ماهنامه مثلث شماره 182

‫روشنمنافظره اکران وسیاست‬ ‫کلیدداران‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪/‬سالپنجم‪/‬شمارهصدوهشتادودوم‪5/‬مرداد ‪ 88/1392‬صفحه‪3000/‬تومان‬ ‫اخباروتحلیل هایاختصاصیمثلثازکابینهاحتمالی‬ ‫پیغام به ر وحانی‬ ‫چرا الریجانی و حدادعادل با یکدیگر دیدارکردند؟‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫نامهتاکتیکی‬ ‫بررسی نامه کنگره امریکا و سیاست خارجی روحانی‬ ‫در گفت وگو با کیهان برزگر‬ ‫ی با ح‬ ‫ضور عباس سلیمی نمین‬ ‫وحید‬ ‫جلیلی و ماشاءاهلل شم ‬ ‫سالواعظین‬ ‫هم نقد دارم‪ ،‬هم دفاع می کنم‬ ‫گفت وگو باجمشید پژویان درباره اقتصاد دوران احمدی نژاد‬ ‫گفت وگو با همایون اسعدیان درباره‬ ‫پشت پرده مناظره جنجالی‬ ‫خبراختصاصیمثلث‬ ‫نتیجه دو را ی گیری غیررسمی‬ ‫برای انتخاب شهردار‬ ‫انسانکامل‪ ،‬سیاست مدار مومن‬ ‫پرونده ای درباه سیاست ورزی امیرمومنان با یادداشت هایی از‪:‬‬ ‫عماد افروغ‪ ،‬عباس عبدی‪ ،‬موسی قربانی و‪...‬‬ ‫ج‬ ‫لد دوم‬ ‫انسان کامل‪ ،‬سیاستمدار مومن‬ ‫امام علی( ع) در مقام سیاستمدار هم موفق عمل کرد‬ ‫عماد افروغ‪ /‬استاد دانشگاه‬ ‫هر چه زمان م ی گذرد‪ ،‬بیشتر پی به اهمیت‬ ‫و فضلیت سیاست ورزی حضرت امیر(ع) م ی برم‪.‬‬ ‫سیاست ورزی ایش�ان کامال در تاریخ استثنایی‬ ‫است؛ هم از حیث منضبط و قاعده مند بودن که‬ ‫در هر حال ب ه رغم انکه برخورد حکیمانه با اصول‬ ‫و قواعد دارد اما به هیچ وجه عدولی از این ضوابط‬ ‫ندارد و هم از منظر برخورد کامال اخالقی ایش�ان‬ ‫در سیاست‪ .‬بسیاری را م ی بینیم که دم از اخالق‬ ‫م ی زنند اما اخالق�ی عمل نم ی کنن�د و معتقدند‬ ‫که فعل سیاسی را باید به اقتضای زمان و مکان‬ ‫پیش ب�رد‪ .‬اما ب�رای حض�رت امی ر المومنین(ع)‬ ‫پایبندی به اصول اخالقی مهمترین مساله است‬ ‫و ایش�ان به هیچ وج�ه و تحت هیچ ش�رایطی‬ ‫به رغم انک�ه ت�وان و تش�خیص باالی�ی برای‬ ‫داشتن برخوردی دگرگون دارد‪ ،‬چنین برخوردی‬ ‫نش�ان نم ی دهد و این جمله معروف که ایش�ان‬ ‫م ی فرمایند‪« :‬به خدا من از معاویه سیاستمدار تر‬ ‫هستم اما دس�تانم بس�ته اس�ت» گواه همین‬ ‫پایبندی به اخالق و اصول است‪ .‬دست علی (ع) در‬ ‫سیاست بسته است اما عطف به چه چیزهایی؟‬ ‫عطف به فطرت‪ ،‬اخالقیات و قواعد الهی‪.‬‬ ‫به واقع اگر در این عالم بتوان سیاست ورزی‬ ‫را س�راغ گرف�ت و مث�ال زد که کاملا تحت هر‬ ‫ش�رایطی مطابق با اصول رفت�ار م ی کند ان هم‬ ‫اصول انسانی و الهی؛ ان فرد حتما حضرت امیر‬ ‫هس�تند و البته ش�خصی ت هایی چ�ون پیامبر‬ ‫اکرم(ص) را قبل از هر چیز باید به عنوان الگوی‬ ‫چنین منش�ی معرفی کرد ‪ .‬البته بسیاری دیگر‬ ‫هم تالش م ی کنند چنین رویکردی داشته باشند‬ ‫اما ب�ه واقع قابل مقایس�ه ب�ا حض�رت امیر(ع)‬ ‫نیس�تند‪ .‬در هر حال م�ا انس�انیم و محدودیت‬ ‫داری�م و ای�ن محدودیت ه�ا در موارد بس�یاری‬ ‫سراغمان م ی اید‪ ،‬ضمن انکه معصوم نیستیم و‬ ‫بعضا عدم عصمت خود را نشان م ی دهد‪ .‬اما در‬ ‫مورد حضرت امیر وضعیت کامال متفاوت است‪.‬‬ ‫ایشان چه در راس حکومت بودند و چه دور‬ ‫از قدرت‪ ،‬هر عملی را برای خود مباح نم ی دانند‪.‬‬ ‫جالب اینجاس�ت که ایش�ان در زمانی که حاکم‬ ‫نبودند‪ ،‬ب ه رغم انک�ه حقانیت داش�تند اما چون‬ ‫مردم را همراه خ�ود ندارند‪ ،‬عطف ب�ه حقانیت‪،‬‬ ‫دست به هر اقدام و عملی نم ی زنند و کودتا و ترور‬ ‫نم ی کنند‪ .‬ایشان صبر کرده و منتظر م ی مانند تا‬ ‫مردم خود به س�طحی از اگاهی برس�ند و خود‪،‬‬ ‫به حض�رت اقبال نش�ان دهن�د و در این صورت‬ ‫حجت بر حضرت امیر(ع) تمام م ی ش�ود‪ .‬یعنی‬ ‫مش�روعیت از منظر حضرت عل�ی(ع) صرفا در‬ ‫قالب یک ش�رعیت فرم�ان تعریف نم ی ش�ود‬ ‫بلکه مشروعیت متشکل از دو عنصر شرعیت یا‬ ‫حقانیت و مقبولیت است و مردم باید به میزانی‬ ‫از اقبال و اگاهی برس�ند تا قادر به تش�خیصی‬ ‫باشند که حاکم اخالقی‪ ،‬اسالمی‪ ،‬همسو با احکام‬ ‫الهی و منطبق با اصول اخالقی کدام است و بعد‬ ‫فوج فوج ب ه سراغ فرد مورد نظر ایند‪ ،‬حال فرد مورد‬ ‫نظر یا م ی پذیرد یا رد م ی کند‪ .‬کم�ا اینکه در مورد‬ ‫حضرت امیر(ع) هم این اتفاق افت�اد و در مورد امام‬ ‫حسین(ع) هم این روند پیش امد‪ ،‬اما بعدها مردم‬ ‫بیعتخودراپسگرفتند‪.‬درهرصورتاینسیره ای‬ ‫بوده که بزرگان م�ا به ما اموخته اند که الزم اس�ت‬ ‫مردم به اگاهی برسند‪ .‬حال این سوال مطرح است‬ ‫که اگر مردم به درج ه ای از فهم و اگاهی رس�یدند‪،‬‬ ‫ایا این توجیهی م ی شود که حاکم هر کاری را مباح‬ ‫بداند؟ خیر‪ ،‬حتی اگر مردم به درج�ه ای از اگاهی و‬ ‫فهم برس�ند و حاکم مورد نظر خود را برگزینند‪ ،‬باز‬ ‫هم دست حاکم بسته است و او نم ی تواند در سایه‬ ‫ی را مباح و موجه بداند‪ .‬انها باید‬ ‫مقبولیت‪ ،‬هر اقدام ‬ ‫بدانند که وقتی حلق�ه م ی زنند‪ ،‬حلقه ای منضبط و‬ ‫قاعده مند م ی زنند و س راغ هر کسی نم ی روند‪ ،‬بلکه‬ ‫سراغ کسی م ی روند که عمل اخالقی و منطبق با‬ ‫ضابطه و اصول داشته باشد‪.‬‬ ‫واقعیت این است که حضرت عل ی (ع) الگوی‬ ‫تمام عیاری برای ماست؛ چه ان زمان که در قدرت‬ ‫نیست و چه زمانی که حاکم هستند‪ .‬با دقت در‬ ‫نحوه مواجهه ایش�ان با مخالفان‪ ،‬به خوبی قابل‬ ‫درک اس�ت که ایش�ان تا جایی که ام�کان دارد‪،‬‬ ‫دست به شمشیر نم ی برند‪ ،‬ایشان زمانی دست‬ ‫به شمش�یر م ی برند که طرف مقابل به شمشیر‬ ‫متوس�ل ش�ده باش�د‪ .‬تا جایی که ام�کان دارد‪،‬‬ ‫مخالفان را دعوت به مصالحه و مذاکره م ی کنند‪.‬‬ ‫این ب ه واقع‪ ،‬مثال زدنی اس�ت‪ .‬بش�ر امروز کامال‬ ‫تشنه چنین حاکمی اس�ت و این تشنگی کامال‬ ‫فطری اس�ت و اجتماعی و تاریخی نیس�ت که‬ ‫بگوییم‪ ،‬شرایط اقتضا کرده و انسان ها به چنین‬ ‫حاکمی گرایش پی�دا کرده اند‪ .‬گرای�ش به این‬ ‫شیوه و این حاکم ریشه در فطرت و خواسته های‬ ‫درونی انسان دارد‪ .‬زمانی که انسان به درج ه ای از‬ ‫«خوداگاهی» یا «خدا اگاهی» برسد و فطرت خود را‬ ‫شناخته و مسیر و غایت و خدای خود را بشناسد‪ ،‬‬ ‫تردیدی نیس�ت ک�ه حاکم�ی چون عل�ی(ع) را‬ ‫انتخ�اب خواهد ک�رد‪ .‬به ای�ن ترتی�ب‪ ،‬انتخاب‬ ‫ش�خصی چون علی(ع) ب�ا یک تح�ول درونی و‬ ‫خوداگاهی و خدا اگاهی همراه است‪.‬‬ ‫توازن اخلاق و سیاس�ت در سیاس�ت ورزی‬ ‫علی(ع)‬ ‫ب ه طور کلی نوع مدیری�ت امام عل ی (ع) یک‬ ‫مدیریت اقناعی اس�ت؛ مدیری�ت اقناعی یعنی‬ ‫مدیریت مستدل(همراه با استدالل و اقامه دلیل)‪.‬‬ ‫حضرت امیر(ع) هی چ گاه نگفتند چون من حاکم‬ ‫هستم باید به فرمان من عمل کنید یا چون من‬ ‫معصوم و منصوب از سوی خدا هستم باید با من‬ ‫همراه باشید‪ .‬مدیریت مستدل‪ ،‬همواره همراه با‬ ‫دلیل اس�ت و این بهترین و اخالق ی ترین ش�کل‬ ‫مدیریت اس�ت‪ .‬ما انواع مختلف�ی از مدیریت را‬ ‫شاهدیم؛ مدیریت از روی ترس و تهدید‪ ،‬مدیریت‬ ‫از روی فری�ب و اغ�وا و مدیری�ت از روی اقن�اع و‬ ‫استدالل‪.‬‬ ‫حضرت امیر تا حد امکان‪ ،‬مدیریت مستدل‬ ‫را در پی�ش م ی گیرن�د و تلاش م ی کنند بینش‬ ‫مردم را ارتقا بخشیده و خود اگاهی و خدا اگاهی‬ ‫طرف های مقابل خود را تقویت کند‪ .‬البته زمانی‬ ‫که الزم اس�ت دست به شمش�یر برد‪ ،‬این کار را‬ ‫انجام م ی ده�د چرا که در مقام دف�اع‪ ،‬نم ی توان‬ ‫دس�ت روی دس�ت گذاش�ت‪ .‬انجا ک�ه حضرت‬ ‫قصد بس�یج عموم�ی را دارن�د‪ ،‬این اق�دام را از‬ ‫طرق غی ر اخالقی و ش�یطانی مانن�د زور و اجبار‬ ‫و تهدید و نیرنگ دنبال نم ی کند‪ ،‬بلکه متوس�ل‬ ‫به دلیل م ی ش�ود‪ .‬نهج البالغه مملو از ارائه دلیل‬ ‫اس�ت و هی چ گاه ه�م در ارائه دلی�ل‪ ،‬حضرت به‬ ‫معصومیت و منص�وب بودن خود از س�وی خدا‬ ‫اشاره ای نم ی کنند‪ .‬ایشان در مقام مدیریت‪ ،‬نقش‬ ‫استداللی را عهده دار م ی شوند و تالش م ی کنند‬ ‫بسیاری از بالقوه ها و ظرفی ت های درونی انسان‬ ‫را بیدار کند و به فعلیت برس�اند‪ .‬این راز توفیق‬ ‫حضرت امی ر (ع) است‪.‬‬ ‫حال ایشان در طول تاریخ پیروز بوده اند‪ .‬در‬ ‫واقع ما نباید نگاه لحظه ای و برش�ی به عملکرد‬ ‫و مشی سیاس�ی و میزان توفیق سیاست ورزی‬ ‫حضرت داش�ته باش�یم‪ ،‬بلکه الزم است نگاهی‬ ‫فرایندی داش�ته باش�یم‪ .‬امروز از علی(ع) با نام‬ ‫نیک و احس�ن الوجه یاد م ی کنیم‪ ،‬اما طرف های‬ ‫مخالف او چه جایگاهی در اذه�ان و تاریخ دارند؟‬ ‫بر این اساس الزم اس�ت برای قضاوت در مورد‬ ‫اش�خاصی چ�ون حض�رت امی�ر(ع)‪ ،‬تاریخی و‬ ‫فرایندی عمل کرد نه برش�ی و لحظه ای‪ .‬در یک‬ ‫نگرش فراین�دی‪ ،‬جایگاه حضرت امی�ر(ع) قابل‬ ‫درک م ی شود‪.‬‬ ‫الگوی علی(ع) و نظام جمهوری اسالمی ایران‬ ‫این سوال مطرح است که در میان کشورهای‬ ‫اسلامی کدام نظام در مشی سیاس�ی خود به‬ ‫الگوی رفتاری و سیاست ورزی امی ر المومنین(ع)‪،‬‬ ‫نزدیک ت�ر اس�ت؟ در پاس�خ بای�د گف�ت ک�ه‬ ‫کشورهای اسلامی مختلف نه ادعایی در مسیر‬ ‫الگ و برداری از مشی سیاس�ی حضرت دارند‪ ،‬نه‬ ‫ب ر اس�اس واقعی ت های تاریخی میان�ه خوبی با‬ ‫این شخصیت داشته اند و نه وضعیت کنون ی شان‬ ‫حکایت از ان م ی کند ک�ه رابطه خوبی با این نوع‬ ‫مدیریت و مش�روعیت داش�ته باش�ند‪ .‬در اصل‬ ‫جمهوری اسلامی ایران تالش داشته در مسیر‬ ‫الگوبرداری از مشی سیاسی امیرالمومنین گام‬ ‫بردارد‪ .‬البته جمهوری اسالمی هم در این مسیر‬ ‫فراز و فرود داشته اما نظامی است که عل ی القاعده‬ ‫م ی خواهد مردم س�االری دینی را اجرایی کند که‬ ‫ ترجمانی از مشروعیت صدر اسالم است‪ .‬یعنی‬ ‫حقانیت و مشروعیت همزمان و همراه یکدیگر‬ ‫باید موجود باشد‪.‬‬ ‫جمه�وری اسلامی ای�ران البت�ه بای�د در‬ ‫این مس�یر تالش بیش�تری کند؛ ای�ن نظام در‬ ‫سال هایی عقالن ی تر و اقناع ی تر عمل کرده و در‬ ‫دوره هایی نیز از این مشی دور بوده است‪ .‬نظام‬ ‫جمهوری اسالمی ایران قرار است در این مسیر‬ ‫گام بردارد‪ ،‬در مواردی موف�ق و در مواردی دیگر‬ ‫ناموفق بوده اس�ت اما باید توجه داش�ته باش�د‬ ‫که راز بق�ا و مقبولیت و محبوبیت اش�د در گرو‬ ‫فهم مش ی سیاس�ی حضرت امیر(ع) و پیگیری‬ ‫این مشی اس�ت‪ .‬ممکن اس�ت در این مسیر با‬ ‫نامالیماتی ه�م روب ه رو ش�ود‪ ،‬اما باید مس�یر و‬ ‫مش�ی را درس�ت انتخاب کرده و متاثر از همان‬ ‫بزرگانی که به نام ش�ان انقالب و قیام کرده ایم‪،‬‬ ‫نظام را اداره کنیم‪g .‬‬ ‫امیرمومنان‪ ،‬سیاستمداری که سعه صدر داشت‬ ‫سیاست ورزی مومنانه‬ ‫عباس عبدی ‪ /‬کارشناس سیاسی‬ ‫جلد دوم‬ ‫فرق یادداش��ت با مقاله بلند یا کتاب در این است که‬ ‫یادداش��ت در مقام پرداختن جامع به یک موضوع نیس��ت‪،‬‬ ‫بلکه نویسنده م ی کوشد موضوع مورد نظر خود را از یک زاویه‬ ‫محدود و خیل��ی مختصر بیان کند تا حداقل طرح مس��اله‬ ‫کرده باشد‪ .‬از این رو نوش��تن یادداشت درباره سیاست ورزی‬ ‫امام عل ی (ع) امری ممتنع اس��ت؛ مگر انکه هدف از نوشتن‬ ‫فقط طرح یک یا چند نکته کلی باشد‪.‬‬ ‫چالش��ی که میان ش��یعیان درباره امام علی(ع) وجود‬ ‫دارد این است که چون اعتقاد به امامت ایشان دارند و ب رای‬ ‫مقام امامت نیز ویژگ ی های اسمانی قائل هستند‪ ،‬کمتر این‬ ‫امکان و فرصت را پیدا کرده اند که رفت��ار ان امام را جدای از‬ ‫مقام امامت در چارچوب یک انس��ان ع��ادی هم بفهمند و‬ ‫ارزیابی کنند‪ .‬وقتی کس��ی را فقط در مق��ام امامت تحلیل‬ ‫کنیم‪ ،‬افعال و رفت��ار و گفتار او معنایی دیگ��ر ب رای ما پیدا‬ ‫م ی کند‪ ،‬گویی که این افعال و گفتار بیش از انکه منسوب‬ ‫به خود شخص باشد‪ ،‬منس��وب به خداوند است و ان افعال‬ ‫و گفتار ب رای پیروان او حجت شرعی پیدا م ی کند و شناخت‬ ‫چنین فردی ماهیت متفاوتی از ش��ناخت اف��راد عادی پیدا‬ ‫م ی کند‪ .‬از این رو رفتار و گفتار او نیز فقط نزد پیروانش معتبر‬ ‫م ی ش��ود و به صفت امامت و ارتباط با خ��دا ب رای پیروانش‬ ‫قابل فهم یا حجیت پیدا م ی کند‪ .‬بناب راین اگرچه این مساله‬ ‫اعتقادی ش��یعه به جای خود مهم است‪ ،‬ولی بیایید حداقل‬ ‫در این مورد خاص از موضع یک مس��لمان غیرش��یعه یا از‬ ‫موضع غیرمس��لمان یا حتی یک زندیق و دهری به ایشان‬ ‫بنگریم یا از این زاویه به خواندن کتاب نهج البالغه بپردازیم‬ ‫و فقط با نام علی بن ابی طالب او را معرفی کنیم و مثل هر‬ ‫ش��خصیت دیگر تاریخی (اعم از فکری‪ ،‬سیاس��ی یا‪ )...‬به‬ ‫ارزیابی وی بنشینیم‪ .‬اتفاقا وقتی که برخی افراد از این زاویه‬ ‫نگاه کرده اند‪ ،‬کتاب های بس��یار بهتری هم درباره علی(ع)‬ ‫نوشته اند‪ .‬بنده البته کتاب های مربوط به ایشان را نخوانده و‬ ‫حتی مرور هم نکرده ام و به گمانم هنوز هم کتاب ‪ ۹‬جلدی‬ ‫عبدالفتاح عبدالمقصود که از اهل تس��نن است‪ ،‬جذاب تر‬ ‫و گی راتر از سایر کتاب ها باش��د‪ ،‬چون اگر کتاب های دیگر‬ ‫جذابیت بیشتری داش��تند به احتمال فراوان بارها و بارها با‬ ‫توصیه خواندن انها مواجه شده بودم (این فقط یک حدس‬ ‫اس��ت)‪ .‬یا کتاب جورج جرداق مسیحی که منسوب به چپ‬ ‫هم بود درباره ایش��ان نیز از همین مقوله است و به همین‬ ‫دلیل ه��م مرحوم ای��ت اهلل بروجردی توصی�� ه ترجمه ان را‬ ‫کردند‪ .‬خواننده با خوان��دن این کتاب ها با انس��انی زیرک‪،‬‬ ‫فهیم‪ ،‬اگاه‪ ،‬اخالقمدار‪ ،‬ش��جاع و‪ ...‬اشنا م ی شود که نسبت‬ ‫به حفظ اصول خود نیز به شدت پایبند اس��ت‪ .‬شاید اگر ما‬ ‫کتاب نهج البالغه را بدون نام امام م ی خواندیم و قداست ان‬ ‫پوشیده م ی ماند‪ ،‬اموزه های بیشتری را از ان درک م ی کردیم‬ ‫تا امروز که ان را به عنوان مهم ترین کتاب مذهبی بعد از قران‬ ‫م ی خوانیم‪ .‬درواقع نگاه مان به خواندن نهج البالغه بیشتر از‬ ‫موضع ثواب و نه اموختن اس��ت‪ .‬کسی کتاب دانشمندان را‬ ‫ب رای ثواب نم ی خواند؛ بلکه ب رای درک و استفاده و یادگیری‬ ‫منطق درونی ان م ی خواند‪ ،‬به همین دلیل هم این کتاب ها‬ ‫تا وقتی اموزنده هستند‪ ،‬زنده و قابل استفاده نیز م ی باشند‪.‬‬ ‫با این مقدمه و بدون نگاه ایدئولوژیک و از زاویه نگاه به یک‬ ‫سیاستمدار یا متفکر‪ ،‬برخی از وجوه گفتاری در رفتار ایشان‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪10‬‬ ‫را مرور م ی کنیم‪ .‬این موارد فقط با ارجاع به حافظه ام است و‬ ‫فرصتی ب رای رجوع کافی به متن نداشتم‪.‬‬ ‫‪ -۱‬یکی از جمالت کلیدی امام درباره سیاس��ت‪ ،‬این‬ ‫است که ابزار سیاست را سع ه صدر م ی دانند‪ .‬به نظرم خودشان‬ ‫نیز متعهد به این گزاره بودند‪ .‬منظور از سع ه صدر ب ی تفاوتی‬ ‫و ب ی خیالی نیست‪ .‬روشن است که ایشان در ب رابر اصحاب‬ ‫جمل قاطع عمل کرد‪ ،‬ولی وقتی به برخورد با طلحه و زبیر‬ ‫و عایشه رسید‪ ،‬م ی توانیم س��ع ه صدر و گذشت ایشان را به‬ ‫روشنی ببینیم‪ .‬دوری ایشان از کینه ورزی در نحوه برخورد با‬ ‫قاتل زبیر و رفتارش با عایش��ه به روشنی مشهود است‪ .‬این‬ ‫سع ه صدر صرفا یک مفهوم اخالقی نیست‪ ،‬ایشان هم ان را‬ ‫از منظر اخالقی توصیه نکرده اند؛ بلکه به عنوان ابزار سیاست‬ ‫معرفی کرده اند‪ ،‬سیاستی که در صدد افزایش دوست و کاهش‬ ‫دشمن است و این مورد جمله ای دیگر از ایشان است‪ .‬یا نحوه‬ ‫برخوردشان با خوارج که در مسجد و حتی هنگام نماز مزاحم‬ ‫م ی شدند ولی امام انقدر س��ع ه صدر داشتند که علیه انان تا‬ ‫ی که قیام نکرده بودند اقدامی نکردند‪ .‬با استفاده از این‬ ‫هنگام ‬ ‫شیوه ها بود که توانستند به قول خودشان چشم فتنه ای را که‬ ‫ممکن بود در جوامع اسالمی ریشه بدواند‪ ،‬دراورند‪.‬‬ ‫‪ -۲‬یکی از گزاره های سیاس��ی و مهم در نهج البالغه‬ ‫در بیان این اصل است که‬ ‫دشمن دشمن تو‪ ،‬دوست توست‬ ‫ِ‬ ‫دوست دشمن تو‪ ،‬دشمن توس��ت (عین جمالت به گونه‬ ‫و‬ ‫ِ‬ ‫دیگری اس��ت و این مضمون ان است)‪ .‬ش��اید در سیاست‪،‬‬ ‫این قاعده مورد پذیرش همگان باشد‪ ،‬ولی اهمیت ان ب رای‬ ‫شیعیان وقتی است که بدانیم این سخن از جانب امام گفته‬ ‫شده است‪ .‬بناب راین ذهنی ت های مطلق گرا که م ی کوشند دو‬ ‫جبهه حق و باطل را به مطلق ترین شکل ممکن ایجاد کنند‪،‬‬ ‫در این چارچوب فاقد معنا و اعتبار م ی شوند‪.‬‬ ‫‪ -۳‬جمله طالیی و کلیدی که در فلسفه اخالق جدید‬ ‫مطرح اس��ت‪ ،‬پیش از این از س��وی عل ی (ع) نیز مطرح شده‬ ‫است‪ .‬این جمله واجد مضمون دینی به معنای مصطلح ان‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه گزاره ناب اخالق ی است به این مضمون که با‬ ‫دیگران چنان رفتار کن که دوس��ت داری با تو رفتار کنند و‬ ‫ب ر عکس‪ .‬این منطق در بسیاری از فرازهای سخنان ایشان‬ ‫دیده م ی ش��ود و اگر ما به عنوان یک فرد و انسان به همین‬ ‫قاعده رفتاری مستلزم باشیم‪ ،‬به طور طبیعی رفتارمان بسیار‬ ‫متفاوت تر از انی م ی شود که هست‪.‬‬ ‫‪ -۴‬رفتار امام در شورای شش نفره تعیین شده از جانب‬ ‫عمر نمونه روش��نی از اینده نگری سیاسی بود‪ .‬به طور کلی‬ ‫پرهیز ایش��ان از ورود به فرایند هایی که موجب فتنه شود‪،‬‬ ‫روشن و اشکار اس��ت‪ .‬در زمان س��قیفه در حالی که جنازه‬ ‫پیامبر را ب رای خاکس��پاری ام��اده م ی کردند‪ ،‬ابوس��فیان و‬ ‫عمویشان عباس او را ب رای ورود به چالش کسب قدرت در‬ ‫ب رابر خلفای بعدی تحریک کردن��د و اگرچه وی خود را احق‬ ‫به این منصب م ی دانست (با تاکید بر ویژگ ی های شخصی‬ ‫خودشان و نه حتی انچه که در ادبیات شیعی بیان م ی شود‬ ‫یعنی حق امامت) ولی ب��از هم وارد این دعوا نش��د‪ ،‬زی را به‬ ‫خوبی م ی دانستند که این اقدام‪ ،‬به فتنه ای بزرگ میان قبایل‬ ‫عرب منجر م ی ش��ود‪ ،‬قبایلی که فقط چند سالی از وحدت‬ ‫انان م ی گذرد‪ .‬ایش��ان نه تنها وارد این مجادله نشدند‪ ،‬بلکه‬ ‫مشاوری امین ب رای خلفای سه گانه بودند و پس از عمر نیز‬ ‫نپذیرفتند ب ر خالف عقیده اش رفتار کنند که اگر م ی پذیرفتند‬ ‫حتما با مهاجران و انصار و افراد قدرتمند ان زمان دچار مشکل‬ ‫م ی شد‪ .‬به رغم این در هیچ اقدام توطئه گرایانه یا خشونت امیز‬ ‫علیه خلفای پیش از خود وارد نشدند‪ .‬بسط اسالم و تقویت‬ ‫حکومت جدید را مهم ت��ر از هر چیز دیگری م ی دانس��تند‪.‬‬ ‫پس از رس��یدن به خالفت نیز هیچ گاه قص��اص پیش از‬ ‫جنایت نکردند‪ .‬در حالی که م ی دانس��تند طلحه و زبیر چرا‬ ‫ی ب رای ممانعت از رفتن انان نکردند‪.‬‬ ‫از مدینه م ی روند‪ ،‬اقدام ‬ ‫این مساله به لحاظ سیاسی مهم بود‪ ،‬زی را قصاص پیش از‬ ‫جنایت ممکن است در کوتاه مدت مانع از بروز بحران شود و‬ ‫از ان پیشگیری کند‪ ،‬ولی در بلند مدت اثرات بسیار مخربی‬ ‫دارد‪ ،‬چون جنایتی واقع نشده که اقدامی علیه مجرم شود و‬ ‫در نهایت کفه ترازو به نفع مخالفان سنگینی خواهد کرد‪ .‬این‬ ‫رفتار را در ب رابر خوارج هم م ی بینیم که به رغم ضدیت انان نه‬ ‫ی علیه انان نکردند‪ ،‬بلکه جیره انان از بی ت المال را‬ ‫تنها اقدام ‬ ‫هم قطع نکردند تا انگاه که علیه ایشان قیام کردند‪.‬‬ ‫‪ -۵‬نامه امام عل ی (ع) به مالک اشتر واجد نکات بسیار‬ ‫اموزنده ای اس��ت‪ .‬ما چون فقط از زاویه نامه یک امام به ان‬ ‫نگاه م ی کنیم‪ ،‬توجه کافی ب��ه منطق درونی ان نم ی کنیم‪.‬‬ ‫یکی از مهم ترین فرازهایش منطقی است که درباره مالیات‬ ‫توصیه م ی کن��د و نادیده گرفتن این منطق باعث س��قوط‬ ‫بسیاری از حکومت ها شده است؛ ایشان توصیه م ی کنند اگر‬ ‫م ی خواهی مالیات بگیری بای��د ابادانی را تامین کنی و اگر‬ ‫ابادانی نباشد و مردم تولیدی نداشته باشند‪ ،‬هر چه مالیات‬ ‫بیشتر شود خطرناک است‪ .‬در واقع مالیات پول زور نیست‪،‬‬ ‫نوعی سرمایه گذاری مردم است ب رای تامین ابادانی و امنیت‬ ‫بیشتر و یک نقطه بهینه ای دارد که در نام ه به مالک اشتر به‬ ‫خوبی در این مورد شرح داده است‪.‬‬ ‫‪ -۶‬از بهترین فرازهای گفتاری امام‪ ،‬انجایی است که‬ ‫مجیزگویی از خود را برنم ی تابند‪ ،‬زی را به خوبی م ی دانند که‬ ‫این کار جز به انحراف سیاستمدار نم ی انجامد‪ .‬به نظر من‬ ‫اینکه در نفی تعریف و تمجید یا نیاز ایشان به انتقاد دیگران‬ ‫گفته اند‪ ،‬جمله پردازی و از روی تف ّنن یا شکسته نفسی نبوده‪،‬‬ ‫بلکه اعتقاد راسخشان به این عقیده بوده‪.‬‬ ‫‪ -۷‬در میان م��ردم ما ویژگی ش��جاعت و جنگ اوری‬ ‫ایشان بیش از س��ایر وجوه رفتاری ایشان اهمیت یافته و به‬ ‫همین دلیل هم وقتی شمایلی از عل ی (ع) م ی کشند‪ ،‬با شیر‬ ‫و شمشیر است و مهم ترین همراه او شمشیر دو سر ذوالفقار‬ ‫اس��ت ‪ .‬تردیدی نیست که ش��جاعت و نترسی یک ویژگی‬ ‫مهم است ولی در میان سایر وجوه شخصیتی عل ی (ع) این‬ ‫ویژگی درجه چندم محسوب م ی شود‪ .‬بارها و بارها ب رای اماده‬ ‫شدن مردم به جنگ با معاویه (پس از فریب خوردن خوارج در‬ ‫حکمیت) به قرارگاه خارج از شهر م ی رفتند و منتظر م ی ماند‬ ‫که مردم به انها بپیوندند‪ ،‬ولی فقط اندکی از مردم م ی امدند‬ ‫و ایش��ان غمگین از عدم حضور مردم و بهانه هایش��ان به‬ ‫کوفه بازم ی گش��تند‪ ،‬ولی هی چ گاه مردم را مجبور به حضور‬ ‫غی ر داوطلبانه در جنگ نکردند‪ .‬ایش��ان نه م��ردم را مجبور‬ ‫به انج��ام کاری ب ر خالف خواستش��ان م ی ک��رد و نه مجیز‬ ‫انان را م ی گف��ت و به معن��ای امروزی مخال��ف رفتارهای‬ ‫پوپولیستی بودند و حتی در مواقع الزم‪ ،‬صریحا از مردم انتقاد‬ ‫نیز م ی کردند‪ .‬فقط سیاست مداری م ی تواند این کار را انجام‬ ‫دهد که به خودش و جایگاه اش اعتقاد و اطمینان داشته باشد‬ ‫و در بند پست و مقام نباشد و جز به اصالح امور فکر نکند‪.‬‬ ‫با این حرف ها که ج��زء کوچکی از چیزی اس��ت که‬ ‫م ی توان گفت و نوشت‪ ،‬همیشه ب رای من این سوال مطرح‬ ‫بود که ایا ام��ام عل ی (ع) را م ی ت��وان در ذی��ل معنای یک‬ ‫سیاست مدار که وظیفه اش به سرانجام رساندن یک برنامه‬ ‫است‪ ،‬تعریف کرد یا باید ایشان را در قالب امام‪ ،‬همانطور که‬ ‫دکتر شریعتی مورد نظرش بوده است‪ ،‬تحلیل کرد‪ .‬در نهایت‬ ‫به این نتیجه رسیدم که عل ی (ع) حتی در قامت سیاستمدار‬ ‫موفق بوده اس��ت‪ .‬فرض کنیم که وی با شیوه هایی شبیه‬ ‫به س��ایر حکمرانان ان زمان حکومت م ی کرد و حکومتش‬ ‫بیش از پنج سال تداوم م ی داشت و فرزندانش هم باالجبار با‬ ‫همان شیوه ها تا مدتی به کار خود ادامه م ی دادند؛ چه فرقی‬ ‫با انچه بعدا شاهدش بودیم رخ م ی داد؟ شاید هیچ‪ .‬ولی اگر‬ ‫نیک بنگریم‪ ،‬حکومت کمتر از پنج ساله عل ی (ع) تاثی ر گذاری‬ ‫تاریخی مهمی ب رای ما و سایرین به عنوان یک الگو داشته‬ ‫است که حکومت های امویان و عباسیان با حدود پنج قرن‬ ‫تداوم‪ ،‬این نقش را نداش��ت‪ .‬پس اگر هدف ان سیاستمدار‬ ‫را در ان زمان نهادین��ه ک��ردن ان راه و روش بدانیم‪ ،‬در این‬ ‫صورت موفق بوده است که رفتار خود را به الگویی سیاسی‬ ‫تبدیل کند؛ الگویی که م ی تواند ب رای نتیجه بخش��ی رفتار‬ ‫سیاستمداران امروزی ما بسیار هم اموزنده باشد‪ .‬جالب ترین‬ ‫نکته این است که اگر م ی خواستیم در این ‪ 1400‬سال فقط‬ ‫یک بار به مضامینی که ایش��ان گفته یا رفت��ار کرده رجوع‬ ‫کنیم ان یک بار همین ‪ 35‬سال اخیر بود ولی به ظاهر امروز‬ ‫نهج البالغه بیشتر از هر کتاب دیگری خارج از دامنه استفاده‬ ‫کاربردی ب رای ماست‪g .‬‬ ‫ایستادن بر راه میانه‬ ‫مشی امیر مومنان در حکومتداری چگونه بوده است؟‬ ‫موسی قربانی‪ /‬نماینده ادوار مجلس شورای اسالمی‬ ‫جلد دوم‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫فک��ر م ی کنم ای��ن نکته مهمی اس��ت ک��ه تحمل‬ ‫سیاس��ت ورزی امی رالمومنین کمی هم ب��رای مردم زمانه‬ ‫ایشان س��خت بود‪ ،‬حضرت عل ی (ع) م ی فرماید‪« :‬شما که‬ ‫مثل من نم ی ش��وید‪ ،‬الاقل تالش کنید نزدیک ش��وید‪».‬‬ ‫ازهمی��ن رو ایش��ان دقیقا خط مس��تقیم مس��یر الهی را‬ ‫م ی پیمود‪ .‬در این باره س��خنی از ایش��ان نقل اس��ت که‬ ‫«الیمین و الیسار مظله و طریق الوسطی هی الجاده» یعنی‬ ‫راست و چپ (افراط و تفریط) گمراهی است‪ ،‬و راه وسط راه‬ ‫نجات اس��ت‪ ،‬بناب راین فقط باید به حکم خدا توجه داشت‬ ‫چون گاهی حق در بخش��یدن و گاهی در قصاص اس��ت‬ ‫اص َح یا ٌه ی ْا ُاول ِی‬ ‫کم فِی الْق َِص ِ‬ ‫به طوری که در قران امده‪َ « :‬ولَ ْ‬ ‫َ‬ ‫االلْ َب اب» یعنی قصاص ک��ن‪ .‬در مجموع اعتدال به معنای‬ ‫پیمودن طریق وسط و طریق وسط هم یعنی اجرای فرمان‬ ‫خداست‪ .‬اجرای فرمان خدا گاهی در جهاد‪ ،‬گاهی در مقاومت‬ ‫و گاهی در نرمش است‪ ،‬از این رو قران م ی فرماید‪« :‬اَشِ َّداء‬ ‫َعلَ ى الْک َفّا ِر ُر َح َماء بَی َن ُه ْم» یا «واعدو لهم ماس��تطعتم من‬ ‫قوه» ب راساس این دو حکم الهی است که گاهی حضرت را‬ ‫در خانه یتیمان و گاهی هم در معرکه احد‪ ،‬خیبر‪ ،‬خندق و بدر‬ ‫م ی دیدند چون هر دو اینها حکم خداست‪ ،‬بناب راین اعتدال با‬ ‫خشوع و خضوع کامل و کوتاه امدن مقابل دشمن متفاوت‬ ‫اس��ت‪ .‬گاهی از اعتدال تعبیر به «همه رقم تندی نکردن»‬ ‫م ی ش��ود؛ در حالی که گاهی باید تندی کرد کما اینکه خدا‬ ‫در قران م ی فرماید‪« :‬تبت یدا ابی لهب و تب» یعنی دست‬ ‫اب ی لهب بریده باد‪« ،‬قاتلهم اهلل ان��ى یوفکون» یعنی خدا‬ ‫بکشد اینها را که به کجا دارند م ی روند‪.‬‬ ‫اینها همه مصادیق طریق الوس��طی یعنی راهی که‬ ‫امیر المومین م ی رود است که ب رای مردم ان زمان غی ر قابل‬ ‫تحمل بود‪ .‬حضرت علی(ع) همانند پیامب ر (ص) به نظ رات‬ ‫جمعی گوش م ی کرد‪ ،‬البته گاهی هم این نظ رات مشورتی‬ ‫به ایشان تحمیل م ی شد‪ .‬داستان « َوشَ ��ا ِو ْر ُه ْم فِی َ‬ ‫اال ْم ِر»‬ ‫خیلی عجیب است چون شان نزولش بعد از یک شکست‬ ‫س��نگین در جنگ احد بود که بر پیکر اسالم وارد شد‪ .‬قبل‬ ‫از اغاز جنگ دو نگاه وجود داشت‪ ،‬پیامبر گرام ی اسالم(ص)‬ ‫م ی گفتند باید در ش��هر مدینه حالت دفاعی گرفت اما اکثر‬ ‫جوانان غیرتی این را ننگ م ی دانستند و معتقد بودند که باید‬ ‫به بیرون شهر رفت و رو در رو جنگید که به نظر دوم عمل‬ ‫ش��د اما بعد از ان شکست س��نگین در احد ایه « َوشَ ا ِو ْر ُه ْم‬ ‫فِی َ‬ ‫اال ْم ِر» نازل ش��د که در واقع یک نوع بازس��ازی روحیه‬ ‫تضعی ف شده مسلمانان بود‪ .‬در زمان حضرت علی (ع) هم‬ ‫همین طور بود که گاهی حضرت ناچار م ی شد نظر جمع را‬ ‫به پذیرد مثل انچه مقابل معاویه اتفاق م ی افتاد؛ با وجودی‬ ‫که حضرت م ی دی��د معاویه خدعه م ی کن��د و حتی فرمود‪:‬‬ ‫«این قران سر نیزه‪ ،‬خدعه است» ولی اکثریت بر حکمیت‬ ‫تاکید کردن��د‪ ،‬در نتیجه حضرت نیز نظر جم��ع را به اجبار‬ ‫پذیرفت‪ .‬اجماال توجه به مشورت و نظر جمعی در فرهنگ‬ ‫اسالم بوده و خیلی از مواقع موثر واقع شده؛ مصداق ان هم‬ ‫جنگ خندق اس��ت که یک نظر مشورتی را سلمان فارسی‬ ‫داد که کامال موثر افتاد یا قرار دادن تاریخ هجری ب رای مبدا‬ ‫تاریخ اسالم یک نظر مش��ورتی بود که حضرت علی (ع) در‬ ‫دوره خلیفه دوم مطرح کرد چون ان زمان نم ی دانستند چه‬ ‫کار کنند و چه روزی را به عنوان مبدا تاریخ اسالم بنویسند که‬ ‫حضرت پیشنهاد داد تاریخ هجرت ب رای این مساله در نظر‬ ‫گرفته شود که خیلی مقبول افتاد‪ .‬از طرفی در به کارگیری‬ ‫کارگزاران؛ حضرت به ش��دت بر ارزش ها تاکید داشت‪ .‬انچه‬ ‫در انتصابات مهم مالک بود‪ ،‬ارزش ها‪ ،‬سابقه جهاد‪ ،‬ایمان و‬ ‫راستی و درستی فرد بود‪ ،‬مثال وقتی که حضرت خلیفه شد‬ ‫همان روزهای اول معاویه را عزل ک��رد‪ ،‬خیل ی ها مخالفت‬ ‫کردند و توصیه داشتند که امی رالمومنین نخست پایه های‬ ‫حکومت خود را استوار کند و از همه بالد بیعت بگیرد‪ ،‬بعد‬ ‫وارد تقابل با معاویه شود‪.‬‬ ‫علی بن اب ی طالب در جواب انها فرمود‪« :‬هی چ گاه یک‬ ‫روز هم ظلم را تحمل نم ی کنم‪ ،‬معاویه حاکم شایس��ته ای‬ ‫نیس��ت‪ ».‬همچنین در ب رابر کسانی که توقع پست و مقام‬ ‫داشتند خیلی موضع س��ختی گرفت یا در ب رابر بی ت المال‬ ‫فرمود‪« :‬اگر مهریه زنان شما هم شده باشد م ی گیرمش» یا‬ ‫یکی از کارگزاران امام وقتی که بر سر سفره رنگین نشست‪،‬‬ ‫امام نامه ای نوشت و او را به شدت س��رزنش کرد یا نامه ای‬ ‫که به مالک اش��تر نوش��ت و همه معیاره��ا و مالک های‬ ‫مملکت داری را به او یاداور ش��د و تاکید ک��رد که انتخاب‬ ‫کارگزاران حکومتی باید ب راساس اصل شایسته ساالری باشد‪.‬‬ ‫امام عل ی (ع) هم مخالفانش را تحمل م ی کرد و هم در جایی‬ ‫که الزم بود با انها برخورد شدید داش��ت‪ ،‬یعنی انهایی که‬ ‫م ی خواستند جامعه اسالمی را به انحراف بکشانند و اساس‬ ‫دین را از بین بب رند‪ ،‬حضرت سخت با انها برخورد میکرد اما‬ ‫کسانی که تواب م ی شدند یا در گوشه عزلت م ی نشستند‬ ‫یا فرار م ی کردند حضرت م ی فرمودن��د‪« :‬کاری به کار انها‬ ‫نداشته باشید االن پشت شان به سمت ما است و در مقابل‬ ‫مسلمین نیستند‪ ».‬مصداق ان هم در برخورد با خوارج بود‬ ‫که خروج کرده بودند‪ ،‬در جنگ نهروان که یکی از انها داشت‬ ‫فرار م ی کرد‪ ،‬مسلمانان او را کش��تند و خبرش به حضرت‬ ‫رسید‪ .‬ایشان ناراحت ش��د و فرمود‪« :‬چه کارش داشتید؟»‬ ‫خوارج بر حضرت شمش��یر کش��یدند و تا زمانی که مقابل‬ ‫امی رالمومنین بودند از جنگ با انها ابایی نداشت ولی وقتی‬ ‫اظهار ندامت کردند‪ ،‬کشتن انها را نهی کرد‪ .‬مالک این بود‬ ‫که خوارج به عناد خود ادامه م ی دهند یا پشیمان م ی شوند‪،‬‬ ‫اگر اثار پشیمانی مشخص م ی شد‪ ،‬برخورد حضرت متفاوت‬ ‫بود‪ .‬اوج برخورد حضرت با مخالفانش را م ی توان در مقابل‬ ‫ابن ملجم مشاهده کرد‪.‬‬ ‫امام عل ی (ع) بع��د از ضربت خ��وردن فرمودند‪« :‬اگر‬ ‫زنده ماندم خودم م ی دانم با ضارب خ��ود چه کار کنم ولی‬ ‫اگر کشته شدم در ازای یک ضربه تنها یک ضربه بزنید»‪،‬‬ ‫ان وقت هم که ابن ملجم زندانی بود اگر ب رای حضرت شیر‬ ‫م ی اوردند ب رای ابن ملجم هم م ی فرس��تاد‪ .‬علی(ع) در یک‬ ‫کالم اسالم مسجم بود‪ .‬ایش��ان در حوزه دیپلماسی خیلی‬ ‫فرصت کار نداش��ت چ��ون متاس��فانه در دوران حاکمیت‬ ‫حضرت بر جامعه اسالمی‪ ،‬ان قدر مسائل داخلی تشدید شد‬ ‫که خیلی وقتی ب رای ارتباطات سیاسی و روابط دیپلماتیک‬ ‫به وجود نیامد‪ .‬تقریب��ا در تم��ام ان دوره کوتاهی که امام‬ ‫عل ی (ع) به خالفت نشست و امامت و خالفت به هم رسید‪،‬‬ ‫حضرت درگیر مس��ائل داخلی بود و خیلی ب��ه امور روابط‬ ‫خارجی نپرداخ��ت‪ ،‬ولی روش و منش حضرت مش��خص‬ ‫است‪ ،‬در واقع شعار «عزت و حکمت» امروز نشات گرفته از‬ ‫روش حضرت عل ی (ع) است‪g .‬‬ ‫‪11‬‬ ‫امیرکرامت انسان‬ ‫داستان مردی که در کوچه های مدینه غریبه است‬ ‫علیرضابهرامی‪/‬شاعرونویسنده‬ ‫خبری منتشر ش��ده مبن ی بر اینکه یک دادگاه قبیله ای‬ ‫در پاکس��تان حکم به انجام تجاوز گروهی چهار مرد به یک‬ ‫دختر ‪ 18‬س��اله را در مقابل چش��م هزار نفر از مردم داده است‬ ‫که در پیشاپیش انها‪ ،‬پدرش قرار داش��ته و به شدت التماس‬ ‫ب رای دخترش با گریه بخش��ش تقاضا م ی کرده اس��ت‪ .‬گویا‬ ‫علت صدور این حکم‪ ،‬اع��اده حیثیت قبیله ای بوده اس��ت؛‬ ‫چراکه ب رادر ‪ 11‬س��اله این دختر با دختری از قبیل��ه ای که از‬ ‫نظر اجتماعی از انها باالتر اس��ت‪ ،‬رابطه دوستی برقرار کرده‬ ‫و مردم انه��ا را در حال قدم زدن در ش��هر مش��اهده کرده اند‪.‬‬ ‫خبرگزاری ها گفته اند‪« :‬این ش��یوه طبق عرف برخی قبایل‬ ‫پاکس��تان حق عرفی و قانونی افراد ب رای س��تاندن ش��رف و‬ ‫حیثیت خود در جامعه اس��ت و طبق گزارش سازمان حقوق‬ ‫بشر‪ ،‬ساالنه ده ها عمل این چنینی در جامعه پاکستان اعمال‬ ‫م ی ش��ود که دولت و نیروهای امنیتی با وج��ود اطالع قبلی‬ ‫در صدد منع اعمال انها نیس��تند»‪ .‬کرامت انس��ان در چنین‬ ‫قهق راییچگونه م ی تواند اب رازوجودکند؟چندیپیشخبرگزاری‬ ‫اریا فیلم ی چند دقیقه ای را بازنشر داد‪ ،‬از صحنه بریدن سر دو‬ ‫انسان‪ .‬توضیح فیلم این بود که سلف ی های سوریه دو مسیحی‬ ‫را در دادگاه گونه ای شبیه به دادگاه های قرون وسطایی‪ ،‬به مرگ‬ ‫محکوم کرده اند‪ ،‬ان هم به شکل فجیعش‪ .‬اما عمق فاجعه تا‬ ‫همی ن جا نبود؛ مساله این بود که ب رای انجام این عمل بر تپ ه ای‬ ‫سرسبز‪ ،‬کسانی داوطلب شده و بدون هی چ تردید و لرزشی سر‬ ‫دو انسان را بیخ تا بیخ بریدند‪ ،‬از موهای انها گرفتند و سرها را‬ ‫باال بردند و بعد روی سینه شان گذاشتند؛ درحالی که جماعت‪،‬‬ ‫با موبایل هایش��ان از این خباثت فیلمبرداری م ی کردند‪ .‬ولی‬ ‫بخش دیگری از عمق فاجعه در این بود که کل این عملیات‬ ‫با فریادهای تکبیر صورت م ی گرفت و نام خدایی برده م ی شد‬ ‫که دین عزیز خاتم پیامب رانش این طور مظلوم واقع شده است‪.‬‬ ‫یا ان صحنه دلخراش اصاب��ت چماق های وهاب ی های مصر‬ ‫بر سر ‪ 4‬ش��یعه که تا پای جان دادن انها ادامه یافت و شبکه‬ ‫العالم تصاویر ان را پخش کرد‪ .‬سال هاس��ت در کالس های‬ ‫خبرنویس��ی ام ب رای مبحث لید قیاسی‪ ،‬یکی از مثال هایم‬ ‫این تناقض است‪ :‬زمانی که در بوسنی و هرزگوین پاکسازی‬ ‫قوم ی راه انداخته بودند و س��ربازهای صرب بر سر جنسیت‬ ‫فرزند زنان باردار مسلمان شرط بندی م ی کردند‪ ،‬ان گاه شکم‬ ‫انها را با سرنیزه م ی ش��کافتند تا یکی ‪ 10‬دالر برنده شود و‬ ‫دیگری ‪ 10‬دالر بازنده‪ ،‬انجمنی مربوط به حمایت از حشرات‬ ‫در امریکا بیانیه صادر کرده بود در اعتراض به اینکه استفاده‬ ‫از سموم دفع افات و نیز کودهای شیمیایی‪ ،‬به مرگ حشرات‬ ‫م ی انجامد و باید متوقف شود! اینها یعنی همچنان ماییم‬ ‫و دنیایی که شقاوت هایش ما را محاصره کرده و یک تاریخ‬ ‫تالش و خطا پشت سرمان که انگار خیلی تغییری نداشته‬ ‫اس��ت‪ .‬از روزی که ادم (ع) پای بر این خاک نهاد‪ ،‬میلیون ها‬ ‫میلیون «انس��ان» که با ای��ن مثال ها م ی ت��وان گفت به‬ ‫درس��تی به ان گفته اند «حیوان ناطق»‪ ،‬ب��ه دنیا امده اند و‬ ‫رفته اند‪ 124 ،‬هزار پیامبر ب رای هدایت انها ب رانگیخته شده اند‬ ‫در مس��یری تکوینی تا که امده و امده و رسیده به ‪ 1400‬سال‬ ‫پیش و برگزیده ترین انسان‪ ،‬محمد امی ن (ص)‪ .‬این همه ب رای‬ ‫ان بوده که این مخلوق‪ ،‬به قول مرحوم شریعتی‪ ،‬از بشر بودن‬ ‫به انسان شدن برسد و در این مسیر کمال یابد‪ .‬حال وظیفه ما‬ ‫چیست در قبال انچه اخ رین منتخب‪ ،‬از جانب خالق ‪ ،‬پیش روی‬ ‫علم و سیاست اخالقی‬ ‫جلد دوم‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫فرشاد مهدی پور‪ /‬دانشجوی دکترای سیاست گذاری فرهنگی‬ ‫یج ْده صِ َ‬ ‫ِلم ُسلطان‪َ ،‬من َو َجده َ‬ ‫یل‬ ‫صال به‪ ،‬و َمن لم ِ‬ ‫«ال ع ُ‬ ‫علیه‪ »...‬این روایتی است که در جلد بیستم شرح نهج البالغه‬ ‫ابن اب ی الحدید (صفحه ‪ )٣١٩‬امده؛ در باب انکه س��لطان در‬ ‫این عبارت ‪ ،‬به چه معناست م ی توان چند و چون کرد‪ ،‬ان را به‬ ‫معنای قدرت و اقتدار گرفت یا حجت و برهان‪ .‬هر کدام از این‬ ‫معانی که از لفظ سلطان اراده شود‪ ،‬تفاوت هایی را در پیامدها‬ ‫و نتایج بحث به دنبال خواهد داش��ت (و اینجا مجال بررسی‬ ‫این چند و چون نیست)‪ ،‬اما به سیاق جمله اصل در نفس و‬ ‫کارکرد علم در جامعه است؛ یعنی انچه نافذ بودن علم را تعین‬ ‫م ی بخشد و به مدد علم‪ ،‬ذره ها را م ی شکافد‪ .‬در ایات قران نیز‬ ‫‪ 37‬بار از کلمه سلطان استفاده شده که برخی موارد نظی ر‪« :‬اى‬ ‫گروه ج ّن یان و انسیان‪ ،‬اگر مى‏توانید از کرانه‏هاى اسمان ها‬ ‫و زمین به بیرون رخنه کنید‪ ،‬پس رخنه کنی��د‪[ .‬ولى‏] جز با‬ ‫[به دست اوردن‏] تس��لّطى رخنه نمى‏کنید»‪ ،‬احتماال همان‬ ‫مفهوم س��لطه و اقتدار مراد بوده و در برخی موارد همچون‪:‬‬ ‫«کسانى که درباره ایات خدا بدون حجتى که ب راى انان امده‬ ‫باشد مجادله مى‏کنند [این س��تیزه] در نزد خدا و نزد کسانى‬ ‫که ایمان اورده‏اند [مایه] عداوت بزرگى است‪ ،‬این گونه خدا بر‬ ‫دل هر متکبر و زورگویى مهر مى‏نهد» برداش��ت دوم از این‬ ‫واژه به عنوان حجت‪ .‬عالمه سیدمحمدحس��ین طباطبایی‬ ‫(ره) نیز در تفس��یر المی زان‪ ،‬ذیل ایه ‪ 33‬سوره رحمان‪ ،‬ضمن‬ ‫اش��اره به معنای قدرتمدارانه س��لطان‪ ،‬به کاربرد این کلمه‬ ‫به عنوان برهان نیز توجه کرده اند‪ .‬در مناجات «موالی موالی»‬ ‫منصوب به امی رالمومنین نیز این فراز وجود دارد‪« :‬موالی یا‬ ‫موالی‪ ،‬انت الس��لطان و انا الممتحن و هل یرحم الممتحن‬ ‫‪12‬‬ ‫اال السلطان»؛ که اگر ممتحن در اینجا به عنوان امتحان شده‬ ‫در نظر گرفته شود‪ ،‬معنای س��لطان به مفهوم حجت روشن‬ ‫بازگشت خواهد داشت‪ .‬با این تعابیر م ی توان گفت که علم‬ ‫در دیدگاه حضرت عل ی (ع)‪ ،‬امری بس��یط و معمولی و پیش‬ ‫پا افتاده نیس��ت و با درنظرگرفتن هر دو کاربرد ان (اقتدار یا‬ ‫برهان)‪ ،‬این علم اس��ت که امکان حکومت ک��ردن را فراهم‬ ‫اورده‪ ،‬زمینه های ان را بسط م ی دهد و توان تداومش را فراهم‬ ‫م ی اورد‪ .‬علم در این س��احت‪ ،‬چه به جنب ه های نرم افزارانه و‬ ‫نظری بپردازد و چه به سخت افزارها و فناوری ها‪ ،‬اگر توسعه‬ ‫و تعمیق یابد‪ ،‬م ی تواند موتور محرکه حاکمیت به شمار رود‬ ‫و جز ان ‪ ،‬حکمرانی امری دش��وار و ناممکن خواهد بود‪ .‬این‬ ‫دشواری‪ ،‬در نف س االمر «حکم» راندن نیست و چه بسیاری‬ ‫از حکومتداران��ی که نه تنها به علم توجه��ی ندارند ‪ ،‬بلکه به‬ ‫یرانند‪،‬‬ ‫ی جائرانه‪ ،‬ظالمانه و غیرمدب رانه بر مردم فرمان م ‬ ‫تمام ‬ ‫این حکمرانی ناظر به ان چیزی است که «سیاست اخالقی»‬ ‫گفته م ی شود و در منظر ش��یعی‪ ،‬مطلوب و مقصود است‪.‬‬ ‫ن جایگاه ‪ ،‬علم باید در اقص ی نقاط جامعه پ راکنده ش��ود‬ ‫در ای ‬ ‫و چون علم داری‪ ،‬مالزم و همراه تفکر اس��ت و ش��اید حتی‬ ‫تفکر بر ان‪ ،‬مقدم باشد‪ ،‬فکر باید بر همه چیز رجحان بیابد‪.‬‬ ‫اگر فکر کردن (توان‪ ،‬امکان و ابزار ان) در جامعه جاری و ساری‬ ‫شود‪ ،‬دیگر س��طحی بدون تفکر باقی نم ی ماند و اساسا این‬ ‫وظیفه حکومت است تا چنین شرایطی را ب رای جامعه فراهم‬ ‫ی که فکر م ی کنند و توان تشخیص سره را از ناسره‬ ‫اورد؛ مردم ‬ ‫دارند‪ ،‬هی چ گاه گام های شان رو به سوی خطا نم ی رود و این اثر‬ ‫با اهمیت گسترش علم در جامعه است‪ .‬در چنین جامع ه ای‬ ‫که بر بستری از تفکر گسترش یافت ه است‪ ،‬اوال کژکارکردهای‬ ‫محیط پی رامونی کاهش یافته و نوعی واکسینه سازی درونی‬ ‫ب رای افراد شکل م ی گیرد‪ ،‬ثانیا همین می زان از اگاهی و دانایی‪،‬‬ ‫امکان اشتباه را کاهش م ی دهد و خبط و خیانت را به عنوان‬ ‫امری مذموم‪ ،‬ممنوع م ی کند و ثالثا در صورت بروز خطا‪ ،‬هم‬ ‫بهراحتی خطاکار را تشخیص م ی دهد و برخورد با او را‬ ‫جامعه ‬ ‫تجویز م ی کند و هم برخورد با خاطیان‪ ،‬متوقف بر ط ی شدن‬ ‫مراحلی گوناگون نم ی شود‪.‬‬ ‫قاعده حکمرانی اخالقی ‪ ،‬روی دانایی و علم باوری مردم‬ ‫و حاکمان استوار اس��ت و از همی ن روست که سیاست ورزی‬ ‫مبتنی بر عقل ابزاری‪ ،‬عرصه عموم��ی را تنها محل تجلی‬ ‫و تحقق نیات قدرت پرس��تانه خویش م ی بیند و م ی کوشد‬ ‫به انحای گوناگون این وضع را دگرگون س��ازد؛ دانش��گاه ها‬ ‫و مراکز علمی‪ ،‬اصل ی ترین نقاط تکثیر اندیش��ه و تفکرند و‬ ‫اگر چنین پایگاه هایی دستخوش اش��وب و سیاس ی کاری و‬ ‫بهره برداری های ناصواب سیاسی شوند‪ ،‬چه بسیار کژروی ها و‬ ‫بدفهم ی هایی که باب نشده و جامعه را به سراشیب نم ی برد‪.‬‬ ‫فراه��م اوردن زمینه های ت��داوم ش��رایطی ارام و باثبات در‬ ‫کانون ی ترین منابع مرتبط با علم‪ ،‬یک پی ش نیاز ضروری ب رای‬ ‫تحقق سیاست ورزی اخالق مدارانه است‪g .‬‬ ‫ما قرار داده است؟ عل ی (ع) این مسئولیت را درک کرده بود‪ ،‬پس‬ ‫نخستین مومن شد و پایدار‪ ،‬بر همین منوال‪ ،‬ما نیز ب رای پیروی‬ ‫از رسول (ص) به نظر م ی رسد باید پیرو عل ی (ع) باشیم‪ .‬اما پیرو‬ ‫عل ی (ع) بودن یعنی چه؟ علی(ع) فقط ابن اب ی طالب نبود‪ ،‬یک‬ ‫انسان تکامل یافته که اصل انسانیت را به منصه ظهور رساند‪،‬‬ ‫الگویی شد ب رای خیل انس��ان هایی که دیگر رسولی را پیش‬ ‫روی خود نخواهند دید‪ .‬عل ی (ع) خوب درک کرده بود که انچه‬ ‫بیش از هر چیز اهمیت دارد‪ ،‬کسب کرامت انسانی و احترام به‬ ‫کرامتانساناستکهالبتهعبودیت‪،‬بخشیازهمینکرامترا‬ ‫تشکیل م ی دهد‪ .‬به تاریخ زندگی پ ربرکت و پ رتالطم ایشان نگاه‬ ‫کنید‪ ،‬در هیجان انگیزترین قسمت هایش یا در بستر مرادش‬ ‫خ وابیده تا پیش مرگش شود‪ ،‬یا دری‪ ،‬یعنی شیئی را در راه عزت‬ ‫اسالم از جا کنده اس��ت‪ .‬اگر از موردی چون ماجرای مواجهه با‬ ‫عمربن عبدود بگذریم که غضب حیدری او از سر اسالم خ واهی‬ ‫است نه کینه فردی‪،‬کمتر خشونتی در مواجهات ایشان به چشم‬ ‫م ی خورد‪ .‬مقامی که در عین حال به شجاعت و دالوری شهره‬ ‫بود اما دلش ب رای خلخال در پای همنوع غیر هم دینش دغدغه‬ ‫داشت و حتی در قبال قاتلش هم حکم سختگی رانه ای صادر‬ ‫نکرد‪ .‬او که در توان و دالوری معیار بود اما فریادهایش را در چاه‬ ‫خالی م ی کرد‪ .‬خلیفه بود اما اهل علم و معرفت‪ ،‬عدل و مه ربانی‪،‬‬ ‫بلند طبعی و گذشت‪ ،‬ایمان و پایداری‪ .‬او را بحق انسان کامل‬ ‫نامیده اند‪،‬هرچنداگرخیابان هایمدینهاوراامی رالمومنینندانند‪،‬‬ ‫او امیر انسان هاست‪ ،‬امیر کرامت انسان ها‪g...‬‬ ‫منطق و تدبیر در عمل سیاسی‬ ‫است‪ ،‬گرچه مالک اشتر به مقصد نرسید ولی منشور حضرت‬ ‫در مملکت داری به مالک اش��تر‪ ،‬االن ب رای تاریخ یک س��ند‬ ‫ارزشمند است که اخی را سازمان ملل هم ان سند را به عنوان‬ ‫یک دس��تور مملکت داری و مردمداری در ‪ 1400‬سال قبل به‬ ‫ثبت رساند و پذیرفت‪ .‬عل ی بن اب ی طالب امیر جامعه اسالمی‬ ‫بود اگر به تاریخ مراجعه کنیم متوجه م ی شویم حضرت شاید‬ ‫در مسائل فردی انعطاف نشان م ی دهد اما در مسائل جمعی‬ ‫و حق الن��اس که مربوط ب��ه حقوق مردم اس��ت با قاطعیت‬ ‫عمل م ی کرد و اگر در مورد اس��تاندار و فرمانداری تشخیص‬ ‫م ی داد برخالف انصاف و ش��رع عمل م ی کن��د‪ ،‬با او برخورد‬ ‫م ی کرد و عذرش را از مس��ئولیت م ی خواس��ت‪ .‬به عبارت‬ ‫دیگر در انتصاب کارگزاران خود به حق‪ ،‬عدل‪ ،‬شایس��تگی و‬ ‫صالحیت افراد م ی اندیش��ید و هرگز حاضر نبود که ناصالح‬ ‫و ناالیق بر مس��ند امور ق��رار گیرد‪ .‬هر جا تخلف مش��اهده‬ ‫م ی کرد بالفاصله اقدام م ی کرد‪ ،‬این ط��ور نبود که حضرت‬ ‫در مقابل کارهای خالف انعطاف نشان دهد‪ .‬امی رالمومنین‬ ‫در مملکت داری و سیاستمداری تا انجا که قابل تحمل بود‬ ‫م ی کوشید ب راساس حق‪ ،‬عدل و مصلحت عمل کند‪ .‬در شرح‬ ‫جنگ صفین امده اس��ت که امی رالمومنین به نقطه نتیجه‬ ‫رسید اما افراد س��طح ی نگر نگذاشتند کار تمام شود و بحث‬ ‫حکمیت پیش ام��د و وقتی ان قضایای تلخ رخ داد ایش��ان‬ ‫مدارا کرد‪.‬‬ ‫امی رالمومنی��ن وقت��ی به خالفت رس��ید ب��ه خاطر‬ ‫ح��وادث داخلی ان چن��ان گرفتار ب��ود که تاری��خ خیلی به‬ ‫رابطه او ب��ا همس��ایگان و دولت های همس��ایه نپرداخت‪،‬‬ ‫یعنی حض��رت واقع��ا درگیر مس��ائل داخلی ش��د‪ .‬جنگ‬ ‫جمل در کوتاه ترین زم��ان بعد از خالفت او رخ داد‪ ،‬س��پس‬ ‫جنگ صفی��ن و در پ��ی ان جنگ با خ��وارج ب��ود‪ ،‬بعد هم‬ ‫که به ش��هادت رس��یدند ولی تاریخ موردی ثب��ت نکرد که‬ ‫حضرت برخ��وردی غی ر منطق��ی و غی ر عقالنی ب��ا دیگران‬ ‫داشته باشد‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫سید رضااکرمی‪ /‬عضوشورایمرکزیجامعهروحانیت‬ ‫در وصف سیاس��ت ورزی و اعتدال در مش��ی حضرت‬ ‫عل ی (ع) همین بس که س��ه نکته را یاداور شویم؛ اول انکه‬ ‫امی رالمومنین بعد از رسول گرام ی اسالم (ص) برجسته ترین‬ ‫ش��خصیت در علم‪ ،‬فکر‪ ،‬عرفان‪ ،‬عبادت‪ ،‬شجاعت‪ ،‬عدالت‪،‬‬ ‫سیاس��ت‪ ،‬تقوا‪ ،‬فضیلت و انجام کارهای ارزشی است‪ .‬دوم‬ ‫انکه اسالم دین حق اس��ت و اگر ما بخواهیم نمونه کامل و‬ ‫جامع حق را معرفی کنیم‪ ،‬ان فرد عل ی بن اب ی طالب(ع) است‬ ‫حق مع علی ثم‬ ‫که پیامبر اکرم (ص) فرمود‪« :‬علی مع الحق و ُ‬ ‫ّدار» یعنی عل ی بن اب ی طالب با حق و حق با عل ی بن اب ی طالب‬ ‫است؛ در هر نقطه و مکانی که باشد‪ .‬مطلب سوم‪ ،‬امام علی‬ ‫(ع) یک الگوی علمی‪ ،‬عملی و عینی قران است که باز رسول‬ ‫اکرم (ص) فرمود‪« :‬علی مع القران و‬ ‫ق��ران مع علی ثم ّدار»‬ ‫ُ‬ ‫بناب راین عل ی بن اب ی طالب همه انچه خوبان دارند به تنهایی‬ ‫ان فضایل اخالقی‪ ،‬رفتاری و کرداری را داراست‪.‬‬ ‫رفتار حضرت علی (ع) نمونه حق و احکام قرانی است‪،‬‬ ‫چرا که تمام رفتاری را که با دوست و دشمن و خودی و غریبه‬ ‫انجام داد ب راس��اس همان معیارهای قرانی‪ ،‬دینی و سنت‬ ‫اس��ت یعنی هیچ بحث فردی و شخصی با کسی نداشت‪.‬‬ ‫انچه را خدا دس��تور داده بود عمل م ی ک��رد؛ چه انجا که با‬ ‫مهر برخورد م ی کرد و چه انجا که با خش��م و غضب‪ ،‬همه‬ ‫ب راساس معیارهای قرانی و سنت پیامبر اکرم (ص) بود‪ .‬در‬ ‫تقسیم بی ت المال و توزیع امکانات حکومت‪ ،‬امی ر المومنین‬ ‫قهرمان و معمار عدالت بود‪ .‬همانطور که در این باره گفتند‬ ‫« ُقت َ‬ ‫ع��دل» یعنی‬ ‫ِ��ل علی فی المحراب عبادته به ش��دت ِه‬ ‫ِ‬ ‫«امی رالمومنین به خاطر عدالت قربانی ش��د و نتوانس��تند‬ ‫عدالت او را تحمل کنند‪ ».‬همچنان که حس ن بن علی معمار‬ ‫صلح و مصالحه و حس��ین بن علی معمار ازادی و ازادگی‬ ‫و عل ی بن الحسین (امام چهارم شیعیان) معمار نیایش بود‪،‬‬ ‫عل ی بن اب ی طالب معم��ار عدالت در قضاوت‪ ،‬تش��خیص‬ ‫حق و باطل‪ ،‬مهرورزی‪ ،‬اعمال خش��م و توزی��ع بی ت المال‬ ‫بود‪ .‬عل ی (ع) کس��ی بود که به ب��رادر خ��ود عقیل حاضر‬ ‫نش��د حتی درهمی اضافه از بی ت المال بده��د‪ .‬او در جایی‬ ‫م ی فرماید‪« :‬به خدا سوگند اگر همه دنیا را به من بدهند و از‬ ‫من بخواهند غذایی را به ناحق از دهان مورچه ای جدا کنم‬ ‫من تن به چنین معامل��ه ای نخواهم داد‪ ».‬این جمله نیز از‬ ‫قهرمان بودن او در عرصه توزیع عادالنه بی ت المال حکایت‬ ‫م ی کند‪ .‬در تصمیم گیری ها نیز حضرت اعرف‪ ،‬اعلم‪ ،‬اتقا‪،‬‬ ‫اکیس و از زیرک ترین افراد بود و ب راساس همان معیارهای‬ ‫قرانی‪ ،‬سنت‪ ،‬عقل و تجربه عمل م ی کرد‪ .‬حتما از مشاوره‬ ‫و مش��ورت بهره م ی گرفت و انجا که باید انعطاف م ی داد و‬ ‫انجا هم که الزم بود با قاطعیت برخ��ورد م ی کرد؛ انچنان‬ ‫که نوش��تند در روز ماه مبارک رمضانی به شراب خواری حد‬ ‫شراب بر او زدند‪ ،‬ولی ‪ 20‬تازیانه بیشتر بر او زدند‪ ،‬ان شخص‬ ‫سوال کرد‪« :‬حد شراب معلوم بود چرا ‪ 20‬ضربه اضافه شد»‪،‬‬ ‫حضرت فرم��ود‪« :‬ب رای انکه حرمت م��اه مبارک رمضان را‬ ‫رعایت نکردی»‪ .‬یعنی نسبت به انچه انجام م ی داد پاسخگو‬ ‫بود و به درستی به اقناع م ی اندیشید و م ی خواست همه افراد‬ ‫بدانند که او با کس��ی بحث فردی و شخصی ندارد‪ ،‬بلکه او‬ ‫مامور الهی و طبق دستور خدا و س��نت پیغمبر اکرم (ص)‬ ‫عمل م ی کند‪.‬‬ ‫در به کارگی��ری کارگزاران‪ ،‬در طول چهارس��ال و ‪ 9‬ماه‬ ‫خالفت‪ ،‬م ی ت��وان نامه به مالک اش��تر را الگ��وی قضاوت‬ ‫قرار داد‪ ،‬البته پرونده مالک اش��تر را باید گاه��ی در رابطه با‬ ‫فرماندهی‪ ،‬شجاعت‪ ،‬قاطعیت و نترسی او دید و گاهی نظر‬ ‫امی رالمومنین در انتخاب وی ب رای استانداری مصر را مالک‬ ‫قرار داد‪ .‬نامه امیر ب��ه مالک در واقع منش��ور مملکت داری‬ ‫جلد دوم‬ ‫مرزهای اخالق در سیاست ورزی علی(ع) کجاست؟‬ ‫‪13‬‬ ‫راهامام‬ ‫و کذلک جعلنکم امه وسطا لتکونوا شهدا علی الناس‬ ‫و یکون الرسول علیکم شهیدا‬ ‫مبارزه با استعمارگران‬ ‫و مخالفین بزرگ اسالم‬ ‫مهم‏تری��ن و درداورترین مس��اله‏ای ک��ه ملت‏های‬ ‫اس�لامی و غی راس�لامی کش��ورهای تحت س��لطه با ان‬ ‫مواجه اند موض��وع امریکاس��ت‪ .‬دولت امریکا ب��ه عنوان‬ ‫قدرتمندترین کشور جهان ب رای بیشتر بلعیدن ذخایر مادی‬ ‫کشورهای تحت سلطه‪ ،‬از هیچ کوششی فروگذار نم ی‏کند‪.‬‬ ‫امریکا دشمن شماره یک مردم محروم و مستضعف‬ ‫مجلهخبری‬ ‫‪16- 31‬‬ ‫تعاملبادنیابدونبرگشتازمسیرصحیح‬ ‫جنجالبرسرقرائتیکگزارش‬ ‫مساله ایبه نامکابینه‬ ‫نتیجهدورای گیریغیررسمیبرایانتخابشهردار‬ ‫سیاست‬ ‫‪32-39‬‬ ‫کلیدداران‬ ‫پایانیکائتالف‬ ‫بهوزرایسهمیه ایراینمی دهیم‬ ‫پیغامبهروحانی‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52-61‬‬ ‫دیپلماسینامه ها‬ ‫اولویتباروابطمنطقه ایاست‬ ‫بازگشتبهعملگرایی‬ ‫دیپلماسیپارلمانی‬ ‫شهادت حضرت امیرالمومنین(ع) بر عدالت خواهان تسلیت باد‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫کلیدداران‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪/‬سالپنجم‪/‬شمارهصدوهشتادودوم‪5/‬مرداد ‪ 88/1392‬صفحه‪3000/‬تومان‬ ‫اخباروتحلیلهایاختصاصیمثلثازکابینهاحتمالی‬ ‫پیغام به ر وحانی‬ ‫چرا الریجانی و حدادعادل با یکدیگر دیدارکردند؟‬ ‫‪ISSN: 2008-5281‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه و عادالنه‬ ‫از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشاره ای است به سه ضلع استقالل‪ ،‬ازادی و‬ ‫جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬چارچوبش اسالم‪ ،‬انقالب‪،‬‬ ‫امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گس�ترش و سیادت اسالم خواهی در سراسر جهان و عزت‬ ‫مسلمانان‪ ،‬توسعه و پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن‬ ‫عدال�ت‪ .‬مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایس�تادگی در برابر مقابالن‬ ‫گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری مومنانه و‬ ‫تالشدرجهترونقگرفتنسنتگفت وگومیانفرهیختگانونخبگانکشوراست‪.‬‬ ‫امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪،‬‬ ‫بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫مثلث‬ ‫روشن‬ ‫فکران وسیاست‬ ‫مناظره‬ ‫نامهتاکتیکی‬ ‫بررسی نامه کنگره امریکا و سیاست خارجی روحانی‬ ‫درگفتوگو با کیهان برزگر‬ ‫ای با‬ ‫حضور عباس سلیمینمین‬ ‫وحید جلیلی و‬ ‫ماشاءاهلل شمسالواعظین‬ ‫هم نقد دارم‪ ،‬هم دفاع میکنم‬ ‫گفتوگو باجمشید پژویان درباره اقتصاد دوران احمدینژاد‬ ‫گفتوگو با همایون اسعدیان درباره‬ ‫پشت پرده مناظره جنجالی‬ ‫خبراختصاصیمثلث‬ ‫نتیجه دو رایگیری غیررسمی‬ ‫برای انتخاب شهردار‬ ‫انسانکامل‪ ،‬سیاستمدار مومن‬ ‫پروندهای درباه سیاستورزی امیرمومنان با یادداشتهایی از‪:‬‬ ‫عماد افروغ‪ ،‬عباس عبدی‪ ،‬موسی قربانی و‪...‬‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫جهان اس��ت‪ .‬امریکا ب رای سیطره سیاس��ی و اقتصادی و‬ ‫فرهنگی و نظامی خویش ب��ر جهان زیر س��لطه‪ ،‬از هیچ‬ ‫جنایتی خ��ودداری نم ی‏نماید ‪ .‬او مردم مظل��وم جهان را با‬ ‫تبلیغات وس��یعش که به وسیله صهیونیس��م بی ن‏الملل‬ ‫سازماندهی م ی‏گردد‪ ،‬اس��تثمار م ی‏نماید‪ .‬او با ایادی مزدور‬ ‫و خیانت��کارش‪ ،‬چنان خون م��ردم ب ی‏پن��اه را م ی‏مکد که‬ ‫گوی��ی در جهان هیچ کس ج��ز او و اقم��ارش حق حیات‬ ‫ندارند‪ .‬ای ران که خواسته اس��ت از هر جهت با این شیطان‬ ‫بزرگ قطع رابطه کند‪ ،‬امروز گرفتار این جنگ‏های تحمیلی‬ ‫اس��ت‪ .‬امریکا‪ ،‬ع راق را وادار نموده خون جوانان ما را بریزد‪.‬‬ ‫او سایر کشورهای تحت نفوذش را وادار نموده است تا ما را‬ ‫با حصر اقتصادی از پای در اورد مع‏االسف اکثر کشورهای‬ ‫اسیایی هم با ما سر س��تیز برداشته اند‪ .‬ملت‏های مسلمان‬ ‫باید بدانند که ای ران کش��وری اس��ت که رس��ما ب��ا امریکا‬ ‫م ی‏جنگد و ش��هدای ما این جوانان و دالوران ارتش و سپاه‬ ‫از ای ران و اس�لام عزیز در مقابل امریکا دفاع م ی‏کنند ‪ .‬پس‬ ‫ذکر این مساله ضروری است که درگیری‏های غرب کشور‬ ‫عزیز ما درگیری‏هایی است از جانب امریکا که گروه‏های از‬ ‫خدا ب ی خبر وابس��ته هر روز ما را با ان مواجه کرده‏اند و این‬ ‫به محتوای انقالب اس�لامی ما مربوط م ی‏شود که بر پایه‬ ‫استقالل واقعی بنا گشته است‪ .‬چه اگر ما با امریکا یا سایر‬ ‫ابر قدرت‏ها و قدرت ها کنار امده بودیم گرفتار این مصائب‬ ‫نبودیم ولی مردم ما دیگر به هیچ وجه حاضر نیستند تن به‬ ‫خواری و ذلت دهند و مرگ سرخ را به زندگی ننگین ترجیح‬ ‫م ی دهند‪ .‬ما ب رای کشته ش��دن حاضریم و با خدای خویش‬ ‫عهد نموده ایم که دنباله روی امام خود سیدالشهدا(ع) باشیم‪.‬‬ ‫ای مس��لمانانی که در کنار خانه خدا به دعا نشسته اید! به‬ ‫ایستادگان در مقابل امریکا و سایر ابر قدرت ها دعا کنید و‬ ‫بدانید که ما با ع راق جنگی نداریم و مردم ع راق پش��تیبان‬ ‫انقالب اسالمی ما هستند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪68-73‬‬ ‫خانه ایدرانتظارکلید‬ ‫پشت پردهمناظرهجنجالی‬ ‫نمی شوددرمقابلاینهاسکوتکرد‬ ‫حلواوسطدعوا‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪62-67‬‬ ‫هممنتقدم‪،‬همدفاعمی کنم‬ ‫اقتصادبعدازاحمدی نژاد؛ نیمهپروخالیلیوان‬ ‫پایینامدنقیمتدالردالیلسیاسیدارد‬ ‫ورزش‬ ‫‪74 -79‬‬ ‫رئیس جمهور‪،‬داییراعزلنکرد‬ ‫رئیس جمهورفوتبالی‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫ی‬ ‫دبیر تحریریه و سیاست‪ :‬مصطفی صادق ‬ ‫دبیر فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علی رضا بهرامی‬ ‫دبیر جهان اسالم و دین وتاریخ‪ :‬مصطفی شوقی‬ ‫دبیر بین الملل‪ :‬سعیده سادات فهری‬ ‫دبیر دیدار‪ :‬افشین خماند‬ ‫دبیر بازار‪ :‬تقی میری ‬ ‫دبیر ورزش‪ :‬مهدی ربوشه‬ ‫دبیر خبرنامه‪ :‬علی حاجی ناصری‬ ‫اعضای تحریریه و همکاران‪ :‬زهیر توکلی ‪ -‬ش��اهین فتحیان ‪ -‬شاهده یوسفی‬ ‫یاس��ین سیف االس�لام ‪ -‬امی��د کرمانی ه��ا ‪ -‬زه��ره دیان��ی ‪ -‬فاطمه میرزایی‬ ‫ش��یما غفاری ‪ -‬فاطمه کریم خان ‪ -‬زهرا راد‪ -‬عاطفه کربالئی‪ -‬محمد تاجیک‬ ‫حسین غالمی‪ -‬فاطمه سیف‪ -‬حمیدرضا نصیری نژاد‪ -‬مسعود نجفی‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫مدیر فنی و هنری‪ :‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر و عکس‪ :‬هومن سلیمیان‪ -‬امیر طالیی کیوان‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلی اجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬محمد شکراللهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬مهندس فتاح ‪ -‬مهندس مهردادی ‪ -‬دکتر اسماعیل تبار‬ ‫مهندس واعظی‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی ‪ -‬دکتر غالم حسن تقی نتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس بختیاری مهندس صدوقی‬ ‫حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی هادی انباردار ‪ -‬سید عارف علوی‬ ‫رضا راستی ‪ -‬ابراهیم صفرلکی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سید حمید خالقی ‪ -‬دکتر بهرامپور‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید بهشتی‪ ،‬خیابان پاکستان‪ ،‬کوچه دوازدهم‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،24‬واحد ‪1‬‬ ‫تلفن ‪88171506-8 :‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫مجله خبری‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫رهبر معظم انقالب در دیدار با مسئوالن نظام مطرح کردند؛‬ ‫تعامل با دنیا بدون برگشت از مسیر صحیح‬ ‫حض��رت ای��ت اهلل خامن��ه ای‪ ،‬رهبرمعظ��م انقالب‬ ‫یکشنبه گذشته در دیدار مسئوالن و کارگزاران نظام‪ ،‬تحویل‬ ‫مس��ئولی ت های اجرایی را فرصت��ی مبارک ب رای اس��تمرار‬ ‫جهت گیری های منطبق بر قرائت حضرت امام خمینی(ره)‬ ‫در مس��ائل مختلف کش��ور خواندند و با تبیی��ن واقعیات‬ ‫تاریخی و کنونی کشور تاکید کردند‪« :‬مساله اقتصاد و ادامه‬ ‫پیشرفت های علمی‪ ،‬باید در اولویت کار همه مسئوالن قرار‬ ‫داشته باش��د‪ ».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای در ابتدای سخنان‬ ‫خود با شکر و س��پاس به درگاه خداوند متعال به سبب درک‬ ‫یک ماه رمضان دیگر و بهره مندی از برکات ان‪ ،‬گفتند‪« :‬یکی‬ ‫از وظایف انسان این است که بعد از هر نصرت و تفضل الهی‪،‬‬ ‫تضرع و توسل به خدا را افزایش دهد‪».‬‬ ‫ایشان با اشاره به نصرت های پی در پی الهی که شامل‬ ‫حال ملت ای ران شده است‪ ،‬افزودند‪« :‬اخرین مورد از تفضالت‬ ‫الهی‪ ،‬نصرت ب��زرگ خلق حماس��ه سیاس��ی در انتخابات‬ ‫‪16‬‬ ‫ریاس��ت جمهوری بود که اثار این حماس��ه عظیم‪ ،‬به تدریج‬ ‫در بخش های مختلف اشکار خواهد شد‪ ».‬حضرت ایت اهلل‬ ‫خامنه ای تق��ارن حرکت بزرگ سیاس��ی ملت ای��ران و ماه‬ ‫مبارک رمضان را یک توفیق خواندند و افزودند‪« :‬ماه رمضان‬ ‫که ماه رحمت و مغفرت الهی و ماه انابه و توبه است با همه‬ ‫برکات و ادعیه و اعمال خود زمینه س��از توجه و تضرع بیشتر‬ ‫انسان به خداوند متعال است که همه باید از این فرصت بزرگ‬ ‫و استثنایی بیشترین بهره را ببریم‪».‬‬ ‫ایش��ان‪ ،‬به یاد خدا بودن چه در ش��رایط سختی و چه‬ ‫در شرایط راحتی و اس��ایش را ضامن حرکت تکاملی انسان‬ ‫برشمردند و خاط رنشان کردند‪« :‬این توجه و توسل باید منجر‬ ‫به عمل ش��ود که در این صورت‪ ،‬رکود‪ ،‬س��کون‪ ،‬ناامیدی و‬ ‫بازگشت به عقب وجود نخواهد داشت‪».‬رهبر انقالب اسالمی‬ ‫الزمه چنین عملی را صبر و توکل دانس��تند و تاکید کردند‪:‬‬ ‫«صبر به معنای پایداری‪ ،‬مقاوم��ت و فراموش نکردن هدف‬ ‫اس��ت و توکل هم یعنی کار را انجام دادن و نتیجه را از خدا‬ ‫خواستن‪ ».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای با اشاره به نقش صبر و‬ ‫توکل در اعمال شخصی و همچنین امور مربوط به مدیریت‬ ‫کشور چند عنصر اساس��ی و اصلی را در به کارگیری این دو‬ ‫مقوله دخیل دانستند و خاطرنش��ان کردند‪« :‬اولین عنصر‪،‬‬ ‫انتخاب جهت درست و حفظ جهت گیری صحیح است‪».‬‬ ‫ایشان خاطرنش��ان کردند‪« :‬اگر جهت گیری ها‪ ،‬غلط‬ ‫انتخاب ش��ود تالش های مضاعف‪ ،‬نه تنها ما را به نتیجه ای‬ ‫نم ی رس��اند بلکه از اهداف دور م ی کن��د‪ ».‬حضرت ایت اهلل‬ ‫خامنه ای در تش��ریح جهت گیری های صحی��ح در مدیریت‬ ‫کشور با یاداوری س��خنان خود در مراسم امس��ال سالگرد‬ ‫امام خمین��ی (ره) افزودند‪« :‬همچنان که ان روز تاکید ش��د‪،‬‬ ‫جهت گیری های صحیح انقالب و کش��ور ب راس��اس قرائت‬ ‫معتبر امام‪ ،‬در همه زمینه ها مشخص است و نیازی به بررسی‬ ‫مجدد جهت گیری ها نیست‪».‬‬ ‫حسنروحانیچهکسانیرا‬ ‫دعوتمی کند؟‬ ‫میهمانانم راسمتحلیف‬ ‫سرهنگ و‬ ‫سرهنگ گ رایی‬ ‫مجله خبری‬ ‫همواره با اسایش‪ ،‬شادکامی و خوبی همراه بوده است‪».‬‬ ‫رهبر انقالب تاکید کردند‪« :‬مجموعه‪ ،‬عناصر و گروهی‬ ‫که با فکرها و ابت��کارات جدید وارد میدان م ی ش��وند باید با‬ ‫اس��تفاده از کارهای انجام ش��ده بنای رفیع کش��ور را باالتر‬ ‫بب رند‪».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای با اشاره به کارهای فراوان و‬ ‫کارهای برجسته دولت فعلی افزودند‪« :‬هر مجموعه باید به‬ ‫مجموعه قبل از خود نگاه مثبت داشته باشد و چقدر ارزشمند‬ ‫است اگر دولت بعدی نیز همین مقدار یا بسیار بیشتر از این‪،‬‬ ‫از خود فعالیت و تالش نشان دهد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب سپس در نگاهی کالن به اوضاع کشور‪،‬‬ ‫هفت واقعیت را مورد توجه قرار دادند‪« .‬موقعیت جغ رافیایی‬ ‫ن کهن و ریشه دار»‪« ،‬ثروت ها‬ ‫ممتاز»‪« ،‬تاریخ پ رافتخار و تمد ‬ ‫و ذخایر طبیعی و اس��تعداد برجسته انس��انی» سه واقعیت‬ ‫نخستینی بودند که رهبر انقالب به انها اشاره کردند‪.‬حضرت‬ ‫ایت اهلل خامنه ای در تش��ریح واقعیت چهارم افزودند‪« :‬ای ران‬ ‫در دو‪ ،‬سه قرن اخیر از ناحیه «استبداد و دیکتاتوری داخلی»‬ ‫و «نفوذ و تهاجم فرهنگی و سیاس��ی خارجی»‪ ،‬ضربه های‬ ‫سختی خورده است که در ه ر گونه تحلیل کالن شرایط‪ ،‬باید‬ ‫مورد توجه قرار گیرد‪».‬‬ ‫ایش��ان از بی��داری مل��ی و عموم��ی در س��ه مقطع‬ ‫مش��روطیت‪ ،‬نهضت مل ی ش��دن نفت و انقالب اس�لامی‬ ‫به عنوان واقعیتی دیگر نام بردند و خاطرنشان کردند‪« :‬قیام‬ ‫ملی در مشروطیت و نهضت ملی شکست خورد اما پیروزی‬ ‫انقالب اسالمی و تشکیل جمهوری اسالمی پاسخ قاطعی بود‬ ‫به ضرباتی که ای ران از ناحیه تهاجم بیگانه دریافت کرده بود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای تجربه حرکت پیروزمندانه در‬ ‫عرصه های مختلف سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬علمی و فرهنگی را‬ ‫ششمین واقعیتی برشمردند که باید در نگاه کالن به کشور‪،‬‬ ‫مد نظر قرار گیرد‪.‬ایشان افزودند‪« :‬پیشرفت اعجاب ب رانگیز‬ ‫علم ی ‪ ،‬تاثیرگذاری غیرقابل انکار در مسائل مهم منطقه ای‬ ‫و بالطبع در مسائل جهانی‪ ،‬پیشرفت های شگفت انگیز در‬ ‫سازندگی و چرخش کالن و ‪ 180‬درجه ای فرهنگی نسبت به‬ ‫دوران طاغوت از جمله نشانه های حرکت پیروزمندانه ‪ 30‬سال‬ ‫اخیر اس��ت‪».‬رهبر انقالب مردم ساالری دینی و مردم ساالری‬ ‫سالم را از بزرگترین موفقی ت های سیاست داخلی برشمردند‬ ‫و افزودند‪« :‬دست به دست شدن سالم و واقعی قدرت اجرایی‬ ‫و تقنینی‪ ،‬ان هم بدون خدعه ها و شگردهای رایج در غرب‪،‬‬ ‫مدل جدید و ارزشمندی است که ملت ای ران و نظام اسالمی به‬ ‫دنیا عرضه کرده است‪».‬‬ ‫ایشان در زمینه پیشرفت های داخلی به اینده پ ر امید و‬ ‫نسل جوان پ رنشاط کشور اشاره کردند و در حاشیه این مساله‬ ‫افزودند‪« :‬موضوع تحدید نسل‪ ،‬خطر بزرگی است که به گفته‬ ‫متخصصان و کارشناس��ان‪ ،‬ای ران را دچار پی��ری عمومی و‬ ‫مشکالت فراوان م ی کند و باید جلوی ان را بگیریم‪».‬‬ ‫رهبر انقالب در همین زمینه خواس��تار توجه بیش��تر‬ ‫نمایندگان مجلس به تقویت طرحی ش��دند ک��ه در زمینه‬ ‫تحدید نس��ل در مجلس در دس��ت بررسی اس��ت‪ .‬اخرین‬ ‫واقعیتی که حضرت ایت اهلل خامنه ای در نگاه کالن خود به‬ ‫کشور مطرح کردند جبهه عریض و طویل دشمنان و معاندان‬ ‫جمهوری اسالمی بود‪ .‬ایشان خاطرنش��ان کردند‪« :‬ارتجاع‪،‬‬ ‫استکبار؛ برخی سردمداران غربی و برخی مسئوالن ضعیف‬ ‫دولت های منطقه ای‪ ،‬در مقابل ملت ای ران‪ ،‬جبهه گسترده ای‬ ‫ایجاد کرده اند که تاکنون در مقابل هیچ کشوری ایجاد نشده‬ ‫است‪».‬رهب ر انقالب اسالمی سپس هفت واقعیت بیان شده را‪،‬‬ ‫مشخ ص کننده راه اینده برشمردند و تاکید کردند‪« :‬واقعیات‬ ‫یاد شده نشان م ی دهد که دهه کنونی م ی تواند واقعا به دهه‬ ‫پیشرفت و عدالت تبدیل ش��ود که در این زمینه ابتکارات و‬ ‫فعالی ت های مسئوالن و مدی ران‪ ،‬فرصت و نعمتی الهی به شمار‬ ‫م ی رود‪».‬ایشان در نوعی جمع بندی خاط رنشان کردند‪« :‬ب رای‬ ‫استمرار پیشرفت و ادامه حرکت به سمت اهداف ارمانی‪ ،‬باید‬ ‫با تکیه بر صبر و توکل و ایستادگی در مقابل جبهه دشمنان‪،‬‬ ‫ساخت قدرت ملی و درونی را استحکام ببخشیم‪».‬‬ ‫رهب ر انقالب اسالمی در تش��ریح عناصر ساخت قدرت‬ ‫درونی‪ ،‬بر لزوم عزم راسخ مردم و مسئوالن و متزلزل نشدن انان‬ ‫در مواجهه با مشکالت و دشمن ی ها تاکید و خاط رنشان کردند‪:‬‬ ‫«مس��ئوالن نباید به هیچ وجه در مقابل اخ��م و ترش رویی‬ ‫دشمن در عرصه های سیاس��ی‪ ،‬اقتصادی و تبلیغاتی دچار‬ ‫تزلزل شوند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای درخص��وص اولویت های‬ ‫کنونی کشور تاکید کردند‪« :‬مسئوالن کالن و سیاستگذاران و‬ ‫همه مسئوالن کشور باید در شرایط فعلی تمرکز و توجه خود‬ ‫را بر دو اولویت اصلی یعنی مس��اله اقتصاد و پیشرفت های‬ ‫علمی قرار دهند‪».‬ایش��ان گفتند‪« :‬حماسه اقتصادی یکی‬ ‫از بخش های شعار امس��ال بود که امیدواریم همان گونه که‬ ‫حماسه سیاسی تحقق یافت‪ ،‬حماسه اقتصادی نیز با همت‬ ‫مسئوالن انجام گیرد‪».‬رهبر انقالب اسالمی خاط رنشان کردند‪:‬‬ ‫«البته حماسه اقتصادی کار کوتاه مدت نیست اما باید شروع‬ ‫ش��ود‪».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای درخصوص اولویت دیگر‬ ‫یعنی پیشرفت های علمی‪ ،‬افزودند‪« :‬سرعت پیشرفت علم ی ‬ ‫کشور در ‪ 10‬سال گذشته بسیار خوب بود و نباید کند شود زی را‬ ‫ب رای رسیدن به سطح مطلوب و خطوط مقدم دانش جهانی‪،‬‬ ‫نیازمند حفظ این سرعت مطلوب هستیم‪».‬‬ ‫موضوع دیگری که رهب ر انقالب اسالمی در بخش پایانی‬ ‫سخنان خود به ان اش��اره کردند‪ ،‬موضوع تعامل با دنیا بود‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند‪« :‬ما همواره معتقد به تعامل‬ ‫با دنیا بوده و هستیم اما نکته مهم در تعامل با دنیا‪ ،‬شناخت‬ ‫طرف مقابل و درک اهداف و شگردهای اوست زی را اگر او را به‬ ‫درستی نشناسیم‪ ،‬پشت پا خواهیم خورد‪».‬‬ ‫ایش��ان تاکید کردند‪« :‬در تعامل با دنیا‪ ،‬نباید عملکرد‬ ‫دش��منان خود را از یاد ببریم‪ ،‬حتی اگر بنابر مصالحی‪ ،‬ان را‬ ‫به روی او نیاوریم‪».‬رهب ر انقالب اسالمی با اشاره به اظهارات‬ ‫اخیر امریکای ی ها ب��رای مذاکره با ای ران‪ ،‬گفتن��د‪« :‬در ابتدای‬ ‫امس��ال هم گفتم که به مذاکره با امریکا خوش بین نیستم‪،‬‬ ‫اگرچه در سال های گذشته مذاکره در مسائل خاصی همچون‬ ‫ع راق را منع نکردم‪ ».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای تاکید کردند‪:‬‬ ‫«امریکای ی ه��ا غیرقابل اعتماد و غیرمنطقی هس��تند و در‬ ‫برخوردهایشان صادق نیستند‪ ».‬ایشان افزودند‪« :‬موضع گیری‬ ‫مس��ئوالن امریکایی در همین چند ماه گذش��ته‪ ،‬بار دیگر‬ ‫ضرورت خوش بین نبودن به انها را تایید کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای تاکید کردن��د‪« :‬در تعامل‬ ‫با دنی��ا‪ ،‬هنر این اس��ت که بتوانی��د راه خ��ود را ادامه دهید‪،‬‬ ‫بدون انکه طرف مقابل بتواند مانع حرکت ش��ما بشود و اگر‬ ‫تعامل با دنیا منجر به برگشت از مس��یر شود‪ ،‬یک خسارت‬ ‫است‪».‬رهب ر انقالب اسالمی همچنین مسائل منطقه را نیز‬ ‫مهم ارزیابی و خاط رنشان کردند‪« :‬این مسائل باید مورد توجه‬ ‫مسئوالن باشد‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫ایش��ان امام را حکیم و فقیهی پخت��ه‪ ،‬خردمند و اگاه‬ ‫خواندند و افزودند‪« :‬قرائت امام که در س��خنان‪ ،‬نوش��ته ها و‬ ‫اثار ایش��ان از جمله در وصیتنامه ان بزرگ��وار‪ ،‬کامال بین و‬ ‫اشکار است‪ ،‬به عنوان حجت و شاخص مورد قبول نخبگان‪،‬‬ ‫زبدگان‪ ،‬مسئوالن و احاد ملت است البته گاه تفسیر غلطی از‬ ‫دیدگاه های امام ارائه م ی شود که کار بد و خط رناکی است‪».‬‬ ‫رهبر انق�لاب افزودن��د‪« :‬جهت گیری های صحیحی‬ ‫که امام مشخص کرده اند باید در سیاست های کالن و خرد‬ ‫مدیریتی کشور‪ ،‬نقش برجسته و اساسی ایفا کند‪».‬‬ ‫ایشان در ادامه بحث خود درباره عناصر دخیل در صبر‬ ‫و توکل در مدیریت کشور‪ ،‬به کارگیری همه ابزارها و نیروها و‬ ‫نیز اولویت بندی را مورد توجه قرار دادند و س��پس به بررسی‬ ‫کلی واقعی ت های موجود در کشور پرداختند‪.‬حضرت ایت اهلل‬ ‫خامنه ای‪ ،‬در مقدمه این قسمت از سخنانشان‪ ،‬مقاطع تحویل‬ ‫مسئولی ت ها و دولت ها را مقاطعی خوب و مبارک خواندند و‬ ‫افزودند‪« :‬ورود عناصر‪ ،‬دیدگاه ها‪ ،‬ابتکارات و سالیق جدید به‬ ‫«میدان جابه جایی قدرت» عید و فرصت بزرگی اس��ت که‬ ‫باید از ان به خوبی اس��تفاده کرد‪».‬ایشان افزودند‪« :‬بحمداهلل‬ ‫جابه جایی مسئولی ت ها در ای ران اسالمی به جز سال ‪ 88‬که‬ ‫برخی خطای بزرگی کردند و کش��ور را به ل��ب پرتگاه بردند‪،‬‬ ‫انتقادافروغبهروحانی‬ ‫‪17‬‬ ‫گزارش اول‬ ‫جنجال بر سر قرائت یک گزارش‬ ‫بروجردی‪ :‬این گزارش یک عمل جراحی بود‬ ‫مجله خبری‬ ‫س��رانجام گزارش حادثه اهانت به رئی س مجلس در‬ ‫جریان سخنران ی اش در مراس��م ‪ ٢٢‬بهمن سال گذشته که‬ ‫به حادثه قم شهرت یافت‪ ،‬اماده شد‪ .‬هفته گذشته درحالی‬ ‫که اعضای دو فراکس��یون بزرگ مجل��س (اصولگرایان و‬ ‫رهروان) با حض��ور علی الریجانی گرد هم ام��ده بودند تا به‬ ‫مسائل مهم روز و تعیین مس��یر حرکت ب رای کابینه اینده‬ ‫بپردازند‪ ،‬عالءالدین بروجردی رئی س کمیسیون امنیت ملی‬ ‫گزارشی از روند نهایی شدن گزارش کمیته بررسی حادثه ‪22‬‬ ‫بهمن قم ارائه کرد‪ .‬او گفت که این گزارش با تالش کمیته‬ ‫تحقیق‪ ،‬صرف صدها ساعت وقت و با تشکیل جلساتی با‬ ‫همه نهادها‪ ،‬سازمان های امنیتی و اطالعاتی‪ ،‬مسئوالن ارشد‬ ‫امنیتی استان قم‪ ،‬شاهدان عینی و بررس ی های می دانی اماده‬ ‫شده و پس از ساعت ها بحث و بررسی در کمیسیون امنیت‬ ‫ملی و سیاس��ت خارجی به تصویب رسیده و باید در صحن‬ ‫مجلس قرائت شود‪.‬‬ ‫ان طور که از اخبار مش��خص ش��د نام برخی از مراکز‬ ‫و اف��راد در این گزارش امده‪ .‬همین موضوع س��بب ش��د تا‬ ‫اعتراضات زیادی به این گزارش در مجلس صورت گیرد‪.‬‬ ‫اما ماجرای این گزارش از افشا و اعالم نام «حلقه پرتو»‬ ‫توسط نقوی حسینی کشمکش ها بر سر ان را افزایش داد‪.‬‬ ‫در روند رسیدگی به این گونه تحقیق و تفحص ها کمتر دیده‬ ‫شده که گزارشات به مرحله نهایی رسیده و منتشر شود‪ .‬در‬ ‫این مورد نیز عده ای اعتقاد داش��تند که ای��ن پرونده نیز به‬ ‫سرنوشت س��ایر پرونده های تحقیق و تفحص این چنینی‬ ‫مبتال م ی شود‪ .‬برهمین اساس برخی از اعضای کمیسیون‬ ‫تصور م ی کردند این گزارش قرار نیس��ت علنی شود اما با‬ ‫افشای نام حلقه پرتو جزئیات بیش��تری از این گزارش فاش‬ ‫شد‪ .‬حسین نقوی حسینی‪ ،‬س��خنگوی کمیسیون امنیت‬ ‫ملی و عضو کمیته بررس��ی حوادث قم گفته بود‪« :‬در این‬ ‫حادثه برخی از افراد حلقه پرتو حضور داشته اند و مدارک به‬ ‫می زان کافی از حضور و نقش این افراد در ان حادثه در دست‬ ‫است‪ .‬رای ما محرز است‪ .‬برخی اعضای پرتو در شکل گیری‬ ‫این فتنه نقش داشته اند و ما این موضوع را در گزارشی‪ ،‬مستند‬ ‫ثابت کرده ایم‪ ،‬اما هرگز نم ی خواس��تیم کل حلقه پرتو را به‬ ‫ نقش داشتن در این زمینه متهم کنیم‪ .‬تنها تاکید کرده ایم‬ ‫که برخی از اعضای حلقه پرتو در به ه م خوردن س��خنرانی‬ ‫رئیس مجلس در قم نقش داشته اند‪».‬‬ ‫برخی معتقدن��د صرف نظر از اینکه ای��ن حادثه علیه‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪18‬‬ ‫رئی س مجلس بوده‪ ،‬باید تا پایان کار ان را پیگیری کنند‪ .‬انها‬ ‫معتقدند‪« :‬نباید عده ای خودسر در این ممکلت به هر کسی‬ ‫که خواستند جسارت کنند‪ ،‬مراسم رسمی مربوط به نظام را‬ ‫برهم بزنند و چهره نظام را خدشه دار کنند‪ .‬مگر اینجا مصر‪،‬‬ ‫ع راق یا سوریه است؟ نیروهای خودسر فراموش کرده اند که‬ ‫این کشور‪ ،‬ای ران و نظام ما جمهوری اسالمی است‪».‬‬ ‫این دسته از منتقدان حوادث قم تفاوتی بین فتنه قم و‬ ‫سایر فتنه ها قائل نیستند و م ی گویند مردم ما در کشوری با‬ ‫نظام مردمساالری دینی زندگی م ی کنند‪ .‬در این کشور قانون‬ ‫حاکم است و هر کسی که اعتراض یا حرفی دارد‪ ،‬باید از راه‬ ‫ن عمل کند‪ .‬بین این فتن��ه در قم و دیگر فتنه ها‪ ،‬هیچ‬ ‫قانو ‬ ‫تفاوتی نیست؛ باید ریشه همه فتنه ها خشک شود‪.‬‬ ‫اما کریم ی قدوسی این اظهارات را به چالش کشیده و‬ ‫م ی گوید‪« :‬اعضای کمیته مدعی هس��تند با ‪ ۹‬مرجع تقلید‬ ‫دیدار کردند و به نق��ل از انها م ی گویند‪ ،‬اگر گ��روه پرتو که‬ ‫وابسته به موسس��ه امام خمینی(ره) در قم است‪ ،‬ریشه کن‬ ‫نشود‪ ،‬قم ارامش نم ی یابد‪ ».‬اقای اش��تیانی‪ ،‬نماینده مردم‬ ‫قم‪ ،‬این موضوع را بررسی کرده و گفته اند‪« :‬این ادعا از سوی‬ ‫مراجع تقلی��د درباره گروه پرتو کامال خالف اس��ت و مراجع‬ ‫تقلید‪ ،‬هرگز چنین کلماتی به کار نبردند‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه کمیته بررسی حادثه قم با گزارش خود‬ ‫به دنبال نوعی اختالف بین علم��ا‪ ،‬مراجع تقلید و نیروهای‬ ‫ارزشی با بصیرت و انقالبی کشور است‪ ،‬تاکید کرده‪« :‬ما این‬ ‫گزارش را به نفع ارامش کنونی کش��ور و حتی به نفع اقای‬ ‫الریجانی نم ی دانیم‪ .‬به انها گفتیم اگر این گزارش منتش��ر‬ ‫ش��ود‪ ،‬به ضرر اقای الریجانی به عنوان رئیس قوه اس��ت‪.‬‬ ‫کسانی که به اقای الریجانی معترض ش��ده بودند‪ ،‬پس از‬ ‫بیانات مقام معظم رهبری به دادستانی قم مراجعه کرده و با‬ ‫اب راز پشیمانی خواس��ته بودند که انها را محاکمه کنند‪ .‬انها‬ ‫گفته بودند‪ ،‬چون اقا از دست ما ناراحت است‪ ،‬ب رای ما حکم‬ ‫زندان بنویسید تا برویم زندان و ارام شویم‪».‬‬ ‫ عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس‬ ‫با بیان اینکه در گزارش حادثه قم برخی نهاد ها متهم شده اند‪،‬‬ ‫گفت‪« :‬ای��ن اقایان ب��دون اینکه با مس��ئوالن این نهاد ها‬ ‫گفت وگو کنند و ح��رف انها را بش��نوند‪ ،‬به ص��رف برخی‬ ‫پیامک های رد و بدل ش��ده‪ ،‬انها را زیر سوال برده اند که این‬ ‫جفای بزرگی به انقالب است‪».‬‬ ‫از البه الی س��خنان مخالفان ارائه گ��زارش م ی توان‬ ‫فهمی��د که ت�لاش م ی کنند ت��ا این گ��زارش در مجلس‬ ‫قرائت نش��ود‪ .‬تنها دلیل انها نیز نام برده شدن از موسسه‬ ‫پرتو است‪ .‬برخی از افراد این موسس��ه نزدیک به موسسه‬ ‫اموزشی و پژوهش��ی امام خمینی(ره) هس��تند که ریاست‬ ‫ان را ایت اهلل مصباح برعهده دارد‪ .‬همچنین این موسس��ه‬ ‫متولی انتش��ار هفته نامه ای اس��ت با نام «پرتو سخن» که‬ ‫به سردبیری حجت االسالم قاس��م روانبخش پس از خرداد‬ ‫‪ ٧٦‬و با هدف مقابله با افکار انحرافی و ضد دینی ش��روع به‬ ‫انتشار کرد و تالش داش��ت تا از ارمان های اسالم و انقالب‬ ‫دفاع کند‪.‬‬ ‫یکی دیگر از اعضای کمیس��یون امنیت ملی نیز در‬ ‫همین رابطه به سایت رویداد خبر داد که تعدادی از اعضای‬ ‫این کمیسیون به نحوه نگارش این گزارش اعتراض دارند‪.‬‬ ‫احمد امیرابادی گفته‪« :‬این افراد نس��بت ب��ه چند موضوع‬ ‫در گزارش معترض هس��تند اول اینکه نام برخی مراکز در‬ ‫گزارش مذکور امده که درست نیست‪ ،‬چرا که انها به نوعی‬ ‫خودشان حافظ انقالب و شخصی ت های نظام هستند؛ دوم‬ ‫اینکه این گزارش به نوعی یک طرفه تهیه شده و با افرادی‬ ‫که اسامی انها در گزارش امده است مذاکره ای انجام نگرفته‬ ‫تا نظر انها نیز مشخص ش��ود و با علم به نظر انها باید این‬ ‫گزارش تهیه م ی شد‪».‬‬ ‫همچنین شنیده شده که برخی از افراد بعد از سخنان‬ ‫رهبری درباره این حادثه و گفتن جمالت متعددی که حاکی‬ ‫از نارضایتی ایش��ان از این موضوع بود‪ ،‬با نوشتن نامه ای به‬ ‫محضر ایشان اظهار ندامت کرده اند‪.‬‬ ‫کریم ی قدوسی از اعضای جبهه پایداری اساسا تشکیل‬ ‫کمیته حقیقت یاب درباره این حادثه را نیز غیرقانونی دانسته‬ ‫بود‪ ،‬اما نقوی حس��ینی در این باره توضی��ح داده بود‪« :‬این‬ ‫حرف های اقای کریم ی قدوس��ی کذب است‪ .‬چون کمیته‬ ‫توسط کمیسیون تشکیل شده و مسئولیت ان رسما به اقای‬ ‫حقیقت پور واگذار شده است‪ ».‬در مقابل فشار مخالفان ب رای‬ ‫عدم ارائه گزارش‪ ،‬نادر قاض ی پور‪ ،‬نماینده مجلس خطاب به‬ ‫رئیس کمیس��یون امنیت ملی گفته بود‪« :‬اقای بروجردی‬ ‫چرا گزارش این حادثه را در صحن علنی قرائت نم ی کنید؟‬ ‫از چه کس��ی م ی ترسید؟ عده ای افراد مش��خص در مقابل‬ ‫مجلس ش��ورای اس�لامی‪ ،‬مصالی ته ران‪ ،‬حرم امام(ره) و‬ ‫حرم حضرت امام رضا(ع) و مقابل بیوت مراجع ش��عارهایی‬ ‫علیه مس��ئوالن و مراجع تقلید م ی دهن��د‪ ».‬قاض ی پور این‬ ‫واقعه را مختص رئی س مجلس ندانس��ته و خواس��ته بود با‬ ‫ارائه این گزارش مشخص شود چه کس��انی به ارکان نظام‬ ‫توهین کردند‪.‬‬ ‫مخالفان ارائه گ��زارش همچنین ب رای اخالل در روند‬ ‫خواندن گزارش در صحن علنی اقدام به نوشتن نامه ای به‬ ‫رهبری کردند‪ .‬امیرابادی‪ ،‬نماینده قم در این باره گفته بود‪:‬‬ ‫رسانه ها‬ ‫داماد احمدی نژاد‪:‬‬ ‫خاتمی را دوست دارم‬ ‫مجله خبری‬ ‫انتقاد پرحاشیه‬ ‫روزنامه ته ران امروز در شماره ‪ 30‬تیرماه خود با اشاره به اینکه نام علی یونسی‬ ‫ب رای وزارت اطالعات مطرح است‪ ،‬ضمن انتقاد به این گزینه حسن روحانی درباره او‬ ‫نوشت‪« :‬وزیر اطالعات باید به دور از بازی های مشهور سیاسی و دسته بندی های‬ ‫رایج اهالی سیاست باشد‪ ،‬یونسی اما در دوران انتخابات ریاست جمهوری همه وقت‬ ‫خود را صرف امور سیاسی تند کرد و از هیچ کوششی در این زمینه فروگذار نکرد‪».‬‬ ‫این روزنامه همچنین نوش��ت «در سوابق علی یونس��ی امده در نیمه دوم‬ ‫سال ‪ ۱۳۶۲‬در مقام ریاست شعبه دادگاه نظامی‪ ،‬بیش از ‪۱۰۰‬نفر از اعضای شبکه‬ ‫مخفی و نظامی حزب توده ای ران و ‪ ۳۰‬نفر از اعضای سازمان فداییان‪ ،‬شاخه اکثریت‬ ‫را محاکمه و برخی را نیز به اعدام محکوم کرد‪ ».‬این نوشته های ته ران امروز مورد‬ ‫بهره برداری زیاد رسانه های خارجی قرار گرفت‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫«به همین خاطر برخی اعضای کمیسیون امنیت به دنبال‬ ‫ان هس��تند تا گزارش تهیه ش��ده در خص��وص حادثه قم‬ ‫جامعیت بیشتری پیدا کند و این گزارش اصالح شود‪ .‬از این‬ ‫رو نامه ای را با امضای تعداد خاصی از نمایندگان مجلس که‬ ‫در کمیسیون بودند و از موضوع اطالع داشتند‪ ،‬تهیه کردند‬ ‫و قرار ش��د ان را ب رای رهبر معظم انقالب ارسال کنند‪ ».‬او‬ ‫با بیان اینکه قرار نیست همه نمایندگان مجلس این نامه‬ ‫را امضا کنند‪ ،‬افزود‪« :‬این اقدام با این هدف انجام گرفته که‬ ‫این گزارش به صورت یک طرفه به دفتر رهبر انقالب ارسال‬ ‫نشده باشد‪».‬‬ ‫این طور که از سخنان امیرابادی ب ر م ی اید ظاه را این‬ ‫نمایندگان گزارشی را متفاوت از گزارش اصلی تهیه کردند و‬ ‫احتمال م ی رود باتوجه به نزدیکی انها به دفتر ایت اهلل مصباح‬ ‫و جبهه پایداری به حمایت از این جریان بپردازند‪.‬‬ ‫اما در جواب منصور حقیقت پور‪ ،‬عض��و کمیته ویژه‬ ‫بررسی حادثه ‪ 22‬بهمن قم بعد از شنیدن این خبر که برخی‬ ‫به رهبری نامه نوش��تند‪ ،‬در گفت وگویی به بهار م ی گوید‪:‬‬ ‫«بسیار خوشحال هستم که معترضان به کار ما م ی خواهند‬ ‫به مقام معظم رهبری نامه بنویسند اما مشروط به اینکه اگر‬ ‫مقام معظم رهبری پاسخشان را داد‪ ،‬پاسخ ایشان را تاویل‬ ‫و تفسیر و نی ت خوانی نکنند‪ ».‬حقیقت پور در پاسخ به این‬ ‫سوال که ایا نام موسس��ه پرتو به عنوان یکی از ریشه های‬ ‫حادثه حمله به رئیس مجلس در قم در گزارش امده است؟‬ ‫گفت‪« :‬معترضان به گزارش ما عمدا سعی م ی کنند که در‬ ‫بعضی موارد انحراف ایجاد کنند تا جلوی قرائت گزارش را‬ ‫بگیرند‪ ».‬به گفته او این عده به این خاطر که در این حادثه‬ ‫نقش داشتند قصد دارند به رهبری نامه بنویسند‪« :‬تعدادی‬ ‫که در حادثه قم نقش داشته اند م ی خواهند فضا سازی کنند‬ ‫تا این گزارش مطرح و خوانده نشود و جرائم اقایان مشخص‬ ‫نشود‪ ».‬انطور که پیداست تهی ه کنندگان تالش م ی کنند تا‬ ‫با ارائه این گزارش از اقدامات خودسرانه ای که پیش از این‬ ‫نیز مشاهده شده جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫باوجود مخالفت ها کمیت��ه حقیقت یاب اصرار دارد تا‬ ‫این گزارش در صحن علنی خوانده ش��ود‪ .‬روز چهارش��نبه‬ ‫خالصه ای از این گزارش در اختی��ار نمایندگان قرار گرفت‪.‬‬ ‫مهدی دواتگری از اعضای این کمیت��ه انتقادات به جایگاه‬ ‫حقوقی این کمیته را رد م ی کند و م ی گوید‪« :‬ب رای تشکیل‬ ‫بررس��ی این موضوع تالش کردند تا با ایت اهلل مصباح و یا‬ ‫اط رافیان وی دیدار کنند اما با این وجود شرایط این دیدار از‬ ‫طرف ایت اهلل مصباح فراهم نش��د‪ ».‬عالءالدین بروجردی‬ ‫رئی س کمیسیون امنیت ملی هم گزارش حادثه ‪ 22‬بهمن‬ ‫قم را یک عمل جراحی معرفی ک��رد‪ .‬دواتگری همچنین‬ ‫خبر داد که هفت��ه اینده ای��ن گزارش در مجل��س قرائت‬ ‫خواهد شد‪g .‬‬ ‫تو گو به روزنامه شرق‬ ‫مهدی خورشیدی داماد محمود احمدی نژاد در یک گف ‬ ‫گفت‪« :‬اقای احمدی نژاد بوتاکس نکرده چون بوتاکس بیشتر صورت را باز م ی کند‪.‬‬ ‫البته من کار پوست نکرده ام اما ایش��ان تا جایی که م ی دانم در سفرهای استانی‬ ‫زیر افتاب و این طرف و ان طرف پوستشان خیلی اذیت شد که یک سری کرم ب رای‬ ‫ایشان تجویز شد و خب خیلی بهتر شدند‪».‬‬ ‫او به عالقه اش به خاتمی اش��اره م ی کند و م ی گوید‪« :‬من خاتمی را دوست‬ ‫دارم‪ .‬اقای خاتمی بیش��تر فرهنگی اس��ت‪ ،‬احمدی نژاد بیش��تر سیاس��ی است‪.‬‬ ‫احمدی نژاد خیلی دوس��ت دارد که کارها را سریع به پایان برس��اند‪ .‬اقای خاتمی‬ ‫طمانینه خاصی دارد‪ .‬در کار اجرایی اقای احمدی نژاد خیلی قوی اس��ت اما اقای‬ ‫خاتمی تئوریک و فرهنگی است‪ .‬به نظرم هردویش��ان در عمل به شعارهایشان‬ ‫موفق بوده اند‪».‬‬ ‫او گفته‪« :‬االن منزل قبلی اقای احمدی نژاد تبدیل به یک ساختمان چهار طبقه شده و قرار است همه‬ ‫فرزندانشان با ایشان زندگی کنند‪ .‬ما هم م ی رویم‪ .‬چون همسر بنده تک دختر اقای احمدی نژاد است‪ .‬االن‬ ‫هم همگی در پاستور زندگی م ی کنیم‪g ».‬‬ ‫بازگشت حزب منحله؟!‬ ‫نعیم ی پور پس از سخنان عسگراوالدی که فعالیت احزاب مشارکت و اعتماد‬ ‫ملی را بالاشکال دانسته بود‪ ،‬از عسگراوالدی تشکر کرد و با اشاره به اینکه ایشان‬ ‫نظ رات خودشان را بیان کردند و نقشی در این ماجرا ندارند‪ ،‬به اعتماد گفت‪« :‬ما فعال‬ ‫هستیم و امادگی کامل داریم که فعالی ت هایمان را به طور کامل و گسترده انجام‬ ‫بدهیم‪ ،‬البته منتظر هستیم که شرایط جدید سیاس��ی مستقر شود تا درخواست‬ ‫کنیم دفاتر جبهه مشارکت هم باز شود‪ ».‬عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت که‬ ‫پس از انتخابات ریاست جمهوری ‪ 88‬فعالیتش با مشکل روبه رو شد گفته‪« :‬حزب‬ ‫به ه ر حال متکی به یک یا صد نفر نیست‪ ،‬حزب یک مرامنامه و اساسنامه ای دارد‬ ‫که ب ر اساس اینها فعالیت م ی کند‪ ».‬به نوشته روزنامه اعتماد‪ ،‬محمد نعیم ی‪‎‬پور تاکید‬ ‫کرده است که در حزب مشارکت «منتظریم ببینیم سیستم های سیاسی و امنیتی با‬ ‫استق رار دولت جدید چه تصمیم ی خواهند گرفت» محمد نعیم ی پور در حالی این سخنان را بیان کرده است‬ ‫که حتی چهره های مطرح اصالح طلبان از تندروی های حزب مشارکت در دوران فعالیت خود گالیه داشته و‬ ‫تصمیمات رادیکال انها را موجب شکست اصالح طلبان در سال های گذشته م ی دانند‪g.‬‬ ‫‪19‬‬ ‫گزارش‬ ‫میهمانانمراسمتحلیف‬ ‫از امیر قطر تا خاتمی‬ ‫مجله خبری‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫پنج س��ال پیش بود که علی الریجانی به مناس��بت‬ ‫جشن ‪ 30‬سالگی قانونگذاری عده زیادی از موافقان و مخالفان‬ ‫را دور هم جمع کرد؛ از ایت اهلل هاشمی گرفته تا کاندیداهای‬ ‫رقیب انتخاب��ات دوم خرداد همه به جلس��ه مجلس رفتند‪.‬‬ ‫همان روزها بود که زمزمه های دولت وحدت ملی اغاز ش��د‬ ‫و منتقدان بسیاری را روبه روی خود دید؛ خصوصا از نزدیکان‬ ‫رئی س جمهور‪ .‬ان مراسم درست چند ماه پیش از پایان دوره‬ ‫اول ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد برگزار شد‪ .‬اط رافیان‬ ‫و حامیان او معتقد بودند با طرح مس��ائلی چون وحدت ملی‬ ‫انها به دنبال این هس��تند تا اج��ازه ندهند وی‬ ‫یک بار دیگر به ریاست جمهوری برگزیده شود‪.‬‬ ‫این بار هم مراس��می در پیش است که‬ ‫متولی ان مجل��س و علی الریجانی اس��ت‪.‬‬ ‫مراس��م تحلی��ف ریاس��ت جمهوری حس��ن‬ ‫روحانی؛ کس��ی که بارها گفته شده به ایت اهلل‬ ‫هاشم ی رفسنجانی نزدیک اس��ت و در اولین‬ ‫نطقش که پس از اعالم پی��روزی از تلویزیون‬ ‫پخش ش��د با نام بردن از هاشمی و خاتمی از‬ ‫انها تشکر کرد‪.‬‬ ‫این بار هم به بهانه حضور جک استراو‪،‬‬ ‫وزیرخارجه سابق انگلس��تان که ب رای حضور‬ ‫در ای ران اظهار تمایل ک��رده و یکی از نزدیکان‬ ‫رئی س جمهور منتخب خب��ر از امدنش به این‬ ‫مراسم داده بود‪ ،‬گمانه زن ی ها درباره میهمانان‬ ‫مراسم تحلیف اغاز شد‪.‬‬ ‫بنا به اتفاقات��ی که در انتخابات س��ال ‪ 88‬رخ داد‪ ،‬الریجانی‬ ‫نتوانس��ت چنین مراس��می را تکرار کند‪ .‬چه اینکه در سال‬ ‫‪ 88‬ب رای برگزاری همایشی با نام شکرانه اتحاد خیز برداشت‬ ‫اما افتتاحیه مراس��م را با این جمله اغاز کرد که «اقای دکتر‬ ‫احمدی نژاد و ایت اهلل هاشمی رفس��نجانی تاکنون در این‬ ‫جلس��ه حضور نیافته اند که امیدوارم انشاء اهلل خداوند همه‬ ‫امور را اصالح کند» و تا پایان جلسه هم حضور پیدا نکردند‪.‬‬ ‫هاشم ی رفسنجانی در قامت رئیس مجمع تشخیص‬ ‫مصلحت نظام قطعا یکی از میهمانان ویژه مراسم تحلیف‬ ‫اخرین باری ک��ه ایت اهلل هاشم ی رفس��نجانی رئیس‬ ‫مجالس اول‪ ،‬دوم و دو سال ابتدایی مجلس سوم‪ ،‬در صحن‬ ‫علنی پارلمان حضور پیدا کرده به س��ال ‪ 87‬برم ی گردد؛ به‬ ‫دوره ای که علی الریجانی در کسوت ریاست مجلس هشتم‪،‬‬ ‫همایشی را با عنوان «سی س��ال قانونگذاری» برگزار کرد و‬ ‫از تمام روس��ای ادوار مجلس و روسای جمهور کشور دعوت‬ ‫کرد تا در این همای��ش حضور پیدا کنند؛ همایش��ی که به‬ ‫اس��م همایش وحدت هم معروف شد و در س��ال های بعد‬ ‫حسن روحانی است‪ .‬اکبر هاشمی و عل ی اکبر ناطق نوری که‬ ‫از نامزدی روحانی در انتخابات ‪ 92‬حمایت کردند‪ 13 ،‬مردادماه‬ ‫در مجلس کنار یکدیگر خواهند نشس��ت‪ .‬ناطق نوری بعد‬ ‫از ان همایش ی��ک بار در مجلس حضور پیدا کرده اس��ت؛‬ ‫حضوری که چندان هم ب ی حاشیه نبود‪ .‬رئی س دفتر بازرسی‬ ‫دفتر مقام معظم رهبری که در انتخابات سال ‪ 88‬از اتهاماتی‬ ‫که در ان مناظره معروف شب ‪ 13‬خرداد در امان نمانده بود‪،‬‬ ‫خرداد ماه سال ‪ 91‬در مراس��م افتتاحیه مجلس نهم حضور‬ ‫هاشمی و ناطق هم می ایند‬ ‫خاتمی در مراسم تحلیف‬ ‫عکس های خبری‬ ‫پرسپولیسبا‬ ‫علی دایی جام‬ ‫خلیج فارس را با‬ ‫برد اغاز کرد‬ ‫بازگشت پیکر‬ ‫شهید سرلک‬ ‫پس از ‪30‬سال‬ ‫‪20‬‬ ‫پیدا کرد اما هنگام س��خنرانی احمدی ن��ژاد صحن علنی را‬ ‫ترک کرد‪.‬‬ ‫ای��ت اهلل محمدرض��ا مهدوی کنی رئی��س مجلس‬ ‫خبرگان رهب��ری‪ ،‬ایت اهلل جنت��ی دبیر ش��ورای نگهبان و‬ ‫اعضای فقها و حقوقدانان این ش��ورا‪ ،‬محم��ود احمدی نژاد‬ ‫به عنوان رئی س جمهور سابق و ایت اهلل امل ی الریجانی رئیس‬ ‫قوه قضائیه از میهمانان ویژه مراسم تحلیف خواهند بود‪.‬‬ ‫احتماال نامزده��ای انتخابات اخیر محس��ن رضایی‪،‬‬ ‫محم��ود غرض��ی‪ ،‬محمدباقر قالیب��اف‪ ،‬س��عید جلیلی و‬ ‫محمدرضا ع��ارف هم در جم��ع مدعوین این‬ ‫مراسم خواهند بود‪ .‬غالمعلی حدادعادل یکی‬ ‫دیگ��ر از نامزده��ای انتخابات ه��م که عضو‬ ‫مجلس است و نیازی به دعوت ندارد‪.‬‬ ‫این درحال��ی بود که در مراس��م تحلیف‬ ‫پرحاش��یه محم��ود احمدی نژاد در س��ال ‪٨٨‬‬ ‫نه هاش��می امد و نه ناطق ن��وری‪ 60 .‬نماینده‬ ‫اصالح طلب مجلس نیز به این جلس��ه نرفتند‬ ‫و هاشم ی شاهرودی‪ ،‬میهمان ویژه بود‪ .‬از میان‬ ‫س��ف رای خارجی نیز تنها سایمون گس‪ ،‬سفیر‬ ‫انگستان بود که به این مراسم رفت‪.‬‬ ‫درحالی که انتقادات از جانب اصولگرایان‬ ‫همچن��ان متوجه س��یدمحمدخاتمی اس��ت‬ ‫اما ش��ایع ه هایی مبنی بر حضور او در مراس��م‬ ‫تحلیف برس�� ر زبان هاس��ت؛ ش��خصیتی که‬ ‫طبیعتا به عن��وان یک ش��خصیت حقوقی از‬ ‫سوی مجلس ب رای شرکت در مراسم تحلیف دعوت نخواهد‬ ‫ش��د و تحقیقا م ی توان گفت عرفا هم در مجالس پیشین‬ ‫نیز از افرادی ک��ه در موقعیت حقوقی کنونی س��ی د محمد‬ ‫خاتمی هس��تند دعوتی صورت نگرفت‪ ،‬ام��ا این فقط یک‬ ‫روی سکه است‪.‬‬ ‫روی دیگر سکه‪ ،‬حضور شخصی ت هایی غی ر حقوقی در‬ ‫مراسم تحلیف به اعتبار دعوت از انان از سوی رئی س جمهور‬ ‫منتخب به عنوان میهمانان ویژه وی هستند‪ .‬هفته گذشته‬ ‫سرهنگو‬ ‫سرهنگ گرایی‬ ‫انتقاد افروغ به روحانی‬ ‫مجله خبری‬ ‫عم�اد اف�روغ‪ ،‬نماین�ده س�ابق مجل�س م ی گوید‬ ‫نگران اس�ت به نام ش�عار «من س�رهنگ نیس�تم‪ ،‬یک‬ ‫س�رهنگ گرایی در فض�ای سیاس�ی و اقتصادی ش�کل‬ ‫بگی�رد» و امی�دوار اس�ت «کابین�ه ای ب�ه س�بک دوران‬ ‫سازندگی شکل نگیرد و اسمش اعتدال گذاشته شود‪».‬‬ ‫افروغ که با خبرانالین گفت وگو م ی کرد نس�بت به‬ ‫«بازسازی سیاست دوران سازندگی در قالب دولت جدید»‬ ‫هشدار داده است‪.‬‬ ‫اش�اره او به جمله ای اس�ت ک�ه حس�ن روحانی در‬ ‫جریان اخری�ن مناظره و در پاس�خ به قالیب�اف گفت که‬ ‫یک حقوقدان است و با اشاره به خودش تاکید کرد‪« :‬من‬ ‫سرهنگ نیس�تم‪ ».‬البته قالیباف پاس�خ داده بود که «به‬ ‫سرباز نظام بودن افتخار م ی کنم‪».‬‬ ‫این اس�تاد دانش�گاه افزوده اس�ت‪« :‬نه تنه�ا بنده‬ ‫دوران س�ازندگی را متع�ادل نم ی دانم که حت�ی برخی از‬ ‫اصالح طلبان ریشه دار هم ان دوران را متعادل نم ی دانند‪.‬‬ ‫بنابراین اگر قرار باشد کابینه دولت یازده م ترجمان دوره‬ ‫سازندگی باش�د‪ ،‬این حق خدادادی برای ما وجود دارد که‬ ‫دولت مورد نظر را نقد کنیم‪».‬‬ ‫افروغ در بخش دیگ�ری از این گفت وگ�و از افرادی‬ ‫که انها را «نان به نرخ روز خور» نامیده‪ ،‬انتقاد کرده است‪.‬‬ ‫وی گفته اس�ت‪« :‬کسانی را س�راغ دارم که از دولت‬ ‫فعلی در فضای رسانه ای دفاع م ی کردند ولی االن به سمت‬ ‫دولت جدید چرخش پیدا کرده اند‪ .‬این رفتار مصداق تام و‬ ‫تمام نان به نرخ روز خوردن است‪».‬‬ ‫این نماینده س�ابق و اصولگرای مجلس در توضیح‬ ‫درباره این افراد اظهار کرده است‪« :‬موضع این عده بیشتر‬ ‫معطوف ب�ه قدرت ‪ -‬ث�روت اس�ت‪ .‬این گ�روه طایفه ای ‬ ‫هستند که همیشه در قدرتند و حتی چند پست برای خود‬ ‫در سرکه خوابانده اند‪g ».‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫خبرها حاکی از ان بود که مجلس برنامه ای ب رای دعوت از‬ ‫سی د محمد خاتمی ندارد‪ .‬اما اگر رئی س جمهور منتخب‪ ،‬وی‬ ‫را در فهرست میهمانان ویژه خود ب رای مراسم تحلیف قرار‬ ‫دهد‪ ،‬رئی س جمهور اس��بق م ی تواند در مجلس حضور پیدا‬ ‫کند‪ .‬بناب راین انچه از قرائن پی داست شرط حضور سی د محمد‬ ‫خاتمی در مراس��م تحلیف این اس��ت ک��ه رئی س جمهور‬ ‫منتخب بخواهد وی در این مراسم حضور داشته باشد و مانع‬ ‫دیگری در این زمینه وجود ندارد‪.‬‬ ‫این خبر که مجلس برنامه ای ب رای دعوت از خاتمی‬ ‫ندارد از س��وی یک منبع اگاه و به نقل از فارس در رسانه ها‬ ‫منتش��ر ش��د‪ .‬فارس به نقل از این منبع اگاه نوش��ته بود‪:‬‬ ‫«تاکنون از سوی مجلس هیچ دعوتی از خاتمی ب رای حضور‬ ‫در مراسم تحلیف رئی س جمهور منتخب صورت نگرفته و به‬ ‫هیچ وجه قرار هم نیست دعوتی صورت گیرد و این تصمیم‬ ‫مجلس تغیی ر ناپذیر اس��ت‪ ».‬حجت االسالم و المس��لمین‬ ‫حسین س��بحان ی نیا از اعضای هیات رئیس��ه مجلس نیز‬ ‫در خص��وص میهمانان مراس��م تحلیف به وی��ژه دعوت از‬ ‫سیدمحمد خاتمی گفته بود‪« :‬طبق مراس م تحلیف قبلی که‬ ‫ب رنامه ای ب رای دعوت روسای جمهور سابق در مراسم تحلیف‬ ‫وجود نداشته‪ ،‬طبیعتا در این دوره نیز چنین برنامه ای وجود‬ ‫ندارد ولی ب��از هم بنده نم ی توانم اظهارنظ��ر قطعی در این‬ ‫رابطه بکنم چون اطالعاتم دقیق نیست‪».‬‬ ‫با این همه ظاه را قرار نیس��ت خاتمی در این مراسم‬ ‫حاضر شود‪ .‬اصولگرایان معتقدند خاتمی به دلیل مواضعی‬ ‫که پس از انتخابات بحث ب رانگیز ‪ ٨٨‬گرفته بود‪ ،‬نم ی تواند‬ ‫بدون عذرخواهی از نظام و تغییر رویه در حمایت از فتنه ‪٨٨‬‬ ‫در مراسم رسمی ش��رکت کند‪ .‬همچنین برخی از سایت ها‬ ‫گزارش م ی دادند که اط رافیان خاتمی این روزها تالش زیادی‬ ‫کردند تا وی را جزو لیس��ت میهمان مجلس در روز تحلیف‬ ‫ریاست جمهوری حسن روحانی قرار دهند‪ ،‬اما موفق به این‬ ‫کار نش��ده اند‪ .‬در اخرین واکنش ها اسماعیل کوثری نیز در‬ ‫نطق میان دستور خود در مجلس با اش��اره به حوادث پس‬ ‫از انتخابات ‪ 88‬بدون نام بردن از سیدمحمد خاتمی هشدار‬ ‫خود را این گونه بیان م ی کند‪« :‬خدمت رئی س جمهور منتخب‬ ‫و اقای الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس پیش��نهاد و تاکید دارم که‬ ‫هوش��مندانه در روز تحلیف عم��ل کنند و از اف��راد فعال و‬ ‫ساکتین در فتنه ‪ 88‬دعوت به عمل نیاورند تا به این امیدواری‬ ‫جامه عمل پوشانده شود‪ ».‬از سوی دیگر درحالی که برخی‬ ‫اخبار حاکی از ام��دن پوتین ب رای مراس��م تحلیف روحانی‬ ‫م ی داد‪ ،‬ع راقچی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان‪ ،‬انجام‬ ‫این سفر را تکذیب کرد‪g .‬‬ ‫چهره‬ ‫حاشیه های‬ ‫جلسه علنی‬ ‫مجلس‬ ‫افتتاح موزه ملی‬ ‫مطبوعات‬ ‫‪21‬‬ ‫چهر ه ها‬ ‫مجله خبری‬ ‫این روزها نگاه ها ب رای کابینه یازدهم بیشتر معطوف به‬ ‫گزینه های مطرح ب رای وزارتخانه های استراتژیک است؛ وزارت‬ ‫نفت‪ ،‬وزارت کشور‪ ،‬وزارت امور خارجه‪ ،‬وزارت اطالعات و‪ ...‬شاید‬ ‫تع داد انها که فعل و انفعاالت کارگروه ورزش تیم رئی س جمهور‬ ‫منتخبرادنبالم ی کنندچندانزیادنباشد‪.‬اماچنداندیرنیست‬ ‫که اخبار این وزارتخانه ان چنان داغ شود که بقیه خبرهای دولت‬ ‫یازدهم را تحت تاثیر خود قرار دهد‪ .‬دولت یازدهم م ی خ واهد این‬ ‫وزارتخانهرابهدومجموعهمستقلجدیدب رایمدی ریتحوزه های‬ ‫ورزش و ج وانان تفکیک کند‪ .‬گویا در اولین دیدار حسن روحانی و‬ ‫علیالریجانیهمصحب ت هاییدراینخصوصصورتگرفته‬ ‫وحتیتوافقاتیهمانجامشدهاست‪.‬علیالریجانیهمپیشنهاد‬ ‫دادهکهبالفاصلهبعدازمراسمتحلیفوتنفیذ‪،‬دولتاینالیحهرا‬ ‫به صورت سه فوریتی به مجلس ارائه دهد‪.‬‬ ‫در میان نام هاییچون سلطان ی فر‪ ،‬سعید فائقیو محسن‬ ‫مهرعلی زاده‪،‬نامیکنفردیگرب رایتصدیگریوزارتورزشدولت‬ ‫یازدهم برسرزبان هاست؛ نام بیژن ذوالفقارنسب را اولی ن بار دو‬ ‫ی نامزدهای‬ ‫هفته پیش روزنامه اعتماد در گزارشی که درباره اسام ‬ ‫ت اینده بود‪ ،‬منتشر کرد‪ .‬اگرچه ان زمان کمتر کسی‬ ‫وزارت در دول ‬ ‫باور داشت در میان افرادی چون فائقی و مهرعلی زاده که هم از‬ ‫نظر تجربه سیاسی و هم از لحاظ شناخته شده بودن نسبت به‬ ‫ذوالفقارنسب برجسته تر بودند‪ ،‬نام وی مطرح شود‪ ،‬اما به مرور‬ ‫این شایعه تقویت شد‪ .‬ب راس��اس انچه از کارگروه های تعیین‬ ‫وزرا شنیده شده کارگروه تعیین وزیر ورزش از برخی افراد از جمله‬ ‫بیژنذوالفقارنسبب رنامهدریافتکردند‪.‬دربارههاشم ی طباگفته‬ ‫م ی شود که تمایل زیادی به کرس ی های بی ن المللی ورزشی دارد‪.‬‬ ‫بهترین مکان ب رای این پست نیز رئی س کمیته ملی المپیک‬ ‫وناگهاندکتربیژن‬ ‫بیژن ذوالفقارنسب‬ ‫است‪ .‬اگرچه نام افراد دیگری ازجمله س��لطان ی فر و سجادی نیز مطرح‬ ‫م ی شد اما به نظر م ی رسید رقیب ذوالفقارنسب ب رای وزارت ورزش مسعود‬ ‫سلطان ی فرباشد؛کسیکههمقائم مقامهاشم ی طبادرسازمانتربی ت بدنی‬ ‫بود و هم نماینده مجلس و استاندار‪ .‬سلطان ی فر در ستاد انتخاباتی روحانی‬ ‫فع الیت چشمگیری داشته‪ ،‬از این رو عده ای شانس او را ب رای رسیدن به این‬ ‫یدانند‪ .‬اما در مورد ذوالفقارنسب گروهی از مشاوران روحانی‬ ‫مقام بیشتر م ‬ ‫معتقدندوزیرورزشبایدیکچهرهتحصیلکردهورزشیباشد‪.‬طرفداراناین‬ ‫نظ ریه‪،‬دکترذوالفقارنسبرابهرئی س جمهورمنتخبتوصیهکردهوحتیاز‬ ‫ایندکتر متخصصتربی ت بدنیوورزشب رنامههمگرفته اند‪.‬‬ ‫خودش در رابطه احتمال انتخابش به عن��وان وزیر ورزش و جوانان‬ ‫م ی گوید‪« :‬این مباحثی اس��ت که در برخی روزنامه ها مطرح ش��ده و به‬ ‫نظرم یک گمان هزنی است اما اجازه بدهید من در این خصوص صحبتی‬ ‫نکنم‪ ».‬اما در گفت وگو ب��ا خبرگزاری ایلنا جمله دیگ��ری نیز م ی گوید‬ ‫یربط نیستند‪ .‬وی در‬ ‫که نش��ان م ی دهد این گمان هزن ی ها چندان هم ب ‬ ‫پاسخ به این س��وال که ایا از جانب مجموعه مش��اوران حسن روحانی‬ ‫مذاکره ای با شما شده یا خیر؟ گفته‪« :‬در این مورد نم ی خواهم صحبتی‬ ‫داشته باشم‪».‬‬ ‫وی که دارای مدرک دکترای تربی ت بدنی از دانشگاه بروکسل بلژیک‬ ‫است فوتبال را از سال ‪ 49‬در تیم پاس ته ران شروع کرده وسابقه بازی در‬ ‫تیمپرسپ ولیسرادارد‪.‬اوبهعنوانمربیتوانستهدوبارباتیمسایپا قهرمان‬ ‫لیگ ای ران شده است ‪.‬در سابقه ورزشی دکتر بیژن ذوالفقار نسب اگرچه‬ ‫کارنامه قابل دفاعی به عنوان بازیکن و مربی دیده می شود ‪ ،‬اما او کمتر به‬ ‫عنوانیکمدیرورزشیشناختهمیشودودراینزمینهتق ریباهیچفع الیت‬ ‫شاخصی ندارد ‪ .‬مدرک تحصیلی ذوالفقار نسب هم کمترین ارتباط را به‬ ‫مدیریت ورزش��ی دارد و فیزیولوژی ورزشی بیشتر به مسائل تخصصی‬ ‫ورزش مرتبط است تا اداره ان ‪g.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫حرف های جنجالی‬ ‫حسین مرعشی‬ ‫حسین مرعشی از بستگان نزدیک خانوادگی ایت اهلل‬ ‫هاشمی است و این روزها به چهره ای رسانه ای تبدیل شده‪.‬‬ ‫او یکی از اعضای کارگزاران است که حتی بیشتر از دبیرکل‬ ‫این حزب در حمایت از روحان��ی مصاحبه م ی کند‪ .‬دو هفته‬ ‫پیش در مصاحب ه ای مفصل با روزنام ه بهار‪ ،‬به کس��انی که‬ ‫به روحانی هشدار م ی دادند تا به اصالح طلبان تندرو نزدیک‬ ‫نش��ود‪ ،‬پاس��خ تندی داد‪ .‬او اصالح طلبان را برنده انتخابات‬ ‫معرفی کرده و س��وال کرده بود که چرا نباید در دولت اینده‬ ‫باشند؟‬ ‫هفته گذشته نیز در مصاحب ه ای با روزنامه اصالح طلب‬ ‫‪22‬‬ ‫اعتماد گفت‪« :‬حجم سیالبی که اقای احمدی نژاد بر زندگی‬ ‫مردم انداخته بسیار زیاد است و تخلیه این سیالب و نجات‬ ‫دادن زندگی مردم‪ ،‬کار ساده ای نیست‪ ».‬البته او گفته بود که‬ ‫با امدن روحانی و تصمیماتش مشکالت قابل حل است اما‬ ‫نیاز به زمان وجود دارد‪ .‬قبال تعدادی از سیاسیون از نسبت‬ ‫روحانی و اصولگرایان سخن گفته بودند‪ ،‬این حرف ها باعث‬ ‫ش��ده بود تا تعدادی از اصالح طلبان جوان به ان انتقاد کنند‬ ‫و ان را در قالب ش��ریک دانس��تن اصولگرای��ان در پیروزی‬ ‫انتخابات تحلیل کنند‪ .‬مرعشی در این باره گفته‪« :‬اگر اقای‬ ‫روحانی اصولگرا باشد‪ ،‬ما با ان مشکلی نداریم و اصولگرایی‬ ‫را قبول داریم‪ .‬اگر اصولگرایی بر مبنای عقل و تدبیر بخواهد‬ ‫مملکت را اداره کند‪ ،‬ما مش��کلی نداریم‪ .‬ب��ا واژه ها که دعوا‬ ‫نداریم‪ ».‬به اعتقاد وی مردم در شرایطی در سال ‪ 92‬دست به‬ ‫انتخاب زدند که کارشان به مراتب سخت تر از انتخابات دوم‬ ‫خرداد ‪ 76‬بود‪ .‬او به سایرین توصیه م ی کند‪« :‬اقایانی هم که‬ ‫انتخابات را باختند باید رای پیچی��ده مردم را درک کنند‪24 .‬‬ ‫خرداد ‪ 92‬انتخابات پر رمز و رازی است‪».‬‬ ‫این عضو حزب کارگزاران س��ازندگی که وابس��ته به‬ ‫اقای هاشمی اس��ت‪ ،‬در رابطه با نقش هاش��می و خاتمی‬ ‫در رفع موانع سیاس��ت خارجی گفته‪« :‬هم اقای هاشمی و‬ ‫هم اقای خاتمی و هم تمامی مجموع��ه نیروهایی که در‬ ‫انتخابات حاضر بودند‪ ،‬مساله شان شخصی نبوده و اصالح‬ ‫کشور را خواستار بوده اند و هر کمکی که الزم باشد به اقای‬ ‫روحانی م ی کنند ولی کار اصلی را اقای روحانی خواهد کرد و‬ ‫با ایستادگی بر اصول خودش پیش خواهد رفت‪ .‬اقای روحانی‬ ‫هم به اندازه کافی تجربه دارد و هم کارشناس است و امروز‬ ‫نیز رئی س جمهور ملت بزرگ ای ران است و ان شاءاهلل با اقتدار‬ ‫جلو م ی رود و همه هم کمکش م ی کنند‪ .‬ش��ناختی که من‬ ‫از ایشان دارم این است که ایش��ان هرگز اهل عقب نشینی‬ ‫نیست‪».‬‬ ‫او هاش��می را یک سیاس��تمدار حرف��ه ای و عملگرا‬ ‫م ی داند که ادم��ی چند وجهی اس��ت و اصالح طلبان را نیز‬ ‫پخته تر و حرفه ای تر از سال ‪ 76‬معرفی کرد‪.‬‬ ‫در ماه های اخیر برخی از اصالح طلبان بحث تشکیل‬ ‫یک حزب فراگیر را به میان اورده بودند‪ .‬مرعش��ی گفته که‬ ‫هاشمی نم ی تواند اقدام به این کار کند چرا که در این صورت‬ ‫رقیبی نخواهد داشت‪« :‬کسانی باید حزب تشکیل دهند که‬ ‫رقیب هم داشته باشند‪ .‬امروز اقای هاشمی در دوران نقش‬ ‫فراجناحی و باالتر از رقابت های معمول سیاسی است‪».‬‬ ‫او گفته در صورتی که هاش��می در انتخابات شرکت‬ ‫م ی کرد با رای باالیی انتخاب م ی شد و رای ایشان‪ ،‬یک رای‬ ‫ملی م ی شد؛ اقای هاشمی نم ی تواند حزب راه بیندازد‪ ،‬چون‬ ‫اگر حزب راه بین��دازد همان حزب جمهوری اس�لامی اول‬ ‫انقالب م ی ش��ود؛ یک حزب بدون رقیب‪ .‬یک حزب بدون‬ ‫رقیب به درد ای ران نم ی خورد‪».‬‬ ‫مرعش��ی همچنی��ن درب��اره انتقادات��ی ک��ه ب��ه‬ ‫هاشم ی رفس��نجانی در رابطه ب��ا نزدیکی او ب��ه منتقدان‬ ‫سابقش خصوصا از جنس مش��ارکت م ی شود‪ ،‬گفته‪« :‬یادم‬ ‫م ی اید اقای حجاری��ان در گفت وگویی گفت��ه بودند که ان‬ ‫هاش��می که اصالح طلبان نق��د می کردند‪ ،‬این هاش��می‬ ‫نبود‪».‬س��خنان و مواضع حسین مرعش��ی همواره با نقد و‬ ‫اعتراض مواجه بوده است ‪g‬‬ ‫سرنوشت وزارت ارشاد‬ ‫احمدمسجدجامعی‬ ‫ان خانم محجبه‪ ،‬با گرفتن یک «قب��ض تلفن» به عنوان‬ ‫وثیقه‪ ،‬ازاد شد‪».‬‬ ‫او گفته بود‪« :‬جمع��ی از نماین��دگان مجلس درباره‬ ‫عملکرد نیروی انتظامی در دفاع از امران به معروف به وزیر‬ ‫کشور تذکر داده اند تا پیگیری ها و اقدامات نیروی انتظام ی ‬ ‫در این زمینه جدی تر شود‪».‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫م ی گوید تنه��ا جمل��ه اش همین بوده‪« :‬م ی ش��ود‬ ‫حجابت را رعایت کنی» اما پاسخ حمله دختر جوان‪ ،‬گرفتن‬ ‫گلو و ضرباتی بود که به صورت زن وارد ش��د‪ .‬این ماجرایی‬ ‫بود که خانم شمس‪ ،‬دختر ‪ 30‬ساله ای که از سر کار به خانه‬ ‫ب ر م ی گش��ت با ان رو به رو ش��د درحالی که تالش م ی کرد‬ ‫دختر جوانی را امر به معروف کند‪ .‬اما این تنها ماجرای از این‬ ‫دست نبود که در هفته گذشته اتفاق افتاد‪ .‬چند روز بعد زنی‬ ‫دیگر در خان ی اباد ته ران مورد تهاجم زنی قرار گرفته که به‬ ‫رعایت حجاب توصیه شده بود‪.‬‬ ‫خانم ش��مس در این ماجرا تالش کرده تا از دست زن‬ ‫فرار کند و خود را به کانکس کالنتری برساند‪ .‬در این مسیر‬ ‫دخترجوان به او م ی گوید‪« :‬ادمت م ی کنم‪ ،‬ب ی جا م ی کنی‬ ‫که به من حرف م ی زن��ی‪ ،‬کاری م ی کنم ک��ه دیگر جرات‬ ‫نکنی به کسی بگویی حجابت را رعایت کن و‪»....‬‬ ‫این واقعه در محل��ه پونک ته ران اتف��اق افتاده بود‪.‬‬ ‫مامور انتظامی حاضر در کیوس��ک نیروی انتظامی به زن‬ ‫که اعتراضش به عدم مداخله نیروی انتظام ی و عدم وجود‬ ‫گشت ارشاد است‪ ،‬گفته‪« :‬ما فقط وظیفه داریم اینجا مراقب‬ ‫باشیم که دزدی انجام نشود»!‬ ‫چند روز بعد مش��ابه همین اتفاق در محله خان ی اباد‬ ‫م ی افتد و زنی که در ماه رمضان موقع بازگش��ت از مسجد‬ ‫قصد ارشاد دو زن دیگر را داشته‪ ،‬مورد ضرب و شتم انها قرار‬ ‫م ی گیرد و با وضع بدی به بیمارستان منتقل م ی شود‪.‬‬ ‫این دو واقعه اعتراض نماین��دگان مجلس را به دنبال‬ ‫داش��ت‪ .‬عل��ی طاه��ری‪ ،‬نماین��ده مجلس و س��خنگوی‬ ‫کمیسیون فرهنگی در این باره گفت‪« :‬در منطقه خان ی اباد‬ ‫یک خانم محجبه که به یک خانم ب ی حجاب امر به معروف‬ ‫کرده بود‪،‬مورد اهانت واقع و مورد ضرب و شتم قرار گرفت‬ ‫که ضارب پس از دستگیری توسط نیروی انتظامی و شکایت‬ ‫ضربوشتم‬ ‫امربهمعروف‬ ‫درماهرمضان‬ ‫تصدی پست ریاست شورای شهر ته ران است‪ .‬در صورتی‬ ‫که اصالح طلبان شورای ش��هر بتوانند او را به مقام ریاست‬ ‫این ش��ورا برس��انند‪ ،‬م ی توان نتیج��ه گرفت ک��ه توانایی‬ ‫تعیین شهردار را نیز خواهند داش��ت‪ .‬این درحالی است که‬ ‫مس��جدجامعی باتوجه به اینکه در دور قبل نیز در شورای‬ ‫شهر حضور داشته‪ ،‬چهره ای شناخته شده و دارای مقبولیت‬ ‫در میان اصولگرایان شورای شهر نیز هست‪ .‬به این ترتیب‬ ‫ممکن اس��ت انها با تغییر تاکتیکی و بعد از اینکه به تعبیر‬ ‫کیهان مهره انها «سوخته شد» تالش کنند تا از او در مقام‬ ‫ریاست بر شورای شهر استفاده کنند‪g .‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫حواش��ی پی رامون کابینه حس��ن روحانی زیاد است‪.‬‬ ‫اگرچه تیم روحانی تالش م ی کند تا نظ رات همه را دریافت‬ ‫کند‪ ،‬اما در فضایی بسته کارها را با تیم های مشورتی انجام‬ ‫م ی دهند‪ .‬یکی از مهمترین حواش��ی کابینه روحانی بحث‬ ‫وزارت ارشاد است؛ وزارتخانه ای که اصالح طلبان به ان چشم ‬ ‫دوخته اند‪ .‬تنها به فاصله یک هفته بعد از اینکه خاتمی‪ ،‬احمد‬ ‫مس��جدجامعی را به عنوان فرد مناس��ب ب رای وزارت ارشاد‬ ‫معرفی کرده بود‪ ،‬مجبور ش��د تا عقیده خ��ود را تغییر داده‬ ‫و بگوید‪« :‬بنده ترجیح م ی دهم مس��جدجامعی در شورای‬ ‫شهر بماند‪».‬‬ ‫روزنامه کیهان با هشدار نسبت به اینکه «مخمل ی ها‬ ‫به دنبال وزارتخانه ها هستند» گفته بود که اصالح طلبان از‬ ‫معاون اولی عارف ناامید شده اند و به دنبال فرستادن افرادشان‬ ‫در راس وزارتخانه ها هس��تند‪ .‬در این میان وزارت ارش��اد به‬ ‫دلیل اهمیت و تاثیرگذاری اش روی رسانه ها و حوزه فرهنگ‬ ‫و نشر بیش از همه مورد توجه است‪ .‬پس از اینکه خاتمی از‬ ‫مسجدجامعی به عنوان گزینه ارشاد نام برد‪ ،‬گفته م ی شد که‬ ‫روحانی از این کار ناراضی بوده‪ .‬اینگونه معرف ی ها باعث شده‬ ‫بود تا برخی بر این باور باشند که خاتمی قصد دارد تا نظرش‬ ‫را ب رای این وزارتخانه به روحانی تحمیل کند‪.‬‬ ‫با این حال خود س��یدمحمد خاتمی در کمتر از یک‬ ‫هفته‪ ،‬عقیده خود را تغییر داد‪ .‬وی هفته گذشته و در مراسم‬ ‫نمایش فیلم گذش��ته‪ ،‬س��اخته اصغر فرهادی‪ ،‬در سخنانی‬ ‫پی رامون وزیر فرهنگ و ارشاد اینده گفته بود‪« :‬امیدوارم در‬ ‫دولت اینده شاهد وزیری ب راى فرهنگ و ارشاد اسالمی باشیم‬ ‫که متناسب با وضعیت فرهنگ و تمدن ای ران سر افراز باشد‪.‬‬ ‫فکر م ی کنم فرد مورد قبول این حوزه معلوم است و من اسم‬ ‫نم ی برم و نم ی گویم نامش احمد مسجدجامعی است‪ ».‬اما‬ ‫او اکنون درباره احمد مسجدجامعی و حضور احتمالی وی در‬ ‫کابینه همچنین س��هم خواهی از وی گفت‪« :‬بنده ترجیح‬ ‫م ی دهم مس��جدجامعی در شورای ش��هر بماند‪ .‬هی چ کس‬ ‫نباید س��هم خواهی کند و باید اجازه بدهند اقای روحانی هر‬ ‫کس را دلش م ی خواهد انتخاب کند‪ ».‬بحث سهم خواهی‬ ‫اصالح طلبان از روحانی و کابینه اش این روزها بیشتر شنیده‬ ‫م ی شود‪ .‬به نظر م ی رسد فشار نارضایتی روحانی بر خاتمی‬ ‫باعث ش��ده تا او حرفش را پس بگیرد‪ .‬کیه��ان در این باره‬ ‫معتقد بود که «ناخرسندی و اعتراض رئی س جمهور منتخب‬ ‫به موضع طلبکارانه خاتمی درباره گزینه وزارت ارشاد باعث‬ ‫عقب نشینی این حامی فتنه سبز شد‪».‬‬ ‫به هرحال برخی نیز معتقدند که ماندن مسجد جامعی‬ ‫در ش��ورای ش��هر ب��ه نف��ع اصالح طلب��ان خواه��د بود‪.‬‬ ‫مس��جد جامعی از گزینه های ای��ن جریان سیاس��ی ب رای‬ ‫اعتراض ‪ 12‬نماینده ب��ه رفتارهای نی��روی انتظام ‬ ‫ی‬ ‫واکنش مس��ئوالن این نی��رو را به دنبال داش��ت‪ .‬س��عید‬ ‫منتظ رالمهدی‪ ،‬معاونت اجتماعی پلیس نیز در واکنش به‬ ‫این گزارش ها‪ ،‬انتقادها و واکنش ها گفت‪« :‬ان خبر صحت‬ ‫نداشته است؛ البته حادثه ای رخ داده است اما به این می زان که‬ ‫مطرح شده نبوده است‪ .‬ایت اهلل جنتی هم موضوع را پیگیری‬ ‫کردند‪ ،‬ما هم اطالعات و گزارش هایی تهیه کردیم که معلوم‬ ‫شد چنین چیزی نبوده است‪ .‬باالخره کسی که م ی خواهد‬ ‫دین را برپا کند‪ ،‬اقدامش تبعاتی دارد و شاید این اتفاقات هم‬ ‫بیفتد‪ .‬همچنین کمیسیون امنی ت ملی مجلس در جلسه‬ ‫خود این دو واقعه را بررسی کرد‪ ».‬او با اشاره به اینکه پلیس‬ ‫کمترین وظیفه را در بین دستگاه های در این زمینه داراست‬ ‫م ی گوید‪« :‬درحال حاض��ر برنامه جدیدی در حال ارس��ال‬ ‫خدمت مقام معظم رهبری اس��ت و بازه��م وظایف نیروی‬ ‫انتظامی کمتر خواهد شد‪».‬‬ ‫ی در پاسخ به انتقادات اطالعیه‬ ‫به عالوه نیروی انتظام ‬ ‫صادر کرد و در ان نوشت ‪« :‬خانم «فراهانی» هنگام بازگشت‬ ‫از مسجد به منزل به همراه فرزند خردسالش با دو نفر خانم‬ ‫فاقد حجاب مواجه گردیده و برحسب وظیفه دینی و اسالمی‬ ‫خود به انان تذکر لسانی م ی دهد که متاسفانه با رفتار توام‬ ‫با خشونت و فحاش��ی انان روبه رو م ی گردد که در نهایت با‬ ‫وساطت معتمدین و بسیج محل موضوع خاتمه م ی یابد‪».‬‬ ‫نیروی انتظام ی همچنین تاکید کرده بود‪« :‬ارائه قبض‬ ‫برق صرفا به خاطر احراز صحت ادرس متهمین بوده است‪».‬‬ ‫رئیس پلیس نیز در این باره گفته که در مساله امر به‬ ‫معروف سه مرحله وجود دارد و «دو مرحله اول‪ ،‬این مساله‬ ‫جنبه عمومی و همگانی داش��ته و مرحله س��وم نیز ویژه‬ ‫ماموران حکومتی اس��ت که مردم از ورود به مرحله س��وم‬ ‫اجتناب کرده چون تذکر کفایت م ی کند‪g ».‬‬ ‫‪23‬‬ ‫شورای شهر‬ ‫مجله خبری‬ ‫نتیجه دو رای گیری غیررسمی‬ ‫برای انتخاب شهردار‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫در حالی که از محسن هاشمی به عنوان‬ ‫گزینه اصالح طلبان برای شهرداری سخن گفته‬ ‫می شود دو رای گیری غیر رسمی در شورای شهر‬ ‫قالیباف را به ماندن امیدوار کرده‬ ‫داوود حشمتی‬ ‫برگ��زاری همزم��ان انتخاب��ات ش��ورای ش��هر و‬ ‫ریاست جمهوری باعث شد تا رای دهندگانی که ب رای انتخاب‬ ‫شدن حس��ن روحانی رای داده بودند با همان ایده ها و افکار‬ ‫اعضای شوراهای شهر را نیز انتخاب کنند‪ .‬در این زمینه بیش‬ ‫از همه انتخاب اعضای شورای شهر ته ران مورد توجه است‪.‬‬ ‫این شهرداری با دارا بودن بودجه مالی زیاد و مسئولیت اداره‬ ‫پایتخت در واقع چیزی از وزارت کم ندارد‪.‬‬ ‫ب راس��اس انچ��ه از صن��دوق انتخابات بی��رون امد‪،‬‬ ‫اصالح طلبان و کسانی که خود را میانه رو معرفی م ی کنند‪،‬‬ ‫توانستند تعداد قابل توجهی از رای مردم پایتخت را به خود‬ ‫اختصاص دهند‪ .‬اعضای ش��ورای ش��هر اینده ته ران حاال‬ ‫به دنبال ان هستند تا ش��هردار را نیز همسو با خود و دولت‬ ‫انتخاب کنند‪ .‬هفته های گذشته زمزمه هایی درباره انتخاب‬ ‫محسن هاش��می‪ ،‬فرزند ایت اهلل هاش��می ب رای جانشینی‬ ‫قالیباف شنیده م ی ش��د‪ .‬نجفی از اعضای برجسته شورای‬ ‫شهر گذش��ته گفته بود که اصالح طلبان همانطور که ب رای‬ ‫ریاست جمهوری ب رنامه داشتند ب رای شورای شهر و شهرداری‬ ‫هم برنامه دارند‪ .‬او همچنین تاکید کرده بود که هیچ منعی‬ ‫ب رای شهردار شدن محسن هاشمی وجود ندارد‪.‬‬ ‫نجفی ای��ن هفته در مصاحبه با ش��رق ب��ار دیگر به‬ ‫موضوع شهرداری ته ران پرداخته بود‪ .‬او م ی گوید که قالیباف‬ ‫از شانس کمی ب رای شهردار شدن برخوردار است‪.‬‬ ‫باوجود اینکه نجف��ی این بار ب رای انتخابات ش��ورای‬ ‫‪24‬‬ ‫شهر ثب ت نام نکرد‪ ،‬اما از اعضای موثر در روند تصمیم گیری‬ ‫اصالح طلبان در شورای شهر به حساب م ی اید‪ .‬این طور که‬ ‫اصالح طلب شورا تالش م ی کنند تا‬ ‫به نظر م ی رسد اعضای‬ ‫ِ‬ ‫برخی از چهره های ب ی طرف و مستقل را نیز به سمت خود‬ ‫جلب کنن��د‪ .‬نجفی م ی گوید‪« :‬من فک��ر م ی کنم جز گروه‬ ‫اصالح طلب شورای ش��هر چهارم‪ ،‬اعضای دیگری از شورای‬ ‫شهر خواهند بود که با انها هم نظر باشند و در نتیجه احتمال‬ ‫انتخاب یک شهردار اصالح طلب را خیلی زیاد م ی دانم‪».‬‬ ‫اگرچه او م ی گوید که اصالح طلبان ابتدا به دنبال تعیین‬ ‫مصدایق‪ ،‬مالک ها و معیارها هس��تند ت��ا در ادامه بتوانند‬ ‫ب راس��اس این چارچوب ها ش��هردار را انتخاب کنن��د‪ ،‬اما از‬ ‫محسن هاشمی و مهرعلی زاده به عنوان گزینه های احتمالی‬ ‫نزدیک به خودشان هم نام م ی برد‪.‬‬ ‫او شانس قالیباف را در انتخاب دوباره به عنوان شهردار‬ ‫کم دانس��ته و م ی گوید‪« :‬ب ر اس��اس صحب ت های��ی که با‬ ‫اعضای جدید شورا داشته ام و ب ر اساس نظر انها این را گفتم‬ ‫چراکه تعداد قابل توجهی از اعضای شورا با ادامه حضور وی‬ ‫در ش��هرداری موافق نیس��تند‪ .‬ضمن اینکه علتی هم که‬ ‫مطرح م ی کنند مستند به صحب ت های خود قالیباف است‬ ‫که قبل از انتخابات چندبار گفتند ک��ه من چه در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری رای بیاورم و چه نیاورم در شهرداری ته ران‬ ‫نم ی مانم و همی ن طور یک بار در شورا گفتند که به نظر من‬ ‫خدمت در شهرداری ته ران ب رای هشت سال کافی است و اگر‬ ‫کسی هر برنامه و طرحی داش��ته باشد در طول هشت سال‬ ‫م ی تواند ان را به اجرا بگذارد و به نظر م ی رسد که تع داد زیادی‬ ‫از اعضای شورای چهارم اعتقاد دارند اگر مدیریت شهرداری‬ ‫ته ران نو شود و خون تازه ای وارد رگ های اجرایی شهرداری‬ ‫ته ران شود بسیار مناسب تر است‪».‬‬ ‫ب��ا ع��دم موفقی��ت اصولگرای��ان و قالیب��اف که در‬ ‫نظرس��نج ی ها تا روز انتخابات از دیگر کاندیداها جلوتر بود‪،‬‬ ‫انتقاد هم به سوی انها سرازیر ش��د‪ .‬بیادی که در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری از محس��ن رضایی حمایت م ی کرد‪ ،‬طی‬ ‫هفته های گذش��ته از وجود یک هزار میلی��ارد تومان هزینه‬ ‫بدون سند در شهرداری ته ران خبر داد‪ .‬نجفی که در دوران‬ ‫حضورش در ش��ورا از جمل��ه افرادی بود ک��ه پیگیر پرونده‬ ‫هزینه های بدون سند محمود احمدی نژاد در شهرداری ته ران‬ ‫بود‪ ،‬در این باره م ی گوید‪« :‬من در جریان نیس��تم اما به طور‬ ‫معمول صحب ت های بیادی مستند به اسناد و دالیل است‪.‬‬ ‫بناب راین اگر وی چنین حرفی را گفته است عل ی القاعده دالیلی‬ ‫هم در موردش دارد‪ .‬البته من شنیدم که مهندس چمران این‬ ‫مساله را رد کردند بناب راین باید واقعا بررسی شود که ایا چنین‬ ‫چیزی صحت دارد یا خیر؟»‬ ‫یکی از انتقاداتی که به عملکرد شهرداری ته ران وارد‬ ‫م ی کنند بحث شرکت جهان است‪ .‬انطور که نجفی م ی گوید‬ ‫ن تراکم بین‬ ‫این شرکت حلقه واسطی بوده ب رای ر دو بدل کرد ‬ ‫شهرداری و کسانی که قصد خرید و فروش ان را داشتند‪ .‬به‬ ‫گفته منتقدان حجم گردش مالی این شرکت بسیار باال بوده‬ ‫و شورای شهر نیز بر ان نظارتی نداش��ته‪ .‬نجفی در این باره‬ ‫گفته‪« :‬من بارها گفت��ه ام و مجددا هم تک��رار م ی کنم که‬ ‫بزرگ ترین ضعف شورای سوم ضعف نظارتی بوده‪ ،‬متاسفانه‬ ‫در حالی که محمد علی نجفی به انتقاد از قالیباف پرداخته‪ ،‬مهدی چمران طبق اخرین اخبار فعال از اختالفاتش با قالیباف کاسته‪ ،‬د رعین حال محسن مهرعلیزاده می تواند به عنوان گزینه‬ ‫الح طلبان قرار گیرد‬ ‫جدید مورد توافق ابادگران و اص ‬ ‫سفر احتمالی حسن روحانی به نیویورک با حاشیه هایی مواجه شده است‬ ‫سفرهای هشت س��اله دولت احمدی نژاد به نیویورک‬ ‫عموما خب ر ساز بود‪ .‬حتی در بدترین حالت و درحالی که این‬ ‫سفرها به سنت ه ر ساله ریاست جمهوری او تبدیل شده بود‪،‬‬ ‫باز هم حضور افراد مختلف تعداد هم��راه وی توجه ها را به‬ ‫خود جلب م ی کرد‪ .‬بارها بر س��ر این مسائل جنجال افریده‬ ‫شد‪ .‬ب راساس گزارش��ات مجلس‪ ،‬هنوز پرونده اخرین سفر‬ ‫نیویورک که صد مسافر داشت درحال رسیدگی است و قرار‬ ‫است گزارش ان در مجلس قرائت شود‪.‬‬ ‫این بار نیز ظاهرا حواشی س��فر به نیویورک پیش از‬ ‫رفتن اغاز شده‪ .‬اگرچه هواپیمای تشریفات ریاست جمهوری‬ ‫این بار مس��افر ویژه اش محمود احمدی ن��ژاد و خانواده اش‬ ‫نیستند‪ ،‬اما ظاه را دولت فعلی تالش داشته تا تدارکات ان‬ ‫را خود برعهده بگیرد‪ .‬همین موضوع سبب شده تا چالشی‬ ‫میان اط رافیان دفتر رئی س جمهور و اط رافیان حسن روحانی‬ ‫در بگیرد‪.‬‬ ‫ماج��را از جای��ی اغاز ش��د ک��ه مع��اون ارتباطات و‬ ‫اطالع رسانی ریاس��ت جمهوری که ریاس��ت ان را شیخان‬ ‫برعه��ده دارد در نامه ای از رس��انه ها خواس��ته تا نس��بت‬ ‫به معرف��ی خبرنگار ب رای پوش��ش خبری س��فر احتمالی‬ ‫حجت االسالم و المسلمین روحانی به نیویورک در شهریور‬ ‫ماه اقدام کنند‪.‬‬ ‫ب راساس اخبار منتش��ر ش��ده پس از اگاهی اعضای‬ ‫دفتر حجت االس�لام روحانی از این درخواس��ت‪ ،‬نس��بت‬ ‫به این مس��اله اعتراض م ی ش��ود‪ .‬اعت��راض اعضای دفتر‬ ‫حجت االسالم روحانی به این مساله بوده که اگر قرار است‬ ‫وی به نیویورک سفر کند‪ ،‬اعضای این دفتر باید از رسانه ها‬ ‫درخواس��ت کنن��د‪ .‬این درحالی اس��ت که گفته م ی ش��ود‬ ‫اط رافیان حس��ن روحانی معتقدن��د رئی س جمهور منتخب‬ ‫هنوز تصمیم نهایی ب رای س��فر به نیویورک نگرفته است؛‬ ‫انتقادی که البته نم ی توان ان را رد کرد‪.‬‬ ‫اما در طرف دیگر محمد ش��یخان نیز در واکنش به‬ ‫اعتراضات اعضای دفتر حجت االسالم روحانی خاطر نشان‬ ‫م ی کند که دفتر تشریفات ریاست جمهوری از وی خواسته تا‬ ‫از رسانه ها تقاضای معرفی خبرنگار کند‪ .‬گفتنی است‪ ،‬این‬ ‫رویه معمول ب رای سفرهای سال های گذشته بوده‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر دفتر تش��ریفات ریاس��ت جمهوری نیز اعالم م ی کند‬ ‫باتوجه به سابقه کارشکن ی های دولت امریکا در صدور روادید‬ ‫ب رای همراهان رئی س جمهور‪ ،‬انها از مدت ها پیش نس��بت‬ ‫به فرس��تادن مدارک مورد نیاز ب رای ص��دور روادید امریکا‬ ‫اقدام م ی کرده اند و امسال نیز ب رای این سفر احتمالی مانند‬ ‫سال های گذشته رفتار شده است‪.‬‬ ‫به عنوان نمونه دو س��ال پیش دول��ت امریکا در ابتدا‬ ‫مجله خبری‬ ‫جنجال دعوتنامه‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫ما در مورد مس��ائل مالی و غیرمالی نظ��ارت کافی بر امور‬ ‫شهرداری نداشتیم‪ ،‬از جمله در مورد همین شرکت «جهان»‬ ‫که گردش مالی بسیار بزرگی در ان اتفاق م ی افتد‪».‬‬ ‫با وجود انتقادهای اصالح طلبان از قالیباف اما اخرین‬ ‫اخبار از دو رای گیری غیررسمی در شورای شهر حکایت دارد‪.‬‬ ‫در این دو رای گیری قالیباف به ترتیب ‪ 13‬و ‪ 18‬رای کس��ب‬ ‫کرده‪ .‬در اخرین رای گیری او ش��رایط خوبی داشته اما اینکه‬ ‫اصالح طلبان از ارای او نکاهن��د و طیف ابادگران در ائتالف‬ ‫با او بمانند موضوع دیگری اس��ت‪ .‬عالوه بر بحث انتخاب‬ ‫شهردار مس��اله انتخاب رئی س شورای ش��هر نیز ب رای هر‬ ‫دو جناح حاضر در شورای ش��هر ته ران حائز اهمیت است‪.‬‬ ‫اصالح طلبان بدون نام بردن از گزینه هایشان مشغول رایزنی‬ ‫و یکدست کردن رای ها هستند‪.‬‬ ‫اصولگرایان نیز تالش م ی کنند تا حول محور چمران‬ ‫گردهم بیاین��د چرا که فک��ر م ی کنند باتوجه ب��ه اینکه او‬ ‫سال هاست این سمت را برعهده دارد شاید بتواند رای الزم‬ ‫را کس��ب کند‪ .‬به عالوه او در این زمینه از سایر چهره های‬ ‫اصولگرا شناخته شده تر و باتجربه تر است‪ .‬همچنین گفته‬ ‫م ی شد که نام پرویز سروری نیز ب رای ریاست شورا از سوی‬ ‫اصولگرایان مطرح است‪ .‬س��روری اما خود این را رد م ی کند‬ ‫و مانند نجفی م ی گوید به دنبال تعیین شاخ ص ها هستند‪.‬‬ ‫او با بیان اینکه تمایلی ب رای کاندیداتوری ب رای ریاست شورا‬ ‫ندارد م ی گوید‪« :‬تاکنون کسی به طور رسمی ب رای ریاست‬ ‫شورا اعالم نظر نکرده اس��ت‪ .‬تنها گزینه ای که تا حدودی‬ ‫اعالم امادگی کرده مهدی چمران است ان هم به این دلیل‬ ‫که وی در حال حاضر نیز رئیس شورای سوم است و احتماال‬ ‫در شورای چهارم نیز کاندیدای ریاست شورا خواهد شد‪».‬‬ ‫س��روری پی ش تر روی چم��ران و قالیب��اف به عنوان‬ ‫گزینه های اصولگرایان تاکید کرده و گفته بود‪« :‬هم اکنون‬ ‫کارنامه روشنی و مناسبی از رئیس شورای شهر و شهرداری‬ ‫فعلی ته ران وجود دارد‪ ،‬بناب راین بررسی کارنامه عملکردی‬ ‫این دو نامزد بسیار اسان تر است‪».‬‬ ‫یکی از مسائل تاثیرگذار بر روند انتخاب هیات رئیسه‬ ‫ش��ورای ش��هر و ش��هردار ته ران‏‪ ،‬رفتن برخی چهره های‬ ‫اصالح طلب به دولت حس��ن روحانی اس��ت‪ .‬در این میان‬ ‫نام مس��جدجامعی‪ ،‬دنیامالی و حجت بیش از همه شنیده‬ ‫م ی شود و احتمال م ی رود که با اس��تعفا از شورای شهر به‬ ‫دولت بروند‪ .‬اما حتی ب��ا این وجود نیز ظاه��را تغییری در‬ ‫ترکیب چرخش رای به نفع اصولگرایان اتفاق نخواهد افتاد‪.‬‬ ‫این روزها نام مس��جدجامعی هم ب رای ریاست شورای‬ ‫شهر و هم ب رای وزارت ارشاد مطرح است‪ .‬اگرچه بعد از انکه‬ ‫خاتمی در مراسم تماشای فیلم اصغر فرهادی نام او را برزبان‬ ‫اورد انتقادات صورت گرفته شانس او را ب رای رسیدن به پست‬ ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمی کمتر کرد‪ .‬این درحالی است‬ ‫که گفته م ی ش��ود در صورتی که او به دولت نرود م ی تواند‬ ‫یکی از بهترین گزینه های اصالح طلبان ب رای ریاست شورای‬ ‫شهر ته ران باشد‪ .‬در همین حال بود که قالیباف و محسن‬ ‫هاشمی در دفتر ش��هرداری ته ران دیدار و گفت وگو کردند‪.‬‬ ‫البته گفته ش��د که این دیدار یک دیدار کاری بود و هاشمی‬ ‫ب رای افتتاح خط اتوبوس تندرو به شهرداری رفته بود‪.‬‬ ‫گفتنی اس��ت دوازدهم ش��هریور هیات رئیس��ه شورا‬ ‫انتخاب م ی شوند و بعد از مراس��م تحلیف اعضای شورا به‬ ‫مدت سه ماه فرصت دارند ش��هردار اینده ته ران را مشخص‬ ‫کنند‪ .‬ایا اصالح طلبان م ی توانند با جلب نظر افراد مستقل‬ ‫ش��ورای ش��هر تعداد ارای خود را ب��اال ببرن��د و در نهایت‬ ‫کرس ی های ریاست شورای شهر و ش��هرداری ته ران را نیز‬ ‫تصاحب کنند؟ ‪g‬‬ ‫روادید س��فر ب رای مجتبی هاش��م ی ثمره دس��تیار ارش��د‬ ‫رئی س جمهور را صادر نکرد ولی پس از چند روز این روادید‬ ‫صادر شد‪.‬‬ ‫با این حال اعضای دفتر حجت االسالم روحانی اعتقاد‬ ‫دیگری داشته و اعالم کرده اند که دفتر احمدی نژاد نباید ب رای‬ ‫س��فری که عمر دولت دهم در ان زمان پایان یافته‪ ،‬تدارک‬ ‫ببیند و به این موضوع باید پس از برگزاری مراس��م تنفیذ و‬ ‫تحلیف رئی س جمهور منتخب رسیدگی شود‪.‬‬ ‫با ای��ن وجود ش��اید بت��وان اق��دام دفتر تش��ریفات‬ ‫ریاس��ت جمهوری را اقدامی خیرخواهانه در جهت سهولت‬ ‫امور ارزیابی کرد‪ ،‬اگرچه انتقاداتی هم به عدم هماهنگی با‬ ‫دفتر رئی س جمهور منتخب در این مورد بر انها وارد است‪.‬‬ ‫نکته مهم در این میان انکه مدت هاست رئی س جمهور‬ ‫کنونی و رئی س جمهور منتخ��ب از وجود رابط های ویژه ای‬ ‫بین خود ب رای انتق��ال دولت و کارهایی ک��ه در این مدت‬ ‫بناست انجام ش��ود‪ ،‬س��خن م ی گویند‪ ،‬ول ی گویا این رابط‬ ‫ویژه تنها در خب ر هاست و عمال کار خاصی انجام نم ی دهد‪.‬‬ ‫منتقدان معتقدند که دولت کنونی به اس��انی م ی توانست‬ ‫با علم به مش��کالتی که در زمینه صدور روادید ب رای گروه‬ ‫اعزامی ای ران و خبرنگاران وجود دارد‪ ،‬رئی س جمهور منتخب‬ ‫را در جریان مش��کالت گذاش��ته و با همراه��ی همدیگر‬ ‫مشکالت را تدبیر کنند تا اگر بناست رئی س جمهور ای ران در‬ ‫سازمان ملل باشد با حضوری فعال و گسترده باشد‪.‬‬ ‫دوره انتقال��ی ریاس��ت جمهوری ‪ ١٢‬مرداد ب��ه پایان‬ ‫م ی رسد‪ .‬در این روزها انتظار م ی رود تا این هماهنگی بیش‬ ‫از گذشته مدنظر قرار گیرد‪g .‬‬ ‫‪25‬‬ ‫احزاب‬ ‫پاسخ منفی ناطق به حزب فراگیر‬ ‫ریشه گالیه باهنر از ناطق نوری چیست؟‬ ‫مجله خبری‬ ‫اینده سیاس��ی اصولگرایان و فعالی ت های تشکیالتی‬ ‫این جریان سیاسی معتقد به گفتمان انقالب اسالمی‪ ،‬یکی‬ ‫از مهم ترین محورهای تحلی ل های این روزهاست‪ .‬اما شاید در‬ ‫این میان پای موضوعی مهم تر در میان باشد؛ «بازگشت شیخ‬ ‫عل ی اکبر ناطق نوری به عرصه سیاس��ت‪ ».‬احتمال بازگشت‬ ‫شیخ به میدان سیاست حاال یک س��وژه خبری جذاب ب رای‬ ‫رسانه هاست؛ گروهی او را لیدر اصولگرایان در اینده م ی دانند و‬ ‫برخی دیگر م ی گویند شیخ با تشکیل حزب فراگیر اصولگرایان‬ ‫بار دیگر نقش ریش سفیدی را در میان راست های جوان ایفا‬ ‫خ واهد کرد‪ .‬اما ه ر چه هست‪ ،‬او نقش مهمی در استراتژی اینده‬ ‫اصولگرایان خواهد داشت و این موضوع قابل انکار نیست‪.‬‬ ‫بازگش��ت احتمالی عل ی اکب��ر ناطق ن��وری به عرصه‬ ‫سیاست ورزی اما با واکنش های متفاوتی از سوی اصولگرایان‬ ‫مواجه شده است‪ .‬یک عضو ش��ورای مرکزی جامعه اسالمی‬ ‫نمایندگان ادوار گفته است‪« :‬تش��کیل حزب فراگیر قطعی‬ ‫ش��ده و به احتمال زیاد رئوس کار در دس��ت اقای ناطق نوری‬ ‫قرار خواهد گرفت‪ ».‬این فعال سیاسی‪ ،‬تشکیل حزب فراگیر‬ ‫را ضروری دانسته و بر استفاده از همه سالیق و نیروهای وفادار‬ ‫به انقالب و والیت فقیه در این حزب تاکید کرده است‪« :‬خط‬ ‫قرمز ما فقط نیروهای معاند با نظام هستند‪ .‬پس واجب است‬ ‫نیروهای انقالب دور هم جمع شوند و بهترین گردهمایی ب رای‬ ‫این نیروها تشکیل حزب فراگیر است‪ .‬دوستان اصولگرا در حال‬ ‫مذاکره و رایزنی هس��تند‪ ،‬ولی اگر اقای ناطق نوری محوریت‬ ‫این حزب را قبول کند‪ ،‬این حزب م ی تواند در عرصه سیاسی‬ ‫موفق ظاهر ش��ود‪ ،‬چرا که محوریت را باید یکی از نیروهای‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫باسابقه و معتقد به والیت فقیه به عهده گیرد که بهترین فرد‬ ‫در جریان اصولگرا اقای ناطق نوری است‪ ».‬این در حالی است‬ ‫که محسن کوهکن زمینه ایجاد جریان فراگیر اصولگرایان را‬ ‫به دوره فعالی ت های اصولگرایان در انتخابات ‪ 92‬ارجاع م ی دهد‪:‬‬ ‫«انتخابات ریاست جمهوری یازدهم افرادی را در جریان اصولگرا‬ ‫به فکر انداخت که در راستای تشکیل حزب فراگیر اصولگرایان‬ ‫فعالیت کنند و در این راستا تالش هایی اغاز شده است‪ .‬تاکنون‬ ‫بحث ایجاد حزب فراگیر اصولگرایان چندین بار از سوی برخی‬ ‫افراد سرشناس این جریان مطرح شده است‪ .‬البته در این ارتباط‬ ‫باید دیگر چهره های سرشناس اصولگرا نیز که دارای شاکله‬ ‫تشکیالتی هستند وارد شوند تا این امر محقق شود‪».‬‬ ‫در این میان اما نظرها بر سر ایفای نقش شیخ متفاوت‬ ‫است؛ گروهی بر حضور تشکیالتی او تاکید م ی کنند و گروهی‬ ‫دیگر شیخوخیت ر ا ترجیح م ی دهند‪ .‬غالمعلی حدادعادل از‬ ‫نامزدهای اصولگرای انتخابات‪ 92‬نظر خود در خصوص حضور‬ ‫ناطق نوری در میان اصولگرایان را این گونه بیان کرده اس��ت‪:‬‬ ‫«بهتر است در مورد ناطق نوری سکوت کنم‪ ».‬او در خصوص‬ ‫وحدت اصولگرایان و نقش ناطق نوری در شیخوخیت این جناح‬ ‫تاکید کرده است‪« :‬ما باید ب رای به وحدت رسیدن اصولگرایان‬ ‫تالش کنیم‪ .‬البته اجازه بدهید بنده در خصوصیت شیخوخیت‬ ‫اقای ناطق نوری چیزی نگویم؛ زی را ممکن اس��ت تفرقه های‬ ‫موجود بیشتر ش��ود‪ ».‬عبدالوحید فیاضی‪ ،‬عضو فراکسیون‬ ‫اصولگرایان مجلس نیز در این خص��وص م ی گوید‪« :‬اقای‬ ‫ناطق نوری به عنوان ش��خصیت اثرگذاری است که در طول‬ ‫سال های انقالب اس�لامی در تراز مدیریتی رئیس قوه بوده و‬ ‫نقش سیاس��ی خوبی هم ایفا کرده بود؛ از این رو شاید ایشان‬ ‫جزو چهره هایی باشد که م ی تواند شیخوخیت اصولگرایان را‬ ‫بر عهده بگیرد و این طیف را به وحدت برساند‪ ».‬این نماینده‬ ‫مجلس‪ ،‬ناطق نوری را چهره مثبت و مناسبی ب رای شیخوخیت‬ ‫دانسته است‪« :‬ایشان در حوزه سیاسی فرد کارکشته ای است؛‬ ‫ضمن اینکه اتهاماتی که دیگران دارند اقای ناطق نوری ندارد‪.‬‬ ‫البته افرادی چون هاشمی هم م ی توانند چنین مسئولیتی را‬ ‫بر عهده بگی رند؛ اما از انجایی که ایشان بنابر دالیلی به حاشیه‬ ‫رفته‪ ،‬شیخوخیت فردی چون ناطق نوری مطرح است‪ ».‬او در‬ ‫عین حال اسی ب هایی نیز ب رای این حضور متصور است‪« :‬در‬ ‫جریان اصولگرایی الیه های متفاوتی وجود دارد که از ناطق نوری‬ ‫فاصله گرفته اند و فقط یک الیه به ایشان نزدیک است؛ از این رو‬ ‫اگر دیگر الیه های اصولگرایی هم انعطاف داشته باشند‪ ،‬وحدت‬ ‫این طیف محقق خواهد ش��د‪ ».‬سی د حسین نقوی حسینی‪،‬‬ ‫سخنگوی کمیس��یون امنیت ملی اما موضعی متفاوت در‬ ‫این خصوص اتخاذ کرده است‪« :‬باید دید چه کسی م ی خواهد‬ ‫مساله ش��یخوخیت اقای ناطق نوری را مطرح کند‪ .‬ایا باهنر‬ ‫قصد دارد چنین حرکتی ایجاد کند یا انکه خ واسته اصولگرایان‬ ‫است؟ ایا همه اصولگرایان شیخوخیت ایشان را قبول دارند یا‬ ‫انکه بخشی از اصولگرایان چنین دیدگاهی دارند؟ البته معتقدم‬ ‫بهترین س��ازوکار ب رای وحدت رساندن اصولگرایان جامعتین‬ ‫اس��ت‪ .‬در واقع فقط ممکن اس��ت این پایگاه بتواند در بین‬ ‫اصولگرایان وحدت ایجاد کند‪».‬‬ ‫سکوت شیخ شکست‬ ‫دو هفت��ه پیش بود ک��ه عل ی اکبر ناطق ن��وری پس از‬ ‫مدت ها در انظار عمومی ظاهر شد و سکوت خودخواسته اش‬ ‫را شکست‪ .‬او که در هشت سال گذشته راه سکوت را در پیش‬ ‫گرفته بود‪ ،‬زمانی که در نشس��ت های سیاسی یا ب رنامه های‬ ‫مذهبی حاضر م ی شد‪ ،‬با اعتراضات طیفی مواجه م ی شد که به‬ ‫‪26‬‬ ‫نظر م ی رسید بدنه طیفی از اصولگرایان جوان بودند‪.‬‬ ‫بدین ترتیب شیخ اصولگرا پس از مدت ها در مراسمی‬ ‫ رسمی حاضر شد تا به بیان نظ رات خود بپردازد‪ .‬او که در مراسم‬ ‫رونمایی از موزه شهید بهش��تی در منزل این شهید واقع در‬ ‫خیابان ظفر ته ران حضور یافته بود‪ ،‬به دعوت برگزارکنندگان‬ ‫مراسم پشت تریبون قرار گرفت‪ .‬در این مراسم که چهره هایی‬ ‫همچون حجج اس�لام دعاگو و دعایی‪ ،‬محمدباقر قالیباف‪،‬‬ ‫ن هاش��می‪ ،‬مهدی چمران و خانواده شهید بهشتی‬ ‫محس�� ‬ ‫حضور داشتند‪ ،‬ناطق نوری سخنان خود را با ذکر این نکته اغاز‬ ‫کرد که بنا به دالیل و ع واملی مدت هاست که صحبت نم ی کند‬ ‫و به همین دلیل سخنرانی را فراموش کرده است‪ .‬ناطق نوری‬ ‫سپس به کنایه به تخریب هایی که علیه وی و دیگر چهره های‬ ‫منتقد افراطیون در سال های اخیر انجام شد و او را ساکت فتنه‬ ‫نامیده بودند‪ ،‬پاسخ داد‪« :‬به دلیل همین سکوت‪ ،‬من را م ی توان‬ ‫جزو ساکتین به شمار اورد‪ .‬اما اینجا م ی گویم که من همین‬ ‫سکوت و ساکت بودن را از شهید بهشتی اموختم‪ ».‬او با ذکر‬ ‫خاطره ای منقلب کننده از شهید بهشتی‪ ،‬سخنانش را این گونه‬ ‫ادامه داد‪« :‬در عاشورای سال ‪ 1359‬پس از ان وقایع تاسفبار در‬ ‫می دان ازادی و توهین فراوان به شهید بهشتی از سوی ه واداران‬ ‫بن ی صدر و سردادن شعار مرگ بر بهشتی توسط انان‪ ،‬متدینین‬ ‫بسیار منقلب و ناراحت بودند‪ .‬روز بعد یعنی یازدهم محرم من‬ ‫در مسجد بزازها منبر م ی رفتم و ش��هید بهشتی در مسجد‬ ‫امام سخنرانی داش��ت‪ .‬من بعد از سخنرانی خودم به مسجد‬ ‫امام امدم و چون مسجد مملو از جمعیت بود‪ ،‬در حیاط و زیر‬ ‫باران به سخنان شهید مظلوم دکتر بهشتی گوش م ی دادم‪ .‬در‬ ‫ابتدای سخنرانی‪ ،‬یکی از عالقه مندان شهید بهشتی برخاست‬ ‫و پرسید‪« :‬اقای دکتر نظر شما نسبت به حوادث روز گذشته و‬ ‫توهی ن هایی که شد‪ ،‬چیست؟» ش��هید بهشتی با نوایی که‬ ‫هنوز در گوش من طنی ن انداز اس��ت‪ ،‬گف��ت‪« :‬از زبان من و‬ ‫دوستان و همرزمانم‪ :‬سکوت‪ ،‬سکوت و سکوت‪»...‬‬ ‫اخرین جمالت ناطق نوری در حالی بیان شد که بغض‬ ‫اجازه س��خن گفتن به وی نم ی داد‪« :‬پس از این جمله شهید‬ ‫مظلوم‪ ،‬جمعیت حاضر در مسجد سراسر به گریه افتادند و من‬ ‫همان جا سکوت را از شهید بهشتی اموختم‪».‬‬ ‫زمانی برای بازگشت‬ ‫سپهر سیاسی این روزهای اصولگرایان به دوره پس از‬ ‫انتخابات دوم خرداد ‪ 76‬ب ی شباهت نیست‪ .‬در ان روزگار مدتی‬ ‫طول کشید تا اصولگرایان از شوک سنگین انتخاباتی بیرون‬ ‫بیایند و مجموعه ای فراگیر تحت عنوان «شورای هماهنگی‬ ‫نیروهای انقالب اس�لامی» ایجاد کنند؛ اما گوی��ا این روزها‬ ‫واقع بینانه تر با این شکس��ت انتخاباتی برخ��ورد م ی کنند و‬ ‫خیلی زود به فکر ایجاد تش��کلی فراگیر ب رای تجدید قوای‬ ‫سیاسی خود افتاده اند‪ .‬اما نکته اساسی این است که عل ی اکبر‬ ‫ناطق نوری مدت هاس��ت که از جریان اصولگ��را دور افتاده یا‬ ‫شاید هم طیفی از اصولگرایان او را طرد کرده اند‪ .‬شیخ حاال در‬ ‫برهه ای سرنوشت ساز ب رای اصولگرایان‪ ،‬باید تصمیم مهمی‬ ‫ اتخاذ کند‪ .‬اکنون اصولگرایان باید با واکاوی علل عدم پیروزی‬ ‫در انتخابات ‪ 24‬خرداد به همگرایی بیندیشند و با همنشینی‬ ‫و همفکری به سامان مجدد برسند‪ .‬تشکیل حزب فراگیر یا‬ ‫قالبی همچون شورای هماهنگی نیروهای انقالب اسالمی‬ ‫و محوریت روحانیت و ش��یخوخیت ش��اید بهترین تصمیم‬ ‫ممکن باشد‪.‬‬ ‫ح�زب فراگیر اصولگرای�ان؛ رویایی ک�ه به واقعیت‬ ‫می پیوندد‬ ‫اما ب هراستی ایده حزب فراگیر از کجا امد؟ زمان زیادی از‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری یازدهم نگذشته بود که زمزمه هایی‬ ‫مبنی بر تشکیل یک حزب فراگیر از سوی محمدرضا عارف‬ ‫الح طلبان که با انصراف خود‬ ‫مطرح ش��د؛ تنها کاندیدای اص ‬ ‫نقش غیرقابل انکاری در پیروزی حسن روحانی ایفا کرد‪ .‬اما‬ ‫هشدار به اصالح طلبان‬ ‫یادداشت های کیهان درباره دولت روحانی بازتاب های متفاوتی داشته است‬ ‫از ‪ 23‬خرداد و پیش از انکه حس��ن روحانی به عنوان‬ ‫رئی س جمهور ای ران اس�لامی انتخاب ش��ود‪ ،‬سرمقاله ها و‬ ‫نقطه نظ رات کیهان همیشه مورد توجه بوده؛ از هشدارهایی‬ ‫که این روزنامه به اصولگرایان ب��رای ایجاد وحدت و اتحاد‬ ‫داده تا حمایت از مواضع حسن روحانی و در نهایت هشدارها‬ ‫و تذکراتش ب��رای کابینه اینده‪ .‬هفته گذش��ته دو واقعه در‬ ‫مورد کیهان بار دیگر خبرس��از ش��د؛ اول اظهار نظر ترکان‬ ‫درباره شریعتمداری که او را «نماد افراط» خوانده بود و دوم‬ ‫اخرین سرمقاله ای که حسین شریعتمداری در ان گفته بود‬ ‫که اصالح طلبان از دستیابی به پست معاونت اولی ناامید‬ ‫شدند و به دنبال چیدن افراد خود در وزارتخانه ارشاد‪ ،‬خارجه‪،‬‬ ‫علوم‪ ،‬کشور و اطالعات هستند‪.‬‬ ‫حمله ترکان ‪ ،‬پاسخ کیهان‬ ‫مجله خبری‬ ‫بعد از اینکه اکبر ترکان در گفت وگو با خبرگزاری اریا‬ ‫به انتقاد از شریعتمداری پرداخت‪ ،‬کیهان با انتشار گزارشی‬ ‫در بخ��ش اخبار ویژه اش پاس��خ ت��رکان را داد‪ .‬به نوش��ته‬ ‫کیهان «ترکان به شکل غیرقانونی از کوپن رئی س جمهور‬ ‫منتخب استفاده کرده‪ ».‬کیهان همچنین گفت که موضوع‬ ‫اختالفش با ترکان بر سر مسائل مربوط به پرونده پتروپاس‬ ‫در دهه‪ ٨٠‬بوده که این روزنامه ان را افشا کرده است‪ .‬ترکان‬ ‫در مصاحب��ه اش گفته بود‪« :‬اقای ش��ریعتمداری س��مبل‬ ‫افراط است‪ .‬ایشان نم ی تواند به یکباره اعتدالی شود‪ .‬اقای‬ ‫شریعتمداری بهتر است مسیر خودشان را ادامه بدهند چون‬ ‫از اول مسیرشان همین بوده است اما اقای روحانی معتدل‬ ‫اس��ت لذا اینکه اقای شریعتمداری ب راس��اس فکر خودش‬ ‫اعالم نظر کند اش��کالی ندارد‪ ».‬این روزنامه معتقد اس��ت‬ ‫که بالفاصله حرف های این فرد در رسانه های فتنه بازتاب‬ ‫داشته و انطور که پیداست «حلقه انحرافی جدیدی درصدد‬ ‫مصادره رای مردم به نفع مواضع افراط��ی‪ ،‬انحصارجویانه‬ ‫و فرصت طلبان��ه اس��ت»‪ .‬اصطالح حلق��ه انحرافی اولین‬ ‫بار ب رای اط رافی��ان محمود احمدی نژاد به کار گرفته ش��د‪.‬‬ ‫برخی از اصولگرایان معتقد بودند که مش��کالتی که دولت‬ ‫دهم با ان رو به رو شد‪ ،‬ناش��ی از نفوذ این حلقه بود‪ ،‬درحالی‬ ‫که خود محمود احمدی نژاد تفاوتی با گذشته نداشته‪ .‬این‬ ‫روزنامه در ادامه م ی گوید که ب رایش روش��ن اس��ت که چرا‬ ‫اقای ترکان به ای��ن روزنامه حمله م ی کن��د و ان را افراطی‬ ‫م ی خواند‪ .‬ماجرا از این قرار اس��ت که روزنامه کیهان قریب‬ ‫‪ 12‬سال پیش پرونده تخلفات در ش��رکت نفتی پتروپارس‬ ‫را که ت��رکان مدی ر عامل و بهزاد نب��وی رئیس هیات مدیره‬ ‫ان بود‪ ،‬گش��ود و این پیگیری انقدر مس��تند و مستدل بود‬ ‫که عل ی اکبر محتش��م ی پور‪ ،‬رئیس فراکسیون دوم خرداد‬ ‫در مجلس شش��م ضمن اعتراض به وزیر نفت (زنگنه) در‬ ‫مرداد س��ال ‪ 1380‬گفت‪« :‬فاجع��ه در وزارت نفت در حال‬ ‫وقوع است‪ .‬موضوع تاسف ب رانگیز عدم اطالع رسانی درباره‬ ‫قراردادهای نفتی است‪ .‬قرارداد ش��رکت پتروپارس یکی از‬ ‫موارد ب ی توجهی وزارت نفت است‪ .‬این اقدام خارج از کنترل‬ ‫دولت و مجلس و س��ایر دس��تگاه های نظارتی بوده و این‬ ‫واگذار کردن شبهه انگیز است‪ ».‬کیهان م ی گوید که بهتر‬ ‫است حساسیت نس��بت به ربودن و تحریف شعار دینی و‬ ‫عقلی اعتدال از سوی فرصت طلبان دو چندان شود و تاکید‬ ‫م ی کند‪« :‬حمالت سازمان یافته از سوی افراطیون و محافل‬ ‫کیس ه دوخته ب رای غبارالود کردن فضا و شبیخون به امانت‬ ‫مردم و بی ت المال شکل گرفته است‪».‬‬ ‫هشدارهای کیهان به اصولگراها‬ ‫دو شب مانده به انتخابات ریاست جمهوری (چهارشنبه‬ ‫‪ ٢٢‬خ��رداد) که مصادف ب��ود با روز انتخابات ‪ ،٨٨‬حس��ین‬ ‫شریعتمداری سرمقاله اش را ب رای کیهان م ی نوشت‪ .‬مقاله ای‬ ‫که اماده م ی شد تا فردا صبح (‪ ٢٣‬خرداد) و یک روز پیش از‬ ‫انتخابات به چاپ برسد‪ .‬هرچقدر به روزهای انتخابات نزدیک‬ ‫م ی شدیم اصالح طلبان با وحدت بیشتری وارد عرصه شدند‪.‬‬ ‫عارف کناره گیری کرد‪ .‬اگرچه در نامه کناره گیری اش نامی‬ ‫از روحانی برده نشد‪ .‬بعدها فاش شد که او وقتی سیدمحمد‬ ‫خاتمی نتوانس��ته بود با عارف به طور تلفنی صحبت کند‬ ‫ب رای او نامه م ی نویسد و با انتش��ارش عارف به درخواست‬ ‫خاتم ی پاسخ مثبت م ی دهد‪.‬‬ ‫اما ماج��را در می��ان اصولگرایان متفاوت بود‪ .‬ش��ب‬ ‫‪٢٢‬خرداد که ش��ریعتمداری س��رمقاله را م ی نوشت به جز‬ ‫حدادعادل که کناره گیری کرده بود باقی نامزدهای اصولگرا‬ ‫همچنان مصمم به مان��دن بودند‪ .‬هیچ ک��س قصد کنار‬ ‫رفتن نداش��ت‪ .‬حدادعادل نیز در نامه اش نامی از قالیباف‬ ‫یا والیتی نبرد‪ .‬در این اوضاع شریعتمداری دست به قلم برد‬ ‫و شروع به نوشتن کرد‪ .‬به اصولگراها هشدار داد که «مانع‬ ‫سیل نشوید!» نماینده ول ی فقیه در کیهان با ذکر داستانی‬ ‫تاریخی از شکار اهوی تیزپا توس��ط گماشتگان سالطین‬ ‫قاجار گفت و نوش��ت ک��ه کاندی��دای اصالح طلبان – که‬ ‫بعدها اعتدالگرایان خوانده شد ‪ -‬قصد دارد تا اهوی تیزپای‬ ‫اصولگرایی را شکار و به اربابان خود تحویل دهد‪.‬‬ ‫شریعتمداری نوشت‪« :‬وقتی نامزدهای محترم اصولگرا‬ ‫ب رای خود احترام بیش��تری از گفتمان اصولگرایی قائلند و‬ ‫با ب ی تدبی��ری غیرقابل توجیه از وح��دت روی یک کاندیدا‬ ‫خودداری م ی کنند به طور طبیعی و غیرقابل تردید‪ ،‬رودخانه‬ ‫خروش��ان ارای اصولگرایان به چند «نهر» تبدیل م ی شود‬ ‫که مدعیان اصالح��ات را ب رای پری��دن از روی ان به طمع‬ ‫م ی ان��دازد‪ .‬در این حال��ت نامزدهای اصولگرا چ��ه بدانند و‬ ‫بخواهند و چه ندانند و نخواهن��د‪ ،‬در نقش همان اط رافیان‬ ‫مورد اشاره ظاهر ش��ده اند و اهوی تیزپای اصولگرایی را به‬ ‫دام انداخته و ب رای ُپ��ز دادن و قمپز در کردن به ش��اهزاده‬ ‫قاجار هدیه کرده اند‪ .‬درک این واقعی��ت به ذهن پیچیده و‬ ‫ژرف اندیش نیازی ندارد و از جمله قضایای بدیهی است که‬ ‫به قول اهل منطق‪ ،‬فقط تصور ان‪ ،‬باعث تصدیق خواهد بود‬ ‫و تعجب اور ‪ -‬بخوانید تاس��ف اور‪ -‬است که چرا نامزدهای‬ ‫محترم اصولگرا به این نکته بسیار بدیهی توجه نم ی کنند؟!‬ ‫کجای این قضیه قابل تردید است یا کمترین ابهامی دارد؟!‬ ‫ایا نم ی بینید که وطن فروش��ان فتنه امریکایی‪ -‬اسرائیلی‬ ‫‪ 88‬در باش��گاه مدعیان اصالحات کباده م ی کشند و نامزد‬ ‫انها به حضور و حمایت این عده که در فتنه ‪ 88‬اشکارا نقش‬ ‫ستون پنجم دشمن را ب ر عهده داش��تند و از جورج سوروس‬ ‫صهیونیس��ت‪ ،‬تیموتی اش‪ ،‬مایکل لدین و‪ ...‬دستورالعمل‬ ‫م ی گرفتند‪ ،‬افتخار هم م ی کند؟!»‬ ‫سرمقاله یک روز پیش از انتخابات‪ ،‬با اشاره به داستان‬ ‫دو زنی ک��ه ادعای مادری ی��ک فرزند را داش��تند در دوران‬ ‫امی رالمومنین(ع) حرف خود را اینگونه به اخر م ی برد‪« :‬شما‬ ‫بزرگ��واران‪ ،‬نماینده همان توده های عظی��م مردم اصولگرا‬ ‫هستید که به قول امی رالمومنین(ع) «نم ی بارند‪ ،‬مگر انکه‬ ‫سیل به راه م ی اندازند»‪ .‬سد راه این سیل نشوید زی را بیم ان‬ ‫است که خدای نخواسته با این سیل بروید!»‬ ‫انچه شریعتمداری م ی خواست محقق نشد‪ .‬هیچ کدام‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫ه ر چه گذشت‪ ،‬گویا رغبت عارف ب رای ایجاد این حزب فراگیر‬ ‫کمتر شد و اصولگرایان ب رای ایجاد چنین حزبی از اصالح طلبان‬ ‫سبقت گرفتند‪ .‬محمدرضا باهنر نخستین چهره اصولگرایی‬ ‫بود که ب رای نخس��تین بار زمزمه های تشکیل چنین حزب‬ ‫فراگیری را مطرح کرد‪ .‬او در چندین نوبت از ضرورت تشکیل‬ ‫چنین حزبی سخن گفت و از کسانی که م ی توانند لیدر احزاب‬ ‫اصالح طلب و اصولگرا باشند‪ ،‬در لفافه نام برد‪ .‬باهنر که تشکیل‬ ‫ی خود م ی داند معتقد است که‬ ‫حزب فراگیر را از ارزوهای قدیم ‬ ‫تش��کیل این حزب مختص جریان اصولگرا نیست؛ بلکه در‬ ‫نظام مردم ساالری دینی نیاز به چند حزب مقتدر است‪.‬‬ ‫این چهره با نفوذ جریان راست سنتی در میانه سخنان‬ ‫خود از کسانی هم که در اس��تانه استارت زدن فعالیت حزبی‬ ‫قوی در کشور هستند نام برد و بر وجود یک حزب فراگیر در‬ ‫میان اصالح طلبان نیز تاکید کرد‪« :‬اقای هاشم ی رفسنجانی‬ ‫تاکیداتی بر حزب فراگیر داش��ته و اقای ع��ارف نیز درصدد‬ ‫تشکیل حزبی فراگیر اس��ت‪ .‬اقای الریجانی نیز درباره لزوم‬ ‫تشکیل حزب سخنرانی داشته است‪».‬‬ ‫عده ای این سخنان را رونمایی باهنر از موسسان احزابی‬ ‫دانستند که به گفته او قرار است بار تشکیالتی فعالی ت های‬ ‫اصالح طلبان و اصولگرایان را به دوش بکشند؛ هرچند عارف در‬ ‫تازه ترین اظهارنظرش‪ ،‬تشکیل حزب فراگیر را منتفی دانسته‬ ‫است‪ .‬اما در این میان محسن کوهکن از نزدیکان محمدرضا‬ ‫باهنر از احتمال لیدری ناطق نوری در جریان اصولگرا سخن به‬ ‫میان اورده است‪ .‬حمیدرضا ترقی‪ ،‬عضو حزب موتلفه اسالمی‬ ‫نیز با بیان اینکه «حزب فراگیر را تشکل هایی دنبال م ی کنند‬ ‫که فراگیری الزم را ندارند‪ »،‬تشکیل چنین حزبی را در حد یک‬ ‫ارزو م ی داند که تعبیر نخواهد شد‪.‬‬ ‫سیدرضا اکرمی‪ ،‬عضو جامعه روحانیت مبارز هم طرح‬ ‫تشکیل حزب فراگیر اصولگرایی را «شوخی و ب رای رفع بیکاری‬ ‫یداند‪ .‬در این میان اما شاید قرائت عسگراوالدی‬ ‫برخی افراد» م ‬ ‫از حزب فراگیر را بتوان متفاوت از دیگر سیاسیون اصولگرا و‬ ‫اصالح طلب دانست؛ چه انکه پیر کهنه کار اصولگرا برخالف‬ ‫دیگران معتقد به ان نیست که حزب فراگیر منحصر در درون‬ ‫یک جریان ش��ود‪« :‬معنای حزب فراگیر به معنای یک حزب‬ ‫نیست؛ بلکه احزاب نباید صنفی و جریانی باشند و باید نیروهای‬ ‫مذهبی که به اینده و سعادت ملت اعتقاد دارند تشکل یابند و ما‬ ‫به این معنا از حزب فراگیر استقبال م ی کنیم‪».‬‬ ‫دبیرکل جبهه پیروان خط امام و رهب��ری تاکید دارد در‬ ‫حزب فراگیر همه اقشار باید حضور داشته باشند و ان تبدیل به‬ ‫حزبی صنفی و جریانی نشود‪.‬‬ ‫صرف نظر از اینکه پیشگامان تاسیس احزاب فراگیر و‬ ‫مقتدر اتی ای ران چه کسانی خواهند بود‪ ،‬این مساله قابل انکار‬ ‫نیست که اصولگرایان و اصالح طلبان در حال پوست اندازی‬ ‫و حرکت در مسیری تازه هستند؛ مسیری که شاید معتدلین‬ ‫هر دو جریان را در قالب یک تشکل سیاسی کنار هم بنشاند‪.‬‬ ‫محسن کوهکن در گفت وگو با سایت مثلث انالین درباره‬ ‫بازگشت ناطق نوری به عرصه سیاست اظهارنظر کرد؛ انجا که‬ ‫گفت‪« :‬اقای ناطق نوری شخصیتی ازمون داده است و شان او‬ ‫اجل ان است که جبهه پیروان خط امام و رهبری یا هر مجموعه‬ ‫دیگری بخواهد بسترساز بازگشتش به عرصه سیاسی باشد‪.‬‬ ‫اقای ناطق نوری اهل تشخیص است و به تشخیص خود عمل‬ ‫م ی کند؛ بناب راین هر تصمیمی بگیرد‪ ،‬درست است‪».‬‬ ‫دبیرکل جامعه اسالمی نمایندگان ادوار‪ ،‬اظهار امیدواری‬ ‫باهنر ب رای شکست سکوت ناطق نوری را نیز این گونه ارزیابی‬ ‫کرده اس��ت‪« :‬اقای باهنر باید در این باره توضیح دهد؛ جبهه‬ ‫پی��روان از ارادتمندان اقای ناطق نوری اس��ت ام��ا درباره این‬ ‫موضوع صحبت نکرده است‪ ».‬او در عین حال درباره تشکیل‬ ‫حزب فراگیر اصولگرایی با لیدری ناطق نوری‪ ،‬گفته است که‬ ‫این مساله هنوز در یک جلسه رسمی مطرح نشده و نم ی توان‬ ‫درخصوص ان اظهارنظر کرد؛ اما ناطق نوری پتانسیل خوبی‬ ‫ب رای این کار دارد‪g .‬‬ ‫بازتاب‬ ‫‪27‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫از کاندیداها به نفع دیگری کنار نرفتند و به تعبیر او س��یل‬ ‫همه را برد؛ «اه��وی تیزپ��ای اصولگرایی» ب��ه دام افتاد‪.‬‬ ‫روحانی رئی س جمهور منتخب شد‪ .‬سه روز طول کشید تا‬ ‫حسین شریعتمداری اولین س��رمقاله اش را پس از پیروزی‬ ‫روحانی به چاپخانه کیهان بفرستد؛ س��رمقاله ای که شاید‬ ‫بسیاری فکر م ی کردند با توجه به هشداری که در روز پیش‬ ‫از انتخابات داده بود حاوی سرزنش ب رای اصولگرایانی باشد‬ ‫که از انتخابات کنار نرفتند‪ .‬اما اینطور نبود‪ .‬او در س��رمقاله‬ ‫‪ ٢٧‬خرداد خود نوش��ت‪« :‬درباره حمایت گروه ها و جریانات‬ ‫اپوزیس��یون از کاندیداتوری اق��ای دکتر روحان��ی‪ ،‬قبل از‬ ‫همه باید از هوش��مندی ایش��ان قدردانی کرد که برخالف‬ ‫خاتمی و موس��وی و کروبی‪ ،‬نه فقط روی خوش��ی به این‬ ‫جرثومه های فس��اد و تباهی نش��ان نداد‪ ،‬بلکه با اظهارات‬ ‫خود در مناظره های تلویزیونی و تاکید بر اموزه های نظام و‬ ‫انقالب‪ -‬ولو با سلیقه و بیانی متفاوت‪ -‬راه سوءاستفاده انها‬ ‫را در مقیاس قابل توجهی سد کرد‪.‬‬ ‫اگرچه مدعیان اصالحات با س��ر و ص��دا و هیاهو و‬ ‫تیتره��ای اول روزنامه ها و نش��ریات تح��ت مدیریت خود‬ ‫اصرار داشته و دارند که انتخاب اقای دکتر روحانی را پیروزی‬ ‫اصالح طلبان قلمداد کنند و ایش��ان را وامدار و مدیون خود‬ ‫بدانند! ولی با توجه به نکته یاد شده؛ اقای روحانی نه فقط‬ ‫مدیون انها نیست‪ ،‬بلکه مدعیان اصالحات به ایشان بدهکار‬ ‫هس��تند‪ ،‬چرا که انان در پوش��ش حمایت از نامزدی اقای‬ ‫روحانی فرصت حضور و خودنمایی در عرصه سیاسی کشور‬ ‫را یافته بودند‪ .‬تعدد نامزدهای اصولگرا که نهایتا هی چ کدام از‬ ‫انها حاضر نشدند به نفع یکی از میان خود انصراف بدهند‪.‬‬ ‫ممکن است گفته شود مجموعه ارای انها نیز کمتر از ارای‬ ‫اقای روحانی بود که در پاس��خ باید گفت؛ مردم با مشاهده‬ ‫تعدد انه��ا و مخصوص��ا موضع گیری برخ��ی از انان علیه‬ ‫یکدیگر در مناظره های تلویزیونی‪ ،‬بیم ان داش��تند که این‬ ‫تفاوت نظرها و کنار نرفتن به نفع دیگری رویه و روشی باشد‬ ‫که هنگام ریاست بر قوه مجریه نیز ادامه یابد و همانند انچه‬ ‫در دولت دهم شاهد بودند برخی از تنش های اسی ب رسان‬ ‫را در پی داشته باشد‪».‬‬ ‫ش��ریعتمداری در این مقاله به نقل از حلقه های دوم‬ ‫و س��وم اصالح طلبان روحانی را غیر اصالح طلب دانسته و‬ ‫م ی نویسد‪« :‬حلقه های دوم و س��وم جبهه اصالحات‪ -‬که‬ ‫معموال در جریان تصمیم های اصلی نیس��تند‪ -‬به ش��دت‬ ‫اعت��راض م ی کردند که چ��را نامزد اصالح طلب��ان را حذف‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫م ی کنید و از روحانی ک��ه هیچ قرابتی ب��ا اصالحات ندارد‬ ‫حمایت م ی شود؟!»‬ ‫شریعتمداری چند روز بعد و در اول تیرماه ‪ ٩٢‬پی ش تر‬ ‫رفت و این بار ادعا کرد ک��ه گفتمان اصولگرایی به پیروزی‬ ‫رسیده‪ .‬او در سرمقاله اش که بعد از اولین کنف رانس خبری‬ ‫رئی س جمهور منتخب منتشر ش��د‏‪ ،‬نوشت‪« :‬مواضع دکتر‬ ‫روحانی در کنف رانس خبری روز دوشنبه از یکسو با ناامیدی‬ ‫امیخته ب��ه عصبانیت دش��منان بیرونی روبه رو ش��د که‬ ‫نظ رات ایشان را با انچه به توهم در شیپورهای فریب خود‬ ‫دمیده بودند‪ ،‬متفاوت م ی دیدند و از سوی دیگر ناخشنودی‬ ‫مدعیان اصالحات را در پی داش��ت که با ارای حداکثر ‪ 7‬تا‬ ‫‪ 12‬درصدی خود انتظار داشتند دکتر روحانی از انها به عنوان‬ ‫ش��ریک انتخاباتی خود یاد کند! اما رئی س جمهور منتخب‬ ‫که از ترکیب سبد رای خود باخبر بود اجازه نداد در رای مردم‬ ‫که به امانت نزد ایش��ان است‪ ،‬خیانت ش��ود‪ ».‬او در بخش‬ ‫دیگری از این سرمقاله نتیجه گیری م ی کند‪« :‬رئی س جمهور‬ ‫منتخب همانگونه که خود اعالم کرده اس��ت نامزد جبهه‬ ‫اصالحات نیست و از سوی دیگر‪ ،‬مواضع ایشان تاکنون‪ -‬که‬ ‫ان ش��اءاهلل در ادامه نیز چنین باشد‪ -‬با سیاست های کالن‬ ‫و رسما اعالم ش��ده نظام که مورد تاکید اصولگرایان بوده و‬ ‫هست نیز با اندک تفاوتی‪ -‬در سلیقه‪ -‬انطباق دارد‪ .‬ایا‪ ،‬این‬ ‫واقعیت با توجه به شواهد و دالیلی که به ان اشاره شد قابل‬ ‫ تردید است؟ اگر قابل تردید نیست‪ -‬که نیست‪ -‬به اسانی‬ ‫م ی توان نتیجه گرفت که در انتخابات پرش��ور و حماسی‬ ‫اخیر‪ ،‬گفتمان اصولگرایی پیروز ش��ده اس��ت؛ واقعیتی که‬ ‫ب رای دش��منان بیرونی‪ ،‬اصحاب فتنه و برخ��ی از مدعیان‬ ‫اصالحات تل��خ و ناگوار بود ت��ا انجا که هیچ ی��ک از انها‬ ‫نتوانستند ناخشنودی امیخته به عصبانیت خود را از مواضع‬ ‫دکتر روحانی پنهان کنند‪».‬‬ ‫البته او به تش��کر روحانی از خاتمی و هاشمی اشاره‬ ‫کرد و نوش��ت‪« :‬مدعیان اصالحات شکس��ت س��ختی را‬ ‫متحمل ش��ده اند‪ .‬اصالح طلب��ان این شکس��ت را از قبل‬ ‫پی ش بین��ی م ی کردند و به همین عل��ت نامزد اختصاصی‬ ‫خ��ود را ب��رای پیش��گیری از وزن کش��ی در انتخاب��ات‪،‬‬ ‫مجبور به کناره گی��ری کردن��د‪ .‬روحانی تاکید ک��رده بود‬ ‫که نم ی خواه��د وامدار هی��چ گروهی باش��د و در صورت‬ ‫پیروزی‪ ،‬از کس��انی که اعالم حمای��ت کرده اند بدون ذکر‬ ‫وابس��تگی گروهی و حزبی انها تش��کر خواه��د کرد که‬ ‫کرد! و کاش از عوامل فتنه امریکایی‪ -‬اس��رائیلی تش��کر‬ ‫شریعتمداری در اخرین واکنش ها قبل از مشخص شدن کابینه‬ ‫روحانی در کیهان ‪ 30‬تیرماه نوشت‪« :‬مدعیان اصالحات برای تصاحب‬ ‫چهار وزارتخانه اطالعات‪ ،‬کشور‪ ،‬علوم و امور خارجه خیز برداشته اند‪».‬‬ ‫محمد رضا خاتمی در واکنش به نوشته های حسین شریعتمداری‬ ‫گفت‪« :‬اتفاقی که در ‪ 24‬خرداد افتاد ان قدر بزرگ بود که ایراد ندارد اگر هر‬ ‫کس در ان احساس کند پیروز شده است‪».‬‬ ‫شریعتمداری از قول اصالح طلبان می نویسد که براساس مواضعی که‬ ‫از سوی روحانی اعالم شده انها خود را پیروز انتخابات نمی دانند‪.‬‬ ‫‪28‬‬ ‫نم ی کرد‪».‬‬ ‫در همین ح��ال انتقادها از جانب اص�لاح طلبان به‬ ‫حسین ش��ریعتمداری اغاز شد‪ .‬بس��یاری از اصالح طلبان‪،‬‬ ‫روزنامه ها و س��ایت ها این رفتار را دوگان��ه خواندند‪ .‬عده ای‬ ‫خواهان بازنشستگی رسانه ای او شدند‪ .‬محمد رضا خاتمی‬ ‫ در واکنش به این گفته او که «گفتم��ان اصولگرایی پیروز‬ ‫انتخابات بود» گفت‪« :‬اتفاقی ک��ه در ‪ 24‬خرداد افتاد انقدر‬ ‫بزرگ بود که ای راد ندارد اگر هر کس در ان احساس کند پیروز‬ ‫شده است‪ .‬امیدوارم ایشان هم خوشحال باشند و احساس‬ ‫پیروزی داشته باشند‪ ».‬خاتمی با اظهار اینکه موضوع مهم ی ‬ ‫که در انتخابات اخیر رخ داد پی��روزی صداقت و اخالق بود‏‪،‬‬ ‫اظهار امی��دواری کرد که «این انتخابات شکس��ت دروغ و‬ ‫بداخالقی بود و امیدوارم ایش��ان هم تابع اخالق و صداقت‬ ‫باشند‪».‬‬ ‫چند روز بع��د س��ردار جوانی‪ ،‬در س��پاه با اش��اره به‬ ‫انتقادهایی که در ان رفتارهای شریعتمداری در کیهان را جفا‬ ‫به رهبری م ی دانستند در یادداشتی به حمایت از او پرداخت‬ ‫و نوشت ‪« :‬اقای شریعتمداری به رهبری جفا کرده‪ ،‬یا اینگونه‬ ‫نسبت دادن به نماینده رهبری جفاست؟ ایا م ی توان پذیرفت‬ ‫مقام معظم رهبری که بیشترین اشراف را بر مسائل کشور‬ ‫دارند‪ ،‬اجازه دهند فردی با عنوان نماینده ایشان مروج تفکر‬ ‫غلط در جامعه باشد؟»‬ ‫جوانی همچنی��ن با بیان اینکه هی��چ کس معصوم‬ ‫از خطا نیس��ت‪ ،‬اضافه کرد‪« :‬اری س��خن در دفاع از فردی‬ ‫انقالب��ی و مومن��ی ف��داکار چون ش��ریعتمداری بس��یار‬ ‫اس��ت و تخریب کنندگان��ش بدانن��د او محب��وب قل��وب‬ ‫مومنین اس��ت‪ .‬کس��انی که ب��ر ای��ن ادعا ش��ک دارند‪،‬‬ ‫اگر با مس��جد و مس��جدی ها س��روکاری دارند‪ ،‬س��ری به‬ ‫مس��اجد زده و ب��ا ی��ک نظرس��نجی‪ ،‬می��زان محبوبیت‬ ‫‪ ۱۰‬نف��ر چه��ره برجس��ته مطبوعات��ی و از جمل��ه اقای‬ ‫ش��ریعتمداری را در بی��ان اهالی مس��جد مورد س��نجش‬ ‫قرار دهند تا ب رایش��ان معلوم گ��ردد‪ ،‬اقای ش��ریعتمداری‬ ‫در میان مومنی��ن از چه می��زان محبوبی��ت و جایگاهی‬ ‫برخوردارند‪».‬‬ ‫چند روز بع��د بازهم او ب��ر ادعاهای خ��ود تاکید کرد‬ ‫و گفت که حامیان فتن��ه و مثلث امریکایی‪ ،‬اس��رائیلی و‬ ‫انگلیس��ی تالش داش��تند تا زیرچتر اصالح طلبان بیرون‬ ‫فتنه به می��دان بیایند به اعتقاد ش��ریعتمداری با این وجود‬ ‫روحانی با تاکیداتش بر جناحی نبودن نقش��ه انها را نقش‬ ‫بر اب کرده‪ .‬او تنها دس��تاورد این طیف را «تشکر شفاهی‬ ‫روحان��ی از خاتمی» بی��ان م ی کند‪ .‬او همچنین هش��دار‬ ‫م ی دهد روحانی باوجودی که در تقس��یم بندی سیاس��ی‬ ‫جزو اصولگرایان محسوب نشده اما مواضع روشنی را علیه‬ ‫سران و عوام فتنه اتخاذ کند‪ .‬بیشترین نگرانی شریعتمداری‬ ‫از پیام تشکر روحانی از خاتمی اس��ت و ضمن اشاره به ان‬ ‫هشدار م ی دهد‪« :‬حتی تصور پیوند احتمالی اقای خاتمی‬ ‫ با رئی س جمهور منتخب م ی تواند بدبینی مردم ی را در پی‬ ‫داشته باشد که در حماس��ه چند ده میلیونی ‪ 9‬دی‪ ،‬نفرت و‬ ‫انزجار خود را از فتنه گران فریاد زده اند‪ .‬مواضع اقای روحانی‬ ‫با اصحاب فتن��ه و طیفی از مدعی��ان اصالحات فاصله ای‬ ‫پرنش��دنی و در حد تناقض دارد و دیدگاه ایشان در صورتی‬ ‫که کماکان بر مواضع خود اصرار داشته باشد‪ -‬که ان شاءاهلل‬ ‫خواهد داش��ت‪ -‬با مواضع فتنه گران نم ی تواند قابل جمع‬ ‫باشد‪ .‬ایا غیر از این است؟! و ایا هنوز هم مدعیان اصالحات‬ ‫م ی توانند ادع��ا کنند که پیروز انتخاب��ات اخیر بوده و اقای‬ ‫روحان��ی‪ ،‬مواضع و نظ رات ان��ان را نمایندگ��ی م ی کند؟!»‬ ‫ش��ریعتمداری نکته کلیدی وجیزه خ��ود را این م ی داند که‬ ‫اصالح طلب��ان قصد داردند ت��ا یک یا چند نف��ر از اعضای‬ ‫شناسنامه دار خود را وارد کابینه کنند تا به این وسیله اثبات‬ ‫کنند که روحانی وامدار انهاست‪ .‬او از عارف در این رابطه نام‬ ‫م ی برد و در پایان خطاب به روحانی اینگونه هشدار م ی دهد‪:‬‬ ‫اکبر ترکان در مصاحب ه ای‬ ‫نقدیتندبهحسین‬ ‫شریعتمداری وارد کرد و گفت‬ ‫او سمبل اف راط است‬ ‫روزنامه کیهان د رپاسخ به‬ ‫نقد اکبر ترکان د رمطلبی‬ ‫اشاراتی داشت به پرونده‬ ‫پتروپارس اکبر ترکان‬ ‫مجله خبری‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫«الزم است از انان بخواهد به گونه ای اشکار و علنی‪ -‬و نه‬ ‫درگوشی و خصوصی‪ -‬از فتنه امریکایی‪ ،‬اسرائیلی ‪ 88‬اعالم‬ ‫ب رائت کنند تا به این ترتیب بتوانند ج��واز حضور کابینه را‬ ‫پیدا کنند‪».‬‬ ‫از این مقاله به بعد نوشتارهای کیهان و شریعتمداری‬ ‫کمی تغییر کرد‪ .‬دو روز بعد نس��بت به نفوذ س��تون پنجم‬ ‫دشمنان در کابینه بار دیگر هشدار داد‪ .‬به اعتقاد او «سخن‬ ‫درباره اصولگرا یا اصالح طلب بودن اقای دکتر روحانی اگرچه‬ ‫نکته قابل پرداخت و درخور توجهی است ولی ماجرای اصلی‬ ‫بسیار فراتر از ان اس��ت و پای یک هشدار جدی نسبت به‬ ‫نفوذ ستون پنجم دشمنان بیرونی در کابینه رئی س جمهور‬ ‫منتخب در میان اس��ت‪ ».‬ش��ریعتمداری با ذکر داستانی از‬ ‫مثنوی‪ ،‬فتنه گران را به ماری تش��بیه کرد که در س��رمای‬ ‫زمس��تان و در کوه به حالت انجماد درام��ده و با امدنش به‬ ‫زیر افتاب به او جان تازه ای داده م ی ش��ود‪ .‬با این مثال ورود‬ ‫اصالح طلبان به کابینه را جان دادن به انها تلقی کرد‪.‬‬ ‫او در پاس��خ به انتقاداتی که به کیه��ان در ارتباط با‬ ‫مصادره ارای روحانی ش��ده ب��ود‪ ،‬نوش��ت‪« :‬اصولگرایان‬ ‫برخالف توهم پ راکنی اصح��اب فتنه و مدعیان اصالحات‪،‬‬ ‫نیازی به مصادره ارای رئی س جمهور منتخب ندارند‪».‬‬ ‫او نفوذ مس��تقیم و غیرمس��تقیم اصح��اب فتنه در‬ ‫کابینه روحانی را جفا به اس�لام و انق�لاب و ب ی اعتنایی به‬ ‫مردم خواند‪.‬‬ ‫ش��ریعتمداری گفته که در صورت حضور این افراد در‬ ‫کابینه «روحانی اولین قربانی» ان خواهد بود‪.‬‬ ‫به فاصله دو روز بعد حس��ین ش��ریعتمداری بار دیگر‬ ‫در کیهان س��رمقاله ای منتش��ر کرد با عنوان «رفیق قافله‬ ‫نیستند» و نوشت‪« :‬شواهدی در دست است که از ط راحی‬ ‫یک پروژه وارون��ه ب رای تخری��ب و نهایتا ناکامی ایش��ان‬ ‫در مس��ئولیت خطیری که ب ر عهده گرفته اس��ت حکایت‬ ‫م ی کند‪ ».‬به اعتقاد شریعتمداری انها دو پروژه را همزمان با‬ ‫نام های «ورود» و «تخریب» پیش م ی بردند‪.‬‬ ‫در همین روزها بود که اط رافیان رئی س جمهور منتخب‬ ‫نسبت به وضع بد اقتصادی هش��دارهای جدیدی را مطرح‬ ‫م ی کردند و نس��بت به برخی تصمیمات دولت در روزهای‬ ‫پایانی اعتراض داشتند‪ .‬این افراد که عموما از اقتصاددانان‬ ‫و مدیران باسابقه حلقه اط راف روحانی بودند‪ ،‬وضع کنونی‬ ‫به ویژه در حوزه اقتصاد را بس��یار خ راب ت��ر از انچه تصور‬ ‫م ی کردند توصیف کردند‪ .‬کیهان با استناد به همین سخنان‬ ‫معتقد بود که انها قصد دارند تا با س��یاه نمایی نشان دهند‬ ‫که در حال تحویل گرفتن یک «ویرانه» هستند‪ .‬او به این‬ ‫سخنان انتقاد م ی کند و با تعریف از دولت احمدی نژاد تاکید‬ ‫م ی کند‪« :‬خدم��ات دولت های نهم و ده��م در طول تاریخ‬ ‫دولت ها‪ ،‬از مشروطه تاکنون ب ی نظیر بوده است‪».‬؛ جمله ای‬ ‫که با واکنش های بسیاری روبه رو شد‪.‬‬ ‫ش��ریعتمداری معتق��د بود که نش��ریات وابس��ته به‬ ‫فتنه گران و همچنی��ن حلقه انحراف��ی در یک جهت کار‬ ‫م ی کنند و هدف مشترکی دارند‪ .‬ب رای اثبات مدعای خود نیز‬ ‫توصیه م ی کند که اگر به محتوای انها نگاه کنیم م ی بینیم‬ ‫که در هی چ کدام از انها خدمات دولت معرفی نم ی شود‪.‬‬ ‫ش��ریعتمداری از قول اصالح طلبان می نویس��د که‬ ‫ب راساس مواضعی که از سوی روحانی اعالم شده انها خود‬ ‫را پیروز انتخاب��ات نم ی دانند‪ .‬او ادام��ه م ی دهد‪« :‬اصحاب‬ ‫فتنه از یکس��و اصرار دارند ک��ه افراد وابس��ته و نزدیک به‬ ‫خ��ود را در دول��ت اینده جای دهن��د و از س��وی دیگر‪ ،‬این‬ ‫توهم را القا م ی کنند که دولت یازدهم فقط یک «ویرانه»!‬ ‫را از دولت ده��م تحویل گرفته اس��ت‪ ».‬س��رمقاله نویس‬ ‫کیهان در پایان بار دیگر هش��دار م ی دهد‪« :‬اقای روحانی‬ ‫رئی س جمهور منتخب مردم است و انتخاب اعضای کابینه‬ ‫حق قانونی ایش��ان است‪ ،‬ولی با ش��ناختی که م ی دانیم از‬ ‫اصحاب فتنه دارند‪ ،‬نباید جانب احتیاط را از دس��ت بدهند‬ ‫و کس��انی را به هم��کاری در دولت خویش دع��وت کنند‬ ‫که ننگ وطن فروش��ی در فتنه امریکایی‪ -‬اسرائیلی ‪ 88‬را‬ ‫بر پیشانی دارند‪ ،‬انها رفیق قافله ایش��ان نیستند‪ »....‬این‬ ‫روزنامه یک بار دیگر در س��رمقاله ای به قلم محمد ایمانی‬ ‫تحمیل سرنوش��ت دولت اصالح��ات به دول��ت اعتدال را‬ ‫از پروژه های جریان ساختارش��کن و تن��درو معرفی کرده و‬ ‫م ی نویس��د‪« :‬منطق کیهان در این عرصه روش��ن است؛‬ ‫«مومن از یک س��وراخ دو بار گزیده نم ی شود‪ ».‬اکنون که‬ ‫رئی س جمهور جدید با شعار اسالمی اعتدال روی کار امده‪،‬‬ ‫باید مراقب بود که فرصت طلبان غدار‪ -‬این عروس��ان هزار‬ ‫داماد سرخور‪ -‬سرنوشت تیره «اصالحات» را در قبال دولت‬ ‫امید و تدبیر تکرار نکنند‪».‬‬ ‫ش��ریعتمداری هم بار دیگ��ر در ‪٢٤‬تیرم��اه ‪ ٩٢‬طی‬ ‫س��رمقاله ای ذیل عنوان «این بده��ی و ان طلب !» ب رای‬ ‫ستون یادداش��ت روز کیهان از سهم خواهی اصالح طلبان‬ ‫نوشت ‪ .‬او که پیش تر در سرمقاله های خود ابتدا گفته بود‬ ‫که اصالح طلب ها با وجودی که روحانی را از خود نم ی دانند‬ ‫اما به دنبال سهم خواهی هستند‪ ،‬این بار هم گفت‪« :‬برخی‬ ‫از ش��واهد و قرائن موجود حکای��ت از ان دارد که مدعیان‬ ‫ اصالحات برخ�لاف انچه ادعا م ی کنند‪ ،‬در س��هم خواهی‬ ‫از دول��ت اق��ای روحان��ی ب��ا مش��کالت و موان��ع جدی‬ ‫روبه رو شده اند‪».‬‬ ‫کیهان درباره ش��کاف بین روحان��ی و اصالح طلبان‬ ‫م ی نویس��د‪« :‬اقای روحانی فراموش نم ی کن��د که برخی‬ ‫از داعی ه داران کنونی حمایت از ایش��ان نظی��ر اقای دکتر‬ ‫زیباکالم اع�لام کرده ب��ود‪« :‬روحانی اص�لا اصالح طلب‬ ‫نیس��ت» و تاکید کرده بود که ایش��ان در نهایت بیشتر از‬ ‫دو میلیون رای ندارد‪ .‬همین چند روز پیش‪ ،‬مس��ئول ستاد‬ ‫دکتر عارف اعالم کرد که روحانی اصالح طلب نیست‪ ».‬به‬ ‫اعتقاد شریعتمداری اصحاب فتنه و روزنامه ها و سایت های‬ ‫زنجیره ای انها تالش کردند تا از «پیش��نهادهای دلسوزانه‬ ‫کیهان با عن��وان اعت��راض ب��ه رئی س جمه��ور منتخب‬ ‫یاد کنن��د ‪ ».‬کیه��ان در اخرین س��رمقاله ای ک��ه در این‬ ‫گ��زارش از ان ن��ام ب��رده ش��ده نتیجه گی��ری م ی کن��د‪ :‬‬ ‫«جماعت یاد ش��ده در واکنش به یادداش��ت مورد اش��اره‬ ‫کوش��یدند کیهان را ب��ه بزرگنمایی و غلو درب��اره خدمات‬ ‫دولت کنونی متهم کنن��د و بر این ادع��ای فریب دمیدند‬ ‫که کیه��ان ب��رای رئی س جمهور منتخ��ب تعیین تکلیف‬ ‫م ی کن��د! و حال انک��ه معتقدیم اقای روحان��ی همانگونه‬ ‫که خ��ود اع�لام کرده اند وام��دار هی��چ حزب و گ��روه و‬ ‫جمعیتی نیس��تند و انتخاب اعضای کابین��ه حق قانونی‬ ‫ایشان است‪ ».‬حسین شریعتمداری تجربه روزهای جنجالی‬ ‫س��الهای پس از دوم خ��رداد را دارد‪ .‬او ان روزه��ا به تعبیر‬ ‫بس��یاری یک تنه مقابل دوم خردادی های تند ایستاد و تا‬ ‫جایی که از او به عنوان مخالف درجه یک شان یاد کردند‪.‬‬ ‫این روزها اما ش��ریعتمداری به تعبیر خود با روحانی اصالح‬ ‫طلب روبرو نیس��ت بلکه با اصالح طلبانی مقابله می کند‬ ‫که سعی دارند به روحانی نزدیک شوند و از او سهم بگیرند‪.‬‬ ‫ش��ریعتمداری در اخرین واکنش ها قبل از مشخص‬ ‫ ش��دن کابینه روحانی در کیه��ان روز ‪ 30‬تیرماه نوش��ت‪:‬‬ ‫«مدعیان اصالحات ب رای تصاحب چهار وزارتخانه اطالعات‪،‬‬ ‫کشور‪ ،‬علوم و امور خارجه خیز برداش��ته اند ولی از انجا که‬ ‫دورخیز انها با هوش��یاری اقای دکتر روحانی روبه رو ش��ده‬ ‫است‪ ،‬پروژه مصادره ریاس��ت جمهوری اقای روحانی را روی‬ ‫سه وزارتخانه اطالعات‪ ،‬کش��ور و علوم متمرکز کرده اند‪».‬‬ ‫به اعتقاد شریعتمداری «اصحاب فتنه اصرار چندانی ب رای‬ ‫تسخیر پس��ت معاون اولی ندارند» و به جای معاون اولی‬ ‫«فلش حرکت خود را به تس��خیر وزارت علوم تغییر جهت‬ ‫داده اند‪ ».‬سرمقاله نویس این روزنامه با اشاره به اینکه «شاید‬ ‫کیهان را به بدبینی متهم کنند که کرده اند و م ی کنند ولی‬ ‫انچه در این باره ارائه م ی دهیم فقط یک ادعا نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫اسناد و شواهد فراوانی بر درستی ان گواهی م ی دهند‪ ».‬از‬ ‫جعفر توفیقی یکی از گزینه های احتمالی ب رای وزارت علوم‬ ‫در دولت حسن روحانی که پیشتر در دوره ریاست جمهوری‬ ‫محمد خاتمی نیز وزیر علوم بود با حرف اختصاری نام برده‬ ‫و نوشته است‪« :‬در دوران حاکمیت خود بر وزارت علوم نگاه‬ ‫کنی��د‪ ،‬وزرای دولت اصالحات مخصوص��ا در دوره تصدی‬ ‫اقای «ج – ت» دانشگاه ها را به مرکز جوالن احزاب سیاسی‬ ‫تبدیل کرده و با تنش افرین ی های پیوس��ته خط علم را کور‬ ‫کرده بودند‪g ».‬‬ ‫‪29‬‬ ‫چهره‬ ‫ک استراو نماینده دولت انگلیس است‬ ‫ایا ج ‬ ‫خنده دوستانه یا‬ ‫پیام دیپلماتیک؟‬ ‫مترجم‪ :‬ازاده کشوردوست‬ ‫پیروزی حس��ن روحانی در انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫‪ ۱۴‬ژوئن با واکنش های مثبت فراوانی در عرصه بی ن المللی‬ ‫رو به رو ش��د و سران بس��یاری از کش��ورهای جهان با ارسال‬ ‫پیام های تبریک‪ ،‬نس��بت به این تحول در عرصه سیاس��ی‬ ‫ای ران اب راز خوش بینی کرده و بر امادگی خود ب رای همکاری با‬ ‫دولت جدید تاکید کردند‪ .‬در این میان اب راز خرسندی برخی از‬ ‫دولتمردان غ ربی از شرایط جدید و تاکید انها بر لزوم استفاده از‬ ‫«فضای اعتدال» در ای ران پررنگ تر از سایرین بود که از جمله‬ ‫مهم ترین این چهره ها م ی توان به جک اس��تراو‪ ،‬وزیر خارجه‬ ‫پیشین انگلیس اشاره کرد‪.‬‬ ‫جک استراو کیست؟‬ ‫مجله خبری‬ ‫جک استراو متولد سوم اگوست س��ال ‪ ۱۹۴۶‬میالدی‪،‬‬ ‫سیاستمدار عضو حزب کارگر انگلیس است که از سال ‪۱۹۷۹‬‬ ‫میالدی به عنوان نماینده «بلکبرن» عضو پارلمان انگلیس‬ ‫است‪ .‬استراو تحصیالت مقدماتی خود را در مدارس «برنت‬ ‫وود» و «اسکس» به پایان رس��اند و پس از ان نیز از دانشگاه‬ ‫«لیدز» فارغ التحصیل ش��د‪ .‬وی پس از س��ال ها مطالعات‬ ‫در همان دوران‬ ‫سیاسی و اشنایی با جریانات سیاسی انگلیس‪ ،‬‬ ‫تحصیل در دانش��گاه لیدز عالق ه خود را به شرکت در عرصه ‬ ‫سیاست نشان داد‪ .‬وی در زمان تحصیل در این دانشگاه رهبری‬ ‫برخی اعتراض های دانشجویی را ب ر عهده داشت‪.‬‬ ‫حضور جدی اس��تراو در صحن ه سیاس��ت انگلیس به‬ ‫س��ال ‪ ۱۹۸۰‬میالدی و زمانی که به عنوان سخنگوی حزب‬ ‫مخالف در دولت وقت حضور یافت‪ ،‬باز م ی گردد‪ .‬وی در دهه ‪۸۰‬‬ ‫میالدی به بسیاری از دیپلمات های انگلیسی مشاوره سیاسی‬ ‫داده است‪ .‬جک استراو طی سال های ‪ ۱۹۸۷‬تا ‪ ۱۹۹۲‬میالدی‬ ‫به عنوان یک��ی از اعضای حزب مخالف دول��ت با حضور در‬ ‫مجلس این کشور‪ ،‬مامور زی ر نظر داشتن فعالی ت های وزارت‬ ‫اموزش انگلیس شد و همچنین بین سال های‪ ۱۹۹۲‬تا‪۱۹۹۴‬‬ ‫نیز در همین مقام‪ ،‬فعالی ت های وزارت محی ط زیست این‬ ‫کشور را به دقت دنبال م ی کرد تا در صورت بروز هرگونه‬ ‫ضعفی‪ ،‬به مخالفت با دولت وقت بپردازد‪ .‬استراو از سال‬ ‫‪ ۱۹۹۷‬میالدی در کابینه انگلیس فعالیت کرده و طی‬ ‫سال های ‪ ۲۰۰۱‬تا ‪ ۲۰۰۶‬میالدی وزیرخارجه این کشور‬ ‫بود‪ .‬او از س��ال ‪ ۲۰۰۷‬تا ‪ ۲۰۱۰‬میالدی نی��ز در جایگاه‬ ‫مشاور عالی فعالیت داش��ت و یکی از سه فردی‬ ‫است که از سال ‪ ۱۹۹۷‬تا ‪ ۲۰۱۰‬میالدی به طور‬ ‫پیوسته در کابینه انگلیس حضور داشته اند‪.‬‬ ‫اس��تراو همچنین در تاری��خ ‪ ۲۸‬ژوئن‬ ‫سال ‪ ۲۰۰۷‬میالدی و در نخستین روز فعالیت‬ ‫«گوردون ب راون»‪ ،‬به عنوان وزیر دادگس��تری‬ ‫انتخاب ش��د‪ .‬این انتخاب به معنای ان بود که‬ ‫اس��تراو همچنان به عنوان یکی از اعضای ارشد‬ ‫در دولت به رهب��ری حزب کارگر باق��ی م ی ماند‪.‬‬ ‫وی سابقه مشاوره قضایی به نخس ت وزیر را نیز در‬ ‫کارنامه خود دارد‪.‬‬ ‫اس��تراو که پس از س��ه دهه فعالیت سیاسی‬ ‫عهده دار س��مت وزارت خارجه انگلیس ش��ده بود‪ ،‬در ‬ ‫همان ماه های نخس��ت تصدی این سمت چالش های‬ ‫فراوانی را تجربه کرد که عمده ترین انها حمله به برج های‬ ‫سازمان تجارت جهانی در امریکا و پس از ان حمله امریکا با‬ ‫همراهی انگلیس به افغانستان و ع راق بود‪ .‬با همه اینها‪،‬‬ ‫نام استراو زمانی بر سر زبان ها افتاد که در ماه اوریل سال‬ ‫‪ ۲۰۰۶‬میالدی‪ ،‬گزارش های محرمان��ه ای که حاکی از‬ ‫تصمیم مقام های امریکا ب رای هدف قرار دادن تاسیسات‬ ‫هس��ته ای ای ران بود را «اقدامی دیوانه وار» خواند‪ .‬در ماه‬ ‫اگوست همان س��ال‪« ،‬ویلیام ری س موگ» در روزنامه تایمز‬ ‫ ‬ ‫نوشت که شواهدی در دست است که نشان م ی دهد برکناری‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪30‬‬ ‫مجله خبری‬ ‫حمایت استراو از روحانی‬ ‫استراو که طی سال های ‪ ۲۰۰۰‬تا ‪ ۲۰۰۴‬میالدی با روحانی‬ ‫که در ان زمان مذاکره کننده هسته ای ای ران بود‪ ،‬تعامل نزدیکی‬ ‫در همان روزهای نخست بعد از اعالم نتایج انتخابات‪،‬‬ ‫داشت‪ ،‬‬ ‫از رئی س جمه��وری جدید ای��ران به عنوان ف��ردی «محترم‪،‬‬ ‫کشور در پایتخت طرف مقابل تعطیل است‪ ،‬از طریق سفارت‬ ‫عمان‪ ،‬ب رای رئی س جمه��وری منتخب ای��ران پیام تبریک‬ ‫فرستاده است‪.‬‬ ‫استراو با اشاره ب ه خاط راتی که از دوران مذاکره با روحانی‬ ‫دارد‪ ،‬گفته است‪« :‬او بسیار مبادی اداب بود و طبع طنز خوبی‬ ‫هم داشت‪ .‬او یک روحانی است‪ ،‬روحانی ارشدی هم هست‪.‬‬ ‫مذاکره با او مثل مذاکره با یک اس��قف است‪ .‬این مساله دو‬ ‫مزیت دارد‪ ،‬چون اوال در کارش بسیار وارد است‪ ،‬و ثانیا لباس‬ ‫روحانیت بر تن دارد‪ .‬اگر با من هم نسل و هم مذهب باشید –‬ ‫من انگلیکان هستم – ناخوداگاه احترام بیشتری ب رای کسانی‬ ‫که در کسوت روحانیت هس��تند‪ ،‬قائل خواهید بود‪ .‬روحانی‬ ‫هیچ گونه نرمش��ی به خرج نم ی داد و راه چانه زنی را به خوبی‬ ‫بلد بود‪ ،‬اما م ی شد با او به توافق رس��ید‪ .‬اساس یک مذاکره‬ ‫خوب این است که نیاز طرف مقابل را درک کنید‪ .‬باید خود را‬ ‫جای انها بگذارید و ببینید به چه چیزی نیاز دارند‪ ،‬چه چیزی‬ ‫ب رایشان قابل قبول اس��ت و تا کجا حاضرند جلو بیایند‪ ،‬ما‬ ‫م ی توانستیم با او کار کنیم و به او اعتماد داشتیم‪ .‬او هم به ما‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫وی از سمت وزارت خارجه به توصیه مقام های دولتی امریکا و‬ ‫به واسطه همین مخالفت با اقدام نظامی علیه ای ران صورت‬ ‫گرفته است‪ .‬او پیش از ان نیز بار ها با «تونی بلر» نخس ت وزیر‬ ‫وقت انگلیس درباره نحوه رویارویی با برنامه هسته ای ای ران‬ ‫دچار اختالف نظر شده بود و در حالی که بلر خواستار حمایت از‬ ‫موضع امریکای ی ها بوده و تاکید م ی کرد که صرف نظر کردن‬ ‫از اقدام نظامی علیه ای ران پیام ضعف را به این کشور خواهد‬ ‫فرستاد‪ ،‬استراو نسبت به پیامدهای این اقدام هشدار م ی داد و‬ ‫ان را «غیرعاقالنه» م ی دانست‪.‬‬ ‫وی بارها هشدار داده بود که انگلیس و امریکا نباید اشتباه‬ ‫ع راق و افغانستان را در ای ران نیز تکرار کنند‪.‬‬ ‫وی در زم��ان تص��دی وزارت خارج��ه انگلی��س طی‬ ‫مصاحب ه ای در این باره گفته بود‪« :‬کاخ سفید هم م ی داند که‬ ‫ای ران مثل ع راق نیس��ت‪ .‬ع راق ب رنامه های تولید سالح های‬ ‫بی ولوژیک و شیمیایی داشت و به دو همسایه خود حمله کرده‬ ‫بود و خطری جدی ب رای منطقه به حساب م ی امد‪ .‬اما ای ران به‬ ‫هیچ یک از همسایه های خود حمله نکرده است‪ .‬مساله ای که‬ ‫وجود دارد ب رنامه هسته ای این کش��ور است که اختالف ها و‬ ‫نگران ی هایی درب��اره ان وجود دارد‪.‬‬ ‫از طرف دیگر ایران توافق نامه های‬ ‫بی ن المللی را امضا کرده اس��ت و به‬ ‫همین دلیل وضعی��ت ان کامال با‬ ‫ع راق متفاوت است‪».‬‬ ‫این مقام انگلیسی همچنین‬ ‫با اذعان ب��ه اش��تباه های تاریخی‬ ‫کشورش در قبال ای ران گفته است‬ ‫که این انگلیس اس��ت که در درک‬ ‫ای ران دچار اشتباه ش��ده‪ ،‬نه ای ران در‬ ‫درک ما‪.‬‬ ‫وی همچنی��ن گفته اس��ت‪:‬‬ ‫«برداشت من این بود که انگلیس‬ ‫در گذشته با ای ران رفتار بدی داشته‬ ‫و احترام کافی به این کشور نگذاشته‬ ‫است‪ .‬واقعیت این اس��ت که ما در‬ ‫ای ران خیلی محب��وب نبوده ایم‪ .‬اما‬ ‫در س��فرهایم به ای ران در عین حال‬ ‫ی بس��یار‬ ‫متوجه ش��دم که با مردم ‬ ‫فرهیخته سر و کار دارم و اگر بخت‬ ‫کمی یارم باشد‪ ،‬مردم خ واهند فهمید‬ ‫که من از مش��رب فکری متفاوتی‬ ‫م ی ایم‪».‬‬ ‫جک اس��ترا در ماه سپتامبر‬ ‫س��ال ‪ ۲۰۰۱‬می�لادی به عن��وان‬ ‫نخستین وزیر خارجه انگلیس که‬ ‫از سال ‪ ۱۹۷۹‬میالدی به ای ران سفر م ی کند‪ ،‬عازم ته ران شد‪.‬‬ ‫این سفر به عنوان بخشی از تالش ها ب رای ایجاد ائتالفی علیه‬ ‫طالبان در افغانستان انجام شد‪ .‬استراو پس از ان چند بار دیگر‬ ‫نیز به ای ران سفر کرد‪.‬‬ ‫استراو با اشاره به خاط رات سفر خود به ای ران گفته است‪:‬‬ ‫«من از قدیم به اس�لام و همچنین ای ران عالقه داشته ام‪ .‬در‬ ‫نتیجه م ی توانم بگویم که ارتباطم با این دو تا حدی خانوادگی‬ ‫است‪ .‬اما عالوه بر ان م ی توان فقط با خواندن‪ ،‬چیزهای زیادی‬ ‫در این باره یاد گرفت‪».‬‬ ‫استراو در حال حاضر نماینده مجلس عوام انگلیس و از‬ ‫مسئوالن گروه دوستی پارلمانی انگلیس و ای ران است‪.‬‬ ‫مودب و قاب��ل اطمینان» ی��اد کرد؛ فردی خوش مش��رب‪،‬‬ ‫صریح و عملگرا ک��ه ب هراحتی لبخند م ی زن��د ولی در عین‬ ‫حال نفوذ کردن در وی بسیار دشوار اس��ت‪ .‬وی تاکید کرده‬ ‫است که روحانی به عنوان دبیر شورای عالی امنیت ملی در‬ ‫قلب سیاس��ت خارجی و امنیتی ای ران در دوران هشت ساله‬ ‫اصالحات ب��ود‪ ،‬ولی تجربه اصلی وی به زم��ان جنگ ای ران‬ ‫و ع راق طی س��ال های ‪ ۱۹۸۰‬تا ‪ ۱۹۸۸‬میالدی برم ی گردد‪.‬‬ ‫استراو همچنین گفته اس��ت که انتخاب روحانی به عنوان‬ ‫رئی س جمهوری جدید م ی تواند بعد از چندین س��ال بهترین‬ ‫خبر ب رای اینده تمامی منطقه‪ ،‬ای ران‪ ،‬اقتصاد این کشور و ب رنامه‬ ‫هس��ته ای ته ران باتوجه به مسائل س��وریه‪ ،‬ع راق‪ ،‬اسرائیل‬ ‫و فلس��طین باشد‪ .‬وزیر خارجه پیش��ین انگلیس همچنین‬ ‫خواستار ان ش��ده که با روحانی و ملتش با صبوری‪ ،‬احترام و‬ ‫مفاهمه برخورد شود و گفته است که در این صورت ممکن‬ ‫است ‪ ۱۰‬سال نشس ت های ‪ ۳+۳‬که در سال ‪ ۲۰۰۳‬میالدی در‬ ‫ته ران اغاز شد‪ ،‬پایان خوشی داشته باشد‪.‬‬ ‫اس��تراو همچنین در گفت وگویی با ب ی ب ی سی گفته‬ ‫است که بعد از پیروزی روحانی در حالی که سفارتخانه های دو‬ ‫اعتماد داشت‪ .‬به همین دلیل هم توانستیم به پیشرفت های‬ ‫قابل مالحظه ای برسیم‪».‬‬ ‫وی اب راز امیدواری کرده که روابط ای ران و انگلیس در این‬ ‫دوره بهبود یابد و سفارتخانه های دو کشور در ته ران و لندن‬ ‫بازگشایی شود‪.‬‬ ‫این مقام انگلیسی با اش��اره به این مساله گفته است‪:‬‬ ‫«مساله اصلی که ویلیام هیگ‪ ،‬وزیر خارجه فعلی انگلیس‬ ‫هم علنا ان را روشن کرده‪ ،‬تضمین امنیت دیپلمات های ما‬ ‫در صورت بازگشت به ته ران اس��ت‪ .‬روابط دو کشور باالخره‬ ‫به سطح سابق بازخواهد گش��ت‪ .‬طبعا مشکل خاصی ب رای‬ ‫بازگشایی سفارت ای ران در لندن وجود ندارد‪ ،‬اما زمینه این کار‬ ‫باید به طور متقابل فراهم شود‪».‬‬ ‫اس��تراو گفته اس��ت که حس��ن روحانی «یک مقام‬ ‫حکومتی باشخصیت بود که همیشه م ی دانست درباره چه‬ ‫صحبت م ی کند و کامال بر موضوع ها مس��لط بود؛ او حاضر‬ ‫به باج دادن نب��ود ولی چانه زنی را به خوب��ی بلد بود‪ ».‬جک‬ ‫استراو همچنین در یک نشس��ت کار شناسی در ب ی ب ی سی‬ ‫و طی مناظره با «مالنی فیلیپس» روزنامه نگار‪ ،‬نویس��نده و‬ ‫کار شناس مسائل سیاسی گفت که‬ ‫هیچ شواهدی مبنی بر تالش ای ران‬ ‫ب رای ساخت سالح هسته ای وجود‬ ‫ندارد‪ .‬وی در این باره تاکید م ی کند‪:‬‬ ‫«واقعیت این اس��ت ک��ه مدرکی‬ ‫در دست نداریم تا با اس��تناد به ان‬ ‫ایران را متهم به انحراف هسته ای‬ ‫کنیم‪».‬‬ ‫استراو در پاس��خ به پرسشی‬ ‫درباره اینکه سال ها مذاکره با ای ران‬ ‫به نتیجه مشخصی نرسید‪ ،‬گفت‬ ‫که این گفت وگو ها در حال نتیجه‬ ‫دادن بود ولی با کارش��کنی امریکا‬ ‫تالش های ما ناکام ماند‪.‬‬ ‫وی با اشاره به این مساله گفته‬ ‫است‪« :‬بین سال های ‪ ۲۰۰۳‬و ‪۲۰۰۵‬‬ ‫که رس��یدن به توافق نهایی شده‬ ‫بودیم‪ ،‬تنها مشکلمان این بود که‬ ‫امریکای ی ها زیر بار کارهایی که از‬ ‫نظر ای ران انجام ش��ان ضروری بود‪،‬‬ ‫نم ی رفتند‪ ...‬واقعی��ت این بود که‬ ‫نئوکان های [نومحافظه کاران] حاضر‬ ‫در دولت وقت امریکا نم ی خواستند‬ ‫توافقی حاصل ش��ود‪ ».‬وی درباره‬ ‫چش��م اندازهای مربوط ب��ه برنامه‬ ‫هسته ای ای ران نیز گفته است که از‬ ‫جمله حوادث مهم منطقه که اخی را رقم خورد‪ ،‬انتخاب روحانی‬ ‫به عنوان رئی س جمه��وری منتخب در ای ران اس��ت و چیزی‬ ‫که من از دولت انگلیس خواس��ته ام این بوده که بیش��ترین‬ ‫تالش��مان را ب رای تعامل دوباره با ای ران انج��ام دهیم‪ .‬وزیر‬ ‫خارجه پیشین انگلیس تاکید کرده است که کارایی‪ ،‬تسلط و‬ ‫لو فصل مساله هسته ای‬ ‫شخصیت روحانی نه تنها امید به ح ‬ ‫ای ران و بهبود روابط ته ران و غرب را پررنگ تر کرده است‪ ،‬بلکه‬ ‫امید به حل تمام مسائل منطقه ای نیز بیشتر شده است‪ .‬به‬ ‫گفته استراو‪ ،‬روی کار امدن تیم جدید هسته ای ای ران باتوجه‬ ‫به تجربیاتی که روحانی در حوزه دیپلماسی هسته ای دارد‪،‬‬ ‫م ی تواند ب رای از بین بردن اختالف نظرهایی که بین ته ران‬ ‫و غرب وجود دارد‪ ،‬کارساز باشد‪ .‬اب راز خوش بینی جک استراو‬ ‫نسبت به روی کار امدن دولت روحانی تا جایی پیش رفته که‬ ‫وی از تمایل خود ب رای سفر به ای ران خبر داده است و همین‬ ‫مساله گمانه زن ی هایی را درباره احتمال حضور وی در مراسم‬ ‫تحلیف روحانی به دنبال داشته اس��ت؛ گمانه زن ی هایی که‬ ‫واقعیت داشتن ان طی چند روز اینده مشخص خواهد شد‪g.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست‬ ‫بهوزرایسهمیه ایرای‬ ‫نمی دهیم‬ ‫اخرین گمانه زنی‬ ‫تو گوباکیاسری‬ ‫گف ‬ ‫درباره رویکرد پارلمان‬ ‫بهکابینهاحتمالی‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫کلیدداران‬ ‫اخبار و تحلیل های اختصاصی مثلث‬ ‫از کابینه احتمالی‬ ‫‪32‬‬ ‫رایزنیدرساختمانمشروطه‬ ‫حدادعادل و الریجانی در مورد‬ ‫رای اعتماد به وزرای کابینه جدید‬ ‫مذاکره کردند‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫اینکه چه کسانی در فهرست نهایی حسن روحانی قرار خواهند گرفت و ب ه عنوان وزرا و تیم کاری‬ ‫رئی س جمهور به مجلس معرفی خواهند شد حاال مهمترین سوالی است که خیل ی ها مشتاقانه‬ ‫منتظر پیدا کردن پاسخش هستند‪ .‬سوالی مهم که گمانه ها و شایعات زیادی را پدید اورده‬ ‫است‪ .‬حسن روحانی کمتر از یک هفته دیگر به این فضای کنجکاوانه پایان خواهد داد‪ .‬مثلث در‬ ‫این پرونده اخرین اخبار را در مورد گمانه زن ی های رسانه ای منتشر کرده است و البته به حواشی‬ ‫انتخاب اعضای کابینه جدید نیز پرداخته است‪.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫‪1‬‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫سیاست‬ ‫یک هفته دیگر بنابر نقل قول های منتشر شده قرار است‬ ‫حسن روحانی وقتی به تحلیف م ی رود‪ ،‬فهرست کابینه دولت‬ ‫جدید را هم با خود ببرد تا از صح��ن علنی همه نام هایی را که‬ ‫انتخاب کرده بخواند؛ نا م افرادی که قرار است بر صندل ی های‬ ‫میز هیات دولت در س��اختمان هیات دولت تکی��ه بزنند‪ .‬در‬ ‫تمام روزهای پس از ‪ 24‬خرداد ت��ا کنون انقدر گمانه و حدس و‬ ‫شایعه درباره کابینه حس��ن روحانی مطرح شده که به سختی‬ ‫م ی توان قضاوت کرد کدام یک به واقعیت نزدیکترند‪.‬روزنامه ها و‬ ‫خبرگزاری ها و سایت ها هر کدام که به حسن روحانی نزدیکترند‪،‬‬ ‫اخبار داغ تر و بیشتری در این مورد دارند‪ .‬حال انکه حتی اخبار انها‬ ‫هم رنگی از تایید به خود نگرفته اند‪ .‬انچه هست تکذیب پشت‬ ‫تکذیباست؛گاهیازسویدفتررئی س جمهورمنتخبوگاهی‬ ‫از سوی حسن روحانی‪.‬‬ ‫خبرنگاران هفته نامه مثلث هم از محافل سیاس��ی و‬ ‫رس��انه ای به اخباری از ترکیب کابینه دست یافته اند که اگر‬ ‫چه از جنس سایر اخبار در این مورد است و هیچ منبعی ب رای‬ ‫تایید رسمی ندارد‪ ،‬اما با ش��واهد موجود به نظر م ی رسد که‬ ‫خیلی هم از انچه در واقعیت وجود دارد‪ ،‬دور نباشد‪.‬‬ ‫بدون شک مهمترین و مورد توجه ترین بخش کابینه‪،‬‬ ‫پس ت های امنیتی و سیاسی است و البته حساس ترین وزیر‬ ‫هم وزیر اطالعات اس��ت‪ .‬ب راساس ضوابط قانون اساسی در‬ ‫مورد وزیر اطالعات که در سال ‪ 62‬به تصویب رسیده است‪،‬‬ ‫وزیر اطالعات باید واجد شرایط ذیل باشد‪:‬‬ ‫‪ -۱‬تحصیالت در حد اجتهاد‬ ‫‪ -۲‬اشتهار به عدالت و تقوا‬ ‫‪ -۳‬داشتن سابقه ای روشن از نظر سیاسی و مدیریتی‬ ‫‪-۴‬عدم عضوی��ت در احزاب‪ ،‬س��ازمان ها و گروه های‬ ‫سیاسی‪.‬‬ ‫پس از تصویب قانون تاسیس وزارت اطالعات‪ ،‬محمد‬ ‫محمدی ری ش��هری اولین وزی��ر اطالعات ای ران ش��د‪ .‬در‬ ‫دولت های اول و دوم اکب ر هاشم ی رفسنجانی‪ ،‬علی فالحیان؛‬ ‫در دولت سیدمحمد خاتمی‪ ،‬قربانعلی دری نجف ابادی و علی‬ ‫یونسی و در دولت محمود احمدی نژاد محسنی اژه ای و حیدر‬ ‫مصلحی وزیر اطالعات بوده اند‪.‬‬ ‫از زم��ان تاس��یس وزارتخان��ه اطالعات تا ب��ه امروز‪،‬‬ ‫محس��ن ی اژه ای تنه��ا وزی��ری ب��وده اس��ت که از س��وی‬ ‫رئی س جمهور «محمود احمدی نژاد» از س��مت خود برکنار‬ ‫شده اس��ت‪ .‬درباره فردی که قرار است این پست را در دولت‬ ‫جدید ب ر عهده بگیرد تاکنون افراد متعددی مطرح ش��ده اند‪.‬‬ ‫اولین گزینه علی یونس��ی‪ ،‬وزیر اطالعات دوران اصالحات‬ ‫بود‪ .‬وجه غالب اخبار موجود اما بر این پایه استوار است که او‬ ‫از گزینه های تصدی وزارت اطالعات حذف شده است‪ .‬حاال‬ ‫همه بحث ها از وزیر ش��دن حجت االسالم شفیعی حکایت‬ ‫دارد‪ .‬او در دوره ای قائم مق��ام وزارت اطالعات بوده اس��ت‪ .‬از‬ ‫او در فضای س��ایبری تصاویر کمی وجود دارد‪ .‬شفیعی در‬ ‫دوره مجلس شش��م مع��اون پارلمانی ای��ن وزارتخانه بوده‬ ‫و نماین��دگان ان دوره از او ب��ه نیکی ی��اد م ی کنند‪ .‬اگر چه‬ ‫برخی چهره های اصالح طلب ب ر اساس شنیده های محافل‬ ‫خبری مخالفت هایی را با انتخاب او مطرح کرده اند‪ ،‬اما گویا‬ ‫وجه غالب این اس��ت که او به عنوان فردی کارامد و مناسب‬ ‫ب رای وزارت اطالعات به نظر م ی رسد‪ .‬اگرچه شفیعی اکنون‬ ‫بیشترین ش��انس را ب رای تصدی این پست دارد‪ ،‬اما در کنار‬ ‫او افراد دیگری همچون شوشتری هم وجود دارد؛ اسماعیل‬ ‫شوشتری که وزیر دادگستری در دولت هاشم ی رفسنجانی و‬ ‫محمد خاتمی بوده است‪ .‬مصطفی پورمحمدی که رئیس‬ ‫فعلی س��ازمان بازرسی کش��ور اس��ت و معاون برون مرزی‬ ‫وزیر اطالعات در دوران علی فالحیان و وزیر کش��ور در دوره‬ ‫ریاس��ت جمهوری محمود احمدی نژاد ب��وده هم نامش در‬ ‫میان گزینه های این وزارتخانه وج��ود دارد‪ .‬او اگر چه فردی‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪34‬‬ ‫کارامد و از بدنه نیروهای سابق این وزارتخانه است‪ ،‬اما گویا‬ ‫چندان شانسی ب رای تصدی این پست ندارد‪ .‬فرد دیگر هم‬ ‫حجت االسالم خزائی اس��ت که از بدنه وزارت اطالعات و از‬ ‫نیروهای با سابقه و کارامد این وزارتخانه است‪.‬‬ ‫از وزارت اطالعات که بگذریم‪ ،‬وزارت کشور دیگر پست‬ ‫پ ر اهمیت کابینه است‪.‬‬ ‫احمد صدر حاج س��ی د جوادی‪ ،‬هاش��م صباغیان‪ ،‬اکب ر ‬ ‫هاشم ی رفس��نجانی‪ ،‬محمدرض��ا مه��دوی‪ ،‬کمال الدین‬ ‫نی ک روش‪ ،‬عل ی اکبر ناطق نوری‪ ،‬عل ی اکبر محتش��م ی پور‪،‬‬ ‫عبداهلل نوری‪ ،‬عل ی محمد بش��ارتی جهرمی‪ ،‬عبداهلل نوری‪،‬‬ ‫عبدالواحد موسوی الری‪ ،‬مصطفی پورمحمدی‪ ،‬علی کردان‪،‬‬ ‫صادق محصول��ی و مصطفی محمدنجار ‪ 15‬ش��خصیت‬ ‫سیاسی هستند که بر صندلی وزیر کشور از ابتدای انقالب‬ ‫تا کنون تکیه زده اند‪.‬‬ ‫اما شانزدهمین فردی که به ساختمان معروف خیابان‬ ‫فاطمی م ی رود کیست؟‬ ‫همچون پس��ت های دیگر در مورد ای��ن وزارتخانه هم‬ ‫تا کنون حرف و حدیث های فراوانی مطرح بوده است‪ .‬اما گویا‬ ‫انچه تا امروز به قطعیت رس��یده وزارت کشوری علی یونسی‬ ‫است؛همراههمیشگیحسنروحانیدرفع الی ت هایانتخابات ی‪.‬‬ ‫او چهارمین وزی��ر اطالعات جمهوری اس�لامی بوده‬ ‫و البت��ه در دوره ای پ ر خبر و حس��اس و پس از اس��تعفای‬ ‫دری نجف اب��ادی به ای��ن وزارتخانه رفت‪ .‬یونس��ی یکی از‬ ‫تاثیرگذار ترین افراد در ط راحی س��ازمان قضایی ارتش بوده‬ ‫اس��ت‪ .‬او همچنین نماینده جانش��ین فرمان��ده کل قوا در‬ ‫حفاظت اطالعات ارتش و حاکم ش��رع وی��ژه امور قضایی‬ ‫خانواده های شاهد سراسر کشور از سوی مقام معظم رهبری‬ ‫بوده است‪ .‬در محافل سیاسی شایع است که او نقش مهم ی ‬ ‫در شکل گیری کابینه داشته است‪ .‬برخی افرادی که تا کنون‬ ‫ب رای کابینه با انها رایزنی شده گفته اند که فرد مذاکره کننده‬ ‫از سوی حسن روحانی‪ ،‬علی یونسی بوده است‪.‬‬ ‫در مورد پست وزارت کش��ور البته نام های دیگری نیز‬ ‫همچون اس��حاق جهانگیری و حتی علی اکبر ناطق نوری‬ ‫مطرح بوده اند‪ .‬اسحاق جهانگیری گویا دیگر شانسی ب رای‬ ‫تصدی این وزارتخانه ندارد و عل ی اکبر ناطق نوری هم گویا‬ ‫همانطور که پی ش بینی م ی ش��د از پذیرفتن این پست سر‬ ‫باززده است‪ .‬حاال گویا حسن روحانی به این تصمیم رسیده‬ ‫که علی یونس��ی را به عنوان وزیر کشور جدید معرفی کند‪.‬‬ ‫فردی که اگرچ��ه روزگاری در چینش نیروهای سیاس��ی از‬ ‫جمله روحانی��ون نزدیک به طی��ف اصولگرایان به ش��مار‬ ‫م ی امد اما امروز در پوزیش��نی مانند هاشم ی رفس��نجانی‬ ‫بیش��تر به اصالح طلبان نزدیک اس��ت‪ .‬در مورد پس ت های‬ ‫امنیتی ‪ -‬سیاس��ی کابینه‪ ،‬دو جایگاه اکنون با یک محور‬ ‫مش��ترک مواجه ش��ده اند‪ .‬وزارت خارجه و دبیری ش��ورای‬ ‫عالی امنیت ملی حاال در اغاز دهه ن��ود اهمیت مضاعفی‬ ‫دارند‪ .‬سیاست خارجی در دوران انتخابات ‪ 24‬خرداد یکی از‬ ‫محورهای مهم ب رای مردم بود‪ .‬دیپلماسی در این سال های‬ ‫اخیر نقش مهم ی در اقتصاد کش��ور ایفا کرده است‪ .‬پرونده‬ ‫هسته ای در شورای عالی امنیت ملی باقی خواهد ماند یا به‬ ‫وزارت خارجه م ی رود؟ جواب این سوال‪ ،‬پیدا کردن گزینه های‬ ‫تصدی وزارت امور خارجه و دبیری شورای عالی امنیت ملی‬ ‫را سهل تر م ی کند‪.‬‬ ‫برخی خبرها حکایت از ان دارد که قرار اس��ت پرونده‬ ‫هس��ته ای به وزارت خارجه منتقل شود‪ .‬اگر چنین شود گویا‬ ‫شانس محمد جواد ظریف ب رای وزیر امور خارجه شدن بیش‬ ‫از همیشه خواهد بود‪ .‬محمد جواد ظریف متولد ته ران‪ ،‬پیش‬ ‫از دوران دانشگاهش به امریکا س��فر کرده بود و در دانشگاه‬ ‫سانف رانسیسکو و دنور تا مدرک دکترا تحصیل کرده بود‪ .‬او‬ ‫از ‪ 22‬سالگی و در سال ‪ 1982‬به نمایندگی ای ران در سازمان‬ ‫ملل رفته بود و س��ربازی اش را به عن��وان کارمند محلی در‬ ‫دفتر نمایندگی ای ران در سازمان ملل گذراند‪ .‬در سال ‪1988‬‬ ‫همزمان با دریافت مدرک دکترای حقوق بی ن الملل به ته ران‬ ‫فراخوانده ش��د و با کناره گیری جواد الریجان��ی از معاونت‬ ‫بی ن الملل وزارت امور خارجه‪ ،‬مشاور وزیر در امور بی ن الملل‬ ‫شد و یک سال بعد به نیویورک بازگشت تا معاون نمایندگی‬ ‫ای ران در سازمان ملل شود‪ .‬او در اخرین دور وزارت عل ی اکبر‬ ‫والیتی به معاونت بی ن الملل وزارت امورخارجه رفت و ‪ 10‬سال‬ ‫این معاونت را برعهده داشت‪ .‬او دوباره به نیویورک بازگشت و‬ ‫این بار ظریف نماینده و سفیر ای ران در سازمان ملل بود‪ .‬وی‬ ‫پس از این در مرکز تحقیقات استراتژیک که روحانی ریاست‬ ‫ان را ب ر عهده داش��ت‪ ،‬فعال بوده است‪.‬او از همراهان حسن‬ ‫روحانی در ضیافت افطاری مجلس و رئی س جمهور منتخب‬ ‫بود‪ .‬دیپلماتی کار ازموده که البته روابط خوبی هم با غ رب ی ها‬ ‫دارد‪ .‬کریم س��نجابی‪ ،‬اب راهیم یزدی‪ ،‬ابوالحس��ن بن ی صدر‪،‬‬ ‫صادق قط��ب زاده‪ ،‬محمدعلی رجایی‪ ،‬موس��وی‪ ،‬عل ی اکبر‬ ‫والیتی‪ ،‬منوچهر متکی و عل ی اکبر صالحی ‪ 9‬فردی بوده اند‬ ‫که تا کنون به ساختمان تاریخی وزارت امور خارجه رفته اند‪.‬‬ ‫حاال باید دید حسن روحانی چه کسی را به پارلمان ب رای این‬ ‫وزارتخانه مهم ک��ه گویا م ی خواهد تحولی را در سیاس��ت‬ ‫خارجی ای ران پدید اورد معرفی خواهد کرد‪ .‬گفته م ی شود اگر‬ ‫محمد جواد ظریف با انتقال پرونده هسته ای به وزارت خارجه‪،‬‬ ‫به عنوان وزیر این وزارتخانه معرفی شود این فروزنده خواهد‬ ‫بود که پس از سعید جلیلی دبیری شورای عالی امنی ت ملی‬ ‫را ب ر عهده خواهد گرفت‪ .‬تا پیش از این مطرح بود که فروزنده‬ ‫ب رای تصدی پس��ت معاون اولی مطرح است اما گویا برخی‬ ‫مخالفت ها با این محور که او زاویه هایی با اصالح طلبان دارد‬ ‫و بر این اس��اس باالنس معاون اولی با مش��کالتی مواجه‬ ‫خواهد شد او را از این پست دور کرده و به دبیری شورای عالی‬ ‫امنیت ملی نزدیک تر ساخته است‪.‬‬ ‫م ی گویند فروزنده روابط بسیار خوب و البته نزدیکی با‬ ‫حسن روحانی دارد و به همین جهت از معتمدان اصلی حلقه‬ ‫اول او به شمار م ی اید‪ .‬از فروزنده نیز مانند برخی چهره های‬ ‫دیگر نزدیک به حس��ن روحانی تصاویر و اخب��ار اندکی در‬ ‫فضای سایبری وجود دارد‪ .‬اما اگر با انتقال پرونده هسته ای‬ ‫به وزارت امور خارجه موافقت نشود و قرار بر پیگیری امور به‬ ‫روال سابق باشد باید به این فکر کنیم که عل ی اکبر والیتی‬ ‫به ترکیب تیم حسن روحانی اضافه و به عنوان دبیر شورای‬ ‫عالی امنیت ملی منصوب خواهد ش��د‪ ،‬هر چند ب ر اس��اس‬ ‫ش��نیده های تایید نش��ده تا کنون با او در مورد کابینه هیچ‬ ‫صحبتی نشده و مالقاتی صورت نگرفته است‪.‬‬ ‫چه کسی معاون اول می شود؟‬ ‫شاید تا زمان ماجرای معاون اولی اسفندیار رحیم مشایی‬ ‫این پس��ت هیچ وقت در ای ران تا این حد پ ر اهمیت نشده بود‪.‬‬ ‫حاال خیل ی ها منتظ رند ببینند چه کس��ی مع��اون اول دولت‬ ‫روحانی خواهد شد‪ .‬اهمیت این پس��ت در دولت روحانی البته‬ ‫دو چندان است‪ .‬او هم از میان اصولگرایان در کابینه اش عضو‬ ‫خواهد داش��ت‪ ،‬هم اصالح طلبان‪ .‬حاال اینکه او معاون اولی را‬ ‫به نماینده کدام طیف خواهد سپرد انقدر با حاشیه مواجه شده‬ ‫که تقریبا روزی نیست مطلبی در این مورد در رسانه ها منتشر‬ ‫نشود‪.‬هرچههستتاکنونقطعیشدهکهمحمد رضاعارف به‬ ‫معاون اولی نخواهد رسید‪ .‬ب ر اساس انچه از محافل سیاسی و‬ ‫نزدیک به حسن روحانی به گوش م ی رسد بحث در مورد معاون‬ ‫اولی میان چهار گزینه م ی چرخد‪ .‬نخست محمد فروزنده که‬ ‫گفته م ی شود از طرف نزدیکان سیاسی علی الریجانی مورد‬ ‫حمایت است‪ .‬مخالفان او م ی گویند که فروزنده نم ی تواند با‬ ‫نیروهای اصالح طلب کابینه ارتب��اط مثمر ثمری ایجاد کند‪.‬‬ ‫فرد دوم محس��ن مهرعلی زاده است که از سوی اصالح طلبان‬ ‫نزدیک به سی د محمد خاتمی توصیه م ی شود‪ .‬انتخاب او به‬ ‫دلیل گرایش های اصالح طلبانه اش شاید ب رای حسن روحانی‬ ‫اندکی سخت تر باشد‪ .‬به نظر م ی رسد رقابت ب رای معاون اولی‬ ‫میان دو گزینه محمد شریعتمداری و اسحاق جهانگیری باشد‪.‬‬ ‫اس��حاق جهانگیری در انتخابات یازدهم ریاست جمهوری و‬ ‫تا پی��ش از مرحله تایی د صالحی ت ها رئیس س��تاد انتخابات ی ‬ ‫هاشم ی رفس��نجانی بود‪ .‬او در مجالس دوم و س��وم نماینده‬ ‫دولت هاشم ی رفسنجانی‬ ‫جیرفت بوده و در س��ال ‪ ۱۳۷۱‬در ‬ ‫به سمت استاندار اس��تان اصفهان منصوب ش��د و به جای‬ ‫غالمحس��ین کرباسچی نشس��ت‪ .‬جهانگیری از موسسان‬ ‫حزب کارگزاران سازندگی بود و هم اکنون عضو شورای مرکزی‬ ‫ان اس��ت‪ .‬با پیروزی محمد خاتمی در انتخابات‪ ،‬جهانگیری‬ ‫به عنوان وزیر معادن و فلزات به مجلس پنجم معرفی و موفق‬ ‫به کسب رای اعتماد شد‪ .‬وی در هر دو دوره ریاست جمهوری‬ ‫خاتمی وزیر صنای��ع و معادن بود‪ .‬جهانگی��ری اکنون گزینه‬ ‫توصیه شده اکب ر هاشم ی رفسنجانی ب رای معاون اولی است‪.‬‬ ‫م ی گویند او اکنون بیشترین ش��انس را ب رای این پست دارد‪.‬‬ ‫در عین حال از محمد ش��ریعتمداری هم به عن��وان یکی از‬ ‫گزینه های محتمل ب رای به دست اوردن این پست یاد م ی کنند‪.‬‬ ‫او در اکثر دیدارهای حسن روحانی حضور دارد‪ .‬روابط خوب او‬ ‫با اصالح طلبان و اصولگرایان موقعیت او را ب رای معاون اولی‬ ‫بهبود بخشیده است‪.‬‬ ‫اقتصاد به چه کسانی سپرده می شود؟‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫پس از وزارتخانه های امنیتی و سیاسی‪ ،‬مهمترین بخش‬ ‫کابینه وزارتخانه های اقتصادی است‪ .‬بانک مرکزی‪ ،‬سازمان‬ ‫مدی ریت و ب رنامه ریزی و وزارت اقتصاد که طبیعتا بخش اقتصاد‬ ‫کالندولت راتشکیل م ی دهندحاال زیرذره بینهستند‪ .‬یکی از‬ ‫مهمترین اتفاقاتاقتصادیدردوران صدارت محمود احمدی نژاد‬ ‫انحالل سازمان مدیریت و ب رنامه ریزی بود‪ ۱۸ .‬تیر ‪ ،۱۳۸۶‬پس‬ ‫از‪ ۶۰‬سال این سازمان به دستور احمدی نژاد منحل و وظایف ان‬ ‫به دو معاونت رئی س جمهور تحت عناوین معاونت ب رنامه ریزی‬ ‫و نظارت راهبردی و معاونت توسعه مدیریت و سرمایه انسانی‬ ‫منتقل شد‪ .‬بسیاری از مخالفان این انحالل استدالل م ی کنند‬ ‫که دولت نم ی تواند سازمانی که به دست مجلس تصویب شده‬ ‫را منحل کند‪ .‬موافقان نیز مدعی هستند این انحالل نیست‬ ‫بلکه یک ادغام است‪ .‬بدین معنا که معاونت نظارت و هماهنگی‬ ‫ی معاون اول رئی س جمهور‪،‬‬ ‫بر سیاست های اقتصادی و علم ‬ ‫معاونت هماهنگی و نظارت راهبردی نهاد ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫سازمان مدیریت و ب رنامه ریزی کشور و موسسات وابسته ان‪،‬‬ ‫با تمام وظایف و اختیارات و مسئولی ت ها و دارایی و تعهدات و‬ ‫اعتبارات و امکانات و نیروی انسانی ادغام شدند و دو «معاونت‬ ‫ب رنامه ریزی و نظارت راهبردی» و «معاونت توس��عه مدیریت‬ ‫و سرمایه انسانی» جایگزین ان ش��د‪ .‬پس از انتخاب حسن‬ ‫روحانی به عنوان رئی س جمهور جدید او در نخستین نشست‬ ‫خبری خود اعالم کرد که سازمان مدیرت و ب رنامه ریزی را احیا‬ ‫م ی کند‪ .‬اکنون م ی گویند مسعود نیلی مهمترین گزینه ب رای‬ ‫به دست گیری سکان این س��ازمان مهم است‪ .‬مسعود نیلی‬ ‫استاد دانشگاه صنعتی ش��ریف و یکی از اقتصاددانان ای رانی‬ ‫است‪ .‬او از س��ال ‪ ۱۳۷۹‬تا ‪ ۱۳۹۰‬سرپرس��ت دپارتمان اقتصاد‬ ‫دانشکده مدیریت و اقتصاد دانش��گاه شریف بوده است‪ .‬او سه‬ ‫سال در دوران ریاس��ت جمهوری هاشم ی رفسنجانی معاون‬ ‫سازمان ب رنامه و بودجه بود‪ .‬پس از ان در تهیه و تدوین اولین و‬ ‫سومین ب رنامه پنج ساله توسعه کشور ایفای نقش کرد‪ .‬او مدتی‬ ‫نیز در راس شورای اقتصاد کشور مشغول به کار بود‪ .‬در دوران‬ ‫ریاست جمهوری محمد خاتمی مجددا به عنوان معاون سازمان‬ ‫ب رنام هو بودجه و سرپرست کمیته خصوص ی سازی برگزیده شد‪.‬‬ ‫او همچنین رئیس موسس��ه عالی پژوهش در ب رنامه ریزی و‬ ‫توسعه و استاد این موسسه بوده است‪ .‬از مهمترین فعالی ت های‬ ‫او م ی توان به تدوین سند استراتژی توسعه صنعتی کشور در‬ ‫زمان وزارت اسحاق جهانگیری در دوران ریاست جمهوری محمد‬ ‫خاتمی در سال ‪ ۱۳۸۲‬اشاره کرد‪.‬‬ ‫اما وزارت اقتصاد را چه کسی هدایت خواهد کرد؟ مطرح‬ ‫است که محمد باقر نوبخت و صفدر حسینی شانس بیشتری‬ ‫ب رای این وزارتخانه دارند‪ .‬محمدباقر نوبخت حقیقی‪ ،‬نماینده‬ ‫سیاست‬ ‫نوبخت در انتخابات از حامیان حسن روحانی بود و به عنوان‬ ‫س��خنگوی س��تاد انتخابات��ی وی فعالیت م ی ک��رد و به‬ ‫اس��تان های مختلف ب رای جذب ارای مردم ب��رای روحانی‬ ‫سفر م ی کرد‪ .‬پس از او صفدر حسینی به عنوان گزینه اصلی‬ ‫وزارت اقتصاد مطرح است‪.‬‬ ‫صفدر حسینی در سال ‪ ۱۳۷۴‬با درجه دکترا از دانشگاه‬ ‫ساسکاچوان کانادا در رشته اقتصاد کشاورزی فارغ التحصیل‬ ‫شد و کار خود را با عضویت در هیات علمی دانشگاه ته ران‬ ‫اغاز کرد‪ .‬سی د صفدر حس��ینی در فاصله سال های ‪ ۱۳۷۵‬تا‬ ‫‪ ۱۳۷۶‬مشاور سازمان ب رنامه و بودجه و در سال ‪ ۱۳۷۶‬استاندار‬ ‫استان چهار محال و بختیاری شد‪ .‬او در سال ‪ ۱۳۷۹‬معاون‬ ‫امور تولیدی سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور و در سال‬ ‫‪ ۱۳۸۰‬در کابینه دوم اقای خاتمی ب��ا باالترین رای مجلس‬ ‫ششم‪ ،‬وزیر کار و امور اجتماعی و در س��ال ‪ ۱۳۸۳‬وزیر امور‬ ‫اقتصادی و دارایی شد‪ .‬وی از نیروهای حزب مشارکت است‪.‬‬ ‫بانک مرکزی به دلیل اتفاقات مه��م اقتصادی دولت‬ ‫احمدی نژاد مخصوصا در س��ال های اخر همواره تحت نظر‬ ‫و البته نقد و اعتراض ش��دید مخالفان و منتقدان دولت بوده‬ ‫است‪ .‬بانک مرکزی و سیاس��ت هایش در دوران دولت دهم‬ ‫البته گاهی مورد اعتراض و مخالف��ت محمود احمدی نژاد‬ ‫هم قرار گرفته است‪.‬‬ ‫محمود بهمنی تا چند روز دیگ��ر باید از بانک مرکزی‬ ‫برود‪ .‬او البته بارها خبر استعفا و برکناری خود را در رسانه ها‬ ‫مخصوصا در این چند ماه اخر خوانده ب��ود‪ ،‬اما تا روز اخر در‬ ‫پس��ت خود باقی ماند‪ .‬چه کس��ی جایگزین او خواهد شد؟‬ ‫در میان اس��ام ی مختلف اکنون مجید قاس��می به عنوان‬ ‫گزینه محتمل تص��دی بانک مرکزی مطرح اس��ت‪ .‬مجید‬ ‫قاس��می مدیرعامل کنونی بانک پاس��ارگاد طی مدت سه‬ ‫سال ‪ 1365‬تا س��ال ‪ 1368‬س��کاندار بانک مرکزی و رئیس‬ ‫کمیته اقتصاد کالن مجمع تشخیص مصلحت نظام بوده‬ ‫است‪ .‬او که مدیریت بانک ملی را نیز در کارنامه کاری خود‬ ‫دارد به همراه غالمرضا اس�لامی بیدگلی‪ ،‬رسول سعدی و‬ ‫عل ی اکبر امین تفرشی شرکت سرمایه گذاری پارس اریان را‬ ‫تاسیس کردند‪ .‬در سال ‪ 84‬این شرکت را تبدیل به سهامی‬ ‫ عام کردند و در همان س��ال مجوز بانک پاسارگاد را از بانک‬ ‫مرکزی دریافت کردند‪ .‬هر چند مجید قاسمی امروز سکان‬ ‫یک بانک خصوصى را ب ر عهده دارد اما مطرح است که شاکله‬ ‫مدیریتى او بس��یار با قوانین و توصی ه هاى مدیریت دولتى‬ ‫همخوان بود‪ .‬او مجموع��ا در یک دوره ‪ ۳۴‬ماهه رئیس کل‬ ‫بانک مرکزى بود و زمانی ک��ه از بانک مرکزی رفت هر دالر‬ ‫هزار و ‪ 88‬تومان معامله م ی ش��د؛ ایا او م ی تواند بار دیگر به‬ ‫بانک مرکزی برود؟‬ ‫الیه دوم اقتصاد را چه کسانی اداره می کنند؟‬ ‫مردم رشت در ادوار سوم تا ششم مجلس شورای اسالمی و‬ ‫دبیرکل حزب اعتدال و توسعه است‪ .‬او معاون پژوهش های‬ ‫اقتصادی مرکز تحقیقات اس��تراتژیک مجمع تش��خیص‬ ‫مصلحت نظام اس��ت‪ .‬نوبخت خواه��رزاده ایت اهلل حجتی‬ ‫از روحانیون سرشناس گیالنی اس��ت و دو ب رادر به نام های‬ ‫یوس��ف (دادس��تان وقت ته ران) و علی (مع��اون وقت وزیر‬ ‫بهداشت) دارد‪ .‬دکترای اقتصاد از دانش��گاه انگلستان دارد‪.‬‬ ‫وزارت صنعت‪ ،‬معدن و تجارت از جمله دستگاه هایی‬ ‫اس��ت که مدیریت ‪40‬درصد تولید ناخالص داخلی کشور را‬ ‫در اختیار دارد‪.‬‬ ‫م ی گفتند قرار اس��ت اس��حاق جهانگیری به وزارت‬ ‫صنعت برود‪ ،‬اما حاال م ی گویند رضا ویسه به این وزارتخانه‬ ‫م ی رود‪ .‬رئیس اس��بق سازمان گس��ترش و نوسازی صنایع‬ ‫ای ران (ایدرو) متولد سال ‪ 1334‬اس��ت‪ .‬ویسه دانش اموخته‬ ‫رشته مهندسی متالورژی در دانشگاه صنعتی شریف است‪.‬‬ ‫او فعالیت خود را در س��ال‪ 61‬با مدیرعاملی شرکت «تامین‬ ‫ماسه ریخته گری» که یکی از شرکت های وابسته به سازمان‬ ‫گسترش بود‪ ،‬شروع کرد‪ .‬بعد مدیرعامل شرکت «ابزاران» و‬ ‫بعد از ان عضو هیات مدیره «ای ران خودرو» و بعد مدیرعامل‬ ‫ساپکو شد‪ .‬ویسه همچنین مسئولیت پروژه سمند و پژو ‪206‬‬ ‫و محصوالت جدید ای ران خودرو را به عهده داشته اشت‪.‬ایا او‬ ‫م ی تواند به صندلی وزارت ساختمان سنگی واقع در خیابان‬ ‫سمیه تکیه بزند؟‬ ‫وقتی که انتخابات تمام ش��د خیل ی ها فکر م ی کردند‬ ‫‪35‬‬ ‫سیاست‬ ‫محمد رضا عارف معاون اول حسن روحانی خواهد شد‪ .‬این‬ ‫تفکر شاید از همان شعار جالب «روحانی یادت باشه؛ عارف‬ ‫باید باشه» ناشی م ی شد‪ .‬اما حاال که دیگر مسلم شده عارف‬ ‫معاون اول نم ی شود م ی گویند او به وزارت ارتباطات خواهد‬ ‫رفت؛ پس��تی که او تجربه خوبی در ان دارد‪ .‬اگر این شایعه‬ ‫درست باشد که او برخالف نظر مش��اورانش پستی غیر از‬ ‫معاون اول��ی را پذیرفته باید در مورد انصرافش از تش��کیل‬ ‫حزب مطمئن شویم‪ .‬مطرح اس��ت که زنگنه که نامی اشنا‬ ‫ب رای همه ماس��ت م ی خواهد به نفت برود‪ .‬زنگنه در س��ال‬ ‫‪ 1350‬به دانشکده فنی دانشگاه ته ران رفت و در سال ‪1356‬‬ ‫با درجه فوق لیسانس مهندسی راه و ساختمان با رتبه ممتاز‬ ‫فارغ التحصیل شد‪ .‬همچنین از سال ‪ 1356‬به عنوان عضو‬ ‫هیات علمی در دانشگاه خواجه نصی رالدین طوسی مشغول‬ ‫به فعالیت ش��د و س��ال ‪ 1385‬با همین عنوان بازنشس��ته‬ ‫شد‪ .‬زنگنه از س��ال‪ 1359‬تا ‪ 1361‬معاونت فرهنگی وزارت‬ ‫یرا به عهده داش��ت و در ابان ماه‬ ‫فرهنگ و ارش��اد اس�لام ‬ ‫سال ‪ 1361‬بنا به دعوت ب رادران جهادسازندگی به عضویت‬ ‫ش��ورای مرکزی این نهاد درامد‪ .‬او در س��ال ‪ 1362‬به عنوان‬ ‫نخس��تین وزیر جهاد س��ازندگی از مجلس اول رای اعتماد‬ ‫گرفت و تا اواسط س��ال ‪ 1367‬عهده دار این مسئولیت بود‪.‬‬ ‫همچنین در شهریور س��ال ‪ 1367‬و در شرایطی که صنعت‬ ‫اب و برق به دلیل خس��ارت های ناش��ی از جنگ تحمیلی‬ ‫در وضعیت بس��یار نابس��امانی بود‪ ،‬به عنوان وزی��ر نیرو از‬ ‫مجلس رای اعتماد گرفت‪ .‬سپس در سال ‪ 1368‬در نخستین‬ ‫دولت هاشم ی رفس��نجانی با رای اعتماد مجدد مجلس در‬ ‫این مس��ئولیت ابقا شد و تا نیمه س��ال ‪ 1376‬عهده‏دار این‬ ‫مسئولیت بود‪.‬زنگنه در سال ‪ 1376‬در دوره ریاست جمهوری‬ ‫سی د محمد خاتمی ب رای صدارت در وزارت نفت انتخاب شد‬ ‫و مدت هشت سال نیز عهده دار این مسئولیت بود‪ .‬زنگنه از‬ ‫سال ‪ 1362‬تا ‪ 1384‬عضویت شورای اقتصاد و از سال ‪ 1375‬تا‬ ‫‪ 1390‬عضویت در مجمع تشخیص مصلحت نظام را برعهده‬ ‫داشته است‪.‬ایا او جایگزین رستم قاس��م ی خواهدشد؟ اگر‬ ‫چنین شود او دوره ای سخت را در وزارت نفت خواهد داشت‪.‬‬ ‫در همین گمانه زن ی های رسانه ای است که نام حجتی‬ ‫ب رای وزارت جهاد کش��اورزی مطرح ش��ده‪ .‬محمود حجتی‬ ‫مدرک لیسانس خود را در رشته مهندسی عمران از دانشگاه‬ ‫صنعتی اصفهان گرفته است‪ .‬او با پیروزی انقالب وارد جهاد‬ ‫سازندگی کشور شد و پس از ان به عنوان استاندار سیستان‬ ‫و بلوچستان انتخاب شد‪ .‬با شروع عملیات اجرایی سد کرخه‬ ‫به عنوان مدیر اجرایی این پروژه تا زمان بهره برداری مشغول‬ ‫به کار بود و در دوره اول ریاس��ت جمهوری خاتمی به عنوان‬ ‫وزیر را هو تراب��ری و دوره دوم به عنوان وزیر جهاد کش��اورزی‬ ‫از مجل��س رای اعتماد گرف��ت‪ .‬او عضو ش��ورای مرکزی و‬ ‫رئی س کمیسیون ب رنامه جبهه مشارکت بوده است‪ .‬درباره این‬ ‫وزارتخانه شایعاتی وجود دارد که م ی گوید داوود دانش جعفری‬ ‫هم جزو گزینه هاست‪.‬‬ ‫اما ش��ایع اس��ت که چی ت چیان به وزارت نیرو خواهد‬ ‫رفت‪ .‬چیت چیان حدود پنج س��ال قائم مقام وزارت نیرو در‬ ‫دولت ه��ای نهم و دهم و نی��ز معاونت برنامه ری��زی و امور‬ ‫اقتصادی و معاونت انرژی این وزارتخانه را در سال های پیش‬ ‫از ان عهده دار بوده است‪ .‬در مورد وزارت راه هم مطرح است‬ ‫که اخوندی به این وزارتخانه خواهد رفت‪.‬‬ ‫عب��اس اخون��دی متول��د نج��ف اس��ت‪ .‬او مدرک‬ ‫کارشناس ی ارشد مهندسی راه و ساختمان خود را از دانشگاه‬ ‫ته ران دریافت ک��رد و پ��س از ان به انگلس��تان رفت و در‬ ‫کالج رویال هال��ووی لندن‪ ،‬در رش��ته اقتصاد سیاس��ی به‬ ‫ادامه تحصیل پرداخت و موفق ش��د م��درک دکترای خود‬ ‫را دریافت کند‪ .‬اخوندی مرداد س��ال ‪ 1361‬به عنوان معاون‬ ‫سیاس��ی وزیر وقت کش��ور (ناطق نوری) انتخاب ش��د و در‬ ‫دولت دو م هاشم ی رفس��نجانی نیز به عنوان وزیر مس��کن‬ ‫و شهرس��ازی فعالیت کرده اس��ت‪ .‬اخوندی در شکل گیری‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪36‬‬ ‫و تاسیس جهادس��ازندگی نقش موثری داش��ت و از سوی‬ ‫شهید دکتر بهشتی در اولین شورای مرکزی جهاد سازندگی‬ ‫به عنوان عضو ش��ورا انتخاب ش��د‪ .‬او همچنی��ن در جهاد‬ ‫سازندگی مسئولیت امور اس��تان ها را ب ر عهده داشت و پس‬ ‫از شروع جنگ تحمیلی مسئولیت پش��تیبانی جبهه های‬ ‫جنگ را نیز برعهده گرفت‪ .‬اخوندی در سال ‪ 1376‬نماینده‬ ‫ویژه رئیس جمهور وقت ب��رای اجرای طرح احداث س��الن‬ ‫بزرگ همایش های بی ن المللی بوده است‪ .‬اخوندی باجناق‬ ‫عل ی اکبر ناطق نوری است‪.‬‬ ‫چه کسی به ارشاد می رود؟‬ ‫وقتی سی د محمد خاتمی در جمع هنرمندان گفت احمد‬ ‫مسجد جامعی وزیر ارشاد بعدی خواهد بود این جمله او اگر چه‬ ‫خبری خوش ب رای اهالی هنر به شمار امد اما اهالی سیاست‬ ‫م ی دانستند که اظهارنظر محمد خاتمی پرهزینه خواهد بود‪.‬‬ ‫چنین است که م ی گویند احمد مسجد جامعی شانس خود را‬ ‫ب رای تصدی وزارت ارشاد از دست داده و در همان شورای شهر‬ ‫خواهد ماند‪ .‬در میان اسامی مختلفی که ب رای این وزارتخانه‬ ‫مطرح شده حاال م ی گویند محمد مقدم شانس زیادی ب رای‬ ‫وزارت ارشاد دارد‪ .‬او از اعضای اصلی مجمع روحانیون مبارز‬ ‫است‪.‬خبر دیگری هم از بحث بر سر علی جنتی ب رای تصدی‬ ‫وزارت ارشاد حکایت دارد‪.‬‬ ‫دو سالی هست که وزارت تعاون‪ ،‬کار و رفاه اجتماعی‪،‬‬ ‫پس از تصویب مجلس ش��ورای اس�لامی در ‪ ۸‬تیر ‪۱۳۹۰‬‬ ‫و تصوی��ب ش��ورای نگهب��ان در ‪ ۱۲‬تیر در راس��تای طرح‬ ‫کوچک سازی دولت با ادغام سه وزارت رفاه و تامین اجتماعی‪،‬‬ ‫کار و امور اجتماعی و تعاون درس��ت ش��د‪ .‬یک خبر تایید‬ ‫نشده از مذاکره با محسن رضایی ب رای حضور در وزارت رفاه‬ ‫حکایت داشت‪ ،‬اما حاال مطرح است که مرتضی بانک به این‬ ‫وزارتخانه م ی رود‪ .‬مرتضی بانک اس��تاندار کرمان و معاون‬ ‫اداری مالی وزارت امورخارجه بوده اس��ت‪ .‬در میان نام هایی‬ ‫که ب��رای دولت جدید مطرح اس��ت از بختی��اری به عنوان‬ ‫گزینه وزارت دادگستری نام م ی برند و از هاشم ی ب رای وزارت‬ ‫بهداشت گمانه زنی م ی شود‪ .‬از این دو وزارتخانه که بگذریم‬ ‫م ی گویند محمد علی نجفی عهده دار وزارت اموزش و پرورش‬ ‫خواهد شد‪ .‬او سخنگوی کمیته انتخاباتی اصالح طلبان در‬ ‫انتخابات بود که تالش زیادی ب رای انتخاب حسن روحانی‬ ‫به عنوان گزینه نهایی اصالح طلبان کرد‪ .‬پی ش بینی م ی شود‬ ‫که اگر او عضو کابینه پیش��نهادی روحانی ب رای معرفی به‬ ‫مجلس باش��د راه س��ختی ب رای دریافت رای اعتماد خواهد‬ ‫داشت‪.‬‬ ‫در این میان از فرج ی دانا هم ب رای تصدی وزارت علوم‬ ‫یاد م ی ش��ود‪ .‬رضا فرج ی دانا مدرک کارشناس��ی خود را در‬ ‫سال ‪ ۱۳۶۵‬در رشته مهندسی برق از دانشگاه ته ران دریافت‬ ‫کرد و س��پس ب رای ادامه تحصیل در دانش��گاه واترلو عازم‬ ‫کشور کانادا شد‪ .‬به این ترتیب او تحصیالت خود را در این‬ ‫دانشگاه در مقطع کارشناسی ارشد (‪ )۱۳۶۸‬و دکترا (‪)۱۳۷۲‬‬ ‫در رشته مهندسی برق به انجام رسانده است‪ .‬رض ا فرج ی دانا‬ ‫پی ش تر بین سال های ‪ ۱۳۸۱‬تا ‪ ۱۳۸۴‬رئیس دانشگاه ته ران‬ ‫بود‪ .‬او پیش از انتصاب به عنوان ریاس��ت دانش��گاه ته ران‬ ‫مدتی ریاس��ت گروه مهندس��ی برق و کامپیوتر دانش��کده‬ ‫فنی و پس از ان هم ب��ه مدت بیش از پنج س��ال (‪١٣٧٦‬تا‬ ‫‪ )۱۳۸۱‬ریاست پردیس دانش��کده های فنی دانشگاه ته ران‬ ‫را برعهده داش��ت‪ .‬از دیگ��ر مس��ئولی ت های او م ی توان به‬ ‫ریاس��ت مرکز انفورماتیک دانش��گاه ته ران بین سال های‬ ‫‪ ١٣٧۵‬تا ‪ ۱۳۸۱‬و ریاست انجمن مهندسی برق و الکترونیک‬ ‫ای ران (‪ )IEEE Iran Section‬در س��ال های ‪ ١٣٨٦‬و ‪١٣٨٧‬‬ ‫اش��اره کرد‪ .‬فرج ی دانا پس از اس��تعفای مصطفی معین در‬ ‫اواخر کار دولت دوم س��ی د محمد خاتمی‪ ،‬ب رای احراز وزارت‬ ‫علوم‪ ،‬تحقیق��ات و فناوری به مجلس معرفی ش��د که رای‬ ‫اعتماد نیاورد‪g .‬‬ ‫پایان یک‬ ‫ائتالف‬ ‫رسانه ها و افراد نزدیک به حسن روحانی‬ ‫به انتقاد از اصالح طلبان پرداختند‬ ‫‪2‬‬ ‫ائتالف تاکتیکی اصالح طلبان با حسن روحانی گویا به‬ ‫پایان خود نزدیک م ی شود؛ این را م ی توان از شواهدی همچون‬ ‫اظهارات محمدباقر نوبخت که از نزدیک ترین افراد به حسن‬ ‫روحانی است و نیز سرمقاله جدید روزنامه جمهوری اسالمی‪،‬‬ ‫رس��انه نزدیک و البته منتس��ب به اکبر هاشم ی رفسنجانی‬ ‫به خوبی فهمید؛ ش��کافی که گویا میان طی��ف نزدیک به‬ ‫هاشم ی رفسنجانی و اط رافیان سیاسی سی د محمد خاتمی‬ ‫در حال پدید امدن است‪ .‬انتخابات ریاست جمهوری یازدهم‬ ‫در حالی ب��ه محملی ب��رای ائتالف هاشم ی رفس��نجانی و‬ ‫اصالح طلب��ان ‪ -‬خصوصا ش��خص س��ی د محمد خاتمی ‪-‬‬ ‫در حمایت از حس��ن روحانی تبدیل ش��ده که این دو جریان‬ ‫فقط یک نقطه اش��تراک داش��تند‪« :‬انتقاد از وضع موجود و‬ ‫سیاست های هشت س��ال گذش��ته‪ ».‬حاال اما با پایان دوره‬ ‫ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد‪ ،‬گویی قرار است باز هم‬ ‫زخم های کهنه اختالفات میان اصالح طلبان و جریان نزدیک‬ ‫به هاشم ی رفسنجانی سر باز کند و اختالفات قدیمی‪ ،‬تازه شود‪.‬‬ ‫روزنامه جمهوری اس�لامی در ستون جهت اطالع خود‬ ‫چنین نوشته بود‪« :‬اظهارات‪ ،‬اشارات و تحلی ل های سران جناح‬ ‫اصالح طلب‪ ،‬این روزها نشان م ی دهد که انها دولت دکتر حسن‬ ‫روحانی را به منزله پل ی ب رای عبور از شرایط کنونی جهت رسیدن‬ ‫به قدرت م ی دانند‪ .‬سران جناح اصالحات در تشریح وضعیت‬ ‫دولت روحانی م ی گویند‪« :‬ش��اید بهتر باش��د اصالح طلبان‪،‬‬ ‫درون حاکمیت نباش��ند تا بتوانند خود را احیا کنند‪ ».‬به نظر‬ ‫م ی رسد باتوجه به شرایط دشوار اقتصادی کشور‪ ،‬اصالح طلبان‬ ‫ ترجیح م ی دهند خود را با مشکالت این مرحله درگیر نکنند و‬ ‫با این تحلیل که دولت دکتر روحانی نم ی تواند توفیق چندانی‬ ‫به دست اورد‪ ،‬خود را ب رای در دست گرفتن قدرت در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری سال ‪ 1396‬اماده کنند‪».‬‬ ‫این روزنامه نزدیک به هاشم ی رفسنجانی در حالی این‬ ‫تحلیل را ارائه کرده که ب ر اساس شنیده های محافل سیاسی‬ ‫گفته م ی شود برخی تئوریس��ی ن های اصالح طلب نسخه ای‬ ‫جدید ب رای سوق دادن حسن روحانی به سمت خود پیچیده اند‪.‬‬ ‫گویا انها خواهان ایجاد این ذهنیت هستند که حسن روحانی‬ ‫در شرایط از دست دادن اصالح طلبان به رئی س جمهوری یک‬ ‫مرحله ای تبدیل خواهد ش��د و اگر بدن��ه اصالح طلب خود را‬ ‫از دست دهد‪ ،‬فقط چهار س��ال م ی تواند رئی س جمهور ای ران‬ ‫باش��د؛ پس او چاره ای ندارد جز انکه کابینه خود را به سمت‬ ‫اصالح طلبان سنگی ن تر کند‪ .‬ش��اید چنین است که روزنامه‬ ‫اصولگرای کیهان نیز در س��رمقاله هفت��ه پیش خود چنین‬ ‫نوشته بود‪« :‬ب راساس گزارش های موثق که برخی از اط رافیان‬ ‫ل فتنه با احس��اس مس��ئولیت اس�لامی و‬ ‫و نزدیکان عوام ‬ ‫انقالبی در اختیار کیهان گذاشته اند‪ ،‬مدعیان اصالحات ب رای‬ ‫تصاحب چهار وزارتخانه اطالعات‪ ،‬کشور‪ ،‬علوم و امور خارجه‬ ‫خیز برداشته اند؛ ولی از انجا که دورخیز انها با هوشیاری اقای‬ ‫دکتر روحانی روبه رو شده‪ ،‬پروژه مصادره ریاست جمهوری اقای‬ ‫روحانی را روی سه وزارتخانه اطالعات‪ ،‬کشور و علوم متمرکز‬ ‫کرده اند‪ .‬مطابق گزارش موثق یاد شده یکی از سردمداران جبهه‬ ‫اصالحات که از عوامل نشان دار فتنه امریکایی‪ -‬اسرائیلی ‪88‬‬ ‫نیز هست‪ ،‬اعالم کرده است که اگر س��ه وزارتخانه اطالعات‬ ‫و کشور و علوم را در اختیار داشته باش��یم‪ ،‬روحانی از جایگاه‬ ‫با پایان دوره ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد‪،‬‬ ‫گویی قرار است باز هم زخم های کهنه اختالفات میان‬ ‫اصالح طلبان و جریان نزدیک به هاشمی رفسنجانی سر باز‬ ‫کند و اختالفات قدیمی‪ ،‬تازه شود‬ ‫سیاست‬ ‫و در مجموع چهار س��ال اخیر ‪ 64‬هزار همایش بوده است‪».‬‬ ‫به زعم این روزنامه اصولگرا‪ ،‬در دوران حاکمیت اصالح طلبان‪،‬‬ ‫دانشگاه ها به مرکز جوالن احزاب سیاسی و کور کردن خط علم‬ ‫با تنش افرین ی های پیوسته تبدیل شده بود‪« :‬حاال اگر به سابقه‬ ‫مدعیان اصالحات در دوران حاکمیت خود بر وزارت علوم نگاه‬ ‫کنید‪ ،‬وزرای دولت اصالحات مخصوصا در دوره تصدی اقای‬ ‫«ج‪-‬ت» دانشگاه ها را به مرکز جوالن احزاب سیاسی تبدیل‬ ‫کرده و با تنش افرینی های پیوس��ته «خط علم» را کور کرده‬ ‫بودند‪ .‬ایا غیر از این است؟! از فرزندان با استع داد این مرز و بوم به‬ ‫جای کسب علم و دانش ب رای مقاصد سیاسی و دم دستی خود‬ ‫بهره م ی گرفتند و در نهایت نیز اقای «س‪-‬ح» خطاب به انها‬ ‫گفته بود؛ «جنبش دانشجویی حرف مفت است‪ ،‬زیاد دویدید و‬ ‫درگیر شدید‪ ،‬حاال دیگر باید بروید کار تئوریک بکنید»! تمامی‬ ‫ این نمونه ها ثبت و ضبط شده و غیرقابل انکار است‪ ».‬روزنامه‬ ‫کیهان تاکید کرده است که برایند گزاره های مختلفی که در‬ ‫ خصوص استراتژی اصالح طلبان ب رای تصدی کرسی وزارت‬ ‫علوم وجود دارد‪ ،‬ب رای موفقیت حسن روحانی نیست‪« :‬اکنون‪،‬‬ ‫این سه گزاره را کنار هم بگذارید‪ :‬اول؛ نگرانی و اضط راب بارها‬ ‫اعالم شده دشمنان بیرونی از پیشرفت های علم ی حیرت اور‬ ‫دانشجویان و اساتید ای رانی‪ ،‬دوم؛ خیانت برمال شده اصحاب‬ ‫فتنه در همراهی با دش��منان بیرونی و س��وم؛ تالش کنونی‬ ‫انها ب رای تس��خیر دوباره وزارت علوم‪ .‬ایا از کنار هم گذاردن‬ ‫سه گزاره یاد ش��ده به این نتیجه نم ی رسید که اصحاب فتنه‬ ‫به منظور کور کردن خط عل��م و خوش رقصی دیگری ب رای‬ ‫دشمنان بیرونی در پی تس��خیر وزارت علوم هستند؟! ب رای‬ ‫انها همین خوش رقص ی ها حائز اهمیت است و نه موفقیت‬ ‫اقای دکتر روحانی و در این باره باز هم گفتن ی هایی هست‪».‬‬ ‫گرچه اغلب اصالح طلبان اعالم کرده اند ک��ه در دولت اینده‬ ‫ادعایی ب رای سهم خواهی نخواهند داشت‪ ،‬اما شواهد و قرائن‬ ‫از روندی دیگر حکایت دارد که از جمله انها‪ ،‬تالش ب رای اخرین‬ ‫دیدارها و هماهنگ ی ها با حسن روحانی پیش از برگزاری مراسم‬ ‫تحلیف است‪.‬‬ ‫ایت اهلل جمال ی پور‪ ،‬سخنگوی شورای هماهنگی جبهه‬ ‫اصالحات در این باره گفته است‪« :‬در حال رایزنی با دفتر دکتر‬ ‫روحانی ب رای دیدار اعضای شورای هماهنگی جبهه اصالحات‬ ‫و منتخبان اصالح طلب شورای ش��هر با ایشان هستیم‪».‬او‬ ‫در خصوص مباحث مطرح شده در جلسه شورای هماهنگی‬ ‫جبهه اصالحات نیز اظهارنظر کرد؛ انج��ا که گفت‪« :‬در این‬ ‫جلسه گزارش پیگیری های صورت گرفته در خصوص دیدار با‬ ‫رئی س جمهور منتخب مطرح و مقرر شد با دفتر رئی س جمهور‬ ‫منتخب رایزنی شود تا دیدار شورا قبل از مراسم تنفیذ و تحلیف‬ ‫انجام شود‪ .‬البته ش��ورای هماهنگی محدودیت های زمانی‬ ‫رئی س جمهور منتخب را باتوجه به اینکه مراسم تحلیف نزدیک‬ ‫است و فعالی ت های وی در این ایام بیشتر شده درک م ی کند‪،‬‬ ‫ام ا ترجیح جبهه اصالحات بر این اس��ت که این دیدار قبل از‬ ‫مراسم تحلیف صورت بگیرد‪ ».‬از س��وی دیگر با وجود انکه‬ ‫دکتر محمدرضا عارف‪ ،‬معاون اول دولت اصالحات بر امادگی‬ ‫خود ب رای همکاری با دولت روحانی تاکید کرده است اما گویا‬ ‫تصمیم گی ران ب رای تعیین کابینه‪ ،‬تمایل چندانی ب رای استفاده‬ ‫از او در پستی مناسب ندارند‪.‬‬ ‫برخ��ی از منابع خب��ری نی��ز م ی گویند با وج��ود انکه‬ ‫هاشم ی رفسنجانی بر معاون اولی عارف نظر مثبت دارد‪ ،‬اما‬ ‫روحانی و حلقه اول او موافق معاون اولی او نیستند و چهره ای‬ ‫هماهنگ تر با رئی س جمهور منتخب را به این منظور مدنظر‬ ‫دارند؛ از همین رو عارف در مصاحب ه ای گفته که پیشنهاد معاون‬ ‫اولی به او نشده است‪.‬‬ ‫ظاه��را ع��ارف تنه��ا حاضر ب��ه پذیرش مس��ئولیت‬ ‫معاون اولی است و به پیش��نهاد تصدی وزارتخانه های علوم‬ ‫و ارتباطات پاسخ مثبت نداده است‪.‬به ه ر حال ه ر چند در فرایند‬ ‫تعارفات‪ ،‬اصالح طلبان مطرح م ی کنند‪« :‬اصالح طلبان سهم‬ ‫نم ی خواهند»‪« ،‬به دنبال سهم خواهی در کابینه نیستند» و‬ ‫«به حداقل ها اکتفا خ واهند کرد»‪ ،‬اما در عمل بیشترین تالش و‬ ‫چان هزنی را ب رای کسب پس ت های مهم دولتی به کار گرفته اند‪.‬‬ ‫البته این تنها اصولگرایانی همچون مسیح مهاجری و حسین‬ ‫شریعتمداری نیستند که نسبت به سهم خواهی اصالح طلبان‬ ‫از دولت حسن روحانی اب راز نگرانی م ی کنند یا درباره ان هشدار‬ ‫م ی دهند؛ بلکه چهره های نزدیک به رئی س جمهور منتخب‬ ‫نیز نگران این سهم خواهی و اعمال نفوذهای پنهان هستند؛‬ ‫محمدباقر نوبخت یکی از این افراد است‪.‬‬ ‫او که از اعضای اصلی تیم اقتصادی روحانی اس��ت‪ ،‬در‬ ‫مصاحب ه ای با هفته نامه اس��مان خاطره ای از مجلس ششم‬ ‫نقل کرده که باتوجه به س��هم خواه ی های جریان اصالحات‬ ‫از کابینه اینده و کارش��کنی رس��انه های این طیف در مسیر‬ ‫تشکیل کابینه واقعی روحانی‪ ،‬بسیار قابل تامل است‪.‬‬ ‫نوبخ��ت در این مصاحبه به کارش��کنی اصالح طلبان‬ ‫در مس��یر تالش وی ب رای کاهش مشکالت معیشتی مردم‬ ‫در دوران اصالح��ات اش��اره کرده و چنین گفته اس��ت‪« :‬من‬ ‫تو گو ب��ا برخی از‬ ‫از تجاربی که در مجلس شش��م و در گف ‬ ‫دوس��تان اصالح طلب داش��تم ب رایتان بگویم‪ .‬در ان زمان ما‬ ‫درصدد بودیم با برخی طرح ها مانند بیمه یا مستمری بیکاری‬ ‫از مشکالت معیش��تی مردم بکاهیم‪ .‬دقیقا به خاطر دارم که‬ ‫ما ان طرح را تهی��ه کردیم؛ اما برخی از دوس��تانی که به انها‬ ‫اشاره کردم‪ ،‬از ما به ش��دت انتقاد م ی کردند که نباید این گونه‬ ‫مباحث را در دس��تورکار مجلس قرار دهیم‪ .‬اینکه ما راه های‬ ‫س��هل الوصول تری ب رای تامی��ن رضایت م��ردم داریم و ان‬ ‫پرداختن به مباحث سیاسی و توس��عه سیاسی و ازادی های‬ ‫اجتماعی است‪».‬‬ ‫این خاطره عالوه بر اینکه نشان از ب ی توجهی تندروهای‬ ‫اصالح طلب نس��بت به مس��ائل اقتصادی و معیشتی مردم‬ ‫دارد‪ ،‬حاکی از وجود یک نگرانی قابل توجه در تیم روحانی از‬ ‫کارشکن ی های افراطیون اصالح طلب در مسیر دولت یازدهم‬ ‫است؛ نگرانی از اینکه سهم خواهان امروز‪ ،‬فردا بر کرس ی های‬ ‫دولتی تکیه زنند و نه تنها خود به مس��ائل و مشکالت مردم‬ ‫نپردازند‪ ،‬بلک��ه در مقاب��ل طرح هایی ب رای حل مش��کالت‬ ‫اقتصادی جامعه‪ ،‬همچون خاطره ای که محمدباقر نوبخت از‬ ‫مجلس ششم نقل کرده است‪ ،‬سنگ اندازی کنند‪.‬‬ ‫رس��انه های اصالح طل��ب ب��ا وج��ود تاکی��د چند باره‬ ‫رئی س جمهور منتخب مبنی بر عدم اظهارنظر درباره کابینه‬ ‫اینده و ایجاد توقع نکردن در جامعه‪ ،‬چند روز یک بار با انتشار‬ ‫لیس ت هایی از کابینه احتمالی‪ ،‬درصدد تحمیل گزینه های خود‬ ‫به اقای روحانی هستند و توامان با این لیس ت ها‪ ،‬تهدیدهایی را‬ ‫نیز درباره «عبور از روحانی» مطرح م ی کنند‪g.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫ریاست جمهوری رس��می به یک رئی س جمهور اسمی تنزل‬ ‫م ی کند و در این حالت‪ ،‬ناکام ی ها و شکس��ت های احتمالی‬ ‫وی به حساب خودش نوشته م ی شود و در مقابل‪ ،‬زمینه سازی‬ ‫ب رای تثبیت موقعیت سیاس��ی و اجتماعی جبهه اصالحات‬ ‫دستاوردی است که نصیب ما خواهد شد‪».‬‬ ‫این روزنامه اصولگرا‪ ،‬س��پس به بازنش��ر خبر منتش��ر‬ ‫ش��ده در روزنامه جمهوری اس�لامی پرداخت و در ادامه این‬ ‫یادداشت نوشت‪« :‬در پی درز این خبر به بیرون است که یکی از‬ ‫روزنامه های عمیقا وابسته به ایت اهلل هاشمی مجبور م ی شود‬ ‫مالحظات تاکید شده را کنار گذارده و در اقدامی غیرمنتظره که‬ ‫باتوجه به ائتالف مستحکم و تعریف شده جبهه اصالحات با‬ ‫ایت اهلل هاشمی بعید به نظر م ی رسید‪ ،‬بنویسد که اظهارات‪،‬‬ ‫اشارات و تحلی ل های سران جناح اصالح طلب‪ ،‬این روزها نشان‬ ‫م ی دهد انها دولت دکتر حس��ن روحانی را به منزله پلی ب رای‬ ‫عبور از شرایط کنونی جهت رسیدن به قدرت م ی دانند‪».‬‬ ‫روزنامه کیهان تاکید کرده اس��ت که ب ر اس��اس اخبار‬ ‫موثق‪ ،‬اصالح طلبان‪ ،‬دولت روحان��ی را به منزله نردبانی ب رای‬ ‫رسیدن به قدرت م ی دانند‪« :‬یکی از س��ران جناح اصالحات‬ ‫در تشریح وضعیت دولت روحانی م ی گوید‪« :‬شاید بهتر باشد‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬درون حاکمیت نباش��ند تا بتوانند خود را احیا‬ ‫کنند‪ ».‬به نظر م ی رسد باتوجه به شرایط دشوار اقتصادی کشور‪،‬‬ ‫ن ترجیح م ی دهند خود را با مشکالت این مرحله‬ ‫اصالح طلبا ‬ ‫درگیر نکنند و با این تحلیل که دولت دکتر روحانی نم ی تواند‬ ‫توفیق چندانی به دست اورد‪ ،‬خود را ب رای در دست گرفتن قدرت‬ ‫در انتخابات ریاست جمهوری سال‪ 1396‬اماده کنند‪ ».‬این اقدام‬ ‫و افشاگری غیرمنتظره روزنامه یاد شده‪ ،‬گزارش موثقی را که به‬ ‫کیهان رسیده است تایید م ی کند و نشان م ی دهد اصحاب فتنه‬ ‫به دولت اقای روحانی نگاه «نردبانی» دارند‪ .‬این روزنامه در ادامه‬ ‫علت عدم تصدی پست معاون اولی از سوی محمدرضا عارف‬ ‫را اینگونه افشا م ی کند‪« :‬همین گزارش موثق حکایت از ان‬ ‫دارد که اصحاب فتنه اصرار چندانی ب رای تسخیر پست معاون‬ ‫ی اقای عارف بر فرض تصدی پست‬ ‫اولی ندارند و در توانمند ‬ ‫معاون اولی تردید جدی دارند و بر این باورند که ناتوانی عارف‬ ‫باتوجه به عضویت اعالم شده ایشان در جبهه اصالحات‪ ،‬ب رای‬ ‫این جبهه دردسرافرین خواهد بود‪ .‬گزارش یاد شده که بسیاری‬ ‫از شواهد بیرونی دیگر نیز‪ ،‬صحت ان را تائید م ی کند حاکی از‬ ‫ان است که اصحاب فتنه فلش حرکت خود را از تسخیر پست‬ ‫معاون اولی به تسخیر وزارت علوم تغییر جهت داده اند‪ .‬چرا؟!»‬ ‫روزنامه کیهان همچنین به انتش��ار اماری مقایس ه ای‬ ‫در خصوص وضعیت علمی کشور در دو دوره مختلف یعنی‬ ‫ریاست جمهوری س��ی د محمد خاتمی و محمود احمدی نژاد‬ ‫پرداخت و در ادامه نوشت‪« :‬شاید کیهان را به بدبینی متهم کنند‬ ‫که کرده اند و م ی کنند ولی انچه در این باره ارائه م ی دهیم فقط‬ ‫یک «ادعا» نیست بلکه اسناد و شواهد فراوانی بر درستی ان‬ ‫گواهی م ی دهند‪ ،‬بخ وانید؛ پایگاه «اسکوپوس» که معتب رترین‬ ‫پایگاه داده ها و سنجش های علمی دنیاست رسما اعالم کرده‬ ‫است که ای ران در «تولید علم» رتبه پانزدهم جهانی را کسب‬ ‫کرده و چنانچه با همین روند و اهنگ رشد پیش برود‪ ،‬در سال‬ ‫‪ 2018‬رتبه چهارم «تولید علم» دنیا را به خود اختصاص خواهد‬ ‫داد‪ .‬حاال به این امار که در مراکز معتبر علمی ثبت شده و به‬ ‫اسانی قابل دسترسی است توجه فرمایید‪ .‬در طول چهار سال‬ ‫دوم دولت اقای خاتمی مجموع��ا ‪ 2000‬فرصت مطالعاتی به‬ ‫اساتید و دانش��جویان داده شده اس��ت و در دولت کنونی هر‬ ‫سال ‪ 9‬هزار فرصت مطالعاتی و در مجموع چهار سال بیش‬ ‫از ‪36‬هزار فرصت مطالعاتی داده شده اس��ت‪ ،‬یعنی ‪ 16‬ب رابر‬ ‫دولت اصالحات‪ .‬از مجموع ‪194‬هزار مقاله علمی ثبت شده‬ ‫در ‪ ،ISI‬بیش از ‪ 152‬ه��زار مقاله در دول��ت کنونی به ثبت‬ ‫رسیده و تنها ‪ 42‬هزار مقاله علمی ثبت شده در ‪ ISI‬مربوط به‬ ‫دولت های قبلی بوده است‪ .‬در مجموع چهار سال دولت اقای‬ ‫خاتمی اساتید و دانشجویان در سه هزار همایش بی ن المللی‬ ‫شرکت داشته اند و این رقم در دولت کنونی هر سال ‪ 16‬هزار‬ ‫‪37‬‬ ‫به وزرای سهمیه ای رای نمی دهیم‬ ‫گفت و گو با کیاسری درباره رویکرد پارلمان به کابینه احتمالی‬ ‫‪3‬‬ ‫سید رمضان شجاعی کیاس�ری در گفت وگو با هفته نامه مثلث می گوید‪« :‬فراکسیون اصولگرایان مجلس برای‬ ‫برخی از وزارتخانه ها به دولت یازدهم پیشنهاداتی ارائه داده است‪ ».‬وی تاکید می کند‪« :‬فراکسیون اکثریت‪ ،‬اکثریت‬ ‫است و فراکس�یون اقلیت نیز اقلیت اس�ت‪ ،‬بنابراین اقلیت نمی تواند اکثریت را تحت تاثیر قرار دهد‪ .‬مگر اینکه دو‬ ‫فراکسیون بنشینند و با هم توافق کرده و به تفاهم برسند‪».‬‬ ‫زهره دیانی‬ ‫هفت�ه قب�ل درب�اره دی�دار اقای�ان الریجان�ی و‬ ‫حدادع�ادل خبری منتش�ر ش�د که ای�ن خبر از‬ ‫سوی اقای حداعادل تایید شد‪ .‬شما درخصوص‬ ‫محتوای این مالقات اطالعی دارید؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬بن��ده فقط از طریق نش��ریات ای��ن خبر را‬ ‫شنیدم‪ .‬بهتر است ش��ما درباره محتوای این دیدار از اقای‬ ‫الریجانی سوال کنید‪.‬‬ ‫لطف�ا بفرمایی�د فراکس�یون اصولگرای�ان و‬ ‫فراکسیون رهروان والیت مجلس درباره کابینه‬ ‫دولت یازدهم برنام ه ای برای رایزنی دارند؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬فع�لا در ای��ن رابطه تصمی��م خاص��ی اتخاذ‬ ‫نشده است‪ .‬البته فراکس��یون رهروان والیت بررس ی هایی‬ ‫درخص��وص گزینه ه��ای مطرح ش��ده انج��ام داده ام��ا با‬ ‫فراکسیون اصولگرایان رایزنی نداشته ایم‪ .‬البته فراکسیون‬ ‫اصولگرایان مجلس نیز کار خودش را انجام م ی دهد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫ب ه نظ�ر ش�ما منطق�ی اس�ت فراکس�یون های‬ ‫مجلس درخصوص کابینه دول�ت رایزنی انجام‬ ‫دهد؟‬ ‫‪ l‬انتخاب اعضای کابین��ه در اختیار اقای روحانی‬ ‫اس��ت و مجلس هم باید طبق قانون رای اعتماد به وزرای‬ ‫پیش��نهادی دکتر روحانی بدهد ‪ .‬بناب رای��ن به طورطبیعی‬ ‫ب��ه تعامل می��ان دول��ت و مجلس نی��از اس��ت‪ .‬اگر بین‬ ‫فراکسیون های تخصصی مجلس و دولت تعامل باشد هم‬ ‫وزرا م ی توانند ارای بیشتری را کسب کنند و هم اینکه تذکر‬ ‫به وزرای کابینه از سوی نمایندگان قطعا کمتر م ی شود اما‬ ‫اگر رایزنی به معنای سهم خواهی باشد بنده این کار را غلط‬ ‫م ی دانم‪.‬‬ ‫یعن�ی فراکس�یون ره�روان جداگان�ه موضوع‬ ‫ترکیب کابینه را مورد بررسی قرار داده است؟‬ ‫‪ l‬رهروان والیت خودش نم ی توان��د برای کابینه‬ ‫لیست ارائه دهد‪ ،‬در واقع باید لیس ت های پیشنهادی روحانی‬ ‫را بررس��ی کند‪ .‬در حال حاضر ب رای هر وزارتخانه دو یا سه‬ ‫گزینه مطرح هستند‪ ،‬بناب راین فراکسیون رهروان والیت باید‬ ‫این گزینه ها را بررسی کند سپس نتیجه نهایی خود را اعالم‬ ‫کند‪ ،‬در واقع نظر مشورتی است نه تحمیلی و سهم خواهانه‪.‬‬ ‫اما شنیدیم فراکسیون رهروان والیت بحث هایی‬ ‫در خصوص کابینه داش�ته‪ ،‬ش�ما این موضوع را‬ ‫تایید م ی کنید؟‬ ‫‪ l‬معموال در فراکسیون رهروان والیت در خصوص‬ ‫افرادی که از سوی افکار عمومی و رسانه ها مطرح هستند‪،‬‬ ‫بحث م ی شود‪.‬‬ ‫ایا این افرادی که مطرح هس�تند ت�ا اینجا مورد‬ ‫رضایت رهروان بوده اند؟‬ ‫‪ l‬فعال چون این اسامی قطعی نشده و نسبی است‬ ‫نم ی توان درباره انها داوری کرد‪.‬‬ ‫رهروان والیت به منظور تعامل و رایزنی بر س�ر‬ ‫وزرای پیشنهادی دولت یازدهم قرار بود دیدار و‬ ‫جلس ه ای با کمیته منتخب اقای روحانی داشته‬ ‫باشند اما این دیدار دوبار لغو شد‪ ،‬ایا علت خاصی‬ ‫داشت؟‬ ‫‪ l‬بنده خبر ن��دارم‪ .‬باید از مدیر کارگروه بپرس��ید‪.‬‬ ‫لطفا این سوال های سخت را نپرسید چون م ی دانید پاسخ‬ ‫نم ی دهم‪.‬‬ ‫علت این س�وال من ای�ن بود برخی اف�راد که با‬ ‫مجلس و ره�روان والیت زاویه دارن�د طوری القا‬ ‫م ی کنند که لغ و شدن این دو دیدار ب ه نوعی گویای‬ ‫همان ط�ور ک�ه در جری�ان هس�تید ت�ا ام�روز‬ ‫گزینه هایی برای کابینه یازدهم مطرح هس�تند‪،‬‬ ‫ایا شما اطالعی از این ترکیب دارید؟‬ ‫ی را شنیده ام‪.‬‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬برخی اسام ‬ ‫شما این ترکیب را چطور م ی بینید؟‬ ‫‪ l‬ترکیب کابینه باید ب ر اس��اس شعار و برنامه های‬ ‫اقای روحانی باش��د که اعتدالگرایی است و افراد حاشی ه دار‬ ‫نباید وارد کابینه شوند‪ .‬نیروهای جوان قطعا کارایی بهتری‬ ‫خواهند داشت‪.‬‬ ‫ی که در حال حاضر مطرح شده اقای‬ ‫البته درباره اسام ‬ ‫روحانی اعالم کرده اند گمانه زنی اس��ت‪ ،‬بناب راین تا اینجای‬ ‫کار بینابین اس��ت و نم ی توان گفت خوب یا بد اس��ت‪ .‬در‬ ‫واقع رفتار و منش وزرای پیش��نهادی از سوی کارگروه های‬ ‫مشخص شده بررسی م ی شود و سپس ترکیب اصلی کابینه‬ ‫اعالم م ی شود‪.‬‬ ‫ش�ما فرمودی�د فراکس�یون ره�روان والیت در‬ ‫خصوص کابینه بحث هایی را انجام داده است؟‬ ‫‪ l‬بحثی وجود ندارد‪ ،‬حتم��ا باید بحث ها در تعامل‬ ‫با دولت انجام شود‪.‬‬ ‫‪38‬‬ ‫سخنگوی فراکسیون رهروان والیت‬ ‫م ی گوید‪ :‬مجلس به وزرای سهمی ه ای‬ ‫حسن روحانی رای نم ی دهد‬ ‫عدم توافق دولت با رهروان است که بدنه اصلی‬ ‫مجلس هستند‪ ،‬ایا این القائات صحت دارد؟‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬مشی رهروان والیت قطعا همکاری با دولت‬ ‫اس��ت و تعامل با دکتر روحانی در دستورکار این فراکسیون‬ ‫قرار دارد و جزو اصول رهروان والیت است و انتخاب وزراء را‬ ‫حق رئی س جمهور منتخب م ی داند‪ ،‬منتها اگر رئی س جمهور‬ ‫منتخب تعامل بیش��تری با فراکس��یون اکثریت مجلس‬ ‫داشته باشد کابینه قوی تری تشکیل خواهد داد‪.‬‬ ‫کابینه ای که به دور از حاشیه م ی تواند به کار خود ادامه‬ ‫دهد و وزرا هر روز به مجلس احضار نم ی شوند‪ .‬در واقع اینها‬ ‫شیوه هایی است که م ی تواند در اینده موثر و مفید باشد‪.‬‬ ‫ب ا توجه به اینکه فراکس�یون اصولگرایان جزیی‬ ‫از مجلس را تش�کیل م ی دهد ایا الزم است این‬ ‫فراکس�یون هم کابینه را مورد بحث و بررس�ی‬ ‫قرار دهد؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬فراکسیون اصولگرایان مجلس هم م ی تواند‬ ‫در این خصوص بحث و بررسی کند‪ .‬البته بنده شنیده ام این‬ ‫فراکسیون پیشنهادهای زیادی به دکتر روحانی داده‪ ،‬ه ر چند‬ ‫از نظر مصداق نم ی دانم کسی را ب رای کابینه پیشنهاد کرده ‬ ‫یا نه اما م ی دانم پیشنهاداتی ب رای وزرای کابینه داشته ‪.‬‬ ‫اطلاع داری�د ک�ه پیش�نهادهای فراکس�یون‬ ‫اصولگرایان م�ورد تایید و توافق اق�ای روحانی‬ ‫قرار گرفته است؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬خبر ندارم اما شنیده ام فراکسیون اصولگرایان‬ ‫ب رای برخی از وزارتخانه ها به دولت پیشنهاداتی ارائه داده ‪.‬‬ ‫ایا این فراکسیون (اصولگرایان) م ی تواند بر نظر‬ ‫و رای کل مجلس اثرگذار باشد؟‬ ‫‪ l‬بعید م ی دانم‪ .‬فراکسیون اکثریت‪ ،‬اکثریت است و‬ ‫فراکسیون اقلیت نیز اقلیت است‪ ،‬بناب راین اقلیت نم ی تواند‬ ‫اکثریت را تحت تاثیر قرار دهد‪ ،‬مگر اینکه دو فراکس��یون‬ ‫بنشینند و با هم به توافق و تفاهم برسند‪.‬‬ ‫اتفاقا بنده هم م ی خواستم به همین نکته اشاره‬ ‫کنید «مگر اینک�ه این دو فراکس�یون به توافق‬ ‫برس�ند»؛ ایا این توافق باید بین دو فراکسیون‬ ‫باش�د یا انکه دول�ت هم بای�د ضلع س�وم این‬ ‫توافق باشد؟‬ ‫‪ l‬طبیعتا اگر دو فراکس��یون نخواهن��د وزیر رای‬ ‫نم ی اورد‪ ،‬بناب راین باید هر سه بخواهند یعنی دو فراکسیون‬ ‫و دولت‪ ،‬البته فراکسیون ها کارکرد خاص خودشان را دارند‪،‬‬ ‫بناب راین دولت و فراکسیون ها باید بخواهند توافق صورت‬ ‫گیرد‪.‬‬ ‫ایا این امکان وج�ود دارد قبل از معرف�ی وزرا به‬ ‫مجلس جلسه سه جانب ه ای بین دو فراکسیون و‬ ‫اقای روحانی برگزار شود؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬احتمال رایزنی و تعامل بین دو فراکس��یون‬ ‫بر سر برخی از وزارتخانه ها وجود دارد‪ .‬در واقع احتمال این‬ ‫تعامل منتفی نیست که ب رای برخی از وزارتخانه های دولت‬ ‫یازدهم‪ ،‬وزرایی را به رئی س جمهور منتخب پیشنهاد دهیم‪.‬‬ ‫در اصل اقای روحانی راست است و در اردوگاه راست‬ ‫زندگی کرده اما این بار با شعار چپ و راست رای گرفته‪ ،‬یعنی‬ ‫توانس��ته ارای اصالح طلبان و اصولگرایان را به دست اورد‪،‬‬ ‫بناب راین ما توقع نداریم کل کابینه ایش��ان اصولگرا باش��د؛‬ ‫باالخره اصولگراها و اصالح طلبان معتدل حضورش��ان در‬ ‫کابینه اقای روحانی منطقی به نظر م ی رسد‪.‬‬ ‫ب ا توجه به اینکه مجلس اصولگراست امکان دارد‬ ‫در رای دادن به وزرای کابینه رویکرد حزبی داشته‬ ‫باشد و ب ا شرط و شروطی به کابینه رای بدهد یا‬ ‫انکه ب ر اساس صالحی ت ها نظر خواهد داد؟‬ ‫‪ l‬قطعا مجلس در رای دادن به وزرای پیش��نهادی‬ ‫صالحیت و شایسته ساالری را مالک انتخاب قرار م ی دهد‪.‬‬ ‫بنده گفتم افراطی گری در چپ و راست مورد تایید مجلس‬ ‫نیس��ت‪ ،‬بناب راین اصالح طلبان خوش��نام نی��ز رای مثبت‬ ‫نمایندگان را کسب خواهند کرد‪.‬‬ ‫فکر م ی کنید حضور چهره های اصالح طلب مثل‬ ‫اقای ع�ارف در کابینه اق�ای روحانی ت�ا چه حد‬ ‫جدی باشد؟‬ ‫‪ l‬انتخ��اب کابینه حق اق��ای روحانی اس��ت‪ .‬ما‬ ‫معتقدیم ایشان ب ر اساس شعارهایی که ارائه داده اند کابینه‬ ‫خود را انتخاب خواهند کرد‪ ،‬بناب رای��ن همان طور که گفتم‬ ‫اگر ایش��ان جوانگرایی را مالک انتخاب ق��رار دهد گویای‬ ‫درایت اقای روحانی اس��ت زی را این ویژگی م ی تواند حالل‬ ‫برخی مشکالت باشد‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر بای��د از دیدگا ه ها و س�لایق مختلف‬ ‫ب رای انتخاب اعضای کابینه استفاده شود و وزرای توانمند‬ ‫و کارامدی انتخاب کنند که به دور از حاشیه وظایف خود را‬ ‫انجام دهند و شایستگی و مقبولیت حضور در وزارتخانه را‬ ‫داشته باشند‪ ،‬به عبارت دیگر تحمیلی نباشند‪.‬‬ ‫مجلس در برابر دولت یازدهم چه وظیفه ای دارد؟‬ ‫‪ l‬مجلس باید از سهم خواهی پرهیز کند‪ .‬در واقع‬ ‫مجلس به وزرای س��همی ه ای اقای روحانی رای نم ی دهد‪،‬‬ ‫بناب راین باید معرفی وزرا ب ر اساس منطق باشد‪ .‬مجلس کار‬ ‫کارشناس��ی خودش را م ی کند و قطعا ب ر اساس شایستگی‬ ‫کابینه را مورد بررسی قرار م ی دهد‪.‬‬ ‫شما فرمودید مجلس به وزرای سهمی ه ای دولت‬ ‫رای نم ی دهد‪ ،‬منظور شما از سهمیه حضور افراد‬ ‫نزدیک به اقایان خاتمی و هاشمی است؟‬ ‫‪ l‬من اسم نیاوردم‪.‬‬ ‫ام�ا م ی ت�وان از صحب ت ه�ای ش�ما این گون�ه‬ ‫برداشت کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬خیر‪ ،‬بنده گفتم ما به وزرای سهمی ه ای در مجلس‬ ‫رای نم ی دهیم‪.‬‬ ‫خب این وزرای س�همی ه ای به کدام گروه نزدیک‬ ‫هستند؟‬ ‫فرقی نم ی کند اصالح طل��ب‪ ،‬اصولگرا ی��ا هر جناح‬ ‫دیگری‪ .‬باید شایستگی و کاردانی شخص مالک انتخاب‬ ‫قرار گیرد‪g .‬‬ ‫‪4‬‬ ‫غالمعلی حدادعادل و علی الریجانی هفته گذشته در‬ ‫مورد کابینه رایزنی کردند‪ .‬این خبر را غالمعلی حدادعادل به‬ ‫خبرنگاران داده است‪ .‬انچه تا کنون مطرح شده این است که‬ ‫حسن روحانی بنا دارد روز ‪ 13‬مرداد در همان جلسه تحلیف‬ ‫افراد کابینه اش را معرفی کند‪.‬‬ ‫کابینه ای که اگرچه گمان هزنی در موردش از سوی دولت‬ ‫فو حدیث های فراوانی‬ ‫جدید ممنوع اعالم شده بود اما با حر ‬ ‫مواجه شده اس��ت‪ .‬افراد متعددی از سوی رسانه ها به عنوان‬ ‫گزینه های تصدی پس ت های کابینه معرفی شده اند‪.‬‬ ‫نکته مهم اما این است که حسن روحانی در ضیافتی‬ ‫که مجلس ب رای او برپ��ا کرده بود اعالم ک��رد م ی خواهد با‬ ‫مجلس تعامل داشته باش��د‪ .‬او قرار است برخالف معمول‬ ‫خیلی زود کابینه اش را به مجلس معرفی کند‪ .‬حاال مهمترین‬ ‫مساله نحوه برخورد مجلس با کابینه حسن روحانی است‪.‬‬ ‫مجلس��ی که دو فراکس��یون اصلی دارد که بر صدر یکی‬ ‫غالمعلی حدادعادل و بر صدر دیگ��ری علی الریجانی قرار‬ ‫دارد‪ .‬چنین است که رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس‬ ‫از دیدار و گفت وگو با علی الریجانی به منظور بررسی نحوه‬ ‫تعامل دو فراکسیون رهروان و اصولگرایان با دولت منتخب‬ ‫خبر داده است‪.‬‬ ‫غالمعلی حدادع��ادل‪ ،‬نماینده مردم ته��ران و رئیس‬ ‫فراکسیون اصولگرایان مجلس شورای اسالمی‪ ،‬از دیدار خود‬ ‫با علی الریجانی رئیس مجلس شورای اسالمی خبر داده و‬ ‫گفته است‪« :‬دیدار با اقای الریجانی در ساختمان مشروطه‬ ‫مجل س شورای اسالمی انجام شد‪».‬‬ ‫وی ادامه داده است‪« :‬در این جلسه در خصوص نحوه‬ ‫تعامل دو فراکسیون رهروان والیت و فراکسیون اصولگرایان‬ ‫مجلس‪ ،‬نحوه تعامل این دو فراکسیون با دولت منتخب و‬ ‫همچنین نحوه برخورد مجلس و فراکسیون ها با رای اعتماد‬ ‫به وزرای پیشنهادی کابینه جدید‪ ،‬بحث و گفت وگو صورت‬ ‫گرفت‪ ».‬بسیاری معتقدند حسن روحانی به لحاظ سیاسی‬ ‫نزدیکی فراوانی دارد با علی الریجانی‪ .‬اکنون در جانشینی‬ ‫نیروهای سیاسی علی الریجانی تقریبا در همان جایی قرار‬ ‫دارد که حسن روحانی ایس��تاده است‪ .‬واقعیت اما این است‬ ‫که از ‪ 12‬مرداد به بعد دوران پس��ا احمدی نژاد اغاز م ی ش��ود‬ ‫و معلوم نیس��ت در تغیی راتی که در ای��ن دوره پدید م ی اید‬ ‫این دو شخصیت سیاس��ی همچنان پوزیشن قبلی خود را‬ ‫حفظ کنند‪.‬‬ ‫از جانبی دیگ��ر غالمعلی حدادع��ادل در کنار افرادی‬ ‫ایستاده که تفاوت سیاسی انها با دولت جدید کامال مشهود‬ ‫است‪ .‬اگرچه تا پیش از این ش��ایعاتی وجود داشت که به او‬ ‫ب رای وزارت اموزش و پرورش پیش��نهاداتی ش��ده است اما‬ ‫امروز او به رسانه ها گفته است که هیچ پیشنهادی دریافت‬ ‫نکرده است‪ .‬او در راس فراکسیونی قرار دارد که پی ش بینی‬ ‫م ی شود باتوجه به ترکیب اعضایش بیشترین انتقادات را به‬ ‫دولت جدید داشته باشند‪.‬‬ ‫چند وزیر رای اعتماد می گیرند؟‬ ‫مس��عود میرکاظمی م ی گوید‪« :‬مجلس به هیچ وجه‬ ‫به افراد تند رو رای نم ی دهد‪ ».‬این نماین��ده مردم ته ران در‬ ‫مجلس شورای اسالمی گفته اس��ت‪« :‬رای اعتماد مجلس‬ ‫به کابینه اقای روحانی بس��تگی به وزرایی دارد که ایش��ان‬ ‫معرفی م ی کند‪ ».‬وی افزود‪« :‬مجلس در تایید وزرای کابینه‬ ‫چند مس��اله را مالک قرار م ی دهد؛ اول بحث اعتدال است‪.‬‬ ‫رئی س جمهور منتخب اف��راد تندرو را معرف��ی نکند زی را در‬ ‫این صورت با تقاب��ل مجلس روبه رو خواهد ش��د‪ .‬مردم هم‬ ‫انتظار دارند وزرایی وارد کابینه شوند که جنجال های سیاسی‬ ‫به راه نیندازند‪ ».‬وزیر سابق دولت احمدی نژاد تصریح کرده‬ ‫اس��ت‪« :‬مس��اله دوم که ب رای مجلس حائز اهمیت است‬ ‫توانایی‪ ،‬تخصص و تجربه مدیریتی افراد معرف ی شده است‪.‬‬ ‫همچنین س�لامت کاری وزرا را نیز مجلس مالک انتخاب‬ ‫کابینه قرار خواهد داد‪ .‬مجلس به هیچ وج��ه به افراد تند رو‬ ‫رای نم ی دهد‪ .‬این افراط ی ها حتی اگر از اصولگرایان باشند‬ ‫و بخواهند به جای حل مش��کالت مردم‪ ،‬دغدغه درس��ت‬ ‫کنند‪ ،‬مجلس با انها روبه رو خواهد شد‪ ».‬اسماعیل جلیلی‪،‬‬ ‫عضو هیات رئیسه فراکس��یون رهروان والیت مجلس هم‬ ‫گفته اس��ت‪« :‬رویکرد مجلس مخالف حض��ور افراد تندرو‬ ‫در کابینه است‪ ،‬حال این افراد تندرو از هر طیف یا گروهی‬ ‫باش��ند‪ ،‬بناب راین از هر ح��زب و گروهی اگر اف��راد تندرویی‬ ‫که مناف��ع جناحی و گروهی خودش��ان را ب��ه منافع ملی و‬ ‫جایگاهی که م ی خواهند احراز کنند ترجیح م ی دهند‪ ،‬مجلس‬ ‫مخالف انهاست‪ ».‬نماینده مردم مسجد سلیمان تاکید کرد‪:‬‬ ‫«پی ش بینی م ی شود با رویکردی که اقای روحانی انتخاب‬ ‫کرده اند چنین افرادی معرفی نخواهند ش��د‪ .‬اما اگر معرفی‬ ‫شدند مخالفت مجلس قطعی است‪».‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬معموال از کابینه ‪18‬نفری که به مجلس‬ ‫معرفی م ی ش��ود‪ ،‬در صورتی که شرایط خوبی داشته باشند‬ ‫تا سقف ‪15‬نفر از انها معموال رای م ی اورند‪ ،‬بناب راین امکان‬ ‫عدم رای اعتماد مجلس به سه الی چهار وزیر وجود دارد‪».‬‬ ‫جلیلی اظهار داشت‪« :‬هر دو فراکسیون اصولگرایان‬ ‫و ره��روان والیت در تالش��ند ت��ا با برگزاری نشس��ت های‬ ‫مش��ترک در خصوص کابینه با یک هم افزایی عمل شود‪.‬‬ ‫این نشس��ت ها در جهت تقویت اهداف و برنامه های دولت‬ ‫اس��ت‪ ».‬وی افزود‪« :‬اراده برگزاری نشست مشترک بین دو‬ ‫فراکسیون مجلس وجود دارد؛ البته بعد از مراسم تحلیف هم‬ ‫احتمال هم افزایی میان دول��ت و مجلس وجود دارد‪ ».‬حاال‬ ‫باید منتظر ماند و دید نتیجه جلسه ساختمان مشروطه چه‬ ‫بوده است‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫فکر م ی کنی�د ترکیب کابینه چه ش�رایطی باید‬ ‫داش�ته باش�د تا بتوان�د رای اعتم�اد مجلس را‬ ‫کسب کند؟‬ ‫حدادعادل و الریجانی در مورد رای اعتماد به وزرای کابینه جدید مذاکره کردند‬ ‫سیاست‬ ‫‪ l‬بنده در خصوص حضور اق��ای عارف در کابینه‬ ‫چیزی نشنیدم‪ .‬البته درباره معاون اولی ایشان و همچنین‬ ‫حضورشان در وزارت علوم اخباری شنیده ام‪.‬‬ ‫پیغام به روحانی‬ ‫‪39‬‬ ‫مناظره‬ ‫ت‬ ‫یتر اول‬ ‫مناظره ای با حضور عباس سلیمی نمین‬ ‫وحید جلیلی و ماشاءاهلل شمس الواعظین‬ ‫ماشاءاهللشمس الواعظین‬ ‫تفسیراصالح طلبانه‬ ‫از رای به روحانی‬ ‫مناظره میان شمس الواعظین ‪،‬‬ ‫س�لیمی نمی�ن و وحی�د جلیل�ی از‬ ‫فرهنگ اغاز شد ‪ ،‬با مسائل اجتماعی‬ ‫و اقتصادی ادامه یافت و در نهایت با‬ ‫سیاست پایان یافت‪.‬‬ ‫روشنفکران وسیاست‬ ‫مناظره‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪40‬‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی‬ ‫وحیدجلیلی‬ ‫منتقدنگاه هایروشنفک ران‬ ‫از باال به سیاست‬ ‫عباسسلیمینمین‬ ‫منتقدرویکردهایاصالح طلبانبه‬ ‫سیاست‪ ،‬پس از دوم خرداد‬ ‫‪1‬‬ ‫مناظره‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫بود و ما عالمت خوبی ب رای این مساله هستیم‪ ،‬ب رای اینکه‬ ‫مثلث‪ :‬اگر موافق باش��ید درباره انتخابات بحث را با‬ ‫دیده ش��ود بیان و گردش بیان ازاد است‪ .‬در گروه رسانه های‬ ‫محوریت حوزه های فرهنگی و رسانه ای شروع کنیم‪ .‬اینکه‬ ‫یزبان خارج از کشور هم ارزیاب ی ها نشان م ی دهد که انها‬ ‫فارس ‬ ‫انتخابات اخیر از نظر رسانه ای چه نکاتی داشته است‪ .‬به هر‬ ‫روی مشارکت مردم در انتخابات اشتراک نظر داشتند و جریان‬ ‫حال نقش رسانه ملی در انتخابات قابل توجه است‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال در سال ‪ 84‬فیلم اقای احمدی نژاد و اقای هاشمی موثر‬ ‫تحریم این بار در انتخابات اخیر تضعیف شده بود‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬اما اکثر رسانه های خارجی تا چند روز مانده به‬ ‫بود‪ .‬یا در سال ‪ 88‬ان مناظره های مهم را داشتیم‪ .‬از این منظر‬ ‫انتخابات روی تحریم متمرکز بودند و نم ی گفتند مش��ارکت‬ ‫در سطح رسانه های داخل و خارج اینگونه بحث را اغاز کنیم‬ ‫کنید‪.‬‬ ‫که سیاست رس��انه ها را تحت تاثیر خود قرار داد یا رسانه ها‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬خیر این طور نبود‪ .‬تحریم ی ها‬ ‫توانستند روی موج سوار شوند و خود را غالب کنند؟‬ ‫خیلی در اقلیت بودند‪ .‬االن هم به تحریم ی ها نقد دارند که چرا‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬رس��انه را م ی توان از دو منظر‬ ‫چنین موضعی گرفتند و دلیل م ی اورند که حضور مردم این‬ ‫دسته بندی کرد؛ رس��انه ملی و خصوصی‪ ،‬رس��انه داخلی و‬ ‫نتیجه را رقم زدند ‪.‬‬ ‫خارجی‪ .‬معتقدم منفع ل ترین دوران تاثیرگذاری رس��انه های‬ ‫مثلث‪ :‬برخی رس��انه های فارس��ی زبان خارج کشور‬ ‫گروهی در ای ران زمان انتخابات ریاس��ت جمهوری اخیر بود‪.‬‬ ‫در هش��ت ماه مانده به انتخاب��ات دو پروژه‬ ‫داشتند‪ ،‬اول واژه اصالح طلبان بدلی را مطرح‬ ‫کردن��د و مدعی بودند که نظ��ام م ی خواهد‬ ‫انها را به شکل نمایشی و ظاهری جایگزین‬ ‫اصالح طلب��ان واقع��ی در انتخاب��ات کند‪.‬‬ ‫سناریوی دیگر نیز ان بود که احمدی نژاد بعد‬ ‫مناظره میان شم س الواعظین‪ ،‬سلیم ی نمین و وحید جلیلی درباره‬ ‫از ردصالحیت مشایی مقابل نظام بایستد‪.‬‬ ‫فرهنگ در سه دولت گذش�ته و دولت اینده اغاز شد اما با سیاست ادامه‬ ‫خط رسانه های فارسی خارج از کشور تقریبا‬ ‫یافت و پایان ان هم با سیاست بود‪ .‬در این مناظره نظرات اصالح طلبانه‬ ‫این بود‪ ،‬کنار اینها فعالیت رس��انه های تند‬ ‫شمس الواعظین توسط دو فرد دیگر به دو شکل متفاوت نقد شد‪ ،‬هرچند‬ ‫ضدانقالب را هم در نظر بگیرید‪.‬‬ ‫اقای شم س الواعظین هم در این مناظره خیلی راحت حرف هایش را زد‬ ‫و نظراتش را گفت‪ .‬مثلث با برگزاری اینگونه مناظره ها سعی دارد زمینه‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬اش��اره کردم‪،‬‬ ‫من قرائت دیگری از فعالی��ت برخی از این‬ ‫تو گو میان اهالی سیاست را فراهم کند‪.‬‬ ‫گف ‬ ‫رسانه ها دارم‪ .‬مثال ب ی ب ی سی فارسی خودش‬ ‫را ب رای جامعه دو قطبی بر سر مساله مشایی‬ ‫اماده کرده بود و این یعنی نظر مثبت درباره‬ ‫مشارکت‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬ام��ا پی ش بینی م ی کردند که‬ ‫مشایی تایید نش��ود و بحران به وجود بیاید؛ یعنی انتخابات‬ ‫چون فاقد رسانه های گروهی مس��تقل و ازاد بودیم‪ ،‬عمدتا‬ ‫تبدیل به تهدید شود‪.‬‬ ‫رس��انه ها تحت نفوذ جریان های سیاس��ی فعال و رس��انه‬ ‫ملی بودند‪ ،‬البته نگرانی و ترس��ی در رس��انه های مستقل‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬کل انتخابات تهدید شود برسر‬ ‫اینکه یکی بیاید یا خیر؟!‬ ‫یا نیمه مستقل وجود داش��ت که ورود به موضوع انتخابات‬ ‫مثلث‪ :‬بله‪ ،‬به فرض اینکه دولت احمدی نژاد انتخابات‬ ‫مشکل است‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬منظور از رس��انه های مستقل و نیمه مستقل‬ ‫را برگزار نکند‪.‬‬ ‫چیست؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬از این خط ه��م تلقی تحریم‬ ‫انتخابات نم ی شود داشت‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬روزنامه های نیمه اصالح طلبی‬ ‫مثلث‪ :‬اما بحران برگزار نشدن انتخابات اتفاقی باالتر‬ ‫که االن وجود دارند‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬باالخره انها هم جریانی م ی شوند‪.‬‬ ‫از تحریم است‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬بیانگر نگاه یک جناح هستند‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬این حرف درستی است‪ .‬یعنی‬ ‫موضوع کشیده ش��ود به اینکه احمدی نژاد تهدیدش را اجرا‬ ‫مثلث‪ :‬جناحی نیستند؟‬ ‫کند و بگوید م��ن برگ��زاری انتخابات را ممک��ن نم ی دانم‪،‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬خیر چنین رسانه ای نداریم‪ ،‬اگر‬ ‫ولی به اس��تثنای صدای امریکا که اندکی متمایل به جریان‬ ‫به طور دقیق و با هویت و شناسنامه دار بشماریم‪ ،‬انها مستقیم‬ ‫تحریم ش��ده بود درصد خیلی باالیی از رسانه ها و سایت ها‬ ‫و صد در صد به یک جریان منحله و غی ر منحله وابسته نیستند‪.‬‬ ‫نظر دیگری داش��تند و به همین علت م ی گویم تحریم ی ها‬ ‫مثال روزنامه ای وجود ندارد که س��ردبیرش وابسته به حزب‬ ‫در اقلیت قرار گرفته بودند و خیلی شدید از طرف مقابل نقد‬ ‫مشارکت باشد و تشکیالتی عمل کند؛ به واقع در سال های‬ ‫م ی شدند‪ .‬معتقدم اتفاقا ب ی ب ی سی فارسی به طور مشخص‬ ‫اخیر روزنامه های مستقل کم داشتیم‪ ،‬حتی م ی توان گفت که‬ ‫بر سر ردصالحیت اقای هاشمی حرفه ای عمل کرد باوجود‬ ‫اصال مطبوعات به معنای معیارهای حاکم بر استانداردهای‬ ‫نداشتن خب رنگار مستقر در ای ران و منابع تایی د کننده اخبارش‪.‬‬ ‫جهانی در این دوره انتخابات نداش��تیم‪ .‬حکومت در پروسه‬ ‫در یک فضای محدود نباید انتظار کار خیلی دقیق و استاندارد‬ ‫مربوط به انتخابات اندکی فضا را ازاد م ی گذارد تا اعتماد و امید‬ ‫حرفه ای داشت‪.‬‬ ‫مردم به هدف برگزاری انتخابات پرشور افزایش پی دا کند‪ .‬یعنی‬ ‫مثلث‪ :‬منظورما نگاه کالن این رسانه ها به انتخابات‬ ‫ممنوعی ت ها برطرف شد‪ ،‬قبال خیلی محکم و رسمی ممنوع‬ ‫است؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬نگاه خودم را م ی گویم‪ .‬رسانه های‬ ‫ازاد به مفهوم حرفه ای در انتخابات نداشتیم‪ ،‬فعالیت رسانه ای‬ ‫بس��یار ضعیف بود و بار دیگر فرهنگ ش��فاهی بر فرهنگ‬ ‫رسانه ای در این انتخابات غلبه پی دا کرد‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬شبکه های مجازی چطور؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬در گام بع��دی دخالت کردند‬ ‫ولی ورودش��ان با ترس و لرز بود؛ به عبارت دیگر وس��ط کار‬ ‫چاک دریده شد‪ .‬یعنی احساس شد که یک اشتراک نظری بین‬ ‫دیدگاه حکومت مبنی بر ضرورت خلق یک حماسه سیاسی و‬ ‫بین کسانی که مایلند برخالف نظر بخشی از حکومت نامزد‬ ‫انها از صندوق بیرون بیاید شکل گرفت و این تبدیل به موج‬ ‫شد؛ موج پیام ش��فاهی که موفق عمل کرد و طی ‪72‬ساعت‬ ‫پیام خود را رواج داد و نتایج انتخابات دگرگون ش��د‪ .‬در واقع‬ ‫رسانه ملی‪ ،‬رسانه شفاهی ش��د‪ ،‬البته شایعه کمتر توانست‬ ‫نفوذ پی دا کند ولی رسانه شفاهی قوی بود و جمالتی از اخرین‬ ‫مناظره نامزدها تا عمق روستاها دهان به دهان چرخید‪ .‬این‬ ‫مساله جالب است که وقتی از مردم س��وال م ی شد که «ایا‬ ‫خودتان جمله گازانبری را که حسن روحانی به قالیباف گفت‬ ‫ش��نیدید؟» یا اینکه «خودتان دیدید اقای والیتی به جلیلی‬ ‫گفت دیپلماسی کالس فلسفه نیس��ت؟» جواب خیر بود‪،‬‬ ‫ولی م ی گفتند «ش��نیدیم که گفته»‪ .‬این نشان م ی دهد که‬ ‫گروه های مرجع این بار ب��ه دلیل تنوع اجتماعی تاثیر مثبت‬ ‫خود را روی نتایج انتخابات گذاشتند‪ .‬یادمان نرود این بار جامعه‬ ‫به شکل حکومت و غی ر حکومت دو قطبی نشد بلکه جامعه‬ ‫سه قطبی شد‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬سه قطبی چگونه بود؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬یک قطب ندا م��ی داد و فریاد‬ ‫م ی کرد طرف��داران دولت صبر کنند‪ ،‬هنوز دارد برس��ر تایید‬ ‫صالحیت اقای مش��ایی مذاکره م ی ش��ود‪ .‬در واقع به رقیب‬ ‫پیام م��ی داد که ممکن اس��ت طرفداران دول��ت صبوری و‬ ‫شکیبایی خود را از دست بدهند و به خیابان بریزند‪ .‬قطب دوم‬ ‫اصالح طلبان یا شبه اصالح طلبان بودند‪ .‬یک قطب دیگر هم‬ ‫اقای جلیلی و بخشی از بدنه بسیج بودند که کنار او ایستادند‪،‬‬ ‫اما این بار نیروهای مسلح به دلیل سخنان رهبری در انتخابات‬ ‫ورود نکردند‪ .‬البته میان نیروهای سپاه و بسیج ‪ ،‬اقای جلیلی‬ ‫در بسیج و اقای قالیباف در سپاه حامیان قابل توجهی داشتند‪.‬‬ ‫در نتیجه م ی خواهم بگویم این س��ه قطبی هم کمی به باز‬ ‫شدن فضای اجتماعی و فضای رسانه ای کمک کرد‪ .‬ضمن‬ ‫انکه یادمان باشد در ‪ 72‬س��اعت مانده به برگزاری انتخابات‬ ‫سیستم نظرسنج ی ها کال دگرگون شد‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬اق��ای س��لیم ی نمین! نظر ش��ما در این باره‬ ‫چیست؟‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬با تش��کر از مجله مثل��ث و اقای‬ ‫شم س الواعظین و اقای جلیلی‪ .‬معتقدم رسانه ملی به عنوان‬ ‫فراگیرترین رس��انه در این دوره عملکرد معقول تری از خود‬ ‫به ثبت رس��اند‪ ،‬طبیعتا این تاثیر مس��تقیمی بر رسانه های‬ ‫مکتوب دارد که به لحاظ امکانات و فراگیری در رده های بسیار‬ ‫پایی ن تری هستند‪ .‬رسانه ملی در گذشته نه چندان دور مصالح‬ ‫کالن کشور را مدنظر نداشت و بیشتر ب راساس سالیق خود‬ ‫کار م ی کرد و این موجب ب ی اعتمادی مردم شده بود‪ .‬چرا که‬ ‫رسانه های دیگری را جایگزین رسانه ملی م ی کردند اما وقتی‬ ‫رس��انه ملی معقول عمل کرد‪ ،‬به لحاظ ویژگی فراگیری ان‬ ‫‪41‬‬ ‫تصاویر و جمالت زیر نشان از مجادله کالمی میان شمس الواعظین و جلیلی دارد‬ ‫سالواعظین ‪ -‬جلیلی‬ ‫بخشی از دیالوگ های شم ‬ ‫انجمن صنفی روزنام ه نگاران محصول کار ملی روزنام ه نگاران است‬ ‫من بارها به انجمن مراجعه کردم ولی ما را راه ندادند‬ ‫در دولت خاتمی ‪ 8300‬نهاد مدنی مجوز فعالیت گرفتند که ‪ 7000‬تای ان‬ ‫تعطیل شد‬ ‫منحل شدند‪ ،‬چون وقتی دیدند ‪ 25‬میلیون ایرانی به احمدی نژاد رای دادند‪،‬‬ ‫افسردگی گرفتند‬ ‫االن نیازی نیست که رهبران جنبش سبز در حصر باشند‬ ‫اتفاقا االن وقت ان است که بیرون بیایند و محاکمه شوند‬ ‫مناظره‬ ‫شما که م ی دانید علت رد صالحیت هاشمی کبر سنی نبوده بلکه علتش‬ ‫سیاسی بود‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫بیش��تر ب رای جامعه مالک قرار گرفت؛ حال انکه در گذشته‬ ‫با وجودی که رسانه های کوچک نم ی توانستند موج افرینی‬ ‫کنند اما رسانه ملی میدان را ب رای موج افرینی به انها م ی داد‪.‬‬ ‫از طرفی متاسفانه رسانه های مکتوب دارند به تدریج جایگاه‬ ‫خود را در جامعه از دست م ی دهند‪ ،‬یعنی به می زانی که رسانه‬ ‫ملی اعتماد کسب کرده‪ ،‬رس��انه های مکتوب اعم از حزبی‪،‬‬ ‫خصوصی و نیمه مس��تقل نتوانس��تند اعتماد عمومی را به‬ ‫خود جلب کنند؛ درباره رس��انه های خارج از کشور همچون‬ ‫ ب ی بی س��ی و صدای امریکا با نظر اقای ش��م س الواعظین‬ ‫موافق نیستم‪ .‬چون این رسانه ها بیش��ترین ب ی اعتمادی را‬ ‫ب رای خود در این دوره رقم زدند و عمدتا حول همان سیاست‬ ‫تبلیغاتی سال ‪ 88‬حرکت کردند‪ ،‬یعنی کوشیدند مردم را به‬ ‫نظام ب ی اعتماد کنند و سالمت انتخابات را زیر سوال ببرند‪،‬‬ ‫اما نتیجه انتخابات ریاست جمهوری اش��تباه بودن مواضع‬ ‫انها را به نمایش گذاش��ت؛ گرچه رس��انه های خارج از کشور‬ ‫بعد از انتخابات تالش کردند به نوع��ی وجهه خود ر ا ترمیم‬ ‫کنند‪ .‬این رسانه ها در جریان انتخابات دائم تحلیل م ی کردند‬ ‫که نظام در گذشته از ارای مردم صیانت نکرده و این دوره هم‬ ‫صیانت نخواهد کرد و نتیجه انتخابات از قبل مشخص است‬ ‫و کاندیدای نظام رای م ی اورد‪ .‬در واقع شاید اشکارا خط تحریم‬ ‫را دنبال نم ی کردند اما حس ب ی اعتمادی به صندوق های رای‬ ‫را در میان مخاطبان خود م ی پ راکندند‪.‬‬ ‫در حوزه رس��انه های داخلی نیز نوعی انفعال به چشم‬ ‫م ی خورد‪ .‬یعنی در واقع چند دوره اس��ت برخی روزنامه های‬ ‫خصوصی و نیمه خصوص��ی ب رای کس��ب درامد محتوای‬ ‫مطالب خود را ب��ه فالن جری��ان م ی فروش��ند و این قطعا‬ ‫نم ی تواند اعتماد جامع��ه را جذب کند‪ .‬چ��ون مردم متوجه‬ ‫م ی ش��وند که خبررس��انی این روزنامه ها متاثر از معامالت‬ ‫پش��ت صحنه اس��ت‪ .‬به عبارت دیگر وقتی رسانه ای حزبی‬ ‫نیس��ت‪ ،‬ولی محتوای مطالب خود را به فالن حزب و فالن‬ ‫‪42‬‬ ‫کدام علت سیاسی؟ اقای هاشمی کسی بود که نتایج انتخابات قانونی کشور را به‬ ‫رسمیت نشناخت‬ ‫کاندیدای دارای امکان مالی واگذار کرده این یک ب ی اعتمادی‬ ‫را در جامعه ترویج م ی کند‪ .‬همچنین گروه های مرجع نیز در‬ ‫این دوره خیلی نتوانستند ب ی اعتمادی جامعه به خود را رفع‬ ‫و نقش پررنگی در مع��ادالت انتخابات بازی کنند‪ .‬بر همین‬ ‫اس��اس معتقدم دو عامل اساس��ی با پیوند خوردن به هم و‬ ‫تقویت یکدیگر موجب تغییر در گرایش جامعه شدند و ان دو‬ ‫عامل مشکالت اقتصادی و غافل شدن برخی فعاالن سیاسی‬ ‫از می زان اثرگذاری جریان اصالحات بر رای مردم بودند‪ .‬برخی‬ ‫فعاالن سیاسی در محاسبات انتخاباتی خود جریان اصالحات‬ ‫را در نظر نگرفتند و به تعبیری ان را تمام ش��ده پنداشتند‪ ،‬در‬ ‫حالی که نه رهبر انقالب و نه اصولگرایان منصف این مشی‬ ‫را قبول نداشتند‪ .‬چون چنین مش��ی ای را مقدمه حذف های‬ ‫بیشتر م ی دانس��تند؛ وقتی یک جریان سیاسی و فکری در‬ ‫جامعه پایگاه اجتماعی دارد اگر اراده ای بخواهد ان را حذف کند‬ ‫این رویکرد در اینده م ی تواند در قبال سایر سالیق سیاسی نیز‬ ‫اجرا شود و این کار منطقی و منصفانه نیست‪.‬‬ ‫برخی نیروهای اصالح طلب خطای��ی را در انتخابات‬ ‫‪ 88‬انجام دادند‪ .‬تعمیم این خطا ب��ه کل یک جریان فکری‬ ‫ی غلط و اشتباه است‪ ،‬اما متاسفانه‬ ‫و س��پس حذف ان‪ ،‬اقدام ‬ ‫برخ��ی نیروهای فع��ال سیاس��ی ب راس��اس تحلیلی غلط‬ ‫اصالح طلبان را اصال به حس��اب نیاوردند‪ ،‬در حالی که اراده‬ ‫نظام چیز دیگ��ری بود و الاق��ل نظر رهبر معظ��م انقالب‬ ‫این گونه نب��ود‪ .‬بناب رای��ن وقتی جریان اصالح��ات فعالیت‬ ‫خود را ح��ول تخریب اصولگرای��ان اغاز کرد پتانس��یلی در‬ ‫این زمینه شکل گرفت که عملکرد اصولگرایان را در زمینه‬ ‫مسائل اقتصادی و حل مشکالت معیشتی مردم زیر سوال‬ ‫برد‪ ،‬البته دولت نیز در زیر س��وال ب��ردن اصولگرایان نقش‬ ‫اساس��ی ایفا کرد‪ .‬وقتی جهت گیری و مواضع رئی س جمهور‬ ‫و اط رافیان او بررسی ش��ود متوجه خواهیم شد که انها اصال‬ ‫علیه اصالح طلبان صحبت نکردند‪ ،‬حال انکه ب رای تضعیف‬ ‫اصولگرای��ی‪ ،‬علی��ه اصولگرایان فراوان موضع گیری ش��د‪.‬‬ ‫بناب راین دو جریانی که دارای ظرفیتی وسیع ب رای جریان سازی‬ ‫بودند دس��ت به دس��ت هم دادند و این موج ایجاد شد‪ .‬البته‬ ‫قابلیت اقای حسن روحانی هم به لحاظ تدبیر در جای خود‬ ‫قابل بحث اس��ت‪ ،‬اما به لحاظ عقبه موج س��ازی این اقای‬ ‫حسن روحانی نبود که توانست موج ایجاد کند بلکه عملکرد‬ ‫اصالح طلب��ان و دولت توانس��ت این بحث را بی��ن توده ها‬ ‫راه بیندازد که باید ب رای حل مش��کالت کنونی جامعه تغییر‬ ‫اساسی صورت گیرد‪ .‬بعد جامعه دنبال این رفت که چه کسی‬ ‫یزند و چه کسی‬ ‫در مناظره ها حرف متفاوت تری از دیگران م ‬ ‫م ی تواند بیش��ترین تغییر را در این رابطه ایجاد کند؛ طبیعتا‬ ‫نامزد مطلوب این کار اقای حسن روحانی بود‪ .‬وقتی شاخص‬ ‫تغییر در جامعه جا م ی افتد طبیعی است که موج ساز م ی شود‬ ‫کما اینکه در سال ‪ 84‬این موج فراوان تر درباره اقای احمدی نژاد‬ ‫ایجاد شد‪ .‬یعنی پیش از ان هیچ کس اقای احمدی نژاد را در‬ ‫تحلی ل ها نم ی اورد‪ .‬چون تصور نم ی کرد احمدی نژاد بتواند به‬ ‫دور دوم انتخابات راه پیدا کند اما هم اینکه توانست برخالف‬ ‫نظرسنج ی ها در چند ساعت مانده به انتخابات به سرعت رشد‬ ‫کند این برم ی گشت به اینکه توانسته بود موجی را حول خود‬ ‫به وجود اورد‪ .‬چون وعده کرد که در ارتباط با مفاسد اقتصادی‬ ‫یا سایر مطالبات جامعه م ی تواند تغیی رات اساسی را محقق‬ ‫کند‪ ،‬همین موجب شکل گیری موجی عظیم به نفع ایشان‬ ‫در جامعه شد‪ .‬در کل معتقدم رس��انه ها کمترین نقش را در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری داشتند البته رسانه ملی توانست‬ ‫نقش عمده ای را ایفا کند و همان چند مناظره بر تشخیص‬ ‫مردم اثر اساسی گذاشت‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬هر دولت��ی مخالفان و منتقدان��ی دارد و رویه‬ ‫حکومت ها و دولت ها در مقابل منتقدان شان مختلف است‪.‬‬ ‫بعد از اواخر دهه هفتاد و اغاز دهه هشتاد حوزه های روشنفکری‬ ‫در جریان اصولگرا به ش��دت رش��د کرد‪ ،‬جریان اصالح طلبی‬ ‫مناظره‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫هم که در این حوزه ه��ا دارای قدمت اس��ت‪ .‬م ی خواهیم از‬ ‫دوره ریاس��ت جمهوری اقای احمدی نژاد ش��روع کنیم و بعد‬ ‫به ریاست جمهوری اقای روحانی برسیم‪ ،‬چون اقای روحانی‬ ‫ی مطمئنی‬ ‫هرچقدر در حوزه اقتصاد یا سیاست خارجی نیروها ‬ ‫داشته باشد اما در حوزه فرهنگ واقعا این سوال ایجاد م ی شود‬ ‫که به کدام سو خواهد رفت؟‬ ‫جلیلی‪ :‬من قبال درباره وضعیت فرهنگ و رسانه در‬ ‫دو دولت اقای احمدی نژاد زیاد سخن گفتم و تحلیلم از فتنه‬ ‫‪ 88‬را هم ب ر عملکرد رسانه ای دولت اقای احمدی نژاد مبتنی‬ ‫کردم و گفتم که از یک منظر فتنه ‪ 88‬تقصیر اقای احمدی نژاد‬ ‫بود‪ .‬چون ایشان در حوزه های مختلفی کار کرد و ان حوزه ها را‬ ‫توسعه داد‪ ،‬ولی در حوزه رسانه ای به شدت ضعیف عمل کرد و‬ ‫من اسمش را «عدالت نامتوازن و فساد رسانه» گذاشتم‪ .‬شاید‬ ‫کسانی که در مرکز و شمال ته ران به خیابان ریختند اختالف‬ ‫‪ 11‬میلیونی را به این علت باور نداشتند که ان چیزی که در‬ ‫ایینه رسانه های داخلی م ی دیدند ان چیزی نبود که از صندوق‬ ‫رای بیرون امد‪ .‬یعنی صندوق رای به مثابه رسانه ای عمل کرد‬ ‫که تصویری که از ای ران ارائه م ی داد با تصویری که صداوسیما‬ ‫و مطبوعات از ای ران ترس��یم م ی کردند متفاوت بود؛ فضای‬ ‫رسانه های سراسری ای ران را حدفاصل میدان ولیعصر(عج) تا‬ ‫میدان تجریش تعریف م ی کرد‪ .‬حال انکه این تصویر واقعی‬ ‫ای ران نبود‪ .‬قاعدتا وقتی صندوق رای ان تصویر را نش��ان داد‬ ‫و نتیجه متفاوت با تصویر انعکاسی رسانه های کشور اعم از‬ ‫رسانه ملی و بقیه بود عده ای ش��وکه شدند و نم ی توانستند‬ ‫بپذی رن��د‪ .‬ضمن انکه فتنه گ��ران نیز ش��یطنت کردند و ان‬ ‫ماجراها رخ داد‪ .‬در دولت دهم هم کماکان همین ب ی اعتنایی‬ ‫به قواره قناس رسانه ای کشور ادامه پی دا کرد که حاال یک نگاه‬ ‫خوشبینانه و یک نگاه بدبینانه م ی توان به این قضیه داشت‪.‬‬ ‫در نگاه خوش��بینانه م ی توان گفت کسانی که حلقه اط راف‬ ‫اقای احمدی نژاد بودند در حوزه رس��انه خیلی درک درستی‬ ‫از رسانه به معنای وسیع نداش��تند و این مساله موضوعیتی‬ ‫هم ب��رای انها نداش��ت‪ .‬نگاه بدبینانه ان اس��ت که ش��اید‬ ‫اقای احمدی نژاد ترجیح م ی داد ‪ 25‬میلیونی که به او رای دادند‬ ‫متشکل نشوند‪ .‬چون اگر متشکل م ی شدند حتما چهره ها‪،‬‬ ‫رسانه ها و حنجره های متناسب با خود را پیدا م ی کردند ولی‬ ‫این اتفاقی نبود که مورد پسند اقای احمدی نژاد باشد‪ .‬چون او‬ ‫دوست داشت ان ‪ 25‬میلیون نیروی او باشند و نه او نیروهای‬ ‫انها‪ .‬ب رای این نگاه شواهد متعددی را م ی توان برشمرد‪ .‬روزنامه‬ ‫ای ران در هشت سال ریاست جمهوری اقای احمدی نژاد حتی‬ ‫یکبار هم صحب ت های مثال اقای حس��ن رحیم پور را تیتر‬ ‫یک یا حتی تیتر دو یا س��ه خود قرار نداد‪ .‬یعنی کسانی که‬ ‫در گفتمان سازی ب رای عدالت کار کردند هیچ موقع ضریبی‬ ‫در رسانه های دولت نگرفتند یعنی خیل نخبگان عدالتخواه‬ ‫همان غربتی را که در رس��انه های چپ و راس��ت داشتند در‬ ‫رسانه های دولتی هم داشتند‪ .‬همچنین از امکانات رسانه ای‬ ‫در اختیار دولت احمدی نژاد ب رای منعک��س کردن حرف ان‬ ‫بخش فراموش شده جامعه ای ران در دوره سازندگی و اصالحات‬ ‫استفاده نشد‪ ،‬در دوره وزارت فرهنگ و ارشاد اقای صفار ه رندی‬ ‫هم هیچ تالشی نش��د‪ 30 .‬درصد جمعیت ای ران در روستاها‬ ‫زندگی م ی کنند اما کجا در رسانه دیده شدند‪ ،‬اقای احمدی نژاد‬ ‫جاده‪ ،‬گاز و برق به روستاها برد اما رسانه نبرد‪ .‬در ته ران یک‬ ‫س��اعت برق برود فردا همه روزنامه ها در صفحه اول خود به‬ ‫ان اشاره م ی کنند اما اگر سال ها در روستاها برق نباشد حتی‬ ‫صفحه حوادث هیچ روزنامه ای به ان نم ی پردازد؛ رس��انه ها‬ ‫چنین قواره قناسی از جهت انعکاس کلیت جامعه ای رانی دارند‬ ‫و اقای احمدی نژاد موفق نشد یا نخواست که به فضای عدالت‬ ‫رسانه ای نزدیک شویم‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬در دولت روحانی چطور خواهد شد؟‬ ‫جلیلی‪ :‬خیلی پیشگویی نم ی توان کرد‪ .‬قاعدتا اقای‬ ‫روحانی اگر بخواهد مش��ی اقای خاتمی یا اقای هاشمی را‬ ‫پی بگیرد‪ ،‬خیلی تفاوتی نخواهد داشت‪ .‬از این جهت نتیجه‬ ‫کار دولتش با دوران ریاست جمهوری احمدی نژاد‪ ،‬خاتمی و‬ ‫هاشمی یکی خواهد شد‪ .‬چرا که انها تالشی در جهت عدالت‬ ‫رس��انه ای نکردند‪ .‬اقای خاتمی س��ال ‪ 76‬حدود ‪ 20‬میلیون‬ ‫رای اورد‪ .‬بعد ادعا کردند که فضای رسانه ای باز شد‪ .‬اما همه‬ ‫روزنامه های دوم خردادی یکی بودند‪ .‬ح��ال انکه از پیرزنان‬ ‫برقع پوش بشاگرد تا بچه پولدار های شهرک غرب و از روح اهلل‬ ‫کزاده تا عطااهلل مهاجرانی به اقای خاتمی‬ ‫حسینیان و کوچ ‬ ‫رای دادند‪ .‬در دوران مش��هور به اصالحات حلقه اط راف اقای‬ ‫خاتمی به او القا م ی کردند که هم��ه ان ‪ 20‬میلیون؛ جوانان‬ ‫شهرک غرب هستند‪ .‬بر همین اساس تمام رسانه هایی که‬ ‫تحت عنوان یک موج جدید رسانه ای بعد از دوم خرداد منتشر‬ ‫شدند‪ ،‬فقط نماینده بخشی از جامعه ای رانی و حتی اقلیتی از‬ ‫رای دهندگان به اقای خاتمی بودند‪ .‬تا اینجا اشکال نداشت‪،‬‬ ‫اش��کال اینجا بود ک��ه م ی گفتند ما نماین��ده کلیت جامعه‬ ‫هستیم‪ .‬یادم اس��ت یک بار یکی از دوستان دوم خردادی در‬ ‫دانشگاه‪ ،‬یک روزنامه رسالت برداشت و خطاب به من گفت‪:‬‬ ‫«ای پ راودای من فقط تو باید منتشر شوی؟» به او گفتم «من‬ ‫نسبتی با روزنامه رسالت ندارم ولی سیستم؛ دیگر به سادگی‬ ‫قبل نیست خیلی پیچیده تر ش��ده‪ ،‬االن یک پ راودا منتشر‬ ‫م ی شود اما ‪ 6‬اسم دارد عصر ازادگان‪ ،‬خرداد‪ ،‬فتح و غیره که‬ ‫تقریبا یک تحریریه داشتند‪».‬‬ ‫در دوره اق��ای هاش��می ه��م وضعی��ت رس��انه ها‬ ‫اظه ر من الش��مس بود‪ .‬دو روزنامه منتقد منتشر م ی شد که‬ ‫یکی را هم به نام روزنامه جهان اس�لام تعطیل کردند‪ ،‬البته‬ ‫خیلی تالش شد تا روزنامه س�لام نیز تعطیل شود اما نشد‬ ‫و تا پایان ان دوره ماند‪ .‬حاال باید دید اقای روحانی م ی خواهد‬ ‫ان فضای بسته دوره هاشمی را پیگیری کند یا فضای قالبی‬ ‫دوره خاتمی را تحت عنوان دوره ازاد رسانه‪ .‬اما قاعدتا یکسری‬ ‫چیزها تغییر کرده؛ اتفاقاتی در جامعه رخ داده بناب راین الگوی‬ ‫دوره ریاس��ت جمهوری اقای هاش��می و اقای خاتمی قابل‬ ‫تکرار نیست‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬درباره فضای روشنفکری برخالف‬ ‫اقای جلیلی معتقدم که اقای احمدی نژاد موفقی ت های زیادی‬ ‫در دو دولتش داش��ت؛ موفقی ت هایی که ب��ه ان معتقد بود‪.‬‬ ‫مثال همانطور که در جلس��ات خصوصی م ی گفتند‪ ،‬بساط‬ ‫اصالحات را جمع کرد‪ .‬این از هنرهای اقای احمدی نژاد بود‪.‬‬ ‫من مایلم دوستان به زبان امار هم تکیه کنند‪ .‬زبان امار مهم‬ ‫است‪ .‬عالئم مهمی به ما م ی دهد‪ .‬هش��ت هزار و ‪ 300‬نهاد‬ ‫مدنی در دوره اقای خاتمی مجوز انتشار و فعالیت گرفت‪ ،‬به‬ ‫گفته مسئوالن دولت احمدی نژاد هفت هزارتای انها منحل‬ ‫شد یعنی هزار و خرده ای از این نهادها ماندند که این نهادها‪،‬‬ ‫نهادهای میان واس��طه ای حکومتی و اجتماعی بودند‪ .‬بقیه‬ ‫به اتفاق منحل شدند‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬منحل شدند یا توقیف؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬وقتی به زبان امار صحبت شود‬ ‫این دو با هم فرقی نم ی کند؛ توقیف یعنی انحالل‪ ،‬انحالل‬ ‫یعنی توقیف‪ .‬اخرین روزنامه من هنوز توقیف اس��ت‪ ،‬البته‬ ‫به خیلی چیزها ش��کل قانونی دادند و انها را در قالب واژگان‬ ‫حقوقی نگه داشتند‪ .‬مهم این است که گی رنده پیام چه چیزی‬ ‫دریافت م ی کند‪ ،‬وقتی م ی گوین��د فعالیت نکن‪ ،‬چه کار باید‬ ‫کرد؟ از ش��عارهای اقای احمدی نژاد این بود که در تلویزیون‬ ‫گفت نهادهای مدنی از نظر من مساجد و هیات ها هستند‪.‬‬ ‫او در یکی از مراس م عزاداری تاس��وا یا عاشورای مسجد شاه‬ ‫عبدالعظیم اعالم کرد هیات ه��ای مذهبی همان نهادهای‬ ‫مدنی هستند‪ ،‬بناب راین فعالیت فضاهای جامعه مدنی منحل‬ ‫شد‪ .‬در هر دو دولت نهم و دهم همین طور بود‪ ،‬به طور کلی‬ ‫تمام دولت هایی که به صورت پیامبرگونه شعار م ی دهند دچار‬ ‫همین مش��کالت دولت احمدی نژاد م ی شوند‪ ،‬این دولت ها‬ ‫مدعی هستند که فراگیر و پیامبرگونه امدند تا دنیا را اصالح‬ ‫و در مدیریت جهان دخالت کنند‪ .‬کار این دولت ها معموال به‬ ‫جایی م ی رسد که حتی نم ی توانند ستاد خود را جمع کنند‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬امریکا هم ادعایش این است که م ی خواهیم‬ ‫جهان را درست کنیم‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬سوال مهم این است اصال چه‬ ‫کس��ی این رس��الت را به عهده احمدی نژاد گذاشته بود که‬ ‫مدیریت جهان را تغیی��ر دهد؟ این را در اخری��ن مقاله ام نیز‬ ‫نوش��تم‪ .‬ما مدعی بودیم دنیا را تغییر دهیم که نشد‪ ،‬گفتیم‬ ‫منطق��ه را تغییر م ی دهیم که نش��د‪ ،‬گفتیم ای��ران را تغییر‬ ‫م ی دهیم که نش��د‪ ،‬ته ران را تغییر م ی دهیم که نشد‪ ،‬اندک‬ ‫اندک از مواضع خود کوتاه امدیم‪ .‬ش��عارهایمان را از حداکثر‬ ‫به حداقل تغییر دادیم‪ ،‬سیاست های احمدی نژاد که بازگشت به‬ ‫شعارهای فراگیر و اینتر ناسیونالیسم اول انقالب بود‪ ،‬شکست‬ ‫خورد‪ .‬این را همه گفتند‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬این شعارها ب رای اول انقالب نبود‪ ،‬سیاست های‬ ‫ناسیونالیستی قبل از انقالب هم وجود داشت‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬ته قضی��ه را ک��ه ببینیم بله‪،‬‬ ‫مکتب ای رانی در ان موق��ع هم بود ام��ا فضاهایی که اقای‬ ‫احمدی نژاد موفق به محدود کردنشان شد فضاهای متعددی‬ ‫بودند از جمله نهادهای مدنی و رسانه ها‪ .‬ب رای نخستین بار‬ ‫دیدیم ارشاد از طریق هیات نظارت بر مطبوعات به تنهایی‬ ‫رس��انه توقیف م ی کند و دیگ��ر وظیفه ای��ن کار را به عهده‬ ‫قوه قضائیه و دادستانی نم ی گذارد‪ .‬در دوره ایشان ‪ 43‬نشریه‬ ‫توقیف شدند‪ .‬عالوه بر حوزه رسانه ها‪ ،‬حوزه های روشنفکری‬ ‫کامال تعطیل شدند چون به مثابه کانون های فساد و تولید‬ ‫فرهنگ غرب تلقی م ی ش��دند‪ .‬اینها اتفاقاتی اس��ت که در‬ ‫ادبیات اصولگرایانه احمدی نژاد امد و مکتوب شد‪ .‬حلقه کیان‪،‬‬ ‫حلقه های روش��نفکری غی ر دینی و دینی و ناسیونالیستی و‬ ‫مذهبی ای ران فردا‪ ،‬ادینه و جریان��ات غیر مذهبی که موفق‬ ‫در شعله ور کردن کانون های روش��نفکری بودند کال در دوره‬ ‫احمدی نژاد تعطیل شدند‪.‬‬ ‫جلیل�ی‪ :‬توق��ف ادینه که ب��رای قب��ل از دوره اقای‬ ‫احمدی نژاد بود‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬محافل شان ادامه داشت‪ ،‬کانون‬ ‫نویس��ندگان تا دوره اخر اقای خاتمی فعالیت م ی کرد‪ ،‬بعد‬ ‫تعطیل شد تا االن هم تعطیل اس��ت‪ .‬حوزه چهارم‪ ،‬توقف یا‬ ‫تعطیلی کامل فعالیت دگر اندیشان در امور زنان بود‪ ،‬زندان و‬ ‫چیزهایی که همه امارش را داریم ام��ا بیان نم ی کنیم یا به‬ ‫هر دلیل��ی مصلحت نم ی دانیم بیان کنیم‪ .‬سیاس��ت اقای‬ ‫احمدی نژاد عالوه بر داخل در خارج هم کامال مشهود و اشکار‬ ‫بود‪ .‬تبدیل کردن ای ران از یک کشور دارای طرف های رقیب‪ ،‬به‬ ‫کشور دارای خصم و افزایش خصومت با کشورها و نهادهای‬ ‫بی ن المللی به ویژه شورای امنیت سازمان ملل امری غی ر قابل‬ ‫کتمان است‪ .‬تعبیر قطعنامه های سازمان ملل به ورق پاره و‬ ‫اینکه اعالم شد انقدر قطعنامه بدهند تا قطعنامه دانشان پاره‬ ‫شود ادبیات رئی س جمهور کش��وری بود که حافظ را در دامن‬ ‫خود پرورش داد‪ .‬رئی س جمهور ای��ران با محافل بی ن المللی‬ ‫این طور صحبت م ی ک��رد‪ .‬فضاهای روش��نفکری تعطیل‬ ‫و صنعت سینما زمینگیر ش��د‪ .‬دیگر صنعت سینما توجیه‬ ‫اقتص��ادی ندارد‪ ،‬پیدا نم ی ش��ود ی��ک نفر که بیای��د از این‬ ‫وضعیت صنعت سینما دفاع کند‪ .‬اگر رسانه سوبسید نگیرد‬ ‫تعطیل م ی شود‪ ،‬هر رسانه ب رای فعالیت نیاز به کمک مالی‬ ‫دارد؛ این اصل شامل حال سینما و تئاتر هم م ی شود‪ ،‬تئاتر در‬ ‫حال انحالل است‪ .‬ارکستر سمفون ی های ته ران از بین رفته و‬ ‫همه فعاالن ان مهاجر شده اند‪ .‬فقط ب راساس اتحادیه انجمن‬ ‫صنفی روزنامه نگاران تاکنون چهارصد و بیست روزنامه نگار‬ ‫تن به مهاجرت دادند‪ ،‬حال انکه همه اینها در علوم ارتباطات‬ ‫درس خوانده و فارغ التحصیل شده بودند و باید در رسانه های‬ ‫کشور کار م ی کردند‪ ،‬اما رفتند و رسانه های فراسوی مرزها را‬ ‫تقویت کردند و حاال رقیب خیلی جدی رسانه های ملی شدند‪.‬‬ ‫معموال دولت ها ماه های اخر روش��نفکر م ی ش��وند و‬ ‫همین کارهای فعلی را ب رای باز شدن فضا م ی کنند و همین‬ ‫امر به یک نیمه انفجار سیاسی منتهی م ی شود؛ اتفاقی که‬ ‫‪43‬‬ ‫مناظره‬ ‫در انتخابات ریاس��ت جمهوری یازدهم رخ داد همین بود که‬ ‫یک جریان نیمه روش��نفکر پیروز ش��د؛ نمادهایی که اقای‬ ‫روحانی در شیوه روانشناختی تبلیغاتش به کار بست جنب ه های‬ ‫روش��نفکری ان بر جنب ه های پوپولیست ی اش غلبه داشت و‬ ‫موفق هم بود؛ عالمت کلید و رنگ بنفش که در شعارها گفته‬ ‫شد‪ ،‬مصادیقی از این نمادهاست‪ .‬این نشان م ی دهد که کسی‬ ‫نشسته و روی اینها اندیشیده و تدبیر کرده تا کار این طوری‬ ‫از اب در اید‪ ،‬موج ایجاد کند و ناگهان این موج سراسری شود‪.‬‬ ‫این نشانه ان بود که ما وداع سخت و وی رانگری با جریان های‬ ‫روش��نفکری در دوره اقای احمدی نژاد کردی��م‪ .‬نکته جالب‬ ‫انکه در دوره اق��ای احمدی نژاد هیچ هویت��ی ب رای محافل‬ ‫روشنفکری و صنعت سینما و رسانه قابل شناسایی نیست‪.‬‬ ‫یکی را دوستان بگویند ممنون م ی شوم‪ .‬مثال بگویند در دوره‬ ‫احمدی نژاد فالن حوزه هنری یا اسالمی اغاز به فعالیت کرد یا‬ ‫این قدر فیلم ساخته شد‪ .‬بنیادها و محافل روشنفکری ضربه‬ ‫هولناک خوردند‪ .‬نباید بحث را انشایی کرد‪ .‬باید گفت دولت‬ ‫احمدی نژاد امد این قدر فضای مطبوع��ات ازاد و این تعداد‬ ‫روزنامه توقیف شد یا تع داد نهادهای مدنی این تع داد بود و انها‬ ‫در این دوره بیشتر یا کمتر شدند‪ .‬سخن گفتن ب راساس امار‬ ‫منتج به یک منطق م ی شود و رویکرد عمومی و واقعی یک‬ ‫دولت را نشان م ی دهد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬در صحب ت های اقای شم س الواعظین نکات‬ ‫زیادی بود‪ .‬از زبان امار صحبت کنیم خیلی خوب است چرا‬ ‫که اگر امار واقعی مالک بود در انتخابات ‪ 88‬هم برخی نظام‬ ‫را متهم به تقلب ‪ 11‬میلیون رایی نم ی کردند! مشکلی که در‬ ‫امار طرح شده اقای شم س الواعظین وجود دارد همین است‬ ‫که از یک پارادیم روشنفکری م ی اید و به جایی م ی رسد که‬ ‫م ی خواهد ب��رای ذهنیت خود واقعیت ایج��اد کند! در زمان‬ ‫ریاس��ت جمهوری اقای هاش��می چند روزنامه منتقد دولت‬ ‫وجود داشت؟ و در دولت اقای احمدی نژاد چند تا روزنامه منتقد‬ ‫منتشر م ی شد؟ در زمان اقای هاشمی دو روزنامه منتقد وجود‬ ‫داشت که یکی از انها تعطیل ش��د‪ .‬اقای شم س الواعظین‬ ‫م ی گوید هشت هزار نهادمدنی در دولت خاتمی ثبت شد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬هشت هزار و سیصد تا‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اص�لا ‪18‬ه��زار و ‪ 300‬تا! اما ام��ار که اینجا‬ ‫متوقف نم ی شود‪ ،‬موارد ثبت شده ب رای چیست؟ ب رای اینکه‬ ‫مشخصات اینها معلوم باشد که چندتا در ته ران بوده و چندتا‬ ‫در شهرستان و چند تا در روس��تاها؟ تا ملعوم بشود که چقدر‬ ‫داللت بر واقعیت ای ران بزرگ و نه فقط یک طبقه و قشر خاص‬ ‫م ی کند‪ .‬این هم نوعی از امار اس��ت‪ .‬اقای شم س الواعظین‬ ‫م ی گویند هفت هزار نهاد مدنی منحل شده‪ .‬اگر اینگونه باشد‬ ‫هم علت انحالل بعضی ش��رایط اجتماعی بود که اجازه ای‬ ‫ب رای فعالیت این نوع نهادها نم ی داد که بخواهند در ان فضا‬ ‫شلتاق کنند‪ .‬به عبارت دیگر یک رشد حباب گونه ان چنانی‬ ‫به دنبالش یک افول این چنینی هم خواهد بود‪.‬‬ ‫گفته شد دوره فعالیت نهادهای مدنی در دولت نهم و‬ ‫دهم از فجایع بود و احمدی نژاد اعالم کرده‪« :‬نهادهای مدنی‪،‬‬ ‫هیات ها و مساجد هستند‪ ».‬در حال ی که این حرف احمدی نژاد‬ ‫نیس��ت‪ .‬این حرف را اولین بار مهندس میرحسین موسوی‬ ‫در حرم ام��ام (ره) زد و در کتاب «پنج گفتارش» هم منتش��ر‬ ‫شد‪ .‬او یک س��خنرانی درباره جامعه مدنی دارد و مفصل به‬ ‫این م ی پردازد که ما جامعه مدنی در سنت خود داریم و دقیقا‬ ‫هیات را نام م ی برد‪ .‬حاال مهندس موس��وی متحجر است؟‬ ‫جهان مدرن را نم ی فهمد؟ ایا اقای شم س الواعظین حاضر‬ ‫است این ویژگ ی های بدی را که به اقای احمدی نژاد به خاطر‬ ‫ان جمله نسبت داد درباره مهندس موسوی هم تکرار کند؟‬ ‫گفته ش��د حوزه های روش��نفکری مثل کانون نویسندگان‬ ‫تعطیل ش��د‪ ،‬امیدوارم بقیه امارش��ان اینطور نباشد‪ .‬به یاد‬ ‫داریم که وقتی قیص��ر امی ن پ��ور در دوره احمدی نژاد از دنیا‬ ‫رفت کانون نویس��ندگان بیانیه صادر کرد ‪ -‬که این نش��انه‬ ‫فعال بودن ان است‪ -‬و قیصر امی ن پور را متهم به همکاری با‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪44‬‬ ‫دیکتاتوری و سرکوب کرد و مدعی شد که م ی خواهند او را به‬ ‫زور بیلبورد شاعر معروف جلوه دهند! این کانون نویسندگان‬ ‫که به عنوان یکی از نهادهای مدنی از ان یاد شد به یک شاعر‬ ‫مورد اقبال وسیع مردم این طور حمله م ی کند‪ .‬گفته شد در‬ ‫دوره احمدی نژاد خصومت با نهاده��ای بی ن المللی افزایش‬ ‫یافت‪ ،‬در این باره هم اماری حرف بزنیم‪ .‬چرا ش��عاری حرف‬ ‫یزنیم؟ احمدی نژاد گفت باید در مدیریت جهان دخالت کرد‬ ‫م ‬ ‫اما خاتمی گفت وگوی تمدن ها را مطرح کرد و معتقد بود که‬ ‫حتی باالتر از نظام ساختاری کشورها‪ ،‬تمدن ها بیایند با هم‬ ‫حرف های خیلی انشایی بزنند و همان زمان اقای بوش ای ران‬ ‫را محور شرارت خواند! در اروپا ب رای اقای هاشمی حکم جلب‬ ‫صادر نشد؟ این واقعیت است یا شعار؟ اما در مورد ازادی بیان‬ ‫یک مثال دیگر در حوزه رسانه بزنم‪ ،‬قرار بود اقای احمدی نژاد‬ ‫سه شنبه ش��بی در تلویزیون س��خنرانی کند اما این برنامه‬ ‫به وقتی دیگر موکول ش��د‪ ،‬چهارش��نبه صبح یک روزنامه‬ ‫اصالح طلب که از لغو سخنرانی خبر نداشت نقد تندی درباره‬ ‫صحب ت های دیشب!! احمدی نژاد چاپ کرد و هیچ برخوردی‬ ‫هم نشد‪ .‬نکات متعددی از این دست م ی توان بیان کرد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬من امار دادم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬ش��ما بگویید در دوره هاش��می چند روزنامه‬ ‫مخالف ایشان بودند؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬شما بگویید؟‬ ‫جلیلی‪ :‬سالم و جهان اسالم که البته جهان اسالم را‬ ‫تعطیل کردند‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این طور نگویید‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬یک بزرگی حتی م ی گفت اقای هاشمی اصرار‬ ‫داشت که روزنامه سالم هم تعطیل شود‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬در دوره ریاس��ت جمهوری‬ ‫احمدی نژاد من س��خنگوی انجمن دفاع از ازادی بیان بودم‬ ‫و هستم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬ش��ما س��خنگوی ازادی بیان عده ای خاص‬ ‫هستید‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬هرجایی باشم اما امار که فرقی‬ ‫نم ی کند‪ 52 ،‬نش��ریه مخالف دولت هاش��می در دوره اقای‬ ‫هاشمی مشغول فعالیت بودند‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬روزنامه بفرمایید‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬روزنامه فراوان تا دلتان بخواهد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اینکه امار نیست‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬من خودم م ی گوی��م این امار‬ ‫نم ی شود‪ .‬االن امار م ی دهم‪ 52 .‬نشریه در دوره اقای هاشمی‬ ‫مخالف دولت بودن��د‪ .‬از میان انها م ی ت��وان مجله صنعت‬ ‫لو نقل‪ ،‬مجله ادینه و مجله ای ران فردا را بیان کرد‪.‬‬ ‫حم ‬ ‫جلیلی‪ :‬مجله ادینه‪ ،‬فرج سرکوهی منظورتان است؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬بله‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬فرج س��رکوهی در چه زمانی ان بازی سرش‬ ‫امد؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬هر دوره ای‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬خنده‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اجازه دهید امار را بیان کنیم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬یکی از همین دوتایی که گفتید تهش در امد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این مس��ائل را با حوزه فرهنگ‬ ‫و رس��انه قاطی نکنیم‪ .‬ی��ک جدولی داری��م‪ ،‬در این جدول‬ ‫م ی توانیم بحث کنیم‪ ،‬طبق اعالم وزارت فرهنگ و ارش��اد‬ ‫اسالمی‪ ،‬دوره اقای هاش��می دو هزار و پانصد و سی نشریه‬ ‫منتشر ش��دند‪ .‬این امار در دوره اقای خاتمی به چهار هزار و‬ ‫سیصد الی چهارصد نشریه رسید و در دوره اقای احمدی نژاد‬ ‫به چهارهزار و هشتصد افزایش یافت‪ .‬یعنی با رشدی ‪ 10‬تا ‪12‬‬ ‫درصدی مواجه بودیم‪...‬‬ ‫جلیلی‪ :‬این یک نوع مار کش��یدن است‪ .‬شما بحث‬ ‫اینترنت را حذف م ی کنید‪ .‬این تع داد سایتی که در طول هشت‬ ‫سال گذشته باال امد پس در کجای امار قرار دارد؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬به ان هم م ی رسیم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اینها را مقایسه کنید‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬من ای رادی به مدیریت بحث دارم‪.‬‬ ‫ما االن از روال ترس��یم ش��ده خارج ش��دیم و داریم به عقب‬ ‫برم ی گردیم‪ ،‬در حالی که باید درباره اینده صحبت کرد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اما ما امار ارائه کردیم‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬امار خیلی دقیق نیس��ت که قابل‬ ‫استناد و ارزیابی باشد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این امار از وزارت ارشاد است‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬از یک جهت دیگر م ی گویم‪ .‬در دوره‬ ‫اقای خاتمی یک نفر پنج مجوز روزنامه داش��ت‪ .‬این خیلی‬ ‫نم ی تواند نشان از توس��عه در فضای رسانه باشد‪ ،‬چون یک‬ ‫نفر دارای مجوزهای متعدد بود‪ .‬این امار باید تجزیه و تحلیل‬ ‫شود و جهت گیری ها بیشتر روشن شود‪ .‬اگر قرار است برگردیم‬ ‫عملکرد اقای خاتمی و احمدی نژاد را بررسی کنیم خیلی فکر‬ ‫نم ی کنم بحث به جایی برسد‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬بحث ان ب��ود که در دولت اق��ای روحانی چه‬ ‫م ی شود؟‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬طبیعی است که هر نقدی که به اقای‬ ‫احمدی نژاد داشته باشیم اقای شمس از منظر یک نخب ه گرایی‬ ‫خاص نقد م ی کند‪ ،‬مثال ان بحثی که درباره اقایان احمدی نژاد‬ ‫و میرحسین موسوی مطرح شد‪ .‬برخی نخبگان ما نسبت به‬ ‫ان سازوکارهای مدنی گذش��ته خیلی نه ارادت دارند‪ ،‬نه از ان‬ ‫س��ازوکار م ی توانند اس��تفاده کنند‪ ،‬بناب راین سازوکار دیگری‬ ‫را دنبال م ی کنند‪ .‬بله‪ ،‬اقای احمدی ن��ژاد قطعا این رویکرد را‬ ‫داشت که تغییری در سازوکارها ایجاد کند و ابزارهای جدیدی‬ ‫را به عنوان نهاد مدنی معرفی کند اما االن این بحث‪ ،‬خیلی‬ ‫پردامنه است‪ .‬اصال مگر قرار اس��ت دوران اقای احمدی نژاد‬ ‫نقد شود؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬خیر‪ .‬اصال بحث نق��د دوران‬ ‫اقای احمدی نژاد نبود‪ ،‬حداقل در داعی ه های من این روش��ن‬ ‫است‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬اما ف��راوان در صحب ت های اقای‬ ‫شم س الواعظین نقد دوره اقای احمدی نژاد وجود داشت‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬خیر‪ .‬من گفتم چه چیزی منجر‬ ‫به ایجاد تحولخواهی در مردم ش��د و اقای حس��ن روحانی‬ ‫چه چش��م اندازی در کارش دیده م ی شود‪ .‬معتقدم انبوهی از‬ ‫ تراکمات قبلی همچون تعطیلی حوزه روشنفکری‪ ،‬صنعت‬ ‫سینما و غیره پشت سر ان ایستاده است‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬اینها اصال جزو مطالبات مردم نیست‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬من نگفتم اینها جزو مطالبات‬ ‫مردم است‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬شما م ی خواهید یک چیزی را سوار‬ ‫مطالبات مردم کنید‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬من اصال دغدغه مردم را فرهنگ‬ ‫و ازادی بیان نم ی دان��م‪ .‬اقتصاد در اولویت اس��ت‪ .‬تخریب‬ ‫ساختارهای یک جامعه متفاوت با مطالبات مردم است‪ .‬من‬ ‫م ی گویم انجمن صنفی روزنامه ن��گاران محصول کار ملی‬ ‫روزنامه نگاران ای ران است‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬به همان انجمن به اصط�لاح صنفی بارها‬ ‫مراجعه کردیم‪ ،‬ولی ما را که راه ندادند‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬شاید شرایطش را ب رای عضویت‬ ‫نداشتید‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬بله (خنده)‪ ...‬بنده سردبیر یک روزنامه بودم ولی‬ ‫چون شرایط انها را نداشتم روزنامه نگار محسوب نم ی شدم‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬یک سری نهادهای ملی تعطیل‬ ‫شدند‪ ،‬قبول دارم اینها مطالبات مردم نیست اما وقتی خانه‬ ‫شش هزار عضو انجمن صنفی روزنامه نگاران بسته م ی شود‬ ‫با افکار عمومی ارتباط پی دا م ی کند‪ ،‬درباره صنعت سینما هم‬ ‫همین طور ش��د‪ .‬اینها دست به دس��ت هم م ی دهند و یک‬ ‫وضعیتی را به وجود م ی اورند‪.‬‬ ‫گفت وگو میان سه طرف مناظره با وجود اختالف نظر هرگز از قواعد خود خارج نشد‬ ‫سالواعظین‬ ‫بخشی از دیالوگ های سلیمی نمین‪ -‬شم ‬ ‫شما خود محور صحبت م ی کنید و معتقدید که در این انتخابات باید رای شما‬ ‫بیشتر م ی بود‪ .‬این خود بزرگ بینی است‬ ‫االن که ما در انتخابات موفق شدیم باز هم م ی گویم ساز و کار انتخابات عیب دارد‪.‬‬ ‫اقای سلیمی! منظور از اینکه م ی گویید مبنا خودمان هستیم چیست؟‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬سهمش چقدر است؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬نباید کمرنگ شان کنیم‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬نم ی خواهم کمرنگش کنم اما به این‬ ‫می زان که شما ان را پررنگ م ی کنید نه در دغدغه مردم است‬ ‫و نه تاثیرگذار‪ .‬من تعطیلی خانه سینما را تایید نم ی کنم اما‬ ‫این طور هم نبود که اگر نباش��د صنعت س��ینما مختل و‬ ‫تعطیل شود و دیگر هیچ فیلم ی تولید نشود‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬جایگاه ان نظارتی است‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬فیلم اقای فرهادی که«هفت» سیمرغ گرفت‬ ‫از فجر‪...‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬به زبان امار توجه کنیم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬به زبان امار م ی گویم که هفت سیمرغ گرفت‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬باید امار فیلم هایی که یک دهه‬ ‫قبل ساخته شدند و به جشنواره فجر رفتند با اماری که سال ‪89‬‬ ‫به بعد در جشنواره فجر حاضر شدند مقایسه شود‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬کار من سینماست‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬یعنی ش��ما م ی فرمایید خیلی‬ ‫زیاد شده است؟‬ ‫جلیلی‪ :‬بله‪ ،‬تولید خیلی زیادی رخ داده است‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬الحمدهلل‪ .‬من خیلی خوشحالم‬ ‫این امار را م ی شنوم‪ .‬اگر رسم ی اش کنید و االن به من بدهید‬ ‫تمام حرفم را پس م ی گیرم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬کار من سینماست‪ ،‬من از ‪20‬سال گذشته تمام‬ ‫جشنواره های فیلم فجر را رفتهام‪ .‬طبق امار عرض م ی کنم‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد‬ ‫هرسال در اردیبهش��ت ماه امار مطبوعات و رسانه ها را اعالم‬ ‫م ی کند‪ ،‬بر همین اس��اس گفتم مطبوع��ات در زمان اقای‬ ‫احمدی نژاد ‪ 13‬درصد رشد داشت‪.‬‬ ‫جلیل�ی‪ :‬در دوره صفار هرن��دی بیش��ترین حمایت‬ ‫از سینمای روشنفکری کش��ور شد‪ .‬بیش��ترین تعداد فیلم‬ ‫روشنفکری در زمان وزارت اقای صفار هرندی‪ ،‬سردبیر سابق‬ ‫روزنامه کیهان تولید شد‪ .‬البته من مدافع این عملکرد نیستم‪،‬‬ ‫بلکه منتقد ان هس��تم‪ .‬ی��ک جایی به نام مرکز گس��ترش‬ ‫سینمای مستند در وزارت ارشاد وجود دارد که رئیسش اقای‬ ‫افریده بود که افریده مدیر زمان اقای خاتمی بود اما در دولت‬ ‫احمدی نژاد حفظ شد‪ .‬مرکز گسترش سینمای تجربی کارش‬ ‫حمایت از سینمای روشنفکری ای ران بود و در کل ان دوره که‬ ‫زمان وزارت اقای صفار ه رندی بود از فیلم های روش��نفکری‬ ‫حمایت شد‪ .‬این فیلم ها شاید یک دهم پولی که دولت ب رای‬ ‫انها هزینه کرد هم در نیاوردند‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اگر اجازه بدهید من چند جمله‬ ‫پایانی دارم‪ .‬به نظر م ی رسد ما در حال وداع با شرایطی هستیم‬ ‫که دولت احمدی نژاد به وجود اورد‪ ،‬ش��رایط موجود در عرصه‬ ‫فرهنگ‪ ،‬سیاست خارجی و خیلی حوزه های دیگر رو به پایان‬ ‫است و ما در استانه یک وضعیت نوین قرار داریم‪ .‬از این پس‬ ‫ارزش نخبگی در کشور و کار کارشناسی مجدد مورد توجه قرار‬ ‫خواهد گرفت‪ .‬ضرورت بازگش��ت به سازمان ب رنامه و بودجه‪،‬‬ ‫سازمان های زیرساختی و نهادهای نظارتی‪ ،‬بیش از گذشته‬ ‫مدنظر دولت خواهد بود‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬یعنی جامعه مدنی بزرگ تر م ی شود؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬بله‪ ،‬بزرگتر م ی شود‪ .‬البته اگر‬ ‫روندی که تا حاال بوده متوقف شود‪.‬‬ ‫جلیل�ی‪ :‬جامعه مدنی ب��ا چه تعریف��ی؛ تعریفی که‬ ‫خاتمی از ان داد یا موسوی؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اینکه وارد کوچه پ س کوچه های‬ ‫تعریف یک مفهوم م ی شویم به جایی نم ی رسیم چون اخرش‬ ‫مناظره‬ ‫این پذیرش خطا نیست‪ .‬اینکه ما بیشتر از کشش سیستم عمل کردیم با این بحث‬ ‫که خطا کردیم دو مقوله جداست‪ .‬شما دیگران را در خطابه قرار می دهید که تحمل‬ ‫تندروی شما را نداشتند‬ ‫ما در دوم خرداد‪ ،‬سیستم را دست کم گرفتیم‪ .‬اقای مهاجرانی به من گفت‪:‬‬ ‫«روزنامه جامعه را ‪ 24‬ساعته م ی بندند‪ ».‬من گفتم‪« :‬یک روزنامه که سه تا‬ ‫استادیوم خواننده دارد را توپ هم نم ی تواند ببندد» ولی بستند‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫من یادم م ی اید که یک بار سال های قبل اقای شمس تلویزیون را تحریم کردند به‬ ‫تلویزیون نم ی ایند ‪،‬من همان روز هم به اقای جالی ی پور گفتم؛ شما که با دشمنان‬ ‫کشور صحبت م ی کنید‪ ،‬چرا رسانه های داخلی را تحریم م ی کنید؟ به نظر من برنامه‬ ‫هویت بهانه بود‬ ‫چون در برنامه هویت به من اتهام زدند که از خارج پول می گیرم‪ ،‬تلویزیون را‬ ‫تحریم کردم ‪ ،‬در شرایطی که این اتهام به من زده شد من چاره ای جز تحریم‬ ‫صداوسیما نداشتم که البته این تحریم زیاد هم طول نکشید واالن العالم و‬ ‫پرس تی وی صف کشیده اند که با من مصاحبه کنند‬ ‫معلوم نیست‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اما تعریف خیلی مهم است‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬ایا اخرش مهندس موس��وی‬ ‫م ی خواهد درباره تعریف نهادهای مدنی محکوم شود؟‬ ‫جلیلی‪ :‬خیر‪ ،‬من اساس تعریف را م ی گویم‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬من ابایی ندارم راحت بگویم‪ .‬من‬ ‫مخالف مدنی بودن هیات ها نیستم‪ .‬اگر ماکس وبری نگاه‬ ‫کنیم نهاد مدنی ان نهادی است که ورود و خروج ب رای عموم‬ ‫مردم در ان مجاز باشد‪ .‬هیات ها این ویژگی را دارند‪ .‬از طرفی‬ ‫هشت هزار نهاد مدنی ب راساس استانداردها ثبت و کلی بودجه‬ ‫صرف انها شد اما اینکه کسی فقط به گرایش و باورهای خود‬ ‫تاکید کند من بحث دارم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬امار ندادید که چقدر از نهادها توقیف یا چقدر‬ ‫از انها منحل شد‪ .‬چون برخی از انها شاید خودشان تصمیم‬ ‫ی جدا از‬ ‫به انحالل گرفته باش��ند‪ ،‬بناب راین انح�لال مفهوم ‬ ‫توقیف دارد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬خیر‪ ،‬این نهادها منحل شدند‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬منحل ش��دند چون وقتی دیدند ‪ 25‬میلیون‬ ‫ای رانی رفتند به احمدی نژاد رای دادند افسردگی گرفتند‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬ش��اید هم از رانتی برخوردار بودند‪،‬‬ ‫اما وقتی ان رانت قطع ش��د دیگر نم ی توانستند ادامه دهند‪.‬‬ ‫دوباره اع�لام م ی کنم که من به این نح��وه ادامه بحث ای راد‬ ‫دارم‪ .‬انچه مسلم اس��ت اقای احمدی نژاد در فاصله گرفتن‬ ‫از نخبگان خطایی را مرتکب ش��د حال انکه دولت او باید با‬ ‫نخبگان پیوند م ی خورد وگرنه س��یکلی که شکل م ی گیرد‬ ‫دچار مشکل م ی ش��ود‪ .‬کما اینکه در دوره اقای خاتمی هم‬ ‫این ای راد به طور جد وجود داشت که خیلی نخبگان در کانون‬ ‫توجه دولت قرار گرفتند و همین امر علت دور شدن جامعه از‬ ‫‪45‬‬ ‫مناظره‬ ‫اقای خاتمی و اصالح طلبان و در نهایت شکست اصالحات‬ ‫شد‪ .‬در واقع دولت اقای خاتمی و دولت اقای احمدی نژاد هر‬ ‫کدام از یک منظری ضربه و لطمه خوردند؛ اقای حسن روحانی‬ ‫بحث اعتدال را مطرح کرد و این به صورت غی ر مستقیم هم‬ ‫نقد به اقای خاتمی و هم نقد به اقای احمدی نژاد بود‪ .‬یعنی‬ ‫وقتی م ی گوید من نه چپم و نه راستم یعنی به هر دو نقد دارد‪،‬‬ ‫بناب راین اگر اقای حس��ن روحانی بتواند در مسیر شعارهای‬ ‫اولی ه اش حرکت و خطی میان تجربه دو دولت احمدی نژاد و‬ ‫خاتمی ترسیم کند‪ ،‬بحث دیگری است‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬من این حرف ها را قبول دارم البته‬ ‫با این قید که از میان کسانی که مجال مشارکت پیدا کردند‬ ‫اوضاع این طور رقم خورد واال اگر خاتمی اجازه نامزدی داشت‪،‬‬ ‫ورق برم ی گشت‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬خاتم��ی باالخ��ره ی��ک کارنامه‬ ‫عملکردی دارد و یک فرد جدیدی ب رای جامعه نبود‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬اگر م ی امد اقبال عمومی به‬ ‫سوی او بود‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬وقتی حس��ن روحانی م ی گوید نه‬ ‫خاتمی ن��ه احمدی ن��ژاد‪ ،‬جامعه یک ذهنیت��ی از خاتمی و‬ ‫احمدی نژاد دارد چون عملکرد هر دو در حوزه اجرا مشخص‬ ‫است‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اقای عارف‪ ،‬معاون اول خاتم ی که در انتخابات‬ ‫بود خودش ترجیح داد که کنار بکشد‪ .‬سلیم ی نمین‪ :‬هر‬ ‫دو خود را به جامعه عرضه کردند و کارنامه ای در دست جامعه‬ ‫ب رای ارزیابی دارند‪ ،‬قطعا جامع��ه نخب ه گرایی دوره خاتمی را‬ ‫نپس��ندید چون هزینه این نخب ه گرایی را توده ها پرداختند و‬ ‫س��هم اعظم امکانات جامعه متوجه نخبگان شد‪ .‬بر همین‬ ‫اساس توده ها به احمدی نژاد اقبال کردند اما به تدریج برخی‬ ‫نهادها که باید کار مشورت و تولید فکر را انجام م ی دادند در‬ ‫اختیار توده ها قرار گرفت که این کار منطقی نبود و به جامعه‬ ‫لطمه خورد‪ .‬چرا که تصمیمات عقبه کارشناس��ی نداش��ت‬ ‫بناب راین حسن روحانی دوباره نم ی تواند یک جریان رسانه ای‬ ‫روشنفکری در حلقه بسته نخبگان ایجاد کند‪.‬‬ ‫به نظر من فضای رسانه را ب ر اس��اس نیاز بازتر خواهد‬ ‫کرد چون تحقق وعده های انتخاباتی رئی س جمهور منتخب‬ ‫زودهنگام نخواهد بود و نیاز اس��ت جامع��ه در این باره اقناع‬ ‫ش��ود که خیلی در حصول تحوالت اقتصادی تعجیل نکند‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫و این کار رس��انه ای را م ی طلب��د‪ .‬از این نظر اق��ای روحانی‬ ‫فضای رس��انه ای را بازتر م ی کند نه از ان جهت که کش��ور‬ ‫دوباره به ش��کل نامتعادل و نامت��وازن متوجه برخی خواص‬ ‫شود چون خواص و فضای روشنفکری همیشه سهم خواه و‬ ‫امتیاز طلب هستند‪ .‬من فکر م ی کنم اگر مقداری واقع نگرتر‬ ‫باشیم باتوجه به تجربه دوران خاتمی و احمدی نژاد مشخص‬ ‫است تامی ن کننده مصالح عمومی چیست‪ .‬چه چیزی اگر در‬ ‫فضای ازادی بیان رقم بخورد م ی تواند موجب رش��د و تعالی‬ ‫جامعه م ی شود‪.‬‬ ‫ان اماری که اقای شم س الواعظین مرتب به ان استناد‬ ‫م ی کنند معلوم نیست خیلی دقیق باش��د‪ ،‬حتی اگر دقیق‬ ‫باش��د قابل تطبیق دادن نیس��ت و ضرورت دارد حتما مورد‬ ‫تحلیل قرار گیرد چون تا انجا که مطلعم بسیاری از کسانی‬ ‫که مجوز گرفتند ادم های واقعی نبودند‪ .‬یک تشکل یا یک‬ ‫کانون ق��درت مجوز های مختل��ف را از کانال های مختلف‬ ‫گرفت که باید به لحاظ اماری ان را تحلیل کرد‪ .‬حتی اگر افراد‬ ‫حقیقی هم مجوز گرفته باش��ند ایا واقعا نتیجه اش موجب‬ ‫تکثر در رسانه ها بود و به نفع جامعه تمام شد؟ ایا جامعه از این‬ ‫تکثر راضی بود؟ اگر خیلی خوب بود اقای حسن روحانی با‬ ‫همان الگو م ی توانس��ت رای بیاورد‪ .‬وقتی او چنین چیزی را‬ ‫بیان نم ی کند‪ ،‬قطعا یک ارزیابی از جامعه دارد که قطعا با ان‬ ‫ذهنیت رای اوری حاصل نم ی شد‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬اشاره شد بعد از انتخابات کم کم فضای رسانه‬ ‫باز م ی ش��ود‪ .‬از پدیده های این انتخابات ان بود که برعکس‬ ‫انتخابات ‪ 88‬رای روستا شبیه شهر شد‪ .‬کال فضا عوض شده‪.‬‬ ‫اقای جلیلی حوزه رسانه ها را از ‪ 88‬تا االن تحلیل کرد‪ ،‬اقای‬ ‫شم س الواعظین به حوزه طبقات متوس��ط فرهنگی اشاره‬ ‫داشت و اقای سلیمی به مس��ائل اقتصادی به عنوان عامل‬ ‫رای اوری اش��اره کرد‪ ،‬وضعیت اینده اقای روحانی در ائتالف‬ ‫اصولگرایان و اصالح طلبان به چه س��مت و سویی م ی رود؟‬ ‫به نحوی که ایش��ان بتواند هم با حاکمیت کار کند و هم با‬ ‫اصالح طلبان‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬در انتخابات اخیر نسبت بین‬ ‫عمق و مرکز و پی رامون جغ رافیایی ای ران به هم خورد‪ .‬معتقدم‬ ‫عاملی که به وحدت رساند مرکز و پی رامون را‪ ،‬مسائل اقتصادی‬ ‫بود‪ .‬ای��ن را به زبان ام��ار در یک مصاحبه هم اش��اره کردم‪.‬‬ ‫مجموعه ای از تحوالت رخ داد و جامعه ای ران یک دفعه بیدار‬ ‫زمانی بحثی با دوستان دوم خردادی داشتم‪ .‬وقتی در ماجرای سفر خاتمی‬ ‫به فرانسه به انها گفتم‪« :‬خب فرانسوی ها مش�روب سر میز نگذارند»‪ ،‬گفتند‪:‬‬ ‫«عیب نیست این سنت الیزه است»(خنده)‪ .‬به انها گفتم‪« :‬یعنی شما از سنت‬ ‫فرانس�ه دفاع می کنید‪ ،‬اما معتقدید که ما باید از سنت هایمان چشم بپوشیم تا‬ ‫سنت فرانسوی ها مورد احترام واقع شود؟ این چه رویکردی است که شما در‬ ‫مسائل بین المللی دارید؟‬ ‫‪46‬‬ ‫ش��د و دید دوس��وم دارای ی اش را از دس��ت داده و فقیر شده‪،‬‬ ‫ناگهان دالر روی چهار هزار تومان رفت‪ ،‬هرچه مردم داشتند به‬ ‫یک سوم تقلیل پی دا کرد‪ .‬این دیگر تنها به روستا‪ ،‬شهر‪ ،‬طبقه‬ ‫متوسط‪ ،‬قشر نخبه و غی ر نخبه مربوط نم ی شد‪ ،‬همه را حول‬ ‫یک محور متحد کرد که این تحول باید ایجاد شود‪.‬‬ ‫در صحب ت های اقایان سلیمی و جلیلی هم این نکته‬ ‫را دیدم که نیاز به تحولخواهی در ای��ن انتخابات ب رای همه‬ ‫عیان و اشکار شد‪ .‬س��وال این است که نسبت به چه چیزی‬ ‫مردم به وحدت رسیدند؟ درباره چه چیزی مردم م ی خواستند‬ ‫تحول ایجاد شود؟ پارادایم ی نگاه کنیم جواب معلوم است؛‬ ‫ای ران به لحاظ بی ن الملل��ی منزوی ش��د‪ ،‬تحریم ها به قول‬ ‫اقای والیتی زندگی مردم را دستخوش دگرگونی عمیق کرد‪،‬‬ ‫می زان بیکاری به مرز خط رناک رس��ید‪ .‬به زبان امار صحبت‬ ‫م ی کنم اما دوس��تان یا امار را نم ی بینند یا قصد تش��کیک‬ ‫دارند مثل فالسفه که در هر چیز تشکیک م ی کنند‪ .‬سازمان‬ ‫بی ن المللی شفافیت‪ ،‬ای ران را در ردیف صد و هفتاد و ششمین‬ ‫کشور قرار داده‪ ،‬حال انکه رتبه ای ران زمان خاتمی ‪ 124‬بود‪ ،‬چرا‬ ‫این قدر تنزل رخ داد؟ دلیلش فساد است‪ ،‬اگر به امار سازمان‬ ‫بی ن المللی شفافیت توجه نکنیم‪ ،‬به امار داخلی خودمان که‬ ‫م ی توانیم احترام بگذاریم که نمونه بارز و اش��کار ان فس��اد‬ ‫س��ه هزارمیلیارد تومانی به عنوان بزرگترین فسادمالی تاریخ‬ ‫ای ران اس��ت‪ .‬چون عدم ش��فافیت منجر به تکثیر الیه های‬ ‫فساد شد؛ سازمان بی ن المللی روزنامه نگاری – نه خبرنگاران‬ ‫بدون مرز‪ -‬وقتی تع داد روزنامه ها و تکثر انها را در جامعه ای ران‬ ‫ارزیابی م ی کند به امار بدی در هشت سال دوره احمدی نژاد‬ ‫م ی رس��د‪ ،‬یعنی اگر افزایش جمعیت را م�لاک قرار دهیم‬ ‫می زان زمانی که به مطالعه ب رای فرهنگ س��ازی اختصاص‬ ‫پیدا م ی کند وحشتناک اس��ت‪ .‬در زمان اقای خاتمی می زان‬ ‫مطالعه یک رسانه مکتوب به دو س��اعت و ‪ 20‬دقیقه رسید‪،‬‬ ‫درحال ی که زمان هاش��می ‪ 18‬دقیقه بود‪ .‬رس��انه مکتوب در‬ ‫زمان ریاس��ت جمهوری اقای خاتمی توانست اوقات فراغت‬ ‫را پر کند‪ .‬در این دوره تی راژ روزنامه ها به ‪ 4/7‬میلیون نسخه‬ ‫در روز رسید اما به گفته اقای حسینی‪ ،‬وزیر فرهنگ و ارشاد‬ ‫اسالمی دولت دهم در جشنواره مطبوعات سال ‪ 91‬به سختی‬ ‫امار تی راژ روزنامه ها در سراسر کشور به دو میلیون نسخه در‬ ‫روز م ی رسد‪ ،‬حاال انها م ی گویند به دو میلیون نرسیده اما ما‬ ‫امار داریم که ‪ 1/2‬تا ‪ 1/3‬میلیون نسخه در روز بیشتر نیست‪.‬‬ ‫چرا اقایان به دولت احمدی نژاد به درستی انتقاد می کنند که او یک خصومتی‬ ‫را در میان جریان های سیاس�ی ایجاد کرد اما نمی بینند که بنیانگذار این رویه‬ ‫خودش�ان بودند که رقیب سیاس�ی را دش�من فرض کردند و حتی درجه این‬ ‫دشمنی را باالتر از دش�من واقعی گرفتند؟ بنابراین اینکه حسن روحانی گفت‬ ‫من نه چپم و نه راستم علتش ان بود که دید تندروی باعث خسارت های سنگینی‬ ‫به مصالح ملی شد و ان را نپسندید‬ ‫ملت سال ‪ 25 ،88‬میلیون رای ‪ -‬که باالترین رای در تاریخ جمهوری اسالمی‬ ‫بود‪ -‬به اقای احمدی نژاد داد اما روشنفکران گفتند این باید از نظارت استصوابی‬ ‫ما بگذرد و ما ان را باید تنفیذ کنیم و تا تنفیذ نکنیم رای ملت قبول نیست‬ ‫مناظره‬ ‫این تغیی رات به نظر من منجر به ایجاد یک تعادل در جامعه‬ ‫خواهد شد و رسانه ها بخشی از این فراورده های تحولخواهی‬ ‫مردم هستند‪ .‬ش��اید در مطالبات مردم چرخش اطالعات و‬ ‫ازادی بیان مطرح نباش��د‪ ،‬ولی یادمان باش��د که یک سری‬ ‫مسائل درون مطالبات عمومی نهفته است و مردم در جشن‬ ‫راهیابی تیم ملی به جام جهانی انه��ا را مطرح کردند؛ گرچه‬ ‫شاید مطالبات انها ملی و فراگیر نبود ولی باید در دستورکار‬ ‫قرار گیرد؛ چون ازادی زندانیان سیاس��ی‪ ،‬ازادی مطبوعات‬ ‫توقی ف ش��ده‪ ،‬ازادی رجال سیاس��ی و رهب ران جنبش سبز‬ ‫ارام��ش را به جامع��ه ب ر م ی گرداند‪ .‬م��ا در ه ر حال وضعیت‬ ‫سال ‪ 88‬را پشت سر گذاشتیم االن نیازی نیست که رهب ران‬ ‫و رجال ان دوره در حصر بمانند و همچنان با واژه فتنه خود‬ ‫را دلخوش کنیم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اتفاقا االن وقت ان اس��ت که بیرون بیایند و‬ ‫محاکمه شوند چون تهمت بودن حرف انها اثبات شد‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬چیز دیگری اثبات شد‪ .‬اثبات‬ ‫شد در سال ‪ 88‬مردم یک تحول م ی خواستند اما در مقابلش‬ ‫مقاومت شد و وقتی سال ‪ 92‬کمی از مقاومت کاسته شد یک‬ ‫چیزی بینابین از صندوق ها بیرون امد‪ ،‬در حال ی که خیلی از‬ ‫نامزدها ردصالحیت شدند‪ ،‬اقای هاشمی و اقای مشایی احراز‬ ‫صالحیت نشدند و خاتمی اجازه حضور پی دا نکرد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬در فهرس��ت ردصالحی ت ها‪ ،‬نام بس��یاری از‬ ‫نامزدهای اصولگرا هم وجود داشت‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬بله قبول دارم‪ ،‬برخی نامزدهای‬ ‫اصولگرا و اقای مشایی هم نتوانستند به می دان رقابت بیایند‪.‬‬ ‫بهتر بود جامعه بیش��تر چند قطبی م ی شد تا مشخص شود‬ ‫اکثریت به کدام سو تمایل دارد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬بحث این است که باالخره انتخاباتی که انجام‬ ‫شد از جهتی در سی و چند س��ال اخیر ب ی نظیر بود‪ .‬دولتی‬ ‫سرکار امد که تقریبا ضعی ف ترین دولت بعد از انقالب به لحاظ‬ ‫دموکراتیک است‪ .‬یعنی اقای روحانی رای ‪ 51‬درصدی کسب‬ ‫کرد‪ .‬تاکنون هیچ رئیس دولتی با این رای نداشتیم‪ .‬یعنی یک‬ ‫اکثریت خیلی متزلزلی را اقای روحانی به دست اورد اما پیروز‬ ‫ش��د‪ .‬به این رای احترام م ی گذاریم و قواعد بازی انتخابات را‬ ‫م ی پذیریم اما اینکه گفته شود یک موج تحولخواهی فراگیر‬ ‫به وجود امد و همه ملت این موج را دریافت کردند‪ ،‬باید بگویم‬ ‫این طور نیست‪ .‬چون ‪ 49‬درصد حاضر نشدند به اقای روحانی‬ ‫رای دهند؛ پس باید در بیان امار مقداری واقع بینانه نگاه کرد تا‬ ‫اقای روحانی بتواند بهترین استفاده را از این فرصت کند‪ .‬زی را‬ ‫اگر دچار توهم شود اط رافیانش همان را سرش م ی اورند که‬ ‫سر اقای خاتمی امد‪ .‬طرح شعارهای خیلی تند و اینکه موج‬ ‫جدی اجتماعی پشت سر اقای روحانی است همه به نوعی در‬ ‫توهم بردن اقای روحانی اس��ت و او را از کسب موفقیت دور‬ ‫و ناتوان م ی کند‪.‬‬ ‫یک نکته دیگر ان است که باالخره نخبگان در فضای‬ ‫اتی باید تکلیف خ��ود را با مفهوم جمهوری روش��ن کنند‪.‬‬ ‫اصولگرایان نش��ان دادند که چه موقعی ک��ه م ی برند و چه‬ ‫زمانی که م ی بازند به نتیجه انتخاب��ات احترام م ی گذارند اما‬ ‫جریان روشنفکری و اصالح طلب خیلی کارنامه بدی در این‬ ‫باره از خود به جای گذاشته اس��ت‪ .‬اگر سال ‪ 88‬همانند سال‬ ‫‪ 84‬واقعیت را م ی پذیرفتند و ان بازی را در نم ی اوردند فتنه به‬ ‫پا نم ی شد‪ .‬امروز اتفاقا از این جهت رای اوردن روحانی خیلی‬ ‫قابل توجه است چون سالمت نظام و صالبت نظام را نشان‬ ‫داد‪ .‬جمهوری یک سری ضوابط و یک سری متغیرها دارد‪ .‬مثال‬ ‫بعضی کاندیداها رد صالحیت ش��دند‪ ،‬انها که خیلی مدعی‬ ‫دموکراس ی اند و م ی گویند دموکراسی یعنی انچه در امریکا‬ ‫به ان عمل م ی ش��ود بگویند بین رامنی و اوباما چقدر فرق‬ ‫است؟ یکی م ی گوید نرخ مالیات ‪ 6/2‬و یکی دیگر ‪ .6/3‬بعد‬ ‫یزنند‪.‬‬ ‫خیمه شب بازی راه م ی اندازند و از ازادی انتخاب حرف م ‬ ‫‪ 200‬سال است که رقابت فقط بین دو حزب جمهوریخواه و‬ ‫حزب دموکرات رقم م ی خورد و قدرت بین انها دست به دست‬ ‫م ی ش��ود حال انکه تفاوت و فاصله ای که بین کاندیداهای‬ ‫ریاست جمهوری ای ران است بسیار بیشتر از تفاوت هایی است‬ ‫که کاندیداهای ریاست جمهوری امریکا با هم دارند بناب راین‬ ‫نباید داشته های خود را فراموش کرد‪.‬‬ ‫درباره سیاس��ت خارجی هم صحب ت هایی مطرح شد‪.‬‬ ‫خیلی نم ی خواهم وارد شوم چون جای بحث زیاد دارد‪ .‬همین‬ ‫قدر بگویم که ع ربستان اگر م ی خواست به کسی وفا کند‪ ،‬به‬ ‫مرس��ی بدبخت وفا م ی کرد‪ ،‬چون اولین دولتی که کودتا را‬ ‫تبریک گفت اقای ملک عب داهلل بود‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬بین عربس��تان و مصر تضاد‬ ‫تاریخی وجود دارد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬م ی خواه��م بگویم عربس��تان قابل اعتماد‬ ‫نیست‪ .‬مرسی اولین سفری که داش��ت به ریاض بود‪ .‬انجا‬ ‫که کم مانده بود دست ملک عبداهلل را ببوسد‪ .‬قبل و بعد از‬ ‫تحلیفش هم به عربستان رفت‪ ،‬چقدر هم در دیدار با ملک‬ ‫عبداهلل حالت کرنش امیزی داش��ت‪ .‬این سیاس��ت در دوره‬ ‫اقای خاتمی هم وجود داشت‪ .‬در دوره اقای خاتمی به کجا‬ ‫رسیدیم؟ حکم جلب اقای هاشمی‪ ،‬رئی س جمهور سابق در‬ ‫اروپا در چه شرایطی صادر شد؟ امریکا‪ ،‬ای ران را محور شرارت‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫جلیلی‪ :‬ضریب نف��وذی اینترن��ت را درنظر بگیرید و‬ ‫تاثیری که به طور طبیعی در کاهش مش��تریان مطبوعات‬ ‫م ی گذارد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ 4/7 :‬میلیون نسخه در روز را امار‬ ‫مکتوب داریم و ثبت شده است‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬شما که امار دقیق دارید ضریب نفوذ اینترنت‬ ‫را نیز م ی توانید بگویید؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬در مقاب��ل انس��داد مج��اری‬ ‫رس��انه های گروهی و مکتوب‪ ،‬جریان وب ه��ا راه م ی افتد‪،‬‬ ‫وبالگ ها افزایش پیدا م ی کند‪ .‬تعدادش‪ ،‬بس��یار قابل توجه‬ ‫است‪ .‬قبل از اینکه احمدی نژاد بیاید سر کار ‪ 124‬هزار وبالگ‬ ‫داشتیم‪ ،‬اما در پایان دوره اقای احمدی نژاد این امار به ‪ 450‬یا‬ ‫‪ 460‬هزار رسید‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬خیلی بیشتر از اینهاست‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬تفاوت وب خیلی زیاد اس��ت‪.‬‬ ‫همی��ن ‪ 450‬تا ‪ 460‬ه��زار وب هم قابل توجه اس��ت‪ .‬البته‬ ‫به تعداد خوانندگان انها کاری ندارم‪ .‬م��ن م ی گویم مردم از‬ ‫وضعیت موجود ناراضی بودند و به تحولخواهی رای دادند‪.‬‬ ‫حاال باید شاخ ص های وضعیت موجود را بررسی کرد و دید‬ ‫علت چه بوده اس��ت‪ .‬معتقدم نارضایتی در عرصه سیاست‪،‬‬ ‫روابط بی ن الملل‪ ،‬اقتصاد‪ ،‬فرهنگ‪ ،‬توریسم‪ ،‬کشاورزی و غیره‬ ‫دست به دست هم داد تا مردم تحولخواه شوند‪ .‬بناب راین باید‬ ‫انتظار داشت که دولت اقای حسن روحانی به این شاخ ص ها‬ ‫پاسخ دهد‪ .‬یعنی وقتی اقای والیتی منتقد عملکرد شورای‬ ‫عالی امنیت ملی در مدیریت پرونده هسته ای بود وضعیت‬ ‫ای ران در بی ن الملل روش��ن اس��ت‪ .‬بناب راین باید تغییری در‬ ‫نوع گفتار و مدیریت پرونده هس��ته ای که منجر به اعمال‬ ‫تحریم های ف��راوان علیه ای ران ش��د‪ ،‬ایجاد ش��ود‪ .‬بالطبع‬ ‫سیاس��ت های منطقه ای باید تغییر کن��د‪ .‬در این مدت هم‬ ‫پیمان ی های گذش��ته را که به همکاری ه��ای منطقه ای و‬ ‫قرارداد بستن با عربستان س��عودی و قطب های منطقه ای‬ ‫منجر شده بود همه را از دس��ت دادیم‪ .‬روابط ما باکشورهای‬ ‫منطقه به جزایر تکه تکه شده و قطع ه قطعه شده تبدیل شد‬ ‫که امریکا و غرب توانست میان این قطعات را پر کند‪ .‬فاصله‬ ‫بین ای ران و مصر‪ ،‬ای ران و عربستان و ای ران و امارات از سوی‬ ‫امریکا و متحدان غربی او پر شد‪ ،‬دولت حسن روحانی باید‬ ‫این را تغییر ده��د‪ .‬باید اولویت کار برقراری روابط حس��نه و‬ ‫انعقاد قراردادهای باالی اقتصادی با همسایگان و کشورهای‬ ‫درجه اول دنیا و منطقه باش��د‪ .‬در درجه بعدی سیاست های‬ ‫اقتصادی باید متحول شود چون مردم به تحول رای دادند‪.‬‬ ‫تاکنونهیچرئیسدولتیبااینراینداشتیم‪.‬یعنییکاکثریتخیلیمتزلزلیرا‬ ‫اقای روحانی به دست اورد اما پیروز شد‪ .‬به این رای احترام می گذاریم و قواعد بازی‬ ‫انتخاباترامی پذیریمامااینکهگفتهشودیکموجتحولخواهیفراگیربهوجودامد‬ ‫و همه ملت این موج را دریافت کردند‪ ،‬باید بگویم این طور نیست‬ ‫‪47‬‬ ‫مناظره‬ ‫خواند‪ ،‬در حالی که خاتمی گفت وگ��وی تمدن ها را مطرح‬ ‫کرده بود و به دنبال تعامل و تسامح بود‪ .‬ان زمان هر قدمی‬ ‫کوت��اه امدیم انها ‪ 10‬ق��دم جلو امدند و دی��وار ب ی اعتمادی‬ ‫میان ای ران و غرب فرو نریخت‪ .‬چون ه��ر قدر از این طرف‬ ‫حس ن نیت نش��ان دادیم از ان طرف بحث تعلیق هسته ای‬ ‫مطرح ش��د‪ .‬باالخره دولت اینده نیز برنامه های��ی دارد و ان‬ ‫برنامه ها را پی��اده م ی کند و م ی بینی��م در تعامل با غرب و‬ ‫دست نش��انده های ان در منطقه به کجا م ی رسد‪ .‬فضا ب رای‬ ‫ازمونش وجود دارد‪ .‬باید صبر کرد‪ .‬به نظر م ی اید که یکی از‬ ‫ویژگ ی های احمدی نژاد در عرصه سیاست خارجی این بود که‬ ‫احمدی نژاد سیاست خارجی را از سطح ایدئولوژیک به سطح‬ ‫رئال اورد و این برعکس دوره اقای خاتمی است که به شدت‬ ‫با سیاست خارجی‪ ،‬ایدئولوژیک برخورد شد‪ ،‬مثال تنش زدایی‬ ‫و گفت وگوی تمدن های اقای خاتمی اصال رئال و تاکتیکی‬ ‫نبود بلکه به عنوان یک اصل مقدس بیان ش��د‪ .‬اما یکی از‬ ‫هنرهای اق��ای احمدی نژاد این بود که مناف��ع ملی را اصل‬ ‫قرار داد و ب راساس منافع ملی‪ ،‬تاکتی ک ها را تغییر داد‪ .‬مثال‬ ‫غرب با طرح مساله هولوکاست در موضع انفعال قرار گرفت‬ ‫یا تنش زدایی را با تهدید زدایی جابه جا کرد‪ .‬وقتی کس��ی از‬ ‫تنش زدایی صحبت کند به رقیب سیگنال م ی دهد که من‬ ‫از تنش م ی ترس��م بناب راین اگر تنش ایجاد کنی من کوتاه‬ ‫م ی ایم؛ سیاست خارجی اقای خاتمی به انجا رسید که مرحله‬ ‫به مرحله کوتاه امد‪ .‬من یادم است که اقای خاتمی اواخری‬ ‫که داشت دولت را تحویل م ی داد یک سفری به افریقا رفت‪،‬‬ ‫بعد از ان در گفت وگوی خبری گفت‪« :‬ای کاش من این سفر‬ ‫را اول دولتم م ی رفتم‪ .‬ما چقدر ظرفیت در افریقا داشتیم که‬ ‫استفاده نکردیم!»‬ ‫دوره اقای خاتمی مشغول مغازله با دولت های اروپایی‬ ‫شدیم و شاید در کاخ الیزه یک شام هم به اقای خاتمی دادند‬ ‫اما نتیجه چه شد؟ اینها بحث های کارشناسی جدی است و‬ ‫باید در میزهای کارشناسی با امار بررسی شود‪ ،‬وگرنه با شعار و‬ ‫انشا خواندن در مورد گفت وگوی تمدن ها پشت تریبون های‬ ‫بی ن المللی موفقیتی حاصل نم ی شود‪ .‬حداقل احمدی نژاد از‬ ‫این جهت ان رفتارهای دولت قبلی را تصحیح کرد‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬به ارایش سیاسی اینده بپردازیم‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬اقای ش��م س الواعظین مطالبات‬ ‫خاص خودشان را م ی خواهند بر مطالبات مردم سوار کنند‪.‬‬ ‫قطعا مردم با مش��کالتی مواجه هس��تند و با انتخاب اقای‬ ‫روحانی م ی خواهند تغییر ایجاد ش��ود‪ .‬منتها اگر تفسیری‬ ‫که از مطالبات جامع��ه بیان م ی کنیم با اغ راض سیاس��ی‬ ‫خودمان مخلوط ش��ود موجب فریب خودمان خواهد ش��د‪.‬‬ ‫یعنی اینقدر روشنفکران این مس��ائل را تکرار م ی کنند که‬ ‫خودش��ان فریب م ی خورند که گویا مردم دغدغه هایش��ان‬ ‫این است‪ .‬وقتی موضع گیری یک کش��ور همسایه جنوب‬ ‫خلیج فارس‪ ،‬ع��زت ملی ای رانیان را مخ��دوش م ی کند باید‬ ‫در قبال ان یک موضع مقتدرانه گرف��ت‪ ،‬از این نباید تعبیر‬ ‫به خصومت کرد‪ .‬کما اینکه در این س��ال ها ما خصومتی با‬ ‫کشورهای همسایه نداشتیم اما نسبت به مواضع غلط انها‬ ‫موضع قاطعانه اتخاذ کردیم‪ .‬وقتی انها بحث جزایر ای ران را‬ ‫مطرح م ی کنند عزتمندانه بای��د از اراده ملت ای ران دفاع کرد‪.‬‬ ‫بناب راین باید از الک روشنفکرانه خود خارج شد و به مطالبه‬ ‫جامعه به صورت واقع گرایانه نگریست‪ .‬اگر این طور نباشد‬ ‫یک تصور ایجاد م ی ش��ود ک��ه ما همواره موضع درس��تی‬ ‫داشتیم و زمانی هم که پیروز انتخابات نبودیم جامعه به ما‬ ‫پشت نکرده‪ ،‬بلکه این نظام بود که ارای ما را ندیده یا نتیجه‬ ‫را انطور که خواسته اعالم کرده‪ .‬این تصور نوعی حق پنداری‬ ‫و مطلق پنداری است‪ .‬چون معتقدند جامعه هیچ گاه به تفکر‬ ‫انها واکنش نشان نداده‪ ،‬بر همین اساس م ی کوشند واکنش‬ ‫جامعه را مخدوش کنند تا خطا و اصالح رویه خود را در قبال‬ ‫جامعه نپذیرید‪ .‬در مقابل خوشبختانه اصولگرایان ای راد خود‬ ‫را م ی گویند و م ی پذیرند اما هرگز اقایان نخواس��تند قبول‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪48‬‬ ‫کنند که جامعه در سال ‪ 84‬به انها پشت کرد‪ .‬اقای هاشمی‬ ‫گرچه نم ی توانست ادعای تقلب در انتخابات ‪ 84‬را بیان کند‬ ‫چون انتخابات را دولت اقای خاتمی برگزار کرد‪ -‬اما نتیجه‬‫انتخابات را نپذیرفت‪ ،‬حال انکه عدم پذیرش حق یک خطای‬ ‫بزرگ است و م ی تواند در جامعه مشکالت زیادی ایجاد کند‪.‬‬ ‫زمانی با یکی از دوستان دوم خردادی بحث کردم‪ .‬م ی گفت‪:‬‬ ‫«شورای نگهبان در عدم اقبال مردم به اصالح طلبان نقش‬ ‫داش��ت»‪ .‬گفتم‪« :‬اصالح طلبان شورای ش��هر را هم واگذار‬ ‫کردند‪ .‬انجا که ش��ورای نگهبان نقش��ی نداشت پس یک‬ ‫خطایی داشتید و جامعه از شما گریزان شد‪».‬‬ ‫االن هم مطرح ش��د که نظام اولین باری است که خود‬ ‫را اصالح کرد و تن به حقیقت ارای مردم داد‪ ،‬حال انکه قبال‬ ‫این رویه را نداش��ت‪ .‬این حرف ها یعنی چ��ه؟ یعنی قبال نیز‬ ‫همواره نظر مردم ما بود ولی نظام نم ی خواست این را بپذیرد‬ ‫اما امروز پذیرف��ت؟ این تحلیل به ط��ور مبنایی غلط و یک‬ ‫نوع خود بزرگ پنداری است که متاس��فانه ویژگی بسیاری از‬ ‫روشنفکران بیگانه با جامعه است‪ .‬گرچه این عزیزان مدعی‬ ‫هستند که با جامعه خیلی ارتباط دارند‪ ،‬اما این تحلی ل ها نشان‬ ‫م ی دهد که هیچ ارتباطی با جامعه ندارند‪ .‬اگر داشتند چنین‬ ‫تحلی ل هایی را بیان نم ی کردند‪ .‬اما اینکه دولت اینده در عرصه‬ ‫اقتصاد و سیاس��ت چه کار خواهد کرد؟ قطعا نباید خطاهای‬ ‫دولت اقای احمدی نژاد و اقای خاتمی را مرتکب شود‪ .‬چون‬ ‫انها خیلی از استعدادهای جامعه را به دلیل سالیق سیاسی‬ ‫که داشتند از نقش افرینی محروم کردند‪ .‬امیدواریم این را در‬ ‫دولت اقای روحانی نبینیم که البته قرائن و شواهد هم نشان‬ ‫م ی دهد که این رویه اصالح خواهد شد‪.‬‬ ‫یادم م ی اید سال ها قبل مناظره ای با اقای جالی ی پور در‬ ‫تلویزیون داشتیم‪ .‬ان موقع گفتند که اقای شم س الواعظین‬ ‫را دعوت کردیم اما نیامدند‪ .‬اق��ای جالیی پور گفت‪« :‬اقای‬ ‫شم س الواعظین با صدا وسیما ارتباطش را قطع کرده و اشتی‬ ‫هم نخواهد کرد»‪ .‬من گفتم‪« :‬به فرض که رس��انه ملی در‬ ‫جایی اشتباه کرده باشد اما شما که با دشمنان جدی ملت ای ران‬ ‫که این همه جنایت کردند خواهان ارتباط و اشتی هستید و‬ ‫م ی خواهید خطاهای انها را نادیده بگیرید اما چرا با نهادهای‬ ‫ملی درون کشور چنین رویه ای دارید؟ شما م ی خواهید میان‬ ‫سالیق کشور یک اشت ی ناپذیری را رسوخ دهید»‪ .‬متاسفانه‬ ‫این کار از دوم خرداد اغاز شد که اقایان حاضر نشدند رقیب را‬ ‫به رسمیت بشناسند و حاضر نشدند وارد تعامالتی ب راساس‬ ‫مصالح ملی ش��وند؛ این تند روی ها قطعا در دولت حس��ن‬ ‫روحانی باید برچیده شود‪.‬‬ ‫چرا اقایان به دولت احمدی نژاد به درستی انتقاد م ی کنند‬ ‫که او یک خصومتی را در میان جریان های سیاسی ایجاد کرد‬ ‫اما نم ی بینند که بنیانگذار این رویه خودشان بودند که رقیب‬ ‫سیاسی را دش��من فرض کردند و حتی درجه این دشمنی را‬ ‫باالتر از دشمن واقعی گرفتند؟ بناب راین اینکه حسن روحانی‬ ‫گفت من نه چپم و نه راس��تم علتش ان بود که دید تندروی‬ ‫باعث خسارت های س��نگینی به مصالح ملی ش��د و ان را‬ ‫نپسندید پس باید این انتقاد را از اقای حسن روحانی پذیرفت‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬صحب ت های��ی ک��ه اق��ای‬ ‫س��لیم ی نمین م ی گویند را من به صورت مکتوب درباره اش‬ ‫نوش��ته دارم‪ .‬من جزو اولین کس��انی بودم که اسی ب پذیری‬ ‫جنبش اصالحات را به عرصه فرهنگ سازی مطبوعات وارد‬ ‫کردم و البته از سوی بسیاری دوستان اصالح طلب مورد نقد و‬ ‫انتقاد قرار گرفتم و حتی در جاهایی مطرود هم شدم‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬باید انصاف داشت که ش��ما حداقل در مورد‬ ‫اقای هاشمی با اصالح طلبان فاصله داشتید‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬بارها اعالم کردیم و مصاحبه‬ ‫مکتوب هم دارم که به هش��ت زبان دنیا متن ان هس��ت و‬ ‫حتی در نیویورک تایمز هم چاپ ش��د‪ .‬م��ن برامدن دولت‬ ‫احمدی ن��ژاد را حاصل دو رادیکالیس��م م ی دانس��تم؛ یکی‬ ‫رادیکالیس��م داخلی که عبور از دولت خاتمی را در جنبش‬ ‫اصالحات مطرح کرد و دیگری رادیکالیس��م بی ن الملل و در‬ ‫راس ان موضع بوش پس��ر در قبال ای ران بود که ما را محور‬ ‫شرارت خواند‪ .‬این دو رادیکالیس��م دست به دست هم داد و‬ ‫یک دولت شب ه دموکراتیک اصالح طلب را سرنگون کرد‪ .‬این‬ ‫یک واقعیت است که من در محافل غربی و کنف ران س های‬ ‫مختلف ان را مطرح و نس��بت به ان گالیه م ی کردم‪ .‬وقتی‬ ‫غرب ی ه��ا از نوع انتخ��اب مردم درب��اره احمدی ن��ژاد انتقاد‬ ‫م ی کردند‪ ،‬پاس��خ م ی دادم‪« :‬ش��ما این نق��د را در خودتان‬ ‫جس��ت وجو کنید‪ ».‬اگر نظام بی ن الملل با یک کش��وری از‬ ‫سر ستیز ب ر اید و اس��تراتژی هایش را برمبنای حذف رقیب‬ ‫در صحنه منطقه و بی ن الملل قرار دهد‪ ،‬حق مس��لم مردم‬ ‫ان کش��ور اس��ت که ش��خصیت و عنصری را متناسب با‬ ‫ان زیاده خواه ی ه��ای جهان��ی روی کار اورند‪ .‬این صحبت‬ ‫من چاپ م ی ش��ود و نس��بت به عواقب ع رایضم اگاهم و‬ ‫مس��ئولی ت های ان را م ی پذیرم‪ .‬این حق ملت ای ران اس��ت‬ ‫که در ب راب��ر زیاده خواه ی های بی ن المللی ک��ه درباره چهار‬ ‫پرونده هم بیشتر نیس��ت با صالبت‪ ،‬اقتدار و با عزت نفس‬ ‫عمل کند‪ .‬نظام بی ن المل��ل باید خود را ب��ا نتیجه ای که از‬ ‫صندوق های رای بیرون م ی اید تنظی��م کند و به ان احترام‬ ‫بگذارد؛ چ��ون رادیکالی عمل کردن نظ��ام بی ن الملل پیام‬ ‫بدی به محافظه کارهای ما داد و همانطور که اقای جلیلی‬ ‫گفت پیام داد که هرچه ای ران نرمش کند غرب جلوتر م ی اید‪،‬‬ ‫پس نتیجه گرفته ش��د که متناس��ب ب��ا زیاده خواه ی ها و‬ ‫س��تیزه جوی ی های نظام بی ن الملل بهتر اس��ت ای ران نیز با‬ ‫صالبت عمل کند‪ .‬در نقد حق پنداری ما‪ ،‬م ی خواهم بگویم‬ ‫که جنبش اصالحات در ای ران پدر مقدس نداشت‪ .‬چون وقتی‬ ‫از اقای خاتمی سوال م ی شد‪ ،‬م ی گفت‪« :‬من یک خدمتگزار‬ ‫اصالحات هستم‪ ،‬رئیس دولتم هس��تم و کاری به جنبش‬ ‫ندارم‪ ،‬راه جنبش متفاوت از دولت است»‪ .‬مهندس موسوی‬ ‫هم در جنبش س��بز همین حرف را زد ک��ه «این مردمند و‬ ‫ربطی به من ندارد»‪ .‬در گفتمان خیلی از اقایان این نکته دیده‬ ‫شد‪ ،‬بناب راین بعید است که این تنوع ها را دوستانی مثل اقای‬ ‫سلیم ی نمین ندیده باشند‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬منظور من بحث امروز بود‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬م ی خواهم بگویم این بحث یک‬ ‫دوره و عقب ه ای دارد که صحبت درباره ان به اینجا کش��یده‬ ‫شد‪ ،‬یک سوال مهم این اس��ت که اگر اقای خاتمی مجال‬ ‫ورود به انتخابات اخی��ر را پیدا م ی کرد نتیج��ه انتخابات باز‬ ‫هم این م ی شد‪ .‬بناب راین ارزیاب ی های فلسفی م ی شود‪ .‬باید‬ ‫بگوییم در بعضی ش��رایط‪ ،‬بعض��ی از گفتمان ها‪ ،‬بعضی از‬ ‫تاثی رات را روی بعضی از اقش��ار اجتماعی به جای م ی گذارد‪،‬‬ ‫این حرف درست و کامال هم نسبی است‪ .‬خواست عمومی‬ ‫در ش��کل رای دادن به اقای روحانی‪ ،‬به ف��رض امدن اقای‬ ‫خاتمی یا اقای هاشمی تغییر م ی کرد چون این فرض نشد‪،‬‬ ‫یک اتفاقات دیگری افتاد‪ .‬به عبارت دیگر وقتی ب رای گزینه‬ ‫حداقلی این اتفاق افتاد اگر گزینه ه��ای حداکثری م ی امدند‬ ‫معادالت کامال به شکل دیگری رقم م ی خورد‪ .‬بناب راین نباید‬ ‫پیروزی روحانی را مالک نقد خاتم��ی قرار دهیم‪ .‬درباره قهر‬ ‫من از رادیو و تلویزیون نیز اصال مشی من ان چیزی نیست‬ ‫که عنوان شد‪ .‬یک روز در برنامه تلویزیونی هویت صحبتی‬ ‫را درباره من مط��رح کردند اما رس��انه ملی ب��ه من فرصت‬ ‫دفاع نداد‪ ،‬از این رو گفتم تا اطالع ثان��وی با رادیو و تلویزیون‬ ‫صحبت نم ی کنم‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬اگر به ان دوران برگردیم که نقدهای‬ ‫شما به صد او سیما‪« ،‬رسانه الریجانی خاموش باید گردد» بود‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این اتفاق نیفتاد‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬دوس��تانی از دوم خرداد که بیشترین‬ ‫ارتباط را با رسانه های دیگر برقرار کردند شعارهایی م ی دادند‬ ‫که رسانه ملی دشمن اساسی ماس��ت و باید خاموش شود‪.‬‬ ‫بناب راین وقتی به واقعیت تندروی های ان زمان برگردیم شما‬ ‫صداوس��یما را تحریم کردید و ب رنامه هویت بهانه بود‪ .‬چون‬ ‫ای�ن صحبت من چاپ می ش�ود و نس�بت ب�ه عواق�ب عرایض�م اگاهم و‬ ‫مس�ئولیت های ان را می پذی�رم‪ .‬ای�ن ح�ق مل�ت ایران اس�ت ک�ه در برابر‬ ‫زیاده خواهی های بین المللی که درباره چهار پرونده هم بیشتر نیست با صالبت‪،‬‬ ‫اقتدار و با عزت نفس عمل کند‪ .‬نظ�ام بین الملل باید خود را ب�ا نتیجه ای که از‬ ‫صندوق های رای بیرون می اید تنظیم کند و به ان احترام بگذارد‬ ‫مناظره‬ ‫موانع را به صورت رئال دید‪ .‬حاال فرقی نم ی کند این موانع به‬ ‫اصطالح اقتدارگرایانه باشند یا دموکراتیک‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬فرق م ی کند‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬ش��ما م ی خواهید پاکی دامن‬ ‫نهادهایی را که به تعطیلی ما پرداختند اثبات کنید؟‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬خیر اینطور نیست‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬حرف من چیز دیگری اس��ت‪.‬‬ ‫من م ی گویم ما در شناخت موانع ‪-‬حاال م ی خواهد این موانع‬ ‫مربوط به نهادهای انتخابی باشد یا انتصابی‪ -‬اشتباه کردیم‪.‬‬ ‫ان زمان ما به روشنفکران گفتیم در کشورهای دارای تمدن‬ ‫پرش از روی سنت دشوار و سخت است‪ ،‬صبوری و شکیبایی‬ ‫کنید‪ .‬نکردند و ضربه اش را هم دیدن��د‪ ،‬حاال در اینده جریان‬ ‫اعتدال روی کار م ی اید‪...‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬این نشان از انصاف است؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬خیانت ب��وده‪ ،‬خیانت عظما‬ ‫بود‪( .‬خنده)‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬خیر‪ ،‬خیانت نبوده اما نشان از انصاف‬ ‫نیست که از ان تعبیر به انصاف م ی کنید‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬گناه های ما را زیادتر م ی کند‪ ،‬بله؟‬ ‫سلیم ی نمین‪( :‬خنده) این یک بحث دیگری است‪.‬‬ ‫شما دیگران را در خطابه قرار م ی دهید که تحمل تندروی را‬ ‫ب رای انکه شما به مقصود خود برسید‪ ،‬نداشتند‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اینکه کس��ی بپذیرد که می زان‬ ‫نی��روی رقیبش را تش��خیص ن��داده‪ ،‬نق��ص را در رقیبش‬ ‫جس ت وجو م ی کند یا نقص را در خودش م ی بیند؟‬ ‫مثلث‪:‬اقای شم س الواعظین از موضع اصالحات نقد‬ ‫درون گفتمانی م ی کنند‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬بله‪ ،‬از موض��ع اصالحات نگاه‬ ‫م ی کنم‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬اینها م ی گویند جامعه سنتی یک‬ ‫ظرفیت دارد‪...‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این ظرفیتش هم باالست‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬این خطا را در ارتباط با مطالبات خود‬ ‫نم ی بینند و نم ی گویند مطالبات انها غلط بوده‪ .‬این دو بحث‬ ‫جداگانه است‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این حرف درست است‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬مطالبات غلط‪ ،‬فاجع ه امی ز‪ ،‬تهدیدامی ز‪،‬‬ ‫تخریب فرهنگ ملی و تضعیف تعهد ملی بود‪ .‬یعنی اقای‬ ‫شم س الواعظین در رسانه های خود اهتمام نداشت به اینکه‬ ‫توان ملی را در ب رابر بیگانه تقویت کند‪ .‬یک زمانی م ی گویند‬ ‫اقای سعید جلیلی ان توان الزم را ب رای دفاع از مصالح ملی‬ ‫به کار نبس��ت و از متخصصان اس��تفاده نک��رد‪ .‬م ی گوییم‬ ‫که ایشان این رویکرد را داش��ت و م ی توانستیم به او کمک‬ ‫کنیم تا مقتدرانه از مصالح ملی دفاع کند‪ .‬این حرف درستی‬ ‫است اما اینکه نباید در ب رابر غرب ایستاد جمله ای است که‬ ‫بارها روزنامه های اقای شم س الواعظین در نقد اقای خاتمی‬ ‫نوشتند‪ .‬نوشتند که این چه حرفی است‪ ،‬اصال مشروب سر‬ ‫میز کاخ الیزه بوده که بوده‪ ،‬اقای خاتمی به ان چه کار داشت‪.‬‬ ‫باید از فرصت بی ن المللی استفاده م ی کرد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این انتقاد جنایت بوده است‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬جهت گیری این انتقاد چیست؟ این‬ ‫تقویت اقای خاتمی ب رای حفظ صالبت ملی است؟ بحث من‬ ‫این است که جهت گیری شما در دوران اصالحات تقویت دولت‬ ‫اقای خاتمی نبود بلکه در داخل کش��ور مدی ران را تضعیف‬ ‫م ی کردید که با صالبت الزم نتوانند در ب رابر زیاده خواه ی های‬ ‫نظام بی ن الملل بایستند‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این دو رویکرد و جهت گیری ها‬ ‫تبدیل به گفتمان م ی شود‪ ،‬گفتمان تبدیل به فعل م ی شود‪،‬‬ ‫این فعل پیامد هایی دارد‪ .‬باید مقایسه کرد ای ران اقای خاتمی‬ ‫در صحنه بی ن المللی و صحنه داخلی را با ای ران دوران اقای‬ ‫احمدی نژاد در صحنه بی ن الملل و درصحنه داخلی‪ .‬به گفته‬ ‫اکثر اگاهان تا اطالع ثانوی دوره اق��ای خاتمی دوره طالیی‬ ‫تاریخ معاصر ای ران بود‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬کدام اگاهان؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬اگاهان��ی که جامعه ش��ناس‬ ‫هستند و‪...‬‬ ‫جلیل�ی‪ :‬هم��ان اگاهانی ک��ه نتوانس��تند اختالف‬ ‫‪ 11‬میلیونی اقای احمدی نژاد با رقیبش را ببینند‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬اجازه بدهید‪ .‬ش��ما بخشی از‬ ‫صحب ت های من را م ی توانید نپذیرید‪ ،‬بخشی از ان را بگویید‬ ‫ابشخور فلسفی؛ ان را قبول ندارم‪ .‬اشکالی ندارد ولی معدل ها‬ ‫و اعداد و ارقام را نم ی توانید نادیده بگیرید‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬کدام اعداد و ارقام؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬اع��داد و ارق��ام یعن��ی اینکه‬ ‫پولدار ترین و ثروتمندترین دولت تاری��خ معاصر ای ران‪ ،‬دولت‬ ‫را در بدترین ش��رایط تحویل دولت بع��دی داد‪ .‬همین االن‬ ‫خود اقایان به اقای احمدی نژاد م ی گویند که این پول را کجا‬ ‫بردید؟ دوره اقای خاتمی دوره کم ثروت کش��ور بود اما اکثر‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫طی ف های مرتبط با این نگاه در دانشگاه ها چنین شعارهایی‬ ‫را م ی دادن��د و اصال صحب��ت از ان خطا نب��ود‪ .‬ضمن انکه‬ ‫برنامه ای ساخته شد ش��ما هم ازاد بودید که نقد کنید‪ .‬قرار‬ ‫شد منصف باشیم‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬من داخل کش��ور دارم زندگی‬ ‫م ی کنم و به لحاظ حرفه ای و عملکرد مطبوعاتی دارای یک‬ ‫هویت‪ ،‬سابقه و شناسنامه مشخص هستم‪ .‬در دهه شصت‬ ‫در اوج جن��گ‪ ،‬تحریری��ه بزرگترین روزنامه کش��ور (روزنامه‬ ‫کیهان) را به زیرزمی ن ها بردیم و ‪24‬س��اعته کار م ی کردیم تا‬ ‫یک روز در انتش��ار این روزنامه ملی انقط��اع صورت نگیرد‪.‬‬ ‫ان زمان فقط دو روزنامه کیهان و اطالعات در کشور منتشر‬ ‫م ی شد‪ .‬من خب رنگار جنگ شدم در حال ی که عضو سردبیری‬ ‫روزنامه بودم اما با این سابقه در ب رنامه هویت نام من برده شد‬ ‫که از کشورهای خارجی پول دریافت کردم و مجال دفاع هم‬ ‫ندادند‪ .‬در این شرایط جز تحریم صحبت با صداوسیما ان هم‬ ‫ب رای کوتاه مدت‪ ،‬کار دیگری از دستم ب ر نم ی امد‪ .‬همین االن‬ ‫کلی گفت وگو با رادیو و تلویزیون‪ ،‬پرس ت��ی وی و العالم را از‬ ‫سر گرفتم‪ .‬حتی انها به نوبت در صف ایستادند که یاال یاال‬ ‫وقت مصاحبه م ی خواهیم‪ .‬من حب و بغض های شخصی در‬ ‫رفتارهای هر انسانی را جدی م ی دانم‪ .‬شما منکرش هستید‬ ‫اما من منکرش نیستم‪ .‬شما معترفید‪ ،‬من شاید منکرش شوم‬ ‫ولی من از یک درجه انصاف در برخورد با مسائل برخوردارم و‬ ‫م ی گویم ما در دوم خرداد فروتر از سقف مطالبات مردم عمل‬ ‫کردیم‪ ،‬ولی قبول دارم که فراتر از ظرفیت سیستم و حکومت‬ ‫عمل کردیم‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬اینکه نشان از انصاف نیست‪( .‬خنده‬ ‫جمعی)‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬نشان از یک چیزی دارد‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬این یک امر متفاوتی شد‪ .‬اینکه ما‬ ‫بیشتر از کشش سیس��تم عمل کردیم با این بحث که خطا‬ ‫کردیم‪ ،‬دو مقوله جدا از هم است‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬قبول‪ .‬اینکه ما سیستم را دست‬ ‫کم گرفتیم بله‪ ،‬این خطا بود‪ .‬اقای مهاجرانی یک روز به من‬ ‫گفت‪« :‬روزنامه جامعه را ‪ 24‬س��اعته م ی بندند‪ ».‬جواب دادم‪:‬‬ ‫«یک روزنامه که س��ه تا اس��تادیوم ازادی خواننده دارد توپم‬ ‫نم ی تواند ببنددش‪ ».‬ولی بستند‪ .‬در واقع ما ظرفیت حکومت‬ ‫و نهادهای سنتی را دست کم گرفتیم و این را قبول دارم‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬این پذیرش خطا نیست‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬بله‪ ،‬این پذیرش خطاست‪ ،‬باید‬ ‫معموال دولت ها ماه های اخر روشنفکر می شوند و همین کارهای فعلی را برای‬ ‫باز ش�دن فضا می کنند و همین امر به یک نیمه انفجار سیاسی منتهی می شود؛‬ ‫اتفاقی که در انتخابات ریاست جمهوری یازدهم رخ داد همین بود که یک جریان‬ ‫نیمه روشنفکر پیروز شد‬ ‫‪49‬‬ ‫مناظره‬ ‫زی ر ساخت های کش��ور ان زمان قوت گرفت و این متفاوت از‬ ‫پروژه های زودبازده ای بود که زمان اقای احمدی نژاد در اولویت‬ ‫سیاست های اقتصادی کشور قرار گرفت‪ .‬اکثر سد سازی ها‪ ،‬در‬ ‫دوره ریاست جمهوری اقایان هاشمی و خاتمی صورت گرفت‪.‬‬ ‫اعداد و ارقام و ش��اخ ص ها در پایان همه دولت ها مشخص‬ ‫است‪ ،‬چرا از پذیرش اینها فرار م ی کنیم؟ خب‪ ،‬ما فقیر شدیم‪.‬‬ ‫اقای سلیم ی نمین! ب رای نخس��تین بار در تاریخ جدید ای ران‪،‬‬ ‫تورم از سقف سه ساله به سقف سه ماهه کشیده شد‪ .‬یعنی‬ ‫هر سه ماه ما یک تورم داش��تیم‪ .‬اگر این را به سیاست های‬ ‫غلط مربوط نکنیم‪ ،‬پس چه کار کنیم؟‬ ‫جلیلی‪ :‬ش��ما م ی گویید دوره اقای خاتمی یک دوره‬ ‫طالیی بود‪ ،‬پس چرا مردم ی��ک دوره طالیی را تجربه کردند‬ ‫بعد به کس��ی رای دادند که ‪ 180‬درجه مخالف ان وضع بود؟‬ ‫حتی مخالف خاتمی ش��عار م ی داد‪ .‬چه توجیهی دارید؟ چرا‬ ‫سال ‪ 84‬به معین یا هاشمی رای ندادند؟‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬اگر دوره طالیی بود و خاتمی باید‬ ‫تشویق م ی ش��د چرا روزنامه های دوم خردادی بحث عبور از‬ ‫خاتمی را به طور جدی دنبال کردند؟ بعد هم نکته دوم اینکه‬ ‫جامعه روی از اقای خاتمی و اط رافیان ایشان برگرداند‪ .‬چرا این‬ ‫دو واقعیت را نم ی پذیرید؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این مسائل بحث های مفصلی‬ ‫دارد‪ .‬جایش هم در مجله مثلث نیست‪ ،‬در سال ‪ 84‬انتخابات‬ ‫به نظر من مسائلی دارد‪ .‬شاید سی‪ ،‬چهل سال طول بکشد تا‬ ‫همه ابعادش مشخص شود‪.‬‬ ‫جلیلی‪( :‬خنده)‬ ‫مثلث‪ :‬از نظر برگزاری م ی فرمایید؟‬ ‫جلیلی‪ :‬یعنی انتخابات سالم نبود؟‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬االن فرصت خوبی است که دراین باره‬ ‫صحبت شود‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬اس��نادش م ی ای��د بی��رون‬ ‫یواش یواش‪ ،‬عجله نکنید‪(.‬خنده)‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬ش��ما دارید یک ادبیات��ی را ترویج‬ ‫م ی کنید‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬شما چهل سال منتظر بمانید‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬شما االن دارید حکم صادر م ی کنید‪،‬‬ ‫بعد م ی گویید چهل سال منتظر بمانید‪ .‬شما االن در صحت‬ ‫انتخابات ‪ 84‬تشکیک م ی کنید‪ ،‬بعد از افراد م ی خواهید چهل‬ ‫سال دیگر اسنادش را پیگیری کنند؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اف در کورد م ی گویم‪ .‬شخصیت‬ ‫دوم انقالب و نظام‪ ،‬اقای هاشمی رسما درباره انتخابات سال‪84‬‬ ‫نکاتی داشتند که بخشی از ان را گفتند‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬چون خودش رقیب احمدی نژاد بود‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬س��ال ‪ 92‬نش��ان داد ک��ه ما‬ ‫دو مشکل ساختاری داشتیم‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬چرا اف د رکورد مسائل بیان شود‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬چون بحث را انحرافی م ی دانم‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬خیر‪ ،‬بحث این نیست‪ .‬واقعیت این‬ ‫است که شما حق پندارید‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬اقای س��لیم ی نمین! بررسی‬ ‫انتخابات ‪ 84‬که عنوان این میزگرد نیست‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬اینکه م ی گویم شما تمامیت خواهید‬ ‫و مطلق پندار همین است‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اقای هاشمی که سال ‪ 84‬ربطی‬ ‫به ما نداشت‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اقای هاشمی در انتخابات مجلس ششم هم‬ ‫همین حرف را زد‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬من ایش��ان را م ی دی��دم‪ ،‬در‬ ‫انتخابات ‪ 84‬نگفت که نم ی پذیرد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬انتخابات مجلس ششم هم همی ن ها گفتند‪:‬‬ ‫اقای تا جزاده رای مرا دزدید‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬وقتی صحبت از استدالل م ی شود‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪50‬‬ ‫م ی گویید چهل سال اینده اسناد م ی دهم‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬نگفتم اسنادم را من م ی دهم‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬چرا گفتید‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬گفتم این ط��ور نم ی ماند‪ .‬در‬ ‫سازوکارهای انتخابات ‪ 84 ،88‬و ‪ 92‬یک اشکاالتی است که‬ ‫به لحاظ اماری باید یک روزی معلوم شود‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬در ‪ 92‬هم اشکال است؟‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬اگر ش��ما در انتخابات موفق شدید‬ ‫انتخابات مشکل ندارد و دس��ت اندرکارانش ادم های درستی‬ ‫هستند؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬االن ک��ه م��ا در انتخاب��ات‬ ‫ریاس��ت جمهوری موفق ش��دیم‪ ،‬بازهم م ی گویم س��ازوکار‬ ‫انتخابات عیب دارد‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬دوباره خودمحور صحبت م ی کنید و‬ ‫معتقدید رای شما باید بیشتر م ی بود‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪( :‬خنده) منظور از مبنا خودمان‬ ‫هستیم‪ ،‬چیست؟‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬این خود بزرگ بینی است‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬نامزد ما را که ب��ه انتخابات راه‬ ‫ندادند‪ .‬اقای خاتمی که نیامد‪ ،‬به اقای هاشمی هم رضایت‬ ‫بی ن المللی دارید؟ با این رویکرد م ی خواهید از ملت دفاع کنید؟‬ ‫این تحقیر ملت و ب ی توجهی به قدرت ملت است‪».‬‬ ‫شما از این منظر انتقاد نم ی کنید‪ ،‬شما نم ی پذیرید که‬ ‫سال ‪ 84‬اشتباه کردید و ملت از شما روی برگرداند و بعد مقدمه‬ ‫سال ‪ 88‬را به وجود اوردید که اسیب جدی به مصالح کشور زد‪.‬‬ ‫چرا اقای هاشمی سال ‪ 84‬به رقیب پیروز تبریک نگفت؟ در‬ ‫حال ی که سال ‪ 76‬کاندیدای اصولگرا بالفاصله به اقای خاتمی‬ ‫تبریک گفت‪ .‬چرا این مطلب را در خود اصالح نم ی کنید؟ شما‬ ‫در واقع هی چ گاه به مکانیزم رقابت سالم تن ندادید‪ ،‬االن هم‬ ‫حاضر نیستید تن بدهید‪.‬‬ ‫یزنید؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این حرف ها چیست که م ‬ ‫طوری م ی گویید که انگار ما االن در سوئیس نشسته ایم‪.‬‬ ‫س�لیمی نمین‪:‬من انتخابات امریکا و تفاوت بین‬ ‫نامزدهایشان را ب رایتان مثال زدم‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬نباید ای ران و امری��کا را با هم‬ ‫مقایسه کرد‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬من مقایسه ای ران و امریکا را نداشتم‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬این مقایسه غلطی است‪ .‬اصال‬ ‫زیبا ترین تفاوت بین دو رقیب‪ ،‬تفاوت بین دو الی سه درصدی‬ ‫انهاست‪ .‬اگر بیشتر شد نشان م ی دهد که حکومت‪ ،‬جامعه‬ ‫دادیم‪ ،‬او هم احراز صالحیت نشد‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬این بزرگ بینی یعنی اینکه من هر کار‬ ‫بکنم‪ ،‬نزد ملت بهترین ادم هستم‪ .‬این خیلی خود بزرگ بینی‬ ‫است که یک جریانی در هر انتخاباتی موفق نشود نتیجه را‬ ‫نپذیرد و بگوید؛ من که جایگاه بسیار باالیی نزد مردم دارم پس‬ ‫انتخابات مخدوش است اما وقتی موفق شد بگوید انتخابات‬ ‫مخدوش نیست بلکه جایگاه ما خیلی باالتر بود ولی در این‬ ‫حال نفس انتخابات را م ی پذیرم‪ .‬اسم این رویه خودبزرگ بینی‬ ‫بسیار مفرط است‪.‬‬ ‫البته ش��ما ای��ن را با عن��وان انتق��اد از خ��ود مطرح‬ ‫م ی کنید‪ ،‬حال انکه انتقاد این اس��ت که بپذیرید با فرهنگ‬ ‫ملت در تخاصم و تقابل قرار گرفتی��د و در ب رابر مطالبات و‬ ‫زیاده خواه ی های بیگانه از موضع ضعف ظاهر ش��دید و به‬ ‫فرهنگ خود توجه نکردید‪.‬‬ ‫زمانی بحثی با دوستان دوم خردادی داشتم‪ .‬وقتی به انها‬ ‫گفتم‪« :‬خب فرانسوی ها مشروب سر میز نگذارند»‪ ،‬گفتند‪:‬‬ ‫«عیب نیست این سنت الیزه اس��ت»(خنده)‪ .‬به انها گفتم‪:‬‬ ‫«یعنی شما از سنت فرانسه دفاع م ی کنید‪ ،‬اما معتقدید که ما‬ ‫باید از سنت هایمان چشم بپوشیم تا سنت فرانسوی ها مورد‬ ‫احترام واقع شود؟ این چه رویکردی است که شما در مسائل‬ ‫خود را نم ی شناسد‪ .‬بناب راین ویژگی انتخابات امریکا را به مثابه‬ ‫یک اصل مذموم نبینیم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬چرا نبینیم؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬تفاوت بین نامزدها اینجا تفاوت‬ ‫بین رفتن به جهنم و بهشت است و این غلط است‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬این نظر شماست؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬رئیس دولت باید بیاید و بگوید‬ ‫من بیمه را این ق��در م ی کنم‪ ،‬اقتصاد را این ق��در درصد باال‬ ‫م ی برم و والسالم‪ .‬من م ی برمتان بهشت‪ ،‬در مدیریت جهان‬ ‫شرکت م ی کنم‪ ،‬کش��ور را اتمی م ی کنم‪ ،‬نتیجه اش همین‬ ‫م ی شود که زمان اقای احمدی نژاد رخ داد‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬من م ی گویم بحث امریکا را حذف‬ ‫کنیم‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اینکه شما م ی گویید رقابت سالم‬ ‫یک چیزی را بهش اضافه کنید تا من بپذیرم‪ .‬بگویید رقابت‬ ‫سالم مشروط به پذیرش معدلی اس��ت که شورای نگهبان‬ ‫اعالم م ی کند‪ ،‬بعد من حرف شما را قبول دارم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬چارچوب نظام این است‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬نظ��ام همین افراد هس��تند‪.‬‬ ‫اقای س��لیم ی نمین! وقتی به اقای خاتمی که هشت سال‬ ‫مناظره‬ ‫اکثریتی است که روسو تحت عنوان وجدان عمومی از ان‬ ‫سخن گفت که مدلش دولت شهرهای اتن است‪ .‬اقلیت و‬ ‫کسی که باخته اند حق حرف زدن ندارند و باید حذف شوند‪.‬‬ ‫شکل دوم دموکراسی ان اس��ت که وقتی گروهی م ی بازد‬ ‫باید شرایطی ب رایش مهیا شود که بتواند به قدرت برگردد‪،‬‬ ‫یعنی حذف نم ی شود‪ .‬یک دموکراس��ی نیز در امریکا به‬ ‫نام دموکراس��ی نخبگانی یا پولیارش��ی داریم‪ .‬فرید زکریا‬ ‫در کتاب این��ده ازادی اولوی��ت لیبرالیس��م اقتصادی بر‬ ‫دموکراسی را بحث م ی کند و م ی گوید‪« :‬کارتل های بیمه‪ ،‬‬ ‫هالیوود‪ ،‬حوزه های روش��نفکری با دموکرات ها و اسلحه و‬ ‫نفت هم با جمهوریخواهان‪ ».‬در واقع نامزدها در س��اختار‬ ‫گرفتار هس��تند و رس��انه ها هم که تحت اداره الب ی های‬ ‫اس��رائیلی‪ .‬اصال یکی از دالیلی که کنگ��ره امریکا تحت‬ ‫تاثیر البی اسرائیل است‪ ،‬از این است که م ی ترسد حذف‬ ‫ش��و‪.‬د‬ ‫ما ‪34‬س��ال تجربه داریم اما امریکا ‪ 200‬س��ال تجربه‬ ‫دارد‪ ،‬انها توانس��تند مکانیزم دموکراس��ی را نرم کنند‪ ،‬اما ما‬ ‫نتوانستیم و دائم مجبور م ی شویم با راه های سخت تر مثل‬ ‫رد صالحیت این کار را انجام دهیم‪ .‬در حال��ی که در امریکا‬ ‫همین سیستم پولیارشی م ی تواند رد صالحیت کند‪ 10 .‬نامزد‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬اقای زواره ای توسط شورای نگهبان‬ ‫چند دوره ب رای انتخابات ریاست جمهوری تایید شد‪ ،‬اما اخرین‬ ‫بار تایید نشد‪ .‬ربطی به جریان خاص هم ندارد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬بعد هم فوت کرد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬خودش هم زمانی عضو شورای نگهبان بود‪.‬‬ ‫ش��هاب الدین صدر‪ ،‬نایب رئیس مجلس بود اما رد صالحیت‬ ‫شد‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬ش��ما که م ی دانی��د علتش‬ ‫کب ر سنی نبود بلکه علتش سیاسی بود‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬کدام سیاس��ی؟ اقای هاش��می رفسنجانی‬ ‫کس��ی بود که نتایج انتخابات قانونی کش��ور را به رسمیت‬ ‫نشناخت‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬رفت کنار ایستاد و گفت‪« :‬مردم‬ ‫به روحانی رای بدهید» و بع��د او رای اورد‪ .‬در پیامک ها یک‬ ‫طنزی امد که شط رنج باز دو سرباز فرستاد جلو یکی را از دست‬ ‫داد یکی را وزیر کرد و بازی را برد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اگر شورای نگهبان م ی خواست همه را حذف‬ ‫کند خب همه م ی دانستند روحانی سرباز اقای هاشمی است‪.‬‬ ‫چرا او را ردصالحیت نکرد؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اگر م ی خواستند این کار را هم‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫رئیس دولت جمهوری اسالمی بود اجازه ورود به انتخابات را‬ ‫نم ی دهند و اقای هاشمی ‪ -‬که بنا به تعبیر دختر حضرت امام‬ ‫جایگاه باالیی نزد امام داشت‪ -‬ردصالحیت م ی شود شما دیگر‬ ‫بحث از رقابت سالم نکنید‪ .‬وقتی یک ظرفیت از حضور در‬ ‫انتخابات منع و در مقابل‪ ،‬یک ظرفیت به شکل دملی بزرگ‬ ‫م ی شود دیگر از رقابت س��الم نباید صحبت کرد‪ .‬یک بحث‬ ‫دیگری مطرح شود که زمینه پذیرش ان در جامعه زیاد باشد‪.‬‬ ‫سلیم ی نمین‪ :‬وقتی اقای هاشمی با تمام توان به‬ ‫صحنه م ی اید‪...‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬ورود اقای هاشمی به انتخابات‬ ‫یک امید و عدم احراز صالحیتش یک شوک در جامعه ایجاد‬ ‫کرد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬چه واکنشی ایجاد شد؟ کدام واکنش مردمی‬ ‫در اعتراض به ردصالحیت اقای هاشمی را دیدید؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬به لحاظ ساختاری من م ی گویم‬ ‫یک کار دیگری بکنیم‪ .‬بحث مان را مشروط کنیم و بگوییم‬ ‫بازی انتخاب��ات را در چارچوبی که ش��ورای نگهبان تعیین‬ ‫م ی کند بررسی کنیم‪ .‬ان وقت من م ی پذیرم‪.‬‬ ‫مثلث‪ :‬اجازه بدهید‪ .‬ش��اید با ی��ک توضیح بحث‬ ‫روشن شود‪ .‬ما سه نوع دموکراسی داریم؛ یکی دموکراسی‬ ‫وجود دارند که جز دو نفر انها بقیه اصال دیده نم ی شوند‪ .‬همه‬ ‫ادم ها م ی توانند بیایند اما فقط دو نفر دیده م ی ش��وند‪ .‬چون‬ ‫بخش های اقتصادی فقط پشت این دو هستند‪.‬‬ ‫در دموکراس��ی پولیارش��ی هم خبری از رقابت سالم و‬ ‫عادالنه ای که اقای شمس م ی گویند نیست‪ .‬ما باید بپذیریم‬ ‫که به معیارهای کشورهای دارای قدمت در انتخابات نزدیک‬ ‫شده ایم و حتی قابلیت رقابت با انها را داریم‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬حتما نزدیک است و قبول داریم‪.‬‬ ‫من م ی گویم برخی نامزدها در گذشته شورای نگهبان تایید‬ ‫شدند اما چهار سال بعد رد صالحیت م ی شوند‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬چون شرایط تغییر کرده است‪ .‬مالک شرایط‬ ‫فعلی افراد است‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬رهبری فرمودند‪« :‬هیچ کس‬ ‫مثل هاشمی ب رای من نم ی شود‪».‬‬ ‫جلیلی‪ :‬جمله بعدی اقا چیست؟ ایشان فرمودند‪« :‬ولی‬ ‫امیدوارم ب رای مردم بهتر از هاشمی بشود»‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬م ی گویم کار دیگری بکنیم یعنی‬ ‫منطق رقابت را منوط به چارچوب س��لیقه شورای نگهبان و‬ ‫اظهارنظرهای قطب های قدرت کنیم‪ ،‬بعد من تمام حرف ها‬ ‫را م ی پذیرم‪.‬‬ ‫ی اش شور م ی شد‪ .‬من به معادله ای تن‬ ‫بکنند که دیگر خیل ‬ ‫م ی دهم که رقیب هم ساختارهایش را بپذیرد‪.‬‬ ‫ی هاشمی‪ ،‬احمدی نژاد را نپذیرفت‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اقا ‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬همه ما اعضای شورای نگهبان‬ ‫را م ی شناسیم و س��لیقه ها و افکارش��ان را م ی دانیم‪ .‬قبل از‬ ‫اعالم صالحی ت ها هم اظهارنظرهایشان را ضبط شده داریم‬ ‫که اگر این نیاید و ان بیاید ف�لان م ی کنیم‪ .‬پس بیایم این‬ ‫طور حرف بزنی��م که در چارچ��وب رای ش��ورای نگهبان و‬ ‫اسام ی مورد تایید شورای نگهبان رقابت این جوری شد و این‬ ‫معدل از ان بیرون امد؛ من این را قب��ول دارم‪ ،‬این را نه فقط‬ ‫درباره اقای هاش��می بلکه در ردصالحیت مش��ایی نیز وارد‬ ‫م ی دانم‪ .‬چ��ون حکومت از ظرفی ت های ناش��ناخته محروم‬ ‫ماند مصداقش هم همین اتفاقی اس��ت ک��ه رخ داد‪ .‬اقای‬ ‫حس��ن روحانی با کمترین س��ابقه اجرایی در کشور رئی س ‬ ‫جمهور شد‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬اما روشنفکرها م ی گفتند سال ‪ 84‬احمدی نژاد‬ ‫نباید صالحیتش تایید م ی شد و سال ‪ 88‬هم همین حرف را‬ ‫تکرار م ی کردند‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬خیر‪ ،‬اینطور نبود‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬مکررا م ی گفتند احمدی نژاد نباید حضور پیدا‬ ‫کند و باید رد صالحیت شود‪ ،‬کل صحبت اقایان روشنفکر این‬ ‫است که تا نتیجه انتخابات از نظارت استصوابی ما نگذرد و ما‬ ‫ان را تنفیذ نکنیم رای ملت قبول نیست‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬کجا چنین حرفی را گفتند؟‬ ‫جلیلی‪ :‬س��ال ‪ 88‬بهترین نمونه اش است‪ .‬گفتند که‬ ‫نظارت استصوابی ما باید باشد‪.‬‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬نظارت اس��تصوابی با شورای‬ ‫نگهبان است‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬ملت سال ‪ 25 ،88‬میلیون رای ‪ -‬که باالترین‬ ‫رای در تاریخ جمهوری اسالمی بود‪ -‬به اقای احمدی نژاد داد اما‬ ‫روشنفکران گفتند این باید از نظارت استصوابی ما بگذرد و ما‬ ‫ان را باید تنفیذ کنیم و تا تنفیذ نکنیم رای ملت قبول نیست‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬این ها ناش��ی از خ��ود بزرگ بینی‬ ‫انهاست‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬اینها را در هیچ نوشتاری ندیدم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬روشنفکر ترین ادم ای ران کیست؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬نم ی دانم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬مهندس موسوی گفت روش��نفکرترین ادم‬ ‫ای ران‪ ،‬زه را رهنورد است‪ .‬مهمترین استدالل این روشنفکرترین‬ ‫ادم این بود که مگر م ی شود ملت ای ران قبیله ای رای ندهند؟‬ ‫مگر م ی شود لرها به دامادشان رای ندهند؟‬ ‫ش�م س الواعظین‪ :‬واقعا این حرف ها را من جایی‬ ‫نخواندم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬در ب ی ب ی سی گفت خانم رهنورد‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬نشنیدم‪.‬‬ ‫جلیلی‪ :‬صبح روز بع��د از انتخابات مهمترین دلیلش‬ ‫بر تقلب این بود‪.‬‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬خانم کروبی؟‬ ‫جلیلی‪ :‬خانم رهنورد در مصاحبه با ب ی ب ی سی گفت‪:‬‬ ‫«من لر هستم و مگر م ی شود مردم لرستان به داماد خودشان‬ ‫رای ندهند‪ ».‬بعد یکی گفت که چرا به دامادشان رای بدهند‬ ‫خوب دو تا نامزد دیگر لر بودند‪( .‬خنده)‬ ‫این بر برج عاج نشس��تن و مردم را نگاه کردن اس��ت‪.‬‬ ‫با چه دالیل منحطی خود را عقالن ی ترین و روش��نفکر ترین‬ ‫ادم های کشور هم م ی دانند؟‬ ‫شم س الواعظین‪ :‬قبول دارم این حرف ها مورد نقد‬ ‫قرار بگیرد‪ .‬مهمتر از ان‪ ،‬این اس��ت که شورای نگهبان باید‬ ‫مورد نقد قرار بگیرد‪.‬‬ ‫س�لیم ی نمین‪ :‬اینها را که داریم م ی گوییم‪ .‬ما که‬ ‫تعصب روی این قضیه نداریم‪ .‬قطعا نقد م ی ش��ود ولی شما‬ ‫حاضر نشدید خطای خود را بپذیرید‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫دیپلماسیپارلمانی‬ ‫بین الملل‬ ‫ت‬ ‫یتر اول‬ ‫برشی از اینده‬ ‫نامهبهرئی س جمهور؛تعامل‬ ‫سازنده یا دیپلماسیاجبار‬ ‫دیپلماسینامه ها‬ ‫ایا تغییر رویکرد سیاستمداران امریکایی تاکتیکی است؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪131‬تنازنمایندگانکنگرهامریکاو‬ ‫همچنینبرخیازنخبگانسیاست‬ ‫خارجی ایاالت متحده در نام ه هایی‬ ‫جداگانه به ب�اراک اوباما خواس�تار‬ ‫پیگیریراهحلدیپلماتیکدربرخورد‬ ‫با ایران شدند‪ .‬به اعتقاد این دسته از‬ ‫سیاس�تمداران امریکایی انتخاب‬ ‫حس�ن روحانی فرصت اس�تثنایی‬ ‫در روابط امریکا با ایران اس�ت که از‬ ‫دستدادنانم ی تواندمنجربهیک‬ ‫اشتباهاست راتژیکشود‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪52‬‬ ‫دیپلماسینامه ها‬ ‫اولویتباروابطمنطق هایاست‬ ‫ایاتغییررویکردسیاستمداران‬ ‫ام ریکاییتاکتیکیاست؟‬ ‫گفت و گو با دکتر کیهان برزگر‬ ‫درباره اینده روابط ای ران و ام ریکا‬ ‫در دولت یازدهم‬ ‫‪1‬‬ ‫روح اهلل جهانگیری‬ ‫ماجرای این نامه نگاری ها با نامه ‪ 29‬نفر از کارگزاران‬ ‫سابق امریکا در دولت ها و مجالس پیشین امریکا اغاز شد‪.‬‬ ‫پس از پیروزی حسن روحانی در اولین واکنش پس از این‬ ‫انتخاب‪ 29 ،‬تن از مقامات ارش��د امریکای��ی در نامه ای به‬ ‫اوباما خواس��تار ان ش��دند تا دولت اوباما از س��یگنال های‬ ‫روحانی استفاده کند‪ .‬این ‪ 29‬مقام اسبق امریکایی در نامه‬ ‫خود از پیروزی روحانی به عنوان «فرصتی بزرگ ب رای احیای‬ ‫تالش های دیپلماتیک ب رای حل بن بست هسته ای ای ران»‬ ‫یاد کرده و درخواست کردند اوباما هر چه زودتر تصمیماتی‬ ‫را اتخاذ کند‪.‬‬ ‫نکت��ه جالب این بود که نامه این مس��ئوالن اس��بق‬ ‫امریکا یک روز پس از اظهارات بنیامین نتانیاهو ب رای فشار‬ ‫به دولت اوباما جهت اتخاذ موضع��ی خصمانه علیه ای ران‬ ‫و روحانی‪ ،‬به رئی س جمهور امریکا ارس��ال ش��د‪ .‬بنیامین‬ ‫نتانیاهو‪ ،‬نخس ت وزیر رژیم صهیونیستی اعمال فشار بیشتر‬ ‫و افزایش تحریم ها علیه ای ران را خواستار شده و عنوان کرده‬ ‫بود‪« :‬فکر م ی کنم تحریم ها باید سخت تر شود‪ ،‬چرا که این‬ ‫تنها راهی است که م ی تواند نتایج واقعی داشته باشد‪».‬‬ ‫نامه ‪ 131‬نفر از قانونگذاران به اوباما برای مذاکره‬ ‫با ایران‬ ‫اندک زمانی پ��س از ادعاهای نتانیاهو و ارس��ال نامه‬ ‫‪ 29‬نفر ب��ه کاخ س��فید‪ 131 ،‬نف��ر از قانونگ��ذاران کنگره‬ ‫امریکا نامه جدیدی را ب��ه امضا رس��اندند و در ان از باراک‬ ‫اوباما خواس��تند تا به دنبال پیروزی دکتر حس��ن روحانی‪،‬‬ ‫رئی س جمهور جدید ای ران‪ ،‬در چارچوب دیپلماسی به موضوع‬ ‫هسته ای ای ران بپردازد و با این کشور وارد مذاکره شود‪.‬‬ ‫«دیوید پ رایس» قانونگذار دموکرات از ایالت کارولینای‬ ‫ش��مالی و یکی از امضا کنندگان این نامه درب��اره تغییر در‬ ‫روابط با ای ران و دالیل امضای این نامه گفت‪« :‬تغییری که‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫نامه ‪ 29‬نفر از مسئوالن اسبق امریکا برای توجه به‬ ‫سیگنال های روحانی‬ ‫بین الملل‬ ‫با مشخص ش��دن یازدهمین رئی س جمهور ای ران در‬ ‫ بینی نسبت‬ ‫ی و خوش ‬ ‫انتخابات خرداد ‪ ،92‬موجی از امیدوار ‬ ‫به ادامه ب رنامه هسته ای ای ران در عرصه بی ن الملل ایجاد شد‬ ‫و بسیاری از کارشناس��ان و دیپلمات های کهنه کار از تغییر‬ ‫وضعیت ای ران در عرصه بی ن الملل س��خن به میان اوردند‪.‬‬ ‫کاهش تحریم های ناعادالنه علیه جمهوری اسالمی ای ران‪،‬‬ ‫از سر گیری مذاکرات هس��ته ای‪ ،‬اعطای برخی امتیازهای‬ ‫هسته ای به ای ران و‪ ...‬از موضوعاتی بودند که این کارشناسان‬ ‫در تحلی ل ها خواستار پرداختن امریکا به انها بودند‪ .‬اما این‬ ‫روند تنها به اظهارات دیپلمات ها و کارشناس��ان سیاس��ت‬ ‫خارجی محدود نماند و برخی از نمایندگان و دیپلمات های‬ ‫کهنه کار امریکا دست به قلم شدند و نامه هایی را به باراک‬ ‫اوباما ب رای تغیی��ر در روابط یکجانبه با ای ران نوش��تند و به‬ ‫امضا رساندند‪ .‬این نامه ها در هفته های اخیر به موضوعاتی‬ ‫مهم در عرصه بی ن الملل تبدیل شده اند و به قول عالءالدین‬ ‫بروج��ردی‪ ،‬رئیس کمیس��یون سیاس��ت خارجی مجلس‬ ‫ش��ورای اس�لامی‪ ،‬فصل جدیدی در روابط ای ران و امریکا‬ ‫محسوب م ی شود و باید به دقت بررسی شوند‪.‬‬ ‫ما دنبال ان هستیم‪ ،‬یک نگرش جدی ب رای مذاکره از طرف‬ ‫ای ران اس��ت که م ی تواند به ای ران و جامعه بی ن المللی اجازه‬ ‫دهد تا از تولید تسلیحات هسته ای صرف نظر کنند و البته‬ ‫ای ران م ی توان��د از مزیت این توافق در زمینه عادی س��ازی‬ ‫روابط با دیگر کشورهای جهان استفاده کند‪».‬‬ ‫پ رایس با اش��اره ب��ه پیش��ینه روحانی در دس��تگاه‬ ‫دیپلماس��ی ای ران اظهار کرد‪« :‬روحانی س��ابقه استقبال از‬ ‫دیپلماسی و مس��اله هس��ته ای را دارد بناب راین نکته نامه‬ ‫دو حزبی قانونگ��ذاران امریکایی ب��ه رئی س جمهور امریکا‬ ‫این است که اوباما و س��ایر مذاکره کنندگان تشویق شوند‬ ‫تا این پیش��نهاد را بررسی کنند و ش��اهد احتمال موفقیت‬ ‫دیپلماتیک ان باشند‪».‬‬ ‫وی درخصوص تحریم ه��ای ناعادالن��ه علیه ایران‬ ‫عنوان کرده است‪« :‬تحریم ها بخش مهمی از تالش ب رای‬ ‫اعمال فشار بی ن المللی علیه ای ران بوده اند‪ ،‬اما این تحریم ها‬ ‫به تنهایی یک راه حل دیپلماتیک محس��وب نم ی ش��وند‪.‬‬ ‫تحریم ها یک ابزار هستند و باید ب رای پاسخگویی به انچه‬ ‫ای ران عملی م ی کند یا در عمل به ان ناکام م ی ماند‪ ،‬تنظیم‬ ‫ش��وند‪ .‬ما نباید پیش از موعد درب��اره رئی س جمهور جدید‬ ‫ای ران قضاوت کنیم ی��ا اینکه پیش��اپیش احتمال هرگونه‬ ‫تالش های س��ازنده دیپلماتیک را نادی��ده بگیریم‪ .‬ما باید‬ ‫بررس��ی کنیم و ببینیم نتیج��ه ه ر ک��دام از این تالش ها‬ ‫چیست‪».‬‬ ‫همچنین پ رایس با اظهار امی��دواری درباره مذاکرات‬ ‫مس��تقیم بین ای ران و امریکا و ارس��ال نام��ه قانونگذاران‬ ‫به اوباما عنوان کرد‪« :‬من پیش��اپیش درب��اره این موضوع‬ ‫قضاوتی ندارم‪ .‬فکر م ی کنم باید از انواع مذاکره استقبال‬ ‫کنیم اما باید حس��ن نیت و جدیت در دو طرف وجود داشته‬ ‫باشد و ما این انتظار را از رئی س جمهور جدید ای ران داریم‪ .‬این‬ ‫قانونگذاران در عین حال که ساده لوحانه برخورد نم ی کنند‪،‬‬ ‫اما بدبین نیز نیستند و هدف انها این است که مطمئن شوند‬ ‫ه ر گونه احتمال مثبتی وجود دارد‪».‬‬ ‫نامه ‪ 45‬نفر و تقاض�ا برای افزایش فش�ارها علیه‬ ‫ایران‬ ‫اما در سیاس��ت در همواره بر یک پاشنه نم ی چرخد و‬ ‫در حال ی که کش��ورهای مختلف دنیا‪ ،‬لحن رئی س جمهور‬ ‫منتخب ای ران را بسیار مثبت ارزیابی کرده و از پیروزی دکتر‬ ‫حس��ن روحانی اس��تقبال کردند‪ ،‬کمیته سیاست خارجی‬ ‫کنگره امریکا در اقدامی عجیب به انتقاد از روحانی پرداخت‬ ‫و خواستار افزایش فش��ارها بر ای ران ش��د‪ .‬اعضای کمیته‬ ‫سیاس��ت خارجی کنگره امریکا طی نامه ای ب��ه اوباما که‬ ‫به امضای ‪ 45‬تن از نمایندگان کنگره امریکا رس��یده بود‪،‬‬ ‫از رئی س جمهور امریکا خواستند باتوجه به حمایت روحانی‬ ‫از برنامه هسته ای ای ران و عدم مشاهده میانه روی از سوی‬ ‫وی در این مس��اله‪ ،‬تحریم ها را در اینده نزدیک علیه ای ران‬ ‫افزایش دهد‪.‬‬ ‫انها در ای��ن نامه عن��وان کردند که هیچ نش��انه ای‬ ‫از «میانه روی» در سیاس��ت های هس��ته ای روحانی دیده‬ ‫نم ی شود و این سیاست ها ادامه سیاست هایی هستند که‬ ‫به ش��دت مورد مخالفت جامعه بی ن المللی قرار گرفته اند‪،‬‬ ‫زیرا تصمیمات در زمینه فعالی ت های هسته ای و سیاست‬ ‫خارجی ای ران به ط��ور کلی در اختیار رهبری ای ران اس��ت و‬ ‫‪53‬‬ ‫روس��ای جمهور نم ی توانند چندان دخالتی در این برنامه ها‬ ‫داشته باشند‪.‬‬ ‫اعضای کمیته سیاس��ت خارجی امریکا در این نامه‬ ‫عنوان کردن��د‪« :‬هدف دیپلماتی��ک ما باید دس��تیابی به‬ ‫حل و فصل این ماجرا از راه مذاکره ای باش��د که در ان ای ران‬ ‫برنامه هس��ته ای خ��ود را تعطیل کند و ب��رای تحقق این‬ ‫وضعیت نیز فش��ارها بای��د روی ای ران افزای��ش پیدا کند‪.‬‬ ‫ما به عنوان اعض��ای کمیته سیاس��ت خارج��ی از اعمال‬ ‫تحریم های جدید متش��کریم و از شما مصرانه م ی خواهیم‬ ‫که فشارها را در روزهای اتی افزایش دهید‪ .‬این مهم است‬ ‫که ش��ما هیچ ش��کی در ذهن دولت ای ران باق��ی نگذارید‬ ‫ک��ه ایاالت متحده ب��رای جلوگیری ته ران از دس��تیابی به‬ ‫تسلیحات هسته ای‪ ،‬هر انچه بتواند به کار م ی بندد‪».‬‬ ‫لیبرمن‪ :‬ایران به دنبال خرید زمان است‬ ‫بین الملل‬ ‫پیش از انتشار نامه ‪ 45‬نماینده سیاست خارجی امریکا‪،‬‬ ‫جوزف لیبرمن یکی از کهنه سناتورهای امریکایی یکی از‬ ‫اولین کسانی بود که در روزنامه وال استریت ژورنال شروطی‬ ‫را ب رای لغو تحریم ها علیه ای ران مطرح کرد‪ .‬وی که در سوابق‬ ‫خود چهار دوره سناتوری ایالت کانتیکت را دارد‪ ،‬در یادداشتی‬ ‫مدعی شد که این خطر وجود دارد که ای ران با روی کار امدن‬ ‫حسن روحانی‪ ،‬راهبرد تیزهوشانه تری در مذاکرات هسته ای‬ ‫در پیش گرفته و در مذاکرات زمان بخرد‪.‬‬ ‫لیبرمن به ایاالت متحده و هم پیمانانش هشدار داد که‬ ‫بدون تعلیق فوری فعالی ت هایی که م ی توانند به سرعت به‬ ‫تولید بمب هسته ای بینجامند‪ ،‬هیچ تحریم ی را لغو نکنند‪.‬‬ ‫این به معنای ان اس��ت که حداقل نصب س��انتریفیوژهای‬ ‫نسل جدید در ای ران متوقف ش��ود‪ ،‬غن ی سازی ‪ 20‬درصدی‬ ‫تعلیق ش��ده و ای ران فعالیت روی راکتور پلتونیوم خود [در‬ ‫اراک] را متوقف کند‪.‬‬ ‫انتش��ار مفاد این نامه ها در صحنه سیاس��ت جهانی‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫چارلز دنت‪ ،‬نماینده‬ ‫حوزه انتخابیه پانزدهم‬ ‫پنسیلوانیا در مجلس‬ ‫نمایندگان امریکاست‬ ‫که برای نخستی ن بار در‬ ‫تاریخ نهم ژانویه سال‬ ‫‪ ۲۰۰۵‬میالدی ب ه عضویت‬ ‫این مجلس درامد‬ ‫‪54‬‬ ‫نش��ان داد که دو جبهه موافق و مخال��ف تحریم ها علیه‬ ‫جمهوری اس�لامی ای ران در امریکا وجود دارند و هر یک از‬ ‫انها تالش م ی کنند از مس��یر خود بر سیاست های خارجی‬ ‫امریکا تاثیرگذار باش��ند‪ .‬یکی از اثار زود هنگام این نامه ها‬ ‫این بود که کنگره امریکا دور جدی��د تحریم ها علیه ای ران‬ ‫را به تعویق انداخت تا از این طریق بررس��ی بیش��تری روی‬ ‫واکنش های تیم جدید هس��ته ای و دیپلمات های سیاست‬ ‫خارجی ای ران داشته باشد‪.‬‬ ‫نامه نمایندگان کنگره امریکا به اوباما‬ ‫در حالی که تا برگزاری مراس��م تحلی��ف و روی کار‬ ‫امدن «حسن روحانی» رئی س جمهوری منتخب ای ران چند‬ ‫روزی بیش��تر نمانده‪ ،‬مس��ئوالن امریکایی طی اقدام های‬ ‫مختلفی – از ارس��ال نامه به رئی س جمهوری ب رای تعامل‬ ‫با روحانی گرفته تا به تاخیر انداختن ارس��ال الیحه تمدید‬ ‫تحریم های ای ران ‪ -‬تالش م ی کنند مانع تکرار اشتباهاتی‬ ‫شوند که واشنگتن طی س��ه دهه گذش��ته در قبال ای ران‬ ‫انجام داده است‪.‬‬ ‫‪ 131‬نماین��ده کنگ��ره امری��کا (بی��ش از یک چهارم‬ ‫کل اعضای این نه��اد) طی اقدام ی ک��ه به طور ضمنی به‬ ‫رویکردهای غیرمنطقی دولتمردان امری��کا در قبال ای ران‬ ‫اش��اره دارد‪ ،‬از «باراک اوباما» رئی س جمهوری کشورش��ان‬ ‫لو فصل‬ ‫خواسته اند باتوجه به روی کار امدن روحانی‪ ،‬ب رای ح ‬ ‫اختالف ها با ای ران مس��یر دیپلماس��ی را در پیش بگیرد و‬ ‫هش��دار داده اند که از دس��ت دادن این فرصت‪ ،‬یک اشتباه‬ ‫اس��تراتژیک خواهد بود‪ .‬این نمایندگان تاکید دارند باتوجه‬ ‫به شرایط فعلی‪ ،‬بهترین اقدام گفت وگو با رئی س جمهوری‬ ‫جدید ای ران است‪.‬‬ ‫هر چند اکثر امضاکنن��دگان این نام��ه از نمایندگان‬ ‫دموکرات هستند‪ ،‬ولی امضای ‪ 15‬قانونگذار جمهوریخواه‬ ‫نیز پای ان دیده م ی ش��ود‪ .‬گفته م ی شود این اقدام کنگره‪،‬‬ ‫«ران باربر» نماینده حوزه انتخابیه‬ ‫دوم اریزونا از حزب دموک رات که از‬ ‫‪ ۱۲‬ژوئن‪ ۲۰۱۲‬میالدی عضو مجلس‬ ‫نمایندگانامریکاست‪.‬باربرمعتقد‬ ‫است با روی کار امدن روحانی‬ ‫بن بست‪ 34‬ساله در روابط امریکا با‬ ‫ای ران قابل حل خواهد بود‬ ‫دیوید پرایس‪ ،‬با اشاره به «تغییر معنادار»‬ ‫در ایران‪ ،‬تاکید کرده که تغییر مورد نظر‬ ‫وی‪ ،‬گفت وگوهایی جدی است که به ایران و‬ ‫جامعه بی ن الملل اجازه م ی دهد برای پیشبرد‬ ‫فعالی ت های هسته ای تهران به توافق برسند‬ ‫مهمترین اقدام در راس��تای حمایت از دیپلماسی در قبال‬ ‫ای ران توسط این نهاد است‪.‬‬ ‫این نامه توس��ط «چارلز دنت» نماینده جمهوریخواه‬ ‫ایالت پنسیلوانیا و «دیوید پ رایس» نماینده دموکرات ایالت‬ ‫کارولینای شمالی درست در تاریخ اول جوالی و همزمان با‬ ‫اجرایی ش��دن دور جدید تحریم ها علیه ای ران تنظیم شده‬ ‫اس��ت‪ .‬هر چند در این نامه اش��اره ای ب��ه محدودیت های‬ ‫اقتصادی علیه ای ران نش��ده‪ ،‬ولی ادامه سیاست های قبلی‬ ‫واشنگتن در قبال ای ران‪ ،‬اقدامی نادرست ارزیابی شده است‪.‬‬ ‫چارلز دنت‪ ،‬نماینده حوزه انتخابیه پانزدهم پنسیلوانیا‬ ‫در مجلس نمایندگان امریکاست که برای نخستی ن بار در‬ ‫تاریخ نهم ژانویه سال ‪ ۲۰۰۵‬میالدی ب ه عضویت این مجلس‬ ‫درامد‪ .‬وی به رغم حفظ دیدگاه های سنتی جمهوریخواهان‬ ‫که عمدتا بر تقابل با ای ران متمرکز است‪ ،‬بارها بر لزوم حل و‬ ‫فصل دیپلماتیک مساله هسته ای ای ران و تمرکز ب ر گفت وگو‬ ‫ب رای حل اختالف های ای ران و امریکا تاکید کرده است‪ .‬دنت‬ ‫در این نامه تاکید کرده هر چند این نخستی ن بار نیست که‬ ‫ای ران ش��اهد روی کار امدن یک رئی س جمه��وری میانه رو‬ ‫است و هر چند تاریخ به ما یاداوری م ی کند که باید نسبت به‬ ‫چشم انداز یک تغییر معنادار‪ ،‬محتاط و هوشیار باشیم‪ ،‬ولی‬ ‫نادیده گرفتن این تغییر و عدم استفاده از این فرصت بالقوه‪،‬‬ ‫اشتباه خواهد بود‪.‬‬ ‫دیوید پ رای��س‪ ،‬تنظیم کنن��ده دیگر این نام��ه نیز با‬ ‫اش��اره به «تغییر معنادار» در ای ران‪ ،‬تاکید ک��رده که تغییر‬ ‫مورد نظر وی‪ ،‬گفت وگوهایی جدی اس��ت که ب��ه ای ران و‬ ‫جامعه بی ن الملل اجازه م ی دهد ب رای پیش��برد فعالی ت های‬ ‫هسته ای ته ران به توافق برسند‪ .‬پ رایس با اشاره به پیشینه‬ ‫فعالی ت های حس��ن روحانی‪ ،‬گفته است که وی در گذشته‬ ‫در قبال دیپلماسی و مساله هسته ای رویکردی باز و روشن‬ ‫داش��ته و دلیل اصلی درخواس��ت از اوباما ب��رای مذاکره با‬ ‫روحانی و به ازمون گذاشتن فرصت هایی که م ی تواند این‬ ‫«دنی دیویس» نماینده‬ ‫حوزهانتخابیههفتم‬ ‫ایلینوی از حزب دموک رات‬ ‫درمجلسنمایندگان‬ ‫ایاالت متحدهامریکا‬ ‫هشدار داده که دولت‬ ‫امریکا باید از انجام‬ ‫اقدام هایتحریک امیزکه‬ ‫م ی تواندباعثمخدوش‬ ‫شدن فضای ایجاد شده در‬ ‫ای ران شود‪ ،‬خودداری کند‪.‬‬ ‫«کارن باس» نماینده دموک رات‬ ‫ایالتکالیف رنیاستکهاز‬ ‫سال‪ 2011‬میالدی این سمت‬ ‫را در اختیار دارد‪ .‬باس تاکید‬ ‫م ی کند که عدم استفاده از‬ ‫فضای اعتدال در ای ران که‬ ‫پس از روی کار امدن روحانی‬ ‫ایجاد م ی شود‪ ،‬احتمال حل‬ ‫اختالف های دو کشور را کمرنگ‬ ‫می کند‬ ‫ولری ویلکرسون رئیس‬ ‫ستاد «کالین پاول» وزیر‬ ‫خارجه پیشین امریکا از‬ ‫دولت دموکرات امریکا‬ ‫خواسته مساله تعامل‬ ‫با ایران را جدی بگیرد و‬ ‫برای اغاز مذاکرات تهران‬ ‫و واشنگتن «اقدام ی ‬ ‫عملی» انجام دهد‬ ‫بین الملل‬ ‫پیکرینگ سفیر پیشین‬ ‫امریکا در سازمان ملل‪ ،‬تاکید‬ ‫م ی کند که روی کار امدن‬ ‫حسن روحانی به مثابه‬ ‫شانسی برای اوباما است‬ ‫که شاید مهمترین نقطه‬ ‫عطف در سیاست خارجی‬ ‫رئی س جمهوری امریکا در قبال‬ ‫تهران در کل دوران هشت‬ ‫ساله فعالیت وی باشد‪.‬‬ ‫ان ماری اسالوتر معاون اول «هیالری‬ ‫کلینتون» وزیر خارجه سابق امریکا که از‬ ‫مخالفان شدید اقدام نظامی علیه ایران است‬ ‫ی را اشتباه محض دانسته‪ ،‬به‬ ‫و چنین اقدام ‬ ‫اوباما پیشنهاد کرده‪ ،‬فرصت روی کار امدن‬ ‫روحانی را به اسانی از دست ندهد‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫بن بست دیپلماتیک را حل و فصل کند‪ ،‬همین بوده است‪.‬‬ ‫وی همچنین در ارتباط با اعمال محدودیت های اقتصادی‬ ‫علیه ای ران نیز گفته که تحریم ها به تنهایی نم ی تواند یک‬ ‫راه حل دیپلماتیک باشد‪.‬‬ ‫این نماینده دموکرات گفته اس��ت ک��ه از گفت وگوی‬ ‫ای ران و امریکا به هر شکلی استقبال م ی کند‪ ،‬ولی الزمه این‬ ‫مذاکرات‪ ،‬اعتمادسازی توس��ط هر دو طرف است؛ هر چند‬ ‫نباید خوش بینی غیرواقعی داشته باشیم‪ ،‬ولی معتقدیم که‬ ‫نباید هیچ فرصتی را از دست داد‪.‬‬ ‫«ران بارب��ر» نماینده ح��وزه انتخابی��ه دوم اریزونا از‬ ‫حزب دموکرات که از ‪ ۱۲‬ژوئن ‪ ۲۰۱۲‬میالدی عضو مجلس‬ ‫نمایندگان امریکاست نیز از دیگر سیاستمدارانی است که‬ ‫این نامه را امضا کرده است‪.‬‬ ‫باربر نیز معتقد است که روی کار امدن روحانی فضای‬ ‫بالقوه جدیدی را در ای ران ایجاد کرده و چنانچه امریکا تمایل‬ ‫دارد بن بس��ت ‪ 34‬س��اله در روابط خود با ای ران را حل کند‪،‬‬ ‫نباید از اس��تفاده از این فرصت چشم پوشی کند‪ .‬به اعتقاد‬ ‫وی‪ ،‬شرایط جدیدی که در ای ران ایجاد شده‪ ،‬توپ را در زمین‬ ‫امریکا انداخته است‪.‬‬ ‫«دنی دیویس» نماینده حوزه انتخابیه هفتم ایلینوی‬ ‫از حزب دموکرات در مجلس نمایندگان ایاالت متحده امریکا‬ ‫از جمله دیگر سیاستمدارانی است که از اوباما خواسته است‬ ‫مس��یر دیپلماس��ی و گفت وگو را با رئی س جمهوری جدید‬ ‫ای ران در پیش بگیرد‪ .‬وی هشدار داده که دولت امریکا باید از‬ ‫انجام اقدام های تحریک امیز که م ی تواند باعث مخدوش‬ ‫شدن فضای ایجاد شده در ای ران شود‪ ،‬خودداری کند‪ .‬دیویس‬ ‫تاکید م ی کند که عالوه بر امریکا الزم است سایر کشورهای‬ ‫عضو گروه ‪ 5+1‬نیز از پتانسیل ایجاد شده در ای ران استفاده‬ ‫کنند تا گفت وگوهای هسته ای ای ران نتیجه بخش تر باشد‪.‬‬ ‫از دیگر امضاکنندگان این نامه «کارن باس» نماینده‬ ‫دموکرات ایالت کالیفرنیاست که از سال ‪ 2011‬میالدی این‬ ‫س��مت را در اختیار دارد‪ .‬باس نیز تاکی��د م ی کند که عدم‬ ‫استفاده از فضای اعتدال در ای ران که پس از روی کار امدن‬ ‫روحانی ایجاد م ی شود‪ ،‬احتمال حل اختالف های دو کشور‬ ‫را کمرن��گ م ی کند و همین مس��اله رون��د گفت وگوهای‬ ‫هسته ای ای ران را نیز به مراتب پیچیده تر خواهد کرد‪.‬‬ ‫«خاویر باک��را» نماینده ایال��ت کالیفرنیا‪« ،‬ام ی ب را»‪،‬‬ ‫«س��نفورد بیش��اپ»‪« ،‬تیم بیش��اپ»‪« ،‬تیم بلومناور»‪،‬‬ ‫«سوزانه بونامیکی»‪« ،‬مادلین بوردالو»‪« ،‬بروس بریلی»‪،‬‬ ‫«چری بوس��توس»‪« ،‬ج��ان کمپب��ل»‪« ،‬لوئیس کپس»‪،‬‬ ‫«مای��کل کاپوانو»‪« ،‬تونی کاردناس»‪« ،‬اندره کارس��ون»‪،‬‬ ‫«ماتیو کارترایت»‪« ،‬دونا کریستنس��ن»‪« ،‬لیس��ی کلی»‪،‬‬ ‫«امانوئل کلیور»‪« ،‬جیمز کلیبرن»‪« ،‬هوارد کوبل»‪« ،‬استیو‬ ‫کوهن»‪« ،‬تام ک��ول»‪« ،‬جرالد کونلی»‪« ،‬ج��ان کونیرز»‪،‬‬ ‫«جو کورتن��ی»‪« ،‬هنری کوئ�لار»‪« ،‬الیج��ا کومینگز»‪،‬‬ ‫«دنی دیویس»‪« ،‬پیتر دفازیو»‪« ،‬دیانا دگت»‪« ،‬رزا دالورو»‪،‬‬ ‫«سوزان دل بنه»‪« ،‬جان دینگل»‪« ،‬لیود دوگت»‪« ،‬میکل‬ ‫دویل»‪« ،‬تام ی دوکورث»‪« ،‬ش��ان دافی»‪« ،‬جان دونکان»‪،‬‬ ‫«دون��ا ادواردز»‪« ،‬دنی ه��ک»‪« ،‬مایکل هون��دا»‪« ،‬والتر‬ ‫جونز» و «ان کوس��تر» از دیگر نمایندگانی هستند که این‬ ‫نامه را امضا کرده اند‪.‬‬ ‫در همین راس��تا جمعی از مقام های سابق امریکایی‬ ‫نیز با ارس��ال نامه ای به اوباما‪ ،‬با اش��اره ب��ه روی کار امدن‬ ‫رئی س جمهوری میانه رو در ای ران خواستار مذاکرات دوجانبه‬ ‫ته ران و واشنگتن ش��ده اند‪.‬در این نامه است‪« :‬به اعتقاد ما‬ ‫دولت امریکا باید از فرصت بالق��وه روی کار امدن روحانی‬ ‫اس��تفاده کرده و مذاکرات جدید چندجانبه و دوجانب ه ای را‬ ‫با ای ران دنبال کند‪ .‬واش��نگتن همچنین باید از اقدام های‬ ‫تحریک امیزی که پنجره فرصت را به روی سیاست معتدل‬ ‫ته ران م ی بن��دد‪ ،‬خودداری کند‪».‬در ای��ن نامه همچنین از‬ ‫دولت امریکا خواسته ش��ده که در صورت برداشتن برخی‬ ‫گام ها توس��ط ای ران‪ ،‬تحریم ه��ا علیه این کش��ور محدود‬ ‫شود‪«.‬توماس پیکرینگ» سفیر پیشین امریکا در سازمان‬ ‫ملل‪« ،‬ان ماری اسالوتر» معاون اول «هیالری کلینتون»‬ ‫وزیر خارجه سابق امریکا و «ولری ویلکرسون» رئیس ستاد‬ ‫«کالین پ��اول» وزیر خارجه پیش��ین امری��کا از جمله این‬ ‫مقام ها هستند‪.‬‬ ‫پیکرینگ که پیش از این بارها بر حق استفاده ای ران از‬ ‫انرژی صلح امیز هسته ای تاکید کرده و خواستار به رسمیت‬ ‫شناخته ش��دن حق غن ی س��ازی اورانیوم توسط این کشور‬ ‫شده‪ ،‬تاکید م ی کند که روی کار امدن حسن روحانی به مثابه‬ ‫شانسی ب رای اوباما است که شاید مهمترین نقطه عطف در‬ ‫سیاست خارجی رئی س جمهوری امریکا در قبال تهران در‬ ‫کل دوران هشت ساله فعالیت وی باشد‪.‬‬ ‫وی که همواره نس��بت به اقدام نظام��ی علیه ای ران‬ ‫هشدار داده و تاکید کرده بود که این اقدام بیش از هر چیز‬ ‫منافع واشنگتن را تهدید م ی کند‪ ،‬اکنون اوباما را به در پیش‬ ‫گرفتن دموکراسی در قبال ای ران ترغیب کرده و معتقد است‬ ‫که ته ران و واش��نگتن باید از مسیر گفت وگو اختالف های‬ ‫لو فصل کنند‪.‬‬ ‫خود را ح ‬ ‫ان ماری اسالوتر نیز که از مخالفان شدید اقدام نظامی‬ ‫علیه ای ران اس��ت و چنین اقدام ی را اشتباه محض دانسته‪،‬‬ ‫به اوباما پیشنهاد کرده‪ ،‬فرصت روی کار امدن روحانی را به‬ ‫اسانی از دست ندهد‪.‬‬ ‫ولری ویلکرس��ون نیز در کنار این مسئوالن سابق از‬ ‫دولت دموکرات امریکا خواسته مساله تعامل با ای ران را جدی‬ ‫بگیرد و ب رای اغ��از مذاکرات ته ران و واش��نگتن «اقدام ی ‬ ‫عملی» انجام دهد‪.‬‬ ‫در هر حال تا مش��خص ش��دن اینکه ایا دولتمردان‬ ‫امریکایی این بار مس��یر دیپلماس��ی با ای��ران را در پیش‬ ‫م ی گی رند یا مانند گذشته تنها به حرف و شعار بسنده کرده و‬ ‫با در پیش گرفتن استانداردهای دوگانه‪ ،‬مسیر قبلی خود را‬ ‫ادامه م ی دهند‪ ،‬زمان زیادی نمانده است‪g .‬‬ ‫«خاویر باکرا» نماینده ایالت‬ ‫کالیفرنیااعتقاد دارد که دولت‬ ‫باراک اوباما نباید فرصت به‬ ‫وجود امده د روابط امریکا و‬ ‫ایران را از دست بدهد‬ ‫‪55‬‬ ‫اولویت با روابط منطقه ای است‬ ‫گفت وگو با دکتر کیهان برزگر درباره اینده روابط ای ران و امریکا در دولت یازدهم‬ ‫‪2‬‬ ‫بین الملل‬ ‫دکتر کیهان برزگر‪ ،‬استاد دانشگاه و کارشناس مسائل بین‪‎‬الملل‪ ،‬در گفت وگویی تفصیلی با هفته نامه مثلث به بررسی‬ ‫تحوالت اخیر میان ایران و امریکا پس از انتخاب حسن روحانی به عنوان رئیس‪‎‬جمهور منتخب پرداخت‪ .‬اکنون با روی کار‬ ‫امدن دکترروحانی با یک رویکرد تعاملی‪ ،‬این سوال مطرح است که موضع غرب و امریکا در قبال ایران چگونه خواهد بود‪.‬‬ ‫دکتر برزگر براین باور اس�ت در امریکا دو دیدگاه نس�بت به ایران در این برهه وجود دارد؛ دیدگاه اول معتقدند امریکا که‬ ‫تحریم های س�خت را علیه ایران اعمال کرده با همی�ن روند نیز باید پیش برود‪ .‬اما دیدگاه دوم که اساس�ا روش�نفکران‬ ‫استراتژیستامریکاهستند‪،‬معتقدندایرانیکقدرتمنطقه ایاستکهبایدباانواردگفت وگوشدوحسن نیتنشانداد‪.‬‬ ‫عضوهیاتعلمیورئیسگروهعلوم سیاسیوروابطبین المللدانشگاهعلوموتحقیقاتتهرانمی گوید‪«:‬دکترروحانیبرای‬ ‫پیشبردگفتماناعتدالزمانچندانینداردواگرامریکایی هاطیاینمدتحرکتاشتباهیانجامدهندگفتماناعتدالنیزبه‬ ‫حاشیهکشاندهخواهدشد‪».‬بهعقیدهدکتربرزگرهمچنینایراننبایددررابطهباامریکاخیلیخوش بینباشدوعجلهکندزیرا‬ ‫عجلهبیشازحدطرفرادچارتوهممیکند‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫سعیده سادات فهری‬ ‫یکی از مس�ائلی که راجع به ان ابهامات زیادی‬ ‫وجود دارد نقش الب ی‏های قدرت در امریکاست که‬ ‫بعضا در قالب کنگره نقش ایفا م ی کنند‪ .‬ممکن‬ ‫است درباره میزان قدرت کنگره توضیح دهید؟‬ ‫‪ l‬کنگره متش��کل از مجلس نمایندگان و سنا در‬ ‫ساختار قدرت امریکا از انجایی که بودجه ها را تحت کنترل‬ ‫دارد و قطعنامه ها را در موارد مختلف سیاست داخلی و خارجی‬ ‫تصویب م ی کند‪ ،‬به صورت سنتی همواره قوی بوده است‪،‬‬ ‫البته این بدان معنا نیست که نهاد ریاست جمهوری و دایره‬ ‫مربوط به ان قوی نیستند‪ .‬در س��اختار سیاسی امریکا این‬ ‫دو نهاد به گونه ای همدیگر را متع��ادل م ی کنند مثال وقتی‬ ‫رئی س جمهور امریکا بخواهد یک نفر را به عنوان وزیر دفاع‬ ‫انتخاب کند به صورت طبیعی الب ی های الزم را انجام م ی دهد‬ ‫و کنگره معم��وال ان را رد نم ی کند مگر اینکه اتفاق خاصی‬ ‫بیفتد‪ .‬در واقع کنگره‪ ،‬شان رئی س جمهور را حفظ م ی کند‪ ،‬و‬ ‫برعکس‪ .‬مرزه��ای تعدیل یکدیگر در یک روند مش��خص‬ ‫است‪ .‬منتها مساله ای که اینجا وجود دارد چگونگی اتصال‬ ‫کنگره به نهادهای قدرت و تبدیل شدن به یک اهرم فشار بر‬ ‫دولت در روابط خارجی امریکاست‪ .‬در این رابطه گفته م ی شود‬ ‫که پشت سر تصمیم گیری های کنگره جریان های سیاسی‬ ‫هم وجود دارد که یکی از مهمترین انها البی اسرائیلی است‬ ‫‪56‬‬ ‫که جهت سیاس��ت خارجی امریکا به خص��وص در منطقه‬ ‫خاورمیانه را ش��دیدا تحت تاثیر قرار م ی دهد؛ مساله ای که‬ ‫صحت ان اثبات شده اس��ت‪ .‬یعنی جریان های اسرائیلی از‬ ‫طریق رسانه ها‪ ،‬نهادهای قدرت و غیره نمایندگان کنگره را‬ ‫تحت تاثیر قرار م ی دهند‪.‬‬ ‫نقش کنگره در قبال تحری م هایی که علیه ایران‬ ‫صورت م ی گیرد چیست؟‬ ‫‪ l‬کنگره در رابطه با ای ران نی��ز نقش عمده ای دارد‬ ‫زی را بخش اعظم ی از قطعنامه های تحریم اقتصادی که علیه‬ ‫ای ران صورت گرفته چه در قالب یک جانبه یعنی از س��وی‬ ‫امریکا و چه در قالب چندجانبه و در حوزه سیاس��ت خارجی‬ ‫در شورای امنیت ‪ -‬که امریکا نقش کلیدی در انها داشته ‪-‬‬ ‫تحت فشار همزمان کنگره امریکا و البته دولت امریکا بوده‬ ‫است‪ .‬افراد کنگره بعضا ممکن است شناخت خیلی زیادی‬ ‫نیز راجع به ای ران نداش��ته باش��ند‪ ،‬اما تحت تاثیر یک سری‬ ‫الب ی ها این تصمیم گیری را انجام م ی دهن��د‪ .‬بناب راین این‬ ‫بحث که تحریم ها علیه ای ران در امریکا بیشتر توسط کنگره‬ ‫انجام شده و رئی س جمهور در مورد لغو انها در این مرحله توان‬ ‫زیادی ندارد‪ ،‬صحت دارد‪ .‬تغییر رای کنگره هم باید در یک‬ ‫روند زمانی و در نتیجه تغییر جریان عمومی در کنگره صورت‬ ‫گیرد‪ .‬بناب راین کنگره در س��اختار قدرت امریکا دارای نقش‬ ‫مهمی است و در حوزه سیاس��ت خارجی امریکا نسبت به‬ ‫ای ران نیز یکی از عامالن اصلی است‪.‬‬ ‫در کل رویکرد نمایندگان کنگره امریکا نسبت به‬ ‫ایران به چه صورت است؟‬ ‫‪ l‬نماین��دگان کنگره به طور س��نتی ی��ک رویکرد‬ ‫سرسختانه نسبت به ای ران داشته اند‪ .‬البته اکنون این سوال‬ ‫مطرح اس��ت که با روی کار امدن دکت��ر روحانی که رویکرد‬ ‫اعتدال را مط��رح کرده اند‪ ،‬موضع انها چگون��ه خواهد بود؟‬ ‫ایا انها سیاست ش��ان را که عمدتا بر مبنای تحریم و فشار‬ ‫است تغییر م ی دهند؟ در واقع در امریکا دو دیدگاه نسبت به‬ ‫ای ران در این برهه وجود دارد؛ دیدگاه اول معتقد است امریکا‬ ‫که این تحریم های سخت را علیه ای ران اعمال کرده باید با‬ ‫همین روند ادامه دهد تا به نتیجه برسد‪ .‬حامیان این دیدگاه‬ ‫م ی گویند در استانه تاثیرگذاری شدید فشار اقتصادی بر ای ران‪،‬‬ ‫اشتباه است که امریکا در سیاست خودش وقفه ایجاد کند‬ ‫و به ای ران فضای تنفس بدهد ت��ا بتواند زمان بخرد و نیروی‬ ‫خود را بازیابی کند‪ .‬این دیدگاه اساسا اعتمادی به ای ران ندارد‬ ‫و حتی به روی کار امدن دکتر روحانی نیز یک نگاه بدبینانه‬ ‫دارد‪ .‬بحث‪‎‬هایی که بالفاصله از جان��ب این گروه در امریکا‬ ‫مطرح شد از این قرار بود که اقای روحانی نیز بخشی از همین‬ ‫سیستم است و بناب راین سیاست‪‎‬هایی را دنبال خواهد کرد‬ ‫که در جمهوری اسالم ی ای ران دنبال م ی شود‪ .‬از این رو نباید‬ ‫از او انتظار رفتار یا عملکرد متفاوتی داشت‪ .‬اما دیدگاه دوم که‬ ‫اساسا متعلق به روشنفکران دانشگاهی و استراتژیس ت های‬ ‫امریکایی اس��ت‪ ،‬معتقد اس��ت ای ران به هرحال یک قدرت‬ ‫منطقه ای اس��ت که باید با ان وارد گفت وگو ش��د و ورود به‬ ‫این گفت وگو نیاز به حس ن نیت دارد‪ .‬این گروه بر این باورند‬ ‫که نقطه عطفی در سیاست خارجی ای ران به وجود امده و در‬ ‫این نقطه عطف توپ در زمین امریکاست‪ .‬بناب راین امریکا‬ ‫باید از خود حسن نیت نشان دهد و سعی کند که با یک قدم‬ ‫مثبت‪ ،‬به دولت جدید در ای��ران فضا دهد تا گفتمان اعتدال‬ ‫و میانه روی خودش را پیش ببرد‪ .‬همین رویکرد باعث ش��د‬ ‫بیش از ‪ 120‬تن از نمایندگان کنگره امریکا به باراک اوباما نامه‬ ‫بنویس��ند و بیان کنند که وی باید یک قدم مثبت در رابطه‬ ‫با ای ران ب��ردارد‪ .‬در نتیجه دو دیدگاه در رابط��ه با ای ران میان‬ ‫امریکای ی ها وجود دارد؛ یکی سرسخت ها و دیگری کسانی‬ ‫که به لحاظ سنتی استراتژیست هستند و گمان م ی کنند که‬ ‫باید در سیاست تحریم و دیپلماس��ی امریکا تغییری ایجاد‬ ‫شود تا ب رای دولت جدید ای ران نیز فضای تنفسی ایجاد شود‪.‬‬ ‫البته درون س��اختار قدرت امریکا اساس��ا تغییر نگاه‬ ‫استراتژیک غالب در واشنگتن کار اسانی نیست‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال این مس��اله که باید با ای ران با همی��ن روش تحریم و‬ ‫دیپلماس��ی برخورد کرد در انجا کامال نهادینه ش��ده است‪.‬‬ ‫بناب راین فاصله گرفتن از این روند کار راحتی نیست و به نظرم‬ ‫دولت جدید دکتر روحانی ب رای ایجاد نوعی تغییر در نگرش‬ ‫نهادهای ق��درت در واش��نگتن کار س��ختی در پیش دارد‪.‬‬ ‫البته این مس��اله بدین معنی نیس��ت که عملی نباشد اما‬ ‫بس��تگی به این دارد ک��ه دو طرف چگونه قدم هایش��ان را‬ ‫بردارند و بتوانند اعتماد س��ازی کنند‪ .‬باید توجه داش��ت که‬ ‫امریکای ی ها با یک نگاه جهانی مسائل را م ی‪‎‬بینند و کسانی‬ ‫که در کنگره هستند خیلی نس��بت به ای ران‪ ،‬هویت‪ ،‬تاریخ‪،‬‬ ‫ارزش‪‎‬ه��ا و خواس��ته‏هایش در خاورمیانه اطالع��ی ندارند‪،‬‬ ‫بناب راین الب ی‏هایی که پشت سر انها هستند و به خصوص‬ ‫مغز متفکرشان یعنی اندیش��کده‏هایی که وجود دارند روی‬ ‫تصمیمات کنگره تاثیرگذارند‪.‬‬ ‫با توجه به انچه اشاره شد یعنی وجود دو دسته و‬ ‫دو رویکرد در رابطه با ای�ران‪ ،‬اکنون با جریان این‬ ‫نامه ایا گروهی که حامی رابطه با ایران هستند‪،‬‬ ‫دست باال را پیدا م ی کنند؟‬ ‫دکتر روحانی رواب�ط ایران و کش�ورهای خارجی‬ ‫را در سه س�طح مطرح کرده اس�ت؛ یکی سطح‬ ‫منطقه ای و روابط با کش�ورهای عربی و در راس‬ ‫ان عربستان‪ ،‬یکی در سطح اروپا و دیگری بحث‬ ‫رابطه با امریکا‪ .‬اما دو گزینه نخس�ت بیش�تر از‬ ‫گزینه س�وم مطرح بوده اس�ت‪ .‬به ص�ورت کلی‬ ‫سیاست خارجی دکتر روحانی به این صورت بیان‬ ‫شده اما ایا در این شرایط ممکن است که شیفت‬ ‫سیاست خارجی داشته باشیم؟‬ ‫‪ l‬اگر امریکا ه��م بخواهد با ای��ران وارد گفت وگو‬ ‫شود‪ ،‬ای ران باید ابزارهایی داشته باش��د و در رابطه با امریکا‬ ‫نباید عجله کرد‪ .‬زی را هدف امریکای ی‪‎‬ها در برنامه هسته ای‬ ‫مشخص اس��ت و انها یک خط قرمز ب رای خودشان تعریف‬ ‫کرده اند‪ .‬بناب راین اگر ای ران بخواهد به امریکا نزدیک شود باید‬ ‫یک امتیاز همین ابتدا بدهد‪ .‬همچنین به این صورت نیست‬ ‫که امریکای ی ها بگویند م ی خواهند بدون هیچ چشمداشتی‬ ‫با ای ران وارد گفت وگو شوند‪ .‬هر کس این ادعا را مطرح کند‬ ‫یا در تحلیل دچار اشتباه ش��ده یا برداشت درستی از امریکا‬ ‫ندارد‪ .‬امریکای ی ها اگر کشوری دارای قدرت‪ ،‬اهمیت و ارزش‬ ‫استراتژیک نباشند‪ ،‬با ان وارد گفت وگو نم ی شوند‪ .‬ای ران باید‬ ‫این مس��اله را درک کرده و تالش کند که ارزش استراتژیک‬ ‫خودش را در منطقه باال ببرد ت��ا در گفت وگوهای احتمالی‬ ‫با امریکا یک دس��ت ب رابر از لحاظ سیاس��ی داش��ته باشد‪.‬‬ ‫همچنین ای ران م ی‏تواند ب رای رسیدن به این هدف در درون‬ ‫اسی ب پذیری خودش را از امریکا با تقویت اقتصاد‪ ،‬اتحاد بین‬ ‫نیروهای سیاسی‪ ،‬انس��جام ملی و افزایش نقش منطقه ای‬ ‫کم کند‪ .‬زی را امریکای ی ها به افکارعمومی که پشت سر یک‬ ‫دولت باشد احترام م ی گذارند‪ .‬دکتر روحانی اکنون سعی دارد‬ ‫تصویر ای ران را در دنیای خارج تغییر دهد و این یک فرصت‬ ‫فوق العاده ب رای ای ران است‪ .‬اما در مقام چانه زنی مستقیم و‬ ‫اینکه بخواهد چیزی از امریکا بگیرد‪ ،‬راه بسیار دشواری پیش‬ ‫رو دارد‪ .‬چون مواضع امریکای ی ها مشخص است و م ی دانند‬ ‫چه م ی خواهند‪ .‬در نهایت اگر ای ران قوی نباشد امریکای ی ها‬ ‫با ان وارد گفت وگو نخواهند شد‪.‬‬ ‫پس م ی ت�وان گفت حرک�ت کنگ�ره تاحدودی‬ ‫تاکتیکی است تا استراتژیک؟‬ ‫‪ l‬به نظر من این حرکت بیشتر تحت تاثیر فضای‬ ‫مثبتی است که درون امریکا و در افکار عمومی این کشور‬ ‫ایجاد ش��ده اس��ت‪ .‬اما اینکه این مس��اله تا چه حد جدی‬ ‫اس��ت نیاز به زمان دارد‪ ،‬همچنین دولت اوباما چه بخواهد‬ ‫چه نخواهد باید از این فضا اس��تفاده کند و برخی گام های‬ ‫عملی را بردارد‪ .‬البت��ه از دید امریکای ی ه��ا اینکه تحریم ها‬ ‫فعال تشدید نش��ود خود یک حرکت مثبت تلقی م ی شود‪.‬‬ ‫اما از نگاه ای ران شاید این مساله خیلی هم قابل توجه نباشد‬ ‫چون این کاری است که قرار اس��ت در اینده انجام شود‪ .‬اما‬ ‫اگر بحث م ی شد که یک قسمت از تحریم های اعمال شده‬ ‫برداشته م ی شد شاید حرکتی بود که در عملکرد م ی شد ان‬ ‫را ارزیابی مثبت کرد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪ l‬به نظرم این سیاست درستی است که اقای روحانی‬ ‫سیاس��ت خارج ی اش را از قس��متی م ی خواهد اغاز کند که‬ ‫قابل اجرا شدن و عملی است‪ .‬یک رئیس دولت با واقعی ت ها‬ ‫و امکانات موجود پیش م ی رود و اگر از قسمت سخت یعنی‬ ‫روابط ای ران و امریکا شروع کند طبیعتا از همان ابتدا با یک‬ ‫س��ری محدودیت هایی روبه رو م ی ش��ود که در نهایت نیز‬ ‫مانع موفق شدنش خواهد ش��د‪ .‬تقویت روابط با کشورهای‬ ‫منطقه ای مخصوصا با کش��ورهایی ک��ه به نوعی با امریکا‬ ‫نزدیک هستند مانند عربس��تان م ی تواند نقش منطقه ای‬ ‫ای ران را تقوی��ت کند و در مرحله دوم ابزاری باش��د که روابط‬ ‫با امریکا در فضای بهتری انجام ش��ود‪ .‬یعنی ممکن است‬ ‫اعتمادس��ازی اولیه از این طریق صورت بگی��رد‪ .‬البته باید‬ ‫توجه داش��ت که خود امریکا هم اگر بخواهد ای ران را تهدید‬ ‫کند‪ ،‬قاعدتا عمل ی ک��ردن سیاس��ت هایش از جمله اعمال‬ ‫تحریم های اقتصادی و فش��ار سیاسی باید از طریق همین‬ ‫منطقه مثال خلی ج فارس انجام شود که عربستان در ان یک‬ ‫بازیگر کلیدی از لحاظ لجستیک ب رای امریکاست‪ .‬به اعتقاد‬ ‫من ای ران همچنان قدرت مانور در مسائل منطقه ای را دارد‪.‬‬ ‫امتیاز ای ران نیز در فعال بودن در مسائل منطقه ای است‪.‬‬ ‫به عنوان مثال برخی معتقدند بحران سوریه بحرانی‬ ‫اس��ت که چالش های جدیدی را ب رای ای ران رقم زده اس��ت‬ ‫اما این بح��ران همزمان فرصت هایی را ب��رای ایفای نقش‬ ‫منطقه ای ای ران از جمله همکاری با امری��کا ب رای حل این‬ ‫بحران فراهم کرده اس��ت‪ .‬ای ران و امریکا قبال در ع راق هم‬ ‫همین کار را کردند‪ .‬در شرایطی که غرب مستاصل از روند‬ ‫تحوالت منطقه ای اس��ت و م ی خواهد از منطقه خارج شود‪،‬‬ ‫ای ران همچنان یک بازیگ��ر دارای انگیزه و ابزارهای نفوذ در‬ ‫سطح منطقه است و م ی تواند از این امتیاز استفاده کند‪ .‬مثال‬ ‫سوریه هنوز سخت ایستاده و شرایط زمینی هم تا حدودی‬ ‫به نفع حکومت اس��د به گونه ای در حال تغییر است‪ .‬ای ران‬ ‫در برابر این واکنش امریکا مبنی بر اس�تقبال از‬ ‫پیروزی حس�ن روحانی در انتخابات و همچنین‬ ‫مطرح کردن بح�ث گفت وگوه�ا ای�ران باید چه‬ ‫عک س العملی نشان دهد؟‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪ l‬نامه ‪ 120‬نفر از نمایندگان ب��ه اوباما موجی ایجاد‬ ‫کرد تا در مس��یر ان یک گام مثبت برداشته شود‪ .‬همچنان‬ ‫که اشاره ش��د گروهی در امریکا معتقدند باید در قبال ای ران‬ ‫اعتمادس��ازی انجام ش��ود تا با تکیه بر ان مرحله به مرحله‬ ‫وارد قضیه شد‪ .‬اما این کل داستان نیست زی را تمام کسانی‬ ‫که در سیاست های امریکا نسبت به ای ران دخیل هستند و‬ ‫تاثیرگذاری جدی دارند در این گروه نیستند‪ .‬نامه ها و مقاالتی‬ ‫که از دیدگاه مخالفان نوشته شد را نیز نباید دست کم گرفت‪.‬‬ ‫ولی در مجموع این نامه به دولت اوباما این فرصت را م ی دهد‬ ‫تا در فضای ایجاد شده‪ ،‬تصمیم ها و قدم هایی را بردارد‪.‬‬ ‫همچنین باید مدنظر داش��ت انتقال مس��المت امیز‬ ‫قدرت سیاس��ی در ای ران خودش یک حرکت هوش��مندانه‬ ‫بود که توس��ط مردم ای ران انجام شد‪ .‬توجه داشته باشیم که‬ ‫افکارعمومی و س��اخت قدرت امریکا به هرحال نس��بت به‬ ‫مسائلی که ارتباط مس��تقیم با افکار عمومی دارد حساس‬ ‫هستند‪ .‬بناب راین در ش��رایطی که با این انتخابات در افکار‬ ‫عمومی تمام دنیا یک موج مثبت ایجاد شده‪ ،‬کنگره امریکا‬ ‫نم ی تواند در جهت مخالف ان حرکت کند‪ .‬موج مثبتی که‬ ‫اکنون ایجاد شده‪ ،‬بسیاری از تهدیدها را از ای ران خنثی کرده‬ ‫اس��ت و انها نیز در همان موج دارند این اقدام��ات را انجام‬ ‫م ی دهند‪ .‬در نتیجه در چند ماه نخست‪ ،‬رویکردهای دولت‬ ‫ای ران از لحاظ روابط ای ران و امریکا بسیار کلیدی است و در‬ ‫این موج مثبت باید بتوان قدم هایی را برداشت تا اعتمادسازی‬ ‫که الزمه ورود به گفت وگوهاست‪ ،‬شکل بگیرد‪ .‬به هر حال‬ ‫در روابط ای ران و امریکا مسائل زیادی وجود دارد که ورود به‬ ‫ان پیچیدگ ی های خاص خودش را دارد‪ .‬در واقع همان طور‬ ‫که امریکای ی ها اف��راد و گروه های تندرو دارن��د در ای ران نیز‬ ‫گروه هایی هس��تند که اعتقاد دارند نبای��د وارد گفت وگو با‬ ‫امریکا شد‪ .‬البته از یک جنبه شاید هم حق داشته باشند چون‬ ‫سابقه عملکرد امریکا به گونه ای است که هیچ گاه نخواسته‬ ‫به صورت مثبت و معنادار با ای ران وارد گفت وگو شود‪ .‬این نظر‬ ‫در ای ران نیز جا افتاده که اص�لا امریکا به دنبال گفت وگوی‬ ‫جدی با ای ران نیست‪ ،‬بلکه فقط م ی خواهد از گفت وگوها به‬ ‫عنوان ابزاری در جهت تضعیف ای ران استفاده کند و در نهایت‬ ‫هم خواهان تغییر رژیم در ای ران است‪ .‬بناب راین این مساله که‬ ‫امریکا چطور وارد یک پروسه اعتمادس��ازی شود تا از درون‬ ‫ان گفت وگو صورت بگیرد‪ ،‬جای بحث دارد‪ .‬حتی زمانی که‬ ‫باراک اوباما به عنوان رئی س جمهور انتخاب شد در ‪ 6 ،5‬ماه‬ ‫نخست یک خوش بینی ایجاد ش��ده بود‪ .‬زی را نقطه عطفی‬ ‫غیرقابل پی ش بینی در انتقال سیاسی امریکا صورت گرفته‬ ‫بود‪ .‬در ای ران نیز اکنون همان خوش بینی به وجود امده است‪.‬‬ ‫بناب راین اگر دو طرف طی این فاصل��ه زمانی نتوانند بحث‬ ‫مثبت گفت وگوها را عملی کنن��د دوباره همان رویکردهای‬ ‫سنتی غالب م ی شود که البته این مس��اله م ی تواند این بار‬ ‫خط رناک تر باشد‪.‬‬ ‫داستان ای ران و امریکا به گونه ای است که طرف مقابل‬ ‫که قدرتمندتر اس��ت‪ ،‬یعنی امریکا تمام دنی��ا را علیه ای ران‬ ‫بسیج کرده و با ابزارهایی چون تحریم و فشار در ب رابر ای ران‬ ‫ظاهر شده است‪ .‬بناب راین این داستان اگر حل و فصل نشود‬ ‫ممکن است عواقب خط رناکی داشته باشد و حتی در نهایت‬ ‫به جنگ منتهی شود‪.‬‬ ‫م ی تواند از این تح��ول به عنوان فرصت اس��تفاده کند‪ .‬در‬ ‫مصر از انجایی که این کش��ور از ای ران فاصله دارد‪ ،‬اتصال‬ ‫دو کشور بیش��تر ایدئولوژیک و فرهنگی است و به همین‬ ‫خاطر نیز واکنش ای ران به سقوط مرسی ان چنان که انتظار‬ ‫م ی رفت نبود‪ .‬چرا که مصر در حلق��ه دوم روابط با ای ران قرار‬ ‫دارد اما سوریه در حلقه اول و حلقه امنیتی است‪ .‬این مساله‬ ‫را غرب ی ه��ا م ی فهمند و حاضرن��د ب رای ان مذاک��ره کنند‪.‬‬ ‫یعنی اکنون در ش��رایطی که منطقه دچار ب ی ثباتی اس��ت‬ ‫و همه گرفتار ش��ده اند‪ ،‬ای ران به عنوان یک بازیگر با انگیزه‬ ‫همچنان فضا دارد که در منطق��ه ایفای نقش کند‪ .‬بناب راین‬ ‫این طرح اقای روحانی که م ی خواهند سیاست خارجی ای ران‬ ‫را از منطقه اغاز کنند‪ ،‬یک حرکت مثبت است زی را بازیگران‬ ‫دیگر همچنان به نقش منطقه ای ای��ران اعتبار م ی دهند و‬ ‫این حرکت م ی تواند خیلی کارساز باشد‪ .‬به هرحال گفت وگو‬ ‫با امریکا نیازمند دسترسی به ابزارهای قدرت است‪ .‬منطقه‬ ‫بهترین جا ب رای ای��ران ب رای تقویت نقش خود اس��ت‪ .‬این‬ ‫مساله م ی تواند روابط ای ران با امریکا و اروپا را هم وارد مرحله‬ ‫جدیدی کند‪.‬‬ ‫ایران در زمان اقای خاتمی تجربه روابط خوب با‬ ‫کش�ورهای منطقه و اروپا را در کارنامه خود دارد‪.‬‬ ‫ایا ممکن است در این برهه باز این تجربه تکرار‬ ‫ش�ود؟ در نهایت نیز ممکن اس�ت رابطه با این‬ ‫کشورها باعث ش�ود اجماع علیه ایران شکسته‬ ‫شود؟‬ ‫‪ l‬ان زمان با این زمان قابل مقایس��ه نیس��ت زی را‬ ‫در ان زمان امریکا یک قدرت تضعیف شده در منطقه نبود‬ ‫ولی از ان زمان دو جنگ یعنی افغانستان و ع راق در منطقه‬ ‫اتفاق افتاده که اگر نگوییم امریکا در انها شکس ت خورده ولی‬ ‫پیروز هم نشده است‪ .‬بناب راین اکنون فضای عمومی امریکا‬ ‫این است که از منطقه خارج شود و تا چند سال اینده حداقل‬ ‫افکارعموم��ی به دنبال جنگ نیس��تند‪ .‬دول��ت امریکا هم‬ ‫مجبور به پیروی است‪ .‬زی را اگر دنبال جنگ بود م ی توانست‬ ‫‪57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫سرنوشت بحران س��وریه را با یک دخالت مستقیم نظامی‬ ‫تغییر دهد‪ .‬اما م ی بینیم در سوریه‪ ،‬امریکای ی ها محتاط ترین‬ ‫کشوری بودند که موضع گیری کردند‪ .‬در حال حاضر شرایط‬ ‫ب رای امریکا تغییر کرده و ش��اید انها مایل هستند بعضی از‬ ‫قدرت های منطقه ای را در ب رابر ای ران قرار دهند تا انها ای ران‬ ‫را مهار کنند‪ .‬برخی کش��ورهای منطقه ای و اع راب هستند‬ ‫که نگران ی هایی از جانب ای ران دارند‪ ،‬به خصوص نسبت به‬ ‫ب رنامه هسته ای ای ران که واقعا اع راب را نگران م ی کند‪ .‬برخی‬ ‫م ی گویند اع راب نیز ادامه امریکا هستند ولی این گونه نیست‬ ‫زی را ع ربستان سعودی مدت هاست سیاست خارجی خودش را‬ ‫مستقل از امریکا و سیاست های این کشور تعریف م ی‪‎‬کند‪.‬‬ ‫سیاست عربستان س��عودی با قطر که در بحران سوریه به‬ ‫امریکا نزدیک است کامال متفاوت است‪ .‬عربستان کشوری‬ ‫اس��ت که تصمیم گیری های سیاس��ت های منطقه ای اش‬ ‫کامال ب راس��اس منافع امنیت ی اش اس��ت‪ .‬بناب راین در اینجا‬ ‫دریچه ای مشاهده م ی شود که روی کار امدن اقای روحانی‬ ‫باعث م ی شود س��عودی ها نیز فضایی را ببینند و احساس‬ ‫کنند که م ی توانند با ای ران تعامل داش��ته باشند‪ .‬در نتیجه‬ ‫چون ای ران و ع ربستان دو بازیگر کلیدی هستند‪ ،‬ای ران تالش‬ ‫خواهد کرد روابطش را ابتدا با عربستان بهبود بخشد‪ .‬روابط‬ ‫ای ران و ترکیه نیز به همین صورت است‪ ،‬ترکیه نیز کشوری‬ ‫است که از لحاظ اقتصاد و انرژی دارای اهمیت است‪ .‬روابط‬ ‫دو کشور نیز به خوبی پیش م ی رفت اما بحران سوریه باعث‬ ‫شد ای ران و ترکیه از هم فاصله بگی رند‪ .‬اما به نظر م ی رسد اگر‬ ‫ای ران و ترکیه یک بار دیگر با درک واقعی ت های یکدیگر‪ ،‬با‬ ‫هم در مورد سوریه گفت وگو کنند‪ ،‬ش��اید به توافقی در این‬ ‫مورد دس��ت یابند‪ .‬در واقع هیچ ضرورتی ندارد که روابط دو‬ ‫کشور در تنش باشد‪.‬‬ ‫پس تعیین این سه س�طح در سیاست خارجی‬ ‫ایران را م ی توان یک گام مثبت تلقی کرد؟‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪ l‬بل��ه‪ ،‬به نظ��رم در ای��ن ش��رایط بهت��ر اس��ت‬ ‫رئی س جمهور منتخب از نقاط مثبت و س��اده تر شروع کند‬ ‫و بعد به نقاط پیچیده تر برسد‪ .‬این دسته بندی به طرز تفکر‬ ‫و روحیه دیپلماتیک اقای روحانی مربوط م ی ش��ود‪ .‬ایشان‬ ‫به دلیل سابقه ای که در مسائل سیاست خارجی و بی ن المللی‬ ‫دارند م ی دانند از کجا باید ش��روع کنند تا درگیر یک س��ری‬ ‫مسائل نش��وند که گفتمان اعتدال و میانه روی را از همان‬ ‫ابتدا به چالش بکش��د‪ .‬به نظر من این سیاست هوشمندانه‬ ‫اس��ت که از نقطه مثبت و دارای امتیاز در سیاست خارجی‬ ‫ای ران اغاز شود‪.‬‬ ‫به نظر ش�ما غ�رب در زمان ریاس�ت جمهوری‬ ‫دکترروحانی چه روندی را در قبال ایران در پیش‬ ‫خواهد گرفت؟ در ش�رایط جدید اروپا چگونه در‬ ‫سیاست خارجی ایران تعریف م ی شود؟‬ ‫‪ l‬در نگاه نخست باید توجه داشت غرب فقط امریکا‬ ‫نیست؛ در الیه های قدرت و سیاست معموال ما وقتی از غرب‬ ‫سخن م ی گوییم‪ ،‬مغرب را مساوی با ریاست امریکا در نظر‬ ‫م ی گیریم که اروپا هم در سایه ان است‪ .‬این در حالی است‬ ‫که اروپا در بسیاری از مسائل سیاست خارجی خود مستقل‬ ‫عمل م ی کند‪ .‬امریکا در مسائل خاورمیانه ب ر اساس «منافع‬ ‫امنیتی» خود تصمیم م ی گیرد اما اروپا ب ر اساس «اصولش»‪.‬‬ ‫بناب راین در کنار مس��ائل امنیتی مس��ائل ارزشی و هویتی‬ ‫همچون حقوق بش��ر هم ب رای اروپای ی ها در اولویت است‪.‬‬ ‫بناب راین باید از لحاظ تعریف کالسیک اول تکلیف خودمان‬ ‫را روشن کنیم‪ .‬چون این نوع فهم از لحاظ سیاستگذاری ب رای‬ ‫ما مهم اس��ت‪ .‬اگر اروپا را هی چ کاره در مسائل منطقه ای یا‬ ‫مساله هسته ای در نظر بگیریم‪ ،‬استفاده از فرصت همکاری‬ ‫با اروپا را از دست م ی دهیم‪ .‬در همین چارچوب اروپای ی ها از‬ ‫تحولی که در ای ران اتفاق افتاده بیش��تر اس��تقبال کرده اند‪.‬‬ ‫چون سیاست خارجی تعاملی و تکیه بر دیدگاه هایی مانند‬ ‫عدم تهدید‪ ،‬ایجاد ثبات و همکاری در گفتمان اقای روحانی‬ ‫در حال جدی شدن است‪ .‬اروپای ی ها برخالف امریکای ی ها با‬ ‫ای ران به عنوان یک قدرت منطقه ای هیچ مشکلی ندارند‪ .‬اما‬ ‫امریکای ی ها چون مسائل ای ران را همواره از زاویه توازن قدرت‬ ‫در سطح منطقه ای و به تبع ان از زاویه جهانی نگاه م ی کنند‬ ‫با قدرت گرفتن ای ران در منطقه مش��کل دارند‪ .‬اروپا چون به‬ ‫ای ران از لحاظ جغ رافیایی نزدیک است‪ ،‬چنین مشکلی ندارد‪.‬‬ ‫همچنین باید توجه داش��ت اروپای ی ها مس��ائل خاورمیانه‬ ‫را در قالب منطقه ای و البته از زاوی��ه انتقادی م ی بینند‪ .‬اگر‬ ‫در این چارچوب ب��ه موضوع نگاه کنی��م بازتعریف روابط با‬ ‫اروپا در جهت مثبت نی��ز یک امتیاز ب رای ای ران اس��ت که‬ ‫وارد گفت وگوها در الیه ه��ای دیگر غ��رب از جمله امریکا‬ ‫ش��ود و انها را قانع کنند که تحول مثبت��ی در ای ران اتفاق‬ ‫افتاده است‪.‬‬ ‫ایا ممکن اس�ت نزدیک ش�دن به ای�ن دو الیه‪،‬‬ ‫ای�ران را از ن�گاه به ش�رق و نزدیکی به روس�یه‬ ‫بازدارد؟ پوتین نیز ب ه هنگام انتخاب اقای روحانی‬ ‫ب ه گونه ای رفتار کرد که از اروپای ی ها عقب نماند؟‬ ‫بازگشت به عملگ رایی‬ ‫مقاله ای از کیهان برزگر درباره رابطه ایران و عربستان در دوران روحانی‬ ‫‪3‬‬ ‫با تقویت گفتمان اعتدال در دوران روحانی‪« ،‬عمل گرایی»‬ ‫در سیاست منطقه ای ایران تقویت م ی شود‪ .‬این تحول برداشت‬ ‫«تهدید متقابل» بین ایران و ع ربس��تان را که بیش��تر ناشی از‬ ‫سیاست های دو کش��ور در واکنش به تحوالت منطقه ای است‬ ‫ک مرنگ کرده و متعاقبا منجر به تقویت روابط دو کشور م ی شود‪.‬‬ ‫برخی از تحلیلگران مسائل منطقه ای معتقدند که تقویت روابط‬ ‫ایران و ع ربستان به دلیل وجود شکاف های قومی‪ ،‬شیعه ‪ -‬سنی‬ ‫و همچنین تضادهای ژئواستراتژیک برای مهار نقش منطقه ای‬ ‫یکدیگر کار اسانی نیست‪.‬‬ ‫اما واقعیت این است که ایران و ع ربستان در روابط دوجانبه‬ ‫ی یا ژئواستراتژیک چندانی ندارند‪ .‬بلکه نزاع انها در‬ ‫با هم تضاد قوم ‬ ‫این حوزه ها بیشتر در واکنش به تحوالت منطقه ای است‪ .‬یعنی‬ ‫هر موقع منطقه در بحران بوده مثل بحران ع راق از سال ‪ 2003‬و‬ ‫اخی را بحران سوریه و تحوالت مصر‪ ،‬تنش بین دو کشور بیشتر‬ ‫شده و برعکس هر موقع منطقه در ارامش نسبی به سر برده‪ ،‬مثل‬ ‫‪58‬‬ ‫اواخر دهه ‪ ،1990‬روابط دو کشور تقویت شده است‪.‬حضور بازیگر‬ ‫خارجی مثل امریکا در تحوالت منطقه ای بر این حس تهدید بین‬ ‫ایران و ع ربستان م ی افزاید‪ .‬سیاست های سیاسی ‪ -‬امنیتی امریکا‬ ‫در منطقه این دو بازیگر را در برابر هم قرار م ی دهد‪ .‬دخالت امریکا‬ ‫در بحران ع راق زمینه های افزایش تنش بین ایران و ع ربس��تان‬ ‫سعودی را در قالب رقابت های شیعه ‪ -‬س��نی برای مهار تهدید‬ ‫یکدیگر و افزایش نقش منطقه ای فراهم کرد‪ .‬سعودی ها همچنان‬ ‫یدانند که با فراهم کردن زمینه های سقوط صدام‬ ‫امریکا را مقصر م ‬ ‫جریان شیعی نزدیک به ایران را در ع راق روی کار اورد و زمینه را به‬ ‫اصطالح برای تقویت نقش هژمونیک ایران در منطقه فراهم کرد‪.‬‬ ‫یکی از دالیل اصلی تیرگی روابط ایران و ع ربستان برداشت‬ ‫هویتی ناشی از «تهدید متقابل» در نتیجه نزدیکی با امریکاست‪.‬‬ ‫ایران‪ ،‬حکومت سعودی را تسهی ل کننده حضور سیاسی‪ -‬امنیتی‬ ‫امری��کا در منطقه‪ ،‬همکاری فع��ال ان در اعم��ال تحریم های‬ ‫اقتصادی علیه ایران به ویژه در زمین��ه جایگزینی نفت ایران در‬ ‫‪ l‬نه الزاما‪ .‬ای ران همزمان روابط سیاسی‪-‬امنیتی و‬ ‫اقتصادی با ش��رق دارد‪ .‬این خود تالشی مثبت ب رای تعادل‬ ‫در روابط بی ن الملل ای ران است که از دهه های گذشته وجود‬ ‫داشته اما با شرایط تحریم ها و البته با تقویت گرایش به سوی‬ ‫ش��رق در نظام بی ن الملل‪ ،‬این تعادل در حال رشد است‪ .‬اما‬ ‫هدف پوتین هم این است که در این موج مثبت ایجاد شده‬ ‫شریک شود‪ .‬به هرحال روسیه در روابطش با ای ران و خاورمیانه‬ ‫منافع استراتژیک خودش را دارد که با جا به جایی دولت ها در‬ ‫ای ران الزاما عوض نم ی شود‪ .‬یک گروه از دیدگاه ها معتقدند‬ ‫که روس ها بدشان نم ی اید که میان ای ران و امریکا درگیری و‬ ‫جنگ باشد اما به نظر من این تفکر اشتباه است‪ .‬زی را روس ها‬ ‫نیز همچون چین ی ها مایل هس��تند روابط ای��ران و امریکا‬ ‫بهبود یابد‪ .‬اما این مساله را نیز در چارچوب منافع خودشان‬ ‫م ی بینند و در این راس��تا در رابطه با برنامه های هس��ته ای‬ ‫ای ران بعضا نوس��اناتی در مواضع روس ها دیده م ی شود اما‬ ‫در مسائل منطقه ای و ثبات سیاس��ی مواضع شان به ای ران‬ ‫نزدیک است‪ .‬بناب راین ربط چندانی به تغییر دولت ها در ای ران‬ ‫ندارد‪ .‬البته انها هم بدشان نم ی اید که ای ران از مواضع فعلی‬ ‫در صحنه بی ن المللی کمی کوتاه بیاید چون فکر م ی کنند‬ ‫مساله حمایت انها از ای ران را به چالش م ی کشد‪ ،‬یعنی انها‬ ‫را در موضع ضعف قرار م ی دهد‪ .‬بناب راین وجود یا ادامه تنش‬ ‫در روابط ای ران و امریکا به نفع چین و روس��یه نیست‪ .‬چین‬ ‫و روسیه دو بازیگر جهانی هس��تند که ای ران را هم در قالب‬ ‫منطقه ای و ه��م در قالب بازی جهانی خودش��ان م ی بینند‬ ‫اما امریکا فراتر از این کشورها و یک ابرقدرت است‪ .‬درواقع‬ ‫امریکا م ی خواهد مسائل دنیا را یک دست کند و در این یک‬ ‫دس��ت کردن‪ ،‬قدرت‪‎‬های رقیب ب رایش فرقی نم ی کند‪ .‬هر‬ ‫کشوری که با امریکا هماهنگ باشد درجه اسی ب پذیری اش‬ ‫کمتر م ی شود و هر کشوری که هماهنگ نباشد‪ ،‬بیشتر مورد‬ ‫تهدید قرار م ی گیرد‪ .‬مهم این است که با پیروزی دکتر روحانی‬ ‫حرکت مثبتی در دیدگاه چین‪ ،‬روسیه و اروپا نسبت به ای ران‬ ‫پدید امده و این مساله م ی تواند دیدگاه های تندروتر در امریکا‬ ‫را در انزوا قرار دهد‪ .‬به هرحال جریان غالب در ‪ 5+1‬و مذاکرات‬ ‫هسته ای همچنان امریکاست‪.‬‬ ‫یکی از دالیلی که کنگره امریکا اکنون نگران وضعیت‬ ‫ای ران است و خواهان ان شده که فرصتی داده شود‪ ،‬این است‬ ‫که چرا انها از این فرصت اس��تفاده نکنن��د‪ .‬اگر انها حداقل‬ ‫در ش��رایط کنونی در مقابل این جریان مثب��ت قرار گیرند‪،‬‬ ‫خودشان را تضعیف کرده اند‪ .‬بسیاری در امریکا به دنبال این‬ ‫بازارهای بی ن المللی و به طور کلی همکاری برای تضعیف نقش‬ ‫منطقه ای ایران م ی بیند‪ .‬عربستان س��عودی هم حضور فعال‬ ‫ایران در مسائل منطقه ای به خصوص مسائل عربی را در قالب‬ ‫یک تهدید ایدئولوژیک‪ -‬امنیتی م ی بیند که با جنبه هژمونیک‬ ‫و ناسیونالیستی ترکیب شده است‪ .‬بر این مبنا‪ ،‬نزدیکی ایران و‬ ‫امریکا از جمله همکاری نانوشته و توافق انها بر تداوم دولت شیعی‬ ‫مالکی در ع راق یا امکان به نتیجه رسیدن مذاکرات هسته ای بین‬ ‫دو کشور‪ ،‬به طور سنتی موجب ه راس حاکمان سعودی م ی شود‪.‬‬ ‫ایران و ع ربستان دو بازیگر کلیدی در منطقه هستند که‬ ‫هم از لحاظ «ثقل جغ رافیایی» و هم از لحاظ «اصول هویتی»‬ ‫به ایفای نقش در منطقه م ی پردازند‪ .‬از لحاظ جغ رافیایی این دو‬ ‫کشور همزمان بر مسائل سیاس��ی‪ -‬امنیتی زیر سیستم های‬ ‫خلی ج فارس‪ ،‬شبه جزیره ع ربستان‪ ،‬شامات و شمال افریقا و مصر‬ ‫تاثیرگذار هستند‪ .‬از لحاظ هویتی با اتصال اصول و ارزش های‬ ‫خود به مس��ائل منطق��ه ای به خصوص هدای��ت جریان های‬ ‫ایدئولوژیک ش��یعی و س��نی به ایفای نقش م ی پردازند‪ .‬این دو‬ ‫بازیگر نقطه تامین منافع خود را در به هم پیوستگی این دو جنبه‬ ‫از سیاست منطقه ای خود م ی دانند‪ .‬از زمان بروز انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫روابط منطقه ای ای ران و ع ربس��تان سعودی تحت تاثیر افزایش‬ ‫یا کاهش در درجه و می زان اس��تفاده از این دو اصل در معادالت‬ ‫هستند که ای ران و امریکا به صورت دو جانبه با هم گفت وگو‬ ‫کنند اما نگرانی سنتی در ای ران این است که اگر به صورت‬ ‫دوجانبه با امریکا وارد گفت وگو ش��وند‪ ،‬احتماال یک چیزی‬ ‫را از دس��ت م ی دهند‪ ،‬بناب راین ترجیح این است که در جمع‬ ‫گفت وگو شود تا با حضور بقیه کشورها‪ ،‬منافع متعادل شود‪.‬‬ ‫به نظر ش�ما اگر م�دل ‪ 5+1‬در رابطه ب�ا پرونده‬ ‫هسته ای ایران دنبال شود‪ ،‬به نفع ما خواهد بود‬ ‫یا اینک�ه ایران بای�د وارد گفت وگ�وی دوجانبه و‬ ‫مستقیم با امریکا شود؟‬ ‫‪ l‬اگر یک نگاه اجمالی به نقش اس��رائیل داش��ته‬ ‫باش��یم متوجه م ی ش��ویم که از زمان تحوالت عربی نقش‬ ‫این رژیم تضعیف ش��ده و ب��ا انتخابات ای��ران نیز وضعیت‬ ‫ب رایش بدتر شد‪ .‬اسرائیل ی ها مدع ی اند که برنامه هسته ای‬ ‫‪ l‬اولین مساله این است که دکتر روحانی نیز ب رای‬ ‫نهادینه کردن و پیش��برد گفتمان اعتدال زمان زیادی ندارد‪.‬‬ ‫اگر امریکای ی ها همان سیاس��ت فش��ار و دیپلماسی خود‬ ‫را ادامه دهن��د احتماال گفتمان اعتدال در سیاس��ت خارجی‬ ‫ای ران نیز به حاشیه کشانده خواهد شد‪ .‬در این صورت مجددا‬ ‫منطقه ای بوده است‪ .‬تکیه بیشتر بر تامین منافع ژئواستراتژیک‬ ‫ی همچون ثبات منطق��ه ای‪ ،‬عدم حضور خارج ی ها‪،‬‬ ‫و مفاهیم ‬ ‫مهار افراط گرایی و غیره منجر به تقویت روابط دو جانبه ایران و‬ ‫ع ربستان شده است‪ .‬برعکس‪ ،‬تکیه بر جنبه ایدئولوژیک و ارزشی‬ ‫سیاست خارجی مثال حمایت از گروه های شیعی و سنی در لبنان‪،‬‬ ‫ع راق و غیره روابط این دو کشور را تضعیف کرده است‪.‬‬ ‫با حضور روحانی و تقویت عمل گرایی در سیاست خارجی‬ ‫ای ران‪ ،‬تمرکز بر اصل تامین منافع ژئواستراتژیک و تقویت گفتمان‬ ‫توسع ه ای و همکاری در جهت گیری سیاست خارجی ایران تقویت‬ ‫م ی شود‪ .‬از لحاظ سیاستگذاری‪ ،‬ایران بیشتر متمرکز به مسائل‬ ‫داخل��ی از جمله تقویت انس��جام ملی و تع��ادل بین نیروهای‬ ‫سیاسی‪ ،‬بهبود وضعیت اقتصادی و تقویت روابط بی ن المللی خود‬ ‫م ی شود‪ .‬ب رای تقویت این اهداف‪ ،‬ای ران از یک سیاست خارجی‬ ‫تعاملی در منطقه به خصوص با ع ربستان پیروی خ واهد کرد‪ .‬این‬ ‫تحول برداشت تهدید متقابل که اکنون بین دو کشور وجود دارد‬ ‫را کمرنگ م ی کند‪ .‬ایران و ع ربس��تان به طور طبیعی خواهان‬ ‫تش��دید رقابت قومی یا ژئو اس��تراتژیک با یکدیگر در مسائل‬ ‫منطقه ای نیس��ت‪ .‬چون کامال اگاه هس��تند که این رقابت ها‬ ‫نهایتا جنبه ابزاری و سیاس��ی پی دا کرده و تنها انرژی دو طرف را‬ ‫م ی گیرد‪ .‬نتیجه ان ب ی ثباتی بیشتر و رشد جریان های افراطی در‬ ‫منطقه یا افزایش نقش بازیگران رقیب همچون قطر و ترکیه در‬ ‫مثال بحران سوریه است که مطلوب دو طرف نیست‪ .‬اوج گیری‬ ‫رقابت های شیعه ‪ -‬سنی بعد از تحوالت بهار ع ربی به ضرر هر‬ ‫دو کشور بوده است‪ .‬برای ع ربستان این تحول خطر سرایت به‬ ‫مناطق شرقی شیع ه نشین این کشور را در پی دارد‪ .‬ب رای ایران نیز‬ ‫روند ادامه این جریان به سیاست ان برای ایجاد وحدت در جهان‬ ‫یزند‪ .‬سیاست های بازیگرانی مثل ترکیه و قطر در‬ ‫اسالم ضربه م ‬ ‫بحران سوریه نیز که تا حدودی تحت تاثیر سیاست های امریکا و‬ ‫غرب در منطقه است زنگ خطری ب رای کاهش نقش منطقه ای‬ ‫این دو کشور بوده‪ ،‬به طوری که انها قدم هایی ه ر چند اندک ب رای‬ ‫همکاری در این زمینه برداشته اند‪.‬‬ ‫حضور روحانی و تقویت عمل گرایی در سیاست خارجی‬ ‫ای ران س��بب م ی ش��ود تا بر جنب��ه دو جانبه و تامی��ن منافع‬ ‫ژئواستراتژیک دو طرف تاکی د ش��ده و همزمان از جنبه ارزشی و‬ ‫برداشت های تهدید مقابل که بیشتر از ناحیه تحوالت منطقه ای‬ ‫است کاس��ته ش��ود‪ .‬البته این بدان معنا نیس��ت که سیاست‬ ‫منطقه ای دو کش��ور ایدئولوژی زدایی م ی ش��ود‪ .‬چون اهمیت‬ ‫نقش منطقه ای این کش��ورها به هرحال بر جنب��ه ایدئولوژیک‬ ‫سیاست خارجی انها نیز نهفته است‪ .‬اما در شرایط جدید دو طرف‬ ‫احتماال سعی خواهند کرد که اصول ارزشی را در ب رابر یکدیگر و‬ ‫در سیاست منطقه ای خود کنترل کنند‪.‬‬ ‫در زمان احمدی نژاد‪ ،‬به رغم تالش های متعدد ایران برای‬ ‫نزدیکی به عربستان سعودی‪ ،‬به دلیل وجود بحران های متعدد‬ ‫در منطقه و به تبع حضور پررنگ ایدئولوژیک ایران در مس��ائل‬ ‫منطقه ای برای پیشگیری از تهدیدات امریکا و اسرائیل که از ط ریق‬ ‫تقویت ائتالف ها با گروه های دوست شیعی در ع راق و با حزب اهلل‬ ‫بود‪ ،‬حس تهدید ع ربستان از ایران از ناحیه منطقه افزایش یافت‪ .‬اما‬ ‫اکنون با گفتمان اعتدال روحانی در سیاست خارجی فرصتی برای‬ ‫هر دو کشور پدید امده تا به تقویت روابط دوجانبه بپردازد‪ .‬ارسال‬ ‫پیام تبریک از سوی پادشاه سعودی حرکت مثبتی بود که نشانگر‬ ‫امید این کشور به بازتعریف روابط با ایران در منطقه است‪ .‬تکیه‬ ‫بر منافع مشترک ژئوپلتیک دوجانبه از جمله همکاری امنیتی در‬ ‫خلیج فارس‪ ،‬همکاری در زمینه انرژی صلح امیز هسته ای‪ ،‬مبارزه‬ ‫با تروریس��م و افراط گرایی و غیره در حوزه خلیج فارس م ی تواند‬ ‫ایران و ع ربستان را از تصور تهدید متقابل در خاورمیانه بزرگتر خارج‬ ‫کند‪ .‬این تحول خود م ی تواند نقطه خوبی برای همکاری دو کشور‬ ‫در مسائل منطقه ای از جمله دستیابی به یک راه حل بینابینی و‬ ‫سیاسی برای حل بحران سوریه یا حتی همکاری برای حل بحران‬ ‫سیاسی فعلی در مصر باشد‪g.‬‬ ‫در فضای مثبت فعلی که در رابط�ه با انتخابات‬ ‫ایران ایجاد ش�ده اس�ت‪ ،‬نقش اس�رائیل به چه‬ ‫صورت خواهد بود؛ به نظر م ی رسد اکنون این رژیم‬ ‫به نوعی در انزوا قرار گرفته است؟‬ ‫پی ش بینی ش�ما از اینده تحوالت ایران در حوزه‬ ‫سیاست خارجی چیست؟‬ ‫بین الملل‬ ‫ای ران به س��مت تس��لیحاتی ش��دن پیش م ی رود و اینکه‬ ‫این مس��اله اجتناب ناپذیر اس��ت‪ .‬انها به هی��چ عنوان نیز‬ ‫نم ی خواهند بپذیرند که برنامه ه��ای ای ران جنبه صلح امیز‬ ‫دارد‪ .‬این اشتباه اگاهانه یا غیراگاهانه باعث شده که اسرائیل‬ ‫موضوع هسته ای ای ران را به مساله «تهدید وجودی» ب رای‬ ‫خود در اورده یعنی برنامه هس��ته ای ای ران بق��ای این رژیم‬ ‫را به چالش م ی کش��د‪ .‬بناب راین جریان و خواس��ت اسرائیل‬ ‫کامال مشخص است و خط قرمز شان جلوگیری از پیشرفت‬ ‫برنامه هس��ته ای ای ران در هر شکلی اس��ت‪ .‬با این اوصاف‬ ‫طبیعی اس��ت که امدن اق��ای روحانی‪ ،‬اس��رائیل ی ها را به‬ ‫انزوا بکشاند زی را انها س��ال‪‎‬ها زحمت کشیده‪‎‬اند تا تحریم ها‬ ‫را جا بیندازند و هم اکنون نیز الب ی‪‎‬های اس��رائیلی پش��ت‬ ‫تحریم ها هستند‪ .‬نگرانی اس��رائیل ی ها این است که مبادا‬ ‫امریکا با ای ران وارد مذاکره شود و نهایتا یک ای ران هسته ای‬ ‫را بپذیرد‪ .‬در این شرایط اسرائیل بازنده این بازی خواهد بود‬ ‫چون انحصار هسته ای خود را در منطقه از دست م ی دهد و‬ ‫بالطبع اسی ب پذیر م ی شود‪ .‬به هرحال اهداف اسرائیل از ابتدا‬ ‫مشخص بود‪ .‬ای ران باید عاقل باشد تا بتواند سیاست هایش‬ ‫را در همین چارچوب که گفته ش��د پیش بب��رد و مرحله به‬ ‫مرحله فصل جدیدی را در سیاس��ت خارج ی اش بگش��اید‪.‬‬ ‫در این مسیر ای ران حتما باید اس��ی ب پذیری خود را از لحاظ‬ ‫اقتصادی کم کند و در ش��رایط سیاس��ی ب��ه نوعی ثبات‬ ‫و ارامش برسد‪.‬‬ ‫در ای ران بحث های سنتی مطرح م ی ش��ود؛ بحث هایی که‬ ‫نباید به امریکا اعتم��اد کرد و هر کس ک��ه رئی س‪‎‬جمهور‬ ‫شود فرقی نم ی کند‪ .‬البته ای ران هم نباید در برقراری روابط‬ ‫همه جانبه با امریکا خیلی عجله کن��د‪ .‬عجله بیش از حد‬ ‫هم طرف مقابل و هم الیه های داخلی سیاس��ت در ای ران را‬ ‫دچار توقع زیاد م ی کند‪ .‬به خص��وص طرف مقابل این گونه‬ ‫فکر کند که ای ران واقعا مس��تاصل است و نیاز به این رابطه‬ ‫دارد‪ .‬منظورم این است که از یک نگاه واقع گرایانه هم شاید‬ ‫درست نباشد‪ .‬نباید هم در گفت وگوها با امریکا خیلی بدبین‬ ‫بود‪ .‬چیزی که تا به حال اتفاق نیفتاده دلیل نم ی ش��ود که‬ ‫هیچ گاه اتفاق نیفتد‪ .‬به هرحال روابط بی ن الملل ب ر اس��اس‬ ‫منافع دولت ها م ی چرخ��د و دولت ها وقتی ب��ه این نتیجه‬ ‫م ی رسند که منافع ش��ان به حداکثر ش��کل ممکن تامین‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬وارد گفت وگوی جدی م ی ش��وند‪ .‬به نظرم اقای‬ ‫دکتر روحان��ی باید از این فرصتی که بوج��ود امده در جهت‬ ‫تقویت اقتصاد و انس��جام ملی و وحدت نیروهای سیاسی‬ ‫اس��تفاده کند و وقتی اسی ب پذیری کش��ور را کم کرد‪ ،‬وارد‬ ‫گفت وگوی جدی شود‪ ،‬یعنی تدریجی عمل کند‪ .‬در روابط‬ ‫خارجی نیز بهتر است ابتدا روابط منطقه ای تقویت شود‪ ،‬در‬ ‫این راستا حل و فصل کردن مسائل کلیدی با کشوری مثل‬ ‫عربس��تان م ی تواند فضایی را ایجاد کند ک��ه غرب ی ها هم‬ ‫یک گام بردارند‪ .‬س��پس روابط با اروپ��ا در حد امکان بهبود‬ ‫یابد و بعد باید وارد گفت وگوی جدی و همه جانبه با امریکا‬ ‫شد‪ .‬البته موضوع هسته ای بهتر است به طور خاص در نظر‬ ‫گرفته شود‪ .‬اگر در چارچوب روابط دوجانبه ان اعتمادسازی‬ ‫اولیه ب رای ورود به گفت وگوها به وجود اید و دوطرف به یک‬ ‫راه حل بینابین مورد قبول برسند چرا که نه‪ .‬به هرحال ماهیت‬ ‫موضوع هسته ای متفاوت است‪ ،‬یعنی دو کشور را در استانه‬ ‫بحران و منازعه قرار داده اس��ت‪ .‬از این رو باید با ان برخورد‬ ‫ویژه شود‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪ l‬در قال��ب ‪ 5+1‬قدرت مانور ای ران بیش��تر خواهد‬ ‫شد چون منافع اروپا و امریکا و روس��یه و چین در این دایره‬ ‫مذاکره تاحدودی متعادل م ی ش��ود‪ .‬منتها مش��کلی که در‬ ‫رابطه با ‪ 5+1‬وجود دارد این است که زمانبر است‪ .‬به هرحال‬ ‫تحریم ها بخش��ی از انرژی ای ران را م ی گیرند‪ .‬اکنون که در‬ ‫داخل ای ران و افکار عمومی جهانی‪ ،‬موج مثبتی نس��بت به‬ ‫انتقال سیاسی در ای ران به وجود امده شاید بهتر است که از‬ ‫فرصت استفاده کرد‪ .‬اگر دو طرف زمان را از دست بدهند این‬ ‫مساله رویکردهای بدبینانه را در واشنگتن تقویت خواهد کرد‬ ‫و ممکن است انها به سمت روش های دیگری گام بردارند‪.‬‬ ‫بناب راین گفت وگوی دوجانبه با امریکا از این لحاظ مهم است‬ ‫که م ی توانیم به یک نتیجه ای در کوتاه مدت به خصوص در‬ ‫مورد مساله هسته ای برسیم‪ .‬در این میان به نظرم موضوع‬ ‫هسته ای تنها موضوعی است که م ی تواند ای ران و امریکا را به‬ ‫یکدیگر نزدیک کند؛ زی را حس ب رابری سیاسی ب رای ای ران ی ها‬ ‫و از طریق ان ایجاد یک اجماع سیاس��ی ب��رای گفت وگو با‬ ‫امریکا تقویت م ی ش��ود‪ .‬درون امریکا نی��ز تنها چیزی که‬ ‫ب رایشان ارزشمند است تا وارد گفت وگو با ای ران شوند همین‬ ‫برنامه هسته ای است‪ .‬چرا که مس��اله هسته‪‎‬ای به صورتی‬ ‫است که دو طرف خط قرمزهای همدیگر را مشخص کرده اند‬ ‫و م ی دانند چه م ی خواهند‪ .‬در این شرایط امکان گفت وگوی‬ ‫معنا دار بیشتر م ی شود‪.‬‬ ‫به نظرم دولت دکتر روحانی برای ایجاد نوعی تغییر در نگرش‬ ‫نهادهای قدرت در واشنگتن کار سختی در پیش دارد‪ .‬البته این‬ ‫مساله بدین معنی نیست که عملی نباشد اما بستگی به این دارد که‬ ‫دو طرف چگونه قدم هایشان را بردارند و بتوانند اعتماد سازی کنند‬ ‫منبع‪ :‬المانیتور‬ ‫‪59‬‬ ‫دیپلماسیپارلمانی‬ ‫نامه به رئیس جمهور؛ تعامل سازنده یا دیپلماسی اجبار‬ ‫‪4‬‬ ‫ابراهیم متقی ‪ /‬استاد دانشگاه تهران‬ ‫تحریم اقتصادی و راهبردی جمهوری اس�لامی ای ران‬ ‫را باید به عن��وان یکی از موضوعات بنیادی��ن در روابط ای ران‬ ‫و ایاالت متحده دانس��ت‪ .‬چنین فرایندی از س��ال ‪ 1979‬به‬ ‫بعد علیه جمهوری اسالمی ای ران اعمال شده است‪ .‬فعالیت‬ ‫هسته ای جمهوری اس�لامی و فرایند غن ی سازی هسته ای‬ ‫را باید در زمره اقدامات دیگری دانس��ت که منجر به تشدید‬ ‫شدت‪ ،‬تصاعد ماهیت و گستره تحریم ها شده است‪ .‬برخی‬ ‫از تحلیلگران موضوعات راهب��ردی از جمله کنث پوالک و‬ ‫ارتور کلرمان در مطالعات خود به این جمع بندی رسیدند که‬ ‫موضوع اساسی‪ ،‬تحریم ها و چگونگی اثربخشی تحریم ها در‬ ‫سیاست بی ن الملل است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪ -1‬تحریم به عنوان ابزار سیاست راهبردی امریکا‬ ‫در برخورد با ایران‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫مطالعات پژوهش��ی ارتور کلرمان درباره‬ ‫پیامدهای تحری��م اقتص��ادی تکنولوژیک و‬ ‫مالی ای ران ش��کل گرفته است‪ .‬نامبرده بر این‬ ‫اعتقاد اس��ت که تصاعد تحریم‪ ،‬مش��کالت‬ ‫امنیتی فراگیرتری را ب��رای بازیگران مختلف‬ ‫ایجاد م ی کند‪ .‬ای��ران‪ ،‬کش��ورهای اروپایی و‬ ‫ایاالت متح��ده در ب راب��ر چنی��ن فش��ارها و‬ ‫محدودیت هایی اسی ب پذیر هستند‪ .‬بناب راین‬ ‫اگر یکی از کش��ورهای یاد شده احساس کند‬ ‫که پیامده��ای ناش��ی از تحری��م اقتصادی‬ ‫ای ران م ی تواند بر امنیت راهبردی ان کش��ور‬ ‫تاثیر گذارد‪ ،‬امکان به کارگیری س��ازوکارهای‬ ‫پرمخاطره تری وجود خواهد داشت‪.‬‬ ‫امریکا تا سال ‪ 2006‬از الگوی تحریم های‬ ‫یکجانبه علیه ای ران بهره م ی گرفت‪ .‬طبیعی‬ ‫اس��ت که چنین اقدام��ی‪ ،‬مطلوبیت چندانی‬ ‫ب رای امریکا ایجاد نم ی ک��رد‪ .‬محدودیت های‬ ‫اقتص��ادی و تکنولوژیک امری��کا علیه ای ران‬ ‫ی ترمیم و تامین م ی ش��د‪.‬‬ ‫در بازاره��ای جهان ‬ ‫امریکا از سال ‪ 2006‬به بعد مبادرت به تصویب قوانینی کرد‬ ‫که همکاری سایر شرکت ها و کش��ورها با ای ران را در فضای‬ ‫مجازات اقتصادی و ممنوعیت از مش��ارکت با شرکت های‬ ‫اقتصادی ایاالت متحده م ی کرد‪.‬‬ ‫به موازات این امر زمینه ب��رای تصویب قطعنامه های‬ ‫ش��ورای امنیت علیه ای ران به وجود امد‪ .‬قطعنامه ‪ 1696‬در‬ ‫س��ال ‪ 2006‬به تصویب رس��ید‪ .‬در این قطعنامه بر ضرورت‬ ‫تحریم چندجانبه اقتصادی و تکنولوژیک ای ران تاکید به عمل‬ ‫امد‪ .‬به این ترتیب‪ ،‬تحریم اقتصادی به حوزه های دیگری از‬ ‫جمله صنعتی‪ ،‬تکنولوژیک و مدیریتی منتقل گردید‪ .‬امریکا‬ ‫از سال ‪ 2006‬به بعد تالش کرد تا تحریم اقتصادی ای ران را از‬ ‫طریق نهادهای بی ن المللی پیگیری کند‪.‬‬ ‫‪60‬‬ ‫این موضوع در قطعنامه ‪ 1737‬و ‪ 1747‬در س��ال ‪2007‬‬ ‫ادامه یافت‪ .‬جورج بوش در سال ‪ 2008‬نیز دو قطعنامه دیگر‬ ‫در قال��ب قطعنام��ه ‪ 1803‬و ‪ 1835‬را صادر ک��رد‪ .‬به موجب‬ ‫قطعنامه های یاد ش��ده‪ ،‬تحریم اقتصادی ای ران اوال ماهیت‬ ‫چندجانبه پیدا ک��رد‪ ،‬ثانیا در قالب نهاده��ای بی ن المللی به‬ ‫مرحله اجرا گذاشته شد‪ .‬اس��تناد به ماده ‪ 40‬و ‪ 41‬منشور ملل‬ ‫متحد را م ی توان در زمره عواملی دانست که تحریم چندجانبه‬ ‫بی ن المللی علیه ای ران را اجتناب ناپذیر م ی سازد‪.‬‬ ‫قطعنام��ه ‪ 1929‬را م ی ت��وان به عن��وان نقط��ه اوج‬ ‫محدودیت های اس��تراتژیک علی��ه ای ران دانس��ت‪ .‬در این‬ ‫قطعنامه‪ ،‬تحریم اقتصادی به حوزه های مالی و همچنین در‬ ‫ارتباط با کارگزاران اجرایی ای ران منتقل شد‪ .‬نهادهای مختلفی‬ ‫مسئولیت پیدا کردند تا فرایند اجرای تحریم اقتصادی علیه‬ ‫ای ران را مورد ارزیابی قرار دهند‪ .‬مهمترین دغدغه امریکا از تداوم‬ ‫تحریم اقتصادی علیه ای ران را م ی توان اثربخشی ان دانست‪.‬‬ ‫اثربخشی تحریم ها زمانی انجام م ی گیرد که زمینه های الزم‬ ‫ب رای کاهش توان ای ران جهت تداوم فعالی ت های هسته ای‬ ‫انجام پذیرد‪.‬‬ ‫‪ -2‬تحریم های یکجانب�ه و تصاعد محدودیت های‬ ‫راهبردی علیه ایران‬ ‫تحریم ه��ای یکجانبه امری��کا علیه ای��ران از ژانویه‬ ‫‪ 2012‬اعمال شده اس��ت‪ .‬اجرای چنین تحریم هایی ب راساس‬ ‫نفت ای ران در دس��تور کار خود قرار دادن��د‪ .‬تحریم اقتصادی‬ ‫ای ران‪ ،‬به عنوان نمادی از تالش س��ازمان یافته امریکا ـ اروپا‬ ‫ب رای کاهش قدرت راهبردی ای ران اس��ت‪ .‬در ارتباط با اجرای‬ ‫چنین تحریم هایی رویکردهای متفاوتی ارائه ش��ده اس��ت‪.‬‬ ‫اصل ی ترین رویکرد معطوف به کاربرد دیپلماسی اجبار ب رای‬ ‫تغییر در الگوهای رفتاری و سیاست امنیتی ای ران محسوب‬ ‫م ی شود‪ .‬به طور کلی تحریم در زمره سازوکارهای نسل ششم‬ ‫جنگ های راهبردی قرار داشته و به موازات ابزارهای دیگری از‬ ‫جمله کسب اطالعات‪ ،‬کنترل اطالعات و اطالعات راهبردی‬ ‫منجر به کاهش توان تحرک بازیگران رقیب م ی شود‪.‬‬ ‫‪ -3‬ابتکار دیپلماتیک و دیپلماسی پارلمانی مجلس‬ ‫نمایندگان امریکا در برابر ایران‬ ‫‪ 131‬نفر از اعضای مجلس نمایندگان امریکا در اقدامی‬ ‫ ابتکاری تالش کردند تا روند جدی��دی در ارتباط با مذاکرات‬ ‫هس��ته ای ای ران را پیگیری کنند‪ .‬حل موضوعات هسته ای‬ ‫ای ران بدون توجه به تجدیدنظر در سیاست تحریم جمهوری‬ ‫اس�لامی توس��ط ایاالت متحده و کش��ورهای اتحادیه اروپا‬ ‫امکان پذیر نخواهد بود‪ .‬روندهای جدید اتخاذ ش��ده از سوی‬ ‫برخی از اعضای مجلس نمایندگان امریکا‪ ،‬ماهیت فراحزبی‬ ‫داشته است‪ .‬انان به رئی س جمهور ایاالت متحده توصیه کردند‬ ‫که‪« :‬تحول معناداری در فضای سیاسی ای ران ایجاد شده که با‬ ‫احیای تالش های دیپلماتیک امریکا‪ ،‬زمینه ب رای نیل به یک‬ ‫توافق هسته ای مبتنی بر مذاکره فراهم م ی شود‪ .‬امریکا باید از‬ ‫فرصت ایجاد شده استفاده کند و به این جمع بندی برسد که ایا‬ ‫انتخاب اقای روحانی نمایانگر فرصتی واقعی ب رای پیشرفت‬ ‫به س��وی توافق باثبات و قابل اجرا در مورد برنامه هسته ای‬ ‫ای ران ایجاد خواهد کرد؟»‬ ‫بیان چنین رویکردی‪ ،‬از سوی برخی از اعضای مجلس‬ ‫نمایندگان امریکا به معنای ان اس��ت که چنین نمایندگانی‬ ‫تالش دارن��د تا از واقعیت ب رنامه هس��ته ای و‬ ‫اهداف راهبردی ای��ران در ارتباط با موضوعات‬ ‫هس��ته ای اطمینان حاصل کنن��د‪ .‬محتوا و‬ ‫ماهیت نامه نش��ان م ی دهد که انجام چنین‬ ‫ابتکاری به رهبری «دیوی��د پ رایس» نماینده‬ ‫دموکرات از کارولینای شمالی و «چارلز دنت»‬ ‫نماینده جمهوریخواه از پنس��یلوانیا بخش��ی‬ ‫از فرایند اعتمادس��ازی ب رای تغییر در سیاست‬ ‫هس��ته ای ای ران اس��ت‪ .‬انان در ابت��دای نامه‬ ‫خود به رئی س جمهور امریکا ب��ر این موضوع‬ ‫تاکید داش��تند‪« :‬به عن��وان اعض��ای کنگره‬ ‫امریکا دارای مواضع یکسانی با رئی س جمهور‬ ‫ب رای جلوگیری از ظهور یک ای ران مس��لح به‬ ‫تسلیحات هسته ای م ی باشند‪».‬‬ ‫‪ -4‬اهداف دیپلماسی پارلمانی مجلس‬ ‫نمایندگان امریکا در برخورد با ایران‬ ‫تنظیم قوانین داخلی امریکا انجام ش��ده اس��ت‪ .‬گروه های‬ ‫اسرائی ل محور در مجلس سنا و نمایندگان امریکا الیحه ای را‬ ‫ب رای تشدید تحریم های اقتصادی علیه ای ران تنظیم کرده اند‪.‬‬ ‫این الیحه در س��ال ‪ 2011‬به توش��یح رئی س جمهور امریکا‬ ‫رسید و از ژانویه ‪ 2011‬در مرحله اجرا قرار گرفت‪ .‬هرگونه فشار‬ ‫اقتصادی و راهبردی علیه ای ران را م ی توان به عنوان نمادی از‬ ‫تهدیدات امنیتی ب رای کاهش ق��درت مقاومت ای ران در روند‬ ‫مذاکرات هسته ای دانست‪.‬‬ ‫از اول جوالی ‪ 2012‬نیز م ی توان نشانه هایی از گسترش‬ ‫سیاس��ت تحریم اقتص��ادی ای ران توس��ط اتحادی��ه اروپا را‬ ‫مورد مالحظه قرار داد‪ .‬کشورهای عضو اتحادیه اروپا موافقت‬ ‫خود را با اعمال تحری��م اقتصادی‪ ،‬مال��ی‪ ،‬بانکی و صنایع‬ ‫اعضای مجلس نمایندگان امریکا تالش‬ ‫دارند تا زمینه های الزم ب رای ایجاد توافق میان‬ ‫ای ران‪ ،‬امریکا‪ ،‬جامعه جهانی و گروه ‪ 5+1‬را فراهم اورند‪ .‬هدف‬ ‫عمومی انان اعم��ال محدودیت در ارتباط با ش��کل گیری‬ ‫ای ران مسلح به توان نظامی هسته ای ذکر شده است‪ .‬چنین‬ ‫رویکردی م ی تواند زمین��ه الزم ب رای عادی س��ازی روابط با‬ ‫ای ران در نظام جهانی و منطقه ای را به وجود اورد‪ .‬نامه ارسالی‬ ‫ب رای رئی س جمهور امریکا ماهیت فراحزبی داش��ته اس��ت‪.‬‬ ‫این نامه به مفهوم ان اس��ت که امریکا باید از سازوکارهای‬ ‫جدید دیپلماتیک ب��رای اثرگذاری بر موضوع��ات راهبردی‬ ‫استفاده کند‪.‬‬ ‫از س��وی دیگ��ر‪ ،‬در ای��ن نامه تاکید ش��ده اس��ت که‬ ‫ایاالت متحده نباید «با اقدام��ات تحریک امیز امکان انجام‬ ‫همکاری های دیپلماتیک را به دلیل واکنش محافظه کاران‬ ‫بین الملل‬ ‫کاهش دهد‪ ».‬بیان چنین رویکردی به مفهوم ان اس��ت که‬ ‫تحریم ها و یا تشدید تحریم ها علیه جمهوری اسالمی ای ران‬ ‫نباید به عنوان نمادی از اقدامات تحریک امیز ایاالت متحده و‬ ‫سایر بازیگران سیاست بی ن الملل محسوب شده و مشکالت‬ ‫بیش��تری را ب رای امنیت منطقه ای امریکا در اسیای جنوب‬ ‫غربی‪ ،‬ش��رق مدیترانه و ش��مال افریقا ایج��اد کند‪ .‬چنین‬ ‫رویکردی بیانگر فرایندی اس��ت ک��ه ایاالت متحده نگرش‬ ‫مبتنی بر مذاکره‪ ،‬چانه زنی و همکاری ه��ای دیپلماتیک را‬ ‫ب رای متقاعدسازی ای ران در دستورکار قرار خواهد داد‪ .‬در چنین‬ ‫فرایندی‪ ،‬امریکا از ادبیات دیپلماتیک و الگوهای تعاملی ب رای‬ ‫تحقق اهداف راهبردی بهره خواهد گرفت‪.‬‬ ‫از انجایی که ای��ران در زمره اصل ی ترین کش��ورهای‬ ‫خاورمیانه محس��وب م ی ش��ود و از س��وی دیگ��ر در ب رابر‬ ‫سیاست های امریکا چالش افرین بوده است‪ ،‬از این رو م ی توان‬ ‫این مساله را مورد توجه قرار داد که چنین فرایندی م ی تواند‬ ‫زمینه های الزم ب رای تغییر در سیاست امنیتی امریکا را به وجود‬ ‫اورد‪ .‬رفتار دولت اوباما در اینده امنیت منطقه ای مبتنی بر ادامه‬ ‫کاربرد سازوکارهای قدرت نرم است‪ .‬به همین دلیل است که‬ ‫برخی از اعضای مجلس نمایندگان امری��کا تالش دارند تا‬ ‫ش��کل های جدیدی از ادبیات راهب��ردی در ارتباط با امنیت‬ ‫منطقه ای خاورمیان��ه ارائه دهند‪ .‬طبیعی اس��ت که چنین‬ ‫رویکردی در رابطه با ای ران به ویژه در موضوعات هس��ته ای و‬ ‫تحریم های اقتصادی دارای کاربرد است‪ .‬باراک اوباما بر این‬ ‫باور است به جای گزینه نظامی‪ ،‬بایستی از طریق چانه زنی‬ ‫با متحدان واشنگتن در اروپا و شرق اسیا مقدمه همگرایی و‬ ‫هم افزایی ظرفی ت ها ب رای اعمال فشار بر جمهوری اسالمی‬ ‫ای ران را فراهم کرد‪ .‬در شرایط مبتنی بر تحریم های اقتصادی‪،‬‬ ‫جامعه ای ران نسبت به سیاست های امریکا دچار بدبینی شده‬ ‫اس��ت‪ .‬ان گروه از اعضای مجلس نمایندگان که مبادرت به‬ ‫ارسال نامه به ریاست جمهوری امریکا کرده اند‪ ،‬بر این اعتقادند‬ ‫که تحریم های اقتصادی در زمره ابزارهای دیپلماسی اجبار در‬ ‫سیاست بی ن الملل محسوب م ی شود‪ .‬تحریم های اقتصادی‬ ‫عموما علیه کشورهای در حال توسعه سازماندهی و اعمال‬ ‫م ی ش��ود‪ .‬کش��ورهای صنعتی غرب‪ ،‬بر این امر واقفند که‬ ‫در فرایند نوسازی‪ ،‬می زان وابستگی س��اختاری شده اقتصاد‬ ‫کش��ورهای در حال توس��عه افزایش م ی یابد‪ .‬چنین ابزاری‬ ‫عموما علیه بازیگرانی مورد استفاده واقع م ی شود که در ب رابر‬ ‫فرادستی جهان غرب مقاومت م ی کنند‪ .‬از سوی دیگر م ی توان‬ ‫این موضوع را مورد توجه قرار داد که تحریم های اقتصادی را‬ ‫باید یکی از ابزارهای دیپلماس��ی اجبار ب رای متقاعدس��ازی‬ ‫کشورهایی دانس��ت که به اقتصاد جهانی وابسته شده‪ ،‬اما‬ ‫تمایلی به پذیرش قواعد مربوط به اقتصاد و سیاست جهانی‬ ‫ندارند‪ .‬در عصر گسترش فضای ارتباط متقابل اقتصادی در‬ ‫نظام جهانی‪ ،‬تحریم اقتص��ادی م ی تواند ب رای انواع مختلف‬ ‫مقاصد سیاس��ی مورد اس��تفاده قرار گیرد‪ .‬ایاالت متحده و‬ ‫کشورهای مسلط در اقتصاد نظام سرمایه داری بیش از سایر‬ ‫بازیگران از ابزار تحریم و محدودیت های اقتصادی ب رای تحقق‬ ‫اهداف سیاسی استفاده به عمل م ی اورد‪ .‬تحریم های اقتصادی‬ ‫اعمال شده علیه ای ران نشان م ی دهد که از این ابزار در جهت‬ ‫تحقق اهداف سیاسی و تغییر در جهت گیری راهبردی ای ران‬ ‫استفاده شده است‪.‬کشورهای جهان سرمایه داری ب رای اعمال‬ ‫محدودیت های اقتصادی عموما از مفاهیم و ادبیات هنجاری‬ ‫استفاده م ی کنند‪ .‬به کارگیری واژه هایی همانند «قانون شکن»‬ ‫را م ی توان بخشی از ادبیات سیاسی جهان غرب ب رای اعمال‬ ‫محدودیت های اقتصادی فراگیر دانست‪ .‬در سال های بعد از‬ ‫جنگ سرد شاهد افزایش همبس��تگی راهبردی کشورهای‬ ‫جهان غرب در برخورد با بازیگرانی م ی باش��یم که در حوزه‬ ‫حاش��ی ه ای قرار دارند‪ .‬انج��ام چنین اقدامات��ی در چارچوب‬ ‫جامعه امنیتی اعمال شده است؛ جامع ه ای که محوریت ان‬ ‫را کش��ورهای مرکزی در اقتصاد نظام سرمایه داری عهده دار‬ ‫شده اند‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪61‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫هممنتقدم‪،‬همدفاع‬ ‫می کنم‬ ‫گفت وگویمثلثبا‬ ‫جمشیدپژویان‬ ‫معدل اقتصادی‬ ‫ت‬ ‫یتر اول‬ ‫احمدی ن�ژاد در طول ‪8‬س�ال‬ ‫ریاس�ت جمهوری اش باره�ا مقابل‬ ‫خبرن�گاران از کارنامه اقتصادی اش‬ ‫دفاع کرد‬ ‫اقتصاد‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫هم منتقدم‪ ،‬هم دفاع می کنم‬ ‫گفت وگوی مثلث با جمشید پژویان‬ ‫‪1‬‬ ‫جمشید پژویان هنوز هم بر سر پیمان خودش ایستاده است‪ ،‬با اینکه انتقاد های جدی به اجرای طرح هدفمندی‬ ‫یارانه ها و تمام کرده ها و نکرده های دولت های نهم و دهم در عرصه اقتصاد وارد اس�ت و با اینکه بر فضای فعلی بازار‬ ‫انتقاد های تندی از وضعیت این روزهای اقتصاد کشور وارد است‪ .‬پژویان که حاال رئیس شورای رقابت و هنوز یکی از‬ ‫اساتید اقتصاد دانشگاه عالمه است‪ ،‬معتقد است که اجرای هدفمندی یارانه ها و اصالح نسبی قیم ت ها که توقف ان‬ ‫به عقیده او شکاف قیم ت ها را افزایش داده است‪ ،‬باید ادامه پیدا کند‪.‬‬ ‫اقایدکت ر!درمقطعیکهتقریبااکثراقتصاد دان های‬ ‫کشور علیه سیاس�ت های اقتصادی دولت اقای‬ ‫احمدی ن�ژاد بوده ان�د و مدام نامه م ی نوش�تند و‬ ‫انتقاد م ی کردند‪ ،‬ش�ما از معدود اقتصاد دان های‬ ‫ش�ناخته ش�ده ای بوده اید که از سیاس�ت های‬ ‫اقتص�ادی اق�ای احمدی ن�ژاد ب ه خص�وص در‬ ‫هدفمندی یارانه ها دفاع کرده ای�د‪ ،‬هر چند بعدا‬ ‫شما هم انتقاد هایی را به دولت وارد دانسته بودید‪،‬‬ ‫اما شما دقیقا از چه چیزی حمایت م ی کردید؟‬ ‫‪ l‬من البته نم ی خواهم موضعی بگیریم که خودم‬ ‫را در ب رابر باقی دوس��تان اقتصاد دان قرار بدهم‪ ،‬اما من هم‬ ‫مانند هرکس دیگری از ابتدا و از همان حدود سی سال پیش‬ ‫‪62‬‬ ‫تا به حال‪ ،‬ب رای خودم دیدگاه هایی دارم‪.‬من بار ها گفته ام و‬ ‫نوش��ته ام که اقتصاد ای ران مشکالت س��اختاری دارد و این‬ ‫مشکالت باید برطرف بشود‪.‬‬ ‫مش��کل س��اختار در عدم کارایی اس��ت و زمانی که‬ ‫نظام تعیین قیمت نس��بی هم به هم م ی خ��ورد‪ ،‬به دلیل‬ ‫یارانه هایی که نابج��ا پرداخت م ی ش��ود‪ ،‬اقتصاد منحرف‬ ‫م ی شود‪ ،‬کارایی خود را از دست م ی دهد و مشکالت جدی‬ ‫ایجاد م ی شود‪.‬‬ ‫مس��اله ناتوانی تولید داخلی ما‪ ،‬مس��اله ناتوانی در‬ ‫رقابت پذیری حتی در بازار های داخل��ی و در ب رابر تولیدات‬ ‫کش��ور های منطقه ای‪ ،‬در نتیجه ان ایجاد بیکاری و تورم‪،‬‬ ‫همه اینها ناشی از اشکاالت س��اختاری در اقتصاد ما است‬ ‫که باید با اصالح قیمت های نس��بی برطرف ش��ود‪ .‬دولت‬ ‫اقای احمدی نژاد در دوره دوم کار خ��ودش تالش کرده که‬ ‫به این سمت حرکت کند و من از این جهت مدافع بوده ام و‬ ‫هستم چرا که این اشکال باید اصالح شود‪.‬‬ ‫در مورد سایر برنام ه های اقتصادی دولت چطور؟‬ ‫‪ l‬در دوره اول کار اقای احمدی نژاد طرح هایی مثل‬ ‫بنگاه های زودبازده و اینها اجرا ش��ده که من هم منتقد انها‬ ‫بوده ام و در تمام دوره ها هم انتق��ادم را مطرح کرده ام‪ .‬چون‬ ‫این کارها را در چارچوب اقتصاد غلط م ی دانم‪.‬‬ ‫برگردیم به هم�ان طرح هدفمن�دی یارانه ها که‬ ‫در مقاطعی از ان ب ه عن�وان «جراحی اقتصادی»‬ ‫هم یاد شده است‪ ،‬به هر حال این طرح به انچه‬ ‫هدفش بود دس�ت پیدا نکرده است‪ .‬حام ل های‬ ‫انرژی به صورت کام�ل ازاد نش�ده اند و از طرف‬ ‫دیگر تقریب�ا تمام کاال ه�ای مصرفی م�ردم با‬ ‫افزایش قیمت رو به رو بوده اند‪ ،‬این نتیجه اجرای‬ ‫هدفمندی یارانه ها تا این مرحله بوده است‪.‬‬ ‫‪ l‬درابت��دا الزم اس��ت توضی��ح بدهم ک��ه توقف‬ ‫اصالحات قیمت های نس��بی‪ ،‬یعنی توقف اجرای فاز دوم‬ ‫هدفمندی یارانه ها باعث ش��ده که شکاف قیمت ها بیشتر‬ ‫بشود‪.‬‬ ‫حتی امار مرک��ز امار ای��ران و نی��روی انتظام ی هم‬ ‫م ی توانند در این مورد تایید کنند که با توقف اجرای مرحله‬ ‫دوم‪ ،‬حتی ام��ار قاچاق هم افزایش یافته اس��ت‪ .‬با افزایش‬ ‫شکاف قیمت ها‪ ،‬دو باره قاچاق کاال ها افزایش یافته است‪.‬‬ ‫اقتصادبعدازاحمدی نژاد‬ ‫نیمهپروخالیلیوان‬ ‫بررسی وضعیت اقتصاد در پایان‬ ‫دولت دهم‬ ‫پایینامدنقیمتدالر‬ ‫دالیلسیاسیدارد‬ ‫گفت و گو با عضو اتاق بازرگانی ته ران‬ ‫درباره پایین امدن قیمت دالر‬ ‫موسی غن ی نژاد‪ ،‬محمد طبیبیان و مسعود نیلی به عنوان اقتصاددان طرفدار سیاست های بازار ازاد همواره در طول سالیان گذشته ا زمنتقدان سیاست های‬ ‫اقتصادی محمود احمدی نژاد بوده اند‪ .‬حتی اجرای سیاست های هدفمندی یارانه ها هم نتوانست اقتصاددانان لیبرال را به دولت نزدیک کند‬ ‫اق�ای دکت�ر! ب�ه نظ�ر م ی رس�د توق�ف واردات‬ ‫حام ل هایی مانند بنزین‪ ،‬ناشی از جبر تحری م ها‬ ‫باش�د‪ .‬این نیس�ت که ما به بنزین وارداتی نیاز‬ ‫نداش�ته باش�یم بلکه حاال چون نم ی توانیم ان‬ ‫را وارد کنیم تمام توان پتروشیم ی ها را بر تولید‬ ‫بنزین متمرکز کرده ایم‪ ،‬ضمن اینکه‪...‬‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬ما واقعا دیگر به واردات حامل ها نیاز نداریم‪،‬‬ ‫فضا را با ‪ 10‬س��ال پیش مقایس��ه کنید‪ ،‬ای��ا ما صف های‬ ‫طوالنی جل��وی پمپ بنزین ها داریم؟ ایا قط��ع روزانه برق‬ ‫داریم؟ ایا در طول روز برق ما چندین بار قطع م ی ش��ود؟ ایا‬ ‫گاز قطع م ی شود؟‬ ‫اگر این اتفاق��ات م ی افتد م��ن قب��ول م ی کنم‪ ،‬اما‬ ‫واقعا این طور نیس��ت و نیازی به واردات حامل های انرژی‬ ‫اقتصاد‬ ‫گران ی ها چطور؟‬ ‫‪ l‬گران ی ها ناش��ی از تحریم اس��ت‪ ،‬اگر بررس��ی‬ ‫کنید متوجه م ی ش��وید که از نیمه اول سال ‪ 89‬که اجرای‬ ‫هدفمندی یارانه ها اغاز شد تا نیمه دوم سال ‪ 90‬نرخ تورم از‬ ‫متوسط نرخ تورم کشور در بیست سال گذشته حتی م ی توان‬ ‫گفت که در مقاطعی پایی ن تر هم بوده اس��ت‪ .‬البته بعضی‬ ‫اش��تباهات هم رخ داده اس��ت‪ .‬براورد درامد ها بیشتر از ان‬ ‫چیزی بود که در عمل حاصل ش��د‪ .‬در نتیجه کسر بودجه‬ ‫را به دنبال داشت‪.‬‬ ‫اما ت��ا اع�لام تحریم ها از ط��رف اروپا ت��ورم چندان‬ ‫قابل توجه نبود‪ .‬بدیهی است که تحریم های نفت منجر شد‬ ‫به اینکه درامد نفتی ما تا کمتر از یک سوم کاهش پیدا کند‪.‬‬ ‫مشکالتی که بر س��ر راه انتقال پول پیش امده باعث شده‬ ‫قیمت ارز تا سه ب رابر باال تر برود‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫اما بدون شک اجرای این طرح اثار مثبتی هم به دنبال داشته‬ ‫اس��ت؛ از جمله اینکه ما دیگر وارد کننده حامل های انرژ ی‬ ‫نیس��تیم بلکه حتی م ی توانی��م انها را صادر کنیم‪ .‬س��بد‬ ‫مصرفی اصالح شده است و مشکالت حاصل هم بیشتر به‬ ‫خاطر همان توقف اجراست‪.‬‬ ‫احساس نم ی شود‪ ،‬این نیست که چون ما تحریم هستیم‪،‬‬ ‫نم ی توانیم بنزین وارد کنیم‪.‬‬ ‫ما به بنزی��ن واردات��ی نی��از نداریم‪.‬ما ام��روز حتی‬ ‫م ی توانیم بنزین ص��ادر کنیم‪.‬واقعیت این اس��ت که علم‬ ‫اقتصاد بسیار ساده اس��ت‪ ،‬این موضوع را هم فرد عامی در‬ ‫خیابان هم م ی تواند بفهمد‪ .‬االن در تابس��تان با این گرما‬ ‫اینکه برق ما قطع نم ی شود یعنی نیاز به واردات حامل های‬ ‫انرژی نداریم‪.‬صف های طوالنی ب رای بنزین نداریم‪.‬‬ ‫یک موضوع بس��یار مهم در اینجا وجود دارد‪ ،‬ممکن‬ ‫است که ما از کسی خوشمان نیاید‪.‬‬ ‫اما نم ی شود وقتی از کسی خوش��مان نم ی اید تمام‬ ‫ان کارهایی را که کرده زیر سوال ببریم یا از انها به بدی یاد‬ ‫کنیم‪ .‬همان طور که وقتی ب رای کسی احترام قائل هستیم‬ ‫نباید تصور کنیم که هرچه او م ی کند خوب و درست است‪.‬‬ ‫اق�ای دکتر! ب ه رغ�م اینکه به نظر ش�ما گرانی و‬ ‫تورم های اخیر صرفا ناش�ی از تورم هاست‪ ،‬اما‬ ‫رشد نقدینگی در کشور سرس�ام اور است‪ .‬این‬ ‫رش�د نقدینگ�ی م ی توان�د حاصل اج�رای طرح‬ ‫هدفمندی یارانه ها باشد؟‬ ‫‪ l‬من اعتقاد ندارم که در مورد نقدینگی اتفاق خیلی‬ ‫خارج از رویه ای افتاده است‪ ،‬اگر بررسی کنید م ی بینید که‬ ‫در تمام سی و سه س��ال گذش��ته رقم نقدینگی در کشور‬ ‫همواره رو به رشد بوده است‪ ،‬هر چه اقتصاد ما بزرگ تر شده‬ ‫نقدینگی هم افزایش یافته و حجم ان بیش��تر شده است‪.‬‬ ‫تفاوت رشد نقدینگی در این سال ها با سال های قبل چندان‬ ‫فاحش نیست‪.‬‬ ‫ما همیشه این مشکل را داشته ایم‪ ،‬همان طور که در‬ ‫دوره های قبلی هم سابقه های کس��ری بودجه وحشتناک‬ ‫وجود دارد‪ .‬البته همه این ها به این معنی نیست که اجرای‬ ‫طرح هدفمندی یارانه ها بدون اشکال بوده است‪.‬‬ ‫اجرا با مش��کالتی هم مواج��ه بوده‪ ،‬در م��ورد تولید‬ ‫اشتباهاتی رخ داده اس��ت که من بار ها در مورد ان صحبت‬ ‫کرده ام و نوشته ام‪ .‬دولت و مجریان باید به جای دادن یارانه‬ ‫انرژی به تولی د کنندگان‪ ،‬حمایت های مالیاتی را در دستورکار‬ ‫قرار م ی دانند و با استفاده از نظام مالیاتی‪ ،‬مشکالت تولید‬ ‫را ب ر طرف م ی کردند و به تولید کمک م ی کردند‪.‬‬ ‫این درس�ت اس�ت که اقای احمدی ن�ژاد در اغاز‬ ‫کار با یک نوع روحی ه ای ک�ه عده ای ان را انقالبی‬ ‫خوانده اند تالش کرده همان طور که به نظر شما‬ ‫‪63‬‬ ‫الزم بوده‪ ،‬یک چیزی ب ه عنوان جراحی اقتصادی‬ ‫انجام دهد و ساختاری هایی را که ناکارامد خوانده‬ ‫شده‪ ،‬بازس�ازی کند‪ ،‬اما به نظر م ی رس�د بعد از‬ ‫مدتی همین دولت‪ ،‬حاال یا به دلیل انتقادها یا به‬ ‫این دلیل که مدیریت موضوع از دس�ت ان خارج‬ ‫شده بود‪ ،‬از تصمیم خود برگشته و نتیج ه اش هم‬ ‫این بوده که همان طور که گفتید اجرای طرح با ان‬ ‫قوتی که اغاز ش�ده ادامه نیافته است‪ ،‬شما فکر‬ ‫م ی کنید کدام یک از این تعابیر م ی تواند درست‬ ‫باش�د؟ ایا دولت پا پ س کش�یده یا دلیل دیگری‬ ‫وجود داشته است؟‬ ‫‪ l‬من نم ی توانم در این مورد قض��اوت کنم اما ان‬ ‫چیزی که مش��خص اس��ت اینکه اگر دولت عامل بوده که‬ ‫اجرای مرحله دوم هدفمندی یارانه ها متوقف ش��ود‪ ،‬موافق‬ ‫هس��تم که هر کس��ی که باعث توقف دور دوم هدفمندی‬ ‫یارانه ها بوده خطا کرده است و باید این موضوع اصالح شود‪.‬‬ ‫و به نظر شما این تکلیفی به گردن دولت بعدی‬ ‫خواهد بود؟‬ ‫‪ l‬حتما همین طور اس��ت‪ ،‬دولت بع��دی باید این‬ ‫کار را تداوم دهد و ادامه اصالح قیمت ها را در دستور داشته‬ ‫باشد و در کنار ان راهکار های حمایتی از تولید هم در پیش‬ ‫بگیرد‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫اجرای مرحل�ه دوم هدفمندی یاران�ه همان طور‬ ‫که گفتید با چیزی که دولت م ی خواسته مطابق‬ ‫نشده‪ ،‬انچه در مجلس تصویب شده با الیح ه ای‬ ‫که در دولت تنظیم شده بود تفاوت دارد‪ ،‬به نظر‬ ‫مجلس انچ�ه دولت قص�د اجرای ان را داش�ته‬ ‫درس�ت و منطقی و قابل اج�را نبوده اس�ت‪ ،‬ایا‬ ‫این اش�کال در دولت اس�ت که باعث م ی ش�ود‬ ‫الیح ه اش ب�ه نظر مجل�س قابل اجرا نباش�د و‬ ‫نتیج ه اش توقف اجرای این طرح باشد؟‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪ l‬من واقع��ا نم ی دان��م و نم ی توان��م در این مورد‬ ‫اظهارنظ��ر کنم‪ ،‬البت��ه معتقد هس��تم که در م��ورد مقدار‬ ‫پرداخت ها در مرحله اول هم م ی توانستند پرداخت کمتری‬ ‫داشته باشند‪ ،‬اما ب رای دادن نظر قطعی در مورد اینکه ایا انچه‬ ‫دولت م ی خواس��ته در مرحله دوم اجرا کند‪ ،‬قابل اجرا بوده یا‬ ‫نه‪ ،‬الزم اس��ت یک تیم کارشناس��ی در اختیار من باشد که‬ ‫بتوانم با انها یک کار تحقیقی چن��د ماهه را اغاز کنم و بعد‬ ‫از مطالعه کارشناسی موضوع بتوانم نظر دقیق در این مورد‬ ‫بدهم‪.‬‬ ‫ایا این ضعف دولت اس�ت که نتوانسته یک تیم‬ ‫کارشناس�ی قابل اعتماد را به کار بگیرد که بعد‬ ‫مجلس این طور الیح ه های دولتی را مورد جرح و‬ ‫تعدیل قرار نده�د و نتیجه ان توقف اجرای طرح‬ ‫هدفمندی نباشد؟‬ ‫‪ l‬این طور نیس��ت که دولت یک تیم کارشناسی‬ ‫نداشته است‪ ،‬حتما یک یا حتی چند تیم کارشناسی بوده اند‬ ‫که به دولت ب رای نوشتن الیحه مشاوره بدهند‪.‬‬ ‫چه کسانی در این تیم بوده اند؛ به نظر م ی رسد‬ ‫این تیم برای بررس ی کنندگان الیحه انقدر ها هم‬ ‫قابل اعتماد نبوده اند؟‬ ‫‪ l‬در همان کارگروه بازنگری در نظام جامع مالیاتی‪،‬‬ ‫افرادی از این تیم اقتصادی بوده اند که حاال من همه انها را‬ ‫نم ی شناسم اما افرادی مثل دکتر فرزین و حتما اقای حسینی‪،‬‬ ‫وزیر اقتصاد و دارایی دولت از اعضای این تیم بوده اند‪ .‬اما در‬ ‫مورد مجلس هم باید بگویم که به هر حال اشکاالت زیادی‬ ‫هم به کار مجلس وارد است‪.‬‬ ‫درست اس��ت که اجرای طرح با مش��کالتی رو به رو‬ ‫بوده اما توقف ان اشتباه است‪ .‬من حاضر هستم در هر جا با‬ ‫هرکس که بگوید اصالح نسبی قیمت ها باید از راه دیگری‬ ‫انجام م ی شد‪ ،‬مناظره کنم‪g .‬‬ ‫‪64‬‬ ‫اقتصاد بعد از احمدی نژاد‬ ‫نیمه پر و خالی لیوان‬ ‫بررسی وضعیت اقتصاد در پایان دولت دهم‬ ‫‪2‬‬ ‫فاطمه کریمخان‬ ‫بازار گزارش و امار گرم است‪ ،‬تریبون هم که در دست‬ ‫دولت است‪ ،‬فعال فضا ب رای معرفی اقدامات دولت در طول‬ ‫هشت سال تصدی اماده است‪.‬‬ ‫وزیر اقتصاد و دارایی‪ ،‬شمس الدین حسینی به تازگی‬ ‫در اخرین دیدار دولت با رهبری‪ ،‬گزارشی از وضعیت اقتصادی‬ ‫کش��ور داده و گفته اس��ت که نقدینگی ‪ 30/8‬و تورم ‪30/5‬‬ ‫درصدی در مقایسه با س��ال های هفتاد و سه و هفتاد و چهار‬ ‫که کش��ور با تکانه های ارزی درگیر بود‪ ،‬قابل قبول اس��ت‪.‬‬ ‫صادرات غیر نفتی نس��بت به صادرات نفتی پیشی گرفته‬ ‫است‪ ،‬شاخص بورس رشد کرده‪ ،‬نرخ بیکاری کاهش یافته‪،‬‬ ‫ای ران در شاخص توسعه انسانی که ب ر اساس سه مولفه قدرت‬ ‫خرید‪ ،‬سالمت و سواد اندازه گیری م ی شود‪ ،‬از مرتبه توسعه‬ ‫انسانی متوسط به شمار کش��ورهای با توسعه انسانی باال‬ ‫پیوسته است و در حال حاضر در جایگاه هفدهمین اقتصاد‬ ‫دنیا قرار گرفته است‪.‬‬ ‫اقای وزی��ر البته پذیرفته اس��ت که اقتص��اد ای ران از‬ ‫تحوالت اقتص��اد جهان و رک��ود اقتصادی اروپ��ا و امریکا‪،‬‬ ‫تحریم های خارجی و تکانه های ارزی اس��یب دیده و گفته‬ ‫است که باید اجازه داد تا در طول زمان مشکالت برطرف شود‬ ‫و هماهنگی با وضعیت جدید ایجاد شود‪.‬‬ ‫مس��ائل اقتص��ادی در زمینه اع��داد و ارق��ام معموال‬ ‫تناظرهای بسیاری دارند و خیلی از انها قابل اثبات نیستند‪.‬‬ ‫به هر حال سطح رفاه اجتماعی حاصل از وضعیت معیشتی‬ ‫مردم می زان الحراره ای اس��ت که بیشتر حس��ی است و به‬ ‫عدد و رقم ها اعتنایی نم ی کند‪ .‬به هر حال هر س��که دو رو‬ ‫دارد و در هر لیوانی‪ ،‬هم قس��مت خالی را م ی توان دید‪ ،‬هم‬ ‫قسمت پر را‪.‬‬ ‫اما توصیف وزیر اقتصاد احمدی ن��ژاد با ان چی ز هایی‬ ‫که دوس��تان پیش��ین و منتقدان فعلی و منتق��دان قبلی‬ ‫م ی گویند‪ ،‬تفاوت دارد‪ .‬درست است که سقوط ارزش پول ملی‬ ‫همان طور که حسینی در گزارشش به ان اشاره کرده‪ ،‬موجب‬ ‫ایجاد مزیت صادراتی ب رای ای ران و افزایش صادرات غی رنفتی‬ ‫شده است اما عده ای از کارشناسان اس��تدالل م ی کنند که‬ ‫ب��رای تولید داخلی رمقی نمانده اس��ت ک��ه از این «مزیت‬ ‫صادراتی» استفاده کند‪.‬‬ ‫در اولین نامه اقتصاددان ها به محمود احمدی نژاد که‬ ‫اوایل دولت نهم نوشته و منتشر شد‪ ،‬اشاره شده بود که دولت‬ ‫احمدی نژاد در شرایطی بر سر کار امده است که دو همسایه‬ ‫مشکل ساز غربی و شرقی ای ران‪ ،‬عرصه بی ن المللی را خالی‬ ‫کرده اند و درامد نفتی کش��ور به دلیل روند رو به رشد قیمت‬ ‫نفت ‪ -‬در ان روزها ‪ -‬رو به افزایش است‪.‬‬ ‫البته محمود احمدی نژاد‪ ،‬بعد از این نامه هم همچنان‬ ‫بر سر حرف خودش باقی ماند و اصرار کرد که اقتصاد یک‬ ‫علم غربی اس��ت و نیازی به ان وجود ندارد‪ .‬دکتر درگاهی‪،‬‬ ‫استاد اقتصاد دانشگاه شهید بهش��تی در توصیف عملکرد‬ ‫اقتصادی دولت های احمدی ن��ژاد م ی گوید‪« :‬اقدامات مهم‬ ‫اقتصاد‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫اقتصادی گذشته دولت در اجرای پروژه های ملی‪ ،‬همچون‬ ‫اجرای خصوص ی سازی‪ ،‬توسعه مسکن مهر‪ ،‬هدفمندسازی‬ ‫یارانه ها و همچنین اجرای سیاست های اقتصاد کالن کشور‬ ‫در حوزه مس��ائل پولی و اعتباری‪ ،‬مالی‪ ،‬ارزی و اشتغالزایی‬ ‫نیازمند بازنگری جدی اس��ت؛ به طوری که اصالحات ان در‬ ‫دولت اینده تنها در یک فرایند زمان بر امکان پذیر است‪ .‬نتایج‬ ‫تمام ی تصمیمات دولت در سطح خرد م ی بایست خود را در‬ ‫چند متغیر مهم اقتصاد کالن کشور نشان دهد‪ .‬متغیرهای‬ ‫رش��د اقتصادی‪ ،‬نرخ بیکاری و نرخ تورم شاخ ص های مهم‬ ‫عملکرد اقتصاد کشور هستند‪.‬‬ ‫زمانی که احمدی نژاد سکان دولت را تحویل م ی دهد‪،‬‬ ‫ی اس��ت‪ ،‬مگر انکه رش��د اقتصادی‬ ‫اقتصاد دچار رکود تورم ‬ ‫منفی و تورم ‪ ۳۴‬درصدی انکار ش��ود‪ .‬رکود و تورم در کشور‬ ‫رفتار مقطعی ساختار اقتصاد نیس��ت؛ بلکه به دلیل برخی‬ ‫سیاست های اقتصادی اکنون به امری نهادینه شده تبدیل‬ ‫ش��ده اس��ت‪ ،‬به طوری که برون رف��ت از ان هم��ت عالی‬ ‫م ی طلبد‪ .‬بررسی تحوالت رشد اقتصادی در دوره رونق نفتی‬ ‫اخیر نشان م ی دهد که با وجود افزایش درامدهای نفتی‪ ،‬رشد‬ ‫اقتصادی باال و مستمر‪ ،‬به دلیل ب ی توجهی به سیاست های‬ ‫س��مت عرضه‪ ،‬حاصل نش��ده اس��ت‪ .‬به طوری که تزریق‬ ‫درامدهای نفتی با ایجاد تورم داخلی و افزایش شدید واردات‪،‬‬ ‫به تضعیف بخش قابل تج��ارت اقتصاد و کاهش بهره وری‬ ‫منجر شد‪ .‬مطابق داده های بانک مرکزی جمهوری اسالمی‬ ‫ای ران‪ ،‬میانگین رش��د اقتصادی دوره های ‪ ۱۳۷۹-۸۴‬و ‪-۹۰‬‬ ‫‪ ۱۳۸۵‬به ترتیب معادل ‪ ۳/۶‬و ‪ ۸/۳‬درصد اس��ت‪ .‬پی ش بینی‬ ‫رشد اقتصادی ای ران در سال ‪ ۱۳۹۱‬نیز منفی م ی شود‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬روند افزایش بیکاران و خارج شدن بخشی از جمعیت‬ ‫فعال از بازار کار و انتظار مواجهه با اوج فشار جمعیتی جوانان‬ ‫تحصیلکرده ‪ ۲۵‬تا ‪ ۲۹‬سال در سال های پیش رو‪ ،‬از معضالت‬ ‫مهم کشور به شمار م ی اید‪ .‬کاهش رشد اقتصادی و افزایش‬ ‫بیکاری در دوره اخیر در حالی اس��ت که در ای��ن دوره روند‬ ‫درامدهای ارزی نف��ت فزاینده بوده اس��ت‪ .‬درامدهای ارزی‬ ‫حاصل از صادرات نفت از ‪ ۳/۲۴‬میلیارد دالر در سال ‪ ۱۳۷۹‬به‬ ‫‪ ۶۲‬میلیارد دالر در سال ‪ ۱۳۸۵‬و به ‪ ۱۲۱‬میلیارد دالر در سال‬ ‫‪ ۱۳۹۰‬بالغ شد‪.‬‬ ‫دو رویکرد مهم دولت احمدی نژاد در تخصیص منابع‬ ‫نفتی‪ ،‬رویکرد مبتنی بر واردات بیشتر و رویکرد توزیع منابع‬ ‫بوده است‪ .‬در ارزیابی اقتصادی‪ ،‬عملکرد را نسبت به منابع‬ ‫به کار گرفته شده م ی س��نجند‪ .‬بر این مبنا در هشت سال‬ ‫گذشته می زان تولید به ازای به کارگیری یک دالر نفتی روند‬ ‫کاهشی دارد‪ .‬این واقعیت نش��ان دهنده افزایش وابستگی‬ ‫تولید کشور به نفت و اتکای هر چه بیش��تر ان به واردات‬ ‫است‪.‬عملکرد دولت در توس��عه عدالت نیز قابل بررسی و‬ ‫تامل اس��ت‪ .‬بحث ایجاد عدالت وقتی خالص بدهی دولت‬ ‫به بانک مرکزی را م ی افزاید یا به جهت محدودیت اعتبارات‬ ‫بانکی‪ ،‬بدهی بانک ها به بان��ک مرکزی را افزایش م ی دهد‬ ‫و نهایتا هر دو به افزایش پایه پولی‪ ،‬حجم پول و در نتیجه‬ ‫تورم ختم م ی شود‪ ،‬روش مساله داری م ی شود‪ .‬بناب راین بهبود‬ ‫ضریب جینی‪ ،‬باید در این راستا تفسیر شود‪ .‬پرداخت های‬ ‫نقدی یارانه در دوره های اولیه ب��ه افزایش مخارج مصرفی‬ ‫اقشار با درامد متوسط و پایین منجر شده و سپس به دلیل‬ ‫کنترل نشدن تورم‪ ،‬م ی توان گفت قدرت خرید خانوارها به‬ ‫تدریج کاهش یافته اس��ت؛ به طوری که ب��ه تغییر ترکیب‬ ‫هزینه های خانوار منجر شده اس��ت‪ .‬باتوجه به اخرین امار‬ ‫بودجه خانوار‪ ،‬سهم هزینه های خوراکی و بهداشت و درمان‬ ‫در هزینه ناخالص خانوارها افزایش و س��هم هزینه مسکن‬ ‫کاهش یافته است‪.‬‬ ‫در حوزه مس��ائل پولی‪ ،‬مالی و ارزی نی��ز دولت دارای‬ ‫کارنامه عملکردی اس��ت که منتقدان و موافقان��ی دارد‪ .‬از‬ ‫منظری‪ ،‬افزایش نقدینگی به رش��د تولید و اشتغال کمکی‬ ‫نم ی کند‪ ،‬بلک��ه زمینه افزایش قیمت ه��ا را فراهم م ی کند‪.‬‬ ‫طبق اماره��ا‪ ،‬در فاصله س��ال های ‪ ۱۳۸۴‬ت��ا ‪ ۱۳۹۱‬حجم‬ ‫نقدینگی بی��ش از پنج ب رابر ش��د‪ .‬تورم حاصل��ه به همراه‬ ‫سیاست تثبیت نرخ ارز‪ ،‬به پش��توانه درامدهای ارزی سرشار‬ ‫نفتی‪ ،‬به کاهش قیمت های خارجی نسبت به قیمت های‬ ‫داخلی و نرخ ارز حقیقی‪ ،‬منجر ش��د‪ .‬این سوال مطرح است‬ ‫که در شرایط کاهش نرخ ارز حقیقی ب رای یک دوره طوالن ی ‬ ‫مدت‪ ،‬کدام صنعت داخلی م ی تواند با صنعت خارجی رقابت‬ ‫کند؟ طبیعتا تداوم این ش��رایط به تدریج تخصیص منابع‬ ‫اقتصاد و ترکیب فعالی ت های بخش��ی را تغییر و وابستگی‬ ‫اقتصاد را به واردات زیاد و زمینه س��از بحران ارزی م ی شود‪.‬‬ ‫نکته مهم انکه حجم نقدینگی باال در ش��رایط نبود فضای‬ ‫مناس��ب کس��ب وکار و تخصیص ناکارایی منابع‪ ،‬اقتصاد‬ ‫ای ران را در ب رابر یک تهدید بالقوه ق��رار م ی دهد‪ .‬این تهدید‬ ‫ش��امل انتقال نقدینگی به بازارهای مالی به ویژه بازار ارز و‬ ‫طال و با هدف سوداگری و استفاده از فرصت های سوداوری‬ ‫م ی شود که با افزایش فزاینده نرخ ارز به ب ی ثباتی اقتصادی‬ ‫و همچنین ب ی اعتبار شدن سیاست های دولتی م ی انجامد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر‪ ،‬عملکرد تراز مالی دولت نشان م ی دهد‬ ‫که حتی در سال های اخیر که متناظر با افزایش درامدهای‬ ‫نفتی اس��ت‪ ،‬مخارج کل دولت بیش از درامدها بوده است‪.‬‬ ‫افزایش ش��دید مخارج دولت و بزرگ تر شدن اندازه دولت در‬ ‫دوران رونق نفتی‪ ،‬وابستگی اقتصاد را به مخارج دولتی افزود‬ ‫و بر خالف سیاست های ب رنامه ای‪ ،‬وابستگی بودجه دولت را‬ ‫به نفت افزایش داد‪ .‬افزایش شدی د تراز عملیاتی در سال های‬ ‫اخیر به مفهوم افزایش وابستگی هزینه های جاری دولت به‬ ‫درامد نفت و حساب ذخیره ارزی است‪.‬‬ ‫به غیر از این اظهارات در تشریح وضعیت اقتصاد کالن‬ ‫در هشت سال گذشته امار هایی که به وضعیت اقتصاد خرد‬ ‫م ی پردازند هم‪ ،‬وضعیت مطلوبی را نشان نم ی دهند‪.‬‬ ‫بانک مرکزی‪ ،‬روالی دارد که طبق ان فهرست قیمت‬ ‫خرده فروش��ی چندین قل��م کاالی مصرف��ی را به صورت‬ ‫هفته ای اعالم م ی کن��د‪ ،‬این اعالم البته ب��ه معنای تعیین‬ ‫قیمت بخش نامه ای نیس��ت‪ ،‬و حتما م ی ت��وان کاال ها را‬ ‫گران تر یا ارزان تر از ان چیزی ک��ه در گزارش بانک مرکزی‬ ‫م ی اید هم در بازار پیدا کرد‪ ،‬اما نکته اینجاست که این اعالم‬ ‫بانک مرکزی به نوعی نشان دهنده روند حرکت قیمت اقالم‬ ‫مصرفی مردم است‪ ،‬تورم را م ی ش��ود از روی این گزارش ها‬ ‫اندازه گرفت و به همین دلیل هم این گزارش معموال مورد‬ ‫توجه رسانه هاست‪.‬‬ ‫طی یک س��ال گذش��ته بانک مرکزی خ�لاف روال‬ ‫معمولش انتشار این گزارش را متوقف کرده بود‪ ،‬تا انکه بدون‬ ‫هیچ توضیحی در هفته گذشته دوباره یکی از این گزارش ها‬ ‫را منتش��ر کرد‪ .‬طبق گزارش منتشر ش��ده‪ ،‬نسبت به هفته‬ ‫مشابه در سال گذشته‪ ،‬قیمت لبنیات ‪ 22‬درصد قیمت تخم‬ ‫مرغ ‪ 49‬درصد‪ ،‬برنج ‪ 64‬درصد‪ ،‬حبوبات ‪ 208‬درصد‪ ،‬و میوه و‬ ‫سبزی ها ‪ 20‬درصد گران تر شده است؛ و این تنها رشد قیمت‬ ‫در یک سال اخیر است‪.‬‬ ‫در مدیریت بازار و تهیه اقالم مورد نیاز مردم تقریبا یک‬ ‫بار در سال‪ ،‬ش��اهد کمبود برخی مواد غذایی بوده ایم که در‬ ‫همه موارد‪ ،‬چه در کمبود و گرانی سیب زمینی در سال اول‬ ‫ریاس��ت جمهوری احمدی نژاد‪ ،‬چه در کمبود مرغ و برنج در‬ ‫سال گذشته‪ ،‬با مدل ثابت «کمبود‪ -‬گرانی‪ -‬دستور واردات»‪،‬‬ ‫موضوع حل شده است‪.‬‬ ‫قیمت مسکن هم در سال های گذشته روند رشد خود را‬ ‫ادامه داده است‪ .‬تازه ترین گزارش مرکز امار ای ران از وضعیت‬ ‫اجاره در پایتخت م ی گوید متوسط اجاره یک واحد مسکونی‬ ‫‪ 100‬متری در ته ران در اسفند ماه سال گذشته به یک میلیون‬ ‫و ‪ 600‬هزار تومان در ماه رس��یده است‪ ،‬در حالی که متوسط‬ ‫اجاره یک واحد مسکونی ‪ 100‬متری‪ ،‬در ماه های میانی سال‬ ‫‪ 84‬در همین شهر‪ 340 ،‬هزار تومان در ماه بود‪ .‬متوسط قیمت‬ ‫هر متر فضای مسکونی در زمستان ‪ 91‬معادل سه میلیون‬ ‫و ‪ 900‬هزار تومان اعالم شده‪ ،‬که در سال ‪ 84‬حدود ‪ 650‬هزار‬ ‫تومان بوده است‪.‬‬ ‫بانک جهان��ی م ی گوید طب��ق پی ش بین ی ها رش��د‬ ‫اقتصادی ای ران در دو س��ال گذشته نزدیک صفر بوده است‪،‬‬ ‫برخی این رش��د را حتی تا منفی دو درصد هم دانسته اند اما‬ ‫ب رای این اظهارات مدرک مس��تندی ارائه نک��رده اند‪ ،‬بانک‬ ‫مرکزی هم هنوز گزارشی از وضعیت رش��د اقتصادی ای ران‬ ‫در سال های ‪ 90‬و ‪ 91‬منتشر نکرده‪ ،‬اما تازه ترین گزارش ان‬ ‫در مورد ش��اخص تورم از پرش حدود دو درصدی نرخ تورم و‬ ‫رسیدن این شاخص به ‪ 35/9‬درصد خبر داده است و م ی گوید‬ ‫رشد بهای کاالها و خدمات مصرفی در مناطق شهری ای ران‬ ‫در پایان اردیبهشت امسال نسبت به اردیبهشت پارسال به‬ ‫‪ 4/71‬درصد رس��یده و هزینه تولید در ای ران هم در این مدت‬ ‫‪ 41/9‬درصد بیشتر شده است‪.‬‬ ‫نوسان های ارزی چند سال اخیر یکی دیگر از حوزه های‬ ‫اقتص��ادی چالش ب رانگیز در دولت احمدی نژاد بوده اس��ت‪،‬‬ ‫قیمت دالر در سال ‪ ،1384‬زمانی که دولت نهم اغاز شد‪902 ،‬‬ ‫تومان بود و هر قطعه سکه بهار ازادی ‪ 96‬هزار تومان فروخته‬ ‫م ی شد‪ .‬گزارش بانک مرکزی هم تایید م ی کند که ارزش ریال‬ ‫در ب رابر ارزهای معتبر جهانی به شدت کاهش یافته است‪ ،‬به‬ ‫نحوی که متوسط قیمت فروش هر دالر امریکا و یورو در بازار‬ ‫ازاد شهر ته ران در اردیبهشت ماه امس��ال نسبت به مدت‬ ‫مشابه سال گذشته به ترتیب ‪ 108/6‬و ‪107/1‬درصد افزایش‬ ‫داشته است‪ .‬متوس��ط قیمت فروش یک س��که تمام بهار‬ ‫ازادی طرح قدیم و جدید هم به ترتیب ‪ 90/9‬و ‪100/7‬درصد در‬ ‫اردیبهشت ماه ‪ 92‬نسبت به اردیبهشت ماه ‪91‬گران تر شده‬ ‫است و اینها فقط افزایش قیمت در یک سال است‪.‬‬ ‫عالوه بر همه اینه��ا اجرای ناقص ط��رح هدفمندی‬ ‫یارانه ها که همه بر ض��رورت اجرای ان اتف��اق نظر دارند و‬ ‫اختالف نظرها ب��ر چگونگی و زمان اج��رای ان تمرکز دارد‪،‬‬ ‫به مش��کالت اقتصادی کش��ور افزود‪ ،‬در حال��ی که دولت‬ ‫تمام تالشش را کرد تا پول به حساب مردم واریز شود‪ ،‬سهم‬ ‫تولید از هدفمندی یارانه ها پرداخت نش��د‪ ،‬تولید با افزایش‬ ‫هزینه های انرژی و همزمان محدودیت های ناشی از تحریم‬ ‫رو به رو شد و به اندازه افزایش حجم پول در دست مردم‪ ،‬به‬ ‫حجم کاال ها اضافه نشد و تورم ناش��ی از رشد نقدینگی در‬ ‫دست مردم بیشتر از دیروز شد‪.‬‬ ‫امار چک های برگشتی در سال جاری شاهد مثالی از‬ ‫وضعیت فعلی اقتصاد کشور است که از یک منظر کاهش‬ ‫یافته و از منظری دیگرف افزایش‪ .‬امار رسمی بانک مرکزی‬ ‫نشان م ی دهد از مجموع چهار میلیون چک رد و بدل شده‪،‬‬ ‫در شبکه بانکی کشور به ارزش ‪ 985/6‬هزار میلیارد ریال در‬ ‫اردیبهشت ماه امسال ‪ 415‬هزار برگ چک به ارزش ‪46/1‬هزار‬ ‫میلیارد ریال برگش��ت خورده که هرچند تعداد ان کاهشی‬ ‫‪ 22/5‬درصد را نش��ان م ی دهد از جه��ت ارزش ‪11/4‬درصد‬ ‫رشد داشته است‪ .‬نسبت چک های برگش��ت خورده به کل‬ ‫چک های مبادله شده در ‪ 2‬ماه نخست امسال از حیث تعداد‬ ‫‪10/8‬درصد و از حیث ارزش ‪ 4/6‬درصد براورد شده است‪ .‬دو‬ ‫رقم ی شدن تعداد چک های برگش��تی از سال ‪ 1388‬نشان‬ ‫م ی دهد که فضای کسب و کار در چه وضعیتی قرار دارد‪.‬‬ ‫حتی اگر به چی ز هایی بسیار خوشبینانه تر هم اعتقاد‬ ‫داش��ته باش��یم و انها را در هر فرصتی از ه ر تریبونی تکرار‬ ‫ی ترجیح م ی دهد با داده های‬ ‫کنیم‪ ،‬به نظر م ی رسد دولت بعد ‬ ‫خودش کار را شروع کند‪ .‬حسن روحانی‪ ،‬در اولین حضور خود‬ ‫در یک جلسه غیررسمی در مجلس شورای اسالمی گفته‬ ‫است که رشد اقتصادی کش��ور ب رای اولین بار بعد از جنگ‬ ‫تحمیلی‪ ،‬در دو س��ال پیاپی‪ ،‬منفی بوده است‪ .‬او همچنین‬ ‫امار های حیرت انگیزی از اش��تغال افرینی دولتی که وعده‬ ‫ایجاد دو ونیم میلیون شغل در س��ال را داده بود‪ ،‬ارائه کرده و‬ ‫م ی گوید که در دولت احمدی نژاد ب راساس امار مرکز امار بین‬ ‫سال های ‪ 85‬تا ‪ 90‬رقم شاغالن سالی ‪ 14‬هزار نفر بوده است‪.‬‬ ‫‪65‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫رئی س جمهور منتخ��ب م ی گوید‪« :‬ب��رای تهیه یک‬ ‫چشم انداز از وضعیت اقتصادی کشور‪ ،‬تعدادی کارگروه هم‬ ‫تشکیل شده اس��ت و در این راه از مس��ئوالن فعلی اجرایی‬ ‫کش��ور نیز اس��تفاده کرده و وضعیت کش��ور را از انها جویا‬ ‫شدیم اما نتیجه عملی و گزارش��ات کارگروه ها و مسئوالن‬ ‫فاصله زیادی با یکدیگر داش��ت‪ .‬کارگروه ها وضع کش��ور را‬ ‫ی تشریح م ی کردند و مسئوالن‬ ‫به گونه ای دیگر و امار و ارقام ‬ ‫فعلی گزارشات کتبی و شفاهی با امار دیگری م ی دهند که با‬ ‫یکدیگر تفاوت دارد‪».‬‬ ‫اقای روحان��ی م ی گوید‪ ،‬بع��د از ورود به س��اختمان‬ ‫ریاس��ت جمهوری ظرف صد روز امار ه��ای واقعی و نمایی‬ ‫درست از وضعیت اقتصادی کش��ور را منتشر خواهد کرد تا‬ ‫مردم بدانند که کشور در چه موقعیتی قرار داد‪ .‬البته امارهای‬ ‫اقای روحانی هم با انتقاد هایی رو به رو شده است‪ ،‬عده ای از‬ ‫نمایندگان مجلس بعد از اولین جلسه با اقای روحانی بدون‬ ‫ارائه امار های جدید یا دفاع از امار های دولت مستقر‪ ،‬گفته اند‬ ‫که در صحت امار هایی که اقای روحانی اعالم کرده اس��ت‬ ‫ تردید دارند‪.‬‬ ‫بحران امار‪ ،‬مس��اله امروز و دیروز نیست‪ ،‬اما در چنین‬ ‫مقاطعی‪ ،‬زمان��ی که وقت ارزیابی کار های کس��ی و چیزی‬ ‫م ی شود‪ ،‬مشکل بیشتر به چشم م ی اید‪ .‬تا زمانی که دولت ها‬ ‫م ی توانند تعاریف را تغییر دهند و امار ها را ان طور که دوست‬ ‫دارند ارائه دهند‪ ،‬همیشه این نگرانی از احتمال دیده شدن و‬ ‫نشدن کار ها وجود داد‪.‬‬ ‫با این وجود‪ ،‬هنوز باید صبر کرد ت��ا ان صد روزی که‬ ‫روحانی از ان صحبت م ی کند‪ ،‬بگذرد و روشن شود که دولت‬ ‫جدید با چه تصوری از اقتصاد کشور قرار است‪ ،‬چه ایده هایی‬ ‫را ب رای حل مشکالت موجود ارائه دهد‪.‬‬ ‫مسکن مهر‪ ،‬انجا که دولت دست مریزاد شنید‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫با این ح��ال هرچند از نظر بس��یاری از کارشناس��ان‬ ‫سیاست های اقتصادی دولت تقریبا در بیشتر زمینه ها مورد‬ ‫انتقاد است‪ ،‬اما لفظ «بیش��تر» زمینه ها با «همه» زمینه ها‬ ‫فرق هایی دارد‪ .‬با وجود اینکه اجاره نشی ن ها به دنبال خریدن‬ ‫خانه در سال های اخیر بوده اند و به ویژه در شه ر های بزرگ‬ ‫از افزایش قیمت مس��کن و زمین ش��کایت م ی کنند‪ ،‬اما‬ ‫سیاست های دولت در زمینه ایجاد مناطق مسکونی جدید‬ ‫مورد توجه بسیاری از کارشناسان قرار گرفته است‪.‬‬ ‫مس��کن مه��ر‪ ،‬از جمل��ه پ��ر س��ر و صدا تری��ن و‬ ‫تقدیرش��ده ترین سیاس��ت های اقتص��ادی دو دوره دولت‬ ‫احمدی نژاد بوده و هست‪ ،‬البته در مقاطع مختلف انتقاد هایی‬ ‫به تحویل این واحد ها بوده و با در نظر گرفتن نیاز هایی که‬ ‫خانه را قابل سکونت کند‪ ،‬مطرح شده است‪ ،‬اما طرح دولت‬ ‫ب رای حذف «ارزش زمین» در معامله های مس��کن‪ ،‬که به‬ ‫ابداع طرح «اجاره نود و نه س��اله زمین از دولت» منجر شد‪،‬‬ ‫نتیجه داد و دولت احمدی نژاد توانست واحد های اپارتمانی‬ ‫ارزان قیمت را تقریبا در تمام شه ر های مهم کشور ایجاد کند‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬طرح مسکن مهر به دلیل سپرده شدن‬ ‫کار به انبوه س��ازان‪ ،‬تا حدود زیادی اس��تاندارد های معماری‬ ‫را در اس��تفاده از مصالح تغییر داد و باعث ش��د که مصالح‬ ‫پی ش س��اخته کارخانه ای به جای مصالح سنگین‪ ،‬سنتی و‬ ‫نا ایمن قدیمی ت��ا حدودی جایگزین ش��وند‪ .‬در رقابت های‬ ‫انتخاباتی ریاست جمهوری‪ ،‬با وجود انکه انتقاد های اقتصادی‬ ‫فراوانی به دولت مستقر وارد شد‪ ،‬تقریبا هشت کاندیدا تصریح‬ ‫کردند که اجرای طرح مسکن مهر‪ ،‬از موفقی ت ها و طرح های‬ ‫مثبت دولت بوده اس��ت که امکان ادامه دادن ان با در نظر‬ ‫گرفتن برخی تغیی رات و ملزومات محتمل خواهد بود‪.‬‬ ‫سیاست های محمود احمدی نژاد در مجموع به دنبال‬ ‫باال اوردن طبقه پایین جامعه و ترویج سیاس��ت های توزیع‬ ‫مجدد درام��د بود ک��ه همواره از س��وی طبقه متوس��ط و‬ ‫سیاستمداران لیب رال مورد نقد قرار گرفت‪g .‬‬ ‫‪66‬‬ ‫پایین امدن قیمت دالر دالیل سیاسی دارد‬ ‫گفت و گو با عضو اتاق بازرگانی تهران درباره پایین امدن قیمت دالر‬ ‫‪3‬‬ ‫قیمت ارز دوباره رو به کاهش است‪ ،‬ایا همه چیز ناشی از خوشحالی مردم است و ان طور که قبال مطرح شده بود‬ ‫ناشی از «جو روانی» است؟ به نظر م ی رسد این بار احتمال های دیگری هم در میان باشد‪ .‬مجی د رضا حریری از اعضای‬ ‫هیات نمایندگان اتاق بازرگانی تهران و نایب رئیس اتاق مشترک ایران و چین م ی گوید باز هم مثل همیشه پای دولت‬ ‫در میان است و سیاس�ت‪ .‬م ی گویند تالش ها برای کاهش قیمت دالر دولتی‪ ،‬ک م دوام و برای دولت اینده درد س ر ساز‬ ‫است‪ .‬این فعال عرصه تجارت همچنین می گوید که توق ع ها از دولت اینده باید منطقی باشد‪ ،‬چرا که حداقل در شش‬ ‫ماه دوم امسال هم وضع اقتصاد به همین منوال ازاردهنده خواهد بود‪.‬‬ ‫قیم�ت ارز ب�رای دومی�ن ب�ار بع�د از انتخابات‬ ‫ریاس�ت جمهوری رو به کاهش اس�ت؛ در حالی‬ ‫که اتفاقات ملموس�ی در فضای اقتصادی داخل‬ ‫کشور نیفتاده است؛ ش�ما این کاهش قیمت را‬ ‫چطور ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫‪ l‬علت هایی که م ی تواند به سقوط قیمت ارز منجر‬ ‫شود البته خیلی زیاد است‪ ،‬اما واقعیت این است که در طول‬ ‫یکی‪ ،‬دو س��ال گذش��ته عمال تغیی رات قیمت ارز تا حدود‬ ‫زیادی متاثر از شرایط سیاسی کشور بوده که این‪ ،‬هم شامل‬ ‫سیاست داخلی م ی شود و هم سیاست خارجی‪.‬‬ ‫در فضای سیاست داخلی‪ ،‬اگرچه گاهی سوء تدبیرهایی‬ ‫اتفاق افتاده ‪ ،‬اما کاهش قیم��ت ارز در یکی‪ ،‬دو مقطع بعد‬ ‫از انتخابات‪ ،‬به ای��ن دلیل بود که یک فضای خوش��بینی‬ ‫در کش��ور ایجاد شده اس��ت‪ .‬در فضای سیاست خارجی ما‬ ‫در یک ماه اخیر ش��نیده های امیدوارکنن��ده ای وجود دارد‪،‬‬ ‫عالئم بهبود روابط با کش��ور های دیگر دیده م ی ش��ود؛ از‬ ‫یک طرف نامه س��ناتور های امریکایی به اقای اوباما ب رای‬ ‫ارتباط با ای ران و از طرف دیگر اظهارات اخیر جک اس��تراو‪.‬‬ ‫اینها همه تاثی رات خوش��بی ن کننده ای در فضای اقتصادی‬ ‫کشور م ی گذارد و باعث م ی شود ان عده ای که پول نقد خود‬ ‫را به دالر تبدیل کرده بودند‪ ،‬حاال احتمال افزایش ارزش پول‬ ‫ملی را بدهند و دالر های خود را به ری��ال تبدیل کنند‪ .‬این‬ ‫یکی از احتمال هایی است که در مورد کاهش قیمت اخیر‬ ‫م ی توان مطرح کرد‪.‬‬ ‫اما این تنها احتمال نیست‪...‬‬ ‫‪ l‬درس��ت اس��ت‪ ،‬احتمال های دیگری هم وجود‬ ‫دارد؛ یکی دیگ��ر از احتمال ها این اس��ت ک��ه دولت دهم‬ ‫در تالش اس��ت در پای��ان عمر تصدی اش قیم��ت دالر را‬ ‫به حداقل برس��اند و با کم ترین قیم��ت دالر ممکن‪ ،‬دولت‬ ‫را به اقای روحان��ی تحویل بدهد‪ .‬به هر ح��ال بزرگ ترین‬ ‫و مهم تری��ن عرضه کنن��ده دالر و هم��ه ارز ه��ای خارجی‬ ‫در کش��ور دولت اس��ت‪ ،‬البته ع��ده ای بح��ق م ی گویند‬ ‫که س��هم دولت در بازار ارز کم ش��ده اس��ت‪ .‬این درس��ت‬ ‫اس��ت اما مث�لا اگ��ر در س��ال های قب��ل این س��هم را‬ ‫‪ 90‬درصد م ی دانستیم‪ ،‬حاال مثال کم تر شده است اما هنوز‬ ‫هم مهم ترین عرضه کننده دالر و مهم ترین عامل موثر در‬ ‫عرضه و تقاضای دالر دولت است‪ .‬بناب راین دولت م ی تواند‬ ‫با عرضه بیش از حد دالر به صورت اسکناس و نقدی‪ ،‬زمینه‬ ‫را ب رای کاهش قیمت دالر در کوتاه مدت فراهم کند تا به هر‬ ‫قیمتی که ش��ده‪ ،‬کابینه جدید در شرایطی بر سر کار بیاید‬ ‫که دالر کم تر از سه هزار تومان قیمت داشته باشد‪.‬‬ ‫همان طور که گفتید چنین اقداماتی نم ی تواند‬ ‫تاثیرات بلندمدت داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ l‬قیمت دالر ظرف حدود دو ماه دوباره به سه هزار‬ ‫و پانصد تومان خواهد رس��ید‪ .‬ان وق��ت م ی توانند بگویند‬ ‫که دولت جدید هم تنها در دو م��اه ارزش پول ملی را مثال‬ ‫‪ 20‬درصد کاهش داده است‪.‬‬ ‫چرا باید چنین اقدامی در دستور کار دولت باشد؟‬ ‫‪ l‬من ادم سیاس��ی نیس��تم و بلد نیس��تم حرف‬ ‫سیاس��ی بزنم‪ ،‬اما به هر حال مشخص است که گروه های‬ ‫سیاسی با هم منازعات سیاسی دارند و مدام تالش م ی کنند‬ ‫تا در موقعیتی قرار بگیرند که بتوانند به نفع خودشان روی‬ ‫افکار عمومی تاثیر بگذارند‪ .‬دالر هم ب رای مردم بسیار مهم‬ ‫است‪ ،‬چون تاثیر افزایش قیمت دالر به صورت روزانه روی‬ ‫زندگی مردم قابل مشاهده است‪.‬‬ ‫اما چنین کاهش قیمت ضربتی که به س�رعت‬ ‫هم قابل برگش�ت اس�ت‪ ،‬نم ی تواند روی قیمت‬ ‫کاال های مصرفی مردم و در مجموع روی سطح‬ ‫معیشت انها تاثیر بگذارد‪....‬‬ ‫‪ l‬کامال درست اس��ت‪ ،‬چنین کاهش قیمت هایی‬ ‫باعث کم ش��دن قیمت کااله��ا در بازار نخواهد ش��د‪ ،‬اما‬ ‫به ه ر حال قیمت دالر یک ش��اخص مهم اس��ت‪ ،‬وضعیت‬ ‫دولتی که دالر ‪ 3600‬تومانی را تحویل م ی دهد با دولتی که‬ ‫دالر ‪ 2900‬تومانی را تحویل م ی دهد‪ ،‬متفاوت است‪.‬‬ ‫چنین سیاستی از طرف دولت باعث م ی شود که‬ ‫حجم زیادی دالر وارد بازار ش�ود‪ ،‬این مساله چه‬ ‫تاثیری روی وضعیت اقتصادی کشور دارد؟‬ ‫‪ l‬اگر حجم زیادی دالر وارد بازار ش��ود‪ ،‬این مساله‬ ‫ف ی نفسه بد نیست‪ ،‬حبس دالر توس��ط مردم در خانه ها به‬ ‫دلیل نگرانی از کاهش ارزش پول ملی چندان کار درستی‬ ‫نیس��ت‪ .‬اما اینکه بگوییم چ��را مردم حاال چنی��ن رفتاری‬ ‫م ی کنند و دالرهای��ی را که در خانه دارند ب��ه بازار م ی اورند‬ ‫تا تبدیل کنند‪ ،‬م ی تواند با منطق عقل معاش قابل توجیه‬ ‫باشد‪ .‬وقتی ارزش پول ملی رو به کاهش م ی رود‪ ،‬مردم سعی‬ ‫م ی کنند سرمایه ها و پ س انداز هایشان را به چی ز هایی تبدیل‬ ‫کنند که ارزش ان کم نشود و این قدر ریسک نداشته باشد‪.‬‬ ‫حاال اگر احس��اس کنند که ارزش پول ملی ممکن اس��ت‬ ‫دوباره افزایش پیدا کند‪ ،‬دالر خود را به ریال تبدیل م ی کنند‪،‬‬ ‫اما اگر ای��ن افزایش ارزش پول مل��ی و کاهش قیمت دالر‬ ‫موقتی باش��د‪ ،‬ان وقت پ س انداز های مردم در خطر است‪.‬‬ ‫افرادی که پ س اندازهای خود را به ص��ورت دالر در اورده اند‪،‬‬ ‫اغلب طبقه متوسط شهری هستند و اگر این کاهش موقتی‬ ‫باش��د‪ ،‬اینها که دالر خود را به ریال تبدیل م ی کنند‪ ،‬اسیب‬ ‫جدی خواهند دید‪ .‬من واقعا امیدوار هستم که در این میان‬ ‫پ س انداز های مردم اسیب نبیند‪.‬‬ ‫همان طور که گفتید دولت بزرگ ترین و موث ر ترین‬ ‫بازیگ�ر در بازار ارز اس�ت و عرض�ه و تقاضا را تا‬ ‫حدود زیادی مدیریت م ی کند‪ .‬این فروش ب ی رویه‬ ‫دالر در بازار‪ ،‬ب ا توجه به اینک�ه ب ه دلیل تحری م ها‬ ‫کش�ور با محدودیت منابع ارزی رو به رو اس�ت‪،‬‬ ‫چه تاثیری م ی تواند روی ادامه کار دولت داشته‬ ‫باشد‪ ،‬به هر حال این مساله دامن دولت اینده را‬ ‫خواهد گرفت؟‬ ‫‪ l‬متاسفانه دولتی که به زودی خواهد رفت‪ ،‬کمتر‬ ‫به دولتی که خواهد امد فک��ر م ی کند‪ .‬منطق فعالی ت های‬ ‫اقتصادی دولت دهم منطق خاص خودش بوده و بسیاری‬ ‫از جمله خود من قادر به تحلیل رفتار اقتصادی دولت دهم‬ ‫نیستیم‪.‬‬ ‫چنی��ن اقدامات��ی قطع��ا تبع��ات بع��دی در پ��ی‬ ‫خواهد داش��ت‪ .‬هر ن��وع کاهش ی��ا افزای��ش ارزش پول‬ ‫ملی‪ ،‬خس��ارت بار اس��ت‪ .‬بی ثبات��ی در قیم��ت ارز باعث‬ ‫بالتکلیف��ی م��ردم‪ ،‬تولیدکنن��ده و صادرکننده م ی ش��ود‪.‬‬ ‫تصور کنید ک��ه صادر کننده ای محصولی را به احتس��اب‬ ‫دالر ‪ 3400‬تومان��ی ص��ادر کرده باش��د‪ ،‬حاال اگ��ر قیمت‬ ‫دالر ب��ه ‪ 2900‬کاه��ش یافت��ه باش��د‪ ،‬س��ود صادرکننده‬ ‫‪ 20‬درصد کم تر م ی شود‪ ،‬مگر یک تجارت چقدر م ی تواند‬ ‫سود داشته باشد؟‬ ‫البته باید بگویم که من طرف کسی را نم ی گیرم‪ ،‬این‬ ‫نیست که بگوییم غم کس��ی را م ی خورم‪ .‬تصور م ی کنم‬ ‫همه ما باید غم عموم مردم را بخوریم‪ .‬اما باید بپذیریم که‬ ‫صاحبان کس ب وکار هم از همین مردم هستند و با این روند‬ ‫ضرر م ی کنند‪.‬‬ ‫با ای�ن تحری م هایی که دولت درگیر ان اس�ت و‬ ‫به نظر هم نم ی رس�د که به این زودی ها برطرف‬ ‫شود و مبادی ورودی ارز به کشور باز شود‪ ،‬چنین‬ ‫عرضه های ب ی روی�ه ارزی چه تبعات�ی م ی تواند‬ ‫داشته باشد؟ ایا دولت در اینده با کمبود ارز برای‬ ‫برطرف کردن نیاز های اساس�ی کش�ور رو به رو‬ ‫نخواهد بود؟‬ ‫‪ l‬اگر چنین مس��اله ای باش��د‪ ،‬اصال اش��کالی به‬ ‫دولت وارد نیس��ت‪ .‬دول��ت م ی تواند بیای��د بگوید که من‬ ‫ب رای جب ران هزینه ه��ای عمرانی‪ ،‬ی��ا پرداخت های خودم‪،‬‬ ‫ب رای پرداخت حق��وق کارمندان یا س��ایر هزینه های جاری‬ ‫به ریال نی��از دارم‪ .‬به دلیل کمبود مناب��ع تصمیم گرفته ام‬ ‫که دالر بفروش��م‪ .‬اما الزم اس��ت که دولت فضا را ش��فاف‬ ‫کند‪ .‬دولت باید صورت حس��اب و کتاب خودش را به مردم‬ ‫بگوید‪ .‬حتی شرکت های سهامی هم چنین تکلیفی دارند‬ ‫که به سهامداران خودش��ان بگویند تراز مالی چگونه است‬ ‫و هزینه ها و درامد ه��ا چگونه خرج ش��ده و چگونه حاصل‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫دولت خودش را مسئول و موظف نم ی داند که به مردم‬ ‫توضیح دهد یا شرایط خودش را ب رای مردم تشریح کند‪ ،‬در‬ ‫صورتی که باید گفته شود که پول دولت چه طور و در کجا‬ ‫هزینه م ی شود‪ .‬م ی خواهم بگویم حتی ما که فعاالن عرصه‬ ‫اقتصاد هس��تیم و در این عرص��ه کار و تحقیق و پژوهش‬ ‫م ی کنیم هم به هی��چ اطالعاتی در این زمینه دسترس��ی‬ ‫نداریم چه برسد به مردم عادی‪.‬‬ ‫در ش�رایط فعلی‪ ،‬به نظر ش�ما دول�ت باید چه‬ ‫اقدامی انجام دهد که قانع کننده باشد؟‬ ‫‪ l‬توصی��ه من به صاحب��ان قدرت و کس��انی که‬ ‫نمایندگی مردم را پذیرفته اند این اس��ت که باور کنند باید‬ ‫کارمند مردم باش��ند‪ ،‬ادعای نوک��ری هم نکنن��د‪ ،‬کارمند‬ ‫مردم باش��ند‪ ،‬مدیر مردم باشند‪ .‬خودش��ان را موظف کنند‬ ‫گزارش مالی بدهند‪ ،‬به ه ر حال نفت و س��ایر سرمایه های‬ ‫ما‪ ،‬سرمایه های ملی هس��تند و متعلق به همه مردم‪ ،‬باید‬ ‫توضیحی در مورد اینکه چقدر درامد ب��وده و چقدر هزینه‬ ‫شده است وجود داش��ته باشد‪ .‬الزم اس��ت که توضیح داده‬ ‫اق�ای روحان�ی م ی گوی�د ک�ه ظ�رف ص�د روز‬ ‫بع�د از تحوی�ل گرفتن ق�درت‪ ،‬ام�اری در مورد‬ ‫واقعی ت ه�ای فضای اقتصادی کش�ور در اختیار‬ ‫مردم و کارشناسان قرار خواهد داد‪ ،‬به نظر شما‬ ‫این رویکرد م ی تواند کارساز باشد؟‬ ‫اقتصاد‬ ‫عالوه بر این دی�دگاه که م ی گوی�د دولت تالش‬ ‫م ی کند تا به صورت ضربتی قیمت ارز را کاهش‬ ‫دهد ت�ا ارز با حداق�ل قیم�ت را به دول�ت اینده‬ ‫تحویل دهد‪ ،‬نگاه دیگری ه�م وجود دارد‪ .‬همان‬ ‫طور که در نوس�ان های ارزی قبلی هم گفته شد‬ ‫ممکن اس�ت دولت دوباره با کمبود منابع ریالی‬ ‫رو به رو ش�ده باش�د و تالش کن�د از راه فروش‬ ‫گس�ترده ارز در ب�ازار کمبود مناب�ع ریال ی اش را‬ ‫جبران کند‪ ،‬این احتمال چق�در م ی تواند در نظر‬ ‫گرفته شود؟‬ ‫شود تا مشخص ش��ود دالر ‪ 1226‬تومانی به چه کسی داده‬ ‫م ی شود‪ ،‬دالر ‪ 2500‬تومانی به چه کسی داده م ی شود‪ ،‬هر‬ ‫کس��ی چقدر ارز گرفته و با ان ارز چه کرده است‪ .‬متاسفانه‬ ‫اطالع��ات اقتصادی دولت��ی در این چند س��ال‪ ،‬در یک دژ‬ ‫دسترس ی ناپذیر قرار گرفته است‪ .‬نگاه امنیتی به اطالعات‬ ‫نباید باشد‪ .‬تمام دنیا در جریان این موضوع هستند که هر‬ ‫بشکه نفت ما چقدر فروخته م ی شود‪ ،‬چه می زان از چه کاالیی‬ ‫با چه قیمتی وارد م ی ش��ود و چه می زان از چه کاالیی با چه‬ ‫قیمتی صادر م ی شود‪ ،‬چطور ممکن است که دسترسی به‬ ‫این اطالعات ب رای خارج ی ها تا این حد اس��ان باشد و ب رای‬ ‫انها که داخل این کشور زندگی م ی کنند‪ ،‬تا این حد دشوار و‬ ‫حتی غی ر ممکن باشد؟‬ ‫‪ l‬امیدوارم که همی ن طور باش��د‪ ،‬امیدوار هس��تم‬ ‫که این تناقض اماری که در این س��ال ها ایجاد شده است‪،‬‬ ‫برطرف ش��ود‪ ،‬این روز ها دولت ام��ار ی را ارائه م ی دهد که‬ ‫مش��خصا غلط هس��تند‪ ،‬حرف هایی ک��ه ای��ن روزها زده‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬چندان با واقعیت تطبیق ن��دارد‪ .‬م ی گویند پنج‬ ‫میلیون و دویس��ت هزار ش��غل ایجاد کرده اند‪ ،‬در صورتی‬ ‫که مرکز امار م ی گوید بیشتر از چهار ده یا پانزده هزار شغل‬ ‫ایجاد نشده است‪.‬‬ ‫در مورد رقم تورم اختالف فاحشی بین مرکز امار ایران‬ ‫و بانک مرکزی وجود دارد‪ ،‬امار ای��ن دو حدود ‪ 3/5‬درصد با‬ ‫هم تفاوت دارد‪ 3/5 ،‬درصد در بس��یاری از کشور ها معادل‬ ‫رقم تورم انهاست‪.‬‬ ‫من امیدوارم که دولت جدید به این اوضاع خاتمه دهد‪.‬‬ ‫البته الزم است همه ما و مردم بدانیم که در شش ماه اینده‬ ‫قرار نیست اتفاق بسیار ویژه ای رخ دهد‪ ،‬قرار نیست در این‬ ‫مدت کم وضعیت مناس��ب تر از امروز ایجاد ش��ود‪ .‬تبعات‬ ‫وضعیت اقتصادی فعلی ما در ش��ش ماه این��ده هم ادامه‬ ‫خواهد داش��ت و دولت جدید تنها خواهد توانست سرعت‬ ‫سقوط اقتصادی ما را کم کند‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪ l‬همین طور است‪ ،‬اما ببینید متاسفانه ما هیچ عدد‬ ‫و رقمی از می زان منابع ارزی دولت در اختیار نداریم‪ .‬در چند‬ ‫س��ال اخیر دولت در مورد اعالم منابع مالی و ارزی خودش‬ ‫کامال راز امیز عمل کرده اس��ت‪ .‬مثل ان هم همین مرکز‬ ‫مبادالت ارزی اس��ت‪ ،‬در حال حاضر یک سال و چند روز از‬ ‫اغاز به کار مرکز مبادالت ارزی م ی گذرد‪ ،‬اما هیچ کارنامه ای‬ ‫از فعالی ت های این مرکز منتش��ر نش��ده است‪ .‬هیچ کس‬ ‫نم ی داند که این مرکز مبادالت چق��در ارز‪ ،‬چه ارز هایی و به‬ ‫چه قیمتی‪ ،‬به چه کسانی فروخته است‪.‬‬ ‫متاسفانه شفافیت سیاست ها و برنامه های اقتصادی‬ ‫در دولت اخیر در حد صفر است‪ ،‬در حالی که یکی از وظایف‬ ‫دولت اینده و البته دولت فعلی این اس��ت ک��ه بگوید چه‬ ‫اتفاقی در حال وقوع است‪ .‬باید مشخص شود که چه افرادی‬ ‫در یک سال گذشته با چه قیمتی از این مرکز دالر گرفته اند‪،‬‬ ‫اما حتی این هم مشخص نیست‪.‬‬ ‫دولت ‪ 30‬میلیارد دالر ارز به قیمت ‪ 1226‬تومان فروخته‬ ‫است‪ ،‬اما تاثیر این قیمت ارز را مردم نه در سبد دارویی خود‬ ‫دیده اند‪ ،‬نه در سفره های خودش��ان حس کرده اند‪ .‬اگر قرار‬ ‫بود تاثیر این ارز دیده ش��ود‪ ،‬با توجه ب��ه اینکه قیمت دالر‬ ‫قبل از تصوی��ب ارز ‪ ،1226‬حدود ‪ 1100‬تومان بوده اس��ت‪،‬‬ ‫نهایتا باید شاهد یک تورم حدود بیس ت درصدی در کاال ها‬ ‫م ی بودیم‪ ،‬اما تورم در بسیاری از کاال ها بیشتر از صد درصد‬ ‫بوده است‪ .‬در عمل همه چیز خیلی بیشتر از ان چیزی که‬ ‫باید‪ ،‬گران شده است‪.‬‬ ‫سوال این است که این منابع به کجا رفته است‪ .‬منافع‬ ‫حاصل از اختصاص ان ارز ‪ 1226‬تومان به دست چه کسانی‬ ‫رسیده است‪ .‬چه کسانی به این منابع دسترسی داشته اند و‬ ‫انها را صرف چه کاری کرده اند‪ .‬باید نظارتی بر این موضوع‬ ‫وجود داشته باشد و کسی باشد که در این مورد توضیح دهد‪.‬‬ ‫این همه پول و این همه منابع کجا رفته است؟‬ ‫مجیدرض��ا حریری‪ ،‬دس��ت راس��ت‬ ‫اسداهلل عس��گ راوالدی محس��وب م ی شود‪.‬‬ ‫ش��خصی که احتمال دخالت دول��ت را در‬ ‫کاهش ناگهانی قیمت ارز مطرح کرد‬ ‫بنابراین باید در انتظار چه چیزی باشیم؟‬ ‫‪ l‬مهم اس��ت که در این ش��رایط توقعات از دولت‬ ‫اینده را منطقی کنیم‪ .‬البته چشم انداز میان مدت ما بسیار‬ ‫خوب اس��ت‪ ،‬به ش��رط انکه افق های میان م��دت واقع ی ‬ ‫ترسیم ش��وند‪ ،‬امیدوار هستم که از اغاز س��ال اینده شاهد‬ ‫شرایط بهتری باشیم اما الزم است مردم بدانند که در شش‬ ‫ماه اینده ش��رایط خیلی تغییر نخواهد کرد‪ ،‬مردم هم باید‬ ‫مثل تولی د کننده ها و صادرکننده ها هم��ان طور که در این‬ ‫مدت گران ی ها و نا بسامان ی ها را تحمل کرده اند‪ ،‬در شش ماه‬ ‫اینده هم این وضعیت را تحمل کنند‪ ،‬فعاالن اقتصادی باید‬ ‫ضرری را که تا امروز متحمل ش��ده اند‪ ،‬ب رای شش ماه اینده‬ ‫هم تحمل کنند‪ ،‬اما امیدوار هستیم که بعد از این شش ماه‪،‬‬ ‫اینده بهتری منتظر کشور باشد‪g .‬‬ ‫‪67‬‬ ‫هنوزامیدوارم‬ ‫فرهنگ‬ ‫سکانس جنجالی‬ ‫گفت وگو با اسعدیان پس از‬ ‫مناظرهجنجالی‬ ‫ت‬ ‫یتر اول‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫س�ینماگران مط�رح در تجمع‬ ‫مقابل خانه سینما حضور یافتند و عمال‬ ‫سرنوش�ت ماجرا را به س�مت هیات‬ ‫مدیرهمنحلشدهسنگینکردند‪.‬‬ ‫هفته پرماجرای دیگری برای خانه سینما‬ ‫خانه ای در انتظارکلید‬ ‫‪1‬‬ ‫اگر واژه «خانه سینما» را در اینترنت جس ت وجو کنیم‪،‬‬ ‫شاید اغ راق نباشد که بگویم هر روز م ی توانیم ‪ 10‬تا ‪ 15‬خبر‬ ‫متفاوت از هر رس��انه و خبرگزاری درباره ای��ن موضوع پیدا‬ ‫کنیم‪ .‬به هرحال ماجرای خانه سینما و روند چالش ب ر انگیز‬ ‫بازگش��ایی ان‪ ،‬این روزها عالوه بر اینک��ه خبر یک بخش‬ ‫هنری رسانه هاست‪ ،‬شاید بتوان گفت به دلیل ورود محمود‬ ‫احمدی نژاد به عنوان رئی س جمهور در مقاطع مختلف به این‬ ‫ماجرا‪ ،‬جزو خبرهای اصلی کشور هم شده است‪ .‬بدون اغ راق‬ ‫م ی توان گفت روند چالش ها حداقل در س��ه هفته گذشته‬ ‫به گونه ای پیش رفته که هر هفته هم م ی توان یک پرونده‬ ‫‪68‬‬ ‫جدید درباره این موضوع باز کرد‪.‬‬ ‫از هفته س��وم تی ر ماه و با پلمب خانه سینما در شامگاه‬ ‫‪ 24‬تی ر ماه ک��ه به برگزاری گردهمایی س��ینماگران در صبح‬ ‫‪ 25‬تی ر ماه در مقابل س��اختمان خانه سینما (در خیابان بهار )‬ ‫و سپس دومین گردهمای ی ش��ان در ‪ 27‬تیر ماه در همین‬ ‫مکان منجر ش��د و در ادام��ه مناظره دو طی��ف مخالف به‬ ‫نمایندگی همایون اسعدیان و حسین فرحبخش در تلویزیون‬ ‫و گردهمایی برخی صن��وف مخالف مقابل وزارت ارش��اد‪،‬‬ ‫ماجرای چالش ب رانگیز تقریبا دوساله خانه سینما در روزهای‬ ‫پایانی دولت به نقطه اوج خود رسیده و خیل ی ها به حل این‬ ‫ماجرا باوجود این درگیری های شدید میان دو طیف مخالف‪،‬‬ ‫امیدی ندارند‪.‬‬ ‫در ادامه مروری داریم ب��ر ‪ 10‬روز داغ تیر ماه ب رای خانه‬ ‫سینما که با پلمب این مکان صنفی از س��وی وزارت ارشاد‬ ‫داغ تر شد‪.‬‬ ‫اولی�ن گردهمای�ی س�ینماگران پ�س از پلم�ب‬ ‫شبانگاهی‬ ‫جمعی از اهالی س��ینما که در می��ان انها چهره های‬ ‫مطرح��ی چون رض��ا کیانی��ان‪ ،‬کم��ال تبریزی‪ ،‬رخش��ان‬ ‫مطبوعاتازرانت خوارها‬ ‫حمایتکردند‬ ‫حلواوسطدعوا‬ ‫گفت وگوباسید ضی ا هاشمی درباره‬ ‫خانه سینمای‪ 1‬و‪2‬‬ ‫جواد شمقدری هم بالفاصله نشست خبری گذاشت‬ ‫و با بیان اینکه طبق ضوابط و مقررات قانونی‪ ،‬خانه سینما‬ ‫تعطیل دائم ش��ده ‪ ،‬ادامه داد‪« :‬این تعطیلی تا این لحظه به‬ ‫قوت خود باقی است و به معنای این است که تشکیالتی به‬ ‫نام خانه سینما نداریم‪».‬‬ ‫این سخنان شمقدری مبنی بر اینکه تشکیالتی به نام‬ ‫خانه سینما وجود ندارد‪ ،‬باتوجه به اصرار مخالفان خانه سینما‬ ‫مبن ی بر بازگشایی خانه سینما‪ ،‬جای تامل بسیاری به وجود‬ ‫اورد؛ تا جای ی که یکی از خب رنگاران حاضر ه م ترجیح داد این‬ ‫سوال را از شمقدری بپرسد که پس چرا به تازگی نامه نگاری‬ ‫رسمی با هیات مدیره داشتید و او پاسخ داد‪« :‬نم ی خواستیم‬ ‫کسی ازرده شود و بگوییم خانه سینما منحل است نخواستم‬ ‫از همه حقوق قانون ی مان استفاده کنیم و در واقع با یک نوع‬ ‫تسامح برخورد کردیم‪».‬‬ ‫در مقط��ع کش وقوس های ‪ 25‬تی ر ماه خانه س��ینما‪،‬‬ ‫هیات مدیره خانه س��ینما و مدیرعامل ان و صنوف ‪ 29‬گانه‬ ‫نامه های جداگانه ای را به مقامات بلندپایه کشور درباره روند‬ ‫بازگشایی خانه سینما نوشتند‪.‬‬ ‫مناظره ای که چالش برانگیز شد‬ ‫مناظره برنامه تلویزیونی «هفت» درباره خانه سینما با‬ ‫حضور همایون اسعدیان و محمد حسین فرحبخش‪ ،‬دو طیف‬ ‫درگیر ماجرای خانه س��ینما در حالی برگزار شد که به دلیل‬ ‫تهمت هایی که حسین فرحبخش به برخی از سینماگران‬ ‫زد‪ ،‬موضوع خانه سینما را به سمت چالش های دیگری برد‪.‬‬ ‫در طول این مناظره فرحبخش در س��خنانی اقدامات‬ ‫بخشی از سینماگران (از جمله هیات مدیره خانه سینما) را با‬ ‫عملیات مرصاد و منافقان مقایسه و انها را به «فتنه» متهم‬ ‫کرد و در سخنان دیگری یکی از سینماگران حاضر در اجتماع‬ ‫روبه روی خانه سینما را با شعبان ب ی مخ قیاس کرد‪ .‬همایون‬ ‫اسعدیان نیز در سخنان خود اجتماع سینماگران را طبق اصل‬ ‫‪ 27‬قانون اساسی بدون مشکل دانس��ت و بارها به سخنان‬ ‫فرحبخش اعتراض کرد‪.‬‬ ‫همایون اسعدیان در این مناظره از هیات مدیره ای که‬ ‫در پی مجمع عمومی ‪ 19‬تی ر ماه انتخاب شده بودند‪ ،‬خواست‬ ‫نامه معرفی نمایندگان دو صنف را رسانه ای بکند که فردای‬ ‫ان روز حبی ب اهلل کاسه ساز گفت‪« :‬صحب ت های مطرح شده‬ ‫در این باره بیشتر سفسطه است و برفرض هم که اشتباهی‬ ‫صورت گرفته باشد ‪ ،‬ب رای یک دستمال‪ ،‬قیصریه را به اتش‬ ‫نم ی کشند‪».‬‬ ‫در همان مناظره وقتی به تجمع س��ینماگران مقابل‬ ‫خانه سینما اشاره شد‪ ،‬فرحبخش اعالم کرد که ما هم مقابل‬ ‫وزارت ارشاد ‪ 30‬تیر ماه جمع م ی شویم‪.‬‬ ‫کاسه ساز نیز فردای همان روز با اشاره به مناظره برگزار‬ ‫شده و صحب ت های همایون اس��عدیان گفت‪« :‬از انجا که‬ ‫گفته اند ما (جامعه اصناف سینمای ای ران)‪ 30-40‬نفر بیشتر‬ ‫نیستیم‪ ،‬فردا م ی خواهیم اعالم کنیم بیش��تر از این تعداد‬ ‫هستیم‪ ،‬به همین دلیل یکشنبه‪ 30،‬تی ر ماه ساعت ‪ 11‬صبح‪،‬‬ ‫صنوف قانونی و اعض��ای انها مقابل وزارت ارش��اد گردهم‬ ‫خواهند امد‪».‬‬ ‫در پ��ی اع�لام رس��می گردهمایی برخ��ی صنوف‬ ‫سینمایی‪ ،‬رئی س هیات مدیره خانه سینما در اطالعیه اعالم‬ ‫کرد که تجمع ‪ 30‬تی ر ماه مقابل وزارت ارش��اد با خانه سینما‬ ‫هیچ ارتباطی ندارد‪.‬‬ ‫سرانجام گردهمایی دو ساعته جمعی از اعضای صنوف‬ ‫قانونی شده سینما در مقابل وزارت ارش��اد برگزار شد و انها‬ ‫شعارهایی علیه هیات مدیره خانه سینما سر دادند و در پایان‬ ‫تاکید کردند که وزارت ارشاد باید طبق قانون‪ ،‬ساختمان را به‬ ‫هیات مدیره خانه اصناف سینمای ای ران تحویل بدهد‪.‬‬ ‫همزمان با تجمع این گروه که چهره های شناخته شده‬ ‫در میان انها نبودند و بیش��تر عوامل پشت دوربین سینما‬ ‫بودند‪ ،‬وکیل خانه سینما در مصاحب ه ای اعالم کرد که «دادگاه‬ ‫فرهنگ‬ ‫سینماگران دوباره به سمنان رفتند‬ ‫با اتمام ‪ 48‬س��اعت فرصتی که نیروی انتظام ی قول‬ ‫محافظت از س��اختمان خانه س��ینما را در پ��ی پلمب ان‬ ‫داده بود‪ ،‬صبح روز پنج ش��نبه ‪ 27‬تی ر ماه جمع گسترده ای از‬ ‫سینماگران ب رای «حفاظت از خانه شان» مقابل این ساختمان‬ ‫گردهم امدند‪ .‬این گردهمایی پنج ساعته با حضور چهره های‬ ‫هنری در کنار نیروی انتظامی با ارامش سپری شد و سرانجام‬ ‫فرمانده انتظامی ته ران بزرگ در جمع سینماگران حاضر شد‬ ‫و قول داد تا از ساختمان خانه سینما در کوچه سمنان واقع در‬ ‫خیابان بهار تا مجمع عمومی ششم مرداد ماه محافظت کند‪.‬‬ ‫شامگاه ‪ 26‬تی ر ماه در حال ی که شایعات برکناری جواد‬ ‫شمقدری‪ ،‬رئیس سازمان س��ینمایی تکذیب شد و در عین‬ ‫حال محمود احمدی نژاد پیش از س��فر به ع راق در حاشیه‬ ‫جلس��ه هیات دولت در پاسخ به سوال ایس��نا‪ ،‬پلمب خانه‬ ‫سینما را کار درستی ندانس��ت و بالفاصله شمقدری هم در‬ ‫حال ی که روز قبلش پلمب خانه سینما را به گردن گرفته بود‪،‬‬ ‫اعالم کرد که از پلمب خانه سینما ناراحت شده و به واسطه‬ ‫حراست ارشاد این اتفاق افتاده است‪.‬‬ ‫سرانجام روس��ای اصناف ‪ 26‬صنف س��ینمایی خانه‬ ‫س��ینمای ای ران با کلیات اساسنامه پیشنهادی هیات هفت‬ ‫نفره ب رای برگزاری مجمع عمومی پیش رو موافقت کردند‪.‬‬ ‫جلس��ه روس��ای اصناف – ‪ 26‬صنف – ب رای بررسی‬ ‫مقدماتی پی ش نویس اصالحی اساس��نامه های مطروحه از‬ ‫سوی هیات هفت نفره و سازمان س��ینمایی تشکیل شد و‬ ‫اکثریت قریب به اتفاق اعضای حاض��ر با کلیات اصالحات‬ ‫اساسنامه پیشنهادی هیات هفت نفره موافقت کردند و مقرر‬ ‫ش��د این نظر در مجمع عمومی فوق العاده ششم مرداد ماه‬ ‫مطرح شود‪.‬‬ ‫گردهمایی سینماگران با حضور چهره های برجسته ای‬ ‫چون اصغر فرهادی‪ ،‬رخش��ان بن ی اعتماد‪ ،‬بهمن فرمان ارا‪،‬‬ ‫منوچهر محمدی‪ ،‬محمدمهدی عسگرپور‪ ،‬کیومرث پوراحمد‪،‬‬ ‫پرویز پرس��تویی‪ ،‬رضا کیانیان‪ ،‬مهتاب کرامتی‪ ،‬ابوالحسن‬ ‫داودی‪ ،‬فره��ا توحیدی‪ ،‬علیرضا داودنژاد‪ ،‬س��امان مقدم و‪...‬‬ ‫برگزار شد‪.‬‬ ‫این گردهمایی پنج ساعته‪ ،‬س��رانجام با حضور سردار‬ ‫ساجدی نیا در جمع سینماگران و قول فرمانده نیروی انتظامی‬ ‫ مبن ی بر اینکه تا شش��م مرداد ماه از خانه سینما محافظت‬ ‫م ی کنند‪ ،‬به پایان رسید‪.‬‬ ‫اما در همان روز وقتی خب رنگاران از وزیر ارشاد پرسیدند‬ ‫که نظرتان درباره سنگینی وزنه هنرمندانی که در مقابل در‬ ‫ب شده خانه سینما تجمع کردند و انهایی که مقابل این‬ ‫پلم ‬ ‫هنرمندان ایستاده اند‪ ،‬چیست؟ ترجیح داد بگوید‪ ،‬صحبتی‬ ‫نم ی کند‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫بن ی اعتماد و‪ ...‬حضور داشتند در پی پلمب شبانگاهی خانه‬ ‫سینما در ‪ 24‬تی ر ماه‪ ،‬فردای همان روز یعنی صبح ‪ 25‬تی ر ماه‬ ‫در مقابل این خانه جمع شده اند‪.‬‬ ‫در این تجمع س��ه ساعته که از س��اعت ‪ 8‬تا ‪ 11‬صبح‬ ‫ادامه داشت‪ ،‬فرهاد توحیدی ـ رئیس هیات مدیره خانه سینما‬ ‫ـ از قول رئی س جمهور ب رای حل مشکل خانه سینما در پی‬ ‫پلمب این مکان خبر داد و در تشریح روند پلمب این مکان‬ ‫صنفی که تقریبا دو س��ال است تعطیل ش��ده‪ ،‬اعالم کرد‪:‬‬ ‫«پس از تشکیل غیرقانونی خانه سینما ‪ ،2‬وزیر ارشاد دستور‬ ‫دادند اموال و ساختمان خانه سینما به هیات مدیره ای که از‬ ‫مجمع عمومی ‪ 19‬تیرماه (مجمع عمومی برگزار ش��ده در‬ ‫اتحادیه تهی ه کنندگان) برامده بود‪ ،‬تحویل شود‪».‬‬ ‫در گردهمایی اولیه س��ینماگران پی ش بینی شده بود‬ ‫که هیات مدیره که در مجمع عمومی ‪ 19‬تیر ماه با نام خانه‬ ‫سینما مطرح هستند‪ ،‬قرار است از طریق وزیر ارشاد ساختمان‬ ‫خانه را تحویل بگیرد اما این اتفاق نیفتاد‪.‬‬ ‫اواسط این تجمع جمال شورجه طیف مقابل این گروه‬ ‫در مقابل ساختمان پلمب شده خانه س��ینما از سینماگران‬ ‫درخواست کرد که تجمع را ب رای انجام مذاکره متوقف کنند‬ ‫که سینماگران این درخواست و پیشنهاد را رد کردند‪.‬‬ ‫در تجم��ع اولیه س��ینماگران‪ ،‬عبدالحس��ن برزیده و‬ ‫علیرضا داودنژاد س��خنان تندی را علیه روند موجود مطرح‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫عبدالحسن برزیده گفت‪« :‬قس��م خورده ام که حتی‬ ‫جانم را وسط بگذارم که خانه سینما به شکل دولتی بازگشایی‬ ‫نش��ود‪ ،‬این اوج ب ی غیرتی ماس��ت ک��ه اج��ازه دهیم اقای‬ ‫کاسه ساز با روندی غیرقانونی حق بسیاری را مصادره کند‪».‬‬ ‫عزیزاهلل حمیدنژاد هم با لحن ارام تری رو به ش��ورجه‬ ‫گفت‪« :‬شما که از افراد درون و دلسوز نظام هستید‪ ،‬ایا این‬ ‫اتفاق به نفع نظام اس��ت که امش��ب تمام انتن شبکه های‬ ‫ماهواره ای و ضد نظام به این موضوع بپردازد؟»‬ ‫شورجه هم در پاسخ تاکید کرد‪« :‬به نظر من این اتفاق‬ ‫ب ر خالف مصالح نظام ماست و به همین دلیل من در اینجا‬ ‫حاضر شدم تا مشکل را به نحوی حل کنم‪».‬‬ ‫علیرضا داودنژاد هم با اعتراض ش��دید به پلمب خانه‬ ‫س��ینما گفت‪« :‬نم ی خواهم بدبینانه ح��رف بزنم ولی باید‬ ‫فرض کنیم یک جریان نفوذی جاسوس وطن فروش و خائن‬ ‫در ای ران اس��ت که قصد دارد ملت ای ران را از تولید کاالهای‬ ‫فرهنگی عاجز کند‪».‬‬ ‫سرانجام پس از تجمع ‪ 25‬تیر ماه مقابل خانه سینما‪،‬‬ ‫قرار ش��د تا ‪ 48‬س��اعت‪ ،‬خانه س��ینما تحت کنترل نیروی‬ ‫ی قرار بگیرد تا مذاکراتی انجام شود‪.‬‬ ‫انتظام ‬ ‫فرهاد توحیدی بالفاصله پ��س از پایان تجمع گفت‪:‬‬ ‫«ما به هیچ وجه چیزی به نام هیات مدیره جدید خانه سینما‬ ‫نم ی شناسیم و در ضرب االجل ‪ 48‬ساعته تمام تالشمان این‬ ‫خواهد بود که امکان برگزاری مجمع عمومی شش مرداد ماه‬ ‫را فراهم کنیم‪».‬‬ ‫رئیس هیات مدیره خانه سینما همچنین تاکید کرد‪:‬‬ ‫«متاسفانه دستور قانونی نیست‪ ،‬چراکه به موجب اساسنامه‬ ‫این تش��کل صنفی‪ ،‬اقای وزی��ر زمان��ی م ی توانند چنین‬ ‫دستوری صادر کنند که خانه س��ینما منحل شده باشد و در‬ ‫ان صورت است که تمام اموال و اماکن خانه در اختیار وزیر‬ ‫ارشاد قرار می گیرد‪».‬‬ ‫حاشی ه هایی که از دل حاشیه‬ ‫بزرگ بیرون م ی اید‬ ‫‪69‬‬ ‫مانع تشکیل خانه سینمای جدید از سوی وزارت ارشاد شده‬ ‫است‪ ».‬این سخنان با واکنش وکیل و مشاور حقوقی سازمان‬ ‫سینمایی مواجه شد که اعالم کرد‪« :‬پیگیر هستیم تا حکم‬ ‫صادر شده ب رای منع تشکیل خانه س��ینمای جدید توسط‬ ‫وزارت ارشاد را لغو کنیم‪».‬‬ ‫حسین فرحبخش نیز در این تجمع‪ ،‬پشت میکروفن‬ ‫رفت و با لحن همیشگ ی اش گفت‪« :‬دوستان در خانه سینما‬ ‫فکر م ی کنند که در دولت بعد بوی کباب م ی اید‪ ،‬در حالی که‬ ‫نم ی دانند انجا خر داغ م ی کنند‪ ».‬او دوباره طیف مقابل را به‬ ‫رانت خواری متهم کرد‪.‬‬ ‫تجمع گروه مخال��ف در مقابل وزارت ارش��اد بدون‬ ‫دستاورد مشخصی به پایان رسید‪.‬‬ ‫نامه احمدی نژاد فصل الخطاب می شود؟‬ ‫فرهنگ‬ ‫اما سرانجام شامگاه ‪ 30‬تی ر ماه محمود احمدی نژاد در‬ ‫پی نامه محرمانه مسعود جعفری جوزانی که در هیات اصالح‬ ‫اساسنامه خانه سینما حضور داشت‪ ،‬پاسخی نوشت‪.‬‬ ‫رئی س جمهور با اشاره به اهمیت حل مشکالت صنفی‬ ‫اهالی س��ینما‪ ،‬تفاهم نامه امضا ش��ده بین رئیس سازمان‬ ‫سینمایی و نمایندگان هیات مدیره خانه سینما در سیزدهم‬ ‫تیر ماه جاری را مالک عمل دانست و بر ضرورت اجرای مفاد‬ ‫ان تاکید کرد‪ ،‬مفادی که بر مجمع عمومی ششم مرداد ماه‬ ‫تاکید دارد و ان را قانونی م ی داند‪.‬‬ ‫پ��س از ای��ن اظهارنظ��ر‪ ،‬فره��اد توحی��دی‪ ،‬رئیس‬ ‫هیات مدیره خانه س��ینما هم گفت‪« :‬در راس��تای عمل به‬ ‫تفاهمنامه ‪ 13‬تی ر ماه‪ ،‬مجمع عمومی شش��م مرداد ماه را در‬ ‫همان مکان خانه سینما برگزار م ی کنیم‪».‬‬ ‫اما او توصیه کرد طبق تفاهم نامه ای که داش��ته اند و‬ ‫معرفی ناظ ران چون عباس بابویهی‪ ،‬حبی ب اهلل کاسه ساز و‬ ‫جمال شورجه به دلیل اینکه انها به برگزاری مجمع عمومی‬ ‫‪ 19‬تیر ماه اقدام کردند‪ ،‬وزارت ارشاد ناظ ران ب ی طرف دیگری‬ ‫را معرفی بکند‪.‬‬ ‫اما از س��وی دیگر‪ ،‬حبی ب اهلل کاسه ساز که در انتخاب‬ ‫‪ 19‬تی ر ماه به عن��وان رئیس جامعه اصناف س��ینمای ای ران‬ ‫انتخاب شده است‪ ،‬گفت‪« :‬اقایان (خانه سینمای ی ها)‪ ،‬خیلی‬ ‫خوششان نم ی اید ان تفاهم نامه (تفاهم ‪ 13‬تیر ماه) را قبول‬ ‫کنند و در حال حاضر که رئی س جمهور اعالم کردند‪ ،‬امیدوارم‬ ‫بیایند و پای امضا و حرفشان بایستند‪».‬‬ ‫او پیشنهاد کرد‪ ،‬قبل از انکه بخواهند مجمع عمومی‬ ‫برگزار کنند‪ ،‬یک ب��ار دیگر ان تفاهم نام��ه (‪ 13‬تی ر ماه) را با‬ ‫دقت مطالعه کنند‪ .‬کاسه س��از دوباره تاکید ک��رد که قانونا‬ ‫رئیس هیات مدیره خانه سینماست‪.‬‬ ‫اما اب راهیم مختاری‪ ،‬یکی از اعضای هیات هفت نفره‬ ‫اصالح اساسنامه خانه سینما در پی این اظهارات گفت‪« :‬به‬ ‫موجب حکم دادگاه‪ ،‬به اسنادی که مرتبط با مجمع عمومی‬ ‫‪ 19‬تیر باشد‪ ،‬ترتیب اثر داده نخواهد شد‪».‬‬ ‫او معتقد بود‪« :‬از توافقنامه ‪ 13‬تی��ر ماه که در حضور‬ ‫رئی س جمهور تنظیم ش��د‪ ،‬تفس��یر به رای ه��ای مختلفی‬ ‫م ی شود‪ ،‬این توافقنامه مبتنی بر مفاد اصالحات اساسنامه‬ ‫هیات هفت نفره بوده ک��ه ناظر به خانه س��ینمای موجود‬ ‫است‪».‬‬ ‫مختاری به رای دادگاه مبن ی بر تشکیل نشدن تشکل‬ ‫جدیدی با نام خانه س��ینما‪ ،‬اش��اره کرد و یاداور شد‪« :‬طبق‬ ‫رای دادگاه‪ ،‬هستی خانه س��ینما از نظر حقوقی اثبات شده‬ ‫و م ی گوید که تش��کل دیگری به نام خانه سینما نم ی تواند‬ ‫تشکیل شود و دستور داده شده که به اسناد مرتبط با مجمع‬ ‫‪ 19‬تیر ترتیب اثر داده نشود‪ ».‬حال باید منتظر ماند تا ششم‬ ‫مرداد ماه و وعده ای که هیات مدیره خانه سینما ب رای برگزاری‬ ‫مجمع عمومی خانه سینما داده شده است‪ ،‬البته تا ان مقطع‬ ‫قطعا چالش های بیش��تری با وجود اختالف عمیق دو گروه‬ ‫به وجود خواهد امد‪g .‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪70‬‬ ‫نماییازتجمع‪ 27‬تیرمقابلخانهسینما‬ ‫سخنرانیتندوجنجالیعلیرضاداوودنژادمقابلخانهسینما‬ ‫نمایی از تجمع‪ 30‬تیر مقابل وزارت ارشاد‬ ‫درگفت وگوی مثلث با همایون اسعدیان مطرح شد‬ ‫‪2‬‬ ‫پشت پرده مناظره جنجالی‬ ‫همایون اس�عدیان‪ ،‬رئیس کان�ون کارگردانان س�ینمای ایران ک�ه همواره ب ه عن�وان یکی از روس�ای اصناف‬ ‫خانه سینما در کنار هیات مدیره این تشکل در چالش های پی ش رو تعطیلی این تشکل صنفی حضوری موثر داشته‪،‬‬ ‫در برنامه اخیر «هفت» به نمایندگی از طیف خانه س�ینما‪ ،‬مقابل حس�ین فرحبخش ب�ه نمایندگی از طیف مخالف‬ ‫هیات مدیره خانه سینما نشست و مناظره ای را پشت سرگذاشت که به دلیل برخی اظهارنظرهای نامتعارف حسین‬ ‫فرحبخش‪ ،‬تهی ه کننده و کارگردان وارد حاشی ه های مختلفی شد و در روزهای بعد در رسانه ها و افکار عمومی بحث‬ ‫و گفت وگوهایی را ب ه وجود اورد‪ .‬در پی برخی مباحث مطرح شده درباره این مناظره‪ ،‬خبرنگار «مثلث» گفت وگویی را‬ ‫با همایون اسعدیان انجام داده که در پی م ی اید‪.‬‬ ‫به نظر شما مناظره انجام ش�ده در برنامه هفت‪،‬‬ ‫بحث ها و چالش های جدیدی را درباره خانه سینما‬ ‫ب ه وجود اورد؟‬ ‫‪ l‬به نظر من انچه بیشتر بحث و چالش به وجود اورد‬ ‫تجمع اخیر دوستان در مقابل وزارت ارشاد بود که این تجمع‬ ‫نشان داد ما کجای ماجرا قرار داریم‪ ،‬انها کجا قرار دارند‪.‬‬ ‫یعنی مناظره هی چ تاثیری نگذاشت؟‬ ‫‪ l‬مناظره تاثیر داش��ت‪ ،‬ولی به نظر من نه انقدر که‬ ‫حاشی ه های تجمع مقابل وزارت ارشاد تاثیر گذاشت‪.‬‬ ‫یکی از افرادی ک�ه در تجمع اخیر مقاب�ل وزارت‬ ‫ارشاد‪ ،‬علی ه اش شعار دادند‪ ،‬شما بودید و به یکی‬ ‫از صحب ت های شما در مناظره اخیر اشاره م ی کردند‬ ‫و م ی گفتند که ما سیاه ی لشکر نیستیم!‬ ‫‪ l‬واقعیت این است که ما بارها با دوستان حوزه هنری‬ ‫وارد جلس��ه و بحث و گفت وگو ش��دیم‪ .‬چون ما هم معتقد‬ ‫بودیم عملکرد حوزه هنری درست نیست و االن هم م ی گویم‬ ‫حوزه هنری اشتباه کرد و این اش��تباهش باعث شد عملکرد‬ ‫اقای شمقدری مورد نقد و بررسی قرار نگیرد و اتفاقا به گونه ای‬ ‫روی ان سرپوش هم بگذارند‪.‬‬ ‫اما ما به عنوان یک همکار صنفی تمام تالش خودمان را‬ ‫انجام دادیم و حتی اقای غالمرضا موسوی به عنوان تهی ه کننده‬ ‫«من مادر هستم» که فیلمشان در سینماهای حوزه هنری به‬ ‫نمایش درنیامد‪ ،‬در یکی از ان جلسات حاضر بودند و م ی توانند‬ ‫شهادت بدهند که ما عملکرد حوزه هنری را در برخورد با سینما‬ ‫نقد کردیم‪.‬‬ ‫حاال عده ای معتقد بودند که ما چرا با انها کار کردیم؟ من‬ ‫فقط درباره خودم م ی گویم‪ ،‬من تنها قراردادی که با این دوستان‬ ‫داشتم در این یکی‪ ،‬دو سال اخیر که به پیش از درگیرها با حوزه‬ ‫هنری برم ی گردد‪ ،‬قرارداد سریال «دا» است که هنوز در مرحله‬ ‫فیلمنامه است‪ .‬بنده هم هیچ مشکلی ندارم اگر حوزه هنری‬ ‫راضی باشد‪ ،‬می زان این قرارداد را اعالم بکنم و رسانه ای بشود‬ ‫که دوستان متوجه باشند و افکار عمومی بداند که طبق ادعای‬ ‫برخی‪ ،‬ایا ما میلیاردی پول گرفتیم؟!‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬چون همه ماجراها و حاش��ی ه ها و نقدها حول‬ ‫تصمیم حوزه هنری بود‪ ،‬درحال ی که من معتقدم خود مسئوالن‬ ‫سینمایی‪ ،‬مقصر هستند‪ .‬اتفاقا اقای شمقدری در مصاحبه‬ ‫اخیری که با خبرگزاری فارس داشت‪ ،‬دو اعتراف تاریخی کرد؛‬ ‫یکی اینکه ما نم ی خواستیم فیلم هایی که توسط حوزه هنری‬ ‫تحریم شدند‪ ،‬اینقدر فروش داشته باشند‪ ،‬مقصر حوزه بود که‬ ‫این حواشی را به وجود اورد که مرد م ترغیب شدند‪ ،‬انها را ببینند‬ ‫که به نظرم این اظهارنظر از س��وی یک مسئول سینمایی‪،‬‬ ‫اظهارنظر و اعتراف عجیبی است و اعتراف دیگرشان این بود که‬ ‫دو نفر از اهالی سینما که یکی سال ها رئیس یک صنف بوده و‬ ‫دیگری یک دوره مدیرعامل خانه سینما بوده با ایشان در رابطه‬ ‫با مسائل خانه سینما همکاری داشته اند‪ .‬خب‪ ،‬این نکته جالبی‬ ‫اس��ت و جالب تر اینکه یکی از همین دو نفر در مصاحب ه ای‬ ‫جدیدا با حمله به حوزه هنری و مدیریت خانه سینما سعی در‬ ‫مخفی کردن فعالی ت های مخرب ضد صنفی خود در چند سال‬ ‫گذشته داشته است‪.‬‬ ‫حال برگردیم به مناظره تان با اقای فرحبخش؛ به‬ ‫نظر ش�ما مجری ان مناظره‪ ،‬اگر شخص دیگری‬ ‫بود‪،‬مناظره به سمت بهتری پیش نم ی رفت؟‬ ‫‪ l‬اقای فرحبخش از همان ابتدای بحث با ان لفظی‬ ‫که ب رای برخی از همکاران ما به کار برد‪ ،‬نشان داد که قصد دارد‬ ‫چگونه و با چه ادبیاتی بحث بکن��د که من در بخش هایی از‬ ‫بحث ترجیح دادم سکوت کنم‪ .‬مثال به ایشان م ی گفتم از کجا‬ ‫یزنید؟ که‬ ‫اینگونه صراحتا تهمت رانت خ واری به همکارانتان م ‬ ‫ایشان م ی گفت‪ ،‬مدرک دارم اما هیچ چیزی هم دال بر درست‬ ‫بودن سخنش نشان نم ی داد‪ .‬یا در همان مناظره بحث ما این‬ ‫بود که انجمن هایی که در وزارت ارشاد ثبت قانونی م ی شوند‬ ‫به عنوان انجمن صنفی ثبت نم ی شوند‪ ،‬بلکه به عنوان انجمن‬ ‫فرهنگی ثبت م ی شوند‪ .‬هنگام همین مباحث بود که ایشان‬ ‫کاغذهایشان را اورد باال و گفت؛ نه این طور نیست‪ .‬در حال ی که‬ ‫وقتی من دوباره مناظره را دیدم‪ ،‬اتفاقا دوربین طوری کاغذها را‬ ‫نشان م ی دهد که مشخص است عنوان انجمن فرهنگی روی‬ ‫برگه خورده است‪.‬‬ ‫یا ایشان معتقد بود چرا هیات مدیره خانه سینما در حد‬ ‫یک بن ‪ 50‬هزار تومانی به اعضایش کمک نکرده اس��ت‪ .‬در‬ ‫حال ی که من به صراحت م ی گویم در سال های اخیر خانه سینما‬ ‫برخالف این دوستان که هر کارشان را در بوق م ی کنند که مثال‬ ‫ما ارزاق ماه رمضان دادیم و عیدی دادیم‪ ،‬مدیریت خانه سینما‬ ‫خیلی از کمک ها را به هنرمندان نیازمند انجام داد و خیلی از‬ ‫روسای صنوف بدون اینکه خودش��ان چیزی بردارند‪ ،‬اعضای‬ ‫نیازمندشان را شناسایی م ی کردند و ان طور که در شان انها بود‬ ‫کمک شان م ی کردند و طوری رفتار نم ی کرد که هنرمندان در‬ ‫صف بایستند و از انها عکس بگی رند و به دلیل ازدحام جمعیت‬ ‫پلیس مداخله بکند‪.‬‬ ‫ایشان در مقابل دوربین و هنگام انجام مناظره به صراحت‬ ‫حرف و س��خن ما را رد م ی کند‪ ،‬درحال ی که ب��ه واقع اینگونه‬ ‫فرهنگ‬ ‫یک�ی از اتهامات ش�ما و همکاران ت�ان که گروه‬ ‫معترض به ان اشاره م ی کنند‪ ،‬این است که شما در مقابل‬ ‫حوزه هنری درباره حواشی اک ران سال گذشته ایستادگی‬ ‫نکردید و حتی با انها همکاری کردید؟ (که این موضوع‬ ‫در شعارهایشان هم مقابل وزارت ارشاد مطرح م ی شد)‪.‬‬ ‫شما گفتید‪ ،‬این اتفاقات حوزه هنری باعث شد که‬ ‫عملکرد مسئوالن سینمایی نقد نشود!‬ ‫ش�ما ب ه عنوان طرف مقابل مناظره فکر م ی کنید‬ ‫چقدر این بحث ها م ی توانست ب ه وجود نیاید و از‬ ‫وجود انها م ی توانستید جلوگیری بکنید؟‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬دوستان از صحبت من برداشت دیگری کردند‪.‬‬ ‫انها معتقد بودند من انها را سیاهی لش��کر خطاب قرار دادم‪،‬‬ ‫درحال ی که من منظورم این نبود که ان دوس��تان که اتفاقا از‬ ‫گروه زحمتکش سینما هستند را اینگونه خطاب قرار بدهم که‬ ‫سیاه ی لشکر هستند‪ ،‬بلکه حرف من این بود که عده معدودی‬ ‫در اتحادیه ‪ 2‬صنوف را ملعبه دس��ت خود ک��رده و به عنوان‬ ‫سیاهی لشکر ب رای پیش��برد اهداف خود از انها سوءاستفاده‬ ‫م ی کنند‪.‬‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬بخشی از سرمایه گذاری ان دو فیلم را سازمان‬ ‫فرهنگی شهرداری ته ران انجام داده است و اتفاقا حوزه هنری‬ ‫عالقه مند بود که سهم اقای منوچهر محمدی و من را خ ریداری‬ ‫کند که سازمان فرهنگی‪ ،‬هنری شهرداری قبول نکرد‪ .‬بناب راین‬ ‫فقط پخش فیلم «بوسیدن روی ماه» برعهده حوزه هنری بود‪.‬‬ ‫حال که این بحث پیش امد باید یاداور ش��وم‪ ،‬از برخی‬ ‫دوستانی که معتقد بودند مثال من چرا با وجود برخورد نامناسب‬ ‫حوزه هنری با سینما‪ ،‬با انها همکاری کردم‪ ،‬در همان مقطع‬ ‫پرسیدم که اگر همین االن‪ ،‬حوزه هنری به شما پیشنهاد کار‬ ‫بدهد‪ ،‬شما م ی پذیرد و همین جا صراحتا م ی گویم انها قاطعانه‬ ‫گفتند که مشکلی نیست‪ ،‬همکاری م ی کنیم!‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬به نظر من مناظره ای ک��ه اتفاق افتاد‪ ،‬اینگونه‬ ‫نبود که اگر به جای اقای گب رلو شخص دیگری بود‪ ،‬مناظره به‬ ‫سمت دیگری م ی رفت یا ایشان م ی توانستند مناظره را هدایت‬ ‫بکنند‪ .‬چون ادبیات اقای فرحبخش کامال مشخص است و‬ ‫ایشان در این مناظره ادبیات جدیدتری هم که در دوران مدی ریت‬ ‫اقای شمقدری باب ش��ده همچون اس��تفاده از لغاتی چون‬ ‫شاه نشی ن ها‪ ،‬اشراف ی گری و رانت خواری و‪ ...‬را مطرح کردند‪.‬‬ ‫و در ابتدای مناظره هم اصطالحی به کار بردند که اقای‬ ‫گب رلو و مدیر شبکه را وادار به تذکر کرد و حتی وقتی به ایشان‬ ‫تذکر داده م ی ش��د‪ ،‬دوباره همان اصطالح را ب��ه کار م ی برد و‬ ‫در ادامه بح��ث هم عده ای از هم��کاران م��ا را متهم کرد به‬ ‫رانت خ واری‪ .‬بناب راین از مجری ب رنامه هم نم ی توان توقع داشت‬ ‫که بتواند چنین فردی با چنین خصوصیاتی را کنترل کند و از‬ ‫سوی دیگر یک ب رنامه زنده را هم نم ی توان به راحتی قطع کرد‪،‬‬ ‫چون قطعا تبعات خواهد داشت‪.‬‬ ‫همایون اسعدیان از چهره های متعادل سینمای‬ ‫ایران محسوب م ی شود‪ .‬او چندی پیش یک طرف‬ ‫مناظره ای شد که خیلی داغ و افشاگرانه بود‬ ‫ح�وزه هن�ری در س�اخت فیل�م «طالو م�س» و‬ ‫«بوسیدن روی ماه» همکاری نداشت؟‬ ‫‪71‬‬ ‫نیست‪ .‬بناب راین وقتی فرد مقابل اینگونه در مقابل هر بحثی‬ ‫واکنش نش��ان م ی دهد‪ ،‬به نظرم هیچ ک��س در ان مناظره‬ ‫نم ی تواند بحث را به سمت مناسبی بکشاند‪ ،‬همان طور که من‬ ‫در بخش هایی از ب رنامه گفتم ک ه ترجیح م ی دهم سکوت کنم‪.‬‬ ‫ش�ما باتوجه به ش�ناختی که از نوع ادبیات اقای‬ ‫فرحبخش داشتید‪ ،‬م ی توانستید روند مناظره را از‬ ‫قبل پی ش بینی کنید؟‬ ‫‪ l‬من واقعا فکر نم ی کردم اقای فرحبخش اینگونه‬ ‫پیش بروند‪ .‬بله‪ ،‬ادبیاتشان را م ی شناختم اما احساس م ی کردم‬ ‫همکارانشان در اتحادیه قبل از مناظره به ایشان توصی ه هایی‬ ‫بکنند‪.‬‬ ‫همان طور که شاهد بودیم در مناظره هم گفتم که افکار‬ ‫عمومی متوجه باشد که همه هم طی ف های اقای فرحبخش‪،‬‬ ‫ادبیات و لحن شان اینگونه نیست که ایشان هم گفتند همه‬ ‫مثل من نیس��تند و افراد محترمی هم حض��ور دارند که این‬ ‫اظهارنظر در انتن زنده خیلی در شان دو طرف نبود‪.‬‬ ‫به نظر شما این مناظره توانست تاثیرگذار باشد؟‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪ l‬به نظر من اگر مباحث درستی در ان مطرح م ی شد‪،‬‬ ‫م ی توانست خوب باشد و به درستی پیش م ی رفت‪ ،‬اما متاسفانه‬ ‫ب رای س��ینما خوب نبود‪ .‬چون بحران اخالق در این مناظره‬ ‫خودش را نشان داد و اخالق زیر پا گذاش��ته شد و ب رای افکار‬ ‫عمومی خوب نبود که از هنرمندش چنین تصویری را ببیند‪.‬‬ ‫همان طور که در اس��تودیو ش��اهد بودم که پس از ب رنامه چه‬ ‫پیامک هایی از طرف مردم امد‪.‬‬ ‫البته تاثیری گذاشت‪ ،‬اسی ب شناسی بحث اخالق که به‬ ‫نظرم در خبرگزاری ها و رسانه های مکتوب برخی تاثی راتش را‬ ‫در این چند روز اخیر دیدیم و احتماال در روزها و هفته های اینده‬ ‫پرونده ای درباره این موضوع باز خواهد شد‪.‬‬ ‫اتفاقا ادبیات این دوستان در تجمع مقابل وزارت ارشاد‬ ‫نشان داد که دیگر برخی رسانه ها حتی نم ی توانند از این ادبیات‬ ‫به عنوان نقل قول استفاده کنند‪ .‬اقای فرحبخش ب رای دولت‬ ‫بعدی اصطالح «خ��ر داغ» را به کار بردند ک��ه من دیدم مثال‬ ‫خبرگزاری ایس��نا به جایش نقطه چین گذاشت و خبرگزاری‬ ‫ فارس کلمه را تغییر داد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫اگر مناظره دیگری به همین شکل ترتیب بدهند‪،‬‬ ‫ش�ما حاضر هس�تید دوباره در چنین مناظره ای‬ ‫شرکت کنید؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬چون فکر نم ی کن��م در مناظره دیگری بتوانم‬ ‫اینگونه صبر نشان بدهم‪.‬‬ ‫گفته م ی شود ش�ما به دلیل اینکه سابقا همکار‬ ‫اقای فرحبخش بودید‪ ،‬قبول کردید در چنین مناظره ای‬ ‫روب ه روی ایشان بنشینید؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬اینگونه نیست‪ .‬هیات مدیره خانه سینما تصمیم‬ ‫گرفت که کسی خارج از هیات مدیره برود‪ ،‬بناب راین قرار شد من‬ ‫بروم‪ .‬البته من سابقه همکاری ام را با اقای فرحبخش کتمان‬ ‫نم ی کنم‪ .‬من با عکاسی در سینما کارم را شروع کردم و اتفاقا‬ ‫با فیلم های ایشان که تهی ه کننده اش بودند و سپس با دعوت‬ ‫خود ایشان جانشین تولید فیلم هایشان شدم‪.‬‬ ‫اما اینکه ایش��ان بگوید من برخی از سینماگران را وارد‬ ‫سینما کردم‪ ،‬حرف درستی نیست‪ .‬چون هر چقدر هم کمک‬ ‫و یاری دیگران باشد اما خود هنرمند و نوع فعالیتی که دارد در‬ ‫روند کار و پیشرفتش تاثی ر گذار است‪ .‬من به خاطر دارم وقتی‬ ‫«داستان یک شهر» اصغر فرهادی از تلویزیون پخش شد ما به‬ ‫ایشان پیغام دادیم که م ی خواهیم شما را ببینیم‪ .‬در ان مقطع‬ ‫من و اقای تق ی پور به اقای فرهادی گفتیم که شما فیلمساز‬ ‫خوبی خواهید ش��د‪ ،‬نتیجه این صحب ت ها همکاری ما ب رای‬ ‫س��اخت «رقص در غبار» بود که این فیلم ساخته شد و اقای‬ ‫فرهادی به دلیل استعداد و توانایی که خودش داشت‪ ،‬مسیر‬ ‫پیشرفت را سپری کرد‪.‬‬ ‫حال درست است که من همکار بیایم بگویم من اصغر‬ ‫فرهادی را وارد سینما کردم؟! اینگونه اظهارنظرها تاسف ب رانگیز‬ ‫است‪ .‬بدون حضور ما هم قطعا اصغر فرهادی فیلمساز بزرگی‬ ‫م ی شد‪.‬‬ ‫بحثی بود که بخواهید در ان مناظره مطرح کنید‬ ‫ولی فرصت نشد؟‬ ‫‪ l‬نه فکر نم ی کنم‪ ،‬چون بحث های مطرح شده در ان‬ ‫مناظره به گونه ای پیش نم ی رفت که نتیجه بخش باشد‪ ،‬حتی‬ ‫من در مقطعی سکوت کردم و در جایی از ب رنامه گفتم که خوب‬ ‫است بیشتر اقای فرحبخش صحبت کنند‪ ،‬چون حقانیت ما‬ ‫ثابت م ی شود‪.‬‬ ‫پی ش بین ی تان از اینده بحث خانه سینما چیست؟‬ ‫‪ l‬من هنوز امی��دوارم‪ ،‬امیدوارم ب��ه اینکه مدیریت‬ ‫سینما به جای س��نگ اندازی به انچه رئی س جمهور گفتند‪،‬‬ ‫تمکین کنند و ش��رایط را ب رای بازگشایی خانه سینما فراهم‬ ‫س��ازند‪ .‬چهار س��ال دوره اقای ش��مقدری تلخ ترین دوره در‬ ‫تاریخ س��ینمای ای ران است که ش��اید با این همراهی باعث‬ ‫ش��وند تا حداقل نقطه مثبت کوچکی در پرونده کاری ش��ان‬ ‫ثبت شود‪g .‬‬ ‫حلوا وسط دعوا‬ ‫‪4‬‬ ‫نامه نگاری های سینماگران از شورجه و پوراحمد تا داوودنژاد‬ ‫در هفته های اخیر ک��ه ماجرای خانه س��ینما و بحث‬ ‫بازگش��ایی ان تقریبا تم��ام ویترین و ت��وان خبرگزاری ها و‬ ‫روزنامه ها را به خود اختصاص داده‪ ،‬عالوه بر حاش��ی ه های‬ ‫ریز و درش��تی که در دل ماجرا با رویدادهایی چون پلمب و‬ ‫تجمع بیرون م ی ای��د‪ ،‬پی رامون ان نیز حاش��ی ه هایی از دل‬ ‫قصه بیرون م ی زند که بخشی از س��رخط خبرها را به خود‬ ‫اختصاص م ی دهد‪ .‬پس از مناظره حاشی ه سازی که در یک‬ ‫ی جمال شورجه‬ ‫برنامه تلویزیونی رخ داد‪ ،‬تک و پا تک کالم ‬ ‫و علیرضا داودنژاد که دیگران را هم به میدان اورد‪ ،‬بخشی از‬ ‫حاشی ه های جدید خانه سینما را شکل داد‪.‬‬ ‫در تجمعی که در ‪24‬تی ر ماه مقابل خانه سینما برگزار‬ ‫شد‪ ،‬علیرضا داودنژاد سخنرانی اعتراض گونه ای را نسبت به‬ ‫روند پلمب خانه سینما داشت و گفت‪« :‬نم ی خواهم بدبینانه‬ ‫حرف بزنم ولی باید فرض کنیم یک جریان نفوذی جاسوس‬ ‫وطن فروش و خائن در ای ران است که قصد دارد ملت ای ران از‬ ‫‪72‬‬ ‫تولید کاالهای فرهنگی عاجز شود‪ ».‬در پی این اعتراض ها‪،‬‬ ‫جمال ش��ورجه در نامه ای نس��بت به نوع اعتراض علیرضا‬ ‫داودنژاد مقابل خانه سینما انتقادهایی را مطرح و اعالم کرد‬ ‫که این کارگردان ب رای هزینه درمان پس��رش و ساخت فیلم‬ ‫اخرش‪ ،‬کمک هایی را از س��ازمان س��ینمایی دریافت کرده‬ ‫است‪ .‬البته علیرضا داودنژاد این اتهام ها را رد کرد و گفت که‬ ‫اگر کمکی هم انجام شده با چک و سفته بوده است و درباره‬ ‫«کالس هنرپیشگی» هم اگر پولی از فارابی گرفتیم‪ ،‬اقای‬ ‫شورجه مدرک ارائه کند‪.‬‬ ‫همزمان‪ ،‬کیوم��رث پوراحم��د یادداش��تی را خطاب‬ ‫به جمال ش��ورجه ب��ا عنوان «اقای ش��ورجه ش��اخ هایم را‬ ‫م ی بینید؟!» نوشت و گفت‪« :‬من هم مثل علیرضا به وجود‬ ‫دزدها‪ ،‬خائن ها‪ ،‬خودفروش ها و نیز وطن فروش ها و اهداف‬ ‫برنامه ریزی ش��ده وی رانگرش��ان ب رای فرهن��گ ای ران زمین‬ ‫اعتقاد دارم‪ .‬ش��ما چطور؟ هیچ از خودتان پرسیده اید چگونه‬ ‫نمی شود در‬ ‫مقابلاینها‬ ‫سکوت کرد‬ ‫گفت وگو با سید ضیا هاشمی‬ ‫درباره خانه سینمای ‪ 1‬و ‪2‬‬ ‫‪3‬‬ ‫س�ی د ضیا هاشمی بس�یار تند حرف م ی زند‪،‬‬ ‫ انقدر که بای�د در میان نف س کش�یدن هایش از او‬ ‫س�وال پرس�ید وگرنه ب ی وقفه صحبت�ش را ادامه‬ ‫خواهد داد‪ .‬او ک�ه از قدیم ی های سینماس�ت و در‬ ‫دوره ای هم ریاست خانه س�ینما را برعهده داشته‪،‬‬ ‫ م ی گوید فرحبخش در اظهاراتش در برنامه هفت‬ ‫محق ب�وده اس�ت و از ان ه�م مه م ت�ر‪ ،‬م ی گوید‬ ‫درگیری خانه س�ینما در گیری در حوزه کلیت نظام‬ ‫است‪ .‬خبرنگار مثلث با او ب ه عنوان نماینده یکی از‬ ‫طرف های درگیر خانه سینما به گفت وگو پرداخت‪.‬‬ ‫حواش�ی در مورد خانه س�ینما هر روز بیشتر‬ ‫م ی ش�ود ‪ ،‬تح�والت اخی�ر را چط�ور ارزیابی‬ ‫م ی کنید؟‬ ‫‪ l‬این طور که نم ی شود سوال پرسید‪ ،‬جزء به جزء‬ ‫بپرسید تا من جواب بدهم‪.‬‬ ‫ب�ه نظ�ر م ی رس�د هم ه چی�ز از نام�ه اخی�ر‬ ‫اقای احمدی نژاد و دس�تور بازگشایی مجدد‬ ‫خانه سینما اغاز شده است‪.‬‬ ‫‪ l‬بله؛ من هم در بعضی از جلسات انها بوده ام‪،‬‬ ‫اقای احمدی نژاد اصرار دارد که حتما خانه سیما باز شود‪ ،‬‬ ‫ح��اال ان طرف ی ها امده اند م ی گویند ای��ن‪ ،‬یعنی ما باید‬ ‫برویم خانه سینما را پس بگیریم ‪ ،‬این طوری نیست‪ .‬اینها‬ ‫بنا داشتند خانه سینما را بگی رند اما ان طرف هم همین را‬ ‫م ی خ واهد‪.‬‬ ‫اس��ت ک��ه «‪ »FARSI 1‬و «‪ »Gem TV‬و چندین کانال‬ ‫ماهواره ای دیگر از بام تا دیروقت یک بند سریال ها و فیلم ها‬ ‫و موزیک ویدئوهای خوش اب و رنگ با دوبله های تروتمیز‬ ‫پخش م ی کنند و هیچ پارازیتی هم روی انها نیست و اغلب‬ ‫اگه ی های شان مربوط به ته ران است و به شکلی وقیحانه‬ ‫اگهی گنج یاب هم پخش م ی کنند‪ .‬اقای ش��ورجه هیچ از‬ ‫خودتان نپرسیده اید که چرا؟ و اساسا اعتراض شما به علیرضا‬ ‫داودنژاد چیست؟ من که مطمئنم شما وطن فروش و خائن‬ ‫نیستید‪ .‬ش��اید زور سیاس��ت ان قدر زیاد اس��ت و امتیازات‬ ‫سیاس��ت بازی ان قدر زیادتر که ادم سالمی مثل شما را هم‬ ‫وسوسه کرده تا سوار اسب چموش سیاست زدگی بشوید؟!»‬ ‫در پی این حرف ها بود که جمال ش��ورجه سخنانش‬ ‫را این گونه تکمیل کرد‪« :‬من هم ب��رای کیومرث پوراحمد‬ ‫و هم ب��رای علیرضا داودن��ژاد احترام وی��ژه ای قائلم و اقای‬ ‫داودنژاد را سینماگر پیشکس��وتی م ی دانم که حق استادی‬ ‫بر من داشته است‪ .‬من نان و نمک اقای داودنژاد را خوردم و‬ ‫پای حافظ خوانی او نیز نشسته ام‪ .‬م ی دانم او یک فیلمساز‬ ‫خودساخته است و به همین دلیل عکس العملی که مقابل‬ ‫خانه سینما ب رای بازکردن پلمب در خانه سینما از خود نشان‬ ‫داد مرا متعجب ک��رد! به طوری که همان ج��ا که کنار اقای‬ ‫م ی گویند م ی خواهند مجمع عموم��ی برگزار کنند در‬ ‫صورتی که نباید برگزار کنند‪ .‬اقای ش��مقدری گفته جلس��ه‬ ‫مشترکی بین دو طرف درگیر برگزار شود اما اینها م ی خواهند‬ ‫طبق اس��اس نامه ای کار کنند که باطل است‪ .‬مجمع ششم‬ ‫مرداد اصال قانونی نیس��ت‪ .‬نم ی توانند خ�لاف قانون اعالم‬ ‫مجمع عمومی بدهند‪ .‬در ان جلسات توافقاتی بوده است که‬ ‫اینها به ان عمل نکرده اند‪.‬‬ ‫مثال چه چی ز هایی؟‬ ‫‪ l‬یکی از موضوعات این بود که اینها قانونی نیستند‪،‬‬ ‫باید بروند قانونی بش��وند‪ .‬اینها حتی در خانه خودش��ان هم‬ ‫درخواس��ت ب رای قانونی ش��دن نکرده اند‪ .‬حاال گفته اند که‬ ‫شنب ه اینده م ی خواهند درخواست بدهند‪ .‬نم ی شود که شنبه‬ ‫درخواست بدهند یک روز بعد بروند مجمع بگذارند‪ .‬اول باید‬ ‫انتخابات درونی بگذارند‪ .‬اساسا همه کارشان غلط است‪ .‬اینها‬ ‫خیال کرده اند با زورگویی م ی توانند جلوی همه چیز بایستند‪.‬‬ ‫درخواست اینها توجی ه ناپذیر است‪.‬‬ ‫منظورتان از اینکه م ی گویی�د «م ی خواهند جلوی‬ ‫همه چیز بایستند» چیست؟ یعنی درگیری خانه‬ ‫سینما درگیری با سطوح کالن است؟‬ ‫‪ l‬دیگر نم ی خواهم بیشتر از این توضیح بدهم ‪ ،‬اینها‬ ‫خیال کرده اند که چهره هستند و نظام نم ی تواند به انها دست‬ ‫بزند‪ ،‬در صورتی که خیلی از اینه��ا چهره تر بوده اند که نظام‬ ‫با انها برخورد کرده است‪ .‬ش��ک نکنید که اینها م ی خواهند‬ ‫مقابلهبکنند‪.‬‬ ‫روزنامه ها مدام حمله کرده اند به فرحبخش‪ .‬چطور عیبی ندارد‬ ‫که داودنژاد انجا هر حرفی دوست داشته زده ‪ ،‬داود نژاد که گفته‬ ‫است چپاول کرده اند‪ ،‬ب ی ادبی نکرده است؟ اینها توهین نبود؟‬ ‫بعد فرحبخش که گفته اینها رانت خوار هستند‪ ،‬توهین کرده‬ ‫اس��ت؟ اینها که ‪ 100‬میلیارد و ‪ 50‬میلیارد گرفته اند‪ 6 ،‬سال‬ ‫است رفته اند فیلم بسازند‪ ،‬هنوز هیچ چیز تولید نکرده اند‪ ،‬اینها‬ ‫رانت خ وار نیستند؟ مگر م ی شود اغاز تولید یک فیلم‪ 6‬ماه طول‬ ‫بکشد؟ معلوم است که اینها رانت خوار هستند ‪ ،‬مطبوعات هم‬ ‫طرف انها را گرفته اند‪ .‬خیال م ی کنند از اپوزیسیون طرفداری‬ ‫م ی کنند؛ اینها ازادی نیست‪.‬‬ ‫شما فکر م ی کنید که این ماجرا تا کجا ادامه پیدا‬ ‫م ی کند؟‬ ‫‪ l‬ای��ن داس��تان به راحتی تم��ام نم ی ش��ود‪ ،‬یک‬ ‫قوه عاقله ای نیاز است‪ .‬یک نفر باید باشد که با اینها برخورد‬ ‫کند‪ .‬این طوری نم ی شود کاری از پیش برد ‪ .‬نیروی انتظامی یا‬ ‫نباید وارد شود یا وقتی وارد م ی شود‪ ،‬باید درست برخورد کند‪ ،‬‬ ‫باید محکم برخورد کند‪ ،‬ارام نم ی شود کار را پیش برد‪ ،‬مثل این‬ ‫اشراف ی ها که همه اش شلوغ م ی کنند‪ ،‬یک نفر باید بلند شود‬ ‫و فریاد بکشد تا همه ساکت شوند‪ ،‬یک نفر باید محکم بزند‬ ‫روی میز و بگوید‪...‬‬ ‫نم ی شود که یک مشت سینماگر این همه مصالح را به‬ ‫چالش بکشند‪ .‬کشور را اینها دارند دچار مشکل م ی کنند‪ .‬انهم‬ ‫در این شرایط‪ .‬این طور نم ی شود ‪ ،‬همه در ب رابر اینها سکوت‬ ‫این روز ها انگار مرسوم هم شده ه ر کسی م ی رود‬ ‫جلو خانه س�ینما ‪ ،‬یک ع�ده ای برون�د جوابش را‬ ‫همان ج�ا بدهند ‪ ،‬چ�را همه ب�رای ح�رف زدن به‬ ‫خیابان م ی ایند؟‬ ‫حتی اگر سازمان سینمایی و وزارت‬ ‫ارشاد هم کوتاه بیاید خانه سینما حاال‬ ‫مدعیان دیگری هم دارد که خود را‬ ‫مالک قانونی ان می دانند‬ ‫کرده اند‪ .‬یک نفر باید پا جلو بگذارد‪ .‬وضعیت اشوب‬ ‫است‪.‬‬ ‫اگر قرار باش�د ی�ک نفر داد بزن�د و همه‬ ‫س�کوت کنند که دیگر نظام صنفی چه‬ ‫معنی دارد؟‬ ‫‪ l‬باید همه صنف ها را تعطیل کنند‪ ،‬این‬ ‫طوری به نفع همه م ی ش��ود‪ .‬اینها م ی گویند ما ان‬ ‫عده ای را که رفته اند خودشان را ثبت کرده اند‪ ،‬قبول‬ ‫نداریم‪ .‬اینها وقتی م ی گویند که ارشاد را قبول ندارند‪،‬‬ ‫نرا هم قبول ندارن��د‪ .‬یک نفر باید‬ ‫یعنی باالتر از ا ‬ ‫داد بزند و همه را س��اکت کند‪ .‬بعد قانون را تعریف‬ ‫کنند‪ .‬این طوری االن هیچ کس حرف ان دیگری را‬ ‫نم ی خواند‪ .‬این طوری نم ی شود ادامه داد‪.‬‬ ‫فراخوان ششم مرداد ماه چه م ی شود؟‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫در مناظ�ره ای ک�ه در برنام�ه هفت برگزار ش�د ‪،‬‬ ‫حرف های خیل�ی تندی زده ش�ده و حت�ی کار به‬ ‫توهین‪...‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪ l‬ان موضوع از اول هم قانونی نبوده است ‪،‬‬ ‫چون اینها خودش��ان قانونی نبوده اند‪ ،‬حاال که جا را‬ ‫هم عوض کرده اند اول باید ثبت کنند‪ ،‬بعد فراخوان‬ ‫بدهند‪ ،‬منتها قدرت عاقله ای وجود ندارد‪.‬‬ ‫‪ l‬این کارها بچگانه و غلط است و تاثیری ندارد؛ چه‬ ‫از این طرف چه از ان طرف‪ .‬اینها باید به قانون گردن بگذارند‪.‬‬ ‫و ب�ه نظ�ر ش�ما در ای�ن ش�رایط چاره‬ ‫چیست؟‬ ‫‪ l‬نم ی دانم‪...‬‬ ‫‪ l‬ان طرف هم گردن کشی کرد‪..‬‬ ‫عملکرد وزارت ارشاد را در این مدت چطور‬ ‫ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫ان طرف یعنی چه کسی؟‬ ‫‪ l‬اس��عدیان هم خیلی حرف ه��ا زد‪ .‬حرف هایی که‬ ‫اسعدیان گفت هم توهین و ب ی ادبی بود ‪ ،‬منتها این طرف چون‬ ‫دشمنی با فرحبخش دارند‪ ،‬حاال هی م ی گویند ب ی ادبی کرده‪،‬‬ ‫عسگرپور ایس��تاده بودم‪ ،‬گفتم که این حرکت ها ب رای رادیو‬ ‫و تلویزیون های معاند حرکت خوبی نیست و ب رای سینمای‬ ‫نحیف و الغر ما هم بازتاب خوبی نخواهد داشت‪».‬‬ ‫وی با اشاره به اینکه چنین عکس العملی از طرف پیر‬ ‫دیری ب رایم تعجب اور بود‪ ،‬اف��زود‪« :‬از انجا که عالقه وافری‬ ‫به ارزش های انقالب و خون هایی که پای ان ریخته ش��ده‬ ‫دارم‪ ،‬ه ر گونه تعرض نس��بت به انقالب مرا اشفته م ی کند‬ ‫و ش��اید دیگر ان موقع دوست و اشنا‪ ،‬س��رم نشود‪ .‬حقیقتا‬ ‫از دیدن چنین صحنه هایی متاس��ف هس��تم و ان روز ارزو‬ ‫م ی کردم کاش به انجا نم ی رفتم و علیرضا داود نژاد همچنان‬ ‫ب رای من مثل معلم باقی م ی ماند‪ ».‬اما علیرضا داودنژاد نیز‬ ‫حرف های جدید شورجه را ب ی پاسخ نگذاشت و گفت‪« :‬اوال‬ ‫وفاداری به ارزش های انقالب معنایش این نیست که تولید‬ ‫داخلی را نابود کنیم و زمینه تسلط بازار سیاه قاچاق‪ ،‬سرقت‬ ‫و تکثیر غیرقانونی را گسترش بدهیم و زمینه را ب رای تاراج‬ ‫مخاطبان توس��ط ماهواره هایی که فیلم ها و س��ریال های‬ ‫دوبله ش��ده پخش م ی کنند‪ ،‬فراهم کنیم‪ .‬ثانیا وامی که به‬ ‫رضا (پسرم) پرداخت ش��ده در ازای چک و سفته بوده است و‬ ‫در مقایس��ه با هزینه ای که در طول یک سال و نیم گذشته‬ ‫ب رای معالج��ه او که هنوز به پایان نرس��یده و گ��ذران امور‬ ‫خانه سینمای ‪2‬‬ ‫‪ l‬ضعیف عم��ل کرده اند ‪ ،‬خ��وب برخورد‬ ‫نکرده ان��د‪ ،‬محکم جل��و نیامده اند ‪ ،‬اگر مماش��ات‬ ‫نم ی کردند‪ ،‬کار به اینجا نم ی رسید‪g.‬‬ ‫زندگی ش��خصی داشته اس��ت‪ ،‬رقم قابل توجهی نیست و‬ ‫من از اول هم با رض��ا مخالفت کردم و از او خواس��ته بودم‬ ‫که به این اقایان روی نیندازد‪ .‬ثالثا ایش��ان (جمال ش��ورجه)‬ ‫ادعا کرده که من ب رای «کالس هنرپیش��گی» ‪200‬میلیون‬ ‫تومان از فارابی گرفته ام‪ .‬خواس��ته من این است که ایشان‬ ‫ی را که دروغ محض است‬ ‫اسناد و مدارک دریافت‪ ،‬چنین وام ‬ ‫ارائه بکند‪».‬‬ ‫او افزود‪« :‬در پای��ان باید بگویم ک��ه همچنان بر این‬ ‫عقیده هستم که خوب اس��ت که من در کنار ایشان و همه‬ ‫تیم همراه ایش��ان در این س��ال ها‪ ،‬در حضور ارباب جراید‬ ‫حاضر شویم و درباره سوابق فعالی ت ها و درامدهای خود در‬ ‫طول هشت سال گذشته و س ی واندی سال بعد از انقالب و‬ ‫دارای ی های امروز خود به ملت شریف گزارش بدهیم‪».‬‬ ‫رضا داودنژاد نیز در نهایت به کمک پدر امد و دردمندانه‬ ‫این بار خطاب به جواد ش��مقدری گفت‪« :‬من در ش��رایط‬ ‫بیماری و دست و پا زدن بین مرگ و زندگی از شما که مسئول‬ ‫سینمای کشور هستید‪ ،‬تقاضای کمک ب رای معالجه و نجات‬ ‫از ان وضعیت غیرقابل توصیفم کردم‪ .‬حق هم داش��تم‪ .‬از‬ ‫شش سالگی وارد سینما شدم و از هفده سالگی بازار سینما و‬ ‫تلویزیون و ویدئو خانگی را به سهم خودم گرم کردم و انجا که‬ ‫بیمار شدم و از پا افتادم‪ ،‬متولیان امر را مسئول م ی دانستم که‬ ‫به یاری ام بیایند و در شرایطی که هیچ نوع حمایت و بیمه و‬ ‫پشتیبانی درخوری ب رای زحمتکشان هنر و رسانه وجود ندارد‪،‬‬ ‫انها یعنی مسئوالن هنر و رسانه کش��ور دست روی دست‬ ‫نگذارند و شاهد ب ی تفاوت مرگ من نباشند‪ ،‬شما هم به شرط‬ ‫چک و سفته با سه ماه تاخیر‪ ،‬چهل میلیون و چهار ماه بعد‬ ‫از ان س��ی میلیون به من وام دادید و این در حالی بود که تا‬ ‫ان موقع ب رای امپول های یک میلیونی و قرص های ص دو ده‬ ‫هزارتومانی بیش از این مبلغ را خرج کرده بودم و این مخارج‬ ‫کماکان تا امروز هم ک م و بیش ادامه دارد و این جز خرج های‬ ‫دیگری است که من در ش��رایط بیکاری باید ب رای زندگی و‬ ‫گذران امورم هزینه م ی کردم‪ .‬با این حال من همه جا احترام‬ ‫شما را به جا اوردم و در مراسم جنبی جشنواره فیلم فجر روی‬ ‫صحنه حاضر شدم و درباره مساعدت شما با همه مردم حرف‬ ‫زدم و از اینکه در ان شرایط مرا تنها نگذاشته بودید با تکریم‬ ‫و تعظیم صحبت کردم و پیش از ان هم به صورت اس ام اس‬ ‫و در مصاحب ه های تلویزیونی و روزنامه ای به دفعات در حدی‬ ‫که صدای پدرم را دراورد و مرا متهم به خودش��یرینی کرد‪ ،‬از‬ ‫شما قدردانی کردم‪ .‬حاال م ی بینم انچه پدرم م ی گفت راست‬ ‫از کار درامد‪g ».‬‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫علیدایی‬ ‫علی دایی در دیدار نمادینی که قرار‬ ‫بود احمدی نژاد هم حضور داشته باشد‬ ‫شرکت نکرد‬ ‫احمدی نژاد و ورزش‬ ‫ت‬ ‫یتر اول‬ ‫رئیس جمهور‪ ،‬دایی را عزل نکرد‬ ‫تو گو با علی سعیدلو درباره نظرات ورزشی احمدی نژاد‬ ‫گف ‬ ‫‪1‬‬ ‫علی سعیدلو جزو ان دسته از مدیرانی اس�ت که ش�ما گذر زمان را در مصاحبه با او اصال احساس‬ ‫نم ی کنید‪ .‬خوش صحبت است و در مورد هر سوال باتمام جزئیات پاسخ م ی دهد‪ .‬اخرین رئیس سازمان‬ ‫ورزش کشورمان در گفت وگویی اختصاصی با مثلث درباره تجربه همکاری با محمود احمدی نژاد در حوزه‬ ‫ورزش صحب ت های جالبی را مطرح م ی کند‪.‬‬ ‫ورزش قهرمانی‪ ،‬ورزش نیروهای مسلح و‪ ...‬منظورم از طرح این‬ ‫مقدمه این است که وزیر اینده ورزش باید بداند تا چه حد کارش‬ ‫دشوار خ واهد بود‪ .‬او باید نگاهی همه بعدی به ورزش داشته باشد‬ ‫و جنب ه های مختلف کار در این محیط را در نظر بگیرد و نگاهی‬ ‫جامع داشته باشد‪ .‬در واقع فردی که م ی خواهد وزارتخانه ورزش‬ ‫را اداره کند باید بداند بیش از هر چیز دیگری باید از تنش دوری‬ ‫کند و میان اهالی ورزش همدلی و انسجام ایجاد کند‪ .‬ضمن‬ ‫اینکه نباید از نگاه علمی غافل باشد‪ .‬وزیر اینده ورزش باید از‬ ‫پایه ها شروع کند و درصد باالیی از انگیزه و تالش خودش را به‬ ‫این مساله معطوف کند که احاد مردم را به طرف ورزش جذب‬ ‫کند‪ .‬مردم تشویق بشوند که وارد عرصه ورزش شوند‪ .‬عرصه ای‬ ‫که شادی و نشاط را ب رای انها به ارمغان خ واهد اورد‪.‬‬ ‫برنام ه ریزی وزیر اینده ورزش چگونه باید باشد؟‬ ‫‪ l‬البت��ه وزی��ر این��ده ورزش بای��د ی��ک س��ری از‬ ‫تقس��یم بندی ها را به خوبی درک کند‪ .‬ما س��ه مساله مهم را‬ ‫هم واره پیش رو داشته ایم؛ نیروی انسانی‪ ،‬زیرساخت ها و داشتن‬ ‫ب رنامه در محیط کار‪ .‬در کشور ما خوشبختانه هیچ مشکلی به‬ ‫لحاظ نیروی انسانی وجود ندارد‪ .‬اما باید از این نیروی انسانی به‬ ‫بهترینشکل ممکنبهرهبب ریم‪.‬بایدازهمهظرفی ت هااستفاده‬ ‫کنیم‪ .‬از شهرها و روستاها استفاده کنیم و انها را در امر ورزش‬ ‫شریک کنیم‪ .‬نباید نگاه ها در اینده به سمتی برود که صرفا به‬ ‫ورزش قهرمانی و حرفه ای فکر کنیم‪ ،‬بلکه به نظر من باید از‬ ‫همه اینها مهم تر به ورزش همگانی و توسعه ان بیندیشیم‪.‬‬ ‫در امر زیرساخت ها نیز نقش دولت بسیار تاثیرگذار خواهد بود‪.‬‬ ‫ی م ی تواند در این مورد کارهای بزرگی‬ ‫دولت به عنوان یک حام ‬ ‫انجام دهد و نقش تسهی ل کننده داشته باشد‪ .‬در واقع این وظیفه‬ ‫اصلی دولت است که خودش به طور مستقیم یا غیرمستقیم‬ ‫حامی کارهای ساختاری باشد و به زیرساخت های ورزش بپردازد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫علی سعیدلو در این‬ ‫گفت وگو به تحلیل‬ ‫واکنش های محمود‬ ‫احمدی نژاد در‬ ‫حوزه ورزش می پردازد‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫ارزیابی شما از عملکرد دولت نهم و دهم در عرصه‬ ‫ورزش چیست؟‬ ‫یزنم‪ .‬ما ‪ 14‬و نیم میلیون‬ ‫‪ l‬من با امار و ارقام حرف م ‬ ‫تو ساز داشته ایم‪ .‬در واقع کاری که در دولت نهم و‬ ‫متر مربع ساخ ‬ ‫دهم در عرصه ورزش انجام شد ب ی سابقه بود و این دولت موفق‬ ‫به اندازه تمام دوره های دیگری که بعد از انقالب کار کرده اند در‬ ‫بخش ورزش به کارهای زی ر بنایی دست بزند‪ .‬خب‪ ،‬این مساله‬ ‫ی است‪ .‬از طرفی ما توزیع جغ رافیایی مناسبی هم‬ ‫بسیار مهم ‬ ‫داشتیم‪ .‬یعنی صرفا به یک شهر یا شهرستان توجه نکردیم‪.‬‬ ‫همه شهرها و روستاها به یک چشم دیده شد و به انها رسیدگی‬ ‫شد‪ .‬چون اعتقاد داشتیم که از دل همین روستاها پهلوانان بزرگی‬ ‫به جامعه ورزش کشور معرفی خواهد شد‪ ،‬به شرطی که انها را‬ ‫حمایت کنیم‪ .‬البته امیدوارم که در دولت بعدی اتفاقات به مراتب‬ ‫بهتری در عرصه ورزش رخ دهد و این توسعه و پیشرفت با شتاب‬ ‫بیشتری پیش برود‪.‬‬ ‫ایا امروز در حوزه ورزش به مراحل خوبی رسیده ایم‬ ‫و وزیر اینده ورزش باید چ�ه ظرفی ت هایی را برای‬ ‫رسیدن به توسعه پایدار در نظر بگیرد؟‬ ‫مهمی تلقی‬ ‫ ‬ ‫‪ l‬ورزش امروز در جامعه ما امر بسیاری‬ ‫م ی شود‪ .‬در واقع ورزش عاملی ب رای نشاط و سالمتی جامعه‬ ‫است و به اعتقاد خیل ی ها جامع ه ای رو به پیشرفت خواهد رفت‬ ‫که مردمش بیشتر اهل ورزش باشند و به سالمت جسم و جان‬ ‫خود اهمیت بدهند‪ .‬چنین جامع ه ای به طور حتم پیش��رفت‬ ‫‪74‬‬ ‫خ واهد کرد و در مسیر توسعه قرار خ واهد گرفت‪ .‬انسان با روحیه‬ ‫و با انگیزه م ی تواند کارهای بزرگی در جامعه انجامبدهد‪ .‬به عنوان‬ ‫مثال یک پزشک وقتی م ی تواند به دیگران کمک کند که در‬ ‫درجه اول خودش سالم باشد‪ .‬در جامعه نیز ما باید چنین مردمی‬ ‫ داشتهباشیم‪.‬اینکهسالمباشندوبهیکدیگرکمککنند‪.‬همین‬ ‫ورزش رشته ها و ش��اخه های مختلفی دارد که م ی بایست در‬ ‫مورد تک تک انها بحث های کارشناسی صورت بگیرد‪ .‬ورزش‬ ‫دانشگاهی‪ ،‬ورزش کارگری‪ ،‬ورزش همگانی‪ ،‬ورزش حرفه ای‪،‬‬ ‫اقای دکتر س�عیدلو! ش�ما از کجا به این اطمینان‬ ‫رسیدید؟‬ ‫‪ l‬ما در بازی های اس��یایی گوانگجو ب ی نظیر ظاهر‬ ‫شدیم‪ .‬در تاریخ ورزش ای ران ب ی سابقه بود‪ 59 .‬مدال گرفتیم و‬ ‫مقام چهارمی اسیا را به دس��ت اوردیم‪ .‬خب این نشان م ی داد‬ ‫که کارها و اهداف ما به ثمر نشسته و ما نتایج خوبی را کسب‬ ‫خ واهیم کرد‪ .‬البته نکته ای که م ی خ واهم بگویم این است که ما‬ ‫بازی های اسیایی کره جنوبی را یک سال دیگر در پیش داریم‪.‬‬ ‫باید تالش کنیم از شان ورزش ای ران در انجا دفاع کنیم‪ .‬ما در‬ ‫حبیبکاشانی‬ ‫محمدرویانیان‬ ‫حبیب کاشانی مدیرعامل اسبق‬ ‫باشگاه پرسپولیس از حامیان‬ ‫محمود احمدی نژاد به حساب‬ ‫می امد‬ ‫خیلی ها معتقدند که رئیس جمهور با ادامه‬ ‫فعالیت محمد رویانیان در پرسپولیس مخالف‬ ‫است‬ ‫گوانگجو عملکرد بسیار خوبی داشتیم و اگر نخواهیم ب رنامه‬ ‫دقیقی ب رای حضور در کره داشته باشیم متاسفانه باید بگویم‬ ‫شرایط خوبی را پی ش بینی نم ی کنم‪ .‬ما همه‪ ،‬ورزش را دوست‬ ‫داریمو امیدواریم کهدولت بعدی با حمایت و پیگیری ب رنامه های‬ ‫درس��ت و دقیق در عرصه ورزش این عنوان چهارمی اس��یا را‬ ‫حفظ کند‪ .‬بناب راین فعال تمام هدف ما باید این باشد که در این‬ ‫مسابقات بتوانیم عنوان خودمان در اسیا را با گرفتن مدال های‬ ‫بیشتر ارتقا بدهیم یا اینکه حفظ کنیم‪ .‬اما اگر به سمت ب رنامه‬ ‫نرویم‪ ،‬کند باشیم و بخواهیم زیرساخت ها را نادیده بگیریم به‬ ‫نظرم نگه داش��تن این عنوان امکان پذیر نیس��ت و ما از رتبه‬ ‫چهارمی سقوط خواهیم کرد‪ .‬در واقع م ی خواهم بگویم ما باید‬ ‫همت اباد کردن ورزش این کشور را روز به روز در خودمان تقویت‬ ‫کنیم‪ .‬به خصوص این روحیه و انگیزه را باید در جوانان تقویت‬ ‫کنیم تا انها بتوانند افتخارات بیشتری به دست اورند‪.‬‬ ‫رابطهشمابااقایرئی س جمهورچگونهبودوچطور‬ ‫شد که به سازمان ورزش امدید؟‬ ‫‪ l‬البتهمنفکرم ی کنمکهماتایکجاییخوببودیم‬ ‫و از یک جایی به بعد دیگر متوقف شدیم‪ .‬سازمان ورزش نباید به‬ ‫وزارتخانه ورزش و جوانان تبدیل م ی شد‪ .‬کار درستی نبود‪ .‬کار‬ ‫اشتباهی بود که ما همان موقع هم موضع خودمان را گفتیم و‬ ‫تاکید کردیم که با این کار گره و مشکالت ریشه ای ورزش کشور‬ ‫حل نخواهد شد‪ ،‬اما خب برخی از دوستان در مجلس محترم‬ ‫به شدت اصرار داشتند که این اتفاق رخ بدهد‪ .‬عده ای که حاال‬ ‫شاید بعض ی هایشان اصال در مجلس حضور ندارند اما در ان‬ ‫مقطع خیلی اصرار داشتند که سازمان ورزش باید به وزارتخانه‬ ‫ورزش و ج وانان تبدیل شود‪.‬‬ ‫گفته م ی شد این اتفاق بیشتر سیاسی بود تا یک‬ ‫تصمیم ب رای نجات ورزش‪ .‬نظر شما چیست؟‬ ‫‪ l‬ش��اید‪ ،‬به هر حال ما دلیل ان همه اصرار را متوجه‬ ‫نم ی شدیم‪ .‬البته با وزارتخانه شدن س��ازمان ورزش مشکلی‬ ‫نداشتیم اما با ادغام ان با سازمان جوانان مساله داشتیم چون‬ ‫خود من همواره معتقد به این بوده ام که عرصه جوانان فضای‬ ‫متفاوتی اس��ت و باید در جای خود به طور جداگانه به مسائل‬ ‫مختلف جوانان رس��یدگی ش��ود نه در کنار وزارتخانه ورزش‪.‬‬ ‫اینطور که خبر دارم حاال هم زمزمه هایی هست که این دو از‬ ‫‪ l‬توصی��ه کردند ش��ما باید در امر س��اخت و س��ازها‬ ‫فعالیت باالیی داشته باش��ید‪ .‬من و اقای دکتر تجربه همکاری‬ ‫ورزش‬ ‫اقای دکت ر! شما وزارتخانه شدن ورزش را کار درستی‬ ‫نم ی دانستید‪ .‬درست است؟‬ ‫وقتی ریاست س�ازمان ورزش را بر عهده گرفتید‬ ‫اق�ای احمدی ن�ژاد چ�ه توصی ه هایی برای ش�ما‬ ‫داشتند؟‬ ‫متقاعد کردن اقای رئی س جمهور سخت نبود؟‬ ‫‪ l‬نه‪ ،‬قرار نبود اقای دکتر را در این مورد متقاعد کنیم‬ ‫چون ایش��ان هیچ وقت در کارها دخالت نم ی کردند‪ .‬مشورت‬ ‫م ی دادند‪ ،‬حمایت م ی کردند اما دخالت ب��ه هی چ وجه‪ .‬در مورد‬ ‫جذب ک ی روش هم دست ما را باز گذاشتند‪ .‬اصرار م ی کردند که‬ ‫هر چه سریع تر باید تکلیف مشخص شود و کارها پیش برود‪.‬‬ ‫پیشروی در کار همیشه مد نظرش��ان بود و اساسا با درجا زدن‬ ‫یدادند‪.‬‬ ‫مشکل داشتند و واکنش نشان م ‬ ‫هی چ وقت توصیه نکردند که فالن فرد باید باشد یا‬ ‫فالن فرد نباشد؟‬ ‫‪ l‬هیچ وقت هیچ توصی ه ای از سوی ایشان یا هیچ یک‬ ‫از اعضای دولت به ما نشد که اقای فالنی بماند یا اقای فالنی‬ ‫برود‪ .‬همیشه تاکید داشتند که طبق ضوابط کاری باید پیش‬ ‫برویم‪ .‬حتی یک بار در جلسه هیات دولت به من گفتند‪« :‬اقای‬ ‫سعی د لو! تا به حال شده من به شما بگویم این کار را انجام بده و ان‬ ‫کار را انجام نده؟ غیر از این بوده که همیشه تاکید کرده ام طبق‬ ‫قانون‪ ،‬ضوابط و خط مشی کلی باید در ورزش حرکت کنیم؟»‬ ‫حرف درستی هم بود‪ .‬ما در مورد ب رنامه های کلی با اقای دکتر‬ ‫صحبت م ی کردیم‪ .‬هرگز س��فر اس��تانی نرفتیم که در انجا‬ ‫پروژه ای را افتتاح نکنیم‪.‬‬ ‫با هم را داش��تیم‪ .‬حضور من در س��ازمان ورزش بعد از معاونت‬ ‫اجرایی رئی س جمهور بود و من از مطالبات ایش��ان خبر داشتم‪.‬‬ ‫حساسی ت های اقای دکتر را به خوبی درک م ی کردم‪ .‬به همین‬ ‫دلیل ما در بخش توزیع جغ رافیایی سعی کردیم گستره وسیعی‬ ‫از مردم کشور را از امکانات ورزشی بهره مند کنیم و به انها خدمات‬ ‫ورزشی ارائه کنیم‪ .‬همچنین اقای دکتر درباره ورزش بانوان تاکید‬ ‫زیادیداشتند‪.‬م ی گفتندمابانوانتوانمندیداریمکهبایدعرصهکار‬ ‫وپیشرفترابرایانهامهیاکنیمتاانهانیزپاسخاعتمادمارابدهند‪.‬‬ ‫در مورد قایق رانی‪ ،‬تی راندازی و دیگر رشته هایی که بانوان ما در طول‬ ‫این سال ها در انها خوش درخشیده اند تاکید فراوانی داشتند‪ .‬اقای‬ ‫دکتر همچنین به علمی کردن ورزش تاکید م ی کردند و اعتقاد‬ ‫داشتند توسعه باید در س��ایه علم صورت بگیرد‪ .‬به دلیل همین‬ ‫حساسیت و تاکی د ها بود که ما با دانش��گاه ها وارد مذاکره شدیم‬ ‫و دانشجویان ارشد دانشگاه ها را در بخش ورزش جذب کردیم‪ ،‬به‬ ‫انها بورسیه تعلق گرفت و انها را وارد شرایط کار در عرصه ورزش‬ ‫کردیم‪ .‬ما باید به جام جهانی م ی رفتیم‪ .‬این دورنمای ما بود و موفق‬ ‫هم ش��دیم‪ .‬روزی که قرار شد یک مربی برای تیم ملی استخدام‬ ‫کنیم به هر حال دیدگاه های مختلفی وجود داشت‪.‬‬ ‫اقای رئی س جمهور مخالف جذب مربی خارجی در‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪ l‬من و اقای دکتر رابطه خیلی خوبی داشته و داریم‪.‬‬ ‫سفرهای خوبی داش��تیم‪ .‬در یکی از این سفرها ایشان به من‬ ‫گفتند که خودت را اماده تالش در عرصه ورزش کشور کن‪ .‬به‬ ‫من گفتند که عرصه ورزش بسیار اهمیت دارد و ظرفی ت های‬ ‫باالیی دارد که م ی بایست در مسیر توسعه قرار بگیرد‪ .‬من هم‬ ‫با ب رنامه وارد ورزش شدم‪ .‬در همان مراسم معارفه ب رنامه هایم را‬ ‫گفتم‪ .‬حرف هایم هنوز موجود اس��ت و م ی توانید به ان رجوع‬ ‫کنید‪ .‬گفت��م م ی خواهیم ای��ن کارها را انج��ام بدهیم‪ .‬دقیقا‬ ‫مشخص کردیم که چه اهدافی داریم‪ .‬انصافا اقای دکتر هم کم‬ ‫نگذاشتند و از همه نظر ما را حمایت کردند‪ .‬هر وقت که به ایشان‬ ‫نیاز داشتیم در کنار ما بودند و از نظر مادی و معنوی به ما کمک‬ ‫م ی کردند‪ .‬اصل ی ترین دغدغه اقای دکتر این بود که ورزش باید‬ ‫عرصه تالش و پیشرفت باشد‪ .‬باید حاشی ه ها را کنار گذاشت‬ ‫و کار کرد‪ .‬خودش��ان هم کمک م ی کردند که این حاشی ه ها از‬ ‫ورزش دور شود‪ .‬من ارزو م ی کنم دولت بعدی ب رنامه های دولت‬ ‫نهم و دهم را در عرصه ورزش دنبال کند‪.‬‬ ‫یکدیگر جدا ش��وند‪ .‬خب‪ ،‬این اتفاق خوبی است‪ .‬اما ان موقع‬ ‫من نامه نوش��تم‪ .‬مخالفت کردم‪ .‬خیل ی ها مخالفت خودشان‬ ‫را اعالم کردند اما در نهای��ت فایده ای هم نداش��ت و این کار‬ ‫انجام شد‪ .‬ان هم در شرایطی که مردم تازه به ورزش عالقه مند‬ ‫شده بودند و بازی های اسیایی گوانگجو با بهترین نتایج ب رای‬ ‫ای ران به پایان رسیده بود‪ .‬افتخار م ی کنم که در دوره ریاستم در‬ ‫سازمان ورزش ‪ 94‬هفته در عرصه مدیریت ورزش فعال بودم؛‬ ‫در ‪ 94‬هفته ‪ 94‬قهرمانی در سطح اسیا و جهان به دست امد‪.‬‬ ‫یعنی به طور میانگین ما هر هفته یک قهرمانی در سطح اسیا‬ ‫یا جهان داشته ایم که اتفاقا‪ 22‬مورد ان ب رای اولی ن بار بوده است‪.‬‬ ‫این نشان م ی دهد که ما در ریتم درستی قرار گرفته بودیم‪ .‬ب رنامه‬ ‫داش��تیم و کارها به خوبی پیش م ی رفت‪ .‬ما م ی خواستیم به‬ ‫توسعه پایدار برسیم‪.‬‬ ‫تی م ملی فوتبال بودند؟‬ ‫‪ l‬بله‪ ،‬اقای رئی س جمهور همواره تاکید داش��تند که‬ ‫در درجه اول باید از سرمایه های ورزش کشور خودمان استفاده‬ ‫کنی��م‪ .‬به ه ر حال این یک واقعیت اس��ت ک��ه وقتی با یک‬ ‫ای رانی به افتخاری بزرگ دس��ت پی دا م ی کنید لذت ان افتخار‬ ‫چند ب رابر اس��ت‪ .‬به هر حال باتوجه به حساسی ت هایی که در‬ ‫عرصه فوتبال وج��ود دارد و همه از ان باخبر هس��تیم ما باید‬ ‫تصمیم کارشناسانه ای م ی گرفتیم‪ .‬اقای کفاشیان‪ ،‬ک ی روش‬ ‫را پیشنهاد کرد؛ یک مربی تراز اول که با اهداف ما همخوانی‬ ‫داشت و م ی توانست فوتبال ما را به هدف برساند‪ .‬ما ثمرات این‬ ‫تصمیمات را دیدیم و امیدواریم در دوره های بعدی نیز شاهد‬ ‫تصمیمات درست باشیم‪.‬‬ ‫همکاری تان با رئی س جمه�ور در ح�وزه ورزش را‬ ‫ب ه طور کلی چطور ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫‪ l‬دوران خوبی بود که به نظرم بارزترین نمود موفقیت‬ ‫این دوره از همکاری م��ن با اقای احمدی ن��ژاد به بازی هایی‬ ‫اسیایی گوانگجو برم ی گردد‪ .‬از طرف برگزار کنندگان بازی های‬ ‫اسیایی گوانگجو دو ماه قبل از شروع بازی ها به دفتر من امدند‬ ‫و با من مصاحب ه ای داشتند‪ .‬یک مصاحبه محرمانه‪ .‬قرار هم‬ ‫نبود که بعدا این مصاحبه منتشر شود‪ .‬گفتند این مصاحبه با‬ ‫روسای سازمان ورزش همه کش��ورها انجام شده و ما به دنبال‬ ‫به دست اوردن یک سری تحلی ل ها از توسعه کشورها در حوزه‬ ‫ورزش هستیم‪ .‬از من پرسیدند ش��ما در گوانگجو چند مدال‬ ‫م ی اورید؟ من گفت��م در ای ران نمره ای باالت��ر از ‪ 20‬نداریم‪20 .‬‬ ‫یعنی اینکه شما در قله قرار دارید‪ .‬ما در گوانگجو ‪ 20‬م ی شویم‪.‬‬ ‫یعنی ‪ 20‬طال‪ 20 ،‬نقره و ‪ 20‬ب رنز به دس��ت م ی اوریم و به ای ران‬ ‫برم ی گردیم‪ .‬خدا را شکر ما‪ 59‬مدال به دست اوردیم و این خیلی‬ ‫لذتبخش است‪.‬‬ ‫چه خاطره ای از گوانگجو دارید که برای تان جالب‬ ‫است؟‬ ‫‪ l‬اقای دکتر در همان روزهایی که به مدال های طالی‬ ‫ما اضافه م ی شد به من زنگ زدند و گفتند‪ « :‬تبریک م ی گویم‬ ‫چون دل مردم را شاد کردید‪ .‬مردم اینجا خیلی خوشحال هستند‬ ‫‪75‬‬ ‫و من هم از ش��ما تش��کر م ی کنم‪ ».‬بعد هم از من پرسیدند‪:‬‬ ‫«چند مدال دیگر م ی گیریم؟» من هم گفتم‪« :‬اقای دکتر! شما‬ ‫خیال تان راحت‪ ،‬تا ‪ 20‬نگیریم ب رنم ی گردیم‪ ».‬اقای دکتر خیلی‬ ‫خوشحال شدند و بعدها هم از ما به خوبی حمایت کردند‪.‬‬ ‫اما اقای رئی س جمهور ش�ما را برای احراز پس�ت‬ ‫وزارت ورزش به مجلس معرفی نکردند‪ ،‬چ را؟‬ ‫‪ l‬خب‪ ،‬البته زمان این اتفاق گذشته است‪ .‬بهتر است به‬ ‫گذشته ب رنگردیم‪ .‬باتوجه به ادغام شدن سازمان ورزش و ج وانان‬ ‫بهتر اس��ت دیگر عزیزان در این وزارتخانه مشغول به خدمت‬ ‫شوند‪ .‬ترجیح دادم نباشم‪.‬‬ ‫اقای احمدی نژاد در م�ورد فوتبال چه دیدگاه هایی‬ ‫داشتند؟‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪ l‬در مورد فوتبال همه مردم ما حساس هستند‪ .‬اقای‬ ‫رئی س جمهور هم بالطبع این حساسی ت ها را درک م ی کردند‬ ‫و توصیه م ی کردند باید به امور فوتبال رسیدگی شود‪ .‬اما این‬ ‫بدان معنا نبود که از دیگر رشته های ورزشی غافل شوند‪ .‬در واقع‬ ‫اصرار داشتند که ما باید همه فدراسیون ها را مورد حمایت قرار‬ ‫بدهیم و زمینه پیشرفت را ب رای شان مهیا کنیم‪ .‬به همین دلیل‬ ‫بود که خود من در اکثر مسابقات فوتب الی سعی م ی کردم حضور‬ ‫داشته باشم و بازی ها را از نزدیک ببینم‪ .‬کار مدی ران فوتبال را زیر‬ ‫نظر داشته باشم و تا جایی که م ی توانم مشکالت شان را برطرف‬ ‫کنم‪ .‬این یک واقعیت است که ما باید به تناسب عالقه مندی‬ ‫و ظرفی ت هایی که وجود دارد‪ ،‬ب رنامه ری��زی کنیم‪ .‬خود اقای‬ ‫رئی س جمهور ه��م که عالقه زیادی ب��ه ورزش و به خصوص‬ ‫فوتبال دارند‪ .‬در داخل سالن بازی کردند‪ ،‬در تمرینات تیم ملی‬ ‫حضور پیدا کردند و به طور کلی نش��ان داده اند که به فوتبال‬ ‫عالقه مند هستند‪ .‬با همه اینها اقای دکتر در همان مقطعی‬ ‫که عده ای اعتقاد داش��تند باید برخی ادم ها در فوتبال جابه جا‬ ‫ش��وند به این اعتقاد داش��تند که باید به مدی ران فرصت داد تا‬ ‫بتوانند ب رنامه های خودش��ان را پیش بب رند‪ .‬من اعتقاد دارم در‬ ‫ورزش هیچ کس اضافه نیس��ت‪ .‬هیچ کس جای فرد دیگر را‬ ‫نگرفته که ما بخواهیم از طریق حذف ادم ها به نتیجه برسیم‪.‬‬ ‫من اقای رض ازاده را در ش��رایطی که فدراسیون وزنه برداری در‬ ‫بدترین شرایط خودش به سر م ی برد و همه روزنامه ها از انحالل‬ ‫یدادند‪ ،‬به این فدراسیون اوردم و گفتم بیا و‬ ‫زودهنگام ان خبر م ‬ ‫ما از تو حمایت م ی کنیم‪ .‬این کار را انجام دادیم و در طول کمتر از‬ ‫یک سال این رشته ورزشی در گوانگجو همه کار کرد و به افتخار‬ ‫رسید‪ .‬م ی خواهم بگویم همواره فضای کار ما در ورزش این بود‬ ‫که از افراد حمایت کنیم‪ ،‬مگر اینکه احساس م ی کردیم اساسا‬ ‫مشکل خود ان مدیر است که نم ی خ واهد کار کند‪.‬‬ ‫‪ l‬مدت هاست گفته م ی شود اقای رئی س جمهور‬ ‫در موض�وع ام�دن عل�ی دای�ی ب�ه تی م مل�ی و‬ ‫برکناری اش از تی م ملی نقش داشته اند و دستوراتی‬ ‫در این زمینه صادر کرده اند‪ ،‬البته این حرف همیشه‬ ‫در حد شایعه مطرح شده‪ ،‬دیدگاه شما در این مورد‬ ‫چیست؟‬ ‫این از ان دست حاشی ه های منفی است که همیشه سعی‬ ‫کردمنسبتبهانواکنشینداشتهباشم‪.‬چوناین طورحاشی ه ها‬ ‫هی چ وقت تمامی ندارد و ما را رو به جلو نم ی برد‪ .‬با دامن زدن به‬ ‫چنین حاشی ه هایی هرگز به توسعه نم ی رسیم‪ .‬واقعا این طور‬ ‫نبود که اقای دکتر بخواهند در مورد علی دایی دخالتی داشته‬ ‫باشند‪ .‬ایشان این قدر گرفتار کارهای مختلف مملکت بودند که‬ ‫اساسا نم ی توانیم چنین شایع ه ای را منطقی یا درست بدانیم‪.‬‬ ‫اقای دکتر همیشه از سرمایه های فوتبال این کشور حمایت‬ ‫کرده اند و توصیه کرده اند که حرمت ها باید حفظ شود‪ .‬این تنها‬ ‫توصی ه ای است که ایشان هم واره به ما داشتند‪.‬‬ ‫‪ l‬راستی اقای احمدی نژاد پرسپولیسی هستند‬ ‫یا استقاللی؟‬ ‫(م ی خندد) بروید با ایشان مصاحبه کنید‪ .‬حتما از روی رنگ‬ ‫پی راهنیکهپوشیده اندمتوجهخ واهیدشدکهاستقاللیهستند‬ ‫یا پرسپ ولیسی‪g.‬‬ ‫رئیس جمهور فوتبالی‬ ‫چرا احمدی نژاد در بازی فوتبال ستارگان شرکت نکرد؟‬ ‫‪2‬‬ ‫ورزش در دوره ریاس��ت جمهوری محمود احمدی نژاد‬ ‫فراز و نش��یب های فراوانی داش��ته است‪ .‬ش��اید در هیچ‬ ‫دولتی به اندازه دولت نهم و دهم ورزش اینگونه مورد توجه‬ ‫رئی س جمهور قرار نگرفته است؛ عالقه ای که اتفاقات مثبت‬ ‫و منفی را در ورزش باعث شد‪.‬‬ ‫تیم مل��ی ای��ران در جام جهانی ‪ 2006‬الم��ان هرگز‬ ‫عملکرد قابل قبولی نداش��ت‪ .‬پیر ش��دن تیمی که ب رانکو‬ ‫ایوانکوویچ همچنان درباره اش با افتخار سخن م ی گفت در‬ ‫نهایت نمایش و نتایج ضعیفی را ب رای فوتبال ای ران رقم زد‪.‬‬ ‫شاید به همین دلیل بود که دولتمردان تصمیم به برکناری‬ ‫دادکان گرفتن��د‪ .‬گفته م ی ش��د این احمدی ن��ژاد بود که از‬ ‫ته ران دس��تور برکناری محمد دادکان را صادر کرد‪ .‬هر چند‬ ‫این موضوع هرگز از س��وی دولت تایید یا تکذیب نشد‪ ،‬اما‬ ‫تبعات ان تصمیم تعلیق فوتبال ای ران بود و اینکه فدراسیون‬ ‫فوتبال ای ران بیش از دو س��ال بدون رئیس و مس��ئول کار‬ ‫خود را ب��ا کمیته انتقالی دنبال کرد‪.‬ای��ن تصمیم در حالی‬ ‫گرفته ش��د که قبل از حضور تیم ملی در جام جهانی ‪2006‬‬ ‫احمدی نژاد به همراه دادکان و عل ی ابادی در تمرین تیم ملی‬ ‫حضور پیدا کرده بود و حتی ب��ه اب راهیم میرزاپور‪ ،‬گلر وقت‬ ‫تیم ملی در ضربات پنالتی گل زده بود‪.‬‬ ‫البته فوتبال ای ران باالخره از تعلیق خارج ش��د اما بار‬ ‫دیگر دولت دستور داد تا محمد عل ی ابادی شخصا وارد گود‬ ‫انتخابات ریاست فدراس��یون فوتبال شود‪ .‬وقتی مخالفت‬ ‫فیفا با حضور افراد سیاس��ی مانع از حضور عل ی ابادی شد‪،‬‬ ‫همین اهالی دولت بودند که به اجبار فردی را به عنوان رئیس‬ ‫فدراس��یون فوتبال برگزیدند که بتواند ش��خصا دستورات‬ ‫مقامات باال دستی را در فدراسیون فوتبال پیاده کند‪.‬‬ ‫احمدی نژاد و ریاست فدراسیون فوتبال‬ ‫عزل و نصب دایی‬ ‫س��ومین س��ال تکی��ه احمدی ن��ژاد ب��ر صندل��ی‬ ‫ریاست جمهوری با روزهای پرهیجان مقدماتی جام جهانی‬ ‫فوتبال همزمان شده بود‪ .‬فدراسیون به دنبال یک سرمربی‬ ‫بود و خیل ی ها در مورد سرمربیگری افشین قطبی اتفاق نظر‬ ‫داشتند‪ .‬کفاشیان‪ ،‬رئیس فدراسیون فوتبال پس از چند روز‪،‬‬ ‫از قطعیت سرمربیگری افشین قطبی در تیم ملی خبر داد‪،‬‬ ‫اما ساعتی نگذش��ت که این خبر را خود کفاشیان تکذیب‬ ‫کرد و از علی دایی به عنوان سرمربی جدید تیم ملی نام برد‬ ‫و داستان اغاز شد‪.‬‬ ‫برخی منابع اعتقاد داش��تند که ش��خص احمدی نژاد‬ ‫خواس��تار حضور علی دای��ی به عنوان س��رمربی تیم ملی‬ ‫ش��ده بود‪ .‬این ش��ایعه در حالی قابل باور به نظر م ی رسید‬ ‫که رابطه احمدی نژاد و دولتش با دایی به واسطه مربیگری‬ ‫دایی در س��ایپا ومدیرعاملی بذرپاش نس��بتا خ��وب بود؛‬ ‫دایی نی��ز هم��واره از کمک ه��ای ب ی دریغ دولت تش��کر‬ ‫م ی کرد‪ .‬اما با ف��را رس��یدن فروردین م��اه ‪ 1388‬و پس از‬ ‫شکس��ت تلخ ای��ران مقابل عربس��تان‪ ،‬نس��خه برکناری‬ ‫علی دای��ی پیچیده ش��د‪ .‬نکته جال��ب اینکه‪ ،‬ای��ن بازی‬ ‫یک تماش��اگر ویژه هم داش��ت و ان فرد کس��ی نبود جز‬ ‫محمود احمدی نژاد‪ .‬در شب تلخ فوتبال ای ران‪ ،‬احمدی نژاد‬ ‫به خوبی دریافته بود که شکس��ت تیم ملی چه تاثیر روحی‬ ‫اش��کاری بر اذهان عمومی خواهد داش��ت و باتوجه به در‬ ‫پیش بودن انتخابات ریاس��ت جمهوری ضربه س��ختی بر‬ ‫وجهه دولت نهم به خص��وص در عرص��ه مدیریت ورزش‬ ‫وارد شده است‪.‬‬ ‫احمدی نژاد به روایتی فردای شکست ب رابر عربستان‬ ‫در جلس��ه هیات دول��ت و در روایتی دیگر همان ش��ب به‬ ‫عزل رویانیان؟‬ ‫همین یکی‪ ،‬دو هفته پیش بود که محمد رویانیان در‬ ‫برنامه ورزش از نگاه دو پرده از نامه ای برداش��ت که باوجود‬ ‫گذشت بیش از ‪ 23‬روز از تحریر ان کامال از چشم رسانه ها‬ ‫پنهان مانده ب��ود‪ .‬رویانیان که در طول هم��ه روزهای بعد‬ ‫از فینال جام حذفی به ش��دت محل انتقاد ش��دید هواداران‬ ‫و حتی برخی از مدی ران و پیشکس��وتان پرسپولیسی بوده‬ ‫است‪ ،‬مدعی ش��د ‪ 15‬روز قبل از دیدار با سپاهان نامه ای را‬ ‫از نهاد ریاست جمهوری دریافت کرده که در ان از خدماتش‬ ‫تشکر ش��ده و پایان ماموریتش در باشگاه پرسپولیس را به‬ ‫او اعالم کرده اند‪.‬مدیرعامل باشگاه پرسپولیس در اظهارات‬ ‫خود مدعی شد‪« :‬از ‪ 15‬روز قبل از جام حذفی با من مشکل‬ ‫داش��تند‪ .‬به همین دلیل اس��ت که ب رای م��ن نامه نگاری‬ ‫م ی کنند و م ی نویسند که ماموریت ش��ما تمام شده است‪.‬‬ ‫متاسفانه نامه ای از نهاد ریاست جمهوری در تاریخ ‪92/1/31‬‬ ‫ب رای من امد از طرف اقای بقایی که در ان نوشته شده بود‪،‬‬ ‫از خدمات اقای رویانی��ان تقدیر و تش��کر م ی کنیم‪ .‬قطعا‬ ‫این مش��کل به بدنه تیم س��رایت کرد و در ‪ 20‬روز گذشته‬ ‫نیز هرچه پیگیری کردم نفهمیدم ماجرا چیس��ت‪ .‬مفهوم‬ ‫صحب ت هایشان را متوجه نشدم‪ .‬یعنی دوست دارند من در‬ ‫پرسپولیس نباشم؟! هرچه پیگیری کردم هی چ کس جواب‬ ‫مرا نداد‪ .‬من همیشه به نظر رئی س جمهور احترام گذاشته ام‪،‬‬ ‫ام��ا برخی اوق��ات برخورده��ای خوبی با من نم ی ش��ود و‬ ‫ماموریت مرا تمدی��د نکردند که دلیل��ش را نم ی دانم‪ .‬االن‬ ‫مدتی اس��ت که تکلیفم مشخص نیس��ت‪ ».‬رویانیان در‬ ‫پایان این مصاحبه جنجالی گفت‪« :‬من مخلص همه اقایان‬ ‫هستم اما نم ی روم‪».‬‬ ‫برخی رسانه ها انتخاب علی دایی را اصل ی ترین دلیل‬ ‫خشم دولت دانس��تند‪ .‬وضعیت محمد رویانیان در باشگاه‬ ‫پرسپولیس البته هنوز هم در هاله ای از ابهام قرار دارد‪ .‬شاید‬ ‫به همین زودی به دستور محمود احمدی نژاد وی عطای کار‬ ‫در این باشگاه را به لقایش ببخشد و برود‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫در سال ‪ 88‬احمدی نژاد در یک گفت وگوی تلویزیونی‬ ‫در مورد عملک��رد محمد عل ی ابادی‪ ،‬رئیس وقت س��ازمان‬ ‫تربی ت بدنی لب ب��ه انتقاد گش��ود‪ .‬وی در م��ورد عملکرد‬ ‫عل ی اب��ادی در ورزش گف��ت‪« :‬ب��ه نظرم عل ی اب��ادی در‬ ‫مجموع عملکرد خوبی داشت و زحمات زیادی کشید‪ .‬ما در‬ ‫رشته هایی موفق بودیم که تا چند وقت پیش ارزوی کسب‬ ‫مدال در ان رشته ها را داشتیم‪ ،‬در ضمن در بخش ساخت و‬ ‫س��از هم حرکات مثبتی صورت گرفت‪ .‬البته عل ی ابادی در‬ ‫فوتبال نتوانست موفق باشد‪».‬‬ ‫ماج��را انجایی جالب ش��د که برخی س��ایت ها خبر‬ ‫عجیبی را منتش��ر کردن��د؛ اینکه محم��ود احمدی نژاد در‬ ‫همان مقطعی که عل ی ابادی را مامور به حضور در انتخابات‬ ‫ریاست فدراسیون فوتبال کرده بود خود نیز قصد داشت در‬ ‫این انتخابات نامزد ش��ود‪ .‬البته این خبر از سوی دفتر نهاد‬ ‫ریاست جمهوری تکذیب ش��د‪ .‬کاظم اولیایی چندی پیش‬ ‫در همین خصوص مصاحب ه ای داش��ت ک��ه در ان تاکید‬ ‫کرده است‪« :‬احمدی نژاد قصد حضور در انتخابات ریاست‬ ‫فدراسیون را داش��ت که گفتم اگر من نامزد این پست شوم‬ ‫بهتر از ان است که شما بیایید‪».‬‬ ‫ورزش‬ ‫رفت و برگشت های عل ی ابادی‬ ‫اذرماه ‪ 86‬بود که احمدی ن��ژاد به صراحت اعالم کرد‪:‬‬ ‫«عل ی اب��ادی از انتخابات کن��ار م��ی رود‪ ».‬او تقصیرها را‬ ‫متوجه عل ی ابادی کرد و گفت‪« :‬تعلیق حاصل یک اشتباه‬ ‫اقای عل ی ابادی بود‪ .‬من به ایش��ان گفته ب��ودم این کار را‬ ‫نکند اما مش��کالتی که با کادر مدیریتی قبلی فدراسیون‬ ‫فوتبال به وجود امد زمینه ساز بروز این مسائل شد‪ ».‬ه ر چند‬ ‫احمدی ن��ژاد این فرصت را ه��م پیدا کرده بود ک��ه با جناح‬ ‫سیاس��ی رقیب نیز به نوعی تسویه حس��اب کند‪ .‬شاید به‬ ‫همین دلیل در ادامه انتقادات��ش از وضعیتی که در فوتبال‬ ‫ای ران به وجود امده است‪ ،‬تاکید کرد‪« :‬عامل دومی که باعث‬ ‫به حاشیه رفتن فوتبال ش��د سوءاستفاده یک تیم سیاسی‬ ‫از این ماجرا بود که بدون در نظر گرفتن منافع ملی به فکر‬ ‫اهداف خاص خود بودند و توانس��تند با مطرح کردن برخی‬ ‫مسائل در س��ازمان های خارجی باعث ایجاد مشکل ب رای‬ ‫فوتبال شوند‪».‬‬ ‫رئی س جمهور اما به صراحت از دخالت خود در فوتبال‬ ‫س��خن م ی گفت؛ انجا که حضور عل ی اب��ادی در انتخابات‬ ‫فدراسیون فوتبال را دستور خود دانست‪« :‬زمانی که به اقای‬ ‫عل ی ابادی گفتم که به فدراسیون فوتبال برود حضور ایشان‬ ‫فلسفه ای داشت که م ی تواند به س��ر و سامان دادن اوضاع‬ ‫نابسامان این رشته پرطرفدار کمک کند‪ .‬واقعیت این است‬ ‫که فوتبال در بین مردم ما جایگاه ویژه ای دارد و همه مردم‬ ‫به نوعی فوتبال را دوس��ت دارند‪ .‬به همی��ن خاطر به اقای‬ ‫عل ی ابادی دستور دادم به فوتبال برود و مشکالت این رشته‬ ‫را ب رای همیشه حل کند‪ .‬البته حضور محمد عل ی ابادی در‬ ‫انتخابات فدراس��یون فوتبال مغایر با اساسنامه مورد تایید‬ ‫فیفا نیست‪ ،‬اما با تمام این شرایط به اقای عل ی ابادی گفتیم‬ ‫کنار برود تا انتخابات فدراس��یون فوتبال برگزار شود‪ ».‬این‬ ‫حرف ها بدان معنا بود که او هم در نامزد ش��دن عل ی ابادی‬ ‫و هم در کناره گیری وی از حضور در انتخابات فدراس��یون‬ ‫فوتبال نقش��ی مس��تقیم داش��ت‪ .‬اما این پایان انتقادات‬ ‫احمدی نژاد از عل ی ابادی نبود‪.‬‬ ‫حضور در پارالمپیک‬ ‫در ش��هریور ‪ 87‬احمدی ن��ژاد در س��یزدهمین دوره‬ ‫بازی های پارالمپیک ‪ 2008‬پکن حضور یافت‪ .‬رئی س جمهور‬ ‫از سوی فیلیپ کریون‪ ،‬رئیس کمیته بی ن المللی پارالمپیک‬ ‫رسما به رقابت های پارالمپیک پکن دعوت شده بود‪.‬‬ ‫احمدی نژاد در مورد پارالمپیک اینگونه واکنش نشان‬ ‫داد‪« :‬من کس��ب مدال از جانب ورزش��کاران پارالمپیکی‬ ‫را ‪ 10‬ب رابر ارزش��مندتر از المپیک ی ها م ی دانم‪ ،‬چرا که انها‬ ‫ورزشکارانی با شرایط خاص هستند‪ ».‬محمود احمدی نژاد‬ ‫اما در المپیک ‪ 2012‬به لندن سفر نکرد؛ نه در المپیک و نه‬ ‫در پارالمپیک‪.‬‬ ‫باخت تیم ملی واکنش نشان داده بود تا جایی که بسیاری‪،‬‬ ‫انتق��ادات صری��ح او را دلیل اصل��ی برکناری عل��ی دایی‬ ‫م ی دانند‪ .‬ام��ا اتفاق جالب ت��ری نی��ز رخ داد‪ 16 .‬فروردین‬ ‫‪ ،1388‬علی دایی در گفت وگو با یک روزنامه ورزشی با اشاره‬ ‫به دخالت عمده برخی دولتمردان و چهره های غیرورزشی‬ ‫در مسائل مربوط به تیم ملی بر «افشای عوامل عجیب و‬ ‫غریب در برکناری اش پس از انتخابات ریاس��ت جمهوری»‬ ‫تاکید کرد‪ .‬دایی به تصور انکه فردی جز احمدی نژاد رئیس‬ ‫دولت دهم خواهد شد‪ ،‬چنین ادعایی را مطرح کرده بود و به‬ ‫همین دلیل‪ ،‬او تا به ام��روز در مورد برکناری اش از تیم ملی‬ ‫به صراحت سخن نگفته است اما چند بار تاکید کرده است‪:‬‬ ‫«جدایی من از تیم ملی سیاسی بود و متاسفانه کسی که در‬ ‫فوتبال نبود من را برکنار کرد‪ ».‬علی دایی هنوز از اتفاقات‬ ‫‪ 9‬فروردین ناراضی است‪ .‬شاید به همین دلیل هم در دیدار‬ ‫بین تیم مل��ی ‪ 98‬و تیم ملی ‪ 2014‬حض��ور نیافت؛ دیداری‬ ‫دوس��تانه که صرفا به دلیل درخواس��ت احمدی نژاد ب رای‬ ‫خداحافظ ی اش ب��ا اهالی فوتبال در نظر گرفت ش��ده بود‪.‬‬ ‫علی دایی پیغام داد که نم ی اید و در این مراسم حضور ندارد‪.‬‬ ‫حدس زدن دلیلش هم اصال کار دشواری نبود‪.‬‬ ‫بازی داخل س�الن‬ ‫ابان ماه سال ‪ 89‬عالقه مندی احمدی نژاد و مورالس‪،‬‬ ‫رئی س جمه��وری بولیوی به فوتبال باعث ش��د ت��ا این دو‬ ‫رئی س جمهور ب��ه همراه جمع��ی از مل ی پوش��ان فوتبال‬ ‫و مس��ئوالن ورزش در یک دیدار داخل س��الن ب��ه میدان‬ ‫بروند‪ .‬در این دی��دار احمدی نژاد همراه س��عیدلو‪ ،‬مورالس‬ ‫رئی س جمهوری بولی��وی و بازیکنانی مانن��د کریم باقری‪،‬‬ ‫مجتبی جباری‪ ،‬محمد نوری‪ ،‬فره��اد مجیدی و غالمرضا‬ ‫‪77‬‬ ‫رضایی در قالب دو تیم به میدان رفتند‪ .‬این بازی دوس��تانه‬ ‫فوتبال با نتیجه هشت بر شش به نفع تیمی که احمدی نژاد‬ ‫در ان حضور داشت به پایان رسید‪.‬‬ ‫به سالن امد‪ ،‬اما باختیم‬ ‫در سال ‪1387‬و مس��ابقات قهرمانی جهان کشتی در‬ ‫حالی که ای ران در استانه قهرمانی بود او به سالن مسابقات‬ ‫امد و به یکباره موج حضور او منفی ش��د تا مثبت‪ .‬فردین‬ ‫معصومی ک��ه در وقت اول کش��تی خوبی گرفت��ه بود در‬ ‫وق��ت دوم در حالی که ی��ک بر صفر پیش ب��ود بر اثر فن‬ ‫رکبی حریف تا استانه ضربه ش��دن پیش رفت اما بیش از‬ ‫‪ 20‬ثانیه روی پل دوام اورد تا چهار بر دو بازنده شود و کار به‬ ‫تایم سوم بکشد‪ .‬این در حالی بود که مربیان تیم حریف به‬ ‫ضربه شدن معصومی اعتقاد داشتند و داوران بارها کشتی را‬ ‫مورد بازبینی قرار دادند که این امر مورد تایید قرار نگرفت‪.‬‬ ‫همین هنگام بود که محمود احمدی نژاد در تایم دوم کشتی‬ ‫معصومی و حریف اذربایجان ی اش وارد سال مسابقات شد‬ ‫که این موضوع همهمه فراوانی را در سالن ب رانگیخت‪ .‬به‬ ‫هر صورت‪ ،‬فردی��ن معصوم ی در وقت س��وم نیز در حالی‬ ‫که از حریف پیش بود در واپس��ین ثانی ه ها خاک شد تا تیم‬ ‫اذربایجان به مقام قهرمانی این دوره از مس��ابقات دس��ت‬ ‫یابد‪ .‬احمدی نژاد هم پیش از پایان مراس��م اعطای جوایز و‬ ‫قبل از نواخته شدن س��رود ملی جمهوری اذربایجان سالن‬ ‫را ترک کرد‪.‬‬ ‫معرفی سجادی به مجلس‬ ‫ورزش‬ ‫خرداد ماه س��ال ‪ 90‬اما احمدی نژاد م ی بایس��ت وزیر‬ ‫پیشنهادی اش ب رای وزارتخانه ورزش و جوانان را به مجلس‬ ‫معرفی م ی کرد‪ .‬اما سجادی وزیر ورزش نش��د‪ .‬اما از میان‬ ‫‪ 247‬رای ماخوذه‪ 23 ،‬نماینده رای ممتنع داده‪ 137 ،‬نفر رای‬ ‫مخالف و ‪ 87‬نفر رای موافق به سجادی دادند‪ .‬به این ترتیب‬ ‫او وزیر ورزش نشد‪ .‬احمدی نژاد نیز در خصوص این اتفاق در‬ ‫صحن علنی مجلس اینگونه واکنش نشان داد‪« :‬تا کنون‬ ‫دو‪ ،‬سه ماه ب رای تاسیس وزارت ورزش مشکل داشتیم‪ ،‬اگر‬ ‫کس��ی از احمدی نژاد دلخوری دارد‪ ،‬این موض��وع را از رای‬ ‫اعتماد به وزیر پیشنهادی ورزش و جوانان تفکیک کند‪».‬‬ ‫پس از انکه حمید س��جادی به عنوان گزینه ورزشی‬ ‫دولت ب��رای وزارت ورزش و جوانان نتوانس��ت از مجلس‬ ‫رای اعتماد بگیرد‪ ،‬رئی س جمهور محمد عباسی را به عنوان‬ ‫سرپرس��ت این وزارتخانه تازه تاس��یس معرفی کرد تا وی‬ ‫تالش��ش را ب رای گرفتن رای اعتم��اد ورزش انجام دهد‪ .‬در‬ ‫جلسه رای اعتماد به محمد عباسی نیز رای گیری با حضور‬ ‫‪ 246‬نماینده برگزار شد و محمد عباسی با ‪ 165‬رای موافق‪،‬‬ ‫‪ 61‬رای مخالف و ‪ 19‬رای ممتنع وزیر ورزش و جوانان شد‪.‬‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫احمدی نژاد به استادیوم ازادی نرفت‬ ‫استادیوم ازادی‪ ،‬پذی رای مراس��می بود که مهم ترین‬ ‫غایب ان‪ ،‬میزبان مراسم بود‪ .‬میزبانی که عطای حضور در‬ ‫میهمانی که به دعوت خودش برگزار شده بود را به لقایش‬ ‫بخش��ید و به مراس��م نیامد‪« .‬محمود احمدی نژاد» که بنا‬ ‫به دعوت و اب راز عالق��ه خودش قرار ب��ود در بازی نمادین‬ ‫تیم های ملی منتخب ‪ 98‬و منتخب ‪ 2014‬دقایقی با لباس‬ ‫تیم منتخب ‪ 98‬به میدان برود و پا به توپ ش��ود‪ ،‬اصال به‬ ‫استادیوم ازادی نرفت تا یکی از ب ی نظم ترین و بی ب رنامه ترین‬ ‫جش��ن های فوتبال ملی برگزار ش��ود؛ ب ی انکه تماشاگران‬ ‫کم شمار حاضر در استادیوم شاهد اتفاق ویژه ای باشند‪ .‬اما‬ ‫علت غیبت رئی س جمهور‪ ،‬بزرگترین پرس��ش تماشاگران‬ ‫و خبرنگاران این مراس��م بود؛ غیبتی که ش��اید بی ربط با‬ ‫حاشی ه های پرشمار این مراسم هم نبود‪.‬‬ ‫احمدرضا عابدزاده‪ ،‬محمد خاکپور‪ ،‬نادر محمدخانی‪،‬‬ ‫مهدی مهدوی کیا‪ ،‬کریم باقری‪ ،‬علی دایی و خداداد عزیزی؛‬ ‫‪78‬‬ ‫احمدی نژاد در سال های گذشته همواره نزدیک به تیم ملی فوتبال بوده هر چند مدی ران فدراسیون‬ ‫هرگز از نزدیکان او انتخاب نشدند‬ ‫این جمع غایبان سرشناس تیم ‪ 98‬بود‪ .‬تیمی که با غیبت‬ ‫این ‪ 7‬بازیکن اصلی و ستاره های ان زمان فوتبال ای ران‪ ،‬هیچ‬ ‫نشانی از تیم رویایی ‪ 98‬نداشت‪.‬‬ ‫س��تاره های تیم ‪ 98‬که هرکدام بناب��ه دالیلی در این‬ ‫مراسم حاضر نشده بودند‪ ،‬بازی نمادین این مراسم را هم از‬ ‫گرما انداختند تا جمع پابه سن گذاشته های تیم ‪ 98‬در یک‬ ‫نیمه پنج گل از حریف ج��وان خود بخورن��د و بازی کامال‬ ‫یکطرفه دنبال شود‪.‬‬ ‫مراس��م تقدیر‪ ،‬طبق برنامه اعالم شده در پایان نیمه‬ ‫اول برگزار ش��د و بازیکنان دو تیم در میان��ه میدان منتظر‬ ‫ماندند تا با پایان مراس��م‪ ،‬نیمه دوم را اغ��از کنند‪ .‬اما بازی‬ ‫نمادینی که قرار بود در دو نیمه ‪ 30‬دقیقه ای برگزار ش��ود‪،‬‬ ‫ناتمام ماند و دو تیم تنها ‪ 30‬دقیقه با هم بازی کردند‪.‬‬ ‫اتفاق��ی که در نوع خ��ود کم نظیر و جال��ب بود‪ .‬این‬ ‫اتفاق حتی گزارشگر تلویزیونی مس��ابقه و دست اندرکاران‬ ‫پخش مس��تقیم تلویزیونی این مراس��م را ه��م غافلگیر‬ ‫ک��رد‪ .‬ط��وری ک��ه در پای��ان نیم��ه اول‪ ،‬ج��واد خیابانی‬ ‫از بینندگان خواس��ت تا اگ��ر در نزدیکی اس��تادیوم ازادی‬ ‫هس��تند‪ ،‬خود را به محل برگزاری این مس��ابقه برسانند و‬ ‫نیمه دوم را از نزدیک ببینند؛ نیمه ای ک��ه البته هیچ وقت‬ ‫برگزار نشد‪.‬‬ ‫افت فشار‪ ،‬دلیل غیبت رئی س جمهور‬ ‫«دکتر احمدی ن��ژاد که پیش��نهاد دهنده برگزاری این‬ ‫مراس��م بود به خاطر کار سنگین در س��فر اخیر‪ ،‬خستگی‬ ‫و افت فش��ار قند و درد زانو نتوانستند در این مراسم شرکت‬ ‫کنند‪ .‬به همین خاطر به بنده و دکتر عباسی ماموریت دادند‬ ‫از فوتبالیس ت های عزیز که شانزده سال پیش افتخار افرینی‬ ‫کردند و همچنین تیم هایی که اخی را دل مردم را شاد کردند‪،‬‬ ‫تقدیر به عمل بیاوریم‪».‬‬ ‫اینها جمله های مع��اون اول رئی س جمهور و نماینده‬ ‫او در مراسم تقدیر از مل ی پوشان است‪ .‬محمدرضا رحیمی‬ ‫اینها را دلی��ل احمدی ن��ژاد ب��رای غیبت در این مراس��م‬ ‫م ی داند؛مراسم ی که بیش از دو س��اعت به طول انجامید‬ ‫و بازی نمادینی که نیمه تمام رها شد‪.‬‬ ‫این درحالی است که سفر محمود احمدی نژاد به ع راق‬ ‫مطابق برنامه قبلی برگزار ش��د و برنامه برگزاری این بازی‬ ‫نمادین هم از چند روز پیش اعالم ش��ده بود‪ .‬اما به هرحال‬ ‫درد زانو‪ ،‬افت فشار و خستگی سفر عواملی بود که به گفته‬ ‫رحیمی سبب غیبت احمدی نژاد در این مراسم شد؛ مراسم ی ‬ ‫که با پیش��نهاد خود رئی س جمهور پاگرفت و البته طبیعی‬ ‫هم بود که با غیب میزب��ان‪ ،‬میهمانی در کمال ب ی نظمی‪،‬‬ ‫سرد و پرحاشیه برگزار شود‪g .‬‬ ‫مرد مخالف‬ ‫جریان سجادی‬ ‫احمد دنیا مالی در دولت اصالح طلبان رئیس سازمان بنادر و کشتی رانی بود‪ .‬دنیامالی که‬ ‫متولد انزلی است در فدراسیون قایق رانی تحوالت قابل توجهی ایجاد کرد‪ .‬قایق رانی در مسیری‬ ‫قرار گرفت که مدال های جهانی به دست م ی اورد و نظر خیل ی ها نسبت به این رشته ورزشی‬ ‫جلب شده بود‪ .‬دنیامالی اما معاون عمرانی شهردار نیز بود‪ .‬پستی که محمد علی ابادی‪ ،‬رئیس‬ ‫کمیته ملی المپیک نیز ان را تجربه کرده است‪ ،‬وقتی محمود احمدی نژاد شهردار ته ران بود‪.‬‬ ‫شاید به همین دلیل هم دنیامالی رابطه نسبتا خوبی با علی ابادی دارد‪ .‬اما مشکل دنیامالی‬ ‫با دولت احمدی نژاد از جایی شروع ش��د که وی ترجیح داد در مراسم تجلیل از ورزشکاران و‬ ‫قهرمانان ورزشی حضور پیدا نکند‪ 10 .‬روز بعد او از سمت ریاست فدراسیون قایق رانی برکنار‬ ‫شد تا خیل ی ها بگویند چون او در این مراس��م غایب بود خشم دولت را ب رانگیخت‪ .‬مراسمی‬ ‫ که همه روسای فدراسیون ها ب رای گرفتن عکس یادگاری با رئی س جمهور با یکدیگر رقابت‬ ‫م ی کردند‪ .‬اما نکته اینجا بود که دنیامالی سال هاس��ت که در مراس��م تجلیل از ورزشکاران‬ ‫غایب است‪ .‬دنیامالی وقتی برکنار شد س��کوت نکرد و با صراحت از سیاست های دولت در‬ ‫عرصه ورزش انتقاد کرد‪g .‬‬ ‫حمید سجادی‪ ،‬این دونده س��ابق تیم ملی را م ی توان یکی از چهره های موافق دولت‬ ‫در دوره نهم و دهم برشمرد‪ .‬س��جادی البته در عرصه مدیریت ورزش س��ال ها تجربه دارد‪.‬‬ ‫عملکرد مدیریتی وی در یکی از اداره های ورزش ش��هرداری باعث ش��د تا او بتواند در دوره‬ ‫دوم ریاست محمود احمدی نژاد مورد توجه دولت قرار بگیرد‪ .‬سجادی در چهار سال نخست‬ ‫ریاست جمهوری احمدی نژاد غایب بود اما در چهار سال دوم توانست به دایره مدیریت ورزش‬ ‫راه پیدا کند‪ .‬عده ای رابطه دوستانه وی با مهرداد بذرپاش و رحیمی را نیز در ورود سجادی به‬ ‫عرصه مدیریت ورزش کشور کم تاثیر نم ی دانند‪ .‬انجا که این دو نفر در انتخابات شورای شهر‬ ‫در لیست رایحه خوش خدمت قرار گرفتند و ارتباط صمیمی با یکدیگر داشتند‪ .‬در دولت دهم‬ ‫سجادی به عنوان معاون رئیس سازمان تربی ت بدنی فعال شد و پس از اینکه قرار شد سازمان‬ ‫ورزش به وزارتخانه تبدیل ش��ود از س��وی احمدی نژاد به مجلس معرفی شد اما رای اعتماد‬ ‫نگرفت‪ .‬سجادی در استانه شکست با تعریف و تمجید از رئی س جمهور فضای دیگری را ب رای‬ ‫ادامه فعالیت خود تعریف کرد شاید به همین دلیل بود که در مراسم معارفه محمد عباسی‬ ‫به عنوان وزیر ورزش‪ ،‬رئی س جمهور حضور وی در وزارت ورزش و جوانان را خواستار شد‪g .‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫شایعه ها درباره حاجی مایلی‬ ‫محمد مایل ی کهن یکی از بااخالق ترین مربیان فوتبال ای ران اس��ت که البته سال ها‬ ‫در دفتر امور مش��ترک فدراسیون ها نیز فعالیت داشته اس��ت‪ .‬او که تجربه باالیی در عرصه‬ ‫ورزش دارد ب رای رس��انه ها همواره چهره جذابی بوده اس��ت‪ .‬این جذابی��ت از این حیث نزد‬ ‫محمد مایل ی کهن اس��ت که او همواره تصمیمات خاصی گرفته و کارهای تقریبا عجیبی‬ ‫انجام داده اس��ت‪ .‬یکی از تصمیمات خ��اص او حمایت از محمود احمدی ن��ژاد بود‪ ،‬ان هم‬ ‫در برهه ای که خیلی از اهالی فوتبال و حتی دیگر رش��ته های ورزش اقبال چندانی نسبت‬ ‫به رئی س جمهور شدن احمدی نژاد نش��ان نم ی دادند‪ .‬اما در چنین ش��رایطی مایل ی کهن از‬ ‫احمدی نژاد و نامزدی وی در انتخابات ریاس��ت جمهوری دفاع کرد‪ .‬اما مالقات این دو نفر در‬ ‫نمایشگاه مطبوعات ان قدر خبرساز شد که حتی خود حاج ی مایلی نیز از شایعات به وجود امده‬ ‫خسته شده بود‪ .‬گفته م ی شد مایل ی کهن سرمربیگری تیم ملی را از رئی س جمهور تقاضا کرده‬ ‫است اما خود مایلی همیشه این شایعه را رد م ی کند‪ .‬بعضی از مخالفان مایل ی کهن حضور وی‬ ‫به عنوان سرمربی سایپا را نیز حاصل رابطه دوستانه اش با شخص رئی س جمهور م ی دانند؛ هر‬ ‫چند خود او همواره این شایعات را تکذیب کرده است‪g .‬‬ ‫یزدانی خرم علیه جریان انحرافی‬ ‫محمدرضا یزدان ی خ��رم ب ی تردید یک��ی از موفق ترین مدی ران س��ال های اخیر ورزش‬ ‫کشورمان است؛ اگرچه خودش نه ورزش��کار حرفه ای بوده‪ ،‬نه مدیر ورزشی‪ .‬او کار خودش را‬ ‫از بنیاد مستضعفان اغاز کرد و مدیرعاملی ش��رکت اتومبی ل سازی پارس خودرو را نیز تجربه‬ ‫کرد‪ .‬او در حوزه صنعت بسیار موفق بود و عملکرد موفقی داشت‪ .‬یزدان ی خرم در دولت های‬ ‫مختلف کار مدیریتی انجام داده اس��ت‪ .‬او از حوزه صنعت وارد عرصه مدیریت ورزش شد‪ .‬به‬ ‫فدراسیون والیبال رفت و در انجا منش��ا تحوالت مثبتی ش��د‪ .‬او همواره مهم ترین ویژگی‬ ‫خودش را مدیر بودنش م ی داند‪ .‬او در کشتی نیز کارهای ویژه ای انجام داد و با حفظ محمد بنا‬ ‫پایه های قهرمانی کشتی فرنگی را مس��تحکم کرد‪ .‬یزدان ی خرم اما از سوی محمد عباسی‬ ‫برکنار شد تا واکنش های این مدیر موفق متوجه جریان انحرافی شود‪ .‬یزدان ی خرم در واکنش‬ ‫به برکناری اش از ریاست فدراسیون کشتی‪ ،‬جریان انحرافی را مسبب این اتفاق دانست و تاکید‬ ‫کرد‪« :‬من مقابل زیاده خواهی جریان انحرافی ایس��تادم و انها نیز نتوانستند این وضعیت را‬ ‫تحمل کنند‪ ».‬او به طور تلویحی از محمود احمدی نژاد و سیاست های رئی س جمهور در حوزه‬ ‫ورزش انتقاد م ی کرد‪g .‬‬ ‫‪79‬‬ ‫قدر ان شب ها‬ ‫جای خالی استاد اخالق الهی‬ ‫هادی رضایی‬ ‫دیـــدار‬ ‫شب های قدر نیامده م ی روند و تنها افسوس گذرانش‬ ‫خواهد ماند و ان ش��اء اهلل امید به مغفرتش‪ .‬تا س��ال بعد اگر‬ ‫عمر ایمانمان مج��ال این روزه��ا را بدهد‪ ،‬اگ��ر توفیق را از‬ ‫خودمان سلب نکنیم‪ ،‬اگر افراط در خوردن افطار را به نغمات‬ ‫جوشن‪ ،‬ترجیح ندهیم‪ ،‬اگر حیاتمان پابرجا باشد‪ ،‬شاید بتوانیم‬ ‫به قدرهای بعدی امیدوار باشیم نه به امید انها عاصی‪.‬‬ ‫ولی گویا ب رای جماعت جنوب شرق ته ران (یا به عبارت‬ ‫عام‪ ،‬کل ته ران) این افسوس دوچندان باشد‪ .‬جماعتی که از‬ ‫پس سال ها با نوای شاگرد امامشان‪ ،‬هم درس و یاور ول ی شان‪،‬‬ ‫مرجع عالیقدر حاج اقا مجتبی ته رانی(رحمت اهلل علیه) العفو‬ ‫گفته اند‪ ،‬زین پس حداقل تا چندین س��ال سرگردان و حی ران‬ ‫خواهند بود‪ .‬جماعتی که در شب های قدر کاسب بازار ته ران‬ ‫م ی شدند‪ .‬کاسبانی که خاک بازار را خوردند ولی راه و روش بازار‬ ‫امروز را نیاموختند‪ ،‬هر چند این خاک بازار هم مربوط به همان‬ ‫مکاسب خوانده های بازار است؛ نسلی که توانست از خود اثری‬ ‫بر جای گذارد‪ ،‬نسلی که در خود مداحان چارپایه ای چون ناظم‬ ‫را پرورش داد‪،‬کاسبانی چون قلهکی را به بازار عرضه داشت‪،‬‬ ‫نسلی که استواری معنوی بازار امروز یقینا مرهون ان است‪.‬‬ ‫بگذریم این جماعت یاد گرفته بودند که در معامله به‬ ‫فکر سود و زیان نباشند‪ ،‬هر چند در معامله با خالق ب رای زیان‬ ‫هیچ تعریفی ارائه نم ی شود‪ .‬در ان شب ها بازار ته ران رونق اش‬ ‫حتی از روزهای منتهی به سال نو نیز بیشتر م ی شد‪ .‬غالب این‬ ‫افراد به مسجد جامع بازار سرازیر م ی شدند‪ ،‬مسجد جامعی‬ ‫که دیگر همان چند شبستان و حیاط نبود‪ ،‬تمامی داالن ها‪،‬‬ ‫سراها‪ ،‬کوچه ها و بازارچه ها همگی به صحن های مسجد بدل‬ ‫م ی گشتند‪ ،‬از گذر صندوق سازها تا چارسوق و بازار اهنگران‪ ،‬از‬ ‫بازار بی ن الحرمین تا بازار شی رازی و نوروزخان‪ ،‬همگی مسجد‬ ‫یک پارچه ای را تشکیل م ی دادند‪ .‬تمامی این افراد کاسبان‬ ‫ ب ی نام و نشانی بودند‪ ،‬از صاحب چرخ دستی که تمام دارایی‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫خود را در کنارش قفل کرده بود تا تاجر میلیاردی همه با هم‬ ‫روی زیلوها م ی نشستند و گاهی فقط جنس زیلوها کمی با هم‬ ‫تفاوت داشت‪ .‬زانو به زانوی هم به سجده م ی رفتند و «الهی‬ ‫العفو» سر م ی دادند‪ .‬واقعا اگر ق ولمان تشکیل جامعه اسالمی‬ ‫و نهایتا بسط ان به امت اسالمی باشد‪ ،‬مقیاس و نمونه عالی‬ ‫ان همان شب ها در بازار بود‪ .‬شاید این شب های قدر رزمایش‬ ‫تشکیل جامعه اسالمی منسجم(به معنی واقعی کلمه) باشد‪.‬‬ ‫از زی رانداز دادن به همدیگر و تقسیم سحری گرفته تا رساندن‬ ‫پیاده ها توسط سواره ها‪ .‬هر چند در نگاه اول این امور پیش پا‬ ‫افتاده به نظر برسند‪ ،‬ولی همیشه قدم های درست ابتدای ی اند‬ ‫که مسیر حرکت را مشخص م ی کنند‪ ،‬حتی اگر ساده باشند‪.‬‬ ‫ان عجله و ش��تابی که در ذات بازار امروز که ناش��ی از‬ ‫زندگی ماشینی اس��ت‪ ،‬وجود دارد در ان شب ها گویا به کلی‬ ‫فراموش م ی شد‪ .‬شب زنده داران تفاوتی بین ‪ 3/30‬نیمه شب‬ ‫با ‪ 3/30‬بع د از ظهر قائل نبودند‪ ،‬این معنویت توان غلبه بر ان‬ ‫هرج و مرج زندگی روزمره را داشت‪.‬‬ ‫به ش��ب ‪ 23‬رمض��ان س��ال ‪ 91‬ب ر م ی گردی��م‪ .‬اصوال‬ ‫«حاء‪ .‬سین ‪ .‬نون»‬ ‫روایت صلح امام حسن (ع)‬ ‫«حاء‪ .‬سین‪ .‬نون» عنوان رمانی از سید مهدی شجاعی است که در ان به ‪ 11‬سال پایانی زندگی‬ ‫امام‪ ،‬شامل امیری‪ ،‬صلح و شهادت ایشان پرداخته شده اس��ت‪.‬این کتاب به فصل های مختلفی‬ ‫تقسیم بندی شده و نویسنده در انها به روایت داس��تان صلح امام حس ن (ع)‪ ،‬به عنوان مبهم ترین‬ ‫فراز زندگی ان حض��رت م ی پردازد‪ .‬مخاطب با خواندن داس��تان این کتاب در ی��ک فصل از نگاه‬ ‫اعضای جبهه امام حسن(ع) و در فصل بعد از دیدگاه جبهه معاویه‪ ،‬از جمله عمرو عاص ‪ ،‬معاویه و‬ ‫عتبه بن ابى سفیان اشنا م ی شود‪ .‬ش��جاعی درباره تفاوت این اثر با س��ایر روایت ها از زندگی ائمه‬ ‫م ی گوید‪« :‬در سایر کتاب هایی که تاکنون از زندگی ائمه به صورت داستان چاپ شده‪ ،‬به جبهه موافق‬ ‫و تعاریف صرف از دید یاران ائمه پرداخته شده است‪ ،‬اما در این داستان سعی داشتم که با رویکردی‬ ‫‪80‬‬ ‫ش��ب های ‪ 23‬رمضان با خود حسرتی تمام نشدنی به همراه‬ ‫دارد‪ .‬این حس��رت زمان��ی چند ب رابر م ی ش��ود ک��ه گوینده‬ ‫هم ارزوی رمضانی دیگر را داش��ته باش��د و این حسرت در‬ ‫کالمش تداعی ش��ود‪ .‬به گواه پا منبری های کهنه کار حاج‬ ‫اقا مجتبی(رحمت اهلل علیه) این شب قدر با تمام شب های‬ ‫قدر حاج اقا تفاوت داشت؛ از «الی العفو» گفتن تا التماس دعا‬ ‫گرفتن از مس��تمعین و در نهایت روضه ای که به ان عالقه‬ ‫داش��تند‪ ،‬همگی ب��وی خداحافظی م ی داد‪ ،‬گویا خودش��ان‬ ‫هم م ی دانس��تند قدر بعدی را نخواهند دید‪.‬تمام ان اوصاف‬ ‫وصف ناپذیر‪ ،‬ان لحظات تکرار نا پذیر‪ ،‬که در باال ذکر ان امد‪،‬‬ ‫مشاهدات عینی نگارنده است و غیر از تجربه از طریق هیچ‬ ‫ی به خوبی منتقل نخواهد شد‪ .‬تمامی ان موارد‬ ‫نوشته و کالم ‬ ‫در مرتبه اول از برکت ماه مبارک رمضان و شب های قدر و در‬ ‫مرتبه دیگر از برکت وجود حاج اقا مجتبی (رحمت اهلل علیه)‬ ‫بود؛ برکتی که نبود ان در اولین سال فراقش قابل لمس است‪.‬‬ ‫«استاد اخالق الهی قدر امسال را در فراقت به سختی‬ ‫سحر م ی کنیم‪g ».‬‬ ‫دوگانه به داستان صلح بپردازم که در نهایت نشان م ی دهد صلح امام حس ن (ع) در ان برهه از زمان‬ ‫یک پیروزی محسوب م ی شود‪ ،‬نه یک مسامحه‪ ».‬در بخشی از این داستان امده است‪...« :‬که اگر‬ ‫جز این راه پیشگیری‪ ،‬بی ن مان خدا حکم فرماید و هو خیر الحاکمین‪ .‬والسالم‪ .‬خیره معاویه م ی شوم‪:‬‬ ‫شنیدی چه خواندم یا سیر اسمان ها م ی کنی؟ معاویه خودش را یله م ی کند‪ :‬شنیدم عتبه! شنیدم‪...‬‬ ‫تکرار حکایت همیشگی‪ ،‬باز هم خدا و بهشت و جهنم و عذاب و‪ ...‬افسانه هزار باره خاندان محمد‪ .‬به‬ ‫خدای خودشان سوگند‪ ،‬مانده ام که این جماعت به چه ایمان اورده اند؟ پدران و اجدادمان‪ ،‬جان کندند‬ ‫تا مردم به بتی که م ی دیدند مومن شوند؛ چه سحری است در کار محمد که پیروانش ب رای خدای‬ ‫ندیده جان م ی دهند؟ مانده ام وهلل! سه چهار خرمای دهانم را م ی بلعم‪ :‬چه غصه ها م ی خورد خلیفه‬ ‫مسلمین عالم! م ی خندم‪ :‬از پی همان دین است که تو بر مسندی و عیش و عشرت مان مهیا و میان‬ ‫بی ت المال غوطه ور و‪ ...‬معاویه ناگاه برم ی خیزد و مقابلم م ی ایستد‪ »...‬رمان «حاء‪ .‬سین‪ .‬نون» به‬ ‫قلم سیدعلی شجاعی‪ ،‬در ‪ 164‬صفحه با شمارگان هزار و ‪ 200‬نسخه و به بهای هشت هزار تومان‬ ‫از سوی انتشارات «کتاب نیستان» منتشر شده است‪g .‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫فرهنگ معیار از منظر قران‬ ‫دغدغه ای به نام فرهنگ با ریشه اسالمی‬ ‫«فرهنگ معیار از منظر قران کریم» عنوان کتابی است از علی ذوعلم که از سوی سازمان‬ ‫انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسالمی منتشر شده است‪ .‬در این کتاب نویسنده بر ان است‬ ‫بدون تحمیل ساختار پیشین بر یافته های کتاب‪ ،‬با استفاده از مولفه های ریشه ای فرهنگ و با تامل‬ ‫و استنباط از سیاق ایات قران‪ ،‬یافته های خود را طبقه بندی کند‪ .‬فرهنگ مهم ترین و پایدارترین وجه‬ ‫جامعه بشری است که دغدغه اصالح و ارتقای ان‪ ،‬همواره در میان مصلحان‪ ،‬عالمان و روشنفکران‬ ‫جوامع مختلف مشهود بوده است‪ .‬در جامعه ما اساسا ش��کل گیری انقالب اسالمی خود ناشی از‬ ‫تحولی فرهنگی در جامعه بود و پس از پیروزی انقالب نیز شان و رسالت فرهنگی انقالب و نظام از‬ ‫سوی رهب ران فکری‪ ،‬هم واره مورد تاکید بوده است‪ .‬این کتاب در چهار فصل تهیه و تنظیم شده است؛‬ ‫فصل نخست به مباحث مقدماتی فرهنگ و تبیین برخی پرسش ها در باب رابطه دین و فرهنگ و‬ ‫نقش قران کریم و شاخ ص های ان در اصالح فرهنگی پرداخته است‪ .‬در فصل دوم مبانی و زیرساخت‬ ‫فکری و اعتقادی که در همه عرصه ها و ساحات زندگی به گونه ای عام و مشترک حضور دارند و معیار‬ ‫نگرش زیست فرهنگی انسان مسلمان است‪ ،‬ارائه شده است‪ .‬نویسنده در سومین فصل کتاب به ویژگ ی های رفتاری و ارزشی مشترک‬ ‫و عام‪ ،‬به عنوان مختصات کلی و محوری در بعد ارزشی و رفتاری پرداخته است‪ .‬فصل چهارم در پنج بخش سامان یافته است‪ .‬در تفکیک‬ ‫عرصه ها‪ ،‬ب راساس استنباط محقق از ایات استخراج ش��ده‪ ،‬پنج عرصه عبادت و معنویت‪ ،‬روابط و اخالق اجتماعی‪ ،‬امور اقتصادی و‬ ‫معیشتی‪ ،‬امور سیاسی و شئون حکومتی و عرصه روابط بی ن المللی چارچوب ارائه مباحث قرار گرفته است‪ .‬کتاب «فرهنگ معیار از‬ ‫منظر قران کریم» با شمارگان دوهزار نسخه در ‪ 307‬صفحه و به بهای ‪ 90‬هزار ریال روانه بازار نشر شده است‪g.‬‬ ‫موهای تو خانه ماهی هاست‬ ‫برگزیده پنجمین جشنواره داستان انقالب‬ ‫پایین امدن‬ ‫نرخ جنایت‬ ‫اکونومیست‬ ‫را به تعجب‬ ‫واداشته‬ ‫است‬ ‫دیـــدار‬ ‫مثلث شماره ‪182‬‬ ‫انتشارات «عصر داستان» کتاب های داستانی را در قالبی جدید و با ط راحی جلد مناسبی منتشر م ی کند‪ .‬این م ی تواند یک‬ ‫معرفی ساده باشد و البته قابل تامل در بازار نشر که یک انتشارات این چنین در کنار متن و روایت داستان ی اش اهتمام به بسته بندی‬ ‫مناسب اثارش دارد‪ .‬شاید جدیدترین اثر که توسط این انتشارات منتشر شده داستان «موهای تو خانه ماه ی هاست باشد»‪ .‬این کتاب‬ ‫روایت زندگی نوجوانی است در یکی از روستاهای ورامین که دخترکی عرب مکاشفه وار بر او ظاهر م ی شود و حرف هایی عجیب‬ ‫از زمان و مکانی نامعلوم م ی گوید‪ .‬گاهی به واقع ه ای انگار نه چندان دور اشاره م ی کند و گاهی به حادثه ای نزدیک‪ .‬پسرک به تبع‬ ‫ایام نوجوانی و صدق دل‪ ،‬در پی دختر روان م ی شود تا کاشف راز حرف های او ش��ود و در این پ ی رفتن‪ ،‬به اقتضای نوجوان ی اش با‬ ‫مشکالتی مواجه م ی شود؛ مصائبی چون کینه همکالس ی ها و جدی گرفته نشدن توسط بزرگ ترها و‪ ...‬در این مکاشفه‪ ،‬به محل‬ ‫ی را ب رای‬ ‫وقوع حادثه ای دلخراش در روستای وکی ل اباد ورامین م ی رسد و شاهد قتل عامی م ی شود که در خود‪ ،‬نطفه تحول عظیم ‬ ‫سال های دورتر حمل م ی کند‪ .‬داستان بیانگر گوشهایی از قصه مردمانی است که با عیان کردن شرافت و عزت خود در صفحات‬ ‫کتاب های تاریخ‪ ،‬ماندنی شدند و البته االن کمتر کسی به انها توجه م ی کند‪ .‬نویسنده در این اثر سعی کرده تا با پرداختی مناسب‪،‬‬ ‫مخاطبان نوجوان خود را پای داستان نگه دارد و البته در این راه موفق نیز شده است‪.‬‬ ‫«موهای تو خانه ماهی هاست» که برگزیده پنجمین جشنواره داستان انقالب شده است‪ ،‬اولین اثر ب رای گروه سنی نوجوان‬ ‫است که از سوی انتشارات عصر داستان منتشر شده است‪ .‬این کتاب در ‪ 88‬صفحه‪ ،‬با شمارگان دو هزار و ‪ 200‬نسخه‪ ،‬به قیمت شش‬ ‫هزار تومان و از سوی انتشارات عصر داستان وابسته به بنیاد ادبیات داستانی ای رانیان روانه کتابفروش ی ها م ی شود‪g .‬‬ ‫بعد از ترایون‬ ‫اشاره ای‬ ‫است به‬ ‫داستان‬ ‫اعتراضات‬ ‫نژادپرستانه‬ ‫در امریکا‬ ‫پیمان‬ ‫تیتر اصلی‬ ‫اشپیگل‬ ‫است‬ ‫کریس فروم‪ ،‬قهرمان تور دوفرانس‬ ‫شب پاریس میزبان دوچرخه سواران‬ ‫کریس ف��روم‪ ،‬رکاب��زن بریتانیایی تیم اس��کای قهرم��ان یکصدمی��ن دوره رقابت های‬ ‫تور دو فرانس شد‪ .‬در تاریخ رقابت های تور دو فرانس‪ ،‬این اولین باره بود که رکابزنان در شب وارد‬ ‫پاریس شدند‪ .‬اما در مرحله پایانی رقابت های امسال که حد فاصل ورسای و پاریس به مسافت‬ ‫‪ ۱۳۳/5‬کیلومتر برگزار ش��د‪ ،‬کریس فروم با دشواری خاصی روبه رو نش��د و توانست در غیاب‬ ‫هموطن خود بردلی ویگینز که قهرمان سال گذشته این رقابت ها بود به مقام اول دست یابد‪ .‬فروم‬ ‫کل مسیر این مسابقات را با میانگین سرعت چهل کیلومتر و پانصد و چهل و دو صدم کیلومتر‬ ‫طی کرد و به پنجمین رکابزن سریع تاریخ این رقابت ها تبدیل شد‪ .‬فروم که متولد کنیا و بزرگ شده‬ ‫افریقای جنوبی است حدود پنج دقیقه از رقیب کلمبیای ی اش جلو بود و اگر در مرحله اخر سرعتش‬ ‫را کند نم ی کرد تا همراه با هم تیم ی هایش از خط پایان بگذرد م ی توانست با اختالفی بیش از‬ ‫چهار دقیقه قهرمان معتبرترین و قدیم ی ترین تورنمنت دوچرخه س��واری دنیا شود‪.‬این دومین‬ ‫بار پیاپی است که یک دوچرخه سوار بریتانیایی پی راهن طالیی تور دو فرانس را ب ر تن م ی کند‪.‬‬ ‫قهرمان صدمین دوره توردوفرانس اکنون پس از این قهرمانی مبلغ ‪ ۳۸۰‬هزار پوند جایزه نقدی دریافت م ی کند که طبق سنت‬ ‫دیرینه بخش اعظمی از ان بین هم تیم ی هایش تقسیم خواهد شد‪ .‬فروم در پایان مسابقات‪ ،‬قهرمانی خود را تقدیم مادرش کرد‬ ‫که در سال ‪ ۲۰۰۸‬به دلیل سرطان درگذشته است‪ .‬وی گفت‪« :‬من بدون تشویق های او نم ی توانستم به رویاهایم برسم و شاید اکنون‬ ‫مسابقات را از تلویزیون تماشا م ی کردم‪ .‬خیلی ناراحتم که او هرگز موفق نشد مسابقات را از نزدیک تماشا کند‪ ،‬ولی مطمئنم که اگر‬ ‫اینجا بود به من افتخار م ی کرد‪ ».‬فروم در ادامه از هم تیم ی هایش هم تشکر کرد‪g .‬‬ ‫وداع روزنامه‬ ‫طرفدار‬ ‫بارسلونا با تیتو‬ ‫ویالنووا‬ ‫‪81‬‬ ‫حمید خالقی‪ ،‬مدیرکل بازاریابی و تبلیغات‪:‬‬ ‫بانک انصار‬ ‫نخستینبانک‬ ‫دارای گواهینامه‬ ‫‪ ISO10002‬شد‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره ‪182‬‬ ‫بانک انصار پس از سه سال فعالیت مستمر مدیریتی و ساختاری به اتکای پژوهش های دقیق که با تاسیس اداره‬ ‫تحقیق و توسعه در سال گذشته تسریع شد‪ ،‬تمامی الگوها‪ ،‬روش ها‪ ،‬استانداردها و ویژگی های مصوب ایزو‪10002‬‬ ‫را پیاده سازی کرد‪ .‬براساس این استاندارد «مشاهده پذیری»‪« ،‬دسترسی پذیری»‪« ،‬پاسخگویی»‪« ،‬عینیت»‪« ،‬تعهد»‪،‬‬ ‫«اطمینان بخشی»‪« ،‬رویکرد کانونیت مشتری»‪« ،‬محاسبه پذیری» و «پیشرفت مستمر» به عنوان مزایای این استاندارد‬ ‫در فرایندهای کاری روزمره عناصر انسانی بانک تعریف شده اند‪ .‬بنابراین رویکرد دریافت استانداردهای بین المللی‬ ‫در بانکداری و فعالیت های مالی و فاینانس براساس طرح تحول بانک صورت می گیرد که به دنبال تبدیل شدن انصار‬ ‫از موسسه به بانک اتخاذ شده است‪ .‬باتوجه به پیاده سازی این استاندارد و دریافت مستمر نشان ها‪ ،‬لوح های تقدیر‬ ‫و گواهینامه های بین المللی و ملی از سوی بانک طی ماه های گذشته و فعال شدن مدیریت افتخارات ان که در راستای‬ ‫راهبردهای مشتری مداری و اعتمادسازی و ارتقای خدمات بانکی و مالی انصار صورت می گیرد‪ ،‬مصاحبه ای با اقای‬ ‫حمید خالقی‪ ،‬مدیرکل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار انجام شده است که درپی می اید‪.‬‬ ‫رویکرد بانک در دریاف�ت گواهینام ه ها‪ ،‬لوح های‬ ‫تقدیر و نشان های بی ن المللی و ملی چیست؟‬ ‫‪ l‬همه این اقدامات در راستای اعتمادسازی‪ ،‬ارتقای‬ ‫مزیت های رقابتی و تحقق اصل اساس��ی فعالی ت های هر‬ ‫موسسه و سازمان اقتصادی و مالی یعنی «مشتری مداری»‬ ‫صورت م ی گی��رد‪ .‬مش��تریان بانک س��رمایه اصلی و علت‬ ‫وجودی ما هستند‪ .‬نگاه ما به مشتریان نگاهی صرفا تجاری‬ ‫نیست که با هر حادثه مترقبه و غیرمترقب ه ای به خطر بیفتد‪.‬‬ ‫مشتری اس��اس هرفعالیت و اقدام ما را تشکیل م ی دهد‪ .‬ما‬ ‫از زاویه ارزش های دینی و ش��رعی نیز به مشتری توجه ویژه‬ ‫داریم‪ .‬مشتری به نظر من واژه مقدسی است‪ ،‬چرا که خداوند‬ ‫بزرگ در قران کریم خود را «مش��تری جان و مال مومنان»‬ ‫م ی نامد‪ .‬ب راین اس��اس ما خود را خادم مش��تریان م ی دانیم‪.‬‬ ‫سرمایه انان سرمایه ماس��ت و بناب راین فعالی ت های ما باید‬ ‫در جهت به کارگیری بهینه این سرمایه ها و اورده های کافی‬ ‫و قابل قبول ب رای انان باش��د‪ .‬این رویکرد به ما م ی گوید که‬ ‫ما باید فعالی ت هایمان را با استانداردهای ملی و بی ن المللی‬ ‫هماهنگ کنیم و از س��وی دیگر ما در فضایی رقابتی به سر‬ ‫م ی بریم و نم ی توانیم از مزیت های رقابتی خود غفلت کنیم و‬ ‫انطباقمان با این استانداردها ما را مجهز به امکاناتی م ی کند‬ ‫که به واسطه انها م ی توانیم در می دان رقابت باقی بمانیم و در‬ ‫فرصت مناسب بر رقبا برتری پی دا کنیم‪.‬‬ ‫ه�دف ش�ما از ایجاد سیس�تم پاس�خگویی به‬ ‫مشتریان چه بوده است؟‬ ‫‪ l‬بان��ک انصار یک س��ازمان اقتص��ادی و مالی با‬ ‫ظرفی ت های باالی معنوی و مادی است و باید از این سرمایه ها‬ ‫استفاده کرد و انصار را به بانک ب رتر در میان بانک های دولتی و‬ ‫خصوصی تبدیل کرد‪ .‬ب رای رسیدن به این هدف یعنی تبدیل‬ ‫انصار به بانک برتر مبتنی بر رضایت مش��تریان و اعتماد به‬ ‫ی باید همه تدابیر الزم‬ ‫بانک و جذب حداکثری منابع مردم�� ‬ ‫را درنظرگرفت تا مشتریان بانک رضایت صددرصدی داشته‬ ‫باشند‪ .‬این امر میسر نم ی شود مگر اینکه همه سیستم های‬ ‫‪82‬‬ ‫شناخته شده و قابل نواوری و ابداع را به کار گرفت تا مشتریان‬ ‫کنونی بانک به فکر رفتن نباشند و مشتریان بالقوه به فکر‬ ‫امدن به بانک بیفتند‪ .‬اینها سیاست کاری انصار را تشکیل‬ ‫م ی دهند و بناب راین ایجاد سیستم پاسخگویی به مشتریان‬ ‫و نیز سیستم رسیدگی به ش��کایات و نیز ارتباط مستمر با‬ ‫مس��ئوالن بانک و س��ازوکارهای دیگری از این دست ب رای‬ ‫برقراری ارتباط اقناعی با مش��تریان مدنظر مس��ئوالن قرار‬ ‫دارد‪ .‬هدف های دیگری که ما با استق رار این سیستم تعقیب‬ ‫م ی کنیم عبارتند از اطالع رسانی‪ ،‬راهنمایی‪ ،‬پاسخگویی سریع‬ ‫و تکریم ارباب رجوع به مطلوب ترین شکل ممکن‪.‬‬ ‫چه اقدام�ات دیگری ب�رای تکریم ارب�اب رجوع‬ ‫و ارتق�ای مهارت ه�ای بان�ک در جل�ب رضایت‬ ‫مشتریان صورت گرفته و م ی گیرد؟‬ ‫‪ l‬یکی از بزرگان علم بازاریابی م ی گوید مش��تری‬ ‫منظور و مقصود همه تالش های ماست‪ .‬ما به مشتری لطف‬ ‫نم ی کنیم‪ .‬اوس��ت که به ما لطف م ی کن��د و به ما فرصت‬ ‫م ی دهد ت��ا ب رای خود و جامع��ه کس��ب و کار راه بیندازیم‪.‬‬ ‫مشتری اگر نباشد ما هم نیس��تیم‪ .‬بناب راین ما ب رای تکریم‬ ‫و رضایت مش��تریان بانک اقدامات متع��ددی انجام داده و‬ ‫م ی دهیم‪ .‬یکی از این اقدامات پیاده سازی سامانه ‪ CRM‬یا‬ ‫مدیریت ارتباط با مشتری است‪ .‬ما دراین زمینه م ی خواهیم‬ ‫شیوه رفتاری کارکنان بانک را با مش��تریان استانداردسازی‬ ‫کنیم‪ .‬چرا م��ا نباید از ژاپن ی ها یاد بگیریم‪ .‬انها مش��تری را‬ ‫با عبارت «کامی س��اما» که اصطالحی مقدس و از صفات‬ ‫خداست‪ ،‬بسیار ستایش م ی کنند و همین رویه رفتاری خوب‬ ‫همراه با کیفیت کاالهایشان و رفتار و لبخند فروشندگان به‬ ‫مشتریان‪ ،‬کاالهای ژاپنی را به ان اندازه از اعتبار رسانده که‬ ‫خیلی از کشورها به دروغ عالمت «ساخته شده در ژاپن» را‬ ‫روی کاالهای خودشان حک م ی کنند‪ .‬ب رای رسیدن به این‬ ‫ش��رایط مطلوب ما از پژوهش و داده یابی علمی اس��تفاده‬ ‫م ی کنی��م و انجام نظرس��نجی و افکارس��نجی به صورت‬ ‫مستمر و منظم مدنظر قرار دارد‪ .‬یکی دیگر از اقدامات ما در‬ ‫نظر گرفتن بس��ته های خدماتی است که یک کار ابتکاری‬ ‫است و م ی خواهیم به وسیله ان چند نیاز مشتری را با یک‬ ‫مراجعه براورده کنیم‪.‬‬ ‫راهبرد بانک انصار در مدیریت ارتباط با مش�تری‬ ‫(‪ )CRM‬چیست؟‬ ‫‪ l‬راهبرد ما در مدیریت ارتباط با مشتری جلب حداکثر‬ ‫رضایت مش��تریان و تبدیل شدنش��ان به عوامل تبلیغی در‬ ‫میان مردم است‪ .‬به عبارت دیگر مشتریان ما باید جذب کننده‬ ‫مشتریان دیگر به بانک باش��ند‪ .‬این راهبرد مشتری مدارانه‬ ‫جریان ج��ذب را از بیرون دنیای کس��ب و کار ب��ه درون ان‬ ‫م ی اورد‪ .‬یعنی هر مش��تری به یک وسیله تبلیغی ما تبدیل‬ ‫م ی ش��ود‪ .‬ب راین اس��اس ما ب رای این مدیری��ت پروژه خاص‬ ‫تعریف کرده ایم و فاز اول ان شناخت و ط راحی یک مدل بوم ی ‬ ‫متناسب با بانک انصار اس��ت‪ .‬یعنی ابعاد فرهنگی و ارزشی‬ ‫ان پررنگ اس��ت‪ .‬این امر در جریان اس��ت و ما م ی خواهیم‬ ‫شاخ ص ها و اولویت های مناسب را ب رای بهترین و موثرترین‬ ‫راه های ارتباط با مش��تریانمان تعریف کنیم‪ .‬ما در این راه از‬ ‫فناوری های نوین‪ ،‬ارتقای فرهنگ سازمانی مشتری مداری در‬ ‫کلیت بانک‪ ،‬وفادارسازی مشتریان‪ ،‬یکپارچه سازی کانال ها یا‬ ‫تدانایی و اطالعات مشتری‪ ،‬شناسایی‬ ‫مجراهای ارتباط‪ ،‬مدیری ‬ ‫بازارهدف‪ ،‬ارائه خدمات فراتر از انتظار مشتری‪ ،‬حداکثرسازی‬ ‫ارزش مشتری و خدمات ویژه ب رای یکایک مشتریان به صورت‬ ‫منحصربه فرد و تشویق انها به جلب مشتری بیشتر استفاده‬ ‫م ی کنیم‪.‬‬ ‫درباره گواهینامه سامانه رسیدگی به شکایات بر‬ ‫مبنای ایزو‪ 10002‬ویرایش ‪ 2005‬و اهمیت ان چه‬ ‫توضیحی دارید؟‬ ‫‪ l‬بانک انصار اولین بانکی است که موفق به دریافت‬ ‫این گواهینامه م ی شود و این مایه مباهات است‪ .‬پیاده سازی‬ ‫این استاندارد یکی از مطمئن ترین راه های اثربخشی فرایند‬ ‫رسیدگی به شکایات مشتریان است‪ .‬این استاندارد راهنمایی‬ ‫ب رای ط راح��ی و اجرای موث��ر و کارایی فرایند رس��یدگی به‬ ‫شکایات مشتریان است‪ .‬البته ما به دنبال طرح های دیگری‬ ‫هستیم که از شکایت مشتریان پیشگیری کند‪ .‬بناب راین ما‬ ‫به دنبال فازهای باالتر هستیم و م ی خواهیم همه زمینه های‬ ‫مشکوک ایجاد نارضایتی و طرح شکایت را از بین ببریم‪ .‬اما‬ ‫بااین وجود ما به دنبال این هس��تیم که مشتریان و شاکیان‬ ‫احتمالی را از رسیدگی دقیق و منصفانه مطمئن کنیم‪ .‬این‬ ‫امر همچنین بهبود مفاد قراردادها و مذاکرات فیمابین ما و‬ ‫مشتریان را دربرخواهد گرفت‪.‬‬ ‫مه م تری�ن و برجس�ته ترین فعالی ت ه�ای حوزه‬ ‫مشتریان کدامند؟‬ ‫‪ l‬سامانه پاسخگویی به مشتریان‪ ،‬راه اندازی بخش‬ ‫پایش‪ ،‬ارتباط با مش��تریان خاص و محاس��ب ه پذیری نسبت‬ ‫به مشتریان ب راساس مستندس��ازی همه رفتارهای کارکنان‬ ‫نسبت به مش��تریان‪ ،‬در راستای اسان س��ازی احقاق حقوق‬ ‫مشتری از جمله این اقدامات است‪ .‬ارتقای سطح اگاه ی های‬ ‫عمومی و تخصصی کارکنان و تبدیل شدنشان به کارشناسان‬ ‫تمام عیار و بامهارت از برنامه های دیگری است که در قالب‬ ‫برنامه های اموزشی و فرهنگی و تشویق به مطالعه در حال‬ ‫انجام است‪ .‬ما درصدد تغییر نگرش کارکنانی هستیم که هنوز‬ ‫دیدگاه سنتی به مشتری دارند‪ .‬این امر را روابط عمومی بانک‬ ‫از طریق پیاده س��ازی الگوی «ارتباط دوسویه همسنگ» با‬ ‫مشتریان دنبال م ی کند‪ .‬مدیریت ارتباط با مشتریان در انصار‬ ‫بخشی از پیاده سازی الگوی پیش��رفته روابط عمومی یعنی‬ ‫«ارتباط دوسویه همسنگ» است‪.‬‬ ‫در کنفرانس بین المللی مدیریت‪:‬‬ ‫تندیس مدیر موفق و برند برتر از ان‬ ‫بانک مهر اقتصاد شد‬ ‫کدام طرح در مدیریت ارتباط با مشتری در سامانه‬ ‫بانکداری کشور موفق تر و موثرتر است؟‬ ‫قلک الکترونیکی دانش ام�وزان انصار به عنوان‬ ‫یک ایده راهبردی در صنعت بانکداری چه اهدافی‬ ‫را تعقیب م ی کند؟‬ ‫‪ l‬همان طور که فرمودید این ی��ک ایده کلیدی در‬ ‫توس��عه و ترویج فرهن��گ پ س انداز و ح��ذف تدریجی پول‬ ‫کاغذی است‪ .‬پ س انداز فلس��فه وجودی بانک ها را تشکیل‬ ‫م ی دهد و ای��ن یک عادت رفتاری اس��ت ک��ه از همان اوان‬ ‫کودکی باید اموخته ش��ود‪ .‬بناب راین انصار به دنبال ایده های‬ ‫راهبردی و تبدیل رفتارهای اجتماعی مالی به عادات است که‬ ‫به سطح اطمینان بخشی در اقتصاد برسد و موجب کاهش‬ ‫ریسک شود‪ .‬ایده اصلی این طرح را دکتر اب راهیمی‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫بانک انصار داده است‪ .‬این طرح سه هدف فرهنگی‪ ،‬اقتصادی‬ ‫و اجتماعی را نشانه گرفته است‪ .‬البته این اهداف با یکدیگر‬ ‫همپوشانی دارند و تفکیکشان کار دشواری است‪ ،‬اما م ی توان‬ ‫انها را تش��خیص داد‪ .‬هدف فرهنگی حاوی هویت بخشی‬ ‫به دانش اموزان اس��ت‪ .‬به این ترتیب دانش اموزان از طریق‬ ‫یک رفتار جمعی حول محور پ س ان��داز و مدیریت پول خُ رد‬ ‫به گونه ای یگانگی م ی رسند‪ .‬این امر همچنین درون ی سازی‬ ‫ارزش پ س ان��داز و کنارگذاش��تن پول کاغ��ذی را که هزینه‬ ‫تولیدش سرس��ام اور و پیچیده اس��ت‪ ،‬به دنبال دارد‪ .‬سیزده‬ ‫میلیون دانش اموز که البته م ی تواند به کودکان و نوجوانان‬ ‫غیردانش اموز و در مراحل بعد س��ایر گروه های س��نی نیز‬ ‫س��رایت کند‪ ،‬با این طرح ی��ک ارزش را درونی م ی کنند و به‬ ‫باورشان تبدیل م ی شود‪ .‬بحث اقتصادی ان حجم عظیم ی ‬ ‫از منابع مالی است که غیرقابل محاس��به است‪ .‬م ی توان از‬ ‫محل این اعتبارات در زمینه های تربیتی خود دانش اموزان‬ ‫و خدمات اجتماعی دیگر بهره ب��رداری کرد‪ .‬هدف اجتماعی‬ ‫این طرح جاانداخت��ن بانکداری الکترونیک��ی در یک دولت‬ ‫الکترونیکی اس��ت که از عصر پول کاغ��ذی به عصر پول‬ ‫الکترونیک م ی رس��د‪ .‬در اینجا ما گام ی چشمگیر به سوی‬ ‫تشکیل جامع ه ای سالم تر در استفاده از ظرفی ت های ب ی پایان‬ ‫جامعه اطالعات و حفظ محی ط زیس��ت و زندگی بدون کاغذ‬ ‫برم ی داریم‪g .‬‬ ‫در س��ومین کنفرانس بین المللی مدیریت که با حضور‬ ‫مدیران صنای��ع‪ ،‬ش��رکت ها‪ ،‬واحدهای تولیدی‪ ،‬اس��اتید و‬ ‫دانشجویان در شهر کرج اس��تان البرز برگزار شد‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫بانک مهر اقتصاد‪ ،‬تندیس مدیر موف��ق را دریافت کرد و این‬ ‫بانک به عنوان برند برتر برگزیده شد‪ .‬به گزارش روابط عمومی‬ ‫بانک مهر اقتصاد‪ ،‬دکتر غالمحسن تقی نتاج‪ ،‬مدیرعامل بانک‬ ‫که به عنوان میهمان ویژه در این کنفرانس حضور داشت‪ ،‬در‬ ‫گفت وگو با خبرنگاران اظهار کرد‪« :‬باتوجه به اهمیت اموزش‬ ‫نیروی انسانی در زمینه علوم مختلف به ویژه علم مدیریت‪ ،‬لزوم‬ ‫برگزاری چنین کنفرانس هایی ضروری به نظر می رسد و حضور‬ ‫مدیران و کارکنان سازمان ها در این کنفرانس ها بر سطح دانش‬ ‫و غنای داش��ته های انها می افزاید‪ ».‬در این کنفرانس اساتید‬ ‫بین المللی و مدیران مطرح کشوری با ارائه مطالبی از جدیدترین‬ ‫تکنیک های حال حاضر فروش در دنی��ا به بیان دیدگاه های‬ ‫خود در رابطه با توس��عه و مدیریت منابع و نیروی انس��انی و‬ ‫راهکارهای موثر در کس��ب موفقیت در عرصه کسب و کار و‬ ‫تجارت پرداختند‪ .‬بر اساس این گزارش‪ ،‬استیو کالرک‪ ،‬رابرت‬ ‫کرایون‪ ،‬پروفسوررضا نیسانی‪ ،‬پروفسور ساعتچی‪ ،‬مهندس‬ ‫سپهر تاروردیان‪ ،‬مهندس حامد کمیلی‪ ،‬مهندس هادی سیاری‬ ‫و دکتر علی محمدی از جمله سخنرانان این کنفرانس بودند که‬ ‫تجربیات چندین ساله خود را در اختیار مدیران و عالقه مندان‬ ‫قرار دادند‪ .‬گفتنی است؛ توسعه مدیریت منابع و نیروی انسانی و‬ ‫راهکارهای ایجاد انگیزه در انها‪ ،‬دیپلماسی فنون مذاکره موفق‪،‬‬ ‫خالقیت و بهره وری‪ ،‬خودسازی و شناخت دنیای درون‪ ،‬اشنایی‬ ‫با عوامل اساسی و اصلی تغییر دهنده ش��یوه های بازاریابی‪،‬‬ ‫روش های برندسازی و ایجاد شهرت از طریق برند‪ ،‬یادگیری‬ ‫اخرین شیوه های موثر در س��وداوری و جلب توجه عمومی‬ ‫در عرصه تبلیغ��ات از محور های اصلی س��ومین کنفرانس‬ ‫بین المللی مدیریت بود‪.‬‬ ‫سرویس بلیت امنیتی اینترنت بانک راه اندازی شد‬ ‫معاون فناوری اطالعات و ارتباطات بانک مهر اقتصاد‬ ‫از راه اندازی س��رویس بلیت امنیتی اینترنت بانک مجموعه‬ ‫مهر خبر داد‪ .‬به گ��زارش روابط عمومی بان��ک مهر اقتصاد‪،‬‬ ‫سید مهدی حس��ینی ‪ -‬معاون فناوری اطالعات و ارتباطات‬ ‫بانک – ارائ��ه این خدمت جدید را در راس��تای طرح افزایش‬ ‫امنی��ت اطالع��ات و ضریب اطمین��ان و امنی��ت کاربران و‬ ‫بهینه سازی خدمات به مش��تریان به ویژه در بخش مبادالت‬ ‫الکترونیکی بانک عن��وان کرد و گفت‪« :‬ب��ه منظور حفظ و‬ ‫نگهداری اطالعات سپرده گذاران و کاهش ریسک عملیاتی از‬ ‫سوی کاربران پس از بررسی راهکارهای مختلف امنیتی و انالیز‬ ‫نقاط ضعف و قوت ابزارهای کاربردی‪ ،‬سرویس بلیط امنیت‬ ‫روی اینترنت بانک مجموعه مهر راه اندازی شد‪ ».‬حسینی با‬ ‫اشاره به ویژگی های توزیع سخت افزارهای ‪ TOKEN‬در سایر‬ ‫بانک ها‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬این نرم افزار رمز عبور تصادفی در اختیار‬ ‫مشتریان قرار می دهد‪ ،‬اما در سرویس امنیتی جدید بانک مهر‬ ‫اقتصاد با حذف سخت افزارهای اضافی می توان تلفن همراه‬ ‫حملو نقل‬ ‫کاربر را جایگزین ان کرد و مش��کالتی همچون ‬ ‫دائمی‪ ،‬مفقود ش��دن و در دس��ترس نبودن را بر طرف کرد و‬ ‫بر امنیت انتقال اطالعات کارب��ران افزود‪ ».‬وی در خصوص‬ ‫شیوه استفاده از سرویس بلیت امنیتی ابراز داشت‪« :‬مشتریان‬ ‫به منظور فعال سازی این سرویس پس از درخواست کتبی و‬ ‫تعیین حداقل مبلغ مورد نیاز برای اخ��ذ تاییدیه (حداقل یک‬ ‫میلیون ریال) و ثبت در سیستم‪ ،‬با دریافت یک تاییدیه امنیتی‬ ‫در زمان نقل و انتقاالت الکترونیکی از طریق پیامک به شماره‬ ‫تلفن همراه ثبت شده مشتری این امکان فراهم می شود تا کاربر‬ ‫واقعی ضمن اطالع از نقل و انتقال روی حساب خود نسبت به‬ ‫تایید ان اقدام نماید و از انتقال های اش��تباه یا سوءاستفاده از‬ ‫حساب کاربری افراد جلوگیری شود‪ ».‬حسینی ادامه داد‪« :‬با‬ ‫فعال کردن این سرویس روی انتقال وجه عادی اینترنت بانک‪،‬‬ ‫پس از ورود کاربر و درخواس��ت انجام عملیات انتقال وجه در‬ ‫صورت نیاز به عملیات با سقف باالتر از حد تعیین شده توسط‬ ‫مشتری صفحه ای ظاهر می ش��ود که از کاربر تقاضای اخذ‬ ‫تاییدیه با استفاده از بلیت امنیتی می نماید‪ .‬در این مرحله بلیت‬ ‫امنیتی که یک شماره چهار رقمی و یکبار مصرف است از طریق‬ ‫پیامک به تلفن همراه مشتری ارسال می شود که در صورت‬ ‫اس��تفاده کاربر از ان عملیات انتقال صورت خواهد گرفت‪».‬‬ ‫معاون فناوری اطالعات و ارتباطات با بیان اینکه این سرویس‬ ‫قابلیت پیاده سازی در سایر شیوه های پرداخت الکترونیک را نیز‬ ‫دارد‪ ،‬خاطر نشان کرد‪« :‬در اینده نزدیک سرویس رمز دو تکه‪ ،‬در‬ ‫مرحله ورود به اینترنت بانک راه اندازی خواهد شد‪ ،‬بدین صورت‬ ‫ی که‬ ‫که در هنگام ورود کاربر به سرویس اینترنت بانک‪ ،‬هنگام ‬ ‫تکه اول رمز توسط کاربر وارد سیستم شد‪ ،‬تکه دوم رمز که یک‬ ‫عدد تصادفی است به صورت پیامکی به تلفن همراه وی ارسال‬ ‫می شود‪ .‬به این ترتیب ورود افراد دیگری غیر از کاربر به سامانه‬ ‫اینترنت بانک غیرممکن می شود‪ ».‬گفتنی است؛ اطالعات‬ ‫مربوط به نحوه استفاده از این س��رویس‪ ،‬روی پورتال داخلی‬ ‫بانک مهر اقتصاد قرار دارد‪g .‬‬ ‫کوتاه از اقتصاد مثلث شماره ‪182‬‬ ‫‪ l‬به نظرمن هنوز هیچ طرح جامعی که شایس��ته‬ ‫تکریم تمام عیار مشتریان باش��د به وجود نیامده است‪ .‬چون‬ ‫هریک از این طرح ها‪ ،‬س��امانه ها و س��ازوکارهای ابداع شده‬ ‫اش��کاالت و ضع ف هایی دارن��د‪ .‬بناب راین ما به دنب��ال ارائه‬ ‫بسته های خدمات بانکی فراتر از انتظار مشتریان خود هستیم‪.‬‬ ‫ی بازاریابی ازجمل��ه ‪ STP‬و رفع‬ ‫اس��تفاده از مدل های علم ‬ ‫شکاف های پنجگانه موجود در بازاریابی خدمات یکی از این‬ ‫راهکارهاست‪ .‬با ایجاد اتاق های فکر در بانک انصار ما به دنبال‬ ‫استفاده حداکثری از ظرفی ت های فکری کارکنان هستیم‪ .‬در‬ ‫این اتاق های فکر از استادان و کارشناسان بنام و صاحبنظر‬ ‫اس��تفاده م ی کنیم‪ .‬ما مطمئن هس��تیم که از همفکری و‬ ‫خردجمعی کارشناسان طرح های کاملی در رابطه با مشتریان‬ ‫حاصل خواهد شد‪.‬‬ ‫‪83‬‬