁﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺸـﺠﻮﻳﺎﻥ
ﭘﻴﺮﻭ ﺧـﻂ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻜﺴـﺘﻦ ﺍﺑﻬﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺳـﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻣﺤﻤﺪ
ﻋﻠﻲ ﺳﻴﺪﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ.
ﻓﻀﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮﺩ؟
ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻳﺎﺩ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻤﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﺼﺮﻑ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺭﻭﺯ ﻣﻠﻲ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ
20
ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻜﺒﺎﺭ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺭﺍ ﮔﺮﺍﻣﻲ ﻣﻲﺩﺍﺭﻳﻢ 13 .ﺁﺑﺎﻥ 58
ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺁﻥ ﻧﻤﻲﮔﺬﺷﺖ،
ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻧﻴﻤﻲ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﻬﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻴﻤﻪ ﭘﺮﺣﺎﺩﺛﻪ ﻭ
ﺷﺮﻭﻉ ﺍﺣﺴﺎﺳﻲ ﻭ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻳﻚ ﻧﻈﺎﻡ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﺮﺯ ﺑﺎﻭﺭﻧﻜﺮﺩﻧﻲ ﻳﻚ ﻧﻈﺎﻡ ﭼﻨﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺳﺎﻟﻪ ﺷﺎﻫﻨﺸﺎﻫﻲ
ﺭﺍ ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎﻱ ﻧﺴﻞﻫﺎﻱ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ
ﺑﻪ ﻣﺠﺪ ﻭ ﻋﻈﻤﺖ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ ﺭﻓﺘﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﺍﺣﻴﺎﻱ
ﺗﻤﺪﻥ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺩﺭ ﺑﻬﻤﻦ 57
ﺟﻠﻮﻩﮔﺮ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺣﺎﻻ ﺍﺯ ﺑﻬﻤﻦ 57ﺗــﺎ 13ﺁﺑﺎﻥ 58ﻓﺎﺻﻠﻪ ﭼﻨﺪ
ﻣﺎﻩ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺮ ﺳــﺮ ﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ
ﻃﻮﺭ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻧﻲ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺗﻔﺎﻭﺕ
ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻣﺎﻡﺧﻤﻴﻨﻲ ﺍﺳــﺖ .ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺷﻜﻞ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﺩﺍﺷــﺖ ﺗﺎ ﻣﺴﻴﺮ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺯ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻛﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ،ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺠﻠﺲ
ﻫﻤﻮﺍﺭ ﻛﻨﺪ؛ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﺩﻭﻟــﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﻬﻢﺗﺮ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻛﺸﻮﺭﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﻋﺘﺼﺎﺏ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻫﻤﻮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﻭ ﻋﺎﺩﻱ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪ .ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﻫﻤﻪ
ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﺸــﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ،
ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ،ﻣﺸﺮﻭﻉ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺑﺮﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻧﻈﺎﻡ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻥ ﻃﺮﺡﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ
ﺯﺩﻭﺩﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﺮﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﺳﺘﻢﺷــﺎﻫﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ
ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﻫﻤﻮﺍﺭ
ﻛﻨﺪ .ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷــﺶ ﻣﺎﻩ ﺍﻭﻝ ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺖ ﺗﻌﺎﺭﺽ
ﺑﻴﻦ ﺧﻂ ﺍﻣﺎﻡ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺷﺪ .ﺣﻮﺍﺩﺙ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﮔﻨﺒﺪ ،ﺧﻮﺯﺳﺘﺎﻥ،
ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ،ﺳﻴﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺗﻔﺎﻕ
ﻣﻲﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺳــﻼﻣﻲ
ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﻧﻈﺎﻡ ﻧﻮﭘﺎﻱ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ
ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻠﺰﻡ ﺑﻪ
ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻲﺩﻳﺪﻳﻢ ،ﺣﻘﻴﻘﺘﺎ ﻋﺮﺻﻪ ﺗﻨﮓ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ؛
ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻲﺍﻓﺘﺎﺩ ﺩﻻﻟﺖ ﺑﺮ
ﻋﺪﻡ ﺗﻮﺍﻥ ﻳﺎ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪﻱ ﻳﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ
ﻣﻮﻗﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﻣﻌﺎﺭﺽ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﻀﺎﻱ ﺑﺎﺯ ﺳﺎﻝ 58
ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻤﻨﻮﻋﻴﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻎﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ
ﺍﻳﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﻣﺤﻴﻂ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻛﻪ
ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﻴﻂ ﺑﺎﺯﺗﺮﻱ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻲ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻓﻀﺎﻱ ﺳﺨﺘﻲ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲﺑﺮﺩﻳﻢ؛ ﺍﺯ ﻳﻚ
ﻃﺮﻑ ﺑﺎﻳﺪ ﻭﺿﻊ ﺭﺍ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ،ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻭﻗﺎﻳﻊ
ﻛﻪ ﻣﻲﮔﺬﺷــﺖ ﺟﺎﻱ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺩﺍﺷﺖ .ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ
ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺗﻮﺟﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺑﺎﺷــﺪ،
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮﻳﻢ ﻭ ﻗﻄﻌﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﻴﺮ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﺮﻧﺪﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ
ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻲﺩﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﻤﺎﻥ ﻣﺤﻜﻢ ﻧﻴﺴــﺖ
ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﻗﺎﻧﻊﻛﻨﻨﺪﻩﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻋﻤﻮﻡ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ،ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ
ﻃﻴﻒ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺗﺮﻱ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ﻣﺴﺎﻟﻪﺩﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ
ﺭﻗﻴﺐ ﻣﺎ ﺑﺮﻭﻧﺪ .ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣــﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮﻡ ﺩﺍﺭﻡ ،ﺍﻳﻦ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﻀﺎﻱ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺍﭘﻮﺯﻳﺴﻴﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺑﺎﺯﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ
ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻳﻚ ﻓﻀﺎﻱ ﻛﺎﻣﻼ ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ ﺑــﻮﺩ .ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺣﺘﻲ
ﻣﻲﮔﺸﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﺎﻳﻲ ﻣﻄﻠﺐ ﻭ ﻧﻜﺘﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﮔﻴﺮ ﺑﻴﺎﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﺎ ﺑﺰﺭﮔﻨﻤﺎﻳﻲ ،ﻧﺸﺎﻧﻪﺍﻱ ﺑﺮ ﺑﻲﻛﻔﺎﻳﺘﻲ ﻧﻈﺎﻡ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ
ﻭ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻧﻈﺎﻡ ﺷﻜﻞ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﻱ
ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﻫﺮﻡ ﻗﺪﺭﺕ ،ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ
ﻛﻠﻲ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﺸــﻮﺭ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺸﻤﻜﺸﻲ ﻣﺎ
ﺗﺎﺯﻩ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻭﺣﺪﺕ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﻱ
ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻮﺩ ،ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﺩﺭ
ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﺭﻭﺍﻝ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﻫﻤﻴﺸﻪ 10ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﺟﻠﺴﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ
ﻣﻲﺩﺍﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺟﻠﺴــﻪ ﻣﻲﺷﺪﻳﻢ .ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺩﺭ ﺷﺮﻭﻉ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ
ﻫﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺁﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﭘﺮﺭﻧﮕﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺩﺭ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ
ﻣﺎ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﻳﻚ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ ﺑﻮﺩ .ﺑﺎ ﺷﺨﺺ ﺁﻗﺎﻱ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﭼﻤﺮﺍﻥ ﺟﻠﺴــﺎﺕ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﺭﻭﺍﻝ ﻫﻢ
ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ
ﺭﺍ ﻣﻨﺘﻘــﻞ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ .ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ ﻭ ﻣﺴــﺎﺋﻠﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎ
ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺑﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﻔﻜﺮﻱ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ
ﺑﻬﺘﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﻝ ﺧﻴﻠﻲ ﻃﻮﻝ ﻧﻜﺸﻴﺪ.
ﻣﺎﻩﻫﺎﻱ ﺍﻭﻝ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻲﻫﺎ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ
ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖﻫﺎﻳﻲ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻫﺎ ﺩﻭ ﻗﺴﻢ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ؛ ﻳﻚ ﻗﺴﻢ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ
ﺑﺎ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﻭ ﻗﺴـﻢ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ.
ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻓﻀﺎ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ؟
ﺩﺭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﺧﻄﺮ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﺭﺍ ﺟﺪﻱﺗﺮ ﺍﺯ ﺧﻄﺮ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﻱ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺗﺮﺩﻳﺪﻱ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺜﻼ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﻋﻠﻢ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻴﺪﺍﻥﺩﺍﺭ ﺍﺻﻠﻲ ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻱ ﺑﻮﺩ
ﻭﻟﻲ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻮ ﻏﺎﻟﺐ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻲ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﻱ
ﺟﻮ ﺿﺪﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﺑﻮﺩ؛ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺭﻭﺷﻦ ﻳﻚ ﺟﻮ ﺿﺪﺍﺳﺘﻜﺒﺎﺭﻱ ﻭ
ﺿﺪﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻱ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺜﻼ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﻘﻮﻁ ﺷﺎﻩ ﺣﺎﻻ ﻧﻮﺑﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺳﺖ
ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺷــﻌﺎﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻮﺩ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﺷــﻌﺎﺭ ﺭﺍ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺧﺎﺻﻲ
ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﺻﻼ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰﻱ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺣﺪﻱ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ
ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻬﻠﻮﻱ ﺩﺳﺖ ﻧﺸﺎﻧﺪﻩ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﻏﺮﺑﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺁﻧﻬﺎ
ﻫﻢ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺳﺎﻝ 1332ﻭ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ
ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺮ
ﻫﻴﭻ ﻛﺴﻲ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﻧﺒﻮﺩ .ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺑﺨﺸﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ
28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺗﻮﺩﻩﺍﻱﻫﺎ ﻭ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻱ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺘﻲ ﺭﺍ ﺧﻴﻠﻲ
ﮔﺰﻧﺪﻩﺗﺮ ﻭ ﺁﺳﻴﺐﺯﻧﻨﺪﻩﺗﺮ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﺠﻮﺍﺭﻱ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﻭ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﻮﺩ .ﻳﻚ ﺁﻗﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﻣﻬﺪﻱ
ﺷﻮﺭﻭﻱ ﻭ ﺁﻥ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺗﻴﺮﻩ ﻭ ﺗﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﻘﺪﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻧﻨﮕﻴﻦ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﺗﻬﺮﺍﻧﻲ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸــﺘﻲ ﺑﻮﺩ .ﻣﺜﻼ ﻣﻦ ﻳﺎﺩﻡ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ
ﻭ ﺗﺮﻛﻤﻨﭽﺎﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺷﻤﺎﻟﻲﻣﺎﻥ ﻳﻚ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻠﺴــﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺑﻲﻃﺮﻑ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﻳﺎ
ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥﺑﺨﺸﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﻌﺪﺍ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ .ﺧﺎﻃﺮﻡ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻴﻢ ،ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻄﺮ ﭼﭗﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺟﺪﻱ ﮔﺮﻓﺖ .ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻛﺴــﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ ،ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺷﻌﺎﺭ ﻧﻪ ﺷﺮﻗﻲ ،ﻧﻪ ﻏﺮﺑﻲ ،ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺭﻱ ﻋﻠــﻢ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻣﻲﺁﻣــﺪ .ﮔﺎﻫﻲ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻫﻢ ﺁﻗﺎﻱ
ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﻠﻮﻙ ﺭﺍ -ﻫﻢ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻫﻢ ﻏﺮﺏ ﺭﺍ -ﺧﻄﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺎﺷﻤﻲﺛﻤﺮﻩ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻲﺷﺪ .ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﻳﺎﺩﻡ ﻫﺴﺖ
ﻧﻈﺎﻡ ﺗﺎﺯﻩ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷﺪﻩ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻴﻢ.
ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ﻭ ﺁﻗﺎﻱ
ﺟﺮﻗﻪ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺯﺩ؟
ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﺮﺩ.
ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺣﺪﻭﺩ 40ﺭﻭﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ 13ﺁﺑﺎﻥ 58ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻌﺪ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺤﺴﻦ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻱ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ
ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻭﺣﺪﺕ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ،ﺩﺭ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺤﻜﻢ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺪﻭﻥ ﻓﻮﺕ ﻭﻗﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ
10ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺍﻭﻝ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺍﺧﺒﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺧﺒﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻗﻠﻢﻫﺎ ﻭ ﻣﺜﻠﺚﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ
ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﺎﻭﻳﻮﻥ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﻣﻬﺮﺁﺑﺎﺩ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺩﺭﺳــﺖ ﺩﺭ ﻣﺴــﻴﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺴﺘﻪﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭﮔﻲ ،ﻛﺎﺭﺗﻦ ﻛﺎﺭﺗﻦ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﻧﻈﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑــﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻭ ﺗﻜﻠﻴﻒ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﺗﻦﻫﺎ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻲ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻴﻢ .ﻣﻦ ﺧﺎﻃﺮﻡ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ
ﭼﻮﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺯﺭﺳﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﻴﺮﺩ ﺻﺤﺒﺖ ﻛــﺮﺩﻡ .ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻡ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ
ﺩﺭ ﮔﻤﺮﻙ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﺑﺎﺯﺭﺳــﻲ ﺍﻳﻦ ﺑﺴﺘﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺤﻮﺭﺵ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻭﻻ ﻃﺮﺡ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺧﺎﺭﺝ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻨﻴﻢ .ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻡ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺳﺖ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ﻭ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮﺩ .ﻭ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻭﻱ ﺁﻥ
ﻗﺮﺍﺭ ﺷﺪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻛﻨﻴﻢ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻳﺎ ﻣﻮﺛﺮﺗﺮﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﻗــﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ.
ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪﻫﺎﻳــﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧــﺐ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻣﺘﻮﺟﻪﻣﺎﻥ ﺍﺳــﺖ ﭼﻪ ﻧﻮﻉ ﺍﻗﺪﺍﻡﻫﺎﻳﻲ
ﻳﻌﻨﻲ ﺍﺯ ﻫﻤــﺎﻥ ﺍﻭﻝ ﻣﻮﺿــﻮﻉ ﺗﺼﺮﻑ ﺍﻭﺍﺳﻂ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﻣﺤﺮﺯ ﺷﺪ
ﺳﻔﺎﺭﺕ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸــﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻣﻦ ﺣﺮﻑ ﺩﺍﺷــﺘﻢ ﻭ
ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺑﺎ
ﺍﻳﻦ ﺑــﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ
ﮔﻔﺘــﻢ؛ ﺑﻪ ﻧﻈــﺮ ﻣﻦ ﺗﺼﺮﻑ ﺳــﻔﺎﺭﺕ
ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒــﺎﻁ ﺑﺎ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﻪ ﻛﺎﺭ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻛﻪ ﻣــﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ
ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺤﺴﻦ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ .ﺑﻌﺪ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺷﺪﻳﻢ
ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ
ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐــﺮﺯﺍﺩﻩ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺑــﺎﺯ ﻛﺮﺩ.
ﻣﻦ ﺍﺻﻼ ﻣﻐﺎﻳﺮﺕ ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﺑﺎ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻱ
ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷﺪﻩ
ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ
ﻛﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳﺖ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺷــﻜﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺗﻤﺎﺷــﺎﭼﻲ ﺑﺎﺷﻴﻢ .ﺑﺎﻳﺪ ﻭ ﺩﺍﺧﻞ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ .ﻣﻦ ﺣﺘﻲ
ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺷﻜﻞ
ﻋﻜﺲﺍﻟﻌﻤﻞ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻴﻢ ﭼﻮﻥ ﺗﺠﺮﺑﻪ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺎ ﺩﺭ ﻭﺍﻗــﻊ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻛﺮﺩﻡ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ
ﻗﺒﻠﻲ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻲﺷــﺪﻥ ﻧﻔﺖ
ﺟﻨﺒﺶ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻲ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ
ﺩﺍﺭﻳﻢ؛ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲﻛﺮﺩﻥﺍﻳﻦﻣﺴﺎﻟﻪﺍﻗﺪﺍﻡﻫﺎﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻫﺴــﺘﻴﻢ .ﺍﻻﻥ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ
ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻳﺪ ﻭ ﺷــﺎﻩ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﮔﺮﺩﺩ .ﻣﺎ ﺩﺭ
ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺘﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩﻩ
ﻋﻤﻠﻲ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ
ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﺸﺎﺑﻬﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ .ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻭ ﻫﺘﻞﻫﺎ ﺭﺍ ﺗﺼﺮﻑ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؛ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﺷــﺎﻩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﺩ.
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺎ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﻱ ﺑﻪ
ﺷــﺎﻩ ﺑﻪ ﭘﺎﻧﺎﻣﺎ ﺭﻓﺘﻪ ﺑــﻮﺩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷــﺪ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﻣﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﺷــﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻊ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻗﺖ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺭﺍ ﻋﺎﺩﻱ ﺑﻜﻨﻴﻢ .ﻣﺎ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﻣﺎ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ
ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺩﺍﺩ .ﺍﻳﻦ ﺗﻬﺪﻳــﺪﻱ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺪ ﻭ ﻗﻮﺍﺭﻩ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﭘﻮﺯﻳﺴﻴﻮﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ.
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺑﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺗﻤﺎﺷــﺎﭼﻲ ﺑﺎﺷــﻴﻢ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻤﺎﻥ ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﺻﻼ ﺍﻳﻦ ﺑﺎ ﺭﻭﺣﻴﻪﺍﻱ
ﻋﻜﺲﺍﻟﻌﻤﻠﻲ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻭ ﺍﻭ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺗﺮﺳــﻴﻢ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻫﻤﺨﻮﺍﻧﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﮔﻤﺎﻥ ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍ ﺗﺼﺮﻑ ﻛﻨﻴﻢ.
ﻣﻄﻠﺐ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺎﺷﺪ .ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺮﻗـﻪ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻳـﺎ ﺻﺪﺭﺍﻟﻤﻌﺘﺮﻓﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺣﺎﺝﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻗﺒﻮﻝ ﺍﺳﺖ .ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ
ﺯﺩ؟
ﻣﺎ ﺍﺻﻼ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻭ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻱﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ ﺟﺎﻫﺎ ﺑﺎ
ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺷﻜﻞ ﻭ ﺷﻤﺎﻳﻞ ،ﺳﻴﺎﺳﻲﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮﻩ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻱﻫﺎﻱ ﺍﻣﺎﻡ ﻫﻤﺴﻮ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻴﻢ .ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﺣﺮﻑ ﺳﻴﺪﺍﺣﻤﺪ ﺁﻗﺎ
ﺟﻤﻊ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻲ ﻣﺎ ﺑﻮﺩﻧــﺪ .ﻣﻦ ﻫﻢ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐــﺮﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻫﻢ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻼﻙ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻻﺑﻲ ﺑﺎ ﺳﻴﺪﺍﺣﻤﺪ ﺧﻤﻴﻨﻲ ﺑﺸﻮﺩ
ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻢ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻫﻢ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻨﺘﻔﻲ ﻛﺮﺩﻳﻢ ،ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ.
ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﭘﻠﻲﺗﻜﻨﻴﻚ ﺭﻓﺘﻢ .ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﻨﺪ ﺣﺮﻓﻲ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ
ﺍﻳﺪﻩ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﻳﻚ ﻣﺮﻛﺰﻳﺖ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻣﻦ،ﺁﻗﺎﻱﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩﻫﻢﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻛﺮﺩ.ﻣﻨﺘﻬﺎﻧﻮﻉﻣﺨﺎﻟﻔﺖ
ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥﻣﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺧﻴﻠﻲ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪﺍﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺻﻼ ﭼﻪ
ﮔﺮﻓﺖ .ﺷﺎﻛﻠﻪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺎﺳــﺎ ﻳﻚ ﺷﺎﻛﻠﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻮﺩ .ﻛﺴﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺷﺎﻛﻠﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺯﻳﺮﻛﻲﻫﺎﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺳﺖ ،ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﺧﻄﺮﺍﺕ ﺟﺪﻱﺗﺮ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻲﺗﺮﻱ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺧﺎﺻﻲ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﻧﺰﺩﻳﻚﺗﺮﻳﻦ ﺧﻴﺎﻧﺖﻫﺎﻱ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺭﺍ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺩﻳﺪﻧﺪ.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻫﻞ ﻻﺑﻲ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭﺍﺳﻂ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﻣﺤﺮﺯ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﻻﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺣﺮﻛﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ
ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺤﺴــﻦ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ،ﮔﻨﺒﺪ ﻭ ...ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺖﻫﺎ
ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺍﺧﻞ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ .ﻣﻦ ﺣﺘﻲ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻛﺮﺩﻡ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺩﺭ ﺭﺑﻂ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴــﺖﻫﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻻﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ
ﺟﻬﺖ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡﻫﺎﻱ ﻋﻤﻠــﻲ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻓﺘﺎﺩﻧﺪ .ﺑﻌﺪ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺟﻤﻠﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ
ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺁﻣﺪ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﻳﺎ ﺣﺎﺝﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎﻱ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺍﺯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺪﺗﺮ ،ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺯ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺑﺪﺗﺮ ،ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺗﺎ
ﺧﻤﻴﻨﻲ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺑﺪﺗﺮ .ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻗﺒﻞ
ﻳﻌﻨﻲ 40ﺭﻭﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺯﻣﻴﻨﻪﭼﻴﻨﻲﻫﺎﻳﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﻴﻢ ،ﺑﻪ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺷﻮﺭﻭﻱ
ﻭ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ؟
ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ ﺍﮔﺮ ﺷﺪ ﻫﻢﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﻨﻴﻢ .ﻳﻚ
ﺑﻠﻪ ،ﻣﻦ ﺍﻳﻦﺟﻮﺭ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﻪ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻡ ﺷﺪ.
ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻳﺪﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻃﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺁﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ؟
ﭘﺲ ﻣﺎ ﺩﻭ ﻧﻮﻉ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ .ﺷﻤﺎ ﮔﻔﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﺻﻼ ﺍﻳﻦ ﺑﺎ
ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﺎﻃﺮﻡ ﺍﺳﺖ ﻣﻦ ﺑﻮﺩﻡ ،ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ،ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺤﺴﻦ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺷﻤﺎ ﺑﻮﺩ؟
21
ﺍﺳــﻔﻨﺪﻣﺎﻩ ﺳــﺎﻝ 57ﭼﺮﻳﻚﻫﺎﻱ ﻓﺪﺍﻳﻲ ﺧﻠﻖ ﺑﻪ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺑــﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﻤﺘــﺮ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﺣﻤﻠــﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺭﻓﺮﺍﻧــﺪﻭﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ
ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﭼﺮﻳﻚﻫﺎﻱ ﻓﺪﺍﻳﻲ ﺑﻪ ﺳــﻔﺎﺭﺕ
ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﺐ ﺑﻴﺮﻭﻥﺷــﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧــﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻳﻦ
ﺟﻮﺭﻱ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺭﺍ ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻱ
ﻛﻪ ﻧﻮ ﻭ ﺑﻲﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻣﺴﻴﺮﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ
ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴــﺘﻲ ﻭ ﻛﺴــﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺍﻳﻦ ﺣﻴﺜﻴﺖ
ﺿﺪﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴــﺘﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳﺖﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺷــﻜﻞ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻤﺎﻡ
ﺗﺨﻢﻣﺮﻍﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺒﺪ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺷـﻤﺎ ﻳﻚ ﺗﻔﻜـﺮ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﻳﮕـﺮ ﺍﺯ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ
ﺩﺍﺷـﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﺸـﺎﻥ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴـﺪ ﺟﺎﻳﻲ ﺭﺍ
ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺍﻭﻝ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻳﺎ ﺍﺻﻼ ﺟﻔﺖﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ.
ﺷﻤﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻳﺪ؟
ﺑﻠﻪ ،ﻛﺎﻣﻼ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﺍﺳــﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ
ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﭼﻮﻥ ﻳﻚ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺟﺪﻱ ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻗﻮﺕ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ.
ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﻤﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﺳــﺖ ﺁﻳﺎ ﻣﺜﻼ
ﺗﺼﺮﻑ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﺜﺒﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﺮﻑ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ.
ﻳﻌﻨــﻲ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﻣــﻦ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛــﺮﺩﻡ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳــﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ،
ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻴﻢ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﻮﺟﻮﺩﻳﺖ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻲ ﺳــﻨﺨﻴﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﺻﻼ ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺎ ﺑﺮﻭﻳﻢ ﻭ ﭼﻨﻴﻦ
ﺣﻤﻠﻪﺍﻱ ﻫﻢ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﺑﻌﺪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﭼﻪ ﺟﻮﺭﻱ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺑﺪﻫﻴﻢ
ﻭ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﺮﺳــﺎﻧﻴﻢ .ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﻱ
ﻛﻪ ﭼﺮﻳﻚﻫﺎﻱ ﻓﺪﺍﻳﻲ ﺧﻠﻖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻣﺒﺘﻼ ﺷﻮﻳﻢ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﭼﻪ
ﺩﺳــﺘﺎﻭﺭﺩﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﻣــﺎ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ
ﻋﻠﻢ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻛﺎﻣــﻼ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﻮﺩ ،ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ
ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﺭﺍﻱ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ .ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ
ﺑﺎ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺳﻔﺎﺭﺕ
ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﻢﺯﻣﺎﻥ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ.
ﭼﺮﺍ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻧﺸﺪ؟
ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺷﺪ ،ﻭﻟﻲ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻧﺸﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺗﺼﺮﻑ
ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺩﻳﺪﻩ ﺷــﺪ .ﻣﺎ ﻳﻚ ﺁﺋﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺪ
ﺩﺭﺻﺪﻱ ﺁﺭﺍﻱ ﺣﺎﺿﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺟﻠﺴــﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺸﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ
ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩﻱ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺭﺍﻱﮔﻴﺮﻱ ﺷﺪ ﻭ
ﺭﺍﻱ ﻧﻴــﺎﻭﺭﺩ .ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻤﻌﻲ ﻛﻪ ﻋﺮﺽ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺩﻭ
ﺑﺎﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﻗﻢ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺩﻓﺘﺮ
ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻣﺴﺎﺋﻞﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﻣﻮﺭﺩ
ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺍﻣﺎﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﻣﻦ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ
ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﺤﻀﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ .ﺣﺎﻻ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻭﺍﺳﻄﻪ
ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﻢ .ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﭘﻴﺶ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺮﻭﻳﻢ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ
ﻛﻨﻴــﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﻴــﻢ .ﻭﻗﺘﻲ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ
ﻛﺮﺩﻡ ﺣﺎﺿﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺟﻠﺴــﻪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴــﻪ ﻫﻴﭻ
ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺩﺭﺯ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﻣﻮﺿــﻮﻉ ﺭﺍ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﻧﮕﻪ ﻣﻲﺩﺍﺭﻳﻢ.
ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻣﺎﻡ
ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻛﻮﺭ ﻧﺸﻮﺩ ﻭ ﻓﻌﻼ ﺍﻣﻜﺎﻥﺳﻨﺠﻲ ﺷﻮﺩ .ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻫﺮﻡ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻱ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺟﻠﺴﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﺤﺴﻦ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻨﺪ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺩﻭﺭ
ﺯﺩﻥ ﺩﻓﺘﺮ ﺭﺍ ﺧﻴﻠﻲ ﻭﺍﺿﺢ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ
ﭘﻨﻬﺎﻧﻲ ﻓﻌﺎﻝ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻦ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺧﻮﺍﻫﺮﻡ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﺻــﻮﺭﺕ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﮕﻴﺮﺩ،
ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﻳﻜﻲ ،ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﺸــﻴﺮﻩ ﺧﻮﺩ ﻣﺘﻮﺟﻪ
ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺷﺪﻡ ﻭ ﺩﻳﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ،ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﭘﻠﻲﺗﻜﻨﻴﻚ ﻭ ﺷﺮﻳﻒ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ
ﻓﻌﺎﻝ ﻭ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﻌﺪﺍﺯﻇﻬﺮ ﻫﻤﺎﻥ
ﺭﻭﺯ ﻛﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﺼﺮﻑ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻣﻦ ﺩﺍﺧﻞ ﺳﻔﺎﺭﺕ
ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻥﺟﺎ ﺟﻠﻮﻱ ﺩﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﺸــﺎﻥ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﺒﻮﺩ .ﮔﻔﺖ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳﻢ .ﻣﺎ ﺩﻳﺪﻳﻢ
ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻴﺪ ﺷﺪﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﺗﺤﻜﻴﻢ
ﻧﻜﺮﺩﻳﻢ .ﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻱ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﺧﻂ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ
ﻣﻦ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺩﺍﺧﻞ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﻴﺎﻳﻢ ﻭ ﺍﺣﻴﺎﻧﺎ
22
ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﮕﻴﺮﻡ .ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺘﻲ ﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ
ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻳﻚ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻌﻀﻲﻫﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﮕﻮﻳﺪ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺣﺎﺝﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﺑﮕﻮﻳﺪ .ﺑﻌﻀﻲﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺻﻼ ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ.
ﺍﺭﺗﺒﺎﻁﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳــﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻮﺭﺍﻱ 5ﻧﻔﺮﻩﺍﻱ
ﻛﻪ ﺑــﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻣﻄﺮﺡ
ﺷــﺪ ،ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ .ﻣﺎ ﻳﻚ ﺭﺍﻱﮔﻴﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﺩﺭ ﺟﻤﻊ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﻱ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ،
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳــﻢ 5 .ﻧﻔﺮ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺁﺭﺍ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ
ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﻫﺴــﺘﻨﺪ.
ﺁﻳــﺖﺁﷲ ﺧﺎﻣﻨﻪﺍﻱ ﻭ ﺁﻗﺎﻳــﺎﻥ ﺑﻨﻲﺻﺪﺭ ،ﺣﺴــﻦ ﺣﺒﻴﺒﻲ ،ﻣﺤﻤﺪ
ﻣﺠﺘﻬﺪﺷﺒﺴــﺘﺮﻱ ﻭ ﻣﻮﺳــﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ .ﺍﻳﻦ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﺷــﻮﺭﺍﻳﻲ
ﺷــﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻨﺎ ﺑﻮﺩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺩﻫﻨﺪ .ﻣﺎ ﭼﻨﺪ ﺟﻠﺴﻪﺍﻱ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﻫﺎ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺁﻳﺎ
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﻻﻳﺖﻓﻘﻴﻪ ﻫﻢﻧﻈﺮ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﺤﻮﻩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲ .ﺁﻳﺎ
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﻫﻢ ﻧﻈﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻢ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻣﺘﻌﺪﺩﻱ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﺍﻳﻦ 5ﻧﻔﺮ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺳــﻮﺍﻻﺗﻲ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ .ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ،ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ
ﻣﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺭﺍ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ
ﺭﻭﺍﺑﻂﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻲ ﺩﺍﺷــﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺸﺎﻥ ﻣﻮﻓﻖ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﺑﺎ ﺳــﻴﺪﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺻﻤﻴﻤﻲﺍﻱ
ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﻫﻢ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺍﺻﻼ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﻣﻦ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻭﻝ ﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺪﻩ ﺭﺍ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭﻱ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻛﺮﺩﻡ
ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺭ ﺣﺪ ﻧﻈﺮﻱ ﻛﻪ ﺍﻻﻥ ﺑﻪ ﺫﻫﻨﺶ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻧﻴﺴﺖ
ﻭ ﺣﺎﺻﻞ ﻳﻚ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻱ ﺑﻴﺮﻭﻧﻲ ﺍﺳــﺖ .ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺣﺲ ﻛﺮﺩﻡ
ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳــﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﺁﻥ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ،
ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻣﻲﺷﺪ .ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﺤﺴﻦ
ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﺪﻟﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻳﻚ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻛﻪ
ﺣﺎﻻ ﺗﺮﺟﻴﺤﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺣﺎﺝﺍﺣﻤﺪ ﺁﻗﺎ ﻏﺎﺋﻠﻪ
ﺭﺍ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺟﻤﻊ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﺸﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﺸﺪ.
ﺑﺪﻳﻬﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻨﻈﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ
ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺍﻣﺎﻡ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺟﺰﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰ ﺑﺪﻳﻬﻲ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰﻱ ﻣﺤﻘﻖ
ﺷــﻮﺩ ﻛﺴﻲ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻱ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷــﺪ ﻫﻤﻪ ﺭﺍﻱ ﺟﻠﺴــﻪ ﻫﻢ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲﺷﺪ ﻭ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺑﻜﺸﺪ .ﻭﻟﻲ ﺧﻮﺩ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ
ﻃﺮﺡ ﻛﺮﺩﻡ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﻃﺮﺡ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﺍﺻﻼ
ﺷــﻜﻞ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺍﻣﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻧﻈﺎﻡ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻛﻠﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻃﺮﺡ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻄﻠﺒﻲ ﭼﻪ ﻋﻮﺍﻗﺒﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻃﺮﺡ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻫﺮ
ﺣﺎﻝ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺷــﻲ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﻓﺖ ،ﺷﺪ .ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﻭﻝ ﻛﻪ
ﻭﺍﺭﺩ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺷﺪﻡ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﺩﺍﺧﻞ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩ .ﺑﻌﺪ
ﺍﺯ ﺗﺼﺮﻑ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺍﺗﺎﻗﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻓﺘﺮ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ
ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻣﻦ ﺑﻌﺪﺍﺯﻇﻬﺮ ﺭﻓﺘﻢ .ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ 10ﺻﺒﺢ
ﺍﺳﺘﺎﺭﺗﺶ ﺯﺩﻩ ﻭ ﺑﻌﺪﺍﺯﻇﻬﺮ ﻫﻢ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪ .ﻣﻦ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ ﺩﻭ ﺭﻓﺘﻢ.
ﺳﺎﻋﺖ 2ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﻭﻡ
ﺍﺳﺖ ،ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺍﻧﺒﻮﻩ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻃﺎﻟﻘﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﻮﺝ ﻣﻲﺯﺩ
ﻭ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺷﺪﻩ ﻭ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﺑﻌﺪ
ﻛﻪ ﻣﻦ ﺩﺍﺧﻞ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺭﻓﺘﻢ ﺁﻧﺠﺎ ﻳﻚ ﺍﺗــﺎﻕ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ
ﺩﺭ ﺗﻮﺩﺭﺗﻮ ﺩﺍﺷــﺖ .ﻣﺜﻞ ﺩﺭﻫﺎﻱ ﮔﺎﻭﺻﻨﺪﻭﻕ ،ﺩﺭﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺑﻮﺩ،
ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﻣﺤﻞ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻱ ﺍﺳﻨﺎﺩﺷــﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻳﺎ ﻧﻪ .ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﺑﺎﺯ ﻣﻲﺷﺪ
ﻭ ﺑﻪ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﺗــﺎﻕ ﺭﺍﻩ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺁﻧﺠﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳــﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺳﺮﺑﭽﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﺷﻠﻮﻍ ﺑﻮﺩ .ﻳﻚ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﻣﺤﻮﺭ
ﻛﺎﺭ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺣﺎﻻ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺁﻣﺎﺗﻮﺭ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻲ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ
ﻫﻢ ﺑــﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺧﺎﺭﺟــﻲ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﻜﻨﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺑــﻪ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ
ﺩﺍﺧﻠﻲ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺭﺍ ﺍﺟﺎﺑﺖ ﻛﻨﺪ،ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﻫﺎ
ﺳﺮﻭﺳﺎﻣﺎﻥ ﺑﺪﻫﺪ .ﺁﻥ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﺻﻼ
ﺣﺘﻲ ﺧﻮﺩ ﺁﻥ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ،ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭﻱ ﺑﻮﺩ .ﻳﻚ ﺩﻓﻌﻪ
ﺍﻳﻦ ﺟﻤﺎﻋﺖ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷــﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﺪﺍ
ﻫﻢ ﻛﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺻﻼ ﻗﺒﻠﺶ ﺑﺮﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺼﻮﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﻳﻚ ﺩﻓﻌﻪ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘــﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺣﻤﺎﻳﺖ
ﺍﻣﺎﻡ ﺗﻤﺎﻡ ﺣﺠﻢ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ،ﺳــﺘﻮﻥ ﺍﺻﻠﻲ
ﺁﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺼﺮﻑ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺷﺪ .ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺼﺮﻑ
ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﺮﺍﻳﺖ ﻛﺮﺩ .ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ
ﭘﺮﭼﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺁﺗﺶ ﺯﺩﻧﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻮﺟﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻱ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻱ ﺿﺪﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ
ﺭﺍ ﺑﺮﻣﺤﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺑﺪﻫﺪ .ﺍﻳﻦ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﺍﻳﻦ
ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ
ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ .ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ
ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻻﻧﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻭ ﻣﻦ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺘﻲ ﻛﻪ
ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮﺩﻡ ﺁﻗﺎﻱ ﻟﻄﻒﺍﷲ ﻣﻴﺜﻤﻲ ﺩﺍﺧﻞ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﺛﺮﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﺗﻌﺎﺭﺽﻫﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻧﻈﺎﻡ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﻱ
ﺑﻮﺩ .ﻳﺎﺩﻡ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻴﺜﻤــﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ.
ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻗﻄﻌﻲ ﺷﺪ ،ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ
ﻓﻀﺎﻱ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺗﺼﺮﻑ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﻧﻈﺎﻡ
ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻗﺮ ﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺼﺮﻑ ﺳــﻔﺎﺭﺕ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﻫﻤﻪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﭼﭙﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺿﺪﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺖ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺧﻠﻊ ﺳــﻼﺡ ﻛﻨﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﺷــﻌﺎﺭ ﻣﺮگ ﺑﺮ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺭﺍ ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ
ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻢ ﺷــﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ
ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺁﻥ ﻣﺪﺍﻓﻌﺎﻧﺶ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ
ﻃﺎﻟﻘﺎﻧــﻲ ﻭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﺮﻑ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻧﺪ.
ﻛﺘﺎﺑﻔﺮﻭﺷــﻲﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﻳﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﺸــﺮﻳﺎﺕ ﻭ ﻧﻮﺍﺭﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺣﺘﻲ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﮔﻤﺎﻥ
ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﻭ ،ﻳﺎ ﺳﻪ ﻧﺼﻒ ﺷﺐ ﻫﻢ ﭘﺸﺖ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺧﺎﻟﻲ ﻣﻲﺷﺪ.
ﻳﻌﻨﻲ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﭼﭗﻫﺎ ﺯﻧﺪﻩ ﺷﺪﻧﺪ؟
ﭼﭗﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺜﻼ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺩ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺗﺼﺮﻑ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺑﻀﺎﻋﺖ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺑــﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ ﺧﺒﺮﻫﺎﻳﻲ ﺩﺍﺷــﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ ﺟﻤﺎﻋﺘﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺩﺍﺧﻞ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺑﭽﻪﻫﺎﻱ ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠــﻖ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺍﺯ
ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻛﺴــﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﻱ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﺠﻮﺭﻱ
ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﻫﺎﻱ ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﻓﻘﻂ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺳﻔﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻫﻢ
ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ؛ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ،
ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﻫﺎﻳــﻲ ﻛﻪ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﻴﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺁﻧﻬﺎ
ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﻓﻌﺎﻝ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺍﻧﺪﻛﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺗﺼﺮﻑ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻃﺮﺡ ﻫﻤﺎﻳﺶ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻱ ﺁﺯﺍﺩﻱ
ﺑﺨﺶ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ،ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻳﺎﺳﺮ ﻋﺮﻓﺎﺕ ﺑﻪ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻤﺎﻳﺸﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺷﺪ ﺍﺯ ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮﻱ
ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻣﻨﺎﻓﻘﻴﻦ .ﺍﺯ ﺧﻠﻖ ﻣُﺮﻭ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻴﭙﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺳــﻮﻣﺎﻟﻲ ،ﺗﺎ
ﺍﺭﻳﺘﺮﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ،ﺍﺯ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻋﺮﻓﺎﺕ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪ.
ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺣﺲ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻱ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴــﺘﻲ ﺗﺎ ﭘﻮﺷﺶ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﭼﻴﺰﻱ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩﭘﺴــﻨﺪ ﻣﺎ ﺑﺎﺷــﺪ .ﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻳﻚ
ﻣﺴﻴﺮ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻴﻢ .ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻨﺎﻱ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻫﻮﻝ ﻫﻠﻴﻢ
ﺗﻮﻱ ﺩﻳﮓ ﺑﻴﻔﺘﻴﻢ .ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻴﻢ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﺑﻠﻮﻙ ﺷــﺮﻕ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻱ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺘﻲ ﻧﺰﺩﻳﻚ
ﺑﺸــﻮﻳﻢ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﺎ ﻧﺒﻮﺩ .ﻟﺬﺍ ﻣﻦ ﻫﺮﭼــﻪ ﺑﺎ ﺧﻮﺩﻡ ﻛﻠﻨﺠﺎﺭ
ﺭﻓﺘﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﻪﻋﻬﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﻡ ﺩﻳﺪﻡ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺎ ﺑﻨﻴﻪ ﻣﺎ
ﺳــﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻡ .ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺧﺐ ﺣﺎﻻ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺩﺭﮔﻴﺮ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺼﺮﻑ ﺳــﻔﺎﺭﺕ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺷــﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻣﺎ ﺭﺍ
ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻣﺎ ﻧﺎﭼﺎﺭﻳﻢ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﻴﻢ.
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺭﺍ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﺩﺭ
ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻴﻢ ،ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﺭﺍ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ
ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﺑﻌﺪﻱ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺤﻮﺭﻱﺗﺮﻳﻦ ﭼﻴﺰﻱ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭﻛﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ،
ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﺎ
ﻣﺤﻮﺭ ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺩﻓﺘﺮ ﺗﺤﻜﻴﻢ
ﺑــﻮﺩ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺗﺮﺑﻴﺖﻣﻌﻠﻢ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﺷــﺪ ﻭ ﻣﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻳﻚ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﺟﻨﺒﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻛﺎﺭ ﺭﺍﮔﺮﻓﺘﻴﻢ.
ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟
ﺗﺎﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﻢ ﻧﻪ ،ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ.
ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺻﻐﺮﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﻴﺮﺩﺍﻣﺎﺩﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻡ
ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ .ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﮔﻔﺘﻪ ﻧﺸﺪ؟
ﻧﮕﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ .ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﺣﺎﺝﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎ
ﺻﺤﺒــﺖ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨــﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻧﻜﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺟﻠﺴــﻪ
ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻭﺍﺳــﻄﻪﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺣﻞ ﺷــﻮﺩ .ﻭﺍﺳﻄﻪ
ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺭﺍ ﻣــﺎ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻴﻢ.ﻣﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭﻱ ﻛــﻪ ﻗﺒﻼ ﻣﺤﻀﺮ ﺍﻣﺎﻡ
ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ
ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺑﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻛﻨﻴﻢ .ﻳﻌﻨﻲ ﺑﻨﺎ ﺷﺪ ﺑﻲﻭﺍﺳﻄﻪ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ
ﻛﻨﻴﻢ .ﺑﻨﺎ ﻫﻢ ﻧﺸﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻤﻊ ﻣﺎ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﭘﻴﺶ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺮﻭﺩ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ
ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﻈﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﺪ .ﻭ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ
ﺷﺪ ﺁﺧﺮ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﭘﺲ ﻓﻌﻼ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺴﻜﻮﺕ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺗﺎ
ﻣﺎ ﺍﻣﻜﺎﻥﺳﻨﺠﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺮﺳﻴﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺧﺼﻮﺹ ﻳﻚ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻳﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ .ﭼﻮﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻨﺘﻔﻲ
ﻧﺒﻮﺩ ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﺷﺪﻧﻲ ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺮﺳﻴﻢ
ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺩﺳــﺘﺮﺱ ﺟﻠﻮﻩ ﻧﻤﻲﻛﺮﺩ .ﻗﺒﻼ ﺩﻭ ﺑﺎﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ
ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﻪ ﻫﻢ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺪﻣﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺳﻴﻢ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻋﻤﻠﻲ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ ،ﺑﺮﺍﻱ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻛﺮﺩﻥ ﻛﺎﺭ ﺑﻮﺩ.
ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﮔﻔﺘﻨﺪ؟
ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﺍ ﻫﻢ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺣﺎﺝﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎ ﺷــﻨﻴﺪﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺣﺎﺝﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎ ﻗﻄﻌﺎ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺖ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻮﺳﻮﻱﺧﻮﺋﻴﻨﻲﻫﺎ ﻗﺒﻼ
ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﻦ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﻨﻴﺪﻡ ﻭ ﺧﺎﻃﺮﻡ ﻫﺴﺖ ﻫﻴﭻ ﻧﺸﺎﻧﻪﺍﻱ
ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺣﺪﻱ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ.
ﺣﺘﻲ ﺷﻨﻴﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﻫﺎﺷﻤﻲﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻄﻠﻊ ﺷﺪﻳﻢ.
ﺷﺎﻳﺪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺤﺚ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ
ﻧﺸﻮﺩ؟
ﻧﻪ ﺍﺻﻼ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﻧﻴﺴﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ
ﻭﺍﻗﻌﻪ ﻧﺒﻮﺩ.
ﭼﻄﻮﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﺎﺝﺍﺣﻤﺪﺁﻗﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻤﻲ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ؟
ﭼﺮﺍ ﺍﻣﻜﺎﻧﭙﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ .ﭼﻮﻥ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻗﺒﻼ ﻫﻢ
ﺗﺼﺮﻑ ﺳﻔﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻋﻤﻠﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩﺵ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﺣــﺎﻻ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻧﮕﺮﺍﻧﻲ
ﺑﻪﻭﺟــﻮﺩ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ .ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﻌﺪﻱ ﺍﻣﺎﻡ ﻛــﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺗﻌﺒﻴﺮ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﻭﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﻧﺒﻮﺩ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻧﺪﻛﻲ ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﻣﻦ
ﻓﻀﺎﻱ ﻛﻠﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺩﺭ ﺣﺪ
ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻠﻲ ﻧﻤﻲﺩﻳﺪﻡ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ
ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻋﻤﻠﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺗﺼﻮﺭﺷﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ
ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰ ﻭﺳــﻴﻌﻲ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺑﻌﺎﺩﻱ
ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻤﻲﮔﻨﺠﻴﺪ .ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻲ
ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯﻩ ﺑﻮﺩ .ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ ﺳﻪ ،ﭼﻬﺎﺭ ﺭﻭﺯﻩ ﺑﻮﺩ.
23
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺍﻧﺸﻘﺎﻕ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ
ﭘﻴﺮﻣﺮﺩﺍﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺍﻧﺸﻘﺎﻕ ﻣﺠﺪﺩ ﻧﺸﺪﻧﺪ
ﻣﻄﻬﺮﻩ ﺷﻔﻴﻌﻲ
ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﮔﺮ ﺑﻴﻨﺪﻳﺸــﻴﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺭﻳﺶﺳــﭙﻴﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺩﻫــﻢ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻓﻜــﺮ ﭘﺎﺩﺭﻣﻴﺎﻧﻲ ﻭ
ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻞ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﻋﻜﺎﺳﺎﻥ ﺧﺒﺮﻱ ﮔﻮﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﺭﻳﺶﺳــﭙﻴﺪﺍﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺑﻴﺴﺘﻤﻴﻦ
ﺳــﺎﻟﮕﺮﺩ ﺭﺣﻠﺖ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ( ﺭﻗﻢ ﺧــﻮﺭﺩ؛ ﺭﻭﺯﻱ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﺎﻥ
ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻳﻲ ﺩﻭ ﻣﺮﺩ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺎﺷﻤﻲﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ
ﻭ ﻣﺤﻤــﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺷــﺐ ﻗﺒــﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ،ﺍﻳﻦ
ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺑﺎ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﻣﻮﺳــﻮﻱ ،ﺑﻪ
ﻧﺎﮔﺎﻩ ﺑﺤﺚ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥ ﻫﺎﺷﻤﻲﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﻛﺸﺎﻧﺪ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﺎﻟﻲ ﻣﺘﻬﻢ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﻠﻘﻪ ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻥ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ
ﺍﻳﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﺮگ ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺷــﻬﺮﺩﺍﺭ ﺳــﺎﺑﻖ ﺗﻬــﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻧــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻏﺎﻓﻞ ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﻗﻮﻝ ﺁﻧﻬﺎ ،ﺍﻓﺸــﺎﮔﺮﻱﻫﺎﻱ
ﺁﻗــﺎﻱ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ ﺟﺮﻗﻪﺍﻱ ﺑﻮﺩﻩ ﻛــﻪ ﺁﺗﺶ ﺁﻥ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ
ﻓﺮﻭﻛﺶ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺑﻴﺴﺘﻤﻴﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺭﺣﻠﺖ
ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﭼﻬﺮﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺭﻭﺩﺭﺭﻭﻱ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻗﺮﺍﺭ
ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﺎﺷــﻤﻲ ﺑﺎ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺩﺳﺖ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻧﺠﻮﺍﻳﻲ
ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻳﻨﺪﻩﺍﻱ ﭘﺮﺧﺒﺮ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭ ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺩﺍﺩ ،ﻳﻌﻨﻲ
24
ﭼﻬﺎﺭﺳﺎﻝ ﺩﻳﮕﺮ .ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯﻱ ﻛﻪ ﻫﺎﺷﻤﻲ ﺩﺭ ﮔﻮﺵ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ
ﮔﻔﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻳﺸــﺎﻥ ﻏﻠﻂ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺮﺩ ﺭﻳﺶﺳﭙﻴﺪﻱ ﻣﻴﺎﻥ
ﺁﻥ ﺩﻭ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩ ﻭ ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﻫﺎﺷﻤﻲ ﺭﺍ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ
ﻭﺍﺿﺢﺗﺮ ﺑــﺮﺍﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑــﺎﺭ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﻟﺒﺨﻨﺪ ﺯﺩ.
ﺯﻣﺎﻥ ﮔﺬﺷــﺖ ﻭ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻱﻛﻨﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺳــﺨﻨﻲ ﻧﮕﻔﺖ ﻭ
ﺳﻜﻮﺕ ﻛﺮﺩ .ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻳﺎﺭ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ
ﻣﺒﺎﺭﺯ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺎﺷﻤﻲﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﺧﻄﺒﻪﻫﺎﻱ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺧﻮﺩ
ﺩﺭ ﻧﻤﺎﺯ ﺟﻤﻌﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻟﻔﻈﻲ ﺷــﺪﻳﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﺑﺎﺯ
ﻫﻢ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺳﺎﻛﺖ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪ .ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺣﺘﻲ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﺎﺷﻤﻲ
ﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ،ﻧﺎﻃﻖ ﻧﻮﺭﻱ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﻭ ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﺭﺝ
ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺗﻨﻔﻴﺬ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻒ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ
ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﻨﺪ ،ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻜﻮﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﺩﺍﺩ ﻭ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩ.
ﺗﺎ ﻧﻴﻤﻪ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﻣﺎﻩ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺭﻣﻀﺎﻥ .ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻱﻛﻨﻲ
ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺍﻳﺎﻡ ﺑﺎ ﺗﻌﺪﺍﺩﻱ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻛﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻱ
ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺎﻣــﻮﺵ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﺗﺶ ﺍﺧﺘﻼﻓﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺩﻭ ﻧﺎﻣﺰﺩ ﺍﺻﻠﻲ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺁﻏﺎﺯ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﺑﺮﺧﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﺩﺍﺷﺖ ،ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﺪﺍﺩ .ﺳﻜﻮﺕ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻱﻛﻨﻲ ﻣﻌﻨﺎﻫﺎﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ
ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ﻣﺎﻩ ﮔﻮﺷــﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﻛﺮﺩ.
ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺩﺭ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻲﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻣﺎﻩ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﺭﻣﻀﺎﻥ
ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻛﺮﺩ ،ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ
ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻴﺪﻩ ﺗﺎ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻪ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻧﻤﺎﻳﺸﻲ ﺑﻠﻜﻪ
ﻋﻤﻼ ﻣﻘﺼﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﻨﺪ .ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺑﻪ ﻣﺬﺍﻕ
ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﺧﻮﺵ ﻧﻴﺎﻣــﺪ؛ ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫــﺎ ﺩﺭ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ
ﻫﺎﺷﻤﻲﺭﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺷﻤﺸﻴﺮﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺟﻤﻼﺕ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻭ ﺑﻲﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﻭ ﻓﻀﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﻤﺘﻲ ﺑﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﻳﻦ
ﺟﻤﻼﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﺮﻭﻧﺸــﺎﻧﺪﻥ ﺁﺗﺶ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺟﻤﻠــﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻋﻠﻲ ﻣﻄﻬﺮﻱ ﻭ ﺳــﻴﺪﺭﺿﺎ ﺍﻛﺮﻣﻲ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ.
ﻋﻠﻲ ﻣﻄﻬﺮﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﻣﻴﺎﻧﻪﺭﻭ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﮔﻔﺖ:
»ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭ ،ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ
ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺁﻳــﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺪﺍﻓﻌــﺎﻥ ﻭ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﻧﺘﺎﻳﺞ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻭﻻ ﺟﺰﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻧﻘﻼﺑﻨﺪ ﻭ ﺛﺎﻧﻴﺎ ﺭﻫﻨﻤﻮﺩﻫﺎﻯ
ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺭﺍ ﭘﺎﻳﻪ ﺁﺷﺘﻰ ﻭ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ «.ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﻛﺮﻣﻲ
ﻫﻢ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺩﺍﺩ» :ﻫﻴﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻰ ،ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨﻰ ﻭ ﻧﺎﻃﻖﻧﻮﺭﻯ
ﻛﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻥﻫﺎﻯ ﻣﻄﻠﻊ ،ﻣﻨﺼﻒ ﻭ ﻣﺼﻠﺤﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻮﺩ ﻭ
ﺑﻪﺳــﺮﺍﻍ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻃﻴﻒ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻭ
ﻣﻨﻄﻖ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻔﻬﻤﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺨﺼﻴﺘﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻭﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ«.
ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺗﺼﻮﺭ ،ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺳــﻜﻮﺕ ﻛﺮﺩ ﻭ ﭘﺎﺳــﺨﻲ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳــﺖﻫﺎ ﻧﺪﺍﺩ .ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺑﻴﺖ
ﺍﻭ ﺍﺧﺒﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺑﻴــﺮﻭﻥ ﺩﺭﺯ ﻛﺮﺩ؛ »ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻱﻛﻨﻲ ﺑﻪ ﺩﻋﻮﺕﻫﺎ
ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﻟﺒﻴﻚ ﮔﻔﺖ «.ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﻳﺖﺍﷲ
ﺭﻳﺶﺳﭙﻴﺪ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﻧﺸﺪ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺍﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺗﺸﻜﻞ ﻣﺘﺒﻮﻋﺶ
ﺭﺍ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺍﻋﻼﻡ ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ
ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕــﺮﻱ ﺭﺍ ﻋﻠﻨﻲ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ،ﺍﻳﻦ
ﺧﺒﺮ ﺭﺍ ﺑﻪﺍﻃﻼﻉ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻳﺶﺳﭙﻴﺪﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ
ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﻛﻤﻴﺘﻪ 7ﻧﻔﺮﻩ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ
ﻟﻮﺍﻱ ﺁﻥ ﺳــﺎﺯﻭﻛﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻧﻘﺶ
ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ
ﻛﻤﻲ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﻴﺪ ،ﺍﻋﻼﻡ ﺍﺳﺎﻣﻲ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻋﻀﺎﻱ
ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺑــﻮﺩ ﻭ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺗﺤﺖ ﻫﻴﭻ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻲ
ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺍﻓﺸﺎﻱ ﻧﺎﻡ ﺩﻭ ﻋﻀﻮ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺸﺪﻧﺪ .ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮﻱ ﻛﻪ ﻧﺎﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻋﻼﻡ
ﺷﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺠﺞﺍﻻﺳــﻼﻡ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ،ﺭﺋﻴﺴﻲ ،ﻧﻮﺍﺏ ،ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤﻲ
ﻭ ﻣﺼﺒﺎﺣﻲﻣﻘﺪﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺟﻠﺴــﻪ ﺍﻳــﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻠﻨﻲ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ،
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﻪﮔﻔﺘﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺫﻛﺮﻱ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺪ .ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﻲﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻭﺣﺪﺕ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﺒﺎﺭﺯ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺸﺴﺖﻫﺎﻱ ﺑﻌﺪﻱ ﺍﻳﻦ
ﺗﺸﻜﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﻧﺒﻮﺩ .ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻛﻤﻴﺘﻪ 7ﻧﻔﺮﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺟﻠﺴﻪ
ﺩﻭﻡ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻱ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻥ
ﻧﺸﺪﻧﺪ .ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﺎﺕ
ﺑﻪ ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻲ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻧﺎﺧﺸﻨﻮﺩﻱ ﺍﻭ
ﺍﺯ ﺳــﻮﺍﻝ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺟﻠﺴﻪ
ﺩﻭﻡ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺟﻠﺴــﻪﺍﻱ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻮﻕ
ﻣﻤﺘﺪ ﺗﻠﻔﻦ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻞ ﭘﺮﺳﺎﺑﻘﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ
ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ .ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤﻲ ﺍﺯ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﺩﻭﻡ
ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻭﺣــﺪﺕ ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺩﺍﺩ ،ﻋﻀﻮ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﺎﻣﻌــﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻳﻌﻨﻲ
ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﺳﺎﻟﻚ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻋﻀﻮ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ
ﺁﻥ ﺟﻠﺴــﻪ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ» :ﺍﻋﻀﺎ ﻣﺸــﻐﻮﻝ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻱ
ﻭﺣﺪﺕ ﻫﺴــﺘﻨﺪ «.ﻋﻠــﺖ ﭘﺎﺳــﺦﻫﺎﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﻋﻀــﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻫﻨﻮﺯ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺫﻳﻞ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺧﺒﺮﻫﺎﻱ ﺳﺎﻳﺖ
ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻞ ﺑﻪ ﻣﻮﺭﺩﻱ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻱ
ﺁﻥ ،ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻛﻤﻴﺘﻪ 7ﻧﻔﺮﻩ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﺎ
ﺑﺎ ﺑﺎﺯﮔﺸــﺖ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﻗﺒﻠﻲ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ
ﻣﻲﺭﺳﺪ .ﺑﺮﺧﻲ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤﻲ
ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻭ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﺍﻋﺘﻘﺎﺩ
ﻭﻱ ﺳﺮﺍﻥ ﺍﻏﺘﺸﺎﺷــﺎﺕ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺮﻭﺑﻲ ﻭ ﻣﻮﺳــﻮﻱ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻟﻴﺴﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺍﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ» :ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﻧﻴﺴﺖ .ﻗﺒﻼ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻗﺒﻴﻞ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﻴﺎﺕﻫﺎ ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﻨﺪﻩ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﺮﻫﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﻋﻀﻮ ﺑﻮﺩﻩﺍﻡ ،ﺍﻣﺎ ﻫﺮ ﻛﺎﺭﻱ
ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺍﺛﺮ ﻧﺪﺍﺷــﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺗﻼﺵﻫﺎ ﺍﺯ ﻭﺳﺎﻃﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻱ
ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ «.ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻋﻀﻮﻱ ﺍﺯ
ﻛﻤﻴﺘــﻪ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﺟﺎﻣﻌــﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ،ﺑﺎ ﺍﻫــﺪﺍﻑ ﺍﺻﻠﻲ ﻛﻤﻴﺘﻪ
ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷــﺪﻩ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻱﻛﻨﻲ ﻛﻤﻲ ﻏﻴﺮﻣﻨﻄﻘﻲ ﺑﻪ
ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻟﺬﺍ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﻋﻀﺎ ﺑﺎ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺗﺸﻜﻞ ﺟﺎﻱ ﺳﻮﺍﻝ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻭ ﺣﺘﻲ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ
ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺧﻮﺩﻱ ﻣﻲﻧﺎﻣﺪ ،ﺍﻣﻜﺎﻧﭙﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ.
ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺭﺋﻴﺴــﻲ ﻧﻴﺰ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺷــﺒﺎﻫﺖﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ
ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺣﺠﺖﺍﻻﺳــﻼﻡ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻭ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎﻱ
ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﺪﺍﻋﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺳــﻤﺖ ﻗﻀﺎﻳﻲﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ
ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤﻲ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﺁﻣﺮﺍﻥ ﻭ ﻋﺎﻣﻼﻥ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻘﺼﺮﺍﻥ ﺩﺭ
ﺣﻮﺍﺩﺙ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺍﺯ ﻛﺮﻭﺑﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ
ﻣﺘﻬﻤﺎﻥ ﻳﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻧﻘﻄــﻪ ﻣﻘﺎﺑــﻞ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤــﻲ ﻛــﻪ ﺍﺯ ﺣﺎﻣﻴــﺎﻥ ﺩﻭﻟــﺖ ﺩﺭ
ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﺳــﺖ ،ﺩﻳﮕﺮ ﻋﻀﻮ ﺍﻳــﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻳﻌﻨﻲ
ﺣﺠﺖﺍﻻﺳــﻼﻡ ﻣﺼﺒﺎﺣﻲﻣﻘــﺪﻡ ﺣﻀــﻮﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛــﻪ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﺤﺚ
ﻭﺣــﺪﺕ ﻣﻴــﺎﻥ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺭﺍ ﻣﻄــﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑــﻮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ
ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕــﺮﻱ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻓــﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﻭ ﻣﺎﻫﻴﺖ
ﺍﻓــﺮﺍﺩﻱ ﻛــﻪ ﺑــﺎ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕــﺮﻱ ﻣﺨﺎﻟﻔــﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨــﺪ ،ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
»ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻨــﻮﺭ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﻰﺩﻣﻨــﺪ ﻏﺎﻓﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﺴــﺘﻨﺪ
ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺗﺸــﺪﻳﺪ ﺷــﻮﺩ ،ﻓﺘﻨــﻪ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫــﺪ ﺑﻮﺩ .ﺍﺯ
ﺍﻳــﻦ ﺭﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﺮﭼﻪ ﺳــﺮﻳﻌﺘﺮ ﺩﺍﻣﻨــﻪ ﻓﺘﻨﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﭼﻴــﺪ .ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ
ﻗﺮﺁﻥ ﻛﺮﻳﻢ ﻣﻰﮔﻮﻳــﺪ» :ﻭﺍﺻﻠﺢ ﺍﻟﺨﻴﺮ« .ﻳﻌﻨﻰ ﺻﻠﺢ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳــﺖ.
ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ،ﺍﺣﺰﺍﺏ ،ﻧﺎﻃﻘــﺎﻥ ﻭ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳــﻤﺖ ﺍﻳﻦ
ﺻﻠــﺢ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻯ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻳﻘﻴﻦ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺷــﺨﺼﻴﺘﻰ ﻣﺜﻞ ﺁﻳﺖﺍﷲ
ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨﻰ ﻛﻪ ﺑﺤﻤﺪﺍﷲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﺻﺤﻨﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ
ﻣﻌﺘﺒﺮﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺳﺎﺑﻖ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ
ﺑﺮﻣﻰﺁﻳﻨﺪ .ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻯﺍﻯ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ«.
ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ﻫﻢ ﻋﻀﻮ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﻤﻴﺘﻪﻫﺎﻱ ﻭﺣﺪﺕ ﺭﺍ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ
ﺧﻮﺍﻧــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻋﻀﻮﻳــﺖ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺩﺭﺁﻣﺪ .ﺍﻭ ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﺑﺎﺯﺭﺳﻲ ﻛﻞ ﻛﺸﻮﺭ
ﺑﻪ ﻗﻢ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻋﻠﻤﺎ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻧﺸﺴﺖ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭﻫﺎ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺣﺪﺕ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻱﻛﻨﻲ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﻗﻴﻖﺗﺮ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ﻛﻨﺪ.
ﺣﺠﺖﺍﻻﺳــﻼﻡ ﻧﻮﺍﺏ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴــﺎﻥ ﻣﻮﺍﺿﻌﻲ ﺧﻨﺜﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ
ﻛﻤﺘﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺷﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﻭ ﻋﻀﻮ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ،
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻋﺎﻣﻼﻥ ﺍﻏﺘﺸﺎﺷــﺎﺕ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ ،ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ
ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻭﺣﺪﺗﻲ ﺣﻮﻝ ﻣﺤﻮﺭ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺷﻜﻞ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻠﺰﻡ ﺑﻪ ﺍﻃﺎﻋﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ.
ﻣﻮﺿﻌﮕﻴﺮﻱﻫﺎﻱ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ
ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺍﻋﻀﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻌﻀﺎ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﺑﺎ ﻃﺮﺯ ﻓﻜﺮﻫﺎﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺑﻪ
ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻭﺍﺣﺪﻱ ﺑﺮﺳﻨﺪ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺍﻧﺸﻘﺎﻕ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ
ﺍﻳﻦ ﺗﺸﻜﻞ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ؛ ﺗﺠﺮﺑﻪﺍﻱ ﺗﻠﺦ ﻛﻪ ﭘﻴﺮﻣﺮﺩﺍﻥ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻃﻌﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭼﺸﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲﻫﺎ ﺩﺭﺳــﺖ ﻧﺒﻮﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﭘﻴﺮﻣﺮﺩﺍﻥ ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ
ﺍﻧﺤﻼﻝ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻧﺸــﻘﺎﻕ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺗﺮﺟﻴﺢ
ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺍﻋﻼﻡ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺣﺠﺖﺍﻻﺳــﻼﻡ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤﻲ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻫﺎﻱ ﻗﺒﻠﻲ ﺧﻮﺩ ﻣﺒﻨﻲﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻤﻴﺘﻪ
ﻭﺣﺪﺕ ،ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ» :ﻓﻌﻼ
ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺗﺸــﻜﻞ ﻭ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻱﻛﻨﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺁﺭﺍﻡﺳــﺎﺯﻱ ﻓﻀﺎﻱ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻲ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨــﺪ ،ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻲ ﻧﺪﺍﺭﻧــﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺼﻮﺑﻪﺍﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ
ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ«.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻋــﺪﻡ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺍﻋﻀــﺎﻱ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻭﺣــﺪﺕ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻟﻴﻞ
ﺗﻮﻗــﻒ ﻛﺎﺭ ﺁﻥ ﻧﺒﻮﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫــﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭﺣﺪﺕ
ﻫﺠﻤﻪﻫﺎﻳــﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻳــﺖﺍﷲ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻧــﺪ .ﻋﻠﻲﺍﺻﻐﺮ ﺯﺍﺭﻋﻲ ﺩﺭ
ﺭﻭﺯﻫــﺎﻱ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻲ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﺍﻳــﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳــﺖ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻱﻛﻨﻲ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻣﻴــﺎﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﻳﺠﺎﺩ
ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﺎﺷــﻨﺪ.ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺯ ﺳــﻮﻱ
ﻣﻬﺪﻱﻛﻨــﻲ ﭘﺎﺳــﺨﻲ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﺍﺩﻫﻦ ﺷــﺪ ﺍﻣﺎ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﺸــﺎﻭﺭﺍﻥ
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺩﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﺎ ﺧﻄﺎﺏ ﻗــﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺁﻳﺖﺍﷲ
ﺍﺯ ﺍﻭ ﺳــﻮﺍﻻﺗﻲ ﭘﺮﺳــﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺍﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ
ﻫﻤﻴــﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣــﻪ ﻛﺎﺭ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﻛﺮﺩ.
ﺍﻳﻦ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ» :ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻣﺸﺨﺺ
ﺷــﻮﺩ ﺁﻥ ﻛﺴــﻲ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺣﺎﻣﻲ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﻮﺩﻩ ،ﺣﺎﻣﻲ ﻓﺘﻨﻪﮔﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻳﺎ ﺻﺮﻓﺎ ﻧﺎﻇﺮ
ﺑﻲﻃﺮﻑ ﻭ ﺧﻨﺜﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻣﻄﻠﺐ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ
ﻣﺸﺨﺺ ﺷــﻮﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ
ﻗﺎﻧﻮﻥﺷﻜﻨﺎﻥ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﺷﻜﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻈﺎﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ ﺷﺮﻋﻲ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮﺩ ﻣﻨﺼﺮﻑ ﻛﻨﻨﺪ
ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﺑﺎ ﻗﺎﻧﻮﻥﺷــﻜﻨﺎﻥ ﻓﺮﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ .ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸــﺨﺺ ﺷﻮﺩ
ﭼﻪ ﻛﺴــﻲ ﺑﺎ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﺮﺳــﻨﺪ .ﻋﻠﺖ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ
ﭼــﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﻼﻙ ﻭﺣﺪﺕ ﭼﻴﺴــﺖ ﻭ ﻣﺤﻮﺭ ﻭﺣﺪﺕ ﭼﻪ ﻛﺴــﻲ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ«.
25
ﺟﻮﺍﻧﻔﻜﺮ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ:
ﻣﻮﺳﻮﻱ ﻫﻴﭻ ﻧﺴﺒﺘﻲ
ﺑﺎ ﺳﺎﻝ 68ﻧﺪﺍﺭﺩ
ﮔﺎﻫﻰﺍﻭﻗﺎﺕﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎﻯﻳﻚﺷﺨﺺﻭﺳﭙﺲﻭﺍﻛﻨﺶﻫﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﻟﺰﻭﻡ ﺍﻧﺠـﺎﻡ ﻳﻚ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻭ
ﺷـﻔﺎﻑ ﺷـﺪﻥ ﭼﺎﻟﺶ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷـﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﻭﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺭﻭﻧﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻫﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻛﻨﻨﺪﻩ
ﺑﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷـﻮﻧﺪﻩ ﺗﻤﺎﺱ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷـﻮﺩ
ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜـﻪ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺗﻠﻔﻨـﻰ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷـﻮﺩ .ﺩﺭ
ﭘﺎﺭﻩﺍﻯ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺍﻣﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺷـﻮﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻧﺪﺍﺷﺘﻦ ﻭﻗﺖ
ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳـﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺳـﻮﺍﻻﺕ ﺭﺍ
ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺍﺭﺳـﺎﻝ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳـﺦ ﺩﻫﺪ .ﻟﺰﻭﻡ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ
ﺑﺎ ﻣﺸـﺎﻭﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫـﻢ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺿﺮﻭﺭﻯ
ﺷـﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﺒﻴﺐﺍﷲ ﻋﺴـﮕﺮﺍﻭﻻﺩﻯ،
ﺩﺑﻴـﺮﻛﻞ ﺟﺒﻬﻪ ﭘﻴـﺮﻭﺍﻥ ﺧﻂ ﺍﻣـﺎﻡ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺍﻋـﻼﻡ ﻛﺮﺩ
»ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺧﺎﺗﻤﻰ ،ﻣﻮﺳـﻮﻯ ﻭ ﻛﺮﻭﺑﻰ ﺭﺍ ﻣﻔﺖ ﺑﻪ
ﺩﺳﺖ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﻔﺖ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ« ،ﻋﻠﻰﺍﻛﺒﺮ ﺟﻮﺍﻧﻔﻜﺮ،
ﻣﺸـﺎﻭﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ،ﺁﻗﺎﻯ ﺩﺑﻴﺮﻛﻞ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺳـﻮءﺗﻔﺎﻫﻢ ﻣﺘﻬﻢ ﻛﺮﺩ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺤﻤﺪﻧﺒﻰ ﺣﺒﻴﺒﻰ ﺩﺭ
ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﻴﺎﻥ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺧﺘﻼﻓﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻮﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻫﻤﺴﻮ ﺑﺎ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺟﻮﺍﻧﻔﻜﺮ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭﺳﺘﺎﻥ
ﻭ ﺭﺍﻳﺤﻪﺧﻮﺵ ﺧﺪﻣﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺑﺮ ﻃﺮﺡ ﻭﺣﺪﺕ
ﻣﻠﻰ ﺗﺎﺧﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺁﺭﺍﻡ ﺍﺳـﺖ ﻭ ﻛﺸـﻮﺭ ﺩﺭ
ﻣﺴـﻴﺮ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺧﻮﺩ ﻗـﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺸـﺎﻭﺭ
ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷـﺪ .ﺍﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﺳـﺖ
ﺍﻣﺎ ﻋﻀﻮ ﺍﻳﻦ ﺟﺒﻬﻪ ﻧﻴﺴـﺖ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﺁﻥ ﺍﻃﻼﻋﻰ
ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺟﻮﺍﻧﻔﻜﺮ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ»:ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻭﺟﻪ
ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻃﺮﺡ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴـﺘﻢ .ﺍﻣﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ
ﻛﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﭼﻨﺪ ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﮔﺮﻭﻩ ﺳﻴﺎﺳـﻲ ،ﻫﻴﭻ ﻧﺴﺒﺘﻲ ﺑﺎ
ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠـﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ﻫﻢ
ﻧﻴﺴﺘﻢ ﺍﻣﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ
ﺭﺍ ﻛﺎﺭ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﺍﻧﻪﺍﻱ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ«.
ﻫﻤﺎﻧﻄـﻮﺭ ﻛـﻪ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺷـﺮﺍﻳﻂ ﻛﺸـﻮﺭ
ﺑﻪﺳـﻤﺘﻰ ﺭﻓﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻧﻮﻋﻰ ﺁﺷﺘﻰ ﻣﻠﻰ ﻣﻴﺎﻥ
ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺍﺣﺴـﺎﺱ ﻣﻲﺷـﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴـﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﺑﺨﺶﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺑﻪﺻﺮﺍﻓـﺖ ﺍﻓﺘﺎﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻢ
ﺗﺤﻘﻖ ﻳﺎﺑﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﻭﺣﺪﺕ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﻭ ﭼﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؟ ﺍﺻﻼ ﻋﻠﺖ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ
ﺧﻮﺩﺵ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﻭﺣﺪﺕ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﭼﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ
ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻫﺪﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﻭﺣﺪﺕ ﭼﻴﺴــﺖ .ﭘﺎﺳﺦ
ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﻣﺒﺘﻨﻲﺑﺮ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺲ
ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻈﺮ ﺷﺨﺼﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﺪ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺨﺘﺼﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺑﺮﻭﺯ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ
ﻋﻤﻴﻖ ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺎﺁﺭﺍﻣﻰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ
ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﭘـﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ،ﺁﻳﺎ ﺑﺤﺚ
ﻭﺣﺪﺕ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻃﺮﺡ ﺷﺪﻥ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺑﻠﻪ ،ﺣﺘﻤﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺳــﺖ .ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻱ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﻧﻈﺎﻡ
ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﺁﻥ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺁﺭﺍ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ
26
ﻣﺒﻨﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﺷــﻤﻨﺎﻥ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺣﻔﻆ ﻭ
ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ،ﻳﻚ ﺍﻣﺮ ﺟﺪﻱ ﻭ ﻫﻤﻴﺸﮕﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺤﻮﺭ
ﻭﻻﻳﺖ ﺷﻜﻞ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺍﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻳﺎ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺧﺎﺹ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻃﺮﺡ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺷﻤﺎ ﻟﺰﻭﻡ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟
ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳــﻪ ﺩﻫﻪ ﺍﺧﻴﺮ ،ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺑﺤﺮﺍﻧــﻲ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ
ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻭ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪﻱ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺎﺋﻖ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻭﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎ ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻪ ﺯﺍﻧﻮ ﺩﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻳﻚ ﻣﻠﺖ ﻳﺎ ﺳﺎﻗﻂ ﻛﺮﺩﻥ
ﻳﻚ ﻧﻈﺎﻡ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﻮﺩ ،ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ،ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ
ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻨﻚ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻛﺎﻣﻼ ﺁﺭﺍﻡ ﻭ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﺪﻩﺍﻱ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﺭﻭﺯﻣﺮﻩ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﻄﺮﺡ ﺷـﺪﻥ ﻃﺮﺡ ﻭﺣﺪﺕ ﻳﺎ ﺁﺷـﺘﻰ ﻣﻠﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ
ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ،ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺟﺒﻬﻪ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﺸـﺘﺖ
ﺷﺪ .ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺮﺍﻕﻫﺎ ﺭﺍ ﭼﻪ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ؟
ﺑﻨﺪﻩ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﻭ ﺍﺯ ﺑﻦﺩﻧﺪﺍﻥ ،ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﺍﺭﺯﺷﻲ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﻫﺴﺘﻢ ﺍﻣﺎ ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪ »ﺟﺒﻬﻪ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ« ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﺍﻳﻦ
ﺟﺒﻬﻪ ﻫﻢ ﺍﻃﻼﻋﻲ ﻧﺪﺍﺭﻡ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎﻯ ﻗﺒﻠﻰ ﺣﻀﺮﺗﻌﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ
ﺷـﻤﺎ ﺍﺯ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺟﺪﻯ ﻃﺮﺡ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻰ ﻫﺴـﺘﻴﺪ .ﺩﻟﻴﻞ
ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺷـﻤﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﺪ
ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﭼﻮﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺴـﮕﺮﺍﻭﻻﺩﻯ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻮﻫﻢ
ﻫﺴﺘﻨﺪ؟
ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻪﻫﻴﭻﻭﺟﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻃﺮﺡ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻢ .ﺍﻣﺎ ﻓﻜﺮ
ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻭﺣﺪﺕ ﭼﻨﺪ ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﮔﺮﻭﻩ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ،ﻫﻴﭻ ﻧﺴﺒﺘﻲ ﺑﺎ
ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺘﻢ
ﺍﻣﺎ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﺭﺍ ﻛﺎﺭ ﺩﺭﺳﺖ
ﻭ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﺍﻧﻪﺍﻱ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ .ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺁﻗﺎﻱ ﻋﺴﮕﺮﺍﻭﻻﺩﻱ ﺑﻨﺪﻩ ﺍﺯ
ﻣﻔﻬﻮﻡ »ﺗﻮﻫﻢ« ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻜﺮﺩﻡ ﺑﻠﻜﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﭼﺎﺭ ﺳﻮءﺗﻔﺎﻫﻢ
ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺳــﻮءﺗﻔﺎﻫﻢ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ،ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﺷﺪﻥ
ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﺘﻜﻲ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺑﻪﻫﻴﭻﻛﺲ ﻫﻢ ﺍﺣﺴﺎﺱ
ﺑﺪﻫــﻜﺎﺭﻱ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺧﻮﺩ ﻣــﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﭘﺎﺑﺮﻫﻨﻪﻫﺎ ﻭ
ﻣﺤﺮﻭﻣــﺎﻥ ،ﻣﺘﻘﺒﻞ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻱ ﺳــﻨﮕﻴﻦ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻓﺮﺍﺯ
ﻭ ﻧﺸــﻴﺐﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻫﻤﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻓــﺪﺍﻛﺎﺭﻱ ﻭ ﺍﻳﺜﺎﺭﮔﺮﻱ ﺁﻧﺎﻥ ﻃﻲ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻔﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ ،ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺳــﺘﺎﻭﺭﺩﻫﺎﻱ ﮔﺮﺍﻧﺒﻬﺎﻱ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻔﺖ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ .ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻃﻌﻲ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ
ﻋﻬﺪﻩﺩﺍﺭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺷﺄﻥ ﻭ ﻣﻨﺰﻟﺖ
ﻳﻚ ﺧﺎﺩﻡ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺭﺑﺎﺏ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻳﺎ ﺁﻗﺎﺑﺎﻻﺳــﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ.
ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺳﻄﻮﺡ ﺗﺼﻤﻴﻢﺳﺎﺯﻱ ،ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ﻳﺎ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ
ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻣﻮﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ
ﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻃﻠﺒﻜﺎﺭ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭ
ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺁﻗـﺎﻯ ﺣﺒﻴﺒﻰ ،ﺩﺑﻴـﺮﻛﻞ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﭼﻨـﺪﻯ ﭘﻴﺶ ﺍﻋﻼﻡ
ﻛـﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﻛـﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫـﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻫﻴﭻ
ﻣﺸﻜﻠﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻮﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩ
ﭼﻪ ﭘﺎﺳﺨﻰ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﻣﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﺸــﻮﺭ ﺁﺯﺍﺩ ﺯﻧﺪﮔــﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺁﺯﺍﺩ ﻫﺴــﺘﻨﺪ
ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻛﻨﻨﺪ .ﺁﻗــﺎﻱ ﺣﺒﻴﺒﻲ ﻫﻢ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ
ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺍﺳــﺖ .ﺿﻤﻨــﺎ ﺑﻨﺪﻩ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ
ﻧﮕﻔﺘﻪﺍﻡ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ،ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ﻭ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺍﺧﺘﻼﻑ
ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴــﻢ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺻﺤﺒﺖ
ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳــﺪ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑــﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺸــﺨﺺ ﻭ ﻭﺍﺣﺪﻱ ﺩﺭﺑــﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺑﺮﺳــﻴﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺩﻋﺎﻱ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻳﺎ ﻣﺸــﻜﻞ ﻣﻴــﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ
ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﻴﻢ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﻠﻚ
ﺷــﺨﺼﻲ ﻫﻴﭻﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﻣﻘﺎﻣﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺳــﻨﺪ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻫﻴﭻ
ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺛﺒﺖ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﺴﻲ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺘﻌﻠــﻖ ﺑﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﻲﺩﺍﻧــﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﺣﺎﺿﺮ
ﺍﺳــﺖ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪﺍﻱ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ .ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺍ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ
ﺧﻮﺩ ﺑﺪﺍﻧﺪ ،ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻃﻠﺒﻜﺎﺭ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭ
ﺧﻮﺩ ﻓﺮﺽ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛـﻪ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫـﺎ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫـﺎ ﻭ ﻣﻌﺎﺑﺮ
ﺩﻳﻮﺍﺭﻧﻮﻳﺴـﻰ ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳـﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﮔﺴـﺘﺮﺩﮔﻰ
ﺗﺎﻛﻨﻮﻥﺳﺎﺑﻘﻪﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﺳﺖ.ﻓﻜﺮﻣﻲﻛﻨﻴﺪﺍﻳﻦﻧﺸﺎﻥﺩﻫﻨﺪﻩ
ﻓﺮﺍﮔﻴﺮ ﺷﺪﻥ ﺭﺍﻩ ﺳﺒﺰ ﺍﻣﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ؟
ﻓﺮﺽ ﺍﻭﻝ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺻﺤﺖ ﻣﻲﺩﺍﺷﺖ ،ﺳﻨﺪﻱ ﺑﺮ
ﺍﺩﻋﺎﻱ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺳﻮﺍﻝ ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺍﺻـﻼ ﺩﻳـﺪﮔﺎﻩ ﺷـﻤﺎ ﺩﺭﺑـﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺒـﺶ ﻛﻪ ﻣـﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ
ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻮﺳﻮﻯ ﺍﺳﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ
ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﻣﻮﺳﻮﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺟﺪﺍ ﻛﺮﺩ.
ﻛﺴــﻲ ﻛﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭ ﺿﺪﺍﻧﻘﻼﺑــﻲ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ
ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑــﻞ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺪ ﻋﻠﻢ ﻛــﺮﺩﻩ ،ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺧﻮﺩﻛﺎﺭ ﺍﺯ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﻮﺳﻮﻱ ﺳﺎﻝ 88ﻳﻚ ﭼﻬﺮﻩ ﻛﺎﻣﻼ
ﺩﮔﺮﺩﻳﺴﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﻮﻱ ﺳﺎﻝ 68ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻧﺴﺒﺘﻲ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ
ﺩﻭ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ.
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺎﺳـﻴﺮ ﺁﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺁﺷـﺘﻰ ﻣﻠﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﺑﻮﺩ؟
ﺁﺷﺘﻲ ﻣﻠﻲ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﻣﺤﻮﺭ ﺁﺷﺘﻲ ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻋﺰﻳﺰ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻓﺎﺻﻠﻪ
ﮔﺮﻓﺘﻨــﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﺟﺒﺮﺍﻥ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ .ﺭﺍﻩ ﺑﺎﺯﮔﺸــﺖ
ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎﺯ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺭﺍﺩﻩﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻭ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﺧﻄﺎﻫﺎ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ!
ﺭﺋﻴﺲ ﻓﺮﺍﻛﺴﻴﻮﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ
ﻧﺴﺒﺖ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻭ ﺩﻫﻢ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺳﺖ
ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻧﻬﻢ ﺑـﺎ ﺁﺭﺍﻯ ﺧﻮﺑﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺠﻠﺲ
ﺷﺪﻧﺪ؛ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺳﺮﺷﻨﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﺷـﺮﺍﻳﻂ ﺗﺎ ﺣـﺪﻭﺩﻯ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻮﺩ ﻣﻀﺎﻑ
ﺑﺮﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫـﺎﻯ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﻨﺎﺭ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ
ﺑﺎ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻭ ﺭﺍﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﺍﻓـﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﺭﺍﻯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﻮﺩ .ﻣﺤﻤﺪﺗﻘﻰ ﺭﻫﺒﺮ،
ﺭﺋﻴﺲ ﻓﺮﺍﻛﺴـﻴﻮﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻼﺕ
ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻣﻲﻛﻨﺪ» :ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺴـﺒﺖ
ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻰ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻧﻬﻢ ﻭ ﺩﻫﻢ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻯ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺳﺖ.
ﺍﮔـﺮ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ ﺍﺯ ﺣﻀـﻮﺭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺳﺮﺷﻨﺎﺳـﻰ ﭼﻮﻥ
ﺻﻔﺎﺭﻫﺮﻧﺪﻯ ،ﻣﺤﺴﻨﻰﺍژﻩﺍﻯ ﻳﺎ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻯ ﺳﻮﺩ ﻣﻲﺑﺮﺩ ﺍﻣﺎ
ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ ﻧﻴﺰ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ
ﻭ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺑﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺴـﺘﻨﺪ .ﻣﺘﻦ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻯ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﻓﺮﺍﻛﺴـﻴﻮﻥ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﺠﻠﺲ
ﺑﻪ ﺷﺮﺡ ﺫﻳﻞ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﺑﺎ ﻭﺟـﻮﺩ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣـﻲ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎ ﻭ
ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺷـﺎﺧﺺ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﺍﺯ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﺗﻮﺭﻯ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﭘﺮﻓﺮﻭﻍ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻰ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﭼﻴﻨﺶ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﭼﻴﺴـﺖ؟
ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺧﻂ ﻭ ﺭﺑﻂﻫﺎﻯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ
ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﻕ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ؟
ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘــﺎﺩ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﻛﺎﺑﻴﻨــﻪ ﻧﻬﻢ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﭼﻬﺮﻩﻫــﺎﻯ ﻭﺯﻳﻨﻰ ﺍﺯ
ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺷﻜﻞ ﻭ ﺷﻤﺎﻳﻞ
ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻴــﺰﺍﻥ ﻛﺎﺭﺁﻳﻰ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬــﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ
ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﺨﺺ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﺭﺧﻮﺭ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺪ.ﺷﺎﻳﺪ
ﺑﺮﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳــﺎﺱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺗﺼﻤﻴــﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺩﺭ ﭼﻴﻨﺶ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩ ،ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭ ﺭﺗﺒﻪ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ
ﻫﻤﺎﻫﻨﮕــﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨــﺪ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ
ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻓﻌﻠﻰ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺷﺎﺧﺼﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﻞ ﺑﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ
ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻣﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻓﺘﻨﻪﺍﻧﮕﻴﺰﻯ
ﺩﺷــﻤﻨﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﺮ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ
ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫــﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ،ﭘﺮﻭﺳــﻪ ﺭﺍﻯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ
ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ ﺭﺍ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ
ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﺪ ﺑﺮﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺻﻼﺣﻴﺖ
ﻭﺯﺭﺍ ﺗﻮﺟــﻪ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭ ﻭﺯﻧﻪ ﺁﻧﻬــﺎ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻰ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻴﻢ.
ﭘﺮﻭﺳﻪ ﺭﺍﻯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻭﺯﺍﺭﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻧﻬﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺎﺱ
ﺑﻮﺩ .ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻴـﺰﺍﻥ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑـﺎ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ
ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺖ؟
ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻧﻬﻢ ﺑﺎ ﺁﺭﺍﻯ ﺧﻮﺑﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﺪﻧﺪ؛
ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺳﺮﺷﻨﺎﺳــﻰ ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ
ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ؛ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻧﻬﻢ ﺩﺭ ﻋﺪﻡ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺑﺎ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﺩﺭ
ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﺨﺺ
ﺭﺋﻴﺲ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺷﻮﺩ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﮕﺎﻩ
ﻛﻠﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﻮﻝﻣﺤﻮﺭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺍﻳﻦ
ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺳــﺘﻮﺍﺭ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ ﻧﻴﺰ ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﻣﺤﺪﻭﺩﻯ
ﺍﺯ ﺑﻌﻀــﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺑﻴﻨــﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺴــﻴﻨﻰ ﻭﺯﻳﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ
ﺍﺭﺷــﺎﺩ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻳﺎ ﻣﺼﻠﺤﻰ ﻭﺯﻳﺮﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ .ﻣﻀﺎﻑ
ﺑﺮﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫــﺎﻯ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻣﺒﻨﻰﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﻠﺲ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﻨــﺎﺭ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺍﻳﻦ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻭ ﺭﺍﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻰﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﺒﻮﺩ.
ﻣﻘﺎﻡﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒــﺮﻯ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟــﺖ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﻭﻻﻳﺖ ﺍﺳــﺖ
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳــﻦ ﻧﺒﺎﻳــﺪ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺳــﺨﺖ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ﻫﻢ ﺭﻋﺎﻳﺖ
ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺑﻪﻃﻮﺭﻳﻜﻪ ﺑﺎ ﻭﺟــﻮﺩ ﻋﺪﻡ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﺭ
ﺭﻭﺯ ﺭﺍﻯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻥ ﺭﺍﻯ
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﺎ ﻋﺒﻮﺭ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦﺑﻴﺶﺍﺯﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻰﺍﻋﻀﺎﻯﻛﺎﺑﻴﻨﻪﻣﻴﺰﺍﻥﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ
ﻭﺯﺭﺍ ﺑﺎ ﺷـﺨﺺ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧـﮋﺍﺩ ﻭ ﻋﻴﻨﻴﺖ ﺑﺨﺸـﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻡ
ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﻣﻬﻢ ﺑﻮﺩ؟
ﺩﺭﺳــﺖ ﺍﺳــﺖ؛ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻓﻌﻠﻰ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﻳﺠــﺎﺏ ﻣﻲﻛــﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﺑﻬﺎﻧﻪﺗﺮﺍﺷــﻰﻫﺎﻯ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ
ﺑــﺮﺍﻯ ﺗﻮﻃﺌﻪﮔﺮﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻳﺐﺧــﻮﺭﺩﮔﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺟــﻮﺩ ﻧﻴﺎﻳﺪ.ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﺍﻋﻀــﺎﻱ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ
ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺍﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﺮﻑ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﺣﻤﺪﻯ ﻧﮋﺍﺩ
ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍﻩ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﻧﻴﺰ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﻭﺯﻳﻨﻰ ﭼﻮﻥ
ﻣﺼﻠﺤﻰ ،ﻧﺠﺎﺭ ،ﺣﺴــﻴﻨﻰ ﻭ ﺳــﻌﻴﺪﻟﻮ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﻣﺸﺎﺑﻪ
ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﻭﻻﻳﺖﻣﺪﺍﺭﻯ
ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻯ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻫﻢ
ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﻠﻴﻪ ﻭﺯﺭﺍ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻞ
ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺑﻪﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﺴـﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻓـﺮﺍﺩ ،ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨـﻪ ﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺸـﺎﻳﻲ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑـﻪ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ،
ﻧﻈﺎﻡ ،ﻭﻻﻳﺖﻣﺪﺍﺭﻯ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻰ ﻧﺸـﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ ،ﺟﻨﺎﺑﻌﺎﻟﻰ
ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﻭﺯﺭﺍﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻭﻻﻳﺖﻣﺪﺍﺭﻯ
ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎﻯ ﻣﺸﺎﻳﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺗﺸﺎﻥ ﺻﺮﺍﺣﺖ
ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻴــﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺗﺼﻮﺭ ﻛــﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺯﺭﺍ
ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻭﺭﻣﻨﺪﻯ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ
ﻣﺸﺎﻳﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺯﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﭼﻨﺪﻣﺎﻩ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ،ﻣﻮﺿﻮﻋﻴﺖ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻃﺮﺡ ﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ
ﺑﺎﺷــﺪ .ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ
ﺳﻨﺠﺶ ﺧﺎﺻﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻭ ﺩﺭﺟﻪ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻰ
ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮﺩ .ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻯ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ
ﻛﻠﻰ ﻧﻈﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻓﺮﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺯ
ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻧﻈﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ
ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻧﺪﻫﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳـﻦ ﺻـﻮﺭﺕ ﻫـﺮ ﺩﻭ ﻛﺎﺑﻴﻨـﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻳﻜﺴـﺎﻧﻰ ﻧﺰﺩ
ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺗﻔﺎﻭﺗﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ
ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ؟
ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻯ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺳﺖ .ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﻧﻬﻢ ﻭ ﺩﻫﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ
ﺣﻀﻮﺭﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩﺩﺭﺭﺍﺱﻫﺮﻡﺍﺟﺮﺍﻳﻰﺧﻮﺩﺟﺎﻳﮕﺎﻩﭼﻨﺪﺍﻥﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻰ
ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺭﻭﺡ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﻭﻻﻳﺖﻣﺪﺍﺭﻯ ﻣﻮﺝ ﻣﻲﺯﻧﺪ.
ﺷﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﺟﻬﺎﺕ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪﻟﺤﺎﻅ ﺣﻀﻮﺭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ ﻭ
ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﺷﺎﺧﺺ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺷﺎﺧﺺ ﺍﻋﻀﺎﻯ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻓﻌﻠﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻯ
ﺑﺴﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻃﻠﺒﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻧﻬﻢ ﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ
ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﻣﺒﺪﻝ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺴﻴﻨﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﻣﺎﻡﺻﺎﺩﻕ)ﻉ(
ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺑﻴﺶ
ﺍﺯ ﺻﻔﺎﺭﻫﺮﻧﺪﻯ ﻧﻘﺶﺁﻓﺮﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ .ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ
ﻧﺴﺒﺖ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﻰ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻧﻬﻢ ﻭ ﺩﻫﻢ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻯ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺳﺮﺷﻨﺎﺳــﻰ ﭼﻮﻥ ﺻﻔﺎﺭ ﻫﺮﻧﺪﻯ،
ﻣﺤﺴﻨﻰﺍژﻩﺍﻯ ﻳﺎ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻯ ﺳــﻮﺩ ﻣﻲﺑﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ ﻧﻴﺰ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻯﺣﻀﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪﻛﻪﻛﺎﻣﻼﻫﻤﺎﻫﻨﮓﻭﻭﻓﺎﺩﺍﺭﺑﺎﺍﻫﺪﺍﻑﻭﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﻮﺕ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﺍﺳﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﻳﺎ
ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
27
ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺗﺼﺎﻋﺪﻱ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎﺳﺖ
ﻋﻘﺒﮕﺮﺩ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﺍﻯ
ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺬﻛﺮ ﺭﺳﻤﻲﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻜﺎﺭﻡ ﺷﻴﺮﺍﺯﻯ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﺤﻦ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﺪﻡ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ
ﻻﻳﺤﻪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ.
ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﺩﺭ ﺻﺒﺤﮕﺎﻩ ﺯﻣﺴــﺘﺎﻧﻰ ﻗﺪﻡ ﺑﻪ
ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﮔﺬﺍﺷﺖ ،ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ
ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﻭﺭﻕ ﺧﻮﺭﺩ .ﻋﺪﻩﺍﻯ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﻣﻴﺎﻧﻰ
ﺑﻬﺎﺭ ﺍﻓﺘﺎﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺯ
ﺟﺮﺍﺣﻰ ﺑﺰﺭگ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺩﺍﺩ .ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﺎﻣﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ
ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﻭﻋﺪﻩ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻰﺩﺍﺩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ
ﺣﺎﻓﻈﻪ ﻗﻮﻯﺗﺮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﻓﺘﺎﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ
ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﻧﻔﺖ ﺩﺭ ﺳﻔﺮﻩﻫﺎﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﺎﻯ ﮔﻴﺮﺩ.
ﺍﻣﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪﻣﺠﻠﺲ ﺳﺒﺰ ﺭﻧﮓ ﻗﺪﻡ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﺗﺎ ﻣﺎﺟﺮﺍﻳﻰ
ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻛﻠﻴﺪ ﺯﻧﺪ .ﺍﻭ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺳــﺨﻦ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭﻟﻰ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﻧﺪﻙ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ
ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﺎﻳﺖ ﺍﻟﻒ ﺑﺎ
ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺷﻬﻴﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻃﻰ ﻫﻔﺘﻪﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﺭﺍ ﺳﺮﺯﻧﺶ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻃﺮﺣﻰ ﭼﻨﻴﻦ
ﺭﻭﻳﺎﻳﻰ ،ﺩﺷــﻮﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻱﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﮔﺮﻩ
ﻣﻲﺯﻧﺪ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭﻣﺎﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﻭﺍﻣﺎﻧﺪﻩ ﻣﻲﺳﺎﺯﺩ.
ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻃــﺮﺡ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺗﻮﺭﻣــﻲ ﻣﻲﺁﻓﺮﻳﻨﺪ ﻛﻪ
ﺍﺣﻤﺪ ﺗﻮﻛﻠﻰ ﻣﺮﺯ 30ﺗﺎ 80ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺗﺨﻤﻴﻦ ﺯﺩﻩ ﺍﺳــﺖ.
ﻓﺮﺷﺎﺩ ﻣﻮﻣﻨﻰ ﺭﻗﻢ 60ﺭﺍ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻳﺎ ﺑﺮ ﻗﻮﻝ
ﺍﻭﻝ ﻣﻬﺮ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺩﻭﻡ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺗﻮﺭﻡ
ﻟﺠﺎﻡﮔﺴــﻴﺨﺘﻪ ﻭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺳﺨﺖ ﺳﺨﻦﺳﺮﺍﻳﻰ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺍﺯ ﺭﺋﻴﺲ
ﻛﻞ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺣﺎﺷﻴﻪﻧﺸﻴﻨﺎﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻤﻠﮕﻰ
ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺭﻭﻳﺎﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ
ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺬﺍﺷﺖ .ﻋﺪﻩﺍﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻛﻨﺎﻥ ﺧﺎﻧﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮ
ﻧﻴﺰ ﮔﻤﺎﻧﻪﺯﻧﻰ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺎﺳــﺎ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﺘﻮﺳﻂ
ﺭﺍ ﺣﺬﻑ ﺷﺪﻩ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺩﺑﻴﺮﻛﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮ
ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻳﺪﻩﻫﺎﻯ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ
28
ﺟﺮﺍﺣﻰ ﺑﺮ ﺑﺎﻟﻴﻦ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺣﺬﻑ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺯ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺑﻪﺗﻮﺭﻡ ﺷﺪﻳﺪ ﻭ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻣﺎﻟﻰ ﻛﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺍﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﻗﺪﻡ ﺑﻪ ﺻﺤﻦ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﮔﺬﺍﺷﺖ
ﻫﻤﺰﻣــﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻰ ﻣﺘﻔــﺎﻭﺕ ﺧﺒﺮ ﻣــﻲﺩﺍﺩ .ﺍﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﺗﻬﺪﻳﺪ
ﺑﻪ ﺑﺎﺯﭘﺲﮔﻴــﺮﻯ ﻻﻳﺤﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺗﺼــﻮﺭ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻧﻈﺎﺭﺕ
ﻣﺠﻠﺲﻧﺸﻴﻨﺎﻥ ﺑﺮ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻃﺮﺡ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ »ﺩﺳﺖﻫﺎﻯ
ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﻨﺪﺩ« ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎ »ﺩﺳــﺖﻫﺎﻯ ﺑﺴﺘﻪ« ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ
ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻳﺪﻩﺍﻯ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻣﺤﻤﻮﺩﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ
ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺩﺷﻮﺍﺭﻱﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻭ
ﺍﻣﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺳــﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﺑﺎ ﻛﻨﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﺪ ،ﺗﺼﻤﻴﻢ
ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴــﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻮﺷﺘﻪ
ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﻃﺮﺡ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎﺯﭘﺲﮔﻴﺮﻯ ﻣﻲﺷﺪ
ﻭﻟﻰ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷــﺖ .ﻻﺭﻳﺠﺎﻧــﻰ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ
ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺮﻳﺎﺩﻫﺎﻯ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴﻪ ﻃﻠﺐ ﻣﻲﻛﺮﺩﻩ
ﻭ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧــﮋﺍﺩ ﺑﺮ ﺍﻭ ﺧﺮﺩﻩ ﮔﺮﻓﺖ ﻛــﻪ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ
ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﺳــﺖ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﻛﺴــﺐ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺟﺪﺍﻝﻫﺎﻯ
ﻛﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎﻓﺖ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻗﻮﻩ ﻣﺠﺮﻳﻪ ﺭﻭ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ
ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻻﻳﺤﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻧﺰﻧﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻱ
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺑﻪﺟﺎﻳﻰ ﻧﺮﺳﻴﺪ .ﺍﻭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮ ﻣﻮﺿﻊ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻗﻰ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲﻣﺠﻠﺲ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﻳﺪﺍﺭﻯ ﺩﺭ ﺷﺎﻣﮕﺎﻩ ﺳﻪﺷﻨﺒﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﺍﺩ .ﺩﻭ
ﺭﺋﻴﺲ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻫﻢ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻻﻳﺤﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻛﻨﻨﺪ.
ﻫﻤﺰﻣــﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺩﻭ ﺭﺋﻴﺲ ،ﺭﺳــﺎﻧﻪ ﺍﻳﺮﻧﺎ ﺑﻪﻋﻨــﻮﺍﻥ ﺣﺎﻣﻲ ﺩﻭﻟﺖ
ﻓﻬﺮﺳﺘﻰ ﺍﺯ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻫﺎ ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﺧﺮﻭﺟﻰ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ .ﺍﻳﺮﻧﺎ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺮﺗﻴــﺐ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺟﻤﻠﮕﻰ ﺑﻪ
ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺷــﺎﻳﺪ ﺭﺍﻳﺰﻧﻰﻫﺎ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ
ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ﺍﻳﺮﻧﺎ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻛﺎﺭﺳﺎﺯ ﻧﺒﻮﺩ؛ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺭﺟﺎﻧﻴﻮﺯ -ﺳﺎﻳﺖ ﺣﺎﻣﻲ
ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ -ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ ﻭ ﮔﻤﺎﻧﻪﺯﻧﻰﻫﺎﻯ
ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﭘﻴﺶ ﻛﺸﻴﺪ.
ﺍﻣﺎ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻓﺮﺍﻛﺴﻴﻮﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺣﺎﻣﻲ ﺩﻭﻟﺖ
ﺑﻪﺳــﺮﻋﺖ ﺩﻳﺪﺍﺭﻯ ﺭﺍ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺯﺍﺕ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺗﻨﺪ
ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﭼﺎﺭﻩﺍﻯ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷــﻨﺪ50 .
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻣﻀﺎ ﺭﺳــﺎﻧﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺑﺎﺯﻫﻢ
ﻻﻳﺤﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺩ .ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ
ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺳــﺘﻪ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻗــﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺻﺪﺭ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳــﺘﻰ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ.
ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳــﺖﻫﺎﻯ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺮﺳــﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﻛﻮﺍﻛﺒﻴﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺑﺮﺭﺳــﻰ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺩﺭ
ﺻﺤﻦ ﻋﻠﻨﻰ ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﺪ .ﺍﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴــﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩ
ﻛﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻻﻳﺤﻪ ﺩﺭ ﭘﺸﺖ ﺩﺭﻫﺎﻯ ﺑﺴﺘﻪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ
ﺭﺍ ﺻﺎﺩﺭ ﻧﻜﻨﺪ.
ﺍﻭ ﺩﺭ ﺗﺬﻛﺮﻱ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﺷــﺪ» :ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺟﺪﻳﺪﻱ
ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺷﺪﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ
ﺩﺭ ﺻﺤﻦ ﻋﻠﻨﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎﺷﺪ«.
ﻣﺼﻄﻔــﻲ ﻛﻮﺍﻛﺒﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺧﻄﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ 53ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﻭ ﻣﺎﺩﻩ 23ﺁﺋﻴﻦﻧﺎﻣــﻪ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻴــﺪ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺍﻇﻬــﺎﺭﺍﺕ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺗﻮﻫﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﺗﻼﺵﻫﺎﻱ ﻣﺴــﺘﻤﺮ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺳــﻪ ،ﭼﻬﺎﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﮔﻔﺖ» :ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﭘﺲ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺗﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﺮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ
ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺻﺤﻦ ﻋﻠﻨﻲ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ «.ﻭﻱ
ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ» :ﻣﺎ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ ﺟﻤﻌﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ
ﺁﻗﺎﻱ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻻﻳﺤﻪ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ
ﺍﺷــﻜﺎﻟﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﻮﺷــﺤﺎﻟﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ«.
ﻛﻮﺍﻛﺒﻴﺎﻥ ﻫﻤﻪﭘﺮﺳﻲ ﻭ ﺭﻓﺮﺍﻧﺪﻭﻡ ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺭﺍﻫﻲ
ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺧﺼﻮﺹ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻛﺮﺩ.
ﺍﻣﺎ ﻫﺸــﺪﺍﺭﻫﺎﻯ ﻛﻮﺍﻛﺒﻴﺎﻥ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻛﺎﺭﺳﺎﺯ ﻧﺒﻮﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺣﻤﻴﺪ
ﺭﺳــﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﺳﺮﺳــﺨﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺳــﺮﻋﺖ ﻭﺍﺭﺩ
ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺷــﺪ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎﻯ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﺭﺍ
ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺻﻔﻰ
ﺍﺯ ﻣﻨﺘﻘــﺪﺍﻥ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﻭﻟــﺖ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺭﻭﺵﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﺑﺴﭙﺎﺭﺩ.
ﺍﻣﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺩﺭﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺻﻒ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺗــﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻯ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫــﻢ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺍﺣﻤﺪ ﺗﻮﻛﻠــﻰ ﺩﺭ ﺗﺬﻛﺮﻯ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺑﺪﻭﻥ ﻛﺴــﺐ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺑﺮﺍﻯ ﺳــﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﭘﻴﺶﻗﺪﻡ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ:
»ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬــﻮﺭ ﺑﺎ ﺣﻀــﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ،ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻗﺎﻧــﻮﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ
ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﻫﺎﻱ ﻧﺎﻣﻌﻘﻮﻝ ﺍﺯ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ،
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺗﻘﺎﺿﺎﻱ ﺍﺳــﺘﺮﺩﺍﺩ ﻻﻳﺤﻪ ﺑﺎ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ
ﺗﻼﺵ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺑﺮ
ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻱ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ
ﺩﺭ ﺻﻨﺪﻭﻗﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻏﻴﺮﺩﻭﻟﺘﻲ
ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷﻮﺩ«.
ﻭﻱ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ» :ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻫﻴﺎﺕ ﺍﻣﻨﺎﻳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺍﻳﻦ ﻫﻴﺎﺕ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ،ﺿﻤﻦ
ﺁﻧﻜﻪ ﺍﺳﺎﺳــﻨﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﺻﻨﺪﻭﻕ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺗﻮﺳــﻂ ﻫﻴﺎﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻃﺮﺡ ﻭ
ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ
ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺗﺪﺍﺑﻴﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻣﻲﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻨﺪﻭﻕ ﻭﺍﺭﻳﺰ
ﺷﻮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺳــﺎﻝﺟﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﻃﺮﺡﻫﺎﻱ ﻋﻤﺮﺍﻧﻲ ،ﺑــﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ
ﻗﺮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫــﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛــﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻧــﺪﻩ ﭼﮕﻮﻧﮕــﻲ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺁﻥ
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺍﻧﺘﻬﺎﻱ ﺳﺎﻝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ
ﻛﻞ ﺣﺠﻢ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ »ﺣﺪﻭﺩ 90ﻫﺰﺍﺭ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ« ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﻭﻟﺖ
ﻗﺮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﺪﻭﺍﻡ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺣﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﺶ
ﺍﺯ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ«.
ﻭﻱ ﻣﺘﺬﻛﺮ ﺷــﺪ» :ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻣﺎﺩﻩ 13ﻻﻳﺤﻪ ﺗﺎﻛﻴﺪ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ،
ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳﻲﻫﺎﻱ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﺬﻛﻮﺭ
ﺑﺎ ﺩﻭ ﺍﺻﻞ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻲ ﻣﻐﺎﻳﺮﺕ ﺩﺍﺭﺩ«.
ﺍﻭ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﻐﺎﻳﺮﺕ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ» :ﺍﺻﻞ 53ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ
ﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿــﻮﻉ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻛــﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖﻫــﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ
ﺩﺭ ﺣﺴــﺎﺏﻫﺎﻱ ﺧﺰﺍﻧﻪﺩﺍﺭﻱ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖﻫﺎ ﺍﺯ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﻣﺼﻮﺏ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﻴﺮﺩ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ
ﺍﺻﻞ 52ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳــﻲ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺩﺧﻞﻭﺧﺮﺝ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮﺳﺪ .ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺗﺪﺍﺑﻴﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻲ ﻫﻴﭻ
ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺤﻘﻖ ﺷﻮﺩ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺧﺰﺍﻧﻪﺩﺍﺭﻱ
ﻛﻞ ﻭﺍﺭﻳﺰ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷــﻮﺩ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ
ﻗﺎﻟﺐ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺍﺻﻞ 55ﻧﻴﺰ
ﺑﺮ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺕ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺣﺴﺎﺏﻫﺎﻱ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ،
ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺗﺎﻛﻴــﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﺒﻨﻲﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ
ﺩﺧﻞﻭﺧﺮﺝﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺤﻘﻖ ﺷــﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺩﺍﺩﻥ ﺭﺍﻱ ﻣﺜﺒــﺖ ﺑﻪ ﻣﺎﺩﻩ 13ﻻﻳﺤــﻪ ﺑﻪ ﻣﻔﻬــﻮﻡ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ
ﺍﺻﻞ 53ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﻮﺩ ﺿﻤﻦ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺻﻨﺪﻭﻗﻲ ﺩﺭ
ﻗﺎﻟﺐ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻏﻴﺮﺩﻭﻟﺘﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﺻﻞ
55ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﻮﺩ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻏﻴﺮﺩﻭﻟﺘﻲ ﺗﺤﺖ
ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ«.
ﺍﻭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ» :ﻋﻤﺪﻩ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﺯ ﻃﺮﺡ ﻣﻮﺿﻮﻉﻫﺎﻱ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ،ﺣﺼﻮﻝ ﻓﻀﺎﻱ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩﺗﺮ ﺟﻬﺖ
ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﺳﺎﺯﻱ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪ ﺑﻮﺩ ،ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ
ﺑﻪ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻣﻦ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳــﻲ
ﻭ ﻗﺎﻧــﻮﻥ ﺁﺋﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ
ﻛﻨﺪ«.
ﺩﺭﺧﻮﺍﺳــﺖ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﺧﺬ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﺗﺎﻡ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺟﺮﺍﻱ
ﻗﺎﻧﻮﻥﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪ ﺑﻮﺩ .ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﻻﻳﺤﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺗﺒﻌﺎﺕ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ
ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺼﻮﺏ ﺷﺪﻩ ،ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻭﺟﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ
ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺼﻮﺏ ﺳﻘﻒ ﺩﺭﺁﻣﺪﻱ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ
ﺿﻤﻦ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺟﺪﻭﻝ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻮﺳــﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ،
ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﺠﻠــﺲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻱ ﺍﺯ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ
ﻣﺤﻞ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﺧﺬ ﻣﺠﻮﺯ ﺍﺯ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﺗﻮﺯﻳﻌﻲ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺭﺩﻳﻒﻫﺎﻱ ﭼﻬﺎﺭﮔﺎﻧــﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭ ﺗﺰﺭﻳﻖ
ﻛﻨــﺪ .ﺗﻮﻛﻠﻲ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛــﺮﺩ» :ﻫﺪﻑ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻈــﺎﺭﺕ ﻛﺎﻓﻲ ﻭ
ﻭﺍﻓﻲ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﻲ ﺑﺮ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﺳﺖ ﺿﻤﻦ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ
ﺗﻮﺍﻓﻘﺎﺕ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘــﻪ ﺩﻫﻚﻫﺎ ﺣﺬﻑ ﻭ ﺟﺪﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺭﺩﻳﻒ ﺗﺒﺪﻳﻞ
ﺷﺪﻧﺪﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻻﺯﻡ ﺟﻬﺖ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ
ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻃﺮﺡ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ«.
ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎﻥ ﻛﺮﺩ» :ﺩﺭ ﺟﻬﺖ
ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻻﻳﺤﻪﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ،ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺷﺪﻩﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﻗﺎﺑﺖ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻣــﺎﺩﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺗﻨﻔﻴﺾ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺎﺩﮔﻲ ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ ﻧﺒﺎﺷﺪ«.
ﺍﺣﻤﺪ ﺗﻮﻛﻠﻰ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﮔﻼﻳﻪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺭﺍ
ﺑﻪﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺪﺍﺭ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺧﺖ.
ﭘﻴﺶ ﺍﺯﺁﻧﻜﻪ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﻗﺪﻡ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺑﻬﺎﺭﺳﺘﺎﻥ
ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ ،ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻜﺎﺭﻡﺷــﻴﺮﺍﺯﻯ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﺍﻫﻰ
ﻗﺪﻡ ﻧﮕﺬﺍﺭ ﻛﻪ ﺩﺷــﻮﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﻣــﺮﺩﻡ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﻨﺪ:
»ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ﺩﻗﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﻻﻳﺤــﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ
ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﺮﻭﻣﺎﻥ ﻓﺸﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﺸﻮﺩ .ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻱ
ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻃﺮﺡ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻼﺵ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﺑﺒﻨﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻗﺸﺮ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﻴﺮﺩ.
ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺩﻗﺖ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺩﻗﻴﻖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺳﺖ
ﺗﺎ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻋﻠﻤﻲ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻛﺸــﻮﺭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﻭ ﺑﻪ
ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺩﺳــﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ «.ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻜﺎﺭﻡﺷﻴﺮﺍﺯﻯ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ
ﺍﺣﻤــﺪ ﺗﻮﻛﻠﻰ ﺩﺭ ﻗﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺸــﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻓﺸــﺎﺭ
ﺑﺮﻃﺒﻘﺎﺕ ﺁﺳﻴﺐﭘﺬﻳﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﻭﻥﺗﺮ ﻧﺴﺎﺯﺩ.
ﺍﻣﺎ ﻛﻤــﻲ ﺩﻭﺭﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﺠﻠﺲ ﮔﺮﻭﻫــﻰ ﮔﻤﺎﻧﻪﺯﻧﻰ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ
ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎﻯ ﺭﺋﻴــﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻻﻳﺤــﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ
ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺑﻴــﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺗﺪﺑﻴﺮﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭﻟﺖ ﻃﻰ ﻫﻔﺘﻪﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻋﺎﻟﻰ
ﺭﺗﺒﻪ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺑــﺎ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﺑﺮ
ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻰﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻲﺍﻓﺰﺍﻳﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ
ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫــﺪ ﻛﻪ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺑــﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ
ﻛﺎﺑﻮﺳﻰ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺑﺪﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
29
ﺟﺪﺍﻝ ﺩﻭ ﻗﻮﻩ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ
ﺭﻭﺯﻱ ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﻛﻪ ﺷﺪ
ﺳﺠﺎﺩ ﺳﺎﻟﻚ
ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺧﺎﺻﻰ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺳﻪﺷﻨﺒﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ
ﻧﺸــﺎﻥ ﺩﺍﺩ ،ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭﻟﺖ
ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﺛﺒﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ .ﻋﻘﺮﺑﻪﻫﺎﻯ ﺳــﺎﻋﺖ ﺗﺎﺯﻩ ﻋﺪﺩ 10:10
ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﻪ ﻓﻴﻠﻤﺴــﺎﺯﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺯﻣﺰﻣﻪﺍﻯ
ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﭘﻴﭽﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑــﺮﺍﻯ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﻣﺎﺩﻩ 13ﻻﻳﺤﻪ
ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﻗﺼــﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺣﻀﻮﺭ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ﻭ
ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻢ ﺣﻀﻮﺭ ﺗﻮﻓﺎﻧﻰﺍﻱ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ.
ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺤﻤــﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺭﺍ ﺭﻭﺯ ﺳﻪﺷــﻨﺒﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ
ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷــﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺁﺭﺍﻡ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺍﺣﻤﺪﻱﻧــﮋﺍﺩ ﺍﺻﺮﺍﺭﻯ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﻟﺒﺨﻨﺪﻯ ﻧﺜﺎﺭ
ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺷــﻮﺧﻰ ﻭ ﻣﺰﺍﺡ ﺣﺮﻑﻫﺎﻳــﺶ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻨﺪ.
ﺑﺮﻋﻜﺲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ،ﺍﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺟﺪﻯ ﻭ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﻴﺪ .ﻟﺤﻨﺶ
ﺗﻬﺪﻳﺪﺁﻣﻴﺰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺷــﺎﺭﺍﺕ ﻛﻨﺎﻳﻪﻭﺍﺭ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ
ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ .ﻣﻌﻠــﻮﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻗﺼــﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﭘﻴﺎﻣﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﻛﻮﺗﺎﻩﺗﺮﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻪ ﺻﺮﻳﺢﺗﺮﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧــﮋﺍﺩ ﺩﻟﮕﻴﺮﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ
ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ،ﻭﺍﻛﻨﺶ ﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴــﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺑﺮﺧــﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻪ
ﺩﺭﺧﻮﺍﺳــﺘﺶ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻮﺩ .ﺍﺣﻤﺪﻱﻧــﮋﺍﺩ ﻫﻔﺘﻪ ﻗﺒﻞ
ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻳﻰ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﺳــﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ .ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ
ﺍﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺯﺣﻤﺖ
ﺭﺍﺿﻰ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺍﺯ ﻃﺮﻑ
ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﻏﻴﺮﻣﻨﺘﻈﺮﻩ ﻭ ﻧﻄﻖ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺭﺍ
ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴﻪ ﺑﺎﺑﺖ ﺻﺪﻭﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺟﺎﺯﻩﺍﻯ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴــﺐ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻣﻮﺍﺭﺩ
ﻇﺮﻑ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﻣﺎﻧﻌﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪ
30
ﻭ ﺩﺭﻧﻬﺎﻳﺖ ﻓﺮﺻﺖ 20ﺩﻗﻴﻘﻪﺍﻯ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪ .ﻫﻤﻪ
ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻧﺎﺭﺍﺣﺘﻰ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧــﮋﺍﺩ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﺭﺍﺣﺘﻰ ﺍﺯ
ﺑﻴﺎﻧﺶ ﻛﺎﻣﻼ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﻮﺩ.
ﺳﻪﺷــﻨﺒﻪ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﺎ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ ﺍﻭ ﺭﻧﮓ ﻭ ﺑﻮﻳﻰ ﺩﻳﮕﺮ
ﻳﺎﻓــﺖ .ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳــﺮﺯﺩﻩ ﻭ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺁﻣﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﺎﺩﻩ 13ﺍﺯ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ
ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺗﺎ ﺍﻳﻨﺠﺎﻯ ﻛﺎﺭ ﺑﻪﺭﻏــﻢ ﺑﺮﺧﻰ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻻﻳﺤﻪ
ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺑﺎﺭ ﺭﻭﺍﻧﻰ ﺍﻳﻦ
ﻻﻳﺤﻪ ،ﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ
ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﻮﺏ ﭘﻴﺶ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻧﺴﺒﻰ ﺍﺯ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﺧﺸﻨﻮﺩ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ
ﻳﻜﺒﺎﺭﻩ ﻭﺭﻕ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺧﻮﺷﺒﻴﻨﻰﻫﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﺎﺩﻩ
13ﺑﻪ ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺍﺯ ﺍﻓﺘﺎﺩ.
ﺍﻣﺎ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺩﻩ ﺍﻳﻨﻘــﺪﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻣﻬﻢ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺩﻩ
ﭼﻪ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ
ﻛﺸﺎﻧﺪ .ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﺎﺩﻩ 13ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﺳﺎﺯﻯ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻨﺪﻭﻗﻰ ﻛﻪ
ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻭ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﺭﻳﺰ ﺷﻮﺩ
ﺗﺎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﭘﻮﻝ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻨﺪﻭﻕ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻛﻪ
ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩ ،ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺍﻋﻄﺎ ﻛﻨﺪ .ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺎﺩﻩﺍﻯ ﺩﺳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺎﺯ ﻣﻰﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﻧﻈﺎﺭﺗﻰ
ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﺣﺪ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺩﺳﺘﺮﺳﻰ ﺑﻪ
ﻣﻨﺎﺑﻊ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻣﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺩﻩ ﺁﻥﻗﺪﺭ
ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﻛﺎﺭ ﺑﻪﺗﻬﺪﻳﺪ ﻫﻢ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺷﻮﺩ.
ﺍﺻــﺮﺍﺭ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﺮ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻳﻚ ﺣﺴــﺎﺏ ﻭﻳــﮋﻩ ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺮ
ﺩﻭﻟــﺖ ﺭﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺤﻼﻝ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﺮﺩ؛ ﺍﻧﺤﻼﻟﻰ ﻛﻪ ﻃﺮﺡ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ
ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺁﺳــﺘﺎﻧﻪ ﺭﺍﻯﮔﻴﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺍﺳﺖ .ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ
ﻭﻗﺘﻰ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﺤﻞ ﻛﺮﺩ ﻫﺪﻓﺶ ﺭﺍ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ
ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺮﻭژﻩﻫﺎﻯ ﻋﻤﺮﺍﻧﻰ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎ ﻣﻨﺤﻞ
ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ،ﺩﺳﺖ
ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺮﻭژﻩﻫﺎﻯ
ﻣﺤﻠﻰ ﺑﺎﺯ ﮔﺬﺍﺷــﺖ .ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ،ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺻــﺪﻭﺭ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺍﻧﺤﻼﻝ،
ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺯﻣﺰﻣﻪﻫﺎﻯ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻰ ﺍﺯ ﺣﺴﺎﺏﻛﺸــﻰ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ
ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺭﺍ ﺳــﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﺒﻮﺭﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩﻥ
ﻫﺮ ﺭﻳﺎﻝ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝﻫﺎﻯ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﻨﻨﺪ
ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻰ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻧﺤﻼﻝ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ
ﺩﺳﺖ ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺎﺯ ﮔﺬﺍﺷﺖ.
ﻣﺎﺟﺮﺍﻳــﻰ ﻛﻪ ﺳﻪﺷــﻨﺒﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻫﻢ ﺷــﺒﺎﻫﺖ
ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑــﻪ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﺑﺤﺚﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﺍﻧﺤﻼﻝ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ
ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳــﺰﻯ ﺭﺍ ﺗﺎﺏ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ ،ﻋﻼﻗﻪﺍﻯ
ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﺧﻞ ﻭ ﺧﺮﺝﻫﺎﻳﺶ ﺑﻪﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺣﻀﻮﺭ ﻏﻴﺮﻣﺘﺮﻗﺒــﻪ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﻣﺠﻠــﺲ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺟﺎﻧﺎﻧﻪ ﻭ
ﺳﭙﺲ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪﺍﺵ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﺮﺩﺍﺩ ﻻﻳﺤﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ
ﻧﺸﺎﺕ ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ .ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻣﺒﻠﻎ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ
ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ
ﺩﻳﻮﺍﻥ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺩﻭﻟﺘﻰﻫﺎ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺴﺎﺏ
ﻣﺴﺘﻘﻠﻰ ﺯﻳﺮﻧﻈﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻮﺩ.
ﺑــﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ
ﻋﻼﻗﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻧﺸــﺎﻥ ﻧﻤﻰﺩﺍﺩ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺳــﺮﺯﺩﻩ
ﭘﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﻴﺰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ.
ﺣــﺎﻻ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻫﺪﻓﻤﻨــﺪ ﻛــﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺳــﺎﻝ ﻗﺒﻞ
ﺑﺤﺚﻫﺎﻯ ﺯﻳــﺎﺩﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺎﻩﻫــﺎﻯ ﻣﻨﺘﻬﻰ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻨﺎﻗﺸــﻪ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ،ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭﻟﺖ
ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﺗﺤﺖﺍﻟﺸــﻌﺎﻉ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ
ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ
ﻣﺪﺍﺭﺍ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﻓﺮﺩﻯ ﭼﻮﻥ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪﺣﺴــﺎﺏ ﺳــﻠﻴﻘﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ
ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻛﻠﻴﺪﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺎﻟﻰ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻛﻮﺗﺎﻩ
ﺁﻣﺪﻥ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ.
ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻳﻰﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﻓﻘﻂ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﻻﻳﺤﻪ
ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﺑﺎﻳﺪ ﻻﻳﺤﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺭﺍ ﺗﻘﺪﻳــﻢ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻨﺪ .ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ
ﻣﻰﺭﻭﺩ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ
ﺑﺎ ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻳﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺷﻮﺩ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ
ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺭﻭﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﭘﻨﺞ ﺳــﺎﻟﻪ ﺩﺍﺭﻧــﺪ ﻭ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻻﻳﺤــﻪ ﻗﻄﻌﺎ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷــﺖ.
ﺍﺯ ﻃــﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ،ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﺯﻣﺴــﺘﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ
ﻻﻳﺤﻪ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺳــﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﺁﻥ ﺑﺴﺘﮕﻰ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻪﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺩﻭ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻗﺒﻠﻰ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﮔﺮ ﺣﺎﺷــﻴﻪﻫﺎﻯ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﻓﺮﻭﻛﺶ
ﻧﻜﻨﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﺍﻗﺘﺼــﺎﺩﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﺠﻠــﺲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﻔﺎﻫﻢ ﺩﺳــﺖ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﻨﻨﺪ ،ﺍﺧﺘﻼﻑﻧﻈﺮﻫﺎ
ﺩﺭ ﻻﻳﺤــﻪ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺳــﺎﻝ 1389ﻧﻴﺰ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺸــﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﻭ
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺳﻪﺷــﻨﺒﻪﻫﺎﻯ ﺗﻠﺦ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ
ﺭﻗﻢ ﺑﺰﻧﺪ.
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﭘﺸﺖ ﻛﺮﺩ
ﺁﻏﺎﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﻋﻠﻰ ﺑﺰﺭﮔﻴﺎﻥ
ﺍﻧﻘﻼﺏ 1789ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ،ﭘﺪﻳــﺪﻩﺍﻯ ﻣﺤﺪﻭﺩ ،ﻣﺤﻠــﻰ ﻭ ﺑﻮﻣﻰ
ﻧﺒــﻮﺩ .ﺗﺎﺭﻳﺦﻧــﮕﺎﺭﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻــﺮ ،ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻘــﻼﺏ ﺭﺍ ﮔﻮﺷــﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻳﻚ
ﻧﻬﻀﺖ ﻋﻈﻴﻢ ﺍﻧﻘﻼﺑــﻰ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﻢﻛﺮﻩ ﻏﺮﺑــﻰ ﺩﻧﻴﺎ )ﺍﻳﺎﻻﺕ
ﻣﺘﺤﺪﻩ ،ﻟﻬﺴــﺘﺎﻥ ،ﺑﻠﮋﻳﻚ ،ﻫﻠﻨﺪ ،ﺳــﻮﺋﻴﺲ ،ﺩﻭﻟﺖﻫــﺎﻯ ﺍﻳﺘﺎﻟﻴﺎ،
ﺍﺭﻭﭘﺎﻯ ﻣﺮﻛﺰﻯ ،ﺍﺳــﭙﺎﻧﻴﺎ ﻭ ﭘﺮﺗﻐﺎﻝ( ﺭﺍ ﺗﻜﺎﻥ ﺩﺍﺩ .ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠﻰ ﺗﻤﺎﻡ
ﺍﻧﻘﻼﺏﻫــﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﻟﺤﻈــﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺟﻨﺒﺶ ﺍﻧﻘﻼﺑــﻰ ﻋﺼﺮ ﻣﺪﺭﻥ
ﺗﻠﻘﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏﻫﺎﻳﻰ ﺳﻴﺎﺳــﻰﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪﺷــﺎﻥ – ﺩﺭ ﺍﻏﻠﺐ
ﻣﻮﺍﺭﺩ -ﺟﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺭژﻳﻢ ﺣﺎﻛﻢ ﻧﻴﺴﺖ :ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ،ﺍﻧﻘﻼﺏﻫﺎﻯ
ﻋﻈﻴﻤﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩﺍﻯ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ
ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﻟﺮﺯﻩﻫﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴﺘﻢ )ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﻭﺳﻴﻪ،
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﻭﻡ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ 1919ﻭ ﻧﻬﻀﺖﻫﺎﻯ ﻋﻈﻴﻢ ﺿﺪﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﻭ
ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ -ﻓﻴﺪﻝ ﻛﺎﺳﺘﺮﻭ ،ﭼﻪﮔﻮﺍﺭﺍ ﻭ (...ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺩﺍﻧﺴﺖ .ﮔﺴﺘﺮﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﭼﻨﺎﻥ ﻋﻈﻴﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻰ
ﻳﻚ ﻋﺼﺮ ﺗﺎﺯﻩ ﺯﻣﻴﻦﺷﻨﺎﺳﻰ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ؛ ﺍﻧﻘﻼﺏﻫﺎ ،ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺸﺮﻧﺪ،
ﭼﻨﺎﻥﻛﻪ ﭼﻴﻦﺧﻮﺭﺩﮔﻰﻫﺎ ،ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﺮﻩ ﺯﻣﻴﻦ.
ﺁﻏﺎﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﺳــﻘﻮﻁ ﺯﻧــﺪﺍﻥ ﺑﺎﺳــﺘﻴﻞ ﺩﺭ 14ژﻭﺋﻴــﻪ 1789ﺭﺍ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ
ﻓﺮﺍﻧﺴــﻮﻯ ،ﻓــﻮﺭﺍﻥ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﺩﻧﻴــﺎﻯ ﻧﻮ ﺗﻮﺻﻴــﻒ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻫﻤﺎﻥ
ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﻛﻪ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﺁﻥ ﺭﺍ »ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ« ﻣﻰﺩﺍﻧﺴــﺖ ،ﮔﻮﺗﻪ
ﺁﻥ ﺭﺍ »ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻧﻮﻳــﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ« ﻣﻰﺧﻮﺍﻧــﺪ ﻭ ﻭﻳﻜﺘﻮﺭ ﻫﻮﮔﻮ ﺩﺭ ﺻﻼﻯ
ﺁﻥ ﻗﺼﻴﺪﻩ »ﺳﺮﺑﺎﺯﺍﻥ ﺳــﺎﻝﺩﻭ« ﺭﺍ ﺳﺮ ﻣﻰﺩﺍﺩ؛ »ﺁﻩ ﺍﮔﺮ ﺭﺍﻫﭙﻴﻤﺎﻳﻰ
ﭘﺎﺑﺮﻫﻨﻪﻫﺎﻯ ﺑﺎﺷﻜﻮﻩ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺳﺮﻧﮕﻮﻥ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﻳﺪﻳﻢ«.
ﺭﻫﺎﻭﺭﺩ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ 1789ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺳــﻠﻄﻨﺖ ﻣﻄﻠﻘﻪ ﺑﻪ ﺳﻠﻄﻨﺖ
ﻣﺸــﺮﻭﻃﻪ ﺑﻮﺩ .ﺗﻮﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺗﺴــﺨﻴﺮ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺑﺎﺳﺘﻴﻞ ،ﺳﻤﺒﻞ
ﺍﺳــﺘﺒﺪﺍﺩ ﻭ ﺧﻮﺩﻛﺎﻣﮕﻰ ﺷــﺎﻩ ،ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﻮﺩ ﺷﺪ .ﺷﺎﻩ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﻗﺪﺭﺕ ﺗﻮﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻰﺗﺮﺳﻴﺪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﻣﺤﻞ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺟﻠﺴﺎﺕ
ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﺑﻪﺭﻭﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺴــﺘﻨﺪ ،ﻭﻟﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﻮﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ
ﺑﻪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻰ ﻣﻴﺮﺍﺑﻮ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻦ ﻛﻠﻴﺴﺎﻯ ﺳﻨﺖ ﻟﻮﻳﻰ ﺩﺭ ﻭﺭﺳﺎﻯ ﺟﻤﻊ
ﺷﺪﻩ ﻭ ﻗﺴــﻢ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭﺿﻊ ﻧﻜﻨﻨﺪ
ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺮ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﻟﻮﻳﻰ ﺷﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺍﻋﻴﺎﻥ
ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﺩﺳــﺖ ﺑﻪ ﺩﺍﻣﺎﻥ ﻃﺒﻘﻪ ﺳﻮﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺠﻠﺲ
ﻣﻠﻰ ﻭ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳــﻰ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻛﺮﺩ .ﺑﻪ ﺍﻳــﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻭﻟﻴﻦ
ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻰ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ »ﺍﻋﻼﻣﻴﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ«
ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻳﺎﻥ ﮔﺎﻣﻰ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﺍﺯ
ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ 1776ﺩﺭ ﻛﺴﺐ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻯﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ» .ﺳــﻮﮔﻨﺪ ﺁﺯﺍﺩﻯﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ« ﺩﺭ 9ژﻭﺋﻴﻪ
1789ﺑﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ »ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻠﻰ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻰ« ﻣﻨﺘﻬﻰ ﺷﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺠﻠﺲ 1200ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﮔﺮﺍﻳﺶﻫﺎﻯ ﺳﻠﻄﻨﺖﻃﻠﺐ ،ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﻴﻬﻦﭘﺮﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻝ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩ .ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻠﻰ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻰ
ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ ﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﻛﻠﻰ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺑﻪﻧﺤﻮﻯ
ﺗﺪﻭﻳــﻦ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻗﻮﺍ ،ﺣﺎﻛﻤﻴــﺖ ﻣﻠﻰ ﻭ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻗﺪﺭﺕ
ﺷــﺎﻩ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ ﻭ ﻟﻮﻳﻰ ﺷــﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻣﺠﻠﺲ
ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷــﺪ .ﻛﺸﻮﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺗﻤﺮﻛﺰﺯﺩﺍﻳﻰ ﺑﻪ 83ﺍﺳﺘﺎﻥ
ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷــﺪ ،ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﻳﻜﺴﺎﻥ
ﺷــﺪﻧﺪ ،ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺍﺷﺮﺍﻓﻰ ﺣﺬﻑ ﺷــﺪ ،ﺍﻣﻼﻙ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﻣﻠﻰ ﺍﻋﻼﻡ
ﺷــﺪ ،ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﺑﻴﻦ ﻭﻻﻳﺎﺕ ﻭ ﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎ ﻣﻠﻐﻰ ﺷــﺪ ،ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ
ﺍﺟﺒﺎﺭﻯ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﺷﺨﺼﻴﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯﻫﺎ ﻣﺤﻮﻝ
ﺷــﺪ ،ﻃﻼﻕ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺣﻖ ﻭﺭﺍﺛﺖ ﺑﻪ ﺍﻭﻻﺩ ﺑﺰﺭگﺗﺮ
ﺍﺯ ﺑﻴــﻦ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﻓﺮﺯﻧــﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﺭﺛﻴﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺷــﺪﻧﺪ.
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﺘﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺳــﭙﺘﺎﻣﺒﺮ 1791ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ
ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩﻯ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺳﻠﻄﻨﺘﻰ ﺗﻐﻴﻴﺮ
ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺷﺎﻩ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺣﻖ ﻭﺗﻮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩ.
ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻟﻮﻳﻰ ﺷــﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ
ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﻣﺼﻮﺑﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭﻯ ﺍﻣﺎ ﺧﻴﻠﻰ ﺯﻭﺩ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﺳﻠﻄﻨﺖ
ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﺍﺩ .ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ )ﻛﻨﻮﺍﻧﺴﻴﻮﻥ( ﺭﺍﻯ
ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻟﻮﻳﻰ ﺷﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺗﻮﺩﻩﻫﺎﻯ ﻧﺎﺭﺍﺿﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ﭘﺎﻯ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻧﻬﺎﺩ.
ﺍﻣﺎ ﻧﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻟﻮﻳﻰ ﺷﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﻭ ﻫﻤﺴﺮﺵ »ﻣﺎﺭﻯ ﺁﻧﺘﻮﺍﻧﺖ« ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻯ
ﺗﺤﻜﻴﻢ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳــﻰ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻢ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺁﺭﻣﺎﻥ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﻓﺮﺻﺖ ﻇﻬﻮﺭ ﺩﺍﺩ.
ﺷــﻮﺭﺍﻯ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮﻩ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺩﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳــﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺟﺎﺩﻩ
ﻋﺒﻮﺭ ﺩﻳﻜﺘﺎﺗﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﻫﻤﻮﺍﺭ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ »ﻣﺎﻛﺴــﻴﻤﻴﻠﻴﺎﻥ ﺩﻭ ﺭﻭﺑﺴﭙﻴﺮ«
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻳﺎﻓﺘﻪﺗﺮﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﺮﻭﺭ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺭﺍ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺭﺩ.
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ﺧﻴﻠــﻰ ﺯﻭﺩ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﻪ
ﻛﻪ »ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﭘﺸــﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺸﻴﺪ.
ﺭﻭﺑﺴــﭙﻴﺮ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﺰ »ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ« ﺁﺭﻣﺎﻧــﻰ ﺩﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ
ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﺎﻧﺶ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﺘﻌﺼﺐ ﺧﻮﻥﺁﺷﺎﻡ ﻣﻰﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﻓﻌﺎﻥ ﺳﺮﺳﺨﺖ ﺣﻘﻮﻕ
ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﺑــﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1789
ﺍﻋﻄــﺎﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺪﻧــﻰ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺗﺴــﺘﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﻳﻬﻮﺩﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ
ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻣﻴﻦﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ،ﻣﺮﺩﻡ ﭘﺎﺩﺷــﺎﻫﻰ ﺭﺍ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ
31
ﻭ ﺑﺎ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﺳــﺮ ﺍﺯ ﺑﺪﻧﺶ ﺟﺪﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺧﺎﻧــﻮﺍﺩﻩﺍﺵ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﻴﻎ
ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﺳﭙﺮﺩﻧﺪ .ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﺮﺍﻣﻮﻝ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ
ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻰ ﺳﺮ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﻦ ﺟﺪﺍ ﺳﺎﺧﺖ؛ ﺷﺎﻫﻰ ﻛﻪ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ؛
ﺷﺎﻫﻰ ﻛﻪ ﺭﺳﻤﻰ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺑﻮﺩ.
ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺿﻌﻴﺘﻰ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ،ﻣﺨﺎﻟﻔــﺎﻥ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻘﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﻳﻜﺪﻳﮕــﺮ ﺻﻒ ﻛﺸــﻴﺪﻧﺪ .ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺳــﺘﻪﺑﻨﺪﻯﻫﺎﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻰ
ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ:
ژﺍﻛﻮﺑﻦﻫﺎ ﻭ ژﻳﺮﻭﻧﺪﻯﻫﺎ .ﺩﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻛﻠﻮپﻫﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺯﻳﺎﺩﻯ
ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ ،ﻛﻠﻮپﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻗﺮﻥ ﻫﺠﺪﻫﻢ ﻭ ﺍﻭﺝ
ﺩﻭﺭﻩ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﻯ ،ﺑﻪ ﻣﺤﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺠﻤﻊ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ،ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ
ﻭ ﺍﻫــﻞ ﻓﻜﺮ ﻭ ﻧﻈﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧــﺪ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﻛﻠﻮپﻫﺎ ﺩﺭ
»ﺳــﻦژﺍﻙ« ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻣﻰﺷــﺪ ،ﻛﻠﻮﭘﻰ ﻛﻪ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ ژﺍﻛﻮﺑﻦ
ﻣﻰﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ .ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﺎﻟﺖ »ژﻳﺮﻭﻧﺪ« ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﻏﺮﺑﻰ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ
ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﻛﻪ ژﻳﺮﻭﻧﺪﻥ ﻧﺎﻡ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ژﻳﺮﻭﻧﺪﻥﻫﺎ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻧﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﻣﻌﺘﺪﻝ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ .ﺩﺭ
ﻣﻘﺎﺑﻞ ژﺍﻛﻮﺑﻦﻫﺎ ﺟﻨﺎﺡ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻝ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺭﺍ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ
ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﺎ ﺍﻭﺝﮔﻴﺮﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭ ﮔﺬﺷﺖ ﺳﻪ ،ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷﺎﻩ ،ﻧﻈﺎﻡ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻓﺮﻭﭘﺎﺷﻴﺪ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪ ،ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺷﺪ؛ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ
ﺍﺯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺷﻜﻞ ﻧﮕﺮﻓﺖ ﻭ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻧﺸﺪ.
ﺑﺎ ﻋﺪﻡ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﻰﺷــﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ
ﻃﺒﻘﻪ ﻧﺎﻣﻴــﺪ ﻭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺗﻮﻫﻢ ﺗﻮﻃﺌﻪ ،ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1793ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﺩﺍﺧﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﺸــﻴﺪﻩ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺖ .ﺭﻫﺒﺮ
ژﺍﻛﻮﺑﻦﻫــﺎ ﻳﻚ ﻭﻛﻴﻞ ﺩﻋﺎﻭﻯ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﺍﻯ ﻣﺘﻮﺳــﻂ ﺑﻮﺩ،
ﺳﺨﻨﺮﺍﻥ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺑﺰﺭگ ﻭ ﺧﻄﻴﺐ ﺑﺮﺟﺴــﺘﻪﺍﻯ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﻭ
ﻧﻄﻖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰﻫﺎﻯ ﺍﻭ ﺑﻪﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﻴﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻭ ﺣﻀــﻮﺭ ﺫﻫﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﻭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻭ »ﻣﺎﻛﺴــﻴﻤﻴﻠﻴﺎﻥ ﺭﻭﺑﺴــﭙﻴﺮ« ﻧﺎﻡ
ﺩﺍﺷﺖ.
ﺭﻭﺑﺴــﭙﻴﺮ ،ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﭘﺸﺖ ﺗﺮﻳﺒﻮﻥ ﺭﻓﺖ.
ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺧﻄﺎﺑﻪﻫﺎﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﻬﻤﺶ ﺑﻮﺩ ﻛــﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ» :ﺯﻣﺎﻥ
ﺁﻥ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﻛﻪ ﺳﺮﻫﺎ ﺍﺯ ﺗﻦ ﺟﺪﺍ ﺷــﻮﺩ «.ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ،ژﺍﻛﻮﺑﻦﻫﺎ
ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺯﻳﺮﻛﻰ ژﻳﺮﻭﻧﺪﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪﻛﻠﻰ ﻣﺠﻠﺲ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴــﺎﺭ ﺑﮕﻴﺮﻧــﺪ .ﺁﻧﻬــﺎ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻝﻫﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺷــﺪﺕ ﺑﺎ
ﺍﺷﺮﺍﻓﻴﺖ ،ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻭ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﭘﺲ ژﺍﻛﻮﺑﻦﻫﺎ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﺗﺼﻔﻴﻪ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ،ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺎﻟﺖﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ،ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ
ﺭﺥ ﻣﻰﺩﺍﺩ .ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻘﻰ ﻛﻪ ژﻳﺮﻭﻧﺪﻥﻫﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ،
ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺳــﻠﻄﻨﺖ ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪﻧﺤﻮﻯ ﺍﻋﻼﻡ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ
ﻛﺮﺩﻧﺪ؛ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺘﺪﻻﻝ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺳــﻠﻄﻨﺖ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ
ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﻣﻰﺍﻓﺘﺪ ،ﺍﻫﻤﻴﺘﻰ ﻧﻤﻰﺩﻫﻴﻢ .ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ،
ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻨﻮﺏﺷﺮﻗﻰ ﻛﻪ ﻫﻢﻣﺮﺯ ﺑﺎ ﺳﻮﺋﻴﺲ ﻭ ﺍﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻣﺪ،
32
ﺩﺭ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺳــﻠﻄﻨﺖﻃﻠﺐﻫﺎ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺟﻨﮕﻰ ﺩﺭﮔﺮﻓﺖ
ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﺷﻜﺴﺖ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ؛ ﺍﻣﺎ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺭ ﻭ ﺣﺎﻝ
ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ،ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﺻﺤﻨﻪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻭﺭﻕ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪ.
ﻭﻗﺘﻰ ﺳــﺨﻦ ﺑﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺭﻭﺑﺴــﭙﻴﺮ ﻣﻰﺭﺳــﺪ ،ﻧﺎﻡ
ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻰﺁﻳﺪ؛ »ﻣﺎﺷــﻴﻦ ﻣﺮگ« ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ.
ﺑﻪﺗﺪﺭﻳﺞ ،ﻣﺠﻠﺲ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺭﻭﺑﺴﭙﻴﺮ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻧﺶ ﺗﺪﺍﺑﻴﺮ ﺳﺨﺖ
ﻭ ﺳﺨﺖﺗﺮﻯ ﺭﺍ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻴﺪ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺍﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ
ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻫﻰ ﺑﻮﺩ ﻛــﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳــﺎﺯﻧﺪﻩﺍﺵ »ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ«
ﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﺳــﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺭﺩ ،ﺳﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺟﺪﺍ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺩﻛﺘﺮ
»ژﻭﺯﻑ ﺍﻳﮕﻨﺎﺱ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ« ﻋﻀﻮ ﻣﺠﻤﻊ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ،ﺁﻥ ﻫﻨﮕﺎﻡ
ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﺩﺭﺩ ﻭ ﺭﻧﺞ ﻣﺤﻜﻮﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ،ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ
ﺍﺯ ﻣﺎﺷــﻴﻦ ﮔﺮﺩﻥﺯﺩﻧﻰ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﺍﺩ ،ﺷــﺎﻳﺪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﮔﻤﺎﻥ ﻧﻤﻰﺑﺮﺩ
ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺭﻭﻯ ﺧﻮﻓﻨﺎﻙﺗﺮﻳﻦ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩ ﻗﺘﻞ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﻪ ﺷﻮﺩ.
ﮔﻴﻮﺗﻴــﻦ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺩﻳﮕــﺮ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﻯ ﺍﻧﻘــﻼﺏ ،ﺧﺎﺹ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺳــﺎﻋﺖ ﭘﻨﺞ ﺑﻌﺪﺍﺯﻇﻬﺮ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﭘﺎﺭﻳﺲ،
ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﺷــﺘﻴﺎﻕ ﺟﻤﻊ ﻣﻰﺷــﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﮔﺮﺩﻥﺯﺩﻥ ﺧﺎﺋﻨﺎﻥ ﻭ
ﺿﺪﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﺒﻴﻨﻨــﺪ .ﺍﺯ ﺩﻳﺪ ﻣﺮﺩﻡ ﭘﺎﺭﻳﺲ ،ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ
ﺟﻤﻊ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﻫﺎ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺳــﺮﻛﻮﺏ ﺷﺪﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ
ﺑــﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮ ﮔﺮﺩﻥ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻓﺮﻭﺩ ﻣﻰﺁﻣﺪ .ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺑﺎ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﺩﺭ
25ﺁﻭﺭﻳﻞ 1792ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷــﺪ .ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺩﺭ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺍﺳــﺘﻘﺮﺍﺭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﺮﻭﺭ ،ﻣﺮﺩﻡ ﻟﻴﺴــﺖ ﺍﺳﺎﻣﻰ ﺍﻋﺪﺍﻡﻫﺎ ﺭﺍ
ﺻﺒﺤﮕﺎﻫﺎﻥ ﻣﻰﺧﺮﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﻋﺼﺮﻫﻨﮕﺎﻡ ﺑﺎ ﺷــﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﻣﺤﻮﻃﻪ
ﺑﻴﺮﻭﻧﻰ ﻛﺎﺥ ﻭﺭﺳــﺎﻯ ﻣﻰﺭﺳــﺎﻧﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺑﻬﺘﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻭﻳﺖ
ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻣﻴﻬﻤﺎﻥ ﺗﺎﺯﻩ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻣﺜﺎﻝ ﺭﺍﻳﺞ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ
ﻣﺮﺩﻡ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺑﻮﺩ» :ﻫﺮﻛﺲ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ
ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ ،ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺑﺎ ﻣﺎﺩﺍﻡ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﺩﺍﺭﺩ«.
ﺑﺎ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ،ﺗﻤﺎﻡ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺷﻤﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ
ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ ،ﺩﺭ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪﻫﺎﻯ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳــﺮﻳﻊ ﻭ ﻓﻮﺭﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﻜﻪ ﻭﻛﻴﻠﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ
ﺍﺯ ﺧــﻮﺩ ﺩﻓــﺎﻉ ﻛﻨﻨﺪ ﺣﻜــﻢ ﺍﻋــﺪﺍﻡ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺍﻭﺍﻳــﻞ ﭼﻨﻴﻦ
ﻭﺍﻧﻤﻮﺩ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﻃﺌﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ
ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﻈــﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳــﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ
ﺍﺯﻣﻴﺎﻥﺑﺮﺩﺍﺷــﺖ.
ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺁﺷﻮﺏﺯﺩﻩ ،ﺭﻭﺑﺴﭙﻴﺮ ﻳﻚ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﺳﺎﺩﻩ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﺩﺍﺩ .ﺍﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﺋﻨﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﮔﺬﺷﺖ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻗﺎﻧﻮﻥ 17ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ 1793ﻫﺮ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﻯ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﻣﺴﺘﺤﻖ ﻣﺮگ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩ.
ﺍﻋﺪﺍﻡﻫﺎ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻏﺎﺯ ﺷــﺪ ﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﺳﺎﺑﻖ ﺩﺭ
ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺳﺮﻭﺩ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ »ﻣﺎﺭﺳــﻴﺰ« ﺭﺍ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ،ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ.
ﺍﻫﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻣﻘﺪﺳــﺎﺕ ﻭ ﺣﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻛﻠﻴﺴﺎﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﺁﺷــﻮﺏ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ
ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﺣﺘﻰ ﺗﻘﻮﻳﻢ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﻴــﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺗﻘﻮﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺑﺎ ﻣﺎﻩﻫﺎﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗــﻰ ﺭﺍ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺁﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻓﻬﺮﺳــﺖ ﺍﻋﺪﺍﻣﻴﺎﻥ
ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺘﻮﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺳﻴﺪ.
ﺍﻭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﻪﺳﻮﻯ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﻭﺑﺴﭙﻴﺮ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﺯﺩ:
»ﺗﻮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻦ ﺧﻮﺍﻫﻰ ﺁﻣﺪ«.
ﻣﻘﺎﻭﻣﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﻪ ﭼﺸــﻢ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﻭ ﺟﻨﮕﻰ
ﻛﻪ ﺩﺭﮔﺮﻓﺖ ،ﺑﻬﺎﻧﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ژﺍﻛﻮﺑﻦﻫﺎ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺭﻓﺘﻪﺭﻓﺘﻪ ﺷــﻤﺎﺭ
ﺍﻋﺪﺍﻣﻰﻫــﺎ ﺑﺎﻻ ﻭ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﻰﺭﻓــﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﻛﻠﻤﻪ ﺗﺮﻭﺭ ﻛﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺭﻋﺐ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﻣﻰﺩﻫﺪ،
ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﺎﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺖ؛ ﭼﻨﺎﻥﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﺮﻭﺭ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳﻨﺪ.
ﺩﻭﺭﻩﺍﻯ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ 16ﻫﺰﺍﺭ ﻭ 600ﻧﻔــﺮ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ 16ﻣﺎﻩ ﺍﻋﺪﺍﻡ
ﺷــﺪﻧﺪ .ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ 500ﻧﻔــﺮ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺑﻪ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ
ﺳــﭙﺮﺩﻩ ﺷــﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﺎﺑﻘﻰ ﺟﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺎﻟﺖﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ
ﺩﺍﺩﻧــﺪ .ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﺪﻩﺍﻯ ﺗﻌﻠﻖ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ
ﺳﭙﺲ ﻧﺎﻣﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻛﻠﻴﺴﺎ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺍﺧﻴﺮ ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﺷــﻤﺎﺭ ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﻛــﻪ ﺑﻪ ﺟﺮﻡ
ﺿﺪ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﮕﺮﻯ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻓﺘﺎﺩﻧــﺪ ،ﺑﻪ ﻧﻴﻢ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ
ﻣﻰﺭﺳﺪ .ﻋﺪﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺟﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺁﻣﺎﺭﻯ
ﺍﺯ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺟﺎﻯ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﻭﻯ
ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺑﻪﺟﺎﻯ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻘﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ
ﺑﻪ ﻫﺮﺩﻟﻴﻠﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻣﺘﻬﻤﺎﻥ ﺍﺯ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ
ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﺷﺎﻥ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﻜﻪ
ﻣﺤﺎﻛﻤﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﻪ ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
...ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺭﻭﺑﺴﭙﻴﺮ
ﺩﻭﺭﻩ ﺗﺮﻭﺭ ﻭ ﻭﺣﺸﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﺗﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪﺗﺪﺭﻳﺞ ﺩﺭ
ﺩﺍﺧﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻨﺎﺳــﺒﺎﺕ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ﺑﻪﻫﻢ ﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﭘﻴﺪﺍ
ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻳﻜﺘﺎﺗﻮﺭﻯ ﺭﻭﺑﺴﭙﻴﺮ ﻭ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻧﺶ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻭﺍﻛﻨﺶ
ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ.
ﺩﺭ ژﻭﺋﻦ 1794ﺗﻨﻬﺎ ﺭﻭﺑﺴــﭙﻴﺮ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﺸﻦﻫﺎﻳﻰ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻧﻈﻢ ﻧﻮﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﺍﺯ 10ژﻭﺋﻦ ﺳﻠﺴﻠﻪ
ﺍﻋﺪﺍﻡﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭﺳــﺘﺎﻧﺶ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻭﺣﺸﺖﺯﺩﻩ ﻭ
ﻣﻨﺰﺟﺮ ﺳﺎﺧﺖ .ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺗﻰ ﺑﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ
ﺷــﺪ .ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺭﻭﺑﺴــﭙﻴﺮ ﺩﺭ 26ژﻭﺋﻴﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪ ﺗﺎ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻮﺝ ﺁﺩﻡﻛﺸﻰﻫﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﺪﻫﺪ .ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻪ
ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺍﻭ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻧﺶ ﺭﺍﻯ ﺩﺍﺩ .ﺭﻭﺑﺴﭙﻴﺮ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯ
ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺳﻨﮕﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻳﻚ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﻣﺠﺮﻭﺡ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ
ﺷــﺪ 22 .ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﻓﻬﺮﺳــﺖ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﻏﺮﻭﺏ 28ژﻭﺋﻴﻪ
1794ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺎ ﺭﻭﺯ ﺩﻫﻢ ﻣﺎﻩ »ﺗﺮﻣﻴﺪﻭﺭ« ﺳــﺎﻝ ﺳــﻮﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺯ
ﺗﻘﻮﻳﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ،ﺳﺮ ﺭﻭﺑﺴﭙﻴﺮ ﺗﻮﺳــﻂ ﮔﻴﻮﺗﻴﻦ ﺍﺯ ﺑﺪﻥ ﺟﺪﺍ
ﺷــﺪ .ﺍﻭ ﻛﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻣﺮگ ﻣﺴﻦﺗﺮﻳﻦ ﻓﺮﺩ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻋﺪﺍﻣﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩ36 ،
ﺳﺎﻝ ﺩﺍﺷﺖ.
www.mosalas.ir
®±µ²H¸ÃM
ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺑﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ،ﺍﺻﻠﻰﺗﺮﻳﻦ ﻧﺎﻣﺰﺩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ،
ﺭﻭﺯ ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ
ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻨﺞﺳﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ.
33
ﻧﻮﺫﺭ ﺷﻔﻴﻌﻰ:
ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﺪﻭﻥ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ
ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺍﺑﻄﺤﻰ
ﺑﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ،
ﺍﺻﻠﻰ ﺗﺮﻳـﻦ ﻧﺎﻣـﺰﺩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑـﺎﺕ
ﺭﻳﺎﺳـﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴـﺘﺎﻥ
ﺑـﺮﺍﻯ ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴـﺮﻯ ﺍﺯ ﺷـﺮﻛﺖ ﺩﺭ
ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑـﺎﺕ ،ﺭﻭﺯ ﺩﻭﺷـﻨﺒﻪ
ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺴﺘﻘﻞ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸـﻮﺭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ
ﻛﻪ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ
ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻨﺞﺳـﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺳـﻤﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺩﺍﺷﺖ .ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ ﺷـﺮﺍﻳﻄﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻯ
ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺩﺭ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳﻦ ﺳـﻄﺢ ﻣﺸـﺮﻭﻋﻴﺖ ﺍﺯ ﺳـﺎﻝ 2001ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﺣﻤﻠﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺍﺋﺘـﻼﻑ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴـﺘﺎﻥ
ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻰﺑﺮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﻰﺗﺮﺩﻳﺪ ﺑﺎﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻳﻰ
ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ ،ﻛﺸـﺖ ﻭ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﻣﻮﺍﺩﻣﺨﺪﺭ،
ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻓﺴـﺎﺩ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮ ﺩﺭ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﻧﻈﺎﻣﻰ
ﻭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴـﺘﺎﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﺩﻛﺘﺮﻧﻮﺫﺭ ﺷﻔﻴﻌﻰ ،ﻛﺎﺭﺷـﻨﺎﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺒﻪ ﻗﺎﺭﻩ ﻭ ﺟﻨﻮﺏ
ﺁﺳﻴﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺳـﺖ ﺑﻪ ﺳـﻤﺖ ﺁﺷـﺘﻰﻣﻠﻰ ﺩﺭﺍﺯ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﻮﻋﻰ
34
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺁﺷﺘﻰﻣﻠﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺋﺘﻼﻓﻰ
ﺗﺸـﻜﻴﻞ ﺩﻫﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﻢ ﻣﺒﺘﻨﻰﺑﺮ
ﺭﺿﺎﻳﺘﻤﻨﺪﻯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ
ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ،ﺍﮔﺮ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ
ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺋﺘﻼﻓﻰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﻪ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﺑﺎﻻ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ ﺩﭼﺎﺭ
ﻣﺸﻜﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﻭﺭﻩ ﺣﻜﻮﻣﺘﺶ ﺭﺍ
ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺒﺮﺩ .ﺩﻛﺘﺮ ﺷﻔﻴﻌﻰ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﺪ
ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺧﺎﺹ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺁﻥ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ
ﺻﻔـﺮ ﻭ ﻭﻗﻮﻉ ﺩﻭﺭ ﺗـﺎﺯﻩﺍﻯ ﺍﺯ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯﻫـﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﮔﺬﺷﺖ ،ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ ﻭ ﻋﺪﻭﻝ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﺳﺖ.
ﺑﻪﻋﻘﻴﺪﻩ ﺩﻛﺘﺮ ﺷـﻔﻴﻌﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺮﻑﻫـﺎﻯ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴـﺘﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ
ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﺯ ﺣﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﺧﻄـﻰ ،ﺟﻨﺎﺣﻰ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ
ﺣﺐ ﻧﻔﺲ ﺧﺎﺭﺝ ﺷـﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳـﻤﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻳـﻚ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ
ﻋﻘﻼﻳﻰ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻭ
ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ﺑﻪﺳﻮﻯ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ ﭼﺮﺍ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﭘﻴﺶ
ﺑﺮﻭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻭﻗﻮﻉ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴـﺘﺎﻥ
ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺍﺯ ﻓﺮﺻﺖ ﺍﺳـﺘﻔﺎﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳـﺪ
ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ ﻓﻀﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺎﻣـﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻭ ﺩﻛﺘﺮ
ﻋﺒـﺪﺍﷲ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪ .ﻣﺘﻦ ﻛﺎﻣﻞ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﺷـﻔﻴﻌﻰ
ﺩﺭ ﭘﻰ ﻣﻰﺁﻳﺪ.
ﻫﻔﺘـﻪ ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑـﺎﺕ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺭﻳﺎﺳـﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴـﺘﺎﻥ ﻟﻐﻮ ﻭ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﻪﻋﻨـﻮﺍﻥ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻨﺞ ﺳـﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ
ﻭ ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ﺍﺯ ﺷـﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻛﻨﺎﺭ
ﻛﺸـﻴﺪ .ﺍﺳﺎﺳـﺎ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﺭ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴـﺘﺎﻥ ﻭ ﺍﺗﻬـﺎﻡ ﺗﻘﻠﺐ ﺍﺯ ﺳـﻮﻯ ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ﻛﻪ
ﺣﺎﻣﺪ ﻛـﺮﺯﺍﻯ ﺭﺍ ﻫﺪﻑ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﭼـﻪ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ
ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻰﻛﻨﻴﺪ؟
ﺑﻪﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺗﺤــﻮﻻﺕ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻧﺎﺑﻬﻨﺠﺎﺭ ﺟﻠﻮﻩ
ﻣﻰﺩﻫﺪ ﺟﺰﻭ ﺍﻗﺘﻀﺎﺋﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺧﺎﺹ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻌﻨﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻧﻮﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻰﻛﻨﺪ
ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻧﻮﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﺳــﻪ ﺩﻫﻪ ﺟﻨﮓ ﻭ
ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻜﺴﺮﻯ ﻧﺎﺑﻬﻨﺠﺎﺭﻯﻫﺎﻳﻰ
ﺭﻭ ﺑــﻪ ﺭﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺩﻝ ﺍﻳﻦ ﺗﺤــﻮﻻﺕ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻰﺍﻓﺘﺪ
ﻭ ﻫﻤﺎﻧﻄــﻮﺭ ﻛﻪ ﺁﻗــﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ﻫﻢ ﻣﻄــﺮﺡ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ
ﺍﻧﺼﺮﺍﻑ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ
ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺻــﻮﺭﺕ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﻛــﻪ ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺷــﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺗﻘﻠﺒﺎﺗﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﻴﺮﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺁﻳﺪ
ﻛﻪ ﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﻧﺸــﻴﺐﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻭ
ﺣﻴﻦ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴــﻞ ﻧﻮ ﺑﻮﺩﻥ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻯ
ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺣﺎﻣﺪ ﻛـﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳـﻦ ﺣﺪ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺯ ﺳـﺎﻝ 2001
ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺸـﺮﻭﻋﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺎﻋﺚ
ﻣﻰﺷـﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺧـﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺩﺭﺳـﺘﻰ ﭘﻴﺶ ﺑﺒﺮﺩ ،ﺁﻥ ﻫـﻢ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻯ ﻛـﻪ ﻣﻮﺯﺍﻳﻴﻜﻰ
ﺍﺳـﺖ ،ﺍﻗﻮﺍﻡ ﻣﺨﺘﻠﻔـﻰ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺯﻧﺪﮔـﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﺧﻴﻠﻰ
ﻫﻢ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻧﻴﺴـﺘﻨﺪ ،ﻣﺮﺩﻣﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻃﺮﻑ ﻭ
ﺳﻴﺎﺳـﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻧﺶ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ .ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ
ﻛـﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮﻳﻦ ﺣﺪ ﺧـﻮﺩﺵ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﻤﻠـﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺷـﻤﺎﺭ ﻣﻰﺭﻭﺩ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺷـﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻣﺎﻩﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳـﻰ
ﺧﻮﺩﺵ ﻭ ﻣﺘﺤﺪﺍﻧﺶ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺑﺒﺮﺩ؟
ﺑــﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻫﺮ ﺣﻜﻮﻣﺘﻰ ﺑﺎﻳــﺪ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺟﻨﺒﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ
ﺑﺎﺷﺪ؛ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﻪ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺣﻜﻮﻣﺘﺶ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﻯ
ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﻬﺪﺍﺕ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠــﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺟــﺎ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ
ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ .ﺣﺎﻻ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ
ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻛﺮﺯﺍﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ
ﻛﻨﺪ ،ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻋﻨﺼﺮ ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎﻯ
ﺧﺎﺭﺟﻰ ،ﻣﻌﻤﻮﻻ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻨﻄﻘﻰﺗﺮ ﻭ ﻣﻌﻘﻮﻝﺗﺮ
ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳــﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﺯ ﻣﺸــﺮﻭﻋﻴﺖ ﻻﺯﻡ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻋﻤﻠﺶ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺧﺎﺭﺝ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺭﻭﻧﺪﻯ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ
ﺁﻣﺪﻩ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﻭ ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ ﻭ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺩﻟﻴﻠﺶ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ
ﺧﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﺤﺖﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﺸــﺎﺭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ .ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺭﺍﻯ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻣﺮﻛﺰ ﻭ ﺷــﻤﺎﻝ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺣﺎﻻ ﺍﮔﺮ
ﺩﻛﺘــﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﺍﻧﺼﺮﺍﻑ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺣﺎﻣﻴﺎﻧﺶ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺸــﺎﻧﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ
ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺍﻟﻰ ﺳﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ ﻧﺮﺳﺪ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭ
ﻗﻴﺎﺱ ﺑﺎ 17ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﻭﺍﺟﺪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﺍﻯ ﺩﺍﺩﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻗﻢ
ﭘﺎﻳﻴﻨﻰ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻭ ﺗﺮﺩﻳﺪﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻓﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ
ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ
ﺍﺯ ﻛﻞ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﺪ.
ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ
ﺩﻭﺭﻩ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ
ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑـﺮﺍﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺘﺸﺘﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘﺤﺪ ﻛﻨﺪ ،ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺭﺍ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺑﺒﺨﺸـﺪ ،ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺭﺍ ﺍﺭﺗﻘﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ
ﻃﺎﻟﺒـﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺑﺒﺮﺩ ،ﺑﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﺍﻳﻦ ﻛﺸـﻮﺭ ﻛﻤﻚ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ
ﻓﺴﺎﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ
ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺵ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ
ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ؟
ﺑﻪﻧﻈﺮﻡ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﻛــﻪ ﺣﺘﻰ ﺍﮔﺮ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑــﺎ ﺭﺍﻯ ﺑﺎﻻﻳﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﻣﻰﺷــﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻯ ﺟﺪﻯ ﻣﻮﺍﺟﻪ
ﺑﻮﺩ .ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺭﺍﻯ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺳــﻤﺖ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﻣﻰﺭﺳﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻯ ﭘﺸــﺘﻮﺍﻧﻪ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ
ﺑــﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻣﺒــﺎﺭﺯﻩ ﻛﻨﺪ .ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺍﻳــﻦ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﭘﻴﺶ
ﻧﻴﺎﻣــﺪﻩ ﻭ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺩﺭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻗﺪﺭﺗﺶ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﺎ
ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻯ ﺟﺪﻯ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺍﺳــﺖ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺭﺍﻩﺣﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺁﺷﺘﻰﻣﻠﻰ ﺩﺭﺍﺯ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺁﺷﺘﻰﻣﻠﻰ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺋﺘﻼﻓﻰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻫﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﺣﻀﻮﺭ ﻫﻢ ﻣﺒﺘﻨﻰﺑﺮ ﺭﺿﺎﻳﺖﻣﻨﺪﻯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻪﻧﻈﺮ
ﻣﻦ ﺍﮔﺮ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺋﺘﻼﻓﻰ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﻳﻚ ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﻪ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﺑﺎﻻ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ
ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸــﻜﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﻭﺭﻩ
ﺣﻜﻮﻣﺘﺶ ﺭﺍ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﻪﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺒﺮﺩ.
ﺑﻪ ﺁﻥ ﺭﻭﻯ ﺳــﻜﻪ ﻳﻌﻨﻰ ﻭﺟﻪ ﭘﺸــﺘﻮﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺗﻜﺎ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ
ﺩﻗﻴﻘﺎﺳﻮﺍﻝﻣﻦﻫﻤﻴﻦﺟﺎﺳﺖ.ﺷﻤﺎﭼﻘﺪﺭﺍﺣﺘﻤﺎﻝﻣﻰﺩﻫﻴﺪ ﭘﺮﺗﻮ ﺗﻀﺎﺩ ﺑﺎ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﻛﻪ ﻣﻈﻬﺮﻯ ﺍﺯ ﻏﻴﺮ ﭘﺸــﺘﻮﻥ ﺍﺳﺖ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺣﺘﻰ
ﻛﻪ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﻴﺮ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺧﻮﺩﺵ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ .ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺎﺯ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺻﻒﺑﻨﺪﻯ
ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻭ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺁﻣﺪﻥ ﻭ ﺷﻜﺎﻑ ﺑﻴﻦ ﻗﻮﻣﻴﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺭﻓﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ
ﺷﺪﻳﺪ ﻣﺸـﺮﻭﻋﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰﺍﺵ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺷﻜﺎﻑ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﻜﻞ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷـﺎﺭﻩ ﺩﺍﺷﺘﻴﺪ ،ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺑﻪ ﺳـﻤﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﺷﺎﻳﺪ ﺳﻮﺩﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺩﺭ
ﺍﺋﺘﻼﻓﻰ ﭘﻴﺶ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ؟ ﺍﺳﺎﺳـﺎ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻭ ﺣﺰﺏ ﺑﺰﺭگ ﺣﺮﻛﺖ
ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺩﻟﮕﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﺷﺪﻳﺪﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ؛ ﭘﺸﺘﻮﻥﻫﺎ ﻭ ﻏﻴﺮ ﭘﺸﺘﻮﻥﻫﺎ .ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ
ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻛﺘـﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﻭ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻭﺟـﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﭼﻘﺪﺭ ﺗﺼﻮﺭ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺿﺪﻳﺖ ﺑﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻋﻘﺒﻪ ﭘﺸﺘﻮﻥ
ﺍﻳـﻦ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ﻫﻤﺪﻟﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛـﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻮﺩﺵ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺑﻪﺟﺎﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻟﻰ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﻪﺳﻤﺖ ﻛﺎﺭﺷﻜﻨﻰ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻭ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻱ ﺍﺗﺤﺎﺩ
ﭼﻨﻴﻦ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻭ ﻭﺣﺪﺕ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻗﻮﻣﻰ
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺧﺎﺹ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺁﻥ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ.
ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺻﻔﺮ ﻭ ﻭﻗﻮﻉ ﺩﻭﺭ ﺗﺎﺯﻩﺍﻯ ﺍﺯ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺷﻤﺎ ﺑﻪﻧﻘﺶ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻳﺪ .ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﻰﺩﺍﻧﻴﺪ
ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﮔﺬﺷﺖ ،ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻋﺪﻭﻝ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﻛﺎﺭ ﺁﻣﺪﻥ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ،ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺳﻴﺎﺳﺖﺧﺎﺭﺟﻰ
ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺮﻑﻫﺎﻯ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷــﺪ .ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﻣﺎﺭﺱ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ
ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﺯ ﺣﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﺧﻄﻰ21 ،ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺍﺿﺎﻓﻰ ﺑﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻛﺮﺩ .ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﻪ
ﺟﻨﺎﺣﻰ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﺣﺐ ﻧﻔﺲ ﺧﺎﺭﺝ ﺑﺸــﻮﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﺷﺪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﺎ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ
ﻳﻚ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﻋﻘﻼﻳﻰ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻮﺭﺝ ﺑﻮﺵ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻮﺵ
ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺵ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺘﻨﺎﻭﺏ ﺍﺯ ﻛﻠﻤﻪ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩ
ﺍﻧﻌﻄﺎﻑﭘﺬﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺭﻭﻯ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺪﻝ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳــﻰ ﻏﺮﺑﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ
ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺴﻴﺮ ﻧﺴــﺒﺘﺎ ﺑﺎ ﺛﺒﺎﺗﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺣﺮﻛﺖ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻰﻛﺮﺩ.
ﺩﻫﻨﺪ ،ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦﺻﻮﺭﺕ ﺑﻰﺛﺒﺎﺗﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺩﺍﻣﻨﮕﻴﺮ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳـﺪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﺤﺪﻭﺩﺗﺮ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺳﻮﺩﻣﻨﺪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ،ﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺳﻌﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸـﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺧﻮﺩﺵ ﻗﺮﺍﺭ
ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﷲ .ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ ﻋﺮﺽ ﻣﻰﻛﻨﻢ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺗﺤﺖ ﺗﺴﻠﻂ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭگﺗﺮ
ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺣﺮﻛﺘﺸــﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ ﭼﻮﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦﺻﻮﺭﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳــﻮﻯ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﻭ ﻓﻜﺮﻣﻰﻛﻨﻴﺪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ،ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﭼﻘﺪﺭ
ﺩﺭﺻﻮﺭﺕ ﻭﻗﻮﻉ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺍﺯ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺮﺳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ
ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻴﭻ ﻓﻀﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﺪ؟
ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻭ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪ.
ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﺮﺯﺍﻯ ،ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺗﺎ
ﺷـﻤﺎ ﺑﻪﺣﺎﻟﺖ ﺍﻳﺪﻩﺁﻝ ﻗﻀﻴﻪ ﺍﺷـﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻳﺪ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺍﺗﻔﺎﻗﻰ ﭼﻪ ﺣﺪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ
ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺭﺥ ﺑﺪﻫﺪ ﺍﻳﺪﻩﺁﻝ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﭼﻘﺪﺭ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻟﻪ ﻓﺮﺳﺎﻳﺸﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﻫﺪ؟
ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻋﻤﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺑﻪﻧﻈــﺮ ﻣﻦ ﺍﻭﺑﺎﻣــﺎ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺟﺎ ﻣﺸــﻜﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷــﺖ ،ﻳﻜﻰ ﺩﺭ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﻌﺎﻝ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺣﻮﺯﻩﺍﻯ ﻛﻪ AFPAKﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻭ
ﻭ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ .ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺧﺎﺹ ﺁﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫــﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻭ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻯ ﻣﻴﺪﺍﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻟﺬﺍ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻛﻮﺗﺎﻩﻣﺪﺕ ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻝ ﻭ
ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺳﺮﻛﻮﺏ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﻢ ﻧﻮﻋﻰ ﺗﻀﺎﺩ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ
ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄــﻪ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻭﺟــﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ
ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺗﻀــﺎﺩ ﺍﺯ ﺟﺎﻧــﺐ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺧﻮﺍﻫﺎﻥ
ﻣﻄــﺮﺡ ﺍﺳــﺖ .ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺧﻮﺍﻫــﺎﻥ
ﻭ ﺣﺎﻣﻴــﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟــﻰ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ ﺍﺯ
ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺑﻮﺩﻥ
ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﻳﻦ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺳــﺘﺮﺍﺗﮋﻯ
ﺧﻮﺩﺵ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻫﻢ
ﺍﺯ ﺻﺤﻨــﻪ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﺴــﻠﻂﺗﺮﻯ
ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺑــﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺷــﻮﺩ
ﺑﺮﺗﺤﻮﻻﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ
ﻛﻪ ﺑﻪﺣﻀــﻮﺭ ﺑﻠﻨﺪﻣــﺪﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ
ﺁﻗﺎﻯ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑﭘﺬﻳﺮ
ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﺸﻮﺩ.
ﻃﻮﺭ ﻣﻨﻄﻘﻰﺗﺮ ﻭ ﻣﻌﻘﻮﻝﺗﺮﻯ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﻰ ﻛﻨﺪ
ﻛﻨﻨﺪ ،ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ
ﻇﺎﻫﺮﺍ ﻗﺼــﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻃﻰ ﻳــﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﺑﻪﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺍﺧــﻞ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ ﺩﺭ
ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﺪﺕ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺧﻮﺩﺵ ﺗﻬﺪﻳﺪ
ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺒــﺮﺩ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ
ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺴﻴﺮ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺑﺎ ﺛﺒﺎﺗﻰ ﻗﺮﺍﺭ
ﺁﻥ ﺷــﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ
ﺭﺍ ﺑــﻪ ﻛﺸــﻮﺭﺵ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧــﺪ .ﺿﻤﻦ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺣﺮﻛﺖ ﺩﻫﻨﺪ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯﻫﺎ ﺩﻭ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﺤﻘــﻖ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑــﺮﺍﻯ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ
ﺭﻗﻴﺐ ﺑﻪ ﺳــﻤﺘﻰ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻭﺍﻗﻌﺎ
ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ .ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪ
ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺻﻠﺢ ﺑﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻛﻨﺪ.
ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺧﻮﺍﻫــﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﺷـﺨﺺ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﺍﺵ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎﺭ ﻭ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺑﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻪ
ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﺎﻟﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺣﺘﻰ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻫﻢ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻞ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ
ﺗﺤﺖ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﻣﻮﺍﺩ ﻣﺨﺪﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻭ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻧﻮﻋــﻰ ﻫﻤﮕﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﻫﻤﺒﺴــﺘﮕﻰ ﻣﻴﺎﻥ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺵ ﺩﻭﺭ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺍﺧﻞ
ﺳﻴﺎﺳﻰﺍﺵ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ؟
ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﻴﻨﻄﻮﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻯ
ﻛﻼ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺩﺷﻮﺍﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻪﻗﻮﻝ ﺷﻤﺎ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺩﺧﻴــﻞ ﺩﺭ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻫﺴــﺘﻴﻢ ،ﻧﻮﻋﻰ ﻭﺍﮔﺮﺍﻳــﻰ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ
ﺍﺯ ﺳــﻄﺢ ﻓﺮﺩﻯ ﺧﻮﺩﺵ ﻫﻢ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺳﻄﻮﺡ ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺑﻴﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ،ﺑﻴﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ
ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﺍﺵ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻨﻄﻮﺭ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﻭﻟﻰ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻬﺎﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺑــﺎ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺴــﻴﺮ
ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﻭﻟﻰ ﺑﻪﻧﻈﺮﻡ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﺣﻞ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺁﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺸــﻜﻼﺕ
ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﺵ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪﻧﻮﻋﻰ ﺟﺪﻯ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ.
35
ﻋﺒﺪﺍﷲ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺗﻘﻠﺐ ﺭﺍ ﺑﺮ ﭘﻴﺸﺎﻧﻲ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﭼﺴﺒﺎﻧﺪ
ﺍﻓﻮﻝ ﭘﺮﺳﺘﻴﮋ ﻛﺮﺯﺍﻱ
ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﺩﻭﺷــﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ
ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﺼﺮﺍﻑ ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ﺍﺯ ﺷــﺮﻛﺖ
ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ
ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎﻝ ،ﺑﺎﺭﺍﻙ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺑﻪ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺩﻭﺭﻩ
ﺍﻭﻝ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺵ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ :ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻓﺴﺎﺩ
ﻓﺮﺍﮔﻴــﺮ ﻭ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﻣــﻮﺍﺩ ﻣﺨﺪﺭ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﺒﻊ ﺍﺻﻠــﻰ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﻭ
ﺷﻮﺭﺵﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻳﻚ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﻨﺎﻗﺸﻪﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ
ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺷــﺪ ،ﺑــﺎﺭﺍﻙ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ،
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﻃﻰ ﺗﻤﺎﺳــﻰ ﺗﻠﻔﻨــﻰ ،ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﻭ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﮔﻔــﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺖ »ﻓﺼﻠﻰ ﺟﺪﻳﺪ« ﺩﺭ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻓﻐﺎﻥ
ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﺱ ﺗﻠﻔﻨﻰ ﺑﺎ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ
ﮔﻔــﺖ ﺁﻧﭽــﻪ ﺍﻭ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷــﺘﻦ ﺣﺴــﻰ ﺩﺭ ﺣﺎﻣﺪ ﻛــﺮﺯﺍﻯ،
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺩﺷﻮﺍﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺁﻥ ﺭﺧﺪﺍﺩﻫــﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻰ ﺑﻪﻭﻗﻮﻉ ﭘﻴﻮﺳــﺘﻪ ،ﺣﻘﻴﻘﺘﺎ ﺷــﺠﺎﻋﺎﻧﻪ
ﻭ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪﺍﻧــﻪ ﺑﻪ ﺟﻠــﻮ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻋﻼﻗــﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﺭ
ﻛﺸــﻮﺭﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ
ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩ» :ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﻫﺎﻯ ﻣﺎﺳﺖ«.
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦﺑﻪﮔﻔﺘﻪﻳﻚﻣﻘﺎﻡﺭﺳﻤﻰﺩﻭﻟﺖﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ،ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ
ﺍﺯ ﺣﺎﻣــﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ
ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺿﺪﻓﺴﺎﺩ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺭﺳﻤﻰ
ﺩﻭﻟﺘﻰﻭﻣﺤﻠﻰﺑﻪﻃﻮﺭﺟﺪﻯﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻯﺍﻳﻦﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺷﺮﻛﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﺩﺳﺖﻛﻢ ﻣﺤﺪﻭﺩ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﮔﻔﺘﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺩﺭ ﻓﺴﺎﺩﻫﺎﻯ
ﺟﻨﺠﺎﻝﺑﺮﺍﻧﮕﻴــﺰ ﻭ ﭘﺮﺳــﺮﻭﺻﺪﺍﻯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺩﺧﺎﻟﺖ
ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ .ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺍﺯ ﻧــﺎﻡ ﺑﺮﺩﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ
ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻓﻬﺮﺳﺘﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﻪﺍﺗﻬﺎﻡ ﻓﺴﺎﺩ
ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﻮﻧﺪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺪﺍﻓﻌﺎﻥ
ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻋﻀﺎﻯ
ﺍﻳﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺣﻤﺪ ﻭﻟﻰ ﻛﺮﺯﺍﻯ ،ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷــﺘﻦ ﺩﺭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻣﻮﺍﺩﻣﺨﺪﺭ ﻣﻈﻨﻮﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ژﻧﺮﺍﻝ ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺷﻴﺪ ﺩﻭﺳﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﻛﺸﺘﺎﺭ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮ
ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻧﻴﺎﻥ ﺟﻨﮕﻰ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ .ﻣﺎﺭﺷﺎﻝ ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺴﻴﻢ
ﻓﻬﻴﻢ ،ﻭﺯﻳﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻫﻢ ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮ ﺷﻮﺩ .ﺍﻭ ﻫﻢ ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ
ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺩﺭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻣﻮﺍﺩ ﻣﺨﺪﺭ ﺍﺳﺖ.
ﻳﻚ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺕ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ
ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺣﺴــﺎﺱ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﺨﻮﺍﺳﺖ ﻧﺎﻣﺶ ﻓﺎﺵ ﺷﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺭﺩ ﮔﻔﺖ» :ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻯ ﺷــﻤﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻋﺎﻟﻰ ﺑﺎﺷﺪ«.
ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺭﺳــﻤﻰ ﺩﻭﻟــﺖ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﻪ
ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻓﺸــﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻋﻠﻴﻪ ژﻧﺮﺍﻝ ﺩﻭﺳﺘﻢ ﻭ ﻣﺎﺭﺷﺎﻝ
ﻣﺤﻤﺪ ﻗﺴــﻴﻢ ﻓﻬﻴﻢ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﺗﺎﺑﺴــﺘﺎﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺣﺘﻰ
ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ژﻧﺮﺍﻝ ﺩﻭﺳﺘﻢ ﻫﻢ ﺷﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﺣﺎﻝ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﻪ ژﻧﺮﺍﻝ ﺩﻭﺳﺘﻢ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩ
ﺗﺎ ﺍﺯ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭﺵ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮﺩ
ﻣﻨﺼﻮﺏ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ژﻧﺮﺍﻝ ﺩﻭﺳــﺘﻢ ﺍﺯ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ
ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ
ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺗﻼﺵ ﻣﻰﻛﺮﺩ.
36
ﺑﻪﮔﻔﺘﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺭﺳــﻤﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ،ﻓﺴــﺎﺩ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯ
ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺎﺭﺍﻙ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ
ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ.
ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻡ ﺭﺳــﻤﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳــﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﮔﻔــﺖ» :ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻭ ﻣﺸــﺮﻭﻋﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣــﺖ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳــﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺑﺎﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ
ﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ
ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ «.ﺍﻭ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩ» :ﭼــﺮﺍ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﺍﺩﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺍﺋﺘﻼﻑ ﺩﺭ ﻣﺴــﻴﺮﻯ ﻫﺴﺘﻴﻢ
ﻛﻪ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷﻮﻳﻢ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺨﺖ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺭ
ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪﺳﻬﻢ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻼﺵﻫﺎﻳﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ
ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻛﻨﺪ«.
ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺭﺳــﻤﻰ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﻫﺮﻡ
ﻓﺸﺎﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺧﺎﻙ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ.
ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻛﺎﺥ ﺳــﻔﻴﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ
ﻓﺮﺩ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺗﺎﺛﻴﺮﻯ ﺑﺮ ﺯﻣﺎﻧﺒﻨﺪﻯ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻯ
ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ.ﺭﺍﺑﺮﺕ ﮔﻴﺘﺲ ،ﺳﺨﻨﮕﻮﻯ
ﻛﺎﺥ ﺳﻔﻴﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﮔﻔﺖ» :ﺗﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﻈﺮ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻫﻔﺘﻪﻫﺎ
ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻰﺭﻭﺩ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺩﺳﺖﻛﻢ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺩﻳﺪﺍﺭ
ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﺳــﺘﺎﺩ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﺍﺭﺗﺶ ﻭ ﺩﻳﺪﺍﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻭﺭﺍﻥ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ«.ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺗﺎﻳﻴﺪ
ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺭﺍﻩ ﺩﺷﻮﺍﺭﻯ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ،ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﻪ
ﺍﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﻣﻰﻛﻨﺪ.
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛــﺮﺩ» :ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ
ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﻋﺎ ﺑﺎ ﺣﺮﻑ ﻣﻴﺴــﺮ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ
ﻋﻤﻠــﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﻣﺎ ﻣﺸــﺘﺎﻗﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻫﺴــﺘﻴﻢ ﺗﺎ ﺩﺭ
ﻫﻔﺘﻪﻫــﺎ ﻭ ﻣﺎﻩﻫــﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﺩﻭﻟــﺖ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﺸــﻮﺭﺕ
ﻛﻨﻴــﻢ ﺗﺎ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷــﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣــﺮﺩﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻋﻤﻞ
ﺷــﺎﻫﺪ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺖ ﻣﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ«.ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ
ﻣﻰﺭﺳــﺪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻭ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺍﻣﻴﺪ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺋﺘﻼﻑ
ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﺎ ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ،ﺍﺻﻠﻰﺗﺮﻳﻦ ﺭﻗﻴــﺐ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺭﻭﺯ ﺷﻨﺒﻪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ
ﺷــﻮﺩ ﺷــﺮﻛﺖ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﻓﺮﺩﺍﻯ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﻳﻌﻨﻰ ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻧﺼﺮﺍﻑ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ
ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻧﺼﺮﺍﻑ
ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺷــﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻧﺸــﺪﻥ ﺣﺪﺍﻗﻞ
ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻯ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺳﺎﻟﻢ ،ﺷﻔﺎﻑ ﻭ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ.ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺍﺯ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻭﻟﺘﻰ
ﺍﺋﺘﻼﻓﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ﻧﻘﺸــﻰ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﻨﺪ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﻐﺎﻥﻫﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺋﺘﻼﻓﻰ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﻫﺮﺝﻭﻣﺮﺝﻫﺎﻯ
ﺩﻫﻪ 90ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺍﺳــﺖ ،ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻣﺴﻠﺢ ﺩﺭ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯﻫﺎﻯ
ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺑﺎﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻰﺟﻨﮕﻴﺪﻧﺪ ،ﺟﻨﮓﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪﻛﺸــﺘﻪ ﺷــﺪﻥ
ﺷﻤﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻏﻴﺮﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻥ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺯﻳﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎﻯ
ﺑﺰﺭگ ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻞ ،ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﻛﺮﺩ.
ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻤﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﻓﻐﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ
ﻛﻤﺮﻧﮓ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻧﺰﺩ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻫﺮﻡ
ﻓﺸﺎﺭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﻮﻯ ﺍﺳﺖ.
ﺣﻤﻴﺪﺍﷲ ﺗﺮﺯﻯ ،ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭ
ﺩﻭﻟﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺯﻳﺮ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ،
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺗﻘﻠﺐ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﺮﺳﺘﻴﮋ ﻭ
ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻭ ﻛﺎﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ «.ﺗﺮﺯﻯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰﺩﻫﺪ» :ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺭ
ﺩﺳﺘﺎﻥ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ .ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺎﻥ ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ«.
ﺳﺮﺩﺍﺭﻣﺤﻤﺪ،ﻳﻚﻣﻐﺎﺯﻩﺩﺍﺭﺩﺭﻣﺮﻛﺰﻛﺎﺑﻞﻧﻈﺮﻣﺸﺎﺑﻬﻰﺩﺍﺭﺩ»:ﺍﻳﻦ
ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺑﺴﺘﮕﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﭼﻘﺪﺭ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺣﻤﺎﻳﺖ
ﻛﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ «.ﺍﻭ ﺍﺿﺎﻓﻪ
ﻣﻰﻛﻨﺪ» :ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﺪ«.ﺑﺎ
ﺍﻳﻦﻭﺟﻮﺩ ،ﺍﺯﺩﻳﺪﮔﺎﻩﺟﺎﻣﻌﻪﺟﻬﺎﻧﻰﺩﺭﺣﺎﻟﻰﻛﻪﺣﺎﻣﺪﻛﺮﺯﺍﻯ ﺍﺯﺑﺮﺧﻰ
ﺟﻬﺎﺕﺿﻌﻴﻒﺗﺮﺷﺪﻩﺍﺳﺖﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰﺍﻭﺑﺮﺍﻯﺍﺩﺍﻣﻪﺣﻴﺎﺕﺳﻴﺎﺳﻰﻭﺑﺎﻗﻰ
ﻣﺎﻧﺪﻥ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺑﺮﺧﻰ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﻮﺕ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ
ﻣﻰﺭﻭﺩ.ﺣﺴﻴﺐ ﻫﻤﺎﻳﻮﻥ ،ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺟﻨﮕﻰ ﻛﻪ ﻣﻘﺮ
ﺁﻥ ﺩﺭ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻭﺩ ﺍﺳﺖ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ
ﺍﻭ ﺿﻌﻴﻒﺗﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻳﺎ ﻗﻮﻯﺗﺮ؛ ﻫﺮﺩﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻣﻤﻜﻦ
ﺍﺳــﺖ«.ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﮔﺎﻡﻫﺎﻯ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻯ
ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻯ ﺷﺪﻳﺪﻯ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﻨﮕﺮﻩ
ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪ .ﺑﻪﮔﻔﺘﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻛﻨﮕﺮﻩ ،ﺗﺎﺧﻴﺮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻄــﺮ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﺩ ﻭ ﺗﻼﺵﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺒــﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﻭ
ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻓﺮﺳﺎﻳﺸﻰ ﻛﻨﺪ.ﺟﺎﻥ ﺍﻯ ﺑﻮﻧﺮ ،ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻣﺮﺩﻡ
ﺍﻭﻫﺎﻳﻮ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪ ژﻧﺮﺍﻝ
ﻣﻚﻛﺮﻳﺴﺘﺎﻝ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ
ﺑﻮﺩ »ﻫﻴﭻ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ« ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩ» :ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﺸﺨﺺ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺩﺭ ﺳﻤﺖ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺑﺎﻗﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﻣﺎﻧﺪ ،ﻛﺎﺥ ﺳــﻔﻴﺪ ﻫﻴﭻ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ژﻧﺮﺍﻝ
ﻣﻚﻛﺮﻳﺴﺘﺎﻝ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻓﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﺍﻭ ﻧﮕﺬﺍﺭﺩ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﻛﻨﺪ«.
ﻓﺮﺩﺭﻳﻚ ﺩﺍﺑﻠﻴﻮ .ﻛﺎﮔﺎﻥ ،ﻳﻚ ﻛﺎﺭﺷــﻨﺎﺱ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﺴــﻪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﻦ ﺍﻧﺘﺮﭘﺮﺍﻳﺰ ﻛﻪ ﺑﻪ ژﻧﺮﺍﻝ ﻣﻚﻛﺮﻳﺴــﺘﺎﻝ ﻣﺸــﺎﻭﺭﻩ ﻣﻰﺩﻫﺪ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺗﺼﻤﻴــﻢ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺩﺭ
ﺍﻭﺍﺳــﻂ ﻳﺎ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ﺗﺎ
ﻣﺎﻩ ﺁﻭﺭﻳﻞ ﻳﺎ ﻣﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺭﻓﺖ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺳــﻨﺘﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺼﻞ ﺟﻨﮕﻰ ﺑﻬﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ
ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻱ ﺑﺪﻭﻥ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺭﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺷﺪ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻓﺎﻧﺘﺰﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻋﺴﮕﺮﻯ ﻣﻮﺭﻭﺩﻯ
ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻌﺮﻓﻰ
ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ،ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﺩ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﮕﻔﺘﻰ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻧﺎﻇﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ
ﺳﻄﺢ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﻢ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ
ﺭﻭﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﺳﺖ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲ
ﺍﻭﺍﻳﻞ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ
ﺍﻧﺼﺮﺍﻑ ﺩﺍﺩ ،ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺩﺭ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻧﻜﻨﺪ ﻭ ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻗﺎﻯ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ،
ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺎﻣﺰﺩ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧــﺪﻩ ﺩﺭ ﺭﻗﺎﺑﺖﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗــﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﺩ
ﭘﻴــﺮﻭﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﻨﺪ .ﺁﻗــﺎﻯ ﻟﻮﺩﻳﻦ ،ﺭﺋﻴﺲ
ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺧﺒﺮﻯ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮ
ﻋﺒﺪﺍﷲﻋﺒﺪﺍﷲ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﻯ ﻛﺮﺩﻩ،
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻰﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﺑﻰﻣﻔﻬﻮﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ
ﻭ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﺩ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺷــﺪ .ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ
ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺻﻞ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ
ﺳــﻮﺍﻝ ﺑﺮﺩ ﻭ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﻟﺮﺯﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﻭ ﺑﺴﻂ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﮔﺎﻡﻫﺎﻯ ﻫﺮﭼﻨــﺪ ﻛﻮﭼﻜﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ
ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭼﻬﺮﻩ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ ﺭﺍ ﻣﺨﺪﻭﺵ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﺳﻮﺍﻝ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﺭﻭﻯ ﻣﻠﺖ ﻭ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻰ ﻛﻪ ﺍﺻﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﺪﺷﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺎﺩﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ
ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﻨﺞﺳــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﮕﺬﺭﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻭ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ؟ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ،
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﻭﻗﻮﻑ ﺑﻪ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ
ﺑــﻪ ﺁﺭﺍﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺑﺎ
ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﺍﻯ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ
ﺁﺯﺍﺩ ،ﺷــﻔﺎﻑ ﻭ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩ ،ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻣﻰﻛــﺮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻯ ﺁﻗﺎﻯ
ﻋﺰﻳﺰﺍﷲ ﻟﻮﺩﻳﻦ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺁﻗﺎﻯ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺍﻭﻝ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺁﺭﺍﻯ ﻣﺨﺪﻭﺵ
ﻳﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺁﺭﺍﻯ ﺗﻘﻠﺐﮔﻮﻧﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 50ﺩﺭﺻﺪ
ﺁﺭﺍ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺩﺭ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺑﺎﺯﺷﻤﺎﺭﻯ ﺁﺭﺍ ﻭ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ
ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺁﺭﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺯﻳﺮ 50ﺩﺭﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ،
ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻮﻋﻰ ﺍﻋﺎﺩﻩ ﺣﻴﺜﻴﺖ
ﻛﻨﺪ ﻭ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺗﻘﻠﺐ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﭘﺎﻙ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ
ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻋﺰﻣﻰ ﺟﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺁﺯﺍﺩ،
ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ،ﺷﻔﺎﻑ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺒﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻧﺎﻣﺰﺩ ﺧﺎﺹ ﺩﺍﺭﺩ .ﻟﺬﺍ
ﺁﻗﺎﻯ ﺣﺎﻣﺪ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﻭ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻛﻪ
ﺗﺤﺖﻧﻈﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺩﻭﺭ
ﺩﻭﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ،ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ
ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﻦ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺗﻼﺵﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺨﺸﻰ
ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﻗﻨﺎﻉ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺍﻧﺘﺼﺎﺑﻰ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ .ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﺁﺭﺍﻯ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭ ﺣﺘﻰ
ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﻟﺞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰﻛﻪ
ﻫﻤﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻯ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ﻭ ﺑﺴــﻂ ﺭﻭﻧﺪﻫﺎﻯ
ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳــﻰ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺗﻼﺵ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ
ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻫﻴﺎﺕ ﺣﺎﻛﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﻳﻚ ﺭﻭﻧﺪ
ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﺁﻣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﻪ
ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﻧﻮﻋﻰ ﺷــﻮﻕﺍﻧﮕﻴﺰﻯ ﻳﺎ ﺩﺭ
ﻭﺍﻗﻊ ﺗﺤﺮﻳﻚ ﺭﻭﺍﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ
ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳــﻰ ﺭﺍ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻳﺎﺩ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ
ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻯ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻜﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ
ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ ﺑﻪ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﺩ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺫﻫﻨﻴﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻥ
ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﭘﺪﻳﺪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ ﺭﺍﻯ
ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺳﺮﻧﻮﺷــﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻳﻚ ﻧﻘﺶ ﻓﺎﻧﺘﺰﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﻫﺮﮔﺰ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎﻯ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﻭ ﻣﻮﺛﺮ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ
ﺩﺭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻫﻢ
ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﮔﺴﺘﺮﺵ
ﺁﺯﺍﺩﻯﻫﺎﻯ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺑﺴــﻂ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻯ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺑﻮﺩ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﺭﺍﻳﺰﻧﻰ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ
ﺣﺘﻰ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺻﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﺪﺷــﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﻳﻚ
ﻣﺸــﺎﺭﻛﺖ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮﻯ ﻭ ﻣﻮﺛﺮ ﺩﺭ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ
ﺩﻭﻣﻴﻦ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﺁﺭﺍﻯ
ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰﻛﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺟﺪﻳﺪ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻳﻚ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻧﺘﺼﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ ﺷﻜﺎﻑ
ﺑﻴﻦ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ،ﻗﻮﻣﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻴﺸــﺘﺮ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﺩ ﻣﺨﺪﺭ
ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺷــﻜﺎﻑ ﺑﻴﻦ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﺍﻯ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ
ﺍﻓﺮﺍﻁﮔﺮﺍﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ
ﻣﻠﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺴﺘﺮﻫﺎﻯ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ
ﻭﻓﺎﻕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﻧﻮﻋﻰ ﺧﻴﺰﺵ ﻋﻤﻮﻣﻰ
ﻣﺒﺘﻨﻰﺑﺮ ﭘﻴﺸﻘﺮﺍﻭﻟﻰ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺴﻂ
ﻭ ﺍﺳــﺘﻘﺮﺍﺭ ﺛﺒﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﻴﺎﻳــﺪ ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﺍﺯ
ﺷــﺎﺧﺺﻫﺎﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ
ﺑﻮﺩ .ﻟﺬﺍ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﺭ ﺩﻭﻡ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﻛﺮﺯﺍﻯ
ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑــﻮﺩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﻟﺖ
ﺁﺗﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﺑﺨﺶ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﺎﻗﺪ
ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﻭ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻣﺒﻨﻰﺑﺮ
ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﺁﺭﺍﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ،ﺩﺭ ﻳﻚ ﺭﻭﻧﺪ
ﺍﻧﺘﺼﺎﺑﻰ ﺳــﻜﺎﻥ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ
ﺁﻧﭽﻪ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺍﺳــﺖ ﻣﺒﻨﻰﺑﺮ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ
ﻫﻤﻪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﻗﻮﻣﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺬﺭ ﺍﺯ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻯ
ﻣﺘﻌــﺪﺩ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﻭ ﺭﺳــﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﺑــﺎ ﺛﺒﺎﺕ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ
ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ ،ﻟﺬﺍ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ
ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﻭ ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ
ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺭﺗﻜﺎﺏ ﻳﻚ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺑﺮﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﺒﻌﺎﺕ ﻧﺎﮔﻮﺍﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺩﺍﺷــﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ
ﻫﻤﻪ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ،ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻭ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ
ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺭﻭﻧﺪﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺎﻛﻢ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﺪ .ﻛﺸﻮﺭﻯ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳــﻪ ﺩﻫﻪ ﺟﻨﮓ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻳﻦ ﺿﺮﺑﻪﻫــﺎ ،ﻣﺼﻴﺒﺖﻫﺎ
ﻭ ﺩﺷــﻮﺍﺭﻯﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺩﻫﻪ ﺍﺧﻴــﺮ ﻫﻢ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺑﺎ
ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻭ ﻫﻤﺖ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ
ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻯ
ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺣﺎﻛﻤﻴﺘﻰ ﺍﺯ
ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺑﻪ ﺁﺭﺍﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺷﻜﻞ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ
ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻧﺸﺪ .ﻟﺬﺍ
ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪﻯ ﻭ ﻳﺄﺱ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ
ﺣﻀﻮﺭ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ
ﭘﺪﻳﺪﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻳﻚ ﻓﺎﻧﺘﺰﻯ ﻋﻘﻴﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻨﻈﺮ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺷــﻜﻞﺧﻮﺍﻫﺪﮔﺮﻓﺖ.
37
ﺩﺳﺖ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ؟
ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻱ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ
ﺻﺎﺩﻕ ﺭﺍﺳﺘﮕﻮ
ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﺧﻮﻧﻴــﻦ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﻬﺎﺭ
ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺷﺮﻭﻉ ﺷــﺪﻩ ،ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ
ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲﺭﺳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﻣﺘﺼﻮﺭ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭﺳﺖ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ
ﺧﺮﻭﺝ ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻫﺎﻱ ﻋﺮﺍﻕ
ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺩ ﺷﻬﺮﻫﺎﻱ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ
ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺑﻐﺪﺍﺩ ،ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺭﺍ ﻫﺪﻑ
ﺑﻤﺐﮔﺬﺍﺭﻱﻫﺎﻱ ﺣﺮﻓــﻪﺍﻱ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ
ﺷــﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ .ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻱ
ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷــﺪﻩ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﻳﻚ
ﺭﻭﺵ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺩ ﻣﻨﻔﺠﺮﻩ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻭ
ﻃﺮﺍﺣﻲ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻧﮕﻮﻧﻪ
ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻋﺮﺍﻗﻲ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻳﻦ
ﺭﺷﺘﻪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﻧﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ
ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﺧﺒﺮﻩ ﻭ ﻛﺎﺭﻛﺸﺘﻪ ﺣﺰﺏ ﻣﻨﺤﻠﻪ ﺑﻌﺚ
ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﻋﺒﺮﻱ
ﻓﺮﺍﺭﻱ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺍﺑﺘــﺪﺍﻱ ﺍﻣــﺮ ﺑﺮﺧــﻲ ﺍﺯ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ
ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﻋﺮﺑــﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻨﺤــﺮﻑ ﻛﺮﺩﻥ
ﺍﻓﻜﺎﺭﻋﻤﻮﻣﻲ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﭘﺸــﺖﭘﺮﺩﻩ
ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ،ﺁﻥ ﺭﺍ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷــﺪﻩ ﺗﻮﺳــﻂ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫــﺎ ﻗﻤﻠﺪﺍﺩ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺤﺖ ﻓﺸــﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻥ
ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﻭ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻣﺎ
ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪﻱ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻭ
ﺍﻫﺪﺍﻑ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻫﻚ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻲ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ
ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻛﺎﺩﺭﻫﺎﻱ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲﺍﺵ ،ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ
ﺑﺎﻣﺴﺪﻭﺩ ﺷﺪﻥ ﻣﺮﺯﻫﺎ ﺗﻮﺍﻥ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﻧﺤﻮ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮﻱ ﺍﺯ
ﺩﺳــﺖﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺧﺒﺮﻩ ﻭ ﺗﺎﺯﻩ ﻧﻔﺴــﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻧﺮژﻱﺍﺵ ﺭﺍ
ﺫﺧﻴﺮﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻛﺎﺭ ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺑﻪ
ﺷﻜﺴﺖ ﻛﺸــﺎﻧﺪﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺭﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻮﺭﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺍﺳﺖ،
ﺗﻤﺎﻡ ﻛﻨﺪ .ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ
ﺩﺍﺷﺖ.
ﺍﺻﻮﻻ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻋﺮﺏ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺧﻂ ﻣﺸﻲ ﻣﺸﺘﺮﻙ
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺍﺯ ﺩﻫﻪ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻗﺮﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮓ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺍﺗﺎﻕﻫﺎﻱ ﻣﺸﺘﺮﻙ،
ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ
ﻣﺨﻮﻑ ﺭژﻳﻢ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻮﺩ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺣﻤﻠﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮﻭﺯ ﺑﺮﺧﻲ ﺷﻜﺎﻑﻫﺎ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻴﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮﻫﺎ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ
ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻴﺰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ – ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻡ ﻧﻈﺎﻡ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻣﺮﺩﻡﺳــﺎﻻﺭﻱ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺗﻬﺪﻳﺪﻫﺎﻱ
ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ – ﺑﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺣﻤﻠﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺑﺎﻋﺚ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﻪﻫﻢ ﺷﺪ؛
ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻣﻌﻴﻦ ﻭ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ
ﺑﻪ ﺷﻜﺴــﺖ ﻛﺸــﺎﻧﺪﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺍﻳــﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﺩﻭﺩﺳــﺘﻲ ﻭ ﺩﺭ ﻃﺒﻘﻲ ﺍﺯ ﻃﻼ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ
ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺁﺯﺍﺭ ﻣﻲﺩﺍﺩ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢﻧﻬﺎﻳﻲ
ﺑﺮﺍﻱ ﺳــﺮﻧﮕﻮﻧﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﻋــﺮﺍﻕ ﺑﻪ ﺧﺼــﻮﺹ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﻧﻮﺭﻱ
ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﺷــﺪ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﺩﺍﺩ
ﺩﺭ ﺳــﻄﻮﺡ ﺑﺎﻻﻱ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ .ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺗﻘﺴــﻴﻢﺑﻨﺪﻱ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑــﻮﺩ :ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎ
ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﭘﻮﻝ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻥ ﻭ
38
ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ﻋﺮﺑﻲ ﻣﺘﺤﺪﻩ ﻧﻘﺶ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻴﺮﻭ
ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺮﺑﺴــﺘﺎﻥ ،ﻣﺼﺮ ،ﺍﺭﺩﻥ ،ﻟﻴﺒﻲ ،ﺍﻟﺠﺰﺍﻳﺮ ﻭ ﻳﻤﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍﺳﺘﺎ ﭘﻴﺸﻘﺪﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺧﻲ ﻫﻢ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺳﻮﺭﻳﻪ ﻭ ﺍﺭﺩﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺣﻀﻮﺭ ﻃﻴﻒ ﻭﺳﻴﻌﻲ ﺍﺯ ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﻓﺮﺍﺭﻱ ﺣﺰﺏ
ﺑﻌﺚ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﺮﺯ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻥ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖﻫﺎ
ﺑﻪ ﺩﺍﺧﻞ ﻋﺮﺍﻕ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺩﺳــﺖ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﻋﺮﺑﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﺮﻧﮕﻮﻥ ﺳﺎﺧﺘﻦ
ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺯﻳﺮ ﺷــﺎﺧﻪﻫﺎﻱ ﺍﻟﻘﺎﻋــﺪﻩ ﺭﺍﻩ ﺑﻪﺟﺎﻳﻲ
ﻧﺒﺮﺩ ،ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻃﺮﺡ ﺧﻮﺩ ﺷــﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﺸﻦﺗﺮ ﻭ
ﺧﻮﻧﻴﻦﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ
ﺗﻤــﺎﻡ ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻭ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻣﺸــﺨﺺ ﺷــﺪﻩ ﻭ
ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺣﻤﻼﺕ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺻــﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﻝﺧﻮﺷﻲ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺪﺭﺕ
ﻣﺎﻧــﺪﻥ ﻭﻱ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ،ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ
ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺩﺭ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﺪﺕ ﻭ ﺩﺭ ﺩﺭﺍﺯﻣﺪﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻜﺴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭﻱ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﻪ ﺍﻳﻦﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻱ ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﻓﺮﺍﺭﻱ ﺣﺰﺏ ﺑﻌﺚ ﺩﺭ
ﺳﻮﺭﻳﻪ ﻭ ﺍﺭﺩﻥ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﻓﻌﺎﻝ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁﮔﻴﺮﻱ ﺑﺎ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻧﻔﻮﺫﻱ
ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺟﺮﺍﻱ
ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺧﺎﻧﻤﺎﻧﺴــﻮﺯ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ
ﻋﻤﻠﻴﺎﺕﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻲ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺗﻠﻔﺎﺕ
ﺁﻥ ﺑﻴــﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺗﺼﻮﺭ ،ﻣﻜﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴــﺖ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻭ ﺩﺭ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﻣﻬﻢ ﻣﻲﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮﺍﻇﺒﺖ ﻣﻲﺷﺪ
ﺗﺎ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﺑﻲﻋﺮﺿﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻱ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﺪ ﻭ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﻣﻲﺷﺪ
ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﻫﻴﭻ ﻛﺸــﻮﺭ ﻋﺮﺑﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﻧﻤﻲﺷــﺪ .ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻣﺎﺩﻩ
ﻣﻨﻔﺠﺮﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﻮﻱ ﻛﻪ ﺳــﺎﺧﺖ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﮔﺮﻭﻫﻚ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ – ﺑﺎ
ﺍﺣﺘﺴﺎﺏ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ – ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﺒﻮﺩ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﺮﺍﻕ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﭼﻨﺪ ﺭﺷــﺘﻪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻱ
ﻣﻬﻢ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ .ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻤﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ
ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻋﺮﺑﻲ ﺍﺯ ﺩﺭﻙ ﺁﻥ ﻋﺎﺟﺰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺗﻮﺍﻧﺎ ﺷﺪﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻫﮕﻴﺮﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪ ﺳــﻮﺭﻳﻪ ﺑﻪ ﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻣﺒﺪﺍ ﺍﻳﻦ ﺣﻤﻼﺕ
ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ.
ﻋﺮﺍﻗﻲﻫﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﺳﺮﻧﺦﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﺍﺯ ﺣﺰﺏ ﺑﻌﺚ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﻧﮓ ﺭﺍ ﺟﺎﻳﺰ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺸﺮ
ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗــﺎ ﻧﻘﺎﻁ ﻗﻮﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺸــﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ؛
ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺷــﻜﺎﻳﺘﻲ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺷــﻮﺭﺍﻱ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﺳــﻮﺭﻳﻪ
ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ
ﻓﻌﻠﻲ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻲ
ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ
ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻴﺎﺕ
ﻋﻠﻤﺎﻱ ﺍﻫﻞ ﺳﻨﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﻪ ﺭﻫﺒﺮﺷﺎﻥ ﺗﺤﺖ
ﺗﻌﻘﻴﺐ ﺍﺳﺖ ،ﺣﺰﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻱ
ﻃــﺎﺭﻕ ﺍﻟﻬﺎﺷــﻤﻲ ،ﺟﺒﻬﻪ ﺗﻮﺍﻓــﻖ ﺍﻟﻌﺮﺍﻗﻴﻪ
ﺑــﻪ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻋﺪﻧــﺎﻥ ﺍﻟﺪﻟﻴﻤﻲ ﻛــﻪ ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ
ﺳــﻨﮕﻴﻨﻲ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﻣﺸــﺎﺭﻛﺖ ﺩﺭ ﺣﻤﻼﺕ
ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺍﻟﻌﺮﺍﻗﻴﻪ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻱ
ﺳــﻜﻮﻻﺭ ﺷــﻴﻌﻪ ﺍﻳﺎﺩ ﻋﻼﻭﻱ ﻛــﻪ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺭﺍ
ﺭﻗﻴﺒﻲ ﺳﺮﺳﺨﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﺎﻩﻃﻠﺒﻲﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ
ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﺧــﻲ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻱ
ﻧﻔﻮﺫﻱ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻌﺜﻲﻫﺎ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺁﺏ ﮔﻞﺁﻟﻮﺩ
ﻣﺎﻫﻲ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻫﻢ ﭼﺮﺍﻍ ﺳﺒﺰﻱ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻋﺮﺑﻲ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺗﺎ ﺑﻪﺷﻴﻮﻩ ﺧﻮﺩ ﻛﻠﻚ
ﻣﺎﻟﻜﻲﺭﺍﺑﻜﻨﻨﺪﻭﮔﺮﻧﻪﺍﻳﻦﻛﺸﻮﺭﺑﻪﺩﻟﻴﻞﺑﺮﺧﻲﻣﺴﺎﺋﻞﺧﻮﺩﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﻣﺴﺘﻘﻴﻢﺍﻳﻦﻛﺎﺭﺭﺍﺍﻧﺠﺎﻡﺩﻫﺪ.ﻫﺮﭼﻨﺪﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥﺑﻪﺳﺎﺩﮔﻲﺍﻳﻦﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ
ﻣﺴﺌﻮﻝﺍﻧﺠﺎﻡﻋﻤﻠﻴﺎﺕﻳﻜﺸﻨﺒﻪﺧﻮﻧﻴﻦﺑﻐﺪﺍﺩﻫﺴﺘﻨﺪ،ﺑﻌﻴﺪﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ!
ﭼﺮﺍﻛﻪﺗﻤﺎﻡﺷﻮﺍﻫﺪﻭﻗﺮﺍﺋﻦﺣﺎﻛﻲﺍﺯﻧﻘﺶﺁﻓﺮﻳﻨﻲﺑﻌﺜﻲﻫﺎﻱﻓﺮﺍﺭﻱﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﺳﺖ .ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ 60ﺍﻓﺴﺮ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ﺣﺎﺩﺛﻪ
ﻭ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ
ﮔﻔﺖﻣﺎﺷﻴﻦﺗﺮﻭﺭﻭﻭﺣﺸﺖﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱﻋﺮﺑﻲﺑﺎﺭﺩﻳﮕﺮﺑﻪﻛﺎﺭﺍﻓﺘﺎﺩﻩﺍﺳﺖ
ﺗﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻮﺭﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎﻳﺶ – ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿﻮﻉﻛﻪﻫﻤﻪﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱﻋﺮﺑﻲﺩﺳﺖﺑﻪﺩﺳﺖﻫﻢﺩﺍﺩﻩﺑﻮﺩﻧﺪﺗﺎﺩﻭﻟﺖ
ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺕ ﻭ ﺷــﻴﻌﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻟﮕﻮﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺷﻮﺩﺭﺍﻩﺑﻪﺟﺎﻳﻲﻧﺒﺮﺩ – ﻧﺎﻛﺎﻡﮔﺬﺍﺭﺩ.
ﻧﻮﺭﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻓﻬﺮﺳﺘﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪﻧﺎﻡ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﻛﻪ ﺩﻧﺒﺎﻟﻪ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺳﺘﺎﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ
ﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﮔﺬﺍﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺩﺍﻣﻨﻪ
ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺧﻄﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﻪ
30ﺳــﺎﻝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻨــﮓ ،ﺧﻮﻧﺮﻳﺰﻱ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻭ ﺍﻗﺴــﺎﻡ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩﻫﺎ
ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﻬﻢ ﺍﺳــﺖ .ﺳــﻔﺮ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺑﻪ ﺍﺭﺩﻥ ﻭ ﺳﭙﺲ
ﺑﻪﻣﺼﺮ ﻛﻪ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻣﺎﻩ ﺟﺎﺭﻱ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﺗﻼﺷــﻲ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ
ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﻛﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﺣﻤﻼﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ .ﺍﺧﺘﻼﻑﻧﻈﺮﻫﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ
ﻣﻴﺎﻥ ﺳــﻮﺭﻳﻪ ﻭ ﻣﺼﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﺑﻪﺯﻋــﻢ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ
ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻃﺮﺡﻫﺎﻱ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ
ﺳﻮﺭﻳﻪ ﺑﺎﻳﺴــﺘﺪ .ﺍﻣﺎ ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺑﺪﺍﻧﺪ
ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺣﻤﻼﺕ ،ﺗﺼﻔﻴﻪ ﺷــﺪﻳﺪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ
ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻭ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺣﺴــﺎﺱ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ
ﺑﻌﺜﻲﻫﺎﺳــﺖ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻣﺮﺯﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻤــﺮﺍﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ
ﺗﺒﻠﻴﻐﻲ ﺷﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﻋﻤﺪﻩ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻋﺮﺑﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﮔﺮ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﻧﺪﻫﺪ ﺑــﺎ ﺩﻭ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻫﻢ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ
ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻧﻴﺴــﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﺪﺍﺣﺎﻓﻈﻲ ﻛﻨﺪ.
ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲﻣﻬﺘﺪﻱ:
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ
ﻓﺸﺎﺭﻣﻰﺁﻭﺭﻧﺪﻛﻪ
ﺑﻌﺜﻰﻫﺎ ﺑﺮﮔﺮﺩﻧﺪ
ﺁﺭﺯﻭ ﺩﻳﻠﻤﻘﺎﻧﻰ
ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪ ﻣﻮﺝ ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﻭ ﺩﻭﻟﺘـﻲ ﻋـﺮﺍﻕ ﺩﺭ ﺧﺼـﻮﺹ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫـﺎﻱ ﻳﻜﺸـﻨﺒﻪ ﻭ
ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻱ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ
ﻧﻈﺎﻣﻲ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺑﻐـﺪﺍﺩ ﺣﻜﻢ ﺗﻮﻗﻴﻒ 13ﺗﻦ ﺍﺯ
ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﺭﺟﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ 50ﺗﻦ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﺭﺗﺶ ﻭ
ﭘﻠﻴﺲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺻﺎﻟﺤﻴﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺻﺎﺩﺭ
ﻛﺮﺩ .ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻋﺮﺍﻕ
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﻓﺎﻉ ،ﻛﺸﻮﺭ ،ﻭﺯﻳﺮ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ،ﻣﺪﻳﺮ ﺳـﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﻃﻼﻋـﺎﺕ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ
ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻳﻜﺸـﻨﺒﻪ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻭ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺍﺧﺬﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ
ﻣﻬﺘﺪﻯ ،ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺑﻪ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﻴﺪ.
ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﻯ ﺭﻭﺯ ﻳﻜﺸـﻨﺒﻪ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻓﺎﺟﻌﻪﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ
ﺩﺭ ﻋـﺮﺍﻕ ﺭﻗـﻢ ﺯﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺳـﻮﺍﻝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺍﻳﺠـﺎﺩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ
ﭼﻪ ﻓﺮﺩ ﻳـﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺣﻤﺎﻳـﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﭼﻪ
ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ؟
ﮔﻔﺘﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﭘﺸــﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﺳﺖ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ
ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ .ﺍﻣﺎ ﻣﺎ ﻭ ﺣﺘﻲ
ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺁﻗــﺎﻯ ﻣﺎﻟﻜﻲ ،ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺜﻲﻫﺎ ﻭ ﺗﻜﻔﻴﺮﻱﻫﺎ
– ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ -ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺗﻜﻔﻴﺮﻱﻫﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺍﻕ
ﺭﺍ ﻗﺒــﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑــﻪ ﻫﻴﭻﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺳــﺮ
ﺳﺎﺯﺵ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻨﺎﻓﻌﺸــﺎﻥ ﺍﻗﺘﻀﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ
ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺩﻭﻟﺖﺳﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺷــﻮﻧﺪ .ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﻗﻰ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ
ﭼﻪ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺳــﺮ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﺮﺩ ،ﺷﻴﻌﻪ ،ﺳﻨﻰ
ﻳﺎ ﺍﺳــﻼﻣﮕﺮﺍ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﺮﻗﻰ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ .ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ
ﺭﺍ ﺗﻜﻔﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺧﻴﻠﻲ ﻭﻗﺖﻫﺎ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺷــﻴﻌﻴﺎﻥ ﺭﻭﻱ
ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻴﮕﻨﺎﻩ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺑــﺎ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﺗﻨﺎﺳــﺐ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻣﺎ ﺑﻌﺜﻲﻫﺎ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻓﻜــﺮ ﺯﻧﺪﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺣﻤﻠﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺭﻭﻳﺎﻱ
ﺯﻧﺪﻩﻛﺮﺩﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺻﺪﺍﻡ ﺣﺴــﻴﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺮ ﻣﻰﭘﺮﻭﺭﺍﻧﻨﺪ ،ﻫﺪﻓﺸﺎﻥ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪﻛﻨﺘﺮﻝ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻧﻴﺴﺖ
ﻭ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻪ
ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﺮﻗﻪﮔﺮﺍﻱ ﺳﻨﻲ ﺭﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﻣﺜﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﻛﻪ ﻛﺮﺩﻫﺎ ﻭ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺘﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﭼﻨﺪﺍﻧﻲ
ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ
ﺑﺎﺷــﺪ .ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﻨﺎﻓﻌﺸــﺎﻥ ﺍﻗﺘﻀﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺸﻮﻧﺪ ﻛﻪ
ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺭﺍ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ
ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ ،ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﭘﺸﺖ
ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﻭ ﺑﻌﺜﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻨﺠــﺎ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻱ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻱ ﻫﻢ ﻣﺘﻬﻢ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺩﺭ
ﻋﺮﺍﻕ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﻋﺮﺑﻲ ﺍﺯ
ﺟﻤﻠﻪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ،ﺍﺭﺩﻥ ﻭ ﻣﺼﺮ ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻣﺜﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ
ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻭ ﺍﻛﺜﺮﺍ ﺷــﻴﻌﻪ ﺭﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺍﻳﻦ
ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﺷﻮﺩ
ﻭ ﺑــﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﻧﺸــﺎﻥ ﺩﺍﺩ.
ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﮔﺮﻭﻩﻫــﺎﻱ ﺑﻌﺜﻲ ﻭ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﻳﻦ
ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻼﻗﻲ ﺩﺍﺭﺩ .ﻫﺮ ﺩﻭ ﻣﻨﺎﻓﻌﺸﺎﻥ ﺍﻗﺘﻀﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﺎﺍﻣﻨﻰ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻟﺒﺘــﻪ ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻣــﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻭ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ
ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ .ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﻳﻚ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ
ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺩﺍﻧــﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﺍﺷــﻐﺎﻝ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ
ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻲﻫﺎ ﻫﻢ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﺮﺍﻕ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ .ﻃﺒــﻖ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﺎپ ﺷﺪﻩ ﺑﻴﻦ ﺩﻭ ﺗﺎ ﺳﻪ ﻫﺰﺍﺭ ﺟﺎﺳﻮﺱ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻲ
ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ
ﻋﺮﺍﻕ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺳﻮﺭﻳﻪ ﺭﺍ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﻫﺪﻑ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﺍﺳﺖ ،ﺗﺎ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ
ﻛﺸﻮﺭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻱ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ
ﻣﻘﺘﺪﺭ ﻗﻴﺎﻡ ﻛﻨﺪ .ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕــﺮﺍﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﺍﺧﻴﺮﺍ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻭ ﺷــﻜﺎﻑ ﺑﻴﻦ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﻭ
ﺳــﻨﻲ ﻳﺎ ﺑﻴﻦ ﻋﺮﺏﻫﺎ ﻭ ﻛﺮﺩﻫﺎ ،ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻛﺎﺭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ
ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺩﻭﺭ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ
ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﻭ ﺗﻔﺎﻫﻢ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ،
ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺸﺘﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ
ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻓﺶ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺧﻼﻝ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎﺷﺪ
ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ.
ﺑﺮﺧـﻰ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻗـﺎﻯ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻳﻚ ﺳـﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻭ
ﺩﻓﺎﻋﻲ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻋﻮﺍﻣﻠﻲ ﺍﺯ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻳﻦ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳـﺖ ﺩﺭ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺩﺧﻴﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺯﻳﺮﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻭ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﻪ
ﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﭼﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮﻱ ﺭﻭﻱ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺕ ﺁﺗـﻲ ﺧﻮﺩ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻭ
ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺑﻠﻪ ،ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﺩ .ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ
ﺟﺪﻳﺪﺍﻟﺘﺎﺳــﻴﺲ ﺁﻣﺪ ﺗﺎ ﺍﺭﺗﺶ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩ
ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻳﺎ ﻧﻴﺮﻭﻱﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻰ ﺭﺍ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﺩﻫﺪ ،ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﻓﻴﻠﺘﺮ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷــﻜﻞ ﺩﻗﻴﻖ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﺎ ﺗﺤﺮﻳﻚ
ﻋﻮﺍﻃﻒ ﻭ ﻭﺍﺑﺴــﺘﮕﻲﻫﺎﻱ ﻣﺬﻫﺒــﻲ ﻭ ﻗﻮﻣﻲ ﻋﺮﺏ ،ﻛﺮﺩ ،ﺷــﻴﻌﻪ ﻭ
ﺳﻨﻲ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺭﺍ ﻫﻤﻪ
ﺍﺯ ﺷــﻴﻌﻪﻫﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﻨﻨﺪ .ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻗﺘﻀﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ
ﻫﻤﻪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺶ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻭﺿﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻛﺸﺘﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻓﺮﻗﻪﺍﻯ ،ﻗﻮﻣﻲ ﻭ ﻗﺒﻴﻠﻪﺍﻱ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ ،ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺴﺎﺳــﺎﺕ ﺑﻪ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻫﻢ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪ.
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻗﺒﻠﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻛﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺳﺖ
ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩ ،ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺷﺪﻳﺪﻱ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻲ،
ﻏﺮﺑﻲ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻛﺸﻮﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﻣﺘﻬﻢ
ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻨﻲﻫﺎ ﻓﺸﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩ
ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﻯ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺁﻗﺎﻯ
ﻋﻠﻲ ﺩﺑﺎﻍ ،ﻭﺯﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺑﺮﻭﺩ.
ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺗﺴﺎﻣﺢ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺑﺪﻫﺪ
ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻓﺮﻗﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﺍﺭﺗﺶ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ ،ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﻔﻮﺫﻱ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺣﺰﺏ
ﺑﻌﺚ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻱ ﺗﻜﻔﻴﺮﻱ ،ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ
ﺷﻮﻧﺪ .ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻧﻔﻮﺫﻱ ،ﻛﺎﺭ
ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ﺭﺍ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺧﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﻳﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﻣﺎﺷﻴﻦﻫﺎﻱ ﺑﻤﺒﮕﺬﺍﺭﻱ
ﺷــﺪﻩ ﻳﺎ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖﻫﺎ ﺍﺯ ﭘﺴﺖﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺭﺳﻲ ﻋﺒﻮﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﺪﻑ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ.
ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﻳﻜﻲ ،ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻫﺪﻑ
ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭﻟــﺖ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻋﺪﻩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷــﺖ ﻛﺮﺩﻩ
ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮﺩ
ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻲ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ
ﻭ ﺍﺭﺗﺶ ﭼﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻂﻛﻨﻮﻧﻲ ﻋــﺮﺍﻕ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭﻱ ﺍﺳﺖ ،ﻭﻟﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮﺍﻱ
ﭘﺎﻛﺴــﺎﺯﻱ ﺻﻔﻮﻑ ﻧﻴــﺮﻭﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﺍﺭﺗﺶ ﺍﺯ ﺍﻓــﺮﺍﺩ ﻧﻔﻮﺫﻱ ﺍﻳﻦ
ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠــﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﺪ ،ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﺷــﻤﻨﺎﻥ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ
ﻓﺸــﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻋﺮﺍﻕ
ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﻔﻮﺫﻱ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻳﺎﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﭼﺮﺍ ﻛﻪ
ﻫﺪﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﻨﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻳﻚ
ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﺍﺳــﺖ .ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ
ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷــﻮﺩ .ﺩﻭﻟﺖ ﻭﺣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﻭﻟﺘﻲ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺜﻲﻫﺎ ﻭ ﺻﺪﺍﻣﻲﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ
ﻣﺎ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺑﻌﺜﻲﺯﺩﺍﻳﻲ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ،ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺑﻌﺜﻲ ﻭ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺮﺍﻕ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ
ﺷﻜﻨﺠﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺣﺬﻑ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ
ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﻦ ﺷــﺮﻁ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺳــﺖ ﺍﺯ
ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ ﻭ ﻛﺸــﺘﺎﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻬﻴﻢ
ﺷﻮﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭼﻘﺪﺭ ﺭﻭﻱ ﺧﻮﺩﺑﺎﻭﺭﻯ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﻋﺮﺍﻕ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ؟
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻓﻘــﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﭼﻨﺪﻣﻠﻴﺘﻲ ﻫﻢ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﺿﻊ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻫﻢ ﻣﻬﻢ ﺍﺳــﺖ .ﻇﺎﻫﺮﺍ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳــﻮﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﻭ
ﻣﺼﺮ ﻭ ﺍﺭﺩﻥ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﺷــﺪﻩ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ
ﺑﺎ ﺑﻌﺜﻲﻫﺎ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺗﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ .ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﻓﺸــﺎﺭ
ﻣﻲﺁﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺜﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﻨــﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻛﺴــﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﻋﻀﻮ ﺣﺰﺏ ﺑﻌﺚ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺳﺘﺸــﺎﻥ ﺑــﻪ ﺧﻮﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻟﻮﺩﻩ
ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻗﻄﻊ ﺑﺎ ﺍﻓﺮﺩﻱ
ﻛﻪ ﺟﻨﺎﻳﺎﺗﻲ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺳﺮﺳﺎﺯﺵ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺩﺍﺷﺖ .ﻓﺸﺎﺭﻫﺎ
ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﻓﺸــﺎﺭﻫﺎ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﭼﻪ
ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻓﺘﺎﺩ.
39
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻱ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺎ ﻣﺤﺴﻦ ﺣﻜﻴﻢ
ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ
ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 700ﻛﺸﺘﻪ ﻭ ﺯﺧﻤﻲ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ
ﺑﺮ ﺟﺎﻱ ﮔﺬﺍﺷﺖ،ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﺳﻴﺎﺳـﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺭﻗﻢ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺧﻮﺭﺩ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺍﻳﻦ
ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ؟ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﭼﻪ ﻧﻘﺸﻲ
ﺩﺭ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺍﻣﻨﻴـﺖ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻥ ﭘﺎﺳـﺨﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﺴﻦ ﺣﻜﻴﻢ ،ﺩﺑﻴﺮ ﻛﻞ ﺣﺰﺏ ﺍﻋﻼﻱ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻴﺪ.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﻪﻛﺴﺎﻧﻲ ﭘﺸﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ؟
ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘــﺖ ،ﻫﻢﭘﻴﻤﺎﻧﻲ ﺑﻌﺜﻲﻫــﺎ ﻭ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺗﻜﻔﻴﺮﻱ ﻭ ﺩﺭ
ﺭﺍﺱ ﺁﻥ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﻣﺴــﺌﻮﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ
ﻃﻴﻒ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﻓﺠﻴﻊ ﻭ ﺟﻨﺎﻳﺎﺕ
ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻲ ،ﻛﺎﺭﺁﻣﺪﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﻭ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﺑﻪﭼﺎﻟﺶ
ﺑﻜﺸﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻣﻨﻌﻜﺲ
ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﻭﻟﺖ ﺿﻌﻴﻔﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺭﺍﻫﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﻓﺮﻣﻮﻝ ﻇﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻭ ﺳﺘﻤﮕﺮﺍﻧﻪ
ﺳﺎﺑﻖ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻌﺜﻲﻫﺎ ﻭ ﺗﻜﻔﻴﺮﻱﻫﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﻣﻘﺪﺱ
ﻋﺮﺍﻕ ﺍﺳــﺖ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﻳﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﻮﻃﺌﻪﻫﺎﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﺳﻨﮕﻴﻨﻲ
ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻣﻠﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻭ ﻫﻤﮕﺮﺍﻳﻲ ﻭ
ﻫﻤﺴﺎﺯﻱ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭﻱ ﻭ ﺩﺭﻙ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﻃﺌﻪ ،ﺍﺟﺎﺯﻩ
ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺛﻤﺮ ﺑﺮﺳــﺪ .ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﺎﻧﻊ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎ ﺟﺪﻳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ
ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺑﻴﻨﻲ ﻭ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻱ ﻭ ﻧﻮﺳﺎﺯﻱ ،ﭼﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ
ﺳﺨﺖﺍﻓﺰﺍﺭﻱ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻧﺮﻡﺍﻓﺰﺍﺭﻱ ،ﺩﺭ ﻃﺮﺡﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺧﻮﺩ،
ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻮﺍﺩﺛﻲ ﺗﻼﺵ ﻛﻨﺪ.
ﺑﻌـﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ،ﺁﻗـﺎﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺩﺭ ﻣﻌـﺮﺽ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻱ
ﺷـﺪﻳﺪﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ،ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻭﻱ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎ ﭼﻴﺴﺖ
ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﭼﻪ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ
ﺑﮕﻴﺮﺩ؟
ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻧﺎﻇﺮﺍﻥ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﻧﻈﺎﻣــﻲ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﻲ ﭘﻴﺶ
ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺿﻌﻒﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻃﺮﺡ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻃﺮﺡ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﻃﺮﺡ ،ﭼﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻭ ﭼــﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻭ
ﻃﺮﺡﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻲﺷــﺪ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﻱ
ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﻮﺩ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﺘﺒﻲ ﻭ ﺷــﻔﺎﻫﻲ
ﻣﻜﺮﺭﺍ ﺿﻌﻒﻫﺎﻱ ﻃﺮﺡ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻐــﺪﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺣﺘﻲ ﮔﺎﻫﻲ
ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﻛﺸﻮﺭ ،ﺩﻓﺎﻉ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻃﺮﺡ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ
40
ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺭﺍ ﻓﺮﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺳــﻮﺍﻻﺗﻲ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻧﻬــﺎ ﻫﻢ ﻗﻮﻝ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺿﻌﻒﻫﺎ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ
ﺁﻥ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺑﺮﻃﺮﻑ ﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎﻗﻲ ﺍﺳﺖ.
ﻋﻠﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺿﻌﻒﻫﺎ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻧﺸﺪ ﭼﻪ ﺑﻮﺩ؟
ﮔﺎﻫﻲ ﺍﻫﻤﺎﻝ ﻭ ﺳــﻬﻞﺍﻧﮕﺎﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﺿﻌﻔﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻃﺮﺡ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﻬﻞﺍﻧﮕﺎﺭﻱﻫﺎ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮﺩ؟
ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﺩﺭ ﺟﻠﺴــﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ
ﺷــﺪ،ﺗﺼﻤﻴﻢﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺍﺗﺨــﺎﺫ ﻛﺮﺩ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺍﻳــﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢﻫﺎ،
ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﺯﭘﺮﺳﻲ ﺍﺯ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻃﺮﺡ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻲ
ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﻫﺮﻡ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺑﺎﻳﺪ
ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻼءﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻳﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳــﺖ ،ﭼﺎﺭﻩﺍﻧﺪﻳﺸﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺗﻤﺎﻣﻲ
ﻗﻮﺍ ﻭ ﭘﺘﺎﻧﺴــﻴﻞ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ
ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﻟﺬﺍ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺯﭘﺮﺳﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺷﻮﺩ ،ﺑﺎ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻭﮔﺮﻧﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﺪ ﻭ ﺍﻥﺷﺎءﺍﷲ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﺑﺮﺳــﺪ ،ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺑﺮﻃﺮﻑ
ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﻘﺺﻫﺎ ﻭ ﺧﻼءﻫﺎﺳــﺖ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ
ﻋﺮﺍﻕ ،ﻧﻈﺎﻡ ﻋﺮﺍﻕ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻋﺮﺍﻕ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻬﻤﻲ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻲ ،ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦﺷﻤﺎﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﺪﻛﻪﺍﻳﻦﻣﺸﻜﻼﺕﺣﻞﺷﻮﺩﻭﺁﺭﺍﻣﺶ
ﺑﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺩ؟
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻛﻞ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳــﻲ
ﻗــﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ،ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻳﻚ ﺳــﻴﺮ ﺻﻌﻮﺩﻱ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﻬﻴﺒﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ ﺳﻴﺎﻩ ﺗﻜﺎﻥﺩﻫﻨﺪﻩ
ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻣﺎ ﻭﻗﺘﻲ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻛﻠﻲ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﻴﻢ ،ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺩﺭ
ﻋﺮﺍﻕ ﻛﺠﺎ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻱ
ﺟﻨﻮﺑﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﻪ 9ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻱ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺍﺯ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻧﺴﺒﻲ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻧﻤﻲﺷﻨﻮﻳﻢ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻳﻮﺍﻧﻴﻪ ،ﻧﺎﺻﺮﻳﻪ ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﻧﺠﻒ ﻭ ﻛﺮﺑﻼ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ
ﻭﺳﻴﻌﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺸﻮﺩ .ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻣﺤﺪﻭﺩﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺟﻨﺎﻳﻲ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﻫﺎﻱ ﻋﺸــﻴﺮﻩﺍﻱ ﻭ ﻗﺒﻴﻠﻪﺍﻱ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ
ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻣﺎ ﺷــﻬﺮ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳــﺖ .ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺑﻐﺪﺍﺩ
ﺧﻴﻠﻲ ﺁﺳﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﻋﻠﺖ؛ ﻳﻜﻲ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﻫﺮ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺩﺭ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﻭﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻫﻤﻪ
ﻫﺴﺘﻪﻫﺎﻱ ﺗﺸــﻜﻴﻞﺩﻫﻨﺪﻩ ﺑﺎﻓﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ) ،ﺷﻴﻌﻪ،
ﺳﻨﻲ ،ﻛﺮﺩ( .ﺳﻮﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﺎﺣﺖ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﺰﺭگ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ
ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ﺷﺶ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ
ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺒﻮﻩ ﺟﻤﻌﻴﺖ ،ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺎﺭ ﺁﺳﺎﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ
ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻨﻮﺯ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﻋﺮﺍﻕ
ﻛﺎﻣﻞ ﻧﺸــﺪﻩ ﻭ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻳﻢ .ﻫﻨﻮﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻭ
ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎ ﺿﻌﻒ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﺎﻣﻼ ﺗﺤﺖ ﺍﺷﻐﺎﻝ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻣﻠﻲ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﭘﻠﻴﺴﻲ،
ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ،ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺍﺯ ﻫﻢ ﭘﺎﺷﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺎﻫﺪ
ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻭﺿﻌﻴﺖ
ﻋﺎﺩﻱ ﺑﺮﺳﻨﺪ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻱ ﻭﺳﻴﻊ ﻭ
ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﻳﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎﻋﺮﺍﻕ
ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﺭﺗﺶ ﻭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﻫﺮ
ﺭﻭﺯ ﺷــﺎﻫﺪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﻱ ﺩﺭ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﭼﺮﺍﻛﻪ
ﻛﻨﺘﺮﻝﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻲ ﻛﺎﺭ ﺳﺎﺩﻩﺍﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺩﺷﻤﻦ
ﻭﺍﺿﺢ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻨﻲ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﻧﻤﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺍﺯ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﺷــﺎﻧﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﻨﺪ .ﺣﺘﻤﺎ
ﺿﻌﻒﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﺑﻴﻨﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ.
ﺑﺨﺸـﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ
ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻘﺪﻱ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ.
ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺿﻌﻒﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻞ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎﺯ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ.
ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺎﻟﻜﻲ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺣﻀﻮﺭ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﻌﺜﻲ ،ﺗﻪ ﻣﺎﻧﺪﻩﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﻘﺎﻳﺎﻱ ﺭژﻳﻢ ﺑﻌﺜﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﻭ ﺁﻧﻬﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ﻋﺮﺍﻕ ﺟﺪﻳﺪ ﺷﻜﻞ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻳﺎﺷﺎﻫﺪ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ
ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺿﻌﻒﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻫﻨﻮﺯ
ﺩﺭ ﻋــﺮﺍﻕ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻗﻄﻌﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺩﺧﻴﻞ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺍﺯ
ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺍﺧﻞ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ،ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺩﺧﻴﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲ ﻭ ﻃﺮﺩ ﺷﻮﻧﺪ .ﺩﻭﻡ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻃﺮﺡﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺷﻮﺩ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺩﺷﻤﻦ ﺧﻴﻠﻲ
ﺣﺴﺎﺱ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺯﻳﺮﻛﻲ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ ﺿﻌﻒ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻛﻤﺎﻝ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺭﺍ
ﻣﻲﺑﺮﺩ .ﺳــﻮﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺳــﻄﺢ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ
ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﻣﻠﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﺳﺖ .ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻠﺖ
ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻫﻤﺪﻟﻲ ﻭ ﻫﻤﮕﺮﺍﻳﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ
ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺴــﺘﻨﺪ .ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻌﺪﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺧﻲ
ﺍﺯ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺸﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍ ﺣﺘﻲ ﺩﻭﻟــﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎ
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻫﺴــﺘﻴﻢ .ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﻮ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﻣﻠﻲ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﻜﻞ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﺎﻫﺪ ﻧﻔﻮﺫ
ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺎﺳﺪ ﻭ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻡ ﺳﺎﺑﻖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ
ﺟﻬﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﺷــﺎﻫﺪ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﺑﺘــﻜﺎﺭﺍﺕ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻲ ﺑﻲﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ
ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﻼﻑﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﺴﺘﻪﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﺷﻴﻌﻪ ،ﺳﻨﻲ ﻭ ﻛﺮﺩ ،ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎ
ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺍﺧﺘﻼﻑﻫﺎﻳﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ
ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻛﺮﺩ.
ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ ﭘﻮﻝ ﻭ ﺳﻼﺡ ﻭ ﻓﻜﺮ
ﭘﺸﺖ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ
ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺷﻜﻞ ﻧﮕﻴﺮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﺑﺰﻧﻴﻢ،
ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ ﻛﺎﺭ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﺍﺳﺖ
ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺷﺎﻧﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﻛﻨﻴﻢ .ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺗﻼﺵ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺣﺘﻤﺎ ﻧﻘﺎﻁ
ﺿﻌﻒ ﺭﺍ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻛﺎﺭ ﻣﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ ﺩﻭﻟﺖ
ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻗﻮﻩ ﻣﺠﺮﻳﻪ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ
ﻋﺮﺍﻕ ﭼﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﭼﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﻜﺎﺭ
ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺿﻌﻒﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ
ﻋﺮﺍﻕ ﻓﺮﺻﺖ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺿﻌﻒﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻋﺮﺍﻕ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺍﻳــﻦ ﺩﻭ ﻛﺎﻣﻼ ﺑــﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕــﺮ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻨــﺪ .ﭼﺮﺍ ،ﭼﻮﻥ ﺩﺷــﻤﻨﺎﻥ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﻭ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺍﻟﻘﺎ ﻛﻨﻨﺪ؛ ﻳﻜﻲ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﻣﺎﻳﻮﺱ ﻭ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪ
ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﻄﺢ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻛﻤﺘﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ
ﻣﺎ ﺭﻓﺘﻴﻢ ﭘﺎﻱ ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻱ ﺭﺍﻱ ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻢ ﻓﺎﻳﺪﻩﺍﻱ ﻧﺪﺍﺷﺖ.
ﺩﻭﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪﻱ ﻧﻈﺎﻡ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ
ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻭﺣﺪﺕ
ﻣﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻫﺴﺘﻪﻫﺎﻱ ﺗﺸﻜﻴﻞﺩﻫﻨﺪﻩ ﺑﺎﻓﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻠﺖ
ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻱ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ
)ﺷﻴﻌﻪ ،ﺳــﻨﻲ ،ﻛﺮﺩ ،ﺗﺮﻛﻤﻦ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺍﻗﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﺩﻳﻨﻲ( ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺎﻡ ﺯﺩﻩ ﺷــﻮﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﺯﺩﻩ ﺷــﻮﻧﺪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﭼﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ؟
ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻭ ﺳﻮﻱ ﺑﻌﺜﻲﻫﺎ ﻭ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ
ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻣــﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ .ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻢ
ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ
ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺮﺍﻕ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺎﻳﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻳﻚ ﭘﺮﻭﺳﻪ ﻛﺎﻣﻼ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ
ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳــﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻃﻲ 1400ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻣﻮﻱﻫﺎ ﻭ ﻋﺒﺎﺳﻲﻫﺎ ﻭ
ﻋﺜﻤﺎﻧﻲﻫﺎ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻳﻚ ﻃﺒﻘﻪ ﺍﺯ ﺳﻨﻲﻫﺎ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻮﺩﻩ ،ﺍﻛﻨﻮﻥ
ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺳــﻨﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ 22 .ﻛﺸﻮﺭ ﻋﺮﺑﻲ ﻫﻢ ﺳﻨﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﻳﻚ ﻛﺸــﻮﺭ ﻋﺮﺑﻲ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻋﻤﻖ
ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻜﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﺮﺍﻕ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ 57ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻓﻘﻂ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﻪ
ﻛﺸﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ،ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺗﺮﺱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﻡﻫﺎﻱ ﻋﺮﺑﻲ
ﻧﻈﺎﻡ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻲ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻳﺎ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻣﺎﺩﺍﻡﺍﻟﻌﻤﺮ
ﺍﺳــﺖ ﻳﺎ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻭ ﺍﻣﻴﺮ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﭼﺎﻟﺸﻲ ﺟﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ
ﺍﻳــﻦ ﻧﻈﺎﻡﻫﺎﻱ ﻋﺮﺑﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻣﺜﻞ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺳــﻄﺢ ﺍﺯ
ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﻭ ﮔﺮﺩﺵ ﻗﺪﺭﺕ ﻭﺍﺭﺩ ﺻﺤﻨﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺷــﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﺷﻮﻧﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ
ﻧﻈﺎﻡ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻠﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﺮﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻋﺮﺍﻕ ﻛﻪ
ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳــﻲ ﺩﺍﺭﺩ ،ﭼﺮﺍ ﻣﺎ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ .ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ
ﻋﺎﻣﻞ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻋﺮﺍﻗﻲ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ
ﺳﻄﻮﺡ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺷﻔﺎﻑ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ
ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻫﻴﭻ ﻛﺸﻮﺭﻱ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻤﻲﺩﻫﻨﺪ ﻫﻴﭻ
ﻛﺸﻮﺭﻱ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻛﻨﺪ.
ﺗﺮﺱ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻓﺮﻗﻪﺍﻱ
ﻣﻠﺖﺳﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺭﻭﻳﺎﺳﺖ
ﺷﺎﺩﻱ ﺁﺭﺍﺳﺘﻪ
ﻣﻦ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺻﺪﺍﻡ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﺯ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﻓﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩ ﻭﺍﺭﺩ
ﻋﺮﺍﻕ ﺷﺪﻡ ،ﻳﻌﻨﻰ 12ﺁﻭﺭﻳﻞ ﺳﺎﻝ .2003ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻭﻗﺘﻰ ﺍﺯ
ﻋﺮﺍﻗﻰﻫﺎ ﻣﻰﭘﺮﺳﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﺳﻨﻰ ،ﺷــﻴﻌﻪ ﻳﺎ ﻛﺮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺣﺎﻟﺖ
ﺗﺪﺍﻓﻌــﻰ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻨــﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺎﺳــﺦ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﻗﻰ
ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ،ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﺩﺭﻳﻢ .ﭼﻨﺪﻯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺪﺕ
ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺳﺎﻳﻪ
ﺍﻓﻜﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﻛﺸﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺑﻴﻦ ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﺳﻨﻰ ،ﻋﺮﺏ ﻭ
ﻛﺮﺩ ،ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﻣﺴــﻴﺤﻰ .ﺁﻳﺎ ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﻮﺯﻭﻭ ،ﺑﻮﺳــﻨﻰ ﻭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﭘﺸﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻯ ﻗﻮﻣﻰ ﻭ
ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺩﺷــﻤﻨﻰﻫﺎﻯ ﻋﻤﻴﻖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ
ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺥ ﺑﻜﺸﻨﺪ؟ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺸﻮﺭ
ﺑﻪ ﺳــﻮﻯ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺟﻬﺖ ﺩﺍﺩ ،ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻛﺎﺑﻞ ﺳﻔﺮ
ﻛﺮﺩﻡ .ﻳﻚ ﺷــﺒﺎﻫﺖ ﻧﺴﺒﻰ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻧﻘﻄﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺍﻣﺎ
ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ.
ﺩﺭﺱﻫﺎﻳــﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ
ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓﻫﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻣﻴﺎﻥ ﻛﻮﻩ ﻭ ﻛﻮﻳﺮ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ
ﺧﺎﺭﺟﻰﻫﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻧﻈﺎﺭﻩﮔﺮﻧﺪ ،ﺩﺭﻙ ﻳﻚ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺯ
ﻋﺮﺍﻗﻰ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ – ﻧﻪ ﻋﺮﺍﻗﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷﺪ -ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ،2003ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳــﺘﻨﺪ ﺑﺎﻭﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺑﺮﺍﺩﺭﻯ ﻭ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻭ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻰ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﺭﺗﺶ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺭﻫﺎ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ
ﺍﺯ ﻋﺮﺍﻗﻰﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﻭﺭ ﻛﻨﻨﺪ .ﻓﻜﺮ ﻛﺮﺩﻥ
ﺑﻪ ﻋﻤﻖ ﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻣﻴﺎﻥ ﻓﺮﻗﻪﻫﺎ ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﻧﺸﺎﻥ
ﻣﻰﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﺁﺑﺴﺘﻦ ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎﻯ ﺟﻨﻮﻥﺁﻣﻴﺰﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪﻫﺎ ﻭ ﻣﺬﺍﻫﺐ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ
ﺑﺮﺍﺩﺭﻧﺪ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻧﻜﺮﺩ.
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳــﺘﻨﺪ ﺑﺎﻭﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ
ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳــﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔــﻰ ﻋﺮﺍﻗﻰﻫﺎ ﺟﺎﻥ
ﺗﺎﺯﻩﺍﻯ ﺑﮕﻴﺮﺩ -ﻧﺴــﺨﻪﺍﻯ ﺑﺎ ﻣﺤﺘﻮﻳﺎﺕ ﺩﻭﺳــﺘﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻗﻮﺍﻡ،
ﻫﻤﺒﺴــﺘﮕﻰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮﻥ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ
ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻳﻨﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻮﺩﻳﻢ ،ﺯﻣﺎﻥ ﮔﺬﺷﺖ،
ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﻧﻜﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺎ ﺳﭙﺮﻯ ﺷﺪ ﻭ ﺣﺎﺻﻞ ﺁﻥ ﺑﺪﻥﻫﺎﻯ ﻧﺎﻗﺼﻰ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﺳــﺮﺩﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺟــﺎﻯ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ :ﺍﺯ
30ﺗﺎ 40ﻧﻔﺮ ﺗﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺑﻪ 75ﺗﺎ 100ﻧﻔﺮ ﺭﺳــﻴﺪ ،ﺷﻴﻌﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ
ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻨﻰﻫﺎ ﻛﺸﺘﻪ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺳﻨﻰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺟﺎﻥ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ.
ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷــﺪﻡ ﻛﻪ ﺟﻨﮓ ﻓﺮﻗﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ﺳﺎﻝ 2003ﺁﻏﺎﺯ
ﺷﺪﻩ ،ﺍﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺍﻳﺪﻩﺍﻯ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻛﺠﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﻣﻦ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﻳﻚ ﻗﻨﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻣﻌﺪﻥ ﺫﻏﺎﻝﺳﻨﮓ ﺑﻮﺩﻡ ﺍﻣﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻧﻢ
ﻧﻤﻰﺧﻮﺍﻫﻢ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺩﻳﺪﻩﺍﻡ ،ﺑﺎﻭﺭ ﻛﻨﻢ.
ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺯﻣﺴــﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩ ،ﺧﺎﻛﺴــﺘﺮﻯ ﻭ ﺑﺎﺭﺍﻧﻰ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺤﻠﻪﺍﻯ ﻓﻘﻴﺮ
ﭘﻴﺶﻧﻤﺎﺯ ﻛﻮﺭ ﻣﺤﻠﻪ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺭﻭﺯ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﺴــﺠﺪ
ﺑﻪﺧﺎﻧﻪ ﻣﻰﺭﻓﺖ ﻛﺸﺘﻪ ﺷــﺪ .ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﻭ ﭘﺴﺮ ﻛﻮﭼﻜﻰ ﻛﻪ
ﺍﻭ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻧﻴﺰ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﺤﻠﻪ ،ﻣﺤﻠﻪﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻠﻪﻫﺎﻯ ﺳﻨﻰﻧﺸﻴﻦ
ﺍﺣﺎﻃﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ،ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺳﻨﻰﻫﺎ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ
ﻓﺸﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺁﻥ ﻣﺤﻠﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﻰ
ﻧﻴﻔﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﭘﻴﺶﻧﻤﺎﺯ ﺣﺮﻓﻰ ﻧﺰﺩ .ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻣﺴــﻠﺢ
ﻣﻰﺗﺮﺳﻴﺪﻧﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻦ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﺮﺍﺩﺭﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ ﻭ ﺳﻨﻰﻫﺎ
ﺭﺍ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﻜﺮﺩﻡ.
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺑﺮﺍﺩﺭﻯ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﻣﻰﺭﺳــﺪ .ﻋﺮﺍﻗﻰﻫﺎ
ﺧﺴــﺘﻪ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻫﺎ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 2010ﺁﻣــﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺑﺮ ﺩﺭ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴــﻢ
ﻣﻰﻛﻮﺑﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻓﺮﺍﻓﺮﻗﻪﺍﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﻣﻼ
ﺩﺭﺳــﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﺍﻣﺎ ﻣﻦ
ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻰﺗﺮﺳﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﮓ ﻓﺮﻗﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﻭﺩﻯ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻧﺮﺳﺪ.
ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺟﻮﻳﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻃﻰ ﺍﻳﻦ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻮﺩﻡ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺑﺎﻭﺭ ﻛﻨﻢ
ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺳــﻼﺡﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺯﻣﻴﻦ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺳﻨﻰﻫﺎ ﻭ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ
ﻭ ﺣﺘﻰ ﻛﺮﺩﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺷﻬﺮﻫﺎﻯ ﺷــﺒﻪ ﻏﺮﺑﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻭﻝ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺁﺷــﻨﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳــﺪ ﺟﻨﺎﻳﺎﺕ ﻫﻮﻟﻨﺎﻛﻰ ﺭﺍ ﺍﻳﻨﺠــﺎ ﺭﻗﻢ ﻣﻰﺯﻧﻨﺪ.
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺳــﻬﻢ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﻋﻘﺐ ﻧﻤﻰﻣﺎﻧﻨﺪ
ﻭ ﺑﻪﻧﻈــﺮ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺟﻬﺖ
ﺑﺎﺩ ﺭﺍ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻤﻰﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺁﺗﺶ ﺑﺎ ﺑﺎﺩ ﻫﻤﺮﺍﻩ
ﺷــﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺁﻳﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﺭﺍ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻣﺴــﻠﻤﺎ ﻧﻪ.
ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﺑﺮﻣﻰﺁﻳﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﺮگ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﭘﺪﺭﺍﻥ ﻭ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ ،ﻣﺎﺩﺭﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﻣﻰﺁﻳﺪ.
ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻋﺮﺍﻕ ﺍﺳــﺖ ،ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻛﻮﻳﺮ ﺁﻥ ﭘﺮ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺩﺭﺧﺘﺎﻥ ﺧﺮﻣﺎ
ﻭ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ ﺁﻥ ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ
ﻛﺸﻮﺭﺷﺎﻥ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻧﺪ .ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﻛﻰ ﻃﻰ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﻗﻢ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺩﻣــﺎﻥ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﻳﻢ .ﺍﻣﺮﻭﺯ
ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻋﻴﻨﻚ ﺳﻴﺎﻩ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻳﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺟﻨﮓ ﺑﺎﺷــﻴﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻼﺵﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺑﻬﺘﺮ
ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺮﺍﻕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻴﻢ.
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩALISSA J. RUBIN :
ﻣﻨﺒﻊ :ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ ﺗﺎﻳﻤﺰ
41
ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻧﻮﻳﻦ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪﺍﻯ ﺗﺮﻛﻴﻪ؛ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯ ﻳﺎ ﺗﺎﻛﺘﻴﻚ!
ﺗﻨﺶ ﺻﻔﺮ
ﺳﻴﺎﻣﻚ ﻛﺎﻛﺎﻳﻰ
ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻭ ﻋﺮﺍﻕ
ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﺧﻴﺮ ﺭﺟﺐ ﻃﻴﺐ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ،ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻭ ﻫﻴﺎﺕ
ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﻳــﻪ 200ﻧﻔﺮﻩ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺷــﻤﺎﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺍﺯ
ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺠﺎﺭ ،ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ،ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻣﻰﺩﺍﺩ ،ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺤــﺮﻙ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺭﺍ
ﺑﻪﺷﻜﻞ ﺟﺪﻯﺗﺮﻯ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺳﺎﺧﺖ؛ ﺗﺤﺮﻙ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ
ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺣﺰﺏ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ
ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻳﻚ ﻣــﺎﻩ ﭘﻴﺶ ﺗﺮﻛﻴــﻪ ﺗﻮﺍﻓﻘﻨﺎﻣﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﺎ ﺍﺭﻣﻨﺴــﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ
ﻋﺎﺩﻯﺳﺎﺯﻯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻪ ﺍﻣﻀﺎ ﺭﺳﺎﻧﺪ .ﺩﻭﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﻔﺮﻯ
ﺭﺳﻤﻰ ﺑﻪﻋﺮﺍﻕ ﺩﻩﻫﺎ ﺳﻨﺪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻭ ﺗﺠﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﻣﻀﺎ
ﺭﺳــﺎﻧﺪ .ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺣﻤﺪ ﺩﺍﻭﺩ ﺍﻭﻏﻠﻮ ،ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻭ
ﻃﺮﺍﺡ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻧﻮﻳﻦ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﻋﺮﺍﻕ
ﺳــﻔﺮ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮﺩ .ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦ
ﻭﺯﻳﺮ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﻋﺮﺍﻕ ﺳﻔﺮ ﻛﺮﺩ ،ﻫﺮ
ﭼﻨﺪ ﺩﺍﻭﺩ ﺍﻭﻏﻠﻮ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰ ﮔﻔﺖ» :ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻟﻪ
ﺑﻪﺭﺳﻤﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻦ ﻓﺪﺭﺍﻝ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ «.ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ
ﻧﮕﺎﻩ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩﻫﺎﻯ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﺳــﺖ .ﺳﭙﺘﺎﻣﺒﺮ
ﺳﺎﻝ 2008ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺳــﻨﺪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻯ ﺑﺎ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ
ﺧﻠﻴﺞ ﻓــﺎﺭﺱ ﺍﻣﻀﺎ ﻛﺮﺩ ﻛــﻪ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫــﺎﻯ ﺑﻨﻴﺎﺩﻳﻦ
ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ،ﺍﻣﻮﺭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ،ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻭ ﺩﻓﺎﻋﻰ
ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛــﺮﺩ .ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻯ
ﺑﺎ ﺳﻮﺭﻳﻪ )ﺩﺷﻤﻦ 10ﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ( ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺁﻧﻜﺎﺭﺍ ﻃﺮﺡ
ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻯ ﺑﻴﻦ ﺳــﻮﺭﻳﻪ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ
ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ،ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻰﻫﺎ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻏﺰﻩ ﺑﻪ
ﻣﺠﺎﺩﻟﻪ ﺑﺎ ﺷﻴﻤﻮﻥ ﭘﺮﺯ ﻧﻴﺰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﻓﺮﺍﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﻫﻢ
ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺩﺑﻴﺮﻛﻞ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻏﻴﺮ ﺩﺍﺋﻢ
ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻭ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﻫﺎ ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻴﻢ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ
ﺩﺭ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﻭ ﭼﻴﻨﺶ ﻣﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺷﻄﺮﻧﺞ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺳﻰ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ
ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﺑﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﺘﻢ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﭼﻨﺪ ﺟﺎﻧﺒﻪﮔﺮﺍﻳﻰ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻤﺴــﺎﻳﮕﺎﻥ ،ﺍﺭﻭﭘﺎ ،ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ
ﻳﺎﻓﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺯﻳﺮﺍ ﺑﻪ ﮔﻔﺘــﻪ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻰ ﺑﻰﻫﻤﺘﺎ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺍﺑﻂ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ،ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ،
ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺠﺎﻭﺭ ﻭ ﻏﺮﺏ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ.
ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻧﺸﺎﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ
ﺍﻳﻔﺎﻯﻧﻘﺶﻓﻌﺎﻝﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯﺗﻮﺭﮔﻮﺕﺍﻭﺯﺍﻝﺩﺭﺍﻭﺍﻳﻞﺩﻫﻪ 1990ﻭﭘﺲ
ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻛﻮﻳﺖ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ .ﺍﻭﺯﺍﻝ ﻛﻮﺷــﻴﺪ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺣﺎﺷﻴﻪ
ﻣﺤﻮﺭﺩﺭﻗﺒﺎﻝﺗﺤﻮﻻﺕﻭﻣﻨﺎﻗﺸﺎﺕﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪﺧﺎﺭﺝﻭﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻯ
ﺟﺪﻳﺪﺩﺭﻋﺮﺻﻪﻣﻌﺎﺩﻻﺕﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯﻣﻌﺮﻓﻰﻛﻨﺪ.ﺍﻳﻦﺁﻏﺎﺯﺣﺮﻛﺘﻰﺑﻮﺩ
ﻛﻪﺍﻛﻨﻮﻥﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥﺭﺍﺑﻪﻣﻨﺰﻝﻣﻘﺼﻮﺩﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰﻣﻰﻛﻨﺪ.
ﺳﻴﺎﺳﺖﺧﺎﺭﺟﻰ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﻼﻝ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺮﺗﻨﺶ ﺟﻨﮓ ﺳﺮﺩ
ﺗﺎﺑﻌﻰ ﺍﺯ ﻧﮕﺮﺵ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﻭ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺭ ﺩﻭ ﺩﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﭘﻮﺳﺘﻪﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﻋﺮﺍﻕ ﭘﺲ ﺍﺯ 2003ﻣﻴﻼﺩﻯ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮﻯ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺭ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﺭﺍ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏﻧﺎﭘﺬﻳﺮ
ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﻧﻜﺮﺩﻥ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺩﺭ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﻋﺮﺍﻕ
ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺪﺗﻰ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺳﺮﺩ ﺑﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ – ﺁﻧﻜﺎﺭﺍ ﺳﺎﻳﻪ ﺍﻓﻜﻨﺪ
ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺭﺩﻏﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺩﺍﺷــﺖ ﺗﺎ ﺑﺎﺯ ﺗﻌﺮﻳﻔﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﻫﺎ ﻭ
ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺩﻫﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ
ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺰ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺍﻭﻝ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪﺳﻤﺖ ﻫﻤﮕﺮﺍﻳﻰ
42
ﺑﺎ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﻛﺴــﺐ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺨﺖ ﻗﺒﻠﻰ ﺩﺍﻧﺴــﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﺤﺮﺍﻧﻰ ﻋﺮﺍﻕ ،ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻧﻮﻳﻦ
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻏﺮﺏﮔﺮﺍﻳﻰ ﺍﺯ ﻣﺤﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺣﺬﻑ ﻧﺸﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ،ﻧﮕﺮﺵ ﺣﺰﺑﻰ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ
ﻧﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﺷﺮﻕ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺭﺗﺒﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﺗﺪﺭﻳﺞ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﻫﻤﺠﻮﺍﺭ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻻﺯﻡ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻧﻜﺎﺭﺍ ﻣﺒﺘﻨﻰﺑﺮ
ﻧﮕﺎﻩ ﻧﻴﺰ ﻣﺒﺘﻨﻰﺑﺮ ﻣﺤﻮﺭﻳﺖ ﻏﺮﺏ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ.
ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﻣﻨﺎﺳــﺒﺎﺕ ﺑﺮ ﺷــﻜﻞﮔﻴﺮﻯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻧﻮﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺗﻨﺶ ﺻﻔﺮ ﺑﺎ ﻫﻤﺴــﺎﻳﮕﺎﻥ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﭘﺮﻣﻌﻨﺎﻳﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﺴﺘﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺭﺍ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻣﻰﺩﻫﺪ.
ﺷــﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺍﺳــﺘﺎﺭﺕ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻧﻮﻳﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺮﻛﻴــﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ
ﻣﺒﺘﻜﺮ ﻭ ﻃﺮﺍﺡ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ،ﭘﺮﻭﻓﺴــﻮﺭ ﺍﺣﻤﺪ ﺩﺍﻭﺩ ﺍﻭﻏﻠﻮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺠﻢﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﺭﺑﻜﺎﻥ ﻭ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺍﺣﺪﺍﺙ ﺧﻂ ﻟﻮﻟﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ
ﺟﻬﺖﺩﻫﻰﻫﺎﻯ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺳــﻰ ﻭﻯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﮔﺎﺯ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺩﺭ 1996ﺟﺴــﺖﻭﺟﻮ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳــﻦ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻛﻪ
ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺭﺍ ﺟﻠﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﺣﻤﺪ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺭﺳــﻴﺪ ،ﭘﺮﺵ ﺑﻠﻨﺪﻯ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﻘﺎﻱ
ﺩﺍﻭﺩ ﺍﻭﻏﻠﻮ ،ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻭ ﺩﻭﺭﻩﺍﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺒﺎﺩﻻﺕ ﺗﺠﺎﺭﻯ ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﭘﺪﻳــﺪ ﺁﻭﺭﺩ .ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣــﺪ ﻫﻴﺎﺕﻫﺎﻯ
ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﺗﻨﺶ ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴــﻚ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭ ﻓﺮﻭﻛﺶ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺮﺧﻰ
ﺩﻫﺪ ﻭ ﺳــﭙﺲ ﺑﻪ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ .ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﺎ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺗﺠﺎﺭﻯ – ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ
ﺑﻬﺮﻩﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﻂ ﻣﺸﻰ ﺗﻨﺶ ﺩﻳﺮﻳﻨﻪ ﻭ ﺑﻨﻴﺎﺩﻳﻦ ﺑﺎ ﺍﺭﻣﻨﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﮔﺎﻡ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ
ﺑﻪ ﺍﻧﻌﻘﺎﺩ ﻣﻌﺎﻫﺪﻩ ﻋﺎﺩﻯﺳﺎﺯﻯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻛﺸﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺗﺮﻛﻴﻪ
ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺑــﺮﺍﺯ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﻯ ﺑﻪﮔﺴــﺘﺮﺵ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺗﺠﺎﺭﻯ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﻣﺤﺴﻮﺳﻰ ﭘﻰﺭﻳﺰﻯ ﻛﺮﺩ ،ﺩﺭ ﭘﻰ ﻓﺮﺻﺖﺳﺎﺯﻯ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﺩﺍﺩﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺭ
ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺳﻨﺪ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻯ ﻣﻰﺭﺳــﺎﻧﺪ ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﻧﺴﺒﺖ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ،ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ
ﺑﻪﻧﻔــﻮﺫ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﭘﻨﻬــﺎﻥ ﻛﻨﺪ .ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﺎ ﺑﺎ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﺭﻭﺯ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺣﺠﻢ ﻣﺒﺎﺩﻻﺕ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺗﺎ ﻣﺮﺯ 10ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ
ﻟﺒﻨﺎﻥ ﻭ ﻣﺼﺮ ﻭ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪﻫﺎﻯ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﻚ ﺑﺎ ﺩﻣﺸــﻖ ﻭ ﻛﻮﺷــﺶ ﺩﻻﺭ ﻧﻴﺰ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ،ﺩﻭﺭﻩﺍﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ
ﺟﻬﺖ ﺭﻓﻊ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ – ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻋﺮﺍﻕ ﻭ ﺷﻤﺎﻝ ﺩﻭﺟﺎﻧﺒﻪ ﺧﻮﺩ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺩﺭ ﻛﻨــﺎﺭ ﺁﻥ ﻧﮕﺮﺵ ﻧﻮﻳﻦ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺭﺍ ﻣﺠﺎﺏ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﻌﺎﻝﺳــﺎﺯﻯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪﺍﻯ
ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰﮔﺮﺍﻳﻰ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﻣﺤﻮﺭ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺳﻰ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪﺍﻯ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺩﺭ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﻯ ﺁﻧﻜﺎﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ
ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﻋﺜﻤﺎﻧﻰﮔﺮﺍﻳﻰ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﺩﺭ ﻃﺮﺡﻫﺎﻯ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﻭ ﺗﺤﻜﻴﻢ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺑﺎ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ
ﺑﺮ ﻣﺪﺍﺭ ﺍﻗﺘﺼــﺎﺩ ﻣﻰﭼﺮﺧﺪ ﺗﺎ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ،ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻛــﻪ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺬﺭ ﺍﺯ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻯ ﻛﻤﺮﺷــﻜﻦ ﺑﺤــﺮﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ
ﺣﺴﺎﺳﻴﺖﻫﺎﻯ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﻋﺮﺍﻕ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺭﻭﻧﺪ
ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﺳــﺖ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺩﺭﺍﺯ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ
ﻳﻚﺳﻮ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﻋﺮﺑﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺗﻮﺍﻓﻖﻫﺎﻯ ﻗﺒﻠﻰ ﺩﺭ ﻧﺸﺴــﺖﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ ﻭ
ﺩﺭ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺟﺬﺏ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ،ﻓﺮﺻﺖﻧﻮﻳﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﺑﻰ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻫﻤــﻜﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺻﺮﻳﺢ
ﻛﺎﻻ ﻭ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻭ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺍﺯ ﺣﻖ ﻣﺴﻠﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻧﺮژﻯ ﺻﻠﺢ ﺁﻣﻴﺰ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ
ﻭ ﻣﻘﺎﻃــﻊﻛﺎﺭﻯ ﭘﺪﻳــﺪ ﺁﻭﺭﺩ .ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺍﺳــﻨﺎﺩ ﻣﺘﻌــﺪﺩ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻛﺸــﻴﺪﻥ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﻏﺮﺏ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻠﻜﻪ
ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﻫﻤﺠﻮﺍﺭ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﻣﻮﻳﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ﺗﺎﻛﻴﺪﻯ ﺑﺮﺿﺮﻭﺭﺕ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺑﻰ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻪ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﺻﻠﺢﺁﻣﻴﺰ ﺍﻧﺮژﻯ
ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺩﺭﺻﺪﺩ
ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ.
ﺗﺮﻣﻴﻢ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﺎ ﺣﻮﺯﻩ ﺁﺳــﻴﺎﻯ ﻣﺮﻛﺰﻯ
ﺍﻣﺎ ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﻪ
ﺍﻣﺎ ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ ﺭﻭﺍﺑﻂ
ﻭ ﻗﻔﻘــﺎﺯ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻃﺮﺡﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮﺗﻌﻤﻴﻖ
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺣﻞ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺩﻩ
ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺜﺒﺖ
ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﮔﺮﺟﺴﺘﺎﻥ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰﺣﺎﻛﻢﺑﺮﺗﻌﻤﻴﻖﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎﻯ ﺗﻌﺮﻳﻒ
ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺷــﺪﻩ ﺗﻀﻤﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﻨﺎﻓــﻊ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ
ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺜﺒﺖ
ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﺑﻮﺩ.
ﺑﺎﺷــﺪ .ﺍﻟﺒﺘــﻪ ﺭﻓــﻊ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺗﺠــﺎﺭﻯ ﻭ
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﺤﻮﺭ
ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎﻯ
ﺍﺭﺩﻭﻏــﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺁﺳــﻴﺎﻯ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﻭ
ﻭ ﺗﺴــﻬﻴﻞ ﺩﺭ ﻓﻌﺎﻝ ﺷﺪﻥ ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ
ﻗﻔﻘﺎﺯ ﻧﻴــﺰ ﺣﺎﻛﻢ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒﺷﺪﻩﺗﻀﻤﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻪ ﺭﻋﺎﻳــﺖ ﺍﻟﺰﺍﻣﺎﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ
ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻯ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ
ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﻭ ﭘﺎﻳﺒﻨــﺪﻯ ﺗﺮﻛﻴــﻪ ﺑــﻪ
ﻣﺘﻘﺎﺑﻞﺑﺎﺷﺪ
ﺑﻪﻣﺮﻛﺰ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺍﻧﺮژﻯ ﺑﻪ ﺳــﻤﺖ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ
ﺗﻌﻬﺪﺍﺕ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻭ
ﺑﻪﭼﺎﻟﺶ ﻛﺸﺎﻧﺪﻥ ﻧﻘﺶ ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ژﺋﻮﺍﻛﻮﻧﻮﻣﻴﻜﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﺳﺖ .ﺣﻀﻮﺭ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺩﺭ ﻃﺮﺡ ﺍﺣﺪﺍﺙ ﺧﻂ ﻟﻮﻟﻪ ﮔﺎﺯ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ
ﺑﻰﮔﻤﺎﻥ ﺗﺮﻛﻴــﻪ ﺍﻛﻨــﻮﻥ ﻭ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺁﻥ
ﻧﺎﺑﻮﻛﻮ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎﺳﺖ.
ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴــﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻳﻚ ﺩﻫﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ .ﺗﺮﻛﻴﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳــﻪ ﺩﻫﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﻧﺸﻴﺐﻫﺎﻯ ﺩﺭ ﻧﻘــﺶ ﻣﻴﺎﻧﺠﻰ ،ﻓﻌﺎﻝ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ،ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭ ،ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﭘﺬﻳﺮ،
ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﺗﺮﻙﻫﺎ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﭼﻬﺎﺭ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥﺑﺨﺶ ﻭ ﻃﺮﺍﺡ ﺣﻞ ﻣﻨﺎﺯﻋﺎﺕ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﻇﺎﻫﺮ ﺷــﻮﺩ،
ﻗﺮﻥ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﺸﻜﻠﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﻣﺮﺯﻯ ﻭ ﺗﺨﺎﺻﻢ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﻟﻴﻜﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ،ﻋﺒﺪﺍﷲﮔﻞ ﻭ ﻃﺮﺍﺣﺎﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺩﺍﻭﺩ ﺍﻭﻏﻠﻮ ﺍﺳﺖ
ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺣﺎﻛﻢ ﺩﺭ ﺁﻧﻜﺎﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺩﻫﻪ ﭘﻴﺸــﺘﺮ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺸــﻰ ﻛﻪﺑﻪﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻯﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻛﻴﻪﺩﺭﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪﺗﺒﺪﻳﻞﺷﺪﻩﺍﺳﺖ.ﺩﺭﻭﺍﻗﻊ
ﻧﻈﺎﻣﻴﺎﻥ ﻭ ﻧﮕﺮﺵ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺗﺮﻛﻴﻪﻣﻰﻛﻮﺷﺪﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻫﻤﻜﺎﺭﻯﺑﺎﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎﻥﺭﺍﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻯ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻯ ﺑﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻭ ﻣﻨﺎﺳــﺒﺎﺕ ﺑﺎ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﺩﺭﺳﻴﺎﺳﺖﺧﺎﺭﺟﻰﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪﺍﻯﺧﻮﺩﺩﺭﺩﻭﻟﺖﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥﺑﺎﺍﺗﺨﺎﺫ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪﺍﻧــﺪ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺩﻭﻡ ﺩﺭ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻯﺩﻭﻫﺪﻑﻋﻤﺪﻩﺗﻌﻘﻴﺐﻛﻨﺪ :ﺑﺎﻻﺑﺮﺩﻥﻭﺯﻥﺳﻴﺎﺳﻰﺗﺮﻛﻴﻪ
ﻗﺒﺎﻝ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﺬﺍﺭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁﻫــﺎ ﻭ ﻋﺒﻮﺭ ﺍﺯ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ -ﺗﺠﺎﺭﻯ.
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭﺁﻳﻨﻪﺗﺤﻠﻴﻞ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺳﺨﺖ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﺩﺭ ﻛﺎﺥ ﺳﻔﻴﺪ
ﺩﻛﺘﺮﺳﻴﺪﻣﺤﻤﺪ ﻛﺎﻇﻢ ﺳﺠﺎﺩﭘﻮﺭ
ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕﻋﻠﻤﻲ ﺩﺍﻧﺸﻜﺪﻩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ
ﺳﻔﺮ ﺳﻪ ﺭﻭﺯﻩ ﻫﻴﻼﺭﻱ ﻛﻠﻴﻨﺘﻮﻥ ،ﻭﺯﻳﺮ
ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺳﺨﻨﺎﻥ ﺍﻭ
ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺳــﻔﺮ ﺩﺭ 30ﺍﻛﺘﺒﺮ 2009
) (88/8/8ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻘــﺎﺩ ﺻﺮﻳﺢ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ
ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻛــﻢﻛﺎﺭﻱ ﺩﺭ
ﻣﺒــﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﻭ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ،ﻛﻢ ﺳــﺎﺑﻘﻪ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﺸــﺎﻧﮕﺮ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻋﻤﻴﻘﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮﺩ ﺣﺲ
ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺪﺭﺕ ،ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺭﺍ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺍﺻﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍﺳﺘﺎ ﺑﻪ ﭘﻴﻮﺳﺘﮕﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ
ﻧﻈﺮ ﺍﺩﺍﺭﻱ ،ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ،ﺭﻳﭽﺎﺭﺩ ﻫﻮﻟﺒﻮﺭﻙ ﻛﻪ
ﺍﺯ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺕﻫﺎﻱ ﻛﻬﻨﻪﻛﺎﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺳﺖ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ
ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﻛﺮﺩ .ﺍﻣﺎ ﻃﻲ ﺣﺪﻭﺩ 9ﻣﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ،ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﺤﺮﺍﻧﻲﺗﺮ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ 19ﺍﻛﺘﺒﺮ
(88/7/27) 2009ﻋﺎﻟﻲﺗﺮﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ
ﺍﺗﺎﻗﻲ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ »ﺍﺗﺎﻕ ﻭﺿﻌﻴﺖ« ) (Situation Roomﺩﺭ ﻛﺎﺥ
ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﺭﻳﺎﺳــﺖ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ
ﺷﺪ .ﻧﻔﺲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺟﻠﺴﻪ ﺩﺭ ﺍﺗﺎﻕ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻨﻌﻜﺲﻛﻨﻨﺪﻩ ﺣﺎﻟﺘﻲ
ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴــﻪ
ﺗﻤــﺎﻡ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ ،ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ
ﺳﻄﺢ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺳﻮﺍﻝ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻭ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺰﺑﻮﺭ
ﻛﺎﻣﻼ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺁﻧﭽﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳــﺖ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺤﺚ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ
ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ
ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ،ﺍﻋﻼﻡ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﭼﻪ ﻧﮕﺮﺵﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﻀﻴﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ؟ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻛﺪﺍﻣﻨﺪ؟ ﻭ ﻣﺴــﻴﺮ ﺑﻪﻛﺠﺎ
ﻣﻲﺭﻭﺩ؟ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻪﻫﻢ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ »ﭘﺬﻳﺮﺵ ﻋﻤﻖ
ﺑﺤﺮﺍﻥ«» ،ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻞ ﺑﺤﺮﺍﻥ« ﻭ »ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻞ ﺑﺤﺮﺍﻥ« ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺍﻟﻒ -ﭘﺬﻳﺮﺵ ﻋﻤﻖ ﺑﺤﺮﺍﻥ :ﻗﺎﻃﺒﻪ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺑﺤﺮﺍﻧﻲ
ﻋﻤﻴﻖ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭﺳﺖ .ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﻣﻨﻌﻜﺲﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻻﻳﻪﻫﺎﻱ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻱ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﺮﺩﻡ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥﻭﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺳﺖ.ﺍﺟﻤﺎﻉﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥﺍﻣﻮﺭﺧﺎﺭﺟﻲﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁ -ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ
ﺑﻴﺪﺍﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﺷﺎﺧﺼﻪ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺍﺯ ﻓﺴﺎﺩ ،ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ
ﺑﻴﻦ 180ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺭﺩﻳﻒ 176ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﻭﻟﺖ ﻛﺮﺯﺍﻱ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ
ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺍﺯ ﻓﺴﺎﺩ ﻓﻘﻂ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮﻁ
ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻭ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﻣﻮﺍﺩﻣﺨﺪﺭ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﺑﺤــﺮﺍﻥ ﺍﺩﺍﺭﻱ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻱ ﻋﻤﻴﻖ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ
ﺍﺳﺖ .ﺣﻤﻠﻪ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻬﻤﺎﻧﺴﺮﺍﻱ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻞ ﺩﺭ
ﻫﻔﺘﻪ ﺍﻭﻝ ﺁﺑﺎﻥ ﻣﺎﻩ ،ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺑﺎ ﺁﻥ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭﺳﺖ .ﺑﻪ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﻟﺲﺁﻧﺠﻠﺲ ﺗﺎﻳﻤﺰ 20ﺍﻛﺘﺒﺮ 2009
ﻃﺎﻟﺒــﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ 11ﺍﺳــﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺣﻤــﻼﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ
ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻛﻪ
ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺩﺭ
ﺳﺨﻨﺎﻥ ﻫﻴﻼﺭﻱ ﻛﻠﻴﻨﺘﻮﻥ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﺎﻭﺭ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﺸﻲ
ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺣﺎﻛﻢ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﻭ ﻋﻤﻞ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ
ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﻋﻤﻖ ﺑﺤﺮﺍﻧﻲ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎ
ﺁﻥ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭﺳﺖ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻳﺸﻪﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ،ﺑﺤﺚﻫﺎﻱ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ
ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺍﺯ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﻨﮓ ﺳﺮﺩ ﺗﺎ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺑﻮﺵ ﺩﺭ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ
ﺩﺭ 2001ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻲ ،ﻋﻤﺪﻩ ﭘﺮﺳﺶ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ؟ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ،
ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺭﺍ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺏ -ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺤﺮﺍﻥ :ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻧﺎﺗﻮ ،ﭘﺎﺳــﺦ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ
ﺣﻞ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻋﻤﻴﻖ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿــﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻧﺎﺗﻮ ﺣﺪﻭﺩ
100ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻴﺮﻭ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺳــﻔﻴﺮ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻞ ﻛﻪ
ﺧﻮﺩ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺭﻗﻤﻲ ﺣﺪﻭﺩ 60ﻫﺰﺍﺭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻧﻴﺮﻭ ﺭﺍ
ﺿﺮﻭﺭﻱ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ .ﺑﺮﺧــﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﻳﺪﻩ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻧﺎﺗﻮ ﺑﺎ ﺷﺒﻴﻪﺳــﺎﺯﻱ ﺁﻧﭽﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﻋــﺮﺍﻕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﺎ
ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻧﻴﺮﻭ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺷﻮﺭﺷﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺍﺷــﻐﺎﻝ ﺭﺍ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻣﻬﺎﺭ
ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪﻣﺮﻭﺭ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺑﻮﻣﻲ ﺑﺴــﭙﺎﺭﺩ ،ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺗﻜﺮﺍﺭ
ﺍﻳﻦ ﺍﻟﮕﻮ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ
ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ
ﻣﻲﺑﻴﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ،ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ،ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ
ﻧﻈﺮ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺻﺮﻓــﺎ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﻲﻛــﺮﺩ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺩﺭ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﺣﺪﻭﺩ 30ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻧﺎﺗﻮ ﺑﺎﻳﺪ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﻧﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ
ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻱ ﺑﻮﺵ ﻭ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ
ﺩﺭ ﺑﻤﺒﺎﺭﺍﻥ ﺩﻫﺎﺕ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻨﻔﻲ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺸﺘﻦ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ،ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺸﺘﻪ
ﺷــﺪﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪﻋﻼﻭﻩ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﺍﻳﺎﻥ ﺑﺮﻳﻤﺮ
) (Ian Bremerﺩﺭ ﺷــﻤﺎﺭﻩ ﺍﻛﺘﺒــﺮ ﻣﺠﻠــﻪ ﺳﻴﺎﺳــﺖﺧﺎﺭﺟﻲ
) (Foreign Policyﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ،ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻋﺮﺍﻕ
ﻭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺩﻭﻟﺖ ،ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ
ﻗﺒﻴﻠﻪﺍﻱ ﻭ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺍﺋﺘﻼﻑﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ
ﻫﺮﺭﻭﻱ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺭﺍﻩﺣﻞ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻱ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭﺳﺖ.
ﺝ-ﮔﻔﺘﻤـﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳـﻲ ﺑـﺮﺍﻱ ﺣـﻞ ﺑﺤﺮﺍﻥ:ﻋــﺪﻩﺍﻱ ﺍﺯ
ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﺍﻣــﻮﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﺗﻨﻬــﺎ ﺭﺍﻩﺣﻞ ﺭﺍ
ﺩﮔﺮﮔﻮﻧﻲ ﺩﺭ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻣﻲﺑﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺮﺩﻡ
ﻋﺎﺩﻱ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻮﺽ ﺷﻮﺩ .ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻧﻈﺎﻣﻲ
ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺩﺭ ﺩﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻨﻔﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ
ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺍﺟﺒﺎﺭﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ،ﻟﺬﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﻛﻨﺎﺭ
ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﻭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﻮ ﻭ
ﺟﺪﺍﺳــﺎﺯﻱ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﻓﺮﺍﻃﻲ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﺍﺯ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ
ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ،ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﻭ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﺭﺍ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻔﻜﻴﻚ
ﻣﻲﺑﻴﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺟﺪﺍﺳــﺎﺯﻱ ،ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺩﺭ ﺑﻌﺪ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲ ﺩﺭ ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ
ﮔﺮﺍﻳﺶﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻏﺮﺏ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﺪﺍﻡ ﺭﺍﻩﺣﻞ ﺭﺍ ﺑﺮﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺰﻳﺪ؟ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ،
ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳــﺘﻲ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻧﻜﻨﺪ ،ﻭﻟﻲ ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻛﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺁﻳﺎ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻧﻈﺎﻣﻲ
ﺣﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻩﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻭ
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ 250ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﻭ ﺍﻓﻐﺎﻧﻲ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﻛﻨﺪ؟ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺟﻮﺍﺏﻫﺎ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ
ﺑﻴﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞﮔﺮﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ،ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺟﺪﻱ
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎﺳﺖ .ﺟﺪﻱ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ،ﺑﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ
ﺍﻳــﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﻌــﺪ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺁﻥ ﺑﺮﻣﻲﮔــﺮﺩﺩ ﻭ ﺁﻳﺎ ﺍﻭﺑﺎﻣــﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ،
ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻨﺪ؟ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻱ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ
ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ.
43
44
www.mosalas.ir
jI~T¤H
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ
ﻫﻨﮕﺎﻣــﻲ ﻛــﻪ ﺩﻫــﻪ 70ﺑــﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧــﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴــﺮﻩﺍﻱ ﺩﻭﻟﺘــﻲ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪ ﻫﻤــﺮﺍﻩ ﺷــﺪ ،ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳــﺎﻥ
ﻧﺎﻟــﻪ ﺳــﺮ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛــﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺼﺪﻱ ﺗــﺎﺯﻩ ﺑــﺮﺍﻱ ﻭﻳﺮﺍﻧﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺎﺩﺍﻣﭽﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺳــﺮﺍﻥ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺑﻪﺳــﺮﻋﺖ ﺩﺭ ﻣﺴــﺠﺪ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺣﺎﺿﺮ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﻪﻛﺮﺑﺎﺳــﭽﻲ ،ﺷــﻬﺮﺩﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩ» :ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺷــﺎﻩ ﺑﺎ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﻓﺮﺩﻭﺳــﻲ ﻭ ﻛــﻮﺭﻭﺵ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ
ﺗﻮ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻲ«.
45
ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﻪ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﻫﺎﻱ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩ ﺍﻱ
ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﻭﺭ ﺯﺩﻧﺪ
ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺪﻟﻲ
ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺩﻫﻪ 70ﺑﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ
ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﻫﻤﺮﺍﻩﺷﺪ ،ﺑﺴﻴﺎﺭﻱﺍﺯﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥﻧﺎﻟﻪﺳﺮﺩﺍﺩﻧﺪﻛﻪﺩﻭﻟﺖﻗﺼﺪﻱ
ﺗﺎﺯﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﻳﺮﺍﻧﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎﺩﺍﻣﭽﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺑﻪﺳﺮﻋﺖﺩﺭﻣﺴﺠﺪﺑﺎﺯﺍﺭﺣﺎﺿﺮﺷﺪﻭﺑﻪﻛﺮﺑﺎﺳﭽﻲ،ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﺗﻬﺮﺍﻥﺍﻧﺪﺭﺯ
ﺩﺍﺩ»:ﻛﺎﺭﻱﻛﻪﺷﺎﻩﺑﺎﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻓﺮﺩﻭﺳﻲﻭﻛﻮﺭﻭﺵﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖﺍﻧﺠﺎﻡﺩﻫﺪ،
ﺗﻮ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻲ «.ﺍﻭ ﺳﺮﺍﺳﻴﻤﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺩﻝﻧﮕﺮﺍﻥﺭﻭﺯﻫﺎﻱﺳﺨﺖﺑﺎﺯﺍﺭﺑﻮﺩﻛﻪﺑﻪﺯﻭﺩﻱﻓﺮﺍﻣﻲﺭﺳﻴﺪ.ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥﺩﺭ
ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﺭﻫﺎﻳﻲﺍﺯﻗﻴﺪﺩﻭﻟﺖﮔﺮﻓﺘﺎﺭﺑﺎﺯﺍﺭﺩﻭﻟﺘﻲﺷﺪﻩﺑﻮﺩﻧﺪ.ﺍﻓﺴﻮﺱﻫﺎﻱ
ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﻭﻩﻫﺎﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺪﻝ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻳﻜﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﺍﻥ
ﻣﻮﺗﻠﻔﻪﺍﺳﻼﻣﻲﺑﻪﺟﻤﻊﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥﺍﻓﺰﻭﺩﻩﺷﺪﻭﺁﻧﺎﻥﺭﺍﺩﻟﺪﺍﺭﻱﻣﻲﺩﺍﺩ»:ﺑﺎ
ﻭﺯﻳﺮﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲﺻﺤﺒﺖﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢﻛﻪﺍﺗﻔﺎﻕﺑﺪﻱﺭﺥﻧﺪﻫﺪ«.
ﻳﺤﻴﻲ ﺁﻝﺍﺳﺤﺎﻕ ﺳــﻜﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺍﻭ ﺩﺭ ﺗﻼﺷﻲ ﻣﺪﺍﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮﺩ
ﻭﻟﻲﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡﺭﻓﺘﺎﺭﻱﺭﺍﺑﺎﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱﺻﻮﺭﺕﺩﺍﺩﻛﻪﺗﻨﻬﺎ
ﺑﺎﺏ ﻣﻴﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩ .ﺩﻫﻪ 70ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﺳﻨﺘﻲ
ﻭ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ ﺗﻜﻨﻮﻛﺮﺍﺕ ﮔﺬﺷﺖ ﻭﻟﻲ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻧﺰﺍﻉﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺁﻏﺎﺯ
ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻔﺎﻭﺗﻲ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ
ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻗﺼﺪﺩﺍﺭﺩﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥﺭﺍﺑﻪﺣﺎﺷﻴﻪﺑﺮﺍﻧﺪﻭﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺭﺍ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻛﻨﺪ .ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻱ
ﻫﻢﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱﻧﺸﺪﻩﻛﻪﺗﻨﻬﺎﻧﻬﺎﺩﺩﻭﻟﺖﭼﻨﻴﻦﻛﺮﺩﻩﺍﺳﺖ.
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ
ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﮔﻤﺎﻧﻪﺯﻧﻲﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑــﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻫﻢ
ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﺳﻨﺘﻲ ﻫﻢ ﺍﺯ ﮔﺮﺩﻭﻧﻪ
ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺣﺬﻑ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﻴﻤﻪﺩﻭﻟﺘﻲ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﺎﺯﻫﻢ
ﺑﻪ ﺣﺎﺷــﻴﻪ ﺭﺍﻧﺪﻩ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺳﻜﺎﻥ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﺩ.
ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺯﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻛﻤﻴﺘﻪﺍﻱ ﺟﺪﻳــﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺗﻌﻴﻴﻦ
ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﻫﺪﺍﻳﺘﮕﺮﺍﻥ ﺍﺻﻠﻲ ﺁﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺘــﻲ ﻭ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ
ﺩﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺳﺨﺖ ﺩﻭﻟﺖ
ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭﻟﻲ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻱ ﻧﻔﻮﺫ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﺑﺮ
ﻗﺪﺭﺕ ﺩﻭﻟﺘﻴﺎﻥ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺷــﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ
ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭﻟﺖ ﺻﺎﺣﺐ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﺪ
ﺍﻭﻟﻴﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥﻫﻔﺘﻪﮔﺬﺷﺘﻪﺩﺭ
ﺣﺎﻟﻲﺍﻓﺘﺘﺎﺡﺷﺪﻩﺍﺳﺖ ﻛﻪﺑﺎﻭﺟﻮﺩﺍﻋﻼﻡﺍﻭﻟﻴﻪﺗﺎﺳﻴﺲﺍﻳﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ
ﺫﺭﻩ ﺑﻴﻦ
ﺑﺎﺯﻱ ﺑﻮﺩ
ﺟﻼﻝﺍﻟﺪﻳﻦﻣﺤﻤﺪ ﺷﻜﺮﻳﻪ
ﻧﺎﻳﺐﺭﺋﻴﺲ ﺍﻭﻝ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﺷــﻮﺭﺍ ﭘﻴﮕﻴﺮ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺑﺎ ﺣﻀــﻮﺭ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ
ﺻﻨﻔﻲ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﺷــﺪﻩ ﻫﻴﭻ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﺍﻳﺪﻩ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻗﺼﺪ
ﺩﺍﺷﺖ ﺗﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻘﺶ ﺍﺻﻠﻲ
46
ﻭ ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ
ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ
ﻫﻴﭻ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ
ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺎﻡ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟــﻲ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﺤﺘﻮﺍﻳﻲ ﻭ
ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻫﺪﺍﻳﺘﮕﺮ ﺭﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺗﺎﻛﻴﺪ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠﻲ ﻭ ﻫﺪﺍﻳﺘﮕﺮ ﺁﻥ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ
ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ
ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﺳﻮﺩﻱ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷــﺖ .ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺍﺳﺖ .ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ
ﺩﻟﻴﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨــﺎﻑ ﻭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﺻﻨﻔﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﻪﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻭﺍﮔــﺬﺍﺭ ﻛﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻴﺰﺍﻥ
ﻧﻔﻮﺫ ﺩﻭﻟــﺖ ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻣﻲﺍﻓﺰﺍﻳﺪ .ﺩﻭﻟــﺖ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻛﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻗﺼﺪ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻭ
ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﻧﺎﻣــﻲ ﺍﺯ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺍﺩ .ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨــﺎﻑ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﺩﺧﺎﻟﺘﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ،ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﻫﻴﺎﺕ ﺭﺋﻴﺴــﻪ ﺑﻲﺧﺒﺮ ﺑﻮﺩﻩ
ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺑﺤﺜﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ
ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷــﻌﺎﺭ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻱ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍ
ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻧﺒﺎﻳــﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻣﻴــﺰﺍﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ
ﺩﻭﻟﺘﻲﻫﺎ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﺍﺯ
ﻭﺟﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻳﻲ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺑﻲﺍﻃﻼﻋﻲ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻗﺎﺳﻢ
ﻧﻮﺩﻩﻓﺮﺍﻫﺎﻧﻲ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺠﻮﺯ
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺭﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻧﺪﺍﺭﺩﻭﺁﻧﭽﻪﺍﻓﺘﺘﺎﺡﺷﺪﻩﺑﺎﺍﻳﺪﻩﺍﻭﻟﻴﻪﺍﺻﻨﺎﻑﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻱﺑﺴﻴﺎﺭﻱﺩﺍﺭﺩ.
ﺍﻭ ﺑﺎ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ» :ﻣﺎ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ،
ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ
ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ﻭ ﺣﺪﻭﺩ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﻭ ﻧﻴﻢ ﭘﻴﺶ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﺧﺒﺎﺭ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷــﻲ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ،ﺍﻋﻼﻡ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻱ
ﺍﺻﻨﺎﻑﻛﺸﻮﺭﻣﻮﻇﻒﺷﺪﻛﻪﭘﻴﮕﻴﺮﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱﺍﻳﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﺷﻮﺩ.ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺷﻮﺭﺍ ﻫﺮﺍﺯﮔﺎﻫﻲ ﺧﺒﺮ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻗﺮﻳﺐﺍﻟﻮﻗﻮﻉ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﮔﻮﻳﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺯﻳﺎﺩﻱ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻭﻗﺖ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺍﺯ
ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ500ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩﺗﻮﻣﺎﻥﺗﺴﻬﻴﻼﺕﺑﻪﺑﺨﺶﺧﺼﻮﺻﻲﻛﻪﺩﺭﺍﻳﻦ
ﺭﺍﻩﮔﺎﻡﺑﮕﺬﺍﺭﺩﺧﺒﺮﺩﺍﺩ.ﭘﺲﺍﺯﺁﻥﻣﺪﺕﻫﺎﺧﺒﺮﻱﻧﺒﻮﺩﺗﺎﺍﻭﺍﺳﻂﺯﻣﺴﺘﺎﻥ
ﮔﺬﺷﺘﻪﻛﻪﮔﻮﻳﺎﺍﻋﻀﺎﻱﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴﻪﻗﺼﺪﺩﺍﺷﺘﻨﺪﺑﺎﺷﺨﺼﻴﺖﺣﻘﻴﻘﻲ
ﺧﻮﺩﺍﻗﺪﺍﻡﺑﻪﺗﺎﺳﻴﺲﺍﻳﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻛﻨﻨﺪﻛﻪﻣﺸﻜﻼﺗﻲﺩﺭﺍﻳﻦﺯﻣﻴﻨﻪ
ﺑﻪﻭﺟﻮﺩﺁﻣﺪﻭﭘﺲﺍﺯﺁﻥﭘﻴﮕﻴﺮﻱﻫﺎﺑﺮﺍﻱﺍﻳﻨﻜﻪﺷﻮﺭﺍﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥﻳﻚﻧﻬﺎﺩ
ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺷﺮﻛﺖ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ
ﺛﺒﺖﻛﻨﺪﺍﺩﺍﻣﻪﺩﺍﺷﺘﻪﺗﺎﺍﻳﻨﻜﻪﺍﻭﻟﻴﻦﺷﻌﺒﻪﺍﻳﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﺍﻓﺘﺘﺎﺡﺷﺪ
ﺍﻣﺎﺑﻪﻏﻴﺮﺍﺯﺭﺋﻴﺲﺷﻮﺭﺍﻛﻪﺩﺭﺍﻳﻦﻣﺮﺍﺳﻢﺩﻋﻮﺕﺑﻮﺩﺗﻘﺮﻳﺒﺎﺗﻤﺎﻡﺍﻋﻀﺎﻱ
ﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴﻪﺷﻮﺭﺍﻱﺍﺻﻨﺎﻑﺍﺯﻭﺟﻮﺩﭼﻨﻴﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻫﻲﺍﺑﺮﺍﺯﺑﻲﺍﻃﻼﻋﻲ
ﻛﺮﺩﻧﺪ.ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﻛﺎﻣﺮﺍﻥ ﺍﻋﻈﻤﻲ ،ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ 22ﺑﻬﻤﻦﻣﺎﻩ
50ﺷﻌﺒﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﻭ ﺷﺐ ﻋﻴﺪ ﻗﻴﻤﺖ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﺎ 30ﺩﺭﺻﺪ ﺯﻳﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﺍﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺍﻧﺒﻮﻩ ،ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﺎﻻ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻭ
ﺣﺬﻑ ﻭﺍﺳﻄﻪﻫﺎ ،ﺳﻬﻴﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺳﻮﺩ
ﻭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻗﻴﻤﺖ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﻭ ﺛﺎﺑﺖ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻛﻞ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﺳﺖ«.
ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ
ﺑــﻪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺁﻳﺎ ﺍﺳﺎﺳــﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﻛﺎﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑــﻮﺩ ﻳﺎ ﺧﻴــﺮ؟ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺩﺭ
ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻫﻴﺎﺕﺭﺋﻴﺴــﻪ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺻﻨﻔﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺍﺯ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺑﻲﺧﺒﺮﻧﺪ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﻮﺍﺯﻱﻛﺎﺭﻱ ﺑﺎ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺁﻳﺎ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﺭ
ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺭﺯﺍﻧﻲ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﭘﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷــﺖ؟ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ
ﭘﺮﻭژﻩﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻱ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻈــﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺩﺭ ﻃﺮﺡ ﺗﺤﻮﻝ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻮﺛﺮ ﺣﻀﻮﺭ ﻓﻌﺎﻝ ﻭ ﻣﺜﺒﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺑﺎ
ﻧﺎﻡ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﻲﺧﺒﺮﻱ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ،ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺷﻮﻛﻪ ﻛﺮﺩ.
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﻓﻘﻂ ﻭﻋﺪﻩ ﺑﻮﺩ
ﺳﻌﻴﺪ ﻣﻤﺒﻴﻨﻲ
ﻧﺎﻳﺐﺭﺋﻴﺲﺩﻭﻡﺷﻮﺭﺍﻱﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻣﺎﺍﺯﻭﺟﻮﺩﻫﺮﻧﻬﺎﺩﺑﺨﺶﺧﺼﻮﺻﻲﻛﻪﺑﺎﻋﺚﻛﺎﻫﺶﻗﻴﻤﺖﻫﺎﺷﻮﺩ
ﻗﻄﻌﺎ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﻮﺭﺍﻱ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷــﻮﺩ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻳﻜــﻲ ،ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺶ ﻣﺎ ﺍﺯ
ﺍﻓﺘﺘﺎﺡﭼﻨﻴﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻫﻲﺑﻲﺧﺒﺮﺑﻮﺩﻳﻢ.ﺩﺭﺍﻳﻦﺯﻣﻴﻨﻪﺻﻮﺭﺗﺠﻠﺴﺎﺗﻲ
ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺷــﻮﺭﺍ ﻣﻮﻇﻒ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﻧﺪ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲﺍﺻﻨﺎﻑﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥﺭﺍﺑﻪﺛﺒﺖﺑﺮﺳﺎﻧﺪﺗﺎﺗﺎﺳﻴﺲﺍﻳﻦﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﺷﻮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺑﺮﻧﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﻭ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﺷﻮﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ
ﺣﻘﻮﻗﻲﺩﺭﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩﺍﻗﺪﺍﻡﻛﻨﺪ.ﮔﻮﻳﺎ ﺍﻋﻼﻡﺍﺧﺘﺼﺎﺹ 500ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩﺗﻮﻣﺎﻥ
ﺗﺴﻬﻴﻼﺕﺑﺮﺍﻱﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱﺍﻳﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﺍﺯﺳﻮﻱﻭﺯﺍﺭﺕﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲﺑﺎﻋﺚ
ﺷﺪﻩﺗﺎﺑﺨﺶﺧﺼﻮﺻﻲﺩﺭﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩﺑﻪﺗﻜﺎﭘﻮﺑﻴﻔﺘﺪﮔﺮﭼﻪﺗﺎﻛﻨﻮﻥﻗﺮﺍﻧﻲ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺣﺴﻦ ﺭﺍﺩﻣﺮﺩ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺮﻛﺰ
ﺍﺻﻨﺎﻑﻭﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﺎﻥﻭﺯﺍﺭﺕﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲﺩﺭﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩﻣﻌﺘﻘﺪﺍﺳﺖ»:ﺍﻳﻦ500
ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺟﺰﻭ ﭘﺲﺍﻧﺪﺍﺯﻫﺎﻱ ﻣﺎﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ
ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﻢ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﻣﺸﻜﻞ ﺩﺍﺭﺩ «.ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ
ﭘﻴﮕﻴﺮ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻳﻲ ،ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻭ
ﻣﺼﻮﺑﻪﺩﻭﻟﺖﺍﻳﻦﻛﺎﺭﻋﻤﻠﻲﺷﻮﺩ.ﺑﺤﺚ 30ﺩﺭﺻﺪﻣﻌﺎﻓﻴﺖﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﺩﺭﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩﺩﻭﻟﺖﻭﺍﺻﻨﺎﻑﻭﺑﺎﺗﺎﻛﻴﺪﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻣﺼﻮﺏ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻪﺷﻜﻞ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﺮﺳﻨﺪ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻓﻴﺖ ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ.ﺍﮔﺮ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷﺖ
ﭼﻨﻴﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻫﻲﺭﺍﺗﺎﺳﻴﺲﻛﻨﺪﺑﺎﻳﺪﺑﺎﺍﺻﻨﺎﻑﺩﺭﻣﻮﺭﺩﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱﺁﻥ
ﻣﺸﻮﺭﺕﻣﻲﻛﺮﺩﻭﻟﻲﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪﺍﺗﻔﺎﻗﻲﻛﻪﺭﺥﺩﺍﺩﻩﺍﺳﺖﻫﻴﭻﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ
ﺑﺎﺍﺻﻨﺎﻑﻧﺪﺍﺭﺩﻭﺗﻨﻬﺎﺍﺯﻧﺎﻡﺍﺻﻨﺎﻑﻭﺍﻡﮔﺮﻓﺘﻪﺷﺪﻩﺍﺳﺖ.ﺍﻱﻛﺎﺵﻣﺮﺩﺍﻥ
ﺩﻭﻟﺘﻲﺗﻮﺟﻪﺩﺍﺷﺘﻨﺪﺩﺭﺩﻭﺭﻩﺍﻱﻛﻪﺍﺯﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻱﺍﻣﻮﺭﺑﻪﺍﺻﻨﺎﻑﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻲ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻱ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻱ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﻨﻨﺪ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ
ﺩﻭﺭﻩﺍﻱ ﭼﻨﻴــﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻭﻋﺪﻩﺩﺍﺩﻩﺑﻮﺩﺍﻣﻮﺭﺗﻨﻈﻴﻢﺑﺎﺯﺍﺭﺭﺍﺑﻪﺁﻧﻬﺎﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻣﻲﻛﻨﻨﺪﻭﻟﻲﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ
ﻛﻪﭼﻨﻴﻦﻧﺸﺪﻩﺍﺳﺖ.
47
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ
ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ:
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺍﺳﺒﻖ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ
ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ
ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﮔﺮﺍﻧﻰ ﻣﻲﺗﺮﺳﻨﺪ
ﺷــﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻬﺮﻩﻫــﺎﻯ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻــﻰ ،ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺗﺎﻕ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑــﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﻛﻪ ﻗﺪﻡ ﺍﺯ
ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻗــﺪﺭﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ
ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻛﻪ ﺭﺍﻳﺰﻧﻰﻫﺎﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ
ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪﺟﺎﻳﻰ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ
ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﻳﺰﻧﻰﻫــﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﻧﻤﻲﺑﺮﻧﺪ .ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧــﻰ ﻣﺪﺕﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻋﻼﻡ
ﻛﺮﺩ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺻﻞ 44ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﺣﻖ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺑﺨﺶ
ﺧﺼﻮﺻــﻰ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧــﺪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻳﻰ ﺩﻭﻟﺘــﻰ ﻭ ﺣﺎﻛﻤﻴﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ
ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﺻﻞ 44ﻭ ﺧﺼﻮﺻﻰﺳــﺎﺯﻯ ﻣﻠﺰﻡ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻔﻮﺫ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ
ﺗﻬــﺮﺍﻥ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴــﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺤﻜﻮﻣﻴﺖ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻣــﺮﺩﺍﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺻﺎﺩﺭ ﻛــﺮﺩ ،ﻭﻟﻰ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻰ ﺑﻪﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻯ ﻧﺮﺳــﻴﺪ .ﻣﺮﺩﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺑﺨﺶ
ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﭼﻨﺪﻳﻦﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛــﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ
ﻧﺒﺎﻳــﺪ ﺑﻪ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻯ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺭﺍﻳﺰﻧﻰﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ
ﻧﺮﺳــﻴﺪ ﺗﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷــﺪ .ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻯ ﺭﺳﻤﻲ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻧﻴﻢﺑﻨﺪ ﺍﺻﻞ 44ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭ ﺧﺼﻮﺻﻰﺳﺎﺯﻯ ﺩﺭ
ﻛﺸــﻮﺭ ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ .ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﺎﻣﺎﻥﺩﻫﻰ ﺍﻣﻮﺭ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺁﻏﺎﺯ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺗﺎﻕﻫﺎﻯ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧــﻰ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﺎﺭﻫــﺎ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻫﺎﻯ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰ ﺧﻮﺩ
ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺷﻮﺍﺭﻱﻫﺎﻯ ﺗﺎﺯﻩﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﻛﺮﺩ .ﻛﻤﻲ ﺁﻧﺴﻮﺗﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻔﻮﺫ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺎﻗﻰ
ﻣﺎﻧﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺩﺭﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺩﻭﻟﺖ
ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ ﻭﻟﻰ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺣﻮﺯﻩ ﻧﻔﻮﺫ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﻣﻦﺯﺩﻩ
ﺍﺳﺖ .ﭘﺪﺭﺍﻡ ﺳﻠﻄﺎﻧﻰ ،ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻯ ﺧﻮﺩ
ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺳــﺘﺎﺩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻣﻮﺟﻰ ﺍﺯ
ﺍﻋﺘﺮﺍﺽﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺍﺳﺖ .ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺑﺨﺶﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ
ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺍﺗﺎﻕﻫﺎﻯ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ
ﺳــﺘﺎﺩﻫﺎﻯ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑــﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﻳﺎﺭﻯ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳــﺎﻧﺪ.
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻳﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﺎﺋﺒﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻯ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻰ ﺭﺍ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺍﻣﻦ ﻣﻲﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﻰ
ﻧﻴﺰ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺳﺨﺖ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻃﻰ
ﻫﻔﺘﻪﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻮﺿﻌﮕﻴﺮﻯ ﻣﺸﺨﺼﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺳﺘﺎﺩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻴﺎﻥ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ
ﻭﻟﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﺿﻌﮕﻴﺮﻯﻫﺎﻳﻰ
ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .ﻣﺤﺴﻦ ﺑﻬﺮﺍﻣﻲ ﺍﺭﺽﺍﻗﺪﺱ ،ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺍﺳﺒﻖ ﻭﺯﻳﺮ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺗﺎﻕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺘﺮﺿﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﺍﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺷﻴﻮﻩ ﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻧﻤﻲ ﺁﻳﺪ .ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻃﻲ ﻫﻔﺘﻪ ﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻴﻮﻩﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﻟﻲ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻱ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻃﻲ ﻫﻔﺘﻪ ﻫﺎﻱ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺒﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻲ ﺧﻮﺍﻧﻴﺪ:
ﺷﻨﻴﺪﻩﺍﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺩﻟﻴﻞ
ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﺭ
ﻛﺎﺭ ﺍﺻﻼﺡ ﺍﻣﻮﺭ ﻗﺒﻠﻰ ﻧﻴﺴﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﻫﺮﺁﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ ،ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺻﻠﻰ ﺗﺎﺯﻩ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ
ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻏﻠﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭﻟــﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﻓﻜﺮ ﻓﺮﺍﻓﻜﻨﻰ ﻧﺒﺎﺷــﺪ .ﺗﻮﺭﻡ
ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ ﻏﻠﻂ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺎ ﺑﺴــﺘﻪﻫﺎﻯ ﻛﻨﺘﺮﻟﻰ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭﻯ ﺣﻞﺷﺪﻧﻰ ﻧﻴﺴﺖ .ﺗﺸﻜﻴﻞ
ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻏﻠﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪﻯ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻯ
ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ
ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺻﻮﻝ ﺩﺳﺘﻮﺭﻯ ﻭ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻰ
ﺑﻨﻴﺎﻥ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ؟
ﻗﻄﻌﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻣﻮﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭﻟﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﺪ
ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻯ ﺩﺳﺘﻮﺭﻯ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﭼﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵﻫﺎ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﺣﺎﻝ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺩﻭﻟﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﺭﺍ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﺪ؟
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺗﺸﻜﻴﻞ
ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﺍﺻﻞ 44ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ ﻛﻼﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺁﺯﺍﺩﺳــﺎﺯﻯ
ﻓﻀﺎﻯ ﺑﺎﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭﻟــﺖ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﻓﻜﻨﻰ ﻋﻤﻼ ﻋﺎﻣــﻞ ﮔﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻــﻰ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﻋﻤﻞ ﻓﻘﻂ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻰﺳﺎﺯﺩ .ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺗﻮﺭﻡ 28ﺩﺭﺻﺪﻯ ﺑﻪ ﺑﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﻌﺪﻭﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻭ
ﭼﺎﻟﺶﻫﺎﻳﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺳﺎﺧﺖ.
48
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ
ﺷﻨﻴﺪﻩﺍﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺳﺘﺎﺩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﻣﺘﺸﻜﻞ ﺍﺯ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻩ؟
ﺑﻠﻪ ،ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎ ﺍﺻﻞ 44ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﻗــﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﺎ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻱ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻲ ﺑﺎ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻛﻤﻜﻲ ﺑﻪ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﺮﺍ ﺩﻭﻟﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺘﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺮﺩ؟
ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺗﻮﺭﻡ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﺭﺷﺪ ﻧﺮﺥ ﺗﻮﺭﻡ
ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺍﺻﻠﻰ ﻭ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺘﺎﺩﻯ
ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺮﺩﻩ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺷﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻴﺪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ
ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺳــﺘﺎﺩﻯ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺭ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﻫﺎﻯ
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ 40ﺗﺎ 60ﺩﺭﺻﺪﻯ ﻧﺮﺥ ﺗﻮﺭﻡ ﻣﻮﺟﺐ ﺷــﺪﻩ ﺗﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﻮﺩ.
ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰﻫﺎﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺷﺪ ﻧﺮﺥ ﺗﻮﺭﻡ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﻦ ﺩﺭ
ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻛﺎﻻﻳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺷــﻮﻙ ﺗﻮﺭﻣﻲ 40ﺗﺎ 60ﺩﺭﺻﺪﻯ ﺑﻮﺩ .ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺧﺮﺩ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﻣﻌﻀﻼﺗﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﻛﻼﻥ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﻼﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻴﻜﺎﺭﻱ ،ﻓﻘﺮ ﻭ ﻛﺎﻫﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻱ ﺍﺭﺯﻱ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﻛﺎﻫﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻧﻔﺘﻲ ﺩﺭ ﻋﺪﻡ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ
ﺑﺮﻭﺯ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻣﻮﺛﺮ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺩﺭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﻛﺸــﻮﺭ ﻭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﻭﻟﺖ ﺷــﺎﻳﺪ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﻫﺎ ﺑﺰﻭﺩﻱ ﺭﺥ
ﻣﻲ ﺩﻫــﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻬﺎﺭ ﻗﻴﻤﺖ ﻫﺎ ﺗﻴﻤﻲ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﺳــﺎﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﮔﺮ ﻻﻳﺤﻪ
ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪ ﻫﺎ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺷﻮﺩ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺭﺥ ﻣﻲ ﺩﻫﺪ.
ﻻﻳﺤﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ ﺑﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺪﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺛﺮﮔﺬﺍﺭﻯ ﻣﺴــﺘﻘﻴﻤﻲ ﺑﺮ ﻗﻴﻤﺖﮔﺬﺍﺭﻯﻫﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺻﻠﻰﺗﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﺁﺳﻴﺐ ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺭﺷﺪ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺑﻮﺩ .ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻢ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻃﻰ ﻫﻔﺘﻪﻫﺎﻯ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻫﻤﻴﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ
ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﻣﻲﺳــﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻢ ﺑﻪﺷــﺪﺕ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ
ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺧﻮﺭﺍﻛﻲ ،ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺗﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ
ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺍﻗﺘﺼــﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﺩ .ﻛﺎﻫﺶ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺕ ﺗﻮﺭﻣﻲ ﻭ
ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻱ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ
ﺍﺯ ﺷﻮﻙ ﺗﻮﺭﻣﻲ 40ﺗﺎ 60ﺩﺭﺻﺪﻱ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﻧﺎﻡﻫﺎﻯ ﻋﺠﻴﺒﻰ ﻫﻢ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ
ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﭼﻬﺮﻩﺍﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻋﻠﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺣﻀﻮﺭ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﺪﺍﻭﺳــﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻰ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﻓﺮﻫﻨﮓﺳﺎﺯﻯ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ
ﻃﻮﺭ ﺣﺘــﻢ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺭﻭﻧﺪ ﺻﻌﻮﺩﻯ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ،ﺣﻀﻮﺭ ﺭﺋﻴﺲ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ
ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳــﻄﺢ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﺍﻧﻰ ﻣﻮﺛﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ
ﻳﻚ ﺳﻮ ﺑﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺍﺻﻞ 44ﻛﻪ ﺣﻮﻝ ﻣﺤﻮﺭ ﺁﺯﺍﺩﺳﺎﺯﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖﭘﺬﻳﺮﻱ
ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﻣﻲﺑﺒﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻱ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻲ
ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺳﺘﻮﺭﻱ ﺭﺍ ﻣﺤﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ.
ﮔﺰﺍﺭﺵ
ﺁﻳﺎ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻰ ﺑﺎﺯﻣﻲﮔﺮﺩﻧﺪ؟
ﻃﺒﻴﺒﻴﺎﻥ :ﺑﺎﺭﻫﺎ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺍﺳﺖ
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺎﺭﮔــﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺧﺎﻃــﺮﺍﺕ ﺩﻫﻪﻫﺎﻱ 60ﻭ
70ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺯﻧــﺪﻩ ﻛﺮﺩ .ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ
ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺎ ﺭﺷــﺪ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﮔﺮﺍﻧﻔﺮﻭﺷﻰ ﻛﻠﻴﺪ
ﺧﻮﺭﺩ .ﻫﺪﺍﻳﺘﮕﺮﺍﻥ ﻭﻗﺖ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﻛﻪ ﮔﺮﺍﻧﻔﺮﻭﺷﻰ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺻﻠﻰ ﺭﺷــﺪ ﺑﻬﺎﻯ ﻛﺎﻻﻫﺎﻯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ
ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﺁﻧﺎﻥ ﺭﻭﺍﻳــﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺳــﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺭﺷﺪ ﺑﻬﺎﻯ ﻛﺎﻻﻫﺎﻯ ﻣﺼﺮﻓﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖﮔﺬﺍﺭﻱ ﻫﺎﻳﻰ ﺻﻮﺭﺕ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺗﺠﺎﺭ ﺧﺮﺩﻩ ﭘﺎ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻰ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ.
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺎ ﺗﻮﺭﻡ 49ﺩﺭﺻﺪﻯ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﻳﺪﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ
ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﺪ ﻭﻟﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺻﻨﻔﻰ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺳﺨﺖ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻧﻤﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺩﻭﻟﺖ
ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﻣﺤﻤﺪ ﻃﺒﻴﺒﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳــﺘﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻧﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ
ﺩﺍﺭﻧﺪ» :ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻯ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺭﺷــﺪ
ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺷــﺪ .ﺍﺻﻼ ﺣﺮﻑ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﺵﻫﺎﻳــﻰ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ
ﺭﺳﻴﺪ .ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺯ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻯ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻯ ﺯﻣﺎﻧﻰ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﺘﻴﺠﻪﺑﺨﺶ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ
ﻃﺮﻳﻖ ﺯﺩ ﻭ ﺑﻨﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ،ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ .ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺭﻭﻧﺪ ﻗﻴﻤﺖﮔﺬﺍﺭﻯ ﻛﺎﻻﻫﺎﻯ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﻣﻲﺳﺎﺯﺩ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭﺳﺖ
ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ «.ﺍﻭ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻧﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻫﺎﻳﻲ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﺯ ﺑﻨﺪ
ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺻﻠﻰﺗﺮﻳﻦ ﻣﺤﻮﺭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻧﻬﺎﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ
ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ» :ﺍﺻﻼ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺪﻫﺪ،
ﺧﻮﺩ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﮔﻔﺘﻴﻢ
ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻣﺠﻮﺯ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﺠﻮﺯ
ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻭﻟﺖ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻧﻮﻋﻰ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻏﻴﺮﻋﺎﺩﻯ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ
ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻳﻲ ﻭﺭﻭﺩ ﻛﻨﺪ «.ﺍﻣﺎ ﺷــﺎﻳﺪ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻧﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻭ ﺑــﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺻﻠﻰﺗﺮﻳﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺻﻮﺭﺕ
ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﻣﺤﻤﺪ ﻃﺒﻴﺒﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺩﺍﺷﺖ ﻭﻟﻰ
ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻰ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﺑﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻧﻈﺎﺭﺕ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻧﻬﺎﺩﻯ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﻧﺪﻯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺠﻮﺯ
ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺩﻭﻟﺖ ﺻﻮﺭﺕ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ .ﻣﻬﺪﻯ ﺗﻘﻮﻯ ،ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺑﺎﻭﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﺵﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﻧﻤﻲﺑﺮﻧﺪ» :ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻫﻴﭻ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻭ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺛﺒﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪ .ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﺸﻜﻞﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ
ﻭ ﻋﺮﻳــﺾ ﻭ ﻃﻮﻳﻞ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺕ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻳﺎ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺗﺜﺒﻴﺖ
ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺑﻲﺛﺒﺎﺗﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺍﻣﻦ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ .ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﺸــﻜﻞﻫﺎﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺯﻣﻴﻨﻪﺳــﺎﺯ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺳﺖ .ﻛﻨﺘﺮﻝ
ﺩﺳﺘﻮﺭﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﺎﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﺿﻌﻒ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﺖ .ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﻛﻨﺘﺮﻝ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﻮ ﻭ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻭﺿﻮﺡ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﻱ
ﺭﺍ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ « .ﺍﻣﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﺸﺪﺍﺭﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻔﻮﺫ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻲﺍﻓﺰﺍﻳﻨﺪ.
ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺷﺪ ﺑﺎ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ.
ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ ﻭﻋﺪﻩ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻧﻈﺎﺭﺗﻰﺍﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎ
ﭘﻴﺶ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻓﻀﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﺎﻙ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ
ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺑﻬﺮﻩﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﺁﻧﺎﻥ ﻗﺼﺪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻰ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ ﻧﺴﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻰ ﻣﺘﺸﻜﻞ ﺍﺯ ﻭﺯﺭﺍﻯ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺳــﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺑﺎﻻﺩﺳﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﻋﺪﻩﺍﻯ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ
ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﺩﺷﻮﺍﺭﻫﺎﻯ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺳﺒﺐ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺎ ﺷﻜﻠﻰ ﺟﺪﻳﺪ
ﺩﻭﺭﻩ ﺗﺎﺯﻩﺍﻯ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﺪ.
49
ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ
ﺳـﻴﺪﻋﺰﺕﺍﷲ ﺿﺮﻏﺎﻣﻰ ،ﺭﺋﻴﺲ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ :ﺍﻭ ﻧﺎﻣﻲ ﺁﺷﻨﺎ ﺩﺭ
ﻓﻀﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻭ
ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ
ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ
ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻳﺎﺳــﺖ ﺑﺮﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﺪﺍﻭ
ﺳﻴﻤﺎ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺿﺮﻏﺎﻣﻲ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ
ﺳﺨﺘﻲ ﺭﺍ ﭘﺸﺖﺳﺮ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ .ﺍﻭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻘﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ
ﻭﻟﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺿﺮﻏﺎﻣﻲ ﺍﻣﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺛﺮﮔﺬﺍﺭﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ
ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ ﺭﺳــﺎﻧﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺧﺒﺎﺭﻱ ﻣﺜﺒﺖ ﺍﺯ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﻨﺪ .ﺿﺮﻏﺎﻣﻲ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ.
ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﻣﻬﺪﻱﻏﻀﻨﻔﺮﻱ،ﻭﺯﻳﺮﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ:
ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻳﻲ ﻗﺮﺍﺭ
ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻛــﻪ ﭼﻨــﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺍﻟﻴﮕﻮﺩﺭﺯ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﻣﻘﺼﺪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻧﻲ ﺗﺮﻙ ﻛﺮﺩ ،ﺷﺎﻳﺪ
ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺑﺎﻭﺭ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻱ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺑﺮ
ﺩﻭ ﻧﻬﺎﺩ ﺷﺎﺧﺺ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ .ﺍﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ
ﺗﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﺷــﺎﺧﺺﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ .ﺍﻣﺎ
ﺷﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻋﻀﻮ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾﺗﺮﻳﻦ ﻧﺎﻡ
ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻏﻀﻨﻔﺮﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺍﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ
ﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻱ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺩﻭﻟﺖ
ﺍﺑﺮﺍﻫﻴـﻢ ﻋﺰﻳـﺰﻯ ،ﻣﻌـﺎﻭﻥ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳـﺰﻯ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕﺭﺍﻫﺒـﺮﺩﻯ
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ :ﺍﮔﺮ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻱ
ﻋﺠﻴﺐﺗﺮﻳــﻦ ﻋﻀﻮ ﻛﺎﺭﮔــﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻋﺰﻳﺰﻱ
ﺩﻭﺭﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮﻩ ﺑﻪ ﻓﻀﺎﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺑﻪ ﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﺍﻭ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻌﺎﻭﻧﻲ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭ
ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻣﺎ ﻋﺰﻳﺰﻱ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ
ﺳﺨﺘﻲ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻋﺰﻳﺰﻱ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴــﺎﺯ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺛﺎﻧﻮﻱ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﻴﻦ
ﻛﻨﺪ .ﻋﺰﻳﺰﻱ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺣﻀﻮﺭﻱ ﺟﺪﻱ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ
ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﻱ ﺗﺎﺯﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮﻣﻲﮔﺬﺭﺍﻧﺪ .ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺭﻭﺍﻳﺖ
50
ﺍﮔﺮ ﻭﺯﻳﺮﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺍﺻﻨﺎﻑ ،ﻭﺯﻳﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻥ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎ ﻭ ﻭﺯﻳﺮ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ
ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﻧﺪ ،ﺿﺮﻏﺎﻣﻲ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﺍﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﺒﺮﻫﺎﻱ ﻣﺜﺒﺖ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ
ﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺳــﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻲ ﺳﭙﺮﺩﻩ
ﺷــﻮﺩ .ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ
ﻋﺎﻣﻞ ﮔﺮﺍﻧﻲﻫﺎ ﺑﻪﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﻨﺪ .ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎﺭ
ﺩﺭ ﺳــﺨﻨﺮﺍﻧﻲﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ
ﺑﻪ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻲ ﺭﺍ ﺩﺍﻣﻦ ﻧﺰﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﻴﻤﺖ
ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺭﻭﻧﺪ ﺻﻌﻮﺩﻱ ﭘﻴﺶ ﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﻣﻨﺘﻘﺪ
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺧﺒﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺍﺯ ﺭﺷﺪ ﻗﻴﻤﺖ
ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻭﻟﻲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﺍﻛﻨﻮﻥ
ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﭘﺨﺶ ﺧﺒﺮﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺍﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺳﺨﺖﺗﺮﻳﻦ
ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺣﺎﺿــﺮ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺿﺮﻏﺎﻣﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺴﺐ ﺍﺧﺒﺎﺭ
ﻣﺜﺒﺖ ﺍﺯ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﻭﺍﻧﻪ ﺳﺮﺍﺳــﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺣﺎﺻﻞ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﺷــﺪ.
ﺭﺋﻴﺲ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ
ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻣﻜﺘﻮﺏ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﺎﻣﺶ ﺑﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻲ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺗﺎﺯﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﻬﺪﻱﻏﻀﻨﻔﺮﻱﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻱﻫﺪﺍﻳﺖﻳﻜﻲﺍﺯﺩﺍﻧﺸﻜﺪﻩﻫﺎﻱﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﻋﻠﻢ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﻳﺮﺯﻣﺎﻧﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ
ﻟﻘﺐ ﮔﺮﻓﺖ.ﺍﻣﺎ ﻏﻀﻨﻔــﺮﻱ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﻭ
ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﺭﺍ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺩﺍﺩ .ﺍﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺩ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑــﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭﻟﻲ
ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺯﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻲ ﻋﻀﻮ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺯﻭﺩﻱ ﺑﻪ
ﺷﺎﺧﺺﺗﺮﻳﻦ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺪﻝ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻭ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ
ﻛﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪﺯﻭﺩﻱ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺎﺧﺺﺗﺮﻳﻦ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻭﺯﻳﺮﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ
ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱﻫﺎﻱ ﻛﻼﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺣﻀﻮﺭﻱ ﻓﻌﺎﻝ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻛﻤﻲ ﺁﻧﺴﻮﺗﺮ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻧﻘﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﻭﺯﻳﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺭﺷــﺪ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﻗﺪﻡ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺍﻭ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﻣﻨﻜﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺍﻣﺎ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻫﻨﻮﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺭﺍ ﻛﻠﻴﺪ ﻧﺰﺩﻩ ﻛﻪ ﺳــﻴﻞ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻋﻠﻴﻪ
ﺁﻗﺎﻱ ﻭﺯﻳﺮ ﺳﺮﺍﺯﻳﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﻀﻮﻱ ﺍﺛﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻥ
ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺧﻲ
ﻧﻴﺰ ﻋﺰﻳﺰﻱ ﺭﺍ ﺩﻭﺳــﺘﻲ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻭﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎ ﻋﺰﻳﺰﻱ
ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕﺗﺮﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪ.
ﺍﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴــﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﻳﺎﺑﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺣﻘﻮﻗﺪﺍﻥ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﻭ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ
ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﻲﻳﺎﻓﺖ .ﻋﺰﻳﺰﻱ ﺷﺎﻳﺪ ﭼﻨﺪﺍﻥ
ﻋﻼﻗﻪﺍﻱ ﺑﻪﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺧﻨﺜﻲ ﻛﺮﺩﻥ
ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻻﻳﺤﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﻛــﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻋﺰﻳﺰﻱ ﺍﻣﺎ ﺷــﺎﻳﺪ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺳﺨﺖ ﺭﺍ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻭ
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻲ ﺣﻀــﻮﺭ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﻋﻮﺍﻗﺐ ﺍﺟﺮﺍﻱ
ﻃﺮﺡ ﺗﺤﻮﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ.
ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻋﺰﻳﺰﻱ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ
ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﺮﺩﻱ ﺻﺎﺣﺐ ﻧﺎﻡ
ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ .ﻋﺰﻳﺰﻱ ﺷﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﭼﻬﺮﻩ ﺍﻱ
ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﻫﺪ.
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﺍﻳﻦﮔﺮﻭﻩﺟﺪﻳﺪ
ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻣﺘﻮﻟﻰ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﺪﻩ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻯ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ،ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺷﻜﻞ
ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺳــﺎﻝ 88ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺑﺎ ﺧﺒﺮ ﻭﻳــﮋﻩﺍﻯ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩ .ﺑﺎﺯﻫﻢ
ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻣﺘﻮﻟﻰ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ
ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻫﻔﺘﮕﻰ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ
ﺷﺎﻳﺪ ﺭﺷﺪ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮﺩ.
ﺳﻌﻴﺪﻟﻮ ،ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺳــﺎﺑﻖ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻔﺴﻴﺮ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻫﻔﺘﮕﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺮﺗﺐ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺍﻭ
ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺩﻳﺪﺍﺭﻫﺎﻯ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻨﻈﻢ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ
ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ
ﺭﺋﻴﺲﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻗﺪﺭﻯ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﺮﺍﻩ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ
ﻭﺯﻳﺮ ﻣﺸﺎﻭﺭ
ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻨﻈﻢ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ
ﺳﺎﻝ 87ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺭﻭﻧﺪﻯ ﺻﻌﻮﺩﻯ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺭﺍﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﻧﺒﺮﺩ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻱﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺯﻫﻢ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﺎﻛﺎﻡ ﮔﺬﺍﺭﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺷﮕﻔﺖﺁﻭﺭﺗﺮﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﺮﻛﻴﺐ
ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺣﺘﻰ ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ
ﺍﺯ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ
ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺻﻞ 44ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ
ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻯ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺭﺍ ﻣﻬﻴﺎ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ
ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﺻﻞ 44
ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺴﻨﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻃﻰ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭﻣﻮﺭﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻴﻮﻩﺍﻯ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ،
ﻭﻟﻰ ﮔﻼﻳﻪﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﻧﺒﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺻــﺎﺩﻕ ﺧﻠﻴﻠـﻴـﺎﻥ ،ﻭﺯﻳــﺮ
ﺟﻬــﺎﺩ ﻛﺸـﺎﻭﺭﺯﻯ:ﺍﻭ ﺷــﺎﻳﺪ
ﺧﻮﺵﺍﻗﺒﺎﻝﺗﺮﻳﻦ ﻭﺯﻳﺮ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ
ﺑﺎﺷﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺭﺍﻳﺰﻧﻲﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻱ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻛﺎﺑﻴﻨــﻪ ﻧﻬــﻢ ﻛﻠﻴﺪ ﺯﺩﻩ
ﺑﻮﺩ .ﺧﻠﻴﻠﻴﺎﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻱ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻭﺯﻳﺮ
ﺟﻬﺎﺩﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻟﻘﺐ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻲ
ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺸــﺎﻭﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺍﻭ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪ .ﺍﻧﺪﻛﻲ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﻗﺪﻣﻲ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﻗﺎﺑﺖﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﺭﺍ ﺻﺎﺩﻕ
ﺧﻠﻴﻠﻴﺎﻥ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭ ﺳــﺎﻝ 88ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺸﺎﻭﺭ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﻤﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ
ﺻﻒ ﻣﻘﺪﻡ ﻣﺪﺍﻓﻌﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎ
ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺻﻨﻌﺖ
ﻋﻠﻰﺍﻛﺒـﺮ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴـﺎﻥ ،ﻭﺯﻳﺮ
ﺻﻨﺎﻳـﻊ ﻭ ﻣﻌـﺎﺩﻥ :ﻫﻨﮕﺎﻣــﻲ
ﻛــﻪ ﺍﻭ ﺑﻪﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻳﻜــﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀــﺎﻱ
ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷــﺪ،
ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺷــﮕﻔﺖﺯﺩﻩ ﺷﺪﻧﺪ.
ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺭﻭﺍﻳــﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧــﺪ ﺍﻭ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﺟﻨﺠﺎﻝﻫــﺎﻱ ﭘــﺮﻭژﻩ ﺧﺎﻧﻪ ﺍﻣﻦ ﺍﺯ
ﺩﻧﻴﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻭﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭﻟﻲ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ
ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﻗﺪﻡ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﮔﺬﺍﺷﺖ؛ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺯﻳﺮﺻﻨﺎﻳﻊ
ﻭ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻲ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﭘﻴﺪﺍ
ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ
ﭼﻨﺪﻱ ﭘﻴﺶ ﻧﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺳــﺮ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎ
ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ ،ﻭﻟﻲ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﺩﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳــﻮﻱ
ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺕ
ﻣﺮﺗﻀـﻰ ﺑﺨﺘﻴـﺎﺭﻯ ،ﻭﺯﻳـﺮ
ﺩﺍﺩﮔﺴـﺘﺮﻯ :ﺷــﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻴــﺎﻥ
ﭼﻬﺮﻩ ﻫﺎﻳــﻲ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔــﺮﻭﻩ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺣﻀــﻮﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ ،ﻧﺎﻡ
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺷــﺎﺧﺺ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺩﮔﺴــﺘﺮﻱ ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻫﻢ
ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﺑﺎ ﻣﺤﻤــﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱ ﻧﮋﺍﺩ
ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑــﻪ ﻣﻲ ﻛﻨــﺪ .ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺩﺍﺩﮔﺴــﺘﺮﻱ ﻫــﻢ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ
ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺍﺭﻱ ﭼﻬﺮ ﻩ ﺍﻱ ﺷﺎﺧﺺ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎﺭ ﺁﻳﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺭﺍﺑﻂ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻗﻮﻩ ﻗﻀﺎﺋﻴــﻪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺨﺘﻴﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺳﻤﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻱ ﭼﻨﺪﺍﻥ
ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺣﻀﻮﺭﻱ ﺟﺪﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺍﻭ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻲ ﻋﻀﻮ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻃﻲ ﻣﺎﻩﻫﺎﻱ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻥ ﺧﺮﻳﺪ ﺗﺎ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺳﺨﺖ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑﺎ ﺩﻓﺎﻉﻫﺎﻱ
ﺧﻠﻴﻠﻴﺎﻥ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺷــﺪﻩ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪﺯﻭﺩﻱ ﺍﺭﺗﻘﺎﻱ ﺗــﺎﺯﻩ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ
ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺳــﺨﺖ ﺑﻲﺣﺎﺻﻞ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺍﻭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻭﺯﻳﺮﺟﻬﺎﺩﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻧﺪﻛﻲ ﺑﻌﺪ ﻗﺪﻡ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﮔﺬﺍﺷﺖ
ﻭ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﻴﺰ ﻋﻀﻮ ﺷــﺪ .ﺍﻣﺎ ﺧﻠﻴﻠﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﻃﻲ ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﺧﺘﻼﻑﻫﺎﻱ ﻣﺪﺍﻡ ﻣﻴﺎﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻭ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﻲﺷﺪ .ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻧﻬﺎﺩ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﭘﺮﻭﺗﺌﻴﻨﻲ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻧﻈﺮ ﻧﺮﺳــﻴﺪﻧﺪ
ﻭﻟﻲ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺕ ﻫﻔﺘﮕﻲ ﺣﻀﻮﺭ ﻳﺎﺑﻨﺪ ﺗﺎ ﺷــﺎﻳﺪ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺗﺎﺯﻩ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺥ ﺩﻫﺪ.
ﺧﻠﻴﻠﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻴــﺎﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎﻱ ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ
ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻭﻟﻲ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺗﻔﺴﻴﺮﻱ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻭ ﮔﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﺮﻧﺞ ﻭ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ
ﻣﺼﺮﻓﻲ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻧﺪﻛﻲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻳﺸــﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺁﻗﺎﻱ ﻭﺯﻳﺮ ﻃﻲ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ
ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻲ ﻓﻌﺎﻝ ﺑﺎﺷــﺪ ﻛﻪ ﺭﻗﺒﺎﻱ ﺳﻨﺘﻲﺍﺵ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ
ﺁﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺷــﺎﻳﺪ ﻧﻔﻮﺫ ﺧﻠﻴﻠﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﺭﻫﺎﻳﻲ
ﺁﻗﺎﻱ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺟﺪﻱ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷــﺪﻩ ،ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺑﻪ ﺻﺪﺭ ﺍﺧﺒﺎﺭ
ﺑﺎﺯ ﻣﻲﮔــﺮﺩﺩ .ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺳــﻪ ﻋﻀﻮ ﺍﺻﻠﻲ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﻣﺜﻠﺚ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﺳﻪ ﻋﻀﻮ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺍﻣﻮﺭ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺿﻠﻊ ﺩﻭﻡ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻭﺯﻳﺮ ﺟﻬﺎﺩ
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺍﻣﻮﺭ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ .ﺁﻗﺎﻱ ﻭﺯﻳﺮ ﭼﻨﺪﻱ ﭘﻴﺶ ﺣﺎﺷﻴﻪﺳﺎﺯ ﻣﻴﺪﺍﻥ
ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﺪﻛﻲ ﺑﻌﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ
ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ
ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻣﺎ ﻋﻠﻲﺍﻛﺒﺮ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﺎﺧﺺﺗﺮ
ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺣﺴــﺎﺏ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﺍﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻣﺘﺒﻮﻉ
ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳــﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﻝ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷــﺪ .ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﭘﺲ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻲ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﻭ ﻫﺪﻑ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ
ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺳــﺘﺎﺩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﻧﮕﺮﺍﻥ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺳﺨﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﭼﻨﺪﻱ ﭘﻴﺶ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ
ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺗﻌﺮﻓﻪﺍﻱ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﭼﻬﺮﻩ ﺍﻱ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ
ﻣﻲﺁﻳﺪﻛﻪﺷﺎﻳﺪﻫﻤﺰﻣﺎﻥﻣﻌﺘﻤﺪﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩﺩﺭﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩﺗﻨﻈﻴﻢﺑﺎﺯﺍﺭ
ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻲ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.
ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ
ﺷــﻮﺩ .ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺣﻀﻮﺭ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺩﮔﺴــﺘﺮﻱ ﺩﺭ
ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺮ ﻣﻴــﺰﺍﻥ ﺍﺛﺮﮔﺬﺍﺭﻱ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻲ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻲ ﺍﻓﺰﺍﻳﺪ .ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺩﮔﺴــﺘﺮﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻫﻲ
ﺣﻀﻮﺭ ﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﺩﺷــﻮﺍﺭﻱﻫﺎﻱ
ﺗﺎﺯﻩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﺟﺪﻳﺪ
ﺧﻮﺩ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻣﺘﺨﻠــﻒ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﮔﺮﺍﻧﻲ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑــﺮﺍﻱ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺣﻜﺎﻣــﻲ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ
ﺣﻜﻢ ﺑﻪ ﭘﻠﻤــﺐ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺻﻨﻔﻲ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻱ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻴﺶ
ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺣﻀﻮﺭﻱ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻱ
ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗــﻲ ﺣﻀﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫــﺪ ﻳﺎﻓﺖ .ﻣﺮﺗﻀﻲ ﺑﺨﺘﻴﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺳــﺘﺎﺩ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺩﺷــﻮﺍﺭﻱﻫﺎﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﭘﻴﺶﺭﻭﻱ
ﺧﻮﺍﻫــﺪ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﻭﺯﻳﺮﺩﺍﺩﮔﺴــﺘﺮﻱ ﺩﺭ ﺳــﺘﺎﺩ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺣﻀﻮﺭﻱ ﻓﻌﺎﻝ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺑﺎ ﺩﻗﺖ
ﻧﻈﺮ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﻨﺪ.
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﭘﺲ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻣﺘﺨﻠﻒ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻱ ﺗﻌﺰﻳﺮﺍﺗﻲ ﺭﻭﺯ ﻛﺎﺭﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ.
51
ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺠﻮﺯ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻳﻢ
ﺳـﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻳـﻚ ﺷـﻌﺒﻪ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴـﺮﻩﺍﻱ
ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷـﺪ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ
ﻋﺮﺿﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻛﺎﻻ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﻛﺎﻫﺶ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻛﺎﻻﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻣﺸﺘﺮﻱ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺗﺎ 20ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺭﺯﺍﻥﺗﺮ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ
ﺑﺎﺷﺪ ،ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺣﺮﻑ ﻭ ﺣﺪﻳﺚﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﻣﺤﻤﺪ ﺍﻋﻈﻤﻲ،
ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ
ﻛﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺷﺪ ،ﺭﻓﺘﻴﻢ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ
ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺟﻨﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﻳﺎ ﺑﻬﺘﺮ
ﺑﮕﻮﻳﻴـﻢ ﺳـﻮﭘﺮﻣﺎﺭﻛﺖﻫﺎ -ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ
ﺻﻨﻔـﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ -ﺍﺳـﺖ ﺭﺍ
ﺍﺭﺯﺍﻥﺗـﺮ ﺗﻬﻴﻪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛـﺮﺩ ﻭ ﺍﺻﻼ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﭼﻪ
ﺗﻔﺎﻭﺗﻲ ﺑﺎ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺷﺪ ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺩﺭ
ﺟﻬﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﻛﺎﻻﻫﺎﺳﺖ؟
ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻫــﺮ ﻧﻜﺘــﻪﺍﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳــﻢ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷــﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻧﻴﻤﻲ ﺍﺯ ﭘﺮﻭژﻩﻫــﺎﻱ 10ﮔﺎﻧﻪ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻈﺎﻡ
ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻱ ﻃﺮﺡ ﺗﺤﻮﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻳﻚ ﺷﻴﻮﻩ
ﻧﻮﻳﻦ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﺎﻻﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ
ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻢ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ
ﻫﺰﻳﻨﻪﻫــﺎﻱ ﺍﺿﺎﻓﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨــﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ
ﻛﺎﻻ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﺍﺯ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺻﻨﻔﻲ ﺑﻪ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﻋﺮﺿﻪ
ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﻳﺴﻚ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﺭﺍ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺩﺭ
ﻛﻮﺗﺎﻩﻣﺪﺕ ﻛﺎﻻﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ
ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻳﻌﻨﻲ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﺍﺟﻨﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ
ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﺳﺖ؟
ﻓﻌﻼ ﺩﺭ ﮔﺎﻡ ﺍﻭﻝ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ .ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺍﺟﻨﺎﺱ ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺼﻮﺏ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﻌﺪﺩ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭ
ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻣﺮﺩﻡ 20ﺗﺎ 30ﺩﺭﺻﺪ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ
ﻫﺪﻑ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﺍﺳﺖ .ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ
ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺘﺤﺪﺍﻟﺸﻜﻞ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﺪﺗﻲ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﺭﻭﻧﻖ
ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﻫﻢ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ
ﻳﻜﭙﺎﺭﭼﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺍﺳــﺖ ﻫﺮﭼﻪ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﺍﻣﺮ ﺑﺮﺳﻴﻢ.
52
ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﭼﻪ ﺗﻔﺎﻭﺗﻲ ﺑﺎ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺑﺰﺭگ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ
ﻭﺳــﻴﻊ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ
ﮔﺮﺩ ﻫﻢ ﻣﻲﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﭘﺮﺳﻨﻞ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﻫﺰﻳﻨﻪ
ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺻﺮﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨــﺪ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺭﺍ
ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺍﺯ ﻧﺮﺥ ﻣﺼــﻮﺏ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺸــﺘﺮﻱ
ﺣﺴــﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﻫﻔﺘﮕﻲ ﻭ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻳﻜﺒﺎﺭﻩ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﺪ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﻛﻮﭼﻚ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ
ﺍﺳﺖ ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺍﺯ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺻﻨﻔﻲ ﻗﻴﻤﺖ
ﻛﺎﻻﻫﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ .ﻟﺬﺍ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺍﻳﻨﻜﻪ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻭﺍﺣﺪ
ﺻﻨﻔﻲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺍﺳﺖ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺿﻪ
ﺳﺒﺐ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻱ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻧﺮﺥ ﻣﺼﻮﺏ ﺑﺎﺷﺪ .ﻟﺬﺍ
ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﺩﺭ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣــﺪﺕ 20ﺩﺭﺻﺪ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺍﺯ
ﻧﺮﺥ ﻣﺼﻮﺏ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﻮﻧﺪ.
ﭼﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺷﻌﺒﻪﻫﺎ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺩﺭ ﻓﺎﺯ ﺍﻭﻝ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ 50ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﺗﺎ 22ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭ
ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﺮﻣﺼﺮﻑ ﺷﺐ ﻋﻴﺪ ﻧﻴﺰ ﺗﻤﻬﻴﺪﺍﺗﻲ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ.
ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ
ﻭ ﻃــﺮﺡ ﺗﺤﻮﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻋﻤﺪﻩﺗﺮﻳﻦ ﻫﺪﻑ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﻣﺸــﺘﺮﻳﺎﻥ ،ﻧﺼﺐ ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻱ ﻓﺮﻭﺵ
ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻩ ،ﻧﺼﺐ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ، POSﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﺘﺼﺪﻳﺎﻥ ﻓﺮﻭﺵ،
ﺑﺮﻧﺪﺳﺎﺯﻱ ﻭ ﻧﺼﺐ ﻧﺮﻡﺍﻓﺰﺍﺭﻫﺎﻱ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻓﺮﻭﺵ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ
ﺑﺎ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺣﺪﻓﺎﺻﻞ 500ﻣﺘﺮ ﺍﺯ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻴﻢ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺻﻨﻔــﻲ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺟﻪ
ﺑﻪﻣﻴﺰﺍﻥ ﻣﺸــﺘﺮﻱ ﺑﺎﻋــﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺍﻧﺒــﻮﻩ ،ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﺎﻻ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻭ
ﺣﺬﻑ ﻭﺍﺳﻄﻪﻫﺎ ،ﺳﻬﻴﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺳﻮﺩ
ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﻭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻗﻴﻤﺖ ﻳﻜﺴــﺎﻥ ﻭ ﺛﺎﺑﺖ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ
ﻛﻞ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻫﺪﻑﻫﺎﻱ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﺳﺖ.
ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸـﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﻌﺘﺮﺽ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ
ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳـﺖ .ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﻣﺠﻮﺯ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪﻫﺎ ﻭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻭ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺍﻣﺎ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺑﻲﺍﻃﻼﻋﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻣﻌﺘﺮﺿﻨﺪ ﻣﻦ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ.
ﻣﺠﻮﺯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﻟﺬﺍ ﻫﺪﻑ
ﻣﺎ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪﺁﻧﻬﺎ
ﻋﺮﺿــﻪ ﻛﻨﻴﻢ .ﻟﺬﺍ ﺍﻣﻴﺪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻫﻢ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺎ
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ
ﺍﻣﺎ ﺭﺍﻩ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﺎﺯ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﻨﻨﺪ .ﻛﺎﺭ
ﻣﺎ ﻣﻨﺎﻓﺎﺗﻲ ﺑﺎ ﻛﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮﺍ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﻧﺸــﺪﻩ
ﺍﺳﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ
ﺧﻮﺷﺤﺎﻝ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺷﻌﺒﻪ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻛﻠﻴﺪ ﺧﻮﺭﺩ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻱ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻭ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺮﺿﻪ ﺷــﻮﺩ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ
ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﻋﺪﻡ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺗﻤــﺎﻡ ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺴــﺘﻪﺍﻳﻢ ﺗﺎ ﻣﻘﺪﻣــﺎﺕ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻬﻴﺎ ﻛﻨﻴﻢ .ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻰ
ﺑﻪ ﺍﻳــﻦ ﻫﺪﻑ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﻭ ﻣﻜﺎﺗﺒﺎﺗﻰ ﺑﺎ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻛﺸــﻮﺭ
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷــﻬﺮﺩﺍﺭﻯﻫﺎ ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻳﻢ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ 253ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﻣﺎ
ﺑﻪﻟﺤﺎﻅ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ﺍﺯ ﻧﺼﺐ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎﻳﺸــﺎﻥ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﻣﺎ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 77ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺎﺭ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺑﺴﺘﻪﺍﻳﻢ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺨﺴﺖ
ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﻓﻊ ﺷﻮﺩ.
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ
ﺑﻪ ﺁﻥ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ،ﺍﺛﺮﮔﺬﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ؟
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﻄﺐ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺪﻝ ﺷﻮﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﻭﻋﺪﻩﻫﺎﻯ ﻭﺍﻫﻰ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻭ ﻣﻨﻄﻖ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍ ﺳــﺮﺩﺭﮔﻢ ﻧﻜﻨﺪ .ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥﺗﺎﺳﻘﻒ 30ﺩﺭﺻﺪﺍﺯﻣﺎﻟﻴﺎﺕﻣﻌﺎﻑﺧﻮﺍﻫﺪﺑﻮﺩﻭﻟﻰﺩﺭ
ﺍﻳﻦﻣﻮﺭﺩﻫﻴﭻﺳﻨﺪﻭﻣﺪﺭﻛﻰﺍﺭﺍﺋﻪﻧﺸﺪﻩﺑﻮﺩ.ﻳﻌﻨﻰﺩﺭﻫﻴﭻﻛﺠﺎﻯﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﻳﺎ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻳﻰ ﺳــﻨﺪﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻌﺎﻓﻴﺎﺕ
ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻰ ﻧﻴﺎﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺗﻨﻬﺎ
ﺍﺻﻨﺎﻑﺑﺎﻳﺪﺩﻗﺖﻛﻨﻨﺪﻛﻪﺑﻪﻫﻤﻪﺣﺮﻑﻫﺎﺗﻮﺟﻪﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺑﺎﺷﻨﺪ.ﺍﻣﺎﺑﻪﻫﺮ
ﺻﻮﺭﺕﻣﺎﺍﻭﻟﻴﻦﺳﻮﭘﺮﻣﺎﺭﻛﺖﺍﻳﺮﺍﻥﺭﺍﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥﺍﻭﻟﻴﻦﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ
ﺳﻮﭘﺮ ﻣﺎﺭﻛﺖﺩﺍﺭﺍﻥ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻫﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮﻱ
ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﻟﺬﺍ ﻫﺪﻑ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺩﺭ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺳﻮﭘﺮ ﻣﺎﺭﻛﺘﻲ ،ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻨﻒ
ﻧﻴﺴﺖ،ﺑﻠﻜﻪﻣﺎﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱﻣﻨﺘﺨﺐﺩﺭﺭﺍﺳﺘﺎﻱ
ﺍﺻﻼﺡﻧﻈﺎﻡﺗﻮﺯﻳﻊﻭﻃﺮﺡﺗﺤﻮﻝﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱﻫﺴﺘﻴﻢ.
ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ ﻫﺪﻓﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴـﺖ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲﺩﻧﺒﺎﻝﻣﻲﺷﻮﺩ،ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺩﺭ ﻓﺎﺯ ﺍﻭﻝ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎﻥ،
ﻧﺼﺐ ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻱ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻩ ،ﻧﺼﺐ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ،POS
ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﺘﺼﺪﻳﺎﻥ ﻓﺮﻭﺵ ،ﺑﺮﻧﺪﺳﺎﺯﻱ ﻭ ﻧﺼﺐ ﻧﺮﻡﺍﻓﺰﺍﺭﻫﺎﻱ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ
ﻓﺮﻭﺵ ﺩﺭ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡ ﻣﺎ ﻃﻮﺭﻱ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺍﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ 10ﺩﺭﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ
ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﻓﺎﺯ ﺩﻭﻡ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ 22ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ ﺁﻏﺎﺯ
ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﺎ 29ﺍﺳﻔﻨﺪﻣﺎﻩ ﺑﻪ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺎﺯ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﻗﻴﻤﺖﺷــﻜﻨﻲ ﻭ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﺎﻻ ﺩﺭ ﺷﺒﻜﻪ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻫﺴــﺘﻴﻢ ﻟﺬﺍ ﻛﺎﻫــﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺳــﻮﭘﺮﻣﺎﺭﻛﺘﻲ ﺗﺎ
30ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﺐ ﻋﻴﺪ ﻫﺪﻑﮔﺬﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ.
ﻣــﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﺸــﻮﺭ ﻛﻪ
ﻣﺴــﺘﻠﺰﻡ ﺷﻔﺎﻑﺳــﺎﺯﻱ ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺳــﻴﻢ ،ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻛﻤﻚ
ﺩﻭﻟــﺖ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳــﺘﮕﺬﺍﺭﻱﻫﺎﻱ ﻛﻼﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﻫﺴــﺘﻴﻢ،
ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﻠﻲ ﺍﺻﻞ 44ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ
ﺍﺯ ﺗﺼﺪﻱﮔﺮﻱ ﻛﺎﺳــﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﻪ
ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﻓﺎﺯ ﺍﻭﻝ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ
ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﻛﻮﺭﺍﺳــﻴﻮﻥ ﻭ ﻓﻀﺎﺳــﺎﺯﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻧﺒﻮﺩﻩﺍﻳﻢ ﭼﺮﺍ
ﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻧﺎﺷــﻲ ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ
ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﺎ ﺩﻛﻮﺭﺳﺎﺯﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ
ﺑﻬﻴﻨﻪﺳﺎﺯﻱ ﻭ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺸﺘﺮﻱ ﻭ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ،ﺭﻋﺎﻳﺖ
ﺣﻘﻮﻕ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﺳــﻬﻴﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺸــﺘﺮﻱ ﺩﺭ ﺳﻮﺩ ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ
ﻓﺮﻭﺵ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻣﺸﺘﺮﻱ ﻋﺎﻣﻞ ﺳﻮﺩﺩﻫﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺳﻮﺩ
ﺣﺎﺻﻞ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺵ ﺳﻬﻴﻢ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﻛﺎﻻﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ
ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻱ ﻛﻨﺪ.
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﻴﺴﺖ؟
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺿﺮﺑﻪ ﺑﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻣﺴــﻌﻮﺩ ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﻫﺪﺍﻳــﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺭﺍ
ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ ،ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﺪﻳﺮﻯ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺯﻭﺩﻯ
ﺑﺪﻧﻪ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺍﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺬﺍﺷــﺖ ،ﻭﻟﻰ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﻃﻰ
ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﻮﺩ.
ﻣﺴﻌﻮﺩ ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺭﻓﺎﻩ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭﻟﻰ ﺁﻗﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﻗﺼﺪ
ﺩﺍﺷﺖ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻛﺎﺭﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺳﺎﺯﺩ .ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﺍﺳﺘﺎﺩﻯ ﻭ
ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺮﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻗﺪﻡ ﮔﺬﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﺻﻮﻝ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻓﺸﺎﮔﺮﻯ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺖ .ﺍﻣﺎ ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﻭﺭﻭﺩ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻰ ﺗﺎﺯﻩ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ ﻗﺼﺪ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﺑﺎ ﻧﺴﻞ ﻧﻮﻳﻦ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ
ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰﺷﺎﻳﺪﻫﻨﮕﺎﻣﻰﻛﻪﺑﺮﺍﻯﺁﻳﻨﺪﻩﺑﺎﺯﺍﺭﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯﻣﻰﻛﺮﺩ،
ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻃﻼﻉ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺘﺒﻮﻉ ﺍﻭ
ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ.ﺍﺣﻤﺪﻯﻛﺮﻳﻤﻰﺍﺻﻔﻬﺎﻧﻰﻧﻘﻞﻣﻰﻛﺮﺩﺩﻳﺮﺯﻣﺎﻧﻰﭘﻴﺶﺍﺯﺁﻧﻜﻪ
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭ
ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﺷﺎﻣﮕﺎﻫﺎﻥ ﻗﺪﻡ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﻰﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ
ﺩﺑﻴﺮﻛﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺳﺮﺍﻫﺎﻯ
ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻭ ﺣﺠﺮﻩﻫﺎﻯ ﺑﺎ ﻛﺮﻩﻛﺮﻩ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻗــﺪﻡ ﻣﻰﺯﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺭﻭﺯ
ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪﻭﺗﺤﻠﻴﻞﻣﻰﺷﻨﻴﺪﻧﺪ.
ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﻗﺼﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺗﺮﻛﻴــﺐ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ
ﺳﺎﺯﺩ .ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭﻯ ﺍﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻧﺸﺴﺖ ﻭ ﺑﺮﺧﺎﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ
ﻧﺒﻮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻲﺗﺮﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺣﻀﻮﺭﺵ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺍﺯ
ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻯ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺳﺨﻦ ﺳﺮﺍﻳﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻬﺎﻳﻰﺗﺮﻳﻦ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ ﺗﺎ ﺧﺮﻭﺟــﺶ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ
ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﻣﻰﻛﻨﻨــﺪ ﻭﻋﺪﻩ ﺗﺨﻔﻴﻒ
ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻰ ﺩﺍﺩ .ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷــﺖ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﻴﺮ
ﺩﻫﺪ .ﺍﻭ ﺑﺎﺭﻫــﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﮔﻼﻳﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ» :ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻳﻨﺪ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ
ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺣــﻮﺯﻩ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﻳﻌﻨﻰ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑــﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻛﻨﺪ «.ﺍﻭ ﻫﻨــﻮﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ
ﺭﺍ ﺑﻪﻣﻘﺼــﺪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻧﻔﺖ ﺗﺮﻙ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛــﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻳﺪﻩﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ
ﺳﺮﺩﺍﺷــﺖ .ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻳﻨــﺪﻩ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺩﺭ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻝﻧﮕﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷــﺪ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ.
ﺍﻭ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻰ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭﻳﺎﻥ ﺳﻨﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ
ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﺑﻪﮔﻮﺷﻪﺍﻯ ﺩﻭﺭ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﻭ ﻧﺴــﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺷــﺎﻳﺪ ﮔﻤﺎﻧﻪﺯﻧﻰﻫــﺎﻯ ﺍﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ
ﺳﺎﺯﮔﺎﺭ ﻧﺒﻮﺩ .ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﺗﺎ
ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺑــﺎﺯﺍﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﻛﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﻭ ﺩﻭ ﻫﺪﻑ ﺭﺍ
ﭘﻴﺶﺭﻭﻯ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ.
ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴﻴﻦ)ﻉ( ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﺟﻮﺍﻥ
ﺳﭙﺎﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯﻫﺎﻯ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺪﻭﻥ
ﻣﻰﺳﺎﺧﺖ .ﺍﻭ ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻭﺭﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺣﻀﻮﺭﺵ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﺩ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ
ﻳﻜﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ
ﻫﻤﭽﻨــﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺮﺗﺒﻪﻫﺎﻯ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻧــﺪ ،ﻭﻟﻰ ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ
ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷــﺖ ﺑﺎ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺧﻮﺩ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻛﻬﻨﻪﻛﺎﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ
ﺯﻧﺪ .ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﻳﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ .ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﻫﺪﻓﻰ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﺑﺎ
ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩ .ﺍﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ
ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻫﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺎﺳــﻴﺲ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﻛﺮﺩ .ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﻣﺎﻡ
ﺣﺴــﻴﻦ)ﻉ( ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰﮔﺮﻓــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻝ
ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺑﺪﻝ ﻣﻰﺷﺪ .ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ
ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺳــﻮﺩﺁﻭﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺳﺮﮔﺮﻣﻰ ﺗﺎﺯﻩﺍﻯ
ﻣﻰﺁﻓﺮﻳﺪ .ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺗﻬﺮﺍﻧﻰ ﻧﺴﻞ
ﺟﺪﻳﺪ ﻭﻋﺪﻩ ﻣﻰﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ
ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺍﻋﻄﺎ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ
ﺧﻮﺩ ﺑﺮ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺗﺠﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﻫﺪ.
ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻭﻟﻴــﻦ ﻫﺪﻑ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﺷﺪ .ﻃﺮﺡ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻰ ﺑﻪ ﺛﻤﺮ ﻧﺸﺴــﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﺪﻩ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺳﺮﺗﺎﺳــﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻣﻠﻰ »ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ« ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻯ
ﻣﻰﺷﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﻣﺪﺍﻡ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﻢ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ
ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﮔﻴﺮﺩ.
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ
ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻩ
ﺷﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺑﺎﺯﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮﺩ.
ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺳﺎﺑﻖ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ
ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭﻟﻰ
ﻧﺎﻣﻲ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﻭ ﻫﻴﺎﺕﻣﺪﻳﺮﻩ
ﺻﻨﻒ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﻤﻰﺧﻮﺭﺩ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻯ
ﻭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺷــﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺑﺎﺯﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮﺩ .ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺳــﺎﺑﻖ
ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﺍﺩﺍﺭﻩ
ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﻭ ﻫﻴﺎﺕﻣﺪﻳﺮﻩ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺷﺪﻧﺪ
ﻛﻪ ﻧﺎﻡ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺻﻨﻒ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﻤﻰﺧﻮﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﺮﻋﻜﺲ
ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﻳﺪ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺍﮔﺮ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻯ ﺳﻬﺎﻡ ﻣﺨﺎﺑﺮﺍﺕ ﺑﻪ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎﺭﺍﻥ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ
ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺟﻨﺠﺎﻝﺁﻓﺮﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺻﻨﺪﻭﻕ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﮕﺎﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ
ﻣﺴﻠﺢ ﺳﻬﺎﻡ ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ
ﻭﻟﻰ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻳﻦ
ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻱ ﺑﺪﻭﻥ ﺟﻨﺠﺎﻝ ﺑﻮﺩ.
ﻭﺯﻳﺮ ﺳــﺎﺑﻖ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﻗﺪﻡ ﺑﻪ
ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ،ﻭﻟﻰ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺑﺎﺯﻯ ﺑﺮﮔﺸﺖ .ﻣﻮﺳﻢ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻣﻨﺎﺳــﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﻧﺒﻮﺩ.
ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺳﺮﮔﺮﻡ ﺭﺍﻳﺰﻧﻰﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺍﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ ﺩﺭ ﺳــﺘﺎﺩﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ
ﻣﻰ ﻛــﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﭘﺸــﺖ ﺻﺤﻨﻪ
ﻣﻨﺎﻇﺮﻩﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﻰﻳﺎﻓﺖ .ﺍﻣﺎ ﺁﻗﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺩﺭ
ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﻳﮕﺎﻧﻰ ﻧﻔﺮﺳﺘﺎﺩﻩ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺍﻧﺪﻭﺧﺘﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﺑﻪ
ﺁﻧﺎﻥ ﭼﻨﻴــﻦ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ» :ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺑﻼﻏﻴﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ
ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻳﻢ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺣــﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻌﻴﻴﻦ
ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻰ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ،
ﺑﺤﺚ ﻣﺸﻜﻞ ﻭﺍﻡ ﺑﺎﻧﻜﻰ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳﺖ .ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻧﺤﻮﻩ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺿﺮﻳﺐ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻰ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﺍﻳﻦ
ﻃﺮﺡ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻓﻰ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﭘﺎﻳﺎﻧﻪ
ﻓﺮﻭﺵ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﮔﺎﻡﻫﺎﻯ ﻣﺜﺒﺘﻰ ﺩﺭ
ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺷﻔﺎﻑﺳﺎﺯﻯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻰ
ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺷﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ
ﻣﺸﻜﻞ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻰ ﻭ ﻭﺍﻡ ﺑﺎﻧﻜﻰ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻛﻨﺪﻯ ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ
ﺷﺪﻩ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻯ
ﺗﻌﺎﻭﻧﻰ ﻭ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ
ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻭﺍﻡ ﺑﺎﻧﻜﻰﺍﻧﺪ«.
ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﻣﺴــﻨﺪ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻰ
ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻳﺪ ،ﻭﻋﺪﻩ ﺗﺨﻔﻴﻒﻫﺎﻯ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ.
ﭼﻨﺪﻯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ،ﺍﻭﻟﻴﻦ
ﻣﺪﻳﺮ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺁﻗﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺩ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻼﻣﻰ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻣﺎ ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﻋﺪﻩ
ﺑﺨﺸــﺶﻫﺎﻯ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺻﺎﺩﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷــﺖ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﻧﺴﻞ ﻧﻮﻳﻦ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻰ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ
ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺮﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻊ ﺍﻧﻔﻌﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫــﺪ» .ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ« ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺻﻠﻰﺗﺮﻳﻦ
ﺭﻭﻳﺎﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﻧﻈﻢﺩﻫﻰ ﻧﻮﻳﻦ ﺑﻪ
ﺑﺎﺯﺍﺭﻯ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻮﺩ .ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﻮﺗﻠﻔﻪﺍﺳــﻼﻣﻰ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﻄﻠﻖ ﺩﻭﻟﺖ
ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﺩﺭ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ
ﺗﺒﺎﺭ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﻰ ﺑﻪ ﭼﺸــﻢ ﻣﻰ ﺧﻮﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ
ﻭ ﺩﻫﻢ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ.
ﺍﻳــﺪﻩ ﺭﺍﻩﺍﻧــﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴــﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ
ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻓﻀﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻟﺘﻬﺎﺏﻫﺎﻯ ﺗﺎﺯﻩ
ﺭﺍ ﭘﺸﺖﺳﺮ ﻣﻰﮔﺬﺍﺷــﺖ ،ﻭﻟﻰ ﺁﻗﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ
ﺳﺮﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻭ ﻗﺼﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﺎﺭﺗﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﺸﻪ
ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎﻳﻰ ﺗﺎﺯﻩ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﺎ ﺍﻭ
ﻳﺎﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﭘﺮﻭژﻩ ﺭﺍ ﻧﻴﻤﻪﻛﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻭﺯﻳﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻛﺮﺩ .ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ
ﺑﺨﺖ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ
ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﺒﻴﻨﺪ.
53
ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺑﻖ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﺯ ﺣﺬﻑ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ
ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ
ﻃﺮﺡ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻣﻮﺳﻮﻡ
ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﺎ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺭﺳﻴﺪﻧﺶ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ
ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﺳـﺎﺯﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻱ ﺟﺮﻳـﺎﻥ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸـﻮﺭ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺎﺷﺪ .ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﺪ
ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺠـﺮﻱ ،ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑـﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ
ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳـﺘﮕﺬﺍﺭ،
ﻧﺎﻇﺮ ﺑﺮ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺑﺎﺷـﺪ .ﺍﻣﺎ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻣﺴـﺎﻟﻪ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﺸﺪﻩ
ﻭ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ
ﺣﺮﻑ ﺑﺎﻗـﻲ ﻣﺎﻧﺪﻩ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑـﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ 20ﺩﺭﺻﺪ ﻗﻴﻤـﺖ ﻛﺎﻻﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴـﺮﻩﺍﻱ ﺑﺰﺭگ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﻭ
ﻗﻴﻤﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺗﻔﺎﻭﺗﻲ ﻧﺪﺍﺷـﺖ ﻛﺎﻫـﺶ ﺩﻫﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﺣﺎﻝ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ
ﺩﺭ ﺩﺳـﺖﺍﻧﺪﺍﺯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓـﺖ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳـﺎﻝﻫﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺷﺮﻛﺘﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻗﻢ ﺧﻮﺭﺩ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻣﺤﻤﺪ ﺁﺯﺍﺩ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺳـﺎﺑﻖ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ
ﻣﺜﻠﺚ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .ﺍﻭ ﺑﻴﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺩﻏﺪﻏﻪ
ﺑﺴـﻴﺎﺭﻱ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﺎﻛﻴـﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﺎ
ﺍﻫﺪﺍﻓـﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷـﺪﻩ ﺭﺍﻩﺍﻧـﺪﺍﺯﻱ ﺷـﻮﻧﺪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺍﺯ
ﺷﻮﻙ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﺳـﺎﺯﻱ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﻤﻲﮔـﺬﺍﺭﺩ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺻﻠـﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮﺩﻡ
ﺁﺳﻴﺐ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﺪﻩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷـﻤﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ،ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺩﺭ
ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﺸﺪ؟
ﻭﻗﺘــﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧــﻲ ،ﻣﺒﻨــﻲ ﺑﺮ ﻭﺍﮔــﺬﺍﺭﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ،ﺑﻪ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻋﻼﻡ
ﺷﺪ ﻭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ
54
ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﻋﻬــﺪﻩ ﺧﻮﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ ﺍﻋﻼﻡ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ،
ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ،ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺷﺮﻁ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ،ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻛﺎﺭ ﺑــﺮﺍﻱ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﻮﺩ .ﺁﻧﻬﺎ
ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﻓﻨﻲ ﻻﺯﻡ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ
ﺩﻭﻟﺖ ﺷــﺪﻧﺪ .ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﺳــﺎﻝ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﺯ
ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﻭﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ،
ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺟﻤــﻊﺁﻭﺭﻱ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪ ﺷــﻮﻳﻢ .ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳــﻦ ﺍﻣﺮ ﻃﺮﺡ
ﺭﺍﻩﺍﻧــﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷــﻲ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﮕﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﺯﻣﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪﺟﺎﻱ ﺁﻧﻜﻪ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﺪﻫﺪ ﺷﺮﻛﺘﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ
ﻣﻬﺮﮔﺎﻥ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻭ ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﻨﺪ.
ﻣﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻬﺎﻣﺪﺍﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖ
ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺑﺎﺷــﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻱ ﻛﺎﺭ
ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻡ
ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺻﻲﺳﺎﺯﻱ ﻭ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻱ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻧﺒﻮﺩ ﻟﺬﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪ.
ﺁﻳﺎ ﺍﺻﻨـﺎﻑ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻱ ﺑﻪﺣﻀﻮﺭ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻧﺒﻮﺩ؟
ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺍﺻﻼ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷــﺪﻩ ﺑــﻮﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ
ﻫﻢ ﺗﻮﺍﻥ ﻭ ﻫﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻣﺘﺤﺪ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﻨﻨﺪ،
ﺍﻣﺎ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﭼﺮﺍ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﻭﻟﺘﻲ
ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﺷﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻫﻢ ﻧﺸﺪ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﻛﺖ
ﻫﻢ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻧﺸــﺪ .ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﻨﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﺁﻗﺎﻱ ﻓﺮﺍﻫﺎﻧﻲ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺟﺪﻳﺪ
ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﻥ ﭼﻪ ﺷــﺪ .ﺗﺎ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻨﻴﺪﻩﺍﻳﻢ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺷــﻌﺒﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳــﺖ .ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﺸﺨﺺ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﭼـﻪ ﺗﻔﺎﻭﺗﻲ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺑﺰﺭگ ﺍﺳﺖ؟
ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕــﺮ ﻓﺮﻕ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﻓﺮﺽ ﺑﮕﻴﺮﻳــﻢ ﻛﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ
ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻛﺎﻻ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﻣﺼﺮﻑ ﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺣﺬﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ،
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺑﺰﺭگ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻳﺎ ﺷﺒﻪﺩﻭﻟﺘﻲ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻭﺳــﻴﻊ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﮔﺮﺩﻫﻢ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ
ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﺧﻴﺎﻝ ﺁﺳﻮﺩ ﻫﺮﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻫﺮﭼﻨﺪ
ﻗﻴﻤﺖ ﺁﻥ ﺑــﺎ ﻣﻐﺎﺯﻩﻫﺎﻱ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻓﺮﻗﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻛﺎﻻﻫﺎ
ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﺎ ﺟﻤﻊ ﺷــﺪﻩ ﺭﺍﺣﺖﺗﺮ ﺧﺮﻳﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﺮﺿﻪ
ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﻛﺎﻻ ﺑﻪ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖ ﺍﺭﺯﺍﻥﺗﺮ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ
ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺑــﺰﺭگ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻨﺪ
ﺑﻪ ﭼﻪ ﻗﻴﻤﺘﻲ ﻛﺎﻻ ﻣﻲﺧﺮﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺳــﻮﺍﻝ ﻛﻨﻲ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺩﻗﻴﻖ
ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻨﺪ ﭼﻮﻥ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺑﻮﺩﻩ ﺧﺮﻳﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺣﺴﻦ
ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺑﻪﺟﻤﻊ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻤﻪ ﻛﺎﻻﻫﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﺎﺳــﺖ
ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷــﻲ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺷــﻮﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺑﻴﻔﺘﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﭼﻪ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﺑﻪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﺳﺖ ،ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ
ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﻢ ﺧﺮﻳﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﻪﻧﻈﺮﺗـﺎﻥ ﺑﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﺗﻮﺳـﻂ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﻛﺮﺩ؟
ﺍﺻﻼ ﺍﻳــﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﻳــﻦ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﺷــﻮﻧﺪ
ﺗــﺎ ﻛﺎﻻﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺻﻨــﺎﻑ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨــﺪ 20ﺩﺭﺻــﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ
ﻗﻴﻤﺖﻫﺎﻱ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ
ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﺳــﻮﺩ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﻄﻊ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ
ﻃﺮﺡ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﺳــﺎﺯﻱ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺍﺟﺮﺍ ﺷــﻮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ
ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺷﻜﻞ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺿﺮﺑﻪ
ﺣﺬﻑ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﻛﻢ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﺍﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻇﺎﻫﺮﺍ
ﺑﻲﺗﻮﺟﻬﻲ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﭼﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ .ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ
ﺗﻮﺳــﻂ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺎ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺩﺍﺭﻳﻢ
ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﻛﻤﻚ ﻫــﻢ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﻪﻧﻈﺮﻡ ﺑﻌﻴﺪ ﺍﺳــﺖ
ﺩﻭﻟﺖ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﺪﻫﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺑﺎ ﻫﺪﻑﻫﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺍﺟﺮﺍ ﺷﻮﺩ ﺳﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻲﺑﺮﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ
ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺍﺯ ﺷﻮﻙ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪﺳﺎﺯﻱ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺳﺮﻭﻛﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﮔﺰﺍﺭﺵ
ﺭﺋﻴﺲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ:
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻧﻴﺴﺖ
ﺳﻤﻴﻪ ﻓﺘﺤﻲ
ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴـﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ
ﻣﻬﻤﺘﺮﻳـﻦ ﭘﺮﻭژﻩﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺭﺍﺳـﺘﺎﻱ ﺍﺻـﻼﺡ ﻧﻈﺎﻡ
ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺩﺭ ﻃـﺮﺡ ﺗﺤﻮﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷـﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ
ﻣﺴـﺌﻮﻻﻥ ﺍﻣﺮ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷـﺪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻮﺛـﺮ ﺣﻀﻮﺭ ﻓﻌﺎﻝ ﻭ ﻣﺜﺒﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻲ ﻧﺨﺴـﺘﻴﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﺭﺍ ﺷـﻮﻛﻪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﭼﻄﻮﺭ ﺷـﺪ ﻳﻜﺒـﺎﺭﻩ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ
ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳـﺖ ﺑﺪﻭﻥ
ﺁﻧﻜﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺷـﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸـﻮﺭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺎ
ﺧﺒﺮ ﺑﺎﺷـﻨﺪ .ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺭﺋﻴﺲ
ﻣﺮﻛﺰ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﺎﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﮔﺸﺎﻳﺶ
ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ
ﺳـﻮﭘﺮﻣﺎﺭﻛﺘﻲ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺳـﺘﺎﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺳﺖ
ﺗﺎ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺻﻨﻔﻲ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﻩ
ﺩﺭ ﻛﺸـﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺷـﺪ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﻣﺴﺎﻝ 50ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﻭ ﺗﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ 200ﻭﺍﺣﺪ
ﺻﻨﻔﻲ ﺭﺍ ﺳـﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺷـﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳـﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺑﻪ
ﺟﺎﻱ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﻛـﻪ ﺍﻳﺪﻩ ﺍﺻﻠﻲ
ﺁﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺪﻫﺪ ﻣﺠﻮﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺷـﺮﻛﺘﻲ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺳﺒﻘﻪ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺳﺒﺐ ﮔﻼﻳﻪ ﺷﻮﺭﺍﻱ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﻗﺎﺳﻢ ﻧﻮﺩﻩﻓﺮﺍﻫﺎﻧﻲ
ﺭﺋﻴﺲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﺍﻋﻼﻡ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﺭﺍ
ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ.
ﺳـﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻛﺶ ﻭ ﻗﻮﺱﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺍﻭﻟﻴﻦ
ﺷـﻌﺒﻪ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺷـﺪﻩ
ﺍﺳﺖ،ﺍﻣﺎ ﮔﻮﻳﺎ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻲﺍﻃﻼﻉ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎﻳﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ؟
ﻣﺠﻮﺯ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺷــﺪ ﺭﺍ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﺎﻡ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻫﻴﭻ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺍﺻﻼ
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ .ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻴﻢ ﭼﺮﺍ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ
ﻳﻚ ﺩﻓﻌﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷــﺮﻛﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﺳــﺖ ﻣﺠﻮﺯ
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺑﺎﻳﺪ
ﺍﺯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻳﺎ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﻛﺴﻲ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺷﻮﺩ؟
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻛﻪ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﭘﺲ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﭼﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ؟
ﺑﺎ ﺍﻳــﻦ ﺍﻭﺿﺎﻋﻲ ﻛﻪ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻓﻌﻼ ﺍﻳــﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻣﺘﻮﻗﻒ
ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛــﺮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﻋﺪﻡ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﻧﻴﺴــﺖ .ﻭﻟﻲ ﺑﺎﻳﺪ
ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺍﮔﺮ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻱ
ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﺪ
ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻓﺘﺎﺩ .ﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻌﺘﺮﺽ
ﻫﺴــﺘﻴﻢ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ ﺗﺎ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺳــﻴﺪﮔﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ .ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷــﺮﻛﺖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﻤﻞ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ.
ﭼﺮﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﻳﻦﻗﺪﺭ ﺑـﺎ ﭼﺎﻟﺶ ﻣﻮﺍﺟﻪ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺩﺍﺷـﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷـﮕﺎﻩﻫﺎ ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﻮﻧﺪ؟
ﺩﺭﺳــﺖ ﺍﺳــﺖ ﻫﺪﻑ ﺭﺍﻩﺍﻧــﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷــﻲ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺻﻨﻔﻲ ﻛﻪ
ﺍﺩﺍﺭﻩﻛﻨﻨﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ
ﺗﺎ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻛﺎﻻ ﻭ ﺣﺬﻑ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻛﺎﻻﻫﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺮﻑ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻓﺮﻭﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﺭﺯﺍﻥ ﺗﺮ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺳﺪ
ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﻫﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﺧﻴﺎﻝ ﺁﺳــﻮﺩﻩ ﻛﺎﻻﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻋﺮﺿﻪ
ﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻢ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻛﺎﻻﻱ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻨﺎﺳــﺐ
ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺩﺳﺖ ﻭﺍﺳﻄﻪﻫﺎ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺷﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻌﻴﺘﻲ
ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺮﺱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﺍﻣﺮ ﭘﺎﺳﺦﮔﻮ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﭼﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻲ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ؟
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ
ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪﻫﺎ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺳــﻌﻲ ﺷﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﭘﺘﺎﻧﺴــﻴﻞ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪﻫﺎ ﻭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭ ﺳــﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ .ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ
ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﭘﻮﺷﺎﻙ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ
ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﭘﻮﺷﺎﻙ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺳﻮﭘﺮﻣﺎﺭﻛﺖﺩﺍﺭﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ
ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺻﻨﻮﻑ ﺍﻳﻦ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺭﺍ ﻋﻤﻠﻲ
ﻛﻨﻨــﺪ .ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ 10ﺍﺗﺤﺎﺩﻳــﻪ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻣﻮﺍﺩ
ﻏﺬﺍﻳﻲ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴــﺮﻩﺍﻱ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ
ﻗﺎﻟﺐ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ
ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻣﻮﺍﺩ ﻏﺬﺍﻳﻲ ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖ ﻭ ﺑﺮﻧﺪ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻣﺎ
ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ .ﺷﻮﺭﺍﻱ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸــﻮﺭ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷــﺖ ﺑﺎ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻧﻈﺎﻡ
ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺍﺻﻼﺡ ﻛﻨﺪ.
ﺁﺭﺯﻭﻱ ﺍﺭﺯﺍﻧﻲ
ﺣﺴﻦ ﺭﺍﺩﻣﺮﺩ
ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﺎﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ
ﻃــﻰ ﻫﻔﺘــﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴــﺮﻩ ﺍﻯ
ﺧــﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷــﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴــﺎﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪ
ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳــﺎﻝ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺭﺳﻤﻲ
ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ .ﻃﻰ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺷــﺎﻳﻌﺎﺕ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ
ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷــﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺩﻭ ﺷــﻌﺒﻪ ﻧﺨﺴــﺖ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ،ﺍﻳﻦ
ﺷــﺎﻳﻌﺎﺕ ﺑﻪﭘﺎﻳﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳــﻴﺪ .ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 87ﻭ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮﺭ
ﺗﺤﻘﻖ ﺁﺋﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻣــﺎﺩﻩ 86ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻧﻈﺎﻡ ﺻﻨﻔﻲ ،ﻭﺯﻳﺮ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺍﻳﺠــﺎﺩ ﺷــﺮﻛﺖﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷــﻲ ﺭﺍ
ﺍﺑﻼﻍ ﻛﺮﺩ .ﮔﻔﺘﻨﻰ ﺍﺳــﺖ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻧﻬﺎﺩﻱ ﻛــﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ،ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻟﻲ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺷــﺪ 20ﻫﺰﺍﺭ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ
ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮﺭ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ
ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻋﻤﻠﻲ ﻧﺸــﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠــﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺗﺼﻮﺭ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺣــﺬﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺷــﺪ ،ﺩﺭﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﻪ ﻗﺼﺪ ﺣﺬﻑ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﻧﻪ ﻗﺼﺪ ﺍﺿﺎﻓﻪ
ﻛﺮﺩﻥ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺳﻌﻲ
ﺩﺭ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻭﺍﺣﺪﻫــﺎﻱ ﺻﻨﻔﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻳــﻢ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻛﻮﭼﻚ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ
ﻛﻤﺘﺮﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺑﺤﺚﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﺁﻣﻮﺯﺵ ،ﺗﻜﺮﻳﻢ ﻣﺸــﺘﺮﻳﺎﻥ ﻭ
ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ
ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷــﻲ 500ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺍﻳــﻦ 500ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣــﺎﻥ ﺟﺰﻭ ﭘﺲﺍﻧﺪﺍﺯﻫﺎﻱ ﻣﺎﺳــﺖ ،ﺍﻣﺎ
ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﻢ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﻣﺸﻜﻞ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﭘﻴﮕﻴﺮ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻳﻲ ،ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻭ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﻦﻛﺎﺭ
ﻋﻤﻠﻲ ﺷــﻮﺩ .ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺤﺚ 30ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻌﺎﻓﻴﺖ ﻣﺎﻟﻴﺎﺗﻲ
ﺍﻳــﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﺩﻭﻟــﺖ ﻭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑــﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻣﺼﻮﺏ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻪﺷﻜﻞ
ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﺮﺳﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻓﻴﺖ ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ
ﺷــﺪ .ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻣــﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ،
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﻘﺶ ﻓﻌﺎﻟﻲ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺟــﺪﻱ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺩﺭ
ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻳــﻚ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭ 350ﻫﺰﺍﺭ ﻭﺍﺣــﺪ ﺻﻨﻔﻲ ﺛﺒﺖ
ﺁﻣﺎﺭﻱ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺑﻪﻛﻠﻴﻪ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺻﻨﻔﻲ ﻛﺪ 12ﺭﻗﻤﻲ ﺍﻋﻄﺎ
ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ .ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻧﻴﺰ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ
ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﺳﺖ.
55
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﭼﺸﻢ ﺑﺎﺩﺍﻣﻲﻫﺎ
ﮔﻠﻮﮔﺎﻩ ﺭﺍﻧﺖ
ﺭﻫﺎ ﺁﺳﻤﺎﻧﻲ
1
ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﻫﻢ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺗﻔﺎﻭﺗﻰ ﻧﻤﻲﻛﺮﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺩﺳﺖ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﭼﺸﻢ ﺑﺎﺩﺍﻣﻰﻫﺎ ﺑﻮﺩ ،ﺍﺯ ﭼﻴﻨﻰﻫﺎﻯ ﺑﻨﺠﻞﺳﺎﺯ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺗﺎ ژﺍﭘﻨﻰﻫﺎﻯ ﺭﻛﻮﺭﺩﺩﺍﺭ ﻛﺎﺭ ﻣﻔﻴﺪ .ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺷﺮﻕﺁﺳﻴﺎﻳﻰﻫﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﺍﻧﮕﺸﺖﺷــﺎﻥ ﻣﻲﭼﺮﺧﺎﻧﺪﻧﺪ ،ﺣﺎﻻ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﮔﺮ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﻫﻤﻴﻦ
ﺟﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻫﻢ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﺎﻯ ﻛﺴــﻰ ﺭﺍ ﺗﻨﮓ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﺭﻭﺯﻯ
ﻫﺠﻤﻪﺍﻯ ﺟﺪﻯ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﺴــﺘﻠﻪ ﻭ ﺑﻨﺘﻮﻥ ﺭﺍﻩ ﻣﻲﺍﻓﺘــﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ
ﺣﺘﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧــﺪ ﺑﻪﺑﻬﺎﻧﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﻠﻴﺘﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺷــﺮﻛﺖ ﺑﻨﺘﻮﻥ ،ﺷــﻌﺒﻪ
ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺁﺗﺶ ﺑﻜﺸﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺣﺘﻰ
ﺑﻪ ﮔﻠﻪﮔﺰﺍﺭﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﻫﻢ ﻣﻨﺠﺮ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮ
ﺳﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺍﺧﻞ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺷﺮﻕ
ﺁﺳﻴﺎﻳﻰﻫﺎﻳﻰ ﻣﻲﺳﭙﺎﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖﻫﺎﻯ ﭼﻴﻨﻰ ﺗﺎ ﺗﺎﻳﻠﻨﺪﻯﻫﺎ
ﻛﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺷﺎﻥ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﻣﻲﭼﺮﺧﺪ ،ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺟﺎﻯ ﺩﺍﺩﻩ ،ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻯ
ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺁﻳﺪ.
ﻧﺒﺾ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭼﻨﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳــﺖ ﺷﺮﻕﺁﺳﻴﺎﻳﻰﻫﺎ ﻣﻲﺗﭙﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﭘﻮﺷﺶ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﺣﺎﺿﺮ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﺩﻗﻴﻘﻲ ﺍﺯ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻴﺎﺯ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭼﺎﺩﺭ
ﻣﺸﻜﻰ ﺩﺭ ﺩﺳــﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻣﺎ ﮔﻤﺎﻧﻪﺯﻧﻰﻫﺎ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ
ﻧﻴﺎﺯ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻲ 35ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﺑﺎﺷﺪ
ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺷﺮﻕ ﺁﺳﻴﺎ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺣﺎﻻ ﻫﻢ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻧﺴﺎﺟﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻩ،
ﻛﺮﻩﺍﻯﻫﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭼﺎﺩﺭ
ﻣﺸــﻜﻰ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﻨﺪ .ﺑﺎﺯ ﭼﻨﻴﻦ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻰ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﮔﺬﺷــﺘﻪ
ﺩﻟﮕﺮﻡﻛﻨﻨﺪﻩﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻯﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺻﻨﻌﺖ ﺩﺍﺧﻞ
ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻣﺎ ﺣﺘﻰ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻫﻢ ﺻﺪﺍﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺫﻯﻧﻔﻌﺎﻥ ﺭﺍ
ﺑﻠﻨﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ ﻛﺮﻩﺍﻯﻫﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭژﻩ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﭘﺮﻭژﻩﻫﺎﻯ
ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﻪ ﻛﻤﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ؟
ﺁﻣﺪﻥ ﻛﺮﻩﺍﻯﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ
ﻏﻠﻐﻠﻪﺍﻯ ﺑــﻪ ﭘﺎ ﻛﻨــﺪ ،ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﭼﻨــﺪﺍﻥ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺴــﺎﺟﺎﻥ
ﺩﻏﺪﻏﻪﺳــﺎﺯ ﻧﺸــﺪ :ﭼﺮﺧﻰ ﻛــﻪ ﻧﻤﻲﭼﺮﺧﺪ ﻛﺴــﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﺪ
ﻧﻤﻲﺭﺳــﺎﻧﺪ ،ﺩﻳﮕﺮ ﻓﺮﻗﻰ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻫﻢ ﺑﺨﺘﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﺍﻳﻦ ﭼﺮﺥ ﺑﺪﻗﻠﻖ ﺑﻴﺎﺯﻣﺎﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﻴﺎﺯﻣﺎﻳﺪ .ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺪﻥ ﻛﺮﻩﺍﻯﻫﺎ ﻧﻴﺴــﺖ
ﻛﻪ ﻧﮕﺮﺍﻥﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻛﻪ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﻫﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺘﺶ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ
ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪﻭﻗﻮﻉ ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﺩ ﺧﻴﻠﻰ ﭘﻴﺸــﺘﺮ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﭘﻰﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸــﻜﻰ ﮔﺬﺷــﺘﻪ
ﺍﺳﺖ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ
ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﻻ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺍﻧﺶ
ﺁﻥ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﺸــﻮﺩ ،ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ
ﻭﺍﺣﺪ ﻧﺴﺎﺟﻰ ﺭﻳﺰ ﻭ ﺩﺭﺷﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﻭﺍﺣﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪﻯ
ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺭﻗﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎ
ﻫﻢ ﺭﻗﻢ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﺍﻭﺿــﺎﻉ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ
ﻣﺸﻜﻰ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ
2
56
ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﺑﺮﻫﻪﺍﻯ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ
ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ
ﺧﻮﺩ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻧﺦ ﻭ ﻣﻮﺍﺩ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺩﺭ ﺣﺠﻢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻮﺍﺩ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﺮﺍﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻬﻤﻲﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻬﻢ ،ﺩﻳﭗ ﺷﻴﭗ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻲ
ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺩ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺩﻳﭗ ﺷــﻴﭗ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻮﺍﻥ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ ژﺍﭘﻦ
ﻭ ﻛﺮﻩﺟﻨﻮﺑﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﻮﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻮﺍﺩ ﺩﻳﭗ ﺷﻴﭗ ﻋﻤﻖ ﻣﺸﻜﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻲ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻫﻢ ﮔﺮﺍﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﺎﺭ
ﻫﺰﻳﻨﻪﺍﻯ ﺳﻨﮕﻴﻨﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺩﺭ ﻋﻴﻦﺣﺎﻝ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ
ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺳﻪ ﺳﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻫﻢ ﺗﺨﺼﺺ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﺑﺎ ﻋﻤﻖ ﻣﺸﻜﻰ ﺑﺎﻻ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﺩﺍﻧﺶ ﻛﺴﺐ ﺷﺪﻩ ،ﻭﻗﻌﻰ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﻧﺸﺪ ﻭ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺍﺧﻞ
ﺍﺭﺟﺢ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ.
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧــﮋﺍﺩ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﺎﻓﻴﺎ
ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺷــﻌﺎﺭﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻧﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ
ﻟﻴﺴــﺘﻰ ﺍﺯ ﻣﺎﻓﻴﺎﻳﻰ ﻛــﻪ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﻨــﺪ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﺩﻳﺪ ﻭ ﻧﻪ
ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﺗﻬﺪﻳﺪﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺭﺍ ﺟﺪﻯ ﮔﺮﻓﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻋــﺪﻩﺍﻯ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺣﺘﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﺎﻓﻴﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﻣﺎ
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﻨﺎﻥ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻣﺎﻓﻴﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﻜﺎﺭ
ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭼﻬﺎﺭ ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ
ﺷﺎﻫﺪ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﺎﻓﻴﺎ ﻛﻪ ﺑﺪﺗﺮﻳﻦ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺭﺍﻧﺖﺧﻮﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ،
ﻧﺸــﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢﺳﺎﺯﻯﻫﺎ ﻭ ﺷــﻴﻮﻩ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻯ
3
ﺷــﺪ ﻛﻪ ﮔﻠﻮﮔﺎﻩﻫﺎﻯ ﺭﺍﻧﺖ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﺗﺮ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﺮﺩ .ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺎﺣﺼﻞ
ﺷــﻌﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻣﺎﻓﻴﺎ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ
ﺟﻴﺐﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﮔﻠﻮﮔﺎﻩ ﺭﺍﻧﺖ ،ﭘﺮﺗﺮ ﻭ ﺳﻨﮕﻴﻦﺗﺮ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ
ﺣﺘﻰ ﭼﺎﺩﺭﻣﺸﻜﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺗﻮﺟﻪ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺟﻠﺐ ﻛﻨﺪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺍﺯ ﺷــﺮ ﻣﺎﻓﻴﺎﻯ
ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﻻ ﺭﻫﺎ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺳﺮﻧﻮﺷــﺘﻰ ﺷــﻮﻡﺗﺮ ﺍﺯ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﺯ
ﺳﺮﮔﺬﺭﺍﻧﺪ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 85ﻳﻚ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﻪ ﻧﺴﺎﺟﻰ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻣﺸﻜﻞ ﻋﻤﻖ ﻣﺸــﻜﻰ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻛﻨﺪ ﻭ
ﻣﺤﺼﻮﻟﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ژﺍﭘﻦ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﻫﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ
ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺎﻓﻴﺎﻯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﻗﺪ ﻋﻠﻢ
ﻛﻨﺪ ﻭ ﻗﻀﻴﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﻧﻄﻔﻪ ﺧﻔﻪ ﺷﺪ .ﺍﺻﻼ
ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ،ﻫﻴﭻ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺣﺘﻰ
ﺳﺮﺍﻏﻰ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﺤﺎﻕ ﺭﻓﺘﻪ ﭼﺎﺩﺭ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻧﮕﺮﻓﺘﻨﺪ
ﻭ ﺳﻔﺮﻩ ﺳﻮﺩ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺗﺮ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﭘﺎﻯ
ﭼﺎﺩﺭﻫﺎﻯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺧﺒﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺍﺯ ﺁﻣﺪﻥ ﻛﺮﻩﺍﻯﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ،ﺍﮔﺮﭼﻪ
ﺍﺯ ﺳــﻮﻳﻰ ﺫﻫﻦ ﺭﺍ ﻣﻲﺁﺯﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﺻﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻜﻨﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺱ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺭﺩ
ﻛﻪ ﻣﺎﻓﻴﺎﻯ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸــﻜﻰ ﺣﺘﻰ ﻧﮕﺬﺍﺭﺩ ﭘﺎﻯ ﻛﺮﻩﺍﻯﻫﺎ
ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯ ﺷﻮﺩ .ﻣﮕﺮ ﮔﺬﺷﺘﻦ ﺍﺯ ﺭﺍﻧﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ
35ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻣﺘﺮ ﻣﺮﺑﻌﻰ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸــﻜﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺣﺘﻰﻫﺎﺳــﺖ .ﺁﻳﺎ
ﻗﺪﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺳﺎﻝ ﻧﮕﺬﺍﺷــﺘﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺍﺧﻞ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ ﻛﻨﺪ،
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻛﺮﻩﺍﻯﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ
ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﻛﻨﻨﺪ؟
ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ
ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺑﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻧﺴﺎﺟﻲ
ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﺎﻧﺪ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻲ ﺩﺭ ﻛﺸـﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺩﻭﺭ ﺩﺳﺖ
ﺑﺪﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺍﺩﻋﺎﻱ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭﻣﺸﻜﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ
ﻫﻤﻴﺸﻪﺑﻪﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻲﺳﭙﺮﺩﻩﺷﺪ،ﻓﺎﺻﻠﻪﭼﻨﺪﺍﻧﻲﻧﻴﺴﺖ.
ﺟﻤﺸﻴﺪ ﺑﺼﻴﺮﻯ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻧﺴﺎﺟﻰ ﺩﺭ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮﻱ
ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﺗﺸـﺮﻳﺢ ﺩﻻﻳﻞ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷـﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ
ﻣﺸﻜﻲ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﺩ.
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻘﺶ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺎﺯﺍﺭ؟
ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻴﺮﺍﺩ ﺣﺎﺗﻤﻰ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﭘﺎﻳﻴﺰﻯ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻪ
ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺳﺎﺧﺖ .ﺗﺸﻜﻴﻞ
ﻛﺎﺭﮔﺮﻭﻩ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﻭﺩ ﺩﻭﻣﻴﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﻪ ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﺑﺮﺍﺭﺯﺵ
ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ،ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺩﻭ ﺭﺍﺱ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺩﻭ ﺷــﻌﺒﻪ ﺍﺯ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷــﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﺷﺎﻳﻌﻪ ﻣﺠﺪﺩ
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺑﺎﻧﻚ ﺍﺻﻨﺎﻑ ،ﻣﺜﻠﺚ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍ
ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺜﻠﺜﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻯ ﻧﺎﺗﻤﺎﻡ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﻛﺮﺩﻩ ،ﭼﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﺪﺍﻝﻫﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻃﻰ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻃﺮﺡﻫﺎﻯ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎﻡ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮﺍﻯ
ﺁﻧﺎﻥ ﻧﻘﺶﺁﻓﺮﻳﻨﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺑﻪﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺗﻤﺎﻡ
ﺭﻭﺳﺎﻯﺟﻤﻬﻮﺭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺗﻮﺩﻩﻫﺎﻯ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﺯﻣﺎﻥ
ﺻﺮﻑ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﻃﻰ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ،ﺩﻭ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ 30ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺳﻔﺮ
ﻛﺮﺩ ﻭﻟﻰ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻧﻜﺮﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻯ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﭼﻬــﺎﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺭﺍ ﻃﻰ ﺩﻭﺭﻩ
ﻧﻬﻢ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻮﺩﻩﻫﺎﻯ
ﻣﺮﺩﻣــﻰ ﺍﺧﺘﺼــﺎﺹ ﺩﺍﺩ .ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻯ ﻧﻘﺸــﻰ ﭘﺮﺭﻧﮓ ﺩﺭ
ﺻﺤﻨﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻭ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ
ﻧﻬﻢ ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷــﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﻗﺼﻪ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺁﻥ ﺑﺮ ﺣﻜﻤﺮﺍﻧﻰ
ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺳــﺮ ﺑﺎﺯ ﻛﻨﺪ ،ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺗﻮﺳــﻂ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺭﺩ ﺷﺪ.
ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺩﻕ ﻣﻔﺘﺢ ،ﻓﺮﺯﻧــﺪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﺒﺎﺭﺯ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﭘﺮ ﺁﺏ ﻭ ﺗﺎﺏ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺭﺍ
ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺟﻤﻠﮕﻰ ﺁﻧﺎﻥ ﻗﺼﺪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﻫﺎﻯ
ﭘﺮﻛﺸﻴﺪﻩ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺭﺍ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻰ
ﺩﻫﻪ 60ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪﻣﻴﺎﻧﻪ ﻧﺮﺳــﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﺮﻭﺝ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍﺳﺖ ﺍﺯ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻣﻴﺮﺣﺴــﻴﻦ ﻣﻮﺳﻮﻯ ﺑﺎ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺭ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻯ
ﻣﺼﺎﺩﻑ ﺷﺪ .ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺣﺒﻴﺐﺍﷲ ﻋﺴﮕﺮﺍﻭﻻﺩﻯ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻧﺒﻮﺩ
ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻬﺰﺍﺩ ﻧﺒﻮﻯ ،ﻣﺠﺮﻯ ﻃﺮﺡ ﺑﺴــﻴﺞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻧﺸﺴــﺖ
ﺷــﻮﺭﺍﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﺑﻪ ﺳــﺮﻋﺖ ﺍﻳﺪﻩ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ
ﻣﻄﺮﺡ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻛﻠﻪ ﺁﻥ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﺤﺼﻮﻝ
ﻧﺒﻮﻯ ﺑﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰﻫﺎﻯ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﻢ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ
ﺗﺎ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﻨﺪ .ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﺍﺯ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰﻫﺎﻯ
ﺩﻫﻪ 60ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ ﻭ ﺑــﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﺮﺩﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﻃﺮﺣﻰ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ ﺍﺟﺮﺍ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﻃﺮﺣﻰ ﺭﻭﻯ ﻣﻴﺰ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ
ﻣﻌﺎﻭﻧــﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻣﺘﺒــﻮﻉ ﻭﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺳــﻮﻏﺎﺕ ﺁﻭﺭﺩﻩ
ﺑﻮﺩﻧﺪ»:ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ
ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﭘﺲ ﻛﻠﻴﻪ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨــﺪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻰ ﻛﻨﻨﺪ «.ﻃﺮﺣﻰ ﻛﻪ ﺭﻭﻯ ﻣﻴﺰ
ﻋﺎﻟﻰﺗﺮﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﺑﺪﺍﻉ
ﺷــﻴﻮﻩﺍﻱ ﺟﺪﻳﺪ ،ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﺎﻻﻫﺎﻯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺩﻫــﻪ 60ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺗﺪﺍﻋﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻭﺯﻳﺮ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺷﺒﺎﻫﺘﻰ
ﻣﻴﺎﻥ ﻃﺮﺡ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺑﺎ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰﻫﺎﻯ ﺩﻫﻪ 60
ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ» :ﻫﻴﭻ ﺷﺒﺎﻫﺘﻰ ﺑﻴﻦ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰﻫﺎﻯ
ﺩﻫﻪ 60ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺣﺘﻰ ﻳﻚ ﻭﺟﻪ ﺗﺸــﺎﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪ
ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻭ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰﻫﺎﻯ ﺩﻫﻪ 60ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻥ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ «.ﻳﻚ ﺳــﺎﻝ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪﻥ ﺍﻳﺪﻩ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻯ ﺧﺮﺩﻩ
ﻓﺮﻭﺷﻰ ﺩﻭ ﺷﻌﺒﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩ،
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﻪﮔﻔﺘﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﺎﻥ
ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﻣﺮﺯ 50ﻋﺪﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﻴﺪ» :ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﻣﺴﺎﻝ 50ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ ﻭ
ﺗﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ 200ﻭﺍﺣﺪ ﺻﻨﻔﻲ ﺭﺍ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻛﻨﻨﺪ «.ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ﺧﺮﺩﻩ ﻓﺮﻭﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻫﻴﭻ ﺷﺒﺎﻫﺘﻲ ﺑﻪ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺩﻫﻪ 60ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﻨﺎ ﺑﻮﺩ ﺳﺎﻝ
ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺟﺸﻦ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻱ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺭﺳﻴﺪ .ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﺤﻤﺪ
ﺻﺎﺩﻕ ﻣﻔﺘﺢ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺘﻲ ﺍﺯ ﻧﺤﻮﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﻭ ﻓﺮﻭﺷــﮕﺎﻩ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺩﺭ
ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺳﺖ» :ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎﻳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺁﻟﺪﻯ ﻭ ﺳﻮﻥﺍﻳﻠﻮﻥ
ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻰﺩﻫﺪ «.ﻓﺮﻭﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﻃﺒﻖ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻱ ﺣﺴــﻦ ﺭﺍﺩﻣﺮﺩ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺮﻛﺰ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﺎﻥ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺁﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﺎﻛﺎﻡ
ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪ.
ﺩﻳﺪﺍﺭﻫﺎﻱ ﻣﺘﻮﺍﻟﻲ
ﻫﻔﺘﻪﻣﻴﺎﻧﻰﺍﺭﺩﻳﺒﻬﺸﺖﺑﻪﻣﻴﺎﻧﻪﻧﺮﺳﻴﺪﻩﺑﻮﺩﻛﻪﺷﺎﻳﻌﻪﺍﻯﺗﺎﺯﻩﻣﻴﺎﻥ
ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺩﻫﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻫﺎﻥ ﻣﻰﮔﺸﺖ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﻭ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺧﺒﺮﻯ ﺗﺎﺯﻩ ﺑﻪ ﺟﻤﻠﻪﺍﻯ ﻛﻠﻴﺸــﻪﺍﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷــﺪ» :ﺑﺎﻧﻚ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳــﻴﺪ «.ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺷﺎﻳﻌﺎﺗﻰ ﻛﻪ
ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎﻧﻚ
ﺍﺻﻨــﺎﻑ ﺗﺎ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ23ﺭﻭﺯ ﺗﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ
ﺭﺳﻴﺪﻩﺑﻮﺩ ،ﺷﺎﻳﻌﺎﺗﻰﻛﻪﺩﺭﻫﻤﺎﻥﺭﻭﺯﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂﺭﺋﻴﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻛﺸــﻮﺭ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﺷــﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻮﺩﻩﻓﺮﺍﻫﺎﻧﻰ ﺍﻳﻦ
ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻧﺦﻧﻤﺎ ﺷــﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻨﺪﻣﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﺎﺯ ﻛﻨﺪ» :ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻓﻤﺎﻥ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺻﻨﺎﻑ ،ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﺎﻧﻚ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﺭﺍ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﻛﻠﻴﺪ ﺑﺰﻧﻴﻢ «.ﺭﺋﻴﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﺻﻨﺎﻑ ﻧﮕﺎﻩ ﺗﺎﺯﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ
ﺭﺍﺑﻄﻪﺑﺎﻳﻜﻰﺍﺯﭘﺮﺣﺎﺷﻴﻪﺗﺮﻳﻦﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥﺍﺻﻨﺎﻑﺭﺍﺑﻪﺁﻥﺷﻜﻞ
ﺧﻼﺻﻪ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﻗﺎﺳﻢ ﻧﻮﺩﻩﻓﺮﺍﻫﺎﻧﻰ ،ﺳﻮﻣﻴﻦ ﺭﺋﻴﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﺻﻨﺎﻑ
ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﺻﻨﻔﻰ
ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻨﺪﻣﻴﻦ ﺑﺎﺭ
ﻣﻄﺮﺡﻛﺮﺩﻩﻛﻪﻃﻰﺳﺎﻝﻫﺎﻯﺍﺧﻴﺮﺑﻪﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻯﺗﻜﺮﺍﺭﻯﻓﻌﺎﻻﻥﺻﻨﻔﻰ
ﺗﺒﺪﻳﻞﺷﺪﻩﺍﺳﺖ.
ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺭﺩ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻳﻢ ،ﮔﺮﻩ ﺍﺻﻠﻰ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﭘﺎﺭﭼﻪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻣﺎﻓﻴﺎﺳﺖ ﻭ
ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺁﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﻴﺪ؟
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺻﻠﻰ ﻛﺎﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻣﺎﻓﻴﺎﺳﺖ.
ﺗﺎﻛﻨﻮﻥﻣﺎﻓﻴﺎﻱﻭﺍﺭﺩﺍﺕﭘﺎﺭﭼﻪﭼﺎﺩﺭﻣﺸﻜﻲﺑﻪﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻧﻊﺍﺯﻓﺮﻭﺵ
ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺍﺯ ﻫﻴــﭻ ﻛﺎﺭﻯ ﺩﺭﻳﻎ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﻣﺎﻓﻴﺎﻯﻭﺍﺭﺩﺍﺕﭼﺎﺩﺭﻣﺸﻜﻰﺗﻤﺎﻡﺗﻼﺷﺶﺭﺍﺑﺮﺍﻯﻣﻘﺎﺑﻠﻪﺑﺎﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ
ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﭼﺎﺩﺭﻣﺸﻜﻰﺩﺭﺩﺍﺧﻞﺻﻮﺭﺕﮔﺮﻓﺘﻪﻧﺎﻛﺎﻡﻣﺎﻧﺪﻩﺍﺳﺖ.ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ
ﻧﺴﺎﺟﻰﻣﺎﺣﺘﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪﺑﻪﺩﺍﻧﺶﻓﻨﻰﺗﻮﻟﻴﺪﭼﺎﺩﺭﻣﺸﻜﻰﺑﺎﻋﻤﻖ
ﻣﺸﻜﻰﺑﺎﻻﻫﻢﺩﺳﺖﻳﺎﺑﻨﺪﺍﻣﺎﻛﺎﻫﺶﺗﻌﺮﻓﻪﻭﺍﺭﺩﺍﺕﭼﺎﺩﺭﻣﺸﻜﻰﺑﻪ
16ﺩﺭﺻﺪﻛﻪﭼﻨﺪﺳﺎﻝﺍﺳﺖﺍﻋﻤﺎﻝﺷﺪﻩﻭﻣﺸﻤﻮﻝﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮﻫﻢ
ﻧﺸﺪﻩ،ﻫﻤﻪﭼﻴﺰﺭﺍﺑﺮﺑﺎﺩﺩﺍﺩ.ﻣﺴﺌﻮﻻﻥﺳﻪﺳﺎﻝﭘﻴﺶﻛﻪﺍﻳﻦﺗﺼﻤﻴﻢ
ﮔﺮﻓﺘﻪﺷﺪ ﻭﻋﺪﻩﺩﺍﺩﻧﺪﺍﻳﻦﺗﻌﺮﻓﻪ 16ﺩﺭﺻﺪﻯﻣﻮﻗﺘﻰﺍﻋﻤﺎﻝﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺷــﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮﻫﺎﻳﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ
ﺳﻪﺳﺎﻝﻫﻨﻮﺯﺍﻳﻦﻭﻋﺪﻩﺍﺟﺮﺍﻳﻲﻧﺸﺪﻩﺍﺳﺖ.ﺑﻪﻫﺮﺣﺎﻝﺩﻳﮕﺮﺩﺭﻃﻮﻝ
ﺍﻳﻦﻣﺪﺕﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯﻫﺎﻳﻰﻛﻪﺩﺭﺍﻳﻦﺯﻣﻴﻨﻪﺷﺪﻩﺑﻮﺩ،ﺷﻜﺴﺖ
ﺧﻮﺭﺩﻭﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﺍﻧﺶﺭﺍﻧﺎﻛﺎﻡﮔﺬﺍﺷﺖ.ﺍﻧﺤﺼﺎﺭﺩﺭﻭﺍﺭﺩﺍﺕﭼﺎﺩﺭ
ﻣﺸﻜﻰﺑﻪﺣﺪﻯﺯﻳﺎﺩﺍﺳﺖﻛﻪﻭﺍﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪﻫﺮﻗﻴﻤﺘﻰﺭﺍﻛﻪ
ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪﺑﺮﺍﻯﭼﺎﺩﺭﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻰﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻭﺑﺎﺩﻩﻫﺎﺑﺮﺍﺑﺮﺳﻮﺩﺑﻪﻓﺮﻭﺵ
ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪﻭﺩﺭﻋﻴﻦﺣﺎﻝﺑﻪﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥﺩﺍﺧﻠﻰﻫﻢﺭﺍﻫﻰﺑﺮﺍﻯﻭﺭﻭﺩ
ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﺪﻫﻨﺪ .ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻲ ،ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﺑﺪﻭﻥﺩﺭﻧﻈﺮﮔﺮﻓﺘﻦﺣﻘﻮﻕﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ،ﭘﺎﺭﭼﻪﺍﻱﺭﺍﻛﻪﺩﺭﺧﺎﺭﺝ
ﺍﺯﻛﺸﻮﺭﻗﻮﺍﺭﻩﺍﻱﺑﺎﻗﻴﻤﺘﻰﻛﻤﺘﺮﺍﺯﻳﻚﻫﺰﺍﺭﺗﻮﻣﺎﻥﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻱﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ،
ﺩﺭﺩﺍﺧﻞﻗﻮﺍﺭﻩﺍﻱ 25ﺗﺎ 50ﻫﺰﺍﺭﺗﻮﻣﺎﻥﺑﻪﻓﺮﻭﺵﻣﻲﺭﺳﺎﻧﻨﺪ.
ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻣﺪﻥ ﻛﺮﻩﺍﻯﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﭼﺎﺩﺭ ﻣﺸﻜﻰ ﺩﺭ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳﺖ ،ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ
ﻧﺴﺎﺟﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻴﻨﺠﺎﻣﺪ؟
ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻣﺎ ﺣﺘﻰ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺭﺟﺎﺯﺩﻥ ﻫﻢ
ﺑﺪﺗﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻧﺴﺎﺟﻰ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ ،ﻫﻨﺪ،
ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥﻭﺗﺮﻛﻴﻪﺍﻧﺠﺎﻡﺷﺪﻩ.ﻣﺎﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻳﻢﻭﺿﻌﻴﺘﻲﺭﺍﺍﻳﺠﺎﺩﻛﻨﻴﻢ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﺎ ﻧﺴــﺎﺟﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﻣﺰﻳﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻯ
ﺟﺪﻳﺪﻧﺴﺎﺟﻰﻫﻢﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥﺍﺯﺑﻴﻦﺭﻓﺘﻪﺍﺳﺖ.ﺍﺯﻫﻤﻴﻦﺯﺍﻭﻳﻪﻫﻢﻛﻪ
ﻧﮕﺎﻩﻛﻨﻴﻢﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯﻫﺎﻯﺟﺪﻳﺪﺑﻪﻭﻳﮋﻩﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯﺍﺯﺟﺎﻧﺐ
ﺧﺎﺭﺟﻰﻫﺎ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ
ﺭﻭﻧﻖ ﺍﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻛﺎﻻﻫﺎﻱ
ﭼﻴﻨﻲ ﻭ ﺗﺮﻛﻴــﻪﺍﻱ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ،ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻮﺩﻥ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ
ﺷﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﻧﻈﺮ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﻣﺎ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ،ﻣﻮﺍﻧﻊ
ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ 30ﺗﺎ 35ﺩﺭﺻﺪﻱ ﻗﻴﻤﺖ
ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﺴﺎﺟﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ
ﺩﻳﮕﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭ ﺍﮔﺮ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻛﻪ
ﺑﺘﻮﺍﻧــﺪ ﺑﺎ ﺭﻗﻴﺒﺎﻥ ﭼﻴﻨﻰ ﻭ ﺗﺮﻙ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻛﻨﺪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺻﻨﻌﺖﻧﺴﺎﺟﻰﺍﻳﺮﺍﻥﺭﺍﺗﺎﺣﺪﺯﻳﺎﺩﻯﭘﻴﺶﺑﺮﺩ.
57
ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭼﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ؟
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ
ﺣﺴﻴﻦ ﺭﺍﻏﻔﺮ
ﻣﺤﺎﺳــﺒﺎﺕ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﺁﻣﺎﺭﻫــﺎﻱ
ﭘﻴﻤﺎﻳــﺶ ﻫﺰﻳﻨــﻪ ﺩﺭﺁﻣــﺪ ﺧﺎﻧﻮﺍﺭﻫﺎﻱ
ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1385ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ
ﻛﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺕ
ﺑــﺎﺯﺍﺭ ﻛﺎﺭ ﻣﺮﻛﺐ ﺍﺯ 20ﺩﺭﺻﺪ ﻣﺸــﺎﻏﻞ
ﻋﻤﻮﻣﻲ 76 ،ﺩﺭﺻﺪ ﻣﺸــﺎﻏﻞ ﺧﺼﻮﺻﻲ
ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﺩﺭﺻﺪ ﺧﺎﻧﻮﺍﺭﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﻪ ﺟﺰ
ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻥ ﺑﻪﺩﺳــﺖ ﻣﻲﺁﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﻋﺎ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﺍﺟﺎﺭﻩ ﻳﺎﭘﺲﺍﻧﺪﺍﺯﻫﺎ
ﻳﺎ ﻛﻤﻚ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻛﺴــﺐ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﻧﺨﺴﺖ ﺳﻬﻢ
ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺩﺭ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺎﺭ ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎ
ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺭﺳﻤﻲ -ﻛﻪ ﻧﻮﻋﺎ ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ
ﻭ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶﻫﺎﻱ ﺑﻴﻤﻪﺍﻱ ﻫﺴــﺘﻨﺪ -ﻭ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻏﻴﺮ ﺭﺳﻤﻲ ﻛﻪ
ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﻧﻤﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷــﺶﻫﺎﻱ ﺑﻴﻤﻪﺍﻱ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ
ﻛﺎﺳــﺘﻲﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﺎﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺑﺎﻟﻎ
ﺑﺮ 52ﺩﺭﺻﺪ ﻣﺸــﺎﻏﻞ ﺭﺍ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ
50ﺩﺭﺻﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻭ ﺩﻭ ﺩﺭﺻﺪ ﺩﺭ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﻭ ﺩﺭﺻﺪ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻲ
ﺩﺭ ﺑﺨــﺶ ﻋﻤﻮﻣﻲ -ﺷــﺎﻣﻞ ﺩﻭﻟﺖ ،ﺷــﻬﺮﺩﺍﺭﻱﻫﺎ ،ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻱ
ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﮕﻲ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ -ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺷﺎﻏﻼﻥ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻲ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻧﻮﻋﺎ ﺷﺎﻣﻞ
ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺧﺪﻣﺎﺗﻲ ﻳﺎ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﺳﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﭼﺎﻧﻪﺯﻧﻲ
ﻧﺎﭼﻴﺰﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺎ
ﻛﺴــﺮﻱ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺩﺭ
ﺻﻒ ﻣﻘﺪﻡ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ.
ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ 50ﺩﺭﺻﺪ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻲ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ
86ﺩﺭﺻﺪ ﺯﻳﺮﺧﻂ ﻓﻘﺮ ﻣﻄﻠﻖ ﺑﻪﺳــﺮ ﻣﻲﺑﺮﻧــﺪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ 14ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ
ﻛﺴــﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺷﻐﻞ ﻏﻴﺮﺭﺳــﻤﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﻘﺮﺍ ﻗﺮﺍﺭ
ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ 50ﺩﺭﺻﺪ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻫﻴﭻ
ﺳﺎﺑﻘﻪﺍﻱ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺳﻨﺪﻱ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ
ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ -ﺍﮔــﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﻫﺪﻑ ﻓﻘﻴﺮ ﺗﻌﺮﻳﻒ
ﺷــﻮﺩ -ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺍﻓﺘﺎﺩ ،ﭼﻮﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻴﭻ ﺳــﻨﺪ ﻭ ﻧﺸﺎﻧﻪﺍﻱ ﺍﺯ
58
50ﺩﺭﺻﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺷﺎﻏﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ
ﻣﻮﺭﺩ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﻮﻋﺎ ﺩﺭ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺩﺳﺖﻓﺮﻭﺷﻲ
ﻭ ﻣﺸــﺎﻏﻠﻲ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﺨﺼﺺ ﺭﺍ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻪﻛﺎﺭ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﻻﻳﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﻓﻘﺮ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ.
ﺳــﺎﻝﻫﺎﻱ ﻃﻼﻳﻲ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻱ ﻧﻔﺘﻲ ﺳــﭙﺮﻱ ﺷــﺪ ﻭ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ
ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻣﺸﺎﻏﻞ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﻨﺠﺎﻣﻴﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ
ﺑﻲﺭﻭﻳﻪ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺷﺎﻫﺪ ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ
ﺑﻮﺩﻳﻢ ،ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ
ﺑﻴﻜﺎﺭﻱ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﺎﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ
ﻧﮕﺮﺍﻥﻛﻨﻨﺪﻩﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﺁﻣﺎﺭﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺧﺪﺷــﻪﺩﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺗﻼﺵ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺘﻤــﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻱ ﺗﻠﺦ
ﺑﻴﻜﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺍﺷﻜﺎﻝ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﭼﻬﺮﻩ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ
ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﻴﺮﺩ -ﻛﻪ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺣﺎﻛﻲ ﺍﺯ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﻃﺮﺡ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺸﺨﺺ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﺳﺖ -ﺗﺒﻌﺎﺕ ﻧﺎﻣﻴﻤﻮﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝﺯﺩﺍﻳﻲ
ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺗﺎ ﺩﻫﻪﻫﺎ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺑﻴﻜﺎﺭﻱ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻳﻜﻲ
ﺑﻪﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻲﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ -ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ
ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻴﻜﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ.
ﺍﮔﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﺎﻟﻎﺑﺮ 50ﺩﺭﺻﺪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺁﻥ ﺯﻳﺮ ﺳﻲﺳــﺎﻝ
ﺍﺳــﺖ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﻧﻴﻤﻲ ﺍﺯ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺧﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﺪﻋﻲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻋﻈﻴﻢ ﺑﺎﺷﺪ .ﻧﻜﺘﻪ
ﺍﺳــﻔﺒﺎﺭﺗﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﻤﻪ ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺎﺭ ﻫﺰﻳﻨﻪﺍﻱ ﻧﻴﻤﻪ ﺩﻳﮕﺮ
ﺟﻤﻌﻴﺘﻲ -ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻭﻟﻴﺎﻱ ﺧﻮﺩ -ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻲ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ
ﺩﻳﺪﻩ ﻧﺸﺪﻥ ﻧﻴﻤﻪ ﻧﺨﺴﺖ ﻧﮕﺮﺍﻧﻲ ﺩﺍﺋﻤﻲ ﻧﻴﻤﻪ ﺩﻭﻡ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺛﺒﺎﺕ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻱ ﻳﻚ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﺑﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﻭ
ﺍﺭﻗﺎﻡ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﺍﻱ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﺷﻐﻠﻲ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﻣﻨﻔﻲ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ
ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺧﻮﺩ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻧﻜﻨﺪ .ﺗﺎﺳــﻒﺑﺎﺭﺗﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻋﺎﻟﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﺷﻐﻠﻲ
ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﻛﺸﺪ .ﻧﮕﺮﺍﻧﻲ ﻫﻤﻪ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎ ﺣﺎﻛﻲ ﺍﺯ ﺷﻜﺴﺖ
ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻱ
ﻧﻔﺘﻲ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻩﺍﻳﻢ.
ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪﻥ ،ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﺗﻠﺨﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻥ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺁﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻱ ﻏﻠﻂ ﺧﻮﺩ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﻋﻈﻴﻤﻲ ﺍﺯ ﺟﻤﻌﻴﺖ -ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ
ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮﺍﻥ -ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻧﻈﺎﻡﻣﻨﺪ ﻃﺮﺩ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ
ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺭﺷــﺪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎ ﻭ ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺑﺨﺸــﻲ
ﻣﻲﻛﻮﺷــﻨﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳــﻮﻱ ﻣﺮﺯﻫﺎ
ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﻛﻨﻨﺪ ﻛــﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺨﺎﻃﺮﺍﺕ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩﺍﻱ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻣﺎ
ﺑﺮﺍﻱ ﻓﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﭘﻴﺶﺭﻭ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺗﻨﻬﺎ
ﭼﺎﺭﻩ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺑﺨﺶ ﻋﻈﻴﻤﻲ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺍﺯ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺍﻳﻦ
ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﮔﻴﺮﺩ.
ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻣﺴﺪﻭﺩ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ
ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻼﺵﻫﺎ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮﻧﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺭﺍ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺿﺮﻭﺭﺗﺎ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎﻱ
ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻭ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ .ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﭘﻨﺎﻩ ﺟﺴﺘﻦ ﺑﻪ ﺍﺷﻜﺎﻝ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻲﺧﻮﺩ ﺷــﺪﻥ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎﺳﺖ .ﮔﺴﺘﺮﺵ
ﺍﻋﺘﻴﺎﺩ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﻧﺴــﻞ ﺟﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻮﻋﻲ »ﻃﺮﺩ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻱ« ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ
ﻛﺮﺩ؛ ﻣﺴــﻴﺮﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻛﻨــﺶ ﺑﻪ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪﻥ ﻧﻈﺎﻡﻣﻨﺪ
ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﺍﻥ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﻓﺮﺩ ﺗﺤﻘﻴﺮﻫﺎﻱ
ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﺭﺍ ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ
ﺗﻠﺦ ﺑﻴﺮﻭﻧــﻲ ﺭﺍ ﻧﺒﻴﻨﺪ ﺧﻮﺩﺯﻧﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﭼﺸــﻢ ﻭ ﮔﻮﺵ ﻭ ﺣﻮﺍﺱ
ﺭﺍ ﺑﺮ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫــﺎ ﻣﻲﺑﻨﺪﺩ ﻭ ﺻﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﻴﺮ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﭘﺮﻫﺰﻳﻨﻪﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩ ،ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﻛﻞ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺎﻳﺪ
ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴــﺎﻥ ﭼﻪ ﺣﻜﻢ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﻛﺮﺩ .ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺑﺎﻧﻲﻫﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ
ﻧﺎﻇﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺁﻥ
ﻭﺟﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﺍﺳﺖ.
ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺴــﻴﺮﻱ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﻞ
ﺟﻮﺍﻥ ﺳــﺮﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﻨﺪ .ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺴﺘﮕﻲ
ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺳﻴﺎﺳــﺘﮕﺬﺍﺭﺍﻥ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻣﺎ ﻋﻤﻖ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩﮔﻲ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻱ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﺪﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺑﻪ ﺍﺻﻼﺡ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭼﺸــﻢﺍﻧﺪﺍﺯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﺸــﺎﻥ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ .ﻛﺴﺮﻱ ﻋﻈﻴﻢ
ﺑﻮﺩﺟﻪ ،ﺭﻛﻮﺩ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ،ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺑﺮ ﺗﺪﺍﻭﻡ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻱ
ﻏﻠﻂ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ،ﺗﻮﺭﻡ ﻟﺠﺎﻡ ﮔﺴﻴﺨﺘﻪ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ
ﺑﻪﺍﺻﻄﻼﺡ ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﻭﻗﺘﻲ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻌﺪ
ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﻴﻢ ،ﻓﺮﺍﺭ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎﻱ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺩﻟﮕﻴﺮﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﻴﻔﺰﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﮕﻲ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺗﺼﻮﻳﺮ
ﺧﻮﺷﺒﻴﻨﺎﻧﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻛﺎﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ.
www.mosalas.ir
ª¹ÀoÎ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺩﺭﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺁﻧﺘﻦ ﺳﻴﻤﺎ
ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺩﻭﺷﻨﺒﻪﻫﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﺳﺎﻝ ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺘﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻭﺩ».ﺁﺷﭙﺰﺑﺎﺷﻰ« ﺑﻌﺪ ﺍﺯ »ﻛﺎﻛﺘﻮﺱ«ﻫﺎ ﻭ »ﺯﻳﺮﺗﻴﻎ«
ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺨﺶ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺩﻭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ
ﺍﺻﻠﻰ »ﺯﻳﺮ ﺗﻴﻎ« ﻳﻌﻨﻰ ﭘﺮﻭﻳﺰ ﭘﺮﺳﺘﻮﻳﻲ ﻭ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺘﻤﺪﺁﺭﻳﺎ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ.
59
ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﭘﺨﺶ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ
ﺩﺭ ﺗﺴﺨﻴﺮ ﻧﻮﺩ ﺷﺒﻰﻫﺎ
ﺻﻤﺪ ﻣﻘﺪﻡ
ﻫﺮﺳــﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﻓﺼﻞ ﭘﺎﻳﻴﺰ ،ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﭘﺨﺶ ﺳﺮﻳﺎﻝﻫﺎﻯ
ﺟﺪﻳﺪﺵ ﺭﺍ ﺷــﺮﻭﻉ ﻣﻲﻛﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑــﺎ ﺗﺎﺧﻴﺮﻯ
ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﻭ ﻧﻴﻤﻪ ﺷــﺮﻭﻉ ﺷــﺪ .ﭘﺎﻳﻴﺰ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻓﺼﻞ ﭘﺮﻣﺨﺎﻃﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﺳﺖ .ﻫﻮﺍ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ
ﺭﺍ ﺑﻪﺩﻳﺪﻥ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ
ﻣﺎﻩ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭﻣﺎﻩ ،ﭘﺨﺶ ﭼﻨﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ
»ﺷﻤﺲﺍﻟﻌﻤﺎﺭﻩ« ﻭ »ﻣﺴــﺎﻓﺮﺍﻥ« ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻩ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ .ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ »ﺷﺐ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﻳﻜﻢ« ﻫﻢ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ
ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﺎﻡ ﺭﻣﻀﺎﻥ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺭﻭﺗﻴﻦ ﺍﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﭘﺨﺶ ﺷﻮﺩ ،ﺑﻪ ﺑﻌﺪ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺎﻡ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﺷــﺪ ﺗﺎ ﺳﻪ ﺷﺐ ﺩﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﺍﺯ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ
ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺘــﻦ ﺑﺮﻭﺩ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎ ﺭﻭ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩﻥ
ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ،ﻓﺼﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﺳﺮﻳﺎﻝﻫﺎ ﺑﺎ ﭘﺨﺶ ﭼﻨﺪ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻬﻢ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺷﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻬﻢ
ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﺩﻭﺷــﻨﺒﻪﻫﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﺳﺎﻝ
ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺘﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻭﺩ».ﺁﺷﭙﺰﺑﺎﺷــﻰ« ﺑﻌﺪ ﺍﺯ »ﻛﺎﻛﺘﻮﺱ«ﻫﺎ
ﻭ »ﺯﻳﺮﺗﻴﻎ« ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﺳــﺮﻳﺎﻟﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳــﻂ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ
ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺨﺶ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﻴﺰ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺩﻭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺍﺻﻠﻰ »ﺯﻳﺮ ﺗﻴﻎ« ﻳﻌﻨﻰ ﭘﺮﻭﻳﺰ ﭘﺮﺳﺘﻮﻳﻲ ﻭ
ﻓﺎﻃﻤــﻪ ﻣﻌﺘﻤﺪﺁﺭﻳﺎ ﺩﺭ ﻛﻨــﺎﺭ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﺑــﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﻓﻀﺎﻯ ﺗﻠﺦ ﻭ ﻏﻤﺒﺎﺭ »ﺯﻳﺮﺗﻴﻎ« ،ﺷــﺎﻫﺪ ﻓﻀﺎﻳﻰ ﺷﺎﺩ
ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻮﺩ .ﻣﻬﺮﺍﻭﻩ ﺷﺮﻳﻔﻲﻧﻴﺎ ،ﻓﺮﻫﺎﺩ ﺍﺻﻼﻧﻲ ،ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﭼﻬﺮﻩﺁﺯﺍﺩ،
ﺳــﻴﺪﻣﻬﺮﺩﺍﺩ ﺿﻴﺎﻳﻲ ،ﺷﺒﻨﻢ ﻣﻘﺪﻣﻲ ،ﻛﺎﻇﻢ ﺑﻠﻮﭼﻲ ،ﺁﺷﺎ ﻣﺤﺮﺍﺑﻲ،
ﻫﻮﺷــﻨﮓ ﺣﺮﻳﺮﭼﻴﺎﻥ ،ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻏﻔﺎﺭﻱ ،ﻣﻠﻴﻜﺎ ﺷﺮﻳﻔﻲﻧﻴﺎ ،ﻋﻠﻲ
ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳــﻲ ،ﺑﻬﺮﻭﺯ ﻣﺴــﺮﻭﺭﻱ ﻭ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﺁﺫﺭﻱ ﺳــﺎﻳﺮ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺭﺳﺘﻮﺭﺍﻥ
ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺯﻭﺟﻰ ﻣﻮﻓﻖ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺎﺭﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺯﻳﺮﭘﻠﻪ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪﻣﺮﻭﺭ ﺑﻪﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﺳﻮءﺗﻔﺎﻫﻤﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺩﻟﺨﻮﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﺯﻭﺝ ﺍﺯ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ...
ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺁﺷﭙﺰﺑﺎﺷﻲ ﺩﺭ 30ﻗﺴﻤﺖ 45ﺩﻗﻴﻘﻪﺍﻱ ﺑﻪﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻲ
»ﺟــﻮﺍﺩ ﻧﻮﺭﻭﺯﺑﻴﮕﻲ« ،ﻣﺤﺼﻮﻝ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﺷــﺒﻜﻪ ﺍﻭﻝ
ﺳﻴﻤﺎﺳﺖ.
ﺍﻣﺎ »ﻛﻼﻧﺘﺮ «3ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ
ﺷــﻨﺒﻪ ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺘﻦ ﺷــﺒﻜﻪ ﺍﻭﻝ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ .ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩﻳﻚ
»ﻛﻼﻧﺘﺮ «3ﺑﻪﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ »ﻣﺤﺴــﻦ ﺷﺎﻩﻣﺤﻤﺪﻱ« ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺳﺮﻯ
ﺳﻮﻡ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﭘﻠﻴﺴﻰ »ﻛﻼﻧﺘﺮ« ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺴﻤﺖﻫﺎﻯ ﻗﺒﻠﻰ ﺁﻥ ﺩﺭ
ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﭘﺨﺶ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﺗﺎﻛﻨــﻮﻥ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻭ ﺻﺪﺍﮔــﺬﺍﺭﻱ ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎﻱ »ﺩﺧﺘﺮﻋﻤﻮ«،
»ﻧﺴــﺘﺮﻥ«» ،ﻣﺮگ ﻣﺸــﺘﺮﻙ« ﻭ »ﻛﻤــﺎﻝ« ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﻭ
ﺗﺪﻭﻳﻦ ﭘﻨﺠﻤﻴﻦ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ »ﺩﻭﺳــﺘﺎﻥ« ﺗﻮﺳــﻂ
»ﺣﺴــﺎﻡ ﺍﺣﻤﺪﻱ« ﺭﻭ ﺑﻪ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺍﺳــﺖ .ﻣﻮﺳــﻴﻘﻲ ﺍﻳﻦ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﺭﺍ
60
»ﭘﺎﻟﻴﺰ ﺷﺎﻩﻣﺤﻤﺪﻱ« ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻭ »ﺍﻣﻴﺮﺣﺴــﻴﻦ ﻣﺪﺭﺱ« ﺗﻴﺘﺮﺍژ
ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
»ﻛﻼﻧﺘﺮ «3ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ ﭘﻨﺞﺍﭘﻴﺰﻭﺩﻱ ﺑﺎ ﻧﺎﻡﻫﺎﻱ ﻣﺮگ ﻣﺸﺘﺮﻙ،
ﻧﺴــﺘﺮﻥ ،ﻛﻤﺎﻝ ،ﺩﻭﺳــﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﺧﺘﺮ ﻋﻤﻮ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻗﺴﻤﺖ
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﺟﻠﻮﻱ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺭﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺍﻳﺮﺝ
ﻧﻮﺫﺭﻱ ،ﻟﻴﻼ ﻣﻮﺳﻮﻱ ،ﻓﺮﻫﺎﺩ ﻋﻄﺎﺭﻳﺎﻥ ﻭ ﻟﻴﻼ ﺗﺮﺍﻧﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺛﺎﺑﺖ
ﺳﺮﻳﺎﻝ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺍﻟﻴﺰﺍﺑﺖ ﺍﻣﻴﻨﻲ ،ﺣﻤﻴﺮﺍ ﺭﻳﺎﺿﻲ،
ﺑﻬﻨﺎﺯ ﺟﻌﻔﺮﻱ ،ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺣﺎﺗﻤﻲ ،ﻣﻴﺮﻃﺎﻫﺮ ﻣﻈﻠﻮﻣﻲ ،ﻳﻮﺳﻒ ﻣﺮﺍﺩﻳﺎﻥ،
ﻧﺎﺻﺮ ﻃﻬﻤﺎﺳﺐ ،ﻧﻔﻴﺴﻪ ﺭﻭﺷﻦ ،ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺁﻗﺎﺟﺎﻧﻲ ،ﻣﻴﻨﺎ ﺟﻌﻔﺮﺯﺍﺩﻩ
ﻭ ...ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺑﺎﺯﻯ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺍﻣــﺎ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﭼﻬﺎﺭﺷــﻨﺒﻪ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﺍﻭﻟﻴــﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺳﻴﺮﻭﺱ ﺍﻟﻮﻧﺪ ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺘﻦ ﺑﺮﻭﺩ» .ﺧﺴﺘﻪﺩﻻﻥ« ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺍﻟﻮﻧﺪ ،ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺗﻌﺪﺍﺩﻱ ﻣﺴﺎﻓﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ 14ﺍﭘﻴﺰﻭﺩ
ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻫﺮ
ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩﻫﺎ ﻧﺎﻡ ﺧﺎﺻﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺩﺍﻭﻭﺩ ﺭﺷــﻴﺪﻯ ،ﻋﻠــﻰ ﻧﺼﻴﺮﻳﺎﻥ ،ﻣﺴــﻌﻮﺩ ﺭﺍﻳــﮕﺎﻥ ،ﺭﺍﻣﺘﻴﻦ
ﺧﺪﺍﭘﻨﺎﻫﻰ ،ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺷﺎﻩﻣﺤﻤﺪﻟﻮ ،ﺁﻧﺎ ﻧﻌﻤﺘﻰ ،ﺣﺴﻴﻦ ﻳﺎﺭﻯ ،ﺳﻴﺮﻭﺱ
ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢﺯﺍﺩﻩ ،ﻛــﻮﺭﺵ ﺗﻬﺎﻣﻰ ،ﺍﻣﻴﺮﻣﺤﻤﺪ ﺯﻧــﺪ ،ﭘﺮﺩﻳﺲ ﺍﻓﻜﺎﺭﻯ،
ﺳﻌﻴﺪ ﭘﻴﺮﺩﻭﺳﺖ ،ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺁﺑﺎﺩﻯ ،ﻋﺎﺭﻑ ﻟﺮﺳﺘﺎﻧﻰ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﻣﻄﻠﺒﻰ
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻭ »ﺍﺳﺘﺎﺩ«» ،ﺣﺒﻴﺐ«» ،ﺍﺳﻔﻨﺪﻳﺎﺭ«» ،ﻭﺭﻭﺟﻚ«
ﻭ »ﺭﺍﺣﻠﻪ« ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻣﻮﺳــﻴﻘﻲ »ﺧﺴــﺘﻪﺩﻻﻥ« ﺭﺍ ﻧﺎﺻــﺮ ﭼﺸــﻢﺁﺫﺭ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻭ
ﻗﺎﺳــﻢ ﺍﻓﺸــﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﺗﺮﺍﻧــﻪ ﺗﻴﺘــﺮﺍژ ﺍﻳﻦ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺍﺳــﺖ.
»ﺧﺴــﺘﻪﺩﻻﻥ« ﺭﺍ »ﻣﺤﺴﻦ ﺷــﺎﻳﺎﻧﻔﺮ« ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﺳﺮﻳﺎﻝ
ﺷﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﺳــﻴﻤﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ
ﺳﻴﺮﻭﺱ ﺍﻟﻮﻧﺪ ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﺳﺮﻳﺎﻝﺳﺎﺯﻯ ﻫﻢ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎﻳﺶ ﺩﺭ
ﺟﺬﺏ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ.
ﻧﻮﺩﺷﺒﻰﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻬﺮﺍﻥ ﻣﺪﻳﺮﻯ ﻭ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻈﻠﻮﻣﻰ
ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﺳﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻮﺩ ﺷﺒﻰ »ﻣﺴــﺎﻓﺮﺍﻥ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺭﺍﻣﺒﺪ
ﺟﻮﺍﻥ» ،ﺷــﻤﺲﺍﻟﻌﻤﺎﺭﻩ« ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺳــﺎﻣﺎﻥ ﻣﻘﺪﻡ ﻭ »ﺩﻟﻨﻮﺍﺯﺍﻥ«
ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺣﺴﻴﻦ ﺳــﻬﻴﻠﻰﺯﺍﺩﻩ ﺍﺯ ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﺩﺭﺣﺎﻝ
ﭘﺨﺶ ﻫﺴــﺘﻨﺪ» .ﻣﺴــﺎﻓﺮﺍﻥ« ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﭘﺨﺶ ﺭﺍ ﺳــﭙﺮﻯ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪﺯﻭﺩﻯ ﺑﻪ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳــﻴﺪ ،ﺍﻣﺎ ﭘﺨﺶ »ﺩﻟﻨﻮﺍﺯﺍﻥ«
ﻭ »ﺷــﻤﺲﺍﻟﻌﻤﺎﺭﻩ« ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺗﺎ ﻧﻴﻤــﻪ ﺁﺫﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷــﺖ.
ﺑﻌــﺪ ﺍﺯ ﺁﻥﻫﻢ ﻧﻮﺑﺖ ﭼﻨــﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻳﺎﻡ ﻣﺤﺮﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ
ﻭ ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺨﺶ ﻧﻮﺩﺷــﺒﻰﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻏﺎﺯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ .ﻳﻜﻰ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳــﺮﻳﺎﻝﻫﺎﻯ ﻫﺮ ﺷﺒﻰ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺳﺮﻳﺎﻝﺳــﺎﺯ ﻣﻮﻓﻖ ﻭ ﺛﺎﺑﺖ
ﺷﺒﻜﻪ ﺳــﻮﻡ ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻬﺮﺍﻥ ﻣﺪﻳﺮﻯ ﺍﺳﺖ .ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ »ﻗﻬﻮﻩ ﺗﻠــﺦ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﻣﻬﺮﺍﻥ ﻣﺪﻳﺮﻱ ﺑﺎ
ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﺎﺝﮔﺬﺍﺭﻱ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ .ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺪﻳﺮﻱ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺁﻏﺎﺯ ﺷــﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ،ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪﺍﻯ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﻋﺪﻡ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﺩﻛﻮﺭﻫﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻣﺘﻮﻗﻒ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪﺍﻯ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺟﻠﻮﻯ
ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺷﺪﻥ ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﺩﻛﻮﺭﻫﺎﻱ ﺳﺮﻳﺎﻝ ،ﻣﺪﻳﺮﻱ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﻜﺎﻧﺲﻫﺎ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﺎﺝﮔﺬﺍﺭﻱ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ
ﻗﺼﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺪﻳﺮﻱ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﻱ »ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻫﺪﺍﻳﺘﻲ« ﺍﺳﺖ.
ﻟﻮﻛﻴﺸﻦﻫﺎﻱ ﺳﺮﻳﺎﻝ »ﻗﻬﻮﻩ ﺗﻠﺦ« ﻳﻚ ﻛﺎﺥ ﻭ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺍﺯ ﻣﻀﻤﻮﻧﻲ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﺎﺥ
ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ» .ﻗﻬﻮﻩ ﺗﻠﺦ« 33ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺍﺻﻠﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﻱ
ﺳﻴﺎﻣﻚ ﺍﻧﺼﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺭﺥ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻲﮔــﺬﺭﺩ ،ﻳﻚ ﻓﻨﺠﺎﻥ ﻗﻬﻮﻩ ﺗﻠﺦ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺑﺎ
ﺧﻮﺭﺩﻥ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﻔﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻮﺭﺧﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺮﻭﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺧﻮﺩ ،ﻫﺮﺑﺎﺭ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻱ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺭﺍ ﺭﻗﻢ ﻣﻲﺯﻧﺪ.
ﺍﻣــﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﻛــﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻤﺎﻳــﺰ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﻣﻬﺮﺍﻥ ﻣﺪﻳﺮﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻗﺼﺪ
ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺟﻠﻮﻱ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸــﻮﺩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺭﺍﻭﻱ
ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎﻱ »ﻗﻬﻮﻩ ﺗﻠﺦ« ﺑﺎﺷــﺪ .ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻫﺪﺍﻳﺘﻲ ﻧﻴﺰ ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ
ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺥ ﺍﺳــﺖ ،ﻋﻠــﻲ ﻟﻚﭘﻮﺭﻳﺎﻥ ﻧﻘﺶ ﻣﻠﻴﺠــﻚ ﺭﺍ ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺳﺎﻋﺪ ﻫﺪﺍﻳﺘﻲ ﻧﻴﺰ ﭘﺰﺷــﻚ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ
»ﻗﻬﻮﻩ ﺗﻠﺦ« ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻲ ﻣﺠﻴﺪ ﻭ ﺣﻤﻴﺪ ﺁﻗﺎﮔﻠﻴﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺳــﻴﺎﻣﻚ ﺍﻧﺼﺎﺭﻱ ،ﻋﻠــﻲ ﻟﻚﭘﻮﺭﻳﺎﻥ،
ﺁﺭﺍﻡ ﺟﻌﻔﺮﻱ ،ﺳﺤﺮ ﺯﻛﺮﻳﺎ ،ﺍﻟﻴﻜﺎ ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺯﺍﻗﻲ ،ﺳﺤﺮ ﺟﻌﻔﺮﻱﺟﻮﺯﺍﻧﻲ،
ﻫــﺎﺩﻱ ﻛﺎﻇﻤــﻲ ،ﻧﺎﺩﺭ ﺳــﻠﻴﻤﺎﻧﻲ ،ﺑﻴــﮋﻥ ﺑﻨﻔﺸــﻪﺧﻮﺍﻩ ،ﻓﻼﻣﻚ
ﺟﻨﻴﺪﻱ ،ﺳــﻌﻴﺪ ﭘﻴﺮﺩﻭﺳــﺖ ،ﺳــﺎﻋﺪ ﻫﺪﺍﻳﺘــﻲ ﻭ ...ﺍﻳﻔﺎﻱ ﻧﻘﺶ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎﻱ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ »ﻗﻬﻮﻩ ﺗﻠﺦ« ﺗﻮﺳﻂ
ﺍﻣﻴﺮﻣﻬﺪﻱ ژﻭﻟﻪ ﻭ ﺧﺸﺎﻳﺎﺭ ﺍﻟﻮﻧﺪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻣﺎ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻈﻠﻮﻣﻲ ﻫﻢ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﻧﻮﺩ ﺷــﺒﻰ ﻣﻮﻓﻖ
»ﺑﺪﻭﻥ ﺷــﺮﺡ« ﻭ »ﻛﻤﺮﺑﻨﺪﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ« ،ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪﺳﺮﺍﻍ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ
ﺳﺮﻳﺎﻝﺳــﺎﺯﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ .ﺍﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻯ ﻃﻨﺰ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ
»ﻳﻪ ﻟﻘﻤﻪ ﻧﻮﻥ ﻭ ﻳﻪ ﻛﺎﺳــﻪ ﻣﺎﺳــﺖ« ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺨﺶ ﺩﺭ ﺷــﺐﻫﺎﻯ
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺤﺮﻡ ﺷــﺒﻜﻪ ﺩﻭﻡ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ .ﻓﺮﺍﻣﺮﺯ ﻗﺮﻳﺒﻴﺎﻥ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺍﺻﻠﻰ
ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ ﺭﻭﺗﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑــﻮﺩ ﻭ ﮔﻮﻫــﺮ ﺧﻴﺮﺍﻧﺪﻳﺶ ،ﻫﻮﻣﻦ
ﺑﺮﻕﻧﻮﺭﺩ ،ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺣﺎﺗﻤﻲ ﻭ ﺳــﻴﺎﻭﺵ ﺧﻴﺮﺍﺑﻲ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻭ ﺑﺎﺯﻯ
ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ.
ﺍﻣﺎ ﺑﺸــﻨﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﺍﷲ ﺍﺣﻤﺪﺟﻮ ،ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﺳــﺮﻳﺎﻝﻫﺎﻳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ
»ﺭﻭﺯﻯ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻯ« ﻭ »ﺗﻔﻨﮓ ﺳــﺮﭘﺮ« ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ
ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻮﺩﺷﺒﻰ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻃﻨﺰ ﺷﺒﺎﻧﻪ »ﺍﻭﺳﻨﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﻰ« ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﻣﻰﻛﻨﺪ.
ﻫﻢ ﺍ ﻛﻨــﻮ ﻥ ﻣﻘﺪ ﻣــﻪ ﺗﻬﻴــﻪ ﻣﺠﻤﻮ ﻋــﻪ ﻃﻨــﺰ ﺷــﺒﺎ ﻧﻪ
»ﺍﻭﺳﻨﻪ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﻰ« ﺩﺭ 50ﻗﺴﻤﺖ ﺑﻪﺳﻔﺎﺭﺵ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﺳﺮﻳﺎﻝ
ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻰ ﺭﺿﺎ ﺟﻮﺩﻯ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺯﻳﺎﺩ
ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ »ﺍﻭﺳــﻨﻪ ﭘﺎﺩﺷــﺎﻫﻰ« ﺭﻭﺍﻳﺘﮕﺮ ﭘﺎﺩﺷــﺎﻫﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻣﺎﺟﺮﺍﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻰﺍﻓﺘــﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ
ﻣﻘﻄﻊ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺧﺎﺹ ﻧﻤﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ .ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩﻳﻚ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﺑﺮﺧﻰ ﻗﺼﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻗﺴﻤﺖ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺍﺣﻤﺪﺟﻮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ
»ﺭﻭﺯﻯ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻯ« ﻭ »ﺗﻔﻨﮓ ﺳﺮﭘﺮ« ﺭﺍ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺳﺖ ﺁﺧﺮ ﻫﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺟﻮﺍﺩ ﺭﺿﻮﻳﺎﻥ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﻃﻨﺰ ﺭﻭﺗﻴﻦ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ »ﺳــﺎﻋﺖ ﺧﻮﺵ« ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺒﻜﻪ ﺩﻭﻡ
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻧﺎﻣﻲ ﺑﺮﺍﻱ
ﺁﻥ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﺸﺪﻩ» ،ﺍﺣﻤﺪ ﭘﻮﺭﻣﺨﺒﺮ« ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻳﻔﺎﻱ
ﻧﻘﺶ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻳﻮﺳﻒ ﺻﻴﺎﺩﻱ ،ﺍﻣﻴﺮ ﻏﻔﺎﺭﻣﻨﺶ ،ﺩﺍﺭﻳﻮﺵ ﻗﺎﺳﻤﻲ
ﻭ ﺟﻤﻌﻲ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺳﺎﻋﺖ ﺧﻮﺵ ﺣﻀﻮﺭ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺍﻳﻔﺎﻱ ﻧﻘﺶ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺿﻮﻳﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺳﺎﺧﺘﻪ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ،ﺭﻭﺍﻳﺘﮕﺮ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﭘﻴﺮﻣﺮﺩﻱ ﻧﺰﻭﻝﺧﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ
ﺑﺮﻭﺯ ﻋﺎﺭﺿﻪ ﻗﻠﺒﻲ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻱ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ
ﺍﻭ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﭘﻮﻝﻫﺎﻱ ﻧﺰﻭﻟﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳــﺎﻳﺮﻳﻦ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﭘﺲ
ﺑﺪﻫﺪ .ﺍﻣﺎ ﻳﻚ ﺭﻋﺪ ﻭ ﺑﺮﻕ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺗﺎ ﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺮﻣﺮﺩ ﺧﻮﺏ
ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻗﺒﻠﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮ ﺑﮕﻴﺮﺩ.
ﺍﺯ ﺟﻮﺍﺩ ﺭﺿﻮﻳﺎﻥ ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺳﺮﻳﺎﻝ »ﻗﺮﺍﺭﮔﺎﻩ ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ«
ﺩﺭ ﺍﻳــﺎﻡ ﻧﻮﺭﻭﺯ ﭘﺨﺶ ﺷــﺪ .ﺍﻭ ﭼﻨﺪﻯ ﭘﻴــﺶ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺗﻠﻪﻓﻴﻠﻢ
»ﺑﻪ ﺭﻭﺡ ﭘﺪﺭﻡ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳﺎﻧﺪ.
ﺩﺭ ﻧﻮﺑﺖ ﭘﺨﺸﻰﻫﺎ
ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﭼﻨﺪ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻣﺎﺩﻩ
ﭘﺨﺶ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣــﺮﻭﺭ ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺘﻦ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺭﻓــﺖ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎ »ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺷــﺘﺎﺑﺎﻥ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳــﻢ
ﻃﺎﻟﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺷﺒﻜﻪ ﭘﺨﺶ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ »ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺘﺎﺑﺎﻥ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳﻢ ﻃﺎﻟﺒﻲ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﺘﻦ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ.
ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺑﻪ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ
ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺷﺒﻜﻪ ﭘﺨﺶ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺷﺪ .ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﭘﺨﺶ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﻜﺮﺍﺭ
ﺁﻥ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪ ﺩﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﺘﻦ ﺑﺮﻭﺩ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﺨﺶ ﺳﻪ ﺷﺐ ﺩﺭ
ﻫﻔﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷــﺒﻜﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺨﺶ ﺍﻳﻦ
ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻴﺖ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ »ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺘﺎﺑﺎﻥ« ﺩﺭ 26ﻗﺴﻤﺖ ﺳﺎﺧﺘﻪ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺁﻥ ﺍﺯ 13ﻣﻬﺮﻣﺎﻩ 87ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪﻃﻮﺭ
ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻭ ﺻﺪﺍﮔﺬﺍﺭﻱ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻲ
ﭼﻮﻥ ﺁﻫﻮ ﺧﺮﺩﻣﻨﺪ ،ﺭﺿﺎ ﺭﻭﻳﮕﺮﻱ ،ﺑﻬﺮﻭﺯ ﺑﻘﺎﻳﻲ ،ﻋﻠﻲ ﻋﻤﺮﺍﻧﻲ ،ﺑﺎﺑﻚ
ﺣﻤﻴﺪﻳﺎﻥ ،ﻋﺴﻞ ﺑﺪﻳﻌﻲ ،ﭘﺮﺳﺘﻮ ﮔﻠﺴﺘﺎﻧﻲ ،ﻓﺮﻳﺒﺎ ﻣﺘﺨﺼﺺ ،ﺷﺮﺍﺭﻩ
ﺩﻭﻟﺖﺁﺑﺎﺩﻱ ،ﮔﻴﺘﻲ ﺳــﺎﻋﺘﭽﻲ ،ﻧﻴﻠﻮﻓﺮ ﺷﻬﻴﺪﻱ ،ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ ﻣﻬﺮﺍﺑﻲ،
ﺣﺪﻳﺜﻪ ﺗﻬﺮﺍﻧﻲ ﻭ ...ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺟﻮﺍﻧﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻳﻚ ﺷﺒﻪ
ﺭﻩ ﺻﺪ ﺳــﺎﻟﻪ ﻃﻲ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺑﺎ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻋﺪﻳﺪﻩﺍﻱ ﻣﻮﺍﺟﻪ
ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻲ »ﺣﺴﻦ ﺷﻜﻮﻫﻲ«
ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ،ﺁﻫﻮ ﺧﺮﺩﻣﻨﺪ ﻧﻘﺶ ﻋﺼﻤﺖ ﺧﺎﻧﻢ ،ﻣﺎﺩﺭﺑﺰﺭگ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ
ﺭﺍ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺭﺿﺎ ﺭﻭﻳﮕﺮﻱ ﺁﺩﻡ ﭘﻮﻟﺪﺍﺭﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ
ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ ﺍﺣﺘﺸﺎﻡ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻴﻢ .ﺑﺎﺑﻚ ﺣﻤﻴﺪﻳﺎﻥ ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﻧﻮﻩ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ
ﺭﺍ ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻱ ﺭﺷﺘﻪ ﻣﻌﻤﺎﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻌﻠﻮﻡ
ﺑﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻭﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻡ ﺍﺻﻠﻲ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﻣﻲﺭﺳﻴﻢ.
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻱ ﺭﺍ ﺩﺳﺘﻤﺎﻳﻪ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳــﻢ ﻃﺎﻟﺒﻲ ﻭ ﻟﻴﻠﻲ ﻛﺮﻳﻤﺎﻥ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻃﺮﺣﻲ ﺍﺯ ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳﻢ ﻃﺎﻟﺒﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺳــﺮﻳﺎﻝ »ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﮕﻲ« ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺘﻰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺍﺯ ﺁﺫﺭ ﻣﺎﻩ ﭘﺨﺶ ﺁﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ .ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻗﺴــﻤﺖ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
»ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﮕﻲ« ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺧﺎﻛﺴﭙﺎﺭﻱ »ﺷﻬﻴﺪ ﺗﻨﺪﮔﻮﻳﺎﻥ«
25ﺁﺫﺭ ﻣﺎﻩ ﺍﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺍﻳﻦ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺑﺎ ﻣﺤﻮﺭﻳﺖ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺷــﻬﻴﺪ ﺗﻨﺪﮔﻮﻳﺎﻥ
ﺩﺭ 20ﻗﺴــﻤﺖ 45ﺩﻗﻴﻘﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺳــﻔﺎﺭﺵ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻧﻔــﺖ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﺯﻧﺪﮔــﻲ ﻭﺯﻳــﺮ ﺷــﻬﻴﺪ ﻧﻔﺖ ﻣﺤﻤــﺪ ﺟــﻮﺍﺩ ﺗﻨﺪﮔﻮﻳﺎﻥ ﺗﻮﺳــﻂ
»ﻗﺎﺳﻢﺟﻌﻔﺮﻱ«ﺗﻬﻴﻪﺷﺪ.ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﮕﻲﺭﻭﺯﺷﻨﺒﻪ11ﺁﺑﺎﻥﺳﺎﻝﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺗﻮﺳﻂ »ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﻧﻮﺫﺭﻱ« ﻭﺯﻳﺮ ﻧﻔﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺯﻩ ﻋﺒﺮﺕ
ﻛﻠﻴﺪ ﺧﻮﺭﺩ .ﺩﺭ ﺧﻼﺻﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ »ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﮕﻲ« ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ:
ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻮﺍﺩ ﺗﻨﺪﮔﻮﻳﺎﻥ ﺩﺭ 29ﺳــﺎﻟﮕﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺯﻳﺮ ﻧﻔﺖ ﺩﻭﻟﺖ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩ ﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ 38ﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺼﺪﻱ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻪ ﺍﺳــﺎﺭﺕ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺑﻌﺜﻲ ﻋﺮﺍﻕ ﺩﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ
ﺍﺳﺎﺭﺕ ﺍﻭ »ﻫﺪﻱ« ﺩﺧﺘﺮﺵ ﺑﻪﺩﻧﻴﺎ ﻣﻲﺁﻳﺪ ،ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ ﻭ ﻫﺪﻱ
ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﭘﺪﺭ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﻪ ﺍﺳﺮﺍ ﺑﻪ ﻭﻃﻦ ﺑﺎﺯ
ﻣﻲﮔﺮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﭼﺸﻢﺍﻧﺘﻈﺎﺭﻱ ﺟﻨﺎﺯﻩ ﭘﺪﺭ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﻭ
ﺑﻪ ﻫﺪﻱ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﭘﺪﺭﺵ ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ ﻭ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍﻱ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻪ
ﺍﺳﺖ ،ﻫﺪﻱ ﻛﻮﭼﻚ ﺑﺎ ﺧﻮﺩﺵ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ ﻣﺴﻴﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﭘﻴﺶ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﭘﺪﺭ ﺷــﻬﻴﺪﺵ ﺑﻪ ﺑﻬﺸــﺖ ﺑﺮﻭﺩ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻛﻪ
ﻫﻴــﭻﮔﺎﻩ ﻧﺪﻳﺪﻩ ،ﺑﺒﻴﻨــﺪ .ﭘﺲ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﺰﺭگ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ
ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺑﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻭ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ...
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺘﻴﻦ ﺍﻭﺟﺎﻧﻲ
)ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﻧﻘﺶ ﺷﻬﻴﺪ ﺗﻨﺪﮔﻮﻳﺎﻥ( ،ﺣﻨﺎﻧﻪ ﺷﻬﺸﻬﺎﻧﻲ ،ﻛﺘﺎﻧﻪ ﺍﻓﺸﺎﺭ ﻧﮋﺍﺩ،
ﻣﺠﻴﺪ ﺣﺎﺟﻲﺯﺍﺩﻩ ،ﻓﺮﺩﺍﺩ ﺻﻔﺎﺧﻮ ،ﺍﻣﻴﺮﻣﺤﻤﺪ ﺯﻧﺪ ﻭ ﻋﺰﺕﺍﷲ ﺟﺎﻣﻌﻲ
ﺍﻳﻔﺎﻱ ﻧﻘﺶ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺁﻣﺎﺩﻩﺳﺎﺯﻯ
ﻃﻰ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴــﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﻳــﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺮﺣﻠﻪ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻳﻜــﻰ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪﺗﺎﺯﮔﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳــﺎﺧﺖ ﺷــﺪﻩ،
»ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺳﻔﻴﺪ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺣﻤﻴﺪ ﻧﻌﻤﺖﺍﷲ ﺍﺳﺖ.
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻏﻲ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺟﺎﺩﻩ ﺳــﺎﻭﻩ ﺁﻏﺎﺯ ﺷــﺪﻩ ﻭ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﻜﺎﻧﺲﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﻍ ﺿﺒﻂ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺑﺎﻍ ﻟﻮﻛﻴﺸﻦ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺳﺎﺧﺖ
ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ ﺩﺭ ﺑﺎﻍ ﺍﺯ 40ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺶ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ »ﻭﺿﻌﻴﺖﺳﻔﻴﺪ« ﺭﺍ ﻫﺎﺩﻱ ﻣﻘﺪﻡﺩﻭﺳﺖ ﻭ
ﺣﻤﻴﺪ ﻧﻌﻤﺖﺍﷲ ﺑﻪ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺧﻼﺻﻪ ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ :ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺷﺮﻭﻉ
ﻣﻮﺷــﻚﺑﺎﺭﺍﻥ ﺗﻬــﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺯﻣﺴــﺘﺎﻥ 1366ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺧﺎﻧــﻮﺍﺩﻩﺍﻱ
ﭘﺮﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻗﻬﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺮﺍﻱ
ﺩﻭﺭﻱ ﺍﺯ ﺣﻤﻼﺕ ﺩﺷﻤﻦ ﺳــﺎﻛﻦ ﺑﺎﻍ ﻣﺎﺩﺭﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻭﺍﻗﻊ
ﺩﺭ ﺣﻮﻣﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ .ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺍﺻﻠﻲ ﺁﻥ ﺗﺒﺪﻳﻞ
ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﺍﺳﻜﺎﻥ ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﺍﻫﺎﻟﻲ ﺟﻨﮓﺯﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﺍﻳﻦ
ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺩﺭ ﺑﺎﻍ ﻭ ﻫﻤﺠﻮﺍﺭﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﻭﺳــﺘﺎ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﺝ ﻫﻤﺪﻟﻲ
ﺑﻪﺳــﺮ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺭﻗﻢ ﻣﻲﺯﻧﺪ ﻛﻪ
ﺑﺎﻋــﺚ ﺩﺭﻙ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻭ ﺭﻳﺸــﻪﻫﺎﻱ ﺑﻲﺍﻫﻤﻴﺖ
ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺗﺸــﺎﻥ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺁﻧﻬﺎ ﻃﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍﻫــﺎ ﺩﺭﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ
ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﻛﻤﻚ ﻭ ﻳﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ...
ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪ 30ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺍﺻﻠــﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ
ﺣﻀﻮﺭﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﻗﻄﻌﻲ ﺷﺪﻩ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ :ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺍﺳﻜﻨﺪﺭﻱ
)ﺳــﻬﻴﻼ( ،ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﺑﺎﻳﮕﺎﻥ )ﻣﺤﺘﺮﻡ( ،ﺣﺴــﻦ ﭘﻮﺭﺷﻴﺮﺍﺯﻱ )ﺑﻴﮋﻥ(،
ﺍﻓﺴﺎﻧﻪ ﭼﻬﺮﻩﺁﺯﺍﺩ )ﺳﻴﻤﺎ( ،ﺍﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺭﺳﺘﻤﻲ )ﻓﺮﺍﺯ( ،ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ
ﺳــﻠﻄﺎﻧﻴﺎﻥ )ﺑﻬﺮﺍﻡ( ،ﻋﻠــﻲ ﺳــﻠﻴﻤﺎﻧﻲ )ﺑﻬﺰﺍﺩ( ،ﻓﺮﻫﺎﺩ ﺷــﺮﻳﻔﻲ
)ﻫﻤﺎﻳﻮﻥ( ،ﻣﻬﻴﻦ ﺷﻬﺎﺑﻲ )ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ( ،ﭘﻮﺭﺍﻧﺪﺧﺖ ﻣﻬﻴﻤﻦ )ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ(،
ﺁﺷــﺎ ﻣﺤﺮﺍﺑﻲ )ﻣﻬﻨﺎﺯ( ،ﺍﺻﻐــﺮ ﻧﻘﻲﺯﺍﺩﻩ )ﻋﺒــﺎﺱ( ﻭ ...ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ
ﺷﻔﻴﻌﻲ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ »ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺳــﻔﻴﺪ« ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﺳﺮﻳﺎﻝ
ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻮﻡ ﺳﻴﻤﺎ ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﭘﻠﻴﺴﻲ »ﻫﻮﺵ ﺳﻴﺎﻩ«
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 7ﻣﺎﻩ ،ﻣﺼﺎﺩﻑ ﺑﺎ ﻣﻴﻼﺩ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺿﺎ)ﻉ( ﺑﻪﭘﺎﻳﺎﻥ
ﺭﺳﻴﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭژﻩ 185ﻟﻮﻛﻴﺸﻦ ﺍﺻﻠﻲ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﻛﺮﺝ ﻭ ﻟﻮﺍﺳﺎﻧﺎﺕ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻲﺍﻓﺘﺪ» .ﻫﻮﺵ ﺳﻴﺎﻩ«
ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﭼﻮﻥ ﺑﻠﻮﺗﻮﺙ ،ﻫﻚ ،ﺳــﺮﻗﺖ ﻧﺮﻡﺍﻓــﺰﺍﺭ ،ﻓﺮﻳﺐﻫﺎﻱ
ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻲ ،ﻛﻼﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻱﻫﺎ ﻭ ...ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﺩ .ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﻳﺎﻝ
ﺳﺮﮔﺮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱ )ﺣﺴــﻴﻦ ﻳﺎﺭﻱ( ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻌﻴﺖ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﺍﻥ
ﺟﻮﺍﻧﺶ )ﺍﻓﺸــﻴﻦ ﻛﺘﺎﻧﭽﻲ ،ﺭﻭﺡﺍﷲ ﻛﻤﺎﻧﻲ ﻭ ﺳــﻮﺩﺍﺑﻪ ﺑﻴﻀﺎﻳﻲ( ﺩﺭ
ﭘﻲ ﺷــﻜﺎﺭ ﻳﻚ ﺗﺒﻬﻜﺎﺭ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻛﺎﻣــﺮﺍﻥ )ﻛﻴﻜﺎﻭﺱ ﻳﺎﻛﻴﺪﻩ(
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻗﺴــﻤﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻚﺗﺮ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭﻟﻲ ﺑﺎ
ﺯﻳﺮﻛﻲ ﻭ ﻫﻮﺵ ﺳﺮﺷﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﺮﺍﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻲﮔﺮﻳﺰﺩ.
ﺳــﺮﮔﺮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱ ﺩﺭ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﻛﺎﻣﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺑﻬﺮﻩﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ
ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺭﻭﺯ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ ﻛﺎﻣﺮﺍﻥ ،ﭘﺮﻭﻧﺪﻩﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ
ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲﺭﺳﺎﻧﺪ .ﺿﻤﻨﺎ ﻛﻴﻜﺎﻭﺱ
ﻳﺎﻛﻴﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻨﺞ ﻧﻮﻉ ﮔﺮﻳﻢ ،ﻧﻘﺶ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﻯ ﺁﻥ ﺟﺬﺍﺏ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
61
ﺩﺭ ﺭﺛﺎﻯ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺭﺳﺎﻡ ،ﻣﺘﻮﻓﻰ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ 1388
ﺧﺎﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﺒﺰ ﻧﻴﺴﺖ
ﻣﺎﺯﻳﺎﺭ ﻣﻌﺎﻭﻧﻰ
ﻳﻜﺸــﻨﺒﻪ ﻧﻬﻢ ﺁﺑﺎﻥ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺳــﺎﻋﺖ 20:30ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ
ﺷــﺪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺻﺪﺍﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺭﺍ ﺯﻳﺎﺩ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺧﺒــﺮ ﺭﺍ ﺗﺎﻡ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ
ﺑﺸﻨﻮﻡ؛ ﺧﺒﺮﻯ ﺗﻠﺦ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﺎﮔﺎﻩ ﺣﺲ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻳﻚ ﻏﺮﻳﺒﻰ ﺭﺍ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ
ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻦ ﻛﻪ ﻣﻄﻤﺌﻨﻢ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺩﻫﻪﻫﺎﻯ
ﺷﺼﺖ ﻭ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ .ﺧﺒﺮ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻭ ﺗﻜﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ
ﺑﻮﺩ» :ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺭﺳﺎﻡ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ «.ﺍﻣﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻪ ﻛﻨﻪ ﺁﻥ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩﻯ
ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺳــﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻩﻫﺎ
ﻭ ﺣﺘﻰ ﺻﺪﻫﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎ ﻭ ﻣﺎﺟﺮﺍﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺰءﺟﺰء
ﺩﻝ ﻭ ﻗﻠﺒﺖ ﺭﺳــﻮﺥ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻰ ﺩﻭﺭ ﺗﻨﺪ ﺍﺯ
ﺟﻠﻮﻯ ﭼﺸﻤﺎﻧﺖ ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ؛ ﺳــﺎﻝ .1362ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺑﻰﺑﻀﺎﻋﺖ
62
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺮﺑﺤﺒﻮﺑﻪ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺟﻨﮓ ﻭ ﻣﺤﻠﻪ
ﺑﺮﻭﺑﻴﺎ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺷﻴﺮﻳﻨﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪﺟﺎ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﺍﺯ ﻧﻘﺶ
ﻛﻴﻤﻴﺎﮔﺮ ﻭ ﺷــﺎﮔﺮﺩﺵ ﻛﻪ ﺯﻧﺪﻩ ﻳﺎﺩ ﺭﺿﺎژﻳــﺎﻥ ﻭ ﺣﻤﻴﺪ ﺟﺒﻠﻰ ﺍﻳﻔﺎ
ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺁﺗﻴﻼ ﭘﺴــﻴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻛﻨﺶ
ﺑﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪﻥ ﻻﻟﻪ ﮔﻮﺷﺶ ﺑﻮﻕ ﻣﻲﺯﺩ ﺗﺎ ﻧﻘﺶ ﻫﭙﻠﻰ ﻛﻪ ﺣﺴﻴﻦ
ﻣﺤﺐﺍﻫﺮﻯ ﺩﺭ ﻣﺤﻠﻪ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ) (1363ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﻫﺎﭼﻴﻦ ﻭ
ﻭﺍﭼﻴﻦ ﻛﻪ ﻋﺮﻭﺳﻚﻫﺎﻯ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﺩﻭﺭﻩ ﻛﻮﺩﻛﻰﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺧﻴﻠﻰ
ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﻭ ﺳــﻴﻨﻤﺎﻳﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻤﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻧﺎﻣﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ،ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻳﺎ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺗﻴﺘﺮﺍژ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ
ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻣﺴــﻌﻮﺩ ﺭﺳﺎﻡ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1336ﺩﺭ ﺷــﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﭼﺸﻢ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ
ﮔﺸﻮﺩ .ﺍﻭ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﻨﺮ ﻓﺎﺭﻍﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻞ
ﻣﺪﺭﺳــﻪ ﻋﺎﻟﻰ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺳــﺎﻝ 1358ﻭ ﺩﺭ ﺳﻦ
22ﺳــﺎﻟﮕﻰ ﻛﺎﺭ ﺣﺮﻓﻪﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻰ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻯ ﻛﻮﺗﺎﻩ
ﻭ ﺳــﺮﻳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ؛ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﺗﺎ 30ﺳــﺎﻝ ﺑﻌﺪ
ﻳﻌﻨﻰ ﺭﻭﺯ ﻧﻬﻢ ﺁﺑﺎﻥ ﻣﺎﻩ 1388ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺳﺮﻃﺎﻥ ﺧﻮﻥ ﻭﻓﺎﺕ ﺯﻭﺩ
ﻫﻨﮕﺎﻣﺶ ﺭﺍ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ 32ﺍﺛﺮ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺁﺛﺎﺭ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻰ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ.
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﻣﺤﻠﻪ ﺑﺮﻭﺑﻴﺎ ) ،(1362ﻣﺤﻠﻪ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ )،(1363
ﭼﺎﻕ ﻭ ﻻﻏﺮ ) ،(1364ﻫﺎﭼﻴﻦﻭﻭﺍﭼﻴﻦ ) (1365ﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ )(1366
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﻨﻰ ﻛﻮﺩﻙ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﻌﻮﺩ
ﺭﺳﺎﻡ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭ ﻗﺪﻳﻤﻲﺍﺵ ﺑﻴﮋﻥ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ
ﻛﺮﺩ؛ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﻲ ﺍﺯ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﻭ
ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻰ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ
ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺟﻮ ﺳﺮﮔﺮﻣﻲ ﻭ ﻧﺸــﺎﻁ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﻧﻘﺶ ﺁﻣﻮﺯﻧﺪﻩ
ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓﺳــﺎﺯﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻰ
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻟﺰﻭﻡ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻓﺮﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ
ﺑﺎ ﻧﺎﻫﻨﺠﺎﺭﻯﻫﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻭ ﺷﻴﻮﻩﻫﺎﻯ ﺩﺭﺳﺖ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺑــﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻀﺎﻣﻴﻨــﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﻭﺝ
ﺗﻮﺍﻧﻤﻨــﺪ ﻭ ﺧــﻼﻕ )ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﺳــﺎﺑﻘﻪ ﺩﻭﺳﺘﻰﺷــﺎﻥ
ﺑــﻪ ﺭﺍﻫﺮﻭﻫــﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﺑﺎﺯﻣﻲﮔﺮﺩﺩ( ﺑﻪﺷﻜﻞ ﺧﻼﻗﺎﻧﻪ ﻭ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩﻯ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ.
ﺍﺭﺯﺵ ﻛﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻇﺮﻑ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻯ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺭﻭﻧﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺳﺎﺯﻯ ﺁﻥ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ
ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ؛ ﺳﺎﻝﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻣﺎﻟﻰ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ
ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺟﻨﮕﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﻣﻌﻀﻼﺗﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺑﻰﺛﺒﺎﺗﻰ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻧﺎﺷﻰ
ﺍﺯ ﻭﻗﻮﻉ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﻭﺟﻮﺩ ﻋﻼﻳﻖ ﻭ ﺳﻼﻳﻖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻰ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ
ﺣﺎﻝ ﺑﻰﺛﺒﺎﺕ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺳــﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﺳﻴﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺳﺨﺖ
ﻭ ﺩﺷــﻮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﺑﻴﮋﻥ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ ﺩﻭﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻗﺪﻳﻤﺶ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺿﻤﻦ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺍﻳﻦ
ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻭ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺭﺳﺎﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺁﻳﺘﻢﻫﺎﻳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺎﺯﻯ ،ﺷﺎﺩﻯ ﻭ ﺧﻨﺪﻩ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺩﺭ
ﻗﺎﻟﺐ ﺁﻳﺘﻢﻫﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎﺏ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﺨﺖ ﻣﻲﻧﻤﻮﺩ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ
ﻭﺭﻭﺩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺳﺎﺯﻯ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺳﺎﺧﺖ ﺍﻭﻟﻴﻦ
ﻛﻠﻴﭗﻫﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭﺍﺗﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻭ ﻭ ﺭﺳﺎﻡ
ﺩﺭ ﺭﺳــﺎﻧﻪ ﺣﺴﺎﺳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﻴﻤﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ
ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﮔﺰﺍﻑ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲﺭﺳﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﺳﺎﺩﻩ ﺑﻪ ﺁﺭﺷﻴﻮ
ﺫﻫﻨﻰ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﻭﺍﻳﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻳﻦ ﺯﻭﺝ ﻫﻨﺮﻯ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﻴﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺻﺤﻪ ﮔﺬﺍﺷﺖ .ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳــﻄﻮﺭ ﺑﺎﻻ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺎﻣﺒﺮﺩﻩ ﺷﺪ ﻧﻘﺶ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ
ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻭ ﺭﺷﺪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ
ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﻭﺯﻧﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﺳﻴﻨﻤﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺪﻝ ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻰ
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﺗﻴﻼ ﭘﺴــﻴﺎﻧﻰ ،ﺍﻛﺒﺮ ﻋﺒﺪﻯ ،ﺣﻤﻴﺪ ﺟﺒﻠﻰ ،ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺟﻌﻔﺮﻯ
ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﻳﮕﺮ ،ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪﻩ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﻧﻜﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ
ﻫﻨﺮﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺪﻳﻮﻥ ﺩﺍﻧﺶ ،ﺧﻼﻗﻴﺖ ﻭ ﭘﺸــﺘﻜﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻫﺴــﺘﻨﺪ،
ﺍﻣــﺎ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﻠﻨﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺎ ﻣﺴــﻌﻮﺩ ﺭﺳــﺎﻡ ﻭ
ﺑﻴﮋﻥ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭﺍﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺳﺎﺯﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﻣﺤﺴﻮﺏ
ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﭘﻴﺶ ﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻏﻤﺎﺿﻰ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﻫﻨﺮﻯ ﺧﻨﺪﻩ ،ﺩﻟﺒﻨﺪﻡ ﻭ ﻗﻄﺎﺭ ﺍﺑﺪﻯ ﻫﺮ ﺳــﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﺭﺿﺎ ﻋﻄﺎﺭﺍﻥ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ.
ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ 1377ﺗﺎ 1380ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺩﺭ
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ﺩﻫﻪ ﺷــﺼﺖ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﻭ ﺭﺳﺎﻡ ﺑﻪﺗﺪﺭﻳﺞ ﻭﺍﻗﻊ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﻧﻌﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺳﺮ ﺭﺍﻩ ﭘﺨﺶ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺳﺒﺰ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ
ﺣــﻮﺯﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺳــﺎﺧﺖ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻳﻰ ﻭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺳــﺎﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻃﻴﻒ ﺑﺰﺭﮔﺴــﺎﻝ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﺎﻡ ﻭ
ﻣﺨﺘﺺ ﮔﺮﻭﻩ ﺳﻨﻰ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻝ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺑﻴﺮﻧﮓ ﻧﺎﻫﻤﻮﺍﺭ ﺳﺎﺧﺖ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺣﻴﻄﻪ ﻛﻮﺩﻙ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺳﺖ ) (1370ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﺎﻥ ﻋﺮﺻﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺮﺧﺎﺳــﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻧﺰﺩ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ
ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ ﻣﺘﻨــﻰ ﺍﺯ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﻛﻪ ﻳﺪ ﻃﻮﻻﻳﻰ ﺩﺭ ﻧﻮﺷــﺘﻦ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﻪﻃﻮﺭ
ﺑﺎ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﺭﺳﺎﻡ ﻭ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ .ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻯ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺭﺩﭘﺎﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻯ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻪ ﺳــﺎﻟﻤﻨﺪﺍﻥ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻲﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺸــﻬﻮﺩ ﺑﻮﺩ.
ﭘﻴﺸﻜﺴﻮﺕ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺯﻧﺪﻩﻳﺎﺩﺍﻥ ﺟﻼﻝ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻳــﻰ ﻛــﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﻤــﺎﻥ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫــﺎﻯ ﺍﻭﻝ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ
ﻣﻘﺪﻡ ،ﻋﻠﻰﺍﺻﻐﺮ ﮔﺮﻣﺴــﻴﺮﻯ ،ﺟﻌﻔﺮ
ﻋﺪﻡ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻛﻠﻴﺸﻪﻫﺎ ﻭ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ
ﺑﺰﺭﮔــﻰ ،ﺭﻗﻴﻪ ﭼﻬــﺮﻩﺁﺯﺍﺩ ،ﻧﻌﻤﺖﺍﷲ
ﺑــﻮﺩﻥ ﺩﺭ ﻛﻨــﺎﺭ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻧــﻰ
ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﺮگ ﺭﺳﺎﻡ ﺁﻥ ﻗﺪﺭ
ﮔﺮﺟﻰ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺷﻬﻼ
ﻛﻪ ﺑــﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﮔــﺮﻭﻩ ﺳــﻨﻰ ﺟﺬﺍﺏ
ﺭﻳﺎﺣﻰ ،ﺣﻤﻴــﺪﻩ ﺧﻴﺮﺁﺑﺎﺩﻯ ،ﻣﻬﺘﺎﺝ
ﻭ ﺑﺎﻭﺭ ﭘﺬﻳــﺮ ﺑﺎﺷــﺪ ﺍﺯ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﻫــﺎﻯ
ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﻛﻢ
ﻧﺠﻮﻣــﻲ ﻭ ...ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺸــﻜﻴﻞ
ﺍﻧﻜﺎﺭﻧﺎﭘﺬﻳــﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ .ﺍﻏﺮﺍﻕ ﻧﻴﺴــﺖ
ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ
ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻛﻪ ﮔﺎﻡ
ﺍﮔــﺮ ﺑﮕﻮﻳﻴــﻢ ﺑﻪﺧﺎﻃــﺮ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻯ
ﺍﻭﻝ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳــﺮﻳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺮﻭﻩ
ﺍﺯ ﻫﻤﻴــﻦ ﻭﻳﮋﮔﻰﻫﺎ ﺑــﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩﺑﺮ
ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻳﻚ ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﺳﻨﻰ ﺑﺰﺭﮔﺴــﺎﻝ ﻣﺤﺴــﻮﺏ ﻣﻲﺷﺪ
ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻛﻢ ﺳــﻦ ﻭ ﺳــﺎﻝﺗﺮ ﺣﺠﻢ
ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺗﻮﻗﻌﺎﺕ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ
ﻋﻤﺪﻩﺍﻯ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺴﺎﻻﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ
ﻧﻴﻢﺳﺎﻋﺘﻪ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ
ﺭﺍ ﺑــﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎﻯ
ﺑﻴﺮﻧﮓ ﻭ ﺭﺳــﺎﻡ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ
ﻗﺒﻠﻰ ﺁﻧﻬــﺎ ﺩﺭ ﻋﺮﺻــﻪ ﻛﺎﺭ ﻛﻮﺩﻙ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ؟ ﻛﺎﺵ ﻛﻤﻲ ﻗﺪﺭﺷﻨﺎﺱﺗﺮ
ﺭﺩﻳﻒ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻫﻤﻴﺸــﮕﻰ ﺁﺛﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ
ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺭﺳــﺖ ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ
ﻣﺤﺴــﻮﺏ ﻣﻲﺷــﺪﻧﺪ ،ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻭﻗﺘﻰ
ﺑﻮﺩﻳﻢ
ﺭﺳــﺎﻡ ﻭ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﺑﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ
ﺩﺭ ﺯﻣﺴــﺘﺎﻥ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﮔﻮﺷﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ
ﻫﻤﺴــﺮﺍﻥ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﺎﺭﺳــﺘﺎﻥ ﻭ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﻣﺤﻠﻪ ﺑﺮﻭﺑﻴﺎ ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ
ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺳﻴﻞ ﻧﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﺯﻭﺝ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ -ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻣﻮﻓﻖ ﺍﺯ ﻃﺮﻳــﻖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻘﺮﻩ )ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺿﺎﺑﻄﻴــﺎﻥ( ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺘﻦ ﺭﻓﺖ ﺍﻳﻦ
ﻭ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺳــﺮﺍﺯﻳﺮ ﺷــﺪ .ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ 52ﻗﺴــﻤﺘﻰ ﻫﻤﺴﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﻓﻘــﻂ ﻣﺘﻮﻟﺪﻳﻦ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺩﻫــﻪ ﭼﻬﻞ ﻭ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﭘﻨﺠــﺎﻩ ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﺎﻥ
ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﻣﺘﻨﻰ ﺍﺯ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﻭ ﺑــﺎ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻰ ﻭ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻧﺒﻮﺩﻧــﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺲ ﻏﺮﻳﺐ
ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺍﻭ ﻭ ﺭﺳﺎﻡ ﺟﻠﻮﻯ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺭﻓﺖ ﻓﺮﺩﻭﺱ ﻛﺎﻭﻳﺎﻧﻰ ،ﻣﻬﺮﺍﻧﻪ ﻧﻮﺳــﺘﺎﻟﮋﻳﻚ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑــﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛــﻪ ﻃﻴﻔﻰ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﺪﺭ ﻭ
ﻣﻬﻴﻦﺗﺮﺍﺑــﻰ ،ﻓﺮﻫﺎﺩ ﺟﻢ ﻭ ﺍﻟﻬﺎﻡ ﭘﺎﻭﻩﻧﮋﺍﺩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺻﻠﻰ ﻣﺎﺩﺭﻫﺎ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻘﻄﻊ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻫﻢ ﺟﺰﻭ ﺑﺰﺭﮔﺴــﺎﻻﻥ ﻣﺤﺴــﻮﺏ
ﺑﺎﺯﻯ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧــﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻓﻀﺎﻯ ﻓﺎﻧﺘﺰﻯ ﺣﺎﻛــﻢ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻯ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺁﻏﺎﺯ ﻃﻴﻔﻰ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺳﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻃﺒﻖ ﻳﻚ ﺭﺳــﺎﻡ ﻭ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﻛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﺩﺭﺳــﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ؛
ﻋﺮﻑ ﻧﺎﻧﻮﺷــﺘﻪ ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻛﻴﻔﻰ ﺑﻪ ﭘﺎﻯ ﺯﻭﺟﻰ ﻛــﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻧﺎﻡ ﺁﻧﻬــﺎ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺳــﻜﺎﻧﺲﻫﺎﻳﻰ
ﻫﻤﺴﺮﺍﻥ ﻧﺮﺳﻴﺪﻧﺪ.
ﻛــﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑــﻪ ﻫﻴﭻﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻳﻜﺪﻳﮕــﺮ ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻫﻤﺴﺮﺍﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺭﺍﻩ ﺭﺳﺎﻡ ﻭ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﺮﻳﺎﻝﺳﺎﺯﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻣﺎ ﺟﺎ ﺧﻮﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺘﻪﻫﺎﻯ
ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺑﺰﺭﮔﺴــﺎﻝ ﺭﺍ ﻫﻤــﻮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1375ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﺁﻧﻬﺎ ﺑــﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻳــﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺮﻭﺍﺭﻳﺪ ﺳــﺮﺥ
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻮﻓــﻖ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﺯ ﻫــﻢ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺧﺎﻧﻪ ﺳــﺒﺰ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻛﺎﺭ )ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺭﺳﺎﻡ ( 1384-ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻣﺤﺮﻣﺎﻧﻪ )ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺭﺳﺎﻡ(1387-
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺎ ﺭﮔﻪﻫﺎﻯ ﺑﺮﺟﺴــﺘﻪ ﻃﻨﺰ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺨﺶ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﻭﻯ ﺁﻧﺘﻦ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻫﻔﺘﮕﻰ ﭼﻬﺎﺭﺷــﻨﺒﻪ ﺷﺐﻫﺎﻯ ﺷــﺒﻜﻪ ﺩﻭﻡ ﺳــﻴﻤﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ؛ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ 1385ﺗﻮﺳﻂ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ
ﻣﺠﻤﻮﻋــﻪﺍﻯ ﻛــﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷــﺖ ﺣﺪﻭﺩ ﻭ ﺍﺟﺮﺍ ﺷــﺪ ﻫﺮﮔــﺰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ
ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ ﺳــﺎﻝ ﺍﺯ ﭘﺨﺶ ﺁﻥ ﻣﺘﻦ ﻫﺎﻯ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ ﺑﻴﺮﻧﮓ ،ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﺮﮔﺰ ﻫﻢ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ .ﺍﻣﺎ
ﺑﻰﻧﻘﺺ ﺭﺳــﺎﻡ ﻭ ﺑﺎﺯﻯﻫﺎﻯ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺯﻧﺪﻩ ﻳﺎﺩ ﺧﺴﺮﻭ ﺷﻜﻴﺒﺎﻳﻰ ،ﺳﺨﻦ ﺁﺧﺮ ﮔﻼﻳﻪﺍﻯ ﺍﺳــﺖ ﺍﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺑﻮﺩﺟﻪﺍﺵ
ﻣﻬﺮﺍﻧﻪ ﻣﻬﻴﻦﺗﺮﺍﺑﻰ ﻭ ﺗﺎﺯﻩﻭﺍﺭﺩﺍﻧﻰ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﺭﺍﻣﺒﺪ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﺁﺗﻨﻪﻓﻘﻴﻪ ﭼﻨﺪ ﺩﻩ ﻳﺎ ﺣﺘﻰ ﭼﻨﺪ ﺻﺪ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺷﺪﻩ ،ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻳﺶ
ﻧﺼﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻳﺎﺩﮔﺎﺭ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻓﺰﺍﻳــﺶ ﻗﺎﺑــﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪﺍﻯ ﻳﺎﻓﺘــﻪ ﻭ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﺩﻳﮕــﺮ ﺁﻧﻘﺪﺭﻫﺎ ﺑﺎ
ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﺳــﺒﺰ ،ﺍﻳــﻦ ﺯﻭﺝ ﻫﻨــﺮﻯ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﻪ ﺳــﺎﺧﺖ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺳــﺎﺯ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﻳﺎﺩﺵ ﺭﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻰ
ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳــﺮﺯﻣﻴﻦ ﺳــﺒﺰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺴــﻌﻮﺩ ﺭﺳــﺎﻡ ﭼﻪ ﺣــﻖ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺑﺮ ﮔﺮﺩﻧــﺶ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﭼﻪ
ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻛﺜﺮ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺧﺎﻧﻪﺳــﺒﺰ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﺯﺣﻤﺖﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺵ ﻧﻜﺸــﻴﺪﻩ ،ﻳــﺎﺩﺵ ﺭﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ
1376ﺗﺼﻮﻳﺮﺑــﺮﺩﺍﺭﻯ ﺷــﺪ ﺍﻣﺎ ﺑــﺮﻭﺯ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺩﺭ ﺟﺰ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﻩ ﻭ ﺳــﻔﻴﺪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺼﺮﻑ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﻋﻬﺪ ﺑﻮﻗﻰ
ﭘﺨﺶ ﺑﻪﻣﻮﻗﻊ ﺍﻳﻦ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﻭﻗﻔﻪ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﻭ ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ژﺍﭘﻨﻰ ﻭ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻰﻛﻴﻔﻴﺖ ﻭ ﺑﻰﺭﻧﮓ ﻭ ﻧﻮﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎﻯ ﺷﺮﻗﻰ ﭼﻴﺰﻯ ﺩﺭ
ﺳﺒﺰ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ 10ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻝ 1386ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﭼﻨﺘﻪ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﺗﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺧﺴﺘﻪ ﺍﺯ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺟﻨﮕﻰ ﻭ ﺑﺤﺮﺍﻧﻰ
ﺁﻧﺘﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺩﻭﻡ ﺳﻴﻤﺎ ﭘﺨﺶ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﺸﺴﺘﻦ ﻏﺒﺎﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻛﻤﺒﻮﺩﻫــﺎ ﻭ ﻣﻀﻴﻘﻪﻫﺎﻯ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮﻛﺸــﻮﺭ ﺭﺍ ﺭﺍﺿــﻰ ﻛﻨﺪ ﺍﻳﻦ
ﺑﺮ ﺁﻥ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺤﺴــﻮﺱ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺖ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺭﺳﺎﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻫﻤﻴﺸﮕﻲﺍﺵ ﺑﻴﮋﻥ ﺑﻴﺮﻧﮓ
ﺧﺎﻧﻪ ﺳــﺒﺰ ﺭﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﻨﺪ .ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻣﻞ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺁﺷــﺘﻰ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺭﺳــﺎﻡ ﻭ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﺯﻧﺪﮔــﻰ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﻛﺮﺩ .ﻳﺎﺩﺵ ﺭﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ
ﻛﻪ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑــﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﺯ ﺳــﻴﻤﺎ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻧﻘﺶ ﺭﺳــﺎﻡ ﻭ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﺩﺭ ﻛﺴﺐ ﻫﻤﻴﻦ
ﺣﺴــﺎﺏ ﻣﻲﺁﻣﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﺰ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﺳــﻴﻨﻤﺎﻳﻰ ﺳــﻴﻨﺪﺭﻻ ﻣﻴــﺰﺍﻥ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﻧﻘﺶ ﻛﻤﻲ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺑﻠﻪ ،ﻣﻄﻤﺌﻨــﺎ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ
) (1381ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﺷــﻜﻞ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﺯﻭﺝ ﻫﻨﺮﻯ ﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﻮﺍﻥﺗﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯﻯ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ
ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻧﺸــﺪ؛ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﺑﻪ ﺗﻠﺨﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭﮔﺮﻧﻪ ﺭﺳــﺎﻡ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺑﺮ ﮔﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﺳــﺎﻧﻪ ﺣﻖ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻧﻰ ﮔﻠﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﺴــﻴﺮ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺍﻭ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺩﻗﺎﻳﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺍﺯ ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ ﺧﺒﺮﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺮگ
20ﺳﺎﻟﻪﺍﺵ ﺷــﺪﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺳﺒﺰ ،ﺭﺳﺎﻡ ﻭ ﺑﻴﺮﻧﮓ ﺍﻭ ﺍﺧﺘﺼــﺎﺹ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺧﺒﺮ ﺳــﺎﺩﻩ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺧﻄﻰ ﺍﻋﻼﻡ
ﻛﺎﺭ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻰ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺩﺭﮔﺬﺷــﺖ ﺍﻭ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻧﻜﺮﺩ .ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﺮگ ﺭﺳﺎﻡ ﺁﻥ ﻗﺪﺭ ﺍﻫﻤﻴﺖ
ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﻛﻢ ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ
ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺷــﻴﺮﻳﻦ ) (1377ﻭ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﺷﻴﺮﻳﻦ ﺩﺭﻳﺎ ) (1379ﻫﺮ ﺩﻭ ﻳــﻚ ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﻢﺳــﺎﻋﺘﻪ ﺑﺮﺍﻳــﺶ ﺩﺭ ﻧﻈــﺮ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ؟! ﻛﺎﺵ
ﺑــﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﺑﻬــﺮﻭﺯ ﺑﻘﺎﻳﻰ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﺳــﻴﺐ ﻛﻤﻲ ﻗﺪﺭﺷــﻨﺎﺱﺗﺮ ﺑﻮﺩﻳﻢ.
63
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﻴﺸﻞ ﻫﺎﻧﻜﻪ ،ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ »ﺭﻭﺑﺎﻥ ﺳﻔﻴﺪ«
ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻣﻴﺮﺍﺙﺩﺍﺭﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦ
ﺗﺮﺟﻤﻪ :ﺁﺭﺵ ﺁﺫﺭﭘﻮﺭ
ﺭﻭﺑﺎﻥ ﺳﻔﻴﺪ ﻧﺨﺴـﺘﻴﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺷﻤﺎﺳﺖ .ﻓﻜﺮ ﺍﻭﻟﻴﻪ
ﺁﻥ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺫﻫﻦﺗﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪ؟
ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺷــﻮﺩ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲﺍﻡ ﻣﺤﺴﻮﺏ
ﻛﺮﺩ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺳــﺎﺧﺘﻪﺍﻡ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﺪﻩ
ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ 15ﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻳﻚ
ﮔﺮﻭﻩ ﺑﭽﻪ ﻛﻪ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺗﺮﺑﻴﺘﻲﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻄﻠﻖ ﺟﺎﻣﻪ ﻋﻤﻞ
ﻣﻲﭘﻮﺷــﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺑﻪ
ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻣﻲﻛﺸﺎﻧﻨﺪ .ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﭘﺮﻭژﻩﺍﻱ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ
ﮔﺮﺍﻥ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺳــﺎﺧﺖ ﺁﻥ ﺷﻮﻡ.
ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﺁﻥ ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ
ﻧﺴﺨﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﻗﺴــﻤﺖ ﻭ ﺑﻪﻣﺪﺕ ﭼﻬﺎﺭﺳﺎﻋﺖ ﻧﻮﺷﺘﻢ
ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺳــﺎﺧﺖ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﺟﻪﻫﺎﻱ ﻣﺤﺪﻭﺩﻱ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ
ﺑﻪﻧﻈﺮﻡ ﺩﺳﺖ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﭘﺮ ﺧﻄﺮ ﻣﻲﺁﻣﺪ .ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ
ﺭﻭﻱ ﺁﻥ ﻭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﺳــﻴﻨﻤﺎﻳﻲ ،ﻗﻴﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺯﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ .ﻫﻤﻪ
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﮔﺮﻓﺖ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ
ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﻄﺎﻟﻌــﺎﺕ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻛﺮﺩﻡ؛ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻱ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺗﺤﺖﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺘﻮﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻡ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﺤﻨﻪ
ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﻛﻠﻢﻫﺎ.
ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺩﺍﺷـﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1913ﻭ
ﺷﻤﺎﻝ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺑﮕﺬﺭﺩ؟
ﺑﻠﻪ .ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺁﻟﻤﺎﻧﻲﺯﺑﺎﻥ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ
ﻳﻚ ﻣﺜﺎﻝ ﻣﺸــﺨﺺ ﺑﭙــﺮﺩﺍﺯﻡ .ﻫﻤﻪ ﻓﻜﺮﻡ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺴــﻠﻲ ﻣﻌﻄﻮﻑ
ﻣﻲﺷــﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺳﺮ ﺁﺧﺮ ﺍﻳﻦ
ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳــﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺩﺍﺳــﺘﺎﻧﻢ ﺭﺍ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻢ.
ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲﺍﻳﺪﻩﻫﺎﻱ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ
ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳـﻦ ﻓﻴﻠـﻢ ﺑﻪﺻﻮﺭﺗـﻲ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺑﻌـﺪ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢ ﭘﻨﻬـﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ
ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ؛ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺎﻳﻞ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺑﭽﻪﻫﺎ
ﻣﻴﺮﺍﺙﺩﺍﺭ ﮔﻨﺎﻫﺎﻥ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦﺷﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺑﻠﻪ ،ﺍﻳــﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻛﺜﺮﺍ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻢ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ
ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﺎﺣﺼﻞ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﻗﺴﻤﺖ
ﺍﺻﻠﻲ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﻣﺎ ﺗﺤﺖﺗﺎﺛﻴﺮ ﺗﺮﺑﻴﺘﻲ ﺷــﻜﻞ ﻣﻲﮔﻴــﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺳــﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺣﺘﻤﺎ ﺩﺭ ﻣﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ.
64
ﻳﻚ ﻧﻜﺘـﻪ ﺩﺭ ﻣـﻮﺭﺩ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺷـﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ
ﺑﻪ ﺳـﻮﺍﻝﻫﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢﺗـﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﭘﺎﺳـﺦ
ﻧﻤﻲﺩﻫﻴﺪ .ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻲﺍﻓﺘﺪ؛ ﺁﺧﺮ ﻓﻴﻠﻢ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ
ﻣﻌﻠﻢ ﺍﻳـﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛـﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ
ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎﺭﺍﻥ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻓﻴﻠــﻢ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛــﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧــﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴــﻢ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ
ﺷﻜﻨﺠﻪﮔﺮﺍﻥ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺭﺩﻭﮔﺎﻩﻫﺎﻱ ﻧﺎﺯﻱ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ .ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺑﻌﻀﻲ
ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻢ ،ﻣﻲﺧﻮﺍﺳــﺘﻢ ﻣﺪﻝﻫﺎﻱ ﻣﺸﺨﺼﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ
ﺑﻜﺸــﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﺧﺘﻢ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺭﺍ
ﺧﻠﻖ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﻓﻲ ﺍﺳﺖ .ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ
ﻣﺎﺑﻘﻲ ﺭﺍ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺴﺎﺯﺩ ﻭ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻓﺎﺷﻴﺴﻢ
ﺭﺍ .ﺟﺮﻗﻪ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﻳﺪﻩ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺩﻫﻪ 70ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺁﻥ
ﻣﻮﻗﻊ ﻣﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺑﻮﺩﻡ .ﺍﻭﻟﺮﻳﻚ ﻣﺎﻳﻨﻬﻮﻑ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺎﻧﺎﻝ
ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻲ ﻧﻮﺷــﺖ .ﺑﺎﻣﻨﻮﻥ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺮﮔﺶ
ﺗﻮﺳــﻂ ﺍﺑﺮﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺘﺰﻥ ﭘﻠﻴﺘﺮ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﻌﺪﺍ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺷﺪ .ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ
ﻋﺼﻴﺎﻥ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻳﻚ ﻣﺮﻛﺰ ﺑﺎﺯﭘﺮﻭﺭﻱ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺧﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺮﺍ
ﺧﻴﻠﻲ ﺗﺤﺖﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻭﻟﺮﻳﻚ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻥ ﺧﻴﻠﻲ ﺣﺮﻑ ﺯﺩﻡ.
ﺍﻭ ﺧﻴﻠﻲ ﻭﻗﺖﻫﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺧﻮﺩﺵ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪﺁﻧﻬﺎ ﻛﻤﻚ
ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﻳﻘﻴﻦ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﻧﻈﺎﻡ
ﺣﺎﻛﻢ ﻫﻴﭻ ﻛﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ.
ﭼﺮﺍ ﻧﺎﻡ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻓﻴﻠﻢ »ﺩﺳﺖ ﺭﺍﺳﺖ ﺧﺪﺍ« ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻴﺪ؟
ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻡ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺗﻴﺘﺮﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻲﺷــﺪ ﺗﺼﻮﺭ
ﻛﺮﺩ ﺑﻪﺟﺎﻱ ﺭﻭﺑﺎﻥ ﺳــﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺍ ﻛﻤﻲ ﺍﺫﻳﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ
ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮﺩ ﻓﻜﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥ ﻳﻚ ﺧﻴﺎﻁ ﺍﺳــﺖ! ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺪﺗﻲ
ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ »ﺩﺳﺖ ﺭﺍﺳــﺖ ﺧﺪﺍ« ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻣﺎ
ﻭﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺸﻴﺶ )ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ
ﻓﻴﻠﻢ( ﺍﺳﺖ ،ﻣﻨﺼﺮﻑ ﺷﺪﻡ.
ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺳﻴﺎﻩ ﻭ ﺳﻔﻴﺪ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺒﺎﺳﺖ .ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻴﺪ؟
ﺍﺯ ﻋﻜﺲﻫﺎﻱ ﺁﮔﻮﺳــﺖ ﺳﺎﻧﺪﺭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺪﻝ ﻭ ﻟﺒﺎﺱﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﻬﺮﻩ
ﺑﺮﺩﻳﻢ .ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻭﺿﻮﺣﻲ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺁﻥ
ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ )ﻭﺿﻮﺡ( ﺩﺭ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ ﺑﺮﺳﻴﻢ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻟﺰﺍﻡ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻧﺴــﺨﻪ ﭘﺰﻳﺘﻴﻮ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﺭ ﺳــﺎﻟﻦﻫﺎﻱ
ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺑﺮﺍﻳﻤﺎﻥ ﻣﺸﻜﻞ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩ .ﻣﺎ ﺭﻭﻱ ﻛﻨﺘﺮﺍﺳﺖﻫﺎ ﻭ ﺩﺭﺟﻪﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﻩﻭﺳﻔﻴﺪ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺁﺧﺮ ﺑﻪ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ ﻧﻘﻄﻪﺍﻱ ﺭﺳﻴﺪﻳﻢ
ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ ﺩﺳــﺖ ﻳﺎﻓﺖ ﺍﻣﺎ ﻋﻤﻖ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﭘﻼﺳﺘﻴﺴﺘﻪ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ
ﺍﻓﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺳﻪ ﺑﻌﺪﻱ ﺭﺍ ﺍﻟﻘﺎ
ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺁﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﻭ ﻧﺴـﺨﻪ ﭘﻮﺯﻳﺘﻴﻮ ﻭ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ
ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺑﻠﻪ ،ﻫﺮﺩﻭ ﻧﺴــﺨﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﺭﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺁﻣﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺳــﺎﻟﻦﻫﺎ ﺍﻧﺪﻛﻲ
ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ ﻣﺠﻬﺰ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦﺣﺎﻝ ﭘﺎﺭﺍﺩﻭﻛﺲ ﻗﻀﻴﻪ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﺗﻴﻮﻫــﺎﻱ ﺭﻧﮕﻲ 35ﻣﻴﻠﻲﻣﺘﺮﻱ
ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻧﮕﺎﺗﻴﻮ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﻩﻭﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ
ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻧﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ،ﺣﺴﺎﺱ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ
ﺳــﭙﺲ ﻣﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺴــﺨﻪ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﻈﺮﻣﺎﻥ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻋﻜﺲﻫﺎﻱ ﺳﺎﻧﺪﺭ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﺴﺨﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺍﻻﻥ ﺩﺍﺭﻳﻢ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﺠﺪﺩ ﻧﺴﺨﻪ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ ﺑﻪ ﭘﻮﺯﻳﺘﻴﻮ ﺍﺳﺖ.
ﺷﻤﺎ ﺩﻭﺳـﺖ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻜﻨﻴﺴـﻴﻦﻫﺎﻱ ﻫﻤﻴﺸﮕﻲﺗﺎﻥ ﻛﺎﺭ
ﻛﻨﻴﺪ؛ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺪﻳﺮ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱﺗﺎﻥ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﺑﺮﮔﺮ...
ﺩﻗﻴﻘﺎ .ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺪﻳﺮ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻢ ﺯﻳﺎﺩ ﺁﺳــﺎﻥ ﻧﻴﺴــﺖ
ﭼﺮﺍﻛﻪﻣﻦﺑﺴﻴﺎﺭﻣﺪﺍﺧﻠﻪﮔﺮﻫﺴﺘﻢ؛ﺩﺭﻣﻮﺭﺩﻗﺎﺏﺑﻨﺪﻱﻳﺎﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻮﺭ .ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻛﺎﻓﻲ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻬﻤﻴﺪﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻳﻚ ﻻﻣﭗ ﺁﻥ ﺟﻠــﻮﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺩﺭﺳــﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ .ﺑﻪ
ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﺷــﺼﺘﻤﻴﻦ ﺳﺎﻟﮕﺮﺩ ﺗﻮﻟﺪ ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ ﺑﺮﮔﺮ ،ﻭﻗﺎﻳﻊﻧﮕﺎﺭﻱ
ﺭﻭﺯﺍﻧﻪﺍﺵ ﺳﺮ ﺻﺤﻨﻪ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻣﻌﻠﻢ ﭘﻴﺎﻧﻮ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺿﺪ ﻣﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺎ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺧﻮﺏ
ﺩﺭﻙ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻭﮔﺮﻧﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﭘﻨﺞ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﺎﺭ ﻧﻤﻲﻛﺮﺩﻳﻢ.
ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺎﺩﺕ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻮﺭﻱ ﺑﺮﺩ ﻛﺎﻣﻞ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ
ﺭﻓﺘﻴﺪ ؟
ﺑﻠﻪ ،ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺷﺮﻭﻉ ﻫﺮ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﻢ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﺻﺤﻨﻪ
ﭼﻲ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮﻱﻫﺎﻳﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﻓﻼﻥ ﺩﻟﻴﻞ
ﻳﺎ ﻓﻼﻥ ﻋﻠﺖ ﻭ ﻣﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﻨﻴﻢ.
ﭘﺲ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻣﻲﺷﻮﻡ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺟﺪﻳﺪ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﻭﻓﻖ ﺑﺪﻫﻢ
ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻧﺎﺭﺍﺿﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺳﺘﻮﺭﻱﺑﺮﺩ
ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﻣﻲﺳﺎﺯﻡ ،ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺻﺮﻑ ﺁﻥ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ
ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﻧﻤﺎ ﺑﺮﺳﻢ.
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧـﻪ ،ﺁﻳﺎ ﺻﺤﻨﻪﺍﻱ ﻛﻪ »ﺭﻭﺩﻱ« ﺗﻮﺳـﻂ ﺩﺧﺘﺮ
ﺟﻮﺍﻥ ﺧﺒﺮﺩﺍﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺮگ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻫﻤﮕﻲ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ،
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪﺭﻭﻱ ﻛﺎﻏﺬ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ؟
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ،ﻛﺎﺭ ﺭﺍﺣﺖ ﺑﻮﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺳﻪ ﻧﻤﺎ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ؛ ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻱ
ﺩﻭﺭ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺍﺧﻞ ﻳﻚ ﺩﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺩﻭ ﺳﺮﻱ ﻧﻤﺎ ﺍﺯ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻱ
ﺩﻭﻧﻔﺮﻩ .ﭼﻮﻥ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﻪ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺖ ،ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ
ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﺩﻛﻮﭘﺎژ ﺭﺍ ﺟــﻮﺭﻱ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻏﻠﻂﻫﺎ
ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺑﺎﺷــﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭﻱ ﻫﻨــﮕﺎﻡ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ
ﻣﻤﻜﻦ ﻧﺒﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﺤﻨﻪ ﻳﻚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺩﺍﺩﻡ ﻛﻪ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ
ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺴﺮﻙ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺟﻤﻼﺕ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﺩﺍ ﻛﻨﺪ.
ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻳﺪ ؟
ﺑــﺮﺍﻱ ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﻣﻌﻠــﻢ ﻭ ﺩﻭ ﺑﭽﻪ ﻛﺸــﻴﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ
ﺩﻭﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺩﺍﺷــﺘﻴﻢ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻲ ﺳﻪ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﻬــﺎ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻫﺎﻱ ﺭﻭﺩﺭﺭﻭ ﺑﻪﺻﻮﺭﺗﻲ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ
ﺗﻜﺎﻥ ﺑﺨﻮﺭﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ.
ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺩﻭ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ
ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺩﺭ ﻗﺎﺏ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﻔﺘﺪ
ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ ﺩﻭﺭ ﺷﻮﻳﺪ.
ﺗﻤـﺎﻡ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻓﻴﻠﻢﺗـﺎﻥ ﺑـﻪ ﻳﺎﺩﻣﺎﻧﺪﻧﻲ ﻫﺴـﺘﻨﺪ .ﺍﺑﺘﺪﺍ
ﺍﻭﻟﺮﻳﺦ ﻣﻮﺭﺏ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﻮﻣﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻭﻳﺪﺋﻮ ...ﻭ
ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﻣﺴﺨﺮﻩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢ
ﻓﻮﺕ ﻛﺮﺩ .ﺑﺮﺍﻱ ﭼﻪ ﻧﻘﺸﻲ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﺮﺩﻳﺪ؟
ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻘﺶ ﻛﺸــﻴﺶ .ﻣﺮگ ﺍﻭ ﻣﺮﺍ ﺍﻓﺴــﺮﺩﻩ ﻛﺮﺩ .ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ
ﺩﻭﺳﺘﻢ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﻓﻜﺮ ﻛﺮﺩﻡ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﺮﺍﻱ
ﺍﻭ ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﻲ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﻢ .ﭘﺲ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﺗﻤﺎﻡ
ﺳﺘﺎﺭﻩﻫﺎﻱ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺯﺩﻡ ﻭ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻛﺸﻒ ﺑﻮﺭﮔﻬﺎﺭﺕ ﻛﻼﺳﺰ ﺭﺍ
ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﻈﺮﻡ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺑﺰﺭگ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ
ﻳﻚ ﻣﺘﻦ ﻛﺎﻣﻼ ﺍﺩﺑﻲ ﻭ ﻣﺸﻜﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺟﺮﺍ ﻛﻨﺪ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻭ
ﺍﺯ ﻳﻚ ﺑﺮﺗﺮﻱ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺤﺾ
ﺁﻧﻜﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﺗﺎﻗﻲ ﺑﺸــﻮﺩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺣﺴﻲ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺍﻛﺘﺴــﺎﺑﻲ ﻧﻴﺴﺖ .ﻳﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺍﻭ ﻓﺮﺩﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺑﺎﻫﻮﺵ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﻧﻴﺰ ﻧﻮﻋﻲ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺍﺳﺖ.
ﮔﻔﺘـﻪ ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﺷـﻤﺎ ﺑﺎﺯﻳﮕـﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺴـﻴﺎﺭ ﻛـﻢ ﻫﺪﺍﻳﺖ
ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ!
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺍﻣﺎ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺣﺮﻑ ﺯﺩﻥ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﻲ
ﺷﺨﺼﻴﺖﺷــﺎﻥ .ﻭﻗﺘﻲ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﻦ ﻣﻲﭘﺮﺳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ
ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻔﻬﻤــﺪ ،ﺧﻮﺩﻡ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ .ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻡ؛ ﻳﻌﻨﻲ
ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺍﻧﺠﺎﻣﺶ ﺑﺪﻩ ،ﺁﻥ ﻣﻮﻗــﻊ ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺧﻮﺏ ﺁﻥ ﺭﺍ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻱ ﻳﺎ ﻧﻪ.
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲﻛﻨﻴـﺪ ،ﺯﻳﺎﺩ ﺑﻪ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻭ
ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻣﻲﺭﻭﻳﺪ؟
ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺎﺯﻳﮕــﺮﺍﻥ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺣﻀــﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬــﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ
ﻣﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻢ .ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺁﻥ ﺳــﻮﺯﺍﻥ ﻟﻮﺗﻬﺎﺭ )ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﻧﻘﺶ ﻗﺎﺑﻠﻪ( ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻭ
ﺳﺮ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻗﻠﻌﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺑﻲﻣﺰﻩ ﻭ ﻣﻌﻠﻢ ﭘﻴﺎﻧﻮ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ
ﻳﺎ ﺑﻴﻴﺮﺑﻴﺨﻠﺮ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣــﻦ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺁﻟﻤﺎﻧﻲﺯﺑﺎﻥ ﺩﺭ
ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻗﺒﻼ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺳﺮ ﻛﺪ ﻧﺎﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻭﻟﺮﻳﺦ ﺗﻮﻛﻮﺭ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳــﺘﺎﺭﻩ ﻣﺤﺴــﻮﺏ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ
ﺷﺨﺼﻲ ﻗﺒﻼ ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺧﺘﻢ .ﺍﻣﺎ ﺳﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺑﻮﺩ.
ﻣﻦ ﻭ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﺍﻧﻢ ﺩﺳــﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﺎﺳﺘﻴﻨﮓ ﺑﺰﺭگ ﺯﺩﻳﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺪﺕ
ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ﺑﺎ ﻫﻔﺖ ﻫﺰﺍﺭ ﺑﭽﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻛﺮﺩﻳﻢ .ﻫﺮﺍﺱ ﺑﺰﺭﮔﻢ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﻛﻠﻴﺪ ﻛﺎﺭ ﺯﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻘﺶﻫﺎ ﺑﻴﺎﺑﻴﻢ .ﺑﺮﺍﻱ
ﻫﻤﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺎﺳﺘﻴﻨﮓ ﺭﺍ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻭﺩ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻳﻢ.
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﻣﺸﻜﻞ ﺷﺒﻴﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﻇﺎﻫﺮﻱ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯﻱ
ﺑﻪ ﻛﻮﺩﻛﺎﻥ ﻋﻜﺲﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ؟
ﺩﻗﻴﻘﺎ ﻭ ﻫﻤﻴﻨﻄــﻮﺭ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻫﺎ .ﻳﺎﻓﺘﻦ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﺷــﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ
ﺩﺭ ﻋﻜﺲﻫــﺎﻱ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ،ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪ ﺍﺻﻠــﻲ ﺩﺭ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ
ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﭽﻪﻫﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻣﻮﻓﻖ ﺷــﺪﻳﻢ ﻭ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺑﺮﺍﻱ
ﺩﺧﺘﺮﺑﭽﻪﻫﺎ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗــﻊ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﺑﻪ ﻧﺤــﻮﻩ ﺁﺭﺍﻳﺶ ﻣﻮﻫﺎ .ﺩﺭ
ﻋﻜﺲﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺧﺘﺮﻫﺎ ﻣﻮﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻋﻘﺐ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻞ ﻣﻮ ﻳﺎ ﺑﺪﻭﻥ
ﺁﻥ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺒﺎﻫﺘﻲ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ
ﻗﺎﺑﻠﻪ ﻭ ﺩﺧﺘﺮ ﭘﺰﺷﻚ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﻣﺪﻝ ﻣﻮ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ ﺳﻴﺎﻩﺷﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺷﺒﻴﻪ
ﻫﻢ ﻣﻲﺁﻳﻨــﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺧﻮﺏ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻪ
ﻫﻴﭻ ﺷﺒﺎﻫﺘﻲ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ.
ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎﻱ
ﻇﺎﻫﺮﻱ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ ﺳﺮﻳﻊ ﺍﺯ ﺻﺤﻨﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﺩﻳﮕﺮﻣﻲﺭﻭﻳﺪ
ﻭ ﺑﻌﻀﻲ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺗﺸـﺨﻴﺺ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﻳﻚ ﺻﺤﻨﻪ ﺩﺷﻮﺍﺭ
ﺍﺳﺖ...
ﺩﺭ ﺭﻭﺑـﺎﻥ ﺳـﻔﻴﺪ ﺟﺎﻳﻲ ﻛـﻪ ﻛﺸـﻴﺶ ﭘﺴـﺮﺵ ﺭﺍ ﺗﻨﺒﻴﻪ
ﺑﻠﻪ ،ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺟﺎ ﻛﻤﻲ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﭘﺸـﺖ ﺩﺭ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﻣـﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻓﺮﻳﺎﺩ
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﺷـﺪﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺣﺲ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻲﺷﻨﻮﻳﻢ....
ﭼﻬﺎﺭ ﻓﺼﻞ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻢ ﻛﻤﺘﺮ ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﺴــﺘﻘﻴﻤﺎ
ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺗﺎﺑﺴــﺘﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡﺷــﺪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﭼﻨﺪ ﻧﻤــﺎ ﺍﺯ ﺩﻫﻜﺪﻩ ﻭ ﺻﺤﻨﻪ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ .ﻻﺍﻗﻞ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥﻫﺎ.
ﻛﻠﻴﺴــﺎ ﺯﻳﺮ ﺑﺎﺭﺵ ﺑﺮﻑ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﺴــﺘﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ .ﻣﺎ ﺍﺯ ﺑﺮﻑ ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻦ ﺑﺮ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﺨﻴﻞ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﮔﻔﺘﻪﺍﻡ ﻛﻪ
ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻳﻢ .ﺯﻣﺴــﺘﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﺑﺪﻭﻥ ﺑﺎﺭﺵ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻴﻠﻴﺎﺭﺩﺑﺎﺯﻫﺎ ،ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﺎﻥ ﻧﺎﺷــﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﺗﻮپ
ﻳﻚ ﺩﺍﻧﻪ ﺑﺮﻑ ﻭ ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺑﺮﻑﺳﺎﺯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ ،ﺑﻬﺘﺮﻳﻦﻫﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺯ ﻛﻨﺎﺭﻩﻫﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ
ﻛﻨﻴﻢ .ﺍﻣﺎ ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﺻﺒﺢ ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺏ ﺑﺮﺧﺎﺳــﺘﻴﻢ ﺑﺮﻑ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺭﺍ ﻛﻠﻲ ،ﺍﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﻳﻚ ﻧﺼﻔﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺎﺏ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ .ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺷﺮﻭﻉ ﺍﮔﺮ ﺭﻭﺑﺎﻥ ﺳﻔﻴﺪ ﻭ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺑﻲﻣﺰﻩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﻢ،
ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺑﻪ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ،ﺷــﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺁﺏ ﺷﺪﻥ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﺮﻑ ﻳﻚ ﭘﺎﺭﺍﺩﻭﻛﺲ ﺩﺭ ﺍﺳـﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﻧﮓ ﺭﺍ ﺷـﺎﻫﺪ ﻫﺴـﺘﻴﻢ؛
ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﺎﻫﺎ ﺑﺮﻑ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺟﻠﻮﻩﻫﺎﻱ ﺭﻭﺑﺎﻥ ﺳﻔﻴﺪ ﻧﻤﺎﺩ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﻣﺒﺪﺍ ﻭ ﭘﺎﻛﻲ ﺍﺳﺖ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻳﻚ
ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ ﺩﺭ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻤﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﮔﻨﺎﻩ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺭﺳﻴﺪﻩ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ
ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﺻﺤﻨﻪﺍﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﺟﻮﺍﻥ ﭘﺪﺭﺵ ﻛﻪ ﺳﻔﻴﺪ ،ﺭﻧﮓ ﺩﺳـﺖﻛﺶ ﺩﻭ ﺷﻜﻨﺠﻪﮔﺮ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ
ﺭﺍ ﺣﻠﻖﺁﻭﻳﺰ ﺷﺪﻩ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭﺧﺖﻫﺎ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻲﻣﺰﻩ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ....
ﺯﻣﺴﺘﺎﻥ ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻴﻢ.
ﺑﻪ ﺁﻥ ﻓﻜﺮ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ،ﺍﻣﺎ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺳﺖ! ﺍﻳﺪﻩ ﺭﻭﺑﺎﻥ ﺳﻔﻴﺪ
ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﺠﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ؟
ﺭﺍ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻛﺘﺎﺏ ﺁﻣﻮﺯﺷــﻲ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻳﻚ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺗﺮﺑﻴﺘﻲ
ﺩﺭ ﺩﻭ ﻣﻜﺎﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ 100ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮﻱ ﺍﺯ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻧﻊ ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻣﺎ ﺍﻻﻥ ﻳﺎﺩﻡ ﻧﻴﺴﺖ...ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﻛﺘﺎﺏ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻲ ﺍﺯ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﻭﻳﻢ .ﺭﻭﺳﺘﺎﻱ ﻧﺘﺰﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺧﻮﺍﻧﺪﻡ .ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻳﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺮﺩﻩﺍﻡ ﻛﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﻣﻮﺍﺭﺩ
ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺮﻳﮕﻨﻴﺘﺰ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ 200ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮﻱ ﺍﺯ ﺷــﻤﺎﻝ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﭼﻴﺰﻫﺎﻱ ﺗﺼﻮﺭ ﻧﻜﺮﺩﻧﻲ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻡ ﺍﺯ
ﻗﺼﺮﺑﺎﺭﻭﻥ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ ﺩﺭﻳﺎﻱ ﺑﺎﻟﺘﻴﻚ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﻝ ﻣﻜﺎﻥ ﺍﻭﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻳﻚ ﭘﺰﺷﻚ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ
ﺩﺍﺭﺩ .ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻗﺼﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮﻣﺎﻥ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺩﺷــﻮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺑﻪ ﭘﺴﺮﺵ ،ﺍﻭ ﺭﺍ ﻳﻚ ﺷﻴﺰﻭﻓﺮﻡ ﻛﺮﺩ.
ﻗﺼﺮﻫﺎ ﻳﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﺭﺏﻭﺩﺍﻏﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺎﺯﻱﺳﺎﺯﻱ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺣﺬﻓﻲ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻴﺪ؟
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻣﺪﺭﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺼﺮﻱ ﻛﻪ ﻳﺎﻓﺘﻴﻢ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﺻﺤﻨــﻪ ﺭﺍ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺻﺤﻨﻪﺍﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺧﺘﺮ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﻭ ﻳﻚ ﺭﺍﻩ ﭘﻠﻪ ﺳﺎﺧﺘﻴﻢ .ﻣﺎ ﺣﺘﻲ ﺧﺎﻧﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﭘﺰﺷﻚ ﺭژﻳﺴﻮﺭ ﺧﻮﺍﺑﺶ ﺭﺍ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
ﻳﺎ ﺭژﻳﺴﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻛﺎﻣﻞ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﺻﻠﻲ ﺩﻫﻜﺪﻩ ﺳﺎﺧﺘﻴﻢ .ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻻﺯﻡ ﻧﺒﻮﺩ ﻧﮕﻪ ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺧﺘﺮﻙ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﻤﻲﺷﺪ ﮔﺮﻳﻪ
ﻛﺎﺭﻱ ﻋﻈﻴﻢ ﺑﻮﺩ .ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻛﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺁﭘﺎﺭﺗﻤﺎﻥ ﻛﻨﺪ ،ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ» :ﺁﻧﭽﻪ ﺣﺬﻑ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ
ﻛﺸﻴﺶ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺳــﺘﻮﺩﻳﻮ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ .ﻣﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻓﺪﺍﺭﺳﻴﻮﻥ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻳﻚ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﺷﺪ «.ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ
ﻻﻳﭙﺰﻳــﻚ ﭘﻮﻟﻲ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛــﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻳــﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻳﺎﺩ ﻣﻲﺩﻫﻢ.
ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ.
ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺩﻛﻮﺭﻫﺎﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻃﺮﺡ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻫﻨﻮﺯ ﻳﻚ ﭘﺮﻭژﻩ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ
ﻣﻦ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺑﻠﺪ ﻧﻴﺴﺘﻢ ،ﺍﻣﺎ ﻛﺮﻭﻛﻲﻫﺎﻳﻢ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﻱ ﻭﺍﺿﺢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ .ﻛﻤﻲ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﻫﺴــﺘﻢ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑــﺮﺍﻱ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﻛﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﻢ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷــﻮﻧﺪ ﭼــﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫــﻢ .ﻣﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﻭﺑﺎﻥ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﻢ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻭﻗﺖ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻣﻦ
ﺳﺎﺧﺖ ﺩﻛﻮﺭﻫﺎ ﺳﺮﺻﺤﻨﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻫﺴﺘﻢ .ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻢ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺗﺎ ﺁﺧﺮ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﺗﺎﺯﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ
ﺑﺎ ﻛﺮﻳﺴﺘﻮﻑ ﻛﺎﻧﺘﺮ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻩﺍﻡ ﻭ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﻣﻴﺰﺍﻧﺴﻦﻫﺎﻳﻢ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻣﺎ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﺑﻪﺧﻮﺩﻱ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ....
ﺍﭘﺮﺍ .ﺍﻭ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺧﻮﺩﻡ ﻭﺳﻮﺍﺳﻲ!
ﭼﻪ ﻧﻈﺮﻱ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﺴـﺨﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺑﻲﻣﺰﻩ
ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﭼﻘﺪﺭ ﻃﻮﻝ ﻛﺸﻴﺪ؟
ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺳﻪﻣﺎﻩ .ﺍﻣﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﺩﻛﻮﺭﻫﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺳــﺎﺯﻱ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺳﺖ ﻣﻲﻳﺎﺑﻢ،
ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ ،ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﺑﻮﺩ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﻟﻤﺎﻧﻲ ﻧﺴﺨﻪ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺣﺪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺗﻤﺎﺷــﺎﮔﺮﻱ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺮﺳﻴﺪ.
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﺘﺎﻥ ﻫﻤﻴﻨﻄﻮﺭ ﻭﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺑﺎﺯﺳﺎﺧﺖ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺷﺪ،
ﻛـﻪ ﺩﺭ ﺣـﺎﻝ ﺣﺎﺿـﺮ ﻣﻲﮔـﺬﺭﺩ،
ﻓﻜﺮ ﻛﺮﺩﻡ ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﺍﺳــﺖ.
ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻦ ﺑﺮ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﺨﻴﻞ
ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺴـﻴﺎﺭ ﺩﺷـﻮﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ
ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ
ﺑﺎﺷﺪ!
ﭘــﺲ ﺗﺼﻤﻴــﻢ ﮔﺮﻓﺘــﻢ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﻫﻴﭻ
ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ
ﺑﻠﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﺷــﻮﺍﺭﺗﺮ ﺑﻮﺩ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﺗﻐﻴﻴﺮﻱ ﻧﺪﻫﻢ؛ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﭼﺎﻟﺸﻲ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺳﻴﺎﻫﻲﻟﺸــﻜﺮ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﺰﺭگ ﺑﻮﺩ .ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺳﺎﺩﻩﺗﺮ ﺑﻮﺩ ﺍﮔﺮ ﺁﻥ ﺭﺍ
ﮔﻔﺘﻪﺍﻡﻛﻪﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻴﻠﻴﺎﺭﺩﺑﺎﺯﻫﺎ،
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪﻫــﺎﻱ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﻠﻴﺴــﺎ ﻳﺎ ﺩﺭ
ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﺎ ﻧﺴﺨﻪ ﺍﻭﻝ ﻣﻲﺳﺎﺧﺘﻢ .ﺑﺮﺍﻱ
ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﺎﻥ ﻧﺎﺷﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ
ﺟﺸﻦ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ .ﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﺳﺘﺎﻫﺎﻱ
ﺩﻭﻣﻲ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻮﺩﻡ ﻣﻜﺎﻥﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﺑﻢ
ﺭﻭﻣﺎﻧــﻲ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﻗﺒــﻼ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣــﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﻣــﻜﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﺪ ﺩﻗﻴﻘﺎ
ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﺗﻮپ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ،
ﺳــﺮ ﻓﻴﻠﻢ ﺯﻣﺎﻥ ﮔﺮگ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ.
ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺎﺩﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺑﻬﺘﺮﻳﻦﻫﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺯ ﻛﻨﺎﺭﻩﻫﺎ
ﻓﻘﻂ ﺁﻧﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﻮﺩ .ﻣﺜﻼ
ﻧﺎﻳﻮﻣﻲ ﻭﺍﺗﺲ ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺣﺪ
ﺻﻮﺭﺕﻫــﺎﻱ ﺑﺮﺍﻓﺮﻭﺧﺘﻪ ﺍﺯ ﺁﻓﺘﺎﺏ ﭘﻴﺪﺍ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ﻛﻠﻲ
ﻛــﺮﺩ .ﺩﺭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺣﺘﻲ ﺭﻭﺳــﺘﺎﻳﻲﻫﺎ ﺑﻪ
ﺳﻮﺯﺍﻥ ﻟﻮﺗﻬﺎﺭ ﺑﺮﺳﺪ .ﺑﻪ ﻣﻦ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺍﻭ
ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻦﻫﺎ ﻣﻲﻣﺎﻧﻨﺪ.
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﻣﻮﺛﺮﺗﺮ ﺍﺳﺖ
ﺧﺸـﻮﻧﺖ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﺍﺻﻠﻲ
ﺑــﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻧﻘــﺶ ﺭﺍ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺟﺮﺍ
ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺷﻤﺎﺳﺖ .ﺩﺭ ﺭﻭﺑﺎﻥ ﺳﻔﻴﺪ ﻣﻮﺿﻊ ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻛﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺷﺪﺕ ﻭ ﺣﺪﺕ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎ
ﻣﻦﺍﺯﺯﻣﺎﻥﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱﺑﻲﻣﺰﻩﻭﺑﻨﻲﻭﻳﺪﺋﻮﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥﻣﺘﺨﺼﺺﺑﻪﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻲﺭﺳﻴﺪ .ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻓﺸﺎﺭﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﻛﺸﻴﺪﻥﺧﺸﻮﻧﺖﻣﻌﺮﻭﻑﺷﺪﻡﻭﺑﻪﺍﻳﻦﻣﻮﺿﻮﻉﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻢﭼﺮﺍﻛﻪﻣﺘﻮﺟﻪ ﻛﺎﺭ ،ﺍﻳﺮﺍﺩﻱ ﺑﻪﺧﻮﺩﻡ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﻡ ،ﻓﻴﻠﻢ ﺭﻭﻱ ﭘﺎﻱ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻲﺍﻳﺴﺘﺪ.
ﺷﺪﻡﺑﻪﻛﺎﺭﮔﺮﻓﺘﻦﺧﺸﻮﻧﺖﺑﻴﺶﺍﺯﭘﻴﺶﺭﻭﺍﺝﮔﺮﻓﺘﻪﻭﺍﺯﺁﻥﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺴــﺨﻪ ﺩﻭﻡ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﻓﺮﻭﺵ ﻧﻜﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﺧﻮﺩ ﻧﺴﺨﻪ ﺍﻭﻝ
ﻫﺴﺘﻢ.ﺍﻣﺎﺍﻳﻦﺗﻨﻬﺎﻣﻮﺿﻮﻋﻲﻧﻴﺴﺖﻛﻪﺫﻫﻨﻢﺭﺍﺑﻪﺧﻮﺩﻣﺸﻐﻮﻝﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻟﻲ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻜﺎﻥ
ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺭﻭﺑﺎﻥ ﺳﻔﻴﺪ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﻓﻜﺮﻱ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺭﺍ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻢ ﻳﻚ ﺍﻛﻴــﭗ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ
ﺑﻲﻣﺰﻩ ﺗﺤﻤﻞﻧﺎﭘﺬﻳﺮﺗﺮﻳﻦ ﭼﻴﺰ ﺧﺸــﻮﻧﺖ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺑﻌﺪ ﮔﻮﺷﻲ ﺩﺳﺘﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﺎﻳﺪ ،ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺩﺭ
ﺭﻓﺘﺎﺭﻱﺍﺳﺖ،ﭼﻴﺰﻱﻛﻪﺍﺯﺗﺤﻘﻴﺮﻧﺎﺷﻲﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺍﻡﻫﺎ ﻧﺨﻮﺍﻫﻢ ﺍﻓﺘﺎﺩ.
65
ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ
ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻳﻚ ﺑﻴﻤﺎﺭ
ﺳﻤﺎ ﺑﺎﺑﺎﻳﻰ
ﺁﻗــﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﺣﺎﻻ ﻣﺪﺗﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺴــﻨﺪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ
ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮ ﻛﺮﺳﻰﺍﻯ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺳﻜﺎﻥ
ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺯﻣﺎﻡ ﺍﻣﻮﺭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ.
ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺯ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻰ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺧﻴﻠﻰ ﺯﻭﺩ ،ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺧﺸــﻚ ﺷﺪﻥ ﺟﻮﻫﺮ ﺣﻜﻢ ﺧﻮﺩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﻛﺮﺩ ﻭ ﺣﺎﻻ »ﺟﻮﺍﺩ ﺷﻤﻘﺪﺭﻯ« ﺣﻀﻮﺭ ﭘﺮﺭﻧﮓ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺑﻌﺪﻯ ﺍﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺧﺒﺮﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺩﻓﺘﺮ
ﺍﻣﻮﺭ ﺗﺠﺴــﻤﻰ ،ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺧﻮﺩ
66
ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲﺩﻫﻨــﺪ ،ﺑﻰﺁﻧﻜﻪ ﺧﻮﺩ ﻳﺎ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ
ﺳﺮﻭﻛﺎﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻭ ﻭﺿﻌﻴﺘﺸﺎﻥ ﭼﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺁﻳﺎ
ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﻨﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ؛ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺗﺎ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻛﺎﺭ
ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﭼﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﻭﺯﻳﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷــﺎﺩ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪﺍﻯ
ﺑﺎ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻛﺮﺩ؛ ﺩﻳﺪﺍﺭﻯ ﻛــﻪ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ
ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﺎﻥ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺣﻀﻮﺭ
ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺧﺒﺮﻯ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻴﺪﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳﻨﺘﻰ
ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ »ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﻯ« ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﻨﺖ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﭼﻮﻥ ﺧﺸــﺎﻳﺎﺭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻯ ،ﻋﻠﻰ ﺗﻔﺮﺷــﻰ ،ﻣﺠﺘﺒﻰ
ﻛﺒﻴﺮﻯ ،ﺍﺣﺴــﺎﻥ ﺧﻮﺍﺟﻪﺍﻣﻴﺮﻯ ،ﺣﻤﻴﺪ ﺧﻨﺪﺍﻥ ،ﻗﺎﺳــﻢ ﺍﻓﺸــﺎﺭ،
ﺑﻨﻴﺎﻣﻴﻦ ﺑﻬﺎﺩﺭﻯ ﻭ ﻣﺤﺴﻦ ﺭﺟﺐﭘﻮﺭ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ
ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ
ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻭﺯﻳﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ.
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺭﻭﻯ ﺗﻤــﺎﻡ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ،ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺧﻮﺑﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ
ﺣﺎﻝ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ
ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﺑﺮﺍﻯ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺍﻳﻦ ﺳــﺒﻚ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﺟــﺎﺭﻯ ،ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ
ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳﻨﺘﻰ
ﻭ ﻛﻼﺳــﻴﻚ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ،ﻧﺸــﺎﻥ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﺧﺎﺹ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﺁﻟﺒﻮﻡﻫﺎﻯ ﻣﻨﺘﺸﺮ
ﺷﺪﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﻭ ﺑﺮﺗﺮﻯ ﻧﺴﺒﻰ ﺁﺛﺎﺭ ﭘﺎپ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ
ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺭﺷﺪ ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ
ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﻭ ﺩﺭ ﻏﻴﺎﺏ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺳﻨﺘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ
ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑــﺎﺕ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺟﺮﺍ
ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﻰﺑﮕﻴﺮﻧﺪ،
ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ،ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ
ﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺭﺳــﺎﻧﻨﺪ .ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓــﺮﺍﺩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ
ﺭﺿﺎ ﺻﺎﺩﻗﻰ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺩﻭ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ
ﻭ 15ﻭ 16ﺁﺑﺎﻥ ﻣﺎﻩ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﺮﻛﺰ ﻫﻤﺎﻳﺶﻫﺎﻯ ﺑﺮﺝﻣﻴﻼﺩ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ .ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺧﻮﺍﺟﻪﺍﻣﻴﺮﻯ ،ﺣﻤﻴﺪ ﺣﺎﻣﻰ ،ﻋﻠﻰ
ﻟﻬﺮﺍﺳﺒﻰ ،ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺁﺭﻳﺎﻥ ،ﺣﻤﻴﺪ ﻋﺴﮕﺮﻯ ،ﻣﺤﺴﻦ ﭼﺎﻭﻭﺷﻰ،
ﻣﺤﺴــﻦ ﻳﮕﺎﻧﻪ ،ﻓﺮﺯﺍﺩ ﻓﺮﺯﻳﻦ ،ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ ﺁﺳﺮﺍﻳﻰ ،ﮔﺮﻭﻩ ﺳﻮﻥ ،ﺑﻬﻨﺎﻡ
ﺍﺑﻄﺤﻰ ﻭ ﺭﺿﺎ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﺑــﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ
ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺭﻛﺴــﺘﺮﻫﺎﻯ ﻛﻮﭼﻚ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳــﻨﺘﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺭﻛﺴﺘﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺳﻤﻔﻮﻧﻴﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﺎﻛﻢ ﺍﺳﺖ؛
ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺳﻨﺘﻰ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ،
ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﭘﺎپ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﺤﺮﻭﻣﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﻋﻜﺲ .ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﻭﺝ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳﻨﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﺭﻭﻯ ﺻﺤﻨﻪ
ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻯ
ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺁﻗﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ
» ﻓﻀــﺎ ﺭﺍ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻴﺮﻩ ﻭ ﺗــﺎﺭ ﺩﻳﺪ «.ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﻴــﻦ ﺟﻤﻠﻪﺍﻯ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﻭﺯﻳﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ
ﺑﻴﺎﻥ ﻛــﺮﺩ .ﺍﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺧﺒﺮﻫﺎﻯ ﺧﻮﺵ ﺩﻳﮕــﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺍﻳﻦ
ﻋﺮﺻﻪ ﺩﺍﺩ .ﺍﻳﻨﻜﻪ»ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺷــﺨﺼﺎ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ
ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺭﺍ ﻣﺪﺗﻲ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﺩﺭﺱ ﺧﺎﺭﺝ ﺧﻮﺩ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎ ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻳﺖ ،ﺍﺷﺮﺍﻑ ﻭ ﺁﺷﻨﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﻳﻦ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ .ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ
ﺗﺎ ﻣﺼﺎﺩﻳﻖ ﻭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺭﺍ ﻣﺸــﺨﺺ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻱ ﺍﻳﻦ
ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻜﺘﻮﺏ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﭼﺮﺍﻍ ﺭﺍﻩ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻭ ﻣﻮﺍﺯﻳﻦ ﺷــﺮﻋﻲ ﺍﻳﻦ
ﻋﺮﺻﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻥﺷﺎءﺍﷲ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭﻱ ﻛﻪ ﺑﻪﺯﻭﺩﻱ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺍﺭﻳﻢ،
ﺍﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ«.
ﺍﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﺎ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫﻢ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ
ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﻫﻨﺮﻯ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ
ﺭﺍ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﻫﺪ» :ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ
ﻣﺎ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻫﻨﺮ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺍﺳﺖ
ﺑﺮﺍﻱ ﺟﺬﺏ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻏﻴﺮﺍﻳﺮﺍﻧﻲﻫﺎ .ﺿﻤﻦ
ﺁﻧﻜﻪ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺴﺎﺭﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺷﺠﺎﻋﺖ ،ﭼﻮﻥ
ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻫﻴﭻ ﺍﺗﻔﺎﻗﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺍﻓﺘﺎﺩ.
ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﺮﻙ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﺪﻧﻪ ﺍﺭﺷﺎﺩ
ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎ ﻛﺎﺭ ﻛﻨﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ«.
ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ
ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﻠﺴــﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﺯ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺧﺎﻃﺮ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﻛﻪ
ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻣﺠﻮﺯ ﺭﺳﻤﻲ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ،
ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺑﺎﺯ ﻣﻲﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﺎ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺿﻤﻦ
ﺁﻧﻜﻪ ﺁﺷﻨﺎ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﻪﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻮﺳﻴﻘﺎﻳﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﺰ
ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ
ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺟﺐﭘﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩ:
»ﻫﻤﻪ ﻛﺴــﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﺯ ﺭﻭﺯ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺠﺎﺯ ﻭ ﻛﺎﻣﻼ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ،
ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖﻫﺎ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ
ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻨﺴﺮﺗﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺣﺴﺎﺳﻴﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﺧﻮﺩ ﺷﻤﺎ
ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ .ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﭼﺮﺍﻍ
ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺩﺭﺁﻭﺭﻳﺪ .ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ
ﺭﺩﻩﻫﺎﻱ ﻣﻴﺎﻧﻲ ،ﺟﺴﺎﺭﺕ ﻛﺎﻓﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺴﺎﺋﻞ
ﻣﻮﺳــﻴﻘﻲ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻳﺎ ﺑــﻪ ﻣﺪﻳﺮﺍﻧﺘﺎﻥ
ﺟﺴﺎﺭﺕ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﻛﻨﻴﺪ ﻳﺎ ﻣﺪﻳﺮ ﺟﺴﻮﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﻨﻴﺪ .ﺑﻪﺟﺎﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻣﺎ ﺭﺍ ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺗﺰ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻲ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ
ﺭﺍ ﺑﺸﻨﺎﺳﻨﺪ«.
ﻭﻗﺘﻰ ﺍﺭﺍﺩﻩﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﻴﺴﺖ
ﺻﺪﻳﻘﻰ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯ 120ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﺑﻪ
ﺛﺒﺖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ 15ﻧﺎﺷﺮ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ،
ﮔﻔﺖ» :ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺑﺎ 70ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﻨﮓ ﻣﺤﻚ
ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﺍﺳــﺖ ﺍﻣﺎ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺁﺛﺎﺭ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳــﺎﻝ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻢ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺑﻪﻭﺍﺳﻄﻪ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ«.
ﺻﺪﻳﻘﻲ ﺑﺎ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﺸﺮ ﻣﺎﻩﺭﻳﺰ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻧﺎﺷﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﺑﻪﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ،ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﺎﻳﻲ
ﭘﺮﺳﻴﺪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻋﻠﺖ ﻋﺪﻡ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺣﻮﺯﻩ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻃﺒﺴــﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺑــﺎﺭﻩ ﮔﻔﺖ» :ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺑﻪ
ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫــﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﺎﺯﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﺨﺶ
ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﺎﺷﺮﺍﻥ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺩﻭ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﻫﻨﺮﻯ
ﻭ ﺳــﺮﮔﺮﻣﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺎﺭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺳــﺎﺩﻩﺍﻯ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺍﻣﺎ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺳــﺮﮔﺮﻡﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﻛﻤﺘﺮﻯ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﭼﻮﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺨﺶ ﻫﻨﺮﻯ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺯﻳــﺎﺩﻯ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ
ﻣﺸﻜﻞ ﻧﺒﻮﺩ ﻓﻀﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺭﺍ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩ.
ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﻭ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ
ﻭ ﺷــﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ.
ﻣﺸــﻜﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﻳﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻛﻨﺴﺮﺕ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﻛﻨﺪﻯ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﻭﺩ ﻳﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ
ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻧﺎﺷﺮﺍﻥ ﻋﻼﻗﻪﺍﻯ ﺑﻪ
ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ.
ﻣﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻧﺎﺷﺮﺍﻧﻰ ﺷﺪﻩﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﻮﺩﻳﻮﻫﺎﻯ
ﺧﺎﻧﮕﻰ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻧﺎﺷﺮﺍﻥ ﻫﻢ
ﺳﻌﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﻭ ﭼﻪ ﻓﻨﻰ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺑﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﺩﺭﺳــﺘﻰ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ؛ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﻛﻪ
ﻧﺎﺷﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺁﺛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﺩﺭﺟﻪ ﺍﻭﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ
ﺁﻥ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ«.
ﻋﺪﻡ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ
ﺍﻣﺎ ﺭﺟﺐﭘﻮﺭ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﻣﺘﺎﺳﻔﻢ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﻫﻴﭻ ﻋﻼﻗﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺎﻥﺩﻫﻨﺪﻩ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﻋﻼﻗﻪﺍﻯ ﺑﻪﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﻧﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺘﻘﺎﺿﻰ ﺑﺮﺍﻯ
ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻭ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﻪﻣﺮﺍﺗﺐ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻳﻢ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺻﻨﻌﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﺗﻘﺎﺑﻞ
ﺍﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﻭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﻳﮕــﺮ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ
ﻛﺎﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﻴﻢ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﺮﻁ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻫﺮ
ﺭﻭﺯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﻜﻨﺪ ﻭ ﻧﺎﺷﺮ ﺑﺪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺧﻂ ﻭ ﺧﻄﻮﻃﻰ
ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺍﺳﺖ«.
ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﺪﻡ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ،
ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ 120ﻧﺎﺷــﺮ ﻭ ﺷﺮﻛﺖﺧﺼﻮﺻﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ
ﺗﻨﻬﺎ 15ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻌﺎﻝ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ
ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺍﻣﻜﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ:
»ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻣﺸــﻜﻞ ﻛﺎﺭ ﺑﺎ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﻟﻦ ﺩﺭ
ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻣﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻲﺩﻫﻨﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻳﻰ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻛﻨﺴــﺮﺕ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﻣﺸــﺨﺼﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺳــﻠﻴﻘﻪ ﺍﻯ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺳــﺎﻟﻦﻫﺎﻳﻰ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺩﻫﻨﺪ«.
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﻫﻤﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﺳﻴﺮﻭﺍﻥ ﺧﺴﺮﻭﻯ
ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ
ﭘﺎپ ﺣﺎﻛﻢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ
ﺁﻥ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻧــﺪ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺁﻥ
ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﭘﺎپ
ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﻭ
ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺍﺳﺖ ،ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﺗــﻼﺵ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻄﺢ ﻛﻴﻔﻰ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ.
ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳــﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻣﺬﺍﻕ
ﻣﻮﺳــﻴﻘﺎﻳﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﻫﻤﻴﻦ ﺁﺛﺎﺭ ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺭﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ .ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺴﺎﻧﻰ
ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ ،ﺗﻼﺵ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺳﻄﺢ ﺳﻠﻴﻘﻪ
ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﻣﻌﻴﻮﺏ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺗﺎ ﻣﺪﺕﻫﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺭﺍ
ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺮ ﺁﻥ
ﺣﺎﻛﻢ ﺍﺳﺖ ،ﻋﺪﻭﻝ ﻛﻨﺪ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﻧﺎﺷﺮﺍﻥ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻧﻴﺰ ﺗﻤﺎﻳﻞ
ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻓﺮﻭﺵ ﻧﺴــﺒﻰ
ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﺳﻮﺩ ﻣﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺻﻼ ﺍﻫﻤﻴﺘﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺳــﻄﺢ ﻛﻴﻔﻰ ﺍﺛﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳــﺖ ﻭ
ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺣﺮﻓﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﻔﺘﻦ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ .ﻋﺪﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻯ ﻻﺯﻡ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﻯ ﻣﺸــﻬﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺁﻟﺒﻮﻣﻲﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺧﺼﻮﺹ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﻗﺪﺭﺕ ﺟﺬﺏ ﻣﺨﺎﻃﺐ
ﺭﺍ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺤﺼﻮﻟﻰ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﻣﺼﺮﻑ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ
ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﻴﺪﻥ ﻧﺒﺎﺷﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﮔﺎﻫﻰ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎﺍﺭﺯﺷﻰ ﻧﻴﺰ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻧﺎﺳــﺎﻟﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻲﺭﻭﺩ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﻪ
ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻰ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺴﻰ ﺳﺎﺯ
ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﻣﻲﺯﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿــﺮ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻏﺎﻟﺐ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺍ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﻫﻴﭻ ﺗﻮﺟﻴﻬﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺁﻭﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺁﺛﺎﺭ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺮﮔﺮﻣﻲ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﺢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻫﻢ ﺍﺯ
ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩﺍﻯ
ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؛ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﭼﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻛﻪ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺧﻮﺩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﺳﺖ .ﻣﺮﺩﻡ
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺧﻴﻠﻰ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﻭﺳــﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺩﺭ ﻋﻮﺽ
ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ،ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻴﭻ ﮔﺮﻭﻩ ﺟﺪﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ
ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﻧﻴﺰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﻧﻴﺎ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ،ﺩﺭ
ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻋﺒﻮﺭ ﻛﺮﺩ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ
ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺜﻞ ﻋﺮﻭﺳﻰ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ .ﭼﻮﻥ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺍﺟﺮﺍ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦﺻﻮﺭﺕ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ
ﺍﺯ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﺭﺍﺿﻰ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﮔﺎﻥ
ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﺎﻳﻰ ﻓﻘﻂ ﺍﺯ 30ﺩﺭﺻﺪ ﺧﻼﻗﻴﺘﺸﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ
ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻃﺒﻖ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﻼﻡ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﺍﺳــﺖ .ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺴﻰ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻰ ﺟﺪﻯ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﭘﺮﺷــﺪﻩ ﻳﺎ ﺷــﺶ ﻭ ﻫﺸــﺖ
ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ .ﭼﻮﻥ ﻓﻘﻂ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺷــﻨﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺩﺭ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻏﻴﺮﻣﺒﺘﺬﻝ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻣﺨﺎﻃﺐ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
67
ﺭﺿﺎ ﺻﺎﺩﻗﻲ:
ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﺮﺣﻢ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﻲ
ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻡ
ﺭﺳﻮﻝ ﺗﺮﺍﺑﻲ
ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻣﺸﻜﻲﭘﻮﺵ ﺑﻨﺪﺭ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺧﻮﺩﺵ ﻭ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻧﺶ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﻭﺍﻳﺴﺎ ﺩﻧﻴﺎ« ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻭ
ﺁﻟﺒﻮﻡ ﺗﺎﺯﻩﺍﺵ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﺶ ﺩﺭ ژﺍﻧﺮ ﭘﺎپ -ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻦ ﻭ ﺳﺎﻟﺶ -ﺗﺎ ﺍﻳﻦ
ﺣﺪ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺁﻫﻨﮓ ﻭ ﺁﻟﺒﻮﻡ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻧﺶ ﺩﻭﺭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳـﺖ .ﺍﻣﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﺍﻗﺘﻀﺎﻱ ﺯﻣﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﻫﻴﭻ ﻛﺎﺭﻱ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﻛﺮﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ
ﺍﻭ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﻳﻜﻲ ﺑﻮﺩ ،ﻳﻜﻲ ﻧﺒﻮﺩ« ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺸـﺮ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﻭﺭ ﺗﺎﺯﻩ ﻛﻨﺴـﺮﺕﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺁﻏﺎﺯ ﻛـﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺧﻮﺏ
ﺩﻭ ﻣﺴـﺘﻨﺪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻭ ﭼﻨﺪ ﭘﻴﺸـﻨﻬﺎﺩ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﻭ ﻛﻠﻲ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮﺯﻳﻜﺎﻝ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﻭﺭ ﻭ ﺑﺮ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ .ﺩﺭ
ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﺎﻣﺪﺍﺩ ﺗﺎ ﻃﻠﻮﻉ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳﻢ .ﺭﺿﺎ ﺻﺎﺩﻗﻲ ﺟﺰﻭ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮﺩﺍﺭ ﻣﻮﺳـﻴﻘﻲ ﭘﺎپ
ﻓﻌﻠﻲﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
68
ﻣﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﭘﺪﺭﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﺧﻴﻠﻲ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ.
ﻣﻨﻈﻮﺭﺕ ﺭﺍ ﺩﻗﻴﻖﺗﺮ ﺑﮕﻮ .ﻣﻦ ﻫﻢ ﺩﻭﺳﺘﺶ ﺩﺍﺭﻡ.
ﭘﺪﺭﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪﻥ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻱ؟
)ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ(
ﻧـﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻲ ﺑﮕﻮﻳﻲ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺁﺭﺯﻭﻳﺖ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳـﺖ.
ﺻﺤﺒﺖﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﺣﻴﺎﺕ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻛﻠﻴﭗﻫﺎﻱ ﻗﺪﻳﻤﻲﺍﺕ
ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻡ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻲﺭﺳﻢ.
)ﺑﺎ ﺻــﺪﺍﻱ ﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﺧﻨﺪﺩ( .ﺍﮔﺮ ﺑﺪ ﻧﻘﺪ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﺁﺭﻩ .ﺧﻴﻠﻲ ﺩﻭﺳــﺖ
ﺩﺍﺭﻡ.
ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻮﺩ .ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺳﻮﺍﻟﻲ ﺑﭙﺮﺳﻢ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﺴﻲ
ﻧﺘﻮﺍﻧﺴـﺘﻪ ﺍﺯ ﺗﻮ ﺑﭙﺮﺳـﺪ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ
ﺁﻫﻨﮓﻫﺎﻳﺖ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻳﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻧﻮﻋﻲ
ﺗﺮﺣﻢ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﭘﺎﻫﺎﻳﻢ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﺼﺎ ﺩﺳﺘﻢ ﺍﺳﺖ ﻣﻲﭘﺮﺳﻲ؟
ﺩﻗﻴﻘﺎ.
ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﻡ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺟﺎﻱ ﺳــﻮﺍﻝ ﺩﺍﺷــﺖ .ﻫﻤﻴﺸﻪ
ﺍﺫﻳﺘﻢ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﺑﺎ ﺧﻮﺩﻡ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺎﺧــﻮﺩﺁﮔﺎﻩ ﺧﻮﺩﻡ ﺑﺎ
ﺁﻥ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻭ ﺩﭼﺎﺭ ﺷﻚ ﺑﻮﺩﻡ .ﺑﺎ ﺧﻮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺍﻳﻢ
ﺛﺎﺑﺖ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑــﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﺮﺣﻢ ﺑﻪ ﻣــﻦ ﺁﻫﻨﮓﻫﺎﻳﻢ ﺭﺍ ﮔﻮﺵ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﻲ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﺑﮕــﺬﺍﺭﻡ .ﺗﺼﻤﻴﻤﻢ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺟﺪﻱ ﺑﻮﺩ.
ﻛﻨﺴــﺮﺕ ﺳــﻌﺪﺁﺑﺎﺩ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ ،ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺟﻤﻌﻴــﺖ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﺎﺯ
ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺣﺲ ﺑﺪ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ .ﻛﻨﺴــﺮﺕﻫﺎﻱ ﺑﻌﺪﻱ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺲ
ﺭﺍ ﺩﺍﺷــﺘﻢ ﻛﻪ ﻧﻜﻨﺪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺗﺮﺣﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ
ﻟﻄﻒ ﺩﺍﺭﺩ .ﻳﻚ ﺟﺎﻳﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺷــﻴﻚ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﺍﺑﻠﻪ .ﺩﻗﻴﻘﺎ ﻫﻤﻴﻦ
ﺭﺍ ﮔﻔﺖ .ﮔﻔﺖ ﺍﺑﻠﻪ ،ﻣﻦ ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻱ ﺑــﻪ ﺗﻮ ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ ﻛﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﺧﻴﻠﻲ ﺩﻭﺳــﺘﺖ ﺩﺍﺭﻡ .ﻫﻤﻪ ﻋﺼﺎ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺗﻮ ﺩﺍﺭﻱ .ﻣﻦ ﻳﻚ ﭼﻴﺰ
ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺑﻪ ﺗــﻮ ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ .ﺣﺎﻻ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻳﻜﺠﻮﺭﻱ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﻄﻤﺌﻦ
ﺷﺪﻡ ﭼﻘﺪﺭ ﻣﻦ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ.
ﭼﻄﻮﺭ ﮔﻔﺖ؟
ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﻳﻚ ﺁﻗﺎﻳﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺷﻴﻚ ﻭ ﺍﺗﻮ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﭘﻴﺶ ﻣﻦ ﺁﻣﺪ ﻭ ﮔﻔﺖ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﭼﻨــﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﻭﻗﺘﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻡ .ﺑﺎ ﺧــﻮﺩﻡ ﮔﻔﺘﻢ ﻻﺑﺪ ﻣﺜﻞ
ﺑﻘﻴﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﻋﻜﺴﻲ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻳﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻢ
ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ...ﻭﻟﻲ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﻦ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲﺍﺵ
ﻣﻲﺧﻮﺍﺳــﺘﻢ ﺩﺍﺩ ﺑﻜﺸﻢ .ﮔﻔﺖ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻋﺼﺎﻳﺖ ﻋﻜﺲ
ﺑﮕﻴﺮﻡ .ﺁﻥ ﻟﺤﻈﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﺑﺰﻧﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﺗﺸﻜﺮ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ
ﺍﻳﻨﻘﺪﺭ ﻋﺰﻳﺰ ﻭ ﺑﺰﺭگ ﺍﺳﺖ.
ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺁﻥ ﺣﺲ ﺑﺪ ﺭﺍ ﻋﻮﺽ ﻛﺮﺩ؟
ﺩﻗﻴﻘﺎ ،ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻫﻤﻪ ﺫﻫﻨﻴﺖﻫﺎﻱ ﺑﺪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩ .ﺗﺎ ﺩﻭ،
ﺳﻪ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻧﻢ ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﻛﺴﻲ ﺍﺯ ﻣﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﺮﺩ،
ﺗﻮﻱ ﺩﻟﻢ ﻣﻲﮔﻔﺘــﻢ ﺍﻻﻥ ﺑﺎ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺁﺧــﻲ ﺭﺿﺎ ﺻﺎﺩﻗﻲ
ﺑﻴﭽﺎﺭﻩ ،ﻋﺼﺎ ﺩﺳﺘﺶ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻲ ﺍﻻﻥ ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﺗﺮﺣﻤﻲ
ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ :ﺍ ِ ،ﺭﺿﺎ ﺻﺎﺩﻗﻲ ﺩﻭﺳﺘﺖ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﺩﻭﺳﺘﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻦ ﺭﺍ ﻣﻲﻛﺸﺪ .ﻋﺎﺷﻘﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﻧﺨﻮﺍﺳﺘﻲ ﺧﻮﺏ ﺑﺸﻮﻱ؟
ﻧﻪ ﺍﺻﻼ.
ﻭﻟﻲ ﻣﻦ ﺷـﻨﻴﺪﻩﺍﻡ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﭘﺎﻫﺎﻳﺖ ﺭﺍ ﺧﻮﺏ
ﻛﻨﻨﺪ ،ﻭﻟﻲ ﺧﻮﺩﺕ ﻧﺨﻮﺍﺳﺘﻪﺍﻱ؟
ﺍﻳﻨﻄــﻮﺭ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﻳﺎ ﻧﺨﻮﺍﻫﻢ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﻭﻡ ﻟﻨﺪﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ
ﺑﺴﺘﺮﻱ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺷﻮﻡ ﺗﺎ ﻣﺎﻫﻴﭽﻪﻫﺎﻱ ﭘﺎﻫﺎﻳﻢ ﺭﺍ ﻋﻮﺽ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻣﻲﻛﻨﻲ؟
ﺍﻻﻥ ﻧﻪ ،ﺷﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺩﻳﺮ ﺑﺸﻮﺩ.
ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺕ ﻇﻠﻢ ﻣﻲﻛﻨﻲ؟
ﺍﻻﻥ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺪﺍﺭﻡ.
ﺍﻻﻥ ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺯﻧﺪﮔﻲﺍﺕ ،ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺍﻧﺪﻳﺸﻲ
ﻣﻲﻛﻨﻲ؟
ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻣﻦ ﺩﺭ ﻓﻜﺮﻡ ﺍﺳــﺖ .ﻣﻦ ﻣﻐﺰﻡ ،ﻣﻦ ﻓﻜﺮﻡ ،ﻣﻦ ﺍﻳﺪﻩﺍﻡ ،ﻣﻦ
ﻳﻚ ﺁﺩﻣﻢ .ﻣﻦ ﺍﻳﺪﻩﺁﻝﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻡ .ﻭﻗﺘﻲ ﺑﺎﺻﺪﺍﻳﻢ ﺩﺭ ﺩﻝ ﻭ ﻗﻠﺐ ﻫﻤﻪ
ﺭﺍﻩ ﻣﻲﺭﻭﻡ ،ﺣﺎﻻ ﭼﻪ ﺍﺣﺘﻴﺎﺟﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﻱ ﺁﺳﻔﺎﻟﺖ ﺑﻲﺟﺎﻥ ﺑﺎ
ﭘﺎﻫﺎﻳﻢ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﻭﻡ .ﺁﻥ ﺁﺳــﻔﺎﻟﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻲﺟﺎﻥ .ﺍﻳﻦ ﻗﻠﺐ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﻋﺸﻖ.
ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﻓﻘﻂ ﺩﻳﺮ ﻧﺸﻮﺩ .ﻣﻦ ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﺗﻮ ﻳﻚ ﺟﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ
ﺧﻮﺩﺕ ﻛﺸﻒ ﻛﺮﺩﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ »ﺣﻴﺎﻁ ﺧﺪﺍ« ﻣﻲﮔﻮﻳﻲ.
)ﻣﻲﺧﻨﺪﺩ( ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻛﺠﺎ ﻣﻲﺩﺍﻧﻲ؟
ﺍﻳﻦ ﺣﻴﺎﻁ ﺧﺪﺍ ﻛﺠﺎ ﻭ ﭼﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﺍﺳﺖ؟
ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﺁﻣﺪﻡ ﺑﺮﻭﻡ ﻃﺮﻑ ﻟﻮﺍﺳﺎﻥ .ﻭﺳﻂ ﺭﺍﻩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﮔﻔﺘﻢ ﭼﻪ ﻛﺎﺭﻱ
ﺍﺳﺖ ،ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺑﺮﻭﻡ .ﺍﻳﻨﻘﺪﺭ ﺭﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﺎﺩﻩ ﺧﺎﻛﻲ
ﺭﺳﻴﺪﻡ ﻭ ﻳﻚ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺩﻳﺪﻡ .ﺑﺮﺍﻳﻢ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﻛﺴــﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻧﻤﻲﺭﻭﺩ .ﺭﻓﺘﻢ ﻭ ﺭﻓﺘﻢ ﺗﺎ ﻳﻚ ﻓﻀﺎ ﻭ ﻣﻨﻈﺮﻩ
ﻋﺠﻴﺒﻲ ﺭﺍ ﺩﻳﺪﻡ .ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻡ ﺑﺎ ﺣﻴﺎﻁ ﺧﺪﺍ .ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩﺍﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﻁ ﺧﻠﻮﺕ ﺧﺪﺍ.
ﻭ ﺣﻴﺎﻁ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻛﺸﻒ ﻛﺮﺩﻱ؟
ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳــﺖ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﻛﺴــﻲ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﺪﻳﺪﻡ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺮﻭﺩ.
ﻓﻜــﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺎﻧﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮﺩ ﻫﻤﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ
ﻛﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺟﻠﻮﺗﺮ ﻧﻤﻲﺭﻓﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺍﺻﻼ
ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﻧﺒــﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﺧﺎﻧﻪ ،ﭼﻨﺪ ﺍﺗﺎﻗﻚ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ
ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺑﺮﻕ .ﺟﻠﻮﻳﺶ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺣﺼﺎﺭﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺍ ﺷــﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ
ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺴﻜﻮﻧﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻛﻲ ﺑﻪ »ﺣﻴﺎﻁ ﺧﺪﺍ« ﺭﻓﺘﻲ؟
ﺧﻴﻠﻲ ﻭﻗﺖ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻧﺮﻓﺘﻪﺍﻡ .ﺗﻬﺮﺍﻧﭙــﺎﺭﺱ ﻭ ﺁﺟﻮﺩﺍﻧﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﻮﺩﻡ
ﺗﻨﺪﺗﻨﺪ ﻣﻲﺭﻓﺘﻢ .ﺣﺘﻲ ﺳﻌﺎﺩﺕﺁﺑﺎﺩ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺁﻣﺪﻡ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﻲﺭﻓﺘﻢ.
ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻨﺠــﺎ ﻛﻪ ﺁﻣﺪﻡ ﺭﺍﻫﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﺩﻭﺭ ﺷــﺪ .ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﻻ ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ
ﺗﺮﺍﻓﻴﻚ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ،ﺣﺎﻟﻢ ﺑﺪ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺣﺎﻻ ﭼﺮﺍ ﺍﺳﻤﺶ ﺭﺍ ﺣﻴﺎﻁ ﺧﺪﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻱ؟
ﻭﺍﻗﻌــﺎ ﻳﻚ ﻣﻨﻈﺮﻩ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺷــﻮﺧﻲ ﺩﺍﺭﺩ .ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺎﺣﺎﻝ
ﺍﺳــﺖ .ﻳﻚ ﺩﻭﺭﻩﺍﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻣﺶ ﺭﺍ ﭘﺮ ﺍﺯ ﺍﺑﺮ ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ .ﺧﻴﻠﻲ
ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺭﺗﻔﺎﻉ ﻛﻢ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺍﺑﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﻳﻚ
ﺟﻮﺭ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﺧﻨﺪﻩﺩﺍﺭ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺻﻼ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ ﺟﻮﺭ ﺩﺭ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ .ﻭﻗﺖ
ﻃﻠﻮﻉ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺟﻮﺭ ﻧﻮﺭ ﺧﺎﺻﻲ ﻣﺜﻞ ﻧﻮﺭ ﻣﻮﺿﻌﻲ ﻛﻪ ﺭﻭﻱ
ﺍﺳﺘﻴﺞﻫﺎﻱ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ،ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺍﺑﺮﻫﺎ ﻣﻲﺗﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺣﺠﺎﺏ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﺎ ﺧﺪﺍ ﺣﺮﻑ ﺑﺰﻧﻲ .ﺁﻧﺠﺎ ﻣﺠﺎﺯ ﻫﺴــﺘﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ
ﺩﻟﺖ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﺑﮕﻮﻳﻲ.
ﺗﻮ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻲ؟
ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺁﻣﺪﻩﺍﻡ ﻛﻪ ﺁﺩﻡ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺑﺸــﻮﻡ.
ﻓﺮﺻﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﺩﻡ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺷــﻮﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑــﺪﻩ .ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﻴﺎﻳﻲ
ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻛﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﺠــﻮﺯﻡ ﺑﺪﻭﻱ ،ﺍﻳﻦ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﻩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﻡ
ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻢ ﺑﺎﺷــﻢ .ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﻴﺎﻳﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻭ ﺩﺭ ﮔﻮﺷﻢ ﺳﻮژﻩ
ﺷــﻌﺮ ﺭﺍ ﺑﮕﻮﻳﻲ ،ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﺑﺪﻩ .ﺍﺣﺴﺎﺳﻢ ﺭﺍ ﻗﻮﻱﺗﺮ
ﻛﻦ .ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺧﺪﺍ ﻓﺮﺻﺖ ﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﻭ ﺍﻭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺩﺍﺩ ﻭ
ﻣﻦ ﺍﺯﺵ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻤﻨﻮﻧﻢ.
ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻲ ﺁﺩﻡ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﻫﺴﺘﻲ؟
ﺍﮔﺮ ﺭﻭﺯﻱ ﺭﺿﺎ ﺻﺎﺩﻗﻲ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﺍﻧﺪﻙ ،ﻣﻦ ﺣﻘﻴﺮ ،ﻣﻦ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ،ﺁﻥ
ﻭﻗﺖ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎﺵ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺁﺩﻡ ﺑﻲﻣﻌﺮﻓﺖ ﻭ ﻗﺪﺭﻧﺸﻨﺎﺳﻲ ﻫﺴﺘﻢ.
ﺍﻳﻨﻘﺪﺭ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻟﻄﻒ ﻛﺮﺩﻩ ،ﻓﺮﺻﺖ ﻭ ﻫﺪﻳﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﻄﻤﺌﻨﻢ ﺍﮔﺮ
ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﻛﻢ ﻭ ﺣﻘﻴﺮ ﺑﺪﺍﻧﻢ ،ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻣﺘﺎﺳﻔﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﺗﻮ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻘﺪﺭ ﻧﺎﺩﺍﻧﻲ ،ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺍﺩﻡ ﺗﺎ ﺑﺰﺭگ ﺑﺎﺷﻲ
ﻭﻟــﻲ ﺗﻮ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺧﻮﺩﺕ ﺭﺍ ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻲﺩﺍﻧــﻲ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻊ ﺗﻮﺍﺿﻊ
ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻊ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ،
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﻦ ﻛﻪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻬﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ .ﭼﻮﻥ ﻳﻚ ﻋﺪﻩ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ
ﺑﺎﻭﺭ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻣﻦ ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻬﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ.
ﺗﺎ ﺣﺎﻻ ﺷﺪﻩ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺁﻟﺒﻮﻣﺖ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻩ ،ﻳﺎ ﻭﻗﺘﻲ
ﻛﻪ ﺳﺮﺕ ﺷﻠﻮﻍ ﺍﺳﺖ ،ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺷﺪﻩﺍﻱ ﻭ ...ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﻲ؟
ﻧﻪ ﻭﻟﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ...ﺑﺮﺍﻱ ﻟﺤﻈﺎﺗﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ .ﺧﻨﺪﻩﺩﺍﺭ ﻭ
ﻣﺴﺨﺮﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺁﺩﻡﻫﺎﻱ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﻢ.
ﺭﻭﻱ ﺍﺳﺘﻴﺞ ،ﺷﺪﻩ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﻨﻲ؟
ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ .ﻭﻟﻲ ﺧﺪﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﻟﻄﻒ ﻭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻧﻲﺍﺵ ﻳﻚ ﭘﺲ ﮔﺮﺩﻧﻲ
ﺑﻪ ﻣﻦ ﺯﺩ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺁﺧﺮ ﻋﻤﺮﻡ ﻟﻄﻔﺶ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﻜﻨﻢ.
ﭼﻲ ،ﭘﺲ ﮔﺮﺩﻧﻲ؟
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﺟﺮﺍﻳﻢ ﺩﺭ ﻛﻴﺶ ﺑﻮﺩ .ﺁﻗــﺎ ﻣﺎ ﺁﻣﺪﻳﻢ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺗﻮﻱ
ﺳﺎﻟﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﮔﻔﺘﻢ» :ﺁﻗﺎ ﺭﺿﺎ ﺧﻮﺵ
ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ،ﺭﺳــﻴﺪﻳﻢ ﺩﻳﮕﻪ ،ﻫﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻲ ،ﺗﻮﻳﻲ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ
ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺁﺩﻡ ﻛﻪ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺨﻮﺍﻧﻲ« .ﺣﺎﻻ
ﭼﻲ؟ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﺷﻜﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻨﺖ ﺑﺮ
ﺳﺮﻡ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﺮﺟﺎ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﻣﻲﺭﻭﻡ ﺑﺎ ﻟﻄﻔﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻣﻲﺍﻳﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻡ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﻴﻨﻨﺪ .ﺑﺎ ﺧﻮﺩﻡ ﮔﻔﺘﻢ »ﺗﻤﻮﻡ ﺷﺪ،
ﺍﻳﻨﺠﺎﻱ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻫﻢ ﺭﺳﻴﺪﻱ ﻭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺷﺪﻱ «.ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﻱ ﭼﻨﺪ
ﺛﺎﻧﻴﻪ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﺧــﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺩﻳﺪﻡ .ﭼﻨﺪ ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻣﺎﻧﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻧﻢ ﻭ ﺁﻫﻨﮓ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷــﺖ .ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻴﻜﺮﻭﻓﻦ ﺷﺪﻡ،
ﺁﻣﺪﻡ ﻛﻪ ﺟﻠﻮﻱ ﻣﻴﻜﺮﻭﻓﻦ ﺑﻨﺸــﻴﻨﻢ ،ﻳﻚ ﭼﻴــﺰﻱ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ
ﻋﺎﻣﻴﺎﻧﻪ ﮔﻔﺖ» :ﻧﻨﺸﻴﻦ ،ﺻﻨﺪﻟﻲﺍﺕ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﻘﺐﺗﺮ ﺍﺳﺖ« .ﻳﻌﻨﻲ
ﺍﮔﺮ ﻣﻲﻧﺸﺴــﺘﻢ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮﻱ ﻛﻪ ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺗﺎ ﺗﺸــﻮﻳﻘﻢ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﻬﻢ ﻣﻲﺧﻨﺪﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﺴﺨﺮﻩﺍﻡ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺁﻥ
ﺷﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﻧﺨﻮﺍﻧﺪﻡ.
ﺧﺪﺍ ﺑﻬﺖ ﺗﻠﻨﮕﺮ ﺯﺩ؟
ﺗﻠﻨﮕﺮ ﺯﺩ؟ ﻛﺎﺵ ﺗﻠﻨﮕﺮ ﻣﻲﺯﺩ .ﺧﺪﺍ ﺭﺍ ﮔﻮﺍﻩ ﻣﻲﮔﻴﺮﻡ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻠﻮﻉ
ﻗﺸــﻨﮓ ]ﺳــﺎﻋﺖ 5:42ﺻﺒﺢ ﺍﺳﺖ[ ﺑﻪ ﻫﺘﻞ ﻛﻪ ﺭﺳــﻴﺪﻡ ﺧﺪﺍ ﺭﺍ
ﺷﻜﺮ ﻧﻜﺮﺩﻡ ،ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻧﻜﺮﺩﻡ ،ﻓﻘﻂ ﺻﺪ ﺑﺎﺭ ﮔﻔﺘﻢ ﻏﻠﻂ ﻛﺮﺩﻡ .ﺻﺪ ﺑﺎﺭ
ﺳﺎﺩﻩﺗﺮﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺫﻫﻨﻢ ﻣﻲﺭﺳﻴﺪ ،ﮔﻔﺘﻢ.
ﺗﺎ ﺍﺯ ﺑﺤﺚ ﺧﺪﺍ ﺧﺎﺭﺝ ﻧﺸـﺪﻩﺍﻳﻢ ،ﺗﻮ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺪﺍ
ﻣﻲﻧﻮﺷﺘﻲ .ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦﻫﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﭼﻨﺪﺗﺎﻳﻲﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﭼﺎپ ﻫﻢ ﻛــﺮﺩﻡ ﻭﻟﻲ ﺍﮔﺮ ﺭﺍﺳــﺘﺶ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﻲ
ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺧﻴﻠﻲ ﻧﺎﻗﺺ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻳﻚ ﺟﺎﻫﺎﻳﻲ ﺩﻳﺪﻡ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺧﻮﺩﻡ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪﻩﺍﻡ.
ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻄﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻱ؟
ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺤﻖ ﺷﺪﻩﺍﻡ .ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﺲ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ
ﺣﻖ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺪﻡ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﻣﻲﺩﺍﻧﻲ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ؟ ﺣﺲ ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺣﺲ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭﻟﻲ ﭘﻴﮕﻴﺮﺵ ﻫﺴﺘﻢ.
ﺑﺎ ﺧﻮﺩﺕ ﻛﻠﻨﺠﺎﺭ ﺭﻓﺘﻲ؟
ﺧﻴﻠﻲ .ﺁﻗﺎﺟﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺧﻮﺑﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺣﺲ ﻛﻨﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ
ﺣﻖ ﺑﺎ ﺗﻮ ﺍﺳﺖ .ﻣﻦ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ ﻛﻪ ﺁﺩﻡ ﺩﻝ ﻧﺎﺯﻛﻲ ﻫﺴﺘﻢ
ﻭﻟﻲ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻫﻢ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺍﺭﻡ .ﺳﺮ ﺍﻳﻦ ﺩﻝ ﻧﺎﺯﻛﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ
ﺧﻮﺩﻡ ﺣﻖ ﺑﺪﻫﻢ ﻛــﻪ ﺗﻮ ﺭﺍ ﺑﺮﻧﺠﺎﻧﻢ .ﺣﺎﻻ ﺑﻴﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺑﺰﺭگﺗﺮﺵ ﻛﻦ
ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻲ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻳﻚ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺭﺍﺋــﻪﺍﺵ ﻛﻨﻲ .ﺍﻳﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺪﺗﺮ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺑﻲﺭﻭﺩﺭﻭﺍﻳﺴــﻲ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻲ ﺟﺎﻫﺎ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺧﻴﻠﻲ
ﻓﻬﻤﻴﺪﻩ ﺟﻠﻮﻩ ﻣﻲﺩﻫﻢ.
ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻢ ﻓﻜﺮ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﻢ ﻭ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺪﺍﻧﻢ ﻭ ﺑﻨﻮﻳﺴﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ.
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻛﻪ ﺩﻝ ﻛﺴﻲ ﺭﺍ ﺷﻜﺴﺘﻲ ،ﻛﻲ ﺑﻮﺩ؟
)ﻓﻜــﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻲ ﺳــﻮﺍﻝ ﺭﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ( .ﻳﺎﺩﻡ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﻝ
ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺪ ﺷﻜﺎﻧﺪﻡ .ﺩﻟﺶ ﺭﺍ ﺷﻜﺎﻧﺪﻡ ﻭﻟﻲ ﻧﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ
ﺑﻌﺪﺍ ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﻧﺪﺍﻣﺖ ﻛﻨﻢ .ﺩﻟﺶ ﺭﺍ ﺷــﻜﺎﻧﺪﻡ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺧﻮﺏ
ﭘﻴﺶ ﺑﺮﻭﺩ.
ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﺼﻠﺤﺖﺍﻧﺪﻳﺸﻲ ﻛﺮﺩﻱ؟
ﺁﺭﻩ .ﺁﻓﺮﻳﻦ .ﻳﻚ ﭼﻴﺰﻱ ﻳﺎﺩﻡ ﺁﻣﺪ .ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﻳﻚ ﺩﻭﺳــﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﻦ
ﮔﻔﺖ ﺗﻮ ﺍﻋﺼﺎﺏ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺭﻳﺨﺘﻪﺍﻱ .ﻳﻚ ﺁﻫﻨﮕﻲ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻲ ﻛﻪ
ﺍﺷــﻚ ﻫﻤﻪﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﻏﺼﻪﻣﺎﻥ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺑﺶ
ﮔﻔﺘﻢ ﺗﻮ ﺑﺮﺍﻱ ﭼﻨﺪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺷــﺎﻳﺪ ﮔﺮﻳﻪ ﻛﻨــﻲ ﻭ ﻏﺼﻪﺍﺕ ﺑﮕﻴﺮﺩ
ﻭﻟﻲ ﻣﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﻴﻦ ﭼﻨﺪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺗﻮ ،ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﺍﺷــﻚ ﺭﻳﺨﺘﻪﺍﻡ ﺗﺎ
ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻡ .ﻣﺼﻠﺤــﺖ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻳﻚ
ﻣﺎﻩ ﻏﺼﻪ ﺑﺨﻮﺭﻡ ﻭ ﮔﺮﻳﻪ ﻛﻨﻢ ﺗﺎ ﺗﻮ ﭼﻨﺪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺍﺣﺴﺎﺳــﻲ ﺑﺸﻮﻱ
ﻭ ﺑﻐﺾ ﻛﻨﻲ.
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻲ ﻛﻴﻔﻴﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ
ﺑﻬﺮﻭﺯ ﺻﻔﺎﺭﻳﺎﻥ
ﺣﻤﺎﻳــﺖ ﺍﺯ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﭘــﺎپ
ﺍﻟﺰﺍﻣﻲﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ،ﺩﺭ
ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ
ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ
ﻛﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺭپ .ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﻲﺷﺪ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺯﻣﺰﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺭپ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻨﻴﺪ ،ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺑﻰ ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪ
ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩ ﺗﺎ ﺭﺍﻫﻰ ﺻﺤﻴﺢ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﻛﺴﻰ ﺑﻪ
ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻜﺮﺩ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﺭپ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﻫﻰ ﺭﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺒﺘﺬﻝﺗﺮﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﻧﻮﻉ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ
ﺁﺛﺎﺭﻯﺍﺯﻣﻮﺳﻴﻘﻰﺭپﻛﻪﺩﺭﺁﻧﻬﺎﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻯﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰﻳﺎﻣﺴﺎﺋﻠﻰ
ﻣﻬﻢﺗﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﻮﺩ ،ﮔﺮﺍﻳﺸﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ
ﺳﺒﻚ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺭﺥ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ
ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﻣﺒﺬﻭﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺍﺯ
ﮔﺰﻧﺪ ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﺎﻥ ﺑﻤﺎﻧﺪ.
ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ
ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪﻩ ﺁﺛﺎﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪﻯ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ
ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭﻣﺎﻥ ﺷــﺪﻩ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﮕﻴــﺮﺩ ﻭ ﻗﻄﻌﺎ ﻧﺘﻴﺠــﻪ ﻛﺎﺭ ،ﺟﺬﺍﺑﻴﺖ
ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﺁﺛﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ
ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ
ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ
ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ .ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ
ﺍﺯ ﺩﻳﺪﻩ ﺷــﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﮔﺎﻩ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴــﺮﺍﻥ ﻋﺮﺻﻪ ﻓﺮﻫﻨــﮓ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻯ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﻭ ﺳﻔﺎﺭﺷﻰ ﺩﺍﺭﺩ،
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﭼﺘﺮ ﺣﻤﺎﻳﺘﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﻰ
ﻛﻪﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪﺑﻪﺷﻜﻞﻣﺴﺘﻘﻞﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻛﻨﻨﺪ،ﺑﺮﻣﻲﺩﺍﺭﻧﺪ .ﭘﻴﺶ
ﺍﺯ ﭘﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ،ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻓﻌﺎﻝ
ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﻳﻚﺑﺎﺭ ﻭ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻧﻮﺍﺭﻫﺎﻯ ﻭﻳﺪﺋﻮﻳﻰ
ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﺷﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ،ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ
ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻗﺒﻠﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﻟﺲﺁﻧﺠﻠﺴﻰ ﻧﻤﻰﺷﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺭﻗﻴﺐ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ،
ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻭ ﻋﺸــﻖ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺍﺯ ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎﻯ
ﺩﺑﻰ ﺣﺎﻝ ﻭ ﻫﻮﺍﻯ ﻗﺒﻞ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ ﺧﻠﻠﻰ
ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺑﻴﺮﺍﻫﻪ ﻣﻰﺑﺮﺩ .ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳــﻄﺤﻰ ﻭ ﺑﻰﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ
ﺁﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻨﺎﺳــﺒﻰ ﺷــﻮﺩ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻰﺁﻳﺪ ،ﻓﺮﻭﺵ ﺍﻓﺖ ﻛﺮﺩﻩ،
ﻛﭙﻰ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ CDﻛﺎﻫﺶ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ ،ﺳﻴﻜﻞ ﻣﺠﻮﺯ
ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺯﺣﻤﺖ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﺠﻮﺯ ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ
ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺑﻴﻦ ﺍﻧﺒﻮﻩ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺯﻳﺮﺯﻣﻴﻨﻰ ﻣﺤﻮ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎ
ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﺪﻡ ﻣﺠﻮﺯ ﻛﻨﺴﻞ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ
ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻟﺲﺁﻧﺠﻠﺴﻰ ﻓﺮﺻﺖ ﺭﺷﺪ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰﻛﻨﺪ
ﻭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﻪﺭﻭﺯ ،ﺑﺎﻛﻴﻔﻴﺖ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﻤﻴﺰﻯ ﺑﺎ ﻭﻳﺪﺋﻮﻫﺎﻯ ﺳﻄﺢ
ﺑﺎﻻ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻮﺩﻳﻮﻫﺎﻯ ﺑﺎﻛﻴﻔﻴﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﻫﻤﺰﻣﺎﻧﻰ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ،ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺸﻮﺭ -ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﺣﺎﺷﻴﻪﺍﻯ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﻋﻨﻮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺳﻮﺩ ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ ﻫﺪﺍﻳﺖ
ﻣﻰﺷﻮﺩ -ﻭ ﭘﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺠﺪﺩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻟﺲﺁﻧﺠﻠﺴﻰ ،ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻓﺖ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪ.
69
ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺷﻬﺮﻳﺎﺭ ﻣﺴﺮﻭﺭ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ
ﭼﮕﻮﻧﻪ »ﺑﻬﺸﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ
ﻧﻮﻳﺪ ﻏﻀﻨﻔﺮﻯ
ﺷـﻬﺮﻳﺎﺭ ﻣﺴـﺮﻭﺭ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺁﻟﺒﻮﻡ ﺧﺎﻃﺮﻩﺍﻧﮕﻴﺰ »ﺑﻬﺸـﺖ ﺍﺯ
ﺁﻥ ﺗﻮ« ﺑﻪﻳﺎﺩ ﻣﻰﺁﻭﺭﻳﻢ؛ ﺁﻟﺒﻮﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻣﻮﺳـﻴﻘﻰ ﻓﻴﻠﻢ
ﺑﻮﺩﻧﺶ ﺧﺼﻴﺼﻪ ﺗﻮﻯ ﭼﺸﻢﺗﺮﻯ ﻫﻢ )ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ(
ﺩﺍﺷـﺖ؛ ﺁﻟﺒﻮﻣﻲ ﺑـﺎ ﺁﻫﻨﮓﻫﺎﻳـﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳـﺒﻚ ﻛﺎﻧﺘﺮﻯ ﻭ
ﺑﻠـﻮﺯ ﭘﻬﻠﻮ ﻣﻲﺯﺩﻧﺪ.ﻣﺴـﺮﻭﺭ ﺁﻥ ﺁﻟﺒﻮﻡ ﺑﻪﻳـﺎﺩ ﻣﺎﻧﺪﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﻭﺳـﺘﺎﻧﺶ -ﻣﻬـﺮﺩﺍﺩ ﻧﻮﺫﺭﻯ ﻭ ﺑﻬﻤﻦ ﺳـﭙﻬﺮﻯ
ﺷﻜﻴﺐ -ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﻩﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺧﻮﺭﻩﻫﺎﻯ
ﻣﻮﺳـﻴﻘﻰ ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﻪ ﺷـﺪ .ﺣﺎﻻ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ 7ﺳـﺎﻝ ﻛﺎﺭ
ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﻳﺎﺭ ﻣﺴـﺮﻭﺭ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﮔﺎﻫﻰ ﻭﻗﺘﺎ« ﺧﻴﻠﻰ
ﺑﻰﺳـﺮ ﻭ ﺻﺪﺍ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺁﻣﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﺴـﺒﺖ ﺑـﻪ ﻛﺎﺭ ﻗﺒﻠﻰ
ﺑﻪ ﻭﺿـﻮﺡ ،ﺷـﺨﺼﻰﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﺏ ﺩﺭﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳـﺖ؛ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺗﻠﻔﻴﻖﻫﺎﻯ ﻧﭽﺴﺐ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺫﺍﺕ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻓﻴﻠﻢ
ﺑﻮﺩﻥ ،ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎﻯ »ﺳـﻮﻯ ﻛﻮﻩﻫﺎ« ﻭ »ﺗﻬﺮﺍﻥ« ﺑﻪﻛﺎﺭ
ﺭﻓﺘﻪ ،ﺧﺒﺮﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﻣﺴﺮﻭﺭ ﭘﺮﺭﻧﮓﺗﺮ
ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
ﺍﺯ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﻛﻪ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﺑﻬﺸـﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮ« ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﺷـﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻃﺮﻑ ﺁﻥ ﻛﺎﺳـﺖ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻪ ﺁﻫﻨﮓﻫﺎﻯ ﺷـﻤﺎ
ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺷـﺖ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴـﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻫﻨﮓﺳـﺎﺯﻯ ﻓﻴﻠﻢ
»ﻫﻮﻭ«ﺑﻪﻓﻜﺮ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺁﻟﺒﻮﻣﻲ ﺟﺪﺍﮔﺎﻧﻪﺑﻮﺩﻳﺪ؟ﻳﻌﻨﻰ ﺩﻏﺪﻏﻪ
ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﺛﺮﻯ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻴﺪ؟
ﻛﺎﻣﻼ ،ﺣﺘﻰ ﺍﻳﻦ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ
ﺩﻭ ﻗﻄﻌﻪ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﺑﻬﺸﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮ« ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ
ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﺍﻭﻭﺩﻧﮋﺍﺩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﻥ
ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ ﻣﻦ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﻫﻤــﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺁﻟﺒﻮﻡ ﭘﻨﺞ
ﻗﻄﻌﻪ ﺑﺎ ﻛﻼﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭ ﻗﻄﻌﻪ ﺭﺍ ﻣﻬﺮﺩﺍﺩ ﻧﻮﺫﺭﻯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺗﺮﺍﻧﻪ
ﺧﻮﺩﺵ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺑﻘﻴﻪ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﺍﻭﻭﺩﻧﮋﺍﺩ
ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻳــﻢ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻫﻢ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﻳﻚ ﺁﻟﺒﻮﻡ
ﻣﺠﺰﺍ ﺍﻓﺘﺎﺩﻡ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺳــﺎﺧﺘﻦ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺁﻟﺒﻮﻡ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﻧﺒﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﺯ
ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ.
ﺩﺭ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﮔﺎﻫﻰ ﻭﻗﺘﺎ« ﻫﻢ ﻣﺜﻞ »ﺑﻬﺸـﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮ« ﺳﺒﻚ
ﻻﺗﻴﻦ ،ﻛﺎﻧﺘﺮﻯ ،ﺳـﺎﻓﺖ ﺭﺍﻙ ﻭ ...ﺷـﻨﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ
ﻣﻲﺭﺳـﺪ ﻛﻪ ﺷـﻤﺎ ﻋﻼﻗـﻪ ﺧﺎﺻﻰ ﺑـﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻣﻮﺳـﻴﻘﻰ
ﺩﺍﺭﻳﺪ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﭼﻘﺪﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺭﻭﻯ ﻛﻼﻡ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ
ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ؟
ﻛﻼﻡ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻛﺎﺭ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﻳﺎ ﻣﺜﻼ
ﺍﺳﭙﺎﻧﻴﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺳﻴﻘﻴﺪﺍﻧﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﻣﺜﻞ ﺑﻌﻀﻰ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﻛﺎﺭﻟﻮﺱ ﺳﺎﻧﺘﺎﻧﺎ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻣﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﻛﻼﻡ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﻛﻼﻡ ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻣﺎ
ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺧﺎﺹ ﻭ ﻋﺎﻡ ﺑﺎﻳﺪ
ﻛﻼﻡ ﺭﺍ ﺑﺸــﻨﻮﻧﺪ ،ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻛﻼﻡ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻫﺴﺘﻴﻢ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ
70
ﻋﻴﻦﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺁﻫﻨﮓﻫﺎﻯ ﻣﻦ ﻛﻼﻡ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻞ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻣﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻼﻡ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ،ﻣﻠﻮﺩﻯﺍﺵ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺫﻫﻨﻢ
ﻣﻲﺳﺎﺯﻡ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻃﻰ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺒﻚ ﻭ ﺷﻴﻮﻩ
ﻛﺎﺭﻡ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺷــﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﻛﺎﻧﺘﺮﻯ ﺭﺍ ﻣﻲﺷﻨﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﻼﻣﺶ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻢﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﻠﻮﺩﻯ ﻛﻼﻣﺶ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻣﻦ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﺩﻟﻢ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺁﻟﺒﻮﻣﻢ ،ﺩﺍﺭﺍﻯ
ﺳﺒﻜﻰ ﺧﺎﺹ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻰ ﺗﻨﻮﻉ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ.
ﺑﺮﺳـﻴﻢ ﺑﻪ ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎﻳﺘﺎﻥ .ﺩﺭ »ﺑﻬﺸﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮ« ﻭ ﺍﻳﻦ ﺁﻟﺒﻮﻡ
ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎ ﭘـﺮ ﺍﺯ ﺍﻣﻴﺪ ﻭ ﺣـﺲ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﺳـﺖ ،ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﻟﺤﻦ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰﺗﺎﻥ ﻣﺎژﻭﺭ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺗﻮﻯ ﮔﺎﻡ ﻣﻴﻨﻮﺭ
ﻣﻲﺑﻨﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﺍﻧﻪﺍﻯ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ
ﻫﻢ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﻴﺪ؟
ﻣــﻦ ﺧﻮﺩﻡ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠﻰ ﺑــﺎ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪﻯ ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ ﻭ ﻓﻜــﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﻤﺎﻡ
ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺗﻨﻮﻉ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻟﺤﻈﺎﺕ ﻏﻤﮕﻴﻦ ﻫﻢ ﺩﺭ
ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻗﻮﻝ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺭ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪﻯ ﺑﺴﻰ ﺍﻣﻴﺪ ﺍﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻰ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ
ﺩﺭ ﺳﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﻟﺤﻈﺎﺕ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺳــﺖ ﺍﺯ ﺍﻣﻴﺪ ﺷﺴﺖ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ
ﻣﻦ ﺍﺻﻮﻻ ﺁﺩﻡ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻳﻜﻰ ﻧﻴﺴﺘﻢ .ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﻏﺮﺑﺖ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮﺭ
ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﻢ 20 .ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻭﻗﺘﻰ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ،
ﻣﻲﺩﻳﺪﻡ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻢ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺧﻴﻠﻰﻫﺎ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ
ﻛﻪ ﺗﻮ ﭼﺮﺍ ﺍﺯ ﺩﻭﺭ ﺷﺪﻥ ﺍﺯ ﻭﻃﻨﺖ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﻧﻴﺴﺘﻰ ﻭ ﻣﻦ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻲﺩﺍﺩﻡ
ﺧﻮﺩﻡ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻡ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻏﻢ ،ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﻳﺎ ﻣﺜﻼ ﺷــﻤﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﻳﻚ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻯ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻴﺪ ،ﻓﻘﻂ
ﻣﺸﻜﻼﺕﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ .ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺪﺍﻡ ﻧﮕﺮﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ
ﻓﺮﺩﺍ ﭼﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﺍﻭﻝ ﻓﺮﺩﺍ ﺑﻴﺎﻳﺪ ،ﺑﻌﺪ ﻏﺼﻪﺍﺵ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺭﻳﻢ.
ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰﺍﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺯﻳﺎﺩ ﮔﺎﻡ
ﻣﻴﻨﻮﺭ ﻭ ﻣﺎژﻭﺭ ﺑﺮﺍﻳﻢ ﺗﻔﺎﻭﺗﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﮔﺎﻫﻰ ﻫﻢ ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠﻰ
ﺗﺮﺍﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﮔﺎﻡ ﻣﻴﻨﻮﺭ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻡ.
ﺑﻪﻫﻤﻴﻦﺧﺎﻃﺮﺍﺳﺖﻛﻪﺩﺭﻳﻜﻰﺍﺯﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎﻯﺷﻤﺎﻣﻲﺷﻨﻮﻳﻢ؛
»ﻓﺮﺩﺍ ﺭﻭ ﺩﺭﻳﺎﺏ ﻛﻪ ﺗﻮ ﺭﺍﻫﻪ«...
ﺑﻠﻪ ،ﺩﺭ ﻗﻄﻌﻪ »ﺑﻰﻗﺮﺍﺭ«.
ﻛﻪ ﻟﺤﻨﺶ ﻫﻢ ﺭﺍﻙ ﺍﻧﺪﺭﻭﻝ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻗﻴﻘﺎ.
ﺗـﻮﻯ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﺑﻬﺸـﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮ« ﻗﻄﻌﻪﺍﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺷـﻠﻮﻏﻰ
ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺭﻭﺯﻣﺮﮔﻰﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺷﻬﺮﻯ ﺑﻮﺩ .ﺗﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﺁﻟﺒﻮﻡ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﻗﻄﻌﻪ »ﺁﺗﻴﺶ ﻋﺸﻖ« ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎ ﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ.
ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ،ﮔﺎﻫﻰ ﻫﻤﻪﺟﺎ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﻭ ﺍﺑﺮﻯ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻏﻢ ﺳﺮﺍﻍ ﺁﺩﻡ ﻣﻲﺁﻳﺪ.
ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ »ﺯﻳﺮ ﺍﻳﻦ ﺳﻘﻒ ﺧﺮﺍﺏ ﻭ ﭘﺸﺖ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﻫﺎﻯ ﺑﺴﺘﻪ /
ﻓﻘﻂ ﮔﺮﻣﺎﻯ ﺗﻮ ﻣﻮﻧﺪﻩ «...ﻳﺎ »ﺗﻮﻯ ﺟﻨﮕﻞ ﻓﻠﺰ /ﻭﺳﻂ ﻏﻮﻏﺎﻯ ﺷﻬﺮ/
ﺑﻴﺎ ﺩﺳﺘﻤﻮ ﺑﮕﻴﺮ /ﻣﻨﻮ ﺍﺯﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺒﺮ« ﺍﻳﻦ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ
ﻣﺮﺍ ﺍﺯ ﺷﻬﺮ ﺩﻭﺭ ﻛﻦ ،ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻓﻀﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺁﻣﺪﻧﺖ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺪﻩ ،ﻫﺮ
ﭼﻨﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﺎﺷﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻏﻮﻏﺎﻯ ﺷﻬﺮ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻛﻨﻢ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ
ﻣﻨﻈﻮﺭﻡ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻓﻀﺎﻯ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﺭﺍ
ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ ،ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻣﻘﺪﻭﺭ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻛﻤﻲ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ،ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﻄﻮﺭ ﺷﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺁﺷﻨﺎ
ﺷﺪﻳﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﻻﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﺪ؟
ﻣﻦ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ 15-16ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺷــﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻡ ،ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﻛﻤﻲ
ﺯﻭﺩﺗﺮ .ﺍﻣــﺎ ﻧﻮﺍﺧﺘﻦ ﺧﻮﺏ ﺭﺍ ﺣﺪﻭﺩ 18-19ﺳــﺎﻟﮕﻲ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻡ ﺑﺎ
ﻳﻚ ﺑﻨﺪﻱ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ .ﻣﻦ ﺩﺭ
ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻲ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﺎﺯ ﺑﺎﺩﻱ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻡ .ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ
ﻣﻲﺭﻓﺘﻴﻢ ،ﻳﻚ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﻮﻱ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺳﺎﺯﻫﺎﻱ ﺑﺎﺩﻱ
ﺗﻌﻠﻴــﻢ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻣــﻦ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷــﺪﺕ ﺑﻪ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﺷــﺪﻡ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻡ .ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ
ﭘﻴﺶ ﻣﻲﺭﻓﺖ ﺗﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﻨﺪ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺭﻓﻘﺎ
ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ،ﺣﺪﻭﺩ ﺳﺎﻝ 1379ﺑﻮﺩ ،ﺗﻮﻱ
ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻦ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﻬﺮﺩﺍﺩ ﻧﻮﺫﺭﻱ ﻛﺎﺭ ﺁﻫﻨﮕﺴﺎﺯﻱ ﺭﺍ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ
ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺁﻥ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﻭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺨﺶﺷﺎﻥ ﺑﻮﺩﻳﻢ
ﻛﻪ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﺩﺍﻭﻭﺩﻧﮋﺍﺩ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪﻳﻢ ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ
ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻴﻠﻢﺷــﺎﻥ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻛﺎﺭ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﻣﻦ
ﻫﻤﺎﻥ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﺑﻬﺸﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮ« ﺷﺪ.
ﺍﺯ ﺍﻋﻀـﺎﻱ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﻛﻪ ﺍﻭﺍﺧـﺮ ﺩﻫﻪ 1370ﺩﺍﺷـﺘﻪﺍﻳﺪ ،ﻧﺎﻡ
ﻣﻲﺑﺮﻳﺪ .ﻣﻬﺮﺩﺍﺩ ﻧﻮﺫﺭﻱ ﻫﻢ ﺗﻮﻱ ﺁﻥ ﺑﻨﺪ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺖ؟
ﺑﻠــﻪ ،ﻣﻬﺮﺩﺍﺩ ﻫﻢ ﺑــﻮﺩ .ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻣﻬــﺮﺩﺍﺩ ﺑﻮﺩ ،ﻣﻦ ﺑــﻮﺩﻡ ،ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ
ﻧﺠﻒﺁﺑﺎﺩﻱ ﻛﻪ ﮔﻴﺘﺎﺭﺑﻴﺲ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﺑﻬﺸﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﻮ« ﺭﺍ ﺯﺩﻩ ﻫﻢ ﺗﻮﻱ
ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﻴﻤــﺎ ﻧﻮﺍﭘﻮﺭ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻴﻤﺎ ﺗﻮﻱ ﮔﺮﻭﻩﻣﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩ
ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﺮﺩ.
ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺳﺎﻛﻦ ﻣﺴﻜﻮ ﻫﺴﺘﻴﺪ ،ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺁﻧﺠﺎ
ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺍﻣﺎ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺳﺎﻝ ﺭﺍ ﻣﺴــﻜﻮ ﻫﺴﺘﻢ .ﻣﻦ 4ﻳﺎ 5ﻣﺎﻩ
ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ﺭﺍ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻢ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻗﻲ ﺳــﺎﻝ ﺭﺍ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻭ ﺗﻮﻱ ﻣﺴﻜﻮ ﺑﻪ ﺳﺮ
ﻣﻲﺑﺮﻡ .ﺑﺴــﺘﮕﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﭼــﻪ ﻛﺎﺭﻱ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺍﻧﺠــﺎﻡ ﺑﺪﻫﻢ .ﺗﻮﻱ
ﻣﺴﻜﻮ ﺑﻪﺷــﺪﺕ ﺩﺍﺭﻡ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺳﺒﻚ ﺟﺰ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻲﻛﻨﻢ،
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﻜﻮ ،ﻣﻮﺯﻳﺴﻴﻦﻫﺎﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻳﻚ ﺟﻮﺭﻱ ﺗﻮﻱ ﺍﻳﻦ ﺳﺒﻚ ﺣﺮﻑ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ.
ﺭﺍﺳﺘﺶ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﺩﺭ ﻣﺴــﻜﻮ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﺎﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﻢ،
ﺧﻴﻠﻲ ﺟﺎﻫــﺎ ﺭﺍ ﺗﻮﻱ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎﻧﺪﻥ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ
ﻭﻟﻲ ﺑﻪﻧﻈﺮﻡ ﺍﻳﻦ ﺟﺎ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﺑﺎﺷـﻴﻢ ﻛﻪ ﺁﻟﺒﻮﻡ ﺑﻌﺪﻱﺗﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺳﺒﻚ
ﺟﺰ ﭘﻬﻠﻮ ﻣﻲﺯﻧﺪ؟
ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ،ﺧﺐ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺴــﺘﮕﻲ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﻪﻧﻈﺮﻡ ﺍﻻﻥ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻭﺩ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﻟﺒﻮﻡ ﺑﻌﺪﻱﺍﻡ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺰﻧﻢ ﻭﻟﻲ ﻣﻦ ﺳﻌﻲﺍﻡ ﺭﺍ ﻣﻲﻛﻨﻢ.
ﻧﺎﮔﻔﺘــﻪ ﻧﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﻱ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﻟﺒﻮﻡ »ﮔﺎﻫــﻲ ﻭﻗﺘﺎ« ﻫﻢ ﻧﻪ ﺟﺰ ﻭﻟﻲ
ﻳﻚ ﺳــﺒﻚ ﺑﺎﻻﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻫﻨﮓ »ﻣﺎﻩ ﺁﺑﻲ« -ﺗﺮﻙ ﺩﻭﻡ ﺁﻟﺒﻮﻡ -ﺑﻪ ﻛﺎﺭ
ﺑﺮﺩﻩﺍﻡ ،ﺗﻮﻱ ﺍﻳﻦ ﻗﻄﻌﻪ ﺍﮔﺮ ﺩﻗﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻴﺪ ،ﻓﻮﺍﺻﻞ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ
ﻭ ﻛﻠﻴﺸﻪﺍﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻳﻚ ﻣﻘﺪﺍﺭﻱ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺟﺰ )ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻳﻚ
ﻣﻘﺪﺍﺭﻱ ﺍﻟﺒﺘﻪ( ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺩﺍﺭﺩ.
www.mosalas.ir
¾zÄkºH
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﺴﻠﺦ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﻋﺪﻝ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﻟﻔﺎﻇﻲ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻴﻖ ﻧﻈﺮ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴﻢ ﺍﻣﺎ ﻗﺎﺗﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮﻱ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺑﻪ ﻗﺘﺎﻝ ﺑﺎ
ﻋﺪﻝ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺫﺑﺢ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺳﺘﻤﮕﺮﻱ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻭ ﺗﻬﻲ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺫﺍﺕ ﻗﺪﺳﻲﺍﺵ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ .ﺁﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﻋﺪﺍﻟﺖ »ﻣﻠﻌﺒﻪ« ﻣﻲﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺧﻴﻤﻪ ﻇﻠﻤﻲ ﺑﻪﭘﺎ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﻮﺩ ﺁﻥ »ﺍﺭﺯﺷﮕﺮﺍﻳﻲ ﺷﺒﻪﻋﺎﺩﻻﻧﻪ« ﺍﺳﺖ ،ﻗﺎﺗﻼﻥ ﺍﺻﻠﻲ ﻋﺪﺍﻟﺖﺍﻧﺪ.
71
ﻫﻤﻪ ﻗﺎﺗﻼﻥ ﻋﺪﺍﻟﺖ!
ﺳﺠﺎﺩ ﻧﻮﺭﻭﺯﻱ
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺫﺑﺢ ﻣﻲﺷــﻮﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﻓﻘﻂ ﺳــﺘﻤﮕﺮﺍﻥﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﻤﺮ
ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺴــﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﻳﺎ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻋﺪﻝﮔﺴﺘﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦﺍﻧﺪ؟
ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎ ،ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺑﺴﻂ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺳﺮﻩ ﺍﺯ
ﻧﺎﺳﺮﻩ ﺗﻤﻴﻴﺰ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﻋﻴﺎﻥ ﺷﻮﺩ» .ﺑﺴﻂ ﻋﺪﺍﻟﺖ« ﮔﺎﻩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﺎﻗﺾ
ﺫﺍﺕ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ،ﺑﺮﺗﺮﻳﻦ ﺳﻮﮔﻴﺮﻱ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ؛ »ﻭﺿﻊ ﺍﻟﺸﺌﻲ ﻓﻲ ﻣﻮﺿﻮﻋﻬﺎ« ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺮﭼﻴﺰﻱ ﺳﺮﺟﺎﻱ
ﺧــﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﻻﻟﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻫﺴــﺘﻲ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲﺍﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ.
ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻴﺎﻥ ،ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺣﻖ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺁﻭﺭﺩﻩ
ﺷﺪﻩ ﻭ ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻲ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ -ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ ﺁﻥ ﺍﺩﺍ ﺷﻮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﻣﺎ ﺑﺎ ﺫﺍﺕﮔﺮﺍﻳﻲﺍﻱ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻫﺴــﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑــﻪ ﻧﺤﻮﻱ ﺑﻲﺑﺪﻳﻞ
ﺫﺍﺕ ﻫﺮ ﭼﻴــﺰ ﺑﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺁﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺣﻖ ﺁﻥ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺍﺳــﺖ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻳﻚ »ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ« ﺻﺮﻑ ﻧﻴﺴﺖ
ﻛﻪ ﺑﺮﺣﺴﺐ ﻫﻨﺠﺎﺭﻫﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷــﻮﺩ ،ﺩﺭ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﻟﻴﺒﺮﺍﻟﻲ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ،
ﺻﻮﺭﻱﮔﺮﺍﻳﻲ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺷﺪﻥ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺪﻭﻥ
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺫﺍﺕﮔﺮﺍﻳﻲ ﻭ ﺟﻮﻫﺮﮔﺮﺍﻳﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﺑﻌﻲ
ﺍﺯ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﻣﻲﺳﺎﺯﺩ ،ﺍﻳﻦ ﺗﺎﻭﻳﻞ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ
ﻣﻌﻨﺎﻱ ﺻﺤﻴﺢ ﻛﻠﻤﻪ »ﻧﻘﺾ ﻋﺪﺍﻟﺖ« ﺍﺳﺖ.
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻮﻫﺮ ﻗﺪﺳﻲ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﺫﺍﺕ ﻫﺴﺘﻲ ،ﭼﻴﺰﻱ
ﺟﺰ ﻳﻚ »ﻋﺪﻝ ﺻﻮﺭﻱ« ﻧﻴﺴــﺖ ،ﻋﺪﻟﻲ ﻛﻪ ﻣــﺪﺍﻡ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ،
ﻣﺪﺍﻡ ﺭﻧﮓ ﻣﻲﺑﺎﺯﺩ ﻭ ﻣــﺪﺍﻡ ﺍﺯ »ﻧﮕﺮﺵ ﺍﺧﻼﻗﻲ« ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ
ﺍﺯ ﻳﺎﺩ ﻣﻲﺑﺮﺩ ﻛﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﻣﻤــﺰﻭﺝ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ .ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ
»ﺍﺧﻼﻕ ﻧﺴﺒﻴﺖﮔﺮﺍﻳﺎﻧﻪ« ﻋﺪﻟﻲ ﺳﺎﺧﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻋﺪﻝ
ﺻﻮﺭﻱ ،ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺑﻪ ﭘﺎ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﺴــﺘﺤﻜﻢ ﻭ ﻋﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺧﻠﻞ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻳﻦ
ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ »ﻗﺎﺗﻞ ﻋﺪﺍﻟﺖ« ﺩﺍﻧﺴﺖ ،ﻗﺎﺗﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺁﻧﻜﻪ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺗﺎﺑﻊ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻛﻨﺪ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺗﺎﺑﻊ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﺗﻞ ،ﺩﺭ ﻗﺘﻞ ﻋﻨﻴﻒ ﺧﻮﺩ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺳــﻮﻱ
ﻣﻴــﺪﺍﻥ ﺩﺍﻋﻴﻪﺩﺍﺭﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻫﻢ ﺻﻒ ﺁﺭﺍﺳــﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺩﺷــﻨﻪﺍﻱ ﺍﺯ
ﺻﻮﺭﻱﮔﺮﺍﻳﻲ ﺑﻪ ﻗﺘﺎﻝ ﺑﺎ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺮﺧﺎﺳــﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺷﮕﻔﺘﺎ ﺩﺷﻨﻪ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺩﺍﻋﻴﻪ ﻋﺪﻝﮔﺴﺘﺮﻱ ﺻﻴﻘﻞ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ .ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺍﻳﻨﺎﻥ
ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺣﻜﻢ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻧﻪ ﺁﻥ ﺍﻣﺮﻱ ﻛﻪ
ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻏﺎﻳﺘﻲ ﻣﻤﺪﻭﺡ ﻓﺮﺍﻣﻲﺧﻮﺍﻧﺪ .ﺁﻧﭽﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﻓﺮﺑﻪ ﻳﺎ ﻻﻏﺮ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻋﺎﻣﻪ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻗﺪﺳﻲ ﺍﻣﺮ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪﺍﻱ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺳــﺖ ﻋﺎﻣﻪ ﻣﻌﻨﺎ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ .ﺩﺭﻙ ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴﺘﻲ ﺍﺯ
72
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﻣﺎ ﻛﻨﺶ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ »ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻋﺎﻣﻪ« ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ،
ﻭﻟﻲ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﺧﻼﻕ ﮔﺴﺴــﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻋﺪﻝ
ﺭﺳــﻴﺪ ،ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺫﺍﺗﻲ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻋﺪﻭﻝ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﻡ ﺍﺯ
ﻋﺪﻝ ﺯﺩ؟ ﺩﺭﻙ ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴــﺘﻲ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻫﺪﻓﺶ ﻭﻳﺮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻨﺎﻱ
ﻧﺎﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺍﺳــﺖ ﻧﻪ ﺑﻨﺎ ﻛﺮﺩﻥ ﺩژ ﻣﺴــﺘﺤﻜﻢ ﻋــﺪﻝ .ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻧﻪ ﺑﻪ
ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻥ ﺷﺌﻲ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﺼﻠﺖ ﺗﺎﺳﻴﺴﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻬﺎﻳﻲ ﺩﺍﺩﻩ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﺎﺩﻩ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺍﺧﻼﻗﻲ .ﺩﺭﻙ ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴﺘﻲ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﻣﻄﻠﻘﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻱ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﺮﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻋﺪﻝ ﻧﻈﺮ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴﺖﻋﺪﻝﮔﺴﺘﺮﻓﻘﻂﻣﻲﮔﻮﻳﺪﻣﻦﺩﺭﺳﺘﻴﺰﺑﺎﺑﻲﻋﺪﺍﻟﺘﻲﺍﻡ،ﺍﻣﺎ
ﻋﺎﻣﺪﺍﻧﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻣﻲﮔﺮﻳﺰﺩ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻋﺪﻝ ﺭﺍ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ
ﻳﺎ ﺧﻴﺮ .ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﻫﺴﺘﻲﺷﻨﺎﺳﺎﻧﻪ ﺍﻧﻬﺪﺍﻡ ﻫﺴﺘﻲ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ -ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﻧﺎﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ،ﺍﻟﺰﺍﻣﺎ ﺍﻋﺎﺩﻩ ﻋﺪﻝ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺩﺭﻙ ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴﺘﻲ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﻣﺎ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﻲﮔﺮﻳﺰﺩ ﭼــﺮﺍ ﻛﻪ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪﺍﺵ ﺑﺎ ﺑﻲﻋﺪﺍﻟﺘﻲ» ،ﺍﺧﻼﻗﻲ«
ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻳﻀﺎ »ﭘﺮﺍﮔﻤﺎﺗﻴﻚ« ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺍﺯ ﺑﻲﻋﺪﺍﻟﺘﻲ ﻓﻐﺎﻥ ﺳﺮ ﻣﻲﺩﻫﺪ،
ﻧﺎﻋﺎﺩﻻﻧــﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻣﻲﻃﻠﺒﺪ ﻭ ﻓﺘﻨﻪ ﺑــﻪ ﭘﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻴﺰﻡ ﺁﺗﺶ
ﻫﻴﺠﺎﻧﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺭﺍ ﻣﻲﺍﻓﺰﺍﻳﺪ ،ﺳــﭙﺲ ﺑﻪ ﻛﻨﺎﺭﻱ ﻣﻲﻧﺸﻴﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ
ﺧﺎﻛﺴﺘﺮﻫﺎ ﻣﻲﺧﻨﺪﺩ ﻭ ﺷــﮕﻔﺘﺎ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻋﺪﻝ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻱ ﻋﺪﻝ ﮔﺴﺘﺮﻱ
ﺫﺑﺢ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴﺖﻫﺎ ﺍﺯ ﻋﺪﻝﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻋﺪﻟﻲ ﺑﻪ ﭘﺎ
ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﺯ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺳــﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﻲﺍﻧﺼﺎﻓﻲ ﺭﻭﺍ ﻣﻲﺩﺍﺭﻧﺪ،
ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ »ﺍﺧﻼﻕ« ﻭ »ﻓﻀﻴﻠﺖ« ﺑﻲﺑﻬﺮﻩﺍﻧﺪ .ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺩﻋﺎﻱ ﺷــﻮﺭﻭﻱ
ﺳﺎﺑﻖ ،ﺑﻨﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻋﺪﻝﮔﺴﺘﺮﻱ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻱ ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ
ﺍﺭﺩﻭﮔﺎﻩﻫﺎﻱ ﻛﺎﺭ ﺍﺟﺒﺎﺭﻱ ﻭ »ﮔﻮﻻﻙﻫﺎﻱ« ﻣﺨﻮﻑ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﺪ.
ﺍﺳﺘﺎﻟﻴﻦ ﻭ ﻟﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﻣﺪﺡ ﻋﺪﻝ ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺧﻮﻥ ﻣﻲﺭﻳﺨﺘﻨﺪ
ﺗﺎ ﻧﻬﺎﻝ ﻋﺪﻝ ﺑﺎﺭﻭﺭﺗﺮ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﻮﻱ ﻣﻴﺪﺍﻥ ،ﻓﺎﺷﻴﺴﻢ ﻫﻴﺘﻠﺮﻱ ﺑﻪ
ﺗﻠﻔﻴﻖ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﻭ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ ﻫﻤﺖ ﮔﻤﺎﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻋﺪﻝ ﻫﻢ
ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻔﺖ .ﺍﻣﺎ ﻋﺪﻝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻜﺴﺎﻥﺳﺎﺯﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮ
ﻣﻲﻛــﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﻔﺮﻕ ﻭ ﺗﻜﺜﺮ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺎﺑﺪ ﺗﺎ ﺫﺍﺕ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﺎ ﺑﺎ
ﻫﻢ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕﺍﻧﺪ ،ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﺣﺮﻣﺎﻥﻫﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﺩﺭﻙ ﺍﺑﺘﺮ ﻳﺎ ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴــﺘﻲ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺭﺍ ﺫﺑﺢ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺑﺪﻳﻬﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻋﺪﻝ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ ﻭ ﺍﺻﻞ ﻃﻼﻳﻲ
ﺍﺧﻼﻕ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳــﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﭘﺴــﻨﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ
ﻧﻴﺰ ﺑﭙﺴــﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻲﭘﺴﻨﺪﻱ ﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺭﻭﺍ ﻣﺪﺍﺭ
ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩ .ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻋﺪﻝ ﺳــﺨﻦ ﮔﻔﺖ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﺴﺎﻥ
ﺗﻮﺩﻩ ﻣﺘﺮﺍﻛﻤﻲ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳــﺪ ﺧﺮﺍﺝﮔﺰﺍﺭ ﻭ ﺣﻘﻮﻕﺑﮕﻴﺮ ﻧﻬﺎﺩ ﻓﺮﺑﻪﺍﻱ
ﺑﻪﻧﺎﻡ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﺷﺪ .ﻋﺪﻝ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺑﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺫﺍﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ
ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﺠﺎ ﻭ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﻋﺪﻝ ﺭﺍ
ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺯﻭﺩﮔﺬﺭ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ﻛﺠﺎ؟ ﻗﺎﺗﻼﻥ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ،ﻓﻘﻂ ﺳﺘﻤﮕﺮﺍﻥ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،ﺳــﺘﻢ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻟﻔﺎﻓﻪ ﻋﺪﻝ
ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻋﺪﻝ ﭘﻮﺷﺸــﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻋﺎﺩﻩ ﻇﻠﻢ ﺳﺎﺧﺖ.
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﮔﺴــﺘﺮﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ
»ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻋﺎﺩﻻﻧــﻪ ﭘﻮﻝ« ﻣﻌﻨﺎ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ،ﭼﻴــﺰﻱ ﺟﺰ »ﻗﺘﻞ ﻋﺪﺍﻟﺖ«
ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺶ ،ﻭﺟﻪ ﻗﺪﺳﻲ ،ﻓﻠﺴــﻔﻲ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﻧﻔﻊﮔﺮﺍﻳــﻲ ﻣﺒﺘﺬﻟﻲ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻋﺪﻝ ﺑﺎ ﻣﻼﻙ ﻣﺎﺩﻱ
ﺳﻨﺠﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻧﻪ ﺑﺎ ﺳﻨﺠﻪﻫﺎﻱ ﺍﺧﻼﻗﻲ .ﺍﻳﻦ ﺍﺧﻼﻕ ﺩﻳﻨﻲ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺣﻜﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﻣﺤﺴــﻮﺏ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ،
ﻧﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺎﺩﻱ ﮔﺬﺭﺍﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﻧﺪﻛﻲ ﺑﻌﺪ »ﻣﺼﺮﻑ« ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺍﻣﺮ »ﻣﺼﺮﻓﻲ« ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻭﺟﻪ »ﻧﻬﺎﺩﻱ ﻭ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭﻱ« ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴــﻢ ﻋﺎﻣﺪﺍﻧﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻲﮔﺮﻳﺰﺩ ،ﭼﺮﺍ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻟﺘﺰﺍﻡ ﺑﻪ
ﺁﻥ ﺑﺎ ﭘﺮﺳــﺶﻫﺎﻱ ﺍﺧﻼﻗﻲﺍﻱ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺁﻥ
ﻧﺎﺗﻮﺍﻥ ﺍﺳﺖ.
ﭼﺮﺍﻏﻲ ﺑﺮﻓﺮﺍﺯ ﺭﺍﻩ
ﻋﺪﻝ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﻟﻔﺎﻇﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺑﻪ ﺗﻠﻔﻴﻖ ﻧﻈﺮ ﻭ ﻋﻤﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﭘﻮﭘﻮﻟﻴﺴﻢ ﺍﻣﺎ ﻗﺎﺗﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮﻱ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺑﻪ
ﻗﺘﺎﻝ ﺑﺎ ﻋﺪﻝ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺫﺑﺢ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺳﺘﻤﮕﺮﻱ ﻧﻴﺴﺖ،
ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻭ ﺗﻬﻲ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺫﺍﺕ ﻗﺪﺳﻲﺍﺵ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ »ﻣﻠﻌﺒﻪ« ﻣﻲﺳﺎﺯﻧﺪ ﻭ ﺧﻴﻤﻪ ﻇﻠﻤﻲ ﺑﻪﭘﺎ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ
ﻛــﻪ ﻋﻤﻮﺩ ﺁﻥ »ﺍﺭﺯﺷــﮕﺮﺍﻳﻲ ﺷــﺒﻪﻋﺎﺩﻻﻧﻪ« ﺍﺳــﺖ ،ﻗﺎﺗﻼﻥ ﺍﺻﻠﻲ
ﻋﺪﺍﻟﺖﺍﻧﺪ .ﺳﺘﻤﮕﺮ ﻋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ »ﺍﺧﻼﻕ« ﻭ »ﻋﺪﺍﻟﺖﮔﺴﺘﺮﻱ«
ﺍﺯ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺑﺮﻭﻥ ﻛﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺳﺘﻤﮕﺮ ﺟﺎﻣﻪ ﻋﺪﻝ ﻣﻲﭘﻮﺷﺪ ﻭ
ﺩﺭ ﻟﻔﺎﻓﻪ ﻋﺪﻝ ﺳﺘﻢ ﺭﻭﺍ ﻣﻲﺩﺍﺭﺩ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮﺩ؟ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﻬﻦ ﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ
ﭼﻴﺰﻱ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ،ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺳﺎﺳﺎﻧﻴﺎﻥ ،ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﻭ
ﻛﺎﺳﺘﻲ ،ﺣﺎﻛﻤﻲ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻧﻮﺷــﻴﺮﻭﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺣﺎﻛﻢ ﻋﺎﺩﻟﻲ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺣﻖ ﺗﺤﺮﻙ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﭘﺴــﺮ ﻛﻔﺎﺵ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺧﺖ .ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﻭ
ﺳﻴﺮﻩ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﻳﺰﺩﮔﺮﺩ ﻫﻢ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻋﺪﻝ ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻔﺖ
ﺗﺎﺍﻳﻨﻜﻪﺧﺮﻭﺵﻗﺪﺳﻲﺍﻱﺍﺯﻣﻜﻪﺑﺮﺧﺎﺳﺖﻭﺷﺒﻪﻋﺪﻝﻇﺎﻟﻤﺎﻧﻪﺁﻧﺎﻥﺭﺍ
ﺩﺭﻫﻢ ﺷﻜﺴﺖ .ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﻢ ﭼﺎﺭﻩ ﻛﺎﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﺍﻣﺎﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ
ﺍﺳﻼﻣﻲ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﺮﺩ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻓﺮﺑﻪ ﻭ ﻏﻨﻲ ﺳﺎﺧﺖ ﺗﺎ »ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ« ﺍﺯ
ﻧﻤﺪ ﻋﺪﻝ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﻛﻼﻩ ﺳﻴﺎﺳﺖﻭﺭﺯﻱ ﻧﺴﺎﺯﻧﺪ.
ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻜﻲ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ
ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﻭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺣﻖ ﺩﻳﮕﺮﻱ
ﭼﺎﺭﻟﻲ ﺭﺍﺑﻴﻨﺴﻮﻥ
ﺍﻗﺘﺒﺎﺱ ﻭ ﺗﺮﺟﻤﻪ :ﺳﻴﺪ ﻣﺠﻴﺪ ﻛﻤﺎﻟﻲ
ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻫﮕﻞ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻣﺸــﺮﻭﻁ ﻋﻘﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﺬﻛﺮ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ
ﻫﺎﻳﺪﮔﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦﻣﻨﺪﻱ ﻭ ﺗﻨﺎﻫﻲ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﺘﻲ
ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎﻱ ﻛﺎﻧﺘﻲ ﻭ ﻧﺌﻮﻛﺎﻧﺘﻲ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺝ
ﺍﺻﻮﻝ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﻭﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ،ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ
ﺍﺟﺘﻨﺎﺏﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ ﻫﻤﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮﺩﺍﺯﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻲ
ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻡ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﻋﺎﻭﻱ ﺟﻬﺎﻧﺸﻤﻮﻝ ﺑﻮﺩﻥ
ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﻣﻌﻘﻮﻝ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ،ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻣﻄﺮﺡ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻜﺘﺐ
ﻛﻠﻲﮔﺮﺍﻳــﻲ ﺟﺰﻣﻲ ﻭ ﻧﺴــﺒﻲﮔﺮﺍﻳﻲ ﻣﻄﻠﻖ ﺟﺴــﺖﻭﺟﻮ ﻛﺮﺩ .ﺑﻪ
ﮔﻤﺎﻧﻢ ﻃﺮﺣﻲ ﺍﺯ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﺣﺴﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻱ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﺳﺖﻛﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﻣﺎ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﻲ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻜﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﻬﺎﺩﻳﻨﻪ ﺷﻮﺩ.
ﻋﻠﻢ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴــﻚ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺑــﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺗﻔﺴــﻴﺮ
ﻣﺘــﻦ ﺑــﻮﺩ .ﺩﻳﻠﺘــﺎﻱ ﻭ ﺷــﻼﻳﺮﻣﺎﺧﺮ ﻛﻪ ﮔﺎﺩﺍﻣــﺮ ﺁﻧﻬــﺎ ﺭﺍ ﻋﻠﻤﺎﻱ
ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻚ ﺭﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ﻣﻲﻧﺎﻣﺪ ،ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺭﻭﺵ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﻠﻖ
ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺣﺎﻟﺖ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﻮﻟﻒ ﺳﺮ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﻭ ﻣﻌﻨﺎﻱ ﻋﻴﻨﻲ ﻣﺘﻦ ﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺳــﺎﺯﺩ ،ﺑﻪﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻧﻴﺎﺕ
ﻣﻮﻟﻒ ،ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺳﻨﺠﺶ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ.
ﺍﻣﺎ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ﺑﺎ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﺍﺯﻫﺎﻳﺪﮔﺮ ،ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻚ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻟﻤﺸﻐﻮﻟﻲﻫﺎﻱ
ﺭﻭﺵﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺭﻫﺎ ﻣﻲﺳــﺎﺯﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﺟﻨﺒﻪ ﻭﺟﻮﺩﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻪ
ﺁﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺑﻪﺯﻋﻢ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ،ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﭼﻴﺰﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺩﺍﺩﻥ ﻳﺎ ﻧﺪﺍﺩﻥ ﺁﻥ ﻣﺨﻴﺮ ﺑﺎﺷــﻴﻢ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ
ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﺩﺭﮔﻴﺮﻳﻢ .ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ﺑﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻏﻴﺮﺍﺭﺍﺩﻱ ﺑﻮﺩﻥ
ﺗﻔﻬﻢ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﻓﺎﻋﻞ ﺷﻨﺎﺳــﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻫﺮ
ﻛﻨﺶ ﺗﻔﺴــﻴﺮﻱ ،ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ،ﺍﻟﺰﺍﻣﻲ ﺍﺳــﺖ .ﻫــﺮ ﻓﻬﻤﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ
ﺑﺪﺍﻥ ﺩﺳــﺖ ﻣﻲﻳﺎﺑﻴﻢ ،ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦﻣﻨﺪﻱ ﻭ ﺗﻨﺎﻫﻲ ﻣﺎ ﻣﺸﺮﻭﻁ
ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ﭘﺮﻭژﻩ ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﻱ ،ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﻛﺸﻒ ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﻏﻴﺮﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺣﺜﻲ ﺍﺳﺘﻌﻼﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ،ﭼﻴﺰﻱ ﺟﺰ ﻳﻚ
ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺳﺎﻳﺮ ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱﻫﺎ ﻧﻴﺴﺖ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﻣﺎ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺗﻲ ﻣﺘﻨﺎﻫﻲ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺗﻔﺴــﻴﺮﻱ ﻛﺎﻧﻮﻧﻲ
ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ﺩﻫﻴﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﻪ ﺗﻔﺎﺳــﻴﺮ ﺟﺎﻧﺒﺪﺍﺭﺍﻧﻪ ﻭ
ﻣﺸﺮﻭﻁﺍﻧﺪ.
ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﭼﻪ
ﺭﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳــﻲ ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻳﻜﻲ ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﮔﺬﺭ ﻛﺮﺩ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷﺪ :ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺗﻜﺜﺮﮔﺮﺍ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎﻱ ﺭﻗﻴﺐ ،ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻱ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻋﻠﻤﻲ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺧﻼﻗﻲ
ﭘﻴﺸﻴﻨﻲ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻣﻲﺳﺎﺯﻧﺪ ،ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺁﺷﻜﺎﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﺧﻼﻗﻲ
ﺟﻬﺎﻧﺸﻤﻮﻝ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻳــﺪ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻣﻲﺷــﻮﺩ،
ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ؛ ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍﻭﻟﺰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻣﻲﻧﺎﻣﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ
ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻚ ﻓﻠﺴــﻔﻲ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﺩﺍﺭﺩ ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻭ
ﻗﻄﻌﻲ ﺍﺯ ﺍﺻــﻮﻝ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺑﺮﺧــﻼﻑ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻣﻲﻳﺎﺑﻴﻢ
ﺭﻫﺎ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﻱ ،ﺭﻫﺎﻳﻲﺑﺨﺶ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺑــﻮﺩ .ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﭘﻠﻮﺭﺍﻟﻴﺰﻡ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺑﻴﺎﻥ ﻣــﻲﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﺟﺎﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺟﻬﺎﻧﺸــﻤﻮﻝ ﺑﺎﺷﻴﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ
ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫــﻢ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﮕﻴــﺮﻡ ﻛﻪ ﻣــﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻧﻈﺮﻳــﺎﺕ ﺭﻗﻴﺐ
ﺭﺍ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻣﻌﻨــﺎﺩﺍﺭﻱ ﻣــﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴــﻢ .ﺑﺮﻋﻜﺲ ،ﺑﻪ
ﻋﻘﻴــﺪﻩ ﻣﻦ ﻣﻌﻴﺎﺭﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺍﺟــﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﻫﺪ ،ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺭﺍ ﻃﺮﺩ ﻛﻨﻴﻢ.
ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﭼﻴﺴــﺖ؟ ﺑــﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛــﻪ ﻛﺎﻧﺖ ﺍﺯ ﻳﻚ
ﺭﻭﻧﺪ ﺷــﺨﺺﻣﺤﻮﺭﺍﻧﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑــﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻭﻱ ﺍﻣﺮ ﻣﻄﻠﻖ
ﻣﻲﻧﺎﻣﺪ ،ﺩﺳﺖ ﻳﺎﺑﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺮﺭﺳﻲ
ﺩﺭﻭﻥﮔﺮﺍﻳﺎﻧــﻪ ﻣﺤﺘــﻮﺍﻱ ﺁﮔﺎﻫﻲ ،ﻣﺎﻫﻴﺖ ،ﺣــﻮﺯﻩ ﻭ ﺣﺪﻭﺩ ﻋﻘﻞ ﺭﺍ
ﻛﺸﻒ ﻛﻨﻴﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺣﺪ
ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱﻫــﺎﻱ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺧﺎﺹ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲﻣﺎﻧــﺪ .ﺭﺍﻫﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ
ﺑﻬﺘﺮﻱ ﺑﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻳﻚ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﻛﺎﺭﺍ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎﻱ
ﺭﻗﻴﺐ ﻣﻲﺍﻧﺠﺎﻣﺪ ،ﺭﻭﻧﺪﻱ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺤﺜﻲ ﻣﻌﻘﻮﻝ
ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺷﺨﺎﺻﻲ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺣﺎﺻﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﻗﻀﺎﻭﺕ
ﻛﻨﻴﻢ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﺎﻻﻳــﻲ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺑﻮﺩﻥ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﻨﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺁﻣﻮﺯﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺧﻼﻗﻲ
ﺭﺿﺎﻳﺖﺑﺨﺶ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺭﺍ ﻃﺮﺩ ﻛﻨﻴﻢ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﻌﻴﺎﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻧﺴﺒﻲﮔﺮﺍ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﻛﺎﻧﺖ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺍﺳــﺘﻨﺘﺎﺝ ﺁﻥ ﺩﺳــﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﺍﺧﻼﻗــﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻟﺤﺎﻅ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﺍﺯ ﺗﺠﺮﺑــﻪ ﻭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺑﻪ ﺯﻋﻢ
ﻛﺎﻧﺖ ،ﺷﺮﻁ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻳﻚ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﺁﻥ ،ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ
ﻗﺎﻋﺪﻩ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺟﻬﺎﻧﺸــﻤﻮﻝ ﺑﺪﻝ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺝ
ﺍﺻﻮﻝ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺟﻬﺎﻧﺸﻤﻮﻝ ﺍﺯ ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﻓﺮﺩ ﻛﺎﻣﻼ ﺷﺨﺼﻲ
ﺍﺳﺖ .ﻛﺎﻧﺖ ﻣﻲﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻼﺵ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ
ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻳﻜﺴــﺎﻧﻲ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﺪ .ﭘﻴﺶﻓﺮﺽ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻋﻘﻼﻧــﻲ ﻭ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺗﻮﻫﻤﺎﺕ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ،ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺟﺪﺍ ﻣﻲﺳﺎﺯﻧﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻜﺘﺐ
ﺍﺳــﺘﻌﻼﻳﻲ ﻛﺎﻧﺖ ،ﺫﺍﺗﺎ ﺍﻧﺘﺰﺍﻋﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﻱ ﺭﻭﻧﺪﻱ
ﺧﻨﺜﻲ ﻭ ﺑﻲﻃﺮﻓﺎﻧــﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﻋﻘﻼﻧﻲ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ
ﺍﺳﺖ .ﺍﺻﻮﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﻪﻭﺍﺳﻄﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻠﻲﮔﺮﺍﻳﻲﺍﻱ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ،
ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﺳــﻨﺖ ﻭﻳﮋﻩ ﺧﻮﺩ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﻭ ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻠﺤﻖ ﺷﻮﻧﺪ ،ﻧﺴﺒﺖ
ﻣﺤﺪﻭﺩﻱ ﺑﺎ ﺍﺷــﺘﺮﺍﻛﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ،ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ
ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻌﻴﻦ ،ﭘﻴﺸﺎﭘﻴﺶ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ ﺳﻨﺖ ﺁﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺍﺳﺖ .ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻲ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻧﻘﻄﻪ ﻋﺰﻳﻤﺖ
ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻱ ﻛﻠﻲﮔﺮﺍﻳﻲ ﺍﺳﺖ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻪﻭﺍﺳﻄﻪ ﻣﺎ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻣﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻳﺎ ﺑﺎﺯ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﻣﻌﻨﺎ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺍﺛﺮ ﻣﺸــﻬﻮﺭ ﺭﺍﻭﻟﺰ ﻳﻌﻨﻲ »ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ« ﺍﺛﺮﻱ ﻛﻼﺳــﻴﻚ ﺩﺭ
ﺣﻮﺯﻩ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺛﺮ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻣﻜﺘﺐ
ﺍﺳــﺘﻌﻼﻳﻲ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺍﺳــﺖ .ﺗﻠﻘﻲ ﺭﺍﻭﻟﺰ ﺍﺯ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻭ
ﺣﺠﺎﺏ ﻧﺎﺩﺍﻧﻲ ﺷﻴﻮﻩﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻠﻲﺳــﺎﺯﻱ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪﺯﻋﻢ ﺍﻭ
ﺑﻪ ﺩﻭ ﺍﺻﻞ ﻣﺸــﻬﻮﺭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭﻱ ﻣﻲﺍﻧﺠﺎﻣﻨﺪ .ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ
ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺻﻮﻟﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ،ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺭﻭﺵ ﻛﺎﻧﺖ،
ﻛﺎﻣﻼ ﺷــﺨﺼﻲ ﺍﺳــﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻝ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﻫﻤﻪﺍﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﻳﻚ ﺷﺨﺺ ﻧﺎﻣﻌﻴﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ
ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻛﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺣﺠﺎﺏ ﻧﺎﺩﺍﻧﻲ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ
ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺭﺍ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﻧﺪﻱ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺕ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻱﺧﻮﺍﻩ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻣﺮﺩﻡﺳﺎﻻﺭ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺕ ﻭ ﻟﻴﺒﺮﺍﻝ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ
ﺍﺷﺨﺎﺻﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺁﻣﻮﺯﻩﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻊ ﻭ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺻﺤﻪ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ،ﺷﻜﻞ
73
ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ؛ ﺁﻣﻮﺯﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍﻭﻟﺰ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺭﻳﭽﺎﺭﺩ ﺭﻭﺭﺗﻲ ،ﺟﻮﺭﺟﻴﺎ ﻭﺍﺭﻧﻚ ﻭ ﺟﺎﻥ ﺭﺍﻭﻟﺰ ،ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﻧﺪ .ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺭﺍﻭﻟﺰ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﺩ ،ﺍﻳﻦ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻓﻼﺳﻔﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﺑﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦﻣﻨﺪﻱ ﻭ ﺗﻨﺎﻫﻲ ﺭﺍ ﻋﺮﺿﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﺍﻣﺮ ﺑﺪﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﺪﻩ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ،ﺭﻳﺸﻪﻫﺎﻱ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻤﻨﺪﺍﻧﻪ ﻭ ﺣﺴﺎﺏ ﺷﺪﻩ ،ﺍﮔﺮ ﻧﮕﻮﻳﻴﻢ
ﺧﻮﺩ ﻣﻘﻮﻡ ﻳﻚ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﺟﺎﻣﻊ ﻭ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻛﺎﻣﻼ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺟﺪﻱ ﻭ ﻗﺎﻃﻊ ﺩﺭ ﻣﻜﺘﺐ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺧﻮﺍﻫﻲ ﻣﺪﻧﻲ
ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ ،ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻱ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻓﺎﻉ ژﺍﻥ ژﺍﻙ ﺭﻭﺳــﻮ ﺑﻮﺩ ،ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺮ ﻣﺤﻮﺭﻱ ﺍﻳﻦ
ﺣﻞ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻣﻮﺯﻩﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻊ ﻣﻌﻘﻮﻝ ،ﺧﻮﺩ ﻣﺸــﻜﻠﻲ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ،ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺤﻴﻂ
ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻋﻘﻼﻧﻲ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺭﻭﺳــﻮ ﻣﻲﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪ ،ﺗﻔﻜﺮ ﺩﺭ ﻳﻚ
ﭼﻴﺰﻱ ﺑﺮﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﺳــﺖ ،ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺑﺮﺳﻴﻢ .ﻃﺒﻖ ﺣﻮﺯﻩ ﻛﻮﭼــﻚ ﻭ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔــﻮﻱ ﺭﻭ ﺩﺭﺭﻭﻱ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺣﺎﺩﺙ
ﻧﻈﺮ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ،ﺷﻼﻳﺮﻣﺎﺧﺮ ﻭ ﺩﻳﻠﺘﺎﻱ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻘﻬﻮﺭ ﺧﻄﺎﻱ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺍﻣــﺮﻭﺯﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﻧﻴﺴــﺖ؛ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻮﺭ ﻛﻪ
ﺩﻛﺎﺭﺗﻲ ﺷﺪﻧﺪ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻧﻘﻄﻪ ﺍﺭﺷﻤﻴﺪﺳﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺫﻱﻧﻔﻊ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﻳﻚ ﺳﻘﻒ ﺟﻤﻊ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ ،ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ
ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺘﻦ ﺭﺍ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻱ ﺟﺪﻱ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ .ﺻﻮﺭ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻧﻪ
ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻭ ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ.
ﻣﺪﺭﻥ ﺑﺎ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺩﻳﺎﻟﻮگ ﺳــﺎﺯﻧﺪﻩ ﻣﻴﺎﻥ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﺭ
ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺮﺣﻠﻪﺍﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﮔﺎﺩﺍﻣــﺮ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻧﺎﻣﺒﺎﺭﻙ ﻣﻘﻴﺎﺱ ﻭﺳﻴﻊ ﺳــﺮﻭﻛﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻪﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﻋﻠﻲﺍﻻﺻﻮﻝ ﻫﻴﭻﻛﺲ
ﻏﻔﻠﺖ ﻋﻠﻢ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻚ ﺍﺯ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻏﻴﺮ ﺍﺭﺍﺩﻱ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻔﻬﻢ ﻣﻲﻧﺎﻣﺪ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺎﻟﻮگ ﺧﺎﺭﺝ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻧﻪ
ﺑﻪﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﻦ ﻛﻠﻴﺪ ﻓﻬﻢ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ﻭ ﻧﺎﺭﺿﺎﻳﻲ ﺍﻭ ﺍﺯ ﭘﺮﻭژﻩ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻱ ﺩﺭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﺴﺎﻣﺢ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺭﺍﺟﻊ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭﻱ
ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺍﻭ ﺑﺮ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻏﻴﺮ ﺍﺭﺍﺩﻱ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻔﻬﻢ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻭﻗﺘﻲ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺗﺎﻣﻞ ﺟﻤﻌﻲ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﻧﺎﺷﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺍﺯ ﻏﻔﻠﺖ ﻋﻠﻤﺎﻱ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴــﻚ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﻣﺎﻧﺘﻴﻚ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺒﻬﻢ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ ﭘﻴﺶﺷــﺮﻁ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﻳﺎ
ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﺭﻭﺵﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻋﻠﻢ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻚ ﺑﻪ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻭﺟﻮﺩﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪﻱ ﺭﺍ ﻣﺸــﺨﺺ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺗﻜﺜﺮﮔﺮﺍﻳﺎﻧﻪﺍﻱ
ﻋﺒﻮﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻛﻪ ﺑﺮﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺮﺩﻡﺳﺎﻻﺭ ﻏﺮﺑﻲ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺴﻠﻢ
ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻭ ﻛﺸــﻒ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﭘﻴﺸــﻴﻨﻲ ﺗﻔﻬﻢ ﺩﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ،ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺭﻭﺳﻮ ﻣﻲﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪ،
ﺻﻮﺭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ؛ ﺧﻮﺍﻩ ﻓﻬﻢ ﻣﺘﻦ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺧﻮﺍﻩ ﻓﻬﻢ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﺮﻳﻘﻲ ﺍﺯ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻳــﺎ ﻓﻬﻢ ﻛﻨﺶﻫﺎ ﻭ ﺍﻟــﻲ ﺁﺧﺮ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻗﻴﻖﺗﺮ ﺷــﺄﻥ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺎﺷﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺗﺎﺭﻳﺦﻣﻨﺪﻱ ﻣﺎ ،ﻳﻚ ﺷــﺮﻁ ﻭﺟﻮﺩﺷــﻨﺎﺧﺘﻲ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﻭ
ﺩﺭ ﻳــﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻟﻴﺒﺮﺍﻝ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻓــﺮﺍﺩ ﻏﻴﺮﻟﻴﺒﺮﺍﻝ ﻫﻢ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻔﻬﻢ ﻣﺎ ﺑﻨﻴﺎﺩﻱﺗﺮ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪﺯﻋﻢ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ،ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﻌﻀﻲ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺗﺎ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﻱ ﻣﻨﺠﺮ
ﭘﻴﺶﻓﺮﺽﻫﺎ ﻭ ﺳــﻨﺖ ،ﺷــﻜﻞﺩﻫﻨﺪﻩ ﺟﻬﺎﻥﺑﻴﻨﻲ ﻳﺎ ﺍﻓﻘﻲ ﺍﺳــﺖ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻲ ﺩﻝ ﻧﮕﺮﺍﻧﻲﻫﺎ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﻛــﻪ ﺩﺭ ﭘﺮﺗﻮ ﺁﻥ ﺗﻔﻬﻢ ﺷــﻜﻞ ﻣﻲﮔﻴــﺮﺩ .ﭼﻨﻴــﻦ ﺍﻓﻖﻫﺎﻳﻲ ﻣﻘﻮﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺯﻣﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍﺿﻲ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺳــﺖ ﺟﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺑﻲﻭﺍﺳﻄﻪ ﺷــﺨﺺ ﻣﻔﺴﺮ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻭ ﺳﻨﺖ ﺍﺳﺖ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻤﻨﺪﺍﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻘﺼﺎﻥ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻓﻬﻢ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﻤﻲﺷــﻮﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺷﺮﻁ ﺗﺤﻘﻖ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺑﻪﻭﺍﺳــﻄﻪ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﻣﻜﺘﺐ ﺗﻜﺜﺮﮔﺮﺍﻳﻲ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ،
ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺎﺭﺍ ﻳﺎ ﻋﻘﻴﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺑﺎﺯ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ.
ﺗﺎﺭﻳﺦﻣﻨــﺪﻱ ﻭ ﺗﻨﺎﻫﻲ ﺫﺍﺗﻲ ﺧــﻮﺩ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑــﺎ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺍﻫﻤﻴﺖ
ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﻭ ﺩﻭﻟﺘﻤــﺮﺩﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑــﺎ ﺍﺗﻜﺎ ﺑﻪ ﻛﻠﻴﺖ ﻳﻚ
ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱﻫﺎ ،ﺣﻮﺯﻩ ﺗﻔﻬﻢ ﮔﺸﻮﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺁﻧﻬﺎ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺟﺎﻣﻌــﻪ ،ﻳﻚ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭﺍﺣﺪ ﻭ ﻓﺮﺍﮔﻴــﺮ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻣﺎ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﻨﻴﻢ.
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑــﺎ ﺭﺟﻮﻉ ﺑﻪ ﭼﻨﻴــﻦ ﺁﻣﻮﺯﻩﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﮔﻴــﺮﻱ ،ﺑﻪ ﻗﻮﺍﻋﺪ
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳــﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦﻣﻨــﺪﻱ ﻫﺴــﺘﻲ ﻣــﺎ ﻣﻮﺟــﺐ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﺑﺨﺸــﻨﺪ .ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻜﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭ
ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱﻫــﺎ ﻣﻘــﻮﻡ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻣــﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺑﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺒﻮﻝ ﺍﻛﺜﺮ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻭﺳﻴﻌﻲ ﺁﺯﺍﺩﻱ
ﻋﺒــﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺽﻫﺎ ،ﺳــﻮﮔﻴﺮﻱ ﮔﺸــﻮﺩﮔﻲ ﻣــﺎ ﺑﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻫﺎﺑﺮﻣﺎﺱ ﺍﺷﺎﺭﻩ
ﺍﺳﺖ.ﻫﺎﺑﺮﻣﺎﺱ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻨﻄﻖ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﺯ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ،ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺷﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ
ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺗﻜﺎﻱ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺑﺮ ﺳﻨﺖ ﻭ
ﺗﻨﻬﺎ ﺑــﻪ ﺍﻧﺤــﺮﺍﻑ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻨﺠﺮ
ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻮﺳﻂ
ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱ ﻭ ﻛﻠﻴﺖ ﻭﺿﻊ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻜﻲ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﻫﺎﺑﺮﻣﺎﺱ ،ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ
ﻣﺸــﺎﺭﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻌﻘــﻮﻝ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺧﺮﺩﻩ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺍﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳــﻲ ﻭﺿﻊ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻜﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺗﻮﺿﻴﺢ
ﻛﺎﺭﻛــﺮﺩﻱ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﺸــﻨﺎﺧﺘﻲ ﻋﻴﻨﻲ ﺑﻪ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻃﺮﻳــﻖ ﺗﺒﻴﻴــﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻭﻱ
ﻣﺜﺎﺑــﻪ ﻃﺮﻗﻲ ﺑــﺮﺍﻱ ﺷﻜﺴــﺘﻦ ﺩﻭﺭ
ﺑﻴﺎﻥ ﻣــﻲﺩﺍﺭﺩ ،ﺗﺎﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﭼﻨﻴﻦ
ﺁﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ ،ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻜﻲ )ﻳﻌﻨﻲ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﻔﺴﻴﺮﻱ
ﺷــﺮﺍﻳﻄﻲ )ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑــﺮﻱ( ﻫﺪﺍﻳﺖ
ﺩﻭﺭﻱ ﺩﺭ ﺣﺮﻛــﺖ ﻣﻴﺎﻥ ﺟــﺰء ﻭ ﻛﻞ( ﺯﻳﺮﺍ ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧــﻲ ﺣﻘﻴﻘﻲ
ﺑﻪﺩﺳﺖ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
ﻧﻈﺮ ﻣﻲﻛﻨــﺪ ﻭ ﭼﻴﺰﻱ ﺷــﺒﻴﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﻋﻨﺎﺻﺮﺳﺎﺯﻧﺪﻩﻋﺪﺍﻟﺖﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ
ﻋﻴﻨﻲ ﺍﺯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻭ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ
ﺑﻪ ﻧﻈــﺮ ﻫﺎﺑﺮﻣﺎﺱ ،ﻛﻨﺶ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ،
ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺑﻪ ﺯﻋﻢ ﻭﻱ ،ﻭﺭﺍﻱ ﺣﻮﺯﻩ ﺗﻔﻬﻢ ﻫﻴﭻ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﻌﻴﻦ ﻭ ﻣﺤﻮﺭﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺤﺾﺗﺮﻳﻦ ﺷــﻜﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ
ﻣﺸﺮﻭﻁ ،ﻗﻠﻤﺮﻭ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻱ
ﺍﺭﺗﺒﺎﻁﻫﺎﻱ ﺭﻭﺯﺍﻧــﻪ ﻣﺎ ﺍﺟﺒﺎﺭﺍ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﺗﺎ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻫﻤﻪ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ
ﻭﺍﻗﻌﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺣﺪ ﻓﻬﻢ
ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻧﺤــﺎﻱ ﺩﻋﺎﻭﻱ ﺧــﻮﺩ ،ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﻛﻨﺸــﮕﺮﺍﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻲﺍﻓﺘﺪ.
ﻣﻲﺑﺨﺸــﻴﻢ ﻛــﻪ ﺍﮔــﺮ ﭼــﻪ ﺟﺰﺋﻲ ﻭ
ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ
ﺗﺎﻣــﻞ ﻭ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻧﺘﻘــﺎﺩﻱ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ
ﻧﺎﺣﻴﻪﺍﻱ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺯ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﺧﻮﺩ
ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎ ﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺳﺎﺯﺩ ﻭ ﺯﻧﺠﻴﺮ ﺳﻨﺖ ﻭ ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱ ﺭﺍ ﺑﮕﺴﻼﻧﺪ .ﺗﻌﺎﻟﻲ ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻟﻲ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻛﻠﻲ
ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻠﻴﺖ ﻭﺿﻊ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻜﻲ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺗﻔﻜﺮ ﺑﺮ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺗﻔﻬﻢ ﺑﻪﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻲﺭﻭﻧﺪ .ﺍﻳــﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﻋﻮﻱ
ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱﻫﺎ ﻭ ﺳــﻨﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﻔﻲ ﻧﻤﻲﺳــﺎﺯﺩ ﻭﻟﻲ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺷﺎﻣﻞ ﺩﻋﻮﻱ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻭ ﺻﺪﻗﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻥ ﻃﺮﻑ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺩﺭ ﭘﻴﺶﺩﺍﻭﺭﻱﻫﺎ ﺗﺎﻣﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﭘﻴﺶﻓﺮﺽ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ.
ﺟﺴــﺖﻭﺟﻮﻱ ﺍﺻﻼﺡ ﻳﺎ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷــﻴﻢ ،ﺍﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ
ﻛﻨﺸــﮕﺮﺍﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﺎ ﻛﺬﺏ ﺩﻋﺎﻭﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺩﺳﺘﻪﺑﻨﺪﻱ ﻭ ﻣﺸﺨﺺ ﺳــﺎﺯﻳﻢ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺗﺎﻣﻞ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻱ ،ﻧﻈﺮ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻮﺛﺮ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻗﺎﻋﺪﻩﻣﻨﺪ ﺳﺎﺯﻧﺪ.
ﺗﻌﺪﺍﺩﻱ ﭘﻴﺶ ﻓــﺮﺽ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺎ ﻭﺍﺿﺢ ﻭ ﺁﺷــﻜﺎﺭ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺗﺎﻣﻞ ﻭ ﺩﻳﺎﻟﻮگ ،ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺁﻧﻄﻮﺭ
ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ.
ﻛﻪ ﻫﺎﺑﺮﻣﺎﺱ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﻨﺪ
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳــﻦ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﻣــﻦ ﺍﺯ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ،ﺍﻳﺪﻩﺁﻝ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺗﺤﻘــﻖ ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﻧﺎﺏ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻟــﺖ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ
ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻭ ﻋﻴﻨﻲ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺍﺧﻼﻗــﻲ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻛﻠﻲ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺗﺤﺖ ﺍﻳﻦ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻣﺤﺾ
ﻭ ﺟﻬﺎﻧﺸــﻤﻮﻝ ،ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻏﻴﺮﻣﻌﻘﻮﻝ ﺍﺳــﺖ .ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺧﻼﺻﻪ ﺗﻘﺮﺏ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮﺩ.
ﻣﻄﺎﻟﺒﻲ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻚ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻢ .ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪﻱ ﻛﺎﺭ ،ﺗﻄﺒﻴﻖ
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻚ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﻪ
ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪﻫﺎﻱ ﮔﺎﺩﺍﻣﺮ ﺑﺎﻣﻮﺿﻮﻉ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﺳﺖ .ﻓﻼﺳﻔﻪﺍﻱ ﭼﻴﺰﻱ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻘﺮﺏ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﻳﺪﻩﺁﻝ ﺍﺳﺖ ،ﺧﻮﺩ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻱ
74
ﻣﺤﻞ ﻧﺰﺍﻉ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺎ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺍﺳﺘﺪﻻﻟﻲ ﻭ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻛﻪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﻣﻘﻮﻡ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻘﺮﺑﻲ ﺍﺳﺖ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﻳﺎﺑﻴﻢ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺭﻭﻧﺪﻱ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻧﻪ ﻛﻪ
ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ
ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺩﺭﻣﻲﻳﺎﺑﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﻛﻪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﻣﻘﻮﻡ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻪ ﺍﺟﻤﺎﻉ ﺑﺮﺳﻴﻢ .ﺑﺮﺍﻱ
ﻣﺜﺎﻝ ،ﻟﻴﺒﺮﺍﻝﻫﺎ ﻗﺮﺍﺋﺖﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺭﺍﻩﺣﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ،ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﺤﻮﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﺗﺎﻣﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻧﻲﺍﺵ ﺻﺎﺩﻕﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺍﺗﻜﺎ ﺑﺮ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻱ ﭘﻨﻬﺎﻥ
ﻭ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩﺍﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺸــﺎﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻡ ،ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺮﺩﻡﺳﺎﻻﺭ
ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻭ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﻳﻚ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮ ﻭ ﻋﺎﻡ ﻛﻪ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﻭ ﻣﻘﺒﻮﻟﻴﺖ
ﺑﻼﻣﻨﺎﺯﻉ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺘﻲ ﻭﺧﻴﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ
ﻭﺿﻊ ﺍﺳــﻔﻨﺎﻙ ﺩﺳــﺖﻛﻢ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺿﻊ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ
ﻣﻌﻴﻦ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻫﻨﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻦ ﺍﻟﮕﻮﻳﻲ ﺍﺯ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳــﻲ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻧﻪ ﻭ ﺣﺴﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﻋﺮﺿﻪ
ﻣﻲﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺭﺍ ﺭﻓﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ
ﺍﻧﺼﺎﻑ ،ﻣﺸــﺎﺭﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ ﺗﺎﻣﻞ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﺯﺍﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻓﻬﻢ ﻣﺎ ﺍﺯ ﭼﻴﺴــﺘﻲ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﻣﻤﻜﻦ
ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﻣﻞ ،ﻓﻬﻤﻲ ﺍﺯ
ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﺭﺍ ﭘﻴﺶﻓﺮﺽ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﺩﻭﺭﻱ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻱ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﻭ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺳــﺎﻻﺭ ،ﺧــﻮﺩ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺗﺎﻣﻞ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﺣﺎﺻﻞ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺎ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺻﺎﺣﺐ ﭼﻴﺰﻱ ﻣﻘﺪﻡ
ﺑﺮ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺑﺮﻫﺎﻥ ﺩﺭ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﺎ ﺻﻮﺭﺕ ،ﻣﺤﺘﻮﺍ ﻭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ
ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻧﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺎﺯ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻣﻲﺳﺎﺯﺩ،
ﻫﻤﺎﻧﺎ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺮﺍﺩ ﻣﻦ ﺍﺯ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻋﻤﻞ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﻭ ﺗﺎﻣﻞ ،ﺑﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ
ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻋﻤــﻞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒــﺎﻁ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑــﻪ ﻭﻓﺎﻕ ﻭ
ﺳــﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﺩﺳــﺖ ﻳﺎﺑﻨﺪ .ﻋﻤﻞ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ
ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎ ﻭ ﻋﻘﺎﻳﺪﺷﺎﻥ ﻭ ﺩﻻﻳﻞ ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻳﻲ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ
ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﺑﻪ ﺩﻭ ﻧﻴﺮﻭ ﻳﺎ ﺗﻮﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺳــﺖ :ﺗﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷــﺘﻦ
ﻓﻬﻤﻲ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺗﻮﺍﻥ ﺷــﻜﻞ ﺩﺍﺩﻥ ،ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻱ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﺩﻧﺒﺎﻟﻪﺭﻭﻱ
ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﺍﺯ ﺗﻠﻘﻲ ﺧﺎﺻﻲ ﺍﺯ ﻧﻔﻊ ﻭ ﺧﻴﺮ ﻣﻌﻘﻮﻝ.
ﺑﻪ ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﻭﺿﻊ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻜﻲ
ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺁﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ ،ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳــﺎﺯﻧﺪﻩ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻴﭻ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻣﻌﻴﻦ ﻭ
ﻣﺤﻮﺭﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻫﻤﻪ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﻓﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻲ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺟﺰﺋﻲ
ﺗﻔﺴــﻴﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺩ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻣﻨﻜﺮ ﺣﻖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮﺷﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻭﻱ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻭﺿﻊ ﻫﺮﻣﻨﻮﺗﻴﻜﻲ
ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﺍﻧﮕﺎﺷــﺘﻪ ﻭ ﻧﺎﻣﻌﻘﻮﻝ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﭼﻨﻴﻦ
ﺍﻓﻌﺎﻟــﻲ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺗﻜﻴﻪﮔﺎﻫﻲ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑــﺎ ﺍﺗﻜﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭ ﻣﺸــﺮﻭﻉ ﺍﻳﻦ ﺍﻳﺪﻩ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﻪ
ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻣﺘﻨﺎﻗﺾ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺭﺯﺵ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﻣﻌﻘﻮﻝ
ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﺗﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﺍﻣﺮ ﺁﺯﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﭼﻪ ﻣﻌﻨﺎﻳــﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﭼﻴﺴــﺖ؛ ﺍﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﻣﻞ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ
)ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﻭﺳــﻴﻊ ﻭ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﺑﺎﺷــﺪ( ﺍﺯ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﮕﻲ ﻣﻌﻘــﻮﻝ ﻭ ﺗﻮﺟﻴﻪﭘﺬﻳﺮ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﻦ ﻫﻴﭻ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﻱ ﺍﺯ ﺣﻖ ﺗﻔﻜﺮ ﻭ ﺗﺎﻣﻞ ﻣﺤﺮﻭﻡ
ﻧﻴﺴﺖ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﻔﻜﺮ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻛﺴﺎﻧﻲ
ﺭﺍ ﻛﻪ ﺗﻔﻜﺮ ﺩﻳﮕــﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺧﺎﺭﺝ ﻣﻲﺳــﺎﺯﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ
ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﻨﻢ ﺣﻖ ﺗﻔﻜﺮ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ،ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ
ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪﺷﺮﺍﻳﻂ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻭ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺷﺄﻥ ﻏﻴﺮﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻭ ﻛﻠﻲ ﺑﻮﺩﻧﺶ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮﺩ .ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﻣﻌﻘﻮﻝ ،ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ
ﻋﻘﻼﻧﻲ ﻣﻨﻜﺮ ﺣﻖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺷــﻮﻧﺪ .ﻣﻔﻬــﻮﻡ ﻣﻌﻘﻮﻝﺑﻮﺩﮔﻲ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ
ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺑﺮﺍﺑﺮﻱ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ
ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺗﻮﺟﻴﻪﭘﺬﻳﺮﻱ ﺍﺯ ﺳــﻨﻦ ﻭ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻱ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺮﺩﻡﺳــﺎﻻﺭ
ﺩﺭﻳﺎﺑﻴﻢ.
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎ ﻋﻴﺴﻰﻧﻴﺎ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺟﻮﺍﺩ ﻣﻴﺮﺧﻠﻴﻠﻰ -ﺑﻨﺖﺍﻟﻬﺪﻯ ﻣﻴﺮﺧﻠﻴﻠﻰ
ﺍﻳﻦﮔﻔﺖﮔﻮ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝﺑﺎﺯﺍﻧﺪﻳﺸﻰﺩﺭﺑﺎﺏﻣﻔﻬﻮﻡﻋﺪﺍﻟﺖﺩﺭ
ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰﺍﻳﻰ
ﺩﺭ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﻓﻠﺴـﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺍﺳﻼﻣﻲﺩﺍﺷـﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺑﻪﺳﺮﺍﻍ ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎ ﻋﻴﺴﻰﻧﻴﺎ ،ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ
ﻋﻠﻤﻲ ﮔﺮﻭﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﭘﮋﻭﻫﺸـﻜﺪﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ
ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﻗﻢ ﺭﻓﺘﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻛﻨﻴﻢ.
ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻳﻰ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ
ﭼﻮﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﻬﻴﺪ ﻣﺪﺭﺱ ،ﺩﺭﺁﻣﺪﻯ ﺑﺮ ﺍﻟﺰﺍﻣﺎﺕ
ﺗﺤـﻮﻝ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻋﻠﻤﻴﻪ؛ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴـﺖ؛ ﺗﻬﺪﻳﺪﻫﺎ ﻭ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎ
ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻗﺎﻋﺪﺗﺎ ﭘﺮﺳـﺶ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻳـﮕﺎﻩ ﻣﻔﻬﻮﻡ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﻓﻠﺴـﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳـﺖ؟ ﺑﺎ ﺑﺴـﻂ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿـﻮﻉ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﭘﺮﺳـﺶﻫﺎﻱ ﻛﺎﻣﻞﺗـﺮﻱ ﺭﺍ ﻃﺮﺡ
ﻛﺮﺩ.
ﻭﺍژﻩ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻲﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﺮﺑﺎﺯ ﺩﺭ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻣــﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ
ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺍﺯ
ﺁﻥ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﻮﺟﻮﺩ
ﺩﺭ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺗﻰ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻛﻬﻦﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪﻫﺎ
ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺑﺸــﺮ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﺗﺮﻳﻦ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻯ ﺑﺸﺮﻯ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ
ﻣﻰﺭﻭﺩ .ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩﻫــﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺗﺎﺭﻳــﺦ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ،
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﺷﻴﻮﻩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻌﻨﺎ ﻭ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸـﻤﻨﺪﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻛﺮﺩ؟
ﺑﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪ ﭘﺮﺳــﺶ ﺷــﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﻧﻈــﺮﺍﺕ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ
ﺍﻧﺪﻳﺸــﻤﻨﺪﺍﻥ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻣﻲﭘــﺮﺩﺍﺯﻡ .ﺭﺍﻏﺐ
ﺍﺻﻔﻬﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﻔﺮﺩﺍﺕ ،ﻋﺪﻝ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ
ﻭ ﮔﻔﺘﻪ :ﻋﺪﻝ ﺗﻘﺴــﻴﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺴﺎﻭﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ،
ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺁﺳﻤﺎﻥ ﻭ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺑﻦﻣﻨﻈﻮﺭ ﺩﺭ ﻟﺴــﺎﻥ ﺍﻟﻌﺮﺏ ﻧﻴﺰ ﻋﺪﻝ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭ
ﭼﻴﺰ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺷﻴﺦ ﻃﻮﺳﻰ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ :ﺍﻟﻌﺪﺍﻟﻪ
ﻓﻰ ﺍﻟﻠﻐﻪ ﺍﻥ ﻳﻜﻮﻥ ﺍﻻﻧﺴــﺎﻥ ﻣﺘﻌﺎﺩﻝ ﺍﻻﺣﻮﺍﻝ ﻣﺘﺴﺎﻭﻳﺎ؛ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ
ﻟﻐﺖ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﻣﺘﻌﺎﺩﻝ ﻭ ﻣﺘﺴــﺎﻭﻯ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻧﻴﺰ ﻋﻼﻣﻪ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ :ﻫﻰ ﺍﻋﻄﺎ ﻛﻞ
ﺫﻯ ﺣﻖ ﻣﻦ ﺍﻟﻘﻮﻯ ﺣﻘﻪ ﻭ ﻭﺿﻌﻪ ﻓﻰ ﻣﻮﺿﻌﻪ ﺍﻟﺬﻯ ﻳﻨﺒﻐﻰ ﻟﻪ؛ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺣﻘﻰ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﻘﺶ ﺑﺮﺳﺎﻧﻰ ﻭ ﺁﻥ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺧﻮﻳﺶ ﻗﺮﺍﺭﺩﻫﻰ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ،ﺑﺎﻣﻌﻨﺎﻯ ﻟﻐﻮﻯ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻛﻪ ﺗﺴــﺎﻭﻯ ﺍﺳــﺖ ،ﻣﻨﺎﻓﺎﺕ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺍﺯ ﺗﺴﺎﻭﻯ،
ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺘﺴﺎﻭﻯ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺑﺮﺳﺪ
ﻭ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ ﺷــﻮﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻭ
ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﺍﺳﺖ ﻳﻌﻨﻰ ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻭﺿﻊ ﺧﻮﺩ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻥ
ﻭ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ.
ﺍﻧﺪﻳﺸـﻤﻨﺪﺍﻧﻰ ﻫﻤﭽـﻮﻥ ﺧﻮﺍﺟـﻪ ﻧﺼﻴﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳـﻰ ﻭ
ﻣﺴﻜﻮﻳﻪ ﭼﻪ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺑﻪﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ؟
ﺩﺭ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﻃﻮﺳﻰ
ﻭ ﻣﺴﻜﻮﻳﻪ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺗﻨﺎﺳﺐ ،ﺍﺳﺘﺤﻘﺎﻕﻫﺎ ﻭ
ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻰﻫﺎﺳﺖ .ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺧﻮﺍﺟﻪ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺟﻤﻊ ﻛﻤﺎﻻﺕ
ﻭ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻭ ﻭﺟﻮﺩ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﻣﺎﻳﻪ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻗﻮﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ.
ﻓﻠﺬﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﻼﻕ ﻧﺎﺻﺮﻯ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ :ﻋﺪﺍﻟــﺖ ﺟﺰﻭﻯ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﺯ ﻓﻀﻴﻠﺖ،
ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺑﻮﺩ ﺑﺎﺳــﺮﻫﺎ )ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻰ( ﻭ ﺟﻮﺭ ﻛﻪ ﺿﺪ ﺍﻭﺳﺖ ﺟﺰﻭﻯ
ﻧﺒﻮﺩ ﺍﺯ ﺭﺫﻳﻠﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻤﻪ ﺭﺫﻳﻠﺖ ﺑﻮﺩ ﺑﺎﺳﺮﻫﺎ .ﺧﻮﺍﺟﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺍﺳﺘﺤﻘﺎﻕﻫﺎ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﻟﺬﺍ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
»ﻗﻮﺍﻡ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺳــﺖ «.ﻭ ﺩﺭ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺷﺮﻁ ﺍﻭﻝ ﻣﻌﺪﻟﺖ
ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ» :ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺻﻨﻔﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻣﺴﺘﺤﻖ ﺧﻮﺩ
ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻧﺸــﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺻﻨﻮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ
ﺍﻣﺮ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻣﺰﺍﺝ ﺍﺯ ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﻭ ﻣﻨﺠﺮ ﺷــﺪﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺑﻪ
ﻓﺴﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺷﺮﻁ ﺩﻭﻡ ،ﺩﺭ ﻣﻌﺪﻟﺖ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺣﻮﺍﻝ ﻭ ﺍﻓﻌﺎﻝ
ﺍﻫــﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻧﻈﺮ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻫﺮ ﻳﻜﻰ ﺑﺮ ﻳﻜﻰ ﺑﺮ ﻗﺪﺭ ﺍﺳــﺘﺤﻘﺎﻕ ﻭ
ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ«.
ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮ ،ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻋﺪﺍﻟـﺖ ﺭﺍ ﺣﺘﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺤﺒﺖ
ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ؟
ﺑﻠﻪ! ﺧﻮﺍﺟﻪ ،ﻣﺮﺗﺒــﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺤﺒــﺖ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻥ
75
ﺷﺮﻑ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺮ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ» :ﺩﺭ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻫﻴﭻ ﻓﻀﻴﻠﺖ
ﻛﺎﻣﻞﺗﺮ ﺍﺯ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻧﻴﺴﺖ «.ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻭ ﻋﻠﺖ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺤﺒﺖ
ﺑﺮ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﻛﻨﺪ» :ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻣﺤﺒﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺍﺳــﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﻣﺤﺒﺖ ﻣﻘﺘﻀﻰ ﺍﺗﺤﺎﺩ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﻘﺘﻀﻰ ﺍﺗﺤﺎﺩ
ﺻﻨﺎﻋﻰ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺻﻨﺎﻋﻰ ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺴﺮﻯ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻭ
ﺻﻨﺎﻋﺖ ﻣﻘﺘﺪﻯ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﻃﺒﻴﻌﺖ.
ﭘﺲ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪﻋﺪﺍﻟﺖ ﻛﻪ ﺍﻛﻤﻞ ﻓﻀﺎﻳﻞ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ
ﺑﺎﺏ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﻧﻮﻉ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﻣﺤﺒﺖ ﺍﺳﺖ .ﭼﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺤﺒﺖ
ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺷﺨﺎﺹ ﺣﺎﺻﻞ ﺑﻮﺩﻯ ﺑﻪ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻭ ﺍﻧﺘﺼﺎﻑ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩﻯ«.
ﺧﻮﺍﺟﻪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﻮﺍﻡ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﻛﺎﺋﻨﺎﺕ ﺑﻪ ﻣﺤﺒﺖ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺿﻄﺮﺍﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﻨﺎﻯ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﻓﻮﺍﺕ ﺷﺮﻑ
ﻣﺤﺒﺖ ﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻫﻞ ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ ﺑﻪ ﻣﺤﺒﺖ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﺎﺷﻨﺪ
ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻭ ﺧﻼﻑ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﮔﺮﺩﺩ.
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﺻﺎﻑ ،ﻋﺎﺩﻝ ﻧﺰﺩ ﺧﻮﺍﺟﻪﻧﺼﻴﺮ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﺍﺳﺖ؟
ﻧﺰﺩ ﺧﻮﺍﺟﻪ ،ﻋﺎﺩﻝ ﻛﺴﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﻭ ﺍﺷﻴﺎﻳﻰ ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺐ
ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻣﻮﺭ ﻧﺎﻣﺘﺴﺎﻭﻯ ﺭﺍ ﺗﺴﺎﻭﻯ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺧﻠﻖ ﻳﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ
ﺣﻔﻆ ﻭ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩ؟
ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺣﻔﻆ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺳــﻪ
ﭼﻴﺰﺍﺳــﺖ -1 :ﻧﺎﻣﻮﺱ ﺍﻟﻬﻰ )ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺍﻟﻬﻰ( -2 ،ﺣﺎﻛﻢ
ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ -3،ﺩﻳﻨﺎﺭ .ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺮﺍ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻓﺮﺩ ﻋﺎﺩﻟﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﺮﺧﻮﺩﺵ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻛﻨﺪ،
ﻟﺬﺍ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ» :ﻋﺎﺩﻝ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻛﻨﺪ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺫﺍﺕ ﺧﻮﻳﺶ،
ﺳﭙﺲ ﺩﺭ ﺷﺮﻛﺎﻯ ﺧﻮﻳﺶ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ«.
ﺧﻮﺍﺟﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻗﺴـﻤﺖﻫﺎﻯ ﻛﺘﺎﺑﺶ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﻫﻴﺎﺕ
ﻧﻔﺴﺎﻧﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻓﻀﻴﻠﺘﻰ ﻧﻔﺴﺎﻧﻰ
ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﺍﺳـﺖ ،ﺣﺎﻝ ﭘﺮﺳﺶ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺧﻮﺍﺟﻪ
ﺩﻭ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻭ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﭼﺎﺭ ﭘﺎﺭﺍﺩﻭﻛﺲ
ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ؟
ﺳــﻮﺍﻝ ﺧﻮﺑﻰ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﺳــﺦ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ
ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻫﻴﺎﺗﻰ ﻧﻔﺴــﺎﻧﻰ ﺍﺳــﺖ
ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻰ ﺁﻥ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻓﻀﻴﻠﺘﻰ ﻧﻔﺴــﺎﻧﻰ ﺍﺳــﺖ ،ﭼﻪ
ﺁﻥ ﻫﻴﺎﺕ ﻧﻔﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﻪ ﻭﺟﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻳﻜﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺎ ﺫﺍﺕ
ﺁﻥ ﻫﻴــﺎﺕ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺑﺎ ﺫﺍﺕ ﺻﺎﺣﺐ ﻫﻴﺎﺕ ﻭ ﺳــﻮﻡ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﺑﺎ ﻛﺴــﻰ ﻛﻪ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺑﺪﺍﻥ ﻫﻴﺎﺕ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩ .ﭘﺲ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺍﻭﻝ
ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻠﻜﻪ ﻧﻔﺴــﺎﻧﻰ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺩﻭﻡ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻧﻔﺴــﺎﻧﻰ ﻭ ﺑﻪ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺳﻮﻡ ﻋﺪﺍﻟﺖ.
ﺍﮔﺮﻣﻮﺍﻓﻖﺑﺎﺷﻴﺪﺑﻪﺑﺤﺚﻋﺪﺍﻟﺖﺍﺯﺩﻳﺪﮔﺎﻩﺍﺑﻮﻋﻠﻰﻣﺴﻜﻮﻳﻪ
ﻫﻢ ﺍﺷﺎﺭﻩﺍﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ.
ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﻰ ﭼﻮﻥ ﻣﺴــﻜﻮﻳﻪ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻓﻀﺎﺋﻞ ﻗﻮﺍﻯ
ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ ﺷﻬﻮﻳﻪ ،ﻏﻀﺒﻴﻪ ﻭ ﻧﺎﻃﻘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﺍﻳﻦ ﻗﻮﺍ ﺑﻪ
ﻓﻀﺎﺋﻠﻰ ﭼﻮﻥ ﻋﻔﺖ ،ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭ ﺣﻜﻤﺖ ﻣﻲﺭﺳﺪ .ﻣﺴﻜﻮﻳﻪ ﺩﺭ ﺗﻌﺮﻳﻒ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ» :ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺩﻫﺶ ﺁﻧﭽﻪ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﻻﻋﻄﺎء ﺍﺳﺖ ﺑﻪ
ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻭﺍﺟﺐ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ «.ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﺩﺭ ﺟﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ» :ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻓﻀﻴﻠﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ
ﺑﻪﺧﻮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺭﺍ ﻣﺮﺍﻋﺎﺕ ﻣﻲﻛﻨﺪ «.ﺍﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲﺍﻓﺰﺍﻳﺪ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﻣﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻳـﺎ ﻭﻱ ﻓﻮﺍﻳـﺪﻯ ﺭﺍ ﻫـﻢ ﺑﺮ ﺍﻳـﻦ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺣﻘﻴﻘـﻰ ﻣﺘﺮﺗﺐ
ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ؟
ﺑﻠﻪ! ﻣﺴــﻜﻮﻳﻪ ﺩﺭ ﺫﻳﻞ ﺑﺤﺚ ﻓﻮﺍﺋﺪ ﻋﺪﺍﻟــﺖ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺩﻳﻦ
ﺍﻣﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ ﻭ ﺁﻥ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﻴﺮ ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺩﻭ )ﺧﻴﺮ ﻭﺳﻌﺎﺩﺕ( ﺍﺯ ﻭﺟﻮﻩ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺳﺖ .ﻭ ﭼﻮﻥ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻓﺴــﻖ ﻭ ﻓﺠﻮﺭ ،ﺑﺪﻯ ﻭ ﭘﺴﺘﻰﻫﺎ ،ﺍﺯ ﺳﺮﺯﻧﺶﻫﺎ ﻭ ﺩﻋﻮﺍ ﻭ ...ﺩﻭﺭ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻋﺎﺩﻝ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﺍﺗﺶ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ
ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺳﺘﻤﮕﺮ ﺍﺯ ﺳﺘﻢ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩﺵ ﻭ ﺩﻭﺳــﺘﺎﻧﺶ ،ﺳﭙﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻪ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻧﺶ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ
ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻣﺘﺬﻛﺮ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺟﺰﺋﻰ ﺍﺯ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ
ﺧﻮﺩ ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺍﺳــﺖ .ﻭﻟﻰ ﺟﻮﺭ ﻭ ﺳــﺘﻢ ﻛﻪ ﺿﺪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﻳﺎ
ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺭﺫﺍﻳﻞ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺭﺫﺍﻳﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻪ ﻗﺴﻢ ﺯﻳﺮ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ:
-1ﻇﺎﻫﺮ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ،ﺭﺷﻮﻩ ،ﺭﺑﺎ ﻭ -2 ،(...ﻣﺨﻔﻰ )ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻭ
ﻧﻴﺖ ﺳــﺮﻗﺖ ،ﻧﻴﺮ ﻧﮓ ﻭ -3 ،(...ﺳﺘﻢ )ﺑﻪ ﺭﻭﺵﻫﺎﻯ ،ﺗﻐﻠﺐ ،ﺑﻬﺘﺎﻥ ﻭ
ﺩﺭﻭﻍ ،ﺯﻭﺭ ﻭ ﻏﻞ ﻭ ﺯﻧﺠﻴﺮ ﻛﺮﺩﻥ( ،ﺍﻭ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ :ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﺍﻣﺎﻡ ﻋﺎﺩﻝ
76
ﺣﺎﻛﻢ ،ﺑﺎ ﻣﺴﺎﻭﺍﺕ ﻫﻤﻪ ﺭﺫﺍﻳﻞ ﺭﺍ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ
ﺍﺳﺒﺎﺏ ﺿﺮﺭ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﺣﺎﻛﻢ ﻋﺎﺩﻝ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺍﺳﺒﺎﺏ ﺿﺮﺭ
ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﺣﺎﻛﻢ ﻋﺎﺩﻝ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ ﺷﻬﺮﺕ؛ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﭘﺴﺘﻰ ﻣﻲﺷﻮﺩ،
ﺷﺮﺍﺭﺕ ﻭ ﺑﺪﻯ؛ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺳﺘﻢ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ،ﺧﻄﺎ ﻭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ
ﺣﺰﻥ ﻭ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ،ﺷﻘﺎﻭﺕ ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﻣﻲﺑﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ
ﺳﺮﮔﺸﺘﮕﻰ ﻭ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺍﻗﺴـﺎﻡ ﻋﺪﺍﻟـﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﺴـﻜﻮﻳﻪ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ
ﺩﺳﺘﻪﺑﻨﺪﻯ ﻛﺮﺩ؟
ﻣﺴــﻜﻮﻳﻪ ﺩﺭ ﺭﺳــﺎﻟﻪ ﭼﻬﺎﺭﻣﺶ )ﺍﻟﻌﺪﺍﻟﺔ( ﺩﺭ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﺍﻻﺧﻼﻕ،
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﻪ ﻗﺴــﻢ ﺗﻘﺴــﻴﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ:
-1ﻋﺪﺍﻟﺘﻰ ﻛــﻪ ﺑﻴﻦ ﺧﺪﺍﻭﻧــﺪ ﻭ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﺍﺳــﺖ )ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺑﻪ
ﻫﺮﻛﺴــﻰ ﺑﻪﺍﻧــﺪﺍﺯﻩ ﻭ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻇﺮﻑ ﻭﺟــﻮﺩﻯﺍﺵ ﭼﻴﺰﻯ ﺩﺍﺩﻩ
ﺍﺳــﺖ(-2 ،ﻋﺪﺍﻟﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻧﻮﻉ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺸــﺮ ﺟﺎﺭﻯ ﺍﺳــﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﺍﺩﺍﻯ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺣﻖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ،ﺑﺰﺭﮔﺪﺍﺷــﺖ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻣﻨﺰﻟﺖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ،
ﺍﻣﺎﻧﺖﺩﺍﺭﻯ ،ﺣﻔﻆ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﺩﺭ ﻣﻌﺎﻣﻼﺕ -3 ،ﺳــﻮﻣﻴﻦ ﻗﺴــﻢ ﺍﺯ
ﻋﺪﺍﻟــﺖ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻱ ﺣﻘﻮﻕ ﮔﺬﺷــﺘﮕﺎﻥ ﻧﺎﻡ ﻣﻲﺑﺮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺳــﻪ
ﺩﺳﺘﻪ ﺗﻘﺴــﻴﻢ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﺍﺩﺍﻯ ﺩﻳﻦ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ،ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ
ﺩﻳﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ،ﻋﻤﻞ ﺑﻪ ﻭﺻﺎﻳﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ.
ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺩﺭ ﺫﻳﻞ ﻣﺒﺤﺚ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻴﻦ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻭ ﺑﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ،ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ
ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﻧﻌﻤﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ،ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﺍﺯ
ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻣﮕﺮ؛ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ،ﺧﻮﺑﻰ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ
ﺩﻫﻨﺪ ،ﻣﺤﺒﺖ ﻭ ﻋﺸــﻖ ﺻﺎﺩﻕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ،ﺍﻋﻤﺎﻟﻰ
ﻛﻪ ﺍﻣﺮ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺍﺣﺴــﻨﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨــﺪ .ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺑﻪ
ﭼﻨﺪ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﺳﺖ -1 :ﻳﺎ ﺑﺎ ﺑﺪﻥ ﺍﺳﺖ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺭﻭﺯﻩ ،ﻧﻤﺎﺯ ،ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻯ
ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﻗﺮﺏ ﺍﻟﻬﻰ( .ﻣﺴﻜﻮﻳﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ،ﻣﺆﻗﻨﻴﻦ
ﻳﺎ ﺣﻜﻤﺎ ﻭ ﻋﻠﻤﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ -2 .ﺑﺎ ﻧﻔــﻮﺱ )ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻨﺎﺟﺎﺕ ﺑﺎ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ
ﻭ ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻰ ﺍﻭ( ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺎﻥ ﻣﺤﺴــﻨﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ.
- 3ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻭ ﻫﻤﻔﻜﺮﻯ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ،ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ،
ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻥ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺻﺎﺣﺒﺎﻧﺸــﺎﻥ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺩﺭﺳﺖ ،ﺟﻬﺎﺩ ،ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ
ﺣﺮﻳﻢ ﻭ (...ﺍﻳﻦ ﺩﺳــﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﻣﺴــﻜﻮﻳﻪ ﺑﺎ »ﺍﺑﺮﺍﺭ ﻳﺎ ﻣﺼﻠﺤﻴﻦ«
ﻣﻲﺷﻨﺎﺳــﺎﻧﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺎﻥ ﻭ ﻣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ
ﺳﺒﺤﺎﻥ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﻴﻠﺴـﻮﻑ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻥ ،ﻛﺸـﻔﻰ ﻫـﻢ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ
ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻟﻤﻠﻮﻙ ﻭ ﺍﻟﻄﻮﺍﺋﻒ ﺧـﻮﺩ ﺑﺤﺚﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺷــﻤﺎ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ ﻛﺸــﻔﻰ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻟﻤﻠﻮﻙ
ﻭ ﺍﻟﻄﻮﺍﺋــﻒ ﻭ ﺻﺮﺍﻁ ﺍﻟﻤﺴــﺘﻘﻴﻢ ﻓﻰ ﺳــﻠﻮﻙ ﺍﻟﺨﻼﺋــﻒ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﺑﺤﺚ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﻛﻪ ﺷــﺎﻣﻞ ﺗﻤﻬﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﻓﻘﻂ
ﭘﻨﺞ ﺗﻤﻬﻴﺪ ﺁﻥ ﺣﺎﻭﻯ ﺑﺤﺚ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺗﻤﻬﻴﺪ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ
ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻋﺪﻝ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ :ﻋﺪﻝ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪﻣﻌﻨﻰ ﺩﺭﺳﺘﻰ ،ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ
ﻧﻤــﻮﺩﻥ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﺢ ﻭ ﻛﺠﻰ ﻭ ﺩﻭﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﻭ ﺗﻔﺮﻳﻂ ﻭ ﻧﺎﺩﺭﺳــﺘﻰ
ﺍﺳﺖ .ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ،ﻣﺜﻞ ﻭ ﻣﺴــﺎﻭﻯ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﻫﻤﺴﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻦ
ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺗﻤﻬﻴﺪ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ
»ﻣﺤﻞ ﺍﺳــﺘﻌﻤﺎﻝ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﺪﻝ ﻳﺎ ﻋﺪﺍﻟﺖ« ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ
ﻋﺪﻝ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻰ ﺍﺳــﺘﻌﻤﺎﻝ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﻭ ﻳﺎ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﻣﺎ ﺑﻴﻦ ﺟﻤﻌﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺍﺳــﺖ ،ﻟﺰﻭﻡ ﻭ ﻭﺟﻮﺏ ﻋﺪﻝ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻭ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺳــﺘﻌﻤﺎﻝ ﺁﻥ ﻣﺎﺑﻴﻦ ﺣﻘﻮﻕﺍﻟﻨﺎﺱ
ﻭ ﺩﺭ ﺳــﻠﻮﻙ ﺑﺎ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻭ ﺭﻋﻴﺖ ،ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺣﻖ
ﻧﻔﺲ ﻭ ﺣﻖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻛﺸﻔﻰ ،ﻣﺮﺍﺗﺐ
ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﺮﺳــﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ -1 :ﺻﻔﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﻭ ﺍﺳــﻢ ﻋﺪﻝ ﺩﺭ ﺣﻖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ )ﭼﻮﻧﻜﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺎ ﺳﻮﻯﺍﷲ ،ﺭﻋﻴﺖ ﻭ
ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﻲﺑﺎﺷــﻨﺪ -2 ،(.ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺣﻖ ﺭﺳﻞ ﻭ ﺍﺋﻤﻪ،
-3ﻋﺪﺍﻟــﺖ ﺩﺭ ﺣﻖ ﻋﻠﻤﺎ ﻭ ﺍﻫﻞ ﻭﻋﻆ ،ﻗﻀــﺎ ﻭ ﻓﺘﻮﻯ -4 ،ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺩﺭ ﺣﻖ ﺳــﻼﻃﻴﻦ ﻭ ﺣﻜﺎﻡ -5 ،ﺩﺭ ﺣﻖ ﺍﺭﺑﺎﺏ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ -6ﺩﺭ ﺣﻖ
ﺍﻫﻞ ﺯﺭﺍﻋﺖ ،ﺗﺠﺎﺭﺕ ،ﺣﺮﻓﺖ ﻭ ﺻﻨﺎﻋﺖ .ﺑﺮﺁﻳﻨﺪ ﻭ ﺧﺮﻭﺟﻰ ﮔﻔﺘﺎﺭ
ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻛﺸﻔﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻤﻬﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ :ﺍﺣﺪﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻧﻴﺎ،
ﺑﺪﻭﻥ ﺭﻋﻴــﺖ ﻭ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﮕﻰ ﻣﺎﻣﻮﺭ ﻫﺴــﺘﻨﺪ
ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺭﻋﻴﺖ ﺧــﻮﺩ ﻃﺮﻳﻘﻪ ﻋﺪﻝ ﻭ ﺍﻧﺼــﺎﻑ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﻇﻠﻢ ﻭ
ﺍﻋﺘﺴــﺎﻑ ،ﺟﻮﺭ ﻭ ﺍﺟﺤﺎﻑ ،ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮ ﺻﺮﺍﻁ ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ
ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺗﻤﻬﻴﺪ ﺩﻭﻡ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻛﺸﻔﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻋﺪﻝ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ
ﺳﺒﺤﺎﻥ ﺍﺳــﺖ .ﻭ ﺗﻤﻬﻴﺪ ﺳــﻮﻡ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﻳﺢ
ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺍﺭﺩ.
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﻓﺘﺤﻌﻠﻰ ﺍﻛﺒﺮﻯ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﺗﻄﻮﺭﺍﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ
ﻣﻨﻴﺮﻩ ﭘﻨﺞﺗﻨﻰ
ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﺳـﻴﺮ ﺗﻄﻮﺭ ﻭ ﺗﺤﻮﻝ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﺳـﻼﻣﻲﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴـﺎﺋﻠﻲ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ
ﻛﺎﻧﻮﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺟﻮﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﻜﻤﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳـﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﺑﺎ
ﺩﻛﺘﺮ ﻓﺘﺤﻌﻠﻰ ﺍﻛﺒﺮﻯ ،ﺍﺳـﺘﺎﺩ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺑﻪ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ.
ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺮﻭﻉ ﻭ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﺳﻴﺮ ﺗﻄﻮﺭ ﻭ ﺗﺤﻮﻝ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﺳـﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺁﻏﺎﺯ ﻣﻰﻛﻨﻢ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﺁﻳﺎ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﺴﺎﻟﻪﺍﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ
ﺍﺧﻼﻕ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﺤﺚ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻋﻠﻢ
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ
ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺑﻪ
ﻓﺮﺍﺧﻮﺭ ﻧﻴﺎﺯﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﺁﻥ ﻣﻲﺭﻭﻧﺪ؟
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﻓﻠﺴﻔﻪﻫﺎﻯ ﻗﺪﻳﻢ ﻭﺟﺪﻳﺪ
ﺍﺳــﺖ .ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺳﻼﻣﻲﺩﺭ ﺩﺍﻧﺶﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ
ﻭﺍﻗﻊ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ :ﺩﺭ »ﻛﻼﻡ« ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺬﻫﺐ ﺷﻴﻌﻪ
ﻭ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ؛ ﺩﺭ »ﻓﻘﻪ« ﺩﺭ ﻣﺴــﺎﺋﻠﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺻﻔﺎﺕ
ﻗﺎﺿــﻰ ﻭ ﮔﻮﺍﻩ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻥ؛ ﺩﺭ» ﺍﺧﻼﻕ« ﻛــﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺩﻳﺒﺎﭼﻪ
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺩﺭ»ﺳﻴﺎﺳﺖ«.
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ،ﺳﻪ ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ :ﺍﻭﻝ،
ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﺧﻮﺍﻩﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﻛﺎﺋﻨﺎﺕ ﻭ ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪﻯ
ﻫﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺯ ﻫﺴــﺘﻰ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻭ ﺑﺎﻳﺴــﺘﻪ ﺧﻮﻳﺶ ،ﻭ ﺧﻮﺍﻩ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻋﺪﻝ ﻣﺪﻧﻰ ﻭ ﻳﻜﭙﺎﺭﭼﮕﻰ ﺍﺟﺰﺍﻱ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑــﻪ ﺑﺮﻛﺖ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺧﻴﺮﺍﺕ
ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﻭ ﺣﺮﺍﺳــﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ،ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ،ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ
ﻓﻀﻴﻠﺖ ﻭﺳﻌﺎﺩﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺍﺳﺖ .ﺩﻭﻡ ،ﺩﺭﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻳﻰ ﭼﻮﻥ
ﺳــﻴﺮﺍﻟﻤﻠﻮﻙ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻟﻤﻠﻚ ﻛﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ
ﻧﻈﺎﻡ ﺳــﻨﺘﻰ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺣﺪﻭﺩ ﻭ ﻣﺮﺍﺗﺐ ،ﻳﺎ ﺑﻪ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻥ
ﻫﺮﻛﺎﺭﻯ ﻭ ﺭﺳــﻤﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﺧﻮﻳﺶ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ
ﭘﺎﺩﺷــﺎﻫﻰ ﺻﺎﺣﺐﺭﺍﻯ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ،ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺑﻪ
ﺑﻘﺎﻯ ﻣﻠﻚ ﻭ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻭ ﺗﻐﻠﺐ ﺍﺳﺖ ،ﻧﻪ ﺩﺭ ﺳﻤﺖ ﻭﺳﻮﻯ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻭ
ﻓﻀﻴﻠﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ .ﺳﻮﻡ ،ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﻓﻘﻬﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺍﻟﺴﻠﻄﺎﻧﻴﻪ
ﻣﺎﻭﺭﺩﻯ ﻛﻪ ﻋﺪﺍﻟــﺖ ﺻﻔﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻣﺎﻡ ﻭ ﻗﺎﺿﻰ ﻭﮔــﻮﺍﻩ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﻭ ﺑﻪ
ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻭ ﺩﺭﺳﺘﻜﺎﺭﻯ ﻛﺎﺭﮔﺰﺍﺭﺍﻥ ﺣﻜﻮﻣﺘﻰ ﺍﺳﺖ.
ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮﻳﺴﺎﻥ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ،ﭘﻴﺪﺍﻳﺶ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ
ﺭﺍ ﻣﻌﻠﻮﻝ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺍﻧﺴـﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺍﻣﺎ ﭼﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪﺍﻯ
ﻣﻴـﺎﻥ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸـﻪ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﺑﺮ ﺻﻔﺖ ﻋﺪﻝ ﺍﻟﻬﻰ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺳــﺎﻳﺮ ﺻﻔﺎﺕ ،ﺑﻪﻣﻨﻈﻮﺭ
ﺑﺎﺭﺯ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺧﻮﺩﻛﺎﻣﮕﺎﻥ ﺍﻣﻮﻯ ﻭ ﻋﺒﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﭼﻪ
ﺁﻧﻜﻪ ﻇﻠﻢ ﺍﺯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎﻝ ﻧﺎﺭﻭﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺭﺳﺪ ﺑﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ .ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ،
ﺷــﻴﻌﻪ ﻭ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻋﺪﻝ ﺍﻟﻬﻰ »ﺣــﺲ ﻭ ﻗﺒﺢ ﻋﻘﻠﻰ« ﺭﺍ
ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺜﻞ ﺣﻜﻤﺎﻯ ﭘﻴﺸــﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ :ﻛﺎﺭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ
ﺭﻭﻯ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﻧﻪ ﻧﻴﻚ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺑﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺑﺎﺷﺪ،
ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ »ﻛﺎﺭ« ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﻋﻘﻞ ،ﻣﺘﺼﻒ ﺑﻪ ﺻﻔﺖ »ﻧﻴﻚ« ﻳﺎ
»ﺑﺪ« ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺍﺷﺎﻋﺮﻩ ﺣﺴﻦ ﻭ ﻗﺒﺢ ﻋﻘﻠﻰ ﺭﺍ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ:
ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻣﺜﻞ ﻋﺪﻝ ،ﻇﻠﻢ ،ﺍﻣﺎﻧﺖ ،ﺧﻴﺎﻧﺖ ،ﻗﺘﻞ ،ﺍﺣﻴﺎ ،ﺩﺭﻭﻍ ﻭ ﺭﺍﺳﺖ،
ﻳﻜﺴﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮﻧﺪ .ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻧﻬﻰ ﻛﻨﺪ »ﺯﺷﺖ«
ﻭ ﺑﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺍﻣﺮ ﻛﻨﺪ »ﻧﻴﻜﻮ« ﺍﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺣﺴﻦ ﺍﺷﻴﺎ ﻭ ﻗﺒﺢ
ﺁﻧﻬﺎ ﺣﻜﻤﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻛﺴﻰ ،ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻣﺪﻥ
ﺷﺮﻉ ،ﺻﻔﺘﻰ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺣﺴﻦ ﻳﺎ ﻗﺒﺢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ
ﺷﺮﻉ ﻛﺎﺷﻒ ﺁﻥ ﺑﺎﺷــﺪ ـ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﺑﺮ ﺁﻧﻨﺪ ـ ﺑﻠﻜﻪ ﺷﺮﻉ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ »ﺣﺴــﻦ« ﻳﺎ »ﻗﺒﺢ« ﺭﺍ ﻣﺤﻘﻖ ﻭ ﻣﺒﻴﻦ ﻣﻲﺳــﺎﺯﺩ ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ
ﺣﻜﻢ ﺷﺮﻉ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﻧﻪ »ﺯﺷــﺖ«ﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ »ﺯﻳﺒﺎ« .ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻋﻼﻣﻪ ﺣﻠﻰ ﺍﺯ ﺍﺑﻮﺍﻟﺤﺴﻦ ﺑﺼﺮﻯ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﺣﺴﻦ
ﻭ ﻗﺒﺢ ﻋﻘﻠﻰ ،ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﻭ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ،
ﺯﻳﺮﺍ ﺍﮔﺮ ﻫﻴﭻﻛﺎﺭ »ﺯﺷﺖ« ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﭼﺮﺍ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ،ﻓﻘﻂ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ ﺻﺎﺩﻕ
ﻣﺒﻌﻮﺙ ﻛﻨﺪ؟ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺷﺨﺺ ﺭﻳﺎ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺩﺭﻭﻏﮕﻮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﻯ ﻧﮕﺰﻳﻨﺪ؟
ﻭ ﭼﺮﺍ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺁﺩﻣﻴﺎﻥ ﺣﻜﻢ ﻛﻨﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﺍﺯ ﻟﺬﺍﺕ ﻭ ﺷــﻬﻮﺍﺕ
ﻣﻨﻊ ﻛﻨﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﺳﺘﻤﻜﺎﺭ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﺩﺍﺩ ﻣﻈﻠﻮﻡ
ﺍﺯ ﻇﺎﻟﻢ ﺑﮕﻴﺮﺩ؟ ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﻭﻋﺪﻩ ﺑﻬﺸــﺖ ﻭ ﺩﻭﺯﺥ ﻭﻓﺎ ﻛﻨﺪ؟ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﺍﮔﺮ ﻫﻴﭻﻛﺎﺭ ﻗﺒﻴﺢ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻗﺒﻴﺢ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ
ﺍﺣﺘﻤﺎﻻﺕ ﺭﻭﺍﺳﺖ .ﺍﺻﻼ ،ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻧﺒﻮﺕ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻣﻌﺠﺰﻩ ﻣﺘﻮﻗﻒ
ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺻﺪﻕ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ
ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺣﺴــﻦ ﻭ ﻗﺒﺢ ﻋﻘﻠﻰ ﻳﻌﻨﻰ ﺣﺴﻦ ﺻﺪﻕ ﻭ ﻗﺒﺢ ﻓﺮﻳﺐﻛﺎﺭﻯ ﻭ
ﺩﺭﻭﻍ ﺑﺴﺘﮕﻰ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﺷﺎﻋﺮﻩ ﺭﺍ ﻣﻠﺰﻡ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺳﻞ
ﺑﻪ ﻳﻚ ﺍﺻﻞ ﻋﻘﻠﻰ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺨﻤﺼﻪ ﺭﻫﺎ ﺷﺪ .ﻫﻴﭻ ﺭﺍﻩ ﺩﻳﮕﺮﻯ
ﻧﻴﺴﺖ .ﭘﺲ ﺍﮔﺮ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻘﻞ ﺑﻪ ﻗﺒﺢ ﻛﺬﺏ ﻭ ﺣﺴﻦ ﺻﺪﻕ
77
ﻓﺘﻮﺍﻯ ﻗﻄﻌﻰ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺻﺪﻭﺭ ﻗﺒﺎﻳﺢ ﺍﺯ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺭﺍ ﻣﺤﺎﻝ ﻣﻲﺍﻧﮕﺎﺭﺩ،
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺍﻧﺒﻴﺎ ﻧﻴﺰ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻟﻴﻞ ﺷﻴﻌﻴﺎﻥ
ﻭ ﺍﻋﺘﺰﺍﻟﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺷﺎﻋﺮﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﮔﺮﻳﺰﮔﺎﻫﻰ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺻﺪﻕ ﻧﺒﻰ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﻣﻴﺴﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ
ﺣﺴﻦ ﺻﺪﻕ ﻭ ﻗﺒﺢ ﻛﺬﺏ ﺗﻦ ﺩﺭ ﺩﻫﻴﻢ ﻭﮔﺮﻧﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻋﻼﻣﻪ ﺣﻠﻰ،
ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻋﺪ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﻣﻌﺘﺰﻟﻪ
ﻛﻪ ﻋﺪﻝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺬﻫﺐ ﺧﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ» :ﭼﻮﻥ
ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺣﻜﻴﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺣﻜﻴﻢ ﺟﺰ ﺧﻴﺮ ﻭ ﺻﻼﺡ ﻧﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺣﻜﻢ ﻋﻘﻞ
ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻭﺍﺟﺐ ﺍﺳﺖ ،ﺑﺮ ﺍﻭ ﻗﺒﻴﺢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ
ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻰ ﻗﺒﻴﺢ ﻳﺎ ﺣَ ﺴﻦ ﻛﻨﺪ ،ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻥ ﻋﻤﻞ ﻋﻘﻮﺑﺖ
ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺛﻮﺍﺏ ﺩﻫﺪ .ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻞ ﺭﺍ »ﻋﺪﻝ« ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ«.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻓﻴﻠﺴـﻮﻑ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺪﻭﻥ ﺑﻪ ﻣﺴـﺎﻟﻪ ﺳﻴﺎﺳـﺖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳـﺖ ،ﺁﻳﺎ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺭﻛﻦ ﻓﻠﺴـﻔﻪ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺭﺍ ﺑﺨﺶ ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺁﻥ ﺩﺍﻧﺴﺖ؟
ﺑﻠﻪ ،ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴــﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ )ﺩﺍﻧﺶ
ﺍﺳــﺘﻨﺘﺎﺝ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﻓﻠﺴــﻔﻰ( ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﻃﺮﺡ ﭘﺮﺳــﺶ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﺡ
ﭘﺮﺳﺶ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺟﺪﺍ ﺑﺎ ﺷﺪ .ﭼﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﻫﺴﺘﻰ ﻣﺪﻧﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ
ﻫﺴﺘﻰ )ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻓﻠﺴﻔﻪ( ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻓﻖ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭﺟﻮﺩ
ﻃﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ :ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛــﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ
ﺍﻭﻝ ﺍﺳــﺖ ،ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﺭﺋﻴﺲ ﺍﻭﻝ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﺒــﺪﺍ ﺍﻭﻝ ﺑﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﻘﺪﻡ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ
ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺗﻘﺪﻡ ﺩﺍﺭﺩ .ﺷــﺎﻳﺪ ﺗﻔﻜﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﻓﻘﻂ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺑﻪ
ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺭﺍﺱ ﻫﺮﻡ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻰ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ .ﺍﻭ ﺗﻘﺪﻡ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺑﺮ ﻓﺮﺩ
ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﺗﻔﻜﺮ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻳﻮﻧﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ،ﻛﻨﺎﺭ ﻧﻬﺎﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ،ﺍﻭ ﻧﻴﻞ ﺑﻪ
ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺭﺍ ﻓﻘﻂ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ
ﻣﻲﺩﺍﻧــﺪ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻣﺪﻳﻨــﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﻼﻕ ﻓﺮﺩﻯ ﺣــﻞ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ
ـ ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻌﺪﺍ ﺧﻮﺍﺟﻪ ﻧﺼﻴﺮ ﻛﺮﺩ ـ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺧﻼﻕ ﺭﺍ ﺩﻳﺒﺎﭼﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﻭ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺗﻠﻘﻰ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﺭﺍ ﻓﻘــﻂ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﻨﻪ
ﻗﺎﺑﻞ ﻃﺮﺡ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺭﺍ ﺳــﺎﻣﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺍﺧﻼﻕ ﺑﻪﺣﺴﺎﺏ
ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺎﺑﻊ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺷــﻤﺮﺩﻥ ﺍﺧﻼﻕ ،ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ
ﺍﺳﻼﻣﻲ ،ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺍﺳﺖ ،ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺗﺸﻜﻴﻞ
ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﻣﺪﻧﻰ ،ﺑﻪ ﺍﻭ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﻴﺎﻥ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻓﻠﺴﻔﻪ
ﺑﻪﻭﺳﻴﻠﻪ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭ ﻃﺮﺡ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﻭ،
ﭘﻴﻮﻧﺪﻯ ﻧﺎﮔﺴﺴﺘﻨﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻓﻘﻂ ﺯﻣﺎﻧﻰ
ﺷﺮﻭﻉ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻐﻠﺐ )ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺧﻮﺩﻛﺎﻣﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﺒﺎﻥ ﻭ ﺭﻣﻪ( ﺍﺯ ﺑﻴﻦ
78
ﺑﺮﻭﺩ .ﺩﺭ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺍﺛﺮ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ »ﺁﺭﺍء ﺍﻫﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻓﺎﺿﻠﻪ« ﻛﻪ ﻣﺸﺘﻤﻞ
ﺑﺮ ﻓﺸﺮﺩﻩ ﺗﻔﻜﺮ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻭﺳﺖ ﻧﺨﺴﺖ ﻫﺴﺘﻰﺷﻨﺎﺳﻰ ﺍﻭ
ﻭ ﺳﭙﺲ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻭ ﺗﻮﺍﻣﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺩﻭ ﻓﻴﻠﺴﻮﻑ
ﺑﺰﺭگ ﻳﻮﻧﺎﻧﻰ ،ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﻭ ﺍﺭﺳﻄﻮ ،ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﺪﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﺗﻮﺟﻪ
ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻭﺟﻮﺩﺷﻨﺎﺳــﻰ ﻃﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ
ﻫﺴﺘﻰ ﻣﺪﻧﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﻭﺟﻮﺩﻯ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﺴﺘﻰﺷﻨﺎﺳﻰ ﻭ ﻓﻠﺴﻔﻪ
ﺍﻭﻟﻰ ﺍﺳﺘﻨﺘﺎﺝ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻭ ،ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎﻥ ﺭﺋﻴﺲ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺑﺮ
ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻣﻘﺪﻡ ﻣﻲﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺤﺚ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺭﺍ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ﻭ
ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﺩﻣﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻧﺎﻗﺺ ﻭ ﻛﺎﻣﻞ ﺗﻠﻘﻰ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻧﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ
ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﻯ ﺑﺮﺍﺑﺮ.
ﺑـﺮ ﺍﺳـﺎﺱ ﻧﻈﺮﻳـﺎﺕ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﻩ ﻫـﺎﻯ ﻓﺎﺭﺍﺑـﻰ ﺩﺭﺑـﺎﺭﻩ
ﺍﻧـﻮﺍﻉ ﺍﺟﺘﻤـﺎﻉ ﺩﺭ ﻛﺘـﺐ ﻣﺨﺘﻠﻔـﺶ ﻣﺎﻧﻨـﺪ »ﺗﺤﺼﻴـﻞ
ﺍﻟﺴـﻌﺎﺩﻩ«» ،ﺭﺳـﺎﻟﻪ ﻓﻰﺍﻟﺘﻨﺒﻴﻪ ﻋﻠﻰ ﺳـﺒﻞ ﺍﻟﺴـﻌﺎﺩﻩ«،
»ﺍﻟﺴﻴﺎﺳـﺎﺕ ﺍﻟﻤﺪﻳﻨـﻪ« ،ﻭ »ﺍﻟﻤﻠﻪ ﺍﻟﻔﺎﺿﻠـﻪ« ﻋﺪﺍﻟﺖ ﭼﻪ
ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻰ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﻭ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺗﺎ ﺣﺪﻯ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ،ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺍﻣﺮ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ
ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺷﻬﺮ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭﺧﺼﻮﺻﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺮﻛﺖ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ
ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ .ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ،ﻋﺪﻝ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﻛﻮﻥ ﻭ ﻓﺴــﺎﺩ ،ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ
ﻛﻪ »ﺑﺎﻳﺴــﺘﻰ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﻋﺎﻟﻢ ،ﺍﺯ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ
ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﺰﺩ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺳﺖ
ﻳﺎﺑــﺪ« .ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺗﻜﻮﻳﻨﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻭ
»ﺩﺭ ﻧﺤــﻮﻩ ﺿﺒﻂ ﻭ ﺭﺑﻂ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻤﻜﻦ ﻭ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﺪﻝ ﺳــﺎﺭﻯ
ﻭ ﺟﺎﺭﻯ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻫﺮﻣﻤﻜﻦ ﺍﺯ ﺳــﻬﻢ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻫﺴــﺘﻰ ﺑﺮﺣﺴﺐ
ﺷﺎﻳﺴﺘﮕﻰ ﺧﻮﻳﺶ ﺑﻬﺮﻩ ﻣﻨﺪ ﺍﺳﺖ« .ﺍﻣﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﺪﻧﻰ ﺍﺯ
ﻧﻈﺮ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﺨﺴﺖ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺭﺍ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﻭ ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻦ ﺗﺸــﺮﻳﺢ ،ﺑﻪ ﻋﺪﻝ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳــﺪ» :ﻣﺪﻳﻨﻪ
ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻥ ﺳﺮ ﻭﺳﺎﻣﺎﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪ
ﻭ ﺑﺎ »ﻣﺤﺒــﺖ« ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻳﺎﻓﺘــﻪ ﻭ ﺑﺎ »ﻋﺪﻝ« ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ
ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﻳﻜﭙﺎﺭﭼﻪ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪ «.ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ »ﻋﺪﻝ ،ﺍﻭﻻ ﺩﺭ ﺗﻘﺴــﻴﻢ
ﺧﻴﺮﺍﺕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﻭ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﻫﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺍﺳﺖ،
ﺛﺎﻧﻴﺎ ،ﺩﺭ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺣﺮﺍﺳــﺖ ﺁﻧﻬﺎ« .ﺍﻳﻦ ﺧﻴﺮﺍﺕ ﻫﻤﺎﻥ ﺳــﻼﻣﺖ،
ﺍﻣﻮﺍﻝ ،ﻛﺮﺍﻣﺖ ،ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻭ ﺳــﺎﻳﺮ ﺧﻴﺮﺍﺕ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﺑﻴﻦ ﺍﻫﻞ
ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺍﺳــﺖ .ﭼﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ» ،ﺳــﻬﻤﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺧﻴﺮﺍﺕ ،ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺎ ﺷﺎﻳﺴــﺘﮕﻰ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺍﺭﺩ ﻛــﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﻳﺎ ﺯﻳﺎﺩﺗﺮ
ﺷــﺪﻥ ﺁﻥ ﻇﻠﻢ ﺍﺳﺖ :ﻛﻤﺘﺮ ﺷــﺪﻥ ﺁﻥ ،ﻇﻠﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺍﺳﺖ،
ﻭ ﺯﻳﺎﺩﺗﺮ ﺷــﺪﻥ ﺁﻥ ،ﻇﻠﻢ ﺑﻪ ﺍﻫﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺍﺳــﺖ« .ﺁﻧﮕﺎﻩ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ
ﻣﻲ ﺍﻓﺰﺍﻳﺪ» :ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﺷــﺪﻥ ﺁﻥ ،ﻇﻠﻢ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ«.
ﺳﭙﺲ ،ﺍﻭ ﮔﺴــﺘﺮﻩ ﻋﺪﻝ ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺣﺮﺍﺳﺖ ﺳﻬﻢ ﻫﺮﻳﻚ
ﺍﺯ ﺍﻫﻞ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺗﻠﻘﻰ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﭼﻪ ﻭﺟﻮﻩ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻭ ﺍﻓﺘﺮﺍﻗﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﻭ ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻫﺮﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﺎﻯ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺷﺎﻳﺪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮ
ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻋﺪﺍﻟــﺖ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ .ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﻭ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ
ﮔﻔــﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﻫــﺮ ﺩﻭﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺑﻪ ﻧﻈﻤﻲ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ
ﻣﺠﻤﻮﻉ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻫﺴﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻋﺘﺪﺍﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﻫﺴﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ
ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﺳﺮﻣﺸﻖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ،
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺥ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ .ﻫﺮ ﺩﻭ ﻓﻴﻠﺴــﻮﻑ ﺩﺭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻠﺴﻔﻰ ﺧﻮﻳﺶ
ﺑﺪﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳــﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺍﻣﺮ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻼﺯﻣﻪ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﻭ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻓﻴﻠﺴﻮﻑ
ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻬﺮ ﻭ ﺩﺍﻍ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺳﻼﻣﻲﺑﺮ ﭘﻴﺸﺎﻧﻰ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺧﻮﺭﺩﻩ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺯ ﺍﻓﻼﻃﻮﻥ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ.
ﺁﻳﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸـﻪﻫﺎﻯ ﺍﺑﻦﺳـﻴﻨﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﻛﺎﻣﻼ ﭘﻴﺮﻭ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ؟
ﻧــﻪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻟﺤﺎﻅ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺍﺑﻦﺳــﻴﻨﺎ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﺍﻟﻬﻴﺎﺕ ﻭ ﺩﺭ
ﻧﺒﻮﺕ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﻣﻲﺳــﺎﺯﺩ .ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻣﻨﺰﻝ ﺭﺍ ﺑﺨﺸــﻰ
ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﺑﻦﺳــﻴﻨﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﺭﺍ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ
ﻣﻲﺷﻤﺎﺭﺩ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ،ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﺍﺑﻦﺳﻴﻨﺎ ﻋﻤﻠﻰﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ
ﺣﻜﻤــﺖ ﻋﻤﻠﻰ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮﻯﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺣﻜﻤﺖ
ﻧﻈﺮﻯ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻟﻬﻴﺎﺕ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ،ﺗﺎ ﺣﺪﻯ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺑﺤﺚ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺁﺳﻴﺐ ﺭﺳﺎﻧﻴﺪ.
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳـﻮﺍﻝ ﺁﺧﺮ ،ﺍﻧﺪﻳﺸـﻪ ﻛﺪﺍﻣﻴﻚ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﺴـﻮﻓﺎﻥ
ﺍﺳـﻼﻣﻲﺑﻪ ﺍﻧﺪﻳﺸـﻪ ﻓﻴﻠﺴـﻮﻓﺎﻥ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﺪﺭﻥ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺗﺮ
ﺍﺳﺖ؟
ﺷﺎﻳﺪ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻰ ﺟﻬﺎﺕ ﺻﻮﺭﻯ ،ﻣﺜﻼ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺩﺍﻧﺸﻰ
ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺎﻣﻴﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺗﻔﻜﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﺪﺭﻥ ﺑﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺪﻳﻢ ،ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺧﻞ
ﻭ ﺗﺼــﺮﻑ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﺁﺩﻡ ﻛﻪ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﺑﺎﺭﺯ ﺗﻔﻜﺮ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺳــﺖ،
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻗﺪﻳﻢ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﻤﻲﺧﻮﺭﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ،ﻣﻴﺎﻥ ﻓﻠﺴﻔﻪﻫﺎﻯ
ﻗﺪﻳﻢ ﻭ ﺟﺪﻳﺪ ﺳــﻨﺨﻴﺘﻰ ﻧﻴﺴــﺖ .ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻥ
ﻣﺪﺭﻥ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻣﺤﻚ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺑﻬﺎﻡﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺗﺎ
ﺣﺪ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻣﻲﻛﺎﻫﻨﺪ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻯ ﻛﻪ ﻫﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﺳﻤﺖ ﻭ ﺳﻮﻯ ﺣﻘﻮﻕ
ﺑﺸﺮ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺍﺳﺖ.
ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﻭ ﻋﺪﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ
ﻣﺼﻄﻔﻰ ﺩﻫﻘﺎﻥ
»ﻋﺪﺍﻟﺖ« ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭ ﻭﺍژﻩﺍﻯ ﺑﻪ ﻗﺪﻣﺖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺸـﺮ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻧﺴـﺎﻥﻫﺎﻯ ﺑﻰﺷـﻤﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍژﻩ
ﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻛﻮﺷﺶﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳـﺖ .ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺴـﻴﺎﺭ ﻛﺴﺎﻥ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮﺩﺍﺯﻯ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺍﺯ ﺍﺷـﺎﺭﺍﺕ ﻣﻔﺼﻞ
ﻫﺎﺑﺰ ﺩﺭ ﻛﺘـﺎﺏ ﻟﻮﻳﺎﺗـﺎﻥ ﺗﺎ ﺍﺳـﭙﻴﻨﻮﺯﺍ ﻭ ﻣﺎﺭﻛـﺲ ﻭ ﺭﺍﻭﻟﺰ،
ﻫﻤﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺳﻌﻰ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺭﺍ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ .ﺁﻧﭽﻪ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻴﺪ ﺣﺎﺻﻞ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ
ﺩﻛﺘﺮ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺭﺯﺍﻗﻰ ،ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻳﻚ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳﺖ ،ﮔﻔﺘﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ،ﺩﻳﺮﻭﺯ ﻭ ﻓﺮﺩﺍﻯ
ﻣﺮﺩﻡ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﻔﻬﻮﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻳﺸــﻪ ﻛﻬﻨﻰ ﺩﺍﺭﺩ .ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ
ﺑﺪﻭﻥ ﺑﺮﺗــﺮﻯ ﻳﻜﻰ ﺑﺮ ﺩﻳﮕــﺮﻯ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﺯﻧﺪﮔــﻰ ﻣﻰﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ
ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻟــﺖ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻓﻘﺮ ﻭ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻭﻟﻰ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﻋﺪﻩﺍﻯ ﺷــﺮﻭﻉ ﺑﻪ
ﺳﻮءﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺗﺸــﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻳﺎ ﻣﻜﻨﺖ
ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺍﻛﺘﺴــﺎﺏ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺸﻰ ﺟﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ
ﺑﺪﻝ ﺷــﺪ .ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦﺭﻭ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﻋﺪﺍﻟﺖﺧﻮﺍﻫﻰ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻫﻤﻪ
ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﻫﺴﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻭ ﺿﻮﺍﺑﻄﺸﺎﻥ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ
ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﻢ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺑﺨﺸﻰ
ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺗﺒﻌﻴﺾﺁﻣﻴﺰ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻣﺎ
»ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ« ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺤﺚ ﻣﺎﺳﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻬﻢﺗﺮ
ﺍﺳﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞﻫﺎﻯ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﻣﻌﻴﺸﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﻓﺮﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭼﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺜﺎﻝ ﻓــﺮﺽ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻋﺮﺍﻕ ﻭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﻓﻀﺎﻯ ﺑﺎﺯ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯﺷﺎﻥ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺏ ﺍﻣﺎ ﻫﺮ ﻣﻜﺘﺒﻰ ﻛﻪ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﻳﺶ
ﺟﺬﺏ ﻛﻨﺪ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺳــﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻣﻜﺘﺐ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﻯ ﻭ
ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮﺩﺍﺯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺁﻥ ،ﺁﺩﺍﻡ ﺍﺳﻤﻴﺖ ،ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ
ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻋﺪﻡ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﻭﻟﺖ
ﺩﺭ ﺳــﺎﺣﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ﻣﻰﺁﻳﺪ .ﻳﻌﻨﻰ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ
ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ
ﺧﻮﺩﺵ ،ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻧﻬﺎﻳﻰ ،ﻋﺪﺍﻟــﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ
ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻛﻪ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﺍﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺑﻪ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺭﻭﻯ ﻣﻰﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺁﻥ
ﻓﻘﺮ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﺣﺎﻝ
ﻫﻤﮕﺎﻥ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺁﺩﺍﻡ ﺍﺳﻤﻴﺖ ﻣﻰﮔﻔﺖ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻥ
ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﻮﺩ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺧﻮﺩﺧﻮﺍﻫﻰ ﺍﺳﺖ
ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩﺧﻮﺍﻫﻰ ﻓﺮﺩﻯ ،ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺪﺍﻧﺪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺟﻤﻌﻰ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﻴﻦ
ﻣﻰﻛﻨــﺪ .ﻳﻌﻨﻰ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺧﻮﺍﻫﻰ ﻓﺮﺩﻯ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ
ﻣﻰﺭﺳــﻴﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞﻫﺎ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻓﻘﺮ
ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﺭﺍ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻃﻰ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ
ﺟﺎﻫﺎﻳﻰ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻧﻈﺮ ﺁﺩﺍﻡ ﺍﺳﻤﻴﺖ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩ .ﻣﺜﻼ
ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺍﻟﺰﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﻭ
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﺧﺮﻭﺝ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺍﺵ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ،ﺍﻣﺎ ﺳﺨﻦ ﺁﺩﺍﻡ ﺍﺳﻤﻴﺖ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺍﻗﺘﻀﺎﺋﺎﺕ ﺯﻣﺎﻥ
ﺧﻮﺩﺵ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺳﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﺑﻮﺩ .ﺣﺎﻝ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺳﻮﺩ ﺩﺭ
ﺩﻻﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ ﻧﻈﺮ ﺁﺩﺍﻡ ﺍﺳﻤﻴﺖ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻨﻴﻢ ﺁﻥ
ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﻬﺎﻳــﻰ ﺭﺥ ﻧﻤﻰﺩﻫﺪ ﭼﻮﻥ ﻧﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦ
ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻧﻪ ﺭﻓﻊ ﺗﺒﻌﻴــﺾ ﻭ ﻓﻘﺮ .ﻣﺎﺭﻛﺲ ﻫﻢ ﻧﻈﺮﻳﻪﺍﻯ ﺭﺍ
ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺍﺳــﻤﻴﺖ
ﺩﺍﺷــﺖ ،ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻓﻘﺮ ﻭ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻛﻨﺪ
ﻭ ﻧﺎﮔﺰﻳــﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻭﻟﺘــﻰ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔــﻰ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﮔﺮﺍﻥ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺯﻳﻊ
ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺭﺍ ﺳﺒﺐﺳــﺎﺯ ﺷﻮﺩ .ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﺘﻰﺍﻯ
ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺷــﻮﺭﻭﻯ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻧﻈــﺮ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﺑﻮﺩ،
ﭼﺮﺍ ﻛــﻪ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﺯﻣﻴﻨــﻪ ﺑﺮﻭﺯ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴــﻢ ﺩﺭ
ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﺻﻨﻌﺘﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﺭﻭﺳــﻴﻪ ﺍﺑﺪﺍ ﺻﻨﻌﺘﻰ ﻧﺒﻮﺩ .ﺁﻥ
ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﺑﻮﺩ ﻋﻠﻰﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻰ
ﭼﻮﻥ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻳﺎ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺭﺥ ﻣﻰﺩﺍﺩ ﻛــﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺳــﻴﻪ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻗﻠﻴﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ
ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴــﺘﻰ ،ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺩﺍﺩ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺗﺎﻣﻴﻦ
ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺯﻧﺪﮔﻰ ،ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ
ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺗــﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﺪﻩﺁﻝ ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﻮﺩ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺧﻼءﻫﺎﻳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﺒﻮﺩ ﺁﺯﺍﺩﻯ
ﻭ ﭘﺎﺳــﺨﮕﻮ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻭ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻯ ﻃﺒﻘﻪ ﻣﻤﺘﺎﺯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻣﻜﺘﺐ ﻋﻤﺪﻩ ﻳﻌﻨﻰ
ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴــﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟــﻰ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﺑﻪﻧﻈﺮ
ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺯﺍﺕ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﺪﻩﺍﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺯ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ،
ﺧﻮﺩﺑﻪﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻋﻤﻞ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﻤﺎﻧﺪ؛ ﺩﺭ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﻯ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭگ
ﻭ ﺩﺭ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴــﻢ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺍﻣﻜﺎﻧــﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﻋﻀﺎﻯ
ﺣﺰﺏ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ.
ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺍﻳﻦ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ
ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ
ﺑﺎﻗﻰ ﺑﻤﺎﻧﺪ .ﺁﻧﭽﻪ ﻫﻨــﻮﺯ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺁﺭﻣﺎﻧﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻥ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﺷــﻜﻠﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭﺍ ﭘﻰﺭﻳﺰﻯ ﻛﺮﺩ
ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻰﻋﺪﺍﻟﺘﻰﻫﺎ ﻭ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮﻯﻫﺎ ﺷﺪ .ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻣﻨﻈﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺴــﻴﺎﺭ
ﻣﻬﻢ ﺍﺳــﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺮﺍﺩ ﻭ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﭼﻴﺴــﺖ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮﺩﻣﻰ ﻓﻘﻴﺮ ﻭ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﻭ ﻓﺮﻭﺩﺳﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ
ﻣﺮﺩﻣﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ،ﺗﺼﻮﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﺗﺮﻯ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﻣﻌﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺳﻄﺢ
ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﺷــﺎﻥ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺴــﻴﻂﺗﺮ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ
ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ
ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﻛﺴــﺐ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎﺳــﻰ
ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﻃﺒﻘﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ
ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰﻛﻨﺪ.
ﺍﻻﻥ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﻣﺤﺪﻭﺩﻯ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛــﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﻭﺍﺳــﻄﻪ
ﺗﺸــﻜﻞﻫﺎﻯ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪﻯ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻤﻠﻰ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳــﺖ
79
ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﻳﻌﻨﻰ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳﻜﺎﻧﺪﻳﻨﺎﻭﻯ ﻭ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻯ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ
ﻭ ﺍﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﻭ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩ ﻛﻤﺘﺮﻯ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﺁﻟﻤــﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺁﺧﺮ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﺩﻋﺎ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ
ﻗﺪﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺭﺍ ﻣﻰﭘﺬﻳﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﺳﻌﻰ ﺩﺭ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻋﺪﺍﻟﺖﮔﺴﺘﺮﻯ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﻘﻮﻟﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 57ﺑﺮ ﺁﻥ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ
ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻖ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﺒﺎﻳﺪ
ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺑﻴﻔﺘﺪ .ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺜﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭﺍﺑﺴــﺘﮕﻰ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﻴﻮﻥ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﻧﺸــﺎﻥ ﺩﻫﺪ .ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺮﻑﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﺷﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ
ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭﺳــﻴﻠﻪ ﺍﺳــﺖ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺎﺭﻓﺮﻣﺎﻯ ﻣﻄﻠﻖ
ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺳــﻮ ﮔﻴﺮﻱ ﻫﻢ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺩﺭ ﺣﻴﻄﻪ
ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﺳﺎﻣﺎﻥ ﻧﻴﺎﺑﺪ .ﻧﻜﺘﻪﺍﻯ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ 44ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺩﻭﻟﺘﻰ ،ﺗﻌﺎﻭﻧﻰ ﻭ ﺧﺼﻮﺻﻰ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻣﻜﻤﻞ
ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰ ﺍﺳــﺖ .ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻞ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺳــﺖ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﻛﺎﺭﻓﺮﻣﺎﻯ ﻣﻄﻠﻖ ﻧﻤﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﻭﻟﺖ
ﺭﺍ ﻣﺴــﺌﻮﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛــﻪ ﺑﺎ ﺑﻪﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻯ
ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻــﻰ ﻭ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭﺍ ﺳــﺎﻣﺎﻥ ﺩﻫﺪ .ﺑﻌﺪ
ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ،ﺑﺨــﺶ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻣﻮﺭﺩ
ﺑﻰﻣﻬﺮﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺩﻭﻟﺘﻰ
ﺭﺍ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺑﺨﺸﻨﺪ ،ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻳﻌﻨﻰ ﻧﺎﺭﺳﺎﻳﻰ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﺎﻟﻜﻴﺖ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺍﺳــﺖ،
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺩﺭ
ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺩﻟﻴﻞ
ﺍﻳﻦ ﺳــﺨﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺗﻮﻟﻴﺪﻯ ،ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ
ﭘﻮﻳﺎ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺍﺯ ﺭﺍﻧﺖﻫﺎﻯ ﻧﻔﺘﻰ
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺳﻮﺩ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻢ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺳــﻮﺩ ﺩﻻﻟﻰ 100ﺗــﺎ 150ﺩﺭﺻﺪ ﻭ
ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﻭﻗﺎﺕ 500ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺳــﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﻫﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺍﻯ
ﺗﻤﺎﻳــﻞ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺭﺍﻫﻰ ﻛــﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﭘﻮﻝ ﺑﻪﺩﺳــﺖ ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ ﻭ
ﺁﻥ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺎﺭ ﺩﻻﻟﻰ ﻛﻨﺪ .ﭘﺲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ
ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺷﻮﺩ ﺩﺭ
ﺩﻻﻟﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺳــﻮﺩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ
ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺧﺮﺝ ﺷــﺪﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺩﺭ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳــﻤﺖ ﺳﺮﺍﺯﻳﺮ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ
ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺎ ﺯﻣﻴﻦ ،ﻣﺴﺘﻐﻼﺕ ﻭ ﻣﺠﺘﻤﻊ ﺗﺠﺎﺭﻯ ﻣﻰﺧﺮﻧﺪ ﻭ
ﻫﻤﻪ ﺳﻮﺩ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﻳﺎ ﻭﺍﻡﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﭼﺮﺧﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﻧﻤﻰﻛﻨﻨﺪ .ﭘﺲ ﺍﻳﻦ ﺻﺮﻓﺎ ﺗﻘﺼﻴﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﺎ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ
ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺎ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺷﺮﻳﻔﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺩﻝ ﺑﻪ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺍﮔﺮ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﺑﺮﮔﺮﺩﻳﻢ ،ﺍﺻــﻞ 43ﺭﺍ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺭﺍ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﻣﻮﻇﻒ ﻛﺮﺩﻩ
ﻛﻪ ﺧﻮﺭﺍﻙ ،ﭘﻮﺷﺎﻙ ،ﻣﺴــﻜﻦ ،ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻯ
ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺳﺘﺮﺳــﻰ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺴﻰ
ﺩﺭ ﺣــﺪ ﺗﻮﺍﻧﺶ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ .ﻧﻜﺘــﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺍﻳــﻦ ﺍﺻﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰﺗﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ،
ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺴﻰ
ﻛﻪ ﻳﻚﺑﺎﺭ ﻛﺎﺭ ﻛﻨــﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻳــﺶ ﺭﺍ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻛﻨﺪ.
ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﺣﻴﺚ ﻛﻤﺘﺮ ﻗﺎﻧــﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻰﺍﻱ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭﺟــﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﺍﻳﻨﻘﺪﺭ ﻣﺘﺮﻗﻰ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻳﺶ
ﻣﻬﻢ ﺑﺎﺷــﺪ ﻛﻪ ﺷــﻤﺎ ﻭﻗﺖ ﺍﺿﺎﻓﻪﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ،
ﺍﻗﺘﺼــﺎﺩﻯ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋــﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪﺗﺎﻥ ﺻﺮﻑ ﻛﻨﻴﺪ .ﺍﻳــﻦ ﺍﺻﻞ ﺑﺮﺍﻯ
ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﻭﺿﻊ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ
ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑــﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻴــﻜﺎﺭ ﻭﺍﻡ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰﻫــﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩ.
ﭘﺲ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﻧﻈﺮﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻗﻮﻯ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎ ﺩﺭ
30ﺳــﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻳــﻦ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺗﺤﻘﻖ
ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳــﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ
ﻭﺿﻊ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺭﻓﺘﻪﺍﻳﻢ .ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺳــﺘﻤﺰﺩﻫﺎ ﺗــﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺛﺎﺑﺖ
ﻧﮕﻪﺩﺍﺷﺘﻪ ﻣﻰﺷﺪ ﻳﺎ ﺗﻼﺵ ﻣﻰﺷﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺗﻮﺭﻡ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻥ ﻳﺎﺭﺍﻧﻪﻫﺎ ﺑﻮﺩ .ﻳﻌﻨﻰ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ
ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻮﺭﻡ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﭘﻮﻝ ﺩﺭ
80
ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﭘﻮﻟﺪﺍﺭﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺁﻥ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ
ﺳﻮﺩ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻻﻟﻰ ﻳﺎ ﺧﺮﻭﺝ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﻭﻯ
ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻝ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻧﻔﺖ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ
ﻧﻘﺪﻳﻨﮕــﻰ ،ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺍﺧﻠــﻰ ﺑﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻛﺎﻻ ﺭﻭﻯ
ﺁﻭﺭﺩﻳﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﺗــﻮﺭﻡ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺑﺎ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪ .ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎﻛﻴﺪ
ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻧﻈﺮﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﺘﺮﻗﻰ ﺍﺳــﺖ
ﻭﻟــﻰ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺑﺎ ﻭﺿﻊ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻛــﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺷﻴﻮﻩ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﺍﻧﻪ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﻰﻛﺮﺩ ،ﻣﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﻮﺭﺩ
ﻧﻈﺮﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﭘﻮﺷــﺶ ﺩﻫﻴﻢ .ﻣﺎﺣﺼﻞ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﺍﻣﻨﻰ
ﺷﻐﻠﻰ ﻭﺣﺸــﺘﻨﺎﻙ ﻓﻌﻠﻰ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎ ﻣﻮﻗﺖ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﻛﺎﺭﻓﺮﻣﺎ ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻛﻨﺪ ،ﺩﺳﺖ
ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﻨﺪ ﻧﻴﺴــﺖ .ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﻢ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺮﻳﺾ ﺷﻮﻡ
ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺩﺭﻣﺎﻧﻢ ﻫﺴﺖ ﻭﻟﻰ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ ﺍﮔﺮ ﻣﺮﻳﺾ ﺷﻮﻡ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﻪ
ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﺮﻭﻡ ﭼﻮﻥ ﺗﻮﺍﻥ ﻣﺎﻟﻰ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻌﻄﻞ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﻤﺎﺭﺳﺘﺎﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻫﻢ
ﺟﺎ ﻭ ﻣﻜﺎﻥ ﻛﺎﻓﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻰﮔﻮﻳﻢ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﭼﻴﺴــﺖ.
ﺷﻐﻞ ،ﺍﻣﻨﻴﺖ ،ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ،ﺁﻣﻮﺯﺵ ،ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻣﺎﻫﺎﻧﻪ ﻭ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﺴﻜﻦ
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻫﻢ
ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻛﺠﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻣﻰﻛﻨﻢ؟ ﻳﻌﻨﻰ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ
ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ،ﻛﺎﻻﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭ ﺩﻳﻮﺍﺭ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ ﭘﺮ ﻛﺮﺩﻩ ،ﻧﻤﺎﻳﺸﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﻭﺿﻊ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﻣﺎ ﻣﻰﺭﺳﺪ ،ﺍﻳﻨﻬﺎ
ﻫﻤﻪ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻣﻦ ﺷــﻜﻞ ﻣﻰﺩﻫﺪ؟ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﺮ
ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺕ ﻣﺮﺩﻡ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻭﺣﺸﺘﻨﺎﻛﻰ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻰﺩﻫﺪ .ﺍﻳﻦ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎ ﭼﻮﻥ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩ
ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻋﻤﻠﻰ ﺷــﺪﻥ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ،ﺫﻫﻦ ﻣــﻦ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪ ﻳﺎ ﻛﺎﺭﮔﺮ ﺭﺍ
ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﻣﻦ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻳﻢ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷــﺪﻩ
ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻗﺒﻞ ﻫﻢ ﻧﺎﺭﺍﺿﻰ ﺑﻮﺩﻩﺍﻡ ،ﺍﻻﻥ ﻧﺎﺭﺍﺿﻰﺗﺮﻡ .ﭘﺲ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ
ﻣﻰﺭﺳــﻴﻢ ﻛﻪ ﺯﻳﺮ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻫﻤﻪ ﻧﺎﺭﺍﺿﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ
ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﭘﻮﻟﺪﺍﺭﺗﺮﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺗﺎ ﻓﻘﻴﺮﺗﺮﻳﻦ ﻧﺎﺭﺍﺿﻰ ﻫﺴــﺘﻨﺪ.
www.mosalas.ir
–IµT]H
ﺩﺭ ﺟﺴﺖ ﻭ ﺟﻮﻱ ﻣﺪﺭﻙ
ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭﻯ ﺑﺲ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﻥ ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﺯﺣﻤﺖ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮ ﺷــﺪﻥ ﻭ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻧﻴﺎﺯﻯ
ﻧﺒﺎﺷﺪ .ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻫﻴﭻ ﺳــﺎﺑﻘﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ،ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﻧﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﺎﺗﻰ ﭼﻮﻥ ﺩﻛﺘﺮﻯ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻳﻚ ﺷﺒﻪ
ﻣﺰﻩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﭼﺸــﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺩﻭﺩ ﭼﺮﺍﻍ ﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺟﺎﻥ ﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺷﺖ .ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻫﻢ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺭﻭﺵﻫﺎﻯ
ﻛﻼﻫﺒﺮﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻰ.
81
ﮔﺰﺍﺭﺷﻰﺩﺭﺑﺎﺭﻩﺭﺍﻳﺞﺗﺮﻳﻦﺍﻧﻮﺍﻉﺗﻘﻠﺐﻋﻠﻤﻰ
ﺩﺭ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﻯ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﺁﺭﺵ ﻋﺮﺏ ﻳﺎﺭﻣﺤﻤﺪﻯ
ﺗﻘﻠﺐ ،ﺗﻘﻠﺐ ﺍﺳـﺖ؛ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﻭ ﻧﻜﻮﻫﻴﺪﻩ؛ ﺳﺎﺯﻭﻛﺎﺭﻯ ﻣﺬﻣﻮﻡ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺳﺘﺤﻘﺎﻗﺶ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ .ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺍﻣﺎ ﮔﺎﻫﻰ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﻳﻦ
ﺍﻣﺮ ﻧﻜﻮﻫﻴﺪﻩ ﺑﺎ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻣﺎ ﮔﺮﻩ ﻣﻰﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﺟﺎﻥ ﻭ ﺗﻦ ﻣﺎ ﻋﺠﻴﻦ ﻣﻰﺷـﻮﺩ ﻛﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﺗﻘﻠﺐ ﻣﺘﺮﺍﺩﻑ ﺩﺯﺩﻯ ﻭ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎﺭﻯ ﻭ ﺩﻏﻞﺑﺎﺯﻯ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﻳﺎﺩ
ﻣﻰﺑﺮﻳﻢ ﺗﻘﻠﺐ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺳﺖ ﺩﺭﺍﺯ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻪﺍﻣﻮﺍﻝ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺷﺄﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﻻ ﺑﺒﺮﻳﻢ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﺢ ﺍﻳﻦ ﻓﻌﻞ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﻣﻰﺷﻜﻨﺪ
ﻭ ﺧﻴﻠﻰ ﺭﺍﺣﺖ ﺑﻪ ﺟﺰﺋﻰ ﻻﻳﻨﻔﻚ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻣﺮﮔﻰ ﻣﺎ ﺑﺪﻝ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺍﻣﺮﻯ ﻋﺎﺩﻯ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﺍﻓﻌﺎﻝ ﺑﺪ ،ﺑﻪ ﻣﺪﺍﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺍﻣﻮﺭ ﻋﺎﻟﻰ ﺍﺭﺗﻘﺎ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ .ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺩﻳﺪﻩﺍﻳﻢ ﻛﺴـﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻘﻠﺐ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﭼﻄﻮﺭ ﺳـﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﻛﻼﻩ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺜﻼ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺩﺳﺖ ﻫﻤﻜﻼﺳﻰﺷﺎﻥ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻧﺪ
ﻭ ﻧﻤـﺮﻩ ﻗﺒﻮﻟﻰ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑـﺪﻭﻥ ﻣﻨﺒﻊ ﻛﭙﻰ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺍﺭﺗﻘﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺭﺍ ﻃﻰ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﻛﺘﺮ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﺟﺎ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻛﺴـﺐ
ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺣﻜﻢ ﺁﺏﺩﻭﻍ ﺧﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﻪﺟﺎﻯ ﺣﻜﻢ ﻋﻠﻤﻰ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺟﻤﺎﻋﺘﻰ ﺭﺍ ﺳﺮ ﻛﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ...ﻣﺴﺘﻤﻌﺎﻥ ﻫﻢ ﺍﻏﻠﺐ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﻩ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﺘﻘﻠﺒﺎﻥ ﻧﮕﺎﻩ
ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﻏﻞﻛﺎﺭﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﺯﺭﻧﮕﻰ ﻭ ﺑﺎﻋﺮﺿﮕﻰﺷﺎﻥ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﻣﺜﺎﻝﻫﺎﻯ ﺗﻘﻠﺐ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻮﺩ؛ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﻛﻪ ﺳﻮژﻩ ﺍﺻﻠﻰ ﮔﺰﺍﺭﺵ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺍﺳﺖ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺑﺤﺚ ﺗﻘﻠﺐ ،ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻋﻠﻤﻰﺍﺵ ،ﺑﺤﺚ ﺩﺍﻍ ﺭﻭﺯ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻻﻳﻪﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺁﻥ
ﺍﺯ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﻪ ﻣﺘﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺳﻮژﻩﺍﻯ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﺑﺪﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﭼﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻭ ﭼﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ،ﭼﻪ ﺧﻮﺷﻤﺎﻥ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﭼﻪ ﻧﻴﺎﻳﺪ،
ﺗﻘﻠﺐ ﻭﺍﻗﻌﻴﺘﻰ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﻧﻜﺎﺭ ،ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ ﻭ ﻣﺮﺳﻮﻡ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﺎ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰﻫﺎﺳﺖ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ،ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ،ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ،ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﺣﺘﻰ
ﻣﺮﺩﻡ ﻋﺎﺩﻯ ﻛﻮﭼﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺭﺍ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺧﻮﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻘﺎﻟﻪﻫﺎﻯ ﻓﺮﻭﺷﻰ
ﺍﺯ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﺮﺳــﻮﻡ ﺗﻘﻠﺒﻰ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻣﺘﺪﺍﻭﻝ
ﻭ ﺭﺍﻳــﺞ ﺍﺳــﺖ ،ﻳﻜــﻰ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯﻫــﺎﻯ ﺑﻰﻗﺎﻋــﺪﻩ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﻭ
ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫــﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪ ﮔــﻮﺍﻩ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻳــﻰ ﻛﻪ ﻃﻰ
ﭼﻨــﺪ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ،
ﺳــﺎﺯﻭﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ
ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺘﻘﻠﺒﺎﻥ ﺳــﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﻗﺪﻳﻢﻫﺎ ﻛﺴــﻰ ﻛﻪ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺖ ﺍﺯ
ﺭﻭﻯ ﺩﺳــﺖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻳﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﺑﻨﻮﻳﺴــﺪ ،ﺑﺎﻳــﺪ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻭ
ﺳــﺎﻋﺖﻫﺎ ﺟﺴــﺖﻭﺟﻮ ﻭ ﺗﻼﺵ ﻣﻰﻛﺮﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﻻﺑﻪﻻﻯ ﻣﻘﺎﻻﺕ
ﻭ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳــﻰ ﻛﻪ ﺗﻮﻯ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ﺧــﺎﻙ ﻣﻰﺧﻮﺭﻧﺪ ،ﭼﻴﺰﻯ
ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﺧﻮﺭ ﻛﺎﺭﺵ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺳــﻤﺎ
ﺩﻛﺎﻥﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭﺳــﺖ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛــﻪ ﺍﻳــﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﻬﻮﻟﺖ ﺑﺮﺍﻯ
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻣﺘﻘﻠﺐ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ؛ ﺩﻛﺎﻥﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻰﻫﻴﭻ ﻫﺮﺍﺳﻰ
82
ﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﺗﺮﺍﻛﺖ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﭘﺨﺶ ﻣﻰﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺭﺳﻤﻰ
ﻣﺸــﺘﺮﻯ ﺟﺬﺏ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻳﻚ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﻴﺪﺍﻧﻰ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ .ﺑﻴﻦ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻭ ﺍﻗﺴــﺎﻡ ﺁﮔﻬﻰﻫﺎ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ،
ﺁﮔﻬﻰ ﻓﺮﻭﺵ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻰ ﺷــﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﭼﺸــﻢ
ﺑﻴﺎﻳﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻴﻞ ﻋﻈﻴﻢ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﺗﺮﻡ ﺁﺧﺮ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﻰ ﻳﺎ
ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻰ ﺍﺭﺷﺪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﻗﻢ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺧﻮﺭﺩ .ﺷــﺎﻳﺪ ﺣﺘﻰ ﺗﺼــﻮﺭ ﺗﺠﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﺳــﺒﺎﺏ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺁﻥ
ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻭ ﺍﻗﺴــﺎﻡ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻰ ﺑﺎﺷــﺪ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻧﮕﻨﺠﺪ،
ﺗﺠﺎﺭﺗﺨﺎﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻤﺖ ﺣﻀﻮﺭ ﭘﺮﺑﺮﻛﺘﺶ ﻫﺮ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻰ ﺑﻪ
ﺭﺍﺣﺘﻰ ﻭ ﺑﺎ ﺻﺮﻑ ﻫﺰﻳﻨﻪﺍﻯ ﻧﻪ ﭼﻨــﺪﺍﻥ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﻃﻰ ﺭﺍﻩ ﭘﺮ
ﭘﻴﭻ ﻭ ﺧﻢ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻭ ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﻯ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﺭﻫﺎﻳﻰ ﻳﺎﺑﺪ .ﺍﻣﺎ
ﻣﮋﺩﻩ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻟﻄﻒ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺩﻗﻴﻖ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ
ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﻰ)!( ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻬﺸﺖ ﺭﻭﻳﺎﻳﻲ ﻭ
ﻛﻢﻧﻈﻴﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻋﻼﻗﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺗﻼﺵ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ
ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺸﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ
ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﺖ .ﺳﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ ﻭ ﺳﻪ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ
ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﻣﻜﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭﻯ ﺑﺎﻧﻜﻰ ﻣﻨﺤﺼﺮ
ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫــﺎ ﻭ ﭘﺮﻭژﻩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ
ﺩﺳﺘﻴﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﻘﻄﻊ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺭﺷﺘﻪ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﻭ
ﺑﺎ ﻫﺮ ﺳﻮژﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻰ ﺩﺍﺭﺩ .ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻤﻰ ﺳﺮ ﻛﻴﺴﻪ ﺭﺍ
ﺷﻞ ﻛﻨﻰ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺯﺣﻤﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﺷﻤﺎﺳﺖ.
ﺧﻴﻞ ﻋﻈﻴﻢ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻴــﺮﻭﻥ ﻭ ﺩﺍﺧﻞ ﻣﻐــﺎﺯﻩ ﻳﺎﻓﺘﻦ
ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣﻮﻋﻮﺩ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻰﻛﺸﻨﺪ ،ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺍﺯ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺩﺭﺧﻮﺭ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ .ﺭﻭﻧﺪ
ﻛﺎﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺳﻮژﻩﻫﺎﻯ
ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﻛﺎﻏﺬ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻨﺸﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ .ﭘﺲ
ﺍﺯ ﻣﺪﺗﻲ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻧﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻃﺎﻗﺖ ﻓﺮﺳﺎ ،ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻭ ﻟﻴﺴﺘﻰ
ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻳﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﺳﻮژﻩﻫﺎﻯ ﻣﻮﺭﺩ
ﻧﻈﺮ ﺷــﻤﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮﺗﺎﻥ ﻣﻰﮔﺬﺍﺭﻧﺪ .ﻋﺠﻴﺐ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻟﻴﺴــﺎﻧﺲ ﻭ ﻓﻮﻕﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻭ ﺩﻛﺘﺮﺍ
ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻔﺎﻭﺗﻰ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﻴﻤــﺖ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫــﺎ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎﺳــﺖ .ﺑﻌــﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ،ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺷــﻤﺮﺩﻩ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎﻡ
ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺻﻔﺤﻪﺍﻯ 600ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ
ﻳﻚ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣــﻪ ﺻﺪ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﻗﺴــﻤﺖ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ ﭼﻴﺰﻯ
ﻧﺰﺩﻳــﻚ ﺑﻪ 80ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻮﻣــﺎﻥ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺖ 80 .ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻮﻣﺎﻥ
ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻳﻚ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﺗﺨﺼﺼﻰ 130ﺻﻔﺤﻪﺍﻯ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻰ
ﺍﺭﺷﺪ ﻧﺮﺥ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻧﻴﺴﺖ .ﻭﻗﺘﻰ ﺑﺎ ﭼﻬﺮﻩﺍﻯ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻣﻜﺎﻥ
ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻦ ﻳﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻥ ﺩﺯﺩﻯ ﺑﻮﺩﻥ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﺣﺮﻑ ﻣﻰﺯﻧﻴﺪ ﻭ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺳــﻮﺍﻝ ﻣﻰﻛﻨﻴﺪ ،ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﺎﻧﻚ ﺟﺎﻣﻊ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﺩﺯﺩﻯ ،ﺑﺎ ﭼﻬﺮﻩﺍﻯ ﺁﺭﺍﻡ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻳﺪ ﺭﺍ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ
ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﺟﺰﺋﻰ ﺩﺭ ﺗﻴﺘﺮ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﻛﺸﻴﺪﻥ ﺩﺳﺘﻰ ﺑﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻄﺎﻟﺐ
ﺁﻥ ،ﺟﺎﻯ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﻳﻜﻰ
ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﺎ ﻟﺒﺨﻨﺪﻯ ﺁﺭﺍﻣﺶﺑﺨﺶ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺍﻳﻦ
ﻛﺎﺭ ﻫﻤﻴﺸﮕﻰ ﻣﺎﺳﺖ ﻭ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﺸﺘﺮﻯﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺭﺍ ﺑﺪﻳﻦ
ﻃﺮﻳﻖ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻞ ﺧﺎﺻﻰ ﺑﺮ ﻧﺨﻮﺭﺩﻩﺍﻧﺪ«.
ﻛﺎﺭﻣﻨﺪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻯ
ﺍﻳﻦ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳــﺖ ﻟﺬﺍ ﺑﺎ ﭼﻚ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﻭ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﻣﺸﺘﺮﻯ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻟﻮ ﻧﺮﻓﺘﻦ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎ
ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮﺩ.
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﻴﻜﺎﺭ ﻧﻨﺸﺴــﺘﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ
ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﺑﻰﺭﻭﻳﻪ ﻭ ﺳــﺮﻗﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻭ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ
ﺷﻴﻮﻉ ﺁﻥ ﺩﺳــﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺯﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ
ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺁﺋﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺑﺨﺸــﻨﺎﻣﻪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ،
ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻣﻨﺸﻮﺭﻧﻮﻳﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺒﺮﺩ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ
ﻛﺮﺩﻩﺍﻧــﺪ ،ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎ ﻧﺮﻡﺍﻓﺰﺍﺭﻫﺎﻯ ﮔﺮﺍﻥﻗﻴﻤــﺖ 20 ،10ﻫﺰﺍﺭ
ﺩﻻﺭﻯ ﺗﻘﻠﺐﻳــﺎﺏ ﺧﺮﻳﺪﻩﺍﻧــﺪ» ،ﻛــﺪ ﺍﺧﻼﻗﻰ« ﺑــﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﻻﺕ
ﭘﮋﻭﻫﺸــﻰ ﺗﻌﺒﻴﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺑــﻪ ﻣﺘﻘﻠﺒﺎﻥ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﻫﺸــﺪﺍﺭﻫﺎﻯ
ﺟﺪﻯ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧــﺪ ﻭ ...ﺍﻣﺎ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﻫﻨﻮﺯ
ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤــﻰ ﺭﻭﺍﺝ ﺩﺍﺭﺩ ،ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺘﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ،
ﺩﺭ ﻛﻮﭼﻪ ﭘﺲﻛﻮﭼﻪﻫﺎﻯ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻰﺍﻓﺘﺪ ﮔﻮﺍﻩ ﺑﺮ
ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ،ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺟﻨﺠﺎﻝﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺗﻬﺎﻡﻫﺎ ﺑﻪ
ﭘﺎ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺭﻧﮓ ﺭﺧﺴﺎﺭﻩﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﺳﺮﻯ ﻧﺎﺧﻮﺷﺎﻳﻨﺪ ﺩﺭ
ﺩﺭﻭﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ،ﭼﻪﺑﺴﺎ ﭼﻴﺰﻛﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ
ﻓﺎﺵ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻢ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺗﻘﻠﺐ
ﻋﻠﻤﻰ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺗﻔﺎﻕ
ﻣﻰﺍﻓﺘﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﻛﻪ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻈﺎﻥ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻗﺮﺍﺭ
ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ ،ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺳﺮﻳﻊ ﺑﻪ ﺳﻬﻞﺍﻧﮕﺎﺭﻯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﺪﻭﻳﻦ
ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺁﺧﺮ ﺗﻮﺿﻴﺢ
ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﺎ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﻧﺎﻡ ﭼﻨﺪ ﻣﺮﺟﻊ ﻭ ﺭﻓﺮﻧﺲ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﺑﺮ
ﺍﻳﻦ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ،ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﻮءﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ
ﺳﻴﺎﺳــﻰﻛﺮﺩﻩﻭﺩﺭﺑﺎﺭﻩﺍﻳﺮﺍﻥﺳــﻴﺎﻩﻧﻤﺎﻳﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺗﻘﻠﺒﻰ
ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺧﺘﻢ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ .ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻯ
ﺑﺲ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﻥ ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﺯﺣﻤﺖ
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﺷــﺪﻥ ﻭ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﻧﺒﺎﺷﺪ .ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ
ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻫﻴﭻ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻫﻰ ،ﻳﻚ ﺷﺒﻪ ﻧﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺩﺭﺟﺎﺗﻰ
ﭼﻮﻥ ﺩﻛﺘﺮﻯ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺳــﻰ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻳﻚ ﺷــﺒﻪ ﻣﺰﻩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺭﺍ
ﭼﺸــﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺩﻭﺩ ﭼﺮﺍﻍ ﺧــﻮﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺟﺎﻥ
ﻣﺎﻳﻪ ﮔﺬﺍﺷــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻫﻢ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭ ﻗﺎﻧﻮﻧــﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺭﻭﺵﻫﺎﻯ
ﻛﻼﻫﺒــﺮﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻰ .ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﻣﻼﺣﻈﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﺍﺯﺍﻯ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭘﻮﻝ ،ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ
ﻏﻴﺮﺣﻀﻮﺭﻯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﻣﻰﭘﺬﻳﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻫﺰﺍﺭ ﺍﺭﻓﺎﻕ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﻱ ﻭ
ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ .ﺗﺎ ﺍﻳﻨﺠﺎﻯ ﻛﺎﺭ ﻫﻴﭻ ﻣﺸﻜﻠﻰ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺟﺰ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺁﻳﺎ ﻓﺮﺩ ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮﺩﻩ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺩﻛﺘﺮﻯ ﻳﺎ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺩﻭﻟﺖ
ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻞ ﺍﻳﻦ ﻣﺸــﻜﻞ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻣﺜﻼ
ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻏﻴﺮﺣﻀﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻃﻊ
ﺗﻜﻤﻴﻠﻰ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﻣﻰﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ،ﻓﺎﻗﺪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺜﻼ
ﺑﺎ ﻳﻚ ﺍﻃﻼﻋﻴﻪ ﻧﺴﺨﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﻣﺜﻞ ﻫﺎﻭﺍﻳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻢﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ،ﺍﻣﺎ
ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻧﻴﺴﺖ .ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻣﺜﻞ ﻫﺎﻭﺍﻳﻰ ﺯﻳﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺘﻘﺎﺿﻰ
ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ.
ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻘﻞ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮﻣﻌﺘﺒﺮ ﺍﺳﺖ ،ﻭﮔﺮﻧﻪ ﺑﻌﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ
ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﺩﺭ ﺣﺪ ﻭ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺁﻛﺴﻔﻮﺭﺩ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﺯﻭﻛﺎﺭ ﻫﺎﻭﺍﻳﻰ
ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﺍﻓﺘﺨــﺎﺭﻯ ﺑﺪﻫﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧــﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ
ﺻﺤﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺷــﺪ ﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨــﺎﻥ ﺣﺎﺻﻞ ﻛﺮﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ
ﺑﺮﺍﻯ ﺁﺩﻡ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺁﻛﺴﻔﻮﺭﺩ ﻭ ﻫﺎﺭﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺁﻭﺭﻧﺪ،
ﻧﻜﻨﺪ ﺩﻏﻠﻰ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ »ﻛﺎﻏﺬﭘــﺎﺭﻩ«ﺍﻯ ﻗﻼﺑﻰ ﺭﺍ ﺟﺎﻯ ﻣﺪﺭﻙ
ﺟﺎ ﺑﺰﻧﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ،ﭼﻮﻥ ﺗﺎ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﺸﺖ
ﻣﺪﺭﻙ ﻗﻼﺑﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﻡ ﺑﻴﻔﺘﺪ ،ﻛﻠﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﺬﺭﺩ؛ ﺣﺎﻻ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺘﻘﻠﺐ
ﻳﺎ ﻓﺮﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻘﻠﺐ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺮﻭﻧﺪ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻣﺪﺭﻛﺶ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﺟﻌﻠﻰ.
ﺑﺎ ﺍﻳــﻦ ﺣــﺎﻝ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭﺑــﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﻧــﻮﻉ ﺗﻘﻠﺐﻫــﺎ ﻣﺨﺘﺺ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺍﺻﺤﺎﺏ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻢ ﻧﺴــﺒﺖ
ﺑﻪ ﺁﻥ ﺣﺴﺎﺳــﻴﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺭﺍ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﻃﺮﺡﻫﺎ ﻭ
ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﻧﺤﻮﻩ ﺑﻪﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﺍﻟﻘﺎﺏ
ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻮﺩ ،ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻛﺮﺩ» :ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﻋﻠﻤﻰ
ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺩﻛﺘﺮ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎﻳــﺪ ﻃﺒﻖ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ
ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻣﺪﺭﻙ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﻛﻼﻫﺒﺮﺩﺍﺭﻯ ﻣﺤﺴــﻮﺏ
ﻣﻰﺷــﻮﺩ .ﺟﺮﻳﻤﻪ ﻧﻘﺪﻯ ﻭ ﺣﺒﺲ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕﻫﺎﺳﺖ.
ﺿﻤــﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻏﻴﺮ ﻛــﻪ ﻋﺎﻣﺪﺍ ﻭ ﻋﺎﻟﻤﺎ ﻓــﺮﺩﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻭ
ﻣﻬﻨﺪﺱ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺑﻨﺎﻣﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﺎ 20ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ
ﺭﻳﺎﻝ ﺟﺮﻳﻤﻪ ﻣﻰﺷــﻮﻧﺪ .ﻋــﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺟﺮﻳﻤﻪ ﻧﻘﺪﻯ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ
ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﻛﻼﻫﺒﺮﺩﺍﺭﻯ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ،
ﺍﻳﻦ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻛﺜﻴﺮﺍﻻﻧﺘﺸــﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ
ﻣﻰﺷــﻮﺩ «.ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻠﻰ ﻋﺒﺎﺳﭙﻮﺭ،
ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﺠﻠﺲ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺗﺸــﺮﻳﺢ
ﻧﺤﻮﻩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﺘﻘﻠﺒﺎﻥ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﻏﻴﺮﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ
ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺗﺠﺮﺑﻪﺍﻯ ﻛﻪ
ﺑﺮﺧﻰ ﺟﻨﺠﺎﻝﻫﺎ ﻧﻈﻴﺮ ﻣﺪﺭﻙ ﻭﺯﻳﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﺩﺍﺷﺖ ،ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺩﺍﺷــﺘﻦ ﻟﻘﺐ ﻋﻠﻤﻰ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺩﻗﺖ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩ
ﺗﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻛﺴــﻰ ﻣﺪﻋﻰ ﻧﺸــﻮﺩ ﻣﻼﻙ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻳﺎ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻦ ﻟﻘﺐ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ» :ﻫﻴﭻ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ
ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﮕﺮ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺩﻭ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺣﻖ
ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻣﺪﺭﻙ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ
ﺟﺪﻯ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺣﺘﻰ ﺍﮔﺮ ﻣﺪﺭﻙ
ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﻓﺮﺩﻯ ﺍﺯ ﻣﻌﺘﺒﺮﺗﺮﻳﻦ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺩﻧﻴﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ
ﻣﻬﺮ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ
ﻓﺮﺩ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺪﺭﻙ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻟﻘﺎﺑﻰ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺩﻛﺘﺮ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺱ
ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ .ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﺪﺭﻙ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ
ﻛــﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﺪﺭﻙ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻣﺰﺍﻳﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮﻯ ﺑــﻪ ﺁﻥ ﻓﺮﺩ ﺍﻗﺪﺍﻡ
ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﻗﺖ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺿﻌﻒ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺮﺟــﻊ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ
ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻗﺖ ﻛﺎﻓﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ«.
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﻋﻠﻤﻰ ﻏﻴﺮﻭﺍﻗﻌﻰ ﺭﻭﺍﺝ
ﺩﺍﺭﺩ .ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺷــﺨﺎﺻﻰ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺭﻓﺖﻭﺁﻣﺪ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ
ﺑﻰﺯﺣﻤﺖ ﺩﺭﺱ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ،ﺩﻛﺘﺮ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ .ﻫﻨﻮﺯ
ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪ ﭘﺴﺖ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻜﻰ ﻣﺮﺩﻡ ،ﺁﮔﻬﻰﻫﺎﻳﻰ ﭘﺴﺖ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ
ﻣﺪﻋﻰﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﺯﺍﻯ ﻣﺒﻠﻐﻰ ﭘﻮﻝ – ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﻀﺎ ﻛﻢ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ -ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ
ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﻯ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺳــﻰ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ
ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﺭ ﻭ ﺁﻥ ﻭﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺭﺳــﻤﻴﺖ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰﺷــﻮﻧﺪ
ﻛﻪ ﺭﻭﻯ »ﻫﺎﻭﺍﻳﻰ« ﺭﺍ ﺳــﻔﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ ،ﺑﻪ
ﻓﺮﺍﺧﻮﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻣﻨﺼﺒﻰ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳــﺐ ﻧﻴﺎﺯﺷــﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﻯ ﻧﻤﺎﻳﻪ ﺷﺪﻩ ،ﭘﻰ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﻯ ﻣﻮﺗﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﮔﺮ
ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻜﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻜﻰ ﺭﺍ ﻣﻰﺟﻮﻳﻨﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺘﺎﻋﻰ ﺑﻴﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﺩﺭﺩ ﻛﺎﺭﺷــﺎﻥ ﺑﺨﻮﺭﺩ .ﻫﻨﻮﺯ ...ﻫﻨﻮﺯ ﺗﻘﻠﺐ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻻﺍﻗﻞ ﺗﺎ
ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﺭﺯﺵ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ،ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﻋﻠﻤﻰﺷﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ
ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻫﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻌــﺪﺍﺩ ﻣﻘﺎﻟﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﻮﻯ
ﻣﺠﻠﻪﻫﺎ ﻧﻤﺎﻳﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
83
»ﺷﺒﻪﻋﻠﻢ« ﭼﮕﻮﻧﻪ »ﻋﻠﻢ« ﺭﺍ ﺑﻰﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻣﻰﻛﻨﺪ
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ
ﺩﻛﺘﺮ ﻣﻬﺪﻯ ﺯﺍﺭﻉ
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻭ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺎﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺯﻟﺰﻟﻪﺷﻨﺎﺳﻲ ﻭ ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺯﻟﺰﻟﻪ
ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻢ ،ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻪ »ﺗﻘﻠﺐ ﻋﻠﻤﻰ« ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺍﺳﺖ ،ﻧﺴﺒﺘﻰ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﺁﺳﻴﺐ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺻﺎﺣﺐ ﻋﻠﻢ،
ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻢ ﺍﺯ ﺗﻘﻠﺐ ﻭ ﺳــﺮﻗﺖ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺗﻘﻠﺐ ﻭ ﺳﺮﻗﺖ
ﻋﻠﻤﻰ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﻣﻔﺼﻞ ﺑﺤﺚﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ
ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ﻛﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ »ﺷﺒﻪﻋﻠﻢ« ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩﺍﻯ
ﺩﺍﺭﺩ ﻛــﻪ ﮔﺎﻫﻰ ﺩﺭ ﻗﺪﻭﻗﻮﺍﺭﻩ ﺧﺮﺍﻓﻪ ﻭ ﺍﻓﺴــﺎﻧﻪ ﭘﺪﻳﺪﺍﺭ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻭ
ﮔﺎﻫــﻰ ﺩﺭ ﻗﺎﻣﺖ »ﻋﻠﻢ« ﻇﺎﻫﺮ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻭ ﻣﺘﻘﻠﺒﺎﻧﻪ ﺑﺮ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻋﻠﻢ
ﺗﻜﻴﻪ ﻣﻰﺯﻧﺪ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﻧــﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺭﺍﻫﻰ ﺟﺰ ﺑﻪ
ﺧﻄﺎ ﻧﻤﻰﺑﺮﺩ.
ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻢ ﻭﻳﮋﮔﻰﻫﺎﻯ ﺭﻭﺷﻨﻰ ﺩﺍﺭﺩ» :ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻃﺒﻴﻌﺖ ﻭ ﻇﺎﻫﺮ
ﻋﻠﻤﻲ ﻛﻪ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻋﻠﻤﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺷﻮﺍﻫﺪ
ﺭﻭﺍﻳﻲ )ﺣﻜﺎﻳﺖﻫﺎ( ﺍﺳــﺖ ،ﺭﻭﻱ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻧﺎﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻱﻫﺎﻱ )ﻣﻔﺮﻭﺽ(
ﻋﻠﻤﻲ ﻣﺎﻧــﻮﺭ ﻣﻲﺩﻫﺪ ،ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺕ ﺭﺍﺯ ﻳﺎ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩ ﺗﻼﺵ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻱ ﺗﺸﺎﺑﻪ ﺻﺮﻑ
ﺑﺤﺚ ﻣﻲﻛﻨﺪ؛ ﺍﺯ ﺑﺤﺚﻫﺎﻱ ﺁﻣﺎﺭﻱ ﺳﻮءﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺁﻣﺎﺭ ﺭﺍ
ﻓﻴﻠﺘﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ ،ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺽﻫﺎﻱ
ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ،ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ
ﻏﻠﻂ ﺍﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺒﺶ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻗﺒﻼ ﺩﺭ ژﻭﺭﻧﺎﻝﻫﺎﻱ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺎ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﻮﺩ ،ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺣﺬﻑ ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺍﻟﮕﻮﻱ ﻧﻤﻮﻧﻪ
ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺭﺍ ﻛﺸﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺩﻋﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﻣﺮﺿﻲ ﺣﺘﻤﺎ
ﻳﻚ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ«.
ﺩﻋﻮﻯﻫﺎﻯ ﺷــﺒﻪﻋﻠﻢ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻗﺎﺑﻞ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ
ﺑﻌﻀــﻰ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻯ ﭘﻴﺸﻜﺴــﻮﺗﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣــﻮﺯﻩ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﻣﻨﺘﻘﻞ
ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ ﻗﺒﻼ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﻣﻨﺘﺸﺮ
ﻧﺸﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺁﻧﭽﻪ ﭘﻴﺮﺍﻥ ﻗﻮﻡ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ
ﻭ ﻣﻤﻜﻦ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺎﺑﻴﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥﺑﻪ ﺁﻥ ﭘﺮﻭﺑﺎﻝ ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ـ ﺑﻪ ﺷﻴﻮﻩﺍﻯ ﺫﻛﺮ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ
ﻻﺑﺪ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻫﻢ
ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪﻫﺎﻯ ﺧﺎﺹ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ﻭ
ﺑﻰﻇﻴﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ -ﺗﺨﻴﻠﻰ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺍﺳﺖ.
84
ﺩﺭ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸــﻤﻨﺪﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ﻗﺒﻞ
ﻣﻰﺯﻳﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﻋﻠﻮﻡ ﭘﺎﻳﻪ -ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻓﻴﺰﻳﻚ ﻭ
ﺭﻳﺎﺿﻰ -ﺗﻌﺎﺑﻴﺮﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺎ ﻗﺼﺪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻋﻠﻢ ﺑﻴﺎﻥ
ﺷﺪﻩ ،ﻭﻟﻰ ﻋﻤﻼ ﻫﻢ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭ ﻫﻢ ﻧﺤﻮﻩ ﺑﻴﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﺍﻕﻫﺎﻯ ﺑﺎﺭﺯ
ﺷــﺒﻪ ﻋﻠﻢ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮﺩ ﺳــﺎﻝ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﻮﺩ ،ﺩﺭ
ﻭﺿﻌﻰ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ )ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺍﻧﺘﻔﺎﻋﻰ( ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭘﻮﻝ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻟﻘﺐ ﻣﺮﺩ ﺳﺎﻝ ﻋﻠﻤﻰ – ﻻﺑﺪ
ﻫﺮ ﺳــﺎﻝ ﺑﻪ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮ! – ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ
ﻫﻴــﭻ ،ﻋﻤﻼ ﺑﺎ ﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺨﺘــﻦ ﻋﻘﺪﻩ ﺣﻘﺎﺭﺕ ﺑﻌﻀــﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺧﻼﻑ
ﺟﻬﺖ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻋﻤﻞ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻯ ﺗﺮﻭﻳﺞ
ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻢ ﺍﺳﺖ) .ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻗﻮﻩ ﺗﺨﻴﻞ ﺁﻧﻰ ﻭ ﺣﺲ ﺧﻮﺩ ﻛﻢﺑﻴﻨﻰ
ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺁﺣﺎﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺭﺿﺎ ﻣﻰﻛﻨﺪ(.
ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭﻯ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﺗﺨﺼﺼــﻰ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ
ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎﻯ ﻛﻴﻬﺎﻥﺷﻨﺎﺳــﻰ ،ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺯﻳﺮﺳﺎﺧﺖ
ﻋﻠﻤﻰ ﺍﻭﻟﻴــﻪ – ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻯ ﻋﻠــﻢ ﻣﺪﺭﻥ – ﺍﺳــﺖ ،ﻣﻄﺮﺡ
ﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻳﻮﻓﻮﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﺟــﻮﺩﺍﺕ ﻓﺮﺍﺯﻣﻴﻨﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧــﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻣﻴﻦ
ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﻧﻪ ﻛﺸــﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ ﭘﻴــﺶ ﻣﻰﺑﺮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﻣﻮﺟﺐ
ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥﺷﻨﺎﺳﻰ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﻮﺟﺐ ﻓﺮﻭﺵ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ -ﺗﺨﻴﻠﻰ )ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﻛﺘﺎﺏ( ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﺑﺎ ﺗﺮﺟﻤﻪ – ﻳﺎ ﺗﺎﻟﻴﻒ -ﺑﻌﻀﻰ
ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺍﻛﺴــﻴﺮ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﻳﺎ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗــﺪ ،ﻳﺎ ﺯﻳﺒﺎﺗﺮ
ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺩﺍﺭﻭﻫﺎﻯ ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﺠﻼﺕ ﻋﻠﻤﻰ
ﭼﺎپ ﺷــﻮﺩ ،ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﺯ
ﺳﻮﻯ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺮﺍﻥ – ﻳﺎ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥﻫﺎﻳﻰ ﻧﻈﻴﺮ ﺩﻛﺘﺮ
ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻭ ...ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﭼﺎپ ﺷــﺪﻩ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻥ
ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﻳﺎ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﺩﺍﺭﺩ – ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺼﺪﺍﻕﻫﺎﻯ
ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻢ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﻫﺎﻯ ﺗﺠﺎﺭﻯ ﺗﻮﺳﻌﻪ
ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ.
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺍﻧﺮژﻯ ﺩﺭﻣﺎﻧﻰ ،ﻃﺐ ﺳــﻮﺯﻧﻰ ﻭ ﻃﺐﻫﺎﻯ
ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺻــﻒ ﻣﻰﺑﻨﺪﻧﺪ -ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺤﻘﻘــﺎﻥ ﺣﻮﺯﻩ ﻋﻠــﻢ ﻭ ﺗﺎﺭﻳــﺦ ﻋﻠﻢ ،ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﺍﻕﻫﺎﻯ ﺷــﺒﻪ ﻋﻠﻢ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﭘﺰﺷﻜﻰ -ﻭ
ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻧﻮﺷــﺘﺎﺭﻯ ﻭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳــﻮﻥ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ
ﺑﻪﺗﺮﻭﻳﺞ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﻪ ﺷﺒﻪﻋﻠﻢ
ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻧﺰﺩ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﻗﻮﻯﺗﺮ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ
ﻃﺎﻟﻊﺑﻴﻨﻰ ،ﺳــﺘﺎﺭﻩﺑﻴﻨﻰ ،ﺍﻧﻮﺍﻉ ﭘﻴﺸــﮕﻮﻳﻰ )ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﭘﻴﺸــﮕﻮﻳﻰ
ﻗﻄﻌﻰ ﺯﻟﺰﻟﻪ!( ،ﻛﻒﺑﻴﻨﻰ ،ﺩﺍﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ – ﺗﺨﻴﻠﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﻓﺮﺍﺯﻣﻴﻨﻰ ﻭ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﺯﻧﺪﻩ – ﺷــﺒﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻰ -ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺯﻳﺮ ﺯﻣﻴﻦ ﺯﻧﺪﮔــﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ)!( ﻭ ...ﻫﻤﮕﻰ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﺍﻕﻫﺎﻯ ﺷــﺒﻪ
ﻋﻠﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺑــﺰﺭﮔﺎﻥ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﺗﺨﺼﺼﻰ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ – ﺑﻪ ﺑﺎﻭﺭ
ﻣــﻦ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﻼﻗﻪ ﺑﻪ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﻋﻠﻢ ﺩﺭ ﻣﻴﻬﻦ ﺧﻮﻳﺶ – ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪﺍﻧﺪ،
ﻭﻟﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺖ ﻭ ﻗﺼﺪ ﺧﻴﺮ ﺭﺍ ﻣﻨﺒﻊ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺻﺤﺖ ﭼﻨﻴﻦ
ﺗﻔﻜﺮﺍﺕ ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ.
ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴــﺎﻥ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻧﻴــﺰ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﺏ ﻭ
ﺗﺎﺏ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎﻯ ﻛﺴﺐ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﺗﺨﻴﻠﻰ ﺁﻧﻬﺎ -ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﮔﻮﺷﻪ
ﻛﻮﭼﻜﻰ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ -ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﻤﻼ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ
ﻭﺍﻻ ﻭ ﺯﺣﻤﺎﺕ ﻭ ﺷﺄﻥ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺁﻥ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻛﺴﻰ ﺟﺮﺍﺕ ﻭﺍﺭﺩ
ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺣﻮﺯﻩ ﻧﻘﺪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﻤﻰﺩﻫﺪ.
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻧﻈﺮﻳــﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺪﻳﻊ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﺎ ﻣﻄﺮﺡ
ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﻣﻨﺸﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ ﺩﻧﻴﺎ ﻳﺎ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺷــﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺩﺭ ﺁﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﻧﻴﺰ
ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺭﺍﺣﺖﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻣﻜﺎﻧﭙﺬﻳﺮ
ﺑﺎﺷﺪ .ﺿﻤﻨﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎﺕ ﺑﺪﻳﻊ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻰ ﭼﺎپ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻻﺑﺪ
ﺩﺍﻭﺭﻯ ﺷﺪﻩ ،ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺁﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺬﻳﺮﺵ
ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﺒﺎﻧــﻰ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﺪﺍﻗﻠﻰ ﺍﺯ ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﻋﻠﻢ ﻣﺪﺭﻥ ﺭﺍ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻻﺑﺪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﺩﻩ ﺷﺪﻥ ﺑﺎ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻰ ﻣﺪﺭﻥ
ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻰﺩﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ
ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮﺩﺍﺯﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﺪﺭﻥ ﻭﺍﺭﺩ
ﻧﺸﺪﻩﺍﻳﻢ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﻪﻫﺎﻯ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﺍﺳﺘﺎ
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻼﺵ ﻫﺴــﺘﻴﻢ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎ -ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﻧﺪﻙ ﻭﻟﻰ
ﺑﺎﺍﺭﺯﺵ -ﻛﺴﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺷــﺒﻪ ﻋﻠﻢ ﺑﻪ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﺯﺧﻢﻫﺎﻯ ﺭﻭﺍﻧﻰ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺖ ،ﺑﻪ ﭘﺴــﺮﻓﺖ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺗﺤﻤﻴﻖ
ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻛــﺮﺩﻥ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎ ﻛﻤﻚ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻋﻠﻢ ﻣﺪﺭﻥ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ
ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻪ ﺗﻼﺵ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳــﻢ .ﺗﻼﺵ ﺧﻴﺎﻝﭘﺮﺩﺍﺯﺍﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ
ﺍﻧﺘﺴﺎﺏ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺖﻫﺎﻯ ﻛﺴﺐ ﻧﺸــﺪﻩ ﺑﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﭘﺮﺍﻓﺘﺨﺎﺭﻣﺎﻥ
ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻏﺮﻭﺭ ﻛﺎﺫﺏ ﻭ ﻏﻠﻂ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻧﺴﻞﻫﺎﻯ ﺑﻌﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺗﻔﻜﺮ ﻏﻠﻂ ﻓﺮﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮﺩ .ﺷﺒﻪ ﻋﻠﻢ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻣﻬﻢ ﺧﻴﺎﻟﺒﺎﻓﻰ ﻋﻠﻤﻰ
ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺳﺖ.
ﮔﻔﺘﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺗﻘﻠﺐ ﻋﻠﻤﻰ
ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﻘﻠﺐ
ﻗﺎﻋﺪﺗﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺣﺴــﺎﺱ ﺑﺎﺷــﺪ ﺗــﺎ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ
ﺳﺮﺷﻨﺎﺳﻰ ﭼﻮﻥ ﺩﻛﺘﺮ ﺭﺿﺎ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﺍﺭﺩﻛﺎﻧﻰ ﺑﺎﺏ ﺻﺤﺒﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ
ﺭﺍ ﺑﺎ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﺎﺯ ﻛﻨﻨﺪ .ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺯﻳﺮ ﻣﺮﻭﺭﻯ ﺑﺮ ﮔﻔﺘﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻃﻰ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻨﺸﺎ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺑﺮﻭﺯ ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ
ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺍﻭﺭﻯ :ﺗﻘﻠﺐ ﺭﺍ ﻋﺎﻟﻢﻧﻤﺎﻫﺎ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ
ﺍﮔﺮ ﻋﻠﻢ ﺭﺍ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺩﻫﻴﻢ ،ﻋﻠﻢ ﺭﺍ ﺑﺎﻻ ﺑﺒﺮﻳﻢ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺘﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﺗﻮﺟﻪ
ﻛﻨﻴــﻢ ﺗﻘﻠﺐ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻤﻰﮔﻴﺮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﻘﻠــﺐ ﻋﻠﻤﻰ ﺭﺍ ﺑﺰﺭگ ﺟﻠﻮﻩ
ﻧﺪﻫﻴﻢ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻧﺎﺩﺭ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺧﻰ ﺑﺪﻋﺖﻫﺎﻯ ﺳﺴﺘﻰ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻧﺞ ﻣﻰﺑﺮﺩ .ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﻢ ﻣﻼﻙ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﻯ
ﻛﻤﻴﺖ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﺳــﺖ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻣﻰﺭﻭﺩ ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﺶ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺷــﺶ ﻣﺠﻠﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭼﺎپ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺗﻘﻠﺐ
ﻋﻠﻤﻰ! ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻘﻠﺐ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻘﻠﺐ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﺭﺥ
ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻋﺎﻟﻢﻧﻤﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺗﻘﻠﺐ ﻋﻠﻤﻰ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ
ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻓﺮﺩﻯ ﻛﻪ 100ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻓﺮﺩﻯ ﻛﻪ 90ﻣﻘﺎﻟﻪ
ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺮ ﺍﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﺗﻘﻠﺐ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﻗﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎ
ﺭﺍ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ.
ﻣﺠﺘﺒﺎﻳﻰ :ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ
ﻫﻴﭻ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺩﺳﺘﺒﺮﺩ ﻧﺨﻮﺭﺩﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ.
ﻭﻗﺘﻰ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﻗﺎﻋﺪﻩﺍﻯ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻧﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ،
ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺘﻘﻠﺐ ﻋﻠﻤﻰ ﻓﺎﻳﺪﻩﺍﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺟﺰ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﺩﻡ ﺑﻪ
ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﻋﺼﺎﺑﺶ ﺭﺍ ﺧﺮﺍﺏ ﻛﻨﺪ! ﭼﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﺮﺩﻛﺎﺭﻯ
ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ﻛﺮﺩ .ﺩﺯﺩﻯﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺍﺳﺖ .ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺻﺎﺣﺐ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ،
ﺳﭙﺮﺩﻩ ﻧﺸــﻮﺩ ﺷــﺎﻫﺪ ﺩﺯﺩﻯﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﻰﺷﻮﻳﻢ .ﻭﻗﺘﻰ
ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ،ﺍﻣﺎﻧﺖ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺯﺩﻯﻫﺎ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﺳﺎﻧﻰﻫﺎ ﺣﻞ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ .ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻘﻠﺐ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ،
ﺣﺴﺎﺩﺕ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﻭ...
ﻃﺎﻫﺮﺧﺎﻧﻰ :ﺩﻭﻟﺖ ﺗﻌﻠﻞ ﻣﻰﻛﻨﺪ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺁﻣﺎﺭ ﺩﻗﻴﻘﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺳــﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺭ
ﻛﺸﻮﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻋﻠﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﺍﺯ
ﺷــﻬﺮﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻳﻦﻛﺎﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺕ ﻏﻴﺮﻭﺍﻗﻌﻰ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻛﺎﺫﺏ ﻣﻰﺳﺎﺯﻧﺪ .ﻣﻨﺸﺎ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻃﺮﺡ
ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺗﻮﺳــﻂ ﻭﺯﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ
ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺳــﺎﻳﺮ ﺷــﺒﻬﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﺪﺭﻙ
ﺑﺮﺧﻰ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﺮﻣﻰﮔــﺮﺩﺩ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻌﻀﻠﻰ ﺩﺭ
ﺳﻄﺢ ﻛﻼﻥ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﺸــﻢ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻧﺸﺎﻥ
ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺪﻧﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﻮﺍﺟﻬﻴﻢ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﻃﺮﺡ ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷــﺪ ﻭ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ
ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳــﻰ ﺁﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺭﺳﺎﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﻴﺪ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﻣﺎ
ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﻌﻞ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ
ﻫﻤﻴﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻛﻨﻴﻢ.
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺑﻪ ﺷــﻴﻮﻩ ﻧﺎﺩﺭﺳــﺖ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺩﺭ ﭘﺰﺷﻜﻰ
ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺟﻌﻠﻰ ﭘﺰﺷــﻜﻰ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ
ﭘﺰﺷــﻜﻰ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻰﺁﻭﺭﻧﺪ .ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎ ﻧﻴــﺰ ﻫﺮﺍﺯﮔﺎﻫﻰ ﺩﻳﺪﻩ
ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺑﺎ ﺟﻌﻞ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺸــﻐﻮﻝ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺳﺘﺎﺩ
ﻣﻰﺷــﻮﻧﺪ .ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﻗﻴﻘﻰ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻣﺮﺟﻊﺗﺎﻳﻴﺪﻣﺪﺍﺭﻙﻭﺍﻟﻘﺎﺏﻋﻠﻤﻰﻫﺴﺘﻨﺪﺗﺎﻛﻨﻮﻥﻣﻮﺭﺩﻯ
ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺗﻮﺳــﻂ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺗﻨﻬﺎ
ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺘﺨﻠﻒ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﺰﺷﻚ ﻣﻌﺮﻓﻰ
ﺻﺮﻓﺎﺗﻮﺳﻌﻪﻓﺰﺍﻳﻨﺪﻩ
ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻯ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﺪﻑ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ،ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺩﻭ ﺑﺎﻝ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺻﺮﻑ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻯ ﻓﻘﻂ
ﻳﻚ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ
ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩﻣﻰﻛﻨﺪ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩﻩ ،ﻧﻪ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯﻣﺮﺑﻮﻃﻪ.ﺩﺭﺣﺎﻟﻰﻛﻪﻭﻇﻴﻔﻪﺫﺍﺗﻰﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯﻋﻠﻮﻡ
ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ
ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻧﻰ ﻛﻪ
ﺷﺒﻬﺎﺗﻰ ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻋﻠﻤﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﺗﻌﻠﻞ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﺗﻌﻠﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻣﻞ ﺍﺳﺖ .ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ
ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺳــﻄﺢ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﺗﺮﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺳﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺳــﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ
ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﺳــﻮﺍﻝ ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﺮﺭﺳــﻰ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﻣﺪﺍﺭﻙﻣﺪﻳﺮﺍﻥﺭﺍﻧﺸﺎﻥﻣﻰﺩﻫﺪ؛ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻯﻛﻪﺍﺯﺯﻣﺎﻥﺑﺮﺭﺳﻰﻣﺪﺭﻙ
ﻳﻚ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ.
ﻗﺮﺍﺋﻰ :ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﺍﺳﺖ
ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻥ ﻭﺟﻬﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﻗﻮﺍﻧﻴﻨــﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮﺧــﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﺘﻘﻠﺒﺎﻥ ﻋﻠﻤــﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ
ﻣﺼﻮﺑﺎﺕ ﻗﺪﻳﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ
ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﻨﺪ .ﺳــﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺯ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺶﻫﺎﻯ
ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﻭﺡ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﻘﺪﺍﺭﻯ ﺿﻌﻴﻒ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺍﻧﺸــﻤﻨﺪﻯ ﻛﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻭﺣﺶ ﻋﻠﻤﻰ
ﺑﺎﺷــﺪ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻋﻠﻢ ﺑﻪﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻨﺪ ﻭ ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭ
ﺩﺯﺩﻯ ﻧﺸﻮﺩ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺧﻮﺩﺵ ﻧﻘﻞ ﻧﻜﻨﺪ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺧﻼﻗﻴﺎﺕ ﻭ ﺗﻌﻬﺪﺍﺕ ﻭ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻣﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺿﻌﻴﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺑﺎ
ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﺩﺭﺟﻪﻫﺎﻯ ﺑﺎﻻ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻯ ﻓﻮﻕﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﻭ
ﺩﻛﺘﺮﺍ ﻣﻼﻙ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﻯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﺍﻯ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺍﺧﻼﻗﻴﺎﺕ ﻭ ﺗﻌﻬﺪﺍﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﻤﺮﻧﮓ ﺷﺪﻩ
ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺤﺼﻴﻠﻜﺮﺩﻩ ﺩﺳــﺖ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ ﻣﻰﺑﺮﻧﺪ ﻭ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻣﻰﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺣﺘﻰ ﺩﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻰ
ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﻠﺪ ﺭﺳﺎﻟﻪﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻛﻨﺪﻩ ﻭ ﺭﺳﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺟﻠﺪﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪ
ﻧﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﻧﻮﺍﺑﻰ ﻧﮋﺍﺩ :ﺑﻰﺗﻮﺟﻬﻰ ﺑﻪ ﺍﺧﻼﻗﻴﺎﺕ
ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻨﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﻫــﻪ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﻨﻮﺯ ﺭﺍﻩ ﺩﺭﺍﺯﻯ ﺩﺭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ
ﭘﻴﺶ ﺍﺳﺖ .ﻧﻜﺘﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻧﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺁﻣﺎﺩﻩ
ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻋﻠــﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻯ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﺧﻼﻕ
ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻳــﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻣــﻮﺍﺯﺍﺕ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻯ ﭘﻴــﺶ ﺑﺮﻭﻧﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ
ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻣﺸﻜﻞ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ
ﻓﺰﺍﻳﻨــﺪﻩ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻯ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﺎ ﺧﻮﺩﺵ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﻭ
ﺍﺻﺎﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﺎﻃﻔﻰ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻳﺎﺕ ﺭﺍ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﺪﺍﺭﺩ
ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺖ ﺑﺎ ﺷﺘﺎﺏ ﺧﻴﻠﻰ ﻛﻤﺘﺮﻯ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ
ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺍﻥﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺻﺮﻓﺎ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﻓﺰﺍﻳﻨﺪﻩ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻯ
ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﺪﻑ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻋﻠﻢ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻭ ﺑﺎﻝ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﮕﺮﻳﺴــﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ .ﺻﺮﻑ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻯ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ
ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺑﻌﺪ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ
ﺗﻼﺷﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﻴﺮﺩ ،ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺸﻜﻞﺳﺎﺯ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﻫﺮﻛﻮﻝﺳــﺎﺯﻯ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺧﻼﻗﻴﺎﺕ
ﻋﺎﻣﻞ ﻣﻬﻤﻲ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﻳﺞ ﺑﻰﺍﻧﻀﺒﺎﻃﻰ ﻭ ﺗﻘﻠﺐ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﻯ
ﺍﺳــﺖ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺭﺳــﺎﻟﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ
ﺳﻴﺎﺳــﺘﮕﺬﺍﺭﻯ ﻛﻨﻨﺪ .ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻧﻤﺎﻥ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ
ﻋﻠﻤﻰ ﺧﻴﻠﻰ ﺷــﻮﻕ ﻭ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﻌﺪ ﺍﺧﻼﻕ ﺿﻌﻒ ﺩﺍﺭﻳﻢ.
ﺗﻘﻠﺐ ،ﺿﻌﻒ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺿﻌﻒ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ
ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﻋﻠــﻢ ﻭ ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻯ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪﻥ ﺍﺑﻌﺎﺩ
ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﻋﻠﻢ ﻧﻴــﺰ ﺗﻘﻠﺐ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺣﺴﺎﺳــﻴﺖﻫﺎﻯ
ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﻯﻫﺎﻳﻰ
ﺗﻮﺳــﻂ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ
ﻭ ﻫﻤﻪ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺍﺧﻼﻕ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘــﺮﻭﺭﺵ ،ﻋﻠﻮﻡ ،ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻭ
ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ،ﺍﺭﺷﺎﺩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻭ ﺗﺮﺑﻴﺘﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﻯ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻓﻌﺎﻻﻧﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﻨﺪ.
85
ﻣﻌﺮﻭﻑﺗﺮﻳﻦ ﺍﺗﻬﺎﻡﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ
ﺳﺮﻗﺖ ،ﺗﻘﻠﺐ ﻳﺎ ﺗﺴﻮﻳﻪﺣﺴﺎﺏﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻫﻮﻣﻦ ﻣﺮﺍﺩﻯ
ﺗﻘﻠﺐ ﻋﻠﻤﻰ ،ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺩﺍﻣﻨﮕﻴﺮ
ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺳﻴﺎﺳــﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﺯﻳﺮ ﺫﺭﻩﺑﻴﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻭ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺪﺍﻡ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺪﺍﻗﻪ ﻭ ﺟﺴــﺖﻭﺟﻮ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺠﻢ
ﺟﺴــﺖﻭﺟﻮ ﻫﻢ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﮔﺎﻑ ﻛﺎﺭ ﭼﻨــﺪﺍﻥ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩﺍﻯ ﻧﺒﺎﻳﺪ
ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺗﻘﻠﺐ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﺎﺭ ﻧﻜﻮﻫﻴﺪﻩﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺍﺯ
ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﻰ ﻧﻴﺴﺖ .ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷﻜﻞ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﭼﺎﺭ
ﺁﻥ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﻟﺰﻭﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺜﻠﺚ ﻣﺮﻭﺭﻯ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺮ
ﺷﺒﻬﺎﺕ ﻭ ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ
ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﺪﺭﻙ ،ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﻳﺎ ﻣﻘﺎﻟﻪﻫﺎﻯ
ﻋﻠﻤﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻏﻢﺍﻧﮕﻴﺰ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﻛﺮﺩﺍﻥ
ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﻋﻮﺽﻋﻠﻰ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩﺗﺮﻳﻦ
ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘــﺎﺩ .ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻇﺎﻫﺮ
ﺳــﺎﺩﻩﺍﻯ ﺩﺍﺷﺖ ،ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺑﻌﺪﺍ ﺩﺭ ﺷــﺮﺡﻫﺎ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻯ ﺭﺳﻤﻰ
ﺁﻣﺪ ،ﻣــﺪﺭﻙ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺩﻛﺘﺮﺍﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﻠﻰ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﺁﻥ
ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻛﺸــﻮﺭ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺭﺍﻯ ﺍﻋﺘﻤــﺎﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺟﻌﻠﻰ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺁﻛﺴــﻔﻮﺭﺩ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺪﺭﻛﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺻــﺎﺩﺭ ﻧﻜﺮﺩﻩ
ﺍﺳــﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻗﻀﻴﻪ ﺑﺎﻻ ﻭ ﭘﺎﻳﻴﻦﻫﺎﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺖ .ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎﺭ
ﺳــﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﺧﺒﺮﻯ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻯ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﺻﻞ
ﻣﺪﺭﻙ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﺪﺍ ﺳــﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﺧﺒﺮﻯ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻯ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﺎﺵ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺭﻙ ﺍﺻﻠﻰ ﺩﺭ
ﻭﺍﻗﻊ ﺟﻌﻠﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻧﺴﺨﻪ ﺟﻌﻠﻰ
ﺁﻥ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻓﺎﺣﺸﻰ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ) .ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺧﺒﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺳﺎﻳﺖﻫﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰﺷﺪ ،ﻧﺴﺨﻪ ﻣﺪﺭﻙ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻛﺮﺩﺍﻥ،
ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻏﻠﻂ ﺍﻣﻼﻳﻰ ﺩﺍﺷﺖ (.ﻛﺎﺭ ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻌﻼﻡ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﺁﻛﺴﻔﻮﺭﺩ ﻫﻢ ﻛﺸــﻴﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻭ ﮔﺮﻳﺰﻫﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻯ ﺑﻪ
ﺳﻮﺩ ﺍﻭ ﻭ ﺟﻨﺎﺡ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻣﺘﺒﻮﻋﺶ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺁﻛﺴﻔﻮﺭﺩ
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ،ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻰ ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺪﺭﻙ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﻯ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﭼﻨﻴﻦ
ﻛﺴﻰ ﺻﺎﺩﺭ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻫﻢ
ﺩﺍﺷﺖ ،ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺷﻴﻄﻨﺖ ﻛﺎﺭﺑﺮﺍﻥ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺘﻰ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﺭﺳﺎﻧﺪ
86
ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺳﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﻣﺮﺟﻊ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻰ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﻟﻐﺘﻨﺎﻣﻪ ﺧﻮﺩ
ﻣﺪﺍﺧﻠﻰ ﭼﻮﻥ »ﻛﺮﺩﺍﻧﻴﺴــﻢ« ﻭ »ﻛﺮﺩﺍﻧﻴﺰﻩ ﻛﺮﺩﻥ« ﮔﺸﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﻭﺍژﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘــﺮﺩﺍﻑ ﺗﻘﻠﺐﻫــﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﺮﺩﻧــﺪ .ﺧﻮﺩ ﻛﺮﺩﺍﻥ
ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﻰﺧﻮﺩ
ﻭ ﺑﻰﺟﻬﺖ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﺍﻓﺘﺨــﺎﺭﻯ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻣﺪﺭﻙ ﺗﻘﻠﺒﻰ ﻭﺯﻳﺮﻛﺸﻮﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻭﻝ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﺩﮔﻰﻫﺎ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩ ،ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺩﺳــﺖ ﺁﺧﺮ ﺑﻪ ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭ
ﺑﺮﻛﻨــﺎﺭﻯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻭﺯﻳﺮ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻓﻰﻫﺎ ﻭ ﻫﻢ
ﺁﻥﻃﺮﻓﻰﻫﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ
ﭘﻰ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ،ﻓﺮﺻﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﺖ ﻓﺸــﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺴﺎﻋﺪ
ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﺍﻭ ﻫﻢ ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩﻧﺪ
ﺗﺎ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﺵﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑﺗﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﻭﺵ ﺩﻓﺎﻉ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ
ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﺑﻮﺩ ،ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻰﻛﺮﺩ ،ﺑﻪ
ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻜﺸﻨﺪ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﭼﻘﺪﺭ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻯ
ﺣﺎﺷﻴﻪﺳــﺎﺯﺍﻥ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺍﺳــﺖ .ﻋﻠﻰ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺣﻠﻘﻪ
ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻥ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﺳﺎﺑﻘﻪﺗﺮﻳﻦﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺳﻮﺍﺑﻖ ﺑﻠﻨﺪ ﻭ
ﺑﺎﻻﻳﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻃﻴﻒﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ
ﻋﻠﻰ ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺗﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻓﻌﺎﻝ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩ ﻭ
ﺣﺘﻰ ﻧﻔﺖ ،ﻫﻤﻪ ﺟﺰﺋﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﺍﺑﻖ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻰ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ
ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺍﮔﺮ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻭ ﺍﻳﻦ ﻗﺪﺭ
ﺯﻳﺎﺩ ﻧﺒﻮﺩ ،ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﻯ ﮔﺎﻓﻰ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ
ﺍﻭ ﻧﻤﻰﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﻳﺠﻰ ﻧﻤﻰﺭﺳﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ.
ﺩﻭﻗﻠﻮﻯ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﻭ ﻛﺮﺩﺍﻥ
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ ﺁﺏ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﺳﻴﺎﺏ ،ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ
ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻥ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺳﻴﺪ .ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﻫﻢ
ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ .ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺯﺍﻛﺎﻧﻰ
ﻳﻜﺒﺎﺭ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﻯ ﮔﻔﺖ» :ﻣﺪﺭﻙ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﺩﻭ ﻗﻠﻮ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﻗﻞ ﺩﻭﻡ ﻧﺰﺩ ﺁﻗﺎﻯ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﺍﺳﺖ «.ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺻﻞ ﻣﺎﺟﺮﺍ ،ﭼﻪ ﺑﻪ
ﻟﺤﺎﻅ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻭ ﭼﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻫﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻀﻮﺭ ﻛﺮﺩﺍﻥ
ﻭ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ،ﻗﺼﻪﻫــﺎﻯ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﻭ ﻛﺮﺩﺍﻥ
ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
)ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩ( ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺪﺭﻙﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻗﻞ ﺁﻥ ﻗﻄﻌﺎ
ﺟﻌﻠــﻰ ﺍﺯ ﺁﺏ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻗﻞ ﺩﻭﻡ ﻫﻢ ﺣﺮﻑ ﻭ ﺣﺪﻳﺚ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩ
ﺍﺳﺖ ،ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺱ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺎﻳﺎﻥﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ
ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻗﻄﻌﻰ ﺗﻘﻠﺒﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺪﺭﻙ ﺭﺣﻴﻤﻰ
ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻧﺸــﺪ .ﺍﻭ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﺳــﺐ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ
ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻫــﻢ ﺗﺮﻓﻴﻊ ﺩﺭﺟﻪ ﻫﻢ ﮔﺮﻓــﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﺑﻪ
ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺍﻭﻝ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ
ﺳﺮﺷﻨﺎﺳــﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﻟﻴﺎﺱ ﻧﺎﺩﺭﺍﻥ ،ﺍﺣﻤﺪ ﺗﻮﻛﻠﻰ ،ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺯﺍﻛﺎﻧﻰ ﻭ
ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻭ ﭼﻨــﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎﻧﻔﻮﺫ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻯ ﺩﻳﮕــﺮ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ،
ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﻛﺴﻔﻮﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺟﻌﻠﻰ
ﺍﺳﺖ .ﺣﺘﻰ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻛﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺻﺤﺖ
ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻳﺸــﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﺪ ،ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ
ﺣﺘــﻰ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻫﻢ ﺟﻌﻠﻰ ﺑــﻮﺩﻥ ﻣﺪﺭﻙ ﻫﻤﻜﺎﺭ ﺧﻮﺩ
ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻋﻮﺽ ﺣﻴﺪﺭﭘﻮﺭ،
ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻠﻰ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻳﻜﻰ
ﺍﺯ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﻭﻗﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺪﺭﻙ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪﻯ
ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻌﻞ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﻠﻤﻰ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ» :ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ
ﺩﻻﻳﻠﻲ ﺑﻪ ﺻﺤﺖ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﺍﻱ ﺁﻗﺎﻱ ﺭﺣﻴﻤﻲ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻭ ﺷﻚ ﺩﺍﺷﺘﻢ؛
ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺳﻮﺍﻟﻲ ﺍﺯ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ
ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺷﺪﻩﺍﻡ .ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﻭﺯﻳﺮﻋﻠﻮﻡ ﺩﺍﺷﺘﻢ،
ﻭﻱ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺟﺎﺳــﺒﻲ ،ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﺍﻱ ﺣﻘﻮﻕ
ﺁﻗﺎﻱ ﺭﺣﻴﻤﻲ ﺟﻌﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ ﭘﺎﻳﻪ ﻭ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﻋﻠﻤﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ «.ﺍﻳﻦ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﻀﺎ ﻋﻀﻮ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻢ
ﺑﻮﺩ ،ﺣﺘﻰ ﭘﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻣﺪﺭﻙ ﻓﻮﻕﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﺭﺍ
ﻫﻢ ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ» :ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﻣﺪﺭﻙ ﻓﻮﻕﻟﻴﺴﺎﻧﺲ ﺁﻗﺎﻯ ﺭﺣﻴﻤﻰ
ﻧﻴﺰ ﻣﺸﻜﻮﻙ ﻫﺴــﺘﻢ .ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭ ﺟﻌﻞ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﻋﻠﻤﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺗﻘﺎﻱ
ﺳــﻤﺖ ﺍﺯ ﺳــﻮﻱ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﻓﺮﺍﺩ ،ﻓﺮﻳﺐ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺍﻳــﻦ ﻓﺮﻳﺒﻜﺎﺭﻱﻫﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺟﺪﻱ ﻛﻨﻨﺪ«.
ﺣﻴﺪﺭﭘﻮﺭ ﮔﻔﺖ» :ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺭﺣﻴﻤﻲ ﺑﺎ ﺟﻌــﻞ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻛﺘﺮﺍﻳﺶ
ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎﻝ ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ ﻋﻠﻤﻲ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﺭ
ﺳﻤﺖﻫﺎﻳﻲ ﭼﻮﻥ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎﺕ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﺳﺘﺎﻥ
ﺣﻀﻮﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ«.
ﺍﺗﺎﻕ ﻧﺎﺍﻣﻦ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ
ﻣﺎﺟــﺮﺍﻯ ﺍﺗﺎﻕ ﺍﻣﻦ ﻋﻠﻰﺍﻛﺒــﺮ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ﺍﻟﺒﺘــﻪ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻯ
ﭼﺸــﻤﮕﻴﺮﻯ ﺑﺎ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺭﺣﻴﻤﻰ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻛﺴﻰ
ﺩﺭ ﻣﺪﺭﻙ ﻭﺯﻳﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺗﺸــﻜﻴﻜﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻜــﺮﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ
ﺍﺧﺘﺮﺍﻋــﻰ ﺑﻮﺩ ﻛــﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺁﻗﺎﻯ ﻭﺯﻳــﺮ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻳﻜــﻰ ﺩﻭ ﻧﻔﺮ ﺛﺒﺖ
ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺳــﺮ ﻭ ﻛﻠــﻪ ﺟﻮﺍﻧﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻰ
ﺑﻮﺩ ﺍﺧﺘــﺮﺍﻉ ﻛﺎﺭ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻗﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﺸــﺎﻥ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﺳﻮءﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺛﺒﺖ
ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﻴﺎﻫﻮﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﭘﺮﺣﺎﺷــﻴﻪ ﺩﻫﻢ
ﻧﻘﻞ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺷــﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺯﻣــﺎﻥ ﺭﺍﻯ ﺍﻋﺘﻤــﺎﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺩﻭﻡ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ
ﻛﻪ ﻓﺮﺯﺍﺩ ﺳــﻠﻴﻤﻲ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1382ﻃﺮﺡ »ﺍﺗﺎﻕ ﺍﻣﻦ ﺯﻟﺰﻟﻪ« ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺷــﻬﺮﺩﺍﺭﻱ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺮﻛﺰ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺷــﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﺩﺍﺩ .ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻱ ﻟﺮﺯﺍﻥ
ﻛﺸــﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻫﺰﻳﻨــﻪ ﻭ ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﺍﻳﻤﻦﺳــﺎﺯﻱ ﻛﻨﺪ
ﻭ ﺣﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﻧﺸــﺎﻧﮕﺮ ﺧﻴﺰ ﻋﻈﻴﻢ ﺳــﺘﺎﺩ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻛﺸﻮﺭ
ﺑﻪﺳﻤﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻱ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱﻫﺎﻱ ﻧﻮﻳﻦ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﭘﻨﺎﻫﮕﺎﻫﻲ
ﺍﻣﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻭﻗﺖ ﺷــﻬﺮﺩﺍﺭﻯ ﻛﻪ
ﻣﺤﺮﺍﺑﻴــﺎﻥ ﻫﻢ ﺟﺰﻭ ﺁﻧﻬــﺎ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺠﺮﻱ
ﻃﺮﺡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﺴﺎﺗﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻜﻦ
ﺣﻮﺍﻟــﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺳــﻠﻴﻤﻲ ﻭ ﻫﻤــﻜﺎﺭﺵ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻃــﺮﺡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﻤﺎﻝ ﻧﺎﺑــﺎﻭﺭﻱ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻧﺎﻡ
ﻋﻠﻲﺍﻛﺒﺮ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ )ﻭﺯﻳــﺮ ﻓﻌﻠﻲ ﺻﻨﺎﻳﻊ( ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﺶ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ
ﺛﺒﺖ ﺷــﺮﻛﺖﻫﺎ ﻭ ﻣﺎﻟﻜﻴــﺖ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻳــﻦ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﺛﺒﺖ ﻭ
ﺿﺒﻂ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻓﺮﺯﺍﺩ ﺳﻠﻴﻤﻲ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺣﻴﺎﻱ ﺣﻘﻮﻕ
ﺧﻮﺩ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘــﺮﺍﻉ ﺑﻪ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺷــﻜﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ
ﻭ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﻟﻐﻮ ﺛﺒﺖ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺷــﺪﻧﺪ.
ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻧﻴﺰ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻃﺮﺡ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ،
ﺗﻘﻠﻴﺪﻱ ﺍﺯ ﻃﺮﺡ ﺳــﻠﻴﻤﻲ ﺑــﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻧﻜﺘﻪ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ
ﺍﺳــﺖ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳﻠﻴﻤﻲ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺵ ﺛﺒﺖ
ﺷــﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻜﻢ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻋﻼﻡ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺛﺒﺖ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ
ﺍﻓــﺮﺍﺩ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺟﺰ ﺍﻭ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴــﺐ ﻧﺎﻡ »ﺍﺗﺎﻕ ﺍﻣﻦ
ﺯﻟﺰﻟﻪ« ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺳــﺨﺖﺗﺮﻳﻦ ﺣﻮﺍﺷﻰ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﺍ
ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﻛﻤﻰ ﻧﺎﺍﻣﻦ ﻛﺮﺩ.
ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻭ ﺍﺯ ﻗﻠﻢ ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ ﻧﺎﻡ ﭼﻨﺪ ﺭﻓﺮﻧﺲ
ﺣﺮﻑ ﻭ ﺣﺪﻳــﺚ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﻘﻠﺐﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤــﻰ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ
ﻭ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺒﻮﺩ .ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﻴﺎﻫﻮ ﻭﺟﻨﺠﺎﻝﻫﺎﻯ ﭘﺮﺳــﺮ ﻭ
ﺻﺪﺍﻳﻰ ﭼﻮﻥ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻛﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺭﺣﻴﻤﻰ ،ﭼﻨﺪ ﺻﺒﺎﺣﻰ ﻫﻢ ﺑﺤﺚ
ﺗﺸﻜﻴﻚ ﺩﺭ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻟﻪﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ،ﻋﻀﻮ
ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺐ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺳﺎﺑﻖ ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻰ ﺍﺯ
ﺳﻮﻯ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ .ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﻣﺠﻠﻪ ﻧﻴﭽﺮ ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﻛﭙﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻛﺎﻣﻞ ﻳﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ
ﺗﻮﺳــﻂ ﻧﺮﻡﺍﻓﺰﺍﺭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﺷﺪ« ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺧﻮﺩ ﺧﺒﺮ
ﺍﺯ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺩﺭ ﻳﻜــﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻣﻰﺩﺍﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻴﭻﻛﺲ
ﺩﺭ ﺳﻼﻣﺖ ﺩﺭﺟﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺭﺋﻴﺲ ﭘﻴﺸــﻴﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺤﻴﻂﺯﻳﺴﺖ
ﺗﺮﺩﻳﺪﻯ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻜــﺮﺩ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻗﻬﺮﻣــﺎﻥ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﻪ ﺍﻭ
ﺟﺎﻳــﮕﺎﻩ ﻋﻠﻤﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻣﺤﻴﻂﺯﻳﺴــﺖ ﻣﺤﻜﻢﺗﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ،
ﺍﻣﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﺭﺍ ﺳﻮژﻩ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ
ﻛﺮﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺩﺭ ﻭﺑﻼگ ﺷﺨﺼﻲﺍﺵ
ﻧﻮﺷﺖ» :ﺭﺍﺳﺘﻰ ﺩﻭ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺶ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻻﺗﻢ
ﺑﻪﺩﺳــﺘﻢ ﺭﺳــﻴﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺎﻳﮕﺎﻩ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻫﻢ
ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻡ .ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 2005ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻧﻢ ﻛﺎﺭ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺣﺪﻭﺩ 35ﻣﻨﺒﻊ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭘﻨﺞ ﻣﻨﺒﻊ ﺁﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﻣﺎﺧﺬ
ﺁﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣــﺎ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺩﺭﺝ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﺧــﺬ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺟﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﻣﻦ
ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ .ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺭﻓﺮﻧﺲ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻬﺎﻯ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺁﻣــﺪﻩ ﻋﻤﺪﻯ ﻧﺒﻮﺩﻩ
ﺍﺳــﺖ «.ﺍﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺑﻠﻨﺪ ﺑﺎﻻ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﮔﺎﺭﻧﺮ -ﺍﺳﺘﺎﺩ
ﻣﺮﻛﺰ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺩﺍﻻﺱ -ﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺷﺒﻬﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﻪ ﻧﻴﭽﺮ ﺑﻪ
ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﭘﺎﺳﺦ ﮔﻔﺖ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ
ﻣﻄﺮﺡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﭼﻬﺮﻩﺍﻯ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺗﻬﻴﻪ
ﻳــﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﻭ
ﻃﺒﻌﺎ ﺩﻗﺘﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﻰﻃﻠﺒﺪ ،ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻰﺩﻗﺘﻰ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻩ
ﻭ ﻧﺎﻡ ﭼﻨﺪ ﺭﻓﺮﻧﺲ ﻭ ﻣﺎﺧﺬ ﺭﺍ ﺟﺎ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺩﺭ ﮔﺬﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺪﻭﻥ
ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺭﻓﺮﻧﺲ ﻭ ﻣﺎﺧﺬ ،ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻗﻀﺎ ﺩﺍﻣﻦ
ﻳﻜﻰ ،ﺩﻭ ﺗﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﻣﺤﻤــﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺭﺍ ﻫﻢ ﮔﺮﻓﺖ؛
ﻭﺯﺭﺍﻳﻰ ﻛﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ
ﻭﻣﻄﺮﺡﻋﻠﻤﻰﺩﺭﺩﺍﺧﻞﻭﺧﺎﺭﺝﻛﺸــﻮﺭﺷــﻨﺎﺧﺘﻪﻣﻰﺷــﺪ.
ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻧﻴﭽﺮ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺶ
ﻣﺠﻠﻪ ﻧﻴﭽﺮ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺩﺭﺩﺳﺮﺳــﺎﺯ ﺷــﺪ .ﺍﻳــﻦ ﺑﺎﺭ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ
ﺗﻘﻠﺐ ﻛﺴﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﻫﻢ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﻰ ﺑﺮ
ﻛﺮﺳــﻰ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻋﻠﻮﻡ ،ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻭ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﺗﻜﻴﻪ ﺯﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﻧﻴﭽﺮ ﺍﻳﻦ
ﺑﺎﺭ ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺪﻋﻰ ﺷــﺪ ﻛﺎﻣﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﻯ
ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻧﺶ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻗﺪﺍﻡ
ﺑﻪ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑــﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯﻫﺎ
– ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻃﻴﻒ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ -ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻣﻨﺘﺸــﺮ
ﺷﺪ» :ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺳﻪ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻋﻠﻤﻰ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻻﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻛﺎﻣﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ،ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ
ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ،ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺧﻮﺩ
ﺣﺬﻑ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕــﺮﻯ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻭﺯﻳﺮ
ﺭﺍﻩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ،ﻇﻦ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ
ﻋﻠﻤﻰ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪﮔﺰﺍﺭﺵ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ
ﻛﺎﻣﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﻭ ﻣﺠﻴﺪ ﺷــﻬﺮﻭﻯ ﺍﺯ ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ ﻋﻤﺪﻩﺍﻯ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻟﻪ
ﺳﻪ ﭘﮋﻭﻫﺸــﮕﺮ ﻛﺮﻩﺍﻯ ﻭ ﭼﺎپ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﺑﺎ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮ
ﻣﻰﺍﻓﺰﺍﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺸــﺮﻳﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﺱ ﺑﺎ ﻧﻴﭽﺮ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟــﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻓﻬﺮﺳــﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺧﻮﺩ ﺣﺬﻑ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ
ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ،ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮ ﻭ ﺷﻬﺮﻭﻯ ﺣﺎﻭﻯ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ
ﻛﻤﺘﺮﻯ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 2006ﺩﺭ ﻳﻚ ﻧﺸﺮﻳﻪ
ﺩﻳﮕﺮ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻮﻉ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻻﺕ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻫﻢ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ
ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻭ ﺩﺍﺧﻠﻰ
ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺸــﺮﻳﺎﺕ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ،ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻓﻬﺮﺳﺖ
ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﻳﻚ ﻧﺸــﺮﻳﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ
ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﺸــﺎﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ «.ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻯ ﺍﻭ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻭ ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﻋﻠﻢ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻪﻓﺮﺍﺧﻮﺭ ﭘﺎﺳــﺦﻫﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻬﺎﺕ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦﻫﺎ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﺗﻠﺮ )ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﻴﭽﺮ( ﻳﻚ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺠﻠﻪ ﻧﻴﭽﺮ ﺑﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺷﺒﻬﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻼﻣﺖ
ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﻭ ﺩﻛﺘﺮ ﺷﻬﺮﻭﻯ ﻭﺍﺭﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻧﻘﻞ ﺩﺭﺩﺳﺮﺳﺎﺯ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧﻰ ﻭﺯﻳﺮ
ﻫﻤﻪ ﻓﺎﺭﻍﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻼﻥ ﺭﺷﺘﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻧﺎﻡ ﺣﻤﻴﺪﺭﺿﺎ
ﺑﻬﺒﻬﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺧﻮﺏ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳــﻨﺪ .ﺍﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷــﺪﻩﺗﺮﻳﻦ
ﺍﺳــﺎﺗﻴﺪ ﺣﻤﻞﻭﻧﻘﻞ ﻭ ﺗﺮﺍﻓﻴﻚ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ
ﺍﻭ ﻣﻨﺒﻊ ﺩﺭﺳــﻰ ﻭﺍﺣﺪ ﺗﺮﺍﻓﻴﻚ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﺭﺷﺘﻪ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ
ﺍﺳــﺖ .ﺣﺘﻰ ﺑﺮﺧــﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﺪﺭ ﺗﺮﺍﻓﻴــﻚ ﻭ ﺣﻤﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﺷﻨﺎﺳــﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﺪﺭ ﺩﺍﻧﺸــﻤﻨﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺎ ﺣﻜﻢ
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧــﮋﺍﺩ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺣﻤــﻞ ﻭ ﻧﻘﻞ ﺷــﻬﺮﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑــﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺭﺍﻩ ﻭ ﺗﺮﺍﺑﺮﻯ ﺷــﺪ ،ﺑﻴﺸــﺘﺮ
ﺑــﺮ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻳﻚ ﺳﻴﺎﺳــﺘﻤﺪﺍﺭ ﭘﺮﺣﺎﺷــﻴﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻇﺎﻫﺮ ﺷــﺪ.
ﺑﺎ ﺍﻳــﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﮔﺰﺍﺭﺷــﻰ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﻪ ﻧﻴﭽﺮ ﻛــﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻼﻯ
ﺟﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳــﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﻣﻘﺎﻟﻪﻧﻮﻳﺲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭﮔﻴﺮ
ﺣﻮﺍﺷــﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﻋﻠﻤﻰﺍﺵ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻯ
ﻧﺪﺍﺷــﺖ .ﻧﻴﭽــﺮ ﻣﺪﻋﻰ ﺷــﺪ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧــﻰ ﺩﺭ ﻳﻜــﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻻﺗﺶ
ﻛﭙﻰﺑــﺮﺩﺍﺭﻯ ﻋﻠﻤــﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ» :ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻭﺯﻳــﺮ ﺭﺍﻩ ﻭ ﺗﺮﺍﺑﺮﻯ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷــﺎﻣﻞ ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻛﭙﻰ ﺷــﺪﻩ ﺍﺯ
ﻣﻘﺎﻻﺕ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺣﺴﻦ
ﺯﻳــﺎﺭﻯ ،ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻭﺯﻳــﺮ ﺭﺍﻩ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﺷــﺮﻛﺖ ﻣﻠــﻰ ﺭﺍﻩﺁﻫﻦ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ
ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻫﻤــﻜﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻧﺎﻥ
ﺩﺭ ﺗﻬﻴــﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ،ﻣﺤﻤﺪ ﺧﺒﻴﺮﻯ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺪﻭﻳﻦ
ﻣﻘﺎﻟﻪ ،ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ «.ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧــﻰ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﻫﻤﺘﺎﻳــﺶ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻋﻠﻮﻡ ﺗــﻮپ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻣﻴﻦ ﻧﻴﭽــﺮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﻭ
ﮔﻔﺖ» :ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺳــﺮﻗﺖ ﻋﻠﻤﻰ ﻣﺮﺩﻭﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺳﻴﺎﻩﻧﻤﺎﻳﻰ
ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ«.ﻧﻘﻞ ﺑﺨﺶﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ
ﺩﺭ ﻳــﻚ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻋﻠﻤــﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻝ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻏﻴﺒــﺖ ﻣﻨﺒﻊ ﻣﻮﺭﺩ
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﻰﻧﻮﺷﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﺼﻮﺭ ﺗﺎﻳﭗﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﻧﺴﺒﺖ
ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
87
ﻭﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻫﺸﺪﺍﺭﻫﺎ ﺑﻲﺗﻮﺟﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﻛﻼﺱ ﺩﺭﺱ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍﻱ ﻧﻮﻉ A
ﺭﺳﻮﻝ ﭘﺎﭘﺎﻳﻰ
ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ ﻭﻗﺘﻰ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺣﻀﻮﺭ ﻭ ﻏﻴﺎﺏ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ
ﺷــﺎﻫﺪ ﺭﺷﺪ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﻧﺎﻡﻫﺎﻳﻰ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺻﺪﺍﻯ ﺣﺎﺿﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ
ﮔﻮﺵ ﻧﻤﻲﺭﺳــﺪ .ﺍﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻼﺱﻫﺎ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ
ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺻﺪﺍﻯ ﺳﺮﻓﻪﻫﺎﻯ ﭘﻴﺎﭘﻰ ﺳﻜﻮﺕ
ﻛﻼﺱﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻲﺷــﻜﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﻰﺍﺟﺎﺯﻩ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍ ﺩﺭ ﻛﻼﺱﻫﺎﻯ
ﺩﺭﺱ ﻭ ﻣﺪﺭﺳﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﻭﻳﮋﮔﻰﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ
ﺑﻰﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺷــﺪ؛ ﻭﻳﺮﻭﺳــﻰ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻪ ﺗﻨﻬــﺎ ﺩﺭ ﻛﻼﺱﻫﺎﻯ
ﺩﺭﺱ ﺣﺎﺿﺮ ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻳﻜﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻯ
ﺩﺭ ﻧﻮﺭﺩﻳــﺪﻩ ﻭ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 5000ﻓﺮﺻﺖ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎﻥ
ﺧﻮﺩ ﺩﺭ 195ﻛﺸــﻮﺭ ﺭﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪﻩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ
ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻫﺸــﺪﺍﺭ ﻭ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺍﻋﻼﻡ ﻭ ﻫﺮ ﻟﺤﻈﻪ ﺑﺮ ﺁﻣﺎﺭ
ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﻭ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﻮﺩ .ﺁﻣﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﻫﺮ ﮔﺰ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ
ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﻭ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﺮﻭﺱ ﺭﺍ ﻧﺸــﺎﻥ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ
ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱﺩﻫﻨﺪﻩ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ
ﻣﺮﺍﺟﻊ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻰ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﺷﺪﻩ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻴﭻ ﻣﺮﺟﻌﻰ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻭ ﺭﺻﺪ ﻧﺸﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﻋﻼﻡ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻫﺸــﺪﺍﺭ ﻭ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﭘﻴﺸــﮕﻴﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﻴﻦ ﺑﺪ ﻭ ﺑﺪﺗﺮ ﻭ ﺗﻼﺵ ﺟﻬﺖ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﺳﺎﺯﻯ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺮﻁ ﻻﺯﻡ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺟﻬﺖ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻣﻠﻰ ﺩﺭ ﻛﺎﻫﺶ ﺍﺛﺮﺍﺕ
ﺍﻳﻦ ﺁﺳــﻴﺐ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺳﺖ .ﻣﺸﺨﺺ ﺷــﺪﻥ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻭ
ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺷــﺮﺡ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻭ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻫﺎ ﻭ ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻰ ﺷﻔﺎﻑ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ
ﺍﺯ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ،ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻭ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﻣﻮﺟﺐ ﺷــﺪﻩ
ﺗﺎ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻻﺯﻡ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺍﺻﻠﻰﺗﺮﻳــﻦ ﻋﺎﻣﻞ ﺩﺭ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻳﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻀﻞ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺕ ،ﻓﺮﺍﻣﻴﻦ،
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻣﺴــﺌﻮﻝ ﺭﺍ ﺑﻪﺭﺍﺣﺘﻰ ﻗﺒﻮﻝ ﻛﺮﺩﻩ
ﻭ ﺍﺟﺮﺍ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﭘﺮﺟﻤﻌﻴﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﭘﺎﻳﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻣﺴﺎﻓﺮﺑﺮﻯ ،ﻣﺘﺮﻭﻫﺎ ﻭ ﺍﻣﺎﻛﻦ ﻋﻤﻮﻯ ﺍﺯ ﺍﺻﻠﻰﺗﺮﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ
ﺷــﻴﻮﻉ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﺮﻭﺱ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺮ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ
ﺍﻣﺎﻛﻦ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﺮ ﻧﻘﺶ ﻣﺪﺍﺭﺱ
ﻭ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎﻯ ﺁﻣﻮﺯﺷــﻰ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻭﻳﮋﻩ ﺷــﺪﻩ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ
ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﻛﺎﻧــﺎﺩﺍ ،ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ،ﻳﻮﻧــﺎﻥ ،ﺍﻭﻛﺮﺍﻳﻦ،
ﺷﻴﻠﻰ ،ﻣﻜﺰﻳﻚ ،ژﺍﭘﻦ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻣﻮﺯﺵ،
ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻰ ﺗﺎ ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﻣﻮﻗﺖ ﺍﺟﺮﺍ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﺮﻭﺱ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ
ﺷﻮﺩ ،ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺎﻳﻰ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻭ ﻣﻬﺮ ﻧﺰﺩﻳﻜﺘﺮ ﻣﻲﺷﺪﻳﻢ
ﺑﺤﺚ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺸــﻜﻞ
ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﻓﻜﺎﺭﻋﻤﻮﻣﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺗــﺎ ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻳــﻦ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻋﻈﻴــﻢ ﺩﺭ ﻏﻴﺎﺏ ﻭﺯﻳــﺮ ﻭ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ
ﺳﺮﭘﺮﺳــﺖ ﺍﺯ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺎﺯﮔﺸــﺎﻳﻰ ﺍﻳﻤﻦ ﻭ ﺳﺎﻟﻢ
ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ ﺗﻌﻄﻴﻼﺕ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﻣﻲﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻧﺪ ﺧﺒﺮ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵﻫﺎﻯ ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ
88
ﺧﺼﻮﺹ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﺮﻭﺱ ﺑﺎ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ .ﻣﺤﺴﻦﭘﻮﺭ ﺍﺯ ﺗﻬﻴﻪ ﻭ
ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻭ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻤﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﻴﻮﻩﻫﺎ
ﻭ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻯ ﻋﻤﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﻣﺸــﺨﺺ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ
ﺩﺭ 15ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ؛ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻠﻰ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺍﮔﺮ 15
ﺩﺭﺻﺪ ﺟﻤﻌﻴــﺖ ﻳﻚ ﻛﻼﺱ ﺩﺭ ﻣﻬﺪﻛﻮﺩﻙﻫــﺎ ،ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻰ
ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻰ ﻭ ﻣﺘﻮﺳﻄﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍ ﻳﺎ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺷﺒﻴﻪ
ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﺒﺘﻼ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﻃﻼﻉﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﻭ
ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺁﻥ ﻛﻼﺱ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ 7ﺭﻭﺯ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺩﻭ
ﻛﻼﺱ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮﺳﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻞ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ 7ﺭﻭﺯ ﺗﻌﻄﻴﻞ
ﺷﻮﺩ «.ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ »ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺩﻭ
ﻧﻔﺮ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮﻯ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪﻣﺪﺭﺳﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ
ﺗﺎ ﺍﮔﺮ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﻯ ﻋﻼﺋﻢ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﻣﻨﺰﻝ ﺑﺮﮔﺮﺩﺩ ﺗﺎ ﺗﺤﺖ
ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭﮔﻴﺮﺩ «.ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺳــﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ
ﺑﻪﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ »ﻭﺟــﻮﺩ ﻳﻚ ﺍﺗﺎﻕ ﺍﻳﺰﻭﻟﻪ ﺿﺮﻭﺭﻯ
ﺑﻮﺩﻩ ﺗﺎ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﻣﺮﻳﺾ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﺳــﻴﺪﻥ ﻭﺍﻟﺪﻳﻦﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﺍﺗﺎﻕ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﺷﻮﻧﺪ«.
ﺍﻳﻦ ﺩﺳــﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﻭ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﻛﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺑﺎ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺧﺎﻃﺮ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺩﻳﺮﻯ ﻧﭙﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺁﻣﺎﺭ
ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺑﻪ ﺯﻳﺮ 24ﺳﺎﻝ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 50
ﺩﺭﺻﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺷﺪ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ
ﺷﺪ ﻛﻪ »ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﺭﺍ ﺍﺟﺮﺍ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ«.
ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺝ ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ﺗــﻮپ ﺁﻟﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﻭﻳﺮﻭﺱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﻣﻴــﻦ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ
ﻭ ﺁﻏﺎﺯﮔــﺮ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺭ ﺭﻭﺵ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﺑﺮﺧــﻮﺭﺩ ﻭ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭ ﻧﻬﺎﺩ ﺍﺻﻠﻰ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﺷــﺪ ﺗﺎ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ
ﺑﻰﻭﺯﻳﺮ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺮﺷــﺘﻪ ﺣﺸــﻤﺘﻴﺎﻥ ،ﻗﺎﺋﻢ ﻣﻘﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﭘﺎﺳــﺦ ﺩﻫﺪ
ﻛﻪ»ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﻴﺴﺘﻤﻲ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ«
ﻭ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ »ﻫﺮ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﺍﻯ ﺳﺎﺯ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪﺭﻏﻢ
ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ،ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ«
ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻢ ﺣﺸﻤﺘﻴﺎﻥ ﺍﻓﺰﻭﺩ» :ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﻣﺎ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺕ ﻣﺎ
ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻳﻤﺎﻥ ﺑﺎ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﺍﺳﺖ«.
ﻭ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﺭﺳــﺎﻧﻪﺍﻯ ﺷــﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻑﻧﻈﺮﻫــﺎ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ
ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻛﻪ »ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍ ﺑﺎﻳﺪ
ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﻳﻨﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻭ ﻧﺸﺴﺖﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺣﻞ ﺷﻮﺩ
ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻯ ﺭﺍ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ﻛﻨﻴﻢ «.ﺍﻳﻦ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﺷﺪﻥ ﻋﺪﻡ
ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺍﻟﻌﻤﻞ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﻃﺮﺡ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺧﺼﻮﺻﻰ
ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﻣﺮگ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﻯ ﺑﻪﻧﺎﻡ ﻣﻴﻼﺩ ﻛﺎﻭﻳﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ
ﻣﺤﺴﻮﺳﻰ ﻧﻴﺎﻓﺖ ﻭ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺸــﺪ ﺗﺎ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﺑﺎ
ﻣﻘﺪﻡ ﺷــﻤﺮﺩﻥ ﺳــﻼﻣﺖ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﻭ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺳﺖ
ﺍﺯ ﭘﻨﻬﺎﻥﻛﺎﺭﻯ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﺑــﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﺷــﻔﺎﻑ ﺍﺯ ﻣﻴﺰﺍﻥ
ﻣﺒﺘﻼﻳﺎﻥ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﺱﺁﻟﻮﺩﻩ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺳــﺮﻭﺵ،
ﻣﺪﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍﻱ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ»:ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ
ﻫﻴﭻ ﺁﻣﺎﺭ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﻗﻴﻘﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺩﺳــﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﻭ
ﺗﻌﻄﻴﻠــﻰ ﻛﻼﺱﻫــﺎﻯ ﺩﺭﺱ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ
ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻳﻢ«.
ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻭ ﺗﻜﺬﻳﺐ
ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺑﻮﺩ ،ﺻﺪﺍﻭﺳــﻴﻤﺎ ﺧﺒﺮ ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻛﺎﺷﺎﻥ
ﺭﺍ ﺍﻋــﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑــﻪ ﺗﺒﻊ ﺁﻥ ﺧﺒﺮ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺷــﺪﻥ ﻛﻼﺱﻫﺎﻯ ﺩﺭﺱ
ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﻪﮔﻮﺵ ﺭﺳــﻴﺪ ﻭ ﻛﻢﻛﻢ ﺑﻴﻢ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺭ ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﻧﺰﺩ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺷﻜﺴــﺘﻪ ﺷﺪ
ﻭ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺳــﻴﺮﺟﺎﻥ ﻭ ﺑﺎﺑﻞ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ
ﻣﺤﻠﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪ.
ﺑﻪﺭﺍﺳﺘﻰﺳﻮﺍﻝﻣﻬﻢﺍﻳﻦﺍﺳﺖﻛﻪﭼﺮﺍﻣﺴﺌﻮﻻﻥﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ
ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺷــﻔﺎﻓﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻃﻼﻉﺭﺳــﺎﻧﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺭﺷﺪ ﺁﻣﺎﺭ
ﻏﻴﺒﺖﻫﺎﻯ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﻨــﺪ ﺩﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺩﻗﻴﻖ
ﺭﺳﻤﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ ﺩﺍﻍ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺧﻮﺩﺳﺮﺍﻧﻪ
ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺭﻓﺘﻦ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺸــﺎﻥ ﺑﻪﻣﺪﺭﺳﻪ ﺷﻮﻧﺪ .ﺁﻳﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﺗﺨﺎﺫ
ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﻪ ﺷــﺪﻩ ﺑﻴﻢ ﺍﺯ ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﻣــﺪﺍﺭﺱ ﻭ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﺪﺭﻳﺲ
ﻭ ﺍﻣﺮ ﺁﻣــﻮﺯﺵ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﻭ ﻋﻘﺐﻣﺎﻧﺪﮔﻰ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺍﺳــﺖ؟ ﺁﻳﺎ
ﺣﺴﺎﺳــﻴﺖ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﺯ ﻃﺮﺡ ﻧﺎﻣﺸــﺎﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺍﻭﻟﻴﻦﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﻌﻄﻴﻠــﻰ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﻪ ﺍﺳــﺖ؟ ﺁﻳﺎ
ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺍﺯ ﺭﻫﺎ ﺷــﺪﻥ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻙﻫــﺎ ﻭ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺗﻔﺮﻳﺤﻰ
ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﻌﻄﻴﻠــﻰ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻳﻦ ﭘﻨﻬﺎﻥﻛﺎﺭﻯ ﺍﺳــﺖ؟ ﺁﻳﺎ
ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ ﺗﺮﻙ 16ﺩﺭﺻﺪﻯ ﻣﺸــﺎﻏﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ
ﺗﺒﻊ ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﻬﺎﻡ ﺩﺭ ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﻭ
ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻋﻠﺖﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻳﻦ ﻋﺪﻡ ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﻣﺎ
ﻋﻠﺖ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﻛﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺮﭘﺮﺳﺖ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺗﺸﻮﻳﺶ ﻧﺒﺎﻳﺪ
ﺁﻣﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﻨﻴﻢ«.ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻋﺪﻡ ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ
ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﻭ ﺭﺍﺣﺘﻰ
ﺧﻴﺎﻝ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻫﺎ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺳﺮﺩﺭﮔﻤﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﺍﺑﻬﺎﻣﺸﺎﻥ ﺩﺭ
ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﻳﺎ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺤﻴﻂ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ
ﺗﺪﺍﻭﻡ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻰﺍﻋﺘﻤــﺎﺩﻯ ﻭ ﻋﺪﻡ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ
ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻯ ﺑﻬﺪﺍﺷﺘﻰ ﻭ ﭘﻴﺸﮕﺮﺍﻧﻪ ﻫﻢ ﺷﻮﺩ .ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻰﺗﻔﺎﻭﺗﻰ
ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ
ﺍﺑﺘﻼ ﺍﺳــﺖ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣــﺪﺍﺭﺱ ﻧﻘﺶ ﻣﻌﻠﻤــﺎﻥ ﺩﺭ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ
ﺗﺸــﺨﻴﺺ 15ﺩﺭﺻﺪ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻥ ﺩﺭ ﺣﺪ ﻳﻚ ﺍﻃﻼﻉﺩﻫﻨﺪﻩ ﺑﻮﺩﻩ
ﻭ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻌﺎﻭﻧﺎﻥ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺍﺯ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻏﺮﺑﺎﻟﮕﺮﻯ
ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻛﻼﺱ ﺧﻮﺩ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ .ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻋﻼﻭﻩ
ﺑﺮ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻣﺪﺍﺭﺱ ،ﺷــﻮﺭﺍﻯ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ ﻣﺪﺭﺳــﻪ ﻳﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﺩﺑﻴﺮﺍﻥ ﻭ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﻭﻟﻴﺎ ﻫــﻢ ﺩﺭ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺍﻋﻼﻡ ﺍﺑﺘﻼﻯ 15ﺩﺭﺻﺪﻯ ﺑﻪ
ﻛﻤﻴﺘﻪﻫﺎﻯ ﻣﺴــﺘﻘﺮ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﺍﻳﻔﺎﻯ ﻧﻘﺶ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ؛ ﺍﻣﺮﻯ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﺯ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻣﺒﻨﻰ
ﺑﺮ ﻋﺪﻡ ﺍﺟﺮﺍ ﻳﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺳــﻠﻴﻘﻪﺍﻯ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﻛﺎﺳﺖ ﻭ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻭ ﺩﻗﺖ ﻭ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﺎ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﻫﻤﻪﮔﻴﺮ ﺷــﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ.
www.mosalas.ir
»xpn
ﺭﻭﻱ ﻣﻮﺝ ﺟﺎﻡﺟﻢ
ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻮﻡ ﺳﻴﻤﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﭘﺨﺶ ﺭﻗﺎﺑﺖﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﭘﺨﺶ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻲ
ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺳﺎﻳﺮ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻮﻡ
ﺍﻳﻦ ﮔﻼﻳﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺯﻳﺮ ﺳﺎﻳﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ.
89
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ
ﺭﻭﻱ ﻣﻮﺝ ﻭﺭﺯﺵ
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻣﻮﻻﻳﻲ
ﺍﻭﺍﺳــﻂ ﺑﻬﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻠﻲﺍﺻﻐﺮ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ،ﻣﺪﻳﺮ ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻮﻡ
ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺳﻴﺎﺳــﺘﮕﺬﺍﺭﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﺍﺯ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ
ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻭﺭﺯﺵ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ .ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺧﺒﺎﺭﻱ ﻣﺒﻨﻲﺑﺮ
ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻣﺨﺘﺺ ﭘﺨﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﻪ
ﻧﺎﻡ ﺷﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺳﻴﻤﺎ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺍﻭﺍﺳﻂ
ﺳﺎﻝ 88ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻳﻚ ﻣﺸﻜﻞ
ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﺳﺨﺖﺍﻓﺰﺍﺭﻱ
ﻭ ﻓﻨﻲ ﺍﻳﻦ ﺷــﺒﻜﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻮﺩ .ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺧﻮﺩ
ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﺳــﺎﻝ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻨــﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﻳﻦ
ﺷﺒﻜﻪ 24ﺳــﺎﻋﺘﻪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭژﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺷﻮﺩ،
ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﺳﺮﺍﺳﺮﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺿﺎﻓﻪ
ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺑﺎ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻱ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻲﺁﺑﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ
ﺭﻭﻳﺎﻱ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺮ ﺩﺍﺷﺖ ،ﻋﻠﻲ
ﺳﻌﻴﺪﻟﻮ ﺭﺋﻴﺲ ﺟﺪﻳﺪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺑﺪﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ
ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﺩﺍﺩ ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ 24ﺳــﺎﻋﺘﻪ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﺎ ﻫﺰﻳﻨﻪ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖﺑﺪﻧﻲ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﻮﺩ .ﺳﻌﻴﺪﻟﻮ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳــﻴﻤﺎ ﻣﺒﻠﻎ 100ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ
ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﻛﻞ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮﺍﻱ
ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖﺑﺪﻧﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺷــﺒﻜﻪ ﺳﻮﻡ ﺳــﻴﻤﺎ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﭘﺨﺶ
ﺭﻗﺎﺑﺖﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﭘﺨﺶ
ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ
ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷﺪﻩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺳﺎﻳﺮ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ
ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻮﻡ ﺍﻳﻦ ﮔﻼﻳﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺯﻳﺮ ﺳﺎﻳﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭ
ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺷﺒﻜﻪ ﺳــﻮﻡ ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻟﻴﮓﻫﺎﻱ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺴﻜﺘﺒﺎﻝ ،ﻭﺍﻟﻴﺒﺎﻝ ،ﻛﺸﺘﻲ ،ﻫﻨﺪﺑﺎﻝ ،ﺗﻜﻮﺍﻧﺪﻭ ﻭ...
ﺭﺍ ﻫﻢ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﺘﻦ ﺑﺒﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻱ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺕ
ﺍﻳﻦ ﻓﺪﺭﺍﺳﻴﻮﻥﻫﺎ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﭘﺨﺶ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ
ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﻣﺎﻟﻲ ﺑﻪﺳﻤﺖ ﺍﻳﻦ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ
ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺭﻭﻧﻖ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﻳﻦ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ
ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺪ ﺑﻪ ﭘﺨﺶ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ
ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﺣﺎﺿﺮ
ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻳﻚ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﻲ 100ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ
ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﻨﺪ .ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺁﻧﭽﻪ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺳﻴﺎﺳــﺘﮕﺬﺍﺭﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﺳــﻴﻤﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺤﻮﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺷﺒﻜﻪ
ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﻧﻈــﺮ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻭ ﺩﺍﺧﻠﻲ
ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﺷــﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﭘﺨﺶ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺷــﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺑﻪ
ﺳــﺎﻳﺮ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﻫﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺒﻜﻪ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺷــﺒﻜﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﻮﺷــﺶ ﺭﺷــﺘﻪﻫﺎﻳﻲ
90
ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
»ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻧﺸﺴــﺖﻫﺎﻱ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﻲ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳــﻴﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟــﻮﺍﻥ ﻭ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ
ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺷــﺒﻜﻪﺍﻱ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺑﺮﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ
ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺭﺷــﺘﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻛﻪ ﻃﺮﻓــﺪﺍﺭﺍﻥ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻫــﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ،
ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳــﻢ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺎ ﺭﻭﻱ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻧﺒﺎﺷــﺪ .ﺑــﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﻃﺮﺡ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﺿﺮﻏﺎﻣﻲ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺷﺪ«.
ﻣﺪﻳﺮ ﺷﺒﻜﻪ ﺳــﻮﻡ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲﺩﻫﺪ» :ﺑﺮﺍﻱ ﺷــﺮﻭﻉ ﺑﺎﻳﺪ ﺯﻳﺮﺳﺎﺧﺖ
ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻻﺯﻡ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ «.ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ
ﻛﻪ ﺳﺮﺩﺍﺭ ﻣﺪﺩﻱ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩ» :ﻭﻗﺘﻲ ﺑﻪ
ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺣﺠﻢ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﭘﻮﻝ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ
ﺍﻳــﺪﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﭘﻴﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻌﻴﺪ ﺍﺳــﺖ «.ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ
ﺍﻳﺪﻩﻫﺎﻳﺶ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺑﻪﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺑﻴﻔﺘﺪ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺩﺭ ﺷﺒﻜﻪ ﻧﺎﺭﺳﺎﻳﻲﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ «.ﻣﺪﻳﺮ ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﺭﺳﺎﻳﻲﻫﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎﻱ
ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﺍ ﭘﻮﺷﺶ ﺩﻫﺪ ،ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ،ﻣﺎ ﺑﺎ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎﻱ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﭘﺨﺶ ﺷﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺩﺭ ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷﻴﻢ «.ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ
ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺷــﺒﻜﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﺪﻳﺮ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﻢ
ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ.
ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻪ ،ﺷﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ
ﺷﺒﻜﻪ ﺳــﻪ ﺩﺭ 4ﺁﺫﺭ 1372ﺑﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﻭﺭﺯﺵ ﺗﺎﺳﻴﺲ
ﺷﺪ .ﺷــﺒﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻓﺮﺳﺘﻨﺪﻩﻫﺎﻯ ﺯﻣﻴﻨﻰ
ﺁﻧﺎﻟــﻮگ ﺭﻭﻯ ﺑﺎﻧــﺪ UHFﺑﻴﻦ ﺭﺩﻳﻒﻫــﺎﻯ 679/25ﺗﺎ 684/75
ﭘﺨﺶ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ
ﺍﻳﻨﺘﻞﺳﺖ 902ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺁﺳﻴﺎ ﭘﺨﺶ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﺷــﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﺭﺍﻳﮕﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ 24ﺳﺎﻋﺖ ﺷﺒﺎﻧﻪ ﺭﻭﺯ
ﻓﻌﺎﻝ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﺳــﺎﻋﺖ 2ﻭ 30ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺑﺎﻣــﺪﺍﺩ ﺑﻪ ﻭﻗﺖ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﭘﺨﺶ ﺁﻥ ﺭﻭﻯ ﺳﻴﮕﻨﺎﻝ ﺷﺒﻜﻪ 2ﺳﻴﻤﺎﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ .ﺑﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺻﺒﺤﮕﺎﻫﻰ ﺷــﺒﻜﻪ ﺩﻭ ،ﭘﺨﺶ
ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﺍﺯ ﺳﻴﮕﻨﺎﻝ ﻗﺒﻠﻰ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ .ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺷﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ
ﺳﻴﻤﺎ ﺑﺎ ﭘﺸــﺘﻮﺍﻧﻪ ﻗﻮﻱ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥﻫﺎﻱ
ﺁﺳﻴﺎ ﻭ ﺍﻗﻴﺎﻧﻮﺳــﻴﻪ ) (ABUﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﻱ ﻓﻨﻲ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ
ﺩﺭ ﻃﻮﻝ 14ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺷــﺒﻜﻪ ﭘﺎﺭﺳﻲﺯﺑﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺟﻬﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪﻩﺍﻯ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩ
ﻭﺭﺯﺵ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﺭﻗﺎﺑﺖﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﻧﻈﻴﺮ ﺟﺎﻡ ﺧﻠﻴﺞﻓﺎﺭﺱ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﻳﺪﺍﺭﻫﺎﻯ ﺩﻭ ﺗﻴﻢ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ
ﻭ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ،ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﻣﻬﻢ ﺗﻴﻢﻫﺎﻯ ﻣﻠﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎﻯ
ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ،ﺟﺎﻡ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ،ﺟﺎﻡ ﻣﻠﺖﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎ ،ﻟﻴﮓ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ
ﺍﺭﻭﭘﺎ ،ﻟﻴﮓ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻟﻴﮓﻫﺎﻯ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﻧﻈﻴﺮ
ﺳﺮﻯ Aﻭ ﻻﻟﻴﮕﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﻗﺒﻞ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ
ﺑﻮﻧﺪﺱﻟﻴﮕﺎﻯ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺷــﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺯﻧﺪﻩ ﭘﺨﺶ ﻣﻰﺷﺪ.
ﺑﺮﺧﻰ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻫﺎﻯ ﺷــﺒﻜﻪ ﺳــﻪ ﺩﺭ ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷﻰ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺗﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺍﺯ
ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﻋﺮﺏﺯﺑﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﻭ ﺑﺎ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﺷﺒﻜﻪ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﺳﺖ .ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺑﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻭ ﻋﺪﻡ ﭘﺨﺶ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ
ﻣﻬﻢ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ
ﺑﻪ ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺗﺤﻠﻴﻠﻰ ﻭ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﭘﺨﺶ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
90ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻋﺎﺩﻝ ﻓﺮﺩﻭﺳــﻰﭘﻮﺭ ﭘﺨﺶ ﻣﻰﺷــﻮﺩ .ﺍﻳﻦ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎﺷــﮕﺎﻫﻰ ﻭ ﻣﻠﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻃﻼﻳﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺳﺒﻚ 90ﺑﻪ ﺭﺷــﺘﻪ ﻛﺸﺘﻰ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺒﺤﮕﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ
ﻣﻨﻈﻢ ﭘﺨﺶ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
82ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺍﺿﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﺩﺭ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺭﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪﮔﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ 82ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ
ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺯﻳــﺎﺩ ﻭ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﻲﭘﺴــﻨﺪﻧﺪ.
ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ،ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭ ﺳــﻨﺠﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺻﺪﺍﻭﺳــﻴﻤﺎ
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮﺭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺳﻴﻤﺎ ﺩﺭ
ﻣﻘﺎﻳﺴــﻪ ﺑﺎ ﺳــﺎﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ
ﻣﻮﺭﺩ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻭ ﻣﻴــﺰﺍﻥ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻈﺮﺳــﻨﺠﻲ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻛﺮﺩ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ
ﻭ ﺳﺮﻳﺎﻝ ،ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺳﺮﮔﺮﻡﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺑﻴﺸــﺘﺮﻳﻦ ﺑﻴﻨﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺳﺎﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ
ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻌﻤﻮﻝ 23ﺩﺭﺻﺪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﺎﻥ ﻫﺮ
ﺭﻭﺯ ﻭ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺭﻭﺯﻫﺎ 21 ،ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻌﻀــﻲ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻭ 28ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﺪﺭﺕ ﺑﻴﻨﻨﺪﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺳﻴﻤﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺍﻓﺮﺍﺩ 82ﺩﺭﺻﺪ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻳﺎﺩ ﻭ ﺯﻳﺎﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺭﺿﺎﻳﺖ
ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ،ﻛﺸــﺘﻲ ،ﻭﺍﻟﻴﺒﺎﻝ ،ﺑﺴــﻜﺘﺒﺎﻝ ﻭ ﺷــﻨﺎ ﻋﻤﺪﻩﺗﺮﻳﻦ
ﻭﺭﺯﺵﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﺎﻥ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﺨﺶ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ
ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﺳﻴﻤﺎ ﻋﻼﻗﻪ ﻧﺸــﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ 83 .ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻪ
ﻧﺤﻮﻱ ﭘﻴﮕﻴﺮ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﺪﻩ 81ﺩﺭﺻﺪ
ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
51ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﻤﺎﺷــﺎﻱ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻭ 44ﺩﺭﺻﺪ
ﺗﻤﺎﺷﺎﻱ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺭﺍ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ .ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ
ﺍﻧﺘﻘــﺎﺩ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑــﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷــﻲ »ﻧﭙﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ
ﺭﺷﺘﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ« ﺍﺳﺖ.
ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺷﻔﻴﻊ:
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﻫﺮ ﺣﺮﻓﻲ ﺭﺍ ﭘﺨﺶ ﻛﺮﺩ
ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺷﻔﻴﻊ ،ﭼﻬﺮﻩ ﻧﺎﻡ ﺁﺷـﻨﺎﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ
ﺑـﺎ ﺁﻥ ﺧﻨﺪﻩﻫﺎﻱ ﺑﻠﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻀﺎﻱ ﻣﻔﺮﺣـﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﻨﮓ
ﻭﺭﺯﺷـﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺭﻗﻢ ﻣﻲﺯﻧﺪ ،ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺩﺭ 30ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺎ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻴﻬﻤﺎﻥ ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ .ﺭﻭﺯﻱ
ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭﺭﺯﺷـﻲ ﺍﺯ ﺻﺪﺍﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﺷﺪ ﻭ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺍﺭﺩ،
ﺍﻭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﺘﻦ ﺷـﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﻣﻲﺭﻭﺩ .ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺷﻔﻴﻊ ﺩﺭ
ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺑـﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻫﺎﻱ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳـﻴﻤﺎ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷـﻲ ﺍﺷـﺎﺭﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ؛ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑـﻪ ﻧﻈﺮ ﺍﻭ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﺎ ﺻﺤﺒﺘﻲ ﺭﺍ ﭘﺨﺶ ﻛﺮﺩ.
ﻋﻤﻠﻜـﺮﺩ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳـﻴﻤﺎ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳـﻼﻣﻲ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺳﻪ ﺩﻫﻪ ﺍﺧﻴﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳــﻴﻤﺎ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺗﻮﺍﻥ ﻭ ﻣﻘﺪﻭﺭﺍﺗﺶ ﺳﻌﻲ ﻭ ﺗﻼﺷﺶ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻩ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ
ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻞ ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﮔﺎﻫﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺣﺎﻣﻲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖﺑﺪﻧﻲ ﻭ ﺩﺭ
ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺳــﻌﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺗﺎ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎﻱ ﺣﻞ
ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ 30ﺳــﺎﻝ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪﺍﻱ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﺎﺷﻢ ،ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭ ﭘﻮﺷــﺶ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ
ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ
ﺩﺭ ﻛﻞ ﺍﮔﺮ ﺣﺴــﺎﺏ ﻛﻨﻴﻢ ﻧﻤﺮﻩ ﻗﺒﻮﻟﻲ ﺧﻮﺑﻲ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺭﺳــﺎﻧﻪ
ﻣﻠﻲ ﺩﺍﺩ.
ﭼﻪ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﺷــﻜﺎﻻﺕ ﻣﺎ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﻗﺒﻞ ﺭﺍ
ﺑﺎ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻣﺮﻭﺯﻣﺎﻥ ﻣﻘﺎﻳﺴــﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳــﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ
ﻧﻴﺴــﺖ .ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻂ 25ﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺑﺎ
ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﻣــﻮﺭﺩ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ .ﺑﻪ ﻃﻮﺭ
ﻣﺜﺎﻝ ﺍﮔﺮ 20ﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﭘﺨﺶ ﺷــﻮﺩ
ﺑﺎ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺭﺍ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ
ﺟــﻮﺍﺏ ﺩﻫﻴﻢ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ،
ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻭﺳــﺎﻳﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﻫﺮ ﮔﻮﺷــﻪ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻧﺎﻟﻴﺰ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ.ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺘﻪ ﺣــﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺭﺍ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺎ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ 30ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﻛﻨﻴﻢ.
ﺍﺯ ﭼﻪ ﺭﺍﻩﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻋﺒﻮﺭ ﻛﺮﺩﻳﺪ؟
ﻫﻤﻴﻦ ﻛــﻪ ﺁﺭﺍﻡ ﺁﺭﺍﻡ ﻗﺪﻡ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺘﻴﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻣﻜﺎﻧــﺎﺕ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ
ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﻻﻥ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪﺍﻱ ﺭﺳــﻴﺪﻩﺍﻳﻢ ﻛــﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﺭﺍ ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﭘﺨﺶ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪ
ﻣﻠﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﺭﺍ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﺷــﺪ ،ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻭ
ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ.
ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﻧﻘﺶ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺁﻳﺎ
ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﻤﻜﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﺻﺪﺩﺭﺻﺪ .ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ
ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﻣﻨﻌﻜﺲﻛﻨﻨﺪﻩ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ
ﺍﺳــﺖ .ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﻘــﺶ ﻣﻮﺛﺮﻱ ﺩﺭ ﺍﻧﻌــﻜﺎﺱ ﻭﺭﺯﺵ
ﻭ ﮔﺮﺍﻳــﺶ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻭ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﻭ ﺭﻓﻊ ﻧﺎﺭﺳــﺎﻳﻲﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺻﻮﻻ ﺭﺍﺩﻳﻮ
ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺖ ﺩﺭ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﻤﻚ ﺷــﺎﻳﺎﻥ
ﺗﻮﺟﻬﻲﻛﺮﺩﻩﺍﺳــﺖ.
ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎﻱ ﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻘﺶ ﭘﺮﺭﻧﮕﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟
ﻗﻄﻌﺎ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻭﺭﺯﺵ ،ﻫﻨﮕﺎﻣﻲﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﺨﺶ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰﻫﺎﻱ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻭﺭﺯﺵ
ﺯﻳﺎﺩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻳﻦ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰﻫﺎ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ؟
ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﻣﺎﻧﻨﺪ 90ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻮﺷﻜﺎﻓﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ
ﺭﻳــﺰ ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﻲ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑــﺎ ﺍﺟﺮﺍ ﻭ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﻲ
ﺧﻮﺏ ﻓﺮﺩﻭﺳﻲﭘﻮﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﻲﺷﻤﺎﺭﺵ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﻚ ﻭ ﺳــﻴﺎﻕ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺳﺎﺧﺘﻪ
ﺷﻮﺩ ،ﺁﻳﺎ ﻛﺴﻲ ﺳﺎﻋﺖ ﺩﻭ ﻧﺼﻒ ﺷﺐ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ
ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺯ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛــﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺭﺍﻫﮕﺸــﺎﻱ ﺁﻥ
ﺑﺎﺷﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰﻫﺎﻳﻲ
ﺑﺎﺷﻴﻢ؟
ﺷــﻤﺎ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺷﺨﺼﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ
ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﻣﺮﺟﻊ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻫﻨﮕﺎﻣــﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴــﺪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻭ
ﺧﻂﻣﺸﻲﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺍﻟﻘﺎ ﻛﻨﻴﺪ؛ ﺩﺭ ﻏﻴﺮ ﺍﻳﻦﺻﻮﺭﺕ
ﺍﺯ ﺭﺳﺎﻟﺖ ﺳــﻨﮕﻴﻦﺗﺮﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻫﺴــﺘﻴﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﭼﻮﻥ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﻛﺎﺭ ﻃﻴﻒ ﻭﺳــﻴﻊﺗﺮﻱ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺩﻗﺖ ﺩﺭ ﻛﻼﻡ
ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻧﻘﻞ ﻗﻮﻝﻫﺎﻱ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺻﺤﺖ ﻭ
ﺭﺍﺳﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻭ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻣﻬﻤﺘﺮﻱ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ
ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭ ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺳــﻴﺖ،
ﺟﺪﻳﺖ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺣﺴﺎﺳﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ
ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺭﺳﻤﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺷــﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﺷــﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺷــﺒﻜﻪ
ﺍﻳﻜﺲ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺷﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﺷــﺒﻜﻪﺍﻱ ﻣﻠﻲ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺳــﺨﻨﮕﻮﻱ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺷــﺒﻜﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺟﺪﻱﺗﺮﻱ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ.
ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻳﻚ ﺷــﺒﻜﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ
ﻓﺮﺍﺧﻮﺭ ﺣﺎﻟﺸــﺎﻥ ﺟﺪﻱﺗﺮ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺷــﻤﺎ
ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ،ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﺼﺎﻟﺤﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ ﻭ ﺷﺮﺡ
ﻭﻇﺎﻳﻔﺸﺎﻥ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺗﻌﻠﻴـﻖ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﭘﺎﺳـﺦ
ﺭﺳـﺎﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﺸﺪ .ﭼﺮﺍ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﺗﺎﺑﻲ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﺮﺩ؟
ﻣﻄﻠﺒﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻳﺎ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﻨﺪ ﺑﺎ ﭼﻴﺰﻱ
ﻛﻪ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳــﻴﻤﺎ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻼﺣﻈﺎﺗﻲ
ﺻﻮﺭﺕ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﻳﺎ ﺻﺤﺒﺘﻲ ﺭﺍ ﭘﺨﺶ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ
ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺩﻓﻌﺎﺕ ﺩﺭ ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻭ ﺩﺭ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ.
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳــﻴﻤﺎ ﭘﺨﺶ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ.
ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻳﻚ ﺭﺳـﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳـﺖﮔﺬﺍﺭﻱ ﺁﻥ ﺭﺳـﺎﻧﻪ
ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳﺖ؟
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻗﻄﻊ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ .ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻱ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺷﻤﺎ ﺍﮔﺮ ﺻﺎﺣﺐ ﺳﺨﻦ ﻫﺴﺘﻴﺪ ،ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮﻱ ﺩﺭ ﻧﻮﻉ
ﺑﻴﺎﻥ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻛﺪﺍﻡ ﺩﻫﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳـﻼﻣﻲ ،ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ
ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟
ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﺳــﻮﻡ .ﺗﻌﺪﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺩﺭ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻱ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ
ﻣﺘﻨﻮﻉ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺟﺬﺏ ﻭﺭﺯﺵ ﺷﻮﻧﺪ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻱ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﻤﻚ
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺑﻜﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ
ﺗﺮﺑﻴﺖﺑﺪﻧﻲ ﭘﻴﺸـﻨﻬﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳـﺖ ،ﭼﻪ ﻧﻈﺮﻱ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟ ﺁﻳﺎ
ﺍﺻﻮﻻ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺒﻜﻪﺍﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ؟
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺷــﺒﻜﻪﺍﻱ ﺍﺳــﺖ ،ﺯﻳــﺮﺍ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻥ ﺑﺎﻋﺚ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺗﺎ ﭘﻮﺷﺶ ﻭﺳﻴﻌﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺭﺷــﺘﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺷﺎﻫﺪ
ﺑﺎﺷﻴﻢ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺳﻬﻢ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎ ﻳﻚ
ﺳﻬﻢ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﻏﺮﻳﺐ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺒﻜﻪ 24ﺳﺎﻋﺘﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻡ
ﺭﺷﺘﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﺮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ
ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﻮﺷﺶ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ،ﺷﺎﺩﻱ
ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﺩﻝ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ
ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻲ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﺷﻮﺩ.
91
ﻣﻬﺪﻱ ﻫﺎﺷﻤﻲ ،ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺮﺗﺮ:
ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ 90ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ
ﺭﺿﺎ ﺧﻠﻴﻔﻪ
ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺴـﺎﺑﻘﺎﺕ ﻟﻴﮓ ﺑﺮﺗﺮ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﮔﺮﭼﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ
ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ
ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺑﺎﺷـﺪ ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻴﺸـﻪ ﭘﺮﭼﺎﻟﺶ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺴـﺘﺮﺩﮔﻲ ﻟﻴﮓ ﻭ ﻭﺟﻮﺩ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺎﻧﻲ ﮔﺎﻣﻲ
ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪﮔﻲ ﻭ ﺍﻗﻨﺎﻉ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺍﺳﺖ.ﺍﺯ ﺳﻮﻱ
ﺩﻳﮕﺮ ﺷﺒﻜﻪ ﺳـﻮﻡ ﺳﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷـﺒﻜﻪ ﺗﺎﻣﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻳﺪﻥ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺳﻌﻲ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﺬﺏ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺮﺗﺮ ﺩﺭ ﻟﻴﮓ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ﻭ ﺷﻤﺎﻳﻠﻲ
ﺟﺪﻳـﺪ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﺘﻦ ﻣﻲﺭﻭﺩ .ﻣﻬﺪﻱ ﻫﺎﺷـﻤﻲ ،ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩ
ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑـﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺷـﺒﻜﻪ
ﺳـﻮﻡ ﺳـﻴﻤﺎ ﺩﺭ ﭘﺨﺶ ﻣﺴـﺎﺑﻘﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺳﺨﻦ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ.
ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﺍﻳـﻦ ﻓﻜﺮ ﺑـﻪ ﺫﻫﻦﺗـﺎﻥ ﺧﻄﻮﺭ ﻛـﺮﺩ ﻛـﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺮﺗﺮ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ﻭ ﺷﻤﺎﻳﻠﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ
ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺨﺶ ﺁﻥ ﭼﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱﻫﺎﻳﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﺪ؟
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﻌﻲ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﻮﺷﺶ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻟﻴﮓ ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺁﻥ ﭘﻮﺷﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺩﺭ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻌﻲ ﺷــﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺁﺭﺍﻳﺶ ﺧﺎﺹ
ﺩﻭﺭﺑﻴﻦﻫﺎ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ .ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪﻱ ﻧﺮﻡﺍﻓﺰﺍﺭ ﺗﺤﻠﻴﻞ
ﺑﺎﺯﻱ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳــﻮﻡ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲ ﻓﻨﻲ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ
ﻟﻴﮓ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﺮﺩﻳﻢ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺩﺭﻙ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ،ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ،ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﻲ
ﺩﻗﻴﻘﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺁﻳﺎ ﻗﺼﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺑﻪﺍﺣﺘﻤــﺎﻝ ﺯﻳﺎﺩ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺷــﻮﺩ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
92
ﻣﺎ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻓﻨﻲ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺵ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﻣﻲﺩﻫﺪ ،ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺷــﻜﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ
ﺩﺭ ﻧﻮﻉ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺩﺭ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷــﻨﺎﺱ ﺑﻪ ﻓﻀﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺍﺳــﺘﻮﺩﻳﻮ ،ﺭﺿﺎﻳﺖ
ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﻠﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺗﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻟﺬﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﻓﺮﺍﻏﺖ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺳﭙﺮﻱ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻴﻢﻓﺼﻞ ﻟﻴﮓ ﺑﺮﺗﺮ ﺩﺭ ﺭﺍﺳـﺘﺎﻱ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻛﻤﻲ ﻭ ﻛﻴﻔﻲ
ﭘﻮﺷﺶ ﻣﺴـﺎﺑﻘﺎﺕ ﻟﻴﮓ ﺑﺮﺗﺮ ،ﺁﻳﺎ ﻗﺼﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻲ ﺭﺍ
ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺩﻭ ﺁﻳﺘﻢ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻨﻮﺯ
ﺩﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﻣﺪﻧﻈﺮﻡ ﺍﺳﺖ ،ﺟﻨﺒﻪ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭﻗﺖ ﻣﺸــﺨﺺ ﻭ ﺛﺎﺑﺘﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ
ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﺨﺶ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺩﻗﻴﻖ ﺍﺯ ﭼﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ
ﻭﻗﺖ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻫﺴــﺘﻴﻢ؛ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺗﻜﻠﻴﻔﻤﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ
ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺁﻳﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻋﻤﻠـﻲ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﻭ ﺁﻳﺘﻢ ﻣﺪﻧﻈﺮﺗـﺎﻥ ﺑﺎ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰﻫﺎ
ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻫﺴﺘﻴﺪ؟
ﻣــﺎ ﻫﻴﭻ ﺧﻂ ﻗﺮﻣــﺰﻱ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﻣﺎﻥ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺩﺳــﺘﻤﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ
ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺎﺯ ﺍﺳــﺖ .ﻫﻴﭻ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺘﻲ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻭ
ﻓﻌﻼ ﻣﻨﺘﻈﺮﻳﻢ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ ﺛﺎﺑﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ.
ﺁﻳﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺷـﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﺩﺍﺷﺘﻴﺪ؟
ﭘﺸــﺖ ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ،ﺩﻭﺭﺧﻴﺰﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ
ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣــﺎﻝ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺭﻳﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻤﺎﻥ ﻧﺸــﺪﻩﺍﻳﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ
ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻓﻨﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺷﺪﻥ ﻳﻜﺴﺮﻱ ﺍﺯ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱﻫﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺮﺗﺮ ﺁﻳﺎ ﺳﻌﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﺎﺭﺟﻲ
ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﻜﻞ ﻭ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﺟﺮﺍ ﺍﻟﮕﻮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺷﻮﺩ؟
ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﺣﻘﻴﻘﺘﺎ
ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺍﻳــﺪﻩ ﻧﮕﺮﻓﺘﻢ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳــﺎﻳﺮ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺩﺍﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ
ﺍﻳﺪﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺏ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻫﻴﭻ
ﺍﻳﺮﺍﺩﻱ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺮﺗﺮ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺍﻳﻦ ﺫﻫﻨﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ
ﺁﻫﺴﺘﻪ ﺁﻫﺴـﺘﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﺷﻮﺩ ،ﺁﻳﺎ
ﻭﺍﻗﻌﺎ ﭘﺸﺖ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻓﻜﺎﺭﻱ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟
ﺧﻴﺮ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺻﺤﺖ ﻧــﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺟﺎﻱ ﻫﻴﭻ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ
ﮔﺮﻓﺖ .ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻣﻜﻤﻞ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻭ ﻻﺯﻡ ﻭ ﻣﻠﺰﻭﻡ
ﻫﻢ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺎ ﻭ 90ﻫﻴﭻ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺭﻗﻴﺐ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ
ﻳﺎ ﻣﻮﺍﺯﻱ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺎ ﭘﻮﺷــﺶ ﺯﻧﺪﻩ
ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﻫﻢ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻴﭻ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﺴــﺎﺑﻘﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ
ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﭘﺨﺶ ﻛﻨﻨﺪ.
ﭘﺲ ﺑﺎ 90ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺻﺪﺩﺭﺻﺪ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﺍﺳﺖ؛ ﻣﺎ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺎ ﻓﺮﺩﻭﺳﻲﭘﻮﺭ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ.
ﺑﺤﺚ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﻲ ﻓﻨـﻲ ﻭ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺮﺗﺮ
ﺳﻮﺯﺍﻧﺪﻥ ﺳﻮژﻩﻫﺎﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﻧﻴﺴﺖ؟
ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻭﺟﻪ .ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻴﻢ ،ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ
ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺴــﺎﺑﻘﻪ ﻛﻪ ﺭﻭﺯ ﺳﻪﺷﻨﺒﻪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﻗﺮﺍﺭ
ﺍﺳﺖ ﺩﻭﺷﻨﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ ﭘﺨﺶ ﺷﻮﺩ؛ ﻳﻚ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺑﺎﺯﻱ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﭘﺮﺷﻤﺎﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨﺪ ﺁﻳﺎ ﺩﺍﻭﺭ ﺑﻪ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟
ﺳﻌﻲ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ ﺑﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺗﻠﻔﻨﻲ ﺑﺎ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻱ
ﺳﺮﻧﻮﺷﺖﺳــﺎﺯ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺧﻴﺎﻝ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ
ﺭﺍﺣﺖ ﻛﻨﻴﻢ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺍﻋﺼﺎﺏ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻧﻤﺎﻥ ﺗﺎ ﻫﻔﺘﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﻭ ﭘﺨــﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﺑﺎﺑﺖ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻱ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﻣﺸــﻮﺵ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ ،ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺑﻴﻦ ﻧﻴـﺎﺯ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺍﻭ ،ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ
ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻣــﻜﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﻫﻔﺘﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﭘﺨﺶ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﺑﻪ ﻣﻲﺁﻭﺭﻳﺪ؟
ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺷﺎﻳﺪ ﻧﺘﻮﺍﻥ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺳﻌﻲ ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ
ﺳﺮﻧﻮﺷﺖﺳﺎﺯ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻫﺮ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﺠﺎﺩ
ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺎ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻴﭻ ﻏﺮﺽﻭﺭﺯﻱ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺟﻨﺠﺎﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺩﺭ ﺷﺒﻜﻪ ،ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺎ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺍﺻﻞ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺻﺎﺣﺐ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺷﻮﻧﺪ.
ﻳﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﺎﺳــﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺷــﺎﻳﺪ ﮔﺎﻫﻲ ﺍﻭﻗﺎﺕ ﺣﺘﻲ ﻧﻴﺎﺯ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ
ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﻓﺼﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﭘﺨﺶ ﻧﻤﻲﺷﺪ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺟﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻧﺸﻮﺩ.
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﭘﺮ ﻛﺮﺩﻳﺪ؟
ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﺎﻥ ﻓﻨﻲ ﻭ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺭﺍ ﺑﺮ ﭼﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ
ﺩﺭ ﺷــﺶ ﻫﻔﺘﻪ ﺍﻭﻝ ﻟﻴﮓ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻧﺸــﺪﻥ ﺩﻋﻮﺕ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺩﻛﻮﺭﻫﺎ ﭘﺨﺶ ﻧﺸــﺪ ،ﺑﺎ ﺩﻋﻮﺕ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺳــﻌﻲ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ،
ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻱ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﻮﺷــﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ،ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻭﺟﻮﺩ
ﺍﻣــﺎ ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺳــﺎﻳﺮ ﻫﻔﺘﻪﻫﺎ ﺑــﻪ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻱ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﻲ ﺩﺭ ﻧﻘﺪ ﻳﻚ ﻓﻮﺗﺒــﺎﻝ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻱ
ﭘﺮﺳــﭙﻮﻟﻴﺲ ﻛــﻪ ﻳﻚ ﺑــﺎﺯﻱ ﺧﺎﺹ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﺮ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺧﻮﺭﺩ
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺒﻜﻪ 3ﺑﻴﺶ
ﺑﻮﺩ ﺍﻳــﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺪﺍﺩﻳﻢ .ﻗﺒﻞ ﺍﺯ
ﻭ ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﮔﻮﺳــﻦ ﻫﻢ
ﺑﺎﺯﻱ ﺩﺭﺑﻲ ﻫﻢ ﺟﻠﺴــﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻧﺎﺑﺠﺎﻳﻲ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ ﺍﻭ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ
ﺍﺯ ﺣﺪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ
ﺩﺍﺩﻳــﻢ ﺗﺎ ﻫﻤــﻪ ﺟﻮﺍﻧــﺐ ﻛﺎﺭ ﺑﻪﻃﻮﺭ
ﺑــﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺯﻧﮓ ﻧﻤﻲﺯﻧــﺪ ﺗﺎ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ
ﻛﻠﻲ ﻣــﻮﺭﺩ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻗــﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺑﻪ
ﻛﻨــﺪ ،ﺍﻣــﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻱﻫــﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﺑﺎ ﻧﻴﺎﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﻃــﻮﺭ ﻣﺜــﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺤــﺚ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﭼﻮﻥ
ﺩﻟﻴــﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ
ﻗــﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺑــﺮﺍﻱ ﺩﻭﻣﻴﻦ ﺑــﺎﺭ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﺪﻭﺳﺖ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺣﺴﺎﺳــﻴﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ
ﺍﻳﺮﺍﻧــﻲ ﺑﺎﺯﻱ ﺭﺍ ﻗﻀــﺎﻭﺕ ﻛﻨﺪ ،ﻧﻘﺎﻁ
ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻱ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺩﺳﺖ
ﻧﻴﺴﺖ ،ﭼﻮﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ
ﺿﻌﻒ ﺩﺍﻭﺭﺍﻥ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﻲﻫﺎﻱ
ﻣﺎ ﺑﺴــﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴــﻢ ﺍﺯ ﻫﺮ
ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺭﺍ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻴﻢ.
ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﺩﻭ ﺩﻗﻴﻘﻪﺍﻱ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﻧﺎﻟﻴﺰ
ﺩﺭ ﺑﺮﺧــﻲ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺳــﺮﻣﺮﺑﻲ ﺗﻴﻢﻫﺎ ﺑﺎ
ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻲ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﻛﺎﺭﺷــﻨﺎﺱ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺩﺭ
ﻣﺎ ﺗﻤــﺎﺱ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺳــﻮﺍﻝ ﺭﺍ
ﺻﺤﺒﺖ
ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻭﺭﺍﻥ
ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ
ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺳﺎﺧﺖ ﺍﺳﺖ
ﻛﻨﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺳﻌﻲ ﻛﺮﺩﻳﻢ
ﻣﺎ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﻛﺠﺎﻱ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ
ﺑﻪﻧﻮﻋﻲ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺭﺍ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛــﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺍﻭﺭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﻴﻢ ،ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻟﺤﺎﻅ ﺩﺭ ﺗﻨﮕﻨﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﺳﻌﻲ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ ﺑﺎ
ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺁﺳــﺘﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻱ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺟﺎﻣﻌﻪ ،ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺧﻮﺑﻲ ﻧﺒﻮﺩ.
ﺩﻗﺖ ﻛﺎﺭﺷــﻨﺎﺱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﻨﻴﻢ.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﻔﻴﺪ ،ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺳﺎﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻪ ﻧﻈﺮﻱ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺳــﺎﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ،ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﺧﻮﺑﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ
ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻩﺍﻳﻢ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﺑﺎﺯﺩﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ
ﺭﺗﺒﻪ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺖﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺖ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻫﻴﭻ ﺳﺎﻳﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺭﺳﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻳﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﺟﺪﻭﻝ ﺭﺩﻩﺑﻨﺪﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ
ﻳﻚ ﺗﻴﻢ ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺣﺮﻳﻔﺶ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠــﻪ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﻭ ﺁﻣﺎﺩﻩ
ﺑﺎﺯﺩﻳﺪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺷﻬﺮﺳـﺘﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ
ﺑﺎﺯﻱ ﺗﻴﻢﻫﺎﻱ ﺷﻬﺮﺳـﺘﺎﻧﻲ ﭘﺨﺶ ﻧﻤﻲﺷـﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ
ﭘﺨﺶ ﭼﺮﺍ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﺩ؟
ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺷﻜﺎﻻﺕ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﺣﺎﺿﺮ ﺷــﺒﻜﻪ 3ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﻨــﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎ ﻧﻴﺎﺯ
ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﺪﻭﺳﺖ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،ﭼﻮﻥ
ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻃﻨﺰ ﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺷــﺒﻜﻪ 3
ﺷﺒﻜﻪﺍﻱ ﭘﺮﻣﺨﺎﻃﺐ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺨﺶ ﺍﻋﻈﻤﻲ ﺍﺯ ﻭﻗﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼــﺎﺹ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻧﻤﻲﺗــﻮﺍﻥ ﺩﺍﺋﻤﺎ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ
ﭘﺨﺶ ﻛﺮﺩ .ﻣــﺎ ﺣﺘﻲ ﮔﺎﻫﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺨﺶ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺎﺯﻱ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﻭ
ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﺑﺎ ﺣﺮﻳﻔﺎﻧﺸﺎﻥ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺣﺴﺎﺱ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻭﻗﺖ
ﺩﺭ ﻓﺸﺎﺭ ﻫﺴﺘﻴﻢ.
ﺍﻟﺒﺘــﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭﻫــﺎﻱ ﺗﻴﻢﻫﺎﻱ ﺷﻬﺮﺳــﺘﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﺷــﺒﻜﻪ ﺍﺳــﺘﺎﻧﻲ
ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺯ ﻫــﻢ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺑﻴﺸــﻤﺎﺭ ﺗﻴﻢﻫﺎﻳﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﺗﺮﺍﻛﺘﻮﺭﺳــﺎﺯﻱ ﻭ ﺍﺳــﺘﻴﻞﺁﺫﻳﻦ ﺩﺭ ﭘﻴﺎﻡﻫﺎﻳﻲ ﻛــﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﺩﺭ
ﺳــﺎﻳﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ،ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﭘﻮﺷــﺶ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺗﻴﻢ
ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﻪﺷــﺎﻥ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺗﺮﺍﻛﺘﻮﺭﺳــﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ
ﻗﺴــﻤﺖﻫﺎﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺣﻀﻮﺭﻱ ﭘﺮﺷــﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
93
ﺩﺑﻴﺮ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍﻭ ﺳﻴﻤﺎ:
ﻛﺴﻲ ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻧﻤﻲﻛﻨﻴﻢ،ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ
ﻭﺭﺯﺵ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴـﻞ ﺧﺎﺳـﺘﮕﺎﻩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ
ﺩﺭﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪﮔـﻲ ﻣﻨﺤﺼـﺮ ﺑـﻪ ﻓـﺮﺩﺵ ﺩﺭ ﻣﻴـﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻫﻤﻴﺸـﻪ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﺴـﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺭﻭﺑﻪ ﺭﻭ
ﺑﻮﺩﻩ؛ ﭼـﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﺸـﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺣﺘﻲ ﻳـﻚ ﺻﺤﻨﻪ ﻋﺎﺩﻱ
ﻓﻮﺗﺒـﺎﻝ ﺑﺎﻋـﺚ ﺩﻟﺨـﻮﺭﻱ ﻭ ﺍﻋﺘـﺮﺍﺽ ﺑﺎﺷـﮕﺎﻩ ﺑـﻪ ﺁﻥ
ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﻭ ﻓـﺮﺩﺍﻱ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺭﺳـﺎﻧﻪ ﻫﺎ
ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋـﻲ ﺟﻨﺠﺎﻟﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲ ﺷـﻮﺩ .ﺑﺎﺯﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻱ
ﺭﺳـﺎﻧﻪ ﺍﻱ ﭘﺨﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧـﻲ ﺭﺍ ﻣﻲ ﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ
ﺍﻧﻌـﻜﺎﺱ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻣﻜﺘﻮﺏ ﻳـﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻫﺎ
ﺩﻳﺪ .ﺑﻪ ﻃـﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ﻓـﺮﺩﺍﻱ ﭘﺨﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﺑﺴـﻴﺎﺭﻱ
ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷـﻲ ﻧﻘﺪﻫﺎﻱ ﺧـﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﺘﻲ ﺍﺯ ﻳﻚ
ﺻﺤﻨﻪ ﺳـﺎﺩﻩ ﻳﺎ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻧﻈﺮ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﻲ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴـﺎﻥ ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺴـﺎﺑﻘﺎﺕ ﻓﻮﺗﺒـﺎﻝ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻲ
ﺩﻳﮕـﺮ ﺍﺯ ﭼﺎﻟﺶﻫـﺎﻱ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎﺳـﺖ .ﮔﺮﭼـﻪ ﻣﺰﻳﺖ
ﭘﺨﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫـﺎﻱ ﺯﻧﺪﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﻴﻨﻨﺪ ﮔﺎﻥ ﺑﺴـﻴﺎﺭﻱ ﺭﺍ
ﭘﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻣﻲﻧﺸـﺎﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻴـﺰ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ
ﺩﺭﺧﻮﺍﺳـﺖ ﻫﺎﻱ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺻﺪﺍﻭﺳـﻴﻤﺎ ﺑﺮﺍﻱ
ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺴـﺎﺑﻘﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷـﻲ ﺍﺳـﺖ .ﺣﺴﻴﻦ
ﺫﻛﺎﻳـﻲ ،ﺩﺑﻴـﺮ ﺷـﻮﺭﺍﻱ ﺳﻴﺎﺳـﺖ ﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ
ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍﻭﺳـﻴﻤﺎ ﻣﻲ ﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻭ ﭘﺨﺶ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﻳﺰﻱ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺳﻨﺠﻲ
ﻛﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻱ ﻣﺴـﺌﻮﻝ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲ ﮔﻴﺮﺩ ،ﭘﺨﺶ
ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﻫﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﻈﺮﺳﻨﺠﻲ
ﻭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﻲ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﺘﻦ ﻣﻲ ﺭﻭﺩ .ﺍﻭ ﻛﻪ ﺩﺑﻴﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺒﺮ
ﻭﺭﺯﺷـﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺳـﺖ ﺩﺭ ﮔﻔﺖ ﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﺩﺭ
ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍﻭﺳـﻴﻤﺎ ،ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺑﺨﺶ
ﺯﻧﺪﻩ ﻓﻮﺗﺒـﺎﻝ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺭﺟـﻲ ﻭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺩﺭ ﭘﺨﺶ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ.
ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍﻭﺳـﻴﻤﺎ ﺩﺭ ﭼﻴﺴـﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ
ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺁﻧﺘﻦ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ،ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪﮔﻲ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺭﺟﻮﻉ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩ
ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺍﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺩﻧﻴﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻭﺯ ﻋﻴﻨﻲ
ﺩﺍﺭﺩ .ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻫﻤﻪﮔﻴﺮ
ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺟﺪﻱ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺳﺎﻳﺮ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎ
ﻧﻴﺰ ﻛﻪ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ
ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﺣﻀﻮﺭﻱ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺑﻪ ﻧﺴــﺒﺖ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻭﺭﺯﺵ
ﻛﺸﻮﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﺳﻬﻢ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﻣﻮﺍﺭﺩ
ﭘﻮﺷــﺶ ﻟﻴﮓﻫﺎﻱ ﺩﻭﭼﺮﺧﻪﺳﻮﺍﺭﻱ ،ﺗﻴﺮﻭﻛﻤﺎﻥ ،ﻛﺎﺭﺍﺗﻪ ﻭ ﺗﻜﻮﺍﻧﺪﻭ
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎﺳﺖ.
ﺍﻣﺎ ﺁﻧﺘﻦ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺳﺎﻋﺖ
ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ.
94
ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﻮﺍﺧﻮﺍﻫﺎﻥ
ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ
ﺗﺨﺼﺼﻲﺗﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻟﻴﮓﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻧﻴﺰ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ ﻣﺼﻮﻥ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳـﺖ .ﺑﻪﻫﺮﺣﺎﻝ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺩﻧﻴﺎ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺜﻼ ﭘﺨﺶ ﻟﻴﮓ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ
ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺑﺎﺗﻮﺟــﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺑﻨﺪﻩ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﭘﺨﺶ ﻓﻮﺗﺒــﺎﻝ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺭﺍ
ﻧﻴــﺰ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻢ .ﺩﺭ
ﭼﻬﺎﺭﺳــﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺐﺳﻨﺠﻲ
ﻳــﻚ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﺑﻨﺪﻱ ﺑــﺮﺍﻱ ﭘﺨﺶ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝﻫــﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ
ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻳــﻢ .ﻟﻴــﮓ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴــﻞ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺑﺎﻻﻳــﻲ ﻛﻪ ﻧﺰﺩ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﺪﻭﺳــﺘﺎﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﺤــﻮﺭ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﺳــﺖ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻟﻴﮓ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ.
ﻟﻴﮓﻫــﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺜــﻞ ﻟﻴﮓ ﺍﺳــﭙﺎﻧﻴﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑــﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﻭ
ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﻫﺎﻱ ﭘﺨﺶ ﺷــﺒﻜﻪ ﺳــﻮﻡ ﺍﺳﺖ.
ﺷــﻤﺎ ﺩﻳﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻱ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎﺭﺳﻠﻮﻧﺎ ﻭ ﺍﻭﺳﺎﺳﻮﻧﺎ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ
ﭘﺮﺑﻴﻨﻨﺪﻩﺗﺮﻳﻦ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ .ﻫﻢ ﺟﻮﺍﺩ ﻧﻜﻮﻧﺎﻡ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﻫﻢ ﻣﺴــﻌﻮﺩ ﺷــﺠﺎﻋﻲ .ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻭ
ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺨﺶ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ
ﻣﻲﮔﻴﺮﻡ .ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻬﻢ ﭘﺨﺶ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺑﺎ ﺩﺭﺟﻪ
ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺑﺎﻻﺳــﺖ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﻳﻚ ﻣﺴــﺎﺑﻘﻪ ﺭﺍ ﺑــﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ
ﭘﺨﺶ ﻛﻨﻴﻢ.
ﻫﺰﻳﻨﻪ ﭘﺨﺶ ﺍﻳﻦ ﻣﺴـﺎﺑﻘﺎﺕ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ
ﺻﺪﺍﻭﺳـﻴﻤﺎ ﭼﻨﺪ ﺻﺪﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻳﻮﺭﻭﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺭﺍ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟
ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺑﺨﺶ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﭘﺮﺳﻴﺪ .ﺑﻨﺪﻩ ﻓﻘﻂ ﻣﺴﺌﻮﻝ
ﭘﺨﺶ ﺁﻥ ﻫﺴــﺘﻢ .ﺍﻣﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡ ﭘﺨﺶ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ
ﺍﺳــﺖ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐﺳﻨﺠﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺩﺍﺭﻳﻢ ،ﺗﻘﺎﺿﺎﻱ ﭘﺨﺶ ﺍﻳﻦ
ﺑﺎﺯﻱﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺑﺨﺶ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮﻝﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻱ ﺭﺍ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ
ﻓﻨﻲ ﻣﺠﺎﺯ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺭﺍ ﺭﻭﻱ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ.
ﺍﺻﻄﻼﺣﺎ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺼﺮﻑ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﻛﺪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺩﺭ ﻣـﻮﺭﺩ ﭘﺨﺶ ﺑﺎﺯﻱ ﺗﻴـﻢ ﻣﻠﻲ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧـﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻡﺟﻬﺎﻧﻲ
ﺍﻧﮕﺎﺭ ﻣﺒﻠﻎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ؛ ﻣﺒﻠﻐﻲ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ
ﺷـﺒﻜﻪ ﺳـﻮﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻭ ﻧﻴﻢ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻳﻮﺭﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ؟
ﺑﻠﻪ ،ﺍﻳﻦ ﻣﺒﻠﻎ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺑﺎﻻ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪﻫﺮﺣﺎﻝ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺗﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺨﺶ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺭﻗﻢ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺭﺍ ﻃﻠﺐ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺑﺎﺯﻱ ﺍﻭﻝ ﺑﺎ ﻣﺸـﻜﻼﺕ ﭘﺨﺶ ﺭﻭﺑﻪ ﺭﻭ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣـﺎ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﻱ ﺩﻭﻡ
ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﭘﺨﺶ ﺷﺪ .ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻣﺒﻠﻎ ﻳﻚﻭﻧﻴﻢ
ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻳﻮﺭﻭ ﺭﺍ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻛﺮﺩ؟
ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺑﺨــﺶ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﻮﻝﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎ ﺷــﺮﻛﺖ
ﭘﺸــﺘﻴﺒﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﻭﺷــﻨﺪﻩ ﭘﺨﺶ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺗــﻲ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﺧﻮﺑــﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ
ﻭ ﺷــﻤﺎ ﺩﻳﺪﻳﺪ ﻛــﻪ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﻌﺪﻱ ﺗﻴــﻢ ﻣﻠﻲ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ
ﭘﺨﺶ ﺷﺪ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻱ
ﻭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍﻭﺳـﻴﻤﺎ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﻘﺶ ﺍﻳﻦ ﺷـﻮﺭﺍ
ﭼﻴﺴـﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺗﻨﻬـﺎ ﻳﻚ ﻧﻘـﺶ ﺍﺭﺷـﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﺩ ﻳـﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ؟
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺳﻴﺎﺳــﺖﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻧﻬﺎﺩﻱ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳــﺰ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺍﺳــﺖ .ﺑــﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ
ﻛــﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻫﺪﻑ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﻭ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﮔﺮﻭﻩ ﻭﺭﺯﺵ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ
ﺍﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺗﺎ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻳﻚ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ
ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﺳﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﻘﺶ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﺭﺍ
ﺍﺭﺷﺎﺩﻱ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻳﺖ
ﻭﻳــﮋﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﻮﺑﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺷــﻮﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺎ ﻳــﻚ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻋﻤﻞ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺼﻮﺑﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ
ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺭﺳﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻛﻪ ﺷـﻤﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳـﺪ
ﻳﻚ ﺍﻓﺘﺮﺍﻕ ﻭ ﻧﺎﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺻﺪﺍﻭﺳـﻴﻤﺎ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻪ ﺍﻳـﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ
ﺩﺭ ﻳﻚ ﺷـﺒﻜﻪ ﻣﺤﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻘﺪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭ
ﺷﺒﻜﻪﺍﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ
ﺣﻀﻮﺭ ﺗﻴﻢ ﻣﻠﻲ ﻛﺸـﺘﻲ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﻤﺎﺭﻙ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ
ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻱ ﻣﺜﻞ ﻛﺸــﺘﻲ ﻳﺎ ﺟﺎﻡﺟﻬﺎﻧﻲ ﻳﺎ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺍﻟﻤﭙﻴﻚ ﺑﻪ
ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺫﺍﺕ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻳﺎ ﺭﺍﺩﻳﻮﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻪﺍﻱ
ﻭﻳﮋﻩ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺨﺼﺼﻲ
ﺷﺪﻥ ﭘﻴﺶ ﺭﻓﺖ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻣﺜﻞ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻃﻼﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻛﺸﺘﻲ ﺭﺍ ﻣﺤﻮﺭ ﺍﺻﻠﻲ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺧﺪﺍ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﮕﺮﺍﻳﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺻﺪﺍ ﻭﺳﻴﻤﺎ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺁﻳﺎ ﺷـﻤﺎ ﻣﺴـﺌﻮﻝ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺧـﻂ ﻗﺮﻣﺰﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳـﻮﻥ ﻧﻴﺰ
ﻫﺴﺘﻴﺪ؟
ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰﻫﺎﻱ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰﻫﺎﻱ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﻭ ﻣﻠﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻌﻨﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﻛﺴﻲ ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻛﻨﻴﻢ ﺧﻂ ﻗﺮﻣﺰ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ.
ﺁﻗﺎﻱ ﺫﻛﺎﻳﻲ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﺡﻫﺎﻱ ﺻﺪﺍﻭﺳـﻴﻤﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷـﺒﻜﻪ
ﻭﺭﺯﺵ ﺍﺳـﺖ .ﺩﺭ ﺣـﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﻳـﻦ ﻃﺮﺡ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺭﺳـﻴﺪﻩ
ﺍﺳﺖ؟
ﻣــﺎ ﻳﻜﺴــﺮﻱ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻓﻨــﻲ ﺩﺍﺭﻳــﻢ .ﺟــﺪﺍ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ
ﻧﺮﻡ ﺍﻓﺰﺍﺭﻱ ﺷــﺒﻜﻪ ﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻧﻘــﺎﻁ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻲ
ﻛﺸــﻮﺭ ﭘﺨﺶ ﻧﺸــﻮﺩ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﺵ ﻣﻔﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺴــﺘﺮﺩﮔﻲ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﺎﻳــﺪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻓﻨﻲ
ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮﺳــﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺷﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺷــﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻳﻚ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻛﺎﺭﻫــﺎ ﻛﻨﺪ ﭘﻴﺶ
ﻣﻲ ﺭﻭﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﺎ ﺯﻳﺮﺳــﺎﺧﺖ ﻫﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺼﻮﺏ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ،
ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻱ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺷﻮﺩ.
ﺁﻗﺎﻱ ﺳـﻌﻴﺪﻟﻮ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﺻﺪ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷـﺒﻜﻪ
ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺷـﺒﻜﻪ ﻭﺭﺯﺵ
ﺭﺍ ﺟﻠﻮ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﺩ؟
ﻛﻼ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻓﻊ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﺩﻭﻟــﺖ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺑﻮﺩﺟﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ.
ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻧﻘـﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫـﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ.
ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳـﺪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺣﻮﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﺭﺥ
ﺩﺍﺩ ﻳﻚ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻓﻀﺎﻱ ﻧﻘﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻛﻢ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﻧﻘــﺪ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﺸــﻮﺭ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﻧﻴﺴــﺖ .ﮔﺎﻫﻲ ﺷــﻤﺎ
ﻣﻲ ﺑﻴﻨﻴﺪ ﺩﺭ ﻳــﻚ ﺑﺨﺶ ﺧﺒﺮﻱ ،ﮔﺰﺍﺭﺷــﻲ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺍﺛﺮﮔﺬﺍﺭﻱ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺑﻴــﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺩﺍﺭﺩ .ﺣﺘﻲ ﺑﺎﻋــﺚ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ
ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺭﺧﺪﺍﺩ ﭘﺨﺶ ﺷﺪﻩ ﻣﻲ ﺷــﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ
ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻛــﻪ ﻟﺰﻭﻣﺎ ﻧﻘﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻧﺪ
ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺻﺪﺍﻭﺳــﻴﻤﺎ ﻭﺟــﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺧﺼﺖ
ﻛﻪ ﻧﻘﺪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻃﻼﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ
ﺑﺎ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﺸــﺘﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺤﻮﺭ ﺩﺭ
ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭﺵ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺧﺒﺮ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻳﺪ .ﺑﻪ
ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻳﻚ ﺭﺷﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺩﺭ
ﺑﺨﺶ ﺧﺒﺮ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻳﻢ .ﺍﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ
ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺒﺮ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺍﺯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ
ﺍﺯ ﺧﺒﺮﻫﺎ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻲ ﻋﺒﻮﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﺪ ﺧﺒﺮ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺎ
ﺣﻀﻮﺭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻳﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺷﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ .ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ
ﻭﻗﺖ ﻛﻤﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﮔﻮﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﺒﺮ ﺍﺳــﺖ ﻳﻚ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﺗﺤﻠﻴــﻞ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻧﻬــﺎ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺷــﺎﻳﺪ ﺩﺭﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ
ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴــﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ
ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺭﺷــﺪ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺒﺮ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ
ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ.
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﻟﺰﻭﻡ ﻧﻘﺎﺩﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ
ﺩﻛﺘﺮ ﺳﻠﻄﺎﻧﻴﻔﺮ
ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟــﺎﺭ ﻭ ﺟﻨﺠﺎﻝﻫﺎ ﺩﺭ ﺧﺼــﻮﺹ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﻭ ﺣﺮﻑ ﻭ
ﺳﺨﻦﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺁﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ
ﻋﺪﻩﺍﻯ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺳﻄﻮﺭ ،ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪ ﻛﻪ
ﭼﺮﺍ ﺩﺭﺟﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻛﻢ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﭼﺮﺍ ﻓﻀﺎﻯ ﻛﺸﻮﺭ
ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻭﺍﻛﻨﺸــﻰ ﺑﻪ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭘﺎﺳــﺦ
ﻣﻲﺩﻫﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﺎ ﺩﺭﺟﻪ ﺗﺤﻤﻞ ﺍﻧﺴــﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺁﻥ
ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﻪ ﺣﺪﻯ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﺎﺩﻩ
ﺍﻣﺎ ﭘﺮﻣﺨﺎﻃﺐ ﻣﺜﻞ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻭ ﺟﻨﺎﺣﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻨﻚ
ﻧﻮﺑﺖ ﻓﻀﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﻧﻴﺰ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍﺩﻳﻮﻳﻰ -ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ
ﺻﺎﺩﻕ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ -ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﻧﻘﺪ ﻣﻮﺛﺮ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻛﺸــﻮﺭ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﻋﺮﺻﻪﻫﺎﻯ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻧﻴﺰ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 90ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ
ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻯ ﺿﺮﻏﺎﻣﻲ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ
ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺩﺑﻴﺎﺗﻰ
ﺷــﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ 90ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪﻫﺎﻯ ﺣﺴﺎﺱ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ.
ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﺟﺎﺭﻯ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ
ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺘﻨﺒﺎﻁ ﺭﺳﻴﺪ :ﻋﺪﻡ ﺗﺤﻤﻞ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﺣﺪﻯ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺗﺤﻤﻞ ﻳــﻚ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻯ
ﻭﺭﺯﺷــﻰ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﭼﻪ ﺑﺮﺳــﺪ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻣﻬﻢﺗﺮ ﻭ
ﺍﺳﺎﺳﻰﺗﺮ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﻋﻤﻮﻡ ﻣﺮﺩﻡ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺭﻭﺯﻣﺮﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻛﻨﺶﻫﺎ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮﺍﻣﻠﻰ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻓﻀﺎﻯ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﮔﺮﻯ ﻭ ﭘﺮﺳﺸــﮕﺮﻯ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﻛﻤﺮﻧﮓ ﺷــﺪﻥ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﺤﺖ ﺍﻳﻦ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻓﻀﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺎﻣﻴﻦ
ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲﺑﻪ ﺁﻥ ﺳــﻮﻯ ﻣﺮﺯ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭ
ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻭﻗﻮﻉ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﻫﻤﺰﻣــﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺑﺨﺶ
ﻓﺎﺭﺳﻰﺯﺑﺎﻥ ﺑﻰﺑﻰﺳﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻩ
ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﻣﺎ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺗﺪﺍﻋﻰﮔﺮ ﺗﺌﻮﺭﻯ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﭼــﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻭ ﭼــﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﻫــﺮ ﭼﻪ ﻓﻀﺎﻯ
ﻧﻘﺪ ﻭ ﻧﻘﺎﺩﻯ ﻭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﺑﺪ ﻧﻔﻮﺫ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫــﺎ ﻭ ﻛﺎﻧﺎﻝﻫﺎﻳﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻰﺑﻰﺳــﻰ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﻛﻢﺗﺤﻤﻠﻰ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﺧﻮﺍﻫــﺪ ﻳﺎﻓﺖ .ﭘﺲ ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺑﺎ ﺗﺤﻤﻞ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻯ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻭ ﺳــﻌﻪﺻﺪﺭ ﺑــﻪ ﺟﺎﻯ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻭ
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻓﻀﺎ ﺑﺎ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺑــﻪ ﺍﺻﻼﺡ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﻢ
ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﻭﺭﺯﻳﻢ.
ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺳــﺎ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻭ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﭘﺬﻳﺮﻱ ،ﺑﺴﺘﺮ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺭﺍ ﭘﺪﻳﺪ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ؛ ﭼﺮﺍ
ﻛﻪ ﻻﺯﻣﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺒﺴﺘﮕﻲ ،ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﻭ ﺣﺲ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ
ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﻣﻔﻴﺪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲﺭﻭﺩ.
ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻧﺎﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻳﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺷﻨﻴﺪﻥ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﻫﺴﺘﻴﻢ،
ﭼﻨﺎﻧﭽــﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﺍﺯ ﻛﺴــﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻧﺘﻘــﺎﺩ ﻧﻜﻨﻴﻢ ،ﻫﻴﭻ
ﺗﻀﻤﻴﻨﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻣﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ
ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺭﺍ ﭘﻰ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
95
ﺗﺎﺭﻳﺨﭽﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺳﺎﺯﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﭘﺨﺶ ﻧﺸﺪﻩ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﻣﺠﻠﻪ ﻧﻴﺮﻭ ﻭ ﺭﺍﺳــﺘﻲ ﺩﺭ 15ﺗﻴﺮﻣﺎﻩ 1322ﺑﻪ
ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻣﻬﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺷــﻚ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ ) 55ﺳﺎﻝ
ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ( ﻣﺮﺩﻱ ﺧﻮﺵﺫﻭﻕ ﺑﻮﺩ ،ﻛﺴﻲ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻤﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ
ﺭﺍ ﺗﻤﺎﺷــﺎ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺭﻭﻱ ﺁﻥ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻱ ﻋﻠﻤﻲﻭ ﻓﻨﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ .ﺍﻭ ﺩﺭ
ﻧﻴﺮﻭ ﻭ ﺭﺍﺳﺘﻲ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﭼﻬﺎﺭﺩﻫﻢ 21ﺩﻱ ﻣﺎﻩ 1322ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭﺭﺯﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﻮﺷــﺖ؛ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﺭﺗﺶ
ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﻘﻴﻢ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻣﻘﻴﻢ ﻣﻨﺘﺨﺐ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻫﻮﺍﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺎﻋﺪ
ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﻧﻴﻤﻪ ﺩﻭﻡ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻫﻢ ﺯﻳﺮ ﺑﺎﺭﺍﻥ ﺷﺪﻳﺪﻱ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ.
ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻦ ﺷــﺪﻥ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ،ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺍﻣﺮﻱ
ﻋﺎﺩﻱ ﺑﻮﺩ ،ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭﺳــﻴﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﺒﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺁﮔﺎﻩ ﺷــﺪﻥ ﺑﻪ
ﺁﻧﭽﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ ﻭ ﺻﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺻﺤﻴﺢ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﮔﺬﺍﺷــﺘﻦ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻛﻮﺭﺍﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﻱ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ
ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺳــﻬﻢ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ،ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻮﺩ ﺧﺒﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻣﺪﺍﺩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﻛﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺳــﻮﺋﺪﻱ ﻭ ﻧﻮﺍﻱ ﻣﺮﺷﺪﺍﻥ ﺯﻭﺭﺧﺎﻧﻪ
ﺑﻮﺩ .ﺟﺎ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﺯ ﻣﺮﺷــﺪ ﺟﻌﻔﺮ ﺷﻴﺮﺧﺪﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﺑﻎ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩ
ﺑﻮﺩ ،ﺑﻪﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺳﺨﻨﻲ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ .ﺍﻭ ﻣﺮﺷﺪﻱ ﺑﻮﺩ ﺍﺭﺷﺎﺩﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﺁﺷﻨﺎ
ﺑﺎ ﺍﺩﺏ ﻛﻬﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ .ﺍﺷــﻌﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲﻛــﺮﺩ ،ﻫﺮ ﺑﺎﻣﺪﺍﺩ ﺑﺎ
ﺻﺪﺍﻱ ﮔﻮﺵ ﻧﻮﺍﺯﺵ ﻭﺭﺯﺷــﻜﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﻭ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﺑﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺳﻨﺘﻲ
ﺯﻭﺭﺧﺎﻧﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺭﻓﺘﻪﺭﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺍﻣﺠﺪﻳﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﻣﻲﺷﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻪ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﻣﻲﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ
ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ.
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺭﻓﺘﻪﺭﻓﺘﻪ ﺟﺎ ﺑﺎﺯ ﻣﻲﻛﺮﺩ ،ﺑﺎﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺟﻠﺐ
ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻮﺍﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩﺗﺮ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻘﺺ ﺑﺰﺭگ
ﻧﺪﺍﺷــﺘﻦ ﺗﻴﻢﻫﺎﻱ ﻣﻠﻲ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ
ﺑﻮﺩ .ﻃﺒﻖ ﻣﺪﺍﺭﻛﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ 48ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﺳﺖ ،ﻫﻴﭻ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﻲ ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﭘﺨﺶ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ
ﻛﻪ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ،ﺣﻴﺪﺭ ﮔﻮﻫﺮﺷــﻨﺎﺱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺤﺼﻼﻥ
ﺍﻋﺰﺍﻣﻲ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﻮﺩ ،ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺷﮕﺮ ﻣﻮﺳﻤﻲ ﻭ ﻓﺼﻠﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
96
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻭﺭﺯﺵﻫﺎﻱ ﺯﻭﺭﺧﺎﻧﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﭘﺨﺶ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺩﺭ
ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺁﺳﻴﺎﻳﻲ 51ﺩﻫﻠﻲﻧﻮ ﺭﺳﻤﺎ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻋﺰﺍﻣﻲ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ
ﻭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺋﻴﺲ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﻔﺮ ﻳﻚ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺿﺒﻂ ﺻﻮﺕ ﺩﺭ
ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﮔﺰﺍﺭﺷــﮕﺮ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﮔﺬﺍﺷﺖ .ﺍﺯ ﻗﻀﺎﻱ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﺣﺎﺩﺛﻪﺍﻱ ﺍﺗﻔﺎﻕ
ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻥ ﭘﺨﺶ ﻧﺸﺪ ،ﺑﻪﺭﻏﻢ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﻭﺯﻧﻪﺑﺮﺩﺍﺭﺍﻥ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺎﺯﻱ ﺧﻮﺏ ﺗﻴﻢ ﻣﻠــﻲ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ژﺍﭘﻦ ﻭ ﻫﻨﺪ ﻛﻪ
ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺗﻴﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻣﺪﺍﻝﻫﺎﻱ ﻧﻘﺮﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺁﺳﻴﺎ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺩ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﻭﺭﺯﺷــﻜﺎﺭﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺁﺳــﻴﺎﻳﻲ
ﺩﻫﻠﻲﻧﻮ ﺭﻗﻢ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﺳﻪ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻱ ﺍﺭﺗﺸﻲ ﻛﺎﺭﻭﺍﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻨﺪ ﺑﺮﺩ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺷﺪ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﺪ .ﮔﻮﻫﺮﺷﻨﺎﺱ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ
ﺩﻛﺘﺮ ﺯﺍﻫﺪﻱ ،ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺗﻴﻢ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ژﺍﭘﻦ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ
ﻫﻨﺪ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻳﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ .ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻭﺍ ﻣﻲﺯﻧﺪ ﻭ ﺧﻠﺒﺎﻥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ
ﺑﺎﺭ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎ ﺭﺍ ﺳﺒﻚ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﻤﺪﺍﻥﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻜﺎﺭﺍﻥ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ ﻭ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻣﺮﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻭ ﻣﻲﺭﻳﺰﻧﺪ .ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻟﺤﻈﻪ ﺿﺒﻂ ﺻﻮﺕ ﮔﻮﻫﺮﺷــﻨﺎﺱ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻫﻮﺍ ﺭﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻫﺮﭼﻪ ﺍﻭ ﺍﻟﺘﻤﺎﺱ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺛﻤﺮﺑﺨﺶ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺧﻠﺒﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ
ﻟﺌﻮﻥ ﻛﻮﺭﻛﭽﻴﺎﻥ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺳﻨﮕﻴﻦ ﻭﺯﻥ ﻭﺯﻧﻪﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻣﻲﺩﺍﺭﺩ
ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﺠﺎﺏ ﻛﻨﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺳﺮﺳﺎﻡ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎ ﻛﻮﺭﻛﭽﻴﺎﻥ
ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﭘﺮﺗﺎﺏ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ! ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ
ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺁﺳﻴﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺻﻔﻲ ﻛﻪ ﺁﻣﺪ ،ﻫﺪﺭ
ﺭﻓﺖ ﻭ ﻫﺮﮔﺰ ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﭘﺨﺶ ﻧﺸﺪ.
ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣــﻮﺭﺩﻯ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺗﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺳــﺎﻝ 1353ﺑﻪ ﭼﺸــﻢ ﻣﻰﺧﻮﺭﺩ ،ﺍﻣﺎ ﻧﻘﻄﻪ ﻋﻄﻒ ﺭﺷﺪ
ﺍﻭﻟﻴــﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﻯﻫﺎﻯ ﺁﺳــﻴﺎﻳﻰ ﺳــﺎﻝ
1974ﺗﻬــﺮﺍﻥ) (1353ﺑﺎﺯﻣﻰﮔﺮﺩﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝ ﺑــﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ
ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﺎﺯﻯﻫﺎﻯ ﺁﺳــﻴﺎﻳﻰ ﻭ ﻣﻴﺰﺑﺎﻧﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮﺍﻯ
ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺳــﺎﺯﺍﻥ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻭﺭﺯﺵ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺷﺪ.
ﺗﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ ،1353ﻭﺭﺯﺵ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻳﻚ ﻣﺪﻳﺮ
ﺑﺎﻋﻨــﻮﺍﻥ ﺭﺋﻴﺲ ﻭﺭﺯﺵ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻣﻠﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ .ﺍﺯ ﺳــﺎﻝ
1353ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺵ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺟﺪﺍ ﺷﺪ ﻭ ﺩﻭ ﻭﺍﺣﺪ
ﻭﺭﺯﺷﻰ ﻳﻜﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺍﺩﻳﻮ )ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻋﻄﺎ ﺑﻬﻤﻨﺶ( ﻭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ )ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺒﻴﺐ ﺭﻭﺷﻦﺯﺍﺩﻩ( ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ .ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
1355ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻳﻚ ﻭ ﺩﻭ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ
ﺁﻣﺪ .ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﺷــﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺣﺒﻴﺐ ﺭﻭﺷﻦﺯﺍﺩﻩ ﻭ
ﺩﺭ ﺷــﺒﻜﻪ ﺩﻭﻡ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﻣﺎﻧﻮﻙ ﺧﺪﺍﺑﺨﺸﻴﺎﻥ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﻭﺭﺯﺵ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ 2ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪ ﺩﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1356ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪ ﺗﺎ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺧﻮﺩ ﻛﻨﺪ .ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﻭﺭﺯﺷﻰ
ﺍﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ،ﻣﺴــﺎﺑﻘﻪ ﺗﻴﻢﻫﺎﻯ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﻭ ﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪ ﻣﺮﻭﺭ
ﻭ ﺑﺎ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳــﻮﻥ ﻭ ﻭﺭﺯﺵ ،ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭ ﺑﻬﺘﺮ ﺷﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ،ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺗﻰ
ﺩﺭ ﺣــﻮﺯﻩ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ ،ﺍﻣــﺎ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺍﺯ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﺳﺎﻝ 1358ﮔﺮﻭﻩ ﻭﺭﺯﺵ ﺩﺭ ﺷﺒﻜﻪ
ﻳﻚ ﺳﻴﻤﺎ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝ ﺑﺎ ﻭﺍﺭﻃﺎﻥ ﺁﻧﺘﺎﻧﺴﻴﺎﻥ ،ﮔﺮﻭﻩ
ﻭﺭﺯﺵ ﺷﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪ .ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﺭﺯﺵ
ﺩﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ،ﺍﺯ ﺳﺎﻝ 1372ﺷﺒﻜﻪ ﺳﻮﻡ ﺳﻴﻤﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﻮﺭﻳﺖ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ
ﻭﺭﺯﺵ ﺗﺤﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺷﺒﻜﻪ ﻳﻚ ﺳﻴﻤﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺷﺒﻜﻪ ﺳــﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺷﺪ ﻭ ﻧﻘﺶ
ﻣﺤﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﭘﺨﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪ ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺘﻮﻟﻰ ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ
ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﺳــﺖ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺳﻬﻢ ﻗﺎﺑﻞ
ﻣﻼﺣﻈــﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑــﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺣﺠﻢ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺗﺎ
ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻳﺎ ﺷﻮﺭﺍﻳﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﻭﺭﺯﺵ« ﺩﺭ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ
ﺷﻜﻞ ﺑﮕﻴﺮﺩ.
ﻣﺴﻴﺮ ﺗﺤﻮﻝ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺩﺭ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ
ﻣﻌﺎﺩﻟﻪﺍﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ
ﺁﺭﻣﻦ ﺳﺎﺭﻭﺧﺎﻧﻴﺎﻥ
ﺑﺮﺍﻱ ﺷــﻴﻔﺘﮕﺎﻥ ﻓﻮﺗﺒــﺎﻝ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ،60ﻳﻜﺸﻨﺒﻪﺷــﺐﻫﺎ ﺣﺲ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺍﺷﺖ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ »ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ« ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ،ﺗﻨﻬﺎ ﭘﻨﺠﺮﻩ
ﺑﻪ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺭﻭﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻮﺩ .ﺑﻬﺮﺍﻡ ﺷﻔﻴﻊ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺟﻮﺍﻥ
ﺑﻮﺩ ،ﺑﻪ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻧﺶ ﻭﻋﺪﻩ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ،
ﺑﺎﺯﻱ ﺣﺴﺎﺳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﺸﻮﻳﺶ ﻭ ﺗﻌﻠﻴﻘﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻔﻴﻊ ﺑﺎ
ﻟﺒﺨﻨﺪﻱ ﭘﻴﺮﻭﺯﻣﻨﺪﺍﻧﻪ ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻼﺵ ﺑﻲﻭﻗﻔﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﺶ
ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺑﺎﺯﻱ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺷــﺪﻩ ،ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺑﻌﻀﻲ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ
ﻭ ﺑﻲﺧﻮﺍﺑــﻲ ﺑﻲﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ .ﺁﻥ ﺗﺼﺎﻭﻳــﺮ ﻫﻢ ﻓﻘﻂ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻱ
ﺣﺴﺎﺱ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺳــﻪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺭﺳﻴﺪ ،ﻭﻟﻲ ﺩﺭ
ﺁﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻧﻌﻤﺘﻲ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻟﺬﺗﻲ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ.
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻫﻢ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﺪﺍﺷﺖ.
ﻭﺟﻮﺩ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻭ ﺷــﺒﻜﻪ ﻛﻪ ﺳﺎﻋﺎﺕ ﻣﺤﺪﻭﺩﻱ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ،
ﻓﺮﺻﺖ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺨﺶ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﻲﮔﺬﺍﺷﺖ،
ﺟﺰ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﭘﺮﺳــﭙﻮﻟﻴﺲ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻲ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﺷﺪ.
ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺭﺍﺑﻄﻪﺍﻱ ﻳﻚﻃﺮﻓﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﺮ
ﻟﻄﻒ ﺑﻮﺩ .ﺟﻤﻼﺕ ﺷﻔﻴﻊ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﭘﺨﺶ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ،
ﺭﻭﻱ ﺗﻼﺵ ﺯﻳــﺎﺩ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﺶ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛــﺮﺩ ،ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻮﻉ ﻧﮕﺎﻩ
ﺳﺮﭼﺸﻤﻪ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ.
ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺩﺭ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ
ﺍﺧﻴﺮ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﻧﺸــﺪﻩ .ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱﻫــﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ ﻭ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧــﺖ ،ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻳﺎ
ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﻧﺘﺎﻳــﺞ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺑﺪﻳﻬﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ.
ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ،ﻫﺮ ﻫﻔﺘﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻱ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺯﻧﺪﻩ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ
ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﭼﺮﺍﻳــﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺑﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮ
ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺭﺍ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ.
ﭘﺨﺶ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺩﻫﻪ ،60ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺭﺁﻣﺪﺯﺍﻳﻲ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺧﺒﺮﻱ
ﺍﺯ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﻧﺒﻮﺩ ،ﺣﺎﻻ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﺁﮔﻬﻲﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻗﺒﻞ ،ﺑﻴﻦ ﻭ
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎﻱ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﻪ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻭ ﻋﻼﻭﻩﺑﺮ ﺁﻥ
ﺁﮔﻬﻲﻫﺎﻱ ﺩﻭﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﻫﻢ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﺩ .ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ
ﺁﮔﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻮﺟﻬﺶ ﺑﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺭﺍ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻛﺮﺩ
ﻭ ﺣﺎﻻ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﺣﺘﻲ ﭼﻬﺎﺭ
ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺯ ﺷــﺒﻜﻪ ﺳﻮﻡ ﭘﺨﺶ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍﺑﻄﻪ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺯ ﺳﺮ ﻟﻄﻒ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ
ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭﺁﻣﺪﻱ ﻣﻬﻢ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺭﺳــﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻝ ﻗﺒﻞ،
ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺳــﻬﻤﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻧﺠﻮﻣﻲ ﺷﺪﻩ .ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﻲ ﻛﻪ
ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﺎﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ،ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ
ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭﺁﻣﺪﻱ ﻓﻮﺗﺒــﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ،ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﺑﺰﺭگ ﺍﺳﺖ .ﻭﻟﻲ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ
ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻧﻲ ﺧﺎﻟــﻲ ﺍﺯ ﺭﻗﻴﺒﺎﻥ ﺧﺼﻮﺻﻲ ،ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ
ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻋﺼــﺮ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳــﺖ ﺭﺍﺑﻄﻪﺍﺵ ﺑﺎ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﺒﻚ ﺩﻫﻪ 60ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﺪ .ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺎ ﭘﺎ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻧﻲ
ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷــﺪﻥ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻬﻠــﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ،AFC
ﺻﺪﺍﻭﺳــﻴﻤﺎ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﺑﺘــﺪﺍﻱ ﻟﻴﮓ 88ﺣﻖ ﭘﺨﺸــﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻟﻴﮓ ﺑﺪﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻱ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﻴﻦ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩﻫﺎ
ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻫﺮ ﭼﻨــﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﻠﻎ ﻓﺎﺻﻠــﻪ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺑﺎ ﺣﻖ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺑﺎﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻪ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻭﻟﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷــﺮﻭﻉ ﻫﺰﺍﺭﻩ ﺳﻮﻡ ﻟﺰﻭﻡ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﺷﺪﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻙ ﻛﺮﺩﻩ،
ﮔﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﺟﻠﻮ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺣﺎﻻ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﭼﺎﻧﻪﺯﻧﻲ ،ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺳﻬﻢ ﻭﺍﻗﻌﻲﺍﺵ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﭘﺮﺳﻮﺩ
ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﭼﺮﺧﻪﺍﻱ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺍﺯ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﻧﺪ.
ﺍﮔﺮ ﺭﺍﻩ ﻧﺠﺎﺕ ﺑﺎﺷــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺁﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺪﻳﺮﺍﻧﺶ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺁﻥ
ﺭﺳــﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺩﺭ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺍﺯ ﺍﺭﮔﺎﻥﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻭ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺷﺪﻥ
ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺳﻮﺩﺩﻫﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪﻩ ﺁﻥ
ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﭘﺨﺶ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﺪﻥ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺟﻬﺎﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﻴﺴﺖ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺯﺍﺕ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎﻱ
ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻳﻚ ،ﺑﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺗﺎﺯﻩﺍﻱ ﺑﺎ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ .ﺩﻫﻜﺪﻩ ﺟﻬﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﺯﺍﺩﻩ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻭ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻓﺮﺻﺖ
ﺩﺍﺩﻩ ﺗﺎ ﺗﺼﻮﻳﺮﺷــﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﺍﻓﺘﺎﺩﻩﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺎﻁ ﺑﺮﺳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮﺕ
ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭﺁﻣﺪﻱ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺑﺮﺳﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﺑﻴﺴﺖﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻳﺎ
ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ،ﻓﻘﻂ ﺳﻪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﭘﺨﺶ
ﻣﻲﺷﺪ ،ﺣﺎﻻ ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩﺍﻱ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻟﺤﻈﻪ ﻭﺭﻭﺩ
ﺗﻴﻢﻫﺎ ﺑﻪ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﺎﺯﻱ ﻭ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺭﺧﺘﻜﻦ ﺑﻪ
ﻃﻮﺭ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻧﻤﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻱ ،ﻓﺮﺻﺘﻲ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ
ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺩﻭﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﻳﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻟﺒﺴﻪ ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﺎﻥ
ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺑﻴﻨﻨﺪﻩ ﻧﻘﺶ ﺑﺒﻨﺪﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻫﺮ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ،ﻣﺤﺼﻮﻟﻲ
ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺗﻢ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺭﺍ ﺗﺸــﻜﻴﻞ
ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪﺍﻱ ﺑﺮﺩ – ﺑﺮﺩ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺍﺳﺖ.
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎ ﭘﺨﺶ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺩﺭﺁﻣﺪﻱ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺍﺯ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﻭ
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭﺁﻣﺪﻱ ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺗﻴﻢﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﺎﻥ ﻭ ﺩﺭ
ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩﻫﺎ ﺩﺍﺭﺩ .ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻓﺮﻭﺵ ﺣﻖ
ﺗﻤﺎﺷﺎﻱ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﻪ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭘﺨﺶ ﺁﮔﻬﻲﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ،
ﺳﻮﺩ ﺗﻀﻤﻴﻦﺷﺪﻩﺍﻱ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺑﺮگ ﺑﺮﻧﺪﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺮﻳﺪ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﻛــﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻣﻜﺎﻧــﺎﺕ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩﻫﺎ ﻭ ﺗﻮﺍﻥ
ﭘﺨﺶ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺍﺳﺖ ،ﻗﻴﻤﺖ
ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺗﺼﺎﻋﺪﻱ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺍﺩﻩ .ﺩﺭ
ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ،ﺳﻬﻢ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﺩﺭ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻟﻴﮓﻫﺎﻱ
ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﺗﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺩﺳﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ
ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺮﻳﺪﻫﺎﻱ ﮔﺮﺍﻥ ،ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺁﻛﺎﺩﻣﻲ ﺩﺭ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ
ﺳﺎﺧﺖ ﻭﺭﺯﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻣﺪﺭﻥ ﺑﺎﺯ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﻧﺤﻮﻩ ﻓﺮﻭﺵ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ
ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠــﻒ ﻧﺤﻮﻩ ﻓﺮﻭﺵ ﺣﻖ ﭘﺨــﺶ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ
ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ،ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﺑﻪ
ﻃﻮﺭ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻓﺮﻭﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﻟﻴﮓ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ
ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷــﺎﻣﻞ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﭘﺨﺶ ﺷــﺪﻩ ﻭ
ﺭﺗﺒﻪ ﻫﺮ ﺗﻴﻢ ﺍﺳــﺖ ،ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﻦ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺧــﻮﺩ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺩﺭ
ﺍﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﻭ ﺍﺳــﭙﺎﻧﻴﺎ ﺍﻣﺎ ﻓﺮﻭﺵ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﻏﻴﺮﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﺍﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻲ
ﻫﺮ ﺑﺎﺷــﮕﺎﻩ ﺧﻮﺩﺵ ﺣﻖ ﭘﺨــﺶ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻱ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﻣﻲﻓﺮﻭﺷﺪ.
ﻣﺰﻳــﺖ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺑﺎﺷــﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﭘﺮﻃﺮﻓﺪﺍﺭ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻳﺸــﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﻔﺮﻭﺷﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﭘﺎﻳﻴﻦﺟﺪﻭﻟﻲ ﻧﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﺸﺘﺮﻱ
ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﺮﻭﺵ ﺣﻖ ﭘﺨﺶ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪ.
ﻫﻤﭽﻨﻴــﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﻓﺮﻭﺵ ﻣﺴــﺎﺑﻘﺎﺕ ﺑﻪ
ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻳﺎ ﭘﻮﻟﻲ ،ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺭ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻟﻴﮓ ﺑﻪ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﭘﻮﻟﻲ ﻓﺮﻭﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ،
ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻱ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻣﺠﺎﺯﻧﺪ ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﺎﺧﻴﺮ
ﻣﻌﻴﻨﻲ ﭘﺨﺶ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻗﺸــﺎﺭ ﻛﻢﺩﺭﺁﻣﺪﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ
ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﻟﻴﮓ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ.
97
98