ماهنامه مثلث شماره 29
ماهنامه مثلث شماره 29
ماهنامه مثلث شماره 29
ﺑﻬﻤﻨﻲ :ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ
ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻧﻤﻲﺁﻳﻴﻢ
ﺳﻌﻴﺪ ﺍﺑﻮﻃﺎﻟﺐ :ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻨﻮﺏﺷﻬﺮ
ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝﺷﻬﺮﻱﻫﺎ ﻛﻴﻨﻪ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ
ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪﺧﺒﺮﻱ،ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ /ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ /ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺑﻴﺴﺖ ﻭﻧﻬﻢ 9/ﺍﺳﻔﻨﺪ 100 /1388ﺻﻔﺤﻪ1000 /ﺗﻮﻣﺎﻥ
ﺭﻳﺸﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺁﻳﺖﺍﷲﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻭ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ
ﺗﺮﺍژﺩﻱ
ﻳﻚ ﻧﻬﻀﺖ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥﻭ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥﻋﻤﻠﮕﺮﺍ
ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺳﻠﻄﻨﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻗﺪﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺭﺿﺎﺧﺎﻥ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ
ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻣﻮﺟﺐ
ﺗﺮﺍژﺩﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪ
ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺟﻨﺠﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﺮﻣﻴﺪﺍﺱ ﺑﺎﻭﻧﺪ ،ﻋﺒﺎﺱ ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ﻭ ﺻﺎﺩﻕ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ
ﻣﻮﺍﻓﻘﺎﻥﻭﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥﻃﺮﺡﺗﻐﻴﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ ﺭﻳﮕﻲ ﺩﺭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ
ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ :ﺩﻛﺘﺮ ﻻﺳﺠﺮﺩﻱ ،ﺩﻛﺘﺮ ﺍﺭﺩﺳﺘﺎﻧﻲ
ﺭﺷﻴﺪ ﺍﺣﻤﺪ ﺭﻳﮕﻲ
ﺑﺎ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮﻫﺎ ﻭ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ:
ﺣﻤﻴﺪ ﺭﺳﺎﻳﻲ -ﻗﺪﺭﺕﺍﷲ ﻋﻠﻴﺨﺎﻧﻲ -ﺣﻤﻴﺪﺭﺿﺎ ﻓﻮﻻﺩﮔﺮ -ﻋﻠﻲ ﺯﺍﺩﺳﺮ
MOSALAS.IR
ISSN: 2008-5281
ﻣﺜﻠﺚ؛ ﺩﺭﻙ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ
3
ﺗﺮﻭﺭ ﺩﺭﺩﺑﻲ
ﭼﻨـﺪ ﺩﻗﻴﻘـﻪ ﺑﻌـﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜـﻪ
ﺍﻟﻤﺒﺤـﻮﺡ ﺑـﻪ ﺍﺗﺎﻗـﺶ ﻭﺍﺭﺩ
ﻣﻰﺷـﻮﺩ ،ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ
ﻛﻪ ﻛﻼﻩﻫﺎﻯ ﺑﻴﺴـﺒﺎﻝ ﺑﺮ ﺳـﺮ
ﺩﺍﺷـﺘﻨﺪ ﻭ ﻟﺒـﺎﺱ ﻭﺭﺯﺷـﻰ
ﭘﻮﺷـﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺑـﻪ ﺍﻭ ﺣﻤﻠﻪ
ﻣﻰ ﻛﻨﻨـﺪ .ﺍﺣﺘﻤـﺎﻝ ﺩﺍﺩﻩ
ﻣﻰﺷﻮﺩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺧﻔﮕﻰ ﺑﻪ ﻭﻯ
ﺷـﻮﻙ ﺍﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ
10ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ...
ﺍﺳﺖ10.
ﺍﺳﺖ.
31
46
56
ﻛﺎﺭﺗﻦ ﺧﻮﺍﺏ ﻫﺎ
ﺭﺋﻴﺲﻛﻞﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱﺻﺮﻳﺢﺗﺮﻳﻦﺟﻤﻼﺕﺩﻭﺭﻩﻳﻚﻭﻧﻴﻢﺳﺎﻟﻪﺭﻳﺎﺳﺘﺶﺭﺍﺩﺭ
ﺣﻤﻠﻪﺑﻪﻣﻮﺳﺴﺎﺕﺑﺪﻭﻥﻣﺠﻮﺯﺑﺎﺭﻫﺎﻭﺑﺎﺭﻫﺎﺑﺮﺯﺑﺎﻥﺟﺎﺭﻱﻛﺮﺩﻩ،ﺍﻣﺎﺩﺭﻋﻤﻞﺷﺎﻫﺪ
ﻛﻤﺘﺮﻳﻦﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺑﺎﺍﻳﻦﻣﻮﺳﺴﺎﺕﺍﺯﺳﻮﻱﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱﺑﻮﺩﻩﺍﻳﻢ...
ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ
ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﻣﺠﻤــﻊ ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻫــﺎﻯ ﻛﻠﻰ ﻧﻈــﺎﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺍﻇﻬــﺎﺭ ﻧﻈﺮﻫﺎﻱ ﺿﺪ ﻭ ﻧﻘﻴﻀﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺣﺴــﻴﻦ
ﺷــﺮﻳﻌﺘﻤﺪﺍﺭﻱ ،ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺴــﺌﻮﻝ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﺍﺻﻠﻲ ﺗﺮﻳﻦ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻪ
ﺣﺴــﺎﺏ ﻣﻲ ﺁﻳﺪ .ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻲ ﺩﺭ ﺻﺪﺭ ﺧﺒﺮ ﻫﺎﻱ
ﺭﺳــﺎﻧﻪ ﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ16...........................................................
ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖ ﺑﺎﻟﻔﻄﺮﻩ18.................................................................................
ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ19...............................................................
ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺷﻮﺭﺍﻯﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺮﻭﺩ؟20..........................................
ﺍﺻﻼﺡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ21......................................................
ﻭﺍﻛﺎﻭﻱ ﺩﻭ ﺍﺩﻋﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻳﻚ ﺍﻧﺠﻤﻦ22..........................................................
ﺍﻳﻦﺗﻔﻜﺮﻋﻘﻞﺳﻮﺯﺣﻖﺳﻮﺯﻭﻓﻘﻪﺳﻮﺯﺍﺳﺖ23.....................................................
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﻜﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ25.........................................................
ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺑﺎ ﻛﺎﺭﺕ ﻭﻳﮋﻩ!26...........................................................................
ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻨﻮﺏﺷﻬﺮ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝﺷﻬﺮﻱﻫﺎ ﻛﻴﻨﻪ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ28....................................
ﮔﺮﺩﺵ ﺑﻪ ﭼﭗ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﻬﺎﻱ ﺭﺍﺳﺖ24..............................................................
ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻞ
ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺩﺭ ﻛﺎﺥ ﺳﻔﻴﺪ37...............................................................
ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺗﻌﺎﺭﺽ38......................................................................
ﻏﻮﻏﺎﻫﺎ ،ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎ )40......................................................(2
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﭘﻮﻟﻲ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ
ﺭﺋﻴﺲﻛﻞ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﺎﺹ ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱ
ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﭘﻮﻟﻲ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻬﻠﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺯﻩﺗﺮﻳﻦ
ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈــﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﺎﺹ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻮﺷــﺘﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺑــﻪ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻲﻛﻨﺪ» :ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ
ﻭ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﻢ«.
ﺗﻬﺪﻳﺪﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸﻮﺭ42..............................................................
ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻧﻤﻲﺁﻳﻴﻢ44..............................
ﺷﺒﻪﺩﻭﻟﺘﻲ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ45.............................................................................
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ46.............................................
ﺑﺮﺧﻲ ﺧﻮﺩﺳﺮﺍﻧﻪ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ47........................................................
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺩﺭ ﺯﻭﺍﻝ48.................................................................................
ﻧﻴﺎﺯﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﻛﻞ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎ ﺷﻮﻳﻢ50....................................
ﺳﻮﺕ ﻛﺸﺘﻰﻫﺎﻯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻳﺎ ﻧﺎﻗﻮﺱ ﻣﺮگ ﻓﺮﺩﺍﻳﻤﺎﻥ52..........................
ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﺗﺮﻭﺭ ﺩﺭ ﺩﺑﻲ
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺑﺪﻭﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ
ﭼﻨــﺪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌــﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺑﻪ ﺍﺗﺎﻗﺶ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ،ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ
ﻛﻪ ﻛﻼﻩﻫﺎﻯ ﺑﻴﺴــﺒﺎﻝ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺍﻭ ﺣﻤﻠﻪ
ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺧﻔﮕﻰ ﺑﻪ ﻭﻯ ﺷﻮﻙ ﺍﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳﺖ 10.ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ ،ﺍﻳﻦ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺮﺩ ﺍﺯ ﺍﺗﺎﻕ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ .ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﻳﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺣﻤﺎﺱ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺗﺮﻭﺭ ﺷﺪ.
ﻭﺍﺗﺮﮔﻴﺖ ﻳﻬﻮﺩﻱ32...................................................................................
ﺭﺳﻮﺍﻳﻲ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ33....................................................................................
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺭﺍ ﻓﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪ34.............................
11ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖ ﺩﺭ ﺩﺑﻲ 36............................................................................
ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﺸــﺘﻢ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺗﻮﻗﻴﻔﻲﻫﺎ ﺑﻮﺩ؛ ﺍﺯ »ﺑﻪﺭﻧﮓ ﺍﺭﻏﻮﺍﻥ« ﻭ »ﺗﺴﻮﻳﻪ
ﺣﺴﺎﺏ« ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ »ﺁﺗﺸــﻜﺎﺭ«» ،ﻫﻴﭻ« ﻭ »ﺯﻣﻬﺮﻳﺮ« ﻭ ﺗﻨﻬﺎ »ﭘﺎﺩﺍﺵ« ﻛﻤﺎﻝ ﺗﺒﺮﻳﺰﻱ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﮔﺮﺩﻭﻧﻪ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺭﻭﻧﻘﻲ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﻪﻭﺍﺳﻄﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﻤﻴﻦ
ﭼﻨﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﻮﻗﻴﻔﻲ ﺑﻮﺩ.
ﻛﻢﺭﻭﻧﻘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺴﺘﮕﺎﻩ ﺑﻴﺴﺖﻭﭘﻨﺠﻢ54......................................................
ﺟﺖﻫﺎﻱ ﺷﺨﺼﻲ ،ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯﺍﻥ ﺷﺎﻛﻲ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺑﻲﻏﺮﻭﺭ56.................
ﻧﺎﻡﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ،ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻣﺘﻮﺳﻂ60............................................................
ﺩﺍﺷﺘﻪﻫﺎﻱ ﻓﺠﺮ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﺸﺘﻢ 62.............................................................
ﺭﺳﺘﺎﺧﻴﺮ ﺗﻮﻗﻴﻔﻰﻫﺎ64...............................................................................
ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺑﻲﻏﺮﻭﺭ
ﺟﻴﻤﺮﻛﺎﻣﺮﻭﻥ)ﺁﻭﺍﺗﺎﺭ(،ﻛﺎﺗﺮﻳﻦﺑﻴﮕﻠﻮ)ﻗﻔﺲﺭﻧﺞ(،ﺟﻴﺴﻮﻥﺭﻳﺘﻤﻦ)ﺑﺎﻻ
ﺩﺭ ﺁﺳـﻤﺎﻥ( ،ﻛﻮﺋﻨﺘﻴﻦ ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ )ﺍﺭﺍﺫﻝ ﺑﻲﺁﺑﺮﻭ( ﻭ ﻟﻲ ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ )ﭘﺮﺷﺲ:
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱﺭﻣﺎﻥ»ﭘﻮﺵ«ﺍﺯﺳﺎﻓﻴﺮ(ﻛﻪﭘﻨﺞﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍ...
ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﺩﻭﮔﺎﻧﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ
ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﺤﺚ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﻦ
ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺍﺳــﺖ؛ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ
ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻭ ﻣﻴﺰﮔﺮﺩﻱ ﺟﻨﺠﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺳــﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ،ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻭ ﺑﺎﻭﻧﺪ ﻛﻪ
ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺸــﺘﺮﻛﻲ ﻧﺮﺳﻴﺪ ﺍﻣﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻫﺎﻱ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻱ
ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺖ.
ﺗﺮﺍژﺩﻱ ﻳﻚ ﻧﻬﻀﺖ66...............................................................................
ﻣﺼﺪﻕ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩ68......................................................
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺗﻮﺩﻩﺍﻱﻫﺎ71......................................................
ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ
ﺩﺭ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻋﻘﻞ
ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺷﻴﻌﻲ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﻱ ،ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ
ﻣﺪﺭﻥ»ﺑﺸﺮﻁ ﺷــﻲء« ﺍﺧﺬ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻋﻘﻞ ﭘﺪﻳﺪﻩﺍﻱ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ
ﺗﻮﺍﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻛﻨﺶ ﻋﻘﻼﻧﻲ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺷﻜﻞ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﺩ .ﻋﻘﻞ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺸﺮﻭﻁ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻣﻲ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﺩﻳﻦ ﺑﺮﻧﻤﻲﺩﺍﺭﺩ .ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ
ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻣﻼﻙ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺛﻮﺍﺏ ﻭ ﻋﻘﺎﺏ ﺁﺩﻣﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
ﻋﻘﻞ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻋﻘﻞ80.............................................................................
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭﺭﺯﻯ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻋﻘﻞﮔﺮﺍﻳﻲ81.....................................................
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ83............................................................
ﻣﺜﻠﺚ
ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺧﺒﺮﻱ ،ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ
ﻣﺴﺌﻮﻝ :ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺁﺟﻮﺭﻟﻮ
ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻭ ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺴﺌﻮﻝ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻱ :ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ،ﻫﻨﺮﻱ ﺳﻴﻤﺎﻱ ﻣﻬﺮ
ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮﻯ
94
ﺣﻮﺽ ﺧﺎﻛﻲ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻱ
ﮔﻔﺖ :ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻱ .ﮔﻔﺖ :ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻱ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﺧﺎﻃﺮﻩ ﻛﺎﻫﻲﺍﺵ ،ﮔﻔﺖ:
ﺧﺎﻃﺮﻩ ،ﻛﺎﻫﻲﺍﺵ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﺻﻒ ،ﮔﻔﺖ :ﺻﻒ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﺗﻤﺎﻡ ﺷـﺪﻩ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ،ﮔﻔﺖ :ﺗﻤﺎﻡ ﺷـﺪﻩ
ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﺑﻴﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ .ﮔﻔﺖ :ﺑﻴﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ؟...
ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ:
ﺩﺑﻴﺮﺍﻥ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ :ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺷﻮﻗﻲ -ﻣﺤﻤﺪ ﻫﻴﺮﺍﺩ ﺣﺎﺗﻤﻲ
ﺩﺑﻴﺮ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ:ﻫﺎﺩﻱ ﺧﺴﺮﻭﺷﺎﻫﻴﻦ
ﺩﺑﻴﺮ ﺳﻴﺎﺳﺖ :ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺎﺗﻤﻲ
ﺩﺑﻴﺮ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ :ﻋﻠﻲ ﺭﻧﺠﻲﭘﻮﺭ
ﺩﺑﻴﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ :ﺑﺎﺑﻚ ﻏﻔﻮﺭﻱﺁﺫﺭ
ﺩﺑﻴﺮ ﻭﺭﺯﺵ :ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺷﻮﻗﻲ
ﺩﺑﻴﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ :ﺳﺠﺎﺩ ﻧﻮﺭﻭﺯﻱ
ﺩﺑﻴﺮﺩﻳﻦﻭﺗﺎﺭﻳﺦ :ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺷﺎﻛﺮ
ﺩﺑﻴﺮ ﻋﻜﺲ :ﻋﺒﺎﺱ ﻛﻮﺛﺮﻱ
ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ:ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺻﺎﺩﻗﻲ -ﺳﻤﻴﻪ ﻓﺘﺤﻲ -ﺳﻴﺪﻩ ﺁﻣﻨﻪ ﻣﻮﺳﻮﻱ -ﺣﺎﻣﺪ ﺯﺍﺭﻉ -ﺍﺣﺴﺎﻥ
ﺍﺑﻄﺤﻰ -ﻣﻬﺪﻱ ﺍﻓﻀﻠﻲ -ﻣﺮﻳﻢ ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﭘﻮﺭ -ﻣﺮﻳﻢ ﻣﻴﺮﺯﺍﻳﻲ -ﻣﻬﺪﻯ ﻃﺎﻫﺒﺎﺯ -ﺳﻤﺎ ﺑﺎﺑﺎﻳﻲ -ﺳﻤﻴﻪ ﻋﻠﻴﭙﻮﺭ
ﻣﻮﻧﺎ ﻗﺎﺳﻤﻴﺎﻥ -ﺍﻟﻨﺎﺯ ﻣﺤﻤﺪﻱ -ﻫﻮﻣﻦ ﻣﺮﺍﺩﻱ -ﺁﺗﻮﺳﺎ ﺑﺰﺭﮔﻴﺎﻥ -ﻧﺮﮔﺲ ﺭﺳﻮﻟﻲ -ﻣﺤﻤﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺑﻬﺰﺍﺩ
ﺳﻴﺪ ﺟﻮﺍﺩ ﻣﻴﺮﺧﻠﻴﻠﻲ ﻧﻴﻤﺎ ﻋﺒﺪﺍﻟﻬﻲ -ﻳﻮﺳﻒ ﻧﺎﺻﺮﻱ -ﻣﻬﺪﻱ ﺭﺑﻮﺷﻪ -ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻣﻮﺣﺪﻱ
ﺁﺭﻣﻦ ﺳﺎﺭﻭﺧﺎﻧﻴﺎﻥ -ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺧﻠﻴﻔﻪ -ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻮﺍﺩ ﭘﺎﻳﻨﺪﻩ -ﻣﻬﺪﻯ ﺣﺴﻨﻰ
ﻓﻨﻲ:
ﮔﺮﺍﻓﻴﻚ ﻭ ﺻﻔﺤﻪﺁﺭﺍﻳﻲ :ﻧﻴﻤﺎ ﻣﻠﻚﻧﻴﺎﺯﻱ -ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ ﻓﺮﺍﻫﺎﻧﻲ
ﭘﺮﺩﺍﺯﺵ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ :ﻫﻮﻣﻦ ﺳﻠﻴﻤﻴﺎﻥ
ﺗﺼﺤﻴﺢ :ژﻳﻼ ﺷﺎﻛﺮﻱ
ﺣﺮﻭﻓﭽﻴﻨﻲ :ﺩﺍﻭﺩ ﺣﺸﻤﺘﻲ
ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺩﺍﺭﻯ :ﺳﻤﺎﻧﻪ ﻣﻮﻣﻨﻲ -ﺳﻤﻴﻪ ﻗﻠﻲﺯﺍﺩﻩ
ﺍﻣﻮﺭ ﻣﺎﻟﻰ :ﺑﻴﺘﺎ ﺑﺮﺍﺯﻧﺪﻩ ﻧﻴﺎ
ﺑﺎﺗﺸﻜﺮ ﺍﺯ :ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺍﻛﺒﺮﻱ -ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻤﺎﻋﺖ -ﺍﻣﻴﺮﺟﺪﻳﺪﻱ -ﻛﻤﺎﻝ ﺍﻧﺼﺎﺭﻱ ﻫﺎﺩﻱ ﺍﻧﺒﺎﺭﺩﺍﺭ
ﭼﺎپ
ﭼﺎپ :ﺭﻭﺍﻕ
ﺗﻮﺯﻳﻊ :ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ
ﺗﻮﺯﻳﻊ
ﻧﺸﺎﻧﻲ :ﺗﻬﺮﺍﻥ ،ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻫﻔﺖ ﺗﻴﺮ ،ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﻣﻔﺘﺢ ﺟﻨﻮﺑﻲ ،ﻧﺒﺶ ﻛﻮﭼﻪ ﻣﺒﻴﻨﻲ ،ﭘﻼﻙ ،121ﻭﺍﺣﺪ 11
ﺗﻠﻔﻦ88140544 :
ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺁﻳﻨﺪﻩ)ﺳﺎﻟﻨﺎﻣﻪ( ﻫﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﻫﻔﺘﻪ ﺁﺧﺮ ﺍﺳﻔﻨﺪﻣﺎﻩ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ
ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻯ ﻳﻚ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎﻡ
ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻱ ﺧﺴﺮﻭﺷﺎﻫﻴﻦ
ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﭘﺰﺷــﻜﺎﻥ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺳﺎﺯ ﺷــﺪ .ﺗﺨﻠﻒﻫﺎﻯ ﺻﻮﺭﺕ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﭘﻨﺞﺷــﻨﺒﻪ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺁﻥﻗﺪﺭ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﺭ
ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﻏﻴﺮﻣﻨﺘﻈﺮﻩ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺷــﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻓﻌﻞ ﻭ ﺍﻧﻔﻌﺎﻻﺕ ﻭﺍﻛﻨﺶﻫﺎﻯ
ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﺮﻣﻨﺸــﺎء ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺗﻰ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﭘﺮﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ86..............................................................
ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎ ﻭ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻯ ﺷﺶﺳﺎﻟﻪ88.........................................................
ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ ،ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻣﻄﻤﺌﻦ90........................................................
ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺜﻠﺚ ،ﺷﺮﻳﻚ ﻏﻢ ﺷﻤﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺁﺭﺯﻭﻱ ﺭﺣﻤﺖﺍﻟﻬﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﻣﺮﺣﻮﻣﻪ ﻭ ﺻﺒﺮ ﺑﺮﺍﻱ
ﺑﺎﺯﻣﺎﻧﺪﮔﺎﻥ ﺩﺍﺭﻳﻢ.
ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﻣﺜﻠﺚ
ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺁﺧﺮ
ﻭﺭﺯﺵ
ﻣﺪﻳﺮﻣﺴﺌﻮﻝ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﻭﺯ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ 29ﺑﻬﻤﻦ ﺩﺭ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ
ﻧﻮﺷﺖ» :ﺍﻳﻦ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺷــﻤﺎﺭﻩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﺭﺍ -ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻮﻗﺖ -ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﻢ «.ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ
ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎﺭﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ.
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ92........................................................................................
18ﺳﺎﻝ ﻭ 10ﺭﻭﺯ93....................................................................................
ﺣﻮﺽ ﺧﺎﻛﻲ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻱ94..........................................................................
ﺁﻳﻨﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ95..................................................................................
ﺗﻮﺭﻩ ﮔﻴﺖ؟96............................................................................................
ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺿﺮ ﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ97...................................................
ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﻮﻝ ﻧﻤﻲﻓﺮﻭﺷﻢ98......................................................
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ
ﻣﺠﻠﻪ ﻛﻠﻤﻪ
»ﻣﺜﻠﺚ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩ
30008312
SMSﻛﻨﻴﺪ
ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﺳﺮﻉ ﻭﻗﺖ
ﺟﺰﻭﻣﺸﺘﺮﻛﺎﻥ ﻣﺠﻠﻪ
ﺷﻮﻳﺪ
ﺭﺍﻩ ﺍﻣﺎﻡ
ﻛﻮﺩﺗﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ
ﺍﺧﻼﻕ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﻰ
ﻋﻠﻢ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﻫﻢ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﻏﻴﺮ ﺧﺪﺍ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺍﺯ ﺣﺠﺐ ﻇﻠﻤﺎﻧﻰ
ﺍﺳﺖ ﭼﻮﻥ ﺍﺷﺘﻐﺎﻝ ﺑﻪ ﻣﺎﺳﻮﻯ ﺍﷲ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﻛﺴﻰ ﻗﺮﺁﻥ ﻛﺮﻳﻢ ﺭﺍ
ﺑﺎ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﻟﻤﺎ ﺳــﻮﻯ ﺍﷲ ﺣﻔﻆ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺨﻮﺍﻧﺪ ،ﺟﺰﺣﺠﺎﺏ
ﻭ ﺩﻭﺭﻯ ﺍﺯ ﺣﻖ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﭼﻴﺰﻯ ﻋﺎﻳﺪ ﺍﻭ ﻧﻤﻰﺷــﻮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺷــﻤﺎ ﺩﺭﺱ
ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﺪ،ﺯﺣﻤﺖﺑﻜﺸﻴﺪ،ﻣﻤﻜﻦﺍﺳﺖﻋﺎﻟﻢﺷﻮﻳﺪ،ﻭﻟﻰﺑﺎﻳﺪﺑﺪﺍﻧﻴﺪ
ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ »ﻋﺎﻟﻢ« ﻭ »ﻣﻬﺬﺏ« ﺧﻴﻠﻰ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺷﻴﺦ
ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﺎ ،ﺭﺿﻮﺍﻥ ﺍﷲ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﻋﻠﻴﻪ ،ﻣﻰﻓﺮﻣﻮﺩ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ» :ﻣﻼ
ﺷﺪﻥﭼﻪﺁﺳﺎﻥ،ﺁﺩﻡﺷﺪﻥﭼﻪﻣﺸﻜﻞ«ﺻﺤﻴﺢﻧﻴﺴﺖ.ﺑﺎﻳﺪﮔﻔﺖ:
»ﻣﻼ ﺷﺪﻥ ﭼﻪ ﻣﺸﻜﻞ ،ﺁﺩﻡ ﺷﺪﻥ ﻣﺤﺎﻝ ﺍﺳﺖ!«
ﻛﺴــﺐ ﻓﻀﺎﻳﻞ ﻭ ﻣﻜﺎﺭﻡ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﻮﺍﺯﻳﻦ ﺁﺩﻣﻴﺖ ﺍﺯ ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺸﻜﻞ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ ﺷﻤﺎﺳﺖ .ﮔﻤﺎﻥ ﻧﻜﻨﻴﺪ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻛﻪ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻮﻡ ﺷــﺮﻋﻴﻪ ﻣﻰﺑﺎﺷﻴﺪ ﻭ ﻓﻘﻪ ﻛﻪ
ﺍﺷﺮﻑ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﻣﻰﺁﻣﻮﺯﻳﺪ ،ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍﺣﺘﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻭﻇﺎﻳﻒ ﻭ ﺗﻜﺎﻟﻴﻒ
ﺧﻮﺩ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﺪ .ﺍﮔﺮ ﺍﺧﻼﺹ ﻭ ﻗﺼﺪ ﻗﺮﺑﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﺍﻳﻦ ﻋﻠﻮﻡ
ﻫﻴﭻ ﻓﺎﻳﺪﻩﺍﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﮔﺮ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﺷﻤﺎ ،ﺍﻟﻌﻴﺎﺫﺑﺎﷲ ،ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺪﺍ
ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻮﺍﻫﺎﻯ ﻧﻔﺴﺎﻧﻴﻪ ،ﻛﺴﺐ ﻣﻘﺎﻡ ﻭ ﻣﺴﻨﺪ ،ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭ
ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﻗﺪﻡ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ،ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻭﺯﺭ ﻭ ﻭﺑﺎﻝ
ﺍﻧﺪﻭﺧﺘﻪﺍﻳــﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﻏﻴﺮ ﺧﺪﺍ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﻭﺯﺭ ﻭ
ﻭﺑﺎﻝ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺯﻳﺎﺩﺗﺮ ﺷﻮﺩ ،ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﻭ
ﺗﻘﻮﺍ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ،ﺑﻪ ﺿﺮﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭ ﺁﺧﺮﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺗﻤﺎﻡ
ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﺍﺛﺮﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻋﻠﻢ ﺗﻮﺣﻴﺪ
ﻫﻢ ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﺻﻔﺎﻯ ﻧﻔﺲ ﺗﻮﺍﻡ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ،ﻭﺑﺎﻝ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﭼﻪ ﺑﺴــﺎ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﻪ ﻋﻠﻢ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻃﻮﺍﻳﻔﻰ ﺭﺍ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﭼﻪ ﺑﺴــﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺑﻬﺘﺮﻯ ﺩﺍﺭﺍ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﻟﻴﻜﻦ ﭼﻮﻥ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﻭﻗﺘﻰ
ﻭﺍﺭﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷــﺪﻧﺪ ،ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﻭ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ .ﺍﻳﻦ
ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﺧﺸﻚ ﺍﮔﺮ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻘﻮﺍ ﻭ ﺗﻬﺬﻳﺐ ﻧﻔﺲ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻫﺮ ﭼﻪ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺍﻧﺒﺎﺷﺘﻪ ﮔﺮﺩﺩ ،ﻛﺒﺮ ﻭ ﻧﺨﻮﺕ ﺩﺭ ﺩﺍﻳﺮﻩ ﻧﻔﺲ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻴﺮﻩ ﺑﺨﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﺩ ﻧﺨﻮﺕ ﺑﺮ ﺍﻭ ﭼﻴﺮﻩ ﺷﺪﻩ،
ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺟﺰ ﺯﻳﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ
ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺑﺎﺭ ﻧﻤﻰﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻮﻡ
ﻭ ﺻﺮﻑ ﻭﺟﻮﻩ ﺷﺮﻋﻰ ،ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﻭ ﻣﺰﺍﻳﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ،
ﺳﺪ ﺭﺍﻩ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﻣﻠﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﮔﻤﺮﺍﻩ
ﻭ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻣﻰﺳــﺎﺯﺩ ﻭ ﺛﻤﺮﻩ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺱﻫــﺎ ﻭ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﻭ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﺭ
ﺣﻮﺯﻩﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﮕﺬﺍﺭﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺷﻮﺩ ،ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﻗﺮﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﺷﻮﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻭ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻌﺮﻓﺖ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺴﺒﺖﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﮔﺮﺩﺩ.
ﻣﻦ ﻧﻤﻰﮔﻮﻳﻢ ﺩﺭﺱ ﻧﺨﻮﺍﻧﻴــﺪ ،ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻧﻜﻨﻴﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﺪ ﻋﻀﻮ ﻣﻔﻴﺪ ﻭ ﻣﻮﺛﺮﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳﻼﻡ
ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ،ﻣﻠﺘﻰ ﺭﺍ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺳﺎﺯﻳﺪ،
ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﻨﻴﺪ ،ﻻﺯﻡ ﺍﺳــﺖ ﭘﺎﻳﻪ ﻓﻘﺎﻫﺖ ﺭﺍ ﺗﺤﻜﻴﻢ
ﻛﺮﺩﻩ ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮ ﺑﺎﺷــﻴﺪ .ﺍﮔﺮ ﺧﺪﺍﻯ ﻧﺨﻮﺍﺳﺘﻪ ﺩﺭﺱ ﻧﺨﻮﺍﻧﻴﺪ،
ﺣﺮﺍﻡ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﻣﺪﺭﺳــﻪ ﺑﻤﺎﻧﻴﺪ .ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﺷﺮﻋﻰ
ﻣﺤﺼﻠﻴﻦ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻴﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻢ ﻻﺯﻡ
ﺍﺳــﺖ ،ﻣﻨﺘﻬﺎ ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﻘﻬﻰ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﻰ ﺯﺣﻤﺖ
ﻣﻰﻛﺸــﻴﺪ ،ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﺻﻼﺡ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﻛﻮﺷــﺶ ﻛﻨﻴﺪ .ﻫﺮ ﻗﺪﻣﻰ
ﻛﻪ ﺑــﺮﺍﻯ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻋﻠﻢ ﺑﺮ ﻣﻰﺩﺍﺭﻳﺪ ،ﻗﺪﻣــﻰ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻮﺑﻴﺪﻥ
ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﻫﺎﻯ ﻧﻔﺴــﺎﻧﻰ ،ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻗﻮﺍﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ،ﻛﺴﺐ ﻣﻜﺎﺭﻡ
ﺍﺧﻼﻕ ،ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﻌﻨﻮﻳﺎﺕ ﻭ ﺗﻘﻮﻯ ﺑﺮﺩﺍﺭﻳﺪ .
ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﻬﺎﺩ ﺍﻛﺒﺮ
6
ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ،ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺧﺒﺮ ﺑﺮﻭﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺩﺭ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺍﺯ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻯ ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩ ﺧﺒــﺮ ﺩﺍﺩ .ﺭﺟﺐ ﻃﻴﺐﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ،
ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺯﮔﻲ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﻭﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺩﺭ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺳــﺨﻦ ﻣﻰﮔﻔﺖ ،ﺍﻓﺰﻭﺩ» :ﺑﺮﻭﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ
ﻣﻰﻛﻨﻢ «.ﻭﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﺵ ﺳﺨﻦ ﻧﮕﻔﺖ ،ﺗﻠﻮﻳﺤﺎ ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﺍﺧﻴﺮ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺳﺎﺑﻖ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻛﻪ ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩ.
ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯﻫﺎ ،ﭘﻠﻴﺲ ﺗﺮﻛﻴﻪ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﻫﻮﺍﻳﻰ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺳــﺎﺑﻖ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﺗﺎ
ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﭼﻬﻞ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎﮔﺮﺍﻥ -ﻛﻪ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺗﺮﻛﻴﻪ
ﺧﺒﺮ
ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ
ﻛﺸﻮﺭ
ﻴﺮﻯ
ﻥﺑﺑﺎ ﺒﺮ
ﺧﺒﺮ ﺰ
ﺍﻳﻦ ﺒﺮ
ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻳﻦ
ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺮ
ﻴﺮ
ﺍﻳﻦ ﻮﺭ
ﺩﻭﻟﺖ ﻳﻦ
ﻋﻠﻴﻪ ﻭ
ﻴ
ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪ ـ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ،ﭘﻠﻴﺲ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ 38ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﺗﺎ
ﻫﻤﻴﻦﺣﺣﺎﻝ ،ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ
ﺍﺯ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻰ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ
ﻛﻪ ﻛﻮﺩﺗﺎﮔﺮﺍﻥ ﻗﺼﺪ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ ﻭ ﻫﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻯ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ،
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻮﺩﺗﺎﮔﺮﺍﻥ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺑﻪ ﺳﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ ﻻﺋﻴﻚ ﺷﺪﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺳﻼﻣﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎﮔﺮﺍﻥ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ
ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻫﺴــﺘ
ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺧﻄﺮﻯ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻻﺋﻴﻚ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ
ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺍﺯ ﺟﻤ
ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ،ﺧﻮﺍﺳـ
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﺒﺮ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ ﺳﺎﺑﻖ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺘﺎﺩ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰﻣﻨﻄ
ﺍﺭﺗﺶ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﻋﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ.ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﺭﺟﺐ ﻃﻴﺐ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ
ﺧﺒﺮﺳــﺎﺯ ﺑﻮﺩ؛ ﭼﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﻳﻚ ﺷﻬﺮﻭﻧﺪ ﺳــﻮﺭﻳﻪﺍﻱ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺳﻮﻳﻞ ﺍﺳﭙﺎﻧﻴﺎ
ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻟﻨﮕﻪ ﻛﻔﺶ ﭘﺮﺗﺎﺏ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺩﺭ
ﺑﻪﺳﻮﻯ ﻧﺨﺴ
ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯ ﺷﻬﺮ ﺳﻮﻳﻞ ﺍﺳﭙﺎﻧﻴﺎ ﺭﻭﻯ ﺩﺍﺩ ﻭ ﻟﻨﮕﻪ
ﻛﻔﺶ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺍﺻﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ
ﺗﺒﻌﻪ ﺳﻮﺭﻳﻪ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ 21ﺳﺎﻟﻪ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺣﺰﺏ
ﺗﺒﻌ
ﻛﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﻛﺮﺩﺳــﺘﺎﻥ )پ ﻙ ﻙ( ﺍﺳــﺖ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ
ﻛﺎ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷــﺪ .ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺷﻬﺮ ﺳﻮﻳﻞ ﺟﺎﻳﺰﻩ
ﻧﻴﺮ
ﻭﻳﮋﻩ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺗﻼﺵﻫﺎﻯ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺗﺮﻛﻴﻪ
ﻭﻳﮋ
ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﮕﺮﺍﻳﻰ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺷﺮﻕ ﻭ ﻏﺮﺏ ﻭ ﻛﻤﻚﻫﺎﻯ ﻭﻯ ﺑﻪ
ﺣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻪ ﻭﻯ ﺍﻋﻄﺎ ﻛﺮﺩ.
ﭘﮋﻭ 207ﻭ ﺳﺎﺭﻛﻮﺯﻱ
ﻭﺏﺳﺎﻳﺖ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻟﺲﺁﻧﺠﻠﺲ ﺗﺎﻳﻤﺰ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﺍﺯ
ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﺧﻂ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧــﻮﺩﺭﻭﻯ ﭘﮋﻭ 207ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ ﻭ ﻣﻮﺿﻊ
ﺩﻭﻟﺖ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭ ﺷﺨﺺ ﺳﺎﺭﻛﻮﺯﻯ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺗﺤﺮﻳﻢﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﭘﺮﺳﺶ ﮔﺮﻓﺖ؛ »ﻧﻴﻜﻮﻻ ﺳﺎﺭﻛﻮﺯﻯ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﺩﺭ
ﻣﻮﺍﺿﻊﺍﻋﻼﻣﻰﺧﻮﺩﺳﺮﺳﺨﺘﺎﻧﻪﺩﺭﻗﺒﺎﻝﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯﻫﺴﺘﻪﺍﻯﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﺪﺍﻓﻊ ﺍﻳﺪﻩ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻳﻦ ،ﺍﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﻭﻣﻴﻦ
ﺷﺮﻛﺖ ﺑﺰﺭگ ﺧﻮﺩﺭﻭﺳﺎﺯﻯ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ »ﭘﮋﻭ – ﺳﻴﺘﺮﻭﺋﻦ« ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﺘﻮﻗﻒﻧﻜﺮﺩﻩﺍﺳﺖ«.ﺍﻳﻦﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ»:ﺳﺎﺭﻛﻮﺯﻯﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ
ﻣﺎﻧﻊ ﺣﻀﻮﺭ ﺷﺮﻛﺖ ﭘﮋﻭ – ﺳﻴﺘﺮﻭﺋﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺧﻴﺮﺍ ﺑﺎ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ
ﺧﻂ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺪﻝ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺭﻭﻯ ﭘﮋﻭ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﭘﮋﻭﻯ » 207ﺁﻯ«
ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﺍﺯ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻣﺎﻩ ﻣﺎﺭﺱ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﻣﻴﻼﺩﻯ
)ﺍﻭﺍﺳﻂ ﻓﺮﻭﺭﺩﻳﻦ (1388ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩﺭﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻮﺩ «.ﺍﻳﻦ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﺩﺭﺍﺩﺍﻣﻪﺑﻪﻧﻘﻞﺍﺯ»ﭘﻴﺌﺮﻓﻮﺭﺕ«ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩﻛﻤﭙﺎﻧﻰ
ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﭘﮋﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧﻮﺩﺭﻭﻯ ﭘﮋﻭ 207ﺗﻼﺵ
ﺟﺪﻳﺪﻯﺍﺯﺳﻮﻯﺍﻳﻦﻛﻤﭙﺎﻧﻰﺑﺮﺍﻯﺗﻘﻮﻳﺖﺣﻀﻮﺭﺩﺭﺑﺎﺯﺍﺭﺧﻮﺩﺭﻭﻯ
ﺍﻳﺮﺍﻥﺍﺳﺖ.ﻣﺴﺌﻮﻻﻥﻣﺮﺑﻮﻃﻪﺩﺭﺍﻳﺮﺍﻥﻗﻴﻤﺖﺍﻳﻦﺧﻮﺩﺭﻭﻯﺟﺪﻳﺪ
ﺭﺍ 15500ﺗﺎ 19000ﺩﻻﺭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﺍﻣﻴﺮ ﺍﺣﻤﺪﻯ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﺑﻌــﺪ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺩﺍﺩﮔﺎﻫﺶ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺸﺎﻳﻰ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ ،ﻣﺠﺪﺩﺍ ﺑﻪ
ﺳﻤﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻓﺘﺮ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ،ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺘﻮﻥ
ﭘﻴﺎﻡﻫﺎﻯ ﻣﺮﺩﻣﻰﺍﺵ ﻧﻮﺷــﺖ» :ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺁﻗﺎﻯ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺑﺎ
ﺣﻜﻤﻰ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺍﺳــﻔﻨﺪﻳﺎﺭ ﺭﺣﻴﻢﻣﺸــﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﺟﺪﻳﺪﻯ
ﺭﺳــﺎﻧﺪﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻦ ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﻢ ﻛﻪ ﻣﺸــﺎﻳﻰ ﺍﻻﻥ ﭼﻨﺪ ﭘﺴﺖ ﻭ
ﻣﻘﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺏ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺳــﻮﺍﻝ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﻣﮕﺮ ﺩﺭ
ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﻗﺤﻂﺍﻟﺮﺟﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﻣﻰﺳــﭙﺮﻧﺪ؟ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﺼﺐﻫﺎﻯ ﻣﺸﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ
ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﺑﺪ«.
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻣﺸــﺎﻳﻰ ،ﺩﺭ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺸــﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻫﻮﺷــﻨﮓ ﺍﻣﻴﺮﺍﺣﻤﺪﻯ ﺭﺍ
ﻧﻤﻰﺷﻨﺎﺳــﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﺎ ﻭﻯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃــﻰ ﺑﮕﻴﺮﺩ ،ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻛﺮﺩﻩ:
»ﺟﻨﺎﺏ ﻣﺸــﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺳﻔﺮ ﺭﻳﺎﺳــﺖ ﻣﺤﺘﺮﻡﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺻﺪﻭﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻠﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺩﺭ ﻫﺎﻣﺶ
ﺩﺭﺧﻮﺍﺳــﺖ ﻫﻮﺷــﻨﮓ ﺍﻣﻴﺮﺍﺣﻤﺪﻯ ﻣﻰﺷــﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺑــﺎ ﺍﺩﻋﺎﻯ
ﻧﺎﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﻫﻮﺷﻨﮓ ﺍﻣﻴﺮﺍﺣﻤﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺿﻤﻨﺎ ﺍﮔﺮ ﺑﻰﺧﺒﺮﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺸــﺎﻳﻰ ﺁﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﺻﺤﺖ
ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻭ ﺑﺎ ﻋﺮﺽ ﭘﻮﺯﺵ ،ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺷﺎﻳﺴــﺘﮕﻰ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻯ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ«.
ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻣﺎﻧﻮ
ﺳﺨﻨﮕﻮﻯﺩﺳﺘﮕﺎﻩﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺳﻰﺍﻋﻼﻡﻛﺮﺩﻛﻪﺍﻳﺮﺍﻥﺩﺭﻧﺎﻣﻪﺟﺪﻳﺪﻯ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁژﺍﻧﺲ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﻧﺮژﻯ ﺍﺗﻤﻰ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ،ﺿﻤﻦ ﺑﺮﺷــﻤﺮﺩﻥ
ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻣﺎﻧﻮ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﻛﺮﺩﻩ
ﺍﺳﺖ.ﺭﺍﻣﻴﻦﻣﻴﻬﻤﺎﻧﭙﺮﺳﺖﺩﺭﻧﺸﺴﺖﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰﺧﻮﺩﺑﺎﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ
ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ ،ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ
ﺳﻮﺍﻝﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﻯﻛﻪﺩﺭﺭﺍﺑﻄﻪﺑﺎﻧﺎﻣﻪﺟﺪﻳﺪﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳﻼﻣﻰﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺑﻪﺁژﺍﻧﺲﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰﺍﻧﺮژﻯﺍﺗﻤﻰﺳﻮﺍﻝﻛﺮﺩ،ﮔﻔﺖ»:ﻃﻰﻧﺎﻣﻪﺍﻯﻛﻪ
ﺑﻪﺁژﺍﻧﺲﺍﺭﺳﺎﻝﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢﻣﺠﺪﺩﺍﺁﻣﺎﺩﮔﻰﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥﺭﺍﺑﺮﺍﻯﻫﻤﻜﺎﺭﻯ
ﺑﺎﺁژﺍﻧﺲﺑﻪﻣﻨﻈﻮﺭﺗﺎﻣﻴﻦﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻯﺳﻮﺧﺖﺭﺍﻛﺘﻮﺭﺗﻬﺮﺍﻥﻭﻧﻘﻄﻪﻧﻈﺮﺍﺕ
ﺧﻮﺩﺭﺍﺍﻋﻼﻡﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ.ﺍﮔﺮﺷﺮﺍﻳﻂﻣﺎﺍﺯﺳﻮﻯﻃﺮﻑﻣﻘﺎﺑﻞﺗﺎﻣﻴﻦﺷﻮﺩ
ﺍﻳﺮﺍﻥﺑﺮﺍﻯﺗﺒﺎﺩﻝﺳﻮﺧﺖﺁﻣﺎﺩﮔﻰﺩﺍﺭﺩ«.ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﭙﺮﺳﺖﺍﺑﺮﺍﺯﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻯ
ﻛﺮﺩﻛﻪﺷﺮﺍﻳﻂﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮﺍﻳﺮﺍﻥﻣﻮﺭﺩﭘﺬﻳﺮﺵﻃﺮﻑﻣﻘﺎﺑﻞﻗﺮﺍﺭﮔﻴﺮﺩ:
»ﺍﮔﺮ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎﺯ
ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺁژﺍﻧﺲ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﺪﻳﺮﻛﻞ
ﺁژﺍﻧﺲﺭﺍﺑﺮﺷﻤﺮﺩﻩﻭﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭﺍﺻﻼﺡﺁﻥﺷﺪﻩﺍﺳﺖ«.ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﭙﺮﺳﺖ
ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺧﺒﺮﻯ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﻣﻜﺎﻥ ﺛﺎﻟﺚ
ﺩﺭﺗﺒﺎﺩﻝﺳﻮﺧﺖﺭﺍﻛﺘﻮﺭﺗﻬﺮﺍﻥﮔﻔﺖ»:ﺍﻳﻦﺗﺒﺎﺩﻝﺣﺘﻤﺎﺑﺎﻳﺪﺩﺭﺩﺍﺧﻞ
ﺍﻳﺮﺍﻥﺻﻮﺭﺕﺑﮕﻴﺮﺩ«.
ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻫﺪﻳﻪ ﺗﻬﺮﺍﻧﻰ
ﺟــﻮﺍﺩ ﺷــﻤﻘﺪﺭﻯ ﻣﻌــﺎﻭﻥ ﺍﻣــﻮﺭ ﺳــﻴﻨﻤﺎﻳﻰ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ »ﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﻧﻮ« ﺷﺒﻜﻪ ﺩﻭ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪ ﺳــﻮﺍﻟﻰ ﺩﺭﺑــﺎﺭﻩ ﺍﻋﻄﺎﻯ ﻭﺍﻡ
120ﻣﻴﻠﻴﻮﻧــﻰ ﺑﻼﻋــﻮﺽ ﺑﻪ ﻫﺪﻳــﻪ ﺗﻬﺮﺍﻧﻰ ﺑــﺮﺍﻯ ﺑﺮﭘﺎﻳﻰ
ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻋﻜﺴﺶ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ» :ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻰ ﺍﻃﻼﻉ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ
ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺎﺯﺩﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﻫﻢ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﺮﺩﻡ .ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ
ﺯﺍﻭﻳﻪ ﺩﻳﺪ ﺧﻮﺩﻡ ﺣﺴﺎﺱ ﺷﺪﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﺱ ﺑﺎ ﻣﺠﻴﺪ ﺟﻮﺯﺍﻧﻰ،
ﺭﺋﻴﺲ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺭﺍ ﭘﺮﺳﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﻔﺘﻨﺪ
ﺩﺭ ﺳﻪ ،ﭼﻬﺎﺭ ﺳــﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ
ﻗﻮﻯﺗﺮﻳﻦ ،ﺟﺬﺍﺏﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻋﻜﺲ
ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﻜﺎﺱﻫﺎ ﺑﻨﻴﻪ ﻣﺎﻟﻰ ﺯﻳﺎﺩ ﺧﻮﺑﻰ
ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻋﻜﺲﻫﺎﻳﺸــﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻭ ﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﺩﺭ
ﻧﻤﺎﻳﺸــﮕﺎﻩ ﻣﻰﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ،ﺧﺎﻧﻢ ﺗﻬﺮﺍﻧﻰ ﻭﺍﻗﻌــﺎ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ
ﺷــﻨﻴﺪﻡ ﻋﻜﺲﻫﺎﻯ ﺧﻮﺑﻰ ﻫﻢ ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺁﺏ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻰ
ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻨﺪ.
ﻓﻀﺎﻯ ژﻭﺭﻧﺎﻟﻴﺴﺘﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﺭﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺯﻭﻡ ﻛﺮﺩ
ﻭ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺣﺪﻭﺩ 200ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ
ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻋﻜﺲ ﭼﻨﻴﻦ
ﻫﺰﻳﻨﻪﺍﻯ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﻛﺴــﺮﻯ ﻛﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﻭﺍﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺑﻼﻋﻮﺽ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ«.
ﻭﺯﻳﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﺨﺘﺮﻉ ﺷﺪ
ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻳﻚ ﺗﻴﻢ 30ﻧﻔﺮﻩ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺁﺳﻴﺐﺷﻨﺎﺳــﻰ ﻭ ﻋﺎﺭﺿﻪﻳﺎﺑﻰ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1386ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ
ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻧﻬﺎﺩﻯ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﺻﻨﻌﺖ« ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻃﺮﺡ ﺭﺍ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩ .ﻧﺎﻣﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ
ﻭ ﭘﺮﻭژﻩ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺑﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺟﻠﺴــﺎﺕ ﻭ ﻧﺸﺴــﺖﻫﺎﻯ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﻭ ﺍﺭﺍﺋــﻪ ﻃﺮﺡﻫﺎ ﻭ ﭘﺮﻭژﻩﻫــﺎﻯ ﻣﺘﻨﻮﻉ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﻃــﺮﺡ ﺑﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭ ﺯﻳﺮﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﻭ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻃﺮﺡﻫﺎ ﻭ ﻗﻮﻝﻫﺎﻯ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻃﺮﺡ ﻫﻴﭻ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﺸﺨﺼﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﻧﺸﺪ ﻭ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﻴﭻ ﻭ ﺧﻢ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺳﺮﮔﺮﺩﺍﻥ ﺷﺪﻧﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﮔﺎﻩ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺗﻮﺳﻂ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻣﺘﺒﻮﻋﻪ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﻛﭙﻰﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺷﺪ
ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﻃﺮﺍﺣ
ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻳﻚ ﻃﺮﺡ ﻋﻈﻴﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺠﺎﺕ ﺻﻨﻌﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻭ ﻭﺯﻳﺮ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺎﻧﻮﺭ
ﻛﻠﻴﻨﻴﻚ ﺻﻨﻌﺖ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ ﻭ ﻣﺪﺗﻰ ﺑﻌﺪ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﻭ ﺷﺮﺡ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻯ
ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻣﺸــﺨﺺ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎ
ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻧﺠﺎﺕ ﺻﻨﻌﺖ ﺍﺯ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﭘﻨﺞﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ
ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺑﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﺧﻮ
ﺩﺍﺩ.
ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ
ﻃﺮﺍﺣﺎﻥﻃﻃﺮﺡ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﺗﻼﺵ ﺍﺯ ﭘﺮﻭژﻩ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ
ﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺁﻧﺁﻧﻬﺎ ﺭﻩ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﻧﺒﺮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ
ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﻧﻈﺎﺭﺗﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﻤﻞ ﺷﺪﻧﺪ .ﺣﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ
ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻣﺘﻮﻟﻰ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺗﺨﻠﻒ ﻣﺎﻧﺪ.ﮔﻔﺘﻨﻰ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺮﺩﺍﺩﻣﺎﻩ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻓﺮﺯﺍﺩ
ﺷﻜﺎﻳﺘﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻋﻠﻰﺍﻛﺒﺮ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ،ﻭﺯﻳﺮ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ
ﺳﻠﻴﻤﻰ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺷﻜﺎ
ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﻨﺪ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻠﻢ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻧﻰ ﺗﻮﺳﻂ
ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮ
ﺻﻨﺎﻳﻊﻭﻭ ﻣﻮﺳﻰ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﺭﺑﻮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻭﺯﻳﺮ ﻓﻌﻠﻰ ﺻﻨﺎﻳﻊ
ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ »ﺍﺗﺎﻕ
ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻋﻤﻮﻣ
ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﻈﻠﻮﻡ ﻭ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ﺑﻪ ﺛﺒﺖ ﺑﺮﺳــﺪ،
ﺍﻣﻦ ﺯﻟﺰﻟﻪ« ﭘﻴ
ﺳﻠﻴﻤﻰ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﻭ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺷﺎﻛﻰ ،ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺭﺍ
ﺗﻮﺳﻂ ﺳﻠﻴ
82ﺑﻪ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺳﺎﻝ 83ﺑﻪ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻩ
ﺳﺎﻝ82
ﺳﺎﻝ 2
ﺑﻮﺩ.ﻧﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭﺳــﺎﻝ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﻓﺮﺯﺍﺩ ﺳﻠﻴﻤﻰ،
ﺑﻮﺩ.
ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺣﻜﻢ ﺑﻪ ﺑﻄﻼﻥ ﺛﺒﺖ ﺍﺧﺘــﺮﺍﻉ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻣﺤﺮﺍﺑﻴﺎﻥ ﻭ
ﺩﺍﺩ
ﻫﻫﻤﻜﺎﺭﺵ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺣﻖ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﺍﺧﺘﺮﺍﻉ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﺮﺯﺍﺩ ﺳﻠﻴﻤﻰ
ﻭ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺣﺴﻴﻨﻰ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﺪ.
ﺑﺪﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ
ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺣــﺰﺏ ﻛﺎﺭﮔﺮ ﺁﻣﺎﺩﻩ
ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫــﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ
ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻘﺎ ﺩﺭ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﺪ،
ﻓﻀﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﺩﻋﺎﻯ
ﺑﺪﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ
)ﺍﺯ ﺣــﺰﺏ ﻛﺎﺭﮔﺮ( ﺑــﺎ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻧﺶ،
ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﻳﻚ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ
ﺑﺎ ﺑﺪﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﺱ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺩﻓﺘﺮ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ،ﺣﺰﺏ ﻛﺎﺭﮔﺮ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎﺭ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﮔﻮﺭﺩﻭﻥ ﺑﺮﺍﻭﻥ ،ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺍﺳﺖ .ﻣﺸــﺎﻭﺭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ
ﺳﻮﻯ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﺪﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺎﺋﻴﺪ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳﺖ .ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺑﺪﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﻳﻚ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺧﻂ ﻣﻠﻰ ﻣﺸﺎﻭﺭﻩ ﺑﺪﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ
ﺩﺍﺭﺩ .ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ ﭘﺮﺍﺕ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﺷــﺪﺕ ﺍﺯ ﺗﻜﺬﻳﺐﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳــﻮءﺭﻓﺘﺎﺭ ﺑﺎ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ
ﺩﻓﺘﺮ ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﺍﺳــﺖ.ﺩﺭ ﻫﻤﻴــﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﺁﺑﺰﺭﻭﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ
ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻓﺘﺎﺭﺵ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻧﺶ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩ.
ﺁﻥ ﺳــﻨﻠﮕﺮﻭ ،ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺣﺰﺏ ﻛﺎﺭﮔﺮ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﻭﺯﻳﺮ ﺷﺨﺼﻰ
ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭ ﺍﻣــﻮﺭ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ »ﻣﻮﺳﺴــﻪ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ
ﺑﺪﺭﻓﺘﺎﺭﻯ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﺱﻫﺎﻯ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ
ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪﺍﻥ ﺩﻓﺘﺮ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ«.
ﺷﻮﺧﻰ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ
ﻣﺮﺍﺳــﻢ ﺗﻮﺩﻳــﻊ ﻭ ﻣﻌﺎﺭﻓــﻪ ﺭﺋﻴﺲ
ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳــﻨﺠﺶ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ
ﺣﺎﺷــﻴﻪﻫﺎﻳﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩ .ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺳﻮﻝ
ﭘﻮﺭﻋﺒــﺎﺱ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺳــﺎﺑﻖ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ
ﺳﻨﺠﺶﺁﻣﻮﺯﺵﻛﺸﻮﺭﺩﺭﻣﺮﺍﺳﻢﺗﻮﺩﻳﻊ
ﺧﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﺳﺨﺘﻰ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ
ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻛﺎﻣﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ،ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ
ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻭ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﮔﻔﺖ» :ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻛﻪ
ﺩﻛﺘﺮﺩﺍﻧﺸﺠﻮﺷﻬﺮﺭﺍﺑﻪﻫﻢﺭﻳﺨﺖ.ﻣﺎﺩﺭ
ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﺴﺘﻪ ﻧﺒﺎﺷﻴﺪ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﻢ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﻀﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﺘﻴﺠــﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ«.ﭘﻮﺭﻋﺒﺎﺱ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺯ ﺳــﺨﻨﺎﻧﺶ ﮔﻔﺖ» :ﺻﺒﺢ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ
8ﺻﺒﺢ ﺗﺎ 2ﺑﻌﺪﺍﺯﻇﻬﺮ ﻏﻴﺐ ﺷــﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺷﺪﻳﻢ ﻭﻟﻰ ﺑﻌﺪ ﻣﻌﻠﻮﻡ
ﺷﺪ ،ﺩﻛﺘﺮ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺧﺴﺘﮕﻰ ﺑﻪﺧﻮﺍﺏ ﺭﻓﺘﻨﺪ«.
ﻟﻐﻮ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﻫﻤﺎﻳﻮﻥ ﺷﺠﺮﻳﺎﻥ
ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﻫﻤﺎﻳﻮﻥ ﺷﺠﺮﻳﺎﻥ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺷﺸــﻢ ﻭ ﻫﻔﺘﻢ ﺍﺳــﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ
ﺟــﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺗﺒﺮﻳــﺰ ﺩﺭ ﻣﺤــﻞ ﺳــﺎﻟﻦ
ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ -ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺗﺮﺍﻛﺘﻮﺭﺳــﺎﺯﻱ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﻟﻐﻮ ﺷﺪ.
ﺍﺣﻤﺪﻱ ،ﻣﺪﻳﺮﻛﻞ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ
ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺷــﺮﻗﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﻋﻠﻞ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻭ ﻟﻐﻮ ﻛﻨﺴــﺮﺕ ﻫﻤﺎﻳﻮﻥ
ﺷــﺠﺮﻳﺎﻥ ﺍﻇﻬــﺎﺭ ﺩﺍﺷــﺖ» :ﺣﻀﻮﺭ
ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﮔﺎﻥ ﺯﻥ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻭ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎﻻﻱ ﺳﺎﻟﻦ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ
ﺩﻭ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺿﺮﻳﺐ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺳﺎﻟﻦ ﺭﺍ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ
ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻋﻮﺍﻣﻠﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻟﻐﻮ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﺷﺪ «.ﺍﺣﻤﺪﻱ ﺩﺭ
ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﻭ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ ﺯﻥ ﺩﺭ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﻤﺎﻳﻮﻥ ﺷــﺠﺮﻳﺎﻥ
ﻛﻪ ﺑﺎ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﺣﺠﺎﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎﺭﻫﺎ
ﺭﻭﻱ ﺻﺤﻨﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﻛﻨﺴﺮﺕ ﺍﺟﺮﺍ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺯﺗﺎﺑﻲ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻛﺮﺩ» :ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ
ﻛﻞ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻲﺩﻫﻴﻢ ،ﺑﻪ
ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻫﺮ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﺵ ﺣﺎﻝ ﻭ ﻫﻮﺍﻳﻲ ﺩﺍﺭﺩ«.
7
1300ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ ﺩﻭ
ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺍﺑﻮﺍﻟﺤﺴﻨﻰ
ﺷــﺎﻣﮕﺎﻩ ﺭﻭﺯ ﺑﻴﺴــﺖ ﻭ ﻧﻬﻢ ﺑﻬﻤﻦ 1388ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺎﻭﮔﺎﻥ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ
ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﻭ ﺩﻭ ﻧﺎﻭ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻪ ﺑﻪﺗﺎﺯﮔــﻰ ﺩﺭ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﺑﻪ
ﺟﻤﻊ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻭﮔﺎﻥ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺁﺑﺴﺘﻦ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩﺍﻯ ﺑﻮﺩ.
ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻣــﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺳــﺤﺮﮔﺎﻩ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ﺭﺍﻫﻰ
ﺑﻨﺪﺭﻋﺒﺎﺱ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷــﻮﻧﺪ؛ ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﭘﻴﺶ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻥ ﺑﺮ ﻋﺮﺷﻪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦﻫﺎﻯ ﺟﻨﮕﻰ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺍﺭﺗﺶ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻭ ﺗﻤﺎﺷــﺎﻯ ﻣﺎﻧﻮﺭ ﻗﺎﻳﻖﻫﺎﻯ ﻛﻮﭼﻚ ﺳﭙﺎﻩ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻫﻤﺎﻥ ﻗﺎﻳﻖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻃﻰ ﺩﻭ ﺳــﺎﻝ ﻧﺒــﺮﺩ ﺗﻤﺎﻡﻋﻴﺎﺭ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ 1366ﻭ ،1367ﻧﺎﻭﻫﺎﻯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﻛﻼﻓﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻳﻖﻫﺎ ﺑﻪﺭﻏﻢ
ﺟﺜﻪ ﻛﻮﭼﻚ ،ﺑﺎ ﻣﺠﻬﺰ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﻣﻴﻨﻰﻛﺎﺗﻴﻮﺷﺎ ﻭ ﻣﺴﻠﺴﻞﻫﺎﻯ ﻛﺎﻟﻴﺒﺮ
ﺑﺰﺭگ ﻭ ﺑﺴــﻴﺠﻴﺎﻥ ﺷــﻬﺎﺩﺕﻃﻠﺐ ،ﻧﺎﻭﮔﺎﻥ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺩﺭﺩﺳﺮﻯ ﺑﺰﺭگ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺍﻣــﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺰﺍﺭ ﻭ ﺳــﻴﺼﺪ ﻛﻴﻠﻮﻣﺘﺮ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺩﻭﺭ
ﻧﻤﻰﺷﺪﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺎﻧﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻳﻖﻫﺎﻯ ﻛﻮﭼﻚ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺷﺒﺶ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻴﻦ ﻧﺎﻭﻫﺎﻯ ﭼﻬﻞﺳﺎﻟﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺻﺒﺢ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺑﺮ ﻋﺮﺷﻪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻨﻰ ﺑﺎﻳﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ
ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺗﻼﺵ ،ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﻋﻠﻮﻡ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻚ ﻭ
ﻧﻈﺎﻣﻰ ﻛﺸﻮﺭﺷﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﻧﺎﻭﺷﻜﻨﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪﺗﺮﻳﻦ
ﺳﻴﺴــﺘﻢﻫﺎﻯ ﺟﻨﮓ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻚ ﺭﻭﺯ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ
ﺣﺎﻝ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺍﺭﺗﺶ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻣﺰﺍﻳﺎﻯ ﭼﻨﺪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﻗﺪﻳﻤﻰ
ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻋﻤﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺑﺎ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ
ﺍﺭﺗﺶ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻳﺎ ﺗﺴﻠﻴﺤﺎﺗﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﻭﻯ
ﺁﻥ ﺳــﻮﺍﺭ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ
ﺳﻴﻨﻪ ﺗﺎ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺻﺪﺩﺭﺻﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﻧﻪ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ،ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺻﺪﺍﻡ ﺣﻤﻠﻪﺍﺵ ﺭﺍ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩ ﻫﺠﺪﻩﻣﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﻫﻮﺍﻳﻰ ﻭ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻰﮔﺬﺷﺖ .ﺗﺴــﻠﻴﺤﺎﺕ ﺍﺭﺗﺶ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﻤﺪﺗﺎ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺭﻓﺘﻦ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ
ﻣﺨﺘﻞ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺳﻨﺴــﻮﺭ ﻭ ﺗﺴﻠﻴﺤﺎﺕ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻣﺸﻜﻞ ﺷﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻳﻦ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻢﻫﺎ ،ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ
ﺩﺍﺷــﺘﻦ ﻳﺎﺯﺩﻩ ﻓﺮﻭﻧﺪ ﺭﺯﻡﻧﺎﻭ ﺍﺻﻠﻰ ﺷﺎﻣﻞ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﻓﺮﻳﮕﺖ ﻭ ﻧﻮﺯﺩﻩ
ﺭﺯﻡﻧﺎﻭ ﻛﻮﭼﻚ ﺷــﺎﻣﻞ ﺷﻨﺎﻭﺭﻫﺎﻯ ﮔﺸــﺖﺯﻧﻰ ﻭ ﻫﺠﻮﻣﻰ ،ﺟﻨﮓ
ﺩﺭﻳﺎﻳﻰﺍﺵ ﺑﺎ ﻋﺮﺍﻕ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﺴــﻠﻂ ﻛﺎﻣﻞ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩ .ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ
ﺷﺼﺖ ﻭ ﻫﻔﺖ ﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ،ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﻋﺮﺍﻕ
ﺭﺍ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﻓﻠﺞ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺟﻨــﮓ ﻭ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻧﺎﻭﮔﺎﻥ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺩﺭ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ﺟﻨﮓ ،ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺍﺭﺗﺶ
ﺑﺎ ﺧﺴــﺎﺭﺕ ﻋﻈﻴﻢ ﻧﺎﺷــﻰ ﺍﺯ ﻧﺒﺮﺩ ﺭﻭﺩﺭﺭﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﻭ ﻏﺮﻕ ﺷﺪﻥ
ﭼﻨﺪ ﺷــﻨﺎﻭﺭﺵ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷــﺪ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺭﻫﺒﺮﻯ ،ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺟﻬﺎﺩ
ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳــﻰ ﺭﺍ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﺮﺩ .ﺑﺎ ﺻﺪﻭﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺑﺎﺯﺳــﺎﺯﻯ
ﻧﺎﻭﻫﺎﻯ ﺁﺳــﻴﺐﺩﻳﺪﻩ ﺁﻏﺎﺯ ﺷــﺪ .ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﺸــﺘﺮﻯ ﺁﻥ
ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺳﺒﻼﻥ ﺑﻮﺩ .ﻛﺎﺭ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﻛﻮﭼﻚ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺁﻏﺎﺯ
ﺷﺪ ﻭ ﺭﻓﺘﻪﺭﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺴﺘﻘﺮ
8
ﺭﺗﺮ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ
ﺑﺮ ﺍﻳــﻦ ﻧﺎﻭﻫﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺖ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦﻫﻤﻪ ﺗﻌــﺪﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻭﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻭﺟﻪ
ﻛﻔﺎﻑ ﺣﺮﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺁﺑﻰ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺩﺍﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺳــﻴﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺧﺖ
ﻧﺎﻭﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺍﺩ .ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎﺳﺦ ﺳﺮﺩ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ
ﺷﺪ .ﺭﻭﺳــﻴﻪ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﭘﻴﻤﺎﻥ ﭼﺮﻧﻮﺑﺮﺩﻳﻦ ﺍﺯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻃﻔﺮﻩ
ﺭﻓﺖ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﻢ ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺭﺩ ﻛﺮﺩ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺣﻠﻘﻪ ﻧﺎﻭﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺩﺭ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﻛﻪ
ﺗﻬﺪﻳﺪﻯ ﺩﺍﺋﻤﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺣﺴــﺎﺏ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺎﻧﺪ .ﺗﺼﻮﺭ
ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺳــﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭ
ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪﺷﺪﻥ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻯ ﺟﻨﮓ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺑﻪ
ﻃﻮﺭ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺑﻪ ﺯﺍﻧﻮ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ،ﺍﻣﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺸﺪ.
ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭﺷﻜﻨﻰ ﺻﺪ ﺩﺭ ﺻﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ
ﻓﺮﻭﺩ ﻫﻠﻴﻜﻮﭘﺘﺮ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻮﺷﻜﻰ ﺭﺍ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ
ﻣﻮﺷــﻜﻰ ،ﺟﻨﮓ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻚ ،ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻋﻠﻮﻡ
ﺁﻛﺎﺩﻣﻴﻚ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺳــﻴﺰﺩﻩ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ
ﻣﻬﻨﺪﺳﻰ ﻣﻌﻜﻮﺱ ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦﻫﺎﻯ ﺍﻟﻮﻧﺪ ﺳــﺎﺧﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ 1971ﻭ 1972ﻭﺍﺭﺩ ﺧﺪﻣــﺖ ﻧﻴــﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺍﺭﺗﺶ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺷــﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻧــﺪ .ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﭘــﺮﻭژﻩ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﺑﻪ
ﻛﻤﻚ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻋﻠﻤﻰ ﻧﻴــﺎﺯ ﺑﻮﺩ ﺻﺒﺢ ﺑﺎ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻨﺪﺭﻋﺒﺎﺱ
ﻣﻰﺭﺳــﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﻋﺼــﺮ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ،ﺻﻨﻌﺘﻰ ﺷــﺮﻳﻒ ﻭ
ﻣﺎﻟﻚ ﺍﺷﺘﺮ ﺑﺮﻣﻰﮔﺸﺘﻨﺪ؛ ﺳــﻔﺮﻯ ﻛﻪ ﮔﺎﻩ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻫﻔﺘﻪ ﺗﻜﺮﺍﺭ
ﻣﻰﺷــﺪ .ﺭﻫﺎﻭﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺗﻼﺵ ﭼﻨﺪﺳﺎﻟﻪ ﺁﻥ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ
ﺳــﻰﺍﻡ ﺑﻬﻤﻦ 1388ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﻋﺮﺷــﻪ ﺍﻳﻦ ﻧــﺎﻭ ﺗﻤﺎﻣﺎ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ
ﺑﺎﻳﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺗﺠﺴﻢ ﺭﻭﻳﺎﻯ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﭘﻴﺸﺶ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺭﻭﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ.
ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﻣﻮﺝ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ »ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ« ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻛﺎﺭﺵ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﺏﻫﺎﻯ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﺁﻏﺎﺯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ.
ﺣﺎﻻ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﻗﺘﺶ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺗﺎ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻚ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺛﺮ ﻓﺸﺎﺭ ﻛﺎﺭ ﺷﺒﺎﻧﻪﺭﻭﺯﻯﺍﺵ ﺩﺭ ﺍﺛﻨﺎﻯ ﻛﺎﺭ ﺳﻜﺘﻪ ﻧﺎﻗﺺ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ،ﺑﺎ ﺧﻴﺎﻝ ﺭﺍﺣﺖ ﺍﺳﺘﺮﺍﺣﺖ ﻛﻨﺪ.
ﻭﻳﮋﮔﻰ ﻫﺎﻯ ﻓﻨﻰ
ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺭﺯﻣﻨﺎﻭﻫﺎﻯ ﺑﺎ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﺳﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭﻩ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻫﺎﻯ ﺿﺪ ﻫﻮﺍﻳﻰ – ﺿﺪ ﺳﻄﺤﻰ ﻭ ﺿﺪ ﺯﻳﺮﺳﻄﺤﻰ
ﺍﺯ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻛﺎﻣﻼ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ.
ﻋﻼﻭﻩ ﺑــﺮ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﻧــﺶ ﺁﻣﻮﺧﺘﮕﺎﻥ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺁﻣﻮﺯﺷــﻰ
ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳــﻰ ،ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﻧﺸــﻤﻨﺪﺍﻥ ﺩﻩﻫﺎ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺮﻛﺰ
ﻋﻠﻤــﻰ ،ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻰ ﻭ ﺻﻨﻌﺘﻰ ﻭ ﻣﺘﺨﺼﺼــﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻧﻴﺰ
ﺩﺭ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻧﺪ.ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ
ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﻼﺱ ﺧﻮﺩ ،ﺩﺭ ﺷــﻤﺎﺭ ﻧﺎﻭﻫﺎﻯ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺘﻪ ﻣﺤﺴــﻮﺏ
ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺣﻤﻞ ﻭ ﺳﻮﺧﺘﮕﻴﺮﻯ ﺑﺎﻟﮕﺮﺩ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭ ﭼﻨﺪ ﻛﺸﻮﺭ
ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺭﺍ
ﺑﺸﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﺳﺎﺧﺖ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﻣﻬﻢ
ﻣﺠﻬﺰ ﻛﻨﻨﺪ.ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ ،ﺣﺎﺻﻞ ﺗﻼﺵ ﺑﻰﻭﻗﻔﻪ ﻭ ﺳﻨﮕﻴﻦ
ﻋﻠﻤﻰ ،ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺗﻰ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ
ﺻﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻗﻄﻌﻪ – ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩ ﻭ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﻫﺎﻯ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺩﺭ
ﺳﺎﺧﺖ ﺁﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
9
ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ
ﻛﻠﻴﺪ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭﻛﺸﻮﺭ ،ﺳﭙﺮﺩﻥ
ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻣﻮﻣﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ
ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ
»ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ« ،ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﺳــﺎﺧﺘﻪ
ﺷــﺪﻩ ﺑﻪﺩﺳــﺖ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺁﻓﺮﻳــﻦ ﻧﻴــﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺍﺭﺗﺶ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻧﺨﺒــﮕﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﻧﺸــﻤﻨﺪﺍﻥ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ،
ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳــﻢ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ ،ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺣﻀــﺮﺕ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺧﺎﻣﻨــﻪﺍﻯ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ
ﻣﻌﻈﻢ ﻛﻞ ﻗﻮﺍ ،ﺭﺳــﻤﺎ ﺑﻪ ﻧﺎﻭﮔﺎﻥ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺍﺭﺗﺶ ﻣﻠﺤﻖ ﺷﺪ ﻭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪﺟﻤﻊ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ
ﻃﺮﺍﺣﻰ -ﺳــﺎﺧﺖ ﻭ ﺗﺠﻬﻴﺰ ﺭﺯﻣﻨﺎﻭﻫﺎ ﻭ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦﻫﺎﻯ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭ ﻣﺠﻬﺰ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺩﺭﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﺳــﻢ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻛﻞ ﻗﻮﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺩﻳــﺪ ﺍﺯ ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ
ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﺎ ﻭﻳﮋﮔﻰﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﻠﻰ
ﺁﺷــﻨﺎ ﺷــﺪﻧﺪ .ﺣﻀﺮﺕ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺧﺎﻣﻨﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﺩﻳﺪ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺩﺍﻧﻰ ﺍﺯ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﭘﺮ ﻧﺸــﺎﻁ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻠﻴﺪ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ
ﻭ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺖ ﻛﺸــﻮﺭ ،ﺳــﭙﺮﺩﻥ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻣﻮﻣــﻦ ﻭ ﺩﻝﻫﺎﻯ ﭘﺮ
ﺍﻣﻴﺪ ﻭ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﻫﺎﻯ ﭘﺮﺷــﻮﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺑﺎﺯﺩﻳﺪ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻭ
ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺣﻀﺮﺕ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺧﺎﻣﻨﻪﺍﻯ ﺳــﭙﺲ ﺩﺭ ﺟﻤــﻊ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻣﺴــﻠﺢ ﻭ
ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ ،ﺁﻥ ﺭﺍ
ﺭﻭﺯﻯ ﺷــﻴﺮﻳﻦ ،ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻭ ﻧﻮﻳﺪ ﺑﺨﺶ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩ
ﻣﻬﻢ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻣﻴﺪ ،ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ﺗﻮﻛﻞ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺍﺳﺖ ،ﻧﺴﻞ ﺟﻮﺍﻥ ﻣﺎ
ﺭﺍ ﻣﺼﻤﻢﺗﺮ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻋﺰﻡ ﻭ ﺍﻣﻴﺪ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ،ﺣﺘﻰ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﻧﻴﺰ ﻣﻬﻢﺗﺮ ﻭ ﺷﻴﺮﻳﻦﺗﺮ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰﻫﺎ ﻭ ﺍﺳــﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﻯ ،ﻗﺪﺭﺷﻨﺎﺳﻰ
ﻋﻠﻤﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻌﻤﺖ ﺑﺰﺭگ ﻭ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﻋﻈﻴﻢ ﺭﺍ »ﺍﺳﺎﺱ
ﻭ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻛﺸﻮﺭ« ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﺮﺧﻰ
ﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ،ﺑﻠﻨﺪﭘﺮﻭﺍﺯﺍﻧﻪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﺍﻣﺎ ﻫﻤﺖﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭگ
ﺩﺭ ﭘﺮﺗﻮ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ،ﻫﺮ ﻛﺎﺭ ﺑﻪﻇﺎﻫﺮ ﻧﺎﺷــﺪﻧﻰ ﺭﺍ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻰﺳﺎﺯﺩ ﻭ
ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﻋﻠﺖ ﻳﻘﻴﻨﺎ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﺭﺯﻣﻨﺎﻭﻫﺎ ،ﺑﻪﻣﺮﺍﺗﺐ
ﻋﻈﻴﻢﺗﺮ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺭﺯﺵﺗﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭﻯ ﺻﺪﻫﺎ ﺳﺎﻝ ﻗﺪﻣﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺻﻨﻌﺖ ﺩﺭﻳﺎﻧﻮﺭﺩﻯ،
ﺗﺴﻠﻂ ﺣﻜﻤﺮﺍﻧﺎﻥ ﻓﺎﺳــﺪ ﻭ ﺧﻮﺩﻛﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻗﺮﻥﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺭﺍ ﺑﺎﻋﺚ
ﺿﻌــﻒ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻋﺮﺻــﻪ ﺑﺮﺷــﻤﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﺳــﻼﻡ ﻭ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻤﻰﺩﻫﺪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ،ﺣﻴﺜﻴﺖ ﻭ ﺁﺑﺮﻭﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ
ﺍﻳﺮﺍﻧــﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﻭﺩ ﻭ ﺑﺎﺯﮔﺸــﺖ ﺭﻭﺡ ﻋﺰﺕ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ ﻭ
ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺳﻰ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ،ﻣﺪﻳﻮﻥ ﻫﻤﻴﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﻭ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﺳﺖ.
ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺮﭼﻴﺪﻩ ﺷــﺪﻥ ﺳﻔﺮﻩ ﭼﭙﺎﻭﻝ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻋﻠﺖ ﺍﺻﻠﻰ ﺧﺸﻢ ﻣﺴﺘﻜﺒﺮﺍﻥ ﻋﺎﻟﻢ ﺑﺮﺷﻤﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ،ﺯﻭﺭﮔﻮﻳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ،ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺳﻔﺮﻩﺍﻯ ﺑﻰﺻﺎﺣﺐ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ
ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭼﭙﺎﻭﻝ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﻣﻠﺖ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﺮﺍﻥ،
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺴﺎﻁ ﺍﻳﻦ ﻏﺎﺭﺕ ﻭ ﭼﭙﺎﻭﻝ ﺭﺍ ﺑﺮﭼﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺳﻠﻄﻪﮔﺮﺍﻥ ﺟﻬﺎﻧﻰ
10
ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺮﻡ ﺍﺳــﺘﻘﺎﻣﺖ ﻭ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝﻃﻠﺒﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﺸﻢ
ﻭ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ.ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩﮔﻰ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﻰ
ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺩﺭﺳــﻰ ﺑﺰﺭگ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺴﻞﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ
ﻧﺎﻛﺎﻣﻰ ﺯﻭﺭﮔﻮﻳﺎﻥ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﺳﺘﻘﺎﻣﺖ ﻭ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻯ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ،
ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﻠﺘﻰ ﺑﺎ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻫﻮﻳﺖ ،ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻗﺪﺭﺕ ﺫﺍﺗﻰ
ﺧﻮﺩ ﻭ ﺍﺗﻜﺎ ﺑﺮ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺍﻟﻬﻰ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻫﻴﭻ ﻗﺪﺭﺗﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮ
ﻋﺰﻡ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻭ ﻏﻠﺒﻪ ﻛﻨﺪ.
ﺣﻀﺮﺕ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺧﺎﻣﻨﻪﺍﻯ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺩﺭﻭﻍ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ
ﻭ ﺑﺮﺧــﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻗﺪﺍﻣــﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺿﺪ
ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎﻧﺶ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ »:ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎﻥ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎ
ﺩﺭﻭﻍ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻑﺍﻓﻜﻨﻰﻫﺎ
ﺗﻼﺵ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﺻﻠﻰ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ
ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻛﻨﻨﺪ«.
ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳﻼﻣﻰﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ» :ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﻣﻨﻄﻘــﻪ ،ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ ﻭ
ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﺎﻥ ﻣﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﻢ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﻠﻴﺞﻓﺎﺭﺱ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺧﺮﺩﻣﻨﺪﺍﻧﻪ ﺟﻤﻌﻰ ،ﺑﻪ ﺳﻮﺩ ﻫﻤﻪ ﻣﻠﺖﻫﺎ ﻭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺷﻮﺩ «.ﺍﻳﺸــﺎﻥ ،ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺨﺪﻭﺵ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ» :ﺍﺧﺘﻼﻑﺍﻧﮕﻴﺰﻯ ﻭ ﺣﻴﻠﻪﻭﺭﺯﻯ ،ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﻣﺎ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﻗﻊ
ﻛﻪ ﺗﻮﻃﺌﻪﻫﺎ ﻭ ﺣﻴﻠﻪﻫﺎﻯ ﺗﻔﺮﻗﻪﺍﻓﻜﻨﺎﻧﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺎﻛﺎﻡ ﻣﺎﻧﺪﻩ ،ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻫﻢ ﺑﺎ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭﻯ ﻫﻤﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡﻫﺎ ﺧﻨﺜﻰ ﺷﻮﺩ«.
ﺣﻀﺮﺕ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺧﺎﻣﻨﻪﺍﻯ ،ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﻣﺘﻜﻰ
ﺑﺮ ﺩﻝﻫﺎﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ» :ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺗﺨﻠﻒ ﻧﺎﭘﺬﻳﺰ
ﻃﺒﻴﻌﺖ ،ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺻﺪﺍﻳﻰ ﻭﺍﺣﺪ ﻭ ﻣﻘﺘﺪﺭﺍﻧﻪ ﺍﺯ ﺣﻨﺠﺮﻩ ﻳﻚ ﻣﻠﺖ
ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺍﺝ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﻫﺴﺘﻰ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ«.
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺳﺨﻨﺎﻧﺸــﺎﻥ ،ﺍﺳﺘﺤﻜﺎﻡ ﻭ ﺍﺗﻘﺎﻥ ﺩﺭ
ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺑﻪﻧﺸــﺎﻁ ﻭ ﺗﺤﺮﻛﻰ ﻛﻪ
ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭگ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ ﺩﺭ ﺫﻫﻦﻫﺎ ﻭ ﺩﻝﻫﺎ
ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺍﻓﺰﻭﺩ» :ﺗﻼﺵ ﻛﻨﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻋﻠﻤﻰ -ﺻﻨﻌﺘﻰ ﺍﺯ
ﺷﺘﺎﺏ ﻧﻴﻔﺘﺪ ﻭ ﭘﻰ ﺩﺭ ﭘﻰ ﻣﻨﺸﺎ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺷﻮﺩ«.
ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ،ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﭘﺮ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻭ ﻣﺘﻌﻬﺪ
ﺭﺍ ﺟﺒﺮﺍﻥﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻛﻤﺒﻮﺩﻫﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ
ﺳﻰ ﺳﺎﻟﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ» :ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺧﻰ ﺿﻌﻒﻫﺎ ﻭ ﻧﻘﺎﻳﺺ ﺭﺍ
ﺑﺎ ﻛﺸﻒ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻭ ﻋﻴﻨﻰ ﺗﺮﻣﻴﻢ ﻭ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﻛﺮﺩ«.
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻛﻞ ﻗﻮﺍ ﺑﺎ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﺿﺮﻭﺭﻳﺎﺕ ﻭ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﻫﺎﻯ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ
ﺍﻓﺰﻭﺩﻧﺪ» :ﺑﺎ ﺗﻼﺵ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻭ ﻋﺰﻡ ﻭ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻭ ﺟﺪﻳﺖ ،ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻣﺮﺗﺒﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﺷﺄﻥ ﻣﻠﺖ ﺑﺰﺭگ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﺪ ﻭ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺗﻮﻛﻞ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ،ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳﺖ«.
ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﻴﺪ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺍﻣﻴﺮ ﺩﺭﻳﺎﺩﺍﺭ ﺣﺒﻴﺐﺍﷲ ﺳـﻴﺎﺭﻯ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩﻧﻴﺮﻭﻯﺩﺭﻳﺎﻳﻰﺍﺭﺗﺶﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳﻼﻣﻰﺍﺳﺖﻛﻪﺣﺎﻛﻰ
ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳـﺖ ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺩﺭ ﺷـﺮﻭﻉ ﻭ ﺑﻪ ﺛﻤﺮ
ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭژﻩ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ
ﺍﺭﺗﺶ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺍﺯ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ
ﻧﻴﺰ ﺳﺨﻦ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ.
ﭘﺮﻭژﻩ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ ﭼﻪ ﺭﻭﻧﺪﻯ ﺭﺍ ﻃﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺳـﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﭼﻪ ﺗﺤﻮﻟﻰ ﺩﺭ
ﻋﺮﺻﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳـﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺩﺭﻳﺎ
ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰﺷﻮﺩ؟
ﺑﻪ ﻃــﻮﺭ ﻛﻠــﻰ ﺳــﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦ ﺩﺭ ﻧﻴــﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳــﻰ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ
ﺧﺎﺻــﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳــﺖ .ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦ ﺩﺭ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺟــﺰﻭ ﻋﻨﺎﺻﺮ
ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻣﺤﻮﺭ ﻣﺤﺴــﻮﺏ ﻣﻰﺷــﻮﺩ؛ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻣﻨﺎﺳﺐ
ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺳــﺎﺧﺖ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ
ﺩﺭﻳﺎﻫﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺑﻰﺗﻮﺟﻬﻰ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻯ
ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻧﻴﺴﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ
ﻭﻟﻰ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻰ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺍﻳﻰ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ
ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﺪ ﺑﻮﺩ .ﺣﺎﻝ ﺍﮔﺮ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕﺗﺎﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺍﺧﻞ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻥ
ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻛﺎﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﺧﻮﺑﻰ ﻫﻢ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ،ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ
ﺑﻬﺮﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺒﺮﻳﺪ .ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻣﺤﻮﺭ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺭﻭﻯ ﺳﻄﺢ ﺁﺏ ﻳﺎ ﺯﻳﺮ
ﺁﺏ ﺣﻀﻮﺭ ﺟﺪﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﻨﺪ .ﺧﺐ
ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﻛﻨﻴﻢ؟ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ
ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺎ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪﻯ ﻧﺪﺍﺷﺘﻴﻢ؛ ﻋﻠﺖ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ
ﺭﺍ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺑﺴﺎﺯﻳﻢ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻴﻢ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺍﮔﺮ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ،ﻫﻤﻪﺍﺵ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻧﻜﺘﻪ
ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﻤﻴﺮ ﻭ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺩﺍﺩﻧﺪ
ﻭ ﻧﺮﻡﺍﻓﺰﺍﺭﺵ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻛﺎﺭﺑﺮ
ﻣﻌﻤﻮﻟﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺍﺟﺎﺯﻩ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻴﻢ؛ ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻦﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺘﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﺭ
ﺧﻂ ﻭ ﺯﻧﺠﻴﺮﻩ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺍﻓﺘﺎﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﺎﺧﺖ
ﺧﻮﺩ ﻳﮕﺎﻥ ﺑﺎﺷﻴﻢ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﺯ ﺟﺰء ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻛﻞ ﺭﺳﻴﺪﻳﻢ،
ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩ ﻧﺎﻭ ﺭﺍ ﺑﺴﺎﺯﻳﻢ .ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻭﻝ ﺻﺤﺒﺘﻢ ﻫﻢ
ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﻤﻰﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻃﺒﻴﻌﻰ
ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻔﻜﺮﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻤﺖ ﻣﻰﺭﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﭼﻴﺰﻯ ﺑﺨﺮﻳﻢ.
ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺷــﻤﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻗﺪﺭ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺑﺨﺮﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩ ﺩﻓﺎﻋﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺑﻜﻨﻴﺪ ،ﻗﻄﻌﺎ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﮔﻠﻮﮔﺎﻩﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ
ﺍﺗﻔﺎﻗﻰ ﺑﻴﻔﺘﺪ ﻭ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺑﺤﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﺟﻨﮕﻰ ﺷــﻮﺩ ،ﺍﻳــﻦ ﮔﻠﻮﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﺩﺷﻤﻦ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﺎﺕ ﻭ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺩﺳﺖ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ
ﺧﺎﻟﻰ ﻣﻰﮔﺬﺍﺭﻧﺪ .ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺭﻭﻯ ﻭﺳﺎﻳﻠﻰ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ
ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺣﺴﺎﺏ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺻﻔﺮ ﺗﺎ ﺻﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻛﻨﻴﺪ؛ ﺍﮔﺮ
ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﺁﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻳﺪ ،ﻳﺎ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﻰﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻦﻛﻪ ﺩﺭ
ﺗﻨﮕﻨﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ .ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭﺳﺎﻳﻞ
ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﭼﺮﺧﻪ ﺩﻓﺎﻉ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻴﻢ ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﭘﻴﺶ
ﺑﺮﻭﻳﻢ .ﻣﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﺮﺻﻪ ﺳــﺎﺧﺖ ﻳﮕﺎﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻰﺷﺪﻳﻢ
ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺷــﻨﺎﻭﺭﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻝ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ
ﺻﺪﻣﻪ ﺩﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻗﺪﻣﺖ ﺧﺪﻣﺘﻰ ،ﺳﻨﺸﺎﻥ ﺑﺎﻻ
ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﻣﻰﺷﺪﻧﺪ .ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ﺍﮔﺮ ﻋﻤﺮ ﻣﻔﻴﺪ ﻳﻚ ﻧﺎﻭ
30ﺳﺎﻝ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ 20ﺳﺎﻝ ﻫﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﺣﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻣﻌﻈﻢ ﻛﻞ ﻗﻮﺍ ﺩﺭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻣﺴــﻠﺢ ﻭ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ
ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﺳــﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺭﺍ ﺻﺎﺩﺭ
ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺣﺎﻻ ﭼﺮﺍ ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦ؟ ﻣﺎ ﻛﻼﺱﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﻧﺎﻭ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﻳﻢ.
ﻧﺎﻭﻫﺎﻯ ﭘﺸــﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ،ﻟﺠﺴــﺘﻴﻜﻰ ،ﻧﺎﻭﻫﺎﻯ ﻧﻴﺮﻭﺑﺮ ،ﻧﺎﻭﭼﻪ ﻭ ...ﻭﻟﻰ ﮔﻞ
ﺳﺮﺳــﺒﺪ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺁﺏ ،ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺴﻴﺮ،
ﺣﻀﺮﺕ ﺁﻗﺎ ﻣﻰﺁﻳﻨﺪ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﻭﻳﺪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻨﻰ ﺑﺎ ﻃﺮﺍﺣﻰ
ﺑﺎﻟﮕﺮﺩ ﻭ ﻣﻮﺷﻚ ﺑﺴﺎﺯﻳﺪ .ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﺍﮔﺮ ﺩﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ،ﺑﻪ ﻋﻤﻖ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﭘﻰ ﻣﻲﺑﺮﻳﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻣﻰﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ
ﺑﺴﺎﺯﻳﺪ ،ﻭﻟﻰ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺑﺎﻟﮕﺮﺩ ﻭ ﻣﻮﺷﻚ
ﺑﺎﺷﺪ .ﻋﻤﻖ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﻳﻰ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦﻛﻪ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺩﺭﻳﺎﻫﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭﺵ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﺑﺪﻫﺪ ،ﻻﺯﻣﻪﺍﺵ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﻮﺷﻚ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺑﺎﻟﮕﺮﺩ .ﭼﻮﻥ ﺍﮔﺮ ﺑﺎﻟﮕﺮﺩ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺷــﻌﺎﻉ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰﺍﺵ ﻫﻢ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﺍﻧﻮﺍﻉ
ﻣﻮﺷﻚﻫﺎ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺯﻣﻰﺍﺵ ﺑﺎﻻ ﻣﻰﺭﻭﺩ .ﻭﻗﺘﻰ ﻫﻢ
ﻛﻪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺷﻤﺎ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﻣﻮﺷﻚ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺩﻳﮕﺮ ﺳﻼﺡﻫﺎﻯ ﺯﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﻣﻮﺷﻚ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺩﺭﻃﻮﻝﺳﺎﺧﺖﻧﺎﻭﺷﻜﻦﺑﺎﭼﻪﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻳﻰﺭﻭﺑﻪﺭﻭﺑﻮﺩﻳﺪ؟
ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻳﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺍﻭﻝﻣﺎﻥ
ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﻣﺸــﻜﻼﺗﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ،ﺍﻣﺎ ﺗﺴﻠﻂ ﺑﺮ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ
ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻓﻊ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺣﺎﺋﺰ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺍﻳﻦ
ﻣﺪﺗﻰ ﻛﻪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺳﺎﺧﺖ ﺑﻮﺩ ،ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺍﺯ ﺭﻫﻨﻤﻮﺩﻫﺎﻯ
ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﺷﺪ .ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﺷﻤﺎ
ﻫﺮﭼﻪ ﻗﺪﺭ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﻭﻳﺪ ،ﭘﻨﺠﺮﻩﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﺩﺭ
ﺳﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭﺷــﻜﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﻤﺎ ﺑﺎﺯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﻧﮕﺎﻩ ﺷﻤﺎ ﻋﻮﺽ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻫﻤﺎﻥ ﻓﺮﻣﺎﻥ ،ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ
ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻣـﻮﺭﺩ ﺭﻫﻨﻤﻮﺩﻫﺎﻯ ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘـﻼﺏ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻛﺎﺭ ﺁﻳﺎ
ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻯ ﻋﻴﻨﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﻨﻴﺪ؟
ﺑﻠﻪ .ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻣﺪﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺤﺚ ﺳﺎﺧﺖ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ،
ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﮔﺰﺍﺭﺷﺎﺗﻰ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺣﻀﻮﺭﻯ ﻳﺎ ﻣﻜﺘﻮﺏ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻣﻌﻈﻢ ﻛﻞ ﻗﻮﺍ ﻣﺤﻀﺮﺷﺎﻥ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰﺷﺪ ،ﻛﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ
ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩﻳﻢ .ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﺩﻗﻴﻘﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻗﻀﻴﻪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ،
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺎﺯﮔﻮ
ﻣﻰﺷــﺪ ﺩﺍﺋﻤﺎ ﺑﺎ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛــﻪ ﺑﺮﻭﻳﺪ ﻭ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﻴﺪ ،ﺍﻳﻦ
ﻣﺸﻜﻞ ﻫﻢ ﺣﻞ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻫﻢ ﺣﻞ ﻣﻰﺷﺪ.
ﻫﺮ ﺟﺎ ﺑﺎ ﻛﻤﺒﻮﺩ ﻭ ﻛﺴــﺮﻯ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻰﺷﺪﻳﻢ ،ﺷــﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺭﻭﺣﻰ ﻭ ﺭﻭﺣﻴﻪ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﻭ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ
ﺑﺎ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﺭﻭﺣﻴﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺁﻗﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪﻫﺎ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﭘﺮﺳﻨﻞ ﻭ
ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻭ ﺍﻧﺮژﻯ ﺭﺍ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ
ﻧﻔﺲ ﻭ ﺗﻮﻛﻞ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﺎﻛﺘﻮﺭﻫﺎﻯ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻠﻪ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺨﻨﺎﻥﺷــﺎﻥ ﻫﻢ ﺩﺍﺋﻢ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨــﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ
ﺗﻮﻛﻞ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺑــﻪ ﺍﻭ ﺩﻝ ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ ﻭ ﺗﻼﺵ ﻛﻨﻴﺪ ﺗــﺎ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺟﻠﻮ ﺑﺒﺮﻳﺪ ،ﺑﻪ
ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﺎﺯﻣﻰﮔﺮﺩﺩ .ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﺴﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﻭ
ﺭﺩﻩﻫﺎﻯ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺯﻳﺮﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ،ﺧﻴﻠﻰ ﻣﻬﻢ ﻭ
ﺣﺎﺋﺰ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﺳــﺖ؛ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﻛﺎﻣﻼ ﻧﻮ ﻭ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﺳﺎﺑﻘﻪﺍﻯ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﻳﮋﮔﻰﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﻧﻴﺰ ﺍﮔﺮ ﻧﻜﺘﻪﺍﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ،
ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ.
ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻌﺎﻉ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﺎﻧﻮﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺑﺎﻻﻳﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳــﺖ .ﺳــﻼﺡﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻥ ﭼﻪ ﺳﻄﺤﻰ ،ﭼﻪ
ﻫﻮﺍﻳﻰ ﻭ ﭼﻪ ﺯﻳﺮﺳﻄﺤﻰ ،ﺳــﻼﺡﻫﺎﻯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﻭ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺍﺳﺖ .ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ
ﺣﻤﻞ ﺑﺎﻟﮕﺮﺩ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺷﻌﺎﻉ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰﺍﺵ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺟﻬﺖ
ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ
ﺳﺮﻋﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭﻯ ﺑﺎﻻ ﺩﺭ
ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺟﻮﻯ ﺩﺭ ﺍﻗﻴﺎﻧﻮﺱﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﺴﺖ.
ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ ﺩﻭ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﺑﺮﺟﺴــﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺟﻤﺎﺭﺍﻥ
ﺩﺍﺭﺩ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳــﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻭﻻ ﺳــﺎﺧﺖ ﺁﻥ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ
ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪ ﻣﺘﺨﺼﺼﻴﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ
ﻗﺴــﻤﺖﻫﺎﻳﺶ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺩﻓﺎﻉ ﻭ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻭ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ
ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺻﺪ ﺩﺭ ﺻﺪ ﺑﻮﻣﻰ ﻭ ﻭﻃﻨﻰ ﺍﺳﺖ.
ﺛﺎﻧﻴﺎ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺳــﺎﺧﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳــﺎﻧﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﭘــﺮﻭژﻩ ،ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻡ
ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺝ ﻧﻪ ﻛﻤﻚ ﻓﻜﺮﻯ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻛﺮﺩﻧــﺪ ﻭ ﻧﻪ ﻛﻤﻚ ﺍﺑﺰﺍﺭﻯ.
ﻫﺮ ﭼﻴــﺰ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺷــﺘﻴﻢ ﺗﻤﺎﻣــﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻣﻤﻠﻜــﺖ ﻭ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﺠﺎﺕ
ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺩﺭﻳﺎﻳﻰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ.
ﺑﻪﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻪ
ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺷﺪﻳﻢ .ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﺘﺮ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﮔﻞ ﺳﺮﺳﺒﺪ ﻳﮕﺎﻥﻫﺎﻯ ﺷﻨﺎﻭﺭ ﺳﻄﺤﻰ ﺩﺭ ﺩﺭﻳﺎ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﭼﻪ ﺍﺯ
ﻧﻈﺮ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﭼﻪ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﺎﻧﻮﺭ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ.
ﺗﻮﺍﻥ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﺼﻮﺻﺎ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖ
ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ؟
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻣﺤﺪﻭﺩﻯ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺗﻮﺍﻥ ﺳﺎﺧﺖ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ
ﻫﻢ ﺍﮔﺮ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻳﻰ ﺗﻮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺳﺎﺯ ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ
ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ؛ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪﺻــﻮﺭﺕ ﺍﺑﺰﺍﺭﻯ ﻳﺎ ﻓﻜﺮﻯ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻛﻤﻚ
ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻨﺠﺎﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﻭ
ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺳﺎﺧﺘﻴﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺭﺳﻴﺪﻳﻢ.
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻫﻢ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻣﺴﻠﺢ
ﻭ ﺍﺭﺗﺶ ﻧﻴﺴﺖ؛ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﻭ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻯ
ﺩﺳﺖ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ ﺗﺒﺮﻳﻚ ﮔﻔﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ
ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻛﺮﺩ .ﺗﺒﺮﻳﻚ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻧﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻯ،
ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭﻯ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﻭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ
ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺁﻥ ﻭﺍﻛﻨﺶﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻣﻰﻛﻨﻴﺪ؟ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﭼﻪ ﺍﺛﺮﻯ ﺩﺭ ﻭﺟﻬﻪ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻭ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﺎ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻗﻄﻌﺎ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﺩﺭ ﻋﺮﺻــﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﻮﺛﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ
ﺑﺮ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺭﻭﺷــﻦ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻋﻠﻢ ﻭ
ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﻓﻦﺁﻭﺭﻯ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻭ ﺳﺎﺧﺖ
ﻧﺎﻭﺷﻜﻦ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ .ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﻫﺴﺘﻪﺍﻱ
ﻳﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻥ ﻣﺎﻫﻮﺍﺭﻩ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﻛﻨﻴﺪ ﻣﻮﺟﺒﺎﺕ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻭﺟﻬﻪ ﻧﻈﺎﻡ ﺭﺍ
ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﺪ ،ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﻫﺎ ﻋﻼﻭﻩ
ﺑﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﺷــﮕﺮﻓﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻧﻴﺰ
ﺩﻻﻟﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻯ ﺍﻳﻦﭼﻨﻴﻨﻰ ﺩﺳﺘﺮﺳــﻰ
ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ،ﻫﻴﭻﻭﻗﺖ ﻓﻜﺮ ﺗﻌﺮﺽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ؛ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺎ
ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊﻣﺎﻥ ،ﺗﺠﻴﻬﺰﺍﺕ ﺭﺍ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻣﻰﺳﺎﺯﻳﻢ.
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺩﺳــﺖ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺳــﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭﺍﺯ ﻧﻤﻰﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ
ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺁﺑﻰﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺼﻴﺐ
ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻭ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﺑﺮﺳﻨﺪ.
ﻫﻤﺴــﺎﻳﮕﺎﻥ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﺍﻧﻨــﺪ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺭﻭﻯ ﭘﺎﻯ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ
ﺑﺎﻳﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻴﺎﻭﺭﻧﺪ.
ﻧﻪ ﺍﻳﻦﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭﺷــﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﺑﻴﺎﻳﻨــﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻣﺎ
ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﭘﻮﺷﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﺩﺭﺩﻯ ﻧﻤﻰﺧﻮﺭﺩ .ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺑﺎﻳﺪ
ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻣﻠﺖ ﻭ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻫﺮ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺳﺎﺯﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ
ﺑﻪ ﺿﺮﺭ ﻣﻨﺎﻓﻊﺷﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﺳﺨﺖ ﺩﺭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩﺍﺳﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻧﻮﻉ
ﺗﻔﻜﺮﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖﻭﺳﺎﺯﻫﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮﺩﻳﻢ .ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊ
ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﺎﺧﺖ ﻭ ﺳــﺎﺯ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﻓﻜﺮ ﺗﻌﺮﺽ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻫﻴﭻ
ﻛﺴﻰ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ .ﺩﺳــﺖ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﻫﻴﭻ ﻛﺴﻰ ﺩﺭﺍﺯ ﻧﻤﻰﻛﻨﻴﻢ ﻭ
ﻫﺮ ﺟﺎ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻻﺯﻡ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴــﻢ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊﻣﺎﻥ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﻨﻴﻢ .ﻣﻘﺎﻡ
ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻫﻢ ﻣﻰﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ »ﻛﻪ ﻫﺮ ﻣﻠﺘﻰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﻨﺪ،
ﻣﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ «.ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﻤﻰﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻣﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻴﻢ؛ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ
ﺩﻓﺎﻉ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﻣﻠﺖ ﺯﻧﺪﻩﺍﻯ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻣﻠﺖ
ﺯﻧﺪﻩﺍﻯ ﻫﺴﺘﻴﻢ.
11
ﻧﮕﺎﻩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺳﺮﻳﺎﻝ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ
ﺗﻔﺴﻴﺮ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﺳﻴﺪﻋﻠﻰ ﻣﻴﺮﻓﺘﺎﺡ
ﻭﺍﻗﻌﻴــﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣــﺎ ﺯﻳﺎﺩﻯ
ﺑــﺎ ﺗﺎﺭﻳــﺦ ﻭﺭﻣﻰﺭﻭﻳﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪ
ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻭ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻟﻤــﺎﻥ ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ
ﺑﻪ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ .ﺍﻧــﮕﺎﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺎﺩﻩ
ﺧﺎﻣﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬــﺎ ﻭ ﺗﻨﻬــﺎ ﺑﻪ ﺩﺭﺩ
ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﺩﻋﺎﻫــﺎﻯ ﻣﺎ ﻣﻰﺧــﻮﺭﺩ .ﮔﻮﻳﻰ
ﮔﺬﺷــﺘﮕﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﻛﺎﺭ ﻛﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳــﺨﻦ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳــﻦ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻪﺍﻧﺪ
ﻛﻪ ﺷــﺎﻫﺪﻣﺜﺎﻝ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﻭ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯﻯ ﻣﺎ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﻣﻦ ﺑﺤﺚ
ﻋﺒﺮﺕﺁﻣــﻮﺯﻯ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﻧﻤﻰﮔﻮﻳﻢ ،ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻣﻰﺷــﻮﺩ
ﺍﻥﻗﻠــﺖ ﺁﻭﺭﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺣﺮﻑ ﻣﻰﺯﻧﻢ ﻛﻪ ﻣــﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪ
ﺳﺮﺍﻍ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻭ ﺣﻮﺍﺩﺛﻰ ﻣﻰﮔﺮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻣﺮﻭﺯﻣﺎﻥ ﺭﺍ
ﺣــﻞ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻛﻨﻴﻢ .ﺗﺎﺭﻳــﺦ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺣﻜﻢ ﺍﺳــﺘﺪﻻﻟﻰ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﺑــﻪ ﻛﺎﺭﻣﺎﻥ ﻣﻰﺁﻳــﺪ ﻭ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺁﻥ ﻣﺨﺎﻟــﻒ ﺭﺍ ﻣﻨﻜﻮﺏ
ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺗﻮﺟﻴﻪ .ﻣﺎ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ
ﺍﺣﺘﺠﺎﺟﺎﺕ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﮔﻴﺮﻳــﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺭﺍﻯﻣﺎﻥ ﺭﺍ – ﻫﺮﭼﻪ
ﺑﺎﺷــﺪ -ﺑﻪ ﻛﺮﺳﻰ ﻣﻰﻧﺸﺎﻧﻴﻢ .ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻭﺳﻌﺖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪ ﺣﺪﻯ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻭ ﺭﺍﻳﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺩﺳﺖ ﺩﺭ ﺗﻮﺑﺮﻩ ﮔﺬﺷﺘﮕﺎﻥ
ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻣﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺑﻪﺩﺭﺩ ﺑﺨﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭﺁﻭﺭﻳﻢ .ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ
ﻋﻠﻢ ﻧﮕﺎﻩ ﻧﻤﻰﻛﻨﻴﻢ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺘﺮﻳﺎﻝ ﺳــﻴﺎﻟﻰ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪﺷــﻜﻞ ﻇﺮﻑ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﻣﺎ ﺩﺭﺁﻳﺪ .ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺣﺴــﺎﺏ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﻣﺎ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﻧﻴﺰ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺍﺑﺰﺍﺭﻯ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﺑﺮﻳﻢ؛
ﻭﻳﮋﮔﻰ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓــﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻓﺰﻭﻧﻰ ﻭ ﻫﻤﮕﺎﻧﻰ
ﺷﺪﻥ ﺍﺳﺖ .ﺣﺎﻻ ﻓﻘﻂ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻳﺎ ﺍﭘﻮﺯﻳﺴﻴﻮﻥ
ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻢ ﻣﻰﺁﻭﺭﻧﺪ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺎﻳﻪ
ﻣﻰﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺭﺍﻩﻣﻰﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺘﻰ ﻣﺮﺩﻣﺎﻥ
ﻋﺎﻣﻰ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺩﺳﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺸﻖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺳﺮﮔﺮﻡ ﺣﻮﺍﺩﺙ
ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺗﻮﻯ ﺗﺎﻛﺴﻰ ﻧﻨﺸﺴﺘﻪﺍﻳﺪ ﻛﻪ ﺭﺍﻧﻨﺪﻩﺍﺵ
ﺑﺎ ﺣﻜﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺳﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺣﻜﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ
ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻓﻌﻠﻰ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻧﻘﻞ ﻛﻨﺪ؟ ﻓﻘﻂ
ﺭﺍﻧﻨﺪﻩ ﺗﺎﻛﺴﻰﻫﺎ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﺩﺳﺖ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻭ
ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﻟﺸﺎﻥ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻗﺼﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ،ﻣﻌﻠﻢﻫﺎ ،ﻧﻈﺎﻣﻰﻫﺎ،
ﻫﻨﺮﻣﻨــﺪﺍﻥ ،ﻣﺠﺮﻯﻫــﺎﻯ ﺭﺍﺩﻳــﻮ ﻭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳــﻮﻥ ،ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﺍﻥ،
ﺗﺤﻠﻴﻞﺭﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﻣﺠﻠﺲﮔﺮﻡﻛﻦﻫﺎﻯ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﻰﻫﺎﻯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻰ،
ﺳــﺨﻨﺮﺍﻧﺎﻥ ﺍﺧﻼﻕﮔــﺮﺍ ،ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ...ﻭ ﺍﻳــﻦ ﺍﻭﺍﺧﺮ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺳــﺎﺯﺍﻥ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﻫﻢ ﺳــﺮ ﺩﺭ ﭼﺎﻩ ﻭﻳﻞ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﺮﻭﺑﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ
12
ﺩﻋﻮﺍﻫﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳــﺪﻩﻫﺎﻯ ﻗﺒﻞ ﺗﺴﻮﻳﻪﺣﺴــﺎﺏ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﻣﺎ
ﺩﻋﻮﺍﻫﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺗﺎﻭﻳﻞ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺣﺴــﺎﺏ ﻃﺮﻑ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺭﺍ ﻧﻪ ﺩﺭ
ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻗﻊ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗــﺮﻭﻥ ﻗﺒﻞ ﻭ ﻛﻮﭼﻪﻫﺎﻯ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻭ ﻛﻮﻓﻪ ﻳﺎ
ﻃﻬﺮﺍﻥ ﻋﺼﺮ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ،ﻣﻰﺭﺳﻴﻢ .ﺍﮔﺮ ﺳﻰ ،ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺗﻨﻬﺎ
ﺩﻛﺘﺮ ﺷــﺮﻳﻌﺘﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﻳﺸﻪ ﻣﻨﺎﻗﺸــﺎﺕ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﺪﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻰﺩﺍﺩ ،ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻋﺎﺩﺕ ﻫﻤﮕﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﺎﻯ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﻃﺮﻑ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﺭﺍ ﺟﺎﻯ ﺷــﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﻣﻨﻔﻮﺭ .ﭼﻘﺪﺭ ﺷﻨﻴﺪﻩﺍﻳﺪ ﻛﻪ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺩﻋﻮﺍ
ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻠﺤﻪ ﻭ ﺯﺑﻴﺮ ،ﺍﺑﻮﻣﻮﺳﻰ ﺍﺷﻌﺮﻯ ﻳﺎ ...ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ؟ ﻣﺎﻝ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭ ﺩﻳﺮﻭﺯ ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺮﻳﻌﺘﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﺧﻮﺏ
ﻭ ﺑﺪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺭﺳــﻤﻰ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻣﻨﺎﻗﺸﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻣﺎ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﻴﺪ ﻫﻢ ﻫﺴــﺖ ﻛﻪ ﺣﺎﻻﺣﺎﻻﻫﺎ ﻣﻴﻞ ﺭﻓﺘﻦ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺗﻮﻯ ﺑﻌﻀﻰ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻯ ﺗﺨﻴﻠﻰ ﺩﻳﺪﻩﺍﻳﺪ ﻛﻪ ﺯﺍﻣﺒﻰﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺤﻴﺎ
ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻋﺮﺻﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﻨﮓ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ؟ ﻧﺴــﺒﺖ ﻣﺎ ﺑﺎ
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺴﺒﺘﻰ ﺷﺪﻩﺍﺳﺖ ﻭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺠﺎﻝ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺭﺍ ﺑﺮ
ﻣﺎ ﺗﻨﮓ ﻛﺮﺩﻩ .ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺮﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻫﺠﻮﻡ ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻋﻘﺐﻧﺸﻴﻨﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻪ ،ﻓﻜﺮ ﭼﺎﺭﻩ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞﻣﺎﻥ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺑــﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﻛﻮﭼﻪ ﭘﺲﻛﻮﭼﻪﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳــﺦ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎ ﺣﻞ
ﻛﻨﻴﻢ؟ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ؟
ﺗﺼﺎﺩﻓﺎ ﺗﻮﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮﻯ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺩﻳﺪﻡ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﺟﺎﻯ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻋﺒﺮﺕﺁﻣﻮﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ،ﻧﻤﺎﻳﺸــﻰ ﺍﺯ ﺣﺎﻝ ﻭ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻭ ﺍﺣﻮﺍﻝ
ﻛﻨﻮﻧﻰ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻗﺪﻳﻤﻰ ﻭ ﻛﻬﻨﻪ ﺩﺍﺷﺖ.
ﮔﻮﻳﻰ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﻭ ﺟﺪﻝﻫﺎﻯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺟﺎﻝ ﻋﺼﺮ ﻣﺸــﺮﻭﻃﻪ
ﻣﻰﺷﻨﻴﺪﻡ .ﻓﻘﻂ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﻼﺣﻈﺎﺗﻰ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺍﺯ ﺫﻛﺮ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺣﻮﺍﺩﺙ
ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺻﺮﻑ ﻧﻈــﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﮔﺮﻧﻪ ﺗﺼﺎﻭﻳــﺮﻯ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻪ
ﺗﺼﺎﺩﻑ ﺩﻳﺪﻡ ،ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻋﺼﺮ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﻛﺎﻡ ﻣﻨﺎﻗﺸﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ.
ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺑﻴﻦ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﺎ ﻋﺼﺮ ﻣﺸــﺮﻭﻃﻪ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ »ﺍﻳﻦﻫﻤﺎﻧﻰ«
ﻟﻔﻈﻰ ﻭ ﻣﻌﻨﺎﻳﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺑﻌﻀﻰ ﭘﺰﺷــﻜﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺸــﺮ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭ ﺁﻥ ﻫﻢ
ﺩﺭ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﻣﺮﻳﺾ ﻧﻤﻰﺷــﻮﺩ .ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﻗــﻊ ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ،ﻳﻚ
ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ﺩﻗﻴﻖ ﻫﻴﺴﺘﻮﺭﻳﻜﺎﻝ ﻫﻢ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺭﻳﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻞ
ﻣﺮﻳﻀﻰ ،ﻛﻰ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻟﮕﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺱﻫﺎ ﻫﻢ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﻩﻫﺎ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺳﻌﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻤﻬﻴﺪﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﻠﺪﻧﺪ ﺑﻴﻤﺎﺭ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻯ
ﻣﻌﺎﻳﻨﻪ ﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻪ ﺳﺮﭼﺸــﻤﻪ ﻣﻰﺭﻭﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺑﻴﻠﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ
ﺟﻠﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ .ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳــﻰ ،ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻣﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﺧﺎﺻﻰ ﻳﺎ ﻋﻘﺪﻩﻫﺎﻯ ﺭﻭﺍﻧﻰ ﻣﺸــﺨﺼﻰ ﺩﺍﺭﻳــﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻯ
ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺑﻪ ﺳــﺮﺍﻏﻤﺎﻥ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺍﮔﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﻭﺳﻮﺍﺱ ﻳﺎ
ﭘﺎﺭﺍﻧﻮﻳﺎ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻳﻢ ،ﻣﺸــﻜﻠﺶ ﻣﺎﻝ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪﻛﻮﺩﻛﻰ
ﻣﺎ ﺑﺮﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﻛﻪ ﺭﻳﺸــﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﻤﺎﻥ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ .ﭘﺲ
ﺭﻭﺍﻧﺸــﻨﺎﺱ ﺑﺎ ﺭﺍﻩﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻠﺪ ﺍﺳــﺖ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﻣﻰﺑﺮﺩ ﻭ
ﺭﻳﺸﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﻣﻰﺧﺸﻜﺎﻧﺪ .ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺍﻳﻦ ﻋﻘﺎﻳﺪ
ﭘﺰﺷــﻜﻰ ﻭ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ
ﺟﻨﺎﺣﻰ ﻭ ﺣﺰﺑﻰ ﻫﻢ ﺳــﺮﺍﻳﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺷﺎﻳﻊ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ
ﻫﻤﻪ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﺎ ﺭﻳﺸﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﻭﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ
ﻣﻨﻬﺎﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭﺳــﺖ ﺍﺳــﺖ ﻳﺎ ﻏﻠﻂ ،ﺭﺑﻄﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺎ
ﺩﺳﺖ ﺗﻮﻯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺩﻟﻤﺎﻥ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺭﺁﻭﺭﻳﻢ .ﺿﻤﻦ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﻰ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﺍﻩﻭﺭﻭﺵ
ﺩﺭﺳﺘﺶ ﭘﻴﻤﻮﺩﻩ ﺷــﻮﺩ ،ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮﻛﺴﻰ ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺩﺭﻛﻰ ﺍﺯ
ﺗﺎﺭﻳــﺦ ﻭ ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺨــﻰ ،ﻫﺮ ﭼﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺫﻫﻨﺶ
ﺭﺳﻴﺪ ،ﺍﻳﻦﻫﻤﺎﻧﻰ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻢ ﺭﺑﻂ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻓﻰﺍﻟﻤﺜﻞ
ﻫﺮ ﭼﻪ ﺩﻟﺶ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺩﻫﺎﻥ ﺷﻴﺦﻓﻀﻞﺍﷲ ﻧﻮﺭﻯ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ
ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﮕﻮﻳﺪ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺻﺪﺳــﺎﻟﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﺎ
ﺭﻳﺸﻪ ﻭﺍﺣﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺫﺍﺕ ﻳﻜﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻳﻚ ﺣﺮﻑ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﻫﺮ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﻟﻤﺎﻥ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺁﺩﻡﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺏ ﻭ
ﺑﺪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﻘﺴــﻴﻢ ﻛﻨﻴﻢ ﻳﻚ ﺣﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﻦ
ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺮ ﺳــﺮ ﺣﺮﻓﻢ ﻫﺴــﺘﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺭﺟﻮﻉ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪ ﭼﻪ
ﺩﺭﺩﻣﺎﻥ ﻣﻰﺧﻮﺭﺩ؟ ﻛﺪﺍﻡ ﻏﻔﻠﺖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺩﻟﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻰﺳﻮﺯﺍﻧﺪ ﻛﻪ
ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎ ﺭﺟﻮﻉ ﺩﻭﺑــﺎﺭﻩ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺟﻠﻮﻳــﺶﺭﺍﺑﮕﻴﺮﻳــﻢ.
ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﻳﻜﻰ ﻧﺸﺴﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺗﻮﻯ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﻭ ﺩﺍﺷﺖ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﻤﺎﺷﺎ
ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﻳﻜﻰ ﻛﻨﺎﺭ ﺩﺳﺘﺶ ﺑﻮﺩ ،ﮔﻔﺖ» :ﺷﺮﻁ ﻣﻰﺑﻨﺪﻡ ﻛﻪ ﺁﺧﺮ ﻓﻴﻠﻢ
ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﻛﺸــﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ «.ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪ ،ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺩ ﻛﻨﺎﺭﺩﺳﺘﻰ
ﺷــﺮﻁ ﺭﺍ ﺑﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺳﺮ ﺩﻟﺴﻮﺯﻯ ﮔﻔﺖ » :ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﻗﺒﻼ ﺩﻳﺪﻩ
ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﺟﺎﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ «.ﻃﺮﻑ ﮔﻔﺖ» :ﺍﮔﺮ ﺗﻮ ﺩﻭ
ﺑﺎﺭ ﺩﻳﺪﻯ ،ﻣﻦ 10ﺑﺎﺭ ﺩﻳﺪﻡ ،ﺍﻣﺎ ﮔﻔﺘﻢ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺩﻓﻌﻪ ،ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﻓﻴﻠﻢ
ﺟﺎ ﺧﺎﻟﻰ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺗﻴﺮ ﺧﻄﺎ ﺭﻭﺩ ﻭ ﻧﻤﻴﺮﺩ «.ﺭﺟﻮﻉ ﻣﻜﺮﺭ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻫﻢ
ﺑﻰﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺎ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺑﺎ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺧﻴﺎﻟﺒﺎﻓﻰ
ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻣﺸــﺮﻭﻃﻪ ﻃﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺭﻗﻢ
ﺑﺨﻮﺭﺩ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪﭼﻰﻫﺎ ﺍﺯ ﺧﻮﻥ ﺷﻴﺦﻓﻀﻞﺍﷲ ﺑﮕﺬﺭﻧﺪ
ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻧﺶ ﭘﺎﻯ ﺟﻨﺎﺯﻩ ﺷﺎﺩﻯ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ...ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﺭﺍ ﺑﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻭ ﻣﮕﺮ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻧﻤﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﻫﺴﺖ
ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ ﻭ ﻋﺒــﺮﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻧﻪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷــﺪ .ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ
ﺩﺭﺩ ﺍﻫﻠﺶ ﻣﻰﺧــﻮﺭﺩ ،ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﻪ ﻛﺎﺭﻣــﺎﻥ ﺭﺍ ﺯﻣﻴﻦ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﻭ
ﺑﭽﺴﺒﻴﻢ ﺑﻪ ﺯﺍﻣﺒﻰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺠﺎﻟﺸﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻔﺲ ﻛﺸﻴﺪﻥ ﺍﺯ ﻣﺎ ﻫﻢ
ﺑﻴﺸﺘﺮﺷﺪﻩﺍﺳﺖ.
ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺷﻌﺮ ﺩﻓﺎﻉﻣﻘﺪﺱ
ﻭ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ
ﺯﻫﻴﺮ ﺗﻮﻛﻠﻲ
ﺩﺑﻴﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺩﺏ ﭘﻨﺠﺮﻩ
ﺷﺎﻳﻌﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺩﺭ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺷﻌﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ،
ﺑﺨﺸﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷــﻌﺮﻫﺎﻳﻲ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺷــﺪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ
ﺑﺨﺶ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﻌﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺍﺻﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺳﺮﻭﺩﻩ
ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺑﮕﻨﺠﺎﻧﻨﺪ .ﻧﮕﺎﺭﻧﺪﻩ ﺗﻤﺎﺳﻲ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻄﻠﻊ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺣﺎﺻﻞ
ﺍﻳﻦ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺎﻳﻌﻪ ﻏﻠﻂ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﻗﺪﻳﻤﻲﻫﺎ ﺑﻲﭼﻴﺰ ﻫﻢ
ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺷﺎﻳﻌﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺱ ﻛﺬﺏ
ﻣﺤﺾ ﻧﻴﺴــﺖ .ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺩﺍﻭﺭﻱﻫﺎ ﻭ
ﺩﺭ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ ﺑﻴﻦ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻛﺎﺭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺩﺍﻭﺭﺍﻥ ﻭ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻛﻨﮕﺮﻩ ،ﺷﻌﺮﻫﺎﻳﻲ ﺭﻭﻱ ﻣﻴﺰ ﻛﺎﺭ ﺩﺑﻴﺮ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ
ﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺍﺭﺍﺩﻩﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢ
ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺩﺭ ﻛﻨــﺎﺭ ﺟﺎﻳﺰﻩﻫﺎﻱ ﺟﻨﺒﻲ ﻛﻨﮕﺮﻩ
ﺷــﻌﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ – ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬــﺎ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ – ﺟﺎﻳﺰﻩﺍﻱ
ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﺯ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﺩﻗﻴﻘﻪ 127ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﻫﺪﺍ
ﺷﻮﺩ .ﺩﺑﻴﺮ ﻛﻨﮕﺮﻩ ،ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺤﻤﺪﺟﻮﺍﺩ ﻣﺤﻘﻖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﺴﻞ ﺍﻭﻝ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺟﻨﮓ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻌﺘﺪﻝﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻛﻪ
ﻣﺎ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻴﻢ ،ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻳﻜﻲ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﺩﺍﻭﺭﻱﻫﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ،ﺩﻳﮕﺮ
ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩﻥ ﻋﺠﻮﻻﻧﻪ ﻳﻚ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﻨﺒﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﻴﺴﺖ،
ﺣﺎﻝ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺁﻥ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﻭﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ
ﺭﺳــﻴﺪﻩ ،ﻣﻮﺿﻊﮔﻴﺮﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻧﻴﺖ ﺳﺮﺍﻳﻨﺪﮔﺎﻥ
ﺍﻳﻦ ﺷــﻌﺮﻫﺎ ،ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲﺷــﺎﻥ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﻛﻴﺎﻥ ﻧﻈﺎﻡ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﺳــﺖ ،ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻫﻤﻪ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻨﮕﺮﻩ
ﺷﻌﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﺷﻌﺮ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻫﻤﻔﻜﺮ
ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﻋﺚ ﺳــﺎﻳﻪ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﺑﺤﺚﻫﺎﻱ ﺭﻭﺯ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﺑــﺮ ﻓﻀﺎﻱ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﻭ ﺩﻭﺩﺳــﺘﮕﻲ ﻭ ﭼﻨﺪﺩﺳــﺘﮕﻲ ﻣﻴﺎﻥ ﺷــﺎﻋﺮﺍﻥ
ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﺗﺮ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷــﺪﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺻﻠﻲ ﻛﻨﮕﺮﻩ
ﺍﺳــﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ .ﺑﺎﺗﺪﺑﻴﺮ ﺩﺭﺳــﺖ ﺁﻗــﺎﻱ ﺟﻮﺍﺩ ﻣﺤﻘﻖ،
ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﻨﺒﻲ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻌﺪﻱ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﺷﺪ
ﺗﺎ ﻧﻘﺪﺍ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺷﻌﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﺮ ﺑﺠﻬﺪ ﻭ ﺑﺮﻫﺪ.
ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺷــﻌﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ،ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﺗﺮﻳﻦ
ﮔﺮﺩﻫﻤﺎﻳﻲﻫﺎﻱ ﺷــﺎﻋﺮﺍﻥ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ
ﻛﻨﮕﺮﻩ ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﻫﻔﺘﺎﺩ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﺷــﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ
ﺍﺯ ﺳــﻔﺮﻫﺎﻱ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺷــﺎﻋﺮﺍﻥ ﺟﻨﮓ ﺑــﻪ ﺟﺒﻬﻪﻫــﺎ ﺩﺭ ﺑﺤﺒﻮﺣﻪ
ﺟﻨﮓ ﻭ ﺷــﻌﺮﺧﻮﺍﻧﻲﻫﺎﻱ ﺁﻧﻬــﺎ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﺭﺯﻣﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ.
ﺷــﻌﺮﺧﻮﺍﻧﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﺧﻂ ﻣﻘﺪﻡ ﻭ ﺯﻳﺮﮔﻠﻮﻟﻪ ﺗﻮپ ﻭ ﺧﻤﭙﺎﺭﻩ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺜﻞ ﺷﺐ ﺷﻌﺮ ﻣﻌﺮﻭﻓﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻴﻤﻪ ﺗﺼﺮﻑ ﻧﺸﺪﻩ
ﺧﺮﻣﺸﻬﺮ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1360ﺑﺮﭘﺎﺷﺪ ﻭ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻲ ﭼﻮﻥ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﺳﺮﺍﻓﻴﻠﻲ،
ﭘﺮﻭﻳﺰ ﺑﻴﮕﻲ ،ﺣﺒﻴﺐ ﺁﺑﺎﺩﻱ ،ﻗﻴﺼﺮ ﺍﻣﻴﻦﭘﻮﺭ ﻭ ﺳﻴﺪﺣﺴﻦ ﺣﺴﻴﻨﻲ
ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺍﺭﺗﺶ ﻋﺮﺍﻕ
ﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻳﻜــﻲ ﺍﺯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﺑﻌﺜﻲ ﻛــﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ،ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺐ ﺷﻌﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ
ﻣﺤﻞ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺷﺐ ﺷﻌﺮ ﺑﻪ ﻋﺮﺍﻕﻫﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻬﻤﻴﺪﻩﺍﻧﺪ
ﻛﻪ ﺁﻥ ﻃﺮﻑ ﻛﺎﺭﻭﻥ ،ﺍﻣﺸــﺐ ﺧﺒﺮﻱ ﻫﺴﺖ ﻭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ
ﺳﺘﻮﻥ ﭘﻨﺠﻢ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺗﻪ ﻭ ﺗﻮﻱ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻧﺪ .ﻏﺮﺽ ﺍﻳﻨﻜﻪ،
ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺷﻌﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﻫﻢ ﻳﺎﺩﮔﺎﺭ ﺷﻌﺮ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﻨﮓ ﻭ ﻣﺠﺎﻫﺪﺕ
ﻓﻜﺮﻱ ﻭ ﻗﻠﻤﻲ ﺁﻥ ﻧﺴﻞ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻭﻃﻦ ﻭ ﻧﺎﻣﻮﺱ ﺍﺳﺖ،
ﻫﻢ ﻳﺎﺩﺑﻮﺩﻱ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺯﻧﺪﻩ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻳﺎﺩ ﻭ ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻭ
ﺁﻥ ﺁﺯﺍﺩﻣﺮﺩﺍﻥ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﮕﺮﻩ ،ﺑﻪ ﺁﻓﺎﺗﻲ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺷﺪﻥ
ﻛﻨﮕﺮﻩ ،ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﺪﻥ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﻭ ﺍﺻﻴﻞ ﺷﻌﺮ
ﺟﻨﮓ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺷﺪﻥ ﻭ ﻳﻜﺠﺎﻧﺒﻪ ﺷﺪﻥ ﻓﻀﺎﻱ ﻓﻜﺮﻱ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺁﻥ
ﺩﭼﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻲﺗﺮﺩﻳﺪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺗﻨﻬﺎ ﺧﻴﻤﻪﻫﺎﻱ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ
ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺮﺩﻫﻢ ﺁﻣﺪﻥ ﺷــﺎﻋﺮﺍﻥ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﺯ ﻫﺮ
ﻃﻴﻒ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﺑﺎ ﻫﺮ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻓﻜﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺷﺘﺎﺑﺰﺩﻩﺍﻱ
ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺭﺍﻩﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﺷــﻌﺮﻫﺎﻱ ﻛﺬﺍﻳﻲ ﻛﻪ
ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺩﻭﺧﺘﻦ ﻳــﻚ ﭘﺎﻟﺘﻮ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﺩﮔﻤﻪ ﺍﺳــﺖ ،ﺗﻬﺪﻳﺪﻱ
ﺟﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺣﺴﻦﺗﺪﺑﻴﺮ
ﺟﻮﺍﺩ ﻣﺤﻘﻖ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﻛﺮﺩ.
ﺍﻣــﺎ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺟﺎﻳﺰﻩﻫﺎﻱ ﺟﻨﺒﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﮕــﺮﻩ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴــﻞ ﺍﻭﻝ ﺷــﻌﺮ ﺟﻨﮓ ﻛﻪ ﺟﻨﮓ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺣﺲ
ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺁﺭﺍﻡﺁﺭﺍﻡ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺴــﻞﻫﺎﻱ ﺑﻌﺪﻱ ﺷــﺎﻋﺮﺍﻥ
ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ،ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺟﻮﺍﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﻃﻴﻒ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ
ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻛﻪ ﻓﻲﺍﻟﺠﻤﻠﻪ ﺑﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻋﻼﻗﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺷــﻬﻴﺪﺍﻥ ﻭ ﺍﻳﺜﺎﺭﮔﺮﺍﻥ ﺟﻨﮓ ﺩﺭ
ﺧﻠﻖ ﺳﻴﻤﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻭﺍﺭﺳــﺘﮕﻲ ﻭ ﻣﻌﻨﻮﻳﺖ ﻭ ﻣﺮﺩﺍﻧﮕﻲ ﺩﺭﺧﺸﺎﻥ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ 30ﺳــﺎﻝ ،ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﻫﻤﻪ ﺗﺸﻮﻳﺶﻫﺎ
ﻭ ﺷــﺒﻬﻪﻫﺎ ﻭ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﻫﻤــﻪ ﻧﺎﺑﺎﻭﺭﻱﻫﺎ ﻭ ﺗﺮﺩﻳﺪﻫــﺎ ﻭ ﺍﻧﻜﺎﺭﻫﺎ،
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖﻧﺨﻮﺭﺩﻩﺗﺮﻳﻦ ﻣﻴﺮﺍﺙﻫﺎﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ
ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﺳــﻴﻄﺮﻩ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺭﺳــﻤﻲ ،ﻧﺰﺩ ﻣــﺮﺩﻡ ﺣﺮﻣﺖ ﺩﺍﺭﺩ،
ﻫﻤﻴﻦ ﻫﺸــﺖ ﺳﺎﻝ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ،ﻋﻤﻼ ﺍﻳﻦ
ﻛﻨﮕﺮﻩ ،ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﺳــﺎﻻﻧﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻜﻪ ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ
ﺩﺭﺩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺩﻭﺭ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﺷــﻮﻧﺪ ،ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ
ﻭ ﺷــﻌﺮﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺸﻨﻮﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﻞ ﺗﺎﺯﻩ
ﻧﻔﺲ ﺍﻳﻦ ﻛﻨﮕﺮﻩ ،ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻭ ﻋﻴﻨﻲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺑﻪ
ﻣﺮﻭﺭ ﻭ ﻃﻲ ﺭﻭﻧﺪﻱ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻭ ﻧﺎﻧﻮﺷــﺘﻪ ،ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﺍﻳﻦ
ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻓﻬﻤﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺷﻌﺮ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻚﻣﺤﻮﺭﻱ ﻭ ﺍﻗﺘﺮﺍﺣﻲ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ
ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺧﺎﺭﺝ ﻛﻨﻨﺪ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﺰﻩﻫﺎﻱ ﺟﻨﺒﻲ
ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺷــﺪﻩ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ؛ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻦ ﺣﺴﻴﻨﻲ
ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﻋﺎﺷﻮﺭﺍﻳﻲ ،ﺟﺎﻳﺰﻩ ﻗﻴﺼﺮ ﺍﻣﻴﻦﭘﻮﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ
ﺟﻮﺍﻥ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ،ﺟﺎﻳﺰﻩ ﻗﺪﺱ ﺑﺮﺍﻱ ﺷــﻌﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﻧﻬﻀﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﺳﻼﻡ ﺳــﺮﻭﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺳﻠﻤﺎﻥ ﻫﺮﺍﺗﻲ
ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻌﺮﻫﺎﻱ ﻛﻮﺩﻙ ﻭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ .ﺣﺎﻝ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ
ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﺷــﺪﻩ ﺍﺯ ﺳــﺎﻝ ﺑﻌــﺪ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﻨﺒــﻲ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ
ﺷﻌﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺎﻇﺮ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺳﺮﻭﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ،
ﺍﻫﺪﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ .ﻗﻄﻌﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﻨﺒﻲ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﻪ ﺳﻨﮕﻴﻦ
ﺳﻴﺎﺳــﺖﺯﺩﮔﻲ ﺩﻭﺭ ﺑﻤﺎﻧﺪ ،ﻳﻚ ﺟﺎﻱ ﺧﺎﻟﻲ ﺭﺍ ﭘﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ،
ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﺻﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭ ﺑﻨﻴﺎﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﺣﻴﺎﮔﺮﺍﻧﻪ ﺩﻳﻨﻲ،
ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲ ﻫﻢ ﻣﻬﻢﺗﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺣﻘﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻪ ﺍﺯ
ﺷﻌﺮﻫﺎ ﻣﻐﻔﻮﻝ ﻣﺎﻧﺪﻩﺍﻧﺪ .ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ
ﻭ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﻛﻪ ﺷــﺎﻋﺮ ﻣﻌﺘﺪﻟﻲ ﻣﺜﻞ ﺟﻮﺍﺩ ﻣﺤﻘﻖ ﺩﻳﮕﺮ
ﺩﺑﻴﺮ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺣﻤﻴﺪ ﺣﺴﺎﻡ ،ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺧﻮﺷﻔﻜﺮ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ
ﺑﻨﻴﺎﺩ ﺣﻔﻆ ﺁﺛﺎﺭ ،ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴــﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﭼﻪ ﺑﺮ
ﺳــﺮ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﻨﺒﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ.
ﺟﺴﺘﺎﺭﻯ ﺩﺭ
ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻫﻮﻳﺖ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ
ﺣﺒﻴﺐﺍﷲ ﻓﺎﺿﻠﻰ
ﻛﺘﺎﺏ »ﻣﺒﺎﻧــﻰ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧــﻰ« ﺗﺎﻟﻴﻒ
ﺟﻨــﺎﺏ ﺁﻗــﺎﻯ ﺩﻛﺘــﺮ ﻗﺪﻳﺮ ﻧﺼﺮﻯ ﺗﻮﺳــﻂ
ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭﺍﺕ ﺗﻤــﺪﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1387
ﺑﻪﭼﺎپ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭ 325
ﺻﻔﺤﻪ ﻭ ﺷﺶ ﺑﺨﺶ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺑﺨﺶ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ
ﻓﺼﻞ ﺗﻘﺴــﻴﻢ ﺷﺪﻩ ،ﭼﺎپ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻧﻘﺪ
ﻭ ﺑﺮﺭﺳــﻰ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﭼﺎپ ﻧﺨﺴﺖ
ﻛﺘــﺎﺏ ) (1387ﭘﺮﺩﺍﺧﺘــﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ
ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻛﺎﺳﺘﻰﻫﺎﻯ ﺭﻭﺵ ﺍﺛﺒﺎﺗﻰ ﻭ ﻧﺎﺗﻮﺍﻧﻰ ﺁﻥ
ﺩﺭ ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻫﻮﻳﺘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﺭﻭﺵ ﺳﺎﺯﻩﺍﻧﮕﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺭﻭﺷﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ
ﻫﻮﻳﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﻫﻮﻳﺖ ﻧﻪ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺯﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﻧﻪ ﺍﻣﺮﻯ ﻛﺎﻣﻼ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺗﻐﻴﻴﺮﭘﺬﻳﺮ ،ﺑﻠﻜﻪ ﭼﻴﺰﻯ ﺑﻴﻦ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﺷﺪﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ،ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ،ﻧﻪ ﻫﻮﻳﺘﻰ ﺛﺎﺑﺖ ﻭ
ﻧﻪ ﻫﻮﻳﺘﻰ ﺟﺎﺭﻯ ﻭ ﺩﺍﺋﻢﺍﻟﺘﻐﻴﻴﺮ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﻮﺩﻥ ﺗﻮﺍﻣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻭﻳﮋﮔﻰ
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻧﮕﺮﺵ ﺳﺎﺯﻩﺍﻧﮕﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ
ﺗﺤﻠﻴﻠﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ،ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻮﺷﻴﺪﻩﺍﻧﺪ،
ﭼﻴﺴــﺘﻰ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻛﺎﺳﺘﻰﻫﺎﻳﻰ ﭼﻮﻥ
ﻏﻔﻠﺖ ﺍﺯ ﻛﺜﺮﺕ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺳﺘﻰﻫﺎ،
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ »ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ« ﻭ »ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ
ﻣﺤﺴــﻮﺱ ﺁﻧﻬﺎ« ،ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﺶﺑﺨﺶ ﺍﺻﻠﻰ ﺑﻪ
ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ،ﻣﺬﻫﺐ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ـ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ـ ﺗﺎﺭﻳﺦ،
ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ـ ﺍﺳــﻄﻮﺭﻩ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ـ ﺭﺳــﻮﻡ ﻣﻠﻰ ﺁﻳﻴﻦﻫﺎ ﻭ
ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ـ ﻫﻨﺮ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪﻯ ﻛﻨﺪ.
ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺍﺟﻤﺎﻟﻰ ﻛﺘﺎﺏ
ﺑﺨﺶ ﻧﺨﺴــﺖ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳــﻰ ﻭ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺩﻳﻦ ﻧﺰﺩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ
ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺧــﻼﻑ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻯ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ
ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﺬﻫﺐ ﻋﻤﻼ ﻫﻤﻪ ﻫﻮﻳﺖ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ ،ﺩﺭ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺩﻳﻦ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎﻯ ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻮﻟﻔﻪﻫﺎﺳﺖ.
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻯ ﺩﻳﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥﺑﻴﻨﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﺎﺳﺘﺎﻥ ﻧﻴﺰ
ﺩﻳﻦ ﻭ ﺍﻧﮕﺎﺭﻩﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﻘﺶ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻳﻜﻰ
ﺍﺯ ﻣﺴﺘﺸﺮﻗﺎﻥ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﻪﻧﻮﻉ ﺧﺪﺍﭘﺮﺳﺘﻰ،
ﻳﻌﻨﻰ ﭼﻨﺪﺧﺪﺍﻳﻰ ،ﺛﻨﻮﻳﺖ ﻭ ﺗﻮﺣﻴﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺸــﺮﻳﺖ ﻋﺮﺿﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﻓﺮﻩ ﺍﻳﺰﺩﻯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺍﻧﮕﺎﺭﻩ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ـ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ
ﻛﻬﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻼﻙ ﻣﺸﺮﻭﻋﻴﺖ ﭘﺎﺩﺷﺎﻫﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺧﻂ ﻓﺎﺻﻞ ﻭ ﺗﻤﺎﻳﺰﺑﺨﺶ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﭘﺎﺩﺷــﺎﻫﺎﻥ ﻏﺎﺻﺒﻰ ﭼﻮﻥ ﺿﺤﺎﻙ ،ﺍﻓﺮﺍﺳــﻴﺎﺏ ﻳﺎ ﺗﻮﺭﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ
ﺍﺳﺖ.ﺍﻣﺎ ﻭﺭﻭﺩ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺗﺤﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﭘﺎﺭﺍﺩﺍﻳﻢ ﻣﻌﺮﻓﺘﻰ
ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﻥ ﻛﻠﻴﺖ ﺟﻬﺎﻥﺑﻴﻨﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﺳــﻼﻡ ﻭ ﺗﺸﻴﻊ
ﻣﺘﺎﺛﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﻪﺗﺪﺭﻳﺞ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺷﺎﻳﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻤﺪﻥ
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﺷﻴﻌﻰ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ؛ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺍﻛﺜﺮ ﻓﻼﺳﻔﻪ
ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺘﻨﺎﻣﻪﻧﻮﻳﺴــﺎﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺭﺗﻖ ﻭ
13
ﻓﺘﻖ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﻼﻓﺖ ﺑﺰﺭگ ﻋﺒﺎﺳﻰ ﺩﺍﻧﺶ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖﺩﺍﺭﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻧﺎﺟﻰ
ﻭ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻯ ﻣﻮﺛﺮﻯ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻣﺪ؛ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺗﺎ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺑﺮﺍﻣﻜﻪ ﻭ ﺧﺎﻧﺪﺍﻥﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻧﻴﺰ ﻧﻘﺶ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﻧﻜﺎﺭﻱ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﻜﻮﻳﻦ ﺗﻤﺪﻥ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺳﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺮﺑﻰ،
ﺍﻳﺮﺍﻧــﻰ ﻭ ﻳﻮﻧﺎﻧﻰ ﻣﻮﺛــﺮ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺯﺑــﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ)ﺹ( ﻭ
ﺍﺋﻤﻪ ﻣﻌﺼﻮﻡ)ﻉ( ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ،ﺳــﻬﻢ ﻋﻤﺪﻩ ﺍﻋﺮﺍﺏ ﺍﺳــﺖ.
ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻯ ﻓﻠﺴــﻔﻰ ﺑﺮ ﻓﻼﺳﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭼﻮﻥ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﻭ ﺍﺑﻦﺳﻴﻨﺎ ﻧﻴﺰ ﺳﻬﻢ
ﻳﻮﻧﺎﻧﻴﺎﻥ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﻼﺳــﻔﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰﺍﻧﺪ .ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺗﻤﺪﻥ
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﻭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺁﻥ ﻋﺮﺏﻣﺤﻮﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺮﺑﻰ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﻭﻡ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ
ﻭ ﺩﺍﻧﺶ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺷﺄﻥ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺩﺭﺧﻮﺭ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺑﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻓﻮﻕ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻃﻴﻒ ﻭﺳﻴﻌﻰ
ﺍﺯ ﺍﺩﻳﺒﺎﻥ ،ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ،ﺭﻳﺎﺿﻴﺪﺍﻧﺎﻥ ،ﻣﻮﺳﻴﻘﻴﺪﺍﻧﺎﻥ ،ﻣﻨﺠﻤﺎﻥ ﻭ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺪﺍﻧﺎﻥ
ﻫﻢ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﻧﻜﺎﺭﻧﺪ؛ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺰﺭﮔﺎﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺍﺑﻦﺧﻠﺪﻭﻥ
ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ »ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺍﻧﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻋﺠﻢ
ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ«.ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺷــﻴﻌﻪ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﻩ ﺑﺎﺭﺯ ﻭ ﻣﺤﺴــﻮﺱ ﻫﻮﻳﺖ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺷــﺪ ،ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﻧﺎﻡﮔﺬﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺗﺎ
ﻣﺮﺍﺳﻢ ﭘﺮﺳﻮﺯﻭﮔﺪﺍﺯ ﻭ ﺣﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺰﺭگ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ
57ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﻋﻤﻼ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺣﻀﻮﺭﻯ
ﻫﻤﻴﺸﮕﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺎﺷﻮﺭﺍ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ.
ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻡ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻫﻮﻳﺖ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ
ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺣﺎﻣﻞ ﻭ ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻭﺛﻴﻘﻰ ﺑﺎ ﻫﻮﻳﺖ
ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳــﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﺍﻫﻤﻴﺘــﻰ ﺍﻓﺰﻭﻥﺗﺮ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ؛
ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﺭﺍ ﺷــﺎﺧﺺ ﻭ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ
ﺑﺮﺷﻤﺮﺩ .ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺩﺭ ﻗﺮﻭﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﺁﻓﺮﻳﻨﻰ ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻫﻨﺮﻯ ،ﺍﺩﺑﻰ،
ﻋﻠﻤﻰ ،ﺩﻳﻨﻰ ﻭ ﺍﺳﺎﻃﻴﺮﻯ ،ﺣﻀﻮﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﺎﺕ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺭﺳﻤﻰ
ﻭ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻰ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐﻫﺎﻯ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺭﺳﻤﻰ ،ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻰ ،ﻧﻈﻢ ﻭ
ﻧﺜﺮ ،ﺳﺮﻭﺩﻩﻫﺎ ﻭ ﺗﺮﺍﻧﻪﻫﺎ ،ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻭﻋﻆ ﻭ ﻳﺎﺩﺑﻮﺩ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﻯ
ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻰﻛﻮﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﻣﺨﺘﺼﺮ ﺍﺯ ﺳﻴﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ
ﻭ ﺳﺮﮔﺬﺷــﺖ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﮔﻮﻳﺶﻫﺎﻯ ﻣﻨﺸﻌﺐ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻧﻮ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﻳﻰ ﺍﻃﻼﻕ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑــﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺨﺘﻠــﻒ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻯ
ﺷﻜﺴــﺖﺧﻮﺭﺩﻩ ﭘﺪﻳﺪﺍﺭ ﮔﺸــﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺮﻛﺰ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻧﻮ
ﺳــﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﺗﺎﺟﻴﻜﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺟﻤﻌﻴﺘﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ
ﻳﻜﺼﺪﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ
ﺗﻜﻠﻢ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﮔﻮﻳﺶﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻤﻪ ﺳــﺎﻛﻨﺎﻥ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﺳــﺨﻦ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﻛﺸﻮﺭ ،ﺟﻤﻌﻴﺖ
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺩﺭ ﺷﺒﻪﻗﺎﺭﻩ ﻫﻨﺪ ،ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﻫﺎﻯ ﺁﺳﻴﺎﻯ ﻣﺮﻛﺰﻯ ،ﺗﺮﻛﻤﻨﺴﺘﺎﻥ،
ﭼﻴﻦ ،ﺗﺮﻛﻴﻪ ،ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺧﻠﻴﺞﻓﺎﺭﺱ ،ﺳﻮﺭﻳﻪ ،ﻋﺮﺍﻕ ،ﻓﻼﺕ ﭘﺎﻣﻴﺮ
ﻭ ﻗﻔﻘﺎﺯ ﺑﻪ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺗﻜﻠﻢ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﺳﺮﺯﻣﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻰ ﺟﺬﺍﺏ
ﻭ ﭘﺮﻣﺎﺟﺮﺍ ،ﺟﻬﺎﻥﮔﺸﺎﻳﻰ ﺳﻼﻃﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺿﻌﻒﺳﻴﺎﺳﻰ ـ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ
ﺧﺎﺭﺟﻰﻫﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺭﻭ ﺑﻪ ﻛﻮﭼﻚ ﺷﺪﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻓﺘﻪﺭﻓﺘﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ
ﻭ ﺗﻤﺪﻧﻰ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺷــﺪ ،ﺩﮔﺮﮔﻮﻧﻰﻫﺎﻯ ﻣﺮﺯﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺿﻌﻒ ﺣﻜﺎﻡ ﻭ
ﺩﺧﺎﻟﺖﻫﺎﻯ ﺑﻴﺮﻭﻧﻰ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﻭﺳﻴﻪ
ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﺷﺪ .ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﭘﻬﻠﻮﻯ ﺟﺪﺍﻳﻰ ﺑﺤﺮﻳﻦ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺭﺳﻤﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ
ﺷﺪ ،ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ،ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺣﻤﻠﻪ ﺻﺪﺍﻡ ﺣﺴﻴﻦ ،ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺗﻐﻴﻴﺮﻯ ﻧﻴﺎﻓﺖ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎﻯ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺳﺮﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻯ ﻛﻬﻦ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺳﻤﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ.
ﻫﺮ ﻣﻠﺘﻰ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﻃﻴﺮﻯ ﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩ
ﺭﺍ ﺑﻪﺩﺭﺳــﺘﻰ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﻣﻮﻟﻔﻪﻫــﺎﻯ ﻛﻠﻴﺪﻯ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻰ ﻫﺮ
ﻣﻠﺘﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﻧﺴﺖ .ﺗﺸــﺮﻳﺢ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ
ﺑﺨﺶ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺳﺖ.ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﻯ ﭼﻨﺪﺻﻔﺤﻪﺍﻯ
ﻭ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﺑﻪﺑﺮﺭﺳــﻰ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻫﺎﻯ ﺍﺳــﻄﻮﺭﻩ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺳﺎﻃﻴﺮ ﺑﻪ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺧﻠﻖ ﺟﻬﺎﻥ ،ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺧﺪﺍﻳﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺨﻠﻮﻗﺎﺕ
ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﻋﻤﻼ ﺻﻮﺭﺕ ﺫﻫﻨﻰ ﻫﻮﻳﺖ ﺭﺍ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺍﺳــﺎﻃﻴﺮ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ :ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻴﺮﺍﺛﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻗﺎﻟﺐ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻣﻠﻰ ،ﺍﺳﺎﻃﻴﺮ ﺩﻳﻨﻰ ،ﺳﺮﮔﺬﺷﺖ ﭘﻬﻠﻮﺍﻧﺎﻥ ،ﺷﺮﺡ ﻟﺸﻜﺮﻛﺸﻰﻫﺎ
)ﺟﻨﮓﻧﺎﻣﻪﻫــﺎ( ،ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﻭ ﻣﺪﺍﻓﻌــﺎﻥ ،ﻫﻨﺮﻧﻤﺎﻳﻰﻫﺎ ،ﺍﻋﻤﺎﻝ ﭘﺎﺩﺷــﺎﻫﺎﻥ
ﻭ ﺍﻣﻴﺮﺍﻥ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺎﻝ ﺭﺳــﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﺍﻳﺎﺗﻰ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺎﺭﻳﺦ ،ﺷﻜﻞ ﺁﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺭﻭﺵ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺎﻃﻴﺮﻯﺍﻧﺪ
ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺍﻋﻈــﻢ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ،ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ
ﻭ ﻧﻘﺶ ﺑﺮﺟﺴــﺘﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﺗﻤﻴﻴﺰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴــﺎﻥ ﺍﺯ ﻏﻴﺮﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﻳﻔــﺎ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻣﺎ
ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﺳــﻄﻮﺭﻩ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻳﻮﻧﺎﻥ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ،ﺣﻤﺎﺳﻪ ﻭ
ﺣﻤﺎﺳﻪﺳﺮﺍﻳﻰ ﺧﺎﺹ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ .ﻣﻼﻙ ﻭ ﺷﺎﺧﺺ
ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺣﻤﺎﺳﻪﻫﺎ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ ﺍﺯ ﺩﺍﺩ ،ﺧﺮﺩ ﻭ ﺭﺍﺳﺘﻰ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﻴﻮﻧﺪ
ﺑﺎ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻻﻫﻰ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺷــﻮﺩ ﮔﺸﺎﻳﺶ ﻭ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﺭﺥ
ﻣﻰﻧﻤﺎﻳﺪ .ﻓﺮﺩﻭﺳــﻰ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻳﻦ ﺣﻤﺎﺳﻪﺳــﺮﺍﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ﻋﺮﺻﻪ
14
ﺣﻤﺎﺳﻪﺳــﺮﺍﻳﻰ ﺩﺭ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳــﺖ؛ ﻣﻀﺎﻣﻴﻦ ﺍﺧﻼﻗﻰ ،ﺷﻮﺭﺍﻧﮕﻴﺰﻯ
ﺷــﮕﻔﺖﺍﻧﮕﻴﺰ ﻣﺘﻦ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ،ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺍﺳــﺎﻃﻴﺮﻯ ﺯﻳﺒﺎ،
ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻠﻞ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ
ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺻﻔﺤﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﺑﺨﺶ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺑﺪﺍﻥ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩﺍﻯ
ﺑﻪ ﺳﺨﻨﻰ ﺍﺯ ﺍﺷﭙﻮﻟﺮ ﻣﺒﻨﻰﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻭﺣﺪﺕﺑﺨﺸﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ
ﺍﺳﺖ ،ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺍﺯ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺷﻌﺮ
ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻭ ﻧﺰﺩ ﺷــﺎﻋﺮﺍﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﻣﻠﻚﺍﻟﺸــﻌﺮﺍﻯ ﺑﻬﺎﺭ ،ﺍﺧﻮﺍﻥ ﺛﺎﻟﺚ ،ﻛﺪﻛﻨﻰ ﻭ
ﺳﻬﺮﺍﺏ ﺳﭙﻬﺮﻯ ﭘﻰﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺎﻋﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻣﺮﺯ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ
ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺭﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻧﻰ ﺭﻣﺰﺁﻟﻮﺩ ﻭ ﻧﻤﺎﺩﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﻧﻮﻉ ﺍﻳﺪﻩﺍﻝ ﺁﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍﻫﻰ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ
ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺑﺨﺶ ﭘﻨﺠﻢ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳــﻰ ﺭﺳــﻮﻡ ﻣﻠــﻰ ﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺁﻧﻬــﺎ ﺩﺭ ﺍﻣﺘﺪﺍﺩ ﻭ
ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺳﻮﻡ
ﻣﻠﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪﻭﺍﺳــﻄﻪ ﺩﻳﺮﻳﻨﮕﻰ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮﻯ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻳﻰﺷﺎﻥ ﺍﺯ
ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﺍﻻﻳﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺭﺳــﻮﻡ ﻛﻬﻦ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ
ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﻧﺸــﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ
ﺭﺳــﻮﻡ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭﺯﻥ ﻭ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻳﻜﺴﺎﻧﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ؛ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻠﻰ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ
ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻧﻮﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﻯ
ﻭ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻧﺪﻥ ﻫﻮﻳــﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻋﻴﺎﺩ ﻭ ﺭﺳــﻮﻡ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﻴﺎﺱ ﻧﻴﺴــﺖ.
ﺟﺸــﻦﻫﺎﻯ ﻧﻮﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻗﺪﻣﺖ ﻭ ﺩﻳﺮﻳﻨﮕﻰ ﻭ ﻣﺪﺍﻭﻣﺖ)ﺳــﻴﺰﺩﻩ ﺭﻭﺯ(،
ﮔﺴﺘﺮﺩﮔﻰ )ﺍﺯ ﻫﻨﺪﻭﺳﺘﺎﻥ ﺗﺎ ﻗﻔﻘﺎﺯ ﻭ ﻣﺼﺮ( ﻭ ﺷﻮﺭﺁﻓﺮﻳﻨﻰ ﺁﻥ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻰ
ﺩﺭ ﻗﻮﺍﻡ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﭼﻮﻥ ﻧــﻮﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﻳﻨﻰ ،ﻣﺬﻫﺒﻰ،
ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺳﺘﻮﺍﺭ ﻭ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻩ
ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻘﺶ ﺗﺎﻳﻴﺪﻯ /ﺍﻣﻀﺎﻳﻰ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﻣﺎﻣﺎﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻣﻜﺮﺭ ﺩﺭ
ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭﻯ ﺁﻥ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.ﺑﺨﺶ ﺷﺸﻢ ﻭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ
ﻭ ﺟﺎﻳــﮕﺎﻩ ﻫﻨﺮ ﺩﺭ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ ﺳــﻪ ﻣﺒﺤﺚ ﻫﻨﺮ
ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ،ﻫﻨﺮ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻭ ﻫﻨﺮ ﻗﺎﻟﻴﺒﺎﻓﻰ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻫﻨﺮ ﺍﺻﻴﻞ ﻭ
ﻛﻬﻦ ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺎ ﺩﺍﺭﺍ ﺑﻮﺩﻥ ﺷﺶ ﻭﻳﮋﮔﻰ ﺗﻌﺎﺩﻝ ،ﺗﻨﺎﺳﺐ ،ﺗﺪﺍﻭﻡ ،ﺗﺎﻛﻴﺪ،
ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﺗﻨﻮﻉ ،ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻰ ﺩﺭ ﺟﺎﻭﺩﺍﻧﮕﻰ ﻭ ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﺑﻨﺎﻫﺎﻯ ﺑﺎﺷﻜﻮﻫﻰ ﭼﻮﻥ ﻛﺎﺥ ﺁﭘﺎﺩﺍﻧﺎ ﻭ ﺗﺨﺖﺟﻤﺸﻴﺪ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ﺭﺍ ﺑﺘﻮﺍﻥ
ﻣﻴﺮﺍﺙ ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﻰ ﺩﺍﻧﺴﺖ ،ﻣﺴﺠﺪ ﺷﺎﺧﺺﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﺩﻳﺮﭘﺎﺗﺮﻳﻦ ﻧﻤﺎﺩ
ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺠﻠﻰ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﺤﻞ
ﻫﻨﺮﻧﻤﺎﻳﻰ ﻣﻌﻤﺎﺭﺍﻥ ﻣﺘﺒﺤﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﺒﺤﺮ ﻭ ﻫﻨﺮ ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺑﻪﺗﺪﺭﻳﺞ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻤﺎﻟﻚ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻫﻢ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻳﺎﻓﺖ.
ﺁﺧﺮﻳــﻦ ﻓﺼﻮﻝ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻭ ﻗﺎﻟﻴﺒﺎﻓﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻣﻌﺮﻑ ﻣﻌﻨﺎ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ
ﺍﺯ ﻫﻨﺪﻯﻫﺎ ﻭ ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻯ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳﺎﻳﺮ
ﻫﻨﺮﻫﺎ ﭼﻮﻥ ﺷﻌﺮ ،ﻣﻌﻤﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﺳﻄﻮﺭﻩﻫﺎ ﮔﺮﻩ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﻭ ﺑﻪﻧﻮﻋﻰ ﺭﺍﻭﻳﺘﮕﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﭘﺮﻓﺮﺍﺯﻭﻧﺸﻴﺐ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﻧﻘﺪ ﻛﺘﺎﺏ
ﺗﺤﻮﻻﺕ ﻫﻮﻳﺘﻰ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺷﺪﻥ ،ﻣﻠﺖﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭگ ﻭ ﻣﺘﻤﺪﻧﻰ ﭼﻮﻥ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﻧﺪﻳﺸﻰ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﺠﺪﺩ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻣﻴﺮﺍﺙ ﺧﻮﺩ ﻭﺍﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺍﺳﺖ .ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻣﺮﻯ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﺷــﺨﺎﺹ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﻭ ﺣﻘﻮﻗﻰ ﺍﻣﺮﻯ
ﻣﻐﺘﻨﻢ ﻭ ﺳﭙﺎﺳﻰ ﺩﺭﺧﻮﺭ ﺭﺍ ﺷﺎﻳﺴــﺘﻪ ﺍﺳﺖ؛ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﺮ ﭘﻮﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﻓﺎﺧﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ـ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺩﺷــﻮﺍﺭﻯﻫﺎ ﻭ ﻣﺮﺍﺭﺕﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺭﺍ »ﭘﺮﻧﻴﺎﻥ ﺁﻳﺪ
ﻫﻤﻰ« ﻭ ﭘﺎﺩﺍﺵ ﺁﻧﻬﺎ ﭼﻴﺰﻯ ﺟﺰ ﻋﺸﻘﻰ ﻛﻪ ﺑﺪﺍﻥ ﺳﻌﺎﺩﺕ ﻳﺎﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ
ﺑﻮﺩ.ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻭﻝ ﻧــﺎﻡ ﻭ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻫﻮﻳــﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻫﻤﺘﻰ ﺑﺰﺭگ ﺭﺍ
ﺗﺪﺍﻋﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﻳﻦ
ﻣﻬﻢ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳــﺪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻭ ﻧــﻜﺎﺕ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ
ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺫﻛﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻬﺘﺮ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﻭﺩﻥ
ﭘﻴﺸﻮﻧﺪﻯ )ﻣﺜﻼ ﺩﺭﺁﻣﺪﻯ ﺑﺮ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ( ﺑﻪ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺘﺎﺏ
ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺑﺰﺭگ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻣﻰﺷﺪ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺘﻌﺪﺩ
ﺑﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﻠﺖﻫﺎ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺗﺪﻭﻳﻦ
ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺟﻠﺪ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ.
ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﺑﺮ ﺳــﻴﺎﻕ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ
ﭘﻰ ﺗﺪﺍﺭﻙ ﺭﻭﺷــﻰ ﺗﺤﻠﻴﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺴﺠﺎﻡ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ :ﺍﻭﻝ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ
ﻭ ﻫﻮﻳﺘﻰ ﻫﺮ ﻣﻠﺘﻰ ،ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﺭﻭﺷﻰ ﺧﺎﺹ ﻫﺴﺘﻴﻢ
)ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻏﺮﺑﻰﺍﺵ( ﻳﺎ ﻧﻪ؛ ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺍﺧﺬ ﺭﻭﺷﻰ ﺧﺎﺹ
ﺩﺭ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻫﻮﻳﺘﻰ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻫﺮﭼﻨﺪ ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﭘﺎﺳﺨﻰ
ﺩﺭﺧﻮﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﺳﻨﺘﻰ ﻧﺎﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﺳﺘﺎﺩﺍﻥ
ﻭ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ .ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﺽ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﺭﻭﺵ،
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ ﺫﻛﺮ ﺧﻄﻮﻃﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺗﺎ ﺁﺧﺮ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺛﺮﻯ
ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺑﺴــﺖ ﻋﻤﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ؛ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﺻﻔﺤﻪ
ﻫﻢ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻋﻤﻼ ﻫﻴﭻ ﺻﺪﻣﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻭ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﺍﺛﺮ
ﻭﺍﺭﺩ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ )ﺑﻨﮕﺮﻳﺪ ﺑﻪ ﺻﺺ .(11-15
ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻣﺪﻋﻰ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﺍﺛﺮ ﺭﺍ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﻣﺤﻘﻘﺎﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺣﻤﻴﺪ ﺍﺣﻤﺪﻯ ،ﻋﻤﺎﺩ ﺍﻓﺮﻭﻍ ﻭ
ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﻫﻮﻳﺖ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺤﺪﻭﺩ
ﺑﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﺭﺍﻱ
ﺩﺍﻧﺸﻮﺭﺍﻥ ﻫﻮﻳﺖﺍﻧﺪﻳﺶ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﻋﺮﺻﻪ ﻫﻨﺮ،
ﺗﺎﺭﻳﺦ ،ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ،ﺩﻳﻦ ﻭ ﺟﺰ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺑﻪ
ﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﻳﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺻﺎﻟﺢ ﺩﺭ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻧﺪﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺑﻪﻋﻼﻭﻩ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭼﻮﺑﻰ ﻭﺍﺣﺪ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ
ﻫﻴﭻ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﭼﻨﺪ ﻋﻨﺼﺮ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸــﻮﺭﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ ،ﺑﻪ ﻓﺮﺍﺧﻮﺭ ﻧﻴﺎﺯ ،ﺩﺭ ﺑﺎﺏ
ﭼﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﻫﻮﻳﺘﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺳﺨﻦﻓﺮﺳــﺎﻳﻰ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﻣﻬﻢﺗﺮ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﻫﻢ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻫﻮﻳﺖ
ﺍﻳﺮﺍﻧــﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺫﻛﺮﺷــﺪﻩ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﻼﺻﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧــﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺫﻛﺮ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻫﻢ »ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻣﻮﻟﺪ«
ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ »ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﻣﺤﺴﻮﺱ« .ﮔﺮﺍﻳﺶﻫﺎﻯ ﺻﻮﻓﻴﺎﻧﻪ ،ﻧﻘﺶ ﻋﻨﺼﺮ
ﺗﺎﻭﻳﻞ ﻭ ﺗﻘﻴﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﺴــﺎﻫﻞ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ،ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻭ
ﺷــﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﻣﻠﻰ ﻭ ﻣﺤﻠﻰ ،ﻓِﺮﻕ ﻣﺬﻫﺒﻰﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﺳــﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﻫﻮﻳﺖ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺟﺰ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺍﺯﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻟﺘﻔﺎﺗﻰ ﻣﻄﻠﻮﺏ
ﺑﺪﺍﻥﻫﺎ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ 138ﻛﺘﺎﺏ ﻧﻬﻀﺖ ﺍﺳــﻤﺎﻋﻴﻠﻴﻪ ﺭﺍ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻧﻤﻮﻧﻪ
ﺣﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﺳﻼﺟﻘﻪ ﺿﺪ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻋﺒﺎﺳﻰ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ
ﺍﺩﻋﺎﻳﻰ ﺍﺳــﺖ ﺑﺪﻭﻥ ﭘﺸــﺘﻮﺍﻧﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ؛ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻫﻮﻳﺘﻰ ﻭ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺳﺎﺳــﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺴــﺖ .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ
ﺩﺷﻤﻦ ﻣﺸﺘﺮﻙ ،ﻳﻌﻨﻰ ﻋﺒﺎﺳﻴﺎﻥ ،ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰﺍﻯ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ
ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺳﻠﺠﻮﻗﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﻬﻀﺖ ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻠﻴﺎﻥ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺟﺎﻯﺟﺎﻯ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺯ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ
ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻯ ﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺷــﻚ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺍﺳﺖ .ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ ﻳﻚ
»ﻧﻬﻀﺖ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﻋﻤﻞ« ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺪﻑ ﺁﻥ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻠﻰ ﺑﻴﻦ ﻣﺮﺩﻡ
ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺎﺑﻴﻦ ﺗﻤــﺎﻡ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻯﻫﺎ ﺩﺭﻣﻰﺁﻭﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﺧﻮﺩ ﻳﻚ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻯ
ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺭﺯﺷﻰ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻣﺜﺎﻝ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴــﻢ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻛﻴﺶ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻭ ﻧﮋﺍﺩﭘﺮﺳﺘﻰ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﺟﺰﺍﻯ
ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺭﺯﺷــﻰ ﻫﻴﺘﻠﺮﻯ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻯ ﻧﺎﺯﻳﺴﻢ ﻣﺴﺎﻭﻯ ﺑﺎ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ
ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺭﺯﺷﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭﺍﻝ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ
ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ ،ﻟﻴﺒﺮﺍﻟﻴﺴﻢ ﻭ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ .ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻯ ﺑﺮﺍﻯ
ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ ﺗﻼﺷﻰ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺪﻧﺎﻡ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺟﻬﺘﻰ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ
ﺩﺍﺭﺩ.ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ 303ﻛﺘﺎﺏ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﺣﻤﻠﻪ ﺍﻓﻐﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻯ ﺻﻔﻮﻳﺎﻥ
ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻭ ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺸﻮﺭﮔﺸﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﻓﻐﺎﻥﻫﺎ
ﺳﺨﻦ ﺭﺍﻧﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﺩﻋﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻣﻞ ﻭ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻯ ﻭ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻰ ﺑﻴﺎﻥ
ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻋﻴﺒﻰ ﺍﺳﺖ ﻓﺎﺣﺶ؛ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺟﺪﺍﻳﻰ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺍﺯ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ ﻗﺎﺟﺎﺭﻳﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﻪ ﺩﺭ ﻋﺼﺮ
ﺻﻔﻮﻳﻪ ﻳﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ .ﺣﻤﻠﻪ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻭ ﺍﺷﺮﻑ ﺍﻓﻐﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺗﻨﻬﺎ
ﺣﻤﻠﻪ ﺩﻭ ﺳــﺮﺩﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺎﺑﻘﻪ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﻳﻚ ﺣﻤﻠﻪ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﻪ ﻗﺼﺪ ﻛﺸﻮﺭﮔﺸﺎﻳﻰ.
ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﮔﺮﺍﻣﻰ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﻪ 188ﻛﺘﺎﺏ ،ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺷﻴﺦ ﻓﻀﻞﺍﷲ ﻧﻮﺭﻯ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﺑﻨﻴﺎﻥﮔﺬﺍﺭ ﺷــﻮﺭﺍﻯ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﺎ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ
ﻓﻘﻬﻰ ﻭ ﺭﻭﻳﻪ ﺍﻧﺪﻳﺸﮕﻰ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻧﻮﺭﻯ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳﻼﻣﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺬﻳﺮﺵ
ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻯ ﻓﻘﻬﻰ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻧﻮﺭﻯ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﻣﻰ ﻛﺎﻣﻼ ﺷﺒﻴﻪ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺧﺘﻢ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺭ ﻛﺘﺐ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻭﺍﺿﺢ
ﻭ ﻣﺒﺮﻫﻦ ﺍﺳﺖ.ﻭ ﺍﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ ﺁﺧﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻛﺘﺎﺏ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻧﻘﺎﻁ ﺿﻌﻒ ﻭ ﻗﻮﺕ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻌﻀﻰ ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ،ﺍﺯ ﻏﻨﺎﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ ﭘﺎﻳﺎﻧﻰ ،ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﻓﺼﻮﻝ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻭ
ﻗﺎﻟﻴﺒﺎﻓﻰ ،ﺍﺯ ﻏﻨﺎﻯ ﻛﻤﺘﺮﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻋﻤﻼ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺗﻮﺻﻴﻔﻰ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺑﻪﻋﻼﻭﻩ ،ﺫﻛﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻫﻢ ﻻﺯﻡ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺗﺸﺮﻳﺢ
ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻫﻮﻳــﺖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳــﺖ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪﻯ ﺑﻪ ﺷــﻴﻮﻩ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﻭ
ﺩﺭﺳﺖﻧﻮﻳﺴﻰ ﺁﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﻰﺭﻭﺩ.ﻧﺜﺮ ﺭﻭﺍﻥ ﻣﻮﻟﻒ،
ﺭﺟﻮﻉ ﺑﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻓــﺮﺍﻭﺍﻥ ،ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺍﻏﻼﻁ ﭼﺎﭘﻰ ،ﻇﺎﻫــﺮ ﺯﻳﺒﺎ ﻭ ﺻﻔﺤﻪﺑﻨﺪﻯ
ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻭﻳﮋﮔﻰﻫﺎﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﺗﻘﺪﻳﺮ
ﺍﺳﺖ.
www.mosalas.ir
SwIÃw
ﻃﺮﺡ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﻭﻱ ﻣﻴﺰ ﻣﺠﻤﻊ
ﺩﺳﺘﻮﺭﻛﺎﺭﻣﺠﻤﻊﺗﺸﺨﻴﺺ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯﻛﻠﻰ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎﻱﺿﺪﻭﻧﻘﻴﻀﻲﺭﺍﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪﺑﺎﺁﻥﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﺳﺖ.
ﺣﺴﻴﻦﺷﺮﻳﻌﺘﻤﺪﺍﺭﻱ،ﻣﺪﻳﺮﻣﺴﺌﻮﻝﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻛﻴﻬﺎﻥﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻳﻦﻣﻮﺿﻮﻉﺑﻪﺣﺴﺎﺏﻣﻲﺁﻳﺪ.ﺍﺯﺳﻮﻱﺩﻳﮕﺮﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚﺭﻳﮕﻲﺩﺭ
ﺻﺪﺭﺧﺒﺮﻫﺎﻱﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻱﺟﻬﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ.ﺩﺭﻛﻨﺎﺭﺍﻳﻦﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﺭﺍﺑﻄﻪﺟﻨﺒﺶﺳﺒﺰﺑﺎﺣﺠﺘﻴﻪﻧﻴﺰﺩﺭﺍﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺘﻪﺍﺳﺖ.
15
ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ ﺭﻳﮕﻲ ﺩﺭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ
ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻋﺎﺩﺕ ﺧﺒﺮ ﺭﺍ ﺍﻭﻝ ﺍﻭ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ
ﻛﻪ ﺭﻗﻢ ﻣﻲﺯﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﺒﺎﺭ ﺧﻮﺩﺵ ﺧﺒﺮ ﺑﻮﺩ .ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺷــﺒﻜﻪ ﺧﺒﺮ
ﻭﻗﺘــﻰ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﺻﺒﺤﺎﻧﻪ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩﻧــﺪ ،ﺧﺒﺮ ﺭﺍ ﺑﻪﺻــﻮﺭﺕ ﻓﻮﺭﻯ
ﺭﻭﻯ ﺻﻔﺤﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳــﻮﻥ ﺧﻮﺩ ﺩﻳﺪﻧﺪ ،ﺧﺒﺮﻱ ﻛﻪ ﺁﺭﺯﻭﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ
ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﻯ ﺷﻬﺪﺍﻯ ﺣﻤﻼﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻰ ﺑﻮﺩ؛ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﭘﻨﺞ ﺳــﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳﻴﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺑﻠﻮﭼﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﻛﺮﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﺭﻫﺎ
ﻭ ﺑﺎﺭﻫــﺎ ﻧﺎﺍﻣﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ؛ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻰ ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭﺱ ﺩﺧﺘﺮﺍﻧﻪ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻧﻤﺎﺯﮔﺰﺍﺭﺍﻥ ﻣﺴﺠﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﻠﻮچﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺣﻤﺎﻳﺖ
ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻭﺯﻳــﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﻛــﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻌــﺪ ﺍﺯ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻯ ﺳــﺮﻛﺮﺩﻩ
ﮔﺮﻭﻩﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻰ ﺟﻨﺪﺍﷲ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺳــﻔﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﺣﻠﻘﻪ
ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻧــﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺳــﻮﺍﻻﺕ ﺧﻮﺩ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺑﺎﺯﮔﻮﻳــﻰ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ
ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻯ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻭﻯ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮ
ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺭﻳﮕﻲ
ﺑﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺳــﺮﻭﻳﺲﻫﺎﻱ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻭ ﻛﻤﻚﻫﺎﻱ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ
ﺩﺳــﺖ ﺑﻪﺷﺮﺍﺭﺕ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﻲﺯﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺪﺕﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﺗﻮﺳﻂ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ،ﺍﻃﻼﻋﺎﺗــﻲ ﻭ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﺳــﺮﺑﺎﺯﺍﻥ ﮔﻤﻨﺎﻡ ﺍﻣﺎﻡ
ﺯﻣﺎﻥ)ﻋﺞ( ﺗﺤﺖ ﻛﻨﺘــﺮﻝ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻮﺷــﻴﺎﺭﻱ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻭ
ﺳﺮﺑﺎﺯﺍﻥ ﮔﻤﻨﺎﻡ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ)ﻋﺞ( ﺩﺭ ﻓﺮﺻﺖ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ
ﻧﻔﺮﺍﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺍﻫﺶ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﺪ .ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﺷﺮﺍﻑ
ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺴﻠﻂ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻭ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ.
ﺍﻣــﺎ ﺭﻳﮕﻰ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺩﺍﻡ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳــﺖ؛ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﺑﺮﻩ ﺧﺒﺮ
ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺳﺮﻛﺮﺩﻩ ﮔﺮﻭﻫﻚ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﺟﻨﺪﺍﷲ ،ﺍﻏﻠﺐ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻯ
ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﻏﺮﺏ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ
ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﺑﺮﻩ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷــﺖ ﺭﻳﮕــﻰ ﺩﺭ ﻳﻚ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺧﺎﺭﺟﻰ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ .ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ
ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻰ ﺳﺮﻛﺮﺩﻩ ﮔﺮﻭﻫﻚ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ
ﺷﺮﻕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩﻧﺪ.
ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺭﻭﻳﺘﺮﺯ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺷــﺒﻜﻪ ﺍﻟﻌﺎﻟــﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﺍﺩ:
»ﺭﻳﮕﻰ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺷــﺪ «.ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ
ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺷــﺒﻜﻪ ﺍﻟﻌﺎﻟﻢ ،ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷــﺖ ﺭﻳﮕﻰ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ.
ﻓﺮﺍﻧﺲﭘﺮﺱ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷــﺖ ﺭﻳﮕﻰ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻛﺸﻮﺭ
16
ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ .ﺷﺒﻜﻪ ﭘﺮﺱ.ﺗﻰ ﻭﻯ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ »ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻰ« ﺩﺭ
ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺩﺑﻰ ﺑﻪ ﻗﺮﻗﻴﺰﺳﺘﺎﻥ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ .ﺁﺳﻮﺷﻴﺘﺪﭘﺮﺱ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻮ
ﺳﺮﺍﺳﺮﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ» :ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺭﻳﮕﻰ ،ﺭﻫﺒﺮ
ﮔﺮﻭﻩﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ ﺟﻨﺪﺍﷲ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ«.
ﺭﻳﮕﻰ ﻛﻴﺴﺖ؟
ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻰ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺳــﺎﻝ 1358ﺍﺳﺖ» .ﺭﻳﮕﻰ« ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﻗﺒﺎﻳﻞ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎﻥ ﺷﻤﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﺒﺎﻳﻠﻰ ﭼﻮﻥ ﺑﺮﺍﻫﻮﺋﻰ ،ﻣﺮﻯ،
ﻧﺎﺭﻭﺋﻰ ،ﺷﻬﻨﻮﺍﺯﻯ ،ﻛﻬﺮﺍﺯﻫﻰ ،ﮔﻤﺸــﺎﺩﺯﻫﻰ ،ﺑﺎﺭﻛﺰﻫﻰ .ﺍﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺭﻳﮕﻰ ﺍﺳﺖ.
ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻛﻼﺳﻴﻚ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ
ﺍﺯ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻴﻪ ﺍﻫﻞ ﺳــﻨﺖ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺑﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺭﻳﮕﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ »ﺧﺎﺩﻡ ﺟﻨﺪﺍﷲ«
ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﺪ .ﺍﻭ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺷﺮﺍﺭﺕ ﻭ ﻳﻚ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﺎﻗﻮﻛﺸﻰ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ
ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻗﺒﻴﻠﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺷﻬﺮ ﺯﺍﻫﺪﺍﻥ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮ
ﻣﺪﺗﻰ ﻫﻢ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺷــﺪ ﺍﻣــﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺳﻴﺎﺳــﻰ
ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩ.
ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺯ ﺳﻦ ﻧﻮﺯﺩﻩ ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﻭ ﺑﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺭﻳﮕﻰ ﭘﻴﺶ
ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠــﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻋﻠﻤﺎﻯ ﺍﻫﻞ
ﺳﻨﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ -ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﻟﻮﻯﻫﺎ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ -ﻧﺰﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﻓﺖ ﺍﻣﺎ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﺶ ﺍﻫﻤﻴﺘﻰ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﺸﺪﻧﺪ.
ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﻌﺪﻯ ﺭﻳﮕﻰ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻴﺎﻥ ﻋﻤﺪﻩ ﻣﻮﺍﺩ ﻣﺨﺪﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ
ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﻼﻗﻪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺟﺒﻬﻪ ﺗﺎﺯﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ
ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻳﺪ ﺍﺯ ﺭﻳﮕﻰ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﻭ ﭘﻮﻝ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ.
ﺑﻪ ﺍﻳﻦﺗﺮﺗﻴــﺐ ﺭﻳﮕﻰ ﮔﺮﻭﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭘﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩ ،ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻛﻪ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺣﻤﻠﻪﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﻧﺎﻡ »ﺟﻨﺪﺍﷲ« ﺭﺍ ﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﮔﺬﺍﺷﺖ.
ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺪﻑ ﺍﺻﻠﻰ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ »ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﻠﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻗﻮﻡ
ﺑﻠﻮچ ﻭ ﺍﻫﻞ ﺳﻨﺖ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﺳﻴﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ« ﺍﻣﺎ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻏﻴﺮﻧﻈﺎﻣﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻧﻴﺰ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ
ﺍﻭ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﺶ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﺟﻨﺪﺍﷲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﻰ ﻧــﺎﻡ »ﺟﻨﺒﺶ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻣﻠﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ!« ﺭﺍ ﺑﺮ
ﺧﻮﺩ ﮔﺬﺍﺷﺖ .ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎﻡ ﻧﻤﺎﻳﺎﻧﮕﺮ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﻭ ﺧﻂﺩﻫﻨﺪﮔﺎﻥ
ﺍﺻﻠﻰ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﻳﮕﻰ ﺑﻮﺩ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺎﻡ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺻﺪﺍ ﻭ ﻋﻜﺲ
ﺭﻳﮕﻰ ﺑﻪ ﺑﺴﺎﻣﺪ ﺑﺮﺧﻰ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺳﻠﻄﻨﺖﻃﻠﺐ ﺗﺒﺪﻳﻞ
ﺷــﺪ .ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻯ
ﻣﻜﺮﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺭﻳﮕﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ »ﺩﻛﺘﺮ ﺭﻳﮕﻰ« ﻧﺎﻣﻴﺪ!
ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺠــﺎﺭﻯ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺭﻳﮕﻰ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺻﺪﺍﻯ ﺑﻠﻮچ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻜﻬﻠﻢ ﺳﻮﺋﺪ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﮔﺮﻭﻩ ﺭﻳﮕﻰ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎ
ﺍﺯ ﺷــﺒﻜﻪ ﺍﻟﻌﺮﺑﻴﻪ ﻛﻪ ﻣﺎﻟﻚ ﺍﺻﻠﻰ ﺁﻥ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﺳﻌﻮﺩﻯ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻠﻨﺪﮔﻮﻯ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺷــﺒﻜﻪ ﺩﺭ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﺑﺤﺚﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻥ ﻣﺮﺯﺑﺎﻧﺎﻥ
ﺑﻪ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﭘﺨﺶ ﻛــﺮﺩ .ﺍﻟﻌﺮﺑﻴﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻣﺸــﺎﺑﻬﻰ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﻫﺎﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﺍﺳــﻴﺮ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ.
ﮔﺮﻭﻩ »ﺟﻨﺪﺍﷲ« ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1384ﺷﻤﺴﻰ 9ﻣﺮﺯﺑﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ
ﮔﺮﻭﻩ ﺧﻮﺩ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩﻫﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻔﺴﺪ ﻓﻰﺍﻻﺭﺽ
ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺟﻨﺪﺍﷲ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺣﻤﻠﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﺸــﺘﺎﺭ ﺗﺎﺳــﻮﻛﻰ
ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺷﺪ 21ﺗﻦ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻏﻴﺮﻧﻈﺎﻣﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 1385ﺷﻬﺮ ﺯﺍﻫﺪﺍﻥ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﺑﻤﺐﻫﺎﻳﻰ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺳﭙﺎﻩﭘﺎﺳﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ
ﺳﻴﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﺑﻠﻮﭼﺴــﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺑﻤﺐﮔﺬﺍﺭﻯﻫﺎ 11ﺗﻦ ﺍﺯ
ﭘﺎﺳﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺭﺳﻴﺪﻧﺪ.
ﺭﻳﮕــﻰ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑــﺎ ﺻﺪﺍﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺍﺳــﺖ.
ﺍﻳﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ
ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻋﻠﻨﻰ ﺍﺯ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﻢ ﻭ ﻧﻘﺾ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺍﻟﺠﺰﻳﺮﻩ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﻣﻮﺭﺩ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺍﺭﺩﻳﺒﻬﺸﺖ 16،1387ﺳﺮﺑﺎﺯﻭﭘﺮﺳﻨﻞﻧﻴﺮﻭﻯﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺣﻤﻠﻪ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺟﻨﺪﺍﷲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﭘﺎﺳــﮕﺎﻩ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻪ
ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ
ﺭﻳﮕﻰ ﺷﺪ ﻭ ﺩﻭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻗﺘﻞ ﺭﺳﺎﻧﺪ.
ﻣﺤﻞ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﮔﺮﻭﻩ ﺟﻨﺪﺍﷲ
ﮔــﺮﻭﻩ ﺭﻳﮕﻰ ﻭ ﺟﻨــﺪﺍﷲ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺪﻭﻥ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ،
ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻓﺖﻭﺁﻣﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ
ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ» :ﻣﻦ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺧﺎﻙ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎ ﻭ ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﺭ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺑﺎ ﺯﻥ ﻭ
ﺑﭽﻪﻫــﺎ ،ﻭﻟﻰ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛــﻪ ﻛﺎﺭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﻣﻲﻛﻨﻨــﺪ ﺩﺭ ﺧﺎﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻫﺴﺘﻨﺪ «.ﺭﻳﮕﻰ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺷﺪﻩ ،ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻧﺸﺪﻩ ،ﺭﻫﺎﻳﺶ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺳــﻴﺮ ﺟﻨﺪﺍﷲ ﺑﻮﺩ ،ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ
ﺟﻨﺪﺍﷲ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻣﺘﻌﺼﺐ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺷــﻌﺎﺋﺮ ﺩﻳﻨﻰ ﺭﺍ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﻗﻴﻖ
ﺑﻪﺟﺎ ﻣﻲﺁﻭﺭﻧﺪ .ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺭﻳﮕﻰ ﻫﺮﮔﺰ ﻳﻚ ﺷﺐ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻣﻜﺎﻧﻰ
ﺍﻗﺎﻣﺖ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻜﺶ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺳﺖ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
»ﺟﻨﺪﺍﷲ« ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻣﺪﻋﻰ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﺶ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ
ﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍﻯ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﻧﻮﻉ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻧﺸﺎﻥ
ﺍﺯ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﭘﺸــﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩﺍﻯ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ
ﺧﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﻠﻮچ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﺍﺯ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧــﻰ ﻭ ﺭﺍﺩﻳﻮﻳﻰ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪ
ﺳــﻠﻄﻨﺖﻃﻠﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻋﻤﻠﻴــﺎﺕ ﻭ ﻃﺮﺡ ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﺎﻳﺶ
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﻣﺴــﻠﺤﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ،
ﺷــﻴﻮﻩﻫﺎﻯ ﻛﺎﺭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﻭ ﺍﻟﺰﺭﻗﺎﻭﻯ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺑﻪ ﺷــﻜﻞ
ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﻯ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻭﻳﮋﮔﻰﻫﺎﻯ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﻳﮕﻰ
ﺭﻳﮕﻰ ﻭ ﮔﺮﻭﻫﺶ ﻫﺮﮔﺰ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺸﺎﻏﻞ
ﺁﻧﻬﺎﺳــﺖ ،ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ» .ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻧﻤﻲﻛﻨــﻢ ﺑﻴﻦ ﻗﻮﻡ ﻣﺎ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻰ
ﻫﻢ ﻫﺴــﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻣــﺮﺩﻡ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ «.ﻭﻯ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺍﻻﻥ ﻭﺿﻌﻴﺖ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺑﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ 60 ،50 .ﻫﺰﺍﺭ
ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎﻥ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﺭﺗﺰﺍﻗﺸﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻭ
ﺍﻓﻐﺎﻧﺴﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﺴﺪﻭﺩ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ«.
ﺭﻳﮕﻰ ﻣﻴﻞ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﻫﺒﺮ ﺩﺍﻧﺎﻯ ﮔﺮﻭﻫﺶ ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ،
ﺍﻣﺎ ﮔﺮﻭﻩ ﻭﻯ ﻛﻪ ﺗﻮﺳــﻂ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻣﺰﺩﻭﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ،ﺩﺭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ
ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺑﻪ ﺗﻮﺣﺶ ﺩﺳﺖ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺟﻨﺪﺍﷲ ﻣﻌﻤﻮﻻ
ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺳــﭙﺲ ﺷﺮﻛﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﻧﻔﻰ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﺭ ﺟﺎﺩﻩ ﻛﺮﻣﺎﻥ ـ ﺑﻢ ﺍﻭﻝ ﺍﻋﻼﻡ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﻛﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺍﻳﻦ
ﮔﺮﻭﻩ ﺁﻥ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻛﺮﺩ.
ﺷﻴﻮﻩ ﻋﻤﻞ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﻳﮕﻰ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﮔﺮﻭﮔﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﻭ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺍﺳﺖ؛
ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻴﺮﻭﻯ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻭ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻴﺎﻥ ﺳــﺎﺑﻘﻪ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻣﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺻﻼ ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺳﻨﺪ.
ﺭﻳﮕﻰ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺑﻌﻀﻰ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﻫﺪﻑ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﺍﺭ ﻭ ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻧــﺪ «.ﻭﻯ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺷﻴﻮﻩ ﮔﺮﻭﮔﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺍﮔﺮ ﺣﻞ ﻧﺸﺪ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﻳﮕﺮﻯ
ﻣﻲﺯﻧﻴﻢ ﻭ ﺍﻓــﺮﺍﺩ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻯ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ .ﺍﺯ ﺁﺩﻡﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰﺷــﺎﻥ
ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ .ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨــﺪ «.ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺮﻓﺘﻦ
ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ ﺗﻮﺭ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ،ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺴــﻴﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﺟﻤﻌﻰ
)ﺍﺗﻮﺑﻮﺱ ﻭ ﻣﻴﻨﻰﺑﻮﺱ( ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻥ
ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺑﻪ ﻛﻮﻩﻫﺎﻯ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻳﺎ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎﻥ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ.
ﮔﺮﻭﻩ ﺭﻳﮕﻰ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎ ﺟﻨﮓ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪﺍﻯ ﭘﺮ ﺍﺯ ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﻓﻀﺎﻯ ﺑﺎﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻓﺮﻭﺵ ﮔﺮﻭﮔﺎﻥ،
ﻫﻢ ﻗﺎﭼﺎﻕ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘــﻪ ،ﻫﻢ ﺑﺎﺟﮕﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﻗﺎﭼﺎﻗﭽﻴﺎﻥ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ
ﻛﻤﻚﻫﺎﻯ ﻣﺎﻟﻰ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﻛﺴﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ
ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﻨﺪ .ﺑﺮﺧﻰ ﻧﺎﻇﺮﺍﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ
ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺑﺎﺝ ﺩﺍﺩﻥ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻲﺩﺍﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻭﺭﻭﺩ
ﺧﺎﺭﺟﻰﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﺩﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺟﻮﺍﺏ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ.
ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ ﺁﻧﭽﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪﺩﺳــﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ،ﻣﺤﻞ ﺁﻣﻮﺯﺵ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺖ »ﺟﻨﺪﺍﷲ« ﺩﺭ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺁﻣﻮﺯﺵﻫﺎ ﺑﻪ
ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳﻰ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺍﻛﺜﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ
ﺍﻟﺰﺭﻗﺎﻭﻯ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻥﻫﺎﻯ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻟﻘﺎﻋﺪﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ
ﭘﻮﻝ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﻣــﺪﺍﺭﻙ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ،ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﻋﻜﺲ
ﺭﺍ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﭘﻮﻝﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﺩﺭ
ﻛﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﺮﻡ ﻭ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ
ﺟﺰ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ﮔﺮﻭﮔﺎﻧﮕﻴﺮﻯ ﻛﻮﺭ ،ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﺭ ﺷــﺐ 23ﺁﺫﺭ 85ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭ
ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﻤﺐﮔﺬﺍﺭﻯ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻧﻘﺺ ﻓﻨﻰ ﻗﺒﻞ
ﺍﺯ ﻭﻗﺖ ﻣﻌﻴﻦ ﻭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭ ﻣﻨﻔﺠﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ
ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﻯ ﺗﺠﻤﻊ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ.
ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﺭﻳﮕﻰ
ﻃﺎﻟﺒــﺎﻥ ﻭ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ
ﺍﺭﺗﺶ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﻭﻯ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﻳﻚ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ
ﺑــﻪ ﻣﺎﻣﻮﺭﺍﻥ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺩﺭ
ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ
ﺍﻛﻴﭙﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺻﺤﺖ ﻣﻄﻠﺐ ﻓﻮﻕ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻯ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ
ﻣﻲﺭﻭﻧﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺣﺮﺍﺯ ﻫﻮﻳﺖ ﻭﻯ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﮔﻴﺮﻯ ﺧﻮﻥ ﻭ
ﺍﺛﺮ ﺍﻧﮕﺸﺖ ﺍﺯ ﻭﻯ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻣﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺭﺳﻤﺎ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺍﺳﺘﺮﺩﺍﺩ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻣﺎﻟﻚ ﺭﺍ
ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺤﻠﻰ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﺗﻼﺵ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺍﺯ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺑﺮﺍﺩﺭ
ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﻛﻨﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻋﻮﺽ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ
ﺑﺎ ﺷــﺨﺺ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﻭﺭ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺍﺯ
ﺁﻧﺠﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﻗﺒﻠﻰ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺍﺛﺮ ﺍﻧﮕﺸــﺖ ﻭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ
ﺧﻮﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﻋﺪﻡ ﻃﺒﻴﻖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻣﺸــﺨﺼﺎﺕ ﺷﺨﺺ ﻗﻼﺑﻰ
ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺗﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﺍ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﮔﺮﻭﻩ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻯ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﻰ ﺑﺮﺍﺩﺭ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﻭ
ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻴﺎﻭﺭﻧﺪ.
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ
ﻇﻬــﻮﺭ ﺭﻳﮕــﻲ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺣﺎﺷــﻴﻪﺍﻱ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﺮ ﺑﺴــﺘﺮﻱ ﺍﺯ
ﺍﺧﺘﻼﻑﻫﺎﻱ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻭ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﮔﺮﻭﻩ ﺟﻨﺪﺍﷲ ﺍﺯ
ﻧﻈﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ،ﮔﺮﺍﻳﺶﻫﺎﻱ ﻭﻫﺎﺑﻲﮔﺮﻱ ﻭ ﺳــﻠﻔﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ
ﻣﺘﺤﺠﺮﺍﻧﻪ ﺍﺯ ﺷﺮﻳﻌﺖ ﻧﺒﻮﻱ ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍﻳﻲ ﺑﺎﺯ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻴﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﻃﺎﻟﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻓﻐﺎﻧﺴــﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺮﺯﻫــﺎﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ
ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ ﺳــﺮﻭﻳﺲﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ،
ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ،ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮔــﺮﻭﻩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔــﺲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ
ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻭ ﭘﺎﺭﺍﺩﺍﻳﻢ ﺷﻜﺎﻑ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻴﻌﻪ ﻭ ﺳﻨﻲ
ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ.
ﺳــﻮﺍﻱ ﺍﻗﺘــﺪﺍﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﺍﻳﻦ ﻋﻀﻮ
ﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍﻱ ﺟﻨﺪﺍﷲ ،ﺑﻪ ﺩﺍﻡ ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ ﺭﻳﮕــﻲ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍﻳﻲ ﻭ ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻴﺴــﻢ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﻛﺮﺩ.
ﺗﻼﺵ ﻏﺮﺏ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺧﺸــﻦ ﺍﺯ ﺷــﺮﻳﻌﺖ ﻧﺒﻮﻱ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺭﻳﮕﻲ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﮔﺮﺍﻳﺶﻫﺎﻱ ﻭﻫﺎﺑﻲ ﻧﻤﺎﻳﺎﻥ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻴﺎﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺭﻳﮕﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺗﻬﺪﻳﺪ
ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻧﻈﺎﻡ ،ﺑﺎ ﺍﻭ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﺩ ﺑﻨﻴﺎﺩﮔﺮﺍﻳﻲ ﻭ ﻃﺎﻟﺒﺎﻧﻴﺴﻢ ﻫﻢ
ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﺭﻳﮕﻰ
ﻟﻜﻪ ﻧﻨﮓ ﻣﺎ ﺑﻮﺩ
ﺑﺸﻴﺮ ﺍﺣﻤﺪ ﺭﻳﮕﻲ
ﺭﺋﻴﺲ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺭﻳﮕﻲ ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺑﻠﻮﭼﺴﺘﺎﻥ
ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻲ ،ﺳﺮﻛﺮﺩﻩ ﮔﺮﻭﻫﻚ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ ﻟﻜﻪ ﻧﻨﮕﻲ ﺑﺮ
ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺭﻳﮕﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﮕﺎﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺷﺪ ﻭ
ﻗﻠﺐ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﻱ ﺩﺍﻏﺪﻳﺪﻩ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﻳﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻧﻲ ﺷﺎﺩ ﺷﺪ.
ﺍﺯ ﻟﺤﻈﻪ ﺷــﻨﻴﺪﻥ ﺧﺒﺮ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺩﺭ ﭘﻮﺳﺖ
ﺧﻮﺩﻡ ﻧﻤﻲﮔﻨﺠﻢ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻳﻚ ﺟﺎﻧﻲ ﺑﻲﻫﻮﻳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ
ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﻱ ﺑﻲﮔﻨﺎﻩ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﻙ ،ﻧﻮﺟﻮﺍﻥ ،ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﺳﺎﻟﺨﻮﺭﺩﻩ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻙ ﻭ ﺧﻮﻥ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﺎ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ
ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﺪ .ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﻟﻜﻪ ﻧﻨﮕﻲ ﺑﺮ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺭﻳﮕﻲ ﺑﻮﺩ ،ﻫﺮ ﭼﻨﺪ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﮔﻮﺩ ﻭ ﺗﻨﮓﻧﻈﺮﺍﻧﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﺎﻳﻔﻪ
ﺭﻳﮕﻲ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻧﻲ ﺯﻳﺮ ﺳــﻮﺍﻝ ﻣﻲﺑﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺧﺪﺍ
ﺭﺍ ﺷــﺎﻛﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺧﻮﺭﺷﻴﺪ ﭘﺸﺖ ﺍﺑﺮ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ
ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺑﺮﻣﻼ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺍﻣﺮ ،ﺍﻳﻦ ﺟﺮﺛﻮﻣﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﺰﺍﻱ ﺍﻋﻤﺎﻝ
ﻧﻨﮕﻴﻨﺶ ﺑﺮﺳــﺎﻧﻨﺪ .ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭ ﺍﺳــﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ 22ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺭﻳﺶﺳﻔﻴﺪﺍﻥ ﻃﺎﻳﻔﻪ
ﺑﻪ ﻣﺤﻞ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﺭ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺩﺭ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﺭﻓﺘﻴﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺸﺴﺘﻲ
ﺑﺎ ﻭﻱ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺭﺍﻫﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﻭ
ﺧﻄﺎﺳــﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﺧﻼﻑ ﺩﺳــﺖ ﺑﻜﺸﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺍﻣﺎﻥ
ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺩ.
ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻳﻲﻫﺎﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺍﻣﺎ ﻭﻱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﻴﺶﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﺮﺩ.
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻥ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﻳﺶﺳــﻔﻴﺪﺍﻥ ﻃﻮﺍﻳﻒ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ
ﺑــﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑــﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟــﻚ ﮔﻔﺖ ﺗﻤــﺎﻡ ﻣﺎﻳﺤﺘﺎﺝ ﻣﺮﺩﻡ
ﻣﺮﺯﻧﺸــﻴﻦ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﺯﻱ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ
ﺣﺮﻛﺎﺕ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻡﻫﺎﻱ ﺷــﻤﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪﻩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺮﺯﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺑﻪﻧﺎﭼﺎﺭ ﻣﺴــﺘﺤﻜﻢ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳــﺒﺐ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﻭ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺭﻳﺶﺳﻔﻴﺪ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻧﻲ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ:
»ﺣﺮﻛﺎﺕ ﮔﺮﻭﻩ ﺷﻤﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﺷــﺪﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺍﻱ
ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﺎﻳﺤﺘﺎﺝ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺧــﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻀﻴﻘﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ
ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡﻫﺎ ﺑﺮﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﺷﻮﻳﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﻣﺮﺩﻡ ﺭﻓﻊ ﻣﻲﺷﻮﺩ«.
ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟــﻚ ﺭﻳﮕﻲ ﺩﺭ ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺭﻳﺶﺳــﻔﻴﺪﺍﻥ
ﻃﻮﺍﻳﻒ ﮔﻔﺖ» :ﺷﻤﺎ ﭼﻘﺪﺭ ﺳﺴﺖ ﻋﻨﺼﺮ ﻫﺴﺘﻴﺪ ،ﻣﻦ ﺗﺎ ﭼﻨﺪﻱ
ﭘﻴﺶ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻜﻪﺍﻱ ﻧﺎﻥ ﻣﺤﺘﺎﺝ ﺑــﻮﺩﻡ ﻭﻟﻲ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺁﻧﻘﺪﺭ
ﭘﻮﻝ ﺑﺮﺍﻳﻢ ﺭﻳﺨﺘﻪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻢ«.
ﺳﺨﻨﺎﻥ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻭﻱ ﻣﺰﺩﻭﺭ ﻭ
ﺳــﮓ ﻗﻼﺩﻩ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ
ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﻦ
ﺟﺮﺛﻮﻣﻪ ﻓﺴــﺎﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﺰﺍﻱ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻧﻨﮕﻴﻨﺶ ﺑﺮﺳــﺎﻧﻨﺪ ،ﻛﺎﻣﻼ
ﺍﻭ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺸــﺨﺺ ﺷــﻮﺩ
ﺍﻳــﻦ ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎﺭ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﭼﻪ ﺍﺷــﺨﺎﺹ ،ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ،ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎ ﻭ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﻦ ﻃﺎﻳﻔﻪ ﺍﺯ ﮔﺬﺷــﺘﻪﻫﺎﻱ ﺩﻭﺭ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺧﺪﻣﺘﮕﺰﺍﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ
ﻧﻈﺎﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺎ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻤﻲﺩﻫﻴﻢ
ﺑﻪﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺍﻫﺎﻧﺖ ﻭ ﻇﻠﻢ ﻭ ﺳﺘﻢ ﺭﻭﺍ ﺩﺍﺭﺩ.
17
ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺩﻛﺘﺮ ﺍﺭﺩﺳﺘﺎﻧﻰ
ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ
ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖ ﺑﺎﻟﻔﻄﺮﻩ
2ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﺗﺤﻠﻴﻠﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻲ
ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ ﺭﻳﮕﻲ ﺟﺪﻳﺪ
ﺩﻛﺘﺮ ﻻﺳﺠﺮﺩﻯ
ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ
ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻲ ﻳﻚ ﻧﻴﺮﻭﻱﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻲ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ
ﺍﺯ ﺧﺎﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺩ ﺑﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﺳﻲ -ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺧﺎﺹ ﺑﺎ ﺳﻴﺎ
ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﺭﻳﮕﻰ
ﻳﻚ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﺁﻣﻴﺰ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽــﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔــﺬﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ
ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻲ ﭼﻨﺪ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﺍﺳــﺖ :ﻧﻜﺘﻪ
ﺍﻭﻝ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻋﻨﺎﺻﺮ
ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺎﺯﻱ ﺷــﻄﺮﻧﺞ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻭ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺍﻳﻨﭽﻨﻴﻨﻲ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ.
ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻭﻡ ،ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﻓﻀﺎﻱ ﺭﻭﺍﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ
ﺑﺎ ﻛﻢ ﺷــﺪﻥ ﻫﺮﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻳﻚ ﺁﺭﺍﻣﺶﺧﺎﻃﺮ ﺭﻭﺍﻧﻲ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﻛﻞ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻭ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺩﻧﻴﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ
ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻧﻜﺘﻪ ﺳــﻮﻡ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺳــﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ
ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧــﻪ ﻣﺪﺕﻫﺎ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺖ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ
ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧــﻪ ﺯﺍﺋﻴﺪﻩ ﺗﻔﻜــﺮﺍﺕ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻧﻴﺮﻭﻫــﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ
ﺍﺳﺖ ،ﻟﺬﺍ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ ﺭﻳﮕﻲ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ
ﺍﺳــﻨﺎﺩ ﻭ ﮔﻮﺍﻫﻲﻫــﺎﻱ ﻣﻬﻢ ﺩﺧﺎﻟــﺖ ﻧﻴﺮﻭﻫــﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺩﺭ
ﺑﺤﺚﻫﺎﻱﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻲ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺁﻧﭽﻪ
ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳــﻮﺧﺘﻦ ﻣﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺳﻴﺴــﺘﻢﻫﺎﻱ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻏﺮﺏ ﻃﺮﺍﺣﻲ
ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﻳﻚ ﺿﺮﺑﻪ ﺑﺰﺭگ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ
ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪﺍﻭﻟﻴﻦﺭﻓﺘﺎﺭﻱﻛﻪﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎﺩﺭﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪﻣﻮﺍﺭﺩﺑﺮﻭﺯﻣﻲﺩﻫﻨﺪ
ﻧﻔﻲ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺷﻤﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺍﺻﻞ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺭﺍ ﻧﻔﻲ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻓﺸــﺎﺭ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻭ
ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻭ ﺍﺳــﻨﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﻮﺩ ﻭ
ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﺍﻏﻨﺎ ﻛﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪﻱ ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﻭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﺎ ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻱ
ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲﺧﻮﺩﺍﻋﺘﺮﺍﻑﻛﺮﺩﻩﻭﺩﺭﻧﻬﺎﻳﺖﻫﻢﺍﺯﺁﻥﺧﻮﺍﻫﻨﺪﮔﺬﺷﺖ
ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻪ ﻣﻬﺮﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺳــﻮﺧﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻛﻨﺎﺭﺵ ﺭﺍﺣﺖ ﺭﺩ
ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺳــﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﻫﻢﺯﺩﻥ ﻓﻀﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﻭ ﺛﺒﺎﺕ ،ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﺁﻧﻬﺎ
ﺭﻭﻱ ﺑﺮﺧﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻗﻮﻣﻴﺘﻲ ﻭ ﻋﻨﺎﺻﺮﻱ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﻮﻋﻲ ﺩﺭ ﻣﺴــﺎﺋﻞ
ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕﻣﺬﻫﺒﻲﻭﻗﻮﻣﻴﺘﻲﻧﻘﺸﻲﺩﺍﺭﻧﺪﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱﺧﻮﺍﻫﻨﺪ
ﻛﺮﺩ.ﺩﺭﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻱﻣﺮﺯﻱﻣﺎﺑﺎﻳﺴﺘﻲﺑﻴﺸﺘﺮﻣﺮﺍﻗﺒﺖﻛﻨﻴﻢﻛﻪﻳﻚ
ﺭﻳﮕﻲﺩﻳﮕﺮﺑﺮﻭﺯﻭﻇﻬﻮﺭﻧﻜﻨﺪ.
18
ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺩﺭ
ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻲ ،ﺑﻪﺭﻏــﻢ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ
ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻣﻨﻈﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻨﻈــﺮ ﺍﻭﻝ ،ﻣﻨﻈﺮ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗــﺪﺍﻡ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫــﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ
ﻏﺮﻭﺭﺁﻓﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﻲﻓﻬﻤﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ،
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﻮﻱ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﭼﺸﻢ ﻓﺘﻨﻪ ﺭﺍ ﻛﻮﺭ ﻛﻨﺪ
ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳــﺖ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﻌﺎﻧﺪ
ﻧﻈﺎﻡ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﻨﺸﻴﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻫﻢ ﺍﮔﺮ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺭﺍﻩ
ﻫﺴﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭘﺸﺖ ﻣﻴﺰ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺣﻞ ﻛﻨﻨﺪ.ﺳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﺘﻨﻪﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ
ﮔﺮﻭﻛﺸﻲﻫﺎﻱ ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻄﺢ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﺟﻤﻊ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ
ﺑﺎ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ،ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻳﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻱﺍﺵ ﺩﺭ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻭ ﺍﻧﺴــﺠﺎﻡ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺭﺍ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺍﺯ
ﻗﺒﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻨﻈﺮ ﺩﻭﻡ ،ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻭ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ
ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ژﺍﻧﺪﺍﺭﻡ
ﻣﻨﻄﻘــﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻱ ﺍﺳــﺘﻜﺒﺎﺭ ﺭﺍ ﻋﻤﻠﻲ ﻛﻨﺪ
ﻭﻟﻲ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻭﻝ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﻭ ﺭﺍﻫﺒﺮ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺍﻳﻔﺎﻱ
ﻧﻘﺶ ﻛﻨﺪ.
ﺑﺎ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻲ ،ﻫﻤﺎﻥ ﻓﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺑﺮﺍﺩﺭﺵ ﺑﺎﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳــﻮﻱ ﻣﺸﺎﻭﺭﺍﻥ ﻏﺮﺑﻲ ﻭ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻲﺷﺪ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﺗﺶ ﻣﻲﻛﺸﺪ ،ﺍﻗﺪﺍﻡ
ﻧﻴﺮﻭﻫــﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﺧﻮﺍﺳــﺖ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻭ ﺗﺤﻮﻳﻞ
ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺖ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻗﺪﺭﺕ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ
ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﮔﺮ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻋﻜﺴــﻲ ﻛﻪ 24ﺳﺎﻋﺖ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ
ﺭﻳﮕﻲ ،ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻧﺸــﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺭﻭﺯ ﭘﺮﻭﺍﺯ،
ﺷﻤﺎﺭﻩ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﻭ ﻣﻘﺼﺪ ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖ ﺗﻮﺳﻂ ﻧﺰﺩﻳﻚﺗﺮﻳﻦ ﻓﺮﺩ
ﺑﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻤﺎﻟﻚ ﺭﻳﮕﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ
ﭘﻲ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻲﺑﺮﻳﻢ.
ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺍﻫﻤﻴﺖ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻧﻈﺎﻡ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﺍﻧﺴــﺠﺎﻡ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺭﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻃﺒﻌﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﭘﻴﺎﻣﺪﺵ ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﻜﺲﺍﻟﻌﻤﻞ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻏﺮﺏ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ
ﺭﻳﮕﻲ ﭼﻴﺴﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺑﺮﺧﻲ
ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﻫﻤﺴــﺎﻳﻪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ
ﺭﻳﮕﻲ ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻨﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﻪﺩﺍﻡ ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖ
ﺳﻌﻲ ﺩﺭ ﻛﻮﭼﻚ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﺰﺭگ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﻟﻴﻞ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﺮﻩ ﻃﺒﻌــﺎ ﻭﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻲ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ ﺭﺍ ﻟﻮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﮔﺮﺍﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﻄﻊ
ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻭ ﻏﺮﺏ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺮﺩﻩ ﻭ
ﺑﺮ ﻧﺤﻮﻩ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻱ ﻭﻱ ﻭ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻓﺸﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮ ﺗﻮﻗﻒ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻱ
ﻋﺎﺯﻡ ﺑﻪ ﺩﺑﻲ ﻛﻪ ﺭﻳﮕﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﺸﺴــﺘﻦ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ
ﺑﻨﺪﺭﻋﺒﺎﺱ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺗﻲ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﺟﻲ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ ﻭ
ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻲ ﺩﺭﺳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻋﻜﺲﺍﻟﻌﻤﻞ ﺧﺎﺻﻲ
ﺑﻪﺟﺰ ﻛﻮﭼﻚﻧﻤﺎﻳﻲ ﻧﺸــﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺷﺪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﺗﻔﺎﻫﻢﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ
ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﺳﺘﺮﺩﺍﺩ ﻣﺠﺮﻣﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ
ﺟﻮﺍﺑﻴﻪ ﺻﺎﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﺪ.
ﺩﺭ ﻫــﺮ ﺣــﺎﻝ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑﻪ ﻟــﻮ ﺭﻓﺘﻦ ﺍﻳــﻦ ﻣﻬﺮﻩ
ﺍﺻﻠﻲ ﻭ ﺩﺷــﻤﻨﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﻏﺮﺑﻲ ﺑﺎ ﻧﻈﺎﻡ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲﺍﻳﺮﺍﻥ ﻃﺒﻌﺎ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻱ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ
ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﺨﺘﻲ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﺭ ﺻﺪﺭ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ
ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻧﺎﻣﻪ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ
ﻣﺼﻄﻔﻰ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻯ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻓﺎﻃﻤﻰ
ﺑﺮ ﺻﻨﺪﻟﻰ ﺻﺪﺍﺭﺕ ﺗﻜﻴﻪ ﺯﺩﻩ ﺑــﻮﺩ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﻗﺺ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻓﻌﻠﻰ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺍﺻﻼﺡ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺷﺪ .ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺳﺒﻖ
ﻛﺸﻮﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻓﺘﺮ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﻛﺮﺩ.
ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﻳﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻼﻳﻪﻫﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮﻭﻗﺖ ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﺑﻪ
ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺭﺳﺎﻝ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺑﺎ
ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻛﺎﺭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺷﺪ.
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﭼﻨﺪ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻧﻘﺺ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﻫﻤﮕﺎﻥ ﺷﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺍﻗﺺ ﻣﻮﺟﻮﺩ.
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺭﻭﻯ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻓﺘﺮ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻊﺗﺸﺨﻴﺺ ﺍﺭﺟﺎﻉ
ﺷﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻯ ﻛﻨﺪ.
ﺣﺎﻻ ﺯﻣﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ ﻭ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺻﺤﻦ
ﻣﺠﻤﻊ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﻃﺮﺡ ﻣﺠﺪﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ،ﺑﺤﺚ ﻏﺎﻟﺐ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺤﺴــﻦ ﺭﺿﺎﻳﻰ ﻭﻗﺘﻰ ﺑﺎ ﻫﺠﻤﻪ ﻣﻨﺘﻘــﺪﺍﻥ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ
ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺁﻗــﺎﻱ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ،ﻭﺯﻳﺮ
ﻭﻗﺖﻛﺸﻮﺭ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ،ﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻭ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ،ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﻴﺎﺯ
ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺛﺒﺎﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻭ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ،
ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻞ ﻧﺸﻮﺩ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻧﻴﺰ ﻧﮕﺮﺍﻧﻲﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻃﻲ ﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ
ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺧﻮﺏ ﺍﺳﺖ ﺛﺒﺎﺗﻲ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻴﺎﻳﺪ«.
ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻣﻘﺎﻡﻣﻌﻈﻢﺭﻫﺒــﺮﻱ ﺩﺭ ﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻊ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷــﺪ،
ﻣﻌﻈﻢﻟﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ» :ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺁﻗﺎﻱ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ﺍﻳﺪﻩﺍﻱ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺻﺤﻦ ﺍﺻﻠﻲ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ
ﻧﻈﺎﻡ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﻣﺠﻤﻊ ﻧﻈﺮ ﻣﺸﻮﺭﺗﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺑﻪﺍﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻘﺘﻀﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﻮﺩ «.ﺑﺮﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺩﻭ
ﺑﺎﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﺠﺪﺩﺍ
ﺑﻪ ﺻﺤﻦ ﻣﺠﻤﻊ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﻗﻮﺍﻱ ﺳــﻪﮔﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﻣــﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻗــﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﻴﻢ ﻭ ﺑﻪ ﭘﻴﻮﺳــﺖ ﺁﻥ
ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﻜﻨﻨﺪ ،ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩﻫﺎ ﺳــﻨﺪﻳﺖ ﻭ
ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﺍﺟﺮﺍ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺭﺿﺎﻳﻰ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﮔﻔﺖ» :ﺍﮔﺮ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺍﻃﻼﻉ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ
ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﻲﺍﻃﻼﻋﻲ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﺸﺎﻥ
ﺭﺍ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ
ﻧﻈﺎﻡ ﺭﺍ ﻛــﻪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻘﺎﻡﻣﻌﻈﻢﺭﻫﺒﺮﻱ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﻣﻮﺭﺩ
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ«.
ﺗﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺭﺍ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣــﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ» :ﻃﺮﺣﻲ
ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳــﺖ ﺗﻬﻴﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺷﺪﻥ ﺁﻥ ﺗﻼﺵ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﭼﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻭ ﭼﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ -ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ -ﺍﺯ
ﻳﻜﺴﻮ »ﺩﻭﺭ ﺯﺩﻥ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ« ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﺍﻱ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺷــﻤﻨﺎﻥ ﺑﻴﺮﻭﻧﻲ ﻧﻈﺎﻡ ﻭ ﺩﻧﺒﺎﻟﻪﻫﺎﻱ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺁﻥ ﻃﻲ 20
ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺳﺘﺮﺳــﻲ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﻣﺎﺟــﺮﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻛﻠﻤﻪ ،ﺣﺬﻑ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺍﺯ ﭼﺮﺧﻪ
ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻧﺎﻣﺰﺩﻫﺎﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﺎ ﻗﻴﺪ »ﻓﻮﺭﻳﺖ«
ﻭ »ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻧﻮﺑﺖ« ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎﻡ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﺻﻠﻲ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﻲ
ﺁﻥ ﺩﺭ ﭘﻮﺷﺸﻲ ﺍﺯ ﻟﻔﺎﻇﻲﻫﺎ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﺳﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺩﻫﺎﻥﭘﺮﻛﻦ ﻣﺨﻔﻲ
ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻭﻝ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ ﻭ ﺑﻌﻴﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺍﻳﻦ ﭘﻨﻬﺎﻥﻛﺎﺭﻱ
ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻣﺠﻤﻊ ﻧﻴﺰ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﺑﺎ ﺯﺭﻧﮕﻲ ﺧﺎﺹ-
ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﺫﻳﮕﺮﻱ ﻭ ﻟﻔﺎﻇﻲﻫﺎﻱ ﻫﺰﺍﺭﻻﻳﻪ -ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻃﺮﺡ ﺭﺍ
ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﺨﻔﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ«.
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻧﻜﺮﺩ ﻭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ» :ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ
ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻃﺮﺡ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻓﺘﻨــﻪ ﺍﺧﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻃﺮﺡ ،ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﻓﺘﻨﻪ ﺍﺧﻴﺮ
ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﺒﻮﺩﻩﺍﻧــﺪ -ﻛﻪ ﺑﻌﻀﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ -ﻋﻠﻴــﻪ ﻓﺘﻨﻪﮔﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺍﺿﻊ
ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﻣﺮﺯﺑﻨﺪﻱ ﺷﺪﻩﺍﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﻃﺮﺡ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ،
ﺗﻼﺵ ﻭ ﺗﻘﻼﻳﻲ -ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻲﺛﻤﺮ -ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻣﻴﺪﻥ ﺩﺭ ﺗﻨﻮﺭ ﻓﺘﻨﻪ ﺷﻜﺴﺖ
ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ! ﺍﻳﻦ ﺗﻼﺵ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺑﻌﺪ
ﺍﺯ ﺭﺍﻫﭙﻴﻤﺎﻳﻲ ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ 9ﺩﻱ ﻣﺎﻩ ﻭ ﺣﻤﺎﺳﻪ ﺑﻲﺳﺎﺑﻘﻪ 22ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻋﺠﻴﺐ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻭ ﮔﻮﻳﻲ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻫﻨﻮﺯ ﭘﻴﺎﻡ
ﺭﻭﺷــﻦ ﻭ ﭘﺮﺻﻼﺑﺖ ﺗﻮﺩﻩﻫﺎﻱ ﭼﻨﺪ 10ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ
ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻳﺎ ﺧﺪﺍﻱ ﻧﺨﻮﺍﺳﺘﻪ«!...
ﺍﻣﺎ ﻣﺮﺗﻀــﻰ ﻧﺒﻮﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺻــﻒ ﻣﻮﺍﻓﻘﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﭘﻴﻮﺳــﺘﻪ ﻭ
ﺳﺨﺖ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ:
»ﺩﺭ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﻳﻚ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺍﻳﻦ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﻗﻮﻩ ﻣﺠﺮﻳﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺟﻨﺒﻪ ﻣﻠﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ،ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻧﻰ
ﺑﺎﺗﺮﻛﻴــﺐ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧــﻰ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻯ ﺳــﻪ ﮔﺎﻧــﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺣﻀــﻮﺭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ
ﺷﻮﺭﺍﻯﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ،ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﻴﺮﺩ،
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺷﻮﺭﺍﻯﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﺣﻖ ﺭﺍﻯ ﺩﺭ
ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﻰﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺻﺮﻓﺎ ﺍﺯ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺷــﻮﺭﺍﻯ
ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ«.
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ
ﺑﺮﮔــﺰﺍﺭﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ،ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﺍ ﻛﻢﻣﺴــﺎﻟﻪﺗﺮ ﻣﻰﻛﻨﺪ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ
ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺣﻖ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﻛﺸــﻮﺭ ﻭ ﻫﻴﺎﺕ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﻛﻪ ﻗﺒﻼ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕﻫــﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ،
ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ.
ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﺠﺮﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﺎﺷــﺪ ﻳﺎ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ،ﺍﺗﻔﺎﻕﻧﻈﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺭﺍﻯ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ
ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ
ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻳﻚ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ
ﻭ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺁﻥ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ
ﻛﻠﻰ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﻧﻈﺮ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻣﻘﺎﻡﻣﻌﻈﻢﺭﻫﺒﺮﻯ ﺍﻋﻼﻡ
ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ.
ﻳﻚ ﺷﻮﺭﺍ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻯ ﻳﻚ ﺍﻣﺮ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺍﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳــﻦ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻣــﻰ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ» :ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺩﺭ ﺑﻨﺪﭼﻬﺎﺭ
ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﻣﻠﻰ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﺮﺟﻊ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﺷﻜﺎﻳﺎﺕ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ
ﺑﻨﺪ ﻫﺸﺖ ﻧﻴﺰ ﺷــﻮﺭﺍﻯﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﻣﺮﺟﻊ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﺷﻜﺎﻳﺖ
ﺍﺳﺖ ،ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺟﻤﻊ ﻣﻰﺷﻮﺩ؟ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ
ﺩﺭ ﺑﻨﺪ ﻫﺸــﺖ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﺷــﺪﻩ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮﺣﺴﻦ ﺍﺟﺮﺍﻯ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ
ﻣﻠﻰ ﻧﻘﺸــﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ«.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺮﺧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﻨﺘﻘــﺪﺍﻥ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ
ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻧﻬﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺩ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺣﺴﻴﻨﻴﺎﻥ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺧﻼﻑ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ
ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﺍﺳﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻛﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ
ﺷﻮﺭﺍﻱﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻬﺪﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ
ﺧﻼﻓﺶ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ ﻣﺠﻠﺲ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﻛﻨﺪ ﻗﻄﻌﺎ ﺷﻮﺭﺍﻱﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺁﻧﻜﻪ ﺧﻼﻑ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ
ﺍﺳــﺖ ،ﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻛﻨﺪ ،ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ
ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﺼﻮﺑﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ
ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ
ﻓﺮﺳــﺘﺎﺩﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻣﺠﻤﻊ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻡﻣﻌﻈﻢﺭﻫﺒــﺮﻱ ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﻣﺠﻤﻊ ﺑﺪﻫﺪ ،ﺩﺭ ﺁﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺠﻤﻊ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﻈﺮ ﻣﺸﻮﺭﺗﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﻨﺪ ،ﻟﺬﺍ ﻣﺠﻤﻊ ﻗﺎﻧﻮﻧﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺬﺍﺭﻱ ﻧﺪﺍﺭﺩ«.
ﺣﺴﻴﻨﻴﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺴﻨﺪﻩ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺗﺶ
ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻰﺍﻓﺰﺍﻳﺪ» :ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﻭ ﺩﺑﻴﺮ
ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈــﺎﻡ ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﺧﻲ
ﺍﺯ ﺍﻋﻀــﺎﻱ ﻣﺠﻤــﻊ ﻭ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺷﻜﺴــﺖ
ﺧﻮﺭﺩﻩﺍﻧــﺪ ،ﺣﺎﻻ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺩﻭﺭ ﺯﺩﻥ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻛﻨﻨﺪ«.
ﺑﻪ ﻫــﺮ ﺭﻭﻯ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﺩﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺑــﺎﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺍﺻﻼﺡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻳﺎ ﺩﺭ ﮔﻴﺮﻭﺩﺍﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ.
19
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺎﺩﻩ 10ﺍﺣﺰﺍﺏ:
ﻃﺮﺡ ﻣﺠﻤﻊ
ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺱ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ
ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺷﻮﺭﺍﻯﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﻧﺒﺎﻳﺪ
ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺮﻭﺩ
ﺣﻤﻴﺪ ﺭﺳﺎﻳﻲ
ﻋﻀﻮ ﻓﺮﺍﻛﺴﻴﻮﻥ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺠﻠﺲ
ﺭﻫﺒــﺮ ﺍﻧﻘــﻼﺏ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻳــﺎ ﻛﻢﺍﻫﻤﻴــﺖ ﺟﻠــﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﻧﻘﺶ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺯ ﮔﺎﻡﻫﺎﻱ ﺩﺷﻤﻦ
ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻊ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ
ﺫﻫﻨﻲ ﻭ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻣﺤﻜﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ
ﻣﺸــﻮﺭﺗﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﻨﺪ .ﻃﺮﺡ ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﻠﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺱ
ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘــﻼﺏ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮ ﻧﻘــﺶ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺑﺮ
ﺷﻮﺭﺍﻱﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﺍﺳﺘﺼﻮﺍﺑﻲ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﻳﺎﺩﻣﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﻠﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺣﻀﻮﺭ 31ﺳﺎﻟﻪ ﺩﺭ
ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺣﻀﻮﺭ ﻫﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﺎﻇﺮ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻱ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭ
ﻧﺎﻇﺮﺍﻥ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻫﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﻠﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺳﺖ .ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ
ﻣﻠﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﺁﻥ ﺗﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ
ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﻫﻴﭻ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻲ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻧﻴﻨﮕﻴﺨﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﻫﻢ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻗﺎﻧﻮﻥﺷــﻜﻨﻲ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭ
ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﻠﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﺮﺍﺭ ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺍﻳــﻦ ﺟﻤﻊ ﻗﺎﻧﻮﻥﺷــﻜﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛــﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺮﻳﺰ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺍﮔﺮ
ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﻣﻠﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑــﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸــﺨﻴﺺ
ﻣﺼﻠﺤﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﻮﺩ ،ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺕ ﺁﻥ ﺗﻦ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ
ﺩﺍﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﻋﺒﻮﺭ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻊ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻣﺸﻮﺭﺗﻲ
ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﻗﻌﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻱﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻛﻪ
ﻫﺮ ﺩﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺬﺍﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ
ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲﺍﺵ ﻣﻠﺰﻡ ﺑﻪ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ
ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺑﻪ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ،
ﻣﺠﻤﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﻗﻊ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺠﻤﻊ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻧﻴﺰ ﻧﻈﺮ ﺑﺪﻫﺪ
ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ،
ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﺟﺪﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﻣﺎ
ﺩﺭ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﻪ ﺳﺎﻛﻦ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﺻﻮﻝ
ﻣﺼﺮﺡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﺸﻮﺭﺕ ﻛﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻣﺸــﻮﺭﺕ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ
ﻧﻈــﺎﻡ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳــﻢ ﺭﻫﺒﺮﻣﻌﻈﻢﺍﻧﻘــﻼﺏ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨــﻪ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻊ
ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﻣﺸــﻮﺭﺕ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻊ ﻣﻮﻇﻒ ﺍﺳــﺖ ﺑﺮ
ﺍﺳــﺎﺱ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏﻫﺎﻱ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻱ ﻣﻌﻈﻢﻟﻪ ﻣﺸــﻮﺭﺕﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ
ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﻓﺎﻉ
ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﺬﻑ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺍﺳﺘﺼﻮﺍﺑﻲ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﻧﺸﺎﻥ
ﺩﺍﺩﻩﺍﻧــﺪ .ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺗﺎﻛﻴــﺪ ﻣﻰﻛﻨﻢ ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘــﻼﺏ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﻳﺎ
ﻛﻢﺍﻫﻤﻴﺖ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺭﺍ ﺍﺯ ﮔﺎﻡﻫﺎﻱ ﺩﺷــﻤﻦ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻣﺤﻜﻢ
ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ
ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﺫﻫﻨﻲ ﻭ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻣﺤﻜﻢ ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﺸﻮﺭﺗﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﻨﺪ.
ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﭼﭗ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺭﺗﺤﺎﻝ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺠﻠﺲ
ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺷﻌﺎﺭ ﺍﻟﺘﺰﺍﻡ ﺑﻪ ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲﺍﺵ
ﺑﻮﺩ ﺣﺬﻑ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺁﻥ ﺷﻌﺎﺭ ﺍﻟﺘﺰﺍﻡ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ
ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻳﺎﻡ ﻭﻗﺘﻲ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﭼﭗ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ
ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺍﻟﺘﺰﺍﻡ ﺑﻪ ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﺮﺳﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺷﻤﺎ ﺷﻌﺎﺭ ﺁﺯﺍﺩﻱ
ﺭﺍ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ ،ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﭘﺎﺳــﺨﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﭘﻴﺶﻧﻮﻳﺲ ﻃﺮﺡ
ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺷــﺎﻫﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺻﺮﻑ ﺍﻟﺘﺰﺍﻡ ﻭ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪﻱ ﺑﻪ ﻭﻻﻳﺖﻓﻘﻴﻪ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ
ﺷــﺮﻭﻁ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻫﺎ ﺣﺬﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﻳﺸﻪﺍﺵ ﺩﺭ
ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺩﺭ ﺗﻔﻜﺮ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﭼﭗ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺭﺗﺤﺎﻝ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺳﺖ.
ﻗﻄﻌــﺎ ﺩﺭ ﻧﺎﻣــﻪ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭﻗﺖ ﺑــﻪ ﺭﻫﺒﺮﻱ،
ﺷــﻮﺭﺍﻱﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﻭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺁﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺒــﻮﺩﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﻋﻤﺪﻩ
ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻧﺤﻮﻩ ﻭﺭﻭﺩ
ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
20
ﭘﺮﻯ ﺁﺑﮕﻮﻥ
ﻓﻮﻻﺩﮔﺮ ،ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴـﻴﻮﻥ
ﻣـﺎﺩﻩ 10ﺍﺣـﺰﺍﺏ ﻣﻲ ﮔﻮﻳـﺪ:
»ﻃـﺮﺡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﻣﺠﻤﻊ ﻧﺒﺎﻳﺪ
ﺑﻪ ﺳـﻤﺘﻲ ﭘﻴـﺶ ﺭﻭﺩ ﻛﻪ ﺍﺻﻞ
ﻧﻈﺎﺭﺗـﻲ ﺷـﻮﺭﺍﻱﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺯﻳﺮ
ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺮﺩﻩ ﺷﻮﺩ «.ﺍﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﺩ
ﻛﻪ ﻭﻇﻴﻔـﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺍﺳـﺎﺱ
ﺍﺻـﻞ 99ﺑﺮﻋﻬـﺪﻩ ﺷـﻮﺭﺍﻱﻧﮕﻬﺒـﺎﻥ ﺍﺳـﺖ .ﺑﺎ ﺍﻳـﻦ ﻋﻀﻮ
ﻛﻤﻴﺴـﻴﻮﻥ ﻣﺎﺩﻩ 10ﺍﺣﺰﺍﺏ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻃﺮﺡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﻣﺠﻤﻊ
ﺑﻪ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻴﻢ.
ﻧﮕﺎﻩ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ ﻃﺮﺡ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ
ﻣﻠﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ؟
ﺳــﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻣﻬﻤﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻱ ﻃﺮﺡ ﺟﺎﻣﻊ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﻗﺪﻡ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻮﺛﺮ ﻭ ﺩﺭﺳﺘﻲ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺣﺘﻰ ﮔﻼﻳﻪ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ
ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺸــﺪﻩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺻﻞ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻭ ﻣﻮﺍﺭﺩ
ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪﻩ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ
ﻣﻌﻀﻼﺕ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﺻﻞ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻄﺮﺡ
ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺳــﻮﻱ ﻣﻘﺎﻡﻣﻌﻈﻢﺭﻫﺒﺮﻱ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺟﺰﻭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﻭ ﺍﺻﻞ 110ﺟﺰﻭ ﻣﻌﻀﻼﺕ ﻧﻈﺎﻡ ﻧﺎﻡ ﺑﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ
ﻣﻘﺎﻡﻣﻌﻈﻢﺭﻫﺒﺮﻱ ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻊ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺸﺎﻭﺭ ﻭ
ﺯﻳﺮﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ.
ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺑﻪ ﺳﻤﺘﻲ ﭘﻴﺶ ﻧﺮﻭﺩ
ﻛﻪ ﺍﺻﻞ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺮﺩﻩ ﺷﻮﺩ .ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﺻﻞ 99ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺣﻖ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺳﺮﺟﺎﻱ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺎﻗﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺗﺮﺩﻳﺪﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻳﻚ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪ ﻭ ﺍﻣﺮ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﻭ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﻲ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ
ﺟﻤﻠﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻱﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ،ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ،ﻋﻠﻤﻲ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ
ﻭ ..ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻗﻮﺍﻧﻴــﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ
ﭘﻴﺎﭘﻰ ﺩﺳــﺘﺨﻮﺵ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻧﺸــﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻨﻈﻢ
ﺷﺪﻥ ﺍﻣﻮﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺷـﻤﺎ ﻧﻮﺍﻗﺺ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻓﻌﻠـﻰ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑـﺎﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭼﻪ ﻣﺴـﺎﺋﻠﻰ
ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ؟
ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻌﻀﻼﺕ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﺎﻻ ﻭ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺮﺩﻥ ﺳﻦ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ،
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﮔــﺰﺍﺭﻱ ﺁﻥ ﺭﻭﺵ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ،ﻧﻮﻉ ﭘﻮﺳــﺘﺮ ،ﻣﺪﺭﻙ
ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﻭ ...ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﺩﺭﺻــﺪﺩ ﺭﻓﻊ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺩﻟﻴﻠﺶ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﻛﻠﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺷﻮﺩ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺍﺧــﻼﻕ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﻬﻢﺗﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺣﻞ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿــﻮﻉ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺠﻤﻊ
ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻫﻢ ﻣﻠﺰﻡ ﺍﺳــﺖ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻬﺎﺩ ﻣﺸﻮﺭﺗﻲ ﺍﻳﺸﺎﻥ ،ﻃﺮﺡ ﺭﺍ
ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ.
ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻨﺘﻘـﺪﺍﻥ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻃـﺮﺡ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻘﺶ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺿﻌﻴﻒ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻧﻈﺎﺭﺕ
ﺍﺳﺘﺼﻮﺍﺑﻰ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ.
ﻛﺴــﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ
ﺳﻮء ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺒﺮﻧﺪ،
ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﺍ
ﻧﻤﻲ ﺷﻨﺎﺳــﻨﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ
ﻭ ﺗﻜﻠﻴــﻒ ﻫﻤﻪ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎ ﻣﺸــﺨﺺ
ﺍﺳﺖ.
ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻭ ﻧﻮﺍﻗﺺ ﻗﺎﻧــﻮﻥ ﻓﻌﻠﻲ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑــﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳــﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﻧﻴﺰ
ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﺩﺭﺳﺖ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﻮﺩ ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺯ ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ
ﺛﺒﺖﻧﺎﻡﻛﻨﻨﺪﻩ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻱ 10ﻧﻔﺮ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻲﺭﺳﻨﺪ
ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺑﻬﺎﻣــﺎﺕ ﻭ ﻣﻮﺍﻧﻌﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩ
ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﻭﺟﻬﻪ ﺑﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻈﺎﻡ
ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ 99ﺩﺭﺻﺪ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﺩ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺟﺪﻳﺪ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﻭ ﺩﻗﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﻳﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ ،ﻧﻮﻉ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ،ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﺭﺍﻱﺩﻫﻨﺪﻩ ﻭ ﺭﺍﻱﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﻭ ...ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﺮﺗﺐ ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ
ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﻧﺸــﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﺯ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﻧﻴﺰ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ
ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻳﻲ ﺑﺎﻫﺮﺷﺮﺍﻳﻂ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﺷﻮﺩ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺗﺎ ﺣــﺪﻱ ﺑﺎ ﺑﺎﻻﺑﺮﺩﻥ ﻣﺪﺭﻙ ﺗﺤﺼﻴﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ
ﺟﺒــﺮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻭﺟﻮﺩ ﻓﻴﻠﺘﺮﻫــﺎﻱ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻈﺎﺭﺕ
ﺑﻬﺘﺮ ﻭ ﻧﻘﻴﺼﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺣﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺼﺪﺍﻕﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ
ﺑﺎ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺳﻠﻴﻘﻪﺍﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻛﺎﺭ
ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﺠﻤﻴﻊ ﻧﻴﺰ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻤﻪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻣﺜﻞ
ﺩﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ
ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺩﻭﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻫﺸﺖ
ﺳﺎﻝ ﺍﺳــﺖ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮﻱﻫﺎﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻧﻈﻴﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻫﺎ ﻧﺰﺩﻳﻚ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﻴﺮﺩ ،ﭼــﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﺭﺍﻱ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻳﺎ ﺭﺍﻱ
ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﻳﻜﺴﺮﻱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺧﻼﻕ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ
ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺷﻮﺩ .ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺁﺳﻴﺐﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﻱ
ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻃﻴﻒ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﭼﻪ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ؟
ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻭﻝ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻮﺭ ﺭﺍﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻧﻘﺶ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﺣﺬﻑ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭼﻨﺪﻣﺎﻩ
ﻗﺒﻞ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻳﻲ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ
ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺑﻮﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻧﮕﻬﺒﺎﻥ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻭﺯﺍﺭﺕﻛﺸﻮﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ
ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳــﻲ ﻧﻘﺶ ﻧﺎﻇﺮ ﻭ ﻣﺠﺮﻱ ﺭﺍ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮ
ﻫﻤﮕﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺭﻭﺷــﻦ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﺠﻤﻊ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ
ﺳﻤﺘﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻘﺶ ﺣﻔﻆ ﺷﻮﺩ.
ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻭﻡ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻓﻀﺎﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ
ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﻏﺒﺎﺭﺁﻟﻮﺩ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻱ
ﺷﻔﺎﻑ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻫﺎ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ،
ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓــﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺧﻮﺍﻩ ﺍﺯ
ﺟﻨﺎﺡ ﻏﺎﻟﺐ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺧﻮﺍﻩ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺡ ﻣﻐﻠﻮﺏ ﻭ ﻧﻤﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ
ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ.
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﻮﺍﻗﺺ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺩﺭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﺠﻠﺲ
ﻋﻠﻲ ﺯﺍﺩﺳﺮ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﻣﺠﻠﺲ
ﻗﺪﺭﺕﺍﷲ ﻋﻠﻴﺨﺎﻧﻲ:
ﺍﺻﻼﺡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ
ﻗﺪﺭﺕﺍﷲ ﻋﻠﻴﺨﺎﻧﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﺳـﺖ ﻛـﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻓﻌﻠﻰ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻧﻮﺍﻗﺺ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻃﺮﺣﻰ ﻛﻪ ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﺠﻤﻊ
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺁﻥ ﺍﺳـﺖ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ
ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺑﺎﺷـﺪ .ﺑﺎ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻧﺸﺴﺘﻴﻢ.
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﺡ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻊ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﺳﺖ ،ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﺠﻤﻊ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺸﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﻭﺯﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺒﻖ ﺁﻗﺎﻱ ﭘﻮﺭﻣﺤﻤﺪﻱ ﻃﺮﺍﺡ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻮﺩ.
ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﺎ
ﺍﺷﻜﺎﻻﺗﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﻟﻤﺲ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﺒﺐ ﺷﺪ
ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﺐ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻃﺮﺣﻲ ﺭﺍ ﺗﻬﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺳــﭙﺲ ﻃــﺮﺡ ﺑــﺮﺍﻱ ﺗﺪﻭﻳــﻦ ﻳﻚ ﻗﺎﻧــﻮﻥ ﻣــﺪﻭﻥ ﺑــﻪ ﺧﺪﻣﺖ
ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩﻩ ﺷﺪ.
ﺩﻏﺪﻏﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺳــﻼﻣﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ
ﺩﺭ ﭘﻰ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﺯﺍﻳﻰ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺸــﻜﻼﺗﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳــﺖ
ﺭﺍ ﺣﻞ ﻛﻨﺪ.
ﻟﺬﺍ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻱ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻠﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺟﺮﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ﻭ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻃﺮﺡ ﻧﻴﺰ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻜﺘﻮﺏ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ
ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺎ ﻧﻈﺮ ﺍﺻﻼﺡ ﻭ ﺧﻴﺮﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ
ﺑﻪ ﺣﻞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﺪ ،ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻫﻴﭻ
ﺷﺎﺋﺒﻪﺍﻱ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺭﻭﻧﻮﺷــﺘﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺫﻥ ﺭﻫﺒﺮﻱ
ﻣﺠﻤﻊ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﺎﻳﺎ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ
ﻛﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻛﻠﻴﺎﺕ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺭﺳﻴﺪ.
ﺍﺻﻼﺡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻓﻌﻠﻰ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﭼﻨﻴﻦ ﻃﺮﺣﻰ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺧﻴﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻧﻤﻲﮔﺬﺭﺩ
ﺑﻪ ﺻﻼﺡ ﻧﻴﺴﺖ.ﺁﻳﺎ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻧﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺍﺻﻼﺡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﻣﺮﻯ ﺿﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺮﺩﻳﺪﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻧﻮﺍﻗــﺺ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻰ
ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻧﻜﺘﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺧﻮﺩ ﻳﻜﻲ
ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺍﺻﻴﻞ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻛﺴــﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻂ ﻳﺎ
ﺟﻨﺎﺣﻲ ﺭﺑﻂ ﺩﻫﺪ.
ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ
ﺑﺎﺯﺭﺳــﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟــﻲ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺑﻪﻋﻤﻞ
ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﺷــﺎﺋﺒﻪﺍﻱ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺯﺍﻭﻳﻪ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻠﻴﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ
ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻗﻄﻌﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﺮﺭﺳﻲﻫﺎﻱ ﻧﻬﺎﻳﻲ
ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻲﺷــﻮﺩ.ﺍﻛﺜﺮﺍ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﻃﺮﺡ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﻣﺜﺒﺘﻰ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻫﻢ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﻭﺭﺷـﺎﻥ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﻃﺮﺍﺣـﺎﻥ ﻣﻘﺎﺻﺪ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻳـﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻧﺎﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺧﻮﺍﺳـﺘﻪﻫﺎﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ
ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻲﭘﺮﻭﺍ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ
ﺍﻣﺮﻭﺯﻱﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﻍ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺁﮔﺎﻫﻲ
ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻳﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺸــﻮﺭ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﺎﻗﻲ ﺑﻤﺎﻧﺪ
ﻳﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺧﻂ ﻭ ﺧﻄﻮﻁ ﻏﺮﻕ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮﻫﺎﻱ ﺧﻄﻲ ﻭ ﺟﻨﺎﺣﻰ ﻣﻲﺑﻴﻨﻨﺪ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺼﻮﺑﺎﺕ ﻣﺠﻤﻊ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻱ ﺭﻫﺒﺮﻱ
ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪﻩ ﻣﻄﻤﺌﻨﺎ
ﺑﻪﺳﻮﺩ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﻧﻮﻉ ﺷــﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻨﻰ
ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ ﻣﺠﺎﻟﺲ ﻫﺸــﺖﮔﺎﻧﻪ ﻗﺒﻞ
ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ،ﺧﻮﺩ ﻣﺤﻞ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺍﺳﺖ .ﺁﻧﭽﻪ
ﺑﻨﺪﻩ ﺑﺎ ﺟــﺮﺍﺕ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ
ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺍﺩﻭﺍﺭ
ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ
ﺍﺳﺖ.ﺩﻭ ﺭﻛﻦ ﺍﺻﻠﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻗﻮﻩﻣﻘﻨﻨﻪ
ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕــﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺗﺼﻮﻳــﺐ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ.
ﻋﻠــﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺴــﺖ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ
ﻧﺤﻮﻩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺍﻧﺴــﺖ.ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ
ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺭﺍﻱ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺍﺳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ
ﺗﺪﺍﺭﻛﺎﺗﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺭﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﻫﺪ
ﺑﻪ ﻭﻋﺪﻩﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺳــﺎﺧﺘﻦ ﺭﺍﻩ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ،ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﺑﻪ
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺁﺏ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻭ ﻗﻮﻝﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﻣﺘﻮﺳﻞ ﺷﻮﺩ ،ﻣﻌﻠﻮﻡ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺭﺍﻩ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺠﻠﺴﻰ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎﻯ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﺑﺎﺷــﺪ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﺻﻼ ﺍﻳﻦ ﻭﻋﺪﻩﻫﺎ ﺭﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺴــﺎﻟﻪ
ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﻧﻘــﺶ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺻﺪﺩﺭﺻﺪ ﻣﺮﺑﻮﻁ
ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻭ
ﻣﻌﻀﻼﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺎﺑﻞ ﻟﻤﺲ ﻭ ﻣﻬﻢ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،ﺍﻳﻦ ﻭﻋﺪﻩﻫﺎ ﺩﺍﺩﻩ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﻋﺪﻩﻫﺎ ﻭﺟﻮﺩ
ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻭﻋﺪﻩﻫﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﻮﻱﺗﺮﻳﻦ
ﺣﺮﺑﻪﻫﺎﻱ ﺟﺬﺏ ﺁﺭﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺯ ﻣﻌﻀﻼﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻓﻌﻠﻰ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻃﺎﻳﻔﻪﮔﺮﻱ ﻭ ﻗﻮﻣﻴﺖﮔﺮﺍﻳﻲ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻫﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ
ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻭﻋﺪﻩ ﻭﻋﻴﺪﻫﺎﻱ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻴﺰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺷﺪﻥ
ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﮔﻼﻳﻪﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺠﺒﻮﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺩﻗﺖ ﺩﺭ ﺍﻣﺮ
ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺩﺭ ﭘﻲ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﻭﻋﺪﻩﻫﺎﻱ ﺩﺍﺩﻩ ﺷــﺪﻩ ﺑﻪﺍﻳﻦ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻭ ﺁﻥ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻣﺘﻮﺳــﻞ ﺷــﻮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﮔﻮﺷﻪﺍﻱ ﺍﺯ
ﻭﻋﺪﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﻋﻤﻠﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻊ ﻭﻗﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ
ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ.ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺗﺎ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ
ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺧﻮﺩ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺻﻼﺣﺎﺗﻲ
ﺻــﻮﺭﺕ ﻧﮕﻴﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ.ﮔﺎﻫــﻲ ﻧﻴﺰ ﺩﻳﺪﻩ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻫﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻛﺴﺐ ﺭﺍﻱ ﻻﺯﻡ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺷﺪﻥ
ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺤﻠﻲ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻮﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺴﺐ
ﺭﺍﻱ ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﻩ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ...ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ
ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ.ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ
ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴــﺖ ﺍﺯ ﻓﻮﻕﺗﺨﺼﺺﻫﺎﻱ ﺭﺷﺘﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺭﺩ
ﻧﻴﺎﺯ ﺍﻣﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭﻱ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺷﻮﺩ.
ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﻳﻚ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻓﻌﻠﻲ ﺷﻜﻞ
ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭﻱ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺭﻭﺯﻣﺮﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻨﻘﻄﻊ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ
ﺭﺍ ﻋﺎﻟﻤﺎﻧﻪ ﻭ ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮﺣﺴــﻦ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺍﺷــﺘﻪ
ﺑﺎﺷﺪ.ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺷــﻮﺭﺍ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﻭﻋﺪﻩﻭﻋﻴﺪ ﺍﺳﺖ؛
ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻧﺎﻣﺰﺩﻫﺎ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﺪ ،ﻣﺜﻼ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﺍﺯ ﺷــﻌﺎﺭﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﻋﻤﻠﻲ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻲ ،ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﺁﺭﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ،ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ
ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻳﻲ ﺑﺎ ﻭﺿﻊ ﻣﺎﻟﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ.ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻋﺪﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺑﺮ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ
ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ؛ ﺗﺎ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺑﻪﻭﻇﺎﻳﻒ ﺧﻮﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎﺹ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ
ﮔﻔﺖ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺩﻗﻴﻖ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﻣﺸﺨﺺ
ﺷﻮﺩ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩﺷﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﺑﻪﺩﺭﺳﺘﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ
ﻳﺎ ﻧﻪ .ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ
ﺻﻮﺭﺕ ﺭﻓﻊ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺍﻗﺺ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺟﺪﻱ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻮﺩ.
21
ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻭ ﺟﻨﺒﺶ ﺳﺒﺰ؟
ﺩﻭ ﺍﺩﻋﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻳﻚ ﺍﻧﺠﻤﻦ
ﻣﺼﻄﻔﻰ ﺻﺎﺩﻗﻰ
ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷــﺘﺎﺭ ﺷــﺪ ﻃﺮﺡ ﺩﻭ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻛﺎﻣﻼ
ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻓﻜﺮﻱ ﻫﻤﺴﻮ ،ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ
ﺍﺳﺖ؛ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﭘﺪﺭ ﻣﻌﻨﻮﻱ ﭼﭗﻫﺎ ﺍﺯ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺑﺎ ﺟﻨﺒﺶﺳﺒﺰ
ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﻧﺪﺍ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺳــﻮ ژﻧﺮﺍﻟــﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﺭﺩﻭﮔﺎﻩ
ﭼﭗﻫﺎ ﺣﺮﻳﻒ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻣﺘﻬﻤﻲ ﻣﻲﻧﺸﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻟﻘﺐ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﺮ ﺍﻭ
ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﻴﻦﺟﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﺑﺰﺭگ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﺷﻮﺩ؛
ﻛﺪﺍﻡ ﻳﻚ ﺑﺮ ﻣﺪﺍﺭ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺳــﺨﻦ ﺍﺯ ﺳــﺮ ﺻﺪﻕ ﺑﺮ
ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻲﺭﺍﻧﻨﺪ؛ ﺳﺮﻭﺵ ،ﻣﺤﺘﺸــﻤﻲﭘﻮﺭ ﻳﺎ ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻡ! ﻣﺴﻠﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻭﺍﻛﺎﻭﻱ ﺍﻳﻦ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﺩﻋﺎ ﺑﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ،ﺧﺮﻗﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺭﻭﺷﻨﻲ ﻭ
ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﭘﻮﺷﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﻣﻨﺶ ﻓﻜﺮﻱ ﻭ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩ ﺁﺗﻲ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﻮﻳﺪﺍ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ.
ﺁﻏــﺎﺯ ﻧﻮﺷــﺘﺎﺭ ﺍﻣــﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﺗﺎﺭﻳﺨﭽــﻪ ،ﺗﺒﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﻲ ﻭ
ﺭﻓﺘﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲ ﺍﻧﺠﻤﻦﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺗﻮﺭﻕ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﻭﺷﻦ ﻛﻨﺪ
ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ.
ﺯﺍﻳﺸﻲ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ
ﻧﺎﻡ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺧﻴﺮﻳﻪﺣﺠﺘﻴﻪ ﻣﻬﺪﻭﻳﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺿﺪﺑﻬﺎﺋﻴﺖ« ﻧﻴﺰ ﺷﻬﺮﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﺴﺖ.
ﺷﻴﺦﻣﺤﻤﻮﺩ ﺫﺍﻛﺮﺯﺍﺩ ﻧﻮﻻﻳﻲ ،ﻣﻨﺒﺮﻱ ﻧﺎﻡﺁﺷﻨﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﺮﺁﻣﺪﺍﻥ ﻭﻋﺎﻅ
ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻮﺩ ،ﻣﻮﺳﺲ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻭ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺷﺎﮔﺮﺩﻱ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﻴﺮﺯﺍﺣﺴﻴﻦﻋﻠﻲ ﻧﺨﻮﺩﻛﻲ ﻭ ﻣﺮﺣﻮﻡ
ﻣﻴﺮﺯﺍﻣﻬﺪﻱ ﺍﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺑــﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﺮ ﻃﺒﻞ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ
ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻛﻼﺳﻴﻚ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻣﻲﻛﻮﺑﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ
ﻣﺎﺟﺮﺍﻱ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻣﻠﻲ ﺑﻮﺩ.
ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ 1332ﺗﻼﺵ ﻭﺳﻴﻌﻲ ﺑﺮﺍﻱ
ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺬﻫﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺭﺍﻩﺍﻓﺘﺎﺩ .ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ
ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺷﻴﺦ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﺣﻠﺒﻲ ﻣﻲﻧﺎﻣﻴﺪﻧﺪﺵ
ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻛﺴﺐ ﻋﻠﻢ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻃﻠﺒﻪﺍﻱ ﺩﻳﮕﺮ
ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳــﻴﺪﻋﺒﺎﺱ ﻋﻠﻮﻱ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺳﺖ ﺭﺩ ﺑﺮ
ﺳــﻴﻨﻪ ﻣﺪﻋﻮ ﻣﻲﺯﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺭﻓﻴﻖ ﻭ ﻳﺎﺭ ﻏﺎﺭﺵ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻴﺪﻋﺒﺎﺱ ﻋﻠﻮﻱ
ﻟﻐﺰﻳﺪﻩ ﻭ ﺩﻝ ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻞ ﻣﻲﺳــﭙﺎﺭﺩ ﻭ ﺧﺮﻗــﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﺮ ﺗﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ
ﺣﺘﻲ ﻛﺎﺗﺐ ﺍﻳﻦ ﻓﻘﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﻧﻴﺰ ﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻗﺎﻣﺖ ﺳﺮﺩﻣﺪﺍﺭﺍﻥ
22
ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ .ﺷﻴﺦ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺑﺮ ﺧﻮﺩ ﻟﺮﺯﻳﺪﻩ ﻭ
ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺭﺍ ﺧﻄﺮ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻲﺩﻫﺪ ،ﻛﻤﺮ ﻫﻤﺖ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﻱ
ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﻲﺑﻨﺪﺩ .ﺷﻴﺦ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﻱ ﺭﺍﻫﻲ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﻭ
ﺟﺬﺏ ﻧﻴﺮﻭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ
ﻭ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻋﻠﻤــﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺣﺘﻲ
ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺳﻬﻢ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍ ﻛﺴــﺐ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺩﺍﺭﺍﻱ
ﻛﻤﻴﺘﻪﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺯﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﻫﻴــﺎﺕ ﻣﺪﻳﺮﻩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﻴﻔﻪ
ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻴﺘﻪﻫﺎ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ :ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺗﺪﺭﻳﺲ ،ﻛﻤﻴﺘﻪ
ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﻳﺎ ﺗﺤﻘﻴﻖ ،ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻧﮕﺎﺭﺵ ،ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﺭﺷﺎﺩ ،ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ
ﺑﺎ ﺧﺎﺭﺝ ﻭ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲﻫﺎ.
ﺣﻤﺎﻳﺖ ﭘﻬﻠﻮﻱ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﻤﻦ
ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻭﻗﺖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻣﺨﺎﻟــﻒ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻧﺒﻮﺩ،
ﭼﺮﺍ ﻛــﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺍﺯ ﺑﺪﻭ ﺗﺎﺳــﻴﺲ ﺧﻮﺩ -ﭘــﺲ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ
28ﻣﺮﺩﺍﺩ -32ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻭﺟﻪ ﺩﺍﻋﻴﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ،ﺑﻪ
ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻨﻌﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻧﺠﻤﻨﻲ
ﻧﻤﻲﺩﻳــﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺗﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﻴﺪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺗﺸــﻜﻴﻞ
ﭼﻨﻴﻦ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ،ﺗﻮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﻪﻏﻴــﺮ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺻــﺮﻑ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ
ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﻮﺩ.
ﻫﺎﺷﻤﻲﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﻓﺘﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﭼﻨﻴﻦ
ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ» :ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺍﻧﻘــﻼﺏ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺍﻋﻴﻪﻫﺎﻱ ﺧﺎﺹ
ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻨﺪ ،ﺍﺧﺘﻼﻓﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺭﺍ
ﺑﺪ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ،ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺧﺎﻟﺺ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ
ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ)ﻋﺞ( ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺷــﻜﻞ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺣﺎﻻ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ،
ﭘﺲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻲﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺏ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻧﻜﻨﻴﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺭژﻳﻢ
ﻭ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺴــﺎﺯﻳﻢ ،ﻭﺍﺭﺩ ﺷــﻮﻳﻢ ﺗﻮﻱ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﻭ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻜﻨﻴﻢ ...ﺍﺯ
ﺟﻤﻠﻪﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳــﺘﻨﺪ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺑــﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺜﻼ ﺟﻠﻮﻱ
ﺑﻬﺎﺋﻲﻫــﺎ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻫﻤــﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ ﻭ ﭼــﻮﻥ ﺁﻥ ﻛﺎﺭ ﺑﻲﺧﻄﺮ
ﺑﻮﺩ ،ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻮﺍﻧﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﺧﻞ
ﻭﺟﻮﺩﺷﺎﻥ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺩﻳﻨﻲ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﭼﻮﻥ ﺁﻥ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺑﺎﺯ ﺑﻮﺩ،
ﻣﻲﺭﻓﺘﻨﺪ ﺁﻧﺠﺎ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺧﻄﺮ ﻧﻤﻲﻛﺮﺩﻧﺪ«.
ﺑﻪ ﻫــﺮ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻃﻴﻒ ﻣﺒﺎﺭﺯ
ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻭﺟﻮﺩﻱ ﺧﻮﺩ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺭﺍ ﺍﻣﺮﻱ ﺑﻴﻬﻮﺩﻩ
ﻣﻲﺍﻧﮕﺎﺷﺘﻨﺪ .ﻋﻤﺪﻩ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﺒﺐ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻋﻘﻴﺪﺗﻲ ﻭ
ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺧﻮﺩ ﻃﻴﻔﻲ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ﺭﺍ ﺟﺬﺏ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻠﻲ ﺍﺯ
ﺁﻧﭽﻪ ﺭﺍ ﻣﻲﺷﺪ ﺻﺮﻑ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﻳﺪ ﻗﺪﺭﺕ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﺟﺎﺯﻩ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺿﺪ ﺭژﻳﻢ ﻧﻤﻲﺩﺍﺩﻧﺪ.
ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﻫﺎﺷﻤﻲ ﺩﺭ ﺟﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻬﻢ ﻣﺎ ﭘﻴﺶ
ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺟﻨﺎﻳﺎﺕ ﺭژﻳﻢ ﺑﻲﺗﻔﺎﻭﺗﻨﺪ؟
ﻣﺎ ﻣﻲﮔﻔﺘﻴﻢ ﺧﺐ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺭژﻳﻢ ﺑﻪ ﺷــﻤﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻛﻨﻴﺪ
ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ -ﺍﻳﻦ ﺳــﺮﮔﺮﻣﻲ ﺍﺳﺖ ﻭﺍﻻ ﺧﻮﺩ ﺭژﻳﻢ ،ﺑﻬﺎﺋﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺁﻥﻣﻮﻗﻊ ﻭﺯﻳﺮ ﺟﻨﮓ ﺑﻬﺎﺋﻲ ﺑﻮﺩ ،ﭘﺰﺷﻚ ﻣﺨﺼﻮﺹ
ﺷﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻲ ﺑﻮﺩ ،ﭘﺴﺖﻫﺎﻱ ﺣﺴﺎﺱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻲﻫﺎ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ.
ﻭﺯﺭﺍﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﺑﻬﺎﺋﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻭﺯﻳﺮ ﺁﺏ ﻭ ﺑﺮﻕ ﻭ ...ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﺿﻊ
ﺑﺪﻱ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﻧﻴﺎﻣﺪﻥ
ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻻﻥ ﮔﻔﺘﻦ
ﺍﻳﻦ ،ﺧﻮﺩ ﻣﺸﻜﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻲﺧﻮﺩ ﺗﻼﺵ ﻧﻜﻨﻴﺪ .ﺷﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻴﻦﺟﺎ
ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺧﺮﺍﺏﺗﺮ ﻧﺸﻮﺩ ﻭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺭژﻳﻢ ﺭﺍ ﻧﻮﻋﻲ ﺑﺎﺯﻱ
ﺑﭽﮕﺎﻧﻪ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ«.
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺭﻭﻱ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﻪ ﺑﺎﺭ ﻧﺸﺴــﺖ ﻭ ﺣﻜﻮﻣــﺖ ﻃﺎﻏﻮﺗﻴﺎﻥ ﺟﺎﻱ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺩﺍﺩ .ﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﺎﺯ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭﻱ
ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﻮ ﻭ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﻥ ﻓﺎﺗﺢ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﻮ.
ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ ﻋﺰﻡ ﺟﺰﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺸﺴــﺘﻦ ﺑﺮ ﻛﺮﺳﻲﻫﺎﻱ
ﻣﻨﺎﺻﺐ ﺧﺎﻟﻲﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺭﺟﺎﻝ ﺭژﻳﻢ ﺳــﺎﺑﻖ ﺍﻣﺎ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﻥ ﻓﺎﺗﺢ ،ﺁﻧﺎﻥ ﻭ
ﻋﻘﺎﻳﺪﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﭼﻮﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﺮ ﻧﻤﻲﺗﺎﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﺭﺍﻫﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﻭﺩ
ﻭ ﻧﻔﻮﺫﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﺑﺎﺯ ﻧﻤﻲﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ
ﺷــﻬﻴﺪ ﺭﺟﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ» :ﻣﻦ ﺍﻧﺠﻤﻨﻲﻫﺎ ﺭﺍ
ﻧﻤﻲﭘﺬﻳﺮﻡ ﻭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﺎ ﺭﺍﻫﺸﺎﻥ ﻧﻤﻲﺩﻫﻴﻢ«.
ﺣــﺮﻑ ﺁﺧﺮ ﺭﺍ ﺍﻣﺎ ﺍﻣــﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﺍﻳﻨﮕﻮﻧــﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ» :ﻳﻚ
ﺩﺳﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﺰﺷﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﻣﻌﺼﻴﺖ ﺯﻳﺎﺩ ﺷﻮﺩ
ﺗﺎ ﺣﻀﺮﺕ ﺻﺎﺣــﺐ ﺑﻴﺎﻳﺪ .ﺣﻀﺮﺕ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﮕﺮ ﺑﺮﺍﻱ ﭼﻲ ﻣﻲﺁﻳﺪ؟
ﺣﻀﺮﺕ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻣﻌﺼﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ .ﻣﺎ ﻣﻌﺼﻴﺖ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻭ
ﺑﻴﺎﻳﺪ؟ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻮﺟﺎﺟﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﺮﺩﺍﺭﻳﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﻪﺑﻨﺪﻱﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺎﻃﺮ
ﺧﺪﺍ ،ﺍﮔﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻴﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺎﻃﺮ ﻛﺸﻮﺭﺗﺎﻥ ،ﺍﮔﺮ ﻣﻠﻲ ﻫﺴﺘﻴﺪ ،ﺍﻳﻦ
ﺩﺳــﺘﻪﺑﻨﺪﻱﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺩﺍﺭﻳﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺟﻲ ﻛــﻪ ﺍﻻﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﭘﻴﺶ ﻣﻲﺑــﺮﺩ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺝ ﺧﻮﺩﺗــﺎﻥ ﺭﺍ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺝ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﻭ ﭘﺎﻱﺗﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﻜﺴﺖ «.ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ
ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﺍﻭﻝ ﻣﺮﺩﺍﺩﻣﺎﻩ ،1362ﺍﻧﺠﻤــﻦ ﺑﺎ ﺻﺪﻭﺭ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪﺍﻱ ﺗﻤﺎﻣﻲ
ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻋﻠﻨﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ.
ﺩﺭ ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻼﻣﻴــﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤــﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺑــﻮﺩ» :ﺩﺭ ﭘﻲ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻣﺎﻳﺶ )ﺳــﺨﻨﺎﻥ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ(( ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻃﺮﻑ ﺧﻄﺎﺏ
ﻭ ﺍﻣﺮ ﻣﺒﺎﺭﻙ ،ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺳــﺖ .ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻭﺟﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻧﺠﻤﻦ
ﺭﺍ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﻣﻘﺪﻣﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﻓﻮﻕ ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﻧﻤﻲﻳﺎﺑﻴﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﺎﻡ ﮔﺬﺷــﺘﻪ،
ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺑﺎ ﺻــﺪﻭﺭ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺯ
ﺳﻬﻢ ﺍﻣﺎﻡ)ﻉ( ﺍﻳﻦ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺩﻳﻨﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﻫﻴﭻ ﺩﻟﻴﻞ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺷﺎﻫﺪ ﻣﺴﻠﻤﻲ ﻛﻪ ﺩﻻﻟﺖ ﺑﺮ ﺻﻼﺣﺪﻳﺪ ﻣﻌﻈﻢﻟﻪ
ﺑﻪ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺩﺭﺳــﺖ ﻧﺒﻮﺩ ،ﻣﻌﺬﻟﻚ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﺍﺳﺘﻔﺴﺎﺭ
ﺑﺮﺁﻣﺪﻳﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﻤﺎﺱ ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﻣﻴﺴﺮ ﻧﮕﺸــﺖ .ﻟﻜﻦ ﺑﺎ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺍﺯ
ﻣﺠﺎﺭﻱ ﻣﻤﻜﻨﻪ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﻣﺤﺘﺮﻣﻪ ﻣﻮﺛﻘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺮﺍﻳﻦ
ﻛﺎﻓﻴﻪ ﻣﺤﺮﺯ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺍﻣﺮ ﻣﻌﻈﻢﻟﻪ ،ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﺳﺖ ،ﻟﺬﺍ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺑﻪ ﻋﺮﺽ ﻣﻮﺳﺲ ﻣﻌﻈﻢ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﺩ
ﻣﻜﺮﻡ ﺣﻀﺮﺕ ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ﺁﻗﺎﻱ ﺣﻠﺒﻲ ﺩﺍﻣﺖ ﺑﺮﻛﺎﺗﻪ
ﺭﺳﻴﺪ ،ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ» :ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﻟﺘﻲ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺷﺮﻋﻲ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ
ﻧﻴﺴﺖ ،ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺟﻠﺴﻪﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺷﻮﺩ«.
ﻋﻠﻴﻬــﺬﺍ ﻫﻤﺎﻥﮔﻮﻧــﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻛﺘﺒــﺎ ﻭ ﺷــﻔﺎﻫﺎ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩﻳﻢ ،ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺩﻳﻨﻲ ﻭ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺷــﺮﻋﻲ ﺧﻮﺩ ،ﺗﺒﻌﻴﺖ ﺍﺯ
ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒــﺮﻱ ﻭ ﻣﺮﺟﻌﻴﺖ ﻭ ﺣﻔﻆ ﻭﺣــﺪﺕ ﻭ ﻳﻜﭙﺎﺭﭼﮕﻲ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻋﺎﻟﻴﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻭ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﺍﺯ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ
ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻲ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﻭ ﺩﻓﻊ ﻏﺮﺽﻭﺭﺯﻱ ﺩﺷﻤﻨﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ
ﺭﺍ ﺑــﺮﺍﻱ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻭ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻘﺪﻡ ﺩﺍﻧﺴــﺘﻪ ،ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﺩﺍﺭﻳﻢ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ،ﺗﻤﺎﻡ ﺟﻠﺴــﻪﻫﺎ ﻭ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﻣﺠﺎﺯ ﻧﻴﺴــﺖ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺘــﻲ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻘﻴﻨﺎ
ﺩﺭ ﭘﻴﺸــﮕﺎﻩ ﺧﺪﺍﻱ ﻣﺘﻌﺎﻝ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺳــﻼﻡﺍﷲ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺴــﺌﻮﻝ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ«.
ﺳﺮﻭﺵ ﻭ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﻧﺨﺴﺖ
ﺣﺎﻻ ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ ،ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ
ﻭ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻣﻬﺮ ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﺑﺮ ﻧﺎﻡ ﺁﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺧﻮﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﭼﻨﺎﻥ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻳﺎ ﺗﻔﻜﺮﺷﺎﻥ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎﻗﻰ ﺍﺳﺖ.
ﻭ ﺍﻣﺎ ﺳﺮﻭﺵ؛ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﺒﺪﺍﻟﻜﺮﻳﻢ ﺳﺮﻭﺵ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺎﻡ ﺟﻮﺍﻧﻲ ﺧﻮﺩ
ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﻋﻀﻮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ
ﺟﺬﺏ ﺧﻮﺩ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ » :ﺳﺎﻝ ﺷﺸﻢ ﺩﺑﻴﺮﺳﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩﻡ،
ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1341ﻭ 1342ﺩﺭ ﻣﺪﺭﺳــﻪ ﻋﻠﻮﻱ ﻭ ﺩﺭ ﺳﻨﻴﻦ 17-18
ﺳــﺎﻟﮕﻲ ﺑﻮﺩﻡ .ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺍﺯ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻋﻠﻮﻱ ﻋﻀﻮﮔﻴﺮﻱ ﻛﻼﻧﻲ
ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻫﻢﻣﺪﺭﺳــﻪﺍﻱﻫﺎ ﻭ ﻫﻤﻜﻼﺳﻲﻫﺎﻱ ﻣﺎ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﺍ
ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﺷــﺪﻧﺪ ﻭ ﺻﺎﺣﺐ
ﻣﻘﺎﻡﻫﺎﻱ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺷــﺪﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﭘﺎ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺍﺯ
ﻫﻤﻜﻼﺳﻲﻫﺎﻱ ﻣﻦ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻤﺎﻝ ﺧﺮﺍﺯﻱ )ﻭﺯﻳﺮ ﺧﺎﺭﺟﻪﻓﻌﻠﻲ(،
ﻧﻌﻤﺖﺯﺍﺩﻩ )ﻭﺯﻳﺮ ﺳــﺎﺑﻖ ﺻﻨﺎﻳــﻊ( ﻭ ﺣﺪﺍﺩ ﻋــﺎﺩﻝ )ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻨﻮﻧﻲ
ﻓﺮﻫﻨﮕﺴــﺘﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﻭ ﺍﺩﺏ( ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ
ﻧﻴﺰ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻗﻨﺪﻱ )ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺳﺒﻖ ﻣﺨﺎﺑﺮﺍﺕ( ،ﻋﻠﻲﺍﻛﺒﺮ ﻭﻻﻳﺘﻲ
)ﻭﺯﻳﺮ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺳــﺎﺑﻖ ،ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺭ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻋﻠﻮﻱ
ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ( ﻭ ...ﺍﺯ ﻣﺪﺭﺳــﻪ ﻋﻠﻮﻱ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺭﺍﻩ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ....
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻳﻦ ﻣﻌﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻣﺒﻠﻐﺎﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺩﻛﺘﺮ ﭘﺮﻭﻳﺰﻱ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ )ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻢ ﻣﺴﺘﻌﺎﺭ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ( ﺑﻪ ﻣﺪﺭﺳﻪ
ﻋﻠﻮﻱ ﻣﻲﺁﻣﺪ ﻭ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﻳﻨﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ«.
ﺻﺎﺣــﺐ ﺍﻳﻦ ﺳــﺨﻨﺎﻥ ﻛــﻪ ﺧــﻮﺩ ﺭﻭﺯﻯ ﺍﺯ ﺍﻋﻀــﺎﻯ ﺍﻧﺠﻤﻦ
ﺑــﻮﺩ ﺣــﺎﻻ ﺩﺭ ﻓﺮﻧﮓ ﺑﻪ ﺳــﺮ ﻣﻰﺑــﺮﺩ ﻭ ﺑﻪﻋﻨــﻮﺍﻥ ﺍﭘﻮﺯﻳﺴــﻴﻮﻥ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻭ ﺳﺮﺩﻣﺪﺍﺭ ﺟﻨﺒﺸﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻝﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﺿﻌﺸﺎﻥ ﻋﻠﻴﻪ ﻧﻈﺎﻡ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺳــﺮﻭﺵ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﺳــﻮﺍﻝ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﭘﻨﺞ
ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮ ﺩﻳﻨﻲ ﺑﻴﺎﻧﮕــﺮ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻳــﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﻮﻋــﻲ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺭ
ﻃﻴﻒﻫﺎﻱ ﺣﺎﻣﻲﺟﻨﺒﺶ ﺳــﺒﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ» :ﺁﻥ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ
ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﻦ ﺍﺧﺘﻼﻑﺍﻓﻜﻦ ﻧﺒﻮﺩ .ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ
ﺟﻨﺒﺶ ﺳــﺒﺰ ﻫﻢ ﺩﻳﻨــﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﻫــﻢ ﻏﻴﺮﺩﻳﻨﺪﺍﺭﺍﻥ ،ﻫــﻢ ﭼﭗﻫﺎ ﻭ
ﺳﻜﻮﻻﺭﻫﺎﻱ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻣﺨﻔﻲ ﻧﮕﺎﻩ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﺍﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺟﻨﺒﺶ ﺳــﺒﺰ ﺳﺨﻦ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻱ
ﻧﻔﻲ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﻣﺎ ﺁﺷﻜﺎﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﻫﻤﻴﻦ
ﭘﻠﻮﺭﺍﻟﻴﺰﻡ ﻭ ﺗﻜﺜﺮ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺨﺶ ﻣﺎ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮ ﺩﻳﻨﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﺑﺨﺶ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻥ ﺳﻜﻮﻻﺭ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﺟﻨﺒﺶ
ﺳﺒﺰ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ«.
ﺩﺭﺑــﺎﺭﻩ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘــﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﺍﺳﺎﺳــﺎ ﻫﻮﻳﺖ ﻭﺟﻮﺩﻯ
ﻭ ﺭﻓﺘﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﻰ ﺍﻧﺠﻤﻦﺣﺠﺘﻴــﻪ ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﺶ ﺳــﺒﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻫﻪ ﺑﺮﻭﺯ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ،ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﻭ ﺗﻌﺎﺭﺽ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮ ﻓﺮﻧﮓﻧﺸﻴﻦ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ .ﺣﺎﻝ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻣﻬﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻭﺍﻛﺎﻭﻯ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﺍﻳﻦ
ﮔﻔﺘﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻋﻠﺖﺍﻟﻌﻠﻞ ﻃﺮﺡ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺩﻋﺎﻳﻰ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺁﻳﺎ ﻃﺮﺡﻧﻮ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ؟
ﻣﺤﺘﺸﻤﻰﭘﻮﺭ ﻭ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺩﻭﻡ
ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﻮ ﻣﺤﺘﺸﻤﻰﭘﻮﺭ ﺍﺩﻋﺎﻳﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ
ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﻣﻦ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ
ﻧﺎﻡ ﺑﺒﺮﻡ ﻛﻪ ﭘﺸﺖﺳــﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﻓﺘﻨﻪﻫﺎﻳﻰ ﻛــﻪ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺭﺍ
ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ .ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻓﻌﻠﻲ ،ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺑﺮﺧﻲ ﺑﻨﻴﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﺗﺸﻜﻞﻫﺎ
ﺑﺎ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﻭ ﺍﺳــﺎﻣﻲﺩﻳﮕﺮ ﻓﻌﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﻧﻔﻮﺫ ﺩﺍﺭﺩ
ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺮﺧﻲ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺟﺎﺯﻩ
ﻣﻄﺮﺡﺷــﺪﻥ ﻧﻴﺎﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻓﻜﺎﺭﺷــﺎﻥ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﻋﻤﻞ
ﻣﻲﻛﻨﻨــﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻥ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ ﻛﻪ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻱ ﺧﺸــﻦ ﻫﻢ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،ﺗﻼﺵ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺗــﺎ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﻫﻨﺪ ﻛــﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻣﺎﻡ
ﻣﻲﺍﻧﺪﻳﺸﻨﺪ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺣﺘﻲ
ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺭژﻳﻢ ﺷﺎﻩ ﺑﻮﺩ«.
ﺍﻳﻦ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ -ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﺳﺎﺯﻱ
ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺭﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﻭﻟﻲ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎ ﻭ
ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺐ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﻣﺠﻤﻊ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﭘﺬﻳﺮﺵ
ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ،ﺑﺎ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺒﺎﺣﺜﻲ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﺭﺍ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻛﻨﻨﺪ.ﺍﮔﺮ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﻭ
ﺁﺷﻮﺏﻫﺎ ﺗﻮﺳــﻂ ﺗﻔﻜﺮ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺭﻗﻢ ﺧﻮﺭﺩ ،ﭘﺎﺳﺦ ﺩﻫﻨﺪ ﭼﺮﺍ ﻓﺮﻳﺐ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻏﺘﺸﺎﺷﺎﺕ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻧﺪ.
ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻤﺎﺩ ﺍﻓﺮﻭﻍ ﺍﺯ ﺣﺠﺘﻴﻪ
ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﻋﻘﻞﺳﻮﺯ
ﺣﻖﺳﻮﺯ ﻭ ﻓﻘﻪﺳﻮﺯ ﺍﺳﺖ
ﺍﻣﻴﺪ ﻛﺮﻣﺎﻧﻰﻫﺎ
»ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻋﻘﻞﺳﻮﺯ ،ﺣﻖﺳﻮﺯ ﻭ ﻓﻘﻪﺳﻮﺯ ﺍﺳﺖ«.
ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠـﻪ ﻋﻤﺎﺩ ﺍﻓﺮﻭﻍ ﺩﺭ ﻭﺻـﻒ ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻯﻫﺎ ﺑﻮﺩ .ﻭﻯ
ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳـﺖ» :ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻯﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﻣﻮﺭﻳﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻧﻈﺎﻡ
ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸـﻪﻫﺎﻯ
ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ( ﺿﺮﺑﻪ ﺑﺰﻧﻨﺪ «.ﺍﻳﻦ ﺍﺳـﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸـﮕﺎﻩ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
»ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﻔﻜـﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳـﺖ ﺟﻮﻻﻥ
ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺷـﺎﻳﺪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻳﻰ ﺑـﺎ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺟﺪﻳﺪ
ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ «.ﻭﻯ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺑﺮﺍﻯ ﺳـﻠﺐ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺗﻮﺟﻴﻪ
ﻧﻘﺎﻳـﺺ ،ﻛﺎﺳـﺘﻰﻫﺎ ﻭ ﻧﺎﺭﺳـﺎﻳﻰﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﻔﻬـﻮﻡ ﻣﻬﺪﻭﻳﺖ
ﺳﻮءﺍﺳـﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻴﻠﻰ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﺍﺳـﺖ.
ﻧﻤﺎﻳﻨـﺪﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻔﺘـﻢ ﺭﺍﻩ ﻣﺤﻮ ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺠﺘﻴـﻪ ﺭﺍ ﻓﻬﻢ
ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻯ ﺍﻣﺎﻡ ،ﻻﻳﻪﻫﺎﻯ ﺗﻮ ﺩﺭ ﺗﻮﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﻭ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻰ ﻛﺸﻮﺭﺩﺍﺭﻯ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ.
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﺑﺮﻭﺯ ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺩﺭ ﻣﻘﻄﻌﻰ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﺮﻗﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ
ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﻒ
ﺁﻣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﺷــﻴﻌﻰ ﻭ ﻓﺮﻳﺐ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ
ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻣﺮﺩﻡ
ﻳﻚ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﻳﺮﻳﻨﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﻣﻬﺪﻭﻳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﭼﺸــﻢ
ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻇﻬﻮﺭ ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ)ﻋﺞ( ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳــﻦ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺩﺳﺖﻣﺎﻳﻪ ﺗﺤﺮﻳﻒﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﻳﻚ ﻭﺟﻪ ﺁﻥ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ
ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﺮﻭﺯ ﻳﺎﻓﺖ .ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺍﺯ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ
ﺳﻮء ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻧﺤﺮﺍﻓﻰ
ﺍﺯ ﻣﺴﻴﺮ ﺗﺸﻴﻊ ﺭﺍﺳــﺘﻴﻦ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﻧﺪ .ﻟﺬﺍ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖﻫﺎﻯ
ﺳــﻄﺤﻰ ﻭ ﻋﻮﺍﻣﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﺑــﺮﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋــﺪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻭﻗﺖ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﺳﻌﻰ ﺩﺭ ﺗﻌﺠﻴﻞ ﻧﺎﻣﻮﺟﻪ ﻭ ﻏﻴﺮ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﻫﻤﻪ ﻛﺬﺏ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺭﻭﻍﻫﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﺎﺭ ﺩﺳــﺖ
ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ)ﻉ( ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ» :ﻛﺴــﺎﻧﻰ
ﻛﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻭﻗــﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺩﺭﻭﻍ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺗﻌﺠﻴﻞ
ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﻨﺪ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻫﻼﻙ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ
ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻧﺠﺎﺕ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ «.ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺣﺪﻳﺚ ﺭﺍ ﭼﺮﺍﻍ ﺭﺍﻩ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ
ﺩﻳﮕﺮ ﺫﻫﻦﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻧﻤﻲﺭﻭﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﺁﻥ ﺷﺎﻣﻞ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ
ﺩﺭﻙﻫﺎﻯ ﺳﻄﺤﻰ ،ﻧﺎﻣﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﺎﻣﻌﻘﻮﻝ ﺍﺯ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ
ﻃﺮﻓﻰ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ( ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺭﺍ ﻋﻠﻨﺎ ﻭ
ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﺼﺪﺍﻗﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩﻫﺎﻯ
ﺟﺰﺋﻰﻧﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻨﺸﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻳﻰ
ﻧﻈﻴﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺟﺰﺋﻰﻧﮕﺮﻯ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺗﺤﻘﻖ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﺍﺳــﻼﻡ
ﻧﺎﺏ ﻣﺤﻤﺪﻯ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺭﺍ ﺧﻄﺎﺏ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﻨــﺪ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻟﻘﺎﺏ
ﻣﺘﺤﺠــﺮﺍﻥ ،ﺟﻤﻮﺩﮔﺮﺍﻳﺎﻥ ﻭ ﻭﻻﻳﺘﻰﻫﺎﻯ ﺩﻳــﺮﻭﺯ ﻭ ﻣﺪﻋﻴﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻨﺪ .ﻳﻌﻨﻰ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺑﻪﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﺩﺭ ﺳــﻄﺢ ﻛﻼﻥ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻫﻤﻪ ﺟﺰءﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺷﻤﺎ ﺩﺭ
ﻋﻤﻞ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﺿﺮﺑﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ
ﺧﻮﺭﺩ ﻫﻴــﭻﮔﺎﻩ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻧﺨﻮﺭﺩ .ﺑﻪ ﺧﺎﻃــﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﺭﻏﻢ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺩﺭ ﺭژﻳﻢ ﭘﻬﻠــﻮﻯ ،ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ ﻧﻔﻮﺫ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ
ﺩﺭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ -ﺍﺩﺍﺭﻯ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ
ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫــﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺟﺰء ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨــﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﻫﻢ
ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻱ ﺣﺎﺻﻞ ﻧﺸﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﭼﻪ ﺗﺒﻌﺎﺕ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺍﺷﺖ؟
ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ،ﻋﻘﻞﺳﻮﺯ ،ﺣﻖﺳﻮﺯ ﻭ ﻓﻘﻪﺳــﻮﺯ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺑﻌﺪ ﺍﻭﻝ ﻣﺸﻰ
ﻓﻜــﺮﻯ ﺁﻥ ﺧﻼﻗﻴﺖﻫﺎ ﻭ ﻧﻮﺁﻭﺭﻯﻫﺎﻯ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺫﺑﺢ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺯﻳﺮﺍ
ﺩﺭﻙ ﻏﻠﻄﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﺪﻭﻳــﺖ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻭ
ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ
ﻭ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎ ،ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺑﺴﺘﺮﺳﺎﺯﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺕ ﺍﻟﻬﻰ ﻭ ﺍﻫﻞ ﺑﻴﺖ ﺍﺯ
ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻮﺟﻮﺩﻯ ﻋﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ
ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﻋﺎ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ
ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺑﺮﺍﻯ ﺳﻠﺐ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺍﺯ
ﺧﻮﺩ ﻭ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻧﻘﺎﻳﺺ ،ﻛﺎﺳــﺘﻰﻫﺎ ﻭ ﻧﺎﺭﺳﺎﻳﻰﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻣﻬﺪﻭﻳﺖ
23
ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻖ ﺳﻮﺯ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺗﻔﻜﺮ
ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻧﮕﺎﻩ ﺗﻜﻠﻴﻒﮔﺮﺍﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ
ﻫﻴﭻ ﺣﻘﻰ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺳــﻼﻣﻴﺖ ﻭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻳﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﻗﺎﺋﻞ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻳﻌﻨﻰ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ،ﻓﻬﻢ ،ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ،ﺷــﻌﻮﺭ ﻭ ...ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ ﻭﺟﻮﺩ
ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﺭﺩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻏﻴﺒﺖ ﺍﻣﺎﻡ ﻋﺼﺮ
ﺍﺟﺘﻬــﺎﺩ ﺍﺯ ﻓﻘﻪ ﺭﺍﻩ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻋﻘﻞ ﻭ ﻭﺣﻰ ﺍﺳــﺖ ﻭﻟﻰ ﻭﻗﺘﻰ ﺩﺭﻙﻫﺎﻯ
ﺳــﻄﺤﻰ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺑﺮﻭﺯ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺭﺍﻩﺣﻞﻫﺎﻯ ﺳﺎﺩﻩ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﺭﻓﻊ ﺁﻥ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻰﻫﺎ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎﻡﺧﻤﻴﻨﻰ)ﺭﻩ( ﺩﺭ ﻣﻨﺸــﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ
ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ» :ﻭﻻﻳﺘﻰﻫﺎﻯ ﺩﻳﺮﻭﺯ ﻛﻪ ﻭﻻﻳﺖ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺗﻜﺜﺮ ﻭ ﺗﻌﻴﺶﺷﺎﻥ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﻌﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻗﺎﺋــﻞ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺮﻭﺯ
ﻣﺪﻋﻰ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ «.ﻭﻗﺘﻰ ﻛﺴﻰ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺧﻮﺑﻰ
ﺑﺎ ﻓﻘﻪ ﻧــﺪﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﺑﺎ ﻭﻻﻳﺖﻓﻘﻴﻪ ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﺍﺳــﺖ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻭﻻﻳﺖ
ﻓﻘﻴﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﻪ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﻪ ﻳﻌﻨــﻰ ﻭﻻﻳﺖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ
ﺍﻧﻀﺒﺎﻁ ﺍﻟﻬﻰ ﺭﻭﻯ ﺯﻣﻴــﻦ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﺍﺯ ﻓﻘﻪ ﺭﻭﻯ ﺩﺭﻙﻫﺎﻯ
ﺷﺨﺼﻰ ،ﺫﻭﻗﻰ ﻭ ﻫﻴﺠﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺧﻂ ﺑﻄﻼﻥ ﻣﻲﻛﺸﺪ .ﺑﺎ ﺗﻔﺎﺳﻴﺮ
ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺍﮔﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ ﺩﻡ ﺍﺯ ﻭﻻﻳﺖ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ ﻣﻨﻈﻮﺭﺷــﺎﻥ ﻭﻻﻳﺖ
ﻋﺎﻡ ﺍﺋﻤﻪ ﺍﻃﻬﺎﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻭﻻﻳﺖﻓﻘﻴﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ
ﻣﻬﺪﻭﻳﺖ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴــﺖ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﺮﻛﻰ ﺑــﺮﺍﻯ ﺟﻮﺵ ،ﺧﺮﻭﺵ ﻭ
ﻧﺸــﺎﻁ ﺑﺮﺍﻯ ﺯﺍﻳﺶ ﻋﻘﻞ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺍﺯ ﻣﻨﻈﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﻪ ﻋﺎﻣﻠﻰ ﺟﻬﺖ
ﺭﻛﻮﺩ ،ﺧﻤﻮﺩﮔﻰ ،ﺩﻟﺰﺩﮔﻰ ﻭ ﻭﺍﺩﺍﺩﮔﻰ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ
ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺍﺷــﺎﻋﻪ ﺁﻥ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ
ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﻣﺸــﺮﻭﻃﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺰﺭگ ﺩﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻦ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﺸــﻜﻮﻛﻢ ﺯﻳﺮﺍ ﺑﻌﻴﺪ ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﺩﺭ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ
ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪﻯ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻟﺬﺍ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺭﺩﭘﺎﻯ ﺣﺠﺘﻴﻪ
ﺩﺭ ﺳــﺎﺧﺖ ﺁﻥ ﻣﺸﻬﻮﺩ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﻣﻮﺭﺧﺎﻥ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﺷﻚ ﻭ
ﺳﻮﺍﻝ ﭘﺎﺳﺦ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻣﺴﺘﺪﻝ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﭼﺮﺍﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﺳــﺮﻳﺎﻝ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻰ ﻛﻪ
ﺑﻮﺩ ﺑﺰﺭگ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩ.
ﺑﺎ ﺑﺮﺭﺳـﻰ ﻣﺸـﻰ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻭ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻳـﻚ ﻧﻘﻄﻪ
ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﭘﺮﺭﻧﮓ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳـﺖ ﺩﻭﺭﻯ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺷﻤﺎ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﻣﻲﺯﻧﻴﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﺸﺖ
ﭘﺮﺩﻩ ﺧﺒﺮﻯ ﺍﺳــﺖ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻣﺎ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺳــﺖ .ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ
ﻣﺴﺘﻨﺪﺍﺕ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ .ﻭﻟﻰ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﮔﻔﺖ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻳﻜﻰ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺷﻮﻧﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻫﺮ
ﺩﻭ ﺟﺰءﻧﮕﺮ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺍﻧﺼﺎﻑ ﻣﺎ ﺍﺟــﺎﺯﻩ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ
ﺿﺎﻟﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﻓﺮﻗﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺴــﺮﻯ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻣﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺣﻜﺎﻡ ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ( ﺩﺭ ﻣﻨﺸﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﺎﺭﻯ ﻭ
ﺳﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﺍﺯ ﺑﺎﺏ ﺗﻌﺮﻑ ﺍﻻﺷﻴﺎء ﺑﻪ ﺍﺿﺪﺍﺩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ
ﻳﻜﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﺸــﻰ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ
ﺑﺎ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﺎﺏ ﺳــﺎﺯﮔﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻮﻥ ﺩﺭﻙ ﻓﻬﻴﻤﺎﻧﻪ ﻭ ﻋﺎﻗﻼﻧﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ
ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﻛﺘﺎﺏ ﻭ ﺳــﻨﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺮ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺣﺎﻛﻢ ﺷــﻮﺩ ﻣﺜﻞ
ﻣﻮﺭﻳﺎﻧﻪ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﻧﻈﺎﻡ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺧــﻮﺭﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻴﺚ ﺭﺩ ﭘﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ
ﺩﺭ ﺟﺎﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺎﺑﻞ ﺭﺩﻳﺎﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ
ﺗﺤﺮﻛﺎﺕ ﻫﻮﺷﻴﺎﺭ ﺑﻮﺩ.
ﺣﺠﺘﻴـﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘـﻼﺏ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳـﺖ
ﻧﺒﻮﺩ .ﭼﺮﺍ ﺑﻌﺪﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺑﺮﺁﻣﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ
ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﻨﺪ؟
ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺘﺮﺻﺪ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺷــﺎﻋﻪ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺸﻮﺭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺍﺻﻠﻰ ،ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﺳﺖ .ﻣﻌﻠﻮﻡ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻳﻚ ﻋﻘﺒﻪ ﻭ ﺳﺎﺑﻘﻪﺍﻱ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻫﻤﺎﻥ ﻋﻘﺒﻪﺍﻱ
ﻛﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺗﺶ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻲﺷﺪ ،ﻓﻜﺮﻯ ﻛﻪ ﺗﺎ
ﻋﻤﻖ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻴﻪ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﻣﻨﺸﻮﺭ ،ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺑﻪ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻴﻪ ،ﻋﺮﺻﻪﻫﺎﻯ ﻋﻤﻮﻣﻲﻭ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ» :ﺧﻮﻥﺩﻟﻰ ﻛﻪ ﭘﺪﺭ
ﭘﻴﺮﺗﺎﻥ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻣﺘﺤﺠﺮﺍﻥ ﺧﻮﺭﺩ ﺍﺯ ﻛﺲ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﺨﻮﺭﺩ «.ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺍﻭﻝ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺿﺮﺑﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻧﻘﻼﺑﻰ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺰﻧﻨﺪ
ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺿﺮﺑﻪﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻮﺭﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﭼﻪ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻰ ﺍﺯ ﺣﻜﻮﻣﺘﺪﺍﺭﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ( ﺩﺭ ﺩﺭﻙ ﺩﻳﻦ ﺟﺎﻯ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ،ﻋﺮﻓﺎﻥ ،ﻓﻘــﻪ ،ﺗﻔﻜﺮ ﻭ ﺗﻌﻘﻞ
ﺭﺍ ﺑــﺎﺯ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳــﻦ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻧﻈﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ ﺑــﻮﺩ .ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﻙ
24
ﺧﺎﺻﻰ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻧﺒﺎﻳﺴﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﻮﻧﺪ
ﺩﻳﻦ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﻭﻗﻌﻰ ﻗﺎﺋﻞ ﺷــﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺑﺎﻳﺪ
ﻣﺪﻳﺮﻳــﺖ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﻇﻬﻮﺭ ﺣﻀــﺮﺕ ﺣﺠﺖ)ﻋﺞ( ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﺷﻮﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺩﺭ ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻭ ﺗﻌﻘﻞ ﻣﺮﺩﻡ
ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻲﺩﺭ
ﺗﻀﺎﺩﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻜﺘﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﺎﺩﻩ ﮔﺬﺷﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺟﻮﻻﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺑﻪ
ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﺍﻟﻘﺎﺏ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻫﺪﺍﻑ
ﺍﻧﺠﻤﻦﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻳﻚ ﻫﻤﺴﻮﻳﻰ ﻣﺤﺘﻮﺍﻳﻰ
ﺑﻴﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱ ﻭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺪﻣﻪﭼﻴﻨﻰ ﻇﻬﻮﺭ ﭼﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﻯ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻳﻚ ﺗﺼﻮﺭﻯ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺑﻪﺍﻳﻨﻬﺎ ﻫﺴﺖ .ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ
ﺗﺼﻮﺭ ﻣﺬﻛﻮﺭﻧﺪ ﺻﺮﻳﺢ ﻣﻮﺿﻌﮕﻴﺮﻯ ﻛﻨﻨﺪ .ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ
ﺑﺮﺍﻯ ﻇﻬﻮﺭ ﻣﻬﺪﻯ ﻣﻮﻋﺪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺯﻣﻴﻦ ﭘﺮ ﺍﺯ ﻓﺴﺎﺩ ﻭ ﺟﻮﺭ ﺷﻮﺩ
ﺍﻣﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷــﺪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﻭﻯ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻛﺮﺩ
ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺷــﺎﻳﺪ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﻳﻦ ﺷــﻌﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻮﻋــﻰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ
ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﺷــﻌﺎﺭﻫﺎﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﭘﻮﻙ ﻭ ﺗﻬﻰ ﻛﺮﺩﻥ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻯ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺯ ﺣﺎﻟﺖ
ﺷﻜﻠﻰ ﺑﻪ ﻣﻔﻬﻮﻣﻲﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻟﺬﺍ ﺻﺮﻓﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻧﺎﻡ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ
ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﮔﺸﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺭﻭﻯ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ
ﻓﻜﺮﻳﺸﺎﻥ ﺷﻨﺎﺧﺖ.
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺪﻋﻴﺎﻥ ﺩﺭﻭﻏﻴﻦ ﺍﻣﺎﻡﺯﻣﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﭼﻪ ﻣﻮﺿﻌﻰ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻭﻗﺘﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﺒــﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺍﺩﻋﺎﻯ
ﻭﺍﻫﻰ ﻧﻴﺰ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻊ ﺭﻭﺯ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺍﻃﻼﻋﻰ
ﻧﺪﺍﺭﻡ.
ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺣﺠﺘﻴـﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷـﺪﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻇﻬﻮﺭ
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ؟
ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷــﺪﻥ ﻇﻬﻮﺭ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ
ﺩﺭ ﭘــﺎﺯﻝ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﺎﺯﻯ ﻛﻨﻴﻢ .ﻫﻴﭻ ﻛــﺲ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻣﺪﻥ
ﺍﻣــﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ)ﻋﺞ( ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻭﻗــﺖ ﺑﻜﻨﺪ .ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ
ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﺸﻮﺭﺩﺍﺭﻯ ﻛﻨﻴﻢ .ﻣﻨﺎﺑﻊ ،ﻛﺘﺎﺏ ﻭ ﺳﻨﺖ ﻭ
ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺍﺟﺘﻬﺎﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ
ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﺻﻮﻝ ﻛﺸــﻮﺭﺩﺍﺭﻯ ﺭﺍ ﺍﺳــﺘﺨﺮﺍﺝ ﻛﺮﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﻫﺮ ﻓﺮﺩﻯ
ﻛﻪ ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺁﺧﺮ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺍﻣﺎﻡ ﻋﺼﺮ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ
ﻏﻴﺒﺖ ﺷﻮﺩ ﺣﺮﻓﺶ ﺍﺭﺯﺵ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻓﻘﻪﺳﻮﺯﻯ ،ﻋﻘﻞﺳﻮﺯﻯ ﻭ
ﺣﻖﺳــﻮﺯﻯ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺟﻔﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﻧﺎﺏ ﻣﺤﻤﺪﻯ ،ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻯ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍﺣﻞ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺗﻔﺎﺳـﻴﺮ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩﺍﻳـﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ
ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺟﻮﻻﻥ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺭﻳﺸــﻪ ﺑﺪﻭﺍﻧﺪ ﺑﺎﻭﺭ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﻣﺴﺦ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﻲﭘﻮﺳﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭﻙﻫﺎﻯ ﻣﺎ ﺍﺯ
ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﻣﻈﺮﻭﻑ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻏﻨــﻰ ﻣﻌﺮﻓﺘﻰ ﺩﺭﻙ ﻧﺸــﻮﺩ ،ﺗﻨﻬﺎ ﻻﻳﻪ ﻭ
ﭘﻮﺳــﺘﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺁﻥ ﻇﺮﻑ
ﻣﺪﻧــﻰ ،ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋــﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﮔﺬﺷــﺘﻪ
ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺩ.
ﭼﻪ ﺗﺪﺑﻴﺮﻯ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ؟
ﺍﮔﺮﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻯﺍﻣﺎﻡ،ﻻﻳﻪﻫﺎﻯﺗﻮﺩﺭﺗﻮﻯﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳﻼﻣﻲﻭﻣﺒﺎﻧﻰ
ﻣﺪﻳﺮﻳﺘﻰ ﻛﺸﻮﺭﺩﺍﺭﻯ ﺧﻮﺏ ﻓﻬﻢ ﺷﻮﻧﺪ ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺭﻓﺖﺍﻣﺎﺍﺯﺁﻧﺠﺎﻛﻪﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰﻣﺎﻣﺸﺮﻭﻁﺍﺳﺖﺑﺎﻳﺪﮔﻔﺖﺗﺪﺍﻭﻡﺭﻭﻧﺪ
ﻓﻌﻠﻰﺑﺴﻴﺎﺭﺧﻄﺮﻧﺎﻙﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺍﮔﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ؟
ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻳﺖ ﻭ ﺍﺳﻼﻣﻴﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﺭﺍ
ﺍﺯ ﺩﺭﻭﻥ ﭘﻮﻙ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﺷﺎﺭﺍﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺩﺭ ﻣﻨﺸﻮﺭ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻛﺎﻣﻼ ﺭﻭﺷــﻦ ﻭ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ
ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻣﺸــﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﭼﻪ ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ
ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺗﻼﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺭﺍ ﺑﺴﻂ ﺩﻫﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ
ﻣﻨﺤﺮﻑ ﻫﻴﭻﺗﻮﺟﻬﻰ ﺑﻪ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﻣﻠﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ
ﻭ ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺍﺑﺰﺍﺭﻯ ﺟﻬﺖ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺧﻮﺩ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ ﻣﺜﻞ ﻣﻮﺭﻳﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻧﻈﺎﻡ
ﺣﻤﻠﻪ ﺑﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻯ ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ(
ﺿﺮﺑﻪ ﺑﺰﻧﻨﺪ.
ﻣﺤﻤﺪﻋﺒﺪﺧﺪﺍﻳﻲ
ﺍﺯﺍﻧﺠﻤﻦﺣﺠﺘﻴﻪﻣﻲﮔﻮﻳﺪ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﺳﻜﻮﻻﺭﻳﺴﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ
»ﻣﺤﻤـﻮﺩ ﺣﻠﺒـﻲ ﺩﺭ ﺳـﺎﻝ 1332ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳـﺖ
ﺳـﺮﺧﻮﺭﺩﻩ ﺷـﺪ ﺑﺎ ﺗﺸـﻜﻴﻞ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺩﺭﺻﺪﺩ
ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺷـﻴﻌﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ
ﻛﻨـﺪ «.ﻣﺤﻤﺪﻣﻬـﺪﻱ ﻋﺒﺪﺧﺪﺍﻳﻲ ﺑﺎ ﺑﻴـﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ
ﺑـﻪ ﭼﺮﺍﻳﻲ ﺗﺸـﻜﻴﻞ ﺍﻧﺠﻤـﻦ ﺟـﻮﺍﺏ ﻣﻲﺩﻫـﺪ .ﻭﻱ
ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳـﺖ» :ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴـﺖ ﻭ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻫـﺮ ﺩﻭ ﺍﺯ
ﺳﻴﺎﺳﺖﺩﻭﺭﻱﻣﻲﮔﺰﻳﻨﻨﺪ،ﻭﻟﻲﺍﻳﻦﻧﻘﻄﻪﺍﺷﺘﺮﺍﻙﺁﻧﻬﺎ
ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ «.ﺩﺑﻴﺮﻛﻞ ﻓﺪﺍﺋﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
»ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎﺑﻴﺸﺘﺮﻛﺎﺭﻗﺸﺮﻱﻭﭘﻮﺳﺘﻪﺍﻱﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ
ﻭﻫﻴﭻﮔﺎﻩﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕﺭﻳﺸﻪﺍﻱﺑﺎﺑﻬﺎﺋﻴﺖﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷﻨﺪ«.ﻭﻱﺑﺮﺍﻳﻦﺑﺎﻭﺭﺍﺳﺖﻛﻪﺍﻧﺠﻤﻦﺑﻪﺣﻜﻮﻣﺘﺪﺍﺭﻱ
ﺑﺎﻣﺸﻲﺳﻜﻮﻻﺭﻳﺴﺘﻲﻣﻌﺘﻘﺪﺑﻮﺩ،ﺍﺯﺍﻳﻦﺭﻭﺭژﻳﻢﺑﺎﺁﻧﻬﺎ
ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻧﻤﻲﻛﺮﺩ ﺯﻳﺮﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺖ ﺟﻨﺎﺡ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻨﻬﺎ
ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻣﺸـﻐﻮﻝ ﺑﺎﺷﺪ .ﻋﺒﺪﺧﺪﺍﻳﻲ ﭘﺎﻳﺎﻥ
ﻛﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﮔـﺮﻭﻩ ﺭﺍ ﺯﻭﺩ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ .ﻣﺸـﺮﻭﺡ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺫﻳﻞﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻴﺪ.
ﺧﺎﺳﺘﮕﺎﻩ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻛﺠﺎﻱ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ؟
ﺣﺎﺝﻣﺤﻤﻮﺩ ﺣﻠﺒﻲ ﺍﺯ ﺷــﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﻣﻴــﺮﺯﺍ ﻣﻬﺪﻱﺍﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺪﺭﺳﻴﻦ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﻲﺁﻣﺪ .ﻭﻱ ﺩﻗﻴﻘﺎ
ﺑﺎ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺒﺮ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺷﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺁﻧﻄﻮﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﻓﺮﺩﮔﺮﺍﻳﻲ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ
ﺭﺿﺎﺧﺎﻥ ﺑﻬﺎﻳﻲﻫﺎ ﺭﺷﺪ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮﻱ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ
ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥﻫﺎ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺑﻬﺎﺋﻲﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺟﻠﺐ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻲ ﻣﺼﺮﻭﻑ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﺯ ﺳﺎﻝ 1327ﻭﺍﻗﻌﻪ
ﻋﺠﻴﺒﻲ ﺩﺭ ﺍﺑﺮﻗﻮ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ .ﺑﻬﺎﺋﻲﻫﺎ ﻋﺪﻩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺷﻬﺮ ﺭﺍ
ﻛﺸﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻲ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺭژﻳﻢ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺍﮔﺮﭼﻪ
ﻳﻜــﻲ ،ﺩﻭ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﺷــﺪﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺩﺭﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻟﺘﻴﺎﻡ
ﻧﻴﺎﻓﺖ .ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻳﻲ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻭ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ
ﺭﺥ ﻣﻲﺩﺍﺩ .ﺑﻪﻃﻮﺭﻳﻜﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺷﻬﺮﻫﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻤﻲﺩﺍﺩﻧﺪ
ﺗﺎ ﭘﻴﺮﻭﺍﻥ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺍﺯ ﺣﻤﺎﻡ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺳﺘﻲ ﺗﻼﺵ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﺗﺎ
ﺗﻔﻜﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻭﺳﻴﻊ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺷﻮﺩ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﺍﺣﻤﺪ
ﻛﺴﺮﻭﻱ ،ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻬﺎﻳﻲﮔﺮﻱ ﺑﺎ ﻧﻔﻲ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺷﻴﻌﻪ ﺩﺭﺻﺪﺩ
ﺟﺬﺏ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﻭﻱ ﻛﺘﺎﺏ
ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻴﺮﺯﺍ ﺣﺴﻴﻦﻋﻠﻲ ﺑﻬﺎء ،ﻳﺤﻴﻲ
ﺻﺒﺢﺍﺯﻝ ،ﻋﺒﺎﺱ ﺍﻓﻨﺪﻱ ،ﺷــﻮﻗﻲ ﺍﻓﻨﺪﻱ ﻭ ...ﻣﺎﻧﻮﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷــﺪ.
ﺗﻼﺵ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴــﻮﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﻣﻮﺛــﺮ ﻧﻤﻲﺍﻓﺘﺎﺩ .ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻢ
ﺑﻪﻧﻮﻋﻲ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻤﮕﺎﻡ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎﻳﺶ
ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ» :ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻨﺰﻭﻱ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ،ﻭﻱ ﺭﺍ ﻣﺘﻬﻢ
ﺑﻪ ﺑﻬﺎﺋﻲﺑﻮﺩﻥ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺎﺭﺝ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﮔﻮﺩ،
ﺑﻪ ﺗﻮﺩﻩﺍﻱ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨــﺪ «.ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﻭﻗﺘﻲ ﺑﻴﺎﻥ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺎ ﻏﺮﺏ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ
ﺭﻭﺳﻴﻪ ﺑﺮﻭﺩ .ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﺁﻗﺎﻱ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻱ ﭘﻴﺶ
ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﺴــﺖﻫﺎﻱ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ
ﻧﮕﻴﺮ ،ﻭﻟﻲ ﻭﻱ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻣﻦ ﺷﻴﻌﻪ ﻫﺴﺘﻢ ﻭ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﺰ
ﺷﻴﻌﻪ ﺍﺳﺖ ،ﻭﻟﻲ ﻣﻦ ﻳﻚ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﻫﺴــﺘﻢ .ﻳﻌﻨﻲ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﺍ
ﻧﻘﺾ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﻟﺬﺍ ﺭﺷﺪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺯﻳﺎﺩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻃﺮﺍﻑ
ﺧﺮﺍﺳﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺣﺎﺝ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺣﻠﺒﻲ ﺩﺭ
ﺳﺎﻝ 32ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺳﺮﺧﻮﺭﺩﻩ ﺷﺪ ﺑﺮ ﺧﻮﺩﺵ ﻓﺮﺽ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ
ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ.
ﺣﻠﺒﻲ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ؟
ﻭﻱ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻱ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺑﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﻗﺸﺮ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻲ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻄﺮ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﻭﺭ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﻧﻴﺮﻭﺳﺎﺯﻱ ﻣﻲﻛﺮﺩ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺭژﻳﻢ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺪﺵ
ﻧﻤﻲﺁﻣــﺪ .ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺭژﻳﻢ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻫﻲ ﺍﺯ
ﮔﺮﺍﻳﺸــﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺩﺳــﺖ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻱ ﻣﺬﻫﺒﻲ
ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﺗﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺯ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻣﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺍﻧﺠﻤـﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺑﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺭ ﺗﻀـﺎﺩ ﺑﻮﺩ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ
ﺷﺮﻭﻉ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭼﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺍﻓﺘﺎﺩ؟
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳــﺎﻝ 40ﻛﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺷــﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻪ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﻗﺸﺮ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻟﺬﺍ
ﻗﺸﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺗﻔﻜﺮ ﺟﺪﺍﻳﻲ ﺩﻳﻦ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﭘﻴﻮﻧﺪ
ﺩﻳﻦ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ(
ﻧﻤﻲﺷﺪ؟
ﺭژﻳﻢ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺖ ﺟﻨﺎﺡ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﻣﺸﻐﻮﻝ
ﺑﺎﺷﺪ ،ﻟﺬﺍ ﺣﺘﻲ ﻭﻋﺎﻅ ﺭﺍ ﺗﺸﻮﻳﻖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﻣﻮﺿﻌﮕﻴﺮﻱ
ﻋﻠﻴﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ،ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻗﻪ ﺿﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﻫﻨﺪ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﺭﺍ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻪ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﺳــﻌﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻳﻚ ﺗﻘﺪﺱ ﺷﺨﺼﻲ ﺳﻮﻕ
ﺩﻫﺪ.
ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﺍﺯ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺳﺮﻋﺖ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﺩ؟
ﺑﻠﻪ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﺷــﺎﻋﻪ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺗﻔﻜﺮ ﺳﻜﻮﻻﺭﻳﺴــﺘﻲ ﺗﻮﺳــﻂ
ﺣﺠﺘﻴــﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻓﻘــﻂ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﻧﻤــﺎﺯ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﺪ ﻭ ﺑــﺮﺍﻱ ﻇﻬﻮﺭ
ﺣﻀﺮﺕ ﺣﺠــﺖ ﺩﻋﺎ ﻛﻨﻴﺪ .ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﻢ ﺷــﻤﺎ ﭼﻨﻴــﻦ ﺗﻔﻜﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ .ﭘﺎﺩﺷﺎﻩ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﺷﺮﺍﺏ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ
ﻭﻟﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻭﻟﻲﺍﻻﻣﺮ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺭﺟﺐ ﻃﻴﺐ ﺍﺭﺩﻭﻏﺎﻥ
ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﻴﻤﻮﻥ ﭘﺮﺯ ﺁﻥ ﻣﻮﺿﻊ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭﻟﻲ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ ﻻﺋﻴﻚ
ﺭﺍ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﮔﻞ ﺯﻧﻲ ﻣﺤﺠﺒﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺳﻜﻮﻻﺭﻳﺴﻢ
ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ .ﻏﺮﺑﻲﻫﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺪﻟﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ
ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻣﻲﭘﺴﻨﺪﻧﺪ.
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﭼﻄﻮﺭ ﺷـﺪ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ
ﺩﺍﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻧﻔﻮﺫ ﺑﻪ ﺗﻴﻢ ﮔﺰﻳﻨﺸـﻲ ﺑﺮﺧﻲ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻩﻫﺎ ﺩﺭﺻﺪﺩ
ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺑﻮﺩ؟
ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺗﻔﻜﺮ ﺿﺪﺑﻬﺎﺋﻴﺖ
ﺭﺍ ﺍﺷﺎﻋﻪ ﺩﻫﻨﺪ.
ﺁﻳﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﻧﻴﺖ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻗﺼﺪ ﻧﻔﻮﺫ ﺑﻪ
ﺍﺭﻛﺎﻥ ﻧﻈﺎﻡ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ؟
ﺍﺻﻼ ﺣﺪ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺍﻳﻦﻃﻮﺭ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻨﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﺎ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﺎﺁﺷﻨﺎ ﻭ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻟﺬﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﻮﺭﻱ ﺍﻣﻜﺎﻥ
ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻧﺪﺍﺷﺖ.
ﭼﺮﺍ ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻇﻬﻮﺭ
ﺍﻣﺎﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺘﻤﺎ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴـﺖ ﺭﻭﻱ ﺯﻣﻴﻦ ﭘﺮ ﺍﺯ ﻓﺴـﺎﺩ ﻭ ﺟﻮﺭ
ﺷﻮﺩ؟
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﻔﻜﺮﻱ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪﺗﺮﻛﻴﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻲ
ﻫﻨﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻃــﻮﺭﻱ ﻓﻀﺎ ﺭﺍ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ
ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻣﻨﺰﻭﻱ ﺷــﻮﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ
ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺣﺴــﺎﺏ ﻣﻲﺁﻣﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﭘﺎﺷﻨﻪﺁﺷﻴﻞ
ﻫﺮ ﻣﺴــﺎﻟﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ
ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﺗﺮ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻪﻧﻮﻋﻲ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﺎ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﻳﻚ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺁﻥ ﻗﺎﺋﻞ ﺁﻥ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻛﻨﺪ.
ﺑﻮﺩﻥ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻱ ﺩﻳﻦ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺍﺳﺖ .ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺳﺮﻭﺵ ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪ ﺟﻨﺒﺶ ﺳﺒﺰ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ
ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ .ﺷـﻤﺎ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺍﻳﻦ ﺻﺤﺒﺖ
ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺍﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺗﻠﻘﻲ ﻧﻤﻲﺷــﻮﺩ .ﺁﻧﻬــﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺭﺍ ﭼﻘﺪﺭ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ؟
ﺟﻠﻮﻱ ﺭﺷــﺪ ﺗﻔﻜﺮ ﺿﺎﻟﻪ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻧﺪ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿــﺮ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺿﺪﺩﻳﻦ ،ﻧﻈﺎﻡ ﻭ ﻣﺬﻫــﺐ ﻋﻤﻞ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺻﺤﺒﺖ ﺳــﺮﻭﺵ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺁﻥ
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻢ
ﺻﺤﺒﺖ ﺳﺮﻭﺵ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺭﺍ
ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﺒﻮﺩ .ﻟﺬﺍ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ
ﺑﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓــﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ
ﻫﻴﭻ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺁﺷﻮﺏﻫﺎ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﻧﮕﻪ
ﻭﻗﺘﻲ ﺩﺭ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻩ ﺭژﻳـﻢ ﭘﻬﻠﻮﻱ
ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﺸﺎﻥ
ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭﻱ
ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ
ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺑــﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻤﺎﻳﻼﺕ ﺳــﻠﻴﻘﻪﺍﻱ
ﻛﻪ ﻫﻮﻳﺪﺍ ﺑﺎ ﺗﻔﻜـﺮ ﺑﻬﺎﺋﻲﮔﺮﻱ 12
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ﺟﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺳـﺎﻝ ﻧﺨﺴـﺖﻭﺯﻳﺮ ﺑـﻮﺩ ﭼﻄﻮﺭ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺁﺷﻮﺏﻫﺎ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺧﻄــﺮ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺬﻫﺐ،
ﺗﻔﻜـﺮ ﺍﻧﺠﻤﻦﺣﺠﺘﻴـﻪ ﺭﺍ ﻣﻮﻓـﻖ
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑـﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴـﺪ؟ ﺁﻳـﺎ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺯﻧﺪﻩ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﺸﺎﻥ
ﺩﻳﻦ ﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﺩ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺟﺎﻧﻔﺸﺎﻧﻲ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺳــﺮﻭﺵ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻴﺸـﺘﺮ ﻣﻲﺷﺪ ﻧﻔﻮﺫ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺗﻤﺎﻳﻼﺕ ﺳﻠﻴﻘﻪﺍﻱ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻣﺎﺭﺗﻴﻦ ﻟﻮﺗﺮ ﻣﺬﻫﺒﻲ
ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺑﻪ ﺩﺭﻭﻥ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﺟﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﺪ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ
ﻧﻤﻲﻳﺎﻓﺖ؟
ﺍﺣﻤﺪ ﻛﺴﺮﻭﻱ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻟﺒﺎﺱ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﻜﺮﺍﺭ
ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫــﺎ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻛﺎﺭ ﻗﺸــﺮﻱ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﻧﺪ
ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻭ ﭘﻮﺳــﺘﻪﺍﻱ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧــﺪ ﻭ ﻫﻴــﭻﮔﺎﻩ
ﺩﺭﺣﺎﻝﺣﺎﺿﺮﺍﻛﺜﺮﻳﺖﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ
ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﺭﻳﺸﻪﺍﻱ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ
ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻣﺎﻡﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺍﺯ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺳﻴﺴﺘﺎﻧﻲ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﻛﺜﺮﺍ
ﻣﺜﻤﺮﺛﻤﺮﺗﺮ ﺑﺎﺷــﺪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺭﺍ ﻋﻮﺽ ﻣﻘﻠﺪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺧﻮﻳﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﭼﺮﺍ؟
ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺭﻳﺸﻪﺍﻱ ﻣﻨﺰﻭﻱ ﺷﺪ ﻭﻟﻲ ﻋﺪﻡ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺑﻪ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﻋﺪﻡ ﺣﻀﻮﺭ
ﺣﺠﺘﻴﻪﺍﻱﻫﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﺣﺬﻑ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﺷﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﺭﺍ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﭼﻪﺁﻳﻨﺪﻩ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺳﻄﺢ ﻗﺸﺮﻱ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﻧﺮﻓﺖ.
ﭼﺮﺍ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﻔـﻮﺫ ﺯﻳﺎﺩ ﺑﻬﺎﺋﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻩ ﭘﻬﻠﻮﻱ ﻫﻴﭻ ﺍﻳﻦ ﮔــﺮﻭﻩ ﺗﻨﻬﺎ ﻭ ﺑﻲﻛﺲ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺍﺯ ﻇﻬﻮﺭ
ﺗﻼﺷـﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﺷـﺎﻋﻪ ﺗﻔﻜـﺮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺣﺠﺘﻴﻪ ﺣﺠﺖ)ﻋﺞ( ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ.
25
ﺷﻜﺴﺖ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺍﺯ ﻣﺤﻤﺪﺟﻮﺍﺩ ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻲ
ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺑﺎ ﻛﺎﺭﺕ ﻭﻳﮋﻩ!
ﺁﺭﺯﻭ ﺗﺮﺍﺑﺨﺎﻧﻰ
ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ؛ ﺍﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺷــﻚ ﺍﺯ ﻧﺎﻣﺪﺍﺭﺗﺮﻳﻦ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ
ﺩﻧﻴﺎﺳــﺖ .ﺩﻭﺭﮔﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﺎﻣﺶ ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ ﻳﻚ ﺭﮔﺶ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺍﺳــﺖ .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﺩﺭ ﺩﻱ ﻣﺎﻩ 12) 1336ژﺍﻧﻮﻳﻪ (1958ﺩﺭ
ﻟﻨﺪﻥ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷــﺪ .ﭘﺪﺭﺵ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﺎﻟﻲ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ
ﻭ ﺟﺰﻭ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻫﻴﺎﺕ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻳﻚ ﺷﺮﻛﺖ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻳﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺑﻮﺩ .ﺍﺯ
ﺗﻮﻟﺪ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭﻫﺎ ﺭﺍﻫﻲ ﻣﻮﻃﻦ
ﭘﺪﺭ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺳﻜﻨﻲ ﮔﺰﻳﺪﻧﺪ .ﺩﺧﺘﺮ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺯ ﻫﻮﺍﻱ
ﻓﺮﻧﮓ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻣﺪﺭﺳــﻪ )ﻫﺎﻟﻰ ﻛﺮﺍﺱ
ﻛﺎﻧﻮﻧﺖ( ﺩﺭ ﺑﺎﻛﻴﻨﮕﻬﺎﻣﺸﺮﻭ ﺳــﭙﺲ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻧﻴﻮﻫﺎﻝ ﺍﺳﻜﻮﻝ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺩﻫﺪ .ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﻫﻢ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﻗﻮﻉ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﺍﺩﻧﺪ
ﺗﺮﻙ ﻭﻃﻦ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺧﺘﺮﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﭙﻴﻮﻧﺪﻧﺪ.
ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺩﻳﮕﺮ
ﺍﻣﺎ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺭﻭﺍﻳﺘﻲ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩ ﺷﻨﻴﺪﻧﻲ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻋﺒﺪﺍﷲ ﺷــﻬﺒﺎﺯﻱ ،ﻣﺤﻘﻖ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﺒﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﻲ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴــﺪ» :ﭘﺪﺭ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ
ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺍﻫﻞ ﺳﺮﻭﺳــﺘﺎﻥ ﻓﺎﺭﺱ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﻱ
ﺑﻬﺎﻳﻲ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﻪ ﺗﻌﻠﻖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩﻫﺎﻱ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ
ﺑﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮﻳﺸﺎﻭﻧﺪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻭ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻥ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺯﻳﺮﺍ
ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﺿﺎﺷــﺎﻩ ﻭ ﺍﻧﺪﻛﻲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷــﻬﺮﻳﻮﺭ 1320ﺩﺭ ﻧﻴﺮﻭﻱ
ﺩﺭﻳﺎﻳﻲ ﺍﺷــﺘﻐﺎﻝ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺟﻮﺍﻥ ﺧﻮﺵﺗﻴﭗ ﻭ ﺳــﺮﻭﺯﺑﺎﻥﺩﺍﺭ ﻭ
ﻗﺎﻟﺘﺎﻗــﻲ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺳــﺎﻛﻦ ﺷــﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷــﻬﺮﻳﻮﺭ 1320
ﺍﺯ ﻧﻴــﺮﻭﻱ ﺩﺭﻳﺎﻳــﻲ ﻛﻨﺎﺭﺵ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭﻟــﻲ ﻫﻤﭽﻨــﺎﻥ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ
»ﻛﺎﭘﻴﺘــﺎﻥ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ« ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷــﺪ .ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﺧﻮﻳﺸــﺎﻥ ﻭ
ﺩﻭﺳــﺘﺎﻥ ﻣﺘﻨﻔﺬﺵ ﺑﻪﺧﺪﻣﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﺷﺪ ﻣﺎﻣﻮﺭ ﺧﺮﻳﺪ
ﻏﻠﻪ .ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺩﻭﻡ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻗﺤﻄﻲ ،ﮔﻨﺪﻡ ﻛﻤﻴﺎﺏ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ،ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﻮﻇﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺑــﻮﺩ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻔﺮﻭﺷــﻨﺪ .ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﻫﺮ ﻭﻗﺖ ﺑــﻪ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﻣﻲﺭﻓﺖ
ﺑــﺎ ﻛﻴﻒ ﭘﺮ ﺍﺯ ﭘــﻮﻝ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺮﻣﻲﮔﺸــﺖ .ﺭﺷــﻮﻩ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ﻭ
ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﺍﻥ ﮔﻨﺪﻡ ﺭﺍ ﺍﺣﺘــﻜﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ
ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﺷــﺪ ﻭ ﺗﭙﻪﺍﻱ ﺧﺮﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﻓﺮﺷــﺘﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺰﺭگﺭﺍﻩ ﺍﺯ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻥ ﺭﺩ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺗﭙﻪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺷﺪ
ﺑﻪ »ﺗﭙﻪ ﺍﻣﺎﻧﻴﻪ« .ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻥ ﺧﻮﺵﺗﻴــﭗ ﻭ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﻣﺎ ﻣﺘﺎﻫﻞ ﻧﻴﺰ
ﺑﻮﺩ .ﻫﻤﺴــﺮﺵ ،ﺧﻮﺍﻫﺮ ﺯﻥ ﻧﺼﺮﺍﷲ ﻓﻠﺴــﻔﻲ ،ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﻣﻌﺮﻭﻑ
26
ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻲ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺯﻥ ﻓﻠﺴــﻔﻲ ﺍﺯ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲ ﺑﻬﺮﻩﺍﻱ ﻧﺪﺍﺷــﺖ .ﺍﻳﻦ
ﺯﻥ ﺗﺎ ﺁﺧﺮ ﻫﻤﺴــﺮ ﺭﺳــﻤﻲﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺑــﻮﺩ .ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻥ ﻣــﺎ ،ﺑﺎ ﺩﺧﺘﺮ
ﺳــﭙﻬﺒﺪ ﺍﻣﺎﻥﺍﷲ ﺟﻬﺎﻧﺒﺎﻧــﻲ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛــﺮﺩ ﻭ ﭘﺪﺭﺩﺧﺘﺮ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷــﺪ ﺑﺎ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﺩﺧﺘﺮﺵ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ
ﻛﻨﺪ .ﻣﺪﺕ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻭﺻﻠﺖ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﺳﺮﺷــﻨﺎﺱ ﺟﻬﺎﻧﺒﺎﻧﻲ
ﻧﮕﺬﺷــﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﺳﻮﺍﻳﻲ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ .ﺑﺎﺯﺭﺳﺎﻥ ﺷﻴﺮﭘﺎﻙ ﺧﻮﺭﺩﻩ
ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻥ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻟﻴﮕﻮﺩﺭﺯ ﻣﻘﺎﺩﻳﺮ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﮔﻨﺪﻣﻜﺎﺭﺍﻥ ﺭﺷــﻮﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺑﺎﻻ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ
ﺗﺎﺯﻩﺩﺍﻣﺎﺩ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺍﻓﺘﺎﺩ .ﺳﭙﻬﺒﺪ ﭘﻴﺮ ﻛﻪ ﻋﻤﺮﻱ ﺑﺎ »ﺧﻮﺷﻨﺎﻣﻲ«
ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺳﺮﺷﻜﺴﺘﻪ ﻧﺰﺩ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺷﺎﻩ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺯﺍﺭﻱ
ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ ﮔﻔﺖ .ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺍﺯ ﺷــﻤﺎ ﻫﻴﭻ ﺧﻮﺍﻫﺸــﻲ
ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻡ ﻭﻟــﻲ ﺍﻳﻦ ﺁﺩﻡ ،ﺩﺍﻣﺎﺩ ﻣﻦ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻟﺘﻔﺎﺗﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﻣﺮﺍ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺳﺮﺷﻜﺴــﺘﮕﻲ ﻧﺠﺎﺕ ﺩﻫﻴﺪ .ﺷﺎﻩ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻥ ﺭﺍ
ﺩﺍﺩ ﻣﺸــﺮﻭﻁ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﺷــﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﻬﺎﻧﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ
ﺩﺷــﻤﻨﺎﻥ ﺳــﻠﻄﻨﺖ ﻧﻴﻔﺘﺪ .ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺼﺮ ﺭﻓﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﻣﻘﺎﺭﻥ ﺍﺳــﺖ ﺑﺎ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻛﺎﻧﺎﻝ ﺳﻮﺋﺰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ .1956ﺩﺭ
ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻱ ﻏﺮﺑﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﻤــﺎﻝ ﻋﺒﺪﺍﻟﻨﺎﺻﺮ ﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻢ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺷــﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﻏﺮﺑﻲ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﻛﺎﻧﺎﻝ ﺳﻮﺋﺰ ﺭﺍ
ﻧﻤﻲﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺼﺮ ﺩﺭ ﺑﻪ ﺩﺭ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺴــﺎﻧﻲ ﻣﻲﮔﺸﺖ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﻻﺭﻭﺑﻲ ﻭ ﻳﺪﻙﻛﺸﻲ ﻛﺸــﺘﻲ ﺑﺎﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺑﻪ
ﺧﺪﻣﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺼﺮ ﺩﺭﺁﻣﺪ ،ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪﺗﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻪﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻭ
ﻣﺪﺗﻲ ﻛﺎﺭ ﻳﺪﻙﻛﺸــﻲ ﻛﺸــﺘﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ.
ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺯﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲ
ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻛــﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺻﺎﺣﺐ ﺩﻭ ﺩﺧﺘﺮ ﺷــﺪ :ﻟﻴﺰﻱ ﻭ ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ
)ﻣﺘﻮﻟﺪ /1958ﺩﻱ 1336ﺩﺭ ﻟﻨﺪﻥ( .ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﻣﺪﺗﻲ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎ
ﺯﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲ ﻭ ﺩﻭ ﺩﺧﺘﺮﺵ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮﺩ ﻭﻟﻲ ﺑﻌﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺭﻫﺎ
ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲ ﻭ ﺩﻭ ﺩﺧﺘﺮ ﺑﻪ ﻟﻨﺪﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻨﺪ.
ﻟﻴﺰﻱ ﻛــﻪ ﺍﻛﻨــﻮﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺷــﺒﻜﻪ ﭼﻬﺎﺭ
ﺗﻠﻮﻳﺰﻳــﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺭﻭﺩﺁﻳﻠﻨﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺩﺭ ﺭﺷــﺘﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻱ ﺛﺒﺖﻧﺎﻡ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺷﻬﺮﻳﻪ ﺭﺍ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻛﺮﺩ
ﻭﻟﻲ ﻛﻤﻲ ﺑﻌﺪ ﭘﺸــﻴﻤﺎﻥ ﺷﺪ .ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺪ ﭘﻮﻝ ﺷﻬﺮﻳﻪ
ﺭﺍ ﭘﺲ ﺑﺪﻫﺪ ﻭﻟــﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻛﺲ ﺩﻳﮕــﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﻟﻴﺰﻱ
ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ .ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺍﻫﺮﺵ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻱ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻪﺍﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﺗﺼﺎﺩﻓﺎ ﺷــﺪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭ«.
ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺷﻬﺒﺎﺯﻱ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭﻫﺎ
ﺣﺮﻓﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺎﺟﺮﺍﻱ ﺑﻬﺎﺋﻴﺖ ﭘــﺲ ﮔﺮﻓﺖ ﺍﻣﺎ ﺍﻟﺒﺎﻗﻲ ﻣﺎﺟﺮﺍ
ﺭﺍ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻧﻜﺮﺩ.
ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺷﺪ!
ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ ﺑــﺮﺍﻱ ﺗﺤﺼﻴــﻞ ﺩﺭ ﺭﺷــﺘﻪ ﻣــﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗــﻪﺍﺵ
ﻳﻌﻨــﻲ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﻱ ﺑــﻪ ﺳــﺮﺯﻣﻴﻦ ﻳﺎﻧﻜﻲﻫــﺎ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ
Rhode Islandﻓﺎﺭﻍﺍﻟﺘﺤﺼﻴﻞ ﺷــﺪ .ﺍﻭ ﻛﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺍﺯ NBCﻭ ﺷﺒﻜﻪ
ﺧﺒﺮﻱ WJARﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ CNNﭘﻴﻮﺳﺖ CNN .ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﻣﺜﻞ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻳﻚ
ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺳﻌﺖ ﻧﺒﻮﺩ.
CNNﺍﻳــﻦ ﺩﻭﺭﮔﻪﺍﻳﺮﺍﻧــﻲ -ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1983ﺑﻪ
ﻓﺮﺍﻧﻜﻔﻮﺭﺕ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ ﺗﺎ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺑﺰﺭگ ﺁﻥ ﺳﺪﻩ ﺩﺭ ﻗﻠﺐ
ﻣﺎﺟﺮﺍﻫﺎﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﺍﺭﻭﭘﺎﻱ ﺷﺮﻗﻲ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻥ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺭﺍ ﻣﺨﺎﺑﺮﻩ ﻛﺮﺩ ﺗﺎﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﮔﺰﺍﺭﺷــﮕﺮ ﺑﺨﺶ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺷــﺒﻜﻪ ﺧﺒﺮﻯ CNNﺩﺭ ﺻﺪﺭ
ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺟﻬﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ .ﺍﺯ
ﻣﻌﺮﻭﻑﺗﺮﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﻛﻪ ﺑﺮﺷﻬﺮﺕ ﺍﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩ ﺣﻀﻮﺭ
ﻭ ﺭﻭﺍﻳﺘﺶ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﻛﻪ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﺷــﻐﺎﻝ ﻛﻮﻳﺖ ﺍﺯ
ﺳﻮﻯ ﻋﺮﺍﻕ ﺟﺮﻗﻪ ﺁﻥ ﺯﺩﻩ ﺷﺪ .ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍﻫﻲ ﺑﻮﺳﻨﻰ
ﺷــﺪ ﺗﺎ ﺭﺍﻭﻱ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻣﻬﻢ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﺭ ﺩﺭ ﺯﻣــﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﺻﺮﺏﻫﺎ ﻋﻠﻴﻪ
ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺑﺎﺷــﺪ .ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
1994ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺍﻣﻰ ،ﺩﻭ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﻮﺭﺝ ﻓﺎﺳﺘﺮ ﭘﻴﺒﺎﺩﻯ ،ﺩﻭ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﻮﺭﺝ
ﭘﻮﻟﻚ ﻭ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺷﺠﺎﻋﺖ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺷﮕﺮﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺧﻮﺩ ﻛﻨﺪ.
ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍﻫﻲ ﻣﻮﮔﺎﺩﻳﺸﻮ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺩﺳﺎﻣﺒﺮ
1992ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻏــﺎﺯ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺳــﻮﻣﺎﻟﻰ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺕ ﺯﻧﺪﻩ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻛﻨﺪ.
ﻳﻚ ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻣﻬﻢ
ﺷﺮﻳﻜﻲ ﻛﻪ ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺸﺘﺮﻛﺶ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪ ﺷﻬﺮﺕ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺍﺭﺷﺪ ﺳﻲﺍﻥﺍﻥ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ
ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻳﺶ ﻧﺒﺎﺷــﺪ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1998ﺑﺎ ﺟﻴﻤﺰ ﺭﻭﺑﻴﻦ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﺯﻣﺎﻥ ﺳﺨﻨﮕﻮﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮﺩ ،ﺍﺯﺩﻭﺍﺝ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 2000ﺁﻧﻬﺎ
ﺻﺎﺣﺐ ﭘﺴﺮﻯ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺶ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻳﻮﺵ ﺟﺎﻥ ﺭﻭﺑﻴﻦ ﻧﻬﺎﺩﻧﺪ.
ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻱ ﺧﺎﻧﻢ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ
ﺍﺯ ﻣﻴــﺎﻥ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻱ ﻣﻬــﻢ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺷــﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ژﺍﻙ ﺷﻴﺮﺍﻙ ) 2003ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻋﺮﺍﻕ(،
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻋﺒﺎﺱ ،2003ﻣﻠﻚ ﻋﺒﺪﺍﷲ ،1999ﭘﺮﻭﻳﺰ ﻣﺸﺮﻑ 2001
ﻭ ﻳﺎﺳﺮ ﻋﺮﻓﺎﺕ 2000ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ.
ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻧﺎﻡ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺁﺷﻨﺎﺳﺖ .ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ
ﺑــﺎ ﻫﺎﺷﻤﻲﺭﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﻲ ،ﺳــﻴﺪﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ،1376
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ،ﺑﺮﮔــﺰﺍﺭﻱ ﻣﻴﺰﮔﺮﺩﻫﺎﻱ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ
ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪﺍﺵ ﺑﺎ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﺩﺭﺍﻥ
ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺍﻭﺳﺖ.
ﺍﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎ ﻭ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩﻫﺎ ﻣﻮﺍﺿﻌﻲ ﻋﻠﻴﻪﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1379ﺩﺭ ﺳﻔﺮﻱ ﺑﻪﺍﻳﺮﺍﻥ ﻓﻴﻠﻤﻲﻣﺴﺘﻨﺪ
ﺳﺎﺧﺖ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﺳــﻔﺮ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ« ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻒ
ﺍﻧﻘــﻼﺏ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ ﺩﺭ ﭘــﻲ ﺁﻥ ﻣﻤﻨﻮﻉﺍﻟﻮﺭﻭﺩ ﺷــﺪ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ
ﺳــﻲ.ﺍﻥ.ﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﻠﻴﻖ ﺩﺭﺁﻣــﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺣﻮﺍﻟﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ
ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﻧﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﻨﻮﻋﻴﺖ ﻃﻮﻝ ﻛﺸﻴﺪ.
ﻣﺎﺟﺮﺍﻱ ﺗﺤﺮﻳﻒﻫﺎﻱ ﺧﺎﻧﻢ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪﻫﻤﻴﻦﺟﺎ ﺧﺘﻢ ﻧﺸﺪ
ﻭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧــﺲ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻲ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬــﻮﺭ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ
200ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﻛﻠﻤﻪ »ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ
ﻫﺴﺘﻪﺍﻱ« ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ »ﺗﺴﻠﻴﺤﺎﺕ ﻫﺴﺘﻪﺍﻱ«
ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻴﻦ ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﻓﺎﺭﺳﻲ ﺭﺍ ﻛﻢ
ﻭ ﺑﻴﺶ ﻣﻲﻓﻬﻤﻨﺪ ،ﻓﻘﻂ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺳــﻲ.ﺍﻥ.ﺍﻥ
)ﻛﻪ ﺑﻪ ﺷــﻬﺎﺩﺕ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﻓﺎﺭﺳــﻲ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﺴــﻠﻂ ﻛﺎﻣﻞ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﺪ( ﻓﺮﻕ
ﻣﻴﺎﻥ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻭ ﺗﺴــﻠﻴﺤﺎﺕ ﺭﺍ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﺸــﺪ
ﻭ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﺑــﺎ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﺟﺎﻟﺒﻲ
ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ :ﻫﺸﺖ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺩﺭ 20ﺩﻗﻴﻘﻪ ﻭ ﺑﺎ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻳﻚ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ 25ﺩﻗﻴﻘﻪﺍﻱ ﺿﺪﺍﻳﺮﺍﻧﻲ
ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ
ﺟﻨﺠﺎﻝﺳﺎﺯﻱ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﺭﺳــﻤﻲ ﻣﺒﻨﻲﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷــﺘﻦ ﻭ ﺳــﺎﺧﺘﻦ ﺳﻼﺡ ﻫﺴــﺘﻪﺍﻱ ﺭﺍ
ﺣﻖ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ،ﺑﻪ ﻳﻚ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺗﺎﺳــﻒ ﺳﺎﺩﻩ ﻭ
ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻲ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺑﺴــﻨﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﺳــﻲ.ﺍﻥ.ﺍﻥ ﺩﺭﺩﺳﺮﺳﺎﺯ ﻭ ﺩﻓﺘﺮﺵ
ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺷﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﺎ ﻭﺍﺳﻄﻪﮔﺮﻱ ﺩﻭﻟﺖ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﺠﺪﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ.
ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ،ﮔﺰﺍﺭﺷﮕﺮ
ﺷﺒﻜﻪ ﺧﺒﺮﻱ ﺳﻲ.ﺍﻥ.ﺍﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺍﻭ
ﺍﺯ ﺑﻨﺪﺭﻋﺒﺎﺱ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﻓﻘﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺷﻬﺮ
ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺻﺤﻨﻪﺍﻱ
ﺍﺯ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺧﺒﺮﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ
ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺳﻲ.ﺍﻥ.ﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﮔﻠﻪ
ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻨﺪﺭﻋﺒﺎﺱ ﺍﺯ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻓﻘﺮ ﻣﻲﭘﺮﺳﺪ ﻛﻪ
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ
ﺁﻥ ﻋــﺪﻩ ﺭﺍ ﺁﺩﻡﻫﺎﻱ ﺧﻴﺎﻟﻲ ﺫﻫﻦ ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ
ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﻣﻲﻧﺎﻣﺪ ﺍﻣﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺳــﻲ.ﺍﻥ.ﺍﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﭘﺨﺶ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳــﺦ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ
ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺑﻨﺪﺭﻋﺒﺎﺱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻲﻛﺸﺪ ﻛﻪ
ﺷﺐﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺬﺭﺍﻥ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻓﺮﻛﺸﻲ
ﻏﻴﺮﻣﺠــﺎﺯ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔــﺰﺍﺭﺵ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺑﺎ ﻣﺴــﻌﻮﺩ ﺩﻩﻧﻤﻜﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﻘﺮ ﻭ ﻓﺤﺸــﺎ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻗﺴﻤﺘﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻪ ﺩﺧﺘﺮﻱ ﻓﻘﺮ ﺭﺍ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻦ
ﺩﺍﺩﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻓﺤﺸــﺎ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺭﺍ ﺑﺎﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﭘﺨﺶ
ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻛﺮﻳﺴﺘﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﭙﻮﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺳﻮﺍﻻﺗﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻓﺎﺭﺳﻲ
ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺪﻭﻥ ﻟﻬﺠﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻧﻲ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺷﺎﻳﺪ
ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺳﻲ.ﺍﻥ.ﺍﻥ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺪﻳﻦ ﻧﺤﻮ ﺍﻧﺘﻘﺎﻣﻲﻫﻢ ﺍﺯ ﭘﺎﺳﺦ
ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺧﺒﺮﻱ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣــﺎﺕ ﻭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻱ ﺟﻬﺖﺩﺍﺭ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﻭ ﻛﻪ ﺑﮕﺬﺭﻳﻢ
ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﺩﻭﺭﮔﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺣﻘﺎﻳﻖ
ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﺭﺍ ﻋﻴﺎﻥ ﻣﻲﺳﺎﺯﺩ.
ﺍﻭ ﺍﺧﻴــﺮﺍ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﻇــﺮﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﺑــﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻓﺎﻃﻤــﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖﺟﻮ ﻭ
ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺮﻧﺪﻱ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷــﺪ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻣﺮﻧﺪﻯ ﮔﻔﺖ ﺷﻤﺎ ﻣﻰﮔﻮﻳﻴﺪ
ﻛﻪ ﺣﺎﻣﻴــﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺧﺸــﻤﮕﻴﻦ ﺷــﺪﻧﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺗﻈﺎﻫﺮﻛﻨﻨــﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺷــﻤﺎ ﻣﻰﺩﺍﻧﻴﺪ ﺑﺨﺶ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ
ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣــﻰ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫــﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﺍﺯ ﺯﻭﺭ ﺑﺮ ﺿﺪ
ﺗﻈﺎﻫﺮﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺧﺸﻤﮕﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ .ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ ﻧﻤﻰﻛﺸﺪ؟
ﻣﺮﻧــﺪﻯ ﭘﺎﺳــﺦ ﺩﺍﺩ ﺍﻭﻝ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺗﻈﺎﻫــﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﺿﺮﻭﺭﺗﺎ ﺩﺭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﻯ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺒﻮﺩ ،ﺍﻳــﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﻯ
ﺍﺯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺑﻮﺩ .ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻠﺖ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﻮﺳــﻮﻯ ﺩﺭ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ،ﺭﺍﻫﭙﻴﻤﺎﻳــﻰ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻃﺮﻓﻰ ﺍﺯ
ﻣﻌﺎﺩﻟﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺗﻚ ﺻﺪﺍﻳﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺁﺳﺎﻧﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﺁﻥ ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻣﻦ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺧﺸﻤﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ
ﺑﻮﺩ ،ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﻣﺮﺑﻮﻁ
ﻣﻰﺷــﺪ .ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺭﺳــﻤﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﺎﻭﻳﻦ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ .ﻣﺠﺎﻫﺪﻳﻦ ﺧﻠﻖ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﺮﺩﻩ
ﺍﺳﺖ ،ﺩﺭ ﺁﺷﻮﺏ ﻋﺎﺷــﻮﺭﺍﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷﺖ .ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﺪ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﺴﺘﮕﺎﻩ ﭘﻠﻴﺲ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻳﻚ ﻣﺎﻣﻮﺭ
ﭘﻠﻴﺲ ﻛﻮﺭ ﺷــﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺭﺍ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻛﺮﺩﻧــﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﺎﻣﻮﺭﺍﻥ
ﭘﻠﻴﺲ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﻱ ﭼﺎﻟﺸــﻲ ﺑﺎ
ﻣﺤﻤﺪ ﺟﻮﺍﺩ ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﺍﻭ ﭘﺮﺳﻴﺪ» :ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺳﺮﻛﻮﺏﻫﺎﻯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ ،ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ
ﺭﺍ ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﺯ ﺿﺮﺏﻭﺷــﺘﻢ ﻣﻌﺘﺮﺿﺎﻥ
ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑــﺎﻥ ﺗﺎ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ،ﺯﻧﺪﺍﻧــﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻳﺎ
ﺣﺘــﻰ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻴــﺶ ﺍﺯ 90ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭ
ﻭ ﺧﺒﺮﻧــﮕﺎﺭ؛ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭ ﺧﺒﺮﻧــﮕﺎﺭﺍﻥ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻋﻼﻡ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻛﻤﻴﺘﻪﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ.
ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﺳﺖ؟«
ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺖ» :ﻫﻴﭻﻛﺲ
ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺗﻨﻬﺎ
ﺩﻟﻴﻠﻰ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻥ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﻣﻰﺷــﻮﻧﺪ،
ﺧﺸــﻮﻧﺖ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ.
ﺧﺸــﻮﻧﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻛﺸﺘﻪ ﺷــﺪﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 20
ﺑﺴﻴﺠﻰ ﻭ 13ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪ ﻋﺎﺩﻯ ﺷﺪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﺑﻪﺍﻣﻮﺍﻝ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﻭ ﺳــﻼﻣﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺧﺴــﺎﺭﺍﺗﻰ
ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺯﻧﺪﺍﻧﻰ ﺷﺪﻥ ﻳﻜﺴﺮﻯ
ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﺧﺸــﻮﻧﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﻭﺍﺭﺩ
ﻛﺮﺩﻥ ﺧﺴــﺎﺭﺕ ﺑﻪ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻫﺮ
ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﭘﺎﻳﺎﻥ
ﺑﺪﻫﺪ .ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﻨﻢ ﺿﺮﺏﻭﺷﺘﻢ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﭘﻠﻴﺲ
ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺳﺮﻛﻮﺏﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻠﻴﺲ
ﺩﺭ ﻧﻴﻮﻳــﻮﺭﻙ ﻭ ﻟﺲﺁﻧﺠﻠﺲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺣﺘﻰ
ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺧﺸﻮﻧﺖﻫﺎ
ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺑﻮﺩ .ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺳﻪ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺁﺗﺶ ﺑﻮﺩ .ﺍﮔﺮ
ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﺴﺖ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻟﺲﺁﻧﺠﻠﺲ ﻳﺎ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﺑﺎﺷﺪ،
ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ ﺍﺳﺖ«.
ﭼﺮﺍ ﺭﺍﻧﺖ؟
ﺩﻭ ﺳــﻮﺍﻝ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﻳﻨﭽﻨﻴﻦ ﺑﻲﺟﻮﺍﺏ ﻣﺎﻧﺪﻩ
ﺍﺳﺖ .ﻧﺨﺴﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﺮﺍ ﻭ ﭼﻄﻮﺭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺳﻴﺎﻩ ﺧﺎﻧﻢ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ،
ﺍﻭ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻲ ﻭ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻣﺘﻨﺎﻭﺏ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﺗــﺮﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﻳﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺟﻬﺖﺩﺍﺭ ﻭ ﻣﻐﺮﺿﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩﻥ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ
ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺭ ﺩﺭﺝ ﺻﺤﻴﺢ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻨﺎﺭﻱ ﻧﻬﺎﺩﻩ
ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ
ﺭﻭﺑﻪﺭﻭﻱ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ.
ﺳﻮﺍﻝ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﭼﺮﺍ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ
ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺧﻼﻑ ﮔﻮﻧــﻪﺍﻱ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻨﻴــﻢ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﺑــﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﻣﺎ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳــﻴﻤﺎ ﺩﺭ
ﻛﺸﻮﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺧﺒﺮﻱ ﺩﺭ ﻣﻘﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ
ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻭﺭﻭﺩ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﻫﺮﮔﺰ ﻣﺠﻮﺯ ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ 17ﻣﺎﻳﻠﻲ
ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ ﻭ ﻋﺰﻳﻤﺖ ﺑﻪ ﺳــﺎﻳﺮ ﻧﻘﺎﻁ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭﺿﻤﻨﺎ
ﺩﺭ ﺗﻤــﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣــﺎﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻭ ﺗﻬﻴﻪ
ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺳﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺣﺴﻴﻦ ﺩﻫﺒﺎﺷﻲ،
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪﺳــﺎﺯﺍﻥ ﺻﺪﺍﻭﺳــﻴﻤﺎ ﺷﺮﺡ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ
ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎ ﻭﻱ )ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲﻛﻪ ﻛﺎﺭﺕ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﻱﺍﺵ ﺗﻮﺳــﻂ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺻﺎﺩﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ( ﺭﺍ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ:
»ﭘﺲ ﺍﺯ 10ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷــﺖ ،ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﻲ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﺳﻲ ﻭ ﮔﺮﺳﻨﮕﻲ
ﺑﺎ ﺩﺳــﺖ ﻭ ﭘﺎﻳﻲ ﺯﻧﺠﻴﺮ ﺷــــﺪﻩ ﺗــﺎ ﭘــﺎﻱ ﺻﻨﺪﻟــﻲ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎ ﺑﺎ
ﭼﻨﺎﻥ ﺗﺤﻘﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ »ﺩﺍﻟﺲ« ﺷﻬﺮ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻩ
ﺷــﺪﻡ ﻛﻪ ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺁﻥ ﻫﻨﻮﺯ ﺁﺯﺍﺭﻡ ﻣﻲﺩﻫﺪ«.
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺩﺍﺧﻠﻲ
ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ
ﺟﻼﻝ ﺟﻼﻟﻰﺯﺍﺩﻩ
ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺭﻭﺷﻨﮕﺮﻯ
ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻧﻈﺎﻡ ﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺑﻰ ﺍﺳــﺖ .ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻫﺮ
ﻣﺼﺎﺣﺒــﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻧﻘﺎﻁ
ﺿﻌــﻒ ﻭ ﻗﻮﺕ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺭﺍ ﻣﺸــﺨﺺ ﻣﻲﻛﻨــﺪ ﻭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ
ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻭ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻧﻮﻋﻰ
ﺿﻌﻒ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻛﻨﻨﺪ .ﺣﺘﻰ ﺷﺎﻳﺪ
ﻫﻤﻪ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻯ
ﻧﺒﺎﺷــﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﮔﺮ ﺑﻨﺎ ﺑﺎﺷــﺪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻯ ﻣﺎ ﻣﺼﺮﻑ
ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻧﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺷﻔﺎﻑ ﻭ
ﺭﻭﺷــﻦ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻛﻨﻴﻢ ،ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣــﻮﺭﺩ ﺧﻄﺎﺏ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ﻭ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﺩﻡ
ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻜﻨﻴﻢ ،ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺷﻰ ﻣﻨﺴﻮﺥ ﻭ ﻛﻬﻨﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻛﻨﻨﺪﻩ
ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻴﻢ
ﻳﻌﻨﻲ ﺧﺎﺭﺟﻰﻫﺎ ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺣﺮﻓﻰ ﺯﺩﻳﻢ
ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺴــﻰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺣﺮﻑﻫﺎﻯ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ ﻭ
ﺑﻪﻧﻮﻋﻰ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﻤﻴﻦ ﺑﺤﺚ ﺁﻗﺎﻯ ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺧﻴﺮﺍ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﻯ
ﺑﺎ ﺧﺎﻧﻢ ﻛﺮﻳﺴــﺘﻴﻦ ﺍﻣﺎﻧﭙــﻮﺭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﺣــﺰﺍﺏ ﻛﺮﺩﻧﺪ
ﺷــﺎﻫﺪﻳﻢ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺩﺭ ﻛﻞ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﺷــﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ
ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺭﺳــﻴﺪ .ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪﻧﻮﻋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻧﻜﺘﻪ
ﻭ ﻫﻴﭻ ﻣﺴــﺎﻟﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺩﻳﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ .ﺍﻣﺎ ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ
ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻣﺎ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﭼﺮﺍﻏﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﻭﺍﺳﺖ
ﺑﻪ ﻣﺴﺠﺪ ﺣﺮﺍﻡ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺩﺍﺧﻠﻰ
ﻛﻪ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪ ﻫﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻗﺎﻳﻞ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﻛﻨﻨــﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨــﺪ ﺧﻴﻠﻰ ﺩﻭﺳــﺘﺎﻧﻪ ﻭ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ
ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﺮﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﻧﻜﺎﺗﻰ ﻫﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺴﻠﻂ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ
ﻧﻘﺪ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻛﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺴﺎﺋﻞ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻨﺪ ،ﺑﺎ ﺍﻗﺸﺎﺭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻨﺪ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻡ ﺧــﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ
ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﻳﺎ ﺗﻼﺵ
ﺑــﺮﺍﻯ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺧﺎﺭﺟــﻰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭ
ﻣﻮﺿﻊﮔﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻫﺮ ﭼﻨﺪ
ﺷﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺮﺵ ﻭ ﺩﻟﺴــﻮﺯﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻫﺴﺖ
ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﺎﻧﺪﻥ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺟﺎﺭﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ
ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺩﺭ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻌﻰ ﻓﺮﺩﻯ
ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣــﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺷــﻜﺎﻟﻰ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ
ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺷــﺎﻫﺪ ﻭ ﻧﺎﻇﺮ
ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺑﺎﻳــﺪ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻻﺯﻡ
ﺑــﺮﺍﻯ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻧﻴﺰ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺑﺎﺷــﺪ ﺗﺎ ﺁﻧﻬــﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻧﺎﻇﺮ ﺩﻟﺴــﻮﺯ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺣﻮﺍﺩﺙ ﻧﺎﮔﻔﺘﻪ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﺮﺳــﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﻮﺵ
ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ.
27
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺳﻌﻴﺪ ﺍﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﻴﺎﺳﻲ ،ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻭ
ﺷﻜﺎﻑﻫﺎﻱ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ
ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻨﻮﺏﺷﻬﺮ
ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝﺷﻬﺮﻱﻫﺎ
ﻛﻴﻨﻪ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ
ﺩﺭ ﺑﻬﻤﻦﻣﺎﻩ ﺳـﺎﻝ 1357ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻲ)ﺭﻩ( ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻃﻴﻒﻫﺎ ﻭ ﺍﻗﺸـﺎﺭ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ،ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺭﺳﻴﺪ .ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻳﻚ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺑﺎ ﻣﺤﻮﺭﻳـﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ،ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﻱ ﺑﺎ ﺳـﻌﻴﺪ ﺍﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ،ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﭘﻴﺸـﻴﻦ ﻣﺠﻠﺲ
ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭ ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎﺯ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﻢ .ﻭﻱ ﻛﻪ ﺑﻪﻭﺍﺳﻄﻪ ﻋﻀﻮﻳﺖ
ﺩﺭ ﻛﻤﻴﺴـﻴﻮﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻔﺘﻢ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ
ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ -ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻘﺪﺱ ﻛﻢﻛﻢ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ
ﻳﻌﻨﻲ ﺗﻌﻤﻴﻖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺧﻼﻕ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻳﻢ .ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺑﻮﻃﺎﻟﺐ ،ﭘﺎﺷﻨﻪ
ﺁﺷﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ.
ﺍﮔﺮ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺑﺤﺚ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻧﻈﺮﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﻴﻢ.
ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﻓﻬﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻳــﻚ ﺑﻴﻨﺶ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻭ
ﻋﻤﻴﻖ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺫﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺭﺍ ﻓﻬﻢ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺁﻥ ﻳﻌﻨﻲ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺭﺍ ﻧﻘﺪ ﻛﻨﻴﻢ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻧﻈﺮﻱ ﻭ ﻓﻜﺮﻱ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻄﻠﻊ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎﻳﻲ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ ﺁﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﻭﺭ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻓﻜﺮﻱ ﻣﺤﺴﻮﺏ
ﻧﻤﻲﺷــﻮﻧﺪ ،ﻋﻤﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺿﺮﺑﻪ ﭼﻨﺪﺍﻧﻲ ﺑــﻪ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻓﻜﺮﻱ
ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺰﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺑﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻈﺮﻱ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻱ ،ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ،ﺫﺍﺕ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ،ﭘﻴﺎﻣﺒﺮﺍﻥ ﻭ ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ
ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﻭﺭﻭﺩ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻓﻜﺮﻱ
ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻗﻮﻱ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺟﺎ
ﻧﻤﻲﺍﻓﺘﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺷــﺒﻬﺎﺕ ﻫﻢ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ،ﻣﻌﺎﻭﻥ ﻳــﺎ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮﻫﺎﻳﻲ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺷﺒﻬﺎﺕ ﺭﺍ ﺯﻳﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷــﺖ 31ﺳﺎﻝ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﻧﻘﻼﺏﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ
ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻬــﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﺍﺩﻳﻢ ﻭﻟﻲ
ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﻜﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺷﺒﻬﺎﺗﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺴﻞ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻲ ﺳﺎﻝ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺑﻮﺩﻳﻢ،
ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻋﻤﻠﮕﺮﺍﻫﺎ ﺩﺭ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻛﺎﺭ ﻓﻜﺮﻱ ،ﻧﻈﺮﻱ ﻭ
ﺗﺌﻮﺭﻱ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻳﻢ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺮﻕﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺒﺎﻧﻲ
ﻓﻜﺮﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﺍﺩﺍﻳﻢ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻣﺎ
ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﺍﺩﺍﻳﻢ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺭﺍ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ،
ﺭﻳﺸﻪﻫﺎﻱ ﻓﻘﻬﻲ ،ﺳﻨﺘﻲ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﺑﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪﻩ
ﺑﺰﺭگ ﻗﺮﻥ ﺻﻴﺎﻧﺖ ﻛﻨﻴﻢ.
28
ﺷـﻤﺎ ﭼﻪ ﺗﻌﺒﻴـﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦﻫﻤﺎﻧﻲ ﺍﻧﻘـﻼﺏ ﺍﺳـﻼﻣﻲ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳــﻲ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﻫﻴﭻ ﻛــﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺩﻗﻴﻘــﻲ ﺑﺎ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺷﻮﺭﺵ ﺣﺎﺷﻴﻪﻧﺸــﻴﻨﻲ ﻋﻠﻴﻪ ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻨﻲ ﻳﺎ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻃﺒﻘﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮ ﻳﺎ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻮﺭژﻭﺍﺯﻱ ﻳﺎ ﻋﻠﻴﻪ
ﻣﺎﻟﻜﺎﻥ ﻭ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﺍﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺷﻜﺎﻑ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺷــﺪ ﻭﺿﻊ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻣــﺮﺩﻡ ﺑﺪ ﻧﺒــﻮﺩ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻱﻫﺎﻱ
ﺳﻴﺎﺳــﻲ -ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻢ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷــﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﻭﻗــﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ
ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﺎﻩ ﻓﺸــﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻱﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻣﺼﻨﻮﻋﻲ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷــﺪ .ﺭﻳﺸــﻪﻫﺎﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻱ ﺩﻳﻨﻲ
ﻣﺮﺩﻡ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮ ﻛﻨﻴﻢ .ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻗﺸﺎﺭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻧﻈﻴﺮ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ،
ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻫﻴﺎﻥ ،ﻣﻠﻲﻣﺬﻫﺒﻲﻫــﺎ ﻭ ...ﺩﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭﻟﻲ
ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻭ ﺩﻳﻨﻲ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﭘﺸﺖﺳﺮ
ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ( ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩﻧﺪ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ( ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ.
ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ( ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭ ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ ﺍﺯ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻱ ﺷــﻴﻌﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻣﻌﻄﻮﻑ
ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺍﺯ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﻋﺎﺷﻮﺭﺍ ،ﻛﺮﺑﻼ ﻭ ﺑﻌﺜﺖ ﭘﻴﺎﻣﺒﺮ
ﮔﺮﺍﻣﻲﺍﺳﻼﻣﻲ ﺗﻔﺴــﻴﺮﻱ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﻭ ﺣﺘﻲ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﺩﻗﻴﻘﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ،ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻣﺪﻟﻲ
ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭﻻﻳــﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻳــﻦ ﺗﺌﻮﺭﻱ ﻳﻚ ﺗﺌﻮﺭﻱ
ﻣﺘﺮﻗﻲ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍﻫﮕﺸﺎﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺫﻳﻞ ﺍﻳﻦ ﺗﺌﻮﺭﻱ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺒﺮﻱ ﻣﺸﺮﻭﻉ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺫﻳﻞ ﺍﻳﻦ
ﺗﺌﻮﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ ﻛﺸﺘﻪ
ﺷﻮﻧﺪ ﺷﻬﻴﺪ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻣﺎﻡ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺩﻳﻨﻲ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ
ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﻢ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺩﻳﻨﻲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺩﻫﻴﻢ ﻭﻟﻲ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺴﻠﻤﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻘﺎﻧﻴﺖ
ﺍﻟﻬﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺧﻠﻴﻔﻪ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ
ﺩﻭﺭﺗﺮ ﺑﻪ ﺣﺎﻛﻢ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﻣﻴﺮﺍﻟﻤﻮﻣﻨﻴﻦ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ،ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ ﻫﺮ ﺑﻼﻳﻲ
ﻫﻢ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ ،ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﺭﺿﺎﺧﺎﻥ ﻳﺎ ﭘﻬﻠﻮﻱ ﺩﻭﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺳﺎﻳﻪ
ﺧﺪﺍ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ .ﺍﻣﺎﻡ)ﺭﻩ( ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ
ﺑﺸﺮﻱ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﺪﻝﻫﺎﻳﻲ ﺗﺤﺖﻋﻨﻮﺍﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎﻱ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﻣﺪﻝ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺭﺍ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ
ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻮﻉ ﺭژﻳﻢ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﺎ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﻏﺮﺑﻰ ﻧﻴﺴﺖ .ﻳﻌﻨﻲ
ﻣﻦ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲ ﻳﻚ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ
ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﺮﺩﻣﻲﺩﻳﻨﻲ ﺍﺳــﺖ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺮﺩﻡﺳــﺎﻻﺭﻱ ﺩﻳﻨﻲ
ﺍﺳــﺖ .ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳــﻲ ﺍﻗﺘﻀﺎﺋﺎﺗﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻳﻌﻨﻲ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﻈﺎﻡ
ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﻱ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﺍﻱ ﻫﻢ ﻣﺘﻜﻲ ﺑﻪ ﺍﻭﻣﺎﻧﻴﺴﻢ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺸــﺮﻭﻃﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎ ﻭ ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺯﺣﻤﺎﺗﻲ ﻛﺸﻴﺪﻩ
ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﻭ ﻧﻈﺮﺍﺗﻲ ﻣﺜﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎﻱ ﺩﻳﻨﻲ ﻣﺮﺩﻣﻲﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻣﺜﻞ
ﻋﻼﻣﻪ ﻧﺎﺋﻴﻨﻲ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻲ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺩﺭ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﻮﺩ
ﻭﻟﻲ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻣﺜﻞ ﻣﺪﺭﺱ
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ .ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺠــﺎﺭﺏ ﺩﺭ ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻱ ﺩﻳﻨﻲ ﺍﻣــﺎﻡ ﺑﻪ ﻫﻢ ﮔﺮﻩ
ﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﺪﻟﻲ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳــﻼﻣﻲ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺩﺍﺩ ﻭ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻫﻢ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺑﺰﺭگ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﻳﺸــﺎﻥ
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻭ ﺍﻗﺘﺪﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻫﺪﻑﮔﻴﺮﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺷﻤﻦ ﺍﺻﻠﻲ
ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺟﻤﻠﻪﺍﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺤﺖ
ﺍﻳﻦ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﻪ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥ ﻭﻻﻳﺖﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺁﺳﻴﺒﻲ ﻧﺮﺳﺪ.
ﺍﻣﺎﻡ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﺪ ﭘﺸــﺘﻴﺒﺎﻥ ﻭﻻﻳﺖ ﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﺷﻤﺎ ﺻﺪﻣﻪﺍﻱ
ﻧﺨﻮﺭﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺁﺳــﻴﺐ ﻧﺮﺳﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻣﺎﻡ ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﺪ
ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﻗﺘﻀﺎﺋﺎﺕ ﺁﻥ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥ
ﻭﻻﻳﺖﻓﻘﻴﻪ ﺑﺎﺷــﻴﺪ .ﻣــﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺩﻫــﻪ 40ﻭ 50ﺑﻪ ﻳﻚ
ﺧﻮﺩﺑﺎﻭﺭﻱ ﺭﺳــﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﻓﻬﻤﻴﺪﻧﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ
ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﻌﺎﺩﺕ
ﻭ ﺳــﺮﺍﻓﺮﺍﺯﻱ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻴﺚ ﭼﻮﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﻼﻡ ﺭﺍ
ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺁﻣﺪﻧﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺗﻠﻘﻲ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺁﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ
ﺁﮔﺎﻫﻲﺭﺳﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﺳـﻮﻱ ﻃﻴﻒﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻮﺩ؟ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮﺍﺟﻊ
ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴـﻮﻥ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺻـﻮﺭﺕ ،ﻣﻠﻲﻣﺬﻫﺒﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﺷـﻜﻞ ﺩﻳﮕﺮ
ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻫـﻢ ﻫﺮ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻧﻮﻋـﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﻮﺛـﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ
ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸـﻤﻨﺪﺍﻧﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﻣﻄﻬﺮﻱ ﻭ
ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺷـﺮﻳﻌﺘﻲ ،ﻳﻚ ﻃﻴﻒ ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴـﻨﺪﮔﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﺁﺷـﻨﺎ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﺟﻬﺎﻥ ،ﮔﺴـﺘﺮﻩ ﻓﻜﺮﻱ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻭﺳـﻴﻊﺗﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻃﻴﻒﻫﺎ ﻭ ﺗﻔﻜﺮﺍﺕ
ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺩﺭ ﺁﮔﺎﻩﺳﺎﺯﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺑﻠﻪ ،ﻣﻦ ﻧﻘﺶ ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻲﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﻭﻟﻲ ﻧﻘﺶ
ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺮﻳﺎﻥﺳﺎﺯ ﻧﺒﻮﺩ؟
ﺑﻠﻪ ،ﺟﺮﻳﺎﻥﺳﺎﺯ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻃﻴﻒﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ
ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﺣﺘــﻲ ﺁﻥ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻏﻴﺮ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﻛﻪ ﭘﺸﺖﺳــﺮ ﺍﻣﺎﻡ ﻧﺒﻮﺩﻧــﺪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ
ﻭ ﺣﺘﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﺸــﺎﺭ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻫﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭﻟــﻲ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺑﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ
ﻧﻤﻲﺷﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺑﺴﻴﺞ ﻛﺮﺩﻥ ﺗﻮﺩﻩﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ
ﻧﺪﺍﺷــﺖ .ﻓﺮﻕ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﺎ ﺭﻓﺮﻡ ،ﺷﻮﺭﺵ ﻭ ﺍﻏﺘﺸﺎﺵ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ
ﺑﺴﻴﺞ ﺗﻮﺩﻩﺍﻱ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﺩ ﻭﻟﻲ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻱ ﻫﻴﭽﮕﺎﻩ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﻳﻦ
ﺑﺴﻴﺞ ﺗﻮﺩﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻘﺶ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ ﭼﺮﺍﻛﻪ
ﺣﺘﻤﺎ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻱ
ﺑﻪ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﭘﻴﻮﺳــﺘﻨﺪ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﺍ ﻫﻢ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ
ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺭژﻳﻢ ﺳﺎﺑﻖ ﺟﺰﻭ
ﺑــﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻧﻖﺯﻧﺎﻥ ﺍﺻﻠــﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻫﻢ
ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻱ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏﻫﺎﻱ ﻭﺿﻊ ﺣﺎﻝ ﻧﮕﻪ ﻧﻤﻲﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ
ﻧﻘﺪ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎ ﺯﺍﺋﻞ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻳﻦ
ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻳﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ
ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻼﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ smsﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻧﻜﺎﺕ ﺟﺎﻟﺐ
ﻭ ﻋﺠﻴﺒﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻼﺕ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎﻡ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ
ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺑﻼﻳﻲ ﻛﻪ ﺭﺿﺎﺧﺎﻥ ﺑﺮ ﺍﺳــﻼﻡ ﺁﻭﺭﺩ ،ﻣﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ ﻭ
ﻣﺒﺎﺩﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻼﻳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ
ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎﻱ ﻗﺒﻠﻲ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻧﺪ .ﺍﻣﺎﻡ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻣﻲﻓﺮﻣﺎﻳﻨﺪ
ﻛﻪ ﺣﻔﻆ ﺍﺳــﻼﻡ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﻭﺍﺟﺐﺗﺮ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻔﻆ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺳــﺖ ﻧﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺻﺮﻓﺎ ﻣﺎ ﻳﻚ
ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﺩﻫﻴﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺍﺳــﺖ ﺑﺮﺍﻱ
ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻫﺪﻑ ﻭﺍﻻﺗﺮ.
ﺍﻧﻘﻼﺏﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﻳﻚ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺁﺭﻣﺎﻧﻲ ،ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﺍﻱ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻳﻚ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻫﻨﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﺍﺭﺯﺷــﻲ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺎ
ﺭﻭﺷــﻨﮕﺮﻱﻫﺎﻱ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺸﺮﻭﻃﻪ ﻛﻢﻛﻢ ﺁﮔﺎﻩ ﺷــﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻣﺎﻡ
ﻫﻢ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﻭ ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﻪ ﺭﺍ ﺩﻧﺒــﺎﻝ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ
ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮ ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰﺍﻳﻲ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﺜﻞ
ﺭﻫﺒﺮ ﻣﻌﻈﻢﺍﻧﻘﻼﺏ ،ﺁﻗﺎﻱ ﻫﺎﺷــﻤﻲ ﻭ ﺷﻬﻴﺪﺍﻥ ﻣﻄﻬﺮﻱ ،ﺑﺎﻫﻨﺮ ،ﻣﻔﺘﺢ
ﻭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺳﻦ ﻭ ﺳﺎﻝ ﻫﻢﺭﺩﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﻭ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﻱ ﺩﻳﻨــﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻨﻬﺎ
ﺩﻳﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺯ ﻧﻘﺶ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻧﻰ ﻣﺜﻞ ﺩﻛﺘﺮﺷﺮﻳﻌﺘﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﺬﺷــﺖ .ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺎﺱ ﺑﺮ ﺍﻳــﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﺎﻛﻴــﺪ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺫﺍﺕ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺍﺳﺖ ،ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﺍﻳﻤﺎﻥ ،ﺑﺎﻭﺭ ﻭ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﺳﺖ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻳﻚ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺫﻳﻞ ﺍﻳﻨﻬﺎ
ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻧﻈﻴﺮ ﺁﺯﺍﺩﻱ ،ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ
ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻏﻔﻠﺖ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷﺪﻳﻢ.
ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻱ ﻗﻮﻣﻲﺩﺭ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻳﻚ
ﺟﻨﮓ ﺧﺎﻧﻤﺎﻥﺳﻮﺯ ﻃﻮﻻﻧﻲﻣﺪﺕ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﺷﺪ ﻭ ﻭﻗﺘﻲ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
67ﺟﻨﮓ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪ ،ﺑﺎ ﻛﺸﻮﺭﻱ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﻭﻳﺮﺍﻧﻲﻫﺎﻱ ﺯﻣﺎﻥ ﺷﺎﻩ
ﻭ ﺟﻨﮓ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺷﻜﺎﻑ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺮﺍﻛﺰ ﺛﺮﻭﺕ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ
ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﻲ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ
ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﻳﺎ ﻓﺮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎ ﺍﺯ ﻫﻢ ﭘﺎﺷﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ﺑﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪﻥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻱ ﻳﺎ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﻲ ﺍﺯ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺍﺻﻴﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻏﻔﻠﺖ ﺷﺪ ﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻱ
ﺷــﺪ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮﺏ ﺍﺳــﺖ ﻭﻟﻲ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻓﻜﺮﻱ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭﻛﻴﻞ ،ﻳﺎ ﻣﻘﺎﻣﻲﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺍﻭ ﺭﺍﻧﻘﺪ ﻛﻨﻨﺪ ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺗﺬﻛﺮ
ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﻳﻜﺴﺮﻱ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﻗﺪﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﻋﻤﻞﮔﺮﺍﻫﺎ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺩﻟﺨﻮﺭ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻣﻲﺩﻫﺪ
ﻳﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﻜﻨﻮﻛﺮﺍﺕﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﺁﻣﺪﻧــﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻳﺪﻩﻫﺎﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﻋﻤﻠﮕﺮﺍﻳﻲ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺗﻌﺮﻳﻔﻲ ﺍﺳﺖ
ﻫﻢ ﻫﻤﻪ ﮔﻴﺮ ﺷﺪ.
ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﺮﻋﻜﺲ ،ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ
ﻳﻌﻨﻲ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻛﻢﻛﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﺳﺘﺸﻤﺎﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﺑﻮﻱ ﺁﺯﺍﺩﻱﻫﺎﻱ ﻓﻜﺮﻱ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺘﺮﻗﻲ
ﺳﻤﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻋﻤﺮﺍﻥ ﻭ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺪ؟
ﻭ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺟﺰﻭ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﻐﻔﻮﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ
ﺑﻠﻪ ،ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺸــﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺭﻭﺡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﺍﺧﻼﻕ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮﺩﻩ ،ﻣﻮﺭﺩ
ﻛﻮﺗﺎﻩﻣﺪﺕ ﺟﺎﻱ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻏﻔﻠﺖ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻭ ﻧﻮﺳــﺎﺯﻱ ﺑﻮﺩ ،ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻱ ﻭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﺗﺤﻘﻖ ﺁﺯﺍﺩﻱ ،ﺧﻮﺩ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺍﺳﺖ .ﻭﻗﺘﻲ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺩﺭﺳﺖ ﻓﻬﻢ
ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻴﻢ ﻭ ﺑﻌﻀﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﺣﺘﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﻫﻢ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ،ﺧﻮﺩﺵ ﺩﺷﻤﻦ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﺯ ﺍﺻــﻞ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻣﻨﺤﺮﻑ ﺷــﺪﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭﻗﺘﻲ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻓﻬﻢ ﻭ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺁﺯﺍﺩ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ،ﺁﺯﺍﺩﻱ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻜﺮﺩﻳﻢ .ﻣﺎ ﻳﻚ ﺑﻪ ﺁﻧﺎﺭﺷﻴﺴﻢ ﻭ ﻫﺮﺝ ﻭ ﻣﺮﺝ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺧﻮﺩﺵ ﻋﻠﻴﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﻗﺪﺍﻡ
ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻲ ﻣﺘﺮﻗﻲ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺩﻳﻨﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻬﺸﺘﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﻓﺮﻭﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﺷﺎﻫﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﺍﮔﺮ
ﺩﺭ ﺗﻬﻴــﻪ ﺁﻥ ﺩﺧﻴﻞ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫــﻢ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻗﺪﺭ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﻧﻴﻢ ﻭ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﻳﺎ ﻧﺎﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺁﺯﺍﺩﻱ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺗﻜﻨﻮﻛﺮﺍﺕ ﺣﺎﻛﻢ ﺷــﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺭﺍ ﺟﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﺤﺪﻭﺩﺷــﺪﻥ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺷــﺪﻩﺍﻳﻢ.
ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻳﺎ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﻳﻢ ،ﺍﺻﺎﻟﺘﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻓﻜﺮ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ،ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ،ﻧﻘﺪ
ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻌﻤﻴﻖ ﺍﻳﻤﺎﻥ ،ﻫﻨﺠﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﺍﺻﻞ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺎﺷﺪ .ﺷﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﻭﺭﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺗﻮﺳﻌﻪﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﻘﺪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ
ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺧﻼﻗﻲﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻭ ﺁﻧﻜﻪ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﻧﻤﻲﺗﺎﺑﻨﺪ
ﺍﺭﺯﺷﻲ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻭﻗﺘﻲ ﺑﺤﺚ ﺍﺯ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﺯﺍﺩﻱﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ
ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻳﺎ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺍﺳﺎﺱ ﻳﻚ ﻣﺴﺌﻮﻟﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺣﺠﺎﺏ ﻣﻮﺿﻮﻋﻴﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺁﺯﺍﺩﻧﺪ،
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﻜﺮ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﺮﻛﺲ ﻫﺮ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﻟﺶ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﺑﺎﮔﺸﺖ
ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻭ ﺩﻫﻢ ﻏﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﺭﺷــﺎﺩ ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ .ﻫﺮ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻏﻠﻂ ﺍﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﻧﻮﻉ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ
ﺍﺭﺯﺷــﻲ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍﻱ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺁﻥ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺘﻌﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﺯ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻱ ﺑﺎ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻏﻠﻂ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﭘﺸﺖ ﻫﺮ ﺩﻭﻱ ﺍﻳﻨﻬﺎ
ﺍﺻﻴﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺭﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﻝ ﻫﻴﭻ ﻛــﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ
ﻣﺜﺎﻝ ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻧﺴﻮﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻋﺪﻡ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﻭ ﻗﺒﺾ ﻭ ﺑﺴﻂ ﻣﻮﺟﺐ ﻫﺮﺝ ﻭﻣﺮﺝ
ﭼﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﺪ ،ﺣﺮﻑ ﺍﺯ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻴﻨﻤﺎ ،ﻓﻀﺎﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻳﺎ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﺠﻮﺯ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺧﻄﻮﻁ ﻫﻨﺠﺎﺭﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﻭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻫﻨﺠﺎﺭ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻫﻨﺠﺎﺭ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﻋﺪﻩﺍﻱ
ﻓﺮﻫﻨﮓ .ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻲ ﺗﻌﻤﻴﻖ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﻣﻲﺁﻳﻨﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑــﺎ ﭘﻠﻴﺲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ
ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺖ ،ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﺎ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺭ ﻋﺒﻮﺭ ﺍﺯ ﭼﺮﺍﻍ ﻗﺮﻣﺰ ،ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﻣﺎﺷــﻴﻦ ﭘﻠﻴﺲ ،ﺷــﻌﺎﺭ ﺩﺍﺩﻥ،
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﭼﻘﺪﺭ ﺍﺧﻼﻗﻲﺗﺮ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺷﻜﺴﺘﻦ ﺷﻴﺸﻪ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻣﺘﺠﻠﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ.
ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬــﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﻫﻨﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠــﻲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺟﻨﮓ ﻗﺪﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻣﺎ ﭼﻘﺪﺭ ﻫﻨﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺳــﺎﺣﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﺍﺯ ﺍﺧﻼﻕ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﺑﺤﺚ ﭼﭗ ﻭ ﺭﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎ ﻣﺒﺮﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺭﺍ ﺫﻳﻞ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ
ﺍﺳﺖ .ﭘﻮﺷــﺶ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﻟﺒﺎﺱ ،ﺣﺠﺎﺏ ،ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ،ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻭ ﻏﻴﺮﻩ ،ﺑﻪ ﻋﻨــﻮﺍﻥ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺧﻼﻗــﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ
ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﻳﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻫﻴﺌﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻭﻟﻲ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺫﻳﻞ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ
ﺍﺯ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﺖ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺑﻪ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﻣﻌﺎﺩﻝ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺯ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺎﺱ
ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧــﺪ ﻭ ﻣﺜﻼ ﭘﻠﻴﺲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫــﻢ ﻛﺎﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﺍﺯ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭﺟــﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ
ﺑﺪﻫﻢ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﭼﻮﻥ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﺭﺳــﺖ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻓﻜﺮ ﺩﺭﻙ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﺳﺖ،
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺑﺎﻳﺴﺘﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﻛﻪ ﺭﺩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻮﻉ ﭼﻴﺴــﺖ ﻭ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺟﺪﻳﺪ ﭘــﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺍﺧﻴﺮ
ﭘﻮﺷﺶ ﺍﻭ ﺗﺬﻛﺮ ﺑﺪﻫﺪ ﻳﺎ ﻣﺜﻼ ﺍﻭ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺗﻌﻬﺪ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻀﺎﻳﻲ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺍﺯ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ ﻣﺠﺮﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺟــﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻛﻨﺪ ﻭ
ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺎ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻋﻘﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ
ﻣﻌﻠﻮﻝ ﻳﻚ ﻋﻠﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ
ﻋﻘﺪﻩ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺍﻳــﻦ ﺣﺮﻑ ﺍﻭﺝ ﺑﻲﺗﺤﻠﻴﻠﻲ
ﺍﺻﻠﻲ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻜﺮﺩﻳﻢ.
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺷــﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺖ
ﺍﮔﺮ ﻗﺪﺭ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﻧﻴﻢ ﻭ ﺍﺟﺎﺯﻩ
ﭘﺲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻳﻚ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴــﻞ ﻋﻘﺪﻩﻫﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ
ﭼﻄﻮﺭ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﻲﺷﻮﺩ؟
ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺣﺘﻲ
ﺑﺪﻫﻴﻢ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺭﺍ ﺟﻮﺭ
ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ﻳﻚ ﻛﺸﻮﺭ
ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻨﺪ ﻣﻮﺟﺐ
ﺩﺭﺳﺖ ﻧﺸــﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺻﻴﺎﻧﺖ ﻧﺸﻮﺩ،
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﻌﺘﺮﺽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺮﻓﻬﻴﻦ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺁﻥ ﻛﺸــﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭﺳﺖ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ
ﺑﻲﺩﺭﺩ ﺍﺯ ﺷﻤﺎﻝ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ
ﻣﺤﺪﻭﺩﺷﺪﻥ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺷﺪﻩﺍﻳﻢ.
ﺷــﺪ .ﺁﻧﭽﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﺤﺖﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻌﺎﺭﺿﺎﺕ
ﺩﺍﺭﻧــﺪ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻛﻪ ﺑــﺮﺍﻱ ﺗﻮﺩﻩﻫﺎﻱ
ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ،ﻫﻨﺠﺎﺭﺷﻜﻨﻲ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﺷﻜﻨﻲ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻓﻜﺮ ﻭ
ﭘﺎﺑﺮﻫﻨﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺷﺎﻫﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﻠﺖ ﺍﺻﻠﻲ
ﺍﻳﻦ ﻳﺎ ﻧﺎﺷــﻲ ﺍﺯ ﺑﺪﻓﻬﻤﻲ ﺍﺳــﺖ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ،ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ
ﻋﺪﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻀﺎﻳﻲ
ﻣﻮﺿــﻮﻉ ﺭﺍ ﻣﻲﻓﻬﻤﻨﺪ ﻭﻟــﻲ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺑﺪ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ.
ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺗﻌﺎﺭﻳــﻒ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﻧﻘﺪ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻪ ﺍﺻﻞ
ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ
ﻃﺒﻖ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺷﻤﺎ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ
ﺣﻜﻮﻣﺖﺑﺎﺷﺪ
ﺁﺯﺍﺩﻱ ﭼﺎﻧــﻪ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ .ﺳــﻮﺍﻝ ﻋﻤﻴﻖ ﻭ
ﺍﺯ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻭ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﻓﻜﺮ،
ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻣﺎ ﻳﻚ ﻛﺸﻮﺭ ﺁﺯﺍﺩ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ
ﻫﺴﺘﻴﻢ؟ ﻣﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻧﻪ .ﺁﻳﺎ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭﺩﻳﻌﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻳﺎ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺳـﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻫﺪﻑ ﻭﺍﻻﺗﺮ ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ
ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭ ﺻﻴﺎﻧﺖ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺑﻠﻪ ،ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﻔﻆ ﺍﺳـﻼﻡ ،ﻳﺎﻣﺜﻼ ﺧﻮﺩ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺘﺮﻗﻲ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻲ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻳﻚ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻭ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﻝﻫﺎﻳﻲ ﺍﺷـﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻳﺪ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ
ﻃﻮﻻﻧﻲﻣﺪﺕ ،ﻓﻬﻢ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ .ﺍﻳﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ
ﺗﻮﺩﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﻧــﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ،ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻳﻚ ﻭﺯﻳﺮ ،ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎ ﺍﺻﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳـﺎﺱ
29
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳـﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﭼﺸـﻢ ﻫﺪﻑ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻲﺷـﻮﺩ.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﻣﺸـﻜﻼﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ
ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﺯ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﺻﻴﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺧﻠﻂ ﺷـﺪﻥ ﻫﺪﻑ
ﻭ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻧﻴﺴﺖ؟
ﻫﺪﻑ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺑﺮﭘﺎﻳﻲ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻋﺪﻝ ﻭ ﻳﻚ ﺣﻜﻮﻣﺖ
ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻭ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ﻭ ﻗﺎﻟﺐ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲ
ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﻦ ﺣﺮﻑ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﺎ
ﺟﺎﻱ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻭ ﻫﺪﻑ ﻋﻮﺽ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﻭﺳــﻴﻠﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻫﺪﻑ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑــﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﺪﻡ ﺑﻴﻨﺶ ﻋﻤﻴــﻖ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ
ﻋﺪﻡ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺩﺭﺳــﺖ ﺍﺯ ﻓﺮﻫﻨﮓ ،ﻣﺒﺎﻧﻲ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻱ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻱﺍﺳﻼﻣﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻫﻤﻪﻛﺴﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻧﺴﺨﻪ
ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭ ﻭﺻﻴﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﻦ
ﻭﺻﻴﺖﻧﺎﻣﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺭﻭﺡ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺭﺍ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻧﺰﺩ ﺍﻣﺎﻡ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻭﺍﻗﻌﺎ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻪ ﺫﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﭘﻲﺑﺒﺮﻳﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﺁﻣﻮﺯﻩﻫﺎﻱ ﺍﻣﺎﻡ
ﺑﺮﻭﻳﻢ .ﻧــﮕﺎﻩ ﺍﻣﺎﻡ ﻳﻚ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻼﻥ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﻃــﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ ﻧﻬﻀﺖ
ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﺳــﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻭﺳــﻴﻊ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻲ ﺧﻮﺩ ﻣﺎ
ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻫﺴــﺘﻴﻢ ،ﺍﻣﺎﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﮔﻮﺭﺑﺎﭼﻒ ﻧﺎﻣﻪ
ﻣﻰﻧﻮﻳﺴــﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﻘﺪﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﺑﻠﻨﺪ ﺍﺳــﺖ ﻭﻟﻲ
ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ ،ﭘﻴﺸﺮﻭﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﺩﺳﺖﻳﻜﺴﺮﻱ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ
ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻛﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻧﻤﻲﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺟﺎﻱ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧــﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﺍﻓﺘﺎﺩ .ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﻱ ﻣﻨﺰﻭﻱ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﺷﺪ ،ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ
ﺩﺭﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﺸــﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻳﻚ ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﻴﺴــﺖ ﻳﺎ
ﺑﺎﻧﻚﺩﺍﺭ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺩ
ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻜﺮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ
ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﻠﻨﺪﺗﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻳﻌﻨﻲ ﺷﻜﺎﻑ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺧﻴﻞ ﻧﻴﺴﺖ؟
ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﭼﺎﺭ ﻳﻚ ﺷﻜﺎﻑ ﺑﻴﻦ ﻧﺴﻠﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻫﻢ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻳﻜﻲ ﺍﺯ
ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻫﺎﻱ ﻫﻨﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺷﻜﺎﻑﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﻧﺴﻠﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﺩ ﻭ
ﻧﺴﻞ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻳﻌﻨﻲ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﻣﺮﻭﺯ ،ﺷﻜﺎﻓﻲ ﺑﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻧﺴﻞ ﻗﺒﻠﻲ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻓﺎﻉ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭﻱ ﺁﻥ ﻧﺴﻞ ﻧﺎﻳﺴﺘﻨﺪ .ﺷﻜﺎﻑ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻱ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻳﻌﻨﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺳﺎﺯﻧﺪﮔﻲ ﺗﻼﺵ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺭ
ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭ ﺛﺮﻭﺕ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷــﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﺛﺮﻭﺕ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ
ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﻜﺎﻑ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺷــﻜﺎﻑ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻃﺒﻘﻪ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ
ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﺛﺮﻭﺕ ﻧﺎﻣﺤﺪﻭﺩﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﻜﺲ ﺍﻳﻦ
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺘﻤﺮﺩﺍﻥ ﻓﻌﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﻄﺮﺡ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳــﺖ ﻭﻟﻲ ﺭﺍﻩﺣﻞﻫﺎﻱ ﻏﻠﻄﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺷﻜﺎﻑﻫﺎﻱ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻫﻢ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ.
ﭘﺮﺳﺶ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺷﻜﺎﻑﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻫﻢ ﻣﻨﻄﺒﻖ
ﻛﻨﻴﻢ؟ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺩﺍﻧﺴﺘﻪ ﺍﻳﻦ
ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺑﺒﺮﻧﺪ ﻭ ﻋﺪﻩﺍﻱ
ﺭﺍ ﭘﺸﺖﺳﺮ ﺧﻮﺩ ﺑﺴﻴﺞ ﻛﻨﻨﺪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻜﺎﻑﻫﺎ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻨﻮﺏﺷﻬﺮ ﻭ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺣﺎﺷﻴﻪﻧﺸﻴﻦ ﻫﻴﭻ ﻛﻴﻨﻪﺍﻱ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ
ﺷﻤﺎﻝ ﺷﻬﺮ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﻴﭻﻭﻗﺖ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .ﻛﺴﻲ ﺣﻖ ﻧﺪﺍﺭﺩ
ﺍﻳﻦ ﻛﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻥ ﺷﻜﺎﻑﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺩﺭﺳﺖ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪﺕ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﻮﺩ .ﺁﻳﺎ ﺭﺍﻩ ﺍﺯ ﺑﻴﻦﺑﺮﺩﻥ ﺷﻜﺎﻑ
ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻗﻠﻪﻫﺎﻱ ﺛﺮﻭﺕ ﻛــﻢ ﻭ ﭼﺎﻟﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﭘﺮ ﻛﻨﻴﻢ .ﺍﻳﻦ
ﺭﺍﻩ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺵﻫﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﺩﺍﺭﻭﻱ ﻣﺴﻜﻦ ﺩﺭ
ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻣﺪﺕ ﺟﻮﺍﺏ ﺑﺪﻫﺪ ﻭﻟﻲ ﺭﺍﻩ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺍﺻﻮﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺮ
ﻛﺎﺭﻱ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻋﻤﻼ ﺿﺪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺯ ﺁﺏ ﺩﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﺑﺮﺍﻱ
ﻣﺜﺎﻝ ﺿﻤﻦ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺑﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎﻋﺮﺽ ﻣﻰﻛﻨﻢ ،ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ
ﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺭﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻫﻨﺠﺎﺭﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ،ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻭ
ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻨﺮﻫﺎﻱ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﺍﺳﺖ .ﮔﻮﻳﻲ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﻥ ﻓﺎﺭﺳﻲ ﺍﺳﺖ ،ﻧﻪ ﺩﺭﺩﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻫﻨﺠﺎﺭﻱ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺷﻜﺎﻑﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
30
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻭ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺭﻭﻱ ﺑﺨﺶﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻱ ﻏﻔﻠﺖ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻣﻮﺍﻓﻘــﻢ .ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺗﺤــﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﻀﺎﻱ
ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺟﻨﮓ ﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪ ،ﺍﮔﺮﭼﻪ
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺪﻧﻪ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﺳــﺎﻻﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣــﺎ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎ ﺟﻨﮓ
ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﺒﻮﺩ ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺑﺨﺶ ﻋﻈﻴﻤﻲ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﭘﺎﻱ ﺟﻨﮓ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﻜﺎﺗﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺎﻡ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﺛﺎﺭ ﺟﻨﮓ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻳﺎﺩ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻫﻤﻪ ﻫﻤــﺖ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﺍﻥ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ
ﺍﻓﺮﺍﻃﻲ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺷﺪ ﻭ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺑﺮ ﻛﻞ
ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺎﻛﻢ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﺍﺩ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺭﺍ ﻣﻘﺪﻡ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺩﺭ
ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻗﺎﻱ ﺧﺎﺗﻤﻲ ﺩﺭﺳــﺖ ﺑﻮﺩ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻛﻠﻴﺖ ﻗﻀﻴﻪ
ﻧﻘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﻦ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﻘﺪﻡ
ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎﺳﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺁﻣﻮﺯﺵﻭﭘﺮﻭﺭﺵ ،ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﻭ ﻭﺿﻌﻴﺖ
ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﻱ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﺳــﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ،ﺑﻘﻴﻪ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺩﺭ ﺫﻳﻞ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻗﺎﺑﻞ ﺣﻞ ﺑﻮﺩ ﻭﻟﻲ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﻧﺸﺪ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻭ
ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻣﻮﺭﻱ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺭﺯﺵ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ.
ﺭﺍﻩ ﺣﻞ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺍﻳﻦ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺑﺎ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻲ ﻭ ﻣﻮﻋﻈﻪ ﺩﺭﺳــﺖ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻚ ﻛﺎﺭ
ﻋﻤﻴﻖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ .ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ
ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻀﻼﺕ ﺣﻞ ﻣﻲﺷــﺪ .ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻧﻴﺰ ﻓﻀﺎﻱ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻱ
ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻣﻲﻃﻠﺒﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﻬﺎﺩﻳﻨﻪ ﺷﺪﻥ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻧﻴﺰ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻳﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻢ ﺗﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻱ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﻓﻀﺎﻱ ﺁﺯﺍﺩ
ﺭﺳــﺎﻧﻪﺍﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﺑﺎ ﻓﺴــﺎﺩ ﻃﺒﻘﺎﺗﻲ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻭ ﻋﺪﺍﻟﺖ
ﺍﻗﺘﺼــﺎﺩﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩ ﭼﺮﺍ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﻋﺪﻡ ﺷﻔﺎﻑﺳــﺎﺯﻱ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﺑﻮﺩﻥ
ﻓﻀﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﻓﺮﺻﺖ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺭﺍ ﺩﻭﺭ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﻭﺛﺮﻭﺕﻫﺎﻱ
ﺍﻧﺒﻮﻩ ﻛﺴﺐ ﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻛﺎﻧﻮﻥﻫﺎﻱ ﺛﺮﻭﺕ ﻭ
ﻗﺪﺭﺕ ﺷﻜﻞ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﭼﻮﻥ ﻓﻀﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﺍﺳﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺘﻮﺟﻪ
ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﻓﻼﻥ ﻓﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺜﻼ ﭘﺴﺮﻋﻤﻮﻱ ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺴﻲ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺛﺮﻭﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻌﻀﺎ ﺷﻜﻞ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺷﺒﻪﺣﺰﺑﻲ ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﻓﺸــﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﻧﻮﻥﻫﺎﻱ
ﺛﺮﻭﺕ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻓﺴــﺎﺩﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺗﻜﺜﺮ ﺭﺳــﺎﻧﻪﺍﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻟﺤﺎﻅ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻛﻢ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺷﻜﺎﻑ ﺑﻴﻦ ﻧﺴﻠﻲ
ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻴﻠﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﭼﺎﺭ ﺷﺒﻬﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ
ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺳﻌﻲ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺒﻬﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ
ﻛﻪ ﻣﻘﺎﻡﻣﻌﻈﻢ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﺮ ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻛﺮﺩﻥ ﺷﺒﻬﻪﻫﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻬﺎﺟﻢ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻭ ﻧﺎﺗﻮﻱ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ
ﻭﻟــﻲ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﭼﻘﺪﺭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ
ﻓﺎﺻﻠــﻪ ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﺩﻭﺑﺎﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺭﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺩﻓﻌﻪ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻈﻠﻮﻣﻴﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺗﺬﻛﺮ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺁﻳﺎ ﺩﻝ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ
ﻗﻀﻴﻪ ﺳﻮﺧﺖ؟ ﺗﺎ ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﻝ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ.
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﭼﻘﺪﺭ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻭ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻦ
ﺑﻪ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ؟
ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺁﺷــﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻛﺸﻮﺭ ،ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺎ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻧﭙﺮﺩﺍﺧﺘﻴﻢ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﻒ
ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎﺩﻳﺪﻳﻌﻨﻲﺍﺯﻫﻴﺌﺖﻭﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕﻓﺮﻫﻨﮕﻲﺗﻮﺩﻩﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢﺩﺭﻳﺎﺑﻴﻢ
ﻛﻪﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻲﻛﻪﺍﻧﺠﺎﻡﺷﺪﻩﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕﻣﺜﺒﺖﻓﺮﻫﻨﮕﻲﺩﺍﺷﺘﻪﺍﺳﺖﻳﺎﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ
ﺗﺨﺮﻳﺒﻲ .ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑــﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺠﺎﺕ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺯ ﻣﻈﻠﻮﻣﻴﺖ ﻛﺎﺭ ﻛﻨﻴﺪ ﻭﻟﻲ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﻮﺛﺮﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻧﺪﻳﺪﻩﺍﻳﻢ .ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﺣﺰﺑﻲ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺑﺮﻫﻤﺎﻥ
ﺭﻭﺍﻝ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﻧﻜﺮﺩﻩ
ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺗﻨﻬﺎ
ﻳﻜﺴﺮﻱ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻱ ﻛﻠﻲ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻧﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺻﺪﻣﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ
ﻣﻲﺧﻮﺭﻳﻢ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭼﻴﺰﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ
ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﻛﻒ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﻣﻲﺍﻓﺘﺪ ﺫﺍﺕ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻧﻈﺮﺍﺕ
ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺩﻋﻮﺍﻱ ﭘﻮﻟﺪﺍﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﻲﭘﻮﻝﻫﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ
ﺣﺎﺻﻞ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺳﺒﺐ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ
ﻧﺴﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻱ ﺍﺻﻴﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﺪﺑﻴﻦ ﺷﻮﺩ ﭼﻮﻥ ﺑﺮﺧﻲ
ﻣﺪﻳﺮﺍﻧﻲﻛﻪﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻱﺩﻳﻨﻲﻣﻲﺩﻫﻨﺪﻣﺘﺨﻠﻖﺑﻪﺍﺧﻼﻕﺍﺳﻼﻣﻰﻧﻴﺴﺘﻨﺪ
ﻭﺍﺧﻼﻕﺳﻴﺎﺳﻲﺭﺍﺭﻋﺎﻳﺖﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ.ﻣﺮﺩﻡﺍﻳﻦﻣﺴﺎﺋﻞﺭﺍﻣﺘﻮﺟﻪﻣﻲﺷﻮﻧﺪ
ﻭ ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻋﻤﻮﻣﻲﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺪﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺁﺷﻴﻞ ﻣﺎﺳﺖ ﻭ ﺗﺮﺱ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﺎﺻﻠﻪ
ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﻨﺪ.
ﭼﻄﻮﺭ؟
ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺭﻫﺒﺮﻣﻌﻈﻢ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺑﻪ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ
ﻭ ﺩﺭ ﺟﺎﻳــﻲ ﻓﺮﻣﻮﺩﻩ ﺍﻧــﺪ ﻛﻪ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺷــﻔﺎﻑ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈــﺮ ﻛﻨﻨﺪ ﻭﻟﻲ
ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻓﻀﺎﻱ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻱ ﻭ ﻓﻀﺎﻱ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺭﻳﺴــﻚ ﻧﻤﻲﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻀﺎ
ﻭﺍﺭﺩ ﻧﺸــﻮﻧﺪ .ﻭﻗﺘﻲ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻱ ﺑﺮﺧﻲ ﺁﺩﻡﻫﺎ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻗﺪﺭﺕ ﭼﺎﻧﻪﺯﻧﻲ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻬﺎ ﺩﺍﺩﻩ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ
ﺑﺴــﻴﺞ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﻭﺿﻊ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ .ﻋﻠﻤﺎ ﻭ
ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺭﻳﺴﻚ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﻭﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﺍﺻﻴﻞ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻣﺜﻞ ﺁﻗﺎﻱ ﻫﺎﺷﻤﻲﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻲ
ﺑﺎ ﻫﻤﻪ ﻧﻘﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺎﺷﺪ -ﺍﻫﺎﻧﺖ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺣﺘﻲ ﺑﺮﺧﻲ ﻋﻠﻤﺎﻱ ﺣﻮﺯﻩ ﻋﻠﻤﻴﻪ ﻣﺜﻞ ﺁﻳﺖﺍﷲ
ﺟﻮﺍﺩﻱ ﺁﻣﻠﻲ ﺍﺯ ﺗﻌﺮﺽ ﻭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﺍﺧﻼﻗﻲ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺍﺳﻢ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﻓﺸــﺎﺭ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻡ ﻣﺼﻮﻥ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ،ﺑﻘﻴﻪ ﻫﻢ ﺭﻳﺴﻚ
ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﻓﻀﺎ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺻﻼ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﮔﺮ
ﺻﺪﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻧﺸــﻮﺩ ،ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﻛﻪ ﻓﻀﺎ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻟﻲ ﺷﻮﺩ ،ﺗﻮﺩﻩ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻱ ﻫﻴﺠﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ
ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺩﺍﺧﻞ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﻛﺸــﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﻳﺸﻪﺩﺍﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺣﻞ ﺷﺪﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻭﻟﻲ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ
ﻭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻣﻴﻞ ﺧﻮﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻛﻨﻨﺪ،
ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ،ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻴﺎﻥ ﺭﻭﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺿﺮﺭ
ﻛﺸﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
www.mosalas.ir
®±µ²H¸ÃM
ﺗﺮﻭﺭ ﺩﺭ ﺩﺑﻲ
ﭼﻨﺪ ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺑﻪ ﺍﺗﺎﻗﺶ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ،ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻛﻼﻩﻫﺎﻯ ﺑﻴﺴــﺒﺎﻝ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ ﻭﺭﺯﺷﻰ
ﭘﻮﺷــﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺍﻭ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺧﻔﮕﻰ ﺑﻪ ﻭﻯ ﺷﻮﻙ ﺍﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ 10.ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ ،ﺍﻳﻦ
ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺮﺩ ﺍﺯ ﺍﺗﺎﻕ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ .ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺑﻠﻨﺪﭘﺎﻳﻪ ﺟﻨﺒﺶ ﺣﻤﺎﺱ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺗﺮﻭﺭ ﺷﺪ.
31
ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ،ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭ ﺍﻳﺮﻟﻨﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﺭ ﻋﻀﻮ ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺎﻳﻪ ﺣﻤﺎﺱ
ﻭﺍﺗﺮﮔﻴﺖ ﻳﻬﻮﺩﻱ
ﻫﺮﮔﺎﻩ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﻭ ﺗﺮﻭﺭﻱ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻛﺠﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﺭﻭﻱ ﺩﻫﺪ ،ﺭﺩ ﭘﺎﻱ
ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﻧﻴﺰ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭﻫﺎ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻭ
ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺭﺍ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺟﻮﺧﻪ ﺗﺮﻭﺭ ﻣﻮﺳﺎﺩ
ﻫﻤــﻮﺍﺭﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻓﺮﺻﺘﻲ ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﺿﺮﺑﻪ ﺯﺩﻥ
ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﭘﺮﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﻧﺸــﻴﺐ ﺗﺮﻭﺭ
ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ،ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻩ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺍﺭﺷــﺪ ﺣﻤﺎﺱ ﻭ ﻛﺸــﻴﺪﻩ ﺷــﺪﻥ ﭘﺎﻱ
ﻫﻢﭘﻴﻤﺎﻧﺎﻥ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ،ﺑﻌــﺪ ﺗﺎﺯﻩﺍﻱ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﺟﻨﺎﻳﺖﻫﺎ ﺑﺨﺸــﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺗﺎﺭﻳﺨﭽﻪ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﺑﺎ ﺧﻮﻥ ﻭ ﺍﺷﻚ ﮔﺮﻩ
ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳــﻦ ﺗﺎﺭﻳﺨﭽﻪ ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺑﺎ ﺷﻜﺴــﺖ ﻭ
ﻋﺪﻡ ﺗﻮﻓﻴﻖ ﺩﺭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﻫﺪﻑ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﺧﺎﻟﺪ ﻣﺸﻌﻞ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻓﺘﺮ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺟﻨﺒﺶ ﺣﻤﺎﺱ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ »ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺟﻮﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ
ﺑﻪ ﺗﺮﻭﺭ ﺷﻬﻴﺪ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺍﺳــﺖ« ،ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻼﻡ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﺭﺍ ﺟﺪﻱ
ﮔﺮﻓﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺒﺶ ﻫﺮ ﺁﻧﭽﻪ
ﺑﮕﻮﻳﺪ ،ﻋﻤﻠﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ.ﺧﺎﻟﺪ ﻣﺸــﻌﻞ ﻧﮕﻔﺘﻪ ﻛﻪ ﺣﻤﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣﻜﺎﻥ ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﭘﺎﺳــﺦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺻﺮﺍﺣﺘﺎ ﺍﻋﻼﻡ
ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺣﻤﺎﺱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭ ﻃﺮﺡﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ
ﺧﺎﻟﺪ ﻣﺸﻌﻞ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﻓﻬﺮﺳﺘﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺍﺯ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﻃﻠﺒﺎﻧﻲ
ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﮔﺮﺩﺍﻥ ﻋﺰﺍﻟﺪﻳﻦ ﺍﻟﻘﺴﺎﻡ،
ﺷــﺎﺧﻪ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺣﻤﺎﺱ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺪﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ
ﺧﺎﺭﺝ ﻭ ﺩﺍﺧﻞ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﺍﺷﻐﺎﻟﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺿﺎﺣــﻲ ﺧﻠﻔﺎﻥ ﺗﻤﻴــﻢ ،ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑــﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺑــﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ
99ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﭘﺸﺖ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ «.ﺍﺯ ﺳﻮﻱ
ﺩﻳﮕﺮ ،ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ،ﺍﻳﺮﻟﻨﺪ ،ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭ ﺁﻟﻤﺎﻥ،
ﺳــﻔﻴﺮﺍﻥ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺍﺯ ﭘﺎﺳﭙﻮﺭﺕﻫﺎﻱ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭ
ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﺍﻧﺪ.
19ژﺍﻧﻮﻳﻪ 2010ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺍﺯ ﭘﻴﺎﺩﻩﺭﻭﻳﻰ ﺩﺭ
ﺷﻬﺮ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻣﻴﻠﻴﻮﻧﻰ ﺩﺑﻰ ﺑﻪ ﻫﺘﻞ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺯﻣﻲﮔﺸﺖ ،ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﺒﻮﺩ
ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﻧﻔﺮ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﻳﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﻭﻯ ﺑﺎ ﺁﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﺭﺍﻫﻰ
ﺍﺗﺎﻗﺶ ﺩﺭ ﻃﺒﻘﻪ ﺩﻭﻡ ﻫﺘﻞ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺭﻭﺗﺎﻧﺎ ﺷﺪ .ﺩﻭ ﻣﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﻟﺒﺎﺱ
ﻭﺭﺯﺷﻰ ﭘﻮﺷــﻴﺪﻩ ﻭ ﻛﻼﻩ ﺑﻴﺴﺒﺎﻝ ﺑﺮﺳﺮ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻫﻢ ﺳﻮﺍﺭ ﺁﺳﺎﻧﺴﻮﺭ
ﻣﻰﺷــﻮﻧﺪ .ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﻭﻳﺪﻳﻮﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﻣﺪﺍﺭ ﺑﺴﺘﻪ ﻫﺘﻞ ﺍﺯ ﻃﺒﻘﻪ
32
ﺩﻭﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺍﺯ ﺁﺳﺎﻧﺴﻮﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺳﭙﺲ
ﺩﻭ ﻣﺮﺩ ﻛﻼﻩ ﺑﻪﺳﺮ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻰ ﺗﻌﻠﻞ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﻫﺮﻭ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﭼﻨﺪ ﺩﻗﻴﻘــﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜــﻪ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺑﻪ ﺍﺗﺎﻗﺶ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ،
ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻛﻼﻩﻫﺎﻯ ﺑﻴﺴــﺒﺎﻝ ﺑﺮ ﺳــﺮ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ
ﻭﺭﺯﺷﻰ ﭘﻮﺷﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺍﻭ ﺣﻤﻠﻪ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ
ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺧﻔﮕﻰ ﺑﻪ ﻭﻯ ﺷﻮﻙ ﺍﻟﻜﺘﺮﻳﻜﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ 10 .ﺩﻗﻴﻘﻪ
ﺑﻌــﺪ ،ﺍﻳﻦ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺮﺩ ﺍﺯ ﺍﺗﺎﻕ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺧﺎﺭﺝ ﻣﻰﺷــﻮﻧﺪ ﻭ ﺩﺭﺳــﺖ
10ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ،ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺗﻴﻢ» ،ﻫﻴﺖ« ﻫﺘﻞ ﻭ ﺳــﭙﺲ
ﺩﺑﻰ ﺭﺍ ﺗــﺮﻙ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ،ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ
ﺑﻴﺸــﺘﺮﻯ ﺍﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺭﻭﺷﻦ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﮔﺎﺭﺩﻳﻦ ﭼﺎپ ﻟﻨﺪﻥ ،ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﻮﺩ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ
17ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﺭ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﻛﻪ ﺩﻭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ
ﺯﻥ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺪﺕ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺩﺑﻰ ﺑﺎ ﻛﻼﻩﮔﻴﺲ،
ﻋﻴﻨﻚ ﻭ ﻛﻼﻩ ﭼﻬﺮﻩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﻫﻮﻳﺖ ﻳﺎﺯﺩﻩ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺎﺳــﭙﻮﺭﺕ
ﺟﻌﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺩﺑﻰ ﺳﻔﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﻓﺎﺵ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺷﺶ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎ ﭘﺎﺳــﭙﻮﺭﺕﻫﺎﻯ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎﻳﻰ ،ﺳﻪ ﺗﻦ ﺑﺎ
ﭘﺎﺳــﭙﻮﺭﺕﻫﺎﻯ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﺍﻳﺮﻟﻨﺪ ،ﻳﻜﻰ ﺑﺎ ﭘﺎﺳﭙﻮﺭﺕ ﻳﻚ ﺗﺒﻌﻪ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ
ﻭ ﻳﻚ ﺗﻦ ﺑﺎ ﭘﺎﺳــﭙﻮﺭﺕ ﻳﻚ ﺗﺒﻌﻪ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺑﻰ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ
ﻣﻴﺸﺎﻳﻴﻞ ﺑﻮﺩﻥ ،ﻧﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﭙﻮﺭﺕ ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﻧﺎﻡ ﻳﻚ ﻳﻬﻮﺩﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﻣﻪ ﺗﻞﺁﻭﻳﻮ
ﻳﻚ ﻣﺪﺭﺳﻪ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻰﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﺎﺳــﭙﻮﺭﺕﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﺍﻓــﺮﺍﺩ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺟﻌﻞ
ﺷﺪﻧﺪ ،ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺑﺤﺮﺍﻧﻰ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﻚ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺭﺋﻴﺲ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﻭﺣﻪ ﮔﻔﺖ ﺍﮔﺮ ﺻﺪﺩﺭﺻﺪ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻧﺒﺎﺷﺪ 99 ،ﺩﺭﺻﺪ
ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺳــﺮﻭﻳﺲ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ،ﻣﻮﺳﺎﺩ ،ﺩﺭ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ
ﻫﺘﻞ ﺭﻭﺗﺎﻧﺎ ﺩﺳــﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺭﺋﻴﺲ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻲ ،ﺩﺭ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺗﻲ
ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺗﺮﻭﺭ ﻣﺤﻤــﻮﺩ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ،ﺍﺯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ
ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺟﻨﺒﺶ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ )ﺣﻤﺎﺱ( ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩ:
ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻲ ﺍﺳــﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ
ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ )ﻣﻮﺳــﺎﺩ( ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ
ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻭﻱ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ :ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻲ ﺗﻤﺎﺱﻫﺎﻱ ﺗﻠﻔﻨﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻴﻦ
ﻣﺘﻬﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺭﺩﻳﺎﺑﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ
ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻱ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺷــﺮﻛﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣــﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ،ﺁﻭﻳﮕﺪﻭﺭ ﻟﻴﺒﺮﻣﻦ ﻛــﻪ ﺗﺎ ﻛﻨﻮﻥ
ﺗﻮﺿﻴﺤــﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻘﺶ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ ﻣﺎﺟــﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ
ﻧﺪﺍﺩﻩ ،ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ» :ﻫﻴﭻ ﻣﺪﺭﻛــﻰ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻫﻴﭻ ﺩﻟﻴﻠﻰ
ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﻇﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺳﺎﻳﺮ ﺳﺮﻭﻳﺲﻫﺎﻯ
ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺧﻴﺮ«.
ﺍﺯ ﺳــﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ ﺍﺭﻭﭘــﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﮔﺮﻓﺖ ﺗــﺎ ﺍﺯ ﺁﻭﻳﮕﺪﻭﺭ
ﻟﻴﺒﺮﻣﻦ ،ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭﺧﺎﺭﺟﻪ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻲ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺭ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ
ﺣﺎﺷﻴﻪﺍﻱ ﻧﺸﺴــﺖ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﻭﻛﺴﻞ
ﺣﻀﻮﺭ ﻳﺎﻓﺘــﻪ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﻭ ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ
ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﺪ .ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﻚ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﻭﻛﺴــﻞ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩﻧﺪ:
ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺍﺯ ﻟﻴﺒﺮﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﺎ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﺷﻔﺎﻑ
ﻭ ﺁﺷــﻜﺎﺭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ .ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﺍ ﻓﻴﻮﻥ،
ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻓﺸﺎﻱ
ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺷﺪ.
ﻭﻱ ﮔﻔﺖ» :ﻣﺎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺧﺸﻮﻧﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﺤﻜﻮﻡ
ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻲ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺧﺼﻮﺹ
ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﻨﺪ «.ﻭﻱ ﮔﻔﺖ» :ﺑــﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ
ﺍﺯ ﭘﺎﺳﭙﻮﺭﺕ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ،ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﻫﻢ ﭼﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ ﻭ
ﺁﻟﻤﺎﻧﻲﻫﺎ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺍﻓﺸﺎﻱ ﻛﺎﻣﻞ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﺴﺘﻴﻢ«.
ﺍﮔﺮ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﭘﺸﺖ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ،ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ
ﺳــﻔﻴﺮﺍﻥ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺭﺍ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻧﻪ ﺳﻔﻴﺮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺭﺍ .ﺩﻭ
ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﻳﻜﻲ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﺎﺳﭙﻮﺭﺕﻫﺎﻱ
ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ﺟﻌﻠﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ
ﻛﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺗﺮﻭﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﻭﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺳﺮﭘﻮﺵﮔﺬﺍﺭﻱ ﺑﺮ
ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ ،ﭘﺎﺳﭙﻮﺭﺕﻫﺎﻱ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺟﻌﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺍﻭﻝ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ،ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻲ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ
ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻴﺎﻥ ﭼﻪ ﺩﺭ
ﻋﺮﺻﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﻭ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻣﺘﻬﻤﺎﻥ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺳﺮﻳﻊ ﺁﻧﻬﺎ
ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻲﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ ﭘﻠﻴﺲ
ﺩﺑــﻲ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ،ﺣﺮﻓــﻪﺍﻱ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺼﻮﺭ
ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻲ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﻜﻪ ﻛﺴﻲ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻮﺩ،
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷــﻬﺮ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩ.ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻲ
ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﺑﻪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﺍﻋﻤﺎﻝﻓﺸﺎﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻋﺮﺑﻲ ﻭ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﺟﻬﺖ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖ
ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺗﺮﺱ ﺍﺯ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻊ ﺧﻮﺩ ﻋﻘﺐﻧﺸﻴﻨﻲ ﻧﻜﻨﺪ.ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ
ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎ ﭘﺮ ﺍﺯ ﺧﺒﺮﻫﺎﻱ ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮﻛﻨﻨﺪﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ
ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﺎﻣﻼﻥ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﺗﺮﻭﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﭼﻨﺪ ﺑﻌﺪﻱ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﻧﻴﺴﺖ.
ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ
ﺭﺳﻮﺍﻳﻲ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ
ﻣﺮﻳﻢ ﻳﻮﺳﻔﻰ
ﻣﻘﺎﻡﻫﺎﻯ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺑﺎ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻦ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﺭ »ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ« ﺩﺳﺖ
ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﺍﻳﻦ ﺭژﻳﻢ ﺍﺷﻐﺎﻟﮕﺮ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ،ﻧﺎﻡﻫﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺗﺮﻭﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﺣﻤﺎﺱ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﻧﺸﺎﻥ
ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﺭ ﺳـﺮﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻯ ﺍﺷﻐﺎﻟﻰ ﺳﻜﻮﻧﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺮ
ﺳﺒﺐﺷﺪﻩﻣﻘﺎﻡﻫﺎﻯﺗﻞﺁﻭﻳﻮﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺕﺗﻨﺪﻯﺍﺯﻣﻮﺳﺎﺩﻣﻄﺮﺡﻛﻨﻨﺪ.ﺑﻪﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﻳﻦﻣﻘﺎﻡﻫﺎ
ﻛﻪ ﺁﺳﻮﺷﻴﺘﺪﭘﺮﺱ ﺍﺷـﺎﺭﻩﺍﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻜﺮﺩﻩ ،ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳـﺖ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺧﺒﺮﻫﺎﻯ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻧﺸـﺪﻩﺍﻯ ﻧﻴﺰ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﻪ
ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺤﻤﺪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ،ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺍﺑﻌﺎﺩ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ :ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﭘﺎﺳﺦ
ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴـﻢ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﻧـﺪ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﺍﺯ
ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻛﺸﻮﺭﺷﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﺮﻭﺭ ﻓﺮﺩﻯ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻋﺮﺑﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﺪﻥ ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ،ﻓﻜﺮ
ﻣﻲﻛﻨﻴـﺪ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻣﻮﺳـﺎﺩ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ
ﻓﺸﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨﺪ؟
ﺗﺮﻭﺭ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺩﺭ ﺩﺑﻰ ﻛﻪ ﻛﺸﻮﺭﻯ
ﻋﺮﺑﻰ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻓﺘﻀﺎﺡ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺍﺯ ﺑﺤﺚ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ
ﺩﺭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻯ ﺩﻭ ﻣﺎﻣﻮﺭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ
ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺩﻳﮕﺮ
ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻫﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺑﺤﺜﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻯ
ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺑﻪﺧﺼــﻮﺹ ﺩﺭ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ
ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﺁﻧﻬــﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳــﭙﻮﺭﺕﻫﺎ ﺑــﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎﻳﻰ ﺻﺎﺩﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ،ﻣﻄﻠﻊ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ
ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻳﺎ ﺗﺤﻮﻻﺗﻰ ﻛﻪ ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ،ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺷﻜﻠﻰ ﻭ
ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰﻫﺎﻯ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ ،ﺁﻟﻤﺎﻥ ،ﺍﻳﺮﻟﻨﺪ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ،ﺻﺮﻓﺎ ﻳﻚ
ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺍﺳــﺖ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﺳﻔﺮﺍﻯ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ
ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺭﺩﻳﺎﺑﻰ
ﻛﻨﻨــﺪ ﻭ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﺯ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﭘﺎﺳﭙﻮﺭﺕﻫﺎﺳﺖ ﺧﺪﺷﻪﺩﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺳــﻮﺍﺑﻘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺩﺭ ﻧﻮﻉ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ
ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺿﺪ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻧﺸﺎﻥ
ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺟﺪﻯ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ
ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﻴﺮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺑﻴﻨﺪﻳﺸﻴﻢ ﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺑﻴﻦ ﺳﻴﺴــﺘﻢﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺍﺳﺖ
ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻫﻢ ﺳــﺎﺑﻘﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ
ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻭ ﺳﻴﺴــﺘﻢﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ
ﻫﻢ ﻣﺒﺎﺣﺜﻰ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ
ﻛﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺑﻴﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻯ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﻭ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ
ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺟﺪﻯ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ
ﺑﻮﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺷﻜﻠﻰ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﻫﻢ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1997ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪﺗﺮﻭﺭ ﺧﺎﻟﺪ
ﻣﺸــﻌﻞ ﺩﺭ ﻋﻤﺎﻥ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﺭﺩﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺍﺯ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍﻳﻰ
ﻭ ﻧﻴﻮﺯﻟﻨﺪﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ
ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺷﺒﻴﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦﻭﺿﻌﻴﺖ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ
ﻛﻪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﻌﺬﺭﺕﺧﻮﺍﻫﻰﺳــﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻋﺎﺩﻯ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺑﻌﺪ
ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺪﺕ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺷﺪ .ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻦ
ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ
ﺑﺮ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﻢ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﭼﮕﻮﻧــﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻛﺸﻮﺭﺷــﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﺮﻭﺭ ﻓﺮﺩﻯ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ
ﻋﺮﺑﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﺍﺯ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻥ ﺑﮕﺬﺭﻧﺪ .ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ
ﺭﺩﭘﺎﻱ ﻣﻮﺳﺎﺩ
ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖﻫﺎ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺩﭘﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ،
ﻋﺼﺒﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺍﺳـﺘﺎﺭ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻯ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺷﺪﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ
ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﻯ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭼﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ؟
ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﻛﻨﺎﺭﻯ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﻩﮔﺮ ﺗﻨﺶ ﻭ ﭼﺎﻟﺸﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻃﺮﻑ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺖ
ﺩﺑﻰ ﻭ ﻓﻠﺴــﻄﻴﻦ ﻭ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ
ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﻈﺮ
ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻣﻦ ﺷﺨﺼﺎ ﺯﻳﺎﺩ ﺧﻮﺷﺒﻴﻦ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ
ﺟﺪﻯ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﮕﻴﺮﺩ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴـﺎﻟﻪ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺯ ﺍﻳـﻦ ﻭﻳﺰﺍﻫﺎﻯ ﺟﻌﻠﻰ
ﺍﻃﻼﻉ ﺩﺍﺷـﺘﻪ ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺭﺍ
ﻧﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ؟
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ،ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺷــﺶ ﻋﺪﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ،
ﺩﺭ ﭼﺎﻟﺶ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺳــﺨﺘﻰ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰﻫﺎ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﺍﺯ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﺟﺪﻯ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺭﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻛﻨﻨﺪ
ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﭘﻠﻴﺲ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ،ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻯ
ﻭ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﭘﺎﺳــﺦ ﻗﺎﻧﻊﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﻯ
ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰﻫﺎ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻨﺪ .ﺩﺭ ﻣﺎﺟﺮﺍﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ
ﭼﻬــﺎﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺧﻴﻞ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﻫﻤﮕﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ
ﭘﺎﺳــﺦ ﻗﺎﻧﻊﻛﻨﻨﺪﻩﺍﻯ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﻗﺪﺍﻡ
ﻋﻤﻠﻰ ﻭ ﺟﺪﻯ ﺻــﻮﺭﺕ ﻧﮕﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﻌﻴﺪ ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﮕﻴﺮﺩ،
ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺤﺚ
ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺧﺎﺻﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻰ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺭﻳﺸﻪ ﻛﻨﻰ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﻨﻴﺎﺩﻳﻦ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ.
ﭘﻠﻴﺲ ﺍﻳﻨﺘﺮﭘﻞ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﻴﮕﺮﺩ
ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ،ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﻃﻰ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻛﻪ ﺭﻳﺎﺳــﺖ ﺟﺪﻳﺪﺵ ﺭﺍ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺌﻴﺮ ﺩﺍﮔﺎﻥ
ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﻮﺛﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ
ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﺮﻭﺭ ﺁﻗﺎﻯ ﻋﻤﺎﺩ ﻣﻐﻨﻴﻪ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ.
ﻗﻄﻌﺎ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺑﻪ
ﺣﺴﺎﺏ ﻣﻲﺁﻭﺭﻧﺪ .ﺩﺭ ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻭ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ
ﺟﻤﻠﻪ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﻭ ﻏﻴﺮﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ،ﻳﻚ ﺭﻭﺵ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻣﺮﻭﺯ
ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﭼﺎﻟﺶ ﺟﺪﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻯ
ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻳﻚ ﻗــﺪﺭﺕ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﭼﺎﻟﺶ ﻣﺘﻮﺟﻪ
ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ.
33
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻭ ﺟﺪﻳﺖ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ
ﺩﺭ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﺮﻭﺭ ،ﭼﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ؟
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﺗﺮﻭﺭ ﻭ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﻛﺎﻣﻼ
ﺭﻭﺷﻦ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﺍﻳﻨﺘﺮﭘﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺷﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻰ ﻫﻢ ﺑﺨﺶﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ
ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻯ ﺿﺒﻂ ﺷﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﺮﻭﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺑﻬﺎﻧﻪﺍﻯﺑﺎﻗﻰﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪﻛﻪﺑﻪﻟﺤﺎﻅﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰﭘﻠﻴﺲﺍﻳﻨﺘﺮﭘﻞﺍﻳﻦﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺭﺍﭘﻴﮕﻴﺮﻯﻧﻜﻨﺪ.ﻫﻤﻴﻨﻄﻮﺭﻛﻪﺭﺋﻴﺲﭘﻠﻴﺲﺩﺑﻰﺍﻋﻼﻡﻛﺮﺩﻩ،ﺗﻤﺎﻣﻲﺍﻳﻦ
ﻣﺪﺍﺭﻙﻣﻮﺟﻮﺩﻭﻛﺎﻣﻞﺍﺳﺖﺗﺎﻳﻚﺑﺮﺭﺳﻰﻛﺎﻣﻞﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰﺍﻧﺠﺎﻡﺷﻮﺩ
ﻭﭘﺮﻭﻧﺪﻩﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭﺑﻪﻧﺘﻴﺠﻪﺑﺮﺳﺪ،ﭼﺮﺍﻛﻪﺟﺎﻣﻌﻪﺟﻬﺎﻧﻰﻫﻢﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝﺍﻳﻦ
ﻣﺴﺎﻟﻪﺍﺳﺖﺗﺎﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻳﻦﺍﻗﺪﺍﻡﺭﺍﺑﺪﺍﻧﺪ.ﺍﻣﺎﻫﻤﻴﺸﻪﺗﺤﻮﻻﺕﺳﻴﺎﺳﻰﻳﺎ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻯﺳﻴﺎﺳﻰﻛﻪﺩﺭﺻﺤﻨﻪﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞﺻﻮﺭﺕﻣﻲﮔﻴﺮﺩ،ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ
ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺭﺍ ﭘﻮﺷــﺶ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﺪﻥ ﺁﻧﻬﺎ
ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ .ﺍﻳﻦ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻰ ﺩﺭ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ،ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ
ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻳﻰﻛﻪﻣﻮﺳﺎﺩﺑﺎﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰﻫﺎﺍﺯﺑﺪﻭﺗﺎﺳﻴﺲﺭژﻳﻢﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ
ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺗﻼﺵﻫﺎﻯ
ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺯﻳﺎﺩ ﻋﻠﻨﻰ ﻧﺸــﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﻭﺯ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﻨﺪ،
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦﻓﻜﺮﻣﻲﻛﻨﻢﺍﻳﻨﺘﺮﭘﻞﻫﻢﺗﺤﺖﻓﺸﺎﺭﺑﺴﻴﺎﺭﺷﺪﻳﺪﺍﻣﻨﻴﺘﻰﻗﺮﺍﺭ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺘﻰ ﻗﺮﺍﺭ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﻘﻴﻘﺖﺟﻮﻳﻰ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﺖﻳﺎﺑﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ
ﺑﻪ ﻳﻚ ﺁﻟﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺻﺮﻓﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ
ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ ﻛﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺍﺳﺖ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻓﻌﺎﻝ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ
ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺳﻜﻮﺕ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻛﻨﺪ .ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﻣﻮﻛﻮﻝﻛﻨﻴﻢ.
ﺩﺭ ﺑﻴـﻦ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴـﺖﻫﺎ ﺩﻭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺍﻓـﺮﺍﺩ ﻓﺘﺢ ﻫﻢ ﺣﻀﻮﺭ
ﺩﺍﺷـﺘﻨﺪ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴـﺎﻟﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺁﺷـﺘﻰ ﻣﻠﻰ ﺩﺭ
ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻛﺮﺩ؟
ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺁﺷــﺘﻰ ﻣﻠﻰ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﻭ ﺭﻓﻊ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ
ﺩﺍﺧﻠﻰﻓﻠﺴﻄﻴﻦ،ﻣﺤﻮﺭﻫﺎﻯﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪﺍﻯﻭﺟﻮﺩﺩﺍﺭﺩﻛﻪﺍﻳﻨﻬﺎﻫﻤﭽﻨﺎﻥ
ﺭﻭﻯ ﻣﻴﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪﺭﻏﻢ
ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﻔــﺖ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻃﺮﻑﻫﺎﻯ ﻓﺘــﺢ ﻭ ﺣﻤﺎﺱ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻑﻧﻈﺮﻫﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﭘﺎﺑﺮﺟﺎﺳﺖ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺚ
ﺑﺤﺚ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﺍﺩﻯ ﺑﺨﺶ
ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺣﻤﺎﺱ ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ .ﻳﻚ
ﺑﺤﺚ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺩﺭﻭﻥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﺑﺤﺚ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭﻭﺍﻗﻊﭼﮕﻮﻧﮕﻰﻣﺸﺎﺭﻛﺖﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯﺣﻤﺎﺱﺩﺭﺍﻣﻨﻴﺖﻛﻞﻓﻠﺴﻄﻴﻦ
ﻣﻄﺮﺡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻭﺭﻭﺩ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﺩﺍﻥ
ﻭ ﻓﺘﺢ ﺑﻪ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻏﺰﻩ ﻛﻪ ﺩﻭﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳﺖ.
ﻭﺿﻌﻴﺘﻰﻛﻪﺍﻣﺮﻭﺯﺩﺭﺍﺭﺗﺒﺎﻁﺑﺎﺗﺮﻭﺭﺁﻗﺎﻯﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡﺭﺥﺩﺍﺩﻩﻭﻣﺸﺎﺭﻛﺖ
ﺩﻭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻓﺘﺢ ،ﮔﺮﭼﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪﻩ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻓﻌﺎﻟﻰ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺎﻧﻪﺍﻯ ﻣﺒﻨﻰﺑﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ
ﻓﺘﺢ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻳﻘﻴﻦ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺭﺍ ﺩﺭﻭﻥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺩﺍﻣﻦ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺯﺩ ﻭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻥ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ
ﺭﺍ ﺗﺎ ﻣﺪﺗﻰ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺳﺎﺧﺖ.
ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺮگ ﺑﺮﻧﺪﻩﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻤﺎﺱ
ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﺁﻳﺪ؟
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﻛﻠﻰﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﻴﻢ .ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺻﺤﻨﻪ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ
ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻣﺪﻥ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ
ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻓﺘﺢ ﻭ ﺣﻤﺎﺱ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕــﺮ ﺩﺍﺭﺩ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ
ﮔﺮﻭﻩ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﻓﻠﺴــﻄﻴﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺳﻮﺍﺑﻖ
ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺗﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ
ﺭﺍﻫﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻲﻣﺎﻧﺪ ،ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻥ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍﻫﺎ،
ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺗﻼﺵﻫﺎﻯ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﻣﻲﻛﺸﺎﻧﺪ
ﻭ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷــﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﮔــﺮﻭﻩ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺣﻤﺎﺱ ﻳﺎ ﻓﺘﺢ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻣﺸﻜﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺻﺤﻨﻪ ﻛﻞ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺷــﺎﻫﺪ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﻧﻔﻌﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺮﻭﻩ ﺧﺎﺻﻰ
ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻣﺴــﺎﺋﻠﻰ ﺍﻳﻦﭼﻨﻴﻨﻰ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ
ﮔﺮﻭﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺧﻄﺮﻯ ﺟﺪﻯﺗﺮ ﻛﻪ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺍﺳﺖ
ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻌﻴﺘﻰ ﻛﻪ
ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺟﺪﻳﺪﻯ ﻛﻪ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ،ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺍﺯ
ﺁﻥ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺭﺍﻩ ﺣﻞﻫﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.
34
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺠﻴﺪﺻﻔﺎ ﺗﺎﺝ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ
ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺭﺍ ﻓﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪ
ﻟﻌﺒﺖ ﺗﻬﺮﺍﻧﻰ
ﺧﺒﺮﮔـﺰﺍﺭﻱ ﺭﻭﻳﺘـﺮﺯ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺷـﻲ ﻓﺎﺵ ﻛﺮﺩ ﻫﻔـﺖ ﺗﻦ ﺍﺯ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺘﻬﻤﺎﻥ ﺍﺻﻠﻲﺗﺮﻭﺭ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺋﻮﻑ
ﺍﻟﻤﺒﺤـﻮﺡ ﺍﺯ ﺳـﺮﺍﻥ ﺣﻤـﺎﺱ ﺩﺭ ﺩﺑﻲ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷـﺪﻩﺍﻧﺪ ﺩﺭ
ﺳـﺮﺯﻣﻴﻦ ﺍﺷـﻐﺎﻟﻲ ﺳـﺎﻛﻦ ﻫﺴـﺘﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻛﻪ
ﺍﺭﺗﺒﺎﻃـﺎﺕ ﮔﺴـﺘﺮﺩﻩﺍﻱ ﺑﺎ ﻻﺑـﻲ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺘﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ
ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺳـﻌﻲ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺍﻳـﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﻲﮔﻨﺎﻩ ﻧﺸـﺎﻥ ﺩﻫﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺳـﺎﻣﻲ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺘﻬﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﺷـﺪﻩ ﺷـﻮﻛﻪ
ﺷـﺪﻩ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺁﻧﺎﻥ ﺳﺮﻗﺖ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳـﺖ .ﺣﻀﻮﺭ ﻫﻔﺖ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻣﻈﻨﻮﻧﺎﻥ ﺍﺻﻠـﻲ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ
ﺩﻟﻴﻞ ﺭﻭﺷـﻨﻲ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ
ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺘﻲ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻣﺴـﺘﻘﻴﻢ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ
ﺍﻳﻦ ﺭژﻳﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴـﺘﻲ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺣﻤﺎﺱ ،ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻲ )ﻣﻮﺳﺎﺩ( ﺭﺍ
ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ ﺧﻮﻥ
ﺷـﻬﻴﺪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ .ﮔﺮﭼﻪ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺘﻲ
ﺭﺳـﻤﺎ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷـﺘﻦ ﻣﻮﺳـﺎﺩ ﺩﺭﺗﺮﻭﺭ ﺷـﻬﻴﺪ ﻣﺤﻤﻮﺩ
ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳـﺖ ﺍﻣﺎ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺑﻨﻴﺎﻣﻴﻦ
ﻧﺘﺎﻧﻴﺎﻫﻮ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ
ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﺌﻴﺮﺩﺍﻏﺎﻥ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ
ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ ﺩﺭ ﺷﻬﺮ ﺩﺑﻲ ﺩﺭ ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ﻗﺪﺭﺩﺍﻧﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ! ﻋﻮﺯﻱ
ﻻﻧﺪﺍﻭ ،ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻳﻲ ﺭژﻳﻢﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺘﻲ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ
ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﺌﻴﺮ ﺩﺍﻏﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭ ﻗﺪﺭﺩﺍﻧﻲ
ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﺷﺐ ﺗﺮﻭﺭ ﺷـﻬﻴﺪ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺩﺭ ﺩﺑﻲ ،ﻋﻮﺯﻱ ﻻﻧﺪﺍﻭ
ﺩﺭ ﺻﺪﺭ ﻫﻴﺎﺗﻲ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺘﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﻨﻲ
ﭼﻨﺪ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻭﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳـﻦ ﺣﺎﺩﺛﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺋـﻮﻑ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺩﺭ
ﻳﻚ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻱ ﺍﺧﺘﺼﺎﺻﻲ ﺑﺎ ﺷﺒﻜﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺍﻟﺠﺰﻳﺮﻩ ﺍﺯ
ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺑﻪ ﺍﺳـﺎﺭﺕ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻥ ﺩﻭ ﺳﺮﺑﺎﺯ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
1989ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ .ﻭﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ
ﺑﻪ ﺍﺳـﺎﺭﺕ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻥ ﺩﻭ ﺳﺮﺑﺎﺯ ﺍﺳـﺮﺍﺋﻴﻠﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1989
ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺍﺳـﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺳـﺖ.
ﻣﺒﺤﻮﺡ ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺖﻭﮔـﻮ ﺍﺯ ﺗﻼﺵﻫﺎﻱ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺭژﻳﻢ
ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱﺗـﺮﻭﺭﺵ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﻓﺰﻭﺩ» :ﺩﺭ ﺳـﺎﻝ
1989ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻭ ﺗﻦ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺗﻮﺍﻧﺴـﺘﻴﻢ
ﻳﻚ ﺳـﺮﺑﺎﺯ ﺍﺳـﺮﺍﺋﻴﻠﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷـﻬﺮﻙ ﺟﻠﻮﺱ ﺩﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ
ﻋﺴـﻘﻼﻥ ﺑﻪ ﺍﺳـﺎﺭﺕ ﺩﺭﺁﻭﺭﻳﻢ ﻭ ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳـﺮﺑﺎﺯ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺍﻟﻤﺴـﻤﻴﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﺎﺭﺕ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻫﺮ ﺩﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺍﺳﻴﺮ ﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ «.ﻭﻱ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ:
»ﺍﺯ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﺪﻑ ﺍﺳـﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑﻮﺩﻩﺍﻡ «.ﺟﻨﺒﺶ
ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻓﻠﺴـﻄﻴﻦ )ﺣﻤﺎﺱ( ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺗﺮﻭﺭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ،ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ
ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺩﺑﻲ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﻛﻪ ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﻋﺎﻣﻼﻥ
ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺎﻳﺖﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻲ ﺭﺍ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻛﻨﺪ .ﺍﺳﻤﺎﻋﻴﻞ ﺭﺿﻮﺍﻥ
ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﻤﺎﺱ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﻫﻤﻪ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﻭ
ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ﺟﻨﺎﻳﺖﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺍﺳـﺖ ،ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻛﺮﺩ» :ﺗﺮﻭﺭ
ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺑـﺮ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩﻫﺎﻱ ﻗﺒﻠﻲ
ﺟﻨﺎﻳﺎﺕﺟﻨﮕﻲﻭﻧﺴﻞﻛﺸﻲﺩﺷﻤﻦﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖﻋﻠﻴﻪﻣﻠﺖ
ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ «.ﻭﻱ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛﺮﺩ » :ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎﺭﺍﻥ
ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺖ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﺯ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﺟﻨﺎﻳﺖ
ﭘﻠﻴﺪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﻓﺮﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪ .ﻋﻀﻮ ﺍﺭﺷﺪ ﺣﻤﺎﺱ
ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺩﺑﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻱ
ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﺻﺪﻭﺭ ﺣﻜﻢ
ﺟﻠﺐ ﻋﺎﻣـﻼﻥ ﺟﻨﺎﻳﺖﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﻗـﺮﺍﺭ ﻧﮕﻴﺮﻧﺪ .ﺩﻛﺘﺮ
ﻣﺠﻴﺪ ﺻﻔﺎﺗﺎﺝ ،ﻛﺎﺭﺷـﻨﺎﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ
ﺑﺎ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﻧﻘﺶ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﻭ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺗﺮﻭﺭ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﺪﺍﺭﻙ
ﻣﺴﺘﻨﺪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ،ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺗﺤﺖ
ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻯ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ؟
ﺗﺮﻭﺭ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺭﻫﺒــﺮﺍﻥ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ ﺟﺒﻬﻪ ﺣﻤﺎﺱ
ﺗﻮﺳــﻂ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻰ ﺍﻭﻟﻴﻦﺗﺮﻭﺭ ﺭژﻳﻢﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﻋﻠﻴﻪ
ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺭژﻳﻢ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ 1948
ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺷــﺶ ﺩﻫﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻳﺶ
ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺭژﻳﻢ ﺍﺳﺖ ،ﺳﻴﺎﺳﺖﺗﺮﻭﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ
ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻰ ﺍﺳــﺖ .ﻟﺬﺍ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺩﺭ
ﻣﻴﺎﻥ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺰ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ
ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﺮﺯﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺵ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﻭ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺑﺎﺭﺯﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺗﻼﺵ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ
ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻭ ﻓﻠﺴــﻄﻴﻨﻰ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺿﺪ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺭﺍ ﺗﻮﺳﻂ
ﺟﻮﺧﻪﻫﺎﻯ ﺍﻋﺪﺍﻡ ﻭ ﺗﺮﻭﺭ ﻭ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ.
ﺍﻳــﻦ ﺗــﺮﻭﺭ ﺍﺧﻴــﺮ ﻫــﻢ ﻳﻜــﻰ ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﺻﺪﻫﺎﺗــﺮﻭﺭﻯ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺑﻪ ﻭﺍﺳــﻄﻪ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻰ ﺧﻮﺩ
ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﻮﺷﺶﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﻚ ﻭ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﻏﻴﺮﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ
ﻭ ﺑــﺎﺯ ﻣﻰﮔﺮﺩﻧــﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻭ ﺷــﻴﻮﻩ ﺗﺮﻭﺭ ،ﻛﺎﻣﻼ ﻳﻚ ﺷــﻴﻮﻩ
ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺍﺳــﺖ .ﺧﻮﺩ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ
ﻣﺸــﺎﺑﻬﻰ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﭘﻮﺷــﺶﻫﺎ ﻭ ﻣﻠﻴﺖﻫﺎﻯ
ﻏﻴﺮﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻰ ﻫﻢ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺷــﮕﺮﺩﻫﺎ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻳﻰ
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﻋﻤﻼ
ﺍﺯ ﭘﻮﺷــﺶ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﺍﺯ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺭ
ﺩﺑﻰ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖﻫﺎ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﻮﻧﺪ ،ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﻮﺷﺶ ﻏﻴﺮﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ
ﻋﻤﺪﻩ ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺑﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺟﺮﻡ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺑﺎ
ﻭﺍﻛﻨﺶ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺭﻭﺑﻪ ﺭﻭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﺑﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﻃﻰ ﺷﺶ ﺩﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻴﻢ ،ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﺎ
ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦﺗﺮﻭﺭ
ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻰ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺻﺪﻫﺎ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ
ﻭ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺘﻰ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺍﺳــﺖ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ
ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﻭ ﻣﻠﻴﺖﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺭژﻳﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺍﺧﺬﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ
ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ
ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﻭ ﻋﺮﺑﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻰﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﻯ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﻼﺵ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﻚ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺭﺍ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺳــﺘﺎﻭﺭﺩ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰﻫﺎ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ
ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﺳﻠﻄﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ
ﻣﻠﻞﻣﺘﺤﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ
ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﺴــﺠﻞ ﺷــﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ
ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﺟﺰ ﻳﻜﺴــﺮﻯ ﻭﺍﻛﻨﺶﻫﺎﻯ ﺭﻗﻴﻖ ﻭ ﻛﻤﺮﻧﮓ ﺩﺭ
ﺻﺤﻨﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻣﺎ ﺷــﺎﻫﺪ ﻭﺍﻛﻨﺶﻫﺎ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣــﺎﺕ ﻋﻤﻠﻰ ﻋﻠﻴﻪ ﺭژﻳﻢ
ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ.
ﺑـﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭگ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴـﺖﻫﺎ
ﺍﺷـﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻳﺪ .ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﻨﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ،
ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺍﻳﺮﻟﻨﺪﻯ ﻛﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪﻩ ،ﺟﻌﻠﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ؟
ﺑــﻪ ﻫﺮﺣــﺎﻝ ﺩﺭ ﺗﻮﺍﻓﻘﻨﺎﻣﻪﻫــﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻛــﻪ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺑﺎ
ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰﻫﺎ ﻭ ﺩﻳﮕــﺮ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺩﺍﺭﻧــﺪ ،ﻣﻌﻤــﻮﻻ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ
ﭘﻮﺷــﺶﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻳﻚ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳــﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺩﺑﻰ
ﺍﺗﻔــﺎﻕ ﺍﻓﺘﺪ ﻛﺎﻣــﻼ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﭼﻪ ﺟﻌﻠﻰ ﻭ ﭼﻪ ﻏﻴﺮ ﺟﻌﻠﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ.
ﻣﻬﻢ ﻧﻔﺲ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ
ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻓﻖﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﺪﻋﻰ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﺑﺎ
ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺻﺮﻑ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ
ﺍﺯ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﻪ ﻇﺎﻫﺮ ﻃﺒﻖ ﻋﺮﻑ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺍﻣﺮﻯ
ﺧﻼﻑ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﻭﺍﻛﻨﺸﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﺸــﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ ،ﻗﺎﻃﻌﻴﺖ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﻧﺪﻳﺪﻧــﺪ .ﻣﺎ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ
ﻛﻪ ﺗﻨﻬــﺎ ﭼﻨﺪﺗﻦ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻮﺍﻡ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ
ﻣﻮﺍﺿﻌﻰ ﺭﺍ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ،ﻧﺨﺴﺖ
ﻭﺯﻳــﺮ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺳﻴﺎﺳــﺘﻤﺪﺍﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴــﺪﻯ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ
ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻯ ﺑﺎ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴــﺘﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻣﻮﺿﻊ ﻋﻤﻠﻰ ﻭ ﻗﺎﻃﻌﻰ
ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﺤﻜﻮﻣﻴﺖ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺑﺸﻮﺩ ،ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺍﮔﺮ
ﻫﻢ ﻣﻮﺿﻌﻰ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺗﺒﺎﻧﻰ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﺭژﻳﻢ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺘﻰ ﺭﺍ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻏﻴﺮ
ﺍﻳﻦﺻﻮﺭﺕ ﺭﻭﻯ ﻧﻔﺲ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺍﺧﺘﻼﻓﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎﻳﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻳﻠﻰ ﻣﻴﻞ ﺍﻋـﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴـﺎ ﺍﺯ ﺻﺪﻭﺭ ﻭﻳـﺰﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ
ﻣﺘﻬﻤﺎﻥ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎ
ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﻭﺳـﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ؟
ﺍﻳﻦ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰﻫﺎ ﺯﻳﺮ ﺑﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ
ﺭﻓﺖ ﻭ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺳــﻌﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨــﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻳــﺎ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ
ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻭﻳﺰﺍﻫﺎ ﻭ ﭘﺎﺳــﭙﻮﺭﺕﻫﺎ ﺟﻌﻠﻰ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎﻳﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺳﻠﺐ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺩﺭ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺳﻠﺐ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎﻳﻰﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩﺍﻳﻢ.
ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﻰ ﻣﻰﺍﻓﺘﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ
ﻗﺒﺢ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎﻳﻰﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺭﺍ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ
ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻋﻼﻡ ﺍﻧﺰﺟﺎﺭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ﻭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ
ﺍﺯ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺟﻌﻠﻰ ﺑﻜﻨﻨﺪ.
ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﻯ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻣﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ
ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﻯ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎ
ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ ﺩﺭ ﻣﻮﺳـﺎﺩ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ
ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﺘﺮﭘﻞ ﻫﻢ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﭘﻴﮕﺮﺩ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﮔﺮ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺍﺳــﺘﻌﻔﺎ ﻭ ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﻯ ﻛﻨﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺻﺤﻪ
ﮔﺬﺍﺷﺘﻦﺑﺮﻣﻮﺿﻮﻉﺗﺮﻭﺭﺍﺳﺖ.ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦﺑﻪﻧﻈﺮﻣﻰﺭﺳﺪﺩﺭﺍﻳﻦﺷﺮﺍﻳﻂ
ﻛﻨﺎﺭﻩﮔﻴﺮﻯ ﻭﻯ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺩﻭﺍ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻦ
ﺟﺮﻡ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ
ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻡ ﺗﻮﺳﻂ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ،ﻳﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻤﻰﺷﻮﻧﺪ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ
ﺍﺳﺘﻌﻔﺎﺑﺪﻫﺪﻳﺎﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞﺳﻌﻰﻣﻰﻛﻨﻨﺪﺑﺎﻛﻤﺘﺮﻳﻦﻗﺮﺑﺎﻧﻰﻧﺴﺒﺖ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﺪﺍﻥ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﺎ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪﮔﺮﺩﻥ ﻓﺮﺩﻯ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺪﻭﻥ
ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﻳﺎ ﺍﻃﻼﻉ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻛﻠﻴﺪﻯ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺭﺍ ﺭﻗﻢ ﺯﺩﻩ
ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺗﻠﻔﺎﺕ ﺍﺯ ﺯﻳﺮ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﺎﺭﺝ ﻛﻨﻨﺪ.
ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ ﻣﻮﺳـﺎﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻨﺘﺮﭘﻞ ﻫﻢ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﭘﻴﮕﺮﺩ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻫﻴﭻ ﺗﺎﺛﻴﺮﻯ ﺑﺮ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ
ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ؟
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﭘﻴﮕﺮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﮔﺮ
ﺍﻳﻨﺘﺮﭘﻞ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﺎ ﺟﺪﻳﺖ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﻛﻨﺪ ،ﺧﻮﺩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ
ﻣﻌﺮﺽ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ
ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺍﻣﻦ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭘﺎﻙ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ
ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻣﻘﺼﺮ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﮕﺮﺩ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻳﻨﺘﺮﭘﻞ ﺑﺮﺍﻯ
ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ ،ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ
ﺁﻧﻬﺎ ﺣﺘﻰ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﻭﻯ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ .ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪﺍﻯ
ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ .ﭘﻴﺶﺗﺮ ﻫﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ
ﺍﺳﺖ ،ﻣﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻓﺸــﺎﺭﻫﺎ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ
ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺷﻮﻧﺪ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺭﺍ ﻗﺮﺑﺎﻧﻰ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻫﻢ ﺗﺤﺖ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﺑﻮﺩﻥ ﺭﺋﻴﺲ
ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﻨﺪ ،ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ.
ﺍﺣﻀﺎﺭ ﺳﻔﺮﺍﻯ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ،ﺍﻳﺮﻟﻨﺪ ﻭ ﺁﻟﻤﺎﻥ ،ﺑﺮﺧﻰ
ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺁﻥ ﺩﺍﺷـﺖ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﮔﻤﺎﻧﻪﺯﻧﻰ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ
ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺟﻌﻠﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻔﺎﻭﺗﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰﻫﺎ ﭼﻪ
ﺍﻳﻦ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺟﻌﻠﻰ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﭼﻪ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ،ﺑﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑﻪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎ
ﻭ ﺗﻮﺍﻓﻘﻨﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻞ ﺑــﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻋﻤﻼ ﺍﻳﻦ
ﺗﺒﺎﺩﻻﺕ ﻭ ﺭﺩ ﻭ ﺑﺪﻝ ﻛﺮﺩﻥ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﺣﺠﻢ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ
ﺑﻪ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻯ ﺑﺮﺳﻨﺪ ،ﺳﻔﻴﺮ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ
ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﺩﻭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﺳـﺎﺑﻖ ﻓﺘﺢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷـﺘﻨﺪ،
ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴـﺎﻟﻪ ﺛﺎﺑﺖ ﺷـﻮﺩ ،ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﻣﻌﻨـﺎﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻓﺘﺢ ﻭ
ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺍﺳﺖ؟ ﺍﻳﻦ ﻣﺴـﺎﻟﻪ ﭼﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮﻯ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ؟
ﺍﻳﻦ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ .ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻢ ﺷﺎﻫﺪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎﻯ
ﻓﺘﺢ ﺑﺎ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﺗﻬﺎﻣﺎﺕ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻤﺪ ﺩﺣﻼﻥ ،ﺭﺋﻴﺲ
ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺧﻮﺩﮔﺮﺩﺍﻥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ
ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﺑﺎ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗــﺮﻭﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﺎﻥ
ﻭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺣﻤﺎﺱ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻓﻠﺴــﻄﻴﻦ ﻫﻢ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎ
ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻓﺘﺢ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻓﻠﺴﻄﻴﻦ ،ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ
ﺗﺮﻭﺭﻫﺎﻳﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺷﻮﺩ ،ﻭﺿﻌﻴﺖ
ﺻﺤﺖ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﺟﻨﺒﺶ ﺣﻤﺎﺱ ﻣﺒﻨﻰﺑﺮ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻓﺘﺢ
ﻭ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﻻﻳﻞ ﺗﻨﺶ ﻭ ﺍﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﺩﺭﮔﻴﺮﻯ
ﻣﻴﺎﻥ ﻓﺘﺢ ﻭ ﺣﻤﺎﺱ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻫﻤﻴﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺷﻮﺩ ،ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ ﻭ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﻭ ﺍﺩﻋﺎﻫﺎﻯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﺣﻤﺎﺱ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ.
ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺑﺮگ ﺑﺮﻧﺪﻩﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻤﺎﺱ ﻧﻴﺴﺖ؟
ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ ﭼﺮﺍ.
ﺧﺎﻟﺪ ﻣﺸـﻌﻞ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦﺗﺮﻭﺭ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﺗﻬﺪﻳﺪ
ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﺪﻳﺪﺍﺕ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺟﺪﻯ ﺑﺎﺷﺪ؟
ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺳــﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕﺗﺮﻭﺭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ،
ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺭﺍ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ
ﺩﺳﺖ ﺟﻨﺒﺶ ﺣﻤﺎﺱ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺣﺎﻛﻢ
ﺑﻮﺩﻥﺗﺮﻛﻴﺒﺎﺕ ﻗﻮﻯ ﻭ ﻓﻌﺎﻝ ﺑﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ
ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻰﻣﺎﻧﻨﺪ ﻳﺎ ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ
ﺣﻤﺎﺳﻰﻫﺎﺑﺎﻳﺪﻣﻨﺘﻈﺮﺑﺎﺷﻨﺪﻭﺑﮕﺮﺩﻧﺪﺗﺎﺍﻓﺮﺍﺩﺑﺎﺭﺯﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﺭﺍﭘﻴﺪﺍﻛﻨﻨﺪ
ﻛﻪﺍﻳﻦﻣﺴﺎﻟﻪﺑﺴﻴﺎﺭﻣﺸﻜﻞﺍﺳﺖ.ﺍﻣﺎﻧﻔﺲ ﻭﺍﻛﻨﺶﺁﻗﺎﻯﺧﺎﻟﺪﻣﺸﻌﻞ
ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪﺩﺭﺍﻳﺠﺎﺩﺭﻭﺣﻴﻪﻣﻘﺎﻭﻣﺖﺩﺭﻣﻴﺎﻥ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰﻫﺎﻭﺍﻳﺠﺎﺩﺗﺮﺱ
ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﺩﺭﺩﻝ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻠﻰﻫﺎﻣﻮﺛﺮﺑﺎﺷﺪ.
35
ﻧﻜﺎﺕ ﺣﺎﺋﺰ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺭ ﺗﺮﻭﺭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ
11ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺖ ﺩﺭ ﺩﺑﻲ
ﻣﺤﻤﺪ ﻓﺮﺍﺯﻣﻨﺪ
ﺳﻔﻴﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﺤﺮﻳﻦ
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻋﺒﺪﺍﻟﺮﺋﻮﻑ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺍﺑﻮﺍﻟﻌﺒﺪ ،ﺑﻴﺴــﺘﻢ ﻣﺎﻩ
ژﺍﻧﻮﻳﻪ ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺷــﻬﺮ ﺩﺑﻰ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖﻫﺎ
ﺗﺮﻭﺭ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺷﻬﺎﺩﺕ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺍﺯ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺟﻨﺒﺶ ﺣﻤﺎﺱ ﺩﺭ ﻫﺘﻞ ﻣﺤﻞ ﺍﻗﺎﻣﺘﺶ ﺩﺭ
ﺩﺑﻲ ﺗﻮﺳــﻂ ﻳﻚ ﮔﺮﻭﻩ ﺗﺮﻭﺭ ﺷــﺪ .ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻲ ﭘﻴﺶﺗﺮ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩﻱ ﺑﺎ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ
ﺭﺍ ﺗــﺮﻭﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺩﺭ ﭘﻰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﻭﻳﺪﺋﻮﻱ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺍﺯ
ﻗﺎﺗﻼﻥ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺑﻪﺩﺳــﺖ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ 11ﻧﻔﺮ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ
ﻛﻪ ﻳﻚ ﺯﻥ ﻋﻀﻮ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺎ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺩﺭ ﭘﻰ ﺗﺮﻭﺭ ﻋﻀﻮ ﺣﻤﺎﺱ ﺩﺭ ﺩﺑﻰ ،ﭘﻴﮕﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﻧﺸﺎﻥ
ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻯ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﺗﻮﺳــﻂ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ )ﻣﻮﺳﺎﺩ(
ﻭ ﺑﺎ ﺑــﻪﻛﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛــﻪ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺑﻪﻗﺘﻞ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﺑﻰ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺑﻌﺪ
ﺣﺎﺋﺰ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺍﺳﺖ.
-1ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﻣﺴــﺘﻨﺪﺍﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻧﻔــﻮﺫ ﻭ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﮔﺮﻭﻩ
ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﻣﻮﺳﺎﺩ ﻧﺸﺎﻥﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ
ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﺭﺕ ﻛﻮﭼﻚ ﻧﺼﺐ ﺷﺪﻩ ﻭ ﭘﻠﻴﺲ
ﺩﺑﻰ ﺑﺎ ﺑﻪﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻭﺭﻭﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭ ﺗﺮﺩﺩ ﺁﻧﻬﺎ
ﺩﺭ ﻫﺘﻞﻫﺎ ﻭ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﻞ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺍﻟﻤﺒﺤﻮﺡ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻧﺸــﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ
ﺩﺑﻰ ﻳﻚ ﺷﻬﺮ ﻣﺠﻬﺰ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﭘﻴﺸﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻛﺲ
ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﺭﺕ ﻭ ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﭼﺸﻢ ﭘﻠﻴﺲ ﻭ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦﻫﺎﻯ ﻧﺼﺐ
ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻣﺎﻛﻦ ،ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ.
-2ﻳﺎﺯﺩﻩ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﻮﺳــﺎﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ﺩﺳــﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ
ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺷﺎﻣﻞ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ،ﺁﻟﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻯ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻭﺭﻭﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺑﺎ ﺳﻬﻮﻟﺖ
ﻭ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺳﻮءﻇﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﺍﻛﺜﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ
ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩﻫﺎﻯ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﺧﻠﻴﺞﻓﺎﺭﺱ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺍﺟﺎﺯﻩ
ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺧــﺬ ﻛﻨﻨﺪ .ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﺍﻋــﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ
36
ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺟﻌﻠــﻰ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ،ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑﺮﺍﻯ
ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺩﺍﺷــﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ
ﺑﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﺷﺎﻫﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﺍﻓﻜﺎﺭ
ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩﺍﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ
ﻭ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﻓﺸــﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ .ﻗﻄﻌﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺲ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ
ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪﮔﺎﻥ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻋﺮﺑﻰ ﻣﻨﻄﻘﻪ
ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﺑﺎ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﺁﺯﺍﺩﻯ
ﺭﻓﺖ ﻭ ﺁﻣﺪ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﻫﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺍﺯ ﺷﺎﺧﺺﻫﺎﻯ ﻗﺎﺑﻞ
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺩﺭ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺨﺘﺼﺎﺕ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰﺁﻳﺪ.
ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﺁﻧﻬﺎ ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺍﺯ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺍﺯ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺑﻬﺘﺮﻯ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺩﺭ ﺍ ﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ،ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﭘﺲ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻫﻤﺎﻝ ﺩﺭ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺍﺯ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺻﺎﺩﺭﻩ
ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻭ ﺩﺭﺩﺳﺮ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ
ﺭﻭ ﺑﻪ ﺭﻭ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ.
-3ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻃﺒﻖ ﺁﻧﭽﻪ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﮔﻔﺘﻪ
ﺟﻌﻞ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﺎﺷــﻨﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻗﻮﺕ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ
ﺟﺎﺳﻮﺳﻰ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺎﺩ
ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻪﻧﻮﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﻣﺪﻋﻰ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻰ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﺸﻜﻞ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻰﻛﻨﺪ.
ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺷــﺶ ﻧﻔﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﻭﺭ ﺩﺳــﺖ
ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺳــﺎﻣﻰ ﻭ ﺗﺎﺑﻌﻴﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ
ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﻫﻮﻳﺖ ﻭ ﺗﺎﺑﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙﺗﺮ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺭﻭﺷﻦ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ﻋﺮﺑﻰ ﻭ ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ﺩﺑﻰ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﻰ
ﺑﺎ ﺍﻛﺜﺮ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺻﻮﻻ ﻧﺼﺐ ﺳﻴﺴــﺘﻢﻫﺎﻯ
ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ﺗﻮﺳــﻂ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﻏﺮﺑﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺍﺳﺖ .ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷــﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﻋﻠﻴﻪ
ﺗﺮﻭﺭﻳﺴــﺖﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺭﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺑــﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﺎ
ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻣﻞ ﻭ ﺑﻰﺳﺎﺑﻘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﻼﺣﻈﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺩﻭﺟﺎﻧﺒﻪ ﺳﻌﻰ
ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻭ ﺭﺳــﺎﻧﻪﺍﻯ ﻧﻜﻨﻨﺪ.
ﭼﻪ ﻋﻮﺍﻣﻠﻰ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻩ ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﺑﺎ ﺷﻜﺎﻛﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﻭ ﺑﻰﺳﺎﺑﻘﻪﺍﻯ
ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺘــﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ؟ ﺣﻘﻴﻘﺘﺎ
ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻰﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺩﺭ
ﻣﻌﺮﺽ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘــﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﻧﺤﻮﻩ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ
ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺑﻰ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
-4ﺩﺑﻰ ﻳﻚ ﺍﻣﺎﺭﺕ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻃﻰ ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪﻯ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺤﻠﻰ ﺍﻣﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﻮﺭﻳﺴﻢ
ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺑــﻰ ﺩﺭ ﺑﻴﻦ ﺍﻣﺎﺭﺕﻫﺎ ﺩﺭ ﺷــﻤﺎﺭ
ﺍﻣﺎﺭﺕﻫﺎﻯ ﻧﻔﺖﺧﻴﺰ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺪﻳﻮﻥ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ
ﺗﻮﺭﻳﺴﻢ ﻭ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺍﺳــﺖ ،ﺣﻔﻆ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖﻫﺎﻯ
ﺣﻴﺎﺗﻰ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ
ﻣﻰﺭﻭﺩ .ﺻﺪﻫﺎ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺩﻻﺭ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ﻭ ﺍﺗﺒﺎﻉ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺯ
ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﺑﻰ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺑﻪ ﺧﻄﺮ ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺩﺭ
ﺩﺑﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﺭﺕ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ .ﺗﺠﻬﻴﺰﺍﺕ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ
ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﺩﺑﻰ ﻛﻪ ﻧﻤﻮﻧﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ
ﭘﻠﻴــﺲ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﺭﺕ ﺩﻳﺪﻳﻢ ﺑــﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻠﻘﻰ ﻭ ﺑﺎ ﺻــﺮﻑ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻯ
ﻛﻼﻥ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷــﺖ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﭘﻰ
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺭﻛﻮﺩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺿﺮﺑﺎﺕ ﻣﻬﻠﻜﻰ ﺭﺍ
ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭگ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﺭﺕ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ
ﻭﺭﺷﻜﺴــﺘﮕﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺍﺑﻮﻇﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ
ﻧﺠﺎﺕ ﺩﺑﻰ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺗﺠﻮﻳﺰ ﻣﺒﺎﻟﻎ ﻫﻨﮕﻔﺖ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺎﺭﺕ ﻧﻤﺎﻳﺪ.
ﺩﺑﻰ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﺧﻄﺮ ﺍﻓﺘﺎﺩﻥ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ ﺗﻮﺭﻳﺴﻢ
ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﺤﻤﻞ ﻛﻨﺪ .ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﺘﻰ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﻔﺎﻑ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ
ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺑﻰ ﻣﺤﻞ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺴﻮﻳﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻧﻴﺴﺖ،
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺗﺮﻯ ﺑﻪ ﻗﻀﻴﻪ
ﺑﺒﺨﺸﺪ .ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻰ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻭ ﺍﺳﺮﺍﺋﻴﻞ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﺒﺎ
ﻣﺮﺩﻡ ﺧﺎﻭﺭﻣﻴﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺮﻭﺭﻳﺴﻢ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﺨﻤﺼﻪ
ﺑﺰﺭﮔﻰ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﺭﻭﺵ ﺟﺪﻳﺪ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﻪ ﭘﻜﻦ
ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺩﺭﻛﺎﺥ ﺳﻔﻴﺪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ،ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻧﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ
ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻰﮔﺬﺭﺍﻧﻨﺪ .ﺑﺤﺚ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻓﺸــﺎﺭ ﺑﺮ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮﺍﺿﻌﺶ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ
ﻭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺷــﺮﻛﺖ ﮔﻮﮔﻞ ﻭ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻣﻮﺭ ﺧﺎﺭﺟﻪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ،ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺒﺎﺣﺜﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻓﻴﻤﺎﺑﻴﻦ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ
ﺑﺤﺚ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸــﺮ ﻛﻪ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﻭﺍﺳــﻄﻪ ﻧﺒﻮﺩ ﺁﺯﺍﺩﻯﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻭ ﺍﻋﺪﺍﻡﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺳــﺎﻳﺮ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﻏﺮﺏ ﻭ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺳﺖ ،ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻛﻤﻚ ﻧﻤﺎﻳﺪ .ﺑﺤﺚ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ
ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ
ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻫﺮ ﺍﺯ ﮔﺎﻫﻰ ﻣﻮﺟﺒﺎﺕ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﺎ
ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺍﺧﻴﺮﺍ ﻧﻴﺰ ﻓﺮﻭﺵ ﺗﺴﻠﻴﺤﺎﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ
ﻧﻴﺰ ﺗﻨﺶ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺭﺍ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺍﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺧﻴﺮﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﺳﺖ ،ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺳﻮﻯ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩﺗﺮ ﺷﺪﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺳﻮﻕ ﺩﺍﺩ .ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﺎﺭﺍﻙ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻛﺮﺩ .ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺩﻗﻴﻘﺎ
ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺍﻣﺎ ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﺑﻪ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺁﺯﺭﺩﻩﺧﺎﻃﺮ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﻫﻴﺎﺗﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﻛﻪ
ﭼﻨﺪﻯ ﭘﻴﺶ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﭼﻴﻨﻰ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻛــﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﻣﻮﻓﻘﻴﺖﺁﻣﻴﺰ
ﻧﺒــﻮﺩﻩ ﻭ ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻭﺟﻪ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻘﻪ
ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ .ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ،ﺭﻫﺒﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ
ﻓﺸﺎﺭ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﻫﻮﻳﺖ ﺗﺒﺖ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ
ﻣﺮﺩﻡ ﺁﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ.
ﺍﻳﻦ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺵ ﺳــﻼﺡ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ ،ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﭘﻮﻟﻰ ﭘﻜــﻦ ﻭ ﻃﺮﺡ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﺗﻴﺮﮔﻰ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺴــﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺳــﺎﻋﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺩﺭﺍﺯﺍ ﻛﺸﻴﺪ،
ﻛﺎﺥ ﺳﻔﻴﺪ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﺍﻯ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ،ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺗﻌﻬﺪ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮﺧﺸﻮﻧﺖﺁﻣﻴﺰ ﻭ ﺗﻼﺵ ﺍﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﭼﻴﻦ
ﺭﺍ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﭼﻴﻦ ﻭ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﺭﺍ
ﺑﻪﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻞ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺗﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺗﺮﻏﻴﺐ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ
ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻝ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ،ﭘﻴﺸﺮﻓﺖﻫﺎﻯ
ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺣﺎﺻﻞ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﭘﻜﻦ ﺭﻫﺒﺮ 74ﺳﺎﻟﻪ ﺗﺒﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻳﻚ
ﺟﺪﺍﻳﻰﻃﻠﺐ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥﻫﺎ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺳﺮﺗﺎﺳﺮ ﺟﻬﺎﻥ،
ﺗﻌﻬﺪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﻏﻴﺮﺧﺸﻮﻧﺖ ﺁﻣﻴﺰ ﺭﺍ ﻣﻰﺳﺘﺎﻳﻨﺪ.
ﻛﺎﺥ ﺳــﻔﻴﺪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺍﻭﺑﺎﻣــﺎ ﻭ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﺑﺮ ﺍﻫﻤﻴﺖ
ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ ،ﺣﺎﻝ ﺁﻧﻜﻪ ﭘﻴﺶﺗﺮ
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬــﻮﺭﻯ ﺍﻳﺎﻻﺕﻣﺘﺤﺪﻩ ﺩﺭ ﺩﻓــﺎﻉ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﭼﻴﻦ ﻓﺮﺻﺖ
ﺩﻳــﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻫﺐ ﺑﻮﺩﺍﻳﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ ﺩﺍﺩ .ﺍﻳــﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﺍﺗﺎﻕﻫﺎﻯ ﻛﺎﺥ ﺳــﻔﻴﺪ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺩﻋﻮﺕ ﺍﺯ ﻋﻜﺎﺳــﺎﻥ
ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯﻫﺎ ﻭ ﺷــﺒﻜﻪﻫﺎﻯ ﺧﺒﺮﻯ ،ﻛﺎﺥ ﺳــﻔﻴﺪ
ﺧﻮﺩ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺴــﺖ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮﺩ؛ ﺗﺸــﺮﻳﻔﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺭﻭﺳــﺎﻯ ﭘﻴﺸــﻴﻦ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﭼﻴﻨﻰﻫــﺎ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺭﺍ ﺩﺳــﺘﺎﻭﻳﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ
ﺧﺼﻮﺹ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﮔﺮﭼﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺯ ﭼﻴﻦ ﺧﻮﺍﺳﺖ
ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺷــﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﺗﺎﺑﻌﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻱ
ﻫــﻢ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﻧﺮﻡ ﻛــﺮﺩﻥ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺗﻨﺪ ﭘﻜﻦ ﺑﺮﺁﻣﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳــﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ
ﻃﺮﻑﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﻣﺘﺤﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﻣﻼﺣﻈﺎﺕ ﭼﻴﻦ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻼﻗﺎﺕ
ﺑﺎﺭﺍﻙ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻲ ﻻﻣﺎ ،ﺭﻫﺒﺮ ﻧﺎﺭﺍﺿﻴﺎﻥ ﺗﺒﺘﻲ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻮﺝ ﺗﺎﺯﻩﺍﻱ
ﺍﺯ ﻛﺸــﻤﻜﺶﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩ
ﺍﺳــﺖ .ﭼﻴﻦ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻗﺎﻃﻌﺎﻧﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ
ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻣﻴﺎﻥ ﺭﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺩﺍﻻﻳﻲﻻﻣﺎﺳﺖ .ﻣﺎ ژﺍﺋﻮﻛﺴﻮ،
ﺳﺨﻨﮕﻮﻱ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﭼﻴﻦ ﺑﺎ ﺻﺪﻭﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﺍﻱ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﭼﻴﻦ
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻗﺎﻃﻊ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺳﻔﺮ ﺩﺍﻻﻳﻲﻻﻣﺎ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ
ﻃﻮﺭ ﺟﺪﻱ ﺑﺎ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺩﺍﻻﻳﻲ ﻻﻣﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﺤﺖ ﻫﺮ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻭ ﺷــﻜﻠﻲ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﺳﺖ .ﻭﻱ ﺧﺎﻃﺮﻧﺸﺎﻥ ﺳﺎﺧﺖ :ﻣﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﺎﻻﻱ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﺒﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺳﻤﻴﺖ
ﺑﺸﻨﺎﺳﺪ ﻭ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﺩﻗﺖ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﻤﻞ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ
ﻃﺮﻓﻲ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺻﺮﻳﺢ ﺍﺯ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻥ ﺁﺳﻴﺐﻫﺎﻱ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ
ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﺩﻭﻃﺮﻑ
ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﻔﺮ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ
ﺑﺤﺚ ﻭ ﺗﺒﺎﺩﻝ ﻧﻈﺮ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﻔﺮ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﭼﻴﻨﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ
ﻗﺎﻃﻊ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻲ ﻻﻣﺎ ﻭ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻣﻠﻲ ﻭ ﺩﻭﻟﺘﻲ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺳﺨﻨﮕﻮﻱ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ ﭼﻴﻦ ﺍﻓﺰﻭﺩ؛ ﻫﻮ
ﺟﻴﻦ ﺗﺎﺋﻮ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺳــﺎﻳﺮ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ
ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺯ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺟﺪﺍﻳﻲﻃﻠﺐ ﺗﺒﺖ ﺍﺟﺎﺯﻩ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺟﺪﺍﻳﻲﻃﻠﺒﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺧﺎﻙ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﺭﺍ ﻧﺪﻫﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻛﺎﺥ
ﺳﻔﻴﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮ ﻣﻮﺿﻊ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻭ ﺩﺍﻻﻳﻲﻻﻣﺎ
ﭘﺎﻓﺸﺎﺭﻱ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻫﺸﺪﺍﺭﻫﺎﻱ ﭼﻴﻦ ﻣﺒﻨﻲﺑﺮ ﺑﺮﻭﺯ ﺗﻨﺶ ﺩﺭ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻲﺍﻋﺘﻨﺎﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺑــﺎﺭﺍﻙ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻲ ﻻﻣﺎ ﺍﻣﺘﻨﺎﻉ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺩﺍﺷﺖ .ﺩﺭ
ﻫﻤﻴﻦ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻴﻠﺒﺮﺗﻮﻥ ،ﺳﺨﻨﮕﻮﻱ ﻛﺎﺥ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﻪ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﮔﻔﺘﻪ
ﺍﺳــﺖ؛ ﺭﺋﻴﺲ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳــﻔﺮ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ
ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻗﺼﺪ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻲ ﻻﻣﺎ
ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ.
ﺩﺍﻻﻳﻲ ﻻﻣﺎ ﻳﻚ ﺭﻫﺒﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﺎﻣﻊ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ
ﺍﻳﻦ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﻨﺪ .ﻭﻱ ﻫﻴﭻ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺩﺍﻻﻳﻲ
ﻻﻣﺎ ﻭ ﺑﺎﺭﺍﻙ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﺪﺍﺩ ﻭﻟﻲ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ؛ ﺑﻪﺯﻭﺩﻱ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﻦ
ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺍﻋﻼﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦﺣــﺎﻝ ،ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ
ﻫﻮﺟﻴــﻦ ﺗﺎﺋﻮ ،ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﻭﺍﻛﻨــﺶ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺩﺭ
ﺍﺟﻼﺱ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﺁﻭﺭﻳﻞ ﺩﺭ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ،
ﺷــﺮﻛﺖ ﻧﻜﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺭﺳﻤﻰ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎﻩ ﻧﻮﺍﻣﺒﺮ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ
ﻟﻐﻮ ﻛﻨﺪ .ﮔﻔﺘﻨﻰ ﺍﺳﺖ ،ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭼﻴﻦ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ
ﺑﺮﺧﻰ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻯ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ
ﻫﻤﺴﻮﻳﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻣﻰﺷــﻮﺩ .ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣــﺎ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﻼﺵﻫﺎﻯ
ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺩﺭ ﺟﻠﺐ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﭼﻴﻦ ﺍﺯ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻛﻠﻴﺪﻯ ﭼﻮﻥ ﺍﻋﻤﺎﻝ
ﺗﺤﺮﻳﻢﻫﺎﻯ ﺳﺨﺖﺗﺮ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺣﻞ ﺑﻦ ﺑﺴﺖ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﻛﺮﻩﺷﻤﺎﻟﻰ
ﻭ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺟﻮﻯ ﺭﺍ ﺗﺤﺖﺍﻟﺸﻌﺎﻉ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ،ﺑــﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ
ﺍﺳــﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻜﻰ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﭘﺸﺖ ﺻﺤﻨﻪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ،ﮔﻤﺎﻥ ﻧﻤﻰﺭﻭﺩ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﭼﻴﻦ
ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯﺷﺎﻥ ﻻﺯﻡ
ﻭ ﻣﻠﺰﻭﻡ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺍﺳﺖ ،ﺷﻮﺩ.
37
ﻣﻌﻤﺎﻱ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ
ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﺭﻋﻴﻦ ﺗﻌﺎﺭﺽ
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺤﺴﻦ ﺷﺮﻳﻌﺘﻲﻧﻴﺎ ،ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺮ ﻣﺮﻛﺰ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ
ﺣﺎﻧﻴﻪ ﭘﺮﻣﺎ
ﺳـﻔﺮ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﭘﺸـﺖ ﺩﺭﻫﺎﻯ ﺑﺴﺘﻪ ،ﻭﺍﻛﻨﺶ ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺩﺍﺷـﺖ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻓﺮﻭﺵ ﺳﻼﺡﻫﺎﻯ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﻮﺿﻊ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺭﺍ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﺴﻦ ﺷﺮﻳﻌﺘﻰﻧﻴﺎ ،ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭼﻴﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻫﻢ ﮔﺮﻩ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﻰ
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻓﺮﻭﺵ ﺳﻼﺡ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺗﻴﺮﮔﻰ ﺑﻴﻨﺠﺎﻣﺪ .ﻭﻯ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺑﺮﻗﺪﺭﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﭼﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺭﻓﺘﺎﺭﺵ ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﭘﺸﺖ ﺩﺭﻫﺎﻯ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﺮﺩ .ﺁﻳﺎ ﺍﻭ ﻫﺪﻑ
ﺧﺎﺻﻰ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟ ﺍﮔﺮ ﻫﺪﻓﺶ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻨﺶ ﺍﺳﺖ ،ﭼﺮﺍ
ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﺮﺩ؟ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﺳﻔﻴﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺑﻪ ﺗﻴﺮﻩﺗﺮ ﺷﺪﻥ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻤﻲﺍﻧﺠﺎﻣﺪ؟
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎ ﻭ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺸﺘﺮﻛﻰ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ
ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺩﺍﺭﺍﻯ ﻳﻜﺴــﺮﻯ ﻧﻘﺎﻁ ﺗﻌﺎﺭﺽ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ
ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺗﻜﺮﺍﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻮﻗﺖ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﻛﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ
ﻳﻜﺴــﺮﻯ ﺗﻨﺶﻫﺎﻯ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺑﺸﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺳﻄﺢ ﺗﻨﺶ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﻯ
ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﻠﻴﺖ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻨﺪ ،ﻛﻤﺎﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻃﻊ ﻗﺒﻠﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺭﻭﺳﺎﻯ ﺳﺎﺑﻖ ﺟﻤﻬﻮﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺻﻮﺭﺕ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﻭﺍﻛﻨﺶ ﭼﻴﻦ ،ﻭﺍﻛﻨﺶ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻭ
ﻟﻐﻮ ﻳﻜﺴــﺮﻯ ﺩﻳﺪﺍﺭﻫﺎﻯ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﻭ ﻛﻢ ﺷﺪﻥ ﻳﻜﺴﺮﻯ ﺍﺯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﻫﺎﻯ
ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﻴﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ
ﻳﺎ ﺍﻟﮕﻮﻯ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻞ ﺟﺪﻯ ﻛﻨﺪ.
ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺳـﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺳﻔﺮ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪﻧﻈﺮ
ﺷﻤﺎ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ؟
ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺩﻻﻳﻞ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ
ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳــﻔﺮﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﻧﺠﺎﻣﺶ ﺑﻮﺩ ،ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﺎ
ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ،ﺗﻤﺎﻳﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ
ﻧﺸــﺎﻥ ﻧﻤﻲﺩﺍﺩ ،ﻛﻤﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺭﺍ
ﺑــﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺩﻳﺪ ﺍﺯ ﭼﻴﻦ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﭼﻨﺪﻯ ﭘﻴﺶ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ ،ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺎﻧﻊ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﻭ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻣﺎﻧﻌﻰ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺭﻭﻯ
ﺳﻔﺮ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮﺩ ،ﺑﺮﻃﺮﻑ ﺷﺪ ﻭ
ﻭﻯ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺳﻔﺮ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ
ﻋﻠﺖ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻋﺪﻡ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﻄﻊ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺳﻔﺮ
ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻲ ﻻﻣﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩ.
ﺑﺮﺧﻰ ﺑﺮ ﺍﻳـﻦ ﻋﻘﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺁﻣﺮﻳـﻜﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ
ﻓﺸﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ
ﺩﺭ ﺳﻔﺮ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﭼﻪ ﻣﻮﺍﻧﻌﻰ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﺮﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ
ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺩﻫﺪ؟
ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻋــﻮﺕ ﺍﺯ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻯ ﺳــﻔﺮﻫﺎﻯ ﺳــﻨﺘﻰﺍﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﭘﺮﺁﻭﺍﺯﻩ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺍﺷﺖ .ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻣﺜﺎﻝ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻮﺵ ﻫﻢ ﻣﺮﺗﺐ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺩﻳﺪﺍﺭﻫﺎﻯ ﺳﺎﻻﻧﻪﺍﻯ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﺪﺍﻝ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻮﺵ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﻋﻄﺎ ﺷﺪ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎ
ﭼﻴﻦ ﻳﻚ ﺳــﻨﺖ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺸﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﺳﻔﺮ ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ
ﻣﻲﻛﻮﺷــﻴﺪﻧﺪ ﺟﻮ ﻣﺜﺒﺘﻰ ﺑﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﭼﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ
ﺩﺍﺷﺖ ،ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺑﻬﺘﺮ ﭘﻴﺶ ﺑﺒﺮﻧﺪ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻘﻄﻊ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ
38
ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺍﻳﻦ ﻳﻜــﻰ ﺍﺯ ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎﻯ ﺭﺍﻳﺞ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻭ
ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ
ﺍﻭﻻ ﻣﺴﺘﻨﺪﺍﺕ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﻦ
ﺭﻓﺘﺎﺭ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﭘﻴﻮﻧﺪﻯ
ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﺒﺖ ﻭ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺍﺯ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﻭ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﻣﺨﺘﺎﺭﻯ ﺗﺒﺖ ﻳﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻗﻠﻴﺖﻫﺎ
ﻣﻲﻧﺎﻣﻨﺪ ،ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ 1940ﻭ
ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﺎﺯ ﺗﻌﺮﻳــﻒ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﺯ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﺎ ﺑﺤﺚ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺧﺎﺹ
ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻫﺴــﺘﻪﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺰﻣﺎﻧﻰ
ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪﺍﻯ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﺘﻜﻰ ﺑﺮ ﺩﺍﺩﻩﻫﺎﻯ ﻣﺤﻜﻤﻲ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺸﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﻔﺮ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﻣﻮﻛﻮﻝ ﺷﺪ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ ﺩﻋﻮﺕ ﺍﺯ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪﺗﻴﺮﮔﻰ ﺭﻭﺍﺑﻂﺷﺎﻥ
ﺑﺎ ﭼﻴﻦ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﻋﻮﺕ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺩﻻﻳﻞ ﺧﺎﺻﻰ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺑﺮﻗﺪﺭﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﭼﻴﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩ
ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﺪ ،ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺭﻓﺘﺎﺭﺵ ﺗﻬﺎﺟﻤﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﭼﻪ ﻭﺍﻛﻨﺸﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ .ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺩﻻﻳﻞ ﻃﻴﻔﻰ ﺍﺯ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﺮ ﭼﻴﻦ ،ﻧﺸﺮ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻯ
ﻟﻴﺒﺮﺍﻝ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ،ﺍﺩﻋﺎﻯ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸﺮ ﻭ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻗﻠﻴﺖﻫﺎ ﻭ ...ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ
ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻗﺪﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻨﺎ
ﺑﻪ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻭ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ
ﺭﻗﺒﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺩﺭﺟﻪ ﺛﺎﻧﻮﻳﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻳﻌﻨﻰ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻧﻤﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺑﺤﺚ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺑﺤﺜﻲ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻮﺿﻊ ﭼﻴﻦ
ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴــﺘﻪﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺻﺮﻓﺎ ﺍﺯ ﺯﺍﻭﻳﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﺟﺎﻧﺒﻪ
ﭼﻴﻦ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺿﺮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ
ﺗﺤﺮﻳﻢﻫﺎﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ،ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ
ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻳﻚ ﺍﻫﺮﻡ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻗﻄﻌﺎ ﺩﺭ ﺣﺪ ﻳﻚ ﺍﻫﺮﻡ ﺑﺎﻳﺪ
ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺻﻮﺭﺕ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﻣﻦ ﺷﺎﻫﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺫﻛﺮ ﻛﻨﻢ.
ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﭼﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ
ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻓﺮﻭﺵ ﺳﻼﺡ ﺗﻮﺳﻂ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﻨﺶ ﺷﺪ .ﺁﻳﺎ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻛﺮﺩ؟
ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﻗﺎﺑــﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﺎﻟﺒــﻰ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﺎ
ﭼﻴﻦ ﮔﻔﺖ .ﻭﻯ ﮔﻔﺖ :ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﻧﻪ ﺩﻭﺳــﺖ ﻣﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺷــﻤﻦ
ﻣﺎ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺭﻗﻴﺐ ﻣﺎ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺩﻭﺳــﺖ
ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺭﻗﺒﺎﻳﻰ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻄﻖ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﻢ ،ﻓﺮﻭﺵ ﺳــﻼﺡ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ ،ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ
ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ،ﺑﺤﺚ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﺸــﺮ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ ،ﺑﺤــﺚ ﭘﺮﺩﻩﺁﻫﻨﻴﻦ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻢ
ﻛﻠﻴﻨﺘﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧــﺖ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ ،ﻫﻤﮕﻰ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ
ﺭﻭﺍﺑﻄﻰ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻯ
ﺑﺰﺭگ ﻛﻪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺭﻗﺎﺑﺖﺁﻣﻴﺰﻯ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﭼﻴﻦ
ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﻢ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﻳﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑـﻪ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﺳـﺎﻝﻫﺎﻯ
ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻭﻝ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷـﺪ ،ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻯ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ؟
ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 2020ﻳﺎ 2030ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ،ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻥ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺑﺮﻗﺪﺭﺕ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﭼﻴﻦ ﻫﻨﻮﺯ ﻳﻚ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﺳــﺖ ﺍﻣﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﻚ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﺳــﺖ،
ﻭﺍﻗﻌﻴﺘﻰ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻣﺎﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﻴﭻ ﺭﻗﻴﺒﻰ
ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻬﺖ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻰ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﺮﻗﺪﺭﺕ ،ﺭﻓﺘﺎﺭ
ﻃﺒﻴﻌﻰ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺠﻢ ﻋﻈﻴﻤﻲ ﺍﺯ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺍ ﺍﻧﺒﺎﺷﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻴﻦ ﭼﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﻌﻰ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻯ
ﻗﺪﺭﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺷــﻜﻞﺩﻫﻰ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ
ﺁﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﻲﭘﺴــﻨﺪﺩ ﻭ ﺁﻧﻄــﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺳــﺖ،
ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻰ ﺷﻜﺎﻑ ﻗﺪﺭﺕ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﺷﻜﺎﻑ
ﻋﻈﻴﻤﻲﺍﺳــﺖ ،ﻣﺨﺼﻮﺻﺎ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﻗﺪﺭﺕ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻊ ﺑﺎﻻ ﺑﺎ ﭼﻴﻦ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﮕﺮﺍﻥ
ﭼﻴﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺁﻥ ﺑﺤﺚﻫﺎﻳﻰ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭼﻴﻦ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ ،ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺑﻪ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺩﻫﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ
ﺗﺎ ﺁﻳﻨﺪﻩﺍﻯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺷﻮﺩ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺎﻛﻢ ﺍﺳﺖ،
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺷﻤﺎ ﺍﺯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺑﺮ ﺧﻼﻑ ﺗﺤﻠﻴﻞﻫﺎﻯ ﺭﺍﻳﺠﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻧﻮﻋــﻰ ﺍﺯ ﺭﻗﺎﺑــﺖ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺗﻨــﺶ ﺭﺍ ﺑﻴﻦ ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩﺍﻯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ
ﻭ ﺭﻗﺎﺑــﺖ ﺑﺎ ﻏﻠﺒﻪ ﻭﺯﻥ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯﺟﻮﻳﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﺣﺮﻛﺖ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺑﻪ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻨﻴﺪﻩ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻓﻌﻠﻰ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻜﻰ ﺩﺭ ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺶ
ﻛﺸﻴﺪﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﻣﺘﺼﻮﺭ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﺷﺎﻳﺪ ﺩﺭ 20ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺥ ﺑﺪﻫﺪ ﺍﻣﺎ ﺗﺎ ﺁﻳﻨﺪﻩﺍﻯ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ
ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﺣﺮﻑ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺯﺩ ،ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖﻫﺎ
ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ،ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ
ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺭﺳــﺎﻧﻪ ﻭﺍﻛﻨﺶﻫﺎﻯ ﺗﻨﺪﻯ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ
ﺍﻧﺪﻛﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ﺑــﻪ ﻧﺎﻭ ﻫﻮﺍﭘﻴﻤﺎﺑﺮ ﻧﻴﻤﻨﺖ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻨﮓﻛﻨﮓ ﭘﻬﻠﻮ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺭﻭﺍﺑﻂ
ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑــﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽﻫﺎﻳــﻰ ﻛﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ
ﺍﻳــﻦ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑﭘﺬﻳﺮﻯ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑــﻪ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺍﺳــﺖ .ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﺑﻂ
ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﻋﻤﺪﺗﺎ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻰ ﺳﻄﺤﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻳﻦ
ﺩﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺑﺰﺭگ ﺍﺳﺖ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﺍﺳــﺘﻨﺒﺎﻁ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺮ ﺍﻟﮕﻮﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ
ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﻏﻠﺒﻪ ﺩﺍﺭﺩ.
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﺟﻮﺍﺩ ﻣﻨﺼﻮﺭﻱ
ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﭘﺸﺖ ﺩﺭﻫﺎﻱ ﺑﺴﺘﻪ
ﺁﺭﺯﻭ ﺩﻳﻠﻤﻘﺎﻧﻰ
ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎ ،ﺭﻫﺒﺮ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻔﻆ ﻫﻮﻳﺖ ﺗﺒﺖ ﻭ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻧﺴﺎﻧﻰ ﻣﺮﺩﻡ
ﺁﻥ ﺍﺳـﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷـﺪ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺵ ﺳﻼﺡ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ ،ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﭘﻮﻟﻰ ﭘﻜﻦ ﻭ ﻃﺮﺡ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﺗﻴﺮﮔﻰ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭼﻴﻦ ﺍﺯ
ﺳﻮﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻓﺸﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺮ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﺴﻮﻳﻰ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﻣﺴـﺎﺋﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺟﻮﺍﺩ ﻣﻨﺼﻮﺭﻯ ،ﺳﻔﻴﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳـﻼﻣﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﻭ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪﻯ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺍﺻﻞ
ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ «.ﻭﻯ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﻓﺸﺎﺭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮﺿﻊ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴﺘﻪﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﭘﺸﺖ ﺩﺭﻫﺎﻯ ﺑﺴـﺘﻪ ﺑﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ
ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳـﺪ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴـﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﺩﻭﺭﺍﻧﻰ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮﻯ ﺭﺍ ﭘﺸﺖﺳﺮ ﻣﻰﮔﺬﺍﺭﺩ .ﺍﮔﺮ ﻫﺪﻑ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ
ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺗﻨﺶ ﺑﺎ ﭼﻴﻦ ﻧﻴﺴـﺖ ،ﭼـﺮﺍ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑـﺎ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺭﺍ
ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ؟
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ
ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪﻯ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺍﺻﻞ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ
ﻣﻰﺭﺳــﺪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩﺍﻯ ﻧﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺩﻭﺭ ﭼﻴﻦ ﺑﻪﻗﺪﺭﺕ ﺍﻭﻝ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ
ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ .ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺯ ﺗﻤﺎﻣﻰ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎ
ﻭ ﺍﻫﺮﻡﻫﺎﻯ ﻣﻮﺟــﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻛﺮﺩﻥ ﭼﻴﻦ ﺑﺎ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ
ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﺪ ،ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺤﺚ ﺗﺠﺰﻳﻪ ﭼﻴﻦ ﻳﺎ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﻭﻟﺖ
ﭼﻴﻦ ﺑﺎ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺧﻮﺩ .ﻧﻜﺘﻪ ﺑﻌﺪﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ
ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫــﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﻫﻤﺮﺍﻩ
ﺧﻮﺩ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺳــﻌﻰ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌــﺪﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭﮔﻴﺮ
ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺑﺤﺚ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻛﺮﻩﺷــﻤﺎﻟﻰ،
ﺑﺤﺚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑــﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻭ
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ
ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻭﻗﺖ ﻳﻚﺑﺎﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﻣﺴﺎﻟﻪﺍﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ
ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﺩﺭﺳــﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺗﺒﺖ ﻭ
ﺩﺍﻻﻳﻰﻻﻣﺎﺳــﺖ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺗﻌﺠﺒﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ،ﺭﻫﺒﺮ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻦ
ﺑﻮﺩﺍﻳﻰ ﭼﻴﻦ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﻭ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﻰ ﺣﺮﻑﻫﺎﻯ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻬﻤﻰ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﭘﺸﺖ ﺩﺭﻫﺎﻯ ﺑﺴﺘﻪ ﺭﺩ ﻭ ﺑﺪﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﭘﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ،ﺳـﻔﻴﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﻢ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﺷـﺪﻩ
ﺍﺳـﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴـﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺗﻴﺮﮔﻰ ﺑﻴﺸـﺘﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻴﻦ ﻭ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ؟ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﺎ ﻛﺠﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﭼﻪ ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺭﻭﺍﺑﻂﺍﻳﻦﺩﻭﻛﺸﻮﺭﺑﻪﺩﻻﻳﻠﻰﺑﺴﻴﺎﺭﮔﺴﺘﺮﺩﻩ،ﺑﺮﺍﻯﻫﺮﺩﻭﻛﺸﻮﺭﺍﻫﻤﻴﺖ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦﺗﻐﻴﻴﺮﻣﻬﻤﻰﺩﺭﺭﻭﺍﺑﻂﺩﻭﻛﺸﻮﺭﻧﺨﻮﺍﻫﺪﺑﻮﺩ،ﺑﻠﻜﻪﺗﺪﺍﻭﻡ
ﻧﻮﻋﻰ ﺗﻨﺶﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺩﻫﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﺳﺖﻭﻫﻤﭽﻨﺎﻥﺍﺩﺍﻣﻪﺧﻮﺍﻫﺪﺩﺍﺷﺖ.ﺍﻳﻦﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭﺑﻴﺶﺍﺯﺁﻧﻜﻪ
ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺩﻭﺳﺖ ﻳﺎ ﺩﺷﻤﻦ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺭﻗﻴﺐ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻴﺎﻥ ﺭﻗﺒﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ
ﭼﻨﻴﻦﺗﻨﺶﻫﺎﻳﻰﺑﻪﻭﺟﻮﺩﻣﻰﺁﻳﺪ.
ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻭ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺷﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺗﺎﺧﻴﺮﻯ ﻳﻚﺳـﺎﻟﻪ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻋﻠﺖ
ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺧﻴﺮ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﻪﻛﺎﺥ ﺳــﻔﻴﺪ
ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﻃﻰ ﻳﻚﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﺑﻪ
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ ﻭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﻫﺮﻡ ﺩﺍﻻﻳﻰ ﻻﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﻣﻘﺎﺻﺪ
ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨــﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ
ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻫﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺗﻤــﺎﻡ ﺍﻫﺮﻡﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ
ﻳﻚﺑﺎﺭﻩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺳﻌﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪﻫﺎﻯ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺍﻫﺮﻡﻫﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ ،ﻫﻤﭽﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺷﺎﻫﺪ
ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭ ﻳﺎ ﺳﻪ ﻣﺎﻩ ﻳﻚ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ
ﭼﻴﻦ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﺣﻘﻮﻕ
ﺑﺸﺮ ،ﺗﺒﺖ ،ﻓﺮﻭﺵ ﺳﻼﺡ ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ ﻭ ...ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩ.
ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺸـﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ
ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺰ
ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎﺷﺪ؟
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﺷﺪ .ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ
ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﮔﺎﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﺎﻻﻳﻰ ﺩﺍﺭﺩ،
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﺮﻑ ﻧﻈﺮ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﺯ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ ﺗﻮﺳــﻂ ﭼﻴﻦ ﻳﺎ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺳﻮﺍﻝ ﻗﺒﻞ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻡ.
ﺁﻳﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﭼﻴﻨﻰﻫﺎ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻫﺴﺘﻪﺍﻯ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻛﻨﺪ؟
ﻃﺒﻌﺎ ﺣﺮﻛﺖ ﻭ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﭼﻴﻦ ،ﺗﺎﺑﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ
ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻰ ﺁﻥ ﻛﺸﻮﺭ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ
ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻰ
ﻣﻮﺿﻊﮔﻴﺮﻯ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺳﻰ ﻗﻮﻯ
ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺎﺭ ﺷﻮﺩ ،ﻗﻄﻌﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﻮﺩ.
ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﭼﻴﻦ ﺧﻼﺻﻪ ﻧﻤﻰﺷﻮﺩ.
39
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭﺁﻳﻨﻪﺗﺤﻠﻴﻞ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻏﻮﻏﺎﻫﺎ ،ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎ )(2
ﺩﻛﺘﺮﺳﻴﺪﻣﺤﻤﺪﻛﺎﻇﻢ ﺳﺠﺎﺩﭘﻮﺭ
ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕﻋﻠﻤﻲ ﺩﺍﻧﺸﻜﺪﻩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ
ﺩﺭ ﻧﻮﺷــﺘﺎﺭ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻭ ﺻﺪﺍﻫﺎ ﻭ
ﻏﻮﻏﺎﻫﺎﻱ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻱ ﻭ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ
ﺩﺭﻣﺤﻮﺭﻫﺎﻱﻓﺮﻭﺵﺗﺴﻠﻴﺤﺎﺕﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ
ﺑﻪ ﺗﺎﻳﻮﺍﻥ ﻭ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺷﺮﻛﺖ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳــﻲ ﻓﺮﻭﺷــﻨﺪﻩ ﺍﺳــﻠﺤﻪ ،ﺭﻓﺘﺎﺭ
ﺗﺤﻘﻴﺮﺁﻣﻴﺰ ﭼﻴﻨﻲﻫﺎ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻭ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺳﻔﺮ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺁﺏﻭﻫﻮﺍ ﺩﺭ ﻛﭙﻨﻬﺎگ،
ﺍﻋﻼﻡ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﺑــﺎ ﺩﺍﻻﻳﻲﻻﻣﺎ ﺭﻫﺒﺮ ﺗﺒﺖ ﺑﻪ ﺭﻏﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﭘﻜﻦ،
ﺟﻨﮓ ﻟﻔﻈﻲ ﻭ ﻋﻤﻠﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺑﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ
ﻭ ﻣﻨﺎﺯﻋﻪ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎﻱ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻭ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻗﻼﻡ
ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺑﻴﻦ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻭ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﻏﻮﻏﺎﻫﺎ ﺗﻮﺍﻡ ﺑﺎ ﺍﻏﺮﺍﻕﻫﺎﻳﻲ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻏﺮﺍﻕﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ
ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺘﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻨﻴﻦ
ﺟﺪﺍ ﺳــﺎﺧﺖ .ﭼﻪﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﺴﺖﻫﺎ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ
ﻏﺮﺑــﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻴﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺍﻳــﻦ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﭼﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ
ﻣﻮﺿﻊﮔﻴﺮﻱﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﺿﺪﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭼﻴﻨﻲﻫﺎ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺩﺭ ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳــﺶﻫﺎ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺳــﻪ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺩﺭ
ﻏﺮﺏ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﺳــﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻨﺪ
ﺍﺯ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﭼﻴﻦ ﻣﻐﺮﻭﺭ ،ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﭼﻴﻦ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﮔﺮ ﻭ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ
ﭼﻴﻦ ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ .ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻱ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻛﻪ ﻣﻨﻌﻜﺲﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻣﺎﺣﺼﻞ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫــﺎﻱ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﺍﻣﻮﺭ ﭼﻴــﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ﻭ
ﻏﺮﺏ ﺍﺳــﺖ ﺑﻪﻧﻮﻋﻲ ﺩﺭ ﺗﻼﺵ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﻨﺶﻫﺎﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺧﻴﺮ
ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ﺭﺍ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺭﻳﺸﻪﻳﺎﺑﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﻫﺮﭼﻨﺪ
ﺩﻻﻳﻞ ﻭ ﻋﻼﺋﻤﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺭﻓﺘﺎﺭ
ﺿﺪﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭼﻴﻦ ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﺑﻌﻀﺎ ﻣﺘﻀﺎﺩ ﺍﺳﺖ،
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬــﺎ ﺩﺭ ﻓﻬﻢ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭘﻜﻦ ﻭ
40
ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﻣﻮﺛﺮ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻟﻒ -ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﭼﻴﻦ ﻣﻐﺮﻭﺭ
ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﻣﻮﺿﻊﮔﻴﺮﻱﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ
ﭼﻴﻨﻲﻫﺎ ،ﻏﺮﻭﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﭼﻴﻦ ﻭ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻏﺮﻭﺭ ﺭﺍ ﻳﻚ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺧﺎﺹ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ .ﺑﺪﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻛﻪ ﭼﻴﻦ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﻛﺴﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺩﺍﺭﺍﻳﻲ ﻭ ﺛﺮﻭﺗﻲ ﻛﻪ ﺍﻧﺪﻭﺧﺘﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺳﺮﺗﺎﺳــﺮ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻏﺮﻭﺭ ﻭ ﺳﺮﻣﺴﺘﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﺳﺮﻣﺴﺘﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻮﺿﻊﮔﻴﺮﻱﻫﺎﻱ ﺗﻨﺪ ﻋﻠﻴﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻓﺮﻳﺪ ﺯﻛﺮﻳﺎ ،ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻧﻴﻮﺯﻭﻳﻚ ﺩﺭ ﺷﻤﺎﺭﻩ 5ﻓﻮﺭﻳﻪ 2010ﻣﺠﻠﻪ ﻣﺰﺑﻮﺭ
ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻏﺮﻭﺭﻣﺤﻮﺭ ﭼﻴﻨﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﻃﺮﺡ ﻭ ﻧﻘﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺑﻪﻃــﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺑﺎﻳــﺪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﻏﺮﺑﻲ ﻭ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﺯ ﻏﺮﻭﺭ ﻭ ﺗﻜﺒﺮ ﭼﻴﻨﻲ ﺳﺨﻦ ﺯﻳﺎﺩ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ
ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻴﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ
ﺟﺪﻳﺪ ﭼﻴﻦ ﺑﺎ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺩﻫﻪ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﻭ ﺷﺨﺺ ﻭﻧﮓ ﺯﻳﺎﺋﻮﭘﻨﮓ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ
ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﻛﻪ ﭼﻴﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﻭ ﺑﻲﺭﻭﻧﻖ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ
ﺑﺎ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻱ ﻧﻮﻳﻦ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﻫﺸﺘﺎﺩ ﺧﺎﺭﺝ ﻛﺮﺩ،
ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﭼﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺳﺮﻭﺻﺪﺍ ﺭﺷﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﻛﻨــﺪ .ﺍﻣﺎ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺟﺪﻳــﺪ ،ﺍﺯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻱ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ،ﻟﺬﺍ ﻣﻐﺮﻭﺭﺍﻧﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺏ -ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﭼﻴﻦ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﮔﺮ
ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﭼﻴﻦ ،ﺑﻌﻀﺎ ﻏﺮﺏ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﻣﻄﻠﻮﺏ
ﻭ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﻭ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺯ ﺿﻌﻒ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩ .ﮔﺮﻓﺘﺎﺭﻱﻫﺎﻱ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻭ
ﺧﺎﺭﺝ ،ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﭼﻴﻦ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﻛﻨﺪ .ﺣﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﻧﮕﺮﺵ ﺍﻭﺑﺎﻣﺎ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﭼﻴﻦ ﺑﺎﻳﺪ
ﻳﻚ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻴﻦ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺷﺮﻳﻚ ﻛﻨﺪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﭼﻴﻨﻲﻫﺎ ﺩﻟﻴﻞ
ﺿﻌﻒ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻗﻠﻤﺪﺍﺩ ﺷﻮﺩ .ﻟﺬﺍ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺿﺪﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭼﻴﻦ ﺩﺭ ﻣﺪﺕ
ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺲ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﮔﺮﺍﻳﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺝ -ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﭼﻴﻦ ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ
ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺯ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ،ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﭼﻴﻦ ﺳﺮﻛﻮﺑﮕﺮ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺿﺪﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭼﻴﻦ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ
ﭼﻴﻨﻲﻫﺎ ﺳــﺨﺖ ﮔﺮﻓﺘﺎﺭ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺣﺘﻲ ﺭﺷﺪ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭﺑﺮﮔﻴﺮﻧﺪﻩ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺣﺒــﺎﺏ ﮔﻮﻧﻪﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺣﺒﺎﺏﻫﺎ
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺷﻜﺴــﺘﻪ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﺪﻩ ﻭ ﭼﻴﻦ ﺑﺎ ﺁﺷﻔﺘﮕﻲﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ
ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷــﻮﺩ .ﺑﻪﻋﻼﻭﻩ ﭼﻴﻦ ﺑﺎ ﺳــﻴﺎﻫﻪﺍﻱ ﻃﻮﻻﻧــﻲ ﺍﺯ ﻣﻌﻀﻼﺕ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺣﺘﻲ ﻣﻔﻬﻮﻡ
ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻱ ﺷﻜﻨﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻴﻦ ﺑﻪﻛﺎﺭ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ .ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺟﻮﺍﻥ
ﺯﻳﺮ 30ﺳــﺎﻝ ﭼﻴﻦ ﺑﻪ ﺭﻗﻤﻲ ﺣﺪﻭﺩ 350ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﻧﺴــﻞﻫﺎﻱ ﺣﺎﻛﻢ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻳﺎﻧﮓ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻻﻧﺘﺸﺎﺭ
ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺩﺭ ﭼﻴﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﻣــﻲﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺩﻭﻟﺖ
ﭼﻴﻦ ،ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ،ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭼﻴﻨﻲ ﺩﭼﺎﺭ ﺗﺤﻮﻝ ﺷﺪﻩ ﻭ »ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ
ﺩﺭﺍﺯﻣﺪﺕ ﻭ ﻃﻮﻻﻧﻲ« ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﺍﺳﺖ .ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻳﻦ
ﻧﺎﺑﺴــﺎﻣﺎﻧﻲ ﺍﻗﺘﻀﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﭼﻴﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺳــﺮﭘﻮﺵ
ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺑﺮ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺯ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴﻢ ﺭﻳﺸﻪﺩﺍﺭ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻲﺳﺘﻴﺰ ﭼﻴﻦ
ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻮﺿﻊ ﺿﺪﻏﺮﺑﻲ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ.
ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻳــﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺷــﺪ ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻡ ﺑــﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ
ﺗﻮﺿﻴﺢﺩﻫﻨﺪﻩ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﭼﻴﻨﻲﻫﺎ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻭﻟﻲ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺭﻭﺷــﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷــﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﭼﻴﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠــﻪ ﺑﻌﺪ ،ﺭﮔﻪﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ
ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎﻱ ﭼﻴﻨﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪﻋﻼﻭﻩ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﻧﺸﺎﻥ
ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺎ ﻏﻮﻏﺎﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻱ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺗﻨﺶﻫﺎﻱ
ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻴﻦ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻨﺠﺶ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ
ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﻬﺘﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﭘﻜﻦ ﻭ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﻋﺒﻮﺭ
ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻱ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﻭ ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎﻱ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻛﺸﻮﺭ
ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩ .ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻱ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﭼﻴﻦ
ﻛﺪﺍﻣﻨﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻧﻮﺷﺘﺎﺭ ﺑﻌﺪﻱ ﺍﺳﺖ.
www.mosalas.ir
jI~T¤H
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﭘﻮﻟﻲ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ
ﺭﺋﻴﺲﻛﻞ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﺎﺹ ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﭘﻮﻟﻲ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻬﻠﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ،
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺯﻩﺗﺮﻳﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﺎﺹ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻮﺷــﺘﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻲﻛﻨﺪ» :ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺑﻪ
ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﻢ«.
41
ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯﻫﺎ ﺳﻮﺩ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ
ﺗﻬﺪﻳﺪﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸﻮﺭ
ﻛﻴﻮﺍﻥ ﭘﺎﺭﺳﻴﺎﻥ
ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻬﻠﺘﻲ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲﻛﻞ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻣﺪﺕﻫﺎﺳﺖ
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ،
ﻣﻲﮔــﺬﺭﺩ .ﺑﻬﻤﻨﻲ ﻫﺮﺑﺎﺭ ﻛﻪ ﺑﺎ ﭘﺮﺳــﺶﻫﺎﻱ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻣﺸﻬﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﻴــﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ »ﺑﺮﺧــﻮﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ« ﺣﺘﻲ ﺍﺷــﺎﺭﻩﻫﺎﻱ
ﻏﻴﺮﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﺍﻣﺎ ﻭﺍﺿﺤﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ» :ﺑﺮﺧﻲ
ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺑﻪ ﺍﺳــﻢ ﺍﺋﻤﻪ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ 30ﺩﺭﺻﺪﺩﻱ ﺑﻪ
ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ «.ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﺷــﺎﻫﺪ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧــﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻧﺒﻮﺩﻩﺍﻳﻢ.
ﺍﻣﺎﻭﺍﮔﺮﻫﺎﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ
ﺭﺋﻴﺲﻛﻞ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ
ﺧﺎﺹ ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﭘﻮﻟﻲ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ
ﻣﻬﻠﺖ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛــﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺯﻩﺗﺮﻳــﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ
ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺧﺎﺹ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻣﻲﻛﻨﺪ» :ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﻪ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻧﺎﻣﻪ
ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﻢ «.ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ
ﻛﻪ ﺍﻋﻼﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﺎﻣﺎﻥﺩﻫﻲ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺠﺎﺯ ﺷﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺍﺳﺎﺱ،
ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻫﺮﻡ ﻓﺸــﺎﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺮﻏﻴﺐ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺑﻪﮔﺮﻓﺘﻦ
ﻣﺠﻮﺯ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﻮﺩ .ﺑﺮﺧﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﭘﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻪ ﻭ
ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺍﻳﻦ »ﺩﺩ ﻻﻳﻦ« ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺷــﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺪﻫﺪ! ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﺸﺪﻥ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﺮﺳﻮﻡ ﺑﺎﻧﻜﺪﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺑﻪ ﺣﺪﻱ ﻏﻠﻴﻆ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻫﺮ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﺮﺩ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺑﻪ
ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺪﻫﺪ.
ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﻗﺎﻧﻮﻥ ،ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ
ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﺑــﺪﻭﻥ ﺍﺧﺬ ﻣﺠﻮﺯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﻧﺎﻇﺮ ،ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻫﺮ ﻣﻮﺳﺴــﻪﺍﻱ ﺩﺭ
ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻱ ﭘﻮﻟﻲ ﻭ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺑﺎ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ
ﺑﺎﻧﻜﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﻥ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﺮﺥ ﺳﻮﺩ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ
ﺍﺧﻴﺮ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﭼﺸــﻤﮕﻴﺮﻱ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺣــﺎﻻ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ
ﻗﻄﺐﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸــﻮﺭ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﭼﺸﻢﭘﻮﺷﻲ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻳﻲ ﻣﻴﺴﺮ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻃﻲ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ
ﺩﺭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻱ ﻧﺎﻇﺮ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺸــﺎﺭﻛﺖ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎ ﺷﻜﻞ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ.
ﺑــﻪ ﺍﻳــﻦ ﺗﺮﺗﻴــﺐ ،ﺭﻗﺒــﺎﻱ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻛــﻪ ﻣﻮﻇﻒ ﺑــﻪ ﺭﻋﺎﻳﺖ
ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻱ ﺳــﺨﺘﮕﻴﺮﺍﻧﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘــﻲ ﺍﺯ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﺭ
ﺷــﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﺯ ﭘﻴــﺶ ﺭﻓﺘﻦ ﺑﺎﻧﻚﻫــﺎﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺗﺎ
ﻣﺮﺯ ﻭﺭﺷﻜﺴــﺘﮕﻲ ﺑــﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺧﺎﻟﻲ ﺷــﺪﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﺳــﭙﺮﺩﻩﻫﺎﻱ
ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺩﺍﺷﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﭙﺮﺩﻩﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺳﺮﺍﺯﻳﺮ ﺷــﺪﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺻﺪﺍﻱ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻭ
ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻭ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻣﺠﺎﺯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻫﻢ
ﺩﺭﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩ ﺳــﻜﻮﺕ ﻧﻜﺮﺩ ﻭ ﺣﺘﻲ
ﺑﻬﻤﻨﻲ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺗﻦﺧﻮﺍﺏﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻲ
ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺸــﺒﻴﻪ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻣﺤﺪﻭﺩ
ﺑﻪﺗﺬﻛﺮﺍﺕ ﻛﻼﻣﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺣﻴﺪﺭ ﻣﺴﺘﺨﺪﻣﻴﻦ ﺣﺴــﻴﻨﻲ ،ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ
42
ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﻭ ﻣﻮﺳﺴــﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻣﺠﺎﺯ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻱ
ﭘﺮﻭﺍﻧﻪ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺍﺳــﺖ ،ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﺪ» :ﺁﺳــﻴﺐ ﺭﻓﺘﻦ
ﺳﭙﺮﺩﻩﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ
ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﺮﺥﻫﺎﻱ ﺑﺎﻻﺗﺮﻱ ﻭﻋﺪﻩ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ
ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺯ ﻓﺮﺻﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺠﺎﺯ ﻭ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﺑﻬﺮﻩﻣﻨﺪ
ﺷــﻮﻧﺪ ،ﺑﻲﺑﻬﺮﻩ ﻣﺎﻧﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﻪ ﻭﻋﺪﻩ ﺧﻮﺩ
ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺗﺎ ﺍﻭﻝ ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﺎ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺗﺤﻘﻖ ﻭﻋﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ«.
ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎ
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛــﺰﻱ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺳــﺎﻣﺎﻥﺩﻫﻲ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ
ﻳﻚﻫﺰﺍﺭ ﺗﻌﺎﻭﻧﻲ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻮﭼﻜﻨﺪ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﻳﺎ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺗﻌﺮﻳﻒﺷﺪﻩﺷﺎﻥ ﺍﻧﺪﻙ ﺑﻮﺩﻩ
ﻭ ﻋﻤﻼ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺎﺛﻴﺮﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﮕﺎﻥ
ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﺑﺰﺭگ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺗﻌﺎﻭﻧﻲ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻳﺎ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺍﻳﻦ
ﭼﻨﺪﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻱ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻧﻜﺮﺩﻥ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻞ ﻛﻨﺪ.
ﺍﮔــﺮ ﭼﻪ ﻣﺪﻳﺮﻛﻞ ﻧﻈــﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛــﺰﻱ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻬﻠﺖ ﺳــﺎﻣﺎﻥﺩﻫﻲ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ
ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺍﺯ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺑﺰﺭگ
ﺧﺒــﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﭼﻨﻴــﻦ ﺍﻣﺮﻱ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻩ ﺍﺗﻔــﺎﻕ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩ ﻭ ﺑﺎﻧﻚ
ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻛﻢﺭﻣﻖ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ
ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺟﻠﻮﻱ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﭘﻮﻝ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺟﻤﻠﻪ »ﺗﺤﺖ
ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ« ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﺎﺑﻠﻮﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺩﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ
ﻭ ﻃﺒﻖ ﺍﻋﻼﻡﻫﺎﻱ ﺭﺳﻤﻲﺧﻼﻑ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﺬﻑ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺩﻻﻳﻞ ﻓﺮﺍﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪ ﺷﺪﻥ ﻫﻢ
ﺩﺭ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻋﻤﻼ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺨﻠﻒ ﻣﺘﻬﻢ
ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺣﻤﻴﺪ ﺗﻬﺮﺍﻧﻔﺮ ،ﻣﺪﻳﺮﻛﻞ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﭘﺎﺳــﺦ ﺑﻪ ﺳــﻮﺍﻟﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻦ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺤﺖ ﭘﻮﺷﺶ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ،ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ:
»ﭘﺲ ﺍﺯ ﻗﺎﻧﻮﻧﻤﻨﺪ ﺷــﺪﻥ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻱ
ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱ ﺭﺍ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻳﻲ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﺻﻼﺡ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ
ﻣﺒﻠﻐﻲ ﻫﻢ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻧﺰﺩ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﺍﻣﺎ
ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺎﻳﻞ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻱ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻛﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﺮ
ﻛﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ .ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﺎ
ﻳﻚ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻫﻴﺎﺕﻣﺪﻳﺮﻩ ﻭ ﺑﻌﻀﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﻲ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﺻﻼ ﻗﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ«.
ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯﻫﺎ ﺳﻮﺩ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ
ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺭﺋﻴــﺲ ﻛﻞ ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻯ ﻫﻤﭽﻨــﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻬﺪﻳﺪ
ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺍﺳﺖ ،ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﻮﺩ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﺪﻭﻥ
ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻧﺪﻩ ﻫﻤﻴﺸــﮕﻰ ﺍﺩﺍﻣــﻪ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ
ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﻣﺠﺎﺯ ﺑﺎﺯﻧــﺪﮔﺎﻥ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻳﻦ
ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ؛ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﺮﺥ ﺳﻮﺩ ﺑﺎ ﺁﻏﺎﺯ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺭﻗﻢ
ﺧﻮﺭﺩ .ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ 87ﺍﺳﺖ ﻭ
ﺁﻣﺎﺭ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺁﻥ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﻛﺎﻫﺶ 19ﺩﺭﺻﺪﻯ ﺳﭙﺮﺩﻩﻫﺎﻯ
ﺩﻳــﺪﺍﺭﻯ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﺑﻮﺩﻩ ﻛــﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺭﻗﻢ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺭﺷــﺪ 97ﺩﺭﺻﺪﻯ
ﺍﺳﻜﻨﺎﺱ ﻭ ﻣﺴﻜﻮﻛﺎﺕ ﺩﺭ ﺩﺳــﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻴﻢ ،ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴﻢ
ﺑﻔﻬﻤﻴﻢ ﺩﺭ ﻣﺴــﺎﺑﻘﻪ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮ ،ﺟﺬﺏ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﻰﻣﺠﻮﺯﻫﺎ ﺗﺎ ﭼﻪ
ﺣﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻳــﻚ ﻧﻜﺘﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ
ﻛﻪ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎﺯﻯ ﺁﻣﺎﺭﻯ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ
ﭘﻮﻟﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺁﻥ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﻣﺪﻋﻰ ﺷﻮﻧﺪ
ﻧﺮﺥ ﺭﺷــﺪ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﻛﺎﻫﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛــﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﺎ ﺑﻪ
ﺭﺍﺣﺘﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻘﺪ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﻤﻰ ﺍﺯ ﺳﭙﺮﺩﻩﻫﺎﻯ
ﺧﺎﺭﺝ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﻣﺠﺎﺯ ﻭ ﻧﻴﻤﻰ ﺍﺯ ﭘﻮﻝ ﻧﻘﺪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﻣﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺮﺥ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺕ ﺁﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺷﺪ ﺟﺬﺏ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﻰﻣﺠﻮﺯ
ﺷــﺪﻩ ،ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺑﻪ ﺧﻠﻖ ﺷــﺒﻪﭘﻮﻝ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﻧــﺪ ﺣﺠﻢ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﻣﻨﻌﻜﺲ
ﺷــﺪﻩ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻯ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺷــﺎﻣﻞ ﮔﺮﺩﺵ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ
ﺷــﺒﻬﻪ ﭘﻮﻝ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷــﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺠﺎﺯ ﻭ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﺳــﺖ
ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕــﻰ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻠﻰ ﺍﺳــﺖ
ﻭ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺮﺥ ﺭﺷــﺪ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕــﻰ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ
ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﭘﻮﻟــﻰ ﺑﻮﺩﻩ ،ﺩﺭ ﻭﺍﻗــﻊ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﭘﻮﻝ ﺍﺯ ﭼﺮﺧﻪ ﺭﺳــﻤﻰ ﺑﻪ
ﭼﺮﺧﻪﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮﺭﺳــﻤﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻛﺎﻫﺶ ﺭﺷﺪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ
ﻫﻤــﺎﻥ ﻧﺮﺥ ﺭﺷــﺪ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﺟﺬﺏ ﺷــﺪﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺑﺪﻭﻥ
ﻣﺠﻮﺯ ﺍﺳﺖ.
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ
ﻣﻮﺳﺴـﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺍﻧﺼﺎﺭ :ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺠﻮﺯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻭ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﭘﻮﻝ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﺍﻧﺼﺎﺭ
ﺷﺪ؛ ﮔﻮﻳﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﻭ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺑﺰﺭگ ﺩﻳﮕﺮ ) ﻣﻬﺮ ﻭ ﺛﺎﻣﻦﺍﻻﺋﻤﻪ( ﻛﻪ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﻬﺎﺩ ﺗﺸﻜﻴﻞﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻧﺼﺎﺭ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﺟﻤﻊ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﻧﻚ ﺍﻧﺼﺎﺭ ﺍﺩﻏﺎﻡ ﺷﻮﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﮔﻮﻳﺎ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻓﻘﻲ ﻧﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺁﻥ ﺩﻭ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻣﻮﺳﺴـﻪ ﻣﻮﻟﻲﺍﻟﻤﻮﺣﺪﻳﻦ :ﺍﺯ ﻣﺪﺕﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﻛﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺷﻜﻞ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱﺍﺵ ﺑﺎ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺟﺪﻱ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ
ﻭ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻃﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻋﺴﮕﺮﻳﻪ :ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺭﺍ ﻃﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ
ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ :ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺗﻄﺎﺑﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺭﺍ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻮﺳﺴـﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻗﻮﺍﻣﻴﻦ :ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﻣﺎ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺪﻳﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺑﻪ ﺧﺮﺝ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩﻥ ﺭﺍ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﮔﺎﻡﻫﺎﻱ ﺑﻌﺪﻱ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺗﺨﻠﻒ ﭘﻮﻟﺸﻮﻳﻲ؛ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻳﺎ ﻋﺪﻡ ﺍﺛﺒﺎﺕ
ﺑﻬﻤﻨﻲ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺗﺨﻠﻒ ﭘﻮﻟﺸﻮﻳﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺛﺎﺑﺖ ﻧﺸــﺪﻩ ﺍﻣﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻜــﻲ ﺍﺯ ﺭﻭﺵﻫﺎﻱ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ
ﭘﻮﻟﺸــﻮﻳﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﭘﻴﺲ ﺍﺯ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ
ﭘﻮﻟﺸﻮﻳﻲ ،ﺳﺎﻣﺎﻥﺩﻫﻲ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺍﺳﺖ!
ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﺗﻬﺪﻳﺪﺍﺕ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﻛﻤﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺁﺷﻨﺎ ﻧﺒﻮﺩﻥ
ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﻪﺍﺻﻮﻝ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﺣﺲ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ
ﻭ ﺍﮔﺮ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺑﻴﻔﺘﺪ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺗﻬﺮﺍﻧﻔﺮ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻫﺠﻮﻡ ﺳﭙﺮﺩﻩﮔﺬﺍﺭﺍﻥ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﻤﺖ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﻴﻢ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ
ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺠﺎﺯ ﻭ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺳﭙﺮﺩﻩﮔﺬﺍﺭﺍﻥ
ﺑﺎ ﺍﺭﮔﺎﻥﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺷــﻮﺩ ﻭ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﺳــﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﺍﺣﻲ ﺑﺰﺭگ ،ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ
ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻇﺎﻫﺮ ﺑﺰﺭگ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﺯ
ﺩﺍﺧﻞ ﭘﻮﺷــﺎﻟﻲ ،ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺷــﻮﻧﺪ .ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺑﺮﺧﻲ
ﻣﻼﺣﻈﺎﺕ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺭﺍ ﻋﻘﺐ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﺍﻣﺎ
ﺣﺎﻻ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺍﺳﺖ«.
ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻘﺎﻣﺎﺕ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ،ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺩﺍﺭﺍﻳﻲ ﻭ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ ﻭ ﻧﺒﻮﺩ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺑﻴﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ
ﻭ ﻣﺼــﺎﺭﻑ ﺁﻥ ﻗﺪﺭﻱ ﻭﺧﻴﻢ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻭﺟــﻮﺩ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﺷﻌﺒﻪﻫﺎﻱ ﺑﺎﻻ ،ﻫﺮ ﺁﻥ ﺑﻴﻢ ﻭﺭﺷﻜﺴﺘﮕﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺭﻭﺩ.
ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺭﺍﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺼﺪﺍﻕﻫﺎﻱ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﻭ ﺑﻲﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ،
ﺗﻬﺮﺍﻧﻔﺮ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭼﻪ ﻣﺤﻠﻲ
ﺷــﻌﺒﻪﻫﺎ ﻭ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﺭﺍ ﺧﺮﻳﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻮﻟﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﻣﺤﻞ ﺳﭙﺮﺩﻩﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎﻥ ﺧﺮﻳﺪﻩ ﺷﻮﺩ .ﻣﺤﻞ ﻣﺼﺮﻑ
ﺳــﭙﺮﺩﻩﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ .ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻱ ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﻲ
ﺭﺍ ﻭﺣﺸﺖﺯﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﮔﺮﭼﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻛﻤﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ،
ﺍﻣﺎ ﺍﻣﻮﺍﻝ ﻏﻴﺮﻣﻨﻘﻮﻝ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺷــﻮﺩ،
ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺷﺎﻥ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ .ﭘﺎﺳﺦ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺍﻝ
ﺑﺮﺍﻱ ﺷــﻤﺎ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﺳﻮﺩﺵ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ
ﺳﭙﺮﺩﻩﮔﺬﺍﺭ ﺑﺮﺳﺪ .ﺍﮔﺮ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻧﺎﺣﻖ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﺳﭙﺮﺩﻩﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻡ
ﺍﻣﻮﺍﻝ ﺧﺮﻳﺪﻳﺪ ﻭ ﺣﺎﻻ ﻗﻴﻤﺖ ﺁﻥ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ،ﺳــﻮﺩﺵ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ
ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺳﺪ .ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺷﺮﻋﻲ
ﻫﻢ ﭘﺸﺘﻮﺍﻧﻪ ﻗﻮﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ«.
ﻳﻚ ﻣﻘــﺎﻡ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛــﺰﻱ ﺍﻳﻦﮔﻮﻧــﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣــﺎﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ
ﺑﺎﻧﻜــﺪﺍﺭﻱ ﺑﻪ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺗﺸــﺒﻴﻪ ﻣﻲﻛﻨــﺪ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻫﻴــﭻ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ
ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻣﺠﺎﺯ ﺣﺘﻲ ﺣﻖ ﻓﻜﺮ ﻛﺮﺩﻥ
ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻫــﻢ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ.ﺍﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴــﻦ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲﺩﻫﺪ:
»ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴــﻨﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪ
ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺟﺰ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪ! ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺍﺳﺖ ﭼﻨﻴﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ
ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺯﻳﺒﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﻋﻤﻼ ﻛﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻱ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪﺍﻱ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻧﻲ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﺭﻳﻒ
ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴــﻨﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑــﻪ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻭﺍﻗﻌﻲ
ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮﮔﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﺷﺎﻥ ﺗﻄﺒﻴﻖ
ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺟﻤــﻊ ﻛﻨﻨﺪ؛ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﻃﻤﺎﻧﻴﻪ ﻭ ﺁﺭﺍﻣــﺶ .ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺷﺪ«.
ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﺴــﺌﻮﻝ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﺑﺎﻧﻚ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺕ ﻫﻴﺎﺕﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻋﻤﻼ
ﺷــﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺗﺪﺍﺭﻙ ﺍﻳﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻗﻄﻌﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍﻩ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻲ
ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻤﻞ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﻫﻴﭻﮔﻮﻧﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ
ﺑﺎ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻧﺒﻮﺩﻩﺍﻳﻢ.
ﺑﺮﺧﻲ ﻧﺎﻇﺮﺍﻥ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻳﺎ ﻋﺪﻡ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺭﺍ ﻣﺤﻚ ﻗﺪﺭﺕ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻳﻦ ﻣﺮﺟﻊ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮ ﻭ
ﻧﺎﻇﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻣﻮﺳﺴﺎﺗﻲ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ
ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺗﻘﻠﻲ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ؛ ﻣﺤﻜﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ ﺩﻭ ﻣﺎﻩ
ﻧﺘﻴﺠﻪ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﻄﻠﻮﺑﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
43
ﺭﺋﻴﺲﻛﻞ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ:
ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻧﻤﻲﺁﻳﻴﻢ
ﻫﺎﺩﻱ ﻓﺮﻫﻨﮓﺯﺍﺩ
ﺭﺋﻴـﺲ ﻛﻞ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛـﺰﻱ ﺻﺮﻳﺢﺗﺮﻳﻦ ﺟﻤـﻼﺕ ﺩﻭﺭﻩ
ﻳﻚﻭﻧﻴﻢﺳـﺎﻟﻪ ﺭﻳﺎﺳـﺘﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﻤﻠـﻪ ﺑـﻪ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ
ﺑـﺪﻭﻥ ﻣﺠـﻮﺯ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺭﻫـﺎ ﺑﺮ ﺯﺑـﺎﻥ ﺟﺎﺭﻱ ﻛـﺮﺩﻩ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ
ﻋﻤﻞ ﺷـﺎﻫﺪ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﺍﺯ ﺳـﻮﻱ
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﻮﺩﻩﺍﻳﻢ .ﺑﻬﻤﻨﻲ ﻛﻪ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺗﻦﺧﻮﺍﺏﻫﺎ ﺗﺸـﺒﻴﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻓﺮﺻﺘﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ -ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺁﺫﺭ ﻣﺎﻩ -ﺗﻨﻬﺎ
ﺑﻪ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺳـﺨﻨﺎﻥ ﻗﺒﻠﻲ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻫﺮﭼﻨﺪ ﮔﻮﻳﺎ
ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﻪﻫﺎﻱ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ ﻭﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ
ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺑﺎﻧﻚ ﺷﺪﻥ ﮔﺎﻡ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛـﺰﻱ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺳـﺎﻣﺎﻥﺩﻫﻲ ﺣﺪﻭﺩ 1190
ﺗﻌﺎﻭﻧﻲ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﺎﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺑﻮﺩﻩﺍﻧﺪ
ﻳﺎ ﺍﻧﺤﺮﺍﻑ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺗﻌﺮﻳﻒﺷﺪﻩﺷـﺎﻥ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻱ
ﺍﻧﺪﻙ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻋﻤـﻼ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸـﻮﺭ ﺗﺎﺛﻴﺮﻱ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﻭﻫﻤﮕﺎﻥﻣﻨﺘﻈﺮﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺑﺎﭼﻨﺪﻣﻮﺳﺴﻪﻣﺎﻟﻲﺑﺰﺭگ
ﺷـﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷـﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺗﻌﺎﻭﻧﻲ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻳﺎ ﻣﻮﺳﺴﻪ
ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴـﻨﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﺳـﺎﻝ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﻱ ﮔﺴﺘﺮﺵ
ﻳﺎﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻧﻜﺮﺩﻥ ﺑﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ
ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﺧﺪﺷﻪ ﻛﻨﺪ .ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ
ﺑﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺑﺰﺭگ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﻛﻢﺭﻣﻖ ﻋﻤﻞ
ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﻧـﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴـﺘﻪ ﺟﻠﻮﻱ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺁﻧﻬـﺎ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﻣﺼﻮﺑﻪ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﭘﻮﻝ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﮕﻴﺮﺩ
ﺑﻠﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴـﺖ ﺟﻤﻠﻪ »ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ«
ﻛﻪ ﺑﺮ ﺗﺎﺑﻠﻮﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﺩﺭﺝ ﺷـﺪﻩ ﻭ ﻃﺒﻖ ﺍﻋﻼﻡﻫﺎﻱ
ﺭﺳﻤﻲ ،ﺧﻼﻑ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﺬﻑ ﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻬﺎﻧﻪﺍﻱ
ﺷﺪ ﺗﺎ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻱ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺎ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺑﻬﻤﻨﻲ ،ﺭﺋﻴﺲﻛﻞ
ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺳـﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ
ﻭﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﻭ ﻧﺤﻮﻩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻧﻚ ﺑﺎ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﺍﻥ
ﻧﻈﺎﻡ ﺑﺎﻧﻜﻲ ،ﺳﺮﻧﻮﺷـﺖ ﺍﺻﻼﺡ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻌﻮﻗﺎﺕ
ﺑﺎﻧﻜﻲ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱﻫﺎﻱ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑـﺮﺍﻱ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺑﺎﺯﺍﺭ
ﺳﻜﻪ ﺷﺐ ﻋﻴﺪ ﻭ ﻧﺤﻮﻩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺳﺎﻝ 1388ﺑﻪ ﺑﺤﺚ ﺑﻨﺸﻴﻨﻴﻢ.
ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ
ﻭ ﻣﺎﻟـﻲ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷـﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺴـﺎﻟﻪ ﺑﺎ
ﺍﻣﺎ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷـﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺯﻣﻴﻨﻪ ﭼﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ؟
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻣﺠﻮﺯ ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺗﻌﺎﻭﻧﻲﻫــﺎ ﻓﺮﺻﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﭘﺲ ﻣﺠﻮﺯﻫﺎﻱ
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻣﻼﻙ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺁﻧﻬﺎﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻧﺸــﺪﻩ ﻭ
ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 90ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﺍﺻﻮﻟﻲﻫﺎ
ﺑﻪ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻭ ﺗﻌﺎﻭﻧﻲﻫﺎﻱ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ
ﺗﻌﺪﺍﺩﺷﺎﻥ 1190ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺍﺳــﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻛﺮﺩﻥ
ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﻓﺎﻗﺪ ﻣﺠﻮﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻧﻴﺰ ﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻱﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻧﻴﺮﻭﻱ
ﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﻢ ﻭ ﻗﻄﻌﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺲ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﺪﻭﻥﻣﺠﻮﺯ ﺑﺎ
ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ.
ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳـﻦ ﻣﻬﻠﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﺷـﺪﻩ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺧـﻮﺭﺩ ﻗﺎﻃﻊ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎﺯﻫﻢ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻧﺸــﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ
44
ﻏﻴﺮﻣﺠــﺎﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﻴــﻢ .ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺟﺎﻱ
ﻧﮕﺮﺍﻧﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺍﺯ ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻣﻬﻠﺖ ﺑﺎﺯﭘﺮﺩﺍﺧﺖ
ﭼﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﺳﺖ؟
ﻋﺪﻩ ﺯﻳــﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ﻧﻈــﺎﻡ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳــﺖ ﺗﻤﺪﻳﺪ ﺯﻣﺎﻥ
ﺑﺎﺯﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺑﺪﻫﻲﻫﺎﻱﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛــﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺎ
ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴــﺮﻱ ﺑﻪ ﻫﻴﺎﺕ ﺩﻭﻟﺖ
ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ﺷﻮﺩ.
ﺑﺎﻧـﻚ ﻣﺮﻛـﺰﻱ ﺑـﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧـﺪﻥ ﻣﻌﻮﻗـﺎﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﭼﻪ
ﺗﺼﻤﻴﻤﺎﺗﻲ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛــﺰﻱ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻋﺎﻣــﻞ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻛﻤﻴﺘﻪﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ
ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﺗﺎ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪﻱ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ
ﺩﻋﻮﺕ ﻛﻨﻨﺪ ،ﭼﻮﻥ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ،ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﻳﺎ ﺗﺎﺟﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺩﺭﻳﺎﻓﺘﻲ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﺍﻥ ﺗﻌﺎﻣﻞ
ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺤﺚ ﺍﺻﻠﻲ
ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺣﻘﻴﻘﻲ ﻭ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﻣﺤﻞﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﻩ ،ﻧﻪ ﻛﺎﻻﻳﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ
ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺿﺒﻂ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻧﻪ ﭘﻮﻟــﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪ ،ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺎ
ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺳﺘﺎﺩﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻣﻔﺎﺳﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﭼﻪ
ﻓﻜﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﺩﺍﻧﻪ ﺩﺭﺷﺖﻫﺎ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﺪ؟
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﻭ ﻣﻌﻮﻗﺎﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ
ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡﻫﺎﻱ ﺍﺻﻮﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻛﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﻪ ﺩﺭﺷﺖ ﻳﺎ ﺭﻳﺰ ﺑﺪﻫﻜﺎﺭﺍﻥ
ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺻﻨﻌﺘﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﺎﺩﻩ 14
ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻧﺤﻮﻩ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﺭﺳﻴﺪ؟
ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻧﺤﻮﻩ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻱ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻳﻲ ،ﺩﺍﺩﮔﺴﺘﺮﻱ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ،ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ
ﻭ ﺳﺎﻳﺮ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﺩﻱﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝﺟﺎﺭﻱ ﺍﺑﻼﻍ
ﺷــﺪ .ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺗﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺍﻧﺴــﺖ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﻱ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﻫﻤﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﺮﺍﺩ
ﺧﺎﺻﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻗﻄﻌﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺭﻓﻊ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻧﺤﻮﻩ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺩﺭ
ﻫﻴﺎﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪﺗﺼﻮﻳﺐ ﺭﺳﻴﺪﻩ ،ﺁﻳﺎ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺻﻼﺡ ﻛﻨﺪ؟
ﺻﺮﺍﺣﺘﺎ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺍﺻﻼﺣــﺎﺕ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺩﺭ ﻣﺎﺩﻩ 14
ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻧﺤﻮﻩ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ
ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭﻫﻴﺎﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﻭ ﺩﺭ
ﺁﻧﺠﺎ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ﺷﻮﺩ .ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻣﺘﻌﺪﺩﻱ ﺑﺎ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺗﺎ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺭﺍ
ﮔﺮﺩﺁﻭﺭﻱ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ﺷﻮﺩ.
ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎﻧـﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺎ ﻓﻌـﺎﻻﻥ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻـﻲ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ
ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﺻﻨﻌﺖ ﺩﺭ ﭼﻪ ﺳﻄﺤﻲ ﺍﺳﺖ؟
ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ
ﺳﻘﻒ ﻣﺮﺍﻭﺩﺍﺕ ﻭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻫﺎﻳﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﻧﺒﺴﺘﻪﺍﻳﻢ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪ
ﺑﻪﺍﺻﻼﺡ ﻭ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﺩﺭ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻱ
ﺩﺭ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻧﺤﻮﻩ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻄﺎﻟﺒــﺎﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﻧﻴﺰ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻧﮕﻔﺘﻪﺍﻳﻢ
ﺩﺳــﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ ﻳﺎ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺻﻼﺡ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﭼﻨﺪ ﺟﻠﺴــﻪ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺑﺎ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺍﺗﺎﻕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻭ
ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ ﻭ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﺳﺎﻳﺮ
ﺑﺨﺶﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﺗﺎ ﺍﮔﺮ ﻻﺯﻡ ﺑﻮﺩ ﺁﻥ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﺻﻼﺡ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ
ﻧﺤﻮﻩ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ.
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻬﺎﺭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳﻜﻪ ﻭ
ﺳﻜﻮﻛﺎﺕ ﺩﺭ ﺷﺐ ﻋﻴﺪ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳــﻜﻪ ،ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻌﺪﻳﻞ
ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺣﺘﻤﺎ ﺳــﻜﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛــﺮﺩ .ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻗﻴﻤﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﺍﺿﺎﻓﻪ 50ﻳﺎ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ 100ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻛﺎﺭﻣﺰﺩ،
ﻗﻴﻤﺖ ﺳﻜﻪ ﺭﺍ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺍﺯ ﻧﺮﻡ
ﻋﺎﺩﻱ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﻜﻪ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲﺗﺎﻥ ﺍﺯ ﻗﻴﻤﺖ ﻓﻌﻠﻲ ﺳﻜﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺍﮔــﺮ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧــﻢ ﺩﺭ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛــﺰﻱ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻗﻴﻤﺖ ﺳــﻜﻪ
ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻓﻌﻼ ﻭﺭﻭﺩ ﻧﻤﻲﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﻗﻴﻤﺖ ﻃﻼ
ﺩﺭ ﺑــﺎﺯﺍﺭ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻓﻌﻠﻲ ﻋﺎﺩﻱ
ﺍﺳــﺖ .ﻗﻴﻤﺖﻫﺎﻱ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳــﻜﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺩﺭ ﺣــﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎ
ﺩﺭﺻﺪﻱ ﺟﺰﺋﻲ ﻧﻮﺳﺎﻥ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺳﺘﺪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﻪﻃﻮﺭ
ﻛﻠﻲ ﻋﺎﺩﻱ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ
ﺍﺯ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲﻫﺎﻱ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺍﺳــﺖ ،ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ
ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﻜﺒﺎﺭﻩ ﺗﻘﺎﺿﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﻮﺍﻉ
ﺳﻜﻪ ﻭ ﺷﺮﻭﻉ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺸﻲ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎ
ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﻭﺭﻭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺳﻜﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﻛﻨﺪ.
ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺑﺎﻧـﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑـﺮﺍﻱ ﺍﻓﺰﺍﻳـﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳـﻜﻪ
ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺍﮔﺮ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺳﻜﻪ ﺑﺎ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﭘﻨﺞ ﺗﺎ 30ﻫﺰﺍﺭ
ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﻜﻪ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.
ﺫﺧﺎﻳﺮ ﻃﻼﻱ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻬﺎﺭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﺳﻜﻪ
ﺷﺐ ﻋﻴﺪ ﺩﺭ ﭼﻪ ﻭﺿﻌﻴﺘﻲ ﺍﺳﺖ؟
ﺑﺎﻧــﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻫﻴﭻ ﻣﺸــﻜﻞ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻋﺮﺿﻪ ﺳــﻜﻪ ﺑﻪ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻲ ﺷـﺐ ﻋﻴـﺪ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﭼـﻪ ﺗﺪﺍﺑﻴﺮﻱ
ﺍﻧﺪﻳﺸﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﺑــﺮﺍﻱ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻲ ﺷــﺐ ﻋﻴﺪ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻣﺸــﻜﻠﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ
ﻭ ﻫﻢﺍﻛﻨــﻮﻥ ﺑﻪﻣﻴــﺰﺍﻥ ﻛﺎﻓﻲ ﺍﺳــﻜﻨﺎﺱ ﻧــﻮ ﺩﺭ ﺧﺰﺍﻧــﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻴــﺎﺯ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ،ﺍﺳــﻜﻨﺎﺱ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴــﺎﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺮﺍﺭ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺮﻓﺖ.
ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞﻣﻮﺳﺴﻪﻣﺎﻟﻲﻭﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱﻣﻬﺮ:
ﺷﺒﻪﺩﻭﻟﺘﻲ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ
ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻣﻬﺮ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺑﺰﺭﮔﻲ ﻛـﻪ ﺩﺭ ﺗﻼﺵ ﺑـﺮﺍﻱ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺠـﻮﺯ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ
ﺍﺳـﺖ ،ﺍﺧﻴﺮﺍ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﻭ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻓﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﮔﻮﻳﺎ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨـﻪ ﺗﺨﺼﺺ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺗﻼﺵ ﻣﻀﺎﻋﻔﻲ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
ﻏﻼﻣﺤﺴﻦ ﺗﻘﻲﻧﺘﺎﺝ ﻛﻪ ﺗﺎ ﺍﻧﺪﻛﻲ ﭘﻴﺶ ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﻣﻮﺳﺴﻪ
ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺍﻧﺼﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺴـﺖ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ
ﻛﻨـﺪ ،ﺍﻳﻨﻚ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴـﻪ ﺑـﺰﺭگ ﺁﻣـﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺗﻼﺵﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺩ ﺑـﺮﺍﻱ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴـﻪ ﺑـﺎ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ
ﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﻪ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺷﺒﻬﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻗﺎﻱ ﺩﻛﺘﺮ! ﻧﺤﻮﻩ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻣﻬﺮ
ﺑﻪ ﭼﻪﺷﻜﻠﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﺸﻜﻞ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ
ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺠﻮﺯ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﻢ .ﺗﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﺘﺸﻜﻞ ﻏﻴﺮﭘﻮﻟﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ،83ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﭘﻮﻟﻲ
ﻭ ﺑﺎﻧﻜﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﺷــﻜﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻣﻲﺷﺪﻧﺪ ﻭ
ﺁﻣﺎﺭ ﺑﺎﻻﻱ ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻱ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴــﻨﻪ )19ﻫﺰﺍﺭ ﺻﻨﺪﻭﻕ( ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ
ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺷــﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻘﺶ ﻧﺪﺍﺷﺖ.ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ
ﻣﻴﺎﻥ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻱ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺑﺎﻧﻜﺪﺍﺭﻱ ﺑﺪﻭﻥ ﺭﺑﺎ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ
62ﺗﺎ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻏﻴﺮﻣﺘﺸﻜﻞ ﭘﻮﻟﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 83ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺷــﺪ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮﺳﺴــﻪ
ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪﺑﺴﻴﺠﻴﺎﻥﺑﻮﺩﻛﻪﺑﻌﺪﻫﺎﺗﺒﺪﻳﻞﺑﻪﻣﻮﺳﺴﻪﻣﺎﻟﻲﻭﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ
ﻣﻬﺮ ﺷﺪ.ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 83ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺗﻨﻈﻴﻢ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻏﻴﺮﻣﺘﺸــﻜﻞ ﭘﻮﻟﻲ ﺭﺍ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺿﺮﻭﺭﻱ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﺭﺳــﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻓﻘﻂ ﻭ ﻓﻘﻂ ﻣﻨﻮﻁ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ
ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪ
ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﺍﻧﺘﻔﺎﻋﻲ ﻣﺸــﻐﻮﻟﻨﺪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﺑﺴــﺘﺮﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ
ﺑﺎﻧﻚﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﻛﻨﻨﺪ.
ﺍﻣـﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴـﻨﻪ ﺑـﺰﺭگ ﻭﺍﺭﺩ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﻧﺘﻔﺎﻋﻲ ﻫﻢ ﺷﺪﻧﺪ.
ﺑﻠﻪ ،ﻭﻗﺘﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﻘﻮﺩ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺷﺪﻧﺪ ،ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍﻩ
ﺑﺮﮔﺸﺘﻲ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ .ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﺴﻴﺠﻴﺎﻥ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺑﻪﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﻱ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ
ﺗﻤﺎﻡ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻱ ﺑﺎﻧﻜﺪﺍﺭﻱ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 83ﺗﻌﺪﺍﺩ ﭘﻨﺞ
ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻣﺸﺘﺮﻱ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﻫﻔﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﻭ ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ
ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳــﺖ ﻣﻮﺳﺴــﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪ
150ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩﺗﻮﻣﺎﻧﻲﺷﺪﻛﻪﺑﺎ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖﺍﺻﻮﻟﻲﺁﻥ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖﺷﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺷـﻤﺎ ﻣﺠﻮﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺭﺍ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪﺍﻳﺪ.
ﺩﻟﻴﻞ ﺁﻥ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻣﺮﺟﻊ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺳــﻌﻲ ﺩﺭ
ﺍﺟﺮﺍﻱﻗﻮﺍﻧﻴﻦﻭﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎﻱﺍﻳﻦﻣﺮﺟﻊﺩﺍﺭﻳﻢ.ﺁﻧﻬﺎﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪﻣﻮﺳﺴﻪﺍﻱ
ﻛﻪ17ﺳﺎﻝﻓﻌﺎﻟﻴﺖﺩﺍﺭﺩﻃﺒﻴﻌﺘﺎﺗﻄﺒﻴﻖﺁﻥﺑﺎﻗﻮﺍﻧﻴﻦﺟﺪﻳﺪﺯﺣﻤﺎﺗﻲﺩﺍﺭﺩ
ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﻴﺮ
ﺫﻱﻧﻔﻌﺎﻥﻭﺳﭙﺮﺩﻩﮔﺬﺍﺭﺍﻥﻧﺒﺎﻳﺪﻣﺘﻀﺮﺭﺷﻮﻧﺪ.
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺨﻠﻒ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ
ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻣﺜﻼ ﺍﺯ ﭘﻮﻝ ﺳﭙﺮﺩﻩﮔﺬﺍﺭ ﻣﻠﻚ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﻱ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳـﺖ ﻳﺎ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ .ﻣﻮﺳﺴـﻪ ﻣﻬﺮ ﭼﻘﺪﺭ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻱ
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﺍﺯ ﺳــﺎﻝ 83ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺑﺎﻧﻚ
ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﺳــﺖ ،ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺗﻄﺒﻴﻖ ﺑﺎ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ
ﺭﻳﺎﺿﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻲﺑﺮﺩ ﻭ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻭﻗﻮﻑ ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﺎ
ﻟﺤﻈﻪﺑﻪﻟﺤﻈﻪ ﺩﺭﺣﺎﻝ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻥﺑﻪ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻘﻴﻪ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻳﺎ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ
ﻣﺠﻮﺯﺩﺍﺭﻧﺪﻛﺎﻣﻼﻣﻨﻄﺒﻖﺑﺎﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻋﻤﻞﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ؛ﺁﻧﻬﺎﻫﻢﻓﺎﺻﻠﻪ
ﺩﺍﺭﻧــﺪ ﻭ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﺟﺮﺍﻱ
ﺍﻟﺰﺍﻣﺎﺕﻗﺎﻧﻮﻥﺭﺍﺭﻋﺎﻳﺖﻛﻨﻨﺪﭼﻮﻥﻣﻨﺎﻓﻌﺶﺑﻪﺧﻮﺩﻣﺎﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ.ﻧﺒﺎﻳﺪ
ﺍﻳﻦﺗﺼﻮﺭﺑﻪﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻟﻘﺎﺷﻮﺩﻛﻪﺁﻧﻬﺎﻛﻪﺩﺍﺭﺍﻱﻣﺠﻮﺯﻫﺴﺘﻨﺪﻛﺎﻣﻼﻗﺎﻧﻮﻧﻲ
ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎ ﻋﺪﻭﻝ
ﺩﺳﺘﻮﺭﻱ ﻧﺒﻮﺩ
ﮔﻮﻳﺎ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﺎ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺳﭙﺎﻩ،
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺷﻨﻴﺪﻥ ﻧﻈﺮ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻧﻈﺮﺍﺗﻲ ﻣﺒﻨﻲ ﺑﺮ ﺍﺩﻏﺎﻡ ﻣﻬﺮ ﻭ ﺛﺎﻣﻦ ﺩﺭ
ﺍﻧﺼﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ .ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭﻱ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟
ﺩﺳــﺘﻮﺭﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺩﻏﺎﻡ ﻳﻚ ﺍﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ.
ﺷــﺨﺼﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﻮﺩﻡ ﭼﻮﻥ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸــﻮﺭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻣﺤﺪﻭﺩ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺟﺎﻱ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺷــﺎﻫﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﺎ ﻫﻢ ﺣﺠﻢ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻲ ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﻣﺮﺩﻡ
ﺍﺳﺖ .ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺩﺭﺧﺖ ﺑﺎﺭﺁﻭﺭﺩﻩ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﺳــﺎﺯﻣﺎﻧﻲ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺩﻏﺎﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ
ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻳﺎ ﺷﺒﻪﺩﻭﻟﺘﻲ؟
ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻭ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴــﺘﻤﺮﺍ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺩﻏﺪﻏﻪ
ﻣﻮﺭﺩﺗﻮﺟﻪﻗﺮﺍﺭﺑﮕﻴﺮﺩ.
ﻣﺸﺨﺼﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﺍﺻﻠﻲ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻬﺮ ﺩﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﺠﻮﺯ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚ
ﻣﺮﻛﺰﻱ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻣﺸﻜﻞ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻃﻲ ﻣﺴــﻴﺮ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﺎ
ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﺸــﻮﻳﻢ ﻭ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﺍﺻﻼﺡ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻋﺪﻡ ﺍﻧﻄﺒﺎﻕﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ.
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﺪﻡ ﺍﻧﻄﺒﺎﻕﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺎﻡ ﺑﺒﺮﻳﺪ؟
ﺑﻠﻪ ،ﻣﺜﻼ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺣﺠﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ
ﺑﺎﻻﺳﺖ ﭼﻮﻥ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺘﻲ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﻣﺎ ﻭﺭﻭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﻣﻮﺍﺭﺩ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﻧﺮﺥ ﺳﭙﺮﺩﻩﻫﺎ ﻭ ﺣﺠﻢ ﺳﭙﺮﺩﻩﻫﺎﻱ ﺟﻤﻊﺁﻭﺭﻱ ﺷﺪﻩ
ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺳﻬﺎﻣﺪﺍﺭﺍﻥ ،ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻣﻼﻙ ﻭ ﺷﻌﺐ ﻭ ﺗﻮﺯﻳﻊ ﺷﻌﺐ،
ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺑﺎﻧــﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻋﻘﻮﺩ ﻭﺟــﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺎ
ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺍﺟﺮﺍ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﺍﺷﺘﺮﺍﻙ ﺭﺳﻴﺪﻩﺍﻳﻢ .ﻣﺎ ﺩﺭ
ﺣﺎﻝ ﺍﺻﻼﺡ ﺭﻭﻳﻪﻫﺎ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻭ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺑﺎﻧﻚ ﺷﺪﻥ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺁﻣﺎﺩﻩ
ﺍﺭﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﭘﻮﻝ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺍﺳﺖ.
ﺷﻤﺎﺩﺭﻣﻮﺳﺴﻪﻣﺎﻟﻲﻭﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱﺍﻧﺼﺎﺭﺩﺭﺗﻄﺒﻴﻖﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎ
ﺑﺎ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺑﻮﺩﻳﺪ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﺪ
ﻣﺠﻮﺯ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻳﻚ ﻣﻮﺳﺴـﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﺠﻮﺯ ﺑﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﺷـﺘﺮﺍﻙ ﺳﻬﺎﻣﺪﺍﺭﺍﻥ ﺩﻭ ﻣﻮﺳﺴـﻪ ،ﺁﻳﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ
ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﺑﻪ ﻣﻬﺮ ﺁﻣﺪﻳﺪ؟
ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻬﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻗﺒﻠﻲ
ﻫﻢ ﺑﺨﺶ ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﻴﺮ ﻃﻲ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﻣﻲﺩﻫﻢ ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺁﻣﺪﻥ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﻮﺩﻩ
ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﺻﻞ ﺑﺮ ﻧﻈﺮ ﺳﻬﺎﻣﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻌﻀﻲ ﻭﻗﺖﻫﺎ ﺭﺍﻧﺖ ﺑﺪ ﻧﻴﺴـﺖ ﻣﺜﻼ ﺍﻳﺮﺍﻥﺧﻮﺩﺭﻭ ﺭﺍﻧﺖ ﺑﻴﻤﻪ
ﺷﺨﺺ ﺛﺎﻟﺚ ﺧﻮﺩﺭﻭﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﻪ ﭘﺎﺭﺳﻴﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩﺍﺳﺖ.
ﺭﺍﻧﺖ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭ ﻣﻘﺮﺭﺍﺗﻲ ﻳﻚ ﻓﺮﺻﺖ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺻــﻼ ﻫﺮ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺩﺍﺭﺍﻱ
ﻓﺮﺻﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻣﺜﻞ ﺑﻘﻴﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﻳﻢ ،ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺣﺎﻟﺖ
ﻣﻨﻄﻘﻲ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖﮔﺬﺍﺭﻱﻫﺎ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﻮﺩ .ﻣﺜﻼ ﺍﮔﺮ
ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﺷﻤﺎ ﺣﻖ ﻧﺪﺍﺭﻳﺪ ﺑﺎ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺑﺰﺭگ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ ﻣﺎ ﻫﻢ
ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎﻱﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪﺳﺎﺯﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻊ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻤﻚ ﻛﺮﺩ.
ﻣﺎ ﺣﺴﺎﺳــﻴﺖ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺮﺍﻭﺩﻩ ﺍﻧﺘﻔﺎﻋﻲ ﻣﺎ ﺻﻮﺭﻱ ﻧﺒﺎﺷﺪ ﭼﻮﻥ ﺍﮔﺮ
ﺻﻮﺭﻱ ﺑﺎﺷﺪ ﺭﺑﻮﻱ ﺍﺳﺖ .ﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ
ﺑﻪ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻧﺮﺥ ﺗﻤﺎﻡﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺮﺍﻭﺩﻩ ﻭﺍﻗﻌﻲ ،ﺍﮔﺮ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﻳﻲ ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﺷﻮﺩ ﺣﺘﻤﺎ ﻭﺭﻭﺩ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻮﻓﻖ
ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﺭﺋﻴﺲﻛﻞ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﭼﻨـﺪﻱ ﭘﻴﺶ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﭘﻮﻟﺸﻮﻳﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ
ﻣﻬﺮ ﭼﻪ ﮔﺎﻡﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ؟
ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﻬﺮ ﭘﻴﺸﺮﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺍﺯ ﭘﻮﻟﺸﻮﻳﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺣﺘﻲ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ
ﺳﺎﺯﻭﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺩﺭﻭﻧﻲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﻮﺩ
ﻣﺸﺘﺮﻳﺎﻥ ﻣﺴﺎﻟﻪﺩﺍﺭ ﺑﻪﺳﺮﺍﻍ ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺁﻳﻨﺪ .ﻣﺎ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺳﺎﺯﻭﻛﺎﺭﻫﺎﻱ
ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﭘﻮﻟﺸﻮﻳﻲ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻳﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻛﻼﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺑﺎ
ﺁﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﭘﻮﻟﺸﻮﻳﻲ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺧﺮﺩﻩﺭﻳﺰ
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺩﻋﺎ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻛﻞ ﺳﺎﺯﻭﻛﺎﺭ ﻣﺎ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺟﻠﻮﻱ ﭘﻮﻟﺸﻮﻳﻲ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﺍﺯ ﻣﻦ ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﺯ ﻟﻔﻆ ﺷﺒﻪﺩﻭﻟﺘﻲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻛﺎﻣﻼ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳــﭙﺮﺩﻩﻫﺎﻱ ﺭﻳﺰﺁﺣﺎﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﻗﺸﺮ ﺩﺭﺁﻣﺪﻱ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻪ
ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺳﭙﺮﺩﻩﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﻭ ﺫﻱﻧﻔﻌﺎﻥ ﺁﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻗﻄﻌﺎ ﻣﻮﺳﺴﻪﺍﻱ ﺑﺎ ﻫﻔﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻣﺸﺘﺮﻱ ﻭ ﺳﭙﺮﺩﻩﮔﺬﺍﺭ
ﻛﺎﻣﻼ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﻧﺖﻫﺎﻱ ﺧﺎﺻﻲ
ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺗﺴـﻬﻴﻼﺕ ﺑﻪ ﻗﻄﻌﻪﺳﺎﺯﺍﻥ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﻋﻘﻮﺩ ﻣﺸﺎﺭﻛﺘﻲ،
ﻋﺪﻩﺍﻱ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺷـﻤﺎ ﺑﺎ ﺍﺳـﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﺍﻧﺖﺗـﺎﻥ ﺣﺘﻲ ﺑﺎﻧﻚ ﭘﺎﺭﺳـﻴﺎﻥ ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ
ﺍﻳﺮﺍﻥﺧﻮﺩﺭﻭ ﺑﻮﺩ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻛﻨﺎﺭ ﺯﺩﻳﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺻﺮﺍﺣﺘﺎ ﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﭼﻮﻥ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﺎ ﺳــﺎﭘﻜﻮ ﻭ ﺳﺎﺯﻩﮔﺴــﺘﺮ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻡﻫﺎ
ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻱ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻱ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺍﮔﺮ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﭼﻮﻥ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻛﺎﺭﺷــﺎﻥ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺭﺍﻩ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺎ ﺑﺎ ﺭﺍﻧﺖ ﻓﺴﺎﺩﺁﻭﺭ ﻭ ﻏﻴﺮﻣﻨﻄﻘﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻢ ﺍﻣﺎ
ﻓﺮﺻﺖ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﻪ ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ.
45
ﻋﻀﻮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ:
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ
ﻣﻮﻟﻮﺩ ﺣﺎﺟﻲﺯﺍﺩﻩ
ﻣﺪﺗﻰ ﺍﺳـﺖ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻭ ﺿﻌﻒ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺩﺭ ﺭﺳـﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻰ ،ﺯﻣﺰﻣﻪﻫﺎﻳﻰ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻭﺭﺷﻜﺴـﺘﮕﻰ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷـﻮﺩ .ﻃﺒﻖ ﻣﺎﺩﻩ 11ﻗﺎﻧﻮﻥ ﭘﻮﻟﻰ ﻭ ﺑﺎﻧﻜﻰ ﻛﺸﻮﺭ ،ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻲﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻨﻈﻴﻢﻛﻨﻨﺪﻩ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻰ ﻭ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﻛﺸﻮﺭ ،ﻣﻮﻇﻒ ﺑﻪ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺨﺶ ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻯ
ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪ ﻭ ﺗﻌﺎﻭﻧﻰﻫﺎﻯ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴـﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻃﻰ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺿﻮﺍﺑﻂ ﻭ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞﻫﺎﻯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ
ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﭘﻮﻟﻰ ﻏﻴﺮﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﻣﺤﻤﺪ ﺑﺎﻗﺮ ﺻﺪﺭﻯ ،ﻋﻀﻮ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﻪ ﺗﺸـﺮﻳﺢ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺁﻥ ﺑﺮ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻳﺮ ﻣﺸﺮﻭﺡ ﺁﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺭﻭﻧﺪ ﺷـﻜﻞﮔﻴﺮﻯ ﻭ ﺗﻮﺳـﻌﻪ ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻯ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪ
ﻭ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻰ ﻛﺸـﻮﺭ ﺭﺍ ﻃﻰ
ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﻣﻰﻛﻨﻴﺪ؟
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ،ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻰ
ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺬﻑ ﺷﺪﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺩﻫﻪ ،ﺑﺤﺚ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳــﻮﻡ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑــﻪ ﺗﺎﻛﻴﺪﺍﺗﻰ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ ﺍﺻﻞ 44ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﺭﻭﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰﺳﺎﺯﻯ ﺩﺭ
ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻳــﻰ ﺍﺯ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻰ ﻭ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻯ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ
ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪ ،ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ
ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳــﺮﻋﺖ ﮔﺮﻓﺖ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻯ ﻭ
ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ
ﻋﺪﻡ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺻﺤﻴﺢ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ،ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻋﺪﻡ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭ ،ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪﻩ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﻣﺎﻟــﻰ ﻭ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ،ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴــﺖ ﻭ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻠﻰ
ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ
ﻭ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻠﻰ
ﻛﺸـﻮﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ .ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﻳـﻦ ﺭﻭﻧﺪ ﭼﻪ
ﺗﺎﺛﻴﺮﻯ ﺑﺮ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﮔﺬﺍﺷﺖ؟
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻰ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻄﻠﻮﺏ ،ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ
ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﺠﺮﻯ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ ﭘﻮﻟﻰ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺍﺳﺖ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﻭﻇﺎﻳﻒ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ،ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﺴﻴﺮ ﺣﺮﻛﺖ ﭘﻮﻝ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻨﺸﺎ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﻭ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ،ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﺍﺗﺮ
ﺍﺯ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻭ ﺣﻘﻴﻘﻰ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻳﻚ ﺣﺒﺎﺏ
ﺗﻮﻫﻤﻲ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻰ ،ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﺑﺮ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺍﻣﻦ
ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻃﻰ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ،ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺷﺎﻫﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ
ﻗﺎﺭچﮔﻮﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻮﺩﻩﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﺻﻠﻰ ﺁﻧﻬﺎ،
46
ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴــﺐ ﺳﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻮﺳﺴــﺎﻥ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ،ﻣﻴﺰﺍﻥ
ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺪﻭﺩ 220ﻫﺰﺍﺭ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺁﻣﺎﺭ ﻣﻮﺟﻮﺩ ،ﺍﻳﻦ ﺭﻗﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﺳﺎﻝ ،84
ﺣﺪﻭﺩ 4/5ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻳـﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﺪ ﻛﻪ ﻋﺪﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﻰ
ﺍﺯ ﺳـﻮﻯ ﻣﺴـﺌﻮﻻﻥ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ،ﺑﻪﻧﻮﻋـﻰ ﭘﺪﻳﺪﺁﻭﺭﻧﺪﻩ
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ؟
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﻧﻜﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ،
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺳﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﭘﻨﺞﺳﺎﻝ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﻳﺎﺳــﺖ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﻈﺎﻫﺮﻯ ﺩﺭ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛــﺰﻯ ،ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﺩﺭ
ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺳــﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﺍﻣﻮﺭ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﻭ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﺩﻫﻰ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﺎ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ،
ﺗﺎﺣﺪﻭﺩﻯ ﺭﺷﺪ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻬﺎﺭ ﺷــﺪ ،ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻃﻰ ﺁﻥ
ﻣﺪﺕ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﺍﺯ 37ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻪ 16ﺩﺭﺻﺪ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺖ .ﺍﻣﺎ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ،ﺭﻭﻧﺪ ﺭﺳــﻴﺪﮔﻰ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭ
ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﺮﺩ.
ﺗﺎﺳـﻴﺲ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﻣﺎﻟـﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺗﻮﺳـﻂ
ﺑﺨﺶﺧﺼﻮﺻﻲ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﻱ
ﺭﺍ ﻃﻲ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺑﺮﺳﺪ؟ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸﻮﺭ ،ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺑﺎ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻭﺟﻮﺩ ﺳﻮﺩ ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﺴﻪﻫﺎﻯ ﻗﺮﺽ ﺍﻟﺤﺴﻨﻪ ﻭ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ
ﺑﺮﺍﻯ ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﺁﻥ ،ﻣﻨﺠﺮ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻋﺪﻩﺍﻯ ﺑﻪ ﺩﻟﻴــﻞ ﺭﺍﻧﺖ ﻣﻮﺟﻮﺩ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ،ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺴــﺐ ﻣﺠﻮﺯﻫــﺎﻯ ﻻﺯﻡ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻯ
ﺧﻴﺰ ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﺎﻳﻒ
ﺧﻮﺩ ،ﻣﻮﻇﻒ ﺍﺳﺖ ﻟﺠﺎﻡﮔﺴــﻴﺨﺘﮕﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻰ ﺭﺍ ﺳﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻰ
ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺭﺍﻧﺖﺧﻮﺍﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻗﻄﻊ،
ﺍﺩﺍﻣــﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﺒــﺎﺭﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ،ﻣﻨﺠﺮ
ﺑﻪﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺻﻮﺭﺕ ﺑﺨﺶ ﻭﺳﻴﻌﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﻣﻠﻰ ﺑﻪ ﻫﺪﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﻓﺖ.
ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﻬﻢ ﻣﻮﺳﺴـﻪﻫﺎﻯ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴﻨﻪ ﻭ ﻣﻮﺳﺴﻪﻫﺎﻯ
ﭘـﻮﻝ ﻭ ﺍﻋﺘﺒـﺎﺭ ﺍﺯ ﺑـﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻰ ﻛﺸـﻮﺭ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ
ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﻃﺒﻖ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻫﺎﻯ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺣﺪﻭﺩ 25ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺳــﭙﺮﺩﻩﮔﺬﺍﺭ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺳﭙﺮﺩﻩﮔﺬﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﻭﻗﻮﻉ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻣﺸﻜﻞ
ﺩﺭ ﻭﺿﻌﻴــﺖ ﻧﻘﺪﻳﻨﮕﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺬﻛــﻮﺭ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺟﺒﺮﺍﻧﻰ ﺑﻪﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ،ﺭﻭﺯﺑﻪﺭﻭﺯ ﺳﻬﻢ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻰ ﻛﺸﻮﺭ
ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ.
ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺣﺠﻢ ﺳــﭙﺮﺩﻩﻫﺎ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟــﻰ ،ﺑﻰﺍﻋﺘﻨﺎﻳﻰ ﺑﻪﺿﻮﺍﺑﻂ
ﺑﺎﻧﻜﻰ ﻭ ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻯ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷــﺪﻩ ﺩﺭ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ
ﭘﻮﻟﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺭﻓﺘﻦ ﻣﻔﺎﻫﻴﻤﻲ ﭼﻮﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﻛﻔﺎﻳﺖ
ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ،ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻭ ﺑﻰﺭﻭﻳﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﻌﺐ
ﺑﺪﻭﻥ ﻛﺴﺐ ﻣﺠﻮﺯ ﺍﺯ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻯ ،ﺟﺬﺏ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ
ﺑﺎ ﻧﺮﺥﻫﺎﻯ ﺳــﻮﺩ ﻏﻴﺮﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﻭ ﻏﻴﺮﺭﻗﺎﺑﺘﻰ ﻛﻪ ﮔﺮﺩﺵ ﻭﺟﻮﻩ ﺭﺍ
ﺍﺯ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺭﺳــﻤﻲ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻰ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺗﻐﻴﻴــﺮ ﻣﻲﺩﻫﺪ ،ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺗﺨﻠﻒ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺍﺳــﺖ.
ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛــﺰﻯ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻗﺎﻃﻊ ﺑﺎ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ،ﺑﻪﻗﻴﻤﺖ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺭﻳﺴﻚ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻰ
ﻛﺸــﻮﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﻟﻄﻤﺎﺕ ﺟﺒﺮﺍﻥﻧﺎﭘﺬﻳﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﻛﺸــﻮﺭﺑﻪﻫﻤﺮﺍﻩﺧﻮﺍﻫﺪﺩﺍﺷــﺖ.
ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﺳﺴـﻪﻫﺎﻯ ﻗﺮﺽﺍﻟﺤﺴـﻨﻪ ﻭ ﭘﻮﻟﻰ ﻭ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ ﺧﺼﻮﺻﻰ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻛﻨﻮﻧﻰ ،ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﺻﻞ 44ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺭﺍ ﻣﺤﻘﻖ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟
ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﭘﻮﻟﻰ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻯ
ﺧﺼﻮﺻــﻰ ﺑﻪ ﺭﻭﺵ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻰ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺭ
ﺭﺍﺳــﺘﺎﻯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺻﻞ 44ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ
ﺩﺭﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧــﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺧﺼﻮﺻﻰﺳــﺎﺯﻯ ﻭ ﺑﻪ ﺗﺒﻊ ﺁﻥ
ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺭﻗﺎﺑــﺖ ﻣﻴﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ ،ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪﺍﻯ ﺭﺳــﻴﺪﻩﺍﻳﻢ
ﻛــﻪ ﺭﺍﻧﺖﺟﻮﻳﻰ ،ﺟــﺎﻯ ﺭﻗﺎﺑﺖﺟﻮﻳــﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟــﻰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ
ﺧﺪﻣﺖﺭﺳﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺟﺎﻳﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺭﺋﻴﺲ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﻠﻲ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﺑﺮﺧﻲ ﺧﻮﺩﺳﺮﺍﻧﻪ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ
ﭘﺮﻳﺴﺎ ﭘﻨﺎﻫﺨﻮﺍﻫﻲ
ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻳﻚ ﺩﻫﻪ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﺭ ﻛﺸـﻮﺭ ،ﺑﺎ ﺭﻭﻧﺪ ﺭﻭﺑﻪﺭﺷﺪﻱ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳـﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﻮﻇﻔﻨﺪ ﺑﺮﺍﻱ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻲ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ،ﻳﻜﺴـﺮﻱ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻱ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺭﺍ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺣﺎﻛﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺣﻮﺯﻩ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭ ﺳـﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﻟﻘﺎ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺳـﻮﻱ ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛﺰﻱ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻓﻀﺎﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷـﺪﻩ ﺩﺭ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻭ ﻣﺎﻟﻲ ﻣﺒﺮﺍ ﺩﺍﻧﺴـﺖ .ﺍﺧﻴﺮﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﻋﻼﻡ ﺷـﺪﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳـﺖ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ
ﻛﺸـﻮﺭ ﺑﺎ ﻧﺤﻮﻩ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺷـﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻴﺮﻭﻱﺍﻧﺘﻈﺎﻣﻲ ﻭ
ﻗﻮﻩ ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺳـﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳـﺘﮕﺬﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻳﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺳﺎﺳـﺎﻥ ﮔﻠﺒﺎﺯ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﻠﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺎ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻠﻲ ﺑﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺮ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﺩ.
ﺍﺯ ﻣﻨﻈﺮ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ،ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎ
ﻭ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺗﻮﺳﻂ
ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺩﺭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺩﻭﻟﺘﻲ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺑﺎﻳـﺪ ﭼﻪ ﻓﺮﺁﻳﻨـﺪﻱ ﺭﺍ ﻃﻲ
ﻛﻨـﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺑﺮﺳـﺪ؟
ﺑﻪﻧﻈـﺮ ﺷـﻤﺎ ﺷـﺮﺍﻳﻂ ﺣﺎﻝﺣﺎﺿﺮ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸﻮﺭ ،ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﺎ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ،ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺷــﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﻳﻚ ﺑﻨﮕﺎﻩ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﻧﻴﺎﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺻــﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺎﻧــﺪﮔﺎﺭﻱ ﺁﻥ،
ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺑﺮﺧــﻮﺭﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺍﺳــﺖ .ﻭﺟﻮﺩ ﻳﻚ ﻓﻀﺎﻱ
ﺭﻗﺎﺑﺘﻲ ﺳﺎﻟﻢ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ،ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭﻱ ﻳﺎ ﺣﺬﻑ ﺁﻥ ﻭﺍﺣﺪ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻲ ﺑﺎﺷــﺪ.
ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻣﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺧــﻮﺩ ﺑﻪﺧﻮﺩ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧــﺪ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺍﺿﺎﻓﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻋﺮﺻــﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺣﺬﻑ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ
ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻴﺎﺯ ،ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺴــﻴﺮ ﺭﺷــﺪ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻪ،
ﻧﻤﻲﺗــﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺎﻟــﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ
ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻠﻲ ﺍﺳــﺖ .ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻭ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲ ،ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻭ
ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺎﻧﻚﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺷــﻴﻢ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﺍﺳﺖ.
ﺷـﻤﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻳﺪ ﻛـﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﻣﺎﻟـﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻭ
ﺑﺎﻧﻚﻫـﺎﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻣﻨﺠﺮ ﺑـﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ
ﺷـﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻛﺸـﻮﺭ ﻣﻮﺛﺮ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ
ﺻﺮﻓﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﭼﻨﻴﻦ
ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻲ ﺩﺍﺷﺖ؟
ﺧﻴﺮ ،ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺑــﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺗﺎﻛﻴــﺪ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎﻱ
ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳــﻂ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﻮﻕ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ
ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻮﻟﺪ ﺷﻮﺩ ،ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺩﺭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻮﺛﺮ
ﻭﺍﻗﻊ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺤﺚﻫﺎﻱ
ﺳﻮﺩﺍﮔﺮﻱ ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﻣﻮﻟﺪ ﺷﻮﺩ ،ﻓﻀﺎﻱ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ
ﻣﻠﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﺤﺴﻮﺳــﻲ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸــﻜﻞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ
ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪﻱ ﻛﺸــﻮﺭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺿﻌﻴﻒ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ
ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺳﻮﺩ ﺳﺮﺷﺎﺭ ﺣﺎﺻﻞ
ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﻭﺍﺳــﻄﻪﮔﺮﻱ ،ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎ
ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ.
ﺍﺧﻴﺮﺍ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺷﺪﻳﺪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺩﺭ
ﻛﺸـﻮﺭ ،ﺍﺧﺒﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺑﺮﻭﺯ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ
ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﻭ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎ ﺷﻨﻴﺪﻩ
ﻣﻲﺷـﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﻭ
ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺩﺭ ﺣــﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺎﻧــﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱﺟﻤﻬــﻮﺭﻱ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻧﻬﺎﺩ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺑﺮ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸــﻮﺭ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﻫﺮ ﺻﻮﺭﺕ
ﺑﺎﻧﻚﻣﺮﻛــﺰﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺩﺍﺷــﺘﻪ
ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺣﺘﻲ ﺍﺧﻴﺮﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ
ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺣﺘﻤﺎ ﻣﺠﻮﺯﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﻛﺴﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﻨﺪ.
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺷــﺎﺧﺺﻫﺎﻱ ﺧﺎﺻﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﺠﻮﺯ ﺗﺎﺳﻴﺲ
ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺣﺘﻢ
ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﻟﺤﺎﻅ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷﺪﻩ ﻳﺎ ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ
ﻭﺭﺷﻜﺴــﺘﮕﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ،ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻳﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ
ﺿﻮﺍﺑﻂ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺭﺍ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﻧﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻛﺜﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ ،ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ ﻣﺰﺑﻮﺭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺧﻮﺩﺳﺮﺍﻧﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ
ﻭ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺳــﻮﺩﺍﮔﺮﻱ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﺮﺻﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻧﻪ ﺑﺎ
ﻫﺪﻑ ﺧﺪﻣﺖﺭﺳﺎﻧﻲ ،ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺷﻮﺩ.
ﺩﺭﺳـﺖ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺑﺴـﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴـﺎﺕ ﺑﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ
ﺳـﻮﺩﺍﮔﺮﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷـﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻘﺶ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ
ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻣﺠﻮﺯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻳﻚ ﻣﻮﺳﺴﻪ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﻳﺎ ﺑﺎﻧﻚ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺻﺎﺩﺭ
ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﻋﻄﺎﻱ ﻣﺠﻮﺯﻫﺎﻱ
ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﺳـﻴﺪﮔﻲﻫﺎﻱ ﻛﺎﻣﻠﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ ،ﺍﺯ ﺳـﻮﻱ
ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ
ﺑﺮ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﺷﻮﺩ .ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ،
ﻧﺎﻡ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺿﺎﻣﻦ ﺧﻮﺩ ﻳﺪﻙ ﻣﻲﻛﺸـﻨﺪ.
ﺁﻳﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻧﻴﺴﺘﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ
ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﻲﻛﻨﺪ؟
ﻣﻨﻜﺮ ﻧﻘﺶ ﻧﻈﺎﺭﺗــﻲ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺑﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﻧﺎﻇﺮ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸﻮﺭ
ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﻛﻪ ﺑﺎﻳــﺪ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻱ ﻻﺯﻡ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ
ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﺑﺎ ﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ،
ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﻣﻠﺰﻡ ﺑﻪ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ
ﺍﺑﺰﺍﺭ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﺳــﺖ ﺑﺎﻧﻚ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺸــﻨﺎﻣﻪﻫﺎ ﭘﺸــﺘﻮﺍﻧﻪ ﺍﺟﺮﺍﻳﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ،
ﺗﻬﺪﻳﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻮﺳﺴﺎﻥ ﻣﺤﺴــﻮﺏ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﻭﻧﺪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ.
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻪ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻣﻲ
ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻧﺸﻮﻳﻢ ؟
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻴﺎﺯﻫﺎﻱ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻧﻈﺎﻡ ﭘﻮﻟﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﻣﺎﻟﻲ ﻭ ﺑﻨﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻱ،
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﻣﺸﺨﺼﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ .ﻣﻌﺘﻘﺪﻡ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺧﺎﺻﻲ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻛﺎﻣﻼ
ﻫﺪﻓﻤﻨﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﺗﻌﺮﻳﻒ
ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷــﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺭﻭﻧﺪ ﺭﺷﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺑﺨﺸﻴﺪﻩ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﭘﻮﻟﻲ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻫﺪﺍﻓﺶ ﻳﺎﺭﻱ ﻛﻨﺪ.
47
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺩﺭ ﺯﻭﺍﻝ
ﺻﻨﻢ ﺯﻣﺎﻧﻲ
ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣــﺎﻩ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺑــﺮﺍﻯ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻫﺪﺍﻑ
ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﭼﻬــﺎﺭﻡ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺑﺎﻗــﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗــﻊ ﺩﻭﻟﺖ
ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﻋﻤﻼ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ
ﺷﺪﻩ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ؛ ﺍﻫﺪﺍﻓﻲ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻮﺳﻌﻪ
ﺑﺨﺶ ﺷــﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩ ﺩﻭﻟﺖ ،ﺗﻀﻌﻴﻒ ﺑﺨﺶ ﻭ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻮﺩ ﺍﮔﺮﭼــﻪ ﻧﮕﺮﺵ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻲ ﺁﻥ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺒﻮﺩ .ﺩﻭﻟﺖ
ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺪﻋﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ
ﺍﺳــﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﺧﻮﺩﻛﻔــﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻣــﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺑﺮﺧﻼﻑ
ﺗﻌﻬﺪﺍﺗﺶ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎ ﻧﻜﺮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺍﺭﺩﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻋﻤﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮﺩ .ﺑﺎ ﺭﻭﻧﺪ ﻓﻌﻠﻰ ﻫﻢ ﺑﻌﻴﺪ
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳــﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﺗﻰ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳــﺎﻣﺎﻧﺪﻫﻲ ﺷﻮﺩ ،ﺯﻳﺮﺍ
ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﺩﺭ ﭘﻨﺞﺳــﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ
ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﺣﺮﻛﺘﻲ ﺭﻭ ﺑﻪﻋﻘﺐ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻳﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﭘﻨﺠﻢ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﻳﻦ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻜﻴﺪﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﭼﺸــﻢﺍﻧﺪﺍﺯ ﺑﻴﺴﺖﺳﺎﻟﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﺗﺤﻠﻴﻠﮕﺮﺍﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺣﺎﺻﻞ ﺟﺪﻳﺪﻯ
ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﺍﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﺿﺮﺭ ﺁﻧﻬﺎﺳــﺖ ﺯﻳــﺮﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻨﺪﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﻭﻟﺖ
ﻣﻘﻴﺪ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ ،ﺣﺬﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻥ
ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻱ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﺨﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺳﺮﺍﺷﻴﺒﻲ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪﻩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﻮﺩ،
ﺧﺎﺭﺝ ﻛﻨﺪ.
ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﺗﻮﺧﺎﻟﻰ
ﺩﺭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺳــﺎﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻃﺒﻖ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺩﺭ ﻟﻴﺴــﺖ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﮔﻨــﺪﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰ ﮔﺮﻓﺖ .ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺴــﺎﻝ
ﻛﺸــﻮﺭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻟﻴﺴــﺖ ﻧﺸــﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻛﻤﺎﻛﺎﻥ ﺩﺭ ﻟﻴﺴﺖ
ﻭﺍﺭﺩﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﻤﺪﻩ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪ .ﺍﺯ ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ
ﺟﺮﮔﻪ ﻭﺍﺭﺩﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﻤﺪﻩ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺎﺯﮔﺸــﺖ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺟﺸــﻦ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﮔﻨﺪﻡ ،ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺿﻌﻒ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺣﺎﻛﻢ
ﻣﺠﺪﺩﺍ ﺩﺭﻭﺍﺯﻩﻫﺎﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﻭﻯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﻻﻱ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﺑﺎﺯ
48
ﺷﺪ؛ ﺩﺭﻭﺍﺯﻩﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻛﻤﺎﻛﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﺎﺯ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎ ﺭﻭﻧﺪ ﻓﻌﻠﻲ ﻫﻢ ﺑﻌﻴﺪ
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺜﺒﻴﺖ
ﺷﻮﺩ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪﮔﻨﺪﻡ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ
ﺑﻪ ﻋﻘﺐ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺭﺍ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺁﻣﺎﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ،ﺁﻣﺎﺭ ﮔﻤﺮﻙ ﻧﻴﺰ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﮔﻤﺮﻙ
ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1384ﺩﻭﻟﺖ 105ﻫﺰﺍﺭﺗﻦ ﮔﻨﺪﻡ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﻛﺮﺩ؛ ﺭﻗﻤﻲ
ﻛﻪ ﺩﺭ 9ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 88ﺑﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ
ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ،ﻃﺒﻖ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻬﺎﺩﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
ﺟﺎﺭﻱ ﺑﻪ 14ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ ﺭﺳــﻴﺪ ،ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 83-84
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﻣﺮﺯ 14ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ
ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳــﻜﻨﺪﺭﻱ ﻛﻪ ﻣﺠﺮﻱ ﻃﺮﺡ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﻮﺩ
ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺍﺯ ﻣﺮﺯ 14ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ
ﮔﺬﺷﺖ ﻭ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺎﻫﺪ ﻗﻄﻊ ﻛﺎﻣﻞ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﮔﻨﺪﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ«.
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻫﻢ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﮔﺬﺷــﺖ ﭘﻨﺞ ﺳــﺎﻝ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺍﺭﺷﺪ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﺧﺒﺮ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ 14ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻨــﻰ ﮔﻨﺪﻡ ﻭ ﻗﻄﻊ
ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺧﺒﺮ ﻗﻄﻊ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﮔﻨﺪﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺁﻣﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ
ﺩﺭ ﮔﻤــﺮﻙ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺍﺭﺷــﺪ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻝ
ﺟﺎﺭﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﺎﺯﻯ ﺑﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩﻩ،
ﮔﻤﺮﻙ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺩﺭ 9ﻣﺎﻩ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺣﺪﻭﺩ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ
ﮔﻨﺪﻡ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ؛ ﺧﺒﺮﻱ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻱ ﺧﻼﻑ ﻭﺍﻗﻊ
ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺭﺍ ﺁﺷــﻜﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ
ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻤﺎﻛﺎﻥ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺧﻮﺩ
ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻧﺎﻗﺼﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 86ﻫﻤﻴﻦ ﺁﻣﺎﺭ ﻧﺎﻗﺺ
ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺳــﺖ ﺑﻪ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺰﻧﺪ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﺑﻲﺗﺪﺑﻴﺮﻱ ﺍﻋﻼﻡ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺟﺮﺍ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻱ
ﻫﻨﮕﻔﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﺩﻭﻟﺘــﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿــﻮﻉ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴــﺪ ﻧﻜﺮﺩﻧــﺪ ﻭ ﺁﻥ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﺑﺠﺎ
ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ .ﺍﻣﺎ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻏﻴﺮﻣﻨﻄﻘﻲ
ﺧﻮﺍﻧﺪﻧﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 87ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ
ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﺎﻝ 88ﻧﻴﺰ ﺍﺣﺴﺎﺱ
ﻣﻲﺷﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳﻔﻨﺪﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 87ﻫﻴﺎﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 88ﺣﺪﻭﺩ ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ ﮔﻨﺪﻡ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﻮﺩ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﮔﻨﺪﻣﻰ ﻛﻪ ﺳﺎﻝ 87ﺛﺒﺖ ﺳﻔﺎﺭﺵ ﺷﺪ
ﻭﺍﺭﺩ ﻧﺸﺪ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ ﺳﺎﻝ 88ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻰﺷﺪ .ﺍﻣﺎ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﮕﺮﺍﻥ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰﻫﺎﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺧﻮﺩ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻯ
ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺩﭼﺎﺭ ﺩﺭﺩﺳﺮ ﻧﺸﻮﺩ ﺗﺮﺟﻴﺢ
ﺩﺍﺩ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﮔﻨﺪﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 88ﻫﻢ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﺑﺮﺧﻼﻑ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻱ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﺭ 9ﻣﺎﻩ ﺍﻣﺴﺎﻝ
ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭ 118ﻫﺰﺍﺭ ﻭ 900ﺗﻦ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ ﻳﻚ
ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﻭ 46ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺩﻻﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺸــﻮﺭ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ
ﮔﻤﺮﻙ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻭﺯﻥ ﻭ ﺍﺭﺯﺵ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺳﻬﻤﻲ
ﻣﻌﺎﺩﻝ 12/05ﻭ 2/82ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﻛﻞ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻛﺸــﻮﺭ ﺭﺍ ﺷــﺎﻣﻞ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﻃﺒﻖ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺩﺭ 9ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 87ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ
ﮔﻨﺪﻡ ﺳــﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭ 44ﻫﺰﺍﺭ ﻭ 800ﺗﻦ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ ﻳﻚ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﻭ
182ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭ 600ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻭﺯﻥ ﻭ ﺍﺭﺯﺵ
ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺳﻬﻤﻲ ﻣﻌﺎﺩﻝ 9/75ﻭ 2/78ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﻛﻞ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ؛ ﺁﻣﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ
ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺭ 9ﻣﺎﻩ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻣﺸــﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻭﺯﻥ ﻭ ﺍﺭﺯﺵ ﺑــﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ 35/28ﻭ 11/55ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺿﻤﻦ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻱ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻫﺮ ﻛﻴﻠﻮ
ﮔﻨــﺪﻡ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻲ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣــﺪﺕ 0/3ﺩﻻﺭ )ﻣﻌﺎﺩﻝ ﺣﺪﻭﺩ 300
ﺗﻮﻣﺎﻥ( ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻗﻢ ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ) 0/4ﻣﻌﺎﺩﻝ
ﺣﺪﻭﺩ 400ﺗﻮﻣﺎﻥ( ﺑﻮﺩ.
ﺗﻌﺮﻓﻪﻫﺎﻯ ﺻﻔﺮﺩﺭﺻﺪﻯ ﻣﻴﻮﻩ
ﺑﺤﺚ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﻴﻮﻩ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﺎﻝ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﻛﻠﻴﺪ ﺧﻮﺭﺩ .ﺩﺭ
ﺳــﺎﻝ 84ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻴﺎﺕ ﻭﺯﻳﺮﺍﻥ ﻣﺼﻮﺑﻪﺍﻯ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺩﻭﻟﺖ
ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﺁﻥ ﺑﺎ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻧﻈــﺮ ﺩﺭ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﻣﻴــﻮﻩ ،ﺗﻌﺎﺩﻟﻰ ﺩﺭ
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺑﺎﻏﻲ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨــﺪ؛ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ
ﺗﺤﻠﻴﻠﮕــﺮﺍﻥ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺑﻪﺷﻜﻞ ﺻﺤﻴﺤﻰ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ
ﻛﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺪﺗﻰ ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺿﻌﻒ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻤﻴﻦ
ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻪﺩﺭﺩﺳــﺮﻯ ﺑﺰﺭگ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﺍﻥ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪ،
ﺩﺭﺩﺳﺮﻯ ﻛﻪ ﺳﻮﺩﻯ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻓﻘﻂ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﻭﺍﺭﺩﻛﻨﻨﺪﻩ ﺳــﻮﺩﻫﺎﻯ ﻛﻼﻧﻰ ﻧﺼﻴﺒﺸــﺎﻥ
ﺷــﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﻣﻘﻄﻌﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﻫﻤﻴﺖ
ﻧﺪﺍﺩ ﻭ ﻓﻘﻂ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﻭ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺗﻮپ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺯﻣﻴﻦ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﭘﺮﺗﺎﺏ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﻢ ﻛﻤﺎﻛﺎﻥ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ
ﺑﻰﺭﻭﻳــﻪ ﻣﻴﻮﻩ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﻰﺷــﻮﺩ .ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﮔﻤــﺮﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ
ﻫﺸﺖ ﻣﺎﻩ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻱ 697ﻫﺰﺍﺭ ﻭ 40ﺗﻦ ﻣﻴﻮﻩ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ 356
ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭ 643ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﺑﻪ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ
ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻛﻞ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﻴﻮﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺭﺷﺪ
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ .ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﺎﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 575
ﻫــﺰﺍﺭ ﺗﻦ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻣﻴﻮﻩ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ 184ﻣﻴﻠﻴــﻮﻥ ﻭ 132ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﺍﺯ
ﻣﺒﺎﺩﻱ ﺭﺳﻤﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻝ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ
ﺳﻮﺩ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻴﻮﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺻﻔﺮ ﻛﺮﺩ .ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﺳﺎﻝ
84ﺗﺎ 18ﺗﻴﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﺣﻘﻮﻕ ﻭﺭﻭﺩﻱ ﺳﻴﺐ ،ﭘﺮﺗﻘﺎﻝ ﻭ ﻧﺎﺭﻧﮕﻲ
ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ 45ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺭﺯﺵ ﻛﺎﻻ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ
ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺯ 18ﺗﻴﺮ ﺳﻮﺩ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺻﻔﺮ ﻛﺮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ
28ﺁﺫﺭ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﺭﺷﺪ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺭﺷﺪ ﺁﻥ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻧﺒﻮﺩ .ﺁﻥ
ﺯﻣﺎﻥ ﺗﻌﺮﻓﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﻴﻮﻩ 26ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺖ ،ﺍﻓﺰﺍﻳﺸﻲ ﻛﻪ
ﺗﺎ ﻳﻚ ﺍﺳــﻔﻨﺪ 84ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑــﻪ ﺑﻌﺪ ﺣﻘﻮﻕ ﻭﺭﻭﺩﻯ ﻣﻴﻮﻩ
ﺻﻔﺮ ﺷﺪ؛ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺮﺧﻼﻑ
ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﻭﻝ ﺍﺯ ﺧﻮﺵﺷﻨﺎﺳﻰ
ﻣﺴﻌﻮﺩ ﻣﻴﺮﻛﺎﻇﻤﻰ ،ﻭﺯﻳﺮ ﻭﻗﺖ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺟﻬﺎﺩﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﭼﻬﺎﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬــﻢ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ
ﺍﺳــﻜﻨﺪﺭﻯ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪﺭﺍﺣﺘﻰ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﺰﻧﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ
ﺗﻤﺎﻡ 31ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﻭﺯﻳﺮ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﺶ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩﻩ
ﻳــﺎ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺁﻧﻬــﺎ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ؛ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ
ﺑﻪ ﻭﺍﺭﺩﻛﻨﻨــﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﺿﻌﻴﺖ
ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻫﻢ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﺍﺳﺎﺳﻰ
ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺪﺍﺩﻧﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭ ﺁﻣﺎﺭ
ﮔﻤﺮﻙ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﻴﻮﻩ ﺩﺭ ﺳﻪ ﻣﺎﻫﻪ ﺍﺧﻴﺮ 299
ﻫﺰﺍﺭ ﻭ 67ﺗﻦ ﻣﻴﻮﻩ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ 161ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭ 487ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﻭﺍﺭﺩ
ﺷﺪﻩ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺎﻝ 176 ،87ﻫﺰﺍﺭ
ﻭ 673ﺗﻦ ﻣﻴﻮﻩ ﺑــﻪ ﺍﺭﺯﺵ 63ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭ 47ﻫــﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ
ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﻴﻮﻩ ﺩﺭ ﻣﺎﻩﻫﺎﻱ ﺷﻬﺮﻳﻮﺭ ،ﻣﻬﺮ ﻭ ﺁﺑﺎﻥ ﺍﻣﺴﺎﻝ
ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻭﺯﻥ ﻭ ﺍﺭﺯﺵ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ
69ﻭ 156ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ؛ ﺭﺷﺪﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ
ﻣﻴﻮﻩ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﻫﻢ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯﻫﺎ،
ﺁﻣﺎﺭ ﻫﺸــﺖ ﻣﺎﻩ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﻴﻮﻩ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﺸــﺎﻥ ﺍﺯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ
697ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻦ ﻣﻴﻮﻩ ﻃﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ 97ﺩﺭﺻﺪﻱ ﺍﺭﺯﺷﻲ
ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﻫﺸــﺖ ﻣﺎﻩ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻱ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﻴﻮﻩ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ
ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻭﺯﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ
34ﺩﺭﺻﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﺭﺯﺵ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 97ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻭﺯﻧﻲ ﻭ ﺍﺭﺯﺷــﻲ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻨﺞ ﻣﺎﻫﻪ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻲ
ﺍﻣﺴــﺎﻝ 17ﻭ 66ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻮﺩ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺭﻭﻧــﺪ ﺻﻌﻮﺩﻱﺗﺮﻱ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﺩ 34ﻭ 97ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﭼﻬﺎﺭﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﺮﻧﺞ
ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩﻫﺎﻯ ﻣﻨﻔﻰ ﺩﻭﻟﺖ
ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﺗﻀﻌﻴﻒ ﺑﺮﻧﺞ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻭ ﺗﻘﻮﻳﺖ
ﺑﺮﻧﺞ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗﻰ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﻨﺞ ﺳــﺎﻝ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻓﺼﻮﻝ ﺣﺘﻰ
ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﺑﺮﻧﺞﻫﺎﻯ
ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺑﺎﺯ ﻛﺮﺩ ،ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻢﻧﻈﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ
ﻭ ﺗﺬﻛﺮﺍﺕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻨﺠﺮ ﺷــﺪ ﺑﺮﻧﺞ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺗﻀﻌﻴﻒ
ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻧﺒﺎﺭﻫﺎ ﺧﺎﻙ ﺑﺨﻮﺭﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻃﺒﻖ ﺁﻣﺎﺭ ﮔﻤﺮﻙ،
ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺘﻮﺳــﻂ ﻫﺮ ﺳــﺎﻝ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺳــﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺧﻮﺩ
30ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺷﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺍﺯ
ﺑﺮﻧﺞ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺍﺷﺒﺎﻉ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﻭ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﻧﺒﺎﺭﻫﺎ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯ ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺧﻮﺩ
ﭼﻪﻛﺎﺭ ﻛﻨﺪ ،ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻣﻴــﺰﺍﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ
ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻴﺶ ﻧﺮﻓﺖ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳــﺎﻥ ﻭ
ﻓﻌﺎﻻﻥ ﺣﻮﺯﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺮﻧﺞ ﻋﻘﺒﮕﺮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺩﺑﻴﺮ ﺍﻧﺠﻤﻦ
ﺑﺮﻧﺞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ 84ﺗﺎ 88ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺮﻧﺞ
ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮﺩ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﺼﺮﻑ ﻭ ﻗﻮﻝ ﻭﺯﻳﺮ ﺟﻬﺎﺩ
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ،ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1387ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ
ﺑﺮﻧﺞ ﺩﺳــﺖ ﻣﻰﻳﺎﻓﺖ .ﺍﻣﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺛﺎﺑﺖ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻧﻮﻋﻰ ﻋﻘﺒﮕﺮﺩ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺳﺖ«.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻋﻘﺒﮕﺮﺩ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ،ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﻰﺭﻭﻳﻪ ﺑﺮﻧﺞ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ
ﺭﺍ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ 1387 ،1386 ،1385ﻭ
ﻧﻴﻤﻪ ﺍﻭﻝ ﺳﺎﻝ 1388ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺠﻮﺯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺣﺪﻭﺩ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ
ﺗﻦ ﺑﺮﻧﺞ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺍﺩ؛ ﺭﻗﻤﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻥ
ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﻢ ،ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ ﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ ﺑﺮﻧﺞ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ
ﻛﻪ ﺍﻧﺠﻤﻦ ﺑﺮﻧﺞ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻫﻤﻴﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺑﺮﻧﺞ ﻛﺎﺭﺍﻥ
ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﺣﺪﻭﺩ 9ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ ﺑﺮﻧﺞ ﺗﻮﻟﻴــﺪ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﮔﺮ
ﻓﻘﻂ ﺁﻣﺎﺭ ﺭﺳــﻤﻰ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺑﺮﻧﺞﻫﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ
ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻧﻴﺎﺯ 10 -11ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻨﻰ ﻛﺸــﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳــﺖ.
ﻧﻴﺎﺯ 10 -11ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻨﻰ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﺣﺘﺴﺎﺏ ﻣﺼﺮﻑ ﺳﺮﺍﻧﻪ
36ﺗﺎ 38ﻛﻴﻠﻮﮔﺮﻡ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﺎﺯﺍﺩ 2/5
ﻣﻴﻠﻴــﻮﻥ ﺗﻨﻰ ﺑﺮﻧﺞ ﻭﺍﺭﺩﺍﺗــﻰ ﻣﻰﺩﻫﺪ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳــﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ
ﻛﻤــﺎﻛﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺪﻋﻰ ﺍﺳــﺖ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺗﻌﺮﻓﻪ
ﺁﻣﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﻣﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﺮﻧﺞ
ﻛﻤﺎﻛﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻪ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﮔﻤﺮﻙ ،ﺩﺭ 9ﻣﺎﻩ ﺍﻭﻝ ﺳﺎﻝﺟﺎﺭﻱ
991ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻦ ﺑﺮﻧﺞ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ 819ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺩﻻﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪﻩ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻗﻢ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻭﺯﻧﻲ 9
ﺩﺭﺻﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺭﺯﺷــﻲ 96ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺷﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﺍﺯ ﺳﻪ ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ،ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻫﻨﺪ ﺑﺮﻧﺞ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ
ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴــﺐ 45ﺩﺭﺻﺪ 30 ،ﺩﺭﺻﺪ ﻭ
25ﺩﺭﺻﺪ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﻃﺒﻖ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ 246
ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻦ ﺑﺮﻧﺞ ﺍﺯ ﻫﻨﺪ ﻭ 301ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻭ 437ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻦ
ﺍﺯ ﺍﻣﺎﺭﺍﺕ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
49
ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻣﺠﻠﺲ:
ﻧﻴﺎﺯﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﻛﻞ
ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎ ﺷﻮﻳﻢ
ﻟﻴﻼ ﻟﻄﻔﻲ
ﻭﺯﺭﺍﻱ ﻛﺸـﺎﻭﺭﺯﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭﺳـﺎﻝ
1388ﻧﻴﺰ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺳﺮﺍﺷﻴﺒﻲ ﻛﻪ
ﺧـﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ،ﺧﺎﺭﺝ ﻛﻨﻨﺪ .ﺩﺭ ﺳـﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﻫﻢ ﺑﻌﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳـﺪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺧﻮﺷـﺎﻳﻨﺪﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺨﺶ
ﭘﻴـﺶ ﺁﻳﺪ ،ﺯﻳـﺮﺍ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠـﻢ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻭﺯﻳﺮ ﻛﺸـﺎﻭﺭﺯﻱ
ﺩﻭﻟﺖ ﺧﺎﻟﻲ ﺍﺯ ﺗﻌﻬﺪ ﺍﺳـﺖ؛ ﻭﺿﻌﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ
ﻛﺸـﺎﻭﺭﺯﻱ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﺸـﺘﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴـﺪ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﻋﺒﺎﺱ
ﺭﺟﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﮔﻔﺖ ﻭ ﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺜﻠﺚ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﻭ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺭﺍﺳـﺘﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺩﺭ
ﺳﺎﻝﻫﺎﻱﺁﻳﻨﺪﻩﺟﻬﺶﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﻲﺧﻮﺍﻫﺪﻛﺮﺩ.ﺍﻭﻋﻤﻠﻜﺮﺩ
ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﻨﻔﻲ ﻧﺪﺍﻧﺴﺖ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ
ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻣﻮﻓﻖ ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺳﺎﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻧﻴﺰ
ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻛﺸـﺎﻭﺭﺯﻱ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪﻩ
ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻳﻜﺴﺮﻱ ﻛﻠﻲﮔﻮﻳﻲﻫﺎ
ﺍﻛﺘﻔﺎ ﻛﺮﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺷـﺮﺍﻳﻂ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺭﺍ ﭼﻄﻮﺭ
ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؟
ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬــﺎﺭﻡ ﺭﺍ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﻜﺮﺩﻩ،
ﺍﻣــﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻫﻢ ﻛﻠﻲﮔﻮﻳﻲ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ
ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳــﻬﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ
ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺘﻮﺳﻂ
ﺳﻬﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺑﻴﻦ 3/5ﺗﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﺩﺭﺻﺪ ﺩﺭ
50
ﺑﻮﺩﺟﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻗﻢ ﺧﻮﺑﻰ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎﻯ
ﺑﺨﺶﺧﺼﻮﺻﻰ ﻣﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 30ﺩﺭﺻﺪ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﻣﻰﻃﻠﺒﺪ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺭﺷﺪ ﻫﺸﺖﺩﺭﺻﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺨﺶ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ
ﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺷﺪ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﺸﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ
ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻧﺮﺥ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ ﭼﻬﺎﺭ ﺩﺭﺻﺪ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﻪ
ﭼﻴﺰﻯ ﺣﺪﻭﺩ 10ﺩﺭﺻﺪ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺑﺨﺶ
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻧﻤﻰﺩﻫﻴﻢ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﭼﻨﻴﻦ
ﻛﺎﺭﻱ ﻧﻜﻨــﺪ .ﺯﻳﺮﺍ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﻧﻤﻰﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺑــﻊ ﺑﻪﻫﻤﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ
ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻳﺎﺑﺪ؛ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﻞ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﺸﻮﺭ
ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺑﺨﺶﻫﺎ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻳﺎﺑﺪ .ﺯﻳﺮﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻳﻚ ﺭﺷﺪ ﺳﺮﻳﻊ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻪ ﺳــﻤﺖ ﺷﺎﮔﺮﺩ ﺍﻭﻝ ﺷﺪﻥ ﺩﺭ
ﻣﻨﻄﻘﻪ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﻭﻳﻢ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ
ﺣﺮﻛﺖﻫﺎﻯ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﺍﻧــﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨــﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﻭﺿﻌﻴﺖ
ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺭﺍ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺑﺨﺸﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺭ ﺟﺎﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ
ﻛﻪ ﺍﺛﺮﺑﺨﺸﻰ ﻭ ﻛﺎﺭﺁﻳﻰ ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﺭﺍ ﺑﺎﻻ ﻣﻲﺑﺮﺩ .ﻫﻴﭻ ﺩﻟﻴﻠﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ
ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﺁﻳﻰ ﻭ ﺍﺛﺮﺑﺨﺸــﻰ ﺩﺭ ﺳﻴﺴــﺘﻢ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﻧﻤﻰﺁﻳﺪ ﭘﻮﻝ
ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺑﺸﻮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ
ﺭﺍ ﻣﺜﻼ 10ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ 10ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺍ ﺑﺒﺮﻳﻢ ﺟﺎﻫﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﺍﺛﺮﺑﺨﺸﻰ ﻭ ﻛﺎﺭﺁﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﺎﻻ ﻣﻰﺑﺮﺩ ﻭ ﻣﻮﺗﻮﺭ ﻣﺤﺮﻛﻪﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺨﺶ
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺩﺭ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ
ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﻫﻢ
ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻈﺮ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﺍﮔﺮ ﻭﺍﻗﻌﺎﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﺍﻯ ﻣﺰﻳﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻫﻴﭻ
ﻟﺰﻭﻣﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺭﻭﻯ ﺁﻥ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﻛﻨﻴﻢ .ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕﻫﺎ ﺑﻴﻔﺘﺪ ﻣﺎ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ 1404ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﻮﻳﻢ .ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻓﻖ ،1404
300ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﺪ.
ﻃﺒﻖ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺩﺭ ﻛﻠﻴﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﻢ
ﻣﺸﻜﻞ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ 1400
ﺩﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ؛ ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﺑﺤﺚ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﻏﺬﺍﻳﻰ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﭼﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ
ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﻣﺎ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﻧﺪﺍﺭﻳــﻢ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎ
ﺷﻮﻳﻢ.
ﻣﻨﻈﻮﺭ ﺑﻨﺪﻩ ﻫﻢ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺍﺳـﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻜﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ
ﻧﻬﻢ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﭼﻬﺎﺭ ﺳـﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎ ﺷﻮﺩ،
ﺍﺳﻴﺮ ﻧﻮﺳﺎﻥ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ 10ﺳـﺎﻟﻪ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﺳﺖ
ﺍﺟﺮﺍ ﻧﻜﺮﺩ.
ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺤﺚ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ
ﻛﻤﻴﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺭ ﻣﺰﺍﺭﻉ ﺩﻳﻢ ﻭ ﺁﺑﻲ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ 12ﺳــﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﮔﻨﺪﻡ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﻄﺢ ﺯﻳﺮ
ﻛﺸــﺖ ﺁﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺪﺕ ﺑﻪ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺗﻮﺟﻪ ﺷــﺪﻩ ،ﻭﻟــﻲ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﻪ ﭼﻮﻥ
ﺍﻣﺎ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺸﺪ.
ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﻻﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺭﺍ
ﻣﺤﻘﻖ ﻛﻨﺪ ﺑﻠﻨﺪﭘﺮﻭﺍﺯﺍﻧﻪ ﺑــﻮﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ،ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ ﺍﺭﻗﺎﻡ
ﻭﺍﻗﻌﻰ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻛﺸــﻮﺭ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻯ ﻛﺎﻓﻰ
ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﮔﻨﺪﻡ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ
ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺿﻰ ﺁﺑﻰ ﻭ ﺩﻳﻤﻲ ﮔﺮﻩ ﺯﺩﻩ ﺷﺪ .ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ 40ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺭﺍﺿﻰ
ﺩﻳﻢ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺍﻗﻠﻴﻢ ﺍﺳــﺖ .ﺣﺘﻰ ﺍﺭﺍﺿﻰ ﺁﺑﻰ ﻫــﻢ ﺍﺯ ﺍﻗﻠﻴﻢ ﺗﺎﺛﻴﺮ
ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ؛ ﺍﻣــﺎ ﺑﺪﻭﻥ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﻟﻴــﺪ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ 60ﺩﺭﺻﺪ
ﺍﺭﺍﺿــﻰ ﺁﺑﻰ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷــﺪ ،ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ 40ﺩﺭﺻﺪ ﺭﻳﺴــﻚ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﻳﺪﻩ ﺷــﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﺪﻡ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻨﺎﺳــﺐ
ﻭﺯﻳﺮ ﻭ ﺩﻭﻟــﺖ ﺑﻮﺩ .ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻌﺪﻱ ﻧﻴﺰ ﻋﺪﻡ ﺳــﻮﺩﺁﻭﺭﻯ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ
ﺑﺮﺍﻯ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻛﺎﺭﻯ ﻧﻜﺮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ
ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻯ ﺳﻮﺩﺁﻭﺭ ﺗﻠﻘﻰ ﺑﺸﻮﺩ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻴﻢ ﺍﺯ ﺣﺪﺍﻗﻞ 10ﺩﺭﺻﺪ
ﺻﻨﺪﻭﻕ ﺣﺴﺎﺏ ﺫﺧﻴﺮﻩ ﺍﺭﺯﻯ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻴﻢ،
ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺩﺭﺻﺪ ﺁﻥ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺒﺮﻳﻢ .ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﭘﻨﺠﻢ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺍﺯ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﻭ
ﺳﺎﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻴﻢ.
ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﻲ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﻣﻲﺷﺪ؟
ﻣــﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺭﺍ ﺍﺻﻼﺡ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ
ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬﺍﻳﻲ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ
ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻧﺒﻮﺩ ،ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﻢ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﭼﺎﺭ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺪ؛
ﻣﺸــﻜﻼﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎﻳــﺪ ﻧﮕﺎﻩ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ
ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﻫﻴﻢ .ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﻏﺬﺍﻳﻲ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﻛﻨﻴﻢ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﺩ ﻭ
ﺍﺭﻗﺎﻡ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺮﺳــﻴﻢ ﻭ ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﺍ
ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﻨﻴﻢ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬﺍﻳﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻫﻤﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﻨﻴﻢ ﺗﺎ
ﻧﺘﻴﺠــﻪ ﻣﺜﺒﺘﻲ ﺑﻪﺩﺳــﺖ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺗﻜﻠﻴــﻒ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻬﺎﺩ
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﻮﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺣﺠﻴﻢ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﻳﻦ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ،ﭘﻮﻳﺎﻳﻲ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﺜﺎﻝ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ
ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺧﺼﻮﺻﻲﺳﺎﺯﻱ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ
ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺳﺖ ﻛﻢ 10ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺯ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭﻫﺎﻱ
ﺻﻨﺪﻭﻕ ﺍﺭﺯﻱ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ ﺑﺨﺶ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ
ﻳﺎﺑﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﻳﻚﺩﺭﺻﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻛﻪ
ﺑﻴﺎﻧﮕﺮ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﻏﻴﺮﺩﻭﻟﺘﻲ ﻋﻼﻗﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﻼﺷﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﻣﺎ ﺣﻠﻘﻪﻫﺎﻱ
ﻣﻔﻘﻮﺩﻩﺍﻱ ﻭﺟــﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛــﻪ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺩﻗﻴﻖﺗــﺮﻱ ﻣﻲﻃﻠﺒﺪ .ﻟﺬﺍ
ﻧﺒﻮﺩ ﺗﺌﻮﺭﻱ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭ ﻣﺪﻝﻫﺎﻱ ﻣﻨﺸﻌﺐ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺗﺌﻮﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﺨﺶ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻱ ﺍﺳﺖ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﻳﻦ
ﺗﺌﻮﺭﻱﻫﺎ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺿﻌﻴﻒ
ﺷﻮﺩ .ﻧﺮﺥ ﺭﺷــﺪ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳــﻮﻡ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺣﺪﻭﺩ
ﭼﻬﺎﺭ ﻭ ﺳﻪﺩﻫﻢ ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻋﻼﻡ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺑﻪ ﭘﻨﺞﻭﺩﻭ
ﺩﻫﻢ ﺩﺭﺻﺪ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺗﻌﺮﻳﻒ
ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﭼﻮﻥ ﻣﻨﺒﻊ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻋﻼﻡ ﺁﻣﺎﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎ
ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴــﻪ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﺷــﺘﻐﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻱ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺗﻮﺳﻌﻪ ،ﻫﺸﺖ ﻭ ﺳــﻪ ﺩﻫﻢ ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 68 ،68ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 86ﺑﻪ 102
ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻦ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﺿﺮﻳﺐ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ
ﺿﻌﻴﻒ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺷــﺪ ﺑﻪ ﻛﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺗﺴﺮﻳﻊ ﻧﻴﺎﻓﺖ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺎ
ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳــﻲ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬﺍﻳﻲ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﻣﻲﺯﺩﻳﻢ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺍﺻﻞ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﺎ ﺁﻧﭽﻪ
ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻣﺎﺳــﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﺁﺏ ﺩﺭ ﺩﺳﺘﺮﺱ ،ﺧﺎﻙ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﺭﺍ ﻫــﻢ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻛﻤﻴﺖ ﻭ ﻫﻢ ﺑﻪﻟﺤﺎﻅ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺩﻫﻴﻢ .ﺍﻣﺎ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﻴﻔﺘﺎﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﺩﻳﻢ ﻫﻤﭽﻮﻥ
ﺍﺭﺍﺿﻰ ﺁﺑﻰ ﺗﻜﻴﻪ ﻛﺮﺩﻳﻢ ،ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻫﻢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺭﺍ ﺩﭼﺎﺭ ﻧﻮﺳــﺎﻧﺎﺕ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﻛﺮﺩ .ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭ 40ﺩﺭﺻﺪ ﺍﺭﺍﺿﻰ ﺩﻳﻢ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺁﺏﻭﻫﻮﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻣﺎ ﻫﻢ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺩﺭ
ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﻭ ﺗﺮﺳﺎﻟﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ.
ﮔﻨﺪﻡ ﺭﺷﺪ ﻛﺮﺩ ،ﻛﺸﺎﻭﺭﺯ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺭﻓﺖ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺰﺍﺭﻉ
ﺟﻮ ﻭ ﺳــﺎﻳﺮ ﻧﺒﺎﺗﺎﺕ ﺑﻪ ﮔﻨﺪﻡ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻳﺎﻓﺖ ﻭ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﺷﺪ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻭﻱ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻣﻲﺷﺪ.
ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻱ ﮔﻨﺪﻡﻛﺎﺭ ﻧﻤﻮﻧﻪ 11ﺗﻦ ﺩﺭ ﻫﻜﺘﺎﺭ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺖ
ﻛﺮﺩﻩ ﻳﻌﻨﻲ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻱ ﺯﺭﺍﻋﻲ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻴﻢ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ
ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺖ ﮔﻨﺪﻡ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ 3/5ﺗﻦ ﺗﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﺗﻦ ﺩﺭ ﻫﻜﺘﺎﺭ
ﺑﻪ 11ﺗﻦ ﺩﺭ ﻫﻜﺘﺎﺭ ﺑﺮﺳــﺎﻧﻴﻢ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺿﺮﻳﺐ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ 3/5ﺗﺎ ﭼﻬﺎﺭ
ﺗﻦ ﺩﺭ ﻣﺰﺍﺭﻉ ﮔﻨﺪﻡ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺎﺭ ﺩﻭﻟﺖ 500ﺗﺎ ﻳﻚ ﺗﻦ ﺭﺷﺪ
ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻭﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﺭﻗﻢﻫﺎ ﺍﻳﺪﻩﺁﻝ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺿﺮﻳﺐ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ
ﺭﺷــﺪ ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳــﻖ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ ﺍﻋﺪﺍﺩ ﻭ ﺍﺭﻗــﺎﻡ ﻗﺎﺑﻞﻗﺒﻮﻟﻲ
ﺑﺮﺳﻴﻢ .ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻴﺮﻭ ﺑﺤﺚ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬﺍﻳﻲ ﺑﻪﺗﻨﻮﻉ ﻭ ﻛﻴﻔﻴﺖ
ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ .ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ ﺳﻤﺖﻭﺳﻮﻳﻲ ﺑﺮﻭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ
ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ
ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﻮﻳﻢ.
ﺍﻟﺒﺘـﻪ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﻛﺸـﻮﺭ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺳـﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻳﻌﻨﻲ
ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﻣﺸﻜﻞ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻱ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬﺍﻳﻲ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺍﺳﺖ،
ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻣﺎ ﻃﻮﺭﻱ ﻋﻤﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﺯ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﻧﺴﺒﻰ
ﺩﺭ ﻛﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﺭﺷﺪ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ.
ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻪﺭﻏــﻢ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻗﻴﻤﺖ ﮔﻨﺪﻡ ﻭ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳــﻄﺢ
ﺯﻳﺮ ﻛﺸﺖ ﺁﻥ ﻛﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺗﺤﺖﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭﻣﻲﺩﻫﺪ،
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﺭ ﺍﺭﺍﺿﻰ ﺁﺑﻰ ﺗﻜﻴﻪ ﻛﻨﻴــﻢ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ
ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺮ ﻣﺤﻮﺭ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﺁﺑﻲ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﻣﺎﺳــﺖ .ﻣﺎ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﻧﻴﺎﺯ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﺩﻳﻢ ﻭ ﺩﺭ
ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺎ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﺁﺑﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﻛﻨﻴﻢ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ
ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﺯ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﺑــﺮﺍﻱ ﺫﺧﻴﺮﻩﺳــﺎﺯﻱ ﻭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ
ﺑﺮ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﺩﻳﻤﻲ ﺗﻜﻴﻪ ﻛﻨﻴﻢ.
ﺩﺭ ﺩﻭ ﺳــﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﮔﻨﺪﻡ ﺗﺤﻘﻖ ﻧﻴﺎﺑﺪ ﻭ
ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺠﺪﺩﺍ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ
ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﭼﺎﻟﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺑﺮ
ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﺩﻳﻢ ﻭ ﺁﺑﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻛﻤﺎﻛﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻱ
ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ ﻣﺠﺪﺩﺍ ﺑﺎ ﻛﺎﻫﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ
93ﻭ ﻧﻴﻢﺩﺭﺻﺪ ﺍﺳــﺖ ﺍﻣﺎ ﺁﺛﺎﺭ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻱ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻳﻢ.
ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣـﻪ ﭼﻬـﺎﺭﻡ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺭﺍﺳـﺘﺎﻱ ﺍﺻﻼﺡ ﺍﻟﮕـﻮﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ.
ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻋﺪﻡ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺩﺭ ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺑﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻳﻲ ﺁﺏ ﻭ ﺧﺎﻙ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺷﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ
ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻫﻢ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﺸﺪ.
ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺳﻄﺢ ﺯﻳﺮﻛﺸﺖ ﮔﻨﺪﻡ ﺭﺍ
ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ
ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺍﻟﮕــﻮﻯ ﻣﺼﺮﻑ ﺩﺭ
ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻭﺭﺩ .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ
ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ
ﻫﻢ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺗﺜﺒﻴﺖ
ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻯ
ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ ﺷﺪﻩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺑﺮﺳﻴﻢ،
ﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻛﺮﺩﻳﻢ
ﺷﻜﻰ ﻧﻴﺴﺖ ﻋﺪﻡ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﺩﺭ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬﺍﻳﻲ ﻭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ
ﻧﺮﺥ ﺑﻬﺮﻩﻭﺭﻯ ﺍﺯ ﺣﺪﻭﺩ 30ﺗﺎ 40ﺩﺭﺻﺪ
ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ ﺳﻄﺢ
ﻧﺒﻮﺩ ،ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﭼﺎﺭ ﻓﻌﻠﻰ ﺑﻪ ﺑﺎﻻﻯ 55ﺩﺭﺻﺪ ﺑﺮﺳــﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺯﻳﺮ ﻛﺸﺖ ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻰ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺭﺷﺪ
ﺍﻳﻦ 55ﺩﺭﺻﺪ ﻫﻢ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﻫﺎﻯ ﻣﺎ ﺭﺍ
ﻛﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻧﺎﺩﺭﺳــﺖ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺷﺪ؛ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ
ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻤﻲﻛﻨــﺪ ﻭﻟﻰ ﻋﺪﺩ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻟﻰ
ﺩﻭﻟﺖﻫــﺎﻯ ﭘﻴﺸــﻴﻦ ﺑــﻮﺩ .ﻭﻗﺘﻲ ﺩﺭ
ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻛﻨﻴﻢ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻫﺪﺍﻓﻤــﺎﻥ ﻧﺰﺩﻳﻚ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻱ
ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺭﺳــﺘﻲ
ﺭﻭﻱ ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺷﺪ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﮕﺎﻩ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﺭﺍ
ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻴﻢ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴــﻢ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ
ﻋﺎﻣﻞ ﺍﺻﻠﻲ ﺭﺷــﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ،
ﻣﺤﺼﻮﻟﻲ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﮔﻨﺪﻡ ﺻﺎﺩﺭﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯ ﺁﻥ
ﺗﻐﻴﻴﺮﺩﻫﻴﻢ
ﺑﺎﺷﻴﻢ.
ﻣﺤﺼــﻮﻝ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻜﻨﺪ .ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯ
ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻣﺤﺼﻮﻟﻰ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ ﺳــﻮﺩ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻱ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻫﻢ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻝ 86ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﻭﻗﺘﻲ ﻗﻴﻤﺖ ﻧﻤﺎﻳﺸﻰ ﮔﻨﺪﻡ ﺭﺍ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﻨﺪ .ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻱ ﻫﻢ
ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻲ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﻬﻢ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷﺖ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﺎﻝ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻧﻴﺎﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﻭﻟﺖ
ﺩﻭﻟﺖ ﺁﻗﺎﻱ ﺍﺣﻤﺪﻱﻧﮋﺍﺩ ﺑـﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻲ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ
ﻣﺠﻮﺯ ﺻــﺎﺩﺭﺍﺕ 200 -300ﻫﺰﺍﺭﺗﻦ ﮔﻨﺪﻡ ﺭﺍ ﺩﺍﺩ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﭼﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﻫﻤﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﺍﻋﺘﻘــﺎﺩﻱ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻈﺎﻫﺮ ﺩﺳــﺖ ﺑﻪ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﻨﺠﻢ ﺩﺭ ﺭﺍﺳــﺘﺎﻯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﭼﺸــﻢﺍﻧﺪﺍﺯ 1400ﺩﻳﺪﻩ
ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺯﺩﻩ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻢ .ﻓﻜﺮ ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺤﺚ ﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲ
ﺷــﺪﻩ؛ ﺩﺭ ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﺨﺶ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﺑﺮﭘﺎﻳﻪ ﺑﺤﺚ
ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﺟــﺪﻱ ﺑﻮﺩ ﻛــﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺻــﺎﺩﺭﺍﺕ ﮔﻨﺪﻡ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻏﺬﺍﻳﻰ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﻣﻲﺩﺍﺷــﺘﻴﻢ .ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻱ ﻣﺎ ﻛﻤﺒﻮﺩ ﮔﻨﺪﻡ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ
ﻏﺬﺍﻳﻰ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﮔﻨﺪﻣﻲ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﻨﺪ .ﻃﺒﻖ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻱ ﺭﺳــﻴﺪﻩ ﺩﺭ
ﻣﺰﻳﺖﻫﺎﻯ ﻧﺴﺒﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺪﻟﻰ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ
ﻫﺸﺖﻣﺎﻩ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﻪ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻭ 905ﻫﺰﺍﺭ ﻭ 700ﺗﻦ ﮔﻨﺪﻡ
ﺩﺭ ﺑﻌﻀــﻰ ﺍﺯ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺣﺘﻤﺎ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎ ﺷــﻮﻳﻢ ،ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺍﺯ
ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺪﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﻣﺎ ﺑﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﮔﻨﺪﻡ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﻻﺗــﺮ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻭ ﺩﺭ ﺑﻌﻀﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺻﻼ
ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ،ﺍﻣﺎ ﻛﻤﺎﻛﺎﻥ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪﺻﺎﺩﺭﺍﺕ
ﺧﻮﺩﻛﻔﺎ ﻧﺸﻮﻳﻢ.
ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺘﻴﻢ.
51
ﺳﻮﺕ ﻛﺸﺘﻰﻫﺎﻯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻳﺎ ﻧﺎﻗﻮﺱ ﻣﺮگ ﻓﺮﺩﺍﻳﻤﺎﻥ
ﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﻃﻮﻃﻴﺎﻳﻰ
ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕﻋﻠﻤﻲ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ
ﺩﺭ ﮔﺬﺭ ﺍﺯ ﺑﻨﺎﺩﺭ ﭘﺮﺟﻨﺐﻭﺟﻮﺵ ﺟﻨﻮﺏ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﮔﺮ ﻛﻪ ﺑﺮ ﭘﻬﻨﻪ ﺩﺭﻳﺎ
ﺑﻪ ﺍﻓﻖ ﺑﻨﮕﺮﻯ ﻫﺎﻟﻪ ﻛﻤﺮﻧﮕﻰ ﺍﺯ ﻛﺸﺘﻰﻫﺎﻯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﻴﻨﻰ ﻛﻪ
ﺑﺎ ﺳﻮﺕﻫﺎﻯ ﻣﻤﺘﺪ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺧﺒﺮﻫﺎﻯ ﺗﻠﺨﻰ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ
ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺳﻮﺍﺣﻠﻰ ﻟﻨﮕﺮ ﻣﻲﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﭘﮋﻭﺍﻙ ﻏﺮﺵ
ﺷﻴﺮﺍﻥ ﺗﻨﮕﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻟﺮﺯﺵ ﺧﻔﺖﺑﺎﺭ ﻣﺰﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻳﺸﺎﻥ
ﻃﻨﻴﻦﺍﻧﺪﺍﺯ ﺍﺳــﺖ؛ ﻣﺰﺩﻭﺭﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﻫﺰﻳﻤﺘﻰ ﺭﺳــﻮﺍ،
ﺗﻠﺨﻰ ﺷﻜﺴــﺖ ﺑﺮ ﻛﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﭼﺸﻴﺪﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ
ﭼﻬﺮﻩ ﻛﺮﻳﻪ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﻧﮓ ﺗﺠﺎﺭﺕ ﺯﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺑﺎﻣﺪﺍﺩ ﺗﺎ ﺷﺎﻣﮕﺎﻩ ﻣﻴﺦ
ﻟﻨﮕﺮﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﮔﺮﻳﺎﻥ ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺩﻟﻮﺍﺭﻯﻫﺎ ﻓﺮﻭﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﺳﻮﺕ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﺘﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻟﺮﺯﺵ ﺧﻮﺩ ﻣﺮﺛﻴﻪ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻰ ﺭﺍ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭ ﻧﻪ
ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪ ﭼﻜﺎﭼﻚ ﺷﻤﺸﻴﺮﻫﺎ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﺷﻪ ﻛﺸﺘﻰﻫﺎﻯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﺮﺍﻯ
ﺁﻧﺎﻥ ﺯﻣﺰﻣﻪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺭﻧﮓ ﺷﺮﻡ ﺍﺯ ﻧﻴﺎﻛﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﻭ ﺑﺮ ﭼﻬﺮﻩ ﻣﻌﺼﻮﻡ ﺩﻟﻴﺮﺍﻥ ﺗﻨﮕﺴﺘﺎﻥ ﺑﻜﺸﺎﻧﺪ؛ ﺩﻟﻴﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮﻧﺪ
ﺑﺎ ﺭﺧﺴﺎﺭﻯ ﺍﻧﺪﻭﻫﮕﻴﻦ ﻭ ﻧﺎﺑﺎﻭﺭﺍﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺗﺒﻪ ﻫﻔﺪﻫﻤﻲ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ
ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﻫﻮﺭﺍ ﺑﻜﺸﻨﺪ.
ﺍﻟﺘﻬﺎﺑﺎﺕ ﻓﻀﺎﻯ ﻫﻔﺖ ،ﻫﺸــﺖ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﻴﺮ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺍﻣﻦ
ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺑﺨﺶ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﭘﺮﺳﺶﻫﺎﻯ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﻧﺪ ﺭﻭﺑﻪ
ﻓﺮﺳﺎﻳﺶ ﺑﺨﺶ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﻭ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻴﻪ
ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺩﻋﺎ ﻛﺮﺩ ﻛــﻪ ﻧﺎﻟﻪ ﻧﺤﻴﻒ ﻭ ﻣﺤﺘﻀﺮ
ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﻭ ﻧﻔﻴﺮ ﺩﻟﺨﺮﺍﺵ ﺳﻮﺕ ﻛﺸﺘﻰﻫﺎﻯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺣﺘﻰ
ﺗﻴﺘﺮﻫﺎﻯ ﻛﻤﺮﻧﮓ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻪﺧﻮﺩ ﺟﻠﺐ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﺍﻧﺪﻭﻫﻰ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛﻨﻨﺪﻩﺍﻯ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺭﻛﻮﺩ ﻭ ﺯﻳﺎﻥ
ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪﺵ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﺍﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻣﻴﺪﻯ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺵ
ﺯﻣﻴﻦ ﺯﺭﺍﻋﻰﺍﺵ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ؛ ﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﻣﺤﻜﻮﻣﻨﺪ
ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻯ ﺭﻭﻧﻖ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﺴﻜﻦ ﺑﻪ ﻣﺴﻠﺦ ﺑﺘﻦ ﻭ ﺁﻫﻦ ﺑﺮﻭﻧﺪ.
ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴــﻪ ﮔﺬﺭﺍﻳﻰ ﺍﺯ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺳﺮﺷﻤﺎﺭﻯ ﻧﻔﻮﺱ ﻭ ﻣﺴﻜﻦ ﺳﺎﻝ
1375ﺑﺎ 1385ﺻﺪﺍﻯ ﻣﺮگ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ
ﻛﺎﻫﺶ ﺟﻤﻌﻴﺖ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻰ ﻣﻲﺷﻨﻮﻳﻢ .ﻣﻨﺎﻃﻘﻰ
ﻛﻪ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻯ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺮﺷــﺎﺭ ﺍﺯ ﺷﻌﻠﻪ ﺣﻴﺎﺗﻰ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻧﺎﺑﺮﺍﺑﺮ ﺑﺎ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭﻫﺎﻯ ﺳــﺮﺍﻓﺮﺍﺯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ
ﺳﺎﻛﻨﻴﻦ ﺧﻮﺩ ﺳﺮﺍﻓﻜﻨﺪﻩ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ؛ ﺳــﺎﻛﻨﻴﻨﻰ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑﻪﺍﻧﮕﻴﺰﻩ
ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﻣﻌﻴﺸﺖ ﻋﺰﻡ ﻣﻬﺎﺟﺮﺕ ﺍﺯ ﺩﻳﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺧﺮﻣﻦ
52
ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺁﺗﺶ ﺍﻋﺘﻴﺎﺩﻯ ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻣﻲﺳﻮﺯﺍﻧﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ،ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻴﻪﺗﺮﻳﻦ
ﺍﻗﻼﻡ ﺭﺍ ﻓﺮﺁﻭﺭﺩﻩﻫﺎﻯ ﺑﺎﻏﺒﺎﻧﻰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ .ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺩﺍﺭﺍﻯ
ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰﻫﺎﻯ ﺑﻰﻧﻈﻴﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻧﺎﺭ ،ﭘﺴﺘﻪ ﻳﺎ ﻛﻢﻧﻈﻴﺮ
ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻴﻮﻩﻫﺎﻳﻰ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺧﺮﻣﺎ ،ﺍﻧﮕﻮﺭ ،ﮔﺮﺩﻭ ﻭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﻣﻴﻮﻩﻫﺎﻯ
ﻫﺴــﺘﻪﺩﺍﺭ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﺳﺖ .ﺩﺭ ﺑﺎﻍ ﻛﻠﻜﺴﻴﻮﻥ ﺑﻰﻧﻈﻴﺮ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺎﻥ ﻳﺰﺩ،
ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 700ژﻧﻮﺗﻴﭗ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪﻓﺮﺩ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﻛﺸــﻮﺭ
ﻣــﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫﺎﻯ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﻰ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺧﺮﻣﺎ ،ﺍﻧﺎﺭ ،ﺍﻧﮕﻮﺭ ،ﭘﺴــﺘﻪ،
ﺯﻋﻔﺮﺍﻥ ،ﺑﺎﺩﺍﻡ ،ﺑﻌﻀﻰ ﮔﻴﺎﻫﺎﻥ ﺩﺍﺭﻭﻳﻰ ،ﻓﻨﺪﻕ ﻭ ...ﻳﺎ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻣﻨﺤﺼﺮ
ﺑﻪﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﻋﻤﺪﻩ ﻣﺤﺴــﻮﺏ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﺗﻼﺵ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻀﻮﺭ ﺯﻳﺮ ﭼﺘﺮ ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﮔﻨﺪﻡ
ﻭ ﭼﻨﺪ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺣﻀﻮﺭ ﺷﺎﻳﺴــﺘﻪ ﻭ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﻣﺒــﺎﺩﻻﺕ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠــﻰ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﻣﺬﻛﻮﺭ ﻛــﻪ ﺍﺭﺯﺵ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ
ﺑﻴﺸــﺘﺮﻯ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷــﻜﻞ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻭ ﻫﻢﻓﺮﺁﻭﺭﺩﻩﻫﺎﻯ ﺟﻨﺒﻰ ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﻣﻰﺳﺎﺯﺩ ،ﻛﻤﺮﻧﮓﺗﺮ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺜﺎﻝ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ
ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﺯﻋﻔﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﺴﺘﻪ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺧﺮﻣﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ
ﻛﺮﺩ .ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﻣﺎ ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ
ﺻﺎﺩﺭﺍﺕ ﻓﻨﺪﻕ ﺳﺎﻻﻧﻪ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩﻫﺎ ﺩﻻﺭ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺎﻳﺪ ﮔﻔﺖ ﻧﺒﻮﺩ
ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﺨﺮﺏ ﺍﮔﺮ
ﻛﺎﻡ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﭼﻐﻨﺪﺭﻗﻨﺪ ﻭ ﻧﻴﺸــﻜﺮ ﻭ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﺗﻠﺦ ﻛﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺷﻬﺪﻯ ﺑﺮ ﺫﺍﺋﻘﻪ ﻭﺍﺭﺩﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻧﻰ ﺷﺪ
ﻛﻪ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭﻯ ﻗﻨﺪ ﻣﺒﺘﻼ ﺳﺎﺧﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻥ
ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﻛﺎﻫﺶ ﻧﺰﻭﻻﺕ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ،ﺧﻮﺩﻛﻔﺎﻳﻰ ﺷﻜﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﻧﺎﭘﺎﻳﺪﺍﺭ
ﮔﻨﺪﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻢ ﺷﻜﺴــﺖ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻴــﺶ ﺍﺯ ﻫﻔﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ
ﺗﻦ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻯ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻳﻦ ﻭﺍﺭﺩﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ
ﮔﻨﺪﻡ ﺑﺎﺷﻴﻢ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﮔﻨﺪﻡ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﻭﺭ
ﻛﻨﻴــﻢ ﻛﻪ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﻮﻓﻖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺭ ﮔــﺮﻭ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﻭ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺳﺎﻧﺎﺕ ﺍﻗﻠﻴﻤﻲ ﺍﺳــﺖ؛ ﻭﮔﺮﻧﻪ ﻫﻮﺭﺍ ﻛﺸﻴﺪﻥ ﺑﺮﺍﻯ
ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪ ﻧﺰﻭﻻﺕ ﺁﺳﻤﺎﻧﻰ ﻛﺎﺭ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺳﺨﺘﻰ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺁﻳﺎ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧــﻰ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑــﺎ ﭼﻪ ﺗﻮﺟﻴﻬﻰ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﺩﻳﻦ ﺗﺮﻩﺑﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﻧﺎﺭﺧﻴﺰ ،ﺍﻧﺎﺭﻫﺎﻯ ﻛﻢﻛﻴﻔﻴﺖ
ﺗﺮﻛﻴﻪ ﺑﻪﭼﺸﻢ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ؟ ﭼﺸﻢﭘﻮﺷﻰ ﻭ ﺳﻜﻮﺕ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺨﺶ
ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﻛﺮﺩ؟ ﺩﺭ
ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﻴﻮﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1387ﻧﻴﺰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ
ﺣﺪﻭﺩ 30ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﻣﻴﻮﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺸﺎﺑﻪ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ
34ﺩﺭﺻﺪ ﻭ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺧﺎﺹ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺮﻛﺒﺎﺕ 227ﺩﺭﺻﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪﺭﺍﺳﺘﻰ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻬﺎﺩ ﻛﺸــﺎﻭﺭﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻨﻴﻦ
ﺗﻤﻜﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳــﺘﻴﺰﻯ ﭼﻪ ﭘﺎﺳــﺨﻰ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻈﻠﻮﻡ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ؟ ﺷــﺎﻳﺪ ﺩﻳﺮﻯ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﭘﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﭘﺮﺗﻘﺎﻝ
ﻣﺼﺮﻯ ﻭ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻧﻰ ،ﺳﻴﺐ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻮﻯ ﻭ ﮔﻼﺑﻰ ﭼﻴﻨﻰ ﻭ ..ﺷﺎﻫﺪ
ﺑﺴــﺘﻪﺑﻨﺪﻯﻫﺎﻯ ﺟﺬﺍﺏ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﺍﺭﺯﺍﻥ ﻗﻴﻤﺖ ﭘﺴــﺘﻪ ﻳﺎ ﺧﺮﻣﺎ ﻭ
ﺯﻋﻔﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺑﺎﺷﻴﻢ .ﺯﻋﻔﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻧﺎﻣﺶ
ﺑﺎ ﻧــﺎﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻋﺠﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩ ﺑﺎ ﺗﺪﺍﻭﻡ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﻧﺪﻯ ﭼﻪ ﺑﺴــﺎ ﺩﺭ ﺗﻨﻮﺭ
ﺷــﻌﻠﻪﻭﺭ ﻭﺍﺭﺩﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺻﺎﺣﺐ ﺍﻫﺮﻡ ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻧﻴﺰ ﺑﺴــﻮﺯﺩ؟
ﺍﺷــﺎﺭﺍﺕ ﺁﻗﺎﻯ ﻣﺤﻤﺪ ﻋﻠﻰ ﺩﻻﻭﺭ ،ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ
ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺑﻰﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻭ
ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺑﺮﻧﺞ ،ﺷﻜﺮ ﻭ ﭘﻨﺒﻪ ﻭ ...ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻻﺯﻡ ﺍﻣﺎ
ﻫﻤﭽﻮﻥ ﻗﻄﺮﻩ ﺁﺑﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻑ ﻭ ﻣﻬﺎﺭ ﺣﺮﻳﻘﻰ ﺑﺰﺭگ ﻣﻲﺭﻭﺩ.
ﮔﻴﺮﻧﺪﻩﻫــﺎﻯ ﺑﺨــﺶ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ )ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺘــﻰ ﻭ ﺑﺨﺶ ﺧﺼﻮﺻﻰ(
ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺩﺭﺍﺯﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻧﻘﺪﻫﺎﻯ ﺩﻟﺴﻮﺯﺍﻧﻪ ﺻﺎﺣﺒﻨﻈﺮﺍﻥ
ﻭ ﺷﻜﻮﻩﻫﺎﻯ ﺗﻮﻟﻴﺪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻘﺎﻭﻡ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﺭﻛﺴﺘﺮ ﺑﺨﺶ
ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺁﻫﻨﮓ ﻭ ﺳــﻤﻔﻮﻧﻰ ﻏﻢﺍﻧﮕﻴﺰ ﻭﺍﺭﺩﺍﺕ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺎﻻﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮ
ﺳــﺮﺯﻣﻴﻦ ﻣﺎ ﻣﻲﻧﻮﺍﺯﻧﺪ؛ ﺁﻫﻨﮕﻰ ﻛﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺑــﺎ ﺭﻳﺘﻢ ﻧﺎﻣﻮﺯﻭﻥ ﺑﺨﺶ
ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻫﺎﺭﻣﻮﻧﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﺭﺍﺿﻲ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ
ﺁﻣﺎﺝ ﺁﺳــﻴﺐﻫﺎﻳﻲ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﮔﺴــﻴﺨﺘﮕﻲ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ،ﺩﺳﺖ ﺩﺭﺍﺯﻱ
ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺫﻱﻧﻔﻮﺫ ﻭ ﺭﺍﻧﺖﺧﻮﺭﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻦ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺳﻬﻢ
ﻛﻠﻴﺪﻯ ﻭ ﺍﻧﻜﺎﺭﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺩﺭ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ،
ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﺯ ﺩﻳﺮﺑﺎﺯ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻓﺮﻭﭘﺎﺷــﻰ ﻧﻈﺎﻡ ﻓﺌﻮﺩﺍﻟﻴﺴــﻢ ،ﺗﻮﺳﻌﻪ
ﺻﻨﻌﺘﻰ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺣﺠﻢ ﺷﻬﺮﻧﺸﻴﻨﻰ ،ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻥ ﺟﻤﻌﻴﺖ
ﻭ ﺑﻪ ﻳﻤﻦ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﺿﺪﺗﻮﻟﻴﺪﻯ ﻧﻔﺖ ،ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻰﻣﻬﺮﻯ ﻭ ﺁﺳــﻴﺐﻫﺎﻯ
ﺑﺮﮔﺸــﺖﻧﺎﭘﺬﻳﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ
ﺍﺣﺴﺎﺳﻰ ،ﺷﺘﺎﺑﺰﺩﻩ ﻭ ﻏﻴﺮﺭﺍﻫﺒﺮﺩﻯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺟﻬﺎﺩﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻯ ﺳﺮﻋﺘﻰ
ﻧﮕﺮﺍﻥﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺁﺳﻴﺐ ﺑﺨﺸــﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺫﻋﺎﻥ ﻛﺮﺩ
ﻛﻪ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﻧﺎﭘﻮﻳﺎﻳﻲ ﺑﺨﺶ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯﻱ ﺍﺯ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻗﺒﻞ
ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺳﺒﺐ ﺷﺪﻩ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﻧﻤﻮﺩ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ.
www.mosalas.ir
ª¹ÀoÎ
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺑﺪﻭﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ
»ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ«؛ ﺍﻳﻦ ﺷــﻌﺎﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﺳﺖ .ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ
ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﻋﺪﻡ ﺣﻀﻮﺭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺳﺮﺷــﻨﺎﺱ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺧﺪﺍﺩ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﻳــﻦ ﺿﻌﻒ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ
ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺻﻼ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﺤﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺸــﻒ ﺍﺳــﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﻧﺎﺏ.
53
ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻓﺠﺮ ﺍﻣﺴﺎﻝ
ﻛﻢﺭﻭﻧﻘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺴﺘﮕﺎﻩ ﺑﻴﺴﺖﻭﭘﻨﺠﻢ
ﺳﻤﺎ ﺑﺎﺑﺎﻳﻲ
ﺳﻜﻮﺕ ﻭ ﺳﻜﻮﺕ ﻭ ﺳﻜﻮﺕ .ﺍﻳﻦ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﻬﻢ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ؛ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﻫﻨﺮﻯ ﺳــﺎﻝ ﻣﻄﺮﺡ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﺮﮔﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﻰ
ﺭﺥ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ
ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺘﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻯ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﺑﺪ ﻛﻪ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﻫﺎﻯ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﺗﺌﺎﺗﺮ
ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻳﻦ ﺭﺧﺪﺍﺩ ﻣﻮﺳﻴﻘﺎﻳﻰ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺖ ﺭﺍ
ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺣﺎﻻ
ﺍﻧﮕﺎﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﻭﺧﻴﻢﺗﺮ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻋﺮﺻﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﺎ ﭼﻨﺎﻥ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﺭﻭﺑﻪ ﺭﻭ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ
ﻋﻄﺎﻯ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻟﻘﺎﻳﺶ ﺑﺨﺸــﻴﺪﻩﺍﻧﺪ» .ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﺑﺎ
ﺣﻀﻮﺭ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ«؛ ﺍﻳﻦ ﺷــﻌﺎﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﺍﺳــﺖ .ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ ﺗــﻼﺵ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺗﺎ
ﻋﺪﻡ ﺣﻀﻮﺭ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺧﺪﺍﺩ ﺭﺍ
ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺿﻌﻒ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﺻﻼ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺤﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺸﻒ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﻧﺎﺏ .ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻣﺎ
ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺟﻮﺍﺏ ﻧﺪﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﻯ
ﻧﻮ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺍﺭﺩ،
ﭼﺮﺍ ﺗﻼﺷﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺟﻮﺍﻥ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺁﻥ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻣﺸﺎﻥ ﻣﺤﻠﻰ ﺍﺯ
ﺍﻋﺮﺍﺏ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻓﺎﻗﺪ ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﻻﺯﻡ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﻫﻨﺮ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﻭ ﺍﺻﻼ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻓﺠﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ
ﻓﺴﺘﻴﻮﺍﻟﻰ ﺑﺎﺷــﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﻦ
ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻧﺎﻡ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻳﺪﻙ ﻣﻲﻛﺸــﺪ ،ﭘﺲ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﺎﻥ ﻫﻴﭻ ﺗﻼﺷﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺭﺗﻘﺎﻯ ﺳــﻄﺢ ﻛﻤﻲ ﻭ ﻛﻴﻔﻰ ﺁﻥ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻤﻲﺩﻫﻨﺪ؟
ﺍﺯ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﻭﻝ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺍﮔﺮ ﺑﮕﺬﺭﻳﻢ،
ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺗﻌــﺪﺍﺩ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﻫﻨﺮﻯ
54
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻧﮕﺸﺘﺎﻥ ﻳﻚ ﺩﺳﺖ
ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺭﺳﺪ .ﺣﺘﻰ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺣﻀﻮﺭ »ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﻟﻄﻔﻰ« ﺑﻪ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻗﺪﻳﻤﻰﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﻄﺮﺡﺗﺮﻳﻦ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻧﻴﺰ
ﺑﺎ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪ.
ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺍﻣﺎ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺧﺮﺍﺏﺗﺮ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ
ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﻩ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ
ﻛﺮﺩ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺩﺍﻭﺭﺍﻥ .ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺍﻣﻦ ﻣﻲﺯﻧﺪ،
ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ ﻫﻴﭻﻛــﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺩﺭ
ﻋﺮﺻﻪﻫﺎﻯ ﺳــﻨﺘﻰ ﻭ ﻛﻼﺳﻴﻚ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ
ﺑﺮﻧﺎﻣــﻪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ – ﻣﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺭﺩﻯ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻌﺪﻭﺩ – ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺑﻮﺩ.
ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ
ﻓﺠﺮ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ
ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﻓﺮﻫﻨﮕــﻲ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﻧﺸــﻴﺐﻫﺎ ﻭ ﻧﻘﺎﻁ ﺿﻌﻔﻲ ﺭﺍ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻘﺪﺭ ﻫﻢ ﺗﻮﺳﻂ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﮔﻮﺷﺰﺩ
ﺷــﺪﻩ ،ﺩﺭﺩﻯ ﺭﺍ ﺩﻭﺍ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻭ ﻓﺎﻳﺪﻩﺍﻯ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺭﻗﻢ ﺧﻮﺭﺩﻩ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻧﻴﺰ
ﻛﺎﺭ ﺧﻮﻳﺶ ﺭﺍ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻛﺴــﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻛﺴﻰ ﻛﺎﺭﻯ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻪﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳــﺎﻝ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﺎ ﺭﻭﻧﻖ
ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺑﻮﺩﻩ ،ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺒﻚ ﻭ ﺳﻴﺎﻕ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ
ﺭﺍﻩ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻧﻜﺘﻪ ﻏﻢﺍﻧﮕﻴﺰ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻴﺪﺍﻧﺎﻧﻰ ﭼﻮﻥ ﺣﺴﻦ
ﺭﻳﺎﺣﻰ ﻭ ﻛﺎﻣﺒﻴﺰ ﺭﻭﺷــﻦﺭﻭﺍﻥ ﻻﺍﻗﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ
ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺗﻌﺎﻣﻞ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ،
ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺍﻣﺎ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻓﺘﺮ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻛﻪ ﺗﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺭﺋﻴﺲ ﺑﺨﺶ ﻧﻈﺎﺭﺗــﻰ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ ،ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﺑﻴﺮ
ﻓﻌﺎﻟﻴــﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻــﺖ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ
ﺳﻠﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻋﺪﻡ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﻱﻫﺎ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻫﻤﭽﻨــﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺑﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻋﺮﺻﻪ
ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻴﺴــﺖ ﻭ ﭘﻨﺞ ﺩﻭﺭﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ ،ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺘﻪﺍﻧﺪ ﮔﺎﻡ ﻣﻬﻤﻲ ﺑــﺮﺍﻯ ﺍﺭﺗﻘﺎﻯ ﺁﻥ
ﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳــﺖﻫﺎﻯ ﻧﺎﺩﺭﺳــﺘﻰ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ
ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻮﺩﻩ ﺭﺍ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﺪﻡ ﺣﻀﻮﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺍﻧﺴﺖ .ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺑﺎ ﭼﻨﺎﻥ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺎﻳﻴﻨﻰ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ
ﺩﺭﻣﻲﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﻴﺎﻓﺘﻦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻛﻤﻚ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ
ﻣﻲﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﻳﺎﺑﺪ .ﺗﺪﺍﺧﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ،ﻛﻴﻔﻴﺖ ﭘﺎﻳﻴﻦ
ﺳﺎﻟﻦﻫﺎ ﻭ ﻣﺸﻜﻼﺗﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺻﺪﺍﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ
ﺍﻭﺝ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺭﺳــﻴﺪ ،ﻫﻤﮕﻰ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺟﻤﻌﻰ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ
ﻣﻮﺛﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺁﻧﻜﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻫﻤﻴﺸﻪ
ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺩﺳﺖ ﭼﻨﺪﻡ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﻗﺎﻳﻞ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺗﺎ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻓﺖ ﻛﻴﻔﻰ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﻓﺠﺮ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﻃﻰ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺍﺧﻴﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺑﻰﻣﻴﻠﻰ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺻﺎﺣﺒﻨﺎﻡ
ﻫﻨﺮ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺗﺎ ﺁﺳﻴﺐﺷﻨﺎﺳﻰ
ﺳﻄﺢ ﻛﻴﻔﻰ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺸــﻮﺩ ،ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻣﻴﺪﻯ ﺑﻪ ﺣﻞ ﺍﻳﻦ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺍﺷﺖ .ﺁﻧﭽﻨﺎﻧﻜﻪ »ﺷﻬﺮﺍﻡ ﻧﺎﻇﺮﻯ« ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﻧﻜﺘﻪ
ﻣﻬﻤﻲ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳــﺖ» :ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺳﻴﺎﺳﺘﮕﺬﺍﺭﻯﻫﺎﻯ
ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺷــﺪﻩ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﻣﺬﺍﻕ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ
ﺍﺯ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﺰﺭگ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺧﻮﺵ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ؛ ﺑــﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻰ ﻛﻪ
ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﺑﺰﺭگ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺮﺁﻭﺭﺩﻩ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺁﺳﻴﺐﺷﻨﺎﺳﻰ
ﺟﺪﻯ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ﭼﺮﺍ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻰ
ﭼﻮﻥ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻳﺎ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻓﺠﺮ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ«.
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﺑﺎ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻰ ﻭﻳﮋﻩ
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺑﺎ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻰ ﻭﻳﮋﻩ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻤﻮﻧﻪ
ﻧﺎﻡ »ﺣﻤﻴﺪﺭﺿﺎ ﻧﻮﺭﺑﺨــﺶ« ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺩﺭ ﺟﺪﻭﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﻭ
ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎﻳﺶ ﻫﻤﺮﺍﻩ »ﺣﺴﻴﻦ ﻋﻠﻴﺰﺍﺩﻩ« ﻭ »ﻛﻴﻬﺎﻥ
ﻛﻠﻬﺮ« ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺳــﺮ ﻣﻲﺑﺮﺩ .ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻫﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺍﻭ
ﻗﺒﻼ ﮔﻔﺘﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ
ﺗﻨﻬﺎ 10ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﺳﺎﻣﻲ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﻩ
ﺩﺭ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺧﺒﺮﻯ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ،ﺩﻭ ﺳﺎﻟﻰ
ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﻋﺮﺻﻪ ﺗﺌﺎﺗﺮ ﻛﻨﺎﺭ ﻛﺸــﻴﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺁﻣﺪﻩ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺍﺯ
ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﭘﻴﺶ ﺟﺪﻭﻝ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺣﻀﻮﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺳﺮﭘﺮﺳﺘﺎﻥ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺧﺎﺹ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﺎﺭ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺭﺥ ﺩﻫﺪ.
ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺁﻧﻜﻪ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻧﺎﻡ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺧﻮﺩ ﻳﺪﻙ
ﻣﻲﻛﺸــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺗﺮﺟﻴﺢ
ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﻋﻀﻮ ﺍﻛﻮ ﺑﻬﺮﻩﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ،ﭼﻮﻥ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺑﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻳﻲ
ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭﻱ ﺑﺎ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺷﺮﻕ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 40ﮔﺮﻭﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻣﺘﻘﺎﺿﻲ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺩﺳﺘﻤﺰﺩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﺩﻓﺘﺮ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺳــﻼﻣﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ
ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﭼﻮﻥ ﮔﻤﺎﻧﺶ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻱ ﺑﻪ
ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻱ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺳﺘﻤﺰﺩ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ.
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﻗﻴﺼﺮ ﺍﻣﻴﻦﭘﻮﺭ،
ﭘﺮﻭﻳﺰ ﻣﺸــﻜﺎﺗﻴﺎﻥ ﻭ ﺷﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻓﺮﺩﻭﺳــﻲ ﻓﻌﺎﻝ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺟﺪﻭﻝ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﻧﺪﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﺗﻰ ﻣﻮﻛﻮﻝ
ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.
ﭘﺎﭘﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺳﺎﻝ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺑﻮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﭘﻴﺶ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺳﻜﻮﺗﻰ ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﻓﺮﻭ ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺗﻤﺎﻡ
ﻧﺎﻛﺎﻣﻰﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺟﺒﺮﺍﻥ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﮕﻰ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻭ ﭼﻨﺪ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺳﻨﺘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﻜﻮﺕ
ﻛﺎﻣــﻞ ﺑﻮﺩ .ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﺍﺑﺘﺪﺍﻯ ﺳــﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ
ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻭ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺭﺁﻭﺭﻧﺪ،
ﺣﺎﻝ ﻛﻪ ﺳــﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ،ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻯ
ﺗﻮﺳﻂ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺭﻧﻴﺎﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳﻨﺘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺍﺯ ﺷــﺠﺮﻳﺎﻥ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﺎ ﻧﺎﻇﺮﻯ ﻭ ﻋﻠﻴﺰﺍﺩﻩ ﻭ ﻛﻠﻬﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﻰﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺪﺗﻰ ﻧﺎﻣﻌﻠﻮﻡ ﺩﺭ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻴﭻ ﻛﻨﺴــﺮﺗﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻧﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻤﺎﻥ
ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻣﻲﺭﻓﺖ ﺑﺎ ﻫﻴﭻ ﻭﺍﻛﻨﺸﻰ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ
ﻧﺸﺪ .ﺳــﻜﻮﺕ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻌﻨﺎﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻋﻮﺽ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳﻨﺘﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺳﻮﻯ ﻣﺮﺯﻫﺎ ﺑﻴﺪﺍﺩ ﻣﻲﻛﺮﺩ.
ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﭘﺎپ
ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﻇﺎﻫﺮ ﺷــﺪﻧﺪ .ﻧﺘﻴﺠــﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﺮﺁﻳﻨــﺪﻯ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ
ﺩﺭ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻛﺮﺩ؛ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﻋﻠﻰ ﻟﻬﺮﺍﺳــﺒﻰ،
ﺭﺿﺎ ﺻﺎﺩﻗﻰ ،ﺑﻨﻴﺎﻣﻴﻦ ﺑﻬﺎﺩﺭﻯ ،ﺭﺿﺎ ﻳﺰﺩﺍﻧﻰ ،ﻧﻴﻤﺎ ﻣﺴــﻴﺤﺎ ،ﺣﻤﻴﺪ
ﺣﺎﻣﻲ ﻭ ﺧﻴﻠﻰﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﭘــﺎپ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﻀﻮﺭ
ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺍﮔــﺮ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻨﻮﺍﻝ ﺑﮕﺬﺭﺩ ،ﺑﺎﻳﺪ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻓﺠﺮ ﺍﻧﺪﻙ ﺍﻧﺪﻙ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺎﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺩﻫﺪ ،ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﭘﺎپ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺧﻴﻠﻰ
ﺯﻭﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻟﻐﻮ ﺷﺪ.
ﺑﻠﻴﺖﻫﺎﻯ 40ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻮﻣﺎﻧﻰ
ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺭﺳﻢ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻓﺴﺘﻴﻮﺍﻝﻫﺎﻯ ﻫﻨﺮﻯ ﺗﺴﻬﻴﻼﺗﻰ ﻭﻳﮋﻩ ﺭﺍ
ﺑﺮﺍﻯ ﺷــﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﻓﺠــﺮ ﺍﻣﺎ ﺧﺒﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﻗﻴﻤــﺖ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ
ﻗﻴﻤﺖﻫﺎﻯ ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎﻯ ﻣﻌﻤﻮﻝ ﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺗﻌﺮﻓﻪ
ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻠﻴﺖ ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎﻯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻓﺠﺮ ﺍﺯ
ﻫﺸــﺖ ﻫﺰﺍﺭﺗﻮﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﺎﻻﺭ ﻭﺣﺪﺕ ﺗﺎ 40ﻫﺰﺍﺭﺗﻮﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺝ ﻣﻴﻼﺩ
ﻗﻴﻤﺖﮔﺬﺍﺭﻯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺗﻌﺮﻓﻪﺑﻠﻴﺖﻛﻨﺴﺮﺕﺩﺭﺗﺎﻻﺭﻭﺣﺪﺕﺑﻴﻦﻫﺸﺖﺗﺎ 20ﻫﺰﺍﺭﺗﻮﻣﺎﻥ،
ﺗﺎﻻﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻫﺸــﺖ ﺗﺎ 15ﻫﺰﺍﺭﺗﻮﻣﺎﻥ،ﺳﺎﻟﻦ ﺭﻭﺩﻛﻰ ،ﺳﺎﻟﻦ ﺳﻮﺭﻩ
ﺣﻮﺯﻩ ﻫﻨﺮﻯ ﻭ ﭘﺮﺩﻳﺲ ﻣﻠﺖ 10ﻫﺰﺍﺭﺗﻮﻣﺎﻥ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﺴﺮﺍﻯ ﻧﻴﺎﻭﺭﺍﻥ
15ﻫﺰﺍﺭﺗﻮﻣﺎﻥ ،ﺗﺎﻻﺭ ﺑﺰﺭگ ﻛﺸﻮﺭ 10ﺗﺎ 35ﻭ ﺳﺎﻟﻦ ﻫﻤﺎﻳﺶﻫﺎﻯ
ﺑﺮﺝ ﻣﻴﻼﺩ 20ﺗﺎ 40ﻫﺰﺍﺭﺗﻮﻣﺎﻥ ﻗﻴﻤﺖﮔﺬﺍﺭﻯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻟﺒﺘــﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﻟﻄــﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻋــﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ
ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﺭﺷــﺘﻪ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺧﺮﻳﺪ ﺑﻠﻴﺖ ﻛﻨﺴﺮﺕﻫﺎﻯ
ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻓﺠﺮ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺎﺭﺕ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﻰ 50ﺩﺭﺻﺪ،
ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﺳﺎﻳﺮ ﺭﺷــﺘﻪﻫﺎ 30ﺩﺭﺻﺪ ﻭ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺎﺭﺕ
ﺧﺎﻧﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ 20ﺩﺭﺻﺪ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ.
ﻓﺮﻭﺵ ﺑﻠﻴﺖ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ
ﻋﺮﺿﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ
ﺳﺎﻳﺖ
ﻧﺨﺴﺖ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻗﻄﻌﻰ ﺍﻳﻨﺘﺮﻧﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﻣﻜﺎﻥﭘﺬﻳﺮ ﻧﺸﺪ.
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻧﺎﻡ
ﺩﺭ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻧﺎﻡ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ.
»ﺧﻮﺍﻥ ﻣﺎﺭﺗﻴﻦ«؛ ﮔﻴﺘﺎﺭﻳﺴــﺖ ﺷــﻬﻴﺮ ﺍﺳــﭙﺎﻧﻴﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺭ
ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺷــﻴﺮﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ
ﺍﺟﺮﺍ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻭﻟﻴــﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺍﻳــﻦ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﮔﻴﺘــﺎﺭ ﻓﻼﻣﻨﻜﻮ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﻧﺨﺴــﺖ
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﺗﺎﻻﺭ ﺑﺰﺭگ ﻛﺸﻮﺭ ﻭ ﺩﻭﻣﻴﻦ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺍﻭ ﺭﻭﺯ ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ ﻧﻬﻢ
ﺍﺳﻔﻨﺪﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺷﻴﺮﺍﺯ ﺍﺳﺖ .ﺧﻮﺍﻥﻣﺎﺭﺗﻴﻦ ﻧﻮﺍﺧﺘﻦ ﮔﻴﺘﺎﺭ ﻓﻼﻣﻨﻜﻮ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﻣﺒﺪﺍ ﻓﻼﻣﻨﻜﻮ ﻳﻌﻨﻰ ﺁﻧﺪﻭﻟﺲ ﺩﺭ ﺟﻨﻮﺏ ﺍﺳــﭙﺎﻧﻴﺎ ﻓﺮﺍﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ
18ﺳﺎﻟﮕﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻛﺴﺐ ﻣﻬﺎﺭﺕﻫﺎﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﻣﺎﺩﺭﻳﺪ ﺭﻓﺖ ﺗﺎ ﺍﺯ ﻫﻨﺮ
ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻴﺎﺕ ﮔﻴﺘﺎﺭﻳﺴﺖ ﻣﺸــﻬﻮﺭﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻧﻴﻨﻮ ﺭﻳﻜﺎﺩﻭ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﮕﻴﺮﺩ.
ﺁﻏﺎﺯ ﺁﺷــﻨﺎﻳﻰ ﻭ ﺩﻭﺳــﺘﻰ ﺧﻮﺍﻥ ﻣﺎﺭﺗﻴﻦ ﺑﺎ ﭘﺎﻛﻮﺩ ﻟﻮﺳــﻴﺎ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ
ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺑﺮﻣﻰﮔﺮﺩﺩ.
ﺍﻳﻦ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻭ ﻧﻮﺍﺯﻧــﺪﻩ ﭘﺮﺁﻭﺍﺯﻩ ،ﭼﻨﺪﻯ ﭘﻴــﺶ ﺩﺭ ﺭﺍﻯﮔﻴﺮﻯ
ﻣﺠﻠﻪ player Guitarﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭ ﺳــﺎﻝ ﻣﺘﻮﺍﻟﻰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ
ﺑﺮﺗﺮ ﮔﻴﺘﺎﺭ ﻓﻼﻣﻨﻜﻮ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺩﻭ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻓﺴﺘﻴﻮﺍﻝ
ﻣﻮﻧﺘﺮﺍﻝ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺁﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﻣﺪﻧﺪ
ﺍﺯ ﺑﻼﺗﻜﻠﻴﻔــﻰ ﺍﺭﻛﺴــﺘﺮ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻣﻠــﻰ ﺑــﻪ ﺭﻫﺒــﺮﻯ
»ﻓﺮﻫــﺎﺩ ﻓﺨﺮﺍﻟﺪﻳﻨﻰ« ﻣﺪﺕﻫﺎﺳــﺖ ﻛــﻪ ﻣﻲﮔــﺬﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻴﺎﻥ ﻫﻴــﭻ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺟﺪﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺣﻴﺎﻯ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺭﻛﺴــﺘﺮﻯ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ
ﺍﺭﻛﺴﺘﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳــﺎﺯﻫﺎﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻣﻠﻰ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻪ ﭼﺸﻢ
ﻧﻤﻲﺧﻮﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﺭﻛﺴــﺘﺮ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﻳﺶ ﺩﺭ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻳــﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ
ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﺒﻮﺩ ﺍﺭﻛﺴــﺘﺮ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ
ﻣﻠﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﻫﻴﭻ ﺗﻔﺎﻭﺗﻰ ﻧﻤﻲﻛﻨــﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺟﺰ ﺍﻳﻦ
ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﻫﻔﺖ ﻣﺎﻩ ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﻛﺴــﺘﺮ ﻓﻜﺮﻯ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩﻫﺎ
ﻭ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻥ ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﻛﺴــﺘﺮ ﺑﻪ ﺻﺤﻨﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ
ﺯﻣﻴﻨﻪ »ﺭﺷﻴﺪ ﻭﻃﻦﺩﻭﺳــﺖ« ﻛﻪ ﻣﺪﺕﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﻩ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺍﺭﻛﺴــﺘﺮ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻛﺮﺩﻩ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺘﺎﻧﺴﻴﻞ ﻭ ﻋﻼﻗﻪ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ
ﻓﻘﻂ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺁﻣﺎﺭ ﻛﻤﻲ ﻛﻨﺴــﺮﺕﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ
ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﻫــﺮ ﻳﻚ ﺍﺯ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؛ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ
ﻋﺪﻡ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﺭﻛﺴﺘﺮ ﻣﻠﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﻓﺠﺮ
ﺑﻪﻧﻮﻋﻰ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻫﻤﻴﻦ
ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺿﺮﺑﻪﻫﺎﻯ ﺟﺒﺮﺍﻥﻧﺎﭘﺬﻳﺮﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻨﺮ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ
ﻣﺎﻟــﻰﻭﻣﻌﻨــﻮﻯﻭﺍﺭﺩﻣﻲﻛﻨــﺪ«.
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺩﺭ ﺳــﻜﻮﺕ ﺧﺒﺮﻯ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳﺮﻭﺻﺪﺍﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﭘﺎ ﻛﺮﺩ ،ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﺩﺍﻭﺭﻯ ﺗﻮﺳﻂ
ﺍﺳﺎﺗﻴﺪﻯ ﭼﻮﻥ ﺍﺭﻓﻊ ﺍﻃﺮﺍﻳﻰ ،ﻋﻠﻰﺍﻛﺒﺮ ﺳﻜﺎﺭﭼﻰ ،ﻛﻴﻮﺍﻥ ﺳﺎﻛﺖ ﻭ
ﻓﺮﻳﺪﻭﻥ ﺷﻬﺒﺎﺯﻳﺎﻥ ﺑﻮﺩ.
ﺁﻧﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺁﻣﺪﻧﺪ
ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺳﺎﻝ ﺟﺎﺭﻯ،
ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ
ﺑﺎﺷــﺪ» ،ﺟﻼﻝ ﺫﻭﺍﻟﻔﻨﻮﻥ« ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮﺭ
ﭘﺮﺭﻧﮕﻰ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ
ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺁﻫﻨﮕﺴــﺎﺯ ﻭ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ ﺳــﻪﺗﺎﺭ ﺑﻪﻣﺪﺕ 40ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ
ﺟﻨﺒﻲ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻲ ﻓﺠﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﻚﻧﻮﺍﺯﻯ ﻭ
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺪﺍﻫﻪﻧﻮﺍﺯﻯ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﺩﻭ ﺷــﺐ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺑﺨﺶ
ﺟﻨﺒﻲ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻲ ﻓﺠﺮ ﺑــﻪ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺍﺳــﺎﺗﻴﺪ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ
ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﺗﺎﻻﺭ ﻭﺣﺪﺕ ﺍﻳﻦ ﺍﺟﺮﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷــﻮﺩ .ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ
ﺫﻭﺍﻟﻔﻨﻮﻥ ،ﻓﻌﻼ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﺍﻭﺳﺖ ﻭ ﺗﺎ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻫﻴﭻ
ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻭ ﺑﻬﺰﺍﺩ ﻓﺮﻭﻫﺮﻱ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ
ﻧﻲ ،ﻣﺤﻤﺪ ﺍﺳــﻤﺎﻋﻴﻠﻲ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ ﺗﻨﺒﻚ ﻭ ﺳــﻌﻴﺪ ﺛﺎﺑﺖ ﺳﻨﺘﻮﺭﻧﻮﺍﺯ ﻭ
ﻫــﺎﺩﻱ ﻣﻨﺘﻈــﺮﻱ ﻧﻮﺍﺯﻧﺪﻩ ﻛﻤﺎﻧﭽــﻪ ﺍﺯ ﻧﺎﻡﺁﻭﺭﺍﻧﻰ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺍﺳﺖ
ﺷﺎﻫﻴﻦ ﻓﺮﻫﺖ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺭﺍ ﻣﻄــﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧــﺪ ﻛﻪ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﻓﺠﺮ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺒﺎﻳﺪ
ﻣﺤﻠﻰ ﺑــﺮﺍﻯ ﻃﺒﻊﺁﺯﻣﺎﻳــﻰ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ
ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺁﻧﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳــﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ
ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻯ ﺑﺎﻳﺪ
ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ
ﻭ ﻫﺮﺳــﺎﻝ ﻣﻀﻤﻮﻧﻰ ﺧﺎﺹ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﺪ .ﺑــﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺭﻭﺑﻪ ﺭﻭ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﻛﻨﻮﻧﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺑﻬﺘﺮﻯ
ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ
ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺯ ﺩﻝ
ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩﻫﺎ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻰ ﻛﻪ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ
ﻓﺮﺻﺖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺗــﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳــﺎﻝ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ
ﺩﺭﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﻧﻴﺰ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺟﻮﺍﻥ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ
ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺑﻪﺍﺟــﺮﺍ ﺩﺭﻧﻤﻲﺁﻳﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻣﻮﺛﺮ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻮﺩ.
ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻥ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻫﺮﮔﺰ ﺑــﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﺍﻳــﻦ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ﺍﺳــﺘﻌﺪﺍﺩ ﻛﺎﻓﻰ
ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻳﺎ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ،ﻛﺎﺭ ﭘﺮﻗﺪﺭﺗﻰ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺷﺎﻳﺪ
ﺑﺘﻮﺍﻥ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳــﺘﻨﺒﺎﻁ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺍﻳﻦ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎ ﭼﻨﺪﺍﻥ
ﺷــﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ،ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ
ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﭼﻨﺎﻥ ﻗﺪﺭﺗــﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﺷــﺎﻥ ﺑﺎ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ
ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﺮﺍﺑﺮﻯ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﻦ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻓﺠﺮ ،ﭼﻨﺪﻳﻦ
ﺁﻫﻨﮕﺴﺎﺯ ﺟﻮﺍﻥ ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺭﻛﺴﺘﺮ ﻓﻴﻼﺭ ﻣﻮﻧﻴﻚ
ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﻛﺎﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺟﻮﺍﻥﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺳﻜﺎﻥ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺑﻪﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻛﺪﺍﻡ ﻧﺎﻡ ﻣﻬﻢ ﻭ ﻣﺸﻬﻮﺭ
ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﭼﻮﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﺮ ﻛﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ
ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺏ
ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﻧﻴﺰ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺟﻮﺍﻥ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺣﻀﻮﺭ
ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻧﺎﻥ ﻣﻲﻧﻮﺍﺯﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ
ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﻣﻮﺳﻴﻘﻰ ﺗﻤﺎﻳﻠﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺣﻀﻮﺭ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﺮﮔﺰ
ﻭﺍﺩﺍﺭ ﻧﻜﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻫﺮ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ.
ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ ﻣﻲﺷﺪ ﺍﺯ ﺣﻀﻮﺭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ »ﭘﺎپ« ﺩﺭ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺑﻬﺘﺮ
ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﺟﺮﺍ
ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺎﺷﺪ .ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﭘﺎپ
ﺩﺭ ﻫﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺯ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﻓﻮﻟﻜﻠﻮﺭ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﻏﺮﺑﻲ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ ﭘﺎپ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺭﺍ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﻮﻥ ﻣﺎ ﻓﻮﻟﻜﻠﻮﺭ ﻗﻮﻱﺗﺮﻱ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺍﮔﺮ
ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺁﺳﻴﺐﺷﻨﺎﺳــﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻴﻢ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ
ﭘﺎپ ﺍﺭﺯﻧﺪﻩ ﺷــﻮﻳﻢ .ﻫﻤﻴﻦﻃﻮﺭ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺩﺭ 50ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻣﺜﻞ ﺣﻤﻴﺪ ﻗﻨﺒﺮﻱ ﻳﺎ ﻣﺤﻤﺪ ﻧﻮﺭﻱ ﻣﻮﺳــﻴﻘﻲ ﺍﺭﺯﻧﺪﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ.
55
ﻣﻴﺰﮔﺮﺩﻱ ﺑﺎ ﭘﻨﺞ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻧﺎﻣﺰﺩ ﺍﺳﻜﺎﺭ 2010
ﺟﺖﻫﺎﻱ ﺷﺨﺼﻲ ،ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯﺍﻥ ﺷﺎﻛﻲ
ﻭ ﺍﻳﻦ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺑﻲﻏﺮﻭﺭ...
ﺑﻼﻥ ﻫﻮﺭﻥ
ﻣﺘﺮﺟﻢ :ﭘﻮﻻﺩ ﺍﻣﻴﻦ
ﺟﻴﻤﺰ ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ)ﺁﻭﺍﺗﺎﺭ( ،ﻛﺎﺗﺮﻳﻦ ﺑﻴﮕﻠﻮ)ﻗﻔﺲ ﺭﻧﺞ( ،ﺟﻴﺴﻮﻥ
ﺭﻳﺘﻤﻦ )ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﺁﺳﻤﺎﻥ( ،ﻛﻮﺋﻨﺘﻴﻦ ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ )ﺍﺭﺍﺫﻝ ﺑﻲﺁﺑﺮﻭ(
ﻭ ﻟﻲ ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ )ﭘﺮﺷﺲ :ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺭﻣﺎﻥ »ﭘﻮﺵ« ﺍﺯ ﺳﺎﻓﻴﺮ( ﻛﻪ
ﭘﻨﺞ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ
ﺍﺳﻜﺎﺭ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻴﺰﮔﺮﺩﻱ ﺑﺎ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻟﺲﺁﻧﺠﻠﺲ
ﺗﺎﻳﻤﺰ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﭼﻮﻥ ﺣﻮﺍﺷﻲ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ،ﺭﻭﻧﺪ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﻭ ...ﻭ ﺭﺍﺯﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺪﻝ ﺑﻪ
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻧﻲ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻭ ﻭﻳﮋﻩ ﻛﺮﺩﻩ ،ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﻣﺘﻦ ﺍﻳﻦ
ﻣﻴﺰﮔﺮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻴﻢ.
ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻳﻤـﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ »ﻟﻲ ﺩﺍﻧﻴﻠـﺰ« ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﻓﻴﻠﻢ ﺧﻮﺑﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﭼﻬﺎﺭ
ﻧﻔﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺳﻢ ﻭ ﭼﻬﺮﻩ ﻛﻤﺘﺮ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪﻩﺍﻱ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻟﻲ! ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻲ ﺑﮕﻮﻳﻲ ﻭﻗﺘﻲ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳـﺘﻲ »ﭘﺮﺷـﺲ «...ﺭﺍ
ﺁﻏﺎﺯ ﻛﻨﻲ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻲ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻧﺖ »ﮔﺮﻱ« ﻭ »ﺳﺎﺭﺍ
ﻣﺎﮔﻨﺲ« ﺭﺍ ﺭﺍﺿﻲ ﺑﻪ ﺗﻬﻴﻪ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻨﻲ؟ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ ﺑﮕﻮ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﭼﻪ ﮔﻔﺘﻲ؟
56
ﻟﻲ ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ :ﺑﻬﺸﺎﻥ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺑﺴﺎﺯﻡ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻳﻚ
ﺩﺧﺘﺮ ﺳﻴﺎﻫﭙﻮﺳﺖ ﺻﺪﻭﻫﺸﺘﺎﺩ ﻛﻴﻠﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﭘﺪﺭ ﻭ ﻣﺎﺩﺭﺵ
ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺠــﺎﻭﺯ ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘــﻪ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻭ ﻧﻮﺷــﺘﻦ ﻳــﺎﺩ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺳــﺮﻳﻊ،
ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﭼﻚ ﺭﺍ ﺍﻣﻀﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺑﻪﺳﺮﻋﺖ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ
ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻭﺩ ﻫــﻢ ﺍﺯ ﺑﻮﺩﺟﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻘﺮﺭ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﺨﻄﻲ ﻛﺮﺩﻡ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺯﻳﺎﺩ ﺣﺮﻓﻲ ﻧﺰﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ
ﻣﺜﻞ ﻓﺮﺷﺘﻪ ،ﺣﺎﻣﻲ ﻣﻦ ﻭ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻴﺪ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ
ﺣﺮﻑ ﺑﺰﻧــﻢ ،ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺭﺍﻩ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ،
ﻣﻦ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ .ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺪ
ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﺧﻔﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ...
ﭼﺮﺍ؟
ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ :ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﻑ ﻣﻦ ﮔــﻮﺵ ﻧﻤﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻣﮕﺮ ﻣﻦ ﭼﻪ
ﻛﺴــﻲ ﺑﻮﺩﻡ؟ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﻪ ﺩﻝ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻛــﻪ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﻧﺒﻮﺩﻡ .ﻣﻦ
ﺷﺒﺎﻫﺘﻲ ﺑﻪ ﺍﻭ )ﺑﻪ ﺟﻴﻤﺰ ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ( ﻳﺎ ﺁﻥ ﻳﻜﻲ )ﺍﺷﺎﺭﻩ
ﺑﻪ ﺟﻴﺴﻮﻥ ﺭﻳﺘﻤﻦ( ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ .ﻗﻄﻌﺎ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻲ
ﭼﻮﻥ ﻛﻮﺋﻨﺘﻴﻦ ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ ﻳﺎ ﻛﺎﺗﺮﻳﻦ ﺑﻴﮕﻠﻮ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻱ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﺣﺮﻑﺷﻨﻮﻱ ﻫﻢ
ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺸﻜﻞ ﺍﺻﻠﻲ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ.
ﻛﻮﺋﻨﺘﻴﻦ ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ :ﻭﻟﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ ﭼﻪ ﺯﺣﻤﺘﻲ ﻛﺸﻴﺪﻩﺍﻱ
ﻭ ﭼﮕﻮﻧــﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻪﺍﻱ ﻓﺸــﺎﺭﻫﺎﻱ ﻋﺼﺒــﻲﺍﻱ ﻛﻪ ﺭﻭﻳــﺖ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺷــﺘﻪ ،ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻛﻨﻲ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻓﺸــﺎﺭ ﻋﺼﺒﻲ ﺭﻭﻱ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻭ
ﻋﻮﺍﻣﻠﺖ ﻫﻢ ﻗﻄﻌﺎ ﺑــﻮﺩﻩ .ﺍﻣﺎ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺣﺎﺻﻞ ﺷــﺪﻩ،
ﺭﺿﺎﻳﺖﺑﺨﺶ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻳﻚ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺟﺬﺍﺏ
ﻭ ﺩﻭﺳﺖﺩﺍﺷﺘﻨﻲ ﺭﺍ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ...
ﺟﻴﻤـﺰ ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﻣــﻦ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﻤــﻲ ﻗﺒﻞﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ
ﺣﺮﻑﺷﻨﻮﻱ ﺭﺍ ﺑﮕﻮﻳﻢ .ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺎﻋﺪﺗﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﻮ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ
ﻛﻨﻨﺪ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻳﺖ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﺴﺖ ﺭﺍ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻱ.
ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﺟﺮﺍﺕ ﻭ ﺟﺴﺎﺭﺕ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺘﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩﻫﺎ
ﺑﺮﻭﻱ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻴﻠﻤﺖ ﻛﻤﻚ ﺑﺨﻮﺍﻫﻲ ،ﺷﺎﻫﺪﻱ ﺍﺳﺖ
ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺧﻮﺩﺕ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺳــﺎﺧﺖ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﻴﻨﻲ ﻭ ﺍﺻﻞ
ﻣﻄﻠﺐ ﻫﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ...
ﺟﻴﺴﻮﻥ ﺭﻳﺘﻤﻦ :ﻣﻦ ﻫﻢ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺎﻥ ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺗﻮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷــﺪﻱ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ .ﻫﺮ ﻛﺴﻲ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﻟﺤﻈﻪ ﺗﻮ ﻫﻢ ﻫﻤﺎﻥ ﺩﻡ ﺑﻮﺩﻩ...
ﺗﻮ ﺧﻮﺩﺕ ،ﻟﺤﻈﻪﺍﺕ ﭼﻪ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩﻩ؟ ﻛﻲ ﻓﻬﻤﻴﺪﻱ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺷﺪﻩﺍﻱ؟
ﺭﻳﺘﻤـﻦ :ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛــﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻳــﻦ ﻓﻴﻠﻢ )ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﺁﺳــﻤﺎﻥ( ﺭﺍ
ﺩﺭ ﭘﻨﺞ ﺷــﻬﺮ ﻭ ﭼﻬﺎﺭ ﻓــﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻓﻴﻠﻤﺒــﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﻡ.
ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﺯﺑﺎﻧﻲ – ﺍﻟﺒﺘﻪ – ﺧﻮﺵ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻭ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﻨﺪ؛ ﻳﺎﺩﻡ ﻫﺴــﺖ ﻛﻪ
ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺣﺮﻓﺶ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ »ﺑﺒﻴﻦ ﺟﻴﺴﻮﻥ ،ﺗﻮ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ
ﺭﺍ ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺩﻳﺎﻟﻮگ ﻣﻲﺳﺎﺯﻱ .ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺗﻮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻣﺪﺍﻡ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﻧﻨــﺪ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ﺯﺩﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ .ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻲ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ
ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﻨﻲ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺍﻳﺖ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻬﻤﻲ ﺍﺳﺖ ،ﻭﻟﻲ ﭼﺮﺍ ﺳﻌﻲ
ﻧﻤﻲﻛﻨﻲ ﻫﻤﻪ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎﻳﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺷــﻬﺮ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﻨﻲ؟«
ﻭ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﺶ ﻓﻜﺮ ﻛﺮﺩﻡ .ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻢ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺷﻬﺮ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﻨﻢ ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﺟﻮﺭﻱ ﺩﺭ
ﻳﻚ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻡ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺑﺮﺳــﺪ،
ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﺼﻤﻴﻤﻢ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻭ ﮔﻔﺘﻢ» :ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺎﻳﺪ
ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻨﻴﻢ .ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﭘﻮﻝ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ
ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺷﻮﺩ ﻭﻟﻲ ...ﺗﻤﺎﻡ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ .ﻛﻞ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩﻫﺎ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﻭﺳﺖ
ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺍﻭ ﻋﺎﺷــﻖ ﺳﻔﺮ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻭﻗﺘﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺨﺼﻲ ﻓﻴﻠﻢ
ﻣﻲﺳﺎﺯﻱ ،ﻣﻲﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺍﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺑﮕﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠــﻢ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ «.ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻗﺒﻮﻝ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺁﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﺩﺭ ﺷﻬﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ...
ﺁﻗﺎﻱ ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ! ﺷـﻤﺎ ﭼﻄﻮﺭ؟ ﺷـﻤﺎ ﭼﻪ ﺯﻣﺎﻧـﻲ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ
ﺷﺪﻳﺪ؟
ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ :ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩﺵ ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﻧﺪ،
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺷﺒﻴﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ .ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﻛﻪ ﺍﻏﻠﺐ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ
ﺁﻏﺎﺯﻳﻦ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﻫﺮ ﻓﻴﻠﻤﺴــﺎﺯﻱ ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﻳــﻦ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻤﺎﻥ
ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺟﻴﺴــﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩﺵ ﺣــﺮﻑ ﺯﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻳﻦ
ﺍﺗﻔﺎﻕ – ﻳﺎ ﭘﻮﺳــﺖﺍﻧﺪﺍﺯﻱ -ﺍﻏﻠﺐ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ
ﻫﻨﻮﺯ ﺗﺎﺯﻩﻛﺎﺭ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻥ ﺣــﺪ ﺍﺯ ﺁﺭﻣﺎﻥﮔﺮﺍﻳﻲ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﻓﻜﺮﺵ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺭﺳﺪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻳﻚ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺳﻔﺎﺭﺷﻲﺳﺎﺯ
ﺍﺻﻄﻼﺣﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﻪ ﺷــﻜﻞ ﺍﺣﻤﻘﺎﻧﻪﺍﻱ ﺑﺎ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﺑﻮﺩﻥﻳﻜﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ – ﺑﺎﺷﺪ .ﺭﻭﺯﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻛﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻫﻨﺮ ﻣﻲﺑﻴﻨﺪ ﻭ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻳﻚ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ؛ ﺁﻥ ﻟﺤﻈﻪ ،ﺩﺭ
ﻳﻚ ﺑﺰﻧﮕﺎﻩ ﻳﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺩﻭﺭﺍﻫﻲ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻳﻲ ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﻳﻚ
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﺍﻫﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺷﻜﺴــﺖ ﺑﺨﻮﺭﺩ ﻭ
ﺩﺭﺏ ﻭ ﺩﺍﻏﺎﻥ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺍﺻﻼ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺍﺯ ﺍﻭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﻮﺩ،
ﻭﻟﻲ ﺑــﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﺁﺭﻣﺎﻧﮕﺮﺍﻳﻲ ،ﻓﻜــﺮﺵ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺣﺲ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ »ﺑﺎﻳﺪ« ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺭﺳﺎﻧﺪ ...ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﻓﻜﺮ ﻧﻜﻨﻴﺪ
ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻓﻴﻠﻢ »ﺳﮕﺪﺍﻧﻲ« ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﻧﻢ .ﻧﻪ،
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﻣﻦ »ﻫﺎﺭﻭﻱ ﻭﺍﻳﻨﺸﺘﺎﻳﻦ« ﻓﻴﻠﻢ »ﺳﮕﺪﺍﻧﻲ« ﺭﺍ
ﺧﺮﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻳﻚ ﺍﻛﺮﺍﻥ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﻓﻴﻠﻢ
ﻭ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﻣﺮﺟﻊ ﺁﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ...ﻣﻦ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﺳﻢ
ﻧﻜﺒﺘﻲ ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ .ﻭﻟﻲ ﺍﻭ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ »ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻮﺋﻨﺘﻴﻦ...
ﻛﻤﻜﻢ ﻛﻦ ﺗﺎ ﻛﻤﻜﺖ ﻛﻨﻢ«.
ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻛـﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻓﻴﻠﻤﺖ ﺭﺍ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ
ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻛﻨﻴﻢ .ﻧﻪ؟
ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ :ﻫﺎﺭﻭﻱ ﮔﻔﺖ» :ﺧﺐ ،ﻳﻚ ﻧﻜﺘﻪﺍﻱ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻬﺖ
ﺑﮕﻮﻳﻢ .ﺑﺒﻴﻦ ﻛﻮﺋﻨﺘﻴﻦ! ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﻮ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭﺟﻪ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﺍﺻﻠﻲ ﺩﺍﺭﻱ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﭘﺮﻓﺮﻭﺵ ﺷﻮﺩ ،ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺻﺤﻨﻪ
ﺷﻜﻨﺠﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻤﺖ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﭘﺪﺭ ﻫﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﻱ
ﺭﺍ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩ ...ﺍﻳﻦ ﺻﺤﻨﻪ ﺷــﻜﻨﺠﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻓﻴﻠﻤﺖ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ﺳــﺮﮔﺮﻡﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﻱ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ
ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰ ﻋﺠﻴﺐ ﻭ ﻏﺮﻳﺐ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺩﻟﺶ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻥ
ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﺪ .ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺯﻧﺎﻥ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺻﺤﻨﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﻟﻦ
ﺑﻴــﺮﻭﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺭﻓﺖ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺯ ﺗﻮ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺻﺤﻨﻪ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭﺁﻭﺭﻱ «.ﺷــﻴﻄﺎﻥ ﻭﻗﺘﻲ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﭘﻴﺶ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﻭ ﺭﺍ
ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻭ ﺍﻧﻘﻴﺎﺩ ﺧﻮﺩﺵ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ ﺑﺎ ﺷــﺎﺥ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﻱ ﺗﺮﺳﻨﺎﻙ
ﭘﻴﺶ ﺍﻭ ﻧﻤﻲﺁﻳــﺪ .ﺟﻮﺭﻱ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯﺵ ﺧﻮﺷــﺖ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﻭﻗﺘﻲ
ﺧﻮﺷﺖ ﺁﻣﺪ ﺩﻟﺖ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺗﻮ ﺧﻮﺷﺶ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻲ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻲ ﺷﻴﻄﺎﻥ
ﻓﻜــﺮ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻮ ﻋﺠﺐ ﺁﺩﻡ ﻣﻨﻄﻘﻲ ﻭ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﻫﺴــﺘﻲ» .ﻫﺎﺭﻭﻱ
ﻭﺍﻳﻨﺸﺘﺎﻳﻦ« ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺮ ﻭ ﺷﻜﻞ ،ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ
ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻨﺪ ﺩﻧﻴﺎ ﺯﻳﺮ ﺩﺳــﺖ ﻭ ﺑﺎﻝ ﻣﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻛﻞ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻣﻦ
ﻛﻼﻩ ﺍﺯ ﺳــﺮ ﺑﺮﺩﺍﺭﺩ ،ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ﻭ ﺳــﻴﻤﺎﻱ ﻳﻚ ﭘﺪﺭ ﻣﻬﺮﺑﺎﻥ ﻭ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﺣﻴﻦ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮﻱ
ﺩﻟﺴﻮﺯ ﺳــﺮﺍﻍ ﻣﻦ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﭼﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﺑﻜﻨﻢ؟ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﺻﻼ ﻭ ﺍﺑﺪﺍ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻴﻢ.
ﺑﮕﻮﻳﻢ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﻭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻛﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻓﻘﻂ ﺁﻥ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻄﻤﺌﻦ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﺩﺭ ﻧﺴﺨﻪ
ﻣﻦ ﺭﺍ ﻣﺸــﺨﺺ ﻛﻨﺪ .ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﭘﺎﺳﺦ ﭘﺮﺳﺶ ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺭﺳﻴﻢ؛ ﺭﻭﺯﻱ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻭ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﺷﺪﻩ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ،ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﻨﻴﻢ .ﻗﺮﺍﺭ
ﻛﻪ ﻣﻦ ،ﻛﻮﺋﻨﺘﻴﻦ ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ ،ﺑﺪﻝ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺷــﺪﻡ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﭼﻬﻞ ﻭ ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺑﺒﻨﺪﻳﻢ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﻳﻲ ﺩﺭ
ﻫﺴﺘﻢ ﺭﻭﺯﻱ ﻳﺎ ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺎﺭﻭﻱ ﮔﻔﺘﻢ» :ﻣﺘﺎﺳﻔﻢ ﻫﺎﺭﻭﻱ! ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ،ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻻﺯﻡ
ﻭﻟــﻲ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻜﻨﻢ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻤﻲ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺘﻮﺭﻱﺑﻮﺭﺩﻫﺎ ،ﺣﺘﻲ
ﻣﻦ ﺳــﺎﺧﺘﻪﺍﻡ ﻭ ﻓﻴﻠﻤﻲ ﻫﻢ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻟــﻢ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ – ﻳﺎ ﻳﻚ ﭘﻼﻥ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻫﻢ ﻧﮕﻴﺮﻳﻢ ﻭ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﻫﻤﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﺴﺨﻪ
ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺖ – ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺴﺎﺯﻡ .ﺻﺤﻨﻪ ﺷــﻜﻨﺠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻤﺎﻧﺪ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ،ﺑﻪ ﺟﺮﺍﺕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻓﻜﺮ ﺷــﺪﻩﺗﺮﻳﻦ
ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﻛﻪ ﺣﺲ ﻛﻨﻢ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﺎﻝ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭ ﺁﻣــﺎﺩﻩ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱﺗﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺑﻮﺩ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻡ ﻋﻤﺮ ﻛﺎﺭﻱﺍﻡ
ﺁﻥ ﺻﺤﻨﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺭﻡ«.
ﺩﺭﮔﻴﺮﺵ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ،ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭ ﺍﺻﻠﻲ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ،ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ ﺳــﻜﻮﺕ ﺷﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻫﺎﺭﻭﻱ ﺑﺎ ﻟﺤﻨﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﻘﺎﺿﺎﻱ ﻳﻚ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ...
ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﮔﻔﺖ» :ﺧﺐ ،ﺑﺎﺷﻪ .ﭘﺲ ﻛﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺷﻜﻨﺠﻪ ﺟﺎﻥ ،ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ »ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ
ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ .ﻓﻘﻂ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﻳﻦ ﻳﺎﺩﺕ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺮﺍﻣﺎﻛﺲ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳــﻴﺎﺭﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺣﺮﻑ ﺑﺰﻧﻴﻢ «.ﻭ ﻣﺎ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺁﺧﺮ ﺑﻠﻪ ﺭﺍ ﮔﻔﺖ ﻭ ﺣﺮﻑ ﺗﻮ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻛﺮﺩ«.
ﮔﻔﺘﻴﻢ» :ﭼﻲ؟ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳــﻴﺎﺭﻩ ﺩﻳﮕﺮ؟ ﻧﻪ ،ﺍﻭ ﺍﺯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺁﻣﺪﻩ ﻧﻪ ﺍﺯ ﻳﻚ
ﻛﺎﺗﺮﻳﻦ ﺑﻴﮕﻠﻮ :ﺁﻓﺮﻳﻦ ،ﺁﻓﺮﻳﻦ!
ﺳﻴﺎﺭﻩ ﺩﻳﮕﺮ «.ﻣﻦ ﺻﺒﺢ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺑﺎ ﻃﺮﺍﺡ ﺻﺤﻨﻪ ﻭ ﻟﺒﺎﺱ ﺳﺮﻛﺎﺭ ﺑﻮﺩﻡ
ﻛﺎﺗﺮﻳﻦ! ﺗﻮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ ﺧﺎﺹ ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﻧﻲ؟
ﻭ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﺑﻪ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺻﺤﻨﻪ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ
ﺑﻴﮕﻠﻮ» :ﺣﻮﺍﻟﻲ ﺗﺎﺭﻳﻜﻲ« ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﺵ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﺳﺎﻳﻞ ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮﺷﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻭﺳﺎﻳﻞ ،ﻳﻚ ﺍﺳﻠﺤﻪ
»ﺍﺭﻳﻚ ﺭﺩ« ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﻛﻨﻢ ،ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﭼﻬﻞﻭﭘﻨﺞ ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮﻱ ﺍﺗﻮﻣﺎﺗﻴﻚ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﺧﻮﺷﻢ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ
ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻛﻞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ »ﺍﺭﻳﻚ ﺭﺩ« ﺧﺮﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ .ﻳﺎﺩﻡ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻫﻢ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻳﻚ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺟﻮﺭﻱ
ﻛﻪ ﺁﻥ ﺳــﻨﺎﺭﻳﻮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ ﺧﺎﻟﻲ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩ ،ﻧﻤﻲﺷﺪ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺷﻠﻴﻚ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ
ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺎﻣﺶ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺫﻛﺮ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻢ ﻭﺍﻗﻊ ﻳﻚ ﺍﺳــﻠﺤﻪ ﺯﻳﺒﺎﻱ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺧﺮﺍﺏ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﺍﻟﻲ
ﻭ ﺍﻭ ﮔﻔــﺖ ﻛﻪ ﭘﻮﻝ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﺳــﻨﺎﺭﻳﻮ ﺑﻪ ﻣــﻦ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﻧﺸﺴﺘﻢ ﻭ ﺍﻭ ﻛﻪ ﭘﺸﺖ ﻣﻴﺰﺵ ﺑﻮﺩ ﺷﺮﻭﻉ ﺑﻪ ﺣﺮﻑ ﺯﺩﻥ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ »ﺑﻠﻪ،
ﺭﻭﺯﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﺿﻊ ﻣﺎﻟﻲ ﺧﻮﺑﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻳﺨﭽﺎﻝ ﺧﺎﻧﻪﺍﻡ ﺟﺰ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫــﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺁﻣﺪﻩ ﺣﺮﻑ ﺑﺰﻧﻴﻢ ﭼﺮﺍﻛﻪ
ﻳﻚ ﻛﻨﺴــﺮﻭ ﻣﺎﻫﻲ ﻧﻴﻤﻪﺧﻮﺭﺩﻩ ﻭ ﻳﻚ ﺑﻄﺮﻱ ﺁﺏ ﭼﻴﺰﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ .ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻭ ﺍﺻﻼ ﻛﻞ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﻓﻬﻤﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ «.ﻭ
ﻭﻟﻲ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﺑﻔﺮﻭﺷــﻢ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﻣﻦ ...ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﻳﻚ ﻓﻼﺵ ﺯﺩﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ .ﻣﻦ ﺩﺭ
ﺧﻮﺩﻡ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﻛﻨﻢ...
ﻛﻴﻔﻢ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﺭﺍ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻭﺭﺩﻡ ﻭ ﺭﻭﻱ ﻣﻴﺰﺵ ﮔﺬﺍﺷﺘﻢ
ﺳــﻪ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺗﻤﺎﺱ ﮔﺮﻓــﺖ ﻭ ﮔﻔﺖ» :ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﻫﻢ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺍﺳﻠﺤﻪ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺰﺭگ ﻭ ﺗﺮﺳﻨﺎﻙ ﺑﻮﺩ ،ﺑﺎﻻﻱ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ
ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺑﺴﺎﺯﻱ ،ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺷــﺮﻁ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺭﺍﺵﻫﺎﻱ ﺭﻭﺯ ﺍﻭﻝ ﺧﻮﺏ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻢ ﻭ ﮔﻔﺘﻢ» :ﻣﻦ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺑﺤﺚ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻣﻮﺭﺩﻱ ﻫﺴﺘﻢ «...ﻳﻚ
ﻧﺒﻮﺩ ﻳﺎ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻋﻘﺐ ﻣﺎﻧﺪﻱ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷﺪﻧﺖ ﺟﺎﺭ ﻭ ﺟﻨﺠﺎﻝ ﺟﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﺭﻧﮕﺶ ﭘﺮﻳﺪ ﻭ ﮔﻔﺖ» :ﺗﻮ ﻧﻤﻲﺗﻮﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻜﻨﻲ! ﻣﻦ
ﺭﺍﻩ ﻧﻴﻨﺪﺍﺯﻱ ﻭ ﺣﻘﻲ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﻲ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺣﺘﻤﺎ ﻣﻲﺩﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩﺍﻡ!« ﻭ ﻣﻦ ﻫﻢ ﮔﻔﺘــﻢ» :ﻣﻦ ﻫﻴﭻ ﺗﻐﻴﻴﺮﻱ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ
ﺭﻭﺯ ﺍﻭﻝ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱﺍﺕ ﭼﻘﺪﺭ ﺭﻭﺯ ﺩﺷــﻮﺍﺭ ﻭ ﻣﻬﻤﻲ ﺑﺮﺍﻳﺖ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻧﻤﻲﺩﻫــﻢ «...ﻭ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺍﺗﺎﻕ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺭﻓﺖ ﻭ ﻣﺎ ﻫﻢ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎﺗﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺑﻪ
ﺑﻮﺩ «...ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻴﮕﻠﻮ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺍﺯ ﭘﺲ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﺁﻳﺪ (.ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻜﻞ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﻳﻢ...
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﺻﺤﻨﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ .ﻫﻤﺎﻥ ﺻﺤﻨﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻧﻜﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺷﻤﺎ ،ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻱ ﺟﺬﺍﺏ
ﺁﻥ ﻫﺘﻞ ﻣﺘﺮﻭﻛﻪ ،ﺷــﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻠﻪ ﻣﻲﺍﻧﺪﺍﺯﻧﺪ ﻭ ﻛﻞ ﻭ ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﻧﻜﺮﺩﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻨـﻮﺍﻥ ﻧﻘﻄﻪ ﻗﻮﺕ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ،
ﺁﻥ ﺗﻴﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻱﻫﺎ ﻭ ﺩﺭﮔﻴﺮﻱﻫﺎ ﻭ ...ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
ﻛﺴـﺘﻴﻨﮓ ﻳﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﺘﺎﻥ ﺍﺳﺖ؛
ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﻳﻚ ﺻﺤﻨﻪ ﭘﻨﺞ ﺻﻔﺤﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ...ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﻳـﻲ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨـﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺰﮔﺮﺩ ﻭ ﺍﺻـﻮﻻ ﺩﺭ ﺍﻏﻠﺐ
ﺑﻴﮕﻠـﻮ :ﭼﻨﻴﻦ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻛﺎﺭﻡ ﺭﺍ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻢ ﻭ ﻓﻴﻠــﻢ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕـﺮ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸـﮕﺎﻥ ﺯﻳﺎﺩ ﺻﺤﺒﺖ
ﺩﺍﺩﻡ .ﻣﻲﺗﻮﺍﻧــﻢ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻟﺤﻈــﺎﺕ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪﺍﻡ ﻭ ﻛﻞ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ،ﺑﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻫﻢ ﺣﺮﻑ ﺑﺰﻧﻴﻢ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺯﻧﺪﮔﻲﺍﻡ ﺑﺪﺍﻧﻢ .ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻢ ﻳﻚ ﺟﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺷــﻴﻄﺎﻥ »ﺟﺮﻣﻲ ﺭﻧﺮ« ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻭ ﭼﺮﺍ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﻱ
ﺷﺮﻁﺑﻨﺪﻱ ﻛﻨﻢ!
ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ »ﺿﺎﻣﻦ« ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﺮﺩﻳﺪ؟
ﻭ ﺩﺭ ﺷـﺮﻁﺑﻨﺪﻱ ﺑﺎ ﺷـﻴﻄﺎﻥ ،ﺗﻮ
ﺑﻴﮕﻠﻮ :ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺘﻢ ﻛــﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ
ﺑﻴﮕﻠﻮ :ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ
ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺷﺪﻱ...
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ
ﺑﻴﮕﻠﻮ :ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻥ ،ﺩﻳﮕﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﻟﺤﻈﻪ
ﭼﻬﺮﻩ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩﺍﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻤﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺣﻴﺎﺗﻲ ﻭ ﻣﻬﻤــﻲ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﻛﺎﺭﻱﺍﻡ
ﺑﺎﺷﺪ .ﺟﺮﻣﻲ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻴﺼﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﺎ
ﺑﺮﺍﻳﻢ ﭘﻴﺶ ﻧﻴﺎﻣﺪ...
ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﻫﺮ ﻛﺲ ﺩﺭ ﺣﺮﻓﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎﺳــﺖ
ﺑﺎﺷﻢ ﻛﻪ ﭼﻬﺮﻩ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ
ﺗﻮ ﭼـﻲ ﺟﻴﻢ؟ ﺁﻳﺎ ﺳـﻠﻄﺎﻥ ﺟﻴﻤﺰ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧــﺪ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ ﻭ ﺑﺴــﻴﺎﺭ
ﺷﺪﻩﺍﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺟﺮﻣﻲ
ﻛﺎﻣـﺮﻭﻥ ﻫـﻢ ﺍﺯ ﺍﻳـﻦ ﻟﺤﻈـﺎﺕ
ﭘﺮﺑــﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻛﻨــﺪ .ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﺩﺍﺷﺘﻪ؟
»ﺟﺮﻣــﻲ ﺭﻧﺮ« ﻣﺤﺎﺳــﻦ ﻫــﺮ ﺩﻭ ﻧﻮﻉ
ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻴﺼﻪ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﻲ ﺩﺭﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺩﺍﺷــﺖ .ﻫﻢ ﺳــﺘﺎﺭﻩ
ﻫﺮ ﻛﺲ ﺩﺭ ﺣﺮﻓﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎﺳﺖ
ﺭﺍ ﻫﻢﺭﻗﻢ ﺧﻮﺭﺩ ...ﻣﻦ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ،
ﻣﺤﺴــﻮﺏ ﻧﻤﻲﺷــﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺣﺪ ﻳﻚ
ﺍﺯ ﺳــﺮ Piranhaﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ
ﺳﺘﺎﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﺧﻮﺏ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪﺍﺵ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ ﻭ
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺟﺰﻭ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪﺍﻡ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ.
ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ،ﻗﺮﺍﺭ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﺎ ﻫﺮ ﻛﺴﻲ
ﺷــﺪ
ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ »ﺟﺎﻥ ﺩﺍﻟﻲ« ﭘﻴﺪﺍ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ
ﻛﻪ ﭼﻬﺮﻩ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪﺷﺪﻩﺍﻱ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﭘﺮﺑﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻛﻨﺪ
ﺭﻭﻱ »ﺗﺮﻣﻴﻨﺎﺗــﻮﺭ« ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ
ﻛﺎﺭ ﻛﻨﻢ )ﺩﻭﻳﺴــﺖ ﻭ ﺷــﺼﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ
ﻛﻨﻢ .ﺭﺳﻤﺎ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ »ﺗﺮﻣﻴﻨﺎﺗﻮﺭ« ﺑﺎﻗﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﭼﻬﺮﻩ ﻧﺎﺷﻨﺎﺳــﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ!( ﺑﻠﻜــﻪ ﺩﺭ ﭘﺲ ﺫﻫﻨﻢ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ
ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮﺏ ﺁﻣــﺎﺩﻩ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻮﺩﻡ .ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺩﺍﺷــﺘﻢ ﻭ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺧﺼﻮﺻﻴﺎﺕ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻡ .ﻫﺮ ﻛﺲ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻛﺎﺭ
ﺭﺍ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﻳــﺖ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻗﻄﻌﺎ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﺮﻣﻲ ﺭﻧﺮ ﻳﻚ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﻧﻤﻚ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ
ﺑﻲﺍﻫﻤﻴﺖﺗﺮﻳﻦ ﭘﻼﻥﻫﺎ ﻫﻢ ﺍﺳﺘﻮﺭﻱﺑﻮﺭﺩ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ .ﻛﺎﻣﻼ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ،ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﺍﺵ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﻧﻘﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻮ
ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺎﺭ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ »ﺟﺎﻥ ﺩﺍﻟﻲ« ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪﻫﺎﻱ ﭘﻴﺸﻴﻨﺶ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ
ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺑﻪ ﺁﻏﺎﺯ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺧﺮﺝ ﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﮔﺮﻭﻫﺒﺎﻥ
ﭼﻪ ﻓﻜﺮﻱ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﺩﺍﺩ ﻳﻚ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳــﻨﺎﺭﻳﻮ ﺟﻴﻤﺰ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺩﻗﻴﻘﺎ ﮔﺮﻭﻫﺒﺎﻥ ﺟﻴﻤﺰ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻧﻪ ﺟﺮﻣﻲ ﺭﻧﺮﻱ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ...ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺭﺍ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺗﺮﻣﻴﻨﺎﺗﻮﺭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻧﻘﺶ ﮔﺮﻭﻫﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺧﺼﻴﺼﻪ ﺍﻭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ
57
ﭼﻨﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ »ﺿﺎﻣﻦ« ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺳﺎﺑﻘﻪﺍﻱ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ .ﺑﻪ
ﻫﻢ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ...
ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻲ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ
ﻭﻗﺘـﻲ ﭘﻴﺶ ﺳـﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﻓﺘﻴـﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻴﺪ »ﺍﻳﻦ ﻭ ﺷﺒﺎﻫﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ« ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﺸﻜﻠﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ؟
ﻣﻦ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﺎ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻢ ،ﻟﺬﺕ ﻣﻲﺑﺮﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺑﻴﮕﻠﻮ :ﻛﻢ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺳﻜﺘﻪ ﻛﻨﻨﺪ.
ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﭼﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺺ ﺑﺮﻣﻲﺁﻳﺪ ﻭ ﺣﺪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻳﺶ
ﻟﻲ ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ! ﺷﻤﺎ ﭼﻪ؟
ﻛﺠﺎﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺣﺲ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺑﻠﺪﻡ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﺑﺒﺮﻡ ﻛﻪ
ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ :ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﺮﺩﻡ »ﻣﻮﻧﻴﻚ« ﺑﻮﺩ .ﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯﺷﺎﻥ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ .ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﺑﺎ ﻛﺴﻲ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻣﺸﺖﺯﻥ ﺳﺎﻳﻪ« ﻫﻢ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﺍﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﺑﺎ ﺳــﺮﻋﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺮﺳــﻢ ،ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﺧﻮﺏ ﻣﻦ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺁﻥ ﻫﺮﭼﻪ ﺍﺯﺵ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻟﺬﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﻣﻲﻛﻨﻢ.
ﻭ ﺍﺯ ﻣــﻦ ﭼﻴﺰﻱ ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﭼﺮﺍﻳﻲ ﻭ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﻛﺎﺭﺵ ﻧﻤﻲﭘﺮﺳــﺪ .ﺁﻳﺎ ﻧﻘﺶﻫـﺎﻱ ﺳـﻨﺎﺭﻳﻮﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﺸـﺨﺼﻲ
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻛﺴــﻲ ﭘﺮﺳﺸﻲ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﻫﺮ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﻴﺪ؟
ﭼﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳــﺘﻢ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷﺪ .ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ »ﻣﻮﻧﻴﻚ« ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﻳﺘﻤﻦ :ﻧﻘﺶ ﺯﻥ ﻓﻴﻠﻢ »ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﺁﺳــﻤﺎﻥ« ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ »ﻭﺭﺍ ﻓﺎﺭﻣﻴﮕﺎ«
ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻣﺤﺸــﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺍﺯﺵ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻡ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻱ ﺑﭽﻪﺩﺍﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﺑﻌﺪ
ﻣﻲﺭﺳﺎﻧﺪ .ﺍﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺳﺖ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﺮ ﭘﻼﻥ ﺩﻩﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺑﻪ ﺫﻫﻨﻢ ﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﻫﻔﺖﻣﺎﻫﻪ
ﺳﻮﺍﻝ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﺑﺎﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻲﺷﺪﻳﻢ
ﺑﭙﺮﺳــﺪ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ »ﮔﺎﺑﻲ ﺳــﻴﺪﺍﻳﺐ« ﻫﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﻭ ﭼﻨﺪ ﺭﻭﺯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﺻﻼ ﻓﻜﺮﺵ ﺭﺍ ﻫﻢ
ﭼﻬﺎﺭﺻﺪ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺗﺴــﺖ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺭﺳﻴﺪﻳﻢ .ﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﻧﻤﻲﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻘﺪﻭﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﺟﺎﻟﺐ
ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ،ﻣﻦ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺻﺪﺍﻗﺖ ﻭ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﺑﻮﺩﻡ .ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺩﺧﺘﺮﺍﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﻓﻜﺮﻱ ﻣﺜﻞ ﺟﺮﻗﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻨﻢ ﺭﺳﻴﺪ
ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﻭﺍﻗﻌﺎ »ﭘﺮﺷــﺲ« ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺴﻲ ﻗﻄﻌﺎ ﻛﺴﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ »ﻭﺭﺍ« ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﺯﻥ »ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﺁﺳﻤﺎﻥ« ﻛﺎﻣﻞ ﻭ
ﻛﻪ ﻫﺎﻟﻴﻮﻭﺩ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻱ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﭘﻲ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺍﺳــﺖ .ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﺎﻣﻠﮕﻲ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﺸﻜﻞ ﻳﺎ ﻣﻌﻀﻠﻲ ﻫﻢ
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﺑﻪ ﺩﻓﺎﺗﺮ ﺳــﻴﻨﻤﺎﻳﻲ ﺳــﺮ ﻧﺰﺩﻡ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﻳﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻢ .ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲﺭﺳــﻴﺪ ﻣﺴﺎﻟﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺑﺖ
ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﺍﻳﺴــﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻣﺘﺮﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺭﺳــﺎﻧﺪﻡ .ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﭘﺲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻢ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ،ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺳﻪﻫﻔﺘﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﺪ ﻓﺮﺯﻧﺪﺵ ،ﻭﺭﺍ
ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜــﻪ 10ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ﻛﺎﺭ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻟﻴﺴــﺖﻣﺎﻥ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮ ﻓﺎﺭﻣﻴﮕﺎ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻧﻘﺸــﺶ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﻱ ﻛﺮﺩ ﻭ ﭼﻨﺎﻥ ﻋﺎﻟﻲ ﺑﺎﺯﻱ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻣﻦ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻡ ﺗﻤﺎﻡ ﺁﻧﻬﺎ 10ﻧﻔﺮ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﮕﻔﺖﺯﺩﻩ ،ﻓﻘﻂ ﻭ ﻓﻘﻂ ﻧﮕﺎﻫﺶ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ.
ﺣﺘﻲ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﻭ ﻧﻮﺷــﺘﻦ ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮﺷﺎﻥ ﻫﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳــﺮ ﻣﻲﺑﺮﻳﻢ ،ﺍﻭﺿﺎﻉ ﻋﻮﺽ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﻣﺜﻞ ﺳﺎﺑﻖ
ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻭ ﺁﺯﺍﺭ ﻭ ﺍﺫﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪﻫﺎ ،ﻫﺮ ﻗﺪﺭ ﻛﻪ ﺑﺰﺭگ
ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﻣﻦ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺴﺖﻫﺎﻱ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣــﻪ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﻨﺪ ﻭ
ﺍﻳــﻦ ﭼﻬﺎﺭﺻﺪ ﻧﻔﺮ ﺩﺍﺷــﺘﻢ ،ﺧﻴﻠﻲ
ﺗﺴﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮﻱ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﺍﻻﻥ
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺴﺘﻦ ﻟﻴﺴﺖ
ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭘﺮﺷــﺲ ﻳﺎﺩ ﮔﺮﻓﺘﻢ
ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻫﺎﻳﻲ
ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻔﺮﺍﺕ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ ﺑﻮﺩ.
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻧﮓ ﻭ ﻓﻨﮓﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ
ﭘﺲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺷﻤﺎ ﺭﻭﻱ
ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻧﻘﺶ
ﺧﻮﺩ ﻓﻴﻠـﻢ ﻫﻢ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬﺍﺷـﺘﻪ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﻢ
ﻣﺎﻝ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺷﺪ...
ﺍﺳﺖ؟
ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻭﻗﺘﻲ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﻣــﻦ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰﻱ
ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ :ﺑﻲﺗﺮﺩﻳــﺪ ...ﭼﻮﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺁﻥ
ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻛﻨﻢ.
ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻧﮕﺸﺘﺎﻥ ﻳﻚ ﺩﺳﺖ
ﺩﺧﺘــﺮﺍﻥ ﻧﺎﺩﻳﺪﻧﻲ ﻭ ﻧﺎﻣﺮﺋﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ...
ﺩﺍﻧﻴﻠـﺰ :ﻣﻦ ﺍﺯ ﭘﺮﻭﺳــﻪ ﺗﺴــﺖ ﮔﺮﻓﺘﻦ
ﻭ
»ﮔﺎﺑﻲ« ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ ﻛﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﺷــﺪ
ﻭ ﺍﻧﺘﺨــﺎﺏ ﺑﺎﺯﻳﮕــﺮ ﺧﻮﺷــﻢ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ .ﺑﻪ
ﺭﺳﻴﺪ ،ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ
ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻧﻘﺶ ﺩﺭ ﺣﺪ ﻭ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ
ﻧﻮﻋﻲ ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﻜﺎﻟﻤﻪ ﭼﻨﺪ ﺩﻗﻴﻘﻪﺍﻱ
ﺑﻘﻴﻪ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ،ﻭﻟﻲ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺑﻔﻬﻤﻢ ﻛﻪ ﻓﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﺎ ﻭﻱ
ﻭﻗﺖ ﺻﺮﻑ ﻛﻨﻢ
ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻫﻢ ﺑﺎﻋﺚ
ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﻧﻢ ﺷﺨﺺ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻼﻥ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻭ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺁﻥ ﻧﻘﺶ ﻧﺒﻮﺩ .ﺑﻘﻴﻪ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻧﻘﺶ ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؛ ﺷﺨﺼﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺑﺎ ﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﻛﻨﻢ ﻳﺎ ﻧﻪ.
ﺳــﻮﺍﺩ ،ﻣﻮﺭﺩ ﺁﺯﺍﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻭ ...ﺩﻗﻴﻘﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮ ﺍﺻﻠﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﻣﻦ ،ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻚﺗﻚ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸــﮕﺎﻥ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﺭﺍ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻭﻟﻲ »ﮔﺎﺑﻲ« ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﻟﺤﻈﻪ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﺎ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ .ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮ ﺭﺍ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﻨﻨﺪ
ﺑﻘﻴﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺜﻞ ﺩﺧﺘﺮﺍﻥ ﺳﻔﻴﺪﭘﻮﺳﺖ ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﺩ ﻭ ﻭﻗﺘﻲ ﻳﺎ ﻧﻪ ...ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻴﻪ ﺷــﻮﻡ ﻛﻪ ﺁﻳــﺎ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻥ
ﻛﻪ ﺑﺎ ﻟﺤﻦ ﺧﺎﺻﻲ ﮔﻔﺖ ﻋﺎﺷــﻖ ﻣﺸﺖﺯﻥ ﺳﺎﻳﻪ ﺑﻮﺩﻩ ،ﺗﻔﺎﻭﺗﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪ ﻫﺴﺖ ﻳﺎ ﻧﻪ؟
ﺁﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻋﻤﺮﺷﺎﻥ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﻌﺮﺽ ﺷـﻤﺎ ﭼﻪ؟ ﺷـﻤﺎ »ﺑﺮﺍﺩ ﭘﻴﺖ« ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﻛﺮﺩﻳـﺪ ﺩﺭ ﺭﻭﺧﻮﺍﻧﻲ
ﻧﻤﺎﻳﺶ ﮔﺬﺍﺷﺖ .ﻣﺸــﺨﺺ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻭ ﭘﻴﺸﻴﻨﻪ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺩﺭ ﺗﺴﺖ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺣﺴــﺎﺑﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻛﻪ ﻓﻬﻤﻴﺪﻡ ﺩﺭ ﻛﺎﻟﺞ ﺩﺭﺱ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ،ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ :ﺁﺭﻩ ،ﻧﻪ ...ﺁﺭﻩ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻡ ،ﻭﻟﻲ...
ﺭﺍ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺩﺭﻙ ﻛﺮﺩﻡ .ﺍﮔﺮ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭼﻬﺎﺭﺻﺪ ﺩﺧﺘﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ» :ﺑﺮﺍﺩ ﭘﻴﺖ« ﺩﺭ ﺗﺴــﺖ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﻮ ﺷــﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮ ﺭﺍ
ﻓﻴﻠﻢ )ﭘﺮﺷﺲ( ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ ﻗﻄﻌﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻢ ﻗﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺧﻮﺍﻧﺪ؟ ﭘﺴﺮ! ﺍﻳﻦ ﻧﺎﺑﻐﻪ ﺍﺳﺖ...
ﺭﻭﻱ ﺷﺨﺼﻴﺖﭘﺮﺩﺍﺯﻱ ﺍﻳﻦ ﺩﺧﺘﺮ ﺷﻮﻡ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺁﻥ ﺩﺧﺘﺮﻫﺎ ،ﺧﻮﺩ ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨﻮ :ﻧﻪ ...ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥ »ﺑﺮﺍﺩ ﭘﻴﺖ« ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻲ ﺍﺳــﺖ...
ﺁﻥ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻲ ﺍﺻﻞ ﺟﻨﺲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﻪ ﺳﻮﺩﺍ ،ﺣﺘﻲ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻛﺮﺩﻥ »ﺑﺮﻭﺱ ﻭﻳﻠﻴﺲ« ﺩﺭ »ﻗﺼﻪﻫﺎﻱ ﻋﺎﻣﻪﭘﺴﻨﺪ«
ﻧﻪ ﺩﺭﻙ ﻭ ﻧﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺑﺎﺯﻱ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﻓﻘــﻂ ﻭ ﻓﻘﻂ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺭﻭﺧﻮﺍﻧﻲ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﻭ ...ﻧﻴﺰ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻲ
ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﻱ ﻛﻨﻨﺪ .ﻭﻟﻲ »ﮔﺎﺑﻲ« ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺍﺳﺖ ...ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ،ﻣﻦ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺷــﺘﻢ ﺻﺪﺍﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ
ﺩﺍﺷﺖ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻲ »ﮔﺎﺑﻲ« ﺩﻳﺎﻟﻮگﻫــﺎﻱ ﻣﺮﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺸــﻨﻮﻡ .ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳــﺎﺩﮔﻲ
ﺩﺍﺷﺖ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺍﺯﺵ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ ،ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲﻛﺮﺩ.
ﺍﺳﺖ ...ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮﻫﺎﻱ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﭼﺸﻢ ﻣﻦ
ﺁﻗﺎﻱ ﺭﻳﺘﻤﻦ! ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺷـﻤﺎ ﺩﻟﺘﺎﻥ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫـﺪ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢﺗﺎﻥ ﺟﺎﻥ ﺑﺨﺸــﻨﺪ ﺗﺎ ﻣﻦ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﻡ .ﻣﺎ ﺑﺎ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ
– ﺣﺘﻲ ﭘﺸﺖ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ -ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺩﺭ ﺑﻐﻞﻣﺎﻥ ،ﻣﺪﺕﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻭﻝﻣﻲﮔﺸﺘﻴﻢ ﻭ ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﺩﻳﻢ ﻭﻟﻲ ﺑﺎﺯ
ﻛﻨﻴﺪ .ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ؟
ﻫﻢ ﻣﻦ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺷــﺘﻢ ﻛﻪ ﺻﺪﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺸﻨﻮﻡ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﻢ ﺁﻧﻬﺎ
ﺭﻳﺘﻤﻦ :ﻣﻦ ﺑﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺭﺯﻭﻣﻪ ﻭ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺁﺩﻡﻫﺎ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻣﺘﻦﺧﻮﺍﻧﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﺑﺎﻭﺭ ﺩﺍﺭﻡ .ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑــﺎ »ﻟﻲ ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ« ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻛﺎﻣـﺮﻭﻥ :ﻣﻦ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻡ ﻳﻚ ﺗﺴﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﻛﻠﻴﺖ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﺩﺍﺭﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺍﺻﻼ ﻭ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺩﻭ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺮﺳﺎﻧﻢ ﻭ ﺗﺼﻤﻴﻤﻢ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﻡ.
ﺍﺑﺪﺍ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﺧﻮﺷﻢ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ! ﻣﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ،ﺩﺭ ﺣﺪ ﺭﻳﺘﻤﻦ :ﻭﺍﻗﻌﺎ؟ ﺧﺪﺍﻱ ﻣﻦ! ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﻴﺴﺘﻨﺪ؟ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺑﺮﺍﺩ ﭘﻴﺖ
ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺟﻠﻮﻩ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺍﻧﮕﺎﺭ ﻛﻪ ﺗﺴﺖ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﻭ ﺳﺎﻋﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻣﻌﻄﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ!
58
ﻛﺎﻣـﺮﻭﻥ :ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻤﺎﻡ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺑﺨﻮﺍﻧﻢ .ﺗﻤﺎﻡ ﺻﺤﻨﻪ
ﺭﺍ .ﺑﺮﺍﻳﻢ ﻫﻢ ﻣﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻳﺎ ﻧﻪ ...ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻳﻚ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸــﻪ ،ﺍﮔﺮ ﺷــﻤﺎ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺩﻭ ﺳﺎﻋﺖ ﺍﺯ
ﻭﻗﺖﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺑﺪﻫﻴﺪ ﺗﺎ ﻣﻦ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﺑﮕﻴﺮﻡ ﻛﻪ
ﺷــﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺑﻮﺩ ﻳﺎ ﻧﻪ؛ ﭼﺮﺍ ﻣﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻳﺴﻚ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻴﻠﻢ ﭼﻨﺪ ﺻﺪﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺩﻻﺭﻱﺍﻡ ﺑﭙﺬﻳﺮﻡ؟! ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﮔﺮ
ﻫﻨﺮﭘﻴﺸــﻪ ﻧﻖ ﺑﺰﻧﺪ ﻳﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺪﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﺶ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺯﻣﺎﻥ ﻳﺎ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺟﻠﺴﻪ ﻣﺘﻦﺧﻮﺍﻧﻲ ﻭ ﺗﺴﺖ ﻧﻘﺶ ﭼﺎﻧﻪﺯﻧﻲ ﻛﻨﺪ ،ﺑﻪ
ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺎﺭ ﻣﺨﺘﻮﻣﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺻﻼ ﺩﻟﻴﻠﻲ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺑﺤﺚ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﻢ.
ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨـﻮ :ﻣﻲﺗﻮﺍﻧــﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻛﻪ ﺟﻴﻤــﺰ ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ ﮔﻔﺖ،
ﺣﺮﻑ ﺩﻝ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎﻭﺭ ﺩﺍﺭﻡ .ﺭﺍﺳﺘﻲ ،ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﭼﻪ ﺭﻭﻧﺪ
ﺟﺎﻟﺒﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻪ ﺟﺎﻫﺎﻱ ﺧﻮﺑﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻲﺭﺳﺪ .ﻣﻦ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﻟﺬﺕ
ﻣﻲﺑﺮﻡ .ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺤﺚﻫﺎﻱ ﻣﺤﺒﻮﺏ ﻭ ﺩﻟﺨﻮﺍﻩ
ﻣﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﻧﻴﻢ.
ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ :ﻭﻗﺘﻲ ﻣﺴــﺌﻮﻝ ﺍﻧﺘﺨــﺎﺏ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﻣــﻦ ،ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ
ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﻭ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻳﻚ ﺩﻛﻤﻪ ﺭﺍ ﻓﺸــﺎﺭ ﺩﺍﺩﻡ ﻭ ﻛﻞ ﻣﺮﺍﺣﻞ
ﺗﺴﺖ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﻣﻦ ﺟﺎﻥ ﮔﺮﻓﺖ .ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ،ﻛﺎﺭ ﻗﺒﻼ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺻﻼ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﻧﻤﻲﺩﻳﺪﻡ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﭼﺸﻤﺎﻥ
ﻣﻦ ﺗﺴﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﻣﻦ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﭼﺸﻤﻢ ﺩﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﭘﻴﻜﺮﻩﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻠﻮﻝ ﺭﻭﺡ ﺁﻥ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮﻫﺎ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻓﻴﻠﻢ
ﻫﻢ ﻣﻤﻜﻦ ﻣﻲﺷﺪ.
ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﻣﻦ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺴــﺖﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺴــﺘﻦ ﻟﻴﺴﺖ ﻭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺳﻪ ،ﭼﻬﺎﺭ ،ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭﺻﺪ ،ﭘﺎﻧﺼﺪ ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ
ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻭﻗﺘﻲ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﺍﻧﮕﺸــﺘﺎﻥ ﻳﻚ ﺩﺳﺖ ﺭﺳــﻴﺪ ،ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﻭﻗﺖ ﺻﺮﻑ
ﻛﻨﻢ ﻭ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﭼﻨﺪﺳﺎﻋﺘﻪﺍﻱ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ
ﺑﺮﺳــﻴﻢ .ﻋﻘﻴﺪﻩ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﻣﻨﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﺭﺍ ﺻﺮﻑ ﺳﺎﺧﺖ
ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﭼﺮﺍ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻋﺖ ﺭﺍ ﺻﺮﻑ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ
ﺗﺼﻤﻴــﻢ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻜﻨــﻢ؟ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻲ ،ﺍﮔﺮ
ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﻲ
ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ؟
ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ :ﻣﻦ ﻳﻚ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﺑﺰﺭگ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ ﻛﻪ
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؛
ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩﺗﺮﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻦ ﺑــﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺗﺎﻭﺍﻧﺶ ﺭﺍ
ﻫﻢ ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ...
ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻮﺏ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩﻩﺍﻳﺪ؟
ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ :ﻛﺎﻣﻼ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ .ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻌﺠﺐﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻊ ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ
ﺗﺠﺮﺑﻪﺍﻱ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻡ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﻫﻴﭻﻛﺪﺍﻡ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ
ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻧﺪ!
ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﻣﻦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴــﻞ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ،ﺣﺪﺍﻗﻞ
ﺩﻭ ﺳﺎﻋﺖ ﺭﺍ ﺻﺮﻑ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻲ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻱ ﺫﻫﻨﻲﺍﻡ ﻣﻲﻛﻨﻢ
ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﭼﻨﺪﺍﻧﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪﺍﻡ.
ﺭﻳﺘﻤﻦ :ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻣﻦ ﻫﻢ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﺑﺎﺯﻱ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻻﻥ ﺍﺯ ﺑﺎﺑﺖ
ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺷﺤﺎﻝ ﻭ ﻣﻐﺮﻭﺭ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ
ﺭﺍ ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺰﺩﻳﻜﻨﺪ،
ﺳﻌﻲ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻧﻜﻨﻢ .ﺩﻟﻴﻠﺶ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺲ
ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻞ ﺭﻭﻧﺪ ﻭ ﭘﺮﻭﺳــﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱﻣﺎﻥ
ﻧﺎﺩﺭﺳــﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮﻡ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳﻴﺪﻩﺍﻡ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ
ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﺳــﻪ ﺭﺍ ﺍﺻﻼﺡ ﻛﻨﻢ ﻗﻄﻌﺎ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ .ﺍﻳﻦ ﺭﺍ
ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺩﺭ »ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﺁﺳﻤﺎﻥ« ﺑﻪ ﻋﻴﻨﻪ ﺩﻳﺪﻡ...
ﺗﺎﺭﺍﻧﺘﻴﻨـﻮ :ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ،ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻡ.
ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺟﺬﺍﺏ ﻭ ﺟﺎﻟﺒﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ
ﺗﺴﺖﮔﻴﺮﻱ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ ﻭ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺣﺲ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ ﻛﻪ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺳــﭙﺲ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻡ ﻛﻪ ﺳﻄﺢ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﻱ ﺁﻧﻬﺎ ،ﺩﺭ ﺳــﻄﺤﻲ ﻛﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺍﻗﺘﻀﺎ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ ﺍﺳﺖ .ﺣﻴﻦ ﻛﺎﺭ ﺷﻴﻮﻩ ﻭ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻦ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺳﺮ ﺻﺤﻨﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﺩﻳﺎﻟﻮگ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺳــﭙﺲ ﺳﺮ ﺻﺤﻨﻪ ﻣﻲﺁﻳﻨﺪ ،ﺍﺣﺴﺎﺱ
ﺭﺍﺣﺘﻲ ﻧــﺪﺍﺭﻡ .ﺩﻳﺎﻟﻮگﻫﺎﻱ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻦ ﺭﺍ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺣﻔﻆ ﻛﺮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ
ﺁﻧﻬــﺎ ﺭﺍ ﭼﻨﺎﻥ ﺩﺭﻭﻧﻲ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺁﺩﻡ ﺣﺲ ﻛﻨﺪ ﺷــﻤﺎ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻳﻚ ﻣﺘﻦ
ﻧﻤﺎﻳﺸﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﺸــﻤﻴﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﺍﺟﺮﺍﻳﺶ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺩﻭﻱ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ
ﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻣﺘﻦ ﺭﺍ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺑﻮﺳــﺘﻮﻥ ﺭﻭﻱ ﺻﺤﻨﻪ ﺑﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﺪ! ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﻛﺮﺩﻥ ﻭ ﺍﺯ ﺑﺮ ﻛﺮﺩﻥ
ﺩﻳﺎﻟﻮگﻫﺎ ﻛﺎﺭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺲ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺁﻥ ﺩﻳﺎﻟﻮگﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻔﻬﻤﺪ ﻭ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺩﻫﺪ .ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﻳﻚ ﻫﻨﺮﭘﻴﺸﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺪ ﺍﺯ ﺁﻣﺎﺩﮔﻲ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺷﺘﺒﺎﻫﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﻣﺮﺗﻜﺐ ﺷﺪﻡ ﻭ ﺣﺎﻻ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﺮﻑ ﺑﺰﻧﻢ ﻭ ﺍﺳﻢ ﺑﻴﺎﻭﺭﻡ.
ﺑﻴﮕﻠﻮ :ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺗﺎ ﺣﺪﻱ ﺑﻪ ﻏﺮﻳﺰﻩ ﺑﺎﺯﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ...ﻣﻦ ﺧﻮﺩﻡ ﻳﻚ ﺟﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﺁﻥ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﻴﻨﻢ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ،ﺑﺎ ﺁﻥ ﺷــﺨﺺ ﺟﻠﺴﺎﺗﻲ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻡ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﻋﻤﻴﻖ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﺣﺲ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ
ﺑﻪ ﻣﻦ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻣﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻢ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ﺣﺘﻢ ﺩﺍﺭﻡ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻲ ﻋﺎﻟﻲ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ.
ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺍﺯ ﺟﻬﺎﺗﻲ ،ﺷﻤﺎ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ﺗﻮﻫﻴﻦﺁﻣﻴﺰ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ؛ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺩﺭ
ﻫﺎﻟﻴﻮﻭﺩ ﻧﺎﻡﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ،ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳﺮﺍﻍ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﻣﻲﺭﻭﻧﺪ ﻛﻪ ﻳﺎ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﻳﻚ ﺳﺮﻱ
ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﻭﻳﺪﺋﻮﻳﻲ ﻭ ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻱ ﻳﺎ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮﻫﺎ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺩﻧﺒﺎﻟﻪﺳﺎﺯﻱﻫﺎ ﺟﻠﻮﻱ
ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﻣﻲﺭﻭﻧﺪ .ﺁﻳﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺧﻮﺑﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ؟
ﺭﻳﺘﻤﻦ :ﻣﻦ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﮔﻴﺞ ﻣﻲﺷــﻮﻡ .ﺍﻳﻦ ﭼﻪ ﺭﺑﻄﻲ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﻓﻴﻠﻤﺴــﺎﺯﻱ ﭘﺎﺳــﺨﮕﻮﻱ ﻓﻴﻠﻤﻲ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻲﺳــﺎﺯﺩ؟ ﺗﺎﺯﻩ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻧﺒﺎﻟﻪﻫﺎ ﻭ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﻫﺎﻱ ﭘﺮﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﻭ ...ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺧﻮﺑﻲ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ »ﺑﻮﺭﻥ«» ،ﻣﺮﺩ ﻋﻨﻜﺒﻮﺗﻲ » ،«3ﺷــﻮﺍﻟﻴﻪ ﺗﺎﺭﻳﻜﻲ« ﻭ ...ﻫﻤﮕﻲ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺧﻮﺑﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ
ﮔﻔﺖ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻭﻗﺖ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ...
ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﻇﺎﻫﺮﺍ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻳﺪ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺟﻨﮓ ﺑﻜﺸﻴﺪ .ﻭﻟﻲ ﻣﻦ ﻭﺍﺭﺩ ﻫﻴﭻ ﺟﻨﮕﻲ ﻧﻤﻲﺷﻮﻡ...
ﺑﮕﺬﺭﻳﻢ .ﺁﻳﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﺗﺎﻥ ،ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ ﻧﻮﻋﻲ ﭘﻴﺶﺁﮔﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ
ﻭ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﻭ ﺗﻮﻗﻌﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻻ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ ،ﺑﺎﻋﺚ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ
ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﻓﺸﺎﺭ ﻃﺎﻗﺖﻓﺮﺳﺎ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﺤﻤﻞ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯ ﺑﺎﺷﺪ؟
ﻛﺎﻣﺮﻭﻥ :ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺗﺼﺎﺩﻓﻲ ﻧﻴﺴﺖ .ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻲﺳﺎﺯﻧﺪ،
ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻭ ﺗﺠﻠﻴﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺗﻨﻬﺎ ﺩﻟﻴﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﺎﻕ ﻧﺸﺴــﺘﻪﺍﻳﻢ ﻭ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﻧﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻫﻤﻪﻣﺎﻥ )ﻫﺮ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮﻣﺎﻥ( ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ،ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﺫﺍﺕ ﻭ ﺍﺭﺟﻴﻨﺎﻝ ﺳﺎﺧﺘﻪﺍﻳﻢ؛ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻮﺁﻭﺭﺍﻧﻪ ﻭ ﺳﻨﺖﺷﻜﻨﺎﻧﻪ
ﺳــﺎﺧﺘﻪﺍﻳﻢ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻫﺮ ﻛﻴﻔﻴﺘﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻗﻄﻌﺎ ﻭ ﺑﻲﺷﻚ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻧﺴﺒﺘﻲ ﺑﺎ ﺩﻧﺒﺎﻟﻪ ﺍﺣﻤﻘﺎﻧﻪ
ﺷــﻤﺎﺭﻩ ﺷﺶ ﻳﻚ ﺳــﺮﻱ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺑﻠﻬﺎﻧﻪ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺁﻥ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻣﺎ ﻧﻔﺲ ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ ﻭ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺳﺘﻮﺩﻳﻮﻫﺎ ﻫﻢ ﺍﻫﻤﻴﺘﻲ ﺩﺍﺭﺩ؟ ﺁﻳﺎ ﻧﻜﺎﺗﻲ ﭼﻮﻥ ﺗﻤﺎﻳﺰ ،ﺍﺭﺟﻴﻨﺎﻝ ﺑﻮﺩﻥ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﻬﻢ ﺍﺳﺖ؟ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻱ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ؟
ﺭﻳﺘﻤﻦ :ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﭘﻮﻝ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﺴــﺎﺯﻧﺪ .ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺑﺎﻭﺭ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺩﺭ
ﻭﻫﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﻳﻚ ﺻﻨﻌﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺳﺘﻮﺩﻳﻮﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﺑﺴﺎﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ .ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ
ﺍﮔﺮ ﭼﻨﺎﻥ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﺷﺨﺼﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﻦ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩ.
ﻣﻦ ﺁﺩﻡ ﺧﻮﺵﺷﺎﻧﺴــﻲ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻢ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﭘﺮﺩﺭﺁﻣﺪﻱ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺧﺮﺝﺷﺎﻥ ﺭﺍ
ﺩﺭﻣﻲﺁﻭﺭﻧﺪ ،ﻭﻟﻲ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺎﻧﺴﻲ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻫﻢ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻭ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭ ﺩﻳﺮﻓﻬﻢ ﭼﻨﻴﻦ
ﺳﺮﻧﻮﺷــﺘﻲ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺍﺣﺘﺮﺍﻣﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺩﻭﺳــﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲﻫﺎ ﻭ ﺍﺳﺘﻮﺩﻳﻮﻫﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﻗﺎﺋﻞ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ ﻣﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺘﻮﺩﻳﻮﻫﺎ ﻗﺎﺋﻠﻢ ﻭ ﺧﻴﻠﻲ ﺩﻭﺳــﺖ ﺩﺍﺭﻡ ﺑﺘﻮﺍﻧﻢ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ،ﻣﻦ ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﻛﻪ
ﺷﻤﺎ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ ﭘﻮﻝ ﺩﺭﺁﻭﺭﻳﺪ ﺗﺎ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺭﺍﻫﺶ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﺪ.
ﺩﺍﻧﻴﻠﺰ :ﺟﻴﺴــﻮﻥ! ﺗﻮ ﭼﻘﺪﺭ ﻣﺜﻞ ﺳﻴﺎﺳﺘﻤﺪﺍﺭﻫﺎ ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﻧﻲ! ﭼﺮﺍ ﭘﺎﺳﺦ ﭘﺮﺳــﺶ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺩﻫﻲ ﻭ ﺑﻲﺧﻮﺩﻱ ﻧﺎﻥ
ﻗﺮﺽ ﻣﻲﺩﻫﻲ؟
ﺭﻳﺘﻤﻦ :ﻧﻪ ،ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ .ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﻟﺰﺍﻣﻲ ﺍﺳﺖ .ﺣﺲ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﭘﻮﻝ ﺩﺭﺁﻭﺭﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩﻱ
ﺑﻔﺮﻭﺷﻨﺪ!
ﻛﺎﻣـﺮﻭﻥ :ﻣﻦ ﻛﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﻓﻘﻂ ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻤﺴــﺎﺯ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﻛﻮﺩﻛﺎﻧﻪ
ﻛﺎﻣﭙﻴﻮﺗﺮﻱ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺴﺎﺯﺩ .ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﻢ ﻏﺮﻭﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺭﻳﺘﻤﻦ :ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺍﺳــﺘﻮﺩﻳﻮﻳﻲ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﻏﺮﻭﺭ ﻭ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺗﻮ ﺧﻮﺩﺕ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲﺩﺍﻧﻲ؟ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ
ﻧﻜﻨﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﻱ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻣﺎ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﻛﺎﻣـﺮﻭﻥ :ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ .ﻭﻟﻲ ﺍﻏﻠﺐ ﺍﻳــﻦ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻣﻲﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﺑﻘﻪﺷــﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺣﺮﻓﻪ ﺣﺘﻲ ﺑﻪ
ﭘﻨﺞ ﺳــﺎﻝ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺭﺳﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﻭﻗﺘﻲ ﻣﻦ ﺑﻴﺴﺖﻭﭘﻨﺞ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ
ﻛﺎﺭﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻡ ،ﻫﻤﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻮﺍﺭﻫﺎﻱ ﻭﻳﺪﺋــﻮ ) ( VHSﻣﻲﻧﺎﻟﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژﻱ ﻣﺮگ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻋﺚ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺍﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺭﺳﺎﻧﺪ .ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺩﻭ ،ﺳﻪ
ﺳﺎﻝ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﻛﺴﻲ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﺻﻨﻌﺖ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﻧﺎﺑﻮﺩﻱ ﻣﻲﻛﺸﺎﻧﺪ.
ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﻫﻪ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻮ ،ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﭘﺎ ﺑﻪ ﻋﺮﺻﻪ ﺣﻴﺎﺕ ﮔﺬﺍﺷﺖ ،ﻣﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻣﺮگ ﻗﺮﻳﺐﺍﻟﻮﻗﻮﻉ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺻﺤﺒﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦﻫﻨﺮ – ﺻﻨﻌﺖ ﭼﻨﺎﻥ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺧﻄﺮﺍﺕ ﺟﺴﺘﻪ ﻭ ﺭﺍﻫﺶ ﺭﺍ ﻗﺪﺭﺗﻤﻨﺪﺗﺮ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻫﻢ
ﻛﻪ ﻣﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﻜﺴﺖ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻭ ﺭﺍﻩ ﻋﻼﺝ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ ﺣﺘﻢ
ﺩﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻫﻢ ﻣﻮﻓﻖ ﻭ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺪ .ﺑﺮﺍﻱ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻛﻨﻢ
ﻛﻪ ﻫﺮﺍﺱ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻣﺮگ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﻭ ﺷﻜﺴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﺴﺖ
ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺑــﻮﺩ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺭﺍﻩ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﻭ ﺁﺑﺮﻭﻣﻨﺪﺍﻧﻪ ﺭﺍﻩ ﻋﻼﺟﺶ ﺭﺍ ﻫﻢ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺗﻼﺵ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺳــﺎﺧﺖ
ﺁﺷــﻐﺎﻝﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﻧﻪ ﺯﺣﻤﺘﻲ ﺑﺎﺑﺖ ﺳﺎﺧﺖﺷﺎﻥ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻧﻪ ﻓﻜﺮ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﺍﻱ ﺧﺮﺝﺷﺎﻥ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﻭ ﻧﻪ )ﺣﺘﻲ( ﺟﺬﺍﺑﻴﺖ ﭼﻨﺪﺍﻧﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻴﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﻓﻘﻂ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﺪﻑ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺟﺎﺭﻩ ﻳﺎ ﺍﻗﺴﺎﻁ ﺧﺮﻳﺪ
ﺟﺖﻫﺎﻱ ﺷﺨﺼﻲﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻱ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﺑﺎﺑﺖ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪﺍﻱ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺒﺘﺬﻝ ﻫﻢ ،ﻣﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﻣﺎﻳﻪ
ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﺁﻧﻬﺎ ﮔﻔﺖ» :ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺩﺳﺖ ﺍﺯ ﺳﺮ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺑﺮﺩﺍﺭﻳﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﻭ ﺣﻴﺎﺗﺶ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺩﺍﺩ .ﺑﻪ ﺷﺮﻃﻲ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ«...
ﻣﻨﺒﻊ :ﻟﺲﺁﻧﺠﻠﺲ ﺗﺎﻳﻤﺰ
59
ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺷﺼﺘﻤﻴﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﮔﺬﺷﺖ
ﻧﺎﻡﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ،ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻣﺘﻮﺳﻂ
ﺭﺿﺎ ﺣﺴﻴﻨﻲ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺗﺮﺩﻳــﺪﻱ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛــﻪ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠــﻲ ﻓﻴﻠﻢ
ﺑﺮﻟﻴــﻦ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳــﺎﻟﻪ ﺗﻘﺮﻳﺒــﺎ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑــﺎ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺠﺮ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩﻫﺎﻱ ﺩﻧﻴﺎﺳــﺖ ﻭ
ﺩﺭ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﻣﺎ ﺭﻗﻢ ﺯﺩﻩ
ﺍﺳﺖ .ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺗﺮﻳﻠﺮ ﺗﺤﺴﻴﻦﺷــﺪﻩ »ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻟﻲ« )ﺍﺻﻐﺮ
ﻓﺮﻫﺎﺩﻱ( ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺟﺎﻳــﺰﻩ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ
ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺳــﺎﻝ ﭘﻴــﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺭﺿﺎ ﻧﺎﺟــﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﻱ
ﺩﺭﺧــﻮﺭ ﺗﺤﺴــﻴﻨﺶ ﺩﺭ »ﺁﻭﺍﺯ ﮔﻨﺠﺸــﻚﻫﺎ« )ﻣﺠﻴﺪ ﻣﺠﻴﺪﻱ(
ﺧﺮﺱ ﻧﻘﺮﻩﺍﻱ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﻣﺮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺎﻥ ﺩﻧﻴﻞ ﺩﻱﻟﻮﺋﻴﺲ
ﺭﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻛﻪ ﺳــﻴﻨﻤﺎﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻓﻴﻠﻢ »ﺷﻜﺎﺭﭼﻲ« ﺩﻭﻣﻴﻦ
ﺳــﺎﺧﺘﻪ ﺭﻓﻴﻊ ﭘﻴﺘﺰ )ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻟﻤﺎﻥ( ﺩﺭ ﺑﺨﺶ
ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺩﺳــﺖ ﺧﺎﻟﻲ ﻣﺎﻧﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻮﺗﺎﻩ »ﺍﺯ
ﺑﺎﺩ ﺑﭙﺮﺳــﻴﺪ« ﺧﺮﺱ ﺑﻠﻮﺭﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻮﺗــﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺘﻴﻦ
ﻗﺒﺎﺩﻱ ﻭ »ﺳِ ﺒﻲ« ) (Sebbeﺟﺎﻳﺰﻩ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺑﻚ
ﻧﺠﻔﻲ )ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯ ﺳﻮﺋﺪﻱ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲﺗﺒﺎﺭ( ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ .ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ
»ﻣﻮﺵ ﻭ ﮔﺮﺑﻪ« )ﺑﻴﮋﻥ ﺯﻣﺎﻥﭘﻴﺮﺍ(» ،ﻗﺮﻣﺰ ﺳــﻔﻴﺪ ﺳــﺒﺰ« )ﻧﺎﺩﺭ
ﺩﺍﻭﻭﺩﻱ( ﻭ »ﻟﺒﺎﺱ ﺟﺪﻳــﺪ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭ« )ﺭﺿــﺎ ﺣﺎﺋﺮﻱ ،ﻣﺤﺼﻮﻝ
ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻫﻠﻨﺪ( ﻫﻢ ﺩﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﺟﻨﺒﻲ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺷــﺼﺘﻤﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮﻟﻴﻦ
ﺍﺯ ﻳﺎﺯﺩﻫﻢ ﺗﺎ ﺑﻴﺴــﺖﻭﻳﻜﻢ ﻓﻮﺭﻳﻪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺩﺭﺍﻡ ﺭﻣﺎﻧﺘﻴﻚ
»ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻫﻢ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﻭﺍﻧﮓ ﻛﻮﺍﻧﺎﻥ )ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯ ﭼﻴﻨﻲ( ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺑﺨﺶ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻫﻢ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷــﺖ ﺍﻓﺘﺘﺎﺡ ﻭ ﺑﺎ ﻓﻴﻠﻢ »ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﺍﺩﺭ
ﺁﻥ ﺯﻥ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﻳﻮﺟﻲ ﻳﺎﻣﺎﺩﺍ )ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯ ژﺍﭘﻨﻲ( ﻛﻪ ﺧﺎﺭﺝ
ﺍﺯ ﻣﺴــﺎﺑﻘﻪ ﺑﻮﺩ ،ﺧﺎﺗﻤﻪ ﻳﺎﻓﺖ .ﺁﻧﭽﻪ ﭘﻴﺶ ﺭﻭ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ
ﺍﺳــﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺯ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮﻟﻴﻦ.
ﺑﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﺟﻮﺍﻳﺰ ﺑﺨﺶ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺷﺼﺘﻤﻴﻦ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ
ﻫﻴﺎﺕ ﺩﺍﻭﺭﺍﻥ :ﻭﺭﻧﺮ ﻫﺮﺗﺰﻭگ )ﺭﺋﻴﺲ ﻫﻴﺎﺕ ﺩﺍﻭﺭﺍﻥ ،ﻣﺴﺘﻨﺪﺳــﺎﺯ ﻭ ﻓﻴﻠﻢﺳــﺎﺯ ﺁﻟﻤﺎﻧﻲ( ،ﺭﻧﻪ ﺯﻟﻮﮔﺮ
)ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ( ،ﺧﻮﺯﻩ ﻣﺎﺭﻳﺎ ﻣﻮﺭﺍﻟﺲ )ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺳﭙﺎﻧﻴﺎﻳﻲ( ،ﻳﻮ ﻧﺎﻥ )ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﭼﻴﻨﻲ( ،ﻓﺮﺍﻧﭽﺴﻜﺎ
ﻛﻮﻣﻨﭽﻴﻨﻲ )ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﻭ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺍﻳﺘﺎﻟﻴﺎﻳﻲ( ،ﻛﻮﺭﻧﻠﻴﺎ ﻓﺮﻭﺑﻮﺱ )ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺁﻟﻤﺎﻧﻲ( ﻭ ﻧﻮﺭﺍﻟﺪﻳﻦ ﻓﺮﺡ
)ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺳﻮﻣﺎﻟﻴﺎﻳﻲ(.
• ﺧﺮﺱ ﻃﻼﻱ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ» :ﻋﺴﻞ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺳﻤﻴﺢ ﻛﺎﭘﻼﻥ ﺍﻭﻏﻠﻮ
• ﺧــﺮﺱ ﻧﻘﺮﻩﺍﻱ )ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺑﺰﺭگ ﻫﻴﺎﺕ ﺩﺍﻭﺭﺍﻥ(» :ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺳــﻮﺕ ﺑﺰﻧﻢ ،ﻣﻲﺯﻧﻢ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ
ﻓﻠﻮﺭﻳﻦ ﺳﺮﺑﺎﻥ
• ﺧــﺮﺱ ﻧﻘــﺮﻩﺍﻱ ﺑﻬﺘﺮﻳــﻦ ﻛﺎﺭﮔــﺮﺩﺍﻥ :ﺭﻭﻣﻦ ﭘﻮﻻﻧﺴــﻜﻲ ﺑــﺮﺍﻱ »ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﭘﺸــﺖ ﭘﺮﺩﻩ«
60
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﻭ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ
ﺑﺮﻟﻴﻦ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﭘﺮﺷــﻮﺭ ﻭ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺷﻬﺮﻱ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﺬﺍﺑﻴﺖ ﻭ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﺍﻳﻦ
ﺷﻬﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ )ﻳﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻓﻴﻠﻢ
ﺑﺮﻟﻴﻦ( ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻴﻠﻤﺴــﺎﺯﻱ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﺍﻳﻦ ﺷﻬﺮ
ﺑﻪ ﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻲﺭﻭﺩ .ﻫﺮ ﺳــﺎﻝ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 19ﻫﺰﺍﺭ ﺗــﻦ ﺍﺯ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱﻫﺎﻱ
ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺍﺯ 136ﻛﺸﻮﺭ ﺩﻧﻴﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺣﻀﻮﺭ ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ ﻛﻪ
ﺣﺪﻭﺩ 4ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻦ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺣﻘﻴﻘﺘﺎ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ
ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺍﺳﺖ ،ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻭ ﺑﺤﺚ ﻭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺁﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 270ﻫﺰﺍﺭ ﺑﻠﻴﺖ ﻓﺮﻭﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﻟﺬﺕﺑﺨﺸﻲ ﺣﻀﻮﺭ
ﺩﺭ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪﻩ ﭘﺮﻣﺨﺎﻃﺐﺗﺮﻳﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺩﻧﻴﺎ ﺑﺎﺷﺪ .ﻃﻲ
ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ،ﺍﻓﺴﻮﻥ ﻭ ﻓﺮﻳﺒﺎﻳﻲ ،ﻫﻨﺮ ،ﺗﺠﺎﺭﺕ ﻭ
)(Writer Ghost
• ﺧﺮﺱ ﻧﻘﺮﻩﺍﻱ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺯﻥ :ﺷــﻴﻨﻮﺑﻮﺗﺮﺍﺟﻴﻤﺎ ﺑﺮﺍﻱ »ﻛﺮﻡ ﭘﺮﻭﺍﻧــﻪ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﻛﻮﺟﻲ
ﻭﺍﻛﺎﻣﺎﺗﺴﻮ
• ﺧﺮﺱ ﻧﻘﺮﻩﺍﻱ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﻣﺮﺩ :ﻣﺸﺘﺮﻛﺎ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﮕﻮﺭﻱ ﺩﻭﺑﺮﻳﮕﻴﻦ ﻭ ﺳﺮﮔﺌﻲ ﭘﻮﺳﻜﭙﺎﻟﻴﺲ ﺑﺮﺍﻱ
»ﭼﻄﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺭﺳﺎﻧﺪﻡ« ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺍﻟﻜﺴﻲ ﭘﻮﭘﻮﮔﺮﺑﺴﻜﻲ
• ﺧﺮﺱ ﻧﻘﺮﻩﺍﻱ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺩﺳﺘﺎﻭﺭﺩ ﻫﻨﺮﻱ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺑﺎ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ )ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ( :ﭘﺎﻭﻝ ﻛﻮﺳﺘﻮﻣﺎﺭﻭﻑ ﺑﺮﺍﻱ
»ﭼﻄﻮﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺑﺴﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺗﻤﺎﻡ ﺭﺳﺎﻧﺪﻡ«
• ﺧﺮﺱ ﻧﻘﺮﻩﺍﻱ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ :ﻭﺍﻧﮓ ﻛﻮﺍﻧﺎﻥ ﻭ ﻧﺎ ﺟﻴﻦ ﺑﺮﺍﻱ »ﺩﻭﺭ ﺍﺯ ﻫﻢ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭﺍﻧﮓ ﻛﻮﺍﻧﺎﻥ
• ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺁﻟﻔﺮﺩ ﺑﺎﺋﺮ )ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﻭ ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺍﺛﺮ ﺧﻼﻗﺎﻧﻪ ﺧﺎﺹ ﺍﻫﺪﺍ ﻣﻲﺷﻮﺩ(:
»ﺍﮔﺮ ﺑﺨﻮﺍﻫﻢ ﺳﻮﺕ ﺑﺰﻧﻢ ،ﻣﻲﺯﻧﻢ«
ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺧﺎﻃﺮﻩﺍﻧﮕﻴﺰﻱ
ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺩﻧﻴﺎﻳﻲ ﻋﻈﻴﻢ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ
ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ 400ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻋﻤﻮﻣﻲﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺑﻪ
ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﺭﻣﻲﺁﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺨﺶ ﺍﻋﻈﻤﻲﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﻳﺎ
ﺟﻬﺎﻧﻲﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻫﺮ ژﺍﻧﺮ ،ﺑﺎ ﻫﺮ ﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻥ
ﻭ ﻓﺮﻣﺘﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻫــﺮ ﻳﻚ ﺗﺎﺭﻳﺨﭽﻪ ﻣﻨﺤﺼﺮ
ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ :ﻓﻴﻠﻢﻫــﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺰﺭگ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ
ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ،ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﻭ ﻫﻨﺮﻱ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻧﻮﺭﺍﻣﺎ ،ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ
ﻣﺨﺘﺺ ﺗﻤﺎﺷــﺎﮔﺮﺍﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻧﺴﻞ ،ﺟﺬﺍﺏﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪﺍﺕ
ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﭼﺸﻢﺍﻧﺪﺍﺯ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺁﻟﻤﺎﻥ ،ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺟﺎﻣﻊ
ﺑﻪ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ »ﺩﻭﺭﺩﺳﺖ« ﻭ ﻓﺮﻡﻫﺎﻱ ﺗﺠﺮﺑﻲ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ
ﻓﻮﺭﻭﻡ ) (Forumﻭ ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﭘﮋﻭﻫﺸﻲ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻲ
ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺁﺛﺎﺭ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ .ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻱ
ﺗﻤﺎﺗﻴﻚ ﺁﺛﺎﺭ ﻳﻚ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ ﻭ ﺗﺠﻠﻴﻞ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻱ ﻫﻨﺮﻱ ﻳﻚ ﭼﻬﺮﻩ
ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻲ ﺑﺰﺭگ ﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶﻫﺎ ﺑﺎ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻣﻮﺯﻩ
ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺗﺪﺍﺭﻙ ﺩﻳﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻥ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ
ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺑﺴﺘﺮ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺭﻭﭘﺎ ) (EFMﻧﻤﺎﻳﺸﮕﺎﻫﻲ ﺗﺠﺎﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ
ﺍﺩﻏﺎﻡ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎﻱ ﺗﺠﺎﺭﺕ
ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﺳــﻄﺢ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺭﻭﭘﺎ،
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻭ ﺑﺎﺯﺍﺭﻱ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺷﺒﻜﻪﺍﻱ ﺑﻲﻧﻈﻴﺮ ﺍﺯ
ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺭﺳﻤﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻲ ﺭﺍ ﺷﻜﻞ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ.
ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺷﺼﺘﻢ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ
ﺩﻳﺘﺮ ﻛﺎﺳــﻠﻴﻚ ،ﻣﺪﻳﺮ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﻣﺎﻟﻲ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ
ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﮔﻔﺖ» :ﻣﺎ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺷــﺼﺘﻤﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩﺍﻳﻦ
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻠﻜﻪ ﺗﻌﻬﺪ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﻭ ﻣﺘﺪﺍﻭﻡ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥﻣﺎﻥ ﺭﺍ
ﺟﺸﻦ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ .ﺷﻜﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺪﻭﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭﺯﻳﺮ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ،ﺑﺮﻧﺪ ﻧﻴﻮﻣــﺎﻥ ﻭ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﻣﺎﻟﻲ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻳﺎﺑﺪ.
ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻣﺎ ﺣﺎﻣﻲﺟﺪﻳﺪﻱ ﺩﺍﺭﻳﻢ :ﺷﺮﻛﺖ ﺑﻲﺍﻡﺩﺑﻠﻴﻮ ) .(BMWﺍﻟﺒﺘﻪ
ﺩﻭ ﺣﺎﻣﻲﺍﺻﻠﻲ ﻭ ﻗﺪﻳﻤﻲﻣﺎ ﻳﻌﻨﻲ ﻟﻮﺭﺋﺎﻝ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﻭ ﺯﺩﺩﻱﺍﻑ ﻫﻢ ﻣﺎ
ﺭﺍ ﻳﺎﺭﻱ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ«.
ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﻣﺎﻧﺪﮔﺎﻥ ﻫﺎﺋﻴﺘﻲ
ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺕ
ﺍﻣﺪﺍﺩﻱ ﻳﻮﻧﻴﺴﻒ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻗﺮﺑﺎﻧﻴﺎﻥ ﺯﻟﺰﻟﻪ ﻫﺎﺋﻴﺘﻲ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ.
ﻣﺪﻳﺮ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ،ﺩﻳﺘﺮ ﻛﺎﺳﻠﻴﻚ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﮔﻔﺖ» :ﺯﻟﺰﻟﻪ ﻫﺎﺋﻴﺘﻲ ﺑﺎﻋﺚ
ﻏﻢ ﻭ ﺍﻧﺪﻭﻩ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻲ ﺷــﺪ ﻭ ﻣﺎﻳﻪ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭ ﻣﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﺍﮔﺮ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﻭ
ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎﻧﺶ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﺎ ﻫﺪﺍﻳﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﻛﻤﻚ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ«.
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﺨﺶﻫﺎ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻌﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﻣﺎﻧﺪﮔﺎﻥ
ﻫﺎﺋﻴﺘﻲ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ 2010
ﺍﺯ ﺳﺎﻝ 1986ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ »ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ
ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻱ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻲ ﻳﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻳﻲ ﺍﻫﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻧﻮﻋﻲ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦﻫﺎﻱ
ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺠﻠﻴﻞ ﺍﺯ ﻳﻮﺟﻲ ﻳﺎﻣﺎﺩﺍ )ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﺰﺭگ ﺳــﻴﻨﻤﺎﻱ
ژﺍﭘﻦ( ،ﺍﻭﻟﺮﻳﺶ ﻭ ﺍﺭﻳﻜﺎ ﮔﺮﮔﻮﺭ )ﺑﻨﻴﺎﻥﮔﺬﺍﺭﺍﻥ ﺑﺨﺶ ﻓﻮﺭﻭﻡ( ﻭ ﻣﻮﺳﺴﻪ
Noack Foundry Art Fineﺍﻫﺪﺍ ﺷﺪ .ﻳﻮﺟﻲ ﻳﺎﻣﺎﺩﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 80ﻓﻴﻠﻢ
ﺩﺭ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ .ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻭﻱ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻮﺩﻳﻮ ﺑﺰﺭگ
ﺷﺎﭼﻴﻜﻮ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﺶ ﺩﺭ ﺧﻠﻖ ﻛﻤﺪﻱﻫﺎﻱ ﺭﺋﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ .ﻳﺎﻣﺎﺩﺍ
ﺑﺎ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﺶ ﺷــﺶ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺳﻪ ﺑﺎﺭﺵ ﺑﺮﺍﻱ
ﺳﻪﮔﺎﻧﻪ ﺳﺎﻣﻮﺭﺍﺋﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻭﻟﺮﻳﺶ ﻭ ﺍﺭﻳﻜﺎ ﮔﺮﮔﻮﺭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻭﺍﺧﺮ
ﺩﻫــﻪ 1960ﺑﺨــﺶ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠــﻲ ﻓﻮﺭﻭﻡ ﺳــﻴﻨﻤﺎﻱ ﻧــﻮ ﺭﺍ ﺑﻨﻴﺎﻥ
ﮔﺬﺍﺷــﺘﻨﺪ؛ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﺤﺚﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺁﻏﺎﺯ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﻭ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺭﺍ ﺗﺤﺖﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﺍﺩ .ﻣﻮﺳﺴﻪ
Noack Foundry Art Fineﻫــﻢ ﺍﺯ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ
1951ﻣﺴﺌﻮﻝ ﺗﻬﻴﻪ ﻭ ﺗﺪﺍﺭﻙ ﺗﻨﺪﻳﺲ ﺧﺮﺱﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ
ﺭﻧﻪ ﺳــﻴﻨﺘﻨﻴﺲ ﻣﺠﺴﻤﻪﺳﺎﺯ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷــﺪﻧﺪ .ﻫﺮﻣﺎﻥ ﻧﻮﺁﻙ ﺍﻭﻝ
ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1897ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﻭ ﻣﺠﺴﻤﻪﺳﺎﺯ ﺩﻳﮕﺮ
ﺗﺎﺳﻴﺲ ﻛﺮﺩ.
ﺑﺨﺶ ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ
ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﻭ ﺧﺎﻃـﺮﻩ ﺍﺭﻳﻚ ﺭﻭﻣﺮ :ﻳﻜــﻲ ﺍﺯ ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﺗﺠﻠﻴﻠﻲ
ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﺭﻳﻚ ﺭﻭﻣﺮ ﺑﺰﺭگ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﺧﻴﺮﺍ ﺩﺭﮔﺬﺷﺖ.
ﻓﻴﻠــﻢ »ﭘﺎﻟﻴــﻦ ﺩﺭ ﺳــﺎﺣﻞ« ﺍﺭﻳــﻚ ﺭﻭﻣﺮ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1983
ﺧﺮﺱ ﻧﻘــﺮﻩﺍﻱ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺩ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻭﻳﮋﻩ
ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪ .ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﭼﻬﺎﺭ
ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻣﺴــﺎﺑﻘﻪ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻛﻪ ﺳﻪ ﺑﺎﺭ
ﺩﻳﮕﺮﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﻛﻠﻜﺴﻴﻮﻧﺮ ) ،(1967ﻳﻚ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺯﻣﺴﺘﺎﻧﻲ
) (1992ﻭ ﻣﺎﻣﻮﺭ ﺳﻪﺟﺎﻧﺒﻪ ) (2004ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
»ﻋﺴﻞ« ﻭ ﺧﺮﺱ ﺑﺮﻟﻴﻦ
ﺳﻤﻴﺢ ﻛﺎﭘﻼﻥﺍﻭﻏﻠﻮ ﺑﺎ ﭘﻨﺠﻤﻴﻦ ﻓﻴﻠﻤﺶ »ﻋﺴﻞ« ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺧﺮﺱ
ﻃﻼﻳﻲ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺭﺍ ﻓﺮﻳﺐ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺑﺒﺮﺩ» .ﻋﺴــﻞ« ﺳﻮﻣﻴﻦ
ﻗﺴﻤﺖﺍﺯﺳﻪﮔﺎﻧﻪﻛﺎﭘﻼﻥﺍﻭﻏﻠﻮﺍﺳﺖﻛﻪﻗﺴﻤﺖﻫﺎﻱﭘﻴﺸﻴﻦﺁﻥﻳﻌﻨﻲ
»ﺗﺨﻢﻣﺮﻍ« ) (2007ﻭ »ﺷﻴﺮ« ) (2008ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻳﺎ
ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﺠﺮ ﺩﻳﺪﻩﺍﻳﺪ» .ﺗﺨﻢﻣﺮﻍ« ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﺠﺮ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺳﻴﻤﺮﻍ ﺑﻠﻮﺭﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺑﺨﺶ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮﺩ» .ﻋﺴﻞ« ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﭘﺴﺮﺑﭽﻪ ﺷﺶ ﺳﺎﻟﻪﺍﻱ ﺑﺎ
ﻧﺎﻡ ﻳﻮﺳﻒ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭘﺪﺭﺵ ﻳﻌﻘﻮﺏ ﺯﻧﺒﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻤﻖ ﺟﻨﮕﻞ
ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﺎﺩﺭﻳﻮﺳﻒ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻛﺸﺘﺰﺍﺭ ﭼﺎﻱ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻟﻲ ﻣﺎﺭﺷﺎﻝ
ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺍﺳــﻜﺮﻳﻦ ﺩﻳﻠﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺳــﺖ» :ﻋﺴﻞ ﻫﻢ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﺩﻭ ﻗﺴﻤﺖ ﭘﻴﺸﻴﻦ ،ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺯﻳﺒﺎ ﻭ ﺳﻨﺠﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ؛ ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺑﺎ
ﺿﺮﺑﺎﻫﻨﮓ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻧﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﻲ ﺟﺬﺏ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺩﺳﺖ
ﺩﻳﮕﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﻣﻨﻲ ﻧﮕﻪ ﻣﻲﺩﺍﺭﺩ«.
ﭘﻮﻻﻧﺴﻜﻲ ﻭ ﻧﮕﺮﻓﺘﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩﺍﻱ ﺩﻳﮕﺮ
ﺭﻭﻣﻦ ﭘﻮﻻﻧﺴــﻜﻲ ﻓﺎﺗﺢ ﺧﺮﺱ ﻧﻘــﺮﻩﺍﻱ »ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ«
ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺷــﺪ .ﺍﻭ ﺑﺎ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻤﺶ »ﻧﻮﻳﺴــﻨﺪﻩ ﭘﺸﺖ ﭘﺮﺩﻩ«
) Ghostwriterﻭﺍژﻩﺍﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﺍﺻﻠﻲ ﻳﻚ ﺍﺛﺮ ﺍﺷﺎﺭﻩ
ﺩﺍﺭﺩ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﺍﺛﺮﻱ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻓﺮﺩ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺛﺒﺖ ﻣﻲﺷﻮﺩ( ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﺍﺻﻠﻲ
ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﻃﺒﻖ ﺭﻭﺍﻝ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﭘﻮﻻﻧﺴﻜﻲ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ
ﺟﺎﻳﺰﻩﺍﺵ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺍﻭ ﻭﻗﺘﻲ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 2002ﺑﺮﺍﻱ »ﭘﻴﺎﻧﻴﺴﺖ« ﺑﺮﻧﺪﻩ
ﺍﺳﻜﺎﺭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﺷــﺪ ،ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ
ﺍﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳــﻮﻥ ﻫﺘﻠﻲ ﺩﺭ ﭘﺎﺭﻳﺲ ﻣﻲﺩﻳﺪ .ﻣﺎﺟﺮﺍﻱ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ
ﺯﻭﺭﻳﺦ ﻭ ﺩﺳــﺘﮕﻴﺮﻱ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻬﺘﺮ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ .ﭘﻮﻻﻧﺴــﻜﻲ ﻛﻪ
ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪﺍﺵ ﺗﺤﺖﻧﻈﺮ ﺍﺳــﺖ ،ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺷــﺨﺼﺎ
ﺧﺮﺱ ﻧﻘﺮﻩﺍﻱ ﺑﺮﻟﻴﻦ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻥ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻤﻲﻛﺮﺩ ،ﭼﻮﻥ ﺁﺧﺮﻳﻦ
ﺑﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺑﻪ ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺳــﻔﺮ ﻛﺮﺩﻩ ،ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳﺖ» .ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ﭘﺸــﺖ ﭘﺮﺩﻩ« ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩﺍﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ
ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺳﺎﺑﻖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺳﺘﺨﺪﺍﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ
ﺑﺎ ﭘﻲ ﺑﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﺭﺍﺯﻫــﺎﻱ ﺯﻧﺪﮔﻲﺍﺵ ﺩﺭ ﻣﻌﺮﺽ ﺧﻄﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.
ﻳﻮﺍﻥ ﻣﻚﮔﺮﮔﻮﺭ ،ﭘﻴﺮﺱ ﺑﺮﺍﺯﻧﺎﻥ ،ﺗﻴﻤﻮﺗﻲ ﻫﺎﺗﻦ ،ﺗﺎﻡ ﻭﻳﻠﻜﻴﻨﺴﻦ ﻭ
ﺍﻳﻼﻱ ﻭﺍﻻﻙ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺑﺮﺧﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺑﺮﻧﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﻟﻴﻦ 2010
-1ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻧﻮﺭﺍﻣﺎ
ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﺑﺨﺶ ﭘﺎﻧﻮﺭﺍﻣﺎ ﺑﺮﻟﻴﻨﺎﻟﻪ ﺟﺎﻳﺰﻩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ »ﺧﺮﺍﺏﺁﺑﺎﺩ«
ﻣﺤﺼﻮﻝ 2010ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺑﺮﺯﻳﻞ ﻭ ﺑﺮﻳﺘﺎﻧﻴﺎﻱ ﻛﺒﻴﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ
ﻟﻮﺳﻲ ﻭﺍﻛﺮ ،ﺧﻮﺁﻭ ﺧﺎﺭﺩﻳﻢ ﻭ ﻛﺎﺭﻥ ﻫﺎﺭﻟﻲ ﺍﻫﺪﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻌﺪ
ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺳــﻢ ﺍﻫﺪﺍﻱ ﺟﻮﺍﻳﺰ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﭘﺎﻧﻮﺭﺍﻣﺎ
ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪ .ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺍﺯ ﺳــﺎﻝ 1999ﺍﻫﺪﺍ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﻭ ﺗﻤﺎﺷــﺎﮔﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 22000ﺭﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺘﻨﺪ
ﻧﻮﺩ ﺩﻗﻴﻘــﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﺛﺮ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺑﺨــﺶ 54ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﻣﺴــﺘﻨﺪﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ
ﺑﺨﺶ ﺑﻪﺷــﺪﺕ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﺗﻤﺎﺷــﺎﮔﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻣﺴــﺘﻨﺪ
»ﺧﺮﺍﺏ ﺁﺑﺎﺩ« ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﺳﺎﻧﺪﻧﺲ 2010
ﺧﻮﺵ ﺩﺭﺧﺸﻴﺪ ﻭ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮﺩ .ﻟﻮﺳﻲ ﻭﺍﻛﺮ،
ﻣﺴﺘﻨﺪﺳــﺎﺯ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻤﺶ ﺑﻪ ﺗﻌﻘﻴﺐ ﻫﻨﺮﻣﻨــﺪ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺑﺮﺯﻳﻠﻲ ﻭﻳﻚ
ﻣﻮﻧﻴﺰ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﻐﻮﻟﻪ ﺑﺪﻧﺎﻡ ژﺍﺭﺩﻳﻢ ﮔﺮﺍﻣﺎﭼﻮ ﺩﺭ ﺭﻳﻮﺩﻭژﺍﻧﻴﺮﻭ
ﺳﻔﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻲ ﻋﻜﺲ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺯﺑﺎﻟﻪﮔﺮﺩﻱ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
» ) «Budrusﺟﻮﻟﻴﺎ ﺑﺎﭼﺎ( ﻣﺤﺼﻮﻝ 2009ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ »ﺩﻧﻴﻞ ﺍﺷﻤﻴﺖ«
)ﭘﺎﺳــﻜﺎﻝ ﻫﺎﻓﻤﻦ ﻭ ﺑﻨــﻲ ژﺍﺑﺮگ( ﻣﺤﺼﻮﻝ 2010ﺳــﻮﺋﻴﺲ ﻫﻢ
ﺑﻪﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﻜﺎﻥﻫﺎﻱ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺳﻮﻡ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺭﺍ ﺗﺼﺎﺣﺐ
ﻛﺮﺩﻧﺪ.
-2ﺧﺮﺱﻫﺎﻱ ﺑﻠﻮﺭﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﻧﺴﻞ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ
ﺧﺮﺱ ﺑﻠﻮﺭﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﻳــﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ »ﻧﻴﻮﻛﻮﻟﻦ ﺑﻲﻣﺮﺯ«
ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺁﮔﻮﺳﺘﻴﻨﻮ ﺍﻳﻤﻮﻧﺪﻱ ﻭ ﺩﻳﺘﻤﺎﺭ ﺭﺍﺵ ﻣﺤﺼﻮﻝ 2010ﺁﻟﻤﺎﻥ
ﺍﻫﺪﺍ ﺷﺪ .ﺑﺮﻧﺪﻩ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﻓﻴﻠﻤﻲ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺟﺬﺍﺏ ﻭ ﻣﻬﻴﺞ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﻓﻖ ﺷﺪ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﻣﺴﺤﻮﺭ ﺧﻮﺩ ﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻧﺶ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻨﺪﻩ ،ﮔﺮﻳﻪ ،ﺗﺸــﻮﻳﻖ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻭﺍﺩﺍﺷــﺖ» .ﻧﻴﻮﻛﻮﻟﻦ
ﺑﻲﻣﺮﺯ« ﻳﻚ ﺍﺛﺮ ﻫﻨﺮﻱ ﺗﻤﺎﻡﻋﻴﺎﺭ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﻣﺪﻳﻮﻡ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺑﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺎﻫﻜﺎﺭ
ﺍﺯ ﺁﻥ ﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﺛﺮ ﺭﻭﺡﺍﻧﮕﻴﺰﻱ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺳــﺎﺩﻩ ﻳﻚ
ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ.
-3ﻧﮕﺎﻩ ﻭﻳﮋﻩ )ﺑﺨﺶ ﻧﺴﻞ ﭼﻬﺎﺭﺩﻩ ﺑﻪ ﺑﺎﻻ(
ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺭﺍ ﻓﻴﻠﻢ »ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺩﻭﻣﺎﻥ« ) (2009ﺳــﺎﺧﺘﻪ ژﺍﻧﮓ
ﻟﻮ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﺟﻤﻬﻮﺭﻱ ﻛﺮﻩ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺳﻜﻮﺗﻲ ﺑﺮ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﻃﻨﻴﻦﺍﻧﺪﺍﺯ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺗﻤﺎﺷﺎﮔﺮﺍﻥ ﺑﺎ
ﻭﺯﻥ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ،ﭘﻴﺎﻡ ﺗﻮﺟﻪﺍﻧﮕﻴﺰ ﻭ ﺳــﻜﻮﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ،
ﺑﻬﺖﺯﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺑﻌﺪﻱ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﺧﻮﺍﻫﻴﺪ
ﺷﺪ» .ﺭﻭﺩﺧﺎﻧﻪ ﺩﻭﻣﺎﻥ« ﺑﺪﻭﻥ ﺷــﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﻗﻮﻱ ﻳﺎ ﻣﻮﺳﻴﻘﻲ،
ﮔﻮﻳﺸﻲ ﺍﺯ ﺳﻜﻮﺕ ﺭﺍ ﺧﻠﻖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﻓﺮﻳﺎﺩﻱ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﺳﺎﺯ
ﻛﻤﻚ ﺍﺳﺖ.
-4ﺧﺮﺱ ﺑﻠﻮﺭﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻮﺗﺎﻩ
ﺑﺘﻴﻦ ﻗﺒﺎﺩﻱ ﺑﺎ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻮﺗﺎﻩ »ﺍﺯ ﺑﺎﺩ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ« ) (2009ﻣﺤﺼﻮﻝ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﻨﺪ» .ﺍﺯ ﺑﺎﺩ ﺑﭙﺮﺳﻴﺪ« ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺍﺛﺮ ﻫﻨﺮﻱ ﻛﻪ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻛﻞ ﻣﺘﻘﺎﻋﺪﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﻣﻮﺭﺩ
ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺤﺴﻴﻦ ﻭﺍﺩﺍﺷﺖ.
61
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ 6ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻬﻢ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺠﺮ
ﺩﺍﺷﺘﻪﻫﺎﻱ ﻓﺠﺮ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﺸﺘﻢ
ﺳﻴﺪﺭﺿﺎ ﺻﺎﺋﻤﻰ
ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺠﺮ ﻫﻨﻮﺯ ﺻﺤﺒﺖ ﻭ
ﺍﺑﺮﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﺭ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﺳﻴﻨﻤﺎﻳﻲ ﻭ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻱ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﻄﻠﺐ ﺯﻳﺮ ﻣﺮﻭﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﺑﺮ 6ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻬﻢ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ.
ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﮕﻲ
ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻣﻴﺎﻧﺴﺎﻟﻲ
ﭼﻬﻞﺳﺎﻟﮕﻲﺍﺯﻳﻚﺳﻮﺑﺮﺍﺩﺑﻴﺎﺕﻣﺪﺭﻥﺍﺳﺘﻮﺍﺭﺍﺳﺖﻭﺍﺯﺳﻮﻱﺩﻳﮕﺮ
ﺑﺮ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎﻱ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺳﻲ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﺩﻣﻲﺩﺭ ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺗﺠﺮﺑﻪ
ﺭﻭﺍﻧــﻲ – ﻋﺎﻃﻔﻲ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻣﻴﺎﻧﺴــﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺍﻭ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺗﺤﺖ ﻓﺸــﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﺪ؛ ﺣﺴﺮﺕ ﻭ
ﺍﻓﺴﻮﺱ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻃﺮﻑ ﻭ ﻫﺮﺍﺱ ﻭ ﻧﮕﺮﺍﻧﻲ ﺍﺯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ
ﺩﻳﮕﺮ .ﻭﺿﻌﻴﺘﻲ ﻣﻠﻮﺩﺭﺍﻡ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺧﻨﺪﻩ ﻭ ﮔﺮﻳﻪ ﺩﺭ ﻧﻮﺳــﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺗﺠﺮﺑﻪﺍﻱ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺩﺭ ﻣﺮﺯ ﻧﻮﺳــﺘﺎﻟﮋﻱ ﻭ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻱ .ﻳﻌﻨﻲ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ
ﻭ ﺣﺴــﺮﺕﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﭘﺸﺖﺳــﺮ ﻭ ﺑﺎﻳﺪﻫﺎ ﻭ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺩﺳﺖ
ﻧﻴﺎﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺟﻠﻮ ﻭ ﺍﺳﺎﺳــﺎ ﻫــﺮ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺯﻳﺴــﺘﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﻭ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺭﺍ ﺩﺷــﻮﺍﺭ ﻭ ﺗﻠﺦ ﻭ ﺭﻧﺞﺁﻭﺭ ﻣﻲﺳﺎﺯﺩ .ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ
ﭼﻬﻞ ﺳﺎﻟﮕﻲ ﻭ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻣﻴﺎﻧﺴﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻭ ﺍﻳﺪﻩ
ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﺎﺧﺖ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺎﺷﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺭﺋﻴﺴﻴﺎﻥ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺧﻮﺑﻲ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺟﺬﺍﺏ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺑﻜﺸﺪ .ﺍﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺷﻤﺎﻳﻠﻲ ﻛﻠﻲ ﺍﺯ
ﺗﺠﺮﺑﻪ ﭼﻬﻞﺳﺎﻟﮕﻲ ﺭﺍ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻧﻤﺎﻳﻲ ﻻﻳﻪﻫﺎﻱ ﺩﺭﻭﻧﻲ
ﻭ ﺭﻭﺍﻧﺸﻨﺎﺧﺘﻲ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺑﺮﻧﻴﺎﻣﺪﻩ .ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ ﻭﺟﻮﻩ ﻋﺎﺷﻘﺎﻧﻪ ﻗﺼﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ
ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻡ ﻭ ﻣﻘﺪﻣﻪﭼﻴﻨﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻧﮕﺎﺭ ﺑﺎ ﻣﻌﺸــﻮﻕ
ﻗﺪﻳﻤﻲﺍﺵ ﺩﺭ ﻓﺮﻭﺩﮔﺎﻩ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻓﺼﻞ ﻏﺎﻳﻲ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﺟﺎﻳﻲ
ﻛــﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ ﺍﻭﺝ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﺭﻣﺰﮔﺸــﺎﻳﻲ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺭﺳــﻴﺪ
ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺳــﺮﺩ ﻭ ﻏﻴﺮﺩﺭﺍﻣﺎﺗﻴﻚ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺸــﻴﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ
ﺗﻤﻬﻴﺪﺍﺕ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺧﻨﺜﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺗــﻮﻱ ﺫﻭﻕ ﻣﺨﺎﻃﺐ
ﻣﻲﺯﻧﺪ؛ ﻣﺨﺎﻃﺒﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﻪ ﻭﺍﺳــﻄﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ
ﺗﻤﺎﺷــﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻳﻲ ﻋﺎﺷــﻘﺎﻧﻪ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻧﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺟﺰ
ﺧﻮﺩﺯﻧﻲ ﻓﻴﻠﻤﺴــﺎﺯ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﮔﺬﺍﺷــﺖ؟! ﺭﻓﺖ ﻭ ﺑﺮﮔﺸﺖﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩ
ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻴﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻭ ﺣﺎﻝ ﻭ ﻓﻼﺵﺑﻚﻫﺎﻱ ﻣﺪﺍﻭﻡ ﭼﻬﻞﺳﺎﻟﮕﻲ ﻫﻢ
ﻛﺸﺪﺍﺭ ﻭ ﻣﻼﻝﺍﻧﮕﻴﺰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻢ ﻳﻜﺪﺳﺘﻲ ﻭ ﺍﻧﺴﺠﺎﻡ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﻣﺨﺪﻭﺵ
ﻣﻲﺳﺎﺯﺩ؛ ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﻳﺘﻢ ﻛﻨﺪﻱ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺟﺰ ﺑﺎﺯﻱ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺧﻮﺏ
ﻟﻴﻼ ﺣﺎﺗﻤﻲ)ﺩﻭ ﺑﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻧﻘﺶ( ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ
ﺁﻥ ﺑﺮﺷﻤﺮﺩ.
ﻋﺼﺮ ﺭﻭﺯ ﺩﻫﻢ
ﻫﻮﻳﺖ ﮔﻤﺸﺪﻩ
ﺟﺴــﺖﻭﺟﻮ ﻭ ﻣﻜﺎﺷــﻔﻪ ،ﺗﻢ ﺍﺻﻠــﻲ ﻋﺼﺮ ﺭﻭﺯ ﺩﻫﻢ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﻫﻮﻳــﺖ ﻓﺮﺩﻱ ﻭ ﺷﻨﺎﺳــﻨﺎﻣﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺴــﺘﺮ ﻳﻚ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺳﻴﺎﺳــﻲ
ﺑــﺎ ﭘﺲﺯﻣﻴﻨﻪ ﺟﻨﮕــﻲ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨــﺪ ﻭ ﻣﻮﻟﻔﻪﻫــﺎﻱ ﻗﺼﻪﻫﺎﻱ
ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﻣﺤﻮﺭﺍﻧﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﭘﺮﻭﺭﺍﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻫﻮﻳﺖ ﻓﺮﺩﻱ
ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺗﻼﻗﻲ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲﺁﻣﻴﺰﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺷﻴﻌﻪ ﺑﻮﺩﻥ
ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻴــﺎﺭ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﻨﻴﻢ ﺑﺎ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻧﻴﺰ ﮔﺮﻩ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ
62
ﻭ ﻫﻤــﻪ ﺍﻳــﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﺭ ﻋﺼــﺮ ﺭﻭﺯ ﺩﻫﻢ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﺸــﺘﺮﻙ،
ﻣﺘﺠﻠﻲ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺩﻓﺎﻉ
ﻣﻘﺪﺱ ﻧﻴﺰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻋﺮﺍﻗﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﻳﻚ ﺩﺷــﻤﻦ ﻣﻄﻠﻖ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ
ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻧﺴﺒﺖ ﻫﻢﻛﻴﺸــﺎﻧﻪ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻫﻤﺪﺭﺩ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ
ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ ،ﻣﺸﺘﺮﻛﺎﺕ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺭﻗﻢ ﺑﺰﻧﺪ.
ﻣﺮﻳﻢ ﻭ ﺭﺣﻤﻪ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻳﺎ ﮔﺎﻫﻲ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧــﺪ ﺍﻣﺎ ﻫﺮ ﺩﻭ ﺍﺯ ﻳﻚ ﻣﺎﺩﺭ ﻣﺘﻮﻟﺪ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ؛
ﻣﺎﺩﺭﻱ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻧﻤﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻣﺬﻫﺐ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻃﺮﻑ ﻣﺎﺟﺮﺍ
ﺑﺎﺷﺪ .ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭ ﻋﺼﺮﺭﻭﺯ ﺩﻫﻢ ﺩﻭﺳﻮﻳﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﺮﻛﻴﺒﻲ ﺍﺯ ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻭ
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺷﻜﻞ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻭﺟﻮﻩ ﻣﺴﺘﻨﺪﮔﻮﻧﻪ ﺁﻥ ﺧﻮﺏ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ
ﺩﺭﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺮﻱ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻋﺮﺍﻕ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻋﺰﺍﺩﺍﺭﻱ ﺭﻭﺯ ﻋﺎﺷﻮﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﺨﺶ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺘﻨﺪﻧﻤﺎﻳﻲ
ﺍﺳــﺖ ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﻮﻳﻪ ﺯﻳﺒﺎﺷــﻨﺎﺧﺘﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ
ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﻫﻤﻴﻦ ﻭﺟﻪ ﻣﺎﺟﺮﺍﺳــﺖ ،ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺳــﻜﺎﻧﺲ » ﺩﺍﺭﺳﻼﻡ«
ﻛﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺯﻳﺒﺎﺷﻨﺎﺳــﺎﻧﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺧﺮﺍﺑﻪﻫﺎ ﻭ ﻭﻳﺮﺍﻧﻪﻫﺎﻱ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ
ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ .ﻓﻴﻠﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﻛﺸــﺪﺍﺭ ﻭ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ
ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺤﺘﻮﺍﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﺗﻨﺎﺳــﺒﻲ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻴﺚ ﻛﻪ
ﻣﺨﺎﻃــﺐ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻣــﻜﺎﻥ ﻗﺼﻪ ،ﭘﻴﺶﻓﺮﺽﻫﺎﻱ
ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺑﻴﻦ ﻧﺎﻡ ﻭ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻗﺼﻪ
ﺍﻳﻦ ﺫﻫﻨﻴﺖ ﻋﻤﻠﻲ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ .ﻋﺼﺮ ﺭﻭﺯ ﺩﻫﻢ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ﺳﻔﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳــﻮ ﺑﻪ ﺯﻳﺎﺭﺕ ﻭﺻﻞ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ
ﻣﻜﺎﺷﻔﻪ ﻭ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﻱ ﺣﻘﻴﻘﺖ.
ﺻﺪ ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎ
ﺟﺒﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺁﺯﺍﺭﺩﻫﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺳــﺎﻣﺎﻥ ﻣﻘــﺪﻡ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺯﺣﻤﺎﺕ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻭﺟﻮﻩ ﺑﺼﺮﻱ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺗﻜﻨﻴﻜﻲﺍﺵ
ﻫﺪﺭ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﻣﺜﻞ ﭘﺮﻭﻳﺰ ﭘﺮﺳﺘﻮﻳﻲ،
ﺭﺿﺎ ﻛﻴﺎﻧﻴﺎﻥ ﻭ ﻓﺎﻃﻤﻪ ﻣﻌﺘﻤﺪﺁﺭﻳﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻮﺟﺐ ﻧﺠﺎﺕ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ.
ﻣﻘﺪﻡ ﻳــﻚ ﺩﺭﺍﻡ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺴــﺘﺮ ﻳﻚ ﻗﺼﻪ ﻋﺎﺷــﻘﺎﻧﻪ
ﺭﻭﺍﻳــﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﺍﺯ ﺳﺮﮔﺬﺷــﺖ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﻗﺼــﻪ ﻛﻪ ﻧﺎﻣﺶ
ﻧﻴﺰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳــﺖ ﺍﺳــﺘﻌﺎﺭﻩﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺎﻭﻳﻞ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻟﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ
ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻲﺁﻭﺭﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎﺭﺍﻧﻪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺷﻌﺎﺭﻱ
ﻭ ﮔﻞﺩﺭﺷﺖ ،ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﻃﻦﭘﺮﺳﺘﻲ ﭘﺎﺳﺘﻮﺭﻳﺰﻩ ﻧﺰﻭﻝ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ
ﺟﺰ ﻧﻘﺾ ﻏﺮﺽ ﭘﻴﺎﻡ ﻓﻴﻠﻢ ،ﺍﺳﺘﻨﺒﺎﻁ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ.
ﭘﺎﺭﺍﺩﻭﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻛﺎﺭ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﻘﺪﻣﺎﺕ ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ
ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺗﻨﺎﻗﻀﻲ ﺑﻨﻴﺎﺩﻳﻦ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﻣﻪﭼﻴﻨﻲ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻫﺮ
ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﻲﺍﺵ ﻛﻪ ﺑﻲﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻧﻴﺴﺖ
ﭘﻴﺮﺗﺮ ﻭ ﺩﺭﻫﻢﺷﻜﺴﺘﻪﺗﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺩﻭﺭﻩﺍﻱ ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﻭ ﻫﺴﺘﻲﺍﺵ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﺭﺍ،
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﻨﮓ ﭘﺴﺮﺵ ﺭﺍ ﻭ ﺣﺎﻻ ﻛﻪ ﻇﺎﻫﺮﺍ ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﺭﺍﻡ ﻭ ﺩﺭ
ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺻﻠﺢ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺴــﺮ ﻫﻤﺴﺮﺵ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﺮﻙ ﻭﻃﻦ ﺍﺳﺖ.
ﻗﺼــﻪ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻭ ﻓﺮﻭ ﺭﻳﺨﺘﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻛﺸــﺎﻛﺶ ﺍﻳــﻦ ﺣﻮﺍﺩﺙ ﺗﻠﺦ
ﻭ ﭘﺮﺷــﺘﺎﺏ ﺑﺎ ﻭﺭﻭﺩ ﺍﻣﻴﺮ )ﭘﺮﻭﻳﺰ ﭘﺮﺳﺘﻮﻳﻲ( ﺩﺭ ﺷــﻤﺎﻳﻠﻲ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻭ
ﺑﻴﺎﻧﻴﻪ ﺧﻮﺍﻧﺪﺵ ﺩﺭ ﺗﻮﺻﻴﻒ ﻣﻴﻬﻦ ﻭ ﻭﻃﻦﭘﺮﺳﺘﻲ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺧﺮﺍﺏ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎﺭﺍﻧﻪ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻲﺭﺳﺪ .ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ
ﻣﻘﺪﻡ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺑﺎ ﺁﺛﺎﺭ ﻛﻠﻴﺸﻪﺍﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻮژﻩ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ
ﻭ ﺗﺴﻠﻂ ﺗﻜﻨﻴﻜﻲ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺸﻴﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﻳﺖ
ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻲﺭﺳــﺎﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻧﮕﺎﺭ ﻣﻘﺪﻡ ﺗﻜﻠﻴﻒ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﻭ
ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻳﺶ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺷﻔﺎﻑ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻟﻴﺴﻢ
ﻋﺮﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﺮﮔﺮﺍﻳﻲ ﺟﺒﺮﻱ ﺗﻦ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
ﺑﻴﺪﺍﺭﻱ ﺭﻭﻳﺎﻫﺎ
ﺗﺮﺍژﺩﻱ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﺑﺎﺷــﻪﺁﻫﻨﮕﺮ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪﺳﺮﺍﻍ ﺳــﻮژﻩﻫﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﺟﻨﮓ
ﻣﻲﺭﻭﺩ ﻛﻪ ﻛﻤﺘﺮ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺧﺎﻙ،
ﺍﺳﺘﺨﻮﺍﻥﻫﺎﻱ ﺷﻬﺪﺍ ﻭ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﻣﺴﺘﻨﺪﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﺩﺭ
ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺟﻨﮓ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﺑﻴﺪﺍﺭﻱ ﺭﻭﻳﺎﻫﺎ
ﻧﻴﺰ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﺨﺮﺏ ﺟﻨﮓ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺳــﺒﺎﺕ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ
ﺑﻐﺮﻧﺠﻲ ﺭﺍ ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ،
ﻣﺴــﺒﺐ ﺁﻥ ﻧﺒﻮﺩﻩﺍﻧــﺪ .ﺭﻭﺍﻳﺘﻲ ﺗﺮﺍژﺩﻳﻚ ﺍﺯ ﻣﻮﻗﻌﻴﺘﻲ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻲ ﻛﻪ
ﺑﺮﺳﺎﺧﺘﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﻣﺨﺮﺏ ﺟﻨﮓ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺣﺎﺻﻞ ﺁﻥ ﺟﺰ ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﻭ ﺭﻧﺞ
ﺁﺩﻣﻲ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺧﺎﻙ ﺳﻜﺎﻧﺲﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺗﻔﺤﺺ
ﺷــﻬﺪﺍ ﻭ ﺍﺳــﺘﺨﻮﺍﻥﻫﺎﻱ ﺁﻧﺎﻥ ﺗﻜﺎﻥﺩﻫﻨﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ
ﺣﺴﻲ -ﻋﺎﻃﻔﻲ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠﻲ ﻗﺼﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ
ﺩﺭﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺳﻮژﻩ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺁﺷﻔﺘﮕﻲ ﻭ ﭘﺮﻳﺸﺎﻧﻲ
ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻥ ﻳﻚ ﺷﻬﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺯ ﻓﺮﻭﭘﺎﺷﻲ
ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺭﺍﺩﻭﻛﺲ ﻋﺠﻴﺒﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺟﻨﮓ ﺑﺎ ﻫﺮ
ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺿﺪﺯﻧﺪﮔﻲ ﺍﺳــﺖ ،ﺣﺘﻲ ﺍﮔﺮ ﻣﺤﺼﻮﻝ
ﺁﻥ ﻣﺮگ ﻳﺎ ﺷــﻬﺎﺩﺕ ﻧﺒﺎﺷﺪ! ﺍﻳﻦ ﺗﻀﺎﺩ ﺩﺭ ﺷــﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠﻲ
ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﭼﺸــﻢ ﻣﻲﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻳﻚ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺳــﺨﺖ
ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﺪ؛ ﺗﺠﺮﺑﻪﺍﻱ ﻛــﻪ ﺗﻮﺍﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﻠﺨــﻲ ﻭ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮﭼﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﺳــﻮﺍﻝ ﺭﺍ ﭘﺮﺭﻧﮓﺗﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ »ﺍﻳﻦ
ﻫﻤﻪ ﺟﻨﮕﻴﺪﻳﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﭼﻲ؟« ﭘﺮﺳﺸﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻡ ﭘﻴﺎﻡ ﻓﻴﻠﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ
ﮔﻨﺠﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﺑﻲﺁﻧﻜﻪ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻭ ﻛﻠﻴﺸﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﺪﻫﺪ ،ﺁﻥ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻭﺍﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﻣﺒﻴﻦ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺗﻠﺦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮﺍﺕ ﺟﻨﮓ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺳﺎﺣﺖ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲ ﻭ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ
ﺑﺮ ﺭﻭﺡ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﺗﺎ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﻧﻴﺰ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻴﺪﺍﺭﻱ ﺭﻭﻳﺎﻫﺎ
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺭﻳﺘﻢ ﻛﻨﺪﻱ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﭘﺎﻳﺎﻥﺑﻨﺪﻱ ﻗﺼﻪ ﻧﻴﺰ ﺷﺘﺎﺏﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﺣﺎﻝ ﻗﺼﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺖﭘﺮﺩﺍﺯﻱﻫﺎ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺩﺭﺍﻣﺎﺗﻴﻜﻲ ﺧﻮﺑﻲ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻱ ﺑﺮ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻧﻤﻲﺩﻫﻨﺪ.
ﺍﻣﻴﻦ ﺣﻴﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﻧﻘﺸــﻲ ﺟﺪﻱ ﻭ ﺗﻠﺦ ،ﺑﺎﺯﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻭ ﻣﻮﺛﺮﻱ ﺩﺍﺭﺩ
ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ ﻗﺎﺿﻴﺎﻧﻲ ﻧﻴﺰ ﺷــﻤﺎﻳﻞ ﻳﻚ ﺯﻥ ﻭ ﻣﺎﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ
ﻣﻲﻛﺸﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮ ﻭ ﺟﻨﺲ ﺑﺎﺯﻱ ﻃﺎﻫﺮﻩ ﺩﺭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺎﺩﮔﻲ
ﻧﻴﺰ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻴﺪﺍﺭﻱ ﺭﻭﻳﺎﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺗﻘﺪﻳﺮﮔﺮﺍ ﻫﻢ
ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺩﻫﺸــﺘﻨﺎﻙ ﻭ ﺩﺷﻮﺍﺭﻱ ﺭﺍ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ
ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺁﺩﻣﻲ ﻫﻴﭻ ﻧﻘﺸﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﻭﺯ ﺁﻥ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺍژﺩﻱ ﺗﻠﺦ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻣﺘﻦ ﻭ ﻓﺮﺍﻣﺘﻦﻫﺎﻱ ﺟﻨﮓ ﻧﻴﺰ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻌﻤﻴﻢ ﺍﺳﺖ.
ﻟﻄﻔﺎ ﻣﺰﺍﺣﻢ ﻧﺸﻮﻳﺪ
ﺗﻮﻗﻒ ﻣﻤﻨﻮﻉ
ﻭﻗﺘﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﺤﺴﻦ ﻋﺒﺪﺍﻟﻮﻫﺎﺏ
ﺭﺍ ﺑﺒﻴﻨﻴــﻢ ،ﺑﺎ ﺫﻫﻨﻴﺘﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﻨﻲﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷــﺎﻱ ﺁﻥ
ﻣﻲﻧﺸــﻴﻨﻴﻢ ﺍﻣﺎ ﻋﺒﺪﺍﻟﻮﻫﺎﺏ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭﻱﺍﺵ ﺑﻪ
ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺷﻴﻮﻩ ﻓﻴﻠﻤﺴــﺎﺯﻱ ﺑﻨﻲﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺁﻣﻮﺧﺘﻪ،
ﻧﮕﺎﻩ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺣﻔﻆ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻗﺼﻪﺍﻱ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﻗﺎﻟﺐ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﻣﺴــﺘﻨﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﻱ ﺁﻥ ،ﺟﻨﺲ
ﺑﺎﺯﻱﻫﺎ ﻭ ﻧــﻮﻉ ﺩﻳﺎﻟﻮگﭘﺮﺩﺍﺯﻱ ﺧﻴﻠﻲ ﺑــﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻧﺰﺩﻳﻚ
ﺍﺳﺖ .ﻟﻄﻔﺎ ﻣﺰﺍﺣﻢ ﻧﺸــﻮﻳﺪ ﻳﻚ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﺎﻣﻼ ﺭﺋﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺳــﻴﻨﻤﺎﻱ ﺷــﻬﺮﻱ ﺟﺎﻱ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭﻱ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩﻳﻚ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺩﺭ ﻓﺮﻡ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﺩﺳﺖ ﺯﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﻭ
ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺩﺍﺳﺘﺎﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻭﺻﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ
ﻛﻪ ﻫﺮ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺩﺭﺍﻣﺎﺗﻴﻜــﻲ ﺑﻪ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻭ ﻣﻘﺪﻣﻪﺍﻱ
ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻗﺼﻪ ﺑﻌﺪﻱ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠﻲ ﻫﺮ
ﻗﺴﻤﺖ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻬﺎﻱ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻣﻌﺮﻓﻲ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺩﺭ ﻫﺮ
ﻳﻚ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮﻫﺎﻱ ﺟﺬﺍﺑﻲ ﺧﻠﻖ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺭﺋﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ﻭ ﺑﺎﻭﺭﭘﺬﻳﺮ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﺭﮔﻪﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻃﻨﺰ
ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤــﻮﻉ ﻛﻠﻴﺖ ﺍﺛﺮ ﺭﺍ ﺗﻠﻄﻴﻒ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺗﺮﻛﻴﺐ ﺳــﻪ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺟﻮﺍﻥ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻱ ﺳــﻴﻨﻤﺎﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻓﺸﻴﻦ
ﻫﺎﺷﻤﻲ ،ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻫﺎﺷﻤﻲ ﻭ ﺣﺎﻣﺪ ﺑﻬﺪﺍﺩ ﺩﺭ ﺳﻪ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩ ﻗﺼﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﺣﺴﺎﺏ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﺍﻧﻪﺍﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ ﺭﻭﺍﻥ ﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺁﻧﻬﺎ
ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮﻱ ﺩﺍﺷﺖ ،ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺑﺎﺯﻱ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻫﺎﺷﻤﻲ
ﺩﺭ ﻧﻘﺶ ﻳﻚ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﭼﺸــﻤﮕﻴﺮ ﺑﻮﺩ .ﻟﻄﻔﺎ ﻣﺰﺍﺣﻢ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﺑﻪ
ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻲﻫﺎﻱ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺳﻄﻮﺡ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ
ﻭ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺑﻲﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻲﻛﺸﺪ .ﻧﻮﻋﻲ
ﻫﺮﺍﺱ ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻭ ﮔﺮﻳﺨﺘﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﺯ ﻫﻢﻧﻮﻉ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻫﻤﺴﺮ
ﺧﻮﻳﺶ! ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﻗﺼﻪ ﺑﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺩﺭ
ﺍﭘﻴﺰﻭﺩ ﺍﻭﻝ ﺯﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻫﻤﺴﺮ ﻣﺠﺮﻳﺶ ،ﺩﺭ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩ ﺩﻭﻡ ﻳﻚ ﺭﻭﺣﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭﺣﺎﺷــﻴﻪ ﺍﻣــﻦ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻲﻛﺮﺩﻩ ﺣﺎﻻ
ﻛﻴﻔﺶ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﺮﻗﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺟﻮﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﻀﺮ
ﺁﻣﺪﻩ ﺗﺎ ﺯﻧﻲ ﻣﻴﺎﻧﺴــﺎﻝ ﺭﺍ ﺻﻴﻐﻪ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﺩﻳﺪﻩ ﺷﻚ ﻣﻲﻧﮕﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﺍﭘﻴﺰﻭﺩ ﺳﻮﻡ ﻧﻴﺰ ﭘﻴﺮﺯﻥ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺑﻪ ﻏﺮﻳﺒﻪ ﺑﻲﺍﻋﺘﻤﺎﺩ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﺮﺍﺱ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺗﻌﻤﻴﺮﻛﺎﺭ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪﺍﺵ
ﺭﺍﻩ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ ﻭ ...ﺑﻲ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻱ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺩﻫﺸﺘﻨﺎﻙ ﻭ ﻋﻤﻴﻘﻲ ﺩﺭ ﺍﻗﺸﺎﺭ
ﻣﺨﺘﻠﻒﺟﺎﻣﻌﻪ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺷﺪﻩﻭ ﻣﺮﺯﺁﻥﺗﺎ ﺟﺎﻳﻲ ﭘﻴﺶﺭﻓﺘﻪﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ
ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺰﺍﺣﻢ ﺑﺪﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﮔﻮﻳﻲ ﺗﻮﻗﻒ ﺑﻴﺠﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ
ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺎ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺎﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻲ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎﻳﺪ
ﻣﺮﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻳﻢ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﺎﺑﻠﻮﻱ ﺗﻮﻗﻒ ﻣﻤﻨﻮﻉ ،ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻛﺮﺩ .ﺗﻨﻬﺎﻳﻲ ﺍﻧﺴﺎﻥ
ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺮﺳﺎﺧﺘﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺪﺭﻭﺩ ﺑﻐﺪﺍﺩ
ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺳﻴﻨﻤﺎ
ﺍﮔﺮ ﺩﻭﺳــﺖ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺭﺍ ﺑــﻪ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﺗﻜﻨﻴﻜــﻲ ﻭ ﻣﺎﻫﻮﻱ
ﻗﻀﻴــﻪ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ ﻭ ﻟــﺬﺕ ﺑﺒﺮﻳﺪ ﺑــﺪﺭﻭﺩ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ ﻧﺪﻫﻴﺪ.
ﻓﻴﻠﻤﻲ ﺳﺮﺷــﺎﺭ ﺍﺯ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺯﻳﺒﺎﺷــﻨﺎﺧﺘﻲ ﻭ ﺗﺪﻭﻳــﻦ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﻛﻪ
ﻛﻴﻔﻴــﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﻭ ﺣــﺲ ﻭ ﺣﺎﻝ ﻫﻨﺮﻱ ﻣﻮﺟــﻮﺩ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭ
ﻧــﻮﻉ ﻗﺎﺏﺑﻨﺪﻱ ﻭ ﺭﻧﮓﺁﻣﻴــﺰﻱ ﻭ ﻧﻮﺭﭘﺮﺩﺍﺯﻱ ﺁﻥ ﺑﻲﺷــﺒﺎﻫﺖ ﺑﻪ
ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻴﺴــﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﺑــﻪ ﻗﺼﻪﮔﻮﻳﻲ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ
ﻭ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻱ ﺩﺭﺍﻣﺎﺗﻴﻚ ﻭ ﺩﻳﺎﻟﻮگﻫﺎﻱ ﺩﻟﻨﺸــﻴﻦ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﻳﺪ
ﺑﺪﺭﻭﺩ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﺗﺎﻥ ﻧﻤﻲﺁﻳﺪ .ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻛﺸﺪﺍﺭ ﻭ ﺿﺮﺑﺎﻫﻨﮓ
ﻛﻨﺪ ﻭ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﻗﺼﻪﺍﻱ ﭘﺮﻛﺸــﺶ ،ﻣﻼﻝﺍﻧﮕﻴﺰ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺫﺍﺋﻘﻪﺗﺎﻥ
ﺟﻮﺭ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑــﻲ – ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻴﺰ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ
ﺣﻮﺻﻠﻪﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺳــﺮ ﺑﺒﺮﺩ .ﺑﺪﺭﻭﺩ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺤﺘﻮﺍ ﻭ ﺳﻮژﻩﺍﻱ
ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺑﺮﻣﻲﮔﺰﻳﻨﺪ ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺎﺯﻩﺍﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ
ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﺟﻨﮓ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﻣﺎ
ﻣﺪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻮﺝ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺍﺯ ﺳﻴﻨﻤﺎﻱ ﺟﻨﮓ ﺭﺍ ﺧﻠﻖ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﻣﺎ
ﺗﺎﺯﮔﻲ ﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻳﻚ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺍﺯ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺩﻭﺳﺘﺎﻧﻪ ﻳﻚ
ﻋﺮﺍﻗﻲ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ .ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺗﺼﻮﻳﺮﻱ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﻗﺎﺏﺑﻨﺪﻱﻫﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺗﺎﺑﻠﻮ ﻧﻘﺎﺷﻲ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﺯﻱ
ﺧﻮﺏ ﭘﺎﻧﺘﻪﺁ ﺑﻬﺮﺍﻡ ﻭ ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻧﻜﺎﺗﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ
ﺗﻤﺎﺷــﺎﻱ ﺑﺪﺭﻭﺩ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺑﻪ ﻳﺎﺩﺗﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻣﺎﻧﺪ.
ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺑﻪ ﻓﻴﻠﻢ » ﻋﻴﺎﺭ « 14
ﻣﺨﻤﺼﻪ ﻭ ﻣﻜﺎﻓﺎﺕ
ﺳﻴﺪﺭﺿﺎ ﺻﺎﺋﻤﻲ
ﺍﮔﺮ »ﻧﻔﺲ ﻋﻤﻴﻖ« ﺭﺍ ﺑﻪﻭﺍﺳــﻄﻪ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺟﺬﺍﺑﺶ ﺩﻭﺳﺖ
ﺩﺍﺷــﺘﻴﻢ ﺣﺎﻻ ﺩﺭ ﻋﻴﺎﺭ 14ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻭ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﺎ ﺫﻫﻨﻴﺖ
ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱ ﻗﺼﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖﺩﺍﺷﺘﻨﻲ
ﻛﺮﺩﻩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺭﻳﺘﻢ ﻛﻨﺪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻭ ﻛﻠﻮﺯﺁپﻫﺎﻱ ﻣﻜﺮﺭ
ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺍﻛﺘﺮﻫﺎ ﻭ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺑﺴــﺘﻪ ﺍﺯ ﻟﻮﻛﻴﺸــﻦﻫﺎ ﻛﻤﻲ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺭﺍ
ﺧﺴﺘﻪ ﻛﻨﺪ .ﻓﻀﺎﻱ ﺳﺮﺩ ﻭ ﺑﺮﻓﻲ ﻗﺼﻪ ﻭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻭﺳﺘﺮﻥﻭﺍﺭ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﻪ
ﻭﺍﺟﺪ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺑﻲﺯﻣﺎﻧﻲ ﻭ ﺑﻲﻣﻜﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺮﮔﺸﺘﮕﻲ
ﺩﺍﻣﻦ ﻣﻲﺯﻧﺪ .ﺷﻬﺒﺎﺯﻱ ﺳﻌﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪ ﻫﻴﭻﻭﺟﻪ ﻧﺸﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ
ﺭﺧﺪﺍﺩ ﺑــﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﺪﻫﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺜﺎﻝ ﺟﻠﻮﻱ ﻣﺎﺷــﻴﻦ
ﭘﻠﻴﺲ ﺩﺭﺳــﺖ ﺩﺭ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﺎﻡ ﺷﻬﺮ ﻳﺎ ﻣﻨﻄﻘﻪ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺘﻲ ﺩﺭﺝ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺗﭙﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺑﺮﻑ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﻫﻴﭻ ﻧﺸﺎﻧﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﻣﻜﺎﻥ
ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﺎﻧﺪ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷــﻬﺒﺎﺯﻱ ﺍﺯ ﻳــﻚ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻣﻮﺍﺯﻱ ﺑﺮﺍﻱ
ﺑﻴﺎﻥ ﻗﺼﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛــﺮﺩﻩ ﻭ ﻓﻼﺵﺑﻚﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ
ﺑﻪ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻓﺮﻳﺪ ﻭ ﻣﻨﺼﻮﺭ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﻻﺑﻪﻻﻱ ﻗﺼﻪ ﻭ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ
ﮔﺮﻩﺍﻓﻜﻨﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺎﺯﻧﻤﺎﻳﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮﭼﻴﺰ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻋﻴﺎﺭ 14ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻣﻲﺁﻳﺪ،
ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﻭ ﺿﺪﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﻗﺼﻪ ﺍﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻫﺮﭼﻘﺪﺭ ﻛﻪ
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺟﻠﻮﺗﺮ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﺗﺼﻮﻳﺮﻱ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﺯ ﻓﺮﻳﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ
ﻗﺼﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻋﻮﺽ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﺗﺼﻮﻳﺮ ﻣﻨﻔﻲ ﺍﺯ
ﻣﻨﺼﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﻭﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺑﻪ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺑﺪﻝ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﻃﻲ ﺷــﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺍﺯ ﺗﻤﻬﻴﺪﺍﺕ ﺭﻭﺍﻳﻲ
ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﺍﻧﻪﺍﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻗﻀﻴﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺍﺳﻄﻪ ﺧﻮﺩ ﻗﺼﻪ
ﻟــﻮ ﻧﻤﻲﺩﻫﺪ .ﺍﻳﻦ ﺫﻫﻨﻴﺖ ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻟﺤﻈﺎﺕ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﻗﺒﻞ
ﺍﺯ ﺻﺤﻨﻪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺷﻜﺴﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ
ﺳــﻜﻮﺕ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺷﻜﺴﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻬﺎ ﭼﻨﺪ ﻛﻼﻣﻲ ﺑﺎ
ﺍﺣﺴﺎﻥ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺧﻮﺩﺵ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﭼﻪ ﻛﺎﺭﻱ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺳﺨﻦ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻓﺮﻳﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﻮ ﻭ ﺩﻭﮔﺎﻧﮕﻲﻫﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﺑﺮﻣﻼ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮﻱ ﻛﻤﻚ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪﺍﻳﻦ
ﺗﻤﻬﻴﺪ ﺩﺭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺭﻭﺍﻳﻲ ﻗﺼﻪ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﺎ ﻓﺮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ
ﻭ ﺍﻳﺪﻩﻫﺎﻱ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ
ﺍﻳﻦ ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮﻱ ﻭ ﺟﺎﺑﻪﺟﺎﻳﻲ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﻭ ﺿﺪﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮﺭ
ﺭﻭﺩﺳــﺖ ﺯﺩﻥ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﺑﻪ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻭ
ﭘﻴﺶ ﻓﺮﺽﻫــﺎﻱ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺁﺩﻡﻫﺎﻱ ﻗﺼﻪ ﻧﺸــﺎﻧﻪ ﻣــﻲﺭﻭﺩ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﺩﺭﺳﺖ ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﻭﺝ
ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩﭘﻨﺪﺍﺭﻩ ﻏﻠــﻂ ﺣﺘﻲ ﺑﺎ ﻧﻮﻋﻲ ﻋﺬﺍﺏ ﻭﺟﺪﺍﻥ ﺩﺭ ﻣﺨﺎﻃﺐ
ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺩﺭ ﻧﻘﻄﻪﺍﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﻱ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻣﺴﻌﻮﺩ
ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺮﻳﺪ ﮔﻮﺷﻮﺍﺭﻩ ﺑﻪ ﻃﻼﻓﺮﻭﺷﻲ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺩﻭﮔﺎﻧﮕﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﻭ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ ﻧﺸﺎﻧﻪﺷﻨﺎﺳﻲ ﻫﻢ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ،
ﺯﻣﺎﻧــﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﻳﺪ ﺭﺩﭘﺎﻱ ﻣﺴــﻌﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﻑ ﺭﺍﻫــﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺘﻘﺎﻡ
ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﻔﺎﺵ ﺗﺎﻛﻴﺪ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻛﻔﺸــﺶ ﺭﺍ ﺧﻮﺏ ﻭﺍﻛﺲ ﺑﺰﻧﺪ ﻭ ﺍﻳــﻦ ﻧﻤﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﺭﺍﻩ
ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺫﻫﻨﻴﺖ ﻓﺮﻳﺪ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ
ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻀﺎﺩ ﻗــﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺧﻮﺩ ﻓﺮﺩ ﻧﻴﺰ
ﻣﺼﺪﺍﻕ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻫﻤﺎﻧﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ
ﻣﺎ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ .ﺑﺪﻳﻬﻲ ﺍﺳﺖ ﺟﻨﺲ ﺑﺎﺯﻱ ﻓﺮﻭﻫﺮ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻱ
ﺍﻳﻦ ﺗﻮﻫﻢ ﺑﻲﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﺘﻈﺎﻫﺮﺍﻧﻪ ﻭ ﺩﻭﮔﺎﻧﻪ ﻭﻱ
ﺩﺭ ﺳــﻜﺎﻧﺲﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻧﻮﻉ ﺑﺴﺘﻦ ﺍﻟﻨﮕﻮﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺯﻧﺎﻥ ﻧﺎﻣﺤﺮﻡ ﻭ
ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺮﻋﻲ ﺑﺎ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷﺎﮔﺮﺩﺵ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻭ ﺑﻴﺶ
ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺩﻭﮔﺎﻧﮕﻲ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﺎ ﻫﻤﺴــﺮ ﻭ ﻣﻌﺸﻮﻗﺶ ﻧﻤﻮﻧﻪﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ
ﻫﻤﻴﻦ ﺗﻨﺎﻗﻀﺎﺗﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﻧﻘﺎﺏ ﺍﺯ ﭼﻬﺮﻩ ﺍﻭ ﻣﻲﮔﺸﺎﻳﺪ ﻭ
ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﻼ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻓﺮﻭﺗﻦ ﺩﺭ ﺍﻋﻴﺎﺭ 14ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﻧﻘﺶ
ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﻫﻢ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻧﻤﺎﻳﻲ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﻮﻧﺎژ ﻛﻪ ﺑﻲﺷﺒﺎﻫﺖ ﺑﻪ ﻧﻘﺶ
ﻓﺮﺥﻧﮋﺍﺩ ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭﺷﻨﺒﻪﺳﻮﺭﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱﺍﺵ.
ﺑﻪﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﻲ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺷﻤﺎﻳﻞ ﺷﻬﺮﻱ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻛﻨﻌﺎﻥ ﻭ
ﺯﻥ ﺩﻭﻡ ﻭ ﻧﻘﺶﻫﺎﻱ ﺭﻭﺳﺘﺎﻳﻲ ﻳﺎ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻧﻲ ﻣﺜﻞ ﻭﻗﺘﻲ ﻫﻤﻪ ﺧﻮﺍﺏ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺩﻋﻮﺕ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻫﺴــﺘﮕﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ
ﻛﻪ ﻳﻜــﻲ ﺍﺯ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺶﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑــﺎﺯﻱ ﻛﺮﺩﻩ .ﺩﺭ ﻋﻴﻦ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺧﺼﻠﺖﻫﺎﻱ ﺭﻓﺘﺎﺭﻱ ﻭ ﺧﺮﺩﻩﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻭﻱ ﺑﺎ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺷﻬﺮ ﻛﻮﭼﻚ ﺗﻨﺎﺳﺐ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻓﺮﻭﺗﻦ ﺳﻌﻲ ﻛﺮﺩﻩ
ﺗﺎ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺑﻴﺸــﺘﺮﻱ ﺭﻭﻱ ﺑﺎﺯﻱ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺫﻫﻨﻴﺖ
ﻣﺜﺒﺖ ﺗﺎ ﺍﻧﺘﻬﺎﻱ ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥ ﺑﻜﺸــﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺧﻮﺩ ﻗﺼﻪ ﺑﺎ ﮔﺮﻩﮔﺸــﺎﻳﻲ ﺍﺯ
ﻣﺎﻫﻴــﺖ ﻭﺍﻗﻌﻲ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳــﺶ ،ﺣﻘﻴﻘــﺖ ﻣﺎﺟــﺮﺍ ﺭﺍ ﺭﻭﻧﻤﺎﻳﻲ ﻛﻨﺪ.
ﻋﻴﺎﺭ 14ﺷﺎﻳﺪ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﻭ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﻇﺮﺍﻓﺖ
ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻭ ﺩﻛﻮﭘﺎژ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻧﺴﻨﻲ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩ ،ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺩﻗﻴﻖ
ﻭ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﺍﻧﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺷﺨﺼﻴﺖﭘﺮﺩﺍﺯﻱ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺏ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺻﻠﻲ ﺑﻪﺗﺮﺳــﻴﻢ ﺩﻗﻴﻖ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺑﺎ ﺗﻌﻠﻴﻖﻫﺎﻱ
ﺑﺠﺎ ﻭ ﮔﺮﻩﮔﺸﺎﻳﻲ ﺣﻴﺮﺕﺍﻧﮕﻴﺰ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺳﻮﻡ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ،ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺟﺬﺍﺏ ﻭ
ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻗﺼﻪ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﮔﺰﺍﺭﻩ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺍﺻﻠﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺼﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻏﺎﻓﻞ ﻧﺸﺪﻥ ﺍﺯ ﻣﻜﺎﻓﺎﺕ
ﻋﻤﻞ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻘﻮﺑﺖ ﺟﺮﻡ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺯﻳﺴﺘﻦ ﻓﺮﻳﺪ ،ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﭼﺮﺍﻫﺎﻱ
ﺣﻴﺮﺕﺍﻧﮕﻴﺰ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﭘﺎﺳﺦ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
ﺣﺎﻻ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﻜﺎﻧﺲ ﺍﺑﺘﺪﺍﻳﻲ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺯﻩ ﻓﺮﻳﺪ ﺭﺍ ﭘﺸﺖ ﻭﺍﻧﺖ
ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻣﻌﻨﺎ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻴﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﭘﺸﺖ ﺁﻥ
ﻧﺸﺴﺘﻪ ﻭ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺮﻓﻲ ﺭﺍ ﻃﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﻜﺎﻳﺖ
ﻣﺨﻤﺼﻪ ﻭ ﻣﻜﺎﻓﺎﺕ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻮﻱ ﻣﺮگ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺳﻮﻱ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﺸﺎﻧﺪ .ﻭﺍﻗﻌﺎ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻗﺼﻪ
ﻓﺮﻳﺪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺭﻏﻢ ﺑﺨﻮﺭﺩ .ﺩﺭ ﺩﻛﺎﻥ ﺯﺭﮔﺮﻱ ﻓﺮﻳﺪ ﺟﻤﻠﻪﺍﻱ ﻧﻮﺷــﺘﻪ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻟﭗ ﺍﺻﻠﻲ ﻛﻼﻡ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺍﻳﻨﻜﻪ »ﺣﺴﺎﺏﻫﺎﻱ
ﻗﺒﻠﻲ ﺷﻤﺎ ﺑﺎ ﻧﺮﺥ ﺭﻭﺯ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ« ﻭ ﻣﺮگ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺤﻜﻲ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﻧﺮﺥ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻓﺮﻳﺪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﺤﺎﺳــﺒﻪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﻋﻴﺎﺭ
ﺍﻧﺴﺎﻧﻴﺖ ﻭ ﭘﺎﻛﻲ ﺩﺭ ﻭﻱ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎﻻ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻧﻘﻄﻪ ﺿﻌــﻒ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺩﺭ ﺍﻭﺝ ﻧﻘﻄﻪ ﻗــﻮﺕ ﺍﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻨﺸــﻴﻨﻲ ،ﺧﻮﺩ ﺗﻨﺎﻗﺾ ﻧﺎﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﻣﻲﻛﻨــﺪ ﻭ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺻﺤﻨﻪ ﺍﻧﻔﺠﺎﺭ ﺗﺎﻧﻜﺮ ﺑﻨﺰﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺟﺮﺍ ﺑﻪ
ﺩﺭﺳﺘﻲ ﭼﻔﺖ ﻭ ﺑﺴﺖ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﺧﻮﺏ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺩﺭﻧﻴﺎﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺑﺰﺭگ ﻓﻴﻠﻢ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺷﻴﻮﻩ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻭ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﺍﻧﻪ
ﺁﻥ ﺩﺭ ﺑﻴﺎﻥ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻧﻬﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﻗﺼﻪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﺎ ﺫﺍﺕ
ﻗﺼﻪ ﺩﺭﻫﻢﺗﻨﻴﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺩﺭﺍﻣﺎﺗﻴﻚ ﺍﺛﺮ ﺁﻣﻴﺨﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻧﺸﺎﻧﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺗﻈﺎﻫﺮﮔﺮﺍﻳﻲﻫﺎﻱ ﻣﻌﻨﺎﮔﺮﺍ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺳﺘﻨﺒﺎﻁ
ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺗﻠﺨﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﻭ ﻋﻤﻴﻘﻲ ﺑﻪ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﻧﻔﺲ ﻋﻤﻴــﻖ ،ﺗﺎﻣﻠﻲ ﻋﻤﻴﻖ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻧﺶ ﻫﺪﻳﻪ ﻣﻲﺩﻫﺪ.
63
ﺷﺶ ﻧﻜﺘﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺠﺮ
ﺭﺳﺘﺎﺧﻴﺮ ﺗﻮﻗﻴﻔﻰﻫﺎ
ﺍﻣﻴﺮ ﺑﻬﺎﺭﻯ
ﻳﻚ :ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻴﺴﺖ ﻭ ﻫﺸــﺘﻢ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺠﺮ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻯ
ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻯ ﺗﻮﻗﻴﻔﻰ ﺑــﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺣﺮﻛــﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ
ﺟﺪﻳﺪ ﺍﻣــﻜﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳــﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺗﺤﺴــﻴﻦ ﺷــﺪﻩﺗﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ
ﻭ ﺗﻜﻔﻴــﺮ ﺷــﺪﻩﺗﺮﻳﻦ ﻫــﺮ ﺩﻭ ،ﻓﻴﻠﻢﻫــﺎﻯ ﺗﻮﻗﻴﻔﻰ ﺑﻮﺩﻧــﺪ .ﻓﻴﻠﻢ
»ﺑﻪﺭﻧﮓ ﺍﺭﻏﻮﺍﻥ« ﺳﺎﺧﺘﻪ ﭘﻨﺞ ﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺣﺎﺗﻤﻲﻛﻴﺎ ﺑﺎ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ
ﺳﻴﻤﺮﻍﻫﺎﻯﻣﻬﻢﻓﺎﺗﺢﺍﺻﻠﻰﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺑﻮﺩﻭﻓﻴﻠﻢ»ﺯﻡﻫﺮﻳﺮ«ﺑﻪﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ
ﻋﻠﻰ ﺭﻭﻳﻴﻦﺗﻦ ﻫﻢ ﻣﻨﻔﻮﺭﺗﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ .ﺣﻮﺍﺷﻰ ﻭ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﺑﺮ
ﺳﺮ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺣﺘﻰ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻫﻢ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ
ﻛﻪ ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺷﺪﻳﺪﻯ ﺑﻴﻦ ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﺍﻥ
ﺑﺎﺳﺎﺑﻘﻪ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ
ﺁﻥ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﻭ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﻮﻗﻴﻔﻰﻫﺎ ،ﺗﺮﻳﻦﻫﺎﻱ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺣﺘﻲ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ »ﻫﻴﭻ« ﻭ » ﺁﺗﺸــﻜﺎﺭ« ﻫﻢ ﻛﻪ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺗﻮﺟــﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻱ ﺭﻓﻊ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﺷــﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺠﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺩﻭ :ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪﻫﺎﻱ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺳﻄﺢ ﺑﺎﻻﻱ
ﻛﻴﻔﻲ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺳــﻄﺢ ﻣﺘﻮﺳــﻂ ﻭ ﺣﺘﻲ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺭﻭ
ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻲﻫﺎ ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﺮ
ﺍﻳــﻦ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﺻﺤﻪ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻓﻨــﻲ ﻣﺜﻞ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻱ
ﻭ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺳــﻄﺢ ﺑﺎﻻﺗﺮﻱ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧــﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ.
ﺩﻟﻴﻠﺶ ﻫﻢ ﻭﺍﺿﺢ ﺍﺳــﺖ ﺑﺎ ﺭﻓﺎﻗﺖ ﻭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺷﺪ،
ﻭﻟﻲ ﺑﺎ ﺭﻓﺎﻗﺖ ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ ﺍﻛﺴﭙﻮﺯ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﮕﺎﺗﻴﻮ ﺭﺍ ﻳﺎﺩ ﮔﺮﻓﺖ ﻳﺎ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ
ﻓﻨﻲ ﺑﺎ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦﻫﺎﻱ ﺩﻳﺠﻴﺘــﺎﻝ ﻣﺪﺭﻥ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺟﺎﻱ ﺩﺭﻭﺑﻴﻦﻫﺎﻱ
35ﻣﻴﻠﻴﻤﺘــﺮﻱ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﺭﺍ ﺁﻣﻮﺧــﺖ .ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻳﻰ ﻣﺜﻞ »ﺁﻝ«،
»ﺑﻪ ﺭﻧﮓ ﺍﺭﻏﻮﺍﻥ«» ،ﺣﻮﺍﻟﻰ ﺍﺗﻮﺑﺎﻥ« ﻭ ...ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻯﻫﺎﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭ
ﻣﻮﻓﻘﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺳﻪ:ﺍﻣﺎﭘﺪﻳﺪﻩﻫﺎﻯﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺳﻪﭘﺪﻳﺪﻩﻣﻬﻢﺍﺯﺩﻧﻴﺎﻯﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﺍﻥ
ﺑﻮﺩﻧــﺪ .ﺗﻮﺭﺝ ﺍﺻﻼﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﻴﻠﻢ »ﺑﺪﺭﻭﺩ ﺑﻐﺪﺍﺩ« ،ﻓﺮﺷــﺎﺩ ﻣﺤﻤﺪﻯ
ﺑــﺮﺍﻯ ﻓﻴﻠﻢ »ﺁﻝ« ﻭ ﻣﺮﺗﻀــﻰ ﻏﻔﻮﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﻴﻠــﻢ »ﺣﻮﺍﻟﻰ ﺍﺗﻮﺑﺎﻥ«
ﺳــﻪ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭ ﺟﻮﺍﻥ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﺼﺮﻯ ﻗﺎﺑﻞ
ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﻪ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻜﺘﻪ ﺟﺎﻟﺐ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺮ ﺳﻪ
64
ﺍﻳﻦ ﻋﻨﺎﻭﻳــﻦ ،ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻯ ﺍﻭﻝ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﺎﻧﺸــﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺗﻮﺭﺝ ﺍﺻﻼﻧﻰ
ﻛــﻪ ﺑﺎ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻯ ﺳــﻴﺎﻩ ﻭ ﺳــﻔﻴﺪ ﻓﻴﻠﻢ »ﭼﻨﺪ ﻛﻴﻠــﻮ ﺧﺮﻣﺎ ﺑﺮﺍﻱ
ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺗﺪﻓﻴﻦ« ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺗﺴﻠﻂ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻯ ﺑﻪ ﺷﻴﻮﻩ
ﺳــﻴﺎﻩ ﻭ ﺳــﻔﻴﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺥ ﺑﻜﺸــﺪ ﺑﺎ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﺪﺭﻭﺩ ﺑﻐﺪﺍﺩ ﺗﺼﺎﻭﻳﺮ ﺭﻧﮕﻰ
ﺩﺭﺧﺸﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻛﻮﻳﺮ ﻭ ﺻﺤﺮﺍ ﻭ ﺩﺭﻳﺎ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩ .ﻣﻀﺎﻑ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﺭﺑﻴﻦ
ﺭﺍ ﺭﻭﻯ ﺷــﺎﻧﻪﻫﺎﻳﺶ ﺑــﻪ ﺁﺭﺍﻣﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﺨﺎﻃــﺐ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻟﻄﺎﻓﺖ ﻭ
ﺷﺎﻋﺮﺍﻧﮕﻰ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﻓﺮﺷﺎﺩ ﻣﺤﻤﺪﻯ ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻓﻴﻠﻢ
»ﺣﺲﭘﻨﻬﺎﻥ«ﺷﺎﺧﺺﺗﺮﻳﻦﻭﺟﻬﻪﻓﻴﻠﻢﺑﻮﺩﺩﺭﻓﻴﻠﻢ»ﺁﻝ«ﻫﻢﺧﻮﺵ
ﺩﺭﺧﺸﻴﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻧﻮﺭﭘﺮﺩﺍﺯﻯ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﻗﺎﺏﻫﺎﻯ ﺑﻪ ﻳﺎﺩ ﻣﺎﻧﺪﻧﻰ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻯ
ﺿﻌﻒﻫﺎﻯ ﺑﻰﺷﻤﺎﺭ ﻓﻴﻠﻤﻨﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﭘﻮﺷــﺶ ﺩﺍﺩ ﻭ ﻣﺮﺗﻀﻰ ﻏﻔﻮﺭﻯ ﺩﺭ
»ﺣﻮﺍﻟﻲ ﺍﺗﻮﺑﺎﻥ« ﻳﻚ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮔﺮﺍﻧﺒﻬﺎ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻯ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﻯ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﺪ ﺑﻪ ﻧﺴــﺨﻪ 35ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮﻯ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷــﺪﻩ ،ﺍﻣﺎ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺏ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺑﻮﺩ .ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﻯ
ﻏﻔﻮﺭﻯ ﻭ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﺗﻔﻜﻴﻚ ﻛﻨﺘﺮﺍﺳﺖ ﻭ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺭﻧﮓ ﻭ ﻧﻮﺭ
ﻓﻴﻠﻢ ﺩﺭ ﻣﺤﻠﻪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﺑﺨﺶﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﻴﻠﻢ ﻛﻪ ﻛﻨﺶﻫﺎﻯ
ﺩﺭﺍﻣﺎﺗﻴﻚ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺑﻮﺩ .ﺁﻧﻬﺎ
ﻳﻚ ﻓﻀﺎﻯ ﺧﺎﺹ ﻭ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻪ ﻓﺮﺩ ﺑﺼﺮﻯ ﺭﺍ ﺧﻠﻖ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﻏﻔﻮﺭﻯ
ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﺗﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻤﺒﺮﺩﺍﺭﺍﻥ ﺩﻳﺠﻴﺘﺎﻝ ﺳﻴﻨﻤﺎﻯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ .ﺣﻮﺍﻟﻰ
ﺍﺗﻮﺑﺎﻥ ﺑﺎ ﺭﻧﮓﻫﺎﻯ ﺧﺎﺹ ﻭ ﻛﻨﺘﺮﺍﺳــﺖ ﺑﺎﻻ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ
ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﺯﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﺑﻪ ﺧﺎﻛﺴــﺘﺮﻯ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻰﮔﺮﺍﻳﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ
ﺟﻬﺎﻥ ﺧﻴﺮ ﻭ ﺷﺮ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﺭﺩﻧﺎﻙ ﻭ ﺧﺎﻛﺴﺘﺮﻯ ﻭﻟﻰ ﺍﺻﻴﻞ
ﺩﺭ ﺍﻧﺘﻬﺎﻯ ﻓﻴﻠﻢ ﻣﻰﺷﻮﺩ.
ﭼﻬﺎﺭ :ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻛﺎﺳــﺘﻰﻫﺎﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺩﺍﺷﺖ
ﺍﻣﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺳــﺎﻟﻦ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﺎﺕ ﺑﺮﺝ ﻣﻴﻼﺩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺎﻟﻦ ﺍﻫﺎﻟﻰ
ﺭﺳﺎﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﻫﻨﺮﻯ ﺑﺰﺭگ ،ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﻰ ﻫﻮﺷﻤﻨﺪﺍﻧﻪ ﺑﻮﺩ
ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟــﻪ ﺑﻪ ﺟﻐﺮﺍﻓﻴﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻜﺎﻥ ﻭ ﺍﻫﻤﻴــﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻭ ﺣﺘﻰ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺩﻝ ﺧﻮﺩ ﻳﻚ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺑﻪ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ
ﻣﻰﺩﺍﺩ .ﺳــﺎﺧﺘﻤﺎﻧﻰ ﺑﺰﺭگ ﺑﺮ ﺑﻠﻨﺪﺍﻯ ﺷــﻬﺮ ﺗﻬــﺮﺍﻥ ﻭ ﻣﺤﻮﻃﻪ
ﺁﺯﺍﺩ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﻛﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺭﺳــﺎﻧﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﭗ ﺯﺩﻥ ﻭ ﺳــﻴﮕﺎﺭ
ﻛﺸﻴﺪﻥ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺭﺍﺣﺘﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ...ﻫﻤﮕﻰ
ﺍﺯ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﻜﺎﻥ ﺑﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﻧﺎﺧﻮﺷــﺎﻳﻨﺪﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺑﺮﮔــﺰﺍﺭﻯ ﺍﺧﺘﺘﺎﻣﻴﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳــﺰﻯ ﻏﻠﻂ ﻳﺎ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻋﺪﻡ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﺭﺥ ﺩﺍﺩ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻨﻔﻰ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﺮ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﺭﺳــﺎﻧﻪ
ﮔﺬﺍﺷــﺖ ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻛﺎﺭ ﺣﺘــﻰ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﺗﺎﺏ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺍﺧﺘﺘﺎﻣﻴﻪ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩ.
ﭘﻨﺞ :ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﻧﻜﺎﺕ ﺟﺎﻟﺐ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻧﻴﺎﻣﺪﻥ
ﺁﺧﺮﻳــﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺁﻧﺠﻠــﻮ ﭘﻮﻟﺲ ﺑﻪ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻭ ﺍﻧﺼﺮﺍﻑ ﻛــﻦ ﻟﻮچ ﻭ
ﺍﻟﻴﺎ ﺳﻠﻴﻤﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺑﻮﺩ .ﻛﻦ ﻟﻮچ ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻏﺎﺯ
ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻣﺠﻠﻪ ﺍﻣﭙﺎﻳﺮ ﺍﻧﺼﺮﺍﻑ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺠﺮ ﺭﺍ ﺍﻋــﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻛﻪ
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﺁﻥ ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯ ﺿﺪﺻﻬﻴﻮﻧﻴﺴﺖ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ﺑﺎ ﻋﺪﻡ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﻓﻴﻠﻤﺴﺎﺯ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ .ﺁﺧﺮﻳﻦ
ﻓﻴﻠﻢ ﺁﻧﺠﻠﻮ ﭘﻮﻟﺲ ﻫﻢ ﺧﻴﻠﻰ ﺑﻰﺳــﺮﻭﺻﺪﺍ ﺑﻪ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻧﻴﺎﻣﺪ ،ﺩﺭ
ﺻﻮﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﺍﻳﻦ
ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻥ ﻳﻮﻧﺎﻧﻰ ﻧﺰﺩ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﺍﻥ ﺳــﻴﻨﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻳﻦ
ﻓﻴﻠﻢ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺷﺪ.
ﺷـﺶ :ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻓﻴﻠﻢ ﻓﺠﺮ ﻃﺒﻖ ﺳــﻨﺖ ﺑﺎ ﺍﻫﺪﺍﻯ ﺟﻮﺍﻳﺰ ﺑﻪ
ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎﻓﺖ ﺍﻣﺎ ﺑﻰﻧﻈﻤﻰﻫﺎﻯ ﻣﻜﺮﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﺩﺭ ﻧﻤﺎﻳﺶ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺣﺮﻓﻪﺍﻯ ﺳﻴﻨﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺗﺎ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺑﺎﻗﻰ
ﻣﺎﻧﺪﻩ .ﺁﻳﺎ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻯ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ
ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺳﺮﻳﺎﻟﻰ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻧﺸﻮﻧﺪ .ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﺩﻭﻟﺖ
ﻧﻬﻢ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻗﻴﺎﺱ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﻗﺒﻠﻰ
ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻛﺎﻣﻞﺗﺮﻳﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ
ﺍﻣﺴﺎﻝ ،ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺍﻯﻛﺎﺵ ﺩﺭﺱﻫﺎﻳﻰ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﺸﻨﻮﺍﺭﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ ﺁﺧﺮ ﺩﻭﻟﺖ ﻓﻌﻠﻰ
ﺷــﺎﻫﺪ ﻳﻚ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﻣﺘﻌﺎﺩﻝﺗﺮ ﺑﺎﺷــﻴﻢ .ﺭﻓﻊ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻯ
ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪﻯ ﻛﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﻛﺎﺭ ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪﻯ ﺍﺳﺖ
ﺍﻣــﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﻛﻤﺘﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺭﻓﻊ ﺗﻮﻗﻴﻒﻫﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺑﻪ ﺍﻧﺼــﺎﻑ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻥ ﺭﻓﻊ ﺗﻮﻗﻴﻒ ﺍﻳﻦ ﻓﻴﻠﻢﻫﺎ
ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳــﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ ﻭﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻮﺟﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﻳﻚ ﺟﺸــﻨﻮﺍﺭﻩ
ﻛﺎﻓﻰ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺩﻭﮔﺎﻧﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ
ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺻﻨﻌــﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﺤﺚ ﻭﻳﮋﻩ ﺍﻳﻦ ﺷــﻤﺎﺭﻩ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺗﺎﺭﻳــﺦ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺍﺳــﺖ؛ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻭ ﻣﻴﺰﮔﺮﺩﻱ ﺟﻨﺠﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺳــﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ،ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻭ ﺑﺎﻭﻧﺪ ﻛﻪ ﮔﺮﭼﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺸﺘﺮﻛﻲ
ﻧﺮﺳﻴﺪ ﺍﻣﺎ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻫﺎﻱ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻱ ﺭﻭﺷﻦ ﺳﺎﺧﺖ.
ﺭﻳﺸﻪﻫﺎﻱ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ
ﺗﺮﺍژﺩﻱ ﻳﻚ ﻧﻬﻀﺖ
»ﺍﻳﻦ ﻣﺼــﺪﻕ ﺭﺍﻩ ﺭﺍ ﮔــﻢ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻣﺴــﺘﺤﻖ ﭼﻨﻴــﻦ ﻋﺎﻗﺒﺘﻰ
ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺗﻤﺎﻡ ﻫﻢ ﻭ ﻏﻢ ﺍﻭ ﺍﻳﻦ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣــﺮﺩﻡ ﻓﺮﻳﺎﺩ ﺯﻧﻨﺪ
ﺯﻧــﺪﻩ ﺑﺎﺩ ﻣﺼﺪﻕ .ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻭ ﻛﺸــﻮﺭﺵ ﺧﻴﺎﻧــﺖ ﻛﺮﺩ .ﻃﺒﻖ
ﺷﺮﻉ ﺷﺮﻳﻒﺍﺳﻼﻣﻰ ﻣﺠﺎﺯﺍﺕ ﻛﺴﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﺮﻣﺎﻧﺪﻫﻰ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ
ﻛﺸﻮﺭﺵ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻛﻨﺪ ﻣﺮگ ﺍﺳﺖ«.
ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﻓﻮﻕ ﺁﻣﺪ ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ ﺳــﺨﻨﺎﻥ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑــﺎ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻣﺼﺮﻱ
ﺍﺧﺒﺎﺭﺍﻟﻴﻮﻡ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻭﻱ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﻛﻪ »ﺁﻳﺎ ﻋﻘﻴﺪﻩ
ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑــﺮﺍﻯ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﺭژﻳــﻢ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ
ﻣﻰﻛﺮﺩ؟« ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺁﺭﻯ ،ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭﻯ ﺟﻤﻬﻮﺭﻳﺖ ﻣﻰﻛﻮﺷﻴﺪ.
ﻣﺼﺪﻕ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﺎﻩ ﻗﺒﻞ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺖ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭﻟﻰ
ﻣﻦ ﻧﺎﻣﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺷﺎﻩ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ
ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺷﺎﻩ ﻫﻢ ﻣﻮﻗﺘﺎ ﺍﺯ ﻓﻜﺮ ﻣﺴﺎﻓﺮﺕ ﻣﻨﺼﺮﻑ ﺷﺪ .ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﻗﺒﻞ
ﻣﺼﺪﻕ ،ﺷــﺎﻩ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﺍﻣﺎ ﺷﺎﻩ ﺑﺎ ﻋﺰﺕ
ﻭ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﻠﺖ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ
ﺭژﻳﻢ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺴﺖ«.
ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺍﺯ ﺩﻛﺘﺮ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﻜﺘﻮﺑﺎﺕ ﻣﻨﺘﺸﺮﻩ ﺍﺯ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻧﺎﻣﻪﺍﻱ
ﺑﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ 27ﻣﺮﺩﺍﺩ 32ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻫﺸﺪﺍﺭ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﻭﻗﻮﻉ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺭ ﺑﺨﺸﻲ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ» :ﺍﮔﺮ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺑﺎ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺳﻲ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﻛﻨﺎﺭ
ﺑﺮﻭﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﻦ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﺪﻱﻫﺎﻱ ﺧﺼﻮﺻﻲﺗﺎﻥ ﻧﺴﺒﺖ
ﺑــﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﺍﺯ ﻭﻗﻮﻉ ﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﻪﻭﺳــﻴﻠﻪ ﺯﺍﻫــﺪﻱ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ
ﺑﺎ ﻧﻘﺸــﻪ ﺧﻮﺩ ﺷﻤﺎﺳــﺖ ﺁﮔﺎﻩ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻓﺮﺩﺍ ﺟﺎﻱ ﻫﻴــﭻ ﮔﻮﻧﻪ ﻋﺬﺭ
ﻣﻮﺟﻬﻲ ﻧﺒﺎﺷــﺪ) «.ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻣﻜﺘﻮﺑﺎﺕ ،ﺳــﺨﻨﺮﺍﻧﻲﻫﺎ ﻭ ﭘﻴﺎﻡﻫﺎﻱ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ( ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﺻﺤﺖ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ،ﻧﮕﺎﻩ ﺍﺟﻤﺎﻟﻲ ﺑﻪ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺩﺭ ﻣﻬﺮﻣﺎﻩ 1331ﺩﺭ ﭘﺎﺳﺦ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﺳﺶ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻛﺪﺍﻡ
ﺍﺳﺖ؟ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺣﻜﻮﻣﺖ ﻓﻌﻠﻲ )ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺼﺪﻕ( ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺘﻲ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻱ ﻣﻠﺖ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ ﭼﻮﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﺻﻮﻝ
ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻛﺎﻣﻼ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻫﻢ ﺧﺎﺋﻦ ﺑﻪ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻭ ﻣﻠﺖ
ﻧﻴﺴﺖ) «.ﺑﺎﺧﺘﺮ ﺍﻣﺮﻭﺯ 20 ،ﺩﻱ ﻣﺎﻩ (1331
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ
ﻧﻴﺰ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪﺍﻱ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﺮﺩ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ
ﺑﺰﺭگ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻣﺴﺠﺪ ﺷﺎﻩ )ﺳﺎﺑﻖ( ﺑﺮﭘﺎ ﺷﺪ ﻭ ﺿﻤﻦ ﺁﻥ ،ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﺎﻥ
ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺍﺑﻄــﺎﻝ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻧﻔﺖ 1933ﺑﻪ ﺳــﺨﻨﺮﺍﻧﻲ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻭ
66
ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺷﺪﻧﺪ.
ﺩﺭ ﭘﻲ ﺍﻳﻦ ﺳــﺨﻨﺎﻥ ،ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻋﻠﻤﺎ ﻭ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ
ﺻﺪﻭﺭ ﻓﺘﺎﻭﺍﻳﻲ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﻗﻮﻳﺎ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ.
ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺧﻮﺍﻧﺴﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﻮﺷﺖ» :ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺜﻞ
ﺣﻀﺮﺕ ﻣﺴﺘﻄﺎﺏ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺩﺍﻣﻪﺑﺮﻛﺎﺗﻪ ﻛﻪ ﻣﺠﺘﻬﺪﻱ ﻋﺎﺩﻝ
ﻭ ﺑﺎﺷﻬﺎﻣﺖ ﻭ ﺩﻟﺴﻮﺯ ﻭ ﻓﺪﺍﻛﺎﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻣﺮﺩﻣﻨﺪ ،ﺑﺎ
ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺟﺪﻳﺖ ﻭ ﺗﺮﻏﻴﺐ ﻭ ﺗﺤﺮﻳﺾ ،ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻴﺪﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺩﻳﮕﺮ
ﻣﺠﺎﻝ ﻋﺬﺭﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺴﻲ ﺑﺎﻗﻲ ﻧﻤﻲ ﻣﺎﻧﺪ«.
ﺩﺭ ﺁﺫﺭ 11 ،1329ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻃﺮﺡ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ
ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﺍﻣﻀﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺑﻪ 12ﻧﻔﺮ ﻧﺮﺳــﻴﺪ ،ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺸﺪ .ﺍﻣﺎ ﻣﺎﻩ
ﺑﻌﺪ ،ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷــﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪ ﺷــﺎﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺠﺎﻫﺪﺕ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ
ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺭﺳﻴﺪ.
ﺩﺭ ﻣﺎﺟﺮﺍﻱ ﻓﺮﻭﺵ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻗﺮﺿﻪ ﻣﻠﻲ ،ﻓﺘﻮﺍﻫﺎﻱ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ
ﻧﻘﺶ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻧﻬﻀﺖ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﺮﺩ .ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺭﻭﺯ
ﺳــﻲﺍﻡ ﺗﻴﺮ ﻃﻲ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪﺍﻱ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺩﻋﻮﺕ
ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﭘﺎﻱ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺳﺪ،
ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺗﺎﺳﻴﺴﺎﺕ ﻧﻔﺘﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺮﺩ.
ﻭﻱ ﭘﻴﺶﺗﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ» :ﻣﻦ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺍﺟﻨﺒﻲ ﻛﻪ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﺼﺎﻟﺢ
ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ .ﺍﻳﻦ ﺍﺟﻨﺒﻲ ﺧﻮﺍﻩ ﺭﻭﺱ
ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺧﻮﺍﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻳﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻳﺎ ﺁﻟﻤﺎﻥ .ﻣﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﻧﺒﺎﻳﺪ
ﻧﻮﻛﺮ ﺍﺟﻨﺒﻲ ﺑﺎﺷــﺪ .ﻣﻦ ﺍﮔﺮ ﺯﻧﺪﻩ ﻣﺎﻧﺪﻡ ﻭ ﺍﺯ ﺯﻧﺪﺍﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪﻡ ﻛﺎﺭﻱ
ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻳﻚ ﻗﻄﺮﻩ ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻧﺪﻫﺪ«.
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ
ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻧﻴﺰ ﻧﻘﺸﻲ ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ .ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻪﺍﻱ
ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺒﻮﺩ ﺑــﻪ ﻏﺎﺭﺗﮕﺮﻱ ﺧﻮﺩ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﺯ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺣــﻖ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻱ ﻣﻲﻛﺮﺩ ،ﺑــﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﻭﻱ ﻫﻤﺎﻳﺶ
ﺍﻋﺘﺮﺍﺽﺁﻣﻴﺰﻱ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺑﻬﺎﺭﺳــﺘﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺟﺘﻤﺎﻉ
ﭘﺮﺷــﻮﺭ ،ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲﻫﺎ ﺍﺯ ﺷــﺮﻛﺖ ﻧﻔﺖ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺷﺪ ﻭ
ﺑﺪﻳﻦﺗﺮﺗﻴﺐ ﺯﻣﻴﻨﻪﻫــﺎﻱ ﺍﺟﺮﺍﻱ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ
ﻋﻤﻠﻲ ﺷﺪ.
ﺩﻳﺮﻱ ﻧﭙﺎﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺳﺮﺧﻮﺭﺩﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ،ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺧﺎﻟﺖ
ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻭ ﭼﻨﺪ ﻛﺸــﺘﻲ ﺟﻨﮕﻲ ﺑﻪ ﺳﻮﺍﺣﻞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻋﺰﺍﻡ ﻛﺮﺩ.
ﺩﺭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻻﻫﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷــﻜﺎﻳﺖ ﻭ ﺧﺮﻳﺪ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻢ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺑﺪﻳﻦﻭﺳــﻴﻠﻪ ،ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ
ﻣﺨﺎﻃﺮﻩﺍﻱ ﺟﺪﻱ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺳﺎﺧﺖ.
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻧﻈﺎﻣﻲ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ
ﺳــﺨﻦ ﺍﺯ ﺍﻋﻼﻡ ﺟﻬﺎﺩ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ .ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻓﺮﺍﻧﺴﻮﻱ »ﻟﻮﻣﻮﻧﺪ«
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻧﻮﺷﺖ» :ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ،ﭘﻴﺸﻮﺍﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺁﻭﺭﺩﻩﺍﻧﺪ ﺧﻴﻠﻲ ﺷــﺎﺩﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ .ﻳﻚ ﭼﻨﻴﻦ ﺟﻮ ﻣﺴﻤﻮﻣﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻏﺮﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﻨﮓ ﻣﻘﺪﺱ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻔﺖ ،ﺗﻬﺪﻳﺪ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﻗﻢ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺭﻭﺯﻱ ﺩﺭ ﻗﻢ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻡ ﺭﻓﺘﻢ،
ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺑﻪ ﺭﺍﻩ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﭼﻨﻴــﻦ ﺟﻬﺎﺩ ﻣﻘﺪﺱ ،ﺑﻪﻗﺪﺭﻱ ﺯﻳﺎﺩ ﺷــﻨﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﺩﻻﻙ ﺑﻪ ﺭﻓﻘﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺁﻗﺎ ﻧﺨﻮﺩ ﻛﻴﻠﻮﻳﻲ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥﻫﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺍﺯ 17ﺭﻳﺎﻝ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺣﺎﻻ 18ﺭﻳﺎﻝ ﺷﺪﻩ ﻳﻌﻨﻲ ﻳﻚ ﻗﺮﺍﻥ ﮔﺮﺍﻥ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ
ﭘﺸﺖﭘﺮﺩﻩ ﺁﻫﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺟﻬﺎﺩ ﻭ ﺟﺪﺍﻝ ﺑﻜﺸﺎﻧﺪ«.
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎ .ﻣﻦ ﻓﻬﻤﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﺩﺳﺘﻲ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ
ﺟﺮﻗﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ
ﻭ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ
28ﺩﻱﻣﺎﻩ ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ ﺟﺮﻗــﻪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺑﻴﻦ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺳﻮﻱ ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻥ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻫﺎﻧﺶ ﻫﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﻛﻢﻟﻄﻔﻲ ﻭ ﺑﻲﻣﻬﺮﻱ ﻭﺍﻗﻊ
ﻣﻠﻲ ﻣﺼﺪﻕ ﺯﺩﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ،ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ
ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﺎﺕ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ
ﻻﻳﺤﻪ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ
ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻨﻌﻜﺲ
ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺩﺭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺩﻭﺭﻩ
ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺁﻥ ﺑﺮﺧﻲ
ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻛﻪ ﻛﻮﺩﺗﺎ
ﺍﺯ ﻗﻮﺍﻧﻴــﻦ ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺩﻭﻟــﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ،ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ ﺣﻮﺍﻟﻲ
ﺷــﺶ ﻣﺎﻩ ﺑــﻪ ﻃــﻮﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸــﻲ ﺍﺟﺮﺍ
ﻇﻬﺮ ﺗﺎ ﺷــﺐ ﺳــﻌﻲ ﻛﺮﺩ ﺑﺎ ﺳــﺮﺗﻴﭗ
ﻣﻲﺷــﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷــﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮﺭﺩ
ﺭﻳﺎﺣﻲ ﺗﻤﺎﺱ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺍﻭ
ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴــﺖ ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ .ﺳــﺎﻋﺖ 9ﺷــﺐ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ
ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ،
ﺁﻗﺎﻱ ﺭﻳﺎﺣــﻲ ﺑﻪ ﻣﺼــﺪﻕ ﺗﻠﻔﻦ ﺯﺩ ﻭ
ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺗﺎ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﻧﺎﻣــﻪﺍﻱ ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ
ﭘﺮﺳﻴﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﺩﺍﺷــﺘﻴﺪ؟ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻛﻪ
ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻻﻳﺤﻪ
ﻛﺎﺭ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ
ﻋﻠﻤﺎﻱ ﻣﻄﺮﺡ ﺩﺭ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ
ﺍﺧﺘﻴــﺎﺭﺍﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ
ﺍﺯ ﺍﻭ ﭘﺮﺳــﻴﺪ ﻣﮕﺮ ﻣﻦ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻧﺪﺍﺩﻩ
ﻻﻳﺤﻪ ﺭﺍ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺎ ﺍﺻﻮﻝ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻲ
ﺑﻮﺩﻡ ﻳﻚ ﺗﺎﻧﻚ ﺳﺮ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ؟
ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻧﻘﺶ ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﻭ
ﻭ ﺻــﻼﺡ ﻛﺸــﻮﺭ ﻭ ﻣﻮﺟــﺐ ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ
ﭼﺮﺍ ﺗﺎﻧﻚ ﺭﺍ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺘﻴﺪ؟ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ
ﺑﻌﻀﺎﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻧﻪﺍﻱﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ
ﻣﺸﺮﻭﻃﻴﺖ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ) .ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ
ﺍﺯ ﺯﻣــﺎﻥ ﻛﻮﺩﺗــﺎﻱ ﺍﻭﻝ ﺩﺭ 25ﻣﺮﺩﺍﺩ
29ﺩﻱ ﻣﺎﻩ (1331
ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻳﻚ ﺗﺎﻧﻚ ﺳﺮ ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻲ
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻨﺰﻝ ﺍﻭ ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﻠﻮﻱ ﻫﺮ ﺣﻤﻠﻪ ﻭ ﻫﺠﻮﻡ
ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺗﻲ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ .ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ .ﺭﻳﺎﺣﻲ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺩﻳﺪﻳﻢ ﻻﺯﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﺁﻥ
ﺩﻭﻡ ﺑــﺎ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺣﻖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻴﻢ .ﺍﻳﻦ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺩﻳﺪﻡ ﻭ ﺷﻨﻴﺪﻡ ﻭ ﺍﻃﻼﻉ
ﺩﻭﻟﺖ ﺗﻔﻮﻳﺾ ﻛﺮﺩﻧــﺪ .ﺩﺭ ﻣﺮﺗﺒﻪ ﺩﻭﻡ ﻫﻢ ﺍﻛﺜﺮﻳــﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﺍﺭﻡ .ﻣــﻦ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺘﺎﺛﺮ ﺷــﺪﻡ .ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﻗﻢ ﺁﻥ
ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺻﺤﻨﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﻳﺪﻡ ﻭ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷــﺪﻡ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮ ﻋﻠﻤﺎ ﺑﻪ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ
ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻧﺒﻮﺩ ﻭﻟﻲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎﻭﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻫﻢ ﻭ ﺩﺷﻤﻦ ﻣﺼﺪﻕ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﭼﻮﻥ ﺧﻴﺎﻝ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻭ ﺑﻪ ﺗﻮﺩﻩﺍﻱﻫﺎ
ﺭﻓﻊ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻳﻜﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﺼﺪﻕ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻋﻤﻞ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺧﻼﺻﻪ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﻧﺎﺟﻮﺍﻧﻤﺮﺩﺍﻧﻪﺍﻱ ﻋﻠﻴﻪ
ﻭ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﻣﺎﺟﺮﺍﻱ ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺭﻓﺮﺍﻧﺪﻭﻡ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﻣﺼﺪﻕ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﻣﺮﺩﻱ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ،ﺁﺯﺍﺩﻣﻨﺶ ﻭ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ
ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻮﺩ .ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷــﺪ ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺳﻠﻄﻪ ﺍﺟﺎﻧﺐ ﺑﻮﺩ«.
ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺼﺪﻕ
ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺳﻴﺪ ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳــﻢ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻘﻄﻊ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻫﺮﭼﻨــﺪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺯﻣﺎﻣﺪﺍﺭﻱ ﺗﺎﺭﻳﺨــﻰ ﺩﺭ » ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳــﺖ« ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺳــﻄﺢ ﺑﺎﻻ
ﻣﺼﺪﻕ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬــﻢ ﻭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺍﺳــﺖ ﻭﻟﻲ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷــﺖ -ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﻭﻯ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻨﺘﺨﺒﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺗﺤﺖ ﻓﺮﻳﺒــﻜﺎﺭﻱ ﺯﺍﻫﺪﻱ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑــﺮﺍﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﻫﻔﺪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﻣﻠﻰ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻓﺮﺩﺍﻱ ﺭﻭﺯﻱ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺳﺎﻗﻂ ﺷﺪ ،ﺑــﻮﺩ -ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻫﻔﺪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﻮﺭﺍﻱ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﻱ ﮔﻔﺖ» :ﻣﺎ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﺷﺪﻳﻢ ،ﻣﺎ ﭘﻴﺮﻭﺯ ﻣﻠﻰ ﻛﻪ ﻣﻌﻤﻢ ﻭ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻭ ﺣﺠﺖﺍﻻﺳــﻼﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺍﺯ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ
ﺷﺪﻳﻢ«.
ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻓﺮﺍﻛﺴﻴﻮﻥ ﺟﺒﻬﻪﻣﻠﻰ ﺑﻪﺷﻤﺎﺭ ﻣﻰﺭﻓﺘﻨﺪ.
ﺣﻤﺎﻳﺖﻫﺎﻱ ﺯﻋﻴﻢ ﺣﻮﺯﻩ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﻕ
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺷﺎﻩ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭ ،ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ
ﻫﺮﭼﻨــﺪ ﺩﺭ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺗﺤــﻮﻻﺕ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ،ﺩﻛﺘﺮ ﺳﻴﺪﺣﺴــﻦ ﺍﻣﺎﻣﻰ ،ﺍﻣﺎﻡﺟﻤﻌﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺭﺋﻴﺲ
ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻱﻣﻠﻰ ﺗﺎ ﺭﻭﺯ ﻗﻴﺎﻡ 30ﺗﻴﺮ ﺑﻮﺩ ،ﺩﺭ »ﻋﺮﺻﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ«
ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺗﻘﻠﻴﺪ ﺗﺎ ﻋﻠﻤﺎﻱ ﻣﻄﺮﺡ ﺩﺭ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻧﻘﺶ ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﻭ ﺑﻌﻀﺎ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻧﻪﺍﻱ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ.
ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺟﺒﻬﻪ
ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺜﺎﻝ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻱ ﺑﺎ ﺩﻛﺘــﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﻮﺩ.
ﮔﺮﭼﻪ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺳﺖ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺧﻲ ﺩﻳﮕﺮ
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻭﺍﻗﻌﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﻢ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ]ﺍﻧﺘﺼﺎﺏ ﻧﺎﻳﺐﺍﻟﺘﻮﻟﻴﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺑﻪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ.
ﺣﻀﺮﺕ ﻣﻌﺼﻮﻣﻪ )ﺱ([ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺭﺋﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﻦ
ﺩﻛﺘﺮﻧﺎﺻﺮ ﻫﻤﺎﻳﻮﻥ ﻛﺎﺗﻮﺯﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭﻩ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻠﻲ
ﺗﻤــﺎﺱ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷــﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﺗﺸــﻴﻊ ﻭ ﺗﺴــﻨﻦ ﻓﺘﻮﻱ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻔﺖ ﺑﺎﻳﺪ
ﺍﺳــﺖ ،ﻭﻟﻲ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﺁﻗﺎﻱ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧــﻲ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﺑــﺎ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻣﻠﻲ ﺷﻮﺩ ،ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﺖ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ
ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﻫﻔﺪﻫﻢ ﺑﺮﺧﻲ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ
ﺍﺳﺘﺎﺩﻋﺒﺪﺍﻟﺤﺴﻴﻦ ﺣﺎﺋﺮﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻓﻀﺎﻱ ﻗﻢ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺣﺎﺝﺳــﻴﺪ ﺟﻮﺍﺩﻱ ﻭ ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻭ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻧﻬﻀﺖ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﻣﺮﺩﺍﺩ 1332ﺑﺮﺣﺴــﺐ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻦ ﻣﻠﻲ ﺭﺍ ﺯﻧﺪﻩ ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ،ﺑﻪ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺯﻧﺠﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﻗﻢ ﻣﻲﺭﻓﺘﻢ ،ﺩﺭ ﻗﻢ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﻓﻬﻤﻴﺪﻡ ﺷﺐﻫﺎ ﻋﺪﻩﺍﻱ )ﻣﺮﺩﻡ ﺑﺮﺧﻲ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎ ﺗﻮﻃﺌﻪﻫﺎﻱ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧــﺪ ،ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺭ
ﺧﻴﺎﻝ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧــﺪ ﺗﻮﺩﻩﺍﻱ ﻫﺴــﺘﻨﺪ( ﺍﻋﻼﻣﻴﻪﻫﺎﻳﻲ ﺧﻄﺮﻧﺎﻙ ﺩﺭ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﻼﻣﻴﺖ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺖ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺍﺳﺖ .ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ
ﻣﻨﺰﻝ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻋﻠﻤﺎ ﭘﺨﺶ ﻣﻲﻛﻨﻨــﺪ .ﺩﺭ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﻭ ﺯﺍﻳﻴﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ ،ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ
ﺍﻋﻼﻡ ﺧﻄﺮ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻓﺮﺩﺍ ﻫﻤﻪ ﺷﻤﺎ ﻣﺪﺭﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻨﺎﺩﻱ ﺭﺍﻩ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ ﻳﮕﺎﻧﮕﻲ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ«.
ﺭﺍ ﺑــﻪ ﺩﺍﺭ ﻣﻲﺁﻭﻳﺰﻳﻢ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﺣﺮﻑﻫــﺎ .ﺍﻳﻦ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻣﺪﺕ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 1332ﺑﻴﻤﺎﺭ ﺷﺪ
ﻣﻨﺰﻝ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺑﺮﻭﺟﺮﺩﻱ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﺗﺎ ﻣﻨﺰﻝ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﻠﻤﺎ ﭘﺨﺶ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻋﻤﻼ ﺍﺯ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺭﻓﺖ .ﺩﺭ ﺑﻬﻤﻦ ﺳﺎﻝ 1340
ﺑﻮﺩﻧــﺪ .ﺣﺎﻻ ﺍﻳﻦ ﭼﻪ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﻮﺩ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﻭﻟــﻲ ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻭﻱ ﺩﺭ ﺑﺴــﺘﺮ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﺑﻮﺩ ،ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺷــﺎﻩ ﺑﻪ ﺍﺻﺮﺍﺭ
ﺧﻮﺩﻡ ﺩﻳﺪﻡ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻭﻗﺘﻲ ﻣﺼﺪﻕ ﺳﻘﻮﻁ ﻛﺮﺩ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﺍﻣﻴﻨﻲ ،ﻧﺨﺴــﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﻭﻗﺖ ،ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻟﺠﻮﻳﻲ ﻧﺰﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﻓﺖ .ﻭﻗﺘﻲ
ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺍﺑﺮﺍﺯ ﺧﻮﺷﺤﺎﻟﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻣﻦ ﻗﻢ ﺑﻮﺩﻡ ،ﻳﺎﺩﻡ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﺗﺎﻕ ﺷــﺪ ،ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﭘﺘﻮ ﺭﺍ ﺑﺮﺳﺮ ﺧﻮﺩ ﻛﺸﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ
ﻫﺴــﺖ ﺑﻪ ﻋﻴﺎﺩﺕ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻴﻮﻥ ﻣﻌﻤﺮ ﻛﻪ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﭘﺸــﺖﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷــﺎﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﺯ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻳﻲ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺍﻋﺮﺍﺽ ﻛﺮﺩ
ﺭﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻡ؛ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﻴﻤﺎﺭﻱ ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺧﻮﺷــﺤﺎﻟﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻭﺗﻨﻬﺎ ﺟﻤﻠﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ» :ﺭﻭﺯ ﻗﻴﺎﻣﺖ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﺮﺍ ﭼﻪ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷــﻨﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻼﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺳﺮﺵ ﺧﻮﺍﻫﻲ ﺩﺍﺩ؟«
67
ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ:
ﻣﺼﺪﻕ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩ
ﺣﺴﻦ ﻧﻈﺮﻯ
ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻰ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺴـﺎﺋﻞ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻨﺎﻗﺸﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﺳـﺖ .ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﻧﺎﻡ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻌﻤﺎﺭ
ﻣﻠﻰ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭﻟﻰ ﺑﺮﺧﻰ ﺧﻼﻑ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻌﺘﻘﺪﺍﻥ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺩﻭﻡ ،ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺍﺯ
ﻓﺮﺯﻧﺪﺍﻥ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺍﺑﻮﺍﻟﻘﺎﺳﻢ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﺣﻘﻮﻕ ،ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺭﻫﺒﺮ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻰ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﻌﺘﻘﺪ
ﺍﺳﺖ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﺎ ﻣﻠﻰ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮﺩ .ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ،ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺍﻧﺸﻜﺪﻩ ﺣﻘﻮﻕ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻬﻴﺪﺑﻬﺸﺘﻰ
ﭘﺬﻳﺮﺍﻯ ﻣﺜﻠﺚ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻛﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺭﺩ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻛﻨﺪ.
ﺑﺎﺗﻮﺟـﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﺷـﻤﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻـﺮ ﺑﺎ ﻧﻈﺮﺍﺕ
ﻣﻌﻤـﻮﻝ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻛﻤﻰ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳـﺖ ﺧﺪﻣﺖ ﺷـﻤﺎ
ﺭﺳـﻴﺪﻳﻢ ﺗـﺎ ﻧﻈـﺮ ﻭ ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﺘـﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺼـﻮﺹ ﻧﻬﻀـﺖ
ﻣﻠﻰ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺟﻮﻳﺎ ﺷـﻮﻳﻢ .ﺳﻮﺍﻝ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻰ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﭼﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ ﻭ ﺁﻳﺎ
ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻰ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻫﺴﺘﻴﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟
ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ
ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﺳﺖ .ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ
ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻯ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﭘﺮﺩﻩﭘﻮﺷﻰ ﻭ ﺩﺳﺘﺨﻮﺵ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻰﺩﺍﻧﻴﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺩﺭ ﺍﻣﻮﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﻛﺮﺩﻩ
ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎﻯ ﺩﻫﻪ 20ﺗﺎ 30ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭ
ﻣﺮﻣﻮﺯ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻛﻪ ﺭﻳﺸــﻪﻳﺎﺑﻰ ﻭ ﺁﺷﻜﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ
ﺍﺣﺘﻴﺎﺝ ﺑﻪ ﭘﮋﻭﻫﺶ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻧﺒﻮﻫﻰ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻧﺪ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻣﻦ ﻫﻤﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﻓﺮﺍﻣﺎﺳﻮﻧﺮﻯ
ﻭ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻳﻰ ﺳﺮﭼﺸــﻤﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎ ﻛﺎﺭﮔﺮﺩﺍﻧﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ
ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩ .ﺁﻧﻬﺎ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻭﺍﺣﺪﻯ ﺭﺍ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ
ﻭ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺳــﺮﭘﻮﺵ ﮔﺬﺍﺷﺘﻦ ﺑﺮ ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺳﻌﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ
ﻣﺼﺪﻕ ﻧﻘﺶ ﻏﻴﺮﻭﺍﻗﻌــﻰ ﺩﻫﻨﺪ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺩﻳﮕــﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ
ﻓﺪﺍﻛﺎﺭﻯﻫﺎ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻼ ﺳﺎﻧﺴــﻮﺭ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺧﻮﺷــﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ
ﺍﺳــﻨﺎﺩ ﮔﻮﻳﺎﺗﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺗﺤﺮﻳﻒ ﻳﺎ
ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﻳﻚ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻧﺎﺭﻭﺍ ﻭ ﻧﺎﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻔﺘﻰ
68
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1312ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻣﻴﺰﺍﻥ
ﻣﺒﻠﻐﻰ ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺣﻖ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﻰﺷــﺪ ﻋﺒﺎﺭﺕ
ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭ ﺷــﻴﻠﻴﻨﮓ ﺑﺮﺍﻯ ﻳﻚ ﺗﻦ ﻧﻔﺖ .ﻳﻚ ﺗﻦ ﻧﻔﺖ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ
ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﻫﻔﺖ ﺑﺸﻜﻪ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺑﺸﻜﻪ 154ﻟﻴﺘﺮ ﺑﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ
ﻳﻚ ﺑﺸــﻜﻪ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ 200ﻟﻴﺘﺮ ﺣﺴــﺎﺏ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺷﻴﻠﻴﻨﮓ
ﺍﺯ ﻭﺍﺣــﺪ ﭘﻮﻝ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺣﺬﻑ ﺷــﺪﻩ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣــﺎﻥ ﻳﻚ ﭘﻮﻧﺪ ﺑﻪ
ﺑﻴﺴــﺖ ﺷﻴﻠﻴﻨﮓ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻣﻰﺷــﺪ .ﺍﺯ ﻳﻚ ﻃﺮﻑ ﻧﻮﻋﻰ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﺑﺮ
ﻛﺸﻮﺭ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻯﻫﺎﻯ ﻣﺪﻧﻰ ﻻﺯﻡ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ
ﻭ ﺍﺯ ﻃــﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ ﺿﻌﻴﻔﻰ ﺭﻭﻯ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﺁﻣﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻏﺎﻟﺒﺎ ﺑﺎ
ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻧﻰ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﻰﺭﺳﻴﺪﻧﺪ.
ﺍﻳﻦ ﻣﺒﺎﺭﺯﺍﺕ ﺍﺯ ﭼﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ؟
ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺍﺯ
ﺳﺎﻝ 1326ﺩﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻣﺮﺍﺳﻢﻫﺎﻯ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕﻫﺎﻯ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩ .ﺧﺼﻮﺻﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻧﻤﺎﺯﻫﺎﻯ ﻋﻴﺪ ﻓﻄﺮ ﻭ ﻗﺮﺑﺎﻥ
ﻛــﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺮﻛــﺖ ﺩﺭﺁﻭﺭﺩ ﻭ ﻗﺪﺭﻯ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﮔــﻰ ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺍﺗﺤﺎﺩ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻛﺮﺩ .ﻳﺎ ﻣﺮﺍﺳــﻢ ﺭﻭﺯ ﻋﺎﺷﻮﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1327ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺑﺎﺷﻜﻮﻩ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﻋﻈﻴﻢ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪ.
ﺍﻳـﻦ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕﻫـﺎ ﻋﻠﻴـﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑـﻮﺩ ﻳﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﺳـﻠﻄﻪ ﻭ
ﻣﺪﺍﺧﻼﺕ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ؟
ﻫﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﻫﻢ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ .ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﻳﻦ
ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻯ ﻳﻚ ﻧﻬﻀﺖ ﺑﺰﺭگ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷــﺪ .ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺯﻣﺎﻥ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰ ﺗﺮﻭﺭ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺭﺯﻡﺁﺭﺍ
ﺗﻮﻗﻴﻒ ﻭ ﺑﻪ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺷــﺪ .ﻭﻟﻰ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺣﺘﻰ ﺍﺯ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺍﻳﻦ
ﻫﺴﺘﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺮ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 1312ﺍﺻﻼﺣﻴﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﻟﺒﻨﺎﻥ
ﺍﻗﺪﺍﻣﺎﺗﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺁﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩ.
ﻫﺪﻑ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻼﺣﻴﻪ ﭼﻪ ﺑﻮﺩ؟
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻰﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﺱﻫﺎ ﺍﺷــﺘﻴﺎﻕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ ﺳﻬﻢ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻔﺘﻰ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻰ ﺩﻭﻡ ﻭ ﺍﺷــﻐﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺭﻭﺱﻫﺎ
ﺩﺭ ﺁﺫﺭﺑﺎﻳﺠﺎﻥ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﺎﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ .ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﺁﻧﺎﻥ ﺍﺧﺬ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ
ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺷــﻤﺎﻝ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺍﻣﻀﺎﻯ
ﺗﻮﺍﻓﻘﻰ ﺑﻴﻦ ﺍﺣﻤﺪ ﻗﻮﺍﻡ ،ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﻭ ﺳﻔﻴﺮ ﺭﻭﺱ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺷﺪ ﻛﻪ
ﻃﻰ ﺁﻥ ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭﺁﻣﺪﻫﺎﻯ ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﻧﻔﺖ ﺷﻤﺎﻝ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ
50-50ﻣﻴﺎﻥ ﺷــﻮﺭﻭﻯ ﻭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﻮﺩ .ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﺑﻪ ﺷﺪﺕ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻋﺪﻡ ﺗﻮﺍﺯﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ
ﻣﻰﺁﻭﺭﺩ .ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰﻫﺎ ﺑﺎﺑﺖ ﻫﺮ ﺗﻦ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﭼﻬﺎﺭ ﺷﻴﻠﻴﻨﮓ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻯ ﺭﻭﺱ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺗﻘﺴﻴﻢ
ﺩﺭﺁﻣﺪ 50-50ﺑﻮﺩ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﻧﻤﻰﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﭘﺎﻯ ﻳﻚ
ﺭﻗﻴﺐ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯ ﺷــﻮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠــﺲ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ
ﺭﻭﺱﻫﺎ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻛﺮﺩ .ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﭼﻮﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ
ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻧﻔﺖ ﺟﻨﻮﺏ ﺑﻰ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺑﻤﺎﻧﻨﺪ ﺫﻳﻞ ﻣﺼﻮﺑﻪ
ﺧﻮﺩ ﻣﺎﺩﻩﺍﻯ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ
ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻴﻔﺎﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﻔﺖ ﺟﻨﻮﺏ
ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻛﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﻣــﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﻳﻚ ﻣﻮﺍﻓﻘﺘﻨﺎﻣــﻪ ﺑﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ
ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻔﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﮔﺲ ﻳﺎ ﻧﻮﻭﻳﻞ ﮔﺲ ﻭ ﮔﻠﺸﺎﻫﻴﺎﻥ ،ﻭﺯﻳﺮ
ﺩﺍﺭﺍﻳﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪ.
ﻣﻔﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﻓﻘﺘﻨﺎﻣﻪ ﭼﻪ ﺑﻮﺩ؟
ﻣﻔــﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻼﺣﻴــﻪ ﺍﻳﻦ ﺑــﻮﺩ ﻛﻪ ﺣــﻖ ﺍﻣﺘﻴــﺎﺯ ﻧﻔﺖ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺍﺯ
ﭼﻬﺎﺭ ﺷــﻴﻠﻴﻨﮓ ﺑﻪ ﺷﺶ ﺷــﻴﻠﻴﻨﮓ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ .ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺍﮔﺮ
ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺍﻓﻘﻨﺎﻣﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻰﺷــﺪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 1312ﺗﺎ ﭘﺎﻳﺎﻥ
ﺩﻭﺭﻩﺍﺵ ﻛﻪ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻝ ﺑﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﻨﺎﺑﻊ
ﻋﻈﻴﻢ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻰﻣﺎﻧﺪ .ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﻘﻄﻊ
ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﻬﻤﻰ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ
ﺍﺯ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻣﻠﻰ ﻭﻗﺖ ﻧﺎﻣﻪ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻴﻦ ﺑﺨﺸﻰ
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﻢ» :ﻣﻰﮔﻮﻳﻨﺪ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﺩﻡ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻣﻠﺖ
ﺑﺎ ﺁﻥ ﻭﺿﻊ ﻓﺠﻴﻊ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻗﺎﻧﻮﻥﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻓﺮﻣﺎﻳﺸﻰ ﻭ
ﺳﻮﺍﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﺧﻴﺎﻧﺘﻜﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻧﻮﺭﭼﺸﻤﺎﻥ ﺑﺮ ﮔﺮﺩﻩ ﺍﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﻓﻠﻚ ﺯﺩﻩ ﻭ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻧﻔﺖ ﻭ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺑﺎﻧﻚ ﺷﺎﻫﻰ ﺍﺳﺖ «...ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺻﺮﻳﺤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻧﺎﻣﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﺸﺖ ﺍﺭﺩﻳﺒﻬﺸﺖ 1328ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪ ﻳﺎﺩﺁﻭﺭ
ﺷﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﻭﻯ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ
ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﻭ ﻫﺸﺪﺍﺭ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ» :ﺭﺍﺿﻰ ﻧﺸﻮﻳﺪ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﻛﻪ
ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻤﺪﻩ ﺍﺻﻼﺡ ﺑﻴﭽﺎﺭﮔﻰ ﺍﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﻟﺨﺖ ﻭ ﮔﺸــﻨﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺸﻮﺩ ﺑﻪ
ﺭﺍﻳﮕﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺍﺟﻨﺒﻰ ﺍﺯ ﻛﻔﺶ ﺑﺮﻭﺩ «...ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻟﺒﻨﺎﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻼﺣﻴﻪ ﻳﺎ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ
ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺠﻠﺲ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﻮﺩ.
ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﭼﻪ ﺷﺪ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﺠﻠﺲ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻛﺮﺩ ﻳﺎ ﺑﻪ
ﺗﻮﺻﻴﻪﻫﺎﻯ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩ؟
ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺗﻴﺮﻣــﺎﻩ ﺳــﺎﻝ 1328ﻳﻌﻨــﻰ ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﺑﻌــﺪ ﺍﺯ ﻧﺎﻣﻪ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺁﺧﺮ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺑﻪ
ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺍﺩ .ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺁﺧﺮ ﺩﻭﺭﻩ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺣﻀﻮﺭ
ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻌﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ
ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏﺷــﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻌﺪ ﻣﻨﺘﻔﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ .ﺍﻳﻦﻛﺎﺭ ﻳﻚ
ﺷــﮕﺮﺩ ﺭﻭﺍﻧﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻻﻳﺤﻪﺍﻯ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻧــﺪﺍﺯﻩ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ
ﺁﺧﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺗﻘﺪﻳﻢ ﻣﻰﺷﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﭼﻬﺎﺭﺗﻦ ﺍﺯ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﺳﻴﺪﺍﺑﻮﺍﻟﺤﺴﻦ ﺣﺎﺋﺮﻯﺯﺍﺩﻩ،
ﺩﻛﺘﺮ ﻣﻈﻔﺮ ﺑﻘﺎﻳﻰ ،ﺳﻴﺪﺣﺴــﻴﻦ ﻣﻜﻰ ﻭ ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﺭﺣﻴﻤﻴﺎﻥ ﻭ
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻘﺪﻳﺮ ﺁﺯﺍﺩ ﺑﻪﺷــﺪﺕ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﺍﻳﻦ ﭘﻨﺞ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺳــﺮﺍﻥ ﺍﻗﻠﻴﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺁﻧﺎﻥ ﺷــﺮﻭﻉ
ﺑﻪ ﻧﻄﻖﻫﺎﻯ ﻃﻮﻻﻧﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗــﺎ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻳﺎﺑﺪ ﻭ
ﻻﻳﺤﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺭﺍﻯ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﻧﺸﻮﺩ .ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻗﻠﻴﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧــﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﺎﻥ ﺩﻳﺪﺍﺭﻯ ﺑﺎ
ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺍﺷﺖ .ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﻴﻦ ﺑﻮﺩ .ﻧﻜﺘﻪ
ﻣﻬﻤﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺒﺖ ﺷﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩﺍﻯ
ﺑﺎ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﻧﻜﺮﺩ ،ﻳﻌﻨﻰ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻧﻜﺮﺩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﺳــﻨﺪﻯ ﺍﺯ
ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻭﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﺳﻜﻮﺗﺶ ﻣﺤﺮﺯ ﺍﺳﺖ.
ﭼﮕﻮﻧـﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺼـﺪﻕ ﺩﺭ ﺻﺤﻨﻪ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺣﻀﻮﺭ ﮔﺬﺍﺷﺖ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﻕ ﻛﻪ ﻭﻯ ﺭﺍ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺎﻻﻯ ﻟﻴﺴﺖ
ﻧﮕﻪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ
ﻧﺪﺍﺷﺖ ،ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ؟
ﻣﺼــﺪﻕ ﺩﻭﺭﻩ ﭼﻬﺎﺭﺩﻫــﻢ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﻩ ﺑــﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺭﺋﻴﺲ ﻫﻴﺎﺕ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻛﻪ ﻣﺤﻤﺪ ﺻﺎﺩﻕ ﻃﺒﺎﻃﺒﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ ،ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺷﺪ.
ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺑﺎ ﺍﺑﺘﻜﺎﺭ ﻭﻯ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺑﺪﻭﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ
ﺗﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺍﺳــﺖ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻧﻔﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ .ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﻌﺪﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﻬﻤﻦ 1328ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪ ،ﺯﺍﻫﺪﻯ ﻭﺯﻳﺮ
ﻧﺸــﻮﺩ .ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻭﻯ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺍﺳﺘﻨﺎﺩ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺧﻠﻪ ﺭﺯﻡﺁﺭﺍ ﻭ ﺩﻭﻟﺘﻰﻫﺎ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﮔﻔﺘﻨﺪ ﺗﻮ ﺩﺭ ﻣﺠﻠــﺲ ﭼﻬﺎﺭﺩﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﺑﺎ ﺣﺮﺍﺭﺕ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻃﺒﻴﻌﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷــﺪ .ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺩﺭ
ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﺒﻌﻴﺪ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻘﺎﻳﻰ،
ﺗﺤﺮﻳﻢ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﻣﻜﻰ ،ﺣﺎﺋــﺮﻯﺯﺍﺩﻩ ﻭ ﻋﺒﺪﺍﻟﻘﺪﻳﺮ ﺁﺯﺍﺩ
ﺭﺳﺎﻧﺪﻯ ﭼﺮﺍ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺳﻜﻮﺕ ﻛﺮﺩﻯ.
ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷــﺪﻧﺪ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ
ﺍﻣﺎ ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺷﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺁﺧﺮ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ
ﺧﺎﻧﻪﻧﺸــﻴﻦ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺒــﺎﺭﺯﺍﺕ ﻧﻘﺸــﻰ
ﺯﻣﻴﻨــﻪ ﺣﺮﻛﺘﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫــﺪ ﻭ ﻧﺎﻣﻪﺍﻯ
ﻧﺪﺍﺷــﺖ ،ﺑﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ
ﺧﻄﺎﺏ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻮﺷــﺖ
ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺍﺩ .ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺁﺧﺮ
ﻧﻴــﺰ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺷــﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻣﺠﻠﺲ
ﻛﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﺷﻨﺒﻪ 30ﺗﻴﺮ 1328
ﻣﺠﺪﺩ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﺩﺭ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻛﺎﺭ
ﺍﺳﺖ .ﺧﻮﺷــﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺍﺻﻞ ﺩﺳﺖ ﺧﻂ
ﺩﻭﺭﻩ ﻋﻤﻮﻣﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ
ﻣﺠﻠﺲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ .ﺩﺭ ﺧﺮﺩﺍﺩ 1329
ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﻜﻰ
ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻌﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺩﺭ ﻛﺘــﺎﺏ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺧــﻮﺩ ﭼﺎپ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﺎﺷﻜﻮﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻰﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ
ﺍﺳﺘﻘﺒﺎﻝ ﺯﻳﺮﺑﻨﺎﻯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻰ
ﻣﻰﮔﻮﻳــﺪ» :ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗــﻰ ﻛــﻪ ﻻﻳﺤﻪ
ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏﺷﺎﻥ ﺩﺭ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪ .ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺎﻣﻰ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕــﺬﺭﺩ ﺍﮔﺮ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻴــﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺠﻠــﺲ ﺩﺍﺩﻧــﺪ ﺻﺮﻳﺤﺎ ﺍﻋﻼﻡ
ﻣﺎﺩﻩﻭﺍﺣــﺪﻩ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺷــﺶ
ﺩﻭﺭﻩ ﺑﻌﺪ ﻣﻨﺘﻔﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ
ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺷﻴﻠﻴﻨﮓ ﺣﻖﺍﻻﻣﺘﻴﺎﺯ ،ﻟﻴﺮﻩ ﻃﻼ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﺮ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻯ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﺤﻤﻴﻞ
ﻧﺮﺥ ﺭﻭﺯ ﻟﻴﺮﻩ ﻛﺎﻏﺬﻯ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﻰﺷﻮﺩ
ﻳﺎ ﻛﻼﻩ ﻛﺎﻏﺬﻯ .ﺑﺪﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﻝ ﺷﻤﺎ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺩﺭﺝ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﻴﺰ ﺧﻮﺩﺩﺍﺭﻯ ﺷﻮﺩ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺍﺛﺮﻯ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻊ ﺻﺮﻳﺢ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺩﺭ
ﻛﻨﻴﺪ «.ﭘﺲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺷﺨﺺ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ 28ﺧﺮﺩﺍﺩ 1329ﭘﺲ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮﺩ.
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﺶ ﺷﻴﻠﻴﻨﮓ ﺩﺭ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﻛﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻗﻴﺪ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ ﺑﻪ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ
ﻃﻼ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺷﻮﺩ .ﻳﻌﻨﻰ ﻭﻯ ﺍﺻﻞ ﻻﻳﺤﻪ ﺭﺍ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺗﺎ ﺁﺫﺭ ﻣﺎﻩ 1329ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻻﻳﺤﻪ
ﺍﮔﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺍﻟﺤﺎﻗــﻰ ﺑﻮﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﻛﻮﭼﻜﺘﺮﻳﻦ ﺳــﺨﻨﻰ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺷﺼﺖ ﺳﺎﻟﻪﺍﺵ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﻰﻣﺎﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ ﻧﻔﺖ ﻳﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩ .ﺟﺎﻟﺐ ﺗﻮﺟﻪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ
ﺣﻖﺍﻻﻣﺘﻴﺎﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷﺶ ﺷﻴﻠﻴﻨﮓ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺳــﻨﺪﻯ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﻳﭽﺎﺭﺩ ﺳــﺪﺍﻥ ،ﺭﺋﻴﺲ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺷﺮﻛﺖ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨــﻮﺍﻥ ﭘﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻧﻔﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﻃﻰ ﺁﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻔﺖ
ﺑﻴﻮﮔﺮﺍﻓﻰ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﻻﺑﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ
ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻧﺎﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻯ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﻣﻰﻓﺮﺳﺘﺪ .ﺿﻤﻨﺎ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ
ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﭼﻪ ﺑﻮﺩ؟
ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ﺍﻗﻠﻴــﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺍﻳــﻦ ﺍﻧﺪﺭﺯ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧﺸــﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺷــﺮﻛﺖ ﻧﻔﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺷﻌﺒﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﻠﺠﻦ ﺳﺮﻭﻳﺲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ.
ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﺷــﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗــﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺯﻧﮓ ﭘﺎﻳــﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﻋﻴﻨﺎ ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺷــﻤﺎ ﻣﻰﺧﻮﺍﻧﻢ» :ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ
ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﻧﻮﺍﺧﺘﻪ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻳﻚ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺑﺰﺭگ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ 69ﺳــﺎﻟﻪ ،ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻼﻛﻴﻦ ﺛﺮﻭﺗﻤﻨﺪ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ
ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﺎﺭ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﻮﺩ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪ .ﻳﻜﻰ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻠﻰ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﻣﺨﺼﻮﺹ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ
ﺍﺯ ﺗﻼﺵﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰﻫﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺟــﺎﺯﻩ ﻧﺪﻫﻨﺪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻪ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﺍﺳﺖ .ﺁﺩﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻣﻨﻔﻰﺑﺎﻑ ﻭ ﻣﺘﻨﻔﺮ ﺍﺯ ﺧﺎﺭﺟﻰﻫﺎ،
ﺍﻗﻠﻴﺖ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺷــﻮﻧﺪ .ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺭﺯﻡﺁﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺼﻄﻔﻰ ﻓﺎﺗﺢ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻻﻳﺤﻪ
ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﻧﻔﻮﺫ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻭﻟﻰ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﺍﺭﻯ ﺟﺮﺡ ﻭ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺑﺮﺳــﺪ .ﻭﻯ
ﻟﺒﻨــﺎﻥ ﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻓﺮﺳــﺘﺎﺩ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺣﺘﻰ ﻣﻮﻗﻌﻰ ﻛﻪ ﺭﺯﻡﺁﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮﻯ ﺭﺳﻴﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺑﻪ
ﺧﻮﺍﺳــﺖ ﭘﺎﻯ ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻯ ﺭﺍﻯ ﺣﻀﻮﺭ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻛﺘﺮ ﻋﻠﻮﻯ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻰﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﺸﺘﺎﻕ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ
ﺍﻗﻠﻴﺖ ﺭﺍﻯ ﺩﻫﻨﺪ .ﺣﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻳﻚ ﻟﻴﺴــﺖ ﭘﻨﺞ ﺍﻟﻰ ﺷــﺶ ﺍﺳــﺖ .ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﻩ ﺑﺎ ﻓﺮﻣﺎﻧﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺎﻥ ﻧﻴــﺰ ﺗﻤﺎﺱ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ
ﻧﻔﺮﻩ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﺁﺭﺍ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﻣﻰﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﺗﺎ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺑﺎ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﺍﻣﺮ ﺁﺷــﻨﺎ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ
ﻟﻴﺴﺖ ﺭﺍﻯ ﺁﻭﺭﺩ ﻭﻟﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﺭﺍ ﺭﺍ ﺩﺳﺖ ﻛﺎﺭﻯ ﺍﺷــﻜﺎﻻﺗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺗﺼﻮﻳﺒﺶ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ
ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻟﻴﺴﺖ ﺩﻭﺍﺯﺩﻩ ﻧﻔﺮﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻭﻟﻰ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﻻﻳﺤﻪﺍﻯ ﺗﻮﺳــﻂ ﻣﺠﻠﺲ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺍﺯ ﻃﺮﺡ ﻗﺘﻞ ﺗﺎ ﻛﻮﺩﺗﺎ
ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 9ﺍﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ 1331ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ ﺍﺧﺮﺍﺟﻲ ﻭ ﺍﺭﺍﺫﻝﻭﺍﻭﺑﺎﺵ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍﻱ
ﻃﺮﺡ ﺗﻮﻃﺌﻪﺍﻱ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﻧﺪ .ﻧﻘﺸﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﻔﺮ
ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺳﺖ .ﺍﺭﺍﺫﻝ ﻭ ﺍﻭﺑﺎﺵ ﻧﻮﻛﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭ
ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺳﻔﺮ ﺷﺎﻩ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻛﺎﺥ ﺷﺎﻩ ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﺑﺮﭘﺎ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺧﺮﻭﺝ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ
ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻭﻱ ﺭﺍ ﺑﻪﻗﺘﻞ ﺑﺮﺳــﺎﻧﻨﺪ .ﻭﻟﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ ﻧﻘﺸﻪ ﺍﻃﻼﻉ ﻳﺎﻓﺖ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺟﺎﻥ ﺳﺎﻟﻢ ﺑﻪﺩﺭ ﺑﺮﺩ
ﻭ ﺗﻮﻃﺌﻪ ﺑﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺳــﺮﺗﻴﭗ ﺍﻓﺸــﺎﺭ ﻃﻮﺱ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺷــﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ،ﺑﻪﻭﺳــﻴﻠﻪ ﻋﻤﺎﻝ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻭ ﺍﻓﺴﺮﺍﻥ
ﺍﺧﺮﺍﺟﻲ ﺑﻪ ﻃﺮﺯ ﻭﺣﺸــﻴﺎﻧﻪﺍﻱ ﺑﻪﻗﺘﻞ ﺭﺳﻴﺪ .ﺑﻪﻋﻠﺖ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺷــﺪﻳﺪ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ
ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎﻱ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ،ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺑﻪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻫﻤﻪﭘﺮﺳﻲ ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﻛﺸﻮﺭ
ﻧﻤﻮﺩ ﺗﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺍﻧﺤﻼﻝ ﻳﺎ ﻋﺪﻡ ﺍﻧﺤﻼﻝ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍﻱ ﺩﻫﻨﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪﭘﺮﺳﻲ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ
ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥﻫﺎ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﺪﺍ ﺑﻮﺩﻥ ﻣﺤﻞ ﺻﻨﺪﻭﻕﻫﺎﻱ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻘﺎﻥ
ﺍﻧﺤﻼﻝ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ .ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﺩﻭ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺑﻪ ﺍﻧﺤﻼﻝ ﻣﺠﻠﺲ
ﺭﺍﻱ ﻣﺜﺒﺖ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 23ﻣﺮﺩﺍﺩ 1332ﺭﺳﻤﺎ ﻣﻨﺤﻞ ﺷﺪ.
ﺩﺭ ﺭﻭﺯ 25ﻣﺮﺩﺍﺩ 1332ﻃﺒﻖ ﻧﻘﺸﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻱ ﺟﺎﺳﻮﺳﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻱ
ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺼﺪﻕ ﻛﺸﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺷﺎﻩ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﻋﺰﻝ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﺻﺎﺩﺭ ﻧﻤﻮﺩ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﮔﺎﺭﺩ ﺳﻠﻄﻨﺘﻲ ﺧﻮﻳﺶ،
ﺳﺮﻫﻨﮓ ﻧﺼﻴﺮﻱ ﺭﺍ ﻣﻮﻇﻒ ﻧﻤﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﻓﺮﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﻱ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺩﻫﺪ .ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﮔﺎﺭﺩ ﺳﻠﻄﻨﺘﻲ ﻣﺎﻣﻮﺭ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﻭﺯﺭﺍﻱ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺷﺪﻧﺪ .ﻭﻟﻲ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺤﺎﻓﻆ
ﻧﺨﺴﺖ ﻭﺯﻳﺮﻱ ﺑﺎ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻏﺎﻓﻠﮕﻴﺮﻛﻨﻨﺪﻩ ،ﺭﺋﻴﺲ ﮔﺎﺭﺩ ﺳﻠﻄﻨﺘﻲ ﻭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺧﻠﻊ ﺳﻼﺡ ﻭ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ
ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻘﺸﻪ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 25ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺑﻪﺷﻜﺴﺖ ﺍﻧﺠﺎﻣﻴﺪ.
ﺍﻣﺎ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﺎﻩ 1332ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﺎ ﻧﻘﺸــﻪ ﺩﻗﻴﻖﺗﺮﻱ ﺑﻪ ﺍﺟﺮﺍ ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻭ ﺍﻳﻦﺑﺎﺭ ﺑﺎﻋﺚ ﺳﻘﻮﻁ ﺩﻟﺖ ﻣﺼﺪﻕ
ﺷﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻛﻮﺩﺗﺎ ،ﺍﺭﺍﺫﻝ ﻭ ﺍﻭﺑﺎﺵ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎ ﻛﺸﺎﻧﺪﻧﺪ.
ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺭﺋﻴﺲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻭ ﺑﻲﺗﻮﺟﻬﻲ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺘﺎﺩ ﺍﺭﺗﺶ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺼﺪﻕ ،ﻛﻮﺩﺗﺎﭼﻴﺎﻥ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ
ﺑﻪ ﺁﺳــﺎﻧﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺮﺳــﺎﻧﻨﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳــﺎﻋﺖ ﻧﺒــﺮﺩ ﺧﻮﻧﻴﻦ ﮔﺎﺭﺩ ﻣﺤﺎﻓﻆ
ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮﻱ ﺭﺍ ﻧﺎﺑﻮﺩ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ ﻭﻱ ﺭﺍ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻏﺎﺭﺕ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﺁﺗﺶ ﺑﻜﺸﻨﺪ .ﻭﻟﻲ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻮﻓﻖ
ﺷﺪ ﺑﻪﻫﻤﺮﺍﻩ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﻧﺮﺩﺑﺎﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻫﻤﺴﺎﻳﻪ ﭘﻨﺎﻩ ﺑﺒﺮﺩ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺍﺯ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﺳــﺎﺑﻖ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻧﻴﺰ ﺑﻪﺑﻬﺎﻧﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎ ﺍﺟﺎﻧﺐ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ
ﻧﻤﻮﺩﻧﺪ!
ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺷﺎﻳﺎﻥ ﺫﻛﺮ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺣﺰﺏ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﺖ ﺗﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ 26ﻭ 27ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ
ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﻏﺘﺸﺎﺵ ﻣﻲﺯﺩﻧﺪ ،ﺭﻭﺯ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻫﻴﭻ ﻋﻤﻠﻲ ﺑﺮ ﺿﺪﻛﻮﺩﺗﺎﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻴﺎﻥ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺪﺍﺩﻧﺪ .ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺍﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﺧﻮﺩ ﺍﻋﻼﻡ ﭘﺸﻴﻤﺎﻧﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
69
ﻧﺤﻮ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻼﺣﻈﻪﺍﻯ ﺑﺎﻻ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮﺩ «.ﺩﺭ ﻗﺴﻤﺘﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ
ﻣﻰﮔﻮﻳــﺪ ﻧﻈﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗــﻰ ﺑﺎ ﻣﻘﺪﺍﺭﻯ
ﺟﺮﺡ ﻭ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺟــﺮﺡ ﻭ ﺗﻌﺪﻳﻞ ﻣﻨﻈﻮﺭ
ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺍﺳــﻜﻨﺎﺱ ﻟﻴﺮﻩ ﻃﻼ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻰ
ﺩﺭ ﺟﺎﻯ ﺟﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺳــﻨﺪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻰﻧﻬﺎﻳﺖ ﻣﺸــﺘﺎﻕ
ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺍﻳﻦ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺧﻮﺏ! ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﻠﻰ
ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺪﺍﻥ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ
ﺣﻘﻴﻘﺘــﺎ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﻭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ
ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻌﺪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻰ ﺍﻋﻼﻣﻴﻪﺍﻯ ﺩﺭ ﺿﺮﻭﺭﺕ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ
ﻧﻔﺖ ﻣﻰﺩﻫﺪ .ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻔﺖ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ
ﻃﺮﺣﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﺗﺪﻭﻳــﻦ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻋﻀﻮ
ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻠﻰ ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﻭﻟﻰ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻠﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻫﻤﺎﻥ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻗﻠﻴﺖ ﺩﻭﺭﻩ ﭘﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺁﺫﺭﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ
1329ﺑــﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳــﻴﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﻻﻳﺤــﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﻣﻨﺎﻓﻊ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺭﺩ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺟﺎﻧﺸــﻴﻨﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻥ
ﺗﻬﻴﻪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻧﺸــﻴﻨﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﭘﻴﺶﻧﻮﻳﺴﻰ ﺗﺪﻭﻳﻦ ﻭ
ﺍﻣﻀﺎ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﺧﻮﺷــﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺍﻳــﻦ ﭘﻴﺶﻧﻮﻳﺲ ﻫﻢ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳﻨﺪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﻣﻀﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ .ﺳﭙﺲ
ﻣﺘﻦ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻣﺸــﺎﺑﻪ ﻗﺒﻠﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻰﺷــﻮﺩ .ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺍﻣﻀﺎﻫﺎ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺣﺎﺋﺮﻯﺯﺍﺩﻩ ،ﺣﺴــﻴﻦ ﻣﻜﻰ ،ﺻﺎﻟﺢ ،ﺷــﺎﻳﮕﺎﻥ ،ﻋﺒﺪﺍﻟﻘﺪﻳﺮ ﺁﺯﺍﺩ ﻭ
ﺩﻛﺘﺮ ﺑﻘﺎﻳﻰ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺯﻳﺮ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﭼﺸﻢ ﻣﻰﺧﻮﺭﺩ.
ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﻣﺼﺪﻕ ﺯﻳﺮ ﻫﻤﻪ ﺍﻣﻀﺎﻫﺎﺳــﺖ ،ﻧﻜﺘﻪﺍﻯ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻣﻜﻰ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﻮﻳﺶ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﺤﺚ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ
ﻧﻔــﺖ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ ﺍﺧﺘﻼﻑﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣــﺪ .ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ
ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﺳــﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺯ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺳﻠﻴﻘﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺑﻮﺩ .ﺟﻨﺎﺏ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻣﻌﺘﻘــﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 1933ﻳﻌﻨﻰ
ﻫﻤﺎﻥ 1312ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻛﺮﺍﻩ ﻭ ﺍﺟﺒﺎﺭ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺷــﺪﻩ ﺑــﻮﺩ ،ﺑﺮ ﻓﺮﺽ ﻣﺎ
ﻣﻮﻓﻖ ﺷــﻮﻳﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻠﻐﻰ ﻛﻨﻴﻢ ،ﻗــﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 1991ﻳﻌﻨﻰ ﻫﻤﺎﻥ
ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺩﺍﺭﺳﻰ ﺑﻪ ﻗﻮﺕ ﺧﻮﺩ ﺑﺎﻗﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﺎ 60ﺳﺎﻝ ﻳﻌﻨﻰ 1961
ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺘﺜﻤﺎﺭ ﻭ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻯ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ «.ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺼﺪﻕ
ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﺍﮔــﺮ ﻧﻔﺖ ﻣﻠﻰ ﻭ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 1312ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺷــﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ
ﻗﺒﻠــﻰ ﺍﺣﻴﺎ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﻳﻌﻨﻰ ﺑﻪﻃــﻮﺭ ﺿﻤﻨﻰ ﺑﺎ ﻣﻠــﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ
ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺷــﻬﺎﺩﺗﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻜﻰ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ
ﺍﺯ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻜﺎﻥ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﻛﺴــﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﺻﻼ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮﻯ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﺪﻳﻮﻥ
ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻜﻰ ﺍﺳﺖ .ﺷــﻬﺎﺩﺕ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺣﺎﺋﺮﻯﺯﺍﺩﻩ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺑﺨﺶ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺯ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺣﺎﺋﺮﻯﺯﺍﺩﻩ ﺩﺭ ﻧﻄﻘﻰ
ﻛﻪ ﺍﺭﺩﻳﺒﻬﺸﺖ 1332ﺍﻳﺮﺍﺩ ﻛﺮﺩ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻃﺮﺡ ﻣﻠﻰ
ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺍﻣﻀﺎ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻣﻀﺎ ﻧﻜﺮﺩ ﻭ ﻣﺪﺗﻰ ﻃﻮﻝ
ﻛﺸﻴﺪ ﺗﺎ ﺭﺍﺿﻰ ﺑﻪ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﺁﻥ ﺷﺪ .ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﮔﻮﻳﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﭼﺮﺍ ﺍﻣﻀﺎﻯ ﻣﺼﺪﻕ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﻣﻀﺎﻫﺎ ﺑﻮﺩ.
ﻧﻜﺘﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﭘﻴﺶ ﻣﻰﺁﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻳﻚ ﻭﺯﻧﻪ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ
ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻗﻠﻴﺖ ﺑﺴـﻴﺎﺭ ﺍﻫﻤﻴﺖ
ﺩﺍﺷﺖ .ﺁﻳﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﻃﻮﺭ ﺍﺳﺖ؟
ﺍﻭﻻ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﺷــﺎﻧﺰﺩﻫﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﺑــﻮﺩ ﻭ ﺛﺎﻧﻴﺎ ﮔﺮﻭﻩ
ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻠــﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﻫﺒــﺮﻯ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ
ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﻧﻔﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻴﺰ ﺑــﻮﺩ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴــﻞ ﺍﮔﺮ ﻭﻯ ﻃﺮﺡ
ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﺍﻣﻀﺎ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻣﺴﻠﻤﺎ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﺑﺎﻻ ﻣﻰﺭﻓﺖ.
ﺍﻣﺎ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﻛﺮﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﺎﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﻨﺎﺩ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺗﺎ ﺁﺫﺭ ﺳــﺎﻝ 29
ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﻧﺒﻮﺩ.
ﻣﺼﺪﻕ ﭼﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺿﻊ ﮔﺬﺷـﺘﻪﺍﺵ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻖ
ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﻣﻰﺷﻮﺩ؟
ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺯ ﺁﺫﺭ 29ﻳــﻚ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻮﺿﻊ ﺻﺪﺩﺭﺻــﺪ ﻣﻰﺩﻫﺪ ،ﻳﻌﻨﻰ
ﻫﻨﮕﺎﻣــﻰ ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﻟﺤﺎﻗﻰ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺭﺍﻩ ﻭ ﺁﻟﺘﺮﻧﺎﺗﻴﻮ
ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩ .ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ
ﺩﺳﺖﺷــﺎﻥ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻰ ﺑﻨﺪ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯ ﺟﺪﻳﺪ
ﭘﻴﺶ ﻣﻰﮔﻴﺮﻧﺪ .ﺍﺳــﺘﺮﺍﺗﮋﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ
ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﻫﻤﺴﻮ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ
ﺧﺎﻃﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﻣﺼﺪﻕ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻯ ﺗﻨﺪﻯ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ
ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﺩﺭ 24ﺍﺳــﻔﻨﺪ ﺳﺎﻝ
1329ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻰﺭﺳﺪ.
ﻓﻜﺮ ﻣﻰﻛﻨﻴﺪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﭼﺮﺧﺶ ﻣﻮﺿﻊ ﻣﺼﺪﻕ ﭼﻪ ﺑﻮﺩ؟
70
ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺍﻗﻌﻰﺍﺵ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻣﻮﺝ
ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻣﻮﺍﺝ ﻳﻚ ﻛﺸــﻮﺭ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩﮔﻰ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ ﻣﺮﻣﻮﺯ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺍﻗﺘﻀﺎ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺝ ﺳــﻮﺍﺭ ﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﺭﺍ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﺮﻑ ﻫﺪﻑﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺳﻮﻕ ﺑﺪﻫﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺑﺤﺚ ﻛﻠﻴﺪﻯ ﺩﺭ
ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ
ﻧﻔﺖ ﺑﺮ ﻣﻮﺝ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺳﻮﺍﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﺎﻣﺰﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺭﺍ
ﺍﺟﺮﺍ ﺑﻜﻨﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ.
ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷـﻮﺩ ﻳﻜـﻰ ﺍﺯ ﺩﻻﻳـﻞ ﻋـﺪﻡ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻫـﺪﺍﻑ ﻣﻠﻰ
ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔـﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺟﺪﺍ ﺷـﺪﻥ ﺣﺎﻣﻴـﺎﻥ ﻣﺼﺪﻕ ﺑـﻮﺩ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﺁﻳﺖﺍﷲﻛﺎﺷﺎﻧﻰﻛﻪﺑﻌﺪﻫﺎﺩﺳﺖﺍﺯﺣﻤﺎﻳﺖﺍﺯﺩﻭﻟﺖﺑﺮﺩﺍﺷﺖ.
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻣﺠﻌﻮﻝ ﺍﺳــﺖ .ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ
ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺑﻪ ﻃﺒﻊ ﺭﺳﺎﻧﺪﻧﺪ ،ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ
ﻧﻘﻞ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻛــﻪ ﻛﺎﻣﻼ ﺧﻼﻑ ﻭﺍﻗﻊ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﭼﻮﻥ ﻣــﺎ ﺩﻻﻳﻞ ﻭ
ﻣﺴﺘﻨﺪﺍﺕ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺳﺎﻝ 1330
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻣﻴﺘﻴﻨﮓﻫﺎﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ
ﺍﻋﻼﻣﻴﻪﻫﺎﻳــﻰ ﺍﺯ ﻣﺼــﺪﻕ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩ .ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1331ﻛﻪ ﻗﻴﺎﻡ
30ﺗﻴﺮ ﭘﻴﺶ ﺁﻣﺪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﻕ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩ ﺩﺭ
ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻭﻯ ﺑﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﺧﺎﻧﻪ ﻧﺸﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻭﻯ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺧﺎﻧﻪﻧﺸﻴﻨﻰ ﺑﻪﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮﻯ ﺭﺳﺎﻧﺪ.
ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺑﻪ ﺩﺳـﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺣﺎﻛﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1330
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻣﺼﺪﻕ ﺷﺪﻧﺪ.
ﺍﻗﻠﻴﺘﻰ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻣﺼﺪﻕ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺧﺘﻨﺪ .ﻋﺒﺪﺍﻟﻘﺪﻳﺮ ﺁﺯﺍﺩ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ
ﺩﻭ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭ ﺧﺮﺩﺍﺩ 1330ﻃﻰ ﻧﻄﻘﻰ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻇﻬﺎﺭ
ﺑﺪﺑﻴﻨﻰ ﻛﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ ﻣﻦ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﻫﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻧﻘﺸﻰ ﻛﻪ ﺗﻘﻰﺯﺍﺩﻩ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 1312ﺑﺮ ﻋﻬــﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎﺯﻯ ﻛﻨﺪ ،ﻳﻌﻨﻰ
ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﺑﺪﻫﺪ.
ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﻛﺪﺍﻡ ﻣﻘﻄﻊ ﺩﺳـﺖ ﺑﻪ ﺍﻋﻤﺎﻟﻰ ﺯﺩ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ
ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﻭﻯ ﺑﺪﺑﻴﻦ ﺷﺪﻧﺪ؟
ﺗﻘﺮﻳﺒــﺎ ﺩﺭ ﻫﻤــﺎﻥ ﺳــﺎﻝ 1330ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻰ ﻭ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻗﻠﻴﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﭘﺸﺘﻴﺒﺎﻥ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮔﺮﻭﻫﻰ
ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻛﻪ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺁﻧﺎﻥ ﺭﺍ ﺟﻼﻝ ﺍﻣﺎﻣﻰ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻛﺮﺩﻧﺪ
ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﺮﺩ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ
ﺑﻨﺎﻯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻭﻯ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺍﺯ ﻛﺠﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ؟
ﺍﻭﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺟﻼﻝ ﺍﻣﺎﻣﻰ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﭘﻴﺸﮕﺎﻣﺎﻥ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ
ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺻﻼ ﻓﺮﻣﻮﻝ ﻃﺮﺡ ﻣﻠﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﺟﻼﻝ ﺍﻣﺎﻣﻰ ﻧﻮﺷﺖ
ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﻣﻀﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻭﻗﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1330ﻣﺼﺪﻕ ﺳﻔﺮﻯ ﺑﻪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺍﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺷﻮﺭﺍﻯ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻣﻠﻞ ﭘﺎﺳﺦ ﺑﮕﻮﻳﺪ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴﺖ
ﻇﺮﻑ ﭘﻨﺞ ﺍﻟﻰ ﺷﺶ ﺭﻭﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﻭﻟﻰ ﻣﺼﺪﻕ 40ﺭﻭﺯ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻣﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﺪﻩﺍﻯ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺳﻮﺍﻝﺑﺮﺍﻧﮕﻴﺰ ﺷﺪ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ﺑﺤﺮﺍﻧﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﭼﺮﺍ ﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ
ﻃﻮﻻﻧﻰ ﺩﺭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎﻗﻰ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻫﻤﻴﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺷــﺪﺍﻣﺎﻣﻰ
ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩﻯ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻪ ﺷــﺪﺕ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺑﺎ ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ
ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻰ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﻟﻰ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ
ﻭ ﻳﺎﺭﺍﻥ ﻭﻯ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻣﺪﺍﻓﻊ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﭼﻪ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷـﺎﻧﻰ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ
ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻰ ﻧﻴﺴﺖ؟
ﺗﻘﺮﻳﺒــﺎ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧــﻢ ﺑﮕﻮﻳــﻢ ﺩﺭ ﻧﻴﻤــﻪ ﺩﻭﻡ ﺳــﺎﻝ 1331ﻳﻌﻨــﻰ
ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﻭ ﻧﻴﻢ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮﻯ ﻣﺼﺪﻕ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺁﻧﺠﺎ ﻫﻢ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻰ ﺑﺎ ﺷــﺨﺺ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﻠﻜﻪ ﻫﻨﮕﺎﻣﻰ ﻛﻪ ﻭﻯ ﺍﺯ
ﻣﺠﻠﺲ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭﻯ ﻛﺮﺩ ،ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺑﻪ
ﺷﺪﺕ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﻛﺮﺩ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﺭﺍ ﺩﺳﺘﺎﻭﻳﺰ ﺣﻞ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻧﻔﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻰ ﺑﻪ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺟﻬﺖ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺑﻪﺷــﺪﺕ ﺑﺎ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭﻯ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﻕ
ﻣﺨﺎﻟﻔــﺖ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺍﺯ ﻭﻯ ﺩﺭ ﭘﺴــﺖ ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮﻯ
ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺗﻴﺮﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 1332ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﻣﻨﺤﻞ ﻛﺮﺩﻥ
ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺮﺁﻣﺪ .ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺭﻭﺩﺭﺭﻭﻯ ﻭﻯ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩ.
ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯﻫﺎﻯ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻯ
ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﺑﻮﺩﻯ ﻛﺸﺎﻧﺪ.
ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺟﻨﺠﺎﻟﻲ ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ،ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻭ ﺑﺎﻭﻧﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻣﺼﺪﻕ
ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺗﻮﺩﻩﺍﻱﻫﺎ
ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺷﺎﻛﺮ
ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺻﻨﻌﺖ ﻣﻠﻲ ﺷـﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺍﺯ ﺳـﺎﻟﮕﺮﺩ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻪ ﺑﻴﻦ ﻫﺮﻣﻴﺪﺍﺱ ﺑﺎﻭﻧﺪ ﺍﺳـﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ،ﺻﺎﺩﻕ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﺩﺍﻧﺸـﮕﺎﻩ ﻭ ﻋﺒﺎﺱ ﺳﻠﻴﻤﻲ ﻧﻤﻴﻦ ﺭﺋﻴﺲ
ﻣﺮﻛﺰ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺩﺭ ﺩﻓﺘﺮ ﻣﺠﻠﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷـﺪ .ﻣﻨﺎﻇﺮﻩﺍﻱ ﺟﻨﺠﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺭﻳﺸﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮﺍﺕ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻭ ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ،
ﺟﺴﺖ ﻭ ﺟﻮ ﻛﺮﺩ .ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ .ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﺒﺮﺋﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻭ ﻏﺮﺏ ﺩﺭ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ .ﺑﺎﻭﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﺎﻳﻞ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﻧﻈﺮ ﺳﻤﺖ ﻳﻜﻲ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻛﻪ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺧﻮﺩ ﺣﺎﻭﻱ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺗﺎﺯﻩﺍﻱ ﺑﻮﺩ .ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﺑﻪ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺐ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﻋﻤﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺳﺨﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻭﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﻓﺎﻉ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺑﺎ ﺗﺸـﻜﺮ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺳـﻪ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭ ،ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ،
ﺩﻛﺘـﺮ ﺯﻳﺒـﺎﻛﻼﻡ ﻭ ﺩﻛﺘﺮ ﺑﺎﻭﻧﺪ ﻛـﻪ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﺠﻠـﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺭﺍ
ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻴﺪ .ﻻﺯﻡ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻦ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺤﺚ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ
ﻧﻔﺖ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺮﻫﻪ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﭼﻨﺎﻥ ﺍﻫﻤﻴﺘﻲ
ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻫﺮ ﭼﻘﺪﺭ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﺤﺚ ﺷﻮﺩ،
ﻛﺎﻓﻲ ﻧﺒﺎﺷـﺪ .ﺁﻗﺎﻱ ﺩﻛﺘﺮ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﺑﺮﺩﺍﺷـﺘﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﻣﻀﻤﻮﻥ ﻛـﻪ ﺍﮔﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻣﻠﻲ ﻧﻤﻲﺷـﺪ ﻭ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ
ﺑﻪ ﭘﻴﺸـﻨﻬﺎﺩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﻛﺮﺩ ،ﭼﻪﺑﺴﺎ ﻛﻮﺩﺗﺎﻳﻲ
ﺭﺥ ﻧﻤﻲﺩﺍﺩ ﻭ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺑﻪ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﻤﻲﺷﺪ.
ﺑﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﺁﻗﺎﻱ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﮔﻔﺘﻪ ﺭﺍ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺯﻳﺒـﺎﻛﻼﻡ :ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻭ ﻳﺎﺩ ﺣﻀﺮﺕ ﺣﻖ ﻭ ﺑﺎ ﻋﺮﺽ ﺗﺸــﻜﺮ ﺍﺯ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ
ﻣﺜﻠﺚ .ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻳﻜﺼﺪ ﺳﺎﻝ
ﺍﺧﻴﺮﻣﺎﻥ ﻳﻜﺴﺮﻱ ﭼﻴﺰﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻓﺮﺽ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻳﻢ .ﻣﺜﻞ ﺳﻴﺎﻩ ﻭ ﺳﻔﻴﺪ.
ﻳﻜﺴﺮﻱ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﻓﺮﺽ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻡ ﻛﻪ ﺧﺎﺋﻦ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻳﻜﺴﺮﻱ
ﺭﺍ ﻓﺮﺽ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻳﻢ ﺧﺎﺩﻡﺍﻧﺪ .ﺧﻮﺏ ﻳﻚ ﻣﻮﺭﺥ ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺎﺷــﺪ ﺍﺑﺪﺍﻉ ﻭ
ﻧﻮﺁﻭﺭﻱ ﺑﻜﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻛﺎﺭﻱﺍﺵ ﺑﻪ ﺳﻄﺢ ﺩﺍﻧﺶ ﻣﺎ ﺑﻴﻔﺰﺍﻳﺪ ﭼﻪ ﻃﻮﺭ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻜﻨﺪ .ﻭ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻣﻜﺮﺭﺍﺕ ﺑﻜﻨﺪ .ﺣﺴﻦ
ﺧﺎﺋﻦ ،ﺗﻘﻲ ﺧﺎﺩﻡ ،ﻋﺒﺎﺱ ﺧﺎﺋﻦ ،ﺍﻭﻥ ﻳﻜﻲ ﺧﺎﺩﻡ}.ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ﺑﺎ
ﺧﻨﺪﻩ :ﺻــﺎﺩﻕ ﺧﺎﺋﻦ{ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺧﻴﻠﻲ ﺧــﻮﺏ ﺑﻮﺩﻩ .ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﻮﺭﺥ ﻗﺪﺭﻱ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﺗﺮ ﺍﺯ ﺗﻜﺮﺍﺭ
ﻣﻜﺮﺭﺍﺕ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ﻣﻦ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ
ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺍﮔــﺮ ﺩﻗﺖ ﺑﻜﻨﻴﺪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﻣﺎ ﻳﻜﺴــﺮﻱ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏﻫﺎ،
ﻳﻜﺴﺮﻱ ﺳــﻴﺎﻩ ﻭ ﺳﻔﻴﺪﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻇﺮﻑ ﺍﻳﻦ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﻭ ﭘﻨﺞ ،ﺷﺶ ﺳﺎﻟﻲ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻣﻲﮔﺬﺭﺩ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ .ﻳﻚ ،ﻣﻠﻲ
ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﮔﺎﻡ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺑﺮﺣﻘﻲ ﺑﻮﺩ .ﺩﻭ ،ﺍﻳﻦ ﮔﺎﻡ ﻧﺘﺎﻳﺞ
ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺍﺭﻣﻐﺎﻥ ﺁﻭﺭﺩ .ﺳــﻪ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﺎﻡ ﻳﻜﺴﺮﻱ
ﺧﺎﺩﻡ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻳﻜﺴــﺮﻱ ﺧﺎﺋﻦ .ﺩﺭﺑﺎﺭ ﭘﻬﻠﻮﻱ ﻫﻤﻪ ﺧﺎﺋﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺣﺰﺏ
ﺗﻮﺩﻩ ﺧﺎﺋﻦ ﺑﻮﺩ .ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﺷــﺎﻩ ﻫﻤﻪ ﺧﺎﺋﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﺯ ﻳﻚ
ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻳــﻚ ﺭﻭﺍﻳﺖ ،ﻣﺼﺪﻕ ﺧﺎﺩﻡ ﺑﻮﺩ .ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ
ﺍﻭ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻠﻲ ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ ﻫﻤﻪ ﺧﺎﺩﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺣﺎﻻ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺷﻌﺒﻪ
ﻓﺮﻋﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺧﺎﺩﻡ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺼﺪﻗﻲﻫﺎ
ﻫﻢ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﺧﺎﺩﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻟﺐ ﻟﺒﺎﺏ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺼﺖ
ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ
ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺗﻘﺴــﻴﻢﺑﻨﺪﻱﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻣﺎ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﭼﻘﺪﺭ ﺩﺭﺳــﺖ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ
ﺧﺎﺩﻣﻴﻦ ﻭ ﺧﺎﺋﻨﻴﻦ ﻛﻪ ﻗﻄﺎﺭ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﭼﻘﺪﺭ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺸﺪﻳﻢ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻛــﻪ ﻗﺼﺪ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ،ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ ،ﭼﻘﺪﺭ
ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳــﺖ؟ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﻛﻪ ﺑﻪﻧﺤﻮﻱ ﺑﻴﻦ ﻣﺎ
ﻭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻔﺖ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ﺁﻳﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺩﺭﺳﺖ
ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ؟ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻲﺁﻣﺪﻳﻢ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﺻﻮﺭﺕ
ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻫﻢ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﻤﻲﺍﻓﺘﺎﺩ ﻭ ﭼﻪ ﺑﺴﺎ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺷــﻜﻞ ﻭ ﺷــﻤﺎﻳﻞ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ﺍﻣﺮﻭﺯﻱ ﺁﻥ
ﺗﻔﺎﻭﺕ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺟﺪﺍ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﻧﮕﺎﻩ ،ﻳﻜﺴﺮﻱ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻛﻼﻥ ﺩﻳﮕﺮ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﻻﺑﻪﻻﻱ
ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺎﻩﻫﺎ ﮔﻢ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺜﻞ ﭼﻲ؟ ﻣﺜﻞ ﺍﻳﻨﻜــﻪ ﻣﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ
ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺭﺍ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲﻫﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺍﻳﻦ
ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻃﺮﺍﺡ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺎ ﻫﻴﭻﻭﻗﺖ ﻧﮕﻔﺘﻴﻢ
ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻳﻚ ﺳــﺮﺑﺎﺯ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ .ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺭﺍ ﻣﺮﺩﻡ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﺭﺗــﺶ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺭﺍ ﺻﺪﻫﺎ ﻭ ﻫــﺰﺍﺭﺍﻥ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻣﺮﺩﻡ
ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺷﻬﺮﺳﺘﺎﻥﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺭﺍ ﺷﻌﺒﺎﻥ ﺟﻌﻔﺮﻱ
ﻭ ﻣﺮﺣــﻮﻡ ﻃﻴﺐ ﺣﺎﺝ ﺭﺿﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩ .ﻳﻌﻨﻲ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺭﺍ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺷﻤﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺳﻮﺍﻝ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ
ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳــﺎﻋﺖ ﻫﻔﺖ ﻭ ﻧﻴﻢ ﺻﺒﺢ ﻛﻪ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺷﺮﻭﻉ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﺧﻴــﻞ ﻋﻈﻴﻢ ﻣﻴﻬﻦﭘﺮﺳــﺘﺎﻥ ،ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﻭ ﺧﻮﺩ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ،ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼــﺪﻕ ﻭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻧﺶ ﻛﺠﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻤﻲﺩﻳﺪﻧﺪ
ﻛﻪ ﻛﻮﺩﺗــﺎ ﺭﺥ ﻣﻲﺩﻫﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﻧﻴﺎﻣﺪﻧﺪ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﺎﻳﺴــﺘﻨﺪ .ﻫﻴﭻ
ﻭﻗﺖ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻧﭙﺮﺳﻴﺪﻳﻢ .ﻣﺪﺍﻡ ﮔﻔﺘﻴﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺜﺎﻝ
ﺁﻗﺎﻱ ﺷﻮﺍﺭﺩﺳﻜﻮﻑ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻛﺮﺩ .ژﻧﺮﺍﻝ ﻓﻼﻥ ﻭ ﺁﻳﺮﻭﻥﺳﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﻛﺎﺭ
ﺭﺍ ﻛﺮﺩ MI6 ،ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻛﺮﺩ .ﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﻧﮕﻔﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺩﺭ
71
ﺭﻭﺯ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ ﻫﻔﺖﻭﻧﻴﻢ ،ﻫﺸﺖ ﺻﺒﺢ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻚ
ﺳﺎﻋﺖ ﻳﻚ ﺑﻌﺪﺍﺯﻇﻬﺮ ﺭﺍﺩﻳﻮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺍﺭگ ،ﻣﻴﺪﺍﻥ ﭘﺎﻧﺰﺩﻩ ﺧﺮﺩﺍﺩ
ﻓﻌﻠﻲ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ .ﭼﺮﺍ ﻛﺴــﻲ ﺑﻪ ﻳﺎﺭﻱ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻛﻮﺩﺗﺎﮔﺮﺍﻥ ﻧﻤﻲﺍﻳﺴــﺘﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷــﻤﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ
14ﻣﺎﻩ ﻗﺒﻞ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌــﻪ ﻗﻴﺎﻡ ﻣﻠﻲ 30ﺗﻴﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺻﺪﻫﺎ ﻫﺰﺍﺭ
ﻧﻔــﺮ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎﻱ ﻣﺮﻛﺰﻱ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﺼﺪﻕ ﺷــﻌﺎﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ
ﺗﻈﺎﻫﺮﺍﺕ ﻭ ﺭﺍﻫﭙﻴﻤﺎﻳﻲ ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﮔﻠﻮﻟﻪ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﺷﻬﻴﺪ ﺷﺪﻧﺪ .ﺍﻣﺎ
ﻋﻘﺐﻧﺸﻴﻨﻲ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ .ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺧﻴﺎﺑﺎﻥﻫﺎﻱ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﺗﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺷﺎﻩ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎﻱ ﺍﺣﻤﺪ ﻗﻮﺍﻡﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ
ﺩﻭ ،ﺳﻪ ﺭﻭﺯ ﻣﺠﺪﺩﺍ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻣﺎﺟﺮﺍﻱ ﻛﻮﺩﺗﺎ 140ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻗﻴﺎﻡ 30ﺗﻴﺮ ﻧﻴﺴﺖ 14،ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ
ﺁﻥ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ 14ﻣﺎﻩ ﺑﻌﺪ ﺷﻤﺎ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ 30ﺗﻴﺮ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺑﻴﻨﻴﺪ .ﻣﺎ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﭘﺎﺳــﺦ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﻧﺮﻓﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ
ﻧﺴــﻞ ﺟﺪﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﺴﻞ ﻗﺪﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺭﺍ ﺑﻜﻨﺪ ﭼﻪ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﺑﺪﻫﻴﻢ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻓﻘﻂ ﺑﺤﺚ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻭ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺤﺚ
ﻳﻜﺴﺮﻱ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻱ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚﺯﺩﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﻋﻤﻼ
ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺸﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺜﻞ ﻫﻤﻴﻦ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺁﺩﻡﻫﺎ ﺳﺎﻛﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺩﺭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻪ ﻛﻮﺩﺗﺎ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺩﻛﺘﺮ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ
ﻛﻪ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻋﺪﻡ ﭘﺬﻳﺮﺵ
ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ،ﻣﻮﺿﻮﻋﻲ
ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺳـﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ ﺁﻗﺎﻱ ﺯﻳﺒــﺎﻛﻼﻡ ﺣﺮﻑ ﺗﺎﺯﻩﺍﻱ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭﻟﻲ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﺛﺎﺭﺷﺎﻥ
ﻫﻢ ﻣﻜﺘﻮﺏ ﻛﺮﺩﻧــﺪ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﮔﻤﺎﻥ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﺩﺭ
ﻭﺍﻗﻊ ﭘﺎﻙ ﻛﺮﺩﻥ ﺧﻄﺎﻫﺎﻱ ﻏﺮﺑﻲﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻣﺎﺳــﺖ .ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﮔﻔﺘﻪ ﺷــﻮﺩ ﻣﻮﺭﺥ ﻭﻇﻴﻔﻪ ﻧــﺪﺍﺭﺩ ﺧﺎﺩﻡ ﻭ ﺧﺎﺋﻦ ﺭﺍ ﻣﺸــﺨﺺ ﻛﻨﺪ،
ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﺩﺭﺳﺘﻲ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﮕﺮ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ
ﻫﻴﺘﻠﺮ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪ ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻧﺖﻫﺎﻱ ﻭﻱ ﻋﻠﻴﻪ ﺑﺸــﺮﻳﺖ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻧﻜﺮﺩ.
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺭﺱﺁﻣﻮﺯﻱ ﻭ ﻓﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﻳﻲ ﺧﺎﺩﻡ
ﻭ ﻛﺪﺍﻡﻫــﺎ ﺧﺎﺋﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺧﺎﺩﻡ ﻭ ﺧﺎﺋــﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻫﺎﻱ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ .ﻣﺜﻼ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺳﻮﺍﻝ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺭﺍ ﺧﺎﺋﻦ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ ﻳﺎ ﺧﺎﺩﻡ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺧﺎﺋﻦ ﻣﻲﺩﺍﻧﺪ.
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻏﺮﺏ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻳﻚ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺧﻮﺏ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﻳﻚ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺑﺪ .ﺍﻳﻦ
ﻃﺒﻴﻌﺘﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺳﺮﺩﺭﮔﻤﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﺖ .ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ ﻣﻠﺖ
ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ،ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺧﻄﺎﻫﺎﻳﻲ ﻫﻢ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﺤﺚ ﺧﻄﺎ ﺑﺎ
ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ .ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺧﺪﻣﺖ
ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﭼﺎﺭ ﺧﻄﺎ ﻫﻢ ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ .ﺷﻤﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺟﺰﻭ ﺩﺳﺘﻪﺍﻱ
ﻛــﻪ ﺁﮔﺎﻫﺎﻧﻪ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺼﺎﻟــﺢ ﻣﻠﺖﻫﺎ ﮔﺎﻡ ﻣﻲﺑﺮﺩﺍﺭﻧﺪ ﻧﻤﻲﺷﻨﺎﺳــﻴﺪ.
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ -ﺯﻳﺒﺎ ﻛﻼﻡ -ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺷﺎﻩ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﺧﺎﺋﻦ ﺍﺳﺖ،
ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺧﺎﺩﻡ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻳﻦ ﭼﻪ ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻱﺯﻧﺪﻩ ﻣﺎ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻃﺮﺣﺶ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻃﺮﺡ ﺍﻳﻦ
ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﻣﻐﻠﻄﻪ ﺍﺳــﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻄﻬﻴﺮ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻲ
ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺩﻭﻝ ﻏﺮﺑﻲ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ،
ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺧﻮﺭﺩﻧﺪ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺍﺳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﻮﻧﺪﻫﺎ ﺭﺍ
ﻛﻤﺮﻧــﮓ ﻭ ﺗﻄﻬﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ ،ﭼﻬﺮﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻫــﻢ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺗﻄﻬﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ.
ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﺎﻥ ﺑﻲﺑﻲ ﺳﻲ...
ﻣﺜﻠﺚ :ﺁﻗﺎﻱ ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ،ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ ﻗﺼﺪ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ
ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺳﻴﺎﺳـﻲ ﺭﻭﺯ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ .ﻟﺬﺍ ﺧﻮﺍﻫﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺻﺮﻓﺎ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺟﻠﺴﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ.
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﻧﻪ! ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ .ﺩﺭﻙ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺩﺭﺻﺪﺩ
ﺍﻳﻦ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﺗــﺎ ﺧﻴﻠﻲ ﻫﻢ ﻣﻘﺼﺮ
ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻘﺼﺮ ﺍﺳــﺖ ﺑﻪ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺭﻭﺯ ﻣﺮﺑﻮﻁ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﭼﺮﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻳــﻦ ﺗﻼﺵ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ؟ ﭼــﺮﺍ ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻓﻼﻥ ﭼﻬﺮﻩ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻛﻪ ﺭﺑﻄﻲ ﻫﻢ ﺑــﻪ ﻏﺮﺏ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﭼﻨﻴﻦ
ﺗﻠﻘﻲﺍﻱ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ؟ ﺗﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺷــﻤﺎ ﻭ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺭﻭﺷــﻦ ﻧﺸــﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ
ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺭﺳــﺎﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻗﺎﺋﻞ ﺷــﺪﻧﺪ ﻳﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﺳﺎﻟﺖ
ﺑﺮ ﺩﻭﺷﺸﺎﻥ ﻧﻬﺎﺩﻩ ﺷــﺪﻩ ﻳﺎ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﺗﻌﺒﻴﺮﻱ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﺪ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷﻴﺪ ،ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳﺎﻧﺪ .ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ »ﻣﺎ
ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺎ ﺷــﺪﻳﻢ« ﺍﻳﻦ ﻣﻄﻠﺐ ﺭﺍ ﺷﺮﻭﻉ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻋﻘﺐ ﺍﻓﺘﺎﺩﻳﻢ
ﻣﻘﺼﺮ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲﻫﺎ ﻭ ﻏﺮﺑﻲﻫﺎ ﻧﻴﺴــﺘﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﻛﻮﺩﺗﺎﻳﻲ ﺷﺪﻩ ﻣﻘﺼﺮ
72
ﺧﻮﺩ ﻣﺎ ﻫﺴــﺘﻴﻢ .ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺷــﻤﺎ ﺩﺭﻙ ﻧﻤﻲﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺑﻌﻀﻲﻫﺎ ﺷﺎﻫﺪ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﺍﻻ ﻛﻪ ﺑﻔﻬﻤﻴﺪ ﺍﻻﻥ ﺧﺎﺳﺘﮕﺎﻩ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﻛﺠﺎﺳﺖ ؟ ﻭ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ
ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺣﻞ ﻛﻨﻨﺪ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺿﻴﺤﺎﺕ ﻣﻦ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﻣﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻳﻜﺼﺪ ﺳﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺧﺎﺩﻡ ﻭ
ﺧﺎﺋﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺷــﻤﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﺪ ﺷﻤﺮ ﻋﻨﺼﺮﻱ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺿﺪ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻴﺖ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻣﺎﻡ ﺣﺴــﻴﻦ)ﻉ( ﻳﻚ ﭼﻬﺮﻩ
ﺣﻖﻃﻠﺐ ﺍﺳــﺖ .ﻣﺼﻠﺤﺎﻥ ﻳﺎ ﻫﻤﻪ ﻧﻬﻀﺖﻫﺎﻱ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﻇﺎﻟﻤﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﺫﻳﻞ ﺣﻖ ﻭ ﺑﺎﻃﻞ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻣﺎ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺭﺍﺣﺖ ﻫﺮ ﺣﻘــﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻲ ﺍﺯ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﺶ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ
ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻫﺮ ﺑﺎﻃﻠﻲ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺗﻐﻴﻴــﺮ ﺩﻫﻴﻢ .ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ
ﻣــﺎ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳــﻦ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺣــﻖ ﻭ ﺑﺎﻃﻞ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ
ﻛﻨﻴﻢ .ﺑــﺪﻭﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩﻱ ،ﺍﺻﻼ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﺎﻳــﺪﻩﺍﻱ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺑﺮﺍﻱ
ﻫﻴﭻ ﻛﺴــﻲ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻣﻔﻴﺪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍﻫﻨﻤﺎﻱ ﻣﺎﺳﺖ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻔﻬﻤﻴﻢ ﭼﻪ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩﻫﺎﻳﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﭘﻠﻴﺪ ﺷﺪﻥ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎ
ﻭ ﭼﻪ ﻋﻮﺍﻣﻠﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﺍﻳﻦ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﻣﻠﺖﻫﺎ
ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺣﺘﻲ ﺑﺪﻳﻬﻲﺗﺮﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺟﻌﻞ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻫﺪﻓﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪﻛﻤﻲ ﺭﻭﺷﻦ ﻛﻨﻴﻢ .ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺩﺭ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺳﺘﻮﺭﺍﻟﻌﻤﻞ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫــﺎ ﺭﺍ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻓــﺖ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﻫــﻢ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﻤﻲﺷــﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻫﺮ ﺯﻭﺭﮔﻮﻳﻲ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ
ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺵ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﻣﻮﻝ
ﺁﻗﺎﻱ ﺯﻳﺒــﺎﻛﻼﻡ -ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻛﺘﺎﺏ »ﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺎ ﺷــﺪﻳﻢ« ﻫﻢ ﺍﻳﻦ
ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻫﺴــﺖ -ﺍﮔﺮ ﻫﺮ ﻗﺪﺭﺗﻲ ﭼﻴﺰﻱ ﺍﺯ ﺷﻤﺎ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺷﻤﺎ ﺑﻪ
ﺁﻥ ﺗﻦ ﻧﺪﺍﺩﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻢ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺷــﻤﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﺗﺠﺎﻭﺯ
ﻛﺮﺩ ،ﺷــﻤﺎ ﻣﻘﺼﺮﻳﺪ ،ﻧﻪ ﺍﻭ .ﭼﻮﻥ ﺑﻪ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﺍﻭ ﺗﻦ ﻧﺪﺍﺩﻳﺪ .ﺍﻳﻦ ﺭﺍ
ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻚ ﻛﻢ ﻋﺮﻳﺎﻧﺶ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻫﻤﻪ
ﺑﺨﺶﻫﺎﻱ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺎ ﻣﻠﺖ ﻫﺴﺘﻴﻢ
ﻛﻪ ﻣﻘﺼﺮﻳﻢ .ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ﺭﺍ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﺩ؟
ﻣﺜﻠﺚ :ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗـﺎﻱ ﺩﻛﺘﺮ ﺑﺎﻭﻧﺪ ،ﺷـﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳـﻪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ
ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻮﺩﺗﺎ
ﺭﺥ ﻧﻤﻲﺩﺍﺩ ،ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ؟
ﺑﺎﻭﻧﺪ :ﺍﻭﻻ ﺑﺎﻳــﺪ ﻓﻀﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻭ ﻣﻨﻄﻘــﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ
ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭼﻴﺰﻱ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﭼــﻪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﻪ ﺗﺤﻮﻻﺕ
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﭼﺮﺍ ﻣﺮﺩﻣﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ 30ﺗﻴﺮ ﺍﺯ
ﻣﺼﺪﻕ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﺮﺩﻧﺪ14 ،ﻣﺎﻩ ﺑﻌﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﻨﻬﺎ
ﮔﺬﺍﺷﺘﻨﺪ؟
ﺑﺎﻭﻧﺪ :ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻱ ﻣﻠﻲ ،ﻃﺮﺡ ﻏﺮﺏ
ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺭﺷﺪ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﺑﻮﺩ.
ﺳﻠﻴﻤﻲ ﻧﻤﻴﻦ :ﺯﻳﺒﺎ ﻛﻼﻡ ﺣﺮﻑ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻱ
ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﺍﻭ ﭘﺎﻙ ﻛﺮﺩﻥ ﺧﻄﺎﻫﺎﻱ
ﻏﺮﺏ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ
ﺍﺭﻭﭘﺎﻳــﻲ ﺑﻪﺧﺼــﻮﺹ ﻭﻗﺘﻲ ﺣــﺰﺏ ﻛﺎﺭﮔﺮ ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ
ﺍﺋﺘﻼﻓﻲ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴــﺘﻲ ﺭﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﺁﻣﺪ ،ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺎﻣﻴﻦ
ﺭﻓﺎﻩ ﻋﻤﻮﻣﻲﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺟﻨﮓ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻱ
ﺑﻪ ﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺭﺍﻩﺣﻞ ﺍﺳﺎﺳــﻲ ﻣــﻮﺭﺩ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﻗــﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﻫﻢ
ﺩﺭ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺻﻨﺎﻳﻊ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ
ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺻﻞ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﻳﻚ ﺭﻭﺍﻝ ﻣﺴﻠﻂ
ﺩﺭ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻱ ﺍﺭﻭﭘﺎﻳﻲ ﺑــﻮﺩ .ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺩﻭﻡ ﺩﺭ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
1942-44ﺩﺭ ﻭﺍﺷــﻨﮕﺘﻦ ﺩﺭﺑــﺎﺭﻩ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﺍﻣــﻮﺭ ﺍﻧﺮژﻱ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻧﻈﺮﺷﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ
ﻛــﻪ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯﺍﺗﻲ ﻛﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭﻱ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎﻳــﺪ ﺩﺭ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺑﻪ ﻧﺤﻮﻱ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻧﻮﻋﻲ ﻣﺸــﺎﺭﻛﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ .ﺣﺘﻲ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺟﻨﮓ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺍﻭﻝ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺍﺩﻋﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺳﻴﺎﺳﺖﺩﺭﻫﺎﻱ ﺑﺎﺯ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﺩﺳﺘﺮﺳﻲ ﺑﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﻮﺩ .ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ
ﺁﻧﻬــﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻭ ﺍﻧﺮژﻱ ﺳــﺮﺯﻣﻴﻦﻫﺎﻱ ﺍﻣﭙﺮﺍﺗﻮﺭﻱ ﻋﺜﻤﺎﻧﻲ
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻏﻨﺎﺋﻢ ﺟﻨﮕﻲ ﺍﺳﺖ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻴﻦ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺷﻮﺩ.
ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﻧﻔﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﻃﺒﻖ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 1913ﻣﻨﻌﻘﺪ ﺷﺪﻩ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻮﻱﻫﺎ ﻭ ﺭﻭﻳﺎﻝ ﺩﺍچﺷﻞ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﻧﻔﺖ
ﻛﻮﻳﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ،ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺪﺍﻭﻡ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻗﺮﺍﺭ ﺷﺪ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺩﺭ 23ﺩﺭﺻﺪ ﺳــﻬﻢ ﻧﻔﺖ ﻋﺮﺍﻕ ﺳﻬﻴﻢ ﺷﻮﻧﺪ23 :
ﺩﺭﺻﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ 23 ،ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ 23 ،ﺩﺭﺻﺪ ﺭﻭﻳﺎﻝ ﺩﺍچﺷــﻞ23 ،
ﺩﺭﺻﺪ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻭ 5ﺩﺭﺻﺪ ﻫﻢ ﮔﻞ ﻣﻜﻞﮔﺮﺍﻡ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺩﻻﻝ ﻭﺍﺳﻄﻪ .ﺩﺭ
ﻛﻮﻳﺖ 50-50ﻳﻌﻨﻲ 50ﺩﺭﺻﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻭ 50ﺩﺭﺻﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ
ﻭ ﺩﺭ ﺑﺤﺮﻳﻦ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻭﻟﻲ ﭼﻮﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲﻫﺎ ﻣﺎﻳﻞ
ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻳﻚ ﺷــﺮﻛﺖ ﻛﺎﻧﺎﺩﺍﻳﻲ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺭﺍ ﺑﮕﻴﺮﺩ.
ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﻫﻢ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﻣﺴﺎﺋﻠﺶ ﻣﻄﺮﺡ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﻳﻌﻨﻲ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ
ﻫﻠﻤﺰ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﻧﺸﺪﻩ ﻭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻔﺘﻲ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﻛﺸﻒ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺑﻌﺪ ﺍﺯ
ﺟﻨﮓ ﺩﻭﻡ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻛﻨﻔﺮﺍﻧﺲ ﻭﺍﺷــﻨﮕﺘﻦ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻭﻟﻲ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲﻫﺎ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺭ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺳﻬﻴﻢ ﺷﻮﺩ .ﻭﻟﻲ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺍﺭﺯﺍﻥ
ﺑــﻪ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲﻫﺎﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳــﻲ ﻣﺜﻞ ﻫﻔﺖﺧﻮﺍﻫﺮﺍﻥ ﺑﻔﺮﻭﺷــﻨﺪ .ﻭﻟﻲ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍﺿﻲ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ .ﻧﻜﺘﻪ ﺳﻮﻡ ،ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺑﺤﺮﺍﻧﻲ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﻧﺰﻭﺋﻼ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﺻﻞ
50-50ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪ ﻭ ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﻛﻮﻳﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ
ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺩﺭ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ.
ﺍﻣﺎ ﻧﻜﺘﻪ ﭼﻬﺎﺭﻡ .ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻧﻔﺖ ﺍﮔﺮ ﺧﺎﻃﺮﺗﺎﻥ ﺑﺎﺷــﺪ ﺩﺭﺳﺖ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ
ﺍﺳــﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺑــﻮﺩ .ﻳﻌﻨــﻲ ﺩﺭ 1949ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺁﻣﺪﻧﺪ
ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﻣﻬﺎﺭ ﺑﻠﻮﻙ ﺷﺮﻕ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﺮﺍﻱ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ
ﺍﺯ ﻧﻔﻮﺫ ﺧﺰﻧﺪﻩ ﻭ ﻓﺰﺍﻳﻨﺪﻩ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻢ ﻣﺼﻠﺤﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺟﻨﺒﺶﻫﺎﻱ
ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴــﺘﻲ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺷــﻮﺩ .ﺟﻮﺭﺝ ﺁﻟﻦ ،ﻣﻚﻛﻴــﻦ ﻭ ﺑﺮﻳﺪﻱ ﻭ
ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﮔﺮﻭﻩ ﻣﺴﻠﻂ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺧﺎﺭﺟﻪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺍﺯ ﺳــﻮﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻱ ﺍﻧﺮژﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ
ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭ ﻗﻮﺍﻋﺪﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﻛﻤﭙﺎﻧﻲﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ
ﺩﺭ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻭﻟﻲ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻠﻊ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﻣﺜﻞ
ﻣﺎﻓﻴﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻏﻴﺮ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻳﻚ ﮔﺮﻭﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﺧﻠﻊ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻛﻨﺪ .ﺑﻠﻜﻪ
ﺍﮔﺮ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻫﺴﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺍﺳﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﺍﮔﺮ ﻳﻜﻲ ﺍﻧﺤﺼﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ
ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻣﺸــﺎﺭﻛﺖ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻲ ﺑﺎﻳﺪ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻬﺪﻳﺪﺍﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﻧﻔﺘﻲ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ
ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﺎ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖﻫﺎﻳﻲ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻧﮕﺮﺵ
ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺘﻲ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻛﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺖﻫﺎ
ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴــﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻠﻮﻱ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺭﺍ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻔﺸﺮﻧﺪ .ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﭼﻴﺰﻱ ﻧﻴﺴﺖ .ﺩﺭ ﻧﻈﺎﻡ
ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﺩﺍﺭﻱ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﻛﻤﻮﻧﻴﺴﻴﺖﻫﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ
ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺍﻛﺜﺮ ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﺍﻥ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺟﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺭﻭﻧﺪ ﻣﺴﻠﻂ
ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺭﻭﺯ ﺟﻬﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻑ ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻳﻚ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ
ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﺪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺩﺍﺭﺳﻲ ﻛﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ،
ﻳﻌﻨــﻲ ﺩﺭ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳــﺎﻝ 1933ﻳﻚ
ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1933ﻃﺒﻖ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻧﻴﻜﻮﻻ ﺩﺍﺭﺳــﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ 16ﺩﺭﺻﺪ،
ﭼﻬﺎﺭﺷﻴﻠﻴﻨﮓ ﺩﺭ ﻫﺮ ﭘﻮﻧﺪ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺷﻮﺩ.
ﺣﺘــﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻫﻢ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺗﻌﻬﺪﺍﺕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺪﺍﺩﻩ
ﺑﻮﺩ .ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ 14ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻡ ﺧﻮﺩ ﻋﺎﻗﺪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ
ﺑﻪ ﻋﺪﻡ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﻳﻌﻨﻲ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻳﻚ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺗﺤﻤﻴﻠﻲ ﺧﻼﻑ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺩﺭﺳــﺖ ﻳﺎ ﻏﻠﻂ
ﺩﺭ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﻣﺮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺷﺖ .ﻭ ﻧﻜﺘﻪ ﺩﻭﻡ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻗﻮﺍﻡ ﺭﺍ ﻣﺠﻠﺲ
ﻛﺎﻥ ﻟﻢ ﻳﻜﻦ ﺗﻠﻘﻲ ﻛﺮﺩ ﭼﻮﻥ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﻣﺼﻮﺑﻪ 1944ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻱ
ﺁﻥ ﻣﺼﺪﻕ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﻣﺎﺩﺍﻣﻲﻛﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺩﺭ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ،ﺍﻧﻌﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖﻫﺎ ﻭ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎ ﻣﻨﻊ ﺷﻮﺩ ﻭ
ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﺣﻘﺎﻕ ﺣﻘﻮﻕ ﺣﻘﻪ ﺑﺸﻮﺩ ﻭ ﺧﻮﺩ ﻣﺠﻠﺲ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻠﻲ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ .ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺣﺎﺿﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ
ﺷﺶ ﺷــﻴﻠﻴﻨﮓ ﺩﺭ ﻫﺮ ﭘﻮﻧﺪ ﺑﺪﻫﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺩﻭ ﺷﻴﻠﻴﻨﮓ ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺑﻮﺩ .ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﻃﺮﻑ ﻓﻀﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻳﻚ ﻓﻀﺎﻱ ﺍﺗﻤﺴــﻔﺮﻱ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩ
ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰﻡﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ .ﺍﺯ ﻃﺮﻓﻲ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺩﺍﺧﻠﻲ
ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻏﺒﻦ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ
ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﻣﻠﻲ ﻛﻨﺪ .ﻓﻀﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻫﻢ ﻣﺴﺎﻋﺪ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻫﺎ
ﻭ ﻛﺎﺭﺷــﻜﻨﻲﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻟﻬﻢ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻨﺘﻬﻲ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﻫﻨﮕﺎﻡ ﺑﺎ ﺩﻭ ﻣﺸﻜﻞ ﺭﻭﺑﻪ
ﺭﻭ ﺑﻮﺩﻳﻢ ،ﻳﻚ ﻣﺸــﻜﻞ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻭ ﺩﻭﻡ ﺳﻴﺎﺳﻲ .ﻣﺸﻜﻞ
ﺣﻘﻮﻗــﻲ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭﻟــﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺭﺍ ﻧﻔﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ
ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﺱ ﺩﺍﺭﺍﻳﻲ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﻌﺪﺍ ﻣﺒﻨﺎﻱ
ﺍﺳــﺎﺱ ﺍﺩﻋﺎﻳﺶ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻮﺟﺐ ﻋﻬﺪﻧﺎﻣﻪ 1933ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ
ﺑــﺮﻭﺯ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺩﺍﻭﺭﻱ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﺷــﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺩﻭﻟــﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﺎﺿﺮ
ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﻛﻨﺪ.
ﻭﻟــﻲ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻳﻚ ﺷــﺮﻛﺖ ﻭ
ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻮﺩ ،ﻧﻪ ﺩﻭ ﺩﻭﻟﺖ .ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﭼﻨﺪ ﺍﺳــﺘﺪﻻﻝ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ ،ﻳﻜﻲ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻣﺪﻋﻲ ﺑﻮﺩ ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ
ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺳــﻴﺪﮔﻲ ﺻﺎﻟﺢ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻭ ،ﺑﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﻗــﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻱ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻱ ﺩﺍﻧﻤﺎﺭﻙ ،ﺗﺮﻛﻴﻪ ﻭ
ﺳــﻮﺋﻴﺲ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﺷﺪﻩ ﺍﮔﺮ ﺍﺧﺘﻼﻓﻲ ﭘﻴﺶ
ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺣﻘﻮﻕ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﺷﻮﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﻭﻟﺖ
ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ .ﺳﻮﻡ ،ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺧﺘﻼﻑ
ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺭ 1933ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻪ ﺷــﻮﺭﺍﻱ ﺍﺟﺮﺍﻱ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﻠﻞ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﺳﻪ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ،
ﺩﻳﻮﺍﻥ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ .ﺩﻳﻮﺍﻥ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺩ ﻭ ﻭﻛﻼ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺁﻣﺪﻧﺪ .ﺍﻭﻻ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﭘﺬﻳــﺮﺵ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺍﺟﺒﺎﺭﻱ ﺗﺼﺮﻳﺢ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ
ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺗــﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﭘﻴﺶ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻋﻄﻒ ﺑﻪ ﻣﺎﺳــﺒﻖ
ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ .ﻭ ﻧﻜﺘﻪ ﺳﻮﻡ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺴﺎﻟﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﺍ
ﺍﺭﺟﺎﻉ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺩﻳﭙﻠﻤﺎﺗﻴﻚ ،ﺍﻳﻦ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ
ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺍﺩﻋﺎﻱ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺭﺩ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺩﻳﻮﺍﻥ
ﺭﺍﻱ ﺑﻪ ﻋﺪﻡ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ ﺍﻳﻦ
ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺑﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻭ ﺧﻠﻊ ﻳﺪ
ﺗﻬﺪﻳﺪﻱ ﺍﺳﺖ ﻋﻠﻴﻪ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﭼﻮﻥ ﺷﻮﺭﺍ ﻭﻗﺘﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺭﺳﻴﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻛﻞ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺑﺎﺷﺪ .ﺷﻮﺭﺍﻱ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺭﺳــﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻬﺪﻳــﺪﻱ ﻋﻠﻴﻪ ﺻﻠﺢ ﻭ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻴﺎﻧﺠﻴﮕﺮﻱ ﻓﺮﺍﻧﺴﻪ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺩ ﭼﻮﻥ ﻣﺎﻫﻴﺖ
ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻗﺒﻼ ﻫﻢ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ،ﻟﺬﺍ ﺷﻮﺭﺍ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺭﺍ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﻧﻜﻨﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻫﻢ
ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺮﻭﺯﻱ ﺣﺎﺻﻞ ﺷﺪ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺁﻗﺎﻱ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ،ﺧﻮﺍﻫـﺶ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺑﺤﺚ ﺑﻪ
ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﻭﺍﺭﺩ ﻧﺸـﻮﻳﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺍﺯ ﻓﺮﺻـﺖ ﺑﺎﻗﻴﻤﺎﻧﺪﻩ
ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﺑﺒﺮﻳﻢ.
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﻣﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺁﻗﺎﻱ ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ﺭﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﺟﺪﻱ
ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﻡ ،ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﻣﺰﺍﺡ ﻭ ﺟﻮﻙ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﻣﻮﻇﻒ ﻭ ﻣﻜﻠﻒ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﺍﻳﺸــﺎﻥ
ﺟﻮﺍﺏ ﺑﺪﻫﻢ ....ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻣﻦ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻦ ﺭﺍ ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻨﺪ.
ﺳـﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻲﺍﺩﺑﻲ ﺷــﻤﺎ ﭼﻴﺰﻱ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺍﺯ
ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺧﺎﺭﺝ ﺷﻮﻡ.
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﻣﺴــﺎﺋﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻡ ﻣﺸــﺨﺺ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻧﻮﺍﺭ
ﺁﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳــﺖ .ﻫﻤﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻏﺮﺑﻲﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺯ ﻧﮕﺎﻩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻳﻚ ﻋﺪﻩ ﻣﻴﻬﻦﭘﺮﺳﺖ ﻭ ﺧﺎﺩﻡ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،ﻳﻚ ﻋﺪﻩ ﺧﺎﺋﻦ .ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪﻱﻫﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺷــﻤﺎ ﺍﺯ ﺫﻫﻨﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ ﺯﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺧﺼﻮﺹ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﻳﻚ ﻧﻬﻀﺖ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ
ﻛﻪ ﺁﻥ ﺣﺮﻛﺖ ﻭ ﻧﻬﻀﺖ ﺟﺎﻧﺒﻲ ﺟﻨﺒﻪ ﺿﺪﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩﻱ ﻭ ﺿﺪﺩﺭﺑﺎﺭ ،ﺿﺪ
ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎﺭ ﻭ ﺿﺪ ﻧﻔﻮﺫ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ .ﺍﺯ ﺍﺳﻔﻨﺪ
1329ﻛﻪ ﻧﻔﺖ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪ ﺗﺎ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺳــﺎﻝ 32ﺣﺪﻭﺩ 30ﻣﺎﻩ ﻛﻪ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻓﻀﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ
ﺗﺤﺖﺍﻟﺸﻌﺎﻉ ﺧﻮﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺷﻤﺎ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ
ﻣﺘﺮﻗﻲ ،ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺗﻴﻚ ،ﭘﻴﺸﺮﻭ ﻭ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺗﺮﻗﻲ ﻭ ﺗﺤﻮﻝ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺁﻳﺖﺍﷲ
ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻭ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻠﻲ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﻥ ،ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎﺭ ﻭ ﺭﺍﺳﺖ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﻗﺪﺭﺕ،
ﻣﺜﻞ ﺩﺭﺑﺎﺭ ،ﺳﺮﺍﻥ ﺍﺭﺗﺶ ،ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﺗﺸﻜﻞﻫﺎﻱ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎﺭ
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺑﻮﺩ ،ﻧﻮﻋﻲ ﺗﺤﻮﻝ
ﺳﻴﺎﺳﻲ -ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻢ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﺪ.
ﺑﺎﻭﻧﺪ :ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎﻗﻮﻳﺎﺍﻋﻼﻡﻛﺮﺩﻧﺪ ﺣﺎﺿﺮ
ﺑﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﻠﻲﺷﺪﻥ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ.
ﺳﻠﻴﻤﻲ ﻧﻤﻴﻦ :ﻣﻦ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ
ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺗﻦ ﻣﻲﺩﺍﺩ
ﻛﻮﺩﺗﺎﻧﻤﻲﺷﺪ،ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ.
ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﻧﻴﻦ ،ﺍﺷﺮﺍﻑ ﻭﻣﻼﻛﻴﻦ ﺑﺰﺭگ ﻭ ﺳﺮﺍﻥ ﺍﺭﺗﺶ،ﻣﺨﺎﻟﻒ
ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺷﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﻛﻤﻚ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭ ﭘﺮﺗﻮ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺻﻨﻌــﺖ ﻧﻔﺖ ﻳﻚ ﺗﺤﻮﻝ ﺟﺎﻟﺐ
ﺳﻴﺎﺳﻲ -ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﻲﺍﻓﺘﺪ .ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ
ﺭﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﺤﺎﻓﻈﻪﻛﺎﺭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻣﻠﻲﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﻭ
ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﻣﺘﺮﻗﻲ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ،ﻳﻚ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﻱ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺰﺭگ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺁﻥ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﭼﭗ ﺍﺳﺖ .ﭼﭗ ﻣﺪﺭﻥ ،ﭼﭗ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ،
ﭼﭗ ﻣﺘﺮﻗﻲ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﻳﺮﺍﻥ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﻘﻄﻊ ﻳﻌﻨﻲ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻱ
31 ،30ﻭ 32ﻋﻤﻼ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺗﺮﻗﻲﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻱ ﻭ ﭼﭗ
ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺯ ﻣﻘﻄﻌﻲ ﻳﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺷﺎﻋﺮ ﻭ
ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﻩ ،ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻫﻲ ﻭ ﻫﺮ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭ ﻣﻄﺮﺣﻲ ﻋﻀﻮ ﻳﺎ ﺳﻤﭙﺎﺕ
ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻋﺪﻡ ﺣﻤﺎﻳﺘﺶ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺑﻬﺎﻱ ﺳــﻨﮕﻴﻨﻲ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ .ﺍﻣﺎ ﺳﻮﺍﻝ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺍﻋﻀــﺎﻱ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺯﻧﺪﮔــﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﺵ ﻫﻢ
ﺟﺰﻭ ﺷﺎﺧﺺﺗﺮﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻓﻜﺮﻱ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ ﻭ ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﭼﻄﻮﺭ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﻗﺮﺍﺭ
ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ؟ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴــﺖﻫﺎ ﻭ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺑﻪ ﻣﻠﻲ
ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﺮﻣﻲﮔﺮﺩﺩ .ﺩﺭ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻠﻲ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﻴﻦ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ
ﺍﺳﺖ .ﻳﻚ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ ﺑﻴﻦ ﺩﻭ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺖ ﻗﺪﻳﻤﻲ؛ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ
ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ ﺭﻭ ﺑﻪ ﻇﻬﻮﺭ ﻭ ﺩﺭﺧﺸﺶ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺣﺰﺏ
ﺗــﻮﺩﻩ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﺘﺮﻗﻲ ﻭ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻝ ﻭ ﺍﻧﻘﻼﺑﻲ
ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﻳﺐ ﺩﻋﻮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺖ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺭﻳﻢ .ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﻛﻪ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺖ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻭ
ﺳﻮﻱ ﺧﻮﺩﺵ ﺟﻠﺐ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻠﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﻳﻚ ﺟﻨﮓ ﺯﺭﮔﺮﻱ ﺑﻴﻦ
ﺩﻭ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺖ ﺍﺳﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻗﺮﺹ ﻭ ﻣﺤﻜﻢ ﺑﻪ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻠﻲ ﺣﻤﻠﻪ
ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭﺟﺒﻬﻪﻣﻠﻲ ﻭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻧﺶ ﺭﺍ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ.
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﻨﺪﻩ ﻣﻨﺎﻇﺮﻩ
ﻛﻨﻨﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ؟ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻳﻚ ﺑﻲﺍﺩﺑﻲ ﺩﺭ ﺣــﻖ ﻣﻦ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ
ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫــﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﻣﻦ ﺗﺎﺳــﻒ ﻣﻲﺧﻮﺭﻡ ﻛﻪ ﭼﻨﻴــﻦ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻲ ﺑﻪ
ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺭﺍﻩ ﻳﺎﻓﺘﻨﺪ ...ﻣﻦ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﻜﺮﺩﻡ .ﻣﻦ ﻧﻈﺮﺍﺗﻢ ﺭﺍ ﺩﺍﺩﻡ .ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﮕﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﻣﺜﻼ ﮔﻔﺘﻢ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺳــﺘﻪﺑﻨﺪﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻣﺼﺪﻕ
ﻏﻠﻂ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻫﺪﻑ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻨﺪﻩ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﻜﺮﺩﻡ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ .ﺍﮔﺮ
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻲ ﻧﻜﻨﺪ ﺑﻨﺪﻩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻧﻤﻲﺩﻫﻢ.
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﻣﻦ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻲ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ
ﺷﻤﺎ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺣﻜﻢ ﺍﮔﺮ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﺪ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻣﻦ ﭼﻪ ﺗﻮﻫﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﻛﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻲ ﻣﻲﻛﻨﻢ.
ﻣﺜﻠـﺚ :ﺑﻪﻧﻈﺮﻡ ﺑﺤﺚ ﺭﻭﻧﺪ ﺧﻮﺑـﻲ ﺩﺍﺭﺩ .ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻗﺼﺪ
ﺁﻗﺎﻱ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﺑﻪ ﺷﻤﺎ ﻧﺒﻮﺩﻩ.
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﺍﻳﻦ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺗﻲ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩﻧﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻲ؟
ﻣﺜﻠﺚ :ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻓﻀﺎﻱ ﺑﺤﺚ ﻓﻀﺎﻱ ﺑﺪﻱ ﻧﻴﺴﺖ....
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﻧﻪ ،ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺮﺩﺍﻧﻴﺪ ﺍﺯ ﻧﻮﺍﺭ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻨﺪ؟ ﭼﻪ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻨﺪ؟
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺑﻪ ﻃــﻮﺭ ﻭﺍﺿﺢ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﻦ ﻣﺰﺩﻭﺭ ﻫﺴــﺘﻢ،
ﺍﺟﻨﺒﻲ ﻫﺴﺘﻢ....
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﻣﻦ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺮﻓﻲ ﻧﺰﺩﻡ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺁﻗﺎﻱ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻗﺼﺪ ﻭ ﻧﻴﺖ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻧﺪﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﻣﻦ ﮔﻔﺘــﻢ ﻛﻪ ﻗﺼﺪﻱ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﻭﺍﻗﻌــﺎ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ
ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺟﻮﺍﺏ ﻧﺪﺍﺩﻡ.
ﺳـﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﺷــﻤﺎ ﺣﺮﻑ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻧﺪﺍﺩﻳﺪ .ﺗﻮﺿﻴﺢ
ﻧﺪﺍﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺩﺳــﺘﻪﺑﻨﺪﻱ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻛﻪ ﺷــﺎﻩ ﺧﺎﺋﻦ ﺍﺳــﺖ،
ﻣﺼﺪﻕ ﺧﺎﺩﻡ ﺍﺳﺖ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟ ﭼﻪ ﺩﺳﺘﻪﺑﻨﺪﻱ ﺍﻟﻬﻲ ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﺁﻗﺎ ﻣﻦ ﻳﻚ ﺩﺳــﺘﻪﺑﻨﺪﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺭﺍ ﺁﻭﺭﺩﻡ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺎﻩ ﻣﺜﻼ
ﺧﺎﺋﻦ ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﻣﺜﻼ ﻳﻚ ﺁﺩﻡ ﺧﻄﺎﻛﺎﺭﻱ ﺍﺳــﺖ .ﻳــﺎ ﻣﺼﺪﻕ ﺧﺎﺩﻡ
ﻧﻴﺴﺖ ،ﻣﺜﻼ ﻳﻚ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺍﺭﻳﺪ .ﻣﻦ ﻫﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺑﻨﺪﻩ ﺷﻤﺎ ﺭﺍ
ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺤﺚ ﻧﺸــﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﺁﺩﻣﻲ ﻛﻪ ﺍﺩﻋﺎﻱ ﺗﺤﺼﻴﻞ
ﺩﺍﺭﺩ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﺑﺤﺚ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ .ﻣﻦ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﻲﻛﺸــﻢ ﺁﺩﻡﻫﺎﻳﻲ
ﺍﻳﻨﻄﻮﺭﻱ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺷﻮﻧﺪ...
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﺷﻤﺎ ﻫﻢ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﺸﻮﻳﺪ.
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﻣﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻛﻪ ﺷﻤﺎ ﻛﺮﺩﻳﺪ ﺍﮔﺮ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻢ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺪﻫﻢ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻣﻲﺷﺪﻡ.
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﻣﻦ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳــﺘﻴﺪ ﺷــﻤﺎ ﺩﺭﺱ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ
ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺑﺮﻭﻳﺪ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﻣﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﻳﻚ ﺑﺤﺚ ﻋﻠﻤﻲ ﺑﻜﻨﻴﻢ .ﻫﺮ ﺩﻭ ﺷـﻤﺎ
ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﺍﻥ ﻫـﻢ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﺩﺍﺭﻳـﺪ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺭﺍ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ....
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﻣﻦ ﻧﺨﻮﺍﺳﺘﻢ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﻡ ﻣﺪﺭﻙﺳﺎﺯﻱ ﻛﻨﻢ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺣﺮﻓﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺑﺤﺚ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺎﺯ ﻧﺸـﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺎ
ﻫﻨﻮﺯ ﺍﻭﻝ ﺑﺤﺚ ﻫﺴـﺘﻴﻢ .ﻫـﻢ ﺁﻗﺎﻱ ﺯﻳﺒـﺎﻛﻼﻡ ﻭ ﻫﻢ ﺁﻗﺎﻱ
ﺳـﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ﻛﻠﻴﺎﺗـﻲ ﺭﺍ ﮔﻔﺘﻨﺪ .ﻣﻦ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷـﺘﻢ ﺁﻗﺎﻱ
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﻭ ﺑﺤـﺚ ﺭﺍ ﺑﺎﺯ ﻛﻨﻨﺪ .ﻣﺎ ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺍﻭﻝ ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﺧﻮﺑﻲ ﮔﺮﻓﺘﻴﻢ .ﺩﻛﺘﺮ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺍﮔﺮ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻲﺁﻣﺪﻧﺪ ﺣﻞ ﻣﻲﺷﺪ .ﺷﻤﺎ ﻓﺮﻣﻮﺩﻳﺪ ﭼﻮﻥ
ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺷﺪ.
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﻫﺮﺟﺎﻳﻲ ﺣﻘﻮﻗﻲ ﺩﺍﺭﻳﺪ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻘﻮﻗﺘﺎﻥ
73
ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﻣﺨﺘﺎﺭﻳﺪ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ .ﺑﻨﺪﻩ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺴﻲ
ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺣﻘﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻛﺴﻲ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻛﻨﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻢ ﺍﮔﺮ ﺷﻤﺎ ﺣﻖ
ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﺪﺍﺩﻳﺪ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﻛﻨﻢ ﻳﺎ ﺑﺎ ﺯﻭﺭ ﺑﺮ ﺷﻤﺎ ﺑﺤﺜﻲ ﺭﺍ ﺗﺤﻤﻴﻞ
ﻛﻨﻢ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﭼﻮﻥ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻦ ﻧﺪﺍﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ
ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ،ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻢ ﺑﺎ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﺳــﺨﻦ ﮔﻔﺘﻦ ﻫﺮ ﻗﻠﺪﺭ ﻭ
ﺯﻭﺭﮔﻮﻳﻲ ﺭﺍ ﺗﻄﻬﻴﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺘﺪﻻﻝ
ﺁﻗﺎﻱ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﻴﺎﻭﺭﻡ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺘﺪﻻﻝ ﺍﮔﺮ ﺩﺭﺑﻴﺎﻳﺪ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻧﻨﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺗﻮﻫﻴﻦﺁﻣﻴﺰ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻧﺸﻮﻡ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺷـﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺭﺍ ﻧﻘﺪ ﻛﻨﻴﺪ ،ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺭﺍ
ﻣﻦ ﻧﻘﺪ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺣﺎﻻ ﺍﻳﻦ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﺩﻡ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ
ﻳﺎ ﻧﻪ ﺭﺍﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﻳﺎ ﭼﭗ ،ﺑﻤﺎﻧﺪ .ﺷﻤﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﻣﻦ ﺭﺍ ﻧﻘﺪ ﻛﻨﻴﺪ...
ﻣﻦ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻳﻚ ﺫﻫﻨﻴﺖ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ .ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ
ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﻨـﺎﻱ ﺑﺤـﺚ ﺭﺍ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﻢ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻗـﺎﻱ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺁﻗﺎﻱ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻲﺳـﺎﺧﺖ ﻳﺎ ﺑﺎ
ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﻧﺸﺴﺖ ﻭ ﺣﺮﻑ ﻣﻲﺯﺩ .ﺁﻗﺎﻱ ﺳـﻠﻴﻤﻲ ،ﺷﻤﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ
ﻧﻘـﺪ ﻛﻨﻴﺪ .ﺍﻳﻦ ﺣـﺮﻑ ﺭﺍ ﺍﺻﻼ ﺁﻗﺎﻱ ﺷـﺎﻛﺮ ﻣﻲﺯﻧﺪ ﻧﻪ ﺁﻗﺎﻱ
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ .ﺷـﻤﺎ ﻓﺮﺩ ﺭﺍ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﻛﻨﺎﺭ ﻭ ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ
ﺭﺍ ﻗﺒﻮﻝ ﻧﺪﺍﺭﻡ .ﺣﺎﻻ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻫﺪﻑ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ،
ﺍﻻﻥ ﻣﺤﻞ ﺑﺤﺚ ﻣﺎ ﻧﻴﺴـﺖ .ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﺧﻮﺍﻫﺸﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺗﻔﻜﺮ ﺭﺍ ﻧﻘﺪ ﻛﻨﻴﺪ ،ﻧﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺭﺍ.
ﺳـﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﻣﺎ ﺍﮔﺮ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﻋﺮﻑ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺑﺸﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﻱ ﻭﻗﺘﻲ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻫﻴﺘﻠﺮ ﺭﺍ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ
ﺷــﺪﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺟﺎﻧﻲ ﻭ ﺟﻨﺎﻳﺘﻜﺎﺭ ﺟﻨﮕﻲ ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺍﻳﻦ
ﺣﺮﻑﻫﺎ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﺻﻮﻝ ،ﺑﺎﻳﺪﻫﺎ ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺸﺮﻱ
ﻫﻤﻪﺷﺎﻥ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚﺍﻧﺪ .ﻫﻴﭻ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻱ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻱ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻱ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺎﻳﺪﻫﺎ ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪﻫﺎﺳــﺖ .ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺟﻮﺍﻣﻊ ﻫﻴﺘﻠﺮ
ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ.ﺍﮔﺮ ﻛﺮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﺑﺪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺷﻤﺎ ﺩﺳﺘﻪﺑﻨﺪﻱ ﻛﻨﻴﺪ ﺧﺎﺋﻦ ﻭ ﺧﺎﺩﻡ .ﺍﺯ ﻛﺠﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﺘﻠﺮ
ﺧﺎﺋﻦ ﺑﻪ ﺑﺸﺮﻳﺖ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﻛﺠﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻛﻪ ﻣﻮﺳﻴﻠﻴﻨﻲ...
ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺷﻤﺎ ﻛﺘﺎﺏ »ﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺎ ﺷﺪﻳﻢ« ﺭﺍ ﺍﮔﺮ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ
ﻛﻨﻴﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻐﻮﻝ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻐﻮﻝ ﺭﺍ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ
ﮔﻔﺘﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﻴﺎﻩ ﻭ ﺳﻔﻴﺪ ﺑﺒﻴﻨﻴﺪ؟ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻐﻮﻝ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰﻱ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺛﺒﺖ ﺷﺪﻩ ﺳــﻴﺎﻩ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﻣﻐﻮﻟﻲ ﻏﺮﺏ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺗﻄﻬﻴﺮ ﻛﻨﻨﺪ .ﺣﺎﻻ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩﺍﺵ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻣﻦ
ﻣﺠﺪﺩﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻫﻲ
ﺗﻮﺩﻩﻫﺎﻱ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ .ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺭﺿﺎﺧﺎﻥ ﻣﻠﺖ ﻣﺎ ﺍﻣﻜﺎﻥ
ﺍﻃﻼﻉﻳﺎﺑﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ ،ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟ ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺭﻭﺷــﻨﻔﻜﺮﻫﺎ ،ﺻﺎﺣﺒﺎﻥ ﻓﻜﺮ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ،ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺮﺿﻪ ﺑﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺗﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﺨﺼﻴﺘﻲ ﻣﺜﻞ ﻣﺼﺪﻕ
ﻓﺮﺍﺭﻱ ﻭ ﺩﺭ ﺭﻭﺳﺘﺎ ﻣﺨﻔﻲ ﺷﺪ.
ﻓﻀــﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺭﺿﺎﺧﺎﻥ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ
ﺍﻓﺮﺍﺩﻱ ﻣﺜﻞ ﻣﺼﺪﻕ ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ
ﺑــﺎ ﻧﻔﺖ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻋﻤﻮﻡ ﻣــﺮﺩﻡ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻨــﺪ .ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ
ﺧﺎﻃﺮﺍﺗﺶ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺣﺘــﻲ ﺩﺭ ﻣﺠﺎﻟﺲ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﻭ ﺩﻭﻧﻔﺮﻩ
ﻫﻢ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻢ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺁﺯﺭﺩﮔــﻲ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺮﺧﻲ
ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﻣﻲﺷﺪ.
ﺍﻟﺒﺘــﻪ ﻭﻗﺘﻲ ﺑﺤــﺚ ﻭﺭﻭﺩ ﻣﺘﻔﻘﻴﻦ ﭘﻴﺶ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻭ ﻓﻀﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ
ﺁﺯﺍﺩﺗﺮ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﻳﻦ
ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺗــﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﺍﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﻧﻔــﺖ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺍﺩﺍﺭﻩ
ﻛﻨﻴﻢ .ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﻭﻗﺘﻲ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺩﺍﺭﺳﻲ
ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1912ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ
ﺑﺤﺚ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺍﻧﻌﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺩﺍﺭﺳــﻲ ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ .ﺗﻘﻲﺯﺍﺩﻩ ﻣﻮﺭﺩ
ﻣﺤﺎﻛﻤﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﺁﻟﺖﺩﺳﺖ ﺑﻮﺩﻡ ﻭ ...ﻛﻪ ﺍﺯ ﻛﻨﺎﺭ
ﺁﻥ ﻣﻲﮔﺬﺭﻡ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ ﺩﻫﻪ 20ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺗﻲ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺷﻜﻞ
ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﻫﻢ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ﻫﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﻫﻢ ﺭﻭﺱﻫﺎ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺳﻔﺮﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺍﻣﻜﺎﻧﻲ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻛﻨﻨﺪ .ﺍﻣﺎ ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ
ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻪ ﻣﺘﺎﺛــﺮ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻋﻮﺍ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺟﺮﻳﺎﻥ
ﭼﭗ ﺣﺰﺏ ﺗــﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻟﻬﻢ ...ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﻫﻤﻴــﻦ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺲ
ﻣﺼﻮﺏ ﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺤﺖ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻫﻴﭻ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻱ
ﺑﺎ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﺴــﺘﻪ ﻧﺸﻮﺩ .ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻊ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ
74
ﻛﻨﻨﺪ ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﻣﻠﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﺸﺴﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﻌﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎ ﺑﺤﺚ
ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ .ﻣﺼﺪﻕ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻧﻘﺶ ﺟﺪﻱ ﺩﺍﺷﺖ .ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ
ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻣﺜﻞ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻭ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﻟﺴﻮﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻣﺎ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻭ ﻧﻬﻀﺘﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻴﺎﻭﺭﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﭼﻮﻥ ﻳﻚ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺗﺎﺯﻩﻧﻔﺲ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ،
ﻫﻨﻮﺯ ﺁﻥ ﭼﻬﺮﻩ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺭﻭﺷﻦ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﻳﻚ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﺜﺒﺖ ﻳﺎ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﺜﺒﺖ ﻧﺴﺒﺖ
ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﺯ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺍﻳﻨﻬﺎ
ﻳﺎ ﺗﻀﺎﺩ ﻣﻨﺎﻓﻊﺷﺎﻥ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻋﺮﺻﻪ
ﺗﻼﺵﻫﺎﻳﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﺩﺍﺩ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ
ﻣﺼﺪﻕ ﺗﻦ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ،ﻛﻮﺩﺗﺎﻳﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻤﻲﮔﺮﻓﺖ،
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻘﺼﺮ ﺍﺳﺖ ،ﺻﺤﻴﺢ ﻧﻴﺴﺖ .ﺍﺗﻔﺎﻗﺎ ﻳﻜﻲ
ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ ﻣﺜﺒﺖ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺧﻮﺵﺑﻴﻨﻲ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺩﺍﺷﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻊ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﻔﻊ
ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺎﻓﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮﺵ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩ .ﺍﻳﻦ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺜﺒﺖ
ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺎﺷــﺪ ﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻌﺎﺻﺮ
ﺭﺍ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺜﻼ ﺍﮔﺮ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﻦ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﺑﻪ ﻓﻼﻥ
ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ ﺧﺎﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺷﻐﺎﻝ ﻧﻤﻲﺷﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ
ﺗﺒﺮﺋﻪ ﻗﻠﺪﺭﻫﺎ ﻭ ﺯﻭﺭﮔﻮﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﻤﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ
ﻫﻴﭻ ﻣﻌﺎﺩﻟﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺍﺻﻞ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ ﻭ ﺑﺴﻨﺠﻴﺪ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺁﻗﺎﻱ ﺯﻳﺒـﺎﻛﻼﻡ ﻓﺮﺿﻲ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﻗﺎﻳﻊ
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻳﻚ ﺻﺪ ﺳـﺎﻟﻪ ﺍﺧﻴﺮ ﻣﺪﺍﻡ ﻣﺎ ﻳﻜﺴﺮﻱ ﺁﺩﻡﻫﺎ ﺭﺍ ﺳﻴﺎﻩ
ﺩﻳﺪﻳﻢ ﻳﺎ ﺳﻔﻴﺪ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻭ ﺧﺪﻣﺖ ﻧﺴﺒﻲ
ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﺁﻗﺎﻱ ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻧﺴﺒﻲ ﺩﻳﺪﻥ ﺧﻴﺎﻧﺖ
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﺑﺮﺧﻲ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ
ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻭ ﺯﺍﻫﺪﻱ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.
ﺑﺎﻭﻧﺪ :ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺨﺼﻲ ﻭ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ ﻋﺎﻣﻞ
ﺍﺻﻠﻲ ﺟﺪﺍﻳﻲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻭ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺳﻠﻴﻤﻲ ﻧﻤﻴﻦ :ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺧﻮﺏ
ﺯﺍﻫﺪﻱ ﻭ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ.
ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺧﻮﻳﺸﺎﻭﻧﺪﮔﺮﺍ
ﺑﻮﺩ.
ﻭ ﺧﺪﻣﺖ ﺩﺭﺳﺖ ﻧﻴﺴـﺖ .ﺷـﻤﺎ ﺗﺤﻮﻻﺕ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ
ﺁﺳـﺘﺎﻧﻪ ﻣﻠﻲ ﺷـﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﭼﻄﻮﺭ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ؟
ﺑﺎﻭﻧﺪ :ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺩﺍﺧﻠﻲ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺳﻪ ﺭﻭﻳﻪ ﭘﻴﺶ ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺑﺘﺪﺍ
ﻗﻮﻳﺎ ﺩﺭ ﺍﺻﻞ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ
ﻧﻜﺘﻪ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦﺷﺮﻛﺖﻫﺎﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﻣﺎﻳﻞ ﺑﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻣﻌﺎﻫﺪﻩ
ﺑﻴﻦ ﺷــﺮﻛﺖﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺭﺍ ﺑﻠﻮﻛﻪ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺣﺎﺷــﻴﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺷﺮﻛﺖ
ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺘﺎﻟﻴﺎ ﻭ ژﺍﭘﻨﻲﻫﺎ ﻣﻘﺪﺍﺭﻱ ﺑﻪ ﻓﺮﻭﺵ ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ .ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ
ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻲ ﻳﻚ ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻮﺩ .ﺻﺮﻓﺎ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻱ
ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﺎﻛﻴﺪﺵ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻧﻔﻮﺫ ﻭ ﺩﺧﺎﻟﺖﻫﺎﻱ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲﻫﺎ
ﺩﺭ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺑﺮﻣﺒﻨﺎﻱ ﺣﻔﻆ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻔﺘﻲﺍﺵ ﺑﻮﺩﻩ،
ﺑﺎﻳﺪ ﻗﻄﻊ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﻧﮕﻴﺰﻩ ﻭ ﻫﺪﻑ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺑﺎ ﺷﻌﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻖ ﻣﻮﺿﻮﻉ ،ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﻭﻡ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ
ﻧﻘﺶ ﻣﻴﺎﻧﺠﻲ ﺭﺍ ﺍﻳﻔﺎ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻫﺎﺭﻳﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺳــﺘﺎﺩﻧﺪ ﻟﻨﺪﻥ ﻭ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ
ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﻭ ﻫﻴﺎﺕ ﺟﻜﺴﻮﻥ ﻭ ﺍﺳﺘﻮﻛﺲ ﺑﻌﺪ
ﺁﻣﺪ .ﻫﻴﺎﺕ ﺟﺴــﻜﻮﻥ ﻭ ﺍﺳﺘﻮﻛﺲ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭ
ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ .ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺳــﻮﻡ ﻛﻪ ﺍﻳﺪﻥ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺗﺶ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ ،ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﺟﻼﺱ
ﻣﺠﻤــﻊ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﻪ ﻧﻴﻮﻳﻮﺭﻙ ﻧﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷــﺪﻡ ﻛﻪ
ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﺎ ﻛﺎﺭﺕ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﺎ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺳﻌﻲ ﻛﺮﺩﻡ
ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﺕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﮕﻴﺮﻡ .ﺑﺎ ﺁﻳﺮﻭﻥ ﺳﺎﻳﺪ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﻭ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ.
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺁﻳﺮﻭﻥ ﺳﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﻲﻣﻴﻠﻲ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻛﺮﺩ
ﻭﻟﻲ ﺑﻌﺪ ﻃﻲ ﻣﺬﺍﻛﺮﺍﺕ ﻭ ﻣﻜﺎﺗﺒﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻭﺍﺷﻨﮕﺘﻦ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﮔﺮﻓﺖ ﺩﺭ
ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺷﺪ ﻣﺸﺘﺮﻛﺎ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩﻱ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺎﻧﻚ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺑﺎﻧﻚ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ،ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﺸﺘﺮﻙ
ﺁﻣﺮﻳــﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﺑﺎﻧﻚ ﺩﻭ ﻧﻜﺘﻪ ﻫﺴــﺖ .ﺑﺎﻧﻚ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻣﻦ ﻛﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺧﻠﻊ ﻳﺪ ﻭ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻧﺪﺍﺭﻡ .ﻣﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ
ﻣﻲﺑﺎﻳــﺪ ﺍﻳﻦ ﺻﻨﻌﺖ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﻨﻢ .ﺑﻪ ﻫــﺮ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﻣﺎﻳﻠﻢ ﻭ
ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻋﻤﻞ ﺩﺍﺭﻡ .ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺷــﺮﻛﺖ ﺳﺎﺑﻖ ﻧﻔﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺩﺭ ﻫﺮ ﺑﺸــﻜﻪ ﻧﻔﺖ ﻫﻢ ﻳﻚ ﺩﻻﺭ ﻭ ﻫﻔﺘﺎﺩﻭﭘﻨﺞ ﺳــﻨﺖ ...ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ
50ﺳﻨﺖ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﺍﺳﺖ .ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻳﻚ ﻳﺎ 75ﺳﻨﺖ ﺍﺻﻼ ﻣﻬﻢ
ﻧﺒﻮﺩ .ﺁﻧﻬــﺎ ﻫﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﺎ ﺍﺻﻼ ﻛﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪﻥ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ .ﺍﻳﻦ
ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺍﮔﺮ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻓﺖ ﺑﻪ
ﻗﻮﻝ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﺳﺖ .ﻣﺜﻞ ﺍﻻﻥ ﺁﻗﺎﻱ
ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻣﺤﻤﺪﻱ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﺼﺪﻕ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻮﺩﻩ 9 .ﻣﺎﺩﻩﺍﻱ
ﻛﻪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻱ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺣﺘﻲ ﻋﺪﻭﻝ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ
ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻣﻲﺷﺪ ،ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻮﺟﻲ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺍﻫﺶ
ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻓﺮﺩﻱ ﺗﻨﻬﺎ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺧﻼﻕ ﺷﺨﺼﻲ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺷﻤﺎ ﻭﻗﺘﻲ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺑﺎﺯﻧﮕﺮﻱ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻳﺪ ﻛﺠﺎ ﺍﺷﺘﺒﺎﻩ
ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺧﻴﻠﻲ ﺁﺳﺎﻥ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﺮﺩ .ﻭﻟﻲ ﻭﻗﺘﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﻭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﻳــﺪ ،ﺩﺭ ﺁﻥ ﻛﻮﺭﺍﻥ ،ﻳﻚ
ﻭﻗﺖ ﻫﺴﺖ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻨﺴﺠﻢﺍﻧﺪ ،ﭘﺸﺖ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻱ ﻣﺘﺸﻨﺞ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻛﻤﻲ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺳﺖ.
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ :ﺑﺎ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﻛﺘﺮ ﺑﺎﻭﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺑﻨﺪﻩ ﺗﻮﺿﻴﺤﻲ ﺑﺪﻫﻢ .ﺩﺭ
ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻛﻪ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻣﻠﻲ ﺷــﺪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯ ﺁﺧﺮ ﺳﺎﻝ 1329ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ
ﻣﻮﺿﻊﮔﻴﺮﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻣﻠﻲﺷــﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﻣﺜﺒﺖ
ﺑﻮﺩ .ﻳــﻚ ﺟﻮﺭﻫﺎﻳﻲ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲﻫﺎ ﻫﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻲﮔــﺪﺍﺭ ﺑﻪ ﺁﺏ ﻧﻤﻲﺯﺩﻧﺪ
ﻭ ﺑﻪ ﻳــﻚ ﻧﻮﻋﻲ ﻫﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲﻫﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻥ ﺩﺍﺭﺳــﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻔﺖ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺍﺑﺘﺪﺍﻱ
ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴــﺘﻢ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺎﻥ ﺍﺟﺤــﺎﻑ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﻳﻌﻨﻲ ﺩﺭ
ﺳــﺎﻝ 1330ﺩﺭﺻﺪ ﻛﻤﻲ ﺍﺯ ﻓﺮﻭﺵ ﻧﻔﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺎ ﻣﻲﺷــﺪ .ﻫﻤﺎﻥ
ﻣﻮﻗﻊ ﺩﺭ ﻋﺮﺑﺴﺘﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻛﻤﭙﺎﻧﻲﻫﺎﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ
ﺳﻌﻮﺩﻱ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ 50-50ﺑﻮﺩ .ﻳﻌﻨﻲ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺩﺭﺻﺪ ﻣﻨﺎﻓﻊ
ﻣﺎﻝ ﺩﻭﻟﺖ ﺳــﻌﻮﺩﻱ ﻭ ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺩﺭﺻﺪ ﻫﻢ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺷﺮﻛﺖ ﻧﻔﺘﻲ ﻛﻪ
ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺩﺍﺭﺳﻲ
ﺍﻳــﺮﺍﻥ 16ﺩﺭﺻﺪ ﻭ 84ﺩﺭﺻﺪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﺭ
ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 1933ﻳﺎ 1312ﺯﻣﺎﻥ ﺭﺿﺎﺷﺎﻩ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻣﺎ ﺍﺯ ﺭﻭﻱ
ﺗﻨﺎژ ﺳﻬﻤﻲ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺳﻤﭙﺎﺗﻲ
ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ .ﺩﺭﺿﻤﻦ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ
ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻭ ﭼﭗ ﺑﻮﺩ .ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﭘﻴﺶﺭﻭﻱ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﻢ ﻭ
ﻛﻤﻮﻧﻴﺴــﻢ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻱ ﺟﻬﺎﻥ ﺳﻮﻡ ﻭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻭﻗﺘﻲ
ﻧﻔﺖ ﻣﻠﻲ ﺷﺪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻫﺮ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﺶ ﺑﺮﻣﻲﺁﻣﺪ ﻋﻠﻴﻪ ﻣﻠﻲ
ﺷﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩ .ﻧﻴﺮﻭﻱ ﺩﺭﻳﺎﻳﻲ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻠﻴﺞ ﻓﺎﺭﺱ ﺁﻭﺭﺩ
ﻭ ﺁﺑــﺎﺩﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﺤﺎﺻﺮﻩ ﻛﺮﺩ .ﻭﻗﺘﻲ ﻣﺎ ﺳــﻌﻲ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻧﻔﺖ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﻨﻴﻢ
ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﺸﺘﻲ ﻧﻔﺘﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻣﺼﺎﺩﺭﻩ ﻛﺮﺩ ،ﭼﻮﻥ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺻﺎﺣﺐ
ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺖ .ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ
ﺧﺎﻙ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳــﺖ ﺍﻣﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻭ ﻫﺰﻳﻨﻪ ﺭﺍ ﻣﺎ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ
ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺍﻻﻥ ﻳﻚ ﺭﻳﺎﻝ ﺑﺎﺑﺖ ﻧﻔﺖ ﺳــﺮﻣﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﻱ ﻧﻜﺮﺩﻩ ﻭ
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻃﺒﻖ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ 1933ﻭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺩﺍﺭﺳــﻲ ﺧﻮﺩﺵ
ﺭﺍ ﺷــﺮﻳﻚ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺖ ﻭ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻳﻜﺠﺎﻧﺒﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺭﺍ ﻓﺴﺦ ﻛﻨﺪ .ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺗﺮ ﻧﺸﻮﺩ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﺑﻮﺩ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲﻫﺎ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ ﻇﻠﻢ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺳــﻌﻲ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﺴﺘﺎﻥ ﭘﺎﺩﺭﻣﻴﺎﻧﻲ
ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﻧﻔﺖ ﺑﻪ ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺮﺳﺪ ﻭ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﻧﺸﻮﺩ .ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺯ ﺭﺍﻩﺣﻞﻫﺎ ،ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ ﻭ
ﻓﺮﻣﻮﻝﻫﺎﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ .ﺣﺎﻻ
ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺑﺤﺜﻲ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣــﺪﻩ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖ .ﻋﺪﻩﺍﻱ
ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺩﻛﺘﺮ ﻛﺎﺗﻮﺯﻳــﺎﻥ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ
ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻗﻠﺒﺎ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﻳﻦ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺕ
ﻣﺼﺎﻟﺤﻪﺁﻣﻴﺰ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻭ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺑﻮﺩ،
ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻲﺷﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ
ﻣﺼﺪﻕ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﺍﮔﺮ ﺑﻪ ﺷﻜﻠﻲ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﺵ ﺧﺘﻢ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ
ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ،ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻭ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﺭﺍﺩﻳﻜﺎﻝ ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺷﻤﺎ ﺧﻮﺩﺗﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ ﺟﻤﻊﺑﻨﺪﻱ ﺭﺳﻴﺪﻳﺪ؟
ﺯﻳﺒـﺎﻛﻼﻡ :ﻣﻦ ﺑﻪ ﺟﻤﻊﺑﻨﺪﻱ ﻧﺮﺳــﻴﺪﻡ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨــﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﺗﺤﻘﻴﻖ
ﻧﻜﺮﺩﻡ.
ﺳـﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﻣﻦ ﺗﻌﺠﺐ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻪ ﻣــﺎ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺭﺍ ﺑــﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭼﻤﺎﻕ
ﻣﻲﺁﻭﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺣﺮﻑ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺮﺳــﻲ ﺑﻨﺸﺎﻧﻴﻢ .ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺁﻗﺎﻱ
ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﻣــﺪﺍﻡ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺣــﺮﻑ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﻳﻌﻨــﻲ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺜﻞ
ﭼﻤﺎﻕ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺣﺮﻓﻲ ﻣﻲﺯﻧﻴﻢ ﺣﺮﻑ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﻣﻲﺯﻧﻴﻢ .ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ
ﺁﻥ ﻃﺮﻑ ﺍﺳــﺖ .ﺧﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﻃﻮﺭ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺍﺻﻼ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻫﻤﺎﻧﻄﻮﺭ
ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺑﺎﻭﻧﺪ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻛﻨﺪ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻧﻔــﻲ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﻠــﻲ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ .ﻳﻌﻨــﻲ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﺭﺍ ﻧﻘــﺾ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺁﻗﺎﻱ
ﺩﻛﺘــﺮ ﺯﻳﺒﺎﻛﻼﻡ ﺫﻫﻦﺧﻮﺍﻧﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻘــﻞ ﺍﺯ ﺩﻛﺘﺮ ﻛﺎﺗﻮﺯﻳﺎﻥ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ:
ﻣﺼﺪﻕ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺩﺍﺷﺖ...
ﻣﺎ ﻣﺴــﻠﻤﺎﺕ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺭﻫﺎ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﺫﻫﻦﺧﻮﺍﻧــﻲ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ
ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍﺿﻲ ﺑﻮﺩﻩ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﺩ ﺍﺯ ﺗﺮﺱ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ
ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺧﺎﺋﻦ ﺑﻨﺎﻣﻨﺪ .ﺧﻴﺮ ،ﺍﺻﻼ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻳﻦ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻱ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ
ﺭﺍ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺖ .ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺖ .ﭼﻮﻥ ﻧﻘﺾ ﻣﺼﻮﺑﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ
ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﻣﻠﺖ ﺍﺳــﺖ .ﺍﮔﺮ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺭﺍﺟﻊ ﺑﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻓﺖ
ﺧﻴﺎﻧﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﻴﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺧﻴﺎﻧﺖ ﺗﻦ ﻧﺪﺍﺩ.
ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﺷﻤﺎ ﺁﺛﺎﺭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩﺍﻳﺪ ﻳﺎ ﻧﻪ .ﻣﺜﻼ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ »ﻣﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺎ ﺷﺪﻳﻢ«
ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺍﻳﻦﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﺿﺪ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺘﻲ ،ﺣﺮﻑﻫﺎﻱ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎﻭﻧﺪ :ﺍﺻﻼ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻳﻚ ﺣﺰﺏ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺴﺖ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﺯﻳﺮﻧﻈﺮ ﻣﺴﻜﻮ ﺍﺳﺖ .ﺗﺤﻠﻴﻠﺸﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻳﻚ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺖ ﻓﺮﺳﻮﺩﻩ
ﻭ ﺭﻭ ﺑﻪ ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﺎ ﺁﻥ ﻭﺍژﻩﻫﺎﻳــﻲ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ
ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﺖ ﺣﺎﺩﻱ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻣﭙﺮﻳﺎﻟﻴﺴﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺟﺎﻧﺸﻴﻦ
ﺍﻧﮕﻠﺴــﺘﺎﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﻮﺩ .ﺩﻭﻡ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺍﺳﺘﺎﻟﻴﻦ ﭘﺪﻳﺪﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ
ﺣﻞ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻣﺴــﺎﺋﻠﺶ ﺩﺭ ﻃﻴﻒ ﺟﻬﺎﻥ ﻏﺮﺏ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ
ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺷــﻮﺭﻭﻱ ﺍﺳﺘﺎﻟﻴﻦ ،ﺷــﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻳﻲ ﻣﺜﻞ ﻧﻬﺮﻭ ،ﮔﺎﻧﺪﻱ ﻭ
ﻣﺼﺪﻕ ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﺳﺮﻧﻮﺷــﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻃﻴﻒ ﺟﺎﻣﻌــﻪ ﻏﺮﺏ ﺣﻞ ﻭ ﻓﺼﻞ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ .ﺳﻮﻡ ،ﻫﺮ ﺟﻨﺒﺸﻲ ﻛﻪ ﺗﺤﺖ ﻧﻔﻮﺫ ﻣﺴﻠﻂ
ﺩژ ﺳﻮﺳﻴﺎﻟﻴﺴﻢ ﻧﺒﺎﺷﺪ ،ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺮﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﺷﻌﺎﺭ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ
ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕﺍﻟﺴﻠﻄﻨﻪﻫﺎ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺭﻫﺒﺮ ﺟﻨﺒﺶ ﻣﺮﺩﻡ ﺗﻠﻘﻲ
ﺷــﻮﻧﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺩﺭ ﭘﺮﺗﻮ ﻣﻮﺿﻊ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺑﻮﺩ ،ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺣﺰﺏ
ﺗﻮﺩﻩ ﻣﺴﺘﻘﻼ ﻭ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺗﺼﻤﻴﻢﮔﻴﺮﻱ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺩﺭ
ﺻﻮﺭﺗﻲ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﻗﺎﺋﻢ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺩﺭ ﺍﺭﺗﺶ
ﻧﻔﻮﺫ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ 70 .ﺍﻓﺴــﺮ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﺗﻮﺩﻩﺍﻱﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﺎﺯﮔﺸﺘﻨﺪ
ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺁﻟﺖ ﻓﻌﻞ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺑﻮﺩﻳﻢ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﻗﺘﻀﺎ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﻣﺎ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻴﻢ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻭﻟﻲ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﺧﺎﺹ ﺩﻭﻟﺖ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ
ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻧﺰﺩﻳﻢ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻛﺎﻧﺘﻜﺲ ﻧﮕﺎﻩ ﺷﻮﺭﻭﻱ ﺩﺭ ﺭﻭﺍﺑﻂ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻭ ...ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺩﺭ ﺩﻭﺭ ﺁﺧﺮ ﻛﻤﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻴﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻮﻉ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ
ﻭ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ .ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺷـﺨﺼﻴﺖ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪﺍﻱ
ﺩﺍﺷـﺘﻨﺪ ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣـﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺗﻲ ﺣﺎﺻﻞ ﺷـﺪ .ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺳـﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﻢ.
ﺳـﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﻪ ﺟــﺎﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺫﻫﻦﺧﻮﺍﻧﻲ ﻣﺼﺪﻕ
ﺭﺍ ﺑﻜﻨﻴﻢ ﻛﺘــﺎﺏ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ .ﻣﺼــﺪﻕ ﺧﻮﺩﺵ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﺍﻇﻬﺎﺭ ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ
ﺍﻳﻨﺠﺎﻧﺐ ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩ ﺑﺎﻧﻚ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﻭ ﺁﻗﺎﻱ ﻫﻨﺪﺭﺳــﻮﻥ ،ﺳﻔﻴﺮ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ
ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ ﺩﭼﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻛﻨﺴﺮﺳــﻴﻮﻡ ﻧﻤﻲﺷﺪ «.ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺮﻓﻲ
ﻛﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻲﺯﻧﺪ ،ﺧﻮﺩ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﺶ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﻭ
ﺗﺎﻟﻤﺎﺕ .ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ
ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﻔﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺭﺍ ﺟﻮﺍﺏ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ.
ﺟﺎﻟﺐ ﺍﺳــﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﺎ ﺫﻫﻦ ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻴــﻢ .ﺧﻮﺩ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻜﺘﻮﺏ
ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪﻛﻪ ﺑﺎﻧﻚ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﻛﺎﺭﺵ ﺑﻬﺮﻩﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﻣﻌﺎﺩﻥ ﻧﻔﺖ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ
ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺳﺎﺑﻖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﺑﺎﺩﺍﻥ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﻠﻄﻪ
ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺭﺍ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻛﻨﺪ .ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﺷﺪ ﺁﻳﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺑﻮﺩ ﺑﺎﺭﺩﻳﮕﺮ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ
ﻣﻠﻲ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺭﺍ ﺧﻠﻊﻳﺪ ﻛﻨﺪ.
ﺑﻌﺪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺯﻳﺮﺍ ﻫﺪﻑ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﻮﻝ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪﺩﺳﺖ
ﺑﻴﺎﻭﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﻪ ﺁﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻛﻨﺪ .ﻣﻠﺘﻲ ﻛﻪ ﺁﺯﺍﺩﻱ
ﻭ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﺑﻪ ﻓﺮﺽ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻧﻔﺖ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﺧﻮﺏ ﻣﻲﻓﺮﻭﺧﺖ ﺩﺭ
ﺣﻜﻢ ﻏﻼﻣﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺒﻠﻎ ﮔﺰﺍﻓﻲ ﻓﺮﻭﺧﺖ .ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻧﻔﻲ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﻭ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﻣﻠﻲ ﺑﻮﺩ .ﺣﺎﻻ ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ
ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻳﻢ ﺑﻌﺪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﺍﺣﺘﻤﺎﻻ ﻣﺼﺪﻕ
ﻣﻲﺧﻮﺍﺳــﺖ ﺑﺎ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻛﻨﺎﺭ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﻣﻲﺗﺮﺳﻴﺪ .ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ
75
ﻛﻪ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻛﻨﺎﺭ ﻛﺸــﻴﺪﻩ ﻭ ﻣﻨﻔﻌﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻦ
ﺣﺮﻑﻫﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮﻡ ﺟﻌﻞ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻫﺪﻑ ﺧﺎﺻﻲ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﮔﻔﺘﻢ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﻫﻴﻢ ﺗﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﺗﺒﺮﺋﻪ ﻛﻨﺪ ﻭ
ﺑﮕﻮﻳــﺪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻘﺼﺮ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﻗﻌﺶ ﺭﺍ ﻛﻢ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ
ﻫﻤﺎﻥ ﺣﺪ ﻣﺜﻼ ﺣﺪﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺳــﻬﻢ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗﻦ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﻴﺮﺩ ،ﺣﺎﻻ ﺍﮔﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺗﻦ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﻣﻘﺼﺮ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ
ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺗﺒﺮﺋﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻧﻲ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻔﻲ
ﺳــﻠﻄﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﻻﺍﻗﻞ ﺑﺎ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻧﺪ ...ﻣﺎ ﺍﻳﻦ
ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻧﻔﻲ ﻛﻨﻴﻢ .ﻋﻤﻠﻴﺎﺕ ﺁژﺍﻛﺲ ﻛﻪ ﺳﻴﺮﺣﺮﻛﺖ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺭﺍ ﻧﻮﺷــﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ
ﺁﻗﺎﻱ ﺷﻌﺒﺎﻥ ﺟﻌﻔﺮﻱ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﭘﻴﺶﺭﻭ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﻴﺎﻳﻴﻢ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﺑﺤــﺚ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺧﻴﺮ ،ﺑﺤﺚ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﻳﻚ
ﺳﺮﺑﺎﺯ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﮔﻲ ﻛﺮﺩ .ﻭﻗﺘﻲ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﺷــﺄﻥ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ ﺩﺭ ﺣﺪ
ﺷﻌﺒﺎﻥ ﺟﻌﻔﺮﻱﻫﺎ .ﺁﻳﺎ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻣﻠﺖ
ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ .ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻓﻮﺍﺣﺶ ﻭ ﭼﺎﻗﻮﻛﺶﻫﺎ ﻳﻚ ﻃﺮﻓﻨﺪ
ﻭ ﻳﻚ ﻣﻠﺖ ﺁﺯﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﺍﺯ ﺯﻳﺮ ﺳﻠﻄﻪ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﺑﻴﺮﻭﻥ
ﻃﺮﻑ ﺩﻳﮕﺮ؟ ﺍﻳﻦ ﺁﺟﻮﺩﺍﻥﻫﺎ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳــﺖ؟ ﺑﻌﺪ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺧﻴﺮ ،ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻛﻤﺎﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺯﺩﻩ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻴــﺮ ﺍﺻﻼ ﺑﺤﺚ ﻛﻮﺩﺗﺎ
ﻧﺒﻮﺩﻩ .ﺑﺨﺸﻲ ﺍﺯ ﻣﻠﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻄﺎﻟﺒﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﺎﻩ
ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﺮﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺗﻲ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺕ ﺣﺴﺎﺑﮕﺮﺍﻧﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻡ
ﺟﻌﻞ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﻮﻥ ﻓﺮﺻﺖ ﻛﻢ ﺍﺳﺖ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ،ﻭﻟﻮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻳﺸﺎﻥ
ﺑﺪﺵ ﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺗﻮﻫﻴﻦ ﻫﻢ ﺑﻜﻨﺪ ،ﻣﺸــﻜﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ
ﺍﺭﺯﺷــﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺎﻫﻴﺖﻫﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚﻫﺎ ﺭﻭﺷﻦ
ﺷﻮﺩ .ﺍﻻﻥ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻱ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﻛﺴﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚﻫــﺎ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﭼﺮﺍ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﭘﺸــﺖ ﻣﺼﺪﻕ ﻗﺎﻳﻢ
ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ؟ ﭼﺮﺍ ﻧﻤﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ﺭﺍ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ؟
ﭼﺮﺍ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﺴــﺒﺖ ﻣﻲﺩﻫﻴﻢ؟ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻳﻨﻘﺪﺭ ﺁﺯﺍﺩﮔﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑ ﺭﺍ ﺑﺰﻧﺪ ﻭ ﻣﻲﺯﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺗﺶ ﻣﻲﻧﻮﻳﺴﺪ .ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﻣﺎ
ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﺑﻨﺎ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﻳﻜﺴﺮﻱ ﻗﺪﺭﺕﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺟﻨﺎﻳﺖﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﺗﺒﺮﺋﻪ ﻛﻨﻴﻢ .ﺍﺯ ﺍﻭﻟﺶ ﺻﻐﺮﻱ ﻛﺒﺮﻱ
ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺁﻗﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﭼﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﺧﺎﺋﻦ ﻭ
ﺧﺎﺩﻡ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ .ﺍﺻﻼ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺍﻭﻝ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ
ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ،ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﻲﺁﻳﻴﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛــﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺧﻮﺩ ﻣﺎ
ﻧﻤﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ﻛﻮﺩﺗﺎﻳﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻤﻲﮔﺮﻓﺖ .ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ
ﻛﻮﺩﺗﺎﻳﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺧﻮﺩ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ.
ﺍﻳــﻦ ﺻﻐﺮﻱ ﻭ ﻛﺒﺮﻱ ﺭﺍ ﻭﻗﺘﻲ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻫﻢ ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﻳﻢ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﻢ ﻳﻚ
ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺗﺮﺗﻴﺒﻲ ﺷــﺪﻩ ﺑﺎ ﻧﻘﺾ ﺗﺎﺭﻳﺦ ،ﻧﻔﻲ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻭ
ﺟﻌﻞ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻳﻚ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺮﺿــﻪ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻴﺮ ﻣﺎ ﺍﺻﻼ ﺑﺎ
ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﺎﻳﻴﻢ ﻭ
ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ ﻣﺼﺪﻕ ﺧﺎﺩﻡ ﻣﻠﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﻣﺸﻜﻞ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﻫﻴﭻ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ
ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻧﻜﺮﺩ؛ ﻳﻌﻨﻲ ﻫﻴﭻ
ﺣﺮﻛﺘﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻛﻤﻚ ﺷﻮﺩ .ﻣﺜﻼ ﻧﻔﺖ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺨﺮﻧﺪ ﻳﺎ ﻭﺍﻣﻲ ﺑﻪ
76
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻳﺎ ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻗﻮﻝﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ،
ﻧﺪﺍﺷــﺘﻨﺪ .ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺣﻖ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻱ
ﻛﻪ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﻳﻲﻫﺎ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻣﻠﻲ ﺭﺍ ﻧﻔﻲ
ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﻧﻚ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴــﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻣﺼﺪﻕ ﻫﺮﮔﺰ
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻱ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ ﭘﺬﻳﺮﺵ
ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﻣﻠﺖ ﺭﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﻧﻔﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺍﮔﺮ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﻫﻴﺪ ﻭﺍﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺑﺸﻮﻳﻢ.
ﺑﺎﻭﻧـﺪ :ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻣﻘﻄﻌــﻲ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻭ ﻫﻤﮕﺎﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ
ﭘﻴﺎﻣﺪﻫﺎﻱ ﻣﺜﺒﺘﻲ ﻫﻢ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍﻩﻫﺎ ﺟﺪﺍ ﺷــﺪ ﻭ
ﻧﻬﺎﻳﺘﺎ ﻳﻚ ﺍﺋﺘﻼﻑ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﺸﺪﻩ ﻳﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﻴﻦ ﺟﻨﺎﺡﻫﺎﻱ ﻣﺨﺎﻟﻒ
ﺩﻭﻟﺖ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼــﺪﻕ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ .ﺣﺎﻻ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﮔــﺮﻭﻩ ﺩﻛﺘﺮ ﺑﻘﺎﻳﻲ،
ﻋﺒﺪﺍﻟﻘﺪﻳﺮ ﺁﺯﺍﺩ ،ﺣﺎﺋﺮﻱﺯﺍﺩﻩ ،ﻣﻜﻲ ،ﺑﻘﺎﻳﻲ ﻭ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺟﺰﻭ
ﻣﻠﻲﻫﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺑﺨﺸﻲ ﻛﻪ ﺟﺪﺍ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻨﺎﻱ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻭ ﻋﻮﺍﻣﻞ
ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻤﺎﻝ ﺍﻣﺎﻡ ﻭ ﺁﻗﺎﻱ
ﻣﻴﺮﺍﺷﺮﺍﻓﻲ ﻭ ﺍﻣﺜﺎﻟﻬﻢ ...ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﻫﻤﻪ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﺘﺤﺪ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ ﺍﻣﺎ
ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻨﺘﻬﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩ ﺩﻛﺘﺮ ﺑﻘﺎﻳﻲ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﺭﭼﻪ ﺭﺍ ﺩﺭﺏ
ﺧﺎﻧﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺯﺩ:
ﺷﺒﺎﻥﮔﺮ ﺑﻪ ﺳﺮ ﻗﺼﺪ ﺗﺎﺭﺍﺝ ﺩﺍﺷﺖ
ﺳﺤﺮﮔﻪ ﻧﻪ ﺗﻦ ﺳﺮ ﻧﻪ ﺳﺮ ﺗﺎﺝ ﺩﺍﺷﺖ
ﻧﻪ ﻧﺎﺩﺭ ﺑﻪ ﺟﺎ ﻣﺎﻧﺪ ﻧﻪ ﻧﺎﺩﺭﻱ....
ﺧﻼﺻﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﻓﺎﺯ ﺍﻭﻝ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﻛﺎﺭﻩﺍﻱ ﺷــﺪﻧﺪ ،ﺁﻗﺎﻱ ﺣﺎﺋﺮﻱ ﺯﺍﺩﻩ
ﺷــﺪ ﻭﻛﻴﻞ ﺍﻭﻝ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﭘﺎﺩﺍﺵ
ﻭﻛﻴﻞ ﻣﺠﻠﺲ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻭﻓﺎ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻤــﻜﺎﺭﻱ ﻋﺪﻭﻝ ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺣﺘﻲ ﺯﺍﻫﺪﻱ ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩ ﻣﻜﻲ ﺭﺍ
ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﻧﺪ ﺑﻴﺮﻭﻥ .ﻳﺎ ﺑﻘﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷــﺖ ﻧﺨﺴــﺖﻭﺯﻳﺮ ﺑﺸﻮﺩ ﻭ
ﺩﺭ ﻫﺮﺣــﺎﻝ ﺗﺤﻘﻖ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﺮﺩ .ﺁﻥ ﻗﻮﻝﻫــﺎ ﻭ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﺍﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲﻫﺎ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺳــﺖ .ﺍﮔﺮ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻣﻦ ﻓﻜﺮ
ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻲ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﻣﻴﻞ ﺑﻪ ﺩﻣﻮﻛﺮﺍﺳﻲ.
ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺍﺳﺖ .ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻭ ﻫﻴﺎﻫﻮﻫﺎ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﺯﺍﺩﻱﻫﺎﻱ ﻧﺴــﺒﻲ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻴﺎﻳﺪ .ﻣﻦ ﻭﺍژﻩﻫﺎ ﺭﺍ
ﻧﺴﺒﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻫﻴﭻ ﭼﻴﺰ ﻣﻄﻠﻖ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﻱﻫﺎﻱ ﻋﻤﻞ
ﻧﺴﺒﻲ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﺟﺮﻳﺎﻥﻫـﺎﻱ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﻣﺘﻬﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ
ﻛﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻭ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺋﺘﻼﻑ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻛﻪ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺯﻳﺎﺩ ﻭﻓﺎ ﻧﻜﺮﺩ.
ﺑﺎﻭﻧـﺪ :ﺍﺯ ﭼﻬﺎﺭ ﺍﺳــﻔﻨﺪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺷﻜﻞ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﻭﻗﺘﻲ
ﻛﻪ ﺷــﺎﻩ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻗﺼﺪ ﺗﺮﻙ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻭ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺑﻬﺒﻬﺎﻧﻲ ﻭ ....ﻭ ﺑﻌﺪ ﺩﺭﺳــﺖ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭ
ﻭﺍﺭﺩ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ ﻭ ﻣﻦ ﺧﻮﺩﻡ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻡ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﻀﻴﻪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ
ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺯ ﻛﻪ ﺭﺣﻴﻤﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺷــﻌﺒﺎﻥ ﺑﻲﻣﺦ ﺁﻣﺪ ﻭ
ﺑــﻪ ﺧﺎﻧﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩ ،ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ 9ﺍﺳــﻔﻨﺪ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻋﺮﺽ
ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﻳﻌﻨــﻲ ﻋﻮﺍﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻗﺒﻼ ﺟﺰﻭ ﺳــﭙﺎﻫﻴﺎﻥ
ﻣﺠﻤﻊ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﻣﺠﺎﻫﺪ ﺷﻤﺲ ﻗﻨﺎﺕﺁﺑﺎﺩﻱ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺟﺰﻭ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺍﻥ
ﺁﻥ ﮔﺮﻭﻩ .ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷــﺨﺼﻲ ﺍﺛﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳﺖ .ﻋﺒﺪﺍﻟﻘﺪﻳﺮ ﺁﺯﺍﺩ
ﻣﻲﮔﻔﺖ ﺩﻭﺗﺎ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺣﺰﺏ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻭﻗﺘﻲ
ﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻭ ﻗﻬﺮ ﺭﻓﺖ .ﻭﻗﺘﻲ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﺷــﻮﺭﺍﻱ
ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻣﻲﺭﻓﺖ ﺩﺭ ﻫﻴﺎﺕ ﻫﻤﺮﺍﻫﺶ ﻣﻜﻲ ﻧﺒﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺁﻗﺎﻱ
ﻧﺎﺯﻱﺯﺍﺩﻩﻛﺮﻣﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ:
ﺗﻨﺪ ﻣﺮﻭ ﺍﻱ ﺩﻟﻴﺮ ﺭﻩ
ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺧﺴﺘﻪ ﺩﻟﻲ ﺩﺭ ﻗﻔﺎﻱ ﻗﺎﻓﻠﻪ ﺑﺎﺷﺪ
ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﻜﻲ ﻫﻢ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﻛﻪ:
ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺯ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺭ ﮔﻠﻪ ﺑﺎﺷﺪ
ﻣﺮﺩ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﮓ ﺣﻮﺻﻠﻪ ﺑﺎﺷﺪ
ﻳﻌﻨــﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺍﺧﺘﻼﻑ ﻣﻜﻲ .ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥﺷــﺮﻕ ﺍﺯ
ﻟﺤﺎﻅ ﺷﺨﺼﻲ ﺷــﺮﻭﻉ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺷــﺮﻕ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺧﺼﻮﺻﻲ
ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺧﻂﻣﺸــﻲﻫﺎﻱ ﺳﻴﺎﺳــﻲ ﺍﻳﻦ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪﺍﻱ
ﺍﺳﺖ .ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻛﻮﭼﻜﻲ ﺯﻣﻴﻨﻪﺳﺎﺯ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ
ﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺁﻥ ﺑﺮﻭﺯ ﭘﻴﺪﺍ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﻫﺮﺣﺎﻝ
ﺁﻗﺎﻱﻣﺤﻤﻮﺩﻛﺎﺷﺎﻧﻲﺳﻌﻲﻛﺮﺩﻧﺪﺑﻪﺻﻮﺭﻣﺨﺘﻠﻒﺗﺒﺮﺋﻪﻛﻨﻨﺪﻳﺎﺣﺘﻲ
ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻧﺒﻮﺩﻩ .ﺩﺭ
ﺻﻮﺭﺗﻲﻛﻪﺩﺭﻫﻤﺎﻥﻣﻮﻗﻊﻫﻢﺁﻗﺎﻱﻣﺼﻄﻔﻲﻛﺎﺷﺎﻧﻲﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺗﻲﺑﺎﺩﺭﺑﺎﺭ
ﺩﺍﺷــﺘﻪ .ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻗﻮﻝ ﺁﻗﺎﻱ ﻧﺮﺍﻗﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ .ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻣﺼﻄﻔﻲ
ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺎ ﮔﻔﺖ ﺑﻴﺎﻳﻴﺪ ﺳﻮﺍﺭ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺑﺸﻮﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﺑﺮﻭﻳﻢ.
ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺷﻤﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺩﺷﻤﻨﺎﻧﺘﺎﻥ ﻣﻼﻗﺎﺕ ﻛﻨﻴﺪ.
ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻢﺑﮕﻮﻳﻢﻧﻔﺲﻣﻼﻗﺎﺕﺩﺍﻝﺑﺮﺍﻳﻦﺍﺳﺖﻛﻪﺧﻴﺎﻧﺖﺩﺭﻛﺎﺭﺍﺳﺖ.
ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺩﺭﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕﺳﻴﺎﺳﻲﺷﻤﺎﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﺪﺑﺎﺩﺷﻤﻦﺻﺪﺩﺭﺻﺪﺧﻮﺩﺗﺎﻥ
ﺩﺭﻳﻚ ﻣﻘﻄﻊ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻭﺍﺭﺩ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﺷﻮﻳﺪ .ﻭﻟﻲ ﺩﺭ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ
ﺷﺪ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺎﻟﻲ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻣﻘﺪﺍﺭﻱ
ﺧﻮﻳﺸﺘﻨﺪﺍﺭﻱﻣﻲﻛﺮﺩ.ﺧﺐﭘﺴﺮﺑﺰﺭگﺍﻳﺸﺎﻥﻛﺎﺭﭼﺎﻕﻛﻨﻲﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻳﻲﺑﻮﺩﻣﺜﻼﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪﺩﻛﺘﺮﺷﺮﻭﻳﻨﻲ،ﺭﺋﻴﺲﺍﻭﻗﺎﻑﺷﻮﺩ.
ﻓﺮﺽﻛﻨﻴﺪﺍﻭﻧﭙﺬﻳﺮﻓﺖﻭﻫﻤﻪﺍﻳﻨﻬﺎﺯﻣﻴﻨﻪﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻫﺎﻳﻲﺭﺍﺳﺒﺐﻣﻲﺷﻮﺩ
ﻛﻪ ﻣﻨﺘﻬﻲ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻊﮔﻴﺮﻱﻫﺎﻱ ﻓﺎﺣﺸﻲ ﺷﺪ ﻳﻌﻨﻲ ﺍﮔﺮ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﻤﻠﻜﺖ
ﻣﺎ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻤﻠﻜﺖ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﻧﺼﺐﺍﻟﻌﻴﻦ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﺪﻫﻨﺪ ﻭ ﻣﺴﺎﺋﻞ
ﺧﺼﻮﺻﻲﻭ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥﺭﺍﻛﻨﺎﺭ ﺑﮕﺬﺍﺭﻧﺪ،ﺟﺎﻣﻌﻪﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪﺑﻪﺁﻥ
ﻫﺪﻑ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳــﺪ .ﺩﺭﻫﺮﺣﺎﻝ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ
ﺁﻧﭽﻪﺭﻭﻱﺩﺍﺩﻩﻗﻀﺎﻭﺕﻣﻲﻛﻨﺪ.ﺩﻧﺒﺎﻝﺍﻧﮕﻴﺰﻩﻫﺎﻧﻤﻲﺭﻭﺩﻛﻪﺍﻧﮕﻴﺰﻩﻫﺎﭼﻪ
ﺑﻮﺩﻩﻛﻪﻣﻨﺘﻬﻲﺑﻪﭼﻨﻴﻦﻧﺘﺎﻳﺠﻲﺷﺪﻩ.ﺩﺭﻫﺮﺣﺎﻝﻓﻜﺮﻣﻲﻛﻨﻢﺁﻳﺖﺍﷲ
ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺍﮔﺮ ﻧﻘﺶ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ.ﺧﻴﻠﻲﻫﺎﺑﻪﻫﺮﺣﺎﻝﺩﺭﺳﻴﺎﺳﺖﺍﺷﺘﺒﺎﻩﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﺻﺎﺩﻕ ﺯﻳﺒﺎ ﻛﻼﻡ:ﻣﻦ ﺗﻘﺮﻳﺒــﺎ ﺑﺎ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻯ ﺁﻗﺎﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﺑﺎﻭﻧﺪ
ﻣﻮﺍﻓﻖ ﻫﺴــﺘﻢ .ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ،
ﭼﻴــﺰﻯ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻗﺎﻃﻌﻴﺖ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﮔﻔﺖ ،ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ
ﺁﻳﺖﺍﷲﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ
ﻣﻰﺩﻳﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻤﺪ ﻣﻠﻰ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﭼﻴﺰﻯ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ
ﺍﺳــﺖ ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ ﺑﺎ ﻣﺼﺪﻕ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ،ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻫﺪﻑ ﺁﻧﻬﺎ
ﺁﺭﻣﺎﻥ ﻣﻠﻰ ﺷــﺪﻥ ﻧﻔﺖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺁﻥ ﺁﺭﻣﺎﻥ ﺍﺻﻠﻰ ﻭ ﻣﻬﻢ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ
ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺳﻜﻮﺕ ﻧﻤﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﺁﻥ
ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺷــﺎﻫﺪ ﻫﻴﭻ ﺣﺮﻛﺘﻰ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻧﺒﻮﺩﻳﻢ
ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﻗﺮﺍﺋﻦ ﻭ ﺷــﻮﺍﻫﺪ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻫﻔﺘﻪﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻭ ﻓﻀﻞﺍﷲ ﺯﺍﻫﺪﻯ
ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻧﺰﺩﻳﻜﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻤﻰﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺻﺪﺩﺭﺻﺪ
ﺟﻨﺎﺡ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻰ ﻣﻘﺼﺮ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ ﺩﻛﺘﺮ
ﻣﺼﺪﻕ ﻧﻴﺰ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﺯﻳﺮﻙﺯﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ
ﺩﺍﻣﻦ ﻣﻰﺯﺩﻧﺪ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺷــﺨﺺ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﻴــﺰ ﻧﮕﺎﻩ ﭘﺮﻧﺨﻮﺗﻰ ﺑﻪ
ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﻫﺮ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﻣﺜﺎﻝ ﻣﻬﻨﺪﺱ ﺯﻳﺮﻙﺯﺍﺩﻩ
ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﻃﺮﺍﻓﻴﺎﻥ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺣﻞ ﻭ ﻓﺼﻞ
ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺸــﻜﻼﺕ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﻓــﺎﺕ ﺩﺍﻣﻦ ﻣﻰﺯﺩﻧﺪ.
ﺩﺭ ﻛﻞ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﺤــﻮﻻﺕ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ
ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺟﻤﻊﺑﻨﺪﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﺑﺎﻭﻧﺪ ﺩﺭﺳﺖ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺭﻳﺸﻪ ﺍﺧﺘﻼﻓﺎﺕ
ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺍﻳﺪﺋﻮﻟﻮژﻳﻚ ﻭ ﺑﺮ ﺳــﺮ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻯ ﻣﻠﻰ ﺷﺪﻥ
ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﺎﺷــﺪ ﺑﻪ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺷﺨﺼﻰ ﺑﺮﻣﻰﮔﺮﺩﺩ .ﺩﺭ ﻛﻞ
ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻧﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻰ ،ﻧﻪ ﺣﺴﻴﻦ ﻣﻜﻰ ﻭ ﻧﻪ ﻋﺒﺪﺍﻟﻘﺪﻳﺮ ﺁﺯﺍﺩ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺑﺎ ﺩﺭﺑﺎﺭ ﻭ ﺯﺍﻫﺪﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻛﻮﺩﺗﺎ
ﺑﻪﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ ﻧﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﻣﻨﻔﻌﺖ ﺧﺎﺻﻰ ﻧﺒﺮﺩﻧﺪ ،ﭼﻮﻥ ﺍﺯ ﭼﺸﻢ
ﺷﺎﻩ ﻭ ﺯﺍﻫﺪﻯ ﻭ ﺳﺮﺍﻥ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﺩﺭﺑﺎﺭ
ﻣﻰﺩﺍﻧﺴــﺖ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺯﻣﺎﻧﻰ ﻣﺮگ ﺑﺮ ﺷــﺎﻩ ﻣﻰﮔﻔﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ
ﺍﺧﺘﻼﻑ ﺑﺎ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺭ ﺟﻨﺎﺡ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﻧﺸﺪ.
ﻣﺜﻠﺚ :ﻣﺎ ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺯ ﺁﻗﺎﻱ ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ ﺩﻋﻮﺕ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ﻗﺼﺪ
ﺩﺍﺷـﺘﻴﻢ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺗﻴﭗ ﺁﻗﺎﻱ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﻔﺘﻨﺪ
ﭼﻨﻴﻦ ﺟﺮﻳﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﻲ ﻧﻤﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻛﺴـﺎﻧﻲ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ
ﺑﻪ ﻛﺎﺷـﺎﻧﻲ ﻧﺰﺩﻳﻚﺗﺮﻧﺪ .ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻗﺎﺋﻞ ﻫﺴـﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺧﻄﺎﻫﺎﻱ
ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕﺑﻴﺸﺘﺮﺍﺯﺁﻗﺎﻱﻛﺎﺷﺎﻧﻲﺑﻮﺩ.ﺑﺎﺍﻳﻦﺗﻮﺿﻴﺢﺍﺯﺍﻳﺸﺎﻥ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢﺑﺤﺚﺧﻮﺩﺷﺎﻥﺭﺍﺷﺮﻭﻉﻛﻨﻨﺪ.
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺭﺯﻧﺪﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ
ﺩﺳــﺖ ﺍﻭﻝ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﻫﻢ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﻫﻢ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ
ﺁﻗﺎﻱ ﺳــﻨﺠﺎﺑﻲ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻳﻢ .ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻋﺰﻳﺰﺍﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧــﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺍﺯ ﻣﻨﻈﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻮﺛــﺮ ﺩﺭ ﺟﺒﻬﻪ ﻣﻠﻲ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﻤﻊﺑﻨﺪﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ
ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻨﺪ ،ﺑﺮﺳﻴﻢ.
ﻳﻚ ﻣﻮﻗﻊ ﺷــﻤﺎ ﺁﻗــﺎﻱ ﻛﺎﺷــﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻣﺤﻜــﻮﻡ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﺑــﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺧﻮﻳﺸــﺎﻭﻧﺪﮔﺮﺍ ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﻭﻟــﻲ ﺍﮔــﺮ ﺍﻳــﻦ ﺧﻮﻳﺸــﺎﻭﻧﺪﮔﺮﺍﻳﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺁﻗﺎﻱ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﺪﻫﻴﻢ ،ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺼﺪﻕ ﺧﻮﻳﺸﺎﻭﻧﺪﮔﺮﺍﻳﻲﺷﺎﻥ ﺑﻪ
ﻣﺮﺍﺗﺐ ﭘﺮﺭﻧﮓﺗﺮ ﺍﺳﺖ .ﮔﺮﭼﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ،ﻣﺼﻄﻔﻲ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻣﻲﺭﺍﻧﻨﺪ .ﺩﺍﻣﺎﺩ ﺁﻗﺎﻱ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ
ﻛﻪ ﺧﻮﺩﻡ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﻮﺩﻡ ﻣﺼﻄﻔﻲ ﺭﺍ ﺗﺮﺩ ﻛﺮﺩ.
ﺣﺎﻻ ﺁﻗﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺋﻴﺲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﻳﺸﺎﻭﻧﺪﺍﻥ
ﻣﻲﮔﺬﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺭﻳﺎﺣﻲ ﺗﻠﻔﻦ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 25
ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ ،ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺁﻗﺎﻱ ﺳﻨﺠﺎﺑﻲ ﻣﻔﺼﻞ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ
ﻣﺎ ﭘﻴﺶ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺭﻳﺎﺣﻲ ﺯﻧﮓ ﺯﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ
25ﻣﺮﺩﺍﺩ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭﻟﻲ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻭ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻋﻤﻮﺟﺎﻥ ،ﺍﻳﻨﻬﺎ
ﺩﺍﺭﻧــﺪ ﻣﻦ ﺭﺍﻣﺘﻬﻢ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﺯ ﻣﺼــﺪﻕ ﺯﻧﮓ ﻣﻲﺯﻧﺪ ﺑﻪ ﺭﻳﺎﺣﻲ ﻭ
ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﺭﺋﻴﺲ ﺷﻬﺮﺑﺎﻧﻲ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺩﺭ ﻛﻮﺩﺗﺎﻱ 28
ﻣﺮﺩﺍﺩ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻧﻘﺶ ﻛﻠﻴﺪﻱ ﺩﺍﺷﺖ .ﻳﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﺑﺤﺚﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻋﺮﺽ
ﻛﺮﺩﻡ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﻛﻪ ﺷــﻤﺎ ﻣﻜﻲ ﺭﺍ ﺗﺨﻄﻪ ﻣﻲﻛﻨﻴﺪ ﺻﺤﻴﺢ
ﻧﻴﺴــﺖ .ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﺮﺍﺩ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﮔﻔﺘﻪ ﺩﺍﻣﺎﺩ ﻣﺼﺪﻕ ﻳﻜﺴﺮﻱ
ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺳﺪﺍﻥ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻩ .ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺘﻴﻦﺩﻓﺘﺮﻱ ﻛﻪ ﺟﺰﻭ
ﺣﻘﻮﻕﺑﮕﻴﺮﺍﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺳﺪﺍﻥ ﺍﺳﻨﺎﺩﻱ ﺩﺍﺷﺖ .ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﺮﺍﺩ
ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻫﻴﺎﺗﻲ ﻣﻲﺁﻭﺭﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﺎ
ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻣﻲﺭﻭﻳﻢ ﺩﻓﺎﻉ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻳﻚ ﻋﻨﺼﺮ ﻛﺎﻣﻼ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ
ﺭﺍ ﻣﻲﺁﻭﺭﻳﺪ.
ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺷﺨﺼﻲ ﻫﻢ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻧﻘﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﺩﺭ ﺟﺪﺍﻳﻲ ﻣﻜﻲ .ﺍﻣﺎ
ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺭﺍ ﻧﺪﻳﺪﻩ ﻧﮕﻴﺮﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺧﻮﻳﺸﺎﻭﻧﺪﮔﺮﺍ ﺑﻮﺩ،
ﻧﻪ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺮﺍ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﻳﺸﺎﻭﻧﺪﮔﺮﺍﻳﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺵ ﺯﺩﻩ
ﻛﺮﺩ .ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺭﺍ ﺣﺎﻻ ﮔﻔﺘﻢ ﭼﻮﻥ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫــﻢ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻌﻲ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﻴﺪ
ﻛﻪ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺟﻨﺎﺡ ﺁﻗﺎﻱ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺍﺳﺖ ،ﻧﻪ ،ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻌﻲ ﻛﻪ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ
ﺟﻨﺎﺡ ﺧﻮﺩ ﺁﻗﺎﻱ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﺳﺖ .ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻱ ﺳﻨﺠﺎﺑﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺍﺯ
ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺟﺪﻱ ﻭﺍﺭﺩ ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺗﺶ
ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻣﻦ ﻳﻚ ﺑﺤﺚ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺍﺭﻡ.
ﺑﻌﻀﻲ ﺍﺯ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺑﺎ ﺯﺍﻫﺪﻱ
ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻧﻤﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ،ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺭﺋﻴﺲ ﻣﺠﻠﺴﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ
ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﻣﺼــﺪﻕ ﺭﻭﻱ ﻛﺎﺭ ﺁﻣﺪﻩ .ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺼﺪﻕ ،ﻣﺎ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢﺍﻳﺸﺎﻥ -ﺯﺍﻫﺪﻱ-ﺭﺍﭼﻮﻥﺗﺤﺼﻦﻛﺮﺩﻩﺑﻮﺩﺍﺯﻣﺠﻠﺲﺧﺎﺭﺝ
ﻛﻨﻴﻢ.ﺷﻤﺎﺩﺳﺘﮕﻴﺮﺵﻛﻨﻴﺪﻭﺍﻳﺸﺎﻥﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪﻛﻮﺩﺗﺎﺍﻧﺠﺎﻡﺑﺪﻫﺪ.ﻭﻟﻲ
ﻣﺼﺪﻕﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪﻭﺍﻳﻦ ﺧﻼﻑ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺳﺖﻳﻌﻨﻲ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺭﺋﻴﺲ
ﻣﺠﻠﺲﻛﻪﺗﻮﺳﻂﻓﺮﺍﻛﺴﻴﻮﻥﻣﺼﺪﻕﺭﻭﻱﻛﺎﺭﺁﻣﺪﻩﺑﻌﺪﺍﺯﺁﻗﺎﻱﻛﺎﺷﺎﻧﻲ
ﺧﻮﺩﺵ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﻣﺼﺪﻕ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻴﻢ
ﺍﺯ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ ﺑﻴﺮﻭﻥﻭ ﺷﻤﺎ ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﺵ ﻛﻨﻴﺪ.ﺍﻣﺎﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻣﺼﺪﻕ
ﻫﻴﭻ ﻛﺎﺭﻱ ﻧﻜﺮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺳــﻨﺠﺎﺑﻲ ﻫــﻢ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺗﺶ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﻲﻛﻨﺪ
ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺖ ﻧﻘــﺶ ﺍﻭ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﻛﻮﺩﺗﺎ ﺩﻗﻴﻘﺎ
ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﻗﻀﻴﻪ ﺗﺤﺮﻛﺎﺕ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺑﺎ ﻣﺤﻮﺭﻳﺖ ﺯﺍﻫﺪﻱ ﻣﺸﺨﺺ
ﺑﻮﺩ.ﺑﻌﺪﻫﻢﻣﻲﮔﻮﻳﺪﻣﺎﺩﺍﺭﻳﻢﺍﻳﻦﺭﺍﺧﺎﺭﺝﻣﻲﻛﻨﻴﻢﻭﻣﺼﺪﻕﺩﺳﺘﮕﻴﺮﺵ
ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻟﺬﺍ ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ
ﺑﺎ ﺯﺍﻫﺪﻱ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﺜﻼ ﺍﻳﻦ ﻧﺮﻣﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺯﺍﻫﺪﻱ
ﻧﺪﺍﺷــﺖ ،ﺧﻼﻑ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑــﻊ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺁﻗﺎﻱ
ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺑﻠﻜﻪﺑﻪﻧﻘﻞﺍﺯﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭﺧﻮﺩﺁﻗﺎﻱﻣﺼﺪﻕﻋﺮﺽﻣﻲﻛﻨﻢ.
ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺴﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﻭﺣﺪﺗﻲ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﻳﻚ ﻧﻬﻀﺖ
ﺑــﺰﺭگ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺭﻗﻢ ﺑﺰﻧﺪ .ﻣﺼﺪﻕ ﻳﻜﺴــﺮﻱ ﻗﻮﻝﻫﺎ ﺩﺍﺩ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ
ﻭﻗﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺖ ﺍﻳﻦ ﻧﻬﻀﺖ ﺷﻜﻞ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺑﻪ ﻓﺪﺍﻳﻴﺎﻥ
ﺍﺳــﻼﻡ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﺎﺯ ﻋﺮﺽ ﻛﺮﺩﻡ ﺩﺭ ﻫﻤــﺎﻥ ﻛﺘﺎﺏ ﺁﻗﺎﻱ ﻋﻠﻲ ﺭﻫﻨﻤﺎ
ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﻣﺬﻫﺒﻲ ﺑﺮ ﺑﺴﺘﺮ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻲ ﻫﺴﺖ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﺁﺛﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺗﻮﺍﻓﻘﺎﺗﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺍﺟﻤﺎﻋﻲ ﺷﻜﻞ
ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ.ﺍﻳﻨﻜﻪﻣﺜﻼﺩﺭﺟﻠﺴﻪﺍﻱﺧﻮﺩﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕﺷﺮﻛﺖﻧﻤﻲﻛﻨﺪﻭ
ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻛﺘﺮ ﻓﺎﻃﻤﻲ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﻨﺎﻱ ﺿﺪ ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻲ
ﺭﺍ ﻣﺜﻞ ﻫﮋﻳﺮ ﻭ ﺭﺯﻡﺁﺭﺍ ﺗﺮﻭﺭ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻭﺍﻗﻌﻴﺘﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻢ ﻣﺼﺪﻕ ﻭ ﻫﻢ ﺁﻗﺎﻱ
ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺷﻬﺮﻩ ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻊ
ﻧﻬﻀﺖ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﻭ ﺷــﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﻓﺮﺍﻛﺴﻴﻮﻥ ﺍﻗﻠﻴﺖ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻮﺩ ﺭﺍ
ﺑﺰﻧﻨﺪﻭﺗﺮﻭﺭﻛﻨﻨﺪ.ﺑﻌﺪﺩﺭﻣﻘﺎﺑﻞﻣﺼﺪﻕﻳﻜﺴﺮﻱﺗﻌﻬﺪﺍﺕﺑﻪﺁﻧﻬﺎﺩﺍﺩﻛﻪ
ﻣﺎ ﻫﻢ ﺍﮔﺮ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺣﺎﻛﻤﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳﺖ ﺑﻴﺎﻭﺭﻳﻢ ﻗﻮﺍﻧﻴﻨﻲ ﻛﻪ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺍﺟﺮﺍ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﺑﻌﺪﻫﺎ ﻣﺼﺪﻕ
ﺭﻭﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﻧﺒﻮﺩ .ﻣﻦ ﺭﻭﻱ ﺍﻳﻦ ﺯﻳﺎﺩ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻧﻤﻲﻛﻨﻢ .ﺑﻌﺪ ﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﻗﺪﺭﺕ ﻣﻠﻲ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ ﺗﻼﺵ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻭﺳﻴﻌﻲ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺑﻴﮕﺎﻧﮕﺎﻥ
ﺻــﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻋﻮﺍﻝ ﻧﻔﻮﺫﻱ ﻫﺮ ﻛــﺪﺍﻡ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺟﺒﻬﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ.
ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗﺎﻱ ﺑﺎﻭﻧﺪ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ ﺣﺰﺏ ﭘﺎﻥﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺴﺖ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻧﻔﻮﺫﻱ
ﻃﺮﻓﺪﺍﺭ ﺍﻧﮕﻠﻴﺲ ﺩﺍﺷــﺖ .ﺍﺧﻴﺮﺍ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺁﻗــﺎﻱ ﻧﺎﺻﺮ ﺍﻧﻘﻄﺎﻉ ﻛﺘﺎﺑﻲ ﺩﺭ
ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﭼﺎپ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﻋﻨﻮﺍﻥ »ﭘﻨﺠﺎﻩ ﺳــﺎﻝ ﺑﺎ ﺣﺰﺏ ﭘﺎﻥﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺴــﺖ« ﻭ
ﺁﻧﺠﺎﻣﻲﮔﻮﻳﺪﻛﻪﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎﭼﮕﻮﻧﻪﺩﺭﭘﺎﻥﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺴﺖﻫﺎﻧﻴﺮﻭﻛﺎﺷﺘﻨﺪ.
ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﭘﺰﺷــﻚﭘﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲﻫﺎ ﻭ ﻣﻼﻗﺎﺕﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﺎ
ﺧﺎﻧﻢﻟﻤﭙﺘﻦﺩﺭﺩﺍﺧﻞﮔﺮﻭﻩﻣﺤﺎﻛﻤﻪﻛﺮﺩﻳﻢ.ﺷﻤﺎﺑﺒﻴﻨﻴﺪﺟﺮﻳﺎﻧﻲﻣﺜﻞ
ﺣﺰﺏﭘﺎﻥﺍﻳﺮﺍﻧﻴﺴﺖﺑﻪﻣﺼﺪﻕﻧﺰﺩﻳﻜﻲﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺑﺎﻭﻧﺪ :ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭘﺰﺷﻚﭘﻮﺭ ﻧﻪ .ﺷﺎﺧﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﺟﻨﺎﺡ ﺁﻧﻬﺎ...
ﺳﻠﻴﻤﻲﻧﻤﻴﻦ :ﺍﻟﺒﺘﻪ ﭘﺰﺷﻚﭘﻮﺭ ﻫﻢ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﻧﺎﺻﺮ
ﺍﻧﻘﻄﺎﻉﻣﻲﮔﻮﻳﺪﭘﺰﺷﻚﭘﻮﺭﺑﺮﻋﻜﺲﺑﺴﻴﺎﺭﺍﺑﺮﺍﺯﺗﻤﺎﻳﻞﻣﻲﻛﺮﺩﺑﻪﻣﺼﺪﻕ
ﻭ ﻣﻼﻗﺎﺗﻲ ﺑﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﭼﻄﻮﺭ ﺷﺪ ﻛﻪ ﭘﺰﺷﻚﭘﻮﺭ
ﻛﻪﻫﻴﭻﻗﺮﺍﺑﺘﻲﺑﺎﻣﺼﺪﻕﻧﺪﺍﺷﺖﺗﻤﺎﻳﻞﭘﻴﺪﺍﻛﺮﺩﺧﻮﺩﺵﺭﺍﺑﻪﺍﻭﻧﺰﺩﻳﻚ
ﻛﻨﺪ .ﺟﺮﻳﺎﻧﺎﺕ ﻧﻔﻮﺫﻱ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ
ﺁﻥ ﺟﻨﺎﻳﺖ ﺭﺍ ﺭﻗﻢ ﺯﺩﻧﺪﻭ ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺳﻢ ﺭﻭﺿﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ ﺣﻤﻠﻪ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺑﻪ
ﺣﻮﺯﻩ ﺍﻳﺸﺎﻥﻭ ﺍﻓﺮﺍﺩﻱﻛﺸﺘﻪ ﺷﺪﻧﺪ.ﺧﺐ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺍﺳﺖﻛﻪﻳﻚ ﻣﺠﺘﻬﺪ
ﻛﻪﺣﺎﻻﻋﻼﻭﻩﺑﺮﺍﻳﻨﻜﻪﺭﺋﻴﺲﻣﺠﻠﺲﺑﻮﺩﻩﺷﻤﺎﺑﻪﺧﺎﻧﻪﺍﻭﺣﻤﻠﻪﻛﻨﻴﺪﻭﺑﻪ
ﺍﻳﻦﺑﻬﺎﻧﻪﻛﻪﺩﺭﺍﻳﻦﻣﺮﺍﺳﻢﺭﻭﺿﻪﺧﻮﺍﻧﻲﺑﺮﺧﻲﺍﺯﺧﻄﺒﺎ،ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﻲﻋﻠﻴﻪ
ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻲﺯﻧﻨﺪ ،ﺑﺮﻳﺰﻧﺪ ﻭ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺭﺍ ﺯﺧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ
ﻛﺸﺘﻪﺷﻮﺩﺍﻳﻦﺣﺮﻛﺖﻫﺎﺍﺯﻃﺮﻑﻋﻨﺎﺻﺮﻭﺍﺑﺴﺘﻪﺑﻪﺍﻧﮕﻠﻴﺲﻛﻪﻧﺰﺩﻳﻚ
ﺷﺪﻩﺑﻮﺩﻧﺪﺑﻪﻣﺼﺪﻕﺻﻮﺭﺕﮔﺮﻓﺖﻭﻃﺒﻴﻌﺘﺎﺍﺧﺘﻼﻑﺍﻳﺠﺎﺩﻛﺮﺩ.
ﻋﻮﺍﻣﻞﻭﺍﺑﺴﺘﻪﻫﻢﺑﻪﺁﻗﺎﻱﻛﺎﺷﺎﻧﻲﻧﺰﺩﻳﻚﺷﺪﻧﺪ.ﺑﻘﺎﻳﻲﺭﺍﻣﻦﻳﻚﻋﻨﺼﺮ
ﻭﺍﺑﺴﺘﻪﺑﻪﺑﻴﮕﺎﻧﻪﻣﻲﺩﺍﻧﻢ.ﺷﻤﺲﻗﻨﺎﺕﺁﺑﺎﺩﻱﺭﺍﻳﻚﺁﺩﻡﻭﺍﺑﺴﺘﻪﺑﻪﺑﻴﮕﺎﻧﻪ
ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ .ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺷــﻤﺲﻗﻨﺎﺕﺁﺑﺎﺩﻱ ﺭﺍﺑﻄﻪﺍﺵ ﺑﺎ ﻣﺎﺩﺭ ﺷﺎﻩ ﺧﻴﻠﻲ
ﺁﺷﻜﺎﺭ ﺷﺪ .ﺗﺎﺝﺍﻟﻤﻠﻮﻙ ﻫﻢ ﺁﺩﻡ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪﺍﻱ ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺧﺎﻃﺮﺍﺕ
ﺁﻗﺎﻱ ﺷﻬﻴﺪ ﻋﺮﺍﻗﻲ ﺁﻣﺪﻩ ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﻣﺎ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕ ﺟﺪﻱﺍﻱ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ
ﺍﺑﺘﺪﺍﻗﻨﺎﺕﺁﺑﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﺁﺩﻡﺳﺎﻟﻤﻲﻧﻤﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻴﻢﻭﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕﺟﺪﻱﻣﺎ
ﺑﻪﺗﺸﻜﻴﻼﺕﺧﻮﺩﻣﺎﻥﺍﻳﻦﺑﻮﺩﻛﻪﭼﺮﺍﺑﻪﺷﻤﺲﻗﻨﺎﺕﺁﺑﺎﺩﻱﺍﺟﺎﺯﻩﺩﺍﺩﻩ
ﺷﺪﻩ ﻭﺍﺭﺩ ﺷﻮﺩ .ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻓﺪﺍﻳﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﻌﺮﻓﻲ
ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﻛﺎﺷﺎﻧﻲ .ﺧﺐ ﺍﻳﻦ ﺁﺩﻡ ﻧﻔﻮﺫﻱ ﺑﻴﮕﺎﻧﻪ ﺑﻮﺩ ،ﻳﺎ
ﺧﻮﺩ ﻣﻈﻔﺮ ﺑﻘﺎﻳﻲ .ﺭﻭﻱ ﻧﻘﺶ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻧﻔﻮﺫﻱ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻴﻠﻲ ﺗﺎﻛﻴﺪ
ﻛﻨﻴﺪ.ﻋﻨﺎﺻﺮﻧﻔﻮﺫﻱﻫﻢﺑﻪﻣﺼﺪﻕﻭﻫﻢﺑﻪﻛﺎﺷﺎﻧﻲﻧﺰﺩﻳﻚﺷﺪﻧﺪ.ﺧﺐ
ﺿﻌﻒ ﺍﻳﻦ ﺑﺰﺭﮔﺎﻥ ﻫﻢ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻧﻔﻮﺫﻱ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ
ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺿﻌﻒ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ .ﻣﻦ ﺟﻤﻊﺑﻨﺪﻱ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ
ﺧﺎﻃﺮﺍﺕﺁﻗﺎﻱﺳﻨﺠﺎﺑﻲ.ﺳﻨﺠﺎﺑﻲﻳﻜﻲﺍﺯﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕﺁﻗﺎﻱﻣﺼﺪﻕﺭﺍﺑﺤﺚ
ﻣﺠﻠﺲﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺖﻭﺍﻳﻨﻜﻪﻣﺠﻠﺲﺑﺎﺍﻳﻨﻜﻪﻛﺎﻣﻼﺩﺭﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻣﺼﺪﻕﺑﻮﺩ
ﺍﻣﺎﺍﻭﻓﻘﻂﺑﻪﺧﺎﻃﺮﺍﻳﻨﻜﻪﻣﺒﺎﺩﺍﺑﺤﺚﺍﺳﻜﻨﺎﺱﺩﺭﻣﺠﻠﺲﻣﻄﺮﺡﺷﻮﺩﻭ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩﻧﻈﺎﺭﺕﺑﺮﺍﺳﻜﻨﺎﺱﻣﻜﻲﺑﻮﺩﻛﻪﺑﻴﺎﻳﺪﻭﺩﺭﺻﺤﻦﻣﺠﻠﺲﺑﺤﺚ
ﺍﺳﻜﻨﺎﺱ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡﻛﻨﺪ ،ﺑﺤﺚ ﺍﻧﺤﻼﻝ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﺮﺩ.ﺍﻳﻦ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ
ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺕ ﺟﺪﻱ ﺑﻮﺩ .ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ
ﺁﻗﺎﻱﻛﺎﺷﺎﻧﻲﺭﺋﻴﺲﻣﺠﻠﺲﻧﻴﺴﺖﺗﻌﻄﻴﻞﻛﺮﺩﻥﻣﺠﻠﺲﺗﻮﺳﻂﺁﻗﺎﻱ
ﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺧﻄﺎﻫﺎﻱ ﻓﺎﺣﺶ ﺍﻭ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﺍﺕ ﻭﻳﮋﻩ ﻳﻜﻲ
ﺩﻳﮕﺮﺍﺯﺍﺷﺘﺒﺎﻫﺎﺕﻓﺎﺣﺶﺑﻮﺩ.ﺑﺤﺚﻗﺪﺭﺕﻣﺎﻧﻮﺭﺩﺍﺩﻥﺑﻪﺣﺰﺏﺗﻮﺩﻩﻛﻪ
ﻣﻮﺭﺩﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺟﺪﻱﻫﻢﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺖﻭﺁﻗﺎﻱﺳﻨﺠﺎﺑﻲﻫﻢﻣﻲﮔﻮﻳﺪﻛﻪﻫﻤﻪ
ﺭﺳﻴﺪﻳﻢﺧﺪﻣﺖﺁﻗﺎﻱﻣﺼﺪﻕﻭﮔﻔﺘﻴﻢﻛﻪﺍﻳﻨﻘﺪﺭﻣﺮﺩﻡﺭﺍﺍﺯﻃﺮﻳﻖﺣﺰﺏ
ﺗﻮﺩﻩﻧﺘﺮﺳﺎﻧﻴﺪ.ﺍﻳﻨﻬﺎﻣﻲﺁﻳﻨﺪﺑﻪﻣﻘﺪﺳﺎﺕﻣﺮﺩﻡﺗﻮﻫﻴﻦﻣﻲﻛﻨﻨﺪﻭﺷﻤﺎ
ﺍﺟﺎﺯﻩﻣﻲﺩﻫﻴﺪﻗﺪﺭﺗﺸﺎﻥﺭﺍﺑﻪﻣﺮﺩﻡﻧﺸﺎﻥﺑﺪﻫﻨﺪﻭﻣﺮﺩﻡﺍﺯﺻﺤﻨﻪﺧﺎﺭﺝ
ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ .ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﺩﻳﮕﺮ ﺳﻨﺠﺎﺑﻲ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺁﺩﻣﻲ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﻳﻼﺕ
ﻣﺬﻫﺒﻲﭘﺮﺭﻧﮓﻧﺪﺍﺭﺩﻭﻟﻲﻣﻲﺁﻳﺪﻭﻣﻲﮔﻮﻳﺪﻛﻪﻭﻗﺘﻲﺷﻤﺎﺑﻪﺣﺰﺏﺗﻮﺩﻩ
ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻣﻲﺩﻫﻴﺪ ﺑﻴﺎﻳﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻴﺪﺍﻥ ،ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺎ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ
ﺩﺭ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻦ ﻣﺼﺪﻕ ﮔﻔﺖ ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﺩﺍﺭﻡ ﭼﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﻣﻦ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺭ
ﺳﻮﺍﺭﻱ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﺍﺯ ﺣﺰﺏ ﺗﻮﺩﻩﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺳﻮﺍﺭﻱ ﺑﮕﻴﺮﻡ.ﺍﻳﻦ
ﺧﻄﺎﻫﺎ ﺭﺍ ﻣﺼﺪﻕ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺖ .ﺁﻧﭽﻪ ﻣﺴــﻠﻢ ﺍﺳﺖ ﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ
ﻣﺼﺪﻕﺭﺍﺍﺯﺯﺑﺎﻥﺧﻮﺩﺵﺑﺸﻨﺎﺳﻴﻢ.ﺧﺎﻃﺮﺍﺕﺍﻳﺸﺎﻥﻫﺴﺖ.ﺷﺨﺼﻴﺖ
ﺳﻴﺎﺳﻲﻣﺼﺪﻕﺭﺍﻧﻪﺑﻴﺸﺘﺮﻭﻧﻪﻛﻤﺘﺮﺍﺯﺁﻧﭽﻪﺧﻮﺩﺵﺭﻗﻢﺯﺩﻩﺑﺎﻳﺪﺩﻳﺪ.
ﻣﺼﺪﻕﺩﺭﺧﺎﻃﺮﺍﺗﺶﺑﻪﻧﻈﺮﻡﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪﺑﺮﺧﻲﻣﺴﺎﺋﻞﺭﺍﻣﻄﺮﺡﻣﻲﻛﻨﺪ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻌﺎﻣﻼﺗﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ
ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﻠﻲ ﺷﺪﻥ ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺑﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎ ﺩﺍﺭﺩ .ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺍﻳﻦ
ﻧﻴﺴﺖﻛﻪ ﻳﻚﻣﺒﺎﺭﺯﺑﺴﻴﺎﺭﺟﺪﻱﺑﺎﺑﻴﮕﺎﻧﻪﺗﻠﻘﻲﺷﻮﺩ.ﺩﺭﺣﺎﻟﻲﻛﻪﻣﻠﺖ
ﻣﺎ ﺩﺭ ﻓﺎﺭﺱ ﺑﺎ ﭘﻠﻴﺲ ﺟﻨﻮﺏ ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﺧﻮﺩ ﻣﺼﺪﻕ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻣﻦ
ﻫﺮ ﺩﻓﻌﻪ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﺭﺋﻴﺲ ﭘﻠﻴﺲ ﺟﻨﻮﺏ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻣﺘﺠﺎﻭﺯ
ﻭ ﻧﻘﺾﻛﻨﻨﺪﻩ ﺣﺎﻛﻤﻴــﺖ ﻣﻠﻲﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﺩﻋــﻮﺕ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ .ﻣﻦ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢﺑﮕﻮﻳﻢﺍﻱﻛﺎﺵﺩﺭﻣﻮﺭﺩﺍﻳﻦﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻱﺳﻴﺎﺳﻲ-ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ
ﺑﺮﺍﺳــﺎﺱ ﺍﻇﻬﺎﺭﺍﺕ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﻧﻪ ﻭﺯﻧﻲ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺁﻥﭼﻴﺰﻱ ﻛﻪ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ
ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺭﻗﻢ ﺯﺩﻧﺪ ﻭ ﻧﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ .ﻧﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﮕﻮﻳﻴﻢ
ﻣﺎ ﻳﻚ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﺯ ﺭﻫﺒﺮﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻋﻤﻞ
ﻛﺮﺩﻩ ،ﻧﻪ ﻣﺼﺪﻕ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﻧﻴﺴﺖ .ﻣﺼﺪﻕ ﺁﺩﻣﻲ ﺍﺳﺖﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪﻳﻚ
ﺯﻧﺪﮔﻲﻟﻮﻛﺲﻭﺍﺷﺮﺍﻓﻲﺩﺍﺷﺘﻪﺑﺎﺷﺪﻭﻟﻲﺩﺭﻋﻴﻦﺣﺎﻝﻋﻨﺼﺮﻱﺍﺳﺖﻛﻪ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪﺍﺯﻣﻨﺎﻓﻊﻣﻠﻲﻭﺣﻘﻮﻕﻣﻠﺖﺩﻓﺎﻉﻛﻨﺪ.ﺁﺩﻣﻲﻧﻴﺴﺖﻛﻪﭘﻴﺸﺘﺎﺯ
ﺩﺭﻋﺮﺻﻪﻣﺒﺎﺭﺯﻩﺑﺎﺷﺪ.ﺁﺩﻣﻲﻧﻴﺴﺖﻛﻪﺧﻮﺩﺵﺑﻴﺎﻳﺪﻭﺩﺭﺣﺎﻟﻲﻛﻪﻫﻨﻮﺯ
ﻣﻠﺖﺑﻪﻣﻴﺪﺍﻥﻧﻴﺎﻣﺪﻧﺪﻭﻳﻚﺣﺮﻛﺖﻣﻠﻲﺷﻜﻞﻧﮕﺮﻓﺘﻪﭘﻴﺸﺘﺎﺯﻱﻛﻨﺪ.
ﻧﻪﺩﺭﺣﺎﻟﻲﻛﻪﻫﻨﻮﺯﻓﺮﺽﻛﻨﻴﺪﻧﻬﻀﺖﻣﻠﺖﺩﺭﺣﺪﺍﺳﺘﺎﻧﻲﺍﺳﺖﺣﺘﻲ
ﺩﺭ ﺁﻥ ﺣﺪ ﻫﻢ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ ﻣﺜﻼ ﻓﺮﺽ ﻛﻨﻴﺪ ﺩﻟﻴﺮﺍﻥ ﺗﻨﮕﺴﺘﺎﻥ ﻳﺎ
ﻋﻠﻤﺎﻳﻲﻛﻪﺩﺭﻓﺎﺭﺱﻋﻠﻴﻪﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻲﻫﺎﺣﻜﻢﺟﻬﺎﺩﺩﺍﺩﻧﺪ.ﻣﻦﺧﻮﺍﻫﺸﻲ
ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻡ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑــﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﺮﺍﺟﻌﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﺑﺤﺚﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻲﻫﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻪ ﻏﻠــﻂ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻣﺠﺎﺩﻟﻪ
ﺳﻴﺎﺳﻲ ﺑﻜﻨﻨﺪ .ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﺷﻤﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺼﺪﻕ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺁﺛﺎﺭ ﺧﻮﺩﺵ
ﺑﺸﻨﺎﺳﻴﺪ.ﺍﻳﺮﺍﺩﺍﺗﺶﺭﺍﺍﺯﺯﺑﺎﻥﻳﺎﺭﺍﻧﺶﻭﻧﻪﺍﺯﺯﺑﺎﻥﻣﻜﻲﻫﺎﻛﻪﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺗﺸﺎﻥ
ﺧﻴﻠﻲﺟﺪﻱﺑﻮﺩﺑﺸﻨﻮﻳﺪ،ﺍﺯﺯﺑﺎﻥﺁﻧﻬﺎﻛﻪﺑﺎﻣﺼﺪﻕﺑﻮﺩﻧﺪﻭﻣﺎﻧﺪﻧﺪ ﻭﺍﺟﺎﺯﻩ
ﻧﺪﻫﻴﺪﺍﻣﺮﻭﺯﺑﻌﻀﻲﻫﺎﭘﺸﺖﺩﻛﺘﺮﻣﺼﺪﻕﻗﺎﻳﻢﺑﺸﻮﻧﺪ.
ﻣﺜﻠﺚ:ﺍﺯﺩﻭﺳﺘﺎﻥﻋﺰﻳﺰﺑﺎﺑﺖﺣﻀﻮﺭﺩﺭﺩﻓﺘﺮﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪﻭﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺍﻳﻦﻣﻨﺎﻇﺮﻩﺗﺸﻜﺮﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.
77
78
www.mosalas.ir
¾zÄkºH
ﺩﺭ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﻋﻘﻞ
ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺷﻴﻌﻲ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﻱ ،ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﺪﺭﻥ»ﺑﺸﺮﻁ ﺷﻲء« ﺍﺧﺬ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻋﻘﻞ ﭘﺪﻳﺪﻩﺍﻱ
ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺗﻮﺍﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻪ ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻛﻨﺶ ﻋﻘﻼﻧﻲ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺷﻜﻞ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﺩ .ﻋﻘﻞ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺸﺮﻭﻁ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ
ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻣﻲ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﺩﻳﻦ ﺑﺮﻧﻤﻲﺩﺍﺭﺩ .ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻣﻼﻙ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺛﻮﺍﺏ ﻭ ﻋﻘﺎﺏ ﺁﺩﻣﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
79
ﭼﻨﺪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻣﻌﺮﻓﺘﻰ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻋﻘﻞ
ﻋﻘﻞ ﺑﻪ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﻋﻘﻞ
ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﺩﻛﺘﺮ ﺩﺍﻭﻭﺩ ﻣﻬﺪﻭﻱﺯﺍﺩﮔﺎﻥ
ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ ﻋﻠﻤﻰ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺎﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻧﺴﺎﻧﻲ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ
ﺧﻄﺎﺏ ﺑﺤﺚ ﺭﺍ ﺑــﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺭﻛﻦ
ﻣﺪﺭﻧﻴﺘﻪ ،ﻳﻌﻨﻲ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ
ﻭ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﺳﺎﺳﻲ )ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﺴﺒﺖ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ(
ﺭﺍﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥﻫﻤﻴﻦﻣﻮﺿﻮﻉﻃﺮﺡﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.
ﺭﺍﻳﺞﺗﺮﻳﻦ ﺗﻴﭗﺷﻨﺎﺳــﻲ ﻋﻘﻞﮔﺮﺍﻳﻲ ﺩﺭ
ﺍﻏﻠﺐ ﻣﺒﺎﺣــﺚ ﻭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻫﺎﻱ ﻣﺪﺭﻥ
ﻣﺒﺘﻨﻲ ﺑﺮ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺧﺘﻲ
ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺍﺯ ﺍﻓﻖ ﻓﻠﺴﻔﻲ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺑﻪﻧﻈﺮ
ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻓﻴﻠﺴﻮﻓﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻛﻤﻚ
ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻛﺮﺩ.
ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﻏﺮﺑﻲ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ ﺩﻳﻦ،
»ﺑﺸــﺮﻁ ﻻ« ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻗﺮﻭﻥﻭﺳــﻄﺎ ﻭ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ
ﺭﻧﺴﺎﻧﺲ ،ﻋﻘﻞ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺗﻮﺍﻡ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺷﺪﻩ
ﺑﻮﺩ .ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﻣﻨﻀّ ﻢ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺑــﻮﺩ .ﺍﺯ ﻗﺮﻥ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﻣﻴﻼﺩﻱ ﺗﺎ
ﭼﻬﺎﺭ ﻭ ﭘﻨﺞ ﺳــﺪﻩ ﭘﻴﺶ ،ﻗﺎﻋﺪﻩ ﺁﻭﮔﻮﺳﺘﻴﻨﻮﺳﻲ ﺑﺮ ﺳﺮﺍﺳﺮ ﺍﺭﻭﭘﺎﻱ
ﻣﺴﻴﺤﻲ ﺳﻴﺎﺩﺕ ﻭ ﺷﻬﺮﺕ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ »ﻓﻬﻢ ﭘﺎﺩﺍﺵ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ،
ﻟﺬﺍ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺁﻥ ﻣﺒﺎﺵ ﻛــﻪ ﺑﻔﻬﻤﻲ ﺗﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺁﻭﺭﻱ ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻴﺎﻭﺭ ﺗﺎ
ﺑﻔﻬﻤﻲ« .ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪﻩ ،ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻋﻴﻨﻲ ﻋﻘﻞ ،ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﻮﺩﻥ ﺁﻥ ﺑﺎ
ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺗﻮﺃﻡ ﺑﺎ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﻭ ﺑﺎﻭﺭ ﺩﻳﻨﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﭘﻴﺪﺍ
ِ
ﺩﻳﻦ ﺍﺳﺖ.
ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﭼﻨﻴﻦ ﻭﺿﻌﻲ ﺍﺯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺩﺭ ﻗﺮﻭﻥ ﻭﺳﻄﺎﻱ ﻣﺴﻴﺤﻲ
ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ »ﺑﺸﺮﻁ ﺷﻲء« ﻋﻘﻞ ﺍﺳﺖ .ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﻋﻘﻞ ﻣﻘﻴﺪ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻮﺿﻊ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﻣﺪﺭﻥ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺩﺭ ﺗﻌﺎﺭﺽ ﺑﺎ ﺗﻔﻜﺮ ﻗﺮﻭﻥ ﻭﺳﻄﺎﻳﻲ
ﻭ ﺭﻭﮔﺮﺩﺍﻧﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ .ﮔﺴﺴــﺘﻦ ﺍﺯ ﻗﻴﺪ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻣﺮﺟﻌﻴﺖ
ﺩﻳﻨﻲ ﺑﻪ ﺭﻭﺣﻴﻪﺍﻱ ﻣﺴــﻠﻂ ﺑﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻭﺭﺯﺍﻥ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺯﻣﺰﻣﻪﻫﺎﻱ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺗﻌﺎﺭﺽ ﺑﺎ ﺭﻭﺡ ﺗﻔﻜﺮ ﻗﺮﻭﻥﻭﺳــﻄﺎ ،ﻧﻔﻲ ﻣﺮﺟﻌﻴﺖ
ﺩﻳﻨﻲ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﭘﻴﺮﻭﻱ ﺩﻳﻦ ﺍﺯ ﻋﻘﻞ ﺑﻮﺩ» .ﺁﺯﺍﺩﻱ ﻭ ﻗﺒﻮﻝ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ
ﺑﺎ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻋﻘﻞ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺗﺴــﻠﻴﻢ ﻣﻄﻠﻖ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﺧﺪﺍ ﻧﺸﺴﺖ.
ﺭﻓﺘﻪﺭﻓﺘﻪ ﺑﺤﺚ ﺟﺴــﻮﺭﺍﻧﻪ ﻭ ﺗﻔﻜــﺮ ﺁﺯﺍﺩ ﺟﺎﻱ ﺍﻳﻤــﺎﻥ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺖ«.
ﺟﺎﺫﺑﻪﻫﺎﻱ ﺁﺳــﻤﺎﻧﻲ ﻧﺎﻣﺘﻨﺎﻫﻲ ﺟﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭼﺸــﻢﺍﻧﺪﺍﺯﻫﺎﻱ
ﺯﻣﻴﻨﻲ ﻣﺘﻨﺎﻫﻲ ﺳــﭙﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪﺗﺪﺭﻳﺞ ﻛﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴــﺖ ﻭ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ
ﻋﻘﻠﻲ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﻳﮕﺎﻧﻪ ﻣﺮﺟﻊ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺳــﻨﺠﺶ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺗﺜﺒﻴﺖ ﺷﺪﻩ
ﺑﻮﺩ ،ﻣﻮﺿﻊ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻱ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻨﺖﻫﺎﻱ ﺩﻳﻨﻲ ﺷﺪﺕ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ .ﮔﺮﭼﻪ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻋﻘﻞﮔﺮﺍﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺧــﺪﺍ ﻣﻌﺘﺮﻑ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﻭﻟﻲ ﻭﺣﻲ ﺭﺍ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺩﺭﻧﺘﻴﺠﻪ ﺳﺮﭼﺸــﻤﻪ ﺍﺻﻠﻲ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ
ﺑﺎ ﺧﺪﺍ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺷــﻲ ﺳﭙﺮﺩﻩ ﺷــﺪ .ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﺲ ﻋﻘﻞﮔﺮﺍﻳﺎﻥ ﻣﺬﻫﺒﻲ
»ﺩﺭ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﻱ ﻳﻚ ﺩﻳﻦ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺻﺮﻑ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﻣﺎﻓﻮﻕ
ﻋﻘﻠﻲ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺎﺷــﺪ« .ﺁﻧﺎﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻭﺭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻋﻘﻞ
ﺑﺪﻭﻥ ﻛﻤﻚ ﺁﺳــﻤﺎﻧﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺩﺍﺷﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺍﻭﻣﺎﻧﻴﺴﺖﻫﺎ ﺑﻮﺩ.
80
ﻋﻘﻞﮔﺮﺍﻳﻲ ﺍﻓﺮﺍﻃﻲ ﺑﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﭘﻴﺸــﺮﻓﺖﻫﺎﻱ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ ﻋﻠﻤﻲ
ﺣﺲ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ ﻧﻔﺲ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﻏﺮﺑﻲ ﺭﺍ ﺗﺸﺪﻳﺪ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ
ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﻩ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻧﻴﺮﻭﻱ ﻋﻘﻞ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﻘﺼﻮﺩ ﺭﺳــﻴﺪ ﻭ
ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻣﻲﻭﺭﺯﻳﺪﻧﺪ .ﮔﺮﭼﻪ ﻓﺮﺍﻧﺴــﻴﺲ ﺑﻴﻜﻦ ﺩﺭ ﺁﻏﺎﺯ ﻋﺼﺮ ﺟﺪﻳﺪ،
ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﻣﺎﻧﻊ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﻭ ﺟﺰﻭ ﺑﺖﻫﺎﻱ ﭼﻬﺎﺭﮔﺎﻧﻪ ﺗﻠﻘﻲ ﻧﻜﺮﺩﻩ
ﺑــﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻧﻌﻴﺖ ﺩﻳﻨــﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ »ﺳــﺎﺩﮔﻲ ﻭ ﺑﻲﺍﺣﺘﻴﺎﻃﻲ ﺑﻌﻀﻲ
ﺍﺷــﺨﺎﺹ« ﻧﺴﺒﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻗﺮﻥ ﻧﻮﺯﺩﻫﻢ ،ﺿﺪﻳﺖ ﺑﺎ ﻋﻠﻢ
ﻭ ﺧــﺮﺩ ﺍﺯ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻣﻌﺮﻓﺖ ﺩﻳﻨﻲ ﺍﺯ ﺟﺎﻧﺐ ﺧﻮﺩ ﺩﻳﻦ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷــﺪ.
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ،ﺍﻟﺤﺎﺩ ﺑــﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺑﺎﻭﺭ ﻏﺎﻟﺐ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷــﺪﻩ
ﺑﻮﺩ .ﻗﺮﻥ ﺑﻴﺴــﺘﻢ ﺑﻪ ﺷــﺪﺕ ﻗﺮﻥ ﻗﺒﻠﻲ ﺑﺮ ﻃﺒﻞ ﺍﻟﺤﺎﺩ ﻧﻤﻲﻛﻮﺑﺪ ﻭ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺳــﻌﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻊ ﺷﻜﺎﻛﻴﺖ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻱ »ﺩﺭ ﻣﻨﻄﻘﻪ
ﻭﺳﻴﻊ ﺗﺎﺭﻳﻚ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﻭ ﻣﻌﺘﺪﻝ ﺑﻴﻦ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻭ ﻻﺍﺩﺭﻱﮔﺮﻱ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﻛﻨﺪ« .ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪﺟﻤﺎﻋﺖ ﻣﻠﺤﺪﻳﻦ ﻭ ﻻﺍﺩﺭﻳﻮﻥ ﺑﻴﺸــﺘﺮ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮ ﺗﻌﻠﻖ ﺩﺍﺭﺩ ،ﻟﻴﻜﻦ ﺭﻭﺣﻴﻪ ﺩﻳﻦﺳﺘﻴﺰﻱ
ﻭ ﺗﺼﻮﺭ ﻧﺎﺳــﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﻳﻦ ﺗﻮﺳــﻂ ﻫﻤﻴﻦ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ
ﻏﺮﺑﻲ ﻏﻠﺒﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ،ﺷــﻤﺎﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎﻳﻲ ،ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺯ ﻣﻠﺤﺪﻳﻦ
ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻭ ﻻﺍﺩﺭﻳﻮﻥ ﺻﺮﻳﺢ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﮔﺮﻭﻩ ﺍﺧﻴﺮ ﺑﻪ ﻃﺒﻘﻪ ﺭﻭﺷﻨﻔﻜﺮﺗﺮ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﻌﻠﻖ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻣﺎ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﺁﻧﺎﻥ ،ﺑﺨﺸــﻲ ﺍﺯ ﻭﻳﮋﮔﻲﻫﺎﻱ ﻧﮕﺮﺷــﻲ
ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻤﻪ ﺍﺟﺰﺍﻱ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﻏﺮﺑﻲ ﺭﺳﻮﺥ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ
ﺗﺼﻮﺭ ﻛﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﻠﻢ ﻭ ﺩﻳﻦ ﻧﺎﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ -ﻛﻪ ﻣﺤﻮﺭ ﺍﺻﻠﻲ
ﺍﻧﺴــﺎﻥﮔﺮﺍﻳﻲ ﺍﺳﺖ ـ ﺗﺎ ﻓﺮﺍﺳﻮﻱ ﻃﺒﻘﻪ ﺧﻮﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥﮔﺮﺍﻫﺎ ﮔﺴﺘﺮﺵ
ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﻋﻠﻢ ﺑﺎ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ،ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻠﻲ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ ﻭ
ﻗﺪﺭﺕ ﺳــﺤﺮﮔﻮﻧﻪ ﭘﺮ ﻣﻬﺎﺑﺘﻲ ﻛﻪ ﻣﺘﺨﺼﺼﺎﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﮔﺮﻓﺘﻪ ،ﺍﻗﺘﺪﺍﺭ ﻭ
ﻣﺮﺟﻌﻴﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺩﻳﻦ ﺭﺍ ﻛﻨﺎﺭ ﺑﺰﻧﺪ .ﺍﺯ
ﻧﻈﺮ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺟﻮﺍﻧﺎﻥ ،ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻭﺿﻊ ﺭﺍﻳﺞ ﺗﻤﺪﻥ
ﻣﺎ ﻋﺮﺿﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ،ﺍﮔﺮ ﭼﻪ ﻻﺍﺩﺭﻳﻮﻥ ﻭ ﻣﻠﺤﺪﻳﻦ ﺁﺷﻜﺎﺭ
ﻧﺴــﺒﺘﺎ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻭ ﻧﻔﻮﺫ ﺗﻔﻜﺮ ﺁﻧﺎﻥ ﭼﺸﻤﮕﻴﺮ
ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﻋﻘﻞ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﻏﺮﺑﻲ ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻣﺮ
ﺩﻳﻦ ﻭ ﻭﺣﻲ» ،ﺑﺸﺮﻁ ﻻ« ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﻳﻦ ﺩﺭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺟﺪﻳﺪ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﺍﺳﺖ ،ﻧﻪ ﺷــﺮﻳﻚ ﺗﺤﻘﻴﻖ .ﺑﺎ ﻣﺸﺎﺭﻛﺖ ﺩﻳﻦ ﺳﺮﺍﻍ
ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻤﻲﺭﻭﻧﺪ .ﻋﻘﻞ ﻣﺪﺭﻥ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﭼﻴﺰﻫﺎ ﺗﻨﻬﺎ
ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺘﻜﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﻭﺭﺍﻱ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺧﻮﺩ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﻣﻔﻬﻮﻡ »ﻓﺮﺩﻳﺖ« ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﻏﺮﺑﻲ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺳﺖ؛ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻭ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ
ﺗﻮﺍﻧﺎﻳــﻲ ﺫﻫﻨﻲ ﺧﻮﺩ ﻭ ﻧﻔﻲ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺷــﺮﻳﻚ ﻣﻌﺮﻓﺘﻲ .ﻋﻘﻞ ﻣﺪﺭﻥ
ﺧﻮﺩﺑﻨﻴﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺧﻮﺩ ﺑﻪﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﻋﻘﻼﻧﻲ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ
ﭼﻴﺰ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺗﻜﻴﻪ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ.
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺷﻴﻌﻲ
ﻫﻤﻴﻦ ﺩﺭﻙ ﻓﻠﺴــﻔﻲ ﺍﺯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﻣــﺪﺭﻥ ﺭﺍ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺗﻔﻜﺮ
ﺷــﻴﻌﻲ ﭘﻲ ﮔﺮﻓﺖ .ﺩﺭ ﻣﺬﻫﺐ ﺷــﻴﻌﻲ ،ﻋﻘﻞ ﻭ ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﻱ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﺪﺭﻥ» ،ﺑﺸﺮﻁ ﻻ« ﺍﺧﺬ ﺷﺪﻩ ﻳﺎ
ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺩﺭ ﻛﺎﺭ ﺍﺳﺖ؟ ﺁﻳﺎ ﺩﺭ ﺗﻔﻜﺮ ﺷﻴﻌﻲ ،ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﻧﺎﺳﺎﺯﮔﺎﺭﻱ ﻭ ﺗﻌﺎﺭﺽ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﻣﻼﺣﻈﻪ ﺷﺪﻩ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟ ﭘﻴﺪﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ
ﭼﻨﻴﻦ ﺩﺭﻛﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﻧﺴﺒﺖ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﺸﻴﻊ ﻭ ﻣﺪﺭﻧﻴﺘﻪ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺳﺎﺧﺖ.
ﺍﺯ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﺷــﻴﻌﻲ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﻋﻨﺼﺮ ﻋﻘﻞ ﻭ
ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﻱ ،ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻣﺪﺭﻥ» ،ﺑﺸﺮﻁ ﺷﻲء« ﺍﺧﺬ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻋﻘﻞ ﭘﺪﻳﺪﻩﺍﻱ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺗﻮﺍﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺑﻪ
ﺷﻤﺎﺭ ﻣﻲﺁﻳﺪ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻛﻨﺶ ﻋﻘﻼﻧﻲ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺷﻜﻞ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﺩ .ﻋﻘﻞ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﺸﺮﻭﻁ ﺑﻪ ﺩﻳﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ ﮔﺎﻣﻲ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ
ﺩﻳﻦ ﺑﺮﻧﻤﻲﺩﺍﺭﺩ .ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺭﻭﺍﻳﺎﺕ ﻣﻼﻙ ﻭ ﻣﻌﻴﺎﺭ ﺛﻮﺍﺏ ﻭ ﻋﻘﺎﺏ
ﺁﺩﻣﻴﺎﻥ ﺍﺳﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﻋﻘﻞ ﺧﻄﺎﺏ ﺍﻣﺮ ﻭ ﻧﻬﻲ ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﺻﺎﺩﻕ ،ﻋﻘﻞ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﻋﺒﻮﺩﻳﺖ ﻭ ﻭﺳﻴﻠﻪﺍﻱ
ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺑﻬﺸﺖ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﺮ ،ﺧﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ
ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻨﺪﮔﻲ ﻧﺒﺎﺷــﺪ ،ﺍﺳﺎﺳﺎ ﺧﺮﺩ ﻧﻴﺴﺖ .ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻴﺮﻭﻳﻲ ﺷﺒﻪﻋﻘﻞ
ﺍﺳــﺖ ،ﻧﻪ ﺧﻮﺩ ﻋﻘﻞ .ﺩﺭ ﺭﻭﺍﻳﺘﻲ ﺍﺯ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﻧﻘﻞ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﻓﺮﻣﻮﺩ:
ﻓﺮﺩﺍﻱ ﻗﻴﺎﻣﺖ ،ﺩﺭﺟﺎﺕ ﺑﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﺪﺍ ﻭ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺑﻲ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﻗﺮﺏ ﻭ
ﻧﺰﺩﻳﻜﻲ ﭘﺮﻭﺭﺩﮔﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺧﺮﺩﻫﺎﻱ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺳﺖ.
ﭘﺲ ﺑﻨﺪﮔﻲ ﺭﺍﺳــﺘﻴﻦ ﺁﺩﻣﻴﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺣــﻮﺯﻩ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺁﻧﺎﻥ
ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﺮﺩ .ﻫﺮﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﻱ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻋﻤﻴﻖﺗﺮ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺳــﺎﺣﺖ
ﻣﻌﻨﻮﻱ ﻭ ﻋﺒﻮﺩﻳﺖ ﺁﻧﺎﻥ ژﺭﻑﺗﺮ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﻃﺒﻖ ﺭﻭﺍﻳﺘﻲ ﺍﺯ ﺍﻣﺎﻡ ﻛﺎﻇﻢ ،ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭﺟﻮﺩﻱ ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺍﻧﺴﺎﻥ ،ﺧﺎﺭﺝ
ﻛﺮﺩﻥ ﻣﻮﻣﻨﻴﻦ ﺍﺯ ﻇﻠﻤﺖ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ .ﻫﺮﮔﺎﻩ ﺁﺩﻣﻲ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺑﻪ
ﺧﺪﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ،ﺗﺤﺖ ﻭﻻﻳــﺖ ﺍﻟﻬﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ .ﺁﻧﮕﺎﻩ ﺧﺮﺩ ﻣﺎﻣﻮﺭ
ﺧﺎﺭﺝ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻭ ﺍﺯ ﻇﻠﻤﺖ ﺑﻪ ﺭﻭﺷﻨﺎﻳﻲ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ،ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺷﺮﻁ
»ﻓﻌﺎﻝﺳﺎﺯﻱ« ﻋﻘﻞ ﺍﺳﺖ ﻧﻪ ﺷﺮﻁ ﻓﻬﻤﻴﺪﻥ.
ﺍﺯ ﺭﻭﺍﻳﺘﻲ ﺍﺯ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﺑﺮﺩﺍﺷﺖ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﺑﺨﺸﻲ
ﺍﺯ ﺧﻴﺮ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻏﻴﺮﻋﻘﻞ ﺍﺩﺭﺍﻙ ﺷﻮﺩ .ﺩﺭﻙ ﺗﻤﺎﻡ ﺧﻴﺮ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺩﻳﻦ ﺣﻖ ﺧﻴﺮ ﻣﺤﺾ ﺍﺳــﺖ ،ﺩﺭﻙ ﺁﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ .ﭘﺲ ﺑﺎ ﻓﻘﺪﺍﻥ ﻋﻘﻞ ،ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭﻱ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ ﻭ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﻣﻴﺴﺮ
ﻧﻤﻲﺷــﻮﺩ .ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺍﺯ ﺭﺳﻮﻝ ﺧﺪﺍ ﺑﺮﻧﻘﺶ ﺍﺑﺰﺍﺭﻱ ﺑﻮﺩﻥ ﺧﺮﺩ
ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻮﻣﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭ ﻣﻮﻣﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﺭﻙ ﺣﻘﻴﻘﺖ
ﺩﻳﻦ ،ﻋﻘﻞ ﺍﺳﺖ.
ﻧﺘﻴﺠﻪﻛﻠﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭼﻨﺪ ﻓﻘﺮﻩ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺗﻔﺴﻴﺮ
ﺷــﻴﻌﻲ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺗﻌﺎﺭﺿﻲ ﺑﺎ ﺩﻳﻦ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﻼﺯﻡ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ .ﻋﻘﻞ
ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺪﺭﻙ ﺩﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻭﺳــﻴﻠﻪﺍﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﻋﺒﻮﺩﻳﺖ ﺍﺳــﺖ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺍﺯ ﻣﻨﻈﺮ ﺗﻔﻜﺮ ﺷﻴﻌﻲ ﻭ ﺑﻪ ﺷﺮﻁ ﺷﺊ »ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ
ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ« .ﻳﻚ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻋﻘﻞ ﺑﺪﻭﻥ ﺩﻳﻦ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ
ﺑﺪﻭﻥ ﺩﻳﺎﻧﺖ ﺭﺍ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻛﻨﺪ.
ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮﻱ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑــﻪ ﺗﻘﺮﻳﺮﻱ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺎﻫﻴﺖ ﻋﻘــﻞ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺩﺭ
ﺩﻭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻓﻜﺮﻱ ﺗﺸﻴﻊ ﻭ ﻣﺪﺭﻧﻴﺘﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺭﺷﺘﻪ ﺳﺨﻦ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﺎﺭ ﻋﻄﻒ ﻛﺮﺩ ﻭ ﭘﺎﺳﺦ ﺭﻭﺷﻨﻲ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺩﺍﺩ.
ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﻬﺪﻯ ﺍﻣﻴﺪﻯ
ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻭﺭﺯﻯ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ»ﻋﻘﻠﮕﺮﺍﻳﻲ«
ﺳﻴﺪ ﺟﻮﺍﺩ ﻣﻴﺮﺧﻠﻴﻠﻰ
ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺑﺤﺚﻫﺎﻯ ﻣﻬﻢ ﻭ ﻣﺤﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻓﻠﺴـﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ،
ﺑﺤﺚ ﺍﺯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﻫﻤـﻮﺍﺭﻩ ﺗﺤﻘﻖ ﺁﻥ ﺩﺭ
ﺟﺎﻣﻌﻪ ،ﻣﻄﻤﺢ ﻧﻈﺮ ﻓﻴﻠﺴـﻮﻓﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳـﺖ .ﺷﺎﻳﺪ
ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﺧﻴﻠﻰﻫﺎ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺩﻗﻴﻖ ﺍﻳﻦ ﻭﺍژﻩ ﺳـﻮﺍﻝ ﺷﻮﺩ ،ﺑﻼﻓﺎﺻﻠﻪ
ﺫﻫﻨﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺳـﻤﺖ ﺍﺟﺘﻨﺎﺏ ﺍﺯ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺍﺣﺴﺎﺳﻰ ﻭ ﻋﺎﻃﻔﻰ
ﺩﺭ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻳﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺟﻤﻌﻰ ﺩﺍﻧﺴﺘﻦ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺮﻭﺩ.
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺩﺭﺳـﺖ ﺑﺎﺷـﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﻪ
ﺗﺒﻴﻴﻦ ﻣﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻭ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﻛﻪ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ
ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺧﻮﺍﻫﻴﻢ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ .ﺑﺪﻳﻦﻣﻨﻈﻮﺭ
ﮔﻔﺖﻭﮔـﻮﻯ ﺧـﻮﺩ ﺭﺍ ﺑـﺎ ﻳﻜـﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺧﺘﮕﺎﻥ ﺭﺷـﺘﻪ
ﻋﻠﻮﻡ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﻭ ﭘﮋﻭﻫﺸﻰ ﺍﻣﺎﻡ ﺧﻤﻴﻨﻰ)ﺭﻩ(
ﺗﺤﺖ ﺍﺷـﺮﺍﻑ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﺼﺒﺎﺡ ﻳـﺰﺩﻯ ﺍﻧﺠـﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳﻢ .ﺟﻨﺎﺏ
ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﻭﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﻬﺪﻯ ﺍﻣﻴﺪﻯ ،ﻋﻀﻮ ﻫﻴﺎﺕ
ﻋﻠﻤﻲ ﭘﮋﻭﻫﺸﮕﺎﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﻼﻡ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﺩﺑﻴﺮﺧﺎﻧﻪ
ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻭ ﻣﺪﻳﺮ ﮔﺮﻭﻩ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻧﺠﻤﻦ
ﻣﻄﺎﻟﻌـﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﺣﻮﺯﻩﺍﻧـﺪ .ﺍﻳـﻦ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻛﻪ ﺑـﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ
»ﻋﻘﻼﻧﻴـﺖ ﺳﻴﺎﺳـﻰ« ﺩﺭ ﻣﺤﻞ ﺩﺑﻴﺮﺧﺎﻧـﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ
ﺭﻫﺒﺮﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷـﺪ ،ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﻃﺮﺣﻰﻧﻮ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ ﺍﻧﺪﻳﺸـﻪ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﭘﺎﺳـﺨﮕﻮﻯ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻯ ﻓﻜﺮﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ
ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎﺷﺪ.
ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻣﺒﺤﺚ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ،
ﻟﻄﻔﺎﺿﻤﻦﺗﺒﻴﻴﻦﻣﻔﺎﻫﻴﻢﻋﻘﻞﻭﻋﻘﻼﻧﻴﺖ،ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻭﺗﻤﺎﻳﺰﺍﺕ
ﺁﻥ ﺩﻭ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺑﻴﺎﻥ ﺑﻔﺮﻣﺎﻳﻴﺪ.
ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺗﻔﺼﻴﻠﻰ ﺑﺤﺚ ﺍﺯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻻﺯﻡ ﺍﺳﺖ ﻣﻴﺎﻥ
ﻣﻌﺎﻧﻰ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﻋﻘﻞ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ،ﺗﻤﺎﻳﺰﻯ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﻮﻳﻢ .ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﻘﻞ ﻭ ﺧﺮﺩ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﻮﻧﺎﻥ ﺑﺎﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﻭﺍژﻩ Logosﺑﻴﺎﻥ ﻣﻲﺷﺪ ﻭ ﻭﺍژﻩﻫﺎﻯ Logyﻭ
Logicﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺧﺬ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺩﺭ ﻣﻌﺎﺩﻝ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻭﺍژﻩﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ
ﺑﻪﻛﺎﺭ ﺑﺮﺩﻩ ﻣﻲﺷﻮﺩ ،ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻭﺍژﻩ intellectﻛﻪ ﺑﻪﻣﻌﻨﺎﻯ ﻋﻘﻞ ﻳﺎ ﻗﻮﻩ
ﺩﺭﻙ ﺍﺳﺖ mind ،ﻛﻪ ﺑﻪﻣﻌﻨﺎﻯ ﺫﻫﻦ ﻭ ﺧﺎﻃﺮﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ reasonﺑﻪ
ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺧﺮﺩ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻪ ﻛﺎﺭﺵ ﻋﻠﺖﻳﺎﺑﻰ ﭘﺪﻳﺪﻩﻫﺎﺳــﺖ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻭﺍژﻩ
wisdomﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺮﺩ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻓﺮﺯﺍﻧﮕﻰ ﻭ ﺣﻜﻤﺖ ﭘﻴﻮﻧﺪ ﺩﺍﺭﺩ،
ﺍﻣﺎ ﻣﻌﺎﺩﻝ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ rationality ،ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﺑﺮﻧﺪ.
ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﺻﻄﻼﺣﺎﺕ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﻋﻘﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ.
ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺗﻌﻘﻞ ﺍﺳــﺖ .ﻋﻘــﻞ ﺩﺭ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺗﻔﻜــﺮ ﻭ ﺗﻌﻘﻞ ﻳﻌﻨﻰ
ﮔﺬﺍﺭ ﺍﺯ ﻣﺠﻬﻮﻝ ﺑﻪ ﺳــﻤﺖ ﻣﻌﻠﻮﻡ »ﺍﻟﻔﻜﺮ ﺣﺮﻛﻪ ﻣــﻦ ﺍﻟﻤﺒﺎﺩﻯ ﻭ ﻣﻦ
ﺍﻟﻤﺒﺎﺩﻯ ﺍﻟﻰ ﺍﻟﻤﺮﺍﺩ« .ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺩﻳﮕــﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﮔﻴﺮﻳﻢ،
»ﻓﻬﻢ ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ« ﺍﺳــﺖ ،ﻳﻌﻨﻰ ﮔﺎﻫﻰ ﺍﻭﻗﺎﺕ ،ﻋﻘــﻞ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻓﻬﻢ
ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﺗﻠﻘﻰ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﮔﺎﻫﻰ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﻋﻘﻞ ،ﻣﻨﻈﻮﺭﻣﺎﻥ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﻭ
ﮔﺎﻩ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺧﺎﺹ ﻣﻌﻘﻮﻻﺕ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﺍﺳﺖ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺩﺭﻙ ﺑﺪﻳﻬﻰ ﻭ ﺷﻬﻮﺩ
ﻓﻄﺮﻯ .ﮔﺎﻫﻰ ﻫﻢ ﻋﻘﻞ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ Intellectﻳﺎ ﻗﻮﻩ ﺩﺭﺍﻛﻪﺍﻯ ﺍﺳــﺖ
ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺁﻥ ،ﺍﺩﺭﺍﻙ ﺍﺻﻮﻝ ﺩﺭﺳــﺖ ﻭ ﻧﺎﺩﺭﺳــﺖ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺧﻼﻕ
ﻧﻴﻜﻮﻣﺎﺧﻮﺱ ،ﺍﺭﺳﻄﻮ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﺻﺮﻳﺢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻋﻘﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻔﻬﻮﻡ ﻋﻘﻞ ﺩﺭ ﺣﻜﻤﺖ ﻋﻤﻠﻰ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ،ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻪﻣﻌﻨﺎﻯ
ﻗﻮﻩﺍﻯ ﺍﺧﺬ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﻧﺎﺩﺭﺳﺖ ﺍﻣﻮﺭ ﺳﻮﻕ
ﻣﻲﺩﻫﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻣﺎ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺤﺚ ﻣﻔﻬــﻮﻡ ﻋﻘﻞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﻌﻨﺎ
ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﻝ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ.
ﺩﺭ ﻣﺒﺤــﺚ ﻋﻘﻼﻧﻴــﺖ ﻧﻴــﺰ ﻣﻌﺎﻧــﻰ ﻣﺘﻌــﺪﺩﻯ ﺑــﺮﺍﻯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﻳﺎ
rationalityﻟﺤﺎﻅ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﺎﻧﻰ ،ﻳﻜﻰ ﺗﻌﻘﻴﺐ
ﻣﻨﻔﻌﺖ ﻭ ﺩﻓﻊ ﻣﻀﺮﺕ ﻳﺎ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺳــﻮﺩ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻰ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻋﻤﻞ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﻓﺮﺩ ﻳﺎ ﮔﺮﻭﻩ ﻳﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺭﺍ
ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﺯ ﺿﺮﺭﻫﺎ ﻭ ﺯﻳﺎﻥﻫﺎﻯ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﻛﻨﺪ.ﻣﻌﻨﺎﻯ
ﺩﻳﮕﺮ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ،ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﭼﻴﺪﻣﺎﻥ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻛﻨﺶﻫﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ
ﺑــﺮ ﺭﻗﻴﺐ ﻳﺎ ﺑﺮ ﺧﺼﻢ .ﺩﺭ ﻧﻈﺮﻳﻪﺑﺎﺯﻯﻫﺎ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺭﻭﺵ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻋﻘﻼﻧﻰ
ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺍﺳــﺖ.ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ
ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧــﺪ ،ﮔﺬﺍﺭ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻭ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺍﺯ ﻭﺿــﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻪ ﻭﺿﻊ
ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮ ﻣﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺍﺯ ﻭﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ
ﭘﻠﻰ ﺑﻪ ﻭﺿﻊ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺑﺰﻧﻴﻢ ،ﺍﻳﻦ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺍﺳــﺖ.ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ
ﺍﺯ ﻣﻌﺎﻧﻰ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ،ﺗﺤﺼﻞ ﻋﻴﻨﻰ ﻭ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻫﺮﻧﻮﻉ ﺳــﻨﺖ ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﻯ
ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺳﻨﺖ ﻓﻜﺮﻯ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﺩﺭ ﺧﺎﺭﺝ،
ﻋﻴﻨﻴﺖ ﭘﻴﺪﺍ ﺑﻜﻨﺪ ،ﺑﻪ ﺁﻥ ﻋﻴﻨﻴﺖﺍﺵ ﻣﻲﮔﻮﻳﻴﻢ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺁﻥ ﺳــﻨﺖ
ﻓﻜﺮﻯ .ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺜﺎﻝ ﻣﺪﺭﻧﻴﺘﻪ ﻭﺟﻪ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺳﻨﺖ ﺟﺪﻳﺪ ﻏﺮﺏ ﺍﺳﺖ.ﺍﻳﻨﺠﺎ
ﺗﻼﺵ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺳــﻮﻡ ،ﻳﻌﻨﻰ ﮔﺬﺍﺭ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﻭ ﻣﻌﻘﻮﻝ ﺍﺯ
ﻭﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻪ ﻭﺿﻊ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ
ﺩﺍﺭﺩ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﻢ ،ﻧﻪ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺩﻳﮕﺮ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ،
ﭘﻨﺞ ﺳﻄﺢ ﻋﻤﺪﻩ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ:
-1ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺩﻗﻴﻖ ﻣﺴﺎﻟﻪ -2ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﺍﻫﺪﺍﻑ -3ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ
-4ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻮﺍﻧﻊ ﻭ -5ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺭﺍﻩ ﺣﻞﻫﺎ.
ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﻄﻮﺡ ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﺍﺯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ ،ﺣﺎﻝ ﭼﻪ
ﺩﺭ ﺑﺤﺚ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺩﻳﮕﺮ .ﺑﻪ
ﻫﺮ ﺗﺮﺗﻴﺐ ،ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﻨﺞ ﺳﻄﺢ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺩﺭ ﺳﻄﺢ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻧﻴﺰ ﮔﺎﻫﻰ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﺳﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻳﺎ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﻣﻄﻤﺢ ﻧﻈﺮ
ﺍﺳــﺖ ،ﮔﺎﻫﻰ ﻧﻴﺰ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﻴﺎﻥﻣﺪﺕ ﻳﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻛﻮﺗﺎﻩﻣﺪﺕ .ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ
ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻳﺴــﻪ ﺑﺎ ﻫﺮ ﺳﻪ ﺳــﻄﺢ ﺍﺯ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﻮﺭﺩ ﺳﻨﺠﺶ
ﻗــﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ .ﻳﻌﻨﻰ ﻣﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﻋﻘﻼﻧﻴــﺖ ﺭﺍ ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ
ﻛﻮﺗﺎﻩﻣﺪﺕ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﻴﻢ ،ﻳﺎ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺪﺕ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ
ﺍﺳــﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻛﻪ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻫﻢ ﻗﻬﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ
ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ.ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﻼﻣﻲﻭ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻛﻼﺳﻴﻚ ﻳﻮﻧﺎﻥ ﺑﺎﺳﺘﺎﻥ ،ﺣﻜﻤﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﻧﻈﺮﻯ ﻭ ﻋﻤﻠﻰ ﺗﻘﺴﻴﻢ
ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺣﻜﻤﺖ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ »ﻭﺟﻮﺩ« ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﺍﻃﻼﻗﻰ ﺁﻥ،
ﺍﻣﺎ ﻭﻗﺘﻰ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﺣﻜﻤﺖ ﻧﻈﺮﻯ ،ﻣﺮﺍﺩﺷــﺎﻥ ﺑﺤﺚ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩﺍﺕ ﻏﻴﺮ
ﻣﻘﺪﻭﺭ ﺑﻮﺩ ،ﻳﻌﻨﻰ ﺑﺤﺚ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩﺍﺕ ﻣﺤﺴﻮﺱ ﻭ ﻧﺎﻣﺤﺴﻮﺱ ﻭ ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﺣﻜﻤﺖ ﻋﻤﻠﻰ ﺑﺤﺚ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﻣﻨﻈﻮﺭﺷــﺎﻥ ﺑﺤﺚ ﺍﺯ ﻭﺟﻮﺩﺍﺕ
ﻣﻘﺪﻭﺭ ﻳﻌﻨﻰ ﻣﻌﻘﻮﻻﺕ ﻣﻘﺪﻭﺭ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻃﺒﻌﺎ ﺑﺎ ﺍﺭﺍﺩﻩ ﻭ ﺧﻮﺍﺳــﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ
ﺳﺮ ﻭ ﻛﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﻜﻤﺖ ﻋﻤﻠﻰ ﻣﻮﺭﺩ
ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺣــﻮﺯﻩ ﻣﻘﺪﻭﺭﺍﺕ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻲﮔﻔﺘﻨﺪ ﻋﻘﻞ ﻋﻤﻠﻰ
ﻣﺘﻜﻔﻞ ﺑﺤﺚ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺍﮔﺮ ﺻﻼﺡ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﺪ ﺑﻪ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻳﻢ.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷﻤﺎ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺯ ﭼﻪ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﺍﺭﻛﺎﻧﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ
ﺍﺳﺖ؟
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﻃﺒﻌﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﻮﻳﻢ.
ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗﻰ ،ﻫﺮ ﺳﻨﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻰ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎ،
ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﺁﻥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﻳﻔﺎﻯ ﻧﻘﺶ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ .ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ
ﺩﺍﺩ ،ﻓﻬﻢ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ .ﺑﺪﻭﻥ ﻓﻬﻢ ﺁﻥ ﻣﺒﺎﻧﻰ ،ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ
ﻭ ﻛﻨﺶ ﻭ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻓﻬﻢ ﻧﻴﺴﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻓﻬﻢ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ
ﺍﺯ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ،ﻣﺎ ﻧﻴﺎﺯ ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﻮﻉ ﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻫﻰ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺷﺮﻁ
ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﻓﻌﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ .ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻗﻴﻘﺎ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻰ ﺭﺍ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﺑﻪ ﺩﺭﺳﺘﻰ ﻓﻬﻢ ﻭ ﺩﺭﻙ ﻛﻨﻨﺪ.
ﺍﻳــﻦ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺧﻮﺩ ﻳﻚ ﻧــﻮﻉ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺑﺎﺷــﺪ ﻭ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﺧﺎﺹ ﺧﻮﺩﺵ
81
ﺭﺍ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺜﺎﻝ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﻧﻈﺎﻡ ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ
ﺍﺳﻼﻣﻲﻣﺸﻐﻮﻝ ﺍﻳﻔﺎﻯ ﻧﻘﺶ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻰ ﺑﻪ
ﺑﺎﺯﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻳﺎ ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎﻯ
ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﻳﻜﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ،
ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺑﻪ ﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻫﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﻓﻬﻢ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺭﻭﻥ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻔﺎﻯ ﻧﻘﺶ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ.
ﺩﺭﻙ ﺧﺮﺩﻩﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻣﻬﻢ ﺍﺳــﺖ .ﺧــﺮﺩﻩ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻯ ﻗﻮﻣﻰ،
ﻧﮋﺍﺩﻯ ،ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻭ ﻣﺬﻫﺒﻰ ﻫﻤــﻮﺍﺭﻩ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥﻫﺎﻯ ﻏﺎﻟﺐ ﺩﺭ
ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻯ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳــﻰ
ﻓﻬﻢ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺍﻳﻦ ﺧﺮﺩﻩ ﮔﻔﺘﻤﺎﻫﺎﺳــﺖ .ﻓﻬﻢ ﻭ ﺩﺭﻙ ﻻﻳﻪﻫﺎ ﻭ ﻋﻤﻖ
ﻳﻚ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺜﺎﻝ ﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯﻩ ﺑﺎ ﺩﻭ ﻧﻮﻉ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ
»ﺳــﻜﻮﻻﺭ« ﻭ »ﺩﻳﻨﻰ« ﻣﻮﺍﺟﻪ ﻫﺴــﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺳــﻄﻮﺡ ﻭ
ﻻﻳﻪﻫﺎﻯ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻨﺪ .ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺩﻭ ﺳــﻄﺢ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﺑﺎﻃﻦ
ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺳــﻄﺢ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳــﺖ ﺷــﺒﺎﻫﺖﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ
ﺳﻜﻮﻻﺭ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺳــﻄﺢ ﻣﺤﺘﻮﺍ ،ﺗﻤﺎﻳﺰﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺑﺎ
ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻜﻮﻻﺭ ﺩﺍﺭﺩ .ﺣﺘﻰ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﻧﻤﺎﺩﻫﺎ
ﻭ ﻧﺸــﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺩﻳﻦ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ
ﻧﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺎﻃﻦ ﻭ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﺩﻳﻦ ﺑﺮﺳــﺪ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺁﻥ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻪ
ﺳﻤﺖ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺳﻜﻮﻻﺭ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ،ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ
ﻛﺎﺭﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ ،ﺗﺎﻣﻞ ﺩﺭ
ﺩﻭ ﺑﻌﺪ ﻇﺎﻫﺮ ﻭ ﺑﺎﻃﻦ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﺖ.
ﻫﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ ﻛﻪ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳــﻜﻮﻻﺭ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺯ ﺳــﻄﺤﻰ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﻭ
ﺳﻄﺤﻰ ﺑﻨﻴﺎﺩﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻧﻈﺎﻡ ﺩﻳﻨﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻧﺴﺒﺖ
ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﻻﺯﻡ ﻭ ﻛﺎﻓﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺳﺒﺐ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﻓﻴﻠﺴــﻮﻓﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻣﺎ ﺗﻼﺵ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻣﺪﻳﻨﻪﻫﺎﻯ
ﻏﻴﺮﻓﺎﺿﻠﻪ ،ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻓﺎﺿﻠﻪﺍﻯ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖﻫﺎ ﺑﺎ ﺍﻟﮕﻮﮔﻴﺮﻯ
ﺍﺯ ﺁﻥ ،ﻣﺴــﻴﺮ ﺩﺭﺳﺖ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻭ ﺑﻪ ﺳــﻤﺖ ﺁﻥ ﺟﻬﺖﮔﻴﺮﻯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ.
ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻓﺎﺿﻠﻪ ﻓﺎﺭﺍﺑﻰ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﻣﻬﻤﻲﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻣﺪﻳﻨﻪ ﻓﺎﺿﻠﻪ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺭ ﻣﺮﺍﺗﺐ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ
ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﻋﻤﺪﻩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺣﺰﺍﺏ ﻭ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ
ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻗﺎﺑﻞ ﻃﺮﺡ ﺍﺳــﺖ .ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ
ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳــﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺮ ﺍﺻﻮﻝ ﻣﺸﺘﺮﻙ
ﺗﻮﺍﻓﻖ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺻﻞ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﺩﺭ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﻫﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪﺍﻯ
ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﺛﺒﺎﺕ ﻗﺪﻡ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮ
ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﻫﺘﻤﺎﻡ ﺑﻮﺭﺯﻧﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﻫﻴﭻ ﻧﺨﺒﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺟﻤﻌﻰ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻳﺎ ﺍﺻﻮﻝ
ﻣﺒﻨﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺯﻳــﺮ ﭘﺎ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻨﻬﺎ
ﻣﺴﻴﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﻤﺖ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺳﻮﻕ ﻣﻲﺩﻫﺪ،
ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﺩﺍﺷــﺖ ﻛﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺍﺭﺍﻯ
ﻣﺎﻫﻴﺘﻰ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺭﻭﻧﺪ
ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺷﻜﻞ ﺑﮕﻴﺮﺩ ،ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ،ﭼﻮﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍﺣﺴﺎﺳﺎﺕ،
ﻋﻮﺍﻃﻒ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺿﻤﻴﺮ ﻧﺎﺧﻮﺩﺁﮔﺎﻫﻰ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ
ﺳــﺒﺐ ﺑﺮﻭﺯ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎ ﻳﺎ ﮔﻔﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺧﺎﺻــﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺼﻤﻴﻢ
ﮔﻴﺮﻯ ﺷــﻮﺩ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ
ﺳﺒﺐ ،ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻏﻴﺮ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺷﺪﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﺭﺍﻫـﻜﺎﺭ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑـﺎ ﺧﺮﻭﺝ ﺳﻴﺎﺳـﺖ ﺍﺯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ
ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻭ ﺁﮔﺎﻫﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﻫﺴﺘﻴﻢ.
ﺑﺎﻳﺪ ﻫﻤﻪ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺟﺪ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﻣﻨﺎﻓﻊ
ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻋﻤﻮﻣﻲﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻏﺎﻟﺐ ﺗﻌﻘﻴﺐ
ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ،ﺗﻼﺵ ﻛﻨﻨﺪ ﻧــﮕﺎﻩ ﻧﻘﺎﺩﺍﻧﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺧﻴﺮﺧﻮﺍﻫﻰ ﺑﻪ ﺣﻜﻮﻣﺖ
ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺩﺭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﻫﻴﭻ ﻧﺨﺒﻪﺍﻯ ﺣﻖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﮔﺬﺷﺘﻪ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻣﻄﻠﻖ ﻧﻔﻰ ﻛﻨﺪ ﻳﺎ ﺑــﻪ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻭ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﻣﻄﻠﻖ ﺁﻥ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ،ﭼﺮﺍ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻛﺎﻣﻼ ﻏﻴﺮﻣﻨﻄﻘﻰ ﺍﺳــﺖ .ﺩﺭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ
ﺻﺮﻓﺎ ﺑــﺮ ﺍﺭﺍﺩﻩﮔﺮﺍﻳﻰ ﺗﻜﻴﻪ ﺯﺩ ،ﻳﻌﻨﻰ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺗﺤﻘﻖ
ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻻﺯﻡ ﺍﺳــﺖ ﺩﺭﻙ ﻋﻤﻴﻘﻰ ﺍﺯ ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷﻴﻢ؛ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ،ﻣﻘﻬﻮﺭ ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ ﺷﺪﻥ ﻭ
ﻧﻔﻰ ﺍﺭﺍﺩﻩﮔﺮﺍﻳﻰ ﻫﻢ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺗــﻰ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭﻳﺎﺑﻴﻢ
ﺧﻄﺮ ﺍﺳﺘﺒﺪﺍﺩ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ
ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﺳــﺘﺒﺪﺍﺩ ﺣﺎﻛﻤﺎﻥ ﻭ ﺍﻓﺴﺎﺭﮔﺴﻴﺨﺘﮕﻰ ﻛﺴﺎﻧﻰ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣﺪﺭﻥ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺯ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺁﺭﺍﻯ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﺁﺷﻜﺎﺭ
ﺑﻪ ﺍﺳــﺘﺒﺪﺍﺩ ﻣﻲ ﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ .ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ،ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳــﺖ ﻛﻪ ﻫﻤﻪ ﻧﺨﺒﮕﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻗﻮﺍﻧﻴﻦ ﻣﺼﻮﺏ ﺣﺮﻛﺖ ﻧﻤﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺑﻠﻮﺍ ﻭ ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺷــﻬﺮﻭﻧﺪﺍﻥ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﺮﻫﻴﺰ
ﻛﻨﻨﺪ .ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺩﺭ ﺍﺳــﻼﻡ ،ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺣﻔﻆ ﺣﻘﻮﻕ ﻫﻤﻪ ﺁﺣﺎﺩ ﻣﻠﺖ ﻭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﻫﺎ
ﺗﻮﺳﻂ ﻛﺴــﺎﻧﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﺮ ﺩﻟﻴﻞ ،ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﺍﻧﺪ .ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺩﺭ ﺍﺳــﻼﻡ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﺧﺮﺩ ﺟﻤﻌﻰ ،ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺷــﺪ ﻭ ﺗﻌﺎﻟﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ،ﺣﻔﻆ ﻭﺣﺪﺕ ﻭ
ﺑﺮﺍﺩﺭﻯ ،ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻰ ﻣﻨﺖ ﻭ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ ،ﺩﻓﺎﻉ ﺍﺯ ﻛﺮﺍﻣﺖ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﻫﺎ ﻭ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻫﺮ ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻨﺎﻓﻊ
ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﺍﻳﻦ ﺍﺩﻋﺎ ﻛﻪ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﺷﺮﻋﻰ
ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﺯ ﻳﻚ ﺟﻬﺖ ﺩﺭﺳﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺟﻬﺖ ﻧﺎﺩﺭﺳــﺖ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ
82
ﻛﻪ ﺁﺭﻣﺎﻥﻫﺎ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ ﻭ ﺁﻥ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺗﺪﺭﻳﺞ ﻗﺎﺑﻞ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺑﻰﺍﻧﺪ
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻻﺯﻡ ﺍﺳــﺖ ﺍﺯ ﻫﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺍﻓﺮﺍﻁ ﻭ ﺗﻔﺮﻳــﻂ ﺩﺭ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻭﺍﻗﻌﻴﺎﺕ
ﻳﺎ ﺍﺭﺍﺩﻩﮔﺮﺍﻳﻰ ﭘﺮﻫﻴﺰ ﻛﻨﻴﻢ.ﺩﺭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ
ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻗﻠﻴﺖﻫﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻏﺎﻓﻞ ﺷﺪ ،ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ
ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ،ﺣﻘﻮﻕ ﺍﻗﻠﻴﺖﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﺎﺩﻳﺪﻩ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺍﻳﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺕ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺗﻰ ﻧﻴﺰ ﻧﺎﭘﺴﻨﺪ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ،ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﺷﻨﺎﺧﺖﻫﺎﻯ
ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﻫﺴــﺘﻨﺪ؛ ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﺍﺯ ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﻯﻫﺎﻯ ﺧــﻮﺩ ﻭ ﻏﻠﻮ ﻧﻜﺮﺩﻥ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ،ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺩﻗﻴﻖ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻭ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖﻫﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻭ ﺍﻏﻮﺍ ﻧﺸﺪﻥ
ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻧﺎﻗﺺ ،ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺍﺳــﺘﺮﺍﺗﮋﻳﻚ ﻧﻈﺎﻡ ﻭ ﻏﺎﻓﻞ
ﻧﺒﻮﺩﻥ ﺍﺯ ﺁﻥ ،ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺭﺍﻩ ﺣﻞﻫﺎ ﺟﻬﺖ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻭ ﺷﻨﺎﺧﺖ
ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﺟﻬﺖ ﺭﺍﻩﻳﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﻭﺿﻊ ﻣﻄﻠﻮﺏ.ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻬﺎ،
ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﺎﻳﺪ ﻭﺿﻊ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻧﺪ ،ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ .ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ،ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺁﺭﻣﺎﻧﻰ ﻭ ﻣﻄﻠﻮﺏ
ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧــﺪ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏﻫــﺎﻯ ﮔﻔﺘﻤﺎﻧﻰ
ﺑﺎﺷــﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﺩ ﺑﺎﺯﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺑﺮﺍﻯ
ﻣﺼﻠﺤﺎﻥ ﺑﺰﺭگ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻳﻚ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﺳﺖ ،ﺯﻳﺮﺍ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺩﺭﻙ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺯ
ﻭﺍﻗــﻊ ،ﺗﻮﺍﻥ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺑﺎﻻﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﮔﺮﮔﻮﻥ ﻛﺮﺩﻥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻭﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻭﺍﻻﺗﺮﻯ ﺭﺍ ﺧﻠﻖ ﻭ ﻋﺮﺿﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ .ﺑﺎﺯﻳﮕﺮﺍﻥ
ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻫﻤﻮﺍﺭﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻼﺵ ﻛﻨﻨﺪ ﺗــﺎ ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﮔﻔﺘﻤﺎﻥ ﻣﻮﺟﻮﺩ ،ﺑﻪ
ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻫﺎﺕ ﻧﻈﺎﻡ ﻳــﺎ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﺍﺻﻮﻝ ،ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ
ﺑﺮﺁﻣﺪﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﻧﺪ.
ﺷﺎﺧﺼﻪﻫﺎﻯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﭼﻴﺴﺖ؟ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﭼﻪ
ﺗﻤﺎﻳﺰﻯ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺳﻼﻡ ﻭ ﻏﺮﺏ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﺷﺎﺧﺼﻪﻫﺎ ﺍﻏﻠﺐ ﺑﻪ ﻧﻜﺎﺗﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺟﻨﺒﻪ ﺻﻮﺭﻯ
ﻭ ﻇﺎﻫﺮﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﺎ ﺷﺎﺧﺼﻪﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺭﺍ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﺩﻭ ﺟﻨﺒــﻪ ﻧﻈﺮﻯ ﻭ ﻋﻤﻠﻰ ﺗﻘﻠﻴﻞ ﺩﺍﺩ .ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﻧﻈﺮﻯ ﺩﺭﻙ
ﺩﺭﺳــﺖ ﻭﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ ،ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻣﻄﻠــﻮﺏ ﻭ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻯ ﺑﺮﻭﻥﺭﻓﺖ ﺍﺯ
ﻭﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﻪﻭﺿﻊ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺣﺎﺋﺰ ﺍﻫﻤﻴﺖﺍﻧﺪ .ﺍﺯ ﺣﻴﺚ ﻋﻤﻠﻰ
ﻧﻴﺰ ﭼﻴﻨﺶ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎ ،ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯﻫﺎﻯ ﺩﻗﻴﻖ ﻭ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ
ﺭﺍﻩﺣﻞﻫــﺎ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺑﻮﺩ .ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑــﺮ ﺍﻳﻦ ،ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﭘﺬﻳﺮﻯ،
ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺧﺮﺩ ﺟﻤﻌﻰ ،ﺑﻪﻛﺎﺭﮔﻴﺮﻯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮ ،ﻣﺘﺨﺼﺺ
ﻭ ﻣﺘﻌﻬﺪ ،ﻗﺎﻧﻮﻥﮔﺮﺍﻳﻰ ،ﺻﺪﺍﻗﺖ ،ﺍﻣﺎﻧﺖ ﺩﺍﺭﻯ ،ﺗﻌﺎﻭﻥ ﻭ ﻫﻤﻴﺎﺭﻯ ،ﺗﺤﻤﻞ
ﻭ ﻣﺪﺍﺭﺍﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻭ ﭘﺎﺳــﺨﮕﻮﻳﻰ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺷــﺎﺧﺼﻪﻫﺎﻯ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻋﻤﻞ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﻣﻄﻠﻮﺑﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﭼﻪ ﺩﺭ
ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻏﺮﺏ ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻛﻴﺪ
ﺍﺳﺖ.ﺍﻣﺎ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ،ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺩﺭ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎ ﻭ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﺑﻨﻴﺎﺩﻳﻨﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺗﺒﻠﻮﺭ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ .ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻏﺮﺏ ،ﻋﻘﻼﻧﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺧﺎﺭﺝ ﻛﺮﺩﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖ
ﺍﺯ ﺣــﻮﺯﻩ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺎﻟﻰ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﻛﺮﺩﻥ
ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﺍﺯ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺍﻫﺪﺍﻑ
ﺍﺭﺯﺷﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺳﻴﺎﺳﻰ .ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ،ﺑﺪﻳﻦ
ﻣﻌﻨﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮﻯ ﻣﻐﺎﻳﺮ ﺑﺎ ﻋﻘﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﻭ
ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺍﺯ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﻛﺮﺩﻥ ﺁﻥ ﺑﺎﺷﻴﻢ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺪﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﻯ
ﺩﺭ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺎﻟﻰ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ
ﺩﻳﻨﻰ ﺟﻬﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﻯ ﺑﺎ ﺍﺑﻌﺎﺩ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭﺟﻮﺩﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻭ ﺳﺎﺣﺖﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻭ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭ ﺷﻮﺩ.
ﺍﻳﻦ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺮﺩﻭﺭﺯﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﻏﺮﺏ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻩ ﺗﻚﺳﺎﺣﺘﻰ ﺑﻪ
ﺍﻧﺴﺎﻥ ،ﺳﺎﺣﺖﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺟﺰﻳﺮﻩﻫﺎﻳﻰ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﻩ
ﺍﺯ ﻫﻢ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻣﻞ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﺍﺯ ﻛﻠﻴﺘﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﻭ ﻣﺒﺪﺍ ﻭ ﻏﺎﻳﺖ
ﺣﻴﺎﺕ ﺍﻭ ﻏﺎﻓﻞ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﻋﻘﻞ ﺑﺎ ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻰ ﻭ ﺣﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺟﻬــﺖ ﺁﻥ ،ﺧﻮﺩ ﻧﻴﺰ ﺍﻣﺮﻯ ﺷــﺮﻋﻰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ
ﻧﺎﺩﺭﺳــﺖ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﺍﺳــﻼﻡ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﻧﻴﺴﺖ ﺻﺮﻓﺎ ﻗﻮﺍﻋﺪﻯ ﻻﻳﺘﻐﻴﺮ
ﻭ ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑــﻞ ﺍﻧﻌﻄﺎﻑ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺟﺒﺎﺭ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺤﻤﻴﻞ ﻧﻤﺎﻳﺪ ﻭ ﻋﻘﻞ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺭ ﺑــﻪ ﺗﺒﻌﻴﺖ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻛﻨﺪ ﺑﻠﻜﻪ
ﺩﺭ ﺗﻼﺵ ﺍﺳــﺖ ﺗﺎ ﻋﻘﻞ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺣﻴﺎﺕ ﺑﺸﺮﻯ ﺁﺷــﻨﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﻫﻤﮕﺎﻡ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺻﻼﺡ
ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻗﻴﺎﻡ ﻛﻨﺪ .ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﺎﻥ ،ﺩﻭﻟﺖ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺩﺭ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﺳﻼﻡ ،ﺩﻭﻟﺘﻰ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻓﺰﻭﻥ ﺑﺮ ﺷــﻨﺎﺧﺖ ﻫﺎﻯ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺭ ﺣﻞ ﻣﺴــﺎﺋﻞ ﺑﻪ ﺍﺭﺯﺵ ﻫﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗــﻰ ﻭ ﺩﻳﻨﻰ ﻧﻴﺰ
ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻭ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷــﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺣﺮﻛﺘﻰ ﺩﺭﺳــﺖ ﻭ ﺳﻨﺠﻴﺪﻩ ،ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﭘﺎﻳﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﺭﺯﺵ ﻫﺎﻯ
ﻣﺘﻌﺎﻟﻰ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻭ ﺳــﺎﻣﺎﻥﺩﻫﻰ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺩﺭ ﺗﻔﻜﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻏﺮﺏ ،ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻣﻠﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﺮ ﻗﻴﻤﺘﻰ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻧﻤﺎﻳﺪ،
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﮔﺎﻩ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺍﺳﺘﻌﻤﺎﺭ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺍﺳﺘﺜﻤﺎﺭ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺩﺍﺧﻞ ﻛﺸﻮﺭ ﺗﺤﻘﻖ ﻣﻲﻳﺎﺑﺪ ﻭ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﺎ
ﭼﻨﻴﻦ ﺷﻴﻮﻩﻫﺎﻳﻰ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺍﺳﺖ .ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ،ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﻼﻣﻲ ﺑﺎ ﺩﻭﻟﺖ ﻏﺮﺑﻰ ﻳﺎ ﺑﻪﻋﺒﺎﺭﺗﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺳﻜﻮﻻﺭ،
ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺩﺭ ﻣﺒﺎﻧﻰ ﻭ ﻏﺎﻳﺎﺕ ،ﺗﻤﺎﻳﺰ ﺩﺭ ﺷﻴﻮﻩﻫﺎﻯ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻏﺎﻳﺎﺕ ﻧﻴﺰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﺁﻣﻮﺯﻫﺎﻱ »ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻱ«ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﺑﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﺛﻘﻔﻲ
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻭ ﺗﻔﺴﻴﺮ
ﻋﻘﻼﻧﻰ ﺍﺯ ﺩﻳﻦ
ﺳﻴﺪ ﺣﺴﻴﻦ ﺍﻣﺎﻣﻲ
ﺣﺠﺖﺍﻻﺳـﻼﻡ ﻭﺍﻟﻤﺴـﻠﻤﻴﻦ ﺩﻛﺘـﺮ ﺳـﻴﺪﻣﺤﻤﺪ ﺛﻘﻔﻰ ،ﺍﺳـﺘﺎﺩ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳـﻰ
ﺩﺍﻧﺸـﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺳـﻼﻣﻰ ﻭﺍﺣﺪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻣﺮﻛﺰ ﻭ ﺍﺯ ﻣﺤﻘﻘﺎﻥ ﻭ ﻣﺘﻔﻜـﺮﺍﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪ
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﭘﮋﻭﻫﻲ ﺍﺳـﺖ .ﻭﻯ ﺩﺍﻧﺶﺁﻣﻮﺧﺘﻪ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻤﭙﻞ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎﺳﺖ ،ﺗﺄﻟﻴﻒ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ
ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺪﻳﻨﻪ ،ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ﺗﻤﺪﻥ ﻏﺮﺏ ،ﻧﻈﺮﻳﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ
ﻋﺎﻟﻤﺎﻥ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻥ ،ﺍﺑﻦ ﺧﻠﺪﻭﻥ؛ ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺱ ﻣﺴـﻠﻤﺎﻥ ،ﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﻓﺮﻭﺩ ﺗﻤﺪﻥ
ﺍﺳـﻼﻣﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ﻛﺸـﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳـﻼﻣﻰ ﻭ ﻧﮕﺎﺭﺵ ﻣﻘﺎﻟﻪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻭ ﺗﺮﺟﻤﻪ
ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖﻫﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﻭﻯ ﺍﺳـﺖ .ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺤﻘﻖ ﻭ ﻣﺘﺮﺟﻢ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻳﻰ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﻭ ﻧﻘﺶ ﻭﻱ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻋﻘﻞﮔﺮﺍﻳﻲ ﺩﻳﻨﻲ ﻭ ﺗﺄﺛﻴﺮﺵ ﺑﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ
ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺍﺯ ﻧﻈﺮﺗﺎﻥ ﻣﻰﮔﺬﺭﺩ.
ﺍﻫﻴﻤﺖ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﭼﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﭼﻪ
ﺟﻬﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﻮﺟﻪﺍﻧﺪ؟
ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﺆﺛﺮ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻣﺼﻠﺢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻗﺮﻥ ﺑﺪﺍﻧﻴﻢ ،ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ
ﺍﺳــﺖ .ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺟﻬﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﻣﻬﻤﻰ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺑﺮ ﺟﺎﻯ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ
ﺍﺳﺖ؛ ﻳﻜﻰ ﺗﻔﻜﺮ ﻳﺎ ﺗﺌﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺳﻼﻡ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﺑﺮﺍﺯ
ﻛﺮﺩﻩﺍﻧــﺪ .ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺍﺛﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑــﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺍﺯ ﺗﻔﻜﺮﺵ
ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ،ﻛﺘﺎﺏ »ﺍﺣﻴﺎﻯ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ« ﺍﺳﺖ ،ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ
ﺩﺭ ﺩﻳﻮﺍﻥ ﺍﺷﻌﺎﺭﺵ ﻧﻴﺰ ﺍﻳﻦ ﺗﻔﻜﺮ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻭ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺟﻬﺖ
ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺧﻮﺩﻯ ﻭ ﺍﺣﻴﺎﻯ
ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺧﻮﺩﻯ ﻭ ﻣﻠﻴﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ
ﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪ.
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺍﺻﺎﻟﺘﺎ ﻛﺸﻤﻴﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﺟﺪﺍﺩﺵ ﻫﻨﺪﻭ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﻭﻟﻰ
ﺩﺭ ﻛﺸﻤﻴﺮ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﻨﺪ ﺁﻣﺪﻧﺪ ،ﭼﻮﻥ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﻩ ﻭ
ﺟﺪ ﭘﺪﺭﻯ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﻋﺎﻟﻤﺎﻥ ﺩﻳﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺩﻳﻦ ﻫﻨﺪﻭﻳﻰ
ﺑﻪ ﺍﺳﻼﻡ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﻭ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻨﺪ ،ﻟﺬﺍ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﻣﻨﺰﻝ ﻭ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻛﻮﺩﻛﻰ ﺁﺷﻨﺎ ﺷﺪ ،ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﺤﺼﻴﻠﺶ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻫﻨﺪ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸــﻜﺪﻩ ﻋﻠﻴﮕﺮ ﻫﻨﺪ ﭘﻴﻮﺳــﺖ ﻛﻪ ﺗﻮﺳــﻂ
ﺳــﻴﺪﺍﺣﻤﺪ ﺧﺎﻥ ﻫﻨﺪﻯ ﺩﺭ ﻋﻠﻴﮕــﺮ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺩﻫﻠﻰ ﺑﻨﺎ ﺷــﺪﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺍﺳﺎﺱ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﻋﻠﻴﮕﺮ ﻫﻨﺪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺟﺪﻳﺪ ﻭ
ﺗﻮﺍﻧﻤﻨﺪﺳﺎﺯﻯ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ،ﻋﻠﻤﻰ ﻭ ﺍﺭﺗﻘﺎﻯ
ﺗﻤﺪﻧــﻰ ﺑﻮﺩ ،ﻟﺬﺍ ﺁﻥ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻰ ﺭﺍ ﺗﺮﺑﻴﺖ
ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﺁﻧﺠﺎﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ
ﺍﺧﻴﺮ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ 30ﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺩﻛﺘﺮ ﺫﺍﻛﺮ ﺣﺴــﻴﻦ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ
ﺭﺋﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭ ﻫﻨﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺷﺮﻕ ﻭ ﺍﺩﻳﺎﻥ ﺗﻄﺒﻴﻘﻰ ﺍﺳﺘﺎﺩ
ﺑﻮﺩ ،ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﻳﺎﻓﺖ.
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺑﺎ ﻓﻼﺳــﻔﻪ ﻏﺮﺑــﻰ ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺑﺎ
»ﺁﺭﺑﺮﻯ« ﻣﺴﺘﺸــﺮﻕ ﻣﻌﺮﻭﻓــﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺣﻰ ﻭ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﺷــﺮﻗﻰ ﻛﺎﺭ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺩﺑﻴﺎﺕ ﻭ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻳﻰ ﺗﻄﺒﻴﻘﻰ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺁﺷــﻨﺎ ﺷﺪ
ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﻣﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﻋﻠﻮﻡ ﻏﺮﺑﻰ ﺑﻪ ﺻــﻮﺭﺕ ﺗﻄﺒﻴﻘﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗــﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺫﻫﻨﺶ
ﺗﺮﺑﻴﺖ ﺷﺪ .ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻜﻤﻴﻞ ﺩﺭﺱﻫﺎﻳﺶ ﺑﻪ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﻣﻰﺭﻭﺩ ،ﻟﺬﺍ
ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭ ﺁﺷﻨﺎﻳﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻏﺮﺑﻰ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ
ﺭﺳــﺎﻧﺪﻩ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻓﻼﺳــﻔﻪ ﻭ ﻣﻜﺎﺗﺐ ﻏﺮﺑﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻛﺎﻧﺖ ،ﺍﺳﭙﻴﻨﻮﺯﺍ،
ﺍﺳﭙﻨﺴﺮ ،ﻻﻳﺐﻧﻴﺘﺲ ﻭ ...ﺭﺍ ﺩﺭ ﻻﺑﻪ ﻻﻯ ﺩﻳﻮﺍﻧﺶ ﺑﻪ ﺍﺳﻢ ﻧﺎﻡ ﻣﻰﺑﺮﺩ
ﻭ ﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻗﺼﺎﻳﺪ ﻭ ﺍﺷــﻌﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻳﻮﺍﻧﺶ ﻫﺴــﺖ ﺑﻪ ﺗﻜﻤﻴﻞ
ﻣﻰﺭﺳﺎﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﻬﺖ ﺗﺤﺼﻴﻼﺕ ﻗﺒﻠﻰ ﻛﻪ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺧﻮﺩﺵ ﻫﻢ ﻣﺬﺍﻕ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﻋﺎﺭﻑ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺜﻨﻮﻯ ﻫﻢ ﻛﺎﺭ
ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺭﺳﺎﻟﻪ ﺩﻛﺘﺮﺍﻯ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺳﻴﺮ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻣﻰﻧﻮﻳﺴﺪ ﻛﻪ
ﺍﻳﻦ ﺍﺛﺮ ﺳﻮﻣﻴﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺍﻭﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﺍﻣﻴﺮﺣﺴﻴﻦ ﺁﺭﻳﺎﻧﭙﻮﺭ ﺁﻥﺭﺍ ﺑﻪ
ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺩﻛﺘﺮ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﭼﻮﻥ ﻧﻮﻋﻰ ﺣﻘﻮﻕ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﻓﻘﻪ ﺣﻨﻔﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ
ﻣﻄﺮﺡ ﻫﺴﺖ ﺭﺍ ﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ،ﺑﻌﺪ ﻫﻢ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻏﺮﺏ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ،
ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺟﺬﺍﺑﻴﺖﻫﺎﻯ ﺁﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﻏﺮﺏ ﻧﺒﺎﺧﺘﻪ ﺑﻮﺩ،
ﺑﻠﻜﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻏﺮﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺭﺯﻳﺎﺑﻰ ،ﺗﺄﻣﻠﻰ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﻰ ﻓﺮﺍﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﻟﺬﺍ ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﺷــﺮﻕ ﻣﻨﺠﻤﺪ ﺷﺪ ﻭ ﻧﻮﻋﻰ ﺑﺪﺑﻴﻨﻰ ﺑﻪ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻭ
ﻋﻠﻮﻡ ﻏﺮﺑﻰ ﭘﻴﺪﺍ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﻃﺮﺩ ﻭ ﺭﺩ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﻏﺮﺑﻰ
ﺫﻭﺏ ﺷــﻮﺩ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻏــﺮﺏ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﻬﺖ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ
ﻫﻴﻮﻣﻨﻴﺴــﺘﻴﻜﻰ ﺍﺯ ﺗﻜﺎﻣﻞ ﻛﻪ ﺳــﻴﺪﺟﻤﺎﻝﺍﻟﺪﻳﻦ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺗﻠﻘﻰ ﺭﺍ
ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﻧﺴــﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺑﻴﻨﺶ ﺧﻮﺩﺵ
ﻣﺒﺘﻨــﻰ ﺑﺮ ﺩﻳﺪ ﻋﺮﻓﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻣﻮﻻﻧﺎ ،ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﻭ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺠﻴﺪ
ﻭ ﺑﺎ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺖ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﻋﺎﻟﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﺧﻠﻴﻔﻪﺍﷲ ﻓﻰﺍﻻﺭﺽ ﺍﺳﺖ،
ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ .ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﺘﺎﺑﻰ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻰ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻛﻪ
ﭘﺎﻳﻪ ﺍﺳﺎﺳــﻰ ﺗﻔﻜﺮ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﻣﻰﺑﻴﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺷﺶ ﺳﺨﻨﺮﺍﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ »ﺗﺠﺪﻳﺪﻃﻠﺒﻰ ﻭ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻯ
ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﺍﺳــﻼﻣﻰ« ﻧﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺍﺛﺮ ﺑﻪ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺍﺣﻤﺪ ﺁﺭﺍﻡ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
1344ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪ ﺑﻘﺎﻳﻰ)ﻣﺎﻛﺎﻥ( ﻛﻪ
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺕ ﻭﺳــﻴﻊ ﻭ ﺧﻮﺑﻰ ﺩﺭ ﺍﻗﺒﺎﻝﺷﻨﺎﺳﻰ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ
ﻓﺎﺭﺳﻰ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪ .ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺳﻴﺪﻏﻼﻣﺮﺿﺎ ﺳﻌﻴﺪﻯ
ﺷــﺎﮔﺮﺩ ﺩﻛﺘﺮ ﺍﻗﺒﺎﻝ ،ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﺣﻤﺪ ﺁﺭﺍﻡ ،ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ
ﮔﺴﺘﺮﺵ ﻭ ﻧﺸﺮ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻋﺎﻟﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ
ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩ.
ﺩﻏﺪﻏﻪ ﻓﻜﺮﻯ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﭼﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸـﻪ ﺍﻳﺸـﺎﻥ ﺩﺍﺭﺍﻯ ﭼﻪ
ﺷﺎﺧﺼﻪﻫﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ؟
ﺗﺰ ﻓﻠﺴــﻔﻰ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺑﺮ ﺩﻭ ﻣﺤﻮﺭ ﻣﻰﭼﺮﺧﺪ؛ ﻳﻜﻰ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ
ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﻳﺸــﺎﻥ ﺁﻥﺭﺍ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺧﻮﺩﻯ ﻭ
ﺭﻣﻮﺯ ﺑﻰﺧﻮﺩﻯ« ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺑﺨﺸﻰ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺍﺳﺮﺍﺭ ﺧﻮﺩﻯ ﻣﻰﻧﺎﻣﺪ،
ﻣﺤﻮﺭ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻗﺴﻤﺖ ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻛﻪ ﺭﻣﻮﺯ ﺑﻴﺨﻮﺩﻯ ﻣﻰﻧﺎﻣﺪ،
ﺁﻥ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻰ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ
ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻰ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺑﻌﺪ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺧﺘﻰ ﻛﺎﺭ ﻣﻰﻛﻨﺪ،
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﻰ ﺑﻪ ﺍﺯﺧﻮﺩﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭘﺎﻳﻪﮔﺬﺍﺭﺍﻥ
ﺁﻥ ﻓﻮﺋﺮﺑﺎﺥ ﻭ ﻣﺎﺭﻛﺲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﻭﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻔﺎﻫﻴﻢ ﺑﺤﺚ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﻫﻢ ﺍﺯﺧﻮﺩﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻰ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﻪﻫﺎﻯ ﺍﺳﺎﺳﻰ ﺷﺨﺼﻴﺖ
ﺧﻮﺩﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺖ ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺩﺍﻧﺴﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺑﺎﺭﻩ ﺑﺤﺚ ﻛﺮﺩ ،ﭼﻮﻥ ﺭﻳﺸﻪ ﺍﺻﻠﻰ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻫﻨﺪﻭﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻌﺪﺍ ﺩﺭ ﺑﻮﺩﺍﻳﻰ
ﺗﺒﻠﻮﺭ ﻳﺎﻓﺘﻪ ،ﻣﺸﺘﺮﻙ ،ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﻓﻨﺎﻯ ﺫﺍﺕ ﻭ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺮﺩﻥ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﺯ
ﻃﺮﻳﻖ ﺭﻳﺎﺿﺖ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻳﺎ ﺟﻼﻯ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺑﻪ ﺗﻌﺒﻴﺮ ﺁﻧﻬﺎ
ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﻓﻠﺴﻔﻪ ﻫﻨﺪﻯ
ﻫﻤﺎﻥ ﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﺪ ﺧﻮﺩﻓﺮﺍﻣﻮﺷﻰ ﻭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻓﻨﺎ ﺩﺍﺩﻥ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ
ﺭﻳﺎﺿﺖ ﺍﺳﺖ ﺭﺍ ﻧﻘﺪ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺁﻥﺭﺍ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻣﻨﻔﻰ ﺗﻠﻘﻰ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ
ﺁﺩﻣﻰ ﺫﺍﺗﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﻰﺑﺮﺩ ﻭ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺑﻪ ﺩﻧﻴﺎ ﺭﺍ ﻧﻔﻰ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻓﻠﺴــﻔﻪ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻭ ﺗﺼﻮﻑ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﺎ ﻣﺘﺄﺛﺮ ﺍﺯ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻫﻨﺪﻯ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺩﻧﻴﺎﺯﺩﮔﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺁﺧﺮﺕﮔﺮﺍﻳﻰ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ
ﺻﻮﺭﺕ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻣﻨﻔﻰ ﺩﺭﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ
ﻛﻪ ﺁﻥﺭﺍ ﻋﺮﻓﺎﻥ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﻰﻧﺎﻣﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﺷﺶ ﻋﻨﺼﺮ
ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩ؛ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﻭ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻨﻔﻰ ﺷــﺨﺼﻴﺖ.
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﻋﺸﻖ ﺭﺍ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ ،ﻋﺸﻖ ﺑﻪ
ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻧﻮﻉﺩﻭﺳــﺘﻰ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﻣﻮﺟﻮﺩﺍﺕ ﻭ ﺍﻧﺴﺎﻥﻫﺎ .ﺩﻭﻣﻴﻦ ﻋﻨﺼﺮ
ﻣﺜﺒﺖ ،ﻓﻘﺮ ﺍﺳﺖ؛ ﻓﻘﺮ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎﻯ ﻗﻨﺎﻋﺖ ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻋﺮﻓﺎﻥ
83
ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﻰ ﺗﻜﺪﻯ ﻧﻜﺮﺩﻥ ﻭ ﺳــﺮﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﺸﺪﻥ
ﻫﺴﺖ ،ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮﺩ ﻗﺎﻧﻊ ﺑﺎﺷﺪ ،ﻫﻤﺎﻥ ﭼﻴﺰﻯ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺯﻫﺪ ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻗﺮﺁﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
»ﺑﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻳﺪ ﺗﺄﺳﻒ ﻧﺨﻮﺭﻳﺪ ﻭ ﺑﺮ ﺁﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﺳﺖ
ﺩﺍﺭﻳﺪ ﺷﻜﺮﺵ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻭﺭﺩﻳﺪ ﻭ ﻣﻐﺮﻭﺭ ﻧﺸﻮﻳﺪ «.ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺜﺒﺖ
ﺩﻳﮕﺮ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﻛﺴﺐ ﺣﻼﻝ ﺍﺳﺖ ،ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩ
ﺳــﻔﺎﺭﺵ ﺷﺪﻩ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻛﺎﺭ ﻭ ﺯﻧﺪﮔﻰ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ
ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ .ﺭﻭﺯﻯ ﺣﻼﻝ ﺩﺭ ﺑﺎﺭﻭﺭﻯ ﻭ ﺍﺣﻴﺎﻯ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺁﺩﻣﻰ
ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﺁﺩﻣﻰ ﻋﺪﻡ ﺗﻌﺼﺐ
ﻧﮋﺍﺩﻯ ﺍﺳﺖ ،ﻧﮋﺍﺩ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺭ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﻳﻜﺴﺎﻥ
ﺷﻤﺮﺩﻩ ﺷﻮﺩ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻨﺎ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﮋﺍﺩﻯ ﺗﻌﺼﺐ ﺑﻪ ﺧﺮﺝ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﻮﺩ
ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺻﻔﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺩﻭﺭ ﻧﮕﻪ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺜﺒﺖ ﺷــﺨﺼﻴﺖ ﻛﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺩﻭﺭﻯ ﺍﺯ ﺧﻮﺩﺑﻴﮕﺎﻧﮕﻰ
ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺗﺤﺮﻙ ﺩﺍﺋﻢ ﺍﺳــﺖ ،ﻫﻤﺎﻥ ﺷﻌﺮ ﻣﻌﺮﻭﻓﻰ ﻛﻪ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ :ﻣﺎ
ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺁﻧﻴﻢ ﻛﻪ ﺁﺭﺍﻡ ﻧﺒﺎﺷﻴﻢ /ﻣﻮﺟﻴﻢ ﻛﻪ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﻣﺎ ﺩﺭ ﻋﺪﻡ ﻣﺎﺳﺖ.
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﻣﺤﺒﺖ ﺭﺍ ﻣﺤﻮﺭ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺁﺩﻣﻰ ﻣﻰﺩﺍﻧﺪ ،ﺍﺯ ﻣﺤﺒﺖ
ﻧﺎﺭﻫﺎ ﻧﻮﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ /ﺍﺯ ﻣﺤﺒﺖ ﺧﺎﺭﻫﺎ ﮔﻞ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ...ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺷﻌﺎﺭﺵ
ﺍﻳﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ،ﻳﻚ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﭘﻮﻳﺎ ﻭ ﻓﻌﺎﻝ
ﻭ ﺑﻰﺣﻮﺻﻠﮕﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﻰﺑﺮﺩ.
ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﻣﻠﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﻫﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﻮﻥ ﻫﻮﻳﺖ
ﻣﻠﻰ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﻧﺎﺳﻴﻮﻧﺎﻟﻴﺴــﺖﻫﺎ ﻛﻪ
ﻣﻠﻴﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺧــﻮﻥ ﻭ ﻧﮋﺍﺩ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ ،ﻣﻠﻴــﺖ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻫﻮﻳﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ
ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺷﺮﻕ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ ﻫﻨﺪ ،ﺁﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻓﺮﻫﻨﮓ
ﻫﻨﺪﻭ ﻛﻪ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺩﺭ ﺍﺳــﻼﻡ ﺩﻳﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﺳﻼﻡ ﻳﻚ ﻫﻮﻳﺖ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥﻫﺎ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺩﺭ ﺷﻌﺮﻫﺎﻳﺶ ﻛﻪ ﺑﻪ
ﻋﺮﺑﻰ ﻫﻢ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪﻩ ،ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﻫﻢ ﻣﺎﺭﻛﺴﻴﺴﺖﻫﺎﻯ ﺁﻥﺭﻭﺯ
ﺭﺍ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺴــﻠﻤﻴﻦ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ
ﻣﺮﻛﺰ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﻌﻨﻮﻯ ﻫﻮﻳﺘﻰ ﺭﺍ ﻗﺎﺋﻞ ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﻣﻠﺖ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻭ ﭘﻮﻳﺎ
ﺑﻮﺩ ،ﺁﻥ ﻭﻗﺖ ﺩﺭ ﺷــﺮﻕ ﻋﺎﻟﻢ ﻧﻔﻮﺫ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺗﻤﺪﻥ ﺭﺍ ﺍﺣﻴﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ
ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻳﻚ ﻣﻠﻴﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻭﺭﺩ.
84
ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺧﻮﺍﻫــﻰ ﻫﻨــﺪ ﻣﻄــﺮﺡ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ
ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝﺧﻮﺍﻫﻰ ،ﻛﻨﮕﺮﻩ ﻫﻨﺪ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪ ﻭ ﮔﺎﻧﺪﻯ ﻭ ﻧﻬﺮﻭ ،ﺷﻮﻛﺖ
ﻋﻠــﻰ ،ﺃﺑﻮﻛﻼﻡ ﺁﺯﺍﺩ ﺍﺯ ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻥ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥ ﻫﻨــﺪﻯ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﺣﺰﺏ
ﻛﻨﮕﺮﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺭﻫﺒﺮﺍﻥ ﻛﻨﮕﺮﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥﻫﺎ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺟﻨﺎﺡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺘﻔﻜﺮ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺵ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻯ ﺧﺒﻴﺜﺎﻧﻪﺷﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ
ﺗﻔﺮﻗﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥﻫﺎ ﺗﻼﺵ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎ ﺯﺑﺎﻥ ﻓﺎﺭﺳــﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﻫﻨﺪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺭﻭﺍﺝ ﺩﺍﺷﺖ ،ﻣﺒﺎﺭﺯﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴﻰ ﺭﺍ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ
ﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥﻫﺎ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩﻯ ﺍﻳﻦ ﺯﺑﺎﻥ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺑﻪ
ﺩﻟﻴﻞ ﺳﻴﺎﺳﻰﻛﺎﺭﻯﻫﺎﻯ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺟﻨﺎﺡ ﻛﻪ ﻣﻰﺧﻮﺍﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ
ﻳﺎﺳﺮ ﻋﺮﻓﺎﺕ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻭ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﻴﺎﻳﺪ ،ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺑﺮ ﺭﻭﻯ
ﺷﺨﺼﻴﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻭ ﺩﺭ ﺍﺷﻌﺎﺭﺵ
ﻫــﻢ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻮﺭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ .ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺟﻨــﺎﺡ ﺭﻭﻯ ﺗﺌﻮﺭﻳﺰﻩ ﻛﺮﺩﻥ
ﻫﻮﻳﺖ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻃﺮﺡ ﻛﺸﻮﺭ
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ ﻭ ﺟﺪﺍﻳﻰ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎﻥ ﺍﺯ ﻫﻨﺪﻭ ﺭﺍ ﺩﺍﺩ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺣﺰﺑﻰ
ﺑﻪ ﻧﺎﻡ »ﻣﺴﻠﻢ ﻟﻴﮓ« ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺟﻨﺎﺡ ﻭ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺭﻫﺒﺮ ﺍﻳﻦ
ﺣﺰﺏ ﺷﺪﻧﺪ ،ﻃﺮﺡ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺑﻪ ﻫﻤﺖ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﻮﺩ ،ﻭﻟﻰ ﺑﺎﺭﻭﺭﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ
ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻰ ﺟﻨﺎﺡ ﻭ ﻟﻴﺎﻗﺖ ﻋﻠﻰﺧﺎﻥ ﻛﻪ ﻧﺨﺴﺖﻭﺯﻳﺮ ﺷﺪ،
ﺑﻮﺩ .ﻣﻨﻈﻮﺭﻡ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺷﺨﺼﻴﺖ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺧﻴﻠﻰ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ
ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻃﺮﺡ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎﻯ ﻣﺬﻫﺐ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻣﺪ ﻭ ﭘﺎﻛﺴﺘﺎﻥ
ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺪﻭﻧﺰﻯ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ
ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻬﺎﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﻰﺩﻫﻨﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻢ ﺩﻛﺘﺮ ﺷﺮﻳﻌﺘﻰ
ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ »ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ؛ ﻣﻌﻤﺎﺭ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﺑﻨﺎﻯ ﺍﺳــﻼﻣﻰ« ﺑﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ
ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺍﺣﻴﺎ ﻛﺮﺩ.
ﺑﻨﺪﻩ ﻛﺘﺎﺏ »ﺍﺣﻴﺎﻯ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﺍﺳــﻼﻡ« ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﺍﺻﻠﻰ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺗﻤﭙﻞ ﻧﺰﺩ ﺩﻛﺘﺮ ﺍﺳــﻤﺎﻋﻴﻞ ﻓﺎﺭﻭﻗﻰ ﻛﻪ
ﻳﻚ ﻓﻠﺴﻄﻴﻨﻰ ﻣﻘﻴﻢ ﺁﻣﺮﻳﻜﺎ ﺑﻮﺩ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻡ ،ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥﻫﺎﻯ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻛﺴﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺘﺎﺏ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻋﺮﺑﻰ
ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﻋﺒﺎﺱ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻋﻘﺎﺩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺯﺑﺮﺩﺳﺖ
ﻣﺼﺮ ﺍﺳــﺖ ،ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫــﺎ ﻋﻘﺎﺩ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺑﺮ ﺳــﻴﺪ ﻗﻄــﺐ ﻭ ﺍﺧﻮﺍﻥ
ﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ﺷــﺪ .ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻣﺼﺮ
ﮔﺮﺍﻳﺶ ﻧﻮﮔﺮﺍﻳﻰ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﻣﺼﺮ ﻇﻬــﻮﺭ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ
ﺗﺮﺟﻤﻪ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎﻯ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺑﻪ ﺯﺑﺎﻥ ﻋﺮﺑﻰ ﺳﻴﺪﺟﻤﺎﻝﺍﻟﺪﻳﻦ
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ »ﺗﺠﺪﻳﺪﻃﻠﺒﻰ ﻭ ﺑﺎﺯﺳﺎﺯﻯ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺍﺳﻼﻣﻰ« ﺗﻤﺪﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺑﻨﻴﺎﻧﮕﺬﺍﺭ ،ﻣﺤﻤﺪ ﻋﺒﺪﻩ ﻭ ﺭﺷﻴﺪ ﺭﺿﺎ ﻭ ...ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻧﺪ.
ﻋﺎﻟﻢ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺭﺍ ﻧﻘﺪ ﻣﻰﻛﻨﺪ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻭﻯ ﺍﻓﺖ ﺗﻤﺪﻥ ﭘﻮﻳﺎﻯ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺩﻛﺘــﺮ ﻣﺤﻤــﺪ ﺍﻟﺒﺤــﻰ ﺍﺯ ﺭﻫﺒــﺮﺍﻥ ﻓﻜــﺮﻯ ﻧﻮﺍﻧﺪﻳﺸــﻪ ﺩﻳﻨــﻰ
ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﺁﻳﺎﺕ ﻗﺮﺁﻥ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺗﺠﺮﺑﻪﮔﺮﺍﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻋﺎﻟﻤﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺧﻮﺍﻥﺍﻟﻤﺴﻠﻤﻴﻦ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺏ ﺧﻮﺩﺵ ،ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻛﺮﺩﻩ
ﺩﺭ ﺳــﺪﻩﻫﺎﻯ ﺍﻭﻝ ﺍﺯ ﺟﺎﺑﺮ ﺑﻦ ﺣﻴﺎﻥ ﺗﺎ ﺧﻮﺍﺭﺯﻣــﻰ ،ﺧﻴﺎﻡ ،ﺑﻴﺮﻭﻧﻰ ،ﺍﺳﺖ ،ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻋﺜﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﺶ ﺳﻴﺪﺟﻤﺎﻝﺍﻟﺪﻳﻦ
ﺍﺑﻦ ﺧﻠﺪﻭﻥ ﻭ ...ﺭﺍ ﭘﺮﻭﺭﺵ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﻣﺒﺘﻨﻰ ﺑﺮ ﺭﻭﺵ ﺗﺠﺮﺑﻰ ﺑﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﻭ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﺍﺵ ﺭﺍ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﺮﺍﻳﺶ ﺍﻗﺒﺎﻝ
ﻧﻪ ﺭﻭﺵ ﻗﻴﺎﺳﻰ .ﺭﻭﺵ ﻗﻴﺎﺳﻰ ﺫﻫﻦ ﺭﺍ ﺁﺭﺍﻡ ﻣﻰﻛﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺣﻘﻴﻘﺖ ﺭﺍ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺼﺮ ﺍﺣﻴﺎ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﮔﺴــﺘﺮﺵ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪﻫﺎﻳﺶ ﺩﺭ
ﻛﺸﻒ ﻧﻤﻰﻛﻨﺪ ،ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ ﻛﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺍﻧﺤﻄﺎﻁ ﺗﻤﺪﻥ ﺳﻮﺭﻳﻪ ،ﻟﺒﻨﺎﻥ ﻭ ﻣﺼﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺳﻴﻄﺮﻩ ﺑﻴﻨﺶ ﻗﻴﺎﺳــﻰ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺑﻴﻨﺶ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﻳﻰ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺷـﻤﺎ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫـﻮﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻮﺍﻥ ﻣﻌﺎﺻـﺮ ﺍﻳﺮﺍﻧﻰ ﻳﺎ
ﻋﺎﻣﻞ ﺗﺮﻗﻰ ﺗﻤﺪﻥ ﻏﺮﺑﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﺟﺮ ﺑﻴﻜﻦ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺣﻴﺎ ﺷــﺪ ﻫﻤﻴﻦ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺩﺭ ﺳﺮﺍﺳﺮﺟﻬﺎﻥ ﭼﻪ ﺁﻣﻮﺯﻩﺍﻯ ﺩﺍﺭﺩ؟
ﺭﻭﺵ ﺍﺳﺘﻘﺮﺍﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻟﺬﺍ ﺣﺘﻰ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺑﺎ ﺗﺄﺛﺮ ﺍﺯ ﻣﻮﻻﻧﺎ ﻭ ﺑﺮﮔﺴﻮﻥ ﺁﻥﺭﺍ ﺑــﻪ ﻧﻈﺮ ﺑﻨﺪﻩ ﻛﺸــﻮﺭﻫﺎﻯ ﺷــﺮﻗﻰ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋــﻰ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺟﻬﺖ
ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﻣﻰﻧﺎﻣﺪ ،ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﺍﻳﻤﺎﻧﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺯﻧﺪﻩﺍﻧﺪ؛ ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﻣﻠﻰﮔﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ .ﺩﺭ ﺑﻌﺪ ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﻫﻮﻳﺖ
ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﺧــﻮﺩﺵ ﺍﺯ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺍﺣﺴــﺎﺱ
ﺷﺮﻕ ﻏﻨﻰ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺷــﺮﻕ ﺍﻓﺮﺍﺩ
ﻣﻰﻛﻨﺪ ،ﻣﻨﺘﻬﺎ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺩﻭ ﻗﺴــﻢ ﺍﺳﺖ؛
ﻛﺸﻮﺭﻫﺎﻯ ﺷﺮﻗﻰ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ
ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪ ،ﺗﺌﻮﺭﻳﺴــﻴﻦ ﻭ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮﺩﺍﺯ
ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺗﺤﺼﻠﻰ ﻭ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﻰﻭﺍﺳــﻄﻪ ﻭ
ﻣﻌﺪﻭﺩ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﺩﻭ ﺟﻬﺖ ﺯﻧﺪﻩﺍﻧﺪ؛
ﺑﻪ ﻧﻈــﺮ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺍﻳﻤﺎﻥ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺷــﻬﻮﺩﻯ
ﻻﻫــﻮﺭﻯ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺧﻮﺏ ﻣﻰﺩﺭﺧﺸــﺪ
ﻭ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘــﺮﺩﺍﺯﻯ ﻣﻰﻛﻨــﺪ .ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺩﺭ
ﺑﻰﻭﺍﺳﻄﻪﺍﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺩﻳﻦﺩﺍﺭ ﺍﺣﺴﺎﺱ ﻣﻠﻰﮔﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﻫﻮﻳﺖ .ﺩﺭ
ﺩﺭ ﺩﺭﻭﻥ ﺧﻮﺩﺵ ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ
ﺯﻣﺎﻥ ﺧــﻮﺩﺵ ﭘﺎﻛﺴــﺘﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ
ﻏﻨﻰ
ﺷﺮﻕ
ﻫﻮﻳﺖ،
ﺍﺣﺴﺎﺱ
ﺑﻌﺪ
ﻋﺸﻖ،
ﺗﺠﺮﺑﻪ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺠﺮﺑﻪﻫﺎﻯ
ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ،ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﻣــﺎ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﮔﺮﺳﻨﮕﻰ ﻭ ﺗﺸﻨﮕﻰ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺩﺭ
ﺳــﺎﻝ 1350ﺩﻛﺘﺮ ﺷــﺮﻳﻌﺘﻰ ،ﺍﻗﺒﺎﻝ
ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺷﺮﻕ ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮﺩﺍﺯ
ﻛﺘﺎﺏ ﺍﺣﻴﺎﻯ ﺍﻧﺪﻳﺸﻪ ﺩﻳﻨﻰ ﺩﺭ ﺍﺳﻼﻡ،
ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺣﺴﻴﻨﻴﻪ ﺍﺭﺷﺎﺩ ﺍﺣﻴﺎ ﻛﺮﺩ.
ﭘﻮﻳﺎﻳﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﻤﺪﻥ ﺍﺳــﻼﻣﻰ ﺳــﻮﻕ ﻣﻌﺪﻭﺩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻗﺒﺎﻝ
ﻫﻨﺮﻣﻨﺪﻯ ﺩﻛﺘﺮ ﺷــﺮﻳﻌﺘﻰ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛــﻪ ﺩﻛﺘﺮ ﺷــﺮﻳﻌﺘﻰ ﻋﻤﺪﺗﺎ
ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻳﮕﺮ ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻥ ﻳﻚ ﻗﺸــﺮﻯ ﺍﺯ
ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺏ ﻣﻰﺩﺭﺧﺸﺪ ﻭ
ﻃﺒﻘﺎﺕ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﭘﺪﻳﺪ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻣﻬﻤﻰ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ.
ﻗﺸــﺮ ﺣﺎﻓﻆ ﺩﻭ ﺧﺼﻮﺻﻴﺖ؛ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﻰ
ﻧﻈﺮﻳﻪﭘﺮﺩﺍﺯﻯﻣﻰﻛﻨﺪ
ﺁﻳﺎ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺣﻴﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﻫﻢ
ﻭ ﻋﺎﻟﻢ ﻭ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺑــﻮﺩﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﺍﻻﻥ ﻣﺸﻬﻮﺭ ﺑﻮﺩ؟ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺑﺮ ﺍﻧﺪﻳﺸﻤﻨﺪﺍﻥ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻻﻫﻮﺭﻯ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﺩﻛﺘﺮ ﺷــﺮﻳﻌﺘﻰ ﺑﻮﺩ،
ﺩﺍﺧﻞ ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭼﻪ ﺗﺄﺛﻴﺮﻯ ﺩﺍﺷﺖ؟
ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺍﻳﻦ ﻗﺸــﺮ ﻫﻤﺎﻥ ﺣﻜﻮﻣﺖﻣﺪﺍﺭﺍﻥ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺑﻮﺩﻧﺪ
ﺷــﺨﺼﻴﺖﻫﺎﻯ ﺗﺄﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﺁﻣﺪﻧﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﮔﺰﺍﺭﺍﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺷﺪﻧﺪ.
ﻧﻤﻰﺷــﻮﻧﺪ ،ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﺷــﻌﺎﺭﺵ ﻣﻄﻠﺒﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻀﻤﻮﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻣﺘﻔﻜﺮﺍﻧﻰ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﻋﺮﺻﻪ ﺷﻮﻧﺪ .ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻋﻠﻢ
»ﺍﻯ ﺑﺴــﺎ ﺷــﺎﻋﺮ ﻛﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺧﻮﺩ ﺯﻧﺪﻩ ﺷــﺪ« .ﺯﻣﺎﻧــﻰ ﻛﻪ ﻧﻬﻀﺖ ﻭ ﻧﻈﺮﻳﻪ ﻛﻨﻨﺪ .ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺮﺟﻤﻪ ﺑﺎﻗﻰ ﺑﻤﺎﻧﻴﻢ.
www.mosalas.ir
–IµT]H
ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻯ ﻳﻚ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻧﺎﻓﺮﺟﺎﻡ
ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺳﺎﺯ ﺷﺪ .ﺗﺨﻠﻒﻫﺎﻯ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﭘﻨﺞﺷﻨﺒﻪ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺁﻥﻗﺪﺭ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﺭ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﻏﻴﺮﻣﻨﺘﻈﺮﻩ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺩﺍﺩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺷﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻓﻌﻞ ﻭ ﺍﻧﻔﻌﺎﻻﺕ ﻭﺍﻛﻨﺶﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ
ﺳﺮﻣﻨﺸﺎء ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻭ ﺗﺤﻮﻻﺗﻰ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﭘﺮﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
85
ﺩﻭﻣﻴﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺟﺪﻯ ﻣﺮﺿﻴﻪ ﻭﺣﻴﺪ ﺩﺳﺘﺠﺮﺩﻯ
ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ
ﻋﻠﻰ ﺭﻧﺠﻰﭘﻮﺭ
ﻧﺨﺴﺘﻴﻦﻭﺯﻳﺮ ﺯﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ،ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ﻭﺯﺍﺭﺕ ،ﺩﻭﻣﻴﻦ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺟﺪﻯ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺗﺠﺮﺑﻪ
ﻛﺮﺩ ﻭ -ﺑﺎ ﺍﻧﺪﻛﻰ ﺗﺨﻔﻴﻒ -ﻣﻮﻓﻖ ﺍﺯ ﺳـﺮ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪ ،ﺩﻭ ﺑﺤﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻫﺮﻳﻚ ﺑﺮﺍﻯ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ
ﻳﻚ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ – ﺁﻥ ﻫﻢ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺑﻬﺪﺍﺷـﺖ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ -ﻛﺎﻓﻰ ﺍﺳﺖ،
ﺩﻭ ﺑﺤﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺳﻼﻣﺖ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺭﺍ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍﻯ ﻧﻮﻉ Aﺩﺭ ﻣﺨﺎﻃﺮﻩ
ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﻯ ،ﺳﺎﺯﻭﻛﺎﺭ ﺍﺩﺍﺭﻩ ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ
ﺩﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻳﻚ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺳﺎﺩﻩ ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺮﺩ.
ﺑﻪﮔﻮﺍﻫﻰ ﻏﺎﻟﺐ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳـﺎﻥ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ،ﺧﺎﻧﻢ ﺩﻛﺘﺮ ﺧﻮﺏ ﺍﺯ ﭘﺲ ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍ ﺑﺮﺁﻣﺪ ،ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﺯ ﻧﻘﺶ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﻛﻤﻚﻫﺎﻯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ
ﺣﻜﻮﻣﺘﻰ -ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺷﻬﺮﺩﺍﺭﻯ ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻭ ﺑﻪﺧﺼﻮﺹ ﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ -ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﻏﺎﻓﻞ
ﺷﺪ .ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩ ﻛﻤﺘﺮ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻭ ﻛﻤﺘﺮ ﻭﺯﻳﺮﻯ )ﺣﺘﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ(
ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﺗﻮﺍﻧﺴـﺘﻪ ﺍﻳﻨﭽﻨﻴﻦ ﺑﺎﻛﺲﻫﺎﻯ ﺧﺒﺮﻯ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺷـﻰ ﻭ ﺗﺒﻠﻴﻐﺎﺗﻰ ﺻﺪﺍ ﻭ ﺳﻴﻤﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﻫﺪ ﻭ ﺗﺎﺑﻠﻮﻫﺎ ﻭ ﺑﻴﻠﺒﻮﺭﺩﻫﺎﻯ ﺷـﻬﺮﺩﺍﺭﻯﺗﻬﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻃﻼﻉﺭﺳـﺎﻧﻰ ﻭ
ﺁﮔﺎﻩﺳـﺎﺯﻯ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻳﻚ ﺑﺤـﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺁﻧﭽﻪ
ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺭﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﻇﻬﺎﺭﻧﻈﺮ ﺍﻛﺜﺮ ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﻼﻣﺖ ﺩﻳﺪ ،ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ
ﺍﺯ ﭘﺲ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍ ﺧﻮﺏ ﺑﺮﺑﻴﺎﻳﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻛﻨﺪ .ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﺟﺬﺏ ﺍﻳﻦ ﻛﻤﻚﻫﺎ
ﻫﻢ ﺩﺭ ﻧﻘـﺪﻯ ﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ )ﺑﺎ ﻛﻤﻰ ﺗﺨﻔﻴﻒ ﺩﺭ ﺑﺎﺏ ﻣﻼﺣﻈﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳـﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺟﺪﻳﺪ
ﺍﻳﺮﺍﻥ( ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺳﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻪ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺩﻳﮕﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻪﺍﻧﺪ،
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎ ﺩﺳﺖ ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺣﺮﻛﺖ ﺑﻴﻨﺪﺍﺯﺩ.
ﻛﻤﺘﺮ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻭ ﺳﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﺧﺒﺮﻯ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﻛﺴﻰ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺧﺎﻧﻢ
ﻭﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺒﺮﺩ .ﺣﺘﻰ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺳﺎﺑﻖ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻫﻢ ﺟﻤﻠﮕﻰ ﺩﺭ ﺯﻣﺮﻩ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ
ﺳــﺎﻋﺖ 7ﻭ 51ﺩﻗﻴﻘﻪ ﺻﺒﺢ ﺭﻭﺯ ﺷــﻨﺒﻪ ،ﺍﻳﻦ ﺧﺒــﺮ ﺑﺎ ﺍﻣﻀﺎﻯ
ﺧﺎﻧﻢﻭﺯﻳﺮﺭﻭﻯﺧﺮﻭﺟﻲﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱﻣﻬﺮﻗﺮﺍﺭﮔﺮﻓﺖ»:ﺳﻲﻭﻫﻔﺘﻤﻴﻦ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻱ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﺪ «.ﺁﺯﻣﻮﻧﻰ ﻛﻪ ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ
ﺻﺪﻭﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻼﻋﻴﻪ ،ﺑــﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺎﻻﻯ 16ﻫﺰﺍﺭ ﭘﺰﺷــﻚ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ
ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻯ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺑﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺧﺒﺮ ﻳﻚ ﺳﻄﺮﻯ ﺑﺎﻃﻞ
ﺷﺪ ،ﺗﺎ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻭ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺷــﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻛﻪ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﻫﺮ ﺳﺎﻝ – ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻤﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ -ﺍﺯ ﺭﻭﻧﺪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﻧﺎﺭﺍﺿﻰ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ
ﻣﻰﺭﺳﻴﺪﻧﺪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﺳــﻤﺎﻥ ﻭ ﺯﻣﻴﻦ ﻣﻌﻠﻖ ﺑﻤﺎﻧﺪ .ﺩﻟﻴﻞ ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ
ﻭﻗﻮﻉ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺷﺪ ،ﺁﺯﻣﻮﻧﻰ ﻛﻪ
ﻳﻚ ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺑﺮﮔــﺰﺍﺭﻯ ﺁﻥ ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪﻋﻠــﻰ ﻣﺤﻘﻘﻰ -ﺩﺑﻴﺮ
86
ﺍﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻫﺮ ﺟﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺧﻼﻑ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﻛﻪ ﻭﺯﺭﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖﻫﺎﻯ
ﺍﺣﻤﺪﻯﻧـﮋﺍﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭼﻮﺏ ﻧﻘﺪﻫـﺎﻯ ﺗﻨﺪ ﻭ ﺗﻴﺰ ﺧﻮﺩ ﻣﻰﺭﺍﻧﻨﺪ ،ﺍﺯ ﺣﻤﺎﻳـﺖ ﺍﺯ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﺭ
ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎ ﺩﺭﻳﻎ ﻧﻤﻰﻛﻨﻨﺪ ،ﺑﺤﺮﺍﻥﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﻼﻑ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ
ﺩﻳﮕﺮ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻭ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﺭﺳﻤﻴﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺩﺭﻗﻮﺍﺭﻩ
ﻳﻚ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﭼﻪﺑﺴﺎ ﺍﮔﺮ ﻭﺍﻗﻌﻪﺍﻯ ﺑﺎ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍﻯ ﻧﻮﻉ Aﻗﺮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻛﺸـﺎﻭﺭﺯﻯ ﻳﺎ ﺑﺎﺯﺭﮔﺎﻧﻰ ﻳﺎ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ ﻣﻰﺍﻓﺘﺎﺩ )ﻛﻪ ﺑﻌﻀﻰ ﻭﻗﺖﻫﺎ ﻫﻢ ﻣﻰﺍﻓﺘﺪ(،
ﻧﻮﻉ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺑﻮﺩ ﺍﺯ ﺁﻧﭽـﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﺍﺵ ﻭ ﺣﺎﻣﻴﺎﻥ ﭘﺮﻭﭘﺎﻗﺮﺻﺶ ﺑﺎ
ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍﻯ ﺧﻮﻛﻰ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ ﻫﻨﻮﺯ ﻣﺎﺟﺮﺍﻯ ﺁﻧﻔﻠﻮﺁﻧﺰﺍ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﺸـﺪﻩ ،ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺩﺍﻣﻦﮔﻴﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ
ﺷـﺪ ،ﺑﺤﺮﺍﻧﻰ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴـﺖ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ –ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺎ ﮔﺬﺷـﺖ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺶﻣﺎﻩ ﺍﺯ
ﺁﻏـﺎﺯ ﻭﺯﺍﺭﺗﺶ ﻛﻤﻰ ﻧﺎﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳـﺪ -ﺑﻪ ﭼﺎﻟﺸـﻰ ﺟﺪﻯ ﺑﻜﺸـﺪ .ﻛﻤﺎﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺷـﺶ ﺳـﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻭﺯﻳﺮ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺭﺍ -ﺩﺭ ﻗﺪ ﻭ ﻗﻮﺍﺭﻩ ﻣﺴـﻌﻮﺩ ﭘﺰﺷـﻜﻴﺎﻥ -ﺗﺎ ﻣﺮﺯ ﺑﺤﺮﺍﻥ
ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﺩ .ﺍﻣﺎ ﻧﺤﻮﻩ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﻫﻤﺎﻥﻗﺪﺭﻯ ﻛﻪ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﺍﺯ ﺳﺎﺑﻘﻪ ﺫﻫﻨﻰ
ﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺑﺎ ﻣﺴـﺎﺋﻞ ﺑﻮﺩ ،ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺑﺤﺮﺍﻥ ﺭﺍ ﻛﻨﺘﺮﻝ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺟﺎﻯ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﻣﻮﺿﻊ ﺿﻌﻒ ﺑﮕﺬﺍﺭﺩ – ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ ﺩﻭﻟﺖ
ﻧﻬﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻨﻜﻮﺭ 87ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ -ﻣﻮﺿﻊ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﭘﻴﺶ ﺗﻘﻮﻳﺖ
ﻛﻨﺪ .ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺩﻭﻟﺖ »ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ«
ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻼﻑ ﺳﻴﺎﺳـﺘﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻗﺒﺎﻝ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ،
ﺳﺘﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ – ﺣﺘﻰ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ -ﻛﺎﺭ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺻﻔﺤﺎﺕ
ﺍﻭﻝ ﺧﻮﺩ ﺑﻪﻣﺜﺎﺑﻪ ﻛﺎﺭﻯ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻧﻪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﺮﺩﺍﻧﻪ ﻭﺻﻒ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷــﻜﻰ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﻭ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ -ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﺁﻥ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ» :ﻫﻴﭻ ﺍﻣﻜﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﻭﺯ ﺍﺧﻼﻝ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺑــﺮﺍﻯ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ،ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻫﻴﭻ ﻓﻀﺎﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺧﻼﻝ
ﻧﻴﺴــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺗﺨﻠﻒ ﺑﺮﺧــﻮﺭﺩ ﻗﺎﻧﻮﻧﻰ ﺑﺎ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ
ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ «.ﺣﺘﻰ ﺧﻮﺩ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﻫﻢ ﺭﻭﺯ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ
ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﻲ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻋﻠﻮﻡ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺎ ﮔﻔﺘﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ
»ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺁﺯﻣﻮﻥ ،ﺳﻮﺍﻻﺕ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻃﻲ ﻣﺮﺍﺣﻞ
ﻗﺮﻧﻄﻴﻨﻪ ﻃﺮﺍﺣﻲ ﺷﺪﻩ ،ﺩﻭ ﺑﺎﺭ ﭘﻠﻤﺐ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺟﺰ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺯ ﻛﻢ ﻭ ﻛﻴﻒ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺍﻃﻼﻋﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﻓﺘﺮﭼﻪﻫﺎﻱ
ﺳﻮﺍﻻﺕ ﻭ ﭘﺎﺳــﺨﻨﺎﻣﻪﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﻛﺎﻣﻼ ﺣﻔﺎﻇﺖﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺍﻳﻦ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻛﺎﻣﻼ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﻴﭻ ﻧﮕﺮﺍﻧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﻈﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ«
ﺗﻼﺵ ﻛﺮﺩ ﺳﻼﻣﺖ ﺳﻰﻭﻫﻔﺘﻤﻴﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪﻫﺎ ﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨــﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥﻫﺎ ﻛﻔﺎﻳﺖ ﻧﻜﺮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ
ﻣﺴﻴﺮﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻛﻪ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﻰﮔﺮﻓﺖ.
ﺍﻣﺎ ﺷــﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻗﺮﺍﺋﻦ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺁﻏﺎﺯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻰﺩﺍﺩ ﭼﻨﺪﺍﻥ
»ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰﻫﺎﻯ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ« ﺟﻮﺍﺏ ﻧﺪﺍﺩﻩ ﻭ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺍﺧﻼﻝ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻳﻦ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﻣﺎﻟﻰ -ﺁﻣﻮﺯﺷــﻰ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ
ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺑﻪ ﻭﻗﻮﻉ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻋﺘﺮﺍﺽﻫﺎﻯ
ﭘﺰﺷــﻜﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺗﺎ ﺻﺒﺢ ﺷﻨﺒﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺟﺪﻯ
ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻰ ﻫﻢ ﻧﻤﻰﺷــﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﻫﺎﻳﻰ ﺑﺎﺭﻳﻚﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ
ﻛﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﭘﻴﺶ ﺧﺘﻢ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ،ﻣﻨﺘﻬﻰ ﺷﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ
ﺍﻃﻼﻋﻴﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﺎﻋﺖﻫﺎﻯ ﺷﻨﺒﻪ ،ﻧﺎﮔﻬﺎﻥ ﺍﻭﺿﺎﻉ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻯ ﺩﻳﮕﺮ
ﺑﻪ ﻫﻢ ﺭﻳﺨﺖ ﻭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺑﻪ ﺻﻔﺤﻪﺍﻯ
ﻭﺭﻕ ﺧﻮﺭﺩ ﻛﻪ ﺗﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﻥ – ﻣﮕﺮ ﺑﻪ ﺯﻭﺭ ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻭﺍﺧﺮ
ﺩﻭﻟﺖ ﺳﻴﺪﻣﺤﻤﺪ ﺧﺎﺗﻤﻰ -ﻧﺨﻮﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺳﺎﻝ 82ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ 13ﻫﺰﺍﺭ ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﻭ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻣﺴﻌﻮﺩ ﭘﺰﺷﻜﻴﺎﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﺷــﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺗﺨﻠﻒ ﺻﻮﺭﺕ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﭘﻴﺶﻓﺮﻭﺵ ﺷﺪﻩ
ﺍﺳﺖ .ﺗﺠﻤﻊ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ،
ﻣﺠﻠﺲ ،ﻗﻮﻩ ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﻭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺳــﻪ ﻧﻬﺎﺩ ﻣﺠﺮﻱ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭ
ﻛﺸــﻮﺭ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺳــﺖ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ
ﺗﻘﻠــﺐ ﻭ ﺗﺨﻠﻒ ﺗﻦ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎ ﻭﺟــﻮﺩ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ ﻭ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻭﺯﻳﺮ
ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺸﺘﻢ ﺗﻘﻠﺐ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻭ
ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﻨﻨﺪ .ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺑﻪ
ﺳﺘﺎﺩ ﻣﺸﺘﺮﻙ ﺳﭙﺎﻩ ﭘﺎﺳــﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﺷﺪ ﻭ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺗﺨﻠﻒ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﻪ 18ﻋﺪﺩ ﺭﺳــﻴﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭘﻲ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺗﺨﻠﻒ ﺩﺭ
ﻫﻴــﺎﺕ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺘﺨﻠﻒ ﺍﺯ ﺳــﻤﺖﻫﺎﻱ ﺧــﻮﺩ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻭ ﺍﺯ
ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺷــﺪﻧﺪ .ﺑﺮﺭﺳﻲﻫﺎﻱ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ
ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ 200ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﻭ ﺧﺼﻮﺻﻲ
ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﺗﺨﻠﻒ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑــﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ
ﻗﻀﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﻓﺮﻭﺵ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 500ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺩﺭﺁﻣﺪ
ﻛﺴﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻛﺎﺭ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﺁﺯﻣﻮﻥ 82ﺣﺘﻰ ﺑﻪ ﻳﻜﻰ
ﺍﺯ ﭘﺎﺷﻨﻪﻫﺎﻯ ﺁﺷــﻴﻞ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﺧﺮ ﻛﺎﺑﻴﻨﻪ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺑﺪﻝ ﺷﺪ.
ﻓﺸﺎﺭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﻛﻪ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ
ﻛﺮﺳــﻰﻫﺎﻯ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻥ ﻫﻔﺘﻢ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ،ﺣﺘﻰ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ
ﺗﺎ ﻣﺮﺯ ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭﺯﻳﺮ ﻭﻗﺖ ﻭ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻫﻴﺎﺕ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﻔﺤﺺ ﺍﺯ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﺩ.
ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺳﺎﻝ ﺑﻪ ﺑﻌﺪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻭﺳﻌﺖ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽﻫﺎ ﻭ ﻭﺍﻛﻨﺶﻫﺎ
ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺁﺯﻣﻮﻥ ،82ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕﻫﺎ ﺑﺎ ﺩﻳﺪﻩ
ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺗﺨﻠﻒ ﻭ ﺗﻘﻠﺐ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﭘﺰﺷــﻜﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﭘﺰﺷﻜﻰ
ﻧﮕﺮﻳﺴﺘﻪ ﻣﻰﺷــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺪﺑﻴﻨﻰﻫﺎ ﻫﺮﮔﺰ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﺍﻯ ﻧﺒﻮﺩ
ﻛﻪ ﺗﺼﻮﺭ ﺷﻮﺩ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺁﻥ ﺑﻜﺸﺎﻧﺪ .ﺍﻣﺎ
ﺍﻳﻦ ﺩﻭﻣﻴﻦﺑﺎﺭﻯ ﺑﺎﺭﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻘﻠﺐ ﻭ ﺗﺨﻠﻒ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻧﻲ
ﻛﻪ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻥ ﺍﺯ 20ﻫﺰﺍﺭ ﻧﻔﺮ ﻫﻢ ﺗﺠﺎﻭﺯ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ،
ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﻣﻰﺭﺳﺎﻧﺪ.
ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﻮﺗﺎﻫﻰ ﺍﺯ ﺻﺪﻭﺭ ﺍﻃﻼﻋﻴﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻣﻀﺎﻯ
ﻭﺯﻳﺮ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺗﺎ ﻇﻬﺮ ﺷﻨﺒﻪ ،ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﺭﺳﻤﻰ
ﻭ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻰ ﻓﺎﺭﺳﻰﺯﺑﺎﻥ ﺧﺒﺮ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﺮﺧﻂ
ﺍﺧﺒﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻓﺮﺍﺧﻮﺭ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ﺧﻮﺩ ،ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ
ﻏﻴﺮﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﺭﺍ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺳــﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﺧﺒﺮﻯ ﺑﻪ ﻧﻘﻞ ﺍﺯ ﻣﻨﺎﺑﻊ
ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﻳﺎ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ
ﺩﺭ ﺣﺪ ﻭ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻳﺎﻓﺘﻪ 25ﺳﻮﺍﻝ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ 10ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ
ﺗﻮﻣﺎﻥ – ﻳﺎ ﺑﻪ ﺍﺻﻄﻼﺡ ﻛﺎﺳﺒﻰ ﻫﺮ ﺳﻮﺍﻝ 400ﻫﺰﺍﺭ ﺗﻮﻣﺎﻥ -ﮔﺰﺍﺭﺵ
ﻛﺮﺩﻧﺪﻭ ﺍﺯ ﭼﮕﻮﻧﮕﻰ ﻛﺸــﻒ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺩﺭ ﺩﻓﺘﺮ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ
ﭘﺮﺩﻩ ﺑﺮﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﺼﻤﻴﻢﻫﺎﻯ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ .ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺑﻼﺍﺳﺘﺜﻨﺎ ﺻﺒﺢ ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ ﻧﻮﺷﺘﻨﺪ:
»ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺮﺿﻴﻪ ﻭﺣﻴﺪﺩﺳــﺘﺠﺮﺩﻱ ،ﺩﺭ ﺳﺎﻋﺎﺕ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺟﻤﻌﻪ ﺷﺐ ﺑﺎ
ﺁﮔﺎﻫﻲ ﺍﺯ ﺗﻘﻠﺐ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ،ﺍﺳﺎﺱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺳﻰﻭﻫﻔﺘﻢ ﻭ ﺭﻗﺎﺑﺖ 16ﻫﺰﺍﺭ
ﻭ 648ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﺭﺍ ﺩﺭ 34ﺣﻮﺯﻩ ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﻲ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﻭ ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ
ﺑﺮﮔــﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭ ﺑﺎ ﻣﺮﻛﺰ ﺳــﻨﺠﺶ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺳﻤﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭ ﻛﺮﺩ «.ﺩﺭ ﺍﻃﻼﻋﻴﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ »ﻧﻈﺮ
ﺑﻪ ﺍﻟﺘﺰﺍﻡ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﻭ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ،ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻲ
ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺳﻼﻣﺖ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﻬﻢ ﻭ ﺣﺴﺎﺱ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭ
ﺗﺨﺼﺼــﻲ ،ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻋﺪﺍﻟﺖ ﻭ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﻭ ﻗﻮﺍﻧﻴــﻦ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ
ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﻪ ﺍﻃﻼﻉ ﻋﻤﻮﻡ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﻭﺭﻩ
ﺳﻲﻭﻫﻔﺘﻢ ﻣﻲﺭﺳــﺎﻧﺪ :ﺩﺭ ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﻭ ﺷﻜﺎﻳﺎﺕ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ
ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭ ﻭﺍﺭﺩ ﺩﺍﻧﺴــﺘﻦ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ،ﺑﻪ
ﺩﺳــﺘﻮﺭ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ،ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺳﻲﻭﻫﻔﺘﻤﻴﻦ
ﺩﻭﺭﻩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﭘﺬﻳﺮﺵ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺷﺪ .ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺻﺪﻭﺭ
ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻼﻋﻴﻪ ،ﻛﻠﻴﻪ ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﻣﺮﻛﺰ ﺳﻨﺠﺶ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻲ
ﺗــﺎ ﺣﺼﻮﻝ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻧﻬﺎﻳﻲ ،ﭘﺲ ﺍﺯ ﺭﺳــﻴﺪﮔﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺑــﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺍﺑﻌﺎﺩ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺯ ﺳــﻤﺖﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﻋﺰﻝ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ «.ﻣﺤﻤﺪﻋﻠﻲ ﻣﺤﻘﻘﻲ،
ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﻭ ﻣﺴــﺌﻮﻝ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻭ ﺑﻌــﺪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ
–ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺧﺒﺮ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭﻯ ﻭ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﺍﻭ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺳﺮﺧﻂ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯﻫﺎ
ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓــﺖ -ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺧﻮﺩ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺻﻮﺭﺕ
ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﻋــﻼﻡ ﻛﺮﺩ» :ﺻﺒــﺢ ﺭﻭﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣــﻮﻥ ،ﺩﻭ ﺑﺮﮔﻪ ﺣﺎﻭﻱ
25ﺳﻮﺍﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﻜﺪﻩﻫﺎﻱ
ﻋﻠﻮﻡﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺴﺘﻘﺮ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ ،ﻭﻟﻲ ﺍﺯ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺳﺎﻋﺖ
ﺍﺩﺍﺭﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻮﺟﻬﻲ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﺪﻭﺩ ﺳﺎﻋﺖ 11ﻣﺘﻮﺟﻪ
ﺁﻥ ﺷــﺪﻧﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻧﺪ .ﺳﻮﺍﻝﻫﺎ ﺑﺎ
ﺳﻮﺍﻻﺕ ﻃﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﻣﻨﻄﺒﻖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﺩﺭ
ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻗــﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻫﻨــﻮﺯ ﺍﻃﻼﻋﻲ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ
ﺳﻮﺍﻻﺕ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ«.
ﺑﻌﺪﺍﺯﺁﻥﻧﻮﺑﺖﺑﻪﻭﺭﻭﺩﻣﺠﻠﺲﺑﻮﺩ.ﺍﻭﻝﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥﻫﺎﻯ
ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺩﺭ ﻗﺎﻟﺐ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺁﮔﺎﻩ ﺩﺭﺑــﺎﺭﻩ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ
ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺑــﺎ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯﻫﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻋــﺪﺩ ﻭ ﺭﻗﻢ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ ،ﺑﻌﺪ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺩﺳﺘﻪﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﺧﺎﻧﻢ
ﻭﺯﻳﺮ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺯ ﻋﻜﺲﺍﻟﻌﻤﻞ ﻗﺎﻃﻊ ﺍﻭ ﺭﺳﻴﺪ ﻭ ﺩﺳﺖﺁﺧﺮ ﺑﻪ ﺑﺤﺚ
ﻫﻤﻴﺸﮕﻰﺩﺭﺑﺎﺭﻩﭼﺎﺭﻩﺟﻮﻳﻰﺑﺮﺍﻯﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯﺍﺯﻭﻗﻮﻉﻭﻗﺎﻳﻊﻣﺸﺎﺑﻪﺩﺭ
ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻣﻨﺘﻬﻰ ﺷﺪ .ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ
ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﻭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻋﺎﻟﻰﺭﺗﺒﻪ ﺭﺍ ﺑﻪﺟﻠﺴﻪ ﻭﻳﮋﻩﺍﻱ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭﺳﺘﺎﻥ
ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﺪ.
ﻏﺎﻟﺐ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎ ﺍﻭﻝ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺑﻮﺩﻥ ﻓﻀﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺗﺨﻠﻒ،
ﺑﻌﺪ ﺷﺮﺡ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻭ ﺩﺳــﺖﺁﺧﺮ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻗﺎﻃﻊ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻦ ﭘﺎﻯ ﺷﺒﻬﺎﺗﻰ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳﺖ
ﺁﺯﻣــﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺗﺒﺪﻳــﻞ ﺑــﻪ ﻳﻜــﻰ ﺍﺯ ﭘﺮﻣﺨﺎﻃﺮﻩﺗﺮﻳــﻦ
ﺁﺯﻣﻮﻥﻫــﺎﻯ ﻋﻠﻤــﻰ ﺩﺭ ﺳــﻄﺢ ﺑــﺎﻻ ﻛــﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﭼﻨﺎﻧﻜــﻪ
ﻋﻠﻰ ﻋﺒﺎﺳــﭙﻮﺭ ،ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻳﻜﻰ ،ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﭘﺲ ﺍﺯ
ﺣﺎﺩﺛﻪ ﺩﺭ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮﻳﻰ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ
ﺗﻮﺳــﻂ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ ﺷﺪ؛ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺍﺳﺎﺱ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺁﻥ
ﺑﺮﮔــﺰﺍﺭﻯ ﺍﻳﻤﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻯ ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺳــﻄﻮﺡ ﻣﺨﺘﻠﻒ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻃﺮﺍﺣــﻰ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭ ﺁﻥ ﻭ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﻭ
ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﺑﺨﺶ ﺍﻣﻨﻴﺘــﻰ ﺁﻥ ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻰﺗﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﺍﻣﻨﻴﺘﻰ ﻛﺸــﻮﺭ
)ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ( ،ﺍﻣﻦﺗﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﻄﻤﺌﻦﺗﺮﻳﻦ ﻧﻬﺎﺩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻛﻨﻨﺪﻩ
ﻫﺮ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺳﺮﺍﺳــﺮﻯﺍﻯ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ،ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ
ﻏﻴﺮ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻯ ﺳﺮﺍﺳــﺮﻯ ﺍﺯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮﺩﻭﻟﺘﻰ،
ﻣﺜﻞ ﻛﺎﻧــﻮﻥ ﻭﻛﻼ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻈﺎﻡﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﻛــﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺳﺎﺧﺘﺎﺭ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ،ﺳﻔﺎﺭﺵ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ؛ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﻣﻼﺣﻈﺎﺕ ﻛﻪ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺗﺤﺖ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﻗﺮﻧﻄﻴﻨﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ،ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻭ ﺗﺼﺤﻴﺢ ﺍﺳﻨﺎﺩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺗﺤﺖ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺑﺎ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﻭ ﻧﻬﺎﺩ
ﺳﻔﺎﺭﺵ ﺩﻫﻨﺪﻩ ،ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷــﻮﺩ .ﺍﻋﻄﺎﻯ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﻪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ
ﺳــﻨﺠﺶ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻧﻔﻰ ﻧﻘﺶ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺩﺭ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻌﻴﺎﺭﻫﺎ
ﻭ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺻﻼﺣﻴﺖﻫﺎﻯ ﭘﺰﺷــﻜﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻥ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻯ
ﺗﺨﺼﺺ ﻧﻴﺴﺖ .ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ ﻫﻢ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﻭ ﺑﻰﻧﻘﺺ
ﻧﻴﺴــﺖ ،ﻛﻤﺎﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﻛﻨﻜﻮﺭ ﺳﺮﺍﺳــﺮﻯ ﺩﻭ ﺳﺎﻝ
ﭘﻴﺶ ،ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺘﻬﻢ ﺩﺭﺟﻪ ﺍﻭﻝ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺑﺮﺧﻰ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺩﺭ ﻣﻈﺎﻥ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺑﻰﺗﺪﺑﻴﺮﻯ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺍﻣــﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻫــﻢ ﺩﻳﺪ ﻛﻪ ﺑــﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ
ﺟﺰﻭ ﭘﺮﻣﺸــﻐﻠﻪﺗﺮﻳﻦ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻳﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﺍﺣﺪ،
ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻭ ﺗﻀﻤﻴﻦ ﺳــﻼﻣﺖ ﺟﺎﻣﻌﻪ ،ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ
ﻭ ﺗﻌﺎﻣــﻞ ﺑﺎ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕــﺮ ﻣﺜﻞ ﺳــﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﺑﻴﻤﻪﮔﺮ ﺗﺎﻣﻴﻦ
ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ .ﺑﺮﺩﺍﺷﺘﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻧﻰ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﻫﻤﻪ ﺣﺎﺷــﻴﻪ ﺍﺯ ﺩﻭﺵ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻇﺎﻫــﺮ ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻳﻦ
ﺗﺸﻜﻴﻼﺕ ﻧﻈﺎﻡ ﺳــﻼﻣﺖ ﻧﻴﺴﺖ ،ﺑﻠﻜﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺯﻳﺎﺩ
ﺗﻀﻤﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻧﻈﺎﻡ ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺻﻼﺣﻴﺖ ﺗﺮﺑﻴﺖ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ
ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﺪ .ﺑﺎﻳﺪ ﻣﻨﺘﻈﺮ ﻣﺎﻧﺪ ﻭ ﺩﻳﺪ ﺁﻳﺎ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﻭ
ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﺍﺵ ،ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺪﻭﺩﻳﺖﻫﺎﻯ ﻧﺴﺒﻰ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺗﺮﻯ
ﻇﺮﻓﻴﺖﻫﺎﻯ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻯ ﺍﻳﻤﻦ
ﻭ ﺍﺳــﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻃﺮﺡ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ﻳﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺗﻦ
ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻳﺴــﻚﻫﺎﻯ ﭘﺮﻫﺰﻳﻨﻪ ﻭ ﭘﺮﺣﺎﺷﻴﻪﺍﻯ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺩﺍﺩ .ﺑﻪ
ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺳﻰﻭﻫﻔﺘﻢ ﺣﺘﻰ ﺑﺎ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻗﺎﻃﻊ ﻭ ﺷﺠﺎﻋﺎﻧﻪ ﺧﺎﻧﻢ
ﻭﺯﻳــﺮ ،ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺣﺮﻑ ﻭ ﺣﺪﻳﺚﺩﺍﺭ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ.
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﭘﺰﺷــﻜﻰ ﻛﻪ ﺩﺭﺱﻫــﺎﻯ ﺩﻭﺭﻩ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﺭﺍ ﮔﺬﺭﺍﻧﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﭘﺰﺷــﻜﺎﻧﻰ ﻛــﻪ ﺑﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺩﻛﺘﺮ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻃﺒﺎﺑﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺗﺨﺼﺼﻰ ،ﺑﺨﺖ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﺒﻮﻟﻰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻯ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺯﻳﺮﻧﻈﺮ ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﺻﺎﺣﺐﻧﺎﻡ ﻭ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ.
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺣﺪﻭﺩ 15ﻫﺰﺍﺭ ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺮﻭﺭ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺸﺨﺺ ﻭ
ﻣﺠﺰﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮ ﺭﺷﺘﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻛﻪ ﻫﺮ ﺳﺎﻝ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻰﺷﻮﺩ ،ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻯ ﺷﺮﻛﺖ
ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ .ﻣﻮﺳﺴــﺎﺕ ﺁﻣﻮﺯﺷــﻰ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ )ﻣﺜﻞ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺁﻣﻮﺯﺵ
ﻛﻼﺱﻫﺎﻯ ﻛﻨﻜﻮﺭ( ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﻪ ﺷــﺪﺕ ﻓﻌﺎﻝ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﻛﻼﺱﻫﺎﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ
ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺟﺰﻭ ﺩﺍﻍﺗﺮﻳﻦ ﺑﺎﺯﺍﺭﻫﺎﻯ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰ ﺍﺳﺖ .ﺑﺨﺸﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﺯ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﺫﻯﺻﻼﺡ ﻣﺠﻮﺯ
ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﺨﺸــﻰ ﻫﻢ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ .ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺩﻟﻴﻞ ﻋﻤﺪﻩ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻧﺎﺑﺴﺎﻣﺎﻧﻰﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ،ﺩﺧﺎﻟﺖﻫﺎﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﻭ ﺣﺘﻰ ﻣﺤﺘﻮﺍﻳﻰ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺳﺖ.
ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﻬﺎﺩﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 52ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﺼﻮﻳﺐ ﻗﺎﻧﻮﻥ
ﺁﻥ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﻣﻠﻰ ﻭﻗﺖ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﻰ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪ .ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ
ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﺬﻛﻮﺭ ،ﺍﻳﻦ ﺷــﻮﺭﺍ ﻣﺘﻮﻟﻰ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺳــﻄﻮﺡ ﺁﻥ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻋﻤﻮﻣﻰ ﻭ
ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 64ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﻐﻴﻴﺮﺍﺗﻰ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ،ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻭ
ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺷﺪ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺗﺤﺖ ﻧﻈﺎﺭﺕ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻣﺘﻮﻟﻰ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻰ
ﺑﺎﻟﻴﻨﻰ ﺷﺪ .ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺎﺱ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﺮ ﻋﻬﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﺭﺍ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﺩﺑﻴﺮ ﺁﻥ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻰ ﺷﻮﺩ.
ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺍﺟﺮﺍﻳﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺑﻪ ﺧﻼﻑ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻯ ﻣﺸﺎﺑﻬﻰ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ
ﺑﺎﻻ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻋﻠﻮﻡ ﻳﺎ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺻﻨﻔﻰ ﻣﺜﻞ ﻛﺎﻧﻮﻥ ﻭﻛﻼ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ،ﺑﺎ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ
ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺍﺻﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺧﻮﺩ ﻣﺘﻮﻟﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﺎﺷﺪ.
87
ﮔﻔﺘﺎﺭ
ﻛﺎﺭ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ
ﺩﻛﺘﺮ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﻣﺮﻧﺪﻱ
ﻭﺯﻳﺮ ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﻣﺠﻠﺲ
ﻭﺯﺍﺭﺕﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺍﺭﮔﺎﻥﻫﺎﻱ
ﻛﺸــﻮﺭ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ،
ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﺟــﺪﻱ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺑﺮﺭﺳــﻲ
ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻭ ﺍﻳﻦﻃﻮﺭ ﺑﻪ
ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﻛــﻪ ﻣﻮﺿــﻮﻉ ﻛﺎﻣﻼ
ﻣﺸــﺨﺺ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺑﻪﺯﻭﺩﻱ ﻋﺪﻩﺍﻱ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﺍﺳﺘﺎ ﺑﺎﺯﺩﺍﺷﺖ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ.
ﺍﮔﺮ ﻃﻲ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻱ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﺸــﻜﻞ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻱ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ،ﻗﺎﻋﺪﺗﺎ ﮔﺮﻭﻫﻲ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻧﻘﺶ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ،ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻨﺎﺳــﺎﻳﻲ ﻣﻲﺷــﺪﻩ ﻭ ﺑﺎ
ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺧــﻮﺭﺩ ﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝﻫﺎﻱ ﺁﻳﻨﺪﻩ
ﺩﻳﮕﺮ ﺷــﺎﻫﺪ ﺑــﺮﻭﺯ ﺍﻳــﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻧﺒﺎﺷــﻴﻢ ﻭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻱ
ﺑــﻪ ﺩﺭﺳــﺘﻲ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷــﻮﺩ .ﺑــﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺍﻗــﺪﺍﻡ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺧﻮﺏ
ﺩﻛﺘﺮ ﺩﺳــﺘﺠﺮﺩﻱ ﻛﻪ ﻗﺎﺑﻞ ﺳﺘﺎﻳﺶ ﺍﺳــﺖ ،ﺩﻳﮕﺮ ﺷﺎﻫﺪ ﺑﺮﻭﺯ
ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﻧﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﻮﺩ ،ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻡ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ
ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﻭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ ﺩﺭﺱ ﻋﺒﺮﺗﻲ ﺷﻮﺩ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺴﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻗﺒﻴﻞ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ .ﻛﺴﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﺍﺩﻧﺪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺍﻣﻨﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﻣﻲﺩﻳﺪﻧﺪ ﻭﻟﻲ
ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﺷﻬﺎﻣﺖ ﺩﻛﺘﺮ ﺩﺳﺘﺠﺮﺩﻱ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﺶ ﻭ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱﻫﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﻧﻈﺎﻡ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ﻗﺎﻋﺪﺗﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻛﺴﻲ ﺟﺮﺍﺕ ﻛﻨﺪ
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺩﺳﺖ ﺑﺰﻧﺪ .ﻫﻢﺍﻛﻨﻮﻥ ﺭﻳﺸﻪﻳﺎﺑﻲ ﻭ ﺭﻳﺸﻪﻛﻨﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻱ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺲ ﺑﺎ ﺩﻗﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﻋﻤﻞ ﻣﻲﻛﻨﺪ.
ﻋﻤﻠﻜــﺮﺩ ﺩﻛﺘﺮ ﺩﺳــﺘﺠﺮﺩﻱ ﺩﺭ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻱ
ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ .ﻛﺴــﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺷــﻬﺎﻣﺖ ﺭﺍ ﺩﺍﺷــﺘﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻛﻪ
ﺑﮕﻮﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﺸــﻜﻠﻲ ﺩﺭ ﺯﻳﺮﻣﺠﻤﻮﻋﻪﺍﺵ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﻭ ﺁﻥ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻭ ﺭﻳﺸــﻪﻛﻨﻲ ﺑﺎ ﺁﻥ
ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ،ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻛﻢ ﺍﺳــﺖ .ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻦ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ
ﺍﺭﺯﺷﻤﻨﺪﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﻫﺎ ﺭﻳﺴﻚ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﻜﺎﺕ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﻛﺴﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺩﻫﺪ ،ﻧﺴــﺒﺖ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺩﻛﺘﺮ ﺩﺳﺘﺠﺮﺩﻱ ﻛﺎﺭ ﻣﻬﻤﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺑﺎﻳــﺪ ﻫﻤﮕﻲ ﺍﺯ ﻭﻱ ﺩﺭﺱ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ .ﻟﻮﺭﻓﺘﻦ ﺳــﻮﺍﻻﺕ ﺑﻪ
ﺍﺳﺎﺗﻴﺪ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ
ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﺩﺧﺎﻟﺖ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ
ﺍﻣﺎ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﻗﻮﻩﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺑﺮﺭﺳــﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﻫﺴــﺘﻨﺪ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﺟﺪﻱ ﻭ ﺍﺳﺎﺳﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﺷﺪﻩ ﻭ ﺳــﺮﻧﺦﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠﻲ ﺑﻪﺩﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻧﻜﺎﺕ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﻮﺩ.
88
ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺳﺎﻝ 82ﻭ ﺣﻮﺍﺷﻰ ﺁﻥ
ﺷﺒﺎﻫﺖﻫﺎ ﻭ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻯ ﺷﺶﺳﺎﻟﻪ
ﻫﻮﻣﻦ ﻣﺮﺍﺩﻯ
ﺷﺶﺳــﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻫﻢ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﭘﺰﺷــﻜﺎﻥ
ﺩﺭﺩﺳﺮﺳﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ .ﺩﺳﺖﻣﺎﻳﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ »ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺳﺎﻝ
،«82ﻫﻤﺎﻥ ﺩﺳﺖﻣﺎﻳﻪ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﻧﻮﻉ ﻭ ﺷﻴﻮﻩ ﺭﻭﺍﻳﺖ ﺩﻭ
ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻭ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﺩﻭ ﻗﺼﻪ ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻯ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺗﻔﺎﻭﺕﻫﺎﻳﻰ
ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺭﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺷــﻴﻮﻩ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﻭﻗﺖ ﻭ ﭼﻪ
ﺩﺭ ﺷﻴﻮﻩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻧﻈﺎﺭﺗﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺠﻠﺲ ﺩﻳﺪ .ﺷﺶ ﺳﺎﻝ
ﭘﻴﺶ ﻭﺯﻳﺮ ﻭﻗﺖ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺗﺎ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻟﺤﻈﺎﺕ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺟﺰ ﺑﺎ ﻓﺸﺎﺭ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﺩﻭﻟﺖ ﺧﺎﺗﻤﻰ – ﻛﻪ ﻛﻢ
ﻫﻢ ﻧﺒﻮﺩ -ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻠﻰ )ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺑﻪﻫﻢﺭﻳﺨﺘﮕﻰ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﺭ
ﻧﻈﺎﻡ ﺳﻼﻣﺖ( ﺭﺍﺿﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﻧﺸﺪ .ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﭘﻴﺶ
ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺻﺪﺍﻯ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺑﻠﻨﺪ ﺷﻮﺩ ،ﺍﻃﻼﻋﻴﻪ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯﻫﺎ ﻓﺮﺳﺘﺎﺩ .ﺷﺶﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﻭﺯﻳﺮ ﻭﻗﺖ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﻓﺸﺎﺭﻫﺎ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﻫﻤﻪ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻗﻮﺍﻯ ﻧﻈﺎﺭﺗﻰ
ﭘﺸﺖ ﺳﺮ ﺧﺎﻧﻢ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﻳﺴﺘﺎﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ ﻣﺎﻓﻴﺎﻳﻰ
ﭘﻴﭽﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻏﻔﻠﺖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ،ﺍﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﻫﺎﻯ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ
ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻣﻰﻛﺮﺩ ﻭ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺻﺤﺒﺖ ﺍﺯ ﭼﻴﺰﻫﺎﻯ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﺍﺳﺖ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺩﻭﺭﻩ ﺳــﻲﻭﻳﻜﻢ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ
ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺳﺎﻝ 82ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ 13ﻫﺰﺍﺭ ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺗﺨﻠﻒ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺳــﻮﺍﻻﺕ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﭘﻴــﺶ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺭﻗﺎﺑﺖ
ﭘﻴﺶﻓﺮﻭﺵ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺗﺠﻤﻊ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ،ﻣﺠﻠﺲ ،ﻗﻮﻩ ﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﻭ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺍﻧﻘﻼﺏ ،ﺳﻪ ﻧﻬﺎﺩ
ﻣﺠﺮﻱ ﻭ ﻗﺎﻧﻮﻧﮕﺬﺍﺭ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﻭﺍﺩﺍﺷﺖ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺧﻮﺍﺳﺖ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ
ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺗﻘﻠﺐ ﻭ ﺗﺨﻠﻒ ﺗﻦ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ
ﻭ ﺍﻧﻜﺎﺭ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺸــﺘﻢ ﺗﻘﻠﺐ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺭﺍ
ﭘﺬﻳﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﻋــﻼﻡ ﻛﻨﻨﺪ .ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺳﺘﺎﺩ ﻣﺸــﺘﺮﻙ ﺳﭙﺎﻩﭘﺎﺳــﺪﺍﺭﺍﻥ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﺷﺪ .ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺗﺨﻠﻒ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﺍﺯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﻪ 18ﻋﺪﺩ ﻣﻲﺭﺳــﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﭘﻲ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺗﺨﻠﻒ ﺩﺭ ﻫﻴﺎﺕ ﺗﺠﺪﻳﺪﻧﻈﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻣﺘﺨﻠﻒ ﺍﺯ ﺳﻤﺖﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻭ ﺍﺯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺷﺪﻧﺪ .ﺑﺮﺭﺳﻲﻫﺎﻱ ﻗﻀﺎﻳﻲ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ 200ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﻛﻨﺎﻥ ﺑﺨﺶ ﺩﻭﻟﺘﻲ
ﻭ ﺧﺼﻮﺻﻲ ﺩﺳــﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﺗﺨﻠﻒ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺑﻨﺎ ﺑﺮ ﮔﻔﺘﻪ
ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻣﺤﻞ ﻓﺮﻭﺵ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 500ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻮﻣﺎﻥ
ﺩﺭﺁﻣﺪ ﻛﺴﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ .ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ
ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺸــﺘﻢ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻭ ﭘﻴﮕﻴﺮﻱ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ
ﻣﻬﻢﺗﺮﻳــﻦ ﻧﻜﺎﺕ ﻣﻨــﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺗﺤﻘﻴــﻖ ﻭ ﺗﻔﺤﺺ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﻭﻟﺖ ﻫﺸﺘﻢ ﻫﻢ ﺗﻘﻠﺐ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺳﺎﻝ 82ﺑﻮﺩ.
ﺁﺑﺎﻥﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 83ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻱ ﺍﺯ ﺗﻘﻠﺐ ﻭ ﺗﺨﻠﻒ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻱ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺩﺭ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻋﻠﻮﻡﭘﺎﻳﻪ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺗﺼﻮﻳﺐ
ﺷﺪ ﻭ ﺩﻛﺘﺮ ﺣﺴﻴﻦ ﻛﺸﺎﻭﺭﺯ ،ﺩﺑﻴﺮ ﻭﻗﺖ ﺷﻮﺭﺍﻱ ﻋﻠﻮﻡ ﭘﺎﻳﻪ ﭘﺰﺷﻜﻲ
ﻭ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ» :ﺍﻳﻦ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ،ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ
ﻫﺮ ﻭﺳﻴﻠﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺳﺘﺎﻱ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﺎ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺯ ﺩﺍﺧﻞ ﻳﺎ
ﺧﺎﺭﺝ ﺟﻠﺴﻪﻫﺎ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻳﺎ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺭﻭﺷﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ
ﺑﻪ ﻛﺴــﺐ ﻏﻴﺮﻣﺠﺎﺯ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻭ ﻓﺮﻳﺐ ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﻥ ﺷﻮﺩ ﺭﺍ ﺗﻘﻠﺐ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺍﻗﺪﺍﻡ ،ﺭﻓﺘﺎﺭ،
ﺗﺴﺎﻣﺢ ﻭ ﺳﻬﻞﺍﻧﮕﺎﺭﻱ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﺳﻮﺍﻻﺕ ،ﺗﺼﺤﻴﺢﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﻭﺭﺍﻕ
ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﻲ ،ﻣﺤﺎﻓﻈﺎﻥ ﻣﺤــﻞ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻱ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﺭﺍﻕ ،ﻣﺠﺮﻳﺎﻥ ،ﻧﺎﻇﺮﺍﻥ
ﻭ ﻣﺮﺍﻗﺒﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻛــﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻣﻮﻓﻘﻴــﺖ ﻧﺎﻣﻨﺼﻔﺎﻧﻪ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ
ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﺩﺭ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﻳﺎ ﺗﻘﻠﺐ ﺷﻮﺩ ،ﺗﺨﻠﻒ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺍﻓﺸﺎﻱ
ﺳــﻮﺍﻻﺕ ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﻲ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻭ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻓﻌﻞ ﻭ ﺍﻧﻔﻌﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻓﺎﺵ ﺷﺪﻥ ﺁﻧﻬﺎ ﺷﻮﺩ ،ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﻋﻤﻞ ،ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻭ ﻓﻌﻞ
ﻭ ﺍﻧﻔﻌﺎﻝ ﻋﻤﺪﻱ ﻳﺎ ﻧﺎﺷﻲ ﺍﺯ ﺑﻲﺍﺣﺘﻴﺎﻃﻲ ،ﺑﻲﻣﺒﺎﻻﺗﻲ ﻭ ﺳﻬﻞﺍﻧﮕﺎﺭﻱ
ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﻔﻆ ﻭ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻱ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﻲ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺧﺪﺷــﻪ ﻭﺍﺭﺩ
ﻛﻨﺪ ﻭ ﻣﻨﺠﺮ ﺑــﻪ ﺗﻌﻮﻳﺾ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﻲ ﻳﺎ ﺗﻐﻴﻴــﺮ ﻣﺤﺘﻮﺍﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﻳﺎ
ﺧﺮﻭﺝ ﺍﺯ ﻣﺨﺰﻥ ﻣﺤﻞ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻱ ﺷــﻮﺩ ،ﻣﺴﺎﻣﺤﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻭﻇﺎﻳﻒ
ﻣﺤﻮﻟﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ،ﺗﺒﺎﻧﻲ ﺑــﺎ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﻣﻜﺎﻧﺎﺕ ﻭ
ﺗﺴﻬﻴﻼﺕ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺗﻘﻠﺐ ﻭ ﻧﻘﺾ ﻣﻘﺮﺭﺍﺕ ﺣﺎﻛﻢ ﺑﺮ ﻧﺤﻮﻩ
ﺍﺻﻼﺡ ﺍﻭﺭﺍﻕ ﻭ ﺍﻋﻼﻡ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺟﺰﻭ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﺗﺨﻠﻒ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻲﺷﻮﺩ«.
ﺍﻣﺎ ﺍﻳــﻦ ﻧﻮﻉ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻔﺘﻢ ﻛــﻪ ﻣﻮﺿﻊ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﺜﺒﺘﻰ
ﻧﺴــﺒﺖ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺧﺎﺗﻤﻰ ﻧﺪﺍﺷﺖ ،ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻯ ﺑﻪ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺩﺍﺩ ،ﺗﺎ
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺗﺨﻠﻒﻫﺎﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﻫﺸﺖ ﺳﺎﻝ ﭘﻴﺶ ﺑﻪﻧﻮﻋﻰ
ﺭﺳــﻮﺍﻳﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺻﻼﺣﺎﺕ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﻋﻤﺮﺵ ﺑﺪﻝ
ﺷﻮﺩ .ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺍﺻﻞ 90ﺍﺯ ﻳﻜﺴﻮ ﻭ ﻫﻴﺎﺕ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﻔﺤﺺ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ
ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﻗﻮﺍ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺭﺍ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺗﺎ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﻣﺠﻠﺲ
ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻳﺎﻓﺘﻦ ﺟﺰﺋﻴﺎﺕ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻛﺮﺩﻥ ﻳﺎﻓﺘﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺑﻮﺩﻧﺪ.
ﺑﺮﺭﺳﻰﻫﺎ ﻭ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺍﺻﻞ 90ﻣﺠﻠﺲ ﺷﻮﺭﺍﻯ
ﺍﺳﻼﻣﻰ ﺍﺯ ﻳﻜﺴﻮ ﺍﺯ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﻫﺎﻯ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ ﻣﻔﺎﺳﺪ
ﺍﺧﻼﻗﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩﻫﺎ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺩﺍﻣﻨﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﺳــﻮﺍﻳﻰﻫﺎ
ﺑﻪ ﺣﺪﻯ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ،ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ
ﺭﺩﻳﻒ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩﻫﺎﻯ ﻣﻔﺎﺳﺪ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﺍﻧﮕﺎﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺭ
ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻣﻰﺷﺪ .ﺣﺘﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ
ﺍﺻﻞ 90ﺩﺍﺳــﺘﺎﻥ ﻋﺰﻝ ﻗﺎﺿﻰ ﺍﻭﻝ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﻭ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎﻱ ﻗﺎﺿﻰ ﺩﻭﻡ
ﺑﺮﺭﺳﻰ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﻣﻨﺎﺳﺒﺎﺕ ﻣﺎﻓﻴﺎﻳﻰ
ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﻣﻰﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ» :ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﺳــﻮﺍﻻﺕ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ
ﺑــﺎ ﺍﺭﻗﺎﻡ 50ﺗﺎ 100ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻮﻣﺎﻧﻰ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺸــﺮﻭﺏﺧﻮﺍﺭﻯ
ﻭ ﺳﻮءﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩﻫﺎﻯ ﺍﺧﻼﻗﻰ ﻭ ﺍﺧﺘﻼﺱﻫﺎﻯ ﻣﺎﻟﻰ ﺗﺎ ﺳــﻘﻒ ﻳﻚ
ﮔﻔﺘﺎﺭ
ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻰ ﻛﺎﻓﻰ ﻧﻴﺴﺖ
ﻋﺒﺪﺍﻟﺠﺒﺎﺭ ﻛﺮﻣﻰ
ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ
ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻣﻮﺯﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﻛﻨﻜﻮﺭ ﺍﺯ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﭘﺮﻭﻧﺪﻩﻫﺎﺳﺖ .ﺩﻩﻫﺎ ﺳﻰﺩﻯ ﻭ ﻓﻴﻠﻢ ﺍﺯ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﻭ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩﻫﺎﻯ
ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺍﺳــﺘﺎﺩﺍﻥ ﻭ ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﻣﻮﺯﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﻛﻨﻜﻮﺭ ﻛﻪ ﻣﺮﺗﻜﺐ
ﺧﻼﻑ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﺩﺭ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﺍﺻﻞ 90ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺍﺳﺖ .ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ
ﺑﻌﻀﻰ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺷﺪﻥ ﺑﺮﺧﻰ
ﺍﺯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ،ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺍﺻﻞ 90ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ
ﻧﻤﻰﻛﻨﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻯ ﻛﻪ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪﻫﺎﻯ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍ ﺣﺰﺍﺏ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺩﺭ ﻳﻜﻰ
ﺍﺯ ﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎ ﻛﻪ ﺩﺭﺧﺼﻮﺹ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺁﻣﻮﺯﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﻛﻨﻜﻮﺭ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ
ﺩﺍﺷﺖ ،ﺑﺎ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺁﺯﺍﺩ ﺷﺪ«.
ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎ ﻭ ﻗﻮﻝﻫﺎﻯ ﻣﺴــﺎﻋﺪ ﺩﻭﻟﺘﻰﻫﺎ ﻭ ﻣﺠﻠﺴــﻰﻫﺎ
ﭼﻨﺪﺍﻥ ﺑﺎﺏ ﻃﺒﻊ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﺴــﺎﺱ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻧﺒﻮﺩ ،ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺑﻪ ﻛﻤﺘﺮ
ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺳﺮﻳﻊ ﻭ ﻗﺎﻃﻊ ﺑﺎ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻧﻰ ﻛﻪ ﺣﻖ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺧﻮﺭﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ،
ﺭﺍﺿﻰ ﻧﻤﻰﺷﺪﻧﺪ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺰﺷــﻜﺎﻥ ﻳﻜﻰ ،ﺩﻭ ﺳﺎﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺖ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﺮﺯ ﻧﻮﺷﺖ» :ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﻫﻴﭻﻛﺲ ﺩﺭ
ﻣﻮﺭﺩ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﻄﻌﻰ ﺷﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺣﺮﻓﻰ ﻧﻤﻰﺯﻧﺪ .ﺟﺎﻣﻌﻪ ﭘﺰﺷﻜﻰ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻫﻨﻮﺯ ﺟﻤﻼﺕ ﻭﺯﻳﺮﺳــﺎﺑﻖ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻳﺎﺩ ﻧﺒﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ،ﺣﺘﻰ
ﺍﮔﺮ ﻳﻚ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺨﻠﻒ ﺛﺎﺑﺖ ﺷﻮﺩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺭﺍ ﻟﻐﻮ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ ﻳﺎ ﮔﻔﺘﻪﻫﺎﻯ
ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻋﻼﻡ ﺣﻜــﻢ ﻗﻄﻌﻰ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺳﺎﻝ 83ﻭ ...ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻣﺠﺮﻳﻪ )ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ( ﺗﺎ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻛﺎﻓﻰ ﻭ
ﺭﻫﺎ ﺷﺪﻥ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺑﺎﻧﻔﻮﺫ )ﻣﻌﺮﻭﻑ ﺑﻪ ﺁﻗﺎﺯﺍﺩﻩﻫﺎ( ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺯﻳﺎﺩﻯ
ﺩﺍﺭﺩ .ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﭘﺰﺷﻚ ﺩﺭ ﺗﻤﺎﺱﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩ ﺍﺯ ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺍﻗﺪﺍﻣﻰ ﭼﻪ
ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﺘﻘﻠﺒﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺳﺎﻝ 82ﻭ ﭼﻪ ﺩﺭ ﺳﻼﻣﺖ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻤﺎﺱﻫﺎ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ﻛﻪ :ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺮگ ﻣﺘﻘﻠﺒﻴﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ 100ﺳﺎﻝ
ﺁﻳﻨﺪﻩ )ﻛﻪ ﺗﺎ ﺁﻥ ﻣﻮﻗــﻊ ﺁﻗﺎﻳﺎﻥ ﻓﻮﻕ ﺗﺨﺼﺺ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻫﻢ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ(
ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺷﻨﺎﺳــﻨﺎﻣﻪ ،ﺗﺨﺼﺺ ﺁﻧﻬﺎ ﻫﻢ ﻟﻐﻮ ﻣﻰﺷﻮﺩ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﻣﺎ
ﻓﻜﺮ ﻣﻰ ﻛﻨﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﻼﻡ ﻫﻢ ﺧﻮﺵ ﺑﻴﻨﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ«.
ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ،ﻫﻴﭻ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﭘﺎﻯ ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﻧﻤﻰﺭﺳﻴﺪ ﻛﻪ
ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﻔﺤﺺ ﻣﺠﻠﺲ ،ﺗﺤﺖ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻋﻠﻴﺮﺿﺎ ﺯﺍﻛﺎﻧﻰ ﺩﺭ
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﻣﺠﻠﺲ ﻫﻔﺘﻢ ﻗﺮﺍﺋﺖ ﻛﺮﺩ .ﮔﺰﺍﺭﺷﻰ ﻛﻪ ﺗﺤﺖﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺗﺤﻘﻴــﻖ ﻭ ﺗﻔﺤﺺ ﺍﺯ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻋﺎﻟﻰ ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺩﺍﺷــﺘﻦ ﺳــﻮژﻩﻫﺎﻯ
ﺟﻨﺠﺎﻟﻰ ﻣﺜﻞ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺁﺯﺍﺩ ،ﺩﺭ ﺩﻭ ﺑﺨﺶ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺷﻲ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﻣﻄﻠﺐ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺨﺶ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﺁﻥ
ﺑﻪﮔﺰﺍﺭﺵ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﻔﺤﺺ ﻭﻗﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﺯ ﻗﻮﻩﻗﻀﺎﺋﻴﻪ ﻣﻠﺤﻖ ﺷﺪﻩ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺩﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﮔﺮﺩﺵ ﻣﺎﻟﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺩﺭ
ﺷﺎﺧﻪ ﻛﺸﻒ ﺷﺪﻩ )ﻣﺘﺨﻠﻔﻴﻦ( ﺑﺎﻟﻎ ﺑﺮ ﭼﻬﺎﺭ ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺭﻳﺎﻝ ﺗﺨﻤﻴﻦ
ﺯﺩﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻗﻢ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻧﻴﺰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﻳﺎﻓﺖ.
ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﻔﺤــﺺ ﺍﺯ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻯ ﺗﺨﺼﺼﻰ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ،ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ
ﺳﺎﻝ 1382ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ» :ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﺎﺕ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪﻩ ،ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻫﻤﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ .ﺭﻗﺎﺑﺖ
ﺳﻨﮕﻴﻦ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ﺷــﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭ ﻣﻴﺰﺍﻥ ﭘﺬﻳﺮﺵ
ﺍﻧﺪﻙ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻩ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪﻩ ﺗﺎ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺯ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻭ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﺧﺎﺻﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 80ﻧﺤﻮﻩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺷﻮﺭﺍﻯ
ﻋﺎﻟﻰ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﻯ
ﺩﺭ ﺩﺑﻴﺮﺧﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﺷﻮﺭﺍ ،ﺑﺮ ﺩﺍﻣﻨﻪ ﻧﮕﺮﺍﻧﻰﻫﺎ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺳــﺎﻝ 82ﺍﻋﺘﺮﺍﺿﺎﺕ ﻭ ﺷﻜﺎﻳﺎﺕ ﻓﺮﺍﻭﺍﻧﻰ ﺍﺯ
ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻧﺤﻮﻩ ﺍﺟﺮﺍﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ
ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ «...ﺍﻳﻦ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻧﻜﺎﺕ ﻣﺒﻬﻤﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﻧﺪ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻣﻰﻛﺮﺩ .ﺷﺎﻳﺪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺯﻣﺎﻥ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﻮﺩ» :ﻃﺒﻖ ﺍﻋﻼﻡ ﺭﺳﻤﻰ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ،ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ
ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺗﺎﺭﻳﺦ 82/11/16ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﻭﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ
ﭘﺰﺷــﻜﻰ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 82ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ ﻭﻟﻰ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺯ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻓﻮﻕ ﺑﻪ ﺭﻭﺯ 82/12/14ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻣﻰﮔﺮﺩﺩ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ،ﮔﺰﺍﺭﺵﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ ﺩﺍﻝ ﺑﺮ ﻭﺟﻮﺩ ﺗﻘﻠﺐ،
ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﺳــﻮﺍﻻﺕ ،ﺗﺨﻠﻒ ﺩﺭ ﻧﺤﻮﻩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ
ﮔﺮﺩﻳﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ ﺭﺍﺳــﺘﺎ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺗﺤﺼﻦ ﻭ ﺗﺠﻤﻊ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽﺁﻣﻴﺰ ﺍﺯ
ﺳﻮﻯ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ﺷﺮﻛﺖﻛﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ،ﺩﺭ ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻧﻈﺎﺭﺗﻰ
ﻭ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷــﺪ .ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻮﺍﺭﺩ ﻓﻮﻕ ،ﺷﻜﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﻣﺘﻌﺪﺩﻯ
ﺑﻪ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻗﻀﺎﻳﻰ ﻭ ﻧﻈﺎﺭﺗﻰ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﭘﺬﻳﺮﻓﺖ «.ﻳﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻛﻪ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ
ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ،ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺗﺸــﻜﻴﻞ ﻫﻴــﺎﺕ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﻔﺤﺺ
ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﺍﺯ ﻫﻤﻜﺎﺭﻯ ﺑﺎ ﻣﺠﻠﺲ ﺳﺮ ﺑﺎﺯ ﺯﺩﻩﺍﻧﺪ» :ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺎﺭ ﺳﻮﻡ
ﻭﺯﻳﺮ ،ﻣﻌﺎﻭﻥ ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﻭ ﺩﺑﻴﺮ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻭ ﺗﺨﺼﺼﻰ ﺑﻪ
ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﺩﻋﻮﺕ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻃﺮﺡ ﻣﻮﺿﻮﻉ،
ﺩﻛﺘﺮ ﻥ -پ ﺩﺑﻴﺮ ﺷﻮﺭﺍﻯ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻭﺗﺨﺼﺼﻰ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ
ﺍﻋﻼﻡ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻋﺪﻡ ﺍﺭﺳــﺎﻝ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻤﺎﻧﻌﺖ ﺍﺯ
ﺑﺮﺭﺳﻰ ﻛﺎﻣﻞ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻋﺘﺮﺍﺽ
ﻭﺯﻳﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﺑﺮﻛﻨﺎﺭ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺿﻤﻨﺎ ﻣﻌﺎﻭﻥ
ﭘﺎﺭﻟﻤﺎﻧﻰ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻧﻴﺰ ﺍﺳﺘﻌﻔﺎ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ«.
ﺩﺳــﺖ ﺁﺧﺮﻫﻢ ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺁﻣــﺪﻩ ﺑﻮﺩ» :ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ
ﺗﻘﻠﺐ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺩﻭﺭﻩ ﺳﻰﻭ ﻳﻜﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻴﺎﺕ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ
ﺗﻔﺤﺺ ﻣﺤﺮﺯ ﻣﻰﺑﺎﺷﺪ ،ﺑﻪ ﺧﺼﻮﺹ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻣﺘﻬﻤﻴﻦ ﺗﻮﺳﻂ
ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﮔﺮﺩﻳﺪﻧﺪ ﻭ ﺿﻤﻨﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﻧﻴﺰ
ﺗﻘﻠﺐ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻞ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﻟﺬﺍ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻛﻤﻴﺘﻪﺍﻯ
ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ،ﺩﺭﻣﺎﻥ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺭﺳﻴﺪﮔﻰ
ﻭ ﺑﺮﺧــﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ ﺳــﺎﻟﻴﺎﻥ ﻗﺒﻞ ﺭﺍ ﺑﺮ ﻋﻬــﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ
21ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺧﺮﻳﺪ ﺳــﻮﺍﻝ ﺩﺭ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺳﺎﻝ
1382ﻗﺒﻮﻝ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ﺍﺯ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﮔﺸﺘﻪﺍﻧﺪ ،ﺑﻨﺎ ﺑﺮﺍﻇﻬﺎﺭ
ﻧﻈﺮ ﻭﺯﻳــﺮ ﻣﺤﺘﺮﻡ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﻭ ﻣﻌﺎﻭﻧﺖ ﺁﻣﻮﺯﺷــﻰ ﻭﻯ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ
ﻣﺼﻤﻢ ﺑﻪ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﻭ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺑﺎ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ ﺩﻭﺭﻩ ﺳــﻰﻭﻳﻜﻢ ﻭ ﻣﺎﻗﺒﻞ
ﺁﻥ ﻣﻰﺑﺎﺷــﺪ «.ﺗﻬﻴﻪﻛﻨﻨﺪﮔﺎﻥ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﺍﺗﻰ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ
ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺧﻮﺩ )ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺣﻔﺎﻇﺖ ﺁﺯﻣﻮﻥ ،ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺟﺮﻳﻤﻪ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ،
ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻰ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻯ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻯ ﻗﺒﻞ ﻭ (...ﺭﺩﻳﻒ ﻛﺮﺩﻧﺪ،
ﺗﺎ ﻣﺒﺎﺩﺍ ﺩﺭ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺷــﻮﺩ ،ﻛﻪ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﺎ ﻛﻤﺎﻝ
ﺗﺎﺳــﻒ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺷﺶ ﺳﺎﻝ ﺑﻌﺪ ﺑﺎ ﻫﻤﺎﻥ ﺷــﺪﺕ ﺳﺎﻝ 82ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ
ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺷﺪ.
ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺑﻄــﺎﻝ ﺩﻟﻴﻞ ﺧﻮﺑﻰ
ﺑﺮ ﺗﺨﻠﻔــﺎﺕ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ
ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ﺍﻣﺎ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﻗﺼﻮﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻰ
ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺭﺍ ﺣﻞ ﻧﻤﻰﻛﻨــﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺭﺍﺳﺘﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻗﺎﻃﻌﻰ ﺑﺎ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ
ﺻــﻮﺭﺕ ﮔﻴــﺮﺩ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ
ﺭﺍﻫﻜﺎﺭ ﻣﻨﻄﻘــﻰ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﺗﻀﻴﻴﻊ ﺣﻖ ﺁﺷــﻜﺎﺭ ﺍﺗﺨﺎﺫ ﻛﻨﺪ.
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﻗﺼﻮﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﺎﻭﺍﻥ
ﺍﻳﻦ ﻗﺼﻮﺭ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻣﻌﺬﺭﺕﺧﻮﺍﻫﻰ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺟﺒﺮﺍﻥ
ﻧﻤﻲﺷﻮﺩ .ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺟﺪ ﺭﺿﺎﻳﺖ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﺴﺐ ﻛﻨﺪ ﻭ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺻﻮﺭﺕ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺳﺎﻟﻢ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺩﺭﺻﻮﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺑﺎ ﻣﺘﺨﻠﻔﻴﻦ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ
ﻧﻜﻨﻨﺪ ،ﺭﺳــﺎﻟﺖ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻧﺮﺳﺎﻧﺪﻩﺍﻧﺪ .ﻣﺎ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﻭ ﺗﺨﻠﻒ
ﺩﺭ ﺁﻥ ﺗﺬﻛــﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻴﻬــﺎﺕ ﻭ ﺩﻻﻳﻠﻰ ﻛﻪ ﺁﻭﺭﺩﻧﺪ،
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺨﻠﻔﻰ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺳﺎﻝ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻭ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﺪ ﻛﻪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ
ﻧﻤﺮﺍﺕ ﺑﺎﻻﻯ 500ﻛﺴﺐ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﺍﻥ ﺗﺤﺼﻴﻠﻰ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ
ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﭼﻨﺪﺍﻧﻰ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻧﺒﻮﺩﻩﺍﻧﺪ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﻭ ﻣﺪﺍﺭﻛﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺗﺨﻠﻒ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ
ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ .ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻰ
ﺑﻪﻣﻨﻈﻮﺭ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻛﺎﻓﻰ ﻧﻴﺴــﺖ .ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﻭﺣﻰ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻯ
ﺩﺍﻭﻃﻠﺒــﺎﻥ ﺑﻪﻭﺟــﻮﺩ ﻣﻲﺁﻳﺪ ﺑﺎﻳــﺪ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴــﺮﺩ ﭼﺮﺍ ﻛﻪ
ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﻭﺻﺎﻑ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﻴﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ.
ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺑﻴﻔﺘﺪ
ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺭﺿﺎﻳﻰﻛﻮﭼﻰ
ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﺩﺭﻣﺎﻥ
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯﻫﺎﻯ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻣﺮﺍﺟﻊ ﻧﻈﺎﺭﺗﻰ
ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺍﺳﺖ ﺑﻪﻧﻈﺮ
ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺍﻳﻦﻛﺎﺭ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﻳﻚ ﺗﻴﻢ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻯ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ،
ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﺨﻠﻒ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﻧﻈﺎﺭﺗﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ
ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﺣﺮﺍﺳــﺖ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪﻃــﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺳــﺮﻧﺦﻫﺎﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ
ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﺴﺠﻞ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ
ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ .ﺩﺳﺘﮕﻴﺮﻯ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﺎ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ
ﭘﻴﮕﻴﺮﻯ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳﺪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺍﺯ ﻋﻬﺪﻩ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺧﺎﺭﺝ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻳﻚ ﺗﻴﻢ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺭﺳﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﺭ
ﺗﺪﺑﻴﺮﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺧﺮﺝ ﺩﺍﺩﻩ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺳﺎﻋﺎﺕ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺗﺨﻠﻒ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺭﺍ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺩﺭﺳﺖ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ
ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦﻛﺎﺭ ﺻﺤﻴﺢﺗﺮﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳﺖ .ﻧﻜﺘﻪ
ﻣﻬﻤــﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺍﺫﻫﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺩ
ﻣﺸﻐﻮﻝ ﻛﺮﺩﻩ ،ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺭﺥ ﺩﻫﺪ ﻭ ﻫﺮ
ﺳﺎﻝ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻓﺮﻭﺵ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﻣﻄﺮﺡ ﺷﻮﺩ .ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻣﻨﺎﺳﺐ
ﻭ ﺧﺎﺭﺝ ﻛﺮﺩﻥ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻚ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻭ
ﺑﺮﻃﺮﻑ ﻛﺮﺩﻥ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻴﺎﻥ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻭ ﻣﺘﺨﺼﺺ ،ﺗﻨﺶ
ﺩﺭ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﺩﻭﺭﻩ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﺮﺳﺎﻧﻴﻢ.
89
ﺍﺑﺮﺗﺮﺩﻳﺪ ﺑﺎﻻﻯ ﺳﺮ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻯ ﺑﻌﺪﻯ ﺍﺳﺖ
ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻧﮕﺮﺍﻥ ،ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻣﻄﻤﺌﻦ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺍﻣﺴﺎﻝ ﺑﺎﻃﻞ ﺷــﺪ ﺗﺎ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻧﺸﺎﻥ
ﺩﻫﺪ ﺩﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﻗﺎﻃﻊ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺷﻴﻮﻩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﺪ
ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺩﻫﺪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺗﻜﺮﺍﺭ ﺗﺨﻠﻒ ﺻﻔﺮ ﺍﺳﺖ .ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻳﺪ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ
ﻭ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﭘﺰﺷــﻜﻰ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻛﺮﺩ ﻳﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺳﺎﻝﻫﺎﻯ
ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﺎ ﻫﺎﻟﻪﺍﻯ ﺍﺯ ﺷــﻚ ﻭ ﺍﺑﻬﺎﻡ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﺍﻣﺘﺤﺎﻧﻰ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺣﺎﺿﺮ ﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﺷﺪ؟ ﺍﻳﻦ ﺗﺎ ﺣﺪﻭﺩ ﺯﻳﺎﺩﻯ ﺑﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﻣﺎﺟﺮﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺑﺴــﺘﮕﻰ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﻪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺷﺪﻥ
ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ،ﺑﻪ ﺷﻔﺎﻓﻴﺖ ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻰ ﻭ...
ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺍﻋﻼﻡ ﺷــﺪ ﺁﺯﻣــﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺩﺭ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﭼﻨﺪ ﺳــﺎﻋﺖ ﺑﻌﺪ 27 ،ﻓﺮﻭﺭﺩﻳﻦ
ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﺷــﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺗﻘﻮﻳــﻢ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻧﺒﻮﺩ ﺯﻳﺮﺍ
ﺩﻭ ﺭﻭﺯ ﺑﻌﺪ 13ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﻋﻼﻡ ﺷﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﻴﺎﻥ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻯ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺭﻧﮓ ﻣﻲﺑﺎﺯﺩ .ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻣﻬﺮ
ﺩﺭ ﮔﺰﺍﺭﺷﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻧﻮﺷﺖ» :ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﻛﻪ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﺭ
ﺍﻗﺪﺍﻣﻲ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﺁﺯﻣﻮﻧﻰ ﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ 16ﻫﺰﺍﺭ ﭘﺰﺷﻚ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﺷﺮﻛﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻦ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﺎﻃﻞ
ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ،ﺩﺭ ﺍﻋﻼﻡ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻧﻴﺰ ﻧﺎﮔﻬﺎﻧﻰ ﻋﻤﻞ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰﻛﻪ
ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻣــﺎﺩﻩ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﻌﻄﻴﻼﺕ ﻧﻮﺭﻭﺯﻯ ﺭﺍ
ﺑﺎ ﺩﺭﺱ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺳــﭙﺮﻯ ﻛﻨﻨﺪ ،ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﻭ ﻫﻔﺘﻪ ﺩﻳﮕﺮ
ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮﻧﺪ .ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ 13ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ
ﺁﻥ ﺭﺍ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻨﺎﺳﺒﻰ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﺫﻫﻨﻰ ﺁﻧﻬﺎ
ﻛﻤﻚ ﻛﻨﺪ .ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﮔﻼﻳﻪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﻪ
ﺗﻐﻴﻴــﺮ ﻣﻜﺮﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﻲﺧﺮﺩ ﻭ ﺁﻧﻬﺎ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺗﺨﻠﻔﺎﺕ ﺧﻮﺩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﻨﺪ«.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻣﻌﺘﻘﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ
ﺟﻠﻮ ﺍﻧﺪﺍﺧﺘﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﻪ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻤﻚ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﺯﺣﻤﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﻛﺸــﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺿﻴﻪ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ
ﺍﺳﺖ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺳﻮءﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻨﺪ ﺭﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﺭﺩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ.
ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻋﻘﻴﺪﻩﺍﻧﺪ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺯﺣﻤﺖ
ﺧﻮﺩ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻪﺍﻧﺪﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ 29ﺑﻬﻤﻦ ﻓــﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺗﻘﻠﺐ ،ﺑﻪ
ﺧﻮﺑﻰ ﺑﻪ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﻫﻨﺪ ﺗﻤﺎﻳﻞ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻫﺮﭼﻪ
ﺳــﺮﻳﻊﺗﺮ ﺁﺯﻣﻮﻥ ،ﺁﻣﻮﺧﺘﻪﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﻜﻨﻨﺪ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ
ﺣﺠﻢ ﻋﻈﻴﻤﻲ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺏﻫﺎ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ ﻛﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺳﻮﻯ ﻳﻚ ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ
ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻫﺮﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﺮﻭﺭ ﺷﻮﺩ ،ﻛﺴﺐ ﺍﻳﻦ
ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﺩﺭ ﻣــﺪﺕ ﺩﻭ ﻣﺎﻩ ﻧﻴﺰ ﺗﺎ ﺣﺪﻯ ﺑﻌﻴﺪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﻴﺪ ﻭ ﺑﻪ
ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺑــﺮﺍﻯ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﺩﺭﺱﺧﻮﺍﻥﺗﺮ ﺑﻬﺘﺮ
ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺍﻣﺎ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻋﻨــﻮﺍﻥ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻫﻨﻮﺯ ﺑﺮﺍﻯ ﻗﻀﺎﻭﺕ
ﺩﺭ ﻣــﻮﺭﺩ ﻣﻀﺮﺍﺕ ﻳﺎ ﻓﻮﺍﻳﺪ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ 13ﺍﺳــﻔﻨﺪ ﻳﺎ ﺣﺘﻰ
27ﻓﺮﻭﺭﺩﻳﻦ ﺯﻭﺩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ 13ﺍﺳﻔﻨﺪ
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﺮﺩ .ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ» :ﻭﻗﺖ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻋﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷــﻮﺩ .ﺑﺴﻴﺎﺭﻯ ﻣﻄﺐ ﺭﺍ ﺗﻌﻄﻴﻞ ﻛﺮﺩﻩ
ﻳﺎ ﺑﺴــﻴﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺮﺧﺼﻰﻫﺎﻯ ﻃﻮﻻﻧﻰﻣﺪﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪﺍﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﻴﺎﻥ ﻋﻨﺼﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻫﻤﻴــﺖ ﺩﺍﺭﺩ «.ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﺩﻳﮕﺮﻯ ﻧﻴﺰ
ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﮔﻤﺎﻥ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺑﻼﺗﻜﻠﻴﻒ ﺷــﺪﻩ» :ﮔﻴﺞ ﺷــﺪﻩﺍﻳﻢ .ﻳﻚ ﺑﺎﺭ
ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺯﻭﺩﻯ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﺳــﺎﻋﺘﻰ
ﺑﻌﺪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺳﺎﻝ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﺧﺮ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ 13ﺍﺳﻔﻨﺪ.
ﺗﺎﺯﻩ 13ﺍﺳﻔﻨﺪ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﻣﻬﺮ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪﻳﻢ «.ﺍﻭﺗﺮﺩﻳﺪ ﺩﺍﺭﺩ
ﻛﻪ »ﻧﻤﻰﺩﺍﻧﻴﻢ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ
ﻛﻨﻨﺪ؟ ﻭﻗﺘﻰ ﺁﺯﻣﻮﻧﻰ ﺩﺭ ﻳﻚ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﻋﺎﺩﻯ ﻭ ﺑﻠﻨﺪﻣﺪﺕ ﺧﻮﺩ ﺩﭼﺎﺭ
ﭼﻨﻴﻦ ﺗﺨﻠﻔﺎﺗﻰ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻧﺪﻙ
ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺭﺍ ﺭﻓﻊ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﭼﻪ ﺗﻀﻤﻴﻨﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺨﻠﻒ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻧﺸﻮﺩ؟« ﺑﻪ ﻫﺮ ﺣﺎﻝ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ
ﻛﺮﺩ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ ﺫﻫﻦ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺧﺪﺷــﻪﺩﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ
ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻩ ﺷﻮﺩ.
ﺍﻣﺎ ﻣﻌﺎﻭﻥ ﺁﻣﻮﺯﺷــﻰ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺗﻼﺵ ﻣﻰﻛﻨﺪ
ﺑﻪﺩﻟﻴﻞ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ﺑﺎ ﺁﺯﻣﻮﻥ 13ﺍﺳﻔﻨﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻢ
ﻋﻠﻰ ﻋﺒﺎﺳﭙﻮﺭ ﺗﻬﺮﺍﻧﻲ
ﺭﺋﻴﺲ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﺠﻠﺲ
ﻫﻤﺎﻥﻃﻮﺭ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺷــﻬﺎﻣﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺗﻘﺪﻳﺮ
ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ،ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻣﺠﺪﺩ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺭﻳﺸﻪﻳﺎﺑﻲ ﻭ ﺭﻳﺸﻪﻛﻨﻲ
ﺑﺎﻧﺪ ﻓﺴﺎﺩﻱ ﻛﻪ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺭﺍ ﻟﻮ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻢ.
ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻗﻄﻌﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺗﻘﻠﺐ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺭﺍ
ﺑﻪ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﺮﺩﻳﻢ ،ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺻﺮﻳﺤﺎ ﺭﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻫﻴﭻ
ﺗﻘﻠﺒﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺘﻪ ،ﺍﻣﺎ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﻭ ﺍﺩﻟﻪ ﻗﻄﻌﻲ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻛﺮﺩﻳﻢ ﺩﺳﺘﻮﺭ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ ﻭ ﭘﺲ
ﺍﺯ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺗﻘﻠﺐ ﮔﺴــﺘﺮﺩﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺁﻧﺎﻥ ،ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺭﺍ ﺑﺎﻃﻞ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﻧﻜﺘﻪ ﻣﻬﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺧﻄﺎﻱ ﻣﻬﻢ ،ﺳﺴﺘﻲ ﻭ ﻛﻮﺗﺎﻫﻲ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺯﺣﻤﺖ 16ﻫﺰﺍﺭ
ﻧﻔﺮ ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺷﺒﻜﻪ ﻓﺴــﺎﺩﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻫﺪﺭﺭﻓﺘﻪ
ﺍﺳﺖ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺑﻌﺎﺩ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﻧﺪ ﻓﺴــﺎﺩ ﻛﺎﻣﻼ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻭ ﺑﺎ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺁﻥ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﺷﻮﺩ ،ﺳﭙﺲ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺭﺍ ﻣﺠﺪﺩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪ.
ﻫﻨﻮﺯ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ﺷــﺪﻳﺪﻱ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﻣﺘﺤﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻱ ﻣﻄﺮﺡ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺳــﻮﺍﻻﺕ
ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪ ﻃﺒﻖ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺧﻴﻠﻲ ﻋﻤﻴﻖﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺗﺎﻳﭙﻴﺴﺖ
ﻳﺎ ﺗﻜﺜﻴﺮﻛﻨﻨﺪﻩ ﻳﺎ ﻃﺮﺍﺣﺎﻥ ﺳﻮﺍﻻﺕ ،ﺁﻧﻬﺎ ﺭﺍ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻭ ﮔﺰﺍﺭﺷﺎﺗﻲ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻣﺎﻥ
ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻛﻪ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺣﺘﻲ ﺑﺮﺧﻲ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ
ﺑﺎﺷــﻨﺪ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻛﺎﻣﻼ ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻭﻟﺖ ﻭ ﻣﺠﻠﺲ ﻣﺸــﺨﺺ ﻧﺸﻮﺩ ﻭ ﺭﻳﺸﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﺍﺯ ﻃﺮﻑ
ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺸﻮﺩ ،ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻢ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ
ﺩﺍﺭﺩ ﺭﻳﺸﻪﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠﻲ ﺷﺒﻜﻪ ﻓﺴﺎﺩ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
90
ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﺪ» :ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﺼﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺑﺮﻭﺯ ﺗﺨﻠﻒ ﺩﺭ ﺁﻥ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﺁﻧﭽﻪ ﺑﻪ
ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺑﺮ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺗﻼﺵ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺫﻫﻦﺷﺎﻥ
ﺭﺍ ﺩﺭﮔﻴﺮ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﻏﻠﻂ ﻧﻜﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺳﺎﻳﺖﻫﺎﻯ ﻏﻴﺮﻣﺴﺌﻮﻝ ﻭ ﺳﺎﻳﺮ
ﻋﻮﺍﻣﻠﻰ ﻛﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺍﺿﻄﺮﺍﺏ ﻣﻲﻛﻨﺪ ،ﺗﻮﺟﻬﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ
ﺑﺎﺷﻨﺪ .ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﺳــﻌﻰ ﻛﻨﻨﺪ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺗــﻼﺵ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺣﺪﻧﺼﺎﺏ ﻻﺯﻡ ﺭﺍ ﻛﺴــﺐ ﻛﻨﻨﺪ «.ﻣﺤﻘﻘﻰ
ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ» :ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺩﺭ ﺗﺎﺭﻳﺦ 13ﺍﺳﻔﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ
ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻯ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﺁﻥ ﻧﻴﺰ ﺗﺪﺍﺑﻴﺮ ﻻﺯﻡ ﺩﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ
ﻭﺍﻗﻊ ﺟﻤﻴﻊ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﺩﺭ ﻃﺮﺍﺣﻰ ،ﺍﺟﺮﺍ ﻭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺷﻜﻞ ﺩﺭ ﺣﺎﻝ ﺗﻼﺵ ﻫﺴــﺘﻨﺪ .ﺗﻌﻴﻴﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ
13ﺍﺳــﻔﻨﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺍﺗﻼﻑ ﻭﻗﺖ ،ﻛﻢ ﻛﺮﺩﻥ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻣﻴﺎﻥ
ﺁﺯﻣﻮﻥ ،ﻓﺮﻭﻛﺶ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﻟﺘﻬﺎﺑﺎﺕ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻭ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﺮﻓﺘﻦ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ
ﺫﻫﻨﻰ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﺍﻥ ﺑﻮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ «.ﺍﻭ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻰﻛﻨﺪ» :ﺍﻳﻦ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ
ﺑﺮﺍﻯ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻫﻴﭻ ﻋﻨﺼﺮﻯ ﻛﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺑﺮﻭﺯ
ﺗﺨﻠﻒ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺩﺭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﺣﻀﻮﺭ
ﻧﺪﺍﺭﺩ «.ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺳﺖ ﻫﻤﺎﻥﻛﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺪﻳﺮ ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻫﻢ ﻣﻰﻛﻨﺪ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻧﺸﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﻓﻴﺰﻳﻜﻰ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺜﻞ
ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﺤﻞ ﺭﺍ ﺣﻤﻞ ﺑﺮ ﻣﻬﻴﺎ ﺑﻮﺩﻥ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﻛﺎﻣﻞ ﺍﺯ
ﺳﻼﻣﺖ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻯ ﻣﻰﻛﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺁﻣﺎﺩﮔﻰ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﻋﻠﻮﻡﭘﺰﺷﻜﻰ ﻫﻢ ﺑﺮﺍﻯ ﺁﻣﺎﺩﻩ
ﻛﺮﺩﻥ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎ ﻣﻬﻢ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﺎﻣﻮﺭﻳﺖ ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺤﻴﻄﻰ
ﻓﺮﺍﻫﻢ ﺷــﻮﺩ ﻛﻪ »ﺑﺘﻮﺍﻧﻨﺪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺩﺭ ﻣﺤﻴﻄﻰ ﺳــﺎﻟﻢ ﻭ ﺍﻣﻦ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ
ﻣﻬﻤﺘﺮﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻯ ﻛﺸﻮﺭﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺮﺳﺎﻧﻨﺪ« .ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ
ﺍﻳﻦ ﻃﺒﻴﺒﺎﻥ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺗﺰﺭﻳﻖ ﺷــﻮﺩ
ﺗﺎ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﭘﺮﻫﻴﺎﻫﻮﻯ ﺗﻘﻠﺐ ،ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﺳــﻮﺍﻝ ﻭ ﻣﺮﺑﻊﻫﺎﻯ
ﭼﻬﺎﺭﮔﻮﺵ ﭘﺎﺳﺨﻨﺎﻣﻪ ،ﺁﻳﻨﺪﻩﺍﻯ ﻫﻤﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﺁﺭﺯﻭﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩ ﺗﺮﺳﻴﻢ
ﻛﻨﻨﺪ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪﺍﻳﻨﻜﻪ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺑﺎﻃﻞ ﺷﺪﻩ ﻣﻤﻜﻦ ﺍﺳﺖ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﻭ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ
ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺍﺣﺴــﺎﺱ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻗﻄﻌﺎ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺑﺎﻃﻞ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻓﺮﺍﻍ ﺑﺎﻝ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ
ﺗﻘﻠﺒﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﺰﻧﻨﺪ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﻫﻢ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻧﺎﻣﺤﺴﻮﺱﺗﺮ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻨﺪ
ﺗﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺻﺪﺍﻳﺶ ﺩﺭﺁﻳﺪ .ﺟﺎﻯ ﺗﺎﺳﻒ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺗﺎ 100ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﻫﻢ
ﺑﻪ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ﻓﺮﻭﺧﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺍﺯ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ
ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺭﻳﺸﻪﻳﺎﺑﻲ ﺩﻗﻴﻘﻲ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻦ ﺳﻮﺍﻻﺕ
ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﺪ.ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻦ ﺳــﻮﺍﻻﺕ ﻗﻄﻌﻲ ﺍﺳــﺖ ،ﺍﻣﺎﺗﺮﺗﻴﺐ ﻣﺎﺟﺮﺍ ﻛﺎﻣﻼ ﻧﺎﻣﺸﺨﺺ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮﺍﺳﺎﺱ ﺍﻳﻦ
ﻗﻄﻌﻴﺖ ﺍﻭﻝ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺍﺑﻄﺎﻝ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺷﺪﻳﻢ ﻭ ﺑﺮ ﺍﺳــﺎﺱ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺕ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺩﺭ 13
ﺍﺳﻔﻨﺪ ﻣﺨﺎﻟﻔﻴﻢ ﻭ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺗﺎ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺭﻳﺸﻪﻫﺎﻱ ﻟﻮ ﺭﻓﺘﻦ ﺳﻮﺍﻻﺕ ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ ﺑﻴﻔﺘﺪ.
ﺍﮔﺮ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷــﺖ ﻭ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻗﻀﺎﻳﻲ ﻭ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﺸﻮﺭ ﻫﻤﺖ ﻛﻨﻨﺪ ،ﺳﺮﻳﻊﺗﺮ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﻭﺷﻦ
ﺷﺪﻩ ﻭ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺑﺎ ﺍﻃﻤﻴﻨﺎﻥ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻲﺷﻮﺩ .ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻧﻲ ﺑﺎ ﺍﻣﻨﻴﺖ ﺑﺎﻻ ﻭ ﺻﺮﻳﺢ،
ﻣﺤﻮﺭ ﺍﺻﻠﻲ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ ﺑﺎﺷﺪ ،ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻳﻲ ﺑﺎ
ﻳﻚ ﻭ ﻧﻴﻢﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻧﻔﺮ ﺩﺍﻭﻃﻠﺐ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﻃﺒﻖ ﺍﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺭ ﺍﻣﻨﻴﺖ
ﻛﺎﻣﻞ ﺑﺮ ﮔﺰﺍﺭ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ ﺑﺎ ﮔﺴﺘﺮﺩﮔﻲ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺩﺍﻭﻃﻠﺒﺎﻥ ،ﺍﺯ ﺩﻗﺖ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﻣﻨﻔﻲ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺗﻮﺳﻂ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﻧﺮﺳﻴﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ
ﺳﻨﺠﺶ ﺩﺭ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥﻫﺎﻱ ﺩﻗﻴﻖ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺭﺩ ﺧﻮﺩﺵ ﺁﺯﻣﻮﻥ
ﻣﺠﺪﺩ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﻨﺪ ،ﺣﺘﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺗﻜﻴﻪ ﺑﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ
ﻫﻢ ﺑﺨﻮﺍﻫﻨﺪ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺍﻋﻼﻡ ﺷــﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻣﺠﺪﺩ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ
ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻭﺩ ﺍﺳﺖ ،ﭼﺮﺍ ﻛﻪﺍﻳﻦ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺩﺵ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻧﺸﺪﻩ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ.
ﻣﻨﻄﻘﻲﺗﺮ ﻭ ﻋﻠﻤﻲﺗﺮ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺩﺳــﺘﻴﺎﺭﻱ ﻣﻘﺪﺍﺭﻱ ﺑﻪ ﺗﻌﻮﻳﻖ ﺑﻴﻔﺘﺪ ﺗﺎ ﻭﺯﺍﺭﺕ
ﺑﻬﺪﺍﺷﺖ ﺭﻳﺸﻪﺍﻳﻦ ﺑﺎﻧﺪ ﻓﺴﺎﺩ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﺑﺒﺮﺩ ﻳﺎ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺳﺮﻳﻌﺎ ﺑﺮ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺳﻨﺠﺶ
ﺗﻜﻴﻪ ﻭ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺁﺯﻣﻮﻥ ﻣﺠﺪﺩ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﻱ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ.
www.mosalas.ir
»xpn
ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺁﺧﺮ
ﻣﺪﻳﺮﻣﺴﺌﻮﻝ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﻭﺯ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ 29ﺑﻬﻤﻦ ﺩﺭ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻧﻮﺷﺖ» :ﺍﻳﻦ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺭﺍ -ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻮﻗﺖ -ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﻢ «.ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﻪ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻧﮕﺎﺭﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺯﻳﻢ.
91
1
ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻣﺘﻮﻗﻒ ﺷﺪ
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ
ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﺍﻫﺮﻭ ﺳــﻔﻴﺪ ﻛﻪ ﺭﺩ ﻣﻰﺷﻮﻯ ،ﺳــﻤﺖ ﺭﺍﺳﺖ؛ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭﻯ
ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﺍﺻﻠــﻰ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬــﺎﻥ ﻭ ﻛﻨﺎﺭ ﻛﻴﻬــﺎﻥ ﻫﻮﺍﻳﻰ ﻭ ﻋﺮﺑﻰ
ﻳﻚ ﺍﺗﺎﻗﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻭﺳــﻂ ﺁﻥ ﺁﺭﺷﻴﻮ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻰ ﺭﺍ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ
ﻭ ﻣﻴﺰﻫﺎﻳــﻰ ﻛﻪ ﻫﺮﻛﺪﺍﻡ ﺟﺎﻯ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺍﺳــﺖ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﻮﺷــﺘﻦ ﺭﻭﻯ
ﺗﻮﺩﻩﺍﻯ ﻛﺎﻏﺬ ﻭ ﮔﻠﻰ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺲ ﺳﻦ ﺩﺍﺷﺖ ﮔﺮﻩﻫﺎﻯ ﺭﻳﺸﻪﺍﺵ ﺯﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺯ ﺧﺎﻙ .ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻋﻤﺮ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﺪﺭﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻯ
ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻧﺶ ﺣﻜﻢ ﻛﺎﺭﺕ ﺳــﺒﺰﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻫﻤﻪ ﺟﺎ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ؛
ﻛﺎﻓﻰ ﺑﻮﺩ ﺑﮕﻮﻳﻰ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻰﺍﻡ ﻭ ﻫﺮ ﺭﺋﻴﺴﻰ ﺍﺯ ﻭﺭﺯﺵ
ﺗﻮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺍﺗﺎﻗﺶ ﺭﺍﻩ ﺩﻫﺪ ،ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﺜﻞ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺭﺑﺎﺏﺭﺟﻮﻉﻫﺎ ﺑﺎﺷﻰ.
ﺍﻳﻦ ﺣﻜﻢ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺭﺍ ﻣﻰﺷــﻮﺩ ﺩﺭ ﺭﻳﺸﻪﻫﺎﻯ ﮔﻠﺪﺍﻥ
ﻭﺳﻂ ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪﺍﺵ ﺟﺴــﺖﻭﺟﻮ ﻛﺮﺩ .ﺍﻧﮕﺎﺭ ﺍﻭ ﻧﻴﺰ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﮔﺮﻩﻫﺎﻯ
ﺭﻳﺸﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﻮﺩ.ﺣﺎﻻ ﺍﻣﺎ ﻛﻴﻬﺎﻥﻭﺭﺯﺷﻰ ﮔﻮﻳﺎ ﻓﺮﺯﻧﺪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ
ﺍﺳــﺖ؛ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﻪﺍﺵ ﭘﺪﺭﻱ ﻣﻰﻛﻨﺪ؛ ﭘﺪﺭﻯ ﺳــﺎﻛﺖ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ
ﺣﻜﻢ ﻛﻴﻬﺎﻥﻭﺭﺯﺷــﻰ ﺑﻮﺩﻥ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻣﺠﻼﺕ ﻭ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ؛ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥﻭﺭﺯﺷﻰ ﺍﺯ
19ﺑﻬﻤﻦ 1371ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ ﺗﺎ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩﺍﺵ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺖ ﺁﺧﺮﻳﻦ
ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥﻭﺭﺯﺷﻰ ﺍﺳﺖ .ﺷﻤﺎﺭﻩ ،3621ﺳﺎﻝ ﻫﺠﺪﻫﻢ؛
ﭘﺎ ﺑﺮ ﺟﺎ ﺑﻮﺩ؛ﺟﻮﺍﻧﻰ 18ﺳﺎﻟﻪ.
ﺧﻴﻠﻰ ﺳــﺮﻳﻊﺗﺮ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻰﺷــﺪ ،ﻧﺸــﺮﻳﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷــﻰ
ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻧﻘﻄﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷﺪﻧﺪ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ،ﺗﻮپ
ﻭﺭﺯﺷﻰ ،ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ،ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻧﻮﺑﺖ ﺑﻪ ﻧﺸﺮﻳﻪﺍﻯ
ﺭﺳــﻴﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﭘﺸــﺘﻮﺍﻧﻪ ﻭ ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺩﻭﻟﺘﻲ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺷــﺮﺍﻳﻂ
ﺁﻧﭽﻨﺎﻥ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻭﺭﺯﺵ
ﻛﺸــﻮﺭ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻘﺪ ﺟﺎﻧﺐ ﺍﺣﺘﻴﺎﻁ ﺭﺍ ﻧﻴﺰ ﺭﻋﺎﻳﺖ ﻧﻤﻰﻛﺮﺩ ﻧﻴﺰ ﻛﺸﺶ
ﺍﺩﺍﻣﻪ ﻣﺴﻴﺮ ﺭﺍ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻠﻰ ﻛﻪ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﻋﺪﻡ ﺟﺬﺏ
ﻣﻜﻔﻰ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻭ ﺍﻓﺖ ﺷﺪﻳﺪ ﻓﺮﻭﺵ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﺍﺩ ﺍﺯ
ﺍﻳﻦ ﭘﺲ ﺗﻨﻬﺎ ﻣﺠﻠﻪ ﭘﺮﺳﺎﺑﻘﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ.
ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻰ ﺑﻪ ﻗﺪﻣﺖ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ
ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻥ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﺑﺎﺯ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ
ﻭ ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ ﺟﺮﻳﺪﻩ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺷــﻜﻞﮔﻴﺮﻱ ﺍﺗﺤﺎﺩﻳﻪ
ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
92
ﺧﺒﺮ »ﺭﻓﺘﻦ ﺳﻪ ﻧﻔﺮ ﺍﺯ ﺷﺎﮔﺮﺩﺍﻥ ﺗﻮﭘﺨﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﻮﻩ ﺍﻟﺒﺮﺯ« ﺩﺭ ﺳﺎﻝ
1275ﻩ -ﻕ ﺩﺭ »ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻭﻗﺎﻳﻊ ﺍﺗﻔﺎﻗﻴﻪ« ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺖ ﺍﺳﺖ .ﺑﺮ ﺍﻳﻦ
ﺍﺳــﺎﺱ ﺍﻧﻌﻜﺎﺱ ﺍﺧﺒﺎﺭ ،ﺭﻭﻳﺪﺍﺩﻫﺎ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺳﺎﺑﻘﻪﺍﻱ ﺩﺭ ﺣﺪﻭﺩ ﻳﻚ ﻗﺮﻥ ﺩﺍﺭﺩ.
ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﻣﻴﺮﺯﺍﺗﻘــﻲ ﺣﻜﻲﺍﻟﻤﻤﺎﻟﻚ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺍﺳــﻜﻲ)ﭘﺎﺗﻴﻨﺎژ( ﺍﺯ
ﻧﺨﺴﺘﻴﻦ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻣﻨﺪﺭﺝ ﺩﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﮔﻔﺘﻪ
ﻣﻲﺷﻮﺩ ﭼﺎپ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻤﺴﺨﺮ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺷﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺒﻨﺎ ﻛﻪ
ﻟﻐﺰﻳﺪﻥ ﺭﻭﻱ ﻳﺦ ﺍﻫﻞ ﻓﺮﻧﮓ ﺩﺭﻭﻏﻲ ﺑﻴﺶ ﻧﻴﺴﺖ.
ﺍﻣــﺎ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋــﺎﺕ ﺗﺨﺼﺼﻲ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺩﺭ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ
1300ﻩ.ﺵ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻗﺎﺟﺎﺭ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺟﺪﻱ
ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺩﺭ ﺩﻫﻪ ﺁﺧﺮ ﺍﻳﻦ ﺣﻜﻮﻣﺖ ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺭﻭﻧﻖ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ
ﻗﺎﻟﺐ ﺍﺧﺒﺎﺭﻱ ﭼﻮﻥ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻛﻠﻮپ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻌﻠﻴﻢ
ژﻳﻤﻨﺎﺳــﺘﻴﻚ ﻭ ﻭﺯﻧﻪﺑﺮﺩﺍﺭﻱ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1296ﻩ.ﺵ ،ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻣﺠﻤﻊ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1299ﻭ ﺗﺎﺳﻴﺲ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺷﻌﺎﻉ
ﻭ ﻧﻴﻜﻨﺎﻡ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1304ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩ.
ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1301ﻧﻈﺎﻡﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﻣﺮﺍﻡﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ »ﺟﻤﻌﻴﺖ
ﻣﺮﻭﺟﻴﻦ ﻭﺭﺯﺵ« ﺩﺭ ﺗﺒﺮﻳﺰ ﺯﻳﺮﻧﻈﺮ ﻋﻠﻲﺍﺻﻐﺮ ﺣﻜﻤﺖ ﻭ ﻧﻈﺎﻡﻧﺎﻣﻪﺍﻱ
ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1303ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ »ﺟﻤﻌﻴﺖ ﮔﺮﺩﺍﻥ ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ
ﻭﺭﺯﺷﻜﺎﺭﺍﻥ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1306ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﺑﺎ ﺗﺼﻮﻳﺐ
»ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﺍﺟﺒﺎﺭﻱ ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭﺱ« ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻭﺭﺯﺷﻲ »ﭘﻴﺶﺁﻫﻨﮕﻲ
ﺍﻳﺮﺍﻥ« ﺗﻮﺳــﻂ ﺍﺣﻤﺪ ﺍﻣﻴﻦﺯﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ ﻧﺸــﺮﻳﻪ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺍﺳــﺖ ،ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷــﺪ .ﺩﺭ ﺳــﺎﻝ 1307ﻧﻴﺰ ﻣﺠﻠﻪ »ﻭﺭﺯﺵ« ﺗﻮﺳﻂ
ﻣﻴﺮﻣﻬﺪﻱ ﻭﺭﺯﻧﺪﻩ ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺳﺎﻝ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ
»ﻭﺭﺯﺵ« ﺗﻮﺳﻂ ﻭﻱ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪ .ﺍﻣﺎ ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺗﺨﺼﺼﻲ
ﻭ ﺗﻤﺎﻡﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﻛﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﻛﺸﻮﺭ ﻣﻮﺟﻮﺩ
ﺍﺳــﺖ ﻣﺠﻠﻪ »ﺁﻳﻴﻦﻭﺭﺯﺵ« ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1314ﺑﻪ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮﻱ
ﻧﺎﻇﺮﺯﺍﺩﻩ ﻛﺮﻣﺎﻧﻲ ﻭ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺪﻳﺮ »ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﺷﻌﺎﻉ« ﺩﺭ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ
ﻳﺎﻓﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﻪﺍﻱ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺑﻪ ﻣﺒﺎﺣﺚ
ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ .ﻫﺪﻑ ﺍﻳﻦ ﻧﺸــﺮﻳﻪ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺍﻃﻼﻋﺎﺕ ﺑﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ
ﻓﻮﺍﻳﺪ ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻱ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺁﻥ ﺑﻮﺩ.
ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﻧﺸــﺮﻳﺎﺗﻲ ﭼﻮﻥ ﭘﻴﺶﺁﻫﻨﮕــﻲ ﻭ ﺁﻳﻴﻦ ﻭﺭﺯﺵ،
ﻫﺮ ﺭﻭﺯ ﺑﺮ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻳﻦ ﻧﺸــﺮﻳﺎﺕ ﺍﻋﻢ ﺍﺯ ﻣﺠﻠــﻪ ،ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﻭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺷﺪ.
» ﻧﻴﺮﻭ ﻭ ﺭﺍﺳــﺘﻲ« ،ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ،ﺭﺍﻫﻴﺎﻥ ﻛﻮﻩ ،ﻳﻚ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﺎ
ﻭﺭﺯﺵ ،ﭘﻬﻠﻮﺍﻥ ،ﮔﺎﻡ ،ﺍﺑﺮﺍﺭ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻭ ﺷﻄﺮﻧﺞ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺗﺎ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ
ﭼﻮﻥ »ﺗﺪﺑﻴﺮﺍﻧﻪ ﺳﺒﻘﺖ« ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻤﻠﻪ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻣﻴﺎﻥ ﺗﻮﺭﻕ ﺗﺎﺭﻳﺨﭽﻪ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺣﺎﻛﻲ ﺍﺯ ﺁﻥ
ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﻭﺭﻩ ﺷﻜﻮﻓﺎﻳﻲ ﻧﺸﺮﻳﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻫﻪ 1320ﺍﺳﺖ
ﺯﻳﺮﺍ ﻃﺒﻖ ﺑﺮﺧﻲ ﺁﻣﺎﺭﻫﺎﻱ ﻣﻮﺟﻮﺩ 26ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺸــﺮﻳﻪ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺩﻫﻪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷــﺪﻩ ﻭ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻧﺸﺮﻳﺎﺕ ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﺭﺷﺪ
ﻣﺘﻨﺎﺳﺒﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪﺍﻧﺪ.ﺩﺭ ﺳﺎﻝ 1334ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﻃﺮﺍﺣﻰ ﻧﻮﻳﻦ
ﺑﺮﺍﻯ ﻭﺭﺯﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭﻯ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻓﺮﺍﮔﻴﺮ ﻭﺭﺯﺷﻰ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺯﻳــﺮ ﻧﻈﺮ ﺑﻨﮕﺎﻩ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺗﻰ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻛــﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﭘﺮﺗﻴﺮﺍژﻯ ﺭﺍ
ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻣﻰﻛﺮﺩ ،ﺷﻜﻞ ﮔﺮﻓﺖ.
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ
ﻣﺪﻳﺮﻣﺴﺌﻮﻝ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﻭﺯ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ 29ﺑﻬﻤﻦ ﺩﺭ
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﮔﻔﺖ» :ﺍﻳﻦ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ
ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﺍ -ﺣﺪﺍﻗﻞ
ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻣﻮﻗﺖ -ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ«.
ﺩﺭ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻣﺤﻤﺪﺳــﻌﻴﺪ ﻣﺪﻧﻲ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ » :ﺍﻳﻦ ﺁﺧﺮﻳﻦ
ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﺩﻻﻳﻠﻲ ﻭﺟﻮﺩ
ﺩﺍﺭﺩ؛ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﻭﺯ 19ﺑﻬﻤﻦ ﻣﺎﻩ ﺳﺎﻝ 71ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ
ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﺎ ﺑﻪﻋﺮﺻﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺖ ﻛﻪ ﻫﺪﻑ
ﺍﺳﺎﺳﻲ ﻭ ﺍﺻﻠﻲ ﺁﻥ ﭘﺎﺳــﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺍﻫﺎﻟﻲ ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﻧﻴﺰ
ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺴــﻂ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺍﻳﻦ
ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻣﻬﻢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻭ ﺑﺮ ﭘﺎ ﻛﺮﺩﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻫﻤﺨﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻱ
ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻛﺖ ﻋﻈﻴﻢ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺨﺴﺎﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻮﺩ.
ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺳﺎﻝ ) 18ﺳــﺎﻝ( ﺑﺎ ﻛﻤﺒﻮﺩﻫﺎ ﻭ ﺳﺨﺘﻲﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ
ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻣﺪﻳﻢ ﺗﺎ ﺑﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺩﻭﺵ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﺮﺩﺍﺭﻳﻢ .ﻫﺮﮔﺰ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ
ﻗﺼﺪﻣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻧﺒﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎﺭﻱ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻳﺎ ﺧﺪﺍﻱ ﻧﺎﻛﺮﺩﻩ
ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺁﻥ ﺑﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺒﻨﺪﻳﻢ.
ﻣﺘﺎﺳﻔﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﻭﺭﺯﺵ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﭘﻮﻝ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻭﺍﺭﺩ
ﻓﻀﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻭ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺷﺪ ﺑﻪﺟﺎﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺷﺎﻫﺪ ﺭﺷﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺑﺎﺷﻴﻢ ،ﻧﻈﺎﺭﻩﮔﺮ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺩﺭ ﻭﺭﺯﺵ ﺷﺪﻳﻢ .ﺑﻪﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ
ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻱ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ )ﻣﺜﻞ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻭ (...ﻋﻤﻼ
ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﺻﻠﻲ ﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺮ ﺿﺪ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺧﻮﺩ
ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ .ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺳﺨﺖ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﻓﺸﺎﺭ ﻣﺎﻟﻲ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﻫﻤﺮﺍﻫﻲﻣﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﭘﺎﻛﻲﻫﺎ
ﻭ ﭘﻠﺸﺘﻲﻫﺎ ﺑﻨﻮﻳﺴــﻴﻢ .ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﻭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺧﺎﺻﻲ
ﻧﻜﻨﻴﻢ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻼﺷــﻤﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻭ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ ﻭ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ
ﻗﻠﻢ ﺑﺰﻧﻴﻢ ،ﻫﻤﺎﻥ ﺍﻣﺮﻱ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﺎﻳﻪ ﻣﺒﺎﻫﺎﺕ ﻣﺎﺳﺖ .ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﻢ
ﻛــﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﻛﺜﺮ ﻗﺮﻳﺐ ﺑﻪ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺟﺎﻣﻌــﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﭼﻨﻴﻦ ﺩﻳﺪﮔﺎﻫﻲ ﺍﺯ
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺍﺭﺯﺷــﻲ ﻭ ﻣﻌﺘﺒﺮ ﺩﺍﺭﻧﺪ .ﭼﻨﺪ
ﺭﻭﺯ ﭘﻴﺶ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻫﻤﻴﺸــﮕﻲ ﺧﻮﺩ ﻧﻮﺷﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﺑﻪ
ﺯﻭﺩﻱ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺟﺪﻱ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﺍﻩ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺑﮕﻴﺮﻳﻢ ﻭ ﺍﻣﺮﻭﺯ
ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﺳــﺖ .ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺎﻭﺭﻣﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻫﺪﻑﻫﺎﻱ ﺍﺻﻠــﻲ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﻪ ﻣﺎ ﺭﺍ ﻣﺤﻘﻖ ﻧﻤﻲﻛﻨﺪ.
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻭ ﺧﺎﺗﻤﻪ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﺍ -ﺣﺪﺍﻗﻞ ﺑﻪﻃﻮﺭ
ﻣﻮﻗﺖ -ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ .ﺳﺨﺖ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ
ﺑﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﭘﺮﺑﺎﺭﺗﺮ ﻣﺠﻠﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥﻭﺭﺯﺷﻲ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ
ﻋﺎﺷﻘﺎﻥ ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻋﺰﻳﺰﺍﻧﻲ
ﻛﻪ ﻃﻲ ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻭ ﻫﻤﮕﺎﻡ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺻﻤﻴﻤﺎﻧﻪ ﺗﺸﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﻴﻢ ﻭ
ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﺿﻌﻒﻫﺎ ﻭ ﻛﺎﺳﺘﻲﻫﺎﻱ ﻣﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺑﺰﺭﮔﻮﺍﺭﻱ ﺧﻮﺩ ﺑﺒﺨﺸﻨﺪ
ﻭ ﺩﺭ ﻣﻨﺎﺳﺒﺖﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻭﻳﮋﻩﻧﺎﻣﻪ ﺑﻪﺷﻜﻠﻲ ﺷﺎﻳﺴﺘﻪﺗﺮ
ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﺸﻮﺭﻣﺎﻥ ﺑﺎﺷﻴﻢ«.
ﺩﺭ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻭﺭﺯﺵﺯﺩﮔﻰ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷــﻰ ﺑﺎ ﺗﻴﺮﺍژﻫﺎﻯ
ﺳﻨﮕﻴﻦ ﺩﺳﺖ ﺑﻪﻋﺼﺎ ﺷــﺪﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﺗﻴﺮﺍژ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺑﻪ
ﺳــﺨﺘﻰ ﺑﻪ ﭼﻨﺪ 10ﻫﺰﺍﺭ ﻧﺴﺨﻪ ﻣﻰﺭﺳــﺪ ،ﻧﻔﺲ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻰ
ﻫﻢ ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻤﺮﺍﺭ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﺧﺎﺹ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﻭ ﺣﻔﻆ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻢﺗﻮﺟﻬﻰ ﻋﻤﻮﻡ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻪ
ﺍﻳﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﻗﻄﻌﺎ ﺑﺮﺍﻯ ﻧﺸــﺮﻳﺎﺕ ﺯﺭﺩ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﺎ ﺗﻌﺪﻳﻞ
ﻧﻴﺮﻭ ،ﺍﻫﺪﺍﻱ ﺟﺎﻳﺰﻩ ﺑﺎ ﻗﺮﻋﻪﻛﺸﻰ ،ﺗﺒﻠﻴﻎ ﺷﺮﻁﺑﻨﺪﻯ ﻭ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﻭ ﺍﻗﺴﺎﻡ
ﺣﺮﺑﻪﻫﺎ ﺩﺭﺻﺪﺩ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺍﺯ ﺭﻳﺰﺵ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻧﺸــﺎﻥ ﻫﺴﺘﻨﺪ ،ﻧﻴﺰ
ﺑﻪﻭﻗﻮﻉ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﭘﻴﻮﺳﺖ.
2
ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﻭﺭﺯﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
18ﺳﺎﻝ
ﻭ 10ﺭﻭﺯ
ﺑﻬﻤﻦ ﺍﺳﺪﻱ
ﻋﻀﻮ ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
» ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ....ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ«...
ﻫﻤﻪ ﻣﺮﺩﻡ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻛﺴــﻲ ﻣﻲﺷــﻮﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻛﻠﻤﻪ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺘﻲ
ﺧﺎﺹ ﺍﻋﻼﻡ ﻣﻲﻛﻨﺪ ﻭ...
ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺮﺩﻳﺪ ﺭﻳﺸﻪ ﻫﻤﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﺠﺎ ﺷﻜﻞ
ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﭼﻨﺎﻥ ﺷﺎﺥ ﻭ ﺑﺮﮔﻲ ﻳﺎﻓﺖ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻫﺮﺍﺱ ﺍﻧﺪﺍﺧﺖ.
ﺑﻪﺭﺍﺳــﺘﻲ ﺑﻪ ﻛﺠﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺷﺘﺎﺑﺎﻥ؟ﺳﺎﻝ 1371ﺍﺳﺖ .ﺩﺭ ﺁﻥ ﺍﻳﺎﻡ ﺩﺭ
ﺩﻫﻪ ﻣﺒﺎﺭﻙ ﻓﺠﺮ ﻓﺪﺭﺍﺳﻴﻮﻥﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻣﻮﻇﻒ ﻣﻲﺩﻳﺪﻧﺪ
ﺗﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺭﺍ ﮔﺮﺍﻣﻲ ﺑﺪﺍﺭﻧﺪ.
ﺣﺠــﻢ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﭼﻨﺎﻥ ﺑﺎﻻ ﻣﻲﺭﻓﺖ ﻛﻪ ﺩﺭﺝ ﺁﻥ ﺑﻪ ﺷــﻜﻞ ﻫﻔﺘﮕﻲ
ﭘﺎﺳﺨﻲ ﺑﻪ ﻋﻼﻗﻪﻣﻨﺪﻱﻫﺎﻱ ﺧﻮﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻧﺒﻮﺩ.
ﺣﺪﻭﺩ ﺳــﻲﻭ ﻫﻔﺖ ﺳــﺎﻝ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﻣﺠﻠﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ
ﻣﻲﮔﺬﺷﺖ .ﺗﻮﺍﻥ ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺸــﺮﻳﻪ ﻗﺪﻳﻤﻲ ﺑﻪﮔﻮﻧﻪﺍﻱ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﻣﻲﺷﺪ ﮔﺎﻡ ﺩﺭ ﺭﺍﻫﻲ ﺗﺎﺯﻩ ﮔﺬﺍﺷﺖ .ﺍﺯ ﺁﻥ ﺭﻭ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻓﻮﻕﺍﻟﻌﺎﺩﻩ ﺩﺭ
ﺁﻥ ﺍﻳﺎﻡ ﻧﻬﺎﻝ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻛﺎﺷﺘﻪ ﺷﺪ.
ﻫﺪﻑﻫــﺎﻱ ﺑﺰﺭﮔــﻲ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﻣﺴــﻴﺮ ﺩﺭ ﻧﻈــﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷــﺪﻩ
ﺑﻮﺩ؛»ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻧﻴﺎﺯ ﺭﻭﺯﺍﻧﻪ ﺍﻫﺎﻟﻲ ﻭﺭﺯﺵ ،ﻫﻤﺮﺍﻫﻲ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ
ﺑﺎ ﻣﺘﻮﻟﻴﺎﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺴﻂ ﻭ ﮔﺴﺘﺮﺵ ﺍﻳﻦ ﭘﺪﻳﺪﻩ ﻣﻬﻢ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻲ،
ﺑﺮﭘﺎ ﻛﺮﺩﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻫﻤﺨﻮﺍﻥ ﺑﺎ ﺍﺭﺯﺵﻫﺎﻱ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﻭ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ
ﺣﺮﻛﺖ ﻋﻈﻴﻢ ﻭ ﺗﺎﺭﻳﺨﺴﺎﺯ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﻳﺮﺍﻥ«....ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺳﺎﻝ
1334ﻣﺴﻴﺮ ﻭﺭﻭﺩ ﻭﺭﺯﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺷﻜﻞ ﺳﻨﺘﻲ ﺑﻪ ﻣﺪﺭﻥ ﺭﺍ ﺁﻏﺎﺯ ﻛﺮﺩﻩ
ﺑﻮﺩ ،ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻫﺪﻑﻫﺎﻳﻲ ﺑﺰﺭگﺗﺮ ﻭ ﻣﺘﻌﺎﻟﻲﺗﺮ ﺭﺍ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻛﺎﺭ ﺳﺨﺖ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻭ ﺳﻨﮕﻼﺥﻫﺎﻱ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ ﭘﻴﺶﺭﻭ...
ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺑﺎﻭﺭ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﻚ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﺑﻮﺩ .ﮔﻮﻳﻲ ﻗﺮﺍﺭ
ﺑﻮﺩ ﺍﻧﺴﺎﻥ ﺑﻪ ﭘﺮﻭﺍﺯ ﺩﺭﺁﻳﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻱ ﺗﻌﺠﺐ ﺩﺍﺷﺖ! ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ
ﻧﮕﻴﺮﻳﺪ .ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺭﺍﻳﺎﻧﻪ ﺍﺛﺮﻱ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻧﻪ ﺍﺯ ﺣﺮﻭﻓﭽﻴﻨﻲ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ
ﻣﺪﺭﻥ» ...ﻓﺎﻛﺲ« ﻣﺜﻞ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻳﻚ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩ ﭘﻴﺶ ﭘﺎ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﺭﺩﻩ
ﺧﺎﺭﺝ ﺑﻪ ﺣﺴﺎﺏ ﻧﻤﻲﺁﻣﺪ ﻭ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﭘﻴﺶ ﺭﻭﻱ ﭼﺸﻤﺎﻥ ﺣﻴﺮﺍﻥ ﺍﺯ
ﺩﺭﻳﭽﻪ ﺧﻮﺩ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻣﻲﺩﺍﺩ.ﺻﻔﺤﻪﺑﻨﺪﻱ ﺑﻪ ﺷﻜﻞ ﺳﻨﺘﻲ ﺭﻭﻱ ﻳﻚ
ﻣﺎﻛﺖ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﻣﻲﺷــﺪ .ﻗﻄﻌﺎﺕ ﺑﺮﻳﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺗﻮﺳﻂ ﻗﻴﭽﻲ ﺑﺎ
ﭼﺴﺒﻲ ﻣﺨﺼﻮﺹ )ﻣﻮﻣﻲ( ﺭﻭﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻛﺖﻫﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ ﻭ ...
ﺗﺎﺯﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺩﺭ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮﻳﻦ ﻭ ﻣﺠﻬﺰﺗﺮﻳﻦ ﻣﻮﺳﺴﺎﺕ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺗﻲ
ﺑﻪ ﻭﻗﻮﻉ ﻣﻲﭘﻴﻮﺳﺖ.ﺩﺭ ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺍﺛﺮﻱ ﺍﺯ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱﻫﺎﻱ ﭘﺮﺗﻌﺪﺍﺩ
ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻫﻢ ﺩﺭ ﻣﻴــﺎﻥ ﻧﺒﻮﺩ .ﺍﻳﻦ ﻫﻤﻪ ﺳــﺨﺘﻲ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﻋﺸــﻖ ﻭ
ﻋﻼﻗﻪ »ﻋﺪﺩﻱ« ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ! ﻛﺎﺭ ﺑﺎ ﻳﻜﻲ ،ﺩﻭ ﻭﻗﻔﻪ ﺷــﻜﻞ ﭘﻴﻮﺳــﺘﻪﺍﻱ
ﺑﻪ ﺧﻮﺩ ﮔﺮﻓﺖ.ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ،ﮔﺰﺍﺭﺵ ،ﺧﺒﺮ ،ﺗﺤﻠﻴﻞ ،ﺗﻔﺴــﻴﺮ ،ﻋﻜﺲ،
ﺻﻔﺤﻪﺑﻨــﺪﻱ ،ﺍﺩﻳﺖ ﻭ ﺭﻭﺯ ﺍﺯ ﻧــﻮ ﺭﻭﺯﻱ ﺍﺯ ﻧﻮ...ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﻛﻠﻤﺎﺗﻲ ﺭﺍ ﻛﻪ ﻃﻲ ﻫﺠﺪﻩ ﺳــﺎﻝ ﻭ 10ﺭﻭﺯ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺷﻤﺮﺩ؟ﻫﻤﻪ
ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﻫﺪﻑ ﺑﻮﺩ .ﻫﻤﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺷــﺪ» .ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﺪﺕ ﺍﺻﻼ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎﺭﻱ ﺑﺮ ﺩﻭﺵ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﺎﺷــﻴﻢ ﻳﺎ ﺧﺪﺍﻱ
ﻧﺎﻛﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺁﻥ ﺑﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺒﻨﺪﻳﻢ!«ﺍﺳــﺘﻘﺒﺎﻝ ﻭ ﺍﻗﺒﺎﻝ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﺷﺮﻭﻉ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺧﻮﺩ ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﺗﻜﻴﻪﮔﺎﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﺳﺨﺘﻲﻫﺎﻱ
ﭘﻴﺶﺭﻭ ﺑﻮﺩ.ﺭﻓﺘﻪﺭﻓﺘﻪ ﻓﻀﺎﻳﻲ ﺭﻭﺷــﻦﺗﺮ ﻭ ﺷــﺮﺍﻳﻄﻲ ﻣﻬﻴﺎﺗﺮ ﺑﺮﺍﻱ
ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ.ﺗﺎ ﭼﺸﻢ ﺑﺮ ﻫﻢ ﺯﺩﻳﻢ ﺗﻌﺪﺍﺩ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺍﺯ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﺍﻧﮕﺸــﺘﺎﻥ ﺩﻭ ﺩﺳﺖ ﻫﻢ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺭﻓﺖ.ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻴﻦ
ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺭﺻﺪﺍﻭﺳﻴﻤﺎ ﻭ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪﻥ ﺳﻴﺎﺳﺖﻫﺎﻱ
ﺧﺒﺮﻱ ﻭ ﺧﺒﺮﮔﺰﺍﺭﻱﻫﺎ ﻏﻮﻝ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﻠﻌﻴﺪﻥ ﺧﺒﺮ ﺳﺎﺧﺖ.ﺭﻓﺘﻪ
ﺭﻓﺘﻪ ﺧﺒﺮ ﺧﻮﺏ ﻭ ﺑﺎﺍﺭﺯﺵ ﻛﻴﻤﻴﺎ ﺷــﺪ .ﭘﻮﻝ ﺑﻲﺣﺴﺎﺏ ﻭﺍﺭﺩ ﻭﺭﺯﺵ
ﺷــﺪ .ﻋﺸﻖ ﺑﻪ ﭘﻴﺮﺍﻫﻦ ﻭ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﺑﺎ ﻓﺮﻳﺒﻲ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱﮔﺮﻱ ﺭﻧﮓ
ﺑﺎﺧﺖ.ﻋــﺪﻩﺍﻱ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﺑﻪ ﭘﻮﻝ ﺑﺮﺳــﻨﺪ ﻭ ﻣﺎ ﻧﻪ
ﺣﻜﻢ ﺑﻪ ﻭﺭﻭﺩ ﺑﻪ ﻓﻀﺎﻫﺎﻱ ﺗﺎﺯﻩ ﺭﺍ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﺮﺩﻧﺪ!
ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺍﻟﮕﻮﻫﺎ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻛﺴــﺎﻧﻲ ﺭﻓﺖ ﻛﻪ ﺯﺩﻥ ﻭ ﺑﺮﺩﻥ ﺭﺍ ﺗﺠﻮﻳﺰ
ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ!ﺣﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ،ﻣﺮﺑــﻲ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺧﺎﺹ
ﺩﺍﺷــﺖ .ﺍﻳﻦ ﺍﻣﺮ ﻫﻢ ﺷــﻤﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﺧﺒﺎﺭ ﻗﺮﺍﺭ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﻫﻢ ﺍﺯ
ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺎﻟﻲ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﺩﺍﺭﺩ.ﻭﻗﺘﻲ ﺧﺒﺮﻱ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻮﻟﻴﺪ
ﻛﺮﺩ! ﺑﺎﻳﺪ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻫﺎ ﺭﺷﺪﻱ ﭼﻨﺪ ﺩﻩ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﭘﻮﺭﺳﺎﻧﺖﻫﺎ ﻫﻢ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﻣﻲﺭﻭﺩ .ﺑﺎﻳﺪ ﭘﺎﻱ ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺑﻲﻫﻨﺮ
ﻭ ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﺎﻥ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯ ﻛﺮﺩ.
ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻬﺘﺮ ﻧﻤﻲﺷــﻮﺩ .ﺩﺭ ﺧﻼء ﺑﺰﺭگ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺁﺷﻨﺎ ﺑﻪ
ﻭﺭﺯﺵ ﻛﻪ ﺣﻔﻆ ﻭ ﺑﻘﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﺴﺐ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﻣﻲﺩﻳﺪﻧﺪ،
ﻣﻲﺷــﺪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻲ ﺯﺩ ﻭ ﺑﺮﺩ.ﺧﻮﺏ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳــﺮﻋﺖ ﺑﻪ
ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻱ ﺁﺷﻔﺘﻪ
ﻣﺎﺯﻳﺎﺭ ﻧﺎﻇﻤﻰ
ﻣﺠﺮﻯﻭﻛﺎﺭﺷـﻨﺎﺱﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯﻭﺭﺯﺷـﻰﺳـﻴﻤﺎ
ﻛﻴﻬﺎﻥﻭﺭﺯﺷﻰ ﺳﻬﻢ ﺑﺰﺭﮔﻰ ﺑﻪ ﮔﺮﺩﻥ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺍﻃﻼﻉﺭﺳﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻭﺭﺯﺵ
ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺩﺍﺭﺩ؛ ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ 55ﺳﺎﻝ ﺳﺎﺑﻘﻪ.
ﺧﺒﺮ ﺗﻮﻗﻒ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﻦ ﻧﺎﮔﻮﺍﺭ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ
ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻣﺮﺍ ﺁﺯﺍﺭ ﻣﻲﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻳﺎﺩﺩﺍﺷــﺖ ﺳﺮﺩﺑﻴﺮﻯ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﻰ ﺍﺯ
ﺍﻗﺒﺎﻝ ﻣﺨﺎﻃﺒﺎﻥ ﺑﻪ ﺯﺭﺩﻧﮕﺎﺭﻯ ﻭﺭﺯﺷــﻰ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ
ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳــﻦ ﺯﻣﺎﻥ ﻓﺮﺻﺘﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻃﺮﺡ ﻣﺒﺎﺣﺚ ﺟﺪﻯ ﻭ
ﻣﻜﺎﻥﻫﺎﻳﻲ ﺭﺳﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺎﻟﻲ ﻗﻮﻱ ﻫﺴﺘﻨﺪ .ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺤﻴﻂ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﻧﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻃﻮﻻﻧﻲ ...ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺪﺗﻲ ﺁﻧﺠﺎ ﺑﻮﺩ
ﻭ ﺑﺎ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﻭﻳﮋﻩ ﻣﻜﺎﻥ ﭘﺮ ﺍﺯ ﭘﻮﻝ ﺑﻌﺪﻱ ﺭﺍ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻛﺮﺩ ﻭ...
ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺩﺳــﺖ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ﻫــﻢ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﻓﻀﺎﻱ ﺣﺎﺷــﻴﻪﺍﻱ ﺑﻪ
ﺷﺪﺕ ﺑﺮ ﻣﺘﻦ ﻏﻠﺒﻪ ﻛﻨﺪ .ﺗﻴﺘﺮﻫﺎ ﻭ ﻋﻜﺲﻫﺎﻱ ﺁﻧﭽﻨﺎﻧﻲ ﻭ ﺧﺒﺮﻫﺎﻱ
ﺯﻧﺠﻴﺮﻩﺍﻱ ...ﺧﺒﺮﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻣﺠﺮﺍﻱ ﺧﺎﺹ ﺳﺮﭼﺸــﻤﻪ ﻣﻲﮔﺮﻓﺖ
ﻭ ﺩﺭﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻭ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺫﻫﻦﻫﺎﻱ ﻣﺴﻤﻮﻡ
ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﻫﺮﻛﺲ ﺩﻳﺮﺗﺮ ﺑﻪ ﺁﻥ ﻣﻲﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻣﺘﻬﻢ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺑﻮﺩﻥ ﺍﺯ ﻛﺎﻧﻮﻥ
ﺧﺒﺮ ﻣﻲﺷﺪ ﻭ...
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺠﺪﻩ ﺳﺎﻝ ﺑﺎ ﻛﻤﺒﻮﺩﻫﺎ ﻭ ﺳﺨﺘﻲﻫﺎ
ﻛﻨﺎﺭ ﺁﻣﺪ ...ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻱ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻧــﺎﻡ ﻭﺭﺯﺵ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﭘﻮﻝ
ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﻭﺍﺭﺩ ﻓﻀﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺷﺪ ﺑﻪ ﺟﺎﻱ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺷﺎﻫﺪ ﺭﺷﺪ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﻧﻈﺎﺭﻩﮔﺮ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻫﻢ ﺷﺪﻳﻢ،
ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ ﻛﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻭ ﺍﺑﺰﺍﺭﻫﺎﻱ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ )ﻣﺜﻞ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻭ (...ﻋﻤﻼ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﺻﻠﻲ ﻭ ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ
ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺮ ﺿﺪ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺧﻮﺩ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ.ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ
ﺍﻳﻦ ﺳﺎﻟﻴﺎﻥ ﺳﺨﺖ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻓﺸﺎﺭ ﻣﺎﻟﻲ ﻓﺮﺍﻭﺍﻥ
ﻫﻤﺮﺍﻫﻲﻣﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﭘﺎﻛﻲﻫﺎ ﻭ ﭘﻠﺸــﺘﻲﻫﺎ ﺑﻨﻮﻳﺴﻴﻢ .ﺧﻮﺩ ﺭﺍ
ﻭﺍﺑﺴــﺘﻪ ﺑﻪ ﮔﺮﻭﻩ ﻭ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﻜﻨﻴﻢ ﻭ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻼﺷــﻤﺎﻥ ﺍﻳﻦ
ﺑﺎﺷﺪ ﻛﻪ ﻣﺴــﺘﻘﻞ ﻭ ﺻﺎﺩﻗﺎﻧﻪ ﻭ ﻋﺎﺩﻻﻧﻪ ﻗﻠﻢ ﺑﺰﻧﻴﻢ ،ﻫﻤﺎﻥ ﻛﺎﺭﻱ
ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻣﺎﻳﻪ ﻣﺒﺎﻫﺎﺕ ﻣﺎﺳﺖ.ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺳﺨﺖ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻧﺪ ﺑﺎ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺭﻳﺰﻱ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﭘﺮﺑﺎﺭ ﻣﺠﻠﻪ
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﻋﺎﺷﻘﺎﻥ ﻗﺪﻳﻤﻲﺗﺮﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ
ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻧﻜﻨﻴﻢ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺑﻪ ﺗﻮﻗﻒ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮﺳــﻂ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻭ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪ .ﺗﺤﺮﻳﺮﻳﻪﺍﻱ
ﻛــﻪ ﺑﺎ ﺣﻔﻆ ﺑﺎﻓﺖ ﻛﺎﻣﻞ ﺧﻮﺩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﺑﻌــﺪ ﺑﺎ ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻣﺠﻠﻪ ﻭ
ﭘﺮﺑﺎﺭﺗﺮ ﺷﺪﻥ ﺁﻥ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻭ
ﻓﺮﺍﺯ ﻭ ﻧﺸﻴﺐ ﻭﺭﺯﺵ ﺭﺍ ﺯﻳﺮ ﺫﺭﻩﺑﻴﻦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﺮﺩ.
ﺳﺎﺯﻧﺪﻩ ﺑﺎﻗﻰ ﻧﻤﺎﻧﺪﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣــﻖ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺩﺍﺭﻡ ،ﻭﻟﻰ ﺗﺼﻮﺭﻡ
ﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﻣﻘﺼﺮﺍﻥ ﻛﺎﻫﺶ ﺳــﻠﻴﻘﻪ ﺁﻧﻬــﺎ ﻭ ﺭﻭﻯ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﺑﻪ
ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺳــﻬﻞﺍﻟﻮﺻﻮﻝ ﻭ ﺟﻨﺠﺎﻟﻰ ﺧﻮﺩ ﻣﺎ )ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ( ﻫﺴﺘﻴﻢ .ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻨﻜﻪ
ﺑﺨﺸــﻰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﻧﺸﺮﻳﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺭﺍ ﺑﺪﺍﻧﻴﺪ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ ﺣﻜﻢ ﺗﻮﻗﻒ
ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﻳﻚ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻭﺭﺯﺷــﻰ )ﻛﻪ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻞ ﻣﺎﻟﻰ ﻭ ﺣﺮﻓﻪﺍﻯ
ﺗﻌﻄﻴﻞ ﺷــﺪﻩ( ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﺷــﺶ ﻣﺎﻩ ﺻﺎﺩﺭ ﻛﺮﺩ ﻭ ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻭ ﺻﺎﺣﺐ
ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺁﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﺍﻃﻼﻉ ﺍﺯ ﺟﺮﺍﻳﻢ ﻭ ﺷﻜﺎﻳﺎﺕ ﻭ ﺣﺘﻰ ﺣﻜﻢ ﺩﺍﺩﮔﺎﻩ! ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﺯ
ﺳﺮﮔﻴﺮﻯ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﺁﻥ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ! ﺧﺪﺍ ﻋﺎﻗﺒﺖ ﻫﻤﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻴﺮ ﻛﻨﺪ.
93
3
ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺑﺮﺍﻯ ﺗﻌﻄﻴﻠﻰ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻰ
ﺣﻮﺽ ﺧﺎﻛﻲ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻱ
ﺍﻓﺸﻴﻦ ﺧﻤﺎﻧﺪ
ﭼﻪ ﺩﻝ ﭘﺮﻱ ﺩﺍﺷــﺖ ﭘﻴﺮﻣﺮﺩ ...ﺳــﺮﺩﺑﻴﺮ ﮔﻔﺖ
ﻣﻦ ﺟﺎ ﻧﺪﺍﺭﻡ ،ﺍﻳﻨﻘــﺪﺭ ،ﺧﻼﺻﻪﺍﺵ ﻛﻦ ،ﭼﻘﺪﺭ
ﺩﻟﺨﻮﺭ ﺷﺪﻡ ،ﺧﻮﺏ ﺷــﺪ ﻫﻴﭻﻭﻗﺖ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻧﺪﻳﺪﻡ
ﻭﮔﺮﻧﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺮﺍﻳﺶ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﻣﻲﺩﺍﺩﻡ ﻛﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ
ﺁﻥ ﻫﻤﻪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﮔﻔﺖ ﻭ ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺘﻢ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﺑﻪ ﻳﻚ
ﺳﺘﻮﻥ ﭼﻬﺎﺭﺧﻄﻲ ﺷﺪ .ﻣﻴﺎﻥ ﻳﻚ ﺧﺮﻭﺍﺭ ﺳﺘﻮﻥ
ﺩﻳﮕﺮ ،ﺗﺎﺯﻩ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺳﺘﻮﻥﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ ﻋﻜﺲ ﻫﻢ
ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﻣﺘﻮﻥ ﺩ .ﺍﺳﺪﺍﻟﻠﻬﻲ .ﻋﻜﺴﺶ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻛﺠﺎ
ﻣﻲﺁﻭﺭﺩﻧﺪ ﺁﺧﺮ؟
ﮔﻔﺖ :ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻱ .ﮔﻔﺖ:
ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﻱ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﺧﺎﻃﺮﻩ ﻛﺎﻫﻲﺍﺵ ،ﮔﻔﺖ :ﺧﺎﻃﺮﻩ،
ﻛﺎﻫﻲﺍﺵ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﺻﻒ ،ﮔﻔــﺖ :ﺻﻒ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﺗﻤﺎﻡ
ﺷــﺪﻩ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ ،ﮔﻔﺖ :ﺗﻤﺎﻡ ﺷــﺪﻩ ﻧﺪﺍﺭﻳﻢ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﺑﻴﺎ
ﺑــﺎ ﻫﻢ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ .ﮔﻔــﺖ :ﺑﻴﺎ ﺑﺎ ﻫــﻢ ﺑﺨﻮﺍﻧﻴﻢ؟ ﮔﻔﺘﻢ:
ﺗﺎ ﺷــﻨﺒﻪ ﺑﻌﺪ ،ﮔﻔﺖ :ﺗﺎ ﺷــﻨﺒﻪ ﺑﻌﺪ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﻛﻴﻬﺎﻥ
ﻭﺯﺷﻲ ،ﮔﻔﺖ :ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ؟ ﮔﻔﺘﻢ :ﻋﺸﻖ ،ﮔﻔﺖ:
ﺧﺒﺮﺩﺍﺭﻱ ﻋﺸــﻘﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﻛﺮﺩ ...ﮔﻔﺘﻢ :ﺍ ِ ...ﻓﻘﻂ ﻳﻚ
»ﺍ ِ« ﻭ ﻧﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻴﺸﺘﺮ ،ﻧﺎﺭﺍﺣﺖ ﺷﺪﻡ ،ﺑﺮ ﺳﺮ ﻧﻜﻮﺑﻴﺪﻡ،
ﺍﺷﻚ ﻧﺮﻳﺨﺘﻢ ،ﺣﺘﻲ ﺗﻌﺠﺐ ﻧﻜﺮﺩﻡ ،ﻓﻘﻂ ﻳﻚ »ﺍ ِ« ﻭ
ﻧﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺑﻴﺸﺘﺮ ،ﺁﺧﺮ ﭼﺮﺍ؟
ﻛﻴﻬﺎﻥﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺭﻙ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺴﻞ ﻣﻦ
ﺍﺳﺖ ،ﮔﻮﺷﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﻫﻮﻳﺖ ﺁﻥ ...ﺍﮔﺮ ﻧﮕﻮﻳﻢ ﻫﻤﻪ ،ﺍﻛﺜﺮ،
ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﭼﺸــﻤﺎﻧﻤﺎﻥ ﺯﺑﺎﻥ ﺁﻥ ﮔﻨﺞ ﻛﺎﻫﻲ ﺍﺳــﺖ،
ﻫﻤﺎﻥ ﮔﻨﺞ ﻛﺎﻏﺬﻱ ﻛﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻪ ﻫﻔﺘﻪ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﻭﺍژﻩ
ﺑﻪ ﻭﺍژﻩﺍﺵ ﺭﺍ ﻗﻮﺭﺕ ﻣﻲﺩﺍﺩﻳﻢ ﺑﻲﺁﻧﻜﻪ ﺣﺘﻲ ﻳﻚ ﺧﺶ
ﺭﻭﻳﺶ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﺭﻭﻱ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻗﺒﻠﻲ ﻣﻲﮔﺬﺍﺷﺘﻴﻢ،
ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺷﻤﺎﺭﻩ ،ﺍﺯ ﺍﻭﻝ ﺳﺎﻝ ...ﮔﻨﺞ ﻣﻦ ﻛﺠﺎﺳﺖ؟
ﮔﻨﺞ ﻣﺎ ﻛﺠﺎﺳــﺖ؟ ﺩﺭ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺳﺒﺎﺏﻛﺸﻲ ﺑﻴﻦ ﺍﻳﻦ
ﺧﺎﻧﻪﻫﺎﻳــﻲ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﺑــﺮﺍﻱ ﺧﺎﻃﺮﻩﻫﺎ ﺟــﺎ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ،
ﮔﻢﺷﺎﻥ ﻛﺮﺩﻳﻢ؟ ﻣﺮﺩ ﺭﻓﺘﮕﺮ ﭼﻪ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﻣﻴﺎﻥ
ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭﺗﻦ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻛﺎﻏﺬ ﺑﺎﻃﻠﻪ ﭘﺮ ﺍﺳــﺖ ،ﻛﻮﺩﻛﻲ ﻣﻦ،
ﻛﻮﺩﻛﻲ ﻣﺎ ،ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻲ ﻣﻦ ،ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻲ ﻣﺎ ﺧﻮﺍﺑﻴﺪﻩ...
ﺭﺿﺎ ﺩﻭﺳﺘﻢ ﺑﻮﺩ ،ﺭﺿﺎ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﺴﺖ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﻣﺮﻛﺰ
ﻛﺮﺩﺳــﺘﺎﻥ ،ﺷــﻬﺮﻛﺮﺩ ﻧﻴﺴــﺖ؟ ﺭﺿﺎ ﻓﻜﺮ ﻣﻲﻛﺮﺩ
ﻛﺮﻣﺎﻥ ﺷﻬﺮﻱ ﺍﺳﺖ ﺩﺭ ﻫﻤﺴﺎﻳﮕﻲ ﻛﺮﻣﺎﻧﺸﺎﻩ ...ﺭﺿﺎ
ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﺴﺖ ﺧﻴﻠﻲ ﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ؟ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﺿﺎ ﺳﺨﺖ ﺑﻮﺩ
ﻛﻪ ﻋﺪﺩ 1/648/195ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﻛﻨﺪ .ﺭﺿﺎ ﺍﺯ ﺟﻐﺮﺍﻓﻲ
ﻣﺘﻨﻔﺮ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﻭژ ﺍﺳــﻢ ﺷــﻬﺮﻱ
ﺍﺳــﺖ ﺩﺭ ﺑﻠﮋﻳﻚ ﻛﻪ ﺗﻴﻤﻲ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻪ ﻧﺎﻡ ﺍﻑ.ﺙ.ﺑﺮﻭژ.
ﻣﺎﺭﺳﻲ ﺑﻨﺪﺭﻱ ﺍﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﻫﺎﻣﺒﻮﺭگ ،ﺑﺎﻭﺍﺭﻱ ﺍﺳﻢ ﺍﻳﺎﻟﺘﻲ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ
ﺷــﻬﺮ ﻣﻮﻧﻴﺦ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺳﺖ ،ﺭﻡ ﻭ ﻻﺗﺰﻳﻮ ،ﺍﻳﻨﺘﺮﻣﻴﻼﻥ ،ﻣﻨﭽﺴﺘﺮ،
ﻟﻴﻮﺭﭘﻮﻝ ،ﺳﺎﺋﻮﭘﻮﻟﻮ ﻭ ...ﺍﻳﻦ ﺍﺳﻢﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﺪﻭﻥ ﻟﻜﻨﺖ ﺣﻔﻆ ﻣﻲﻛﺮﺩ.
ﺑﻬﺰﺍﺩ ﻫﻤﻜﻼﺳﻲﺍﻡ ﺑﻮﺩ .ﺑﻬﺰﺍﺩ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﻗﺎﻃﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ
ﻧﺎﺩﺭﺷــﺎﻩ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻨﺪ ﺣﻤﻠــﻪ ﻛﺮﺩ ﻳﺎ ﺳــﻠﻄﺎﻥ ﻣﺤﻤﻮﺩ ﻏﺰﻧﻮﻱ.
ﺷﺎﻳﺪ ﻫﻢ ﻫﺮ ﺩﻭ ...ﺑﻬﺰﺍﺩ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﺴﺖ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻓﺘﺤﻌﻠﻲﺷﺎﻩ ﺧﺎﺋﻦﺗﺮ
ﺑﻮﺩ ﻳﺎ ﻧﺎﺻﺮﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷــﺎﻩ .ﺍﻭ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﻳﺎﺩﺵ ﻣﻲﺭﻓــﺖ ﻛﻪ ﻫﮕﻤﺘﺎﻧﻪ
ﭘﺎﻳﺘﺨﺖ ﻣﺎﺩﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻳﺎ ﻫﺨﺎﻣﻨﺸﻴﺎﻥ .ﺍﮔﺮ ﺍﺯﺵ ﻣﻲﭘﺮﺳﻴﺪﻱ ﺁﺧﺮﻳﻦ
ﭘﺎﺩﺷــﺎﻩ ﺻﻔﻮﻳﻪ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﻮﺩ؟ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻧﻮﻙ ﺯﺑﺎﻧﺶ ﺑﻮﺩ ﺍﻣﺎ ﺟﻠﻮﺗﺮ
ﻧﻤﻲﺁﻣﺪ.
ﺑﻬﺰﺍﺩ ﺍﺳــﻢﻫﺎ ﺭﺍ ﻗﺎﻃﻲ ﻣﻲﻛﺮﺩ ،ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺭﺍ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﻤﻲﺩﺍﺷﺖ ﺍﻣﺎ
ﺧﻮﺏ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺖ ﻛﻪ ﺁﻗﺎﻱ ﮔﻞ ﺟﺎﻡﺟﻬﺎﻧﻲ 1978ﻣﺎﺭﻳﻮ ﻛﻤﭙﺲ
ﺑﻮﺩ ﻳﺎ ﻛﺎﭘﻴﺘﺎﻥ ﺗﻴﻢ ﻣﻠﻲ ﺁﻟﻤﺎﻥ ﻏﺮﺑﻲ ﺩﺭ ﺟﺎﻡﺟﻬﺎﻧﻲ 1974ﻓﺮﺍﻧﺘﺲ
ﺑﻜﻦﺑﺎﻭﺋﺮ .ﺍﻭ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺩﺳﺖ ﺷﻜﺴﺘﻪ
ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﺎ ﺁﺧﺮ ﺑﺎﺯﻱ ﺩﻭﺍﻡ ﺁﻭﺭﺩ .ﻃﻮﺭﻱ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺍﻧﮕﺎﺭ ﺧﻮﺩﺵ ﺁﻧﺠﺎ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻭ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺭﺍ ﺣﻔﻆ ﺑﻮﺩ ،ﻫﻤﻪ ﺍﺳﻢﻫﺎ ﺭﺍ ،ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺩﺭﺳﺖﺷﺎﻥ ،ﺍﮔﺮ
ﺑﻬﺶ ﺭﻭ ﻣﻲﺩﺍﺩﻱ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺗﻤﺎﻡ ﮔﻞﻫﺎﻱ ﭘﻠﻪ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻳﺖ ﺑﺸﻤﺎﺭﺩ،
ﻫﺮ 1284ﮔﻞ ﺭﺍ!
ﻭﺣﻴــﺪ ﻓﺎﻣﻴﻞﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ ،ﺿﺮﺏ ﺑﺮﺍﻳــﺶ ﻣﺼﻴﺒﺖ ﺑﻮﺩ .ﺑﻠﺪ ﻧﺒﻮﺩ
ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺴﻮﻡ ﻋﻠﻴﻪﻣﺸﺘﺮﻙ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﺴﺖ ﭼﺮﺍ ﻳﻚ
ﻣﻴﻠﻴﺎﺭﺩ ﺑﻪ ﺗﻮﺍﻥ ﺻﻔﺮ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﻳﻚ ،ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﻣﻲﮔﻔﺖ ﻣﻐﺰﺵ
ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻳﺎﺿﻲ ﻧﻤﻲﻛﺸﺪ ﺍﻣﺎ ﺑﻠﺪ ﺑﻮﺩ ﺣﺴﺎﺏ ﻛﻨﺪ ﻛﻪ ﻓﺮﺷﺎﺩ ﭘﻴﻮﺱ
ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺪ ﮔﻞ ﺑﺰﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﺯ ﭘﺎﺭﺳــﺎﻝ ﺁﻗﺎﻱ ﮔﻞﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﻭ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺖ
94
ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﭼﻪ ﻛﺴــﻲ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﻻﺧﺮﻩ ﻳﻚ
ﻧﻔــﺮ ﮔﻔﺘﻪ ﻛﻪ »ﺗﻌﺪﺩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣــﺪ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮﺍﻱ
ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻫﻴﭻ ﻓﺮﻗﻲ ﺑﺎ ﻧﺒﻮﺩﻥ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﻧﺪﺍﺭﺩ« ﺭﺍﺳﺖ ﮔﻔﺘﻪ ﺩﻟﻴﻠﺶ ﻫﻢ ﺗﻌﺪﺩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺣﺪ
ﻧﺸﺮﻳﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﻭﻱ ﻛﻴﻮﺳﻚﻫﺎﺳﺖ .ﺁﻧﻘﺪﺭ
ﺯﻳﺎﺩ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﮔﺰﻳﻨﺶ ﻭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ
ﻧﻤﻲﻛﺸﺪ ،ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺻﻼ ﺩﻳﺪﻩ ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ
ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺑﻜﺸﺪ...
ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻣﺎ ﻓﺮﻕ ﺩﺍﺷــﺖ ،ﻓﻘﻂ ﺑﻴﻦ ﺩﻭ ﮔﺰﻳﻨﻪ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻲ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻲ ،ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺍﻭﻝ
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ،ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺩﻭﻡ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷــﻲ.
ﭘــﻮﻝ ﺗﻮﺟﻴﺒﻲ ﺁﻧﻘــﺪﺭ ﻧﺒﻮﺩ ﻛــﻪ ﺑﺘﻮﺍﻧﻲ ﮔﺰﻳﻨﻪ
ﺳــﻮﻣﻲ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻣﺘﺼﻮﺭ ﺷــﻮﻱ ﻭ ﺭﻭﻱ »ﻫﺮ ﺩﻭ«
ﻛﻠﻴﻚ ﻛﻨــﻲ !...ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻦ ﻭ ﺧﻴﻠﻲﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮ
ﻛﻴﻬﺎﻥﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺑﻮﺩ .ﺩﻟﻴﻠــﺶ ﺭﺍ ﻫﻢ ﻫﻴﭻ ﻭﻗﺖ
ﻧﻔﻬﻤﻴﺪﻡ .ﺁﺧﺮ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻛﺎﻏﺬ ﻣﺮﻏﻮﺏﺗﺮﻱ
ﺩﺍﺷــﺖ ،ﻋﻜﺲﻫﺎﻳﺶ ﻗﺸــﻨﮓﺗﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ...
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﻣﻲﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ،ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﮔﺮ ﺗﻤﺎﻡ
ﻧﺸﺪﻩ ﺑﻮﺩ.
ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﭼﻨﺪ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ ﺑﺪﻫﺪ ﻭ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﭼﻨﺪ
ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺗﺎ ﺟﺸﻦ ﺑﮕﻴﺮﺩ .ﺍﻭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺣﺴﺎﺏ ﻛﻨﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ
ﺑﻪ ﻗﺎﻋــﺪﻩ ﮔﻞﺯﺩﻩ ﺩﺭ ﺧﺎﻧﻪ ﺣﺮﻳﻒ ﺗﻴﻢ ﻣﻠﻲ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﺮﮔﺸــﺖ
ﭼﻨﺪ ﭼﻨﺪ ﻛﻨــﺪ ﺗﺎ ﺻﻌﻮﺩ ﻛﻨــﺪ ...ﺁﻗﺎﻱ ﺟﻬﺎﻧــﻲ ﻣﻌﻠﻢﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ،
ﻣﻌﻠﻢ ﺍﻧﮕﻠﻴﺴــﻲ ،ﻣﻲﺧﻮﺍﺳــﺖ ﺑﮕﻮﻳﺪ newﻳﻌﻨﻲ ﺗﺎﺯﻩ ،ﺟﺪﻳﺪ.
ﺑﻲﺍﺧﺘﻴــﺎﺭ ﻣﻲﮔﻔــﺖ :ﻣﺜﻞ ﻧﻴﻮﻛﺎﺳــﻞ ﻳﻌﻨﻲ ﻗﻠﻌﻪ ﺗــﺎﺯﻩ ...ﻭ ﻣﺎ
ﻓﻬﻤﻴﺪﻳﻢ newﻳﻌﻨﻲ ﭼﻪ ،ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺁﻟﻦ ﺷﻴﺮﺭﺍ .ﺁﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﻫﻨﻮﺯ
ﺷــﺒﻜﻪ ﺳﻪ ﻧﺒﻮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺁﻥ ﺳــﻪ ﺧﻄﻲ ﻛﻪ ﺯﻳﺮ ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ »ﺯﻧﺪﻩ«
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎﺭﺍﻧﺖ ﻛﻨﺪ .ﻓﻮﻗﺶ ﻳﻚ ﻭﺭﺯﺵ ﻭ ﻣﺮﺩﻡ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻳﻚ ﭘﺨﺶ
ﻣﺴــﺘﻘﻴﻢ ﻫﻔﺘﮕﻲ ﻫﺮ ﭼﻪ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺘﻴﻢ ﺍﺯ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﻮﺩ ﻭ
ﺑﺲ .ﻣﻄﺎﻟﺐ ﺭﺍ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﺪﻳــﻢ ،ﻋﻜﺲﻫﺎ ﺭﺍ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻲﻛﺮﺩﻳﻢ ﻭ ﺑﻘﻴﻪ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺭﻭﻳﺎ ﻣﻲﺳــﺎﺧﺘﻴﻢ.
ﺗﺎ ﮔﻔــﺖ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻳﺎﺩ ﺩﻭ ﻧﻔــﺮ ﺍﻓﺘﺎﺩﻡ ،ﺍﻭﻟــﻲ ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ
ﻟﻄﻴﻒ ﻭ ﺩﻭﻣﻲ ﺩ .ﺍﺳــﺪﺍﻟﻠﻬﻲ .ﻣﻨﻮﭼﻬﺮ ﻟﻄﻴﻒ ،ﻛﺸﺘﻲﻧﻮﻳﺴﻲ ﻛﻪ
ﺯﻳﺒﺎ ﻣﻲﺧﻨﺪﻳﺪ ﻭ ﭼﻮﻥ ﺍﻳﻦ ﺭﺍ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺖ ﻫﻤﻴﺸــﻪ ﻣﻲﺧﻨﺪﻳﺪ ﻭ
ﺩ.ﺍﺳــﺪﺍﻟﻠﻬﻲ ،ﻫﻤﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺷــﻴﻔﺘﻪﺍﺵ ﺑــﻮﺩﻡ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭﻱ؛ ﻫﻤﺎﻥ ﻛﻪ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺣﻜﺎﻳﺎﺕ ﮔﻠﺴﺘﺎﻥ ﺳﻌﺪﻯ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ 3-5-2ﻭﺻﻞ
ﻛﻨﺪ ﻭ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻱ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻳﻚ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻳﺎﺩﻡ ﻧﻤﻲﺭﻭﺩ
ﺭﻭﺯﻫــﺎﻱ ﺍﻭﻝ ﻛﺎﺭ ﺩﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺭﺍ .ﺳــﺮﺩﺑﻴﺮ ﮔﻔﺖ» :ﺑﻪ
ﺍﺳــﺪﺍﻟﻠﻬﻲ ﺯﻧﮓ ﺑﺰﻥ ﻭ ﻣﻘﺎﻟﻪﺍﻱ ﺍﺯﺵ ﺑﺨــﻮﺍﻩ «.ﺯﻧﮓ ﺯﺩﻡ ،ﺻﺪﺍﻳﻲ
ﺭﻧﺠﻮﺭ ﺍﺯ ﭘﺸﺖ ﺗﻠﻔﻦ ﮔﻔﺖ» :ﭘﺴﺮﻡ ﻣﻦ ﺧﻴﻠﻲ ﻭﻗﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﭼﻴﺰﻱ
ﻧﻤﻲﻧﻮﻳﺴﻢ .ﻣﻦ ﺩﻳﻜﺘﻪ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺗﻮ ﺑﻨﻮﻳﺲ «.ﺍﻭ ﮔﻔﺖ ،ﻣﻦ ﻧﻮﺷﺘﻢ،
ﺧﺒﺮ ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﺷــﺘﺒﺎﻩ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ،ﻋﺸﻖ
ﻣــﻦ ﺗﻤﺎﻡ ﻧﻜﺮﺩﻩ ،ﻋﺸــﻖ ﻣﺎ ﻫﻨﻮﺯ ﺯﻧﺪﻩ ﺍﺳــﺖ.
ﻧﻔﺲ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪ ،ﺩﺭﺳــﺖ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺧﻴﻠﻲ ﻭﻗﺖ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺧﺒﺮﻱ
ﺍﺯﺵ ﻧﻤﻲﮔﻴﺮﻳﻢ ﻭ ﺑﻪﺳــﺮﺍﻏﺶ ﻧﻤﻲﺭﻭﻳﻢ ﺍﻣــﺎ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺯﻧﺪﻩ ﺑﻮﺩﻧﺶ
ﺟﺎﻱ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻱ ﺍﺳﺖ .ﺭﺍﺳــﺘﺶ ﺭﺍ ﺑﺨﻮﺍﻫﻴﺪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﺮﺍﻱ
ﻣﺎ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺠﻠﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ،ﺑﻪ ﺁﻥ ﻓﺮﻡ ﻭ ﺻﻮﺭﺕ ﻣﻨﺘﺸــﺮ ﺷﺪﻩ
ﺩﺭ ﺩﻫــﻪ ﺷــﺼﺖ ،ﻫﻤﺎﻥ ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺳــﻤﺶ ﺭﺍ ﻣﻲﺷــﻨﻮﻳﻢ ﻓﻮﺭﻱ
ﺷــﻴﺮﺟﻪ ﻣﻲﺯﻧﻴﻢ ﺩﺭ ﺣﻮﺽ ﺧﺎﻛﻲ ﻧﻮﺳــﺘﺎﻟﮋﻱ ...ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻛﻴﻬﺎﻥ
ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﺴﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ،ﻧﻪ ﻣﺠﻠﻪ ﺁﻥ ،ﻧﻪ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﺁﻥ ...ﻣﺘﺎﺳﻒ ﺑﺎﻳﺪ
ﺑﻮﺩ .ﺍﻓﺴــﻮﺱ ﺑﺎﻳﺪ ﺧﻮﺭﺩ ،ﻣﺜﻞ ﻫﺮﺑﺎﺭ ﻛﻪ ﺧﺒﺮ ﺑﺴــﺘﻪ ﺷــﺪﻥ ﻳﻚ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻣﻲﺭﺳــﺪ ،ﺟﻬﺎﻥ ﻓﻮﺗﺒــﺎﻝ ،ﺩﻧﻴﺎﻱﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ،ﺻﺒﺢ ﻭ ﻭﺭﺯﺵ،
ﺗﻮپﻭﺭﺯﺷﻲ ،ﻧﮕﺎﻩﻭﺭﺯﺷﻲ ﻭ ...ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ
ﻳﻜﻲ ،ﺩﻭ ﺳــﺎﻝ ﺍﺧﻴﺮ ﺍﺯ ﺭﻭﻱ ﻛﻴﻮﺳــﻚﻫﺎ ﻣﺤﻮ ﺷﺪﻩﺍﻧﺪ ،ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﻪ
ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺘﺎﺳــﻒ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﻭ ﺍﻓﺴــﻮﺱ ﺧﻮﺭﺩﻳﻢ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﺎﺳﻒ ﻭ ﺍﻓﺴﻮﺱ
ﺗﺎ ﺁﻧﺠﺎ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺛﻴﻪﻧﮕﺎﺭﻱ ﺑﺮﺳﺪ .ﺭﻭﺯﻱ ﺑﻪ ﻣﺮﺛﻴﻪ ﻣﻲﺭﺳﻴﻢ
ﻛﻪ ﺧﺒﺮ ﺑﺮﺳــﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺷــﻤﺎﺭﻩ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﺍﺳــﺖ.ﺍﮔﺮ ﻧﻴﻤﻪ ﭘﺮﻟﻴﻮﺍﻥ ﺭﺍ ﻧﮕﺎﻩ ﻛﻨﻴﻢ ،ﺷــﺎﻳﺪ ﺗﻌﻄﻴﻠــﻲ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ
ﻛﻴﻬﺎﻥﻭﺭﺯﺷﻲ ﻳﻚ ﺭﺟﻌﺖ ﺑﻪ ﺍﺻﻞ ﻭ ﺟﺴﺘﻦ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻭﺻﻞ ﺑﺎﺷﺪ .ﺍﺻﻞ
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﻣﺪﺭﻥ ﻭ ﭘﻴﺸﺮﻭ ﺍﺳﺖ .ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪﺍﻱ ﻛﻪ
ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺟﺎﻳﺶ ﺧﺎﻟﻲ ﺍﺳــﺖ ...ﺍﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﻟﻴﻮﺍﻥ ﻧﻴﻤﻪﺧﺎﻟﻲ ﻫﻢ ﺩﺍﺭﺩ.
ﺷــﺎﻳﺪ ﻓﺮﺻﺘﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﺷــﺪﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻓﻜﺮ ﻛﺮﺩﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻴﻤﻪ ﺧﺎﻟﻲ ﺑﺎ
ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﮔﺮ ...
ﺳﺮﺩﺑﻴﺮ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻗﻮﻝ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﭘﺲ ﺭﻭﻱ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ
ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷــﺖ ،ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﺷــﻮﻳﻢ ...ﻫﻤﻴﺸﻪ
ﻣﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭ ﺑﻮﺩ.
4
ﺗﻌﻄﻴﻠﻲ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ
ﺁﻳﻨﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﻏﻼﻣﺤﺴﻴﻦ ﺷﻌﺒﺎﻧﻲ
ﻣﺪﻳﺮ ﻣﺴﺌﻮﻝ ﻣﺠﻠﻪ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ
- 1ﺗﺎﺭﻳﺦ ،ﺁﻳﻨﻪ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ ﺍﺳﺖ .ﻫﻢ ﺑﻪ
ﻣﺎ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺎﻧﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﭼﻪ ﻫﺴﺘﻴﻢ
ﻭ ﻫﻢ ﻣــﺎ ﺭﺍ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻛﻪ ﭼﻪ ﺑﺎﻳﺪ
ﺑﺎﺷــﻴﻢ ﻭ ﭼﮕﻮﻧــﻪ ﺭﺍﻫﻲ ﺭﺍ ﻃــﻲ ﻛﻨﻴﻢ.
ﺁﺩﻣﻴﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺑﻲﻫﻮﻳﺖ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ
ﺳﺮﮔﺮﺩﺍﻥ .ﺍﻳﻦ ﻣﻬﻢ ﺑﺮ ﺳﺎﻳﺮ ﻋﺮﺻﻪﻫﺎ ﻧﻴﺰ
ﺻﺪﻕ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺍﻧﺪﻳﺸــﻪﺍﻱ
ﺳﺨﻦ ﮔﻔﺖ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﻜﻪ ﺑﺎ ﺗﺎﺭﻳﺦ ﺁﻥ ﺁﺷﻨﺎﻳﻲ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻥ
ﺑﻪ ﺭﺍﻫﻲ ﺍﺻﻮﻟﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻞ ﻣﺸﻜﻞ ﻳﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﺑﺪﻭﻥ ﺁﻧﻜﻪ
ﺭﻳﺸﻪﻳﺎﺑﻲ ﻛﻨﻴﻢ ﭼﮕﻮﻧﮕﻲ ﺑﻪﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻥ ﺗﺎﺭﻳﺨﻲ ﺁﻥ ﺭﺍ.
ﻭﺭﺯﺵ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻗﺎﻋﺪﻩ ﻣﺴﺘﺜﻨﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻭ ﺍﮔﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﻭ ﺑﻨﺎﻱ ﺍﺻﻼﺡ
ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﺑﻲﻧﻴﺎﺯ ﻧﻴﺴــﺘﻴﻢ ﺗــﺎ ﺑﺒﻴﻨﻴﻢ ﭘﻴﺶﺗﺮﻫﺎ ﭼﻪ
ﻣﺸﻜﻼﺗﻲ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ ﻭ ﻗﺒﻠﻲﻫﺎ ﺁﻥ ﺭﺍ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺣﻞ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺁﻳﺎ
ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻌﻀﻼﺕ ﺩﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﺮﻳﺒﺎﻥ ﻫﺴﺘﻴﻢ ﻳﺎ ﺧﻴﺮ؟
ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺯﺍﻭﻳﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺁﻳﻨﻪ ﻭ ﺁﻣﻮﺯﮔﺎﺭ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ
ﺗﺎ ﻫﻤﻪ ﻣﺎ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﻈﺎﺭﻩ ﻛﻨﻴﻢ 55 .ﺳــﺎﻝ ﻳﻌﻨﻲ ﺳﻔﻴﺪ ﺷﺪﻥ
ﺭﻳﺶﻫﺎ ﻭ ﻣﻮﻫﺎ ﻭ ﺭﺳﻴﺪﻥ ﺑﻪ ﭘﺨﺘﮕﻲﺍﻱ ﻛﻪ ﺣﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺳﺖ ﺧﺎﻣﺎﻥ
ﺭﺍ ﺑﮕﻴــﺮﺩ ﻭ ﺭﺍﻩ ﻭ ﭼﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻨﻤﺎﻳﺎﻧﺪ .ﺍﻣــﺮﻭﺯ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﺎ ﺑﺎ
ﻛﺜﺮﺕ ﻧﺸﺮﻳﺎﺕ ﻭ ﻧﻮﻳﺴﻨﺪﮔﺎﻥ ﺟﻮﺍﻥ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺍﺳﺖ .ﺍﻳﻦ ﻧﺴﻞ ﭘﺮﺷﻮﺭ
ﻧﻴﺎﺯﻣﻨﺪ ﻣﺮﺟﻊ ﻭ ﭘﻴﺮ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺗﺼﻮﺭ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﺎﻳﺪ
ﺍﻳﻦ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﻛﻨﺪ.
ﮔﺮﺩﺍﻧﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻌﺰﺯ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻭﺯﻳﻦ ﺑﺎﻳﺪ ﻋﻨﺎﻳﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﻏﻮﻏﺎ ﻭ ﺑﻠﻮﺍﻱ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﺩﻻﻳﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻲﺩﺍﻧﻨﺪ ﻭ ﻣﻲﺩﺍﻧﻴﻢ ﻓﻀﺎﻱ
ﺣﻀﻮﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﻧﺸــﺮﻳﺎﺗﻲ ﭼﻮﻥ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﻭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ ﺗﻨﮓ
ﺷــﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﭘﺲ ﺑﺎﻳﺪ ﻓﺎﺭﻍ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺟﻨﺠﺎﻝﻫﺎ ﻛﻪ ﻣﻌﻠﻮﻝ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ
ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﻫﻤﺎﻥ ﻋﻬﺪ ﻗﺪﻳﻢ ﭘﺎﻳﺒﻨﺪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ ﻫﻤﺎﻥ ﻣﺸﻲ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ
ﺩﻫﻨﺪ .ﭼﻨﺎﻧﻜﻪ ﺁﻥ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻭﺯﻳﻦ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
- 2ﻣــﻦ ﺑﺎ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﺳــﻪ ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺩﺍﺷــﺘﻢ .ﻧﺨﺴــﺖ
ﺑﺎﺯ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﺑﻪ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻧﻮﺟﻮﺍﻧﻲ ﻭ ﺟﻮﺍﻧﻲ ﻛﻪ ﻓﻘﻂ ﺩﻭ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﻭﺭﺯﺷﻲ
ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺷــﺖ ﻭ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ﺭﻭﺣﻲ ﻣﻦ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺟﻤﺎﻝ ﻭﺭﺯﺵ ﺭﺍ ﻛﻪ
ﻣﻌﺸﻮﻗﻲ ﺩﻟﻨﺸــﻴﻦ ﺑﻮﺩ ﺩﺭ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﺷﺎ ﻧﺸﻴﻨﻢ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻻﺑﻪﻻﻱ
ﺻﻔﺤــﺎﺕ ﻭ ﻋﻜﺲﻫﺎ ﺑﺒﻴﻨﻢ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ،ﻧﺸــﺮﻳﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﻳﻚ
ﻣﻨﺒﻊ ﺭﺟﻮﻉ ﺑﻮﺩ.
ﻣﻮﺍﺟﻬﻪﺩﻭﻣﻢﺑﻪﻫﻨﮕﺎﻣﻲﺑﺎﺯﻣﻲﮔﺮﺩﺩﻛﻪﺩﺭﺳﺎﺯﻣﺎﻥﺗﺮﺑﻴﺖﺑﺪﻧﻲ
ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺩﺍﺷﺘﻢ ﻭ ﺷﻨﺒﻪﻫﺎ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺑﻪ ﺩﻓﺘﺮ ﻣﻲﺁﻣﺪ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ
ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﺍﺗﻲ ﻣﻲﮔﺸــﺘﻢ ﻛﻪ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﮔﺎﻩ ﺗﻨﺪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﮔﺎﻩ ﻟﻄﻴﻒ ﻭ
ﮔﺎﻩ ﺍﺯ ﺳﺮ ﺩﺭﺩ ﻭ ﮔﺎﻩ ﺍﺯ ﺳﺮ ﻧﺎﺭﺍﺣﺘﻲ .ﻫﻤﻴﻦ ﻧﻮﺷﺘﻪﻫﺎ ﺳﺒﺐ ﻣﻲﺷﺪ ﻛﻪ
ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﻭﺭﺯﺵ ﻣﺮﺍﻗﺒﺖ ﺧﺎﺻﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻋﻤﺎﻝ ﺧﻮﺩ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﻭ
ﺍﺯ ﺭﺍﻫﻜﺎﺭﻫﺎﻱ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﻬﺮﻩ ﺑﺒﺮﻧﺪ .ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺮﻳﻪ ﺑﺮﺍﻱ
ﻣﻦ ﺣﻜﻢ ﻳﻚ ﻧﺎﻇﺮ ﺭﺍ ﺩﺍﺷﺖ.
ﻣﻮﺍﺟﻬﻪ ﺳــﻮﻡ ﻛﻪ ﺗﺎﻛﻨﻮﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺭﺩ ﺍﺯ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ ﻛﻪ
ﻗﻀﺎﻱ ﺭﻭﺯﮔﺎﺭ ﻣﻦ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﺁﻥ ﻳﺎﺭ ﺩﻳﺮﻳﻨﻪ ﻳﻌﻨﻲ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ
ﺭﺳــﺎﻧﺪ .ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺳﺮﺑﻠﻨﺪﻱ ﺁﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻼﺵ ﻣﻲﻛﺮﺩﻡ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻤﻲ ﺷﺪ ﻣﮕﺮ ﺁﻧﻜﻪ ﻧﮕﺎﻫﻲ ﺩﻗﻴﻖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺑﻪ ﺣﺮﻳﻒ
ﺩﻳﺮﻳﻨﻪ.
ﺣﻀﻮﺭ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻣﻮﺟﺐ ﻣﻲ ﺷــﺪ ﻛﻪ ﻣﻦ ﻭ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻧﻢ ﺑﺎ
ﻭﺳﻮﺍﺱ ﺑﻴﺸﺘﺮﻱ ﻛﺎﺭ ﻛﻨﻴﻢ ﻭ ﻫﺮ ﺷﻨﺒﻪ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺮﺁﻳﻴﻢ .ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻦ ﺭﻗﻴﺒﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﺣﺘﺮﺍﻡ ﻭ ﺻﺪﺍﻟﺒﺘﻪ
ﭘﻴﺸﻜﺴــﻮﺕ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻫﺴــﺖ؛ ﺭﻗﻴﺒﻲ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻫﻴﭻ ﻭﺟﻪ ﮔﺮﺩ ﻏﻮﻏﺎﻫﺎﻱ
ﺗﻠﺨﻲ ﻛﻪ ﮔﺎﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺮﺧﻲ ﺧﺎﻣﺎﻥ ﺑﺮﭘﺎ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻧﻤﻲﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺳﻌﻲ
ﻣﻲﻛﻨﺪ ﺧﻮﺩﺵ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ ﻗﺎﺑﻞ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻣﻴﺎﻥ ﺍﻧﻮﺍﻉ ﺻﺪﺍﻫﺎ .ﭘﺲ ﺍﻳﻦ
ﺣﻔﻆ ﺍﺻﺎﻟﺖ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺟﺎﻱ ﺗﻘﺪﻳﺮ ﺩﺍﺭﺩ .ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺭﻗﻴﺐ ﺑﺎﺷﺪ.
- 3ﺑﮕﺬﺍﺭﻳﺪ ﭼــﻮﻥ ﺍﻫﺎﻟﻲ ﻭﺭﺯﺵ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ ﺗﺼﻮﻳﺮ
ﺍﺯ ﻣﻦ ﺩﺭ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﭼﺎپ ﺷــﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻗﻄﻊ ﺧﺎﻃﺮﻩﺍﻱ
ﺍﺳﺖ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ.
ﭼﺎپ ﺍﻳﻦ ﻋﻜﺲ ﻫﻢ ﺑﺎﺯ ﻣﻲﮔﺮﺩﺩ ﺑﻪ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻣﺪﻳﺮﻛﻞ
ﺭﻭﺍﺑﻂ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ ﺗﺮﺑﻴﺖﺑﺪﻧﻲ ﻣﻨﺼﻮﺏ ﺷﺪﻡ ﻭ ﺩﻭﺳﺘﺎﻥ ﺑﺎ ﻧﺜﺮﻱ
ﺯﻳﺒﺎ ﺧﺒﺮ ﻭ ﻋﻜﺲ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﻛﺮﺩﻧﺪ.
- 4ﻧﻤﻲﺷــﻮﺩ ﺍﺯ ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﮔﻔﺖ ﻭ ﺍﺯ ﻣــﺮﺩﻱ ﻧﮕﻔﺖ ﻛﻪ
ﺣﻀــﻮﺭ ﺍﻭ ﺗﻘﺮﻳﺒﺎ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻣﺴــﺌﻮﻟﻴﺖ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻭﺭﺯﺵ
ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻢ ﻫﺴﺖ .ﺑﺮﺍﺩﺭ ﺧﻮﺑﻢ ﺳﻌﻴﺪ ﻣﺪﻧﻲ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻱ ﺧﻮﺏ
ﻭ ﻣﺘﻌﻬﺪ ﻭ ﺳﺎﻟﻢ ﻋﺮﺻﻪ ﺧﺒﺮ ﻭﺭﺯﺵ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻟﺤﻖ ﻭ ﺍﻻﻧﺼﺎﻑ ﺑﺎﻳﺪ
ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻗﺪﺭ ﺩﺍﻧﺴﺖ .ﺑﻴﺎﻥ ﺻﺮﻳﺢ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﭘﺮﺩﻩ ﭘﻮﺷﻲ ،ﭘﺎﺑﺮﺟﺎﻳﻲ
ﻭ ﺍﺳــﺘﻮﺍﺭﻱ ﺑﺮ ﺳﺮ ﺍﺻﻮﻝ ﻭ ﺍﺭﺯﺵ ﻗﺎﺋﻞ ﺷﺪﻥ ﺑﻪ ﺁﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴﺰ
ﺩﻳﮕﺮﻱ ،ﺍﺯ ﺍﻭ ﭼﻬﺮﻩﺍﻱ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﻛﻪ ﺣﺘﻲ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻫﻢ ﻧﺎﭼﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﻋﺘﺮﺍﻑ
ﺣﺴﻦ ﻧﻴﺖ ﺍﻭ ﻫﺴﺘﻨﺪ.
ﺟﺪﺍﻱ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﻭﺍﺑﺴﺘﮕﻲ ﺯﻳﺎﺩ ﺳﻌﻴﺪ ﻣﺪﻧﻲ ﺑﻪ ﻣﻌﻠﻢ ﺑﺰﺭگ
ﻣﻦ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺪﻳﻮﻥ ﺍﻭ ﻫﺴﺘﻢ ﻳﻌﻨﻲ ﻣﺮﺣﻮﻡ ﺩﻛﺘﺮﺷﺮﻳﻌﺘﻲ،
ﻋﻼﻗﻪ ﻣﻦ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺍﻭ ﻣﻀﺎﻋﻒ ﻣﻲﻛﻨﺪ .ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﺸﺎﻥ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺳﺎﻝﻫﺎ ﭼﻪ ﻛﺎﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭﻱ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻫﻤﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﺧﻮﺑﻤﺎﻥ ﺩﺭ
ﻛﻴﻬﺎﻥ ﻭﺭﺯﺷــﻲ ﻛﻪ ﺗﻼﺵ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻧﺸــﺮﻳﻪﺍﻱ ﻗﺎﺑﻞ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺍﺭﺍﺋﻪ
ﺩﻫﻨﺪ ،ﺁﺭﺯﻭﻱ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺩﺍﺭﻡ.
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﺯﺭﺩ
ﺩﻛﺘﺮ ﻣﺤﻤﺪﻣﻬﺪﻯ ﻓﺮﻗﺎﻧﻰ
ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ
ﻣﻨﺎﻓﻊ ﻳﺎ ﺍﻫﺪﺍﻑ ﺧﺎﺹ ﻣﺪﻳﺮﺍﻥ ﺑﺮﺧﻰ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ
ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺯ ﻗﺒﻴﻞ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻣﻮﻗﺖ ﺗﻴﺮﺍژ ﻭ ﻓﺮﻭﺵ ﻳﺎ ﺣﺘﻰ ﺑﺎﺟﮕﻴﺮﻯ
ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ ﺩﻻﻳﻠﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺭﺍ
ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻋﺪﻳﺪﻩﺍﻯ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺨﺶ ﻣﻬﻤﻲ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺣﺎﻝ ﺣﺎﺿﺮ ﻛﺸﻮﺭ ﺑﻪ
ﺩﻻﻳﻠﻰ ﭼﻮﻥ ﺑﻰﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﺑﻮﺩﻥ ﺑﺮﺧﻰ ﻣﻄﺎﻟﺐ ،ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺎﻳﻌﺎﺕ،
ﻧﻮﻋﻰ ﻣﻌﺎﻣﻠﻪ ﺍﺯ ﻃﺮﻳــﻖ ﻣﺤﺘﻮﺍﻯ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ،ﺧﺒﺮ ﻭ ﺗﻔﺴــﻴﺮ ﺑﻪ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﻓﺎﻗﺪ ﺍﺭﺯﺵ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﻋﺎﻣﻪﭘﺴــﻨﺪ ﻧﻴﺰ ﻧﻴﺴــﺖ،
ﮔﺮﺍﻳﺶ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﻭﺭﺯﺷــﻰ ﺩﺭ ﺩﺍﺧﻞ،
ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋــﻰ ﺍﺯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﺯﺭﺩ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺷــﺪﻩ ﻛﻪ
ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻫﺮ ﭼﻴــﺰ ﺑﻪ ﮔﻤﺮﺍﻩ ﻛﺮﺩﻥ ﻣﺨﺎﻃــﺐ ،ﺟﻨﺠﺎﻝﺁﻓﺮﻳﻨﻰ،
ﻗﻬﺮﻣﺎﻥﺳــﺎﺯﻯ ﻭ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥﭘــﺮﻭﺭﻯ ﻭ ﻧﻮﻋﻰ ﺣﺮﻣﺖﺷــﻜﻨﻰ ﻳﺎ
ﺣﺘﻰ ﺣﺮﻣﺖﺳــﺎﺯﻯ ﺑﻰﺩﻟﻴﻞ ﻣﺘﻤﺎﻳﻞ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ
ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧــﮕﺎﺭﻯ ﻧﻴﺰ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺧﻼﻕ ﺣﺮﻓــﻪﺍﻯ ،ﺍﺻﻮﻝ ﻋﻠﻤﻲ ﻭ
ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﻭ ﻏﻴﺮﻗﺎﺑﻞ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺍﺳﺖ.
ﺩﺳﺖﺍﻧﺪﺭﻛﺎﺭﺍﻥ ﻭﺭﺯﺵ ،ﺻﺎﺣﺐﻧﻈﺮﺍﻥ ،ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺳﺎﻥ ﻭ ﺣﺘﻰ
ﺑﺮﺧﻰ ﺍﻫﺎﻟﻰ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻛﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭﻛﺮﺩ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ
ﺍﺻﻴــﻞ ﺩﺭ ﺧﺪﻣﺖ ﺑﻪ ﻣــﺮﺩﻡ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧــﺪ ،ﺍﺯ ﺟﻨﺠﺎﻝﺁﻓﺮﻳﻨﻰﻫﺎ
ﻭ ﺷﺎﻳﻌﻪﺳــﺎﺯﻯﻫﺎﻯ ﺑﺮﺧــﻰ ﻣﻄﺒﻮﻋــﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷــﻰ ﺩﺍﺧﻠــﻰ
ﮔﻼﻳﻪ ﺩﺍﺭﻧﺪ؛ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻨﺎﻓﻊ ﮔﺮﻭﻩﻫﺎﻯ ﺧﺎﺹ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ
ﻳﺎ ﺣﺘــﻰ ﺳﻴﺎﺳــﻰ ،ﻓﺮﻳــﺐ ﺩﺍﺩﻥ ،ﺩﺭﻭﻍ ﮔﻔﺘﻦ ﺑــﻪ ﻣﺨﺎﻃﺐ،
ﺗﺤﺮﻳﻒ ﺣﻘﺎﻳﻖ ﻭ ﻭﺍﺭﻭﻧﻪ ﺟﻠﻮﻩ ﺩﺍﺩﻥ ﺁﻧﻬﺎ ،ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺷﺨﺼﻴﺖﻫﺎ،
ﺷﺨﺼﻴﺖﺳﺎﺯﻯ ﻭ ﺷﺨﺼﻴﺖﭘﺮﺩﺍﺯﻯ ﻛﺎﺫﺏ ﻭ ﻏﻴﺮﻭﺍﻗﻌﻰ ﺍﺯ ﺟﻤﻠﻪ
ﻛﺎﺭﻛﺮﺩﻫﺎﻯ ﺍﺻﻠﻰ ﺍﻏﻠﺐ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻛﺸﻮﺭ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﺍﺯ ﻫﺮ ﺟﻨﺒﻪﺍﻯ ﻧﻴﺰ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺍﺳﺖ.
ﺍﺩﺍﺭﻩ ﻛﻞ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﺭﻭﻯ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ،
ﻧﻮﻋــﻰ ﺩﻳﺪﻩﺑﺎﻧﻰ ﺍﻧﺠــﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺘﺨﻠﻔﺎﻥ ﺑﻪﺻــﻮﺭﺕ ﺗﺬﻛﺮ،
ﺍﺧﻄﺎﺭ ،ﺍﺣﻀﺎﺭ ﻭ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻧﻴﺰ ﺍﺭﺟﺎﻉ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﻫﻴﺎﺕ ﻧﻈﺎﺭﺕ
ﺑﺮ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻣﻰﻛﻨﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺘﺎﺳــﻔﺎﻧﻪ ﺭﻭﻯ ﻧﺸــﺮﻳﺎﺕ
ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺧﺎﺻﻰ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻧﻈﺎﺭﺕﻫﺎ ﺩﺭ
ﺍﻳﻦ ﺑﺨﺶ ﺑﻪ ﻧﺸﺮﻳﺎﺕ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﻣﻌﻄﻮﻑ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻧﺘﻴﺠﻪ
ﺩﺭ ﺑﺨﺶ ﻧﺸﺮﻳﺎﺕ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﻛﺸــﻮﺭ ﻓﺎﻗﺪ ﻧﮕﺎﻫﻰ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮﮔﺮ
ﻭ ﻧﺎﻇﺮ ﻫﺴــﺘﻴﻢ.ﻫﺮ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪ ﻭﺭﺯﺷــﻰ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﻤﺎﻡ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ
ﺩﻳﮕﺮ ﺣﻖ ﺩﺍﺭﺩ ﺧﺒﺮ ،ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻭ ﻧﻘﺪ ﺑﻨﻮﻳﺴــﺪ ،ﺍﻣﺎ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ ﺑﺎﻳﺪ
ﺩﺭ ﻳﻚ ﻓﻀﺎﻯ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﻭ ﻣﻨﻄﻘﻰ ﺻــﻮﺭﺕ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﺁﻧﭽﻪ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﺪﻻﻝ ﻭ ﻣﻨﻄﻖ ﺗﻮﺍﻡ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﻋﻘﻼﻧﻴﺖ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺗﻘﻮﻳﺖ ﻛﻨﺪ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺷﺒﻬﻪﺍﻓﻜﻨﻰ،
ﺟﻨﺠﺎﻝﺁﻓﺮﻳﻨــﻰ ﻭ ﺍﺳــﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻭﺍژﻩﻫﺎ ﻭ ﺳــﺎﺧﺘﺎﺭﻫﺎﻯ ﺯﺑﺎﻧﻰ
ﺟﻨﺠﺎﻟﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻓﺮﻭﺵ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﻭ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻓﻀﺎﻯ ﺁﺷﻔﺘﻪ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ
ﻭﺭﺯﺷﻰ ﺑﺎﺷــﺪ.ﺁﻧﭽﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﺘﺮﻫﺎ ﻣﻨﻌﻜﺲ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺭﻧﮓ
ﻭ ﺑﻮﻳﻰ ﺍﺯ ﻧﻘﺪ ،ﺍﺳــﺘﺪﻻﻝ ﻭ ﻣﻨﻄﻖ ﻧﺪﺍﺭﺩ ،ﺗﻴﺘﺮﻫﺎﻳﻰ ﻛﻪ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺍﺯ
ﺳﻮﻯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﻭﺭﺯﺷــﻰ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﺎ
ﺍﺻﻮﻝ ﺣﺮﻓﻪﺍﻯ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ،ﺍﺧﻼﻕ ﺣﺮﻓﻪﺍﻯ ﻭ ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻭ ﻣﻨﺎﻓﻊ
ﻣﻠﻰ ﺳﺎﺯﮔﺎﺭ ﻧﻴﺴﺖ.
ﻧﻮﻉ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻧﮕﺎﺭﻯ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﻗﺎﺑﻞ ﻧﻘﺪ ﺍﺳﺖ؛ ﺯﻳﺮﺍ ﻭﺭﺯﺵ ﻛﺸﻮﺭ
ﺭﺍ ﻗﻄﺒﻰ ﻛﺮﺩﻩ ،ﺍﻋﺘﻤﺎﺩﻫﺎ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺑﻴﻦ ﻣﻰﺑﺮﺩ ﻭ ﺍﻋﺘﺒﺎﺭ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﺭﺍ
ﻧﻴﺰ ﺧﺪﺷﻪ ﺩﺍﺭ ﻣﻰﻛﻨﺪ ،ﺿﻤﻦ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻧﻴﺰ ﭼﻴﺰﻯ
ﺩﺭﺑﺮ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺍﻳﻦ ﻧﻮﻉ ﺗﻴﺘﺮﺯﻧﻰ ﻣﺤﺎﻭﺭﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﻣﻄﺒﻮﻋﺎﺕ ﻋﺎﻣﻪﭘﺴﻨﺪ،
ﺁﻥ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻧﻮﻉ ﺯﺭﺩ ﺭﻭﺍﺝ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﻧﻮﺷﺘﻦ ﺭﺍ ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻥ ﻣﺘﻴﻦ
ﻭ ﻧﻘﺎﺩﺍﻧﻪ ﺩﺍﻧﺴــﺖ؛ ﭼﺮﺍﻛﻪ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺁﮔﺎﻩﺳﺎﺯﻯ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻓﺮﻳﺐ ﺍﻭ
ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻰ ﺩﺍﺭﺩ.
95
ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﻰ ﻛﻪ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺗﻬﺎﻡ ﺍﺳﺖ
ﺗﻮﺭﻩ ﮔﻴﺖ؟
ﻋﻠﻰ ﻣﺤﻤﺪﻱ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﺩﻋﻮﺗﻨﺎﻣﻪ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺁﻣﺪ ﻭ ﻛﺴﻲ
ﻫﻢ ﻛﻪ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻳﭙﻮﺭﺕ ﻛﺮﺩ ،ﺳــﺮﻣﺮﺑﻲ ﻓﻌﻠﻲ ﺗﻴﻤﻲ
ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻋﻀﻮﻳﺖ ﺩﺍﺭﺩ .ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺳــﻨﮕﺎﻟﻲ
ﻭﻳﺪﺍﺩ ﻣﺮﺍﻛﺶ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺴﺖ ﻓﻨﻲ ﺩﺭ ﻧﻴﻢﻓﺼﻞ ﺩﻭﻡ ﻟﻴﮓ ﺑﺮﺗﺮ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺁﻣﺪ؛ ﺯﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺻﻤﺪ ﻣﺮﻓﺎﻭﻱ ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺷﺖ.
ﺗﻮﺭﻩ ﺩﺭ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺗﻮﺍﻧﺴﺖ ﺩﺭ ﻫﻤﺎﻥ ﺭﻭﺯ ﺍﻭﻝ ﺩﻭ ﮔﻞ ﺩﺭ ﻳﻚ
ﺑﺎﺯﻱ ﺩﺳــﺘﮕﺮﻣﻲ ﺑﺰﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺍﻣﻴﺮ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺭﺋﻴﺲ ﺳﺎﺯﻣﺎﻥ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺩﺍﺩ؛ ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﺗﻤﺮﻳﻦ
ﺍﻣﻴﺮ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺯﻣﻴﻦ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺍﺷﺖ ﺍﻣﺎ ﻫﻴﭻ ﺗﻮﺟﻬﻲ
ﺑﻪ ﺩﺭﺧﺸﺶ ﺗﻮﺭﻩ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﻭ ﺑﺎ ﻧﻈﺮﻱﺟﻮﻳﺒﺎﺭﻱ ﺗﻤﺎﻡ ﻃﻮﻝ ﺗﻤﺮﻳﻦ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ .ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻫﻢ ﻧﻈﺮ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩ:
»ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺳﻨﮕﺎﻟﻲ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻛﻨﻴﺪ ،ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﻛﺎﻣﺮﻭﻧﻲ
ﺑﻴﺎﻳﺪ «.ﺁﻥ ﺑﺎﺯﻳﻜــﻦ ﻛﺎﻣﺮﻭﻧﻲ ﻛﻮﺋﻴﻜﻪ ﺑﻮﺩ ﻛــﻪ ﻫﻴﭻ ﻣﻮﻓﻘﻴﺘﻲ ﺩﺭ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﻴﺪﺍ ﻧﻜﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻫﻢ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﺗﺮﻙ ﻛﺮﺩ.
ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﻲ ﺑﺎ ﻣﺪﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻛﻮﺋﻴﻜﻪ ﺑﻪﺭﻏﻢ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲ
ﺑﺎﻻﻱ ﺧﻮﺩ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪ ﻭ ﺣﺘﻲ ﺍﺻﺮﺍﺭﻫﺎﻱ ﺻﻤﺪﻣﺮﻓﺎﻭﻱ ﻫﻢ
ﻛﺎﺭﺁﻳﻲ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﻛﻮﺋﻴﻜﻪ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺁﻣﺪ ﺍﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﺷﺶ ﻣﺎﻩ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺗﻴﻢ ﻣﻴﻬﻤﺎﻥ ﺑــﻮﺩ ﻭ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻭﺩ ﻫﻤﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷــﺪﻧﺪ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﺎﺟﻤﻲ
ﻧﻴﺴــﺖ ﻛﻪ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻟﺶ ﺑــﻮﺩ .ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪ ﺷــﺪﻥ
ﺑﺮﺍﻱ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﺎ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺑﻪ ﻣﺮﺍﻛﺶ ﺑﺮﮔﺸــﺖ ﺗــﺎ ﺩﺭ ﺗﻴﻢ ﻭﻳﺪﺍﺩ
ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﺶ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﺪ .ﺑﺎ ﮔﺮﻡ ﺷﺪﻥ ﻫﻮﺍ ﻭ ﻓﺼﻞ ﻧﻘﻞﻭﺍﻧﺘﻘﺎﻻﺕ ﺳﺎﻝ
ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﺯ ﻫﻢ ﺳــﺮﻭﻛﻠﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺳــﻴﻪﭼﺮﺩﻩ ﭘﻴﺪﺍ ﺷﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ
ﻓﺮﻫــﺎﺩ ﻛﺎﻇﻤﻲ ﻛﻪ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﻣﺮﺑﻲ ﻣﺲ ﻛﺮﻣﺎﻥ ﺑﻮﺩ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺟﺬﺏ
ﺍﻭ ﺷــﺪ .ﻛﺎﻇﻤﻲ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﻧﻈــﺮ ﻓﻨﻲ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﺭﻗﻢ ﭘﻴﺸــﻨﻬﺎﺩﻱ
ﻣﺪﻳــﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺭﻩ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺑﺎﻻ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﻛﺎﻇﻤﻲ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴــﺖ ﻗﺒﻮﻝ
ﻛﻨﺪ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺍﻣﻀﺎ ﺷﻮﺩ .ﺗﻮﺭﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﻓﺼﻞ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺩﺭ ﭼﻬﺎﺭ ﺳﺎﻝ ﻗﺒﻞ 180ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﺗﻮﻣﺎﻥ ﺑﺪﻭﻥ ﻣﺎﻟﻴﺎﺕ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺖ؛
ﺭﻗﻤﻲ ﻛــﻪ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺑﺎ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ ﻓﺮﻫﺎﺩ ﻛﺎﻇﻤﻲ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﮕﺮﻓﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﻣﺮﺑﻲ ﻓﻘﻂ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﻮﺩ ﺻﺪﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﭙﺮﺩﺍﺯﺩ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ
ﻣﺪﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﻭﻱ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷﺪ.
ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻭﻣﻴﻦ ﺑﺎﺭ ،ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺳــﻨﮕﺎﻟﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﻳﭙﻮﺭﺕ ﺷــﺪ.
ﻳﻚ ﻣﺎﻩ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﺍﻭ ﻧﮕﺬﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﻳﻚ ﻣﺪﻳﺮ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺳﻨﮕﺎﻟﻲ .ﺍﻭ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻛﺎﺭﺵ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺷﺮﻭﻉ
ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻧﺎﺻﺮﺣﺠــﺎﺯﻱ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﺒﻨﺪﺩ .ﺍﻣﺎ
ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﺍﺩﻩ ﺷــﺪ .ﻓﺮﻫﺎﺩ ﻣﺠﻴﺪﻱ
ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺖ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺑﺮﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺣﺠﺎﺯﻱ ﺑﻴﻦ ﺗﻮﺭﻩ ﻭ ﻣﺠﻴﺪﻱ ﺑﺎﻳﺪ
ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﺭﺍ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻲﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺍﻭ ﻫﻢ ﻣﺸﺨﺺ ﺑﻮﺩ .ﺗﻮﺭﻩ ﻫﻢ
ﻭﻗﺘﻲ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪ ﺷﺪ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﺭﻓﺖ.
ﺍﻓﺸــﻴﻦ ﻗﻄﺒﻲ ﻭ ﺣﻤﻴﺪ ﺍﺳﺘﻴﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻈﺮ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻪ
ﻳﻚ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺻﺒﺤﮕﺎﻫﻲ ﺑﺴــﻨﺪﻩ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﺟﻮﺍﺑﺸﺎﻥ ﺩﺭ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ
ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺳــﻨﮕﺎﻟﻲ ﻣﻨﻔﻲ ﺑﻮﺩ .ﺷــﺎﻳﺪ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﻣﻬﺎﺟﻤﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ
ﺩﻱﻛﺎﺭﻣﻮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺳﺎﻝﻫﺎﻱ ﺑﻌﺪ ﺗﻮﺍﻧﺴﺘﻨﺪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ
ﺑﻴﺎﻭﺭﻧــﺪ .ﺗﻴﻢﻫﺎﻱ ﺷــﻴﺮﻳﻦﻓﺮﺍﺯ ،ﺻﻨﻌﺖ ﻧﻔﺖ ﺁﺑﺎﺩﺍﻥ ،ﺳــﺎﻳﭙﺎ ﻭ ...
ﺗﻴﻢﻫﺎﻳﻲ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﻮﺭﻩ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺟﻮﺍﺏ ﺭﺩ ﺷــﻨﻴﺪ ﻭ ﻧﺎﺍﻣﻴﺪ ﺍﺯ ﺗﻤﺮﻳﻦ
ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢﻫﺎ ﺑﻪ ﻫﺘﻞ ﺑﺮﻣﻲﮔﺸﺖ .ﻣﺪﺕ ﺍﻗﺎﻣﺖ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻫﺘﻞ
ﻫﻮﻳﺰﻩ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺭﻗﻢ ﺑﺎﻻﻳﻲ ﺑﻪ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺍﻭ ﺍﺿﺎﻓﻪ
ﻣﻲﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻧﻬﺎﻳﺖ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺷــﺎﻧﺲ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺟﺴﺖﻭﺟﻮ
ﻛﻨــﺪ .ﺍﻭ ﺑﺎ ﻻﺑﻲﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﻳﻦ ﻓﺮﺻــﺖ ﺭﺍ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺗﻤﺮﻳﻦ
ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺣﻀﻮﺭ ﭘﻴﺪﺍ ﻛﻨﺪ ﻭ ﻭﺍﺳﻄﻪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻗﺼﺪ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻛﺎﺭ ﺍﻭ
96
ﺭﺍ ﺧﺮﺍﺏ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺍﺯ
ﺗﺴﺖ 10ﺗﻴﻢ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷــﺪﻩ ،ﺍﻣﺎ ﻣﺮﺑﻲ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺧﺎﺭﺟﻲ ﺑﻮﺩ ﻭ
ﺗﻮﺟﻪﺍﻱ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﺳﺎﻣﻮﺋﻞ ﺩﺍﺭﺍﺑﻴﻨﻴﺎﻥ ﺍﺳﺘﻌﺪﺍﺩﻫﺎﻱ
ﭘﺴﺮ ﺳﻴﺎﻩ ﺳﻨﮕﺎﻟﻲ ﺭﺍ ﻛﺸــﻒ ﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﺮﺑﻴﺎﻥ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ
ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺟﺬﺏ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺘﺎﺭﻩ ﻧﺎﻡ ﻣﻲﺑﺮﺩ» :ﻭﻗﺘﻲ ﺳﺮ
ﺗﻤﺮﻳﻦ ﺁﻣﺪ ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺟﺬﺏ ﻧﻜﻨﻢ ﺯﻳﺮﺍ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ
ﺗﻴﻢﻫﺎ ﻛﻨﺎﺭ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻢ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻦ
ﺑﺒﻴﻨﻢ .ﻭﻗﺘﻲ ﭘﺎ ﺑﻪ ﺗﻮپ ﺷﺪ ﻓﻬﻤﻴﺪﻡ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﻴﺴﺖ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﺎ ﺩﺭ
ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ ﻓﻮﺭﻭﺍﺭﺩﻱ ﻧﻴﺎﺯ ﺩﺍﺷﺘﻴﻢ .ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﻫﻢ ﺩﺍﺷﺖ
ﻭ ﻣﻦ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻡ ﻛﻪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺍﻭ ﺭﺍ ﻳﻚﺳﺎﻟﻪﻭﻧﻴﻤﻪ ﺑﺒﻨﺪﻳﻢ ﺍﻣﺎ
ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﭼﺮﺍ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ ﺭﺍ ﻧﻜﺮﺩ«.
ﺗﻮﺭﻩ ﺍﺯ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺑﺨﺖ ﺧﻮﺩ ﺑﺰﺭگﺗﺮﻳﻦ ﻓﺮﺻﺖ ﺭﺍ ﺳــﺎﺧﺖ ﻭ ﺭﺍﻩ
ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪﻥ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎﺯ ﺷﺪ ﺍﻣﺎ ﻓﻘﻂ ﻧﻈﺮ ﻓﻨﻲ ﻣﺮﺑﻲ ﺭﺍ
ﺟﻠﺐ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺩﺭ ﺗﺴــﺖ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻫﻢ ﺷﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩ .ﺍﻭ ﺩﺭ
ﺗﺴﺖ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺑﺎ ﻣﺸــﻜﻼﺗﻲ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷــﺪ ﻭ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ
ﻓﺪﺭﺍﺳﻴﻮﻥ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﻣﺜﺒﺖ ﺧﻮﺍﻧﺪﻥ ﺗﺴﺖ ﭘﺰﺷﻜﻲ ﺍﻭ ﺷﺪﻧﺪ.
ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻣﺸــﺎﻫﺪﻩ ﻛﺎﺭﻧﺎﻣﻪ ﭘﺰﺷــﻜﻲ ﺍﻭ ﺗﻮﺳــﻂ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﭘﺰﺷﻜﺎﻥ
ﻓﺪﺭﺍﺳــﻴﻮﻥ ﭘﺰﺷــﻜﻲ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻣﺠﻮﺯ ﺑﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﻟﻴﮓ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪ .ﺍﻣﺎ
ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﻧﺒﻮﺩ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﻲ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺍﺯ ﺗﻴﻢﻫﺎﻱ
ﻟﻴﮓ ﺟﻮﺍﺏ ﻣﻨﻔﻲ ﺷﻨﻴﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺭﻗﻢ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﭘﺮﺩﺍﺧﺖ ﻛﻨﺪ .ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ
ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺷــﮕﺎﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻮﺭﻩ 35ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﻓﺼﻞ ﺑﺎﺯﻱ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ
ﺗﻴﻢ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺎﻳﺪ ﺭﻗﻤﻲ ﻫﻢ ﺑﻪ ﺑﺎﺷــﮕﺎﻩ ﻭﻳﺪﺍﺩ ﻣﺮﺍﻛﺶ ﺩﺍﺩﻩ ﻣﻲﺷﺪ ﺗﺎ
ﺭﺿﺎﻳﺘﻨﺎﻣﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﺪﻫﻨﺪ؛ ﻣﻬﺎﺟﻤﻲ ﻛﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩ ﺻﺪ ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭﻱ ﻣﺲ
ﻛﺮﻣﺎﻥ ﺭﺍ ﺭﺩ ﻛﺮﺩ ﺑﺎ 35ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﭘﻴﺮﺍﻫﻦ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮﺗﻦ ﻛﺮﺩ.
ﺗــﻮﺭﻩ ﺩﺭ ﻟﻴﮓ ﺷــﺮﻭﻉ ﺑــﻪ ﺍﻧﺘﻘــﺎﻡ ﺍﺯ ﻣﺮﺑﻴﺎﻧﻲ ﻛﺮﺩ ﻛــﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ
ﺗﻤﺮﻳﻦﻫﺎﻱ ﺧﻮﺩ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﺗﻤﺎﻣﻲ ﺗﻴﻢﻫﺎﻱ ﻣﺮﺑﻴﺎﻧﻲ
ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎﺗﺸــﺎﻥ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧــﺪ ﮔﻞ ﺯﺩ .ﺍﻭ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻭﺩ
ﻧﺎﻣــﺶ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻟﻴــﮓ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﻛــﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﺍﻭﻝ ﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ
11ﮔﻞ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺑﻪ ﺛﻤﺮ ﺑﺮﺳــﺎﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﻣﻮﺭﺩ ﺗﺎﻳﻴﺪ
ﺁﻧﻬﺎ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﺍﺷــﺖ .ﺩﺭ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺗﻤﺮﻳﻨﺎﺕ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺍﻭ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺗﻮپ ﺍﺯ
ﻓﺮﻫــﺎﺩ ﺧﺎﻧﻘﻠﻲ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺧﺎﻧﻘﻠﻲ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻛــﻪ ﺗﻮپ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﺪﻫﺪ
ﺗﺮﺟﻴﺢ ﻣﻲﺩﻫﺪ ﺗﺎ ﻣﺮﺗﻀﻲ ﻋﺰﻳﺰﻣﺤﻤﺪﻱ ﺭﺍ ﺻﺎﺣﺐ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﻛﻨﺪ.
ﺍﻳﻦ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﺧﺎﻧﻘﻠﻲ ﺑﺎ ﻭﺍﻛﻨﺶ ﺗﻨﺪ ﺗﻮﺭﻩ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﻣﻲﺷــﻮﺩ ﺑﻪ ﻃﻮﺭﻱ
ﻛﻪ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺳﻨﮕﺎﻟﻲ ﺑﺎ ﻣﺸﺖ ﭼﺸﻢ ﻫﻤﺒﺎﺯﻱ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻫﺪﻑ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ
ﻭ ﺯﺩ ﻭ ﺧــﻮﺭﺩ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﺩﺭ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﻣﻲﺁﻳﺪ .ﭘﺲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﺍﺗﻔﺎﻕ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺗﺼﻤﻴﻢ ﻣﻲﮔﻴﺮﻧﺪ ﺗﺎ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺑﺪﺍﺧﻼﻕ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻛﻨﻨﺪ ﺍﻣﺎ ﺗﻮﺍﻧﺎﻳﻲﻫﺎﻱ ﺑﺎﻻﻱ ﺗــﻮﺭﻩ ﻭ ﻧﻴﺎﺯ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺑﻪ ﭼﻨﻴﻦ
ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﻲ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺗﺎ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ ﺻﺮﻓﻨﻈﺮ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻪﺭﻏﻢ
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻛﺒﻮﺩﻱ ﺑﺰﺭﮔﻲ ﭘﺎﻱ ﭼﺸــﻢ ﻫﻤﺒﺎﺯﻱ ﺧﻮﺩ ﺑﻪ ﺟﺎ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ
ﺣﺘﻲ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺟﻠﺴــﻪ ﺗﻤﺮﻳﻦ ﻫﻢ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﻧﺸﺪ ﻭ ﺁﺯﺍﺩﺍﻧﻪ ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ
ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﺍﺩ .ﺍﻣﺎ ﺍﻳــﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﺎﻥ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﺍﺩﻧﺪ
ﺗﺎ ﺗــﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺗﻨﺒﻴﻪ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﺗﻤﺮﻳﻨــﺎﺕ ﻭ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ
80ﺩﺭﺻﺪ ﻫﻢ ﺍﺯ ﭘﺎﺱ ﺧﺒﺮﻱ ﻧﺒﻮﺩ .ﺗﻮﺭﻩ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻭﺩ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﺪ ﻛﻪ
ﻫﻤﺒﺎﺯﻳﺎﻧﺶ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻤﺎﻳﻠﻲ ﺑــﻪ ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺑﺎ ﺍﻭ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺑﺎﺯﻱ
ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺁﺧﺮ ﻓﺼﻞ ﺭﺳــﻤﺎ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﻳﮕﺮ ﺩﺭ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﻧﻤﻲﻣﺎﻧﺪ.
ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻭﻝ ﻓﺼﻞ ﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻲ ﻧﺪﺍﺷــﺖ ﺍﻛﻨﻮﻥ ﺑﺮﺍﻱ ﺟﺬﺑﺶ
ﺗﻴﻢﻫﺎ ﺑﺎ ﻫﻢ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﻣﻲﻛﺮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺭﻗﺎﺑﺖ ﺍﺻﻠﻲ ﺑﻴﻦ ﭘﺮﺳــﭙﻮﻟﻴﺲ ﻭ
ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺑﻮﺩ .ﺍﻣﻴﺮ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺑﺮﮔﺸﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺍﻭﻟﺶ
ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻂ ﺣﻤﻠﻪ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻮﺩ .ﺗﻮﺍﻓﻘﺎﺕ ﺻﻮﺭﺕ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﻗﺮﺍﺭ ﺷﺪ
ﺗﻮﺭﻩ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﺑﺒﻨﺪﺩ ﺍﻣﺎ ﻳﻚ ﺗﻤﺎﺱ ﺍﺯ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ
ﺍﻭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻓﺘﺮ ﺩﺍﺭﻳﻮﺵ ﻣﺼﻄﻔﻮﻱ ﻛﺸﺎﻧﺪ ﺗﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺑﺎ ﺭﻗﻢ ﻧﺠﻮﻣﻲ
450ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﺑﺮﻭﺩ.
ﺗﻮﺭﻩ ﺩﺭ ﭘﺮﺳــﭙﻮﻟﻴﺲ ﻣﻮﻓﻖ ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﺩﺭﺧﺸﺸﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ
ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﺭﺍ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺩﻫﺪ .ﺩﺭ ﺁﺳــﺘﺎﻧﻪ ﺩﺭﺑﻲ ﺣﺮﻛﺖ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ
ﺷﺎﺋﺒﻪﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﺍﺯ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺻﺮﺍﺣﺖ
ﺍﺯ ﺁﻥ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﺗﺒﺎﻧﻲ ﻳﺎﺩ ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺗﻮﺭﻩ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﺎ ﭘﮕﺎﻩ ﮔﻴﻼﻥ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ
ﻛﻪ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴﺖ ﺩﻭﻛﺎﺭﺗﻪ ﺍﺳﺖ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺳﻮﺕ ﺩﺍﻭﺭ ﺗﻮپ ﺭﺍ ﻋﻤﺪﺍ ﺷﻮﺕ
ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﻛﺎﺭﺕ ﺯﺭﺩ ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷــﻮﺩ ﻭ ﺩﺭﺑﻲ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ .ﺍﻳﻦ ﻛﺎﺭ
ﺗﻮﺭﻩ ﻓﺼﻞ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﺭﺍ ﺑــﺮﺍﻱ ﺍﻭ ﺑﺎﺯ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺫﻫﻦﻫﺎ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻓﻜﺎﺭﻱ
ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪ ﻛﻪ ﻛﺎﺭ ﺍﻭ ﺑﺎ ﺳﺮﻣﺮﺑﻲ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺑﻮﺩ .ﺍﺩﻋﺎﻳﻲ
ﻛﻪ ﭼﻨﺪﺭﺳﺎﻧﻪ ﺁﻥ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﻫﻴﭻﮔﺎﻩ ﺩﻟﻴﻠﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﺛﺒﺎﺕ ﺁﻥ
ﺍﺭﺍﺋﻪ ﻧﻜﺮﺩﻧﺪ .ﻳﻜﻲ ﺩﻳﮕﺮ ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﺎ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﺑﻲﻋﻼﻗﮕﻲ
ﺍﻓﺸــﻴﻦ ﻗﻄﺒﻲ ﺑﻪ ﺍﻭ ﺑــﻮﺩ .ﻗﻄﺒﻲ ﻳﻚ ﺑﺎﺭ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺍﺯ ﭘﺮﺳــﭙﻮﻟﻴﺲ ﻛﻨﺎﺭ
ﮔﺬﺍﺷﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﻫﻢ ﻛﻪ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻪ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﺁﻣﺪﻩ ﺑﻮﺩ ﺗﻤﺎﻳﻠﻲ
ﺑﻪ ﻛﺎﺭ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﻧﺪﺍﺷﺖ .ﻏﻴﺒﺖﻫﺎﻱ ﻃﻮﻻﻧﻲﻣﺪﺕ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﺎﺟﻢ
ﺳﻨﮕﺎﻟﻲ ﻫﻢ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻧﺠﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻓﻬﻤﻴﺪ ﻣﺮﺑﻲﺍﺵ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻋﻼﻗﻪﺍﻱ
ﻧﺪﺍﺭﺩ .ﻗﻄﺒﻲ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﻠﻮﻳﺰﻳﻮﻧﻲ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ
ﻛﺮﺩ ﻭ ﺟﺎﻱ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ »ﺩﺍگﻫﺎﻭﺱ« ﺩﺍﻧﺴﺖ .ﺟﻤﻠﻪﺍﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ
ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﺍﺯ ﺯﺑﺎﻥ ﻗﻄﺒﻲ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪ ﻭ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻣﺎﻧﺪﮔﺎﺭ ﺷــﺪ .ﺩﺭ
ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻓﺼﻞ ﺗﻮﺭﻩ ﻭ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﺑﻪ ﺟﺎﻳﻲ ﻧﺮﺳﻴﺪﻧﺪ ﻭ ﺗﻤﺎﻳﻠﻲ ﻫﻢ ﺑﻴﻦ
ﻃﺮﻓﻴﻦ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﻤﺪﻳﺪ ﻗﺮﺍﺭﺩﺍﺩ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﺍﻣﺎ ﻳﻚ ﻧﻔﺮ ﻫﻨﻮﺯ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ
ﺍﻭ ﺑﻮﺩ؛ ﻛﺴــﻲ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺑﺎﺭ ﻋﺎﻣﻞ ﺩﻳﭙﻮﺭﺕ ﺍﻭ ﺍﺯ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺷﺪ .ﺍﻣﻴﺮ
ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﺳــﭙﺎﻫﺎﻥ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺍﻭﻟﻴﻦ ﺧﺮﻳﺪ ﻭ ﮔﺮﺍﻥﺗﺮﻳﻦ ﺧﺮﻳﺪ ﺧﻮﺩ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺳﻨﮕﺎﻟﻲ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﺍﺧﺘﺼﺎﺹ ﺩﺍﺩ ﻭ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﺎ ﺭﻗﻢ 550
ﻫﺰﺍﺭ ﺩﻻﺭ ﺑﻲﺳﺮﻭﺻﺪﺍ ﺑﻪ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺭﻓﺖ .ﺍﻭ ﺑﺮﺍﻱ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎﻱ
ﺧﻮﺑﻲ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ ﺍﻣﺎ ﻣﺸــﻜﻞ ﺍﻭ ﺑﺎ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻫﻢ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ
ﻛﻪ ﻭﻗﺘﻲ ﺗﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﺑﻪﻣﺮﺧﺼﻲ ﻣﻲﻓﺮﺳﺘﺪ ﻳﺎﺩﺵ ﻣﻲﺭﻭﺩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ
ﺑﺮﮔﺮﺩﺩ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺑﺮ ﺳﺮ ﻏﻴﺒﺖﻫﺎﻱ ﻃﻮﻻﻧﻲ ﻣﺪﺕ ﺗﻮﺭﻩ ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻳﻲ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭ ﻭ ﺍﻣﻴﺮ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ .ﺁﺧﺮﻳﻦ ﭘﺮﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ
ﻣﻬﺎﺟﻢ ﭘﺮﺣﺎﺷــﻴﻪ ﺭﺍ ﺭﺿﺎ ﺭﺟﺒﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻭ ﺭﻗﻢ ﺯﺩ .ﺭﺟﺒﻲ ﺑﺎ ﺍﺷﺎﺭﻩ ﺑﻪ
ﺳــﻪ ﻛﺎﺭﺗﻪ ﺷــﺪﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺩﺭﺑﻲ ﺍﺯ ﭼﻜﻲ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ
ﺑﻴﻦ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱ ﺗﻮﺭﻩ ﺭﺩ ﻭ ﺑﺪﻝ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ .ﺍﮔﺮﭼﻪ
ﺭﺟﺒﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺯﻭﺩ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ ﺭﺍ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﺮﺩ ﺍﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺑﻬﺎﻣﺎﺗﻲ
ﺭﺍ ﺑﻪ ﻭﺟﻮﺩ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻣﻴﺮ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ:
ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺿﺮﺭ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﺍﺳﺖ
ﺟﺪﺍﻳﻲ ﺍﻣﻴﺮ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺍﺯ ﺍﺳـﺘﻘﻼﻝ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺁﻧﻜﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﻲ ﺭﺳـﺎﻧﺪ ،ﺑﺎﺯﺗﺎﺏﻫﺎﻱ ﮔﺴﺘﺮﺩﻩﺍﻱ ﺩﺭ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﻭ ﻣﺤﺎﻓﻞ ﻭﺭﺯﺷﻲ ﺩﺍﺷﺖ .ژﻧﺮﺍﻝ ﺳﺎﻝﻫﺎ ﺩﺭ
ﺟﻤﻊ ﺁﺑﻲﻫﺎ ﺍﻓﺘﺨﺎﺭﺁﻓﺮﻳﻨﻲ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﻭ ﻣﻴﺎﻥ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺍﺳـﺘﻘﻼﻝ ﺍﺯ ﺟﺎﻳﮕﺎﻩ ﻭ ﻣﺤﺒﻮﺑﻴﺖ ﺑﺴﻴﺎﺭﻱ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳـﺖ ،ﺍﻣﺎ ﺩﺭﮔﻴﺮﻱ ﺍﻣﻴﺮ ﺑﺎ ﻭﺍﻋﻆﺁﺷﺘﻴﺎﻧﻲ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ
ﻫﻤﻜﺎﺭﻱ ﺩﻭﻃﺮﻓﻪ ﺳـﺮﻣﺮﺑﻲ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺩﺷﻮﺍﺭ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺳـﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﭘﺲ ﺍﺯ ﻗﻬﺮﻣﺎﻥ ﻛﺮﺩﻥ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺩﺭ ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻟﻴﮓﺑﺮﺗﺮ ﺑﺎ ﺁﺑﻲﻫﺎ ﺧﺪﺍﺣﺎﻓﻈﻲ ﻛﺮﺩ ﻭ ﺑﺮﺍﻱ
ﻫﺪﺍﻳﺖ ﺗﻴﻢ ﺳـﭙﺎﻫﺎﻥ ﺭﺍﻫﻲ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺷﺪ.ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺩﺭ ﺳـﭙﺎﻫﺎﻥ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ ﺍﺯ ﺷﺪﺕ ﺣﻮﺍﺷﻲ ﻛﺎﺳﺘﻪ ﻧﺸﺪ ،ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﺻﺪﻭﺭ ﺑﻴﺎﻧﻴﻪﻫﺎﻱ ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻥ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺁﺷﺘﻴﺎﻧﻲ،
ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻭ ﺍﺧﻴﺮﺍ ﺭﺳـﻮﻝ ﻛﺮﺑﻜﻨﺪﻱ ﺷـﺮﺍﻳﻂ ﻭﺧﻴﻢﺗﺮ ﺍﺯ ﻗﺒﻞ ﺷﺪ ﻭ ﺣﻮﺍﺷـﻲ ﺍﻃﺮﺍﻑ ﺍﻣﻴﺮ ﺭﺍ ﺍﺣﺎﻃﻪ ﻛﺮﺩ.ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻧﺎﭘﺎﻙ ،ﺗﺒﺎﻧﻲ ،ﺯﺩ ﻭ ﺑﻨﺪ ﺑﺎ ﻟﻴﺪﺭﻫﺎ ﻳﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﻭ ﺩﻩﻫﺎ
ﻣﻮﺭﺩ ﺩﻳﮕﺮ ﺑﻪ ﺳﻮﻱ ژﻧﺮﺍﻝ ﺁﺑﻲﻫﺎ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺭﻓﺖ ﻭ ﻛﺎﺭﻱ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻧﻬﻤﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻟﻴﮓ ﺑﺮﺗﺮ ﺣﻮﺍﺷﻲ ﺩﺭ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺗﻬﺮﺍﻥ ﺑﺎﺷﺪ.ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺳﭙﺎﻫﺎﻥ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ
ﻫﻤﻪ ﺣﺎﺷـﻴﻪﻫﺎ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﺩﺭ ﺻﺪﺭ ﺟﺪﻭﻝ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻭ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﺩﺭ ﻣﻘﺎﻡ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻳﻲ ﺁﺭﺍﻡ ﻧﻨﺸﺴﺘﻪ ﻭ ﻫﺮﮔﺎﻩ ﻛﻪ ﻻﺯﻡ ﺑﺪﺍﻧﺪ ﺑﻪ ﻣﺮﺑﻲ ﻳﺎ ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣﻞ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﺧﻮﺩ ﺣﻤﻠﻪ
ﻣﻲﻛﻨﺪ.ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺳـﻮژﻩﺍﻱ ﻛﻪ ﺍﻣﻴﺮ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺳﻨﮕﺎﻟﻲ ﺑﻪﻧﺎﻡ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺗﻮﺭﻩ ﺧﺘﻢ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﺿﺎ ﺭﺟﺒﻲ ،ﻣﺸﺎﻭﺭ ﻓﻨﻲ ﻓﺼﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺧﺒﺮﻱ
ﺭﺍ ﺍﻋﻼﻡ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺗﻮﺭﻩ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺩﺭﺑﻲ ﺳـﺮﺧﺎﺑﻲﻫﺎ ﺍﺯ ﻓﺮﺩﻱ ﭘﻮﻝ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺩﺍﻣﺎﺵ ﻭ ﭘﺮﺳـﭙﻮﻟﻴﺲ ﻛﺎﺭﺕ ﻗﺮﻣﺰ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻭ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﺎ ﺍﺳـﺘﻘﻼﻝ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ
ﺑﺪﻫﺪ.ﺍﻧﺘﺸـﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎﺭ ﺩﻳﮕﺮ ﺗﻴﺮﻫﺎ ﺭﺍ ﺑﻪﺳﻮﻱ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻧﺸﺎﻧﻪ ﺭﻓﺘﻪ ﻭ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺟﺪﻳﺪﻱ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻛﺸﻮﺭ ﺭﺍ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺖ.ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺷﺮﺍﻳﻂ
ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻴﺪ.
ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻲﺭﺳـﺪ ﻫﺮ ﺟﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻫﺴﺖ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﻫﻢ
ﺩﺭ ﺁﻧﺠﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ .ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻋﻠﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﻭﺍﻗﻌﺎ ﻧﻤﻲﺩﺍﻧﻢ ﭼﺮﺍ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺩﻭﺳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺖ ﺣﻮﺍﺷﻲ ﻣﺘﻌﺪﺩ
ﺟﻠﻮﻱ ﭘﺎ ﻣﻦ ﺳــﻨﮓﺍﻧﺪﺍﺯﻱ ﻛﻨﻨﺪ .ﺷــﻤﺎ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﺯ ﺣﺎﺷﻴﻪﺳﺎﺯﺍﻥ ﺍﻳﻦ
ﺩﻻﻳﻞ ﺭﺍ ﺟﻮﻳﺎ ﺷﻮﻳﺪ.
ﺍﻣﺎ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺷﻤﺎ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺧﺎﺻﻲ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻲ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ
ﻳﺎ ﻟﻴﺪﺭﻫﺎ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺩﺭﺳﺖ ﻣﻲﺷﻮﺩ؟
ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﻛﻨﻮﻧﻲ ﺩﺍﺷــﺘﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﺎﺕ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻲ ﻣﻄﻠﻮﺏ ﻳﻚ ﻭﻳﮋﮔﻲ
ﺧﻮﺏ ﻭ ﻣﺜﺒﺖ ﺗﻠﻘﻲ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮﺍﺭﺩﻱ ﺍﻳﺮﺍﺩ
ﮔﺮﻓﺖ .ﺁﻳﺎ ﺍﻳﺮﺍﺩﻱ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻣﻦ ﺑﺎ ﺧﺒﺮﻧﮕﺎﺭﺍﻥ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺧﻮﺑﻲ ﺩﺍﺭﻡ؟!
ﺍﻣـﺎ ﻫﻤﻴﻦ ﺍﺭﺗﺒﺎﻃـﺎﺕ ﺭﺳـﺎﻧﻪﺍﻱ ﺑﺎﻋﺚ ﻣﻲﺷـﻮﺩ ﺑﮕﻮﻳﻨﺪ
ﭘﺸﺖﭘﺮﺩﻩ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺗﻲ ﻣﻲﺍﻓﺘﺪ؟
ﻣﻦ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﺑﻪ ﺯﺩﻭﺑﻨــﺪ ﻧﺪﺍﺭﻡ ،ﭼﻮﻥ ﻣﻌﺘﻘــﺪﻡ ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ
ﺧﺪﺍﺳــﺖ .ﻣﻦ ﻓﻘــﻂ ﺍﺭﺗﺒــﺎﻁ ﺧﻮﺑﻲ ﺑــﺎ ﺧﺒﺮﻧــﮕﺎﺭﺍﻥ ﺩﺍﺭﻡ ﻭ ﺍﻳﻦ
ﻳﻚ ﺍﻣﺘﻴﺎﺯ ﻣﺜﺒﺖ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺳـﭙﺎﻫﺎﻥ ،ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﺍﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﺣﺎﺷﻴﻪﺳﺎﺯﺗﺮﻳﻦ
ﺗﻴﻢ ﻟﻴﮓﺑﺮﺗﺮﻱ ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﻧﻬﻢ ﺷﺪ .ﻋﻠﺖ ﭼﻴﺴﺖ؟
ﺁﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﺑﺎ ﺳــﭙﺎﻫﺎﻥ ﻳﺎ ﻫﺮ ﺗﻴﻢ ﺩﻳﮕﺮﻱ ﻣﺸــﻜﻞ
ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﺑﻠﻜﻪ ﻣﺸــﻜﻞ ﺁﻧﻬﺎ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﻘﺸﻪ ﻣﻲﻛﺸﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺮﺍ
ﻧﺎﻛﺎﻡ ﻛﻨﻨﺪ.ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻨﺪ ﻧﺎﻡ ﻣﺮﺍ ﺑﺎ ﺳﺎﺧﺘﻦ ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎﻱ ﺩﺭﻭﻏﻴﻦ
ﺯﻳﺮ ﺳﻮﺍﻝ ﺑﺒﺮﻧﺪ ،ﺍﻣﺎ ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺍﻓﻜﺎﺭ ﻋﻤﻮﻣﻲ ﺑﻪﺧﻮﺑﻲ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ
ﺁﮔﺎﻫــﻲ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻭ ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺩﻟﻴﻞ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣــﺮﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ
ﺍﺳﺘﻘﻼﻟﻲ ﺩﺭ ﻫﺮ ﺟﺎ ﻭ ﻫﺮﺯﻣﺎﻧﻲ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻧﺪ.
ﺁﻳﺎ ﺩﺍﺳﺘﺎﻥ ﺩﺍﺩﻥ ﭼﻚ ﺑﻪ ﺗﻮﺭﻩ ﻭ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺩﺭ ﺩﺭﺑﻲ
ﻓﺼﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻢ ﭘﻴﺮﻭ ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎﺷﻴﻪﺳﺎﺯﻱ ﺑﻮﺩ؟
ﺑﻠﻪ ،ﻋﺪﻩﺍﻱ ﺩﺭ ﻫﻴﭻ ﺷﺮﺍﻳﻄﻲ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﻧﺪ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺁﺭﺍﻡ ﺑﺎﺷﺪ ﻭ
ﺍﻳﻦ ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭﻫﺎﻱ ﺑﺰﺭگ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻣﻲﺷﻮﺩ.
ﺭﺿــﺎ ﺭﺟﺒﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺧﻮﺩﺵ ﭘﻴﺎﻣﻜﻲ ﺑﻪ
ﻣﻦ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺣﺮﻑﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﻧﻮﺷﺘﻪﺍﻧﺪ ﺭﺍ ﻣﻦ ﻧﮕﻔﺘﻪﺍﻡ .ﺍﺳﻢ ﺩﻭ ﻧﻔﺮ
ﺭﺍ ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺑﺮﺯﻳﻠﻲ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻳﻲ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ
ﻛﺮﺩﻧﺪ .ﺭﺟﺒﻲ ﮔﻔﺖ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺗﻮﺭﻩ ﺻﺤﺒﺘﻲ ﻧﻜﺮﺩﻩﺍﻡ.
ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻳﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺩﺭﺑﻲ 66ﺍﺯ ﺳﻮﻱ ﺗﻮﺭﻩ ﻛﻤﻲ
ﻣﺸﻜﻮﻙ ﺑﻮﺩ؟
ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺳــﺎﻝ ﭼﻪ ﻛﺴﻲ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺍﺯ ﺗﻮﺭﻩ ﺿﺮﺭ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ؟ ﻣﻦ ﻳﺎ
ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ .ﻣﺴﻠﻤﺎ ﻣﻦ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺿﺮﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ .ﭘﺲ ﺍﮔﺮ ﺁﻧﻬﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺳﺎﻝ
ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﭼﻚ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﻫﻢ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ،ﺗﻮﺭﻩ ﺩﻭ ﺑﺎﺭ ﺑﻪ ﺍﺭﺩﻭﻱ
ﺳﭙﺎﻫﺎﻥ ﺩﻳﺮ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺿﺮﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ .ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻥ ﭼﻨﻴﻦ
ﻣﺴﺎﺋﻠﻲ ﻭﺍﻗﻌﺎ ﺧﻨﺪﻩﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻓﻨﻲ ﻭ ﺗﺎﻛﺘﻴﻜﻲ ﺗﻴﻢﻫﺎ
ﺭﺍ ﻓﺪﺍﻱ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﻮﺍﺷﻲ ﺑﻲﺍﺭﺯﺷﻲ ﻛﺮﺩ.
ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﺧﻼﻗﻲ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺗﻮﺭﻩ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺩﺍﺭﻳﺪ؟
ﺗﻮﺭﻩ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﻣﻮﺩﺏ ﻭ ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﺟــﺰﻭ 10ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺑﺮﺗﺮ ﺣﺘﻲ
ﺩﺭ ﺍﺭﻭﭘﺎ ﺑﻪﺷــﻤﺎﺭ ﻣﻲﺭﻭﺩ .ﻋﻼﻭﻩ ﺑﺮ ﺍﻳﻦ ﻭﻱ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩﺍﺕ ﺩﻳﻨﻲ ﺧﻮﺑﻲ ﺩﺍﺭﺩ ،ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺑﻪ ﺭﺍﺣﺘﻲ ﺑﻪﺍﻳﻦ
ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﺯﺩ.
ﺍﻣﺎ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﺍﻧﻀﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺗﺨﻠﻒ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩ ﺧﻮﺑﻲ
ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﺪﺍﺭﺩ؟
ﺑﻠﻪ ،ﺗﻮﺭﻩ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺍﺭﺩﻭﻫﺎﻱ ﺗﻴﻢ ﻏﻴﺒﺖﻫﺎﻱ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺷــﺘﻪ
ﻭ ﻧﻤﻲﺗــﻮﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻛﺘﻤﺎﻥ ﻛﺮﺩ ،ﺍﻣــﺎ ﻭﻱ ﺑﻪﻟﺤﺎﻅ ﺍﺧﻼﻗﻲ
ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺳﺖ.
ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻪ ﻣــﻦ ﺧﺪﻣﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﮕﻮﻳﻢ ﻛﻪ
ﻏﻴﺒﺖﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺿﺮﺑﻪ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻣﻦ ﺯﺩﻩ
ﺍﺳﺖ.ﺩﺭ ﻃﻮﻝ ﻫﻔﺖ ﻣﺎﻩ ﺍﺧﻴﺮ ﺁﻧﻘﺪﺭ ﺑﺎ ﺍﻭ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﺮﺩﻩﺍﻳﻢ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻟﺤﺎﻅ
ﺭﻓﺘﺎﺭﻱ ﻫﻢ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﺳﺎﻳﺮﻳﻦ
ﺿﺮﺭ ﻛﺮﺩﻩﺍﻡ .ﺗﻮﺭﻩ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﻏﻴﺒﺖﻫﺎﻳﺶ ﻳﻜﺴﺮﻱ
ﻋﺪﻟﻪ ﺁﻭﺭﺩ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﻧﻀﺒﺎﻃﻲ ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮﻝ ﺑﻮﺩ.
ﺩﻭﺭ ﺟﺪﻳﺪ ﻟﻴﮓ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ ﺁﺳﻴﺎ ﺁﻏﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﻭ ﻫﻤﻪ ﻣﻨﺘﻈﺮﻧﺪ
ﺑﺒﻴﻨﻨﺪ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭ ﺑﺎ ﺳﺘﺎﺭﻩﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﺩ
ﭼﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪﺍﻱ ﻣﻲﮔﻴﺮﺩ؟
ﺩﺭ ﺳﭙﺎﻫﺎﻥ ﻣﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻲ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺍﺧﺘﻴﺎﺭ ﺩﺍﺭﻡ ﻭ ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﺎﻥ،
ﻛﺎﺩﺭ ﻓﻨﻲ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ ﺳﭙﺎﻫﺎﻥ ﺩﺭ ﺁﺳﻴﺎ ﻫﻤﺪﻝ ﻫﺴﺘﻴﻢ،
ﺍﻣﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﻓﺮﺍﻣﻮﺵ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﺩﺳــﺖ ﺧﺪﺍﺳــﺖ ﻭ ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻂ
ﺣﺴﺎﺱ ﺑﺎﻳﺪ ﺳﺮﻧﻮﺷﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻛﺮﺩ.
ﺧﻴﻠﻲﻫﺎ ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺍﻧﺶ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺩﺭ ﻣﺴﺎﺑﻘﺎﺕ ﺩﺍﺧﻠﻲ
ﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭ ﺍﺳـﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻋﺮﺻﻪﻫﺎﻱ ﺑﻴﻦﺍﻟﻤﻠﻠﻲ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﻮﺛﺮ
ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ؟
ﻣﻦ ﻛﺎﺭﻱ ﺑﻪ ﺻﺤﺒﺖﻫﺎﻱ ﺩﻳﮕﺮﺍﻥ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﻗﺪﺭﺕ ﻛﺎﺭﻡ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺳﭙﺎﻫﺎﻥ
ﺍﺩﺍﻣﻪﻣﻲﺩﻫﻢﻭﺍﺯﻫﻤﻪﻣﻬﻢﺗﺮﺍﻳﻨﻜﻪﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻱﺍﺻﻠﻲﺳﺎﻝﺁﻳﻨﺪﻩﺑﻴﺶ
ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﺍﺻﻔﻬﺎﻧﻲ ﭘﺎﺳﺦ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺩ.ﻣﻲﺩﺍﻧﻢ ﭼﻪ ﺑﺒﺮﻡ ﻭ
ﭼﻪ ﺑﺒﺎﺯﻡ ﺣﺮﻑ ﻭ ﺣﺪﻳﺚﻫﺎ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺩﺍﺷﺖ .ﮔﺎﻫﻲ ﻣﺮﺍ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ
ﺗﻔﻜﺮﺍﺕ ﺳﻨﺘﻲ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﮔﺎﻫﻲ ﻫﻢ ﻣﺤﻜﻮﻡ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﺩﻳﮕﺮ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻦ
ﺑﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻢ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺩﺍﺭﻡ ﻭ ﺑﺎ ﻗﺪﺭﺕ ﺭﻭﻱ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﺎﺭ ﻣﻲﻛﻨﻢ.
ﭼﺮﺍ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﻓﺼﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ
ﮔﺮﻭﻫﻲ ﺍﺯ ﻣﻴﺎﻥ ﭼﻬﺎﺭ ﺗﻴﻢ ﺑﻪ ﻣﻘﺎﻡ ﭼﻬﺎﺭﻡ ﺭﺳﻴﺪﻳﺪ؟
ﺩﺭ ﻓﺼﻞ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﺪﺷﺎﻧﺴﻲ ﮔﺮﻳﺒﺎﻥ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻝ ﺭﺍ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ
ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺩﻗﺎﻳﻖ ﺑﺎﺯﻱﻫﺎ ﺑﺮﺍﺑﺮ ﺣﺮﻳﻔﺎﻥ ﺷﺎﻧﺲ ﺑﺎ ﻣﺎ ﻳﺎﺭ ﻧﺒﻮﺩ ،ﻫﺮﭼﻨﺪ ﺑﻪ
ﻋﻨﻮﺍﻥ ﺳﺮﻣﺮﺑﻲ ﺗﻴﻢ ﺁﻥ ﻧﺎﻛﺎﻣﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﮔﺮﻓﺘﻢ.
ﻓﺼﻞ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻛﻴﻔﻴﺘﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﺧﻮﺏ ﺑﻮﺩﻳﻢ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﺯﻣﻴﻨﻪ
ﻧﺘﻴﺠﻪﮔﻴﺮﻱ ﺧﻮﺏ ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮﺩﻳﻢ.
97
ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺩﻓﺎﻋﻴﻪ ﻣﻬﺎﺟﻢ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎﻳﻲ ﺍﺯ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﭘﺎﻙ:
ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﻮﻝ ﻧﻤﻲﻓﺮﻭﺷﻢ
ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺗﻮﺭﻩ ،ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺁﻓﺮﻳﻘﺎﻳﻲ ﺍﺳـﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺑﻪ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺑﺎﺭﻩ ﻧﺎﻣﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺩﺳـﺖﻭﭘﺎ ﻛﺮﺩ .ﻣﻬﺎﺟﻢ ﮔﻠﺰﻧﻲ ﻛﻪ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﻠﺰﻧﻲﻫﺎﻳﺶ ﻣﻮﺭﺩ
ﺗﻮﺟﻪ ﻣﺴﺌﻮﻻﻥ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﻭ ﺩﺭ ﻫﺸﺘﻤﻴﻦ ﺩﻭﺭﻩ ﻟﻴﮓ ﺑﺮﺗﺮ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﭘﻴﺮﺍﻫﻦ ﺳﺮﺥﭘﻮﺷﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺮ ﺗﻦ ﻛﺮﺩ ﺗﺎ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﺑﻪ ﺍﻣﻴﺪ ﺩﺭﺧﺸﺶ ﻣﻬﺎﺟﻢ
ﺳﻨﮕﺎﻟﻲ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺧﻮﺷﻲ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﻮﺩ ﺗﺮﺳﻴﻢ ﻛﻨﻨﺪ.ﺗﻮﺭﻩ ﻓﺼﻞ ﮔﺬﺷﺘﻪ ﻧﺘﻮﺍﻧﺴﺖ ﻫﻤﭽﻮﻥ ﺭﻭﺯﻫﺎﻱ ﺩﺭﺧﺸﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﭘﻴﻜﺎﻥ ﺩﺍﺷﺖ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺴﻲﻫﺎ ﮔﻠﺰﻧﻲ ﻛﻨﺪ.
ﻭﻱ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻱ ﺩﺭﺑﻲ 66ﻭ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺩﺍﻣﺎﺵ ﮔﻴﻼﻥ ﻳﻚ ﺣﺮﻛﺖ ﻣﺸﻜﻮﻙ ﺭﻭﻱ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺣﺮﻳﻒ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩ ﺗﺎ ﺑﺎ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﺎﺭﺕ ﺯﺭﺩ ﺳﻮﻡ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺮﺍﺑﺮ
ﺍﺳـﺘﻘﻼﻝ ﻏﺎﻳﺐ ﺑﺰﺭگ ﻣﻴﺪﺍﻥ ﻟﻘﺐ ﺑﮕﻴﺮﺩ.ﺩﺭ ﺩﺭﺑﻲ 66ﻏﻴﺒﺖ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻭ ﺳـﺮﻣﺮﺑﻲ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺁﺑﻲﻫﺎ ﻳﻌﻨﻲ ﺍﻣﻴﺮ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ ﺭﺍﺣﺖﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﭼﻮﻥ ﺑﺎ
ﻏﻴﺒﺖ ﻭﻱ ﺑﻪﺷﺪﺕ ﺍﺯ ﺯﻫﺮ ﻫﺠﻮﻣﻲ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﻛﺎﺳﺘﻪ ﺷﺪ.ﺳﺮﺍﻧﺠﺎﻡ ﺁﻥ ﺩﺭﺑﻲ ﺑﺎ ﺗﺴﺎﻭﻱ ﺑﻪ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺭﺳﻴﺪ ،ﺍﻣﺎ ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺳﺎﻝ ﻭ ﺑﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺭﺿﺎ ﺭﺟﺒﻲ،
ﻣﺸـﺎﻭﺭ ﻓﻨﻲ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺗﻮﺭﻩ ،ﺍﻳﻦ ﺩﻣﻞ ﭼﺮﻛﻲ ﺷﺪ ﻭ ﺣﺎﺷﻴﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﺷـﺪﺕ ﭘﻴﺮﺍﻣﻮﻥ ﺗﻮﺭﻩ ﺭﺍ ﻓﺮﺍ ﮔﺮﻓﺖ.ﺑﺎ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﺭﺟﺒﻲ ،ﺗﻮﺭﻩ ﻣﺘﻬﻢ ﺷﺪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ
ﺩﺭﺑﻲ 66ﺍﺯ ﻳﻚ ﻓﺮﺩ ﭼﻜﻲ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮﺩﻩ ﺗﺎ ﺩﺭ ﻣﺴـﺎﺑﻘﻪ ﺑﺎ ﺩﺍﻣﺎﺵ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷـﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻱ ﺑﺎ ﺍﺳـﺘﻘﻼﻝ ﻏﺎﻳﺐ ﺷـﻮﺩ.ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪ ﻫﻢ ﺗﻮﺭﻩ ﻭ ﻫﻢ ﺍﻣﻴﺮ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻣﺘﻬﻢ
ﺷـﺪﻧﺪ ﻛﻪ ﭘﺸﺖﭘﺮﺩﻩ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻏﻴﺮﻗﺎﻧﻮﻧﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﺑﻲﺩﻟﻴﻞ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﺟﺒﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺷﻔﺎﻑ ﺷﺪﻥ ﺍﺗﻔﺎﻗﺎﺕ ﺑﻪﻛﻤﻴﺘﻪ ﺍﻧﻀﺒﺎﻃﻲ ﻓﺪﺭﺍﺳﻴﻮﻥ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻓﺮﺍﺧﻮﺍﻧﺪﻩ ﺷﺪ ﺗﺎ
ﭘﺎﺳﺨﮕﻮ ﺑﺎﺷﺪ.ﻫﻔﺘﻪ ﻧﺎﻣﻪ ﻣﺜﻠﺚ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻭﺷﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ ﭘﺸﺖﭘﺮﺩﻩ ﻣﺼﺎﺣﺒﻪﺍﻱ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﺗﻮﺭﻩ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﻣﻲﺧﻮﺍﻧﻴﺪ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﭼﻨﺪ ﻣﺎﻩ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺣﺎﺷﻴﻪﺳﺎﺯ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺗﻴﺘﺮ ﺍﻭﻝ
ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎ ﺷﺪﻱ؟!
ﭼﻄﻮﺭ ﻣﮕﺮ .ﺍﺗﻔﺎﻕ ﺧﺎﺻﻲ ﺭﺥ ﺩﺍﺩﻩ ﺍﺳﺖ.
ﺑﺤﺚ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﭼﻚ ﺍﺯ ﻳﻚ ﺍﺳـﺘﻘﻼﻟﻲ ﻗﺒـﻞ ﺍﺯ ﺩﺭﺑﻲ 66ﺭﺍ
ﺷﻨﻴﺪﻩﺍﻱ؟
ﺑﻠﻪ ،ﺁﻥ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﻛﺎﻣﻼ ﻛﺬﺏ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺧﻮﺷــﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﻛﺴــﻲ ﻛﻪ ﭼﻨﻴﻦ
ﺧﺒﺮﻱ ﺭﺍ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻮﺩ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﻛﺮﺩ.
ﺁﻥ ﻓـﺮﺩ ﺭﺿـﺎ ﺭﺟﺒـﻲ ﻧـﺎﻡ ﺩﺍﺭﺩ .ﺗـﺎ ﭼﻪ ﺣـﺪ ﺍﻳﻦ ﻓـﺮﺩ ﺭﺍ
ﻣﻲﺷﻨﺎﺳﻲ؟
ﻣﻦ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺍﺯ ﻭﻱ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭ ﺑﺤﺚ ﺭﻭﻱ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﭼﻚ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ
ﺧﻮﺷﺒﺨﺘﺎﻧﻪ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺑﻪﻃﻮﺭ ﻛﻠﻲ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﺷﺪ.
ﻗﺒﻮﻝ ﺩﺍﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﺎ ﺩﺍﻣﺎﺵ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻣﺸﻜﻮﻙ ﻛﺎﺭﺕ
ﺯﺭﺩ ﺳﻮﻡ ﺭﺍ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﻛﺮﺩﻱ ﻭ ﺩﺭﺑﻲ 66ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻱ؟
ﺧﻴﺮ ،ﺍﺧﻄﺎﺭ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻭ ﺍﺻﻼ ﻫﻢ ﻏﻴﺮﻃﺒﻴﻌﻲ ﻧﺒﻮﺩ ﭼﻮﻥ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﻭ ﺩﺭ
ﻟﺤﻈﻪﺍﻱ ﺍﺯ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﺍﻣﻜﺎﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻛﻪ ﻳﻚ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﺑﺎ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﻱ ﺍﺯ ﺳﻮﻱ
ﺩﺍﻭﺭ ﺟﺮﻳﻤﻪ ﺷﻮﺩ ﻭ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﻧﻴﺰ ﻣﻦ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺷﺪﻡ.
ﻣﻦ ﺳﺎﻝﻫﺎﺳﺖ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺣﺮﻓﻪﺍﻱ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﻭ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﺎﺯﻱ ﻣﻲﻛﻨﻢ
ﻭ ﺑﻪ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﷲ ﻗﺴــﻢ ﻣﻲﺧﻮﺭﻡ ﻛــﻪ ﻫﺮﮔﺰ ﺍﻫﻞ
ﺯﺩ ﻭﺑﻨﺪ ﻧﺒﻮﺩﻩ ﻭ ﻧﻴﺴﺘﻢ .ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻳﻚ ﻣﺴﻠﻤﺎﻥ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺯﻧﺪﮔﻲ
ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻫﺮﮔﺰ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭﻱ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻢ ﻛﻪ ﻳﻚ ﻣﺴــﻠﻤﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ
ﺗﻬﻤﺘﻲ ﺑﻪﻣﻦ ﺑﺰﻧﺪ.
ﻣﻦ ﺩﺭ ﺍﺻﻔﻬﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﻭ ﺩﺭ ﻭﺍﻗﻊ ﺑﻴﺸــﺘﺮ ﺯﻣﺎﻥ ﺯﻧﺪﮔﻲﺍﻡ
ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲﻫﺎﺳــﺖ ﻭ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺍﻧﺘﺸﺎﺭ ﭼﻨﻴﻦ ﺧﺒﺮﻱ ﺍﺯ ﺭﻭﻳﺎﺭﻭﻳﻲ ﺑﺎ
ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺩﺭ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺧﺠﺎﻟﺖ ﻣﻲﻛﺸﻴﺪﻡ ﭼﻮﻥ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﻡ
ﻣﺮﺩﻡ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﻦ ﻧﮕﺎﻩ ﻣﻨﻔﻲ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻏﻴﺒﺖﻫﺎﻱ ﻣﻜﺮﺭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﺩﻝ ﻫـﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ
ﺭﺍ ﺁﺯﺭﺩﻩﺍﻱ؟
ﺑﻠﻪ ،ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺭﺍ ﻣﻲﭘﺬﻳﺮﻡ ﭼﻮﻥ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻏﻴﺒﺖ ﻛﺮﺩﻡ ﻭ ﺍﺭﺩﻭﻫﺎﻱ ﺗﻴﻢ
98
ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ ﺩﺍﺩﻩﺍﻡ ﺍﻣﺎ ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﻲ ﻧﻴﺴﺘﻢ ﻛﻪ ﺣﻴﺜﻴﺖ ﺧﻮﺩﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﻮﻝ
ﺑﻔﺮﻭﺷــﻢ .ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺣﻀﻮﺭ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪﺍﻡ ﺩﺭ ﻓﻮﺗﺒﺎﻝ ﺑﻪ ﻟﺤﺎﻅ ﻣﺎﻟﻲ
ﺑﻪ ﻃﻮﺭ ﻛﺎﻣﻞ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﺑﻮﺩﻩﺍﻡ ﻭ ﻧﻴﺎﺯﻱ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﻣﺴﺎﺑﻘﻪ ﺍﺭﺯﺵ
ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﭘﻨﺞ ﻳﺎ ﻫﻔﺖ ﻣﻴﻠﻴﻮﻥ ﻳﺎ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻔﺮﻭﺷﻢ.
ﻣــﻦ ﺩﺭ ﺣﻀﻮﺭ ﺑﻪ ﻣﻮﻗﻌﻢ ﺩﺭ ﺗﻴﻢ ﺑﻲﺍﻧﻀﺒﺎﻃﻲ ﻛــﺮﺩﻡ ﻭ ﺑﺎﺭﻫﺎ ﻫﻢ ﺍﺯ
ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ ،ﻛﺎﺩﺭ ﻓﻨﻲ ﻭ ﻣﺴــﺌﻮﻻﻥ ﻋﺬﺭﺧﻮﺍﻫﻲ ﻛــﺮﺩﻩﺍﻡ ﭼﻮﻥ ﺁﻧﻬﺎ
ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻣﻨﺎﺳﺒﻲ ﺑﺎ ﻣﻦ ﺩﺍﺷﺘﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﺑﺮﻭﺯ ﺑﺮﺧﻲ ﺑﻲﺍﻧﻀﺒﺎﻃﻲﻫﺎ
ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﺮﺍ ﭘﺬﻳﺮﺍ ﺷﺪﻧﺪ.
ﭘﺲ ﺍﺯ ﮔﺬﺷﺖ ﻳﻚ ﺳـﺎﻝ ﺍﺯ ﺩﺭﺑﻲ 66ﺣﺎﻻ ﺍﮔﺮ ﺑﺎ ﻫﻮﺍﺩﺍﺭﺍﻥ
ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﺭﻭﺑﻪﺭﻭ ﺷـﻮﻱ ﭼﻪ ﭘﺎﺳﺨﻲ ﺑﺮﺍﻱ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ
ﺍﻳﻦ ﺷﺎﻳﻌﻪ ﺩﺍﺭﻱ؟
ﭼﻚ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻣﻦ ﺍﺯ ﺍﺳــﺘﻘﻼﻟﻲﻫﺎ ﻳﻚ ﺷــﺎﻳﻌﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺗﻜﺬﻳﺐ ﺷﺪ،
ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺁﻧﻬﺎ ﺧﻮﺩﺷﺎﻥ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻨﺪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﺎﺭﻩ ﻗﻀﺎﻭﺕ ﻛﻨﻨﺪ،
ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻲﮔﻮﻳﻢ ﺗﻮﺭﻩ ﺑﺎﺯﻳﻜﻦ ﭘﻮﻟﻜﻲ ﻧﻴﺴﺖ ﻛﻪ ﺑﺨﻮﺍﻫﺪ ﻳﻚ ﺩﺭﺑﻲ
ﺣﺴﺎﺱ ﺭﺍ ﺑﺮﺍﻱ ﭘﻮﻝ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺑﺪﻫﺪ.
ﺁﻳﺎ ﺍﺯ ﺗﻬﻤﺖ ﺯﻧﺎﻥ ﺷﻜﺎﻳﺖ ﻫﻢ ﻣﻲﻛﻨﻲ؟
ﻣﻦ ﺷــﻜﺎﻳﺘﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﻛﺴــﻲ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻬﻤﺖ ﺭﺍ ﺑﻪ
ﻣﻦ ﺯﺩﻩ ﻧﺰﺩ ﺧﺪﺍ ﺷــﻜﺎﻳﺖ ﻣﻲﻛﻨﻢ ،ﭼﻮﻥ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻣﺤﻜﻤﻪ ﻧﺰﺩ ﺍﷲ
ﺍﺳﺖ ﻭ ﺷﺎﻳﻌﻪﺳــﺎﺯﺍﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﺪﺍ ﻭﺍﮔﺬﺍﺭ ﻣﻲﻛﻨﻢ .ﺑﻪ ﻫﺮﺣﺎﻝ ﺗﺮﺍژﺩﻱ
ﭼﻚ ﺑﺮﺍﻳﻢ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﺪﻩ ﻭ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭﺍﺭﺩ ﺳﻨﺎﺭﻳﻮﻱ ﺑﺮﺧﻲ ﺷﻮﻡ ﻛﻪ
ﻣﻲﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ ﻣﺮﺍ ﺑﻪ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺒﺮﻧﺪ.
ﻓﺼﻞ ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜـﻪ ﺑﻪ ﭘﺮﺳـﭙﻮﻟﻴﺲ ﺑﻴﺎﻳﻲ ﺍﻭﻝ ﺑﺎ
ﺍﺳـﺘﻘﻼﻟﻲﻫﺎ ﻣﺬﺍﻛﺮﻩ ﻛﺮﺩﻱ ﻭ ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﺟﻤﻊ ﺳﺮﺥﭘﻮﺷﺎﻥ
ﺍﺿﺎﻓﻪ ﺷﺪﻱ .ﺷﺎﻳﺪ ﭼﻨﻴﻦ ﺭﻓﺘﺎﺭﻫﺎﻳﻲ ﻋﺎﻣﻠﻲ ﺷﺪ ﻛﻪ ﻋﺪﻩﺍﻱ
ﺑﻪ ﺗﻮ ﺑﺪﺑﻴﻦ ﺷﻮﻧﺪ؟
ﺩﺭ ﺍﻳــﺮﺍﻥ ﻣﺪﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻢ ﻫﻤﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻱ ﻋﻘﺪ ﻗــﺮﺍﺭﺩﺍﺩﻡ ﺭﺍ ﺍﻧﺠﺎﻡ
ﻣﻲﺩﻫﺪ ﻭ ﻗﺴــﻢ ﻣﻲﺧــﻮﺭﻡ ﻛﻪ ﻓﺼﻞ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻫﻢ ﺧــﻮﺩﻡ ﻫﻴﭻ
ﻣﺬﺍﻛﺮﻩﺍﻱ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺎ ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺴﻲﻫﺎ ﻧﺸﺴﺘﻢ ﺣﺮﻑ
ﺯﺩﻡ ﻭ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﻣﻠﺤﻖ ﺷﺪﻡ .ﺍﻳﻨﻜﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﻨﺪ ﻣﻦ ﺩﺭ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﻟﺤﻈﻪ
ﭘﺮﺳﭙﻮﻟﻴﺲ ﺭﺍ ﺑﻪﺧﺎﻃﺮ ﭘﻮﻝ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﺗﺮﺟﻴﺢ ﺩﺍﺩﻡ ،ﺻﺤﺖ ﻧﺪﺍﺭﺩ.
ﺷﺎﻳﺪ ﻣﺪﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻢ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻘﻼﻟﻲﻫﺎ ﺣﺮﻑ ﺯﺩﻩ ﺑﻮﺩ ،ﺍﻣﺎ ﻣﻦ ﺧﻮﺩﻡ
ﻫﻴﭻ ﺣﺮﻓﻲ ﺑﺎ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺘﻘﺎﻝ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻘﻼﻝ ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ.
ﺩﺭ ﺁﻥ ﺯﻣﺎﻥ ﺗﺎ ﭼﻪ ﺣﺪ ﺑﺎ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻛﻪ ﺳـﺮﻣﺮﺑﻲ ﺍﺳـﺘﻘﻼﻝ
ﺑﻮﺩ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺩﺍﺷﺘﻲ؟
ﻣﻦ ﻓﻘﻂ ﻣﻲﺩﺍﻧﺴــﺘﻢ ﻛﻪ ﻭﻱ ﻳﻚ ﻣﺮﺑﻲ ﺑﺰﺭگ ﺍﻳﺮﺍﻧﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻴﭻ
ﺍﺭﺗﺒﺎﻃﻲ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺑﻲ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻢ .ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﭼﻚ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻫﻢ ﻣﻮﺭﺩ
ﺣﻤﻠﻪ ﻗــﺮﺍﺭ ﮔﺮﻓﺖ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻲ ﻛﻪ ﻗﺒﻞ ﺍﺯ ﺩﺭﺑﻲ 66ﻣﻦ ﻫﻴﭻ ﺻﺤﺒﺘﻲ
ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺑﻲ ﻧﺪﺍﺷﺘﻢ.
ﺣﺎﻻ ﻛـﻪ ﺑﺎ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳـﻲ ﺩﺭ ﺳـﭙﺎﻫﺎﻥ ﻫﻤﻜﺎﺭ ﺷـﺪﻩﺍﻱ ،ﭼﻪ
ﺷﻨﺎﺧﺘﻲ ﺍﺯ ﺳﺮﻣﺮﺑﻲ ﺗﻴﻢ ﺩﺍﺭﻱ؟
ﻭﻱ ﻣﺮﺑﻲ ﺑﺴــﻴﺎﺭ ﺧﻮﺑﻲ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺍﺯ ﻛﺎﺭ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﺭ ﻛﻨﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺑﻲ
ﻧﻬﺎﻳﺖ ﻟﺬﺕ ﺭﺍ ﻣﻲﺑﺮﺩﻡ.
ﺑﺮﺍﻱ ﻳﻚ ﻓﻮﺗﺒﺎﻟﻴﺴﺖ ﺣﺎﺷﻴﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﻳﻜﻨﺎﻥ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺯﻳﺎﺩ ﺍﺳﺖ ،ﺍﻣﺎ
ﻣﻦ ﺩﻭﺳﺖ ﻧﺪﺍﺭﻡ ﻭﺍﺭﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺣﺎﺷﻴﻪﺍﻱ ﺷﻮﺩ.
ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲﺩﺭﺍﻧﺘﻘﺎﻝﺷﻤﺎﺑﻪﺳﭙﺎﻫﺎﻥﭼﻘﺪﺭﺗﺎﺛﻴﺮﮔﺬﺍﺭﺑﻮﺩ؟
ﻗﺴﻢ ﻣﻲﺧﻮﺭﻡ ﻛﻪ ﺑﺮﺍﻱ ﺣﻀﻮﺭ ﺩﺭ ﺳﭙﺎﻫﺎﻥ ﻗﻠﻌﻪﻧﻮﻳﻲ ﻫﻴﭻ ﺻﺤﺒﺖ
ﺷــﺨﺼﻲ ﺑﺎ ﻣﻦ ﻧﺪﺍﺷﺖ ﻭ ﻣﻦ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻣﺪﻳﺮﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﻢ ﺑﻪ ﺳﭙﺎﻫﺎﻥ
ﻣﻌﺮﻓﻲ ﺷﺪﻡ ﻭ ﺣﺎﻻ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺑﺎﺯﻱ ﻛﺮﺩﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﺑﺴﻴﺎﺭ ﺧﻮﺷﺤﺎﻝ
ﻫﺴﺘﻢ.
ﺑﺎﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﻭﻉ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﻟﻴﮓ ﻗﻬﺮﻣﺎﻧﺎﻥ ﺁﺳﻴﺎ ﭼﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﺍﻱ
ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺭﻧﻤﻨﺖ ﺑﺰﺭگ ﺩﺍﺭﻱ؟
ﺍﻣﺴــﺎﻝ ﻣﻦ ﺩﺭ ﻳﻚ ﺗﻴﻢ ﺑﺰﺭگ ﻛﻪ ﻛﺎﺩﺭ ﻓﻨﻲ ﻭ ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻗﻮﻱ ﺩﺍﺭﺩ
ﮔﺎﻡ ﺑﻪ ﺁﺳﻴﺎ ﮔﺬﺍﺷﺘﻪﺍﻡ ﻭ ﺗﻼﺵ ﻣﻲﻛﻨﻢ ﺑﺎ ﮔﻠﺰﻧﻲ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺗﻴﻢ ﺭﺍﻩﻫﺎﻱ
ﺻﻌﻮﺩ ﺳــﭙﺎﻫﺎﻥ ﺗﺎ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﭘﺎﻳﺎﻧﻲ ﺭﺍ ﻓﺮﺍﻫــﻢ ﻛﻨﻢ.ﻣﻦ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻛﺎﺩﺭ
ﭘﺰﺷﻜﻲ ﻭ ﺑﺪﻧﺴﺎﺯﻱ ﺳﭙﺎﻫﺎﻥ ﺩﺭ ﺷــﺮﺍﻳﻂ ﺍﻳﺪﻩﺁﻝ ﺑﺪﻧﻲ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﻡ ﻭ
ﻣﻲﺧﻮﺍﻫﻢ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻛﺎﺩﺭ ﻓﻨﻲ ﺗﻴﻢ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﺑﺪﻫﻢ.