ماهنامه مثلث شماره 167

‫ناطق نوری دعوت‬ ‫اصالح طلبان را می پذیرد ؟‬ ‫گزارش ها و گفت وگو های مثلث‬ ‫درباره انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫ن ‪ 88/1392‬صفحه‪3000/‬تومان‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪/‬سالچهارم‪/‬شمارهصدوشصتوهفتم‪ 24/‬فروردی ‬ ‫جزئیاتجلسه دکتر والیتی‬ ‫باایت اهللمجتبیتهرانی‬ ‫پشت پرده انصراف والیتی‬ ‫از انتخابات سال‪84‬‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫وضعیتجنگی‬ ‫امریکا و کره شمالی‬ ‫به هم شلیک می کنند؟‬ ‫نهسفارشیبودیم‬ ‫نه ممیزی شدیم‬ ‫گفت وگو با سیروس مقدم‬ ‫اکادمی سیاست‬ ‫چرادانشگاهتهران‬ ‫در سیاست ایران مهم است؟‬ ‫جای خالی را با ما پر کنید‬ ‫قیمت ها به تومان میباشد‬ ‫سه ماهه‬ ‫شش ماهه‬ ‫یک ساله‬ ‫پست سفارشی ته ران‬ ‫‪36/000‬‬ ‫‪72/000‬‬ ‫‪144/000‬‬ ‫پست سفارشی شهرستان‬ ‫‪38/000‬‬ ‫‪76/000‬‬ ‫‪152/000‬‬ ‫بانک ملت به نام هفته نامه مثلث‬ ‫شماره حساب ‪43293196/94‬‬ ‫شماره کارت ‪6104-3377-7006-5405‬‬ ‫شماره شبا ‪IR28 0120000000004329319694‬‬ ‫برای اطالعات بیشتر عدد صفر را به شماره ‪ 3000411711‬ارسال نمایید‬ ‫شماره تماس‪88171506-8 :‬‬ ‫‪09109797859‬‬ ‫برای دریافت پیشخوان همراه اول ‪ MOSLAS‬را به ‪ 7050‬پیامککنید‬ ‫راهامام‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫توصیه هایی برای انتخابات‬ ‫حضرت امام خمینی (ره) در استانه برگزاری انتخابات‬ ‫مجلسسومتوصیه هایمهمی راخطاببهمردموهمچنین‬ ‫کاندیداها مطرح کرده بودند‪ .‬حاال در حالی که تنها دوهفته‬ ‫به برگزاری دور دوم انتخابات مجلس نهم زمان باقی مانده‬ ‫است گزیده هایی از فرمایشات ایشان را که در قالب پیام در‬ ‫‪ 11‬فروردین‪ 67‬منتشر شده است را بازنشر خواهیم کرد‪:‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫‪12 - 31‬‬ ‫انتخابات مظهر حماسه سیاسی است‬ ‫سرنوشت اقای رئیس‬ ‫اکادمیسیاست‬ ‫نقدونظر‬ ‫‪32-35‬‬ ‫وضعیتجنگی‬ ‫شکستبازدارندگی‬ ‫ایا حزب عدالت و توسعه می تواند به‬ ‫صلح پایدار با ‪ P.K.K‬دست یابد؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪36 - 53‬‬ ‫جزئیات جلسه والیتی با ایت اهلل تهرانی‬ ‫چه کسی انتخاب می شود؟‬ ‫رقابتسنتی ها‬ ‫فقط یک نفر ثبت نام می کند‬ ‫ایام شهادت حضرت فاطمه (س) تسلیت باد‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫عکس جلد‪ :‬حمید محمودی‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل‪ ،‬ازادی و‬ ‫جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش اسالم‪ ،‬انقالب‪،‬‬ ‫امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گس�ترش و سیادت اسالم خواهی در سراسر جهان و عزت‬ ‫مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن‬ ‫عدال�ت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در برابر مقابالن‬ ‫گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و‬ ‫تالشدرجهترونقگرفتنسنتگفت وگومیانفرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬‬ ‫امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪،‬‬ ‫بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫مثلث‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫دراستانهانتخاباتسومیندورهمجلسشورایاسالمی‬ ‫هس��تیم‪ .‬گمان نمی کنم که نقش و اهمی��ت انتخابات و‬ ‫مجلس شورای اسالمی برکسی پوشیده باشد‪ .‬هم اکنون‪،‬‬ ‫با توجه به اگاهی و ش��عور باالی سیاسی مردم خداجوی‬ ‫ایران‪،‬شایدضرورتیبهیاداوریاهمیتشرکتدرانتخابات‬ ‫نباشد؛ ولی برای احتیاط در ادای تکلیف شرعی ‪ -‬سیاسی‬ ‫خود نکاتی را متذکر می شوم‪:‬‬ ‫*از اغاز انقالب تاکنون‪ ،‬یکی از اهداف ش��وم و پلیدی‬ ‫که همواره مورد توجه استکبار جهانی و نوکران خارجی و‬ ‫داخلی انان بوده است‪ .‬دور کردن مردم از صحنه های انقالب‬ ‫و گسستن پیوندهای پوالدین انان با ارمان های اجتماعی ‪-‬‬ ‫سیاسی اسالم بوده است؛ که در راه تحقق ان به انواع حیله ها‬ ‫و ترفندهای گوناگون متوسل شده اند؛ که بحمداهلل سرشان‬ ‫به سنگ خورده است؛ و ملت پیروز و سرافراز ایران بانمایش‬ ‫قدرت عظیم خود در حوادث گوناگون انقالب این حقیقت‬ ‫و واقعیت را به اثبات رس��انیده و نشان داده اند که از دریای‬ ‫خروشان وحدت و انسجام انان چیزی کم نشده و نخواهد‬ ‫شد‪* .‬همان طور که بارها گفته ام‪ ،‬مردم در انتخابات ازادند‬ ‫و احتیاج به قیم ندارند‪ ،‬و هیچ فرد و یا گروه و دسته ای حق‬ ‫تحمیل فرد و یا افرادی را به مردم ندارند‪.‬‬ ‫* نصیحتی اس��ت از پ��دری پیر به تمام��ی نامزدهای‬ ‫مجلس شورای اسالمی که سعی کنید تبلیغات انتخاباتی‬ ‫شما در چهارچوب تعالیم و اخالق عالیه اسالم انجام شود؛ و‬ ‫ازکارهایی که با شئون اسالم منافات دارد جلوگیری گردد‪.‬‬ ‫باید توجه داشت که هدف از انتخابات در نهایت حفظ اسالم‬ ‫است‪ .‬اگر در تبلیغات حریم مسائل اسالمی رعایت نشود‪،‬‬ ‫چگونه منتخب حافظ اسالم می شود‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54-65‬‬ ‫ماراتنالماتی‬ ‫مخالفانپراکنده‬ ‫پرزیدنت علیه رئیس الوزرا‬ ‫جنگ سکوالرها و سلفی ها‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪66 -73‬‬ ‫نه سفارشی بودیم نه ممیزی شدیم‬ ‫قصه زندگی درون یک کامیون‬ ‫ی مطمئن در سریال سازی‬ ‫نام ‬ ‫از عهده تمام لهجه ها برمی ایم‬ ‫ورزش‬ ‫‪74 -77‬‬ ‫التهاب اول سال‬ ‫کی روش دست از لجبازی بردارد‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر تحریریه و سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر فرهنگ‪ :‬سیدرضا صائمی‬ ‫دبیر جهان اسالم و دین وتاریخ‪ :‬مصطفی شوقی‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬سعیده سادات فهری‬ ‫دبیر دیدار‪ :‬افشین خماند‬ ‫دبیر بازار‪ :‬مصطفی میری ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫اعضای تحریریه و همکاران‪ :‬زهیر توکلی ‪ -‬ش��اهین فتحیان ‪ -‬شاهده یوسفی‬ ‫یاس��ین سیف االس�لام ‪ -‬امی��د کرمانی ه��ا ‪ -‬زه��ره دیان��ی ‪ -‬فاطمه میرزایی‬ ‫ش��یما غفاری ‪ -‬فاطمه کریم خان ‪ -‬زهرا راد‪ -‬عاطفه کربالئی‪ -‬محمد تاجیک‬ ‫حسین غالمی‪ -‬فاطمه سیف‪ -‬حمیدرضا نصیری نژاد‪ -‬مسعود نجفی‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫مدیر فنی و هنری‪ :‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی کیوان و نیوشا‬ ‫ملک نیازی‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬مصطفی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬محمد سرخ خواه ‪ -‬محمد شکراللهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار‪ -‬مهندس واعظی‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‬ ‫دکتر غالم حسن تقی نتاج ‪ -‬حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس بختیاری‬ ‫مهندس صدوقی‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی ‪ -‬هادی انباردار‬ ‫سید عارف علوی ‪ -‬رضا راستی ‪ -‬ابراهیم صفرلکی‪ -‬دکتر زارعیان‬ ‫علیرضا حسن زاده ‪ -‬دکتر بهرامپور‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید بهشتی‪ ،‬خیابان پاکستان‪ ،‬کوچه دوازدهم‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،24‬واحد ‪1‬‬ ‫تلفن ‪88171506-8 :‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪12‬‬ ‫رهبر معظم انقالب در جمع زائران و مجاوران حرم مطهر رضوی‪:‬‬ ‫انتخابات مظهر حماسه سیاسی است‬ ‫مجله خبری‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪13‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامن��ه ای‪ ،‬رهبر معظ��م انقالب‬ ‫اسالمی در نخستین روز از سال ‪ ۱۳۹۲‬در جمع گسترده و‬ ‫پرشور هزاران نفر از زائران و مجاوران حرم مطهر حضرت‬ ‫عل ی بن موس ی الرض��ا س�لام اهلل علیه در سخنان بس��یار‬ ‫مهمی به ارزیاب��ی دستاورد ها و پیش��رفت های زیربنایی‬ ‫بزرگ ملت ایران در سال ‪ ۱۳۹۱‬به رغم ایجاد موانع عملی‬ ‫و تبلیغات گس��ترده و پرحجم از جان��ب بدخواهان ملت‬ ‫پرداختند و ضمن بیان نکات اساسی در خصوص موضوع‬ ‫مذاکره با امریکا‪ ،‬همچنین الزام��ات حماسه اقتصادی به‬ ‫ویژه لزوم رهایی از وابس��تگی به نف��ت و توجه جدی به‬ ‫سیاست های کالن اقتصادی و اقدام هوشمندانه پیش از‬ ‫اجرای نقشه دشمن را تبیین کردند و در خصوص حماسه‬ ‫سیاس��ی نی��ز انتخاب��ات ریاست جمه��وری را مظهر ان‬ ‫دانستند و تاکید کردند‪« :‬در انتخابات باید همه سلیقه ها‬ ‫و جریان های سیاسی معتقد به نظ��ام جمهوری اسالمی‬ ‫حضور داشته باشند و ب��ا عنایت پروردگ��ار و همت ملت‬ ‫ای ران‪ ،‬مشارکت گس��ترده ای نیز تحقق یابد زی را انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری در همه مس��ائل اصلی کشور تاثی ر گذار‬ ‫است‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای در سخن��ان خود ضمن‬ ‫تبریک مجدد سال نو ب��ه ملت ای ران‪ ،‬ارزیاب��ی نقاط قوت‬ ‫و ضعف کش��ور در سال گذشت��ه و برنامه ری��زی ب ر اساس‬ ‫این ارزیاب��ی کالن را یک ض��رورت برشمردن��د و افزودند‪:‬‬ ‫«همانگونه که انسان در مسائل فردی و شخصی نیازمند‬ ‫ی است‪ ،‬در مسائل کشور نیز ارزیابی‬ ‫ارزیابی و محاسبه دائم ‬ ‫و محاسبه ملی‪ ،‬ک��اری با اهمیت است‪ ،‬زی��را قابل عبرت‬ ‫گرفتن و بهره گیری ب رای اینده است‪».‬‬ ‫ایشان با اشاره به زی رنظر بودن عملکرد و موفقی ت های‬ ‫ملت ای ران از جانب ملت ها و نخبگان کش��ورهای مختلف‬ ‫ب��رای استف��اده از تج��ارب ان و همچنی��ن نگ��اه دقیق‬ ‫دشمنان به دستاورد ه��ا و احیانا نقاط ضع��ف ای ران خاطر‬ ‫نش��ان کردن��د‪« :‬از این نظر نی��ز ملت ای ران بای��د نگاهی‬ ‫کالن و واقع بینان��ه و ارزیابی صحیحی از شرایط کش��ور‬ ‫داشته باشند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی‪ ،‬ارزیابی شرایط کش��ور با نگاه‬ ‫صرف به مسائلی همچون گران ی ها‪ ،‬کاهش تولید در برخی‬ ‫واحدهای تولیدی و فشارهای اقتصادی را ارزیابی ناقص و‬ ‫نادرست خواندند و تاکید کردند‪« :‬نگاه صحیح ان است که‬ ‫در میدان عظیم پرچالش ملت ای ران‪ ،‬در کنار نقاط ضعف و‬ ‫مشکالت‪ ،‬پیشرفت ها و دستاوردهای بزرگ نیز دیده شوند‬ ‫که در این صورت نتیجه چنین ارزیابی کالنی‪ ،‬سربلندی و‬ ‫قهرمانی ملت ای ران است‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با اشاره به اظهارنظر صریح‬ ‫مقامات امریکایی مبن ی بر اعم��ال تحریم ب رای فلج کردن‬ ‫ملت ای��ران افزودند‪« :‬در این صحن��ه پرچالش‪ ،‬ملت ای ران‬ ‫توانس��ته با هوشمندی و ظرفیت و قدرت باال‪ ،‬تهدید ها را‬ ‫تبدیل ب��ه فرصت کند و همانند قهرمان��ی ورزشی‪ ،‬از یک‬ ‫هماوردی سخت و همراه با زحمت‪ ،‬تالش وخستگی‪ ،‬پیروز‬ ‫خارج شود و تحسین همگان را نیز ب رانگیزد‪».‬‬ ‫ایشان خاط رنشان کردند‪« :‬اگر چنین نگاهی به کشور‬ ‫و شرایط ان باشد‪ ،‬قطعا قهرم��ان این صحنه عظیم‪ ،‬ملت‬ ‫ای ران است‪».‬‬ ‫رهب��ر انق�لاب اسالم��ی افزودن��د‪« :‬موفقی ت ها و‬ ‫دستاوردهای ملت ای��ران در این عرصه پرچالش به گونه ای‬ ‫است که حتی تحس��ین هوشمندان نکته بین و نخبگان‬ ‫سیاسی و دانشگاهی دنیا در کش��ورهای مختلف از جمله‬ ‫کشورهای بدخواه ای ران را نیز ب رانگیخته است‪».‬‬ ‫حض��رت ای��ت اهلل خامن��ه ای ب��ه گروه��ی ه��م‬ ‫ک��ه هم��واره از پیش��رفت های مل��ت ای��ران ناخرسند‬ ‫هس��تند‪ ،‬اشاره و تاکید کردن��د‪« :‬این گ��روه که همان‬ ‫دشمن��ان مل��ت هس��تند از دو شی��وه ب��رای مقابله با‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪14‬‬ ‫پیش��رفت ها استفاده م ی کنند‪ -1 :‬مان��ع تراشی عملی‬ ‫همچون تحری��م وتهدید و مش��غول کردن مس��ئوالن‪،‬‬ ‫نخبگان و مل��ت به کاره��ای فرع��ی و غی ر اولویت دار‪.‬‬ ‫‪ -2‬تبلیغ��ات گس��ترده و پرحج��م برای پنه��ان کردن‬ ‫پیش��رفت های مل��ت ای��ران و بزرگنمایی برخ��ی نقاط‬ ‫ضعف‪».‬‬ ‫ایش��ان سال ‪ ۹۱‬را از ای��ن منظر یک��ی از پرکار ترین‬ ‫سال ها ب رای بدخواهان ملت ای ران برشمردند و افزودند‪« :‬انها‬ ‫هدف خود را فلج کردن و به زانو دراوردن ملت اعالم کرده اند‪،‬‬ ‫بناب راین اگر ملت ای ران در مقابل همه این فش��ار ها‪ ،‬سرپا و‬ ‫بانشاط بایستد و به پیشرفت های بیشتری دست یابد‪ ،‬انها‬ ‫ب ی ابرو خواهند شد‪».‬‬ ‫رهبر انق�لاب اسالمی سپ��س دو س��وال را مطرح‬ ‫کردند‪ -۱« :‬النه اصلی توطئه ضد مل��ت ای ران کجاست؟‬ ‫‪ -۲‬دشمنان این ملت چه کسانی هستند؟»‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامن��ه ای در پاسخ به س��وال اول‬ ‫تاکی��د کردند‪« :‬مرک��ز اصل��ی توطئه ها ضد مل��ت ای ران‪،‬‬ ‫امریکاست و امروز بعد از گذشت ‪ ۳۴‬س��ال‪ ،‬ه ر گاه که نام‬ ‫دشمن برده م ی ش��ود‪ ،‬ذهن ملت ای ران ب��ه سرعت متوجه‬ ‫امریکا م ی گردد‪ ».‬ایشان افزودند‪« :‬مس��ئوالن امریکا باید‬ ‫در مورد این موض��وع به دقت تامل کنن��د و از خود بپرسند‬ ‫که چرا ذهن ملت ای ران در خصوص دشمن‪ ،‬همواره متوجه‬ ‫امریکاست؟»‬ ‫رهبر انقالب اسالمی همچنین در خصوص دشمنان‬ ‫ملت ای ران خاطرنشان کردند‪« :‬عالوه بر امریکا که دشمن‬ ‫درجه اول و مرکز توطئه است‪ ،‬دشمن��ان دیگری هم وجود‬ ‫دارند ک��ه دولت انگلی��س خبیث از جمله انهاس��ت‪ ،‬اما از‬ ‫خود استقاللی ن��دارد و با دنبال��ه روی‪ ،‬نقش مکمل دولت‬ ‫امریکا را دارد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬در ای��ن بخش از سخنان‬ ‫خود‪ ،‬نکته ای را هم به دولت فرانسه گوشزد کردند و افزودند‪:‬‬ ‫«جمهوری اسالمی ای ران با دولت و ملت فرانس��ه مشکلی‬ ‫نداشته است‪ ،‬اما دولت فرانسه در سال های اخیر و به ویژه از‬ ‫زمان سارکوزی‪ ،‬سیاست دشمن��ی اشکار با ملت ای ران را در‬ ‫پیش گرفته که این سیاست غلط همچنان ادامه دارد و این‬ ‫کار‪ ،‬غیرمدب رانه و هوشمندانه است‪».‬‬ ‫ایشان به رژیم صهیونیس��تی نیز اشاره و خاطر نشان‬ ‫کردند‪« :‬رژی��م غاصب صهیونیس��تی در ح��د و اندازه ای‬ ‫نیس��ت که در صف دشمنان ملت ای ران به حساب بیاید‪».‬‬ ‫رهب رانقالب اسالمی با اشاره به برخی تهدیدهای سردمداران‬ ‫رژیم صهیونیس��تی مبن ی بر حمله نظامی به ایران‪ ،‬تاکید‬ ‫کردند‪« :‬اگر غلطی از انها سر بزند‪ ،‬جمهوری اسالمی ای ران‪،‬‬ ‫تل اویو و حیفا را با خاک یکسان خواهد کرد‪».‬‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامن��ه ای خاط��ر نش��ان کردند‪:‬‬ ‫«امریکای ی ها دائما ب رای این چند دشمن ملت ای ران‪ ،‬تعبیر‬ ‫نادرست «جامع��ه جهانی» را به کار م ی برن��د‪ ،‬در حال ی که‬ ‫«جامعه جهانی» به هیچ وجه درص��دد دشمنی با ای رانی و‬ ‫ای ران اسالمی نیست‪».‬‬ ‫ایشان بعد از تبیین دشمنان واقعی و معدود ملت‪ ،‬به‬ ‫تشریح اقدامات خصمانه انها در سال ‪ ۹۱‬پرداختند و افزودند‪:‬‬ ‫«امریکای ی ها ب ر خالف اظهار دوست ی های ظاهری به ملت‬ ‫ای ران‪ ،‬از اوای��ل سال گذشته تحریم های شدید و گس��ترده‬ ‫نفتی و بانکی را ضد ای ران اغاز کردند و اصرار دارند با وجود‬ ‫این اقدامات خصمانه‪ ،‬دشمن تلقی نشوند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالم��ی این سیاس��ت را ادامه همان‬ ‫سیاست «پنج��ه چدنی زیر دستکش مخملی» دانس��تند‬ ‫و خاطرنش��ان کردند‪« :‬انها ب ر خالف ای��ن ظاه ر فریب ی ها‪،‬‬ ‫حرکت برنامه ریزی شده ای را اغاز کردند و انتظار داشتند بعد‬ ‫از چند ماه‪ ،‬ملت ای ران تسلیم زورگویی انها شود و دست از‬ ‫فعالی ت های فزاینده علم ی خود بردارد‪ ،‬اما انچه اتفاق افتاد‬ ‫خالف خواسته و پی ش بینی بدخواهان بود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با اشاره به اظهار خرسندی‬ ‫مقامات امریکایی از تاثیرگذاری تحریم ها و اظهارات برخی‬ ‫مقامات ای رانی در این ارتباط افزودند‪« :‬تحریم ها اثر گذاشته‬ ‫اما ان اثری را که انها به دنبال ان بودند‪ ،‬نداشته است‪».‬‬ ‫ایشان خاطر نشان کردند‪« :‬اگر تحریم ها اثر گذاشته‪،‬‬ ‫علت ان اشکال اساسی در وابس��ته بودن اقتصاد کشور به‬ ‫نفت است و بر همین اس��اس باید اقتصاد ب��دون نفت از‬ ‫برنامه های اصلی و اولویت های دولت اینده باشد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی با اشاره به سخنان چندین سال‬ ‫قبل خود مبنی بر لزوم رسیدن به شرایطی که امکان بستن‬ ‫در چاه های نفت و اداره کشور بدون نفت وجود داشته باشد‪،‬‬ ‫افزودند‪« :‬در ان زمان برخ��ی اقایانی که به تعبیر خودشان‬ ‫تکنوکرات هستند‪ ،‬در مقابل این سخن لبخند معنا داری زدند‬ ‫و گفتند مگر چنین چیزی امکان دارد؟»‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای تاکی��د کردند‪« :‬رسیدن به‬ ‫اقتصاد بدون نفت امکان پذیر است اما شرط ان برنامه ریزی‬ ‫صحیح و اجراست‪».‬‬ ‫ایشان بعد از تش��ریح اقدامات خصمانه دشمنان در‬ ‫عرصه اقتصادی در سال ‪ ۹۱‬به تالش ه��ای انها در عرصه‬ ‫سیاس��ی نیز اش��اره کردن��د و افزودند‪« :‬یک��ی از اقدامات‬ ‫بدخواهان مل��ت ای��ران در عرصه سیاسی‪ ،‬ت�لاش ب رای‬ ‫منزوی کردن نظام اسالمی بود ک��ه برگزاری اجالس سران‬ ‫عدم تعهد در ته ران ب��ا حضور سران و مس��ئوالن بلند پایه‬ ‫جنبش عدم تعهد و تحس��ین ای ران به دلیل پیشرفت های‬ ‫شگرف علمی‪ ،‬فناوری و اقتصادی‪ ،‬ط راح��ی دشمنان را با‬ ‫شکست کامل مواجه کرد‪».‬‬ ‫رهبر انق�لاب اسالمی ایج��اد تردید در مل��ت ای ران‬ ‫و جدایی ان��ان از نظام اسالم��ی را یکی دیگ��ر از اقدامات‬ ‫بدخواهان در عرصه سیاس��ی برشمردن��د و تاکید کردند‪:‬‬ ‫«حض��ور متراک��م و پرشور و ش��وق م��ردم در راهپیمایی‬ ‫‪۲۲‬بهمن و اب راز احساسات انان به اسالم و انقالب اسالمی‬ ‫مشت محکمی بر دهان دشمنان بود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای برخی تالش های ناموفق‬ ‫در عرصه امنیتی و کوش��ش برای کاهش نف��وذ و قدرت‬ ‫منطقه ای جمه��وری اسالمی ای��ران را از دیگ��ر اقدامات‬ ‫خصمانه بدخواهان دانستند و افزودند‪« :‬حضور قدرتمندانه‬ ‫ای ران پشت صحنه جنگ هشت روزه غزه و به زانو درامدن‬ ‫رژیم صهیونیستی در مقابل مبارزان فلسطینی و همچنین‬ ‫اقرار بدخواه��ان به غیرقابل حل بودن مس��ائل منطقه ای‬ ‫بدون حضور ای ران‪ ،‬موجب ب ی نتیجه ش��دن دشمن ی ها در‬ ‫این عرصه ها شد‪».‬‬ ‫ایش��ان تاکید کردند‪« :‬همه این فشار ها و دشمن ی ها‬ ‫به ویژه تحریم ها در کنار برخ��ی از اثار منفی ان‪ ،‬اثار مثبت‬ ‫بزرگی نی��ز داشته اس��ت ک��ه مهم ترین ان‪ ،‬فع��ال شدن‬ ‫نیروهای درونی و استعدادهای ملت ای ران و تحقق کارهای‬ ‫عظیم و زیربنایی در سال گذشته است‪».‬‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامن��ه ای سپ��س ب��ه برخی از‬ ‫پیش��رفت ها و دستاوردهای ب��زرگ و زیربنای��ی سال ‪۹۱‬‬ ‫که در شرایط تحریم ها تحقق یافت��ه است اشاره کردند و‬ ‫افزودند‪« :‬کش��ف منابع جدید نفت و منابع جدید اورانیوم‪،‬‬ ‫ایجاد و توسعه نیروگاه ها و پاالیشگاه ها‪ ،‬اقدامات زیربنایی‬ ‫در بخش راه و در حوزه ان��رژی‪ ،‬دستاوردهای مهم علمی‬ ‫ و فناوری از جمله پرتاب ماه��واره ناهید و پرتاب کاوشگر‬ ‫پیش��گام به همراه موجود زن��ده‪ ،‬ساخ��ت جنگنده فوق‬ ‫پیش��رفته‪ ،‬تولید داروهای حس��اس و نوترکیب‪ ،‬کس��ب‬ ‫رتبه اول در حوزه نانو فناوری در منطقه‪ ،‬کسب مقام های‬ ‫برجس��ته علمی‪ ،‬افزایش سرعت پیش��رفت علمی‪ ،‬رشد‬ ‫تعداد دانش��جویان در کش��ور و موفقی ت ه��ای علمی در‬ ‫سلول ه��ای بنی��ادی و انرژی های نو و انرژی هس��ته ای‪،‬‬ ‫بخش��ی از پیش��رفت های شگرف جوانان و دانش��مندان‬ ‫ایران��ی در سالی است ک��ه قرار ب��ود ملت ای��ران بر اثر‬ ‫مجله خبری‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫تحریم ها فلج شوند‪».‬‬ ‫ایش��ان تاکید کردن��د‪« :‬درس ب��زرگ موفقی ت ها و‬ ‫دستاوردهای سال ‪ ،۹۱‬این است که ی��ک ملت زنده هرگز‬ ‫بر اثر تحریم‪ ،‬فشار و سخت گیری دشمن به زانو در نخواهد‬ ‫امد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی خاطرنش��ان کردند‪« :‬سال ‪،۹۱‬‬ ‫در واقع یک میدان تمرین و رزمایش��ی بود که ملت ای ران‬ ‫توانست توانای ی ها و پیش��رفت های خود را نشان دهد و در‬ ‫عین حال برخی نقاط ضعف را نیز بشناسد‪».‬‬ ‫حض��رت ای��ت اهلل خامن��ه ای در بیان نق��اط ضعف‬ ‫اقتصادی کشور در سال گذشته افزودند‪« :‬وابستگی کشور‬ ‫به نفت‪ ،‬ب ی اعتنایی ب��ه سیاست ه��ای کالن اقتصادی و‬ ‫گرفتار شدن به سیاست ه��ای روزمره از جمله نقاط ضعفی‬ ‫هستند که الزم است مسئوالن کش��ور‪ ،‬به خصوص دولت‬ ‫اینده به انها توج��ه کنند و بدانند که کش��ور باید سیاست‬ ‫اقتص��ادی کالن‪ ،‬روشن‪ ،‬برنامه ریزی ش��ده و مدون داشته‬ ‫باشد‪».‬‬ ‫ایش��ان یکی دیگر از درس های سال ‪ ۹۱‬را مشخص‬ ‫شدن بنیه قوی کشور دانس��تند و خاط ر نشان کردند‪« :‬هر‬ ‫اندازه که بنیه کش��ور ق��وی باشد و مس��ئوالن با وحدت و‬ ‫همدلی و ب ر اساس تدبیر عمل کنند‪ ،‬تاثیر اقدامات خصمانه‬ ‫دشمنان به حداقل خواهد رسید‪».‬‬ ‫رهب��ر انقالب اسالمی ب��ا تاکید بر اینک��ه عالوه بر‬ ‫اقتص��اد‪ ،‬موضوع��ات مربوط ب��ه امنیت‪ ،‬سالم��ت مردم‪،‬‬ ‫پیشرفت های علمی و استقالل و عزت ملی نیز از مسائل‬ ‫مهم کشور هس��تند‪ ،‬افزودند‪« :‬ملت ای ران با موفقی ت های‬ ‫خود در سال گذشته ثابت کرد که وابسته نبودن به امریکا و‬ ‫قدرت های بزرگ نه تنها موجب عقب ماندگی نیست بلکه‬ ‫موجب پیشرفت م ی شود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای بعد از ارائه ارزیابی کالن از‬ ‫شرایط واقعی کشور درسال ‪ ،۹۱‬دو نکته معطوف به اینده را‬ ‫با درس گرفتن از مسائل سال گذشته مورد اشاره قراردادند؛‬ ‫خواندن دست دشمن از پیش و اق��دام فعال و هوشمندانه‬ ‫در مقابل ط راح ی های او اولین نکته ای بود که رهبر انقالب‬ ‫اسالمی به ان اشاره کردند‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای در ای��ن خصوص افزودند‪:‬‬ ‫«اقدام دانشمندان جوان ای رانی در تامین سوخت غنی شده‬ ‫بیست درصد راکتور تحقیقاتی ته ران به منظور تولید رادیو‬ ‫دارو‪ ،‬یک نمونه از این پی ش دست ی های هوشمندانه است که‬ ‫باید به همه مسائل اساسی کشور تسری یابد‪».‬‬ ‫ایش��ان پیش��دستی در کاره��ای عمل��ی را وظیفه‬ ‫بزرگ اخالقی و عاقالنه دولت ها‪ ،‬صنعتگران‪ ،‬کش��اورزان‪،‬‬ ‫سرمایه داران و کارافرینان‪ ،‬پژوهش��گران‪ ،‬ط راحان علم ی و‬ ‫صنعتی‪ ،‬استادان دانش��گاه ها و مدی ران اقتصادی و علمی‬ ‫ و فناوری دانس��تند و تاکید کردند‪« :‬وظیفه همه این است‬ ‫که کشور را در ب رابر دشمنان‪ ،‬مس��تحکم‪ ،‬غیرقابل نفوذ و‬ ‫تاثیرناپذیر کنند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی خاط رنشان کردند‪« :‬این موضوع‪،‬‬ ‫یکی از اقتضائات اقتصاد مقاومتی است‪».‬‬ ‫دومین نکته ای که حضرت ایت اهلل خامنه ای در این‬ ‫بخش از سخنان خود به ان اشاره کردند‪ ،‬موضوع پیغام های‬ ‫مکرر و اظهارات مقامات امریکایی ب رای مذاکره دوجانبه بود‪.‬‬ ‫ایشان افزودند‪« :‬امریکای ی ها مدتی است که از طرق‬ ‫گوناگون پیغام م ی دهند که خواهان مذاکره جداگانه با ای ران‬ ‫در خصوص موضوع هس��ته ای هس��تند‪ ،‬اما من ب ر اساس‬ ‫تجربه ه��ای گذشته به چنی��ن گفت وگوهای��ی خوشبین‬ ‫نیستم‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی ب��ا تاکید بر اینک��ه در دیدگاه‬ ‫امریکای ی ه��ا گفت وگو به معن��ای مذاکره ب��رای رسیدن‬ ‫به راه حل منطقی نیس��ت‪ ،‬خاطرنش��ان کردن��د‪« :‬از نظر‬ ‫امریکای ی ها گفت وگو به معنای وادار کردن طرف مقابل ب رای‬ ‫قبول حرف انهاست‪ ،‬بناب راین ما همواره این نوع گفت وگو‬ ‫را تحمیلی م ی دانیم و جمه��وری اسالمی ای ران نیز زیر بار‬ ‫تحمیل نم ی رود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با تاکید مجدد بر خوشبین‬ ‫نبودن به چنین گفت وگویی افزودند‪« :‬البته من مخالفتی‬ ‫هم ندارم‪».‬‬ ‫ایش��ان سپس چند موضوع را ب��رای امریکای ی ها به‬ ‫صراحت بیان کردند‪.‬‬ ‫موضوع اولی که رهبر انقالب اسالم��ی به ان اشاره‬ ‫کردند‪ ،‬پیغام های مکرر امریکای ی ها مبن ی بر نداشتن قصد‬ ‫تغییر حکومت ای ران بود‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای در این خص��وص تاکید‬ ‫کردند‪« :‬م��ا هی چ گاه نگ��ران قصد تغییر نظ��ام جمهوری‬ ‫اسالمی از جانب شما نیستیم زی را ان زمانی که این قصد را‬ ‫داشتید و به صراحت هم م ی گفتید‪ ،‬هیچ کاری نتوانستید‬ ‫انجام دهید و بعد از این هم نخواهید توانست‪».‬‬ ‫ایش��ان به موض��وع دوم‪ ،‬یعنی تاکی��د امریکای ی ها‬ ‫مبن ی بر صداقتشان در پیشنهاد مذاکره اشاره و خاط ر نشان‬ ‫کردند‪« :‬م��ا بار ها گفته ای��م که به دنبال سالح هس��ته ای‬ ‫نیس��تیم اما امریکای ی ها م ی گویند باور نم ی کنیم‪ .‬در این‬ ‫شرایط چرا م��ا باید حرف امریکا را در م��ورد صادقانه بودن‬ ‫پیشنهاد مذاکره باور کنیم؟»‬ ‫رهبر انقالب اسالمی افزودند‪« :‬برداشت ما این است‬ ‫که پیشنهاد مذاکره یک تاکتیک امریکایی ب رای فریب افکار‬ ‫عمومی دنیا و مردم ای ران است و اگر اینگونه نیس��ت‪ ،‬باید‬ ‫امریکای ی ها این موضوع را در عمل ثابت کنند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای در همین بخش به یکی‬ ‫از تاکتی ک های تبلیغاتی امریکای ی ها اشاره و خاطرنش��ان‬ ‫کردند‪« :‬انها در مواردی گفته اند که برخی افراد از طرف رهبر‬ ‫ای ران با امریکا مذاکره کرده اند‪ ،‬در حال ی که این سخن‪ ،‬دروغ‬ ‫محض است و تاکنون هیچ کس از طرف رهبری با امریکا‬ ‫مذاکره نکرده است‪».‬‬ ‫ایش��ان افزودن��د‪« :‬فق��ط در چند م��ورد‪ ،‬دولت های‬ ‫مختلف در برخی موضوعات مقطعی ب��ا امریکا مذاکراتی‬ ‫انجام دادند که در هم��ان مذاکرات هم دول��ت موظف به‬ ‫رعایت خطوط قرمز رهبری بود و امروز نیز‪ ،‬باید این خطوط‬ ‫قرمز رعایت شود‪».‬‬ ‫موضوع سومی ک��ه رهبر انقالب اسالم��ی در مورد‬ ‫مذاک��ره با امریک��ا ب��ه ان اشاره کردن��د‪ ،‬تمای��ل نداشتن‬ ‫امریکای ی ها ب��رای به نتیجه رسی��دن و پای��ان مذاکرات‬ ‫هسته ای بود‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند‪« :‬اگر امریکای ی ها‬ ‫واقعا تمایل به حل موضوع هسته ای ای ران دارند‪ ،‬راه حل ان‬ ‫نیز اسان است و باید به حق غن ی سازی هسته ای ای ران ب رای‬ ‫اهداف صلح امیز اعتراف کنند‪».‬‬ ‫ایش��ان با تاکید ب��ر اینکه اج��رای مق��ررات نظارتی‬ ‫اژان��س بی ن المللی ان��رژی اتمی نیز م ی توان��د نگران ی ها‬ ‫را از بین بب��رد‪ ،‬خاطرنش��ان کردند‪« :‬تجربی��ات و شرایط‬ ‫صحنه نش��ان م ی دهد که امریکای ی ه��ا به دنبال حل این‬ ‫موضوع نیس��تند و م ی خواهند با باقی ماندن ان‪ ،‬بهانه ای‬ ‫ب رای فش��ار به ملت ای��ران و به قول خودش��ان فلج کردن‬ ‫ملت داشته باشند‪ ،‬اما به کوری چش��م دشمنان‪ ،‬ملت ای ران‬ ‫فلج نخواهد شد‪».‬‬ ‫نکته اخر رهبر انقالب اسالم��ی در این موضوع‪ ،‬ارائه‬ ‫یک راه حل به امریکای ی ها بود‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای گفتن��د‪« :‬اگر امریکای ی ها‬ ‫صادقانه م ی خواهند‪ ،‬قضایا تمام شود‪ ،‬راه حل پیش��نهادی‬ ‫ما این است که در گفتار و عمل‪ ،‬دس��ت از دشمنی با ملت‬ ‫ای ران بردارند‪».‬‬ ‫ایش��ان با ی��اداوری سیاست های خصمان��ه امریکا‬ ‫ضدملت ای ران در ‪ ۳۴‬سال گذشته و شکست ان سیاست ها‬ ‫تاکید کردند‪« :‬اگ��ر این سیاست ها ادامه پی��دا کند باز هم‬ ‫شکست خواهند خورد‪».‬‬ ‫رهبر انق�لاب اسالم��ی در بخش پایان��ی سخنان‬ ‫خود به موضوع بس��یار مه��م انتخاب��ات ریاست جمهوری‬ ‫در ‪۲۴‬خردادم��اه اشاره کردند و افزودن��د‪« :‬انتخابات مظهر‬ ‫حماسه سیاسی و اقتدار نظام اسالمی و اراده ملی و ابروی‬ ‫نظام است‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای مشارکت گسترده مردم در‬ ‫انتخابات را با اهمی��ت برشمردند و تاکی��د کردند‪« :‬حضور‬ ‫گسترده مردم و شور انتخاباتی عالوه برتامین امنیت کشور‪،‬‬ ‫تهدیدهای دشمنان را ب ی اثر و انان را نا امید خواهد کرد‪».‬‬ ‫ایش��ان با تاکید بر ضرورت حضور هم��ه جریان ها و‬ ‫سلیقه های سیاسی معتقد به نظ��ام اسالمی در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری افزودند‪« :‬انتخابات مخصوص یک جریان‬ ‫و سلیقه خاص سیاسی نیس��ت بلکه وظیف��ه و حق همه‬ ‫کس��انی است که دل در گرو منافع ملی و استقالل کشور‬ ‫دارند‪».‬‬ ‫رهبر انق�لاب اسالمی تاکی��د کردن��د‪« :‬رویگردانی‬ ‫از انتخاب��ات مناسب کس��انی است که با نظ��ام اسالمی‬ ‫مخالفند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬رای م��ردم را تعیی ن کننده‬ ‫ نهایی در انتخابات دانس��تند و افزودند‪« :‬تش��خیص مردم‬ ‫در شناخت اصلح مهم است و م��ردم باید با تحقیق از افراد‬ ‫مورد اطمین��ان و دقت در م��ورد کاندیدا ها‪ ،‬ب��ه فرد اصلح‬ ‫برسند‪».‬‬ ‫ایشان با تاکید بر اینکه رهبری در انتخابات یک رای‬ ‫بیشتر ندارد و کس��ی هم از این رای اطالع نخواهد داشت‪،‬‬ ‫خاط ر نشان کردند‪« :‬هرگونه سخن یا اظهارنظری مبن ی بر‬ ‫اینکه رهبری به فرد خاصی نظر دارد‪ ،‬نادرست است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی به مردم توصیه کردند‪« :‬مراقب‬ ‫باشند ت��ا در شناخت فرد اصل��ح تحت تاثیر نس��ب ت ها و‬ ‫اظهارات در رسانه های گوناگون از جمله پیامک های انبوهی‬ ‫که رواج پیدا کرده‪ ،‬قرار نگیرند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با تاکید بر لزوم تمکین همه‬ ‫در ب رابر قانون خاط ر نشان کردند‪« :‬حوادث سال ‪ ۸۸‬از انجا‬ ‫اغاز شد که عده ای نخواستند به قانون و رای مردم تمکین‬ ‫کنن��د و در مقابل‪ ،‬مردم را به شورش ه��ای خیابانی دعوت‬ ‫کردند که یکی از خطاهای جب ران ناپذیر بود‪».‬‬ ‫ایشان افزودند‪« :‬خوشبختانه سازوکارهای قانونی ب رای‬ ‫رفع هرگونه شبهه ای وجود دارد بناب راین همه باید به انتخاب‬ ‫اکثریت مردم‪ ،‬تمکین کنند‪».‬‬ ‫رهب��ر انق�لاب اسالم��ی در خص��وص ویژگ ی های‬ ‫رئی س جمهور اینده تاکید کردند‪« :‬رئی س جمهور اینده باید‬ ‫ضمن اینکه دارای امتیازات رئی س جمه��ور قبلی باشد‪ ،‬از‬ ‫نقاط ضعف او نیز به دور باشد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند‪« :‬باید انتخاب مردم‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری نش��انگر پیشرفت و تکامل‬ ‫و انتخاب بهترین ها در هر دوره نس��بت به دوره های قبل‬ ‫باشد‪».‬‬ ‫ایشان در پایان خاطرنش��ان کردند‪« :‬کسانی که وارد‬ ‫عرصه انتخابات ریاست جمه��وری م ی شوند باید پایبند به‬ ‫انقالب اسالمی و ارزش ها‪ ،‬پایبند به منافع ملی و معتقد به‬ ‫اداره کشور با عقل جمعی و تدبیر باشند‪».‬‬ ‫پیش از سخنان رهبر انقالب‪ ،‬ایت اهلل واعظ طبسی‪،‬‬ ‫نماینده ولی فقیه در خ راسان و تولیت استان قدس رضوی‬ ‫ضمن خوش امد گویی به زائران ام��ام رضا (ع) به نامگذاری‬ ‫امس��ال اشاره کرد و گفت‪« :‬در س��ال «حماسه سیاسی و‬ ‫حماسه اقتصادی» ملت هوشیار و بصیر ای ران در عرصه های‬ ‫مختلف سیاسی و اقتصادی به موفقی ت های بزرگی دست‬ ‫خواهد یافت و مش��کالت را با تالش و همدلی پش��ت سر‬ ‫خواهد گذاشت‪g ».‬‬ ‫‪15‬‬ ‫اب راهیم متقی ‪ /‬استاد دانشگاه ته ران‬ ‫رویکرد مدبرانه‬ ‫نگرش راهبردی رهبر معظم انقالب درباره رابطه ایران ‪ -‬امریکا‬ ‫مجله خبری‬ ‫راهبرد سیاست خارجی کش��ورهایی همانند ای ران ب راساس «ادراک راهبردی» زمامداران و‬ ‫نخبگان سیاسی در ارتباط با بازیگران هدف شکل م ی گیرد‪ .‬ب راساس چنین رویکردی‪ ،‬ایستارها‪،‬‬ ‫تصورات و ارزش های راهبردی‪ ،‬نقش موثری در تبیین فرایندهای سیاست خارجی ایفا م ی نمایند‪.‬‬ ‫ارزیابی رهب ران سیاسی ای ران از چگونگی رابطه با امریکا و همچنین الگوی تعامل با قدرت های‬ ‫بزرگ‪ ،‬ب راساس چنین رویکردی شکل م ی گیرد‪ .‬ایستارهای سیاست خارجی ای ران در دوران پس از‬ ‫پیروزی انقالب اسالمی ب راساس سوء ظن نسبت به نیات و انگیزه های سیاسی قدرت های بزرگ‬ ‫شکل گرفته است‪ .‬روندهای تاریخی مداخله گری کشورهای غ ربی در حوزه فرهنگی‪ ،‬جغ رافیایی و‬ ‫امنیتی ای ران چنین ادراکی را ایجاد کرده و در فرایند انقالب اسالمی بازتولید شده است؛ درحالی که‬ ‫فرایندهای سیاست خارجی و الگوی کنش کشورهایی همانند امریکا ماهیت متفاوتی در مقایسه با‬ ‫ای ران دارد‪ .‬مقامات راهبردی ایاالت متحده عموم ا ترجیح م ی دهند تا روندهای سیاست خارجی خود‬ ‫را ب راساس ضرورت های ژئوپلتیکی تنظیم نمایند‪ .‬چنین ضرورت هایی بود که امریکا و انگلیس‬ ‫را در سال ‪ 1941‬در کنار اتحاد شوروی قرار داد یا ب راساس چنین مولفه هایی بود که زمینه همکاری‬ ‫غی ر مستقیم امریکا با ای ران را در روند جنگ علیه طالبان (در سال‪ )2001‬و جنگ علیه صدام حسین‬ ‫(در سال ‪ )2003‬امکانپذیر ساخت‪ .‬هدف ایاالت متحده در هر یک از فرایندهای تاریخی یادشده را‬ ‫باید غلبه بر تهدیدات ژئوپلتیکی دانست‪ .‬در چنین فرایندی ممکن است در ادراک انان نسبت به‬ ‫بازیگران محیط راهبردی تغیی رات تاکتیکی ایجاد گردد‪ .‬الزم به توضیح است که چنین تغییری را‬ ‫باید در قالب الگوهای راهبردی و ژئوپلتیکی تفسیر کرد؛ بناب راین ماهیت مرحله ای و دگرگون شونده‬ ‫خواهد داشت‪ .‬باتوجه به چنین تفاوت هایی در قالب های ادراکی و راهبردی ای ران و ایاالت متحده‪،‬‬ ‫مفهوم و کارکرد مذاکره در فرایندهای دیپلماتیک ماهیت متفاوتی خواهد داشت‪ .‬اگرچه مذاکره‬ ‫به عنوان ابزار دیپلماسی در سیاست بی ن الملل تلقی م ی شود‪ ،‬اما ای ران و ایاالت متحده دارای رویکرد‬ ‫کامال متفاوتی درباره نقش مذاکره دیپلماتیک در ارتباط با موضوعات راهبردی و مدی ریت بحران های‬ ‫موضوعی و منطقه ای م ی باشند‪ .‬چنین تفاوت هایی را م ی توان در نگرش رهب ران سیاسی ای ران‬ ‫و ایاالت متحده در رابطه با موضوعاتی از جمله مذاکره‪ ،‬کنش دیپلماتیک و مدیریت بحران مورد‬ ‫مالحظه قرار داد‪ .‬از سوی دیگر باید این موضوع مورد توجه و تاکید قرار گیرد که کشورهای انقالبی‬ ‫به دلیل ماهیت و نقش منطقه ای خود‪ ،‬نگرش متفاوتی در ارتباط با دیپلماسی دارند‪ .‬انان در «نظام‬ ‫بی ن الملل اقتدارگریز» تالش م ی کنند تا معادله قدرت را تغییر دهند‪ .‬رویکرد کشورهای انقالبی‬ ‫معطوف به تغییر معادله قدرت و سازوکارهای کنش در سیاست بی ن الملل است‪ .‬چنین رویکردی‬ ‫عمدتا ماهیت ارمان گرایانه در رفتار سیاست خارجی ای ران خواهد داشت‪ .‬در چنین شرایطی است‬ ‫که کش��ورهایی همانند امریکا به دلیل جایگاه ساختاری خود تالش م ی کنند تا زمینه های الزم‬ ‫ب رای محدودسازی قابلیت راهبردی کشورهای انقالبی را فراهم سازد‪ .‬الگوی کنش امریکا ب رای‬ ‫تحقق چنین اهدافی از ط ریق فرایندهای مختلف دیپلماتیک‪ ،‬امنیتی‪ ،‬رسانه ای و راهبردی حاصل‬ ‫م ی گردد‪ .‬انجام چنین اقداماتی‪ ،‬سوء ظن رهب ران سیاسی ای ران نسبت به ایاالت متحده را افزایش‬ ‫م ی دهد‪ .‬تفاوت در جایگاه سیاسی و بی ن المللی امریکا با کشورهای انقالبی‪ ،‬سطح متفاوتی از کنش‬ ‫راهبردی را اجتناب ناپذیر م ی سازد‪ .‬در ادراک ای رانی این ذهنیت وجود دارد که مذاکره به مفهوم نگاه‬ ‫دوستانه و رویکرد مبتنی بر حسن نیت نسبت به سایر بازیگران است‪ ،‬درحالی که نگرش امریکایی‬ ‫دارای نشانه های کامال متفاوتی است‪ .‬مذاکره به عنوان یکی از ابزارهای کنش دیپلماتیک ب رای‬ ‫تحقق منافع ملی محسوب م ی گردد‪ .‬در شرایطی که جهت گیری منافع ملی ای ران و ایاالت متحده‬ ‫با یکدیگر متفاوت است‪ ،‬طبیعی است که دو کشور نگرش و الگوهای رفتاری کامال متفاوتی را‬ ‫در ارتباط با سازوکارهای مدیریت بحران های موضوعی و منطقه ای مورد استفاده قرار م ی دهند‪.‬‬ ‫به همین دلیل است که ایاالت متحده به موازات مذاکره دیپلماتیک‪ ،‬اقدامات راهبردی خود علیه‬ ‫ای ران را در قالب موضوعاتی همانند تحریم های اقتصادی ادامه م ی دهد‪ .‬به همین دلیل است که‬ ‫ایاالت متحده در‪ 6‬فوریه‪ 2013‬سطح جدیدی از تحریم های اقتصادی علیه ای ران را اعمال کرده است‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ -1‬مذاکره و ابتکار دیپلماتیک در نگرش راهبردی امریکا‬ ‫نگرش امریکای��ی درباره مذاک��ره را م ی توان بخش��ی از ضرورت های اب��زاری و راهبردی‬ ‫سیاست خارجی ایاالت متحده ب رای تامین منافع ملی دانست‪ .‬ب راساس چنین نگرشی است که‬ ‫ایاالت متحده از یک سو بر ضرورت مذاکره دوجانبه و چندجانبه دیپلماتیک تاکید دارد‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر سازوکارهای مقابله با ای ران را در راستای اجرای سیاست تحریم فزاینده علیه قدرت راهبردی‬ ‫جمهوری اسالمی ای ران ادامه م ی دهد‪ .‬اگرچه در ماه های دسامبر ‪ 2012‬و ژانویه ‪ 2013‬همواره ادبیات‬ ‫‪16‬‬ ‫معطوف به همکاری‪ ،‬مذاکره و تداوم ارتباط دیپلماتیک برای حل اختالفات راهبردی ایران و امریکا‬ ‫مطرح شده‪ ،‬اما تاکنون هیچ گونه نشانه عملی در الگوهای رفتار سیاسی و بی ن المللی امریکا در‬ ‫برخورد با ایران مش��اهده نم ی شود که معطوف به پیگیری الگوهای ادراکی ایران درباره مذاکره‬ ‫دیپلماتیک باشد؛ الگوهایی که مبتنی بر نشانه های حس ن نیت‪ ،‬مساعی جمیله و مشارکت است‪.‬‬ ‫در سیاست بی ن الملل‪ ،‬کشورها عموما ب ر اساس الگوی رفتاری سایر بازیگران به کنش سیاسی و‬ ‫راهبردی مبادرت م ی نمایند‪ .‬سیاست عملی در رفتار دیپلماتیک کشورهای مختلف از اهمیت‬ ‫ویژه ای برخوردار است‪ .‬به همین دلیل است که عموما کشورها به جای سیاست اعالمی به سیاست‬ ‫عملی سایر بازیگران استناد م ی نمایند‪ .‬به طور مثال‪ ،‬در حوزه فعالی ت های هسته ای‪ ،‬ایران توانست‬ ‫با مدیرکل اژانس بی ن المللی انرژی اتمی در سال ‪ 2007‬به توافق جامع در قالب «مدالیته هسته ای»‬ ‫لو فصل کلی اختالفات ایران با اژانس بی ن المللی انرژی‬ ‫نائل گردد‪ .‬مدالیته هس��ته ای را باید ح ‬ ‫ی دانست‪ .‬چنین توافقی هیچ گاه توسط امریکا با رویکرد مثبت و همکاری جویانه مورد توجه و‬ ‫اتم ‬ ‫شناسایی قرار نگرفته است‪ .‬ایران تالش دارد تا دیپلماسی خود را بر اساس پیوند «سیاست اعالمی»‬ ‫و «سیاست عملی» تنظیم نماید‪ ،‬در حالی که ایاالت متح��ده از الگوی تمایز سیاست عملی و‬ ‫سیاست اعالمی استفاده م ی کند‪ .‬کارگزاران اجرایی امریکا در شرایطی از الگوی کنش دیپلماتیک‬ ‫حلو فصل اختالفات دو کش��ور بهره م ی گی رند که سیاست عملی انان‬ ‫و مذاکره مستقیم برای ‬ ‫معطوف به اجرای تحریم های فلج کننده برای کاهش قابلیت راهبردی دولت و همچنین ایجاد‬ ‫اختالل در زندگی اقتصادی جامعه است‪.‬‬ ‫‪ -2‬مذاکره و ابتکار دیپلماتیک در نگرش راهبردی ایران‬ ‫انگاره های ذهنی و ادراکی ایران در ارتباط با مذاکره در بس��یاری از موارد متفاوت با نگرش‬ ‫امریکایی است‪ .‬نگرش ایرانی درباره مذاکره معطوف به اتخاذ سازوکارهای مبتنی بر حس ن نیت‬ ‫از سوی ایاالت متحده خواهد بود‪ ،‬درحالی که زیرساخت های هست ی شناسانه امریکا درباره مذاکره‪،‬‬ ‫همکاری دیپلماتیک‪ ،‬کنش راهبردی‪ ،‬قدرت و امنیت متفاوت با ایران است‪ .‬وجود چنین تفاوت هایی‬ ‫ ب ی اعتمادی ایران به سیاست عملی امریکا را افزایش م ی دهد‪ .‬در عرف دیپلماتیک‪ ،‬نقاط عطف‬ ‫سیاست خارجی در شرایطی شکل م ی گیرد که یک کش��ور از الگوه��ای همکاری جویانه برای‬ ‫نشان دادن حس��ن نیت بهره م ی گیرد‪ .‬در چنین شرایطی اگر ایاالت متحده در روز ‪ 6‬فوریه ‪2013‬‬ ‫به جای اعمال تحریم های تصاعدیابنده و سازماندهی معادله «نف��ت در برابر غذا» از الگوهای‬ ‫همکاری جویانه در راستای کاهش تحریم ها استفاده م ی کرد‪ ،‬طبیعی است که در ان شرایط ایران نیز‬ ‫نسبت به الگوهای راهبردی امریکا نگرش متفاوتی پی دا م ی کرد‪ .‬تاریخ سیاست خارجی و اقتصادی‬ ‫امریکا در برخورد با ایران نشان م ی دهد که تحریم های اقتصادی ایاالت متحده در سطوح مختلفی از‬ ‫سال‪ 1979‬تاکنون به گونه ای ب ی وقفه ادامه یافته است‪ .‬تداوم چنین تحریم هایی نگرش و قالب های‬ ‫ادراکی ایران نسبت به الگوی راهبردی امریکا را تحت تاثیر قرار م ی دهد‪ .‬براساس نگرش ایرانی‪،‬‬ ‫تداوم سیاست تحریم و اجرای محدودیت های راهبردی نشان م ی دهد که ایاالت متحده تمایلی به‬ ‫مذاکره در شرایط عادی ندارد‪ .‬چنین نشانه هایی را م ی توان در ادبیات سیاسی مقام معظم رهبری‬ ‫در دوم فروردین ماه ‪ 1392‬و در سخنرانی مشهد مورد مالحظه قرار داد‪ .‬ایشان به گونه ای مستقیم‬ ‫نسبت به سودمندی و نتیجه بخش بودن مذاکرات دیپلماتیک با امریکا ابراز تردید کردند‪ .‬در عین‬ ‫حال این موضوع را مطرح کردند که دولت از حقوق دیپلماتیک برای پیگیری چنین ابتکاراتی در‬ ‫جهت منافع ملی جمهوری اسالمی از ازادی عمل برخوردار است‪ .‬چنین رویکردی را باید به عنوان‬ ‫واکنش��ی در برابر الگوهای رفتار دیپلماتیک امریکا همواره مبتنی بر فشار دیپلماتیک‪ ،‬تهدید‬ ‫امنیتی‪ ،‬محدودیت های اقتصادی و مهار قابلی ت های راهبردی جمهوری اسالمی دانست‪ .‬نگرش‬ ‫ای رانی به موضوع مذاکره و کنش دیپلماتیک با امریکا معطوف به پیگیری شرایط برابر در مدیریت‬ ‫بحران است‪ .‬درحالی که تفاوت های ادراکی مشهودی در چنین فرایندی با امریکا مشاهده م ی شود‪.‬‬ ‫ب راساس نگرش ایرانی‪ ،‬الگوی امریکا در برخورد با ایران دارای رویکرد افندی بوده است‪ .‬در چنین‬ ‫شرایط ادراکی‪ ،‬دستیابی به تفاهم‪ ،‬کار دشواری برای سیاست خارجی ایران خواهد بود‪.‬‬ ‫‪ -3‬نشانه های سوء ظن و فقدان اطمینان بخش�ی در نگرش دیپلماتیک ایران‬ ‫نسبت به امریکا‬ ‫بررسی تاریخی رفتار امنیتی و راهبردی امریکا در برخورد با ایران نشان م ی دهد که قدرت های‬ ‫بزرگ از جمله ایاالت متحده به دلیل قابلی ت های ابزاری خود‪ ،‬از اراده دیپلماتیک برای محدودسازی‬ ‫مجله خبری‬ ‫‪ -4‬نشانه های اعتمادسازی در سیاست هسته ای ایران‬ ‫سال ‪ 2011‬را باید ب راساس نشانه های پایان ناپذیر دیپلماسی تهدید علیه ای ران دانست؛ نه تنها‬ ‫قطعنامه ‪ 1929‬منجر به شکل گیری تحریم های فلج کننده در ارتباط با اقتصاد ای ران گردید‪ ،‬بلکه‬ ‫رسانه های غ ربی همواره سیاست تهدید و الگوی جنگ روانی کشورهای جهان غرب علیه ای ران‬ ‫را منعکس کردند‪ .‬در این دوران‪ ،‬ای ران همواره بر ضرورت مذاکرات دیپلماتیک در قالب «بس��ته‬ ‫هس��ته ای» (‪ )Nuclear Package‬تاکید داشته است‪ .‬اگرچه جهان غرب حقانیت ای ران در‬ ‫ارتباط با ضرورت پردازش به موضوع مربوط به بسته هسته ای را نادیده گرفت‪ ،‬اما بار دیگر ای ران‬ ‫الگوی اعتمادسازی تصاعدیابنده ب رای نش��ان دادن واقعی ت های فعالی ت های هس��ته ای خود را‬ ‫به کار گرفت‪ .‬ایران پذیرفت که به جای بسته هس��ته ای‪ ،‬دیپلماسی خود را در راستای مذاکرات‬ ‫هسته ای انجام دهد‪ .‬مذاکرات هسته ای به معنای ان است که صرفا جهان غرب به بیان مطالبات‬ ‫بپردازد؛ موضوعاتی همانند پایان دادن به سیاست تحریم و دیپلماسی فش��ار از دستورکار خارج‬ ‫شد‪ .‬هدف اصلی ای��ران را باید اعتمادسازی و شفاف سازی چندجانبه دانس��ت‪ .‬با توجه به چنین‬ ‫شرایط و نشانه هایی‪ ،‬مذاکرات هسته ای ای ران و گروه ‪ 5+1‬در تاریخ ‪ 14‬اوریل ‪ 2012‬برگزار شد‪ .‬این‬ ‫مذاکرات در شرایطی ب رنامه ریزی و سازماندهی شد که عملیات روانی گسترده ای علیه جمهوری‬ ‫اسالمی ایران ایجاد شده بود‪ .‬به طور کلی‪ ،‬تاکتیک دیپلماتیک جهان غرب را باید بر اساس گزینه‬ ‫فشار سیاسی‪ ،‬جنجال تبلیغاتی و مذاکرات سیاسی دانست‪ .‬هریک از سه مولفه یاد شده بخش‬ ‫اجتناب ناپذیر مثلث دیپلماتیک جهان غرب محسوب م ی شود‪ .‬الزم به توضیح است که ب رنام هریزی‬ ‫راهبردی به منزله فرایندی تلقی م ی شود که زمینه های پیوند و ترکیب عناصر تش��کیل دهنده‬ ‫مثلث دیپلماتیک را فراهم سازد‪ .‬جنجال تبلیغاتی علیه ای ران که از سپتامبر ‪ 2011‬اغاز شده بود‪،‬‬ ‫به گونه مرحله ای پایان یافت‪ .‬جنگ روانی علیه فعالیت هسته ای توسط گروه های محافظه کار‬ ‫در امریکا به همراه راست گرایان افراطی در اسرائیل‪ ،‬مقامات اجرایی و دیپلمات های کشورهایی‬ ‫همانند انگلستان و فرانسه انجام گرفته بود‪ .‬روند و نشانه های یاد شده در زمان برگزاری مذاکرات‬ ‫هسته ای در استانبول کاهش یافت‪ .‬مقامات اجرایی کشورهای امریکا و اروپا مذاکرات و مواضع‬ ‫ایران در فرایند دیپلماسی هسته ای را «مثبت» و «سازنده» نامی دند‪ .‬رویکرد ای ران در ارتباط با فعالیت‬ ‫هسته ای معطوف به اعتمادسازی متقابل بوده است‪ .‬دیپلماسی هسته ای ای ران بر نشانه هایی از‬ ‫جمله شفاف سازی و اعتمادسازی تاکید داشته است‪ .‬هریک از مفاهیم یاد شده مس��ئولی ت های‬ ‫حقوقی برای جمهوری اسالمی ای ران ایجاد م ی کند‪ .‬در ازای چنین فرایندی‪ ،‬جمهوری اسالمی بر‬ ‫‪ -5‬فرایندهای اطمینان بخشی در مذاکرات دیپلماتیک ایران و امریکا‬ ‫بس��یاری از شواهد موجود نشان م ی دهد که نش��انه های اطمینان بخش به اندازه ای قوی‬ ‫نم ی باشند که زمینه دستیابی به نتیجه همکاری جویانه در فرایند مذاکرات ایران و امریکا را به وجود‬ ‫اورد‪ .‬تداوم چنین فرایندی بدون توجه به اتخاذ ابتکار دیپلماتیک‪ ،‬کار دشواری محسوب م ی گردد‪.‬‬ ‫ای ران و امریکا ب رای تحقق اهداف خود در راستای مدیریت بحران‪ ،‬نیازمند بازسازی نگرش خود در‬ ‫ارتباط با موضوع‪ ،‬هدف و کارکرد مذاکره است‪ .‬تا زمانی که رویکردهای متفاوتی در نگرش ایرانی‬ ‫و امریکایی در ارتباط با فرایندهای معطوف به مذاکره باشد‪ ،‬نتیجه مطلوبی برای کشورها حاصل‬ ‫نم ی گردد‪ .‬ابتکار عمل در اولین گام دیپلماتیک مطلوبی ت هایی برای تعادل راهبردی در فرجام‬ ‫کنش های همکاری جویانه همانند مذاکره را اجتناب ناپذیر م ی سازد‪ .‬مذاکره باید بتواند منافع متقابل‬ ‫را منعکس سازد‪ .‬بازیگری م ی تواند منافع دیگری را در فرایند کنش دیپلماتیک مورد توجه قرار دهد‬ ‫که از حس ن نیت راهبردی یا ابتکار عمل دیپلماتیک برای نشان دادن فضای جدید بهره م ی گیرد‪.‬‬ ‫مذاکره در شرایط ناب رابر به مفهوم ان است که تحریم ه��ای فلج کننده امریکا به عنوان سیاست‬ ‫عملی در دستور قرار گیرد‪ .‬بازیگران عموما رفتار سایر کش��ورها را به عنوان محور اصلی کنش‬ ‫راهبردی انان مورد تاکید قرار م ی دهند‪ .‬در چنین شرایطی هیچ کشوری نم ی تواند سیاست اعالمی‬ ‫ همکاری جویانه را مورد پذیرش قرار دهد‪ .‬سوء ظن ایران نسبت به امریکا ارتباط بسیار زیادی با نیات‬ ‫ایاالت متحده در برخورد با حقوق هسته ای و جایگاه دیپلماتیک ایران در محیط منطقه ای دارد‪.‬‬ ‫حل اختالفات دو کشور از طریق سازوکارهای مذاکره در شرایطی که درجه باالیی از ب ی اعتمادی و‬ ‫کنش غی ر قابل پی ش بینی وجود دارد‪ ،‬کار دشواری خواهد بود‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬مذاکرات دیپلماتیک‬ ‫نیازمند بهره گیری از ابتکارات و سازوکارهایی است که هرگون ه تردید در ایستار ادراکی ایران نسبت به‬ ‫ایاالت متحده را کاهش دهد‪ .‬الزم به توضیح است که تحقق چنین اهدافی نیازمند به کارگیری ابزارها‬ ‫و سازوکارهای دیپلماتیک دولت برای ایجاد تعادل ادراکی در نگرش راهبردی ایران و امریکاست‪.‬‬ ‫انجام چنین ابتکاری نیازمند تحرک نهادهای دیپلماتیک و کارگزارانی است که فعالیت خود را در‬ ‫چارچوب سیاست های عمومی دولت به انجام م ی رسانند‪ .‬سیاست های کالن راهبردی ایران در‬ ‫حوزه رهبری قرار دارد‪ .‬دولت م ی توان��د از طریق ابتکارات دیپلماتیک خود زمینه های الزم جهت‬ ‫برسازی چنین ایستارهایی را فراهم سازد‪g.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫توانای ی های ایران نیز برخوردار است‪ .‬قدرت نظامی امریکا را م ی توان بر اساس پایگاه های نظامی‬ ‫این کشور در محیط همجوار و مرزهای راهبردی ای ران مشاهده کرد‪« .‬جان مرشایمر» در مقاله ای‬ ‫با عنوان راهبردهایی ب رای بقا این موضوع را مورد بررسی قرار م ی دهد که ابزارهای نظامی بخش‬ ‫اجتناب ناپذیر قدرت راهبردی ایاالت متحده محس��وب م ی شود‪ ،‬بناب راین ابزار نظامی به موازات‬ ‫الگوهای دیپلماتیک مورد استفاده واقع خواهد شد‪ .‬در چنین شرایطی جمهوری اسالمی ای ران‬ ‫نم ی تواند نسبت به نیات بازیگرانی همانند ایاالت متحده مطمئن باشد‪ .‬هیچ دولتی در سیاست‬ ‫بی ن الملل نم ی تواند اطمینان داشته باشد که گزینه راهبردی کشوری همانند امریکا که دارای اهداف‬ ‫ی امریکا در برخورد با ای ران م ی تواند‬ ‫هژمونیک است‪ ،‬ماهیت همکاری جویانه دارد‪ .‬الگوی تهاجم ‬ ‫علل بسیاری داشته باشد‪ .‬اولین علت ان را باید در ماهیت انارشیک سیاست بی ن الملل دانست‪.‬‬ ‫انارشی نشان م ی دهد که کشورها در شرایط ناب رابر قرار دارند‪ .‬در شرایط ناب رابر کشوری م ی تواند به‬ ‫قابلی ت های راهبردی خود نائل شود که زمینه های ایجاد اغوا را به وجود اورد‪ .‬اغوا را باید بخشی از‬ ‫راهبرد غافلگیری در سیاست بی ن الملل دانست‪ .‬نظریه پردازان نئولیب رال امریکایی بر این موضوع‬ ‫تاکید دارند که انان م ی توانند از گزینه «قدرت هوشمند» استفاده نمایند‪ .‬رویکرد امریکا در فرایند‬ ‫دیپلماسی درهای باز معطوف به متقاعدسازی راهبردی ای ران از طریق به کارگیری قدرت هوشمند‬ ‫است‪ .‬کشوری همانند ایاالت متحده که تالش دارد تا موقعیت هژمونیک خود را در منطقه و نظام‬ ‫بی ن الملل گس��ترش دهد‪ ،‬عموما ابزار تهدید را ب رای تکمیل فضای روانی در محیط بی ن المللی‬ ‫مورد استفاده قرار م ی دهد‪ .‬در شرایط موجود منطقه ای‪ ،‬ایاالت متحده از امادگی الزم ب رای گسترش‬ ‫ک هگل در صدد هستند تا هزینه های‬ ‫منازعه راهبردی در منطقه برخوردار نیست‪ .‬باراک اوباما و چا ‬ ‫عملیاتی وزارت دفاع و ستاد مشترک نیروهای مسلح امریکا را کاهش دهند‪ .‬از سوی دیگر‪ ،‬گروه های‬ ‫سلفی و مجموعه های تکفیری در وضعیت رشد تصاعدی قرار دارند‪ .‬در گزارش شورای اتالنتیک‬ ‫و همچنین گزارش مرکز امنیت ملی امریکا (‪ )NIC‬این موضوع مورد تاکید قرار گرفته که بحران‬ ‫در خاورمیانه در حال گسترش است‪ .‬ایاالت متحده ب رای کنترل بحران باید هزینه های ان را پرداخت‬ ‫کند‪ .‬الگوی موجود معطوف به کاربرد سیاست تهدید علیه ای ران است‪ .‬الگوی دیگری نیز وجود‬ ‫دارد که باید مبتنی بر حس ن نیت و الگوهای همکاری جویانه باشد‪ .‬کاهش تحریم های اقتصادی و‬ ‫راهبردی علیه ایران را م ی توان به عنوان اولین گام در شکل گیری فرایند دیپلماتیک دانست‪ .‬مدالیته‬ ‫هسته ای نیز م ی تواند به عنوان یکی از موضوعات مورد بحث ای ران و «گروه‪ »5+1‬در هشتم اسفند‬ ‫‪ 1391‬در الماتی قزاقستان محسوب شود‪ .‬چنین اهدافی در مذاکرات کارشناسی استانبول در ‪29‬‬ ‫اسفند و همچنین مذاکرات الماتی‪ 2‬که در ‪ 16‬فروردین ‪ 1392‬برگزار گردید‪ ،‬مشاهده م ی شود‪ .‬یکی‬ ‫از دالیل عدم نیل به نتیجه راهبردی مناسب در روابط ای ران و امریکا و همچنین مذاکرات هسته ای‬ ‫را باید تفاوت ادراکی دو کشور در ارتباط با عوامل تاثیرگذار در مذاکره تلقی کرد‪.‬‬ ‫ضرورت احقاق حقوق ملت ایران در زمینه انرژی هسته ای تاکید داشته است؛ فرایندی که منجر‬ ‫به تداوم غن ی سازی اورانیوم گردیده و از سوی دیگر دانش الزم برای تامین نیازهای صنعتی ایران‬ ‫ب رای راکتور ازمایشگاهی ته ران و راکتورهای تولید برق در بوشهر را فراهم م ی سازد‪ .‬واقعیت ان‬ ‫است که مذاکرات هسته ای با درخواست هسته ای مغایرت دارد‪ .‬درخواست های مطرح شده از سوی‬ ‫کشورهای جهان غرب باید مبتنی بر جلوه هایی از قواعد نهادی باشد‪ .‬نادیده گرفتن واقعی ت های‬ ‫قانونی پادمان هسته ای از سوی گروه‪ 5+1‬نم ی تواند به مفهوم مطلوبیت راهبردی برای کشورهایی‬ ‫باشد که درگیر مذاکرات استانبول و بغداد خ واهند بود‪ .‬انچه را نمایندگان امریکا در مذاکرات هسته ای‬ ‫یا رسانه های امریکای ی ـ اروپایی منعکس م ی سازند به معنای مذاکره هسته ای محسوب نم ی شود‪.‬‬ ‫مفاهیم یاد شده نشانه هایی از درخ واست هسته ای و پی ش شرط هسته ای را منعکس م ی سازد‪ .‬الزم‬ ‫به توضیح است که دیپلماسی هسته ای ایران باید براساس تامین ضرورت های زندگی اجتماعی‬ ‫شهروندان ای رانی تداوم یابد‪ .‬تحریم های فلج کننده اگرچه محدودیت هایی را برای دولت و نهادهای‬ ‫هسته ای ایجاد کرده‪ ،‬اما انعکاس ان را باید در زندگی اجتماعی و اقتصادی ایران دانست‪ .‬بنابراین‬ ‫در مذاکرات باید سازوکارهای کاهش تحریم ها مورد توجه قرار گیرد‪ .‬موضوعات امنیتی را نم ی توان‬ ‫از طریق محدودسازی قابلیت یک کشور و از طریق الگوهای فرادستی ـ فرودستی پیگیری کرد‪.‬‬ ‫ضرورت های راهبردی ای ران‪ ،‬امریکا‪ ،‬کشورهای اروپایی جهان غرب‪ ،‬روسیه و چین ایجاب م ی کند‬ ‫ی کشورها‬ ‫که فرایند دیپلماسی هسته ای معطوف به طرح موضوعاتی شود که مورد پذیرش تمام ‬ ‫قرار گیرد‪ .‬ضرورت های الگوی موازنه منطقه ای و بی ن المللی ایجاب م ی کند که واقعی ت های مربوط‬ ‫به فعالی ت های صلح جویانه هسته ای ایران مورد پذیرش قرار گیرد‪ .‬تداوم سیاست تهدید از طریق‬ ‫طرح موضوعاتی که ماهیت درخ واست‪ ،‬پی ش شرط یا تهدید دارد‪ ،‬به گونه اجتناب ناپذیر منجر به اعاده‬ ‫ ب ی اعتمادی در سیاست هسته ای ایران نسبت به کشورهای گروه ‪ 5+1‬م ی شود‪.‬‬ ‫نکات‬ ‫یکی از دالیل عدم تفاهم ایران و امریکا در مذاکرات هسته ای را باید‬ ‫تفاوت ادراکی در حوزه منافع دو کشور تلقی کرد‬ ‫نشانه های اطمینان بخش به اندازه ای قوی نیستند که زمینه های‬ ‫همکاری میان ایران و امریکا فراهم شود‬ ‫مذاکرات دیپلماتیک نیازمند بهره گیری از سازوکارهایی است که‬ ‫سوءظن ایران نسبت به رفتارهای منطقه ای و فرامنطقه ای ایران را‬ ‫کاهش دهد‬ ‫‪17‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫تا اخر می مانیم‬ ‫محمود احمدی نژاد‬ ‫م ی گوید که دولت تا‬ ‫ثانیه اخر به کار ادامه‬ ‫خواهد داد‬ ‫خط و نشان باهنر‬ ‫محمدرضا باهنر م ی گوید‬ ‫کسی نم ی تواند انتخابات را‬ ‫به تعویق بیاندازد‬ ‫نجار می رود؟‬ ‫بازار گمانه زنی درباره تغییرات مجدد‬ ‫در کابینه داغ شده است‬ ‫مجله خبری‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪18‬‬ ‫‪1‬‬ ‫تغییرات جدید درکابینه؟‬ ‫حقیقت پور‪ :‬مجلس دولت را رصد می کند‬ ‫در همی��ن ارتب��اط محم��د حقیقت پور ضم��ن اب راز‬ ‫ب ی اطالعی از وجود چنین طرحی تاکید م ی کند‪« :‬توقع این‬ ‫است که در ماه های باقیمانده به انتخابات ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫دول��ت درایت کافی به خ��رج دهد و با حف��ظ و رعایت قواعد‬ ‫بازی‪ ،‬زمینه برگزاری یک انتخابات باشک��وه در ‪ ۲۴‬خرداد ماه‬ ‫را فراهم کند‪».‬‬ ‫وی البته معتقد است که دولت دست به چنین ریسک‬ ‫بزرگی نخواهد زد‪« :‬مجلس از هوشیاری الزم برخوردار است و‬ ‫در ماه های باقیمانده به کار دولت‪ ،‬اقدامات و عملکرد ان را با‬ ‫دقت رصد م ی کند تا در صورت لزوم مانع از سوءاستفاده های‬ ‫احتمالی دولت در انتخابات ریاست جمهوری شود‪ .‬با این حال‬ ‫بعید است که دولت بخواهد در این روز ها و ماه های باقیمانده‬ ‫به پایان کار خود دست به چنین ریسک بزرگی بزند و تغیی راتی‬ ‫در کابینه اعمال کند ت��ا ف ی المثل مدیری��ت انتخابات را در‬ ‫اختیار بگیرد و گمان کند مجلس ه��م در این رابطه سکوت‬ ‫خواهد کرد‪».‬‬ ‫قبلی ها هم نتوانستند انتخابات را به تاخیر بیندازند‬ ‫‪2‬‬ ‫تشکیل مجدد دانشگاه علوم پزشکی ایران‬ ‫از تصمیمات حاشی ه ساز هفته گذشته نیز م ی توان به‬ ‫تصمیم وزارت بهداشت که ب راساس ان دانشگاه علوم پزشکی‬ ‫ای ران مجددا تشکیل و از دانش��گاه علوم پزشکی ته ران جدا‬ ‫شد‪ ،‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫برخی تصمیمات ب ی مقدمه مسئوالن همیشه موجبات‬ ‫سردرگرمی و شگفتی را پدید م ی اورد‪ .‬در شبی‪ ،‬دانش��گاهی‬ ‫ناگهان ادغام م ی شود و دانش��جویان و استادانش به دانشگاه‬ ‫دیگری م ی روند و بیمارستان های ان به بخش دیگری واگذار‬ ‫م ی شود و در شبی دیگر به انها گفته م ی شود از فردا اختیار دارند‬ ‫که در کجا بمانند‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫س مجلس‬ ‫برئی ‬ ‫از س��وی دیگر محمدرضا باهن��ر نای ‬ ‫در پاسخ به سوال��ی در ارتباط با تعوی��ق انتخابات در صورت‬ ‫عدم تایید صالحیت نامزد مدنظر دولت گفت‪« :‬دعا م ی کنم‬ ‫احمدی نژاد ب��ه این تصمی��م و اراده و فکر نیفت��د‪ ،‬البته اگر‬ ‫این اتفاق رخ دهد‪ ،‬هم هزینه های خ��ودش باال م ی رود و هم‬ ‫هزینه های زیادی به نظام تحمیل خواه��د کرد‪ .‬اگر بخواهد‬ ‫در مقابل نظام بایستد و بگوید کاندیدای مورد نظر من تائید‬ ‫صالحیت نشد وبخواهد در این امر دخالت بکند ه م خودش‬ ‫ضرر م ی کند و هم به نظام ضربه هایی را وارد م ی کند‪ ،‬اگر چه‬ ‫با رخ دادن اینگونه اتفاقات نظام دچار بن بستی نخواهد شد و‬ ‫این مشکل را حل م ی کند‪ ،‬کما اینکه نظام مشکالتی بزرگ تر‬ ‫از این را هم حل کرده است‪ ،‬ولی خب حیف است و نباید چنین‬ ‫واقع ه ای رخ دهد‪».‬‬ ‫وی در ج��واب این سوال ک��ه ایا احمدی ن��ژاد توانایی‬ ‫ایس��تادگی در مقابل نظام را ندارد؟ معتقد است‪« :‬خیر؛ قطعا‬ ‫چنین توانایی را ندارد‪ ،‬باالخره خیل��ی بزرگ تر از احمدی نژاد‬ ‫ک روز‬ ‫دلشان م ی خواست انتخابات یک روز به تعویق بیفتد‪ .‬ی ‬ ‫من یادم هست تندروهای اصالح طلبان و رسانه های خارجی‬ ‫دنبال ان بودند که انتخابات مجلس هفتم را نه اینکه منتفی‬ ‫کنند‪ ،‬بلکه‪ ۱۰‬روز به تاخیر بیندازند‪ .‬اما نتوانستند‪ .‬تاکنون حتی‬ ‫یک روز انتخابات در جمهوری اسالمی به تاخیر نیفتاده است‬ ‫و حتما هم در اینده این خواب ها تعبیر نخواهد شد‪ ،‬اما باالخره‬ ‫ادم اذیت م ی شود‪ ،‬البته احمدی نژاد از همه امکانات خود استفاده‬ ‫م ی کند تا بتواند حرف خود را به کرسی بنشاند‪».‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫حاال که در استانه انتخاب جانشین محمود احمدی نژاد‬ ‫در پاستور هس��تیم‪ ،‬بازار گمانه زنی و شایع��ات سیاسی داغ‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫شایعاتی که پی رامون تصمیمات محمود احمدی نژاد در‬ ‫ماه های پایانی دولت دومش نقل محافل سیاسی و رسانه ای‬ ‫است‪ .‬حاال در جدیدترین شنیده ها برخی مطرح کرده اند که وزیر‬ ‫علوم به زودی برکنار خ واهد شد‪ .‬مطرح کنندگان این شایعه البته‬ ‫دامنه گمان هزنی خود را افزای��ش داده و مطرح کرده اند که اگر‬ ‫چنین مساله ای رخ دهد کابینه از رسمیت افتاده و رئیس دولت‬ ‫م ی تواند سرپرستی وزارت کشور را برعهده بگیرد‪.‬‬ ‫ماجرا از انجا اغاز شد که در روزهای پایانی سال خبر ارسال‬ ‫نامه رئی س جمهور به وزیرعلوم ب رای برکناری روسای دانشگاه‬ ‫ته ران و تربیت مدرس در فضای رسانه ای منتش��ر شد‪ .‬اما با‬ ‫وجود بازتاب های گسترده این خبر در رسانه هاو انتقادات بسیار‪،‬‬ ‫ی در جهت ان صورت نگرفت‪ .‬در همین راستا سایت‬ ‫هیچ اقدام ‬ ‫عصر ای ران با نوشتن گزارشی به گمانه زن��ی در مورد چرایی‬ ‫انتش��ار چنین نامه ای پرداخت و نوشت‪« :‬کامران دانشجو از‬ ‫نزدیک ترین یاران محمود احمدی نژاد است ؛ او که در انتخابات‬ ‫‪ ،1388‬ریاست ستاد انتخابات کشور را ب ر عهده داشت‪ ،‬در کابینه‬ ‫دهم وزیر علوم شد و هم واره مورد توجه ویژه رئی س جمهور بوده‪.‬‬ ‫سیاست های او در خصوص اخ راج و بازنشسته کردن بسیاری‬ ‫از استادان دانشگاه البته منتقدانی هم داشته است‪.‬‬ ‫با این ح��ال‪ ،‬اواخر سال گذشته نام��ه ای از احمدی نژاد‬ ‫خطاب به او با مضمون «دستور برکناری روسای دانشگاه های‬ ‫ته ران و تربیت مدرس» رسانه ای شد‪ .‬انتظار م ی رفت این نامه‬ ‫به معنای پایان کار این دو رئیس دانشگاه باشد‪ ،‬ولی نه دانشجو‬ ‫ان را اجرا کرد و نه احمدی نژاد پیگیر دستور علن ی شده اش شد!‬ ‫این در حالی است که همه‪ ،‬روحیات خاص احمدی نژاد را‬ ‫م ی شناسند و م ی دانند که او تاب کمترین تمردی را ندارد؛ چه‬ ‫رسد به اینکه نامه ای پ ر اب و تاب درباره لزوم برکناری روسای‬ ‫دو دانشگاه بسیار مهم کشور به وزیرش بنویسد‪ ،‬نامه رسانه ای‬ ‫بشود ولی دستورش با ب ی اعتنایی مواجه شود و حتی رئیس‬ ‫دانشگاه ته ران نیز در ب رنامه تلویزیونی در واکنش به ان‪ ،‬لبخند‬ ‫بزند و بگوید که همچنان رئیس است‪.‬‬ ‫بناب راین‪ ،‬قضیه به طور اشکاری مبهم جلوه م ی کند‪ .‬چرا‬ ‫که نه با خوی حکومتگری احمدی نژاد سازگار است و نه با منش‬ ‫اطاعت ورزی دانشجو‪».‬‬ ‫این گزارش در مورد اهداف این نام��ه م ی افزاید‪« :‬البته‬ ‫پشت پرده هنوز نامکش��وف است اما م ی توان تحلی ل هایی‬ ‫در این باره داشت‪ .‬یک گمان قوی این اس��ت که این ماجرا‪،‬‬ ‫سناریویی از پی��ش تعریف ش��ده است که توس��ط یکی از‬ ‫معتمدترین وزرای کابینه اجرا م ی شود‪.‬‬ ‫یدانند که طبق قانون اساسی‪ ،‬اگر یک وزیر دیگر‬ ‫همه م ‬ ‫کابینه تغییر کند‪ ،‬کل وزرا به طور خودکار اعتبار قانون ی شان‬ ‫را از دست م ی دهند و رئی س جمهور باید کابین��ه را ب رای رای‬ ‫اعتماد مجدد به مجلس ببرد‪ .‬در عی��ن حال‪ ،‬رئی س جمهور‬ ‫م ی تواند طبق قانون‪ ،‬ب رای وزارتخانه های بدون وزی ر‪ ،‬سرپرست‬ ‫منصوب کند‪.‬‬ ‫اما مهمترین بخش این گزارش انجا ب��ود که به بازی‬ ‫اعتبارنامه ای اشاره داشت و از امادگی مجلس ب رای تصویب‬ ‫طرح های سه فوریتی ب رای برگزاری انتخابات بدون تاخیر خبر‬ ‫م ی داد؛ «بازی اعتبار کابین��ه» در استانه انتخابات‪ ،‬م ی تواند‬ ‫فضایی مناسب ب رای جریانی ایجاد کند که در ‪ 8‬سال گذشته‪،‬‬ ‫ثابت کرده مهارت ویژه ای در ماهیگیری از اب های الوده دارد‪.‬‬ ‫در مقابل‪ ،‬شنیده ها حاکی است برخی نمایندگان مجلس‬ ‫با پی ش بینی برخی احتماالت در خصوص عدم پایبندی دولت‬ ‫به تعهدات قانونی خ��ود در قبال انتخاب��ات‪ ،‬طرحی را مهیا‬ ‫کرده اند تا در صورت نیاز‪،‬ولو با قید سه فوریت‪ ،‬ان را تصویب‬ ‫کنند‪ .‬بر اساس این ط��رح‪ ،‬عنداللزوم‪ ،‬برگ��زاری انتخابات به‬ ‫کمیته ای بی ن قوه ای محول م ی شود زی را بنای نظام این نیست‬ ‫که انتخابات‪ ،‬ولو یک روز به تاخیر افتد‪.‬‬ ‫اما حال که دیگ��ر نه دستجردی وزی��ر بهداشت است‬ ‫و نه باق��ر الریجانی رئیس دانش��گاه عل��وم پزشکی ته ران‪،‬‬ ‫دکترمحمدحسن طریقت منفرد‪ ،‬دومین وزیر بهداشت دولت‬ ‫دهم که پس از عزل دستجردی در این سمت قرار گرفته است‬ ‫در نیمه شب بهاری‪ 18‬فروردین ماه اعالم کرد که ما به اعتراض‬ ‫اعضای هیات علمی دانش��گاه علوم پزشکی ای��ران سابق‬ ‫رسیدگی کردیم و بر اساس مصوبه شورای گس��ترش وزارت‬ ‫بهداشت این دانشگاه به شکل سابق خود ب ر م ی گردد‪.‬‬ ‫نکته ای که در اینجا مغفول مانده این است که اساسا این‬ ‫دانشگاه بر اثر مصوبه کار گروه خروج دستگاه های اجرایی از‬ ‫ته ران منحل اعالم شده‪ ،‬اما اکنون با مصوبه شورای گسترش‬ ‫دانش��گاه ها به شکل سابق خود بر م ی گ��ردد‪ .‬موضوعی که‬ ‫در زمان انحالل بسیاری از صاحبنظ ران تاکید م ی کردند که‬ ‫دانشگاه با مصوبه دولت امکان انحالل یا تغییر ندارد اما اکنون‬ ‫ان مصوبه به هیچ انگاشته شده است‪.‬‬ ‫محمدحسن طریقت منفرد در جلسه شورای گسترش‬ ‫اموزش پزشکی گفت‪« :‬بر اساس مصوبه شورای گس��ترش‬ ‫اموزش پزشکی‪ ،‬دانشگاه علوم پزشکی ای ران از دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی ته ران جدا شد‪».‬‬ ‫وی در خصوص علل ای��ن انفص��ال اینگونه توضیح‬ ‫م ی دهد‪« :‬پس از ادغام دو دانش��گاه شاهد اعتراضات زیادی‬ ‫از سوی اعض��ای هیات علمی و دانش��جویان علوم پزشکی‬ ‫بودیم که دالیل درستی هم داشتند‪ .‬با این ادغام دانشگاه علوم‬ ‫پزشکی شهید بهش��تی در زمینه ام��وزش پزشکی به دلیل‬ ‫رسیدگی بیشتر به مراکز درمانی و بیمارستان ها مختل شده‬ ‫بود‪ ،‬دانشگاه علوم پزشکی ایران که یکی از دانشگاه های موفق‬ ‫علوم پزشکی بود حذف شده و دانشگاه علوم پزشکی ته ران نیز‬ ‫به دلیل افزوده شدن امکانات فراوان به خود نیازی به رقابت با‬ ‫سایر دانشگاه ها در خود نم ی دید و عمال نیز چنین شده بود‪».‬‬ ‫چند ساعت پس از اعالم تشکیل مجدد و احیای دانشگاه‬ ‫علوم پزشکی ای ران‪ ،‬مع��اون اموزشی وزارت بهداشت‪ ،‬رئیس‬ ‫دانش��گاه علوم پزشکی ته ران و همچنین سرپرست جدید‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی ای ران با حضور در سالن همایش های‬ ‫رازی این دانش��گاه‪ ،‬با اساتید‪ ،‬دانش��جویان و کارمندان این‬ ‫دانشگاه سخن گفتند‪.‬‬ ‫جمع کثیری از دانشجویان‪ ،‬اساتید و کارمندان دانشگاه‬ ‫ن همایش ه��ای رازی و محوطه‬ ‫علوم پزشکی ای��ران در سال ‬ ‫بین دانش��کده پزشکی و سالن همایش های رازی به چشم‬ ‫م ی خوردند و چهره های خندان انها حکایت از رضایت انها از‬ ‫احیای مجدد دانشگاه علوم پزشکی ای ران داشت‪.‬‬ ‫به گزارش خبرگزاری ها‪ ،‬برخی از دانشجویان حاضر در‬ ‫این مراسم خطاب به دانشگاه ته ران ی ها عنوان م ی کردند که‬ ‫«سردر دانشگاهتان را بردارید و بروید»‪ .‬همچنین صحب ت هایی‬ ‫مبن ی بر «لزوم احیای مجدد پرچم دانشگاه علوم پزشکی ای ران‬ ‫و نصب سردر دانشگاه» در میان جمعیت به گوش م ی رسید‪.‬‬ ‫دانشگاه علوم پزشکی ای ران در ابان ماه سال ‪ 89‬با دستور وزیر‬ ‫بهداشت با دانشگاه علوم پزشکی ته ران ادغام شد‪ .‬این دانشگاه‬ ‫در زمان ادغام دارای بیش از ‪ 6000‬دانش��جو و ‪ 26‬بیمارستان‬ ‫اموزشی و درمانی بود‪.‬‬ ‫حمله سلفی ها به مقر کاردار ایران در قاهره‬ ‫بعد از سه دهه اختالف و قطع ارتباط بین کشورهای ای ران‬ ‫و مصر‪ ،‬دو هفته پیش پرواز های مستقیم ته ران و قاهره نوید از‬ ‫سر گیری روابط دو کشور را م ی داد که برخی از نیروهای سلفی‬ ‫با طرح مسائل واهی‪ ،‬به مقر کاردار ای ران در قاهره حمله کردند‪.‬‬ ‫عده ای از سلف ی های مصر‪ ،‬روز جمعه گذشته با تجمع در‬ ‫مقابل مقر کاردار ای ران در قاهره‪ ،‬به از سرگیری روابط گردشگری‬ ‫مصر و ایران اعتراض کردن��د‪ .‬تظاه ر کنندگان ضد «محمد‬ ‫المرسی» رئی س جمه��وری مصر و گروه اخوان المس��لمین‬ ‫‪19‬‬ ‫شعار دادند و پارچه نوشته هایی در دست داشتند که روی انها‬ ‫نوشته بود‪« :‬با حضور شیعیان ای رانی در مصر مخالفیم»‪ .‬این‬ ‫سلف ی های وابسته به ع ربستان در حالی چنین شعارهایی را‬ ‫سر م ی دهند که مخالفتی با حضور گردشگران اسرائیلی در‬ ‫مصر نکرده اند‪.‬اما کاردار ایران در مصر بهانه تش��ی ع ه راسی‬ ‫را در چارچوب طرح��ی اسرائیلی ب رای ضرب��ه زدن به وحدت‬ ‫اسالمی و تبدیل درگیری اع راب و اسرائیل به درگیری شیعه و‬ ‫سنی توصیف کرد‪ .‬مجتبی امانی این مواضع را مواضع همه‬ ‫ملت مصر ندانسته و گفت‪« :‬موضع برخی از سلف ی ها در رد‬ ‫عادی سازی روابط بین قاهره و ته ران موضع ملت مصر و حتی‬ ‫همه جریان سلفی در این کشور به شمار نم ی رود‪».‬او با اشاره به‬ ‫اینکه موضوع ساختگی خطر تشیع و اتهام وارد کردن به ای ران‬ ‫صحت و حقیقت ندارد و حمله به مقر ک��اردار ای ران در قاهره‬ ‫بیانگر دیدگاه ملت و سلف ی ها نیست‪ ،‬گفت‪« :‬با برخی از شیوخ‬ ‫سلفی از جمله حازم ابواسماعیل تماس گرفتم که وی تاکید‬ ‫کرد انها مش��کلی با گردشگری ای ران در مصر و روابط قاهره‬ ‫با ته ران ندارند‪ .‬برخی افراد ممکن است به دنبال نقشه های‬ ‫ع ربستان و امریکا و صهیونیس��ت ها بروند؛ زی را انها خواهان‬ ‫ضربه زدن به مسیر پیش��رفت و توسعه روابط ته ران و قاهره‬ ‫با هدف به شکست کشاندن مصر و تسلیم کردن ان درقبال‬ ‫خ واسته های خودشان هستند‪».‬‬ ‫اهدای گل از طرف دانشجویان ایرانی به کاردار مصر‬ ‫در تهران‬ ‫مجله خبری‬ ‫اما در مقابل تش��کل های دانش��جویی در ایران ب رای‬ ‫حفظ وحدت در جهان اس�لام و مقابله با طرح اختالف افکنی‬ ‫سلف ی ها مراسم اهدای گل به دفتر حافظ منافع مصر در ته ران‬ ‫را تدارک دیدند‪.‬‬ ‫ای��ن تش��کل های دانش��جویی ب��ا تاکید ب��ر اینکه‬ ‫جلوگی��ری از نزدیک ش��دن ای��ران و مصر به عن��وان مراکز‬ ‫اصیل اسالم شیعی و سنی کار بازیگ��ران عرصه بی ن الملل‬ ‫اس��ت‪ ،‬در بیانی��ه خ��ود تاکی��د کردن��د‪« :‬تش��کل های‬ ‫دانشجویی ـ مردمی ای ران اعالم م ی دارند که ملت ای ران طبق‬ ‫گفته رهبر و ولی امر خود‪ ،‬هرگونه تالش سازمان یافته جهت‬ ‫تغییر مذهب مسلمانان در جهان اسالم (چه شیعه و چه سنی)‬ ‫را در جهت خدمت به منافع امریکا و اسرائیل دانسته و توهم مد‬ ‫شیعی و تشکیل هالل شیعی را نیز ناشی از القائات رسانه ها و‬ ‫یدانند‪».‬‬ ‫شخصی ت های معلوم الحال م ‬ ‫‪4‬‬ ‫دیدار در پاستور‬ ‫هفته گذشته محمود احمدی نژاد با دعوت از تعدادی از‬ ‫نمایندگان با انها به دیدار و گفت وگو پرداخت‪ .‬در این دیدار که‬ ‫غایبان بزرگش روسای دو فراکس��یون اصولگرایان و رهروان‬ ‫والیت بودند‪ ،‬احمدی نژاد گفت‪« :‬دول��ت تا ثانیه اخر به کار و‬ ‫خدمت رسانی خود ادامه خواهد داد و به فضل الهی یک لحظه‬ ‫هم در کار دولت وقف ه به وجود نخواه��د امد‪ .‬دولت تا لحظه‬ ‫اخر با همان شتاب و انگیزه اولیه به کار خود ادامه خواهد داد‬ ‫و ثانیه اخر مثل ثانیه اول کارها را جلو خواهد برد‪».‬احمدی نژاد‬ ‫همچنین در مورد ب ی اثر کردن تحریم ها گفت‪« :‬اگرچه دشمن‬ ‫تحریم کرده است‪ ،‬اما م ی شود این تحریم ها را انچنان ب ی اثر‬ ‫کرد که ان��ان در دنیا شرمنده شوند و ش��رط ان‪ ،‬این است که‬ ‫چند تصمیم بزرگ زی ربنایی و شجاعان��ه اتخاذ کرده و به اجرا‬ ‫دراورد‪ .‬رئی س جمهور در بخش دیگری از صحب ت های خود به‬ ‫موضوع انتخابات اشاره کرد و گفت‪« :‬دولت به دنبال انتخابات‬ ‫بسیار پرشور و با مش��ارکت حداکثر ممکن است و به فضل‬ ‫الهی حضور مردم همه معادالت را به نفع ملت تغییر خواهد‬ ‫داد‪ .‬با انتخابات پرشور‪ ،‬هم مس��ائل داخل��ی بیش از گذشته‬ ‫سامان م ی یابد و هم شرایط منطقه ای و بی ن المللی به نفع ملت‬ ‫ای ران تغییر م ی کند‪ .‬تمام تالش دشمنان این است که مردم را‬ ‫مایوس کنند ولی وقتی مردم به صحنه امدند همه چیز تغییر‬ ‫خواهد کرد و بناب راین باید همه‪ ،‬جهت و مسیرمان به سمت‬ ‫مشارکت گسترده مردم در انتخابات باشد‪».‬‬ ‫‪5‬‬ ‫شکایت های تازه از اقای قاضی‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫پرونده قضات متهم و تعلیق��ی بازداشتگاه کهریزک با‬ ‫مش��خ ص نبودن زمان برگزاری چهارمین جلس��ه رسیدگی‬ ‫در انتظار است‪ .‬قاضی مدی ر خ راسان��ی‪ ،‬قاضی پرونده قضات‬ ‫که ریزک‪،‬هفتهگذشتهاعالمکرد‪«:‬هنوزتصمیمی ب رایجلسه‬ ‫بعدی دادگاه گرفته نشده و قرار است زمان جلسه بعدی پس از‬ ‫تشکیل جلسه او با هیات قضات همکارش اعالم شود‪ ».‬اما‬ ‫دادگاه کهریزک تنها دادگاهی نیست که در ان سعید مرتضوی‬ ‫باید پاسخگوی اتهامات متوجه خود باشد‪ .‬اخ رین اخبار حکایت‬ ‫از رسیدن شکایت های جدید م ی کند؛ دست کم شش شکایت‬ ‫که منتظر رسیدگی هس��تند و اتهامات بالق��وه ای که به باور‬ ‫یکی از شاکیان م ی تواند از سوی دیوان عدالت اداری و ب هدلیل‬ ‫تمکی ن نکردن مرتضوی از حک��م هیات عالی قضات دیوان‬ ‫عدالت اداری علیه او مطرح شود‪ .‬پیمان حاج محمود عطار از‬ ‫عکس های خبری‬ ‫مجتمعمعدنی‬ ‫اورانیوم ساغند‬ ‫افتتاحشد‬ ‫کاندیداهابه‬ ‫جامجمرفتند‬ ‫‪20‬‬ ‫وکالی دادگستری و یکی از شاکیان مرتضوی م ی گوید‪« :‬خودم‬ ‫یدلیل در زندان‬ ‫شکایت کرده ام‪ ،‬ان هم به دلیل ماه هایی که ب ‬ ‫سپری کرده ام‪ ».‬او که پیش از این سمت مشاور حقوقی کمیته‬ ‫تحقیق و تفحص از قوه قضائیه را برعهده داشت‪ ،‬م ی گوید‪:‬‬ ‫«یکی از پرونده هایی که ای��ن کمیته به عنوان تخلف برخی‬ ‫قضات دادگس��تری با ان برخورد کرد‪ ،‬پرونده فروش سواالت‬ ‫دانشگاه ازاد بود؛ پرونده ای که مرتضوی به عنوان دادستان وقت‬ ‫ته ران رسیدگی به ان را از مسیر اصل ی اش خارج کرده و پرونده‬ ‫به نتیجه اصلی و مطلوب نرسیده بود‪».‬این وکیل دادگستری‬ ‫در مصاحبه خود اذعان داشت‪« :‬پس از دستگیری پالیزدار تمام‬ ‫افراد مرتبط با وی به دستور مرتضوی دستگیر و زندانی شدند‪.‬‬ ‫من به دو سال زندان محکوم شدم؛ البته در مرحله تجدیدنظر‬ ‫بخش عمده ای از ما تب رئه شدی��م و برخی محکوم شدند که‬ ‫حکمشان را م ی گذرانند‪ .‬وقتی ما ازاد شدیم‪ ،‬چه انها که تب رئه‬ ‫شدیم و چه انها که محکوم شدیم‪ ،‬از قضات مرتبط از جمله‬ ‫اقای مرتضوی و غیره شکایت کردیم‪ .‬امروز کیفرخ واستی بابت‬ ‫شکایت همه ما (در مجموع شش نف��ر اقایان پالیزدار‪ ،‬ترابی‪،‬‬ ‫اجیلی‪ ،‬رضاخواه‪ ،‬قائم ی نس��ب و من) تنظیم شده و به دادگاه‬ ‫تقدیم شده است‪».‬‬ ‫‪6‬‬ ‫قتل های مشکوک در استانه انتخابات‬ ‫سردار محمد رضا نقدی م ی گوید که دشمن ب رای اخالل‬ ‫در انتخابات اینده حتی قتل های مشکوک را هم در ب رنامه خود‬ ‫دارد‪ .‬او که در نشست ابتدای سال بسیج سخن م ی گفت‪ ،‬ادامه‬ ‫داد‪« :‬دشمن طرح های روانی گسترده ای را ب رای جلوگیری از‬ ‫تحقق حماسه سیاسی تدارک دیده اس��ت و همه رسانه ها و‬ ‫دستگاه های سیاسی و جامعه خود را به حال اماده باش دراورده‬ ‫و عالوه بر جنگ روانی‪ ،‬بهره گیری از شرایط مذاکرات هسته ای‬ ‫و حتی قتل های مشکوک را همچون فتنه ‪ ۸۸‬در ب رنامه خود‬ ‫دارد و همه توان خود را ب رای اخالل در انتخابات یا هرچه سردتر‬ ‫کردن حضور‪ ،‬به می دان اورده است‪ ».‬رئیس بس��یج در ارتباط‬ ‫با انتخاب کاندیدای «ضعیف» م ی گوید‪« :‬حداقل نتیجه ای‬ ‫که دشمن م ی خواهد بگیرد منزوی ک��ردن کاندیدای اصلح و ‬ ‫ترویج ضعی ف ترین کاندیداست‪ .‬خواست��ه انها این است که‬ ‫ضعی ف ترین و زاویه دارترین فرد روی کار بیاید تا شاید بتواند در‬ ‫زورازمای ی های سیاسی و اقتصادی بر او غلبه کند‪».‬‬ ‫سردار نقدی به ریاکاری امریکای ی ها اشاره کرده و افزود‪:‬‬ ‫«دولت فریبکار امریکای متجاوز همزمان با اعمال شدیدترین‬ ‫خصومت ها علیه ملت ای ران و گسترش دادن دشمنی با ملت‬ ‫ای ران به همه عرصه های ممکن از ساخت فیلم توهی ن امیز‬ ‫علیه پیامب راسالم‪ ،‬دادن جایزه فرمایشی اسکار‪ ،‬تحریم نفت و‬ ‫معامله با دالر و طال گرفته تا حذف کشتی از المپیک و حتی‬ ‫قطع پخش ماهواره ای شبکه ه��ای ای رانی در سطح جهان و‬ ‫نیزسازماندهی گروه های تروریستی توسط عواملی همچون‬ ‫ریگی اقدام کرده است‪ .‬امریکا به دروغ مدعی دوستی با ای ران‬ ‫بوده و به دنبال فریب دادن افکار عمومی مردم جهان به ویژه‬ ‫مردم ای ران است‪».‬‬ ‫‪7‬‬ ‫زمین لرزه بوشهر را لرزاند‬ ‫دعوت به جام جم‬ ‫عزت اهلل ضرغامی از نامزدهای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری در صداوسیما میزبانی کرد‬ ‫مجله خبری‬ ‫عزت اهلل ضرغامی با دعوت از شماری از کاندیداهای‬ ‫احتمالی ریاست جمهوری از جمله اقایان باهنر‪ ،‬متکی‪،‬‬ ‫س�بحانی‪ ،‬روحان�ی‪ ،‬حدادع�ادل‪ ،‬والیت�ی‪ ،‬ابوتراب�ی‪،‬‬ ‫سعیدی کیا‪ ،‬پورمحمدی‪ ،‬محمد شریعتمداری‪ ،‬قالیباف‪،‬‬ ‫رضایی‪ ،‬کواکبیان و فالحیان بر بیطرفی کامل رسانه ملی‬ ‫در انتخابات یازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫تاکی�د کرد‪ .‬در ای�ن دیدار ش�ماری از فعاالن سیاس�ی‬ ‫در عرصه انتخابات و رئیس س�ازمان صدا و س�یما‪ ،‬در‬ ‫نشس�تی دو س�اعته درباره کمیت و کیفیت تبلیغات و‬ ‫برنام ه های انتخاباتی رس�انه ملی به مشورت و رایزنی‬ ‫پرداختند‪.‬‬ ‫ضرغامی در این نشس�ت که به دع�وت او برگزار‬ ‫ش�ده بود‪ ،‬با تاکید ب�ر بیطرف�ی کامل رس�انه ملی در‬ ‫انتخابات از دیدگاه ها و پیشنهادهای فعاالن سیاسی در‬ ‫زمینه برنام ه های انتخاباتی صدا و سیما استقبال کرد‪.‬‬ ‫رئی�س رس�انه ملی ب�ا اش�اره ب�ه اینکه ب�ه نظر‬ ‫م ی رس�د در اینده اف�راد دیگ�ری نیز داوطل�ب نامزدی‬ ‫ریاست جمهوری شوند؛ گفت‪« :‬پس از اعالم نظر نهایی‬ ‫شورای محترم نگهبان‪ ،‬رس�انه ملی متناسب با تعداد‬ ‫نامزدها‪ ،‬برنامه دقی�ق انتخاباتی خ�ود را اعالم خواهد‬ ‫کرد‪ ».‬در این نشست مشورتی‪ ،‬فعاالن سیاسی عرصه‬ ‫انتخاب�ات با بی�ان دیدگاه های خ�ود درب�اره عملکرد و‬ ‫برنام ه های انتخاباتی دوره های گذشته ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫پیشنهاداتی درباره تبلیغات انتخابات رسانه ملی در این‬ ‫دوره از انتخاب�ات ارائه کردند که با اس�تقبال ضرغام ی ‬ ‫روب ه رو ش�د‪g.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫زمی ن ل��رزه ای روز سه شنبه به مقیاس ‪ 6/1‬ریش��تر در‬ ‫بخش کاکی از ﺗﻮاﺑﻊ شهرﺳﺘﺎن دﺷﺘﯽ اﺳﺘﺎن ﺑﻮشهر رخ داد‪.‬‬ ‫مسئوالن هالل احمر گزارش دادند که بیشترین خسارت‬ ‫در منطقه خورموج در ‪ ۳۵‬کیلومتری کانون زلزله در کاکی بوده و‬ ‫روستای «باغان» در این زلزله صددرصد تخریب شده و‪۵۰‬روستا‬ ‫نیز تا شعاع‪ ۲۰‬کیلومتری کانون زلزله قرار داشتند‪ .‬این زمی ن لرزه‬ ‫بعد از ظهر همان روز در کیش‪ ،‬بحرین‪ ،‬ابوظبی و مناطقی از‬ ‫دبی احساس شد‪.‬‬ ‫ب راساس اخرین گزارش ها می��زان تلفات این زمی ن لرزه‬ ‫‪ ٤٠‬کش��ته و نزدیک به ‪ ٩٠٠‬زخمی اعالم شد ک��ه به مرور از‬ ‫روز دوم امار ان کاهش یاف��ت‪ .‬باتوجه به وقوع زلزله در استان‬ ‫بوشهر شرکت سازنده نیروگاه بوشهر اعالم کرد زمی ن لرزه به‬ ‫نیروگاه خسارتی نزده و کار ان به طور معمول در جریان است‪.‬‬ ‫سخنگوی شرکت «اتم استروی اکس��پورت» همچنین به‬ ‫می زان عادی رادیو اکتیو اشاره کرد‪.‬‬ ‫بالفاصله پ��س از اعالم خب��ر وقوع زلزل��ه در بوشهر‬ ‫رهب ر معظم انقالب با صدور پیامی ب رای خس��ارت دیدگان و‬ ‫بازماندگان این حادثه صبر و اجر مسالت کردند‪.‬‬ ‫ایشان در این پیام نوشتند‪« :‬با تاسف و اندوه خبر زلزله‬ ‫در استان بوشهر و تلفات و خسارت های انسانی ان را دریافت‬ ‫کردم‪.‬‬ ‫ب��ا دع��ا و درخواس��ت رحم��ت و مغفرت اله��ی ب رای‬ ‫درگذشتگ��ان و شف��ای اسی ب دیدگ��ان و صبر و اج��ر ب رای‬ ‫بازماندگان‪ ،‬از نماینده محترم ول ی فقیه و مسئوالن محترم در‬ ‫یربط در مرکز و غیره م ی خواهم که‬ ‫استان و نیز مسئوالن ذ ‬ ‫همه کوشش خود را ب رای نجات اسی ب دیدگان و پش��تیبانی‬ ‫خسارت یافتگان بکار ب رند و امیدوارم مردم عزیز از همه جای‬ ‫چهره‬ ‫زلزله بوشهر را‬ ‫لرزاند‬ ‫زاینده رود‬ ‫زنده شد‬ ‫‪21‬‬ ‫کشور نیز مانند همیشه نقش درخشان خود را در کاستن از رنج‬ ‫مصیب ت دیدگان ایفا کنند‪».‬‬ ‫مقامات استانداری بوشهر اعالم کردند که باتوجه به بافت‬ ‫روستایی مناطق‪ ،‬می زان خسارات زیاده بوده‪ .‬یکی از ساکنان‬ ‫منطقه کاکی درباره وضعیت این شهر هنگام زلزله م ی گوید‪:‬‬ ‫«همه در خ واب بودیم که خانه مثل گهواره لرزید‪ ،‬از خانه بیرون‬ ‫امدیم و دیدیم کوهی که در اط راف خان��ه قرار گرفته‪ ،‬ریزش‬ ‫کرده‪ ،‬همه فریاد م ی زدند‪ ،‬صحنه وحشتناکی بود‪ ،‬زلزله حدود‬ ‫‪ ۱۰‬تا ‪ ۱۲‬ثانیه طول کشید‪».‬‬ ‫رستم ی ‪ ،‬مع��اون عمران��ی بوشهر در این ب��اره گفت‪:‬‬ ‫«جمعیت کاکی حدود ‪ ۶۰‬هزار نفر است و در کل‪ ،‬با محاسبه‬ ‫روستا و شهرهای اط راف حدود ص ٌد هزار نفر تحت تاثیر زلزله‬ ‫قرار گرفته اند‪».‬‬ ‫اژانس بی ن المللی انرژی اتمی اعالم کرد که ای ران گزارش‬ ‫مربوط به این زلزله را به اژانس ارسال کرده و تاکید داشته «هیچ‬ ‫مورد تشعشع رادیو اکتیو و خسارت در نیروگاه بوشهر مشاهده‬ ‫نشده است»‪ .‬گفتنی است این نیروگاه طوری ط راحی شده که‬ ‫از لحاظ موقعیت زمی ن شناسی‪ ،‬ساخت و توانایی مقابله با زلزله‪،‬‬ ‫قدرت ایستادگی در ب رابر زلزله هشت ریشتری را نیز داراست‪.‬‬ ‫چهره‬ ‫مجله خبری‬ ‫مصاف‬ ‫‪ 3‬اندیشه‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫تحلیل حسین فدایی از انتخابات اینده‬ ‫حس�ین فدای�ی در نشس�تی در ارتباط ب�ا موضع‬ ‫ایثارگران در انتخابات ریاس�ت جمهوری‪ ،‬سخن گفت و‬ ‫در پاسخ به این سوال که کاندیدای انها کیست‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«جمعیت ایثارگران بیانی ه ای رسمی منتشر کرده و اقایان‬ ‫جلیلی‪ ،‬زاکانی و حدادع�ادل را برای ریاس�ت جمهوری‬ ‫پیشنهاد داده است‪ ».‬او همچنین درباره ارایش سیاسی‬ ‫موجود با اش�اره به ش�رایط کنونی کش�ور گف�ت‪« :‬در‬ ‫انتخاب�ات جاری با س�ه اندیش�ه روب ه رو خواهیم ش�د؛‬ ‫نخست گفتمانی که جریان سلطه از ان حمایت م ی کند‬ ‫و از ه ر کس ک�ه والیت فقیه را تضعیف کند پش�تیبانی‬ ‫خواهد ش�د‪ .‬گفتم�ان دوم ه�م مربوط به جری�ان فتنه‬ ‫است که قصد دارند برای تطهیر و بازگشت خود بگویند‬ ‫شرایط همان گونه است که انها قبال م ی گفتند و گفتمان‬ ‫س�وم هم از س�وی جریان انحرافی دنبال م ی شود که‬ ‫م ی گویند م�ا قصد کار ک�ردن داریم‪ ،‬ام�ا نم ی گذارند‪».‬‬ ‫فدای�ی همچنی�ن در ادامه ب�ه ماموریت همس�ر دکتر‬ ‫فاطمی در ایران اش�اره و اظهار کرد‪« :‬ماموریت این زن‬ ‫ایجاد ارتب�اط خانوادگی با برخ�ی افراد ب�ود‪ ».‬دبیرکل‬ ‫جمعیت ایثارگران با اشاره به مذاکرات ایران و گروه ‪5+1‬‬ ‫این گونه اظهارنظر ک�رد‪« :‬رئی س جمهور عمال خود را از‬ ‫این صحنه کنار کشیده یا در مس�اله بیداری اسالمی و‬ ‫سوریه‪ ،‬عدم میدان داری و ورود به صحنه‪ ،‬کامال روشن‬ ‫است‪».‬‬ ‫‪22‬‬ ‫‪8‬‬ ‫مرگ تاچر‬ ‫جه��ان در هفته ای که گذش��ت از س��وی دیگر شاهد‬ ‫مرگ یکی از سیاستم��داران معروف و انگلیس��ی بود‪ .‬زنی‬ ‫که در شرایطی حس��اس سکان هدایت کش��ور انگلستان را‬ ‫برعهده گرفت‪ .‬او ب��ا نزدیک شدن به دول��ت امریکا در زمان‬ ‫ریاست جمهوری ریگان‪ ،‬بیشترین و نزدیک ترین همکاری بین‬ ‫امریکا و انگلیس را رقم زد‪ .‬مارگارت تاچر‪ ،‬نخس ت وزیر سابق‬ ‫بریتانیا روز دوشنبه گذشته‪ ،‬به دنبال سکت��ه مغزی در لندن‬ ‫درگذشت‪ .‬او هنگام مرگ‪ 78‬ساله بود‪ .‬خانم تاچر به خاطر روحیه‬ ‫انعطاف ناپذیری که به ویژه در مقابل شوروی کمونیستی داشت‬ ‫به بانوی اهنین ملقب شده بود‪ .‬همزمان با مرگ وی تعدادی‬ ‫از مردم در برخی مناطق انگلستان و ای رلند به شادی پرداختند‪.‬‬ ‫او رهبر سابق حزب محافظه کار انگلیس بود و در سال‬ ‫‪ ۱۹۷۵‬به رهبری این حزب برگزیده و چند سال بعد در ‪ ۱۹۷۹‬با‬ ‫شعار بهبود اوضاع اقتصادی از سوی محافظه کاران نامزد شد و‬ ‫به نخس ت وزیری انگلیس رسید و تا سال ‪ ۱۹۹۰‬در هر دو سمت‬ ‫باقی ماند‪ .‬تاچر در زمان نخس��ت وزیری خود‪ ،‬نلسون ماندال‪،‬‬ ‫قهرمان مردم افریقای جنوبی و اولین رئی س جمهور دموکراتیک‬ ‫این کشور را یک تروریست کمونیست خوانده بود! تاچر در ان‬ ‫زمان از رژیم اپارتاید افریقای جنوبی حمایت م ی کرد و ب ر اساس‬ ‫اسناد موجود ماندال را که در زمان نخس ت وزیری تاچر در حال‬ ‫مبارزه با رژیم اپارتاید و سیاست های تبعیض نژادی بود‪ ،‬یک‬ ‫ تررویست خطاب م ی کرد‪ .‬مارگارت تاچر به ویژه به خاطر روابط‬ ‫نزدیک با اگوستو پینوشه‪ ،‬دیکتاتور سابق شیلی که جنایت ها‬ ‫و کش��تارهای فراوانی را در این کش��ور انجام داد مورد انتقاد‬ ‫شدید بود‪ .‬مقام های رژیم پینوشه در دادگاه به نقض گسترده‬ ‫حقوق بشر‪ ،‬جرم های کشتار دسته جمعی‪ ،‬شکنجه‪ ،‬ادم دزدی و‬ ‫سانسور رسانه ها متهم شدند‪ .‬تاچر اما یکی از ستایشگران نوع‬ ‫حکومت پینوشه بود‪ ۱۰ .‬روز پس از پیروزی انقالب اسالمی‬ ‫ای ران‪ ،‬دولت جیمز کاالهان (نخس ت وزیر وقت انگلیس) دولت‬ ‫ای ران را ب��ه رسمیت شناخت‪ ،‬ولی دو ماه پس از این مس��اله‪،‬‬ ‫مارگارت تاچر نخس ت وزیر جدید انگلیس اعالم کرد کشورش‬ ‫در این رابطه تجدید نظر خ واهد کرد‪ .‬این اعالم سراغاز سیاستی‬ ‫بود که تاچر طی ‪ ۱۱‬سال زمامداری خ��ود در قبال جمهوری‬ ‫اسالمی ای ران در پیش گرفت‪ .‬در جریان حمله رژیم بعثی ع راق‬ ‫به ای ران دولت تاچر به ظاهر اعالم ب ی طرفی کرد‪ ،‬اما طبق اسناد‬ ‫منتشر شده از مرکز اسناد ملی انگلیس‪ ،‬دولت مارگارت تاچر‪،‬‬ ‫عالوه بر فروش تسلیحات نظامی‪ ،‬ب رای ع راق پایگاه نظامی‬ ‫دریایی و هوایی ایجاد کرده ب��ود‪ .‬این اقدام انگلیس در حالی‬ ‫صورت گرفت که این کشور قطعنامه شورای امنیت را درباره‬ ‫ضرورت خودداری از هر اقدامی که به تنش بیشتر و گسترش‬ ‫جنگ م ی انجامد‪ ،‬امضا کرده بود‪.‬‬ ‫‪9‬‬ ‫بحران در کره‬ ‫بحران کره شمالی و ازمایشات هسته ای و موشکی این‬ ‫کشور‪ ،‬جهان را در هفته های اغازین سال به واکنش وادار کرد‪.‬‬ ‫همزمان با اعالم ازمایشات هسته ای کره شمالی‪ ،‬وزیر اتحاد‬ ‫کره جنوبی به نمایندگان مجلس این کشور گفته نشانه هایی‬ ‫از افزایش فعالیت در نیروگاه اصلی کره شمالی دیده م ی شود‬ ‫و احتماال این کشور اماده انجام چهارمین ازمایش هسته ای‬ ‫خود م ی شود‪.‬از سوی دیگر سخنگوی وزارت دفاع کره جنوبی‬ ‫دو خط موازی‬ ‫تحلیل شریعتمداری‬ ‫از مذاکرات الماتی ‪2‬‬ ‫حس��ین شریعتمداری در سرمقاله روز یکش��نبه‬ ‫هفته گذشته خود ب��ه بررسی مذاک��رات ای ران و ‪5+1‬‬ ‫پرداخت و دالیل خ��ود را ب رای عدم تمای��ل امریکا به‬ ‫پایان دادن چالش هس��ته ای برشمرد‪ .‬وی در سرمقاله‬ ‫کیهان نوشت‪:‬‬ ‫«امریکا به چند علت مایل به پذیرش حق قانونی‬ ‫جمهوری اسالمی ای ران و پایان دادن به چالش هسته ای‬ ‫نیست‪ .‬علت هایی که مقامات رسمی امریکا نیز بر ان‬ ‫تاکید ورزیده اند به وضوح قابل فهم هستند‪ ».‬حسین‬ ‫شریعتم��داری در یادداشتی با عن��وان «دوخط موازی‬ ‫که یکدیگر را قطع کردند!» در کیهان در پاسخ به این‬ ‫سوال ها که مذاک��رات الماتی ‪ 2‬چ��را ب ی نتیجه پایان‬ ‫یافت؟ و در پایان این مذاکرات ب ی نتیجه‪ ،‬کفه اقتدار به‬ ‫نفع کدام یک از طرفین مذاک��ره سنگینی کرده است؟‬ ‫نوشت‪« :‬ب رای پاسخ این س��واالت‪ ،‬ابتدا باید‪ ،‬فرازی از‬ ‫گفته کره شمالی قادر است همزمان با ازمایش هس��ته ای‪،‬‬ ‫موشک بالس��تیک هم شلیک کند‪ .‬این موض��وع در حالی‬ ‫مطرح م ی شود که تنش کره شمالی و امریکا و کره جنوبی در‬ ‫هفته های اخیر شدت گرفته است و گزارش شده کره شمالی‬ ‫دو موشک میان برد را در سواحل شرقی این کش��ور مستقر‬ ‫کرده است‪.‬اژانس خبری یونهاپ کره جنوبی به نقل از یکی‬ ‫از مقامات ارشد نظامی کره جنوبی اعالم کرد این موشک ها‬ ‫با قطار به محل پرتاب در سواحل شرقی منتقل شده است‪.‬‬ ‫همزمان کره جنوبی دو ناوجنگی ایجس حامل سیستم دفاع‬ ‫موشکی را به سواحل شرقی و غرب��ی اعزام کرده است‪.‬یک‬ ‫هفته پیش کره شمالی هشدار داد که دیگر نم ی تواند امنیت‬ ‫کارکنان سفارتخانه ها را تضمین کند‪.‬‬ ‫البته مقامات کره شمالی در گفت وگوهایی اعالم کردند‬ ‫که این تنها یک هش��دار است‪ .‬هی چ کدام از سفارتخانه های‬ ‫خارجی طرحی را ب رای تخلیه اعالم نکرده اند و سفارتخانه های‬ ‫بریتانیا و روسیه گفته ان��د که برنامه ای ف��وری ب رای توقف‬ ‫فعالیت ندارند‪.‬سازمان ملل بعد از سومین ازمایش هسته ای‬ ‫کره شمالی‪ ،‬تحریم های سنگینی را علیه این کشور اعمال‬ ‫کرد‪ .‬پیونگ یانگ نیز خشمگینانه به این تحریم ها پاسخ داد‬ ‫و تهدید کرد نیروگاه قدیم ی اش را بازگشایی م ی کند و حتی از‬ ‫سالح اتمی استفاده خواهد کرد‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫درگذشت نماینده میبد‬ ‫مجله خبری‬ ‫سخنان دقیق و کارشناسانه رهب ر معظ��م انقالب در جمع‬ ‫زائران حرم مطهر رضوی(ع) را مروری دوباره کرد؛ «ب راساس‬ ‫تجربه و نگاه ب��ه صحنه با دقت و کنجک��اوی برداشت ما‬ ‫این است که امریکا مایل به تمام شدن مذاکرات هسته ای‬ ‫نیست‪ .‬امریکای ی ها دوست ندارند گفت وگوهای هسته ای‬ ‫تمام شود و مناقشه هسته ای حل شود؛ وگرنه چنانچه انها‬ ‫مایل به اتمام این مذاکرات و حل این مشکل بودند‪ ،‬راه حل‪،‬‬ ‫بسیار نزدیک و بسیار اسان بود‪».‬‬ ‫وی ادامه داده است‪« :‬اسناد و شواهدی در دست است‬ ‫که نش��ان م ی دهد امریکا در چالش هس��ته ای با ای ران به‬ ‫«بن بست» رسیده است‪ .‬این بن بست را م ی توان در نقطه‬ ‫تالقی دو خط جس ت وجو کرد‪ .‬دو خط یاد شده عبارتند از؛‬ ‫خط اول‪ :‬ادام��ه غیرقانونی چالش هس��ته ای با این‬ ‫منظور که بهانه و دستاویزی ب��رای تحریم ها باشد و خط‬ ‫دوم‪ :‬ادامه تحریم ها با هدف پلکانی‪ ،‬تغیی��ر رفتار و نهایتا‬ ‫تغییر ساختار نظام‪».‬‬ ‫شریعتم��داری در ادامه نوشته اس��ت‪« :‬ادامه چالش‬ ‫هس��ته ای امریکا با ای ران‪ ،‬خط ترسیم ش��ده ای بود که به‬ ‫موازات خط تحریم ها م ی توانس��ت امریک��ا را به اهداف از‬ ‫قبل تعیی ن شده خود برساند‪ ،‬ولی اکنون این دو خط موازی‬ ‫برخالف تمام خطوط م��وازی که در عل��م هندسه تعریف‬ ‫شده ان��د‪ ،‬یکدیگر را قط��ع کرده اند و ه��ر دو خط به سوی‬ ‫اهداف متضاد ‪ -‬ی��ا دست کم متفاوت‪ -‬ب��ا اهداف از پیش‬ ‫تعریف شده تغییر مسیر داده و دیگر بازدارنده ای ران اسالمی‬ ‫از پیشرفت نیستند‪».‬‬ ‫وی م ی افزاید‪« :‬اکنون م ی توان تابلوی مس��تندی از‬ ‫بن بست امریکا و مختصات محسوس ان ترسیم کرد‪ .‬اگر‬ ‫به چالش هس��ته ای پایان بدهد‪ ،‬الگوی جدیدی از پیروزی‬ ‫برخاسته از مقاومت ‪ 10‬ساله را به ن��ام ای ران اسالمی ثبت‬ ‫کرده و موج فراگیر بیداری اسالمی را شتاب بخشیده است و‬ ‫چنانچه به چالش هسته ای ادامه بدهد‪ ،‬این چالش در حالی‬ ‫که اهرم تحریم ها از کار افتاده است‪ ،‬نه فقط ب ی نتیجه بوده‬ ‫و مانع پیشرفت ای ران نیست‪ ،‬بلکه به گونه ای دیگر‪،‬‬ ‫باعث تشویق و ترغیب ملت ها به ایستادگی در‬ ‫ب رابر زورگویی و باج خواهی نظام سلطه خواهد‬ ‫شد‪ .‬از این روی با ج��رات م ی توان گفت که‬ ‫امریکا به یک «ب��ازی دو س��ر باخت» وارد‬ ‫شده است‪».‬‬ ‫او در پای��ان این گون��ه نتیجه گیری‬ ‫م ی کند که‪« :‬گزینه نظام��ی که هر از گاه‬ ‫اقای اوباما با کنایه از «حضور ان روی میز»‬ ‫سخن م ی گوید نیز فقط یک قمپز مسخره‬ ‫است که حضرت اقا در بیانات نوروزی خود‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫شامگ��اه ‪ 19‬فروردین ‪ 92‬حجت االسالم والمس��لمین‬ ‫سیدجالل یحی ی زاده‪ ،‬نماینده مردم تفت و میبد در مجلس‬ ‫یزاده نماینده مردم‬ ‫شورای اسالمی دار فانی را وداع گفت‪ .‬یحی ‬ ‫تفت و میبد در مجلس شورای اسالمی از بامداد ‪ 15‬اسفند ماه‬ ‫به علت سکته مغزی در بیمارستان فیروزگر ته ران بستری شده‬ ‫بود‪ .‬پیکر وی روز چهارشنبه گذشته ب��رای مراسم تدفین به‬ ‫یزاده متولد سال‪1339‬‬ ‫شهرستان میبد منتقل و دفن شد‪ .‬یحی ‬ ‫در شهرستان میبد بود و سابقه نمایندگی در دوره های هفتم‪،‬‬ ‫هشتم و نهم مجلس شورای اسالمی را داشت‪g.‬‬ ‫به نوشته روزنامه ته ران ام��روز‪ ،‬شه رام جزایری که‬ ‫م ی توان از وی به عنوان معروف ترین مفس��د اقتصادی‬ ‫نام برد‪ ،‬به رغم پایان دوران محکومیتش هنوز در زندان‬ ‫به سر م ی برد‪.‬‬ ‫سلیمانی‪ ،‬مدیرکل زندان های استان ته ران درباره‬ ‫وضعیت شه رام جزایری گفت‪« :‬ب راساس اسناد و مدارک‬ ‫موجود هنوز بخش��ی از رد مال جزایری ک��ه به موجب‬ ‫حکم دادگاه به ان محکوم شده بود‪ ،‬به طور کامل انجام‬ ‫نشده است‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬این درحالی است که جزایری به جریمه‬ ‫نقدی در حق صندوق دولت هم محکوم شده است که‬ ‫باید این جریمه را هم بپردازد‪ .‬ت��ا زمانی که جزایری این‬ ‫دیون را پرداخت نکند نم ی تواند از زندان خارج شود‪».‬‬ ‫همچنی��ن عباس عبدی‪ ،‬عضو مس��تعفی حزب‬ ‫مشارکت علت عدم معرفی نامزد از سوی اصالح طلبان‬ ‫را تناقضات و تضادهایی دانس��ت که در ذهن انها وجود‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫وی به فرارو گفت‪« :‬اصالح طلبان به دلیل تناقضات‬ ‫و تضادهایی که در ذهنیت انها به وجود امده فعال قادر به‬ ‫معرفی فردی که نامزد ممکنی ب رای حضور در انتخابات‬ ‫باشد نیستند یا حداقل از زمانی که بتوانند این کار را به‬ ‫نحو مطلوبی انجام دهند‪ ،‬گذشته است‪».‬‬ ‫روزنامه خ راسان نیز در اولین روز انتشار خود در سال‬ ‫جدید در ستون وی��ژه گزارش داد‪« :‬پ��س از انکه یکی از‬ ‫مدی ران کل مس��تقر در پایتخت‪ ،‬ب رای تبریک سال نو‪ ،‬از‬ ‫سامانه پیامکی سازمان خود استفاده و چندین پیامک را‬ ‫ب رای تعداد زیادی از مردم ته ران ارسال کرد‪ ،‬بازرسان یک‬ ‫نهاد نظارت��ی در اولین روز کاری بع��د از پایان تعطیالت‬ ‫نوروزی‪ ،‬با احضار وی خواستار مشخ ص شدن منابع مالی‬ ‫ارسال این پیامک ها شده اند و قرار است طی هفته جاری‬ ‫جلس��ه رسیدگی به این موضوع برگزار شود‪ ».‬همچنین‬ ‫روزنامه ارمان به نقل از ندای انقالب درباره تذکر احمدی نژاد‬ ‫به ملک زاده م ی نویس��د‪« :‬محمود احمدی نژاد در بازدید‬ ‫سرزده خود از ستاد تس��هیالت سفرهای ن��وروزی که با‬ ‫همراهی مش��ایی‪ ،‬رئیس دبیرخانه جنبش عدم تعهد و‬ ‫موسوی‪ ،‬رئیس سازمان ح��ج و زیارت صورت م ی گرفت‪،‬‬ ‫کزاده تذکر داد‪ .‬رئی س جمهور در این‬ ‫به محمدشریف مل ‬ ‫کزاده دستور م ی دهد از مش��ایی ب رای ای راد‬ ‫مراسم به مل ‬ ‫کزاده به بهانه صرفه جویی‬ ‫سخنرانی دعوت شود‪ ،‬ولی مل ‬ ‫در وقت اعالم م ی کند که به مدت پنج دقیقه از فرمایشات‬ ‫مهندس مش��ایی بهره مند م ی شویم که در همین حین‬ ‫احمدی نژاد وی را مورد بازخواست قرار م ی دهد و م ی گوید‬ ‫«بگذارید که هر چقدر دوست دارد صحبت کند‪ ،‬چرا ب رای‬ ‫ایشان وقت تعیین م ی کنید؟» ‪g‬‬ ‫به گونه ای واقع بینانه و مستند و با اقتداری متکی به پیوست‬ ‫قدرت‪ ،‬پاسخ تحقیرکننده ای به ان دادند و پرداختن به این‬ ‫مقوله فرصت دیگری م ی طلبد‪ .‬نتیجه انکه تنها راه پیش‬ ‫روی امریکا تالش ب رای خروج ابرومندانه از بن بست یاد شده‬ ‫است و از این روی با جرات م ی توان گفت؛ در پایان مذاکرات‬ ‫ ب ی نتیجه الماتی ‪ ،2‬کفه اقتدار باز هم به سود ای ران اسالمی‬ ‫سنگینی کرده است‪g ».‬‬ ‫‪23‬‬ ‫چهره هفته‬ ‫مجله خبری‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫سرنوشت‬ ‫اقای رئیس‬ ‫فرهاد رهبر می گوید ‬ ‫شایعه رفتنش از‬ ‫دانشگاه تهران را‬ ‫نباید جدی گرفت‬ ‫‪24‬‬ ‫لباس فرم برای دانشجویان‬ ‫مجله خبری‬ ‫از دیگ��ر موضوعاتی ک��ه در همان ابت��دای راه ب رای‬ ‫فرهاد رهبر چال��ش ایجاد ک��رد‪ ،‬لباس فرم دانش��جویان‬ ‫بود‪ .‬رئیس دانشگاه تهران به دانش��جویانی که نسبت به‬ ‫برخی پوشش های دانش��جویی اعت��راض داشتند‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«دانشجویان راجع به این مساله فکر کنند که ایا دانشگاه‬ ‫م ی تواند یک لباس ف��رم داشته باشد ک��ه دست کم سر و‬ ‫لباس و وضع ظاهری دانشگاه را سر و سامان دهیم‪ ».‬همان‬ ‫جا بود که رئیس دانش��گاه ته ران از دانش��جویان خواست‬ ‫نظ رات خود درباره لباس فرم دانشجویی را از راه ایمیل اعالم‬ ‫کنند‪ .‬او در این راستا اعالم کرد که اگر تعداد چش��مگیری‬ ‫از دانش��جویان این عقیده را داشته باشند که م ی توانیم در‬ ‫دانش��گاه ته ران لباس فرم داشته باشیم‪ ،‬قاعدتا مسئوالن‬ ‫نیز تصمیم گیری م ی کنند‪ .‬اما فرهاد رهب��ر که این روزها‬ ‫در صدر اخبار قرارگرفته کیس��ت و چه سوابقی دارد؟ فرهاد‬ ‫رهبر در سال‪ 1338‬در سمن��ان متولد شد و پیش از ریاست‬ ‫دانش��گاه ته ران‪ ،‬ریاست سازمان مدیری��ت و برنامه ریزی و‬ ‫معاونت احمدی نژاد در دولت نه��م را برعهده داشت‪ .‬البته‬ ‫او که دکترای اقتصاد از دانش��کده اقتصاد دانش��گاه ته ران‬ ‫را در کارنامه خ��ود دارد‪ ،‬معاون اقتص��ادی وزارت اطالعات‬ ‫هم بوده است‪.‬‬ ‫س ی ویکمی��ن رئی��س دانش��گاه ته��ران در ط��ول‬ ‫ریاست خود‪ ،‬با اشوب در کوی دانش��گاه پ��س از انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ده��م نیز مواجه بود‪ .‬محس��ن کوهکن‪،‬‬ ‫سخنگوی هیات رئیس��ه مجلس ش��ورای اسالمی در این‬ ‫خصوص گفت��ه بود که نیروه��ای انتظامی ب��ا درخواست‬ ‫فرهاد رهبر‪ ،‬رئیس دانشگاه ته ران وارد کوی دانشگاه شده‬ ‫بودند؛ سخنانی که فرهاد رهب��ر ان را تکذیب کرد و اعالم‬ ‫داشت در ان شب هی چ کدام از مس��ئوالن کوی دانش��گاه‬ ‫حضور نداشتند‪.‬‬ ‫اما اینکه نام فرهاد رهبر بی��ش از دیگران در راستای‬ ‫حکم برکناری روسای دانشگاه ها‪ ،‬مطرح شد‪ ،‬شاید به دلیل‬ ‫وقایعی است که در راستای خ��روج او از سازمان مدیریت و‬ ‫حتی تصدی پست ریاست دانشگاه ته ران اتفاق افتاده باشد‪.‬‬ ‫نامه معروف فرهاد رهبر به رئی س جمهور شاید یکی‬ ‫از دالیل شهرت او باشد؛ نامه ای که خود فرهاد رهبر در ان‬ ‫مطرح کرده بود که ب��ا ارسال ان قصد مک��در کردن ذهن‬ ‫رئی س جمهور را ن��دارد‪ .‬تاریخ ارائه این نام��ه از سوی فرهاد‬ ‫رهبر خطاب به رئی س جمهور و مخالفت وی با تصمیمات‬ ‫اقتصادی رئی س جمهوری به مه ر م��اه سال ‪ 85‬برم ی گردد؛‬ ‫نامه ای که کمت��ر از یک ماه پ��س از نگ��ارش ان‪ ،‬فرهاد‬ ‫رهبر برکنار شد‪ .‬در ان نام��ه‪ ،‬رهبر‪ ،‬اقداماتی نظیر واگذاری‬ ‫مس��ئولیت هیات عالی گزینش به معاون اجرایی‪ ،‬انتقال‬ ‫شورایعالی اشتغال به وزارت‪ ،‬واگذاری مسئولیت هماهنگی‬ ‫اجرای تبصره ‪ 13‬قان��ون بودجه سال ‪ 1385‬به مجموعه ای‬ ‫دیگر‪ ،‬ایجاد تشکیالت موازی در این راستا و ایجاد واحدی‬ ‫موازی با معاونت فنی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور‬ ‫را نمونه هایی از تصمیم گیری های رئی س جمهور در راستای‬ ‫انحالل تدریجی سازم��ان مدیریت و برنامه ریزی کش��ور‬ ‫دانسته بود‪ .‬به ه ر حال رئی س جمهور‪ ،‬انتقادات فرهاد رهبر را‬ ‫قبول نکرد و او را بر کنار کرد‪ .‬برکناری فرهاد رهبر از ریاست‬ ‫سازمان برنامه و بودجه پ��س از باالگرفتن اختالفات میان‬ ‫احمدی نژاد و رهبر بر سر انحالل سازمان برنامه و بودجه رخ‬ ‫داد و در این راستا بود که احمدی نژاد‪ ،‬امیرمنصور برقعی را‬ ‫به عنوان رئیس جدید این سازمان معرفی کرد‪ .‬این درحالی‬ ‫بود که صبح همان روز‪ ،‬رواب��ط عمومی سازمان مدیریت و‬ ‫برنامه ریزی خبر استعفای رهبر را تکذیب کرده بود‪ .‬او نیز‬ ‫همچون دیگر مقام��ات دولتی حاضر ب��ه پذیرش استعفا‬ ‫نش��ده بود‪ .‬به هرحال رهبر در ادامه این داستان پیش��نهاد‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫فرهاد رهبر‪ ،‬ریاست دانش��گاه ته ران همواره یکی از‬ ‫چهره های خبرساز بوده است؛ چه انجا که از ریاست سازمان‬ ‫مدیریت و برنامه ریزی استعفا کرد‪ ،‬چه حال که در پاسخی‬ ‫تلویحی از تمکین به حکم رئی س جمهور سر باز زد‪.‬‬ ‫او در حال حاضر رکورددارترین رئیس دانشگاه ته ران‬ ‫است‪ .‬او از بهمن ماه سال ‪ 1386‬تاکنون بر مس��ند ریاست‬ ‫مهمترین دانش��گاه ای ران تکیه زده و ح��اال بعد از گذشت‬ ‫پنج س��ال و چند ماه‪ ،‬به حک��م رئی��س شورایعالی انقالب‬ ‫فرهنگی که به وزیر علوم ارائه شده‪ ،‬م ی بایست این پست‬ ‫را ترک م ی کرد‪ .‬البته حکم برکناری تنها شامل حال فرهاد‬ ‫رهبر نم ی شود‪ ،‬بلکه ریاست دانشگاه تربیت مدرس نیز به‬ ‫این حکم رانده خواهد شد‪ .‬در اخری��ن روزهای سال ‪ 91‬بود‬ ‫که نامه ای از سوی محمود احمدی ن��ژاد‪ ،‬ریاست جمهوری‬ ‫منتشر شد که در ان از کامران دانشجو خواسته شده بود تا‬ ‫رئیس دو دانشگاه ته ران و تربیت مدرس را کنار بگذارد‪ .‬در‬ ‫این نامه نسبت به رویکرد مدیریتی حاکم بر دانشگاه ته ران‬ ‫انتقاد شده بود و به ان تعبیر سیاست زده‪ ،‬غیرعلمی و احیانا‬ ‫امنیتی اطالق شده بود‪.‬‬ ‫البته پیش از این نیز در همان روزهای ابتدایی حضور‬ ‫فرهاد رهبر بر مسند ریاست دانش��گاه ته ران زمزمه هایی‬ ‫مبن ی بر امنیت ی شدن دانش��گاه ته ران مط��رح شد‪ ،‬هرچند‬ ‫رهبر در اولین مصاحبه مطبوعاتی خود با اعالم اینکه من‬ ‫مامور ویژه نیستم‪ ،‬سعی کرد فضا را به نفع خود بچرخاند‪.‬‬ ‫همان دوران ب��ود که فره��اد رهبر با برگ��زاری یک‬ ‫کنف رانس مطبوعاتی سعی کرد به طور شفاف از سابقه کار‬ ‫خ��ود در وزارت اطالعات سخن بگوید‪ .‬رهب��ر در این راستا‬ ‫تاکید کرد که بنده چهار سال معاون وزیر اطالعات در حوزه‬ ‫اطالعات اقتصادی بودم که این حوزه با مافیای اقتصادی و‬ ‫فساد اقتصادی و مالی کشور مقابله م ی کند‪.‬‬ ‫او این توضیحات را در شرایطی مطرح کرد که نسبت‬ ‫به نصب گی ت های کارتخوان در ورودی های دانشگاه ته ران‬ ‫مورد هجمه قرار گرفته بود‪ ،‬البته در توضیح این ماجرا نیز‬ ‫تاکید کرد که نصب این گی ت ها هیچ ربطی به سمت های‬ ‫سابق او در وزارت اطالعات ندارد‪.‬‬ ‫وی دلیل اصلی نصب این گی ت ه��ا را استفاده برخی‬ ‫دانشجویان دانش��گاه های دیگر از امکانات دانشگاه ته ران‬ ‫عنوان کرد‪ .‬این درحالی بود که برخی دانشجویان دانشگاه‬ ‫ته ران م ی گفتند که نص��ب گی ت های ورود و خروج به یک‬ ‫دلیل امنیتی انجام شده و علت ان نیز این بوده که هنگام‬ ‫اعتراضات دانشجویی یا راهپیمای ی ها و اعتصابات احتمالی‬ ‫با این گی ت ها بتوانند بفهمند چه کس��انی وارد دانش��گاه‬ ‫شده اند و برخی از افراد را ردیابی کنند‪ .‬فرهاد رهبر در همان‬ ‫کنف رانس مطبوعات��ی چنین موضوع��ی را رد کرد و گفت‬ ‫که دانشجویان دانش��گاه ته ران از نظر او «سوژه امنیتی»‬ ‫نیس��تند‪ .‬او گفت‪« :‬اگر کس��انی نگرانند که از گی ت های‬ ‫کارتخوان استف��اده امنیتی شود‪ ،‬مطمئنم ک��ه تعداد این‬ ‫افراد از تعداد انگشتان دست هم فزونی نم ی کند‪ .‬یقین دارم‬ ‫در دانش��گاه ته ران حتی یک نفر هم به عنوان دانشجوی‬ ‫دانش��گاه ته ران وجود ندارد که من بتوان��م او را یک سوژه‬ ‫امنیتی فرض کنم و ب رای یک یا دو سوژه امنیتی اصال این‬ ‫تجهی زات لزومی ندارد و کاربردی هم ندارد‪».‬‬ ‫اما در عین حال رئیس دانشگاه ته ران گفت‪« :‬کسانی‬ ‫که تاکید دارن��د کاربرد ای��ن گی ت ها امنیت��ی است‪ ،‬تنها‬ ‫م ی خواهن��د از این فض��ا سوءاستفاده کنند ک��ه بعدها اگر‬ ‫خواستند از فضای دانش��گاه سوءاستفاده کنند‪ ،‬ب رایش��ان‬ ‫امکانپذیر باشد و اگر روزی خواستند با پوشش دانشجویی‬ ‫یک تحرک ضددانشجویی تدارک ببینند‪ ،‬ب رایشان امکانپذیر‬ ‫باشد‪ ».‬فرهاد رهبر گفت‪« :‬اگر قرار باشد یک نفر در مانیتور‬ ‫امنیتی قرار بگیرد‪ ،‬ابزار دیگری هس��ت که نیازی به هیچ‬ ‫هزینه ای هم ندارد‪ .‬یقی��ن دارم در دانش��گاه ته ران چنین‬ ‫موردی نداری��م‪ .‬سابقه امنیتی بن��ده و نصب گی ت ها هیچ‬ ‫ربطی به هم ندارند‪».‬‬ ‫رئی س جمهور ب رای پذیریش پست معاونت در اجرای اصل‬ ‫‪ 44‬نظام را نی��ز نپذیرفت‪ .‬بر همین اس��اس بود که مدتی‬ ‫پس از برکناری رهبر‪ ،‬احمدی نژاد سازم��ان برنامه و بودجه‬ ‫را منحل کرد‪.‬‬ ‫این درحالی ب��ود که رئی س جمهور در جلس��ه تودیع‬ ‫فرهاد رهبر‪ ،‬ضمن تقدی��ر از او درهای دولت را به روی او باز‬ ‫گذاشت تا بتواند در جای دیگری که همان تکیه بر مس��ند‬ ‫ریاست مهمترین دانشگاه کشور یعنی دانشگاه ته ران بود‪،‬‬ ‫خدمت کند؛ همان دری که امروز بعد از گذشت پنج سال و‬ ‫دو ماه قرار است باز هم از سوی رئیس دولت به روی فرهاد‬ ‫رهبر بسته شود‪.‬‬ ‫هرچند بعد از نامه رئی س جمهور خطاب به وزیر علوم‬ ‫مبن ی بر برکناری دو رئیس دانشگاه ته ران و تربیت مدرس‪،‬‬ ‫فرهاد رهبر در تلویزیون حاض��ر شد و هنگامی که از سوی‬ ‫مجری برنامه با عنوان رئیس سابق دانش��گاه ته ران مورد‬ ‫خطاب قرار گرفت‪ ،‬در دفاعی تمام قد اعالم کرد که او هنوز‬ ‫رئیس دانشگاه ته ران است‪ ،‬ضمن اینکه درخواست کرد که‬ ‫افراد زیاد به این نوع خبرها توجه نکنن��د‪ .‬البته مجری این‬ ‫ب رنامه تلویزیونی خطاب به رهبر ادامه داد که به خیلی از این‬ ‫خبرها توجه نکردیم‪ ،‬اما انجام شد و حتی سازمان مدیریت‬ ‫هم منحل ش��د؛ که فره��اد رهبر گفت یعن��ی قصد دارید‬ ‫دانشگاه ته ران را هم منحل کنید؟‬ ‫بعد از این نیز فرهاد رهبر همچنان بر مس��ند ریاست‬ ‫مهمترین دانشگاه کشور تکیه زد و پس از تعطیالت عید‪،‬‬ ‫مراسم دید و بازدید نوروزی اساتید و کارکنان دانشگاه ته ران‬ ‫را نیز برگزار کرد‪ .‬در این مراسم رهب��ر برنامه هایی که قرار‬ ‫است طی سال جدید در دانش��گاه ته ران انجام شود را نیز‬ ‫تش��ریح کرد‪ .‬رهبر از تدوی��ن برنامه های جدید دانش��گاه‬ ‫ته ران ب ر اساس برنامه پن��ج ساله توسعه که طی سال های‬ ‫اخیر تدوین شده‪ ،‬خبر داد و در عین ح��ال از خلق حماسه‬ ‫جدی از سوی دانش��گاهیان ب��رای یازدهمی��ن انتخابات‬ ‫ریاست جمه��وری گفت‪ .‬فره��اد رهبر‪ ،‬در ای��ن دیدار‪ ،‬عید‬ ‫امسال را ششمین سال ریاستش بر دانشگاه ته ران عنوان‬ ‫کرد که طی ان نس��بت به روسای سابق دانش��گاه پس از‬ ‫انقالب از پرسابقه ترین روسا به شمار م ی رود‪.‬‬ ‫در این بین شایعات و گمانه زن ی های مختلفی نیز در‬ ‫خصوص جانشین فرهاد رهبر بر مس��ند ریاست دانشگاه‬ ‫ته ران مطرح م ی شود؛ عده ای از غالمحس��ین الهام‪ ،‬عضو‬ ‫حقوقدان شورای نگهبان و وزیر سابق دادگستری به عنوان‬ ‫یکی از شان س های باال ب رای ریاست دانش��گاه ته ران خبر‬ ‫م ی دهند‪ ،‬چراکه الهام پیش از حضور در دولت در دانشگاه‬ ‫ته ران ه��م فعالی��ت م ی کرد‪.‬گفته م ی شود ک��ه ب ر اساس‬ ‫مذاکرات و تصمیم گیری های صورت گرفته در وزارت علوم‪،‬‬ ‫تحقیقات و فن��اوری‪ ،‬فرهاد رهبر‪ ،‬رئیس دانش��گاه ته ران‬ ‫به زودی تغییر خواه��د کرد‪ .‬البت��ه از عباسعلی کدخدایی‪،‬‬ ‫سخنگوی شورای نگهبان نیز ب رای تصدی این پس��ت یاد‬ ‫م ی شود‪ .‬او نی��ز از جمله اساتید دانش��گاه ته ران است که‬ ‫پیش از این‪ ،‬قائم مقام دبیر شورای نگهبان بود‪.‬‬ ‫به هر ح��ال ع��ده ای معتقدن��د که اخت�لاف میان‬ ‫احمدی نژاد و فرهاد رهبر کامال مبنایی و اساسی است‪ .‬در‬ ‫همان دوران برکناری فرهاد رهبر از سازمان برنامه و بودجه‬ ‫نیز گفته م ی شد که مبنای اصلی اختالف در رویکرد کالن‬ ‫احمدی نژاد به ساختار دولت و سیس��تم اجرایی است‪ .‬یکی‬ ‫از رویکرد تکیه بر درامدهای نفتی بر گذران امروز استفاده‬ ‫م ی کند و دیگری در ت�لاش است ت��ا از درامدهای نفتی‪،‬‬ ‫سرمایه و ظرفیتی پایدار ب رای اینده دولت بسازد‪.‬‬ ‫به هر روی بار دیگر فرهاد رهبر و محمود احمدی نژاد‬ ‫مقابل یکدیگر ق��رار گرفته اند و تاکنون وزی��ر علوم زیر بار‬ ‫اجرای حک��م رئی س جمه��ور نرفته است‪ ،‬هرچن��د تلویحا‬ ‫مذاکراتی شفاهی ب��ا احمدی نژاد در ای��ن خصوص داشته‬ ‫است‪ .‬ایا فرهاد رهبر در دانشگاه ته ران م ی ماند؟ ‪g‬‬ ‫‪25‬‬ ‫اکادمی سیاست‬ ‫چرا دانشگاه تهران در سیاست ایران مهم است؟‬ ‫سعید نوایی‬ ‫مجله خبری‬ ‫دانش��گاه ته ران از ب��دو تاسیس خود همواره منش��ا‬ ‫ی در جامعه ای ران بوده است‪ ،‬چراکه از‬ ‫تحوالت سیاسی مهم ‬ ‫همان ابتدا «قطع وابستگی به مهندسان خارجی و تکیه بر‬ ‫توان داخلی در ساخت وساز کشور» یکی از مهمترین دالیل‬ ‫موافقت رضاشاه با تاسیس ان بود‪ .‬از این رو م ی توان دانشگاه‬ ‫ته ران را کهن ترین و بزرگترین دانش��گاه ای ران برشمرد که‬ ‫امروزه با عنوان دانشگاه مادر و نماد اموزش عالی کشور مطرح‬ ‫است‪ .‬متغیرهایی مانند سابقه و قدمت‪ ،‬تدریس استادان بنام و‬ ‫بلندمرتبه‪ ،‬تحصیل دانشجویان ممتاز‪ ،‬فراوانی دانشجویان‪،‬‬ ‫استادان و کارکنان‪ ،‬ارزش مدارک تحصیلی در کشور و خارج‬ ‫از ان‪ ،‬پیوند و تعامل با دستگاه ه��ای اجرایی‪ ،‬واقع شدن در‬ ‫پایتخت و در مرکز شهر و‪ ،...‬همه از جمله عواملی هستند‬ ‫که موجب شده دولت ها حساب ویژه ای روی دانشگاه ته ران‬ ‫باز کنند‪.‬‬ ‫دانش��جویان و در کل دانش��گاه‪ ،‬نقش عم��ده‏ای در‬ ‫تحوالت تاری��خ یکصد سال اخی��ر داشته‏ان��د‪ .‬اگرچه بنیاد‬ ‫نهاده شدن دانش��گاه به معنی خاص ان در دوران سلطنت‬ ‫ پهلوی اول تحقق یافت‪ ،‬ولی دانشجویان بازگشته از فرنگ‬ ‫و نیز محصالن دارالفنون‪ ،‬در تحقق مشروطیت‪ ،‬به صورت‬ ‫فعاالنه در عرصه بودند‪ .‬با تاسیس دانشگاه ته ران‪ ،‬این نهاد‬ ‫خود را به صورت نهادی تاثیرگذار نمایاند که نمود بارز ان در‬ ‫تحوالت سیاسی دهه سی بود که طی ان دانشجویان فعاالنه‬ ‫در صحنه بودند‪ .‬نهضت مل ی شدن صنعت نفت و پس از ان‬ ‫مواضع دانشگاه در ماجرای کودتای ‪28‬مرداد‪ ،‬فرصتی را ب رای‬ ‫دانش��جویان پدید اورد تا قدرت تاثیرگذاری دانشگاه را به رخ‬ ‫رژیم بکش��انند‪ .‬اما اوج تاثیرگذاری دانشگاه ته ران بر فضای‬ ‫سیاسی قبل از انقالب‪ ،‬اعتراض دانش��جویان این دانشگاه‬ ‫به سفر نیکسون – معاون رئی س جمهور وقت امریکا ‪ -‬به‬ ‫ته ران بود‪ ،‬به طوری ک��ه در ‪ 16‬اذر ‪ 1332‬نیروهای نظامی‬ ‫دست به سرکوب گسترد ‏ه دانشجویان معترض مقابل سردر‬ ‫دانش��گاه ته ران زدند‪ .‬به این ترتیب دانشگاه ته ران یکی از‬ ‫روزهای جاودانه جنبش دانشجویی را رقم زد که یاد و خاطره‬ ‫ان در سال های بعد همواره منشا تحوالتی در فضای سیاسی‬ ‫کش��ور بوده است‪ .‬ایجاد فضای باز سیاسی در سال ‪،1339‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪26‬‬ ‫ب رای دانشجویان این دانشگاه فرصتی فراهم کرد تا با تجمع‬ ‫در پارک الله‪ ،‬ابطال انتخابات مجلس بیس��تم را خواستار‬ ‫شوند‪ .‬یک سال بعد‪ ،‬در بهمن ‪ ،1340‬به دنبال اعالم اصول‬ ‫شش گانه شاهانه‪ ،‬چهار هزار نفر از دانشجویان در دانشکده‏‬ ‫ادبیات دانشگاه ته ران دست به اعتصاب زدند که این حرکت با‬ ‫سرکوب شدید نیروهای نظامی مواجه شد و واحدهای چترباز‬ ‫و کماندو به دانشگاه ریختند و تعداد زیادی از دانشجویان را‬ ‫مجروح کردند‪ .‬دانش��گاه ته ران در قیام ‪15‬خرداد ‪ 1342‬نیز‬ ‫نقش موثری ایفا کرد و در مجموع یکی از ارکان خیزش های‬ ‫مردمی در سال های قبل از پیروزی انقالب اسالمی به شمار‬ ‫م ی رفت‪.‬‬ ‫با پی��روزی انق�لاب اسالمی‪ ،‬دانش��گاه ته��ران که‬ ‫دانشجویانی از تفکرات مختلف انقالبی و حزبی را در دل خود‬ ‫جا داده بود‪ ،‬یکی از کانون های اصلی بحث و بررسی درباره‬ ‫چگونگی اداره اینده انقالب به شمار م ی رفت‪ ،‬به طوری که‬ ‫با بازشدن فضای سیاسی‪ ،‬احزاب سیاسی که فرصتی ب رای‬ ‫طرح ازادانه تر دیدگاه های خود فراهم دیده بودند دانشجویان‬ ‫حام ی خود را در دانشگاه فعال تر کردند؛ چراکه به خوبی به‬ ‫نفوذ و تاثیر جایگاه دانش��گاه ته ران در تصمیم گیری های‬ ‫جامعه پی برده بودند‪ .‬ساختار قدرت بعد از انقالب اسالمی‬ ‫در جمهوری اسالمی ای ران با تغییر و تحوالت بسیاری همراه‬ ‫شد و برخالف دوره قبل‪ ،‬به دلیل نگرانی نیروهای انقالبی از‬ ‫ب به قدرت و منحرف شدن مسیر انقالب‪،‬‬ ‫دستیابی ضدانقال ‬ ‫همواره با چالش های��ی همراه گردید‪ .‬حض��ور دیدگاه های‬ ‫مختلف باعث شد درگیری هایی سیاسی بین گروهک ها و‬ ‫احزاب مختلفی که پیش از پیروزی انقالب اسالمی مبارزاتی‬ ‫داشتند و بع��د از انقالب خواهان سهم��ی از قدرت بودند در‬ ‫دانشگاه ته ران روی دهد‪.‬‬ ‫دانش��گاه ته ران در نخس��تین چالش سیاسی خود‬ ‫بعد از انقالب‪ ،‬غائله ‪ 24‬اسفند را نظاره گر بود که ابوالحسن‬ ‫بن ی صدر‪ ،‬نخس��تین رئی س جمهور ای ران‪ ،‬ان را ب رای اهداف‬ ‫سیاسی و خودخواهانه اش ترتی��ب داد‪ .‬به این ترتیب شاید‬ ‫بتوان گفت که دانش��گاه ته��ران رسما به نقط��ه ای ب رای‬ ‫زورازمایی موافقان و مخالفان انقالب تبدیل شد‪.‬‬ ‫دو سال تعطیلی دانشگاه ها در انقالب فرهنگی و تغییر‬ ‫سرفصل ها و کتاب های درسی موج��ب شد که سایه دولت‬ ‫بیش از پیش بر سر دانش��گاه گس��ترده شود و با بازگشایی‬ ‫دانش��گاه ها در سال ‪ 62‬عمال دیگر از فض��ای سیاست زده‬ ‫دانش��گاه ته ران در سال های پس از پیروزی انقالب خبری‬ ‫نبود‪.‬‬ ‫در ای��ن دوران که با جن��گ تحمیلی همزم��ان بود‪،‬‬ ‫دانش��گاه ته ران عالوه بر اینکه شاهد شه��ادت تعدادی از‬ ‫دانشجویانش در جبهه ها بود‪ ،‬در حال تربیت دانشجویانی‬ ‫بود که خود را ب��رای اداره امور کش��ور در سال های پس از‬ ‫جنگ اماده م ی کردند‪ .‬عالوه ب��ر این‪ ،‬در سال های اخر دهه‬ ‫‪ 50‬و ابتدای ده��ه ‪ 60‬و در اوج ترورهایی که توسط منافقین‬ ‫انجام م ی شد‪ ،‬بعضی از اساتید برجسته این دانشگاه که سهم‬ ‫بزرگی در تربیت نیروهای وفادار به انقالب داشتند نیز هدف‬ ‫گلوله قرار گرفتند که از جمله انها م ی توان به شهید مرتضی‬ ‫مطهری و شهید مفتح اشاره کرد‪.‬‬ ‫دولت ها و دانشگاه تهران‬ ‫دانشگاه ته ران در دولت بن ی صدر یکی از مراکزی بود‬ ‫که او قصد داشت از ان به نفع خود بهره برداری سیاسی کند‪،‬‬ ‫به طوری که اوج این هدف در ماجرای ‪24‬اسفند خود را نشان‬ ‫داد‪ .‬او با بهره برداری سوء از انچه در ان روز در دانشگاه ته ران‬ ‫اتفاق افتاد‪ ،‬قصد داشت تا وجهه خود را در میان دولتمردان و‬ ‫مردم جامعه بازسازی کند و تصویری مظلوم از خود در جامعه‬ ‫ ترسیم نماید‪ .‬پس از سقوط بن ی ص��در‪ ،‬در دولت رجایی به‬ ‫واسطه کوتاه بودن عمر دول��ت‪ ،‬نم ی توان بررسی دقیقی از‬ ‫کارکرد سیاسی دانشگاه ته ران ارائه کرد‪.‬‬ ‫در دولت میرحسین موسوی که با هشت سال جنگ‬ ‫تحمیلی مق��ارن شده بود‪ ،‬دانش��گاه ته��ران در کنار سایر‬ ‫دانش��گاه ها نقش عم��ده ای را در ارسال نیرو ب��ه جبهه ها‬ ‫ایفا ک��رد‪ .‬در ای��ن بین دول��ت نگاه وی��ژه ای به دانش��گاه‬ ‫ته ران داش��ت چراکه قرار بود نس��ل بعدی مدی��ران نظام‬ ‫از بی��ن فارغ التحصیالنی انتخاب شوند ک��ه تربی ت شده و‬ ‫تحصیلکرده در فضای دانش��گاهی بع��د از انقالب باشند‪.‬‬ ‫دانش��گاه ته ران نی��ز از ای��ن قاعده ج��دا نبود و ب��ه دلیل‬ ‫تاثیرگذاری ان در نظ��ام اموزش عالی کش��ور و همچنین‬ ‫اهمیتی که به واسطه قدمت خود پیدا کرده بود‪ ،‬مورد توجه‬ ‫ویژ ه دولت قرار گرفت‪.‬‬ ‫صادق زیباکالم نامه برکناری فرهاد رهبر‬ ‫را سیاسی م ی داند‬ ‫عمید زنجانی اولین رئیس دانشگاه تهران‬ ‫در دولت احمدی نژاد بود‬ ‫گروه ب رای ارزیابی فضا جهت انجام فعالی ت های سیاسی در‬ ‫دانش��گاه ته ران به شمار م ی رفت‪ .‬اوج تاثیرگذاری دانشگاه‬ ‫ته ران بر فضای سیاسی کش��ور در سال ‪ 78‬و در جریان ‪18‬‬ ‫تیر و ماجرای کوی دانش��گاه بود؛ بحرانی که پنج روز طول‬ ‫کشید و در نهایت در روز ‪ 23‬تیر پایان یافت‪.‬‬ ‫تاثیرگذاری دانشگاه ته ران بر جنبش دانشجویی و دفتر‬ ‫تحکیم وحدت نیز در این دوره افزای��ش یافت‪ .‬در این دوره‬ ‫دانشگاه ته ران منشا تحرکات جنبش دانشجویی به شمار‬ ‫م ی رفت‪ .‬اعتراض ها و درگیری های دانشجویی به بهانه های‬ ‫ت هاشم اغاجری و‪ ...‬هر‬ ‫مختلف مانند سالگرد ‪ 18‬تیر‪ ،‬بازداش ‬ ‫سال تکرار م ی شد و دانشگاه ابستن بروز اتفاقاتی غیرقابل‬ ‫پی ش بینی بود؛ به طوری که هرگونه اعتراض به کوچک ترین‬ ‫موارد به مساله ای بزرگ تبدیل می شد‪.‬‬ ‫حضور هر سال رئی س جمهور وقت در دانشگاه ته ران‬ ‫حاکی از اهمیت ویژه این دانش��گاه ب��رای دولت اصالحات‬ ‫بود‪ .‬با نزدیک شدن به انتخاب��ات ریاست جمهوری در سال‬ ‫‪ ،84‬نامزده��ای ریاست جمهوری که حس��اب ویژه ای روی‬ ‫دانشجویان و دانشگاه باز کرده بودند‪ ،‬مجالی ب رای فعالیت در‬ ‫دانشگاه ته ران پیدا کردند تا از این طریق بر فضای سیاسی‬ ‫تاثیرگذار باشند‪.‬‬ ‫با پایان یافتن عمر دولت اصالحات و پیروزی محمود‬ ‫احمدی نژاد در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری‪ ،‬ارایش‬ ‫سیاسی در دانش��گاه نیز تغییر کرد و گفتمان عدالتخواهی‬ ‫بین دانشجویان رنگ و بوی بیشتری گرفت‪ .‬حامیان دولت‬ ‫که همان طیف راست محس��وب م ی شدند و با نام اصولگرا‬ ‫فعالیت م ی کردند‪ ،‬قدرت گرفتند و تشکل های دانشجویی‬ ‫چپ به انفعال کش��یده شدند‪ .‬دانش��گاه ته��ران نیز ب رای‬ ‫نخستین بار از بدو تاسیس‪ ،‬یک رئیس روحانی به نام ایت اهلل‬ ‫عمید زنجانی را تجربه کرد که با استقبال خوبی در دانشگاه‬ ‫مجله خبری‬ ‫محمدرضا ع�ارف قب�ل از دوم خ�رداد ‪76‬‬ ‫رئیس دانشگاه تهران بود‬ ‫افروز پس از اعتراض دانش�جویان در سال‬ ‫‪ 73‬از دانشگاه تهران رفت‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫با پایان یافتن دولت مهندس میرحس��ین موسوی و‬ ‫پایان جنگ‪ ،‬دولت ایت اهلل هاشم ی رفس��نجانی اغاز به کار‬ ‫کرد‪ .‬با روی ک��ار امدن تکنوکرات ها‪ ،‬فضا ت��ا حدودی ب رای‬ ‫فعالیت سیاسی در دانشگاه ها باز شد و انهایی که در هشت‬ ‫سال گذشته به دلیل فضای خاصی که بر کشور حاکم بود‪،‬‬ ‫کمتر مجال فعالیت سیاسی پیدا کرده بودند‪ ،‬فرصتی ب رای‬ ‫خود فراهم دیدند که ب��ه انتقاد از تصمیم��ات اقتصادی و‬ ‫سیاسی دولت سازندگی بپردازند‪ .‬انجمن اسالمی دانشجویان‬ ‫دانش��گاه ته ران و علوم پزشکی که یک��ی از قدیم ی ترین‬ ‫تشکل های دانش��جویی در کش��ور به شمار م ی رود‪ ،‬جان‬ ‫دوباره ای گرفته بود و دانشجویان پر شور و حرارت ان روزها‬ ‫لب به انتق��اد از سیاست های دولت گش��ودند‪ .‬در ان زمان‪،‬‬ ‫فضای دانش��گاه و جامعه ابس��تن یک سری تحوالت بود‪.‬‬ ‫مرزبندی های جدیدی در حال ایجاد بود و ارایش سیاسی چپ‬ ‫و راست در کشور دچار تغییر شد‪ .‬در دولت دوم هاشمی که‬ ‫از سال ‪ 72‬شروع شد‪ ،‬این مرزبندی ها شکل جدیدی به خود‬ ‫گرفت و نیروهای چپ کم کم به حاشیه رانده شدند و از انجا‬ ‫که تا پیش از ان چپ ها بر مدار تصمیم گیری بودند‪ ،‬طبیعتا‬ ‫غالب فضای حاکم بر دانشگاه نیز متاثر از دیدگاه های چپ‬ ‫بود‪ .‬به همین دلیل نیز انتقادهای دانش��جویان که در نوک‬ ‫پیکان انها انجمن اسالمی دانش��جویان دانشگاه ته ران و‬ ‫علوم پزشکی قرار داشت‪ ،‬نسبت به سیاست های اقتصادی‬ ‫دولت بیشتر شد و برگزاری تجمعات دانشجویی در دانشگاه‬ ‫ته��ران و سخنران ی های سیاس��ی مانن��د سخنران ی های‬ ‫عبدالکریم سروش در این دانش��گاه شدت بیشتری به خود‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫در این بین تعداد قابل توجه��ی از نیروهای چپ که از‬ ‫مناصب اجرای��ی فاصله گرفته بودند‪ ،‬ب��رای ادامه تحصیل‬ ‫وارد دانشگاه ته ران شدند که از جمله انها م ی توان به سعید‬ ‫حجاریان‪ ،‬اب راهیم اصغرزاده‪ ،‬محس��ن میردامادی‪ ،‬عبداهلل‬ ‫نزاده و‪ ...‬اش��اره کرد‪ .‬بعدها همی��ن جریان بودند که‬ ‫رمضا ‬ ‫دولت اصالحات را شکل دادند و زمینه را ب رای بازگشت مجدد‬ ‫چپ ها به قدرت فراهم کردند‪.‬‬ ‫در سال ‪ ،73‬بحث اخ��راج دو تن از اساتید دانش��کده‬ ‫حقوق و علوم سیاسی موجب اولی��ن راهپیمایی در داخل‬ ‫دانشگاه در اعتراض به این اقدام شد که در نهایت غالمعلی‬ ‫افروز از ریاست دانشگاه برکنار و محمدرضا عارف بر صندلی‬ ‫ریاست دانشگاه ته ران تکیه زد‪.‬‬ ‫به هر حال در هشت سال دولت هاشم ی رفسنجانی‪،‬‬ ‫دانش��گاه ته ران منش��ا تحوالت بزرگی در عرصه سیاسی‬ ‫کش��ور و مرزبندی های سیاسی بود‪ ،‬به طوری که نطفه اغاز‬ ‫ه ر گونه حرکت اعتراضی در دانش��گاه ته ران بسته م ی شد‪.‬‬ ‫طبیعتا دولت نیز به دلیل این حس��اسی ت ها تالش م ی کرد‬ ‫کنترل خود را بر دانش��گاه ته ران افزایش دهد‪ .‬جریان چپی‬ ‫که در دانش��گاه ته ران نفوذ پی��دا کرده ب��ود‪ ،‬در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 76‬به حمایت از نامزد مجمع روحانیون‬ ‫مبارز‪ ،‬یعنی سی د محمد خاتمی پرداخ��ت و با پیروزی او در‬ ‫انتخابات‪ ،‬حضور خود را در قدرت تثبیت کرد‪ .‬به این ترتیب‬ ‫نقش دانشگاه ته ران در روی کار امدن یک جریان سیاسی‬ ‫به وضوح به چشم م ی خورد‪.‬‬ ‫ب��ا روی کار ام��دن سی د محمد خاتمی و اغ��از به کار‬ ‫دولت موسوم به اصالحات‪ ،‬فضای دانش��گاه ها بازتر شد و‬ ‫فعالی ت های سیاسی در دانشگاه به اوج خود رسید‪ .‬محمدرضا‬ ‫عارف از دانش��گاه ته ران به وزارت پس��ت‪ ،‬تلگراف و تلفن‬ ‫رفت و خلیل��ی ع راقی جانش��ین وی در ریاست دانش��گاه‬ ‫ته ران شد‪ .‬عارف در دولت دوم خاتمی به سمت معاون اول‬ ‫رئی س جمهور ارتقا یافت‪.‬‬ ‫متاثر از این فضای باز سیاسی در دانش��گاه‪ ،‬بس��یج‬ ‫دانش��جویی که منتقد سیاست های دولت ب��ود‪ ،‬در مقابل‬ ‫مسجد دانشگاه ته ران در اعتراض به انتقاد دولت نسبت به‬ ‫سپاه و بسیج‪ ،‬دست به تجمع زد و این نخستین ازمون این‬ ‫مواجه نشد و حتی مورد حمله دانشجویان این دانشگاه قرار‬ ‫گرفت‪ .‬این انتصاب حاکی از ان بود ک��ه دولت احمدی نژاد‬ ‫همچون دولت های قبل‪ ،‬حساب ویژه ای روی دانشگاه ته ران‬ ‫باز کرده است تا با استفاده از توان تاثیرگذاری این دانش��گاه‬ ‫بر جامعه دانش��جویی کش��ور به سود دولت استفاده کند؛‬ ‫بناب راین مجوز انجمن های اسالمی دانش��گاه ها یکی پس‬ ‫از دیگری لغو و انجمن های اسالمی همراه با سیاست های‬ ‫دولت تشکیل شد‪ ،‬اما انجمن اسالمی دانشجویان دانشگاه‬ ‫ته ران و عل��وم پزشکی از روند این تغیی��رات مصون ماند و‬ ‫دولت نتوانست بر ان مسلط شود‪ .‬پس از انکه دولت سازمان‬ ‫مدیریت و ب رنامه ریزی را منحل کرد‪ ،‬فرهاد رهبر را به دانشگاه‬ ‫ته ران فرستاد تا با خیالی اسوده از اینکه کنترل دانشگاه را در‬ ‫اختیار دارد به اجرای ب رنامه هایش در این مرکز علمی بپردازد‪.‬‬ ‫در روزهای گذشته انتش��ار نامه رئی س جمهور به وزیر‬ ‫علوم مبن ی بر درخواست برکناری دو رئیس دانش��گاه ‪ -‬که‬ ‫یکی از انها رئیس دانش��گاه ته ران بود – ای��ن نکته را که‬ ‫دانش��گاه ته ران از ق��درت فراوانی در رق��م زدن سرنوشت‬ ‫تفکرات سیاسی برخوردار است‪ ،‬قوت بخش��ید‪ .‬اقدامی که‬ ‫از سوی جامعه دانش��گاهی و سیاسی کش��ور‪ ،‬زمینه سازی‬ ‫دولت ب رای استفاده از فضای دانشگاه های ته ران و اقدامی‬ ‫ جهت مهندسی فضای دانشگاه ها در استانه یازدهمین دوره‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری قلمداد شد‪ .‬اما دلیل احمدی نژاد‬ ‫ب رای صدور دستور برکناری رئیس دانشگاه ته ران‪ ،‬سیاسی‬ ‫و امنیتی شدن فضای دانشگاه بود؛ امری که به گمان برخی‬ ‫افراد از جمله صادق زیباکالم شائبه سیاسی دارد‪.‬‬ ‫به ه ر حال دانشگاه ته ران در طول بیش از ‪ 70‬سال از‬ ‫عمر خود‪ ،‬شاهد حوادث مختلف��ی در فضای سیاسی ای ران‬ ‫بوده است که اگر لب به سخن بگشاید حقایق بسیاری را در‬ ‫تاریخ سیاسی ای ران ثبت خواهد کرد‪g .‬‬ ‫‪27‬‬ ‫انتخابات‬ ‫ا صولگرا یا ن‬ ‫مجله خبری‬ ‫نامزدهای اصولگرایان ان قدر هس��تند که یک گزارش‬ ‫جامع از یک هفته فعالیت انها خود به یک ویژه نامه جداگانه‬ ‫احتی��اج داشته باشد‪ .‬ام��ا اجماال م ی توان این ط��ور گفت که‬ ‫چهره های اصولگرا هفته اغازین پس از تعطیالت را با حضور‬ ‫به مراتب جدی تر و ب ی پرده تر از سال گذشته‪ ،‬شروع کردند‪ .‬در‬ ‫چارچوب اصولگرایی‪ ،‬از یک س��و با ائتالف قالیباف‪ ،‬والیتی و‬ ‫حدادعادل مواجهیم که این روز ها به ائتالف پیشرفت معروف‬ ‫شده است‪ .‬جریانات سنت ی تر اصولگرایان نیز با پنج کاندیدا به‬ ‫ائتالف اکثریت اصولگریان معروفند‪ .‬ابوترابی‪ ،‬متکی‪ ،‬باهنر‪،‬‬ ‫پور محمدی‪ ،‬و ال اسحاق در این گ��روه جای دارند‪ .‬همچنین‬ ‫گروهی از اصولگرایان نیز در قالب جبهه ای جدید در همایش‬ ‫مشق حماسه اعالم موجودیت خواهند کرد‪ .‬برخی چهره های‬ ‫اصولگرا نیز ب رای ورود به صحنه انتخابات‬ ‫اعالم امادگی کرده ان��د و حضورشان البته‬ ‫هنوز در حد گمان هزنی ق��رار دارد‪ .‬در چنین‬ ‫اوضاعی غالمعلی حدادعادل گفته است‪:‬‬ ‫«تفرق��ه‪ ،‬جدی ترین رقی��ب اصولگرایان‬ ‫است‪ ».‬وی ادامه داده‪« :‬اصولگرایان تالش‬ ‫خواهند کرد که با تعق��ل و رعایت تقوای‬ ‫بیشتر‪ ،‬از شکس��ت اصولگرایان به وسیله‬ ‫تفرقه جلوگیری کنند‪ ».‬وی با اشاره به نقش‬ ‫مکانیزم نظرسنجی در وحدت اصولگرایان‬ ‫تصریح کرده‪« :‬باالخره م ی توان دستگاهی‬ ‫که نظ ر سنجی ان تا حدودی قابل اعتماد باشد را یافت‪ ،‬اما باید‬ ‫همه به نتایج نظ ر سنجی تمکین کنن��د‪ ».‬عل ی اکبر والیتی‪،‬‬ ‫چهره دیگر ائتالف پیش��رفت نیز در کنف رانس خبری با اشاره‬ ‫به شرایط پیوستن چهره های اصولگرا ب��ه این ائتالف گفته‬ ‫است‪« :‬منتظریم کسی یا کسانی که این شرایط را دارند ب رای‬ ‫عضویت در ائتالف پیشرفت درخواست خود را ارائه بدهند که‬ ‫البته بعضی افراد درخواست هایی را داشته اند‪ ،‬اما از شرایط الزم‬ ‫برخوردار نبوده اند‪ ،‬البته اسم این افراد ر ا نم ی گویم‪ ».‬وی درباره‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫دیدگاه‬ ‫علت اصل�ی تکثر نامزده�ای اصولگ�را در عرصه‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری پی ش رو را چه م ی دانید؟‬ ‫باهنر‪ :‬علت اصل��ی فقدان یک ی��ا دو حزب قوی‪،‬‬ ‫شناسنامه دار‪ ،‬قدرتمن��د و پاسخگو در مقاب��ل مردم است‬ ‫بناب راین چون حزب وجود ندارد شاهد این اتفاقات هس��تیم‬ ‫و احساس عامه این است که تکثر زیادی در نامزدها وجود‬ ‫دارد؛ من اکنون در یک حالت خوف و رجا قرار دارم و امیدوارم‬ ‫با یک سری ساختاره��ا و فرایندهای ط راحی شده در جریان‬ ‫اصولگرایی به یک مدیریت واحد در این جریان دست یابیم‪،‬‬ ‫تا به سمت و سوی وحدت حرکت کنیم‪g .‬‬ ‫نزدیک شدن به زمان ثبت نام هم از‬ ‫تعداد کاندیداها نکاست‬ ‫شرایط تصریح کرده‪« :‬اصولگرایی هم یک مارک اختصاصی‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه هرکس به مبانی نظام جمهوری اسالمی و قانون‬ ‫اساسی هم در قول و هم در عمل معتقد‬ ‫باشد‪ ،‬اصولگرا محسوب م ی شود‪ .‬عالوه‬ ‫بر اینکه این فرد باید حداقل رای هم داشته‬ ‫باش��د‪ ».‬والیتی همچنی��ن در پاسخ به‬ ‫سوالی درباره چرای��ی کناره گیری اش در‬ ‫انتخابات‪ 1384‬بهنفعهاشم ی رفسنجانی‪،‬‬ ‫این اقدام را متاثر از توصیه مرحوم ایت اهلل‬ ‫مجتب ی ته ران��ی عن��وان ک��رده است‪.‬‬ ‫محمدرضا باهنر درباره اعالم زمان معرفی‬ ‫کاندیداازسویائتالفپنج نفرهگفتهاست‪:‬‬ ‫«تصمیم بر ان است که قبل از نام نویسی‬ ‫نامزد ها در انتخابات ریاست جمهوری این ک��ار انجام شود‪» .‬‬ ‫باهنر تصریح کرده‪« :‬باالخره در انتخابات‪ ،‬ستادی تش��کیل‬ ‫و هزینه هایی م ی شود‪ ،‬از این رو کسانی که ثب ت نام م ی کنند‬ ‫خیلی باید اتفاق مهمی بیفتد که حاضر باشند از صحنه رقابت‬ ‫کنار بروند‪ ،‬یعنی باید خودشان به یقین برسند‪ ،‬وگرنه تاثی ر گذاری‬ ‫سازوکارها کم م ی شود‪ .‬بر همین اساس ائتالف پنج نفره جبهه‬ ‫پیروان خط امام و رهبری تالش م ی کند در یک زمان منطقی و‬ ‫معقول نامزد خود را مشخص کند‪g».‬‬ ‫رسانه‬ ‫‪28‬‬ ‫یحیی ال اسحاق‬ ‫دولت هاشمی سیاست درام��دی و دولت احمدی نژاد‬ ‫سیاست توزیع��ی را پیش گرفت‪ .‬هاشم��ی در این سیاست‬ ‫تنها به سرمایه گذاری و درامد توجه کرد و از معیشت و عدالت‬ ‫غافل شد که حاصل ان ایجاد فاصله طبقاتی در جامعه بود؛ اما‬ ‫احمدی نژاد سیاست توزیع پول به مردم پیش گرفت و بخش‬ ‫تولید مغفول مان��د؛ بناب راین این دو سیاس��ت را باید توامان‬ ‫اجرا کرد‪ .‬اگر بتوانیم یک فض��ای تعاملی را در منطقه ایجاد‬ ‫کنیم‪ ،‬رسیدن به منافع خودمان در ح��وزه اقتصاد‪ ،‬سیاست‬ ‫و‪ ...‬در منطقه امکان پذیر است‪.‬مجموعه شناخت من در مورد‬ ‫جایگاه جمهوری اسالمی ای ران در منطقه و جهان م ی گوید‬ ‫که اولویت اول حوزه اقتصاد است‪ .‬در حوزه داخلی‪ ،‬عمده ترین‬ ‫دغدغه ها‪ ،‬به رغم نکات مثبت زی��ادی که داشتیم و نباید انها‬ ‫را نادیده گرفت‪ ،‬در حوزه معیش��ت‪ ،‬رفاه مردم و مسائل مردم‪،‬‬ ‫حتی در حوزه های سیاسی و اجتماعی و ناهنجاری های ان‪ ،‬به‬ ‫مسائل اقتصادی برم ی گردد‪ .‬مسائل بهداشت‪ ،‬اموزش و مسائل‬ ‫اجتماعی همه در حوزه اقتصاد است‪ .‬در رابطه با رشد و توسعه‬ ‫تولید و اهداف اقتصادی‪ ،‬چشم انداز با مسائل اقتصادی است‪.‬‬ ‫در رابطه با اهداف اینده نیز اولویت با اقتصاد است‪ .‬یعنی به طور‬ ‫کلی اولویت ما اقتصاد است‪ .‬خوشبختانه در زمینه بالقوه های‬ ‫این کشور چه انهایی که باید به عنوان منابع انسانی باشد و چه‬ ‫منابع جغ رافیایی‪ ،‬ما کمتر از رقبای خودمان در منطقه نیستیم‪.‬‬ ‫مش��کل اصلی ما «نظام تدبیر و ب رنامه ری��زی مدیریتی» در‬ ‫بخش اقتصادی است‪ .‬این دوره جدید ریاست جمهوری را باید با‬ ‫تدادن به مسائل اقتصادی و با پرچ مداری بخش اقتصادی‬ ‫اولوی ‬ ‫جلو بب ریم؛ در ان صورت است که م ی توانیم به حوزه های نظامی‬ ‫و اجتماعی و تعامالت بی ن المللی بهتر برسیم‪g.‬‬ ‫چهره‬ ‫ای��ت اهلل مهدوی کن��ی به‬ ‫خبرگزاری تس��نیم گفت��ه است‪:‬‬ ‫«روش مورد نظر من در انتخابات‬ ‫«ائتالف»استوتفرقهاصولگرایان‬ ‫به نفع مردم و کش��ور نیست‪ ».‬او‬ ‫افزوده است‪«:‬البته اینگونه نیست‬ ‫که بنده هرچ��ه بگوی��م‪ ،‬کاندیداها گوش کنن��د و خودم هم‬ ‫ب رای خودم چنین جایگاهی قائل نیس��تم‪ ،‬اما امیدوارم و دعا‬ ‫م ی کنم که خداوند متعال م��ا را به انچه ص�لاح امت است‪،‬‬ ‫هدایت کند‪g» .‬‬ ‫علیاکبر‬ ‫والیتی پس‬ ‫از برگزاری‬ ‫نشستخبری‬ ‫تدبیر و‬ ‫برنامه ریزی‬ ‫تیتر یک‬ ‫وفورنامزد‬ ‫عکس هفته‬ ‫یادداشت‬ ‫ابوتراب ی ف�رد‪ :‬اعتقادم بر‬ ‫این است که بای��د از خرد جمعی‬ ‫ب رای رسیدن به تصمیم درست در‬ ‫باالترین سطح ممکن استفاده کرد‪.‬‬ ‫مجلس نماد خ��رد جمعی است و‬ ‫کمیسیون های تخصص ی اش نیز‬ ‫از تجربه ها و ظرفی ت های ستودنی بهره م ی ب رند‪ ،‬بناب راین قطعا‬ ‫درباالترینسطحممکنبامجلستعاملخ واهمداشت‪.‬تجربه‬ ‫سال های گذشته بنده نشان م ی دهد که م ی توانم بدون کمترین‬ ‫دغدغه‪ ،‬عال ی ترین تعامل را با مجلس داشته باشم‪g.‬‬ ‫جمله های مهم‬ ‫والیتی‪ :‬دکتر اقتصاد ایران باید عوض ش�ود‬ ‫حدادعادل‪ :‬کاندیداها برای پیوستن به ائتالف باید حداقل ‪10‬درصد رای‬ ‫داشته باشند‬ ‫پورمحمدی‪ :‬مشکالت من و احمدی نژاد از جریان قالیباف اغاز شد‬ ‫قالیباف‪ :‬باید دقت کنیم تا بار دیگر این جریان های انحراف و متحجرانه‬ ‫با شعارهای تند انقالبی‪ ،‬بر گرده این ملت سوار نشوند‬ ‫لنکرانی‪ :‬خاتمی ‪ 20‬میلیون رای ندارد‬ ‫صفارهرندی‪ :‬برای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری احساس‬ ‫تکلیف نکردم‬ ‫انتخابات‬ ‫ا صال ح طلبا ن‬ ‫موض�ع اق�ای ع�ارف در قب�ال ائتلاف و اجماع‬ ‫اصالح طلبان چگونه است؟‬ ‫رئیس س�تاد ع�ارف‪:‬‬ ‫اقای ع��ارف در ص��ورت حضور‬ ‫اقای خاتمی حتما کنار خواهند‬ ‫کش��ید و اگر اجم��اع روی اقای‬ ‫عارف نباشد بازه��م به ان احترام‬ ‫خواهند گذاشت‪.‬‬ ‫اگر اقای هاشمی هم حضور داشته باشند‪ ،‬کنار خواهند‬ ‫کشید‪g .‬‬ ‫تیتر یک‬ ‫تداوم‬ ‫تردید‬ ‫اصالح طلبان هنوز نتوانستند‬ ‫به اجماع برسند‬ ‫و چارچوب فعل ی اش قبول دارد و به دنبال اصالح روز به روز و‬ ‫نو به نو در ان است و اگر کسی رویکردی‬ ‫غیر از ای��ن داشته باش��د اصالح طلب‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه انحالل طلب است‪ ».‬وی‬ ‫همچنین در مورد کاندیداتوری خاتمی‬ ‫گفته است‪« :‬خاتمی حت��ی از احتمال‬ ‫بیان اینکه رئی س جمهور هش��ت ساله‬ ‫ای ران بخواهد از فیلت��ر شورای نگهبان‬ ‫عبور نکند‪ ،‬پرهیز دارد و م ی گوید نظام‬ ‫در چنین شرایط و چالش��ی قرار نگیرد‪.‬‬ ‫صرف نظر از درستی یا نادرستی این امر‬ ‫یا اینکه چنین احتمالی هست یا نیست‪،‬‬ ‫ف ی الجمله عالقه مند نیستند که نظام دچار چنین مشکلی‬ ‫شود؛ بناب راین خاتمی با این ه��دف ب رای حضور در انتخابات‬ ‫ تردید دارد‪ ».‬از سوی دیگر کواکبیان‪ ،‬دبی ر کل ستاد انتخابات‬ ‫جبهه اصالح طلبان که خود را ب رای حضور در انتخابات اماده‬ ‫م ی کند‪ ،‬در سخنانی غی ر منتظر ه هاشم ی رفسنجانی و مهدی‬ ‫کروبی را اصالح طلبان بدلی خوانده است‪ .‬این اتهامی است‬ ‫که پیش از این برخی دوم خردادی ها به خود وی زده بودند‪g.‬‬ ‫رسانه‬ ‫چهره‬ ‫سیدعب دالواحد موسوی الری‬ ‫عضو مجمع روحانیون و از اعضای‬ ‫اصلی در تصمیمات اصالح طلبان‬ ‫از اتفاق��ات و تصمیم��ات جدید‬ ‫جریان اصالح طلب خبر داده است‪.‬‬ ‫او ب��ه روزنامه ارم��ان گفته است‪:‬‬ ‫«هاشمی و اصالح طلبان به نقطه مش��ترک رسیده اند‪.‬فکر‬ ‫نم ی کنم اق��ای هاشمی به عنوان کاندی��دا به صحنه بیاید‬ ‫ولی قطعا اگر ایشان امروز بگوید من کاندیدا هستم‪ ،‬جریان‬ ‫اصالح طلب ایشان را رقیب خودش تلقی نم ی کند‪g ».‬‬ ‫عکس هفته‬ ‫حسنروحانی‬ ‫این روزها‬ ‫کاندیداتوری اش‬ ‫موردبحثطیف هایی‬ ‫از اصالح طلبان است‬ ‫مصطفی کواکبیان‬ ‫اصالح طلبان سه دسته هس��تند که دسته اول شاید در‬ ‫انتخابات شرکت کنند و از لحاظ قانونی حتی نتوانند در عرصه‬ ‫رقابت انتخاباتی شرکت کنند‪ ،‬مانند مجاهدین انقالب اسالمی‬ ‫ن گروه ها از جمله مجاهدین و مشارکت‬ ‫یا مشارکت ی ها‪ .‬همی ‬ ‫هستند که فضا را به سمت اینکه اجماع صورت نگیرد تفسیر‬ ‫م ی کنندومعتقدندکهشرکتاصالح طلباندرانتخاباتفایده ای‬ ‫ندارد و نباید شرکت کرد؛ حتی در ب رنامه «طرح مناسک» از انها‬ ‫دعوتکردیمونیامدندوحضوردراینجلسهرامساویباشرکت‬ ‫یدانستند‪ .‬دسته دوم در جریان اصالحات عده ای‬ ‫در انتخابات م ‬ ‫هستند که معتقدند ما باید در انتخابات شرکت کنیم‪ ،‬اما لزوم ی ‬ ‫ندارد که کاندیدا داشته باشیم؛ خاتمی از این دسته است‪ .‬دسته‬ ‫سوم از اصالح طلبان ما هستیم که معتقدیم هم باید کاندیدا‬ ‫داشته باشیم و هم باید در انتخابات شرکت کنیم‪ .‬در پاسخ به‬ ‫دسته اول باید بگویم که قه ر کردن با صندوق رای اصال با رو ش‬ ‫اصالح طلبانهمخ وانینداشتهوجریاناصالحاتباکلیتنظام‬ ‫مشکلی ندارد‪ .‬زمانی است که شما نظام را نمی پذیرید و قبول‬ ‫ندارید انجا بحث دیگری است‪ ،‬اما ما کلیت نظام را قبول داریم‬ ‫و با حضور در صحنه تاثیر خود را م ی گذاریم‪ .‬تکلیف ما با دسته‬ ‫اول مشخص است‪ ،‬اما بحث ما بیشتر با دسته دوم است و اینکه‬ ‫کاندیدای ما باید چه کسی باشد‪« .‬عارف» باشد‪« ،‬جهانگیری»‬ ‫باشد‪« ،‬کمالی» بیاید و‪ ...‬ما با این دسته م ی توانیم ائتالف کنیم‪.‬‬ ‫من معتقدم که اگر دسته دوم به این نتیجه برسند که کاندیدایی‬ ‫داشته باشند ما م ی توانیم با انها به اجماع برسیم‪ .‬با این وجود‬ ‫اگر انها اعالم امادگی نکنند‪ ،‬ما به کار خود ادامه خواهیم داد و‬ ‫م ی توانیمازاینچندنفریکهمطرحهستندازط ریقنظ ر سنجی‬ ‫یا حکمیت بزرگان به کاندیدایی واحد برسیم‪ .‬واقعیت این است‬ ‫که اوضاع بس��یار سخت است و اصولگرایان به همین راحتی‬ ‫دولت را به ما تحویل نخ واهند داد‪g.‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫دیدگاه‬ ‫اصالح طلبان‬ ‫در عرصه انتخابات‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫اگر چه کم نیستند چهره های اصالح طلبی که خود را‬ ‫ب رای کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری اماده م ی کنند‪،‬‬ ‫اما ظاه را تنها یک نفر است که م ی تواند این امادگ ی ها را به‬ ‫هم بزند و ان سی د محمد خاتمی است؛ چهره ای که امدن و‬ ‫نیامدنش هنوز معلوم نیست‪ .‬محمد جواد حق شناس در این‬ ‫رابطه گفته است‪« :‬باتوجه به اینکه همه منتظر روشن شدن‬ ‫تکلیف خاتمی هستند‪ ،‬بحث اجماع روی گزینه دیگر‪ ،‬پس‬ ‫از قطع ی شدن نیامدن خاتمی مطرح م ی شود‪ ».‬وی تصریح‬ ‫کرده‪« :‬هنوز ب رای امدن خاتمی دیر نش��ده‪ ،‬اما امیدواریم و‬ ‫انتظار داریم وی حضور خود را تا اخر فروردین قطعی کند‪».‬‬ ‫محمد رضا تابش‪ ،‬نماینده مجل��س و خواه رزاده خاتمی نیز‬ ‫با بیان اینک��ه هنوز حضور یا عدم حض��ور خاتمی به عنوان‬ ‫کاندیدای انتخاب��ات ریاست جمهوری قطعی نش��ده است‪،‬‬ ‫اظهار کرد‪« :‬ما معتقدیم نه به طور صددرصد‪ ،‬اما به خاطر نقاط‬ ‫قوت دولت خاتمی و عملکرد بخشی از‬ ‫اصولگرایان‪ ،‬م��ردم در حال حاضر طالب‬ ‫تغییر و تحول هستند و خاطره خوش انها‬ ‫از دوران ریاست جمه��وری خاتمی باعث‬ ‫اقبال بیشتر مردم به وی م ی شود‪ ».‬تابش‬ ‫افزوده است‪« :‬نه تنها ما اصالح طلبان به‬ ‫رای اوری خاتمی در صورت حضور وی در‬ ‫انتخابات خوشبین هستیم‪ ،‬بلکه بسیاری‬ ‫از دوستان اصولگرای م��ا هم م ی گویند‬ ‫او تنها کسی است که اقبال عمومی در‬ ‫داخل کشور به وی وجود دارد‪ ،‬ضمن اینکه‬ ‫حضور وی باعث م ی شود نگاه مثبت��ی از بیرون به تحوالت‬ ‫کشور وجود داشته باشد‪ ».‬با این حال محمد شریعتمداری و‬ ‫محمد عارف‪ ،‬دو نامزد اصالح طلب انتخابات یازدهمین دوره‬ ‫ریاست جمهوری در راستای اجم��اع اصالح طلبان روی یک‬ ‫گزینه واحد دیدار کردند؛ دیداری که بع دا گفته شد موفقی ت امیز‬ ‫نبوده اس��ت‪ .‬شریعتمداری همچنی��ن در یک موضع گیری‬ ‫تصریح کرده‪« :‬اصالح طلب کسی است که نظام را در قواره‬ ‫یادداشت‬ ‫مهرعلیزاده‪ :‬در صورتی‬ ‫که به ه��ر دلیلی اق��ای خاتمی‬ ‫وارد انتخابات نشود‪ ،‬تشکیل یک‬ ‫ائتالف متش��کل از کاندیداهای‬ ‫مط��رح اصالح طل��ب‪ ،‬تنه��ا راه‬ ‫موفقی��ت اصالح طلب��ان در‬ ‫انتخابات ‪ 92‬است‪.‬‬ ‫مهر علی زاده در انتخابات سال‪ 84‬هم کاندیدا شده بود‪.‬‬ ‫او توانسته بود رای خوبی نیز به دست اورد‪g .‬‬ ‫جمله های مهم‬ ‫ح ق ش�ناس‪ :‬اعتماد ملی در انتخابات ‪ 92‬فعالیت سیاسی‬ ‫نخواهد داشت‬ ‫محم�د ش�ریعتمداری‪ :‬خاتمی‪ ،‬هاش�می‪ ،‬ناطق یا حس�ن‬ ‫خمینی بیایند‪ ،‬کنار م ی کشم‬ ‫کرباسچی‪ :‬مجموعه اصالح طلبان بر سر حمایت از خاتمی‬ ‫به اجماع نم ی رسند‬ ‫تابش‪ :‬خاتمی در وهله اول مشارکت بیشتر مردم و همچنین‬ ‫برون رفت از این اوضاع و احوال را مورد توجه قرار م ی دهد‬ ‫‪29‬‬ ‫انتخابات‬ ‫حا میا ن د ولت‬ ‫مجله خبری‬ ‫هفته گذشته اغاز سیل کاندیداتوری چهره های نزدیک‬ ‫به دولت بود‪ .‬از برخی وزرا گرفته تا معاون اول رئی س جمهور‬ ‫ب رای حضور در انتخابات اعالم امادگی کردند‪ .‬در این میان نیز‬ ‫مدت هاست که سخن از یک کاندیدای واحد است‪ .‬اسفندیار‬ ‫رحیم مش��ایی چهره جنجال ب ر انگیزی ک��ه نزدیک ی اش به‬ ‫رئی س جمهور مهم ترین عامل مخالفت ه��ای اصولگرایان‬ ‫با دولت عن��وان م ی شود‪ .‬ام��ا وی پس از انک��ه با سواالت‬ ‫خبرنگاران درباره کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫مواجه شد‪ ،‬در پاسخ ب��ه انها لبخن��دی زد و گفت‪« :‬کار من‬ ‫نامه گرفتن است‪ .‬اگر نامه ای دارید‪ ،‬بدهید‪ ».‬مشایی همچنین‬ ‫در جمع کارکن��ان سازمان می راث فرهنگ��ی در پاسخ به این‬ ‫سوال که ایا در استانه فرارسی��دن بهار و باتوجه به سخنانی‬ ‫که با محوری��ت «بهار» مط��رح کردید و حاال ه��م در خانه‬ ‫خودتان هس��تید‪ ،‬نم ی خواهی��د کاندیداتوری خ��ود را ب رای‬ ‫انتخابات ریاست جمه��وری اعالم کنید‪،‬‬ ‫پاسخ داد‪« :‬اینجا سازمان می راث فرهنگی‬ ‫و گردشگری نیست‪ ،‬بلکه برنامه مربوط‬ ‫به سازمان می راث فرهنگی است‪ ».‬علی‬ ‫نیکزاد که به طور همزم��ان کلی د دار سه‬ ‫وزراتخانه اصل��ی دولت اس��ت‪ ،‬یکی از‬ ‫چهره های��ی است ک��ه کاندیداتوری وی‬ ‫در محاف��ل سیاسی و رسان��ه ای مطرح‬ ‫شده است‪ .‬با این وجود هفته گذشته یک‬ ‫سایت خبری وابسته به دولت اعالم کرد‬ ‫که نیک��زاد در گفت وگو با یکی از مقام��ات عال ی رتبه دولت‬ ‫اعالم داشته به هیچ وجه قصد نامزدی در انتخابات را نداشته‬ ‫و منظور از حضور در انتخابات صرفا مش��ارکت در انتخابات‬ ‫که وظیفه تک تک ای رانیان است‪ ،‬بوده است‪ .‬الهام اما یکی‬ ‫دیگر از چهره ه��ای دولتی است که کاندیدات��وری وی مورد‬ ‫بحث محافل سیاسی است‪ ،‬اما نه خودش که در کس��وت‬ ‫سخنگویی ق��رار دارد و نه هی��چ مرجع دولت��ی دیگری در‬ ‫این باره اظهارنظر شف��اف و روشنی نم ی کنن��د‪ .‬اما باز هم‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫دیدگاه‬ ‫دولت های نهم و دهم را در ارتباط با جایگاه رهبری‬ ‫چگونه ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫داوری‪ :‬باوجود اینکه شایع ه پ راکنی م ی شود که نظ رات‬ ‫رئی س جمهور با رهبر معظم انقالب زاویه دارد و حاکمیت دوگانه‬ ‫شکل گرفته است‪ ،‬اما واقعیت ان است که احمدی نژاد بر خالف‬ ‫دولت های قبلی‪ ،‬بر انگاره حاکمیت دوگانه خط بطالن کشید‪.‬‬ ‫وی تمام ظرفی ت های دولت نهم و دهم را در راستای پیاده سازی‬ ‫خط و مشی رهبری قرار داد‪ ،‬چنان که مقام معظم رهبری بارها‬ ‫به این نکته اشاره داشتند‪g.‬‬ ‫تیتر یک‬ ‫استراتژی چند الیه؟‬ ‫گمانه های فراوانی در مورد نامزد‬ ‫نهایی حامیان دولت مطرح است‬ ‫در این مورد یک منب��ع اگاه در دولت در م��ورد کاندیداتوری‬ ‫اقای سخنگو اعالم کرد که الهام احتم��ال نامزدی خود را در‬ ‫انتخابات رد کرده است‪ .‬این منبع اگاه همچنین گفته است‪:‬‬ ‫«در دول��ت درخواست های زیادی ب رای نام��زدی وی مطرح‬ ‫شده؛ اما الهام این درخواست ه��ا را قبول نکرده و گفته است‬ ‫کاندیدا نم ی شود‪ ».‬عل ی اکبر صالحی‪،‬‬ ‫یکی دیگر از گزینه ه��ای دولتی است‬ ‫که گمانه زن ی هایی از کاندیداتوری وی‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری وجود دارد‪.‬‬ ‫البته وی سوال پی رامون کاندیداتوری اش‬ ‫را با س��وال دیگری پاس��خ داده و گفته‪:‬‬ ‫«ایا ب��ه م��ن م ی ای��د ک��ه کاندیدای‬ ‫ریاست جمهوری شوم؟ کاندیداتوری ب رای‬ ‫ریاست جمهوری لیاقت م ی خواهد‪ ».‬در‬ ‫این میان ام��ا گمانه زن ی هایی مبنی بر‬ ‫حمایت دولت از کاندیداتوری چهره هایی چون سی د حس��ن‬ ‫موسوی‪ ،‬مسئول دفتر رئی س جمهور و ابوالحسن فقیه‪ ،‬رئیس‬ ‫سازمان هالل احمر نیز به گوش م ی رسد و این گمانه زن ی ها‬ ‫شایعه اینکه دول��ت گزینه های خود را یک ب��ه یک در ب رابر‬ ‫افکار عمومی قرار داده تا می زان اقبال به انها را مورد ارزیابی‬ ‫قرار دهد قوت بخشیده و به نظر م ی رسد که دولت حدود دو‬ ‫ماه مانده به انتخابات ریاست جمهوری چراغ خاموش در حال‬ ‫حرکت است‪g .‬‬ ‫رسانه‬ ‫هفتهگذشته‬ ‫اخبار و‬ ‫تحلیل های‬ ‫جدیدی‬ ‫در مورد‬ ‫کاندیداتوری‬ ‫احتمالی‬ ‫هاشمیثمره‬ ‫مطرحشد‬ ‫مشایی و‬ ‫ریاست جمهوری‬ ‫یازدهم‬ ‫زمان ان رسیده که در مورد موضوعات غیرقابل تصور‬ ‫بیندیشیم‪ .‬اسفندیار رحیم مشایی دستیار جنجالی محمود‬ ‫احمدی نژاد شانس پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری در‬ ‫ماه ژوئن را دارد‪ .‬به گ��زارش انتخاب‪ ،‬رئی س جمهور ای ران در‬ ‫حال اماده ساختن رئی س دفتر سابقش ب رای جایگزینی خود‬ ‫است‪ ،‬با این حال بس��یاری از ای ران ی ها تص��ور م ی کنند که‬ ‫مشایی اجازه حضور در انتخابات به عنوان کاندیدا را نخواهد‬ ‫داشت چراکه از فیلتر شورای نگهبان عب��ور نخواهد کرد‪.‬‬ ‫مش��ایی مورد انتقاد شدید روحانیون ارش��د و سیاستمداران‬ ‫اصولگراست‪ .‬بسیاری اشکارا از «جریان انحرافی» در دولت‬ ‫سخن م ی گویند‪.‬‬ ‫اما مش��ایی و احمدی نژاد را دست کم نگیرید‪ .‬در سال‬ ‫‪ ،)۱۳۸۳( ۲۰۰۵‬احمدی نژاد درخواست عل ی اکبر ناطق نوری‪،‬‬ ‫نفر یک شورای هماهنگی جبه��ه اصولگرایان را در جهت‬ ‫کناره گیری به نفع کاندیدای اصلح (علی الریجانی) رد کرد‪ .‬او‬ ‫مکررا توانایی خود در بهره برداری از غرور و سوءبرداشت های‬ ‫منتقدین خود چه در ای ران و چه خارج از این کشور را به نمایش‬ ‫کشیده است‪ .‬او این افس��انه که در تسخیر النه جاسوسی‬ ‫شرکت داشته را باور کرده است‪ .‬به طور کل��ی‪ ،‬این «مرد از‬ ‫جنس مردم» و این فرد بیگانه با طبق��ه سیاسیون جامعه‪،‬‬ ‫توانایی باورنکردنی از خود در ج��ذب روح و روان توده مردم‬ ‫نشان داده است‪g .‬‬ ‫روزنامه گاردین‬ ‫چهره‬ ‫روزنام��ه شهرون��د در‬ ‫گفت وگویی با اکبر ترکان که از افراد‬ ‫نزدیکبههاشمیرفسنجانیاست‬ ‫بهتحلیلفضایانتخاباتیپرداخته‬ ‫است‪ .‬ترکان در این مصاحبه گفته‬ ‫اس��ت‪« :‬معتق��دم در صورت ی که‬ ‫کاندیدای دولت در انتخابات حضور پی دا کند بدون شک رقابت‬ ‫اصلی بین کاندیدای مورد حمایت دولت و کاندیدای مورد تایید‬ ‫هاشمی رفسنجانی خ واهد بود‪g».‬‬ ‫عکس هفته‬ ‫‪30‬‬ ‫تحلیل‬ ‫مش�ایی‪ :‬ت��ا چن��د ماه‬ ‫دیگ��ر دولت یازده��م کار خود‬ ‫را اغ��از م ی کن��د و ای��ن ی��ک‬ ‫انتظ��ار عموم��ی ن��زد م��ردم‬ ‫کش��ورمان و هم��ه جهانی��ان‬ ‫است ک��ه دولت های��ی که در‬ ‫جمهوری اسالم��ی برای خدم��ت برگزی��ده خواهند شد‪،‬‬ ‫نمایشی از ارتقای رشد و تعالی را برای همه جهانیان به‬ ‫منصه ظهور برسانند‪g .‬‬ ‫جمله های مهم‬ ‫قادری‪ :‬اصالح طلبان و حامیان دولت از بهانه دادن به دست‬ ‫دشمنان نظام خودداری کنند‬ ‫عل ی محمد بزرگواری‪ :‬جریان های انحرافی عددی نیس�تند‬ ‫که بخواهن�د در براب�ر اراده م�ردم و نظام جمهوری اسلامی‬ ‫ص ف ارایی کنند‬ ‫باهنر‪ :‬داستان «جریان انحرافی» را قبول ندارم؛ بگوییم حلقه‬ ‫انحرافی بهتر است‬ ‫مشایی‪ :‬محبوبیت احمدی نژاد افزایش یافته است‬ ‫انتخابات‬ ‫مستقل ها‬ ‫هزینه انتخابات را از کجا تامین م ی کنید؟‬ ‫حس�ن س�بحانی‪:‬‬ ‫من ‪ 35‬میلیون تا ‪ 37‬میلیون‬ ‫و ‪500‬هزا ر توم��ان ب��رای‬ ‫تبلیغ��ات کن��ار گذاشته ام که‬ ‫ان را هم از طریق حق التالیف‬ ‫و کارهای علم��ی ام به دست‬ ‫اورده ام؛ ای��ن هزینه هم ص��رف سفره��ا و احیانا یک‬ ‫دفتر س��اده خواهد شد ک��ه البت��ه هنوز نتوانس��ته ام‬ ‫مکانی را تهیه کنم‪g .‬‬ ‫مستقل ها مصمم تر شده اند‬ ‫حضور مردم در فعالی ت های اجتماع��ی‪ ،‬اقتصادی و سیاسی‪،‬‬ ‫برقراری امنیت ب��رای کارافرینان‪ ،‬کاهش وابس��تگی بودجه‬ ‫به نفت‪ ،‬پیشرفت کش��ور ب ر اساس الگوی اسالمی‪ -‬ای رانی و‬ ‫استفاده از نقاط قوت دولت های قبلی از ب رنامه های من خ واهند‬ ‫بود‪».‬فالحیان چهره دیگ��ری که جزو اولی ن ه��ای انتخابات‬ ‫‪ 92‬در اعالم کاندیداتوری اس��ت‪ ،‬درباره ائتالف با دیگر نامزد ها‬ ‫تصریح کرده‪« :‬افرادی که ائتالف را مطرح‬ ‫می‏ کنند‪ ،‬دانش سیاسی ندارند‪ .‬برخی با‬ ‫این بهانه که ما می‏ خواهیم زیاد باشیم‪،‬‬ ‫ائتالف م ی کنند‪ ،‬درحال ی که هرکس اسم‬ ‫م ی نویسد و م ی گوید م ی خواهم ائتالف‬ ‫کنم‪ ،‬بع دا سهم خ واهی م ی‪‎‬کند و خ واستار‬ ‫معاونت اول و وزارتخانه م ی‪‎‬شود‪ ،‬در واقع‬ ‫اینها ب رای این امده اند‪ .‬با این وضعیت فردا‬ ‫نقش مجلس چه م ی‪‎‬شود؟ اگر این افراد را‬ ‫به عنوان وزیر قبول نکرد و اگر این افراد در‬ ‫مسئولی ت‪‎‬هایشان کم کاری کنند‪ ،‬رئی س جمهور نم ی تواند با‬ ‫انها برخورد کند‪ .‬این فاجعه است و اینها باعث شدند تع داد زیادی‬ ‫کاندیدا بیایند‪».‬در مقابل حسن سبحانی‪ ،‬دیگر نامزد مستقل‬ ‫نسبت به ائتالف نظر مثبتی دارد‪ .‬او گفته است‪« :‬اگر کسی را‬ ‫ببینم که نگاهش به مسائل کشور همان نگاهی است که من‬ ‫به ان معتقدم‪ ،‬مواضع گذشته وی نیز بیانات فعل ی اش را تائید‬ ‫کند و ببینم بهتر از من م ی تواند این دیدگاه ها را پیاده کند‪ ،‬دیگر‬ ‫ماندنم موضوعیت و حجیت شرعی ندارد‪g».‬‬ ‫رسانه‬ ‫محمد‬ ‫سعیدی کیا‬ ‫درکنفرانس‬ ‫مطبوعاتی با‬ ‫خبرنگاران‬ ‫هدفمند کردن یارانه ها مس��اله اقتصاد م��ا نبود‪ .‬من‬ ‫چند ماه قبل از اجرای این ط��رح‪ ،‬مقاله ای نوشتم و از اجرای‬ ‫ان انتقاد کردم‪ .‬اصال ما در کش��ور یارانه نداشتیم‪ .‬اسم این‬ ‫طرح «افزایش قیمت حامل های انرژی» بود‪ .‬ما اصال ب رای‬ ‫حامل های ان��رژی یارانه پرداخت نم ی کردی��م‪ .‬ب رای نان یا‬ ‫دارو یارانه م ی دادیم اما ب رای سوخت نه‪ .‬تعریف علمی یارانه‬ ‫یعنی «ما به التفاوت قیمت تمام شده به قیمت فروش‪ ».‬ما‬ ‫به سوخت یارانه نم ی دادیم‪ ،‬بلکه ارزان فروشی م ی کردیم‪.‬‬ ‫من یک ماه قبل از اجرای ای��ن قانون طی نامه ای به‬ ‫رئیس قوه قضائیه هشدار دادم که این قانون جرم خیز است‪.‬‬ ‫مساله اقتصاد ای ران هدفمندی نبود و همان قانون مجلس‬ ‫هم اجرا نشد‪ 27 .‬هزار میلیارد تومان درامد طرح هدفمندی‬ ‫است در صورتی که ‪ 40‬ه��زار میلیارد توم��ان فقط باید به‬ ‫خانوارها پرداخت شود‪ ،‬خب این هزینه باید از جاهای دیگر‬ ‫تامین شود این یعنی ب ی قانونی‪ ،‬در واقع ما باید ب رای اجرای‬ ‫این قانون‪ ،‬ب ی قانونی کنیم‪ .‬من گرچ��ه این قانون را قبول‬ ‫ندارم‪ ،‬اما چون قانون شده و شعار من قانونمداری است ان‬ ‫را اجرا خواهم کرد‪.‬‬ ‫ما باید عملکرد دولت ها را پیوسته به هم نگاه کنیم‪،‬‬ ‫مثال در اج��رای برنامه های پنج سال��ه اول عملکرد خوبی‬ ‫داشتیم که این علتش ازاد شدن کشور از جنگ و استق راض‬ ‫منابع خارجی بود‪ ،‬اما اثار تورم ی ان در اینده مشخص شد‪،‬‬ ‫یا مثال اثار مفید مس��کن مهر در دولت های اینده خودش‬ ‫را نش��ان م ی دهد‪ .‬در شرایط کنونی سطح فق را باالتر امده‪،‬‬ ‫اما مساله ای که هست این است که کسانی که دارا بودند‬ ‫به شدت داراتر شده ان��د و این یعنی ناب رابری؛ فقر مش��کل‬ ‫ما نیس��ت‪ ،‬ناب رابری مش��کل ماست‪ .‬این ناب راب��ری تولید‬ ‫نارضایتی م ی کند‪ .‬ریشه به هم ریختگی ارزش های جامعه‬ ‫ما در همین ناب رابری هاست‪g .‬‬ ‫چهره‬ ‫سعیدی کیا‪ ،‬وزی��ر کابینه‬ ‫اول احمدی ن��ژاد در گفت وگوی‬ ‫مشروحی با نس��یم انالین گفته‬ ‫است‪« :‬در هم��ه دولت ها تقریبا‬ ‫اینگون��ه بوده اس��ت که هرکس‬ ‫سر کار امد‪ ،‬ب��ه گروه خود میدان‬ ‫داد و دیگران را کنار گذاش��ت‪ .‬من این رفتار را به نفع انقالب‬ ‫نم ی دانم‪ .‬اختالف نظ رات سیاسی نباید مانع این شود که فضا‬ ‫ب رای کسانی که وفادار به انقالب هس��تند و توانایی انجام‬ ‫کارهای خوب را دارند‪ ،‬تنگ شود‪g ».‬‬ ‫عکس هفته‬ ‫حسن سبحانی‬ ‫مجله خبری‬ ‫دیدگاه‬ ‫ائتالف نمی کنیم‬ ‫در نقد هدفمندی‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫در میان چهره هایی ک��ه گمان هزن ی ها ب رای حضورشان‬ ‫در انتخابات وجود دارد‪ ،‬هستند افرادی که به سختی م ی توان‬ ‫انها را در زمره یکی از جریانات غالب سیاسی کش��ور قرار داد‪.‬‬ ‫هاشمی رفس��نجانی یکی از این چهره هاست‪ .‬ه ر چند برخی‬ ‫نزدیکان وی گفته اند که در انتخاب��ات حضور نخواهد یافت‪،‬‬ ‫اما همچن��ان گمان هزن ی ها درباره حض��ور او در رسانه ها وجود‬ ‫دارد‪ .‬هاشم ی رفس��نجانی در صورت حضور م ی تواند بخشی‬ ‫از اصولگرایان و اصالح طلب ه��ا را با خود همراه کند‪ .‬هاشمی‬ ‫در اخرین اظهارنظرش بدون اشاره به مس��اله انتخابات گفته‬ ‫است‪« :‬پیگیری تحقق شعارهای «حماسه سیاسی و حماسه‬ ‫اقتصادی» را از وظایف بخش های گوناگون کش��ور از جمله‬ ‫یدانم‪.‬اگرچهتحققحماسه‬ ‫مجمعتشخیصمصلحتنظامم ‬ ‫سیاسی در تصمیم گیری و اجرا سهل تر به نظر م ی رسد‪ ،‬اما ب رای‬ ‫تحقق حماسه اقتصادی‪ ،‬نیازمند زمینه سازی های کارشناسی‪،‬‬ ‫اراده سیاس��ی‪ ،‬وحدت مل��ی و کارامدی‬ ‫اجرایی قوی هستیم‪ ».‬محسن رضایی هم‬ ‫یکی از چهره های مطرح طیف مستقل ها‬ ‫است‪.‬چهره دیگری که در گروه مستقل ها‬ ‫م ی گنجد محمد سعیدی کیا‪ ،‬وزیر مسکن‬ ‫دولت نهم است‪ .‬او شعار انتخاباتی خود را‬ ‫ارامش و انس��جام ملی‪ ،‬همکاری جهانی‬ ‫در دول��ت انقالب اسالمی‪ ،‬عن��وان کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬وی درباره ب رنامه ه��ای خود گفته‬ ‫است‪« :‬خط مش ی های دولت من عبارتند‬ ‫از نیاز دولت به همه افراد و صنوف و ظرفی ت های کشور و اینکه‬ ‫عرصه ای ران ب رای خدمت رسانی هیچ کس تنگ نیست‪ ،‬اساس‬ ‫اداره کشور ب ر اساسی که انقالب اسالمی و جمهوری اسالمی‬ ‫ای��ران ان را تعریف کرده است ق��رار دارد‪ .‬منطق دولت حضور‬ ‫محترم و موثر در همه صحنه های بی ن المللی ب راساس عزت‪،‬‬ ‫حکمت و مصلحت است‪ .‬دولت ب راساس اسناد باالدستی نظام‬ ‫عمل م ی کند و قانون م��داری را مدنظ��ر دارد‪ ،‬استفاده از همه‬ ‫ی و کارشناسی کش��ور‪ ،‬بس��ترسازی ب رای‬ ‫ظرفی ت های علم ‬ ‫تیتر یک‬ ‫یادداشت‬ ‫عل��ی فالحی��ان م ی گوید‪:‬‬ ‫«با توجه ب��ه شعاره��ای انقالب‬ ‫م ی خواستی��م کش��ور اسالمی‬ ‫پیش��رفته باشیم و الگ��وی سایر‬ ‫کش��ورها ق��رار بگیری��م و اتحاد‬ ‫جماهیر اسالمی را تشکیل دهیم؛‬ ‫با سایر اقایان که نامزد شدند حرف زدم‪ ،‬دیدم اصال در این حال‬ ‫و ه واها نیستند‪ ،‬بناب راین تصمیم گرفتم خودم نامزد شوم‪ .‬حال‪،‬‬ ‫اقایان به من م ی گویند چه کس��ی از شما بهتر‪ ،‬ولی شما رای‬ ‫ندارید‪g ».‬‬ ‫جمله های مهم‬ ‫س�عیدی کیا‪ :‬هیچ مش�ورتی ب�رای حض�ور در انتخابات و‬ ‫کاندیدا شدن با دولت و افراد دولتی نداشتم‬ ‫س�بحانی‪ :‬یک ماه قبل از اجرای هدفمن�دی طی نام ه ای به‬ ‫رئیس قوه قضائیه هشدار دادم که این قانون جرم خیز است‬ ‫فالحیان‪ :‬جز خط امام و رهبری من به هیچ جریانی وابس�ته‬ ‫نیس�تم ‪ /‬برنام�ه ای ک�ه نوش�تم تمام�ا ب ر اس�اس گفته های‬ ‫مقام معظم رهبری است‬ ‫‪31‬‬ ‫جزیره در بحران‬ ‫نقدونظر‬ ‫بازیگران اصلی جنگ‬ ‫احتمالی در شبه جزیره کره‬ ‫چهکسانیهستند؟‬ ‫وضعیت جنگی‬ ‫نگاهی به مزیت ها و‬ ‫مخاطرات بحران در‬ ‫اقیانوس ارام‬ ‫نـقدونظر‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫جواد منصوری‪ /‬سفیر پیشین ایران در پکن‬ ‫ب رای درک مس��ائلی که در ش��ب ه جزیره کره در جریان‬ ‫اس��ت نیازمند به تجزیه و تحلیل منافع‪ ،‬مخاط رات و شرایط‬ ‫هر یک از طرف های ذی نقش در بحران جاری هستیم‪ .‬از یک‬ ‫س��و امریکای ی ها به تدریج در مورد مسائل خاورمیانه و افریقا‬ ‫دچار سرخوردگی شده اند‪ .‬تصور واشنگتن این است که مانند‬ ‫گذشته نم ی تواند به طور مطلق بر خاورمیانه و افریقا مسلط‬ ‫باشد و منافع حداکثری خود را تامین کند‪ .‬از همین رو در قالب‬ ‫تو یکم ی امریکا‪ ،‬اقیانوس ارام که شرق‬ ‫سیاست قرن بیس�� ‬ ‫اسیا و شب ه جزیره کره بخشی از ان است‪ ،‬جایگاه برتری پیدا‬ ‫کرده است‪ .‬در مسیر تسلط بر این منطقه‪ ،‬امریکای ی ها با یک‬ ‫چالش اساسی و عمده مواجهند که همانا قدرت ر و به افزایش‬ ‫چین است‪ .‬در دولت امریکا پی رامون رابطه با چین دو نظریه‬ ‫وجود دارد؛ اول انکه باید مانع از قدرت یابی چین و تبدیل شدن‬ ‫این کشور به قدرتی منطقه ای و فرامنطقه ای شد و دوم اینکه‬ ‫باید با دولت چین ب رای تسلط بر منافع منطقه ای و بی ن المللی‬ ‫شریک ش��د و چین را به عنوان یک قدرت جهانی پذیرفت‪.‬‬ ‫وجود این دو نظریه در ساختار تصمیم گیری دولت امریکا مانع‬ ‫از ان شده که واشنگتن قادر به اتخاذ موضعی واحد در ارتباط با‬ ‫چین و به تبع ان‪ ،‬کره شمالی باشد‪ .‬م ی دانیم که در چند سال‬ ‫گذش��ته امریکا در مذاکرات شش جانبه هس��ته ای پی رامون‬ ‫پرونده هسته ای کره ش��مالی به طور دائم قول ها و تعهداتی‬ ‫را پذیرفته است که دولت کره جنوبی فعالی ت های اتمی خود‬ ‫را متوقف کند‪ ،‬اما به هیچ ی��ک از این وعده ها عمل نکرده اند‬ ‫چراکه نخواستند کره ش��مالی تبدیل به یک متحد قدرتمند‬ ‫چین ش��ود‪ .‬بناب راین هر چند وقت یک ب��ار این تنش میان‬ ‫کره شمالی‪ ،‬امریکا و متحدین منطقه ای امریکا در اقیانوس‬ ‫ارام سر باز م ی کند که به نوعی منافع ان متوجه چین و روسیه‬ ‫است‪ .‬از این منظر در مقطع کنونی کره شمالی تصمیم گرفته‬ ‫که به واش��نگتن بفهماند ب رای تبدیل شدن به قدرت برتر در‬ ‫اقیانوس ارام باید هزینه های این هژمونی را پذی را بود‪ .‬از منظر‬ ‫پیونگ یان��گ هزینه هایی که امریکا بای��د پرداخت کند اوال‬ ‫پایبندی به تعهداتش در مذاکرات شش جانبه هسته ای است‬ ‫و ثانیا باید کره شمالی را در زمره یکی از شرکای مهم منطقه ای‬ ‫خود در اقیانوس ارام بپذیرد‪.‬‬ ‫طبیعی اس��ت ک��ه امریکای ی ه��ا این خواس��ته های‬ ‫پیونگ یانگ را پذیرا نیس��تند چراکه به رغ��م تعهدات قبلی‬ ‫در قال��ب مذاکرات ش��ش جانبه‪ ،‬چنین تص��ور م ی کنند که‬ ‫مشارکت دادن کره شمالی در معادالت و منافع منطقه ای‪ ،‬به‬ ‫معنای قدرت گیری چین و روس��یه در شرق اسیاست‪ .‬بر این‬ ‫اساس به نظر م ی رسد که کره ش��مالی در حال نزدیک شدن‬ ‫به مرز جنگ با امریکاس��ت‪ .‬تا زمان عمل ی ش��دن تهدیدات‬ ‫احتماال پیونگ یان��گ یکی از دو گزین��ه را انتخاب م ی کند‪:‬‬ ‫یا شکست خود در یک جنگ نابرابر با امریکا و متحدین این‬ ‫کشور در منطقه را برم ی گزیند که در این صورت پکن متضرر‬ ‫اصلی اس��ت و تحوالت بعد از این شکست برای چین گران‬ ‫تمام خواهد شد چراکه بستر قدرت فراگیر امریکا در اقیانوس‬ ‫ارام را فراهم م ی اورد و هر تنش احتمالی بعدی در این منطقه‬ ‫با وزن برتر امریکا و دست بسته اس��تراتژیک و نظامی چین‬ ‫به س��ادگی قابل حل و فصل نخواهد بود‪ .‬ام��ا گزینه دیگر‬ ‫پیونگ یانگ عقب نش��ینی کامل در برابر امریکا در بحران‬ ‫جاری اس��ت که در این صورت کره شمالی عمال باید تسلیم‬ ‫خواسته های واشنگتن شود و امکانات اتم ی خود را بر اساس‬ ‫تعهدات س��ابق از میان ببرد‪ .‬انچه در شرایط کنونی مشهود‬ ‫است‪ ،‬وضعیت بحران در شب ه جزیره کره مخاطره امیز است و‬ ‫هر لحظه ممکن است یکی از دو گزینه مذکور انتخاب شود‪.‬‬ ‫البته امریکا و متحدین واش��نگتن در منطق��ه خواهان وقوع‬ ‫جنگ و درگیری فیزیکی نیس��تند و درس��ت همین ذهنیت‬ ‫میان مقامات چینی وجود دارد‪ .‬چین‪ ،‬امریکا و متحدین امریکا‬ ‫در منطقه به درستی م ی دانند که پکن برای توسعه اقتصادی‬ ‫خود به فضایی ارام و منطقه ای به دور از تنش نیاز دارد و رشد‬ ‫‪ 10‬درصدی اقتصاد چین تنها در سایه ارامش و ثبات منطقه ای‬ ‫قابل پیشروی است‪ .‬پکن همچنین برای تحقق اهداف داخلی‬ ‫و منطقه ای خود تالش دارد در عین دریافت امتیاز از امریکا و‬ ‫متحدین منطقه ای این کشور در سایه بحران شب ه جزیره کره‪،‬‬ ‫از وقوع هرگونه جنگ در این منطق��ه ممانعت کند‪ .‬بنابراین‬ ‫ش��عار چین در این مقطع‪ ،‬خویشتنداری اس��ت در حال ی که‬ ‫ش��عار پیونگ یانگ‪ ،‬انجام تعهدات طرفین اس��ت‪ .‬خواست‬ ‫مقامات کره شمالی این است که یا امریکا باید به تعهدات خود‬ ‫پایبند باش��د و در مقابل‪ ،‬عمل به توافقات و تعهدات از سوی‬ ‫پیونگ یانگ را به نظاره بنشیند یا باید جنگی فیزیکی میان‬ ‫دو کشور اغاز شود چراکه کره شمالی برای همیشه نم ی تواند‬ ‫زیر بار تهدیدات‪ ،‬تبلیغات و فشارهای امریکا و متحدین این‬ ‫کشور باشد‪.‬‬ ‫بازیگران اصلی بحران شبه جزیره کره‬ ‫چین م ی تواند ب��ر رفتار کره ش��مالی تا ح��دود زیادی‬ ‫تاثیرگذار باش��د‪ ،‬اما دیدگاه های چین ب��ر تصمیم گیری ها و‬ ‫اقدامات امریکا و متحدین ان در منطق��ه به ویژه کره جنوبی‬ ‫و ژاپن چندان اثرگذار نیست‪ .‬نباید فراموش کرد که امریکا و‬ ‫چین در واقع طرفین واقعی تنش و بحران جاری در شب ه جزیره‬ ‫کره هستند‪ .‬به این ترتیب کره جنوبی و کره شمالی تنها نقش‬ ‫مهره های امریکا و چین را در تن��ش جاری بازی م ی کنند‪ .‬در‬ ‫نامزدها ریزش می کنند‬ ‫جنگ و صلح‬ ‫چ را با تکثر میان اصولگ رایان‬ ‫روب ه رو هستیم؟‬ ‫ایا حزب عدالت و توسعه‬ ‫م ی تواند به صلح پایدار با‬ ‫‪ P.K.K‬دست یابد؟‬ ‫این میان دولت ژاپن هم همصدا با چین و کره جنوبی به دنبال‬ ‫ممانعت از تشدید بحران در ش��ب ه جزیره کره و خویشتنداری‬ ‫طرفین در این زمینه اس��ت‪ .‬چنانچه هر ن��وع درگیری میان‬ ‫کره ش��مالی و منافع امریکا در منطقه رخ دهد‪ ،‬ژاپن و چین از‬ ‫منتفعین بحران خواهند بود‪ ،‬چراکه امریکای ی ها ب رای کاهش‬ ‫خس��ارت های ناش��ی از تنش بر متحدین منطق��ه ای خود‪،‬‬ ‫مجبور به کمرنگ ساختن حضور نظامی و استراتژیک خود‬ ‫در اقیانوس ارام هس��تند‪ .‬در عین حال پی ش بینی نتایج این‬ ‫درگیری ساده نیست‪ .‬ممکن است مدت درگیری و تبعات ان‬ ‫میان مدت یا بلندمدت باشد و حتی احتمال ان وجود دارد که‬ ‫در صورت طوالن ی شدن تنش ها‪ ،‬پای روسیه نیز به منطقه باز‬ ‫شود ‪ .‬تردیدی نیست که وقوع چنین احتماالتی‪ ،‬کل معادالت‬ ‫پی ش بینی شده در شرق اسیا را بر هم خواهد ریخت‪.‬‬ ‫تاکتیک های دیپلماتیک کره شمالی و امریکا‬ ‫شبه جزیره کره؛ صحنه رویارویی امریکا و چین است‬ ‫اسماعیل بشری‪/‬کارشناس مسائل شبه جزیره‬ ‫نـقدونظر‬ ‫کره ش��مالی اخی را با تهدیدات نظام ی اش تمامی نگاه ها را به‬ ‫سمت این شب ه جزیره معطوف کرده است؛ سواالتی از این دست که‬ ‫ایا این تهدیدات جدی است یا اینکه واکنش امریکا نسبت به هرگونه‬ ‫حمله احتمالی چه خواهد ب��ود‪ ،‬هرروزه در ذهن میلیون ها انس��ان‬ ‫شکل م ی گیرد‪ .‬در وهله نخس��ت باید توجه داشت این مساله که ایا‬ ‫کره ش��مالی در انجام و عمل ی کردن این تهدید ها جدی است یا نه‪،‬‬ ‫جای تامل دارد‪ .‬تهدیدهای اخیر کره شمالی از قبیل تهدید به حمله به‬ ‫امریکا‪،‬حملهبهکره جنوبی یاتهدیداتدیگر‪،‬عمدتانشانگرعصبانیت‬ ‫کره شمالی از مانوری است که امریکا و کره جنوبی در خاک کره جنوبی‬ ‫و اب های مجاور کره شمالی انجام دادند‪ .‬در رابطه با تنش های اخیر‪،‬‬ ‫هم کره شمالی به نوعی مقصر است و هم امریکا؛ از جانب کره شمالی‬ ‫م ی توان گفت که این کشور با ازمایش هسته ای اخری که انجام داد‬ ‫یک تنش جدید را در منطقه شب ه جزیره دامن زد و در مقابل نیز امریکا با‬ ‫برگزاری مانورهای هرچند برنام هریزی شده از قبل و ساالنه ولی پرحجم‬ ‫به همراه کره جنوبی‪ ،‬بر تنش ها افزوده است‪ .‬باتوجه به رقابت امریکا و‬ ‫چین‪ ،‬بررسی نقش چین و واکنشش به تحوالت اخیر نیز جای بحث‬ ‫دارد؛ چین‪ ،‬شب ه جزیره کره به ویژه کره شمالی را حیاط خلوت خودش‬ ‫م ی داند و اصال مایل نیس��ت که امریکا در انجا قدرت نفوذ داش��ته‬ ‫باشد‪ .‬این امر از سال ها پیش وجود داشته و در حال حاضر نیز غیر از‬ ‫این نیست‪ .‬درواقع چین م ی خواهد مناطق نفوذ اط رافش را حفظ کند‬ ‫و کمتر مایل است که کشورهای دیگری چون امریکا در انجا حضور‬ ‫گسترده داشته باشند‪ .‬در این میان برخی از حضور پشت پرده چین در‬ ‫این تحوالت سخن م ی گویند‪ ،‬اما باید دقت داشت این سناریو که چین‬ ‫پشت ماجراهای اخیر قرار داشته باشد و این تحوالت را ترتیب داده باشد‪،‬‬ ‫خیلی امکانپذیر نیست‪ .‬زیرا چین متحد کره ش��مالی است‪،‬اما این‬ ‫اتحادی که اکنون با این کشور دارد با ان اتحادی که در زمان جنگ سرد‬ ‫داشت و کمک هایی که حاضر بود از لحاظ نظامی به کره شمالی بکند‪،‬‬ ‫تفاوت اساسی کرده است‪ .‬اکنون چین راه و روش توسعه اقتصادی را‬ ‫در پیش گرفته و توسعه اقتصادی نیز یک محیط امن و کم تنش را‬ ‫طلب م ی کند‪ .‬بنابراین چین به هیچ عنوان مایل نیست وارد تنش های‬ ‫عمیقنظامیباغربوامریکاشودودرنتیجهاصالنم ی خ واهدمنطقه‬ ‫شب ه جزیره دچار ناامنی و در نهایت یک جنگ کامل شود‪ .‬در رابطه با‬ ‫تهدیدات کره شمالی باید گفت این کشور اگرچه هیاهوی زیادی برپا‬ ‫کرده و تهدیدات بس��یاری را علیه همسایگان خود چون کره جنوبی‬ ‫یا ژاپن یا فرات��ر از ان یعنی امریکا انج��ام داده ولی ماهیتا نم ی تواند‬ ‫خواستار جنگی باشد که همه عقالی نظامی م ی توانند عاقبت ان‬ ‫را حدس بزنن��د‪ .‬چراکه یک جنگ تمام عیار‪ ،‬هس��ته ای م ی تواند به‬ ‫نابودی کره شمالی منجر شود و اصوال بعد از ان دیگر نظام کره شمالی‬ ‫نم ی تواند دوام بیاورد‪ .‬بنابراین این تهدیدهای کره ش��مالی بیش��تر‬ ‫برای مجاب کردن کشورهایی چون ژاپن‪ ،‬امریکا و کره جنوبی جهت‬ ‫حاضر شدن بر سر میز مذاکره و کاهش تحریم های کمرشکنی است‬ ‫که علیه این کشور وجود دارد‪ .‬همچنین کسب کمک های اقتصادی‬ ‫و به ویژه غذایی از جانب برخی کشورها نیز م ی تواند بهانه ای ب رای این‬ ‫تهدیدها باشد زی را کره به دنبال راهی است تا بتواند از بحرانی که سال ها‬ ‫با ان دست به گریبان است‪ ،‬خارج شود‪ .‬از دیگر سو تنش هایی که در‬ ‫شب ه جزیره کره به وجود امده امریکا را ب رای حضور در این منطقه و تداوم‬ ‫حضورش بیشتر مجاب م ی کند‪ ،‬طوری که حتی در استراتژی نظامی‬ ‫تو یکم‪ ،‬یکی از مناطقی که برای حضور‬ ‫ارتش امریکا در قرن بیس�� ‬ ‫پررنگ در نظر گرفته شده همین منطقه شرق اسیاست‪ .‬یعنی دولت‬ ‫امریکا به رغم کاهش بودجه نظام ی اش و همچنین کاستن از حضور‬ ‫نظام ی اش در مناطقی مانند مدیترانه و اقیانوس هند‪ ،‬دو نقطه را برای‬ ‫حضور پررنگ تر در نظر گرفته که یکی خلیج فارس است و دیگری‬ ‫اسیای شرقی و جنوب ش��رقی‪ .‬امریکا در حال حاضر بیشتر تالش‬ ‫دارد بحران در شبه جزیره کره را کنترل کند‪ ،‬بنابراین انتظار نم ی رود‬ ‫که این کشور دست به عملیات پی ش دس��تانه ای علیه کره شمالی‬ ‫بزند‪ .‬همچنین تمام تمهیداتی که ب رای حضور در ش��به جزیره کره‬ ‫اندیشیده مبتنی بر بازدارندگی و دفاع ضد موشک است‪ .‬یعنی امریکا‬ ‫در انجا بیشتر موضع دفاعی گرفته و این موضع دفاعی در صورتی که‬ ‫کره شمالیاغازگرحملهباشدبه سرعتبهموضع گیریتهاجمی تبدیل‬ ‫م ی شود‪ .‬این تهدیدات کره شمالی باعث م ی شود در منطقه نیز نوعی‬ ‫ ب ی ثباتی به وجود بیاید و این ب ی ثباتی قاعدتا حتی بر مسائل اقتصادی‬ ‫کره جنوبی و ژاپن نیز تاثیرگذار خ واهد بود‪ .‬یعنی یک وضعیت غیرقابل‬ ‫پی ش بینی در این مناطق به وجود خ واهد امد و م ی تواند به جریان عادی‬ ‫زندگی در منطقه شب ه جزیره کره نیز لطمه بزند‪ .‬پی رامون اتفاقات اخیر‬ ‫کره شمالی‪ ،‬نقش رهبر جوان این کشور را نیز نم ی توان نادیده گرفت؛‬ ‫ ب ی تجربگی و ناکارامدی کیم جونگ اون م ی تواند به شدت روی این‬ ‫مساله تاثیرگذار باش��د‪ .‬با وجودی که مطابق برنامه ریزی ها‪ ،‬رهبری‬ ‫تمام مسائل برعهده رهبر کره شمالی است‪ ،‬اما باید توجه داشت که در‬ ‫این کشور دو عنصر پرقدرت وجود دارد که بسیار پرنفوذ و تاثیرگذارند؛‬ ‫نخست حزب کارگران کره شمالی که اکثر س��ران کره شمالی در ان‬ ‫عضو هستند و دیگری ارتش کره شمالی که اغلب مردمی که م ی توانند‬ ‫سالح در دست گیرد‪ ،‬وارد ان شده اند‪ .‬این کادر نظامی و کادر سیاسی‪،‬‬ ‫م ی توانند نفوذ قابل توجهی بر رهبر ج وان و کم تجربه این کشور داشته‬ ‫باش��ند‪ .‬بناب راین انها هر از گاهی در به وجود امدن بحران سیاسی یا‬ ‫نظامی در این منطقه دخیل هستند‪.‬‬ ‫در حال حاضر م ی توان امی��دوار بود که این تنش نیز مانند دیگر‬ ‫تنش هایی که در منطقه بوجود امده‪ ،‬در حد همین شعارها و تهدیدات‬ ‫لفظیباقیبماندومنجربهجنگینشودکهنتوانایندهانراپی ش بینی‬ ‫کرد‪ .‬به هر حال زمان به ضرر کره شمالی تغییر یافته‪ ،‬بنابراین این کشور‬ ‫اکنوننم ی تواندرویکمک هایمتحدسابقخودشخیلیحسابکند‪.‬‬ ‫پسخیلیعاقالنه تراستکهب ی گداربهابنزند‪.‬چونبههرحالوقتی‬ ‫کره شمالیم ی خ واهداقدامی کندکهقاعدتامنجربهجنگدامن هدارشود‪،‬‬ ‫یزندتا‬ ‫پیشازدستزدنبهاقدامعملیمتحداناحتمالیخودراتخمینم ‬ ‫ببینندرویکمککدامکشورهام ی توانندحسابکنند‪.‬وقتیکشورهایی‬ ‫کهازنظرعقی دتیبسیاربهکره شمالینزدیکهستند‪،‬مقاماتکره شمالی‬ ‫یدارندوازانهام ی خ واهندازخودخویشتنداری‬ ‫راازاقداماتشتابزدهبرحذرم ‬ ‫نشاندهند‪،‬کره شمالیمتوجهم ی شودکهاحتمالدارداینکشورهادریک‬ ‫ماجراج وییگستردهازاینکشورپشتیب انینکنندوتنهابهحمایتسیاسی‬ ‫بسندهکنندکهچنینحمایتیبهدلیلتع دادمعدودکشورهایحمایت کننده‬ ‫کاریازپیشنم ی برد‪.‬بناب رایندربرههکنونیکره شمالیبهرهبریکیم‬ ‫ج ونگاونج وانبایدخیلیمحتاطپیشرودوکاریانجامندهدکهنتواند‬ ‫ع واقبانراکنترلکند‪g.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫در روزهای اخیر پیونگ یان��گ صراحتا خواهان تخلیه‬ ‫س��فارتخانه های خارجی در کره شمالی ش��ده است‪ ،‬به نظر‬ ‫م ی رسد این درخواست یکی از تاکتی ک های کره شمالی ب رای‬ ‫نشان دادن عزم راسخش در تقابل با امریکاست‪ .‬در واقع اصرار‬ ‫پیونگ یانگ ب رای تخلیه س��فارتخانه دو معنا دارد؛ اول انکه‬ ‫جدی بودن تصمیم خود در تقابل با امریکا را نشان دهد و دوم‬ ‫انکه اگر به هر ترتیب جنگی میان طرفین رخ داد‪ ،‬دیگر تبعات‬ ‫خسارت بر سفارتخانه های خارجی در کره شمالی گریبانگیر‬ ‫دولت این کشور نشود‪.‬‬ ‫در مقابل این تاکتی ک های کره شمالی‪ ،‬امریکا هم تظاهر‬ ‫به تکراری بودن مواضع خصمانه پیونگ یانگ کرده و ضمن‬ ‫اعالم امادگی ب رای مقابله با هر نوع تهدید‪ ،‬تالش دارد سطح‬ ‫تهدیدهای اعالمی کره شمالی را محدود نشان دهد‪ .‬این تظاهر‬ ‫دیپلماتیک امریکا در حالی اب راز م ی شود که نگرانی در امریکا از‬ ‫احتمال شلیک تنها یک موشک اتمی به سوی منافع امریکا‬ ‫بسیار عمیق است‪.‬‬ ‫در مجموع منتفعین جنگ احتمالی میان کره شمالی و‬ ‫امریکا را باید چین و ژاپن از یک سو و خود امریکا از سوی دیگر‬ ‫دانست‪ .‬در صورت وقوع هر نوع درگیری با کره شمالی‪ ،‬امریکا‬ ‫م ی تواند تمامی امکانات و نیروهای داخلی خود را که اکنون بر‬ ‫مشکالت فزاینده داخل امریکا متمرکز شده اند‪ ،‬متوجه مساله‬ ‫جنگ کند‪ .‬از این رو شاید شرایط امروز امریکا با زمانی که ژاپن‬ ‫در جنگ جهانی دوم به بندر پرل هاربر حمله کرد‪ ،‬ب ی شباهت‬ ‫نباشد‪ .‬بعدها مشخص شد که امریکای ی ها خود دستور حمله‬ ‫ژاپن به این بندر را صادر کرده بودند تا از این طریق‪ ،‬توجیه الزم‬ ‫ب رای ورود امریکا به جنگ و دس��تیابی به منافع اقتصادی و‬ ‫سیاسی بعد از ان فراهم اید‪ .‬البته تبعات منفی هر نوع درگیری‬ ‫میان کره شمالی و امریکا ب رای واشنگتن نیز قابل چشم پوشی‬ ‫نیست‪ .‬حداقل این نکته مش��هود است که امریکا در صورت‬ ‫وقوع این جنگ ب رای مدت ها از تاثیرگذاری بر مناطق مختلف‬ ‫جهان بازم ی مان��د و متحمل هزینه های سرش��ار اقتصادی‬ ‫م ی شود‪.‬‬ ‫اکنون طرفین (کره شمالی و امریکا و متحدین این کشور‬ ‫در منطقه) در حال ارزیابی نتایج جنگ احتمالی در شب ه جزیره‬ ‫کره هس��تند‪ .‬انها در حال بررس��ی اثار و تبعات کوتاه مدت‪،‬‬ ‫میان مدت و بلند مدت این جنگ احتمالی هس��تند و طبیعتا‬ ‫باتوجه به سطح پایداریشان در مقابل تبعات احتمالی و ارزیابی‬ ‫هزینه ها دست به تصمیم گیری خواهند زد‪g .‬‬ ‫شکست بازدارندگی‬ ‫‪33‬‬ ‫ایا حزب عدالت و توسعه می تواند‬ ‫به صلح پایدار با ‪ P.K.K‬دست یابد؟‬ ‫شاپور سلیمی‪ /‬دانشجوی دکترای علوم سیاسی‬ ‫نـقدونظر‬ ‫کردها بزرگترین اقلیت ن��ژادی – فرهنگی در ترکیه‬ ‫م ی باش��ند که امار رس��می از تع داد دقیق جمعیت انها در‬ ‫دست نیس��ت‪‎‬؛ اما بالغ بر ‪ 15‬میلیون نفر م ی باشند که در‬ ‫ق (اصطالح رسمی و‬ ‫ش��هرهای کردس��تان یا جنوب ش��ر ‬ ‫معمول نویس��ندگان ترک) و برخی نیز ب��ه دالیل مختلف‬ ‫در شهرهای دیگر ترکیه چون انکارا‪ ،‬استانبول و‪ ...‬پراکنده‬ ‫شده اند‪ .‬ش��کل گیری جمهوری نوین ترکیه در سال ‪،١٩٢٤‬‬ ‫اغاز انکار هویت کردی‪ ،‬س��رکوب و تبعیض گسترده علیه‬ ‫انها بود؛ ترس ترک ها از مفاد اعالمیه سور ‪ ،Severe‬که در‬ ‫ان تشکیل یک دولت مستقل کردی پی ش بینی شده بود‪،‬‬ ‫بعدها انها را به سمت نگرش و رفتاری افراطی در قبال کردها‪،‬‬ ‫برخالف امپ راتوری عثمانی سوق داد‪.‬‬ ‫یک��ی از پایه ه��ای ایدئول��وژی کمالیس��م ک��ه در‬ ‫قانون اساسیجمهوریجدیدنیزرسمیتیافت‪،‬ناسی ونالیسم‬ ‫ترکی بود‪‎‬؛ این ناسیونالیسم افراطی منجر به انکار هرگونه‬ ‫تفاوت قوم ی – فرهنگی درون مرزهای ترکیه شد و مطابق‬ ‫قانون‪ ،‬همه ش��هروندان ترکیه را ترک بر م ی ش��مرد؛ این‬ ‫ترک گرایی افراطی با سیاست های همگون سازی اجباری‬ ‫اقلی ت ه��ا در هوی��ت قومی ترک��ی همراه ب��ود‪ .‬برهمین‬ ‫اس��اس بود ک��ه کردها «ت��رک کوهی» خطاب ش��دند و‬ ‫این اصطالح در اش��اره به انها تا اوایل دهه ‪ ٩٠‬به کار رفت‪.‬‬ ‫ی از کتاب های مختلف که داللت بر ترک بودن‪،‬‬ ‫سیل عظیم ‬ ‫نژاد کردها داشت از سوی ایدئولوگ های ناسیونالیست ترک‬ ‫منتشر شد و با هرگونه ابراز هویت کردی به شدت مخالفت‬ ‫گردید‪)١(.‬ش��ورش های متع��دد کردها در دهه ه��ای ‪ ٢٠‬و‬ ‫‪٣٠‬میالدی‪ ،‬از سوی رهب ران سیاسی – مذهبی‪ ،‬در اعتراض‬ ‫به چنین رویه ای صورت گرفت که با کاربرد گسترده نیروی‬ ‫نظامی دولتی سرکوب شدند‪ .‬ناسیونالیسم افراطی و برخورد‬ ‫تحقیرامیز با اقلی ت ها ب ه ویژه کردها را م ی توان از گفته های‬ ‫عصمت اینونو نخس ت وزیر و از نزدیکان و پیروان اتاتورک‬ ‫م ی توان دریافت‪‎‬؛ او ابراز داشته است که‪« :‬تنها ملت ترک در‬ ‫این کشور م ی تواند ادعایی برای حقوق قومی و ملی داشته‬ ‫باشد و هیچ عنصر و مردم دیگری نمی توانند ادعای چنین‬ ‫حقوقی را بکنند»؛ یا اظهارات مش��ابهی از سوی بوزکوت‬ ‫وزیر دادگستری ترکیه در دسامبر ‪ ١٩٣٠‬تکرار گردید‪« :‬ما در‬ ‫کشوری که ترکیه نامیده شده زندگی م ی کنیم که ازادترین‬ ‫کشور جهان است‪ ....‬من معتقدم که ترک ها باید تنها سرور و‬ ‫حکمران این کشور باشند‪ ،‬کسانی که از ریشه ترکی خالص‬ ‫نیستند تنها یک حق م ی توانند داش��ته باشند ان هم حق‬ ‫خدمتگزاری و بردگی‪)٢( » .‬‬ ‫این انکار رسمی هویت کردها و تحمیل سیاست های‬ ‫همگون سازی اجباری و تبعیض چندگانه‪ ،‬ترکیه را به یکی‬ ‫از نامتساهل ترین کشور در برخورد با اقلی ت ها در خاورمیانه‬ ‫بو جوش فعالین‬ ‫تبدیل کرد؛ به تدریج از دهه ‪ ٧٠‬نی��ز جن ‬ ‫سیاس��ی برای پیگیری مطالب��ات کردها دوباره اغاز ش��د‬ ‫که با کودت��ای ‪ ١٩٨٠‬متوقف و بس��یاری از فعالین به جرم‬ ‫تجزیه طلبی ب هزندان انداخته شدند‪ .‬سیاست تندروانه ترکیه در‬ ‫قبال کردها‪ ،‬منجر به ظهور حزب کارگران کردستان (‪)PKK‬‬ ‫در اوایل دهه ‪ ٨٠‬و اغاز مبارزه مسلحانه با ارتش و نیروهای‬ ‫امنیتی این کشور همراه شد؛ این منازعه از سه دهه پیش تا‬ ‫امروز ادامه داشته است و تلفات ه ولناک انسانی‪ ،‬اقتصادی و‪...‬‬ ‫برای دو طرف داشته است و بیش از ‪ ٤٠‬هزار نفر جان باخته‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪34‬‬ ‫و ده ها نویسنده و فعال سیاسی کرد ترور و زندانی شده اند و‪...‬‬ ‫قدرت نظام��ی حزب کارگ��ران کردس��تان‪ ،‬رابطه اش با‬ ‫کشورهایمنطقه‪،‬تواناقتصادیاینحزبوبه کارگیریجمعیت‬ ‫دیاسپورای کرد جهت طرح مساله کردی در اروپا و اعمال فشار‬ ‫بر ترکیه و کشورهای اروپایی و در نهایت حضور سیاسی و پایگاه‬ ‫اجتماع ی اش در میان مردم کرد در ترکیه‪ ،‬این کشور را همواره با‬ ‫چالش های عمده ای مواجه ساخته است؛ حتی ربودن و زندانی‬ ‫کردن اوجاالن رهبر این حزب نیز به تضعیف ان منجر نشد‪،‬بلکه‬ ‫بعد از ان‪ PKK ،‬منازعه اش را با ترکیه به شکلی جدی تر دنبال‬ ‫کرده است؛ به طوری که بعد از‪ ٢٠١١‬اگوست جنگ دولت با‪PKK‬‬ ‫منجر به کشته شدن‪ ٩٠٠‬نفر از نظامیان ترکیه شده است؛ مطابق‬ ‫گزارش های گروه بحران بی ن المللی‪ ،‬سنگی ن ترین خسارات طی‬ ‫یک دهه پیش در اثر این منازعه بر ترکیه وارد شده است‪)٣(.‬‬ ‫منازعه نظامی فوق و شکل گیری و تداوم جنبش اجتماعی‬ ‫مدنی کرد در ترکیه‪ ،‬که از راهکارهای قانونی ب رای بیان مطالبات‬ ‫در این کشور سود م ی جس��ت‪ ،‬منجر به‪ ،‬به رسمیت شناختن‬ ‫تدریجی هویت کردها‪،‬از اوایل دهه ‪ ٩٠‬گردی��د‪ .‬گذار ترکیه از‬ ‫یک دولت اقتدارگرا به س��مت دولت��ی دموکراتیک‪ ،‬مطابق با‬ ‫استانداردهای اتحادیه اروپا و افول کمالیسم در دهه های اخیر‬ ‫زمینه را برای تغییر وضعیت کردها در این کشور بیش از پیش‬ ‫فراهم ساخت؛ هرچند این مساله با چالش های چندگانه ای مواجه‬ ‫بوده و خواهد بود‪.‬‬ ‫مذاکرات اخیر طرفین و امیدهای نو برای صلح‬ ‫مذاکرات دولت ترکیه با حزب کارگران کردس��تان ‪ PKK‬بارها‬ ‫صورت گرفته اس��ت؛ از جمله در اوایل دهه ‪ ٩٠‬با میانج ی گری‬ ‫جالل طالبانی‪ ،‬اوزال تمایل خود را به حل و فصل مس��ائل از‬ ‫گ با ‪ PKK‬نشان داد؛ یا گفت وگوهای اوسلو و‪ ...‬اما‬ ‫طریق دیالو ‬ ‫مذاکرات اخیر از اکتبر‪ ٢٠١٢‬شروع شد و رئیس سازمان امنیت ملی‬ ‫ترکیه (‪ )mit‬با اوجاالن بارها دیدار کرد؛ همچنین در این مدت‪،‬‬ ‫نمایندگان کرد پارلمان‪ ،‬از حزب صلح و دموکراسی که به نوعی‬ ‫شاخه سیاسی‪ PKK‬شناخته م ی شوند با اوجاالن دیدار کرده و به‬ ‫بحثوگفت وگوپرداختند؛برخالفمذاکراتپیشینکهمحرمانه‬ ‫بوده است‪ ،‬مذاکرات و گفت وگوهای اخیر علنی و افکارعمومی‪،‬‬ ‫مطبوعات ترکیه و جامعه بی ن الملل نیز از فرایند تحوالت فوق‬ ‫در جهت پایا ندادن به جنگ و حل و فصل مسائل به شیوه های‬ ‫صلح امیز اگاهند‪ .‬گفت وگوهای اخیر منجر به ارسال بیانی ه ای از‬ ‫سوی اوجاالن در نوروز امسال کردها شد که از سوی دو نماینده‬ ‫مجلس به زبان های کردی و ترکی خوانده شد؛ اوجاالن در این‬ ‫بیانیه از همزیستی مسالمت امیز کرد و ترک و تاریخ طوالنی‬ ‫انها‪ ،‬دستاوردهای جنبش کردی درخصوص احیای هویت کردها‬ ‫در ترکیه و‪ ...‬سخن به میان اورده اس��ت و خواستار پایان دادن‬ ‫به منازعه نظامی و ورود ب��ه مرحله دیگر که از طریق گفت وگو‬ ‫و برق راری صل��ح پیش م ی رود‪ ،‬گش��ت؛ او همچنین از ‪PKK‬‬ ‫خواس��ت که نیروهایش را از خاک ترکیه خارج نماید‪ .‬ش��ورای‬ ‫رهبری‪ PKK‬نیز بالفاصله از بیانیه صلح امیز اوجاالن استقبال‬ ‫و اعالم اتش بس یکجانبه کرد؛ همچنین به نشانه حسن نیت‪،‬‬ ‫‪ ٨‬تن از اسرای نظامی ترکیه را که از دو سال پیش در زندان بودند‬ ‫ازاد ساخت و در مورد عقب نشینی نیروها نیز از پارلمان ترکیه‬ ‫خ واستار تضمین قانونی برای این اقدام شد‪)٤( .‬‬ ‫بیانیه اوج��االن و اتش ب��س یکجانب��ه ‪ PKK‬و اعالم‬ ‫امادگی جهت مذاکره برای پایان دادن به کش��مکش نظامی‬ ‫و حل و فصل مسالمت امیز مس��اله کرد از سوی این حزب‪ ،‬با‬ ‫استقبال ایاالت متحده امریکا‪ ،‬روسیه‪ ،‬اتحادیه اروپا و‪ ...‬مواجه‬ ‫شد؛ همچنین مقامات ترکیه نیز از جمله اردوغان بیانیه مذکور را‬ ‫گامی مثبت در پیشبرد فرایند مذاکرات و صلح ارزیابی و مثبت‬ ‫خ واند‪ .‬مطبوعات ترکیه نیز همه با تیترهای درشت از اغاز فرایند‬ ‫صلح با بیانیه فوق‪ ،‬سخن به میان اوردند‪ .‬بسیاری از صاحبنظ ران‬ ‫مسائلترکیهنی ز‪،‬پروسهگفت وگویاخیرطرفینوبیانیهاوجاالن‬ ‫را نقطه عطفی در پیوند با مس اله کرد در این کشور ارزیابی کرده اند‬ ‫و از تغییر پارادایم رایج در قبال کردها سخن گفتند که امکان پایان‬ ‫کشمکش های نظامی و حل وفصل مسائل از ط ریق راهکارهای‬ ‫مدنی و سیاسی را فراهم خواهد کرد‪)٥(.‬‬ ‫مطالبات کردها و مواضع انکارا‬ ‫حزب کارگران کردستان ‪ ،PKK‬برخالف گذشته که بر تشکیل‬ ‫دولت مستقل کردی در کردستان ترکیه پافشاری م ی کرد‪ ،‬از دهه‬ ‫‪ ٩٠‬از فدرالیسم و اخی را نیز از خودمختاری دموکراتیک و احقاق‬ ‫حقوق سیاس��ی – فرهنگی کردها در چارچوب ترکیه حمایت‬ ‫م ی کند‪ .‬همین تقلیل مطالبات نقش مهمی در نزدیک کردن‬ ‫دیدگاه ها و مذاکرات با دولت ترکیه داشته و خواهد داشت‪ .‬بعد از‬ ‫روی کارامدن حزب عدالت و توسعه و تالش ان جهت پیشبرد‬ ‫فرایند دموکراتی زاسیون در ترکیه‪ ،‬برخالف دولت های پیشین‬ ‫مواضع معتدل تری در قبال کردها اتخاذ کرد و اقداماتی نیز در‬ ‫راستای احقاق حقوق مدنی و فرهنگی انها اتخاذ کرد؛ اردوغان از‬ ‫مساله کرد در ترکیه سخن گفت و‪ ....‬انجام گفت وگوهای علنی‬ ‫اخیر با ‪ PKK‬و رهبرش در زندان ایمرالی نیز‪ ،‬در راستای حل و‬ ‫فصل صلح امیز این مساله بوده است؛ در صورت موفقیت این‬ ‫مذاکرات و پیشرفت روند صلح‪ ،‬حزب عدالت و توسعه توانایی‬ ‫خود را در حل مهمترین مساله داخلی این کشور نشان م ی دهد‬ ‫و بر محبوبیت ان در تاریخ ترکیه افزوده خ واهد شد‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫این حزب و ش��خص اردوغان با این اقدام در پی جلب حمایت‬ ‫کردها و نمایندگان حزب صلح و دموکراسی در پارلمان ترکیه‪،‬‬ ‫ب رای تصویب قانون اساس��ی جدید در این کشور م ی باشند که‬ ‫امکان تغییر سیستم سیاسی این کشور به جمهوری ریاستی‬ ‫وجوددارد و ریاست جمهوری اردوغان در س��ال ‪ ٢٠١٤‬نیز امری‬ ‫محتمل خواهد بود‪ .‬بناب راین محاسبات انتخاباتی حزب عدالت‬ ‫و توسعه از لحاظ داخلی و شرایط منطقه ای و تنش امیز شدن‬ ‫روابط و مناسبات ترکیه با برخی از کشورهای منطقه و احتمال‬ ‫قدرت گیری بیش از پیش حزب کارگران کردس��تان ‪ PKK‬و‬ ‫اعمال فش��ارهای اتحادیه اروپا و ایاالت متحده بر دولت انکارا‬ ‫جهت حل و فصل این مساله از ط ریق گفت وگو نقش مهم ی در‬ ‫مذاکرات اخیر داشته اس��ت‪ .‬تالش حزب عدالت و توسعه نیز‬ ‫ب رای ارائه قانون اساس��ی جدید در این کشور‪ ،‬زمینه مساعدی‬ ‫ب رای تضمین قانونی حقوق کردها ایجاد کرده است‪‎‬؛ چنانچه‬ ‫برخی از صاحبنظ ران نیز موفقیت مذاکرات اخیر و رس��یدن به‬ ‫توافق را مشروط به‪ ،‬به رسمیت شناختن حقوق کردها در قانون‬ ‫اساسی جدید م ی دانند؛ در قانون اساسی کنونی که نوشته شده‬ ‫ژنرال ها در سال ‪ ١٩٨٢‬است‪ ،‬معیار ش��هروندی را به شکل‬ ‫غلیظی بر پایه «ترک بودن» قرار داده اس��ت که از س��وی‬ ‫کردها امری غیرقاب��ل قبول اس��ت‪ )٦( .‬همچنین کاهش‬ ‫حدود ‪ ١٠‬درصد ورود احزاب به پارلمان‪ ،‬مسائل مربوط به زبان‬ ‫کردی و رس��میت یافتن ان در مدارس و ادارات‪ ،‬خودگردانی‬ ‫منطقه ای یا دادن اختیارات بیشتر به مقامات محلی‪ ،‬اصالح‬ ‫قانون ضدترور‪ ،‬ازادی زندانیان سیاس��ی به ویژه رهبر ‪PKK‬‬ ‫اوجاالن و‪ ...‬در زم��ره مطالبات عمده کردها م ی باش��ند‪ .‬از‬ ‫سوی دیگر مواضع انکارا‪ ،‬به رغم مذاکرات اخیر‪ ،‬درخصوص‬ ‫خواس��ته های کردها در هاله ای از ابهام ق��رار داد؛ همچنین‬ ‫برخی از اپوزیسیون که دارای گرایشات افراطی ناسیونالیسم‬ ‫ترکی هستند‪ ،‬با تامین مطالبات حداقلی نیز به شدت مخالفند‬ ‫که م ی توان به حزب ناسیونالیست باغچلی اشاره کرد که حضور‬ ‫چشمگیری در پارلمان این کشور دارد‪ .‬حزب جمهوری خ واه خلق‬ ‫‪ CHP‬نی ز‪ ،‬در این خصوص مالحظات انتقادی به اردوغان و حزب‬ ‫عدالت و توسعه دارد؛ چنین عدم اجماعی بین احزاب سیاسی‬ ‫عمده و نخبگان حاکم و اپوزیسیون ترک م ی تواند چالش های‬ ‫عمده ای را پی ش روی موفقیت مذاکرات و پروسه صلح ما بین‬ ‫طرفین ایجاد کند‪.‬‬ ‫چالش های فراروی پروسه صلح و اینده مذاکرات‬ ‫چرا با تکثر میان اصولگرایان روبه رو هستیم؟‬ ‫مهدی فضائلی‪ /‬کارشناس مسائل سیاسی‬ ‫نـقدونظر‬ ‫هرچه به ‪ 24‬خرداد نزدیک م ی شویم فضای سیاسی‬ ‫کشور انتخابات ی تر م ی شود‪ ،‬اما این سوال نزد افکار عمومی‬ ‫مطرح اس��ت که چرا نامزده��ای اصولگرا ب��رای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری یازدهم متکثر هس��تند؟ یک علت تعدد‬ ‫نامزدها در جریان اصولگرا به لحاظ تکثر طی ف ها و سالیقی‬ ‫اس��ت که در این جریان وجود دارد و ای��ن اتفاق اصالتا چیز‬ ‫بدی نیست‪ .‬بخش دیگر ناشی از به نوعی احساس وظیفه‬ ‫یا احس��اس توانمندی اس��ت که برخی افراد پیدا کردند تا‬ ‫خود را عرضه کنند‪ ،‬ولی قطعا تع��داد نامزدهای اصولگرا تا‬ ‫رس��یدن به روز انتخابات حتما ریزش هایی خواهد داشت؛‬ ‫عده ای از طرف شورای نگهبان تایید صالحیت نم ی شوند‪،‬‬ ‫برخی نامزدها خود انصراف م ی دهند و برخی نیز ب راس��اس‬ ‫سازوکارهای پی ش بینی ش��ده در ائتالف ها از میدان رقابت‬ ‫کنار م ی روند‪ .‬بناب راین هرچه زمان جلو برود چهره نامزدهای‬ ‫اصل��ی جری��ان اصولگ��را در انتخابات ریاس��ت جمهوری‬ ‫بیشتر مشخص م ی شود‪ ،‬بر همین اساس احتمال انکه از‬ ‫میان نامزد ائتالف اکثریت و نامزد‬ ‫ائتالف ‪ 2+1‬ی��ک نفر ب رای ورود‬ ‫به عرصه رقابت با س��ایر گروه ها‬ ‫انتخاب ش��ود کم نیست‪ .‬در کل‬ ‫تکثر نام��زد در جری��ان اصولگرا‬ ‫امری اس��ت که اتف��اق افتاده و‬ ‫برای مدیری��ت و کاهش ان هم‬ ‫هنوز دیر نش��ده‪ ،‬چراکه م ی توان‬ ‫با س��ازوکارهای مناس��بی از این‬ ‫پراکندگی ک��ه االن وج��ود دارد‬ ‫پیش��گیری کرد تا س��رانجام با‬ ‫یک مجموعه خیلی محدودتری‬ ‫اصولگرایان وارد عرصه انتخابات‬ ‫شوند‪ ،‬اما با همه این تفاسیر بعید‬ ‫م ی دانم ماحصل تالش ها در این‬ ‫زمینه ان باشد که همه طی ف های‬ ‫اصولگرا روی یک نامزد واحد اجماع کنند؛ به احتمال قریب‬ ‫به یقی��ن از مجموع جریان اصولگرا بی��ش از یک نامزد به‬ ‫انتخاب��ات ورود م ی کند‪ ،‬اما این تعداد نام��زد در همین حد‬ ‫هم باقی نم ی ماند و قطعا خیلی کمتر خواهد شد‪ .‬شواهد‬ ‫و قرائن نش��ان م ی دهد جریان اصولگرایی جبهه پایداری‪،‬‬ ‫جبهه پیروان خط ام��ام و رهبری و ائت�لاف ‪ 2+1‬هر کدام‬ ‫شرایط خود را دارند و این طور نیست که نهایتا به یک نامزد‬ ‫برسند‪ .‬جبهه پایداری یک نامزد مس��تقل خواهد داشت و‬ ‫دو ائتالف «اکثریت اصولگرایان» و ‪ 2+1‬نیز جداگانه یک‬ ‫کاندیدا معرفی خواهند کرد‪.‬‬ ‫نظرسنجی یکی از سازوکارهایی است که ائتالف های‬ ‫اصولگرا سعی دارند به استناد ان به یک خروجی واحد برسند‬ ‫تا نامزدی که مورد اقبال بیشتر افکارعمومی و مردم است‬ ‫انتخاب شود‪ .‬در کنار نظرسنجی‪ ،‬مشورت با مجموعه هایی‬ ‫از نخبگان اصولگرا هم م ی تواند به عنوان یک نظر تکمیلی‬ ‫مورد توجه قرار گیرد ولی معیار اصلی همان نظرس��نجی‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫در مجموع تکثر نامزدهای اصولگرا اتفاقی بد و منفی‬ ‫هم نیست‪ ،‬حتی م ی توان گفت در یک حدی هم خوب است‬ ‫اما باید این وضع مدیریت شود تا رقابت بین اصولگرایان به‬ ‫ضرر این جریان تمام نش��ود‪ ،‬زی را ب راس��اس ارزیابی فضای‬ ‫سیاسی کشور معتقدم که انتخابات ریاست جمهوری یک‬ ‫رقابت پنج قطبی میان دو ضلع عمده در جریان اصولگرایی‪،‬‬ ‫یک ضلع جریان اصالح��ات (البت��ه اصالح طلبانی که در‬ ‫چارچوب نظام فعالیت م ی کنند)‪ ،‬یک ضل��ع نامزد جریان‬ ‫دول��ت و جریانات مس��تقل خواهد بود‪ .‬بر همین اس��اس‬ ‫پی ش بینی م ی کنم تع��داد نامزدهایی که عاقبت در میدان‬ ‫م ی مانند بین پنج تا ‪ 9‬نف��ر خواهند بود‪ ،‬ام��ا ب رای تعیین‬ ‫جدی ترین رقیب جری��ان اصولگرا باید منتظ��ر ماند تا دو‬ ‫جریان دولت و اصالحات نامزد خ��ود را معرفی کنند‪ .‬البته‬ ‫بعید اس��ت برخی رقبای جری��ان اصولگرا بتوانن��د نامزد‬ ‫حداکثری خود را به میدان بیاورند چون این افراد ش��رایطی‬ ‫دارند که به احتمال خیلی زیاد رد صالحیت م ی ش��وند‪ .‬اگر‬ ‫دو جریان دولت و اصالحات با نامزد میانی بیایند و شرایط‬ ‫رقاب��ت طبیعی باش��د‪ ،‬ان موقع مهم این اس��ت که از هر‬ ‫ائتالف اصولگرا چه کسی معرفی م ی شود‪ .‬در این ائتالف ها‬ ‫وزن افراد و جایگاه انها نزد افکار عمومی متفاوت است‪ .‬در‬ ‫مجموع فکر م ی کنم یک توازنی بی��ن همه اضالع وجود‬ ‫دارد‪ ،‬یعنی این طور نیس��ت که یازدهمین دوره انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری رقابتی خیلی‬ ‫دو قطبی باشد که نامزدی با یک‬ ‫فاصله رای خیلی زیاد از سایرین‬ ‫در مرحل��ه اول پی��روز ش��ود‪ .‬به‬ ‫نظر من چنین اتفاقی نم ی افتد‪،‬‬ ‫مگر اینکه شرایط خاصی پیش‬ ‫بیاید یعن��ی نزدی��ک انتخابات‬ ‫یک فضایی در جامع��ه رخ دهد‬ ‫که به مق��دار زی��اد تعیی ن کننده‬ ‫باشد‪ ،‬صرف نظر از انکه این فضا‬ ‫شکل م ی گیرد یا خیر یا اگر شکل‬ ‫گرفت ماهیت ان چه خواهد بود‪،‬‬ ‫بای��د یاداور ش��د که در ش��رایط‬ ‫طبیعی همه پنج ضلع رقابت از‬ ‫یک نزدیکی رای در قیاس با هم‬ ‫برخوردارند‪.‬‬ ‫البته شاید به صورت نسبی جریان اصولگرا با اقبال‬ ‫بیشتری از س��وی مردم رو به رو ش��ود‪ ،‬ولی اینطور نیست‬ ‫که فاصله جریان های سیاس��ی به دلیل شرایطی که االن‬ ‫نامزدهایشان دارند خیلی دور از هم باشد و ارا میان نامزدها‬ ‫نوسانات شدیدی را تجربه کند‪.‬‬ ‫یک س��وال دیگ��ر ش��اید ای��ن باش��د که اگ��ر در‬ ‫نظرس��نج ی ها حاصل جم��ع ارای اعضای ی��ک ائتالف‬ ‫اصولگرا مقداری معین ش��ود‪ ،‬ایا وقتی نام��زد نهایی این‬ ‫ائت�لاف وارد صحنه انتخابات ش��ود همان می��زان رای را‬ ‫م ی اورد؟ در جواب باید گفت حتما این اتفاق نم ی افتد و نامزد‬ ‫یادش��ده یک ریزش��ی رایی را در قیاس با رای کلی ائتالف‬ ‫برامده از ان ش��اهد خواهد بود‪ ،‬البته اینک��ه بگوییم هیچ‬ ‫تاثیری هم ندارد‪ ،‬پذیرفته نیست؛ اگر بقیه اعضای ائتالف‬ ‫به طور جدی از نامزد نهایی حمایت کنند بخشی از ارای انها‬ ‫به سبد رای ان فرد خواهد رفت‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫تعمیق ش��کاف کردی – ترکی در ترکیه و انباش��ت مطالبات‬ ‫چندگانه کردها و عدم احقاق تدریج��ی ان‪ ،‬مانعی جدی برای‬ ‫تحقق کوتاه مدت این اهداف را سبب گشته است؛ به طوری که‬ ‫هم اکنون نیز شکاف جدی بین انچه حزب کارگران کردستان و‬ ‫فعالین سیاسی‪ ،‬فرهنگی کرد مطالبه م ی کنند و انچه مقامات‬ ‫انکارا در این خصوص اظهار م ی دارند وج��ود دارد‪.‬خود همین‬ ‫مساله‪ ،‬گویای عدم توافق جدی طرفین درخصوص چگونگی‬ ‫و راه حل پایان دادن به این مساله است‪ .‬شکاف فوق و مذاکرات‬ ‫دولت با اوجاالن در زندان نیز م ی تواند به شکاف درمیان جناح های‬ ‫مختلف کرد ومخالفت هایی با نتایج مذاکرات وبه شکس��ت‬ ‫کشانیدن روند گفت وگوها وبازگشت به شرایط منازعه منجرشود؛‬ ‫از طرف دیگر‪ ،‬مناسبات وس��یع ‪ PKK‬با کشورهای منطقه و‬ ‫شرایط مناسب جهت قدرت گیری مجدد این حزب در اثر تحوالت‬ ‫منطقه ای‪ ،‬احتمال به شکست انجامیدن این تالش ها با دخالت‬ ‫لو فصل مس��المت امیز‬ ‫قدرت های منطقه ای ناخش��نود از ح ‬ ‫مس��اله کرد و تبعات ان در منطقه را خواهد داشت‪ .‬درخواست‬ ‫‪ PKK‬برای تضمین قانونی پارلمان ترکیه‪ ،‬جهت عقب نشینی‬ ‫از خاک ترکیه از سوی مقامات انکارا رد شد؛ همچنان که برخی‬ ‫کارشناسان مسائل ترکیه نیز اشاره کرده اند‪ ،‬مساله عقب نشینی‬ ‫بدون خشونت نیروهای‪ PKK‬از خاک ترکیه که ممکن است با‬ ‫زدوخوردهای طرفین همراه شود‪ ،‬از مهمترین چالش های پیش‬ ‫روی فرایند پیشرفت مذاکرات و پروسه صلح در کوتاه مدت است‪.‬‬ ‫عالوه بر این هی چ یک‪ ،‬نه حکومت و نه ناسیونالیس ت های کرد‬ ‫تجربه ای درخصوص مدیریت پروس��ه مذکرات ندارند و تعیین‬ ‫چارچوب زمانی کمتر از یک س��ال برای عقب نشینی نیروها و‬ ‫نوشتن یک قانون اساس��ی جدید نیز پیچیدگ ی ها را افزایش‬ ‫داده است؛ چراکه در همه نقاط مختلف جهان‪ ،‬چنین مسائلی‬ ‫در خالل چند س��ال و به تدریج حل و فصل ش��ده است وگرنه‬ ‫تضمینی برای صلح وجود نخواهد داشت و هر یک از طرفین‬ ‫در هر لحظه م ی تواند مسائل را به سمت تنش پیش ببرد‪)٧(.‬‬ ‫بنابراینبرخالفخوشبینی هایمعمول‪،‬چالش هایچندگانه ای‬ ‫فراروی روند صلح طرفین وجود دارد‪.‬همچنین شاهد عدم اعتماد‬ ‫و سوءظن شدید فعالین سیاس��ی و ناسیونالیست های کرد به‬ ‫دولت ترکیه بودیم‪ ،‬برهمین اس��اس بود که در خالل این چند‬ ‫هفته‪ ،‬انها در عین اس��تقبال از روند مذاکرات‪ ،‬از حزب کارگران‬ ‫کردستان خ واستند که نهایت احتیاط را در این مرحله به خرج دهد‪.‬‬ ‫در هر صورت با انجام مذاکرات اخیر و تمایل طرفین به صلح و‬ ‫همزیستی مسالمت امی ز‪ ،‬امکان مصالحه در بلند مدت بین انها‬ ‫وجود داشته و خ واهد داشت و تحوالت اخیر نقطه عطفی در پیوند‬ ‫با مساله کردها درترکیه کشور به شمار م ی اید وم ی تواند نوید‬ ‫دهنده بهبود وضعیت کردها در این کشور‪ ،‬برخالف گذشته‬ ‫باشد؛ هرگونه تحول مثبتی به س��ود کردها نیز‪ ،‬م ی تواند به‬ ‫پیشرفت فرایند دموکراتی زاس��یون در این کشور یاری رساند‬ ‫وعالوه بر تاثی رات منطقه ای‪،‬باعث نفوذ ترکیه در منطقه شود‬ ‫و از سیل انتقادات کش��ورهای اروپایی و محافل بی ن المللی‬ ‫غیردولتی و دولتی‪ ،‬درخصوص نقض حقوق اقلی ت ها و به ویژه‬ ‫کردها خواهد کاست‪g.‬‬ ‫منابع نزدمجله موجود است‪.‬‬ ‫نامزدها ریزش می کنند‬ ‫‪35‬‬ ‫سیاست‬ ‫گفت وگوباسیدمحمدغروی‬ ‫تحوالت انتخابات‬ ‫پشت پرده انصراف والیتی‬ ‫از انتخابات سال ‪84‬‬ ‫جزییات جلسه دکتر والیتی‬ ‫با ایت اهلل مجتبی تهرانی‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪36‬‬ ‫غروی به مثلث گفته است‪:‬‬ ‫جامعه مدرسین بنا ندارد برای‬ ‫انتخاباتریاست جمهوری‬ ‫کاندیدامعرفیکند‬ ‫‪1‬‬ ‫ن�ام علی اکب�ر والیت�ی‬ ‫با «دیپلماس�ی» دره�م امیخته‬ ‫اس�ت‪ .‬او حاال ‪ 32‬س�ال اس�ت‬ ‫که در ح�وزه سیاس�ت خارجی‬ ‫مشغول فعالیت است؛ ‪ 16‬سال‬ ‫تصدی دستگاه دیپلماسی و ‪16‬‬ ‫سالمشاورترهبرمعظمانقالب‬ ‫در ام�ور بین المل�ل او را ب�ه یک‬ ‫دیپلمات کارکش�ته تبدیل کرده‬ ‫اس�ت‪ .‬والیتی که در س�ال های‬ ‫اغازین پی�روزی انقلاب برای‬ ‫ریاست دولت به مجلس معرفی‬ ‫شد حاال عزم ریاست جمهوری‬ ‫کرده اس�ت‪ .‬او البته در ان روزها‬ ‫به دلیل مخالفت های س�ازمان‬ ‫مجاهدین انقالب نتوانس�ت بر‬ ‫کرس�ی نخس�ت وزیری تکیه‬ ‫بزند‪ ،‬اما حاال حمایت طیف های‬ ‫گوناگونی از جریانات سیاس�ی‬ ‫را پشت س�ر خود دارد و امیدوار‬ ‫اس�ت در اس�تانه ‪ 70‬س�الگی‬ ‫بتواند ریاست جمهوری اسالمی‬ ‫ایران را از ان خ�ود کند‪ .‬والیتی‬ ‫در گفت وگ�و ب�ا مثلث ب�ه بیان‬ ‫ناگفته هایی از زندگی شخصی‪،‬‬ ‫علت کناره گیری از انتخابات ‪84‬‬ ‫و ش�کل گیری ائتالف پیشرفت‬ ‫پرداختهاست؛البتهباهمانلحن‬ ‫دیپلماتیکوسنجیدههمیشگی‪.‬‬ ‫گفت وگوباحق شناس‬ ‫گفت وگوبامحسنکوهکن‬ ‫عضو ارشد جبهه پیروان به‬ ‫مثلثگفتهاست‪:‬فقطیکنفر‬ ‫از ائتالف پنجگانه در انتخابات‬ ‫ثبت نام خواهد کرد‬ ‫فکر م ی کنم بهتر باشد از شخص «دکت ر عل ی اکبر‬ ‫والیتی» ش�روع کنی�م؛ از دوران قب�ل از انقالب و‬ ‫ش رایط خانوادگی‪ ،‬تحصیلی و مذهب ی تان بگویید‪.‬‬ ‫چند برادر و خواهر هستید؟‬ ‫‪ l‬من ب��رادر ندارم و تنها پس��ر خانواده هس��تم؛ اما‬ ‫پنج خواهر داش��تم که دو نفر از انها مرحوم ش��دند‪ .‬خودم‬ ‫هم شش فرزند ‪ -‬چهار پس��ر و دو دختر ‪ -‬دارم که همگی‬ ‫ازدواج کرده اند‪.‬‬ ‫از فرزندان تان راضی هستید؟‬ ‫‪ l‬بله؛ همه اهل تدین و تحصیل هستند‪.‬‬ ‫انچ�ه از س�ال ‪ 1324‬تا ام�روز بر اق�ای والیتی‬ ‫گذش�ته‪ ،‬ایش�ان را راض�ی م ی کن�د؟ خودتان از‬ ‫سال های عمرتان راضی هستید؟‬ ‫‪( l‬مکث) ناراضی نیستم‪.‬‬ ‫انچه بسیار جلب توجه م ی کند این است که ما‬ ‫در سال های اخیر با یک دکتر والیتی جدید مواجه‬ ‫شده ایم که غیر از طبابت و سیاست خارجه‪ ،‬بر‬ ‫تاریخ اسلام‪ ،‬تاریخ ایران و برخی علوم قدیمه‬ ‫همچون نجوم تسلط دارد‪ .‬اما مساله ای که برای‬ ‫بسیاری افراد محل پرسش واقع شده‪ ،‬این است‬ ‫که باتوجه به مش�غله های مختلف‪ ،‬شما چطور‬ ‫فرصت م ی کنید در تمام این حوزه ها به فعالیت‬ ‫بپردازید؟ ش�ما ‪ 16‬س�ال وزیر خارجه بودید که‬ ‫شغلی بسیار پرکار است‪ .‬ایا مطالعاتتان را قبل‬ ‫از انقالب شروع کردید یا بعد از ان؟ ایا مطالعات‬ ‫ش�ما در این حوزه ها بعد از دوم خ�رداد‪ 76‬اغاز‬ ‫شده است؟‬ ‫‪ l‬من کالس سوم دبستان و ‪ 9‬س��اله بودم که در‬ ‫کنار درس خواندن‪ ،‬مت��ون ادبی و تاریخ��ی را هم مطالعه‬ ‫م ی کردم‪ .‬مرحوم پدرم با سواد و معلم قران بود که در قامت‬ ‫یک کارمند ساده دولت امرار معاش م ی کرد‪ .‬در عین حال‬ ‫بس��یار مذهبی بود؛ به طوری که تع��دادی از افرادی که در‬ ‫رستم اباد «قران خوان» ش��دند‪ ،‬تحت تعلیم پدر من بودند‪.‬‬ ‫ه ر گاه مرحوم شهید شاه ابادی نبودند یا به زندان م ی افتادند‪،‬‬ ‫پدرم را وا م ی داشتند که پی ش نماز باشند؛ در حالی که ایشان‬ ‫روحانی نبودند‪ .‬ایشان اهل مطالعه و خواندن متون تاریخی‬ ‫و مذهبی بودند‪ .‬مثال یادم هس��ت که در ان زمان در دوره‬ ‫سیاست‬ ‫استخدام رسمی دانشگاه تهران هستید؟‬ ‫‪ l‬قبال دانشگاه ته ران بودم؛ اما ب رای اینکه راحت تر‬ ‫بتوانیم به بیمارستان مسیح دانشوری رفت و امد کنیم‪ ،‬به‬ ‫دانشگاه شهید بهشتی منتقل ش��دم و اخیرا عنوان استاد‬ ‫ممتاز را کس��ب کردم‪ .‬دانشگاه شهید بهش��تی ‪ 1200‬نفر‬ ‫کادر اموزش��ی دارد که تعداد معدودی استاد ممتاز هستند‪.‬‬ ‫بعد از انقالب از دوم اذر ‪ 1358‬به عنوان معاون وزیر بهداری‬ ‫در دولت شورای انقالب ‪ -‬که بعد از دولت مهندس بازرگان‬ ‫روی کار امد ‪ -‬مشغول فعالیت شدم‪ ،‬در خرداد ‪ 59‬به عنوان‬ ‫نماینده مردم ته ران در مجلس ش��ورای اس�لامی انتخاب‬ ‫ش��دم و در مهر‪ 1360‬به عنوان اولین نخس ت وزیر از سوی‬ ‫ایت اهلل العظمی خامنه ای به مجلس معرفی ش��دم که به‬ ‫دلیل مخالفت س��ازمان مجاهدین انقالب اس�لامی رای‬ ‫نیاوردم؛ چراک��ه انها با اقای مهندس موس��وی هماهنگ‬ ‫بودند‪ .‬س��رانجام اقای موس��وی به مجلس معرفی ش��د و‬ ‫به نخس ت وزیری رس��ید که کابینه ایش��ان عمال با غلبه‬ ‫اعضای سازمان مجاهدین انقالب بود‪ 25 .‬اذر‪ 60‬به عنوان‬ ‫وزیر خارجه به مجلس معرفی ش��دم و توانستم رای اعتماد‬ ‫نمایندگان را کس��ب کنم‪ .‬تا ‪31‬مرداد ‪ 1376‬و تا زمان اقای‬ ‫خاتمی در چهار دول��ت وزیر خارجه بودم‪ .‬اق��ای خاتمی از‬ ‫من خواس��ت که به عنوان وزیر بهداری در کابینه ایش��ان‬ ‫باش��م اما بنده عذرخواهی کردم‪ .‬از ان زمان تاکنون مشاور‬ ‫رهبر معظم انقالب هستم‪ .‬درست در همان روزی که من از‬ ‫وزارت خارجه بیرون امدم‪ ،‬حکم مشاورت مقام معظم رهبری‬ ‫ب رای من صادر شد‪.‬‬ ‫دبستان کتاب هایی همچون گلستان سعدی‪ ،‬اسکندرنامه‬ ‫منوچه ر خان حکیم‪ ،‬کتاب جالل العیون مرحوم مجلسی‪،‬‬ ‫هزار و یک ش��ب‪ ،‬کلیله و دمنه و کتاب هایی از این دست‬ ‫را در خانه داش��تیم و من انها را م ی خواندم‪ .‬از این رو نیازی‬ ‫نب��ود در ادبیات در مدرس��ه چیزی یاد بگی��رم‪ ،‬بلکه معلم‬ ‫برگه های کس��انی را که امالیشان مش��کل داشت به من‬ ‫م ی داد تا تصحیح کنم‪ .‬مثال پدرم کتاب «حمله حیدری» را‬ ‫م ی خواند‪ .‬حمله حیدری متعدد است که یکی از معروف ترین‬ ‫انها متعلق به میرزا بمانعلی کرمانی است‪ .‬این کتاب‪ ،‬وصف‬ ‫جنگ های امی رالمومنین(ع) به س��بک ش��اهنامه و ش��عر‬ ‫فارسی است که جنب ه های اس��طوره ای هم به ان داده اند‪.‬‬ ‫من هم این کتاب را خوانده ام‪ .‬نکته ای بگویم که شاید ب رای‬ ‫جوان های امروز اموزنده باش��د؛ دبیرس��تانی که من در ان‬ ‫درس م ی خواندم تا منزل ما فاصله داشت و ب رای همین پدرم‬ ‫به من کرایه ماشین م ی داد تا با اتوبوس به مدرسه بروم‪ .‬اما‬ ‫من پیاده م ی رفتم و پول ها را جمع م ی کردم تا بتوانم کتاب‬ ‫بخرم‪ .‬یک کتابفروشی به نام «سعادت» در منیریه بود که‬ ‫وقتی پول های من جمع م ی ش��د ب رای خرید کتاب به انجا‬ ‫مراجعه م ی کردم‪ .‬عالقه من به کتاب از همان دوره ش��روع‬ ‫شد و همیشه این عالقه را داش��تم‪ .‬نسبت به تاریخ اسالم‪،‬‬ ‫ای ران و تشیع عالقه بیشتری دارم‪ .‬خود عالقه نکته اصلی‬ ‫است‪ .‬االن همین کتاب تاریخ ش��یعه به چاپ دهم رسیده‬ ‫است‪ .‬اخی را این کتاب را به حضرت اقا تقدیم کردم و ایشان‬ ‫راهنمای ی هایی ب رای تکمیل ان ارائه فرمودند؛ وی راست دوم‬ ‫این کتاب ‪ -‬که به زودی منتشر م ی ش��ود ‪ -‬حدودا دو ب رابر‬ ‫کتاب فعلی خواهد بود‪ .‬این کتاب ب ی نظیر اس��ت و کسی‬ ‫کتابی در این ش��کل و با این محت��وا ندارد‪ .‬البت��ه بزرگان‬ ‫ما ‪ -‬که امثال بنده ش��اگرد انها هم به حس��اب نم ی اییم‬ ‫ در حقانیت شیعه س��خن گفته اند؛ مثل مرحوم می ر حامد‬‫حس��ین در عبقات‪ ،‬مرحوم عالمه امینی در الغدیر‪ ،‬مرحوم‬ ‫س��لطان الواعظین شی رازی در ش��ب های پیشاور و عالمه‬ ‫ش��رف الدین در المراجعات‪ .‬اما این کتاب ب رای جوان های‬ ‫امروز ما ‪ -‬که تحت تبلیغات هس��تند ‪ -‬و معاندین گذشته‬ ‫و امروز شیعه بیانگر این موضوع اس��ت که شیعه بیش از‬ ‫هر مذهب دیگری در میان مذاهب اسالمی در شکل گیری‬ ‫فرهنگ و تمدن اسالم و ای ران نقش داشته است؛ این بسیار‬ ‫افتخارافرین است‪ .‬ش��ما در این کتاب با موسیق ی دان های‬ ‫شیعه هم اشنا م ی شوید‪ .‬شاید هر کس��ی این کار را نکند‪،‬‬ ‫اما من سعی کرده ام هر چهره برجسته شیع ه ای را ‪ -‬در هر‬ ‫زمینه و رشته ای که هنری داش��ته ‪ -‬در این کتاب معرفی‬ ‫کنم؛ در جغ رافیا‪ ،‬تاریخ‪ ،‬نجوم‪ ،‬ریاضی‪ ،‬پزشکی و رشته های‬ ‫دیگر‪ .‬مثال «حافظ عبدالقادر مراغی» ‪ -‬که حافظ کل قران‬ ‫بود ‪ -‬یکی از بزرگ ترین موسیقیدانان جهان است اما اسیر‬ ‫امیر تیمور شد‪ .‬م ی خواست او و اط رافیانش را به قتل برساند‬ ‫اما عبدالقادر مراغی با اس��تفاده از دس��تگاه های موسیقی‬ ‫ش��روع به قرائت قران کرد؛ به طوری که امیر تیمور تحت‬ ‫تاثیر قرار گرفت و س��بب نجات او ش��د‪ .‬عبدالقادر مراغی‬ ‫حتی در وص��ف امی رالمومنی��ن و ائمه اطهار(ع) هم ش��عر‬ ‫سروده است‪.‬‬ ‫یا جغراف ی دانی به نام احمد بن ماجد داریم که کشف‬ ‫دماغه امید نی��ک در جنوب افریقا ب��ا راهنمایی او صورت‬ ‫گرفت‪ ،‬اما به نام واسکودوگاما تمام ش��د‪ .‬او فردی شیعه و‬ ‫عرب بود که به همراه پدرش دریانوردی م ی کرد و در کشف‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬بنده چهارم تیرماه ‪ 1324‬ب رابر با چهاردهم رجب‬ ‫‪ 1364‬در رس��تم اباد ش��می ران متولد ش��دم‪ .‬مرحوم شهید‬ ‫شاه ابادی در مس��جد ما نماز م ی خواند و امروز هم مسجد‬ ‫رستم اباد به نام شهید شاه ابادی نامگذاری شده است‪ .‬حتی‬ ‫زمانی م ی خواس��تند نام محله را به نام ش��هید شاه ابادی‬ ‫تغییر دهند‪.‬‬ ‫رستم اباد محله ای تاریخی است و زمانی که شهرداری‬ ‫ته��ران م ی خواس��ت مح�لات را شناس��نامه دار کند‪ ،‬من‬ ‫تاریخچه این محله را ب رای شهرداری نوشتم‪ .‬یکی از بزرگان‬ ‫این محل‪ ،‬مرحوم حاج اخوند رستم ابادی است که از علمای ‬ ‫تراز اول زمان مش��روطه بود؛ هم تراز و ه��م عقیده مرحوم‬ ‫ش��یخ فضل اهلل نوری که در مسجد مدرس��ه مروی پشت‬ ‫سر ایش��ان نماز خوانده بود‪ .‬مرحوم حاج اخوند رستم ابادی‬ ‫مجتهد مسلم و از ش��اگردان شیخ مرتضی انصاری بود که‬ ‫یکی از معاریف علمای ش��یعه به ش��مار م ی رود‪ .‬خانواده‬ ‫مادری ما نسل اندر نسل از اهالی رستم اباد شمی ران بودند‪،‬‬ ‫اما پدرم در حومه حضرت عبدالعظیم به دنیا امده و از اهالی‬ ‫انجا بود‪ .‬خ��ود ما در محله رس��تم اباد به دنی��ا امدیم‪ .‬من‬ ‫در شش س��الگی به مدرس��ه «به رام» رفتم‪ ،‬اما مدتی بعد‬ ‫مدرس��ه ای دیگر به نام «افش��ار توس» در نزدیکی منزل‬ ‫ما ساخته شد‪.‬‬ ‫افشار توس‪ ،‬رئیس شهربانی دولت دکتر مصدق بود‬ ‫که به دس��ت مخالفان مصدق و همان کس��انی که بعدها‬ ‫کودتای ‪ 28‬مرداد را به پا کردند‪ ،‬کشته شد‪ .‬او را به غار تلو در‬ ‫نزدیکی لواسان بردند و دفن کردند که سرانجام جسد او پیدا‬ ‫شد‪ .‬بعد از کودتا‪ ،‬نام مدرس��ه را به مدرسه نادر افشار تغییر‬ ‫دادند‪ .‬در دوره نخست دبیرس��تان باز هم به مدرسه به رام‬ ‫رفتم‪ .‬ان زمان مثل حاال ‪ -‬که دوباره به قدیم بازگش��ته اند‬ ‫ دبیرستان دو دوره بود؛ س��یکل اول و دوم‪ .‬سیکل اول از‬‫اول دبیرس��تان تا سوم بود و در س��یکل دوم انتخاب رشته‬ ‫م ی کردند‪ .‬من ب رای سیکل دوم به مدرسه جم قلهک رفتم‬ ‫و رشته طبیعی ‪ -‬تجربی امروز ‪ -‬را انتخاب کردم‪ .‬در کنکور‬ ‫سراسری دانشگاه ها در س��ال ‪ 43‬رتبه چهل و نه را کسب‬ ‫کردم و به دانشکده پزشکی دانشگاه ته ران راه یافتم؛ البته‬ ‫ب رای رش��ته های مربوطه به هر دانش��گاهی م ی توانستم‬ ‫بروم‪ .‬بعد از هفت سال در س��ال ‪ 1350‬دوره طب عمومی‬ ‫تمام شد و من ب رای ادامه تحصیل‪ ،‬رشته تخصص اطفال‬ ‫را انتخاب کردم‪ .‬یک��ی از دالیلی که من تخصص اطفال را‬ ‫انتخاب کردم این بود که مرحوم دکت��ر قریب در راس این‬ ‫رشته بود و من م ی خواستم شاگرد ایشان باشم؛ از این رو سه‬ ‫سال دوره تخصصی را در خدمت ایشان بودیم‪ .‬پس از اتمام‬ ‫این دوره ب رای دوره فوق تخصص عفونی اطفال به دانشگاه‬ ‫جانز هاپکینز امریکا رفتم و از س��ال ‪ 53‬تا امروز عضو کادر‬ ‫اموزشی دانشگاه هستم‪.‬‬ ‫حق شناسمی گوید‪ :‬‬ ‫اصالح طلبان حمایت از‬ ‫ناطق نوریرا به پشتیبانی‬ ‫از چهره های ناشناس‬ ‫اصالح طلبترجیحمی دهند‬ ‫‪37‬‬ ‫راه های دریایی جنوب اقیانوس هند نقش اساس��ی داشته‬ ‫اس��ت‪ .‬احمد بن ماجد اش��عاری در وصف امی رالمومنین(ع)‬ ‫به زبان عربی سروده که ما انها را در کتاب شیعه اورده ایم‪.‬‬ ‫تعداد کتاب هایی که بنده تاکنون تالیف کرده ام بیش‬ ‫از ‪ 140‬کتاب اس��ت؛ «مقدمه نهضت مشروطیت» دومین‬ ‫کتابی بود که از بنده منتشر شده بود که چندین نوبت تجدید‬ ‫چاپ شد‪ .‬اما در سال های اخیر به دلیل فراغت بیشتری که‬ ‫داشتم‪ ،‬فرصت بیشتری ب رای پرداختن به این کارها یافتم‪.‬‬ ‫یک روز دکتر والیتی چگونه م ی گذرد؟‬ ‫‪ l‬بنده معموال کم م ی خوابم‪.‬‬ ‫مثال چند ساعت؟‬ ‫‪ l‬در ایام ی که کار بیشتری دارم حدود پنج ساعت‪.‬‬ ‫اگر ‪ 16‬س��اعت کار کنم‪ ،‬معمولی اس��ت؛ یعنی من از بعد‬ ‫دیپلم تا به حال‪ ،‬حداقل به اندازه دو یا س��ه نفر کار کرده ام‪.‬‬ ‫دانشجو که بودم‪ ،‬در دبیرستان ها هم معلم بودم و فیزیک‬ ‫و شیمی درس م ی دادم تا بتوانم بخشی از هزینه تحصیلم‬ ‫را تامین کنم‪.‬‬ ‫کدام دبیرستان؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬مدرس��ه جهان ارا در قله��ک بود که ب��ه نظرم‬ ‫هنوز هم با همان ن��ام دایر اس��ت‪ .‬م ی خواهم عرض کنم‬ ‫که طبیعت اینجانب این طور نیس��ت ک��ه در جایی ثابت‬ ‫بنشینم و وقت را به بطالت بگذرانم‪ .‬اگر کیف من را باز کنید‬ ‫م ی بینید که پرینت کتاب های در دست تالیف را درون ان‬ ‫گذاشته ام و در ماشین یا هر جای دیگری که فرصتی پیش‬ ‫بیاید انها را تصحیح م ی کنم‪ .‬در ایام عید هم چند روزی به‬ ‫شی راز رفتم‪ .‬کتابی با عنوان «تاریخ معاصر ای ران» دارم که‬ ‫در سال سوم دبیرس��تان تدریس م ی شود؛ در بخشی از این‬ ‫سفر مشغول نوش��تن تکمله ای با موضوع بیداری اسالمی‬ ‫ب رای این کتاب بودم ت��ا به چاپ جدید ان اضافه ش��ود‪ .‬از‬ ‫ابتدای انقالب تاکنون کش��مکش فراوانی بر س��ر نوشتن‬ ‫تاریخ معاصر وجود داش��ت تا اینکه باالخ��ره اقای مظفر‪،‬‬ ‫بنده و یک گروه مشخص را ب رای این کتاب انتخاب کردند‪.‬‬ ‫بخش دیگری از فعالی ت ه��ای روزمره من همین حضور در‬ ‫بیمارستان است و بخش مهمی از ساعات کاری را در دفتر‬ ‫مشاورت مقام معظم رهبری سپری م ی کنم‪ .‬در عین حال‬ ‫در جلسات مجمع تشخیص مصلحت‪ ،‬فرهنگستان علوم‬ ‫پزشکی‪ ،‬شورای عالی انقالب فرهنگی و دبیرخانه شورای‬ ‫عالی امنیت ملی هم ش��رکت م ی کنم‪ .‬من هیچ گاه وقت‬ ‫خالی نداشته ام و همیشه مشغول کاری بوده ام‪ .‬در حقیقت‬ ‫شب ها زیاد نم ی خوابم (خنده)؛ وقتی به بستر خواب م ی روم‬ ‫به دلیل خستگی شاید در کمتر از یک دقیقه خوابم م ی برد‪.‬‬ ‫هیچ وقت ب رای خوابیدن تالش نم ی کنم‪( .‬خنده)‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫ب�ه دوره ای ک�ه از س�وی رئی س جمه�ور وق�ت‬ ‫ب ه عنوان نخس ت وزیر به مجلس معرفی شدید‬ ‫اشاره کردید‪.‬‬ ‫‪ l‬دو دوره ب��ود؛ یک ب��ار در س��ال ‪ 60‬به مجلس‬ ‫معرفی ش��دم و در س��ال ‪ 64‬هم نظر مق��ام معظم رهبری‬ ‫این ب��ود که بن��ده دوباره به عن��وان نخس��ت وزیر معرفی‬ ‫ش��وم؛ ام��ا برخ��ی ب��ه حض��رت ام��ام(ره) گفت��ه بودند‬ ‫ک��ه اگ��ر نخس��ت وزیر تغیی��ر کن��د‪ ،‬ممک��ن اس��ت‬ ‫در جن��گ دچ��ار مش��کل ش��ویم‪ .‬ام��ام ه��م فرمودن��د‬ ‫نخس��ت وزیر عوض نش��ود‪ .‬در همان زمان ‪ -‬سال ‪- 64‬‬ ‫مقام معظم رهبری در مقام ریاست جمهوری به من فرمودند‬ ‫که م ی خواهم تو را به عنوان نخس ت وزیر به مجلس معرفی‬ ‫کنم؛ بنده هم گفتم هر چه شما بفرمایید مطاع است‪ .‬اما در‬ ‫نهایت مصلحت امام(ره) این بود که نخس ت وزیر به خاطر‬ ‫جنگ عوض نشود‪.‬‬ ‫دلخور نشدید؟‬ ‫‪ l‬نه! ش��ما اگر سیر زندگی سیاس��ی من را ببینید‬ ‫مشاهده م ی کنید که در موارد مختلفی سمت های گوناگونی‬ ‫پیش امد ک��ه اگر امر دایر ب��ود که بپذیرم ی��ا نپذیرم‪ ،‬اگر‬ ‫‪38‬‬ ‫تکلیف نبود اش��تیاق چندانی نش��ان نم��ی دادم‪ .‬حتی در‬ ‫نخس��تین دوره ای که به عنوان نخس��ت وزیر به مجلس‬ ‫معرفی ش��دم‪ ،‬به تعبیر ام��روز با هیچ ش��خص و گروهی‬ ‫«البی» نکردم‪ .‬من یک نماینده بودم که روی صندل ی های‬ ‫مجلس نشسته بودم و موافق و مخالف صحبت م ی کردند‪.‬‬ ‫من م ی دیدم که اعضای س��ازمان مجاهدین انقالب ‪ -‬که‬ ‫هنوز ب��ه دو طیف راس��ت و چپ تقس��یم نش��ده بودند ‪-‬‬ ‫همگی با من مخالف��ت م ی کردند‪ .‬من «دم» هیچ گروهی‬ ‫را ندیده بودم‪ .‬شاید اگر به تعبیر امروزی ها شروع به «البی»‬ ‫م ی کردم و وعده وزارت به اشخاص و گروه ها م ی دادم شاید‬ ‫اوضاع به گونه دیگری رقم م ی خورد؛ اما این کار را نکردم‪.‬‬ ‫ش�اید اگ�ر ی�ک «محمدرض�ا باهنر» داش�تید‪،‬‬ ‫نخست وزیر م ی شدید‪.‬‬ ‫‪ l‬حاال وارد مصادیق نشویم‪ .‬در کابینه ای که اقای‬ ‫موسوی تش��کیل داد‪ ،‬اعضای س��ازمان مجاهدین انقالب‬ ‫«تعزیه گردان کابینه» بودند‪.‬‬ ‫اعتماد رهبری به شما از کجا به وجود امد؟‬ ‫‪ l‬قبل از انقالب ی��ک طرفه بود؛ بنده به ایش��ان‬ ‫ارادت داشتم‪ ،‬اما ایشان من را نم ی شناختند‪ .‬البته رابطه ای‬ ‫باواسطه وجود داشت‪ .‬ما در رس��تم اباد دوستی به نام اقای‬ ‫طباطبایی داش��تیم که طلبه بود‪ .‬ایش��ان در همان زمان‬ ‫طلبگی از مریدان مق��ام معظم رهبری ب��ود و گاهی بنده‬ ‫م ی دیدم که ایش��ان به منزل اقای طباطبایی در رستم اباد‬ ‫رفت و امد م ی کنند‪ .‬اما اش��نایی متقابل م��ا بعد از انقالب‬ ‫ایجاد شد؛ معرف بنده نس��بت به علما و روحانیون فعال در‬ ‫انقالب مرحوم شهید شاه ابادی‪ ،‬مرحوم ایت اهلل ملکی‪ ،‬اقای‬ ‫امام جمارانی‪ ،‬اقای کروبی و دیگر چهره های بارز روحانیت‬ ‫شمی ران بودند‪ .‬یادم م ی اید که در مجلس سوم اقای کروبی‬ ‫رئیس مجلس بودند و من ب رای چندمی ن بار به عنوان وزیر‬ ‫خارجه به مجلس معرفی شدم؛ ایشان در دفاع از من گفت‬ ‫که والیتی دانش��جو بود و وجوهاتش را به من م ی داد‪ .‬من‬ ‫مقلد امام بودم؛ ب ر اساس فتوای ایش��ان اگر پولی در پایان‬ ‫س��ال م ی ماند محاس��به م ی کردم و از طریق اقای کروبی‬ ‫وجوهاتم را به امام م ی دادم‪ .‬ارتباط ما با روحانیت ش��می ران‬ ‫این طور بود و از این طریق به جامعه روحانیت متصل بودیم‪.‬‬ ‫این را هم اضاف��ه کنم که در تمام دوره های��ی که من وزیر‬ ‫خارجه بودم با تاکید رهبری زمان بود؛ یعنی زمانی که کابینه‬ ‫معرفی م ی ش��د حضرت امام(ره) از طریق حاج احمد اقا به‬ ‫مجلس سفارش م ی کردند که فالنی باید وزیر خارجه بماند‪.‬‬ ‫در دوره مقام معظم رهبری هم همین طور بود؛ ایش��ان به‬ ‫رئیس مجلس پیغام م ی دادند که فالن��ی باید وزیر خارجه‬ ‫بماند‪ .‬یک بار من خدمت حضرت امام عرض کردم که اگر‬ ‫اجازه دهید فرد دیگری ب رای وزارت خارجه معرفی و انتخاب‬ ‫شود؛ ایش��ان فرمودند که اگر تو عوض بشوی مردم جهان‬ ‫فکر م ی کنند که سیاس��ت خارجی ما عوض شده است‪ .‬در‬ ‫دوره ه��ای بعد و در ماج��رای ریاس��ت جمهوری و مجلس‬ ‫هم ‪ -‬اگر بخواهم اغ راق نکنم ‪ -‬باید بگویم حریص مقام و‬ ‫موقعیتی نبودم‪ .‬این روش همیشگی من در سمت هایی که‬ ‫داشته ام یا سمت های پیشنهادی بوده است‪.‬‬ ‫مه م ترین س�مت رس�می ش�ما در حال حاضر‬ ‫مش�اورت امور بی ن المل�ل رهبر معظ�م انقالب‬ ‫اس�ت و گاهی اظهارنظرها یا نوش�ته های شما‬ ‫از مس�ئوالن اجرای�ی سیاس�ت خارج�ی ه�م‬ ‫تاثیرگذارتر اس�ت‪ .‬اساس�ا نحوه مشورت دهی‬ ‫شما به رهبر معظم انقالب چگونه است؟‬ ‫‪ l‬اگر در خصوص سیاس��ت خارجی مساله ای به‬ ‫عقل بنده برسد‪ ،‬م ی نویس��م و خدمت مقام معظم رهبری‬ ‫تقدیم م ی کنم‪.‬‬ ‫جلسه حضوری ندارید؟‬ ‫‪ l‬اگر ایشان صالح بدانند‪ ،‬دستور م ی دهند و به طور‬ ‫حضوری خدمتشان م ی رسیم‪.‬‬ ‫یکی از مس�ائلی که درباره زندگی سیاسی شما‬ ‫وجود دارد‪ ،‬رابطه ش�ما با اقای هاش�می اس�ت‪.‬‬ ‫تصویر ام�روز ش�ما از رابط�ه با اقای هاش�می‬ ‫چگونه است؟‬ ‫‪ l‬اق��ای هاش��می ف��ردی هس��تند ک��ه ب��رای‬ ‫انقالب زحمات بس��یاری کش��یده اند‪ ،‬در نظ��ام جمهوری‬ ‫اسالمی سمت های مختلفی داشته اند‪ ،‬س��ابقه دوستی و‬ ‫نزدیکی با رهب��ر معظم انقالب را دارن��د و امروز هم رئیس‬ ‫مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند‪ .‬ب رای بنده‪ ،‬ایشان‬ ‫به عنوان فردی که ب رای انقالب زحمات فراوانی کشیده اند‬ ‫کامال قابل احترام هس��تند و باید حرمت ایشان حفظ شود‪.‬‬ ‫این مساله کامال روشن اس��ت و همه ان را م ی دانند‪ .‬یکی‬ ‫از نکاتی که برخی نقطه ضعف م��ن م ی دانند ‪ -‬و البته من‬ ‫خودم معتقدم که نقطه قوت است ‪ -‬این است که م ی گویند‬ ‫فالنی «اقا اجازه» است؛ اقا یعنی مقام معظم رهبری‪ ،‬چه‬ ‫در سمت ریاست جمهوری و چه در سمت رهبری‪ .‬یعنی اگر‬ ‫من م ی خواستم کاری مهم در سیاست خارجی انجام دهم و‬ ‫ب رای تصمیم گیری های اساسی با ایشان مشورت م ی کردم‪،‬‬ ‫دالیلم را م ی گفتم و در نهایت ب راس��اس نظر ایشان عمل‬ ‫م ی کردم‪ .‬البته شاید در ش��رایط فعلی و بعد از اتفاقاتی که‬ ‫افتاده‪ ،‬این عده رویشان نش��ود بگویند‪ .‬کسانی که سرخود‬ ‫در س��مت های پایی ن تر کار م ی کنند و توجهی به سلسله‬ ‫مراتب سیاسی و اعتقادی نظام ندارند‪ ،‬در گذشته بیشتر از‬ ‫این حرف ها م ی زدند و ادعا داشتند؛ اما حاال که نتیجه و اثار‬ ‫س��وء ب ی توجهی به نظ رات رهبری خود را نشان داده‪ ،‬کمتر‬ ‫از این حرف ها م ی زنند‪ .‬مثال در انتخاب��ات ‪ 84‬که قرار بود‬ ‫ب رای ریاست جمهوری بیایم‪ ،‬برخی به من انتقاد م ی کردند‬ ‫که اش��کال فالنی این اس��ت که در زمان وزارت خارجه هر‬ ‫کاری م ی خواست انجام بدهد با رهبری هماهنگ م ی کرد‬ ‫و اگر هم رئی س جمهور بشود همان کار را انجام خواهد داد؛‬ ‫در حالی که ما ی��ک رئی س جمهور مس��تقل م ی خواهیم‪.‬‬ ‫ای��ن را برخ��ی از معاریفی ک��ه همه خی��ال م ی کنند جزو‬ ‫انقالب هستند ‪ -‬و البته هستند اما کج سلیقگ ی هایی هم‬ ‫دارند ‪ -‬م ی گفتند‪ .‬بنده اعتقادم این است؛ اصال صرف نظر‬ ‫از اعتقاد دینی‪ ،‬مصلحت سیاسی کش��ور در این است که‬ ‫یک نفر «حرف اخر» را بزند و س��خنش «فصل الخطاب»‬ ‫باش��د‪ .‬حتی در کش��ورهایی هم که اعتقاد دین��ی ندارند و‬ ‫دموکراسی ش��رط مردم س��االری دینی را ندارد‪ ،‬همین طور‬ ‫است؛ در نظام های پارلمانی «نخس ت وزیر» و در نظام های‬ ‫ریاس��تی «رئی س جمهور» اختی��ارات قابل توجهی دارند و‬ ‫حرف اخر را م ی زنند‪ .‬مث�لا در امریکا هر جا اختالفی میان‬ ‫ریاست جمهوری و مجلس باشد‪ ،‬رئی س جمهور حق وتو دارد‬ ‫و حرف او هم نوعی فصل الخطاب است‪ .‬تصمیم نهایی را‬ ‫رئی س جمه��ور م ی گیرد‪ ،‬فرمان جنگ و صل��ح را م ی دهد‪،‬‬ ‫بودجه را تقدیم کنگره م ی کند‪ ،‬اگر تصویب نشود تصمیم‬ ‫کنگره را وتو م ی کند و م ی گوید همان که من گفتم‪ .‬قانون‬ ‫اساسی امریکا این اختیار را به رئی س جمهور این کشور داده‬ ‫که در روز حادثه سخنش به تمام مناقشات خاتمه دهد‪ .‬اگر‬ ‫اینگونه نباشد‪ ،‬نم ی توان کشور را اداره کرد؛ وجود چند راس‬ ‫در مملکت ممکن نیس��ت‪ .‬در کشور ما ‪ -‬غیر از مصلحت‬ ‫سیاس��ی ‪ -‬اعتقاد دین ی مان هم همین است‪ .‬اگر این طور‬ ‫باشد‪ ،‬تمام موضوعات تحت الشعاع این مساله قرار م ی گیرد‪.‬‬ ‫پس موضع سیاسی روشن است‪ ،‬احترام گذاشتن به کسی‬ ‫که س��وابق فراوانی در انقالب دارد ضروری است و احترام‬ ‫اقای هاشم ی رفسنجانی و هر کس دیگری که به انقالب و‬ ‫نظام خدمت کرده است‪ ،‬باید محفوظ باشد؛ ولو اینکه ممکن‬ ‫است نظ رات سیاسی برخی افراد با خط مشی اساسی نظام‬ ‫تفاوت هایی داشته باشد‪ .‬مهم ترین شرط این است که خط‬ ‫قرمزها را رعایت کنند‪.‬‬ ‫در مورد انتخابات اینده با اقای هاشمی مشورت‬ ‫کرده اید؟‬ ‫‪ l‬نه؛ این انتخابات ب ر اساس ائتالفی که اطالع دارید‬ ‫شکل گرفته است‪.‬‬ ‫ی�ک س�وال خیل�ی مه�م درب�اره ش�ما؛ علت‬ ‫انصراف ت�ان در انتخاب�ات س�ال‪ 84‬ب�ه نف�ع‬ ‫اقای هاشمی است‪ .‬علت انصراف شما از نامزدی‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری نهم چه بود؟‬ ‫گویا در این دوره بسیار جدی تر از انتخابات ‪84‬‬ ‫هستید‪...‬‬ ‫‪ l‬بله؛ علتش این است که از یک سو بنده احساس‬ ‫کردم تشتتی در میان اصولگرایان وجود دارد و دیگر اینکه‬ ‫میدان این��ده‪ ،‬فقط می��دان اصولگرایان نیس��ت‪ .‬همه به‬ ‫میدان م ی ایند؛ چ��ه اصولگرایان س��ابق و چه به اصطالح‬ ‫اصالح طلب��ان‪ .‬اگر معتقدیم که رش��ته کار باید در دس��ت‬ ‫اصولگرایان باش��د‪ ،‬اولین ش��رط این اس��ت ک��ه از تفرق‬ ‫جلوگیری کنیم‪ .‬ممکن اس��ت این س��وال پیش بیاید که‬ ‫منظور از اصولگرایان چه کس��انی هس��تند؟ من معتقدم‬ ‫که اصولگرایی ی��ک مارک اختصاصی نیس��ت که افراد و‬ ‫گروه هایی ان را روی خودش��ان بچس��بانند‪ ،‬قلع ه ای ب رای‬ ‫خودشان بس��ازند و دیگران را در ان راه ندهند‪ .‬اصولگرایی‬ ‫یعنی کس��انی که به مبانی این نظام معتقدند و در همین‬ ‫یک کلمه خالصه م ی ش��ود‪ .‬ممکن اس��ت بپرسند مبانی‬ ‫نظام چیست؟ اعتقاد به اس�لام‪ ،‬اعتقاد به استقالل‪ ،‬هویت‬ ‫اسالمی و ملی‪ ،‬اعتقاد به جمهوری اسالمی‪ ،‬اعتقاد به قانون‬ ‫اساس��ی و از همه مهم تر تمرکز بر اعتق��اد به والیت فقیه‪.‬‬ ‫اگر کسی در قول این گونه باش��د و در عمل هم نشان داده‬ ‫باش��د که به این اصول و مبانی پایبند است اصولگراست‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬بنده در س��ال ‪ 83‬ب رای اولین بار خدمت مرحوم‬ ‫ایت اهلل حاج اقا مجتب ی ته رانی رسیدم‪ .‬البته عل ی اصغر پسر‬ ‫کوچکم بارها خدمت ایشان رس��یده بود اما من ب رای اولین‬ ‫بار بود که به محضر ایشان شرفیاب م ی شدم‪ .‬من به منزل‬ ‫اقا مجتب ی ته رانی در پارک امی ن الدوله رفتم و ایشان وقت‬ ‫موسعی را به ما اختصاص دادند‪ .‬این محله به نام امی ن الدوله‬ ‫صدراعظم ناصرالدین شاه و جد دکتر علی امینی نامگذاری‬ ‫ش��ده و چون منزل انها باغی داش��ت‪ ،‬به پارک امی ن الدوله‬ ‫مشهور شد‪ .‬مس��جد فخرالدوله عروس امی ن الدوله و دختر‬ ‫مظف رالدین ش��اه هم در همان محله دروازه شمی ران است‪.‬‬ ‫همچنین پ��ارک اتابک ‪ -‬که هم اکنون س��فارت روس��یه‬ ‫اس��ت ‪ -‬یا پارک ظل الس��لطان ‪ -‬که محل وزارت معارف‬ ‫در خیابان اکباتان بود ‪ -‬از باغ های بزرگ متعلق به رجال و‬ ‫موسوم به پارک بود‪ .‬این هم مقداری از تاریخ معاصر! (خنده)‬ ‫حاج اقا مجتبی ته رانی در این جلسه به من گفتند که بر تو‬ ‫واجب است ب رای انتخابات ریاست جمهوری بیایی‪ .‬م ی دانید‬ ‫که ایشان یک مجتهد بود و دستورشان جنبه حکم شرعی‬ ‫داشت و فرمودند که در تو «متعین» است؛ یعنی تو در این‬ ‫رابطه منحصر به فرد هستی و ب رای تو واجب عینی است‪.‬‬ ‫واجب کفایی نیس��ت که اگر فرد دیگری اقدام به انجام ان‬ ‫کار کرد مسئولیتش از بقیه ساقط شود‪ .‬بعد گفتند که اگر‬ ‫تو این کار را قب��ول نکنی‪ ،‬من در روز قیام��ت جلوی تو را‬ ‫م ی گیرم‪ .‬در اخر هم که م ی خواستیم از منزل ایشان خارج‬ ‫شویم‪ ،‬گفتند که خدایا تو شاهد باش که من به این فرد گفتم‬ ‫و ابالغ کردم؛ (اللهم اش��هد انی قد بلغت)‪ .‬باالخره ایشان از‬ ‫اخبار ‪ -‬به خص��وص اخبار متدینین ته��ران ‪ -‬مطلع بود و‬ ‫مرجع جوانان ته ران بود‪ .‬در غیاب ایش��ان ما خال بزرگی را‬ ‫احساس م ی کنیم؛ از مراجع بزرگ ساکن ته ران که طرفدار‬ ‫انقالب و رهبری بودند‪ .‬اقا مجتبی ته رانی گفتند که من از‬ ‫امام شنیدم که والیتی انسان متدینی است و شهادت امام‬ ‫ب رای من کافی است‪ .‬اما یک شرط دارد و ان این است که اگر‬ ‫اقای هاشمی بیاید تو نیایی‪ .‬این هم نوعی تکلیف کردن‬ ‫از سوی ایشان بود‪ .‬ایش��ان هم صریح صحبت م ی کردند‪.‬‬ ‫یکی از ترجیع بندهای ایت اهلل حاج اق��ا مجتب ی ته رانی در‬ ‫سخنان شان این بود که خیال نکنید به خاطر شما م ی گویم‪،‬‬ ‫به خاطر اسالم م ی گویم‪ .‬با همین صراحت با مخاطب شان‬ ‫صحبت م ی کردند؛ مخاطبی که تا این حد مورد اعتقاد ایشان‬ ‫بود‪ .‬اقا مجتبی ته رانی گفتند که اقای هاشمی روحانی است‬ ‫و مصلحت نیست که در این انتخابات یک روحانی شکست‬ ‫بخورد؛ این به صالح نیس��ت‪ .‬ما هم بر همان اساس عمل‬ ‫کردیم و گفتم که اگر جناب اقای هاشمی بیاید من نم ی ایم‪.‬‬ ‫از طرف دیگر اقای هاشمی به حاج اقا مجتبی گفته بودند‬ ‫که اگر از می��ان اصولگرایان فقط یک نف��ر بیاید و ان هم‬ ‫والیتی باشد من نم ی ایم؛ اما اگر فردی جز والیتی انتخاب‬ ‫شود یا یک نفر دیگر به همراه والیتی بیاید من م ی ایم‪ .‬این‬ ‫شرط اقای هاش��می بود که حاج اقا مجتبی ان را در جلسه‬ ‫بعد ب رای من تعریف کردند‪ .‬حاج اقا مجتبی ته رانی به من‬ ‫فرمودند که من به منزل اقای هاشمی رفتم و با هم درباره‬ ‫این مساله مفصل صحبت کردیم‪ .‬حاج اقا مجتبی گفتند که‬ ‫اقای هاشمی قبل از اینکه اعالمیه حضورش را منتشر کند‬ ‫پیکی فرستاد و از من سوال کرد که نتیجه اقدامات شما به‬ ‫کجا رسید؟ چون قرار بر این بود که حاج اقا مجتبی ته رانی‬ ‫با بقیه کاندیداهای اصولگرا صحبت کنند که انها نیایند و‬ ‫فقط والیتی به عنوان تنها گزینه اصولگرایان به میدان بیاید‬ ‫تا اقای هاش��می وارد انتخابات نشود‪ .‬خود حاج اقا مجتبی‬ ‫ب رای من نقل کردند که موفق ش��دند همگی کاندیداهای‬ ‫اصولگرا را قان��ع کنند که نیایند؛ جز یک نف��ر که البته نام‬ ‫ان یک نفر را به من نگفتند‪ .‬بناب راین پاسخ حاج اقا مجتبی‬ ‫ته رانی به فرستاده اقای هاشمی منفی بود؛ از همین رو اقای‬ ‫هاشمی اعالم حضور کرد و من هم ب راساس قولی که داده‬ ‫بودم از نامزدی انصراف دادم‪ .‬یعنی به عهدی که در محضر‬ ‫حاج اقا مجتبی ته رانی بسته بودیم‪ ،‬عمل کردم‪.‬‬ ‫برخی ادعا م ی کنند که ما اصولگرا هس��تیم اما پای عمل‬ ‫که م ی رسد به شکل دیگری عمل م ی کنند‪ .‬اما عده ای هم‬ ‫تمایل ندارند برچسب اصولگرایی روی انها بخورد‪ ،‬اما عمال‬ ‫ب ر اساس همین مبانی عمل م ی کنند‪ .‬عده ای م ی گویند که‬ ‫ما سیاسی نیستیم اما بدانید همین کسانی که این حرف‬ ‫را م ی زنند سیاس ی تر از دیگران هستند‪ .‬سیاس ی بودن یک‬ ‫نقطه منفی نیست‪ .‬اصال سیاست یعنی تدبیر امور؛ در خانه‪،‬‬ ‫شهر یا کشور‪ .‬ممکن است کسی شهروند این کشور باشد‬ ‫اما بگوید من حاضر نیستم به سهم خودم در اداره این کشور‬ ‫سهم ی داشته باشم؟ معنی این تفکر این است که دیگران‬ ‫ب رای ش��ما تصمیم بگیرند‪ .‬کس��انی ک��ه م ی گویند «من‬ ‫سیاسی نیستم» به معنای عمیق این حرف فکر نکرده اند‪.‬‬ ‫یزنند! چرا‬ ‫م ی گویند من سیاسی نیستم اما حرف سیاسی م ‬ ‫برخی این شعار را م ی دهند؟ چون از زمان مشروطه تا امروز‬ ‫افرادی که عضو گروه های مارک دار سیاسی بوده اند حرفی‬ ‫زده اند اما طور دیگری عمل کرده ان��د‪ .‬برخی از انها احزاب‬ ‫خلق الساعه ای را تشکیل داده اند که مدتی بعد منحل شده‬ ‫اس��ت‪ .‬برخی ‪ -‬مثل حزب توده – م ی خواستند وابستگی‬ ‫حزبی را جایگزین وابستگی اعتقادی کنند؛ طبیعی است که‬ ‫کسی نم ی خواهد به این معنا سیاسی باشد‪ .‬اما مگر ممکن‬ ‫است اسالم بدون سیاست باشد؟ پیامبر(ص) سیاست داشت‬ ‫و حاکم مدینه بود‪ .‬امی رالمومنین(ع) هم بر جامعه اسالمی‬ ‫حکومت کرد‪ .‬اساس این حکومت بر همین اصل است که‬ ‫در سیاست دخالت کند‪ .‬ما معتقدیم که سیاست بخشی از‬ ‫دین ماست‪.‬‬ ‫مگر اصالح طلبی واژه بدی است؟ اصالح امور بسیار‬ ‫خوب است؛ اما عده ای این را تابلو کردند‪ ،‬هر کاری خواستند‬ ‫نکات‬ ‫ایت اهلل مجتبی تهرانی در انتخابات ‪ 84‬به من گفتند که شرایط‬ ‫ریاست جمهوری در تو متعین است و نامزد شدن واجب عینی است برای‬ ‫شما‪ ،‬ولی گفتند که اگر اقای هاشمی نامزد شدند‪ ،‬کناره گیری کن چون‬ ‫صالح نیست یک روحانی شکست بخورد‬ ‫در زمان رای گیری برای نخست وزیری من می دیدم که اعضای‬ ‫سازمان مجاهدین انقالب اسالمی با من مخالفت می کردند اما دم هیچ‬ ‫گروهی را ندیدم‪ ،‬شاید اگر البی می کردم و وعده وزارت می دادم اوضاع‬ ‫طور دیگری می شد‬ ‫یک بار به امام گفتم اگر اجازه بدهید از وزارت خارجه بروم اما امام‬ ‫گفتند اگر بروی فکر می کنند سیاست خارجی ما عوض شده است‬ ‫قانع شدن اقایان قالیباف و حداد عادل برای پیوستن به ائتالف تقریبا‬ ‫یک ربع طول کشید‬ ‫امکان دارد به عنوان یک تاکتیک هر سه عضو ائتالف با هم ثبت نام‬ ‫کنند‬ ‫وزیر خارجه ای را می پسندم که تجربه سیاست خارجی داشته باشد‬ ‫بعید است اصالح طلبان روی یک گزینه به اجماع برسند‬ ‫‪39‬‬ ‫سیاست‬ ‫انج��ام دادند و حت��ی غیر اصالح��ی عمل کردن��د‪ .‬کاری‬ ‫که کردند‪ ،‬اصالح نبود؛ اگر نگوییم افس��اد ب��ود‪ .‬ویترین و‬ ‫مارک شان اصالح طلبی بود اما در جایی که صالح م ی دیدند‬ ‫کار دیگری انجام دهند ان کار‬ ‫را انجام م ی دادن��د‪ .‬بنابراین‬ ‫اصالح طلب��ی را بدنام کردند‪.‬‬ ‫همین ط��ور ممکن اس��ت‬ ‫برخی با افراط گرایی بگویند‬ ‫اصولگرای واقعی ما هستیم‬ ‫که حرف افراطی م ی زنیم یا‬ ‫افراطی عم��ل م ی کنیم‪ .‬در‬ ‫حالی که این گونه نیس��ت؛‬ ‫اصولگرای��ی واقع��ی یعنی‬ ‫پایبن��دی ب��ه اص��ول حاکم‬ ‫ب��ر این نظ��ام‪ .‬ه��ر کس به‬ ‫ای��ن مبان��ی پایبند باش��د‬ ‫اصولگراس��ت و حتم��ا هم‬ ‫اختصاصی و انحصاری یک‬ ‫گروه خ��اص نیس��ت‪ .‬از این‬ ‫رو ما دیدیم که ب��ا این تفرق‬ ‫ممکن اس��ت حکومت اینده‬ ‫در دس��ت کس��انی باشد که‬ ‫بعضا در اعتق��اد عملی انها‬ ‫ب��ه مبان��ی نظ��ام ابهاماتی‬ ‫وجود دارد که البته نم ی شود‬ ‫اختیار کشور را به دست چنین‬ ‫افرادی س��پرد‪ .‬از این رو بنده‬ ‫پیشنهاد کردم که این ائتالف‬ ‫تش��کیل ش��ود؛ جناب اقای‬ ‫قالیباف قب��ول کردند‪ ،‬جناب‬ ‫اقای دکت��ر حدادع��ادل هم‬ ‫قب��ول کردن��د‪ .‬از ان به بعد‬ ‫هم این ائتالف تش��کیل شد‬ ‫و پیش رفت‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫قانع کردن این دو نفر طول نکشید؟‬ ‫‪ l‬نه؛ شاید تمام صحب ت های من با اقای قالیباف‬ ‫تا زمان به نتیجه رس��یدن ان فقط یک ربع س��اعت طول‬ ‫کش��ید‪ .‬اقای حداد هم همین طور؛ ش��اید ربع س��اعت به‬ ‫طول انجامید‪.‬‬ ‫نشان م ی دهند اما طور دیگری از اب در م ی ایند‪ .‬وقتی انسان‬ ‫هنوز قدرت ندارد به یک ش��کل عمل م ی کند و زمانی که‬ ‫قدرت پیدا کرد ممکن است طور دیگری عمل کند‪ .‬موالنا‬ ‫ممک�ن اس�ت ای�ن م�ورد از‬ ‫احتماالت شما باشد؟‬ ‫‪ l‬اتفاق��ا همی��ن ه��م‬ ‫م ی تواند یک تاکتیک باشد‪ .‬اگر با‬ ‫هم مشورت کردیم و به این نتیجه‬ ‫رسیدیم که هر سه با هم ثب ت نام‬ ‫کنیم‪ ،‬این کار را انجام م ی دهیم‪.‬‬ ‫بستگی به شرایط دارد‪.‬‬ ‫یکی از موضوعات�ی که درباره‬ ‫ائتلاف مط�رح ش�د ای�ن بود‬ ‫ک�ه ام�ور سیاس�ی زی�ر نظر‬ ‫ش�ما‪ ،‬امور فرهنگ�ی زیر نظر‬ ‫اقای دکترحدادع�ادل و ام�ور‬ ‫اقتص�ادی و اجرای�ی زیر نظر‬ ‫اقای دکتر قالیباف باش�د‪ .‬این‬ ‫مس�اله در عمل چگونه خود را‬ ‫نشان خواهد داد؟‬ ‫اصولگرایی واقعی یعن�ی پایبندی به اصول‬ ‫حاکم بر این نظام‪ .‬هر کس ب�ه این مبانی پایبند‬ ‫باش�د اصولگراس�ت و حتم�ا ه�م اختصاصی و‬ ‫انحصاری یک گروه خاص نیست‬ ‫‪ l‬نم ی دانم‪ .‬این مساله بستگی به اقبال مردم دارد‬ ‫و مردم هم متناس��ب با شرایط‪ ،‬بررس��ی و مشورت کرده و‬ ‫تصمیم م ی گی رند و بسیاری از تصمیم گیری ها ممکن است‬ ‫در دوهفته منتهی به انتخابات باشد‪.‬‬ ‫‪ l‬حتما همین طور است‪ .‬ما راه دیگری نداریم؛ چون‬ ‫مردم باید رای بدهند‪.‬‬ ‫هیچ مولفه دیگری به جز افکار عمومی تاثیرگذار‬ ‫نیست؟‬ ‫‪ l‬مالک اصلی «رای» مردم اس��ت‪ .‬بخشی از رای‬ ‫مردم تحت تاثیر شرایط عمومی کشور است‪ .‬باالخره مردم‬ ‫مشورت م ی کنند‪ .‬تبلیغات هم موثر است؛ اما نه چندان‪ .‬چه‬ ‫بسیار افرادی که در دوره های گذشته کشور را با اعالمیه و‬ ‫پالکارد پر کرده اند‪ ،‬اما رای نیاورده اند‪ .‬ما افرادی را داش��تیم‬ ‫که در انتخاباتی که ‪ 27‬میلیون نفر شرکت کردند‪ ،‬کمتر از‬ ‫یک میلیون رای اوردند؛ در حالی که بسیار بیشتر از دیگران‬ ‫هزینه کرده بودند‪ .‬مردم ما بسیار هوشیار هستند؛ در عین‬ ‫حال هم ممکن است بگویند چرا من به فالنی رای دادم‪ ،‬اما‬ ‫ان فرد طور دیگری شد‪ .‬برخی در ابتدا خود را به یک شکل‬ ‫‪40‬‬ ‫ایا ممکن است با همان مبنای انتخاب کاندیدای‬ ‫نهای�ی ب ر اس�اس نظ�ر افکار‬ ‫عموم�ی‪ ،‬ه�ر س�ه نام�زد در‬ ‫انتخابات ثبت نام کنند؟‬ ‫‪ l‬هنوز مشخص نیست‪.‬‬ ‫باید ببینیم ش��رایط چگونه پیش‬ ‫م ی رود‪.‬‬ ‫چقدر احتم�ال م ی دهید ک�ه کاندی�دای نهایی‬ ‫ائتالف شما باشید؟‬ ‫یعن�ی عام�ل اصل�ی انتخ�اب ش�دن ب ه عنوان‬ ‫کاندیدای نهایی ائتالف‪ ،‬افکار عمومی است؟‬ ‫یا ببیند ان طور که فکر م ی کرد نیست‪ .‬امیدواریم انتخابی‬ ‫صورت بگیرد که خیر کشور و نظام در ان است‪.‬‬ ‫‪ l‬ای��ن تقس��یم کار‬ ‫ب راساس تجربیات ماست‪ .‬به دلیل‬ ‫مس��ئولی ت هایی که در گذشته و‬ ‫حال داشته ام‪ ،‬یکی از گرایش های‬ ‫ذهنی و عملکرد و تفک��ر بنده را‬ ‫گرای��ش سیاس��ی م ی دانند‪ .‬من‬ ‫تقریبا ‪ 32‬س��ال اس��ت ک��ه کار‬ ‫سیاس��ی م ی کنم؛ یا در س��مت وزارت خارجه یا در سمت‬ ‫مش��اورت مقام معظم رهبری در امور بی ن الملل‪ .‬باتوجه به‬ ‫این تجربیات‪ ،‬کار سیاسی و کارهای سیاسی‪ -‬بی ن المللی‬ ‫را به من م ی س��پارند‪ .‬فردی مثل اقای دکتر قالیباف که در‬ ‫ش��هرداری حضور داش��ته و کار اجرایی انجام داده یا فردی‬ ‫مثل اق��ای دکتر حدادعادل که س��ال ها در عرصه فرهنگ‬ ‫کار کرده کامال طبیعی اس��ت که در چنین جایگاهی قرار‬ ‫بگیرند‪ .‬اما اینها فق��ط مربوط به زمان حال اس��ت؛ دولت‬ ‫ائتالف م ی خواهد برنامه ارائه دهد و باید برنامه نویس ی اش‬ ‫تخصصی باشد‪.‬‬ ‫این تقس�یم کار برای بعد از ریاس�ت جمهوری‬ ‫نیست؟‬ ‫م ی فرماید‪« :‬نفست اژدرهاس��ت‪ ،‬او کی مرده است؟ از غم‬ ‫ ب ی التی افسرده اس��ت‪ »...‬م ی گوید نفس انسان یک اژدها‬ ‫هم نیس��ت؛ بلکه چندین اژدهای متعدد است‪ .‬اژدها به مار‬ ‫بزرگ اطالق م ی شود‪ .‬زمانی که سرما شدید باشد همه فکر‬ ‫م ی کنند که مار مرده اس��ت؛ از این رو م ی گویند کسی که‬ ‫مار را از سرما نجات م ی دهد و در استین خود نگه م ی دارد‪،‬‬ ‫عاقبت گرفتار م ی شود‪ .‬نفس انسان هم مانند اژدهاست که‬ ‫به دلیل ندیدن امکانات و ابزار ارام است؛ اما زمانی که ابزار‬ ‫ب رایش فراهم شد و تمام ظرفی ت ها و قوایش بالفعل شدند‪،‬‬ ‫معلوم م ی شود چه کاره است‪ .‬از این رو ممکن است کسانی‬ ‫که به قدرت م ی رسند‪ ،‬با گذش��ته خود تفاوت هایی داشته‬ ‫باشند‪ .‬این مس��اله فقط مخصوص ای ران نیست؛ «جنس‬ ‫بشر» این گونه است‪ .‬ممکن است فردی در یک دوره رای‬ ‫خوبی به دست بیاورد‪ ،‬اما در دوره دیگری بیاید و رای نیاورد‬ ‫‪ l‬ن��ه؛ این ب رای ان اس��ت که برنام��ه دولت اینده‬ ‫تدوین شود‪.‬‬ ‫البته ما تاکنون برنامه دولت ائتالفی نداشته ایم‪.‬‬ ‫ب�رای نامزدهای�ی که در ای�ن ائتالف هس�تند و‬ ‫وضعیت خوبی در نظرس�نج ی ها دارند‪ ،‬طبیعتا‬ ‫این بحث پی�ش م ی اید که قرار اس�ت در اینده‬ ‫چگونه با یکدیگر هم�کاری کنند‪ .‬مثال در دولت‬ ‫نهم و دهم فاصله ای میان رئی س جمهور و وزیران‬ ‫ایجاد شده است‪ .‬نحوه انتخاب وزرا چگونه است‬ ‫و چه میزان استقالل دارند؟‬ ‫‪ l‬من در مقام مقایسه نیستم؛ اما معتقدم که در هر‬ ‫جایی که مدیریتی وجود دارد‪ ،‬باید تقس��یم کار انجام شود‪.‬‬ ‫بنده در وزارت خارجه هم که بودم‪ ،‬معاونانم در حد وزیر اختیار‬ ‫داشتند‪ .‬هر جا که باش��م‪ ،‬کار را در خودم متمرکز نم ی کنم‬ ‫و خیلی سریع به تقس��یم ان مبادرت م ی ورزم‪ .‬یعنی حتما‬ ‫باید کار تقس��یم ش��ود و وزرا اختیار داشته باش��ند‪ .‬قانون‬ ‫اساسی هم همین را م ی گوید؛ از این رو وزرا هر یک در حوزه‬ ‫اختیارات خود مسئول هستند و وزیر را باید درباره کاری که‬ ‫در حوزه اش انجام شده یا نشده مورد سوال و استیضاح قرار‬ ‫دهند‪ .‬وزی��ر نم ی تواند بگوید رئی س جمهور به من دس��تور‬ ‫داد و من عمل کردم‪ .‬رئی س جمهور رئیس دولت است؛ اما‬ ‫معنایش این نیست که رئی س جمهور تمام کارها را خودش‬ ‫به تنهایی انجام بدهد‪ .‬خرد جمعی اصلی اساسی است که‬ ‫مقام معظم رهبری هم در سخنرانی نوروزی خود بر ان تکیه‬ ‫کردند‪ .‬اصال مدار کار اس�لام بر خرد جمع��ی پی ش رفته و‬ ‫دنیای امروز هم همین طور است‪ .‬پیامبر اکرم(ص) در جنگ‬ ‫احد راجع به اینکه در ش��هر بمانیم یا بیرون برویم مشورت‬ ‫کردند‪ .‬مواردی بود که نظر عموم با نظر پیامبر(ص) متفاوت‬ ‫بود و حضرت رس��ول(ص) به نظ��ر مردم عم��ل م ی کرد؛‬ ‫«و ش��اورهم فی االمر‪ ،‬فاذا عزمت فتوکل عل ی اهلل و امرهم‬ ‫شوری بینهم» این اسالم است‪ ،‬دنیا هم همین را م ی گوید‪.‬‬ ‫وزیر حتما باید فردی قوی و قدرتمند باشد‪.‬‬ ‫در واقع باید مسئولیت همه کارهایش را برعهده‬ ‫بگیرد‪...‬‬ ‫‪ l‬اس��اس بر اعتدال و منطق اس��ت‪ .‬نم ی توان با‬ ‫احساسات مملکت را اداره کرد‪ .‬اگر الزم باشد باید به عواطف‬ ‫مردم پاسخ داده شود؛ اما در عین حال نیازمندی مردم رفاه‪،‬‬ ‫امنیت و حل مشکالت است‪ .‬مش��ی دولت باید بر اعتدال‬ ‫باش��د‪ .‬اگر الزم باش��د‪ ،‬مناظره هم م ی کنیم؛ اگ��ر نیاز به‬ ‫قاطعیت باشد‪ ،‬قاطعیت نشان م ی دهیم‪ .‬قاطعیت داشتن با‬ ‫بلند حرف زدن و عصبی شدن نشان داده نم ی شود‪ .‬در زمان‬ ‫جنگ‪ ،‬پرز دکوئیار‪ ،‬دبیرکل سازمان ملل بود و فاروق الشرع‪،‬‬ ‫وزیر خارجه سوریه‪ .‬به طور خصوصی در حال صحبت درباره‬ ‫من بودند‪ .‬این را بعدا فاروق الشرع به من گفت‪ .‬م ی گفت پرز‬ ‫دکوئیار م ی گوید فالنی ادم ارام ی اس��ت‪ ،‬اما خیلی محکم‬ ‫اس��ت و از مواضعش کوتاه نم ی اید‪ .‬برخوردش تند نیست‪.‬‬ ‫بنده در زمان وزارت خارجه با بسیاری از وزرای خارجه رفیق‬ ‫بودم‪ .‬اصال رابطه میان کشورها رابطه ادم هاست‪ .‬همه ادم ها‬ ‫تحت تاثیر عواطف شان هستند؛ اگر به انها احترام بگذاری‪،‬‬ ‫مودب صحبت کنی‪ ،‬تحکم نکنی و سعی کنی با انها کنار‬ ‫بیایی‪ ،‬موفق م ی ش��وی‪ .‬اما خط قرمزها را باید بشناس��ی و‬ ‫رعایت کنی‪ .‬من دو س��ال با ع راق ی ها مذاک��ره کردم‪ ،‬اما از‬ ‫خط قرمزهای نظام یک سانتیمتر پایین نیامدم‪ .‬عاقبت هم‬ ‫طرفی که عقب نش��ینی کرد‪ ،‬ع راق ی ها بودند‪ .‬اما هیچ گاه‬ ‫سیاست‬ ‫تقریب�ا هم�ه م�ردم اق�ای والیت�ی را ب ه عنوان‬ ‫سیاس�تمداری ارام‪ ،‬متین و نجیب م ی شناسند‪.‬‬ ‫ش�اید ای�ن بح�ث مط�رح ش�ود ک�ه ب�ه دلیل‬ ‫فاصله های�ی ک�ه در جامع�ه ای�ران ‪ -‬خصوصا‬ ‫می�ان ش�هرها و روس�تاها ‪ -‬وج�ود دارد فضای‬ ‫انتخابات بس�یار احساسی م ی ش�ود؛ خصوصا‬ ‫در مناظره های تلویزیونی و فیل م های تبلیغاتی‪.‬‬ ‫فکر م ی کنید این ویژگی شما در دوره انتخابات‬ ‫به شما کمک کند یا اسیب برساند؟‬ ‫اقای دکتر والیتی‪ ،‬برنامه شما برای حوزه اقتصاد‬ ‫خصوصا در حوزه هدفمندی چیست؟‬ ‫‪ l‬اجرای سیاس��ت های کلی نظام‪ ،‬برنامه پنجم و‬ ‫تفسیری که با تایید مقام معظم رهبری از اصل ‪ 44‬ارائه شده‬ ‫الزم است‪ .‬قانون هدفمندی یارانه ها تصمیم بسیار مهمی‬ ‫ است و حتما باید ادامه پیدا کند؛ منتها نباید ناقص باشد و‬ ‫مطابق انچه در قانون تصویب ش��ده به شکل کامل ادامه‬ ‫یابد‪ .‬این جزو صحیح ترین کارهایی است که صورت گرفته‬ ‫و متخصصان اقتصاد هم این موضوع را تایید م ی کنند که‬ ‫اگر قرار است سوبسید داده ش��ود‪ ،‬به طور هدفمند پرداخت‬ ‫شود به کسانی که نیاز دارند‪ .‬این هدفمندی حتما باید ادامه‬ ‫یابد‪ ،‬اما در عین حال نباید از صنعت غفلت شود‪ .‬در قانون‬ ‫هدفمندی امده اس��ت که باید به صنایع کمک شود‪ ،‬چون‬ ‫هزینه های انها هم افزایش م ی یابد‪ .‬کمک به انها در واقع‬ ‫کمک به طبقه کارگر هم هست؛ چراکه مانع از ان م ی شود‬ ‫که کارخانجات از فعالیت خود ب��از بمانند و کارگران بیکار‬ ‫ش��وند‪ .‬اجرای کامل قانون هدفمندی یارانه ها بسیار مهم‬ ‫است‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬باید در حوزه خودش صاحب نظر باشد‪ .‬اگر‬ ‫شما فردی قوی‪ ،‬صاحب نظر و مدیر ب رای وزارتخانه ای یافتید‬ ‫و او را انتخاب کردید‪ ،‬به او اعتم��اد کنید‪ .‬در عین حال هم‬ ‫مراقب باش��ید و بر او نظارت کنید که سیاست های کلی را‬ ‫اجرا کند؛ اما اختیار بدهید که کار کن��د‪ .‬وزیری که اختیار و‬ ‫جرات کارکردن نداشته باشد‪ ،‬جرات نم ی کند قدم های بلند‬ ‫بردارد و باعث متضرر شدن مردم م ی شود‪ .‬اصال پیشرفت در‬ ‫قدم های بزرگ برداشتن است؛ ضمن حفظ احتیاط‪ ،‬جسارت‬ ‫هم م ی خواهد‪ .‬نم ی ش��ود فردی را که جس��ارت کار کردن‬ ‫ندارد ب رای وزارت انتخاب کرد یا اگر جسارت دارد‪ ،‬جسارتش‬ ‫را بگیرد تا وزیر جرات نکند ابتکارات خ��ود را مطرح نماید‪.‬‬ ‫عمال این طور است که وقتی مردم دولتی را انتخاب کردند‪،‬‬ ‫از ابتکارات جمعی که هر یک در حوزه خود تخصص باالیی‬ ‫دارند محروم م ی شوند و این به ضرر ملت است‪.‬‬ ‫کسی نشنید که با مذاکره کنندگان مان ‪ -‬که دشمن بعثی‬ ‫بودند ‪ -‬دست به گریبان ش��ویم یا داد و فریاد راه بیندازیم‪.‬‬ ‫یادم م ی اید اوایل که در ژن��و مذاکره م ی کردیم‪ ،‬طارق عزیز‬ ‫مدادی به دست گرفته بود و به پایه میکروفن ضربه م ی زد‪.‬‬ ‫اوایل مذاکرات‪ ،‬من با او مس��تقیم حرف نم ی زدم و همین‬ ‫ب رای او عقده ش��ده بود‪ .‬به پرز دکوئیار گفتم که به ایش��ان‬ ‫بگویید مودب باشد و صدایش را پایین بیاورد‪ ،‬اینجا محل‬ ‫مذاکره است؛ اگر م ی خواهد خشونت نشان بدهد‪ ،‬جوابش‬ ‫را در جبهه داده ایم‪ .‬بعد از ان‪ ،‬ط��ارق عزیز نه به میکروفن‬ ‫ضربه زد و نه با صدای بلند صحبت کرد‪ .‬در واقع کسی که‬ ‫منفعل شد او بود؛ دبیرکل به او تذکر داد که درست صحبت‬ ‫کند‪ .‬اگر نگویم که مذاکرات ما در خصوص قطعنامه ‪598‬‬ ‫سخت تر از مذاکرات میرزا تق ی خان امیرکبیر در ارزروم بود‪،‬‬ ‫راحت تر هم نبود‪ .‬در تاریخ مذاکرات سیاسی بر سر مرزها ما‬ ‫مذاکراتی به این سختی و پیچیدگی نداشتیم؛ اگر داشتیم‪،‬‬ ‫مذاکرات ارزروم ب��ود‪ .‬این کار صبر و متانت��ی توام با پایین‬ ‫نیامدن از مواضع را م ی طلبد‪ .‬ما هشت سال جنگیده بودیم‬ ‫و در این مذاکرات دو ساله موظف بودیم انچه را رزمندگان به‬ ‫دست اورده بودند‪ ،‬از دست ندهیم‪ .‬این حداقل کار بود‪ .‬بهانه‬ ‫جنگ چه بود؟ صدام قرارداد ‪ 1975‬را در ب رابر خبرنگاران پاره‬ ‫کرد و گفت که «زمانی ای ران ق��وی بود و ما ضعیف بودیم‪،‬‬ ‫بناب راین توانس��ت نیم ی از اروندرود را بگیرد‪ .‬حاال ما قوی‬ ‫هستیم و انها ضعیف هستند‪ .‬بناب راین قرارداد الجزایر باطل‬ ‫است و ما سه روز دیگر در ته ران هستیم‪ ».‬پس بهانه جنگ‬ ‫موضوع اروندرود بود و نقطه مهم ی که سبب شد مذاکرات‬ ‫دو سال به درازا بکشد‪ ،‬همین موضوع اروندرود بود‪ .‬در واقع‬ ‫انها م ی خواس��تند انچه را در جنگ به دست نیاورده بودند‬ ‫بعد از کاربرد سالح های ش��یمیایی ‪ -‬که به گمان انها ما را ‬ ‫ترسانده بود – به دس��ت بیاورند و اروندرود را بگیرند‪ .‬یعنی‬ ‫هشت سال دفاع مقدس‪ ،‬تمام شهدایی که در این راه جان‬ ‫خود را فدا کرده بودند‪ ،‬مجروحان جنگی‪ ،‬ازادگان‪ ،‬جانبازان‬ ‫و خساراتی که به کشور وارد شده بود هیچ! ببینید ما بر سر‬ ‫چه پیچ خطرناکی ایس��تاده بودیم‪ .‬این را هم خوب اس��ت‬ ‫بدانید که برخ��ی مدعی بودند که این ما هس��تیم که باید‬ ‫مذاکرات را مدیریت کنیم‪ .‬نخس ت وزیر وقت ب رای من نامه‬ ‫نوشت که هر چه در مذاکرات م ی گذرد باید با من هماهنگ‬ ‫کنی‪ .‬در یک فاصله کوتاه‪ ،‬امام در مالقاتی ‪ -‬که ربطی به‬ ‫کار ما نداشت ‪ -‬فرمودند‪« :‬و اما موضوع مذاکرات بر عهده‬ ‫وزارت خارجه اس��ت‪ ».‬وقتی خبر س��خنرانی امام منتش��ر‬ ‫ش��د‪ ،‬از دفتر نخس��ت وزیر به ما پیغام دادند که کاغذ ما را‬ ‫پس بدهید‪ .‬بنده مس��ئول مذاکرات ش��دم و از همان ابتدا‬ ‫از نیوی��ورک به حاج احم��د اقا تلفن م ی ک��ردم و م ی گفتم‬ ‫که اگر قرار اس��ت ما مذاکره کنیم مبنای م��ا قرارداد ‪1975‬‬ ‫است‪ .‬اگر قرار باشد بر مبنای این قرارداد مذاکره کنیم این‬ ‫ش��رایط حاکم اس��ت‪ ،‬باید فالن کار را انجام بدهیم و این‬ ‫حرف ها را بزنیم‪ .‬امام هم فرم��وده بودند که چاره ای نداریم‬ ‫و حتما باید همان را مبنا قرار دهید‪ .‬من چند س��وال دیگر‬ ‫پرس��یدم و بعد امام به حاج احمد اقا فرمودند که به فالنی‬ ‫بگویید هر چه را تشخیص داد درس��ت است‪ ،‬انجام بدهد‪.‬‬ ‫یعنی امام در خصوص مذاکرات به من اختیار مطلق دادند‬ ‫و چنین اختیاری به س��ادگی به کس��ی داده نم ی شود‪ .‬این‬ ‫هم لطف خدا ب��ود و هم نظر مس��اعد ام��ام؛ در واقع این‬ ‫اختیار امانتی در دس��ت ما بود‪ .‬ما ح��دود ‪ 50-60‬هزار نفر‬ ‫اسیر داش��تیم‪ 30-40 ،‬هزار کیلومتر مربع از خاک مان در‬ ‫اش��غال بود‪ ،‬موضوع اروندرود میان زمین و اس��مان بود و‬ ‫چش��م همه مردم به مذاکرات بود تا ببینن��د نتیجه ان به‬ ‫کجا م ی رس��د‪ .‬هی چ کس نقل نکرد که فالنی در مذاکرات‬ ‫خشونت به خرج داده‪ ،‬عصبانی شده یا احساساتی شده؛ اما‬ ‫همه م ی دانستند که ما بر سر مواضع مان ایستاده ایم‪ .‬حتی‬ ‫فشارهایی که از داخل بر من وارد م ی شد‪ ،‬بیش از فشارهای‬ ‫خارجی بود‪ .‬برخی ‪ -‬که نم ی خواه��م نام ببرم ‪ -‬م ی گفتند‬ ‫که فالنی «کله شقی» م ی کند؛ در واقع مقاومت ما در ب رابر‬ ‫طارق عزیز را کله شقی م ی دانستند‪ .‬شاید من این حرف ها‬ ‫را کمتر گفته باش��م‪ .‬در طول دوران مذاکره‪ ،‬برخی محافل‬ ‫سیاسی در درون کشور به من فشار م ی اوردند که به مساله‬ ‫خاتمه بدهیم‪ .‬عاقبت به برخی گفتم که «من وثوق الدوله‬ ‫نیستم‪ ».‬م ی دانید که وثوق الدوله عاقد قرارداد ‪ 1919‬بود که‬ ‫ب ر اساس ان ای ران تحت الحمایه انگلستان م ی شد‪ .‬بناب راین‬ ‫هم «وثوق الدوله» به عن��وان یک فرد وطن فروش معروف‬ ‫ش��د‪ ،‬هم «اکبر صارم الدوله» و هم «نصرت الدوله فیروز»‬ ‫ک��ه از دولت انگلیس رش��وه گرفته بودند تا ای��ن قرارداد را‬ ‫امضا کنند‪ .‬مردم ای ران با وجود اینک��ه دولت وقت ای ران در‬ ‫موضع ضعف بود‪ ،‬ایستادند و انگلیس ی ها مجبور به لغو این‬ ‫قرارداد شدند‪ .‬من اعالم کردم که وثوق الدوله نیستم‪ .‬من از‬ ‫وزارت خارجه م ی روم که هر چه مصلحت دیده شد‪ ،‬به همان‬ ‫عمل شود گفتم؛ من از وزارت خارجه کنار م ی روم و هر کس‬ ‫امد به صالحدید خود عمل کند‪ .‬اما امام از طریق حاج احمد‬ ‫اقا به من پیغام دادند که راه تو درس��ت اس��ت؛ یعنی تایید‬ ‫کردند‪ .‬باالخره فش��ارهایی از جاهای مختلف وارد م ی شد‪.‬‬ ‫م ی خواهم عرض کنم که به واسطه نفس امام و خون پاک‬ ‫شهدا انچه باید م ی ش��د‪ ،‬اتفاق افتاد‪ .‬در واقع اولین جنگی‬ ‫بود که بعد از دویست سال بر ای ران تحمیل شده بود اما یک‬ ‫س��انت ی متر مربع از خاک ای ران کم نشد‪ .‬در تمام جنگ ها و‬ ‫معاهدات‪ ،‬معاهده گلس��تان‪ ،‬معاهده ترکمانچای‪ ،‬معاهده‬ ‫پاریس‪ ،‬معاهده اخال‪ ،‬مک ماهون ‪ -‬گلداسمیت و‪ ...‬بخشی‬ ‫از ای ران جدا ش��د‪ .‬ای ران در ابتدای س��لطنت فتحعل ی ش��اه‬ ‫دومیلیون و ششصد هزار کیلومتر مربع وسعت داشت؛ اما‬ ‫در طول این دویست س��ال قریب یک میلیون متر مربع از‬ ‫خاک ای ران کم شد‪.‬‬ ‫در حوزه سیاست داخلی و فرهنگ با منتقدان تان‬ ‫چگونه برخ�ورد خواهید ک�رد؟ برنامه ش�ما در‬ ‫خص�وص ازادی اح�زاب و ازادی مطبوع�ات‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬هر کس��ی که در چارچوب قانون فعالیت کند‪،‬‬ ‫مجاز است‪ .‬این قانون همه دنیاست‪ .‬ایا شما م ی توانید در‬ ‫فرانسه‪ ،‬انگلیس‪ ،‬امریکا یا هر جای دیگری خارج از قوانین‬ ‫تدوین شده حزب تاسیس کنید و به فعالیت بپردازید؟ امکان‬ ‫ندارد‪ .‬اگر در چارچوب قانون باشد مجاز است‪.‬‬ ‫اگر بر فرض رس�انه ای منتقد جدی شما باشد‪،‬‬ ‫وزارت ارشاد دولت شما به او یارانه م ی دهد؟‬ ‫‪ l‬فرقی نم ی کند‪ .‬اگر انتقاد نباش��د‪ ،‬دموکراس��ی‬ ‫نیس��ت و کار پیش نم ی رود‪ .‬من باید ب��ه عیوب خودم پی‬ ‫ببرم و نسبت به انها اگاه باشم‪ .‬زمانی که انسان مشغول کار‬ ‫است‪ ،‬فکر م ی کند هر کاری که انجام م ی دهد درست است‪.‬‬ ‫‪41‬‬ ‫اما کس��انی که از بیرون نگاه م ی کنند بهت��ر م ی توانند به‬ ‫اشکاالت پی بب رند‪ .‬انتقاد حتما الزم است و باید به کسی که‬ ‫انتقاد م ی کند مثل کسی که حمایت م ی کند کمک شود‪.‬‬ ‫در حوزه سیاس�ت خارجی‪ ،‬وزیر خارجه مطلوب‬ ‫شما باید چه ویژگ ی هایی داشته باشد؟‬ ‫‪ l‬حتما باید دارای تجربیاتی باش��د اما تحرک هم‬ ‫داشته باش��د‪ .‬یعنی اگر شما سیاس��ت خارجی را به فردی‬ ‫واگذار کنید که الفبای سیاس��ت خارجی را نم ی داند‪ ،‬همه‬ ‫چیز را از صفر شروع م ی کند و با ازمون و خطا پیش خواهد‬ ‫رفت‪ .‬تجربیات بسیاری در زمان گذشته به دست امده است؛‬ ‫نظام هزینه فراوانی داده و وزرای خارجه س��ابق سیاه مشق‬ ‫نوش��ته اند تا به خط نسبتا مطلوبی رس��یده اند‪ .‬اگر باز هم‬ ‫کسی را بیاوریم که بخواهد س��یاه مشق بنویسد هم مردم‬ ‫ضرر م ی کنند و هم نظام متضرر م ی ش��ود‪ .‬در کجای دنیا‬ ‫مرسوم است که ادمی را بدون س��ابقه‪ ،‬تجربه و تخصص‪،‬‬ ‫به عنوان مس��ئول یکی از حوزه های کالن انتخاب کنند؛‬ ‫عل ی الخصوص سیاست خارجی که احتیاج به تجربه دارد‪.‬‬ ‫ش�عار انتخابات ی تان را تاکنون ب ه طور مشخص‬ ‫اعالم نکرده اید؟‬ ‫‪ l‬انچ��ه تاکن��ون مط��رح ش��ده «ائت�لاف ب رای‬ ‫پیشرفت» است؛ اما حتما در اینده هم شعارهایی خواهیم‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫اعضای ائتالف بارها درب�اره نفر چهارم صحبت‬ ‫کرده اند‪ .‬دقیقا چه منظوری از نفر چهارم دارید؟‬ ‫‪ l‬فردی که مبانی را قبول داشته باشد و دارای کف‬ ‫رای مناسبی هم باشد‪.‬‬ ‫تا چه زمانی این نفر چهارم مشخص م ی شود؟‬ ‫محدودیت زمانی ندارید؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬فکر م ی کنم کم کم مهلت ما رو به پایان است و‬ ‫نظرسنج ی ها نشان م ی دهد که چه کسی رای بیشتری دارد‬ ‫یا رای او در حال رشد است‪ .‬چرا کسی که کمتر از یک یا دو‬ ‫درصد رای دارد‪ ،‬باید مشارکت کند؟‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫باتوجه ب�ه فرمایش�ات رهبر معظ�م انقالب در‬ ‫مش�هد مبنی بر ل�زوم حضور تمام سلایق در‬ ‫انتخابات‪ ،‬فکر م ی کنید م�رز ورود اصالح طلبان‬ ‫تا کجاست؟‬ ‫‪ l‬تا جایی که مرزهای نظام را رعایت کرده باشند‪.‬‬ ‫مصداقی بخواهیم بگوییم‪...‬‬ ‫‪ l‬از کسی نام نم ی بریم؛ اما برخی بوده اند که مرزها‬ ‫را رعایت نکرده اند‪ ،‬در قضیه فتنه ‪ -‬خواس��ته یا ناخواسته‬ ‫ همدس��ت بیگانه شدند و این مس��اله کمی نبود‪ .‬الاقل‬‫یک اعتذاری باشد و مشخص ش��ود که کسی خط قرمزها‬ ‫را شکسته‪ ،‬سخنانش با تبلیغات خارجی اگراندیسمان شده‬ ‫و خارج ی هایی که صالح ما را نم ی خواهن��د با او همراهی‬ ‫کرده اند‪ .‬امام فرمودند که اگر دیدی��م روزی امریکای ی ها از‬ ‫ما تعریف م ی کنند بای��د به خودمان نگاه کنی��م و ببینیم‬ ‫چه ای رادی در ما پیدا ش��ده اس��ت‪ .‬اگر روزی شیمون پرز از‬ ‫کس��ی تعریف کرد و گفت که اینها س��ربازهای ما هستند‬ ‫که در ته��ران م ی جنگند‪ ،‬ایا این ف��رد در خط نظام حرکت‬ ‫کرده اس��ت؟ در حال��ی که مهم تری��ن نگرانی اس��رائیل‪،‬‬ ‫جمهوری اسالم ی ای ران است‪.‬‬ ‫فکر م ی کنید اصالح طلب�ان در نهایت به اجماع‬ ‫برسند؟‬ ‫‪ l‬احتمال��ش زی��اد نیس��ت؛ ام��ا اگ��ر ه��م‬ ‫ب��ه اجم��اع برس��ند‪ ،‬بعی��د اس��ت ک��ه ش��خصیت‬ ‫برجس��ته صاح��ب رای��ی بیای��د ک��ه بتوان��د انه��ا را به‬ ‫اجماع کامل برساند‪.‬‬ ‫تحلیل شما از طیف دولت چیست؟‬ ‫‪ l‬فکر م ی کنم زمان ما رو به اتمام است‪( .‬خنده)‬ ‫درباره س�خنان رهبر معظم انقالب در خصوص‬ ‫رابطه ای�ران و امریکا چ�ه تحلیل�ی دارید؟ فکر‬ ‫‪42‬‬ ‫م ی کنید اس�تراتژی ‪ 5+1‬درباره ای�ران در اینده‬ ‫نزدیک چگونه خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬در خصوص مساله هس��ته ای‪ ،‬اگر ما در دفاع از‬ ‫حقوق خودمان به مقاومت ادامه بدهیم‪ ،‬حتما ب رنده هستیم‪.‬‬ ‫اینکه بخواهیم بگوییم چقدر طول م ی کشد سخت است؛‬ ‫اما بعید م ی دانم که خیلی طوالنی شود‪.‬‬ ‫یعنی االن پرده اخر مذاکرات است؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬ای��ن طور نیس��ت؛ چرا ک��ه غرب ی ها حاضر‬ ‫نیستند «ای ران مقتدر» را بپذی رند‪ .‬ای ران مقتدر باید خودش را‬ ‫به انها اثبات کند‪ .‬شما مالحظه کرده اید که غ رب ی ها به هیچ‬ ‫کس رحم نم ی کنند‪ .‬در میان خودشان هم امریکا حرف اول‬ ‫را م ی زند‪ ،‬انگلیس پادویی امریکا را م ی کند و فرانس��وی ها‬ ‫چرخ پنجم انها هس��تند‪ .‬دیگ��ران هم در حوزه سیاس��ت‬ ‫بی ن المللی چندان به حس��اب نم ی ایند؛ حتی کش��ورهای‬ ‫اروپای شرقی که زمانی اس��یر کمونیسم بودند امروز اسیر‬ ‫اتحادیه اروپا و ناتو هس��تند‪ .‬در واقع از چاله درامده اند و به‬ ‫چاه افتاده ان��د‪ .‬در مقابل امریکا و پادوی��ی انگلیس عددی‬ ‫نیس��تند‪ .‬اینها نم ی توانند ببینند که در میان کش��ورهای‬ ‫جهان سوم و کشورهای اس�لامی‪ ،‬کشوری مستقل باشد‪،‬‬ ‫فریاد استقالل سردهد یا روز به روز قدرتش افزایش یابد؛ ولو‬ ‫اینکه صلح امیز باشد‪ .‬انها از اساس با مقتدر شدن ما مخالف‬ ‫هس��تند؛ م ی دانند که ما نم ی خواهیم س�لاح هس��ته ای‬ ‫بسازیم‪ ،‬اما ما باید خودمان را اثبات کنیم‪.‬‬ ‫البته تا به ح��ال هم همی��ن کار را کرده ای��م و باید‬ ‫همین راه را ادام��ه بدهیم‪ .‬منته��ا این ام��کان وجود دارد‬ ‫که با اتخ��اذ تاکتی ک ه��ا و روش هایی باز ه��م کار را بهتر‬ ‫پیش برد اما تاکنون خط کل��ی مذاکرات خوب بوده و بعید‬ ‫م ی دانم ک��ه به این زودی ب��ه کلی منتفی ش��ود‪ .‬در عین‬ ‫حال انها یک قدم کوچکی برداش��ته اند؛ اگر قرار باشد که‬ ‫ماجرای اس��تانبول‪ ،‬بغداد و مس��کو تکرار ش��ود که تکرار‬ ‫است‪ .‬اما اگر نخواهیم تکرار ش��ود‪ ،‬باید در مذاکرات اینده‬ ‫یک قدم جلوت��ر بگذاریم؛ اگر در جا بزنی��م یا عقب برویم‪،‬‬ ‫خوب نیست‪.‬‬ ‫ایا فکر م ی کنید ک�ه این روند منج�ر به مذاکره‬ ‫ایران و امریکا خواهد شد؟‬ ‫‪ l‬همین که مقام معظ��م رهبری فرمودند‪ ،‬موضع‬ ‫درست همین اس��ت که انها از موضع ب رابر‪ ،‬با حقوق ب رابر‬ ‫و احترام امیز حاضر باش��ند بنش��ینند و گفت وگو کنند؛ اما‬ ‫تحمیلی در کار نباشد‪ .‬انها شرایطی را مشخص م ی کنند؛‬ ‫اگر ما قبول کردیم‪ ،‬مذاکرات انجام م ی ش��ود اما تحمیل را‬ ‫نم ی پذیریم‪.‬‬ ‫ب ه عنوان س�وال اخر‪ ،‬اقای دکتر شخصی ت های‬ ‫مورد عالقه شما در حوزه های طب‪ ،‬تاریخ ایران‪،‬‬ ‫جه�ان اسلام و رواب�ط بی ن الملل چه کس�انی‬ ‫هستند؟‬ ‫‪ l‬در میان دانش��مندان ای ران ش��خصیت بس��یار‬ ‫مقبولی که باید عرض کنم حرف اول را در جهان بش��ریت‬ ‫م ی زند‪ ،‬شی خ الرئیس اس��ت‪ .‬اصال ما نظیر شی خ الرئیس در‬ ‫ای ران‪ ،‬جهان اسالم و خارج از جهان اسالم نداریم‪ .‬اما در مورد‬ ‫سیاستمداران و از میان سیاستمداران دانشمند گذشته‪،‬‬ ‫خواجه نصی رالدین طوس��ی که هم سیاستمدار بود و‬ ‫هم دانشمند‪ ،‬بسیار موفق بود‪ .‬او از تمام دانشمندانی که در‬ ‫سیاست دخالت م ی کردند موفق تر بود‪ .‬حتی جامعیت او از‬ ‫شی خ الرئیس بیشتر بود‪ .‬توانمندی شیخ الرئیس در صدارت‬ ‫عالءالدوله کاکویه‪ ،‬به اندازه توانمندی خواجه نصیر در دربار‬ ‫ایلخانان نبود‪.‬‬ ‫به شیعه هم خدمت بزرگی کرد‪...‬‬ ‫‪ l‬همین طور اس��ت‪ ،‬ش��ی خ الرئیس هم به شیعه‬ ‫خدمت کرد؛ او هم ش��یعه بود‪ .‬در میان سیاستمداران اخیر‬ ‫بدون تردید باید بگوییم میرزا تق ی خان امیرکبیر‪g .‬‬ ‫چهکسیانتخاب‬ ‫می شود؟‬ ‫ائتالف پیشرفت همچنان رای باالیی‬ ‫در نظرسنجی ها دارد‬ ‫‪2‬‬ ‫کمت��ر از ی��ک م��اه ب��ه موع��د ثبت ن��ام انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری یازدهم زمان باقی مانده و فضای انتخابات‬ ‫صورت و ظاهری متفاوت یافته است‪.‬‬ ‫حاال‪ ،‬هم افراد متعددی کاندیدای انتخابات شده اند و‬ ‫هم اخبار متعددی درباره احتمال کاندیداتوری برخی دیگر‬ ‫از افراد در محافل سیاس��ی و رسانه ای مطرح شده است‪.‬در‬ ‫این میان اما س��هم جناح اصولگرا از افرادی که تصمیم به‬ ‫حضور در انتخابات گرفته اند بسیار بیشتر از دیگر طیف های‬ ‫سیاسی است‪.‬با نگاهی گذرا به انچه امروز بر سپهر سیاست‬ ‫اصولگرایان می گ��ذرد می توان گفت که اف��راد مختلف و‬ ‫متعددی سودای نشستن بر صندلی برجای مانده از محمود‬ ‫احمدی نژاد در پاستور را در سر می پرورانند‪.‬‬ ‫ائتالفی برای پیشرفت‬ ‫در این میان اما س��ه چهره اصولگرا از س��ال گذشته‬ ‫بر اساس پیمانی مشترک بر ان شده اند تا یکی از میان خود‬ ‫را برگزیده و او را راهی پاستور کنند‪.‬‬ ‫غالمعلی حدادعادل‪ ،‬محمدباق��ر قالیباف و علی اکبر‬ ‫والیتی س��ه ش��خصیت اصولگرا هس��تند که نام ائتالف‬ ‫پیشرفت را برای پیمان مشترکشان انتخاب کرده اند‪.‬‬ ‫اما راه و رس��م این ائتالف چیس��ت؟ دکتر علی اکبر‬ ‫والیتی اخیرا جزئیاتی از تفاهمات اعضای ائتالف پیشرفت‬ ‫را برای رسانه ها تشریح کرده اس��ت‪ .‬او از ایده تقسیم کار‬ ‫میان اعضای ائتالف در کابینه این��ده خبر داده و می گوید‪:‬‬ ‫«من تقریبا ‪ 32‬س��ال است که کار سیاس��ی می کنم؛ یا در‬ ‫سمت وزارت خارجه یا در سمت مشاورت مقام معظم رهبری‬ ‫در امور بین الملل‪ .‬باتوجه به این تجربیات‪ ،‬کار سیاس��ی و‬ ‫کارهای سیاس��ی ‪ -‬بین المللی را به من می سپارند‪ .‬فردی‬ ‫مثل اقای دکتر قالیباف که در ش��هرداری حضور داشته و‬ ‫کار اجرایی انج��ام داده یا فردی مثل اق��ای دکتر حداد که‬ ‫سال ها در عرصه فرهنگ کار کرده کامال طبیعی است که‬ ‫در جایگاهی مربوط به خود قرار بگیرند‪».‬‬ ‫او البته در اخرین نشست خود وعده داده است که برای‬ ‫ائتالف‪ ،‬تیم های همکار مختل��ف در زمینه های اقتصادی‪،‬‬ ‫فرهنگی‪ ،‬سیاس��ی و اجتماعی معرفی کنیم تا مردم بدانند‬ ‫قرار است به یک تیم قوی شناخته شده رای بدهند‪.‬‬ ‫اخبار جدید از ائتالف‬ ‫اما س��ایت مثلث انالین هفته گذش��ته اخباری جدید‬ ‫درباره ائتالف سه نفره منتشر کرد‪.‬‬ ‫مثلث نوش��ت‪« :‬در اخرین جلسه مشترک محمد باقر‬ ‫قالیباف‪ ،‬علی اکبر والیت��ی و غالمعلی حدادعادل که بیش‬ ‫از ‪ ۱۰‬نفر دیگر نیز حضور داش��تند مباح��ث مهمی مطرح‬ ‫شده است‪ .‬یکی از کاندیداها در این جلسه گفته است‪« :‬ما‬ ‫می خواهیم کشور را به ریل اصلی برگردانیم‪ .‬بعد از انتخابات‬ ‫‪ ۷۶‬برخی مشکالت به وجود امده که انتخابات را به محلی‬ ‫برای سوء استفاده دشمنان تبدیل کرده است‪».‬‬ ‫در ادامه این جلس��ه این س��ه ش��خصیت سیاسی به‬ ‫حضار گفتند‪« :‬ما نزد شما پیمان می بندیم که فقط یک نفر‬ ‫ایا فرمول «‪ »3-3-2‬صحت دارد؟‬ ‫در میان اخب��ار و گمانه زنی ه��ای انتخاباتی در مورد‬ ‫ائتالف اصولگرای��ان یک خبر که از س��وی یک س��ایت‬ ‫اینترنتی مطرح شد‪ ،‬بازتاب های متفاوتی داشت‪.‬‬ ‫سایت عصر ایران در خبری مدعی شد که قرار است‬ ‫جامعتین مدل جدیدی برای ائتالف اصولگرایان ساماندهی‬ ‫کند و بر این اس��اس نوش��ت‪« :‬جامعتین (جامعه مدرسین‬ ‫ح��وزه علمیه و جامع��ه روحانیت مبارز)‪ ،‬برای رس��یدن به‬ ‫کاندیدای واحد‪ ،‬فرم��ول ‪ 3-3-2‬را در نظر دارد‪ .‬بر مبنای‬ ‫سیاست‬ ‫اعضای ائتالف بیشتر می شود؟‬ ‫یکی از مهمترین مباحث��ی که این روزه��ا پیرامون‬ ‫ائتالف پیشرفت مطرح است ش��ایعات و حرف و حدیث ها‬ ‫در مورد احتمال اضافه شدن افراد جدید به ائتالف است‪.‬‬ ‫چنان که برخی از ماجرای پیوس��تن یا دعوت برخی‬ ‫اعضای ائتالف جبهه پیروان س��خن به می��ان می اورند و‬ ‫برخی دیگر احتمال اضافه شدن چهره های دیگر اصولگرا‬ ‫را مطرح می کنند‪.‬‬ ‫غالمعلی حدادعادل که این روزه��ا کمتر از دو عضو‬ ‫دیگر ائتالف در رسانه ها حضور می یابد‪ ،‬در واکنش به این‬ ‫اخبار گفته است‪« :‬تاکنون کاندیدایی درخواست حضور در‬ ‫ائتالف ما را نداش��ته و از طرفی ما هم از کسی برای حضور‬ ‫در ائتالف درخواستی نکرده ایم‪».‬‬ ‫او البته در ادامه اظهاراتش پاسخ محمد رضا باهنر را نیز‬ ‫داده است‪ .‬محمد رضا باهنر که یکی از اعضای ائتالف جبهه‬ ‫پیروان است‪ ،‬پیش از این گفته بود‪« :‬در ائتالف پیشرفت به‬ ‫روی سایر کاندیداها بسته است‪».‬‬ ‫حاال غالمعلی حدادعادل در واکنش به این اظهارنظر‬ ‫می گوید‪« :‬ائت�لاف پذی��رای اصولگرایانی اس��ت که در‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫از ما کاندیدا شود‪ .‬در این جلسه مباحثی در مورد ستادهای‬ ‫انتخاباتی و نحوه ارتباط با ش��ورای مرکزی مطرح شد که‬ ‫دو نفر از نامزده��ای این ائتالف اعالم کردند‪ :‬ما س��تادی‬ ‫نداریم‪ ».‬در همین رابط��ه یکی از کاندیداها گفته اس��ت‪:‬‬ ‫«ما از سال ‪ ۸۴‬ستادها و امکانات خوبی داریم و من در این‬ ‫جمع متعهد می ش��وم هر کس به عن��وان کاندیدای نهایی‬ ‫ائتالف معرفی ش��د‪ ،‬این س��تادها و امکانات را در اختیار او‬ ‫قرار می دهم‪ ».‬در ادامه این جلسه یکی از نامزدهای ائتالف‬ ‫گفت‪« :‬این دولت یک دولت استثنایی است و خدا می داند‬ ‫که چ��ه می خواهد بکند‪ .‬ای��ن رفتاره��ای غیر عادی خطر‬ ‫بزرگی برای کشور است و ما می خواهیم کشور را به مسیر‬ ‫اصلی برگردانیم‪».‬‬ ‫نظرسنجی ها رای قابل توجهی داشته باشند‪ .‬کاندیداهای‬ ‫اصولگرا ب��رای حضور در ائت�لاف پیش��رفت حداقل باید‬ ‫‪۱۰‬درصد رای داشته باش��ند‪ .‬اگر ‪۲۰‬کاندیدای اصولگرا با‬ ‫نیم یا یک درصد رای وارد ائتالف سه نفره شوند‪ ،‬رسیدن به‬ ‫وحدت سخت خواهد بود‪».‬‬ ‫اما علی اکبر والیتی هم به این ماجرا واکنش نش��ان‬ ‫داده و در اظهارنظ��ری گفته اس��ت‪« :‬ما هی��چ گاه نگفتیم‬ ‫کسی قرار نیست به ائتالف اضافه شود‪ ،‬اما الزم هم نیست‬ ‫هر کس که احس��اس تکلیف می کند بخواه��د در منصب‬ ‫ریاست جمهوری این تکلیف را ادا کند‪».‬‬ ‫او در عین حال گفته اس��ت‪« :‬اینکه کسی یا کسانی‬ ‫به ائتالف پیشرفت اضافه می شوند درست است اما زمانی‬ ‫برای ان معلوم نکرده ایم بلکه ش��رایط معرفی را گفته ایم‬ ‫که حتما بر این اساس این فرد یا افراد باید اصولگرا باشند‪.‬‬ ‫اصولگرایی هم یک مارک اختصاصی نیست بلکه هر کس‬ ‫به مبانی نظام جمهوری اسالمی و قانون اساسی هم در قول‬ ‫و هم در عمل معتقد باشد‪ ،‬اصولگرا محسوب می شود‪ .‬عالوه‬ ‫بر اینکه این فرد باید حداقل رای را هم داشته باشد‪ .‬منتظریم‬ ‫کسی یا کسانی که این ش��رایط را دارند برای عضویت در‬ ‫ائتالف پیش��رفت درخواس��ت خود را ارائه بدهند که البته‬ ‫بعضی افراد درخواست هایی را داشته اند‪ ،‬اما از شرایط الزم‬ ‫برخوردار نبوده اند‪ ،‬البته اسم این افراد را نمی گویم‪».‬‬ ‫این فرمول‪ ،‬در فاز نخست‪ ،‬س��ه نفر از میان گروه های زیر‬ ‫انتخاب می شوند‪:‬‬ ‫یک نفر از گروه س��ه نفره «جبهه پی��روان خط امام و‬ ‫رهبری ش��امل منوچهر متکی‪ ،‬محمد رضا باهنر و یحیی‬ ‫ال اس��حاق»‪ ،‬یک نفر از گروه س��ه نفره «‪ »2+1‬ش��امل‬ ‫علی اکبر والیتی‪ ،‬محمد باقر قالیباف و غالمعلی حدادعادل‬ ‫و یک نفر از چهره های مستقل مانند محسن رضایی‪».‬‬ ‫ای��ن س��ایت در توضی��ح این خب��ر خود نوش��ت‪:‬‬ ‫«بر اساس فرمول جامعتین‪ ،‬نهایتا س��ه نفر کاندیداهای‬ ‫جریان اصولگرایی خواهند بود‪ .‬بعد از ان‪ ،‬دو حالت پیش‬ ‫خواهد امد‪ :‬ی��ا اصال ح طلبان با کاندیدا ی��ا کاندیداهای‬ ‫قوی به میدان خواهن��د امد‪ ،‬یا انتخاب��ات بدون حضور‬ ‫اصالح طلب��ان برگ��زار می ش��ود‪ .‬در حال��ت اول‪ ،‬برای‬ ‫جلوگیری از تش��تت ارای اصولگرایان‪ ،‬باز هم بین س��ه‬ ‫نف��ر نهایی‪ ،‬یک نفر انتخاب خواهد ش��د تا ب��ه رقابت با‬ ‫کاندیدای اصال ح طل��ب بپردازد‪ .‬اما اگ��ر اصال ح طلبان‬ ‫نیایند‪ ،‬این س��ه نفر‪ ،‬به رقابت با ه��م و کاندیدای دولت‬ ‫می پردازن��د‪».‬‬ ‫این خبر پس از انتشار با شایعات و اخبار تایید نشده ای‬ ‫با مضمون رایزنی با برخی اعض��ای ائتالف پنج نفره جبهه‬ ‫پیروان همراه شد‪.‬‬ ‫در واکن��ش ب��ه ای��ن اخب��ار و تحلیل ه��ا غالمعلی‬ ‫حدادعادل در پاس��خ به اینکه ایا ائتالف پیش��رفت در فکر‬ ‫پیوس��تن به ائتالف پنج نفره اس��ت یا خیر‪ ،‬گفت‪« :‬منتظر‬ ‫عکس این موضوع هستیم که اگر کسی در ائتالف پنج نفره‬ ‫یا غیر از ان رای قابل توجهی داش��ت به ائتالف پیشرفت‬ ‫بپیوندد‪».‬‬ ‫پس از تکذیب حدادعادل برخی اعضای ائتالف جبهه‬ ‫پیروان رایزنی ها در مورد پیوس��تن به ائتالف پیش��رفت را‬ ‫تکذیب کردند تا این گمانه که دو ائتالف اصولگرایان یکی‬ ‫خواهند ش��د تاکنون که روزهای پایانی فروردین را سپری‬ ‫می کنیم دیگری قوتی نداشته باشد‪.‬‬ ‫‪43‬‬ ‫سیاست‬ ‫بازتاب های یک ائتالف‬ ‫وقت��ی غالمعلی حدادعادل در س��ال گذش��ته برای‬ ‫اولین بار ماج��رای پیمان سیاس��ی با علی اکب��ر والیتی و‬ ‫محمد باقر قالیباف را برای رس��انه ها بازگ��و کرد‪ ،‬به خوبی‬ ‫می ش��د پیش بینی کرد ک��ه ارایش و جاگی��ری نیروهای‬ ‫سیاسی با تغییراتی مواجه شده و بر این اساس واکنش ها و‬ ‫عکس العمل های متفاوتی مطرح شود‪.‬‬ ‫حاال اما شرایط تغییرات محسوسی کرده است‪ .‬جبهه‬ ‫پایداری از عزم��ش برای معرفی نامزد مس��تقل می گوید‪،‬‬ ‫جمعیت رهپویان و جمعیت ایثارگران گزینه های دیگری را‬ ‫هم روی میز دارند و طیف راست اصولگرایان هم برای خود‬ ‫ائتالفی جداگانه ترتیب داده است‪.‬‬ ‫تغییر ارای��ش سیاس��ی البته موجبات مطرح ش��دن‬ ‫واکنش های متفاوت به ائتالف پیش��رفت را نیز پدید اورده‬ ‫است‪.‬‬ ‫ف��ارغ از انچ��ه برخ��ی چهره ه��ای سیاس��ی رقیب‬ ‫مطرح کرده ان��د ایت اهلل مصب��اح ی��زدی در اظهارنظری‬ ‫غیر منتظ��ره درباره ائتالف پیش��رفت چنین اب��راز عقیده‬ ‫کرد‪« :‬اگر همه اصولگرای��ان کابینه تش��کیل می دادند و‬ ‫همه می دانس��تند که این کابینه اصولگرایان است وحدت‬ ‫اصولگرای��ان در مقاب��ل رقبا حفظ می ش��د‪ .‬ای��ن ایده ال‬ ‫اس��ت‪ ،‬اینکه همه اصولگرایان بنش��ینند و نف��ر واحدی را‬ ‫انتخاب کنند‪ ،‬هر چند ش��دنی نیست‪ ،‬حتی همان سه نفری‬ ‫که ابتدا ب��ا هم ائتالف کردن��د‪ ،‬بنده معتق��دم که در عمل‬ ‫هیچ کدام از انها با هم نمی سازند‪».‬‬ ‫اما این مساله پیش از این مورد سوال برخی خبرنگاران‬ ‫از اعضای ائتالف بوده است‪ .‬سوالی که علی اکبر والیتی در‬ ‫پاس��خ به ان گفته اس��ت‪« :‬از همان ابتدا این سوال مطرح‬ ‫بود که این س��ه نفری ک��ه هم پیمان ش��ده اند و با هم کار‬ ‫می کنند ایا تا اخ��ر هم پیمان خواهند بود یا خیر؟ هر س��ه‬ ‫عضو ائت�لاف از ابت��دا گفته اند ک��ه بر تصمیم��ات پایبند‬ ‫خواهند بود و هر چه زمان گذش��ته اس��ت با عملکردی که‬ ‫این سه نفر داشته اند نشان داده اند که به تصمیم گیری های‬ ‫ائتالف پایبندند و ان ش��اءاهلل هم تا اخر پایبند خواهند بود‪.‬‬ ‫امیدواریم این ائتالف در انتخابات های اینده الگویی باشد‬ ‫برای خرد جمعی‪».‬‬ ‫محمد باقر قالیب��اف نیز پیش از این گفت��ه بود‪« :‬این‬ ‫ائتالف یک ائتالف سیاس��ی نیس��ت؛ بلکه ی��ک ائتالف‬ ‫مکتبی و اعتقادی اس��ت‪ ».‬وی خاطرنش��ان کرد‪« :‬اینکه‬ ‫این ائتالف سیاسی نیست به این معنا نیست که ما سیاسی‬ ‫نیس��تیم‪ .‬این بدین معناس��ت که نمی خواهیم مکر و حیله‬ ‫بکنیم و این ائتالف از جنس کاس��ه به دس��ت بگیر و بده‬ ‫و بس��تان احزابی نیس��ت‪ .‬سیاس��ت ما عین دیانت ماست‬ ‫که ریش��ه ان در مجاهدت‪ ،‬محبت و گذش��ت اس��ت‪ .‬اگر‬ ‫پایان این ائتالف منجر به اختالف ش��ود باید در دینداری‬ ‫ما ش��ک کنید‪ .‬ما مدیون همرزمان و خون هزاران ش��هید‬ ‫هس��تیم و به خاطر همان ارزش ها دور هم جمع ش��ده ایم‬ ‫که ان ارزش ه��ا را احیا کنیم‪ ،‬اگر راهی غی��ر از این رفتیم‪،‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪44‬‬ ‫ریاکار هستیم‪».‬‬ ‫فرجام یک ائتالف‬ ‫هر س��ه عضو ائتالف پیش��رفت می گویند بنا دارند با‬ ‫همکاری و ائتالف با یکدیگر وارد انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫شوند و هر کس در نهایت به عنوان نامزد نهایی معرفی شد‬ ‫با حمایت سایر اعضای ائتالف همراه شود‪.‬‬ ‫زمان زیادی به موعد ثبت نام کاندیداها نمانده و حاال‬ ‫باید منتظر این باش��یم که چه کسی از این س��ه نفر راهی‬ ‫رقابت برای دست یافتن به کرسی برجای مانده از محمود‬ ‫احمدی نژاد می شود‪.‬‬ ‫نمی اورد؟‬ ‫‪ l‬این مس��اله را بعدا ب��ا جبهه پای��داری صحبت‬ ‫می کنیم و با هم کنار می اییم‪.‬‬ ‫ف�ارغ از انکه با پایداری س�ر این موض�وع کنار‬ ‫بیایید یا خی�ر‪ ،‬از انجا که ش�ما ب�رای انتخابات‬ ‫مجلس نهم در فهرس�ت جبهه پایداری حضور‬ ‫داش�تید و اقای پناهیان نیز از چهره های نزدیک‬ ‫به پای�داری به حس�اب می ای�د‪ .‬حضورت�ان در‬ ‫جبه�ه حماسه س�ازان و فعالی�ت انتخابات�ی‬ ‫به نفع اق�ای زاکان�ی باع�ث نمی ش�ود از ارای‬ ‫ای�ن جبه�ه کاس�ته و ب�ه ارای اق�ای زاکان�ی‬ ‫افزوده شود؟‬ ‫اصولگرایان و یک کاندیدای دیگر‬ ‫اما رقابت در میان اصولگرایان منحصر به دو ائتالف‬ ‫پیشرفت و جبهه پیروان نمی شود‪.‬‬ ‫در جدیدترین تحول دو تشکل سیاسی یعنی جمعیت‬ ‫ایثارگران و جمعی��ت رهپویان اع�لام کرده اند که در حال‬ ‫بررسی نامزدهای انتخاباتی هستند‪.‬‬ ‫غالمعلی حدادعادل‪ ،‬س��عید جلیلی و علیرضا زاکانی‬ ‫افرادی هستند که این دو تش��کل انها را مورد بررسی قرار‬ ‫داده اند‪ .‬در این میان اما اخب��اری نیز از اعالم کاندیداتوری‬ ‫قریب الوقوع علیرضا زاکانی حکایت دارد‪.‬‬ ‫در همین رابطه پنج شنبه گذشته یک تشکل انتخاباتی‬ ‫با عن��وان جبه��ه حماسه س��ازان انقالب اس�لامی اعالم‬ ‫موجودیت کرد؛ تش��کلی که گویا حمایت از کاندیداتوری‬ ‫علیرضا زاکانی را در دستورکار دارد‪.‬‬ ‫سایت مثلث در همین مورد مصاحبه ای را با اسماعیل‬ ‫کوثری انجام داده است که در ادامه می اید‪:‬‬ ‫‪ l‬همان چیز را نمی خواهم بگویم‪.‬‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬من چنین مسئولیتی در جبهه حماسه سازان‬ ‫ندارم‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬همین طور است‪.‬‬ ‫جبهه حماسه س�ازان اعلام موجودی�ت کرده‬ ‫است‪ .‬شما رئیس این جبهه هستید؟‬ ‫در ان عضویت دارید؟‬ ‫‪ l‬به این جبهه کمک می کنم‪.‬‬ ‫فقط به این جبهه کمک می کنید؟‬ ‫‪ l‬بله‪.‬‬ ‫در چه حوزه ای قرار است با انها همکاری کنید؟‬ ‫‪ l‬فعال مشخص نیست‪ ،‬اما کمک خواهم کرد‪.‬‬ ‫گفته می ش�ود ش�ما ریاس�ت س�تاد انتخاباتی‬ ‫اقای زاکانی را برعهده می گیرید؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬چنین قصدی ندارم‪.‬‬ ‫برای پذی�رش این مس�ئولیت با ش�ما صحبتی‬ ‫نشده است؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬صحبتی انجام نشده است‪.‬‬ ‫ای�ا جبه�ه حماسه س�ازان تش�کلی اس�ت‬ ‫ک�ه می خواه�د از اق�ای زاکان�ی در انتخاب�ات‬ ‫ریاست جمهوری یازدهم حمایت کند؟‬ ‫‪ l‬ان شاءاهلل این هدف را دنبال می کند‪.‬‬ ‫امدن ش�ما و اقای پناهیان در کن�ار اقای زاکانی‬ ‫مق�داری از رای جبهه پایداری را به این س�مت‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬هم اکنون این اقدام می شود که بعدا پایداری‬ ‫هم کاندیدای خ��ود را معرف��ی کند‪ ،‬ان موقع مش��خص‬ ‫می شود‪.‬‬ ‫یعنی ام�کان دارد اق�ای زاکانی نقطه مش�ترک‬ ‫جبهه پای�داری و جمعیت ایثارگ�ران و رهپویان‬ ‫باشد؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬من این را نمی گویم‪ .‬من گفتم وقتی انها نامزد‬ ‫خود را تعیین کردند موضوع مشخص می شود‪.‬‬ ‫چه چیزی بعد از اعالم ن�ام نامزد جبهه پایداری‬ ‫مشخص می شود؟ اینکه ارا به کدام طرف خواهد‬ ‫رفت مشخص می شود؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬می گویم بعدا مشخص می شود دیگر‪.‬‬ ‫خب س�وال این اس�ت که چه چیزی مش�خص‬ ‫می شود؟‬ ‫یعنی بع�د از اعلام نام نام�زد جبه�ه پایداری‬ ‫علت هم�کاری ش�ما و اق�ای پناهیان ب�ا جبهه‬ ‫حماسه سازان مشخص می شود؟‬ ‫صحبتی که با پایداری خواهید کرد در این زمینه‬ ‫به نامزد انها مربوط می شود؟‬ ‫‪ l‬حاال باید تحمل کرد ت��ا نام نامزد جبهه پایداری‬ ‫اعالم شود بعد با انها صحبت می کنیم‪.‬‬ ‫ب�رای ائتالف ی�ا ب�رای هم�کاری در زمینه های‬ ‫دیگر؟‬ ‫‪ l‬باالخره هم ائتالف و هم کارهای دیگر‪.‬‬ ‫انه�ا گفتند نام نام�زد خود را اوایل اردیبهش�ت‬ ‫اعلام می کنن�د‪ ،‬پ�س عل�ت اینک�ه ش�ما و‬ ‫اقای پناهی�ان به س�مت جبهه حماسه س�ازان‬ ‫حامی اقای زاکانی امدید همان موقع مش�خص‬ ‫می شود؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬مگر نمی ش��ود ادم در مرحل��ه ای از دو طرف‬ ‫دفاع و حمایت کند‪.‬‬ ‫بعدرئیسجبههحماسه سازانچهکسیخواهدبود؟‬ ‫‪ l‬اقای زاکانی می داند‪.‬‬ ‫رئیس ستاد اقای زاکانی مشخص شده است؟‬ ‫‪ l‬این را هم اقای زاکانی می داند‪g .‬‬ ‫رقابت سنتی ها‬ ‫ایا ائتالف جبهه پیروان مورد‬ ‫حمایت جامعتین است؟‬ ‫‪3‬‬ ‫سیاست‬ ‫در اس��تانه اغ��از س��ال جدی��د ائتالفی دیگ��ر میان‬ ‫طیف هایی از اصولگرایان تش��کیل ش��د؛ ائتالفی که ابتدا‬ ‫عن��وان «ائتالف اکثری��ت» را برای خود برگزی��د و پس از‬ ‫حاش��یه هایی که پدید امد ‪ ،‬ترجیح داد نام خود را به ائتالف‬ ‫جبهه پیروان تغییر دهد‪ .‬یحیی ال اس��حاق‪ ،‬محمد حس��ن‬ ‫ابوترابی‪ ،‬محمد رضا باهنر‪ ،‬مصطفی پور محمدی و منوچهر‬ ‫متکی پنج چهره ای هستند که پس از یک نشست سیاسی‬ ‫مشترک موجودیت چنین ائتالفی را اعالم کردند و البته در‬ ‫همین جلسه نیز محمد حسین موسی پور‪ ،‬استاندار سابق قم‬ ‫را به عنوان دبیرکل این ائتالف برگزیدند‪.‬در خبری که پس‬ ‫از این نشست در اختیار رسانه ها قرار گرفت امده بود‪« :‬این‬ ‫ائتالف بر اساس ساز و کار انتخاباتی اصولگرایان که توسط‬ ‫جامعه روحانیت مبارز با هماهنگی جامعه مدرس��ین حوزه‬ ‫علمیه قم تهیه شده‪ ،‬تشکیل شده است‪ .‬قرار بر این است تا‬ ‫نیمه اردیبهشت ماه نظر واحد ائتالف اکثریت اصولگرایان‬ ‫برای ثبت نام در انتخابات ریاست جمهوری اعالم شود‪».‬‬ ‫پیش از ای��ن محمد رضا باهنر اعالم ک��رده بود که در‬ ‫انتظار اعالم کاندیداتوری مصطفی پورمحمدی هستند تا در‬ ‫مورد شکل گیری چنین ائتالفی تصمیم گیری کنند‪.‬از نکات‬ ‫قابل توجه این ائتالف پیوستن محمد حسن ابوترابی است؛‬ ‫نایب رئیس مجلس و البته عضو ارشد جامعه روحانیت مبارز‪.‬‬ ‫در صورت بن��دی چینش این افراد باید گفت س��ه نفر‬ ‫یعنی محمد رضا باهنر‪ ،‬یحیی ال اس��حاق و منوچهر متکی‬ ‫از اعضای جبهه پیروان و دو نفر یعنی مصطفی پورمحمدی‬ ‫و محمد حسن ابوترابی فرد از اعضای جامعه روحانیت مبارز‬ ‫هستند‪.‬از نگاهی دیگر هر پنج عضو این تشکل به نوعی از‬ ‫طیف راست اصولگرایان یا همان اصولگرایان سنتی هستند‪.‬‬ ‫تازه ترین خبرها حتی از احتمال افزایش تعداد اعضای‬ ‫این ائتالف هم حکایت دارد‪.‬‬ ‫چنانکه سید کمال الدین س��جادی‪ ،‬سخنگوی جبهه‬ ‫پیروان به رس��انه ها گفته اس��ت‪« :‬اگر نظر روحانیت جلب‬ ‫ش��ود ممکن اس��ت طی فرایندی پنج نفر ائتالف اکثریت‬ ‫اصولگرایان به هشت یا ‪ ۹‬نفر افزایش یابند تا از این طریق‬ ‫تصمیم گیری برای اصولگرایان راحت تر شود‪ .‬اعضای این‬ ‫ائتالف تاکید دارند که در این ائتالف برای ورود کسانی که‬ ‫ویژگی کاندیدا شدن داشته باش��ند و در عین حال اصولگرا‬ ‫محسوب شوند‪ ،‬باز اس��ت از این رو احتمال افزایش ائتالف‬ ‫اکثریت از میان کاندیداهای مطرح وجود دارد‪ ،‬به ویژه اینکه‬ ‫اگر جامعه روحانیت و جامعه مدرسین بخواهند اقداماتی را‬ ‫انجام دهند ممکن اس��ت افراد دیگری نیز ب��ه این ائتالف‬ ‫بپیوندند‪ ».‬محمد حس��ین موس��ی پور که حاال دبیرکل این‬ ‫ائتالف اس��ت نیز از ابراز تمایل چند کاندیدا برای پیوستن‬ ‫به ائتالف اکثریت اصولگرایان خبر داده و البته گفته است‪:‬‬ ‫«مذاکره ائتالف ما با برخی گروه های اصولگرا اغاز ش��ده‬ ‫است‪».‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫ماجرای هماهنگی با جامعتین‬ ‫بالفاصله پس از اعالم موجودیت ائتالف جبهه پیروان‬ ‫برخی اعضای این ائتالف اع�لام کردند که جامعتین یعنی‬ ‫جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین از این ائتالف حمایت‬ ‫‪45‬‬ ‫کرده و شکل گیری این ائتالف با هماهنگی جامعتین بوده‬ ‫اس��ت؛ خبری که بالفاصله در فضای سیاس��ی و رسانه ای‬ ‫بازتاب های گس��ترده ای یافت‪ .‬س��اعاتی از این اظهارنظر‬ ‫نگذشته بود که واکنش ها اغاز شد‪.‬‬ ‫جعفر شجونی‪ ،‬عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت‬ ‫مبارز ب��ا اظه��ار بی اطالعی از تش��کیل ائت�لاف اکثریت‬ ‫اصولگرای��ان با هماهنگ��ی جامعه روحانیت مب��ارز گفت‪:‬‬ ‫«جامعه روحانیت هنوز وارد مصادیق انتخاباتی نشده است‪».‬‬ ‫همچنین حسین ابراهیمی‪ ،‬عضو جامعه روحانیت مبارز‬ ‫گفت‪« :‬در اخرین جلسه جامعه روحانیت مبارز که بنده حضور‬ ‫داشته ام‪ ،‬درباره مصادیق هیچ گونه بحثی نشده است‪».‬‬ ‫ایت اهلل عباس کعبی هم تش��کیل ائت�لاف اکثریت‬ ‫اصولگرای��ان را با هماهنگی جامعه مدرس��ین حوزه علمیه‬ ‫قم تکذیب کرد‪.‬‬ ‫در واکنش به این انتقادات و اظهارنظرها موس��ی پور‪،‬‬ ‫دبیرکل این ائتالف عنوان کرد‪« :‬ما بر اس��اس سازوکاری‬ ‫که واحد سیاسی جامعه روحانیت تنظیم کرده‪ ،‬حرکت کرده‬ ‫و س��عی می کنیم در هماهنگی با جامع��ه روحانیت مبارز و‬ ‫جامعه مدرس��ین حوزه علمیه قم که تاکید بر وحدت میان‬ ‫اصولگرایان دارند حرکت کنیم و قاعدتا رسیدن به وحدت از‬ ‫مکانیزم ائتالف قابل تحقق است‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫نامزد ائتالف چه زمانی معرفی می شود؟‬ ‫اعض��ای ای��ن ائت�لاف چن��دی اس��ت س��فرها و‬ ‫س��خنرانی های انتخاباتی خ��ود را اغاز کرده ان��د‪ .‬حاال اما‬ ‫مهمترین سوال زمان انتخاب کاندیدا از سوی اعضای این‬ ‫ائتالف است و اینکه چه کسی در نهایت به عنوان نامزد اصلی‬ ‫انتخاب خواهد شد‪.‬‬ ‫محمد رضا باهنر درباره زمان اع�لام نام نامزد نهایی‬ ‫ائتالف اکثریت اصولگرایان می گوید‪« :‬تصمیم بران است‬ ‫که قبل از نام نویسی نامزد ها در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫این کار انجام ش��ود‪ .‬تعیین نامزد نهایی بای��د در یک زمان‬ ‫عقالیی انجام شود‪ .‬اگر قرار به شوخی باشد بعد از انتخابات‬ ‫هم عده ای از نامزدها با رای مردم از صحنه خارج می شوند‪.‬‬ ‫باالخره در انتخابات ستادی تشکیل و هزینه هایی می شود‬ ‫از این رو کسانی که ثبت نام می کنند خیلی باید اتفاق مهمی‬ ‫ بیفتد که حاضر باشند از صحنه رقابت کنار بروند یعنی باید‬ ‫خودش��ان به یقین برس��ند‪ ،‬وگرنه تاثیرگذاری سازوکارها‬ ‫کم می شود‪ .‬برهمین اساس ائتالف بزرگ اصولگرایان تالش‬ ‫می کند در یک زمان منطقی و معقول نامزد خود را مشخص‬ ‫کند‪ .‬بعد از ثبت نام شاید نامزدی برای کناره گیری از صحنه‬ ‫تصمیم بگیرد اما اطرافیان وی مانع می شوند چون از مدت ها‬ ‫پیش س��تاد تش��کیل داده اند و کار و تفاهم و تبلیغات برای‬ ‫حضور در انتخابات کرده ان��د‪ ،‬بنابراین در جمع بندی نهایی‬ ‫دچار اشتباه محاسباتی می ش��وند‪ ،‬چون فکر می کنند رای‬ ‫نامزد مطلوبشان خیلی متفاوت از نتیجه نظر سنجی هاست‪».‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫پنج گزینه چه کسانی هستند؟‬ ‫در میان کاندیداهایی که در ائتالف جبهه پیروان قرار‬ ‫دارند‪ ،‬محمد رضا باهنر که دبیرکل جامعه اسالمی مهندسین‬ ‫نیز هست اکنون بیش از همیشه رسانه ای شده و تقریبا هر‬ ‫روز مصاحبه ای از او در رسانه ها منتشر می شود‪.‬‬ ‫باهنر ‪ 62‬ساله عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام‬ ‫است و نماینده مردم در مجلس شورای اسالمی در دوره های‬ ‫دوم‪ ،‬سوم‪ ،‬چهارم‪ ،‬پنجم‪ ،‬هفتم و هش��تم و نهم بوده است‪.‬‬ ‫او ریاست فراکس��یون اکثریت مجلس پنجم و نایب رئیسی‬ ‫مجلس هفتم و هش��تم و نهم را بر عهده داشت‪ .‬باهنر برادر‬ ‫ش��هید محمدجواد باهنر ‪ -‬نخست وزیر س��ابق است که در‬ ‫سال ‪ ۱۳۶۰‬ترور شد ‪ -‬و البته دایی سید مجتبی ثمره هاشمی‪،‬‬ ‫دستیار ارشد محمود احمدی نژاد است‪.‬‬ ‫محمد رض��ا باهنر اگر چ��ه در ابتدای تش��کیل دولت‬ ‫‪46‬‬ ‫محمود احمدی نژاد از اصولگرایان مدافع او به شمار می امد‪،‬‬ ‫اما اکنون چند س��الی اس��ت که دیگر می توان او را در زمره‬ ‫اصولگرایان منتقد رئیس دولت دهم قرار داد؛ نقدهای او به‬ ‫محمود احمدی نژاد هرچه از عمر دولت دهم گذش��ته شیب‬ ‫بیشتری یافته است‪.‬‬ ‫او حاال خود را برای رقابت با سایر چهره های سیاسی‬ ‫ام��اده می کند؛ رقابتی ک��ه فرجامش به انتخاب جانش��ین‬ ‫محمود احمدی نژاد منجر خواهد شد‪.‬‬ ‫دیگر عضو این ائتالف منوچهر متکی اس��ت‪ .‬متکی‬ ‫‪ 60‬س��اله ریاس��ت س��تاد انتخاباتی تهران علی الریجانی‬ ‫را در نهمی��ن دوره انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری‪ ،‬بر عهده‬ ‫داشت‪ .‬او البته پس از انتخاب محمود احمدی نژاد به عنوان‬ ‫ی که‬ ‫رئیس جمهور جدید راهی کابینه او ش��د‪ .‬متکی هنگام ‬ ‫وزیر کابینه بود از اعضای طیف راست اصولگرایان در دولت‬ ‫محمود احمدی نژاد به حساب می امد‪.‬‬ ‫او البته در مقایسه با س��ایر اعضای کابینه مدت نسبتا‬ ‫طوالنی را با محمود احمدی نژاد سپری کرد‪.‬‬ ‫ماجرای نحوه عزل او در دولت که هنگام حضورش در‬ ‫یک ماموریت خارج از کش��ور رخ داد‪ ،‬او را به نوعی از سایر‬ ‫وزرای سابق کابینه دولت نهم و دهم متمایز کرد‪.‬‬ ‫پس از برکن��اری چندین بار پاس��خ هایی می��ان او و‬ ‫دولتی ها رد و بدل شد‪ ،‬اما منوچهر متکی در یکی از اخرین‬ ‫اظهارنظرهایش گفته اس��ت که وقتی محمود احمدی نژاد‬ ‫دوران ریاست جمهوری اش به پایان رسید حرف هایی برای‬ ‫گفتن در مورد او دارد‪.‬‬ ‫او که اکنون انتقادهایی را نیز نسبت به دولت دهم دارد‬ ‫در کنار س��ایر هم طیفانش در ائتالف پنج گانه خود را برای‬ ‫رقابت اماده می کند‪.‬‬ ‫مصطفی پور محمدی نیز ک��ه از اخراجی های کابینه‬ ‫احمدی نژاد به شمار می اید‪ ،‬پس از خروجش از دولت خود را‬ ‫منتقد احمدی نژاد می داند‪ .‬او در جدیدترین اظهارنظرش گفته‬ ‫است که ماجرای امضای حکم محمد باقر قالیباف به عنوان‬ ‫شهردار تهران س��راغاز اختالفات او با محمود احمدی نژاد‬ ‫بوده است‪ .‬وزیر کش��ور س��ابق دولت محمود احمدی نژاد‬ ‫که اکنون ‪54‬س��ال س��ن دارد از اعضای جامع��ه روحانیت‬ ‫مبارز تهران است‪ .‬دیگر عضو این ائتالف یحیی ال اسحاق‬ ‫اس��ت‪ .‬او رئیس اتاق بازرگانی و صنایع و معادن تهران و از‬ ‫شخصیت های اصلی هیات موتلفه بوده که از عضویت در این‬ ‫حزب استعفا داده و از سال ‪ ۱۳۸۰‬در نشست های ان شرکت‬ ‫نمی کند‪ .‬ال اسحاق از چهره های مدافع اقتصاد ازاد به شمار‬ ‫می رود که در طول سال های گذشته به دلیل اهتمام به عقاید‬ ‫اقتصاد بازار‪ ،‬به یکی از چهره های ش��اخص طرفدار بخش‬ ‫خصوصی بدل گشته است‬ ‫او در جدیدترین اظهارنظرش گفته است‪« :‬من نه فقط‬ ‫بین ائتالف اکثریت اصولگرایان بلکه در بین سایر ائتالف ها‬ ‫نیز به شرطی که فرد اصلح تر نسبت به من وجود داشته باشد‪،‬‬ ‫کناره گیری خواهم کرد‪».‬‬ ‫اما در اخرین لحظات ش��کل گیری ای��ن ائتالف یک‬ ‫چهره دیگر هم اضافه ش��د؛ محمد حس��ن ابوترابی فرد‪ .‬او‬ ‫نماینده مردم قزوین و ابیک در ششمین‪ ،‬هفتمین و هشتمین‬ ‫دوره مجلس بوده و نماینده مردم تهران‪ ،‬ری و اسالمشهر در‬ ‫نهمین دوره مجلس است‪ .‬ابوترابی فرد را به عنوان چهره ای‬ ‫میان��ه رو در میان اصولگرایان می شناس��ند‪ .‬هفته گذش��ته‬ ‫حتی مطرح ش��د که او از افرادی اس��ت که جبهه پایداری‬ ‫کاندیداتوری اش را مورد بررسی قرار داده؛ خبری که البته با‬ ‫تکذیب اعضای جبهه پایداری مواجه شد‪.‬‬ ‫او در اخرین اظهارنظرش گفته است که کاندیداتوری‬ ‫او از سوی جامعه روحانیت مبارز نبوده است‪.‬‬ ‫حاال باید منتظر ماند و دید ایا وعده محمد رضا باهنر در‬ ‫مورد انتخاب کاندیدا پی��ش از اغاز ثبت نام ها محقق خواهد‬ ‫شد یا خیر‪g .‬‬ ‫جامعهمدرسین‬ ‫کاندیدا معرفی‬ ‫نمی کند‬ ‫گفت وگوی مثلث با سیدمحمدغروی‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫‪4‬‬ ‫سید محمد غروی‪،‬انتخاباتریاست جمهوری‬ ‫یازدهم را س�ه قطبی می�ان دول�ت‪ ،‬اصولگراها و‬ ‫اصالح طلبان می داند و می گوید همه طیف ها سعی‬ ‫خواهند کرد که با نامزد واح�د وارد صحنه رقابت‬ ‫ش�وند‪ .‬عضو جامعه مدرس�ین ح�وزه علمیه قم‬ ‫تاکید می کند که این تشکل روحانی فعال تصمیمی‬ ‫ برای حمایت از نامزدی مش�خص ن�دارد و تنها‬ ‫اصولگرایان را توصیه به وحدت می کند‪.‬‬ ‫دو ماه تا انتخابات ریاست جمهوری یازدهم باقی‬ ‫است‪ ،‬کاندیداهای متعددی برای ورود به عرصه‬ ‫رقاب�ت اعالم امادگ�ی کردند‪ ،‬از انج�ا که جامعه‬ ‫مدرس�ین حوزه علمیه ق�م در جری�ان اصولگرا‬ ‫تعریف می ش�ود‪ ،‬نگاه ش�ما ب�ه نامزده�ای این‬ ‫جریان چیست؟‬ ‫‪ l‬اوال من فضای سیاس��ی کش��ور را ب��ا اطالعات‬ ‫محدودی که دارم نمی توانم براورد کنم‪ ،‬ثانیا جامعه مدرسین‬ ‫جزو هیچ جناحی نیست‪.‬‬ ‫یعنی معتقدید فراجناحی است؟‬ ‫‪ l‬باالخره ان را نمی توان جزو جناحی تعریف کرد‪،‬‬ ‫البته تفکراتی که اصولگرایان دارند به جامعه مدرسین نزدیک‬ ‫است و انها حساب بیشتری روی جامعه مدرسین باز می کنند‪.‬‬ ‫با توجه به تعریفی که از جایگاه جامعه مدرس�ین‬ ‫حوزه علمیه قم در فضای سیاس�ی کشور کردید‪،‬‬ ‫نگاه شما به نامزدهای جریان اصولگرا چیست؟‬ ‫‪ l‬هم اکنون کاندیداهای اصولگرا متعدد هس��تند‪،‬‬ ‫برخی خود را تحت عنوان ائتالف ‪ 2+1‬تعریف کردند‪ ،‬برخی‬ ‫دیگر در قالب ائتالف پنج نفره فعالیت می کنند و عده ای نیز‬ ‫منفرد برای ورود به عرصه انتخابات ریاست جمهوری اینده‬ ‫اعالم امادگی کردند‪ ،‬البته دس��ته س��وم می گویند که جزو‬ ‫هیچ کدام از گروه های اصولگرا نیستند‪ ،‬اما در این جناح سیاسی‬ ‫حضور دارند‪ .‬در کل تحلیلم ان است که اصولگرایان به وحدت‬ ‫می رسند کما اینکه اصولگرایان توجه خاصی به نظرات جامعه‬ ‫روحانیت مبارز و جامعه مدرس��ین حوزه علمی��ه قم دارند و‬ ‫جامعتین هم��واره اظهار ک��رده که از وح��دت اصولگرایان‬ ‫حمایت می کند‪ .‬هم اکنون ش��رایط و ش��اخص هایی وجود‬ ‫دارد که ما را به وح��دت اصولگرایان در مرحله بعدی امیدوار‬ ‫می کند‪ .‬باالخره وقتی یک مقدار به انتخابات نزدیک شویم‪،‬‬ ‫نظرسنجی ها میزان مقبولیت افراد را نشان می دهد‪ ،‬ان زمان‬ ‫کسانی که ارای بیشتری دارند خواهند ماند و بقیه به نفع انها‬ ‫قاعدتا کنار می روند‪ .‬این تلقی ای اس��ت که ما داریم؛ جامعه‬ ‫مدرس��ین همواره توصیه به وحدت داش��ته و از وحدت هم‬ ‫حمایت کرده و می کند‪.‬‬ ‫اما س�ال ‪ 84‬ش�اهد چنین مس�اله ای نبودیم که‬ ‫نامزدهای اصولگرا به نتیجه نظرسنجی ها تمکین‬ ‫کنند‪ .‬یعنی ش�ما معتقدی�د در این دوره ش�رایط‬ ‫عوض شده و این بار ش�اید اصولگرایان در ابتدا‬ ‫متکثر باش�ند‪ ،‬اما در اخر به یک جمع بندی واحد‬ ‫برسند؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬چون ش��رایط را متف��اوت از س��ال ‪ 84‬و ‪88‬‬ ‫می بینم‪ .‬سعی بر این است که نتیجه کار به وحدت بینجامد‪،‬‬ ‫البته این فقط مخصوص اصولگراها نیس��ت و دیگران هم‬ ‫چنین تالش��ی دارند‪ .‬برخی می گویند انتخابات چهار قطبی‬ ‫می شود‪ ،‬اما معتقدم رقابت سیاسی پیش رو سه قطبی خواهد‬ ‫بود و همه طرف ها می کوشند تا در نهایت به وحدت برسند‪.‬‬ ‫جامعه مدرسین حوزه علمیه قم فعال موضعش این طور نیست که‬ ‫کاندیدای خاصی داشته باشد و روی فردی متمرکز شود و از وی‬ ‫حمایت کند‪ ،‬اما همان طور که گفته شد از وحدت اصولگراها که در‬ ‫کل از سالمت خوبی برخوردار هستند حمایت می کند‬ ‫ش�ما انتخاب�ات ریاس�ت جمهوری یازده�م را‬ ‫س�ه قطبی پیش بینی کردید‪ ،‬انها چه طیف هایی‬ ‫هستند؟‬ ‫‪ l‬باالخره این سه جریان دولت‪ ،‬اصولگرا و اصالحات‬ ‫به انتخابات ریاس��ت جمهوری یازدهم ورود می کنند‪ .‬برای‬ ‫اصالح طلبان مهم ان اس��ت که هر چه بیش��تر جایگاه خود‬ ‫را در عرصه سیاسی کشور به دس��ت بیاوردند تا در نهایت در‬ ‫رقابت های بعدی گام های بلندتری بردارند‪ .‬در نتیجه معتقدم‬ ‫انها خواهند امد‪ ،‬ش��واهد هم همین را می گوی��د‪ ،‬انها فقط‬ ‫یک مقدار دارند روی نحوه امدن ش��ان کار می کنند و تقریبا‬ ‫نامزدهای شاخص های این جریان که رای دارند به وحدت‬ ‫می رسند‪ .‬کما اینکه دولتی ها هم همین طور عمل خواهند کرد‬ ‫بنابراین اصولگراها نیز چاره ای جز وحدت ندارند و این کار را‬ ‫خواهند کرد‪ .‬البته شاید برخی چهره های اصولگرا تحت تاثیر‬ ‫اطرافیان خود به صحنه انتخابات ورود کنند و چندصدهزار یا‬ ‫حداکثر یک میلیون رای بیاورند‪ .‬روی انها نباید زیاد حساب‬ ‫کرد‪ ،‬انهایی که رای دار هستند به سمت وحدت می روند‪.‬‬ ‫ائتلاف پنج نف�ره تح�ت عن�وان «اکثری�ت‬ ‫اصولگرایان» تشکیل شد‪ ،‬به این ترتیب که ابتدا‬ ‫اقایان باهنر‪ ،‬متکی و ال اس�حاق ‪ -‬از چهره های‬ ‫جبهه پی�روان خط امام و رهب�ری‪ -‬اعالم ائتالف‬ ‫کردند‪ ،‬بعد دو نفر دیگر یعنی اقایان پور محمدی‬ ‫و ابوترابی فرد به ان جمع پیوستند‪ .‬جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهب�ری بارها گفته که س�عی دارد زیر‬ ‫نظر جامعتین به س�ازوکاری ب�رای تعیین نامزد‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری برسد‪ .‬این ائتالف‬ ‫چقدر مورد تایید جامعتین است یا حداقل جامعه‬ ‫سیاست‬ ‫اصالح طلب�ان را چقدر ب�رای اصولگرایان رقیب‬ ‫جدی می بینید یا چقدر انها را برای ورود به عرصه‬ ‫انتخابات جدی می دانید؟‬ ‫مدرسین روی ان چه نظری دارد؟‬ ‫‪ l‬اوال بگویم مواضع جامعه مدرسین به طور رسمی‬ ‫از سوی ریاست یا از طرف دفتر ان بیان می شود و فقط این‬ ‫دو مرجع اعتب��ار الزم را دارند‪ ،‬وگرنه چی��زی که به جامعه‬ ‫نسبت داده شود خیلی وقت ها حدس و گمان است‪ .‬جامعه‬ ‫مدرسین از اول گفت تصمیم ندارد فردی را به عنوان کاندیدا‬ ‫مطرح کند‪ ،‬یعنی روی هیچ فردی فعال مصمم نیست؛ حاال‬ ‫یک وقت ضرورت پی��ش بیاید ان حس��اب دیگری دارد‪.‬‬ ‫جامعه مدرس��ین حوزه علمیه قم فع�لا موضعش این طور‬ ‫نیس��ت که کاندیدای خاصی داش��ته باش��د و روی فردی‬ ‫متمرکز شود و از وی حمایت کند‪ ،‬اما همان طور که گفته شد‬ ‫از وحدت اصولگراها که در کل از سالمت خوبی برخوردار‬ ‫هستند حمایت می کند‪ .‬به شخصه گمان می کنم نامزدهای‬ ‫اصولگرا‪ -‬ف��رق نمی کند ائتالف پنج نفره یا س��ه نفره ‪ -‬به‬ ‫میدان می ایند‪ ،‬خود را می ازمایند و در دو مرحله غربالگری‬ ‫اتفاق می افتد و در نهایت یکی‪ ،‬دو نف��ر می مانند و دیگران‬ ‫هم کمکشان می کنند‪.‬‬ ‫در ای�ن مرحله اس�ت ک�ه جامعه مدرس�ین نظر‬ ‫می دهد؟‬ ‫‪ l‬ما از اتحاد حمایت می کنیم‪ .‬اینها که نامزد ش��دند‬ ‫مسلما با حفظ مراتب کف شرایط را دارند‪ ،‬البته برخی شاخص ها‬ ‫در عده ای قوی تر اس��ت و بعضی دیگر نیز نقاط قوت دیگری‬ ‫دارند؛ در کل شخصیت های شناخته شده هستند‪ .‬طبیعتا ادم‬ ‫حدس می زند که ش��ورای نگهبان هم انه��ا را تایید کند‪ .‬این‬ ‫افراد معتقدند که ظرفیت الزم را برای نامزد شدن در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری دارند و روی این ظرفیت کار می کنند و خود‬ ‫را می ازمایند‪ .‬کم کم نتیجه نظرسنجی ها نشان می دهد که چه‬ ‫کسی مقبولیت بیشتری دارد‪ ،‬در ان هنگام طبیعتا اصولگراها با‬ ‫هم کنار می ایند‪ .‬این تلقی است که ما داریم و جامعه مدرسین‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬در گذشته رقابت میان اصالح طلبان و اصولگرایان‬ ‫بود ‪ -‬البته کاری به میزان واقعی بودن خط کشی های سیاسی‬ ‫ندارم چراکه برخی اصالح طلبان‪ ،‬اصولگرا هستند و عده ای‬ ‫از اصولگرایان اصالحات درست و در چارچوب قانون را قبول‬ ‫دارند‪ -‬اما رقابت سیاسی پیش رو دست کم سه قطبی است‪،‬‬ ‫یک قطب دولتی ها هس��تند و این مس��اله واقعا جای تامل‬ ‫دارد‪ ،‬بهترین وضعیت این اس��ت که دول��ت در انتخابات به‬ ‫هیچ وجه مداخله ی��ا ورود پیدا نکند‪ ،‬علت این اس��ت که اگر‬ ‫موضعگیری انتخاباتی در قبال کسی انجام دهد‪ ،‬خواه ناخواه‬ ‫استانداران‪ ،‬فرمانداران و بخشداران عمال امکانات را به همان‬ ‫سو بسیج می کنند که دولت نظر دارد و این خطرناک است و‬ ‫کار صحیحی نیست‪ .‬یعنی اگر امکاناتی در خدمت کاندیداها‬ ‫قرار می گی��رد باید در چارچ��وب قانون میان هم��ه نامزدها‬ ‫به طور یکسان توزیع شود‪ ،‬ضمن انکه امکانات دولتی نباید‬ ‫برای حمایت مادی از فردی در انتخابات به کار گرفته شود‪،‬‬ ‫اما متاس��فانه خالف این را داریم می بینیم و این مساله هیچ‬ ‫توجیهی ندارد؛ اینکه در سه‪ ،‬چهارماه باقیمانده از دولت‪ ،‬وزرا‪،‬‬ ‫استانداران و فرمانداران جابه جا شده و میتینگ های انتخاباتی‬ ‫در جاهای مختلف برگزار می شود‪ ،‬همه این کارها و شعارها‬ ‫معنا و مفهوم دارد ک��ه واقعا مصلحت کار نیس��ت‪ .‬خدا کند‬ ‫مردم و دولتمردان هم بفهمند که این روال صحیحی نیست‪.‬‬ ‫قطب های دیگ��ر انتخابات نیز اصولگراه��ا و اصالح طلبان‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫هم اصوال از وحدت اصولگرایان حمایت می کند‪.‬‬ ‫یعنی باالخره ت�ا گام اخر می ایس�تد و بعد اعالم‬ ‫نظر می کند؟‬ ‫‪ l‬اینکه پیش بینی کنیم جامعه در نهایت دست روی‬ ‫فردی می گذارد‪ ،‬باز معلوم نیس��ت‪ ،‬ولی جامعه توصیه ای به‬ ‫حضرات کرده و ان‪ ،‬این اس��ت که به س��وی وحدت بروند‪.‬‬ ‫البته نظرات اقایان هم این اس��ت در می��دان افکار عمومی‬ ‫خود را عرضه کنند؛ البته نظر سنجی ها نشان می دهد که چه‬ ‫وضعیتی دارند‪ .‬طبعا ان فردی که ارای بیش��تری می تواند‬ ‫داشته باشد روی او تمرکز و سرمایه گذاری می شود و دیگران‬ ‫هم کمکش می کنند‪.‬‬ ‫خود جامعه مدرسین حوزه علمیه قم هم برای به‬ ‫وحدت رسیدن اصولگرایان نقش افرینی می کند؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬همین مکانیزم خیلی مهم است که هر کس‬ ‫می خواهد به صحنه بیاید و خود را بیازماید‪ ،‬اما طوری عمل‬ ‫کند که در نهایت وحدت در اردوگاه اصولگرایان محقق شود‪.‬‬ ‫اما این بیش�تر رهنمود اس�ت تا تعریف مکانیزم‬ ‫ب�رای نح�وه ورود اصولگرای�ان ب�ه انتخاب�ات‬ ‫پیش رو‪...‬‬ ‫‪ l‬هرچه هس��ت همین اس��ت‪ ،‬گاهی کمیته های‬ ‫سیاسی جامعتین با یکدیگر جلسه مش��ترک گذاشتند یا در‬ ‫جلسات هم شرکت کردند و گاهی جلساتی با جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهب��ری و ائتالف س��ه نفره برگزار ش��د‪ .‬در کل‬ ‫بحمداهلل من خودم یک ارامش نسبی دارم که اقایان شرایط‬ ‫را خوب درک می کنند و روال کارشان هم به همین صورت‬ ‫است و حتی این طور که مطلع ش��دم بنایشان بر این بود که‬ ‫کمیته های کاری داشته باشند و در مسائل سیاسی و اقتصادی‬ ‫کار کنند تا به فکر و ایده مشترکی برسند‪ ،‬بر همین اساس من‬ ‫به وضعیت اصولگراها خوشبین هستم‪g.‬‬ ‫‪47‬‬ ‫فقط یک نفر ثبت نام می کند‬ ‫گفت وگوی مثلث با نایب رئیس جبهه پیروان‬ ‫‪5‬‬ ‫محسن کوهکن می گوید‪« :‬قبل از اغاز زمان ثبت نام کاندیداها در انتخابات ریاست جمهوری‪ ،‬نام نامزد ائتالف‬ ‫اکثریت اصولگرایان مشخص می شود‪ ».‬نایب رئیس جبهه پیروان خط امام و رهبری تاکید می کند که این ائتالف برای‬ ‫امتیازگیری تشکیل نشده و برای حضور و نقش افرینی در رقابت سیاسی پیش رو کامال جدی است‪.‬‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫ائتالف�ی پنج گان�ه‪ ،‬میان اقای�ان باهن�ر‪ ،‬متکی‪،‬‬ ‫ال اس�حاق‪ ،‬پورمحمدی و ابوترابی فرد تشکیل‬ ‫شد‪ ،‬چه مکانیزمی برای تعیین کاندیدای نهایی‬ ‫این ائتالف تعریف شده است؟‬ ‫‪ l‬انچ��ه عزی��زان اع�لام کردن��د اعتق��اد ب��ه‬ ‫روش علمی و منطقی نظرس��نجی اس��ت که اگ��ر انجام‬ ‫ش��ود ب��رای تصمیم گی��ری اعض��ای ائتالف راهگش��ا‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫این ائتالف چه زمانی گزینه نهایی خود را انتخاب‬ ‫می کند؟ این کار قبل یا بعد از ثبت نام کاندیداها‬ ‫انجام می شود؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬پس از نظرس��نجی تصمیم گیری ب��رای نامزد‬ ‫نهایی ائتالف اکثریت اصولگرایان انجام می ش��ود‪ ،‬ضمنا‬ ‫بعضا هم اعضا اعالم کردند که این کار حتی قبل از ثبت نام‬ ‫نامزدهای انتخابات ریاس��ت جمهوری باش��د که خب این‬ ‫مساله بسیار منطقی و معقول است‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫پس ائتالف پنج نفره قب�ل از ثبت نام نامزدها در‬ ‫انتخابات ریاس�ت جمهوری‪ ،‬گزینه نهایی خود‬ ‫را معرفی می کند؟‬ ‫‪ l‬تفکرات این پنج برادر به هم بسیار نزدیک است‬ ‫و همگی مصالح کش��ور و نظام را مدنظر ق��رار می دهند و‬ ‫انچه نقل شد‪ ،‬تصمیم انهاس��ت که قبل از اغاز ثبت نام ها‪،‬‬ ‫نظر س��نجی ها برای تعیی��ن نام��زد نهایی انجام ش��ود تا‬ ‫گام های بلن��دی در جهت اجرایی ش��دن اه��داف ائتالف‬ ‫برداشته شود‪.‬‬ ‫ایا ائتالف اکثریت اصولگرایان کنار نامزد اصلی‬ ‫خود کاندیدای در سایه هم انتخاب می کند؟‬ ‫‪ l‬با این فرایندی که جبهه پیروان شروع کرد چنین‬ ‫بحثی مطرح نیست‪ ،‬همه نامزدهای این ائتالف در افتاب یا‬ ‫زیر نورافکن هستند‪.‬‬ ‫اما شما در مصاحبه ای گفتید از انجا که نمی توان‬ ‫وقایع عرصه سیاس�ی را پیش بین�ی کرد‪ ،‬جبهه‬ ‫پیروان در نظ�ر دارد که دو نام�زد را مدنظر قرار‬ ‫دهد تا اگر هنگام بررس�ی صالحیت ها یا بعد از‬ ‫ان در ایام تبلیغات اتف�اق خاصی افتاد‪ ،‬نفر دوم‬ ‫جایگزین شود‪.‬‬ ‫‪ l‬اینکه نیاز به دو نفر باش��د بحث دیگری است و‬ ‫نمی توان از ان تعبیر به نامزد سایه کرد‪ .‬سیاسیون به حضور‬ ‫افراد توجه دارند و معادالت انتخاب��ات را ارزیابی و تحلیل‬ ‫می کنند؛ ان موقع تصمیم می گیرند که صالح و مصلحت‬ ‫این است که یک نفر در صحنه بماند یا دو نفر انتخاب شوند؟‬ ‫معموال این گونه معادالت با نزدیک شدن به زمان انتخابات‬ ‫شکل می گیرد‪.‬‬ ‫بنابراین احتم�ال دارد فردی هم در کن�ار نامزد‬ ‫اصلی ثبت نام کند تا بعد از بررس�ی صالحیت ها‬ ‫‪48‬‬ ‫و ارزیابی فضای سیاس�ی کش�ور نزدیک به روز‬ ‫انتخابات‪ ،‬تصمیم نهایی اتخاذ شود؟‬ ‫‪ l‬بله اما ما کاندیدایی که اس��می از وی برده نشده‬ ‫باشد‪ ،‬نخواهیم داش��ت‪ ،‬هر تصمیمی گرفته شود مجموعا‬ ‫از بین این عزیزانی خواهد بود که هم اکنون درون ائتالف‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫اقای باهنر گفتند که ائتالف س�ه گانه در را برای‬ ‫وحدت با س�ایر نامزدهای اصولگرا بس�ته‪ ،‬حال‬ ‫انک�ه ای�ن ائتلاف راه را ب�رای پذیرش س�ایر‬ ‫نامزدهای ای�ن جریان باز گذاش�ته‪ ،‬ح�اال این‬ ‫س�وال پیش می اید که اگر ش�خص دیگری به‬ ‫ائتلاف اکثریت اضافه ش�ود مکانی�زم انتخاب‬ ‫نامزد نهایی تغییر می کند یا خیر؟‬ ‫‪ l‬وقتی فرد دیگری به جمعی ملحق می شود مبنا‬ ‫این اس��ت که قواعد همکاری و بازی در صحنه انتخابات‬ ‫ان ائتالف را پذیرفته اس��ت‪ .‬نمی ش��ود که یک نفر بیاید‪،‬‬ ‫پیش��نهاد جدید بدهد و تالش کند پنج نفر را با خود همراه‬ ‫سازد بنابراین پیوستن به جمع یعنی پذیرفتن راه و مسیری‬ ‫که انها شروع کردند‪.‬‬ ‫ایا نام�زد نهایی ائتلاف ‪5‬نفره با نام�زد نهایی‬ ‫ائتلاف پیش�رفت وارد رایزن�ی می ش�ود‬ ‫یا خیر؟‬ ‫‪ l‬وقت��ی ائتالفی ش��کل می گیرد مش��خصات و‬ ‫مختصاتی دارد‪ ،‬اگر ش��خص دیگری بخواهد به این جمع‬ ‫بپیوندد معموال ان فرد است که باید قواعد میان جمع موجود‬ ‫را بپذی��رد بنابراین اگر فرد دیگری از بین ش��خصیت های‬ ‫اصولگرا ب��رای حضور در صحنه انتخاب��ات اعالم امادگی‬ ‫کند و برای پیوستن به ائتالف بزرگ اصولگرایان درخواست‬ ‫دهد با پذیرش قواعد ائتالف داخل می شود چنانکه ابتدا این‬ ‫ائتالف سه نفره بود‪ ،‬بعد چهار نفره شد و هم اکنون پنج نفر‬ ‫در ان عضویت دارند‪.‬‬ ‫یک دیدگاهی هم اکنون مطرح است که وقتی هر‬ ‫طیف اصولگرا نامزد نهایی خود را مشخص کرد‪،‬‬ ‫ان نامزدها برای رسیدن به وحدت مکانیزمی را‬ ‫میان خود تعریف کنند‪ ،‬ش�ما چقدر این نظریه را‬ ‫قابل اجرا می دانید؟‬ ‫‪ l‬هرکس نظر خود را می دهد‪ ،‬اما ما با اینکه نامزدها‬ ‫خودش��ان بنش��ینند و برای خروجی کار تصمی��م بگیرند‪،‬‬ ‫مخالفیم‪ ،‬چراکه تجربه موفقی از ان نداریم‪ .‬دوره نهم تقریبا‬ ‫همین اتفاق افتاد‪ .‬در انجا انتخاب به خود داوطلبان واگذار‬ ‫شد تا انها از بین خود یک نفر را انتخاب کنند‪ ،‬اما این روش‬ ‫جواب نداد‪ .‬دلیل هم ان بود که همه داوطلبان اعتقاد داشتند‬ ‫با مقداری اختالف سطح‪ ،‬شرایط الزم را برای قرار گرفتن در‬ ‫کرسی ریاست جمهوری دارند‪.‬‬ ‫معتقدیم هم اکنون نیز اگ��ر کار تصمیم گیری به خود‬ ‫کاندیداها محول شود‪ ،‬دوباره همان تجربه تکرار خواهد شد‪،‬‬ ‫چون وقتی همه ش��خصیت خود را حائز شرایط الزم برای‬ ‫حضور در انتخابات و برای رئیس جمهور شدن می دانند‪ ،‬باید‬ ‫سراغ مرحله دوم رفت که همانا تعیین میزان مقبولیت افراد‬ ‫بین مردم اس��ت‪ ،‬چراکه هر کاری هم انجام ش��ود تا مردم‬ ‫رای ندهند کس��ی بر مسند ریاس��ت جمهوری نمی نشیند‪.‬‬ ‫در اینجا همه می گویند اوضاع ما ن��زد افکارعمومی خوب‬ ‫است‪ ،‬چون سازوکاری نیست که نظر واقعی جامعه را نشان‬ ‫دهد؛ بنابراین اطرافیان وضعیت را خوب توصیف می کنند‬ ‫و این موجب اشتباه محاسباتی در زمان بررسی صالحیت ‬ ‫مصداق ها می ش��ود‪ .‬برهمین اس��اس همه باید اصل را بر‬ ‫اختالف جزئی بگذارن��د نه اینکه می توانن��د معجزه ای در‬ ‫دستگاه اجرایی کشور ایجاد کنند‪.‬‬ ‫حاال این سوال مطرح می ش��ود که چه کسی بماند و‬ ‫بقیه کنار روند؟ جواب ان اس��ت‪ ،‬کس��ی بماند که احتمال‬ ‫رای اوری بیش��تری دارد و ای��ن را طرف��داران و هواداران‬ ‫نامزدها نمی توانند تش��خیص دهن��د‪ .‬بای��د در این زمینه‬ ‫موسسه اس��تاندارد و بیطرف علمی باشد که مسیر را تعیین‬ ‫کند و متاس��فانه این موسس��ه علمی که مورد وثوق همه‬ ‫کاندیداها باشد در کشور وجود ندارد و این‪ ،‬کار را با مشکل‬ ‫مواجه می کند‪ .‬بنابراین فکر اول این اس��ت؛ کس��انی که‬ ‫دغدغه جلوگیری از تکثر را دارند باید به سمت یک ائتالف‬ ‫پیش بروند‪ ،‬اما این ائتالف باید فراگیر باش��د‪ .‬اگر داوطلب‬ ‫ش��خص محور به صحنه بیاید و بنا به ه��ر دلیلی دیگران‬ ‫به دنبال او بروند‪ ،‬فردا وی هیچ تعهدی نسبت به گروه های‬ ‫حامی ندارد‪ ،‬چون می گوید که احزاب و اشخاص یعنی چه؟‬ ‫من خودم بودم که رای اوردم‪.‬‬ ‫به عبارت دیگر وقتی که انتخابات ش��خصی باش��د‪،‬‬ ‫فرد با تکیه زدن بر کرسی ریاس��ت جمهوری در دام برخی‬ ‫تعصبات حمایتی می افتد و معلوم نیس��ت که چگونه از این‬ ‫پوسته حمایتی بیرون می اید‪ .‬با تفاسیری که یاد شد جبهه‬ ‫پیروان قبول ندارد که چند داوطلب بنشینند‪ ،‬تصمیم بگیرند‬ ‫و انتظار داشته باش��ند که تشکل ها و اش��خاص حقیقی و‬ ‫حقوقی اصولگرا به دنبال انها بیایند‪.‬‬ ‫این دفعه جبهه پیروان یک مش��ی جدید براس��اس‬ ‫اقناع س�لایق پی گرفته اس��ت و همین اس��تراتژی را جلو‬ ‫می برد و وقتی از داوطلبی حمایت کند‪ ،‬به س��واالت دیگر‬ ‫طیف ها پاس��خ می دهد‪ .‬اگر هم قرار بر اجم��اع یا ائتالف‬ ‫روی یک نفر ب��ود حتما اس��تدالل های هم��ه طرف ها را‬ ‫می شنود‪ .‬بر همین اس��اس ازجامعتین خواست با محوریت‬ ‫انه��ا کار پی��ش رود‪ ،‬چراک��ه فق��ط جامعتی��ن می توانند‬ ‫برای س�لایق اصولگرا همچ��ون انتخاب��ات مجلس نهم‬ ‫پدری کنند‪.‬‬ ‫شما از مدیریت محوری جامعتین صحبت کردید‬ ‫ایا ائتالف ‪5‬نفره زیر نظر جامعتین دارد کار خود‬ ‫را جلو می برد؟‬ ‫‪ l‬ای��ن صحبت ه��ا را نبای��د اش��تباه برداش��ت‬ ‫ک��رد و تلق��ی ان باش��د ک��ه ای��ن پن��ج نف��ر نامزدهای‬ ‫جامعتی��ن هس��تند‪ ،‬زی��را جامعتی��ن ه��ر تصمیم��ی ‬ ‫بگیرن��د از طری��ق س��خنگوی خ��ود اع�لام می کنن��د‪.‬‬ ‫انچ��ه می ت��وان درب��اره ائت�لاف اکثری��ت اصولگرایان‬ ‫گفت این اس��ت ک��ه اعضای ان ب��ا جامعتی��ن همراهی‪،‬‬ ‫همگامی داشته و ارادت دارند‪.‬‬ ‫اگ�ر از جنب�ه تش�کیالتی ن�وع ورود طیف ه�ای‬ ‫اصولگ�را را ب�ه انتخاب�ات ریاس�ت جمهوری‬ ‫رصد کنی�م‪ ،‬جبهه پای�داری‪ ،‬ائتالف پیش�رفت‬ ‫و ائتلاف جبه�ه پیروان‪ ،‬س�ه حرک�ت جداگانه‬ ‫خواهند داشت‪ ،‬چراکه اقای حسینیان اخیرا گفتند‬ ‫اصولگرایان رقیب جدی ندارن�د و در انتخابات‬ ‫رقاب�ت می�ان نامزده�ای اصولگراس�ت‪ ،‬اقای‬ ‫حدادعادل هم اعالم کردند برای انکه نامزدی از‬ ‫جمع اصولگرایان به ائتالف سه نفره بپیوندد باید‬ ‫حداقل ‪ 10‬درصد رای در نظرس�نجی ها داش�ته‬ ‫انتخابات را میان نامزد دولت‪،‬‬ ‫جریان اصالح طلب و مجموعه‬ ‫اصولگرایان معتدل یعنی‬ ‫سه قطبی می بینم‬ ‫در انتخابات می ماند؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬از این حرف ها زیاد ش��نیدیم‪ ،‬با ش��ناختی که از‬ ‫اعضای ائتالف اکثریت اصولگرایان دارم و حتی این را هم‬ ‫درباره ائتالف ‪ 2+1‬و س��ایر نامزدهای مستقل اصولگرا نیز‬ ‫می گویم‪ ،‬اگر کسی بگوید اینها برای امتیازگرفتن به میدان‬ ‫امدند‪ ،‬ی��ا صحبتش به علت عدم ش��ناخت ب��وده یا اینکه‬ ‫اتهامی بزرگ به این برادران زده است‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫بنابرای�ن ائتلاف پنج نف�ره ب�رای حض�ور در‬ ‫انتخابات جدی است؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬در پیگیری برای حضور در انتخابات و کمک‬ ‫به نتیجه بخش بودن ائتالف جدی هستند‪.‬‬ ‫انتخابات پیش رو را چند قطبی می بینید؟‬ ‫‪ l‬م��ن انتخاب��ات را می��ان نامزد دول��ت‪ ،‬جریان‬ ‫اصالح طلب و مجموعه اصولگرایان معتدل یعنی سه قطبی‬ ‫می بینم‪.‬‬ ‫باشد‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫‪ l‬نظ��ر این عزیزان محترم اس��ت‪ ،‬ام��ا نمی توان‬ ‫اس��تدالل محکمی اورد که ی��ک فرد برای پی��روزی در‬ ‫انتخابات ریاس��ت جمهوری حتما بای��د ‪10 ،5‬یا ‪ 15‬درصد‬ ‫در نظرس��نجی ها رای داش��ته باش��د‪ ،‬زیرا ادوار گذش��ته‬ ‫انتخابات ریاس��ت جمهوری نش��ان داده که در یک هفته‬ ‫اخ��ر در رای برخی نامزده��ا جهش هایی اتف��اق می افتد‬ ‫و عل��ت ان ه��م مولفه ه��ای مختلف��ی اس��ت ک��ه وارد‬ ‫صحنه می ش��وند و ارا را پایی��ن و باال می کنن��د‪ ،‬بنابراین‬ ‫اگر کس��ی دغدغه ائتالف و جلوگی��ری از تکثر نامزدهای‬ ‫اصولگرا را دارد بای��د با همزبانی و تعام��ل کار را جلو ببرد؛‬ ‫قواع��د تعام��ل و همزبانی اعم��ال نظر یک نفر نیس��ت‪،‬‬ ‫بلکه حاصل جمع توافقات همه است‪.‬‬ ‫با توجه به اینکه هیچ کدام از طیف های پایداری‪،‬‬ ‫ائتالف پیش�رفت و ائتالف جبهه پی�روان حاضر‬ ‫نیستند از مکانیزم تعریف شده خود عدول کنند‪،‬‬ ‫شما فکر می کنید از جناح اصولگرا چند نامزد وارد‬ ‫صحنه انتخابات می شوند؟‬ ‫‪ l‬همیش��ه همه اقایان به یک نکت��ه توجه جدی‬ ‫داش��تند و ان ائتالف و رفتن به س��وی جلوگیری از تکثر‬ ‫نامزدها در جناح اصولگرا س��ت‪ ،‬حاال خروجی کار می تواند‬ ‫یک نامزد یا حداکثر س��ه نامزد اصولگرا باشد‪ .‬البته کسی‬ ‫صحنه سیاس��ت و تصمیم گیری را نمی تواند به طور کامل‬ ‫تحلیل کند‪.‬‬ ‫اقای کوهکن! شما سبد رای ائتالف جبهه پیروان‬ ‫را چقدر می بینید؟‬ ‫‪ l‬معم��وال نمی ت��وان اظهارنظ��ر دقیق��ی درباره‬ ‫این مس��اله کرد‪ .‬حداقل باید جمع بندی چند نظرس��نجی‬ ‫معلوم ش��ود تا ب��ه ات��کای انها بت��وان یک نظ��ر نزدیک‬ ‫ب��ه واقعیت را گف��ت وگرنه هر نظ��ری خ��ارج از این داده‬ ‫ش��ود‪ ،‬گمانه زنی بیش نیس��ت‪ ،‬باید جلوتر رف��ت تا فضا و‬ ‫معادالت سیاس��ی انتخابات روش��ن تر و داوطلبین قطعی‬ ‫مشخص شوند‪.‬‬ ‫یک سوال صریح از ائتالف ‪5‬گانه ان است که ایا‬ ‫این ائتالف بیشتر برای امتیازگیری تشکیل شد یا‬ ‫انکه خیلی جدی نامزدی انتخاب می کند و تا اخر‬ ‫احتم�ال دارد نام�زد نهای�ی جری�ان ش�ما ب�ا‬ ‫نام�زد نهایی طی�ف س�ه گانه صحبت کن�د و به‬ ‫نف�ع او کن�ار رود ت�ا تعام�ل می�ان اصولگرایان‬ ‫را نش�ان دهد یا انکه ت�ا اخر در عرص�ه رقابت‬ ‫خواهد ماند؟‬ ‫‪ l‬این مس��اله االن قاب��ل پیش بینی نیس��ت‪14 ،‬‬ ‫تش��کل جبهه پیروان خط امام و رهبری را سه نفر پیشنهاد‬ ‫دادند و دو نف��ر به جمع انها اضافه ش��دند؛ ح��اال این پنج‬ ‫نفر به نوع��ی وارد یک می��دان تعام��ل با هم ش��دند‪ .‬اگر‬ ‫بزرگان اصولگرا و جامعتی��ن همانند انتخابات مجلس نهم‬ ‫عنایت کنند‪ ،‬امکان هر اتفاقی در چنی��ن فضایی محتمل‬ ‫اس��ت‪ ،‬اما این کار مبتنی بر کار جمعی جل��و خواهد رفت و‬ ‫این طور نیس��ت که یک نفر بگوید همه بای��د خود را با من‬ ‫هماهنگ کنند‪ .‬اگر س��ه نفر یا پنج نفر به یک نفر رسیدند‬ ‫بقیه باید مس��اعدت و همراهی کنند ت��ا اینکه او در کارش‬ ‫موفق تر باشد‪.‬‬ ‫پس اگ�ر اتفاق خاص�ی نیفتد‪ ،‬ائتلاف پنج گانه‬ ‫نامزد خود را در انتخابات خواهد داشت؟‬ ‫‪ l‬دوستان عالوه بر اینکه پرچم ائتالف و همراهی‬ ‫و تعامل را با س��ایر گروه های اصولگرا باال بردند در حرکت‬ ‫خود برای ورود به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم جدی‬ ‫هستند‪g .‬‬ ‫‪49‬‬ ‫سیاست‬ ‫بحران اجماع‬ ‫بازگشت به شیخ؟‬ ‫سیاست‬ ‫برخی چهره های اصالح طلب در پی انصراف احتمالی‬ ‫خاتمی از افزایش احتمال نامزدی ناطق نوری خبر دادند‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪6‬‬ ‫گعده نشینی های ظهر ش��نبه های مجمع تشخیص‬ ‫مصلحت نظام گویا در حال ثمر دهی است‪.‬‬ ‫ان گونه ک��ه حاض��ران گعده های سیاس��ی که پس‬ ‫از جلسه رسمی تش��کیل می ش��ود روایت می کنند در این‬ ‫جلسات اخیرا مباحث انتخاباتی مهمترین مساله بوده؛ انجا‬ ‫که هم هاشمی رفس��نجانی از تعارفات انتخاباتی خودش و‬ ‫علی اکبر ناطق نوری به یکدیگر روایت می کند و هم انجا که‬ ‫تصاویر خبری از رایزنی های چهره های سیاسی نزدیک به‬ ‫هاشمی رفسنجانی حکایت دارد‪.‬تالش مجدد برای تحقق‬ ‫ای��ده دولت وحدت مل��ی؛ طرحی که جرق��ه ابتدایی اش را‬ ‫علی اکبر ناطق نوری سال ها پیش زد و پس از ان نیز این اکبر‬ ‫هاشمی رفسنجانی اس��ت که با تمام توان تالشش را برای‬ ‫تحقق این مساله انجام می دهد‪.‬او بارها گفته دولتی باید سر‬ ‫کار بیاید که از همه نیروهای دو جناح استفاده کند؛ طرحی‬ ‫که اگر چه تا پیش از انتخابات سال ‪ 88‬مخالفان فراوانی در‬ ‫میان اصالح طلبان داش��ت اما حاال می توان مدافعانی نیز‬ ‫برای این طرح در میان اصالح طلبان یافت؛ اصالح طلبانی‬ ‫که در روزهای پایانی فروردین ‪ 92‬همچنان در بالتکلیفی‬ ‫به سر می برند‪.‬‬ ‫هاشمی می اید؟‬ ‫اکب��ر هاشمی رفس��نجانی در چن��د مصاحبه اخرش‬ ‫به گونه ای پاسخ احتمال حضورش در انتخابات را داده است‬ ‫که نمی توان به صورت قاطع گفت که او کاندیدا نمی شود‪.‬‬ ‫اوضاع چنان است که برخی از اهالی سیاست می گویند رفتار‬ ‫هاشمی شبیه سال ‪ 84‬است؛ یعنی همان دورانی که او اعالم‬ ‫کاندیداتوری کرد‪.‬می گویند اصرار هاشمی برای تحقق ایده‬ ‫دولت وحدت ملی و نیز برخی اظهارات جدید او نشانه ای از‬ ‫‪50‬‬ ‫احتمال کاندیداتوری اش است‪.‬‬ ‫ماجرای یک اظهارنظر جنجالی‬ ‫در همین راس��تا بود که هفته گذش��ته نقل قول یک‬ ‫نماینده از اکبر هاشمی رفس��نجانی ح��رف و حدیث های‬ ‫فراوانی را پدی��د اورد‪.‬کمال الدین پیر م��وذن وقتی به بیان‬ ‫جزئیات جلس��ه چند نماینده مجلس با هاشمی رفسنجانی‬ ‫پرداخت و به نقل از هاش��می رفس��نجانی گفت‪« :‬پس از‬ ‫دیدار با رهب��ری در مورد کاندیدات��وری اعالم نظر خواهم‬ ‫ک��رد» دیگر برای خیلی ها مس��جل ش��د که هاش��می به‬ ‫کاندیداتوری در انتخابات می اندیش��د‪ .‬این سخنان بازتاب ‬ ‫و واکنش ه��ای متعددی در فضای رس��انه ای و سیاس��ی‬ ‫به دنبال داش��ت‪.‬اما در واکنش به این خبر‪ ،‬مدیرکل روابط‬ ‫عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام این خبر را تکذیب‬ ‫کرد و گف��ت‪« :‬ای��ت اهلل هاشمی رفس��نجانی از بیان این‬ ‫ادعای کذب ابراز ناخرسندی کرده است‪ ».‬مدیرکل روابط‬ ‫عمومی مجمع تش��خیص مصلحت نظام تاکی��د کرد که‬ ‫ایت اهلل هاشمی رفس��نجانی همواره نظ��رات خود در مورد‬ ‫مس��ائل مختلف از جمل��ه انتخابات را به ص��ورت صریح‪،‬‬ ‫بیان کرده اند‪.‬پ��س از او رابط پارلمانی مرکز اس��تراتژیک‬ ‫مجمع تش��خیص مصلحت نظام خبر موکول شدن اعالم‬ ‫کاندیداتوری ایت اهلل هاشمی رفس��نجانی ب��ه بعد از دیدار‬ ‫با رهبر معظم انقالب را که توسط یک خبرگزاری و از قول‬ ‫یکی از نمایندگان مجلس نقل شده بود‪ ،‬تکذیب کرد‪.‬‬ ‫ام��ا در ادامه ای��ن واکنش ها کمال الدی��ن پیر موذن‪،‬‬ ‫عضو فراکسیون اصولگرایان رهروان والیت و منبع اصلی‬ ‫این خبر با اش��اره به جزئیات دیدار نماین��دگان با ایت اهلل‬ ‫هاشمی رفسنجانی که بخشی از خبر ان تکذیب شد‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«صداقت خمیر مایه سیاست علوی اس��ت که باید مالک‬ ‫قرار گیرد‪».‬‬ ‫وی گفت‪« :‬من ب��ه اتفاق اقایان تابش‪ ،‬پزش��کیان‪،‬‬ ‫مطهری‪ ،‬پورفاطمی‪ ،‬امیری و س��نایی برای تبریک سال‬ ‫نو نزد اقای رفس��نجانی رفتیم‪ .‬در این جلسه‪ ،‬یک شخص‬ ‫روحان��ی از ایت اهلل رفس��نجانی خواس��ت ک��ه وضعیت‬ ‫کاندیداتوری خ��ود را در انتخابات مش��خص کند‪ .‬ایت اهلل‬ ‫رفس��نجانی در پاس��خ به ان روحانی دو موضوع را مطرح‬ ‫کرد؛ رئیس مجمع تش��خیص مصلحت نظام در نکته اول‪،‬‬ ‫حل مسائل اقتصادی را باتوجه به مطالبات مردم از دولت‪،‬‬ ‫بانک ها و پیمان��کاران زمانبر دانس��ت و در نکته دوم نیز با‬ ‫اشاره به حماس��ه سیاس��ی خصوصا انتخابات‪ ،‬اعالم کرد‬ ‫که پس از دیدار با رهبر معظم انقالب اعالم نظر می کند‪».‬‬ ‫پیرموذن با تاکید بر اینکه صداقت در سیاست را از امام راحل‬ ‫و رهبر معظم انقالب یاد گرفتم‪ ،‬گفت‪« :‬انچه در این دیدار‬ ‫اتفاق افتاد را با خبرنگاران مطرح کردم‪ ،‬اما اقای رفسنجانی‬ ‫و دفتر وی تکذیب کرد‪ ».‬این نماینده مردم در مجلس نهم‬ ‫ادامه داد‪« :‬عالوه بر لزوم مالک ق��رار گرفتن صداقت در‬ ‫سیاس��ت به عنوان خمیر مایه سیاس��ت علوی‪ ،‬من شرایط‬ ‫سنی و احوال ایت اهلل رفسنجانی را برای ریاست جمهوری‬ ‫مناس��ب نمی دانم‪».‬این س��خنان یعنی اینکه باید در مورد‬ ‫امدن هاشمی همچنان منتظر شرایط پیش رو ماند‪.‬‬ ‫ناطق نوری می اید؟‬ ‫اما این روزها یک گمانه دیگر نیز در رس��انه ها مطرح‬ ‫اس��ت؛ ناطق نوری کاندیدا می ش��ود‪.‬البته از سال گذشته‬ ‫حرف وحدیث ه��ای فراوان��ی درب��اره نام��زدی علی اکبر‬ ‫ناطق نوری مطرح بوده؛ اظهارات و اخباری که گاه تکذیبیه‬ ‫بیانیه رئیس جمهور سابق؟‬ ‫در این میان اما اخب��ار متفاوتی هم درب��اره نامزدی‬ ‫رئیس جمهور سابق در رسانه ها بازتاب یافت‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫به همراه داش��ته و گاهی هم با س��کوت ناطق نوری توام‬ ‫شده اس��ت‪.‬هر چه هس��ت خیلی ها معتقدند برای اجرای‬ ‫طرح هاشمی رفس��نجانی یعنی همان ای��ده دولت وحدت‬ ‫ملی علی اکبر ناطق نوری بهترین گزینه اس��ت‪ .‬ش��خص‬ ‫هاشمی رفسنجانی البته در یکی از مصاحبه هایش از پاسخ‬ ‫منفی ناطق نوری در این مورد خبر داده است‪.‬‬ ‫ناطق ن��وری اگر چ��ه در نیم��ه ده��ه هفت��اد رقیب‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات ریاس��ت جمهوری بود‪ ،‬حاال اما‬ ‫مدافعان متعددی در میان اصالح طلب��ان دارد؛ طرفه انکه‬ ‫هم او و هم اصالح طلبان از منتقدان دولت فعلی به ش��مار‬ ‫می روند‪.‬‬ ‫در همین رابط��ه علیرضا محج��وب در گفت وگو با‬ ‫هفته نامه مثل��ث می گوی��د‪« :‬ناطق نوری گفته اس��ت در‬ ‫انتخابات حضور پی��دا نخواهد کرد‪ ،‬البته اولین کس��ی که‬ ‫از حضور ایشان در انتخابات اس��تقبال کرد شخص خودم‬ ‫بودم‪ ».‬وی افزوده است‪« :‬همانطور که بنده قبال هم گفته ام‬ ‫نامزدی ناطق نوری می تواند نقطه قوتی در انتخابات باشد و‬ ‫پایه دلگرمی برای کسانی که می خواهند در انتخابات به یک‬ ‫چهره مطمئن تکیه کنند‪ .‬اگ��ر ناطق نوری بخواهد کاندیدا‬ ‫شود ما موضوع حمایت از ایشان و منتفی شدن کاندیداتوری‬ ‫کاندیدای خودمان را مورد بحث و بررس��ی قرار می دهیم‪.‬‬ ‫بنده معتقدم ایش��ان بهترین گزینه ای است که می تواند در‬ ‫شرایط فعلی کاندیدا شود‪ ،‬بنابراین باید از اقای ناطق نوری و‬ ‫امثال ایشان دعوت کرد تا عرصه انتخابات را گرم کند؛ شاید‬ ‫ایشان انتخاب بی دغدغه و بی دردسری باشد‪ ».‬وی در عین‬ ‫حال حسن روحانی را دارای درک سیاسی باالیی دانست و‬ ‫افزود‪« :‬ایشان در مجلس مورد وثوق همه جریانات بودند‪.‬‬ ‫در حال حاضر هم همراهان ایشان از طیف خاصی نیستند‬ ‫بلکه همه جریانات ایش��ان را همراه��ی می کنند‪ .‬یادمان‬ ‫باشد این انقالب با سخنرانی حسن روحانی در مسجد ارک‬ ‫در ان روزهای سخت شکل و ش��مایل پیدا کرد‪ .‬ایشان از‬ ‫اسوه های انقالب اس��ت که در مذاکرات هسته ای هم یک‬ ‫دیپلمات قابل اتکا و سیاس��تمدار زب��ده و مذاکره کننده ای‬ ‫ بی بدیل به نظر رسید‪».‬‬ ‫اما جدیدترین خبر در مورد نامزدی ناطق نوری هفته‬ ‫گذشته در رس��انه ها بازتاب فراوانی داش��ت‪ .‬بر اساس این‬ ‫خبر در دیدار ن��وروزی افرادی نظیر محس��ن مهرعلیزاده‬ ‫رئی��س س��ازمان تربیت بدنی دولت هش��تم‪ ،‬انوش��یروان‬ ‫محس��نی بندپی نماینده مجالس هفتم و هش��تم و محمد‬ ‫دامادی از نمایندگان فعلی مجلس با علی اکبر ناطق نوری‪،‬‬ ‫برخی افراد حاض��ر با وجود اعالم چندب��اره ناطق نوری در‬ ‫ارتباط با عدم کاندیداتوری در انتخابات ریاس��ت جمهوری‬ ‫اینده از وی درخواست کردند در انتخابات کاندیدا شود که‬ ‫این درخواست بار دیگر با پاس��خ منفی ناطق نوری مواجه‬ ‫ش��د‪.‬رئیس مجالس چهارم و پنج��م در تبیین دالیل عدم‬ ‫رغبت به کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم‬ ‫تاکید کرد است که شرایط برای امدن و کاندیدا شدنش در‬ ‫این انتخابات مناسب و مهیا نیست‪ .‬ناطق نوری در پاسخ به‬ ‫این سوال که در انتخابات اتی ریاست جمهوری از کدامیک‬ ‫از کاندیداهای حاضر حمایت خواهید کرد نیز گفته‪« :‬اجازه‬ ‫بدهید‪ ،‬موضعم را در این باره بعد از تائید صالحیت کاندیداها‬ ‫به صورت شفاف بیان خواهم کرد‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫اما در مهمترین خبر س��ایت اصالح طل��ب بهارنیوز‬ ‫هفته گذش��ته در خبری اعالم کرد که س��ید محمد خاتمی‬ ‫به زودی بیانیه ای صادر می کند و در ان از تصمیم خود برای‬ ‫عدم کاندیداتوری در انتخابات سخن خواهد گفت‪.‬‬ ‫این س��ایت در خبر خود چنین نوش��ت‪« :‬خبرنگار ما‬ ‫کس��ب اطالع کرد اح��زاب و گروه ه��ای اصالح طلب که‬ ‫سیدمحمدخاتمی را به عنوان کاندیدای خود برای انتخابات‬ ‫اینده ریاست جمهوری معرفی کرده و از وی دعوت به ورود‬ ‫به صحنه کرده اند‪ ،‬به این تصمیم قطعی رس��یده اند که در‬ ‫صورت انصراف وی از نامزدی در انتخابات‪ ،‬هیچ کاندیدایی‬ ‫برای انتخابات معرفی نکنند‪».‬‬ ‫بهارنیوز به نق��ل از یک فعال سیاس��ی اصالح طلب‬ ‫ادامه داد‪« :‬اجماع اصالح طلبان بر ش��خص اقای خاتمی‬ ‫است و این مساله نیز براساس تدبیر‪ ،‬رایزنی و تفکر جمعی‬ ‫در جلسات متعدد اخذ ش��ده و از پش��توانه عقلی و منطقی‬ ‫برخوردار است‪».‬‬ ‫به گفته این چهره سیاسی اصالح طلبان‪ ،‬در حالی که‬ ‫‪ ۶۸‬روز بیشتر به انتخابات باقی نمانده‪ ،‬اصالح طلبان اجازه‬ ‫برگزاری یک همایش را نیز دریافت نکرده اند؛ این در حالی‬ ‫است که کاندیداهای اصولگرایان هر روزه و از یکی‪ -‬دو ماه‬ ‫پیش تاکنون در حال فعالیت‪ ،‬همایش و مصاحبه مطبوعاتی‬ ‫بوده و اکثرا نیز ستادهای انتخاباتی خود را اماده و مقدمات‬ ‫کارهای تبلیغات رسمی را نیز انجام داده اند‪« :‬فرض بگیرید‬ ‫به جز اقای خاتم��ی ما روی هر کدام ی��ک از کاندیداهای‬ ‫مطرح دیگر (ع��ارف‪ ،‬جهانگیری و نجفی) اجم��اع و او را‬ ‫معرفی کنیم‪ ،‬در صورتی که اقشار زیادی از جامعه خصوصا‬ ‫در ش��هرهای کوچک و روس��تاها حتی نام این دوستان را‬ ‫تاکنون نشنیده اند؛ با کدام فرصت و ابزار انتخاباتی در این‬ ‫مدت اندک می توانیم وارد صحنه انتخابات ش��ده و در یک‬ ‫رقابت تبلیغاتی نابرابر با اصولگرایان شرکت کنیم؟»‬ ‫خاتمی نیای�د‪ ،‬جهانگیری گزین�ه کارگزاران‬ ‫است‬ ‫س��ایت بهارنیوز در ادامه به گفت وگ��و با «یک فعال‬ ‫سیاسی نزدیک به کارگزاران س��ازندگی» پرداخته است‪.‬‬ ‫او در این گفت وگو تاکید کرده است‪« :‬از دیدگاه مسئوالن‬ ‫کارگزاران معرفی کاندیدا به هر شکل ممکن است؛ با این‬ ‫عقیده که نباید از فرصت انتخابات به س��ادگی عبور کرد‪.‬‬ ‫در همین راس��تا به نظر می رس��د احتمال معرفی اسحاق‬ ‫جهانگیری از سوی حزب کارگزاران در صورتی که خاتمی‬ ‫از کاندیداتوری انصراف دهد‪ ،‬وجود دارد‪».‬‬ ‫شروط عارف برای کاندیداتوری‬ ‫این س��ایت اصالح طلب‪ ،‬در خبری دیگ��ر از کمپین‬ ‫انتخاباتی اصالح طلبان نوشت‪« :‬خبرنگار ما کسب اطالع‬ ‫کرد که دکتر محمدرضا عارف نیز که طی چند ماه گذشته‬ ‫برای کاندیداتوری عالقه مند بود با اطالع از نظرسنجی های‬ ‫موجود در جامعه‪ ،‬تلویحا اعالم ک��رده که فقط در صورتی‬ ‫وارد عرصه خواهد شد که اوال اقای خاتمی نیاید‪ ،‬ثانیا ایشان‬ ‫از کاندیداتوری اش اعالم حمایت کند؛ در غیر این صورت‬ ‫احتمال کاندیداتوری وی اندک خواهد بود‪».‬‬ ‫خاتمی نمی اید‬ ‫بهارنیوز همچنین در ادامه نوشت‪« :‬اخرین خبر موثق‬ ‫خبرنگار ما نیز حاکی از ان اس��ت که تا لحظه مخابره این‬ ‫خبر‪ ،‬نظر اقای خاتمی بر نیامدن (عدم کاندیداتوری) است و‬ ‫حتی در مقابل اصرار برخی از چهره های صاحب نفوذ نظام‬ ‫همچون هاشمی رفس��نجانی اعالم کرده که «با وضعیت‬ ‫موجود و نگرش های حاکم بر عرصه سیاس��ی و حاکمیتی‬ ‫کشور‪ ،‬امدنم هیچ ثمر و حاصلی برای مردم‪ ،‬جامعه و نظام‬ ‫نخواهد داشت‪ ».‬در همین رابطه خبرنگار ما کسب اطالع‬ ‫‪51‬‬ ‫ناطق نوری را به چهره های ناشناخته‬ ‫اصالح طلب ترجیح می دهیم‬ ‫کرد اگر ط��ی روزهای این��ده اتفاق خ��اص و عمده ای در‬ ‫بن بست فعالیت و مطالبات حداقلی خاتمی و اصالح طلبان‬ ‫صورت نگیرد‪ ،‬وی هفته جاری و حداکث��ر تا هفته اینده با‬ ‫صدور بیانیه ای ضمن تشکر و قدردانی از همه تقاضاها از او‬ ‫برای کاندیداتوری‪ ،‬به طور تفصیلی و تشریحی رسما اعالم‬ ‫خواهد کرد کاندیدای ریاست جمهوری نخواهد شد‪.‬‬ ‫تاجیک‪ :‬خاتمی نمی اید‬ ‫در همین حال رئی��س مرکز تحقیقات اس��تراتژیک‬ ‫ریاس��ت جمهوری در دولت اصالحات حضور س��ید محمد‬ ‫خاتم��ی در یازدهمین دوره انتخابات ریاس��ت جمهوری را‬ ‫منتفی دانست‪.‬محمدرضا تاجیک در گفت وگو با سراج ‪24‬‬ ‫خبر برخی رس��انه ها در خصوص کاندیداتوری سید محمد‬ ‫خاتمی در انتخابات ریاس��ت جمهوری اتی و صدور بیانیه‬ ‫قریب الوقوع توسط وی در این زمینه را رد کرد و گفت‪« :‬تا‬ ‫این لحظه حضور اقای خاتمی در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫منتفی است و ایشان در انتخابات نامزد نخواهند شد‪ ».‬وی‬ ‫در ادامه به فضای سیاسی جامعه برای حضور اصالح طلبان‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری اش��اره کرد و گفت‪« :‬تحلیل‬ ‫جدی اقای خاتمی عدم حضور در انتخابات اس��ت‪ ،‬اما من‬ ‫هم اکنون از تغییر برنامه های وی مطلع نیستم‪».‬‬ ‫سیاست‬ ‫کرباسچی‪ :‬سر خاتمی به اجماع نمی رسیم‬ ‫دبی��رکل ح��زب کارگ��زاران می گوی��د‪« :‬مجموعه‬ ‫اصالح طلبان بر سر حمایت از خاتمی به اجماع نمی رسند‪».‬‬ ‫غالمحس��ین کرباس��چی در خص��وص انتخاب��ات‬ ‫ریاس��ت جمهوری پی��ش رو اظهار کرد‪« :‬ش��خصیت های‬ ‫محبوبی که مورد توجه مردم نیز قرار دارند‪ ،‬تنها اثر و نقش‬ ‫انها این نباید باشد که رئیس جمهور شوند‪ .‬این شخصیت ها‬ ‫می توانند نیروهای سیاس��ی و کادرها را ام��وزش دهند و‬ ‫برای انان سرمش��ق و الگو باش��ند‪».‬وی افزود‪« :‬مطمئنا‬ ‫کش��وری که بیش از ‪ 75‬میلی��ون جمعی��ت دارد‪ ،‬اینگونه‬ ‫نیس��ت که تنها یک نفر لیاقت ریاس��ت جمهوری را در ان‬ ‫داشته باشد‪ .‬اقای هاش��می و اقای خاتمی شخصیت های‬ ‫برجسته و سرمایه های ملی کشور هس��تند‪ ،‬اما کاربرد این‬ ‫افراد تنها نباید در حوزه اجرایی باشد‪ ،‬بلکه در موقعیت های‬ ‫غیراجرای��ی می توانند نق��ش گس��ترده تر و موثرتری ایفا‬ ‫کنند‪».‬این فعال سیاسی در پاسخ به اینکه حزب کارگزاران‬ ‫در انتخابات پیش رو از نامزدی چه کسی حمایت می کند؟‬ ‫گفت‪« :‬مجموع��ه اصالح طلبان به هر فردی که برس��ند‪،‬‬ ‫کارگزاران ه��م از او حمای��ت می کند‪ .‬در بی��ن نیروهای‬ ‫اصالح طلب شخصیت های زیادی وجود دارد که می توان‬ ‫روی این افراد سرمایه گذاری کرد‪ ،‬جریان اصالحات باید از‬ ‫پراکندگی و تفرقه پرهیز کن��د‪ ».‬دبیرکل حزب کارگزاران‬ ‫سازندگی در پاس��خ به اینکه اگر مجموعه اصالح طلبان به‬ ‫این نتیجه برسند که خاتمی گزینه مطلوب است‪ ،‬ایا از وی‬ ‫حمایت می کنید؟ گفت‪« :‬مجموع��ه اصالح طلبان به این‬ ‫نتیجه نمی رس��ند‪ .‬کارگزاران هم جزئ��ی از اصالح طلبان‬ ‫است‪ .‬خودش��ان هم چنین انگیزه ای ندارند‪ .‬اقای هاشمی‬ ‫و اق��ای خاتمی خود مش��وق این هس��تند ک��ه مجموعه‬ ‫اصالح طلبان ش��خصی را از میان خود انتخاب کند و روی‬ ‫ان فرد اجماع شود‪».‬کرباسچی در واکنش به اخبار منتشر‬ ‫شده مبنی بر فش��ار برخی گروه های سیاسی اصالح طلب‬ ‫از جمل��ه کارگزاران بر صدور بیانیه از س��وی س��یدمحمد‬ ‫خاتمی برای اع�لام عدم نامزدی انتخاب��ات تصریح کرد‪:‬‬ ‫«اینها تبلیغات معمول انتخاباتی اس��ت‪ .‬بعضی بحث هایی‬ ‫دارند که نمونه ان را عرض کردم‪ .‬در گذش��ته نیز اگر ما از‬ ‫نامزدی اقای هاشمی حمایت کردیم‪ ،‬نوعی عکس العمل به‬ ‫رفتارهای جریانات سیاسی بوده و خود اقای هاشمی هم ان‬ ‫روز فرمودند اگر روی فردی الیق توافق شود ضرورتی به‬ ‫حضور من نیست‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪52‬‬ ‫‪7‬‬ ‫گفت وگو با محمدجواد حق شناس‬ ‫حق شناس می گوید‪ :‬نامزدی هاشمی رفس�نجانی در انتخابات اینده بعید است‪ .‬با او که از چهره های‬ ‫اصالح طلب است در مورد انتخابات اینده به گفت وگو پرداختیم‪.‬‬ ‫زهره دیانی‬ ‫اقای حق ش�ناس! برای ش�روع گفت وگو تحلیل‬ ‫خودتان را در خصوص فضای سیاس�ی کش�ور و‬ ‫شرایط گروه ها و احزاب سیاسی بفرمایید؟‬ ‫‪ l‬با توجه به شرایط موجود‪ ،‬کشور ما در سطح منطقه‬ ‫و در حوزه بین الملل در وضعیت حساسی قرار دارد‪ ،‬به طوری‬ ‫که ایران درگیر دو پرونده مهم منطقه ای و بین المللی است‪.‬‬ ‫از یک سو در مورد مباحثی که در کشور سوریه پیش می رود‬ ‫کش��ور ما یکی از حوزه های اصلی این ماجراست به عبارت‬ ‫دیگرنگاه و سیاست منطقه ای ایران در رابطه با مسائل سوریه‬ ‫حائز اهمیت است‪ ،‬بنابراین طبیعی است گره خوردن مسائل‬ ‫ما با مباحث س��وریه بر روابط ایران و خاورمیانه تاثیری جدی‬ ‫دارد‪ .‬پرونده هسته ای ایران نیز مساله مهم دیگری است که‬ ‫بر سر این پرونده مذاکراتی در حال انجام است که البته روند‬ ‫این مذاکرات تاکنون به نتیجه روش��نی نرسیده است‪ .‬درباره‬ ‫شرایط داخل کشور نیز باید یاداور شوم باتوجه به پایان دوره‬ ‫هشت ساله دولت احمدی نژاد و انتخابات پیش رو طبیعتا در‬ ‫خرداد ماه شاهد برگزاری انتخاباتی خواهیم بود که حداقل باید‬ ‫برای انتخابات چهار سال اینده با در نظر گرفتن فضای سیاسی‪،‬‬ ‫اجرایی و مدیریتی کشور تصمیم گیری کرد‪ ،‬در حالی که این‬ ‫فضا تا حدودی متاثر از مسائل مربوط به حوادث انتخابات سال‬ ‫‪ 88‬است‪ .‬بنابراین ش��اید بتوان گفت هنوز اثار و بازتاب های‬ ‫اتفاقات سال ‪ 88‬از کشور رخت برنبسته و تاثیر خود را همچنان‬ ‫دارد‪ .‬طبیعتا این فضا نه تنها می تواند به نوعی بر نحوه برگزاری‬ ‫انتخابات‪ ،‬حضور جناح های سیاس��ی در انتخابات پیش رو و‬ ‫مشارکت عمومی مردم اثرگذار باشد بلکه اسیب های جدی به‬ ‫موقعیت و پرستیژ ایران در منطقه و نظام بین الملل وارد می کند‪،‬‬ ‫بنابراین از این حیث نگاهی که می توان به انتخابات ‪ 92‬داشت‬ ‫صرفا برگزاری یک انتخابات در درون کشور و انتقال قدرت از‬ ‫یک فرد به فرد دیگر نخواهد بود‪ .‬درواقع بنده معتقدم انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری یازدهم نسبت به یک انتخابات عادی اثار‬ ‫گسترده تری خواهد داشت‪.‬‬ ‫برخ�ی از اصالح طلبان بر این باورند که ش�رایط‬ ‫فعلی کش�ور برای فعالی�ت انتخابات�ی این طیف‬ ‫فراهم نیس�ت‪ ،‬ایا ش�ما چنین دیدگاهی را قبول‬ ‫دارید؟‬ ‫‪ l‬از انجای��ی ک��ه در فض��ای اصالح طلب��ی طیف‬ ‫گسترده ای وجود دارد از این رو ما شاهد نظرات و دیدگاه های‬ ‫متفاوتی نس��بت به موضوع انتخابات هس��تیم‪ .‬بخش��ی از‬ ‫اصالح طلبان معتقد به عدم مشارکت در انتخابات هستند که‬ ‫شاید این نگاه نشات گرفته از هزینه هایی باشد که در فضای‬ ‫انتخاباتی سال ‪ 88‬به اصالح طلبان تحمیل شد‪ .‬همانطور که‬ ‫اش��اره کردم این بخش از اصالح طلبان ب��ر حضور جدی در‬ ‫انتخابات باور ندارند‪ ،‬اما فضایی که طی چند ماه اخیر ش��کل‬ ‫گرفته به گونه ای است که رغبت و حضور فعال این طیف در‬ ‫انتخابات ‪ 92‬را تبدیل به یک نگاه تاثیرگذار و غالب کرده است‪،‬‬ ‫البته این حضور مستلزم وجود یک بستر مناسب برای حضور‬ ‫جریان اصالح طلبی در انتخابات اس��ت که از نظر چهره های‬ ‫اصلی و تاثیر گذار اصالح طلب این بس��تر هنوز فراهم نشده‬ ‫است‪.‬‬ ‫اقای دکت�ر! فک�ر نمی کنی�د خ�ود اصالح طلبان‬ ‫می توانند بس�تر و زمینه الزم را برای حضورشان‬ ‫در انتخابات فراهم کنند؟‬ ‫‪ l‬طبیعتا می توان گفت بحث مشارکت در انتخابات‬ ‫یک امر یک س��ویه نیس��ت؛ یعنی وظایف و نوع مش��ارکت‬ ‫دارای وجوه متعددی اس��ت که بخش��ی از ان بر عهده خود‬ ‫اصالح طلبان است‪ .‬به طوری که باید حضور جدی و همه جانبه‬ ‫داشته باشند و اعالم حضور کنند‪ .‬بخش دیگر ان ایجاد یک‬ ‫بستر مناسب برای حضور اس��ت‪ ،‬به عنوان مثال یک خودرو‬ ‫برای یک سفر نیاز به حداقل هایی دارد تا برای حرکت اماده‬ ‫شود که این اماده س��ازی به صاحب خودرو باز می گردد‪ ،‬اما از‬ ‫طرفی باید جاده مناسبی باشد تا خودرو بتواند در ان جاده مسیر‬ ‫خود را طی کند‪ .‬در واقع بنده فک��ر می کنم اصالح طلبان در‬ ‫بخش حضورش��ان در انتخابات مشکلی ندارند و از هر جهت‬ ‫امادگی الزم را کس��ب کرده اند تا برای یک س��فر طوالنی‬ ‫حرکت کنند‪ ،‬ام��ا وقتی جاده ای یا فضایی ب��رای حضور این‬ ‫طیف فراهم نیست ش��اید انتظار بجایی نباش��د که بگوییم‬ ‫اصالح طلبان خودش��ان این ج��اده و زمین��ه را فراهم کنند‬ ‫زیرا ای��ن کار س��ختی اس��ت و نمی تواند برای ای��ن جریان‬ ‫انتظار تعریف شده و مناسبی باشد‪.‬‬ ‫یعنی اصالح طلبان فقط می توانند در یک مس�یر‬ ‫مشخص به هدف خود برسند؟‬ ‫‪ l‬ببینید‪ ،‬این موضوع بس��تگی دارد به اینکه ش��ما‬ ‫بخواهید چه نقشی را تعریف کنید‪ .‬یک وقت نقش این گونه‬ ‫اس��ت که خواهان حضور همه جریان های سیاسی است‪ ،‬در‬ ‫این صورت باید برای گرم کردن تنور انتخابات حرکت کرد‪ .‬در‬ ‫اینجا باید تقسیم وظایف صورت گیرد یعنی اگر قرار بر این باشد‬ ‫که در تقسیم وظایف‪ ،‬اصالح طلبان فقط وظیفه گرم کردن تنور‬ ‫انتخابات را داشته باش��ند و در بخش های دیگر سهمی برای‬ ‫این طیف قائل نباشند طبیعی است شاید دلیلی برای حضور‬ ‫اصالح طلبان که بخواهند مشارکت پرشور را رقم بزنند نباشد و‬ ‫حتی نتوان از این طیف چنین انتظاری داشت‪.‬‬ ‫به هر ح�ال اصالح طلبان یک�ی از طیف های اصلی‬ ‫کشور محسوب می شوند‪ .‬در سال های گذشته هم‬ ‫مدیران بسیاری از این طیف مسئولیت های اجرایی‬ ‫کشور را عهده دار بودند‪ ،‬بنابراین این سوال برای‬ ‫من مطرح است ایا قدرت مانور این طیف سیاسی‬ ‫برای حضور در انتخابات به گونه ای است که باید‬ ‫منتظر باز کردن جاده از سوی دیگر رقبا باشند‪ .‬از‬ ‫طرفی طیفی که امروز نتواند مس�یر خودش را باز‬ ‫کند و وارد رقابت شود ایا خواهد توانست اداره امور‬ ‫مملکت را در اختیار بگیرد؟‬ ‫‪ l‬بنده با نگاه شما موافقم‪ .‬شاید در یک رقابت سیاسی‬ ‫انتظار بجایی نباش��د که اصالح طلبان برای حضور در رقابت‬ ‫منتظر کارت دعوت باش��ند یا توقع داشته باشند که برایشان‬ ‫فرش قرمز پهن کنند‪ ،‬اما اگر فضای سیاس��ی کشور را مرور‬ ‫کنیم می بینیم فضای موجود به هی��چ وجه فضای مطلوبی‬ ‫نیست تا کارشناس��ان و نخبگان که مس��ائل سیاسی کشور‬ ‫‪ l‬انچ��ه م��ردم و نخب��گان از نم��اد اصالح طلبی‬ ‫می شناس��ند و جامعه بین المللی با ان اشنایی دارد مشخص‬ ‫است‪ .‬از این رو اگر امکان حضور این نماد و چهره حداکثری‬ ‫اصالح طلبان در انتخابات فراهم شود طبیعتا می توان گفت‬ ‫این یک حضور موفقی خواهد بود و در این زمان کم می تواند‬ ‫امکان رقابت پایاپایی را فراهم کند‪ ،‬اما اگر ان حضور برتابیده‬ ‫نش��ود در این صورت باید از اصالح طلبان انتظار داشت که با‬ ‫چهره های ناشناخته وارد انتخابات شوند‪ ،‬بنابراین باتوجه به‬ ‫زمان حداقلی که تا انتخابات مانده ام��کان رقابت پایاپای در‬ ‫مقایسه با کاندیدای دولت که از امکانات عمومی و حداکثری‬ ‫برخوردارن��د یا دیگ��ر کاندیداهایی ک��ه از امکانات عمومی‬ ‫بهرمندند و در نهادهای عمومی حضور دارند و به لحاظ مالی‪،‬‬ ‫تبلیغاتی و حضور در رسانه ملی به هیچ وجه نمی توان انها را با‬ ‫کاندیدای اصالح طلبان مقایسه کرد‪ ،‬طبیعتا در این شرایط فقط‬ ‫می توان گفت اصالح طلبان می توانند هیزمی باشند برای گرم‬ ‫کردن تنور انتخابات یعنی تنها حضور اصالح طلبان در حدی‬ ‫مورد استقبال قرار می گیرد که بتوانند با کاندیداهای متعدد و‬ ‫البته درجه دو و سه در انتخابات‪ ،‬حضور داشته باشند و البته اگر‬ ‫امکان رای اوری برای کاندیدای این طیف فراهم نشود مسلما‬ ‫در چنین شرایطی بدنه و چهره های اصلی اصالح طلب رغبتی‬ ‫برای حضور خود در انتخابات نمی بینن��د‪ .‬بنده معتقدم برای‬ ‫جلوگیری از این اتفاق باید بخش عقالیی نظام تصمیم گیری‬ ‫مراقب خطرات چنین راهبردهایی باشد که هیچ نتیجه ای در‬ ‫راستای منافع ملی برای کشور به همراه نخواهد داشت‪ .‬ما باید‬ ‫بتوانیم انتخابات حداکثری با حضور نامزدهای حداکثری تمام‬ ‫گروه ها داشته باشیم تا نه تنها شاهد برگزاری انتخابات پرشور‬ ‫‪ l‬ببینید؛ اگر اصالح طلبان نتوانند با چهره حداکثری‬ ‫خود وارد انتخابات ش��وند ممکن اس��ت ارای این طیف بین‬ ‫برخی از چهره های اصالح طلب و ش��خصیتی چون حس��ن‬ ‫روحانی تقسیم شود‪.‬‬ ‫منظور شما از چهره حداکثری اصالح طلبان اقای‬ ‫خاتمی است؟‬ ‫‪ l‬بله‪.‬‬ ‫ش�ما حض�ور اق�ای خاتم�ی را چط�ور ارزیاب�ی‬ ‫می کنید؟‬ ‫‪ l‬حضور ایشان را می توان از دو منظر مورد بررسی قرار‬ ‫داد؛ یکی از منظر خود اقای خاتمی یعنی اگر بخواهیم ارزیابی‬ ‫کنیم که حضور ایش��ان به نفع چه کسانی اس��ت بنده پاسخ‬ ‫می دهم که نظام جمهوری اس�لامی و مردم از کاندیداتوری‬ ‫خاتمی نفع می برن��د‪ ،‬اما اگر بخواهیم ببینیم چه کس��انی از‬ ‫نامزدی اقای خاتمی زیان می بینند فکر می کنم خود شخص‬ ‫خاتمی و اصالح طلبان از این حضور زی��ان خواهند دید؛ زیرا‬ ‫عهده دار شدن مسئولیت در چنین موقعیتی بعد از دولت اقای‬ ‫احمدی نژاد کار دشواری اس��ت‪ .‬در واقع فردی که می خواهد‬ ‫س��کاندار دولت اینده ش��ود باید بتواند از تمام سرمایه های‬ ‫معنوی و تشکیالتی خویش هزینه کند تا بتواند این مسئولیت‬ ‫را عهده دار ش��ود‪ ،‬اما اگر فراتر از رقابت های سیاسی به ماجرا‬ ‫نگاه کنیم این حضور می تواند تضمین کننده موقعیت کشور‬ ‫ما در س��طح منطقه و حتی حوزه بین المللی باش��د و موجب‬ ‫مشارکت حداکثری مردم در انتخابات پیش رو شود‪ ،‬بنابراین‬ ‫عقالی جمهوری اسالمی باید تالش کنند این فرصت را از‬ ‫دست ندهند و به رغم بی میلی اقای خاتمی برای کاندیداتوری‬ ‫زمینه ای فراهم کنند تا بتوانیم حضور مجدد ایشان را در عرصه‬ ‫داشته باشیم‪.‬‬ ‫ایا با کاندیداتوری خاتمی اصالح طلبان به اجماع‬ ‫خواهند رسید؟‬ ‫‪ l‬بنده معتقدم با حضور اقای خاتمی حتی چهره های‬ ‫معقولی مثل اقای حسن روحانی که در جریان اصالح طلبی‬ ‫قرار ندارند بحث حضورشان را مورد تجدید نظر قرار دهند‪.‬‬ ‫اقای عارف چطور؟‬ ‫اگر هاشمی رفسنجانی کاندیدا شود‬ ‫بسیاری از چهره های اصالح طلب از‬ ‫نامزدی منصرف می شوند‬ ‫انتخابات گذش��ته می بینم‪ ،‬اما همانطور که اش��اره‬ ‫کردم کاندیداتوری ایش��ان را در انتخابات پیش رو‬ ‫بعید می دانم‪.‬‬ ‫ش�ما فرمودید در ص�ورت کاندیداتوری‬ ‫اقای خاتمی چهره هایی مثل اقای حسن‬ ‫روحان�ی در تصمی�م خ�ود تجدیدنظ�ر‬ ‫می کنند‪ .‬ایا با نامزدی اقای هاش�می هم‬ ‫این اتفاق رخ خواهد داد؟‬ ‫‪ l‬قطعا با کاندیداتوری اقای هاشمی‪ ،‬اقای‬ ‫خاتمی نخواهد امد‪ .‬بس��یاری از چهره هایی که در‬ ‫جریان اصالح طلبی بحث حضورشان مطرح است‬ ‫مثل اقای کمال��ی یا جهانگیری هم حضورش��ان‬ ‫منتفی می شود‪.‬‬ ‫با کاندیداتوری اقای هاش�می نامزدهای‬ ‫اصولگرا هم کنار خواهند رفت؟‬ ‫‪ l‬اصولگرایان در وضع موجود دچار تشتت‬ ‫هستند‪ ،‬اگر وضعیت اقایان خاتمی و هاشمی روشن‬ ‫ش��ود به تبع ان وضعیت انها هم روشن خواهد شد‪،‬‬ ‫یکی از دالی��ل بالتکلیفی این طیف ان اس��ت که‬ ‫در مجموعه خودشان یک کاندیدای حداکثری که‬ ‫بتواند موقعیت نامزد اصالح طلبان یعنی اقای خاتمی‬ ‫و حتی نامزد دولت یعنی اقای مشایی را داشته باشد‬ ‫ندارند‪ ،‬بنابراین اگر وضعیت این دو کاندیدا روش��ن‬ ‫نشود وضعیت کاندیدای اصولگرایان هم د ر تردید‬ ‫قرار خواهد داشت‪.‬‬ ‫ایا امکان حمای�ت اصالح طلب�ان از یک‬ ‫نامزد اصولگرا وجود دارد؟‬ ‫‪ l‬بستگی دارد این نامزد چه کسی باشد‪ .‬اگر‬ ‫فرض کنید چهره ای مثل ناطق نوری امکان حضور‬ ‫در انتخابات را داشته باشد‪ ،‬انطور که بنده خبر دارم‬ ‫تعداد قابل توجهی از اصالح طلب��ان در غیاب نامزد‬ ‫حداکثری خودش��ان کس��ی مثل ناطق نوری را بر‬ ‫چهره های ناشناخته اصالح طلب که شانسی برای‬ ‫رای اوری ندارن د ترجیح خواهند داد و ارای این طیف‬ ‫به سمت ایشان خواهد رفت‪.‬‬ ‫‪ l‬درباره اقای عارف دقیقا نمی توانم پیش بینی کنم‬ ‫که چه اتفاقی خواهد افتاد‪.‬‬ ‫پس از نظر شما ناطق نوری چهره ای است‬ ‫که می تواند ارای اصالح طلبان را به خود‬ ‫اختصاص دهد؟‬ ‫‪ l‬ما انتظار داریم تا پای��ان فروردین ماه اقای خاتمی‬ ‫موضع خودش��ان را در خص��وص حضور ی��ا عدم حضور در‬ ‫انتخابات مشخص کند‪.‬‬ ‫با این توضیح�ات اقای حس�ن روحانی‬ ‫نمی تواند س�بد ارای اصالح طلب�ان را به‬ ‫دست اورد؟‬ ‫کاندیداتوری اقای خاتمی تا چه زمانی مشخص‬ ‫می شود؟‬ ‫حض�ور اق�ای هاش�می را در انتخاب�ات چگون�ه‬ ‫می بینید؟‬ ‫‪ l‬بنده نامزدی اقای هاش��می را بعید می دانم البته‬ ‫از لحاظ پیگیری مس��ائل انتخابات و تاثیرگ��ذاری در ارتباط‬ ‫با نامزده��ای انتخاباتی نق��ش اقای هاش��می را جدی تر از‬ ‫سیاست‬ ‫به نظر ش�ما از بین چهره هایی ک�ه تاکنون برای‬ ‫حضور در انتخابات اعالم امادگ�ی کرده اند کدام‬ ‫یک می توانند تفکر اصالح طلبی را نمایندگی کنند؟‬ ‫اقای دکت�ر! برخ�ی تحلیلگران معتقدند حس�ن‬ ‫روحانی چهره ای است که می تواند ارای بخشی از‬ ‫اصالح طلبان را جذب کند به نظر شما ایا این چهره‬ ‫قدرت به اجماع رساندن اصالح طلبان را دارد؟‬ ‫هاشمی می اید؟‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫را دنبال می کنن��د بخواهند مهر تایید بر ان بزنند‪ .‬کش��ور ما‬ ‫در عرصه مدیریتی‪ ،‬اقتصادی و معیش��تی وضعیت مناسبی‬ ‫ندارد‪ .‬از سوی دیگر طبق گزارشات رسمی دیوان محاسبات‬ ‫قانون ش��کنی هانیز بی س��ابقه بوده یا در ارائه الیحه بودجه‬ ‫ساالنه ما شاهد بدترین وضعیت بوده ایم‪ .‬در واقع این اوضاع‬ ‫گویای ان اس��ت که ش��رایط متعادلی وجود ندارد‪ .‬کسی که‬ ‫می خواهد امورات را عهده دار شود طبیعتا تنها از موضع خودش‬ ‫نمی تواند به ماجرا نگاه کند‪ .‬بسیاری از عقال معتقدند حضور‬ ‫هر فرد یا جریان سیاسی در فضای فعلی برای تصدی پست‬ ‫ریاست جمهوری علی القاعده اگر هم بخواهد از موضع فردی‬ ‫باشد شاید برای ورود به فضایی که به این صورت تخریب شده‬ ‫کار عاقالنه ای نباشد‪ .‬در واقع اگر کسی این پست را تحویل‬ ‫بگیرد که بتواند کشور را به سمت فضای مطلوب پیش ببرد‬ ‫به حداقل هایی از امنیت خاطر نیازمند است‪ ،‬یعنی به عبارتی‬ ‫باید مورد حمای��ت و همراهی قرار گی��رد و همچنین فضای‬ ‫مثبت برای ارائه کار در سطح ملی ایجاد شود‪ ،‬اما اگر این تعبیر‬ ‫صورت گیرد که چهره هایی که امکان حضور در انتخابات را‬ ‫دارند و بتوانند در عرصه رقابت با اقبال عمومی روبه رو شوند‬ ‫از منظر برخی مقامات تصمیم گی��ر به عنوان خط قرمز و یک‬ ‫نوع تقابل و مقابله با نظام سیاسی تلقی شوند این راه به مقصود‬ ‫نمی رسد و عمال به جای انکه ما را به اتخاذ یک راه حل مناسب‬ ‫و راهبردی پیش ببرد‪ ،‬ممکن است به یک بن بست در عرصه‬ ‫سیاسی کشیده شود‪ .‬بنابراین انتظار می رود حداقل ما بتوانیم‬ ‫برای فضای انتخابات��ی یک فضای رقابتی روش��ن تعریف‬ ‫کنیم تا افرادی که می توانند ارای عمومی را جذب کنند تنها‬ ‫دغدغه انها اخذ ارای عمومی باشد‪ ،‬نه اینکه پس از احراز پست‬ ‫ریاست جمهوری نگران ایجاد بحران هر ‪9‬روز یک بار باشند و‬ ‫به جای انکه به دنبال حل و فصل مسائل جامعه ایران در حوزه‬ ‫داخلی و بین المللی باشند‪ ،‬نگران بحران هایی باشند که برای‬ ‫انها ایجاد می شود و در نهایت امکان پاسخگویی به نیازهای‬ ‫اولیه را هم نداشته باشند‪.‬‬ ‫باشیم بلکه بحث حماسه سیاسی که مورد نظر رهبری است‬ ‫که یک سیاس��ت راهبردی صحیح‪ ،‬منطقی و موثری است‬ ‫در ان راس��تا قرار گیرد تا گروه های سیاسی موجود در جامعه‬ ‫هم بتوانند وزن سیاس��ی خودشان را بر اس��اس نظر مردم به‬ ‫دس��ت اورند که این موضوع از یک ط��رف می تواند تعیین‬ ‫کننده عملکرد انها در گذشته باشد از سوی دیگر می تواند یک‬ ‫راهبرد برای چهارسال اینده ایران در مباحث کالن مدیریتی‬ ‫کشور محسوب شود و ان را بهترین راهبرد دانست تا ما را از‬ ‫فضایی که امروز در ان قرار داریم به س��مت فضای مطلوب‬ ‫رهنمود کند‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪.‬‬ ‫‪ l‬حس��ن روحانی چهره میانه ای است که‬ ‫برخی از اف��راد دولت اصالحات ارتب��اط نزدیکی با‬ ‫ایشان دارند که شاید بتوان گفت این افراد تمایل دارند‬ ‫در صورت عدم حضور چهره شاخص اصالح طلب‪،‬‬ ‫ایشان وارد عرصه سیاسی شود‪g .‬‬ ‫‪53‬‬ ‫جنگسکوالرهاوسلفی ها‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪1‬‬ ‫‪54‬‬ ‫دوئل بسته ها‬ ‫چه کسانی در ائتالف ملی‬ ‫یزنند؟‬ ‫سازمخالفم ‬ ‫ارادهبرایتوافق‬ ‫‪ 1+5‬در انتظار نتایج انتخابات‬ ‫ای ران است‬ ‫غربی هابهصورتتلویحیحق‬ ‫غنی سازیراپذیرفته اند‬ ‫حسنبهشت ی پوردرگفت وگو‬ ‫بامثلث‬ ‫ماراتنالماتی‬ ‫ای ران و‪ 5+1‬ب رای اولین بار در قزاقزستان وارد جزئیات‬ ‫پرونده هسته ای شدند‬ ‫بین الملل‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪55‬‬ ‫‪1‬‬ ‫بین الملل‬ ‫پس از گذشت بیش از هش��ت ماه از مذاکرات مسکو‬ ‫مذاکرات الماتی اول اس��فند ماه در شهر الماتی قزاقستان‬ ‫برگزار شد و طی ان قرار ش��د مذاکرات الماتی ‪ 2‬نیز تقریبا‬ ‫یک ماه بعد در همان مکان برگزار شود‪ .‬اما مذاکرات الماتی‬ ‫‪ 2‬که در چهار دور انجام شد تقریبا بدون هیچ نتیجه گیری‬ ‫خاصی پایان یافت و دو طرف ای ران و کشورهای عضو ‪5+1‬‬ ‫هر کدام قرار شد که در پایتخت هایشان به مشورت بنشینند‬ ‫و زمان و مکان مذاکرات بعدی را به این ترتیب اعالم کنند؛‬ ‫روندی که در فاصله نشس��ت مس��کو در اواخر خرداد ماه‬ ‫گذش��ته تا الماتی ‪ 2‬بیش از هش��ت ماه به طول انجامید‬ ‫تا س��رانجام ای ران و گروه ‪( 5+1‬امریکا‪ ،‬انگلیس‪ ،‬فرانس��ه‪،‬‬ ‫چین‪ ،‬روسیه و المان) توانس��تند روی زمان هفتم و هشتم‬ ‫اسفند ماه و مکان قزاقس��تان به جمع بندی برسند‪ .‬یکی از‬ ‫مهمترین دالیلی که تعیین زم��ان و مکان مذاکره را نیز به‬ ‫موضوعی ب رای مذاکره تبدیل کرد پافشاری ته ران بر انجام‬ ‫مذاکرات در کشوری بود که برخالف ترکیه یا روسیه در زمره‬ ‫تحریم کنندگان ای ران قرار نداشته باشد‪ .‬از سوی دیگر ته ران‬ ‫با تعلل در مذاکره سعی داش��ت نشان دهد تحریم ها عامل‬ ‫محرکه جمهوری اس�لامی ب رای گفت وگو با غرب به شمار‬ ‫نمی رود‪.‬‬ ‫اما ب رای بسیاری اکنون این مس��اله مطرح است که‬ ‫ش��اید این بار نیز وقفه ای طوالنی در روند مذاکرات پیش‬ ‫بیاید و توافق ب��رای مذاکرات بعدی به چندی��ن ماه دیگر‬ ‫موکول شود‪ .‬اما نقطه عطف این مذاکرات این بود که ای ران‬ ‫و ‪ 5+1‬ب رای نخس��تین بار در مذاکرات خ��ود وارد جزئیات‬ ‫شدند‪ ،‬با این حال پیشنهادهای طرفین حکایت از ان داشت‬ ‫که دو طرف اختالفات قابل توجهی داش��تند‪ .‬بعد از دو روز‬ ‫چانه زنی سنگین دیپلماتیک در الماتی‪ ،‬کاترین اشتون در‬ ‫جمع خبرنگاران حاضر در محل هت��ل گفت که به همراه‬ ‫نمایندگان ‪ ،5+1‬الماتی را به مقصد پایتخت کشورهای خود‬ ‫ترک م ی کنند و پس از مشورت با مقامات کشورهای خود با‬ ‫سعید جلیلی تماس خواهند گرفت‪ .‬بدین ترتیب مذاکرات‬ ‫دو روزه الماتی ‪ 2‬در ظاهر بدون نتیجه گیری خاصی به کار‬ ‫خود پایان داد‪ .‬مذاکرات ای ران و ‪ 5+1‬در تاریخ ‪ 31‬خرداد سال‬ ‫گذشته در مسکو برگزار ش��د و بعد از به بن بست رسیدن با‬ ‫چندین ماه قطع مذاکره‪ ،‬بار دیگر گفت وگو ها در اسفند ماه‬ ‫در الماتی از س��ر گرفته ش��د‪ .‬به اعتقاد ای ران اگر پیشنهاد‬ ‫الماتی بخشی از چارچوبی است که در انتهای ان تحریم ها‬ ‫لغو م ی شود و حق غن ی سازی پنج درصدی ای ران به رسمیت‬ ‫شناخته م ی ش��ود ان وقت به طور جدی از سوی ای ران قابل‬ ‫بررسی است‪ ،‬اما اگر این پیشنهاد بخشی از چارچوبی است‬ ‫که فقط م ی خواهند برخی داش��ته های ای ران را با امتیازات‬ ‫ناب رابر مبادله کنند‪ ،‬اصال جای بحث هم ندارد‪ .‬ای ران در اغاز‬ ‫مذاکرات الماتی ‪ 2‬برنامه عملیاتی ب رای اجرایی کردن طرح‬ ‫جامع مس��کو را در ابعاد کوچک تری ارائ��ه و تاکید کرد که‬ ‫اقدام هایی که از ان به عنوان «گام اعتمادساز» یاد م ی شود‪،‬‬ ‫باید بخش��ی از راه حل باش��د نه جدای از ان یا در کنار ان‪.‬‬ ‫‪ 5+1‬در چارچوب پیش��نهادی که به ای ران در الماتی ‪ 1‬ارائه‬ ‫کرد خواستار برداشتن گام های اعتماد ساز متقابل دو طرف‬ ‫شد و در این زمینه اقداماتی را ب رای انجام پیشنهاد انجام داد‪.‬‬ ‫ای ران در نشست کارشناس��ی به این پیشنهادها پاسخ داد و‬ ‫اعالم کرد که گام های مورد نظر انها که خواستار اجرای ان‬ ‫از سوی ای ران هستند در ازای گام هایی که انها باید در مقابل‬ ‫ای ران ب رای لغو تحریم ها بردارند متوازن نیست‪ .‬در عین حال‬ ‫ای ران خواس��تار مشخص ش��دن اغاز‪ ،‬ابعاد و سرانجام روند‬ ‫گفت وگوها و چگونگی حل و فصل مساله هسته ای شده و‬ ‫معتقد است که گام های اعتمادساز نم ی تواند خارج از روند‬ ‫گفت وگوها مطرح شود‪ ،‬بلکه باید بخشی از راه حلی باشد که‬ ‫میان دو طرف به توافق برسد‪ .‬از این رو ای ران در روز نخست‬ ‫مذاکرات در چارچوب طرح جامع مس��کو‪ ،‬پیش��نهادهای‬ ‫خود را ب رای ش��کل گیری یک رون��د در گفت وگو ارائه کرد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪56‬‬ ‫بیش��ترین توجه ها به این انتخابات معطوف اس��ت و نه‬ ‫مساله هسته ای‪ .‬از سوی دیگر به نظر م ی رسد که غرب‬ ‫نیز ترجیح م ی دهد پس از روی کار امدن دولت جدید در‬ ‫ایران‪ ،‬به طور جدی وارد مذاکره شود‪ .‬برخی نیز معتقدند‬ ‫تهران م ی خواهد تمامی تحریم های یکجانبه لغو شوند‬ ‫تا غن ی س��ازی ‪ 20‬درصدی را تعلیق کند‪ .‬در صورتی که‬ ‫این موضع تهران باشد‪ ،‬تا حدود زیادی با نگاه گروه ‪5+1‬‬ ‫فاصله دارد‪« .‬المانیتور» با اش��اره به مذاکرات الماتی ‪2‬‬ ‫این نکته را خاطرنش��ان م ی کند که دو ط��رف همچنان‬ ‫با یکدیگ��ر فاصله دارند و حت��ی نتوانس��ته اند زمانی را‬ ‫برای مذاک��رات بع��دی تعیین کنن��د‪ ،‬اما ب��ا این وجود‬ ‫دیپلمات های امریکایی و اروپایی م ی گویند که ایرانیان‬ ‫در مقایسه با دوره های قبلی مذاکرات به طور عمی ق تری‬ ‫گفت وگو کرده ان��د‪ .‬دیپلمات های اروپای��ی و امریکایی‬ ‫م ی گویند همچنان به روند دیپلماتیک متعهد هس��تند‪،‬‬ ‫اما با درخواست ایران برای تعیین تاریخ مذاکرات بعدی‬ ‫موافق��ت نکرده اند تا به تهران نش��ان دهن��د از اینکه با‬ ‫پاسخی جامع به بس��ته پیش��نهادی به الماتی نیامده‪،‬‬ ‫راضی نیستند‪ .‬انها م ی گویند که پیشنهاد تازه ایران انها‬ ‫راس��ردرگمکردهاس��ت‪.‬‬ ‫بازار داغ مذاکرات دو جانبه‬ ‫این پیش��نهادها و توضیحات از یک طرف از س��وی ‪5+1‬‬ ‫جالب توصیف شد و از س��وی دیگر انها اعالم کردند این‬ ‫توضیحات به «ایده های انها پاسخ کامل نم ی دهد»‪ .‬در‬ ‫حقیقت مشکل عمده کار این است که ایران اصرار دارد‬ ‫اغاز تا انجام رون��د گفت وگوها از ابتدای کار مش��خص‬ ‫باشد‪ ،‬اما ‪ 5+1‬خواس��تار یک دوره ( ‪ 6‬ماهه) اعتمادسازی‬ ‫میان دو طرف است‪.‬‬ ‫در میان اعضای ایرانی ش��رکت کننده در مذاکرات‬ ‫الماتی‪ ،‬علی باق��ری‪ ،‬معاون مذاکره کننده ارش��د ایران‬ ‫معتقد است که ایران «پاسخ مفصلی به همه سواالت»‬ ‫داده اس��ت‪ .‬در همین حال س��رگئی ریابکوف‪ ،‬معاون‬ ‫وزیر امور خارجه روس��یه اعالم داش��ته ک��ه ایران به‬ ‫پیش��نهادات ش��ش کش��ور یک پاس��خ داده اس��ت؛‬ ‫این نوعی پاس��خ اس��ت که سواالت بیش��تری مطرح‬ ‫م ی کند‪ .‬ام��ا این نش��ان م ی دهد ک��ه مذاکرات جدی‬ ‫اس��ت‪ .‬ب ر اس��اس این گزارش امریکا‪ ،‬روس��یه‪ ،‬چین‪،‬‬ ‫فرانس��ه‪ ،‬انگلیس و الم��ان در دیدار ب��ا مذاکره کننده‬ ‫ایران در الماتی ت�لاش کردند ای��ران را متقاعد کنند‬ ‫حسا س ترین فعالیت اتمی خود را به عنوان اولین گام‬ ‫برای یک توافق بزرگتر رها کند‪ .‬از جمله سناریوهایی‬ ‫که برای ع��دم موفقیت مذاکرات هس��ته ای اخیر مطرح‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬انتخابات ریاس��ت جمهوری ایران اس��ت؛ به‬ ‫اعتق��اد بس��یاری از تحلیلگ��ران هم اکن��ون انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری خرداد ماه در ایران بیشترین اهمیت را‬ ‫برای مقامات جمهوری اسالمی دارد و در شرایط کنونی‬ ‫برخی حاضران در نشس��ت الماتی ادع��ا م ی کنند‬ ‫پس از اینکه تهران پیش��نهاد خود را روی میز گذاش��ت‬ ‫و با واکنش گروه ‪ 5+1‬مواجه ش��د‪ ،‬ناچار ش��د در ادامه‬ ‫مذاک��رات به توضیح��ات بیش��تری برای دس��تیابی به‬ ‫معامله ای بهتر اقدام کن��د و دیپلمات های ایرانی نیز در‬ ‫همین زمینه مالقات های دوجانب ه ای ب��ا دیپلمات های‬ ‫این گ��روه داش��تند‪ .‬این در حالی اس��ت که ی��ک مقام‬ ‫امریکایی پیش��نهاد جدید ایران را غی ر متجانس توصیف‬ ‫کرده است‪ .‬در همین حال انگلیس نیز نسبت به اعمال‬ ‫تحریم های بیش��تر علیه ایران هشدار داده است‪ .‬ویلیام‬ ‫هیگ‪ ،‬وزیر امور خارجه انگلیس در بیانی ه ای اعالم کرد‬ ‫که موضع تهران از انچه ب رای دس��تیابی به یک مصالحه‬ ‫دیپلماتیک به ان نیاز است‪ ،‬بسیار دور بود و در صورتی که‬ ‫جمهوری اسالمی مسیر کنونی را ادامه دهد‪ ،‬با تحریم های‬ ‫بیشتری مواجه خواهد شد‪ .‬یکی از موضوعات قابل توجه در‬ ‫الماتی ‪ ،2‬شایعه گفت وگوی نیم ساعته وندی شرمن‪ ،‬نماینده‬ ‫امریکا و سعید جلیلی است که برخی رسانه ها مدعی شدند‬ ‫در جریان مذاکرات ای ران و گروه ‪ 5+1‬پش��ت درهای بسته‬ ‫اتفاق افتاد که البته این خبر تکذیب شد‪ .‬در نهایت نشست‬ ‫الماتی ‪ 2‬را نم ی توان یک گام رو به عقب خواند اما گام رو به‬ ‫جلویی نیز در این نشست برداشته نشد‪ .‬اما با این وجود مقامات‬ ‫غ ربی ب ر مبنای دالیلی نامشخص به اب راز خوش بین ی های خود‬ ‫ادامه م ی دهند‪ .‬برخی بر این باورند که هم ته ران و هم گروه‬ ‫‪ 5+1‬در این موضع مش��ترک قرار دارند که ادامه مذاکرات و‬ ‫خودداری از به کار بردن واژه شکست‪ ،‬به نفع دو طرف است‪،‬‬ ‫چرا که اعالم پایان مذاکرات به منزله تقویت موضوع تندروها‬ ‫در امریکا و اس��رائیل خواهد بود که بر طبل جنگ با ای ران‬ ‫م ی کوبند؛ اقدام ی که پیامده��ای ان ب رای منطقه و جهان‬ ‫بس��یار هنگفت خواهد بود‪g.‬‬ ‫نقطه عطف این مذاکرات این بود که ایران و ‪ 5+1‬برای‬ ‫نخستین بار در مذاکرات خود وارد جزئیات شدند‬ ‫با این حال پیشنهادهای طرفین حکایت از ان داشت که‬ ‫دو طرف اختالفات قابل توجهی داشتند‬ ‫غربی هابهصورتتلویحیحقغنی سازیراپذیرفته اند‬ ‫حسن بهشتی پور درگفت وگو با مثلث‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ l‬این مذاکرات نش��ان داد که دو طرف همچنان‬ ‫بر س��ر موضع خودش��ان هس��تند و حرف خودش��ان را‬ ‫م ی زنند‪ ،‬اما ب��ه دلیل وارد ش��دن به جزئیات بیش��تر به‬ ‫سمت دیدگاه های مشترک حرکت کردند‪ .‬در واقع به قول‬ ‫اقای جلیلی اگر غرب مساله غن ی سازی اورانیوم در ایران‬ ‫را به رسمیت بشناس��د‪ ،‬گره کار باز خواهد شد و تا زمانی‬ ‫که غرب این حق را به رسمیت نشناسد این گره همچنان‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫ارزیابی ش�ما از مذاکرات هس�ته ای اخیر ایران و‬ ‫گروه ‪ 5+1‬در الماتی قزاقستان چیست؟‬ ‫بس��ته خواهد ماند‪ .‬از طرف دیگر مساله بر سر این است‬ ‫که دو طرف به ش��دت به یکدیگ��ر ب ی اعتماد هس��تند‪.‬‬ ‫علت مخالفت ایران با تعلیق ش��ش ماهه غن ی سازی ‪20‬‬ ‫درصدی این بود که نم ی دان��د ایا این گام مقدمه ای برای‬ ‫گام های بعدی اس��ت یا خیر و ایا اگر این حرکت را انجام‬ ‫دهد طرف مقابل خواس��ته های بیشتری را مطرح خواهد‬ ‫کرد و به س��مت این خواهد رفت که ب��ه یک جمع بندی‬ ‫نهایی برس��د یا اینکه بالعکس خواس��ته های دیگری را‬ ‫مطرح خواهد کرد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫حسن بهش�ت ی پور‪ ،‬کارشناس مس�ائل هسته ای‬ ‫در گفت وگویی تفصیل�ی با مثلث به بررس�ی مذاکرات‬ ‫اخیر ایران و گروه ‪ 5+1‬در الماتی قزاقستان پرداخت‪ .‬به‬ ‫گفته وی‪ ،‬دلیل انکه مذاکرات به نتیجه نرسید همانطور‬ ‫که س�عید جلیلی نیز ب�دان اش�اره کرد‪ ،‬این اس�ت که‬ ‫اعتمادسازی نباید به محروم س�ازی منجر شود؛ یعنی‬ ‫نباید در جه�ت اعتمادس�ازی بگویند که ای�ران باید از‬ ‫غن ی سازی محروم ش�ود‪ .‬وی معتقد است که اگر ایران‬ ‫برای مدت زمان ش�ش ماه غن ی س�ازی ‪ 20‬درص�د را به‬ ‫حالت تعلیق در م ی اورد در این صورت متوجه م ی شد ک ه ‬ ‫ایا غرب همان سیاست هفت سال پیش را ادامه خواهد‬ ‫داد یا بالعکس متنبه شده و اصول و پایه سیاستش را بر‬ ‫همکاری بیشتر قرار داده است‪.‬‬ ‫همچنی�ن در ای�ن ش�رایط اگ�ر ای�ران ی�ک گام‬ ‫اعتمادساز بردارد دور از تصور نیست که غرب نیز بازهم‬ ‫مطالبات بیش�تری را مط�رح کند‪ .‬به گفته بهش�ت ی پور‬ ‫در این ش�رایط نخس�تین اقدام اعتمادس�از غرب این‬ ‫باید باش�د که ح�ق غن ی س�ازی اورانیوم در ای�ران را به‬ ‫رسمیت بشناس�د و س�پس زمان لغو کامل تحری م ها و‬ ‫چگونگی انجام ان را اعالم کن�د‪ .‬در حقیقت گروه ‪5+1‬‬ ‫باید گام هایی ک�ه م ی خواهد بردارد را مش�خص کند تا‬ ‫ایران نیز بتوان�د به خواس�ته های انها در م�ورد نظارت‬ ‫بیشتر پاسخ دهد‪.‬‬ ‫در حال حاضر خواس�ته های دو طرف از یکدیگر‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬ای ران اکنون دو خواس��ته مش��خص و اساس��ی‬ ‫دارد؛ نخست اینکه غن ی سازی اورانیوم در ای ران به رسمیت‬ ‫ی تحریم ها لغو شود‪ .‬در‬ ‫ش��ناخته ش��ود و دیگر اینکه تمام ‬ ‫مقابل خواس��ته غرب نی��ز افزایش نظارت ه��ای اژانس و‬ ‫کنترل های انهاست‪ .‬انها م ی خواهند این نظارت ها فراتر از‬ ‫پیمان ان پ ی تی باش��د‪ .‬تا جایی که اطمینان کامل به وجود‬ ‫بیاید که ای ران نم ی خواهد به سمت ساخت بمب هسته ای‬ ‫‪57‬‬ ‫برود‪ .‬این در حالی است که استراتژی ای ران این است که اصال‬ ‫نم ی خواهد بمب هسته ای داشته باشد‪ .‬اکنون ای راد کار که‬ ‫سعید جلیلی نیز بدان اشاره کرد‪ ،‬این است که اعتمادسازی‬ ‫نباید به محروم سازی برسد‪ .‬یعنی نباید در جهت اعتمادسازی‬ ‫بگویند که ای ران باید از غن ی سازی محروم شود‪ .‬به هر حال‬ ‫خط قرمز ای ران بحث غن ی س��ازی اورانیوم به طور کل است‪،‬‬ ‫نه فقط بحث غن ی سازی ‪ 20‬درصدی‪ .‬زی را ای ران غن ی سازی‬ ‫‪20‬درصدی را زمانی اغاز کرد که انها قرار بود سوخت به ای ران‬ ‫بدهند اما ندادند‪ .‬بناب راین ای��ران م ی تواند از خودش در ب رابر‬ ‫غرب انعطاف نشان دهد و غن ی س��ازی ‪ 20‬درصد را به مدت‬ ‫ش��ش ماه به حالت تعلیق دراورد اما به شرطی که مطمئن‬ ‫باشد پس از گذشت ش��ش ماه دیگر خواسته های بیشتری‬ ‫مطرح نخواهد ش��د‪ .‬به عنوان نمونه امروز بگویند فردو را به‬ ‫حالت تعلیق دربیاورید فردا روزی درخواس��ت تعلیق سایت‬ ‫نطنز یا اراک را مطرح کنند‪ .‬بناب راین معلوم نیس��ت که این‬ ‫خواسته ها کجا متوقف خواهند شد‪ .‬همچنین وضعیت لغو‬ ‫تحریم ها نیز مشخص نیست‪ .‬اگر انها گام های بعدی شان را‬ ‫نیز مشخص کرده و اعالم م ی کردند که مثال در فالن تاریخ‬ ‫به لغو کامل تحریم ها خواهند پرداخت‪ ،‬مساله خیلی سریع‬ ‫و ساده حل م ی شد‪ .‬اما غرب در حال پیچیده کردن موضوع‬ ‫اس��ت یعنی گام اول را مطرح م ی کند اما گام های بعدی را‬ ‫مش��خص نم ی کند‪ .‬بناب راین ای ران نم ی داند اگر این گام را‬ ‫بردارد ایا انها به تعهدات خودشان عمل خواهند کرد یا خی ر‪.‬‬ ‫یعنی به نظر شما در این شرایط ایران اصال نباید‬ ‫پیشنهادهای انها را م ی پذیرفت؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪ l‬به نظر من به رغم همه ب ی اعتمادی ها یک راهکار‬ ‫هم ش��اید این بود که ای ران یک بار دیگر توقف غن ی سازی‬ ‫‪ 20‬درصد را امتح��ان م ی کرد و ب رای مدت زمان ش��ش ماه‬ ‫غن ی س��ازی ازمون دیگری را ب رای کش��ورهای غربی ایجاد‬ ‫م ی کرد‪ .‬در این صورت مردم جهان دیگر متوجه م ی شدند که ‬ ‫ایا غرب همان سیاست هفت سال پیش را ادامه خواهد داد‬ ‫یا متنبه شده و اصول و پایه سیاستش را بر همکاری بیشتر‬ ‫با ای ران قرار داده است‪.‬‬ ‫در حال حاضر ای ران به غرب ب ی اعتماد است و حرفش‬ ‫نیز این است که نباید اعتمادسازی از راه محروم سازی انجام‬ ‫پذیرد‪ .‬در حقیقت گره کار نیز در همین جاس��ت‪ .‬اگر غرب‬ ‫به راستی مایل به نتیجه رس��یدن مذاکرات است م ی تواند‬ ‫نخست حق غن ی س��ازی اورانیوم را در ای ران به طور کل به‬ ‫رسمیت بشناسد و در وهله بعد یک جدول زمانی را مشخص‬ ‫کند که این تحریم ها در نهایت چه موقع لغو خواهند شد‪ .‬این‬ ‫دو اقدام خیلی راهگشا خواهد بود و در این شرایط م ی تواند‬ ‫انتظار داشته باشد که از سوی ای ران همکاری های الزم ب رای‬ ‫اعتماد بخشی در زمینه عدم انحراف ب رنامه های هسته ای اش‬ ‫انجام شود‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫مهمترین و برجس�ته ترین علت عدم پیشرفت‬ ‫مذاکرات در این مرحله به نظر شما چه بود؟‬ ‫‪ l‬اگر خیلی بدبینانه ب��ه موضوع بپردازیم م ی توان‬ ‫گفت که امریکا اصال نم ی خواهد با ای ران به تفاهم برس��د‬ ‫و خواهان ان اس��ت که موضوع تحریم ه��ا همچنان ادامه‬ ‫پیدا کن��د‪ .‬در ای��ن میان گمان اش��تباه انها این اس��ت که‬ ‫گس��ترش تحریم ها در نهایت ای ران را به زانو در خواهد اورد‬ ‫و موجب خواهد ش��د ای ران خواس��ته های انها یعنی توقف‬ ‫کامل غن ی س��ازی اورانیوم را بپذیرد‪ .‬البته این بدبینانه ترین‬ ‫حالت ممکن اس��ت و در این وضعیت مقصر امریکاس��ت‬ ‫که نم ی خواهد مذاکرات به نتیجه برس��د‪ .‬اما اگر خوشبین‬ ‫باشیم و دو طرف را در این مساله مسئول بدانیم در این حالت‬ ‫م ی توان گفت ک��ه امریکا به دنبال ان اس��ت که به نتیجه‬ ‫مطلوب خود برس��د‪ .‬انها م ی خواهند مطابق ان ش��رایطی‬ ‫که خودش��ان ط راحی کرده ان��د ای ران غن ی س��ازی اورانیوم‬ ‫را کنار بگ��ذارد‪ .‬بناب رای��ن در مرحله اول گفتن��د ای ران ب رای‬ ‫اعتمادسازی حداقل شش ماه غن ی سازی ‪ 20‬درصدش را به‬ ‫‪58‬‬ ‫حالت تعلیق دراورد‪ .‬متقابال ای ران نیز با این مس��اله تعلیق‬ ‫غن ی سازی ‪20‬درصد خیلی مشکل ندارد اما م ی خواهد بداند‬ ‫که گام های بعدی چیس��ت و در نهایت حق غن ی سازی اش‬ ‫چه زمانی به رسمیت شناخته م ی شود و تحریم ها چه زمانی‬ ‫لغو خواهند شد‪.‬‬ ‫اگر ایران مس�اله توقف ش�ش ماهه غن ی سازی‬ ‫‪20‬درص�دی را بپذیرد‪ ،‬فض�ای مذاک�رات به چه‬ ‫سمتی پیش خواهد رفت؟‬ ‫‪ l‬این گام اعتمادس��از ای ران احتم��اال فضا را تغییر‬ ‫خواهد داد و به سمت همکاری سوق م ی دهد‪ .‬در حال حاضر‬ ‫استراتژی غرب‪ ،‬فشار و مذاکره یا تحریم و مذاکره است‪ ،‬نه‬ ‫همکاری و مذاکره‪ .‬در این شرایط اگر ای ران یک گام اعتمادساز‬ ‫بردارد دور از تصور نیست که غرب نیز به سمت همکاری با‬ ‫ای ران روی بی��اورد و اندکی از فش��ارهایش بکاهد‪ .‬اما طرف‬ ‫ای رانی احتمال م ی دهد هم��کاری اش نتیجه عکس دهد و‬ ‫موجب زیاده خواهی بیشتر طرف مقابل شود‪ .‬این بدگمانی‬ ‫به دلیل سابقه عملکرد گذشته امریکا و متحدانش در قبال‬ ‫تعلیق دوساله ای ران در فاصله س ال های ‪ 2003‬تا ‪ 2005‬بود‪.‬‬ ‫یکی از مس�ائلی که ب�ه گفته غرب باعث ش�د‬ ‫مذاک�رات اخیر ب�ه س�مت مبهم ش�دن پیش‬ ‫برود ای�ن بود که ایران به جای پاس�خ به بس�ته‬ ‫پیش�نهادی قبلی ‪ ،5+1‬یک بس�ته پیشنهادی‬ ‫جدید ارائ�ه داد‪ .‬به نظر ش�ما چرا ای�ران چنین‬ ‫اقدامی را انجام داد؟‬ ‫‪ l‬ای��ن حرکت ای ران ی��ک تاکتیک اس��ت‪ .‬زمانی‬ ‫که ای ران حرف خودش را بزند و غ��رب نیز حرف خودش را‪،‬‬ ‫مذاکرات به هیچ جا نخواهد رسید و مانند رسیدن به نقطه‬ ‫سر خط خواهد بود‪ .‬ای ران باید یک راهکار سازنده ارائه م ی داد‬ ‫و فضایی را ب رای بهبود روند مذاکرات ایجاد م ی کرد‪ .‬اگر ای ران‬ ‫بخواهد تمام تقصی رات را ب��ر گردن غرب بیندازد درحقیقت‬ ‫به نوعی صورت مساله را پاک کرده است‪ .‬بناب راین ای ران باید‬ ‫در نشست الماتی ‪ 2‬ابتکارات جدیدی نشان م ی داد و الماتی‬ ‫‪ 1‬را م ی پروران��د و به یک طرح جدید م ی رس��ید‪ .‬اما ای ران با‬ ‫این اقدام دوباره به مذاکرات مس��کو بازگشت‪ ،‬این در حالی‬ ‫است که اقای جلیلی مذاکرات الماتی ‪ 1‬را حرکتی رو به جلو‬ ‫خوانده بود‪ ،‬بر این اس��اس بازگشت به طرح مسکو یک گام‬ ‫به عقب تفسیر شد‪.‬درحالی که اگر مذاکرات مسکو نتیجه‬ ‫م ی داد دیگر به مذاکرات الماتی نم ی رسیدیم‪.‬‬ ‫مهمتری�ن گام های�ی ک�ه ‪ 5+1‬در ای�ن مرحله‬ ‫م ی تواند بردارد چیست؟‬ ‫‪ l‬طرف مقابل باید در نخستین حرکت‪ ،‬غن ی سازی‬ ‫اورانیوم در ای ران را به رسمیت بشناس��د و بعد راجع به باقی‬ ‫مسائل بحث کند‪ .‬مس��ائلی از جمله اینکه نظارت اژانس‪،‬‬ ‫حجم و کیفیتش به چه صورت باش��د همگی قابل مذاکره‬ ‫اس��ت‪ .‬اما گروه ‪ 5+1‬چنین کاری انجام نداده چرا که برخی‬ ‫کش��ورهای عضو این گروه نیز تحت تاثیر رژیم اس��رائیل‬ ‫هستند و اس��رائیل نیز به ش��دت به دنبال این است که این‬ ‫مذاکرات به نتیجه نرسد‪.‬‬ ‫برخی سیاس�تمداران غربی با وجودی که خیلی‬ ‫نسبت به مذاکرات اخیر خوش�بین نبودند اما از‬ ‫ب ه کار بردن واژه شکست در مورد ان نیز خودداری‬ ‫کردند‪ .‬به نظر شما چرا چنین روندی را در پیش‬ ‫گرفتند؟‬ ‫‪ l‬از نظ��ر برخی از کش��ورهای گ��روه ‪ 5+1‬اعالم‬ ‫شکست در مذاکرات یعنی این مذاکرات نتیجه نخواهد داد و‬ ‫باید به سمت گزینه نظامی حرکت کرد‪ .‬این مساله‪ ،‬مساله ای‬ ‫است که برخی افراط گرایان در اسرائیل و همچنین الب ی های‬ ‫تندرو در امریکا ان را دنبال م ی کنند‪ .‬این در حالی است که‬ ‫اکنون امریکا اصال امادگی وارد شدن به جنگی دیگر را ندارد‪،‬‬ ‫چرا که اکنون در جنگ ع راق و افغانس��تان وامانده است؛ با‬ ‫کره شمالی هم که دچار تنش شده اس��ت؛ در هر حال این‬ ‫واقعیت وجود دارد که گروه های تندروی اس��رائیلی و البی‬ ‫اسرائیل در کنگره امریکا همچنان این خط را دنبال م ی کنند‪.‬‬ ‫البته دولت امریکا این نگرش را قبول ندارد و خواهان ان است‬ ‫که این موضوع را از طریق ادامه تحریم ها و همچنین انجام‬ ‫لو فصل کند‪ .‬بناب راین به دنبال این نیس��ت که‬ ‫مذاکرات ح ‬ ‫قطعنامه های شورای امنیت وضع کرده اند مابه ازای تعلیق‬ ‫‪20‬درصد متوقف ش��ود که غرب نپذیرفت و تنها بحث لغو‬ ‫فلزات گرانبها و پتروشیم ی را مطرح کرد که ظاه را به اندازه‬ ‫کافی ب رای ای ران جذابیت نداشته است‪.‬‬ ‫ایا ممکن است مذاکرات الماتی ‪ 2‬نیز با یک وقفه‬ ‫طوالنی همچون مذاکرات مسکو همراه شود؛ چرا‬ ‫که هنوز حتی زمان و مکان مذاک�رات بعدی نیز‬ ‫تعیین نشده است؟‬ ‫‪ l‬بعید است چنین مساله ای اتفاق بیفتد‪ ،‬زی را انها‬ ‫رفته اند با دولت های مرکزی شان مشورت کنند و طرف مقابل‬ ‫برخالف مذاکرات مسکو اظهار ناامیدی نکرده است‪ .‬طرف‬ ‫‪ 5+1‬اظهار داش��ته که این مذاکرات به شکست نینجامیده‬ ‫اما به نتیجه مورد نظر نیز نرس��یده است‪ .‬یعنی خواسته اند‬ ‫اینگونه القا کنند که همچنان خواهان ان هستند که راهکار‬ ‫دیپلماتیک را ادامه دهند و امیدوار هستند که مذاکرات بعدی‬ ‫نتیجه دهد‪ .‬پس از مشورت طرف مقابل با دولت های مرکزی‪،‬‬ ‫کاترین اشتون نتیجه ان را به اقای جلیلی گزارش خواهد داد‬ ‫و احتماال در پی ان خانم اش��مید و اقای باقری نیز مالقاتی‬ ‫خواهند داش��ت‪ .‬همچنین باید توجه داشت که اکنون فضا‬ ‫نه ب رای ای ران مناسب است که مذاکرات با وقفه ای طوالنی‬ ‫روبه رو ش��ود و نه ب رای غرب‪ .‬به همین خاط��ر دور از تصور‬ ‫نیست که در همین ماه یا ماه اینده شاهد تحرکات جدیدی‬ ‫در این رابطه باشیم‪.‬‬ ‫ای�ا مس�اله برگ�زاری انتخاب�ات پی�ش روی‬ ‫ریاس�ت جمهوری در ایران نی�ز روی زمان انجام‬ ‫مذاکرات تاثیری خواهد داشت؟‬ ‫‪ l‬اگر بخواهیم منصفانه به این مساله بپردازیم باید‬ ‫بگویم که غرب در رابطه با فردو موضع��ش را تعدیل کرده‬ ‫است‪ ،‬یعنی قبال اصرار داشتند نیروگاه فردو تعطیل شود در‬ ‫حالی که ب رای تعطیلی این نیروگاه هیچ دلیل خاصی ذکر‬ ‫نم ی کردند‪ .‬فردو از سال ‪ 2009‬که تاسیس شده زیر نظر اژانس‬ ‫بی ن المللی انرژی اتمی و فعالی ت هایش کامال قانونی است‪.‬‬ ‫تاکنون نیز اژانس حتی یک مورد هم تخلف در حیطه قوانین‬ ‫ان پی تی از فردو گزارش نکرده است‪ .‬بناب راین این مساله که‬ ‫انها م ی خواستند‪ ،‬ای ران فردو را تعطیل کند‪،‬از هیچ منطقی‬ ‫پیروی نم ی کرد‪ .‬به همین علت هیچ گاه از جانب ای ران قابل‬ ‫پذیرش نبود‪ .‬اما اکنون انها خواسته شان را تعدیل کرده اند؛‬ ‫یعنی تعطیلی فردو را به تعلیق فعالی ت ها تغییر دادند‪ .‬این‬ ‫تعلیق بدین معناست که اوال دوره زمانی شش ماهه ب رای این‬ ‫تعلیق تعیین کردند و همچنین در عوض اینکه بخواهند این‬ ‫مجموعه به طور کل بسته شود‪ ،‬اعالم کردند که در انجا فقط‬ ‫غن ی سازی ‪20‬درصد متوقف شود‪ .‬این یعنی انها غن ی سازی‬ ‫‪5‬درصد را به صورت تلویحی پذیرفته اند؛ حال چه در فردو و‬ ‫چه در نطنز‪ .‬به نظر م ی اید همین تعدیل نظر بود که باعث‬ ‫شد ای ران از مذاکرات الماتی استقبال کند‪.‬‬ ‫ب�ا ای�ن اوص�اف چ�را ای�ران در المات�ی ‪ 2‬ب�ه‬ ‫پیشنهادهای طرف مقابل پاسخ مثبت نداد؟‬ ‫‪ l‬از مهم ترین دالیل ان این اس��ت ک��ه اوال ای ران‬ ‫نم ی دان��د گام های بعدی چیس��ت و در ثان��ی هنوز اطالع‬ ‫ندارد که تحریم ها چه زمانی به طور کامل لغو خواهد ش��د‪.‬‬ ‫ای ران انتظار داشت حداقل کل تحریم هایی که انها خارج از‬ ‫‪ l‬موضع س��رگئی ریابکوف‪ ،‬مع��اون وزیر خارجه‬ ‫روسیه و مقام شرکت کننده در مذاکرات هسته ای مخالفت‬ ‫با ای ران نیست‪ ،‬بلکه وی با حرکت اخیر ای ران مخالف است‪.‬‬ ‫وی معتقد است که ای ران به جای پاسخ دادن به پیشنهادهای‬ ‫طرف مقابل‪ ،‬یک سری پیشنهادهای جدید روی میز گذاشته‬ ‫است‪ .‬این روش که در دیپلماسی به کار گرفته م ی شود‪ ،‬طرف‬ ‫مقابل را در یک موضع انفعالی م ی کشاند و مجبور م ی کند‬ ‫که برود مش��ورت کند و ببیند با پیشنهاد جدید چگونه باید‬ ‫برخورد کند‪ .‬بناب راین نماینده روس��یه با روش ای ران مخالف‬ ‫است نه پیش��نهادهایش‪ ،‬زی را این پیشنهادها هیچ مشکلی‬ ‫ندارند‪ .‬البت��ه در رابطه با این موضوع ای��ران م ی گوید که در‬ ‫مذاکرات ‪ 28‬اسفند در ترکیه و در س��طح کارشناسان پاسخ‬ ‫داده‪ ،‬اما از نظر غرب ی ها این پاس��خ یا کافی نبوده یا متوجه‬ ‫پاسخ ای ران نشده اند‪.‬‬ ‫چه س�ناریوهایی را برای روند مذاک�رات در اینده‬ ‫پی ش بینی م ی کنید؟‬ ‫‪ l‬در رابطه با اینده مذاکرات دو سناریوی عمده متصور‬ ‫است؛نخستاینکهالبیصهی ونیستوگروه هایتندرودرداخل‬ ‫امریکا و اروپا به این سمت بروند که بازهم تحریم های بیشتری‬ ‫را علیه ای ران به کار بگی رند که اشتباه بودن این سیاست تاکنون‬ ‫بارها اثبات شده است‪ .‬یک سناریوی دیگر نیز این است که بروند‬ ‫به این جمع بندی برسند که م ی توانند با این پنج پیشنهاد ای ران‬ ‫کنار بیایند و پاسخ های منطقی بدهند‪ .‬از مهمترین موضوعاتی‬ ‫که باید مدنظر داشته باشند نیز این است که در ابتدا غن ی سازی‬ ‫اورانیوم در ای ران را به رسمیت بشناس��ند یا اعالم کنند که چه‬ ‫کارهایی باید انجام شود تا غن ی سازی را به رسمیت بشناسند‪.‬‬ ‫در وهله بعدی نیز مشخص کنند چه اقداماتی و در چه زمانی‬ ‫صورت م ی گیرد تا تحریم ها متوقف شود‪ .‬احتمال دارد غرب این‬ ‫دو موضوع را در دستورکار قرار دهد‪ ،‬در ان صورت مساله مذاکرات‬ ‫هسته ایای رانبهسمتیکنتیجه گیریبرد ‪ -‬بردپیشخ واهد‬ ‫رفت؛ همچنین دیدگاه های دو طرف نیز باید به هم نزدیک باشد‬ ‫تا به نتیجه برسند‪g.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫یکی از مسائلی که میان ایران و گروه ‪ 5+1‬مطرح‬ ‫اس�ت س�ایت فردو اس�ت‪ .‬این در حالی اس�ت‬ ‫که بازرس�ان اژانس همواره از این سایت بازدید‬ ‫م ی کنند و نقط�ه ابهامی وجود ن�دارد‪ .‬پس دلیل‬ ‫اینکه غرب بعضا خواهان تعطیلی فردو م ی شود‪،‬‬ ‫چیست؟‬ ‫نماینده روسیه نیز در رابطه با بسته پیشنهادی‬ ‫ایران گفته که بسته جدید نه تنها به پیشنهادات‬ ‫‪ 5+1‬پاس�خ نداده بلکه ب�ر ابهامات نی�ز افزوده‬ ‫است‪ .‬علت مخالفت روس ها با بسته پیشنهادی‬ ‫ایران چیست؟‬ ‫بین الملل‬ ‫به گروه های تندروی اس��رائیلی میدان دهد تا موضوع را به‬ ‫درگیری بکشانند‪.‬‬ ‫‪ l‬رئی س جمه��وری در ای��ران م ی توان��د مس��ائل‬ ‫هسته ای را س��رعت بخش��د و در اجرا موفق تر عمل کند؛‬ ‫همچنین م ی تواند با سیاست هایش روند تصمیماتی که از‬ ‫سوی رهبر معظم انقالب اتخاذ م ی شود را عملیاتی کند‪ .‬این‬ ‫در حالی است که رئی س جمهور در بحث هسته ای یک فرد‬ ‫تصمیم ساز نیست‪ .‬همه م ی دانند که این موضوع به شورای‬ ‫عالی امنیت مل��ی بازم ی گردد و در نهایت نیز باید توس��ط‬ ‫مقام معظم رهبری ب��ه تصویب برس��د‪ .‬بناب راین انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری در این قضیه تاثیر مستقیم ندارد‪ .‬البته اگر‬ ‫رئی س جمهوری انتخاب شود که فعال تر عمل کند و بتواند‬ ‫دیپلماسی را با قدرت و اجرای سریع تر به کرسی بنشاند‪ ،‬قطعا‬ ‫از این جهات تاثیرگذار خواهد بود‪ .‬نگاه بدبینانه نیز این تعبیر‬ ‫را م ی خواهد القا کند که غ رب ی ها واقعا نم ی خواستند الماتی‪2‬‬ ‫به نتیجه برسد زی را منتظرند ببینند چه کسی رئی س جمهور‬ ‫ای ران م ی شود تا متناس��ب با ان تصمیم بگیرند‪ .‬برخی نیز‬ ‫م ی گویند اگر الماتی ‪ 2‬به نتیجه م ی رسید‪ ،‬روی مردم ای ران‬ ‫تاثیرگذار بود و موجب م ی شد مردم با شور و هیجان بیشتری‬ ‫در انتخابات ش��رکت کنند و به همین خاطر غرب از چنین‬ ‫امری جلوگیری کرد‪ .‬به نظر من این تحلیل از پایه و اساس‬ ‫اشتباه اس��ت زی را مردم ای ران ب رای انتخاب یک فرد یا ب رای‬ ‫شرکت کردن یا نکردن در انتخابات نگاه به نتایج مذاکرات‬ ‫الماتی یا مذاکرات دیگر نخواهند داش��ت و معیارهایش��ان‬ ‫چیزهای دیگری است‪.‬‬ ‫نکات‬ ‫اگر غرب مساله غنی سازی اورانیوم در ایران را به رسمیت بشناسد‬ ‫گره کار باز خواهد شد‬ ‫اعتمادسازی نباید به محروم سازی برسد‪ .‬یعنی نباید در جهت‬ ‫اعتمادسازی بگویند که ایران باید از غنی سازی محروم شود‬ ‫اگر انها گام های بعدی شان را نیز مشخص کرده و اعالم می کردند که‬ ‫مثال در فالن تاریخ به لغو کامل تحریم ها خواهند پرداخت‪ ،‬مساله خیلی‬ ‫سریع و ساده حل می شد‬ ‫تحلیل اشتباه انها این است که این تحریم ها در نهایت ایران را به زانو‬ ‫در خواهد اورد و موجب خواهد شد که ایران خواسته های انها یعنی توقف‬ ‫کامل غنی سازی اورانیوم را بپذیرد‬ ‫‪59‬‬ ‫اراده برای توافق‬ ‫‪ 5+1‬در انتظار نتایج انتخابات ایران است‬ ‫حشمت اهلل فالحت پیشه ‪ /‬کارشناس مسائل بین الملل‬ ‫‪3‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مذاکرات الماتی ‪ 1‬و ‪ 2‬در ش��هر الماتی قزاقستان به‬ ‫پایان رس��ید؛ برخی نتیجه این مذاکرات را گرفتار ش��دن در‬ ‫نوعی بن بست سیاسی تلقی م ی کنند‪ ،‬اما نم ی توان گفت‬ ‫که اکنون مذاکرات هس��ته ای وارد بن بست شده است؛ چرا‬ ‫که پیش از مذاکرات نوعی انتظار در این رابطه به وجود امد‬ ‫که البته طی مذاکرات الماتی براورده نشد‪ .‬یک دلیل پدید‬ ‫امدن چنین انتظاراتی این اس��ت که ط��رف غربی منتظر‬ ‫برگزاری انتخابات ریاست جمهوری در ای ران است‪ .‬البته این‬ ‫انتظار معقول است زی را دولت ها سعی م ی کنند در رابطه با‬ ‫دولت متقابل ش��ان به گونه ای عمل کنند که دولت پایداری‬ ‫وارد تعهدات‪ ،‬رفتارها و روابط اینده باشد‪ .‬هرچند این انتظار‬ ‫از نظر انها معقول اس��ت‪ ،‬اما چون موضوع هس��ته ای جزء‬ ‫سیاس��ت های کالن اس��ت این انتظار یک انتظار ب ی فایده‬ ‫اس��ت چون در عمل این بحث جزء سیاس��ت های کالن و‬ ‫زیر نظر رهبری اس��ت‪ .‬بناب راین دولت‪ ،‬تنها بخش��ی از این‬ ‫تصمیم گیری اس��ت‪ .‬همچنین ی��ک انتظ��ار نامعقول و‬ ‫غیرسازنده دیگری که ش��کل گرفت‪ ،‬این است که از جانب‬ ‫‪ 5+1‬این فرضیه وجود دارد که با گذشت زمان تحریم ها در‬ ‫ای ران م ی تواند اثربخش باش��د یا اثربخشی بیشتری داشته‬ ‫باش��د؛ بناب راین انها منتظرند چند ماه این��ده را نیز با اعمال‬ ‫تحریم در قبال ای��ران پیش برون��د تا در نهای��ت ماهیانه‬ ‫سه میلیارد دالر ضرر نفتی موجب ش��ود که ای ران از موضع‬ ‫خودش کوتاه بیاید‪ .‬این یک انتظار غیرس��ازنده است که به‬ ‫گفت وگوها تحمیل شده و تنها باعث م ی شود که ای ران ی ها‬ ‫بیشتر به نیت طرف های غ ربی در گروه ‪ 5+1‬مشکوک شوند‪.‬‬ ‫در حال حاضر هنوز غرب ن��گاه کلی نگر و کالنی به بحث‬ ‫هسته ای ای ران دارد و چند موضع غیرقابل اجرا را مطرح کرده‬ ‫است از جمله تعطیلی فن اوری هسته ای ای ران که ناشی از‬ ‫عدم شناخت حق هسته ای ای ران است‪ .‬به همین دلیل اینها‬ ‫تالش کردند وارد بحث های جزئ ی تر نشوند و به عبارتی در‬ ‫بحث های جزئ ی ت��ر امتیازی به ای ران ی ه��ا ندهند‪ .‬غرب ی ها‬ ‫عدول ای ران ی ها از حق هسته ای خودشان را به عنوان مقدمه‬ ‫بحث درنظر گرفته اند‪ .‬این در حالی اس��ت که این مس��اله‪،‬‬ ‫موضوعی است که از اختیارات سعید جلیلی فراتر است‪ .‬در‬ ‫رابطه با مذاکرات هسته ای ای ران که ‪ 10‬سال است به طول‬ ‫انجامیده باید گفت که بحث کشورهای غربی تنها مساله‬ ‫هسته ای نیست بلکه ظاه را برخی از انها با توسعه و جایگاه‬ ‫ژئوپلتیک ای ران مشکل دارند و بهانه هایشان نیز به همین‬ ‫دلیل است‪ .‬چهار س��ال پیش و زمانی که بحث مدالیته در‬ ‫قبال موضوع هسته ای ای ران مطرح شد‪ ،‬فضا ب رای رفع ابهام‬ ‫در رابطه با موضوع هسته ای ای ران فراهم بود‪ ،‬اما شاهد بودیم‬ ‫که در ان زمان با طرح موضوع لپ تاپ ادعایی و سوال های‬ ‫تازه مانع بسته شدن این پرونده شدند‪ .‬در این دور از مذاکرات‬ ‫نیز روح پیشنهادات ای ران مبن ی بر این بود که ای رانیان به هیچ‬ ‫وجه به دنبال س�لاح هسته ای نیس��تند و م ی توانند در این‬ ‫رابطه به جامعه جهانی اطمینان کامل بدهند؛ همین مساله‬ ‫باعث شد بازهم نوعی ایس��تادگی ب ی منطق صورت بگیرد‪.‬‬ ‫طرف های غربی حتی منطق و دلیلی ب رای خنثی گذاشتن‬ ‫مذاکرات نداشتند و فقط چون در مقابل موضع ای ران ی ها که‬ ‫موضع محکمه پسندی بود پاس��خی نداشتند‪ ،‬ترجیح دادند‬ ‫زمان را بخرند و دوباره به پایتخت هایشان بازگردند‪.‬‬ ‫بخش��ی از اعضای ‪ 5+1‬گمان کردند که اگر ای ران با‬ ‫دس��ت پر از مذاکرات الماتی بازگردد این کش��ور تبدیل به‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪60‬‬ ‫یک فضای کالن مشارکت گرا در اس��تانه انتخابات خواهد‬ ‫شد؛ بناب راین رئی س جمهوری بعدی نیز با یک توان بیشتری‬ ‫م ی تواند وارد عرصه سیاست شود‪ .‬اما من معتقدم سناریوی‬ ‫اینده ‪ 5+1‬و ای ران تا حد زیادی متاث��ر از تحوالت اتی ای ران‬ ‫اس��ت؛ در قالب سیاس��ی و انتخابات اگر مشارکت گسترده‬ ‫و کارامد در ای ران صورت بگیرد حتما از لحاظ سیاس��ی یک‬ ‫برگ برنده خواهد بود‪ .‬همچنی��ن از لحاظ اقتصادی نیز اگر‬ ‫یک چهارم ابتدای سال را ای رانیان بتوانند در قالب یک اقتصاد‬ ‫مقاومتی پیش ببرند باز هم ی��ک موقعیت برتر ب رای ای ران‬ ‫فراهم خواهد امد‪ .‬همچنین یک سناریو دیگر که وجود دارد‬ ‫رفتن طرف غربی به سمت تحریم های تازه و سیاست های‬ ‫تقابلی است‪ .‬اما در ش��رایط فعلی مردم ای ران هم بیشتر به‬ ‫انتخابات م ی اندیشند و رفتن به سمت سیاست های تقابلی‬ ‫بار دیگر حقانی ت های هسته ای ای ران را در دستورکار سیاسی‬ ‫قرار م ی دهد و موجب م ی شود مردم بیشتر در جریان امور قرار‬ ‫بگیرند‪ .‬بناب راین ‪ 5+1‬در این مدت به عوض اینکه به سمت‬ ‫سیاست های تقابلی گام بردارد باید سیاست های تعاملی و‬ ‫اقدامات عملی را در این رابطه به کار گیرد تا در اینده و به ویژه‬ ‫در زمان روی کار امدن دولت جدید ای ران‪ ،‬امکان رسیدن به‬ ‫یک توافق زی ربنایی وجود داشته باشد‪.‬‬ ‫در حال حاضر و باتوجه به ع��دم تعیین زمان و مکان‬ ‫مذاکرات بعدی‪ ،‬ام��کان ایجاد یک وقفه ت��ازه در مذاکرات‬ ‫هس��ته ای خیلی دور از تصور نیس��ت‪ .‬البته تعیین نشدن‬ ‫زمان مذاکرات بعدی به این دلیل بود که دستورکار مذاکرات‬ ‫مشخص نش��د‪ ،‬ولی در الماتی ‪ 1‬چون دستورکار مشخص‬ ‫شد‪ ،‬زمان اجالس بعدی نیز تعیین ش��د‪ .‬همچنین مجددا‬ ‫تایید م ی کن��م که انتظار تاثیر بیش��تر تحریم ه��ا و انتظار‬ ‫انتخابات در ای ران‪ ،‬موجب تعویق مذاکرات ای ران و گروه ‪5+1‬‬ ‫شده است‪ .‬در ش��رایط فعلی به گونه ای م ی توان گفت گروه‬ ‫‪ 5+1‬نم ی تواند جایگاه استراتژیک ای ران را تحمل کند و تنها‬ ‫زمانی م ی توان به نتیجه مذاکرات امیدوار بود که یک اراده‬ ‫سیاسی مبنی بر پذیرش ای ران به عنوان یک واقعیت شکل‬ ‫بگیرد؛ در موقعیت کنونی امکان رسیدن به توافق در حوزه‬ ‫هسته ای یک امکان نادر است‪.‬‬ ‫در پایان باید به این موضوع نیز اشاره کرد که در میان‬ ‫کش��ورهای عضو ‪ ،5+1‬برخی کشورها چون روسیه و چین‬ ‫بعضا مواضع متناقضی اتخاذ م ی کنند‪ .‬در این راستا شایان‬ ‫ذکر اس��ت روس��یه و چین تنها کشورهایی هس��تند که از‬ ‫تداوم شرایط کنونی‪ ،‬بهره اقتصادی الزم را م ی برند‪ .‬طبیعتا‬ ‫این کشورها ش��رایط خنثی در موضوع هس��ته ای ای ران را‬ ‫به سود خودش��ان قلمداد م ی کنند‪ .‬بناب راین این مساله که‬ ‫ای ران گمان کند روس��یه و چین در موضوع ‪ 5+1‬به صورت‬ ‫راهبردی همراه ای ران هستند یک اشتباه استراتژیک است‪.‬‬ ‫زی را انها ن��ه تنها نگاه راهبردی به این موض��وع ندارند بلکه‬ ‫نگاه شان سیاسی است و در نگاه سیاسی نیز سود و زیان ها‬ ‫تعیی ن کننده است‪ .‬به طور طبیعی موضوع هسته ای به یکی‬ ‫از موضوعات انتخاباتی در ای ران تبدیل خواهد شد و انتظاری‬ ‫که از گروه های سیاسی‪ ،‬نخبگان و مردم وجود دارد این است‬ ‫که موضوع هس��ته ای از قالب حقانی ت های هسته ای ای ران‬ ‫خارج نشود‪ .‬جمهوری اس�لامی ای ران واقعا در مذاکراتی که‬ ‫در ژنو‪ ،‬استانبول‪ ،‬مس��کو و الماتی داشته‪ ،‬به صورت جدی‬ ‫به دنبال نشان دادن شفافیت ب رنامه هسته ای اش بوده است‪،‬‬ ‫منتها تشدید بحران‪ ،‬سرنوشتی بود که از طرف ‪ 5+1‬به این‬ ‫پرونده تحمیل شد‪ .‬این واقعیت باید در نظر گرفته شود و در‬ ‫فضای انتخاباتی که فضای ش��ور و شوق و حضور سیاسی‬ ‫مردم است در این قالب موضع گیری شود‪g .‬‬ ‫غرب ی ها نم ی خواستند قبل از انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫امتیاز مهمی به ایران بدهند‬ ‫بین الملل ‬ ‫جای خود را به عبدالباسط س��یدا داد به این امید که شورای‬ ‫مخالفان بتواند اقلیت دو میلیون نفری کردهای س��وریه را‬ ‫نیز به جمع تروریس��ت ها و گروه های مخال��ف جذب کند‪.‬‬ ‫درحال حاضر‪ ،‬شورای ملی اشوبگران‪ ،‬توسط ‪ 19‬کشور و نهاد‬ ‫بی ن المللی از جمله اتحادیه اروپا و اتحادیه عرب و کشورهایی‬ ‫مانند اسپانیا‪ ،‬امریکا‪ ،‬ایتالیا‪ ،‬کانادا و روسیه به رسمیت شناخته‬ ‫شده و در چند کش��ور نیز دفتر نمایندگی دارد‪ .‬در اساسنامه‬ ‫ش��ورای ملی مخالفان امده که اولین هدف ان‪ ،‬تالش ب رای‬ ‫ب راندازی نظام س��وریه و تمام ارکان و نهادهای وابسته به ان‬ ‫است‪ .‬دیگر اهداف شورا را به ترتیب یکپارچه سازی مخالفان‬ ‫و اش��وبگران‪ ،‬کس��ب حمایت های داخلی و خارجی‪ ،‬تالش‬ ‫ب رای اقناع کش��ورهای دیگر ب رای اعمال فش��ار بر دولت و‬ ‫ملت س��وریه ‪ ،‬ترویج نافرمانی و عصیان مدنی‪ ،‬ایجاد سپری‬ ‫بی ن المللی ب رای محافظت از طرف��داران داخلی خود‪ ،‬ارتباط‬ ‫با ش��خصی ت های سیاس��ی و اقتصادی مخالف س��وریه و‬ ‫تالش ب رای به رس��میت شناخته ش��دن چهار گروه مخالف‬ ‫ب ر م ی شمارند‪ .‬شورای ملی مخالفان از ‪ 4‬گروه اصلی تشکیل‬ ‫م ی ش��ود‪ .‬این چهارگروه عبارتن��د از‪ )1 :‬ائتالف ها ‪ )2‬احزاب‬ ‫‪ )3‬اشخاص و‪ )4‬گروه های نظامی و تروریست‪.‬در قالب گروه‬ ‫اول که ائتالف ها هستند‪ ،‬شورای ملی مخالفان از ‪ 9‬ائتالف‬ ‫عمده تشکیل م ی شود‪ .‬این ائتالف ها که مورد شرح و بررسی‬ ‫قرار م ی گیرند؛ اخوان المس��لمین و جریان های اس�لامی‪،‬‬ ‫ائتالف احزاب عضو بیانیه دمشق‪ ،‬ائتالف جریان های عضو‬ ‫بهار دمشق‪ ،‬ائتالف احزاب و جریان های انقالبی معروف به‬ ‫«الحراک الثوری»‪ ،‬ائتالف ش��خصی ت های مستقل لیب رال؛‬ ‫مجلس ملی کردستان سوریه و ائتالف ملی ائتالف گروه های‬ ‫مسیحی معروف به سازمان «االثوریه» هستند‪.‬‬ ‫رمز زدایی از مخالفان اسد‬ ‫میان مخالفان بشار اسد چه می گذرد؟‬ ‫‪1‬‬ ‫علیه دولت و ملت سوریه تشکیل دهند‪.‬‬ ‫تشکیل ائتالف یا ش��ورای ملی مخالفان نتیجه این‬ ‫نشست بود؛ ائتالفی که معاذ الخطیب رهبری ان را ب ر عهده‬ ‫گرفت‪ .‬شورای ملی مخالفان از جریان ها‪ ،‬ائتالفات و گروه های‬ ‫بسیاری تشکیل ش��ده است‪ .‬گروه موس��وم به شورای ملی‬ ‫مخالفان که در تاریخ ‪ 2‬نوامبر س��ال ‪ 2011‬در شهر استانبول‬ ‫تاسیس شد‪ ،‬گروهی سیاسی اس��ت که ‪ 310‬عضو داشته و‬ ‫جریان ها و ائتالف های مختلفی را نمایندگی م ی کند‪ .‬اولین‬ ‫رئیس شورای ملی‪ ،‬معارض سوری؛ برهان غلیون بود‪ .‬او بعدها‬ ‫اعضای ائتالف ملی مخالفان‬ ‫نام گروه ها‬ ‫جهت گیری فکری‬ ‫سال تاسیس‬ ‫اخوان المسلمین سوریه‬ ‫‪1976‬‬ ‫اسالمی‬ ‫بیانیه دمشق‬ ‫‪2005‬‬ ‫اسالمی ‪ -‬سکوالر‬ ‫بهار دمشق‬ ‫‪2000‬‬ ‫سکوالر‬ ‫سازمان االثوریه‬ ‫‪1964‬‬ ‫مسیحی‬ ‫شورای هماهنگی ملی‬ ‫‪2011‬‬ ‫سکوالر‬ ‫ائتالف فعاالن مستقل لیبرال‬ ‫‪2011‬‬ ‫سکوالر‬ ‫ائتالف الحراک الثوری‬ ‫‪2011‬‬ ‫سکوالر‬ ‫ائتالف کردها‬ ‫‪-‬‬ ‫سکوالر‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫مخالفان پراکنده‬ ‫س��وریه همچنان ناارام اس��ت و گروه ه��ای مخالف‬ ‫بشار اس��د که طی ف های مختلفی را شامل م ی شوند هنوز‬ ‫سنگرهایش��ان را ترک نکرده ان��د‪ .‬با وج��ود دخالت برخی‬ ‫کش��ورهای منطقه ای و فرامنطقه ای ب��رای متحد کردن‬ ‫جریان های مخالف در س��وریه اما همچنان چنددس��تگی‬ ‫در میان مخالفان کامال اشکار اس��ت‪ .‬در نهایت نیز برخی‬ ‫مخالفان سیاسی به درخواست ایاالت متحده و به میزبانی‬ ‫دوحه قطر‪ ،‬گردهم امدند تا تشکل واحد و یکپارچه ای را ب رای‬ ‫تعامل با حامیان غربی و عربی و جه��ت رویارویی و اقدام‬ ‫بین الملل‬ ‫اخوان المسلمین سوریه‬ ‫اخوان المس��لمین و مجموعه ‪ ،74‬دو جریان اسالمی‬ ‫اصلی شورای ملی را تشکیل م ی دهند‪ .‬مجموعه اسالمی‬ ‫‪ ،74‬برخ��ی از اعضای پیش��ین اخ��وان‪ ،‬س��رمایه داران با‬ ‫گرایش های اسالمی و شخصی ت های اسالمگرای مستقل‬ ‫دیگر را درب ر م ی گیرد‪ .‬جریان های اسالمگرا (از اهل سنت تا‬ ‫جهادی و س��لفی) یک چهارم از ‪ 310‬کرسی شورای ملی را‬ ‫در اختیار داشته و از بیشترین یکپارچگی و اتحاد برخوردار‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫ائتالف احزاب عضو بیانیه دمش�ق برای تغییر ملی‬ ‫دموکراتیک‬ ‫در س��ال ‪ ،2005‬ب رای اولین بار پس از جریان شورش‬ ‫اخوان در دهه ‪ ،80‬تع��دادی از ش��خصی ت های معارض و‬ ‫احزاب غیرقانونی مخالف دولت س��وریه ک��ه در دو جریان‬ ‫مل ی گرای��ان لیب رال و اخوان المس��لمین اس�لامگرا قابل‬ ‫تقسیم هس��تند‪ ،‬به طور مخفیانه دور هم در دمشق جمع‬ ‫ش��دند و محورهایی را ب رای اقدام علیه س��وریه و ب راندازی‬ ‫نظام ان مورد تصویب قرار دادند که بعدها به بیانیه دمشق‬ ‫معروف شد‪ .‬امضاکنندگان بیانیه دمشق‪ ،‬احزابی از ائتالف‬ ‫ملی دموکراتیک کردها‪ ،‬حزب المس��تقبل و شورای حقوق‬ ‫بشر هستند‪.‬‬ ‫ائتالف احزاب و گروه های عضو بهار دمشق‬ ‫به��ار دمش��ق ب��ه دوره ای م ی گوین��د که ب��ا وفات‬ ‫حافظ اسد در سال ‪ 2000‬و روی کار امدن بشار اسد اغاز و با‬ ‫فراخوان هایی ب رای اصالحات سیاسی‪ ،‬اقتصادی و قانونی‬ ‫همراه شد‪ .‬این اصالحات در ابتدا مورد تائید رئی س جمهور‬ ‫جوان س��وریه قرار گرفت‪ ،‬اما در نهایت متوقف ش��د‪ .‬بهار‬ ‫دمشق اینگونه ش��روع ش��د که عده ای از روش��نفکران و‬ ‫منتقدان دولت س��وریه در پی ازادی های داده ش��ده توسط‬ ‫بشار اسد‪ ،‬کنف ران س هایی را تشکیل داده و گردهمای ی هایی‬ ‫را با محوریت موضوعاتی مانند ازادی سیاسی‪ ،‬اصالحات و‬ ‫‪61‬‬ ‫حقوق بشر برپا کردند‪ .‬ائتالف بهار دمشق از یک هسته ‪15‬‬ ‫نفره تشکیل م ی شود که هرکدام از اعضای ان از یک جریان‬ ‫یا حزب مختلف هستند‪.‬‬ ‫ائتلاف گروه های مس�یحی مع�روف به س�ازمان‬ ‫االثوریه‬ ‫با هدف عمل در راستای وحدت جهان عرب در سال‪1964‬‬ ‫و از جمع احزاب مل ی گرا و ناصری و دیگر جریان ها تش��کیل‬ ‫شد‪ .‬این تشکل پیش از ریاس��ت جمال االتاسی؛ پدر سهیر‬ ‫االتاسی‪ ،‬به هی چ وجه تحت عنوان جریان مخالف حزب بعث‬ ‫شناخته نم ی شد‪ ،‬اما ریاست االتاسی در سال ‪ ،1970‬االثوریه را‬ ‫به حزب مخالف تبدیل کرد‪ 9 .‬سال بعد‪ ،‬تشکل فوق به جریان‬ ‫موسوم به «ائتالف ملی دموکراتیک» که متعلق به جریان های‬ ‫چپ گرای مخالف نظام س��وریه بود‪ ،‬پیوست‪ .‬بعدها به عنوان‬ ‫ائتالف جریان های سوسیال دموکرات عرب شناخته شد و در‬ ‫سال ‪« 2011‬شورای ملی هماهنگی ب رای تغییر دموکراتیک»‬ ‫را تاسیس و حسن عب دالعظیم ریاست ان را برعهده گرفت‪ .‬این‬ ‫جریان به عنوان اپوزیسیون قانونی هم شناخته م ی شود‪ ،‬زی را‬ ‫مخالف مداخله خارجی‪ ،‬مخالف مسلح سازی اشوبگران و حام ی ‬ ‫طرح شش ماده ای کوفی عنان بوده و معتقد به گفت وگوی ملی‬ ‫ب رای دستیابی به راه حل سیاسی است‪.‬‬ ‫شورای هماهنگی ملی برای تغییر دموکراتیک‬ ‫بین الملل‬ ‫در کنار مخالف��ان و اش��وبگران و حتی انه��ا که به‬ ‫اقدام��ات تروریس��تی روی اوردند‪ ،‬هس��تند کس��انی که‬ ‫مهمترین وظیفه خود ب��ه عنوان منتق��د و مخالف دولت‬ ‫س��وریه را احترام به قانون موجود و عم��ل در چارچوب ان‬ ‫عنوان کرده و رسما از داخل سوریه و بدون هی چ گونه فشار‬ ‫و محدودیتی مواضع خود را دنب��ال م ی کنند‪ .‬این احزاب و‬ ‫تشکل ها در چارچوب ائتالف شورای هماهنگی ملی ب رای‬ ‫تغییر دموکراتیک قرار م ی گیرند که سال گذشته تشکیل‬ ‫ش��د‪ .‬اصول کاری انها در رد س��ه چیز خالصه م ی شود؛ رد‬ ‫مداخله خارجی نظامی‪ ،‬رد مسلح سازی قومی و مذهبی‪ ،‬رد‬ ‫خشونت و نظامی کردن تحوالت سوریه‪ .‬پیشینه این ائتالف‬ ‫همانطور که ذکر شد در ائتالف پیشین ریشه دارد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫ائتالف فعاالن مستقل لیبرال‬ ‫از ائتالف های داخلی ش��ورای ملی مخالفان است که‬ ‫‪ 21‬عضو دارد‪ .‬این ائتالف‪ ،‬ایدئولوژی سیاسی خاصی را دنبال‬ ‫نم ی کند‪ ،‬اما اکثریت اعضای ان خواسته خود را تشکیل نظام‬ ‫تکثرگرای دموکراتیک در س��وریه م ی دانن��د‪ .‬اغلب اعضای‬ ‫جریان فوق‪ ،‬ش��خصی ت های اکادمیک سکوالر مقیم خارج‬ ‫از سوریه هستند‪ .‬در جمع ‪ 21‬نفره این افراد‪ ،‬پنج زن نیز دیده‬ ‫م ی شود‪ .‬رئیس این جریان‪ ،‬برهان غلیون‪ ،‬معاون او‪ ،‬عبداهلل‬ ‫الترکمانی و دبیرداخلی ان ناجی طیاره است‪ .‬رویکرد اعضای‬ ‫ائتالف‪ ،‬دقیقا همان دیدگاه های ائتالف ملی را دربر م ی گیرد‪.‬‬ ‫ائتالف الحراک الثوری یا جنبش انقالبی‬ ‫این ائتالف‪ ،‬خود از تشکل هایی مانند شوراهای محلی‬ ‫هماهنگی‪ ،‬اعضای مجمع عمومی ش��ورای انقالب‪ ،‬دیگر‬ ‫فعاالن و گروه ها تکوین یافته است‪ .‬اعضای ان اغلب جوان‬ ‫بوده و اصحاب رسانه و فعاالن فضای مجازی و مطبوعات‬ ‫نیز در ان نقش ایفا م ی کنن��د‪ .‬مهمترین ماموریتی که این‬ ‫گروه انجام داده و تش��کیل ائتالف نیز ب راساس ان صورت‬ ‫گرفت‪ ،‬گسترش دادن بحران سوریه از طریق مرتبط ساختن‬ ‫گروه های اش��وبگر و تروریس��ت و با خبر س��اختن انها از‬ ‫تحوالت و رویدادهای دیگر مناطق و شهرها بود‪.‬‬ ‫ائتالف کردها‬ ‫تحوالت سوریه نش��ان داد که کردها چقدر م ی توانند‬ ‫در نشس��ت های مخالفان تاثیرگذار باشند‪ .‬کردها در قالب‬ ‫‪62‬‬ ‫«مجلس ملی کردستان» به عضویت شورای ملی مخالفان‬ ‫در امدند‪ .‬مجلس ملی کردس��تان متشکل از ‪ 16‬حزب کرد‬ ‫است‪ .‬روابط مجلس ملی کردستان با شورای ملی مخالفان‬ ‫و جریان اکثریت ان یعنی اخوان المس��لمین سوریه حالتی‬ ‫از تنش دائم ی را تجربه م ی کند‪ ،‬زی را دو جریان فوق از ابتدا‬ ‫در مقابل خواس��ته کردها ب رای ایجاد نظام فدرال در سوریه‬ ‫ایس��تادند‪ .‬کردها خواهان خودمختاری رسمی و قانونی در‬ ‫مناطق تحت کنترل خود هستند‪.‬‬ ‫گروه ه�ای تروریس�ت و ش�به نظام�ی در بحران‬ ‫سوریه‪:‬‬ ‫گروه تروریستی ارتش ازاد‪:‬‬ ‫اصل ی ترین گروه مس��لح تروریس��ت در سوریه است‬ ‫که از زمان ش��کل گیری تاکنون علیه نیروه��ای دولتی و‬ ‫ملت س��وریه مرتکب جنایات ب ی ش��ماری ش��د‪ .‬این گروه‬ ‫متش��کل از افس ران و س��ربازان جدا ش��ده از ارتش سوریه‬ ‫است و تروریس��ت های خارجی را نیز دربر م ی گیرد‪ .‬اغلب‬ ‫اعضای ارتش ازاد توسط ترکیه‪ ،‬اردن و افس ران سازمان سیا‬ ‫اموزش های الزم را دریافت کرده اند‪ .‬عناصر ارتش ازاد سوریه‬ ‫بیشتر از روش های کالسیک جنگ چریکی مانند کمین و‬ ‫بمب گذاری اس��تفاده م ی کنند‪ .‬این گروه در تاریخ ‪ ۲۹‬ژوئیه‬ ‫‪ ۲۰۱۱‬و با انتشار کلیپی ویدئویی روی شبکه اینترنت اعالم‬ ‫وجود کرد‪ .‬رهبر این گروه‪ ،‬افسری اخ راجی از ارتش سوریه به‬ ‫نام ریاض االسعد است‪.‬‬ ‫گروه تروریستی جبهه یاری اهل شام (جبهه النصره‬ ‫الهل الشام)‬ ‫این گروه‪ ،‬اواخر س��ال ‪ 2011‬در س��وریه تشکیل شد‪.‬‬ ‫گروه فوق‪ ،‬عملیات متعددی را در حلب و دمش��ق برعهده‬ ‫گرفته است‪ ،‬اما در مورد ماهیت و منشاء ان اطالعات اندکی‬ ‫وجود دارد‪ .‬برخی گزارش ه��ای اطالعاتی در ایاالت متحده‬ ‫این گروه را با القاعده در ع راق مرتبط س��اخته اند‪ .‬این گروه‪،‬‬ ‫اعالمی ه های خود را منحصرا توس��ط موسس��ه رس��انه ای‬ ‫«منار سفید» منتشر م ی کند‪ .‬بزرگترین عملیات تروریستی‬ ‫گروه جبهه یاری‪ ،‬حمله تروریس��تی به نشس��ت اعضای‬ ‫امنیت ملی سوریه و کشتن فرماندهان نظامی و امنیتی از‬ ‫جمله وزیر دفاع سابق و رئیس سازمان اطالعات این کشور‬ ‫در اکتبر ‪ 2012‬و حمله به باش��گاه افس ران در حلب و هدف‬ ‫قراردادن مرکز اطالعاتی نیروی هوایی در شهر حرستا بود‪.‬‬ ‫گروه تروریستی گردان های احرار شام‬ ‫این گ��روه ‪11‬نوامب��ر ‪ 2011‬اع�لام موجودی��ت کرد‪.‬‬ ‫حوزه عملیاتی ان ادلب و مناطق و روس��تاهای اط راف ان‬ ‫اس��ت‪ .‬گروه مذکور اعالم کرده که هیچ وابستگی به دیگر‬ ‫گروه های تروریس��تی داخلی و خارجی نداشته و مدعی نیز‬ ‫هست که مهمات و تسلیحات خود را همانند دیگر گروه ها‬ ‫از محل غنائم به دست م ی اورد‪.‬‬ ‫گروه تروریستی سلیمان‬ ‫گروه تروریستی سلیمان نیز طی ماه های اول شروع‬ ‫بحران سوریه تشکیل ش��د‪ .‬مراکز فرماندهی ان در ادلب و‬ ‫حماه و حوزه عملیاتی خود را کل س��وریه ذکر کرده است‪.‬‬ ‫گروه تروریستی س��لیمان تعداد عناصر خود را هفت هزار‬ ‫تروریست اعالم کرده است‪ .‬وجه تسمیه این گروه‪ ،‬انتساب‬ ‫فرماندهان ان به شیخ سلمان از اخوان المسلمین است که‬ ‫طی شورش اخوان در سال ‪ 1982‬در شهر حماه کشته شد‪.‬‬ ‫گروه تروریستی گروهان التوحید‬ ‫گروهان التوحید خود را زیر مجموعه گروه تروریستی‬ ‫ارتش ازاد معرفی م ی کند که در تاری��خ ‪ 18‬جوالی ‪ 2012‬از‬ ‫اتحاد چندین گروه جداگانه تش��کیل ش��ده و به این گروه‬ ‫ملحق ش��دند‪ .‬فرماندهی میدانی این گروه را فردی به نام‬ ‫عبدالق��ادر الصالح برعهده دارد‪ .‬گروه تروریس��تی گروهان‬ ‫التوحید‪ ،‬طی ماه های پیش جنایات ب ی ش��ماری را در حلب‬ ‫مرتکب شده که حوزه عملیاتی ان است‪g .‬‬ ‫‪2‬‬ ‫ترجمه‪ :‬مرجان محمدی‬ ‫ائتالف مخالفان خارج نش��ین سوریه که طی ماه های‬ ‫اخیر تش��کیل ش��د‪ ،‬این روزها شاهد ش��کاف و اختالفات‬ ‫عمیقی است‪ .‬در سایه همین اختالفات‪ ،‬این ائتالف اعالم‬ ‫کرد که ب رای خود‪ ،‬نخس ت وزیر و دولت موقت تشکیل داده‬ ‫و این دولت طی هفته های این��ده اعالم موجودیت م ی کند‪.‬‬ ‫در چنین اوضاع و احوالی‪ ،‬عربستان سعودی ب رای جلوگیری‬ ‫از یکه تازی قطر در اس��تفاده‪‎‬‏اش از مخالفان س��وری‪ ،‬همه‬ ‫امکانات رس��انه ای و مادی خود را در اختی��ار این مخالفان‬ ‫قرار داده؛ تا جایی که در نزاع خود ب��ا دوحه اقدام به جذب و‬ ‫حمایت از چهره های سکوالر کرده است‪ .‬این در حالی است‬ ‫که طی روزهای اخیر و پس از انکه اتفاقات میان تشکیالت‬ ‫سیاسی و نظامی ائتالف مخالفان خارج نشین سوریه تبدیل‬ ‫به مساله بغرنج شد‪ ،‬خواستار تاخیر در تشکیل دولت موقت‬ ‫ب رای مخالفان شد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر ائتالف جدید مخالفان که منبع تشکیل‬ ‫دولت موقت به شمار م ی رود‪ ،‬در صورتی که قطری ها رویکرد‬ ‫تصادمی را در ائتالف دنبال کنند‪ ،‬قادر به ادامه حیات نیست‪،‬‬ ‫شیوه ای که خود قطری ها به راه انداختند و مدیریت م ی کنند‪.‬‬ ‫«غسان هیتو» توسط قطر و هم پیمانان انها در ائتالف‬ ‫مخالفان یعنی جماعت «اخوان المس��لمین» بر مخالفان‬ ‫تحمیل شده؛ از س��وی دیگر گروهی که در ائتالف هوادار‬ ‫تشکیل سریع دولت موقت و حاکم کردن ان بر برخی مناطق‬ ‫شمال سوریه که در کنترل مخالفان است‪ ،‬م ی باشد‪ ،‬از اخوان‬ ‫و دوحه تش��کیل م ی ش��ود‪ .‬قطری ها به همراه فراکسیون‬ ‫«مصطفی الصباغ» و اخ��وان نزدیک ب��ه ‪ 40‬رای دارند که‬ ‫اکثریت را تشکیل م ی دهند و م ی توانند نقشه راه را بر ائتالف‬ ‫تحمیل کنند‪.‬‬ ‫ائتالف مخالفان از گروه های متفاوتی تشکیل شده که‬ ‫مهم ترین انها «ش��وراهای یکپارچه و متحد نظامی» است‬ ‫که با تعیین «هیتو» و نیز ه ر گونه دولتی پیش از توس��عه‬ ‫ائتالف مخالفند‪.‬‬ ‫معاذ الخطیب علیه قطری ها تمرد کرد‪ ،‬به طوری که‬ ‫وی خواستار راه حل بحران از طریق گفت وگو شد و از دخالت‬ ‫فرس��تاده ویژه س��ازمان ملل در امور سوریه نس��بت به‪ ،‬به‬ ‫رسمیت ش��ناختن ائتالف و تالش ب رای دادن کرس ی های‬ ‫س��وریه در س��ازمان کنف رانس اس�لامی و س��ازمان های‬ ‫بی ن المللی هشدار داد و ان را باعث شکست راه حل سیاسی‬ ‫قلمداد کرد‪.‬‬ ‫در سایه چنین تحوالتی ائتالف مخالفان خارج نشین‬ ‫سوریه «غس��ان هیتو» را به عنوان رئیس دولت موقت خود‬ ‫انتخاب کرد؛ دولتی که ائتالف اعالم ک��رد طی هفته های‬ ‫اینده تش��کیل م ی ش��ود‪ .‬دولت موقت مخالفان قرار است‬ ‫از ‪ 11‬وزارتخانه تشکیل شود که مهمترین انها وزارت دفاع‪،‬‬ ‫وزارت کشور و امور خارجی باشد‪ .‬همچنین دولت مخالفان‬ ‫س��وری قرار اس��ت در مناطقی فعالیت کند ک��ه در کنترل‬ ‫مخالفان است‪.‬‬ ‫استعفای معاذ الخطیب‬ ‫پرزیدنت علیه رئیس الوزرا‬ ‫مخالفان اسد در گسل اختالفات افتاده اند‬ ‫قطری ها در امور ائتالف مخالفان انتقاد کرد‪.‬‬ ‫جنگ قدرت در ائتالف مخالفان‬ ‫یکی از مخالفان سوری در ائتالف مخالفان خارج نشین‬ ‫بر این باور اس��ت که این ائتالف اکنون شاهد جنگ قدرت‬ ‫است‪ ،‬به طوری که برخی تمایل به ایجاد دو دولت در شمال و‬ ‫جنوب سوریه تا زمانی نامحدود و چه بسا تجزیه سوریه دارند‪،‬‬ ‫دولت هایی که متحد کردن انها بسیار دشوار است‪.‬‬ ‫این مخالف سوری به نقل از «معاذ الخطیب»‪ ،‬رئیس‬ ‫ائتالف مخالفان خارج نشین گفت که وی بر این عقیده است‬ ‫که مساله فقط در خط رات تجزیه سوریه به شمال و جنوب‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه امتناع برخی مناطق از تن دادن به دولت جدید‬ ‫توس��ط مخالفان اس��ت؛ دولتی که مخالفان قصد تشکیل‬ ‫ان را دارند‪.‬‬ ‫در همین حال قرار است کارشناسان پرونده سوریه در‬ ‫وزارتخانه های خارجی ترکیه‪ ،‬قطر‪ ،‬عربستان‪ ،‬امارات‪ ،‬اردن‪،‬‬ ‫فرانسه‪ ،‬امریکا‪ ،‬انگلیس‪ ،‬المان و ایتالیا که مجموعه موسوم‬ ‫به «دوستان سوریه» را تشکیل م ی دهند‪ ،‬به زودی نشستی را‬ ‫برگزار کنند و اینده ائتالف مخالفان‪ ،‬تشکیل دولت‪ ،‬حمایت‬ ‫مالی از ان و فرایند تس��لیح گروه های تروریستی مسلح را‬ ‫بررس��ی کنند‪ .‬این در حالی اس��ت که «اخضر اب راهیمی»‪،‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫کس��انی که جدی��دا وارد ائتالف مخالفان ش��ده اند‪،‬‬ ‫ت عناوین طایفه ای یا نژادی وارد ان ش��دند که میانه ای‬ ‫تح ‬ ‫با گفتمان سیاس��ی س��وری ندارند‪ .‬طی هفته های گذشته‬ ‫طرف های زیادی از جمله طرف ه��ای غربی و عربی تالش‬ ‫کردند کسانی را به عنوان نماینده طوایف مختلف در قاهره‬ ‫یا اس��تانبول تحت عنوان های علوی‪ ،‬مسیحی یا ترکمن‬ ‫گرداورند و انها را به ائتالف ملحق کنند تا شاید مشروعیت‬ ‫ائتالف تقویت شود‪.‬‬ ‫غرب ی ها تصور م ی کنند با گ��رد اوردن برخی به عنوان‬ ‫نماینده اقلی ت ها و دادن کرس��ی به انها در ائتالف مخالفان‬ ‫خارج نشین م ی توانند به برخی از این اقلی ت ها اطمینان خاطر‬ ‫دهند و از ای��ن طریق اقدام به ب راندازی نظ��ام قانونی حاکم‬ ‫بر س��وریه کنند‪ .‬این در حالی اس��ت که تحوالت واقعی و‬ ‫میدانی در س��وریه حکایت از چیز دیگری دارد که ب ر خالف‬ ‫تصور غرب ی هاست‪ .‬کش��ورهای انگلیس‪ ،‬فرانسه و امریکا‬ ‫از زمان تشکیل شورای مخالفان موسوم به «شورای ملی»‬ ‫به دنبال ملحق کردن اقلی ت ها ب��ه مخالفان بودند تا به این‬ ‫شورا مشروعیت دهند‪ ،‬این در حالی است که در همان زمان‬ ‫«هیالری کلینتون» وزیر خارجه وقت امریکا اعتراف کرد که‬ ‫این شورا در جذب اقلی ت ها شکس ت خورده است‪.‬‬ ‫اکنون اعضای ائتالف مخالفان خارج نش��ین س��وریه‬ ‫هیچ توانای��ی ای ب رای از بی ن بردن هیمن��ه اخوان و قطر بر‬ ‫این ائتالف ندارن��د‪ ،‬مگر انکه از داخ��ل ان را متزلزل کرده و‬ ‫گروه جدیدی از اقلی ت ها‪ ،‬زنان و جامعه مدنی تشکیل دهند‬ ‫و به کراهت از جماعت اخوان المسلمین دل خوش کنند تا‬ ‫بتواند از پیشروی این جماعت جلوگیری کنند‪ .‬این را باید ذکر‬ ‫کرد که اخوان المس��لمین از جمله نخستین کسانی بودند‬ ‫که به «تقیه» سیاس��ی روی اوردند و پشت شخصی ت های‬ ‫سکوالری همچون برهان غلیون و شخصی ت های مسیحی‬ ‫نظیر جورج صب را پنهان ش��دند‪ .‬چنین شد که شعار توسعه‬ ‫ائتالف سر داده ش��د و تعداد ان از ‪ 66‬به ‪ 100‬عضو رسید و‬ ‫بین الملل‬ ‫مش�روعیت بخش�ی ب�ا توس�عه ائتلاف مخالفان‬ ‫خارج نشین‬ ‫مساله تشکیل دولت موقت به عنوان یکی از تاکتی ک های‬ ‫رها شدن از اخوان و جلوگیری از سیطره سیاسی و اداری انها‬ ‫بر مناطقی که این دولت قرار است در ان قدرت داشته باشد‪،‬‬ ‫مطرح شد‪ .‬مخالفان اخوان تالش م ی کنند از ایجاد یک نظام‬ ‫اخوانی در مناطق تحت کنترل مخالف��ان جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫اگر چه تشکیل و عمل ی ش��دن فعالیت این دولت موقت در‬ ‫ هاله ای از ابهام اس��ت‪ ،‬عالوه بر ان ارتش س��وریه نیز طی‬ ‫هفته ه��ای اخیر با اج��رای تاکتی ک های جدی��د و مقابله با‬ ‫گروه های تروریستی مسلح به ش��یوه جنگ های چریکی‬ ‫و جنگ های شهری‪ ،‬حلقه محاصره را در بسیاری از مناطق‬ ‫تنگ تر کرده است‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر‪ ،‬برخی مخالفان م ی گویند که اخوان با‬ ‫تجزیه سوریه مش��کلی ندارند و «محمد فاروق طیفور» با‬ ‫ایجاد یک نظام در شمال سوریه به پایتختی حلب موافقت‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫«مع��اذ الخطیب»‪ ،‬رئی��س ائتالف جدی��د مخالفان‬ ‫خارج نشین س��وریه ب رای وارد اوردن فشار به جامعه جهانی‬ ‫و نیز کش��ورهای عربی جهت حمایت بیش��تر از مخالفان‪،‬‬ ‫از مقام خود استعفا داد‪ .‬کارشناسان بر این باورند وی پس از‬ ‫ناامیدی از حمایت همه جانبه جامعه جهانی و جهان عرب‬ ‫از مخالفان و به ویژه ارسال نکردن تسلیحات به انها از مقام‬ ‫خود کناره گرفت‪.‬‬ ‫در همین حال برخی دیگر از کارشناسان بر این باورند‬ ‫که علت استعفای الخطیب‪ ،‬اختالفات و چند دستگی میان‬ ‫ائتالف جدید مخالفان سوری و نیز شکست وی در زمینه از‬ ‫بین بردن این اختالفات است‪ .‬این کارشناسان م ی گویند که‬ ‫الخطیب با مشکل طمع ورزی اعضای ائتالف ب رای دستیابی‬ ‫به قدرت مواج��ه بود‪ .‬یک��ی از دالیل اس��تعفای الخطیب‬ ‫اختالفاتش با «جورج صب را»‪ ،‬رئیس شورای به اصطالح ملی‬ ‫است که فرانسه از وی حمایت م ی کند‪.‬‬ ‫در همین ح��ال «هانی خالف»‪ ،‬مع��اون وزیر خارجه‬ ‫سابق مصر گفت که علت استعفای الخطیب به «اختالف‬ ‫اش��کار» وی با رویکرد دولت جدید برم ی گردد که «غسان‬ ‫هیتو» ب رای ریاست بر ان تعیین شد‪.‬‬ ‫خالف تاکید کرد که الخطیب خواس��تار گفت وگو با‬ ‫نظام حاکم بر س��وریه اس��ت‪ ،‬این در حالی است که غسان‬ ‫خواس��تار تحریم ه ر گون��ه گفت وگویی با نظ��ام حاکم بر‬ ‫دمشق است‪.‬‬ ‫معاون وزیر س��ابق مصر تصریح کرد که کناره گیری‬ ‫الخطی��ب ب ی تردید ب��ر تش��کیل دولت موق��ت مخالفان‬ ‫خارج نشین پس از انتخاب نخس ت وزیر ب رای ان‪ ،‬تاثیر منفی‬ ‫م ی گذارد‪.‬در همین حال‪ ،‬ائتالف مخالفان خارج نشین سوریه‬ ‫با رد استعفای الخطیب از وی خواسته است که تا پایان دوره‬ ‫ریاستش بر این ائتالف به کار خود ادامه دهد‪.‬‬ ‫غسان هیتو‬ ‫«غس��ان هیتو» که به عن��وان رئی��س دولت موقت‬ ‫مخالفان سوری انتخاب ش��ده‪ ،‬از کردهای سوریه و شهروند‬ ‫امریکاست‪ .‬وی سال ‪ 1964‬در دمش��ق‪ ،‬پایتخت سوریه به‬ ‫دنیا امد و اوایل دهه هشتاد سوریه را ترک کرد‪ .‬هیتو بخش‬ ‫عمده ای از زندگ ی اش را در امریکا س��پری کرد‪ .‬همسر وی‬ ‫یک معلم امریکایی است‪ .‬هیتو که یک کارشناس در زمینه‬ ‫ارتباطات اس��ت و تا پیش از اغاز بحران س��وریه در سوریه‬ ‫مدیر اجرایی شرکت امریکایی «اینووار» در زمینه فناوری و‬ ‫ارتباطات در تگزاس بود‪ ،‬ب رای سوری ها کامال ناشناخته است‪.‬‬ ‫وی از زمان اغاز بحران در س��وریه ب رای کمک به مخالفان‬ ‫دولت س��وریه در امریکا فعالی ت های خود را اغاز کرد‪ .‬هیتو‬ ‫در بیس ت و هشتم ماه مارس گذشته توسط اعضای ائتالف‬ ‫جدید مخالفان سوری در خارج از این کشور به عنوان رئیس‬ ‫دولت موقت تعیین شد‪g .‬‬ ‫منبع‪ :‬روزنامه السفیر‪ ،‬خبرگزاری شینهوا‬ ‫‪63‬‬ ‫جنگ سکوالرها و سلفی ها‬ ‫چه کسانی در ائتالف ملی ساز مخالف می زنند؟‬ ‫محمد ایرانی‪ /‬سفیر سابق ایران در اردن‬ ‫‪3‬‬ ‫بین الملل‬ ‫استعفای معاذ الخطیب در شرایطی اعالم شد که‬ ‫مخالفان بشار اسد در استانبول چندین بار نشس ت های‬ ‫مش��ترکی را ب رای انتخاب رئیس دولت یا نخس ت وزیر‬ ‫دوره انتقالی سوریه تشکیل داده بودند‪ .‬بناب راین مخالفان‪،‬‬ ‫غس��ان هیتو را به عنوان رئیس دولت انتقالی س��وریه‬ ‫برگزیدند‪ .‬البته این انتخاب طی یک پروس��ه همکاری‬ ‫با دولت ائتالف مل��ی انجام نگرفت‪ ،‬بلک��ه مخالفان‬ ‫طی نشس ت های مختلف شان فردی را انتخاب کردند‪.‬‬ ‫غس��ان هیتو یک تاجر تحصیلکرده س��وری است که‬ ‫مقیم امریکاس��ت و تابعیت امریکایی دارد‪ .‬منتها باید‬ ‫به این نکته توجه داش��ت ک��ه ب رای انتخ��اب این فرد‬ ‫چندین ب��ار معارضه و مخالف��ان در اس��تانبول بدون‬ ‫نتیجه جلسات را ترک کردند‪ .‬این مساله بیانگر عمق‬ ‫اختالفاتی اس��ت ک��ه در ائتالف ملی یا ش��ورای ملی‬ ‫معارضه وج��ود دارد‪ .‬همچنین بع��د از انتخاب وی نیز‬ ‫ش��اهد بودیم که برخی از جریانات معارض و گروه های‬ ‫مس��لحی که گرایش��ات افراط ی تری دارند اساسا این‬ ‫انتخاب را نپذیرفتند و رد کردن��د‪ .‬این امر نیز همچنان‬ ‫نشان دهنده عمق اختالفات درون ائتالف ملی معارضه‬ ‫است‪ .‬اما همزمان با انتخاب رئیس دولت انتقالی شاهد‬ ‫استعفای معاذ الخطیب بودیم‪ .‬الخطیب پس از استعفا‪،‬‬ ‫علت این اقدامش را عدم ازادی عمل اعالم کرد‪ .‬در واقع‬ ‫به اعتقاد وی تصمیماتی که در ائتالف مخالفان گرفته‬ ‫م ی شود ظاه را خیلی مورد مشورت وی قرار نم ی گرفت‬ ‫و او از این امر ناراحت بود‪ .‬بناب راین رسما اعالم کرده بود‬ ‫که ازادی درون ائتالف ندارد‪ .‬این مس��اله اشاره به این‬ ‫نکته دارد که ب��از درون ائتالف‪ ،‬وجود دس��ته بندی ها‪،‬‬ ‫گروه ها و اختالفات عمیق اس��ت‪ .‬ام��ا همزمان با این‬ ‫تحول‪ ،‬س��خنگوی ائتالف اعالم ک��رد که علت اصلی‬ ‫استعفای الخطیب‪ ،‬مخالفتش با تشکیل دولت موقت‬ ‫و انتخاب رئیس ان یعنی غسان است‪ .‬اکنون مجموعه‬ ‫گروه ه��ای مخالف اس��د دارای طی ف ه��ای متفاوتی‬ ‫هس��تند؛ این طی ف ه��ا در داخل س��وریه تحت عنوان‬ ‫گروه های مخالف دموکراس��ی خواه یا معارضه سوریه‬ ‫غیرمسلح یا معارضه معتقد به مذاکره فعالیت م ی کنند‪.‬‬ ‫این گروه ها داخل سوریه وجود دارند و بعضا نیز با دولت‬ ‫س��وریه مذاکراتی انجام م ی دهند‪ .‬اما بخشی از انها در‬ ‫خارج از کشور هس��تند و عمدتا طی ف های مختلفی از‬ ‫مل ی گراها‪ ،‬گروه های چپ‪ ،‬لیب رال ها‪ ،‬جریانات اسالمی‬ ‫از جمله اخوان المسلمین و گروه های نزدیک به جریان‬ ‫القاعده را تشکیل م ی دهند‪ .‬دولت های عربی و غربی از‬ ‫جمله قطر‪ ،‬عربستان و ترکیه با اقدامات متعدد و موثر‬ ‫تالش دارند این گروه های تندرو را کنار هم جمع کنند؛‬ ‫حال یک بار تحت عنوان شورای ملی معارضه و دیگر‬ ‫بار تحت عنوان ائتالف ملی معارضه‪ .‬هدف نخس��ت‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪64‬‬ ‫کش��ورهای خارجی مداخله گر این اس��ت که انسجامی را‬ ‫میان نیروهای معارض خارج از کشور ایجاد کنند تا اگر قرار‬ ‫ش��د جایگزینی را ب رای دولت بشار اس��د تعیین کنند دست‬ ‫پری داشته باش��ند‪ .‬اما تاکنون این توفیق ب رای انها حاصل‬ ‫نش��ده اس��ت‪ .‬نکته دیگری که حائز اهمیت اس��ت این که‬ ‫تالش های جریان مخالف اس��د طی دو هفته گذش��ته هم‬ ‫در ابعاد سیاس��ی و هم تسلیحاتی ش��دت گرفته است‪ .‬دو‬ ‫نکته وجود دارد که داللت بر این مساله دارد؛ در حوزه مسائل‬ ‫سیاسی قطر بالفاصله پس از اینکه ریاست اتحادیه عرب را‬ ‫از ع راق تحویل گرفت‪ ،‬نخس��تین اقدامی که انجام داد این‬ ‫بود که کرسی سوریه را در اتحادیه عرب در اختیار نیروهای‬ ‫معارضه قرار داد‪ .‬این اقدام تا زمانی که ریاست اتحادیه عرب‬ ‫در اتحادیه ع راق بود‪ ،‬صورت نگرفت‪ .‬مخالفت های ع راق و‬ ‫الجزایر و رای ممتنع لبنان با این اقدام قطری ها خیلی راه به‬ ‫جایی نبرد‪ .‬این مساله نشان م ی دهد که قطری ها در راستای‬ ‫فعالی ت های سیاسی خودش��ان علیه رئی س جمهور سوریه‬ ‫به طور جدی وارد عمل ش��ده اند و ابایی از انج��ام اقدامات‬ ‫غی ر معمول و غیرمش��روع نیز ندارند‪ .‬اما در رابطه با مسائل‬ ‫غیرسیاسی‪ ،‬تش��دید کمک های تس��لیحاتی به مخالفان‬ ‫که از س��وی اروپای ی ها و امریکای ی ها دنبال م ی شود‪ ،‬قابل‬ ‫ذکر اس��ت‪ .‬تا پیش از این اروپای ی ها تالش داشتند از اعالم‬ ‫کمک های تسلیحات ی ش��ان به مخالفان سوری جلوگیری‬ ‫کنند‪ ،‬ام��ا اتفاقی که اخی را رخ داد‪ ،‬این ب��ود که وزارت خارجه‬ ‫فرانسه و انگلستان و حتی برخی منابع و رسانه های امریکایی‬ ‫مانند نیویورک تایمز و واش��نگتن پست به این مساله اشاره‬ ‫داشتند که مساله کمک های تسلیحاتی به مخالفان سوری‬ ‫از طرف کش��ورهای اروپایی و امریکایی وج��ود دارد و ادامه‬ ‫خواهد یافت‪ .‬گرچه انها دلیل خاص خودشان را ذکر کردند و‬ ‫گفتند که ب رای حفظ توازن این گروه ها در صحنه عمل که‬ ‫جریان القاعده نیز در ان حضور دارد‪ ،‬به چنین کاری مبادرت‬ ‫ورزیده اند‪ .‬اما در هر حال این تحول‪ ،‬تحول جدیدی اس��ت‬ ‫که در کمتر از یک ماه گذشته ش��اهد ان بودیم‪ .‬قدرت های‬ ‫بیرونی از جمله امری��کا‪ ،‬غرب و برخی کش��ورهای عربی‬ ‫انچنان تمایلی ندارند که برخی مس��ائل س��وریه به نتیجه‬ ‫برسد و مذاکرات دنبال شود‪ .‬گرچه در ظاهر شاید عکس این‬ ‫مساله را نشان دهند اما عملکرد انها نشان م ی دهد که خیلی‬ ‫نسبت به بازگشت ارامش به سوریه و یافتن راه حل سیاسی‬ ‫مشتاق نیستند‪ .‬به عبارت دیگر انها به دنبال فرسایشی شدن‬ ‫جنگ در داخل سوریه هستند چرا که گمان م ی کنند به هر‬ ‫حال حضور القاعده در یک طرف جبهه و نظام بشار اسد در‬ ‫طرف دیگر ان‪ ،‬موجب م ی شود هر اتفاقی که پیش بیاید به‬ ‫شکاف عمیق‬ ‫جریانات افراطی در ائتالف ملی‬ ‫با نخست وزیری غسان هیتو‬ ‫مخالف بودند‪ ،‬در حالی که جریانات‬ ‫سکوالر از کاندیداتوری‬ ‫وی حمایت می کنند‬ ‫سود جریان غرب و رژیم صهیونیستی باشد‪ .‬مخالفان را‬ ‫نیز باید در همین چارچوب ارزیابی ک��رد زی را مخالفان‬ ‫نیز از طی ف های مختلفی تشکیل ش��ده اند و به دلیل‬ ‫نفوذ دولت های منطقه ای روی انها‪ ،‬هر کدام با دیدگاه‬ ‫خاصی علیه دولت وارد جنگ شده اند‪ .‬بناب راین طبیعی‬ ‫اس��ت همانطور که امریکای ی ها خیلی به دنبال راهکار‬ ‫مسالمت امیز نیستند‪ ،‬درون معارضه نیز همین وضعیت‬ ‫حاکم باشد‪ .‬در واقع معارضینی که خارج از کشور هستند‬ ‫بیشتر راه حل نظامی ر ا ترجیح م ی دهند‪ .‬درون معارضه‪،‬‬ ‫طی ف های مختلفی هستند که نوع مبارزه با نظام اسد‬ ‫را نیز به گونه خاص خودش��ان تعریف م ی کنند؛ به ویژه‬ ‫جریان القاعده که اصوال از یک منطق دیگری در رابطه‬ ‫با برخورد با نظام اسد برخوردار است‪ .‬در این رابطه جریان‬ ‫اخوان المسلمین که به عنوان یک گروه مخالف اسد در‬ ‫سوریه مبارزه م ی کند یک چهره بی ن المللی است‪ .‬یعنی‬ ‫تنها در میان مخالفان س��وریه این جری��ان وجود ندارد‬ ‫بلکه در میان سایر کش��ورهای عربی نیز حضور دارند‪.‬‬ ‫منتها اخوان المسلمین سوریه به دلیل مشکالتی که از‬ ‫گذشته با خانواده اسد داشته‪ ،‬شدت اختالفاتش بیش از‬ ‫گروه های اخوان دیگر کشورها با دولت های مرکزی شان‬ ‫اس��ت‪ .‬بناب راین وجود این اختالفات عمیق باعث شده‬ ‫امروز بین مخالفان مسلح اسد‪ ،‬جریان اخوان بیشترین‬ ‫نقش را داشته باشد‪ .‬اما همین اخوان المسلمین هم در‬ ‫مبارزه با دولت اسد دارای انسجام و هماهنگی نیست؛‬ ‫چرا که در درگیری ها و دس��ته بندی های مسلحانه ای‬ ‫که ش��کل گرفت به وی��ژه در ادلب و حل��ب که اخوان‬ ‫حضور بیشتری دارد‪ ،‬ش��اهد بودیم که برخی گردان ها‬ ‫اقدامات تندت��ری را انجام م ی دادن��د و برخی جریانات‬ ‫داخل اخوان المسلمین نیز ش��دت عملشان کمتر بود‪.‬‬ ‫به هر حال درون جریان اخوان نیز ش��اهد یکدستگی و‬ ‫انسجام نیستیم‪ .‬به نظر م ی اید تحوالت مصر‪ ،‬تونس‬ ‫و حتی انچه در لیبی و یمن در حال گذر اس��ت باتوجه‬ ‫به اینکه جریان اسالمی تندرویی مانند اخوان در راس‬ ‫امور هس��تند‪ ،‬تا ح��دودی به عهده گیری مس��ئولیت‬ ‫دولت های جدید را زیر س��وال برده و ش��اید این سوال‬ ‫منطقی باشد که ایا انچنان که غرب ی ها فکر م ی کردند‬ ‫اخوان المس��لمین م ی تواند جایگزین دولت های اینده‬ ‫کش��ورهای متاثر از تحوالت اخیر منطق��ه خاورمیانه‬ ‫باشد؛ درواقع ایا جریان اخوان م ی تواند گزینه اول ب رای‬ ‫مدیریت کش��ورهای عربی باش��د یا خیر‪ .‬احتماال این‬ ‫روزها کشورهای غربی نیز در پاسخ به این مساله دچار‬ ‫ تردید شده باش��ند و اخوان المسلمین با عملکرد نسبتا‬ ‫ناموفقش در کشورهای دیگر موجب شود که در رابطه با‬ ‫سوریه نیز همین برداشت وجود داشته باشد‪g .‬‬ ‫ائتالف دست نشانده‬ ‫معاذ الخطیب رئیس تشریفاتی مخالفان است‬ ‫جعفر قنادباشی‪/‬کارشناس مسائل افریقا‬ ‫‪4‬‬ ‫جریان شناسی گروه های مخالف در سوریه‬ ‫بین الملل‬ ‫ش��ناخت گروه ه��ای مخال��ف و فع��ال در صحن��ه‬ ‫رویاروی ی های مسلحانه یا سیاسی با نظام سیاسی سوریه‪،‬‬ ‫از جمله امور ضروری ب رای درک معادالت سیاسی و نظامی‬ ‫حاکم بر این کش��ور و از الزامات تعیی ن کننده ب رای اگاهی‬ ‫از س��مت و س��وی بس��یاری از تحوالت پی ش رو در منطقه‬ ‫به ش��مار م ی اید‪ .‬این درحالی اس��ت که اغل��ب گروه های‬ ‫مخالف در س��وریه‪ ،‬نه تنها ب رای افکار عموم��ی‪ ،‬بلکه نزد‬ ‫عالقه مندان به پیگیری رویداد های این کشور نیز ناشناخته‬ ‫هستند و حتی اسامی و عناوین بس��یاری از انها‪ ،‬نامانوس‬ ‫به نظر م ی رس��د‪ .‬البته علت این امر ان اس��ت ک��ه از اغاز‬ ‫ناارام ی های سوریه دو سال پیش تاکنون‪ ،‬تغیی راتی پیوسته‬ ‫و قابل مالحظه در ترکی��ب‪ ،‬تع��داد‪ ،‬جهت گیری ها و حتی‬ ‫ماهیت این گروه ها پدید امده و از این لحاظ‪ ،‬شرایط دشواری‬ ‫را ب رای ش��ناخت انها به وجود اورده است‪ .‬ش��رایطی که در‬ ‫ان‪ ،‬کنش ها و واکنش های ناش��ی از فعالی ت های سیاسی‬ ‫و نظامی این گروه ها نیز‪ ،‬به علت تغیی رات مکرر در ش��یوه‬ ‫چینش و ارایش نیروهای مخالف نظام سیاس��ی س��وریه‬ ‫به س��ادگی قابل بررسی و مطالعه نیس��تند‪ .‬اینجاست که‬ ‫در عرصه تحلیل و تفس��یر رویداد های سیاس��ی و نظامی‬ ‫سوریه‪ ،‬به پژوهش ها و مطالعاتی با موضوع جریان شناسی‬ ‫گروه های مخالف‪ ،‬نیاز بیشتری احساس م ی شود و این گونه‬ ‫پژوهش ها‪ ،‬توجه بیشتری را نیز به خود جلب م ی کند‪ .‬انچه‬ ‫مسلم است تاسیس و تش��کیل ده ها گروه مخالف با انواع‬ ‫ایدئولوژی ها‪ ،‬انواع وابس��تگ ی های قومی‪ ،‬زبانی و مذهبی‬ ‫و انواع گرایش های سیاس��ی و نظامی‪ ،‬ان ه��م در فاصله‬ ‫زمانی دو س��اله‪ ،‬نم ی تواند بیانگر وجود زمینه ها و بستری‬ ‫طبیعی و متعارف ب رای پیدایش این گروه ها باشد؛ همچنان‬ ‫که ائتالف ها یا انشعابات این گروه ها نیز عمدتا تحت تاثیر‬ ‫مراکز قدرت جهانی و منطقه ای ی��ا در اثر معادالتی خارج از‬ ‫اراده و خواست دست اندرکاران این گروه ها صورت م ی گیرد‪.‬‬ ‫این به معنی وجود یک سلسله اشتراکاتی است که گروه های‬ ‫مخالف سوریه را به رغم دارا بودن ویژگ ی های متفاوت در یک‬ ‫صف قرار م ی دهد‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫هرچند استعفا و کناره گیری سرکردگان و دست اندرکاران‬ ‫گروه های مخالف س��وری‪ ،‬امری غیرمعمول و کم سابقه ای‬ ‫نیست؛ اما باوجود گذشت چند هفته از استعفای احمد معاذ‬ ‫الخطیب‪ ،‬رئیس ائتالف ملی س��وریه (ائت�لاف ملی ب رای‬ ‫انقالب و نیروهای مخالفین س��وریه)‪ ،‬هنوز بحث و بررسی‬ ‫در خصوص ان ادامه دارد؛ امری که از یک س��و نشان دهنده‬ ‫اهمیت ان است و از دیگر سو‪ ،‬باید علل ان را در عرصه های‬ ‫مختلفی که از مع��ادالت درون گروهی نی��ز فراتر م ی رود‪،‬‬ ‫جس ت وجو کرد و افزون بر ان از مطالعه شیوه نگرش و عمل‬ ‫معاذ الخطیب در حیطه مسائل سیاسی و دینی نیز غفلت‬ ‫نورزید‪ .‬البته انچه درخصوص علل اس��تعفای وی در اذهان‬ ‫شکل گرفته‪ ،‬عمدتا از اخبار و گزارش های مبتنی بر مناسبات‬ ‫و معادالت درون گروهی سرچشمه م ی گیرد؛ به ویژه انکه معاذ‬ ‫الخطیب تنها بعد از چند روز از انتصاب نخس��ت وزیر دوران‬ ‫انتقالی به کناره گیری و استعفا مبادرت کرد و این‪ ،‬مناسبات‬ ‫و معادالت را در معرض توجه بیش��تری قرار داد؛ مناسبات و‬ ‫معادالتی که در ‪ 29‬اس��فند‪19( 91‬مارس ‪ )2013‬به انتخاب‬ ‫غس��ان هیتو‪ ،‬بازرگان کردتبار س��وری تحصیلکرده امریکا‬ ‫به عنوان نخس ت وزیر دوران انتقال انجامید و عالوه بر معاذ‬ ‫الخطیب‪ ،‬برخی دیگ��ر از اعضا و س��رکردگان ائتالف ملی‬ ‫سوریه را هم به ش��دت ناراضی کرد‪ .‬بدیهی است‪ ،‬تشکیل‬ ‫دولت انتقالی (نخستین دولت منتخب ائتالف ملی سوریه)‬ ‫به ریاست فردی س��کوالر‪ ،‬ان هم از جانب ائتالفی که معاذ‬ ‫الخطیب به عنوان امام جماعت سابق مسجد اموی دمشق‬ ‫ریاست ان را به عهده دارد‪ ،‬چیزی نبود که در مخیله بسیاری‪،‬‬ ‫از جمله ش��خص معاذ الخطیب بگنجد؛ به خصوص انکه‬ ‫هنگام انتخاب این امام جماعت س��ابق مس��جد اموی به‬ ‫ریاست ائتالف ملی سوریه (‪21‬ابان ‪ 1391‬در دوحه قطر) این‬ ‫ذهنیت در او پدید امده بود (در واقع ای��ن ذهنیت را ب رایش‬ ‫پدید اورده بودند) که حضورش در راس مجموعه ای از احزاب‬ ‫و گروه ه��ا‪ ،‬م ی تواند مروج دیدگاه ه��ای دینی و مذهبی وی‬ ‫باش��د و اقدامات وی در ان س��مت‪ ،‬الاقل در انظار عمومی‬ ‫به منزله ع��دول او از گفته ه��ا و مواعظ گذش��ته اش تلقی‬ ‫نم ی ش��ود‪ .‬اما برخالف تصور وی در نشس��ت اس��تانبول‬ ‫(‪29‬اسفند‪ 1391‬که به انتخاب غسان هیتوی سکوالر و مقیم‬ ‫امریکا انجامید) روندی دیگر اتخاذ ش��د که نه تنها با منافع‬ ‫گروه های مخالف س��وری بلکه با منافع ائتالف ملی تحت‬ ‫سرپرس��تی معاذ الخطیب در تضاد اشکار بود‪ ،‬چراکه این بار‬ ‫نوبت مقامات انکارا بود که ب راساس سیاست موقت دلجویی‬ ‫از کردهای داخلی و همچنین ب رای جلب موافقت کردهای‬ ‫س��وریه و ع راق ب رای پذیرش طرح های مداخله جویانه شان‬ ‫در این کش��ورها‪ ،‬بر انتخ��اب فردی کردتب��ار تاکید کنند و‬ ‫همزمان ب رای همسویی با واش��نگتن و لندن‪ ،‬از قرارگرفتن‬ ‫بازرگانی سکوالر که طرز تفکرش هیچ سنخیتی با فرهنگ‬ ‫مردم س��وریه ندارد‪ ،‬ان هم درراس دول��ت انتقالی (در حال‬ ‫تاسیس)‪ ،‬به صورت غیرمستقیم حمایت نمایند‪ .‬به هر ترتیب‬ ‫معاذ الخطیب با استعفای خود‪ ،‬بخشی از واقعیات پشت پرده‬ ‫گروه های مخالف سوریه و به ویژه معادالت فراگروهی که از‬ ‫پایتخت های منطقه یا غرب سرچشمه م ی گیرد را برمال کرد‪.‬‬ ‫استعفایی که هم ارتجاع منطقه و هم دنیای غرب کوشیدند‬ ‫تا به صورت خدعه امیزی‪ ،‬ان را جدی نگیرند و بعد از گذشت‬ ‫چند روز‪ ،‬بازهم از معاذ الخطیب ب رای قرار گرفتن برصندلی‬ ‫دیگری که تنها تامین کننده منافع انهاس��ت دعوت کنند؛‬ ‫فردی که هنوز در فرصت هایی کوتاه به گفته های قبل ی اش‬ ‫خطاب به گروه هایی از مردم س��وریه م ی اندیش��د و بر این‬ ‫تصور است که نشستن بر صندلی این کش��ور در اتحادیه‬ ‫عرب‪ ،‬م ی تواند بخشی از اهداف اولیه او را تامین کند و این‬ ‫در حالی است که یکی دیگر از علل استعفای وی‪ ،‬پیدایش‬ ‫شرایطی است که به عقیده او در اثر اتخاذ راه های مسلحانه‪،‬‬ ‫مقدمه و بستر مناسب را ب رای مداخله خارجی در سوریه فراهم‬ ‫م ی سازد‪ .‬در واقع این بدین معناست که معاذالخطیب به این‬ ‫یقین رسیده که ریاست وی ب رائتالف ملی سوریه‪ ،‬امری کامال‬ ‫صوری است به خصوص که همه مرئوسینش در ائتالف‪ ،‬با‬ ‫رد و کنارگذاشتن ش��یوه گفت وگو با نظام سیاسی‪ ،‬اسباب‬ ‫الزم ب رای ادامه خشونت ها و خونریزی ها را فراهم م ی کنند‬ ‫که او نه تنها با ان مخالف است بلکه از ابتدا ب رای جلوگیری‬ ‫از ان وارد عرصه فعالی ت های گروهی شده است‪ .‬با این حال‬ ‫زمان ی که با نگرش��ی جریان شناس��انه به مطالعه پی رامون‬ ‫گروه های مخالف سوری م ی پردازیم‪ ،‬استعفای معاذ الخطیب‬ ‫م ی تواند بخشی دیگر از واقعیات جاری کنش ها و واکنش ها‬ ‫در صحنه سیاسی سوریه را توضیح دهد و این هنگام ی است‬ ‫که خط مشی گروه اخوان سوریه را در دو سال گذشته بررسی‬ ‫کنی��م و در مقاطعی که این گ��روه‪ ،‬میدان را ن��ه تنها ب رای‬ ‫گروه های س��کوالر و چپ‪ ،‬بلکه ب رای گروه های سرس��پرده‬ ‫غرب و صهیونیست خالی گذاشته‪ ،‬اندکی تامل کنیم‪ .‬گروه‬ ‫اخوان س��وریه با وجود س��وابق طوالن ی اش در مبارزه ب رای‬ ‫تشکیل حکومت‪ ،‬اینک به صورت حیرت انگیزی اشتباهاتی‬ ‫را مرتکب م ی شود که عواقب ان م ی تواند ب رای جهان اسالم‬ ‫و منطقه خاورمیانه بسیار زیانبخش باشد؛ چنان که از جمله‬ ‫این اشتباهات‪ ،‬اقداماتی اس��ت که در روند تشکیل ائتالف‬ ‫ملی سوریه و فعالی ت های سیاس��ی و نظامی صورت داده‬ ‫و مجموعه ای از قدرت ها و حکومت ه��ای ضدمردم ی را در‬ ‫سطوح منطقه ای و جهانی‪ ،‬در نتایج حاصل از تحوالت جاری‬ ‫سوریه مشارکت داده پی داست که قرار گرفتن نمایندگان اخوان‬ ‫سوریه در کنار مجموعه ای از عناصر وابسته‪ ،‬غی ر انقالبی ان‬ ‫هم با طمع دریافت کمک یا دس��تمزدهای دالری حاصل از‬ ‫فروش نفت نم ی تواند و نخواهد توانست ائتالف ملی سوریه‬ ‫را با سابقه ای شش ماهه به تحقق امال و اهداف بنیانگذاران‬ ‫اخوان رهنمون سازد‪ ،‬بلکه سبب خواهد شد تا اخوان پیوسته‬ ‫از اهدافش دورتر شود کما اینکه استعفای افرادی چون معاذ‬ ‫الخطیب هم به نوعی به معنی اعتراض به خط مشی اخوان‬ ‫در تشکیل دولت انتقالی و واگذاری اصل ی ترین کرسی ان به‬ ‫فردی سکوالر و به طور روش��ن تر فردی امریکایی است این‬ ‫درحالی اس��ت که برخی از معتبرترین کارشناسان نه فقط‬ ‫از همکاری اخوان س��وریه با گروه تروریستی النصره سخن‬ ‫م ی گویند بلکه بر این اعتقادند که این گروه ادمکش بیش‬ ‫از انکه به القاعده نزدیک باشد به اخوان سوریه نزدیک است؛‬ ‫هرچند در صحنه های علنی مواضعی متضاد با اخوان اتخاذ‬ ‫م ی کند و تش��کیل دولت انتقالی به ریاست غسان هیتو را‬ ‫که مورد حمایت اخوان است ش��دیدا محکوم م ی نماید‪ .‬در‬ ‫اینجا باید باردیگر به مواضع معاذ الخطیب اش��اره کنیم که‬ ‫شیوه های خشونت بار ارتش ازاد س��وریه را که با شیوه های‬ ‫النصره مش��ابه است‪ ،‬محکوم م ی کند و اش��کارا برضرورت‬ ‫پایان خش��ونت و اغاز گفت وگوها پا م ی فشارد‪ ،‬کمااینکه در‬ ‫مواجهه با هر طرح گفت وگو‪ ،‬به ویژه انکه در ژنو مطرح شد‪،‬‬ ‫چنین موضعی را اتخاذ کرد و از این نظر در عرصه عمل ب راین‬ ‫امر تاکید ورزید ک��ه او نم ی تواند در ب راب��ر گزارش هایی که‬ ‫جسته و گریخته از همکاری النصره و اخوان دریافت م ی کند‪،‬‬ ‫ ب ی تفاوت باقی بماند‪ .‬البته استعفای معاذ الخطیب در عرصه‬ ‫پژوهش و تحلیل هم نتایج جالبی دربردارد و ان اینکه‪ ،‬ب رای‬ ‫فهم مسائل کوچک سوریه نیز باید ناگزیر به جریان شناسی‬ ‫گروه های مخالف مبادرت کرد‪.‬‬ ‫‪65‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫زندگیگذراست‪،‬‬ ‫سختنگیرید!‬ ‫درباره یک خانواده ایرانی‬ ‫از شمال تا جنوب‬ ‫هم راه با خاط رات‬ ‫سیروسمقدم‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫نهسفارشیبودیمنهممیزیشدیم‬ ‫گفت وگو با سیروس مقدم‪ ،‬کارگردان مجموعه «پایتخت‪»2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫طرف�داران کارهایش ب�ه او م ی گویند اقای س�ریال و مخالفان دو اتش�ه او را س�ری دوز تلویزیونی‬ ‫م ی دانند ولی با رجوع به کارنامه س�یروس مقدم به اسم سریال هایی م ی رس�یم که به نام ی ماندگار در‬ ‫حافظه تصویری مردم بدل شده؛ از «نرگس» بگیرید تا «زیر هشت» و «پایتخت»‪ .‬استقبال مخاطبان از‬ ‫طی ف های مختلف در کنار رضایت منتقدان از مجموعه نمایشی «پایتخت ‪ »2‬نشان م ی دهد که سیروس‬ ‫مقدم کارش را بلد است و فوت و فن سریال سازی برای تلویزیون را م ی شناسد‪ .‬چه بسیار کارگردان های‬ ‫بزرگ و صاحب نام س�ینما که نتوانستند در تلویزیون موفق ش�وند و در سریال سازی شکست خوردند‪.‬‬ ‫پایتخت ‪ 2‬اولین مجموعه نوروزی تلویزیون است که به سری دوم رسیده و استقبال مردم از این سریال‬ ‫نش�ان م ی دهد که اقای مجموعه های تلویزیونی مخاطبانش را خوب م ی شناس�د‪ .‬با سیروس مقدم به‬ ‫این بهانه ه م صحبت شدیم تا کم ی بیش�تر درباره این مجموعه بش�نویم؛ ب ه ویژه اینکه این بار در کنار‬ ‫موقعی ت های طنز ماجرا با برخی رویکردهای انتقادی درباره مسائل اجتماعی ‪ -‬سیاسی نیز مواجه بودیم‬ ‫که حرف های این کارگردان کهنه کار در این باره بر جذابیت مصاحبه افزوده است‪.‬‬ ‫‪66‬‬ ‫ازعهدهتماملهجه ها‬ ‫برمی ایم‬ ‫گفت وگوبا‬ ‫بازیگریکه‬ ‫در ادای لهج ه ها‬ ‫حساسنیست‬ ‫سید رضا صائمی‬ ‫این برای اولین بار است که یک سریال نوروزی به‬ ‫سری دوم م ی رسد‪ .‬انگیزه ساخت پایتخت‪ 2‬واقعا‬ ‫به استقبال مخاطب از مجموعه اول برم ی گشت یا‬ ‫سیاست سازمان صدا و سیما بود که به خاطر طرح‬ ‫برخی مسائل اجتماعی و مفاهیم اخالقی مستتر‬ ‫در قصه‪ ،‬ش�رایط س�اخت س�ری دوم پایتخت را‬ ‫فراهم کرد؟‬ ‫‪ l‬واقعیت این اس��ت که در قصه اولیه قرار بود این‬ ‫گنبد و گلدسته به کربال برس��د‪ .‬یک سفر بازبینی هم انجام‬ ‫شد اما واقعا ش��رایط ع راق در دو سال گذش��ته بحرانی بود و‬ ‫به علت مدت زمان طوالنی و س��ختی کار نم ی توانستیم به‬ ‫این کشور س��فر کنیم‪ .‬تنها م ی توانستیم پارتی زانی و دو‪ ،‬سه‬ ‫روزه به انجا برویم و صحنه هایی را بگیریم‪ .‬اما ب رای یکی‪ ،‬دو‬ ‫ماه شدنی نبود‪ .‬خود به خود وقتی موضوع کربال رفتن منتفی‬ ‫شد به تاجیکستان فکر کردیم که این گنبد و گلدسته به انجا‬ ‫برود‪ .‬انتخاب تاجیکستان نیز به علت مشترکات فرهنگی و‬ ‫زبانی بود‪ ،‬اما به مشکالت بسیاری در رایزن ی هایی که داشتیم‬ ‫برخوردیم‪ .‬باید از کش��ورهای دیگری عب��ور م ی کردیم تا به‬ ‫تاجیکستان برسیم و این موضوع نیز منتفی شد‪ .‬بعد از ان به‬ ‫این فکر کردیم که کجا را م ی توانیم نشان دهیم که در عین‬ ‫اشتراکات فرهنگی‪ ،‬تفاوت های زبانی و لهجه ای وجود داشته‬ ‫باش��د‪ .‬به همین خاطر جنوب ی ترین جزیره ای ران‪ ،‬جزیره قشم‬ ‫را انتخ��اب کردیم‪ .‬هم به دلیل زیبایی بص��ری که دارد و هم‬ ‫فرهنگی که انجا حاکم است‪ ،‬چون مهمان نوازی و خونگرم ی ‬ ‫و هم اینکه بحث خلی ج فارس داغ بود و دلمان م ی خ واست یک‬ ‫ادای دینی به خلیج فارس خود کرده باشیم‪ ،‬در ضمن دوست‬ ‫داشتیم یک جغ رافیای شمال تا جنوب را طی کرده باشیم‪.‬‬ ‫ان وقت این مس�اله گنبد و گلدس�ته با توجه به‬ ‫اه�ل تس�نن ب�ودن اکثری�ت اهال�ی قش�م‬ ‫چالش برانگیز نبود یا مخالفتی از سمت بومیان‬ ‫انجا صورت نگرفت؟‬ ‫‪ l‬اتفاقا یکی از اتفاقات خوبی که در «پایتخت‪ »2‬افتاد‬ ‫و بسیار هم با ارزش است‪ ،‬همین مساله بود که به این تفاوت ها‬ ‫دامن نزد‪ ،‬بلکه به یک وح��دت رس��ید‪ .‬در مناطق جنوبی و‬ ‫به خصوص در جزیره قش��م ب رادران اهل تسنن کنار شیعیان‬ ‫زندگی و کار م ی کنند و تجارت و ماهیگیری را در کنار هم دارند‪.‬‬ ‫این در کنار هم بودن‪ ،‬با ارامش و بدون هیچ مشکل و درگیری‬ ‫است‪ .‬به همین خاطر وجود مسجد مانند اعتقاد اهل تسنن به‬ ‫حضرت محمد (ص) است‪ .‬به نظر من هیچ تضاد و تناقضی در‬ ‫این بخش وجود ندارد‪ .‬حتی در ع ربستان نیز در مساجدی نماز‬ ‫م ی خوانیم که متعلق به اهل تسنن است‪ .‬این امر باعث شد‬ ‫که در بندر الفت (محل تصوی ربرداری) در جزیره قشم استقبال‬ ‫خوبی از ما بشود‪.‬‬ ‫این مسجد واقعا در الفت ساخته شد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬البته یک ساختمان نیمه کاره در انجا بود که‬ ‫همکاران صحنه و دکور ان را به مسجد تبدیل کردند‪ .‬این گنبد‬ ‫و گلدسته از شمال به جنوب کشور رفت و در همان جا بنا شد‪.‬‬ ‫اما چون این گنبد و گلدسته نذر ما بود که به شی راز برود‪ ،‬هفته‬ ‫پیش در سعادت شهر استان فارس نصب شد‪.‬‬ ‫اتفاقا این س�وال ب�رای من و ش�اید بس�یاری از‬ ‫مخاطبان ایجاد ش�د ک�ه این گلدس�ته چطور از‬ ‫تونل ها در مسیر جاده عبور م ی کرد‪...‬‬ ‫‪ l‬اصال یکی از مشکالت ما در تولید‪ ،‬همین مساله‬ ‫بود و جالب اینکه متوجه شدیم که در ته ران و برخی شهرهای‬ ‫کشور چیزهای زائدی در هوا وجود دارد‪ .‬کابل ها و تیرهای چراغ‬ ‫ی دارند‪ .‬متاس��فانه‬ ‫برق و پل های عاب ر پیاده ای که ارتفاع کم ‬ ‫‪ 50‬متر فضای استاندارد به لحاظ ارتفاع پی دا نکردیم که بتوانیم‬ ‫کامیون را بدون توقف حرکت دهیم تا یک صحنه عبوری از‬ ‫ان بگیریم‪ .‬به همین خاطر در مواجهه با این موضوع یک تیم‬ ‫مخصوص مسئول خواباندن این گنبد و گلدسته در کامیون‬ ‫بودند و بعد از عبور از مانع دوباره ان را ایس��تاده قرار م ی دادند‪.‬‬ ‫تکان دادن این گنبد و گلدسته با وزن بسیار سنگین‪ ،‬کار بسیار‬ ‫سختی بود‪ .‬بار این کامیون ش��ش متر و نیم ارتفاع داشت و‬ ‫همی ن طور شش متر هم طول خود کامیون بود و کنترل این‬ ‫کامیون با بارش در جاده بسیار دشوار بود‪.‬‬ ‫به نظ�ر م ی رس�د در «پایتخت ‪ »2‬در کنار س�ویه‬ ‫کمیک قصه‪ ،‬تالش شده تا برخی مسائل روزمره‬ ‫جامعه نیز در بس�تر درام قرار بگیرد و ما ش�اهد‬ ‫رگ ه هایی از طنز اجتماعی – انتقادی در سری دوم‬ ‫بودیم‪ .‬با این تحلیل موافقید؟‬ ‫‪ l‬کام�لا‪ .‬از روز اول همگ��ی تصمی��م گرفتیم در‬ ‫«پایتخت ‪ »2‬از شوخ ی هایی که شکل بداهه دارد و سطحی‬ ‫اس��ت دوری کنیم‪ .‬اگر لحظاتی در س��ری اول مجموعه به‬ ‫سراغش رفتیم در سری دوم از ان پرهیز کردیم‪ .‬به دلیل اینکه‬ ‫قصه های پ ر معن��ا‪ ،‬اجتماع ی تر و پ ر مغزت��ری را بیان کنیم و‬ ‫بگذاریم اگر قرار است شوخی اتفاق بیفتد در دل خود موقعیت‬ ‫رخ دهد‪ .‬مثل خروسی که به فسنجان تبدیل م ی شود و ان ماجرا‬ ‫پیش م ی اید‪ .‬اینها همه در خدمت قصه بود و تالش نشده بود‬ ‫که به زور خنده را ب رای مخاطب ایجاد کنیم‪ .‬به همین خاطر‬ ‫شاید دوز خنده در «پایتخت‪ »2‬کمتر باشد‪ .‬اما دوز عمی ق بودن‬ ‫قصه ها و روابط در ان بهتر از مجموعه اول است‪ .‬در سری اول‬ ‫مجموعه «پایتخت» حوادث ان چنان بزرگ و نهیب ب رای این‬ ‫خانواده بود که در جاهایی باورکردنی نبود‪ ،‬مانند ان داستان که‬ ‫کامیون تبدیل به قرارگاه پلیس م ی شود‪ .‬در سری دوم با زیرکی‬ ‫و هوش محسن تنابنده موضوعات خیلی معم ولی و دم دستی‬ ‫زندگی ب رای این خانواده به موضوعات بزرگتر تبدیل م ی شد‪،‬‬ ‫مانند قصه خروس که در زندگی ش��مال ی ها بسیار معمولی‬ ‫است یا قصه اهو و ش��کارچی که خودنمایی و دلبری ارسطو‬ ‫در مقابل شعله است که نتیجه ان اتفاقات جالبی را ب رای شان‬ ‫یزند‪ .‬این بار سعی کردیم حوادث خیلی عجیب و بزرگ‬ ‫رقم م ‬ ‫نباشند و بسیار معم ولی و باورکردنی اتفاق بیفتند‪ ،‬اما بتوان در‬ ‫ان مسائل زیست محیطی و شکار ب ی رویه را جای داد و حتی‬ ‫بحث اینکه چگونه صید‪ ،‬صیادش را هم نجات م ی دهد و بعد‬ ‫ارتباط اینها با پالن اخر که اعتقاد همه ما به ضامن اهوست و‬ ‫این پیوند یک ارتباط دلی با اعتقادات مذهب ی مان دارد‪.‬‬ ‫خوش�بختاته طنز کالم�ی – رفت�اری در کنار طنز‬ ‫موقعی�ت در ای�ن مجموع�ه همنش�ینی خوبی‬ ‫پیدا کردند و در نتیجه پایتخت ‪ 2‬به یک س�ریال‬ ‫پخته تر بدل شد‪.‬‬ ‫‪ l‬فیلمنام��ه خ��وب نقش زی��ادی در نتیج��ه کار‬ ‫داش��ت‪ ،‬همان طور که در تیتراژ این مجموعه دیدید انچه در‬ ‫«پایتخت‪ »2‬به لحاظ نظری و فکری شکل گرفته‪ ،‬محصول‬ ‫تخیالت ذهن محسن تنابنده است‪ .‬شخصی ت ها در ذهن او‬ ‫شکل گرفتند و چیده شدند و ح وادث نیز در ذهن ایشان ط راحی‬ ‫شد‪ .‬البته اقای وارسته و کورش نریمانی نیز به عنوان نویسنده‬ ‫به کار اضافه شدند و داستان را کامل تر کردند‪ .‬تنابنده به شدت‬ ‫موقعیت کمدی و طنز را از فانتزی جدا م ی کند و از موضوعات‬ ‫روز و زندگی روزمره که خود در گذشته و حال تجربه کرده‪ ،‬الهام‬ ‫م ی گیرد و موقعی ت های کمدی شیرینی را خلق م ی کند‪ .‬این‬ ‫اتفاقات برگرفته از خاط رات تنابنده‪ ،‬صفحه حوادث روزنامه ها‬ ‫و ش��نیده های اوس��ت‪ .‬به طور مثال صحنه زیر اب رفتن ون‬ ‫در قسمت اخر مجموعه در جزیره «ناز» در سفر بازبینی که‬ ‫رفته بودیم شکل گرفت‪ .‬دوست راهنما که همراه ما بود یک‬ ‫خاطره ای تعریف کرد که سال گذشته سیزده به در چند خانواده‬ ‫از ته ران به این جزیره امده بودند و نم ی دانستند که جزر و مد‬ ‫در انجا اتفاق م ی افتد‪ .‬در گوشه دنجی نشسته بودند و غافل‬ ‫از اینکه ماشین انها ‪ -‬که پ راید هم بوده ‪ -‬کامال زیر اب رفته و‬ ‫حتی اثری هم از ان نیست‪ ،‬چون امواج دریا ماشین را صدمتر‬ ‫جلوتر برده بود‪ .‬به همین خاطر ما مجبور ش��دیم که ون را با‬ ‫طناب و سیم بوکسل به تخته س��نگ ها ببندیم‪ .‬تنابنده این‬ ‫خاطره را در ان س��فر ش��نید و ان را به عنوان یک اتفاق بامزه‬ ‫ب رای پایان داستان انتخاب کرد‪ .‬این سکانس نیز با سه دوربین‬ ‫از قبل پی ش بینی شده بود‪ .‬یک دوربین در ماشین مستقر بود‬ ‫و یک دوربین ک��ه باال امدن اب را بگی��رد و یک دوربین هم‬ ‫از کنار که نمای بیرون ماش��ین را م ی گرفت‪ .‬اب که باال امد‬ ‫این ماش��ین به طور کامل به زیر اب رفت و وقتی اب پایین‬ ‫امد ماشین شوره زده بود‪ .‬س��ه دوربین ب رای ثبت این لحظه‬ ‫‪ 24‬س��اعته اماده بودند و فریم به فریم م ی گرفتند‪ .‬به همین‬ ‫خاطر جنس کمدی «پایتخت‪ »2‬و جنس قلم تنابنده متفاوت‬ ‫است از جنس قلم دیگر دوستانی که کارشان لحن فانتزی دارد‪.‬‬ ‫این تفاوت نگاه «پایتخت ‪ »2‬نسبت به دیگر کارهاست‪ .‬به‬ ‫نوعی ما قصه هایی کامال جدی و اجتماعی را تع ریف م ی کنیم‬ ‫با این تفاوت که لحن ما شیرین است‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫این بار به سراغ قصه ای رفتید که از شمال کشور‬ ‫اغ�از م ی ش�ود و به جن�وب ختم م ی ش�ود؛ نقطه‬ ‫مش�ترک و اتصال این دو نیز گنبد و گلدس�ته ای‬ ‫است که ب ه عنوان نماد دینی م ی تواند تداع ی کننده‬ ‫وحدت ملی و مذهبی باش�د که به نظر م ی رس�د‬ ‫ب ی تاثیر از شرایط کنونی جامعه هم نبوده و انگار‬ ‫در پی دعوت به یک نوع وحدت و همدلی بودید؟‬ ‫نگاهیتحلیلی‬ ‫به س ریال پایتخت‪2‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬شاید بهتر باشد که بگویم این دو موضوع بسیار با‬ ‫هم ارتباط داشت‪ .‬زمانی که مجموعه «پایتخت» را در نوروز‬ ‫‪ 90‬کار کردیم و این مجموعه پخش شد‪ ،‬اتفاقاتی بعد از پایان‬ ‫پخش ان رخ داد‪ .‬یکی از این اتفاقات این بود که محسن تنابنده‬ ‫که هم بازیگر و هم نویسنده کار بود‪ ،‬احساس کرد تع دادی قصه‬ ‫موجود هس��ت که به دلیل محدودیت زمانی در سیزده شب‬ ‫نتوانستیم به انها بپردازیم و سراغ انها برویم و در قصه گویی‬ ‫اشباع نشدیم‪ .‬به این علت که به تازگی با خانواده نقی اشنا و‬ ‫با انها همراه ش��ده بودیم و تا خواس��تیم با انها زندگی کنیم‪،‬‬ ‫مجموعه به پایان رس��ید‪ .‬وقتی این موضوع را با مدیر شبکه‬ ‫یک سیما اقای فرجی در میان گذاشتیم‪ ،‬ایشان نیز استقبال‬ ‫کردند که مجموعه «پایتخت ‪ »2‬ساخته شود‪ ،‬اما با قصه ای‬ ‫محکم تر و ایده ال تر که اگر به این نکات رسیدیم ساخت ان را‬ ‫اغاز کنیم‪ ،‬وگرنه بگذاریم خاطره شیرین «پایتخت» در اذهان‬ ‫عمومی باقی بماند‪.‬‬ ‫قصهزندگیدرون‬ ‫یککامیون‬ ‫من فکر م ی کنم که در این مجموعه خیلی اگاهانه‬ ‫سعی ش�ده بود الگوی یک خانواده ایرانی اصیل‬ ‫‪67‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ارائ�ه ش�ود و ب�ه صیان�ت از ارزش ه�ای خانواده‬ ‫تاکید بس�یاری ش�ده‪ .‬واقعیت این اس�ت که در‬ ‫یک سال گذشته مردم با مشکالت بسیاری چون‬ ‫دغدغه ه�ای اقتصادی روب�ه رو بودن�د و به نوعی‬ ‫زندگ ی ها با تلخی پیوند خورده بود تا با شیرین ی ها‬ ‫و لذت هایش‪ ،‬ب�ه همین خاط�ر در این مجموعه‬ ‫مردم خانواده ای را م ی بینند که با وجود مشکالت‬ ‫و بحران های حاد‪ ،‬باز هم م ی خندند و سالم و ساده‬ ‫زندگی م ی کنن�د و به حیات خ�ود ادامه م ی دهند‪،‬‬ ‫پس م ی ت�وان در بحران ها و مش�کالت این طور‬ ‫به زندگی نگاه کرد و ش�اد بود و از همان چیزهایی‬ ‫که داریم ل�ذت ببریم‪ .‬یکی از رم�وز موفقیت این‬ ‫مجموعه که به دلنش�ی ن بودن ان هم کمک کرد‬ ‫حس همذات پنداری مخاطبان با شخصی ت های‬ ‫این قص�ه و اتفاق�ات ان ب�ود که حت�ی م ی توان‬ ‫صداقت و سادگی این خانواده را مورد ستایش قرار‬ ‫داد‪ ،‬ایا این موضوع اگاهانه اتفاق افتاد یا برامده از‬ ‫دل قصه بود؟‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬کامال اگاهانه بود‪ .‬واقعیت این است که در سری اول‬ ‫«پایتخت» نیز این گونه بود‪ .‬اگر یکی از این اتفاق های ناگوار‬ ‫ب رای خانواده دیگری به وجود م ی امد ش��اید ان خانواده از هم‬ ‫م ی پاشید و تا مدت ها تحت تاثیر ان اتفاق بود‪ ،‬اما اگر بدترین‬ ‫اتفاق ها هم بر سر این خانواده امد‪ ،‬انها روحیه خود را از دست‬ ‫ندادند و شادابی را همیشه در زندگی خود به همراه داشتند‪ .‬مانند‬ ‫اینکه قرار بود در پشت یک کامیون زندگی کنند و با شادابی‬ ‫ان را پذیرفتند‪ .‬اما این بار اگاهانه این مساله را تشدید کردیم‪.‬‬ ‫دالیل متعددی هم داش��ت و مهم ترین دلیل ان نیز تحلیلی‬ ‫بود که شما فرمودید که در اط راف ما مردمی زندگی م ی کنند‬ ‫که نیاز به روحیه و انرژی دارند و احتیاج دارند به اینکه به انها‬ ‫بگوییم هر طوری که به هستی نگاه کنید همان گونه پیش‬ ‫م ی رود‪ .‬اگر تلخ کام بنگرید به تلخی جلو م ی رود و اگر شیرین‬ ‫نگاه کنید شاید از سخت ترین بحران ها به سالمت و کم ترین‬ ‫اسیب عبور کنید‪.‬‬ ‫حتی در روابط میان زن و شوهر‪ ،‬پسر و پدر و پسرخاله‬ ‫و فرزندان هم��ه در واقع به طور غی ر مس��تقیم م ی گفتند که‬ ‫هر طور که به زندگی نگاه کنید‪ ،‬زندگی به رایت اتفاق م ی افتد‬ ‫و پیش م ی رود‪ .‬به همین خاطر بهتر است با روحیه نگاه کنید‬ ‫چون زندگی گذراست و م ی گذرد‪ .‬مهم تر اینکه اگر اتفاق سخت‬ ‫و ناگواری م ی افتد نباید باعث جدایی و غفلت اعضای خانواده‬ ‫بشود و این مس��اله را هم م ی توان به خانواده ای بزرگتر چون‬ ‫جامعه بسط و گس��ترش داد‪ .‬زمانی که مشکالت اقتصادی‪،‬‬ ‫سیاس��ی و اخالقی پیش م ی اید جامعه باید تالش کند که‬ ‫وحدت خود را حفظ کند و از ان مرحله سخت گذر کند نه اینکه‬ ‫ان مشکل باعث متالش ی شدن یک خانواده یا جامعه بشود‪.‬‬ ‫انگار ب ه نوعی نوس�تالژی خانواده ایرانی که حاال‬ ‫به واسطه بس�ط مدرنیته و مظاهر ان کمتر قابل‬ ‫تش�خیص اس�ت یا برخی از ارزش های گذشته‬ ‫در این نهاد مقدس کمرنگ ش�ده‪ ،‬به واسطه این‬ ‫قصه در حال بازسازی و یاداوری است؛ از احترام به‬ ‫‪68‬‬ ‫بزرگترها تا نوع روابط زن و مرد در این قصه نشان‬ ‫م ی دهد سازندگان این مجموعه درصدد طرح این‬ ‫ارزش ها بودند‪.‬‬ ‫‪ l‬و اعتقاد دیگری ک��ه به نظرم باتوجه به ش��رایط‬ ‫اقتصادی و روحی در اط راف خود م ی بینیم مخدوش شدن مرز‬ ‫حالل و حرام است‪ .‬در این مجموعه نیز با لحن شیرین سعی‬ ‫کردیم به این موضوع بپردازیم‪ .‬در صحنه ای که نقی و ارسطو‬ ‫و بابا پنجعلی در رستوران گیر کرده بودند و م ی خواستند یک‬ ‫کباب بخورند‪ ،‬اول اجازه م ی گی رند که مبادا این لقمه بی اجازه‬ ‫صاحب مغازه باشد‪ .‬این مسائل همان طور که شما گفتید به‬ ‫علت بحران های موجود کمرنگ تر ش��ده است‪ .‬قصد ما این‬ ‫بوده این ارزش ها را یاداوری و احیا کنیم‪ ،‬ان هم با زبان شیرین‬ ‫و ملموس‪ .‬شاید در همه خانواده ها بین زن و شوهر اختالف به‬ ‫وجود بیاید‪ ،‬اما اگر این دع واها به طالق ختم شود خوب نیست‪.‬‬ ‫در این خانواده با یک هدی هدادن همه چیز تمام م ی شود و اشتی‬ ‫م ی کنند‪ .‬سعی کردیم بگوییم که ظرفیت شنیدن حرف های‬ ‫یکدیگر را باال ببریم‪ .‬باید صبورت��ر و با حوصله تر بود‪ .‬از همه‬ ‫مهم تر اینکه وقتی بزرگتری در خانواده ای هست که الزایمر دارد‬ ‫و ناتوان است و همچنین گرفتاری های خود را دارد‪ ،‬بدین معنا‬ ‫نیست که او طرد شود و به خانه سالمندان سپرده شود‪ .‬سعی‬ ‫کردیم این خصوصیات اخالقی که متعلق به ما ای ران ی هاست‬ ‫در این مجموعه احیا ش��ود‪ .‬باورپذیری این داستان هم فکر‬ ‫م ی کنم به این دلیل اس��ت که خود تنابن��ده‪ ،‬مه رانفر‪ ،‬ریما‬ ‫ت هستیم و به‬ ‫رامین فر‪ ،‬خمسه و من نیز به شدت خانواده دوس ‬ ‫این احترام و روابط فیمابین و صمیمیت اعتقاد داریم و چون به‬ ‫این امر ایمان داریم در اجرا نیز تظاهری وجود نداشت‪ .‬به همین‬ ‫خاطر بازی ها رنگ واقعیت به خود گرفتند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر در «پایتخت ‪ »2‬انتقادهای سیاسی‬ ‫و اقتصادی ب�ا ممیزی های کمتری مواجه ش�ده و‬ ‫فضای بازتری برای طرح ان ترس�یم ش�د‪ .‬بحث‬ ‫گرانی و بحران های اقتص�ادی و دیالوگ هایی که‬ ‫گفته م ی شد‪ ،‬بحث سیاسی ممنوع و‪ ...‬نمونه هایی‬ ‫از این دست است‪ .‬ایا در مورد این مجموعه دست‬ ‫شما باز بوده و با محدودیت روب ه رو نبودید؟‬ ‫‪ l‬واقعیت این است که در جلس��ه ای که با ریاست‬ ‫سازمان داشتیم واقعا متوجه شدیم که خط قرمزی در تلویزیون‬ ‫وجود ندارد‪ .‬در سه مورد خط قرمز وجود دارد که ما اجازه نداریم از‬ ‫این خطوط بگذریم و حتی خود ما نیز اعتقادی به عبور از انها‬ ‫نداریم‪ .‬یک انچه قانون اساسی ما تعیین کرده‪ ،‬دو انچه دین‬ ‫و مذهب ما تعیین کرده و سه انچه عرف جامعه تعیین کرده‬ ‫است‪ .‬غیر از اینها خط قرمز دیگری وجود ندارد‪ .‬عکس ان هم‬ ‫هست اگر یک سالم معمولی بچه به پدرش ب ی ادبانه باشد و‬ ‫ان را پخش کنیم م ی شود خط قرمز‪ .‬وقتی این ارزش ها را به‬ ‫درستی بشناسیم م ی توانیم بسیاری از مسائل را بازگو کنیم‪.‬‬ ‫مانند دیالوگ دایی صفر که م ی گوید‪« :‬این غده گوشت مرغ‬ ‫الستیک دو و پونصدیه‪ ،‬درد کلیه رحیمه‪ ،‬بدبختیه‪ ،‬واسه هر‬ ‫یزنه بیرون‪ ،‬واسه ما از اینجا زده بیرون‪ .‬شاخ در‬ ‫کسی از یه جا م ‬ ‫اوردم‪ ».‬در کلیت کار مطلقا با حذفیات روبه رو نبودیم‪ .‬علت این‬ ‫است که اگر ما یک موضوع انتقادی را مطرح م ی کردیم‪ ،‬در کنار‬ ‫ان یک راهکار هم نشان م ی دادیم‪ .‬پس چون کار درست هم‬ ‫نشان داده م ی شد خط قرمزی وجود نداشت‪.‬‬ ‫یکی از ف رازهای قصه که شاید ب رای سیاستمداران‬ ‫ما نی�ز جالب توجه ب�ود‪ ،‬قس�م ت های مربوط به‬ ‫نام ه های مردمی به رئی س جمهور بود‪ .‬به تصویر‬ ‫کش�یدن این مس�اله با مخالفتی روب ه رو نبود یا‬ ‫مثال دیالوگ یا صحنه ای از این بخش حذف نشد؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ .‬تنها یک مورد وجود داش��ت ک��ه ما اعمال‬ ‫کردیم‪ .‬چند پیرمرد که نماینده ش��ورای ی��ک منطقه بودند‬ ‫خ واسته های مردم را طی نامه هایی جمع اوری کردند تا به دست‬ ‫رئی س جمهور برسد‪ .‬موانعی سر راه اینها تراشیده م ی شود که‬ ‫قصد دارند این نامه ها به مقصد نرس��ند و این اتفاقات‪ ،‬ایجاد‬ ‫ تراژدی م ی کند؛ طنابی قطع م ی شود و این ماشین در نزدیکی‬ ‫دره قرار م ی گیرد‪ .‬از س��وی دیگر موانع‪ ،‬جلوی خواسته های‬ ‫بحق مردم قرار م ی گیرد و در کنار ان روحیات مختلف مطرح‬ ‫م ی شود و برخی هم به خاطر مالحظاتی م ی خواهند نامه های‬ ‫ی هستند که م ی خ واهند‬ ‫خود را پس بگی رند‪ .‬از طرف دیگر مردم ‬ ‫نیازهای خود را به رئی س جمهور از ای��ن طریق بگویند و تازه‬ ‫متوجه م ی شوند که چقدر مش��کل دارند که در یک صفحه‬ ‫جای نم ی گیرد و برخی اگر بخ واهند چیزی را به عنوان خ واسته‬ ‫بیان کنند باعث نشان دادن برخی از روحیات خفته انها م ی شد‪.‬‬ ‫خودخواه ی های انها بیرون م ی زد و منی ت ها معلوم م ی شد‪ .‬در‬ ‫نهایت در نامه ای که بچه ها م ی نویسند نتیجه گیری خوبی‬ ‫به وجود م ی اید‪ .‬وقتی م ی گویند عمو ارس��طو ازدواج نکرده و‬ ‫ب رایش زن بگی رید یعنی بحث ازدواج یک بحث جدی در جامعه‬ ‫است‪ .‬وقتی مطرح م ی شود که خانه مان در کنار ریل قطار است‬ ‫و اسایش ما سلب شده‪ ،‬پس مساله مسکن یک مساله جدی‬ ‫است و همین طور دیگر موضوعات‪...‬‬ ‫طرح و ایده این موضوع از کجا شکل گرفت؟‬ ‫‪ l‬محسن تنابنده سه سال پیش طرحی داشت به نام‬ ‫«نامه ای به رئی س جمهور» که قرار بود مجموعه تلویزیونی‬ ‫بشود‪ .‬وقتی در دل این مجموعه این طرح هم بیان شد دیگر‬ ‫از ساخت ان مجموعه صرف نظر کردیم‪ .‬این سوژه همیشه‬ ‫پس ذهن محسن بود تا ان را خرج کند تا اینکه در «پایتخت»‬ ‫به عنوان یک اپیزود این اتفاق افتاد‪.‬‬ ‫حاال واقعا نیت کارگردان یا خود سازمان از نمایش‬ ‫این صحنه‪ ،‬یک نوع حمایت و تاکی�د از اقدامات‬ ‫اقای احمدی نژاد بود یا رئی س جمهور در اینجا یک‬ ‫مفهوم فرضی و انتزاعی درنظر گرفته شده بود؟‬ ‫‪ l‬اگر این اپیزود پنج س��ال دیگر هم گرفته ش��ود‪،‬‬ ‫مباحثی که در ان مطرح خواهد ش��د؛ مباحث انسانی است‬ ‫و به ش��خص خاصی ب ر نم ی گ��ردد‪ .‬در این قصه ب��ا ادم ها و‬ ‫خواسته های شان و موانعی ب رای رسیدن به خواسته های شان‬ ‫و کش��ف روحیات پنهان ادم ها وقتی ک��ه در موقعیتی قرار‬ ‫م ی گیرند که م ی توانند ارزویی کنند‪ ،‬مواجه هس��تیم‪ .‬البته‬ ‫س��عی کردیم با یک دید انتقادی به این موضوع نگاه کنیم‪،‬‬ ‫کما اینکه این نامه ها به مقصد نم ی رسد و ب ی سرانجام م ی ماند‪.‬‬ ‫از همه مهم تر اینکه با سقوط فولکس و نامه ها به دره ایجاد ‬ ‫تراژدی م ی کند‪.‬‬ ‫ش�ما در کارنامه کاری خ�ود مجموعه هایی چون‬ ‫پیامک از دیار باقی‪ ،‬نرگس‪ ،‬چاردیواری‪ ،‬اغما‪ ،‬چک‬ ‫برگشتی‪ ،‬روز حسرت‪ ،‬پایتخت‪ ،‬دیوار و‪ ...‬را دارید‪ ،‬با‬ ‫نگاهی به کارنامه سیروس مقدم متوجه م ی شویم‬ ‫که بعد از یک کار تلخ و تراژدی حتما به سراغ یک‬ ‫کار طنز اجتماعی با زبان شیرین خودش م ی رود‪،‬‬ ‫ایا این مس�اله ب�ه روحیات خود س�یروس مقدم‬ ‫مربوط است؟‬ ‫‪ l‬این جنس کار اگر با روحیات من اخت نباشد‪ ،‬قطعا‬ ‫ساختن ان هم تصنعی م ی شود‪ .‬در اوردن این لحظات نیاز دارد‬ ‫به این روحیه که ان لحظات را بشناس��ید‪ .‬حاال اگر کاری به‬ ‫من سفارش داده شود که از جنس کمدی های فانتزی باشد‪،‬‬ ‫تسلیم م ی شوم چون کار من نیس��ت‪ ،‬در واقع با روحیه من‬ ‫سازگاز نیست‪.‬‬ ‫در ایام ن�وروز مخاطبان بس�یاری پ�ای این قاب‬ ‫جادویی نشستند و از دیدن صحنه به صحنه این‬ ‫مجموعه لذت بردند‪ ،‬خود ش�ما چه تعریف و چه‬ ‫لذتی از ان بردید؟‬ ‫‪ l‬این است که اگر فیلمنامه ای ساکن و کند نوشته‬ ‫شده باشد‪ ،‬بزرگترین کارگردان دنیا هم نم ی تواند در ان هیجان‬ ‫ایجاد کند وبهترین مونتور دنیا هم نم ی تواند ضرباهنگ ان را‬ ‫درست کند‪ .‬به همین خاطر ریتم در «پایتخت‪ »2‬از فیلمنامه‬ ‫اغاز شد‪ .‬یعنی حوادث به سرعت اتفاق م ی افتاد و دیالوگ ها‬ ‫تند و سریع و تو هم رفته بود‪ .‬وقتی چنین فیلمنامه ای دست‬ ‫کارگردانی م ی رس��د که خودش اهل ریتم است و هیجان را‬ ‫دوست دارد‪ ،‬طبیعتا ان را تشدید م ی کند و سعی م ی کند ریتم‬ ‫را باالتر هم ببرد‪ .‬وقتی بر اس��اس ان نماها و پالن ها گرفته‬ ‫م ی شود و می زانسن داده م ی شود پس مونتور هم دستش باز‬ ‫است که این ریتم را باز هم تشدید کند‪ .‬ریتم مناسب این کار‬ ‫به خاطر مجموعه ای از این س��ه گزینه است که از فیلمنامه‬ ‫اغاز شده بود‪.‬‬ ‫موسیقی متن سریال هم از جمله عناصری است‬ ‫که ب ه عنوان یک شناس�نامه خوب ب�ه کار الصاق‬ ‫ش�ده و ترکیبی از تم موس�یقی ش�مال و جنوب‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪ l‬واقعیت این اس��ت که س��یروس مق��دم در یک‬ ‫خانواده و در یک کشور مسلمان به دنیا امده است و متعلق به‬ ‫خانواده ای است که از سمت پدری بازاری های متدین هستند‪.‬‬ ‫این نم ی تواند ب ی تاثیر باشد ب رای کسی که در جامع ه ای کار‬ ‫م ی کند و سریال م ی سازد که ریشه باورها و اعتقادات مذهبی‬ ‫قوی ای دارد و همواره مانند یک اهنگ به گوش شما م ی رسد‪.‬‬ ‫به نظر من هن��وز لذت بخش ترین صدایی که به گوش��مان‬ ‫م ی رسد صدای اذان است که حال ادم خوش م ی شود‪ .‬اضافه بر‬ ‫این هفت سال پیش که به خاطر مجموعه «نرگس» به حج‬ ‫مشرف شدم بعد از ان س��فر معنوی‪ ،‬مسیر سریال سازی من‬ ‫دچار تغییر شد‪ .‬چون بعد از ان اغما و روز حسرت را کار کردم‪.‬‬ ‫تله فیلم ذبح اس��ماعیل را کار کردم ک��ه کامال بعد مذهبی‬ ‫داشت‪ .‬این مساله چون بارقه ای جدید در کارهای من خودش‬ ‫را نشان داد‪ .‬اگر دقت کرده باش��ید در همه کارهای من یک‬ ‫س��کانس نماز م ی بینید‪ .‬ح��اال در یک کاری ط��رف ناتوان‬ ‫است و با پیشانی نماز م ی خواند و در مجموعه دیگری چون‬ ‫«پایتخت» بابا پنجعلی با رکعت شمار نماز م ی خ واند‪ .‬ان هم در‬ ‫خدمت قصه نه اینکه صرف اینکه حتما سکانس نماز بگذاریم‬ ‫تا شعاری باش��د‪ .‬من اگر به چیزی باور و اعتقاد نداشته باشم‬ ‫نم ی توانم ان را اجرا کنم‪ .‬تا حاال نیز نه سفارشی بر این قضیه به‬ ‫من شده و نه اصراری‪ .‬این باور قلبی خود سیروس مقدم است‪.‬‬ ‫من و خانم غفوری عهد کرده ایم که اگر در ایام عید مجموعه ای‬ ‫را کار کردیم حتما بحث امام رضا(ع) در ان باشد‪ .‬در مجموعه‬ ‫«چاردیواری»‪« ،‬چک برگشتی» و در سری اول «پایتخت» که‬ ‫بسیار پررنگ بود و در «پایتخت ‪ »2‬با قصه اهو یا ضامن اهو‬ ‫سعی کردیم این موضوع را لحاظ کنیم‪.‬‬ ‫از جمله ویژگ ی های خوب ای�ن مجموعه از حیث‬ ‫س�اختاری‪ ،‬ریتم مناس�ب ان ب�ود‪ ،‬ب ه ط�وری که‬ ‫مخاطب را خسته و کسل نم ی کرد‪ .‬این به سبک‬ ‫کارگردانی شما مربوط م ی ش�د یا خود قصه این‬ ‫قابلیت را داشت؟‬ ‫‪ l‬مجموعه «پایتخت» اولین کاری است که قبل از‬ ‫قرارداد بازیگران و انتخاب لوکیشن ها‪ ،‬اهنگساز قرارداد م ی بندد‪.‬‬ ‫دو‪ ،‬سه ماه قبل از شروع کار با اریا عظیم ی نژاد قرارداد بستیم‬ ‫و او تحقیقات خود را اغاز کرد‪ .‬چون قصه ما از شمال ای ران به‬ ‫جنوب کشور ختم م ی شود باید موسیق ی ای به کار م ی بردیم‬ ‫که تلفیق موسیق ی های شمالی و جنوبی بود‪ .‬به دلیل اینکه‬ ‫با یک تیم مذهبی چون گنبد و گلدسته هم روبه رو بودیم ان‬ ‫هم باید خودش را در کار نش��ان م ی داد‪ .‬ب��ه همین خاطر با‬ ‫اریا عظیم ی نژاد یک شمال گردی اساسی در عل ی اباد کتول‬ ‫داشتیم‪ ،‬به همراه دوستی به نام اقای جاوید که سالیان سال‬ ‫است کارش جمع اوری موسیقی محلی و مناطق و نواحی است‪.‬‬ ‫چه موسیق ی های مربوط به عزا و چه موسیق ی های شاد‪ .‬ارشیو‬ ‫غنی و گرانقدری را خریداری کردیم و در اختیار اریا قرار دادیم و‬ ‫بعد از ان یک جنوب گردی کردیم‪ .‬به بندرعباس‪ ،‬قشم ‪ ،‬میناب‬ ‫و لنگه رفتیم و با موسیقی نواحی و سازها و خواننده های ان‬ ‫مناطق اشنا شدیم و ارش��یو دیگری نیز از انجا تهیه کردیم‪.‬‬ ‫روزی که فیلمبرداری اغاز ش��د اریا عظیم ی نژاد تحقیقات و‬ ‫جمع اوری های خود را کرده بود‪ .‬تنها دو سفر دیگر ب رای ضبط‬ ‫موسیق ی ها و ملودی های مجموعه داشت‪ .‬به این تم مذهبی‬ ‫هم در جمع اوری ها رسیده بود که با سازهای جدیدتری از حالت‬ ‫ارشیوی خارجش کرد تا در خدمت سکان س ها قرار بگیرد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫اقای مقدم! نشانه ها و نمادهای مذهبی یا برخی‬ ‫انگاره ها و اموزه های اخالقی تقریبا در تمام کارهای‬ ‫شما فارغ از نوع ژانر دیده م ی شود؛ این به اعتقادات‬ ‫ش�خصی ش�ما برم ی گردد یا یک ن�وع مالحظه‬ ‫رسانه ای است که برای ان سریال م ی سازید؟‬ ‫‪« l‬پایتخت‪ »2‬چیز تازه ای را در سیروس مقدم پی دا و‬ ‫بی دار و کشف کرد‪ ،‬ان هم تحمل بیشتر سخت ی هایی بود که‬ ‫منجر به لذت شدند‪ .‬حتی فرار نکردن از لحظات سخت‪ ،‬چون‬ ‫هرقدر سخت تر کار کردیم لذت بیشتری بردیم‪ .‬سخت ی های‬ ‫کار در جاده و حمل گنبد و گلدسته و رفتن روی لنچ با دریایی‬ ‫توفانی‪ ،‬همه اینها س��خت ی های خودش را داشت که منجر‬ ‫به لذت ش��د‪ .‬حتی براورد هزینه این مجموعه به همان اندازه‬ ‫س��ریال های اپارتمانی بود‪ .‬ما از س��وم دی ماه فیلمبرداری را‬ ‫اغازکردیم و تا هفتم فروردین کار ادامه داشت و حادثه ناگواری‬ ‫که در ساعات نخستین سال ب رای عوامل کار افتاد ما را بسیار‬ ‫رنجاند‪ ،‬اما باید لبخند را روی لبان مردم م ی اوردیم و به نظر من‬ ‫این امر خودش یک محک و امتحان جدید بود‪.‬‬ ‫کش�ور اس�ت‪ .‬چطور به این ش�کل از موسیقی‬ ‫دست یافتید؟‬ ‫با توجه به پایان بندی بازی که «پایتخت‪ »2‬داشت‬ ‫به نظر م ی رس�د این بس�تر را فراهم کردید تا به‬ ‫سراغ مجموعه «پایتخت‪ »3‬بروید‪...‬‬ ‫‪ l‬بستگی به شرایط و نیاز مردم و خود ما دارد‪ .‬وقتی‬ ‫س��ری اول این مجموعه به پایان رسید‪ ،‬فکر نم ی کردیم که‬ ‫سری دوم ان هم ساخته شود‪ ،‬اما با استقبال مردم و نیاز خود‬ ‫گروه تصمیم به ساخت سری دوم ان گرفتیم‪ .‬در مورد سوال‬ ‫شما هنوز چیزی مشخص نیست‪ .‬در ابتدا نیز ب رای من یک‬ ‫ایده ناب و سوژه بکر مهم است که اگر پیشنهاد شود حتما ان‬ ‫را م ی پذیرم‪g .‬‬ ‫نکات‬ ‫زمانی که مشکالت اقتصادی‪ ،‬سیاسی و اخالقی پیش می اید جامعه‬ ‫باید تالش کند که وحدت خود را حفظ کند و از ان مرحله سخت گذر کند نه‬ ‫اینکه ان مشکل باعث متالشی شدن یک خانواده یا جامعه بشود‬ ‫به نظر من هنوز لذتبخش ترین صدایی که به گوشمان می رسد صدای‬ ‫اذان است که حال ادم خوش می شود‬ ‫«پایتخت‪ »2‬چیز تازه ای را در سیروس مقدم پیدا‪ ،‬بیدار و کشف کرد‪،‬‬ ‫ان هم تحمل بیشتر سختی هایی بود که منجر به لذت شدند‬ ‫‪69‬‬ ‫نامی مطمئن در سریال سازی‬ ‫نگاهی تحلیلی به اثار سیروس مقدم‬ ‫نیما بهدادی مهر‬ ‫‪2‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ویژگ��ی مش��ترک تمام��ی مجموعه های س��یروس‬ ‫یزایی موقعی ت های داس��تانی با نبض فکری‬ ‫مقدم اش��نای ‬ ‫جامعه اس��ت‪ .‬به واقع انچه ای��ن کارگ��ردان را در یک روند‬ ‫تدریجی ب��ه فردی قاب��ل اطمینان نزد مدی ران رس��انه ملی‬ ‫بدل کرد و بازخوردهای مثبتی از اثارش در جامعه شکل داد‪،‬‬ ‫همسان سازی فضای داستانی مجموعه ها با حقایق جاری در‬ ‫ی عوامانه بود و مجموعه‬ ‫جامعه است‪ .‬گاه این رویکرد به شکل ‬ ‫از منظر ساختاری و نوع اجرای روایت خام دستانه در نظر م ی امد‬ ‫(به س��وی افتخار) و گاه رویکرد کارگردان در ایجاد همسانی‬ ‫میان فضای داستانی اثرش با واقعی ت های موجود از عنصر‬ ‫تاکید پررنگ نیز بهره م ی برد که همین شرایط سبب شد در‬ ‫برخی برداشت های فرامتنی مجموعه های وی را نمونه ای از‬ ‫سیاه نمایی برشمارند (زیرهشت و تا ثریا)‪ .‬وجه سوم انجایی‬ ‫شکل گرفت که به غیر از توجه مقدم به عناصر روایتی‪ ،‬این‬ ‫کارگردان در بخشی از موضوعات مجموعه هایش که ماورا‬ ‫را در نظر داش��تند از ابر و باد و مه و فلک نیز بهره برد (غبار و‬ ‫مه فراگیری که به ناگه صحنه را دربرم ی گرفت و همخوان با‬ ‫موسیقی متن یک جو استرس گونه و پرچالش را ایجاد م ی کرد‬ ‫مثل صحنه های حضور الیاس در اغما)‪ .‬تا بدین جا سیروس‬ ‫مقدم را یک مجموعه ساز موفق دیده ایم که تالش هایش در‬ ‫هرگونه روایی واجد ارزش هایی بوده است‪ .‬نوع کارگردانی وی‬ ‫اگرچه در این گونه های روایی تفاوت های اشکاری با هم داشته‬ ‫است اما همواره یک عنصر مشترک به عنوان سبکی متمایز‬ ‫در کارهای وی دیده م ی شود که بهره گیری از موسیقی متن‬ ‫همخوان با تحوالت روایی اس��ت‪ .‬ضرب و ریتم اواها و نواها‬ ‫در مجموعه های این کارگردان‪ ،‬هم نمایانگر وضعیت معنایی‬ ‫روایت بود (تشریح سکانس در بخشی از حدود و ثغور با عنصر‬ ‫موسیقی صورت م ی گرفت) و هم استقالل ساختاری خود را‬ ‫حفظ م ی کرد (موسیقی متن در این وجه همان کارکرد مکمل‬ ‫ب رای جان بخشی به تصاویر را داشت)‪ .‬سیروس مقدم با توجه‬ ‫به انچه اشاره ش��د یکی از مجموعه سازان قابلی است که با‬ ‫چشم پوش��ی بر برخی ضع ف های روایی و ساختاری اثارش‬ ‫توانسته تا مخاطبان را به تماشای ساخته هایش راغب سازد و‬ ‫در شرایط کنونی این یک هنر است‪ .‬قبل از انکه به صورتی‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪70‬‬ ‫مجزا به هر یک از اثار این کارگردان بپردازیم شاید بد نباشد تا‬ ‫عناصر روایی و دراماتیک مشترک در اثار وی را بررسی کنیم‪.‬‬ ‫خداباوری‪ :‬عنصر مش��ترک اکثر مجموعه های مقدم‬ ‫در نوع برداش��ت ش��خصی ت محوری از جهان پی رامون ی اش‬ ‫خالصه م ی شود‪ .‬در این گستره مفهومی از رویارویی قهرمان‬ ‫و ضد قهرمان (نمونه هایی چون پلیس جوان‪ ،‬زیر هش��ت‪،‬‬ ‫چک برگشتی‪ ،‬اغما‪ ،‬نرگس‪ ،‬ریحانه‪ ،‬مسافر و رستگاران) انچه‬ ‫در مقام یک ویژگی مشترک شخصیت اصلی مجموعه ها را‬ ‫به هم پیوند م ی زند استقامت در ب رابر سخت ی ها و نگاه رو به‬ ‫اسمان انهاست‪ .‬خداباوری در متن تصویری اثار سیروس مقدم‬ ‫وجوهی کامال ملموس م ی یابد و انسان هایی که به عنوان‬ ‫خداباور در این مجموعه ها معرفی م ی ش��وند از همان ابتدا‬ ‫سفید نیستند و گاه در معرض ابتالئات و ازمایش های الهی‬ ‫عنان اختیار از دست م ی دهند و دچار خطا در برداشت و رفتار‬ ‫م ی شوند‪ .‬چنین اس��ت که تحول رفتاری و فکری و برگشت‬ ‫انها به راه درس��ت باورپذیر از اب در م ی ای��د و با نمونه های‬ ‫عینی جامع��ه قراب��ت دارد‪ .‬نمونه جدیدی از ب��ه کار گیری‬ ‫عنصر خداباوری در مجموعه های سیروس مقدم را در تحول‬ ‫شخصیت شی رافکن در مجموعه پایتخت ‪ 2‬مشاهده کردیم‬ ‫و صحنه مواجهه وی با گنبد و گلدس��ته س��وار شده بر روی‬ ‫کامیون ارسطو و سپس بازگشتش به سمت نقی که در حال‬ ‫نماز است و اعتراف به خطاهایی که داشته و قصدی که ب رای‬ ‫اصالح دارد از منظر تکنیک اجرا درخشان است‪.‬‬ ‫اخالق گرای�ی‪ :‬بازتاب ش��اخصه های خل��ق و خویی‬ ‫یکی دیگر از تمهی��دات مقدم در قصه گویی اس��ت‪ .‬در این‬ ‫ش��یوه روایت‪ ،‬عنصر اخالق به عنوان یک ویژگی متغیر در‬ ‫نحوه رفتار شخصی ت های نمایشی بازتاب م ی یابد‪ .‬اینگونه‬ ‫است که تغیی رات نسبی عطا در زی ر هش��ت قابل باور است‬ ‫و با نمونه های سفارش��ی که یک تحول انی را به مخاطب‬ ‫تحمیل م ی کند تفاوت ماهوی دارد‪ .‬مقدم در تحلیل جامعه‬ ‫امروز به یک توفیق مناسب دست یافته و دو قطب مثبت و‬ ‫منفی مجموعه هایش همدل ب رانگی زند و با مخاطب ارتباط‬ ‫م ی گیرند که این موفقیت را باید مره��ون توانایی مقدم در‬ ‫هدایت بازیگران ب رای رسیدن به جزئیات درونی نقش دانست‪.‬‬ ‫زنان پوی�ا‪ :‬ن��گاه همدالنه ای که س��یروس مقدم در‬ ‫مجموعه هایش نس��بت به جامعه زنان داشته یک ویژگی‬ ‫متمایز به برداشت اجتماعی این کارگردان نسبت به تحوالت‬ ‫فرهنگی بخشیده است‪ .‬در برداش��ت مقدم‪ ،‬زنان از ان نگاه‬ ‫کناره ای و حاش��ی ه ای معمول ج��دا ش��ده و فعالیت پویای‬ ‫اجتماعی پیدا م ی کنند‪ .‬عنصر وج��ودی زن یعنی لطافت و‬ ‫مهر و البته تاثیرپذیری از محیط پی رامونی که تا حدودی انها‬ ‫را در موقعی ت های خط رناک فریب قرار م ی دهد به زیبایی در‬ ‫وضعیت زنان اثارش متجلی م ی ش��ود و هر یک از بازیگران‬ ‫زنی که در مجموعه های وی ایف��ای نقش م ی کنند به یک‬ ‫تک خال برجسته در کارنامه بازیگری شان م ی رسند‪.‬‬ ‫ترس�یم فضای داس�تانی ملموس برای جامعه‪:‬‬ ‫نوع ارتباطاتی که در مجموعه های مقدم ش��کل م ی گیرد با‬ ‫نمونه های عینی جامعه قرابت دارد‪ .‬این امر بدین معناست‬ ‫که تنش و چالش شکل گرفته پی رامون یک ارتباط انسانی یا‬ ‫موقعی ت های متغیری که ب رای افراد ایجاد م ی شود از همان‬ ‫نمونه های حقیقی و ملموس ب رای جامعه وام گرفته شده اند‬ ‫و به همین علت در ذهن مخاطب ج��ای م ی گیرند و انها را‬ ‫به فکر وام ی دارند‪ .‬نمونه جدیدی از این رویکرد را در صحنه‬ ‫حضور نقی در منزل یک بانوی ثروتمند دیدیم که هم بحث‬ ‫تقابل فقیر و غنی و اسی ب های طبقاتی شدن نگاه اجتماعی‬ ‫را به درستی نشان م ی داد و هم به خلق یک صحنه ملودرام‬ ‫همگام با ش��رایط فرهنگی و اجتماعی جامعه امروز منجر‬ ‫م ی شد‪.‬‬ ‫اس�تفاده از قابلی ت ه�ای اش�یا و محی�ط‪ :‬چک‪،‬‬ ‫شناس��نامه و کامیون عناصری بودند که در س��ه مجموعه‬ ‫نوروزی مقدم کارکرد دراماتیک یافتند‪ .‬چک برگشتی شوهر‬ ‫خواهر یک کاندیدای نمایندگی مجلس‪ ،‬شناس��نامه نادر در‬ ‫چاردیواری‪ ،‬کامیون ارسطو در پایتخت ‪ 1‬و ‪ 2‬و کارت ملی‪ ،‬عابر‬ ‫بانک‪ ،‬زودپز‪ ،‬کفش های نقی و پدرش‪ ،‬شناسنامه و کارت پایان‬ ‫خدمت در پایتخت ‪ 2‬در مقام عناصری محوری نقشی مهم‬ ‫در پیشبرد روایت یافتند‪ .‬قابلی ت های موقعی ت ساز محیط نیز‬ ‫در دو اثر اغما و رستگاران به تمهیداتی روایی بدل شدند که‬ ‫م ی توانست توصیف بصری مناسبی از شرایط افراد را نشان‬ ‫دهد‪ .‬نمونه جدیدی از بهره گیری هوشمندانه از قابلی ت های‬ ‫محیط در قسمت اخر پایتخت ‪ 2‬و سکانس مد ناگهانی دریا‬ ‫در جزایر ناز جلوه نمایاند‪.‬‬ ‫دغدغه من�دی در روای�ت‪ :‬دغدغه های ملموس��ی‬ ‫که در ذهن جامعه جاری اس��ت با دقت در اثار مقدم بازتاب‬ ‫م ی یابد‪ .‬به واقع در گس��تره موضوعاتی که از ‪ 1375‬تا امروز‬ ‫از مجموعه های مقدم به بیرون منعکس شده است بررسی‬ ‫دغدغه های به روزی را شاهد بوده ایم که با نگاه نقاد مقدم و‬ ‫درعین حال بررسی مهربانانه اسی ب ها و چالش های فکری‬ ‫جامعه شهری ته ران و نیز گوشه چشمی به دیگر شهرهای‬ ‫ای ران توانسته تا تاثی رات خوبی را بر جامعه بگذارد‪g .‬‬ ‫قصه زندگی درون یک کامیون‬ ‫نگاهی به سریال تلویزیونی پایتخت‪2‬‬ ‫سعید اسالمی فرد‬ ‫‪3‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫سریال پایتخت ‪ 2‬را م ی توان یک مجموعه تمام عیار‬ ‫تلویزیونی دانست که عناصر و مولفه های موثر در تولید یک‬ ‫سریال جذاب و مخاطب پس��ند را در خود جمع کرده و واجد‬ ‫امتیازات زیادی هم در فرم و ساختار روایی قصه است و هم از‬ ‫حیث پرداخت به مضامین خانوادگی ‪ -‬اجتماعی قابلی ت های‬ ‫زیادی دارد‪ .‬کمتر پی��ش امده که مجموعه های نمایش��ی‬ ‫تلویزیون در ساخت سری دوم و سوم خود‪ ،‬موفقیت اول خود‬ ‫را تکرار کنند اما سیروس مقدم با تکیه بر تجربیات غنی خود‬ ‫در عرصه سریال سازی به نقطه ای رسیده که اینک با اطمینان‬ ‫م ی توان گفت که پایتخت ‪ 2‬هم نسبت به سری اول خود به‬ ‫پختگی و رسش بیشتری رسیده و هم این مجموعه در کارنامه‬ ‫س��یروس مقدم جایگاه ویژه ای یافته است؛ سریالی که واجد‬ ‫یک قصه پرکشش و پرتعلیق اس��ت‪ ،‬به طوری که مخاطب‬ ‫را پابه پای خود همراه م ی کند و درواقع کارکرد سرگرم کنندگی‬ ‫باالیی دارد‪ .‬ش��خصی ت پردازی ها در ان به خوبی انجام شده‬ ‫و هر یک از کاراکترها هم در ش��مایل مستقل خود و هم در‬ ‫نسبت با درام و شخصی ت های دیگر قصه به درستی ط راحی‬ ‫شده اند و شناسنامه دار هستند‪ .‬شخصی ت هایی که به شدت‬ ‫ام��کان همذات پنداری طی ف های مختلف��ی از مخاطبان را‬ ‫با خود درپی دارد‪ .‬نه تنها چند ش��خصیت اصلی داستان که‬ ‫حتی ش��خصی ت های فرعی که صرفا در فرازهایی از قصه‬ ‫به این مجموعه پیوس��تند نیز در ذهن مخاطب حک شده‬ ‫و تاثیرگذار بوده اند‪ ،‬به طوری که م ی توان درباره روانشناختی‬ ‫و تحلیل شخصیتی این کاراکترها ساعت ها سخن گفت و‬ ‫مطلب نوشت‪ .‬برجستگی شخصی ت پردازی در پایتخت در‬ ‫سطحی است که حتی م ی توان مدعی شد بخش عمده ای‬ ‫از جذابیت این سریال فارغ از اینکه موقعی ت های دراماتیک‬ ‫جذابی داشته‪ ،‬به جاذبه فردی انها برم ی گردد‪.‬‬ ‫سریال پایتخت فارغ از س��ویه دراماتیکی خود‪ ،‬با خلق‬ ‫شخصی ت های ماندگارش به بازنمایی و یاداوری بسیاری از‬ ‫ارزش های اخالقی – انسانی پرداخت که همواره در فرهنگ‬ ‫عرفی‪ -‬دینی ما ریش��ه داش��ته و امروزه در سیطره تحوالت‬ ‫اجتماعی و بسط مدرنی زاسیون به فراموشی سپرده شده است‪.‬‬ ‫شاید دلنشی ن بودن رفتارهای شخصی ت هایی مثل «نقی» و‬ ‫«ارس��طو» ب رای مردم ما‪ ،‬صداقت و سادگی در رفتار و منش‬ ‫انهاست‪ .‬سبک و نوع زندگی انها نیز این حس نوستالژیک‬ ‫را بیشتر برم ی انگیزد‪ .‬قصه پایتخت و شخصی ت های ان از‬ ‫جنس واقعی زندگی و مردم ب��وده و پرهیز از تجمل گرایی و‬ ‫لوکس بازی ه��ای تصنعی که در بس��یاری از مجموعه های‬ ‫نمایش��ی م ی بینیم موجب ش��ده تا مخاطب‪ ،‬حس و حال‬ ‫بهتری به قصه پی دا کرده و ان را از جنس خود بداند‪.‬‬ ‫به همین دلیل ش��ادی های برساخته از موقعی ت های‬ ‫دراماتیک در پایتخت از عمق و اثربخش��ی واقعی برخوردار‬ ‫بوده و بدون اینکه در دام لودگی یا س��طح ی نگری کمیک‬ ‫قرار بگیرد یک کمدی موقعیت تمام عیار را شکل م ی دهد که‬ ‫تکرار تماشای ان نیز از لذت طنازانه اش نم ی کاهد‪ .‬هوشمندی‬ ‫«تنابنده» در نگارش متن این قصه و شناخت و درک درست‬ ‫ان از مولفه های بومی و جغ رافیای��ی درام در کنار بازی های‬ ‫خوب و فراز ونش��ی ب های منطقی قصه که راک��ورد خود را‬ ‫نیز نس��بت به مجموعه قبلی حفظ م ی کند‪ ،‬کمک کرده تا‬ ‫مخاطب ضمن لذت سرگرمی در دریافت مفاهیم و پیام های‬ ‫اخالقی داستان نیز دچارسرخوردگی یا دافعه نشود‪ .‬سادگی و‬ ‫صداقت «ارسطو» در کنار مسئولی ت پذیری و تعهد اخالقی‬ ‫نقی به خانواده و صبوری و ش��وه ر داری «هما» الگوی های‬ ‫شخصیتی خوبی منطبق با فرهنگ ای رانی – اسالمی ارائه‬ ‫م ی کند که مصداق خوبی از امیدبخش��ی به خانواده ای رانی‬ ‫است‪ .‬خانواده «نقی معمولی» مثل بسیاری از خانواده های‬ ‫متعارف ای رانی‪ ،‬در درون ش��رایط سخت اقتصادی به زندگی‬ ‫س��الم و امرار معاش حالل تن م ی دهند و از انچه دارند واقعا‬ ‫لذت م ی ب رند‪ .‬حسرت ها و رقابت ها و تنگناهای معیشتی مانع‬ ‫از صفا و صمیمیتی که بین این خانواده وجود دارد نم ی شود‪.‬‬ ‫بارها و بارها ش��اهد بودیم که ادم های قصه در طول س��فر‬ ‫با چه مش��کالت و مصائبی روبه رو م ی ش��وند‪ ،‬اما همدلی و‬ ‫همبس��تگی خود را از دس��ت نداده و با صداق��ت و پاکی از‬ ‫بحران های پی ش امده عبور م ی کنند‪.‬‬ ‫این حس شادی از سوی مخاطب نیز خیلی صادقانه و‬ ‫واقعی پذیرفته م ی شود و این امید را در دل انها ایجاد م ی کند‬ ‫که م ی توان در دل سخت ی ها و تلخ ی های زندگی نیز شادمانه‬ ‫زیست و امید و دلخوشی خود را از دست نداد‪ .‬پایتخت یک‬ ‫قصه خانوادگی صرف نیس��ت‪ ،‬بلکه صیانت و پاس��داری از‬ ‫ارزش های اصیل خانوادگی و جایگاه واالیی ان را به درستی‬ ‫بازنمایی کرده و در ذهن مخاطب به تثبیت م ی رساند‪.‬‬ ‫مثال احترام به بزرگتر را بدون شعارزدگی و موقعی ت های‬ ‫س��انت ی مانتالی در تعهد و تعلق خاطر نقی به بابا پنجعلی‬ ‫م ی بینیم همان طور ک��ه نقش مهم زن و م��ادر در هدایت‬ ‫خانواده و نگهداشتن شی رازه ان را م ی توان در رفتارهای هما‬ ‫ردیابی کرد‪ .‬زنی که نه نماینده زن مدرن اس��ت نه س��نتی و‬ ‫فراتر از این تقسیم بندی های صوری توانسته الگوی یک زن‬ ‫و همسر نمونه را تصوی ر سازی کند‪ .‬به همین دلیل پایتخت‬ ‫به خوبی توانس��ته اموزش مهارت های زندگی را در بس��تر‬ ‫درام پردازی روایت کرده و سویه اگاه ی بخش ب رای مخاطب‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫اما کارکردهای مضمونی پایتخت به ساحت های فردی‬ ‫و خانوادگی ختم نشده و دامنه این قصه تا طرح برخی مسائل‬ ‫اجتماعی و عموم ی تر نیز پیش م ی رود‪ .‬مثال تعهد اخالقی به‬ ‫مردم و منافع ملی و عاقبت مال اندوزی و منفعت طلب ی های‬ ‫ش��خصی در امور سیاس��ی – اجتماعی از جمله این موارد‬ ‫اس��ت که در قس��مت مربوط به انتقال نامه ه��ای مردم به‬ ‫رئی س جمهور ش��اهد بودیم‪ .‬ضمن اینکه پایتخت به شکل‬ ‫هوشمندانه و دراماتیک برخی از انتقادات سیاسی‪ -‬اجتماعی‬ ‫نسبت به وضعیت موجود را به شکل متین در خود جای داده‬ ‫که نشان م ی دهد چگونه م ی توان از تمهی دات مودبانه و موثر‬ ‫درطرح نگرش های انتقادی در یک مجموعه نمایشی استفاده‬ ‫کرد‪ .‬البته نمونه پررنگ تری از این رویکرد را س��یروس مقدم‬ ‫در سریال قبل ی اش «چک برگشتی» به نمایش گذاشته بود‪.‬‬ ‫ی را‬ ‫یا مثال تاکید بر اصالت و ارزش فرهنگ و اداب و رسوم بوم ‬ ‫در این مجموعه شاهد هستیم که دامنه ان از شمال تا جنوب‬ ‫امتداد دارد‪ .‬مث�لا نمایش غرورانگیز خلیج فارس بر بس��تر‬ ‫موقعیتی دراماتیک در قسمت های اخر نمونه ای از این دست‬ ‫است یا تزریق برخی احساس��ات و اعتقادات مذهبی که در‬ ‫انتقال گنبد و گلدسته به قشم در طول سفر مورد استفاده قرار‬ ‫گرفت‪ .‬به عنوان مثال تحول درونی شخصیت معتاد فیلم را‬ ‫م ی توان مصداقی از این معنا دانس��ت‪ .‬اساسا نزدیک بودن‬ ‫کاراکترها به ش��خصیت و پرهیز از تی پ سازی یکی از رموز‬ ‫موفقیت پایتخت است؛ انسان هایی که به دلیل خاکستری‬ ‫بودنشان دوست داش��تنی و باور پذیرند‪ .‬ضمن اینکه باید به‬ ‫برخی ارزش های انس��انی – اجتماعی هم اشاره کرد که در‬ ‫طول قصه در موقعی ت های مختلف بازسازی شده است‪ .‬مثال‬ ‫نوع دوستی و کمک به یک همنوع که در قسمت های مربوط‬ ‫به اهدای کلیه ش��اهدش بودیم‪ .‬جالب اینکه موقعی ت های‬ ‫ش ترسیم م ی شود تا از شعارزدگی در‬ ‫متضادی در همین بخ ‬ ‫تبیین این ارزش اخالقی جلوگیری شود‪ .‬بدین معنی که نقی‬ ‫تالش م ی کند تا با دالیل منطق��ی و به ظاهر عقالنی خود‪،‬‬ ‫ارس��طو را از تصمیم خود منصرف کند‪ .‬وقتی این دالیل در‬ ‫ب رابر موقعیت ب رادر ش��عله و درنهایت تحول درونی ارسطو‬ ‫قرار م ی گیرد‪ ،‬به تدریج مخاطب را نیز از دیدگاه نقی به تایید‬ ‫تصمیم ارسطو م ی کش��اند‪ .‬به همین مس��اله اضافه کنید‬ ‫احترام به سالمندان را که در قسمت مربوط به خانه سالمندان‬ ‫شاهد بودیم‪ .‬اگر در پایتخت‪ 1‬شاهد رویکرد اسی ب شناسانه‬ ‫اجتماعی به مس��اله مهاجرت و مصائب ان بودیم در اینجا‬ ‫انسانی و اخالقی زیستن‪ ،‬ساده زیستی و پایبندی به ارزش های‬ ‫انسانی و صیانت از خانواده برجسته شده و به درستی دراماتیزه‬ ‫و روایت م ی ش��ود‪ .‬پایتخت ‪ 2‬یک قصه جاده ای است که در‬ ‫پس این س��فر به افاق‪ ،‬مخاطب خود را به س��فر انفسی نیز‬ ‫دعوت م ی کند ت��ا در این گذار کوتاه بس��یاری از خوب ی های‬ ‫فراموش ش��ده را ب رایش یاداوری کند‪ .‬شخصی ت های قصه‬ ‫ب رای این دوست داشتنی هستند که چهره مطلوب و ارمانی ما‬ ‫از انسان را بازنمایی کرده و به یادمان م ی اورند‪ .‬قصه پایتخت‬ ‫قصه امروز ماس��ت؛ قصه ای که لذت شیرین زندگی را که در‬ ‫چنبره خودباختگی و فراموشی از یادمان رفته یاداوری م ی کند‬ ‫و مسیر درست زندگ ی کردن را به ما م ی اموزد‪ ،‬اینکه لزوما یک‬ ‫زندگی راحت و مرفه‪ ،‬زندگی خوبی نیست و لذات زندگی را باید‬ ‫در نوع مواجهه و رویارویی با ان جس ت وجو کرد‪g .‬‬ ‫‪71‬‬ ‫از عهده‬ ‫تمام لهجه ها‬ ‫برمی ایم‬ ‫گفت وگو با احمد مهرانفر‬ ‫‪4‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫اهل مازندران نیست‪ ،‬ولی به خوبی از عهده نقش ارسطو با ان لهجه شیرین برامده‪ .‬بازیگری که سادگی نقش‬ ‫ارسطو در خود او هم دیده م ی شود و با همین سادگی و صمیمیت مخاطبان را ‪ 13‬روز در ایام نوروز با خود همراه کرد‪.‬‬ ‫احمد مهرانفر این روزها به واس�طه بازی در سریال موفق «پایتخت» برای تماش�اگران تلویزیون به چهره ای اشنا و‬ ‫دوست داشتنی تبدیل ش�ده اس�ت‪ .‬بازیگری که حضور در این عرصه را با تئاتر اغاز کرد‪« .‬بیخود و ب ی جهت»‪« ،‬یک‬ ‫عاشقانه ساده»‪« ،‬اسب حیوان نجیبی است»‪« ،‬هیچ»‪« ،‬درباره الی‪« ،»...‬استشهادی برای خدا» و‪ ...‬فیل م هایی است که‬ ‫مهرانفر در کارنامه سینمایی خود به ثبت رس�انده‪ .‬با احمد مهرانفر از ارسطو‪ ،‬پایتخت‪ ،‬اینده کاری اش و‪ ...‬صحبت‬ ‫کردیم؛ صحب ت هایی که نشان از صداقت او دارد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫سمیرا جعفری‬ ‫به نظر م ی رسد اک ران دو فیلم «بیخود و ب ی جهت»‬ ‫و« یک عاشقانه ساده»‪ ،‬همچنین بازی در سریال‬ ‫«پایتخت ‪ »2‬س�ال ‪ 91‬را برای شما به خوبی رقم‬ ‫زد‪ .‬خودتان سال گذش�ته را به لحاظ کاری چطور‬ ‫ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫‪ l‬سال ‪ 91‬ب رای من س��ال کم کاری بود‪« .‬بیخود و‬ ‫ب ی جهت» و «یک عاشقانه ساده» تولید سال های گذشته بود‬ ‫که اکران ان به سال ‪ 91‬رسید‪ ،‬با این حال خیلی خوشحالم‪ .‬از‬ ‫ان زمان که از تئاتر وارد سینما شدم‪ ،‬ارزویم این بود که عکسم‬ ‫سر در سینما باش��د‪ .‬این اتفاق افتاد و ب رایم راض ی کنند ه بود‪.‬‬ ‫ضمن اینکه فیلم هایی که کار کردم فیلم های ابرومندی بود‬ ‫که دوستشان داشتم‪« .‬بیخود و ب ی جهت» را که خیلی دوست ‬ ‫داشتم‪« .‬یک عاشقانه ساده» هم فیلم خوب و ابرومندی بود‪.‬‬ ‫سال ‪ 91‬فقط در فیلم «دربند» بازی کردم که نقش کوتاهی‬ ‫هم داشتم‪.‬‬ ‫که در جشنواره هم مورد استقبال قرار گرفت‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬با وجود اینکه در این فیلم نقش کوتاهی داشتم‬ ‫ولی خیلی خوشحالم و افتخار م ی کنم در ان حضور داشتم‪.‬‬ ‫بعد از« دربند» هم در سریال «پایتخت ‪ »2‬بازی کردم‪ .‬سریالی‬ ‫که دو سال بود تصمیم داشتیم ان را بسازیم‪ ،‬ولی به دالیلی‬ ‫این اتفاق نیفتاد‪ .‬باالخره سال ‪ 91‬این کار را شروع کردیم‪.‬‬ ‫نگران این نبودید که این کار هم با مشکل اثاری‬ ‫روب ه رو شود که در ساخت سری های بعد شکست‬ ‫خوردند؟‬ ‫‪ l‬تمام تالشمان این بود که این کار خوب شود‪ .‬چون‬ ‫در سریال و فیلمسازی این مساله وجود دارد که سری های دوم‬ ‫همیشه به خوبی یک ها نم ی ش��ود‪ .‬در اکثر موارد هم سری‬ ‫ت خورده اند‪ .‬ما سعی کردیم که این اتفاق‬ ‫دوم سریال ها شکس ‬ ‫نیفتد‪ .‬از نظر خودم همی ن طور شده و حتی به نظرم «پایتخت‬ ‫‪ »2‬بهتر از «پایتخت ‪ »1‬اس��ت‪ .‬هم به جه��ت کارگردانی‪،‬‬ ‫‪72‬‬ ‫پش��ت صحنه و دوربین و هم از جهت مت��ن و بازی ها فکر‬ ‫م ی کنم بهتر شد ه است‪.‬‬ ‫حضور شما و دیگر بازیگ ران «پایتخت‪ »1‬در سری‬ ‫دوم این سریال باتوجه به موفقیت و استقبال ان از‬ ‫طرف مخاطب چندان دور از انتظار نبود‪ ،‬برای شما‬ ‫اولی�ن و مهمترین معیار حضور مجدد در س�ری‬ ‫دوم «پایتخت» چه بود؟‬ ‫‪ l‬همه ما به این فکر م ی کردیم که همه چیز از متن‬ ‫شروع م ی شود‪ .‬اگر متن هایی که ما م ی خوانیم راض ی کننده و‬ ‫قوی باشد‪ ،‬ب ی شک ما به عنوان بازیگر م ی توانیم در اجرا خوب‬ ‫کار کنیم و حتی چی ز هایی هم به ان اضافه کنیم و در واقع‬ ‫داستان و نقش را کامل کنیم‪ .‬متنی که به ما دادند هم خوب‬ ‫بود و هم جای کار زیادی داشتند‪ .‬به نظرم اتفاقی که فکرش را‬ ‫م ی کردیم افتاد و کار مورد استقبال قرار گرفت‪.‬‬ ‫سوژه نامه به رئی س جمهور از کجا امد؟‬ ‫‪ l‬نامه ب��ه رئی س جمهور قصه ای ب��ود که مدت ها‬ ‫در ذهن اقای تنابن��ده بود و تصمیم داش��تند در جایی از ان‬ ‫استفاده کنند‪ .‬حتی م ی خواستند در قالب تله فیلم کار شود‪،‬‬ ‫ولی دیدند در «پایتخت» هم جواب م ی دهد‪ .‬به نظرم قصه‬ ‫خیلی خوبی هم شد‪.‬‬ ‫به ش�خصیت ارس�طو چه چیزهایی اضافه شد‪،‬‬ ‫ویژگ ی هایی که این شخصیت را پخته تر یا حتی‬ ‫جذاب تر کند؟‬ ‫‪ l‬ما متن را به عنوان پایه اصلی داشتیم‪ .‬به طور مثال‬ ‫بعضی از دیالوگ ها را وقتی روخوانی م ی کردیم‪ ،‬احس��اس‬ ‫م ی کردیم نم ی تواند دیالوگ ارس��طو باشد یا چنین دیالوگی‬ ‫ب رای ارسطو مناس��ب اس��ت‪ .‬به هرحال نکاتی را در مرحله‬ ‫تمرین حذف یا اضافه م ی کردیم‪ .‬البته این بداهه گوی ی های‬ ‫فقط در مرحله تمرین بود و زمانی که جلوی دوربین م ی رفتیم‪،‬‬ ‫همه چیز نتیجه متن و بداهه هایی ک��ه در طول تمرین کار‬ ‫م ی کردیم‪ ،‬بود‪.‬‬ ‫تکی ه کالم های شما چطور؟‬ ‫‪ l‬اکثر تکی ه کالم ها در بداهه گوی ی ها امد‪ .‬یا زمانی‬ ‫که در فضای کار و حین تصویربرداری پیش م ی امد‪ .‬خیلی‬ ‫کم ب��ود تکی ه کالم هایی که در متن باش��د‪ .‬ی��ک مورد ان‬ ‫تکی ه کالم «به شدت» بود‪ .‬در این دو س��ال به خیلی از این‬ ‫تکی ه کالم ها که در «پایتخت» م ی گفت��م‪ ،‬فکر کرده بودم‪.‬‬ ‫حتی دفترچه ای داش��تم که وقتی تکی ه کالمی م ی شنیدم و‬ ‫خوشم م ی امد ان را در دفترچه ام یادداشت م ی کردم‪ .‬به طور‬ ‫مثال «اخ‪ ،‬اخ‪ ،‬اخ» یکی از همین تکی ه کالم ها بود‪(.‬م ی خندد)‬ ‫نقش ارسطو نسبت به «پایتخت ‪ »1‬بیشتر شد‪.‬‬ ‫این قضیه برم ی گردد به اعمال نظ�ر خودتان در‬ ‫فیلمنامه یا اس�تقبال مخاطب از این شخصیت‬ ‫نویسنده ها را بر ان داشت به این شخصیت جای‬ ‫کار بیشتری بدهند؟‬ ‫‪ l‬این موقعی ت هایی بود که اقای تنابنده و گروهشان‬ ‫ط راحی کردند‪ .‬من خیلی در قصه پردازی دخیل نبودم‪ .‬ولی‬ ‫فکر م ی کن��م جروبحث ها و کل کل های ارس��طو و نقی در‬ ‫«پایتخت ‪ »1‬خیلی جواب داد و مورد اس��تقبال قرار گرفت‪.‬‬ ‫اقای تنابنده هم فکر کرد این قضیه در «پایتخت ‪ »2‬بیشتر‬ ‫جواب م ی دهد و این کل کل ها را بیشتر کرده بود‪ .‬پس طبیعتا‬ ‫نقش ارسطو هم بیشتر م ی شد‪.‬‬ ‫یکی از نکات مهم در این س�ریال حف�ظ راکورد‬ ‫لهجه و بازی بود‪ .‬وقفه دو س�اله ای که برای این‬ ‫سریال پیش امد کار ش�ما برای حفظ راکوردتان‬ ‫سخت نکرد؟‬ ‫‪ l‬لهجه و نوع راه رفتن ارسطو کلیدی داشت که کافی‬ ‫بود روی ان متمرکز شوم تا ادامه ان ب رایم راحت باشد‪ .‬البته با‬ ‫زمان کم و حجم باالی کار این کار تا اندازه ای سخت بود‪ ،‬ولی‬ ‫قبل از اینکه سرصحنه برویم‪ ،‬تمام قسمت های «پایتخت‬ ‫‪ »1‬را دیدم و جزئیات را مرور کردم‪.‬‬ ‫چقدر س�عی کردی�د تغییری هم در ش�خصیت‬ ‫ارسطو اعمال کنید؟‬ ‫‪ l‬زمانی که قرار ش��د کار را ش��روع کنی��م‪ ،‬به این‬ ‫فکر کردم که دو س��ال از بازی ام گذشته و ارسطو یک مقدار‬ ‫صدایش پخته تر شده یا حتی به این فکر کردم که ارسطو را‬ ‫یک مدل دیگر بازی کنم‪ .‬چون امکان دارد بعد از دوسال ان‬ ‫شور و هیجان جوانی را کمتر داشته باشد‪ .‬به همین دلیل در‬ ‫حرف زدنش طمانینه بود و ریتم حرف زدنش پایی ن تر امد‪ .‬فکر‬ ‫م ی کنم ب رای تماشاگر هم این تغیی رات جزئی کمی محسوس‬ ‫باشد‪ ،‬تغیی راتی بود که به ان فکر شده بود و به نظرم نتیجه‬ ‫خوبی هم داشت‪.‬‬ ‫م ی توانم صحبت و بازی کنم‪ .‬این چیزی است که در وجود‬ ‫من است و در زندگ ی ام به ان توجه کردم‪.‬‬ ‫‪ l‬راستش را بخواهید خیلی به این قضیه فکر نکردم‬ ‫که این شخصیت باید س��اده و صمیمی باش��د‪ .‬من سعی‬ ‫م ی کردم با ان مختصات و شرایطی که ب رای این نقش ط راحی‬ ‫شده ان را بازی کنم و در موقعی ت ها خیلی صادقانه قرار بگیرم‪،‬‬ ‫ولی نم ی خواس��تم از قصد صداقتی را تزریق کنم‪ .‬طرز فکر‬ ‫شخصیت ب رای من مهم نبود‪ ،‬مهم این بود که تماشاگر چه‬ ‫فکری درباره این ش��خصیت م ی کند‪ ،‬به همین دلیل سعی‬ ‫کردم این شخصیت را زندگی و بازی کنم‪ .‬البته خود نویسنده‬ ‫نکته ای را درباره این نقش متذکر ش��ده که این ش��خصیت‬ ‫هیچ نکته منفی ندارد‪ .‬شاید جاهایی با یکدیگر جروبحث یا‬ ‫حتی قهر کنند‪ ،‬ولی هیچ وقت با هم دشمن نیستند و با همه‬ ‫سادگی دوباره دور هم جمع م ی ش��وند‪ .‬همان طور که دیدید‬ ‫دعوای بین شخصی ت ها خیلی لحظه ای بود‪.‬‬ ‫‪ l‬در «پایتخت ‪ »1‬تقریبا این ماجرا را بسته بودیم و‬ ‫قرار بود ارسطو ازدواج کند‪ .‬ولی در ادامه به این فکر کردیم که‬ ‫اگر ارسطو ازدواج کرده باشد‪ ،‬شبیه نقی و هما م ی شود‪ .‬یعنی‬ ‫دو زوج م ی شوند‪ .‬به همین دلیل فکر کردیم داستان کشش‬ ‫یک قصه دراماتیک و عاشقانه را هم دارد‪ .‬رسیدن دو ادم به‬ ‫هم قسمتی از قصه اس��ت که مردم دوست دارند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل ان ازدواج ب ی س��رانجام مان��د و در «پایتخت ‪ »2‬از این‬ ‫قضیه استفاده کردیم تا مخاطب را در کنار قصه های منفک به‬ ‫یک قصه پیوسته گره زده و عالقه مند کنیم‪ .‬اما دلیل اینکه‬ ‫ارسطو در «پایتخت ‪ »2‬ازدواج نکرد این بود که هر چه فکر‬ ‫کردیم به این نتیجه رسیدیم که ازدواج ارسطو و شعله دور از‬ ‫منطق است‪ .‬این دو شخصیت خیلی از همدیگر دور بودند و‬ ‫زیر یک سقف رفتن این دو دور از ذهن بود‪ .‬خیلی به این فکر‬ ‫نکردیم که با باز گذاشتن ماجرای ازدواج ارسطو قسمت سوم‬ ‫این سریال را هم بسازیم‪ .‬خود من که فکر نم ی کنم این اتفاق‬ ‫بیفتد‪ ،‬چون راضی نگه داشتن مردم کار سختی است‪ .‬درواقع‬ ‫مثل حرکت بر لبه تیغ است‪.‬‬ ‫یک�ی از ویژگ ی ه�ای کاراکتر ارس�طو س�ادگی و‬ ‫صمیمیت ان بود‪ ،‬ویژگی که در جامعه کنونی ما‬ ‫تا اندازه ای کمرنگ ش�ده است‪ .‬همین ویژگی به‬ ‫محبوبیت ارسطو م ی افزاید‪ .‬نویسنده و شما برای‬ ‫این ویژگی فکر کرده بودید یا کامال اتفاقی بود؟‬ ‫ش�ما در «یک عاش�قانه س�اده» ه�م نقش یک‬ ‫روستایی داش�تید‪ .‬م ی خواهم بدانم تفاوت بازی‬ ‫ی با‬ ‫در یک کاراکتر ش�هری و یک شخصیت بوم ‬ ‫لهجه و در کل قصه شهری و قصه ای که در بافت‬ ‫بومی طراحی شده‪ ،‬چیست؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬لهجه به نوعی دغدغه من است‪ .‬فکر م ی کنم‬ ‫ویژگی که در بازیگری منجر به ایجاد تفاوت م ی شود همین‬ ‫لهجه است‪ .‬هم من و محس��ن تنابنده دغدغه این را داریم و‬ ‫زمانی که کس��ی را م ی بینیم که متعلق به خطه خاصی از‬ ‫کشورمان است و لهجه خاصی دارد‪ ،‬به ان شخص و لهجه اش‬ ‫دقت م ی کنیم‪ .‬ب رایمان مهم است که چطور صحبت م ی کند‪،‬‬ ‫لحنش و تاکیدهایش روی کلمات چگونه است‪ .‬فکر م ی کنم‬ ‫این مس��ائل به یک بازیگر کمک م ی کن��د که نقش های‬ ‫متفاوتی را تجربه کند‪.‬‬ ‫‪ l‬ظاهرا لهجه مازندرانی را در دوران سربازی در‬ ‫این خطه از کشورمان اموختید‪.‬‬ ‫بله‪ .‬من ‪ 10‬ماه در این قسمت از ای ران زندگی کردم‪ .‬به‬ ‫نظرم زمان محدودی است‪ .‬در حالی که خیلی از ادم ها هستند‬ ‫که چندین س��ال در منطقه خاصی زندگی م ی کنند‪ ،‬ولی باز‬ ‫هم نم ی توانند با لهجه و گویش ان منطقه صحبت کنند‪ .‬با‬ ‫اطمینان م ی گویم به هر لهجه ای که بخواهم با کمی تمرین‬ ‫‪ l‬تمام قس��مت های س��ریال را دوس��ت داش��تم‪.‬‬ ‫ولی قس��مت جاده ای کمی س��خت تر بود‪ .‬در کل نوشتن‬ ‫فیلمنامه ای در جاده خیلی سخت است‪ ،‬چون باید اتفاقات‬ ‫زیادی در این گونه از کارها باش��د که مخاطب خسته نشود‪.‬‬ ‫پی داکردن این اتفاق ها کار سختی است‪.‬‬ ‫‪ l‬واقعیت این اس��ت که اگر چند س��ال پیش بود‬ ‫م ی توانس��تم راحت تر به این س��وال جواب دهم‪ ،‬ولی االن‬ ‫متاسفانه ش��رایط سینمای ما‪ ،‬ش��رایط بدی است‪ .‬تقریبا ما‬ ‫یک س��ینمای شکس��ت خورده داریم‪ ،‬بناب رای��ن نم ی توانم‬ ‫بگویم چقدر م ی تواند تاثیرگذار باش��د‪ .‬باید دید اینده چگونه‬ ‫رقم م ی خورد‪.‬‬ ‫ولی باید منتظر پیشنهاد نقش هایی شبیه ارسطو‬ ‫باشید‪.‬‬ ‫‪( l‬م ی خندد) بله‪ .‬حتما همی ن طور است‪ .‬سینمای ما‬ ‫سینمای محدودی است و همیشه طبق یک فرمول عمل‬ ‫م ی کند‪ .‬وقتی م ی بینند یک فرمول جواب داده از ان استفاده‬ ‫م ی کنند‪ .‬حال انکه باید دید چقدر م ی توانیم مقاومت کنیم‬ ‫و چقدر شانس یار باشد که نقش های متفاوتی را بازی کنیم‪.‬‬ ‫با این وجود کدام مدیوم برایتان بیش�تر اهمیت‬ ‫دارد؛ تئاتر‪ ،‬سینما یا تلویزیون؟‬ ‫‪ l‬هر سه ب رای من ب ی نهایت مهم است‪ ،‬ولی در حال‬ ‫حاضر اولویت من بازی در یک نمایش خوب است‪ .‬چون سه‬ ‫سال است که تئاتر کار نکردم‪.‬‬ ‫تجربه نویسندگی و کارگردانی تئاتر را هم دارید‪،‬‬ ‫تصمیم ندارید نمایشی روی صحنه ببرید؟‬ ‫‪ l‬متاسفانه در حال حاضر امکان روی صحنه بردن‬ ‫ان وجود ن��دارد‪ .‬همچنین چون دوس��ت دارم متنم را خودم‬ ‫کارگردانی کنم هنوز متن اماده ای ندارم‪ .‬در حال حاضر ترجیح‬ ‫م ی دهم در تئاتر بازی کنم‪g .‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ظاه�را عالق ه زیادی ب�ه ب�ازی کاراکترهای بوم ‬ ‫ی‬ ‫و لهج�ه دار داری�د‪ .‬برای رس�یدن ب�ه لهجه چه‬ ‫پروسه ای را م ی گذرانید؟‬ ‫پایتخت‪ 2‬را م ی توان به دو بخش تقسیم کرد؛ پنج‬ ‫قسمت اول که در شمال بود و قسم ت های بعدی‬ ‫که بخش جاده ای کار محسوب م ی شد‪ .‬خودتان‬ ‫کدام یک را بیش�تر دوست داش�تید و کدام یک‬ ‫برایتان سخت تر بود؟‬ ‫فک�ر م ی کنید موفقی�ت پایتخت و دیده ش�دن‬ ‫ش�خصیت ارس�طو چقدر م ی تواند روی کارها و‬ ‫پیشنهادهای سینمای ی تان تاثیر بگذارد؟‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬در مورد «یک عاشقانه س��اده» سختی که وجود‬ ‫داش��ت این بود که داس��تان زمان و مکان خاصی نداش��ت‪.‬‬ ‫اصال مش��خص نبود ان روستا کجاس��ت و مردم ان باید به‬ ‫چه لهجه ای صحبت کنند‪ .‬بودن در چنی��ن جایی و اوردن‬ ‫لهجه ای که مربوط به هی چ جا نیست‪ ،‬یک مقدار سخت بود‪.‬‬ ‫ولی من به شخصه از ابتدا که پیش��نهاد این کار شد به این‬ ‫فکر م ی کردم چون این ادم روستایی است باید یک لهجه و‬ ‫مشخصات فیزیکی داشته باشد و نباید مانند شه ر نشی ن هایی‬ ‫به طور مثال ته رانی صحبت کند‪ .‬این مثال دغدغه من بود‪،‬‬ ‫نکته ای که بازیگران دیگر چندان ب��ه ان توجه نکرده بودند‪.‬‬ ‫ولی من فکر م ی کردم با این کار تماشاگر من را به عنوان یک‬ ‫روستایی بیشتر باور م ی کند‪ .‬چیزی که در ارسطو هم است‪.‬‬ ‫حتی در «استشهادی ب رای خدا» هم یک کاراکتر بومی را بازی‬ ‫کردم‪ .‬در بازی این نقش ها فقط لهجه ب رایم مهم نبود‪ ،‬بلکه‬ ‫در تمام این نقش ها عالوه بر ایجاد تفاوت‪ ،‬ب رایم مهم بود که‬ ‫مخاطب نقش را باور کند‪ .‬دو مقوله ای که از هم جدا هستند و‬ ‫پی داکردن انها کار بسیار سختی است‪.‬‬ ‫ازدواج ارس�طو هم برای خودش ماجرایی ش�ده‬ ‫است‪ .‬در سری اول که نافرجام بود‪ .‬به سرانجام‬ ‫نرس�یدن ان در س�ری دوم م ی تواند این مژده را‬ ‫بدهد که مخاطب امیدوار به تماشای سری سوم‬ ‫«پایتخت» باشد؟‬ ‫هی چ کدام مازندرانی نیس��تند خیلی خ��وب از عهده لهجه‬ ‫برامدند‪.‬‬ ‫خوشبختانه ریتم این دو بخش خوب بود؛ یعنی‬ ‫ریت�م بخش پن�ج قس�مت ابتدایی ب�ا اینکه در‬ ‫لوکیش�ن محدودتری بود به اندازه همان بخش‬ ‫جاده ای تند بود‪ .‬به نظر م ی رس�د علاوه بر بازی‬ ‫ش�خصی ت های اصلی‪ ،‬حضور ش�خصی ت هایی‬ ‫مانند بهبود با بازی خوب مه�ران احمدی به این‬ ‫قضیه کمک کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬این اتفاق جدای از فیلمنامه خوب به بازیگران‬ ‫هم برم ی گردد‪ .‬بازیگرانی که انتخاب شده بودند مانند اقای‬ ‫مه ران احمدی‪ ،‬نس��رین نصرت��ی و‪ ...‬ب��ه کار کمک کرد و‬ ‫به نوعی از جنس خود ما بودند و باعث ش��د که دودس��تگی‬ ‫ایجاد نشود‪ .‬به طور مثال نقش فروردین که خودم خیلی ان‬ ‫را دوست داشتم‪ .‬مه ران احمدی هم که خیلی خوب بود‪ .‬در‬ ‫برخی سکان س ها مبهوت بازی اش م ی شدم‪ .‬در حالی که ما‬ ‫در پایتخت‪ 1‬نزدیک به یک سال با هم کار کردیم و به اندازه‬ ‫کافی با هم اشنا بودیم‪ ،‬ولی این دوستان با اینکه تازه به گروه‬ ‫ملحق شدند خیلی سریع با گروه هماهنگ شدند و با اینکه‬ ‫نکات‬ ‫دفترچه ای داشتم که وقتی تکیه کالمی می شنیدم و خوشم می امد ان را‬ ‫در دفترچه ام یادداشت می کردم‪ ،‬به طور مثال «اخ‪ ،‬اخ‪ ،‬اخ» یکی از همین‬ ‫تکیه کالم ها بود‬ ‫لهجه و نوع راه رفتن ارسطو کلیدی داشت که کافی بود روی ان متمرکز‬ ‫شوم تا ادامه ان برایم راحت باشد‬ ‫‪73‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫زندگیگذراست‪،‬‬ ‫سختنگیرید!‬ ‫درباره یک خانواده ایرانی‬ ‫از شمال تا جنوب‬ ‫هم راه با خاط رات‬ ‫سیروسمقدم‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫نهسفارشیبودیمنهممیزیشدیم‬ ‫گفت وگو با سیروس مقدم‪ ،‬کارگردان مجموعه «پایتخت‪»2‬‬ ‫‪1‬‬ ‫طرف�داران کارهایش ب�ه او م ی گویند اقای س�ریال و مخالفان دو اتش�ه او را س�ری دوز تلویزیونی‬ ‫م ی دانند ولی با رجوع به کارنامه س�یروس مقدم به اسم سریال هایی م ی رس�یم که به نام ی ماندگار در‬ ‫حافظه تصویری مردم بدل شده؛ از «نرگس» بگیرید تا «زیر هشت» و «پایتخت»‪ .‬استقبال مخاطبان از‬ ‫طی ف های مختلف در کنار رضایت منتقدان از مجموعه نمایشی «پایتخت ‪ »2‬نشان م ی دهد که سیروس‬ ‫مقدم کارش را بلد است و فوت و فن سریال سازی برای تلویزیون را م ی شناسد‪ .‬چه بسیار کارگردان های‬ ‫بزرگ و صاحب نام س�ینما که نتوانستند در تلویزیون موفق ش�وند و در سریال سازی شکست خوردند‪.‬‬ ‫پایتخت ‪ 2‬اولین مجموعه نوروزی تلویزیون است که به سری دوم رسیده و استقبال مردم از این سریال‬ ‫نش�ان م ی دهد که اقای مجموعه های تلویزیونی مخاطبانش را خوب م ی شناس�د‪ .‬با سیروس مقدم به‬ ‫این بهانه ه م صحبت شدیم تا کم ی بیش�تر درباره این مجموعه بش�نویم؛ ب ه ویژه اینکه این بار در کنار‬ ‫موقعی ت های طنز ماجرا با برخی رویکردهای انتقادی درباره مسائل اجتماعی ‪ -‬سیاسی نیز مواجه بودیم‬ ‫که حرف های این کارگردان کهنه کار در این باره بر جذابیت مصاحبه افزوده است‪.‬‬ ‫‪66‬‬ ‫ازعهدهتماملهجه ها‬ ‫برمی ایم‬ ‫گفت وگوبا‬ ‫بازیگریکه‬ ‫در ادای لهج ه ها‬ ‫حساسنیست‬ ‫سید رضا صائمی‬ ‫این برای اولین بار است که یک سریال نوروزی به‬ ‫سری دوم م ی رسد‪ .‬انگیزه ساخت پایتخت‪ 2‬واقعا‬ ‫به استقبال مخاطب از مجموعه اول برم ی گشت یا‬ ‫سیاست سازمان صدا و سیما بود که به خاطر طرح‬ ‫برخی مسائل اجتماعی و مفاهیم اخالقی مستتر‬ ‫در قصه‪ ،‬ش�رایط س�اخت س�ری دوم پایتخت را‬ ‫فراهم کرد؟‬ ‫‪ l‬واقعیت این اس��ت که در قصه اولیه قرار بود این‬ ‫گنبد و گلدسته به کربال برس��د‪ .‬یک سفر بازبینی هم انجام‬ ‫شد اما واقعا ش��رایط ع راق در دو سال گذش��ته بحرانی بود و‬ ‫به علت مدت زمان طوالنی و س��ختی کار نم ی توانستیم به‬ ‫این کشور س��فر کنیم‪ .‬تنها م ی توانستیم پارتی زانی و دو‪ ،‬سه‬ ‫روزه به انجا برویم و صحنه هایی را بگیریم‪ .‬اما ب رای یکی‪ ،‬دو‬ ‫ماه شدنی نبود‪ .‬خود به خود وقتی موضوع کربال رفتن منتفی‬ ‫شد به تاجیکستان فکر کردیم که این گنبد و گلدسته به انجا‬ ‫برود‪ .‬انتخاب تاجیکستان نیز به علت مشترکات فرهنگی و‬ ‫زبانی بود‪ ،‬اما به مشکالت بسیاری در رایزن ی هایی که داشتیم‬ ‫برخوردیم‪ .‬باید از کش��ورهای دیگری عب��ور م ی کردیم تا به‬ ‫تاجیکستان برسیم و این موضوع نیز منتفی شد‪ .‬بعد از ان به‬ ‫این فکر کردیم که کجا را م ی توانیم نشان دهیم که در عین‬ ‫اشتراکات فرهنگی‪ ،‬تفاوت های زبانی و لهجه ای وجود داشته‬ ‫باش��د‪ .‬به همین خاطر جنوب ی ترین جزیره ای ران‪ ،‬جزیره قشم‬ ‫را انتخ��اب کردیم‪ .‬هم به دلیل زیبایی بص��ری که دارد و هم‬ ‫فرهنگی که انجا حاکم است‪ ،‬چون مهمان نوازی و خونگرم ی ‬ ‫و هم اینکه بحث خلیج فارس داغ بود و دلمان م ی خ واست یک‬ ‫ادای دینی به خلیج فارس خود کرده باشیم‪ ،‬در ضمن دوست‬ ‫داشتیم یک جغ رافیای شمال تا جنوب را طی کرده باشیم‪.‬‬ ‫ان وقت این مس�اله گنبد و گلدس�ته با توجه به‬ ‫اه�ل تس�نن ب�ودن اکثری�ت اهال�ی قش�م‬ ‫چالش برانگیز نبود یا مخالفتی از سمت بومیان‬ ‫انجا صورت نگرفت؟‬ ‫‪ l‬اتفاقا یکی از اتفاقات خوبی که در «پایتخت‪ »2‬افتاد‬ ‫و بسیار هم با ارزش است‪ ،‬همین مساله بود که به این تفاوت ها‬ ‫دامن نزد‪ ،‬بلکه به یک وح��دت رس��ید‪ .‬در مناطق جنوبی و‬ ‫به خصوص در جزیره قش��م ب رادران اهل تسنن کنار شیعیان‬ ‫زندگی و کار م ی کنند و تجارت و ماهیگیری را در کنار هم دارند‪.‬‬ ‫این در کنار هم بودن‪ ،‬با ارامش و بدون هیچ مشکل و درگیری‬ ‫است‪ .‬به همین خاطر وجود مسجد مانند اعتقاد اهل تسنن به‬ ‫حضرت محمد (ص) است‪ .‬به نظر من هیچ تضاد و تناقضی در‬ ‫این بخش وجود ندارد‪ .‬حتی در ع ربستان نیز در مساجدی نماز‬ ‫م ی خوانیم که متعلق به اهل تسنن است‪ .‬این امر باعث شد‬ ‫که در بندر الفت (محل تصوی ربرداری) در جزیره قشم استقبال‬ ‫خوبی از ما بشود‪.‬‬ ‫این مسجد واقعا در الفت ساخته شد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬البته یک ساختمان نیمه کاره در انجا بود که‬ ‫همکاران صحنه و دکور ان را به مسجد تبدیل کردند‪ .‬این گنبد‬ ‫و گلدسته از شمال به جنوب کشور رفت و در همان جا بنا شد‪.‬‬ ‫اما چون این گنبد و گلدسته نذر ما بود که به شی راز برود‪ ،‬هفته‬ ‫پیش در سعادت شهر استان فارس نصب شد‪.‬‬ ‫اتفاقا این س�وال ب�رای من و ش�اید بس�یاری از‬ ‫مخاطبان ایجاد ش�د ک�ه این گلدس�ته چطور از‬ ‫تونل ها در مسیر جاده عبور م ی کرد‪...‬‬ ‫‪ l‬اصال یکی از مشکالت ما در تولید‪ ،‬همین مساله‬ ‫بود و جالب اینکه متوجه شدیم که در ته ران و برخی شهرهای‬ ‫کشور چیزهای زائدی در هوا وجود دارد‪ .‬کابل ها و تیرهای چراغ‬ ‫ی دارند‪ .‬متاس��فانه‬ ‫برق و پل های عاب ر پیاده ای که ارتفاع کم ‬ ‫‪ 50‬متر فضای استاندارد به لحاظ ارتفاع پی دا نکردیم که بتوانیم‬ ‫کامیون را بدون توقف حرکت دهیم تا یک صحنه عبوری از‬ ‫ان بگیریم‪ .‬به همین خاطر در مواجهه با این موضوع یک تیم‬ ‫مخصوص مسئول خواباندن این گنبد و گلدسته در کامیون‬ ‫بودند و بعد از عبور از مانع دوباره ان را ایس��تاده قرار م ی دادند‪.‬‬ ‫تکان دادن این گنبد و گلدسته با وزن بسیار سنگین‪ ،‬کار بسیار‬ ‫سختی بود‪ .‬بار این کامیون ش��ش متر و نیم ارتفاع داشت و‬ ‫همی ن طور شش متر هم طول خود کامیون بود و کنترل این‬ ‫کامیون با بارش در جاده بسیار دشوار بود‪.‬‬ ‫به نظ�ر م ی رس�د در «پایتخت ‪ »2‬در کنار س�ویه‬ ‫کمیک قصه‪ ،‬تالش شده تا برخی مسائل روزمره‬ ‫جامعه نیز در بس�تر درام قرار بگیرد و ما ش�اهد‬ ‫رگ ه هایی از طنز اجتماعی – انتقادی در سری دوم‬ ‫بودیم‪ .‬با این تحلیل موافقید؟‬ ‫‪ l‬کام�لا‪ .‬از روز اول همگ��ی تصمی��م گرفتیم در‬ ‫«پایتخت ‪ »2‬از شوخ ی هایی که شکل بداهه دارد و سطحی‬ ‫اس��ت دوری کنیم‪ .‬اگر لحظاتی در س��ری اول مجموعه به‬ ‫سراغش رفتیم در سری دوم از ان پرهیز کردیم‪ .‬به دلیل اینکه‬ ‫قصه های پ ر معن��ا‪ ،‬اجتماع ی تر و پ ر مغزت��ری را بیان کنیم و‬ ‫بگذاریم اگر قرار است شوخی اتفاق بیفتد در دل خود موقعیت‬ ‫رخ دهد‪ .‬مثل خروسی که به فسنجان تبدیل م ی شود و ان ماجرا‬ ‫پیش م ی اید‪ .‬اینها همه در خدمت قصه بود و تالش نشده بود‬ ‫که به زور خنده را ب رای مخاطب ایجاد کنیم‪ .‬به همین خاطر‬ ‫شاید دوز خنده در «پایتخت‪ »2‬کمتر باشد‪ .‬اما دوز عمی ق بودن‬ ‫قصه ها و روابط در ان بهتر از مجموعه اول است‪ .‬در سری اول‬ ‫مجموعه «پایتخت» حوادث ان چنان بزرگ و نهیب ب رای این‬ ‫خانواده بود که در جاهایی باورکردنی نبود‪ ،‬مانند ان داستان که‬ ‫کامیون تبدیل به قرارگاه پلیس م ی شود‪ .‬در سری دوم با زیرکی‬ ‫و هوش محسن تنابنده موضوعات خیلی معم ولی و دم دستی‬ ‫زندگی ب رای این خانواده به موضوعات بزرگتر تبدیل م ی شد‪،‬‬ ‫مانند قصه خروس که در زندگی ش��مال ی ها بسیار معمولی‬ ‫است یا قصه اهو و ش��کارچی که خودنمایی و دلبری ارسطو‬ ‫در مقابل شعله است که نتیجه ان اتفاقات جالبی را ب رای شان‬ ‫یزند‪ .‬این بار سعی کردیم حوادث خیلی عجیب و بزرگ‬ ‫رقم م ‬ ‫نباشند و بسیار معم ولی و باورکردنی اتفاق بیفتند‪ ،‬اما بتوان در‬ ‫ان مسائل زیست محیطی و شکار ب ی رویه را جای داد و حتی‬ ‫بحث اینکه چگونه صید‪ ،‬صیادش را هم نجات م ی دهد و بعد‬ ‫ارتباط اینها با پالن اخر که اعتقاد همه ما به ضامن اهوست و‬ ‫این پیوند یک ارتباط دلی با اعتقادات مذهب ی مان دارد‪.‬‬ ‫خوش�بختاته طنز کالم�ی – رفت�اری در کنار طنز‬ ‫موقعی�ت در ای�ن مجموع�ه همنش�ینی خوبی‬ ‫پیدا کردند و در نتیجه پایتخت ‪ 2‬به یک س�ریال‬ ‫پخته تر بدل شد‪.‬‬ ‫‪ l‬فیلمنام��ه خ��وب نقش زی��ادی در نتیج��ه کار‬ ‫داش��ت‪ ،‬همان طور که در تیتراژ این مجموعه دیدید انچه در‬ ‫«پایتخت‪ »2‬به لحاظ نظری و فکری شکل گرفته‪ ،‬محصول‬ ‫تخیالت ذهن محسن تنابنده است‪ .‬شخصی ت ها در ذهن او‬ ‫شکل گرفتند و چیده شدند و ح وادث نیز در ذهن ایشان ط راحی‬ ‫شد‪ .‬البته اقای وارسته و کورش نریمانی نیز به عنوان نویسنده‬ ‫به کار اضافه شدند و داستان را کامل تر کردند‪ .‬تنابنده به شدت‬ ‫موقعیت کمدی و طنز را از فانتزی جدا م ی کند و از موضوعات‬ ‫روز و زندگی روزمره که خود در گذشته و حال تجربه کرده‪ ،‬الهام‬ ‫م ی گیرد و موقعی ت های کمدی شیرینی را خلق م ی کند‪ .‬این‬ ‫اتفاقات برگرفته از خاط رات تنابنده‪ ،‬صفحه حوادث روزنامه ها‬ ‫و ش��نیده های اوس��ت‪ .‬به طور مثال صحنه زیر اب رفتن ون‬ ‫در قسمت اخر مجموعه در جزیره «ناز» در سفر بازبینی که‬ ‫رفته بودیم شکل گرفت‪ .‬دوست راهنما که همراه ما بود یک‬ ‫خاطره ای تعریف کرد که سال گذشته سیزده به در چند خانواده‬ ‫از ته ران به این جزیره امده بودند و نم ی دانستند که جزر و مد‬ ‫در انجا اتفاق م ی افتد‪ .‬در گوشه دنجی نشسته بودند و غافل‬ ‫از اینکه ماشین انها ‪ -‬که پ راید هم بوده ‪ -‬کامال زیر اب رفته و‬ ‫حتی اثری هم از ان نیست‪ ،‬چون امواج دریا ماشین را صدمتر‬ ‫جلوتر برده بود‪ .‬به همین خاطر ما مجبور ش��دیم که ون را با‬ ‫طناب و سیم بوکسل به تخته س��نگ ها ببندیم‪ .‬تنابنده این‬ ‫خاطره را در ان س��فر ش��نید و ان را به عنوان یک اتفاق بامزه‬ ‫ب رای پایان داستان انتخاب کرد‪ .‬این سکانس نیز با سه دوربین‬ ‫از قبل پی ش بینی شده بود‪ .‬یک دوربین در ماشین مستقر بود‬ ‫و یک دوربین ک��ه باال امدن اب را بگی��رد و یک دوربین هم‬ ‫از کنار که نمای بیرون ماش��ین را م ی گرفت‪ .‬اب که باال امد‬ ‫این ماش��ین به طور کامل به زیر اب رفت و وقتی اب پایین‬ ‫امد ماشین شوره زده بود‪ .‬س��ه دوربین ب رای ثبت این لحظه‬ ‫‪ 24‬س��اعته اماده بودند و فریم به فریم م ی گرفتند‪ .‬به همین‬ ‫خاطر جنس کمدی «پایتخت‪ »2‬و جنس قلم تنابنده متفاوت‬ ‫است از جنس قلم دیگر دوستانی که کارشان لحن فانتزی دارد‪.‬‬ ‫این تفاوت نگاه «پایتخت ‪ »2‬نسبت به دیگر کارهاست‪ .‬به‬ ‫نوعی ما قصه هایی کامال جدی و اجتماعی را تع ریف م ی کنیم‬ ‫با این تفاوت که لحن ما شیرین است‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫این بار به سراغ قصه ای رفتید که از شمال کشور‬ ‫اغ�از م ی ش�ود و به جن�وب ختم م ی ش�ود؛ نقطه‬ ‫مش�ترک و اتصال این دو نیز گنبد و گلدس�ته ای‬ ‫است که ب ه عنوان نماد دینی م ی تواند تداع ی کننده‬ ‫وحدت ملی و مذهبی باش�د که به نظر م ی رس�د‬ ‫ب ی تاثیر از شرایط کنونی جامعه هم نبوده و انگار‬ ‫در پی دعوت به یک نوع وحدت و همدلی بودید؟‬ ‫نگاهیتحلیلی‬ ‫به س ریال پایتخت‪2‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬شاید بهتر باشد که بگویم این دو موضوع بسیار با‬ ‫هم ارتباط داشت‪ .‬زمانی که مجموعه «پایتخت» را در نوروز‬ ‫‪ 90‬کار کردیم و این مجموعه پخش شد‪ ،‬اتفاقاتی بعد از پایان‬ ‫پخش ان رخ داد‪ .‬یکی از این اتفاقات این بود که محسن تنابنده‬ ‫که هم بازیگر و هم نویسنده کار بود‪ ،‬احساس کرد تع دادی قصه‬ ‫موجود هس��ت که به دلیل محدودیت زمانی در سیزده شب‬ ‫نتوانستیم به انها بپردازیم و سراغ انها برویم و در قصه گویی‬ ‫اشباع نشدیم‪ .‬به این علت که به تازگی با خانواده نقی اشنا و‬ ‫با انها همراه ش��ده بودیم و تا خواس��تیم با انها زندگی کنیم‪،‬‬ ‫مجموعه به پایان رس��ید‪ .‬وقتی این موضوع را با مدیر شبکه‬ ‫یک سیما اقای فرجی در میان گذاشتیم‪ ،‬ایشان نیز استقبال‬ ‫کردند که مجموعه «پایتخت ‪ »2‬ساخته شود‪ ،‬اما با قصه ای‬ ‫محکم تر و ایده ال تر که اگر به این نکات رسیدیم ساخت ان را‬ ‫اغاز کنیم‪ ،‬وگرنه بگذاریم خاطره شیرین «پایتخت» در اذهان‬ ‫عمومی باقی بماند‪.‬‬ ‫قصهزندگیدرون‬ ‫یککامیون‬ ‫من فکر م ی کنم که در این مجموعه خیلی اگاهانه‬ ‫سعی ش�ده بود الگوی یک خانواده ایرانی اصیل‬ ‫‪67‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ارائ�ه ش�ود و ب�ه صیان�ت از ارزش ه�ای خانواده‬ ‫تاکید بس�یاری ش�ده‪ .‬واقعیت این اس�ت که در‬ ‫یک سال گذشته مردم با مشکالت بسیاری چون‬ ‫دغدغه ه�ای اقتصادی روب�ه رو بودن�د و به نوعی‬ ‫زندگ ی ها با تلخی پیوند خورده بود تا با شیرین ی ها‬ ‫و لذت هایش‪ ،‬ب�ه همین خاط�ر در این مجموعه‬ ‫مردم خانواده ای را م ی بینند که با وجود مشکالت‬ ‫و بحران های حاد‪ ،‬باز هم م ی خندند و سالم و ساده‬ ‫زندگی م ی کنن�د و به حیات خ�ود ادامه م ی دهند‪،‬‬ ‫پس م ی ت�وان در بحران ها و مش�کالت این طور‬ ‫به زندگی نگاه کرد و ش�اد بود و از همان چیزهایی‬ ‫که داریم ل�ذت ببریم‪ .‬یکی از رم�وز موفقیت این‬ ‫مجموعه که به دلنش�ی ن بودن ان هم کمک کرد‬ ‫حس همذات پنداری مخاطبان با شخصی ت های‬ ‫این قص�ه و اتفاق�ات ان ب�ود که حت�ی م ی توان‬ ‫صداقت و سادگی این خانواده را مورد ستایش قرار‬ ‫داد‪ ،‬ایا این موضوع اگاهانه اتفاق افتاد یا برامده از‬ ‫دل قصه بود؟‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬کامال اگاهانه بود‪ .‬واقعیت این است که در سری اول‬ ‫«پایتخت» نیز این گونه بود‪ .‬اگر یکی از این اتفاق های ناگوار‬ ‫ب رای خانواده دیگری به وجود م ی امد ش��اید ان خانواده از هم‬ ‫م ی پاشید و تا مدت ها تحت تاثیر ان اتفاق بود‪ ،‬اما اگر بدترین‬ ‫اتفاق ها هم بر سر این خانواده امد‪ ،‬انها روحیه خود را از دست‬ ‫ندادند و شادابی را همیشه در زندگی خود به همراه داشتند‪ .‬مانند‬ ‫اینکه قرار بود در پشت یک کامیون زندگی کنند و با شادابی‬ ‫ان را پذیرفتند‪ .‬اما این بار اگاهانه این مساله را تشدید کردیم‪.‬‬ ‫دالیل متعددی هم داش��ت و مهم ترین دلیل ان نیز تحلیلی‬ ‫بود که شما فرمودید که در اط راف ما مردمی زندگی م ی کنند‬ ‫که نیاز به روحیه و انرژی دارند و احتیاج دارند به اینکه به انها‬ ‫بگوییم هر طوری که به هستی نگاه کنید همان گونه پیش‬ ‫م ی رود‪ .‬اگر تلخ کام بنگرید به تلخی جلو م ی رود و اگر شیرین‬ ‫نگاه کنید شاید از سخت ترین بحران ها به سالمت و کم ترین‬ ‫اسیب عبور کنید‪.‬‬ ‫حتی در روابط میان زن و شوهر‪ ،‬پسر و پدر و پسرخاله‬ ‫و فرزندان هم��ه در واقع به طور غی ر مس��تقیم م ی گفتند که‬ ‫هر طور که به زندگی نگاه کنید‪ ،‬زندگی به رایت اتفاق م ی افتد‬ ‫و پیش م ی رود‪ .‬به همین خاطر بهتر است با روحیه نگاه کنید‬ ‫چون زندگی گذراست و م ی گذرد‪ .‬مهم تر اینکه اگر اتفاق سخت‬ ‫و ناگواری م ی افتد نباید باعث جدایی و غفلت اعضای خانواده‬ ‫بشود و این مس��اله را هم م ی توان به خانواده ای بزرگتر چون‬ ‫جامعه بسط و گس��ترش داد‪ .‬زمانی که مشکالت اقتصادی‪،‬‬ ‫سیاس��ی و اخالقی پیش م ی اید جامعه باید تالش کند که‬ ‫وحدت خود را حفظ کند و از ان مرحله سخت گذر کند نه اینکه‬ ‫ان مشکل باعث متالش ی شدن یک خانواده یا جامعه بشود‪.‬‬ ‫انگار ب ه نوعی نوس�تالژی خانواده ایرانی که حاال‬ ‫به واسطه بس�ط مدرنیته و مظاهر ان کمتر قابل‬ ‫تش�خیص اس�ت یا برخی از ارزش های گذشته‬ ‫در این نهاد مقدس کمرنگ ش�ده‪ ،‬به واسطه این‬ ‫قصه در حال بازسازی و یاداوری است؛ از احترام به‬ ‫‪68‬‬ ‫بزرگترها تا نوع روابط زن و مرد در این قصه نشان‬ ‫م ی دهد سازندگان این مجموعه درصدد طرح این‬ ‫ارزش ها بودند‪.‬‬ ‫‪ l‬و اعتقاد دیگری ک��ه به نظرم باتوجه به ش��رایط‬ ‫اقتصادی و روحی در اط راف خود م ی بینیم مخدوش شدن مرز‬ ‫حالل و حرام است‪ .‬در این مجموعه نیز با لحن شیرین سعی‬ ‫کردیم به این موضوع بپردازیم‪ .‬در صحنه ای که نقی و ارسطو‬ ‫و بابا پنجعلی در رستوران گیر کرده بودند و م ی خواستند یک‬ ‫کباب بخورند‪ ،‬اول اجازه م ی گی رند که مبادا این لقمه بی اجازه‬ ‫صاحب مغازه باشد‪ .‬این مسائل همان طور که شما گفتید به‬ ‫علت بحران های موجود کمرنگ تر ش��ده است‪ .‬قصد ما این‬ ‫بوده این ارزش ها را یاداوری و احیا کنیم‪ ،‬ان هم با زبان شیرین‬ ‫و ملموس‪ .‬شاید در همه خانواده ها بین زن و شوهر اختالف به‬ ‫وجود بیاید‪ ،‬اما اگر این دع واها به طالق ختم شود خوب نیست‪.‬‬ ‫در این خانواده با یک هدی هدادن همه چیز تمام م ی شود و اشتی‬ ‫م ی کنند‪ .‬سعی کردیم بگوییم که ظرفیت شنیدن حرف های‬ ‫یکدیگر را باال ببریم‪ .‬باید صبورت��ر و با حوصله تر بود‪ .‬از همه‬ ‫مهم تر اینکه وقتی بزرگتری در خانواده ای هست که الزایمر دارد‬ ‫و ناتوان است و همچنین گرفتاری های خود را دارد‪ ،‬بدین معنا‬ ‫نیست که او طرد شود و به خانه سالمندان سپرده شود‪ .‬سعی‬ ‫کردیم این خصوصیات اخالقی که متعلق به ما ای ران ی هاست‬ ‫در این مجموعه احیا ش��ود‪ .‬باورپذیری این داستان هم فکر‬ ‫م ی کنم به این دلیل اس��ت که خود تنابن��ده‪ ،‬مه رانفر‪ ،‬ریما‬ ‫ت هستیم و به‬ ‫رامین فر‪ ،‬خمسه و من نیز به شدت خانواده دوس ‬ ‫این احترام و روابط فیمابین و صمیمیت اعتقاد داریم و چون به‬ ‫این امر ایمان داریم در اجرا نیز تظاهری وجود نداشت‪ .‬به همین‬ ‫خاطر بازی ها رنگ واقعیت به خود گرفتند‪.‬‬ ‫از سوی دیگر در «پایتخت ‪ »2‬انتقادهای سیاسی‬ ‫و اقتصادی ب�ا ممیزی های کمتری مواجه ش�ده و‬ ‫فضای بازتری برای طرح ان ترس�یم ش�د‪ .‬بحث‬ ‫گرانی و بحران های اقتص�ادی و دیالوگ هایی که‬ ‫گفته م ی شد‪ ،‬بحث سیاسی ممنوع و‪ ...‬نمونه هایی‬ ‫از این دست است‪ .‬ایا در مورد این مجموعه دست‬ ‫شما باز بوده و با محدودیت روب ه رو نبودید؟‬ ‫‪ l‬واقعیت این است که در جلس��ه ای که با ریاست‬ ‫سازمان داشتیم واقعا متوجه شدیم که خط قرمزی در تلویزیون‬ ‫وجود ندارد‪ .‬در سه مورد خط قرمز وجود دارد که ما اجازه نداریم از‬ ‫این خطوط بگذریم و حتی خود ما نیز اعتقادی به عبور از انها‬ ‫نداریم‪ .‬یک انچه قانون اساسی ما تعیین کرده‪ ،‬دو انچه دین‬ ‫و مذهب ما تعیین کرده و سه انچه عرف جامعه تعیین کرده‬ ‫است‪ .‬غیر از اینها خط قرمز دیگری وجود ندارد‪ .‬عکس ان هم‬ ‫هست اگر یک سالم معمولی بچه به پدرش ب ی ادبانه باشد و‬ ‫ان را پخش کنیم م ی شود خط قرمز‪ .‬وقتی این ارزش ها را به‬ ‫درستی بشناسیم م ی توانیم بسیاری از مسائل را بازگو کنیم‪.‬‬ ‫مانند دیالوگ دایی صفر که م ی گوید‪« :‬این غده گوشت مرغ‬ ‫الستیک دو و پونصدیه‪ ،‬درد کلیه رحیمه‪ ،‬بدبختیه‪ ،‬واسه هر‬ ‫یزنه بیرون‪ ،‬واسه ما از اینجا زده بیرون‪ .‬شاخ در‬ ‫کسی از یه جا م ‬ ‫اوردم‪ ».‬در کلیت کار مطلقا با حذفیات روبه رو نبودیم‪ .‬علت این‬ ‫است که اگر ما یک موضوع انتقادی را مطرح م ی کردیم‪ ،‬در کنار‬ ‫ان یک راهکار هم نشان م ی دادیم‪ .‬پس چون کار درست هم‬ ‫نشان داده م ی شد خط قرمزی وجود نداشت‪.‬‬ ‫یکی از ف رازهای قصه که شاید ب رای سیاستمداران‬ ‫ما نی�ز جالب توجه ب�ود‪ ،‬قس�م ت های مربوط به‬ ‫نام ه های مردمی به رئی س جمهور بود‪ .‬به تصویر‬ ‫کش�یدن این مس�اله با مخالفتی روب ه رو نبود یا‬ ‫مثال دیالوگ یا صحنه ای از این بخش حذف نشد؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ .‬تنها یک مورد وجود داش��ت ک��ه ما اعمال‬ ‫کردیم‪ .‬چند پیرمرد که نماینده ش��ورای ی��ک منطقه بودند‬ ‫خ واسته های مردم را طی نامه هایی جمع اوری کردند تا به دست‬ ‫رئی س جمهور برسد‪ .‬موانعی سر راه اینها تراشیده م ی شود که‬ ‫قصد دارند این نامه ها به مقصد نرس��ند و این اتفاقات‪ ،‬ایجاد‬ ‫ تراژدی م ی کند؛ طنابی قطع م ی شود و این ماشین در نزدیکی‬ ‫دره قرار م ی گیرد‪ .‬از س��وی دیگر موانع‪ ،‬جلوی خواسته های‬ ‫بحق مردم قرار م ی گیرد و در کنار ان روحیات مختلف مطرح‬ ‫م ی شود و برخی هم به خاطر مالحظاتی م ی خواهند نامه های‬ ‫ی هستند که م ی خ واهند‬ ‫خود را پس بگی رند‪ .‬از طرف دیگر مردم ‬ ‫نیازهای خود را به رئی س جمهور از ای��ن طریق بگویند و تازه‬ ‫متوجه م ی شوند که چقدر مش��کل دارند که در یک صفحه‬ ‫جای نم ی گیرد و برخی اگر بخ واهند چیزی را به عنوان خ واسته‬ ‫بیان کنند باعث نشان دادن برخی از روحیات خفته انها م ی شد‪.‬‬ ‫خودخواه ی های انها بیرون م ی زد و منی ت ها معلوم م ی شد‪ .‬در‬ ‫نهایت در نامه ای که بچه ها م ی نویسند نتیجه گیری خوبی‬ ‫به وجود م ی اید‪ .‬وقتی م ی گویند عمو ارس��طو ازدواج نکرده و‬ ‫ب رایش زن بگی رید یعنی بحث ازدواج یک بحث جدی در جامعه‬ ‫است‪ .‬وقتی مطرح م ی شود که خانه مان در کنار ریل قطار است‬ ‫و اسایش ما سلب شده‪ ،‬پس مساله مسکن یک مساله جدی‬ ‫است و همین طور دیگر موضوعات‪...‬‬ ‫طرح و ایده این موضوع از کجا شکل گرفت؟‬ ‫‪ l‬محسن تنابنده سه سال پیش طرحی داشت به نام‬ ‫«نامه ای به رئی س جمهور» که قرار بود مجموعه تلویزیونی‬ ‫بشود‪ .‬وقتی در دل این مجموعه این طرح هم بیان شد دیگر‬ ‫از ساخت ان مجموعه صرف نظر کردیم‪ .‬این سوژه همیشه‬ ‫پس ذهن محسن بود تا ان را خرج کند تا اینکه در «پایتخت»‬ ‫به عنوان یک اپیزود این اتفاق افتاد‪.‬‬ ‫حاال واقعا نیت کارگردان یا خود سازمان از نمایش‬ ‫این صحنه‪ ،‬یک نوع حمایت و تاکی�د از اقدامات‬ ‫اقای احمدی نژاد بود یا رئی س جمهور در اینجا یک‬ ‫مفهوم فرضی و انتزاعی درنظر گرفته شده بود؟‬ ‫‪ l‬اگر این اپیزود پنج س��ال دیگر هم گرفته ش��ود‪،‬‬ ‫مباحثی که در ان مطرح خواهد ش��د؛ مباحث انسانی است‬ ‫و به ش��خص خاصی ب ر نم ی گ��ردد‪ .‬در این قصه ب��ا ادم ها و‬ ‫خواسته های شان و موانعی ب رای رسیدن به خواسته های شان‬ ‫و کش��ف روحیات پنهان ادم ها وقتی ک��ه در موقعیتی قرار‬ ‫م ی گیرند که م ی توانند ارزویی کنند‪ ،‬مواجه هس��تیم‪ .‬البته‬ ‫س��عی کردیم با یک دید انتقادی به این موضوع نگاه کنیم‪،‬‬ ‫کما اینکه این نامه ها به مقصد نم ی رسد و ب ی سرانجام م ی ماند‪.‬‬ ‫از همه مهم تر اینکه با سقوط فولکس و نامه ها به دره ایجاد ‬ ‫تراژدی م ی کند‪.‬‬ ‫ش�ما در کارنامه کاری خ�ود مجموعه هایی چون‬ ‫پیامک از دیار باقی‪ ،‬نرگس‪ ،‬چاردیواری‪ ،‬اغما‪ ،‬چک‬ ‫برگشتی‪ ،‬روز حسرت‪ ،‬پایتخت‪ ،‬دیوار و‪ ...‬را دارید‪ ،‬با‬ ‫نگاهی به کارنامه سیروس مقدم متوجه م ی شویم‬ ‫که بعد از یک کار تلخ و تراژدی حتما به سراغ یک‬ ‫کار طنز اجتماعی با زبان شیرین خودش م ی رود‪،‬‬ ‫ایا این مس�اله ب�ه روحیات خود س�یروس مقدم‬ ‫مربوط است؟‬ ‫‪ l‬این جنس کار اگر با روحیات من اخت نباشد‪ ،‬قطعا‬ ‫ساختن ان هم تصنعی م ی شود‪ .‬در اوردن این لحظات نیاز دارد‬ ‫به این روحیه که ان لحظات را بشناس��ید‪ .‬حاال اگر کاری به‬ ‫من سفارش داده شود که از جنس کمدی های فانتزی باشد‪،‬‬ ‫تسلیم م ی شوم چون کار من نیس��ت‪ ،‬در واقع با روحیه من‬ ‫سازگاز نیست‪.‬‬ ‫در ایام ن�وروز مخاطبان بس�یاری پ�ای این قاب‬ ‫جادویی نشستند و از دیدن صحنه به صحنه این‬ ‫مجموعه لذت بردند‪ ،‬خود ش�ما چه تعریف و چه‬ ‫لذتی از ان بردید؟‬ ‫‪ l‬این است که اگر فیلمنامه ای ساکن و کند نوشته‬ ‫شده باشد‪ ،‬بزرگترین کارگردان دنیا هم نم ی تواند در ان هیجان‬ ‫ایجاد کند وبهترین مونتور دنیا هم نم ی تواند ضرباهنگ ان را‬ ‫درست کند‪ .‬به همین خاطر ریتم در «پایتخت‪ »2‬از فیلمنامه‬ ‫اغاز شد‪ .‬یعنی حوادث به سرعت اتفاق م ی افتاد و دیالوگ ها‬ ‫تند و سریع و تو هم رفته بود‪ .‬وقتی چنین فیلمنامه ای دست‬ ‫کارگردانی م ی رس��د که خودش اهل ریتم است و هیجان را‬ ‫دوست دارد‪ ،‬طبیعتا ان را تشدید م ی کند و سعی م ی کند ریتم‬ ‫را باالتر هم ببرد‪ .‬وقتی بر اس��اس ان نماها و پالن ها گرفته‬ ‫م ی شود و می زانسن داده م ی شود پس مونتور هم دستش باز‬ ‫است که این ریتم را باز هم تشدید کند‪ .‬ریتم مناسب این کار‬ ‫به خاطر مجموعه ای از این س��ه گزینه است که از فیلمنامه‬ ‫اغاز شده بود‪.‬‬ ‫موسیقی متن سریال هم از جمله عناصری است‬ ‫که ب ه عنوان یک شناس�نامه خوب ب�ه کار الصاق‬ ‫ش�ده و ترکیبی از تم موس�یقی ش�مال و جنوب‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪ l‬واقعیت این اس��ت که س��یروس مق��دم در یک‬ ‫خانواده و در یک کشور مسلمان به دنیا امده است و متعلق به‬ ‫خانواده ای است که از سمت پدری بازاری های متدین هستند‪.‬‬ ‫این نم ی تواند ب ی تاثیر باشد ب رای کسی که در جامع ه ای کار‬ ‫م ی کند و سریال م ی سازد که ریشه باورها و اعتقادات مذهبی‬ ‫قوی ای دارد و همواره مانند یک اهنگ به گوش شما م ی رسد‪.‬‬ ‫به نظر من هن��وز لذت بخش ترین صدایی که به گوش��مان‬ ‫م ی رسد صدای اذان است که حال ادم خوش م ی شود‪ .‬اضافه بر‬ ‫این هفت سال پیش که به خاطر مجموعه «نرگس» به حج‬ ‫مشرف شدم بعد از ان س��فر معنوی‪ ،‬مسیر سریال سازی من‬ ‫دچار تغییر شد‪ .‬چون بعد از ان اغما و روز حسرت را کار کردم‪.‬‬ ‫تله فیلم ذبح اس��ماعیل را کار کردم ک��ه کامال بعد مذهبی‬ ‫داشت‪ .‬این مساله چون بارقه ای جدید در کارهای من خودش‬ ‫را نشان داد‪ .‬اگر دقت کرده باش��ید در همه کارهای من یک‬ ‫س��کانس نماز م ی بینید‪ .‬ح��اال در یک کاری ط��رف ناتوان‬ ‫است و با پیشانی نماز م ی خواند و در مجموعه دیگری چون‬ ‫«پایتخت» بابا پنجعلی با رکعت شمار نماز م ی خ واند‪ .‬ان هم در‬ ‫خدمت قصه نه اینکه صرف اینکه حتما سکانس نماز بگذاریم‬ ‫تا شعاری باش��د‪ .‬من اگر به چیزی باور و اعتقاد نداشته باشم‬ ‫نم ی توانم ان را اجرا کنم‪ .‬تا حاال نیز نه سفارشی بر این قضیه به‬ ‫من شده و نه اصراری‪ .‬این باور قلبی خود سیروس مقدم است‪.‬‬ ‫من و خانم غفوری عهد کرده ایم که اگر در ایام عید مجموعه ای‬ ‫را کار کردیم حتما بحث امام رضا(ع) در ان باشد‪ .‬در مجموعه‬ ‫«چاردیواری»‪« ،‬چک برگشتی» و در سری اول «پایتخت» که‬ ‫بسیار پررنگ بود و در «پایتخت ‪ »2‬با قصه اهو یا ضامن اهو‬ ‫سعی کردیم این موضوع را لحاظ کنیم‪.‬‬ ‫از جمله ویژگ ی های خوب ای�ن مجموعه از حیث‬ ‫س�اختاری‪ ،‬ریتم مناس�ب ان ب�ود‪ ،‬ب ه ط�وری که‬ ‫مخاطب را خسته و کسل نم ی کرد‪ .‬این به سبک‬ ‫کارگردانی شما مربوط م ی ش�د یا خود قصه این‬ ‫قابلیت را داشت؟‬ ‫‪ l‬مجموعه «پایتخت» اولین کاری است که قبل از‬ ‫قرارداد بازیگران و انتخاب لوکیشن ها‪ ،‬اهنگساز قرارداد م ی بندد‪.‬‬ ‫دو‪ ،‬سه ماه قبل از شروع کار با اریا عظیم ی نژاد قرارداد بستیم‬ ‫و او تحقیقات خود را اغاز کرد‪ .‬چون قصه ما از شمال ای ران به‬ ‫جنوب کشور ختم م ی شود باید موسیق ی ای به کار م ی بردیم‬ ‫که تلفیق موسیق ی های شمالی و جنوبی بود‪ .‬به دلیل اینکه‬ ‫با یک تیم مذهبی چون گنبد و گلدسته هم روبه رو بودیم ان‬ ‫هم باید خودش را در کار نش��ان م ی داد‪ .‬ب��ه همین خاطر با‬ ‫اریا عظیم ی نژاد یک شمال گردی اساسی در عل ی اباد کتول‬ ‫داشتیم‪ ،‬به همراه دوستی به نام اقای جاوید که سالیان سال‬ ‫است کارش جمع اوری موسیقی محلی و مناطق و نواحی است‪.‬‬ ‫چه موسیق ی های مربوط به عزا و چه موسیق ی های شاد‪ .‬ارشیو‬ ‫غنی و گرانقدری را خریداری کردیم و در اختیار اریا قرار دادیم و‬ ‫بعد از ان یک جنوب گردی کردیم‪ .‬به بندرعباس‪ ،‬قشم ‪ ،‬میناب‬ ‫و لنگه رفتیم و با موسیقی نواحی و سازها و خواننده های ان‬ ‫مناطق اشنا شدیم و ارش��یو دیگری نیز از انجا تهیه کردیم‪.‬‬ ‫روزی که فیلمبرداری اغاز ش��د اریا عظیم ی نژاد تحقیقات و‬ ‫جمع اوری های خود را کرده بود‪ .‬تنها دو سفر دیگر ب رای ضبط‬ ‫موسیق ی ها و ملودی های مجموعه داشت‪ .‬به این تم مذهبی‬ ‫هم در جمع اوری ها رسیده بود که با سازهای جدیدتری از حالت‬ ‫ارشیوی خارجش کرد تا در خدمت سکان س ها قرار بگیرد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫اقای مقدم! نشانه ها و نمادهای مذهبی یا برخی‬ ‫انگاره ها و اموزه های اخالقی تقریبا در تمام کارهای‬ ‫شما فارغ از نوع ژانر دیده م ی شود؛ این به اعتقادات‬ ‫ش�خصی ش�ما برم ی گردد یا یک ن�وع مالحظه‬ ‫رسانه ای است که برای ان سریال م ی سازید؟‬ ‫‪« l‬پایتخت‪ »2‬چیز تازه ای را در سیروس مقدم پی دا و‬ ‫بی دار و کشف کرد‪ ،‬ان هم تحمل بیشتر سخت ی هایی بود که‬ ‫منجر به لذت شدند‪ .‬حتی فرار نکردن از لحظات سخت‪ ،‬چون‬ ‫هرقدر سخت تر کار کردیم لذت بیشتری بردیم‪ .‬سخت ی های‬ ‫کار در جاده و حمل گنبد و گلدسته و رفتن روی لنچ با دریایی‬ ‫توفانی‪ ،‬همه اینها س��خت ی های خودش را داشت که منجر‬ ‫به لذت ش��د‪ .‬حتی براورد هزینه این مجموعه به همان اندازه‬ ‫س��ریال های اپارتمانی بود‪ .‬ما از س��وم دی ماه فیلمبرداری را‬ ‫اغازکردیم و تا هفتم فروردین کار ادامه داشت و حادثه ناگواری‬ ‫که در ساعات نخستین سال ب رای عوامل کار افتاد ما را بسیار‬ ‫رنجاند‪ ،‬اما باید لبخند را روی لبان مردم م ی اوردیم و به نظر من‬ ‫این امر خودش یک محک و امتحان جدید بود‪.‬‬ ‫کش�ور اس�ت‪ .‬چطور به این ش�کل از موسیقی‬ ‫دست یافتید؟‬ ‫با توجه به پایان بندی بازی که «پایتخت‪ »2‬داشت‬ ‫به نظر م ی رس�د این بس�تر را فراهم کردید تا به‬ ‫سراغ مجموعه «پایتخت‪ »3‬بروید‪...‬‬ ‫‪ l‬بستگی به شرایط و نیاز مردم و خود ما دارد‪ .‬وقتی‬ ‫س��ری اول این مجموعه به پایان رسید‪ ،‬فکر نم ی کردیم که‬ ‫سری دوم ان هم ساخته شود‪ ،‬اما با استقبال مردم و نیاز خود‬ ‫گروه تصمیم به ساخت سری دوم ان گرفتیم‪ .‬در مورد سوال‬ ‫شما هنوز چیزی مشخص نیست‪ .‬در ابتدا نیز ب رای من یک‬ ‫ایده ناب و سوژه بکر مهم است که اگر پیشنهاد شود حتما ان‬ ‫را م ی پذیرم‪g .‬‬ ‫نکات‬ ‫زمانی که مشکالت اقتصادی‪ ،‬سیاسی و اخالقی پیش می اید جامعه‬ ‫باید تالش کند که وحدت خود را حفظ کند و از ان مرحله سخت گذر کند نه‬ ‫اینکه ان مشکل باعث متالشی شدن یک خانواده یا جامعه بشود‬ ‫به نظر من هنوز لذتبخش ترین صدایی که به گوشمان می رسد صدای‬ ‫اذان است که حال ادم خوش می شود‬ ‫«پایتخت‪ »2‬چیز تازه ای را در سیروس مقدم پیدا‪ ،‬بیدار و کشف کرد‪،‬‬ ‫ان هم تحمل بیشتر سختی هایی بود که منجر به لذت شدند‬ ‫‪69‬‬ ‫نامی مطمئن در سریال سازی‬ ‫نگاهی تحلیلی به اثار سیروس مقدم‬ ‫نیما بهدادی مهر‬ ‫‪2‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ویژگ��ی مش��ترک تمام��ی مجموعه های س��یروس‬ ‫یزایی موقعی ت های داس��تانی با نبض فکری‬ ‫مقدم اش��نای ‬ ‫جامعه اس��ت‪ .‬به واقع انچه ای��ن کارگ��ردان را در یک روند‬ ‫تدریجی ب��ه فردی قاب��ل اطمینان نزد مدی ران رس��انه ملی‬ ‫بدل کرد و بازخوردهای مثبتی از اثارش در جامعه شکل داد‪،‬‬ ‫همسان سازی فضای داستانی مجموعه ها با حقایق جاری در‬ ‫ی عوامانه بود و مجموعه‬ ‫جامعه است‪ .‬گاه این رویکرد به شکل ‬ ‫از منظر ساختاری و نوع اجرای روایت خام دستانه در نظر م ی امد‬ ‫(به س��وی افتخار) و گاه رویکرد کارگردان در ایجاد همسانی‬ ‫میان فضای داستانی اثرش با واقعی ت های موجود از عنصر‬ ‫تاکید پررنگ نیز بهره م ی برد که همین شرایط سبب شد در‬ ‫برخی برداشت های فرامتنی مجموعه های وی را نمونه ای از‬ ‫سیاه نمایی برشمارند (زیرهشت و تا ثریا)‪ .‬وجه سوم انجایی‬ ‫شکل گرفت که به غیر از توجه مقدم به عناصر روایتی‪ ،‬این‬ ‫کارگردان در بخشی از موضوعات مجموعه هایش که ماورا‬ ‫را در نظر داش��تند از ابر و باد و مه و فلک نیز بهره برد (غبار و‬ ‫مه فراگیری که به ناگه صحنه را دربرم ی گرفت و همخوان با‬ ‫موسیقی متن یک جو استرس گونه و پرچالش را ایجاد م ی کرد‬ ‫مثل صحنه های حضور الیاس در اغما)‪ .‬تا بدین جا سیروس‬ ‫مقدم را یک مجموعه ساز موفق دیده ایم که تالش هایش در‬ ‫هرگونه روایی واجد ارزش هایی بوده است‪ .‬نوع کارگردانی وی‬ ‫اگرچه در این گونه های روایی تفاوت های اشکاری با هم داشته‬ ‫است اما همواره یک عنصر مشترک به عنوان سبکی متمایز‬ ‫در کارهای وی دیده م ی شود که بهره گیری از موسیقی متن‬ ‫همخوان با تحوالت روایی اس��ت‪ .‬ضرب و ریتم اواها و نواها‬ ‫در مجموعه های این کارگردان‪ ،‬هم نمایانگر وضعیت معنایی‬ ‫روایت بود (تشریح سکانس در بخشی از حدود و ثغور با عنصر‬ ‫موسیقی صورت م ی گرفت) و هم استقالل ساختاری خود را‬ ‫حفظ م ی کرد (موسیقی متن در این وجه همان کارکرد مکمل‬ ‫ب رای جان بخشی به تصاویر را داشت)‪ .‬سیروس مقدم با توجه‬ ‫به انچه اشاره ش��د یکی از مجموعه سازان قابلی است که با‬ ‫چشم پوش��ی بر برخی ضع ف های روایی و ساختاری اثارش‬ ‫توانسته تا مخاطبان را به تماشای ساخته هایش راغب سازد و‬ ‫در شرایط کنونی این یک هنر است‪ .‬قبل از انکه به صورتی‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪70‬‬ ‫مجزا به هر یک از اثار این کارگردان بپردازیم شاید بد نباشد تا‬ ‫عناصر روایی و دراماتیک مشترک در اثار وی را بررسی کنیم‪.‬‬ ‫خداباوری‪ :‬عنصر مش��ترک اکثر مجموعه های مقدم‬ ‫در نوع برداش��ت ش��خصی ت محوری از جهان پی رامون ی اش‬ ‫خالصه م ی شود‪ .‬در این گستره مفهومی از رویارویی قهرمان‬ ‫و ضد قهرمان (نمونه هایی چون پلیس جوان‪ ،‬زیر هش��ت‪،‬‬ ‫چک برگشتی‪ ،‬اغما‪ ،‬نرگس‪ ،‬ریحانه‪ ،‬مسافر و رستگاران) انچه‬ ‫در مقام یک ویژگی مشترک شخصیت اصلی مجموعه ها را‬ ‫به هم پیوند م ی زند استقامت در ب رابر سخت ی ها و نگاه رو به‬ ‫اسمان انهاست‪ .‬خداباوری در متن تصویری اثار سیروس مقدم‬ ‫وجوهی کامال ملموس م ی یابد و انسان هایی که به عنوان‬ ‫خداباور در این مجموعه ها معرفی م ی ش��وند از همان ابتدا‬ ‫سفید نیستند و گاه در معرض ابتالئات و ازمایش های الهی‬ ‫عنان اختیار از دست م ی دهند و دچار خطا در برداشت و رفتار‬ ‫م ی شوند‪ .‬چنین اس��ت که تحول رفتاری و فکری و برگشت‬ ‫انها به راه درس��ت باورپذیر از اب در م ی ای��د و با نمونه های‬ ‫عینی جامع��ه قراب��ت دارد‪ .‬نمونه جدیدی از ب��ه کار گیری‬ ‫عنصر خداباوری در مجموعه های سیروس مقدم را در تحول‬ ‫شخصیت شی رافکن در مجموعه پایتخت ‪ 2‬مشاهده کردیم‬ ‫و صحنه مواجهه وی با گنبد و گلدس��ته س��وار شده بر روی‬ ‫کامیون ارسطو و سپس بازگشتش به سمت نقی که در حال‬ ‫نماز است و اعتراف به خطاهایی که داشته و قصدی که ب رای‬ ‫اصالح دارد از منظر تکنیک اجرا درخشان است‪.‬‬ ‫اخالق گرای�ی‪ :‬بازتاب ش��اخصه های خل��ق و خویی‬ ‫یکی دیگر از تمهی��دات مقدم در قصه گویی اس��ت‪ .‬در این‬ ‫ش��یوه روایت‪ ،‬عنصر اخالق به عنوان یک ویژگی متغیر در‬ ‫نحوه رفتار شخصی ت های نمایشی بازتاب م ی یابد‪ .‬اینگونه‬ ‫است که تغیی رات نسبی عطا در زی ر هش��ت قابل باور است‬ ‫و با نمونه های سفارش��ی که یک تحول انی را به مخاطب‬ ‫تحمیل م ی کند تفاوت ماهوی دارد‪ .‬مقدم در تحلیل جامعه‬ ‫امروز به یک توفیق مناسب دست یافته و دو قطب مثبت و‬ ‫منفی مجموعه هایش همدل ب رانگی زند و با مخاطب ارتباط‬ ‫م ی گیرند که این موفقیت را باید مره��ون توانایی مقدم در‬ ‫هدایت بازیگران ب رای رسیدن به جزئیات درونی نقش دانست‪.‬‬ ‫زنان پوی�ا‪ :‬ن��گاه همدالنه ای که س��یروس مقدم در‬ ‫مجموعه هایش نس��بت به جامعه زنان داشته یک ویژگی‬ ‫متمایز به برداشت اجتماعی این کارگردان نسبت به تحوالت‬ ‫فرهنگی بخشیده است‪ .‬در برداش��ت مقدم‪ ،‬زنان از ان نگاه‬ ‫کناره ای و حاش��ی ه ای معمول ج��دا ش��ده و فعالیت پویای‬ ‫اجتماعی پیدا م ی کنند‪ .‬عنصر وج��ودی زن یعنی لطافت و‬ ‫مهر و البته تاثیرپذیری از محیط پی رامونی که تا حدودی انها‬ ‫را در موقعی ت های خط رناک فریب قرار م ی دهد به زیبایی در‬ ‫وضعیت زنان اثارش متجلی م ی ش��ود و هر یک از بازیگران‬ ‫زنی که در مجموعه های وی ایف��ای نقش م ی کنند به یک‬ ‫تک خال برجسته در کارنامه بازیگری شان م ی رسند‪.‬‬ ‫ترس�یم فضای داس�تانی ملموس برای جامعه‪:‬‬ ‫نوع ارتباطاتی که در مجموعه های مقدم ش��کل م ی گیرد با‬ ‫نمونه های عینی جامعه قرابت دارد‪ .‬این امر بدین معناست‬ ‫که تنش و چالش شکل گرفته پی رامون یک ارتباط انسانی یا‬ ‫موقعی ت های متغیری که ب رای افراد ایجاد م ی شود از همان‬ ‫نمونه های حقیقی و ملموس ب رای جامعه وام گرفته شده اند‬ ‫و به همین علت در ذهن مخاطب ج��ای م ی گیرند و انها را‬ ‫به فکر وام ی دارند‪ .‬نمونه جدیدی از این رویکرد را در صحنه‬ ‫حضور نقی در منزل یک بانوی ثروتمند دیدیم که هم بحث‬ ‫تقابل فقیر و غنی و اسی ب های طبقاتی شدن نگاه اجتماعی‬ ‫را به درستی نشان م ی داد و هم به خلق یک صحنه ملودرام‬ ‫همگام با ش��رایط فرهنگی و اجتماعی جامعه امروز منجر‬ ‫م ی شد‪.‬‬ ‫اس�تفاده از قابلی ت ه�ای اش�یا و محی�ط‪ :‬چک‪،‬‬ ‫شناس��نامه و کامیون عناصری بودند که در س��ه مجموعه‬ ‫نوروزی مقدم کارکرد دراماتیک یافتند‪ .‬چک برگشتی شوهر‬ ‫خواهر یک کاندیدای نمایندگی مجلس‪ ،‬شناس��نامه نادر در‬ ‫چاردیواری‪ ،‬کامیون ارسطو در پایتخت ‪ 1‬و ‪ 2‬و کارت ملی‪ ،‬عابر‬ ‫بانک‪ ،‬زودپز‪ ،‬کفش های نقی و پدرش‪ ،‬شناسنامه و کارت پایان‬ ‫خدمت در پایتخت ‪ 2‬در مقام عناصری محوری نقشی مهم‬ ‫در پیشبرد روایت یافتند‪ .‬قابلی ت های موقعی ت ساز محیط نیز‬ ‫در دو اثر اغما و رستگاران به تمهیداتی روایی بدل شدند که‬ ‫م ی توانست توصیف بصری مناسبی از شرایط افراد را نشان‬ ‫دهد‪ .‬نمونه جدیدی از بهره گیری هوشمندانه از قابلی ت های‬ ‫محیط در قسمت اخر پایتخت ‪ 2‬و سکانس مد ناگهانی دریا‬ ‫در جزایر ناز جلوه نمایاند‪.‬‬ ‫دغدغه من�دی در روای�ت‪ :‬دغدغه های ملموس��ی‬ ‫که در ذهن جامعه جاری اس��ت با دقت در اثار مقدم بازتاب‬ ‫م ی یابد‪ .‬به واقع در گس��تره موضوعاتی که از ‪ 1375‬تا امروز‬ ‫از مجموعه های مقدم به بیرون منعکس شده است بررسی‬ ‫دغدغه های به روزی را شاهد بوده ایم که با نگاه نقاد مقدم و‬ ‫درعین حال بررسی مهربانانه اسی ب ها و چالش های فکری‬ ‫جامعه شهری ته ران و نیز گوشه چشمی به دیگر شهرهای‬ ‫ای ران توانسته تا تاثی رات خوبی را بر جامعه بگذارد‪g .‬‬ ‫قصه زندگی درون یک کامیون‬ ‫نگاهی به سریال تلویزیونی پایتخت‪2‬‬ ‫سعید اسالمی فرد‬ ‫‪3‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫سریال پایتخت ‪ 2‬را م ی توان یک مجموعه تمام عیار‬ ‫تلویزیونی دانست که عناصر و مولفه های موثر در تولید یک‬ ‫سریال جذاب و مخاطب پس��ند را در خود جمع کرده و واجد‬ ‫امتیازات زیادی هم در فرم و ساختار روایی قصه است و هم از‬ ‫حیث پرداخت به مضامین خانوادگی ‪ -‬اجتماعی قابلی ت های‬ ‫زیادی دارد‪ .‬کمتر پی��ش امده که مجموعه های نمایش��ی‬ ‫تلویزیون در ساخت سری دوم و سوم خود‪ ،‬موفقیت اول خود‬ ‫را تکرار کنند اما سیروس مقدم با تکیه بر تجربیات غنی خود‬ ‫در عرصه سریال سازی به نقطه ای رسیده که اینک با اطمینان‬ ‫م ی توان گفت که پایتخت ‪ 2‬هم نسبت به سری اول خود به‬ ‫پختگی و رسش بیشتری رسیده و هم این مجموعه در کارنامه‬ ‫س��یروس مقدم جایگاه ویژه ای یافته است؛ سریالی که واجد‬ ‫یک قصه پرکشش و پرتعلیق اس��ت‪ ،‬به طوری که مخاطب‬ ‫را پابه پای خود همراه م ی کند و درواقع کارکرد سرگرم کنندگی‬ ‫باالیی دارد‪ .‬ش��خصی ت پردازی ها در ان به خوبی انجام شده‬ ‫و هر یک از کاراکترها هم در ش��مایل مستقل خود و هم در‬ ‫نسبت با درام و شخصی ت های دیگر قصه به درستی ط راحی‬ ‫شده اند و شناسنامه دار هستند‪ .‬شخصی ت هایی که به شدت‬ ‫ام��کان همذات پنداری طی ف های مختلف��ی از مخاطبان را‬ ‫با خود درپی دارد‪ .‬نه تنها چند ش��خصیت اصلی داستان که‬ ‫حتی ش��خصی ت های فرعی که صرفا در فرازهایی از قصه‬ ‫به این مجموعه پیوس��تند نیز در ذهن مخاطب حک شده‬ ‫و تاثیرگذار بوده اند‪ ،‬به طوری که م ی توان درباره روانشناختی‬ ‫و تحلیل شخصیتی این کاراکترها ساعت ها سخن گفت و‬ ‫مطلب نوشت‪ .‬برجستگی شخصی ت پردازی در پایتخت در‬ ‫سطحی است که حتی م ی توان مدعی شد بخش عمده ای‬ ‫از جذابیت این سریال فارغ از اینکه موقعی ت های دراماتیک‬ ‫جذابی داشته‪ ،‬به جاذبه فردی انها برم ی گردد‪.‬‬ ‫سریال پایتخت فارغ از س��ویه دراماتیکی خود‪ ،‬با خلق‬ ‫شخصی ت های ماندگارش به بازنمایی و یاداوری بسیاری از‬ ‫ارزش های اخالقی – انسانی پرداخت که همواره در فرهنگ‬ ‫عرفی‪ -‬دینی ما ریش��ه داش��ته و امروزه در سیطره تحوالت‬ ‫اجتماعی و بسط مدرنی زاسیون به فراموشی سپرده شده است‪.‬‬ ‫شاید دلنشی ن بودن رفتارهای شخصی ت هایی مثل «نقی» و‬ ‫«ارس��طو» ب رای مردم ما‪ ،‬صداقت و سادگی در رفتار و منش‬ ‫انهاست‪ .‬سبک و نوع زندگی انها نیز این حس نوستالژیک‬ ‫را بیشتر برم ی انگیزد‪ .‬قصه پایتخت و شخصی ت های ان از‬ ‫جنس واقعی زندگی و مردم ب��وده و پرهیز از تجمل گرایی و‬ ‫لوکس بازی ه��ای تصنعی که در بس��یاری از مجموعه های‬ ‫نمایش��ی م ی بینیم موجب ش��ده تا مخاطب‪ ،‬حس و حال‬ ‫بهتری به قصه پی دا کرده و ان را از جنس خود بداند‪.‬‬ ‫به همین دلیل ش��ادی های برساخته از موقعی ت های‬ ‫دراماتیک در پایتخت از عمق و اثربخش��ی واقعی برخوردار‬ ‫بوده و بدون اینکه در دام لودگی یا س��طح ی نگری کمیک‬ ‫قرار بگیرد یک کمدی موقعیت تمام عیار را شکل م ی دهد که‬ ‫تکرار تماشای ان نیز از لذت طنازانه اش نم ی کاهد‪ .‬هوشمندی‬ ‫«تنابنده» در نگارش متن این قصه و شناخت و درک درست‬ ‫ان از مولفه های بومی و جغ رافیای��ی درام در کنار بازی های‬ ‫خوب و فراز ونش��ی ب های منطقی قصه که راک��ورد خود را‬ ‫نیز نس��بت به مجموعه قبلی حفظ م ی کند‪ ،‬کمک کرده تا‬ ‫مخاطب ضمن لذت سرگرمی در دریافت مفاهیم و پیام های‬ ‫اخالقی داستان نیز دچارسرخوردگی یا دافعه نشود‪ .‬سادگی و‬ ‫صداقت «ارسطو» در کنار مسئولی ت پذیری و تعهد اخالقی‬ ‫نقی به خانواده و صبوری و ش��وه ر داری «هما» الگوی های‬ ‫شخصیتی خوبی منطبق با فرهنگ ای رانی – اسالمی ارائه‬ ‫م ی کند که مصداق خوبی از امیدبخش��ی به خانواده ای رانی‬ ‫است‪ .‬خانواده «نقی معمولی» مثل بسیاری از خانواده های‬ ‫متعارف ای رانی‪ ،‬در درون ش��رایط سخت اقتصادی به زندگی‬ ‫س��الم و امرار معاش حالل تن م ی دهند و از انچه دارند واقعا‬ ‫لذت م ی ب رند‪ .‬حسرت ها و رقابت ها و تنگناهای معیشتی مانع‬ ‫از صفا و صمیمیتی که بین این خانواده وجود دارد نم ی شود‪.‬‬ ‫بارها و بارها ش��اهد بودیم که ادم های قصه در طول س��فر‬ ‫با چه مش��کالت و مصائبی روبه رو م ی ش��وند‪ ،‬اما همدلی و‬ ‫همبس��تگی خود را از دس��ت نداده و با صداق��ت و پاکی از‬ ‫بحران های پی ش امده عبور م ی کنند‪.‬‬ ‫این حس شادی از سوی مخاطب نیز خیلی صادقانه و‬ ‫واقعی پذیرفته م ی شود و این امید را در دل انها ایجاد م ی کند‬ ‫که م ی توان در دل سخت ی ها و تلخ ی های زندگی نیز شادمانه‬ ‫زیست و امید و دلخوشی خود را از دست نداد‪ .‬پایتخت یک‬ ‫قصه خانوادگی صرف نیس��ت‪ ،‬بلکه صیانت و پاس��داری از‬ ‫ارزش های اصیل خانوادگی و جایگاه واالیی ان را به درستی‬ ‫بازنمایی کرده و در ذهن مخاطب به تثبیت م ی رساند‪.‬‬ ‫مثال احترام به بزرگتر را بدون شعارزدگی و موقعی ت های‬ ‫س��انت ی مانتالی در تعهد و تعلق خاطر نقی به بابا پنجعلی‬ ‫م ی بینیم همان طور ک��ه نقش مهم زن و م��ادر در هدایت‬ ‫خانواده و نگهداشتن شی رازه ان را م ی توان در رفتارهای هما‬ ‫ردیابی کرد‪ .‬زنی که نه نماینده زن مدرن اس��ت نه س��نتی و‬ ‫فراتر از این تقسیم بندی های صوری توانسته الگوی یک زن‬ ‫و همسر نمونه را تصوی ر سازی کند‪ .‬به همین دلیل پایتخت‬ ‫به خوبی توانس��ته اموزش مهارت های زندگی را در بس��تر‬ ‫درام پردازی روایت کرده و سویه اگاه ی بخش ب رای مخاطب‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫اما کارکردهای مضمونی پایتخت به ساحت های فردی‬ ‫و خانوادگی ختم نشده و دامنه این قصه تا طرح برخی مسائل‬ ‫اجتماعی و عموم ی تر نیز پیش م ی رود‪ .‬مثال تعهد اخالقی به‬ ‫مردم و منافع ملی و عاقبت مال اندوزی و منفعت طلب ی های‬ ‫ش��خصی در امور سیاس��ی – اجتماعی از جمله این موارد‬ ‫اس��ت که در قس��مت مربوط به انتقال نامه ه��ای مردم به‬ ‫رئی س جمهور ش��اهد بودیم‪ .‬ضمن اینکه پایتخت به شکل‬ ‫هوشمندانه و دراماتیک برخی از انتقادات سیاسی‪ -‬اجتماعی‬ ‫نسبت به وضعیت موجود را به شکل متین در خود جای داده‬ ‫که نشان م ی دهد چگونه م ی توان از تمهی دات مودبانه و موثر‬ ‫درطرح نگرش های انتقادی در یک مجموعه نمایشی استفاده‬ ‫کرد‪ .‬البته نمونه پررنگ تری از این رویکرد را س��یروس مقدم‬ ‫در سریال قبل ی اش «چک برگشتی» به نمایش گذاشته بود‪.‬‬ ‫ی را‬ ‫یا مثال تاکید بر اصالت و ارزش فرهنگ و اداب و رسوم بوم ‬ ‫در این مجموعه شاهد هستیم که دامنه ان از شمال تا جنوب‬ ‫امتداد دارد‪ .‬مث�لا نمایش غرورانگیز خلیج فارس بر بس��تر‬ ‫موقعیتی دراماتیک در قسمت های اخر نمونه ای از این دست‬ ‫است یا تزریق برخی احساس��ات و اعتقادات مذهبی که در‬ ‫انتقال گنبد و گلدسته به قشم در طول سفر مورد استفاده قرار‬ ‫گرفت‪ .‬به عنوان مثال تحول درونی شخصیت معتاد فیلم را‬ ‫م ی توان مصداقی از این معنا دانس��ت‪ .‬اساسا نزدیک بودن‬ ‫کاراکترها به ش��خصیت و پرهیز از تی پ سازی یکی از رموز‬ ‫موفقیت پایتخت است؛ انسان هایی که به دلیل خاکستری‬ ‫بودنشان دوست داش��تنی و باور پذیرند‪ .‬ضمن اینکه باید به‬ ‫برخی ارزش های انس��انی – اجتماعی هم اشاره کرد که در‬ ‫طول قصه در موقعی ت های مختلف بازسازی شده است‪ .‬مثال‬ ‫نوع دوستی و کمک به یک همنوع که در قسمت های مربوط‬ ‫به اهدای کلیه ش��اهدش بودیم‪ .‬جالب اینکه موقعی ت های‬ ‫ش ترسیم م ی شود تا از شعارزدگی در‬ ‫متضادی در همین بخ ‬ ‫تبیین این ارزش اخالقی جلوگیری شود‪ .‬بدین معنی که نقی‬ ‫تالش م ی کند تا با دالیل منطق��ی و به ظاهر عقالنی خود‪،‬‬ ‫ارس��طو را از تصمیم خود منصرف کند‪ .‬وقتی این دالیل در‬ ‫ب رابر موقعیت ب رادر ش��عله و درنهایت تحول درونی ارسطو‬ ‫قرار م ی گیرد‪ ،‬به تدریج مخاطب را نیز از دیدگاه نقی به تایید‬ ‫تصمیم ارسطو م ی کش��اند‪ .‬به همین مس��اله اضافه کنید‬ ‫احترام به سالمندان را که در قسمت مربوط به خانه سالمندان‬ ‫شاهد بودیم‪ .‬اگر در پایتخت‪ 1‬شاهد رویکرد اسی ب شناسانه‬ ‫اجتماعی به مس��اله مهاجرت و مصائب ان بودیم در اینجا‬ ‫انسانی و اخالقی زیستن‪ ،‬ساده زیستی و پایبندی به ارزش های‬ ‫انسانی و صیانت از خانواده برجسته شده و به درستی دراماتیزه‬ ‫و روایت م ی ش��ود‪ .‬پایتخت ‪ 2‬یک قصه جاده ای است که در‬ ‫پس این س��فر به افاق‪ ،‬مخاطب خود را به س��فر انفسی نیز‬ ‫دعوت م ی کند ت��ا در این گذار کوتاه بس��یاری از خوب ی های‬ ‫فراموش ش��ده را ب رایش یاداوری کند‪ .‬شخصی ت های قصه‬ ‫ب رای این دوست داشتنی هستند که چهره مطلوب و ارمانی ما‬ ‫از انسان را بازنمایی کرده و به یادمان م ی اورند‪ .‬قصه پایتخت‬ ‫قصه امروز ماس��ت؛ قصه ای که لذت شیرین زندگی را که در‬ ‫چنبره خودباختگی و فراموشی از یادمان رفته یاداوری م ی کند‬ ‫و مسیر درست زندگ ی کردن را به ما م ی اموزد‪ ،‬اینکه لزوما یک‬ ‫زندگی راحت و مرفه‪ ،‬زندگی خوبی نیست و لذات زندگی را باید‬ ‫در نوع مواجهه و رویارویی با ان جس ت وجو کرد‪g .‬‬ ‫‪71‬‬ ‫از عهده‬ ‫تمام لهجه ها‬ ‫برمی ایم‬ ‫گفت وگو با احمد مهرانفر‬ ‫‪4‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫اهل مازندران نیست‪ ،‬ولی به خوبی از عهده نقش ارسطو با ان لهجه شیرین برامده‪ .‬بازیگری که سادگی نقش‬ ‫ارسطو در خود او هم دیده م ی شود و با همین سادگی و صمیمیت مخاطبان را ‪ 13‬روز در ایام نوروز با خود همراه کرد‪.‬‬ ‫احمد مهرانفر این روزها به واس�طه بازی در سریال موفق «پایتخت» برای تماش�اگران تلویزیون به چهره ای اشنا و‬ ‫دوست داشتنی تبدیل ش�ده اس�ت‪ .‬بازیگری که حضور در این عرصه را با تئاتر اغاز کرد‪« .‬بیخود و ب ی جهت»‪« ،‬یک‬ ‫عاشقانه ساده»‪« ،‬اسب حیوان نجیبی است»‪« ،‬هیچ»‪« ،‬درباره الی‪« ،»...‬استشهادی برای خدا» و‪ ...‬فیل م هایی است که‬ ‫مهرانفر در کارنامه سینمایی خود به ثبت رس�انده‪ .‬با احمد مهرانفر از ارسطو‪ ،‬پایتخت‪ ،‬اینده کاری اش و‪ ...‬صحبت‬ ‫کردیم؛ صحب ت هایی که نشان از صداقت او دارد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫سمیرا جعفری‬ ‫به نظر م ی رسد اک ران دو فیلم «بیخود و ب ی جهت»‬ ‫و« یک عاشقانه ساده»‪ ،‬همچنین بازی در سریال‬ ‫«پایتخت ‪ »2‬س�ال ‪ 91‬را برای شما به خوبی رقم‬ ‫زد‪ .‬خودتان سال گذش�ته را به لحاظ کاری چطور‬ ‫ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫‪ l‬سال ‪ 91‬ب رای من س��ال کم کاری بود‪« .‬بیخود و‬ ‫ب ی جهت» و «یک عاشقانه ساده» تولید سال های گذشته بود‬ ‫که اکران ان به سال ‪ 91‬رسید‪ ،‬با این حال خیلی خوشحالم‪ .‬از‬ ‫ان زمان که از تئاتر وارد سینما شدم‪ ،‬ارزویم این بود که عکسم‬ ‫سر در سینما باش��د‪ .‬این اتفاق افتاد و ب رایم راض ی کنند ه بود‪.‬‬ ‫ضمن اینکه فیلم هایی که کار کردم فیلم های ابرومندی بود‬ ‫که دوستشان داشتم‪« .‬بیخود و ب ی جهت» را که خیلی دوست ‬ ‫داشتم‪« .‬یک عاشقانه ساده» هم فیلم خوب و ابرومندی بود‪.‬‬ ‫سال ‪ 91‬فقط در فیلم «دربند» بازی کردم که نقش کوتاهی‬ ‫هم داشتم‪.‬‬ ‫که در جشنواره هم مورد استقبال قرار گرفت‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬با وجود اینکه در این فیلم نقش کوتاهی داشتم‬ ‫ولی خیلی خوشحالم و افتخار م ی کنم در ان حضور داشتم‪.‬‬ ‫بعد از« دربند» هم در سریال «پایتخت ‪ »2‬بازی کردم‪ .‬سریالی‬ ‫که دو سال بود تصمیم داشتیم ان را بسازیم‪ ،‬ولی به دالیلی‬ ‫این اتفاق نیفتاد‪ .‬باالخره سال ‪ 91‬این کار را شروع کردیم‪.‬‬ ‫نگران این نبودید که این کار هم با مشکل اثاری‬ ‫روب ه رو شود که در ساخت سری های بعد شکست‬ ‫خوردند؟‬ ‫‪ l‬تمام تالشمان این بود که این کار خوب شود‪ .‬چون‬ ‫در سریال و فیلمسازی این مساله وجود دارد که سری های دوم‬ ‫همیشه به خوبی یک ها نم ی ش��ود‪ .‬در اکثر موارد هم سری‬ ‫ت خورده اند‪ .‬ما سعی کردیم که این اتفاق‬ ‫دوم سریال ها شکس ‬ ‫نیفتد‪ .‬از نظر خودم همی ن طور شده و حتی به نظرم «پایتخت‬ ‫‪ »2‬بهتر از «پایتخت ‪ »1‬اس��ت‪ .‬هم به جه��ت کارگردانی‪،‬‬ ‫‪72‬‬ ‫پش��ت صحنه و دوربین و هم از جهت مت��ن و بازی ها فکر‬ ‫م ی کنم بهتر شد ه است‪.‬‬ ‫حضور شما و دیگر بازیگ ران «پایتخت‪ »1‬در سری‬ ‫دوم این سریال باتوجه به موفقیت و استقبال ان از‬ ‫طرف مخاطب چندان دور از انتظار نبود‪ ،‬برای شما‬ ‫اولی�ن و مهمترین معیار حضور مجدد در س�ری‬ ‫دوم «پایتخت» چه بود؟‬ ‫‪ l‬همه ما به این فکر م ی کردیم که همه چیز از متن‬ ‫شروع م ی شود‪ .‬اگر متن هایی که ما م ی خوانیم راض ی کننده و‬ ‫قوی باشد‪ ،‬ب ی شک ما به عنوان بازیگر م ی توانیم در اجرا خوب‬ ‫کار کنیم و حتی چی ز هایی هم به ان اضافه کنیم و در واقع‬ ‫داستان و نقش را کامل کنیم‪ .‬متنی که به ما دادند هم خوب‬ ‫بود و هم جای کار زیادی داشتند‪ .‬به نظرم اتفاقی که فکرش را‬ ‫م ی کردیم افتاد و کار مورد استقبال قرار گرفت‪.‬‬ ‫سوژه نامه به رئی س جمهور از کجا امد؟‬ ‫‪ l‬نامه ب��ه رئی س جمهور قصه ای ب��ود که مدت ها‬ ‫در ذهن اقای تنابن��ده بود و تصمیم داش��تند در جایی از ان‬ ‫استفاده کنند‪ .‬حتی م ی خواستند در قالب تله فیلم کار شود‪،‬‬ ‫ولی دیدند در «پایتخت» هم جواب م ی دهد‪ .‬به نظرم قصه‬ ‫خیلی خوبی هم شد‪.‬‬ ‫به ش�خصیت ارس�طو چه چیزهایی اضافه شد‪،‬‬ ‫ویژگ ی هایی که این شخصیت را پخته تر یا حتی‬ ‫جذاب تر کند؟‬ ‫‪ l‬ما متن را به عنوان پایه اصلی داشتیم‪ .‬به طور مثال‬ ‫بعضی از دیالوگ ها را وقتی روخوانی م ی کردیم‪ ،‬احس��اس‬ ‫م ی کردیم نم ی تواند دیالوگ ارس��طو باشد یا چنین دیالوگی‬ ‫ب رای ارسطو مناس��ب اس��ت‪ .‬به هرحال نکاتی را در مرحله‬ ‫تمرین حذف یا اضافه م ی کردیم‪ .‬البته این بداهه گوی ی های‬ ‫فقط در مرحله تمرین بود و زمانی که جلوی دوربین م ی رفتیم‪،‬‬ ‫همه چیز نتیجه متن و بداهه هایی ک��ه در طول تمرین کار‬ ‫م ی کردیم‪ ،‬بود‪.‬‬ ‫تکی ه کالم های شما چطور؟‬ ‫‪ l‬اکثر تکی ه کالم ها در بداهه گوی ی ها امد‪ .‬یا زمانی‬ ‫که در فضای کار و حین تصویربرداری پیش م ی امد‪ .‬خیلی‬ ‫کم ب��ود تکی ه کالم هایی که در متن باش��د‪ .‬ی��ک مورد ان‬ ‫تکی ه کالم «به شدت» بود‪ .‬در این دو س��ال به خیلی از این‬ ‫تکی ه کالم ها که در «پایتخت» م ی گفت��م‪ ،‬فکر کرده بودم‪.‬‬ ‫حتی دفترچه ای داش��تم که وقتی تکی ه کالمی م ی شنیدم و‬ ‫خوشم م ی امد ان را در دفترچه ام یادداشت م ی کردم‪ .‬به طور‬ ‫مثال «اخ‪ ،‬اخ‪ ،‬اخ» یکی از همین تکی ه کالم ها بود‪(.‬م ی خندد)‬ ‫نقش ارسطو نسبت به «پایتخت ‪ »1‬بیشتر شد‪.‬‬ ‫این قضیه برم ی گردد به اعمال نظ�ر خودتان در‬ ‫فیلمنامه یا اس�تقبال مخاطب از این شخصیت‬ ‫نویسنده ها را بر ان داشت به این شخصیت جای‬ ‫کار بیشتری بدهند؟‬ ‫‪ l‬این موقعی ت هایی بود که اقای تنابنده و گروهشان‬ ‫ط راحی کردند‪ .‬من خیلی در قصه پردازی دخیل نبودم‪ .‬ولی‬ ‫فکر م ی کن��م جروبحث ها و کل کل های ارس��طو و نقی در‬ ‫«پایتخت ‪ »1‬خیلی جواب داد و مورد اس��تقبال قرار گرفت‪.‬‬ ‫اقای تنابنده هم فکر کرد این قضیه در «پایتخت ‪ »2‬بیشتر‬ ‫جواب م ی دهد و این کل کل ها را بیشتر کرده بود‪ .‬پس طبیعتا‬ ‫نقش ارسطو هم بیشتر م ی شد‪.‬‬ ‫یکی از نکات مهم در این س�ریال حف�ظ راکورد‬ ‫لهجه و بازی بود‪ .‬وقفه دو س�اله ای که برای این‬ ‫سریال پیش امد کار ش�ما برای حفظ راکوردتان‬ ‫سخت نکرد؟‬ ‫‪ l‬لهجه و نوع راه رفتن ارسطو کلیدی داشت که کافی‬ ‫بود روی ان متمرکز شوم تا ادامه ان ب رایم راحت باشد‪ .‬البته با‬ ‫زمان کم و حجم باالی کار این کار تا اندازه ای سخت بود‪ ،‬ولی‬ ‫قبل از اینکه سرصحنه برویم‪ ،‬تمام قسمت های «پایتخت‬ ‫‪ »1‬را دیدم و جزئیات را مرور کردم‪.‬‬ ‫چقدر س�عی کردی�د تغییری هم در ش�خصیت‬ ‫ارسطو اعمال کنید؟‬ ‫‪ l‬زمانی که قرار ش��د کار را ش��روع کنی��م‪ ،‬به این‬ ‫فکر کردم که دو س��ال از بازی ام گذشته و ارسطو یک مقدار‬ ‫صدایش پخته تر شده یا حتی به این فکر کردم که ارسطو را‬ ‫یک مدل دیگر بازی کنم‪ .‬چون امکان دارد بعد از دوسال ان‬ ‫شور و هیجان جوانی را کمتر داشته باشد‪ .‬به همین دلیل در‬ ‫حرف زدنش طمانینه بود و ریتم حرف زدنش پایی ن تر امد‪ .‬فکر‬ ‫م ی کنم ب رای تماشاگر هم این تغیی رات جزئی کمی محسوس‬ ‫باشد‪ ،‬تغیی راتی بود که به ان فکر شده بود و به نظرم نتیجه‬ ‫خوبی هم داشت‪.‬‬ ‫م ی توانم صحبت و بازی کنم‪ .‬این چیزی است که در وجود‬ ‫من است و در زندگ ی ام به ان توجه کردم‪.‬‬ ‫‪ l‬راستش را بخواهید خیلی به این قضیه فکر نکردم‬ ‫که این شخصیت باید س��اده و صمیمی باش��د‪ .‬من سعی‬ ‫م ی کردم با ان مختصات و شرایطی که ب رای این نقش ط راحی‬ ‫شده ان را بازی کنم و در موقعی ت ها خیلی صادقانه قرار بگیرم‪،‬‬ ‫ولی نم ی خواس��تم از قصد صداقتی را تزریق کنم‪ .‬طرز فکر‬ ‫شخصیت ب رای من مهم نبود‪ ،‬مهم این بود که تماشاگر چه‬ ‫فکری درباره این ش��خصیت م ی کند‪ ،‬به همین دلیل سعی‬ ‫کردم این شخصیت را زندگی و بازی کنم‪ .‬البته خود نویسنده‬ ‫نکته ای را درباره این نقش متذکر ش��ده که این ش��خصیت‬ ‫هیچ نکته منفی ندارد‪ .‬شاید جاهایی با یکدیگر جروبحث یا‬ ‫حتی قهر کنند‪ ،‬ولی هیچ وقت با هم دشمن نیستند و با همه‬ ‫سادگی دوباره دور هم جمع م ی ش��وند‪ .‬همان طور که دیدید‬ ‫دعوای بین شخصی ت ها خیلی لحظه ای بود‪.‬‬ ‫‪ l‬در «پایتخت ‪ »1‬تقریبا این ماجرا را بسته بودیم و‬ ‫قرار بود ارسطو ازدواج کند‪ .‬ولی در ادامه به این فکر کردیم که‬ ‫اگر ارسطو ازدواج کرده باشد‪ ،‬شبیه نقی و هما م ی شود‪ .‬یعنی‬ ‫دو زوج م ی شوند‪ .‬به همین دلیل فکر کردیم داستان کشش‬ ‫یک قصه دراماتیک و عاشقانه را هم دارد‪ .‬رسیدن دو ادم به‬ ‫هم قسمتی از قصه اس��ت که مردم دوست دارند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل ان ازدواج ب ی س��رانجام مان��د و در «پایتخت ‪ »2‬از این‬ ‫قضیه استفاده کردیم تا مخاطب را در کنار قصه های منفک به‬ ‫یک قصه پیوسته گره زده و عالقه مند کنیم‪ .‬اما دلیل اینکه‬ ‫ارسطو در «پایتخت ‪ »2‬ازدواج نکرد این بود که هر چه فکر‬ ‫کردیم به این نتیجه رسیدیم که ازدواج ارسطو و شعله دور از‬ ‫منطق است‪ .‬این دو شخصیت خیلی از همدیگر دور بودند و‬ ‫زیر یک سقف رفتن این دو دور از ذهن بود‪ .‬خیلی به این فکر‬ ‫نکردیم که با باز گذاشتن ماجرای ازدواج ارسطو قسمت سوم‬ ‫این سریال را هم بسازیم‪ .‬خود من که فکر نم ی کنم این اتفاق‬ ‫بیفتد‪ ،‬چون راضی نگه داشتن مردم کار سختی است‪ .‬درواقع‬ ‫مثل حرکت بر لبه تیغ است‪.‬‬ ‫یک�ی از ویژگ ی ه�ای کاراکتر ارس�طو س�ادگی و‬ ‫صمیمیت ان بود‪ ،‬ویژگی که در جامعه کنونی ما‬ ‫تا اندازه ای کمرنگ ش�ده است‪ .‬همین ویژگی به‬ ‫محبوبیت ارسطو م ی افزاید‪ .‬نویسنده و شما برای‬ ‫این ویژگی فکر کرده بودید یا کامال اتفاقی بود؟‬ ‫ش�ما در «یک عاش�قانه س�اده» ه�م نقش یک‬ ‫روستایی داش�تید‪ .‬م ی خواهم بدانم تفاوت بازی‬ ‫ی با‬ ‫در یک کاراکتر ش�هری و یک شخصیت بوم ‬ ‫لهجه و در کل قصه شهری و قصه ای که در بافت‬ ‫بومی طراحی شده‪ ،‬چیست؟‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬لهجه به نوعی دغدغه من است‪ .‬فکر م ی کنم‬ ‫ویژگی که در بازیگری منجر به ایجاد تفاوت م ی شود همین‬ ‫لهجه است‪ .‬هم من و محس��ن تنابنده دغدغه این را داریم و‬ ‫زمانی که کس��ی را م ی بینیم که متعلق به خطه خاصی از‬ ‫کشورمان است و لهجه خاصی دارد‪ ،‬به ان شخص و لهجه اش‬ ‫دقت م ی کنیم‪ .‬ب رایمان مهم است که چطور صحبت م ی کند‪،‬‬ ‫لحنش و تاکیدهایش روی کلمات چگونه است‪ .‬فکر م ی کنم‬ ‫این مس��ائل به یک بازیگر کمک م ی کن��د که نقش های‬ ‫متفاوتی را تجربه کند‪.‬‬ ‫‪ l‬ظاهرا لهجه مازندرانی را در دوران سربازی در‬ ‫این خطه از کشورمان اموختید‪.‬‬ ‫بله‪ .‬من ‪ 10‬ماه در این قسمت از ای ران زندگی کردم‪ .‬به‬ ‫نظرم زمان محدودی است‪ .‬در حالی که خیلی از ادم ها هستند‬ ‫که چندین س��ال در منطقه خاصی زندگی م ی کنند‪ ،‬ولی باز‬ ‫هم نم ی توانند با لهجه و گویش ان منطقه صحبت کنند‪ .‬با‬ ‫اطمینان م ی گویم به هر لهجه ای که بخواهم با کمی تمرین‬ ‫‪ l‬تمام قس��مت های س��ریال را دوس��ت داش��تم‪.‬‬ ‫ولی قس��مت جاده ای کمی س��خت تر بود‪ .‬در کل نوشتن‬ ‫فیلمنامه ای در جاده خیلی سخت است‪ ،‬چون باید اتفاقات‬ ‫زیادی در این گونه از کارها باش��د که مخاطب خسته نشود‪.‬‬ ‫پی داکردن این اتفاق ها کار سختی است‪.‬‬ ‫‪ l‬واقعیت این اس��ت که اگر چند س��ال پیش بود‬ ‫م ی توانس��تم راحت تر به این س��وال جواب دهم‪ ،‬ولی االن‬ ‫متاسفانه ش��رایط سینمای ما‪ ،‬ش��رایط بدی است‪ .‬تقریبا ما‬ ‫یک س��ینمای شکس��ت خورده داریم‪ ،‬بناب رای��ن نم ی توانم‬ ‫بگویم چقدر م ی تواند تاثیرگذار باش��د‪ .‬باید دید اینده چگونه‬ ‫رقم م ی خورد‪.‬‬ ‫ولی باید منتظر پیشنهاد نقش هایی شبیه ارسطو‬ ‫باشید‪.‬‬ ‫‪( l‬م ی خندد) بله‪ .‬حتما همی ن طور است‪ .‬سینمای ما‬ ‫سینمای محدودی است و همیشه طبق یک فرمول عمل‬ ‫م ی کند‪ .‬وقتی م ی بینند یک فرمول جواب داده از ان استفاده‬ ‫م ی کنند‪ .‬حال انکه باید دید چقدر م ی توانیم مقاومت کنیم‬ ‫و چقدر شانس یار باشد که نقش های متفاوتی را بازی کنیم‪.‬‬ ‫با این وجود کدام مدیوم برایتان بیش�تر اهمیت‬ ‫دارد؛ تئاتر‪ ،‬سینما یا تلویزیون؟‬ ‫‪ l‬هر سه ب رای من ب ی نهایت مهم است‪ ،‬ولی در حال‬ ‫حاضر اولویت من بازی در یک نمایش خوب است‪ .‬چون سه‬ ‫سال است که تئاتر کار نکردم‪.‬‬ ‫تجربه نویسندگی و کارگردانی تئاتر را هم دارید‪،‬‬ ‫تصمیم ندارید نمایشی روی صحنه ببرید؟‬ ‫‪ l‬متاسفانه در حال حاضر امکان روی صحنه بردن‬ ‫ان وجود ن��دارد‪ .‬همچنین چون دوس��ت دارم متنم را خودم‬ ‫کارگردانی کنم هنوز متن اماده ای ندارم‪ .‬در حال حاضر ترجیح‬ ‫م ی دهم در تئاتر بازی کنم‪g .‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ظاه�را عالق ه زیادی ب�ه ب�ازی کاراکترهای بوم ‬ ‫ی‬ ‫و لهج�ه دار داری�د‪ .‬برای رس�یدن ب�ه لهجه چه‬ ‫پروسه ای را م ی گذرانید؟‬ ‫پایتخت‪ 2‬را م ی توان به دو بخش تقسیم کرد؛ پنج‬ ‫قسمت اول که در شمال بود و قسم ت های بعدی‬ ‫که بخش جاده ای کار محسوب م ی شد‪ .‬خودتان‬ ‫کدام یک را بیش�تر دوست داش�تید و کدام یک‬ ‫برایتان سخت تر بود؟‬ ‫فک�ر م ی کنید موفقی�ت پایتخت و دیده ش�دن‬ ‫ش�خصیت ارس�طو چقدر م ی تواند روی کارها و‬ ‫پیشنهادهای سینمای ی تان تاثیر بگذارد؟‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪ l‬در مورد «یک عاشقانه س��اده» سختی که وجود‬ ‫داش��ت این بود که داس��تان زمان و مکان خاصی نداش��ت‪.‬‬ ‫اصال مش��خص نبود ان روستا کجاس��ت و مردم ان باید به‬ ‫چه لهجه ای صحبت کنند‪ .‬بودن در چنی��ن جایی و اوردن‬ ‫لهجه ای که مربوط به هی چ جا نیست‪ ،‬یک مقدار سخت بود‪.‬‬ ‫ولی من به شخصه از ابتدا که پیش��نهاد این کار شد به این‬ ‫فکر م ی کردم چون این ادم روستایی است باید یک لهجه و‬ ‫مشخصات فیزیکی داشته باشد و نباید مانند شه ر نشی ن هایی‬ ‫به طور مثال ته رانی صحبت کند‪ .‬این مثال دغدغه من بود‪،‬‬ ‫نکته ای که بازیگران دیگر چندان ب��ه ان توجه نکرده بودند‪.‬‬ ‫ولی من فکر م ی کردم با این کار تماشاگر من را به عنوان یک‬ ‫روستایی بیشتر باور م ی کند‪ .‬چیزی که در ارسطو هم است‪.‬‬ ‫حتی در «استشهادی ب رای خدا» هم یک کاراکتر بومی را بازی‬ ‫کردم‪ .‬در بازی این نقش ها فقط لهجه ب رایم مهم نبود‪ ،‬بلکه‬ ‫در تمام این نقش ها عالوه بر ایجاد تفاوت‪ ،‬ب رایم مهم بود که‬ ‫مخاطب نقش را باور کند‪ .‬دو مقوله ای که از هم جدا هستند و‬ ‫پی داکردن انها کار بسیار سختی است‪.‬‬ ‫ازدواج ارس�طو هم برای خودش ماجرایی ش�ده‬ ‫است‪ .‬در سری اول که نافرجام بود‪ .‬به سرانجام‬ ‫نرس�یدن ان در س�ری دوم م ی تواند این مژده را‬ ‫بدهد که مخاطب امیدوار به تماشای سری سوم‬ ‫«پایتخت» باشد؟‬ ‫هی چ کدام مازندرانی نیس��تند خیلی خ��وب از عهده لهجه‬ ‫برامدند‪.‬‬ ‫خوشبختانه ریتم این دو بخش خوب بود؛ یعنی‬ ‫ریت�م بخش پن�ج قس�مت ابتدایی ب�ا اینکه در‬ ‫لوکیش�ن محدودتری بود به اندازه همان بخش‬ ‫جاده ای تند بود‪ .‬به نظر م ی رس�د علاوه بر بازی‬ ‫ش�خصی ت های اصلی‪ ،‬حضور ش�خصی ت هایی‬ ‫مانند بهبود با بازی خوب مه�ران احمدی به این‬ ‫قضیه کمک کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪ .‬این اتفاق جدای از فیلمنامه خوب به بازیگران‬ ‫هم برم ی گردد‪ .‬بازیگرانی که انتخاب شده بودند مانند اقای‬ ‫مه ران احمدی‪ ،‬نس��رین نصرت��ی و‪ ...‬ب��ه کار کمک کرد و‬ ‫به نوعی از جنس خود ما بودند و باعث ش��د که دودس��تگی‬ ‫ایجاد نشود‪ .‬به طور مثال نقش فروردین که خودم خیلی ان‬ ‫را دوست داشتم‪ .‬مه ران احمدی هم که خیلی خوب بود‪ .‬در‬ ‫برخی سکان س ها مبهوت بازی اش م ی شدم‪ .‬در حالی که ما‬ ‫در پایتخت‪ 1‬نزدیک به یک سال با هم کار کردیم و به اندازه‬ ‫کافی با هم اشنا بودیم‪ ،‬ولی این دوستان با اینکه تازه به گروه‬ ‫ملحق شدند خیلی سریع با گروه هماهنگ شدند و با اینکه‬ ‫نکات‬ ‫دفترچه ای داشتم که وقتی تکیه کالمی می شنیدم و خوشم می امد ان را‬ ‫در دفترچه ام یادداشت می کردم‪ ،‬به طور مثال «اخ‪ ،‬اخ‪ ،‬اخ» یکی از همین‬ ‫تکیه کالم ها بود‬ ‫لهجه و نوع راه رفتن ارسطو کلیدی داشت که کافی بود روی ان متمرکز‬ ‫شوم تا ادامه ان برایم راحت باشد‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫محمدرضاخلعتبری‬ ‫اینبازیکنتکنیکینقش‬ ‫مهمی در تحقق رویاهای‬ ‫زالتکو ک رانچار دارد‬ ‫التهاب اول سال‬ ‫ امیر قلعه نویی‪ ،‬کارلوس کی روش‬ ‫ و زالتکو کرانچار سال ‪ 92‬را با‬ ‫تنش و اضطراب اغاز کردند‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪74‬‬ ‫اشکاندژاگه‬ ‫مصدومیتوخانه نشینی‬ ‫این بازیکن ب ی تردید بدت رین‬ ‫خبر ب رای دوستداران تیم ملی‬ ‫است‬ ‫‪1‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫روزهای سخت ک ی روش‬ ‫دو سال پیش وقتی کارلوس ک ی روش به تیم ملی امد‬ ‫خیل ی ها یک لیس��ت از انتظارات فوتبال ای ران از این مربی‬ ‫فراهم کرده بودند‪ .‬انتظاراتی که طولی نکشید ک ی روش ان‬ ‫را رویاهای دور از دس��ترس خواند‪ .‬سرمربی پرتغالی تیم ملی‬ ‫دالیل خاص خود را داشت‪ .‬او تاکید داشت که فوتبال ای ران از‬ ‫لحاظ نیروی انسانی و حتی از لحاظ تکنیکی شرایط بسیار‬ ‫خوبی دارد‪ ،‬ام��ا از لحاظ امکانات و انج��ام اردوهای بزرگ در‬ ‫بدترین ش��رایط ممکن قرار دارد‪ .‬در طول دو س��ال گذشته‬ ‫تقریبا هی چ یک از بازی های دوس��تانه تیم ملی را نم ی توان‬ ‫بازی بزرگ تلقی کرد‪ .‬اینها نشانه های خوبی نبود‪ .‬مشکالت‬ ‫مالی فدراسیون فوتبال‪ ،‬تاخیر در پرداخت حقوق این مربی‬ ‫در کنار دیگر کمبودها حتی تهدید ه��ای این مرد پرتغالی را‬ ‫نیز همراه داش��ت تا جایی که وی به صراحت گفت‪« :‬با این‬ ‫شرایط بعید م ی دانم که تیم ملی بتواند به جام جهانی راه پی دا‬ ‫کند!» حرف هایی که چندان هم به مذاق فدراسیون فوتبال‬ ‫خوش نیامد‪ .‬مسئوالن فدراسیون فوتبال خیلی زود در این‬ ‫مورد واکنش نشان دادند و گفتند که جام جهانی را با ک ی روش‬ ‫شرط کرده اند‪ ،‬اما رفتارهای س��رمربی تیم ملی نشان م ی داد‬ ‫که در خوش بینانه ترین حالت ممکن قطعا این مس��ئوالن‬ ‫فدراسیون نیستند که ب رای ک ی روش شرط م ی گذارند‪ ،‬بلکه‬ ‫او طبق رویه دلخواه خودش عمل م ی کند‪ .‬مصاحبه با شبکه‬ ‫بیگانه ب ی ب ی سی و دیگر تصمیم های عجیب ک ی روش در‬ ‫طول ماه های پایانی سال ‪ 91‬به خوبی نشان م ی دهد که هنوز‬ ‫هم اختیار ان «لی وان معروف» در دست علی کفاشیان نیست‪.‬‬ ‫چه او در طول دوسال اخیر هرگز نتوانسته مقابل این مربی‬ ‫در مواقع الزم تحکم از خود نش��ان دهد و همواره خود را در‬ ‫موضع انفعالی قرار داده است‪ .‬شاید دلیل این اتفاق نیز روشن‬ ‫است‪ ،‬چه اقای کارلوس از فدراس��یون فوتبال ای ران بزرگ تر‬ ‫است‪ .‬با همه اینها اما قضاوت در مورد انگیزه های ک ی روش‬ ‫کار دشواری است‪ .‬اگر عملکرد این مربی به صورت بدبینانه‬ ‫هم مورد ارزیابی قرار بگیرد‪ ،‬باز هم نباید انگیزه های شخصی‬ ‫ک ی روش ب رای رس��یدن به جام جهانی را نادیده گرفت‪ ،‬چه او‬ ‫به عنوان یک مربی بزرگ قصد دارد کالس کار خود را با بردن‬ ‫تیم ملی ای ران به جام جهانی باز هم باالتر ببرد‪ .‬البته ک ی روش‬ ‫در تیم ملی ای ران ناکام ی های عجیبی را تجربه کرد‪ .‬ب ی شک‬ ‫او بارها افس��وس امتیازاتی را خورده که در بازی های تیمش‬ ‫ب رابر لبنان و ازبکستان از دس��ت رفت و باعث شد وضعیت‬ ‫صعود تیم ملی به جام جهانی به اگر و اما بکشد‪ .‬بازی هایی که‬ ‫تیم ملی ال اقل باید چهار امتیاز از انها کسب م ی کرد‪ ،‬اما دست‬ ‫خالی میدان را ترک کرد تا بقیه رقبا به صعود به جام جهانی‬ ‫امیدوارتر شوند‪ .‬خرداد ماه سختی در انتظار ک ی روش خواهد‬ ‫بود‪ .‬تیم ملی فوتب��ال ای ران که یکی از ش��ان س های صعود‬ ‫مستقیم به رقابت های جام جهانی ‪ 2014‬برزیل بود‪ ،‬با شکست‬ ‫خانگی ب رابر ازبکستان تا حدود زیادی این شانس را از دست‬ ‫داد و باید به امید نتایج رقیبانش‪ ،‬سه دیدار حساس خردادماه‬ ‫ب رابر قطر‪ ،‬لبنان و کره جنوبی را با پیروزی پشت سربگذارد تا‬ ‫شانس صعود پی دا کند‪.‬‬ ‫اما راه صع��ود تیم ملی به جام جهانی س��خت ش��ده‬ ‫اس��ت‪ .‬ک ی روش که تیمش حاال با هفت امتی��از و با امتیاز‬ ‫مساوی با قطر ب رای رسیدن به جام جهانی باید روز ‪ 14‬خرداد‬ ‫دوئلی بزرگ با این تیم در دوحه داش��ته باشد‪ ،‬ب رای رسیدن‬ ‫به جام جهانی به هفت امتیاز از س��ه بازی نیاز دارد‪ .‬یعنی دو‬ ‫برد و یک مس��اوی که باید حتما یکی از این دو برد در دوحه‬ ‫باشد‪ .‬چون با ان سه امتیاز است که قطر هم از گردونه رقابت‬ ‫حذف م ی شود و شانس تیم ملی کش��ورمان افزایش خواهد‬ ‫یافت‪ .‬تیم ملی که اردوی اماده سازی مرحله اخر خود را از ‪21‬‬ ‫اردیبهشت اغاز م ی کند و بالفاصله به سفری اروپایی م ی رود‪،‬‬ ‫‪ 14‬خرداد در حالی با قط��ر بازی دارد که در ب��ازی همزمان‬ ‫کره ای های ‪ 10‬امتیازی در لبنان به مصاف لبنان چهار امتیازی‬ ‫م ی روند‪ .‬لبنان ی ها که دو سال قبل در بیروت ب رای رسیدن به‬ ‫این مرحله توانسته بودند کره جنوبی را شکست بدهند و جشن‬ ‫ملی ب رپا کنند‪ ،‬ب رای بردن حتی در خان ه کاری دشوار دارند‪ .‬البته‬ ‫زمین ناهموار ورزش��گاه بیروت کمکی بزرگ است ب رای این‬ ‫تیم در ب رابر یاران فانتزی کره ای‪ .‬انها که ای ران را هم در خانه‬ ‫برده اند امید دارند به خلق یک شگفتی دیگر‪ ،‬ولی اگر ‪ 3‬امتیاز‬ ‫این بازی به کیسه کره بریزد‪ ،‬این تیم ‪ 13‬امتیازی م ی شود و در‬ ‫استانه صعود قرار م ی گیرد‪.‬‬ ‫کره ای ها بعد از این بازی اما دو بازی متوالی را در خانه‬ ‫دارن��د‪ .‬اول بازی با ازبکس��تان و بعد بازی ای ران‪ .‬ازبکس��تان‬ ‫‪11‬امتیازی ب رای صعود نیاز به رسیدن به امتیاز ‪ 15‬دارد‪ .‬این‬ ‫البته در شرایطی اس��ت که ای ران از س��ه بازی خود ‪ 7‬امتیاز‬ ‫بگیرد‪ .‬چون در این صورت انها در امتیاز ‪ 14‬با ای ران مساوی‬ ‫م ی شوند و کار به شمارش گل های زده م ی کشد‪.‬‬ ‫بازی ازبک و کره در سئول ب رای کارلوس ک ی روش یک‬ ‫دوئل دو سر برد خواهد بود‪ .‬باخت هر یک از این دو تیم یا حتی‬ ‫تساوی شرایط را به سود تیم ملی ای ران م ی کند‪ .‬اگر ازبکستان‬ ‫برنده این بازی باشد‪ ،‬صعودش قطعی م ی شود چون قبل از‬ ‫بازی خانگی با قطر به امتیاز ‪ 14‬م ی رس��د و روز اخر در خانه‬ ‫حتی اگر بازنده باشد‪ ،‬باز ش��انس صعود مستقیم دارد چون‬ ‫بازی مستقیم از کره را برده‪ .‬بازی کره و ای ران هم هر نتیجه ای‬ ‫که داشته باشد‪ ،‬یکی از این دو تیم را حذف م ی کند‪ .‬اگر پیروز‬ ‫بازی کره ای ها ش��وند‪ ،‬ازبک ها در بهترین حالت با شکست‬ ‫قطر در خانه به امتیاز ‪ 14‬م ی رسند‪.‬‬ ‫ای ران اما حتما باید ب رنده بازی با قطر باشد چون احتمال‬ ‫پیروزی ک��ره ب رابر لبنان حت��ی در بیروت خیلی باالس��ت‪.‬‬ ‫کارلوس کروش در این باره م ی گوید‪« :‬ما دیگر فرصتی ب رای‬ ‫فکر کردن به بقیه نداریم‪ .‬ش��ان س مان باید توسط خودمان‬ ‫رقم بخورد‪ .‬فرصت های قبلی را از دس��ت دادیم و حاال فقط‬ ‫باید برنده باش��یم‪ ».‬ای ران ی ها البته خاطره یک برد دلچسب‬ ‫این چنینی را هم در قطر دارند‪ .‬ای ران در سال ‪ 2006‬توانست‬ ‫در دقیقه ‪ 94‬با گل وحید هاشمیان‪ ،‬قطر را در دوحه شکست‬ ‫دهد و ب رانکو ایوانکوویچ‪ ،‬سرمربی وقت تیم ای ران اعتقاد دارد‬ ‫ای ران توان تکرار این کار را دارد‪ .‬ب رانکو م ی گوید‪« :‬اگر ای ران ی ها‪،‬‬ ‫ای رانی بازی کنند‪ ،‬انها خیلی خوب حمله م ی کنند و احساسی‬ ‫هس��تند‪ .‬اگر گل بزنند‪ ،‬حتما برنده م ی شوند‪ ،‬به شرطی که‬ ‫منطق را چاش��نی کارش��ان کنند‪ ».‬تیم ملی که با تغیی رات‬ ‫اخیرش و با پیوس��تن نف راتی چون دژاگه و قوچان نژاد در فاز‬ ‫تهاجمی پیشرفت هایی داشته‪ ،‬باید ب رنده این بازی بزرگ باشد‬ ‫تا امتیاز ‪ 10‬ب رای کشورمان به دست بیاید‪.‬‬ ‫نکته مهم اینکه بازی با لبنان در ته ران و پیش چشم‬ ‫صد هزار تماشاگر ورزش��گاه ازادی م ی تواند پل صعود ای ران‬ ‫باشد‪ .‬در این بازی تعداد گل ها از خود برد مهم تر است چون‬ ‫تیم ملی باید هم به برد فکر کند و هم به اینکه بازی اخرش در‬ ‫سئول است‪ .‬یعنی باید طوری برنامه ریزی کند که در سئول‬ ‫فقط به یک تساوی نیاز داشته باشد‪ .‬ای ران با ازبک ها در بازی‬ ‫مستقیم شرایطی مساوی دارد‪ .‬پس در صورت امتیاز مساوی‪،‬‬ ‫حاکم بین انها‪ ،‬اوراژ گل و گل زده بیشتر است‪ .‬ای ران تا اینجا‬ ‫تفاضل گلش با دو گل زده و دو گل خورده‪ ،‬صفر است‪ ،‬درحالی‬ ‫که ازبکستان تا امروز تفاضل ‪ +3‬دارد‪ .‬انها با کره به تساوی دو‬ ‫بر دو رسیدند‪ .‬لبنان را در دو بازی یک بر صفر بردند‪ .‬به ای ران‬ ‫یک بار با این نتیجه باختند و یک ب��ار بردند و قطر را هم در‬ ‫دوحه با یک گل شکست دادند پس سه گل خوردند و شش‬ ‫گل زده اند‪ ،‬این یعنی ای ران هم باید دو بازی اول خود را ببرد و‬ ‫هم تع داد گل های زده اش را افزایش دهد تا در زمان رسیدن به‬ ‫امتیاز ‪ 13‬حداقل تفاضل گلی بیش از ‪ +4‬داشته باشد‪.‬‬ ‫روز اخر اما اگر ای ران از دو بازی اولش شش امتیاز گرفته‬ ‫باش��د‪ ،‬هر نتیجه ای که در بازی ازبک و کره در س��ئول رقم‬ ‫بخورد‪ ،‬به احتمال ف��راوان ای ران نیازی به پی��روزی نخواهد‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫البته این در شرایطی است که ک ی روش و تیمش خیلی‬ ‫بدشناس نباشند که کره‪ ،‬لبنان را در بیروت شکست دهد و در‬ ‫سئول با ازبک مساوی کند چون در این صورت انها تا قبل از‬ ‫بازی با ای ران به امتیاز ‪ 14‬م ی رسند‪ ،‬ازبک ها که با قطر در خانه‬ ‫بازی دارند ‪ 12‬امتیازی هستند و ای ران با دو بردش در امتیاز ‪13‬‬ ‫باقی م ی ماند و این بدان معنا خواهد بود که ای ران در س��ئول‬ ‫هم حتما باید ب رنده از زمین بیرون بیاید‪.‬‬ ‫ام��ا در اولین روزه��ای س��ال ‪ 92‬نیز ک��ی روش مرد‬ ‫خوش شانسی نبود وقتی تیم ملی کشورمان در مقدماتی جام‬ ‫ملت های اسیا ب رابر تیم ملی کویت متوقف شد‪ .‬تیم ملی در‬ ‫زمین سنگالخ ورزشگاه کویت‪ ،‬برد ب رابر می زبان را با تساوی‬ ‫عوض کرد تا ک ی روش تاکید کند‪« :‬تقصیر خودمان است که‬ ‫بازی را کنترل نکردیم‪ .‬متاسفانه بازیکنان من از جایی ضربه‬ ‫خوردند که پی ش بین ی اش کرده بودم‪».‬‬ ‫اما انتقادها از سرمربی تیم ملی در حالی شدت گرفته که‬ ‫او در اخرین برنامه ‪ 90‬در سال ‪ 91‬از موضعی باال با مخالفان‬ ‫ورزش‬ ‫تیم ملی‪ ،‬اس��تقالل و س��پاهان؛ اینها نام های مهم ی ‬ ‫هس��تند و حاال مربیانی که این تیم ها را هدایت م ی کنند در‬ ‫شرایط مشابهی قرار گرفته اند‪ .‬ک ی روش‪ ،‬قلع ه نویی و کرانچار‬ ‫هیچ کدام حق اشتباه ندارند و این وجه مشترک انهاست‪ .‬شاید‬ ‫در این بین وضع اقای زالتکو کمی بهتر باش��د‪ ،‬با این وجود‬ ‫شرایطی که این سه مربی در ان قرار دارند به یک اندازه سخت‬ ‫خواهد بود‪ .‬انها فروردین ‪ 92‬را با تنش و اضط راب اغاز کردند‪.‬‬ ‫امیر قلع ه نویی در استانه ‪ 50‬سالگی قرار دارد‪ .‬ک ی روش‬ ‫‪ 60‬ساله و کرانچار ‪ 57‬ساله است‪ .‬این مربیان در ششمین دهه‬ ‫زندگی خود هنوز ب رای رسیدن به ارزوهای بزرگ م ی جنگند‪.‬‬ ‫ه ر چند برخی معتقدند در بین این رقبا ک ی روش کم ی خسته تر‬ ‫از ان به نظر م ی رسد که خودش را به اب و اتش بزند‪ ،‬اما برخی‬ ‫دیگر هم اعتقاد دارند او ب رای جنگیدن و رسیدن به رویاهایش‬ ‫سروصدا راه نم ی اندازد‪ .‬این تحلیل از سوی عده ای درباره امیر‬ ‫قلع ه نویی نیز مطرح م ی ش��ود‪ .‬گفته م ی شود او از امیری که‬ ‫چند س��ال پیش که لب خط م ی ایس��تاد و با حرارت خاصی‬ ‫بازیکنانش را توپ و تش��ر م ی زد‪ ،‬خیلی فاصله گرفته و حاال‬ ‫ارام تر شده اس��ت‪ ،‬اما این گمانه نیز با توجه به برخوردهای‬ ‫بیرون زمین این مربی چندان قابل باور نیس��ت‪ .‬اما در مورد‬ ‫کرانچار چه م ی توان گفت؟ او انگار برخالف قلع ه نویی شور و‬ ‫حرارت بیشتری پیدا کرده‪ ،‬گویی قصد دارد صدایش را ب رای‬ ‫فوتبال ای ران بلندتر کند تا همه متوجه او شوند‪.‬‬ ‫مجتبیجباری‬ ‫‪8‬استقاللباموضع گیری‬ ‫علیهفرهادمجیدیناخواسته‬ ‫بهجبههقلع ه نوییپیوست‬ ‫‪75‬‬ ‫خود سخن گفت‪« :‬ما باید ببینیم از خودمان چه توقعی داریم؟‬ ‫م ی خواهیم تیم ی پایی ن تر از فوتبال بی ن المللی باش��یم یا‬ ‫خیلی باالتر؟ این انتخاب شماس��ت‪ .‬اگر م ی خواهید سطح‬ ‫پایین باشید من احترام م ی گذارم‪ .‬اگر رشد م ی خواهید‪ ،‬چیزی‬ ‫که م ی توانم بگویم این است که باید سخت کار کنیم‪ .‬االن‬ ‫وقت مناسبی نیست ب رای حرف زدن و انتقاد کردن‪».‬‬ ‫ک ی روش روزهای سختی را در پیش دارد‪ .‬ایا او م ی تواند‬ ‫حداقل ی ترین انتظار فوتبال ای ران یعنی صعود به جام جهانی را‬ ‫براورده کند؟ اگر او ناکام شود پی ش بینی یک جریان در فوتبال‬ ‫ای ران چندان سخت نیست؛ حمله به مربیان خارجی همزمان‬ ‫با حداکثری شدن قدرت داخل ی ها‪.‬‬ ‫امیر به جام م ی رسد؟‬ ‫ورزش‬ ‫از اخرین جامی که امیر قلع ه نویی ب رای استقالل ی ها به‬ ‫دست اورده‪ ،‬سه س��ال م ی گذرد؛ فاصله زمانی که امیر در ان‬ ‫بدون جام هم نبوده است‪ ،‬اما نه ب رای استقالل ی ها بلکه ب رای‬ ‫سپاهان‪ .‬وقتی به استقالل برگشت هواداران استقالل بیش‬ ‫از گذشته ب رای رقبای خود رجز خواندند‪ .‬رجز خوان ی هایی که‬ ‫غیرمنطقی نبود؛ چه قلع ه نویی در استانه کسب جامی دیگر‬ ‫قرار دارد‪ .‬امیر قلع ه نویی اگرچه برخالف پرویز مظلومی‪ ،‬مربی‬ ‫فصل گذشته استقالل نتوانست پرسپولیس را در درب ی های‬ ‫رفت و برگشت شکس��ت دهد‪ ،‬اما همچنان تیمش یکی از‬ ‫مدعیان کسب عنوان قهرمانی در لیگ برتر است‪ .‬قلع ه نویی‬ ‫حاال رقابت نزدیکی با کرانچار دارد؛ مربی که فصل گذش��ته‬ ‫موفق شد سپاهان را به قهرمانی لیگ برتر برساند‪ .‬استقالل‪،‬‬ ‫سپاهان و تراکتورس��ازی تبریز سه تیمی هستند که شانس‬ ‫قهرمانی دارند و به همین دلیل در بازی های باقی مانده شان‬ ‫فقط باید ب رنده از زمین بیرون بیایند‪.‬‬ ‫ش��اید سرنوش��ت این فصل تیم قلع ه نویی در هفته‬ ‫س��ی و دوم رقم بخورد؛ هفته ای که در ان باید اس��تقالل را‬ ‫مهیای بازی با سپاهان کند‪ .‬این دیدار از چند جهت ب رای امیر‬ ‫قلع ه نویی اهمیت دارد؛ اول اینکه او تیمش را مقابل سپاهانی‬ ‫به می دان م ی فرستد که مدی ران وقت ان در دوره ای که امیر در‬ ‫اصفهان بود ب رای حفظ این مربی خود را ملزم نکردند که دست‬ ‫به هزینه های ان چنانی بزنند‪ .‬ب ی تردید قلع ه نویی مقابل تیمی‬ ‫ که در گذش��ته مربیگری اش را بر عهده داشته‪ ،‬انگیزه های‬ ‫فراوانی دارد‪ .‬همان طور که وقتی سرمربی مس کرمان بود و‬ ‫استقالل را شکست داد‪ ،‬مشت های خود را به نشانه پیروزی‬ ‫گره کرد تا خیلی از انتقادها را نصیب خود کند‪.‬‬ ‫قلع ه نویی در شرایطی از س��پاهان جدا شد که بعدها‬ ‫درباره اش با حسرت س��خن گفت و با گالیه از مدی ران وقت‬ ‫این باشگاه تاکید کرد که عالقه مند بوده این تیم را در لیگ‬ ‫قهرمانان اس��یا هدایت کند و به قهرمانی برساند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل او ب ی عالقه نیس��ت که ی��ک بار دیگ��ر توانای ی های‬ ‫فنی خود را به رخ این باش��گاه اصفهانی بکش��د‪ .‬دوم اینکه‬ ‫یو دوم یک مربی خارجی را روبه روی‬ ‫قلع ه نویی در هفته س�� ‬ ‫خودش م ی بیند‪.‬‬ ‫حاال خیل ی ها از حساسی ت های این مربی درباره حضور‬ ‫مربیان خارجی در فوتبال ای ران باخبر هستند‪ .‬او بارها با لفظ‬ ‫چشم اب ی ها سعی کرده اعتراض خود نسبت به انچه تبعیض‬ ‫فدراسیون فوتبال برم ی شمرد را علنی کند‪.‬‬ ‫او اعتقاد دارد ک��ه در فوتبال ای ران هم��واره به ناحق‬ ‫از مربیان خارجی حتی وقتی ناکام م ی ش��وند حمایت های‬ ‫همه جانب ه ای صورت گرفته و البته بدیهی اس��ت این طرز‬ ‫تفکر قلع ه نویی مخالفانی را روبه روی او قرار داده اس��ت‪ .‬او‬ ‫سال گذشته با لفظ اجنب ی پرس��ت ها به رسانه های داخلی‬ ‫حمله کرد؛ موضوعی که جنجالی زی��ادی را ب رای او ایجاد‬ ‫کرد و حاشی ه هایی را نصیب اس��تقالل کرد‪ .‬با این تفاسیر‬ ‫حاال دوئل بزرگ قلع ه نویی ‪ -‬کرانچار دیدن ی تر هم خواهد‬ ‫بود و دلیلی که از همه اینها اهمیت بیشتری دارد اینکه امیر‬ ‫قلع ه نویی قصد دارد امس��ال در کورس رقابت با سپاهان و ‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪76‬‬ ‫تراکتورسازی جام قهرمانی را به ته ران بیاورد و بار دیگر نزد‬ ‫هواداران استقالل به محبوبیت خود بیفزاید‪ .‬امیر قلع ه نویی‬ ‫اما به کس��ب این جام در س��ال ‪ 92‬احتیاج دارد‪ ،‬چه همان‬ ‫اندازه که تیمش در بازی های لیگ برتر موفق ظاهر ش��ده‬ ‫در جام حذفی نتوانست انتظار هواداران استقالل را براورده‬ ‫کند و در مقابل سپاهانی که در لیگ هم رقابت با او را رها‬ ‫نم ی کند حذف شد‪ ،‬ان هم در ورزشگاه ازادی‪ .‬حذف استقالل‬ ‫از جام حذفی در حالی ب رای این مربی و تیمش گران تمام‬ ‫شد که فینالیس ت شدن پرسپولیس با سپاهان در جام حذفی‬ ‫حاال همه فشارها ب رای کسب قهرمانی در لیگ برتر را روی‬ ‫دوش قلع ه نویی گذاشته اس��ت‪ ،‬چه اگر این اتفاق رخ ندهد‬ ‫او در دو جبهه شکست خورده است‪ .‬شکستی که هواداران‬ ‫اس��تقالل ان را هرگز قبول نم ی کنند و از سویی دیگر خود‬ ‫امیر نیز دیگر نم ی تواند همچون سال های گذشته در فصل‬ ‫نقل و انتق��االت از موضع یک مربی قهرم��ان با خریداران‬ ‫خود س��خن بگوید‪ .‬اینها نگران ی های امیر قلع ه نویی است‬ ‫که باعث ش��ده او دامنه انتقادات خود نس��بت به سازمان‬ ‫لیگ‪ ،‬رس��انه ها و س��رمربی تیم ملی را ش��دیدتر کند‪ .‬اما‬ ‫قلع ه نویی در لیگ قهرمانان اس��یا تا کن��ون نتایج خوبی‬ ‫کسب کرده اس��ت‪ .‬البته تیم قلع ه نویی در نخستین دیدار‬ ‫امیدوارکننده نبود و نتوانس��ت ضعی ف ترین تیم گروهش‬ ‫یعن��ی الریان قطر را شکس��ت دهد‪ .‬اس��تقالل ب��ا نتیجه‬ ‫تساوی سه بر س��ه قطر را ترک کرد‪ ،‬اما در دو دیدار بعدی‬ ‫خود با کسب پیروزی هوادارانش را امیدوار کرد که م ی تواند‬ ‫نماینده شایس��ته ای ب رای فوتبال ای ران باش��د‪ .‬انها العین‬ ‫امارات و الهالل عربستان را با نتایج دو بر صفر و دو بر یک‬ ‫شکس��ت دادند تا همه چیز به کام امیر قلع ه نویی و تیمش‬ ‫شود‪ .‬قلع ه نویی قصد دارد در لیگ قهرمانان اسیا به نتایج‬ ‫موفقی ت امیزی دست پیدا کند تا مخالفانش دیگر نگویند او‬ ‫یک مربی بی ن المللی نیست‪ .‬او همواره این انتقاد را به خود‬ ‫دیده که تنها در فوتبال ای ران است که م ی تواند موفق شود‪،‬‬ ‫در غیر این صورت در میادین بی ن المللی حرفی ب رای گفتن‬ ‫ندارد‪ .‬حاال امیر ب رای پاسخ دادن به این دسته از منتقدانش‬ ‫کار سختی در سال ‪ 92‬پیش رو دارد‪.‬به خصوص اینکه باخت‬ ‫خانگی ب رابر الهالل عربستان شرایط کار او و استقالل را در‬ ‫لیگ قهرمانان اسیا سخت تر هم کرده است؛ وقتی اب ی ها‬ ‫پیش چشم بیش از هش��تادهزار تماشاگر در بازی برگشت‬ ‫ب رابر الهالل ی ها تن به شکس��ت یک بر صفر دادند‪ .‬با این‬ ‫حال استقالل همچنان د رگروه خود صدر نشین است و اگر‬ ‫قلع ه نویی در لیگ قهرمانان اس��یا نتایج درخشانی کسب‬ ‫کند‪ ،‬از طرفی منتقدانش را س��اکت کرده اس��ت و از سوی‬ ‫دیگر خود را به رویای همیشگ ی اش نزدیک تر خواهد دید؛‬ ‫سرمربیگری تیم ملی‪.‬‬ ‫البته این رویا در شرایطی به واقعیت تبدیل خواهد شد‬ ‫که ک ی روش نتواند با تیم ملی به جام جهانی صعود کند‪ .‬در‬ ‫غیر این صورت امیر باید همچنان پش��ت در رویای خود به‬ ‫انتظار بنشیند تا بازی های جام جهانی برزیل هم به پایان برسد‪.‬‬ ‫امیر قلع ه نویی در فوتبال ای ران همیشه چهره خبرسازی بوده‬ ‫است‪ .‬او ب رای اینکه همچنان خود را در باالترین سطح مربیان‬ ‫داخلی نگه دارد چاره دیگری جز کسب جام ندارد‪ .‬چه او سال ها‬ ‫است راه خود را از راه مربیانی که به سازندگی و نس ل سازی در‬ ‫فوتبال ای ران م ی اندیش��ند‪ ،‬جدا کرده است و به جمع مربیان‬ ‫نتیجه گرا پیوسته است‪.‬‬ ‫زالتکو‪ ،‬اقای ب ی حاشیه‬ ‫خبرن��گاری از او پرس��ید از پروازه��ای داخل��ی ای ران‬ ‫نم ی ترسید؟ کرانچار پاسخ داد‪« :‬نه‪ ،‬پروازها در ای ران دیر و زود‬ ‫م ی شود‪ ،‬اما به نظرم خط رناک نیست‪».‬‬ ‫شاید سرنوشت زالتکو در فوتبال ای ران نیز طبق همین‬ ‫دیدگاه وی رقم خورده است‪ .‬یعنی از زمانی که حبیب کاشانی‬ ‫در پرس��پولیس علی دایی را به او ترجیح داد تا زمانی که او‬ ‫کی روش دست از لجبازی بردارد‬ ‫حضور دورگه ها در تیم ملی توهین به بازیکنان ایرانی است‬ ‫پرویز مظلومی‪ /‬کارشناس فوتبال‬ ‫‪2‬‬ ‫ورزش‬ ‫فکر نم ی کنم هیچ یک از مربی��ان ای رانی با ک ی روش‬ ‫دش��منی داشته باش��ند‪ .‬همه ما دوس��ت داریم تیم ملی به‬ ‫جام جهانی ب��رود‪ .‬اگر حرفی زده م ی ش��ود نبای��د این طور‬ ‫برداشت شود که م ی خواهیم مقابل تیم ملی بایستیم‪ .‬بلکه‬ ‫انها باید انتقادپذیر باشند‪.‬‬ ‫م ی خواهیم کمک کنیم ک��ه تیم ملی به جام جهانی‬ ‫برود‪ .‬تیم ملی ب رای همه مردم است و ‪70‬میلیون نفر از برد ان‬ ‫خوشحال م ی شوند‪ .‬پس باید هر کس هر کمکی م ی تواند‬ ‫ب رای موفقیت ان انجام دهد‪.‬‬ ‫من نم ی دانم اقای ک ی روش چگونه به ورزشگاه م ی رود‬ ‫و بازیکنان را انتخاب م ی کند‪ .‬فکر م ی کنم ک ی روش اصال‬ ‫بازی ها را تماشا نم ی کند‪ .‬اگر تماشا م ی کند چرا بازیکنانی که‬ ‫روی نیمکت هستند به تیم ملی دعوت م ی شوند؟‬ ‫ک ی روش باید در انتخاب هایش دیدگاه بازتری داش��ته‬ ‫باش��د و تنها به چند بازیک��ن اکتفا نکند و تنه��ا نام ها را به‬ ‫تیم ملی نیاورد‪ .‬بازیکنانی از س��وی او ب��ه تیم ملی دعوت‬ ‫م ی شوند که در باشگاه هایش��ان ذخیره هستند و تیمشان‬ ‫در انتهای جدول اس��ت‪ .‬انها اگر م ی توانس��تند تیم خود را‬ ‫باال م ی اوردند‪.‬‬ ‫یکی از اقدامات ک ی روش که ب��ه نظر من جای انتقاد‬ ‫دارد اردوه��ای درازمدت تیم مل��ی و تعطیل ی های پ ی در پی‬ ‫لیگ برتر بوده اس��ت‪ .‬من ب��ا اردوهای درازم��دت مخالفم‪.‬‬ ‫این اردوه��ا در فوتبال ما ج��واب نم ی ده��د‪ .‬ضمن اینکه‬ ‫حاال دیگر اطمینان دارم اط رافیان ک��ی روش نم ی توانند به‬ ‫او کمک کنند‪.‬‬ ‫مربی ای رانی در کنار او در تیم ملی حضور دارد که تنها‬ ‫نامش ایرانی است و هیچ ش��ناختی از فوتبال ما ندارد‪ .‬افراد‬ ‫دلسوزی هس��تند که م ی توانند کمک کنند؛ تا بدتر از این‬ ‫نش��ده باید کارلوس ک ی روش به این مس��اله توجه کند‪ .‬به‬ ‫خاطر خودش هم که شده یک دستیار ای رانی به تیم اضافه‬ ‫کند‪ .‬این همه کارشناس و مربی دلسوز وجود دارد که دلشان‬ ‫ب رای تیم ملی کشورشان م ی سوزد‪ .‬باور کنید همه ما ناراحت‬ ‫م ی ش��ویم که تیم ملی گاهی واقعا در حد انتظار نیست‪ .‬ما‬ ‫چندی پیش با کویت بازی کردیم‪.‬‬ ‫باید بگویم مث��ل بازی های قبل بودی��م و اثری از کار‬ ‫گروهی ندیدم‪ .‬متاسفانه دو تعویض اشتباه ک ی روش تیم را‬ ‫انداخت‪ .‬اعتقاد دارم تعویض جباری و شجاعی اشتباه بود‪ .‬با‬ ‫این حال امیدوارم تا خرداد مشکالت تیم ملی حل شود و به‬ ‫جام جهانی برویم‪ .‬من صحب ت ه��ای اخیر ب رانکو را خواندم‪،‬‬ ‫از یک حرف او خوش��م امد‪ .‬ب رانکو گفته بود ک ی روش باید‬ ‫تفکراتش را ای رانی کند‪.‬‬ ‫متاس��فانه ک ی روش خودش را باالت��ر از فوتبال ما‬ ‫م ی داند و کاش به حرف برانکو گوش کند‪ .‬نکته دیگری‬ ‫که مایلم درباره اش صحبت کن��م بحث حضور بازیکنان‬ ‫دورگ��ه در تیم ملی اس��ت؛ من به ش��دت به این مس��اله‬ ‫اعت��راض دارم‪ .‬اینها را از کجا پی��دا م ی کنند؟ اوردن یک‬ ‫س��ری از این بازیکنان توهین به جوانان ماس��ت‪ .‬برای‬ ‫صعود به جام جهان��ی همه چیز را نباید زی��ر پا بگذاریم‪.‬‬ ‫یکی را م ی اورند که حتی نامش خارجی اس��ت‪.‬‬ ‫جالب اینجاست که از او استفاده هم نم ی کنند‪ .‬حساب‬ ‫اشکان دژاگه از اینها جداس��ت‪ .‬او به خوبی فارسی صحبت‬ ‫م ی کند و مشخصا یک ای رانی است ولی فردی به نام نظری‬ ‫را اورده بودند که قیاف ه او کامال فیلیپینی بود و من نم ی دانم‬ ‫او را از کجا اورده بودند!‬ ‫باید بگویم که ک ی روش نسبت به لیگ ما ب ی اعتماد‬ ‫است‪ ،‬اگر نه این بازیکنان سال های گذشته هم در تیم ملی‬ ‫بودند و موفق تر از حال حاضر نتیجه گرفته ایم‪ .‬فکر م ی کنم‬ ‫ک ی روش خودش به لیگ ما اعتماد ندارد و چون کارش ب رای‬ ‫صعود به جام جهانی به اما و اگر رس��یده‪ ،‬ترجی��ح داده تا از‬ ‫خارج بازیکن بیاورد‪ .‬ما ارزویمان صعود تیم ملی با ک ی روش‬ ‫به جام جهانی اس��ت ولی کاش این امر با بچه های ای رانی‬ ‫اتفاق م ی افتاد‪.‬‬ ‫در نهایت معتقدم اگر ک ی روش م ی خواهد سال خوبی‬ ‫را در فوتبال ای ران تجربه کند باید انتقادهای منطقی را بپذیرد‬ ‫و دست از لجبازی بردارد‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫موفق ش��د در فوتبال ای ران توانای ی های خود را با قهرمانی‬ ‫سپاهان به همه ثابت کند‪ ،‬فاصله ای رخ داد‪ .‬شاید کم ی دیر‬ ‫و زود شد اما زالتکو به اوج رس��ید و توانست خود را به عنوان‬ ‫یک مربی ب رنده در فوتبال ای ران معرفی کند و شاید درست به‬ ‫همین دلیل است که او حتی وقتی چندبار از کورس قهرمانی‬ ‫فاصله م ی گیرد‪ ،‬ترس��ی به خودش راه نم ی دهد و تیمش را‬ ‫دوباره به صدر م ی رس��اند‪ .‬هرچند ش��اید همه این ویژگ ی ها‬ ‫در سال ‪ 92‬ب رای کرانچار جامی به ارمغان نیاورد‪ ،‬اما مهم تر از‬ ‫همه اینها حاال اقای زالتکو دقیقا م ی داند که در فوتبال ای ران‬ ‫چطور باید تیمش را اداره کند؛ بدون جنجال و بدون حاشیه‪.‬‬ ‫کرانچار نسبت به سال های گذشته کمی تغییر کرده است‪.‬‬ ‫وقتی سال گذشته سپاهان را در شرایطی که هیچ کس گمان‬ ‫نم ی کرد بتواند به قهرمانی برسد‪ ،‬به جام لیگ برتر رساند‪ ،‬از‬ ‫قرار معلوم رویاهایش نیز بزرگتر شد‪ .‬تا جایی که حاال خیل ی ها‬ ‫به خوبی م ی دانند کرانچار نیم نگاهی نیز به س��رمربیگری‬ ‫تیم ملی دارد‪ .‬او چند بار هم در این مورد واکنش نشان داده و‬ ‫گفته است‪« :‬اگر مربیگری تیم ملی را به من پیشنهاد بدهند‪،‬‬ ‫خوش��حال م ی ش��وم و درباره اش فکر م ی کنم‪ ».‬زالتکو اما‬ ‫شرایطی شبیه به امیر قلع ه نویی دارد‪ .‬با این تفاوت که او در‬ ‫جام حذفی نیز همچنان شانس قهرمانی دارد‪ ،‬اما ب رای رسیدن‬ ‫به این جام باید پرسپولیس را در فینال شکست بدهد‪ .‬او در‬ ‫لیگ ب رتر یک بار ب رابر یحیی گل محمدی بازنده بوده است اما‬ ‫در فینال اصال دوست ندارد فرصت تسویه حساب با این مربی‬ ‫جوان را از دست بدهد‪ .‬او همین چند هفته پیش استقالل را‬ ‫در جام حذفی شکست داد و با شکست پرسپولیس م ی تواند‬ ‫باافتخار ادعای جنجال ی اش را مرور کند‪« :‬سپاهان بزرگترین‬ ‫تیم ای ران است‪ ،‬نه استقالل و نه پرسپولیس‪».‬‬ ‫وقتی زالتک��و کرانچار در س��پاهان جانش��ین لوکا‬ ‫بوناچیچ شد‪ ،‬خطاب به بازیکنان تیمش گفت‪« :‬من مربی‬ ‫هستم که کاری به گذشته ندارم‪ .‬کتاب جدیدی باز م ی کنیم‬ ‫و خاط رات شیرینی را رقم خواهیم زد‪ ».‬زمان زیادی الزم نبود‬ ‫که این روش او در سپاهان ش��رایط را به طور کلی دگرگون‬ ‫کند و تیم کرانچار در عین ناباوری همگان به مقام قهرمانی‬ ‫لیگ برتر برس��د‪ .‬در واقع این دیدگاه ویژه کرانچار نش��ان‬ ‫م ی دهد که این مربی تا چه حد تفکراتش رو به جلو است‪.‬‬ ‫بناب راین کرانچار در س��ال ‪ 92‬قصد دارد از موقعیت ویژه ای‬ ‫که حاال در فوتبال ای ران به دست اورده هم پا را فراتر بگذارد‪.‬‬ ‫زالتکو در س��ال ‪ 92‬این شانس را دارد که س��ه جام را ب رای‬ ‫سپاهان کسب کند؛ جام قهرمانی لیگ برتر‪ ،‬جام حذفی و‬ ‫جام قهرمانی اسیا‪ .‬هرچند بعید به نظر م ی رسد با توجه به‬ ‫فشردگی این رقابت ها او بتواند هر سه جام را کسب کند‪ ،‬اما‬ ‫الاقل ادعاهای او نشان م ی دهد که او و بازیکنانش هر سه‬ ‫جام را بسیار با اهمیت م ی دانند‪ .‬البته او در لیگ قهرمانان‬ ‫اسیا نتوانسته نتایج خوبی را کسب کند‪ .‬تیم او در بازی های‬ ‫دور رفت لیگ قهرمانان اسیا تنها سه امتیاز کسب کرده و‬ ‫همین ناکامی باعث شده تا بازی های دور برگشت سپاهان‬ ‫جنبه مرگ و زندگی به خود بگیرد‪ ،‬اما کرانچار سعی دارد در‬ ‫لیگ اسیا همچنان به موقعیتی قابل دفاع دست پیدا کند‪.‬‬ ‫سپاهان در سه بازی خود ب رابر النصر امارات‪ ،‬الغ رافه قطر و‬ ‫االهلی عربستان تنها مقابل النصر برنده بوده و در دو بازی‬ ‫دیگر شکست خورده است‪.‬‬ ‫بناب راین لیگ اس��یا تاکنون روی خوشی به این مربی‬ ‫کروات نش��ان نداده‪ ،‬ام��ا در لیگ برتر کرانچ��ار م ی تواند با‬ ‫یو دوم کار را ب رای رسیدن به‬ ‫شکست استقالل در هفته س�� ‬ ‫دومین جام قهرمان ی اش در فوتبال ای ران و چهارمین قهرمانی‬ ‫متوالی سپاهان یکس��ره کند‪ .‬ه ر چند این دو رقیب تا پایان‬ ‫ماراتن لیگ برتر هر کدام سه بازی پیش رو دارند که در حکم‬ ‫فینال خواهد بود‪ .‬داستان این س��ه مربی در سال ‪ 92‬چگونه‬ ‫خواهد بود؟ دو مربی که به طور مستقیم با هم رقابت م ی کنند‬ ‫در کنار یک مربی دیگر که قبل از رقابت با هر کس دیگر به‬ ‫ابروی حرفه ای اش م ی اندیشد‪g .‬‬ ‫‪77‬‬ ‫عسل مرگ‬ ‫ان که بودن را انتخاب کرد‬ ‫دیـــدار‬ ‫دختری جوان با قیافه معصومانه از پله ها باال م ی رود‪،‬‬ ‫تمام صورتش سرش��ار از درد اس��ت‪ ،‬او در فاصله ای میان‬ ‫بودن یا نب��ودن‪ ...‬ب رای انک��ه به بودن‬ ‫برسد‪ ،‬باید پله ها را پی ش م ی رفت‪ ...‬این‬ ‫نخستین تصویر از عس��ل بدیعی بود‬ ‫که به خاطر م ی اوری��م‪ ،‬تصویری که اگر‬ ‫بگوییم ماندگار ترین تصویر از اوس��ت‬ ‫هم س��خن به اغ راق نبرده ای��م‪ .‬بدیعی‬ ‫در ان فیلم نقش انیک را بازی م ی کرد‪،‬‬ ‫دختری مسیحی که از نارسایی قلبی رنج‬ ‫م ی برد‪ ،‬حکایت فیلم‪ ،‬ب��ودن یا نبودن‬ ‫اس��ت‪ ،‬فیلم ی در مورد اهدای عضو در‬ ‫سال هایی که با وجود اعالم نظر صریح‬ ‫مراجع تقلی د ‪ ،‬هنوز برخی از اقشار مردم‬ ‫دیدگاه درس��تی نس��بت به این مساله‬ ‫نداشتند‪ .‬در اخر فیلم قلب انیک از کار‬ ‫م ی افتد‪ ،‬اما خودش م ی ماند‪ ،‬چون به رغم‬ ‫همه مش��کالت‪ ،‬عاقبت خان��واده امیر‬ ‫رضایت م ی دهند که قلب فرزندشان در‬ ‫جان دیگری بتپد‪ ،‬اما حکایت خود عسل‬ ‫بدیعی و قلبش حکایت دیگری است‪...‬‬ ‫او دیگر نیست اما قلبش هنوز م ی تپد‪،‬‬ ‫ان هم در جان دیگری‪...‬‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫زندگی بدیعی‬ ‫عس��ل بدیعی در س��ال ‪ 1356‬در‬ ‫ته ران متول��د ش��د‪ .‬او تحصیالت خود‬ ‫را در زمین��ه علوم تغذیه ادام��ه داد و در‬ ‫دانشکده هنر دانش��گاه ازاد نیز به مدت‬ ‫چها ر ترم تحصیل کرد‪ .‬بدیعی از س��ال‬ ‫‪ 1375‬به سینما راه یافت و با فیلم بودن‬ ‫یا نبودن فعالیت حرفه ای خ��ود را اغاز‬ ‫کرد‪ .‬او خودش هم مثل بسیاری معتقد‬ ‫است «بودن یا نبودن» یکی از شاخ ص ترین کارهایش است‬ ‫و این کار را بیشتر از بقیه دوس��ت دارد‪ .‬بدیعی پس از ان در‬ ‫فیلم «دست های الوده» ساخته س��یروس الوند بازی کرد‪،‬‬ ‫فیلمی با تم اجتماعی که به س��رقت دو زوج از یک مراسم‬ ‫‪78‬‬ ‫عروسی م ی پرداخت‪ .‬بدیعی همس��ر سابق فریبرز عرب نیا‬ ‫(بازیگر) است و یک پسر دارد‪ .‬تولد «جانیار» فرزندش باعث‬ ‫شد که کمی از کار هنری فاصله بگیرد و در کارنامه هنری او‬ ‫فیلم های چندان پر تعدادی دیده نش��ود‪ .‬بدیعی در این باره‬ ‫م ی گوید‪« :‬من از ان دسته ادم هایی نیستم که ب رای رسیدن‬ ‫به یک هدفی در مقطعی همه چی��ز را فدا م ی کنند‪ .‬بچه دار‬ ‫ش��دنم در ان مقطع باعث شد به خاطر مس��ئولیتی که در‬ ‫قبال پسرم داش��تم و لذت مادری را در اولویت قرار بدهم‪».‬‬ ‫در کارنامه بدیعی بازی در هفت فیلم س��ینمایی و بازی در‬ ‫چند تله فیلم و چند س��ریال تلویزیونی نظیر تا صبح‪ ،‬زمین‬ ‫انسان ها و ششمین نفر به چشم م ی خورد‪ ،‬بدیعی در بسیاری‬ ‫از فیلم هایی که بازی کرده نقش هایی بسیار کوتاه ایفا کرده‬ ‫که خودش در مورد این فیلم ها م ی گوید‪« :‬هر زمان که نقشی‬ ‫در من این حس را به وجود بیاورد که م ی توانم زندگ ی اش کنم‬ ‫به س��متش خیز ب ر م ی دارم و به کوتاه یا بلندی اش اهمیت‬ ‫نم ی دهم‪ ».‬او عالوه بر فیلم «بودن یا نبودن» در فیلم های‬ ‫دست های الوده‪ ،‬هفت پرده‪ ،‬از صمیم قلب‪ ،‬شمعی در باد‪،‬‬ ‫پروانه ای در مه و سربلند به ایفای نقش پرداخته است‪.‬‬ ‫مرگ بدیعی‬ ‫از نوروز ‪ 92‬خیلی نگذش��ته بود که خب��ری دهان به‬ ‫دهان گشت که خیل ی ها دوست داشتند که ان را به حساب‬ ‫دروغ س��یزده بگذارند‪ ،‬خبر این بود؛ عس��ل بدیعی در تاریخ‬ ‫‪ ۱۱‬فروردین ‪ ۱۳۹۲‬به حال��ت کما رفت و پ��س از انتقال به‬ ‫بیمارستان لقمان در روز ‪ ۱۲‬فروردین‪ ،‬دچار مرگ مغزی شد و‬ ‫بر اثر ایست قلبی و مشکالت تنفسی درگذشت‪ .‬در ابتدا علت‬ ‫مرگ مغزی از سوی برخی رسانه ها مسمومیت شدید دارویی‬ ‫اعالم شده بود که این خودش سراغاز شایع ه های فراوانی بود‬ ‫تا انجا که در واکنش��ی رضا داوودنژاد همسر خواهر عسل‬ ‫بدیعی‪ ،‬مسمومیت دارویی را شایعه دانسته و مشکل قلبی‬ ‫ناشی از دشواری تنفس��ی و در نهایت مرگ مغزی را سبب‬ ‫مرگ وی اعالم کرد‪.‬‬ ‫در نهایت در روز ‪ ۱۳‬فروردین‪ ،‬پزش��ک وی علت مرگ‬ ‫مغ��زی را پارگی ع��روق مغزی و ب��ه دنب��ال ان خونریزی‬ ‫مغزی و ایس��ت تنفس��ی عنوان کرد‪ .‬پیکر عس��ل بدیعی‬ ‫هج��ده فروردی��ن از رو ب��ه روی ت��االر وحدت به س��مت‬ ‫بهش��ت زه را(س) تش��ییع ش��د و در قطعه هنرمندان ارام‬ ‫گرفت‪ .‬یکی از تاثرب رانگی ز ترین صحنه های مراسم تشییع‬ ‫پیکر مرحوم عسل بدیعی‪ ،‬اشک های فرزندش‪ ،‬جانیار بود‪.‬‬ ‫فریبرز عرب نیا‪،‬همسر سابق بدیعی در این مراسم گفت‪« :‬در‬ ‫این مراسم باتوجه به ازدحام بسیار به این نکته بسنده م ی کنم‬ ‫که به اط رافیان خود از جمله خانم ها توجه بیشتری کنیم‪».‬‬ ‫هدایای بدیعی‬ ‫«سالم‬ ‫دوستان مه ربان‬ ‫عزیزان‪ .....‬یاران‬ ‫از خداوند متعال خواس��تار توانی چون کوه و اراده ای‬ ‫چون اهن‪ ،‬استوار و پایدار هس��تم‪ ،‬تا یاری بخش راه سپید‬ ‫عشقتان باشد‪.‬‬ ‫خداوند یاری بخشتان‬ ‫با احترام عسل بدیعی»‬ ‫عس��ل بدیعی بعد از ثب ت نام کارت اه��دای عضو‪ ،‬در‬ ‫دفتر یادبود این س��ازمان این جمالت را نوشته است‪ .‬پس از‬ ‫درگذشت او‪ ،‬خانواده اش که در میان انها رضا داوود نژاد قرار‬ ‫دارد که سال گذش��ته پیوند کبد دریافت کرده بود‪ ،‬موافقت‬ ‫کردند که اعضای بدنش اهدا ش��ود‪ .‬به‬ ‫این ترتیب هفت پرده از زندگی و هفت‬ ‫عضو از ب��دن این مرحوم��ه که قابلیت‬ ‫اهدا ش��دن داش��تند از پیکر او جدا شد؛‬ ‫قلب‪ ،‬دو ریه‪ ،‬دو کلیه‪ ،‬کبد و لوزالمعده‬ ‫او به بدن بیماران نیازمند پیوند زده شد‬ ‫و قرنیه و تاندون ها نیز ب رای فراهم اوری‬ ‫به بانک نسوج ارسال ش��ده تا در اینده‬ ‫به بیماران نیازمند پیوند ش��ود‪ .‬شاهرخ‬ ‫بدیعی‪ ،‬پدر عسل بدیعی درمورد اهدای‬ ‫اعضای فرزندش م ی گوی��د‪« :‬اگر امروز‬ ‫عسل را از دست دادم فردا هشت عسل‬ ‫خواهم داشت چون دخترم به هشت نفر‬ ‫جانی دوباره م ی دهد‪ .‬از همه پدر و مادرها‬ ‫م ی خواهم که اگر خدایی نکرده فردی از‬ ‫خانواده شان دچار مرگ مغزی شد عنایت‬ ‫کنند و به این کار خدا پسندانه اقدام کنند‬ ‫تا این فرهنگ بزرگ را در کشور عزیزمان‬ ‫ای ران رواج دهیم‪ ».‬قلب عس��ل بدیعی‬ ‫اکنون در بدن فردی ب��ه نام محمدرضا‬ ‫وهاب نژاد م ی تپد‪.‬‬ ‫او در گفت وگو با خبرنگاران درباره‬ ‫این پیوند گفت‪« :‬قلبم را تقریبا ش��ش‬ ‫سال پیش عمل کردم و به علت پارگی‬ ‫بطن و مشکل فش��ار خونی که داشتم‬ ‫دکترها اعالم کردند که باید پیوند صورت‬ ‫بگیرد و از درگاه خدا ب رای عسل بدیعی‬ ‫رحمت ارزو م ی کنم‪».‬‬ ‫اینگونه عس��ل بدیعی هنرمندی‬ ‫شد که پیام یک فیلم را به صورت عملی‬ ‫از نو ام��وزش داد و نش��ان داد که بین‬ ‫«بودن و نبودن» م ی توان و باید «بودن» را برگزید‪ .‬ان چنان‬ ‫که خودش نوشته است‪« :‬حس م ی کنم از گور برخاسته ام‪...‬‬ ‫تول��دی در راه اس��ت و ب��وی عط��رش در فضای��م‬ ‫جاریست‪g».‬‬ ‫بوی خون بیقرار در باد گذشت‬ ‫نمایشی با نگاه جدید به تعزیه‬ ‫نمایش «بوی خون بیق رار در باد گذش��ت» با نگاه جدید به تعزیه از در خانه نمایش به‬ ‫روی صحنه رفت‪ .‬نمایش «بوی خون بیق رار در باد گذش��ت» اثری برگرفته از تعزیه شهادت‬ ‫حضرت عباس(ع) است‪ .‬این تئاتر برداشت تلفیقی از تعزیه است با مو ضوع علمدار کربال‪ .‬ناصر‬ ‫عاشوری ‪ ،‬رکسان ا صنم یار‪ ،‬نعیم برزگ ر و حسام منظو ر از بازیگران این نمایش هستند‪ .‬همچنین‬ ‫علیرضا نوشادی موسیقی این اثر را برعهده دارد‪.‬‬ ‫محسن رنجبر که پس از اجرای نمایش «ای قاصد س��لطان غریبان مطلب اب» در قالب س ی امین جشنواره بی ن المللی‬ ‫تئاتر فجر‪ ،‬از اجرای این نمایش در فروردین سال ‪1392‬خبر داده بود‪ ،‬گفت‪« :‬این اثر نمایشی با تغییر عنوان به «بوی خون ب ی قرار‬ ‫در باد گذشت» در خانه نمایش می زبان عالقه مندان به هنر نمایش خواهد بود‪.‬‬ ‫وی در خصوص تغیی راتی که در این اجرا نسبت به اجرای جش��نواره ای این اثر لحاظ کرده است‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬باتوجه به‬ ‫تغییر مکان اجرا در جشنواره تئاتر فجر این اثر دستخوش تغیی راتی در ط راحی صحنه ش��ده است‪ .‬با در نظر گرفتن اینکه نسخ‬ ‫تعزیه جنب ه های عاشقانه یا حماسی دارد‪ ،‬به متن این اثر صرفا به عنوان یک متن نمایشی پرداخته شده که البته در این راستا به‬ ‫دلیل اینکه متن ب رای نوع اجرای خاصی تنظیم و ط راحی شده‪ ،‬با دراماتورژی و حذف و اضافه موارد مختلف‪ ،‬سعی کرده ایم این‬ ‫نمایش را باتوجه به داستان ان اجرا کنیم‪».‬‬ ‫نمایش «بوی خون بیق رار در باد گذشت» از ‪ 20‬فروردین هر شب ساعت ‪ 18:30‬در خانه نمایش اداره تئاتر روی صحنه م ی رود‪g.‬‬ ‫میرزا احمد وقار شیرازی‬ ‫تایم در این‬ ‫شماره به‬ ‫تغییرات‬ ‫احتمالی‬ ‫در واتیکان‬ ‫با حضور‬ ‫پاپ جدید‬ ‫پرداخته‬ ‫است‬ ‫اکونومیست‬ ‫و بحران‬ ‫کره شمالی‬ ‫کتابی از مجموعه افرینندگان فرهنگ و تمدن اسالم و بوم ایران‬ ‫دیـــدار‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫«میرزا احمد وقار شی رازی» به قلم عل ی اکبر والیتی از مجموعه «افرینندگان فرهنگ و‬ ‫تمدن اسالم و بوم ای ران(افتاب)» به زندگینامه‪ ،‬اندیشه و اثار یکی از بزرگان ای ران زمین پرداخته‬ ‫است‪ .‬وی از شاع ران و خوشنویسان دوره قاجار به شمار م ی رفت‪ .‬مجموعه «افرینندگان فرهنگ‬ ‫و تمدن اسالم و بوم ای ران (افتاب)» به معرفی و بازشناساندن بزرگان تاریخ تمدن ای ران و اسالم‪،‬‬ ‫همچنین بازتعریف ارزش های اعتقادی اسالمی و هویت ملی ای ران زمین م ی پردازد‪«.‬میرزا احمد‬ ‫وقار شی رازی» به قلم عل ی اکبر والیتی در چهار فصل با نام های «نگاهی به اوضاع ای ران در اوایل‬ ‫دوران قاجار»‪« ،‬ادبیات فارسی در دوران قاجار»‪« ،‬زندگینامه میرزا احمد وقار شی رازی» و «اثار وقار» عالوه بر سرگذشت شعر فارسی‬ ‫از صفویه تا قاجار‪ ،‬به عرفان‪ ،‬مراثی و طنز وقار پرداخته و دیگر مشاهیر خاندان وقار شی رازی را نیز معرفی م ی کند‪.‬میرزا احمد وقار‬ ‫شی رازی نخستین پسر از پنج فرزند میرزا محمدشفیع وصال شی رازی بود‪ .‬وصال ملقب به «میرزا کوچک» از چهره های ادبی و هنری‬ ‫معروف به شمار م ی رفت‪ .‬این کتاب عالوه بر زندگی وقار شی رازی‪ ،‬به پدر‪ ،‬ب رادران و فرزندان وی نیز پرداخته است‪ .‬عل ی اکبر والیتی در‬ ‫ی در فرهنگ دوره قاجار ایفا کردند‬ ‫این کتاب کوشیده تا تصویری منصفانه و روشن از زندگی وقار شی رازی و خاندان وی که نقش مهم ‬ ‫به خواننده ارائه دهد‪ .‬به همین منظور به تاریخ ای ران در اوایل دوره قاجار اشاره های بسیاری شده تا دغدغه های زمانی و اجتماعی‬ ‫به خوبی بیان شود‪ .‬از سوی دیگر ادبیات فارسی‪ ،‬رویکرد فرهنگی شاع ران و ادیبان ان دوره نیز در این کتاب نمایان است‪g .‬‬ ‫گاردین‬ ‫و مرگ‬ ‫مارگارت‬ ‫تاچر‬ ‫محسنپودنکیبهدیارباقیشتافت‬ ‫قهرمان سابق کشتی فرنگی مظلومانه درگذشت‬ ‫محسن پودنکی‪ ،‬عضو پیشین تیم ملی کشتی فرنگی ای ران پس از تحمل ماه ها بیماری‬ ‫به دیار باقی ش��تافت‪ .‬این قهرمان کشتی ای ران در ش��رایطی جان به جان افرین تسلیم کرد‬ ‫که در طول ماه های بیماری اش بسیاری از مس��ئوالن وعده کمک و حمایت از او را دادند‪ ،‬اما‬ ‫ان قدر تعلل کردند و دست روی دست گذاش��تند تا این جوان قمی تسلیم مرگ شد‪ .‬محسن‬ ‫پودنکی متولد سال ‪ 1356‬بود که تا هفت سال قبل‪ ،‬عضو تیم ملی کشتی فرنگی ای ران در وزن‬ ‫‪ ۷۴‬کیلوگرم بوده و در جام جهانی ‪ ۲۰۰۵‬به همراه تیم ملی کشتی فرنگی ای ران عنوان سوم جهان‬ ‫را به دست اورد‪ .‬این کشت ی گیر قم ی سابقه پیروزی بر نخبگانی مثل الکساندر دکتریشویلی‪ ،‬قهرمان المپیک اتن از ازبکستان را‬ ‫در کارنامه دارد‪ .‬حضور در مسابقات قهرمانی اسیا و رقابت های امیدهای جهان نیز در کارنامه او که بیش از ‪ ۱۰‬سال عضو تیم ملی‬ ‫در رده های سنی مختلف بود‪ ،‬ثبت شده است‪.‬‬ ‫سال ‪ ۸۸‬یک تومور در گوش محسن پودنکی بود که عمل کرد و بهبود یافت‪ .‬قرار شد ‪ ۱۵‬جلسه پرتونگاری داشته باشد‪ .‬پس‬ ‫از ان مسئوالن بیمارستان گفتند که در سه جلسه از معالجات‪ ،‬دستگاه خ راب بوده است‪ .‬بعد از یک سال عالئمی از قبیل «برهم‬ ‫خوردن تعادل‪ ،‬مشکل در تکلم و بلع» ب رای این کشت ی گیر به وجود امد که پزشکان دلیل ان را خ رابی دستگاه پرتونگاری دانستند‬ ‫و همین قضیه منجر به ضایعه مغزی وی شد‪ .‬در نهایت این قهرمان کشتی ای ران پس از تحمل ماه ها بیماری و در شرایطی که‬ ‫خیل ی ها وعده کمک به او دادند‪ ،‬اما اقدامی نکردند‪ ،‬جان به جان افرین تسلیم کرد‪g .‬‬ ‫لوپوئن به‬ ‫رازهای زندگی‬ ‫هیتلر پرداخته‬ ‫است‬ ‫‪79‬‬ ‫شیوه نامه‬ ‫اهلیکردن‬ ‫«ما در برابر چیزی که اهل ی اش م ی کنیم مسئولیم»‬ ‫قسمتی از متن کتاب شازده کوچولو‬ ‫رمان شازده کوچولو ‪ 70‬ساله شد‬ ‫دیـــدار‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫از ان سفر ش��گفت انگیز هفتاد س��ال گذشت‪ ،‬هفتاد‬ ‫سال اس��ت که کودکان قصه سفر مس��افر کوچک زمین را‬ ‫مرور م ی کنند و به نس��ل بعدی منتقل م ی کنند‪ .‬داس��تان‬ ‫س��فری که ان که م ی خواند و ان که م ی شنود به یک اندازه‬ ‫از ان لذت م ی برند‪ ،‬فرقی هم نم ی کند که به چه زبانی باشد‬ ‫و با چه ترجمه ای‪ ...‬هفتاد س��ال اس��ت که با شازده کوچولو‬ ‫همراهی م ی کنند‪ ،‬با او نگران گل سرخ م ی شوند‪ ،‬سیاره های‬ ‫کوچک و بزرگ را نظاره م ی کنند و در زمین از خلبان گیر افتاده‬ ‫م ی خواهند که گوس��فندی را نقاش��ی کند‪ .‬این سفر‪ ،‬سفر‬ ‫کودکانی که قرار اس��ت ادم بزرگ ها را درک کنند‪ ،‬هفتاد ساله‬ ‫شد‪ ...‬قصه دوست داشتنی انتوان دوسنت اگزوپری‪.‬‬ ‫شازده کوچولو‬ ‫«تنها با چشم دل م ی توان خوب دید‪ ،‬انچه اصل است‬ ‫از دیده پنهان است‪».‬‬ ‫ش��اید بتوان جانمایه کتاب ش��ازده کوچولو را همین‬ ‫جمله ای بیان کرد که روباه به شازده کوچ ولو م ی گوید؛ انجایی‬ ‫که م ی خواه��د رازی را ب رای او اش��کار کند و ب��ه عبارتی راز‬ ‫دانایی انسان این گونه توصیف م ی شود‪ .‬ایا م ی توان به این‬ ‫درجه از دانایی رسید؟ همه حکایت شازده کوچولو از انجایی‬ ‫که س��یاره ب ‪ 612‬را ترک م ی کند و به جمع ادم بزرگ ها گام‬ ‫م ی گذارد‪ ،‬همین است‪ .‬طی این داستان اگزوپری از پرسشگر‬ ‫سواالت بس��یاری را از ادم ها و کارهای انها مطرح م ی کند‪...‬‬ ‫ادم بزرگ هایی که تعبیرشان و دیدگاه شان نسبت به دانایی‬ ‫تعبیری اش��تباه است‪ .‬در این داس��تان‪ ،‬اگزوپری به شیوه ای‬ ‫سوررئالیستی به بیان فلسفه خود از دوست داشتن و عشق‬ ‫و هستی م ی پردازد‪ .‬نویسنده در سرتاسر کتاب کسانی را که‬ ‫با غوطه ور ش��دن و دل بس��تن به مادیات و پایبند بودن به‬ ‫تعصب ها‪ ،‬خودخواه ی ها و اندیشه های خ رافی بیجا از راستی‬ ‫و پاکی و خوی انسانی دور افتاده اند‪ ،‬زیر نام ادم بزرگ ها به باد‬ ‫مسخره گرفته است‪ ....‬داستان شازده کوچولو را تقریبا همه از‬ ‫حفظ هستند‪« :‬شازده کوچولو ساکن سیاره کوچکی به اندازه‬ ‫یک خانه معمولی اس��ت و در انجا گل ب ی همتایی دارد که‬ ‫مایه همه عواطف‪ ،‬دلخوش��ی ها و رنج های اوست‪ .‬خواننده‬ ‫اندک اندک با سرگذشت این موجود کوچولوی دوست داشتنی‬ ‫اشنا م ی ش��ود و پی م ی برد که چرا او روزی تصمیم به ترک‬ ‫وطن م ی گیرد و پس از عبور از شش سیاره به سیاره هفتم‪،‬‬ ‫یعنی کره زمین‪ ،‬م ی رسد‪ .‬شازده کوچولو در صحرا فرود مىاید‬ ‫و با خلبانی که راوى قصه است‪ ،‬اش��نا مى شود و از اشنایی‬ ‫با روباهی م ی گوید ک��ه مهم ترین راز زندگی را بر او اش��کار‬ ‫م ی کند‪ .‬روباه به او راه اهل ی کردن و اهل ی ش��دن را م ی اموزد‪.‬‬ ‫شازده کوچولو در نهایت از ماری م ی خواهد او را به سیاره اش‬ ‫و پیش گلی که دلتنگش کرده باز گردان��د و یک روز خلبان‬ ‫متوجه م ی شود که ش��ازده کوچولو دیگر نیست و از خواننده‬ ‫م ی خواهد اگر جایی نش��انی از او دید‪ ،‬او را ب ی خبر نگذارد‪...‬‬ ‫ش��ازده کوچولو در س��فر هفت مرحله ای خود ت��ا زمین‪ ،‬با‬ ‫ادم هایی مواجه م ی ش��ود که هرکدام دارای یک ناهنجاری‬ ‫رفتاری و اخالقی هستند و عاقبت به زمین م ی رسد‪ ،‬جایی که‬ ‫مملو از ادم هایی است با ان ناهنجاری ها‪ ،‬ادم هایی که ب رای او‬ ‫همه ادم بزرگ هستند‪ .‬نقاش ی های کتاب شازده کوچولو هم‬ ‫اثر خود اگزوپری هستند‪ ،‬ابتدا دوست قدیم ی اش ب رنار الموت‬ ‫که پیش از این کتاب «خلبان جن��گ» را تصویرگری کرده‬ ‫بود ب رای تصویرگری «ش��ازده کوچولو» هم انتخاب شد‪ ،‬اما‬ ‫تصاویری که الموت کشیده بود‪ ،‬بیش از حد واقعی بودند‪ ،‬به‬ ‫همین خاطر خود اگزوپری با مداد و اب رنگ نقاش ی های درون‬ ‫کتاب را کشید‪ ،‬نقاش ی هایی که حاال جزئی تفکی ک نا پذیر از‬ ‫کتاب محسوب م ی شوند‪.‬‬ ‫ش��ازده کوچولو‪ ،‬اثر جاودان انتوان دوس��نت اگزوپری‪،‬‬ ‫تاکنون به یکصد و پنجاه زبان و در بعضی از زبان ها چندین‬ ‫بار‪ ،‬ترجمه ش��ده و دومین کتاب پرخواننده در جهان اس��ت‪.‬‬ ‫طبق یک نظرسنجی که در سال ‪ 1999‬در فرانسه به عمل امد‬ ‫و در روزنامه پاریزین به چاپ رسید‪ ،‬شازده کوچ ولو محبوب ترین‬ ‫کتاب مردم در قرن بیستم بوده و از این رو «کتاب قرن» نام‬ ‫گرفته اس��ت‪ .‬این کتاب که در س��ال ‪ 1943‬به چاپ رسید‪،‬‬ ‫امسال هفتاد ساله م ی شود‪.‬‬ ‫ترجم ه های فارسی‬ ‫شازده کوچولو ترجمه های متعددی به زبان فارسی دارد‬ ‫که در این میان ترجمه های احمد شاملو (که وی نام مسافر‬ ‫ی ترجمه خود برگزید)‪ ،‬محمد قاضی و ابوالحسن‬ ‫کوچ ولو را ب را ‬ ‫نجفی معروف ترند‪ .‬ترجمه های دیگری چ��ون ترجمه زه را‬ ‫تی رانی هم در بازار نشر ای ران یافت م ی شود‪ .‬همچنین احمد‬ ‫شاملو در س��ال ‪ ۱۳۵۹‬نوار صوتی داستان مس��افر کوچولو‬ ‫(ش��اهزاده کوچولو) را همراه با کتاب و با موس��یقی گوستاو‬ ‫مالر منتشر کرد‪.‬‬ ‫شازده کوچولو به چه کسی تقدیم شده است‬ ‫اگزوپری در اغاز کتابش م ی نویس��د‪« :‬ب��ه لئون ورث‬ ‫وقتی پسر کوچکی بود»؛ داستان این اهدا نامه عجیب در اغاز‬ ‫«شازده کوچولو» قصه جالبی دارد‪ ،‬ورث به خاطر کتابش که‬ ‫«‪ 33‬روز» نام دارد مشهور اس��ت‪ .‬اوایل سال های ‪ 1930‬ورث‬ ‫دوستی خود را با اگزوپری اغاز کرد‪ ،‬اما از ‪ 1940‬او مجبور شد به‬ ‫خاطر اصلیت یهودی اش به صورت مخفیانه زندگی کند‪ .‬در‬ ‫کل دوران جنگ‪ ،‬اگزوپری نگران جان دوستش بود‪ .‬در نتیجه‬ ‫در لحظه ای که به فکر کسی بود تا «شازده کوچولو» را به او‬ ‫تقدیم کند‪ ،‬پس از اینکه مدت ها به همسر تند مزاجش فکر‬ ‫کرد‪ ،‬سرانجام لئون ورث را برگزید‪ .‬طنز روزگار اما اینجاست‪:‬‬ ‫ورث پس از جنگ زنده ماند اما اگزوپری نه‪».‬‬ ‫ریشه های شازده کوچولو‬ ‫اگزوپری خلبان بود و داستان زندگ ی اش‪ ،‬خود ماجرای‬ ‫جذابی دارد‪ ،‬هرچند ش��ازده یک داس��تان س��و ررئال است‪،‬‬ ‫اما م ی ت��وان ریش��ه هایی از واقعیت را در ان پی��دا کرد‪ .‬این‬ ‫داس��تان فرا زمانی در خرد س��یاره ب ‪ 612‬م ی گذرد‪ .‬سیاره ای‬ ‫که وجود خارجی ندارد اما در س��ال ‪ ۱۹۹۳‬س��یارک ‪ ۴۶۶۱۰‬را‬ ‫‪ Besixdouze‬نام نهادند که به زبان فرانسه معنی ب‪۶۱۲‬‬ ‫م ی دهد‪ .‬داس��تان اگزوپری پر است از اش��اره هایی به زندگی‬ ‫نویسنده‪ .‬روباه یاداور روباهی صحرایی است که رمان نویس‬ ‫در منطقه کاپ جوب��ی در صحرای س��اهارا رام کرده بود؛‬ ‫گوسفند مشهور داستان از سگ پشمالوی سیلویا رینهارت‬ ‫الهام گرفته شده اس��ت؛ مرد تاجر ب ی ش��ک بسیار مدیون‬ ‫ش��خصیت پ ی یر التکوئر‪ ،‬م��رد صاحب ق��درت صنعت‬ ‫هوایی اس��ت که اگزوپ��ری در ابتدا ب��رای او کار م ی کرد؛‬ ‫س��رانجام پس از بحث ه��ای طوالنی امروز ب��ه این فکر‬ ‫م ی کنیم که گل سرخ دقیقا کونس��وئلو‪ ،‬همسر تند مزاج‬ ‫او را نشان م ی دهد‪ .‬به عالوه این گل سرخ سرفه م ی کند‪،‬‬ ‫دقیقا مثل کونسوئلو که مبتال به اسم بود‪ ...‬خود اگزوپری‬ ‫در جایی گفته اس��ت‪« :‬مدت زیادى میان ادم هاى بزرگ‬ ‫زندگى کرده ام و انها را از نزدیک دیده ام‪ ،‬اما چیز زیادى از‬ ‫انها یاد نگرفتم‪g ».‬‬ ‫رمان شازده کوچولو رمانی است که برای کودکان نوشته‬ ‫شده است اما نه صرفا برای کودکان‬ ‫_____سوژه‬ ‫اسکناس‬ ‫‪1‬‬ ‫محمود بهمنی رئیس بانک مرکزی اعالم کرده است‬ ‫که ‪ «:‬امکان چاپ و انتشار اسکناس‬ ‫‪ ۲۰۰‬هزار ریالی در سال ‪ ۹۲‬وجود دارد» به همین‬ ‫بهانه نگاهی داریم به دنیای اسکناس ‪،‬در این صفحه‬ ‫قدیم ی ترین اسکناس های ای ران وجهان ‪،‬درشت ترین‬ ‫ اسکناس های معتبر جهانی و چند پول‬ ‫پر صفر را با هم مرور می کنیم‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫درسال ‪ 1946‬اسکناسی در مجارستان چاپ شد‬ ‫که در روی کاغذ اسکناس جایی ب رای چاپ صفرهای ان‬ ‫وجود نداشت ‪،‬اگر شما احیانا یک عدد از این کاغذهای ابی‬ ‫رنگ را پیدا می کردید ‪ 100,000,000,000,000,000,000،‬پنگو‬ ‫مجارستان در اختیار داشتید ‪ ،‬چند نفر می توانند این مبلغ‬ ‫را بخوانند؟‬ ‫مثلث شماره ‪167‬‬ ‫‪5‬‬ ‫پرارزشترین اسکناس اتحادیه اروپا یعنی یورو تنها‬ ‫‪2‬صفر دارد و ‪ 500‬یورویی است ‪.‬‬ ‫در تاریخ امریکا بزرگترین اسکناسی که چاپ شده است ‪ ،‬اسکناس‬ ‫‪100000‬دالری است ‪ ،‬این اسکناس که با تصویرویلسون بیست وهشتمین‬ ‫رییس جمهور امریکا چاپ شد ‪ ،‬مصرف عمومی نداشت و تنها میان‬ ‫فدرال ها تبادل می شد ‪،‬درشت تر ین اسکناس عمومی امریکا اسکناس‬ ‫‪ 10000‬دالری است که از ان ‪ 336‬عدد موجود است ‪.‬البته یافتن پول های‬ ‫بیشتر از ‪ 100‬دالر کار اسانی نیست ‪.‬‬ ‫دیـــدار‬ ‫‪2‬‬ ‫این اسکناس یک درهمی‪ ،‬منقش به ال اله اال اهلل و‬ ‫محمدرسول اهلل‪ ،‬که در زمان فرمانروایی مغولها در تبریز به‬ ‫چاپ رسیده‪« ،‬چاو مبارک» نام داشته است‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫اسکناس فوق متعلق به دوره ناصری است ‪،‬یکی از قدیمی ترین اسکناس های چاپ‬ ‫شده در ای ران ‪،‬نکته جالب عبارت باالی اسکناس است که اعتبار ان را محدود به ته ران کرده‬ ‫است‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫این قدیمی ترین اسکناس تاریخ است که‬ ‫در کشور چین که در زمان امپ راتوری یوان چاپ‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫‪7‬‬ ‫‪ 100‬یوانی هم درشت ترین اسکناس چین محسوب می شود‬ ‫‪،‬اسکناسی که تا کنون در ‪ 3‬مرحله تغییر شکل داده است ‪.‬‬ ‫‪9‬‬ ‫بانک مرکزی زیمبابوه با هدف غلبه بر تورم بسیار باال در این‬ ‫کشور اسکناسهای یکصد تریلیون دالری چاپ کرده است‪ .‬ارزش این‬ ‫اسکناس در بازار سیاه معادل سیصد دالر امریکاست‪.‬‬ ‫‪8‬‬ ‫در یوگسالوی سابق در سال ‪ 1993‬اسکناسی چاپ‬ ‫شد که تعداد صفرهای ان قابل توجه است ‪،‬این اسکناس‬ ‫‪ 500‬بیلیون دیناری یوگسالوی است‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫‪81‬‬ ‫بازا ر‬ ‫در جهت گس��ترش خدمات ش��هروند الکترونیک در حوزه‬ ‫تاکسیرانی های سراسر کش��ور با برپایی غرفه اختصاصی در‬ ‫این نمایشگاه حضور پیدا کرد‪ .‬شایان ذکر است معرفی کارت‬ ‫شهروندی با اجرای محیط شبیه سازی شده تاکسی در غرفه‬ ‫اختصاصی بانک انصار به وسیله پکیج کامل ‪AFC- AVL‬‬ ‫شامل دستگاه پایانه فروش بانک انصار در پرداخت الکترونیک‬ ‫و تجهیزات مدیری��ت ناوگان حمل و نقل انج��ام گرفت و در‬ ‫طول برگزاری نمایش��گاه تعداد زیادی از مسئوالن‪ ،‬معاونان‬ ‫لو نقل و فنی شهرداری ها‪ ،‬رئیس اتحادیه تاکسیرانی های‬ ‫حم ‬ ‫لو نقل سوخت کشور و جمعی‬ ‫سراسر کشور‪ ،‬رئیس ستاد حم ‬ ‫از نمایندگان مجلس شورای اس�لامی با مزایای این خدمت‬ ‫نوین اشنا شدند‪.‬‬ ‫مدیرکل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار‪:‬‬ ‫طرح قلک الکترونیکی دانش اموزان‬ ‫از ابتکارات موفق بانک انصار است‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره ‪167‬‬ ‫مدیرکل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار از اجرای موفق‬ ‫طرح قلک الکترونیک��ی دانش اموزان این بان��ک خبر داد‪ .‬به‬ ‫گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار‪ ،‬سید حم ید‬ ‫خالقی با اعالم این خبر گفت‪« :‬بانک انصار اولین بانکی است‬ ‫که یک خدمت ممتاز برای خرید و سپرده گذاری دانش اموزان‬ ‫به طور همزمان با عن��وان قلک الکترونیک��ی را طراحی و در‬ ‫سطح گسترده اجرا کرد‪ ».‬وی افزود‪« :‬طرح قلک الکترونیکی‬ ‫دانش اموزان با هدف فرهنگ س��ازی و ترغیب اینده س��ازان‬ ‫کش��ور به اس��تفاده از خدم��ات نوی��ن بانکی با س��ه ویژگی‬ ‫پس انداز‪ ،‬سود و خرید همزمان با روز دانش اموز کلید خورد‪».‬‬ ‫خالقی در توضیح خدمات در نظر گرفته شده در این طرح اظهار‬ ‫داشت‪« :‬سپرده اندوخته بانک که در بلندمدت یکی از بهترین و‬ ‫سوداورترین سپرده ها برای مشتریان است‪ ،‬اولین و بزرگترین‬ ‫مزیت طرح قلک الکترونیکی دانش اموزان است‪ ».‬مدیرکل‬ ‫بازاریابی و تبلیغات بانک انصار با بیان این موضوع که والدین‬ ‫دانش اموزان می توانند با مراجعه به یکی از شعب بانک انصار‬ ‫نسبت به افتتاح سپرده اندوخته شش یا ‪ 10‬ساله برای فرزندان‬ ‫خود اقدام کنند‪ ،‬خاطرنش��ان کرد‪« :‬افتتاح س��پرده پس انداز‬ ‫قرض الحسنه و صدور و تحویل انی کارت به دانش اموز‪ ،‬دومین‬ ‫بخش خدمات قابل ارائه به مشتری در این طرح است‪ ».‬خالقی‬ ‫با اشاره به برگزاری مسابقه نقاشی به عنوان یکی دیگر از خدمات‬ ‫در نظر گرفته ش��ده در این طرح گفت‪« :‬بین مشتریانی که در‬ ‫طرح قلک الکترونیکی دانش اموزان شرکت کرده و نسبت به‬ ‫افتتاح سپرده اندوخته و پس انداز قرض الحسنه و اخذ کارت اقدام‬ ‫کرده اند‪ ،‬مسابقه نقاش��ی با موضوعات محرم‪ ،‬جشن پیروزی‬ ‫انقالب اسالمی و عید نوروز برگزار و به ‪ 300‬نفر (هر طرح ‪100‬‬ ‫نفر) جایزه ارزشمندی اهدا می شود‪».‬‬ ‫معرفی کارت شهروندی بانک انصار در نخستین‬ ‫نمایشگاه تاکسیرانی های کشور‬ ‫کارت ش��هروندی بانک انصار در نخستین نمایشگاه‬ ‫جامع تاکسی و تاکسیرانی های سراسر کشور بازمعرفی شد‪.‬‬ ‫به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار‪ ،‬نخستین‬ ‫نمایشگاه جامع تاکسی و تاکسیرانی های کشور به مدت سه‬ ‫روز با حضور شرکت های مختلف در زمینه های سیستم های‬ ‫هوشمند‪ ،‬سیستم های پرداخت الکترونیک کرایه‪ ،‬شبکه های‬ ‫بانکی و بیمه ای‪ ،‬قطعه س��ازان و خودروسازان در محل هتل‬ ‫المپیک تهران برگزار شد‪ .‬بانک انصار باتوجه به تجربه موفق‬ ‫در اجرای پروژه های پرداخ��ت الکترونیک و مدیریت ناوگان‬ ‫حمل و نقل عمومی در شهرهای شیراز‪ ،‬یزد‪ ،‬سنندج و دورود‬ ‫و با هدف معرفی خدم��ات جدید خود در بخش های مدیریت‬ ‫پرداخت الکترونیک و مدیریت ن��اوگان حمل و نقل عمومی‬ ‫درسالگردشهادت بانوی بی نشان‪ ،‬حضرت زهرا(س)‬ ‫استقبال از شهیدان گمنام‬ ‫مراس��م وداع باشهدا‪،‬تش��ییع وتدفین دوشهیدگمنام‬ ‫هش��ت س��ال دفاع مقدس برگزارمی ش��ود‪ .‬طی جلسه ای‬ ‫باحضورجانشین کمیته مفقودین س��تادکل نیروهای مسلح‬ ‫ش��هرداری منطقه‪،15‬فرمانده ناحیه مقاومت مالک اش��تر‪،‬‬ ‫فرمان��ده ح��وزه ‪ 327‬سیدالشهدا(ع)‪،‬ش��ورا وفرمانده��ان‬ ‫پایگاه ه��ای تابعه‪،‬کمیته برگ��زاری مراس��م‪،‬ائمه جماعت‬ ‫کیانش��هر و حوزه ‪ 328‬حض��رت امنه(س) در مورد مراس��م‬ ‫وداع باشهیدان گفت وگو شد‪ .‬مس��ئول روابط عمومی حوزه‬ ‫‪ 327‬حضرت سیدالش��هدا(ع) گفت‪«:‬اهالی کیانش��هرواقع‬ ‫‪82‬‬ ‫درمنطقه ‪15‬درسالروز ش��هادت حضرت زهرا(س)باتشییع‬ ‫باشکوه پیکرشهدای گمنام‪،‬فرهنگ واالی ایثاروشهادت رابه‬ ‫نمایش خواهندگذاش��ت ودوباره عطروبوی شهدا درفضای‬ ‫شهرومحله باهمراهی عاشقانه مردم استشمام خواهد شد‪».‬‬ ‫مهدی ارکنتن افزود‪« :‬درایام فاطمیه وبزرگداشت یادوخاطره‬ ‫شهدا‪،‬شوق فراوان مردم و بسیجیان این محله برای استقبال‬ ‫ازدوشهیدگمنام تجدیدمیثاقی باوالیت وفرهنگ والیتمداری‬ ‫است‪ ».‬این دوپیکرشهیددر منطقه عملیاتی مجنون درعملیات‬ ‫بدر و دیگری درمنطقه عملیاتی شرهانی درعملیات محرم به‬ ‫حضور بانک انص�ار در جمع ش�رکت های برتر‬ ‫جشنواره ملی بهره وری‬ ‫بانک انصار با دریافت گواهینامه به عنوان نامزد بخش‬ ‫اصلی و جانبی چهارمین جش��نواره ملی به��ره وری‪ ،‬به جمع‬ ‫ش��رکت های برتر بهره وری راه یافت‪ .‬به گ��زارش اداره کل‬ ‫بازاریابی و تبلیغات بانک انصار‪ ،‬در مرحله نخست چهارمین‬ ‫جش��نواره ملی بهره وری که در هتل پارس��یان ازادی برگزار‬ ‫شد‪ 63 ،‬شرکت برتر دارای رشد و بهره وری باال و پایدار معرفی‬ ‫شدند‪.‬بر اساس این گزارش‪ ،‬بانک انصار در مرحله اول پس از‬ ‫بررسی های صورت گرفته در گروه بانک ها‪ ،‬موسسات مالی‬ ‫و اعتباری و س��ایر نهادهای مالی طی س��ال های ‪86 – 90‬‬ ‫باتوجه میزان رش��د پایدار و بهره وری باال به عنوان کاندیدای‬ ‫دریافت لوح تقدیر برای عملکرد مناس��ب در بخش اصلی و‬ ‫جانبی چهارمین جش��نواره ملی بهره وری انتخاب شده بود‪.‬‬ ‫یاداوری می ش��ود برای انتخاب نهایی و معرفی شرکت های‬ ‫برتر چهارمین جشنواره ملی بهره وری‪ ،‬شاخص های ‪1030‬‬ ‫بنگاه اقتصادی در قالب ‪ 31‬گروه مورد بررس��ی قرار گرفت و‬ ‫از بین انها ‪ 314‬بنگاه اقتصادی به عن��وان نامزد بخش های‬ ‫اصلی و جانبی راه یافتند و س��رانجام از این تعداد‪ 63 ،‬شرکت‬ ‫برتر مشخص شدند‪.‬‬ ‫پرداخت اقس�اط تس�هیالت با خودپرداز بانک‬ ‫انصار‬ ‫امکان پرداخت اقساط تسهیالت دریافتی از طریق شبکه‬ ‫گسترده خودپرداز بانک انصار فراهم شد‪ .‬به گزارش اداره کل‬ ‫بازاریابی و تبلیغات بانک انصار‪ ،‬از این پس مشتریان می توانند‬ ‫بدوننیازبهمراجعهحضوریبهشعب‪،‬اقساطتسهیالتدریافتی‬ ‫خود از بانک انصار را به وسیله دستگاه های خودپرداز این بانک‬ ‫پرداخت کنند‪.‬گفتنی است؛بانکانصارشبکهگستردهخودپرداز‬ ‫خود را برای پرداخت اقساط از طریق کارت های انصار و شتاب‬ ‫تجهیز کرده اس��ت‪ .‬این گزارش می افزاید‪ ،‬یکی از دغدغه ها و‬ ‫فعالیت های اصلی بانک انصار‪ ،‬فرهنگ سازی و تشویق برای‬ ‫استفاده از بانکداری الکترونیک‪ ،‬گسترش خدمات غیرحضوری‪،‬‬ ‫رضایتمندی و کاهش هزینه های مشتریان است‪g.‬‬ ‫فیض شهادت نائل شده اند‪ .‬مراسم شبی باشهدا بعدازنمازمغرب‬ ‫وعشا باحضورو سخنرانی حجت االسالم والمسلمین نقویان‪،‬‬ ‫حاج کریم منص��وری‪ ،‬ق��اری بین الملل��ی ق��ران؛ مداحان‬ ‫اهل بیت وهمچنی��ن خانواده های ش��هدا‪،‬ایثارگران ومردم‬ ‫همیش��ه درصحنه برگزاروس��پس همزمان باروزش��هادت‬ ‫حضرت فاطمه زهرا(س) درساعت ‪ 9‬صبح تشییع و به خاک‬ ‫سپرده می ش��وند‪ .‬شایان ذکر اس��ت‪ ،‬مکان برگزاری مراسم‬ ‫واقع درکیانشهر‪،‬بلوارامام رضا(ع)‪،‬میدان امام رضا(ع)‪ ،‬خیابان‬ ‫شهیدابراهیمی‪،‬حوزه مقاومت بسیج‪ 327‬سیدالشهدا می باشد‪.‬‬ ‫گفتنی اس��ت ازریاس��ت محترم کمیته مفقودین س��تادکل‬ ‫نیروهای مسلح‪ ،‬سرتیپ پاسدارسیدمحمدباقرزاده وجانشین‬ ‫محترم سردارسرتیپ دوم پاسدارسعیدی وهمکاران محترم‬ ‫تفحص به دلیل زحمات فراوان تقدیروتشکر می شود‪g.‬‬ ‫مدیرعامل بانک مهر اقتصاد خبر داد‬ ‫پذیره نویسی‬ ‫‪ ۵۱‬درصد سهام‬ ‫بانک مهر اقتصاد‬ ‫در بهار ‪92‬‬ ‫دکتر فالح‪ ،‬مدیرعامل بانک تجارت‪:‬‬ ‫برای مشارکت در حماسه اقتصادی باید مسئولیت پذیرتر باشیم‬ ‫دکتر فالح‪ ،‬مدیرعامل بانک تجارت در دیدار با مدیران‬ ‫و کارکنان این بانک با اشاره به نامگذاری سال‪ ۱۳۹۲‬از سوی‬ ‫مقام معظم رهبری به عنوان «سال حماسه سیاسی و حماسه‬ ‫اقتصادی» اظهار داش��ت‪« :‬ایفای نقش در خلق حماس��ه‬ ‫اقتصادی مستلزم مس��ئولیت پذیری هرچه بیشتر بانک در‬ ‫مسیرتحققمنافعملیوکاستنازمشکالتاقتصادیکشور‬ ‫است‪ ».‬مدیرعامل بانک تجارت یاداور شد‪« :‬سال ‪ ۱۳۹۱‬با‬ ‫اعمال تحریم های فرا مرزی اتحادیه اروپا و ایاالت متحده علیه بانک تجارت و تشدید محدودیت ها و‬ ‫فشارهای خارجی بر اقتصاد کشور اغاز شد‪ .‬حاکم شدن شرایط رکودی بر اقتصاد کشور در شش ماهه‬ ‫نخست و شرایط تورمی در شش ماهه دوم سال‪ ،‬تالطم در بازارهای ارز و سکه و نیاز شدید واحدهای‬ ‫تولیدیکشوربهنقدینگی‪،‬فضایفعالیتشبکهبانکیرابسیاردشوارساختهبود‪.‬عبورازچنینشرایط‬ ‫دشواری نیازمند ظرافت های خاص در تصمیم گیری و همت جمعی کارکنان بود که خوشبختانه‬ ‫بانک تجارت از این ازمون سربلند بیرون امد و به رغم مشکالت بزرگ‪ ،‬طی سال ‪ ۹۱‬شاهد تحقق‬ ‫دستاوردهایی بسیار ارزشمند برای بانک بودیم‪ ».‬دکتر فالح یاداور شد‪« :‬در سال‪ ۹۱‬برای نخستین‬ ‫بار طی‪ 10‬سال گذشته شاهد بودیم که هدف سپرده ای بانک تا میزان‪ ۱۲۳‬درصد محقق شد و منابع‬ ‫سپرده ای بانک بیش از‪ ۳۰‬درصد رشد داشت که این امر باتوجه به رشد‪ ۲۷‬درصدی نقدینگی نشان‬ ‫از افزایش سهم بانک تجارت از بازار منابع بانکی کشور دارد‪g ».‬‬ ‫اولویت‬ ‫بانک قرض الحسنه مهر ایران‬ ‫اعالم شد‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره ‪167‬‬ ‫مدیرعامل بانک مهر اقتصاد گفت‪« :‬سه ماهه نخست‬ ‫سال جاری پذیره نویسی ‪ ۵۱‬درصد سهام بانک مهر اقتصاد‬ ‫انجام خواهد ش��د‪ ».‬دکتر غالمحس��ن تقی نت��اج در جمع‬ ‫کارکنان ح��وزه مرکزی ضمن تبریک س��ال ن��و‪ ،‬به پیام‬ ‫نوروزی مقام معظم رهبری(مدظله العالی) و نامگذاری این‬ ‫سال به نام «حماسه سیاسی‪ ،‬حماسه اقتصادی» اشاره کرد و‬ ‫اظهار داشت‪« :‬در نامگذاری سال از الفاظی استفاده شده که‬ ‫نیازمند توجه جدی است‪ ،‬چرا که کلمه «حماسی» طبیعتا‬ ‫در هر عرصه ای رفتاری حماسی و خلق پدیده ای بی نظیر را‬ ‫می طلبد و امروز این کلمه در عرصه اقتصاد و سیاست به کار‬ ‫گرفته شده است‪ ».‬دکتر نتاج با اش��اره به هم عرض بودن‬ ‫دو واژه «سیاس��ی و اقتصادی» در نامگذاری س��ال اظهار‬ ‫داش��ت‪« :‬این نش��ان دهنده اهمیت ویژه عرصه اقتصاد و‬ ‫عرصه سیاست است چراکه طبیعتا جنگ اقتصادی کماکان‬ ‫ادامه دارد‪ ،‬تحریم ها با شدت وجود دارد و این امر مسئولیت‬ ‫ما را سنگین تر می کند تا بتوانیم با انجام کاری خارق العاده و‬ ‫رفتار جهادی رضایت معظم له را کسب نماییم‪ ».‬وی‪ ،‬ضمن‬ ‫ابراز خرس��ندی از تالش تمامی همکاران در جهت تحقق‬ ‫اهداف و برنامه های از پیش تعیین شده بانک مهر اقتصاد در‬ ‫سال ‪ ۱۳۹۱‬گفت‪« :‬مسئولیت فرد فرد جامعه و به خصوص‬ ‫کارکنان یک نه��اد اقتصادی همچون بان��ک مهراقتصاد‬ ‫در تحقق حماس��ه اقتصادی ضرورتی انکار ناپذیر اس��ت و‬ ‫امیدواریم امس��ال نیز همچون سال گذش��ته بتوانیم سهم‬ ‫قابل توجهی در حرکت رو به رشد و مثبت اقتصاد کشورمان‬ ‫داشته باشیم‪ ».‬مدیرعامل بانک مهراقتصاد در پایان ضمن‬ ‫تقدیر از اقدامات مهم و قابل توجه صورت گرفته در س��ال‬ ‫‪ ۱۳۹۱‬از جمل��ه پرداخت ‪ ۷۵۰‬ه��زار فقره تس��هیالت به‬ ‫مبلغ ‪ ۱۰۰‬هزار میلی��ارد ریال به اقش��ار مختلف مردم که‬ ‫بیشترین میزان پرداخت تس��هیالت از اغاز فعالیت بانک‬ ‫تاکنون بوده اس��ت‪ ،‬اظه��ار داش��ت‪« :‬متاس��فانه به رغم‬ ‫تالش های صورت گرفته در الیه های مختلف س��ازمان و‬ ‫تامین مبلغ دوهزار میلیارد تومان س��پرده قانونی نزد بانک‬ ‫مرکزی‪ ،‬نتوانستیم پذیره نویسی س��هام بانک را که شرط‬ ‫اصلی اخذ مج��وز فعالیت های بانکی اس��ت انجام دهیم‪،‬‬ ‫اما انشاء اهلل در سه ماهه نخس��ت سال جاری پذیره نویسی‬ ‫‪۵۱‬درصد سهام بانک مهر اقتصاد انجام خواهد شد‪g ».‬‬ ‫مدیرعامل بانک توسعه تعاون اعالم کرد‬ ‫عقود مبادله ای و قرض الحسنه ‪ 80‬درصد تسهیالت‬ ‫در چارچوب ضوابط و مقررات ‪80‬درصد از تسهیالت‬ ‫پرداختی بانک توسعه تعاون در سال گذشته در جهت عقود‬ ‫مبادله ای و قرض الحس��نه بود‪ .‬ماش��اء اهلل عظیمی‪ ،‬رئیس‬ ‫هیات مدیره ومدیرعامل بانک توسعه تعاون در دیدار نوروزی‬ ‫با مدیران و کارکنان این بانک با اع�لام مطلب باال افزود‪:‬‬ ‫«عقود فروش اقساطی‪ ،‬جعاله‪ ،‬اجاره به شرط تملیک و سلف‬ ‫به عنوان مهمترین عقود مبادله ای و قرض الحسنه از جمله‬ ‫عقود بانکداری اسالمی تلقی می شود که بر پایه ضوابط و قوانین بانک مرکزی است‪ ».‬وی ادامه داد‪:‬‬ ‫«بانک توسعه تعاون اغلب تسهیالت قابل پرداخت خود را در قالب این عقود اسالمی به تعاونگران‬ ‫اعطا کرده است‪ ».‬وی افزود‪« :‬بهره گیری از تمامی ظرفیت های موجود در اقتصاد تعاون از طریق‬ ‫حمایت و پشتیبانی از تشکل های تعاون با هدف ارتقای سهم بخش تعاون در اقتصاد ملی در زمره‬ ‫برنامه های مهم بانک توسعه تعاون در سال ‪ 91‬قلمداد می شود‪ ».‬عظیمی با اشاره به پرداخت مبلغ‬ ‫یکهزار و ‪ 100‬میلیارد تومان تسهیالت به فعاالن اقتصادی بخش تعاون طی سال گذشته گفت‪:‬‬ ‫«بهره برداری از ذخایر قانونی بانک توسعه تعاون در صندوق توسعه ملی طی سال جاری با هدف‬ ‫رشد و تعالی فعالیت های تعاونی در بخش های مختلف اقتصادی از جمله اولویت های تخصصی‬ ‫این بانک به شمار می اید‪ ».‬مدیرعامل بانک توسعه تعاون اضافه کرد‪« :‬عملکرد مناسب این بانک‬ ‫طی سال های گذشته نشان از بهره وری مثبت انجام کار در فرایند خدمات رسانی بانک است‪g».‬‬ ‫در نخستین روزهای سال جدید‪ ،‬دیدار نوروزی کارکنان‬ ‫با مدیرعامل و اعضای هیات مدیره در ساختمان ستاد مرکزی‬ ‫این بانک برگزار ش��د‪.‬به گ��زارش بانکداری ای��ران (بانکیا)‪،‬‬ ‫مصطفی پور‪ ،‬مدیرعامل بانک قرض الحس��نه مه��ر ایران با‬ ‫تبریک س��ال نو به کارکنان و قدردانی از زحمات انها به بیان‬ ‫عملکرد بانک در سال گذشته پرداخت؛ «منابع بانک در سال‬ ‫‪ 91‬با همت کارکنان با ‪ 55/5‬درصد رش��د به بیش از ‪17000‬‬ ‫میلیارد ریال افزایش یافت و امید است در سال جاری بتوانیم به‬ ‫صد درصد رشد منابع دست یابیم‪ ».‬مدیریت عامل در بخشی از‬ ‫سخنانخودنامگذاریسالجدیدتوسطمقاممعظمرهبریکه‬ ‫امسال را سال حماسه سیاسی و حماسه اقتصادی نام نهادند را‬ ‫اقدامی مدبرانه توصیف و خاطرنشان کرد‪« :‬باید بیش از پیش در‬ ‫این مسیر گام های محکمبرداریم‪ ».‬مصطفی پورافزود‪«:‬امسال‬ ‫باید با تالش و همت در جذب مناب��ع و تخصیص ان به افراد‬ ‫نیازمند جامعه‪ ،‬اشتغال‪ ،‬ازدواج و‪ ...‬بکوشیم‪ ».‬شایان ذکر است‪،‬‬ ‫در این مراسم کارکنان ستاد و روسای شعب در جمعی صمیمی‬ ‫ با مدیریت عامل و اعضای هیات مدیره دیدار و نقطه نظرات خود‬ ‫را نیز درخصوص امور بانک مطرح کردند‪g.‬‬ ‫‪83‬‬ ‫رئیس هیات مدیره شرکت مخابرات ایران‪:‬‬ ‫تعرفه های جدید تلفن ثابت اعالم خواهد شد‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره ‪167‬‬ ‫به گفته رئیس هیات مدیره ش��رکت مخابرات ایران‪،‬‬ ‫ش��ورای رقابت در س��ال ‪ 90‬با افزایش تعرفه تلفن ثابت در‬ ‫قالب فرمولی که توسط این شورا به مخابرات ابالغ شده با‬ ‫در نظر گرفتن نرخ تورم‪ ،‬کیفیت و افزایش بهره وری موافقت‬ ‫کرده است‪ .‬سیدمصطفی سیدهاشمی با بیان اینکه باتوجه به‬ ‫دریافت این فرمول کارشناسان ما در حال تعیین تعرفه جدید‬ ‫هستند‪ ،‬گفت‪« :‬به محض مش��خص شدن تعرفه جدید ان‬ ‫را اطالع رسانی خواهیم کرد‪ ».‬وی درخصوص اینکه گفته‬ ‫می شود حدود هشت درصد به تعرفه تلفن ثابت افزوده خواهد‬ ‫شد‪ ،‬افزود‪« :‬هنوز هیچ رقمی نهایی نشده است‪ ».‬وی بیان‬ ‫کرد‪« :‬ما برای تعیین تعرفه جدید‪ ،‬قطعا به شرایط اقتصادی‬ ‫کشور و سبد ارتباطی خانوارها توجه خواهیم کرد و تعرفه را به‬ ‫ن ترافیک ارتباطی در شبکه‬ ‫نحوی تنظیم می کنیم که میزا ‬ ‫مخابرات کاهش نیابد‪ ».‬رئیس هیات مدیره شرکت مخابرات‬ ‫ایران گفت‪« :‬دستورالعمل جدید قیمت گذاری تعرفه تلفن‬ ‫ثابت هم اکنون در سایت شورای رقابت قابل رویت است و‬ ‫ما باتوجه به این موضوع با رعایت قوانین و شرایط اقتصادی‬ ‫تعرفه تلفن ثابت را تعیین خواهی��م کرد‪ ».‬وی در خصوص‬ ‫زمان گذاری بر مجمع شرکت مخابرات ایران گفت‪« :‬باتوجه‬ ‫به برگ��زاری مجام��ع مخابرات اس��تان ها و نهایی ش��دن‬ ‫صورت های مالی ش��رکت ها و ارائه به سازمان حسابرسی‬ ‫کش��ور تالش خواهیم کرد در ‪ 10‬روز اول اردیبهش��ت ماه‬ ‫مجمع شرکت مخابرات ایران را برگزار کنیم‪ ».‬سیدهاشمی ‬ ‫درباره برخی ش��ایعات مبنی بر محقق نشدن ‪ EPS‬شرکت‬ ‫مخابرات برای سال گذش��ته افزود‪« :‬چنین چیزی صحت‬ ‫ندارد و مخابرات همانند سنوات گذشته صد درصد پیش بینی‬ ‫سود مالی سال خود را محقق کرده است‪ ».‬وی گفت‪EPS« :‬‬ ‫امسال مخابرات ‪ 473‬ریال بود که تمامی این مبلغ تاکنون‬ ‫محقق شده است‪» .‬‬ ‫نگاهی به تعرفه های فعلی تلفن ثابت‬ ‫س��ال ‪ ۹۱‬مجوز ش��ورای رقابت به مخاب��رات برای‬ ‫افزایش ‪ ۱۲‬درصدی تعرفه تلفن ثابت منقضی شد؛ باتوجه‬ ‫به این موضوع امس��ال اگر قرار بر تغییر تعرفه باش��د حتما‬ ‫از مسیر ش��ورای رقابت انجام می ش��ود که احتماال قبوض‬ ‫هشت درصد گران خواهد شد‪ .‬براس��اس این گزارش‪ ،‬قرار‬ ‫رئیس اتحادیه طال فروشان کشوراعالم کرد‬ ‫فروش طال و جواهر با سود هفت درصد و مالیات شش درصد‬ ‫رئیس اتحادیه طال فروشان کشور گفت‪« :‬طال و جواهر باید با سود هفت درصد و مالیات‬ ‫بر ارزش افزوده شش درصد فروخته شود‪ ،‬در غیر این صورت برخورد جدی با متخلفان صورت‬ ‫می گیرد‪ ».‬محمد کشتی ارای در پاسخ به این سوال که در برخی از واحدهای صنفی طالفروشی‬ ‫در سطح شهر تهران‪ ،‬سود فروش طال هشت درصد محاسبه می شود‪ ،‬اظهار داشت‪« :‬این موضوع‬ ‫تخلف محض است و اگر شهروندان سندی برای این تخلف داشته باشند‪ ،‬قابل رسیدگی از طریق‬ ‫بازرسی اتحادیه است‪ ».‬وی افزود‪« :‬تنها موضوعی که در محاسبات قیمت مصنوعات طال امسال‬ ‫افزایش داشته‪ ،‬مالیات بر ارزش افزوده بوده که از نرخ پنج درصد به شش درصد افزایش داشته و‬ ‫بقیه موارد هیچ گونه افزایشی نداشته است‪ ».‬رئیس اتحادیه کشوری طال و جواهر اظهارداشت‪:‬‬ ‫«سود واحدهای صنفی برای فروش طال و جواهر هفت درصد است‪ ،‬بنابراین هیچ واحد صنفی‬ ‫ش از این را ندارد‪ ».‬وی افزود‪« :‬مردم توجه داشته باشند که قیمت مصنوعات طال‬ ‫حق دریافت بی ‬ ‫شامل قیمت طالی خام‪ ،‬اجرت س��اخت طال‪ ،‬هفت درصد سود و اعمال شش درصد مالیات بر‬ ‫ارزش افزوده بر مجموع سه مورد فوق اضافه می ش��ود‪ ».‬کشتی ارای همچنین در پاسخ به این‬ ‫سوال که برخی واحدهای صنفی اطالعیه ای را نصب کرده اند که طال را فقط به صورت طالی‬ ‫اب شده خریداری می کنند‪ ،‬گفت‪« :‬دستورالعملی در این خصوص صادر نشده است‪ ،‬اما این اقدام‬ ‫به صورت ابتکاری و منطقی اس��ت‪ ،‬برای انکه طالفروش عیار طالیی را که خریداری می کند‬ ‫مش��خص می کند‪ .‬برخی واحدهای فروش مصنوعات طال در خیابان کریمخان و س��تارخان‪،‬‬ ‫به طور خودسرانه س��ود واحد صنفی خود را افزایش داده اند و حتی در مواردی مشاهده شده که‬ ‫برای جواهرات سودی نزدیک به ‪ ۲۰‬درصد از خریدار دریافت می کنند‪g».‬‬ ‫‪84‬‬ ‫بود در س��ال ‪ 84‬و از ش��روع برنامه چهارم توسعه‪ ،‬هر سال‬ ‫‪ 10‬درصد به تعرفه های تلفن ثابت افزوده ش��ود‪ .‬در س��ال‬ ‫‪ 1383‬س��اختار دولتی در برابر افزای��ش تعرفه ها مقاومت‬ ‫کرد و برای افزایش تعرفه های تلفن ثابت مجوز نداد‪ .‬بنا بر‬ ‫اعالم سایت شرکت مخابرات‪ ،‬پس از پایان برنامه پنج ساله‬ ‫چهارم نیز درخواست مخابرات برای افزایش تعرفه ها مورد‬ ‫تصویب کمیسیون تنظیم مقررات قرار نگرفت‪ .‬به این ترتیب‬ ‫تعرفه های تلفن ثابت از سال ‪ 83‬تا سال ‪ 90‬بدون تغییر ماند‪.‬‬ ‫پس از تشکیل ش��ورای رقابت‪ ،‬مخابرات این بار درخواست‬ ‫افزایش تعرفه های خود را به این شورا ارائه کرد‪ .‬در سال ‪90‬‬ ‫شورای رقابت مجوزی به مخابرات داد که تعرفه های تلفن‬ ‫ثابت را تا س��قف ‪ 12‬درصد افزایش دهد‪ .‬به این ترتیب هر‬ ‫پالس مکالمه تلفن ثابت از ‪ 44/7‬ریال به ‪ 51‬ریال رس��ید؛‬ ‫اگرچه مخابرات این مصوبه را به محض دریافت اجرا نکرد‪.‬‬ ‫در مصوبه سال ‪ 90‬شورای رقابت ضمن ارائه مجوز افزایش‬ ‫تا س��قف ‪ 12‬درصدی‪ ،‬اعالم کرد‪« :‬اپراتوره��ا می توانند با‬ ‫فرمول خ��اص (که عم��ده ان تورم جامعه اس��ت) افزایش‬ ‫تعرفه داشته باشند‪ .‬زمان اجرای این مصوبه نیز از دی ماه ‪90‬‬ ‫تا پایان اسفند ‪ 91‬تعیین شد‪ .‬به این معنی که با پایان اسفند‬ ‫‪ ،91‬شرکت مخابرات مجاز می ش��ود تا بار دیگر برای تغییر‬ ‫تعرفه های تلفن ثابت درخواست دهد‪ .‬همچنین از اول خرداد‬ ‫سال ‪ 91‬با اجرای هم کدی در دو استان تهران و البرز تعرفه‬ ‫هر پالس تلفن ثابت از ‪ 44/7‬ریال در هر پالس به ‪51/03‬ریال‬ ‫تغییر کرد‪ .‬پس از ان نیز بار دیگر با درخواست مخابرات مبنی‬ ‫بر ضرر ناشی از اجرای هم کدی‪ ،‬کمیسیون تنظیم مقررات‬ ‫طول هر پالس مکالمه را کاهش داد‪».‬‬ ‫تعرفه های فعلی تلفن ثابت‬ ‫در حال حاضر تعرفه های تلفن ثابت شرکت مخابرات‬ ‫به شرح زیر است‪:‬‬ ‫ هر پال��س مکالمه در اس��تان های حذف کد ش��ده‬‫‪ 58/71‬ریال و در اس��تان هایی که کد حذف نشده ‪51/03‬‬ ‫ریال است‪.‬‬ ‫ تعرفه ی��ک دقیقه مکالم��ه از ثابت ب��ه همراه اول‬‫شهری ‪ 510/3‬ریال و بین شهری ‪ 867/5‬ریال است‪.‬‬ ‫ هزینه هر دقیقه مکالمه از ثابت به ایرانسل نیز ‪625‬‬‫ریال است‪.‬‬ ‫ تعرفه هر دقیقه مکالمه بین شهری تا ‪ 100‬کیلومتر‬‫‪ 153‬ریال‪ 100 ،‬ت��ا ‪ 400‬کیلومتر ‪ 306‬ری��ال‪ 400 ،‬تا ‪700‬‬ ‫کیلومتر‪ 612‬ریال و بیش از ‪ 700‬کیلومتر ‪ 816‬ریال است‪g.‬‬ ‫به دلیل کاربری و امکانات مناسب‪:‬‬ ‫استقبال اینترنت بانک همراه اقتصادنوین‬ ‫خدمت «اینترنت بانک همراه» بانک اقتصاد نوین با‬ ‫استقبال گسترده از سوی کاربران در سراسر کشور مواجه‬ ‫شده اس��ت‪ .‬از جمله دالیل اس��تقبال از این خدمت عدم‬ ‫نیاز به نصب نرم افزار جدید روی تلفن همراه و دسترس��ی‬ ‫ب��ا فراخوانی یک صفح��ه وب از طری��ق ادرس اینترنتی‬ ‫‪ https://modern.enbank.net/ibmob‬ذکر شده‬ ‫است‪ .‬این خدمت انجام امور بانکی را از طریق اینترنت روی‬ ‫تلفن همراه فراهم می کند و کاربران می توانند در تمام ساعات شبانه روز از طریق این سرویس‪،‬‬ ‫خدمات متنوع بانکی دریافت نمایند‪ .‬بر اس��اس این گزارش اینترنت بانک همراه بانک اقتصاد‬ ‫نوین به گونه ای طراحی شده که به صورت اتوماتیک اندازه صفحات ان متناسب با سایز صفحه‬ ‫گوشی های همراه یا تبلت ها تنظیم می گردد‪ .‬صرفه جویی در وقت و هزینه‪ ،‬انجام امور بانکی در‬ ‫هر ساعت از شبانه روز‪ ،‬عدم جابه جایی وجه نقد‪ ،‬تطبیق پذیری کامل با انواع گوشی ها و تبلت های‬ ‫پشتیبانی کننده اتصال ‪ GPRS, Wifi‬و سرعت بسیار باالی ارائه خدمات در بستر مخابراتی با‬ ‫پهنای باند کم از جمله مزایای استفاده از اینترنت بانک همراه اقتصادنوین است‪ .‬این امکانات کنار‬ ‫هم جذابیت و تجربه اینترنت بانک را روی گوشی تلفن همراه برای مشتریان به ارمغان می اورد‪.‬‬ ‫همچنین کاربرانی که دارای سرویس اینترنت بانک هستند‪ ،‬قادر خواهند بود برای ورود به اینترنت‬ ‫بانک همراه از نام کاربری و رمز عبور اینترنت بانک خویش استفاده نمایند و با استفاده از این سرویس‬ ‫از تمامی خدمات اینترنت بانک روی تلفن همراه یا تبلت بهره مند شوند‪g.‬‬