ماهنامه مثلث شماره 225 - مگ لند
0

ماهنامه مثلث شماره 225

ماهنامه مثلث شماره 225

ماهنامه مثلث شماره 225

‫رونمایی از پروژه‬ ‫روزشماری‬ ‫واکنشاحمدی نژادی ها‬ ‫به قسم های روحانی‬ ‫نسبتنامعلوم‬ ‫ایامحمودسریع القلم‬ ‫واقعا تئوریسین دولت‬ ‫یازدهم است؟‬ ‫هفته نامه خبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و بیست و پنج ‪ 21 /‬تیر‪ 88 /1393‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫دیدار با رفقای قدیمی‬ ‫میان حسن روحانی و اصولگرایان‬ ‫چهگذشت؟‬ ‫حمایت مقام معظم رهبری از دولت یازدهم‬ ‫سرمایه بزرگیبرایحسنروحانیمحسوبمی شود‬ ‫استراتژی اصولگرایان در قبال روحانی‬ ‫تغییر خواهدکرد؟‬ ‫ن وطن گرایان سلفی‬ ‫جها ‬ ‫پرونده ویژه درباره زمینه های‬ ‫فکری داعش و تئوری بازسازی خالفت‬ ‫به روحانیهم‬ ‫نامه می نویسم‬ ‫مجیدجاللیدرگفت وگوبامثلث‬ ‫مخالفت نمایندگان‬ ‫معترض با مهلت سه ماهه‬ ‫اتش بس ‪ 30‬روزه بین فرجی دانا و‬ ‫مخالفانشبهنفعرهروان‬ ‫ماه مبارک رمضان و مهمانی‬ ‫خداوند متعال‬ ‫وکذلکجعلنکمامهوسطالتکونواشهداعلیالناس‬ ‫ویکونالرسولعلیکمشهیدا‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫ماه مبارک رمض��ان نزدیک ش��د و در‬ ‫این ماه مب��ارک خودتان را تقوی��ت کنید به‬ ‫قوت های روحانی‪.‬‬ ‫در ی��ک حدیثی است ک��ه پیغمب راکرم‬ ‫فرمودند که ماه رمضان امد‪ ،‬اقبال کرد‪ ،‬امد‪ .‬در‬ ‫کهدعی ُتم اِلی ضیا َف ِه اهلل‏‪.‬‬ ‫ضمنش م ی‏فرمایند ُ‬ ‫[‪ ]1‬ضیافت های خدا با ضیافت های مردم این‬ ‫است فرقش که وقتی شما را یک اشخاصی دعوت بکنند به‬ ‫یک مهمانی‪ ،‬وقتی بروید در ان مهمانی به حسب فراخور‬ ‫حال‪ ،‬یک چیزهایی ب رای خوردنی و ی��ک چیزهایی ب رای‬ ‫تفریح و این چیزهاست‪ .‬ضیافت خ��دا در ماه رمضان یک‬ ‫ش��عب ه‏اش روزه است‪ ،‬ان ضیافت خداست؛ یک شعب ه‏اش‬ ‫روزه است و یک امر مهمش که مائده غیبی و اسمانی است‬ ‫قران است‪ .‬شما دعوت شده‏اید به مهمانی خدا و شما در ماه‬ ‫رمضان مهمان خدا هستید‪ .‬مهماندار شما‪ ،‬شما را وادار کرده‬ ‫است به اینکه روزه بگیرید‪ .‬این راههایی که به دنیا باز است‬ ‫و شهوات است‪ ،‬اینها را سدش کنید تا مهیا بشوید ب رای لیله‬ ‫القدر‪ .‬ماه ش��عبان مقدمه است ب رای ماه مبارک رمضان که‬ ‫مردم مهیا بشوند ب رای ورود در ماه مبارک رمضان و ورود در‬ ‫‪22- 29‬‬ ‫گفتارها‬ ‫اوهاماتجناببارزانی‬ ‫سایکسـ بیکو‪2‬‬ ‫فروپاشیدموکراسینیم بند‬ ‫عرضخودبردنوزحمتدیگرانرواداشتن‬ ‫‪30- 45‬‬ ‫سیاست‬ ‫مراقبتازفضایاعتدالیکارسختیاست‬ ‫اتشبسبهنفعرهروان‬ ‫دیداربارفقایقدیمی‬ ‫رونماییازروزشمار‬ ‫‪46- 53‬‬ ‫علومسیاسی‬ ‫نسبتنامعلوم‬ ‫توسعه=غربگرایی؟‬ ‫جهانیشدنسرنوشتومطلوبمانیست‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه‬ ‫و عادالنه از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اش�اره ای اس�ت به س�ه‬ ‫ضلع استقالل‪ ،‬ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب‬ ‫اسلامی‪ ،‬چارچوبش اسلام‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گس�ترش‬ ‫و س�یادت اسلام خواهی در سراس�ر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و‬ ‫پیشرفت ایران اسلامی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪.‬‬ ‫مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایستادگی در برابر مقابالن‬ ‫گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری‬ ‫مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان فرهیختگان و‬ ‫نخبگان کشور است‪ .‬امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر‬ ‫و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و‬ ‫هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫دبیرتحریریه‪:‬مصطفیصادقی‬ ‫مشاورهنریسردبیر‪:‬یحییپاکدل‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی ‪ -‬زهره دیانی ‪ -‬یاسین سیف االسالم‬ ‫فرهنگ‪ :‬علی رضا بهرامی(دبیر)‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬تقی میری (دبیر) ‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫«ضیافه اهلل‏»‪ .‬شما وقتی که م ی‏خواهید به مهمانی بروید‬ ‫خوب‪ ،‬یک وضع دیگری ـ غالبا البته ـ ‪ ،‬یک وضع دیگری‬ ‫خودتان را درست م ی‏کنید‪ .‬لباس��ی تغییر م ی‏دهید و یک‬ ‫طور دیگری وارد م ی‏شوید‪ .‬انطوری که در خانه هستید یک‬ ‫تغییری م ی‏دهید‪.‬‬ ‫ماه ش��عبان ب رای این است که همان مهیا بودنی که‬ ‫م ی‏خواهید مهمانی بروید‪ ،‬خودتان را مهیا م ی‏کنید و سر و‬ ‫ظاهرتان را‪ ،‬سر و صورتت��ان را یک قدری فرق م ی‏گذارید با‬ ‫ان وقتی که در خانه هستید‪.‬‬ ‫در ضیافت خدا‪ ،‬ماه شعبان ب رای مهیا کردن این افراد‬ ‫است‪ ،‬مهیا کردن مسلمین است ب رای ضیافت خدا‪ ،‬ادبش‬ ‫ان مناجات شعبانیه است‪ .‬من ندیده‏ام در ادعیه‪ ،‬دعایی را که‬ ‫گفته شده باشد همه امامها این دعا را م ی‏خواندند‪]2[،‬‬ ‫در دعای شعبانیه این هست؛ اما من یادم‏نیست که‬ ‫در یک دعای دیگری دیده باشم که همه ائمه این را‬ ‫م ی‏خواندند‪ .‬این مناجات شعبانیه ب رای این است که‬ ‫شما را‪ ،‬همه را مهیا کند ب رای «ضیافه اهلل‏»‪.‬‬ ‫تاریخ‪1359/04/21 :‬‬ ‫محل‪ :‬تهران‪ ،‬حسینیۀ جماران‬ ‫حضار‪ :‬اعضای جامعۀ اسالمی بانوان شمیران‬ ‫پ ی نوشت‪:‬‬ ‫‪ -1‬بحاراالنوار‪ ،‬ج‪ ،93‬ص‪ ،356‬ح‪« :25‬شما به مهمانی‬ ‫خدا دعوت شده‏اید»‪.‬‬ ‫‪ - 2‬اقبال االعمال‪ ،‬ص‪.685‬‬ ‫فرودستانیباساعتلوکس‬ ‫شورشعلیهدولت‬ ‫توقفدرزمان‪،‬اصالتبهظاهرگرایی‬ ‫‪54- 67‬‬ ‫بینالملل‬ ‫جهانوطنگرایانسلفی‬ ‫چراناگهانبورسسقوطکرد؟‬ ‫بازگشتبهروزهایخندانتاالرشیشه ای‬ ‫تغییرمدیرانچاره کارنیست‬ ‫نشست‪ 5+1‬بهرکودبورسارتباطیندارد‬ ‫پیشرویکمپینوطنی ها‬ ‫بهروحانیهمنامهمی نویسم‬ ‫بیانیهکانونمربیاناحساسیبود‬ ‫چرا باید کال ه از سرمان برداریم؟‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫مدیر هنری‪ :‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫عکس و پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان ‪ -‬امیر طالیی کیوان‬ ‫عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تقی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬محمد شکراللهی‪ ،‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬دکترغالم حسینتقینتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادی انباردار ‪ -‬ابراهیم صفرلکی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده سید حمید خالقی‬ ‫‪72-77‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪68-71‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫طراح جلد‪ :‬یحیی پاکدل‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید بهشتی‪ ،‬خیابان پاکستان‪ ،‬کوچه دوازدهم‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،24‬واحد ‪1‬‬ ‫تلفن ‪88171506-8 :‬‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫بهماپیامکبزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬رفتن تیم والیبال به دور بعد را تبریک م ی گویم‪.‬‬ ‫ب رای اولین بار این اتفاق افت��اد و باید از انها حمایت‬ ‫کنیم‪.‬‬ ‫‪ l‬قیم��ت اتومبیل وحش��تناک گران ش��د‪.‬‬ ‫روحانی مچکریم!‬ ‫‪ l‬باالخره این فرمول قیمت گ��ذاری خودرو‬ ‫لو نرفت؟‬ ‫‪ l‬مجلس ک��ه نم ی خواست وزی��ر علوم را‬ ‫استیضاح کند چرا این همه ماجرا را طول داد؟‬ ‫‪ l‬غ��زه ب��ار دیگ��ر دستخوش ادم کش��ی‬ ‫صهیونیس ت ها شده است‪.‬‬ ‫‪ l‬تحقیق و تفحص از بنیاد ش��هید به کجا‬ ‫کشیده شد؟‬ ‫‪ l‬بازهم ثب ت نام مدارس ش��روع شد‪ .‬به هر‬ ‫بهانه از مردم پول م ی گی رند‪.‬‬ ‫‪ l‬وضعیت ب ی ابی وخیم است‪ .‬اب سرمنشا‬ ‫حیات است‪ ،‬چرا شما به این موضوع نم ی پردازید؟‬ ‫‪ l‬داعش با خلیفه ای امده که ساعت ش��ش‬ ‫هزار دالری به دست م ی کند‪.‬‬ ‫‪ l‬وفات حضرت خدیجه(س) اولین زنی که‬ ‫نماز خواند را تسلیت عرض م ی کنم‪.‬‬ ‫‪ l‬بدون ش��ک بحث بورسی ه های تحصیلی‬ ‫مس��اله مهمی است‪ .‬االن بعض ی ها به ناحق متهم‬ ‫شدند‪.‬‬ ‫‪12‬‬ ‫‪ l‬نه دلباخته خاتمی‪ ،‬نه حمایت احمدی نژاد‪...‬‬ ‫فقط مقایسه امار اقتصادی دو دولت‪ .‬فقط همین‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﺖ‬ ‫ﺳﺎﻝ ﻳﺎﺯﺩﻫﻢ ﺷﻤﺎﺭﻩ ‪2057‬‬ ‫‪ l‬درهم زمان��ی ب��ازی فوتب��ال و والیبال‪،‬‬ ‫متاسفان��ه بچه ه��ای والیبالیس��ت مان انطور که‬ ‫فوتبال پشتیبانی شد حمایت نشدند و موجب افتخار‬ ‫کشور شدند و جایزه انها هم مثل حمایتشان باعث‬ ‫شگفتی شد (نفری سه هزار دالر که حتی نم ی شود‬ ‫یک پ راید خرید)‪.‬‬ ‫ﻳﻜﺸﻨﺒﻪ‬ ‫ﺍﻟﻮ ﺷﺮﻕ ‪260‬‬ ‫ﮔﺰﺍﺭﺵ‬ ‫‪@sharghdaily.ir‬‬ ‫ﭘﻴﺎﻣﻚ‪699 :‬‬ ‫‪ 2‬ﻫﺎﺷﻤﻰ‪ ،‬ﻳﻚ ﻛﺮﺳﻰ‬ ‫ﮔﻤﺎﻧﻪﺯﻧﻰﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭ ﻣﻮﺭﺩ ﺭﻳﻴﺲ ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ‬ ‫ ﺷـﺮﻕ‪ ،‬ﻣﻬﺴﺎ ﺑﺎﺑﺎﻳﻰ‪ :‬ﻳﻚ ﺭﺳﺎﻧﻪ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﺭﻗﺎﺑﺖ‬ ‫ﺑــﺮﺍﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺭﻳﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﻛﻠﻴﺪ ﺯﺩ‪.‬‬ ‫ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ ﺍﺻﻮﻟﮕــﺮﺍﻯ »ﻣﺜﻠﺚ« ﺩﺭ ﺷــﻤﺎﺭﻩ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﺧــﻮﺩ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﭘﺮﻭﻧــﺪﻩ ﻭﻳﮋﻩﺍﻯ ﺩﺭﺑﺎﺭﻩ ﺭﻳﺎﺳــﺖ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨــﻪ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﻃﻴﻒ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ‬ ‫ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻳﺎﺳــﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﺭﺍ ﺯﻭﺩﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﻮﻋﺪ ﻓﺎﺵ‬ ‫ﻛــﺮﺩ‪» .‬ﻣﺜﻠــﺚ« ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﭘﺮﻭﻧﺪﻩ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺸــﺎﺭ ﻣﻄﺎﻟﺒﻰ‬ ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ »ﺑﺎﺯﮔﺸــﺖ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺭﺳﻤﻰ« ﻭ‬ ‫ﺑﺮﺭﺳــﻰ ﺭﻳﺎﺳــﺖ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻫﺎﺷﻤﻰﺷــﺎﻫﺮﻭﺩﻯ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒــﺮﮔﺎﻥ ﺭﻫﺒــﺮﻯ‪ ،‬ﮔﺰﻳﻨــﻪ ﻭ ﻛﺎﻧﺪﻳﺪﺍﻯ‬ ‫ﻫﻢﻃﻴﻔــﺎﻥ ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻫﺎﺷﻤﻰﺷــﺎﻫﺮﻭﺩﻯ‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛــﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ‪ .‬ﻫﺮﭼﻨﺪ ﻛﻪ ﺍﻳــﻦ ﻫﻔﺘﻪﻧﺎﻣﻪ‬ ‫ﻣﻄﻠﺒﻰ ﻫــﻢ ﺩﺭﺧﺼــﻮﺹ ﻧﺎﻳﺐﺭﻳﻴﺴــﻰ ﺁﻳﺖﺍﷲ‬ ‫ﻫﺎﺷﻤﻰﺭﻓﺴــﻨﺠﺎﻧﻰ ﻧﻮﺷــﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ﻣﻘﻮﻟﻪ ﺑﺎﺯﮔﺸﺖ‬ ‫ﺭﻳﻴﺲ ﻣﺠﻤﻊﺗﺸــﺨﻴﺺﻣﺼﻠﺤﺖﻧﻈﺎﻡ ﺑﻪ ﻣﻌﺎﺩﻻﺕ‬ ‫ﻫﻴﺎﺕﺭﻳﻴﺴــﻪ ﺧﺒــﺮﮔﺎﻥ ﻧﻴــﺰ ﭘﺮﺩﺍﺧﺘﻪ ﺍﺳــﺖ ﺍﻣﺎ‬ ‫ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻫﺎﺷﻤﻰﺭﻓﺴﻨﺠﺎﻧﻰ ﺭﺍ ﺑﻪﻋﻨﻮﺍﻥ ﻧﺎﻳﺐﺭﻳﻴﺲ‬ ‫ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﻋﻨﻮﺍﻥ ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﺭﻭﺯ ﺟﻤﻌﻪ ﺭﺳــﺎﻧﻪﻫﺎ ﺍﺯ‬ ‫ﻫﻮﺷــﻴﺎﺭﻯ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨﻰ ﻭ ﺗﻨﻔﺲ ﺍﻭ ﺑﺪﻭﻥ‬ ‫ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩ ﻭ ﺑﺎﺯﺷﺪﻥ ﭼﺸﻤﺎﻧﺶ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﺑﻮﺩﻧﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫ﻭﺟﻮﺩ ﭼﻨﻴﻦ ﺍﺧﺒﺎﺭﻯ ﺍﺯ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺳــﻼﻣﺘﻰ ﺭﻳﻴﺲ‬ ‫ﻛﻨﻮﻧــﻰ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﺭﻫﺒــﺮﻯ ﺑﺮﺧﻰ ﮔﻤﺎﻧﻪﻫﺎ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺭﻳﻴﺲ ﺟﺪﻳﺪ ﺩﺭ ﺷــﺎﻧﺰﺩﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﺍﺟﻼﺳــﻴﻪ ﺧﺒــﺮﮔﺎﻥ ﺭﻫﺒــﺮﻯ ﻛــﻪ ﺩﺭ ﺷــﻬﺮﻳﻮﺭ‬ ‫ﺳﺎﻝﺟﺎﺭﻯ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬ ‫ﺭﻭﺯ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﻧﻴﺰ ﺭﻳﻴﺲ ﺗﻴﻢ ﭘﺰﺷــﻜﻰ ﺁﻳﺖﺍﷲ‬ ‫ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨــﻰ ﮔﻔﺖ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻫﻨﻮﺯ ﻫﻮﺷــﻴﺎﺭﻯ ﻛﺎﻣﻞ‬ ‫ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﺳــﺖ ﻧﻴﺎﻭﺭﺩﻩ ﺍﺳــﺖ‪ .‬ﺩﻛﺘﺮ ﻓﻀﻞﺍﷲ‬ ‫ﺻﻔﻰ‪ ،‬ﺭﻳﻴﺲ ﺗﻴﻢ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺭﻳﻴﺲ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ‬ ‫ﺭﻫﺒــﺮﻯ‪ ،‬ﺁﺧﺮﻳــﻦ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺩﺭﻣﺎﻧﻰ ﺍﻭ ﺭﺍ ﺗﺸــﺮﻳﺢ‬ ‫ﻛــﺮﺩ ﻭ ﮔﻔﺖ‪» :‬ﺁﻳــﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﻛﻤﺎ ﺑﻪﺳــﺮ ﻣﻰﺑــﺮﺩ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﭘﻠﻚ ﻣﻰﺯﻧﺪ ﻭ ﭼﺸــﻤﺎﻥ‬ ‫ﺧــﻮﺩ ﺭﺍ ﻫﻢ ﺑﺎﺯ ﻛﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺑﻪﻣﻌﻨﺎﻯ ﻫﻮﺷــﻴﺎﺭﻯ‬ ‫ﻛﺎﻣــﻞ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨﻰ ﻧﻴﺴــﺖ‪ «.‬ﻭﻯ ﺑﺎ ﺑﻴﺎﻥ‬ ‫ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻯ ﺗﻨﻔﺴــﻰ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺑﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ‬ ‫ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨــﻰ ﻭﺻﻞ ﺍﺳــﺖ‪ ،‬ﺗﺎﻛﻴﺪ ﻛــﺮﺩ‪» :‬ﻭﻯ ﺩﺭ‬ ‫ﻭﺿﻌﻴﺘــﻰ ﻗــﺮﺍﺭ ﺩﺍﺭﺩ ﻛــﻪ ﺑﻴﻤﺎﺭ ﺧــﻮﺩﺵ ﺗﻨﻔﺲ‬ ‫ﻣﻰﻛﻨــﺪ ﻭ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩﻫﺎ ﻓﻘــﻂ ﺑﻪ ﺭﻳﻴــﺲ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﺭﻫﺒﺮﻯ ﻛﻤﻚ ﻣﻰﻛﻨــﺪ‪ .‬ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻳﻦ ﺍﻗﺪﺍﻡ‬ ‫ﻧﻮﻳﺪﺩﻫﻨﺪﻩ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﻰﺗﻮﺍﻥ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩﻫﺎ ﺭﺍ ﺩﺭ‬ ‫ﺁﻳﻨﺪﻩ ﺟﺪﺍ ﻛﺮﺩ‪«.‬‬ ‫ﺭﻳﻴﺲ ﺗﻴﻢ ﭘﺰﺷﻜﻰ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﻰ ﺍﻳﻦ ﺧﺒﺮ‬ ‫ﺭﺍ ﻣﻰﺩﻫــﺪ ﻛﻪ ﺁﻳﺖﺍﷲ ﺍﺣﻤــﺪ ﺧﺎﺗﻤﻰ‪ ،‬ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ‬ ‫ﺍﺻﻮﻟﮕــﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻣﺠﻠﺲ ﻧﻴﺰ ﻫﻔﺘﻪ ﮔﺬﺷــﺘﻪ ﺿﻤﻦ‬ ‫ﺍﺑــﺮﺍﺯ ﺍﻣﻴــﺪﻭﺍﺭﻯ ﺑــﺮﺍﻯ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺳــﻼﻣﺖ ﺁﻳﺖﺍﷲ‬ ‫ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨــﻰ ﮔﻔﺘــﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ »ﺩﺭ ﻏﻴــﺮ ﺍﻳﻦﺻﻮﺭﺕ‬ ‫ﻃﺒﻖ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻋﻤﻞ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ‪ «.‬ﺍﻭ ﺍﺯ ﺍﺣﺘﻤﺎﻝ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭﻯ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻳﺎﺳﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﺧﺒﺮ ﺩﺍﺩﻩ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺍﺯ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻯ ﺍﺣﺘﻤﺎﻟﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﻳﻦ ﻛﺮﺳﻰ ﺣﺮﻓﻰ‬ ‫ﻧﺰﺩﻩ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﭘﻴــﺶ ﺍﺯ ﺍﻳــﻦ ﻧﻴــﺰ ﺁﻳــﺖﺍﷲ ﻣﺤﻤــﺪ ﻳﺰﺩﻯ‪،‬‬ ‫ﺭﻳﻴﺲ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺪﺭﺳــﻴﻦ ﺣﻮﺯﻩ ﻋﻠﻤﻴــﻪ ﻗﻢ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ‬ ‫ﺍﺷــﺎﺭﻩ ﺑﻪ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺁﻳــﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨــﻰ ﮔﻔﺘﻪ‬ ‫ﺑﻮﺩ‪» :‬ﻃﺒﻖ ﺍﺳﺎﺳــﻨﺎﻣﻪ ﺩﺍﺧﻠــﻰ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ‪،‬‬ ‫ﻣﺼﻮﺑــﻪﺍﻯ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻣﺒﻨﻰ ﺑﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻴﻦﺍﻻﺟﻼﺳــﻴﻦ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺟﻠﺴــﻪﺍﻯ ﺑﺎ ﺣﻀﻮﺭ ﻫﻴﺎﺕﺭﻳﻴﺴــﻪ ﻭ ﺭﻭﺳﺎﻯ‬ ‫ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥﻫﺎ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﻮﺩ ﻭ ﻣﺴــﺎﻳﻞ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ‬ ‫ﻣﺪﻳﺮﻳﺖ ﻣﺠﻠﺲ ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﻣﻮﺭﺩ ﺑﺤﺚ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ‪«.‬‬ ‫ﺍﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ‪» :‬ﺍﮔﺮ ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺍﻋﻀﺎﻯ ﻫﻴﺎﺕﺭﻳﻴﺴﻪ‬ ‫ﺍﺳــﺘﻌﻔﺎ ﻛﺮﺩ ﻳﺎ ﻓﻮﺕ ﺷــﺪ‪ ،‬ﺩﺭ ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ ﺟﻠﺴﻪ‬ ‫ﺍﺟﻼﺱ ﺑﻌــﺪﻯ‪ ،‬ﺑﺮﺍﻯ ﻫﻤــﺎﻥ ﻳﻚﻧﻔــﺮ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ‬ ‫ﺻﻮﺭﺕ ﺑﮕﻴﺮﺩ ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺍﻣﻴﺪﻭﺍﺭﻳﻢ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺟﺴــﻤﺎﻧﻰ‬ ‫ﺁﻳــﺖﺍﷲ ﻣﻬﺪﻭﻯﻛﻨــﻰ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﻳﺎﺑــﺪ ﻭ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﺧﺒﺮﮔﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺷﻮﺩ‪«.‬‬ ‫ﺷـﺮﻕ‪ ،‬ﺁﻣﻨﻪ ﺷﻴﺮﺍﻓﻜﻦ‪ :‬ﺷــﻤﺎﺭ ﺍﻣﻀﺎﻫﺎﻯ‬ ‫ﺍﺳــﺘﺎﺩﺍﻥ ﺣﺎﻣــﻰ »ﺭﺿﺎ ﻓﺮﺟﻰﺩﺍﻧــﺎ« ﺭﻭ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﮔﺬﺍﺷــﺘﻪ ﻭ ﺑﻪ ‪ 900‬ﺭﺳﻴﺪﻩ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﺑــﺎ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﮔﺎﻥ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ »ﺟﺒﻬﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳــﺪﺍﺭﻯ« ﺗﻤﺎﻡﻗــﺪ ﺑﺮﺍﻯ ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭﺯﻳﺮ‬ ‫ﺍﻳﺴــﺘﺎﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﭘﻴﮕﻴﺮﻯﻫﺎﻯ »ﺷــﺮﻕ« ﻧﺸﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯ ﺁﻥ ﺩﺍﺭﺩ ﻛــﻪ ﺍﮔﺮ ﺍﺗﻔــﺎﻕ ﺧﺎﺻﻰ ﻧﻴﻔﺘﺪ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻫﻢ ﺍﻋﻼﻡ‬ ‫ﻭﺻﻮﻝ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ ،‬ﺯﻳﺮﺍ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺩﺭ ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫»ﺑﻬﺎﺭﺳــﺘﺎﻥ«‪ ،‬ﺩﻧﺒــﺎﻝ ﭘﺎﺩﺭﻣﻴﺎﻧﻰﺍﻧــﺪ ﻭ ﺑﻨﺎ‬ ‫ﺩﺍﺭﻧﺪ ﻣﻴﺎﻥ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﻨﺘﻘﺪ »ﻓﺮﺟﻰﺩﺍﻧﺎ«‬ ‫ﻭ ﻭﺯﻳــﺮ ﻣﺼﺎﻟﺤــﻪ ﺑﺮﻗﺮﺍﺭ ﻛﻨﻨــﺪ‪ .‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ‬ ‫ﺣﻀــﻮﺭ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠــﻮﻡ ﺩﺭ ﺟﻤﻊ ﻓﺮﺍﻛﺴــﻴﻮﻥ‬ ‫»ﺭﻫﺮﻭﺍﻥ ﻭﻻﻳﺖ« ﻇﺮﻑ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﻭ ﻓﺮﺩﺍ ﻗﻄﻌﻰ‬ ‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﻓﺮﺍﻛﺴﻴﻮﻥ ﺭﻫﺮﻭﺍﻥ ﺑﻪ ﺭﻳﺎﺳﺖ‬ ‫»ﻋﻠﻰ ﻻﺭﻳﺠﺎﻧﻰ« ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻳﺠــﺎﺩ ﻣﺼﺎﻟﺤﻪ ﻭ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺳــﺖ‪ .‬ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ »ﺟﺒﻬﻪ‬ ‫ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻯ«ﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﭼﻨﺪﺍﻥ ﻣﻨﺎﺳــﺐ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﻫﻤﻴﻦ‬ ‫ﭼﻨﺪ ﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺁﻧﻬﺎ ﺭﻳﺎﺳــﺖ ﺑﺮ »ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺍﻧﺮژﻯ« ﺭﺍ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﺳــﺖ ﺩﺍﺩﻧﺪ ﻭ ﺣﺎﻻ ﻫﻤﻪ ﺗﻮﺍﻥ ﻭ ﺍﻧﺮژﻯﺷــﺎﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺩﻭ‬ ‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ ﻣﺘﻤﺮﻛﺰ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ‬ ‫ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﻧﻴﺰ ﺍﺯ ﺩﻝ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻭ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﻧﺰﺩﻳﻚ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﻃﻴﻒ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻣﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻋﻠﻮﻡ‪ ،‬ﻭﺯﺍﺭﺕ ﭘﺮﻣﺴﺎﻟﻪﺍﻯ ﺑﺮﺍﻯ »ﺣﺴﻦ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ«‬ ‫ﻭ ﻛﺎﺑﻴﻨــﻪ ﺍﻭ ﺑﻮﺩﻩ ﻭ ﺍﺯ ﻫﻤﺎﻥ ﺍﺑﺘﺪﺍ ﻫﺮﺭﻭﺯ ﺩﺍﺳــﺘﺎﻧﻰ ﺑﺮﺍﻯ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪ ﺭﻗﻢ ﺧــﻮﺭﺩﻩ‪ ،‬ﺭﻭﺯ ﺭﺍﻯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪ‬ ‫»ﺟﻌﻔﺮ ﻣﻴﻠﻰﻣﻨﻔﺮﺩ« ﻧﺨﺴــﺘﻴﻦ ﻭﺯﻳﺮ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻯ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ‬ ‫»ﻓﺮﺟﻰﺩﺍﻧﺎ«‪،‬ﻓﺮﺻﺘﻰﺑﺮﺍﻯﻧﻤﺎﻳﺶﺑﺮﺧﻰﻓﻴﻠﻢﻫﺎﻯﻣﺴﺘﻨﺪ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺩﻭ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﻮﺩ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺣﺎﺷﻴﻪﺳــﺎﺯﻯﻫﺎ‪.‬‬ ‫ﻳــﻚﺭﻭﺯ ﻣﺎﻧﺪﻩ ﺑﻪ ﺭﺍﻯ ﺍﻋﺘﻤــﺎﺩ ﻣﻴﻠﻰﻣﻨﻔﺮﺩ ﻫﻢ ﺑﺮﮔﻪﺍﻯ‬ ‫ﻣﻮﺳﻮﻡ ﺑﻪ ﺑﺮﮔﻪ ﺑﺎﺯﺟﻮﻳﻰ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺩﺭ ﻛﺎﺯﻳﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﻓﺖ ﻭ‬ ‫ﺍﻟﺒﺘﻪ ﺑﻌﺪﺗﺮ ﻋﺪﻡ ﺻﺤﺖ ﺁﻥ ﺗﺎﻳﻴﺪ ﺷﺪ‪ .‬ﺍﻣﺎ ﻣﻌﻠﻮﻡ ﻧﺒﻮﺩ ﻛﻪ‬ ‫ﺁﻥ ﺑﺮﮔﻪ ﺑﺎ ﭼﻪ ﺍﺟﺎﺯﻩﺍﻯ ﺑﻪ ﻛﻤﺪ ﺷﺨﺼﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﺍﻩ‬ ‫ﻳﺎﻓﺘﻪ ﻭ ﺍﺯ ﭼﻪ ﻣﻨﺒﻌﻰ ﺩﺭﻳﺎﻓﺖ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺯ ﻣﻴﻠﻰﻣﻨﻔﺮﺩ‬ ‫ﮔﺬﺷــﺘﻪ‪ ،‬ﻋﺪﻡ ﻣﻌﺮﻓﻰ »ﺟﻌﻔﺮ ﺗﻮﻓﻴﻘﻰ« ﻭ ﻣﻌﺮﻓﻰ ﺩﻗﻴﻘﻪ‬ ‫‪ 90‬ﺭﺿﺎ ﻓﺮﺟﻰﺩﺍﻧﺎ ﻣﺸﺨﺺ ﻛﺮﺩ ﻛﻪ ﺭﺍﻯﺁﻭﺭﻯ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ‬ ‫ﺩﻭﻟﺖ »ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺍﻣﻴﺪ« ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﺳﺎﺩﮔﻰﻫﺎ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺭﻭﺳﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﭘﺎﺷﻨﻪ ﺁﺷﻴﻞ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ‬ ‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺭﻭﺳــﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩﻫﺎ ﭘﺎﺷــﻨﻪ ﺁﺷﻴﻞ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ‬ ‫ﺷﺪﻩ ﻭ ﺣﺎﻻ ﮔﺮﻭﻫﻰ ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺣﺬﻑ‬ ‫ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺯ ﻭﺯﺍﺭﺗﺨﺎﻧﻪﺍﻧﺪ؛ ﻛﺎﺭﻯ ﻛﻪ ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﺤﻤﺪﺭﺿﺎ ﺗﺎﺑﺶ‪،‬‬ ‫ﺷــﺪﻧﻰ ﻧﻴﺴﺖ‪ .‬ﺍﻭ ﺑﻪ »ﺷــﺮﻕ« ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺑﻌﺎﺩ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺎ ﺗﻌﻴﻴﻦﻛﻨﻨﺪﻩ ﺍﺳــﺖ‪ ،‬ﻫﺸﺖﺳﺎﻝ‬ ‫ﮔﺰﺍﺭﺵ »ﺷﺮﻕ« ﺍﺯ ﻣﺨﺎﻟﻔﺎﻥ ﻭ ﻣﻮﺍﻓﻘﺎﻥ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﺭ »ﺑﻬﺎﺭﺳﺘﺎﻥ«‬ ‫»ﭘﺎﻳﺪﺍﺭﻯ« ﺑﺮ ﻣﺪﺍﺭ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ‬ ‫تغییرتاکتیک‬ ‫ﺣﻀﻮﺭ ﺍﺣﻤﺪﻯﻧﮋﺍﺩ ﺑﻪ ﺣﺬﻑ ﺑﺮﺧﻰ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﻧﺨﺒﻪ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﻣﻨﺠﺮ ﺷﺪ‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﺎ ﺑﺮﭼﺴــﺒﻰ ﺳﻴﺎﺳﻰ‪ .‬ﺁﻥ‬ ‫ﻣﻮﻗﻊ ﻛﻤﺘﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩﺍﻯ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺍﻳﻦ ﻣﺴــﺎﻟﻪ ﻭ ﺳﻮﺍﻝ ﺭﻓﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺳﺘﺎﺭﻩﺩﺍﺭﺷــﺪﻥ ﺍﻳﻦﻫﻤﻪ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﭼﻪ ﺑﻮﺩﻩ‪ .‬ﺍﻣﺎ‬ ‫ﺣﺎﻻ ﮔﺎﻡﻫﺎﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﻓﺮﺟﻰﺩﺍﻧﺎ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺑﺎﺯﮔﺮﺩﺍﻧﺪﻥ ﺛﺒﺎﺕ‬ ‫ﻭ ﺁﺭﺍﻣﺶ ﺑﻪ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩﻫﺎ ﺑﺎ ﻣﺨﺎﻟﻔــﺖ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺷــﺪﻩ؛ ﻣﺨﺎﻟﻔﺘﻰ ﻛﻪ ﻻﻳﻪﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺁﻥ ﺑﻴﺸﺘﺮ‬ ‫ﺳﻴﺎﺳﻰﻛﺎﺭﻯ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ ﺩﻏﺪﻏﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ‪«.‬‬ ‫ﭼـﺮﺍ ﺩﺭ ﮔﺬﺷـﺘﻪ ﻧﮕـﺮﺍﻥ ﻭﺿﻊ ﺧﺮﺍﺏ ﺩﺍﻧﺸـﮕﺎﻩ‬ ‫ﻧﺒﻮﺩﻳﺪ‬ ‫»ﺣﺠﺖﺍﻻﺳــﻼﻡ ﺑﺎﻗﺮﻯﺑﻨﺎﺑﻰ« ﻧﻴــﺰ ﺍﺯ ﺍﺗﻔﺎﻗﻰ ﻛﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﺍﻓﺘﺎﺩﻩ ﮔﻠﻪ ﺩﺍﺭﺩ‪» :‬ﺍﺯ ﺍﺧﻼﻕ ﺑﻪ ﺩﻭﺭ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻛﻪ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﻣﺜﺒﺖ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﺭﺍ ﻧﺒﻴﻨﻴﻢ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﻣﻮﺭﻯ ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺴﻴﺮ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻯ ﻣﺎ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬ ‫ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﻭﺍﻗﻌﻴﺖ ﺭﺍ ﺑﭙﺬﻳﺮﻧﺪ ﻛﻪ ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺍﺳﺘﺎﺩﺍﻥ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﻛﻪ ﺣﺘﻰ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺳــﺎﻝﻫﺎ ﺍﺯ‬ ‫ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺭﺍﺿﻰ ﻧﺒﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﻛﻤﺘﺮﻳﻦ ﻧﻘﺪﻫﺎ ﺑﻪ ﺍﺧﺮﺍﺝ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﺠﻮ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻭ ﺑﺎﺯﻧﺸﺴﺘﮕﻰ ﺍﺟﺒﺎﺭﻯ ﺍﺳﺘﺎﺩ ﻣﻨﺘﻬﻰ‬ ‫ﻣﻰﺷــﺪ‪ .‬ﭼﺮﺍ ﺁﻥ ﻣﻮﻗﻊ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭﺯﻳﺮ ﻧﺒﻮﺩﻳﺪ ﻭ‬ ‫ﭼﺮﺍ ﻣﺜﻞ ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﺁﺏ ﻭ ﺁﺗﺶ ﻧﻤﻰﺯﺩﻳﺪ؟ ﭘﺎﺳﺦ ﺍﻳﻦ ﻣﺴﺎﻟﻪ‬ ‫ﻣﺸــﺨﺺ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﺩﻭﻟﺖ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺟﻨﺲ ﺑﺮﺧﻰ‬ ‫ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺨﺎﻟﻒ ﻓﺮﺟﻰﺩﺍﻧﺎ ﺑﻮﺩ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻛﺪﺍﻡ ﻭﺟﺪﺍﻥ‬ ‫ﺑﻴﺪﺍﺭﻯ ﺑﺎ ﺣﺬﻑ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮ ﻭ ﺍﺳــﺘﺎﺩ ﺍﺯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﻣﻮﺍﻓﻘﺖ‬ ‫ﻣﻰﻛﻨﺪ‪ ،‬ﺍﻯﻛﺎﺵ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﻪﺟﺎﻯ ﭘﻴﺸﺒﺮﺩ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺍﻣﻮﺭ‪،‬‬ ‫ﺗﺨﺼﺼﻰﺗﺮ ﻣﺴﺎﻳﻞ ﺭﺍ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﻛﻨﺪ‪«.‬‬ ‫ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻝ »ﻋﻄﺎءﺍﷲ ﺳــﻠﻄﺎﻧﻰ«‪ ،‬ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴــﻴﻮﻥ‬ ‫ﺁﻣﻮﺯﺷــﻰ ﺑﻪ »ﺗﺴــﻨﻴﻢ« ﮔﻔﺘﻪ‪» :‬ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺭﺍﻯ ﺍﻋﺘﻤﺎﺩ ﺑﻪ‬ ‫ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﻭ ﺩﺭ ﺟﻠﺴــﻪ ﺑﺎ ﺍﻭ‪ ،‬ﭘﺮﻫﻴﺰ ﺍﺯ ﺣﺎﺷﻴﻪﺳــﺎﺯﻯ ﻭ‬ ‫ﻓﻀﺎﺳﺎﺯﻯ ﺑﺮﺍﻯ ﻣﺤﻴﻂﻫﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻫﻰ ﻭ ﻧﻴﺰ ﻛﻴﻔﻰﺳﺎﺯﻯ‬ ‫ﻭ ﻋﻠﻤﻰﻛﺮﺩﻥ ﻓﻀﺎ ﺑﻪ ﺍﻭ ﻫﺸــﺪﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺍﻣﺎ ﺍﻣﺮﻭﺯ‬ ‫ﺷﺎﻫﺪ ﺍﻳﻦ ﻫﺴــﺘﻴﻢ ﻛﻪ ﺍﻭ ﻛﻮﭼﻚﺗﺮﻳﻦ ﺗﻮﺟﻬﻰ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻫﺸﺪﺍﺭﻫﺎ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﻭ ﺭﻭﻧﺪ ﻋﻠﻤﻰ ﻛﺸﻮﺭ ﻧﻴﺰ ﺭﻭﺯﺑﻪﺭﻭﺯ ﻛﻨﺪﺗﺮ‬ ‫ﻣﻰﺷﻮﺩ‪«.‬‬ ‫ﺗﻼﺵ ﺑﺮﺍﻯ ﭘﺎﻳﺎﻥ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ‬ ‫ﺑﺮﺧــﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﻀــﻮ ﺩﺭ »ﻓﺮﺍﻛﺴــﻴﻮﻥ ﺭﻫﺮﻭﺍﻥ‬ ‫ﻭﻻﻳﺖ« ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﻳﻚ ﻋﻀﻮ ﺩﺭ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺭﺍﻫﻰ ﺑﺮﺍﻯ ﺑﺮﻃﺮﻑﺷﺪﻥ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻭ ﺩﺭ‬ ‫ﻫﻤﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺧﻮﺍﻫﺎﻥ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭﺯﻳﺮ ﺑﻪﻫﻴﭻﺭﻭ‬ ‫ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺧﻮﺩ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﻧﻤﻰﺁﻳﻨﺪ‪.‬‬ ‫»ﺟﻮﺍﺩ ﻫﺮﻭﻯ«‪ ،‬ﺗﻨﻬﺎ ﻋﻀﻮ ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺵ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺁﺭﺍﻯ ﻫﻤﻜﺎﺭﺍﻥ ﺧﻮﺩ ﺍﻳﻦ ﺭﻭﺯﻫﺎ ﺩﺭ ﺗﻼﺵ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ‬ ‫ﺟﻠﻮ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠﻮﻡ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻭ ﺩﺭ ﻫﻤﻴــﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺑﻪ »ﺷــﺮﻕ« ﻣﻰﮔﻮﻳــﺪ‪» :‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﻪ‬ ‫ﻓﺮﺟﻰﺩﺍﻧــﺎ ﺗﺎ ﺍﻳﻨﺠﺎﻯ ﻛﺎﺭ ﻧﻤﺮﻩ ﻗﺒﻮﻟــﻰ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ‬ ‫بازتاب های پرونده ویژه مثلث‬ ‫ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ ﺍﺯ ﺍﻭ ﺗﺸﻜﺮ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺣﺎﻝ‬ ‫ﻭ ﻫﻮﺍﻯ ﺯﻧــﺪﻩﺍﻯ ﺩﺭ ﻓﻀﺎﻯ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻫﻰ‬ ‫ﺑﻪ ﻭﺟــﻮﺩ ﺁﻣﺪﻩ ﻛﻪ ﺟﺎﻯ ﺗﻘﺪﻳــﺮ ﺩﺍﺭﺩ ﻧﻪ‬ ‫ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ‪ .‬ﺗﻤﺎﻡ ﺗﻼﺵ ﻣﺎ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ‬ ‫ﺍﺟﺎﺯﻩ ﻧﺪﻫﻴﻢ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺣﻰ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﺷﻮﺩ‪«.‬‬ ‫ﭼﻪﻛﺴـﻰ ﭘﺎﺳـﺨﮕﻮﻯ ﺣﻘـﻮﻕ‬ ‫ﺗﻀﻴﻴﻊﺷـﺪﻩ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻯ ﺳـﺘﺎﺭﻩﺩﺍﺭ‬ ‫ﺍﺳﺖ‬ ‫ﺗﺎﺑــﺶ ﻫﻢ ﺑﻪ ﻧﻘﺪ ﺟﺮﻳﺎﻧﻰ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﻧﻬــﻢ ﻣﻰﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻛــﻪ ﻣﺪﺗﻰ ﺍﺳــﺖ ﺭﻭﻯ‬ ‫ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭﺯﻳﺮ ﻋﻠــﻮﻡ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻛــﺮﺩﻩ ﻭ‬ ‫ﻣﻰﺍﻓﺰﺍﻳﺪ‪» :‬ﭼﺮﺍ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻋﺰﻳﺰ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩ‬ ‫ﺗﻘﻠﻴﻞ ﻓﻀﺎﻯ ﻋﻠﻤﻰ ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺩﺭ ﺩﻭﺭﻩﻫﺎﻯ‬ ‫ﭘﻴﺶ ﺳــﻜﻮﺕ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻤﻪ ﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﺑﺎﻭﺭ‬ ‫ﺍﻳﺸﺎﻥ ﮔﻞﻭﺑﻠﺒﻞ ﺑﻮﺩ؟ ﻣﮕﺮ ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺭﻳﺎﺳﺖ‬ ‫ﺁﻗﺎﻯ ﺻﺪﺭﺍﻟﺪﻳﻦ ﺷــﺮﻳﻌﺘﻰ ﺩﺭ ﺩﺍﻧﺸــﮕﺎﻩ‬ ‫ﻋﻼﻣﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺟﻰ ﺍﺯ ﺗﻌﻠﻴﻖ ﻭ ﺍﺧﺮﺍﺝ ﺩﺍﻧﺸــﺠﻮﻳﺎﻥ ﻣﻨﺘﻬﻰ‬ ‫ﺷﺪ؟ ﭼﻪ ﻛﺴﻰ ﻗﺮﺍﺭ ﺍﺳﺖ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﻯ ﺣﻘﻮﻕ ﺗﻀﻴﻴﻊﺷﺪﻩ‬ ‫ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﻣﺤﺮﻭﻡ ﺍﺯ ﺗﺤﺼﻴﻞ ﺑﺎﺷﺪ؟«‬ ‫ﭘﺎﺩﺭﻣﻴﺎﻧﻰﻫﻴﺎﺕﺭﻳﻴﺴﻪ‬ ‫»ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡﺣﺴﻴﻦﺳﺒﺤﺎﻧﻰﻧﻴﺎ«ﻋﻀﻮﻫﻴﺎﺕﺭﻳﻴﺴﻪ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﺩ‪» :‬ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻰ ﻛﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﻣﺘﻘﺎﺿﻰ‬ ‫ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﻗﺎﻧﻊ ﻧﺸﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺮ ﺍﺳﺎﺱ ﺁﻳﻴﻦﻧﺎﻣﻪ ﻻﻳﺤﻪ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ‬ ‫ﺍﻋﻼﻡ ﻭﺻﻮﻝ ﻣﻰﺷﻮﺩ‪ «.‬ﺍﻣﺎ ﺷﻮﺍﻫﺪ ﺍﺯ ﺗﻼﺵ ﻫﻴﺎﺕﺭﻳﻴﺴﻪ‬ ‫ﻣﺠﻠﺲ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﻳﺨﺘﻦ ﺁﺏ ﺭﻭﻯ ﺁﺗﺶ‬ ‫ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﺣﻜﺎﻳﺖ ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺗﺎ ﺟﻠﻮ ﺍﺣﻀﺎﺭ ﻓﺮﺟﻰﺩﺍﻧﺎ ﺩﺭ ﺻﺤﻦ‬ ‫ﻋﻠﻨﻰ ﻣﺠﻠﺲ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺣﺠﺖﺍﻻﺳﻼﻡ ﻣﺼﺒﺎﺣﻰﻣﻘﺪﻡ‪ ،‬ﺍﺯ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ‬ ‫ﺩﺭ ﻫﻴﺎﺕﺭﻳﻴﺴــﻪ ﻧﻴﺰ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺩﺍﺭﺩ‪» :‬ﺗﻤﺎﻳﻞ ﻫﻴﺎﺕﺭﻳﻴﺴــﻪ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎﻥ ﺭﺍ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻭ ﻧﺸﺴــﺖﻫﺎﻯ ﻣﺸﺘﺮﻛﻰ ﺭﺍ ﺑﺎ‬ ‫ﻭﺯﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﺍﺭ ﻛﻨﺪ‪»«.‬ﻋﻠﻰﻣﺤﻤﺪ ﺍﺣﻤﺪﻯ«‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩ ﺩﻫﻠﺮﺍﻥ‬ ‫ﻧﻴﺰ ﻣﻨﺘﻘﺪ ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ ﻭﺯﻳﺮ ﺍﺳــﺖ ﻭ ﻣﻰﮔﻮﻳﺪ‪» :‬ﺑﻪﺟﺎﻯ‬ ‫ﺍﺳــﺘﻴﻀﺎﺡ‪ ،‬ﺳــﻮﺍﻝ ﻣﻰﺗﻮﺍﻧﺴــﺖ ﺩﺭ ﺍﻭﻟﻮﻳﺖ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﺩ‪.‬‬ ‫ﺍﻛﻨﻮﻥ ﻛﺸﻮﺭ ﺩﺭ ﺷﺮﺍﻳﻄﻰ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﻣﺎ ﺩﺭ ﺳﺎﻳﺮ ﺑﺨﺶﻫﺎ‬ ‫ﺍﺯ ﻗﺒﻴــﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩ‪ ،‬ﺻﻨﻌﺖ ﻭ ﻛﺎﺭ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﻟﻰ ﺁﻥ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻛﺎﺭ‬ ‫ﺍﺳﺖ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﻣﺸﺎﺑﻬﻰ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﻛﻪ ﺷﺎﻳﺪ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ﺣﻴﻄﻪ‬ ‫ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻋﻠﻮﻡ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻘﺎﺕ ﻭ ﻓﻨﺎﻭﺭﻯ ﻧﺒﺎﺷــﺪ‪ 50«.‬ﺍﻣﻀﺎ ﭘﺎﻯ‬ ‫ﻧﺎﻣﻪ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﻓﺮﺟﻰﺩﺍﻧﺎﺳــﺖ ﻭ ﻛﻤﺘﺮ ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﻩﺍﻯ ﺗﺎ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺣﺎﺿﺮ ﺷــﺪﻩ ﺍﺯ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﺍﺵ ﻛﻮﺗﺎﻩ ﺑﻴﺎﻳﺪ‪ ،‬ﺍﮔﺮ ﺍﺻﺮﺍﺭ‬ ‫ﻛﻤﻴﺴﻴﻮﻥ ﺁﻣﻮﺯﺷﻰﻫﺎ ﺩﻧﺒﺎﻟﻪﺩﺍﺭ ﺷﻮﺩ ﻭ ﭘﺎﺩﺭﻣﻴﺎﻧﻰﻫﺎ ﺭﻭﻯ‬ ‫ﻫﻮﺍ ﺑﻤﺎﻧﺪ‪ ،‬ﻫﻴﺎﺕﺭﻳﻴﺴــﻪ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻫﺎﻯ ﺁﺗﻰ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺍﺯ ﺍﻋﻼﻡ‬ ‫ﻭﺻﻮﻝ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﺍﺳﺖ ﻭ ﻫﻤﻪﭼﻴﺰ ﺑﻪ ﺻﺤﻦ ﻋﻠﻨﻰ ﻣﺠﻠﺲ‬ ‫ﻣﻮﻛﻮﻝ ﻣﻰﺷﻮﺩ ﻭ ﺭﺍﻯ ﺍﻛﺜﺮﻳﺖ ﺩﺭ ﺑﻬﺎﺭﺳﺘﺎﻥ‪.‬‬ ‫سالمت��ی رئیس کنونی مجل��س خبرگان رهب��ری برخی‬ ‫پرونده هفته گذش��ته مثل��ث در ارتباط با «بازگش��ت‬ ‫گمانه ها از احتم��ال انتخاب رئیس جدید در ش��انزدهمین‬ ‫ایت اهلل به سیاست رسمی» مورد توجه رسانه های بسیاری‬ ‫اجالسیه خبرگان رهبری که در ش��هریور سال جاری برگزار‬ ‫قرار گرفت‪ .‬برخی از روزنامه ها و سایت ها به این مس��اله به‬ ‫م ی ش��ود حکایت دارد‪ ».‬این در حالی است که گزارش های‬ ‫صورت مستقیم واکنش نشان دادند و برخی مسائل مطرح‬ ‫هفته نامه مثلث معطوف به بازگش��ت ایت اهلل شاهرودی به‬ ‫ب گزارش ها و یادداشت به بحث گذاشتند‪.‬‬ ‫شده در ان را در قال ‬ ‫عرصه سیاست رسمی بود و نه کلی��د زدن رقابت انتخابات‬ ‫روزنامه اصالح طلب شرق در گزارشی که مهسا بابایی‬ ‫نوشته بود به پرونده مثلث اشاره کرد‪ .‬شرق در هفته گذشته‬ ‫خبرگ��ان‪ .‬بخش رصد روزنام��ه خ راسان نیز ب��ا پرداختن به‬ ‫رئیس ﻭ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥاین پرونده به قلم یوسف ابش��اریان م ی نویسد‪« :‬دویست و‬ ‫انتخاب‬ ‫نوش��ت‪« :‬یک رسانه اصولگرا رقابت ب��ر‬ ‫ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ‬ ‫ایﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﻴﺰﺑﺎﻧﻰ‬ ‫«مثلث»ﺳﻴﺎﺳﺖ بیست و چهارمین ش��ماره هفته نامه خبری تحلیلی مثلث‬ ‫مجلس خبرگان را کلی��د زد‪ .‬هفته نامه اصولگ‬ ‫ﺍﻓﻄﺎﺭرﺑﺎایﭼﺎﺷﻨﻰ‬ ‫با عکس تمام قدی از ایت اهلل هاشم ی رفسنجانی و ایت اهلل‬ ‫در شماره جدید خود با انتش��ار پرونده ویژه ای درباره ریاست‬ ‫هاشم ی ش��اهرودی‪ ،‬پرونده ای در خصوص ریاست مجلس‬ ‫مجلس خبرگان‪ ،‬گزینه احتمالی طیف اصولگرا ب رای ریاست‬ ‫خبرگان رهبری گش��وده است‪ .‬این مجله‪ ،‬باتوج��ه به اداره‬ ‫این مجلس را زودت��ر از موعد فاش ک��رد‪« .‬مثلث» در این‬ ‫موقت جلسات خبرگان توسط ایت اهلل ش��اهرودی‪ ،‬از تیتر‬ ‫پرونده با انتشار مطالبی مانند «بازگشت ایت اهلل به سیاست‬ ‫«بازگش��ت ایت اهلل به سیاست رسمی» ب��رای این پرونده‬ ‫رسمی» و بررسی ریاس��ت ایت اهلل هاشم ی ش��اهرودی در‬ ‫استفاده کرده است‪ ».‬علی حاج ناصری در یادداشتی‪ ،‬ضمن‬ ‫مجلس خبرگان رهبری‪ ،‬گزینه و کاندیدای هم طیفان خود‬ ‫مروری بر زندگینامه ایت اهلل سی د محمود هاشم ی شاهرودی‬ ‫را ایت اهلل هاشم ی ش��اهرودی عنوان کرده است‪ .‬هرچند که‬ ‫و مراتب فقه��ی ایش��ان‪ ،‬مهمترین تجربی��ات سیاسی و‬ ‫این هفته نامه مطلبی هم درخصوص نایب رئیسی ایت اهلل‬ ‫هاشم ی ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺍﺯ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﻭﻝ‬ ‫موضع گیری های رئیس پیشین قوه قضائیه را نیز مورد اشاره‬ ‫ رفسنجانی نوشته و به مقوله بازگشت رئیس مجمع‬ ‫قرار م ی دهد‪ .‬در مطلب دیگ��ری از این بخش‪ ،‬ارایش جدید‬ ‫ﺧﻮﺩﺭﻭنظام به معادالت هیات رئیسه خبرگان‬ ‫مصلحت‬ ‫تشخیصﻣﺮﺩﻡ ﻭ ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫ﺟﻴﺐ‬ ‫سیاسی ب رای انتخاب ریاست مجلس خبرگان مورد بررسی‬ ‫نیز پرداخته است‪ ،‬اما ایت اهلل هاشم ی رفسنجانی را به عنوان‬ ‫نایب رئیس احتمالی عنوان کرده است‪.‬‬ ‫قرار گرفته و در میان نامزدهای احتمالی ریاست‪ ،‬از حضرات‬ ‫ایات هاشم ی رفسنجانی‪ ،‬احمد جنتی‪ ،‬محمد یزدی و محمود‬ ‫این درحالی است که روز جمعه رسانه ها از هوشیاری‬ ‫شاهرودی یاد شده و گمانه زن ی هایی در مورد شانس هر یک‬ ‫ایت اهلل مهدوی کن��ی و تنفس او بدون دستگاه و بازش��دن‬ ‫از ایشان‪ ،‬صورت گرفته است‪.‬‬ ‫چشمانش خبر داده بودند‪ .‬با وجود چنین اخباری از وضعیت‬ ‫ﻭﺍﻗﻌﻴــﺖ ﺍﻳﻦ ﺍﺳــﺖ ﻛــﻪ ﺍﮔﺮ ﺣﻘــﻮﻕ ﻭﺭﻭﺩﻱ‬ ‫ﮔﻤﺮﻛﻲ ﺩﺭﺳــﺖ ﺗﻨﻈﻴﻢ ﻣﻲﺷــﺪ ﻭ ﺍﻣــﻜﺎﻥ ﻭﺭﻭﺩ‬ ‫ﺧﻮﺩﺭﻭﻫﺎﻱ ﺭﻭﺯ ﺟﻬﺎﻥ ﺑﻪ ﺍﻳﺮﺍﻥ ﺑﺎ ﻗﻴﻤﺖ ﻗﺎﺑﻞﻗﺒﻮﻝ‬ ‫ﻓﺮﺍﻫــﻢ ﺑﻮﺩ‪ ،‬ﺧﻮﺩﺭﻭﺳــﺎﺯﺍﻥ ﻧﻤﻲﺗﻮﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ ﺑﺎ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﻗﻴﻤﺖﻫــﺎ ‪ -‬ﻣﺎﻧﻨــﺪ ﻗﻴﻤﺖﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ ﺭﻭﺯ ﮔﺬﺷــﺘﻪ‬ ‫ﺍﻋﻼﻡ ﺷــﺪ‪ -‬ﻣﺮﺩﻡ ﺭﺍ ﻧﺎﮔﺰﻳﺮ ﺑــﻪ ﺧﺮﻳﺪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ‬ ‫ﺩﺍﺧﻠــﻲ ﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﻣﺸــﺨﺺ ﻧﻴﺴــﺖ ﻳــﻚ ﻛﺎﺭﻣﻨﺪ‬ ‫ﭼﻨﺪﻣــﺎﻩ ﺍﺯ ﺣﻘﻮﻕ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺑﺎﻳﺪ ﺑــﺮﺍﻱ ﺧﺮﻳﺪ ﻳﻚ‬ ‫ﺧﻮﺩﺭﻭ ﻛﻢﻛﻴﻔﻴﺖ ﻭ ﺩﺍﺭﺍﻱ ﺍﺷــﻜﺎﻻﺕ ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﻲ‬ ‫ﻛﻪ ﺍﻏﻠﺐ‪ ،‬ﺣﺪﺍﻗﻞﻫﺎﻱ ﺭﺍﺣﺘﻲ ﻭ ﺍﻳﻤﻨﻲ ﺳﺮﻧﺸــﻴﻦ‬ ‫ﺭﺍ ﻧــﺪﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺻــﺮﻑ ﻛﻨﺪ؟ ﻣﺸــﺨﺺ ﺍﺳــﺖ ﻛﻪ ﻧﻪ‬ ‫ﺧﻮﺩﺭﻭﺳــﺎﺯ ﺑﻠﻜﻪ ﻫﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ ﺗﻮﻟﻴــﺪﻱﺍﻯ ﻛﻪ ﺑﺎ‬ ‫ﺣﺪﺍﻛﺜﺮ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺧﻮﺩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻜﻨﺪ ﻭ ﺍﺳﺘﺎﻧﺪﺍﺭﺩﻫﺎﻱ‬ ‫ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺍﻧﺴــﺎﻧﻲ ﺍﺯ ﻧﻈﺮ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﻛﺎﺭﻣﻨــﺪ ﻭ ﺑﻬﺮﻩﻭﺭﻱ‬ ‫ﺭﺍ ﻣﺪﻧﻈــﺮ ﻗﺮﺍﺭ ﻧﺪﻫﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﻫﺰﻳﻨﻪﻫــﺎﻱ ﺑﺎﻻﻱ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﻣﻮﺍﺟﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷــﺪ‪ .‬ﻣﺸــﺨﺺ ﻧﻴﺴــﺖ ﭼﺮﺍ ﻣﺮﺩﻡ‬ ‫ﺑﺎﻳﺪ ﺍﻳﻦ ﺿﻌﻒ ﺑﻬﺮﻩﻭﺭﻱ ﺩﺭ ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻮﺩﺭﻭﺳــﺎﺯﻱ‬ ‫ﺭﺍ ﺍﺯ ﺟﻴﺐ ﺧــﻮﺩ ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻛﻨﻨﺪ؟ ﺑﺎﻳــﺪ ﺩﺍﻧﺶ ﻓﻨﻲ‬ ‫ﻭ ﺑﻪﺭﻭﺯ ﺩﻧﻴﺎ ﻭﺍﺭﺩ ﺻﻨﻌﺖ ﺧﻮﺩﺭﻭﺳــﺎﺯﻱ ﻣﺎ ﺷــﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﻭﺍﺣﺪﻫــﺎﻱ ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻭ ﺗﻮﺳــﻌﻪ ﺑﻪﺟــﺎﻱ ﻭﺍﺣﺪﻫﺎﻱ‬ ‫ﺩﻻﻟــﻲ ﻭ ﺳﻔﺎﺭﺷــﻲ ﻓﻌﺎﻟﻴــﺖ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﺑــﺎ ﻧﻈﺎﺭﺕ‬ ‫ﺩﻗﻴﻖ ﺩﺳــﺘﮕﺎﻩﻫﺎﻱ ﻧﻈﺎﺭﺗﻲ ﺑﺮ ﺧﻮﺩﺭﻭﺳﺎﺯﺍﻥ‪ ،‬ﺣﻖ‬ ‫ﻣﺼﺮﻑﻛﻨﻨﺪﻩ‪ ،‬ﺣﻔﻆ ﺷﻮﺩ‪.‬‬ ‫ﺷﺮﻕ‪ :‬ﻓﻌﻼ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺩﻭ ﺑﻪ ﻳﻚ ﺟﻠﻮ ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﻫﻔﺘﻪ ﺁﻳﻨﺪﻩ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﻰﺣﺴــﺎﺏ ﻣﻰﺷﻮﻧﺪ‪» .‬ﺣﺴــﻦ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ« ﺍﺑﺘﺪﺍ ﭘﻨﺠﺸﻨﺒﻪ‬ ‫ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺑﻪ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺩﺭ ﺑﺎﺷﮕﺎﻩ ﺭﻳﺎﺳﺖﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﺍﻓﻄﺎﺭﻯ‬ ‫ﺩﺍﺩ ﻭ ﺣﺎﻻ ﻫﻢ ﻭﻋﺪﻩ ﺩﺍﺩﻩ ﻛﻪ ﺑﻪﺯﻭﺩﻯ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺭﺍ ﻣﻴﻬﻤﺎﻥ‬ ‫ﻣﻰﻛﻨﺪ‪ .‬ﻧﺸﺴﺖ ﺩﻭﺍﺯﺩﻫﻢ ﺗﻴﺮ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺑﺎ »ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ« ﺩﻭﻣﻴﻦ‬ ‫ﻣﻼﻗﺎﺕ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺎ ﺭﻳﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﻳﺎﺯﺩﻫﻢ ﻣﺤﺴﻮﺏ ﻣﻰﺷﺪ‪ ،‬ﺁﻥﻫﻢ‬ ‫ﺩﺭﺳــﺖ ﻳﻚﻣﺎﻩﻭﻧﻴﻢ ﺑﻌﺪ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺑﻰﺳــﺮﻭﺻﺪﺍﻯ ﺟﻤﻌﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺑﺎ ﺭﻳﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ‪ .‬ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﻭ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺩﺭ‬ ‫ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭﻫﺎ ﻫﻢ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻄﺮﺡ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ‬ ‫ﻫﻢ ﻧﻘﺪﻫﺎﻳﺸﺎﻥ ﺭﺍ‪ .‬ﺁﻧﭽﻪ ﺍﺯ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﺧﻴﺮ ﭼﻬﺮﻩﻫﺎﻯ ﺳﺮﺷﻨﺎﺱ‬ ‫ﺩﻭ ﺟﻨﺎﺡ ﺍﺻﻠﻰ ﻛﺸــﻮﺭ ﺑﺎ ﺭﻳﻴﺲ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺷﺪﻩ‬ ‫ﺍﻣﺎ ﺑﻪﺧﻮﺑﻰ ﻧﺸﺎﻥﺩﻫﻨﺪﻩ ﺗﻔﺎﻭﺕ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﻫﺎﺳﺖ‪ .‬ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ‬ ‫ﻧﮕﺎﻫﺸﺎﻥ ﺑﻪ ﺩﻭﻟﺖ‪ ،‬ﺳﻬﻢﺧﻮﺍﻫﺎﻧﻪ ﻧﻴﺴﺖ‪ ،‬ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺣﺎﻣﻴﺎﻧﻪ ﺍﺳﺖ‬ ‫ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫــﺎﻯ ﺑﺪﻧﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ ﺭﺍ ﻣﻄﺮﺡ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺑﺮﻋﻜﺲ ﺑﻪ‬ ‫ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳﺪ ﻛﻪ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺑﻪﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﻬﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺘﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻧﻪ‬ ‫ﻧﻘﻞﻗﻮﻝﻫﺎﻯ ﺧﻮﺩﺷــﺎﻥ ﺍﺯ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﺍﻓﻄﺎﺭﻯ ﺑﺎ »ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ«‬ ‫ﻧﺸــﺎﻥ ﻣﻰﺩﻫﺪ ﻛــﻪ ﺍﺯ ﺑﺮﺧــﻰ ﺍﻧﺘﺼﺎﺏﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺪﻧــﻪ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ﮔﻼﻳﻪﻣﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺑﺮﺧﻼﻑ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﻛﻪ ﺍﺯ ﻓﻀﺎﻯ‬ ‫ﻓﻌﻠﻰ ﻗﺪﺭﺕ ﺳــﻬﻢ ﻧﺎﭼﻴﺰﻯ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪ ،‬ﻧﻪﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺩﺭ‬ ‫ﺩﻳﮕﺮ ﻧﻬﺎﺩﻫﺎﻯ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﻰ ﻭ ﺍﻧﺘﺼﺎﺑﻰ ﺣﻀﻮﺭ ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻬﻰ ﺩﺍﺭﻧﺪ‪،‬‬ ‫ﺍﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺍﺯ ﻭﺿﻊ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﮔﻼﻳﻪﻣﻨﺪﻧﺪ‪ .‬ﺑﺨﺶ ﻋﻤﺪﻩﺍﻯ ﺍﺯ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻠﺲ ﻛﺎﻣﻼ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺑﻪﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩﻫﺎﻯ ﻓﺮﻫﻨﮕﻰ‬ ‫ﻭ ﮔﺎﻩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺯﻳﺮ ﻣﻨﮕﻨﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﺩﺍﺩﻩﺍﻧﺪ ﻭ ﻫﺮﺭﻭﺯ ﻳﻚ‬ ‫ﻭﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺗﻬﺪﻳﺪ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻴﻀﺎﺡ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﻧﺸﺴﺖ ﺍﺧﻴﺮ ﻫﻢ ﺍﺯ‬ ‫»ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ« ﺧﻮﺍﺳﺘﻪﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺗﺴﺎﻣﺢ ﻭ ﺗﺴﺎﻫﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﺮﺝ ﻧﺪﻫﺪ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ »ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ« ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻛﺮﺩﻩﺍﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺯﻣﻴﻨﻪ‬ ‫ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﺁﻣﺎﺩﻩ ﻧﻘﺪﭘﺬﻳﺮﻯ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺑﻪﺧﻮﺑﻰ ﻣﻰﺩﺍﻧﻨﺪ ﻛﻪ »ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ« ﮔﺰﻳﻨﻪ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﻰ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ‪ 92‬ﻧﺒﻮﺩ ﻭ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺍﺯ »ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ«‬ ‫ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﻰ ﺩﺭ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺩﺍﺷــﺖ‪ .‬ﺑﺎﻭﺟﻮﺩ ﻫﻤﻪ ﺍﻳﻨﻬﺎ‬ ‫ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻛﻪ ﻧﻘﺶ ﺩﺭ ﺑﺮﺁﻣﺪﻧﺶ ﻧﺪﺍﺷــﺘﻪﺍﻧﺪ؛ ﺳﻬﻢ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ‬ ‫ﻣﻰﺧﻮﺍﻫﻨــﺪ‪» .‬ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻢ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﻪ« ﻧﻤﺎﻳﻨــﺪﻩ ﻣﺠﻠﺲ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ‬ ‫ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺣﺎﺿﺮ ﺩﺭ ﺍﻓﻄــﺎﺭﻯ‪ ،‬ﺍﺯ»ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ« ﮔﻼﻳﻪ ﻛﺮﺩﻩ ﻛﻪ‬ ‫ﺩﺭ ﺩﻭﻟــﺖ ﺍﻋﺘﺪﺍﻝ ﺑﺎﻳﺪ »ﺍﺯ ﻫﻤــﻪ ﺟﻨﺎﺡﻫﺎﻯ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺑﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ‬ ‫ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ ﻫﻤﮕﻮﻥ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﻮﺩ« ﻧﻪ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﻪ ﻗﻮﻝ ﺍﻭ »ﺑﺮﺧﻰ‬ ‫ﺟﻨﺎﺡﻫﺎ ﺩﺭ ﻗﻠﻪ ﻗﺮﺍﺭ ﮔﻴﺮﻧﺪ ﻭ ﺑﺮﺧﻰ ﺩﺭ ﻗﻌﺮ ﻣﺴــﻮﻭﻟﻴﺖﻫﺎ ﻭ‬ ‫ﻓﻘﻂ ﺩﺭ ﺍﺳﻢ ﺍﻳﻨﮕﻮﻧﻪ ﺑﺎﺷــﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪«.‬‬ ‫ﻋﻨﻮﺍﻥ »ﻓﺘﻨﻪ« ﻫﻢ ﻛﻠﻴﺪﻭﺍژﻩ ﻣﻮﺭﺩ ﻋﻼﻗﻪ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺍﺳﺖ ﺗﺎ‬ ‫ﺟﺎﻳﻰ ﻛﻪ »ﺣﺪﺍﺩ ﻋﺎﺩﻝ« ﻫﻢ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺩﺭ ﻋﻴﻦ ﺣﺎﻝ ﻛﻪ ﺑﺮ‬ ‫ﻟﺰﻭﻡ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻫﻤﻪ ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﻭﻓﺎﺩﺍﺭ ﺑﻪ ﺍﻧﻘﻼﺏ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﺗﺎﻛﻴﺪ‬ ‫ﻛﺮﺩﻩ ﺍﺳــﺖ ﺍﻣﺎ ﺑﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﺎﺑﺖ ﺣﻀﻮﺭ ﺍﻓﺮﺍﺩ ﻓﻌﺎﻝ ﻭ ﻣﺮﺗﺒﻂ‬ ‫ﺑــﺎ ﻓﺘﻨﻪ ‪ 88‬ﺩﺭ ﺑﺪﻧﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺗﺬﻛﺮ ﺩﺍﺩﻩ ﻭ ﮔﻔﺘﻪ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺍﻧﺘﻈﺎﺭ‬ ‫ﻣﻰﺭﻭﺩ ﺍﻓﺮﺍﺩﻯ ﻛﻪ ﺍﻭ »ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﻓﺘﻨﻪ ‪ «88‬ﻣﻰﻧﺎﻣﻴﺪ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ﺗﺪﺑﻴﺮ ﻭ ﺍﻣﻴﺪ ﺟﺎﻳﮕﺎﻫﻰ ﻧﺪﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺗﺎ ﺯﻣﻴﻨﻪ ﺳﺎﺧﺘﺎﺭﺷﻜﻨﻰ‬ ‫ﺁﻧﻬﺎ ﻣﺠﺪﺩﺍ ﻓﺮﺍﻫﻢ ﻧﺸــﻮﺩ‪ .‬ﭘﺎﺳﺦ »ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ« ﺩﺭ ﺁﻥ ﻧﺸﺴﺖ ﺑﻪ‬ ‫ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﺗﺎﻛﻴﺪ ﺑﺮ ﻧﮕﺎﻩ ﻓﺮﺍﺟﻨﺎﺣﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ‬ ‫ﻧﻴﺮﻭﻫﺎﻯ ﺳﻴﺎﺳﻰ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﻭ ﺑﺎ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩ ﺍﺯ ﺑﺮﺧﻰ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎ ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺖ‬ ‫ﺑﻪ ﻫﺮ ﻧﻮﻉ ﻭﺣﺪﺗﻰ ﻧﻈﺮ ﺳﻮء ﺩﺍﺭﻧﺪ ﺑﻪ ﺁﻧﻬﺎ ﺍﻳﻨﻄﻮﺭ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﺍﺩ ﻛﻪ‬ ‫»ﺩﻭﻟﺘﻰ ﻛﻪ ﺍﻭ ﺭﻳﺎﺳــﺘﺶ ﺭﺍ ﺑﺮﻋﻬﺪﻩ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺩﺭ ﭼﺎﺭﭼﻮﺏ ﻗﺎﻧﻮﻥ‬ ‫ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻰﻛﻨﺪ‪«.‬‬ ‫ﺁﻧﻄﻮﺭ ﻛﻪ »ﺣﻤﻴﺪﺭﺿﺎ ﺗﺮﻗﻰ« ﺍﺯ ﺣﺎﺿﺮﺍﻥ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻧﺸﺴﺖ‬ ‫ﻫﻔﺘﻪ ﭘﻴﺶ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﺑﺎ ﺭﻳﻴﺲﺟﻤﻬﻮﺭﻯ ﻧﻘﻞ ﻛﺮﺩﻩ ﺑﻪﺟﺰ‬ ‫ﻧﮕﺮﺍﻧﻰ ﺍﺯ ﺁﻧﭽﻪ »ﻧﻔﻮﺫ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﻓﺘﻨﻪ ﺩﺭ ﺩﻭﻟﺖ« ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻰﺷﻮﺩ‬ ‫ﻣﺴــﺎﻳﻞ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻫﻢ ﺍﺯ ﺩﻳﮕــﺮ ﺩﻏﺪﻏﻪﻫﺎﻳﻰ ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ‬ ‫ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﺯ ﺳــﻮﻯ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ ﻣﻄﺮﺡ ﺷــﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍﻳﺎﻥ‬ ‫ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﻳﻚﺳــﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺗﻌﺠﻴﻞ ﺩﺭ ﺣﻞ ﮔﺮﺍﻧﻰ ﺭﺍ ﻃﻠﺐ‬ ‫ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ ﻛﻪ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ ﻣﺴﺒﺐ ﻭﺿﻌﻴﺖ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﻯ ﻓﻌﻠﻰ‬ ‫ﻧﺎﺷﻰ ﺍﺯ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﻫﺸﺖﺳﺎﻟﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﻣﻮﺭﺩ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺁﻧﻬﺎﺳﺖ‪.‬‬ ‫ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻧﻪ‬ ‫ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺍﻣﺎ ﺑﺎ ﻭﺟﻮﺩ ﻧﻘﺶ ﻭ ﺳﻬﻤﻰ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ‬ ‫‪ 92‬ﻭ ﭘﻴﺮﻭﺯﻯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺩﺍﺷــﺘﻨﺪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺳﻬﻢﺧﻮﺍﻫﻰ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ﻧﻴﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺁﻧﻬﺎ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ‪ 25‬ﺍﺭﺩﻳﺒﻬﺸﺖ ﺧﻮﺩ ﺍﮔﺮﭼﻪ ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ‬ ‫ﻫﻢ ﺍﺯ ﺩﻭﻟﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﻭ ﻫﻢ ﻧﻘﺪﻫﺎﻯ »ﺑﺪﻧﻪ ﺍﺟﺘﻤﺎﻋﻰ«‬ ‫ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻛﺮﺩﻧﺪ ﺍﻣﺎ ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺧﻮﺩ ﺭﺍ ﻫﻤﺮﺍﻩ ﺩﻭﻟﺖ ﺩﺍﻧﺴــﺘﻨﺪ‬ ‫ﻭ ﺧﻮﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺍﻳﻦ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺍﻳﻦ ﻫﻤﺮﺍﻫﻰ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻮﺑﻰ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺩﺭ ﺩﻳﺪﺍﺭ ﺧﻮﺩ ﺑﺎ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‪،‬‬ ‫ﻧﺎﻛﺎﻣﻰ ﺩﻭﻟﺖ ﺭﺍ ﺷﻜﺴﺖ ﻫﻤﻪ ﺑﺮﺷﻤﺮﺩﻧﺪ‪ .‬ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻧﻘﺪ ﺁﻧﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﻧﻘﺪ ﺑﺮ ﻋﻤﻠﻜﺮﺩ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ‬ ‫ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺭﺳــﺎﻧﻪﺍﻯ ﻣﻮﺟﻮﺩ ﺑﺮﺍﻯ ﺭﺍﻫﺒﺮﻯ‬ ‫ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻳﺶ ﻭ ﺍﺭﺗﺒﺎﻁ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﺎ ﻣﺮﺩﻡ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﺪ‪ .‬ﺩﺭﺣﺎﻟﻰ‬ ‫ﻛــﻪ ﺑﺮﺧﻰ ﺍﺯ ﻓﻌــﺎﻻﻥ ﺍﺻﻮﻟﮕﺮﺍ ﻭ ﻣﻨﺘﻘﺪﺍﻥ ﺩﻭﻟــﺖ؛ ﺑﺎﻫﻢ ﺩﺭ‬ ‫ﻣﺴــﻴﺮ ﻧﻘﺪ ﻭ ﺗﺨﺮﻳﺐ ﺍﺯ ﺍﻳﻦ ﺗﻮﺍﻥ ﺭﺳﺎﻧﻪﺍﻯ ﺑﻪ ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻭﺟﻪ‬ ‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻰﻛﻨﻨﺪ‪ ،‬ﻳﻜﻰ ﺍﺯ ﺩﺭﺧﻮﺍﺳﺖﻫﺎﻯ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺁﻥ‬ ‫ﺑﻮﺩ ﻛﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺍﺯ ﻇﺮﻓﻴﺖ ﺣﻤﺎﻳﺖ ﻭ ﻫﻤﻴﺎﺭﻯ ﺭﺳﺎﻧﻪﻫﺎﻯ ﺁﻧﺎﻥ‬ ‫ﺑﻬﺮﻩ ﮔﻴﺮﺩ ﻭ ﺑﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎﺩﻫﺎ ﻭ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻫﺎﻯ ﺁﻧﻬﺎ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﺎﺳﺘﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﺒﺎﺕ ﺑﺪﻧﻪ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺐ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﻛﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺍﺯ ﺩﻳﮕﺮ ﺧﻮﺍﺳــﺘﻪﻫﺎﻯ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ‪ ،‬ﺟﻠﻮﮔﻴﺮﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺍﺯ‬ ‫ﺭﺷﺪ ﺍﻓﺮﺍﻃﻰﮔﺮﻯ ﻭ ﻛﻤﻚ ﺑﻪ ﻛﺎﺳﺘﻦ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺍﻳﺠﺎﺩﺷﺪﻩ ﺑﻴﻦ‬ ‫ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﻭ ﻧﻈﺎﻡ ﺑﻮﺩ‪ .‬ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻨﺪ‬ ‫ﺑﻪ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺩﺍﺧﻠﻰ؛ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮﻯ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﺎﻭﺭ ﺁﻧﻬﺎ‪،‬‬ ‫ﺑﺮﺧﻰ ﮔﺮﻩﻫﺎ ﺩﺭ ﺣﻮﺯﻩ ﺳﻴﺎﺳﺖ ﺧﺎﺭﺟﻰ ﺭﻳﺸﻪ ﺩﺭ ﺭﺧﺪﺍﺩﻫﺎﻯ‬ ‫ﭘﻴﺸﻴﻦ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﺑﻨﺎﺑﺮﺍﻳﻦ ﺍﺯ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺧﻮﺍﺳﺘﻪ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻛﻪ ﺍﺯ‬ ‫ﺣﺎﻻ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﺍﺻﻼﺡ ﺭﻭﻧﺪ ﺳﻴﺎﺳــﺖ ﺩﺍﺧﻠﻰ ﺑﻪ ﻭﻳﮋﻩ ﺩﺭ ﺁﺳﺘﺎﻧﻪ‬ ‫ﺍﻧﺘﺨﺎﺑﺎﺕ ﻣﺠﻠﺲ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺍﻋﺘﻘﺎﺩ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ‪ ،‬ﺭﺍﻯﺩﻫﻨﺪﮔﺎﻥ‬ ‫ﺑــﻪ ﺭﻭﺣﺎﻧﻰ ﺑﻪ ﺩﻧﺒﺎﻝ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﻮﺩﻧﺪ ﻭ ﺍﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﺭﺍﺱ‬ ‫ﻫﺮﻡ ﺩﻭﻟﺖ ﻛﺎﻓﻰ ﻧﻴﺴــﺖ ﺑﻠﻜﻪ ﺑﺪﻧــﻪ ﻋﺮﻳﺾ ﻭ ﻃﻮﻳﻞ ﺩﻭﻟﺖ‬ ‫ﺩﺭ ﺍﺳــﺘﺎﻥﻫﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺎ ﺷــﻌﺎﺭﻫﺎ ﻭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎﻯ ﺩﻭﻟﺖ ﺟﺪﻳﺪ‬ ‫ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﺷــﻮﺩ‪ .‬ﺩﺭ ﻣﺠﻤﻮﻉ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﻰﺭﺳــﺪ ﺍﻃﻼﺡﻃﻠﺒﺎﻥ‬ ‫ﺍﺯ ﻣﻴــﺎﻥ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎﻯ »ﺣﻤﺎﻳﺖ ﺑﻰﻗﻴﺪﻭﺷــﺮﻁ«‪» ،‬ﻣﺨﺎﻟﻔﺖ« ﻭ‬ ‫»ﺣﻤﺎﻳــﺖ ﺍﻧﺘﻘﺎﺩﻯ«‪ ،‬ﺭﻭﻳﻜﺮﺩ ﺳــﻮﻡ ﺭﺍ ﺑﺮﮔﺰﻳﺪﻩﺍﻧﺪ‪ .‬ﺣﺎﻻ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻣﻨﺘﻈﺮ ﺍﻓﻄــﺎﺭﻯ ﺑﻌﺪﻯ »ﺭﻭﺣﺎﻧــﻰ« ﺑﺎ ﺍﺻﻼﺡﻃﻠﺒــﺎﻥ ﻣﺎﻧﺪ؛‬ ‫ﻣﺮﺍﺳﻤﻰ ﻛﻪ ﺍﮔﺮ ﻫﻢ ﺩﻳﺪﮔﺎﻩﻫﺎﻯ ﻣﺨﺘﻠﻔﻰ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﻴﺎﻥ ﺷﻮﺩ‪،‬‬ ‫ﻣﺎﻧﻊ ﺍﺯ ﺣﺲ ﻏﻠﺒﻪ ﻫﻤﺪﻟﻰ ﺑﺮ ﻓﻀﺎﻯ ﮔﻔﺖﻭﮔﻮ ﻧﺨﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ‪.‬‬ ‫دیدار با محمدی گیالنی روی‬ ‫اینستاگرام احمدی نژاد‬ ‫‪ l‬جنگ ب��ا داعش فقط اگر جنگ ش��یعه و‬ ‫سنی شود فاجعه است و دیگر هیچ‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫‪ l‬با وج��ود افزایش قیمت خ��ودرو اما هنوز‬ ‫خودروسازان ناراحتند‪ .‬این چه وضعی است؟‬ ‫اینستاگرام هفته نامه مثلث فعال شده است‪ .‬کارب ران این شبکه اجتماعی‬ ‫م ی توانند ب��ا پیوستن به اینس��تاگرام مثلث تصاویر مربوط ب��ه هفته نامه را‬ ‫مشاهده کنند‪.‬‬ ‫ﻋﻜﺲ‪ :‬ﺳﻴﺎﻣﻚ ﺍﺑﺮﺍﻫﻴﻤﻰ‬ ‫‪ l‬حمایت حضرت اقا از دولت روحانی و تیم‬ ‫مذاکره کننده بسیار حائز اهمیت بود‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫دیدار اصالح طلبان با روحانی‬ ‫ ﺷــﺮﻛﺖ ﺳﺎﻥﺍﺳــﺘﺎﺭ ﺟﺎﻳﺰﻩﺍ‬ ‫ﺷــﻤﺎﺭﻩﺍﻯ ﻛﻪ ﺭﻭﻯ ﭘﺎﻛﺖ ﻣﺤﺼﻮ‬ ‫ﺩﺭ ﻗﺮﻋﻪﻛﺸﻰ ﺷﺮﻛﺖ ﺩﺍﺩﻩ ﺧﻮﺍﻫﺪ‬ ‫ﺍﺗﻮﻣﺒﻴﻞ ﻟﻜﺴﻮﺱ ﺍﺳــﺖ‪ .‬ﺑﻨﺪﻩ ﺣ‬ ‫ﺭﺍ ﺍﺭﺳــﺎﻝ ﻛﺮﺩﻡ‪ ،‬ﻗﺒﻼ ﺍﻳﻦ ﺷــﻤﺎ‬ ‫ﻫﺮﺑﺎﺭ ﻛﻪ ﻗﺮﻋﻪ ﻛﺸــﻰ ﺭﺍ ﺍﺯ ﺗﻠﻮﻳﺰ‬ ‫ﻣﻰﻛﺮﺩﻡ ﺍﻋﺪﺍﺩ ﺷﺶﺭﻗﻤﻰ ﻫﺴﺘﻨ‬ ‫ﺑﺎ ﺷــﺮﻛﺖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﻤﺎﺱ ﮔﺮﻓﺘﻢ‬ ‫ﻧﻤﻰﺗﻮﺍﻧﻴــﺪ ﺑﺎ ﻣﺪﻳﺮﻋﺎﻣــﻞ ﺻﺤﺒ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻢ ﻣﻨﺸــﻰ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﻣﻦ ﮔ‬ ‫ﻗﺮﻋﻪﻛﺸــﻰ ﻧﻤﻰﻛﻨﻴﻢ ﺧﻮﺩﻣﺎﻥ‬ ‫ﻗﺮﻋﻪﻛﺸــﻰ ﻣﻰﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﭼﮕﻮﻧﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﺑﻴﺶ ﺍﺯ ﻳﻚﻣﻴﻠﻴﻮﻥﻭ‪800‬ﻫﺰﺍﺭﻧﻔﺮ‬ ‫ﻳﻚﺻﺪﻫﺰﺍﺭ ﻳﺎ ﻛﻤﺘﺮ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻗﺮﻋﻪ‬ ‫ﻟﺰﻭﻣﻰ ﺩﺍﺭﺩ ﻗﺮﻋﻪﻛﺸﻰ ﺑﻪﺻﻮﺭﺕ‬ ‫ﻣﻰﮔﻴﺮﺩ ﭼﻮﻥ ﺑﺎ ﺩﺳﺖ ﺭﺍﺣﺖ ﻣﻰ‬ ‫ﺷﻤﺎﺭﻩ ﻣﻮﺭﺩﻧﻈﺮ ﺭﺍ ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺁﻭﺭﺩ ﻭﻟﻰ‬ ‫ﻧﺪﺍﺭﺩ‪ .‬ﺑﺎﺭ ﺩﻭﻡ ﻛﻪ ﺗﻤﺎﺱ ﮔﺮﻓﺘﻢ ﮔﻔ‬ ‫ﺍﺯ ﺍﺭﺳــﺎﻝ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺸﺘﺮﻯ‬ ‫ﺗﺎ ﻣﺘﻮﺟﻪ ﺷﻤﺎﺭﻩ ﺧﻮﺩ ﺑﺸــﻮﻧﺪ‪ .‬ﺑﻨ‬ ‫ﺍﺭﺳــﺎﻝ ﻛﺮﺩﻡ ﻭﻟﻰ ﻫﻴﭻ ﻛﺪﻯ ﺑﺮ‬ ‫ﺍﻳﻦﺑﺎﺭ ﮔﻔﺘﻨﺪ ﻣﺎ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺳﺎﻳﺘﻰ ﺍﻳﺠ‬ ‫ﺷــﻤﺎﺭﻩﻫﺎﻯ ﺍﺭﺳــﺎﻟﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺁﻥ ﺑﺒ‬ ‫ﻗﺒﻼ ﺻﺤﺒﺘﺶ ﺭﺍ ﻛﺮﺩﻳﺪ‪ ،‬ﭼﻪ ﺷــﺪ‬ ‫ﻧﻤﻰﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺍﺯ ﻣﺴﻮﻭﻻﻥ ﺗﻘﺎﺿﺎﻯ ﺭﺳ‬ ‫ ﺩﺭ ﺭﻭﺯﻧﺎﻣﻪﻫﺎ ﺧﻮﺍﻧﺪﻳﻢ ﻛﻪ ﻣﻰ‬ ‫ﺟﻤﻊ ﻛﻨﻨﺪ ﻭ ﻓﻘﻂ ﺷــﻴﺮﻫﺎﻯ ﻛﺎ‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﻴﺮﻫﺎﻯ ﻛﺎﺭﺧﺎﻧﻪﺍﻯ ﺧﺎﺻﻴ‬ ‫ﻛﻠﻰ ﻣﻮﺍﺩ ﻧﮕﻬﺪﺍﺭﻧﺪﻩ ﺑــﻪ ﺁﻥ ﻣﻰﺯ‬ ‫ﻣﺴﻮﻭﻟﻴﺖﭘﺬﻳﺮ ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺍﺯ ﺁﻧﻬﺎ ﺑﺨﻮﺍﻫ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﺸﺎﻥ ﺑﺰﻧﻨﺪ ﻭ ﻛﺎﺭﺷﺎﻥ‬ ‫ ﻣﻬﻨــﺪﺱ ﻧﺎﻇﺮ ﺩﺭ ﻭﺯﺍﺭﺕ ﻧﻴﺮ‬ ‫ﺟﻨﺎﺏ ﺁﻗــﺎﻯ ﺩﻛﺘــﺮ ﻧﻮﺑﺨــﺖ ﺩ‬ ‫ﻣﻮﺭﺥ‪21‬ﺍﺭﺩﻳﺒﻬﺸﺖ ‪ 93‬ﺩﺭ ﺭﺍﺑﻄﻪ‬ ‫ﻣﺒﻨﻰ ﺑــﺮ ﺍﻳﻨﻜﻪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻗﺎﻧﻮﻥ‬ ‫»ﺏ«ﻣﺎﺩﻩ ‪ 24‬ﻗﺎﻧﻮﻥ ﺧﺪﻣﺎﺕ ﻛﺸﻮﺭ‬ ‫ﭼﺮﺍ ﻣﺎ ﻫﻤﭽﻨﺎﻥ ﺷﺮﻛﺘﻰ ﻫﺴﺘﻴﻢ‬ ‫ ﻧﻴﺎﺯﻣﻨــﺪﺍﻥ ﻭﺍﻗﻌﻰ ﺭﺍ ﺩﺭ ﻣﺎﻩ ﻣﺒﺎﺭ‬ ‫ﺭﻣﻀﺎﻥ‪ ،‬ﻣﺎﻩ ﺿﻴﺎﻓﺖ ﻭ ﻣﻴﻬﻤﺎﻧﻰ ﺧﺪﺍﺳ‬ ‫ﺑﻪ ﺩﺭﮔﺎﻩ ﺧﺪﺍ ﺑﻨﺪﮔﻰ ﻛﻨﻴﻢ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻩ ﻛ‬ ‫ﻭﻇﻴﻔﻪ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﺑﻪ ﻓﻜﺮ ﻧﺪﺍﺭﻫﺎ ﻭ ﻛﺎﺭﺗﻦﺧﻮﺍ‬ ‫ﺍﻣﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺎﻩ‪ ،‬ﺑﺎ ﻛﺎﺭﻫﺎﻯ ﻧﻴﻚ ﻭ‬ ‫ﺧﺪﺍﻭﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎﻝ ﺑﺎﺷﻴﻢ‪.‬‬ ‫رصد مثلث توسط همت نیوز‬ ‫سایت همت نیوز نزدیک به احمدی نژاد در هفته گذشته با‬ ‫سرزدنبهسایتمثلث‪،‬تیترهاومطالبیکهراجعبهرئیس جمهور‬ ‫سابق بود را مورد توجه قرار داد و نوشت‪« :‬در حالی که حدود یک‬ ‫سال از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم می گذرد و ماه هاست‬ ‫دولت یازدهم به ریاست جمهوری حسن روحانی بر سر کار امده‬ ‫است‪،‬امااگرهرروز فضایرسانه ایکشورراورقبزنیمعکس ها‬ ‫و خبر های محمود احمدی نژاد از همه بیشتر به چشم می خورد‪.‬‬ ‫گویی او هنوز رئیس جمهور کشور است!»‬ ‫همت نی��وز ابتدا درب��ار مصاحبه امیر محبی��ان با مثلث‬ ‫که بازتاب های گس��ترده ای داشت می نویس��د ‪ :‬مثلث انالین‬ ‫این گونه تیتر زده بود‪« :‬به احمدی نژاد گفتم مشایی را پنهان کن‪/‬‬ ‫احمدی نژاد می گفت منتقدان دروغ می گویند» اما وقتی متن‬ ‫مصاحبهرابخوانیممتوجهمی شویمکهتیترتبلیغاتیمنتشرشده‪.‬‬ ‫دکتر محبیان در مصاحبه می گوید‪« :‬من حتی پیشنهاد دادم که‬ ‫اقای مشایی یک مدت سکوت خبری داشته باشد و شش ماهی‬ ‫صحبتنکند‪.‬بگذاریدجامعهبهیکتحلیلیبرسدوافکارعمومی‬ ‫و علما و مراجع را این قدر تحریک نکنید و برای خودتان حاشیه‬ ‫درست نکنید‪ .‬به نظر می رسد یک مدت هم سکوت این شکلی‬ ‫داشت‪ .‬من واقعیتش قضاوت نمی کنم ولی احساس کردم اقای‬ ‫احمدی نژاد به این صحبت توجه کرد‪ .‬هرچند صحبت ها ادامه‬ ‫پیدا نکرد‪ .‬من معتقدم ما نباید خودمان را سرکار بگذاریم و حاشیه‬ ‫برای خودمان و نظام ایجاد کنیم‪ ».‬در قسمت خبر های وسط این‬ ‫سایت نیز به سه خبر در مورد دکتر احمدی نژاد می رسیم‪« .‬تداوم‬ ‫دردسرهای یک تصمیم احمدی نژادی»‪ ،‬که در این خبر به نقل‬ ‫از خراسان به نقد تصمیم دولت ب��رای انتقال برخی کارمندان‬ ‫پایتخت به دیگر شهر ها پرداخته‪« .‬دانشگاه احمدی نژاد منحل‬ ‫می شود»‪ ،‬مثلث در این خبر تایید نشده از زبان دکتر الهام نوشت‪:‬‬ ‫«غالمحسین الهام از نزدیکان دولت سابق که تالش می کردند‬ ‫دانشگاهی را برای ادامه فعالیت خود راه اندازی کنند‪ ،‬گفته بود که‬ ‫این دانشگاه کار خود را اغاز کرده است‪».‬‬ ‫این رسانه همچنین در ادامه به بحث ‪ ۱۶‬میلیارد تومانی‬ ‫این دانشگاه پرداخت و ان را امری غی ر قانونی خ واند‪ .‬این درحالی‬ ‫است که این خب��ر توسط سایت های نزدیک ب��ه احمدی نژاد‬ ‫و همچنین خبرگزاری ای رنا منتش��ر ش��ده بود‪« .‬چرا دانشگاه‬ ‫احمدی نژاد غی ر قانونی است؟» ای��ن رسانه در این مطلب خود‬ ‫نیز به تخریب دانشگاه ای رانیان پرداخته است‪ .‬در دیگر اخبار این‬ ‫سایت م ی خ وانیم‪« :‬احمدی نژاد و مشایی مانند لیلی و مجنون‬ ‫هستند» مثلث انالین در این خبر به نقل از نامه نیوز م ی نویسد‪:‬‬ ‫«ب رادر رئی س جمهور سابق ای ران‪ ،‬گفت‪« :‬این دو چون لیلی و‬ ‫مجنون م ی مانند که جدای ی شان از یکدیگر به معجزه خداوند‬ ‫نیازمند است‪ ».‬اهمیت این خب��ر از دید مثلث این بود که ب رادر‬ ‫احمدی نژاد همچنان بر عدم جدایی انها اصرار دارد‪ .‬مهمتر اینکه‬ ‫ب رادر احمدی نژاد قبال گفته بود که در صورت جدایی این دو بار‬ ‫دیگر به احمدی نژاد نزدیک خواهد شد و در سفر مشهد نیز او را‬ ‫همراهی کرده بود‪ .‬این سایت در انتهای متن خود م ی اورد‪« :‬با‬ ‫چشم پوشی از واکاوی نیت مدی ران مثلث از انتشار این همه خبر‬ ‫درمورد دکتر احمدی ن��ژاد و دولت نهم و دهم ؛ خود این حضور‬ ‫پررنگ بسیار قابل تامل است‪».‬‬ ‫موضع خاص کیهان در مورد خاتمی‬ ‫روزنامه کیهان هفته گذشته در یکی از خبرهای‬ ‫ویژه خود با اعت��راض به برخی نش��ریات اصالح طلب‬ ‫نوشت ‪«:‬طی روزهای اخیر نشریات زنجیره ای در اقدامی‬ ‫هماهنگ‪ ،‬به ترویج خاتمی و تطهیر وی از خیانت های‬ ‫روزگار فتنه روی اورده اند و ب��رای «حق بیان» وی اب راز‬ ‫نگرانی م ی کنند! حال ان که خاتم��ی با وجود اعتراف‬ ‫به دروغ بودن ادعای تقل��ب در چند محفل خصوصی‪،‬‬ ‫بیان و زبان��ش بند امده و ان قدر ج��رات و حریت ندارد‬ ‫که همی��ن واقعیت را به م��ردم بگوید‪ .‬چ��را که در ان‬ ‫صورت وسعت خیانت وی و دیگر دست اندرکاران فتنه‬ ‫‪ 88‬در ایجاد الته��اب عمومی‪ ،‬فریب م��ردم‪ ،‬تحریک‬ ‫به اشوب‪ ،‬بازکردن مس��یر احیای خیابانی گروهک ها‬ ‫و تمهید اج��رای سناریوی سروی س ه��ای بیگانه ذیل‬ ‫عنوان «تقلب‪ ،‬اسم رمز اش��وب» علنی خواهد ش��د و‬ ‫در ان صورت امثال خاتمی بای��د به عنوان خائنانی که‬ ‫از نظام مقدس جمهوری اسالمی هتک حرمت کردند‬ ‫و به عنوان جنایتکارانی که باعث کشته شدن ده ها نفر‬ ‫شدند و خون انها بر گردن سران فتنه سنگینی م ی کند‪،‬‬ ‫مجازات شوند و حداقل مجازات بغی و فساد ف ی االرض‬ ‫و محاربه‪ ،‬اعدام است‪».‬‬ ‫این موضع رونامه کیهان با بازخوردهای متعددی‬ ‫مواجه شد‪.‬‬ ‫روی خط مثلث انالین‪:‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫در ای�ن س�تون نظرات�ی ک�ه مخاطبان س�ایت‬ ‫مثلث انالین روی خبرها داده اند منتشر م ی شود‪:‬‬ ‫ی�ک س�ایت احمدی ن�ژادی‪ :‬ب�ه بهانه مب�ارزه با‬ ‫ب ی حجابی م ی خواهند نفرت پ راکنی کنند‬ ‫این جماعت همان بهتر که طرفدار مشایی‬ ‫باشند‪ .‬انها اصال اعتقادی به حجاب ندارند‪ .‬خدا را شکر‬ ‫که تایید صالحیت نشد‪.‬‬ ‫ان طور که مشخص است اینها مجوز دریافت‬ ‫کردند‪ ،‬پس باید اجازه داد دغدغه ه��ای انها در جامعه‬ ‫مطرح شود‪ .‬باید حمایت کرد‪.‬‬ ‫باید ‪ ٩‬دی دیگری برپا کنیم تا همه بفهمند‬ ‫هنوز این جامعه تا چه اندازه دینی و مذهبی است‪ .‬بحث‬ ‫حجاب با تذکر تنها به وزیر کشور به اتمام نم ی رسد‪.‬‬ ‫ب ه شدت مخالف حاکمیت دوگانه هستیم‪/‬عده ای‬ ‫ماموریت دارند اوضاع را برهم بزنند‬ ‫به نظرم خود دولت باید حواسش باش��د‪ .‬اگر راه‬ ‫اصالح طلبان را پی��ش نگیرید‪ ،‬به حاکمی��ت دوگانه‬ ‫نم ی رسد‪ .‬اشتباه اصالحات و احمدی نژاد را تکرار نکنید‪.‬‬ ‫خصوصا حاال که اقا از دولت حمایت کامل م ی کنند‪.‬‬ ‫گفتند ک��ه تاکتی ک های ای��ن دولت پاسخ‬ ‫خواهد داد‪ .‬اقای صالحی به نظ��رم کمی زود است در‬ ‫این مورد قضاوت کردن‪ .‬الاقل تا پایان ماه صبر کنید‪.‬‬ ‫اق��ای صالحی امیدواریم ک��ه این دولت در‬ ‫تبعیت از رهبری راه دولت قبل را ن��رود‪ .‬گاهی باید از‬ ‫تاکیدات فراوان ترسید‪.‬‬ ‫سراب سازش در دقیقه ‪90‬‬ ‫به نظر من جریمه بانک ه��ا م ی تواند دقیقا‬ ‫برخالف نظر نویسنده باشد‪ .‬امریکا م ی داند که دیگر‬ ‫امکان استفاده از فرصت تحریم ها و جریمه نیس��ت‪،‬‬ ‫ب رای همین هم االن اقدام کرده که بعدا از دستش نرود‪.‬‬ ‫پاسخ احمدی نژاد به انصراف از انتخابات چه بود؟‬ ‫گفتند‪ :‬به عنوان افراد فعال سیاسی‪ ،‬پش��ت‬ ‫صحنه در جهت همگرایی نامزدهای اصولگرا و رسیدن‬ ‫به نامزد واحد هم تالش م ی کردیم‪ .‬کار رسانه را نباید با‬ ‫فعالیت سیاسی مخلوط کرد‪.‬‬ ‫ایش��ون درست گفتند که دلی��ل رای اوری‬ ‫احمدی نژاد عملکرد اصالح طلب��ان و دلیل رای اوردن‬ ‫روحانی عملکرد احمدی نژاد بود‪.‬‬ ‫اعضای حلقه معین برای فرج ی دانا تصمی م گیری‬ ‫م ی کنند‬ ‫تصویر دکتر عراقچی‬ ‫از مذاکرات وین‬ ‫به نظرم اقای قاض ی پور حرف های تندی را در‬ ‫این مصاحبه زدند‪ .‬درست نیست درباره رئی س جمهور‬ ‫این گونه حرف زد‪ .‬حتی اگر او رفته باشد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫احمدی نژاد فاتحه خود را خواند‬ ‫بازتاب‬ ‫اعتراض مجری جنجالی به‬ ‫حامی احمدی نژاد‬ ‫بعض ی ها دارند سعی م ی کنند فضای دانشگاه‬ ‫را بار دیگر سیاست زده کنند‪ .‬دانشجو باید فهم سیاسی‬ ‫داشته باشد نه شور سیاسی‪.‬‬ ‫چرا هی��چ توضیح��ی درباره اینک��ه حلقه‬ ‫اقای معین کیس��ت و چه کس��انی را شامل م ی شود‬ ‫نم ی دهند؟‬ ‫نزدیک��ان دول��ت تنها در زمین��ه بورسی ه ها‬ ‫اتهام زنی کردند‪ ،‬چرا اسام ی را اعالم نم ی کنند تا مردم‬ ‫نسبت به سایر بورسی ه ها که حقشان بود احساس بد‬ ‫پی دا نکنند؟‬ ‫‪13‬‬ ‫بنده دولت را تایید و حمایت می کنم و از همه توانی که در اختیار دارم برای حمایت از دولت‬ ‫استفاده خواهم کرد و به مسئوالن بلندپایه دولت اعتماد دارم‬ ‫اعتدال شعار بسیار خوب و مورد تایید است ‪ /‬مراقب باشید با شعار اعتدال جری ان های مومن‬ ‫را کنار نزنند زیرا همین جریان مومن در مواقع خطر زودتر از همه سینه سپر می کنند‬ ‫غرب می خواهد جمهوری اسالمی ایران را به ‪ 10‬هزار سو راضی کند در حالی که به گفته‬ ‫مسئوالن نیاز قطعی کشور ‪ 190‬هزار سو است‬ ‫اغاز‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫در خصوص دولت کنونی نیز هرگونه نقدی باید منصفانه و محترمانه و دلسوزانه و به دور‬ ‫از هرگونه مچ گیری و اذیت رساندن به دولت باشد‬ ‫دولت را تایید‬ ‫وحمایتمی کنم‬ ‫بیانات مهم حضرت ایت اهلل خامنه ای‬ ‫در جمع مسئوالن نظام‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫اغاز‬ ‫‪15‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای رهبر معظم انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫در دی��دار مس��ئوالن‪ ،‬کارگ��زاران و جمعی از مدی ران ارش��د‬ ‫دستگاه های مختلف کشوری و لشکری‪ ،‬ضمن بیان نکاتی‬ ‫بسیار مهم در زمینه مسائل داخلی و خارجی‪ ،‬تالش پیچیده‬ ‫و چند جانبه ب��رای ایجاد اختالل در محاسبات مس��ئوالن و‬ ‫دستگاه های جمهوری اسالم��ی را مهمترین هدف کنونی‬ ‫استکبار به ویژه امریکا خواندند و با اش��اره به اوضاع حساس‬ ‫منطقه و جهان و قرار گرفتن در ی��ک پیچ حقیقی تاریخی‬ ‫تاکید کردند‪« :‬جمهوری اسالمی بر مبن��ای عناصر اصلی‬ ‫محاسبات عقالنی خود یعنی «اعتماد ب��ه پروردگار و سنن‬ ‫افرینش» و «شناخت دشمن و ب ی اعتمادی به او»‪ ،‬راه پ رافتخار‬ ‫خود را با تکیه بر م��ردم‪ ،‬بهره گی��ری از تجربه ها و تالش و‬ ‫مجاهدت پیگیر ب رای تحقق ارمان های ملت ادامه م ی دهد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای ماه مبارک رمضان را عرصه‬ ‫تقابل «شیطان و رفتارهای شیطانی» با «تقوا و عبودیت و‬ ‫رفتارهای رحمانی» دانستند و گفتند‪« :‬در این صحنه تقابل‪،‬‬ ‫ش��یطان دارای یک هدف مهم و تقوا نیز دارای یک کارکرد‬ ‫بسیار مهم است‪ .‬شیطان به دنبال ایجاد اختالل در دستگاه‬ ‫محاسباتی انسان ها و کش��اندن انها به خطای محاسباتی‬ ‫و اقدام ب ر اساس این خطاست‪ ،‬در حال��ی که تقوا‪ ،‬زمینه ساز‬ ‫اگاهی و دانایی انسان و تمایز بخش حق و باطل است‪».‬‬ ‫ایشان تهدید و تطمیع را دو وسیله اصلی شیطان ب رای‬ ‫ایجاد خطای محاسباتی در انسان ها برش��مردند و افزودند‪:‬‬ ‫«شیطان از یک طرف با تهدید‪ ،‬انس��ان ها را م ی ترساند و از‬ ‫طرف دیگر با وعده های فریبنده‪ ،‬اینده ای دروغین و خیالی‬ ‫همچون سراب در مقابل چشمان انها قرار م ی دهد‪».‬‬ ‫اغاز‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫اعتدال همان اسالم اس�ت‪ .‬یعنی مقابله‬ ‫شدید با کفار و مهربانی با یکدیگر‪ ،‬یعنی‬ ‫امر به معروف و نه�ی از منکر‪ .‬اعتدال به‬ ‫این معنا نیست که از کارهایی که جریان‬ ‫مومن‪ ،‬احساس وظیفه می کند‪ ،‬جلوگیری‬ ‫کنیم‬ ‫رهبر انقالب اسالمی در این بخ��ش از سخنان خود‪،‬‬ ‫نکته مهمی را درخصوص رفتارشناسی امریکا و قدرت های‬ ‫سلطه گر بی��ان کردند و گفتند‪« :‬رفت��ار امریکا و قدرت های‬ ‫سلطه گر مانند رفتار شیطان است چرا که انها همواره تالش‬ ‫دارند با تهدید و تطمیع و به ویژه ب��ا وعده هایی که هی چ گاه‬ ‫به انها عمل نم ی کنند‪ ،‬کش��ورهای دیگر را مرعوب و تحت‬ ‫سلطه خود دراورند و شیطان نیز تالش دارد با تهدید و تطمیع‪،‬‬ ‫دستگاه محاسباتی انسان را از کار بیندازد و او را دچار خطای‬ ‫در محاسبه کند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬خطا در محاسبه را از بزرگترین‬ ‫خطرها خواندند و خاط رنش��ان کردند‪« :‬همه باید مراقب این‬ ‫خطر بزرگ باشند زی را خطا در محاسبه باعث م ی شود که اراده‬ ‫و توانای ی های انس��ان در جهت تصمیم اشتباهی که اتخاذ‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬عمال به هدر رود‪ ».‬ایش��ان مراقبت در این زمینه‬ ‫را ب رای مسئوالن بسیار حس��اس تر و ضروری تر دانستند و‬ ‫افزودند‪« :‬یکی از خطاهای ب��زرگ محاسباتی این است که‬ ‫انسان عوامل معنوی و سنت های الهی را نادیده بگیرد و فقط‬ ‫در چارچوب عوامل محسوس و صرفا مادی محدود بماند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی با تاکید ب��ر اینکه علل سعادت‬ ‫و شقاوت و پیش��رفت و پس��رفت‪ ،‬فقط در چارچوب عوامل‬ ‫مادی محدود نیست‪ ،‬افزودند‪« :‬عوامل معنوی و سنت های‬ ‫غیرقابل تغییر الهی‪ ،‬از عوامل بسیار تاثیرگذاری هستند که‬ ‫نادیده گرفتن انها‪ ،‬اشتباهی جب ران ناپذیر خواهد بود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای ب رای تبیین اهمیت و جایگاه‬ ‫عوامل معنوی و سنت های الهی به چن��د ایه قران کریم‪ ،‬و‬ ‫مصادیق عینی تحقق ان در دوره معاصر اشاره کردند و گفتند‪:‬‬ ‫«خداوند متعال م ی فرماید اگر در راه خدا حرکت و دین خدا را‬ ‫نصرت کنید‪ ،‬یاری و کمک الهی قطعی خواهد بود‪ .‬این سنت‬ ‫الهی بارها در تاریخ تکرار شده است که نزدیک ترین نمونه ان‪،‬‬ ‫پیروزی انقالب اسالمی ای ران به عنوان یکی از برجسته ترین‬ ‫مقاطع تاریخی جهان است‪ ».‬حض��رت ایت اهلل خامنه ای در‬ ‫جمع بندی این بخش از سخنان خود که درخصوص اهمیت‬ ‫مراقبت مسئوالن از گرفتار شدن به خطای محاسباتی بود‪،‬‬ ‫تاکید کردند‪« :‬نگذارید دشمن با استفاده از تهدید و تطمیع در‬ ‫دستگاه محاسباتی شما اثر بگذارد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی در ادامه سخنانشان نبرد ب ی وقفه‬ ‫و جدی جمهوری اسالمی با استکبار را ادامه نبرد پیامب ران با‬ ‫طواغیت و شیاطین انس و جن خواندند و خاط رنشان کردند‪:‬‬ ‫«با وجود همه زرق و برق ظاهری شیاطین‪ ،‬حرکت الهی ملت‬ ‫ای ران‪ ،‬روز به روز عمق و توسعه بیشتری خواهد یافت‪».‬‬ ‫ایشان ناکارامدی دو ابزار اصلی دشمن یعنی «تهدید‬ ‫نظامی» و «تحریم» را باع��ث روی اوردن استکبار به ایجاد‬ ‫اخت�لال در نظام محاسبات��ی دستگاه ها و مقام��ات ای رانی‬ ‫برشمردند و تاکید کردند‪« :‬تحریم را باید با مجاهدت در باب‬ ‫اقتصاد مقاومتی خنثی کرد و تهدید نظامی نیز به علت مقرون‬ ‫به صرفه نبودن‪ ،‬در حد تهدید لفظی باقی م ی ماند‪».‬‬ ‫رهبر انق�لاب در تبیین بیش��تر راه اصل��ی مقابله با‬ ‫تحریم ها افزودن��د‪« :‬همان گونه ک��ه رئی س جمهور محترم‬ ‫گفت‪ :‬ب رنامه ریزی اقتصادی باید با این فرض انجام و پیگیری‬ ‫شود که دشمن سر سوزنی از تحریم ها کم نخواهد کرد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با اش��اره ب��ه سخنان برخی‬ ‫مقامات امریکایی مبنی بر باقی ماندن تحریم ها حتی پس‬ ‫از توافق احتمالی هسته ای خاطرنشان کردند‪« :‬همان گونه‬ ‫که بارها گفته ایم‪ ،‬موضوع هسته ای فقط یک بهانه است و‬ ‫اگر نباشد بهانه های جعلی دیگری مانند حقوق بشر‪ ،‬حقوق‬ ‫زنان و مس��ائل دیگر مطرح خواهد ش��د‪ ».‬حضرت ایت اهلل‬ ‫خامنه ای درباره دومین ابزار اصلی امریکا یعنی تهدید نظامی‬ ‫نیز خاطرنشان کردند‪« :‬مسائلی مانند کشتار مردم و قتل و‬ ‫جنایت و غارت‪ ،‬هی چ کدام عامل بازدارنده ای ب رای امریکای ی ها‬ ‫محسوب نم ی شود‪ ،‬بلکه واقعیت این است که حمله نظامی‪،‬‬ ‫امروز ب رای امریکا مقرون به صرفه نیس��ت‪ ،‬به همین علت‬ ‫ناظ ران و اگاهان جهانی نیز مانند ملت ای ران‪ ،‬تهدیدهای ان‬ ‫را جدی نم ی گی رند‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی با اشاره به حمایت امریکا از گرگی‬ ‫به نام صدام‪ ،‬حمله به هواپیمای مسافربری ای ران و قتل عام‬ ‫صدها زن و مرد و کودک ب ی گناه‪ ،‬کش��تار صدها هزار نفر در‬ ‫ع راق و افغانستان و بحران سازی خونین در کشورهای مختلف‬ ‫تحت عنوان انقالب های رنگی افزودند‪« :‬ب رای امریکای ی ها‪،‬‬ ‫زندگی و ارامش و امنیت ملت ها‪ ،‬هیچ ارزشی ندارد و اگر صرفه‬ ‫خود را در حمله ببیند لحظه ای درنگ نم ی کند‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای با اش��اره ب��ه برخی حرف ها‬ ‫مبنی بر ممانعت امریکا از حمله رژیم صهیونیستی افزودند‪:‬‬ ‫«اگر این حرف ها راست باشد علت ممانعت امریکا این است‬ ‫که حمله را مقرون به صرفه نم ی داند و ما نیز قاطعانه تاکید‬ ‫م ی کنیم که حمله نظامی به جمهوری اسالمی ب رای هیچ‬ ‫کس مقرون به صرفه نخواهد بود‪ ».‬ایشان در جمع بندی این‬ ‫بخش از سخنانش��ان افزودند‪« :‬دست دشمن‪ ،‬هم در زمینه‬ ‫تحریم و هم در زمینه تهدید‪ ،‬خالی است‪ ،‬به ش��رط اینکه ما‬ ‫اهل ایمان بوده و واقعا در میدان حضور داشته باشیم‪ ».‬رهبر‬ ‫انقالب سپس در زمینه محور اصلی سخنانشان یعنی تالش‬ ‫سلطه گران به ویژه امریکا ب رای ایجاد خطای محاسباتی در‬ ‫ذهن مسئوالن ای رانی‪ ،‬نکته ظریفی را بیان کردند‪.‬‬ ‫ایشان گفتند‪« :‬دشمن م ی داند که جمهوری اسالمی‬ ‫اگر هدفی را بخواهد ان را به دست م ی اورد‪ ،‬بناب راین درصدد‬ ‫است با ایجاد اختالل در نظام محاسباتی مس��ئوالن ای رانی‪،‬‬ ‫کاری کند که انها اهداف مغایر با منافع امریکا را‪ ،‬در دستورکار‬ ‫قرار ندهند که این‪ ،‬همان جن��گ نرم است که سال ها پیش‬ ‫بیان ش��د‪ ».‬رهبر انقالب‪ ،‬این طرح امریکا را نیز منتهی به‬ ‫شکست خواندند و افزودند‪« :‬جمهوری اسالمی از همان روز‬ ‫اول ب راساس منطق عقالنی و تکیه بر دو عنصر اساسی یعنی‬ ‫«اعتماد به خدا و سنن افرینش» و «شناخت و ب ی ا عتمادی به‬ ‫دشمن»‪ ،‬سیاست ها و رفتار خود را بر قوه عاقله متمرکز کرده‬ ‫است و از این پس نیز‪ ،‬چنین خواهد بود‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای در تش��ریح عوامل این دو‬ ‫عنصر اصلی عقالنی افزودند‪« :‬اعتماد به مردم و محب ت ها و‬ ‫انگیزه های صادقانه انها‪ ،‬اعتقاد به «ما م ی توانیم»‪ ،‬تکیه بر‬ ‫عمل و پرهیز از بیکارگی و تنبل��ی‪ ،‬اعتماد به نصرت الهی‪،‬‬ ‫مجاهدت در راه تکلیف‪ ،‬بهره گیری از تجربه ها‪ ،‬ایس��تادگی‬ ‫بر استقالل و دقت در رفتار مس��تکب ران با ملت ها‪ ،‬از جمله‬ ‫عوامل��ی است که ق��وه عقالنی جمه��وری اسالمی یعنی‬ ‫زی ربنای سیاست ها و اقدامات نظام را شکل داده و م ی دهد‪».‬‬ ‫ایشان خاط رنشان کردند‪« :‬مخالفت استکبار با جمهوری‬ ‫اسالمی ای ران نیز در واقع مخالفت با همین عقالنیت است‪،‬‬ ‫وگرنه‬ ‫«صرف اسم و تش��ریفات اسالمی» ب رای انها مهم و‬ ‫ِ‬ ‫مخالفت ب رانگیز نیست‪ ».‬رهبر انقالب با اشاره به حرف یک‬ ‫کارشناس دولتی امریکا مبنی بر امکان پذیر بودن اشتی میان‬ ‫«ای ران و امریکا» و امکان پذیر نبودن اشتی میان «جمهوری‬ ‫اسالمی و امریکا» افزودند‪« :‬این حرف درستی است چرا که‬ ‫امریکا با ای ر ِان وابس��ته زمان پهلوی هیچ مش��کلی نداشت‬ ‫اما نم ی تواند با جمهوری اسالم��ی که به «استقالل‪ ،‬ایمان‪،‬‬ ‫ایس��تادگی در مقابل ظلم و اتحاد اسالمی» دعوت م ی کند‬ ‫دش��منی نکند‪ ».‬رهبر انقالب اسالمی ادام��ه بیانات خود‬ ‫در جمع مس��ئوالن و کارگزاران نظام را به چند توصیه مهم‬ ‫اختصاص دادند‪ .‬در اولین توصیه‪ ،‬ایش��ان با اشاره به اوضاع‬ ‫کامال حس��اس منطقه و جهان‪ ،‬به همه مس��ئوالن کشور‬ ‫خاط رنش��ان کردند‪« :‬به معن��ای واقعی کلم��ه در یک پیچ‬ ‫تاریخی قرار داریم و اگر قوی نباشیم همه به ما زور خواهند‬ ‫گفت‪ ،‬بناب راین باید قوی تر شویم‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای در تبیین بیش��تر عناصر‬ ‫افزایش قدرت کشور افزودند‪« :‬داشتن روحیه‪ ،‬نگاه امیدوارانه‪،‬‬ ‫کار و تالش‪ ،‬شناخت رخنه های «اقتصادی‪ ،‬فرهنگی و امنیتی‬ ‫و بس��تن این رخنه ها»‪ ،‬هم افزایی دستگاه ه��ا و هم افزایی‬ ‫دستگاه های مسئول با مردم از جمله عناصر افزایش قدرت‬ ‫ای ران است‪ ».‬توصیه دوم رهبر به همه مسئوالن کشور‪ ،‬قدر‬ ‫دانستن فرصت ب رای کار و تالش و خدمت به مردم بود‪.‬‬ ‫ایشان افزودند‪« :‬نگویید نم ی گذارند‪ ،‬چرا که این حرف‬ ‫که در دوره های قبل نیز گفته م ی ش��د‪ ،‬قابل قبول نیس��ت‬ ‫و باید با استفاده از امکانات موجود‪ ،‬حت��ی لحظه ای را ب رای‬ ‫کار و تالش از دست نداد‪ ».‬ایشان در سومین توصیه خطاب‬ ‫به همه مس��ئوالن نظام تاکید کردن��د‪« :‬حرکت های خود را‬ ‫ب راساس اصول انقالب تنظیم کنید و با پرهیز از حاشی ه سازی‬ ‫و حاشی ه پردازی‪ ،‬بر حل مشکالت مردم‪ ،‬متمرکز شوید‪».‬‬ ‫هم گرایی سه قوه و هم گرایی بخشی چهارمین توصیه‬ ‫رهبر انقالب به مسئوالن و کارگزاران نظام بود‪ .‬تشکیل جلسه‬ ‫مشترک سران قوا‪ ،‬شکلدهی جلسات مش��ترک و دو جانبه‬ ‫میان قوا‪ ،‬تبادل نظر و استفاده از مشورت های متقابل و نیز‬ ‫مدیریت جهادی نکات مهم این بخش از سخنان رهبری بود‪.‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی در ادامه چند توصیه درخصوص‬ ‫رفتار با دولت داشتند و چند توصیه هم خطاب به دولت بیان‬ ‫کردند‪ .‬حضرت ایت اهلل خامن��ه ای درخصوص رفتار با دولت‬ ‫تاکید کردند‪« :‬بنده دولت را تایید و حمایت م ی کنم و از همه‬ ‫توانی که در اختیار دارم‪ ،‬ب رای حمایت از دولت استفاده خواهم‬ ‫کرد و به مسئوالن بلندپایه دولت اعتماد دارم‪».‬‬ ‫ایش��ان با اش��اره به حمایت رهبری از همه دولت های‬ ‫منتخب م��ردم‪ ،‬در سال های گذش��ته‪ ،‬افزودن��د‪« :‬همه این‬ ‫دولت ها دارای نقاط مثبت و نقاط منفی بودند و نقد دولت های‬ ‫گذش��ته باید به صورت کارشناسی باش��د و نقد در منبرهای‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫اغاز‬ ‫عمومی خیلی به مصلحت نیست‪ ».‬رهبر انقالب اسالمی‬ ‫گفتند‪« :‬البته درخصوص دولت کنونی نیز هرگونه نقدی‪ ،‬باید‬ ‫منصفانه و محترمانه و دلسوزانه و به دور از هرگونه مچ گیری‬ ‫و اذیت رساندن به دولت باشد‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای توصی ه هایی هم به دولت‬ ‫داش��تند‪ .‬جدی گرفتن سیاست های اقتصاد مقاومتی اولین‬ ‫توصیه ایشان بود که گفتند‪« :‬رئی س جمهور محترم و برخی‬ ‫مس��ئوالن‪ ،‬کم و بیش درخصوص حمایت از سیاست های‬ ‫اقتصاد مقاومتی سخن گفته اند اما نیاز اصلی‪ ،‬عمل است و‬ ‫نباید این گونه باشد که در سخن‪ ،‬از اقتصاد مقاومتی حمایت‬ ‫کنیم اما در عمل‪ ،‬حرکت ما کند باشد‪ ».‬رهبر انقالب اسالمی‬ ‫تاکید کردند‪« :‬مبنای اقتصاد مقاومتی تکیه بر تولید داخلی و‬ ‫استحکام بنیه درونی اقتصاد است‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای افزودند‪« :‬رونق اقتصادی نیز‬ ‫فقط با تولید و فعال کردن ظرفی ت های درونی محقق م ی شود‬ ‫و نه با چیز دیگر‪ ».‬ایش��ان درخصوص اجرای سیاست های‬ ‫اقتصاد مقاومتی توصی ه هایی هم ب��ه بانک ها و همچنین‬ ‫بخش صنعت و معدن داشتند‪ .‬رهبر انقالب اسالمی درباره‬ ‫بانک ها گفتند‪« :‬بانک ها باید ب رای اجرای سیاست های اقتصاد‬ ‫مقاومتی نقش مثبت ایفا کنند و خ��ود را با این سیاست ها و‬ ‫ب رنامه ریزی های دولت ب رای اج��رای انها‪ ،‬تطبیق دهند‪ ».‬اما‬ ‫توصیه موکد حضرت ای��ت اهلل خامنه ای به بخش صنعت و‬ ‫معدن این بود که تحرک و تالش خود را مضاعف کنند زی را‬ ‫بار اصلی خروج از رکود بر عهده بخش صنعت و معدن است‪.‬‬ ‫ایشان اهمیت بخش کشاورزی را نیز حیاتی دانستند‬ ‫و با تاکید بر لزوم سیاست ه��ای حمایتی دولت از این بخش‬ ‫بسیار مهم‪ ،‬گفتند‪« :‬در کنار حمایت از بخش کشاورزی باید‬ ‫مشکالت کشاورزان و دامداران نیز برطرف شود‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی در ادامه به ش��عار دولت یازدهم‪،‬‬ ‫یعنی «اعتدال» اشاره کردند و افزودند‪« :‬اعتدال شعار بسیار‬ ‫خوب و مورد تایید است زی را افراط همواره محکوم است‪».‬‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامنه ای ی��ک سفارش ب��ه دولت‬ ‫درخصوص شعار «اعتدال» کردند و گفتند‪« :‬مراقب باشید که‬ ‫برخی در صحنه سیاسی کشور‪ ،‬با شعار اعتدال‪ ،‬جریان های‬ ‫مومن را کنار نزنند زی را همین جریان مومن است که در مواقع‬ ‫خطر زودتر از همه سینه سپر م ی کند و در مشکالت نی ز‪ ،‬دولت‬ ‫را به طور واقعی کمک م ی کند‪».‬‬ ‫ایشان تاکید کردند‪« :‬اعتدال همان اسالم است‪ .‬یعنی‬ ‫مقابله شدید با کفار و مه ربانی با یکدیگر‪ ،‬یعنی امر به معروف‬ ‫و نهی از منکر‪ .‬اعتدال به این معنا نیست که از کارهایی که‬ ‫جریان مومن‪ ،‬احساس وظیفه م ی کند‪ ،‬جلوگیری کنیم‪».‬‬ ‫رهب��ر انقالب اسالم��ی سپس یک توصی��ه مهم به‬ ‫برخی جریان ه��ای سیاسی و مطبوعاتی داش��تند و خطاب‬ ‫به انها گفتند‪« :‬امنیت فکری و ذهنی ب رای مردم مهم است‬ ‫و نباید ب��ا طرح برخی مطال��ب ب ی مبنا و تک��رار حرف های‬ ‫مطبوعات بیگانه با اعصاب و روان م��ردم بازی کرد‪ ».‬رهبر‬ ‫انقالب اسالمی در ادامه با اش��اره به موضوع هسته ای‪ ،‬ان را‬ ‫مساله ای حس��اس خواندند و با تایید سخنان رئی س جمهور‬ ‫درخصوص موضوع هسته ای گفتند‪« :‬واقعیت این است که‬ ‫در این موضوع‪ ،‬طرف مقابل به مرگ گرفته است که به تب‬ ‫راضی شویم‪ ».‬حضرت ایت اهلل خامنه ای مساله بسیار مهم‬ ‫ظرفیت غن ی سازی را یکی از موارد اختالفی با طرف مقابل‬ ‫خواندند و افزودند‪« :‬هدف انها این است که در موضوع ظرفیت‬ ‫غن ی سازی‪ ،‬جمهوری اسالمی ای ران را به ‪ 10‬هزار سو راضی‬ ‫کنند البته ابتدا از ‪ 500‬سو و ‪ 1000‬سو ش��روع کردند‪ ،‬که «‪10‬‬ ‫هزار سو محصول حدود ‪ 10‬ه��زار سانتریفیوژ از نوع قدیم ی ‬ ‫است که داش��تیم و داریم»‪ ،‬در حالی که به گفته مس��ئوالن‬ ‫مربوط‪ ،‬نیاز قطعی کشور‪ 190 ،‬هزار سو است‪».‬‬ ‫ایشان حرف امریکای ی ها را که به بهانه نگرانی از سالح‬ ‫هسته ای‪ ،‬با دانش و فناوری بوم ی هسته ای ای ران مخالفت‬ ‫م ی کنند‪ ،‬ناحق و غی ر منطقی دانستند و گفتند‪« :‬تضمین ب رای‬ ‫جلوگیری از دستیابی به سالح هسته ای‪ ،‬راه های مشخص و‬ ‫دستگاه های مسئولی دارد که جمهوری اسالمی ای ران اشکالی‬ ‫در این موضوع نم ی بیند و تضمین هم شده است‪ .‬اما امریکا‬ ‫حق ندارد در مورد احتمال دستیابی کشورها به سالح هسته ای‬ ‫اظهار نگرانی کند‪ ،‬زی را خود امریکا از این سالح استفاده کرده‬ ‫و اکنون نیز چند هزار بمب هسته ای دارد‪».‬‬ ‫رهبر انقالب اسالمی خطاب ب��ه امریکای ی ها افزودند‪:‬‬ ‫«با پرونده ای که شما درباره استفاده از سالح هسته ای دارید‪،‬‬ ‫نگرانی در مورد سالح هس��ته ای به ش��ما مربوط نیست‪».‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامن��ه ای تاکید کردند‪« :‬البت��ه ما به تیم‬ ‫مذاکره کننده کش��ورمان اعتماد داریم و مطمئن هستیم که‬ ‫انها به دست اندازی به حقوق کش��ور و ملت و کرامت ملت‬ ‫ای ران‪ ،‬راضی نخواهند شد و اجازه چنین کاری را نیز نخواهند‬ ‫داد‪ ».‬ایشان مساله تحقیق و توسعه در موضوع هسته ای را‬ ‫یکی دیگر از مواردی دانستند که باید قطعا در مذاکرات رعایت‬ ‫شود و افزودند‪« :‬یکی دیگر از موارد مهم که طرف مقابل تکیه‬ ‫و حساسیت زیادی دارد‪ ،‬حفظ تشکیالتی است که تخریب‬ ‫انها ب رای دشمن امکان پذیر نیست‪ ».‬رهبر انقالب اسالمی‬ ‫خاطرنشان کردند‪« :‬انها در مورد تاسیسات فردو م ی گویند‪،‬‬ ‫چون این تاسیس��ات قابل دسترسی و ضربه زدن نیس��ت‪،‬‬ ‫بناب راین باید تعطیل شود که این سخن‪ ،‬خنده اور است!»‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای در ادامه همچنین به مسائل‬ ‫منطقه و به ویژه فتنه ع راق اشاره کردند و گفتند‪« :‬به توفیق‬ ‫الهی مردم مومن ع راق‪ ،‬این فتن��ه را خاموش خواهند کرد و‬ ‫ملت های منطقه نیز روز به روز بسوی رشد و اعتالی مادی و‬ ‫معنوی پیش خواهند رفت‪».‬‬ ‫ایش��ان در بخش دیگری از سخنان خ��ود ماه مبارک‬ ‫رمضان را ماه اِنابه و توبه و زمینه ساز حرکت از دوزخ بدکرداری و‬ ‫بددلی و بداندیشی به سوی بهشت نی ک کرداری‪ ،‬نی ک اندیشی‬ ‫و نی ک رفتاری دانستند و گفتند‪« :‬از جمله معارف واالیی که‬ ‫ادعیه ماه مبارک رمضان به انسان م ی اموزد‪ ،‬عمل همراه با‬ ‫معرفت و هدف‪ ،‬دوری از تنبلی و بیکارگی و پرهیز از دلزدگی‪،‬‬ ‫سهل انگاری‪ ،‬سخت دلی‪ ،‬تحج��ر و غفلت است که وظیفه‬ ‫مسئوالن ب رای رعایت این معارف ارزشمند بسیار سنگی ن تر و‬ ‫سخت تر از افراد عادی است‪».‬‬ ‫‪17‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫دیدار مسئوالن نظام با مقام معظم رهبری‬ ‫روزانه حجم بس�یاری از عک س های خبری به ما م ی رس�د‪ .‬تعداد این‬ ‫عک س ها انقدر زیاد اس�ت که گاهی ب ه راحتی از کن�ار ان عبور م ی کنیم اما‬ ‫شاید بهتر باشد روی بعضی از عک س ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث‬ ‫در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور عک س ها از نو یاداوری م ی کند‪.‬‬ ‫وزیر امور اقتص�ادی و دارایی گفت‪« :‬از نظر دولت‪،‬‬ ‫پرداخت وام قرض الحسنه ازدواج اولویت ویژه دارد‬ ‫و ما نسبت به شرایط حاکم نگران هستیم‪ .‬دولت‬ ‫وام قرض الحس�نه را مهمترین ابزار حل مشکالت‬ ‫اجتماعی می داند‪».‬‬ ‫رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام درمصاحبه‬ ‫با روزنامه اس�اهی ژاپن با بی�ان اینکه تفاوت های‬ ‫زیادی بی�ن روحانی و احمدی نژاد وجود دارد‪ ،‬یکی‬ ‫از این تفاوت ها را نگرش در سیاست خارجی عنوان‬ ‫کرد و گفت که ش�مردن این تفاوت ها در حد یک‬ ‫کتاب خواهد بود‪.‬‬ ‫حض�ور عل�ی طی�ب نی�ا وزیر‬ ‫امور اقتصادی و دارایی در مجلس‬ ‫دیدار رئیس جمهور با خانواده شهدا و ایثارگ ران‬ ‫اغاز ائین داوری جشن خانه سینما‬ ‫وزیر ارشاد در همایش دل ارامیم‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫شکستوالیبالازلهستان‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫یادمان شهدای ای رباس‬ ‫‪19‬‬ ‫خالد مش�عل‪ ،‬رئیس دفتر سیاسی جنبش‬ ‫مقاومت اسلامی فلس�طین (حماس) گفت‪:‬‬ ‫« نتانیاهو نخس�ت وزیر رژیم اشغالگر قدس‪،‬‬ ‫در حق ملت فلسطین مرتکب جنایت شده‬ ‫است‪».‬‬ ‫«سرگئی الوروف» وزیر امور خارجه روسیه‬ ‫با تاکید بر اهمیت از س�رگیری مذاک رات‬ ‫صل�ح در اوک رای�ن گف�ت‪« :‬مذاک�ره در‬ ‫اوک راین بدون تعیین ضرب االجل از سوی‬ ‫طرف های مناقشه امکانپذیر است‪».‬‬ ‫هی چ کس باور نم ی کرد که برزیل در خانه‪7‬گل از المان بخورد‪.‬‬ ‫ای�ن ب رای م�ردم برزیل فاجعه ای بود که تا س�ال ها داغ ان را‬ ‫ف راموشنخواهندکرد‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫این اتوبوس در شهر سائوپائ ولو توسط برزیل ی های‬ ‫خشمگینبهاتشکشیدهشد‬ ‫الف�ردو دی اس�تفانو اس�طوره‬ ‫باش�گاه رئال مادری�د و یکی از‬ ‫بزرگترین بازیکنان تاریخ فوتبال‬ ‫در سن ‪ ۸۸‬سالگی درگذشت‪.‬‬ ‫در اولین دیدار از مرحله نیمه نهایی جام‬ ‫جهان�ی ‪ 2014‬گل دوم بازی را میروسلاو‬ ‫کلوزه به ثمر رساند تا مجموع گل هایش‬ ‫در مجموع جام ه�ای جهانی را به ‪ 16‬گل‬ ‫افزایش دهد‪.‬‬ ‫برخالف بازی دیگر نیم ه نهایی تی م های ارژانتین و هلند بازی چندان پرگلی را برگزار نکردند جدال مسی و‬ ‫روبن در نهایت در ض ربات پنالتی ب ه نفع ارژانتین به پایان رسید تا این تیم ح ریف المان شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫مصدومیت ماسک رانو ب رای دقایقی همه را نگ ران کرد‬ ‫‪21‬‬ ‫درباره گفتارها‬ ‫گفتارها‬ ‫گفتارها‪،‬سخن ما نیس�ت‪،‬حرف روزنام ه نگاران و کارشناسانی‬ ‫است که در محی ط های تخصص ی ش�ان با گرای ش های مختلف به‬ ‫موضوعات مختلف پرداخته اند؛ یک ن�گاه ازاد که مثلث با افتخار‬ ‫ان را می زبانی م ی کند‪ .‬این حرف ها‪ ،‬موضع نویسندگانش�ان است‪،‬‬ ‫ما فقط بستر انتشار انیم‪.‬‬ ‫اوهاماتجناببارزانی‬ ‫بررسی ریشه های اس رائیلی طرح خودمختاری کردستان ع راق‬ ‫عرفان قانعی فرد‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫‪1‬‬ ‫پژوهشگر تاریخ معاصر‬ ‫در ای��ن روزها‪« ،‬یکی» ش��یفته سخن��ان بزرگ و‬ ‫ب ی معناست که کلماتی از قفس مغز م ی رهاند و حد توانش‬ ‫هم همین است‪ .‬هرب��ار به نحوی به اسم ک��رد و کردستان‬ ‫تجارت و کاسبی م ی کنند‪ .‬مسعود بارزانی ‪ -‬فرزند مصطفی‬ ‫متولد ‪ 1324‬مهاباد ‪ -‬هر ‪ 10‬دقیق��ه یک بار دم از استقالل و‬ ‫خودمختاری م ی زند و حی ران مان��ده است عقول سیاسی در‬ ‫ای ران و امریک��ا؛ از یافتن راه چاره ای ب��رای این معضل خود‬ ‫پدید اورده!‬ ‫به ش��هادت تاریخ معاص��ر‪ ،‬اصوال بارزان ی ه��ا ‪ -‬پدر و‬ ‫پسرها ‪ -‬از اب گل الود ماهی م ی گی رند‪ .‬سال ‪ 1324‬که حرکت‬ ‫پوشالی جمهوری مهاباد و تبریز شروع ش��د‪ ،‬وقتی رزم ارا از‬ ‫مصطفی بارزانی ‪ -‬کارگر فراری جاده س��ازی در سلیمانیه‪-‬‬ ‫دعوت کرد تا در ته ران میهمان رکن ‪ ۲‬ارتش باشد و بشنود که‬ ‫حرف حسابش چیست‪ ،‬بنا به اسناد رسمی ارتش و خاط رات‬ ‫ارفع‪ ،‬هرچه بدگویی بود بارزانی در پاس��خ به میهمان نوازی‬ ‫قاضی محمد اب راز داشت و ارتش ای ران را علیه قاضی محمد‬ ‫ساده دل و فریب خورده ش��ورانید‪ .‬حتی با وجودی که قاضی‬ ‫محمد تا چند کیلومتری مهاباد هم به استقبال ارتش ای ران‬ ‫رفته بود اما همان فتنه کینه ورزانه مصطفی بارزانی‪ ،‬او را به‬ ‫باالی چوبه دار فرستاد‪ .‬دیگر در ارتش و رکن ‪ ،۲‬موضوع کردها‬ ‫را مختوم یافتند و درست هم بود‪.‬‬ ‫حس رقابت و حس��ادت مصطفی بارزان��ی به قاضی‬ ‫محمد موجب خلق حزب دموکرات کردستان ع راق به دستور‬ ‫روس ها بود‪ .‬اما حض��ور و پیدایش حزب دموکرات کردستان‬ ‫ع راق نوعی محنت ب رای مردم کرد و سیاست کردها در تاریخ‬ ‫معاصر بود و خالق پدیده جاسوسی کردها ب رای کش��ورهای‬ ‫همسایه شد و به عبارت محترمانه بذر خیانت و نفرت و ترور‬ ‫را در عرصه سیاست کردستان پ راکند ت��ا جایی که دیگر به‬ ‫فرهنگ سیاسی تبدیل شده‪ .‬از ان سال تا امروز هیچ حرکتی‬ ‫در کردستان – تمام مناطق کردنش��ین در کشورهای دارای‬ ‫جمعیت کردی – صورت نگرفته که این حزب در ان تاثیر و‬ ‫نفوذ نداشته باشد‪ .‬حتی گاهی در صف اول حرکت برخی از‬ ‫کشورها علیه کردستان و سرکوب ان‪ ،‬حرکت کرده و دست در‬ ‫دست ان حکومت نهاده اند‪.‬‬ ‫کم کم سال ‪ 1340‬از راه م ی رسد و شاه و ساواک ای ران‪،‬‬ ‫حرکت ‪ 11‬سپتامبر ‪ 1961‬را در کردستان ع راق پدید م ی اورند‪.‬‬ ‫برخالف گفته ک��ذب مصطفی بارزانی قب��ل از مرگش که‬ ‫شاه‪ ،‬کردها را فروخت؛ شاه و ساواک کمترین وعده ای درباره‬ ‫استقالل کردستان نداده بودند و صرفا کارت فشاری بود علیه‬ ‫حکومت مرکزی ع راق‪ .‬در همان سال های ‪ ۱۳۴۰‬تا ‪ ۱۳۵۴‬که‬ ‫ساواک حرکت مسلحانه کردهای ع راق را پایه ریزی‪ ،‬تشویق‬ ‫و هدایت کرد و سپس در ‪ 1975‬پایان داد؛ موضوع کردستان‬ ‫ع راق در اختیار ساواک قرار داش��ت و ژاندارمری و ارتش هم‬ ‫صرفا تهدیدات و تحریکات مرزی را کنترل م ی کردند‪ .‬اما در‬ ‫ان سال های ‪۱۳۴۷‬و ‪ ۱۳۴۸‬که کم کم سر و کله اسرائیل ی ها‬ ‫در کردستان ع راق یافت شد و اداره امنیت‪ -‬پاراستن – را در‬ ‫داخل حزب دموک��رات کردستان ع راق پایه گ��ذاری کردند و‬ ‫مس��عود و ادریس بارزانی را بنا به خاط رات جالل طالبانی‪،‬‬ ‫ب رای اموزش دوره امنیتی به اسرائی��ل فرستادند؛ گرفتاری‬ ‫و چالش امنیتی جدیدی ب رای ای ران رق��م خورد و هنوز هم‬ ‫ادامه دارد!‬ ‫در کردستان ع راق کتاب مب��ارزه چریکی یا بدبختی و‬ ‫سی ه روزی نوش��ته اردالن عبداهلل‪ ،‬به تعداد معدودی منتشر‬ ‫شد اما توسط حزب دموکرات کردستان ع راق از کتابخانه ها‪،‬‬ ‫جمع اوری و اتش زده شد‪ .‬نخس��تین بار نبود که این حزب‪،‬‬ ‫کتاب های تحلیلی و انتقادی را ضاله و مسموم م ی دانست و‬ ‫انها را به نحوی نابود و م ی سوزاند و از طریق رسانه های حزبی‬ ‫و طرفداران حزبی‪ ،‬نویسنده و پدید اورنده را با انواع تهمت ها‪ ،‬به‬ ‫القابی مانند مشکوک‪ ،‬ضد کرد‪ ،‬کرد فروش‪ ،‬جاسوس‪ ،‬خائن‪،‬‬ ‫مامور‪ ،‬خودفروخته‪ ،‬هرزه و‪ ...‬متهم م ی کرد؛ ه ر چند «زبان» هر‬ ‫نهاد سیاسی‪ ،‬نشانه «عقالنیت» ان نهاد است‪.‬‬ ‫در این کتاب نویس��نده به موارد و نقاط ضعف حرکت‬ ‫گفتارها‬ ‫مسلحانه کردهای ع راق در دوران مصطفی بارزانی پرداخته‬ ‫و معتقد اس��ت که هی��چ ثمره ای ب��رای ک��رد و کردستان‬ ‫در پی نداشته است‪ .‬وی مصطفی بارزانی را فردی دارای این‬ ‫خصوصیات دانس��ته است‪ .1 :‬عام ی و ام ی و فاقد ه ر گونه‬ ‫دانش سیاسی و ق��درت خواندن و نوش��تن‪ .2 ،‬دارای القاب‬ ‫جعلی مثل ژنرال‪ .3 ،‬عدم باور به دموکراسی و ازادی‪ .4 ،‬دارای‬ ‫کیش شخصیتی و انس��انی متوهم و بدبین و فرصت طلب‬ ‫و فاقد هرگون��ه تعهد و اخ�لاق‪ .5 ،‬ترور کنن��ده فیزیکی و‬ ‫شخصیتی منتقدان و مخالفان‪ .6 ،‬سرکوب مخالفان از سال‬ ‫‪ 1945‬و خالق ب رادر کش��ی در کردستان ع راق از سال ‪،1964‬‬ ‫‪ .7‬اظهار بندگی و نوکری در مقابل قدرت های خارجی مانند‬ ‫شاه‪ ،‬لندن‪ ،‬ع راق‪ ،‬مصر‪ ،‬شوروی‪ ،‬اسرائیل و امریکا‪ .8 ،‬اظهار‬ ‫خود بزرگ بینی در ب رابر مردمان‪ .9 ،‬انسانی پوپولیست و عوام‬ ‫فریب‪ .10 ،‬فحاش و هرزه زبان و‪ ...‬نویسنده به مواردی عینی‬ ‫اشاره م ی کند که مثال به عبدالکریم قاسم گفته من سرباز تو‬ ‫هستم و نخ پوتی ن هایت؛ به ادمونز نامه نوشته و خود را نوکر‬ ‫انگلیس و دلسوز راستگوی لندن نامیده؛ به مکتب سیاسی‬ ‫حزب خود نوش��ته است که من دوس��ت دارم که فالن کاره‬ ‫باشم اما باالی سر شما نباش��م‪ ،‬من را ‪ ...‬بنامید نه حزبی و‪...‬‬ ‫نویسنده نکته سنج این اثر‪ ،‬ضمن اشاره های عینی و مستند‬ ‫به روایت های گوناگون‪ ،‬به اسی ب ش��ناسی شکست حرکت‬ ‫کردهای ع راق م ی پردازد‪.‬‬ ‫غیر از وی ش��کیب عق راوی و دیگران هم خیانت های‬ ‫داخل این حرکت به اصطالح مل ی گرایی را افش��ا کردند که‬ ‫توسط ح��زب مصطفی بارزان��ی صورت گرفت��ه‪ -‬مانند‪ :‬به‬ ‫بارزان�ی صرف�ا در داخ�ل کردس�تان و‬ ‫رس�انه های کردی زب�ان‪ ،‬دم از حکومت‬ ‫مس�تقل کردی م ی زند و تنها یک کارت‬ ‫برای تحریک افکار عمومی بخش عامی‬ ‫ مردم کردستان است‪ .‬اما در سفرهایش‬ ‫ب�ه اکثر کش�ورها صرفا از نفت‪ ،‬س�خن‬ ‫م ی راند و الغیر‪ .‬با وجود شرکت بازرگانی‬ ‫مافیایی بارزانی‪ ،‬اینده تاریکی پیش روی‬ ‫کردستان خواهد بود‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫گفتارها‬ ‫کارگیری نیروی جنگی ب رای اخ��راج حمزه عبداهلل و اب راهیم‬ ‫احمد (دبی ر کل های اول و دوم حزب دموکرات کردستان ع راق)؛‬ ‫طرح ترور جالل طالبانی توسط ادریس بارزانی؛ اعدام سلیمان‬ ‫معینی اسماعی��ل ش��ری ‬ ‫فزاده در ‪ 1967‬و تکرار همان طرح‬ ‫مشابه در ‪ 13‬ژوئیه ‪1989‬؛ اعدام رهب ران کرد ترکیه در ‪1972‬‬ ‫مانند سعید الجی و سعید قرمزی؛ اعدام برخی مخالفان طرح‬ ‫‪ 1975‬مانند فاخر میرگه سوری و کل خانواده اش؛ اعدام ‪1000‬‬ ‫نفر از پیشمرگه های جالل طالبانی در سال های ‪1976‬؛ قیاده‬ ‫موقت و قتل عام کردهای ای ران؛ همکاری با میت و قتل های‬ ‫‪ 1997-1995-1992‬و ‪2000‬؛ همکاری با بعث و ماجرای قتل‬ ‫عام ‪ 11000‬نفر ک��رد در جنگ ب رادرکش��ی ‪1996‬؛ ترورهای‬ ‫صادق عمر‪ ،‬رهئوف اکرهیی‪ ،‬هاوری رین��اس‪ ،‬د‪ .‬سیروان در‬ ‫‪ 1992‬تا ‪ 1996‬و‪...‬؛ حمالت مسلحانه ب رای ترور روزنامه نگاران‬ ‫و منتق��دان روزنامه والت (میه��ن) در ‪ 1997/5/16‬و ترور ‪14‬‬ ‫روزنامه نویس و فعال خبری؛ سرکوب تظاه رات مسالمت امیز‬ ‫در سلیمانیه در سال ‪ 1389‬و ترور پنج روزنامه نگار و خب رنگار‬ ‫کرد زبان؛ جنگ علنی امنیتی علیه ‪ PYD‬و حرکت های کرد‬ ‫سوریه که نفوذ حزب بارزانی را مس��دود کردن��د و‪ -...‬که هر‬ ‫کدامش در رسانه های وقت مطرح و نقد و بررسی شده است‪.‬‬ ‫پس از جن��گ ب رادرکش��ی در ‪ 1996‬و بع��د از قرارداد‬ ‫استراتژیک بین وی و طالبانی ‪ -‬بنا به وساطت ای ران و امریکا‬ ‫‪ -‬حزب بارزانی ب رای تسلط هرچه بیشتر بر مقام ها و پس ت ها‬ ‫و عناوین محلی و نیز منابع مالی و دارایی از هیچ تالش��ی‬ ‫رویگردان نبوده و اتحادیه میهنی را هم به سوی خود کشانده‬ ‫و ظاه را هر منتقدی هم‪ ،‬سخنی در مطبوعات بیان کند‪ ،‬وی را‬ ‫به اشوبگر و فتنه گر علیه خانه کردها‪ ،‬متهم م ی کنند! اما کدام‬ ‫خانه کرد؟‪ ...‬فساد تمام دیوارهای این خانه را گرفته است اما کو‬ ‫گوش شنوا؟‪ ،‬فورا م ی گویند که اکنون وضع مناسب نیست‪،‬‬ ‫االن شرایط فراهم نیست‪ ،‬فورا برویم و اصالحات انجام دهیم‬ ‫که نشانگر ان است که معنی اصالحات را نم ی دانند‪.‬‬ ‫اوایل تابس��تان ‪ 1392‬بود که پس از س��ه سال نوری‬ ‫مالکی وارد اربیل شد و به قول اع راب مانند احباب (رفقا) – با‬ ‫مسعود بارزانی – مسئول فعلی اقلیم کردستان ع راق دست‬ ‫داد و اط رافیان بارزانی هم مالکی را دوست دیرین و صاحبخانه‬ ‫کردستان نامیدند؛ همان افرادی ک��ه در یکی‪ ،‬دو سال اخیر‬ ‫وی را دیکتات��ور‪ ،‬خودمح��ور و عامل بیگان��ه م ی خواندند و‬ ‫حتی م ی خواستند که فوق لیس��انس وی از دانشگاه اربیل را‬ ‫باطل اعالم کنند! رسانه های هوادار نخس ت وزیر هم بارزانی‬ ‫را عامل اش��وب و ترور در ع راق و حام��ی بعث ی ها و نماینده‬ ‫عربس��تان و قطر و ترکیه در ع راق نامیدند! اما به دور از این‬ ‫جنگ رسان��ه ای؛ در اوج انتخابات ای ران ب��ود که مالکی وارد‬ ‫کردستان شد و بارزانی به استقبال وی رفت و بعد از مصافحه‬ ‫و روبوسی بود که جنگ رسانه ای به طور کامل متوقف شد‪.‬‬ ‫همان طور که قبال در این زمینه اشاره کرده بودم؛ هرگاه که‬ ‫بارزانی با شکست و بن بست روبه رو شود‪ ،‬حاشا کردن از قرار و‬ ‫مدارهای قبل ی اش‪ ،‬امری عادی است و توجهی هم به ارشیو‬ ‫رسانه ها و حافظه جامعه نداشته و ندارد‪(.‬ر‪.‬ک‪ :‬انزوای سیاسی‪،‬‬ ‫دستاورد سیاست فعلی رئیس اقلیم کردستان ‪ -‬خبرانالین‬ ‫– قانع ی فرد)‬ ‫اما ‪ 10‬میلی��ارد دالر پول نفت توسط مس��عود بارزانی‬ ‫اختالس م ی شود‪ ...‬زی را دولت محلی کردستان ع راق عالوه‬ ‫بر برخورداری از ‪ 18‬درصد از بودجه کل ع راق‪ ،‬خواهان درامد‬ ‫نفت مناطق تحت کنترلش نیز است‪ ،‬در حالی که ب ر اساس‬ ‫قانون اساسی درامد نفت باید به صندوق دولت مرکزی واریز‬ ‫ش��ود و این کاری است که دولت اقلی��م حداقل در سه سال‬ ‫گذش��ته انجام نداده‪ .‬اسناد دولتی منتشر شده نشان م ی دهد‬ ‫در س��ه سال گذش��ته ‪ 98.810.242‬بش��که نفت ب��ه ارزش‬ ‫‪9‬میلیارد و ‪ 713‬میلیون و ‪ 709‬ه��زار دالر در اقلیم کردستان‬ ‫ع راق ناپدید ش��ده است و اسناد و اطالع��ات ان نه در وزارت‬ ‫دارایی اقلیم کردستان و نه در وزارت نفت دولت مرکزی ع راق‬ ‫موجود نیست‪ .‬مسعود بارزانی با داشتن تشکیالت امنیتی و‬ ‫درامدهای متنوع و مافیایی اقتص��ادی و نفتی ‪ -‬در ترکیه و‬ ‫دبی ‪ -‬بدون انکه خود را نسبت به هر قانون بشری پاسخگو‬ ‫بداند‪ ،‬دوست دارد که خویش را در منطقه هم «نقش افرین»‬ ‫و هم «ب رادر بزرگ» ببیند اما عملکرد او نشان داد که نه تنها‬ ‫ظرفیت و عقالنیت سیاسی نقش افرینی در منطقه را ندارد‬ ‫یا ظرفیت و صالحیت بزرگی را‪ ،‬بلکه اساسا نه هوش��مندی‬ ‫بازیگری و نه توانایی عقالنی را نیز ندارد‪ .‬فورا هم خود را عین‬ ‫کرد و کردستان م ی داند و متاسفانه قش��ر عوام را هم به خود‬ ‫جلب کرده است‪.‬‬ ‫داستان رابطه ح��زب وی و اسرائیل هم ناگفتن ی هایی‬ ‫دارد‪ .‬قب�لا در مصاحب ه ای در نش��ریه مثلث درب��اره حضور‬ ‫اسرائیل ی ها در اقلیم کردستان ع راق گفته ام که همه چیز از‬ ‫‪ 1347‬شروع شد!‬ ‫در ایامی که معتضد قائم مقام ساواک بوده‪ ،‬به معاون‬ ‫اطالعات خارجی ساواک طرح را اطالع م ی دهد که از اسرائیل‪،‬‬ ‫رئیس ستاد و معاونش و رئیس رک��ن ‪ 2‬و اجودانش از ارتش‬ ‫م ی خواهند به کردستان و نزد بارزان��ی بروند‪ ...‬اب راهیم احمد‬ ‫– پدر خانم جالل طالبانی – موض��وع را به نماینده ساواک‬ ‫– عبدالعل��ی منصورپ��ور ‪ -‬م ی رساند و عاقب��ت پژمان به‬ ‫عدم مصلحت ب��ودن ایجاد رابط��ه موساد ب��ا کردها اصرار‬ ‫م ی ورزد اما معتضد م ی گوی��د‪« :‬مصلحت ها را اعلیحضرت‬ ‫تش��خیص م ی دهند!»‪ ،‬تصور بفرمایید ک��ه در ب رابر سیل‬ ‫تبلیغات خانمان سوز عبدالناصر علیه ای��ران و ای رانی در ان‬ ‫ایام‪ ،‬موساد ه��م در کردستان حضور پیدا کن��د‪ .‬گروهی در‬ ‫ساواک – خصوصا اداره خارجی – عقیده ش��ان این بوده که‬ ‫این مساله مس��بوق به سابقه است و نش��انه فرصت طلبی‬ ‫و سودجویی بارزانی و نیازی هم نیس��ت ام��ا این عقیده در‬ ‫اقلیت قرار گرفته و عملیات برون مرزی ساواک شاهد وصلت‬ ‫موساد و حرکت مسلحانه دست ساز ساواک در ستاد عملیاتی‬ ‫شورشیان در کردستان ع راق م ی شود و نصیری هم همیشه‬ ‫به ان افتخار م ی کرد!‬ ‫هم عیسی پژمان و هم جمشید امانی و هم عل ی اکبر‬ ‫فرازیان در روایت ش��ان تعریف م ی کنند ک��ه بارزانی سر از پا‬ ‫نم ی ش��ناخت و تا سه کیلومتر پیاده به استقب��ال این افراد‬ ‫امده بود‪ .‬اما بارزانی از طریق همین اسرائیل ی ها م ی خواست‬ ‫که دستش به امریکا برسد‪ .‬مصطف��ی بارزانی هرگز خود و‬ ‫خانواده اش در وفاداری به ای ران‪ ،‬پایدار و با ثبات نبوده اند‪ ،‬مثال‬ ‫وقتی که در سال ‪ 1961‬حرکت مس��لحانه کردهای ع راق با‬ ‫کمک و حمایت ساواک ای ران – طرح پیروز – ش��روع ش��د‪،‬‬ ‫نماینده شاه و افسر ارشد ساواک – عیس��ی پژمان – ب رای‬ ‫اینکه م ی دانست که مبادا با خیانتی روبه رو شود که موجب‬ ‫سرافکندگی شود‪ ،‬و شاه همچنان به تشویق حرکت مسلحانه‬ ‫کردها ادامه دهد‪ ،‬در ته ران قران نفیسی به خط میرزا طاهر‬ ‫خوشنویس تهیه کرده و شرحی مبن ی بر سوگند به این کتاب‬ ‫مقدس نوشته و از بارزانی م ی خواهد که امضا کند تا توسط‬ ‫سرلشکر پاکروان به شاه بفرستند که این فرد مشهور به ُمال‪،‬‬ ‫به کالم اهلل مجید سوگند یاد کرده ک��ه مرتکب کوچکترین‬ ‫عملی برخالف منافع و مصالح ای ران زمین نشود‪ ...‬اما هنوز‬ ‫چند روز نگذشته بود که یک ش��اعر مداح بارزانی – به اسم‬ ‫عبدالرحمن شرفکندی یا هژار – به سفارت مصر م ی رود و از‬ ‫جمال عبدالناصر تقاضای پول و سالح و مهمات م ی کند که‬ ‫با ان جنگ را به داخل ای ران ببرد!‪ ،‬اما سفیر مصر ماجرا را درز‬ ‫م ی گیرد و خود هژار در ترجمه کردی تاریخ شرفنامه – نوشته‬ ‫ش��رف الدین بدلیس��ی ‪-‬در ص ‪ 682‬ماج��را را بازگفته! این‬ ‫عهد ش��کنی مصادف و مقارن با زمانی اس��ت که یک سال‬ ‫از همکاری ساواک و دولت مرکزی ای ران با حرکت مسلحانه‬ ‫کردها ب��ه فرماندهی مصطفی بارزانی م ی گ��ذرد! و بعد هم‬ ‫کگ ب توسط ای ران ی ها کشف شد و‬ ‫ماجرای رابطه پنهانی با ‬ ‫عاقبت حسن پاکروان مخفیانه به کردستان سفر کرد‪ .‬به هر‬ ‫حال بارزانی ان خلوص نیت ای ران را زیر پا نهاد‪.‬‬ ‫از علوی کیا و امانی ش��نیده ام که پس��ران بارزانی –‬ ‫ادریس و مسعود – در اسرائیل دوره های جاسوسی و امنیتی‬ ‫دیدند و از س��ال ‪ 1968‬اداره اطالعات و امنی��ت در داخل این‬ ‫حزب – تح��ت عنوان پاراستن – درست ش��د که ‪Yediot‬‬ ‫‪ aharnoot‬هم م ی نویسد که موساد‪ ،‬پاراستن را درست کرد‪.‬‬ ‫کار اول اسرائیل ی ها‪ ،‬جاسوسی علیه روس ها و ع راق ی ها بود و‬ ‫گروهی از افراد کارکشته را در موصل و بغداد به جاسوسی علیه‬ ‫ارتش ع راق واداشتند اما بارزانی قدم اولش این بود که علیه‬ ‫گروه جدا شده کمیته مرکزی حزب – اب راهیم احمد و جالل‬ ‫طالبانی و‪ – ...‬جاسوسی و کنترل امنیتی داشته باشد‪ ،‬چون‬ ‫در سال ‪ 1966‬پس از اینکه توطئه ترور جالل طالبانی توسط‬ ‫ادریس بارزانی افشا ش��د‪ ،‬این گروه که تازه از ای ران بازگشته‬ ‫بودند‪ ،‬به کلی به بغداد رفتند و خود را از بارزانی جدا کردند اما‬ ‫در همان شروع تاسیس پاراستن به نقل از کمال مح ی الدین‪،‬‬ ‫مشاور جالل طالبانی‪ ،‬دوباره یک بمب دست ساز در بسته ای‬ ‫پس��تی ب رای دفتر سیاسی اینها در بغداد ارسال شده بود که‬ ‫اب راهیم احمد و جالل طالبانی کش��ته ش��وند اما به کمک‬ ‫استخبارات ع راق این موضوع خنثی م ی شود‪.‬‬ ‫جک اندرسن – روزنامه نگار امریکایی هم م ی گوید که‬ ‫پس از ‪ 1975‬رابطه بارزانی و اسرائیل قطع نشد و سال ‪1972‬‬ ‫هم نوشته‪ :‬هر ماه یکی از اسرائیل م ی اید و ‪ 50‬هزار دالر به‬ ‫بارزانی م ی دهد و سفرهای بارزان��ی و گروهش به اسرائیل‬ ‫ادامه داشت و در جنگ علیه فلسطین ی ها هم عکس هایش‬ ‫‪23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫گفتارها‬ ‫موجود است که مصطفی بارزانی و محمد عثمان به دیدار از‬ ‫جبهه های اسرائیلی م ی رون��د و روزی هم که قراداد الجزایر‬ ‫در سال ‪ 1975‬اعالم ش��د‪ ،‬حزب دموک��رات کردستان ع راق‬ ‫– پارتی – فروپاش��ید و همه به کرج رفتند اما اسرائیل ی ها‪،‬‬ ‫به طور مخفیانه همان مرکز امنیتی پاراستن را نگه داشتند تا‬ ‫انقالب ای ران در ‪ 1357‬که دیگر روابط اسرائیل ی ها و بارزان ی ها‬ ‫در کشور ثالث صورت م ی گرفت و از ‪ 1992‬دوباره سر و کله‬ ‫حضرات به طور مسلم پیدا شد‪ .‬البته بعد از مرگ مصطفی‬ ‫بارزان��ی در ‪ ،1357‬م ی بینیم که در ارت��ش اسرائیل ب رایش‬ ‫مارش پخش م ی کنند و مراسم یادبود م ی گذارند! و در گزارش‬ ‫سیا هم هس��ت که ژنرال زفی زامیر هم در ع راق با بارزانی‬ ‫همکاری م ی کرد‪ .‬در کتاب ادموند غریب امده از سال ‪2001‬‬ ‫هم م ی بینیم که گروه گروه به کردستان م ی ایند و بیشتر بعد‬ ‫از سال ‪ .2003‬یادمان نرود که ‪ 1996/5/12‬بود که یک افسر‬ ‫اسرائیلی به سان محافظ بارزانی‪ ،‬کمین ع راق ی ها را خنثی‬ ‫کرد و هنوز هم این محافظ ها هس��تند و مقاله گ سدان در‬ ‫اژانس یهود منتشر شده‪.‬‬ ‫رابطه با اسرائیل از سال ‪ 1967‬شروع شد‪ .‬اما نامه علنی‬ ‫جالل طالبانی و اتحادیه میهنی در رسانه‪‎‬های ای رانی (مانند‬ ‫روزنامه ایندگان ‪ )1358/5/7‬در این باره هست و نم ی‏خواهم‬ ‫تکرار کنم اما جالل طالبانی در دفتر سیاسی اتحادیه میهنی‬ ‫به‏طور علنی گفته که بارزانی از سال‏های ‪1960-1966‬به طور‬ ‫مخفیانه روابط خود را با موساد اسرائیل استحکام بخشید‪ .‬در‬ ‫این خصوص اسرار زیادی هست که تاکنون اشکار نشده‪.1 :‬‬ ‫«اریه لو» یا «الیاف» یکی از معاونین وزرا و نماینده پارلمان‬ ‫(کنیس��ت) اسرائیل در مقاله ای به تاریخ ‪ 1978/5/10‬که در‬ ‫روزنامه «یدیعوث احرونوت» اسرائیل چاپ ش��ده‪ ،‬اعتراف‬ ‫م ی کند که وی به دستور «لوی اشکول» نخس ت وزیر وقت‬ ‫اسرائیل در سال ‪ 1966‬با هیاتی ب��ه مالقات بارزانی امده و‬ ‫ادریس و مس��عود را مالقات کرده‪ .2 ،‬از سال ‪ 1966‬به بعد‪،‬‬ ‫یک هیات نظامی و اطالعات��ی اسرائیلی مرتب��ا در بارگاه‬ ‫بارزانی حضور داش��ته و اطالعات الزم را با همدیگر مبادله‬ ‫م ی کرده‪ .3 ،‬در سال ‪ 1966‬ادریس و مسعود‪ ،‬پس ران بارزانی‬ ‫و محمد محمود عبدالرحمن (سامی) و ش��کیب عق راوی و‬ ‫محمد هرسین و ده ها نفر دیگر از دارودسته بارزانی که برخی‬ ‫از انها در حال حاضر در بغداد هس��تند (مانند عزیز عق راوی‪،‬‬ ‫وزیر مشاور دولت ع راق) از اسرائیل بازدید به عمل اورده اند‪،‬‬ ‫‪ .4‬ادریس و مسعود بارزانی ‪ -‬فرزندان مصطفی ‪ -‬در اسرائیل‬ ‫دوره اطالعات و جاسوسی دیده و پس از بازگشت به کردستان‪،‬‬ ‫سازمان «پاراستن» را که در واقع ساواک بارزانی بود تاسیس‬ ‫کردند که به مثابه شعب ه‏ای از موساد و ساواک فعالیت م ی‪‎‬کرد‬ ‫و هرگون��ه اطالعاتی را ب��رای ساواک و موس��اد جمع‪‎‬اوری‬ ‫م ی‏کرد‪« .‬پاراست��ن» که سرپرستی ظاه��ری اش به عهده‬ ‫مس��عود بارزانی بود و در واقع محم��د محمود عبدالرحمن‬ ‫(سامی) مس��ئولیت مخفی ان را به عهده داش��ت‪ ،‬در مورد‬ ‫ارتش‏های ع راق و سوریه و سپس در مورد جنبش مقاومت‬ ‫فلس��طین به خصوص پ��س از سال ه��ای ‪ 1967‬که ب رای‬ ‫اسرائیل جاسوسی م ی کرد‪ ،‬کار را به جایی رساند که اطالعاتی‬ ‫هم در مورد پایگاه های انقالب فلسطین در جنوب لبنان و‬ ‫پایگاه های موش��کی سوریه و نی��روی دریایی ع راق جهت‬ ‫اسرائیل جمع اوری م ی کرد‪ .‬در کتاب حصار‏های اسرائیل که‬ ‫مقدمه اش را «ژنرال موشه دایان» نوشته است‪« ،‬ژنرال رفی‬ ‫شاهیر» رئیس موساد م ی گوید‪« :‬بارزانی‪ ،‬به خاطر پیروزی ما‬ ‫بر اع راب‪ ،‬تلگرام تبریک فرست��اده است» و اضافه م ی کند‪:‬‬ ‫«بارزانی دوست ماست و من شخصا چندین بار او را دیده ام‪».‬‬ ‫همی ن طور در همان کتاب‪ ،‬بارزانی و نیروهایش به دیواری‬ ‫از دیوارهای اسرائیل تشبیه شده اند‪ .‬پس از شکست جنبش‬ ‫در ‪ ،1975‬بارزان ی‏ها همچنان پیوندشان را با اسرائیل و موساد‬ ‫حفظ کرده اند‪ .‬قبل از ان هم مسعود بارزانی غیر از حقوقی‬ ‫که ب��رای «پاراستن» م ی گرفت‪ ،‬ماهانه پنج��اه هزار دالر از‬ ‫اسرائیل دریاف��ت م ی کرد‪ ،‬به طوری که «ج��اک اندرسون»‬ ‫روزنامه نگار امریکایی در روزنامه «واش��نگتن پس��ت» در‬ ‫مورخه ‪ 1972/9/17‬این مساله را اعالم و توطئه‏های پنتاگون‬ ‫را رسوا کرد‪ .‬پس از اینکه «مناخی��م بگین» دوست بارزانی‬ ‫سرکار امد‪ ،‬این مبلغ را به ‪ 250‬هزار دالر افزایش داد که محمد‬ ‫محمود عبدالرحمن در لندن یا مس��عود در واشنگتن ان را‬ ‫تحویل م ی گرفتند‪ .‬در ‪ 12‬کاست از صدای مصطفی بارزانی‪،‬‬ ‫در قسمتی م ی گوید‪« :‬به ساواک و به ع راق و به موساد هم‬ ‫گفته ام که هرگ��ز روزی از روزها ‪ -‬حتی پ��س از مرگ من‬ ‫هم ‪ -‬با اب راهیم احمد و ج�لال طالبانی سالم و علیک هم‬ ‫نکنند‪ ،‬فقط ما مخلص انها هستیم و بس! انها مامور بیگانه‬ ‫هستند و ما بساط شان را به هم م ی ریزیم‪ .‬وجود هر شخصیت‬ ‫سیاسی تنها باید زیر فکر و نظر من باش��د‪ ،‬و گرنه جایی در‬ ‫کردستان ندارد‪ ،‬چه ای ران باشد چه ع راق یا سوریه و ترکیه‪».‬‬ ‫امروز با این سوابق‪ ،‬مسعود بارزانی هوس تشکیل دولت‬ ‫مسعودستان یا بارزان ستان دارد که م ی توان ان را کردستان‬ ‫هم نامید‪ .‬کسی هم نباید بپرسد که شما مگر به ترکیه وعده‬ ‫ندادی که هرگز اقلیم کردستان دوم در سوریه تاسیس نخواهد‬ ‫شد زی را تمایلی نداری که رقیبی ب رای خود پدید اوری؟‬ ‫اما در سال ‪ 2003‬هم امریکا ب��ه کردها وعده استقالل‬ ‫نداده است (ر‪.‬ک مصاحبه روزنامه اعتماد ملی با قانع ی فرد ‪۶ -‬‬ ‫مرداد ‪ )۱۳۸۸‬با پترائ��وس و گارنر و جیمز بیکر و خانم رایس‬ ‫گفت وگو داش��ته ام‪ .‬هی چ کدام باوری ب��ه پذیرفتن استقالل‬ ‫کردستان ع راق نداشته و ندارند و امریکای ی ها چنین وعده ای‬ ‫به کردها نداده اند‪ .‬جالل طالبانی در دیدارش با رئیس اسبق‬ ‫سازمان سیا – جرج تنت – این نکته را دریافت و سپس اعالم‬ ‫کرد که استقالل خواهی کردستان ب ی معناست‪ .‬کس��ی این‬ ‫سخن را م ی گوید که عمری را ب رای این راه گذاشته بود‪.‬‬ ‫در دیدارهایی که هر از گاهی بنا به تحقیقاتم با مقامات‬ ‫سیاسی و امنیتی امریکایی داشته ام‪ ،‬همواره تاکید انها بر این‬ ‫نکته بوده که حفظ تمامیت ارضی یک کشور و گفت وگو با‬ ‫قدرت حکومت مرکزی ب رای ما مهم بوده و هس��ت و در کار‬ ‫کشوری هم تداخل نم ی کنیم و امریکای ی ها به هی چ وجه به‬ ‫حرکت های جعلی یا اوهام شاع رانه‪ ،‬باوری نداشته و ندارند و در‬ ‫جریان فروپاشی جمهوری مقوایی مهاباد و اذربایجان در سال‬ ‫‪ 1945‬هم کار امریکایی ها بود که به روس ها هش��دار دادند!‬ ‫به هرحال امریکا یک خطای بزرگ داشت پس از سال ‪2003‬‬ ‫که موجب پدید امدن شاهنشاهی بارزانی در کردستان ع راق‬ ‫شد‪ .‬امروزه تفکر استقالل طلبی و تجزیه طلبی تنها ابزاری در‬ ‫دست مسعود بارزانی و موهومات اوست ب رای محکوم کردن‬ ‫هر نوع جنبش و حرکت ازادیخواهی یا سیاسی و اجتماعی‬ ‫کردها اما واقعی��ت خارجی ندارد و سند مکت��وب هم بر این‬ ‫قضیه نیست‪ .‬تنها یک خواب شاع رانه و یک توهم تحریک‬ ‫ش��ده اسرائیلی است ک��ه توسط عروسک خ��ود در منطقه‬ ‫صحنه گردانی م ی شود‪.‬‬ ‫بارزانی کمترین منفعتی ب رای اینده کردستان ع راق ندارد‬ ‫و با وضعیتی متزلزل و بدون ثبات روبه روست و تنها خانواده‬ ‫بارزانی به تجارت کرد و کردستان مش��غولند‪ .‬ب رای ایشان و‬ ‫حزب ایش��ان‪ ،‬با احتکار ثروت و قبضه قدرت در چنگال خود‬ ‫و خانواده‪ ،‬کرد و کردستان تنها و تنها یک ش��رکت بازرگانی‬ ‫چند میلیون رعیتی است که خود و خانواده اش از ان منتفع‬ ‫هستند و در جهت منافع و مطامع خود هم حاضر است کل‬ ‫کرد و کردستان را فدا کند‪ .‬بارزانی صرفا در داخل کردستان و‬ ‫رسانه های کردی زبان‪ ،‬دم از حکومت مستقل کردی م ی زند‬ ‫و تنها یک کارت ب رای تحریک افکار عمومی بخش عامی‬ ‫ مردم کردستان است‪ .‬اما در سفرهایش به اکثر کشورها صرفا از‬ ‫یراند و الغی ر‪ .‬با وجود شرکت بازرگانی مافیایی‬ ‫نفت‪ ،‬سخن م ‬ ‫بارزانی‪ ،‬اینده تاریکی پیش روی کردستان خواهد بود‪ .‬فعال‬ ‫بنا به صرف هزین��ه وافر و رسانه پروری‪ ،‬ب��ه جمع اوری مرید‬ ‫عوام پرداخته و درحال تکرار نوع��ی تاریخ جعلی و موهوم و‬ ‫تقدس سازی در افکار عمومی کردهای منطقه ای است که ره‬ ‫به جایی نخواهد برد‪.‬‬ ‫سایکس ـ بیکو‪2‬‬ ‫بارزانیوطالبانی؛کدامیکب رندهاند؟‬ ‫حازم کالس‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫این روزنامه نگار که در اربیل و منطقه کردستان‬ ‫ع راق حض��ور دارد از نزدیک به تح��والت این منطقه‬ ‫پرداخته است‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫سایکس و بیکو دو نام معروف و قدیم ی هس��تند‬ ‫که این روزها اسم های انها به شدت در رسانه های اجتماعی و‬ ‫شبکه ها و رادیوها و در بین کارشناسان سیاسی دوباره مطرح‬ ‫شدند‪ ،‬مارک سایکس مشاور ارشد و دیپلمات دولت بریتانیا و‬ ‫فرانسوا ژرژ بیکو دبیر اول سفارت فرانسه در لندن‪ ،‬دو نفری‬ ‫هس��تند که در سال ‪ ۱۹۱۶‬تفاهم نامه محرمانه دو کشور را‬ ‫ب رای تقس��یم می راث «مرد بیمار» یعن��ی امپ راتوی عثمانی‬ ‫بعد از جنگ جهانی اول تنظیم کردن��د‪ .‬اتفاقات ع راق و قبل‬ ‫روباه قفقاز‬ ‫ادواردشوارد نادزه درگذشت‬ ‫حسن بهشتی پور‬ ‫کارشناس مسائل قفقاز‬ ‫حسن بهش��ت ی پور‪ ،‬کارشناس مس��ائل اسیای‬ ‫مرک��زی و قفق��از در این یادداش��ت ب��ه بررسی نقش‬ ‫شواردنادزه پرداخته است‪.‬‬ ‫ادوارد شواردنادزه‪ ،‬اخ رین وزیر امور خارجه وقت اتحاد جماهیر‬ ‫شوروی که هفته گذشته درگذش��ت‪ ،‬به دلیل اینکه جزو معدود‬ ‫وزرای خارجه کشورهای خارجی بود که افتخار مالقات با حضرت‬ ‫امام خمین ی (ره) را پی دا کرد‪ ،‬در ای ران چهره‏ای شناخته شده است‪ .‬زی را‬ ‫یدادند‪.‬‬ ‫حضرت امام(ره) خیلی اجازه مالقات با رهب ران خارجی را نم ‏‬ ‫اما وزیر خارجه شوروی این افتخار را پی دا کرده بود و خودش از این‬ ‫مالقاتبه عنوانیکیازمهمترینرویدادهایزندگ ی‪‎‬اشیادکردهو‬ ‫گفتهبودتحتتاثیرشخصیت‪،‬سادگیوساد هزیستیرهبرانقالب‬ ‫قرار گرفته است‪ .‬این شخصیت به دلیل این دیدار در ای ران بسیار‬ ‫معروف ش��د‪ .‬البته برخورد امام با او به عنوان وزیر خارجه دومین‬ ‫ابرقدرت دنیا نیز خیلی جالب بود و حضرت امام(ره) کامال از موضع‬ ‫باال با شواردنادزه برخورد کردند‪.‬‬ ‫زندگی سیاسی ادوارد شواردنادزه ‪‎‎‎‎‬‬ ‫که در ‪ 28‬ژانویه ‪ 1928‬در‬ ‫دهکده مامات ‪‎‬‬ ‫ی در غرب گرجستا ‪‎‬ن متولد ش��د‪ ،‬دو بخش دارد‪ .‬او‬ ‫کمونیست شورو ‪‎‬‬ ‫‪‎‎‎‬‬ ‫ب‬ ‫به حز ‪‎‬‬ ‫در دهه ‪‎‎ 1940‬‬ ‫ی پیوست و به سرعت‬ ‫مناصب باالی این حزب را از ان خود کرد‪ .‬وی در سال‪1972‎‎‬دبیری‬ ‫ت‬ ‫حزب کمونیست در گرجس��تان را به دست اورد و سیاس ‪‎‬‬ ‫اول ‪‎‎‬‬ ‫ی جد ‪‎‎‬‬ ‫ب جنب ش ها ‪‎‬‬ ‫مبارزه با فساد و سرکو ‪‎‬‬ ‫ایی طلبان ‪‎‬ه و ناراضی را‬ ‫س جمهور‬ ‫ن رئی ‪‎‬‬ ‫ف اخ ری ‪‎‬‬ ‫در دستورکار خود قرارداد‪ .‬میخائیل گورباچ ‪‎‬‬ ‫ی سابق هنگا ‪‎‬م طر ‪‎‬ح ت��ز «پرسترویکا» در س��ال‪1985‎‬‬ ‫ش��ورو ‪‎‬‬ ‫گفتارها‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫به مسکو اورد و او را به سمت وزیر امور خارجه منصوب‬ ‫شواردنادزه را ‪‎‎‬‬ ‫کرد‪ .‬او جانشین گرومیکو شد که تا ان زمان ‪ 29‬سال وزیر خارجه‬ ‫ت‬ ‫ب کمونیس ‪‎‬‬ ‫اردنادزه از دهه ‪ 1970‬دبیر او ‪‎‬ل حز ‪‎‬‬ ‫شوروی بود‪ .‬ش��و ‪‎‎‬‬ ‫‪‎‎‬‬ ‫یاتحادجماهیر‬ ‫گرجستا ‪‎‬نوعضودفترسیاس ‪‎‬‬ ‫شورویبود‪.‬‬ ‫ی که تظاهرکنندگ��ان در ب رابر‬ ‫ادوارد ش��واردنادزه هنگام ‬ ‫مقر حکومت او فری��اد استعفا سر م ی دادند‪ ،‬ب��ه ‪ ۱۸‬سال پیش‬ ‫م ی اندیش��ید‪ .‬تابس��تان سال ‪ ۱۹۸۵‬وقتی که ای��ن گرجی در‬ ‫هلسینکی بر صحنه سیاست جهانی قدم نهاد‪ ،‬دنیا دستخوش‬ ‫حیرت شد‪ .‬این مرد‪ ،‬که با موهای مواج سفید از چهار هفته پیش‬ ‫از ان وزیر خارجه اتحاد جماهیر شوروی بود‪ ،‬در واقع هیچ ربطی‬ ‫به سلف اخموی خود اندره گرومیکو نداش��ت‪ .‬پنج سال تصدی‬ ‫وزارت خارجه‪ ،‬اوج درخشش زندگی شواردنادزه بود‪ .‬در این دوران‪ ،‬او‪،‬‬ ‫تاریخ جهان را تغییر داد‪ .‬او‪ ،‬ب رای المان ی ها‪ ،‬اروپای ی ها و امریکای ی ها‬ ‫اندیشه نوین را در اتحاد ش��وروی حک کرد و با پایان بخشیدن‬ ‫به دیکتاتوری اتحاد ش��وروی در اروپای میانه‪ ،‬وحدت دو المان را‬ ‫ممکن ساخت‪ .‬او ب رای همتایان امریکای ی اش ش��ولتز و بکر و‬ ‫همچنین ب رای همتای المان ی اش گنشر یک دوست به حساب‬ ‫م ی اید‪ .‬گنشر‪ ،‬در سال‪ ۱۹۹۲‬به دوست گرجی خود توصیه کرد که‬ ‫به تفلیس بازگردد و به یاری میهنش بشتابد که در ان زمان غرق‬ ‫جنگخانگیشدهبود‪.‬‬ ‫ش��واردنادز‪‎‬ه در سال ‪ 1992‬در بحبوحه جن�� ‪‎‬‬ ‫گ داخلی در‬ ‫ی‬ ‫س شورا ‪‎‬‬ ‫عنوان رئی ‪‎‬‬ ‫به ‪‎‎‎‬‬ ‫ی تازه استقال ‪‎‬ل یافته گرجستان ‪‎‎‬‬ ‫جمهور ‪‎‬‬ ‫ب ش��د‪‎‎ .‬‬ ‫گرجس��تان (پارلمان) انتخا ‪‎‬‬ ‫‪‎‎‬‬ ‫عالی‬ ‫وی بع دا در انتخابات‬ ‫عمومی‪ 11‬اکتبر‪ 1992‬به ریاست جمهوری برگزیده شد‪.‬‬ ‫شواردنادزه که‪ ‎‎‬در نوامبر ‪ 1995‬با کس��ب ‪ 75‬درصد ارا به‬ ‫ت جمهوری ‪‎‎‬‬ ‫ت جمهوری رسید در دور‪‎‬ه ریاس ‪‎‬‬ ‫ریاس ‪‎‬‬ ‫ اش با دو جنبش‬ ‫جدای ی طلبی در ابخازیا و اوستیا ‪‎‬‬ ‫ی جنوبی‪‎‬روبه رو شد‪ ،‬در اوریل‪2000‬‬ ‫ی رسید‪.‬‬ ‫ت جمهور ‪‎‬‬ ‫یک بار دیگر با تصاحب‪ 80 ‎‬درصد ارا ب ‪‎‬ه ریاس ‪‎‬‬ ‫ک‬ ‫ت را تر ‪‎‬‬ ‫ی باید در سال ‪ 2005‬قدر ‪‎‬‬ ‫ق قانو ‪‎‬ن اساس ‪‎‬‬ ‫ش��واردنادزه طب ‪‎‬‬ ‫ی توانست رئی س جمهور شود‪ .‬اما‬ ‫ش از دو دور‪‎‬ه نم ‪‎‬‬ ‫م ی کرد‪ .‬زی را بی ‪‎‬‬ ‫پس از تظاه رات موسوم به انقالب گل رز در سال‪ 2003‬مجبور به‬ ‫کناره گیری از قدرت شد‪.‬‬ ‫ادوارد شواردنادزه‪ ،‬به روباه قفقاز مشهور شده بود‪ ،‬مدت ها‬ ‫با زیرکی می��ان همه جبهه ها تع��ادل ایجاد کرد ام��ا در واقع از‬ ‫امریکای ی ها رودست خورد‪ .‬او در سال‪ 2003‬بازی را به ساکاشویلی‬ ‫پیروزمند این بازی‪ ،‬واگذار کرد‪ .‬البته با فساد درون حکومتی که‬ ‫گریبان او را گرفته بود‪ ،‬حتی اگر تا سال ‪ 2005‬هم بر سرکار باقی‬ ‫م ی ماند معلوم نبود وقتی که با موهای سفید و نگاه خسته اش‬ ‫مجبور به ترک پست خود م ی شد‪ ،‬چه بر سر گرجستان م ی امد‪.‬‬ ‫شواردنادزه پس از قربان ی شدن در جریان «انقالب رنگی»‬ ‫امریکایی بدون خو نریزی در زادگاهش در گرجستان‪ ،‬اقامت گزید‪.‬‬ ‫در ان زمان المان ی ها‪ ،‬به پاس خدماتی که او به وحدت دو المان‬ ‫کرد‪ ،‬اعالم داشتند که از او به عنوان پناهنده سیاسی در کشورشان‬ ‫استقبال خواهند کرد! اما او ترجیح داد تا پایان عمر در زادگاهش‬ ‫روستایماماتیدرگرجستانبماند‪.‬‬ ‫پسازگذشتبیشازیکدهههنوزبسیاریازعالقه مندان‬ ‫یدانندچهمسائلیزمینهسقوطاین‬ ‫بهمسائلسیاسیمنطقهنم ‬ ‫مرد را‪ ،‬که ده سال پیش از ان ب رای نجات سرزمین پدری خود به‬ ‫تفلیس بازگشت‪ ،‬فراهم ساخت‪ .‬در ان زمان‪ ،‬گرجستان عرصه‬ ‫جنگ هایداخلیبودوبابازگشتشواردنادزهارامشنسبیبه وجود‬ ‫امده بود‪ .‬ولی معلوم نشد چگونه امریکای ی ها از او روی برگرداندند‪.‬‬ ‫ش��واردنادزه‪ ،‬به سختی موفق ش��د با اجرای ب رنامه های‬ ‫اضط راری‪ ،‬کش��ورش را به ثبات برساند‪ .‬او در سال ‪ ۱۹۹۸‬گفت‪:‬‬ ‫«گرجستان بهشت نیست اما یک کش��ور است‪ ».‬در تفلیس‪،‬‬ ‫جایی که م ی توان روشنفکران متاثر از غرب را یافت‪ ،‬شاید چنین‬ ‫باشد‪ .‬اما ش��واردنادزه موفق نشد کش��ورش را به روند اصالحات‬ ‫هدایت کند‪ .‬او‪ ،‬دیگر علیه دارودسته های فاسد‪ ،‬کاری نم ی کرد‪،‬‬ ‫زی را خانواده خودش در فساد مالی دست داشت‪ .‬دخترش «مانانا»‬ ‫صنعت فیلم و تلویزیون را تحت کنترل داشت و شوهر او صاحب‬ ‫یکیازپررونق ترینشرکت هایتلفنهمراهگرجستانبود‪.‬بعدها‬ ‫گرجستان‪،‬تنهاهمسایهروسیهبودکهبهفراریانچچنپناهداد‪،‬در‬ ‫عین حال با جنگجویان و بزهکاران هم همکاری کرد‪.‬‬ ‫اکتبر‪ ۲۰۰۱‬یکگروهازجنگجویانمسلحوابستهبهباندهای‬ ‫سرخورده قفقاز شمالی را با اتومبیل وزارت کشور گرجستان‪ ،‬از دره‬ ‫پانکیسی گرجستان به دره کودوری در ابخاز انتقال دادند‪ .‬این گروه‬ ‫بهروستاهاحملهبرد‪،‬غی رنظامیانراکشتویکهلیکوپترناظ ران‬ ‫سازمان ملل متحد را سرنگون ساخت‪ ۹ .‬سرنشین هلیکوپتر‪ ،‬از‬ ‫جملهیکپزشکارتشالمانبهقتلرسی دند‪.‬بهسختیم ی توان‬ ‫تصور کرد که شواردنادزه‪ ،‬که ان زمان در واشنگتن بود‪ ،‬از این ماجرا‬ ‫خبر نداشته باشد‪ .‬زمانی که یک شبکه تلویزیونی اپوزیسیون به‬ ‫نام«روستاوی‪»۲‬ازاینمعاملهکثیفپردهبرداشت‪،‬وزرایامنیتو‬ ‫کشورگرجستانتصمیمبهتعطیلیاینشبکهتلویزیونیگرفتند‪.‬‬ ‫اما هزاران نفر در تفلیس به خیابان ها ریختند‪ .‬شواردنادزه‪ ،‬هیات‬ ‫دولت را از کار برکنار کرد و یک بار دیگر قدرت خود را نجات داد‪ .‬او‬ ‫ماه ها به دروغ ادعا م ی کرد که جنگندگان چچن در دره پانکیسی‬ ‫حضور ندارند‪ ،‬تا اینکه تحت فشار رسانه ها و سیاستمداران رقیب‪،‬‬ ‫به این واقعیت اعتراف کرد‪ .‬در ان زمان روس ها ادعا کرده بودند‬ ‫که حتی بن الدن در دره پانکیس��ی دیده شده است‪ .‬با این همه‪،‬‬ ‫شواردنادزه توانست یک بار دیگر هم موقعیت را به نفع خویش‬ ‫تغییر دهد‪ .‬او به مربیان نظامی امریکایی اجازه ورود به گرجستان‬ ‫داد تا ارتش دست و پا شکسته گرجستان را به سطح ناتو برسانند‪.‬‬ ‫شواردنادزه‪ ،‬پس از پیروزی دوم خود در انتخابات‪ ،‬به سال‬ ‫‪ ۲۰۰۰‬بازهم از شانس جدی گرفتن اصالحات سیاسی و اقتصادی‬ ‫بهرهنبرد‪.‬اونامفرزندانسیاسیخود‪،‬یعنیمیخائیلساکاشویلی‬ ‫وزیر دادگستری وقت و زوراب ژوانیا رئیس سابق مجلس را نیز از‬ ‫سر به در کرد زی را مانند همه قدرتمداران حاضر به تقسیم قدرت‬ ‫با فرزندان معنوی خود نبود‪ .‬ش��اید به همین جهت انها‪ ،‬بعدها‬ ‫اپوزیسیون ش��وارد نادزه را در گرجستان رهبری کردند‪ .‬هنگامی‬ ‫ که ساکاشویلی به او اعتراض کرد که وزی رانش با رشوه‪ ،‬ویالهای‬ ‫باشکوه ساخته اند‪ ،‬شواردنادزه فقط گفت‪« :‬خانه های بزرگ با سنت‬ ‫گرجی انطباق دارند و از رشد اقتصادی حکایت م ی کنند!»‬ ‫شوارد نادزههممانندسایرسیاستمداران‪،‬عرصهجهانخاکی‬ ‫را به بازیگران امروز سیاست گرجستان سپرد و رفت اما تجربه تلخ‬ ‫زمامداری او پیش روی رهب ران ج وان گرجستان امروز است‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫از ان سوریه و نیز لبنان و فلس��طین دلیل اصلی این یاداوری‬ ‫از این دو نفر است‪ .‬تالش گروه تروریستی داعش ب رای ایجاد‬ ‫ناامنی در برخی استان های ع راق از جمله نینوا (موصل)‪ ،‬جنوب‬ ‫کرکوک‪ ،‬صالح الدین و نیز دیاال بعد از عقب نش��ینی برخی از‬ ‫تی پ های ارتش ع راق به دالیل متع��دد از جمله خیانت هایی‬ ‫که در انجا رخ داده است‪ ،‬باعث حرکت نیروهای پیشمرگه به‬ ‫سمت این مناطق مخصوصا در استان کرکوک شد؛ حرکتی که‬ ‫به اعتقاد بسیاری از کارش��ناسان مقدمه ای است که تعدادی‬ ‫از سیاستمداران کرد ب رای جدای��ی از ع راق سعی م ی کنند ان‬ ‫را فراهم کنند‪ .‬جدایی که ب ی ش��ک تجزیه ع راق و کشورهای‬ ‫منطقه را به دنب��ال خواهد داش��ت یا به معن��ی دیگر اجرای‬ ‫«سایکس‪-‬بیک��و» جدیدی است ب��ا مرور صد س��ال از تولد‬ ‫شوم ان‪ .‬رئیس اقلیم کردستان ع راق مسعود بارزانی در موارد‬ ‫متعددی در مورد استقالل کردستان سخن گفته است‪ ،‬وی در‬ ‫مصاحبه با ب ی ب ی سی گفت‪« :‬ع راق هم اکنون تجزیه ش��ده و‬ ‫استقالل از این کشور حق طبیعی کردهاست‪ ».‬و از برگزاری‬ ‫رفراندوم ب رای استقالل کردها از ع��راق در ماه های اینده خبر‬ ‫داد‪ .‬این سخن زمانی ش��نیده م ی ش��ود که ع راق با تروریسم‬ ‫در حال جنگ است‪ ،‬یعنی زمانی که باید تمام مشکالت را در‬ ‫ع راق پشت سر گذاشت و با تاکید بر انسجام ملی در ع راق و‬ ‫تمامیت ارضی ان بر این تهدید غلبه کرد‪ .‬این امری است که‬ ‫دبیرکل وزارت پیشمرگه‪ ،‬جبار یاور م ی گوید ‪« :‬جدایی کردهای‬ ‫ع راق کفر یا حرام نیس��ت‪ ،‬بلکه حقی است که از ان استفاده‬ ‫نش��د‪ ،‬ما قبول کردیم که جزوی از ع راق فدرالی باشیم‪ ،‬ما به‬ ‫قانون اساسی ع راق رای دادیم و در دول��ت مرکزی در بغداد و‬ ‫در پارلمان نقش داش��تیم‪ ،‬ما تهمت جدایی را رد م ی کنیم‪».‬‬ ‫این سخن سیاسی از یک مسئول نظامی کرد شاید متفاوت از‬ ‫سخنان رئیس اقلیم باشد مخصوصا وقتی م ی گوید‪« :‬نیروهای‬ ‫پیشمرگه نقش ملی خود در دفاع از ع راق را ایفا م ی کنند‪ ».‬بین‬ ‫این دو سخن از دو مقام کردی کارش��ناسان معتقد هس��تند‬ ‫که سخن بارزان��ی از استقالل‪ ،‬یک ب��ازی سیاسی مربوط به‬ ‫معادله های داخلی در ع راق اس��ت‪ ،‬این اعتقاد به دالیل متعدد‬ ‫برم ی گردد‪ ،‬اوال‪ :‬سفر وزیر امور خارجه امریکا جان کری و وزیر‬ ‫امور خارجه بریتانیا به ع راق و مالقت های انها با نخس ت وزیر‬ ‫ع راق نوری المالکی و نیز بارزانی و تاکید بر تشکیل دولت ملی‬ ‫و حضور کردها در ان‪ ،‬هرچند به نظر برخی کارشناسان و برخی‬ ‫کش��ورهای منطقه غرب نقش غیرقابل قبول در ع راق انجام‬ ‫داده و م ی دهد‪ .‬رهبر انقالب اسالمی در ای ران م ی گویند‪« :‬انها‬ ‫به دروغ حوادث ع راق را جنگ ش��یعه و سنی م ی نامند اما این‬ ‫جنگ‪ ،‬جنگ تروریسم با مخالفان تروریسم‪ ،‬جنگ دلبستگان‬ ‫به اهداف امریک��ا و غرب با طرف��داران استق�لال ملت ها و‬ ‫جنگ انسانیت با بربریت و وحش��یگری است»‪ ،‬ثانیا شرکت‬ ‫نماینده های اقلیم کردستان در جلسه افتتاحیه پارلمان ع راق‬ ‫و سوگند خوردن انها به زبان کردی ب��ر رعایت قانون اساسی‬ ‫ع راق‪ ،‬ثالثا وجود بند ش��ماره ‪ ۱۴۰‬در قان��ون اساسی ع راق که‬ ‫اینده مناطق چون کرکوک که تبعیت ان به اقلیم کردستان یا‬ ‫به دولت مرکزی در بغداد مورد مناقشه است‪ ،‬ماده ای که راه حل‬ ‫این مس��ائل را با سه مرحله ترسیم کرده است‪ :‬عادی سازی و‬ ‫سرشماری و رفراندوم‪ ،‬رابعا عکس العمل های مهم منطقه ای‬ ‫راجع به این سخن جدای ی طلبی مخصوصا از ای ران و ترکیه»‪،‬‬ ‫مثال حسین امیر عبداللهیان معاون عربی‪ -‬افریقایی وزارت‬ ‫امور خارجه ای ران گفت‪« :‬ای ران به وحدت ع راق متعهد خواهد‬ ‫بود و اطمینان دارد که در میان رهب ران کرد‪ ،‬عقالیی وجود دارند‬ ‫که تجزیه ع راق را نخواهند پذیرفت‪ ».‬همچنین تاکید وی بر‬ ‫ضرورت اتخاذ اقدامات الزم ب��رای پرهیز از چندپارگی ع راق و‬ ‫اینکه ای ران همه اقداماتی را که وحدت و توان ع راق را تضمین‬ ‫کند‪ ،‬اتخ��اذ خواهد ک��رد‪ .‬بولنت ارینچ ‪ ،‬مع��اون رجب طیب‬ ‫اردوغان نخس ت وزیر ترکیه نیز م ی گوید‪« :‬ترکیه هرگز از تجزیه‬ ‫ع راق حمایت نخواهد کرد‪ ».‬بنیامین نتانیاهو‪ ،‬نخس��ت وزیر‬ ‫رژیم صهیونیستی از استقالل و تجزیه کردها در ع راق استقبال‬ ‫م ی کند چرا که تقسیم شدن خاورمیانه به قطعات کوچکتر به‬ ‫نفع این رژیم خواهد بود‪ .‬اختالف میان رهب ران احزاب مسعود‬ ‫بارزانی (حزب دموک��رات کردستان ع راق) و ج�لال طالبانی‬ ‫(اتحادیه میهنی کردستان ع راق) راجع به واقعی ت های جدید‬ ‫مخصوصا در کرکوک تمام این دالیل استقالل یا جدایی کردها‬ ‫را در حد یک رویا نگه م ی دارد‪ ،‬رویایی که ب ی شک صحبت از‬ ‫ان خطر تروریس ت های تکفیری داعش را دور نم ی کند بلکه‬ ‫ارزوهای رژیم صهیونستی و نیروهای سلطه را نزدیکتر م ی کند‬ ‫چون در صورت تقس��یم ع راق به سه منطقه مستقل شیعی‪،‬‬ ‫سنی و کردنش��ین‪ ،‬منطقه را سال ها وارد درگیری و خونریزی‬ ‫میان قومی ت ها و مذاهب خواهد کرد که نتیجه ان دردناکتر از‬ ‫سایکس – بیکو خواهد بود‪.‬‬ ‫‪25‬‬ ‫گفتارها‬ ‫فروپاشیدموکراسینیم بند‬ ‫ایا عبداهلل عبداهلل دولت موازی تشکیل می دهد؟‬ ‫دکتر بهرام امیراحمدیان‬ ‫گفتارها‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫‪3‬‬ ‫کارشناس بین الملل‬ ‫افغانستان کشوری که در اغلب ساختار ها در حاشیه قرار‬ ‫م ی گیرد‪ ،‬از سوی نخبگان با باوری خوشبینانه به عنوان «قلب‬ ‫اسیا» معرفی م ی شود‪ .‬از این رو در تمام براورد های استراتژیک‪،‬‬ ‫دولت و ملت افغانس��تان ب رای خود جایگاهی تعریف م ی کنند‬ ‫که ب رای دسترسی به ان نه ابزار دارند و نه زمان‪ .‬کشور به سبب‬ ‫موقعیت جغ رافیایی و ساختار فرهنگی‪ ،‬در طول تاریخ نتوانسته به‬ ‫ثبات و ارامش برسد‪ .‬چگونه م ی توان باور داشت کشوری با مردم‬ ‫مسلمان‪،‬تولی داتیداشتهباشدکهسببنابودیج وامعدیگرشود؟‬ ‫الضر و الضرار‪ ،‬در اندیش��ه های اسالمی باید نصب العین مردم‬ ‫مسلمان باشد‪ .‬اما چرا باید در افغانستان کشت مواد مخدر (حدود‬ ‫‪ 80‬درصد کل کشت تریاک جهان) صورت گیرد؟ ان هم به دست‬ ‫مردم مسلمان؟ این پرسش اندیش��مندان را به تفکر وا م ی دارد‪.‬‬ ‫ممکن است از ضرورت سخن گفته شود‪ .‬اما این اغاز سقوط یک‬ ‫جامعه است‪ .‬اشغال افغانستان از سوی روس ها و برقراری حکومت‬ ‫سوسیالیستی هم نتوانست تغیی رات الزم در ساختار اجتماعی و‬ ‫سیاسی را پدید اورد‪ .‬در دوره اشغال افغانستان توسط روس های‬ ‫کمونیست‪ ،‬گروه های جهادی به مبارزه برخاستند و از ان زمان‬ ‫کشت تریاک منبع درامدی ب رای تامین اسلحه‪ ،‬هزینه مبارزه و‬ ‫تغذیه باندهای مافیایی شد که م ی توان به پدید امدن طالبان و‬ ‫القاعده اشاره داشت‪ .‬میلیون ها افغان اواره از جنگ و اشغال‪ ،‬راه‬ ‫کشورهای همسایه را در پیش گرفتند‪ .‬ش��یعیان و افغان های‬ ‫کم درامد و کم سواد به سوی ای ران روانه ش��دند که با گذشت ‪35‬‬ ‫سال هنوز هم حضور دارند‪ .‬با خروج روس های اشغالگر در دوره‬ ‫پایانی حکومت شوروی‪ ،‬نظامی ورشکسته‪ ،‬کشوری عقب مانده‪،‬‬ ‫صحنه ای ب رای درگیری های قبیله ای شد‪ ،‬که متاسفانه تاکنون‬ ‫نیز ادامه دارد‪ .‬این ساختار با وج��ود تحوالت زیرساختی از جمله‬ ‫لو نقل‪ ،‬رادیو و‬ ‫ش��بکه مخاب رات‪ ،‬راه های ارتباطی‪ ،‬وسایل حم ‬ ‫تلویزیون و شبکه های ماه واره ای و وجود احزاب و پارلمان و دولت‪،‬‬ ‫تغییر چندانی نکرده است‪ .‬هنوز ملت سازی تکامل نیافته است‪.‬‬ ‫در فضای سیاسی افغانس��تان احزاب‪ ،‬جمعی ت ها‪ ،‬قبایل‪ ،‬افراد‬ ‫ذی نفوذ‪ ،‬شخصی ت ها‪ ،‬رهب ران روحانی و محلی‪ ،‬جنگ ساالران و‬ ‫البته تکنوکرات ها به ایفای نقش م ی پردازند‪ .‬حضور حامد کرزای‬ ‫به عنوان منجی ملت افغانستان پس از حمله نظامی امریکا و‬ ‫سپس نیروهای ائتالف بی ن المللی‪ ،‬اگرچه سبب بیرون اوردن‬ ‫کنترل کشور از دست طالبان ش��د‪ ،‬اما نقش افرینی این نیروی‬ ‫واپس��گرا نش��ان از عدم موفقیت مجامع بی ن المللی در تغییر‬ ‫ساختار سیاسی و اجتماعی افغانستان دارد‪ .‬انتصاب اقای کرزای‬ ‫به عنوان رئی س جمهور موقت و سپس پی��روزی او در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری نقطه عطفی در تاریخ افغانستان شد‪ .‬دولت او به‬ ‫سبب نیاز به دریافت کمک های مالی از دولت های عضو ائتالف‬ ‫و سازمان های مالی بی ن الملل��ی‪ ،‬در فرایند دولت – ملت سازی‬ ‫اسی ب پذیر شد‪ .‬دولت و ملت هر کدام راه خود را در پیش گرفتند‪.‬‬ ‫دولت نیازی به مردم نداشت‪ .‬انتخابات ریاست جمهوری سال‪2009‬‬ ‫که بنا به اظهار سازمان های ناظر بی ن المللی با تقلب همراه بود و‬ ‫به دور دوم کشیده شد‪ ،‬نقطه اغازین تولد بحران عدم مشروعیت‬ ‫دولت کرزای شد که در نهایت سبب بیرون انداختن چهره های‬ ‫ملی از ساختار دولت شد و مشروعیت ان را بیش از پیش کاهش‬ ‫داد‪ .‬در این دوره که عب داهلل عب داهلل ب��ا حامد کرزای به دور دوم راه‬ ‫یافت‪ ،‬در اعتراض به تقلبات گسترده‪ ،‬از کاندیداتوری استعفا داد‬ ‫و حامد کرزای ب رای یک دوره پنج ساله در ارگ دولتی باقی ماند‪.‬‬ ‫جان کری در سال ‪ ۲۰۰۹‬در مذاک��ره بین عب داهلل عب داهلل و حامد‬ ‫کرزای بر سر نتیجه انتخابات نقش کلیدی داشت‪ .‬مذاکراتی که‬ ‫در نتیجه ان اقای عب داهلل از رفتن به دور دوم انتخابات انصراف داد‬ ‫و حامد کرزای ب رنده انتخابات اعالم شد‪ .‬حامد کرزای موفقیتی‬ ‫در بهبود ساختار دولتی نداشت‪ .‬کماکان فساد اداری ادامه یافت‬ ‫و دولت افغانستان را به فاسد ترین دولت جهان تبدیل کرد‪ .‬رشد‬ ‫اقتصادی ناشی از ادامه روند دریافت کمک های بالعوض خارجی‬ ‫کرزای را مغرور کرد‪ ،‬اما در واقع ورود پول های کثیف ناشی از تولید‬ ‫و صادرات مواد مخدر بر این فساد دامن زد و دامان بسیاری را الوده‬ ‫کرد‪ ،‬به طوری که اکنون با افزایش تولید ساالنه تریاک تا‪ 5500‬تن‬ ‫و تع داد معتادان مواد مخدر در افغانس��تان به بیش از دو میلیون‬ ‫نفر‪ ،‬سبب نابسامانی بیشتر اوضاع شده است‪ .‬غرب و امریکا با‬ ‫حضوری بیش از ‪ 10‬ساله اطمینان داده بودند که در افغانس��تان‬ ‫دموکراس��ی را پیاده کرده ان��د و حاصل کار انه��ا دولت سازی و‬ ‫ملت سازی در کنار تعدد احزاب سیاسی و ش��کل گیری ساختار‬ ‫پارلمانی در نظام تصمیم گیری‪ ،‬روزنامه ها‪ ،‬انجمن های غی ر دولتی‬ ‫در خدمت جامعه‪ ،‬شبکه های رادیویی و تلویزیونی‪ ،‬افزایش تع داد‬ ‫و ظرفیت دانشگاه ها و افزایش تع داد دانشجویان و افزایش نرخ‬ ‫باسوادی و از این قبیل‪ ،‬خود نش��ان دهنده پیش��رفت در جامعه‬ ‫افغانس��تان است‪ .‬با این وجود هنوز دو دشمن عمده افغانستان‬ ‫یعنی مواد مخدر و طالبان دوشادوش یکدیگر با استفاده از ساختار‬ ‫قبیله ایوسنتیوب ی سوادیعامهمردم‪،‬بادولتوملتافغانستان‬ ‫در ستی زند و هیچ اینده روشنی ب رای ان متصور نیست‪ .‬انتخابات‬ ‫اخیرریاست جمهوریافغانستاندراینصحنهسیاسی‪،‬اجتماعی‬ ‫و فرهنگی رخ داده اس��ت؛ جایی که مهمترین تصمیم گیری ها‬ ‫ب ر اساس شعبده بازی های دولت کرزای به لویی جرگه ها محول‬ ‫م ی شود و ساختار قبیله ای به شیخ های کم سواد و سنتی امکان‬ ‫م ی دهد دیگر عامه مردم را به دادن رای به خ واسته های انان که از‬ ‫سوی دولت و مطامع برخی تکنوکرات ها دیکته م ی شود‪ ،‬ساختار‬ ‫پارلمان و دموکراسی و احزاب‪ ،‬روشنفکران دانشگاهی و ساختار‬ ‫اجتماعی را ب ر هم م ی ریزد و ناکارامد م ی سازد‪ .‬به نظر اقای حمزه‬ ‫واعظی‪ ،‬نویسنده و پژوهشگر افغان در اسلو‪ ،‬دی رپایی اشوب های‬ ‫اجتماعی‪ ،‬بحران نظام معنوی‪ ،‬گسستگی ساختار قدرت سیاسی‪،‬‬ ‫از هم گسیختگی بنیان های اقتصادی‪ ،‬ناپالودگی نظم اخالقی ـ‬ ‫فرهنگی که منجر به ناکامی پروسه ملت – دولت سازی در چند‬ ‫سده اخیر شده و نیز هجوم و حضور متناوب قدرت های جهانی و‬ ‫منطقه ای به افغانستان در یکصد و پنجاه سال گذشته‪ ،‬تحلیل و‬ ‫واکنش سیاستمداران‪ ،‬رهب ران و تحلیلگران افغانستانی را بر نوعی‬ ‫«فرافکنی» استوار ساخته که بر مبنای ان‪ ،‬همه این مشکالت را‬ ‫به قدرت های خارجی یا همسایگان تقلیل م ی دهند‪ .‬این رویکرد‬ ‫را م ی توان ناشی از عدم مس��ئولی ت پذیری نخبگان سیاسی ـ‬ ‫فرهنگی جامعه دانس��ت‪ .‬اما حقایق تاریخی ـ سیاسی بیانگر‬ ‫این است که عامل خارجی تنها بخشی از عناصر متعددی است‬ ‫که چرخه بحران های متوالی و دی رپ��ای این سرزمین را بازتولید‬ ‫م ی کنن��د‪ .‬برخی از تحلیلگ��ران داخلی و خارج��ی و نیروهای‬ ‫اپوزیس��یون بر این باور بودند که به سبب تقلب در انتخابات در‬ ‫دور اول‪ ،‬انتخاب عب داهلل عب داهلل به دور دوم کشیده شد‪ ،‬در حالی‬ ‫که در صورت نبود تقلب او م ی توانس��ت در همان دور نخست‬ ‫انتخاب شود‪ .‬این بار عب داهلل عب داهلل ب ر خالف دور قبل در اعتراض‬ ‫به تقلب نخ واست از مبارزات انتخاباتی کنار بکشد و ایستاد‪ .‬این‬ ‫بار او با تمام وجود و با همه امکانات و سفر به اغلب فرمانداری ها و‬ ‫نقاط روستایی‪ ،‬به تبلیغ گسترده و کسب حمایت دست زد‪ .‬در دور‬ ‫نخست‪ ،‬فاصله او با نفر دوم (اشرف غن ی زی) بیش از ‪ 12‬درصد ارا‬ ‫بود‪ .‬انتظار م ی رفت او در دور دوم در صورت نبود تقلب پیروز عرصه‬ ‫مبارزات باشد‪ .‬اما باتوجه به انچه گذشت ساختار قبیله ای از سویی‬ ‫و ساختار اجتماعی و ساختار دولت از سویی دیگر‪ ،‬عرصه را با در‬ ‫اختیار داشتن ابزارها بر عب داهلل تنگ کردند‪ ،‬هر انچه تحلیلگران‬ ‫ب ی طرف داخلی و خارجی پی ش بینی م ی کردند اتفاق افتاده است‪.‬‬ ‫رئیسکمیسیونمستقلانتخاباتبهجرمتقلبگرفتارامدهازکار‬ ‫برکنار شد‪ .‬برخی از سازمان های بی ن المللی وجود تقلب گسترده را‬ ‫تایید کردند‪ .‬با این وجود نتایج اولیه دوره دوم انتخابات – ب ر خالف‬ ‫خواسته تیم عب داهلل بدون رسیدگی به شکایات تقلبات گسترده‬ ‫و ابطال ارای مخدوش و تقلبی ‪ -‬نش��ان از پیروزی اشرف غنی‬ ‫احمدزی دارد‪ .‬جالب اینجاست که عب داهلل اعالم م ی کند باید ارای‬ ‫ناپاک از شمارش کنار گذاشته شود و او نتایج اتخابات را نم ی پذیرد‪.‬‬ ‫اشرف غنیاحمدزیوتیماوم ی گوینداینانتخاباتصحیحبودهو‬ ‫ب ر اساس ارای پاک شمرده و اعالم شده است‪ .‬یعنی متهم به جای‬ ‫قاضی هم قرار گرفته است‪.‬‬ ‫در اعتراض به اشکار شدن تقلب از سوی رئیس کمیسیون‬ ‫انتخابات‪ ،‬هواداران عب داهلل به اعتراضات گسترده مسالمت امیز‬ ‫خیابانی در کابل و برخی ش��هرهای دیگر در راستای حمایت از‬ ‫عب داهلل دست زدند و اعالم کردند تا زمان رسیدگی به ارای ناپاک‬ ‫دست از اعتصابات و تظاه رات ب ر نم ی دارند‪ .‬در اجتماعی که روز‬ ‫سه ش��نبه ‪ 17‬تیر ستاد انتخاباتی عب داهلل برگزار کرده بود اقای‬ ‫عبداهلل گفت‪« :‬کمیسیون مستقل انتخابات افغانستان بدون‬ ‫اینکه ارای پاک را از ناپاک جدا کند نتای��ج ابتدایی را اعالم کرده‬ ‫است‪ ».‬هواداران عب داهلل که قب��ل از او در تاالر بزرگ لویه جرگه‬ ‫جمع شده بودند‪ ،‬او را رئی س جمهوری منتخب خطاب کردند‪ .‬انها‬ ‫عکس حامد کرزای را از تاالر لویه جرگه پائین کشیدند و به جای‬ ‫ان عکس عب داهلل را گذاشتند‪ .‬عب داهلل عب داهلل‪ ،‬در سخنرانی خطاب‬ ‫به هوادارانش گفت‪ ،‬جان کری وزیر خارجه امریکا و باراک اوباما‬ ‫رئی س جمهوری این کش��ور تلفنی با او صحبت کرده اند و قرار‬ ‫است جان کری روز جمعه ‪ 20‬تیرماه ‪ ،1393‬یازدهم جوالی ب رای‬ ‫دیدار با نامزدان ریاست جمهوری و مقام های دولتی به کابل سفر‬ ‫کند‪ .‬در پاسخ به اعالم عب داهلل مبنی بر عدم رسیدگی به تقلبات‬ ‫و اعالم احمدزی به عنوان رئی س جمهور‪ ،‬عب داهلل ان را به رسمیت‬ ‫نشاخته و خود راسا اقدام به تش��کیل دولت خواهد کرد‪ .‬این به‬ ‫معنی اغاز جنگ داخلی است‪ .‬در همین حال وزارت خارجه امریکا‬ ‫با صدور اعالمی ه ای با اش��اره به واکنش ستاد انتخاباتی عب داهلل‬ ‫عب داهلل‪ ،‬هشدار داد که اقدام ب رای کسب قدرت با توسل به اقدامات‬ ‫فراقانونی در افغانستان باعث م ی شود ایاالت متحده کمک های‬ ‫اقتصادی و حمایت امنیتی خود از این کشور را قطع کند‪.‬‬ ‫اقای اشرف غنی احمدزی که از قبیله پشتون است ‪ -‬که‬ ‫حدود ‪36‬درصد جمعیت را تشکیل م ی دهد ‪ -‬از حمایت بسیار‬ ‫کرزای رئی س جمهور که خود از طوایف پش��تون است برخوردار‬ ‫است‪ .‬اما عب داهلل که تاجیک است و از مادری پشتون (تاجیکان‬ ‫‪27‬درصد جمعیت را تش��کیل م ی دهند)‪ ،‬از هم رزمان احمد شاه‬ ‫مسعود و وزیر خارجه دولت انتقالی و تا نیمه نخست سال ‪2006‬‬ ‫در سمت وزیر خارجه اقای کرزای بود و در مناطق تاجی ک نشین و‬ ‫غی ر پشتونوحتیبرخینقاطپشتون نشینازحمایتگسترده ای‬ ‫برخوردار است‪ .‬او ش��خصیتی بی ن المللی و میانه روست‪ ،‬با این‬ ‫وجود اعالم کرده اگر تمهی دات به کار برده شده ب رای رفع ابهامات‬ ‫و عدم بازشماری ارا و بیرون کشیدن ارای تقلبی از روند شمارش‬ ‫و اعالم نتیجه کار ساز نباشد‪ ،‬خود را دولت قانونی قلمداد و دولت‬ ‫را تشکیل خ واهد داد‪.‬‬ ‫رازهای محبت حضرت امیر‬ ‫محبتی که مانع اتش می شود‬ ‫زهیر توکلی‬ ‫شاعر و نویسنده‬ ‫زهی��ر توکلی در هفت��ه نامه مثل��ث از اه��ل بیت(ع)‬ ‫م ی نویس��د‪،‬از مناق��ب و بزرگ��واری ای��ن خان��دان‪ .‬او البته‬ ‫مناسب ت های مذهبی مثل ماه مبارک رمضان و وفات حضرت‬ ‫خدیجه را نیز به عنوان دستمایه یادداشت هایش که بیشتر‬ ‫دعوتی ب رای تفکر و اندیشه کردن است‪،‬قرار م ی دهد‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫این را نم ی داند‪ .‬به همین سیاق‪ ،‬در طول این یک ماه‪« ،‬ا شیخ‬ ‫علی» ب رای این پیرمرد مفصال توصیف م ی شود و او عالقه و‬ ‫اشتیاق زاید الوصفی به دیدن «ا شیخ علی» نشان م ی دهد‪ .‬به‬ ‫سید م ی گوید که این جوری نم ی شود؛ باید یک بار بیایم نجف‬ ‫میهمانت شوم و مرا با این ش��یخ علی اشنا کنی‪ .‬القصه؛ ماه‬ ‫رمضان م ی گذرد و سی د احمد به نجف باز م ی گردد و سال بعد‬ ‫به این نیت که امسال پس از رمضان‪ ،‬این پیرمرد را به نجف‬ ‫م ی اورم تا به استانبوسی حضرت امیر – علی ه السالم – مشرف‬ ‫شود‪ ،‬همان روستا را ب رای تبلیغ بر م ی گزیند ولی وقتی به انجا‬ ‫م ی رسد‪ ،‬م ی فهمد که ای داد بی��داد! پیرمرد در این فاصله به‬ ‫رحمت خدا رفته اس��ت‪ .‬خیلی دلش م ی ش��کند‪ .‬مدتی بعد‬ ‫خواب م ی بیند پیرمرد را خوش و خ��رم و در نزهت و اسایش‪.‬‬ ‫م ی پرسد‪ :‬چه ش��د؟ چه بر سرت امد؟ م ی گوی��د‪ :‬سید! وقتی‬ ‫خاک رویم ریختند و رفتند‪ ،‬دو موجود مهیب بر سرم امدند و‬ ‫گفتند‪ :‬من ربک؟ نفسم بر نیامد و زبان به کامم چسبید و هر‬ ‫چه م ی دانستم‪ ،‬فراموشم شد‪ .‬خشمگین و ب رافروخته شدند و‬ ‫همه چیزی‪ ،‬هول و ه راس و وحشت ب ی منتهایی شده بود و‬ ‫من‪ ،‬عاجز و الل و ذلیل که ناگهان نوری امد و تنگنا و تاریکی‬ ‫گور به روشنایی و وسعتی پر از صفا و صمیمیت بدل گشت‬ ‫و این دو موجود به ادب ایستادند‪ .‬مردی را دیدم که گفت‪« :‬با‬ ‫من است‪ ».‬رفتند و من ماندم و این ش��خص نجاتبخش که‬ ‫ان لحظه حس م ی کردم چقدر ب��ا او راحتم و چقدر دوستش‬ ‫دارم ولی نم ی شناختمش‪ .‬گفتم‪ :‬اقا شما کی هستی؟ گفت‪:‬‬ ‫من ا ش��یخ عل ی ام‪ .‬تو م ی خواستی به دی��دن من بیایی ولی‬ ‫نتوانستی‪ .‬من امدم که بازدید پس بدهم‪.‬‬ ‫ای رستخیز ناگهان ای رحمت ب ی منتها‬ ‫ای اتش افروخته در بیشه اندیشه ها‬ ‫امروز خندان امدی مفتاح زندان امدی‬ ‫بر مستمندان امدی چون بخشش و فضل خدا‬ ‫گفت‪« :‬دو فرشته بر من گماشته اند که اعتقادات صحیح‬ ‫را به من بیاموزند و سپس ملحق خواهم شد‪».‬‬ ‫دوستی دارم به ن��ام کاظ مزاده؛ ش��اعر اهل بیت است‬ ‫– س�لام اهلل علیهم اجمعی��ن – امس��ال در دبیرستان امام‬ ‫صادق – علی ه الس�لام – افتخ��ار همکاری با او را داش��تم‪.‬‬ ‫یک بار که به سفر مش��هد مقدس و زیارت حضرت امام رضا‬ ‫– علی ه السالم– مشرف شده بوده‪ ،‬مقداری گوشت م ی خرد و‬ ‫قبل از اینکه به خانه برود‪ ،‬به حرم مطهر م ی رود تا توفیق زیارتی‬ ‫دیگر نصیبش شده باش��د‪ .‬طبعا کیسه کوچک پالستیکی‬ ‫حاوی نیم کیلو و یک کیلو گوش��ت‪ ،‬ارزش سپردن به امانات‬ ‫را نداش��ته است؛ ان را با خود به درون حرم م ی برد‪( .‬شاید هم‬ ‫م ی خ واسته صدق وعده اهل بیت را ازمایش کند) وقتی به خانه‬ ‫بازم ی گردد و گوشت را روی اجاق م ی گذارد‪ ،‬ساعت ها م ی جوشد‬ ‫و چند بار اب دیگ به طور کامل تبخیر م ی شود‬ ‫و از نو اب م ی ریزند ولی این پاره گوشت نه تنها‬ ‫نم ی پزد‪ ،‬رنگش هم ب رنم ی گردد‪ .‬دوست داشتن‬ ‫موال علی – علی ه الس�لام – و اوالد معصومش‪،‬‬ ‫خود بهش��ت است‪ .‬قلبی که ای��ن دوستی را به‬ ‫مثابه امانتی نفیس تا لحظه مرگ‪ ،‬به سالمت‬ ‫حفظ کرده است‪ ،‬قطعا طهارتی و صدق و صفایی‬ ‫در این قلب بوده است‪ ،‬واال ای��ن محبت را از او‬ ‫م ی گرفتند‪ .‬پس علی – علی ه الس�لام – قاسم‬ ‫است‪ .‬پیغمبر خدا وقتی فقر ش��دید عمو را دید‪،‬‬ ‫به پاس زحمت های حض��رت ابوطالب و ب ی بی‬ ‫فاطمه بنت اس��د – سالم اهلل علیهم��ا – که او‬ ‫را از هش��ت سالگی در عین یتیم��ی‪ ،‬عزیزتر از‬ ‫فرزندانش��ان در اغوش پرمهر و محبت خویش‬ ‫بزرگ کرده بودند‪ ،‬به او پیش��نهاد کرد که علی را‬ ‫من بزرگ کنم‪ .‬چنین ش��د که از اغازین سالیان‬ ‫طفولیت‪ ،‬موال علی – علی ه السالم – در اغوش‬ ‫پیامبر خدا و حضرت ب ی ب��ی خدیجه کبری –‬ ‫سالم اهلل علیه��ا – پرورش یاف��ت‪ .‬پس رسول‬ ‫خدا به این معنی نیز «ابو القاسم» است‪ ،‬یعنی پدر کسی که‬ ‫قسمت کننده بهشت و جهنم است؛ پس حضرت خدیجه و‬ ‫پیامبر – سالم اهلل علیهما ‪ -‬پیش از انکه پدر و مادر حضرت‬ ‫فاطمه – سالم اهلل علیها – بوده باش��ند‪ ،‬ب��رای موال علی –‬ ‫علی ه الس�لام – پدر و مادر بوده اند‪ .‬این را گفتم تا نس��بت به‬ ‫ت ام المومنین خدیجه کب��ری – سالم اهلل علیها – که‬ ‫حضر ‬ ‫چند روز پیش سالروز عروجش به ملکوت بود‪ ،‬حقگزاری کرده‬ ‫باشم‪ .‬همه م ی گویند و م ی دانند که ایشان همسر پیامبر خدا‬ ‫بوده؛ همسری که همه هست ی اش را وقف دین اسالم کرد و‬ ‫پیامبر گرام ی تا پایان حیات‪ ،‬مدام ایشان را یاد م ی کردند و گاهی‬ ‫اشک از چشمان مبارکشان سرازیر م ی شد‪ .‬همه م ی دانیم و‬ ‫م ی گوییم که ایشان مادر صدیقه طاهره – سالم اهلل علیها –‬ ‫بوده اند اما کسی توجه ندارد که موال علی – علی ه السالم – از‬ ‫حوالی نوزادی شان در دامان این بانوی اسمانی پرورش یافتند‬ ‫و ایشان مادر موال علی – علی ه السالم – هم بوده اند‪ .‬از ان سو‪،‬‬ ‫پدر و مادر موال علی – علی ه السالم – نیز حکم پدر و مادر را‬ ‫گفتارها‬ ‫به پیامبر گرامی اسالم – صل��ی اهلل علیه و اله‪-‬‬ ‫ابوالقاسم م ی گویند‪ ،‬زی را ایشان پسری به نام قاسم داشتند‪ .‬این‬ ‫کنیه یعنی ابوالقاسم‪ ،‬الیه ژرفتری هم داشته است‪ .‬ماجرا این‬ ‫است که امی ر المومنین‪ ،‬علی – علی ه السالم – «قاسم» یعنی‬ ‫«قسمت کننده خالیق میان بهشت و دوزخ» هستند‪ .‬ه ر که با‬ ‫محبت عل ی ابن اب ی طالب – علی ه السالم – از دنیا برود‪ ،‬محال‬ ‫است که اتش او را بسوزاند‪:‬‬ ‫حب ه ُج ّنه‬ ‫علی ّ‬ ‫و‬ ‫النار‬ ‫قسیم‬ ‫الج ّنه‬ ‫َ‬ ‫وصی المصطفی حقّا‬ ‫الج ّنه‬ ‫امام االنس و ِ‬ ‫عل��ی – علی ه الس�لام – محبتش‪،‬‬ ‫زره��ی اس��ت در ب راب��ر ع��ذاب اله��ی‪،‬‬ ‫قس��مت کننده مردمان میان اتش دوزخ و‬ ‫باغ بهشت است‪ ،‬وصی حقیقی مصطفی –‬ ‫صلی اهلل علیه و اله – است و امام انسان ها‬ ‫و ج ّن یان است‪.‬‬ ‫فرقی هم نم ی کند که تو بر چه دین‬ ‫و مذهبی باش��ی؛ اگر با محبت علی از این‬ ‫جهان بروی‪ ،‬اتش ت��و را نم ی سوزاند‪ .‬البته‬ ‫این شرط‪ ،‬ش��رط ساده ای نیس��ت زی را در‬ ‫لحظه مرگ‪ ،‬احتمال از دس��ت دادن ایمان‬ ‫و حتی متنفر شدن از خداوند هست‪ ،‬زی را اگر‬ ‫دلبسته دنیا باشی‪ ،‬از او کینه به دل م ی گیری‬ ‫چون احساس م ی کنی که خدا تو را از همه‬ ‫گرداورده ها و داش��ته هایی ک��ه یک عمر‬ ‫ب رایش��ان دویده ای‪ ،‬جدا م ی کند و م ی برد‪.‬‬ ‫از پدر بزرگوارم شنیدم که یک بار رهبر فقید‬ ‫انقالب – خدا رحمتش کند – به دامادش مرحوم اشراقی گفت‪:‬‬ ‫«اگر بدانی یک دعای صد در صد مستجاب داری‪ ،‬از خدا چه‬ ‫م ی خواهی؟» مرحوم اشراقی گفت‪« :‬علم اولین و اخرین را از‬ ‫خدا م ی خواهم‪ ».‬ایشان به عالمت رد و انکار دستی تکان دادند‬ ‫و به قول قدما استین افشاندند‪ .‬مرحوم اشراقی پرسیدند‪« :‬شما‬ ‫چه م ی خواهید‪ ».‬گفتند‪« :‬عاقبت به خیری‪».‬‬ ‫حکایت شگفتی درباره تاثیر محبت حضرت امام علی‬ ‫– علی ه الس�لام – ب رایتان بگویم‪ .‬فقی��ه اهل بیت عصمت‬ ‫و طه��ارت‪ ،‬ع��ارف معاص��ر‪ ،‬مرح��وم سی د محمدحس��ین‬ ‫حسین ی ته رانی که جمع بین ظاهر و باطن و شریعت و ط ریقت‬ ‫بود و محضر بزرگانی همچون سی د هاشم اهنگر‪ ،‬شیخ جواد‬ ‫انصاری و عالمه طباطبای��ی را درک کرده بود و بزرگانی مثل‬ ‫شهی د مطهری‪ ،‬مریدش بودند‪ ،‬در کتاب معادشناسی‪ ،‬خاطره ای‬ ‫از عارف کامل‪ ،‬مرحوم سی د احمد کربالیی نقل کرده است‪ .‬این‬ ‫سی د احمد‪ ،‬فقیهی از فقیهان و مردی از مردان بود‪ .‬شاگردی‬ ‫اخوند مال حسینقلی همدانی را کرده بود و در بزرگ ی اش همین‬ ‫بس که او سی د علی قاضی طباطبایی را در سایه سبز ارشاد و‬ ‫دستگیری خود روانه مالقات با خداوند کرد‪ .‬م ی گوید که یک بار‬ ‫ب رای تبلیغ (ظاه��را ماه رمضان) از نجف ب��ه یکی از روستاها‬ ‫م ی رود‪ .‬این روستا هم شیعه داش��ته‪ ،‬هم سنی‪ .‬در این مدت‬ ‫پیرمرد باصفایی از اهل سنت ان روست��ا‪ ،‬از این سی د بزرگوار‪،‬‬ ‫احمد کربالیی خوش��ش م ی اید و با او هم صحبت م ی شود‪.‬‬ ‫(ماه رمضان‪ ،‬اخوندی که ب رای تبلیغ به روستا وارد شده است‪،‬‬ ‫چون س ی شبانه روز در روستا م ی ماند‪ ،‬دوستانی پیدا م ی کند‪.‬‬ ‫این یک اتفاق مکرر و رایج در سفرهای تبلیغی طلب ه هاست)‬ ‫سی د م ی بیند این بش��ر خیلی باصفاست و حیف است با اقا‬ ‫امی رالمومنین علی – علی ه السالم – نسبتی برقرار نکند‪ .‬ب رای‬ ‫اینکه او حساس نش��ود و گارد نگیرد‪ ،‬البه الی صحب ت ها به‬ ‫تناسب موضوع‪ ،‬گاهی از ش��خصی به نام «ا شیخ علی» در‬ ‫نجف یاد م ی کند که دوستش است و فضایل و مناقب موال‬ ‫علی – علی ه السالم – را به این ترتیب ب رای این پیرمرد سنی‬ ‫خوش قل��ب باز م ی گوید‪ .‬مثال البه الی گپ و گعده ش��بانه‪،‬‬ ‫پیرمرد خاطره ای از جوانمردی عزی��زی را م ی گوید و سی د در‬ ‫پاسخ‪ ،‬حرف «ا شیخ علی» را پیش م ی کشد که شب ها م ی رود‬ ‫یزند و توش��ه و اذوقه به انان‬ ‫در خانه بیوه زن��ان یتیمدار را م ‬ ‫م ی رساند‪ ،‬طوری که انان نفهمند کیست و هیچ کس جز من‬ ‫گفتارها‬ ‫‪27‬‬ ‫گفتارها‬ ‫مثلث | شماره ‪214‬‬ ‫‪28‬‬ ‫ب رای پیامبر خدا داشتند و ان حضرت‪ ،‬زن عموی خود را «ا ّماه»‬ ‫صدا م ی کردند‪ .‬این روابط شگرف‪ ،‬اصال تصادفی نبوده است‪.‬‬ ‫گوشت و خون علی – علی ه السالم – گوشت و خون پیغمبر‬ ‫خداست و باید هم این گونه روابط تو در توی قوم و خویشی و از‬ ‫ان فراتر پدرخ واندگی و مادرخ واندگی میان این دو یکتا‪ ،‬این یک‬ ‫روح در دو کالبد‪ ،‬این علی و محمد برقرار م ی شد – صلوات اهلل و‬ ‫سالمه و برکاته علیهما و علی اوالدهما اجمعین‪.‬‬ ‫این پسر پیامبر یعنی جناب قاسم – علی ه السالم – و‬ ‫ب رادرش‪ ،‬طاهر – علی ه السالم – در همان دوران نوجوانی به‬ ‫رحمت خدا پیوستند‪ .‬مقامشان هم بسیار بزرگ است‪ .‬در روایتی‬ ‫در االمالی شیخ صدوق‪ ،‬حضرت رسول – صل ی اهلل علی هو اله‪-‬‬ ‫به مردم م ی فرمایند‪« :‬م ی دانید بهترین مردم از نظر پدر و مادر‪،‬‬ ‫از نظر پدربزرگ و مادربزرگ‪ ،‬از نظر دایی و خاله و از نظر عمو و‬ ‫عمه کیست؟» بعد ادامه م ی دهند‪« :‬حسن و حسین زی را پدر‬ ‫و مادرشان علی و فاطمه اند‪ .‬پدربزرگ و مادربزرگشان‪ ،‬محمد و‬ ‫خدیجه اند‪ .‬دایی و خاله شان قاسم و زینبند و عمو و عمه شان‪،‬‬ ‫جعفر طیار و هانی ه اند‪( .‬این هانیه دختر ابوطالب‪ ،‬خواهر امیر‬ ‫المومنین – علی ه السالم – و کسی است که مع راج پیامبر از‬ ‫خانه او اغاز شد)» به هر صورت‪ ،‬پیامبر پسر نداشت و دشمنان‬ ‫او م ی گفتند‪ :‬ابتر است یعنی نس��ل ندارد‪ .‬اینجا بود که سوره‬ ‫کوثر نازل ش��د‪« :‬انّا اعطیناک الکوثر* ّ‬ ‫فصل ل ربّک و انحر*‬ ‫ّان ش��انئک هو االبتر؛ به راستی چنین است؛ که ما «کوثر»‬ ‫به تو بخش��یدیم* پس نماز بخوان ب رای پروردگارت و ب رای‬ ‫او قربانی تقدیم کن* همانا دشمن توست که ابتر و ب ی نسل‬ ‫است»‪ .‬کوثر از کثرت م ی اید یعنی چیزی که بسیار و فراوان‬ ‫م ی شود‪ .‬برخی از تفاسیر‪ ،‬کوثر را حضرت فاطمه – سالم اهلل‬ ‫علیها – م ی دانند و برخی ان را حوض کوثر م ی شمارند که بر‬ ‫لب ان‪ ،‬افزون از ستارگان اسمان‪ ،‬کاسه ها نهاده اند و هر که از‬ ‫اب ان بنوشد‪ ،‬تشنگی تا ابد از جانش رخت برخواهد بست و‬ ‫نوش��یدن از ان‪ ،‬عالمت رستگاران و بهشتیان است‪ .‬یکی از‬ ‫تفاسیر «کوثر» این است که نس��ل پیامبر از طریق دخترش‬ ‫فاطم��ه – سالم اهلل علیها – امتداد یاف��ت و به رغم این همه‬ ‫دشمن ی ها‪ ،‬امام کش ی ها‪ ،‬اما مزاده کش ی ها و اواره کردن فرزندان‬ ‫علی و فاطمه – علیهما السالم – تا دوردست ترین نقاط زمین‪،‬‬ ‫اکنون پس از هزار و چهارصد واندی سال‪ ،‬هیچ نس��ب ثبت‬ ‫یو فاطمه – سالم اهلل علیهما‪-‬‬ ‫شده ای پرتعدادتر از نسل عل ‬ ‫نیست بلکه باید گفت این سلسله نسب در این زمینه ب ی نظیر‬ ‫است‪ .‬این را هم از یاد نبریم‪ :‬تاکید قران بر اینکه نسل پیامبر‬ ‫از دخترش است‪ ،‬خط بطالنی بود بر هم��ه جوامع پدرساالر‬ ‫و مردساالری که از قدیم تاکنون‪ ،‬نس��ل را فقط از طریق پسر‬ ‫م ی دانند و حرمت گذاری تازه ای است از طرف خداوندگار عالم‬ ‫ب رای «زن»‪ .‬یکی م ی گفت‪ :‬چرا سادات بر سر اسمشان لقب‬ ‫سید م ی اورند؟ این کار درست نیست؛ مثل این است که من به‬ ‫خودم بگویم اقا‪ .‬گفتم‪ :‬من عکس شما فکر م ی کنم‪ .‬به نظر‬ ‫من سادات باید به سیادتشان افتخار کنند و ان را اشکار سازند‪.‬‬ ‫لقب سی د را از سر نامشان حذف نکنند (م ی شناسم ساداتی را‬ ‫که به خاطر بی زاری از سوءاستفاده هایی که از سیادت م ی شود‪،‬‬ ‫لقب سی د را از سر نامشان برداشته اند) و شجره نامه هایشان را‬ ‫با عزت و حرمت‪ ،‬بر دیوار خانه هایشان بیاویزند‪ .‬چرا؟ چون این‬ ‫کار کمکی است به دین‪.‬‬ ‫وعده خداوند به پیامبر بزرگوارش تحقق یافته است و هر‬ ‫سیدی‪ ،‬نشانه دیگری است بر راست بودن وعده خداوند‪« :‬و من‬ ‫اصدق من اهلل قیال‪ ،‬و چه کسی از خداوند راستگوتر است» ان‬ ‫وعده چه بوده است؟ بسیار شدن نسل ان حضرت – صل ی اهلل‬ ‫علی هو اله و سلم – به کوری چشم دشمنان خونی اهل بیت –‬ ‫سالم اهلل علیهم اجمعین‪ .‬فردا یکشنبه پانزده رمضان المبارک‪،‬‬ ‫روز سادات است زی را در این روز‪ ،‬نخستین نوزاد طاهر مط ّه ر از‬ ‫نس��ل علی و زه را – صلوات اهلل علیهما – یعنی سبط اکبر‬ ‫رسول اهلل‪ ،‬حضرت امام حسن – علی ه السالم ‪ -‬متولد شد‪ .‬کوثر‬ ‫زه را‪ ،‬از پانزده رمضان سال سوم هجری از بهشت روی زمین‬ ‫جوشیدن گرفت و هنوز در حال جوشیدن است‪.‬‬ ‫حصون الهی‬ ‫اندیشه الهی قران و برنامه زندگی ایمانی‬ ‫امیر مسروری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪5‬‬ ‫جامع ه پذیری دینی‪ ،‬تمسک به روش های الهی در‬ ‫اداره جامعه و نیز اجرای این روش ه��ا از سوی حاکمان و مردم‬ ‫به عنوان رکن اساسی یک امت‪ ،‬ارزوی همه انبیای الهی و هدف‬ ‫اصلی انان در بعثت بوده است‪ .‬این جامع ه پذیری زمانی شکل‬ ‫م ی گیرد که جهالت در جامعه کاهش یابد و از بین رود و در ب رابر‬ ‫او اندیشه الهی و تفکر رشد کند‪ .‬تفکری که بایستی همراه با‬ ‫باورپذیری دینی‪ ،‬تعقل‪ ،‬کسب ایدئولوژی اسالمی‪ ،‬حفظ روحیه‬ ‫اطاعت پذیری و بندگی در ب رابر امر الهی و‪ ...‬باشد‪ .‬قران کریم در‬ ‫راستای این وظیفه الهی نازل شد و هدف خود را تربیت انسان‬ ‫یداند و ب رای همین است بزرگان و اندیشمندان از قران به عنوان‬ ‫م ‬ ‫ی به ما هو علمی تنها نام نم ی ب رند‪ ،‬بلکه ان را‬ ‫یک کتاب علم ‬ ‫کتابی م ی دانند که تک تک کلماتش ب��رای هدایت و تربیت‬ ‫انسان نازل شده و استفاده از علوم مختلف فقط ب رای بی دارکردن‬ ‫انسان از خ واب غفلت بوده تا انسان را به سرانجام اصلی برساند‪.‬‬ ‫جهان بینی قرانی برگرفته از فطرت انس��انی است که‬ ‫به دنبال خدای متعال م ی گ��ردد و در ان خدا به عنوان خالق و‬ ‫رب تجلی م ی نماید‪ .‬خالقی که با نگاه به مخلوقات م ی توان‬ ‫خالقیت ان را انتزاع کرد و با نگاه به هدف افرینش و تش��کیل‬ ‫نظام هدایتی الهی به ربوبیتش پی برده م ی ش��ود‪ .‬بر همین‬ ‫اساس است که فهم قران و توجه به ایات بسیار فراوان تعقل و‬ ‫تدبر در مخلوقات و مفاهیم الهی خود سبب خردمندی انسان‬ ‫م ی گردد و انسان را از خ واب جهالت بی دار م ی نماید‪.‬‬ ‫بررسی ارا و اندیشه های قرانی نشان دهنده عمی ق بودن‬ ‫این کالم الهی ب رای همه نس ل ها و همه زمان هاست‪ .‬به تعبیر‬ ‫دیگر قران کتابی است ب رای همه نس ل های بشر با تمام عقول‬ ‫و دانش الهی‪ .‬دعوت به هماننداوری یکی از دالیل این گفتار‬ ‫است‪ .‬اما نکته پردازش شده در این نوشتار در مورد قران اندیشه‬ ‫سیاسی و باور های اجتماعی است که از سوی قران به انسان‬ ‫صادر م ی شود‪ .‬اندیشه ای که به تعبیر رهبر معظم انقالب سبب‬ ‫صیانت انسان در ب رابر خیانت به خدای متعال خواهد شد‪ .‬در‬ ‫همین راستا نکات ذیل را م ی توان از قسمت های مختلف قران‬ ‫احصا کرد و دریافت که قران حصون الهی و سد محافظ الهی در‬ ‫ب رابر خیانت به ربوبیت و رستگاری است‪.‬‬ ‫الف ) ق�ران‪ ،‬دس�تورالعمل جامعه‪ ،‬تش�کیل‬ ‫حکومت و اطاعت از ف رامین الهی‬ ‫ایات مختلف قران کری��م‪ ،‬حکومت را فقط مخصوص‬ ‫ذات باری تعالی م ی داند و حق تسلطی نسبت به انسان دیگر‬ ‫از سوی انسانی قائل نیست‪ .‬اندیش��ه سیاسی قران و به تبع‬ ‫ان اندیشه سیاسی اسالم‪ ،‬ازادی را مخصوص همه انسان ها‬ ‫دانسته و تس��لط بر دیگری بدون اذن الهی را مردود م ی داند‪.‬‬ ‫ون» (‪)1‬‬ ‫خداوند در ایه « َوماخَ لَق ُ‬ ‫ْ��ت الْ ِج َّن َو اْ ِ‬ ‫ْ��س اِ اَّل ل ِی ْع ُب ُد ِ‬ ‫الن َ‬ ‫به طور مشخص بندگی و تسلط دیگران بر انسان را بر نم ی تابد‬ ‫و حتی خلقت انس��ان را به این امر مصروف و معطوف کرده‬ ‫است‪ .‬در قران هدایت و بندگی صرفا ب��ه حکم خداست (‪ )2‬و‬ ‫اوست که جانش��ین ب رای خود در زمین قرار داده و انس��ان ها‬ ‫را در ن��زاع و اختالف به انان ارج��اع داده و احک��ام خویش را از‬ ‫زبان انان بیان ک��رده است‪ .‬خدای متعال در ای��ن باره در قران‬ ‫ِین ا َم ُنوا اَطِ ی ُع ��وا اللهَّ َ َواَطِ ی ُع وا‬ ‫کریم فرموده است‪« :‬یا اَی َه��ا الَّذ َ‬ ‫ول َو ُاول ِی اْ َ‬ ‫ال َّر ُس َ‬ ‫کم َفاِ ْن تَ َنا َز ْع ُت ْم فِی شَ ی ٍء َف ُردُّو ُه اِلَى اللهَّ ِ‬ ‫ال ْم ِر ِم ْن ْ‬ ‫عرض خود بردن و زحمت دیگران روا داشتن‬ ‫اخالق نقد و فرهنگ نقادی ‪ -‬قسمت دوم‬ ‫یاسر هدایتی‬ ‫مدرس دانشگاه‬ ‫این روزنامه نگار در ادامه یادداش��ت هایی درباره‬ ‫اخالق نقد و فرهنگ نقادی نگاه��ی انداخته است به‬ ‫درستی و نادرستی روایت هایی که در نقد روزانه ما مورد‬ ‫توجه قرار می گیرد‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫گفت‪« :‬ان کدام امام بود که توسط سگ تکه تکه‬ ‫ش��ده؟» گفتند‪« :‬اوال؛ امام نبود و پیامبر بود‪ .‬ثانیا؛ توسط‬ ‫گرگ موردحمله قرار گرفته بود و نه س��گ‪ ،‬ثالثا؛ تکه تکه‬ ‫نش��ده بود و رابعا و مهم تر از همه اینکه اصل این داستان‬ ‫دروغ بوده است و برساخته ب رادران حسود در جواب جویایی‬ ‫پدر از ب رادر کوچکترشان‪»...‬‬ ‫و حاال این حکایت بسیاری از نقدهایی است که شرط‬ ‫اول اخالق نقد که فهم درست و دقیق موضوع است را ندارند‬ ‫و حاصل ان به جای ارزیابی منصفانه‪ ،‬چیزی جز عدم رعایت‬ ‫اخالق نقد و در نتیجه ب ی انصافی نم ی تواند باشد‪.‬‬ ‫ش��اید بتوان نخس��تین گام در رعایت اخالق نقد را‬ ‫همین نکته برش��مرد که ب��رای ارزیابی و نق��د و نمایش‬ ‫درستی و نادرستی یا بود و نمود ی��ک سخن‪ ،‬یک کردار یا‬ ‫یک رفتار باید ابتدا ان را دقیق و درست فهمید‪ .‬بدون فهم‬ ‫درست و دقیق موضع مورد نقد قطعا هیچ کس نم ی تواند‬ ‫ارزیابی منصفانه ای نس��بت به موضوع داش��ته باشد و این‬ ‫تنها یک نقد اشتباه نیست‪ ،‬بلکه یک قضاوت اشتباه است‬ ‫که گاه م ی تواند ب��ه ب ی اخالق ی های دیگری چون تهمت و‬ ‫افترا نیز بدل شود‪ .‬توضیح اینکه در یک صورت بندی کلی‬ ‫در مقام نقد ما خود را ارزیاب و ب��ه عبارتی دیگر قاض ی ای‬ ‫نش��ان م ی دهیم که م ی خواهیم درستی و نادرستی و بود و‬ ‫نمود موضوعی را اثبات کنیم‪ .‬با این تفاوت که نه ش��اکی‬ ‫و متش��اکی بلکه دو سویه یک امر واحد مورد قضاوت قرار‬ ‫م ی گیرد و منتقد به مثابه مدع ی العموم م ی خواهد درستی‬ ‫و نادرستی ام��ری یگانه را به نمایش بگ��ذارد و البته حکم‬ ‫کند؛ حکم ی که اگرچه شاید جزای قانونی و پادافرهی انی‬ ‫را موجب نش��ود اما قطعا و حقیقتا اث��رات وضعی ضمنی‬ ‫و زمینه ای بس��یاری را پدید م ی اورد و به وی��ژه در برخی از‬ ‫زمینه های سیاسی و اجتماعی گاه از هر جنایت و خیانتی‬ ‫م ی تواند اثرگذار تر باشد‪ .‬با این وصف باید گفت در این مقام‬ ‫نخستین شرط ایجابی و ضروری نقد منطقا و شرعا داشتن‬ ‫عدالت است‪ .‬صفتی که با انتس��اب ب��ه ان‪ ،‬به عنوان یک‬ ‫منتقد محق خواهیم بود تا قضاوت کنیم‪ .‬اما اگر عدالت را‬ ‫قرار دادن هرچیز در موضع خ��ود تلقی کنیم ب رای نقد یک‬ ‫گفتارها‬ ‫گفتار‪ ،‬کردار یا یک رفتار که م ی تواند در قالب های ش��کل‬ ‫گرفته مختلفی عرضه شده باشد‪ ،‬عدالت ورزی به مثابه فهم‬ ‫دقیق انچه در اصل بوده است مورد توجه قرار م ی گیرد‪.‬‬ ‫این مقدمه ش��اید در وهل��ه اول ب رای برخی کس��ان‬ ‫بدیهی باشد‪ .‬اینکه مشخصا ب رای نقد باید به موضوع اگاه‬ ‫بود اما تاکید اخالق نقد بر این موضوع از منظرهای مختلفی‬ ‫قابل بررسی است‪.‬‬ ‫مثال از منظر روانش��ناسی یک��ی از مهمترین نکاتی‬ ‫که باید م��ورد توجه ق��رار بگیرد پدی��ده ای است که تحت‬ ‫عنوان حافظ��ه فراس��از (‪)constructive memory‬‬ ‫مطرح م ی ش��ود‪ .‬چکیده اساسی پدیده اثبات شده حافظه‬ ‫فراساز‪ ،‬خاطره س��ازی ای است که گاه ذهن انس��ان به طور‬ ‫ناخوداگاه انجام م ی دهد‪ .‬به این ترتیب که ذهن انسان طی‬ ‫واکنش های متف��اوت و ذیل تاثی��رات گوناگونی م ی تواند‬ ‫خاطره هایی داش��ته باش��د که اساس��ا هی��چ مطابقتی با‬ ‫واقع نداش��ته باش��د‪ .‬از سوی دیگر تاثی رات روانی و القایی‬ ‫پدیده های دیگ��ر ب��ر روان و ذهن انس��انی موضوع مهم‬ ‫دیگری است ک��ه م ی تواند اساس��ا برداش��ت و فهم اولیه‬ ‫اش��خاص را از پدیده هایی که ب��ه هر دلیل نتوانس��ته اند‬ ‫مواجه��ه عمیق و مطابق با واقعیت با ان داش��ته باش��ند‪،‬‬ ‫دستخوش تغییر کند‪ .‬حوزه دیگری که در نخس��تین گام‬ ‫اخالق نقد درباره فه��م درست و دقیق موض��وع مورد نقد‬ ‫مطرح م ی شود بحثی زبان ش��ناختی است که به مانع مهم‬ ‫کژتاب ی های زبان��ی و موانع زبان ش��ناختی فهم م ی پردازد‪.‬‬ ‫از سویی دیگر چالش های معرفت ش��ناختی در مواجهه با‬ ‫پدیده های پی رامون مان نیز امری مهم است که در کنار نکات‬ ‫پی ش گفته هر شخصی را در اعتبار روایی فهم نخستین خود‬ ‫از موضوع مورد نقد‪ ،‬دچار شک وسواس گونه خواهد کرد‪.‬‬ ‫به این ترتیب است که باید گفت نخستین گام ب رای‬ ‫اخالقی عمل ک��ردن در نقد‪ ،‬خاصه نقد اندیش��ه ها و حتی‬ ‫گفتار و کردار ها مداقه ای از سر حوصله و معرفت در موضوع‬ ‫مورد نقد است‪ .‬امری که وضعیت رواج یافته نقد و فرهنگ‬ ‫نقادی در روزگار پیش رویمان هیچ مناسبتی با ان ندارد‪.‬‬ ‫نکته مهم��ی که در ای��ن میان باید در نظر داش��ت‬ ‫هم پوشانی اصل اول اخالق نقد و به تعبیری شرایط اخالقی‬ ‫نقد با روش ش��ناسی مهارت نقد و نقادی است‪ .‬به این سان‬ ‫که چنان که گفته ش��د ش��رط اول اخالقی عمل کردن در‬ ‫نقد‪ ،‬فهم دقیق و درست موضوع مورد نقد است و این هیچ‬ ‫تفاوتی ندارد با این موضوع که اصوال یک منتقد چی ره دست‬ ‫و دانش��ی و فن دان بدون اگاهی کامل از موضوع مورد نقد‬ ‫خود‪ ،‬تن به ارزیابی و قضاوت نخواهد سپرد که در غیر این‬ ‫صورت چیزی جز «عرض خود ب��ردن» و «زحمت دیگران‬ ‫داشتن» نتیجه نخواهد داشت‪.‬‬ ‫اما وجه غی ر اخالقی عمل کردن بدون التزام یا نقص‬ ‫در شرط اول اخالق نقد بر حس��ب اینکه خود نوعی عدول‬ ‫از عدالت است به عمد و سهو خطاس��ت و چنان که اثرات‬ ‫وضع ی ای نیز داشته باشد منتقد ضامن اشتباه خویش نیز‬ ‫خواهد بود‪ ،‬البته اگر فرصتی ب رای ضمان بودن باشد‪.‬‬ ‫در اینجا بد نیست اگر به سنت دیرینه ای اشاره شود که‬ ‫به ویژه در حوزه نقد علمی‪ ،‬می راث گرانسنگ دانشی مردان‬ ‫مس��لمان ای ران زمین است‪ .‬طبق این سنت که با نگاه بر‬ ‫ماترک مکتوب این بزرگان م ی توان به نظاره نشست ب رای‬ ‫نقد یک نظریه و حتی قولی که مخالف عمیق ان بوده اند‬ ‫ابتدا تقریری بسیار پر مایه از ان قول یا نظریه ارائه م ی شده‬ ‫است‪ .‬تقریری ان قدر قویم که گاه مخاطب را در ابتدای امر‬ ‫به این نتیجه م ی رساند که نظر است��اد نیز حقا و حقیقتا با‬ ‫قول گذش��ته یکی است و اصال بعد از این نوع نگاه سخن‬ ‫دیگر باطل است‪ .‬در این سنت استاد بعد از تقریر پرمایه ای‬ ‫که نشان از عمق فهم خود از نظریه و قول پیشین را داشته‬ ‫ی قائل‪ ،‬به تقریر قول و نظریه خود‬ ‫و بعد از تعظیم مقام علم ‬ ‫م ی پرداخت‪ .‬نظریه و حرفی که گ��اه کامال مبطل انچه تا‬ ‫ساعتی پیش تقریر کرده بود‪ ،‬م ی ش��د و این گونه هم حق‬ ‫سخن پیش را گذاش��ته بود و هم اخالق نقادی را رواداشته‬ ‫بود و هم تعظیم اهالی علم را‪.‬‬ ‫این سنت حاال دیگر فراموش شده را م ی توان اکنون‬ ‫با انچه در برخی محاف��ل متاسفانه علم��ی (و به واقع در‬ ‫بستر فرهنگ مسلمانان باید گفت شب ه علم ی ) و فرهنگی‬ ‫و بیش��تر از هر چیز سیاسی که به اسم نقد و نقادی برگزار‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬سنجید‪ .‬نقد هایی که گاه فرسنگ ها فرسنگ از‬ ‫روش��نگری دورند که خود ظلمت زا هس��تند‪ .‬نقدهایی که‬ ‫از ابتدا بر ندانس��ته هاست و نه غ��ث و سمین کردن گوهر‬ ‫معرفت و اصالت‪ .‬زنده یاد ش��ریعتی جایی نوشته بود‪( ،‬نقل‬ ‫به مضمون م ی کنم) گفتند یکی از بزرگان مفصال از کتاب‬ ‫اسالم ش��ناسی ش��ما بدگویی کرده است و ان را جزو کتب‬ ‫ضاله خوانده‪ .‬به اقتضایی ان ش��خص را دیدم و از او جویا‬ ‫شدم که کدام قسمت کتاب را اشتباه و ناروا تشخیص داده‬ ‫است‪ .‬مشخص ش��د که اصال خود ایشان کتاب را نخوانده‬ ‫است و صرفا دیگران به ایش��ان اطالعاتی درباره محتوای‬ ‫کتاب داده اند‪ .‬دیگرانی که معلوم نیس��ت‪ ،‬انها نیز کتاب را‬ ‫خوانده بودند یا نه!‬ ‫این حکایت چقدر ب رای ما اشناست!‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫این وعده های الهی بوده که بس��یاری از اگاهان به ان اعتراف‬ ‫م ی نمایند‪ .‬اعترافی که در نظام مقدس اسالمی پس از گذشت‬ ‫سی و پنج سال از ان بارها از سوی همه جریانات به ان اش��اره‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫ج) هدایتگری نفسانی قران‬ ‫گفتارها‬ ‫یر َواَ ْح َس ُن‬ ‫َوال َّر ُس ِ‬ ‫ول اِ ْن ک ْن ُت ْم تُو ِم ُن َ‬ ‫ون بِاللهَّ ِ َوالْی ْو ِم اْال ِخ ِر َذل ِک خَ ٌ‬ ‫ت َْا ِویال»(‪ )3‬تمسک به این بخش از اندیشه الهی قران انسان را از‬ ‫کج روی محفوظ م ی نماید و سبب م ی گردد در اندیشه سیاسی‪،‬‬ ‫حکومت داری و بسیاری از مس��ائل اجتماعی گمراهی ب رای‬ ‫انسان ایجاد نشود و هدف اصلی یعنی بندگی به عرصه ظهور‬ ‫برسد‪.‬‬ ‫ب) وعده و نصرت الهی‬ ‫در اندیش��ه قران وع��ده الهی و تخلف نک��ردن خداوند‬ ‫حکیم از این وعده در بسیاری از ایات قران کریم کامال مشهود‬ ‫است‪ .‬این تکرار و تاکی��د از سوی‬ ‫ق��ران ب��رای ی��اداوری و افزایش‬ ‫خودباوری درون دینی مس��لمین‬ ‫است‪.‬خودباوری ک��ه سخت ی ها را‬ ‫ب رای انسان اسان م ی نماید و شرح‬ ‫صدری به انسان عطا م ی کند که‬ ‫در ب رابر تمامی مشکالت استحکام‬ ‫درونی خود را افزایش دهد‪.‬‬ ‫در ای��ن بیان رهب��ر معظم‬ ‫انقالب در این زمین��ه م ی فرماید‪:‬‬ ‫«نظام اسالم��ى و جامع ه اسالمى‬ ‫با انس روزافزون با قران استحکام‬ ‫درونى پی��دا م ی کن��د و استحکام‬ ‫درونى ان چی��زى است که جوامع‬ ‫را در راه هاى مطلوب خودشان و به‬ ‫سوی مطلوب های خودش��ان قادر‬ ‫م ی سازد و قدرت برخورد با چالش ها‬ ‫به جوام��ع م ی دهد‪ .‬بای��د در درون‬ ‫مس��تحکم بود؛ این استحکام درونى به برک��ت انس با قران‬ ‫حاصل م ی شود‪.‬‬ ‫انس با قران ایمان را تقویت م ی کند‪ ،‬توکل به خدا را زیاد‬ ‫م ی کند‪ ،‬اعتماد به وعد ه الهى را زی��اد م ی کند‪ ،‬ترس و خوف از‬ ‫مشکالت مادى را در انس��ان کم م ی کند‪ ،‬انسان ها را تقویت‬ ‫روحى م ی کند‪ ،‬اعتماد به نفس م ی دهد‪ ،‬راه هاى تقرب به خدا‬ ‫را ب راى انسان روشن م ی کند‪ .‬فواید و منافع انس با قران در این‬ ‫بخش اینها است‪)4( » .‬‬ ‫این برداش��ت دقیقا ماحصل ایات این بخش است که‬ ‫وعده الهی را تذکر م ی دهد‪ .‬بررسی تاریخی سیره مسلمین به‬ ‫ویژه سیره رسول اهلل در صدر اسالم موید این گفتار است‪ .‬نصرت‬ ‫الهی در حفاظت از جان رسول اهلل‪ ،‬دفع فتنه های مختلف‪ ،‬دفع‬ ‫تحریم هایاقتصادیومعنوی‪،‬دفعموانعحساسامنیتیعصر‬ ‫رسول اهلل (نصرت در پیروزی بر کفار و منافقین ) و‪ ...‬بخشی از‬ ‫لالقدر‬ ‫توجه بزرگان و پیشگامان هدایت (ائمه و صحابه جلی ‬ ‫رسول اهلل ) به قران جای بسی تامل دارد‪ .‬احادیث فراوان انس با‬ ‫این کتاب الهی‪ ،‬توجه به مفاهیم و ارزش های نهاد قران‪ ،‬توجه به‬ ‫فنونمختلفوحصولاینفنونهمهوهمهبخشیازارزش های‬ ‫بسیار باالی این کتاب الهی است‪ .‬کتابی که ان س گیری انسان با‬ ‫ان م ی تواند لطافت خاصی را به او عطا کند‪ .‬این انس و همدلی‬ ‫با قران اث��اری همچون ارامش و طمانینه‪ ،‬انبس��اط در نیایش‪،‬‬ ‫افزای��ش رزق و مغفرت‪ ،‬کاه��ش دردهای روحی و جس��مانی‪،‬‬ ‫افزایش خودباوری و تعبد‪ ،‬کاهش موانع سعادت همانند زدودن‬ ‫جهالت و ب ی بصیرتی و‪ ...‬را ب��ه همراه دارد‪.‬‬ ‫بر همین اساس بارها و بارها تاکید بر قرائت‬ ‫قران صورت پذیرفته و خدای متعالی در این‬ ‫ِنین‬ ‫زمینه م ی فرماید‪« :‬لَقَد َم َّن اللُهّ َعلَ ی ال ُم وم َ‬ ‫ا ِذ بَ َع َث فی ِهم َرسوال مِن اَنفُسِ ِهم یتلوا َعلَ ی ِهم‬ ‫ءایتِهِ»‪ )5( .‬بیانی که کامال روش��ن م ی سازد‬ ‫یکی از وظایف و اهداف رسول اهلل نیز تالوت‬ ‫قران ب رای مردم بوده است‪ .‬بناب راین تالوت و‬ ‫پرداختنبهقرانبسیارقابلاهمیتوسفارش‬ ‫شده است‪)6(.‬‬ ‫بررسی نکات فوق بخشی از اندیشه‬ ‫الهی قران است که ب رای این نوشتار برگزیده‬ ‫ش��ده است‪ .‬اندیش��ه ای که باید سال ها و‬ ‫سال ها در ان غور کرد تا ش��اید بتوان فهم‬ ‫دقی��ق و درست تری نس��بت ب��ه ان پیدا‬ ‫کرد‪ .‬فهمی که چالش های ش��خصیتی و‬ ‫اجتماعی انسان را رفع و عمق تعبد و بندگی‬ ‫را افزایش م ی دهد و جهالت را م ی زداید‪.‬‬ ‫‪ )1‬ذاریات‪56 :‬‬ ‫‪ )2‬الحکم اال هلل‬ ‫‪ )3‬نساء‪59 :‬‬ ‫‪ )4‬پایگاه اطالع رسانی ایت اهلل خامنه ای‪93 / 4 / 8 ،‬‬ ‫‪ )5‬ایات ‪ 1‬تا ‪ 8‬سوره مزم‬ ‫‪29‬‬ ‫دولت‬ ‫سیاست‬ ‫اعتماد به دولتمردان‬ ‫در ای��ن پرونده تالش ش��ده اس��ت تا ب��ا توجه ب��ه فرمایش��ات اخیر‬ ‫مقام معظم رهب��ری و حمایت ایش��ان از دول��ت یازدهم به بررس��ی اخرین‬ ‫وضعیت سیاسی این دولت و نس��بت سیاسی طی ف ها و جناح های مختلف‬ ‫با ان پرداخته شود‪.‬‬ ‫سرمایه شیخ‬ ‫حمایت مقام معظم رهبری از دولت یازدهم‬ ‫سرمایه بزرگی ب رای حسن روحانی محسوب م ی شود‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫صادق زیبا کالم ‪:‬‬ ‫اصولگرایان معتدل روحانی را به‬ ‫احمدی نژادترجیحمی دهند‬ ‫نمایندگان معترض به جای سه ماه‬ ‫یک ماه به فرجی دانا‬ ‫مهلت دادند‬ ‫دولت‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫یک سال از ورود حسن روحانی به پاستور م ی گذرد و‬ ‫حاال او در شرایط متفاوتی قرار گرفته است‪ .‬حسن روحانی‬ ‫از ‪ 24‬خرداد ‪ 92‬تا همین چن��د روز پیش تصویری از فضای‬ ‫سیاس��ت ای ران در دولت یازدهم داش��ت که ح��اال حتما با‬ ‫تغیی راتی مواجه ش��ده است‪ .‬او و ش��عارش حاال با تاییدات‬ ‫بلند پایه ترین مقام سیاس��ی ای ران مواجه ش��ده است‪ .‬انجا‬ ‫که رهب��ر معظم انقالب در س��خنانی در جم��ع کارگزاران‬ ‫نظام فرمودند‪« :‬بنده دولت را تایی��د و حمایت م ی کنم و از‬ ‫همه توانی که در اختیار دارم‪ ،‬ب رای حمایت از دولت استفاده‬ ‫خواهم کرد و به مس��ئوالن بلندپایه دولت اعتماد دارم‪ ».‬اما‬ ‫تاثیر این فرمایشات مقام معظم رهبری بر دولت یازدهم و‬ ‫شخص حس��ن روحانی را چگونه م ی توان تحلیل کرد؟ به‬ ‫یک معنا با انچه در جلسه افطاری کارگزاران نظام مطرح شد‬ ‫حاال فضای سیاسی ای ران چه شکلی به خود خواهد گرفت؟‬ ‫داستان یک گفتمان‬ ‫وقتی معادالت انتخابات ریاست جمهوری یازدهم در‬ ‫اردیبهشت ماه ‪ 92‬شکل واقع ی تری به خود م ی گرفت‪ ،‬شاید‬ ‫کمتر کس��ی گمان م ی برد جایگزین محم��ود احمدی نژاد‬ ‫فردی غیر از افراد مش��خص اصولگرایان باش��د‪ .‬برخی از‬ ‫شانس باالی محمد باقر قالیباف سخن به میان م ی اوردند‬ ‫و طیف دیگری هم از رئی س جمهور ش��دن س��عید جلیلی‬ ‫یعنی بازگشت به گفتمان سوم تیر س��خن م ی گفتند‪ .‬ان‬ ‫سو تر اما اصالح طلبان که نامزدی جدی از انها میان نامزدها‬ ‫حضور نداشت و محمد رضا عارف نیز مورد قبول طی ف های‬ ‫قابل توجه��ی از اصالح طلبان نب��ود‪ ،‬امی��د چندانی ب رای‬ ‫بازگشت به قدرت رسمی نداشتند‪ .‬زمان گذشت‪ ،‬انتخابات‬ ‫‪ 24‬خرداد به پایان رسید و اصولگرایان قدرت اجرایی کشور‬ ‫را در یک قدمی رس��یدن به ان از دست دادند‪ .‬اصالح طلبان‬ ‫اما در یک چرخش تاکتیکی به ائتالف با نامزدی پرداختند‬ ‫که ذاتی اصولگرا داش��ت اما از لحاظ تش��کیالتی از زمان‬ ‫اس��تق رار دولت محم��ود احمدی نژاد از انه��ا فاصله گرفته‬ ‫بود‪ .‬حسن روحانی که به پاستور رسید اصالح طلبان سهم‬ ‫حمایت چند هفته ای خود را م ی خواس��تند‪ .‬برخی از انها به‬ ‫دولت راه یافتن��د و در حالی که در تمام س��ال های پس از‬ ‫انتخابات ‪ 88‬در بدترین شرایط سیاسی خود به سر م ی بردند‪،‬‬ ‫چهره هایی از خود را در کابینه م ی دیدند؛ به یک معنا قدرتی‬ ‫که اصولگرایان در فاصله ای اندک ان را از دست داده بودند‪،‬‬ ‫انها ان را از فاصله ای بس��یار دور به دس��ت اوردند‪ .‬این اما‬ ‫پایان کار ب رای اصالح طلبان نبود‪ .‬انها منفذی ارزشمند ب رای‬ ‫تنفس سیاسی یافته اند؛ عالئم حیات بازگشته بود‪ .‬چنین‬ ‫ش��رایطی چه فضایی میان اصالح طلب��ان‪ ،‬اصولگرایان و‬ ‫حسن روحانی پدید اورده است؟ نسبت حسن روحانی با این‬ ‫دو جناح سیاسی چیست؟ اصولگرایان باید با حسن روحانی‬ ‫چگونه رفتار کنند؟ فرجام همنشینی اصالح طلبان با حسن‬ ‫روحانی چه خواهد بود و «همان ی انگاری» اصالح طلبان با‬ ‫حسن روحانی تا چه اندازه واقعیت دارد؟‬ ‫اما در سطح دیگر تحلیل مسائل مهمتر دیگری هم‬ ‫میان اصالح طلبان و دولت حسن روحانی وجود دارد‪ .‬واقعیت‬ ‫این است که حسن روحانی وقتی «راضی» به کاندیداتوری‬ ‫شد‪ ،‬نامزد هیچ جناحی نبود‪ .‬از میانه بحث های گعده نشینان‬ ‫ظهر شنب ه های مجمع تشخیص که به قول یاسر هاشمی‬ ‫از ان به عن��وان انجم��ن اس�لامی مجمع تش��خیص یاد‬ ‫م ی شود‪ ،‬این حس��ن روحانی بود که طالیه دار ایجاد دولت‬ ‫وحدت ملی شد؛ همان چیزی که هاش��می م ی خواست و‬ ‫همان چیزی که خاتمی به ان تن داد‪ .‬اصالح طلبان در یک‬ ‫معادله سیاس��ی به این نتیجه رس��یدند که ریسک حضور‬ ‫مستقل باالست‪ ،‬پس به همنشین ی هاشمی‪ ،‬همان رقیب‬ ‫س��ال های نه چندان دور روی اوردند‪ .‬نامزد قرضی گرفتند و‬ ‫بدنه اجتماعی را به عاریت دادند‪ .‬قرار شان این شد که حمایت‬ ‫کنند تا راه حضورشان در سیاست رس��می کشور باز شود‪،‬‬ ‫صندل ی هایی از پاستور به انها برس��د و فرصتی یابند ب رای ‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫اصالح طلبان که موفقی ت هایی در پروژه «بازگشت به‬ ‫قدرت رسمی» پیدا کرده اند حاال به «بقا در قدرت رسمی»‬ ‫م ی اندیشند؛ بقایی که ذیل هویت مستقل تعریف م ی شود‬ ‫نه در یک فضای ائتالفی و شراکتی‪.‬‬ ‫اگر س��عید حجاریان امروز تئوری و تاکتیک «انتقاد‬ ‫مخفی و حمایت علن��ی از دولت روحان��ی» را عیان کرده‬ ‫حسن روحانی حاال به عنوان رئیس جمهور‬ ‫هم گفتمانی مس�تقل و مشروعیت یافته‬ ‫تحت عنوان «اعتدال» دارد و هم باالتر‬ ‫از ان‪ ،‬حمایت�ی صری�ح و س�طح باال از‬ ‫مقام معظم رهبری دریافت کرده است‪.‬‬ ‫چنین ش�رایطی اعتماد به نفس دولت و‬ ‫تیم سیاس�ی و اجرایی اش را باال برده و‬ ‫حتما انها را از کمند تئوری «دولت پیرو»‬ ‫خواهد رهانید‬ ‫سرمایه ای برای شیخ‬ ‫سیاست‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬روحانی و ماجرای یک گفتمان‬ ‫و بر درس��تی ان پای م ی فش��ارد‪ ،‬لزوما ب رای حفظ شرایط‬ ‫موجود «ب��دون تاریخ پایان نیس��ت»؛ او ان چن��ان که در‬ ‫گفتارش نمایان ک��رده این تاکتیک را صرفا ب��رای گذار از‬ ‫«شرایط مستقر» برگزیده اس��ت‪ .‬پلت فورمی که انها تهیه‬ ‫کرده ان��د برمبنای تئ��وری «دولت پیرو» اس��ت؛ «روحانی‬ ‫رئی س جمهور است اما نه مثل هاش��می‪ ،‬نه مثل خاتمی و‬ ‫نه مثل احمدی نژاد‪ .‬او قدرت خود را شریک است با دیگران‪،‬‬ ‫دیگرانی مثل هاش��می‪ ،‬دیگرانی مثل اصالح طلبان‪ .‬پس‬ ‫در چنین ش��رایطی از نظر اصالح طلب��ان او باید اقتضای‬ ‫شراکت را رعایت کند‪ .‬ش��راکت اصولی دارد‪ .‬طبیعی است‬ ‫که روحانی نم ی خواهد رئی س جمهور یک دوره ای باش��د‪،‬‬ ‫پس ریس��ک بر هم زدن قاع��ده ش��راکت را نخواهد کرد‪.‬‬ ‫ش��رکا چه م ی خواهند و روحانی چه م ی خواهد؟ این سوال‬ ‫مهمی اس��ت‪ .‬اصالح طلبان به حداقل ها راضی شده اند اما‬ ‫این ب رای شرایط امروز است‪« .‬چه کسی گفته انها همیشه‬ ‫به حداقل ها راضی خواهند بود؟» این گزاره مهمی اس��ت‪.‬‬ ‫یکی از دانش��گاهیان اصولگ��را اصطالح «دول��ت تنها»‬ ‫را برگزیده اما واقعیت این اس��ت که «حامی��ان»‪ ،‬دولت را‬ ‫«تنها» نخواهند گذاشت‪ .‬قرار نیست کسی فعال از حسن‬ ‫روحانی عبور کند‪ .‬روحانی م ی داند روزهای سختی پیش رو‬ ‫دارد‪ .‬از نظر اصالح طلبان دولت باید «تنهایی» را حس کند‪،‬‬ ‫همین‪ .‬باید نیاز به «حامی» را همیشه کنارش داشته باشد‬ ‫تا بر ترس از «تنها شدن» و مواجهه «ب ی یاور» با مخالفانی‬ ‫که رادیکال ترین مواضع را هر روز به طریقی بیان م ی کنند‪،‬‬ ‫غلبه کند‪ .‬ب ی پی رایه بگوییم‪ ،‬انچه «شرکا» م ی خواهند این‬ ‫اس��ت‪« :‬دولت پیرو» (هفته نامه مثلث‪ ،‬ش��ماره ‪ 221‬مقاله‬ ‫دولت پیرو)‬ ‫اما در سطح دیگری از تحلیل انها اکنون ب رای حسن‬ ‫روحانی هویتی مستقل قائل نیستند و او را به لحاظ سیاسی‬ ‫ذیل تعاریف خود تعریف م ی کنند‪ .‬درست همین جاست که‬ ‫جدال نظری میان حامیان رئی س جمه��ور و اصالح طلبان‬ ‫به راه افتاده اس��ت‪ .‬ب ی پی رایه و صری��ح م ی گویند گفتمان‬ ‫اعتدال وجود مستقل ندارد و ذیل گفتمان اصالحات تعریف‬ ‫م ی شود‪« :‬اعتدال اصال نم ی تواند یک گفتمان باشد‪ .‬اعتدال‬ ‫یک روش یا حداکثر استراتژی‪ ،‬خط مشی و راه است‪ .‬وقتی‬ ‫یک برنامه ای را م ی نویسیم‪ ،‬باید هدف‪ ،‬رسالت‪ ،‬استراتژی‬ ‫و خط مش��ی و تاکتی ک هایی ک��ه کار را عملیاتی م ی کند‬ ‫داشته باش��د‪ .‬گفتمان باید هدف را تعیین کند که به کجا‬ ‫م ی خواهد برسد‪ .‬ما گفتمان اصالحات داریم‪ ،‬تقریبا روشن‬ ‫است اهدافش چیس��ت‪ .‬ما گفتمان اصولگرایی داریم و تا‬ ‫حدودی مشخص است که هدف و رس��التش در جامعه ما‬ ‫چیس��ت‪ .‬از این رو من اعتدال را به عنوان یک مشی قبول‬ ‫دارم؛ یعنی میانه روی‪ .‬البته به نظرم باز هم در این مس��یر‬ ‫ابهام های زیادی وجود دارد‪ .‬اگر برنامه های انتخاباتی اقای‬ ‫روحانی را مرور کنیم‪ ،‬اگر نگوییم که برنامه های انتخاباتی‬ ‫ایشان کامال گفتمان اصالحات است‪ ،‬اکثریت قابل توجه ان‪،‬‬ ‫همان است‪( ».‬محمدرضا خاتمی)‬ ‫«اعتدال راه است‪ ،‬نه هدف؛ مس��یر است‪ ،‬نه مقصد؛‬ ‫روش تحق��ق گفتمان اس��ت‪ ،‬ن��ه گفتم��ان‪ .‬در جامعه ما‬ ‫دو گفتمان وج��ود دارد‪ ،‬گفتم��ان اصولگرای��ی و گفتمان‬ ‫اصالح طلبی‪ .‬ه��ر کدام از ای��ن دو گفتمان ی��ا معتدالنه و‬ ‫واقعگرایانه مطرح م ی شوند یا با افراط و تفریط‪ ،‬شتابزدگی‪،‬‬ ‫خودشیفتگی و تمامی ت خواهی‪ .‬شعارهایی که اقای روحانی‬ ‫در تبلیغات انتخاباتی مطرح کردند و ام��روز نیز در گفتار و‬ ‫رفتار به ان پایبند هستند‪ ،‬شعارها و ارمان های اصالح طلبی‬ ‫است‪ .‬بناب راین اقای روحانی بدون اینکه خود را اصالح طلب‬ ‫معرفی کند‪ ،‬در زمین و مسیر اصالح طلبی با مشی اعتدالی‬ ‫حرکت م ی کند‪ .‬اعتدال اصال نم ی تواند یک گفتمان باشد‪».‬‬ ‫(موسوی الری)‬ ‫این س��خنان البته از س��وی حامی��ان رئی س جمهور‬ ‫ ب ی پاسخ نمانده است‪ .‬سی د رضا صالح ی امیری در گفت وگو‬ ‫با هفته نامه مثلث انگاه که مقابل پرسش��ی در مورد جدال‬ ‫نظری با اصالح طلبان درب��اره هویت جری��ان اعتدال قرار‬ ‫م ی گیرد این گونه س��خن م ی گوی��د‪« :‬گفتم��ان اعتدال‪،‬‬ ‫گفتمانی اس��ت که تکامل یافته گفتمان های قبلی است؛‬ ‫نه گفتمان های قبلی اس��ت و نه در تعارض ب��ا انها بلکه‬ ‫تکامل یافته انهاس��ت‪ .‬من معتقد هس��تم ک��ه اعتدال به‬ ‫ لحاظ تئوریک از منابع قوی برخوردار اس��ت‪ .‬قطعا گفتمان‬ ‫است و قابل اثبات اس��ت و از مبانی علمی برخوردار است‪.‬‬ ‫کاری که ما امروز انج��ام م ی دهیم‪ ،‬جم��ع اوری‪ ،‬تبیین و‬ ‫تدوین مفاهیم و کانون های اصلی گفتمان اعتدال اس��ت؛‬ ‫یعنی ما م ی خواهیم بگوییم فلس��فه اعتدال چیست‪ .‬این‬ ‫مس��اله ای اس��ت که وجود دارد و ما به دنب��ال خلق کردن‬ ‫ان نیس��تیم‪ .‬ما معتقدیم که همه مفاهیم گفتمان اعتدال‬ ‫وجود دارد و م��ا ان را تبیین‪ ،‬تدوین و متناس��ب با نیازهای‬ ‫روز تنقیح م ی کنیم‪ .‬ضمن احت��رام به همه گفتمان ها اعم‬ ‫از اصولگرایی‪ ،‬اصالح طلبی و سایر گفتمان ها این گفتمان‬ ‫با ادبیات جدیدی وارد عرصه سیاسی شده است‪ .‬در ادبیات‬ ‫جدید‪ ،‬معیار‪ ،‬خط کش ی های سیاسی متعارف نیست؛ از این ‬ ‫رو وقتی به دولت توجه م ی کنید‪ ،‬م ی بینید که دولت امروز‬ ‫یک دولت اعتدالی است‪».‬‬ ‫حاال اما دولت س��رمایه بزرگی را ک��ه تایید و حمایت‬ ‫رهبری است به دست اورده‪ .‬رهبر معظم انقالب م ی فرمایند‪:‬‬ ‫«اعتدال شعار بسیار خوب و مورد تاییدی است‪ ،‬زی را افراط‬ ‫همواره محکوم است‪ ...‬اعتدال همان اسالم است‪ ».‬اکنون‬ ‫ش��عار اعتدال حس��ن روحانی وزن قابل توجهی پیدا کرده‬ ‫است‪ ،‬وزنی که البته هویت سیاس��ی اش را معنا و اعتباری‬ ‫ ب ی نظیر بخش��یده اس��ت‪ .‬او دیگر در مقابل اصالح طلبان‬ ‫م ی تواند دس��ت باال را داشته باش��د و صاحب گفتمانی با‬ ‫شناسنامه ش��ده اس��ت‪ .‬گفتمانی که نه ذیل بلکه در ادامه‬ ‫گفتمان اصالحات و عدالت که می راث دولت های قبل است‬ ‫تعریف م ی ش��ود‪ .‬به یک معنا زمان مزربن��دی «اعتدال» و‬ ‫«اصالحات» فرا رسیده است‪.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫دولت‬ ‫حمایت مقام معظم رهبری از دولت یازدهم‬ ‫سرمایه ای مهم برای حسن روحانی‬ ‫محسوب می شود‬ ‫تصمیم سازان اصالح طلب تالش می کنند‬ ‫تئوری «دولت پیرو» را عملیاتی کنند‬ ‫اصولگرایان باید از نقد دولت به عنوان رقیب سیاسی‬ ‫به حمایت از دولت برای اجرای سیاست های نظام‬ ‫برسند‬ ‫ترمیم همبستگی اسی ب دیده‪.‬‬ ‫با چنین تصویری است که سعید حجاریان م ی گوید‬ ‫حسن روحانی بدون حمایت اصالح طلبان و بدنه اجتماعی‬ ‫انها وجود نخواهد داشت‪ .‬اما این تصویر تا چه حد منطبق‬ ‫بر واقعیت است؟‬ ‫اگر ب��ر فرض مح��ال تص��ور کنیم حس��ن روحانی‬ ‫رئی س جمهوری است که تنها ب ر اساس رای مردم به پاستور‬ ‫راه یافته و او نیز تنها س��رمایه اش همی��ن بدنه اجتماعی‬ ‫است که به باور سعید حجاریان و هم طیفان او امانتی است‬ ‫متعلق به اصالح طلبان که در اختی��ار رئی س جمهور جدید‬ ‫قرار گرفته‪ ،‬حتما تحلی��ل نظریه پردازان اصالح طلب مبنی‬ ‫بر اینکه روحانی بدون انها وجود نخواهد داش��ت درست و‬ ‫صحیح است‪.‬‬ ‫اما وقتی رهبر معظم انقالب به عنوان باالترین مقام‬ ‫حاکمیتی در میان همه دیدگاه ه��ای مختلف م ی فرمایند‪:‬‬ ‫«بنده دولت را تایید و حمای��ت م ی کنم و از همه توانی که‬ ‫در اختیار دارم‪ ،‬ب رای حمایت از دولت استفاده خواهم کرد و‬ ‫به مس��ئوالن بلندپایه دولت اعتماد دارم» و «اعتدال شعار‬ ‫بسیار خوب و مورد تایید اس��ت زی را افراط همواره محکوم‬ ‫است‪ ...‬اعتدال همان اسالم اس��ت»‪ ،‬دیگر چه کسی است‬ ‫که این شبهه را در ذهن بپرواند که دولت جدید تنها حامی‬ ‫ و پایگاهش بدنه ای به «عاریت گرفته شده» است؟ حسن‬ ‫روحانی حاال به عنوان رئی س جمهور هم گفتمانی مستقل‬ ‫و مش��روعت یافته تحت عنوان «اعتدال» دارد و هم باالتر‬ ‫از ان‪ ،‬حمایتی صریح و س��طح باال از مق��ام معظم رهبری‬ ‫دریافت کرده است‪.‬‬ ‫چنین شرایطی اعتماد به نفس دولت و تیم سیاسی و‬ ‫اجرای ی اش را باال برده و حتما انها را از کمند تئوری «دولت‬ ‫پیرو» خواهد رهانید‪.‬‬ ‫تئوری پردازان اصالح طلب که نقشه همانی سازی اصالحات‬ ‫و دولت یازدهم را ترسیم کرده اند‪ ،‬بازی نکنند‪.‬‬ ‫انه��ا بای��د ضمن تایی��د دول��ت در س��طح کالن و‬ ‫فاصله گذاری میان دولت و اصالح طلبان‪ ،‬در س��ه سطح از‬ ‫دولت یازدهم مطالب ه گری کنند‪.‬‬ ‫الف‪ :‬اقتصاد مقاومتی‬ ‫ب‪ :‬مراقبت از شعار اعتدال‬ ‫ج‪ :‬اداره امور اجرایی و اقتصادی‬ ‫بای��د زمینه ه��ای ت�لاش تصمیم س��ازان رادیکال‬ ‫اصالح طلبان که به یاد سال های نه چندان دور «حاکمیت‬ ‫دو گانه» را طرح ریزی م ی کنند‪ ،‬از بین برد‪ .‬اگر اصالح طلبان‬ ‫ب رای اس��تفاده از شرایط مس��تقر به تئوری «انتقاد مخفی‪،‬‬ ‫حمایت علنی» رس��یده اند‪ ،‬اصولگرای��ان نباید به تاکتیک‬ ‫«حمایت مخفی‪ ،‬انتقاد علنی» برس��ند که اگر چنین شود‬ ‫پروژه جداس��ازی تمام عی��ار دولت مس��تقر از اصولگرایان‬ ‫اجرایی خواهد ش��د‪ .‬ایا چنین رخدادی به نفع اصولگرایان‬ ‫اس��ت؟ «تنها» گذاردن دولت‪ ،‬فاصله گذاری و عیان کردن‬ ‫نقاط م��ورد اخت�لاف دول��ت یازدهم و برخ��ی طی ف های‬ ‫حاکمیتی چه کمکی به جریان اصولگرا و در سطح کالن تر‪،‬‬ ‫«حاکمیت» خواهد کرد؟ باید به تعاریف جدیدی رسید‪ .‬این‬ ‫دولت زاویه ای ب��ا حاکمیت ندارد‪ ،‬دنب��ال حاکمیت دوگانه‬ ‫نیس��ت و قصد «خیانت» در سیاس��ت خارج��ی را ندارد‪.‬‬ ‫رهبری به دولت اعتماد دارند‪ ،‬اصولگرایان هم باید به دولت‬ ‫اعتماد کنند‪.‬‬ ‫این اعتماد البته هرگز به معنای بس��تن چش��م ها و‬ ‫زبان ها ب رای ندی��دن و نگفتن نقدها و توصی ه ها نیس��ت‪.‬‬ ‫چه اینکه رهبر معظم انقالب وقتی از شعار دولت حمایت‬ ‫م ی کنند‪ ،‬بالفاصله توصی ه هایش��ان به دولت را هم مطرح‬ ‫م ی کنن��د‪« :‬مراقب باش��ید که برخی در صحنه سیاس��ی‬ ‫کشور‪ ،‬با شعار اعتدال‪ ،‬جریان های مومن را کنار نزنند‪ ،‬زی را‬ ‫همین جریان مومن است که در مواقع خطر زودتر از همه‬ ‫سینه سپر م ی کند و در مشکالت نیز‪ ،‬دولت را به طور واقعی‬ ‫کمک م ی کند‪ .‬اعتدال همان اسالم است‪ .‬یعنی مقابله شدید‬ ‫با کفار و مهربانی با یکدیگر‪ ،‬یعنی امر به معروف و نهی از‬ ‫منکر‪ .‬اعتدال به این معنا نیس��ت که از کارهایی که جریان‬ ‫مومن‪ ،‬احساس وظیفه م ی کند‪ ،‬جلوگیری کنیم‪».‬‬ ‫دولت روحانی ش��اید به دلیل شرایط‪ ،‬وقت و نیازهای‬ ‫جامعه ظاهری اصالح طلبانه به خود گرفته باشد‪ ،‬اما «اقای‬ ‫رئی س جمهور» ذاتی اصولگرایانه دارد و دولت هم با ریه های‬ ‫متکی بر اصولگرایی حاکمیتی تنفس م ی کند‪.‬‬ ‫حسن روحانی سرمایه اش بدنه به عاریت گرفته شده‬ ‫از اصالح طلبان نیست‪ .‬واقعیت این است که اصالح طلبان‬ ‫مدت هاس��ت بدنه س��ابق را دیگر در اختیار ندارن��د‪ .‬بدنه‬ ‫اجتماعی انها تغییر کرده است‪ .‬انچه انها تصویر م ی کنند‬ ‫چندان هم منطبق بر واقعیات نیست‪ .‬سرمایه روحانی حاال‬ ‫مردمی اس��ت که به او رای داده اند و حاکمیتی است که به‬ ‫او در سطحی بسیار باال و عیان اعتماد کرده است‪ .‬مردمی‬ ‫که خیل ی هایشان قبال به احمدی نژاد هم رای داده بودند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫اصولگرایان و دولت روحانی‬ ‫واقعیت این است که حس��ن روحانی هرگز در زمان‬ ‫انتخابات مورد حمایت اصولگرایان نبوده است‪ ،‬پس نسبت‬ ‫سیاسی انها با حس��ن روحانی حتما تحت تاثیر این مساله‬ ‫بوده؛ به یک معنا سطح اقدامات متقابل دو طرف نسبت به‬ ‫یکدیگر در همین دایره تعریف شده است‪.‬‬ ‫اما پس از س��خنان رهبر معظم انقالب باید پلتفورم‬ ‫دیگری تهیه کرد؛ اصولگرایان باید به رابطه و نسبت جدید‬ ‫با این دولت برسند‪.‬‬ ‫انها باید از منتقد صرف دولت به عنوان رقیب سیاسی‬ ‫به حمایت از دولت ب رای اجرای سیاست های نظام برسند و‬ ‫به نقد نقاط ضعف و نه گفتمان دولت بپردازند‪.‬‬ ‫در س��طح دیگری از تحلیل اصولگرایان باید حساب‬ ‫دول��ت را از اصالح طلب��ان ج��دا ک��رده و هرگ��ز در زمین‬ ‫مذاکرات هسته ای‬ ‫دولت حس��ن روحانی تالش فراوانی کرده اس��ت تا‬ ‫با حل چالش ه��ای موجود در سیاس��ت خارجی ش��رایط‬ ‫جدیدی را ب��رای اقتصاد ای ران رقم بزن��د‪ .‬مهمترین تالش‬ ‫دولت‪ ،‬مذاکرات فش��رده هسته ای اس��ت‪ ،‬مذاکراتی که در‬ ‫مورد ان میان اصولگرایان تفکرات متفاوتی وجود دارد‪ .‬چه‬ ‫اینکه حتی طی ف هایی از اصولگرایان در چند ماه گذش��ته‬ ‫انتقادات بسیار تندی نس��بت به تیم مذاکره کننده مطرح‬ ‫کرده اند‪ .‬حاال با سخنان جدید مقام معظم رهبری و حمایت‬ ‫مجدد ایشان از تیم مذاکره کننده باید به این نتیجه قطعی‬ ‫رسید که حاکمیت از ناحیه تیم ای ران «دلواپسی» و نگرانی‬ ‫ندارد و در عین حال نس��بت به غرب و نیات انها همچنان‬ ‫بدبین است‪ .‬این نگاه یعنی اعتماد حاکمیت به تیم ای رانی‬ ‫و نگرانی نسبت به غرب باید نوع جهت گیری اصولگرایان‬ ‫را مشخص کند‪.‬‬ ‫باید گرفتار جنگ روانی غرب ی ها نش��د و به حمایت‬ ‫تیم مذاکره کننده ای رانی پرداخت‪« .‬ما به تیم مذاکره کننده‬ ‫کش��ورمان اعتماد داریم و مطمئن هس��تیم ک��ه انها به‬ ‫دست اندازی به حقوق کش��ور و ملت و کرامت ملت ای ران‪،‬‬ ‫راضی نخواهند شد و اجازه چنین کاری را نیز نخواهند داد‪».‬‬ ‫ب ی پی رای��ه بگوییم‪ ،‬وقتی رهبر معظ��م انقالب ب رای‬ ‫چندمین بار اینگونه از تی��م مذاکره کننده حمایت م ی کنند‬ ‫چ��را طی ف های��ی از اصولگرایان‪ ،‬همچن��ان از ضعف تیم‬ ‫مذاکره کننده سخن به میان م ی اورند و از ب ی اعتمادی نسبت‬ ‫به انها روایت م ی کنند؟ چ��را قطعات پازلی را م ی چینند که‬ ‫رقیب اصالح طل��ب ط راحی کرده اس��ت ت��ا هزینه چنین‬ ‫انتقادهایی را کل جریان اصولگرا پرداخت کند؟‬ ‫واقعیت این است که «سیاست خارجی عرصه منافع‬ ‫ملی است و اصولگرایی یعنی پای فش��ردن بر این منافع‪.‬‬ ‫پس موض��ع اصولگرایانه گرفتن ش��اید همچن��ان تاکید‬ ‫همزمان ب��ر «هم مذاکره‪ ،‬ه��م بدبینی» باش��د‪ .‬فراموش‬ ‫نکنیم که عل ی اکبر والیتی‪ ،‬حسن روحانی‪ ،‬علی الریجانی‪،‬‬ ‫س��عید جلیلی و محمدجواد ظریف وقتی پای میز مذاکره‬ ‫م ی نشس��تند و م ی نش��ینند‪ ،‬فراتر از حامیان سیاس ی شان‬ ‫فک��ر م ی کنند‪(».‬هفته نام��ه مثلث‪ ،‬مقاله ش��کاف دالور ‪/‬‬ ‫دلواپس‪ ،‬سعید اجورلو)‬ ‫روحانی حاال احتماال دریافته اس��ت ک��ه اصولگرایان‬ ‫هم جزیی از سرمایه دولت هستند چرا که نگاه اصولگرایان‬ ‫انقالبی به دولت نگاهی از سر صدق و خوش نیتی است‪.‬‬ ‫دولت‬ ‫مراقبت از فضای اعتدالی کار سختی است‬ ‫جواد جهانگیرزاده در گفت وگو با مثلث‬ ‫در صحبت‪‎‬ه�ای اخیری که مق�ام معظم رهبری‬ ‫داشتند ایشان بر مس�اله اعتدال اشاره داشتند‪.‬‬ ‫ایا می توان گفت ک�ه اکنون به گفتم�ان اعتدال‬ ‫به عن�وان گفتم�ان اصل�ی دول�ت مش�روعیت‬ ‫بخشیده‪ ‎‬شد؟‬ ‫در کل به نظر شما دولت جدید ایران چه وظایفی‬ ‫را پس از این باید مدنظر داشته باشد؟‬ ‫دولت جدید باید اکنون بیش از گذش��ته به بحث‬ ‫اعتدال توجه داشته باشد و به نوعی با تمام گروه ها همکاری‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫در رابط�ه ب�ا بیان�ات رهب�ری ب�ا جواد‬ ‫جهانگی�رزاده‪ ،‬عضو کمیس�یون سیاس�ت‬ ‫خارج�ی مجل�س گفت وگوی�ی داش�تیم‪.‬‬ ‫جهانگیرزاده معتقد است که منشا این دولت‬ ‫اعتدال اس�ت‪ .‬این منش�ا مورد تایید اسالم‬ ‫است و اس�اس اسلام نیز بر مبنای اعتدال‬ ‫اس�ت‪ .‬حال ش�ما م ی توانید چنین شعاری‬ ‫بدهید اما متفاوت از ان عمل کنید بنابراین‬ ‫مهم نوع عملکرد اس�ت‪.‬متن گف�ت و گوی‬ ‫مثلث با این نماینده مجلس را م ی خوانید‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫باید توجه داش��ت که مقام معظم رهب��ری از نگاه‬ ‫فقهی و اس�لامی به موضوع اعتدال ن��گاه کردند و گفتند‬ ‫که اساس اسالم‪ ،‬اعتدال اس��ت‪ .‬یعنی اسالم از تندروی و‬ ‫کندروی ابا دارد و مسیری را می‪‎‬پس��ندد که مسیر اعتدالی‬ ‫باش��د‪ .‬حال این اعتدال‪ ،‬روش‪ ،‬ش��خصیت‪ ،‬رفتار‪ ،‬بینش‬ ‫سیاسی و بسیاری موارد دیگر را ش��امل می‏شود‪ .‬اما اینکه‬ ‫ایا این س��خن رهبری مبتنی بر تایید اعتدال به عنوان یک‬ ‫جریان سیاس��ی با مختصات خود هس��ت یا خیر؟ من این‬ ‫برداشت را ندارم‪ .‬ایشان گفتند چون منشا این دولت اعتدال‬ ‫است این منشا مورد تایید اس�لام است و اساس اسالم نیز‬ ‫بر مبنای اعتدال است‪ .‬حال ش��ما می توانید چنین شعاری‬ ‫بدهید‪ ،‬ام��ا متفاوت از ان عم��ل کنید‪ .‬بنابرای��ن مهم نوع‬ ‫عملکرد است‪ .‬در بخشی از فرمایشات ایشان نیز این موضوع‬ ‫نمایان بود‪ .‬در بحث اقتص��اد مقاومتی رهبری فرمودند که‬ ‫حرف‏های خوب زده می‪‎‬شود‪ ،‬اما مهم نقطه‪‎‬های عملکردی‬ ‫اس��ت و اینکه این نقطه ها چگونه واقع خواهند ش��د‪ .‬نکته‬ ‫دوم در رابطه با صحبت‪‎‬های رهبری این اس��ت که ایشان‬ ‫در بخشی از صحبت‪‎‬هایش��ان گفتند که مبادا پرداختن به‬ ‫این شعار‪ ،‬بخش��ی از بدنه نیروهای حزب اللهی را که اتفاقا‬ ‫در عرصه‪‎‬های سخت‪ ،‬برای نظام سینه سپر می‏کنند‪ ،‬کنار‬ ‫بگذارد‪ .‬در درون فرمایش��ات ایش��ان نیز بود که لفظ‪ ،‬لفظ‬ ‫خوبی است و نفس کلمه مطلوب و پسندیده است اما طبیعی‬ ‫است که نوع استفاده از ان نیز باید مشخص شود‪ .‬بنابراین‬ ‫این صحبت‪‎‬ها بدان معنا نیست که ایشان فرمودند مقامات‬ ‫عالی دولت تا جایی که بنده می‪‎‬شناسم مورد تاییدم هستند‪.‬‬ ‫شعار اعتدال نیز شعار خوبی است و اساس اسالم نیز همین‬ ‫است‪ ،‬اما این مساله که دولت چطور این شعار را محقق کند‬ ‫اهمیت دارد‪ .‬به نظر من این امر‪ ،‬مسئولیت دولت اعتدال را‬ ‫برای اینده سخت تر کرده است یعنی این نگرانی که مبادا با‬ ‫پرداختن به اعتدال‪ ،‬نیروهای حزب اللهی کنار گذاشته شوند‬ ‫باید موجب مراقبت بیشتر دولت شود‪ .‬در عین حال می‪‎‬توان‬ ‫عنوان کرد که دول��ت باید از اس��تفاده از نیروهای افراطی‬ ‫پرهیز کند و واقعا یک جلوه جدی از اعت��دال را به نمایش‬ ‫بگذارد؛ به مفهوم اس��تفاده از همه ظرفیت ها با گرایش��ات‬ ‫مختلف ان هم در چارچوب بیان شده در فرمایشات پیشین‬ ‫رهبری‪ .‬ایش��ان قبال فرموده بودند کس��انی که به قانون‬ ‫اساسی اعتقاد دارند‪ ،‬کسانی که جمهوری اسالمی ایران را‬ ‫قبول دارند و امام و رهبری را به طور کامل می پذیرند‪ ،‬اینها‬ ‫را می‏توان در چارچوب اعتدال ق��رار داد‪ .‬درواقع افراد از هر‬ ‫گرایش سیاسی هم که باشند باید در این چارچوب بگنجند‪.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫دولت‬ ‫و مشارکت داش��ته باش��د‪ .‬در این میان اگر دولت بخواهد‬ ‫ب��ا اصولگرایان نی��ز همکاری ه��ای نزدیک تری داش��ته‬ ‫باشد بدون ش��ک این جریان باید جهت تامین شرایط این‬ ‫همکاری و همچنین محقق ش��دن شرایط اعتدالی مدنظر‬ ‫رهبری‪ ،‬در رویکرد و سیاس��ت هایش نس��بت به گذش��ته‬ ‫تغییراتی ایجاد کند‪.‬‬ ‫رهبری در سخنانشان بر حمایت مقامات کشور‬ ‫از دولت تاکید داش�تند‪ .‬ب�ا در نظ�ر گرفتن این‬ ‫مساله به نظر شما اصولگرایان در زمینه حمایت‬ ‫از گفتمان اعتدال باید چه اقداماتی انجام دهند؟‬ ‫باید توجه داش��ت که دکتر روحان��ی یک عنصر‬ ‫ش��ناخته ش��ده برای نظام هس��تند؛ چارچوب های نظام‬ ‫را به طور دقیق می شناس��ند و در بس��یاری از حوادث و‬ ‫اتفاقات سیاس��ی مهم کش��ور پس از انقالب‪ ،‬وی نقش‬ ‫برجسته ای داشته است‪ .‬بنابراین رئیس جمهوری ایران‪،‬‬ ‫نیروها را می‪‎‬شناس��د‪ ،‬رفتارها را می‏شناس��د و نسبت به‬ ‫روش‏ه��ا و جهت گیری‪‎‬ه��ای مختلف ش��ناخت الزم را‬ ‫دارد‪ .‬بنابراین این انتظار وجود ندارد که دکتر روحانی در‬ ‫دولت اعتدالی الزاما تمام نیروها را از میان اصالح طلبان‬ ‫انتخاب کند ی��ا بالعکس از بین اصولگرای��ان‪ .‬همچنین‬ ‫انتظار نمی رود ک��ه رئیس جمه��ور اصال ح طلبانی را در‬ ‫دولت مشارکت دهد که زمانی به س��مت براندازی رفته‬ ‫بودند یا با رفتارهایش��ان به نظام اس��یب زده بودند‪ .‬در‬ ‫مقاب��ل در میان اصولگرایان نیز اش��خاصی هس��تند که‬ ‫اصال دولت روحان��ی را قب��ول ندارند‪ ،‬بنابرای��ن انتظار‬ ‫نمی‪‎‬رود که انها در ترکیب دولت اعتدالی جایی داش��ته‬ ‫باش��ند‪ .‬منظور این اس��ت که از میان دو دسته فکری و‬ ‫سیاسی کس��انی در راس مس��ئولیت قرار بگیرند که هم‬ ‫الزامات دولت را بپذیرند و هم رفتارهایش��ان‪ ،‬رفتارهای‬ ‫متعادلی باشد‪ .‬یعنی اوال از تندرو ی ها پرهیز کنند و ثانیا‬ ‫با پذیرش چارچوب‏های اساس��ی نظام‪ ،‬خ��ود را ملزم به‬ ‫عمل بر مبنای این چارچوب ها کنند‪.‬‬ ‫ایا ممکن است از این پس اصولگرایان معتدل‬ ‫بیش�تر جذب دول�ت ش�وند؟ این موض�وع چه‬ ‫تاثیراتی بر روند کار دولت خواهد داشت؟‬ ‫امید و انتظار داریم که چنین اتفاقی را شاهد باشیم‪.‬‬ ‫البته باید توجه داشت که اگر زمانی اصولگرایان جذب دولت‬ ‫ش��دند این بدان مفهوم نخواهد بود که اقای روحانی دقیقا‬ ‫مطابق فرمایشات رهبری عمل کرده است‪ .‬بلکه یک بخش‬ ‫ان را مورد نظر قرار داده اند‪ .‬زیرا اگر فرمایشات ایشان را به‬ ‫درستی مدنظر داشته باشیم از س��وی دیگر رئیس جمهور‬ ‫باید مانع ورود افراد تندروی اصالح طلب و اصولگرا به بدنه‬ ‫دولت باشد‪ .‬بنابراین عدم استفاده از کسانی که در چارچوب‬ ‫رفتارهای نظام نمی‏گنجند و در عین حال اس��تفاده از تمام‬ ‫ظرفیت‪‎‬ها دو مساله ای است که رئیس جمهور ایران جهت‬ ‫تحقق فرمایش��ات رهبری برای ایجاد یک دولت اعتدالی‬ ‫باید مدنظر داشته باشد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪34‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫ای�ا اصولگرای�ان بای�د صحبت‏ه�ای اخی�ر‬ ‫مقام معظم رهب�ری را نقطه عطفی ب�رای دولت‬ ‫حسن روحانی قلمداد کنند؟‬ ‫اصولگرای��ان فرمایش��ات رهب��ری را حج��ت‬ ‫می دانند‪ ،‬یعنی حجتی که هم ش��رعی اس��ت‪ ،‬هم عقلی‬ ‫اس��ت و هم قانونی اس��ت‪ .‬از این جهت شرعی است که‬ ‫ولی فقیه چنین س��خنی را فرموده اند و بنابراین کس��انی‬ ‫که در چارچوب نظ��ام و والیت فقیه فکر و عمل می کنند‬ ‫این صحبت ها برایش��ان یک الزام شرعی می اورد که از‬ ‫چارچو ب های تعیین شده توس��ط رهبری خارج نشوند‪.‬‬ ‫الزام قانونی بدین مفهوم اس��ت که سیاس��ت های کلی‬ ‫کشور را بر اس��اس قانون اساس��ی‪ ،‬رهبر کش��ور تعیین‬ ‫می‏کنند‪ .‬این مساله نیز جزو سیاست های کلی است‪ ،‬زیرا‬ ‫چارچوب حرکت و روش هم قوا و هم نیروهای سیاسی‬ ‫را رهبر تعیی��ن می کنند‪ .‬ال��زام عقلی نی��ز از این جهت‬ ‫است که کش��ور با دش��واری‏هایی مواجه است که جز با‬ ‫اتحاد میان نیروها‪ ،‬برو ن رفت از این شرایط برای دولت‬ ‫امکانپذی��ر نخواهد بود‪ .‬بنابراین الزام��ا باید تمام نیروها‬ ‫در این چارچوب به یکدیگر و به ویژه به دولت کمک کنند‪.‬‬ ‫غی�ر از م�واردی ک�ه ب�ه ان اش�اره ش�د یعنی‬ ‫بحث مش�ارکت نیروه�ای اعتدال�ی در دولت و‬ ‫عدم حض�ور نیروه�ای افراط�ی‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫ایران چه موارد و گام‏های دیگری را باید مدنظر‬ ‫داشته باشد تا ان گفتمان اعتدالی مدنظر رهبری‬ ‫تامین شود؟‬ ‫من معتقدم فکر اعتدالی هیچ گاه قول‏هایی نخواهد‬ ‫داد که از چارچوب توانایی‏ها و ظرفیت‏های کش��ور خارج‬ ‫باشد؛ همچنین رفتارهای سیاست خارجی‪‎‬اش را در پرهیز‬ ‫تندروی و ایجاد دشمن تراش��ی های بیهوده ترسیم خواهد‬ ‫کرد؛ از س��اده نگری در روابط خارجی پرهی��ز خواهد کرد؛‬ ‫با دشمن های چند ساله با شوخی مواجه نمی‏شود؛ در عین‬ ‫حال یک دولت اعتدال��ی با پرهی��ز از کوته بینی‏ها و دادن‬ ‫وعده‏های ناش��دنی‪ ،‬بر موضوعات مهم و اساسی کشور و‬ ‫ماموریت‪‎‬های مهم تمرکز خواهد ک��رد‪ ،‬نه ماموریت‏های‬ ‫فرعی و همچنین اقداماتش نیز ب��ر مبنای منطق و دالیل‬ ‫کارشناسی بنیان گذاشته خواهد شد؛ در استفاده از ظرفیت‬ ‫نیروها به تم��ام توانایی‪‎‬ها توجه خواهد ک��رد؛ در برخورد با‬ ‫جریانات داخلی‪ ،‬انها را دوستان انقالب محاسبه خواهد کرد‬ ‫و نه مخالفان دولت و انقالب‪ .‬از دیگر سو کسانی که در نقد‬ ‫این دولت بر می خیزند حتما باید در نظر بگیرند که بر اساس‬ ‫فرمایشات رهبری‪ ،‬انتقادهایش��ان باید دلسوزانه و در عین‬ ‫حال مودبانه باشد‪.‬‬ ‫به نظر من این گفته ها‪ ،‬چارچوب متینی برای اقدامات‬ ‫دولت و جریانات سیاسی اس��ت‪ .‬در حال حاضر کشور یک‬ ‫فضای رش��د بلند را در پی��ش دارد و از جمله ضرورت های‬ ‫این فضای رش��د نیز چارچوب تفاهم��ی منطقی برای کار‬ ‫کردن است‪.‬‬ ‫در م�ورد حمایت از تیم مذاکره کننده هس�ته ای‬ ‫چه نظری دارید؟ به هرحال به نظر از سوی نظام‬ ‫درباره تی�م ایرانی هی�چ نگرانی وج�ود ندارد و‬ ‫اطمینان کامل به انها هست‪.‬‬ ‫کشور با دشواری‏هایی مواجه است که جز با‬ ‫اتحاد میان نیروها‪ ،‬برون رفت از این شرایط‬ ‫برای دولت امکانپذیر نخواهد بود‪ .‬بنابراین‬ ‫الزاما باید تمام نیروها در این چارچوب‬ ‫به یکدیگر و به ویژه به دولت کمک کنند‬ ‫به اعتقاد من بیان نقدها نسبت به تیم هسته‪‎‬ای‬ ‫به این تیم کم��ک خواهد کرد تا هم با احتیاط بیش��تری‬ ‫حرکت کند و هم از اعتماد غیرقابل توجیه به طر ف‏های‬ ‫خارجی پرهیز کن��د‪ .‬در عین حال ای��ن انتقادها‪ ،‬ابزاری‬ ‫اس��ت در دس��ت مذاکره کنن��دگان تا ش��رایط داخلی را‬ ‫به عنوان یکی از شاخص های اصلی مذاکراتشان مطرح‬ ‫کنند‪ .‬همچنی��ن از یک س��و اینکه هر ن��وع مخالفت و‬ ‫نقدی را محکوم کنیم به صالح جامعه نیس��ت و از دیگر‬ ‫س��و اینکه بخواهیم مذاکره کنندگان را خائن تلقی کنیم‬ ‫این رویکرد نیز به نفع کش��ور نیست‪ .‬مس��اله مذاکرات‬ ‫هس��ته ای یک امر ملی اس��ت و امری اس��ت که فقط با‬ ‫امروز ما س��روکار ندارد‪ ،‬بلکه نتیجه ان با اینده سیاسی‬ ‫جامعه گره خورده است‪.‬‬ ‫انچ��ه رهب��ری فرمودند که بای��د قوی ش��ویم نیز‬ ‫در همین راستاس��ت‪ ،‬زیرا برخی از س��خنان در راس��تای‬ ‫تضعیف توانایی‪‎‬هاس��ت و به تقویت ملی نخواهد انجامید‪.‬‬ ‫این در ش��رایطی اس��ت که اینگونه پرونده ها نیازمند یک‬ ‫اشتراک نظر اس��ت‪ .‬باید توجه داشت که اش��تراک نظر به‬ ‫معنای همس��ان فکر کردن نیس��ت؛ به معنای نقد داشتن‬ ‫نیس��ت؛ به معنای راه های اصالحی نش��ان دادن نیست‪.‬‬ ‫بلکه به هر ترتی��ب همه باید ظرفیت های خ��ود را در کنار‬ ‫هم بگذارند تا به یک مس��یر مش��خص دس��ت یابیم‪ .‬در‬ ‫غیر اینصورت با تضعیف تی��م مذاکره کنن��ده راه به جایی‬ ‫نخواهیم برد‪.‬‬ ‫در این میان برخی نیز عنوان می‏کنند که تیم هسته‪‎‬ای‬ ‫قوی‏ترین تیم اس��ت‪ .‬در این ش��رایط می‪‎‬توان با نقدهای‬ ‫منصفانه به س��مت افزایش ظرفیت تیم گام برداش��ت‪ .‬در‬ ‫پیام اقایان ظریف و عراقچی مشاهده کردیم که انها اعتماد‬ ‫رهبری را بزرگترین ظرفیت می‏دانند و این مس��اله کامال‬ ‫محرز اس��ت‪ .‬رهبری از جانب همه ملت سخن می‪‎‬گویند‪.‬‬ ‫ملتی که از گروه ها‪ ،‬اقوام‪ ،‬دس��ته جات سیاس��ی‪ ،‬مذاهب و‬ ‫توده‪‎‬های متفاوتی که در سطح کش��ور است تشکیل شده‬ ‫است‪ .‬به نظر من اگر گروه‪‎‬های سیاسی‪ ،‬منش های رهبری‬ ‫را مدنظر داشته باشند و در عوض انکه دل مردم خالی شود‬ ‫و دشمنان احس��اس کنند که در رابطه با پرونده هسته‏‪‎‬ای‬ ‫درون ای��ران اختالف‪‎‬هایی ایج��اد کرده‏ان��د‪ ،‬بتوانیم یک‬ ‫زمینه اتفاق نظر جدی را فراهم کنیم می‪‎‬توانیم با پرهیز از‬ ‫خوش دلی‏های بیجا به یک نتیجه مطلوب‏تر دست یابیم‪.‬‬ ‫به دنبال فرمایشات رهبری‪ ،‬برخی از دوستان ما باید‬ ‫در مسیر حرکت و تفکر خود تغییراتی ایجاد کنند‪ .‬برگزاری‬ ‫همایش هایی از جانب دلواپسان و دل ارام‏ها چه در موافقت‬ ‫و چه مخالفت با روند مذاکرات‪ ،‬به جز افزایش انشقاق‏های‬ ‫داخلی و سوءتفاهم ها‪ ،‬دستاورد دیگری نخواهد داشت‪ .‬به‬ ‫نظر بنده‪ ،‬فرمایش��ات اخیر رهبر انقالب‪ ،‬حجت را بر همه‬ ‫ما تمام کرد‪.‬‬ ‫در رابط�ه ب�ا بح�ث س�انتریفیوژها و ظرفی�ت‬ ‫غنی سازی اورانیوم‪ ،‬رهبر انقالب مسائلی را بیان‬ ‫داشتند‪ .‬از جمله اینکه ایشان همچنان نسبت به‬ ‫نیات غرب بدبین هستند‪ .‬به نظر شما باتوجه به‬ ‫اینکه تی�م مذاکره کننده باید منوی�ات رهبری را‬ ‫دنبال کند‪ ،‬این بدبینی چه تاثیری روی پروس�ه‬ ‫مذاکرات خواهد داشت؟‬ ‫البته تیم مذاکره کننده مصالح کشور را که رهبری‬ ‫نیز بیان کنن��ده ان هس��تند‪ ،‬پیگیری می کن��د و منویات‬ ‫رهبری مبتنی ب��ر مصالح و منافع ملی اس��ت‪ .‬من معتقدم‬ ‫حضرت ای��ت اهلل خامنه ای‪ ،‬یک فض��ای رو به جلو را برای‬ ‫تیم مذاکره کننده فراهم می کنند و از این جهت اس��ت که‬ ‫سخنان ایشان بسیار بااهمیت است‪ .‬ایشان شرایط را برای‬ ‫تیم مذاکره کننده چه به لحاظ پشتیبانی‏های معنوی و چه‬ ‫ایجاد اعتماد درونی فراهم کردند و در عین حال مس��یر را‬ ‫برای پیشروی دشمن مسدود کردند‪.‬‬ ‫دولت‬ ‫اصولگرایان معتدل‪ ،‬روحانی را به احمدی نژاد ترجیح می دهند‬ ‫صادق زیبا کالم در گفت وگو با مثلث‬ ‫اقای زیباکالم برای شروع بفرمایید نظر شما در‬ ‫مورد گفتمان اعتدال چیست؟‬ ‫من اساس��ا با نفس اینکه بگوییم گفتمان اعتدال‬ ‫مشکل دارم‪ ،‬یعنی اصال اعتدال را به عنوان یک جریان فکری‬ ‫و یک فلسفه سیاسی نم ی‏شناسم‪ .‬اعتدال و اعتدال گرایی‬ ‫یک صفت اس��ت و یک مکتب فکری نیست‪ .‬مانند خوب‬ ‫بودن و با ادب بودن که صفت هستند نه جهان بینی‪ .‬اعتدال‬ ‫به مفهوم پرهی��ز از افراط و تفریط اس��ت و یک خط فکری‬ ‫سیاسی نیست‪.‬‬ ‫رهبر انقالب بر حمایت از مقام�ات دولت تاکید‬ ‫کردن�د‪ .‬ب�ا در نظ�ر گرفتن ای�ن مس�اله اکنون‬ ‫اصولگرایان باید چه روش�ی را در قبال دولت در‬ ‫پیش بگیرن�د تا ان مولفه‪‎‬ه�ای مدنظر رهبری را‬ ‫نیز تامین کرده باشند؟‬ ‫توجه کنی��د که هیچ بقالی نم ی‏گوید ماس��ت م ‬ ‫ن‬ ‫ترش است‪ ،‬بالطبع جبهه پایداری نیز نم ی‪‎‬گوید که انتقادات‬ ‫ما غی ر منصفانه است بلکه م ی‪‎‬گوید انتقاداتشان منصفانه و‬ ‫از روی دلسوزی است‪.‬‬ ‫حضرت ای�ت اهلل خامنه‏ای در صحب ت‏‪‎‬هایش�ان‬ ‫شعار اعتدال را مورد تایید قرار داده اند‪ .‬بنابراین‬ ‫اکنون دولت روحانی مسئولیت سخت تری برای‬ ‫اداره امور دولت بر عهده خواهد داش�ت‪ .‬به نظر‬ ‫شما رئی س جمهور ایران پس از این چه رویکردی‬ ‫را باید در پیش بگیرد تا ش�عار اعتدالش را به ان‬ ‫نقطه مطلوب برساند؟‬ ‫البته ابتدا بگویم که من از صحبت رهبری این طور‬ ‫من تصور م ی کنم‬ ‫ک��ه ای��ران خیل��ی وقت‬ ‫اس��ت که خ��ودش را ب رای‬ ‫مذاکره جدی با غرب بر سر‬ ‫فعالی ت‏های هسته‏ای اماده‬ ‫کرده‏‪ .‬حت��ی در مذاکراتی‬ ‫ک��ه در دوران احمدی ن��ژاد‬ ‫اتفاق افتاد نیز این مس��اله‬ ‫مش��خص ب��ود‪ .‬یعنی در‬ ‫ان دوران یک��ی‪ ،‬دوب��ار با‬ ‫وس��اطت دول��ت عم��ان‬ ‫تماس‏هایی میان مقامات‬ ‫ای��ران و امری��کا ص��ورت‬ ‫گرفت‪ .‬البته ایران راجع به‬ ‫این موض��وع چیزی نگفت‬ ‫ولی وقتی مطبوعات موفق‬ ‫و شناخته ش��ده امریکایی‬ ‫این مس��اله را برمال کردند‪،‬‬ ‫از یک س��و دول��ت امریکا‬ ‫تکذیب نکرد که تماس‪‎‬ها‬ ‫و دیدارهای��ی ب��ا مقامات‬ ‫ای رانی داش��ته‪‎‬اند و از دیگر‬ ‫س��و‪ ،‬مقام‏های ایرانی نیز‬ ‫سکوت کردند‪ .‬این مسائل‬ ‫نش��ان دهنده ای��ن اس��ت‬ ‫که حت��ی قب��ل از انتخاب‬ ‫روحانی‪ ،‬ای ران اماده مذاکره‬ ‫جدی بود‪ .‬اکنون نیز بحث‬ ‫مصالحه با غرب بر سر مساله هسته ای ای ران دور از انتظار‬ ‫نیس��ت‪ .‬این انتقادات نیز مانع از ان نم ی‏شود که مصالحه‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫در رابطه با مذاکرات جاری من معتقدم که توافق کلی‬ ‫صورت خواهد گرفت و بحث بر سر جزئیاتی همچون می زان‬ ‫غن ی سازی اورانیوم و تعداد سانتریفیوژها به بعد از این توافق‬ ‫کلی موکول خواهد شد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫مق�ام معظ�م رهب�ری در صحب ت‪‎‬هایش�ان به‬ ‫این موضوع اش�اره کردند که در رابط�ه با دولت‬ ‫کنونی هرگونه نقدی‪ ،‬بای�د منصفانه‪ ،‬محترمانه‬ ‫و دلس�وزانه و به دور از هرگونه م چ گیری و اذیت‬ ‫رساندن به دولت باشد‪ .‬باتوجه به این فرمایشات‬ ‫رهبری اکن�ون برخی منتق�دان و مخالفان دولت‬ ‫همچون جبهه پایداری که به ان اش�اره ش�د ایا‬ ‫تغیی�ری در سیاس�ت ها و نگرش‏ش�ان ایج�اد‬ ‫خواهند کرد؟‬ ‫رهبری در این صحب ت ها ضم�ن اینکه فرمودند‬ ‫هنوز به نیات غرب بدبین هس�تند اما مشخصا‬ ‫از تیم مذاکره کننده هس�ته ای حمای�ت کردند و‬ ‫گفتند‪« :‬البته ما به تیم مذاکره کننده کش�ورمان‬ ‫اعتم�اد داری�م و مطمئ�ن هس�تیم ک�ه انها به‬ ‫دس�ت اندازی به حقوق کش�ور و ملت و کرامت‬ ‫ملت ای�ران‪ ،‬راضی نخواهند ش�د و اج�ازه چنین‬ ‫کاری را نیز نخواهند داد‪ ».‬این بیانات چه تاثیری‬ ‫در روند پروسه مذاکرات هسته ای خواهد داشت؟‬ ‫سیاست‬ ‫من تص��ور م ی‪‎‬کنم ک��ه در مجم��وع اصولگرایان‬ ‫معتدل و میانه رو روحانی را ب��ه احمدی نژا د ترجیح م ی دهند‬ ‫اما اصولگرایان تندرو‪ ،‬جبهه پایداری و طرفداران احمدی نژاد‪،‬‬ ‫قطعا روحانی را به احمدی نژاد ترجیح نخواهند داد‪ .‬بناب راین‬ ‫شاید به واس��طه صحب ت های مقام معظم رهبری سکوت‬ ‫کنند اما احمدی نژاد هنوز ب رای انها مطرح اس��ت‪ .‬همچنان‬ ‫که فردای سخنرانی مقام‬ ‫معظ��م رهب��ری‪ ،‬روح اهلل‬ ‫حس��ینیان در مجل��س‬ ‫مجددا به دول��ت روحانی‬ ‫حمله ور ش��د‪ .‬اصال انگار‬ ‫ایش��ان بیانات چن��د روز‬ ‫گذشته را نشنیده است‪ .‬این‬ ‫در شرایطی اس��ت که اگر‬ ‫اصولگرایان تندرو و اعضای‬ ‫جبهه پایداری صحب ت های‬ ‫رهبری را ب��ه دقت گوش‬ ‫کرده باش��ند بای��د از این‬ ‫انتقادها حذر کنند‪ .‬در این‬ ‫میان اصولگرایان میانه رو‪،‬‬ ‫تاکن��ون موضع گیری حاد‬ ‫و افراط��ی ای علیه دولت‬ ‫حسن روحانی نکرده اند و‬ ‫تاحدودی حتی در مجلس‬ ‫با دولت همکاری م ی کنند‪.‬‬ ‫این بیانات بیش��تر خطاب‬ ‫به گروه های تندرو است و‬ ‫انها هستند که باید منش‬ ‫و رفتار خود را اصالح کنند‪.‬‬ ‫اما به نظر من‪ ،‬اصولگرایان‬ ‫تن��درو و جبه��ه پایداری‬ ‫خیلی مراعات دولت جدید‬ ‫را نخواهند کرد و همچنان‬ ‫نس��بت به دولت مواضع‬ ‫خصمانه گذشته را ادامه خواهند داد‪.‬‬ ‫ص�ادق زیب�اکالم‪ ،‬کارش�ناس مس�ائل‬ ‫سیاس�ی همواره نگاهی متفاوت به مسائل‬ ‫دارد‪ .‬او که از مدافعان دولت یازدهم ب ه ش�مار‬ ‫م ی اید و س�خنان تن�دی را علی�ه منتقدان‬ ‫حسن روحانی مطرح م ی کند بر این باور است‬ ‫که طی ف هایی مانند جبهه پایداری همچنان‬ ‫مواضع خود را نسبت به دولت حسن روحانی‬ ‫حفظ خواهند ک�رد‪ .‬ب�ا او گفت وگویی انجام‬ ‫داده ایم که در ادامه م ی خوانید‪.‬‬ ‫برداشت م ی کنم که یک س��ری از عزل و نصب‏های اقای‬ ‫روحانی مورد تایید ایشان نیست و به عنوان نیروهای انقالبی‪،‬‬ ‫مقام معظم رهبری از برخی عزل و نصب ها خیلی استقبال‬ ‫نکردند‪ .‬بناب راین احتماال کار ب رای روحانی در رابطه با عزل و‬ ‫نصب مدی ران و مسئوالن دشوارتر خواهد شد‪ .‬رهبری ضمن‬ ‫حمایت از اعتدال حاضر نیس��تند که نیروهای حزب اللهی‬ ‫کنار گذاشته شوند‪.‬‬ ‫این نکته که رهبر فرمودند برداشت من این است که‬ ‫صحب ت‏های ایشان به گونه ای نبود که بگویند سیاست های‬ ‫دولت روحانی را کامال قبول دارند‪ ،‬بلکه انتقاداتی را به دولت‬ ‫وارد اوردند‪.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫دولت‬ ‫رش‬ ‫گزا‬ ‫تغییر زمین بازی؛ از تعداد سانتریفیوژ به میزان «سو»‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫وین‪ ،6‬ژنو‪ 3‬می شود؟‬ ‫وزرای امور خارجه کش��ورهای ‪ 5+1‬ب��رای حضور در‬ ‫مذاکرات وین ‪ 6‬اماده م ی ش��وند‪ .‬وزرای شش کشور روسیه‪،‬‬ ‫چین‪ ،‬المان‪ ،‬فرانسه‪ ،‬انگلیس و ایاالت متحده امریکا در حالی‬ ‫چمدان های سفر خود را ب رای حضور در وین بسته اند که هنوز‬ ‫اختالفات اساسی میان طرفین بر سر انعقاد توافقنامه نهایی‬ ‫به قوت خود باق ی اس��ت‪ .‬در چنین فضایی هر یک از وزرای‬ ‫امور خارجه با رویکردی خاص وارد صحنه مذاکرات م ی شوند‪.‬‬ ‫«میل به بر هم زدن بازی» همچنان به عنوان میلی بالقوه در‬ ‫وزرای امور خارجه امریکا و فرانسه مشاهده م ی شود‪.‬‬ ‫موضع گیری های جان ک��ری و ل��وران فابیوس طی‬ ‫هفته های اخیر این میل بالقوه را تش��دید کرده است‪ .‬با این‬ ‫حال ممکن است در نهایت مالحظات و محاسباتی مانع از‬ ‫به فعلیت رسیدن این میل بالقوه ش��ود‪ .‬چنانچه در جریان‬ ‫مذاکرات ژنو ‪ 3‬نیز میل بالقوه فرانسوی ها جهت بر هم زدن‬ ‫دوباره مذاکرات (مانند انچه در ژنو ‪ 2‬مشاهده کردیم) عمال‬ ‫به فعلیت نرسید و امضای فابیوس پای توافقنامه موقت ژنو‬ ‫به ثبت رس��ید‪ .‬ای ران واعضای‪ 5+1‬در ماه نوامبر سال ‪2013‬‬ ‫میالدی در مذاکرات خود در ژنو به توافقی تحت عنوان «طرح‬ ‫اقدام مشترک» دست یافتند که طبق ان ته ران فعالی ت ها در‬ ‫چارچوب ب رنامه هسته ای را در جهت اثبات خصلت صلح امیز‬ ‫برنامه هس��ته ای خود کاهش داده و دسترسی کارشناسان‬ ‫بی ن المللی به تاسیس��ات اتمی ب رای بازرس ی های دقی ق تر‬ ‫را تامین م ی کند و در مقابل تحریم ه��ای بی ن المللی علیه‬ ‫جمهوری اسالمی به تدریج برداشته م ی شود‪.‬‬ ‫دور ششم مذاکرات ای ران و اعضای ‪ 5+1‬ب رای دستیابی‬ ‫به توافق نهایی در خصوص برنامه هسته ای کشورمان روز‬ ‫دوم ماه جاری میالدی در وین اغاز ش��ده و ت��ا روز ‪ 20‬ژوئیه‬ ‫ادامه خواهد داشت‪ .‬دور ششم مذاکرات ای ران و اعضای ‪5+1‬‬ ‫ب رای دستیابی به توافق نهایی در خصوص برنامه هسته ای‬ ‫کشورمان از دوم تا بیس��تم ماه جاری میالدی ب رابر با ‪ 11‬تا‬ ‫‪ 29‬تیرماه در وین برگزار م ی شود‪ .‬سرگئی الوروف وزیر امور‬ ‫خارجه روسیه در این برهه سعی دارد در نقش یک کاتالیزور و‬ ‫تسریع کننده در میدان مذاکرات ظاهر شود‪.‬‬ ‫در جریان مذاکرات ژنو ‪ 3‬نیز الوروف در راستای امضای‬ ‫توافقنامه ژنو اقدامات زیادی ص��ورت داد‪ .‬وزیر امور خارجه‬ ‫روس��یه این بار نیز درصدد اس��ت نقش محوری و معینی را‬ ‫در امضای توافقنامه نهای��ی ایفا کند‪ .‬ای��ن رویکرد در نوع‬ ‫موضع گیری های سرگئی ریابکوف‪ ،‬معاون وزیر امور خارجه‬ ‫روسیه و نماینده این کش��ور در مذاکرات هس��ته ای ای ران‬ ‫و اعض��ای ‪ 5+1‬کامال قابل مش��اهده اس��ت‪ .‬ریابکوف در‬ ‫خصوص مذاکرات وین ‪ 6‬م ی گوید‪« :‬با وجود مس��ائل حل‬ ‫نش��ده اساس��ی میان طرفین‪ ،‬مذاکرات هس��ته ای ای ران و‬ ‫گروه ‪ 5+1‬امیدوار کننده است‪ .‬گفت وگوها در اغاز دور ششم‬ ‫مذاکرات وین تا حدی کندتر از انچه پی ش بینی م ی شد پیش‬ ‫م ی رفت‪ ،‬اما امیدواریم در تدوین به موقع توافق نهایی توفیق‬ ‫حاصل شود‪ .‬مساله مهم درخصوص مذاکرات هسته ای وین‬ ‫این است که با وجود باقی ماندن مس��ائل اساسی کار روی‬ ‫تدوین متن (توافق نهایی) ادامه دارد‪».‬‬ ‫پرانتزهایی که هنوز برداشته نشده اند‬ ‫پ رانتزهایی که در متن پی ش نوی��س توافقنامه نهایی‬ ‫هسته ای میان ای ران و اعضای ‪ 5+1‬وجود دارد‪ ،‬هنوز برداشته‬ ‫نش��ده و به قوت خود باقی اس��ت‪ .‬این پ رانتزها در حقیقت‬ ‫همان اختالفات اساسی میان ای ران و طرف مقابل هستند‪.‬‬ ‫اختالفات اساسی و مهمی که دکتر محمد جواد ظریف‪ ،‬وزیر‬ ‫امور خارجه کش��ورمان رفع انها را منوط به واقع بینی طرف‬ ‫مقابل و پرهیز از تخیالت ب ی پایان م ی داند‪.‬‬ ‫دولت‬ ‫س��ی د عباس ع راقچ��ی‪ ،‬مع��اون وزیر ام��ور خارجه‬ ‫کش��ورمان در روزهای ابتدای��ی مذاکرات وی��ن ‪ 6‬به نکات‬ ‫قابل تاملی اش��اره کرد؛ نکاتی که به خوبی نش��ان م ی داد‬ ‫طرف مقابل (به صورت خاص ایاالت متحده امریکا) هنوز از‬ ‫مواضع غیرواقع بینانه خود عدول نکرده است‪« :‬از روزی که‬ ‫وارد وین شدیم جلس��ات متعددی را هم به صورت دوجانبه‪،‬‬ ‫س��ه جانبه و هم چهارجانبه و هم به صورت دسته جمعی در‬ ‫سطوح مختلف برگزار کردیم‪.‬‬ ‫فعال می توانم بگویم ک��ه گفت وگوها و مذاکراتی که‬ ‫در حال انجام است در حد ارزیابی مجدد از مواضع همدیگر‬ ‫اس��ت و مروری بر انچه تا االن داش��ته و تاکنون مذاکره‬ ‫کرده ایم و تالش برای فهم مواضع هر کدام‪ .‬پرانتزها همه‬ ‫سرجای خودش اس��ت‪ ،‬ما متنی را االن اماده کرده ایم که‬ ‫در جلس��ه گذش��ته تقریبا تمام مفادش مورد اختالف بوده‬ ‫است‪ .‬هنوز کار بسیاری دارد که به هم نزدیک شویم‪ .‬ما به‬ ‫جلس��اتی که هم روی مفاهیم به صورت کلی بحث شود و‬ ‫هم جلس��ات نگارش که دقیقا مواضع را بتوانیم روی کاغذ‬ ‫پیاده کنیم‪ ،‬نیاز داریم‪».‬‬ ‫با این ح��ال «دیپلمات ارام» کش��ورمان در سلس��له‬ ‫مذاکرات هسته ای ژنو و وین در ادامه از تالش ب رای رسیدن‬ ‫به توافق نهایی تا ‪ 20‬جوالی خب��ر داد‪« :‬تمام تالش ما این‬ ‫است از این فرصتی که تا ‪ 20‬جوالی باقی مانده است کمال‬ ‫استفاده را ببریم و بتوانیم به لحاظ کلی روی بحث هایی که‬ ‫اختالف داریم به تفاهم برسیم و بعد این تفاهم را روی کاغذ‬ ‫بیاوریم‪ ،‬عبارات و ادبیات مناسب را پی دا و روی ان توافق کنیم‬ ‫و در نهایتا به متنی که مورد توافق باشد برسیم و توافق نهایی‬ ‫را تشکیل بدهیم‪.‬‬ ‫در هر ص��ورت خوش بینی نس��بت به نی��ات طرف‬ ‫مقابل وجود ندارد و این خودش یکی از موانع مذاکرات است‬ ‫که ما در یک فضای ب��ه اصطالح همراه ب��ا اعتماد مذاکره‬ ‫نم ی کنیم‪ ،‬ب رای همین این کار را سخت تر م ی کند و ما هنوز‬ ‫در موقعیتی نیستیم که بتوانیم قضاوت کنیم که رسیدن به‬ ‫توافق مقدور است یا نه‪».‬‬ ‫منابع امریکایی نیز در دو روز ابتدایی مذاکرات از عدم‬ ‫پیشرفت پشت میز گفت وگوها خبر دادند‪ .‬روزنامه امریکایی‬ ‫«ل س انجلس تایمز» نیز در همین زمینه نوش��ته است که‬ ‫ای ران در طول دو روز اول گفت وگوها مورد قابل مالحظه ای‬ ‫را بیان نکرده و همچنان شکاف های عمیقی باقی است‪.‬‬ ‫در این خص��وص س��یگنال های متضادی از س��وی‬ ‫مقامات امریکایی و رس��انه های وابس��ته به البی قدرت در‬ ‫ایاالت متحده مخابره شده است‪ .‬در این خصوص یک مقام‬ ‫ارش��د وزارت خارجه امریکا ادعا کرده که ای رانیان تا ساعات‬ ‫پایانی مذاکرات تمایلی به اشکار کردن انچه مایل به قبولش‬ ‫هستند‪ ،‬نخواهند داشت‪ .‬این در حال ی است که یک مقام ارشد‬ ‫دولت امریکا نیز هشدار داد قدرت های جهانی ممکن است‬ ‫گفت وگوهای کنونی در وین را قط��ع کنند مگر انکه ای ران‬ ‫به توافق با انها دس��ت یابد‪ .‬این مقام ارشد امریکایی اظهار‬ ‫داشت با وجودی که شش قدرت جهانی و ای ران گزینه تداوم‬ ‫گفت وگوها بیش از ‪ 20‬جوالی را مد نظ��ر دارند‪ ،‬اما این امر‬ ‫زمانی اتفاق خواهد افتاد که ارزنده باشد!‬ ‫نقاط اختالف‬ ‫سیگنال مثبت مایکل مان‪ ،‬سخنگوی کاترین اشتون‬ ‫مس��ئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در خصوص فضای‬ ‫مثبت حاکم بر مذاکرات در روز دوشنبه (‪ 16‬تیرماه) نشان داد‬ ‫که جو سخت موجود در روزهای نخست مذاکرات تا حدودی‬ ‫از بین رفته است‪ .‬این در حال��ی است که بنا بر گزارش های‬ ‫متعدد مخابره ش��ده از سوی منابع رسانه ای مستقر در وین‪،‬‬ ‫هنوز اختالفات موجود به قوت خود باقی است و صرفا سطح‬ ‫و شدت برخی از انها کاهش یافته است‪ .‬سخنگوی مسئول‬ ‫سیاست خارجی اتحادیه اروپا از ادام��ه رایزن ی ها و مذاکرات‬ ‫ب رای ارزیابی همه مواضع و کاهش اختالفات خبر داد‪.‬‬ ‫مایکل مان در این خص��وص م ی گوید‪« :‬ما مذاکرات‬ ‫دوجانبه و چند جانبه با ای ران را به منظور بحث درباره مسائل‬ ‫مش��خص و ارزیابی همه مواض��ع و کاست��ن از اختالفات‬ ‫انجام م ی دهی��م‪ .‬این ش��یوه متکی به مذاک��رات دوجانبه‬ ‫است و بهتری��ن وسیله ب رای پیش��برد مذاکرات به ش��مار‬ ‫م ی رود‪ .‬مذاکرات دوجانبه بی��ن عباس ع راقچی‪ ،‬عضو تیم‬ ‫مذاکره کننده ای ران و هلگا اش��میت‪ ،‬معاون اشتون با وجود‬ ‫برخی دش��واری ها سازنده و مثبت است‪ .‬موعد مش��خصی‬ ‫ب رای پایان دور کنونی مذاکرات نیست‪ .‬مذاکرات تا دستیابی‬ ‫به توافقنامه ای –صرف نظ��ر از زمانی که خواهد برد‪ -‬ادامه‬ ‫خواهد یافت‪».‬‬ ‫این در حالی است که کاترین اشتون مسئول سیاست‬ ‫خارجی اتحادیه اروپا نیز در استانه خروج خود از سمت رسمی‬ ‫خود در تالش است کارنامه مثبتی در زمینه تعامل هسته ای‬ ‫با ای ران و حل بحران خودساخته غرب در این خصوص از خود‬ ‫به جای بگذارد‪ .‬در شرایطی که اشتون عمال در زمینه های‬ ‫دیگر (بح��ران اوکرای��ن‪ ،‬بحران های امنیت��ی اروپا در نظام‬ ‫بی ن الملل‪ ،‬ناکامی اروپا در دخالت در خاورمیانه و سوریه و‪)...‬‬ ‫کارنامه مثبتی از خود به جای نگذاشته است تصمیم دارد از‬ ‫فرصت و موقعیت به وجود امده ب رای خود و همراهانش به‬ ‫بهترین و کامل ترین نحو ممکن استف��اده کند‪ .‬با این حال‬ ‫اش��تون در راستای رسیدن به این هدف چ��اره ای جز مهار‬ ‫زیاده خواه ی ها و غی ر واقع بین ی ه��ای ایاالت متحده امریکا‬ ‫و پاریس و ایجاد توازنی سازنده و موث��ر در مواضع اعضای‬ ‫‪ 5+1‬ندارد‪.‬‬ ‫نوستالژی با طعم احتیاط‬ ‫پروسه طی شده در مذاکرات وین ‪ 6‬را از برخی جهات‬ ‫م ی توان با پروسه طی شده در مذاکرات ژنو ‪( 3‬بر سر امضای‬ ‫توافقنامه موقت) مقایسه کرد‪ .‬البته بدیهی است که امضای‬ ‫توافقنامه نهایی و جامع نس��بت به توافقنامه موقت دارای‬ ‫پیچیدگ ی های بیش��تری است‪ ،‬اما در فضای رسانه ای‪ ،‬این‬ ‫قیاس و همگون سازی ذهنی تا حدود زیادی عینیت م ی یابد‪.‬‬ ‫شاید اصل ی ترین تفاوت میان مذاکرات ژنو ‪ 3‬و وین‪،6‬‬ ‫افزایش شدید ضریب احتیاط از سوی طرفین است‪ .‬این بار‬ ‫دیگر سخن از توافقی ‪ 6‬ماهه یا موقت در میان نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫از توافق جامعی سخن م ی گوییم که حکم یک سند حقوقی‬ ‫متقن و محکم و یک مبنای حقوقی و رفت��اری معین را از‬ ‫سوی طرفین خواهد داشت‪ .‬در چنین شرایطی حتی در میان‬ ‫کسانی که ژنو ‪ 3‬را به یک نوستالژی تشبیه م ی کنند‪ ،‬تکرار‬ ‫این نوستالژی در وین ‪ 6‬را با چاش��نی احتیاط قرین و همراه‬ ‫م ی سازند‪ .‬حاال گویا بحث از تعداد سانتریفیوژها در مذاکرات‬ ‫وین به «سو» کشیده ش��ده است‪ .‬به این معنا که مسئوالن‬ ‫فنی ای ران اعالم کرده اند ب��رای تامین نیازهای اساسی ‪190‬‬ ‫هزار سو‪ ،‬احتیاج کشور ماست‪ .‬این ‪ 190‬هزار سو در نس ل های‬ ‫مختلف سانتریفیوژ با تعداد دستگاه های کمتر و بیش��تری‬ ‫تولید خواهد شد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫گویا بحث از تعداد سانتریفیوژها در مذاکرات‬ ‫وین به «سو» کشیده شده است‪ .‬به این معنا‬ ‫که مسئوالن فنی ایران اعالم کرده اند برای‬ ‫تامیننیازهایاساسی‪ 190‬هزارسو‪،‬احتیاج‬ ‫کشور ماست‪ .‬این‪ 190‬هزار سو در نسل های‬ ‫مختلفسانتریفیوژباتعداددستگاه هایکمتر‬ ‫و بیشتری تولید خواهد شد‬ ‫سیگنال مثبت مایکل مان در میانه مذاکرات‬ ‫سیاست‬ ‫با همه این اوصاف مذاکرات هسته ای ای ران و اعضای‬ ‫‪ 5+1‬در سایه برخی گمان هزن ی های رسانه ای و تا حدود زیادی‬ ‫غی ر مستند ادامه یافت‪ .‬پس از روز دوم مذاکرات شاهد ادامه‬ ‫ان پشت درهای بس��ته بودیم‪ .‬عدم انتش��ار اخبار مربوط به‬ ‫مذاکرات هس��ته ای ای ران و اعض��ای ‪ 5+1‬به طور طبیعی‬ ‫منجر به ایجاد جوی مبهم در فضای رس��انه ای و تحلیلی‬ ‫بی ن المللی شد‪.‬‬ ‫«خوش بین ی مف��رط» و «بدبینی مح��ض» دو نقطه‬ ‫منتهی الیه پاره خط تحلیلی مربوط ب��ه مذاکرات وین ‪ 6‬را‬ ‫تش��کیل م ی دهند‪ .‬با این حال برخی رسانه ها با تاکید روی‬ ‫نقاط اختالف کلی می��ان دو طرف‪ ،‬بار دیگر ب��ه مرور انها‬ ‫پرداخته و مدعی شدند این نقاط اختالفی هنوز به قوت خود‬ ‫باقی مانده اس��ت‪ .‬یکی از این موارد کلی فرایند غن ی سازی‬ ‫اورانیوم است‪ .‬برخی منابع اعالم کردند در ماه نوامبر موفقیت‬ ‫ای ران در توافق مقدماتی صورت گرفته‪ ،‬به رسمیت شناختن‬ ‫حق غنی س��ازی بود ام��ا «ان��دازه و دامنه» ای��ن برنامه ها‬ ‫موضوعی مهم اس��ت‪ .‬اینجا مکانی اس��ت که دو طرف با‬ ‫هم و در حال مذاکره هس��تند به ویژه ب رای اینکه چه تعداد‬ ‫سانتریفیوژ ب رای غن ی س��ازی با خلوص باالتر مورد استفاده‬ ‫قرار گیرد‪ .‬بحث بر سر س��انتریفیوژها ارتباط مستقیمی با‬ ‫نیازهای اساسی ای ران و نحوه تعیین ان دارد‪.‬‬ ‫رهبر فرزانه انقالب اس�لامی در بحبوح��ه مذاکرات‬ ‫هس��ته ای ای ران و اعضای ‪ 5+1‬در وین و در دیدار مسئوالن‬ ‫و کارگزاران نظام ضمن اشاره به موضوع مذاکرات هسته ای‬ ‫و همچنین با تاکید بر اینکه بای��د در این مذاکرات نیازهای‬ ‫کشور براورده ش��ود‪ ،‬فرمودند‪« :‬نیاز قطعی کشور در بحث‬ ‫ظرفیت غن ی سازی ‪ ۱۹۰‬هزار س��و است و تیم مذاکره کننده‬ ‫مطمئنا اجازه دس��ت اندازی به حقوق ملت را نخواهد داد‪».‬‬ ‫س��و (‪ )SWU‬ﯾﻚ واﺣﺪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی اﺳﺖ که به طﻮر ﺧﺎص‬ ‫در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﻧﺮژی هسته ای ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار م ی ﮔﯿﺮد‪.‬‬ ‫ﺳﻮ‪ ،‬ﻳﻚ واﺣﺪ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮی اﺳﺖ جهت ﺳﻨﺠﺶ ﻣﻘﺪار ﻛﺎر ﻻزم‬ ‫ﺑﺮای ﺟﺪاﺳﺎزی‪ ،‬اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﺒﻚ ﻋﻨﺼﺮ اوراﻧﯿﻮم از اﻳﺰوﺗﻮپ‬ ‫ﺳﻨﮕﯿﻦ ﺗﺮ ان در اوراﻧﯿﻮم طﺒﯿﻌﻲ جه��ت اﻳﺠﺎد ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫نهایی ﻛﻪ از اﻳﺰوﺗﻮپ ﺳﺒﻚ ﺗﺮ ﻏﻨ ﻲ ﺗﺮ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫منابع غربی بحث بر سر تاسیسات اب سنگین اراک‬ ‫و مجادله بر سر مدت زمان توافق جامع هسته ای را دو عامل‬ ‫دیگر بازدارندگی پیش روی مذاکرات و کند شدن سرعت ان‬ ‫دانسته اند‪.‬‬ ‫مطابق گ��زارش برخی رسانه ه��ای امریکایی‪ ،‬طبق‬ ‫این گزارش امریکا خواستار توافقی ‪ 20‬ساله است‪ ،‬اما ای ران‬ ‫توافق در چارچوب زمانی سه سال��ه را م ی خواهد که از دید‬ ‫امریکا حساسی ت هایی را نس��بت به برنامه هسته ای ای ران‬ ‫برم ی انگیزد! ای��ن در حالی است که اساس��ا پس از امضای‬ ‫توافقنامه نهایی دیگر مجالی ب��رای باق ی ماندن تحریم ها‬ ‫نم ی ماند و بسیاری از تحریم ها نیز باید سریعا برداشته شود‪.‬‬ ‫در هر حال امضای توافقنامه نهایی جای هیچ گونه مانوری را‬ ‫در خصوص طوالنی کردن و استمرار تحریم ها باقی نخواهد‬ ‫گذاش��ت‪ .‬این مس��اله ای است که طرف امریکایی و دیگر‬ ‫اعضای ‪ 5+1‬باید ان را درک کنند‪.‬‬ ‫در گزارش اسوشیتدپرس امده است که مذاکرات بر سر‬ ‫برنامه هسته ای ای ران پیشرفت کمی داشته است‪ .‬بزرگترین‬ ‫اختالف در این مذاکرات یعن��ی غن ی سازی اورانیوم هنوز به‬ ‫قوت خود باقی است‪ .‬این پروس ه م ی تواند هم سوخت راکتور‬ ‫را تولید کند و هم هس��ته اصلی ماده مورد نیاز ب رای ساخت‬ ‫سالح هسته ای محسوب م ی شود!‬ ‫این گزارش مغرضانه و گزارش های مغرضان ه مشابه در‬ ‫خصوص تالش ای ران در مسیر دستیابی به سالح هسته ای‬ ‫با هدف تاثیرگ��ذاری بر اذهان و افکار عمومی کش��ورهای‬ ‫غربی صورت م ی گی��رد‪ .‬این در حالی اس��ت که صلح امیز‬ ‫بودن فعالی ت های هس��ته ای جمهوری اسالمی ای ران ب رای‬ ‫هر شش کشور عضو ‪ 5+1‬و منابع رسانه ای وابسته به انها‬ ‫مساله ای محرز است‪.‬‬ ‫‪37‬‬ ‫دولت‬ ‫رش‬ ‫گزا‬ ‫بهارستان در روزهای میانی هفته گذشته با بحث های‬ ‫داغ در خص��وص استیضاح وزی��ر علوم خبرساز ش��د‪ .‬طرح‬ ‫استیض��اح رضا فرج ی دان��ا وزیر عل��وم دول��ت یازدهم که‬ ‫نخس��تین استیض��اح جدی دولت حس��ن روحان��ی بود با‬ ‫حضور علی الریجانی و فرج ی دانا در جلس��ه ای مشترک با‬ ‫استیضاح کنندگان‪ ،‬فعال متوقف شده است‪.‬‬ ‫جلسه سرنوشت ساز و واکنش نادران‬ ‫اتشبسبهنفعرهروان‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫نمایندگان معترض به جای سه ماه‬ ‫یک ماه به فرجی دانا مهلت دادند‬ ‫دوشنبه گذش��ته علی الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس نهم‬ ‫به همراه وزی��ر علوم در جلس��ه ای ب��ا استیضاح کنندگان‬ ‫شرکت کرد؛ جلس ه ای که در ان محمدحسن ابوتراب ی فرد و‬ ‫س مجلس‪ ،‬غالمعلی حدادعادل‪،‬‬ ‫محمدرضا باهنر نواب رئی ‬ ‫علیرضا زاکان��ی‪ ،‬عل ی اصغر زارع��ی‪ ،‬محمد مهدی زاهدی‬ ‫و قاسم جعفری از اعضای کمیس��یون ام��وزش مجلس و‬ ‫همچنین محمدحس��ین فرهنگی از اعضای هیات رئیسه‬ ‫نیز حضور داشتند‪.‬‬ ‫بالفاصله پس از پایان جلسه‪ ،‬رسانه ها خبری مهم به‬ ‫نقل از سخنگوی هیات رئیسه منتش��ر کردند؛ استیضاح به‬ ‫تعویق افتاده است‪.‬‬ ‫فرهاد بشیری‪ ،‬عضو کمیسیون اموزش و تحقیقات نیز‬ ‫در خصوص این جلس��ه سه ساعته گفت‪« :‬زاکانی و زارعی‬ ‫در جلس��ه گفتند که ما از طرف خودمان ح��رف م ی زنیم و‬ ‫نمایندگی از طرف استیضاح کنندگان نداریم‪».‬‬ ‫انتشار این خبر اگرچه دولت و حامیانش را راضی کرد‬ ‫اما اعتراض الیاس نادران از ط راحان استیضاح را ب رانگیخت‪.‬‬ ‫او در صح��ن علنی خانه ملت چنین گفت‪« :‬مطلع ش��دیم‬ ‫ریاست محترم مجلس تعدادی از نمایندگانی که استیضاح‬ ‫را امضا نکرده بودند‪ ،‬به عالوه یکی‪ ،‬دو نفر از امضا کنندگان‬ ‫استیضاح را دعوت کردند و با حضور وزیر جلس��ه ای ترتیب‬ ‫دادند و قول و قرارهایی با هم گذاشتند که این جلسات و قول‬ ‫و قرارها نه در ایی ن نامه داخلی مجلس و نه در قانون اساسی‬ ‫هیچ وجاهتی ندارد‪».‬‬ ‫نادران پا را از این هم فراتر گذاشت و در انتقادی صریح‬ ‫اعالم کرد‪« :‬هیچ کدام از امضاکنندگان استیضاح امضایشان‬ ‫را پس نگرفتند؛ ما هم در مجلس نم ی پذیریم که به صورت‬ ‫گزینشی تع داد محدودی افراد ب رای همه تصمیم گیری کنند‪.‬‬ ‫اینکه بدون اطالع قاطبه متقاضی��ان‪ ،‬استیضاح رسانه ای و‬ ‫اعالم ش��ود که قرار است استیضاح یک ماه به تاخیر بیفتد‪،‬‬ ‫چنین اجازه ای نه ب��ه رئیس مجلس‪ ،‬نه به ن��واب رئیس و‬ ‫نه به روسای فراکس��یون ها داده نش��ده ک��ه بتوانند چنین‬ ‫ی را از طرف مجلس بگی رند‪ ».‬این نماینده اصولگرا از‬ ‫تصمیم ‬ ‫ترئیسه خواست استیضاح را اعالم وصول کند تا موضوع‬ ‫هیا ‬ ‫استیضاح روال طبیعی خود را طی کند‪.‬‬ ‫تذکر الیاس نادران تمام اخبار یک روز قبل در خصوص‬ ‫تعویق یک ماه��ه استیضاح وزیر علوم را به چالش کش��ید‬ ‫و معادالت جدید در خصوص طرح استیض��اح وزیر علوم را‬ ‫دگرگون کرد‪ .‬این اظهارات‪ ،‬با واکنش محمدرضا باهنر مواجه‬ ‫شد‪ .‬او که در غیاب علی الریجانی ریاست جلسه را برعهده‬ ‫داشت‪ ،‬خطاب به نادران گفت‪« :‬ما به دنبال این هستیم که‬ ‫تکلیف استیضاح ه ر چه سریع تر روشن شود‪ .‬یکشنبه قرار شد‬ ‫رئیس مجلس با حضور وزیر و تعدادی از استیضاح کنندگان‬ ‫جلس ه ای داشته باش��ند و این موضوع به عزیزانی که دنبال‬ ‫استیضاح بودند اعالم ش��د‪ .‬این جلسه هم تشکیل شد و دو‬ ‫ساعت بحث مفصل انجام شد‪».‬‬ ‫ب��ه گفته باهنر‪ ،‬در جلس��ه دوش��نبه نیز چن��د نفر از‬ ‫استیضاح کنندگان موثر حضور داش��تند‪« :‬قرار پس گرفتن‬ ‫امضا وجود ندارد و ما ب��ه هیچ وجه به دنبال این نیس��تیم‪.‬‬ ‫فقط بحث این ب��وده که این کار ب رای مدت مش��خصی به‬ ‫تاخیر بیفتد تا شاید وزیر قانع و حاضر شود به مطالبات بحق‬ ‫استیضاح کنندگان پاسخ روش��ن دهد و بر ای��ن اساس این‬ ‫تصمیم گرفته شد‪».‬‬ ‫دولت‬ ‫نایب رئیس مجل��س در عین حال به ط��ور تلویحی‬ ‫اعالم کرد که قرار نیست استیضاح منتفی شود‪« :‬قرار است‬ ‫استیضاح کنندگان بین خودشان جلس ه ای داشته باشند و با‬ ‫هم شور و مشورت کنند‪ .‬اگر در نهایت ‪ 60 ،50‬نفر متقاضی‬ ‫استیضاح اعالم کردند که باید استیضاح اعالم وصول شود‪،‬‬ ‫ان گاه اعالم وصول خواهد شد اما ترجیح ما این است که این‬ ‫کار با یک وفاقی در مجلس انجام شود‪».‬‬ ‫جلسه بی نتیجه‬ ‫سه شنبه گذشته اما استیضاح کنندگان جلس ه ای دیگر‬ ‫با وزیر علوم برگ��زار کردند تا ب رای استیض��اح فرج ی دانا به‬ ‫جمع بندی برسند‪.‬‬ ‫جبار کوچک ی نژاد‪ ،‬نماینده رشت در مجلس نهم درباره‬ ‫جزئیات این جلسه گفته است‪« :‬در جلسه سه شنبه‪ ،‬پیشنهاد‬ ‫اقای الریجانی مبن ی بر اینکه این استیضاح یک ماه به تاخیر‬ ‫بیفتد‪ ،‬مطرح شد و نمایندگان دیدگاه های خود را در این باره‬ ‫مطرح کردند که ‪ 51‬نماینده امضا کننده استیضاح در جلسه‬ ‫حضور داشتند اما حتی یک نماینده هم امضای خود را پس‬ ‫نگرفت‪ .‬در نهایت رای گیری شد و به این نتیجه رسیدیم که‬ ‫نمایندگان رئیس جلسه را متقاعد کنند که این استیضاح را‬ ‫اعالم وصول کند و مطابق قانون باید این اتفاق بیفتد‪».‬‬ ‫مصمم بودن استیضاح کنندگان وزیرعلوم و تاکید انها‬ ‫بر انجام این استیضاح‪ ،‬نش��ان از ان دارد که علی الریجانی‬ ‫هنوز موفق نش��ده است نمایندگان را ب رای لغو این تصمیم‬ ‫متقاعد کند‪ .‬چن��دی پیش عبدالوحید فیاض��ی از اعضای‬ ‫کمیس��یون اموزش و تحقیقات مجلس گفته بود‪« :‬بعید‬ ‫م ی دانم اقای الریجانی موفق ش��ود استیضاح وزیر علوم را‬ ‫منتفی کند؛ چراکه این استیضاح یک منازعه کامال سیاسی‬ ‫است‪ .‬بس��یاری از اعضای فراکس��یون رهروان والیت هم‬ ‫استیضاح وزیر علوم را امضا کرده اند؛ بناب راین این استیضاح‬ ‫رای خواهد اورد‪».‬‬ ‫محمدرضا تاب��ش‪ ،‬نماینده اصالح طل��ب مجلس اما‬ ‫گفته بود که ما با فراکسیون رهروان والیت همراهی کردیم‬ ‫تا الریجانی بتواند با قدرت و قوت کارش را انجام دهد‪ .‬انتظار‬ ‫و توقع ما این است که اقای الریجانی به عنوان رئیس یک‬ ‫فراکسیون اگر نقدی هم به عملکرد وزیر علوم وارد است‪ ،‬در‬ ‫مالقاتی که با ایشان داشته و خواهد داشت این موارد را مطرح‬ ‫کند و خواهان اصالح ان شود؛ چراکه در این شرایط حساس‪،‬‬ ‫نباید کار به استیضاح کشیده شود‪».‬‬ ‫تابش در عین ح��ال گفته ب��ود‪« :‬وزارت عل��وم باید‬ ‫قاطعانه به کار خود ادامه دهد و هر م��درک و سندی که بر‬ ‫ناروای ی ها و کج ی هایی که اتفاق افتاده داللت دارد را رو کند‬ ‫و افکار عمومی را در جریان قرار دهد‪».‬‬ ‫عابد فتاحی‪ ،‬دیگر نماین��ده اصالح طلب مجلس نیز‬ ‫استیضاح وزیر علوم را سیاسی خواند و گفت‪« :‬عالوه بر وزیر‬ ‫علوم تعدادی از نمایندگان مجلس استیضاح تعداد بیشتری‬ ‫کلید استیضاح دست کیست؟‬ ‫ابتدای تیر ماه بود که طرح استیضاح وزیر علوم با ‪50‬‬ ‫امضا روی میزعلی الریجانی گذاش��ته شد تا رضا فرج ی دانا‬ ‫اولین وزیری باش��د که زیر تیغ استیضاح مجلس��ی ها قرار‬ ‫م ی گیرد‪ .‬سرنوشت این استیضاح اما در دستان اعضای ارشد‬ ‫فراکسیون رهروان والیت است؛ چراکه این فراکسیون نه تنها‬ ‫منتسب به علی الریجانی است‪ ،‬بلکه اکثریت نمایندگان را‬ ‫در برم ی گیرد‪ .‬بنابر اعالم نمایندگ��ان‪« ،‬لغو بورسیه برخی‬ ‫دانش��جویان دکترا»‪« ،‬ساز و کار وزارت علوم ب رای انتصاب‬ ‫روسای دانشگاه ها» و «بازگشت دانش��جویان ستاره دار» از‬ ‫موارد مهم طرح استیضاح است‪.‬‬ ‫جبار کوچک ی نژاد‪ ،‬عضو کمیسیون اموزش و تحقیقات‬ ‫مجلس در این باره گفت��ه است‪« :‬متاسفانه ن��وع نگاه وزیر‬ ‫علوم به نحوه اموزش‪ ،‬عزل و نصب ها‪ ،‬افت علم ی در نظام‬ ‫اموزش عالی کشور و عدم استفاده از نیروهای توانمند در این‬ ‫وزارتخانه موجبات استیضاح اقای فرج ی دانا را فراهم ساخته‬ ‫است‪ .‬این در حالی است که ایش��ان ب رای فرار از این مساله‪،‬‬ ‫موضوع بورسی ه ها را مطرح م ی کند‪».‬‬ ‫به اعتقاد ای��ن نماینده مجلس‪ ،‬استیض��اح فرج ی دانا‬ ‫بیش از ‪ 150‬رای دارد‪« :‬در واقع نمایندگان از فراکسیون ها و‬ ‫طی ف های مختلف حاضر در مجلس نسبت به عملکرد وزیر‬ ‫معترض هستند؛ بناب راین استیضاح این وزیر قطعی است‪».‬‬ ‫این در حال��ی است که به��روز نعمت��ی‪ ،‬سخنگوی‬ ‫هیات رئیسه مجلس درباره نقش فراکسیون اقلیت مجلس‬ ‫در سوال و استیضاح وزرا گفت‪« :‬گاه��ی اوقات نمایندگان‬ ‫حرف بزرگان خود را گوش نم ی دهند و برمبنای تش��خیص‬ ‫و اجتهاد خودشان تصمیم گیری م ی کنند؛ درحال ی که نباید‬ ‫این گونه باشد‪».‬‬ ‫این نماینده مجلس ب��ا تاکید بر اینک��ه بدنه اصلی‬ ‫مجلس در قبال دولت تغییر رویکرد نداشته است‪ ،‬تاکید کرد‪:‬‬ ‫«گرچه حلقه محدودی از مخالفان دولت در مجلس تالش‬ ‫م ی کنند کار خودش��ان را انجام دهند اما من بعید م ی دانم‬ ‫این طیف موفق شوند؛ چراکه مهم رای اکثریت نمایندگان‬ ‫است‪ ».‬به هرحال اگرچه تاکن��ون رایزن ی های وزارت علوم و‬ ‫نمایندگان استیضاح کننده ب��ه نتیجه نرسیده است اما حاال‬ ‫باید گفت کلید لغو این استیضاح در دستان علی الریجانی‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫کوچک ی نژاد که از مخالفان فرج ی داناست هنوز در مقابل‬ ‫نام ه ای که وزارت علوم تحصیل او را کان لم یکن تلقی‬ ‫کرده‪ ،‬واکنش نشان نداده‬ ‫فرصت یک ماهه استیضاح کنندگان فعال خطر انشعاب‬ ‫رهروان را منتفی کرده است‬ ‫سیاست‬ ‫با وجود اتش بس بین نمایندگان و وزیر‪ ،‬نادران همچنان‬ ‫به انجام استیضاح اصرار دارد‬ ‫از وزرا را پیگیری م ی کنند‪ .‬این نمایندگان در واقع قصد مقابله‬ ‫با دولت اقای روحانی را دارند‪».‬‬ ‫او نقش فراکسیون رهروان والیت را در عدم رای اوری‬ ‫استیضاح وزیر علوم مهم دانس��ت و اعالم کرد که اگر این‬ ‫فراکسیون در راستای منتفی شدن این استیضاح تالش نکند‪،‬‬ ‫اصالح طلبان از فراکسیون رهروان والیت منشعب م ی شوند‪:‬‬ ‫«اگر اقای الریجانی اشاره کند‪ ،‬صددرصد استیضاح منتفی‬ ‫م ی ش��ود؛ هرچند متاسفانه به دلیل ش��رایط نم ی توان روی‬ ‫فراکسیون رهروان حساب باز کرد‪».‬‬ ‫و رهروان ی هاس��ت‪ ،‬بناب رای��ن بای��د منتظر مان��د و دید این‬ ‫فراکسیون در جلسه روز یکشنبه خود ب رای استیضاح اولین‬ ‫وزیر روحانی چه تدبیری اتخاذ م ی کند‪.‬‬ ‫نکته ای ک��ه در خصوص استیضاح وزی��ر علوم وجود‬ ‫دارد‪ ،‬این است که حدادعادل و ابوتراب ی فرد پیشنهاد تعویق‬ ‫یک ماهه استیضاح را مطرح کرده اند؛ نه علی الریجانی‪.‬‬ ‫فرهاد بشیری‪ ،‬عضو کمیس��یون اموزش و تحقیقات‬ ‫مجلس و از حاضران در جلسه وزیر علوم با رئیس مجلس و‬ ‫تعدادی از استیضاح کنندگان در این خصوص به خبرگزاری‬ ‫اصولگرای تس��نیم گفته است‪« :‬در این جلسه بحث هایی‬ ‫که مدنظر نمایندگان بود و نگران ی هایی که داشتند‪ ،‬مطرح‬ ‫و تصمیم بر این ش��د که وزیر علوم این موارد را پیگیری و‬ ‫اقدام کن��د‪ .‬اقایان حدادعادل و ابوتراب ی فرد پیش��نهاد دادند‬ ‫که به وزیر علوم یک ماه فرصت داده ش��ود تا فرج ی دانا این‬ ‫مسائل را پیگیری کند و نظر مجلس این بود که وقتی وزیر‬ ‫علوم م ی خواهد مش��کالت را حل کند‪ ،‬با دادن زمان چنین‬ ‫اتفاقات��ی بیفتد‪ .‬اما انچ��ه از نظر قانونی مه��م است‪ ،‬نظر‬ ‫استیضاح کنندگان است و وقتی استیضاح تهیه م ی ش��ود‪،‬‬ ‫باید طبق نظر انها اقدام شود‪».‬‬ ‫به گفته این نماینده مجلس‪ ،‬فرج ی دانا تعهد داده است‬ ‫که برخی مطالبات نمایندگان را ب��راورده کند‪« :‬وزیر علوم‬ ‫تعهد داد نس��بت به انجام مواردی اقدام کند؛ از جمله اینکه‬ ‫نیروهایی را که به کار گرفته شده اند و صالحیت انها به تایید‬ ‫دستگاه های مسئول نم ی رسد‪ ،‬برکنار کند‪ .‬وزیر علوم گفته‬ ‫است که اگر صالحیت این افراد تایید نشود‪ ،‬حتما عذر انها را‬ ‫خواهم خواست‪ .‬بناب راین در این جلسه‪ ،‬جمع به این نتیجه‬ ‫رسید که یک ماه به وزیر علوم فرصت دهد‪».‬‬ ‫همچنین نم ی توان این مس��اله را نادی��ده گرفت که‬ ‫پیشنهاد تعویق استیضاح فرج ی دانا‪ ،‬پس از حضور حدادعادل‬ ‫و ابوتراب ی فرد در ضیافت افطاری رئی س جمهور مطرح شده‬ ‫و باید اذعان کرد که رایزن ی های پش��ت پرده نقش غیرقابل‬ ‫انکاری در ارائه این پیشنهاد داشته است‪.‬‬ ‫گرچه ابتدا وزیر علوم گوی��ا خواستار فرصت سه ماهه‬ ‫بوده اما معترضان با یک ماه فرصت موافقت کرده اند‪.‬‬ ‫موضوع استیضاح وزیر علوم در خود کش��مکش های‬ ‫سیاست ای ران را بازتاب م ی دهد‪ .‬یعنی از سویی اعالم وصول‬ ‫ان موجب جدایی اعتدال ی ها از رهروان م ی ش��ود و از سوی‬ ‫دیگر فرج��ی دانا در بلندمدت به نظ��ر خواسته معترضان را‬ ‫براورده نخواهد ک��رد‪ .‬انچنان که روایت ش��ده او به صورت‬ ‫مس��تقل از برخی مقامات دولت تصمیم گی��ری م ی کند و‬ ‫چندان خود را موظف به تعهد نسبت به مشی اعتدال دولت‬ ‫نم ی داند‪ .‬در عین حال فاش شدن موضوع بورسی ه ها در دولت‬ ‫قبل خود از انگیزه های بعض��ی معترضان است که موجب‬ ‫شده فرجی دانا استیضاح را سیاسی بداند و پاسخگوی برخی‬ ‫تندروی ها در وزارت علوم نباشد‪ .‬ش��اید خود فرجی دانا هم‬ ‫چندان از استیضاح ناراضی نباشد‪.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫سیاست‬ ‫دیدار در افطاری‬ ‫دعوت حس��ن روحانی از چهره های مط��رح اصولگ را ب رای دومین بار اس��ت که تج ربه‬ ‫م ی شود‪ .‬هفته گذشته جلسه افطاری رئی س جمهور با اصولگ رایان به یک همنشینی سیاسی‬ ‫تبدیل شد تا این بار رخ به رخ یکدیگر از مسائلی که چندی است میان انها پدید امده سخن‬ ‫بگویند رویدادی مهم که اگر تک رار شود م ی تواند نقاط اختالف را کمتر کند‪.‬‬ ‫دیدار با رفقای قدیمی‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫اصولگرایان افطار را میهمان حسن روحانی بودند‬ ‫پنج شنبه ‪ 12‬تیر خبرگزاری فارس از رسانه های مجازی‬ ‫اصولگرایان خبری منتشر کرد که از ضیافت افطاری برخی از‬ ‫نمایندگان و شخصی ت های سیاسی اصولگرا با حسن روحانی‪،‬‬ ‫رئی س جمهور دولت یازدهم خبر م ی داد؛ ضیافتی که همزمان‬ ‫با انتش��ار این خبر‪ ،‬در باش��گاه ریاست جمهوری و با حضور‬ ‫چهره های شاخص حزبی و پارلمانی اصولگرایان در جریان بود‪.‬‬ ‫خبرگ��زاری اصولگ��رای تس��نیم اما ی��ک روز بعد در‬ ‫توضیح بیش��تر این خبر‪ ،‬اسامی تعدادی از حاضران در این‬ ‫ضیافت را منتشر کرد‪ .‬غالمعلی حدادعادل رئیس فراکسیون‬ ‫اصولگرایان ‪ ،‬حسین مظفر معاون نظارت مجلس‪ ،‬عبدالرضا‬ ‫مصری عضو فراکس��یون اصولگرایان‪ ،‬حسین طال رئیس‬ ‫برئیس‬ ‫مجمع نمایندگان ته ران‪ ،‬محمدحسن ابوتراب ی فرد نای ‬ ‫مجلس‪ ،‬حس��ین سبحان ی نیا و مهرداد بذرپ��اش از اعضای‬ ‫هیات رئیس��ه مجلس‪ ،‬غالمرضا مصباح ی مقدم و سی د رضا‬ ‫ی از اعض��ای جامعه روحانیت‪ ،‬ابوالقاس��م جراره عضو‬ ‫اکرم ‬ ‫فراکسیون اصولگرایان‪ ،‬ش��هروز افخم ی عضو فراکسیون‬ ‫اصولگرایان ‪ ،‬اب راهیم کارخانه عضو کمیسیون انرژی مجلس‪،‬‬ ‫حسین فدایی دبیرکل جمعیت ایثارگران‪ ،‬یحیی ال اسحاق‬ ‫رئیس ات��اق بازرگانی ته ران‪ ،‬حس��ن بی��ادی فعال سیاسی‬ ‫اصولگرا‪ ،‬الله افتخاری نماینده ته��ران‪ ،‬محمد نبی حبیبی‬ ‫برئیس جبهه‬ ‫دبیرکل حزب موتلفه‪ ،‬اس��داهلل بادامچیان نای ‬ ‫پیروان و امیر محبیان از فعاالن رسانه ای اصولگرا میهمانان‬ ‫ضیافت افطاری رئی س جمهور بودند‪.‬‬ ‫سخنران��ان این مراس��م نی��ز غالمعل��ی حدادعادل‪،‬‬ ‫ابوتراب ی ف��رد‪ ،‬الله افتخ��اری‪ ،‬محمد نبی حبیبی‪ ،‬حس��ین‬ ‫فدایی و سبحان ی نیا بودند که پیش از سخنان رئی س جمهور‪،‬‬ ‫دیدگاه های خود را پی رامون مسائل روز کشور بیان کردند‪.‬‬ ‫دیدار نخست در سعداباد‬ ‫این البته ب رای نخس��تین بار نبود که حس��ن روحانی‬ ‫گروهی از اصولگرایان را ب��ه دفتر خود دع��وت م ی کرد تا با‬ ‫انها در خصوص مس��ائل روز ب��ه گعده بنش��یند؛ چه انکه‬ ‫اردیبهشت امسال نیز تع دادی از اصولگرایان در کاخ سعداباد با‬ ‫رئی س جمهور دیدار و پی رامون مسائل روز و موضوعات اقتصادی‬ ‫جامعه گفت وگو کرده بودند‪ .‬این دیدار در حالی برگزار شد که‬ ‫حاشی ه هایش پس از ان اغاز شد؛ از یک سو اصولگرایان از بیان‬ ‫جزئیات این نشست خودداری م ی کردند و از سوی دیگر دولت و‬ ‫رسانه های رسمی ان از انتشار اخباری پی رامون ضیافت سعداباد‬ ‫سکوت اختیار کرده بودند‪ .‬نخستین فردی که خبر این دیدار را‬ ‫ترئیسه‬ ‫در اختیار رسانه ها گذاشت‪ ،‬عب دالرضا مصری عضو هیا ‬ ‫مجلس و یک��ی از حاضرین در ان دیدار ب��ود‪ .‬او در خصوص‬ ‫جزئیات این جلسه به خبرگزاری اصولگرای فارس گفته بود‪:‬‬ ‫«در این دیدار جمعی از چهره های سیاسی اصولگرا و تع دادی‬ ‫ترئیس��ه مجلس حضور داشتند‪ ».‬یک عضو‬ ‫از اعضای هیا ‬ ‫دیگر حاضر در جلسه اصولگرایان با روحانی نیز که نامی از او‬ ‫در رسانه ها منتشر نشد‪ ،‬در خصوص «علت دعوت گزینشی از‬ ‫اصولگرایان» چنین گفته بود‪« :‬این را باید از کسانی که از افراد‬ ‫دعوت کرده اند پرسید‪ ،‬اما به تع داد صندل ی ها از افراد دعوت شده‬ ‫بود‪ ».‬انتش��ار این خبر کوتاه از دیدار گروهی از اصولگرایان و‬ ‫حسن روحانی سبب کنجکاوی بیشتر رسانه ها شد؛ به گونه ای‬ ‫که رسانه های مجازی و مکتوب با برق��راری تماس با برخی‬ ‫از میهمانان ضیافت سعداباد‪ ،‬خواهان انتش��ار جزئیات این‬ ‫نشست شدند‪ .‬سایت اصولگرای تابناک از رسانه های نزدیک‬ ‫به محس��ن رضایی از جمله رسانه هایی بود که با تعدادی از‬ ‫ترئیسه مجلس تماس گرفت‪ ،‬اما اغلب انها با اب راز‬ ‫اعضای هیا ‬ ‫ب ی اطالعی از این جلسه‪ ،‬از ارائه اطالعاتی از این جلسه امتناع‬ ‫م ی ورزیدند اما در عین حال برخی اعضا که نم ی خ واستند نامی‬ ‫ از انها برده شود‪ ،‬جزئیاتی را بیان کردند‪.‬‬ ‫ترئیسه در این باره گفته بود‪« :‬این جلسه‬ ‫یک عضو هیا ‬ ‫با حضور شماری از نمایندگان و برخی چهره های اصولگرا از‬ ‫جمله اسداهلل بادامچیان برگزار شده است‪ .‬بنابر انچه در میان‬ ‫اعضای حاضر در جلسه وعده داده ش��د‪ ،‬قرار بر این بوده که‬ ‫اطالعاتی درباره چگونگی و چرایی این جلسه اعالم نشود‪».‬‬ ‫یکی دیگر از اعضای هیات رئیس��ه اما با اب راز گالیه از‬ ‫مصری که ب رای نخستین بار خبر از انجام این دیدار داده بود‪،‬‬ ‫اظهار داشت‪« :‬ش��اید اقای مصری سخنگوی هیات رئیسه‬ ‫باش��ند‪ ،‬اما مطمئنا سخنگوی دولت نیستند؛ بناب راین وقتی‬ ‫ی خبررسان��ی کرده اند‪ ،‬بهتر بود‬ ‫درباره چنین نشس��ت مهم ‬ ‫جزئیات کامل تری اعالم م ی کردند که ابهامی درباره این جلسه‬ ‫نماند‪ ».‬دراین میان محمدنبی حبیبی‪ ،‬دبیرکل حزب موتلفه‬ ‫اسالمی گفت‪« :‬احتمال م ی دهم نشس ت هایی از این دست‬ ‫ادامه خواهد یافت‪ .‬قاعده بر ای��ن است که جزئیات مربوط به‬ ‫این نشست از ط ریق نهاد ریاست جمهوری منتشر شود‪ ».‬او نیز‬ ‫همچون نمایندگان مجلس از توضیح در خصوص جزئیات این‬ ‫جلسه امتناع ورزید‪« :‬بنا ندارم درباره این نشست سخن بگویم‪.‬‬ ‫البته این به این معنا نیست که از ما خواسته شده باشد درباره‬ ‫نشست حرف نزنیم؛ بلکه معموال اطالع رسانی درباره جلسه‬ ‫به عهده می زبان است‪ .‬نهاد ریاست جمهوری باید اخبار مربوط‬ ‫به ان را منتش��ر کند‪ ».‬احمد کریم ی اصفهانی از چهره های‬ ‫اصولگرای سنت��ی و دبیرکل جامعه اسالم��ی اصناف و بازار‬ ‫نیز دیدار جمعی از اصولگرایان با رئی س جمهور را تاثیرگذار و‬ ‫دوستانه دانست و اب راز عقیده کرد که دولت گذشته اعتقادی به‬ ‫چنین جلساتی نداشت‪ .‬عضو جبهه پیروان خط امام و رهبری‬ ‫با یاداوری اینکه برگزاری چنی��ن دیدارهایی باتوجه به اینکه‬ ‫رئی س جمهوری معتقد به نظ رات جمعی است و این جلسات‬ ‫نتایج مثبتی را ب رای احزاب به همراه خواهد داشت‪ ،‬از رضایت‬ ‫سایر حاضرین از برگزاری این جلسه خبر داد‪.‬‬ ‫شخصیت ها‬ ‫احزاب ودولت‬ ‫افطاری اصولگرایان با رئیس جمهور‬ ‫دیدار دوم اصولگرایان با روحان��ی اما بالفاصله از سوی‬ ‫سایت ریاست جمهوری انعکاس یافت‪ .‬این سایت با انتشار متن‬ ‫سخنان رئی س جمهور‪ ،‬بخشی از سخنان چهره های اصولگرا‬ ‫را در این دیدار منتشر کرد‪ .‬ب راساس خبر منتشر شده در سایت‬ ‫ریاست جمه��وری‪ ،‬روحانی با تاکید بر اینک��ه همه باید ب رای‬ ‫لو فصل مشکالتی که کشور و نظام را در معرض اسیب قرار‬ ‫ح ‬ ‫م ی دهد دست به دست هم دهیم‪ ،‬گفت‪« :‬همه گروه ها‪ ،‬جناح ها‬ ‫و همه ملت از مذاهب و اق وام گوناگون باید زیر چتر واحد در حل‬ ‫مشکالت و رویارویی با مخاط رات و معضالت در کنارهم قرار‬ ‫گی رند‪ ».‬رئیس شورای عالی امنی ت ملی اظهار کرد‪« :‬اگر همه‬ ‫ما در خصوص فهرست اسی ب ها و مشکالت و دشمنان کشور‬ ‫و نیز راهکارها و نقشه راه مواجهه با این مسائل اتفاق نظر داشته‬ ‫باشیم‪ ،‬بسیاری از مش��کالت که امروز پ ررنگ دیده م ی شود‪،‬‬ ‫کوچک جلوه خواهد کرد و تس��امح با یکدیگ��ر نیز اسان تر‬ ‫م ی ش��ود‪ ».‬او همچنین بر ضرورت کاهش اختالفات تاکید‬ ‫کرد و گفت‪« :‬باید تا جایی که م ی توان از اختالفات در داخل‬ ‫کشور کاست و دست در دست هم ب رای حفاظت از منافع ملی‬ ‫و صیانت از ارزش های انقالب حرکت کرد‪ .‬همه ما باید تالش‬ ‫کنیم تا از انشقاق و شکاف های اجتماعی در حوزه هایی نظیر‬ ‫قومیت‪ ،‬مذه��ب و جناح بندی ها بکاهی��م‪ ».‬روحانی ضمن‬ ‫انتقاد از برخی دیدگاه ها که نسبت به هر نوع وحدتی نظر سوء‬ ‫دارند گفت‪« :‬نباید غ ربال��ی در دست بگیریم که ب ر اساس ان‬ ‫بیشتر افراد کنار گذاشته شوند و تنها تع داد اندکی حائز شرایط‬ ‫ب رای ادامه کار باقی بمانند‪ .‬ب رای حل مشکالت بزرگ نیاز به‬ ‫حضور همه افراد و گروه ها از جناح ها‪ ،‬اقوام و مذاهب مختلف‬ ‫داریم‪ ».‬رئی س جمهور همچنین ه ر گونه اختالف نظر در درون‬ ‫دولت را رد کرد و اظهار داشت‪« :‬دولت یازدهم از همه جناح ها‬ ‫و گروه های سیاسی تش��کیل ش��ده و در یازده ماه گذشته ما‬ ‫هیچ گاه در مسیر حل مسائل اساسی کشور میان سلیقه های‬ ‫مختلفی که در دولت حضور دارند شاهد اختالف نبوده ایم‪».‬‬ ‫سایت ریاست جمهوری همچنین با انتشار بخشی از سخنان‬ ‫اصولگرایان حاضر در این نشس��ت‪ ،‬از برگزاری نماز جماعت‬ ‫به امامت حسن روحانی پس از پایان جلسه خبر داده است‪.‬‬ ‫این در حالی است که سایت خبری پارس از رسانه های‬ ‫نوپای اصولگرایان‪ ،‬روایتی متفاوت از این نشس��ت منتش��ر‬ ‫کرد‪ .‬این خب��ر از یکجانبه ب��ودن خبر تنظیم ش��ده سایت‬ ‫ریاست جمهوری و خبرگزاری دولت خبر م ی داد و مدعی بود‬ ‫این خبر به گونه ای تنظیم ش��ده است که گویی سخنرانان‬ ‫به تعریف و تمجید از عملکرد دولت پرداخته اند؛ در حال ی که‬ ‫اصولگرایان ضمن حمایت از رئی س جمهور و دولت‪ ،‬انتقادات‬ ‫خود را به ط��ور صریح بیان کرده اند‪ .‬یک��ی از حاضران در این‬ ‫نشس��ت به پارس گفته است که ب رای این جلسه با تمامی‬ ‫ طی ف های اصولگرا تماس برقرار و از هر طیف‪ ،‬عده ای دعوت‬ ‫شده بودند‪ .‬در تماس با برخی اصولگرایان از جمله محمدرضا‬ ‫باهنر‪ ،‬عل ی اصغر زارعی عضو جبهه پای��داری و الیاس نادران‬ ‫مشخص شده که تقریبا از همه گروه ها و طی ف ها دعوت به‬ ‫عمل امده که عدم حضور برخی افراد ب هدلیل مشغله های کاری‬ ‫بوده است‪ .‬کاظم جاللی نیز در ابتدای جلسه حضور داشت که‬ ‫با اغاز سخنان اصولگرایان جلسه را ترک کرد‪ .‬در این دیدار از‬ ‫حدود ‪ 105‬چهره اصولگرا دعوت شده بود که نزدیک به ‪ 60‬نفر‬ ‫شرکت کردند‪ .‬حداد عادل‪ ،‬محمد نبی حبیبی و حسین فدایی‬ ‫با شفافیت و صراحت سخنان خود را مطرح ساخته اند‪ .‬با وجود‬ ‫اینکه حدود ‪ 45‬دقیقه وقت ب��رای اصولگرایان در نظر گرفته‬ ‫شده بود اما انها حرف های اصلی و جدی خود را مطرح ساختند‪.‬‬ ‫این سایت نوش��ته؛ حس��ین فریدون در زمان افطاری‪،‬‬ ‫تالش کرده است که ارتباط بیشتری با اصولگرایان برقرار کند؛‬ ‫به گونه ای که با اصولگرایان خوش و بش م ی کرد و برخی از انها‬ ‫را با نام کوچک صدا م ی زد‪.‬‬ ‫واکنش ها به ضیافت اصولگرایانه رئیس جمهور‬ ‫عالوه ب��ر اخبار رسمی و غیررسمی منتش��ر ش��ده در‬ ‫سایت های خبری و خبرگزاری ها‪ ،‬برخی چهره های اصولگرای‬ ‫حاضر در این ضیافت افطاری نیز به بیان برخی جزئیات این‬ ‫نشست پرداختند‪ .‬مهم ترین اظهارنظر متعلق به حسین فدایی‬ ‫بود‪ .‬او در گفت وگویی با خبرگزاری اصولگرای تسنیم‪ ،‬به بیان‬ ‫جزئیات تذکرات ب��ه چهار رئی س جمه��ور پرداخت و افطاری‬ ‫روحانی با اصولگرایان را «نمادین» توصیف کرد‪ .‬او با هشدار‬ ‫نسبت به هرگونه افراط و تفریط پی رامون وحدت‪ ،‬چنین گفت‪:‬‬ ‫«قطعا این نوع جلسات به صورت نمادین برگزار م ی شود و در‬ ‫غالمعلی حداد عادل‪:‬‬ ‫• کشور ب رای رشد‪ ،‬پیشرفت و تعالی‪ ،‬نیازمند ثبات است و در زمان ی که شعار اعتدال‪ ،‬مطرح‬ ‫و استفاده از همه توانمندی ها مطرح م ی شود مناسب نیست که از باالترین رده ها تا رده های‬ ‫کارشناسی و حتی ابدارچی ادارات نیز تغییر کند و ادعای اعتدال و استفاده از همه نیروها مطرح‬ ‫م ی شود‪ .‬با جابه جای ی های وسیع و گسترده ای که صورت گرفته عمال ثبات مدیریتی دچار‬ ‫خدشه شده است‪.‬‬ ‫• اش��وب های سال ‪ 78‬را به یاد داریم که اقای روحانی خود سخنران تجمع نیروهای‬ ‫انقالب در مقابل اش��وب ها بودند‪ .‬ان روند را با فتنه در سال ‪ 88‬در سطح گسترده تری دنبال‬ ‫کردند که ظلم و اسی ب های جدی به عرصه سیاسی‪ ،‬اقتصادی و اجتماعی کشور زدند بناب راین این نگرانی وجود دارد که افرادی‬ ‫که حضور موثر در فتنه داشتند اکنون در صدر برخی امور قرار گی رند که مجددا در عرصه اقتصادی‪ ،‬اجتماعی و‪ ...‬کشور دچار‬ ‫مشکل شود‪ .‬در عی ن حال‪ ،‬انتصاب های نامناسب بر نحوه تعامل مجلس با وزرا موثر خواهد بود‪.‬‬ ‫• توقع داریم در تمام ی زمینه ها به وضعیت کنونی سامان دهید‪.‬‬ ‫جلس��ات نمادین فرصت بحث های ریز و کارشناسی نیست‬ ‫بلکه یک رویکرد کلی را به نمایش م ی گذارد‪ .‬در این نشست و‬ ‫در فرصت اندک‪ ،‬دوستان دغدغه های خود را مطرح و من هم‬ ‫در حد خود چند مس��اله را بیان کردم‪ ».‬او با تاکید بر جناحی‬ ‫ندانستن حس��ن روحانی و حمایت از رئی س جمهور‪ ،‬به بیان‬ ‫نمونه هایی از دیدارها با روسای جمهور گذشته و انتقال شفاف‬ ‫نظ رات به انها پرداخت‪ .‬محمدرضا باهنر‪ ،‬دبیرکل جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهبری نیز این نشست را دیداری توصیف کرد که‬ ‫م ی تواند به حل مس��ائل کش��ور کمک کند‪« :‬اقای روحانی‬ ‫ش��خصی ت ها و نمایندگان اصولگرا را در یک مراسم افطاری‬ ‫دعوت کرده بودند که من نتوانس��تم در ای��ن مراسم حضور‬ ‫پی دا کنم‪ ».‬محمدنبی حبیبی‪ ،‬دبیرکل حزب موتلفه اسالمی‬ ‫نیز به بیان محتوای گفته های سخنرانان این دیدار پرداخت‪:‬‬ ‫«سخنران��ان روی دو موض��وع تکیه داش��تند؛ اول ضرورت‬ ‫هماهنگ شدن تمام پایبندان به انقالب ب رای حل مشکالت‬ ‫داخلی و باالخص اقتصادی بود و موضوع دوم نیز روی بحث‬ ‫مراقبت از استفاده نکردن از کس��انی در بدنه مدیریت دولت‬ ‫ی رئیس شورای‬ ‫که در فتنه ‪ 88‬نقش داشتند‪ ».‬سی د رضا اکرم ‬ ‫فرهنگی نهاد ریاست جمهوری نیز با اعالم این خبر که نشست‬ ‫رئی س جمهور با فعاالن سیاسی ادامه خ واهد داشت‪ ،‬اب راز عقیده‬ ‫کرد‪« :‬باید این جلسات از حالت یک نشست معمولی بیرون‬ ‫بیاید‪ ،‬قاعده مند شود و عمق و جامعیت بیشتری پی دا کند‪».‬‬ ‫افطاری روحانی با اصولگرایان از زاویه ای دیگر‬ ‫حس��ن روحانی با دعوت از اصولگرایان نشان داد که در‬ ‫نگاه اعتدالی خ��ود جدی است‪ .‬او م ی خواهد نش��ان دهد که‬ ‫اگرچه برخی جریانات اجتماعی او را یک شخصیت اصالح طلب‬ ‫معرفی م ی کنند اما روحانی شخصا خود را از اصولگرایان جدا‬ ‫نم ی داند‪ .‬حتی با فاصله کوتاهی پس از این ضیافت‪ ،‬جلسه‬ ‫مهمی میان نمایندگان اصولگرا ب��ا رضا فرج ی دانا وزیر علوم‬ ‫یدانا‬ ‫دولت یازدهم برگزار شده است؛ جلس ه ای که استیضاح فرج ‬ ‫را یک ماه به تعویق انداخته و شاید واکنشی باشد به پال س های‬ ‫مثبت این دیدار‪ .‬روحانی امیدوار است که نشس ت هایی از این‬ ‫دست بتواند اصولگرایان را به دولت نزدیک کند و از انتقادها و‬ ‫فشار حاصل از انها بکاهد‪.‬‬ ‫محمد نبی حبیبی‪:‬‬ ‫دبیرک��ل ح��زب موتلف��ه‬ ‫اسالمی ب��ا اب��راز نگرانی‬ ‫نس��بت به نف��وذ عناصر‬ ‫فتنه گ��ر و ایج��اد اختالل‬ ‫در کارام��دی دولت گفت‪:‬‬ ‫«اکنون همه انهایی که در‬ ‫جریانات سال ‪ 78‬و ‪ 88‬موثر‬ ‫بودند ادعای بازگشت و «حر» بودن دارند در حالی که «حر»‪ ،‬بعد از‬ ‫بازگشت به سوی امام حسین(ع)‪ ،‬در چارچوب گفتمان ایشان خود‬ ‫را تع ریف کرد و در رکاب ایشان به شهادت رسید‪ .‬اما کسان ی که این‬ ‫روزها ادعای «حر» بودن دارند به پست و مقام چشم دوخته اند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫سیاست‬ ‫حسین فدایی‪:‬‬ ‫• در دوران دفاع مقدس‪ ،‬امپ راتوری خبری نظام سلطه‪ ،‬رزمندگان و فعالین عرصه دفاع مقدس را که شما (حسن روحانی) هم در ان زمان در میان انان بودید را فاقد عقل‬ ‫و عقالنیت معرفی م ی کرد و این اتهامی بود که به نیروهای انقالب م ی زدند که اکنون همان تهمت را به نیروهای انقالب‪ ،‬شاهد هستیم‪.‬‬ ‫یدانیم از رئی س جمهور و دولت حمایت کنیم‪ .‬بچه های حزب اللهی و نیروهای ارزشی ب ر اساس اعتقاد‪ ،‬باور دینی‪ ،‬والیت پذیری و عقالنیت‬ ‫• عقال و شرعا وظیفه خود م ‬ ‫خود را حامی دولت م ی دانند‪.‬‬ ‫• همواره افراد و جریان هایی در طول مبارزه و انقالب سعی کرده اند گفتمان های موازی با امام و رهبری ایجاد کنند که مسیر انقالب را به انحراف بب رند‪ .‬در هر صورت‬ ‫اوضاع و احوال کنونی عرصه بی ن الملل و مشکالت داخلی مخصوصا مشکالت اقتصادی نشان م ی دهد چاره ای جز توجه به «گفتمان رهبری» و «اقتصاد مقاومتی»‬ ‫نیست‪ .‬تنها در این صورت است که م ی توان از ظرفیت ملی بهره مند شد‪ .‬کسان ی که به دنبال ایجاد گفتمان موازی هستند و در سال های گذشته با فتنه به ایجاد اختالف‬ ‫و فساد در جامعه پرداختند نم ی توانند پای کار اقتصاد مقاومتی بایستند و شما را یاری کنند‪.‬وقتی از واژه های مبهم استفاده م ی کنیم بایستی به بار معنایی ان توجه کنیم مثال دموکراسی و ازادی با کدام‬ ‫مبانی ارائه م ی شود؟ یا حتی در مورد افراط‪ ،‬تفاوت اساسی بین ما و غرب وجود دارد‪ .‬غرب‪ ،‬حزب اهلل را جریان افراطی م ی نامد لیکن ما ان را خط مقدم دفاع از مستضعفین م ی دانیم‪.‬‬ ‫• متاسفانه به دلیل سازوکار انتخابات‪ ،‬رقابت ها به جای اینکه درون گفتمان نظام باشد خارج از ان است؛ به طوری که رقابت انتخابی به رقابت ب رای به چالش کشیدن نظام تبدیل م ی شود‪ .‬بناب راین‬ ‫بایستی ب رای جلوگیری از تبدیل رقابت های درون گفتمانی گروه های سیاسی به رقابت با اصل نظام‪ ،‬تدابیر موثری اتخاذ شود‪.‬‬ ‫‪41‬‬ ‫شخصیت ها‬ ‫احزاب ودولت‬ ‫برخی نقد کردند‪ ،‬رئیس جمهور هم پاسخ داد‬ ‫گفت و گوی مثلث با حمیدرضا ترقی‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫رئی س جمهور برخی چهره های سیاسی از احزاب‬ ‫و تشکل های اصولگ را را روز‪ 13‬تیر به افطاری دعوت کرد‪،‬‬ ‫چه صحب ت هایی مطرح شد؟‬ ‫در این ضیافت که از ساعت هفت بعد از ظهر جمعه‬ ‫شروع شد‪ ،‬دکتر روحانی و اقایان نهاوندیان و حسین فریدون‬ ‫می زبان اصلی ان جلسه بودند‪ .‬ابتدا فرصتی طبق ب رنامه ریزی‬ ‫و هماهنگی قبلی به مسئوالن تشکل های اصولگرا داده شد‬ ‫تا نظ رات خود را پی رامون مسائل کشور بیان کنند‪ .‬استفاده از‬ ‫افراد پاک و وفادار به نظام در مناص��ب دولتی ب رای تعمیق‬ ‫وفاق و حل مش��کالت جامعه‪ ،‬ایس��تادگی در ب راب��ر زیاده‬ ‫خواهی ‪ 5+1‬با مقاومت و یکپارچگی داخلی‪ ،‬تامین بودجه‬ ‫ب رای بیمه زنان خان��ه دار در راست��ای سیاست های افزایش‬ ‫جمعیت‪ ،‬پاک نشدن صورت مس��اله فتنه و مراقبت از عدم‬ ‫بازگشت ان‪ ،‬فداکاری ب رای انقالب و نه فرصت طلبی‪ ،‬پرهیز در‬ ‫استفاده از واژه های مشترک دیپلماتیک ب رای مراقبت از ورود‬ ‫به بازی در میدان دش��من‪ ،‬خودی نبودن کسانی که از درون‬ ‫خیمه انقالب به دشمن گرا م ی دهند‪ ،‬حل مشکالت کشور با‬ ‫تعبیت از گفتمان رهبری‪ ،‬استف��اده از همه ظرفی ت ها ب رای‬ ‫حل مشکالت داخلی و خارجی‪ ،‬بهره گیری دولت از مفاهیم‬ ‫تزایی‪ ،‬توجه به خروج از ش��رایط رکود‬ ‫اول انقالب ب رای وحد ‬ ‫تورم ی و اشتغالزایی‪ ،‬تحقق سیاست های اقتصاد مقاومتی‪،‬‬ ‫ملموس نب��ودن کاهش ت��ورم نقطه به نقطه ب��رای مردم‪،‬‬ ‫پرهیز از تبدیل شدن رقابت های درون گفتمانی به رقابت با‬ ‫اصل نظام و مهمتر بودن بخش فرهنگ از اقتصاد و انتقاد از‬ ‫اعتبارات تخصیصی بسیار کم به ان از جمله مباحثی بودند‬ ‫که اصولگرایان در جلسه با رئی س جمهور مطرح کردند‪ .‬پس‬ ‫از صحبت شخصی ت های اصولگرا اقای دکتر روحانی ضمن‬ ‫تشکر از پذیرش دعوت افطار از سوی حضار مطالبی را بیان‬ ‫کرد‪ .‬او گفت‪« :‬اگر ک��ل ملت ای ران را یک خان��واده ببینیم‬ ‫و مش��کالت کش��ور را مش��کل همه‪ ،‬اختالفات در ب رابر ما‬ ‫کوچک و قابل تسامح م ی شود‪ .‬وقتی شعار وحدت بین ادیان‬ ‫م ی دهیم م ی گویند نم ی شود‪ ،‬وقتی شعار وحدت بین اقوام‬ ‫م ی دهیم م ی گویند کدام اقوام‪ ،‬وقتی شعار نزدیکی جناح ها را‬ ‫م ی دهیم م ی گویند این چطور است و ان چطور است‪ ،‬وقتی‬ ‫شعار وحدت بین شیعیان را م ی دهیم م ی گویند ان فرقه چنین‬ ‫است و این فرقه چنان‪ ،‬این طوری نم ی شود وحدت را در جامعه‬ ‫محقق کرد‪ .‬وقتی فردی مواضع گذشته اش را توجیه م ی کند‬ ‫و م ی گوید من نظرم این بوده چرا نم ی پذیریم؟ ما در کش��ور‬ ‫مشکالتی داریم که حل ان جناح و حزب نم ی شناسد‪ ،‬باید در‬ ‫خروج از شرایط رکود تورمی‪ ،‬تامین شغل و رفع بیکاری‪ ،‬مبارزه‬ ‫با فس��اد های اداری و اقتصادی و همه مظاهر ان‪ ،‬پر کردن‬ ‫انشقاق های اجتماعی همچون شکاف بین مرد و زن‪ ،‬شکاف‬ ‫قومیتی‪ ،‬ش��کاف دینی و مذهبی‪ ،‬ش��کاف حزبی و جناحی‬ ‫باید متحد باشیم تا در ب رابر تهدیدات خارجی بتوانیم همه با‬ ‫هم بایستیم‪ ،‬همان طور که در جنگ تحمیلی رزمندگان ما‬ ‫و شهدای ما از همه جناح ها و اقوام و مذاهب و مردان و زنان‬ ‫بودند‪ .‬مشکالت داخلی ما مثل رکود و تورم و بیکاری دشمنان‬ ‫داخلی هس��تند و نیاز است که این مشکالت را دسته بندی‪،‬‬ ‫طبقه بندی و اولویت بندی کنی��م و هرکدام خط رناکتر است‬ ‫اولویت بدهیم‪ .‬م ی گویند از فالن جن��اح نیاید داخل دولت‪،‬‬ ‫درحالی که ما در دول��ت از همه جناح ها داریم و در مس��ائل‬ ‫اساسی کشور هیچ اختالف و مشکلی نداریم‪ .‬باید از هرکس‬ ‫که قانون اساسی را قبول دارد زیر چتر نظام بیاوریم و استفاده‬ ‫کنیم‪ .‬در قانون اساسی هم اسالم هست و هم والیت فقیه‪.‬‬ ‫مگر حرهای زمان پیامبر شهید شدند؟ چرا خانه ابوسفیان امن‬ ‫اعالم شد؟ مگر امیرمومنان همه مخالفین خود را نبخشید؟‬ ‫ما باید تاریخ سیره ‪ 250‬ساله پیامب��ر و ائمه را با هم ببینیم و‬ ‫مالک قرار دهیم‪.‬‬ ‫گویا دکتر روحانی در قس�متی از سخنرانی خود‬ ‫نیز گفته که نباید غربال دس�ت گرفت و نیروهای‬ ‫انقالب را غربال کرد‪ ،‬در کل به نظر شما پاسخ های‬ ‫رئی س جمهور به صحبت شخصی ت های اصولگ را‬ ‫قانع کننده بود یا خیر؟‬ ‫قطعا قانع کننده نبود چون فرصتی نبود که در پاسخ‬ ‫این صحب ت های رئی س جمهور افراد نظ رات خود را مطرح کنند‪.‬‬ ‫البته صحب ت هایی که رئی س جمهور درباره وجود مش��کالت‬ ‫رکود تورم��ی و ش��کاف های اجتماعی مطرح کرد‪ ،‬مس��ائل‬ ‫مسلمی بود‪ ،‬یعنی بحثی روی انها نبود چون به نوعی نظ رات‬ ‫اصولگرایان تکرار شد اما در بحث مربوط به خودی و غی ر خودی‬ ‫پاسخ روشنی را رئی س جمهور نداد چون برخی دوستان مطرح‬ ‫کردند که اگر ف��ردی از داخل خانواده انقالب به دش��من ب رای‬ ‫ضربه زدن به کشو ر گرا دهد‪ ،‬چنین شخصی خودی محسوب‬ ‫م ی ش��ود یا غی ر خودی؟ رئی س جمهور پاسخ نداد و نگفت اگر‬ ‫کسی هماهنگ با بیگانگان عمل و بستر را ب رای دخالت های‬ ‫انها فراهم کند ایا خودی تلقی م ی شود و م ی توان او را در جمع‬ ‫جا داد یا خی ر‪.‬‬ ‫شماهمچنانمعتقدیدبهغ ربالگریهستید؟‬ ‫طبیعتا همی��ن طور اس��ت‪ .‬انق�لاب وقتی پیش‬ ‫م ی رود مثل اب زاللی است که از چش��مه م ی اید و الودگ ی ها‬ ‫یزند و خالص ها باقی م ی مانند‪،‬‬ ‫و ناخالص ی ها را به مرور کنار م ‬ ‫یعنی نیروهای خالص��ی که از ارمان ه��ا و ارزش های انقالب‬ ‫و نظام دفاع م ی کنند‪ ،‬پای انقالب ایس��تاده و در ب رابر دشمن‬ ‫مقاومت م ی کنند؛ افرادی که با یک تشر دشمن م ی ترسند و‬ ‫می دان را خالی م ی کنند یا وقتی مشکلی پیش م ی اید به خارج از‬ ‫کشور م ی روند و حال و ه وای بیرون را پی دا م ی کنند‪ ،‬اینها افرادی‬ ‫نیستند که بتوان روی انها حساب ویژه ای باز کرد‪ .‬گرچه از منظر‬ ‫حقوق شهروندی همه از حقوقی یکسان برخوردارند اما نباید به‬ ‫انها منصب داد چون بع دا در جای الزم انها نم ی توانند در ب رابر‬ ‫مشکالت مقاومت و ایستادگی کنند؛ طبیعتا چنین مساله ای‬ ‫کشور را دچار مش��کل م ی کند‪ .‬این همان مساله ای است که‬ ‫مقام معظم رهبری در جمع کارگزاران نظام فرمودند که اعتدال‬ ‫معنایشایننیستکهافرادمومنبهاصولانقالبکنارگذاشته‬ ‫شوند چون اگر چنین اتفاقی رخ دهد فردا نیرویی ب رای انقالب‬ ‫نم ی ماند و کسی نیست که در ب رابر دشمن بایستد‪.‬‬ ‫تمام گرایش های سیاسی اصولگرا در ان جلسه‬ ‫حاضر بودند؟‬ ‫بله‪ ،‬تق ریبا عمده شخصی ت های اصولگرا از تشکل ها و‬ ‫احزاب اصولگرا حضور داشتند‪ ،‬فقط استقبال پایداری ها کم بود؛‬ ‫فکر کنم فقط اقای بذرپاش از ان مجموعه حاضر بود‪.‬‬ ‫البته انچه در عک س های این مراس�م دیده ش�د‬ ‫نمایندگانشهرستان هایهمسوباپایداریحضور‬ ‫داشتند اما ته ران ی ها نیامده بودند‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬چهره های ته ران ی های پایداری نبودند‪.‬‬ ‫برخی همچون اقای فدایی برگزاری این جلسه را‬ ‫نمادین توصیف کردند‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫البته باید اثار این جلسات را ارزیابی کرد که ایا بحث و‬ ‫توصی ه ها و نقدها مورد توجه رئی س جمهور قرار م ی گیرد یا خیر‬ ‫چون دیده شد رئی س جمهور به جای انکه از نظ رات اصولگرایان‬ ‫تش��کر کند و وعده بررسی تذکرات را به انها دهد‪ ،‬همان جا در‬ ‫مقام پاسخ گویی ب رامد‪ ،‬بنا بر این برداشت اقای فدایی بیشتر به‬ ‫ذهن متبادر م ی شود که قرار نیست خیلی روی این صحب ت ها‬ ‫دقت و تاملی ش��ود‪ ،‬بلکه اصل تشکیل جلسه مهم است‪ ،‬نه‬ ‫محتوای جلسه و گفت وگوهای مطرح شده اما به نظرم طرح‬ ‫این مسائل به شکل چهره به چهره ب ی تاثیر نیست و دیدارهای‬ ‫نزدیک مقداری فاصله ها را کاهش م ی دهد و حتما بر طرفین‬ ‫تاثیر م ی گذارد‪.‬‬ ‫شاهد بودیم که اقای احمدی نژاد زیاد تشکل ها و‬ ‫چهره های سیاسی اصولگ را را تحویل نم ی گرفت‪.‬‬ ‫اینکه اق�ای روحانی ب�ا چهره های حزبی جلس�ه‬ ‫گذاشت بیشتر ب رای حفظ ظاهر بود یا واقعا نشانه‬ ‫وقوف رئی س جمهور به جایگاه اح زاب و تشکل های‬ ‫سیاسی است؟‬ ‫قطعا نگ��اه اقای روحانی ب��ه احزاب با نگ��اه اقای‬ ‫احمدی نژاد کامال متفاوت اس��ت‪ .‬اقای روحانی احزاب را باور‬ ‫دارد اما اقای احمدی نژاد اصال احزاب را باور نداشت اما اینکه‬ ‫این باور چقدر م ی خواهد در مسائل و نحوه اداره دولت تاثیر‬ ‫بگذارد مهم است‪ .‬دولت ها اصوال به اینکه احزاب در کارشان‬ ‫دخالت و انتقاد کنند‪ ،‬خیلی روی خوشی نشان نم ی دهند‪ .‬در‬ ‫هر حال ذهنیت اقای روحانی به نظ��ر م ی رسد بهتر از اقای‬ ‫احمدی نژاد است و همین مقدار هم که به احزاب بها م ی دهد‬ ‫که حضوری حرف خود را بزنند و طرح دیدگاه کنند‪ ،‬در مسیر‬ ‫فرایند حزب گرایی در کشور یک گام به جلو به حساب م ی اید‪،‬‬ ‫اگرچه کامل نیست‪.‬‬ ‫به نظر شما این جلسات ادامه دارد یا رئی س جمهور‬ ‫به برگزاری همین نشست اکتفا م ی کند؟‬ ‫فکر م ی کنم رئی س جمهور بن��ا دارد برگزاری چنین‬ ‫نشس��ت هایی را به بهانه های مختلف ادامه دهد و این گونه‬ ‫درنیافتیم که او ابا دارد از برگزاری چنین نشس ت هایی و امیدواریم‬ ‫که استمرار هم داشته باشد‪.‬‬ ‫ب ه نظ�ر ش�ما چ�را بیش�تر صحب ت های�ی ک�ه‬ ‫اصولگرایان مطرح کردند جنبه انتقادی داش�ت تا‬ ‫انکه حمایتی و پیشنهادی باشد؟‬ ‫طبیعتا در صحب ت هایی که اصولگرایان مطرح کردند‬ ‫نقاط تایید و حمایت از سیاست های دولت وجود داشت‪ ،‬منتها‬ ‫بیان نقد و دغدغه در ان صحب ت ها بیش��تر ب��ود‪ .‬به هرحال‬ ‫فرصتی بود که اصولگرایان بتوانند انچه به ذهن ش��ان درباره‬ ‫مشکالت کشور م ی رسد بیان کنند ولی همه اصولگرایان در‬ ‫ابتدای صحب ت های خود حمایت کلی خ��ود را از کیان دولت‬ ‫اعالم کردند‪.‬‬ ‫در کل ش�ما برگ�زاری نشس�ت رئی س جمهور با‬ ‫اصولگ رایان را مثبت دیدید؟‬ ‫بله‪ ،‬قطعا این نوع جلسات مثبت است‪ ،‬امیدوارم همین‬ ‫قدر که محتوای جلسه رئی س جمهور با اصولگرایان مطرح و‬ ‫رسانه ای شد‪ ،‬به همین می زان محتوای جلسه اقای روحانی با‬ ‫اصالح طلبان هم رسانه ای شود تا جامعه بتواند دو جلسه را با هم‬ ‫مقایسه کند چون تاکنون محتوای جلساتی که رئی س جمهور‬ ‫با اصالح طلبان داشته‪ ،‬محرمانه مانده و چیزی بیرون منعکس‬ ‫نشده است‪.‬‬ ‫شخصیت ها‬ ‫احزاب ودولت‬ ‫باید از جلسات روحانی استقبال کرد‬ ‫گفت وگوی مثلث با عبدالرضا مصری‪ ،‬عضو شورای مرکزی حزب موتلفه اسالمی‬ ‫ش�ما و برخ�ی ش�خصیت های اصولگ�را هفته‬ ‫گذاشته به جلس�ه افطاری رئیس جمهور رفتید‪.‬‬ ‫فضای ان جلس�ه را چگون�ه ارزیاب�ی می کنید؛‬ ‫فضای جلس�ه را بیش�تر حمایتی و پیش�نهادی‬ ‫دیدید یا انتقادی؟‬ ‫اینکه در م��اه مبارک رمضان یک دی��دار به افطار‬ ‫میان رئیس جمهور و ش��خصیت های اصولگرا منتهی شد‬ ‫به نظر من ابتکار خوب و قابل تقدی��ری بود که اقای دکتر‬ ‫روحانی انجام داد و پیش��قدم ش��د تا در قالب یک ضیافت‬ ‫افطاری صحبت های ش��خصیت های سیاسی اصولگرا را‬ ‫بش��نود‪ ،‬بر همین اساس ابتدا تریب��ون در اختیار میهمانان‬ ‫اصولگرا قرار گرفت و هر کس��ی بدون انک��ه از قبل به او‬ ‫بگویند انجا فی البداهه هرچه به ذهنش رسید را مطرح کرد‪،‬‬ ‫شاید بیش از ‪ 90‬درصد وقت در اختیار دوستان اصولگرا بود‬ ‫و کمتر از ‪ 10‬درصد زمان جلسه به خود رئیس جمهور رسید‪.‬‬ ‫اقای دکتر روحانی در پایان ضمن عرض تش��کر مطالبی‬ ‫را درباره وف��اق و اتحاد و برادری و همک��اری میان اقوام و‬ ‫ادیان برای پیشبرد امور کشور مطرح کرد‪ .‬اصولگرایان هم‬ ‫بحث هایی داشتند؛ موارد پیشنهادی بود‪ ،‬برخی توصیه ها از‬ ‫باب پیشگیری بود‪ ،‬بعضی مطالب نیز از باب تذکر بیان شد‪،‬‬ ‫در کل ابتکار خوبی بود چون به ج��ای انکه افراد از طریق‬ ‫رسانه ها با ه��م صحبت کنند نشس��تند و از نزدیک درباره‬ ‫مس��ائل سخن گفتند؛ البته این جلس��ه فقط یک ضیافت‬ ‫افطاری بود و ماهیت جلسه کاری نداشت که ارزیابی کنیم‬ ‫انگیزه رئیس جمهور چه می تواند باشد‪ .‬جلسه کاری دستور‬ ‫دارد و پس از ان رسیدگی و پیگیری می خواهد چون طرفین‬ ‫در قبال یکدیگر تعهداتی را می پذیرند‪ ،‬اما جلسه ‪13‬تیر یک‬ ‫ضیافت افطاری به میزبانی رئیس جمهور بود‪.‬‬ ‫همانطور که گفتید یک سری تذکرات فرهنگی‪،‬‬ ‫اقتصادی و سیاس�ی در جلس�ه با رئیس جمهور‬ ‫مطرح ش�د‪ .‬فکر می کنید فرصتی که برای طرح‬ ‫دیدگاه ها در نظر گرفته شده بود کفایت می کرد‬ ‫یا انکه بهتر بود زمان بیشتری برای جلسه لحاظ‬ ‫می شد؟‬ ‫این بس��تگی به برداش��ت رئیس جمهور دارد‪ ،‬اگر‬ ‫مطالب طرح ش��ده در این جلس��ات را مفید بدان��د قاعدتا‬ ‫نشست های این چنینی استمرار پیدا می کند اما گاهی هدف‬ ‫من تاکنون در دو جلس��ه برپا شده با رئیس جمهور‬ ‫توفیق حضور داشتم و هنوز نتوانستم برداشت کنم که هدف‬ ‫چیس��ت ولی پیش خود می گویم اگر ه��دف دیدار برادران‬ ‫مسلمان با هم باش��د باز برگزاری این جلسات قابل تقدیر‬ ‫است‪.‬‬ ‫ش�ما معتقدی�د اگر ق�رار ب�ه برپایی جلس�ات‬ ‫اتی باش�د بهتر اس�ت هدف مش�خص شود که‬ ‫میهمان ها خودشان را اماده کنند؟‬ ‫سنت حسنه خوبی بود‪ ،‬ان شاءاهلل استمرار پیدا کند‬ ‫و جلسات اینده برنامه محور باشد‪.‬‬ ‫اصولگرایانی که از طرف تش�کل های سیاس�ی‬ ‫امدند از همه سالیق بودند؟‬ ‫همه اصولگرایان نبودند‪ ،‬ش��اید میزب��ان انچه از‬ ‫فعاالن سیاسی اصولگرا ش��ناخت داشت دعوت کرد‪ ،‬شاید‬ ‫اگر جا و امکان بیشتری بود افراد بیشتری دعوت می شدند‬ ‫اما همین چهره ها نیز هر کدام وابسته به یک جریان فکری‬ ‫سیاسی و دلس��وز نظام بودند و رئیس جمهور نیز با حوصله‬ ‫نشست و به همه صحبت های انها گوش داد‪.‬‬ ‫برخی که در ان جلس�ه بودند مث�ل اقای فدایی‬ ‫نشست برگزار ش�ده با رئیس جمهور را نمادین‬ ‫خواندند‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫ما قبل از انقالب نمادی��ن تظاهرات می کردیم به‬ ‫تدری��ج این حرکت های نمادی��ن ابعاد و عم��ق پیدا کرد و‬ ‫در نهایت انقالب ش��د‪ ،‬بنابراین خود نمادین برگزار کردن‬ ‫این جلس��ات هم ارزش��مند است‪ ،‬به عب��ارت دیگر اینکه‬ ‫رئیس جمهور یک کش��وری به طور نمادی��ن برای احزاب‬ ‫و گروه های سیاسی احت��رام قائل است و انه��ا را تکذیب‬ ‫نمی کند و کن��ار نمی زند بلکه دع��وت می کند تا هر حرفی‬ ‫دارند بدون واسطه مطرح کنند اقدام خوب و ارزش��مندی‬ ‫است بنابراین باید منصف بود و یک کار خوب را تقویت کرد‬ ‫تا استمرار پیدا کند‪.‬‬ ‫ف�ارغ از تعداد ش�خصیت های دعوت ش�ده به‬ ‫ضیافت افطاری رئیس جمه�ور بفرمایید از همه‬ ‫تشکل های سیاسی اصولگرا همچون جامعتین‪،‬‬ ‫جبه�ه پی�روان خط ام�ام و رهب�ری‪ ،‬جمعی�ت‬ ‫ایثارگ�ران و جمعیت رهپوی�ان و جبهه پایداری‬ ‫رئیس جمهور فرصتش بس��یار مح��دود بود هفت‬ ‫دقیقه بیشتر زمان نداشت‪ .‬او درباره اینکه باید اتحادی میان‬ ‫اقوام و ادیان ایجاد شود و دولت اعتدال نمی تواند یک طرف‬ ‫را انتخاب کند سخن گفت و مشکالت دولت خود را گفت‪،‬‬ ‫در واقع جلسه پرسش و پاسخ نبود که رئیس جمهور بخواهد‬ ‫پاسخ کسانی را بدهد‪.‬‬ ‫هر کس حرف خ��ود را زد‪ ،‬رئیس جمه��ور هم حرف‬ ‫خودش را زد‪ ،‬حاال حرف های رئیس جمهور چقدر برای افراد‬ ‫حاضر قانع کننده بود یا حرف های اصولگرایان چقدر برای‬ ‫رئیس جمهور قانع کننده بود مساله ای است که به قضاوت‬ ‫شخصی افراد حاضر در جلس��ه و رئیس جمهور برمی گردد‪،‬‬ ‫اما حسن قضیه این است که همه حرف ها گفته و شنیده شد‪.‬‬ ‫اگ�ر جلس�ات ادامه پی�دا کن�د همی�ن ترکیب‬ ‫اصولگرای�ان از تش�کل های مختل�ف دع�وت‬ ‫رئیس جمهور را دوباره می پذیرند یا انکه عده ای‬ ‫دلس�رد می ش�وند و می گوین�د ش�رکت در این‬ ‫جلسات فایده ای ندارد چون نمادین است؟‬ ‫جواب این سوال حکم کلی ندارد‪ ،‬ممکن است یک‬ ‫نفر بگوید من نمی ایم این جلس��ه نمادی��ن است در مقابل‬ ‫شاید هم یک نفر بگوید ما ملت گفت وگو و منطق هستیم‬ ‫چون حتی وقتی خارجی ها دعوت می کنند هیچ وقت نشده‬ ‫بگوییم ما صحبت نمی کنیم‪ ،‬اتفاقا ما همیشه چون منطق و‬ ‫یک فرهنگ غنی داریم اگر کسی دعوتمان کرد نمی گوییم‬ ‫نمی اییم‪ ،‬البته بحث اختیار هم است‪ .‬من از این جلسات هیچ‬ ‫ضرری تا حاال ندیدم که یک عده ای با یک نیت خدمت دور‬ ‫هم جمع شوند و ضرری از جمع شدن انها حاصل شود‪ .‬ان‬ ‫هم جمع افراد متدین‪ ،‬مخلص و انقالبی که همه برای نظام‬ ‫زحمت کشیدند و همچنان دارند زحمت می کشند‪ ،‬چه عیبی‬ ‫دارد بنش��ینند و حرف های خود را بزنند‪ .‬از انجا که مبنای‬ ‫تصمیم گیری رئیس جمهور دریافت ها و اطالعاتی است که‬ ‫به او می رسد اگر همین مقدار صداهای دیگر را هم بشنود‬ ‫بهتر می تواند نسبت به مسائل تصمیم بگیرد بنابراین به نظر‬ ‫من برگزاری چنین جلساتی ارزشمند است‪.‬‬ ‫به نظر شما رئیس جمهور می تواند بانی شود که‬ ‫دیدگاه های دو جناح را به هم نزدیک کند؟‬ ‫چه عیبی دارد؟‬ ‫به نظر ش�ما برگزاری یک جلس�ه ب�رای طرح‬ ‫می تواند برای بیان دیدگاه های متفاوت با حضور‬ ‫فعاالن سیاسی هر دو جناح مفید باشد؟‬ ‫اگر محور تش��کل های سیاسی جناح ها باش��د به‬ ‫جایی نمی رسد‪ .‬اگر محور یک برنام��ه و موضوع همچون‬ ‫اقتصادی مقاومتی باشد مفید است چون در دولت نهم یک‬ ‫بحث اقتصادی با حضور اقتصاددانان مختلف برگزار شد و‬ ‫انها درباره مازاد درامد نفتی صحبت کردند‪ .‬فارغ از سلیقه‬ ‫سیاسی پیشنهادهای مختلف و گوناگونی مطرح شد حتی‬ ‫دو اقتصاددان که در یک جناح سیاسی تعریف می شدند نظر‬ ‫متفاوتی درباره این موضوع داشتند و در جمع بندی چهار یا‬ ‫پنج دیدگاه مختلف نوشته شد که رئیس جمهور می توانست‬ ‫براساس انها تصمیم بگیرد‪.‬‬ ‫یعنی جلسه رئیس جمهور با تشکل های سیاسی‬ ‫دو جن�اح برنام�ه و موضوع محور باش�د تا برای‬ ‫دولت تصمیم سازی شود؟‬ ‫بل��ه‪ ،‬قطع��ا و رئیس جمه��ور می توان��د از می��ان‬ ‫گزینه های طرح شده بهترین انتخاب را انجام دهد‪  .‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫فکر می کنید اث�ر برگزاری این نشس�ت چطور‬ ‫باشد؟ به نظر شما برگزاری این جلسات استمرار‬ ‫پیدا می کند؟‬ ‫با صحبت هایی که میان میزب�ان و میهمانان رد‬ ‫و بدل شد برداشت ش�ما چیست؟ ایا هدف فقط‬ ‫برگزاری مراسم افطار بود؟‬ ‫بله ‪ ،‬حضور داشتند‪.‬‬ ‫صحبت های�ی ک�ه رئیس جمه�ور بع�د از‬ ‫صحبت ه�ای اصولگرایان ک�رد قانع کننده بود‪،‬‬ ‫چون اصولگرایان درباره بازگش�ت فتنه گران به‬ ‫مناصب اجرایی هش�دار دادند اما رئیس جمهور‬ ‫گفت نباید غربال دست گرفت‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫زمانی هدف برگزاری یک جلس��ه ک��اری است‪،‬‬ ‫در این ص��ورت وضعی��ت ف��رق می کن��د‪ ،‬رئیس جمهور‬ ‫ش��خصیت های اصولگرا را به ضیافت افطاری دعوت کرد‬ ‫و عمده وقت را در اختیار میهمانان قرار داد و ش��ش نفر نیز‬ ‫رفتند و صحبت کردند‪ ،‬محدودیت وقت هم نداش��تند‪ ،‬هر‬ ‫کس حرف های خ��ود را زد و رئیس جمه��ور صحبت های‬ ‫مطرح شده را ش��نید‪ .‬از انجا که رئیس جمهور مشی خود را‬ ‫اعتدال اعالم کرد قاعدتا باید حرف فعاالن سیاسی کشور را‬ ‫بشنود و بهترین ها را برای پیشبرد امور اجرایی انتخاب کند‪،‬‬ ‫بهترین حرف از نظر رئیس جمهور شاید یک پیشنهاد باشد‬ ‫یا یک نقد بازدارنده؛ مهم این است که رئیس جمهور مطالب‬ ‫را برای تصمیم گیری فقط از یک مرجع دریافت نکند بلکه‬ ‫با گروه های مختلف سیاسی جلسه بگذارد و نقاط مشترک‬ ‫دیدگاه های انها را به دست اورد و در کار از نظرات دریافت‬ ‫شده استفاده کند؛ به نظرم در کل کار خوبی انجام شد‪.‬‬ ‫فقط برپایی یک مراسم افطاری و دورهم نشینی است‪ .‬باید‬ ‫دید انگیزه اقای رئیس جمهور غیر از افطاری چه بود حتی‬ ‫اگر بخواهد فقط برگزاری یک افطاری باشد نفس برگزاری‬ ‫این مراسم نیز پسندیده است‪.‬‬ ‫در ان ضیافت حضور داشتند؟‬ ‫‪43‬‬ ‫شخصیت ها‬ ‫احزاب ودولت‬ ‫رش‬ ‫گزا‬ ‫رونماییازروزشمار‬ ‫واکنش حامیان احمدی نژاد‬ ‫به قسم روحانی‬ ‫داوود حشمتی‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫روزی که حسن روحانی در میان جمعی از صنعتگران‬ ‫کشور قسم جالله خورد‪« :‬واهلل باهلل تاهلل سال های ‪ 84‬تا ‪92‬‬ ‫گذشت و دیگر تکرار نم ی شود» م ی ش��د انتظار داشت که‬ ‫حامیان رئیس دول��ت قبل به این اظهارات واکنش نش��ان‬ ‫ی که روحانی ب رای عدم بازگشت رئی س جمهوری‬ ‫دهند‪ .‬قسم ‬ ‫قبلی خورده بود ب رای کس��انی که امی��دوار بودند در سال‬ ‫‪ 92‬اسفندیار دول��ت را راهی پاستور کنند اما موفق نش��دند‬ ‫و از همان موقع روزها را ش��ماره م ی کنند ت��ا در سال ‪ 96‬با‬ ‫رئی س دولت قبل به صحنه بیایند‪ ،‬بسیار با اهمیت بود‪.‬‬ ‫انها اگرچه با سدی که شورای نگهبان مقابل پای تنها‬ ‫کاندیدای دولت قبل گذاشت صراحتا از انتخاباتی گفتند که‬ ‫انها برگزار کردند اما «تنها دولت��ی بودند که ب رای انتخابات‬ ‫کاندیدا نداش��تند» اما با رفت��ن از پاستور امیدش��ان را قطع‬ ‫نکردند‪ .‬حلقه نزدیک به دولت نهم و دهم گرچه در روزهای‬ ‫پایانی دولت تنگ تر و محدودتر شد اما انها که با احمدی نژاد‬ ‫ماندند اتفاقا در ای��ن روزها سعی م ی کنند تا به هر ش��کل‬ ‫وفاداری شان را به اقای رئیس اثبات کنند‪.‬‬ ‫اظه��ارات روحان��ی واکنش ه��ای احمدی نژادی ها را‬ ‫به دنبال داشت‪ .‬واکنش هایی که احساسات انها را به همراه‬ ‫داشت‪ .‬انها از روزش��مار بازگشتش��ان گفتند و همچنین از‬ ‫«خوف انگیز بودن» این قس��م جالله‪ .‬اما روحانی چه گفته‬ ‫بود؟‬ ‫روحانی‪ :‬دوران قبل باز نمی گردد‬ ‫روحان��ی هفت��ه گذش��ته و در روز صنعت ب��ه میان‬ ‫صنعتگران بزرگ کش��ور رفت‪ .‬اینکه حال و روز صنعت در‬ ‫دوران دولت سابق‪ ،‬ب��ه ویژه در چهارسال��ه دوم احمدی نژاد‬ ‫به شدت خ راب بود بر کسی پوشیده نیست‪ .‬روحانی در این‬ ‫روز از دغدغه هایی از صنعت کشور گفت و پرسید‪« :‬اگر انرژی‬ ‫را به قیمت جهانی تحویل تولیدکننده دهیم ایا در ان صورت‬ ‫تولید کشور ما قدرت صادرات پیدا خواهد کرد؟»‬ ‫او همچنین در ادامه این پرسش را مطرح کرد که اگر‬ ‫دروازه های کشور را باز بگذاریم و تعرفه و حمایت از تولید را‬ ‫کنار بگذاریم ایا در ان صورت تولید کشور ما توان رقابت با‬ ‫منطقه و جهان را دارد؟ رئی س جمهور از بازی برد – برد میان‬ ‫صنعت و دولت سخن گفت و تاکید نمود که نباید تنها این‬ ‫بازی در سیاست خارجی نمود داشته باشد‪.‬‬ ‫او با دعوت از سرمای��ه داران ب رای مش��ارکت و انتقال‬ ‫سرمایه به داخل کشور تصریح کرد‪« :‬واهلل باهلل تاهلل سال های‬ ‫‪ 1384‬تا ‪ 1392‬گذشت و دیگر تکرار نم ی شود‪ ».‬روحانی ادامه‬ ‫داد‪« :‬دولت یازدهم خ��ودش را خادم م��ردم م ی داند و هیچ‬ ‫تصمیم فردی اتخاذ نم ی کند‪ .‬بدون مشورت و شور‪ ،‬ان هم با‬ ‫شورهای چندباره تصمیم ی را اعالم نم ی کند‪ ،‬اگر هم اعالم‬ ‫کند و اش��تباه کند‪ ،‬ب رای انهایی که دولت را نقد م ی کنند و‬ ‫فریاد م ی کشند و م ی گویند دولت اشتباه کرده است‪ ،‬ما هم‬ ‫احترام م ی گذاریم‪ ،‬هم تواضع م ی کنی��م و هم دست انها را‬ ‫م ی بوسیم‪ ».‬این بخش از سخنان روحانی مستقیما به نقد‬ ‫دولت گذش��ته برم ی گشت‪ .‬دولتی که بس��یاری‪ ،‬رفتارهای‬ ‫و تصمیمات ان را خلق الس��اعه‪ ،‬ش��بانه و بدون پش��توانه‬ ‫کارشناسی ارزیابی م ی کردند‪ .‬او همچنین راه را ب رای نقد باز‬ ‫گذاشت و گفت که در مقابل منتقدان تواضع م ی کند‪ .‬کاری‬ ‫که در دولت قبل کمتر دیده شد و عموما انتقادات و نقدها به‬ ‫ویژه در حوزه اقتصاد یا دیده نم ی شد یا در صورت دیده شدن‬ ‫مورد استفاده قرار نم ی گرفت‪.‬‬ ‫با این حال اصل نظر روحانی در بیان این قس��م های‬ ‫جالله و ع��دم تک��رار سال های دول��ت قبل ب��ه موضوع‬ ‫سرمایه گذاری و بخش صنعت ب ر م ی گش��ت و اینکه دولت‬ ‫تالش م ی کند تا از سرمایه گذاری ها حمای��ت کرده و اجازه‬ ‫ندهد تا تولی د کنندگ��ان داخلی متضرر ش��وند‪ .‬نکته ای که‬ ‫بارها در بیانات مقام معظم رهبری نیز به ان اش��اره ش��ده؛‬ ‫جایی که همچون دیدار اخر با مسئوالن از اقتصاد مقاومتی‬ ‫و تاکید بر تولید داخلی و افزایش رون��ق اقتصادی در داخل‬ ‫سخن گفته بودند‪.‬‬ ‫‪ 1110‬روز مانده‬ ‫اولین واکنش را عبدالرض��ا داوری از نزدیکان محمود‬ ‫شخصیت ها‬ ‫احزاب ودولت‬ ‫احمدی نژاد ب��ه سخنان روحان��ی نش��ان داد‪ .‬او در صفحه‬ ‫ش��خصی اش در فی س بوک خطاب به روحانی نوشت‪« :‬ما‬ ‫تنها باید ‪ 1110‬روز منتظر بمانیم‪ ».‬داوری مسئول تشکیالتی‬ ‫است به نام هما که هواداران دولت قبل را سازماندهی و اداره‬ ‫م ی کند‪ .‬مدیرمسئول سابق روزنامه شهروند در دولت دهم‬ ‫تاکید ک��رد‪« :‬اقای روحان��ی عزیز! به امید خدا ش��ما دولت‬ ‫دوازدهم را ب��ه دکتر ما تحویل خواهی��د داد‪ ».‬جمالتی که‬ ‫نشان م ی داد انها امیدوارانه به دور اتی ریاست جمهوری نگاه‬ ‫م ی کنند‪ .‬داوری البته در متنی دیگر در این باره به سخنان‬ ‫رهبری اش��اره م ی کند و نوش��ته بود‪« :‬به نظرم چهره اقای‬ ‫حسن روحانی هنگام ش��نیدن سخنان دیروز رهبر انقالب‬ ‫دیدنی بوده است و احتماال به یاد قسم های جالله اش علیه‬ ‫دولت نهم و ده��م در «منبر» روز صنعت افت��اد‪ ،‬انجا که از‬ ‫ایت اهلل خامنه ای چنین شنید‪« :‬نسبت به دولت هاى گذشته‪،‬‬ ‫بهتر این است که نقد به صورت کارشناسى انجام بگیرد؛ نقد‬ ‫در منبرهاى عمومى خیلى مصلحت نیست‪».‬‬ ‫دولت کریمه بار دیگر برپا می شود‬ ‫اما این تنها واکنش به سخن��ان روحانی نبود‪ .‬روح اهلل‬ ‫حسینیان از اعضای جبهه پایداری نیز به قسم های روحانی‬ ‫واکنش نشان داد‪ .‬او از برپایی دوباره «دولت کریمه» سخن‬ ‫گفت و سوگند را در ُ‬ ‫شان رئی س جمهور ندانست‪ .‬این نماینده‬ ‫مجلس گفت‪« :‬هیچ ش��کی نیست که کش��ور در زمانی‬ ‫که در ح��ال مذاکره ب��ا قدرت های جهانی اس��ت و اقتصاد‬ ‫ان دستخوش نوسانات ش��ده‪ ،‬به ارامش نیاز دارد‪ ،‬بناب راین‬ ‫چرا رئی س جمه��ور و برخی معاون��ان و اط رافیان وی گاهی‬ ‫صحب ت هایی مطرح م ی کنند که جامعه را به تشنج م ی کشد‪.‬‬ ‫توهین به منتقدان و سوگند به وهلل در ش��ان رئی س جمهور‬ ‫نیس��ت‪ ،‬بدانند که طب��ق وعده های خداوند هم��ه عزت از‬ ‫خداوند مومنان است و بار دیگر در ای ران اسالمی توسط مردم‬ ‫دولتی کریمه به پا خواهد شد‪ .‬بار دیگر فریاد ستم سوز ملت‬ ‫ای ران بر کاخ های قدرت های جهانی طنی ن انداز خواهد ش��د‬ ‫و بار دیگر پرچم استکبار ستیزی و پرچم امام خمینی (ره) در‬ ‫سازمان های بی ن المللی به اهتزاز درخواهد امد‪».‬‬ ‫این سخنان نیز مورد حمایت هواداران احمدی نژاد قرار‬ ‫گرفت‪ .‬عبدالرضا داوری در این ب��اره پرده از یک اتفاق دیگر‬ ‫در سال ‪ 88‬نیز برداشت‪ .‬پس از انتخابات ‪ 88‬محسن ی اژه ای‪،‬‬ ‫وزیر اطالعات و چند تن دیگر با اعتراض به حضور مشایی از‬ ‫کابینه محمود احمدی نژاد خارج شدند‪ .‬محمود احمدی نژاد‬ ‫سرپرستی وزارت اطالعات را برعهده گرفت تا در دولت بعد‬ ‫حیدر مصلحی را جانش��ین اژه ای کند‪ .‬ب راساس گفته های‬ ‫داوری پس از اژه ای‪ ،‬احمدی نژاد به سراغ حسینیان رفته و از او‬ ‫ب رای پست وزارت اطالعات دعوت کرده بود‪ .‬داوری در انتهای‬ ‫متنش م ی نویسد‪« :‬درود ما بر ش��رف تو روح اهلل حسینیان؛‬ ‫کاش تیر ‪ 88‬پیشنهاد دکتر احمدی نژاد ب رای تصدی وزارت‬ ‫اطالعات را رد نم ی کردید که اگر شما وزیر اطالعات بودید ان‬ ‫مصائب سال ‪ 90‬هرگز پیش نم ی امد‪».‬‬ ‫اظهار نگرانی جوانفکر‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫سیاست‬ ‫اما عالوه بر عبدالرضا داوری‪ ،‬عل ی اکبر جوانفکر دیگر‬ ‫چهره رسانه ای نزدیک به محمود احمدی نژاد هم به اظهارات‬ ‫روحانی واکنش نشان داد‪.‬‬ ‫عل ی اکبر جوانفکر در یادداشتی نوشت‪« :‬حجت االسالم‬ ‫شیخ حس��ن روحان��ی رئی س جمهور محترم روز سه ش��نبه‬ ‫این هفته در اظهاراتی قابل تام��ل‪ ،‬خطاب به صنعتگران و‬ ‫سرمایه گذاران سه بار قسم جالله یاد کرد که سال های ‪84‬‬ ‫تا ‪ 92‬گذشت و تکرار نم ی شود و دولت یازدهم هیچ تصمیم‬ ‫فردی اتخاذ نم ی کند‪ .‬این سخنان که ب��ه تیتر اصلی اکثر‬ ‫رسانه های خبری کشور تبدیل شد‪ ،‬از ان جهت قابل تامل‬ ‫به نظر م ی رسد که اقای روحانی ب رای حل مشکالت کشور‪،‬‬ ‫خود را صاحب کلید معرفی ک��رده بود و رئی س جمهوری که‬ ‫چنین کلیدی در اختیار دارد‪ ،‬در عمل قادر است چش��م انداز‬ ‫بسیار روشن و امیدبخشی را در پیش چشم مرد م ترسیم کند‬ ‫تا انجا که صاحبان کلید‪ ،‬با کسب نمره قبولی از مردم‪ ،‬ب رای‬ ‫سال های بعد نیز در این خانه ماندگار خواهند بود‪.‬‬ ‫بناب راین کسی که کلید حل مشکالت کشور در اختیار‬ ‫اوست‪ ،‬منطقا نباید ب��رای اثبات کارامدی خ��ود و ناکارامد‬ ‫بودن پیش��ینیانش‪ ،‬ب��ه سوگند جالله متوسل ش��ود! مگر‬ ‫انکه باور کنیم که این کلید‪ ،‬هی��چ اثر دیگری جز قفل زدن‬ ‫بر درهای باز پیشرفت های همه جانبه کشور نداشته است‪،‬‬ ‫چه اینکه درهای انرژی هسته ای را سه قفله کرده و عنقریب‬ ‫است که کلید ان را نیز به خانم اشتون تحویل دهند‪ .‬سوگند‬ ‫اقای روحانی بیش از هر چیز خوف انگیز به نظر م ی رسد و‬ ‫این نگرانی را در میان مردم و صاحبنظ ران سیاسی به وجود‬ ‫اورده است که ایا دولت یازدهم به عنوان مجری انتخابات‪ ،‬از‬ ‫هم اکنون سرگرم برنامه ری��زی و هدفگذاری های خاص در‬ ‫انتخابات اتی است؟ ایا م ی خواهد ب��ه هر قیمت ممکن از‬ ‫تحقق اراده و خواست مردم ب رای بازگشت دکتر احمدی نژاد‬ ‫به صحنه مدیریتی کشور جلوگیری کند؟ ایا سه بار سوگند‬ ‫جالله رئیس دولت یازدهم ب رای تکرار نشدن دوران مشعشع‬ ‫دولت های نهم و دهم‪ ،‬شائبه ب رنامه ریزی دولت روحانی ب رای‬ ‫منحرف کردن اراده و خواست واقعی م��ردم و خدای ناکرده‬ ‫ی متبادر نم ی سازد؟‬ ‫دستکاری در ارای مردم را به اذهان عموم ‬ ‫طرح این پرسش ه��ا از ان جه��ت حائز اهمی��ت است که‬ ‫خاطره ش��یرین دوران مدیری��ت دکتر احمدی ن��ژاد با وجود‬ ‫سنگ اندازی های داخلی و خارج��ی از یک سو و ناکارامدی‬ ‫و ناتوانی اش��کار دولت یازدهم در اداره امور کش��ور با وجود‬ ‫همکاری و همراهی همه دستگاه ه��ا از سوی دیگر‪ ،‬اینک‬ ‫اذهان مردم را معطوف به بازگشت مجدد دکتر احمدی نژاد به‬ ‫عرصه قدرت اجرایی کشور کرده است‪ .‬اظهارات اقای روحانی‬ ‫را م ی توان صف ارایی زود هنگام در ب رابر این مطالبه عموم ی ‬ ‫مردم تلقی کرد‪».‬‬ ‫جوانفکر پی��ش از این نیز انتقادهایی را علیه حس��ن‬ ‫روحانی مطرح کرده بود‪ .‬او در مصاحبه با اریا گفته بود‪« :‬در‬ ‫عمل م ی بینیم دولت یازدهم همان سیاست و تدابیر دولت‬ ‫اق��ای احمدی نژاد را ادام��ه م ی دهد‪ ،‬بناب رای��ن مردم متوجه‬ ‫ش��ده اند اتهاماتی که ب��ه رئی س جمهور قبل زده م ی ش��د‬ ‫کامال ب ی اساس بوده و دولت اق��ای احمدی نژاد در باالترین‬ ‫درجه عقالنی��ت تصمیمات را اتخ��اذ م ی کردند‪ ،‬به همین‬ ‫دلیل دولت روحانی هم از هم��ان سیاست های احمدی نژاد‬ ‫تبعیت م ی کند‪ ».‬جوانفکر البت��ه در گفت وگویی دیگر هم‬ ‫به محمود احمدی ن��ژاد توصیه کرده ب��ود در صورت تداوم‬ ‫شرایط فعلی حتما در انتخابات سال ‪ 96‬کاندیدای انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری شود‪.‬‬ ‫مشاور محمود احمدی نژاد درباره کاندیداتوری محمود‬ ‫احمدی نژاد در انتخابات این��ده گفته بود‪« :‬دکتر احمدی نژاد‬ ‫سرباز ملت ای ران و نظام اسالمی است و هر گاه شرایط کشور‬ ‫اقتضا کند و رهبری معظم انقالب نیز بر ان مهر تایید بزنند‪،‬‬ ‫ایشان به وظیفه خود عمل خواهد کرد‪».‬‬ ‫سایت های حامی احمدی نژاد موضوع بازگش��ت او به‬ ‫قدرت را رها نکردند‪ .‬سایت دولت بهار و میدان ‪ 72‬با انتشار‬ ‫یادداش��ت هایی از روحانی انتقاد کردند و در تایید یادداشت‬ ‫جوانفکر مطل��ب نوش��تند‪ .‬در متن دیگری ک��ه عبدالرضا‬ ‫داوری منتشر کرده بود نگرانی جوانفکر را ب ی دلیل ندانست‪.‬‬ ‫حامیان احمدی نژاد ماجرای قسم رئی س جمهور را مبنی بر‬ ‫بازنگشتن دوران گذش��ته در صنعت‪ ،‬حمل بر فراهم کردن‬ ‫شرایط سیاسی ب رای عدم بازگش��ت احمدی نژاد م ی کنند‪.‬‬ ‫داوری م ی نویسد‪« :‬متعاقب این اب راز نگرانی اقای جوانفکر‬ ‫درباره اقدامات احتمالی وزارت کشور دولت یازدهم در مسیر‬ ‫ممانعت از بازگشت دکتر احمدی نژاد‪ ،‬اقای روح اهلل جمع ه ای‪،‬‬ ‫معاون وزیر و رئیس مرکز اطالع رسانی وزارت کش��ور دولت‬ ‫یازدهم که «مجری انتخابات» است‪ ،‬صبح امروز با انتش��ار‬ ‫یادداشتی اعالم کرد‪« :‬محمود احمدی نژاد دیگر مهره قابل‬ ‫اعتنایی ب رای گفتمانی که ب رای کس��ب ق��درت و منفعت‬ ‫ش��هردار ته ران را رئی س جمهور ای ران کردند‪ ،‬نیس��ت و این‬ ‫مهره به حدی سوخته و از درجه اعتبار خارج ش��ده است که‬ ‫هیچ رغبت و انگیزه ای ب رای بازسازی و احیای ان وجود ندارد‬ ‫و فقط ب رای زمینه سازی قدرت طلب��ی دیگران کارایی دارد‪.‬‬ ‫پس اوال تفکرات و من��ش مدیریتی و رفت��ار احمدی نژاد از‬ ‫ظرفیت الزم ب رای داشتن گفتمان برخوردار نیست و اصوال‬ ‫احمدی نژادیسم یک هاله ب ی نور است‪ .‬ثانیا مدیریت دوران‬ ‫احمدی نژاد یک تجربه تلخ بود ک��ه توهم تکرار ان توهین‬ ‫به بلوغ فک��ری و اجتماعی ام��روزی جامع��ه ای رانی است‪،‬‬ ‫ثالثا دوره دوم محمود احمدی ن��ژاد به همه تصمیم سازان و‬ ‫تصمیم گی ران اموخت که باتوجه به ظرفی ت های شخصیتی‬ ‫باید به افراد بها داد نه جاروجنجال و غوغا گری و رابعا اینکه‬ ‫دوران محم��ود احمدی نژاد قطعا به پای��ان رسیده است اما‬ ‫دوران احمدی نژاد سازه��ا تمام نش��ده اس��ت و هر غفلتی‬ ‫م ی تواند انها را امیدوار کند‪».‬‬ ‫با ای��ن اوصاف که یک مدیر ارش��د در وزارت کش��ور‬ ‫دولت یازدهم و مج��ری انتخاب��ات ریاست جمهوری سال‬ ‫‪ 96‬با صراحت نسبت به بازگش��ت اقای احمدی نژاد موضع‬ ‫م ی گیرد‪ ،‬باید به اقای جوانفکر حق داد که پس از قسم جالله‬ ‫رئی س جمهور نگران ارای مردم باشد چون اقای روحانی حق‬ ‫دارد ب رای عدم بازگشت احمدی نژاد قسم جالله بخورد وقتی‬ ‫مدی ران ارشد وزارت کش��ور دولتش ب رای حذف احمدی نژاد‬ ‫نظریه پردازی م ی کنند‪».‬‬ ‫فرصت زیادی تا انتخابات ‪ 96‬باقی است‪ .‬فرصتی که در‬ ‫ان دولت روحانی باید ب رای گرفتن رای دوباره از مردم تالشی‬ ‫مضاعف را به کار ببندد‪ .‬این ام��ر تنها با انجام یک توافق و‬ ‫حل مساله هس��ته ای حاصل نخواهد ش��د‪ .‬در این فرصت‬ ‫زمانی همه نیروهای سیاسی کشور تالش خواهند کرد تا بار‬ ‫دیگر خود را به مردم عرضه کنند و از انها رای اعتماد بگی رند‪.‬‬ ‫احمدی نژاد اگرچه رقیب بالفعلی ب رای روحانی نیس��ت اما‬ ‫نم ی توان از بالقوه بودنش چشم پوشید‪.‬‬ ‫‪45‬‬ ‫صریح درباره سریع‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫تیتراول‬ ‫نسبت نامعلوم‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫ایا محمود سریع القلم واقعا تئوریسین دولت یازدهم است؟‬ ‫در این پرونده سعی شده تا درباره کسی که م ی گویند تئوریسین دولت‬ ‫یازدهم است‪ ،‬این سئوال مطرح ش��ود که چه م ی گوید‪ ،‬چگونه م ی اندیشد‬ ‫و اینکه ایا واقعاً او تئوریسین این دولت است؟ گرچه خیلی از دانشگاهیان‬ ‫مواف��ق و مخالف وی ترجی��ح دادند در این باره س��خن نگوین��د که این از‬ ‫اسی ب های فرهنگ سیاسی ماست؛ نوعی رودربایستی‪.‬‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫‪1‬‬ ‫زمانی که هنوز روحانی به ریاست جمهوری نرسیده بود‪ ،‬از‬ ‫او به عنوان یکی از مشاوران و سیاستگذاران اصلی ستاد فکری‬ ‫حسن روحانی نام م ی بردند‪ .‬استاد تمام دانشگاه که به مقوله‬ ‫ط بی ن الملل عالقه بسیار دارد‪.‬‬ ‫توسعه و رواب ‬ ‫دکتر محمود سریع القلم‪ ،‬استاد تمام دانش��گاه ش��هید‬ ‫بهش��تی است‪ .‬کس��ی که گفته م ی ش��د مغز متفکر دولت‬ ‫روحانی است‪ ،‬اما بعد از روی کار امدن دولت یازدهم‪ ،‬انچنان‬ ‫که انتظار م ی رفت هم به دولت نزدیک نش��د‪ .‬او متولد ‪1338‬‬ ‫در ته ران است که بعد از اتم��ام دوران دبیرستان راهی امریکا‬ ‫م ی شود‪ .‬در دانشگاه ایالتی نرتریج علوم سیاسی م ی خ واند‪ .‬بعد‬ ‫به کالیف رنیای جنوبی رفت تا مدارک کارشناس ی ارشد و دکترای‬ ‫خودش را در رشته روابط بی ن الملل از دانشگاه معتبر کالیف رنیای‬ ‫جنوبی اخذ کند‪ .‬وی سپس در دانش��گاه اوهایو پذیرفه شد و‬ ‫مدرک فوق دکترای خود را از این دانشگاه اخذ کرد‪.‬‬ ‫بس��یاری از افراد در دوران تبلیغات ریاست جمهوری با‬ ‫رصد کردن برخی ب رنامه ها و اظهارنظرهای دکترحسن روحانی‪،‬‬ ‫بر این باور بودند که عمده این م��وارد از نظ رات دکتر محمود‬ ‫سریع القلم است‪ .‬به وی��ژه این مس��اله در موضوعاتی چون‬ ‫سیاست خارجی و روابط بی ن الملل بیش��تر به چشم م ی امد‪.‬‬ ‫او البته عالوه بر طرح مس��ائل نظری‪ ،‬حضورش ب رای دولت‬ ‫روحانی با حاشی ه هایی نیز همراه بود؛ حاشی ه هایی که حتی به‬ ‫دلخوری وی و خروجش از حلقه مشاوران‬ ‫نیز انجامید‪ .‬با این حال روحانی در اولین‬ ‫مصاحبه تلویزیونی خود ب��ا صراحت و به‬ ‫کنایه وقتی که از او درباره «ممنوع القلم» ‬ ‫شدن برخی سوال شد‪ ،‬گفت که باید تالش‬ ‫کرد تا «ممنوع القلم ها سریع القلم شوند»‪.‬‬ ‫او س ی گانه های مشهوری دارد‪ .‬سی‬ ‫توصی ه ای که ب رای انسان عقالیی‪ ،‬انسان‬ ‫مدرن و سیاستمداران نوش��ته شده است‪.‬‬ ‫این توصی ه ها بین افراد در فضای مجازی‬ ‫به کثرت منتشر شده و مورد استقبال و در‬ ‫عین حال نقد قرار گرفته است‪.‬‬ ‫پیدا نکرد‪ .‬با این حال انتقاد انها در این زمینه گاه و بیگاه بلند‬ ‫م ی شود‪.‬‬ ‫دعوای کراوات‬ ‫زمستان سال گذشته بود که حسن روحانی به اجالس‬ ‫داووس در سوئیس دعوت شد‪ .‬اجالسی که در ان بسیاری از‬ ‫سران کشورها و همینطور شخصی ت های برجسته علمی و‬ ‫اقتصادی دنیا شرکت م ی کنند‪ .‬در این سفر عالوه بر مسئوالن‬ ‫دولتی‪ ،‬دکتر محمود سریع القلم نیز حضور داش��ت‪ .‬ماجرای‬ ‫«کراواتی» ک��ه او در اجالس اویخته بود ب��ه جنجالی ب رای‬ ‫دولت روحان��ی تبدیل ش��د‪ .‬رسانه ها از او به عنوان مش��اور‬ ‫بی ن الملل رئی س جمهور ی��اد م ی کردند‪ .‬او س��ه روز پیش از‬ ‫حضور رئی س جمهور ب��ه داووس م��ی رود و در اجالس های‬ ‫جانبی ش��رکت م ی کند‪ .‬به اعتقاد مخالفان‪ ،‬او پروتکل های‬ ‫دستگاه دیپلماسی ای ران را نقض کرده بود‪ .‬انها از رئی س جمهور‬ ‫م ی پرسیدند‪« :‬اقای روحانی باید پاسخ دهد مشاوری که هنوز‬ ‫پروتکل های ابتدایی دستگ��اه دیپلماسی جمهوری اسالمی‬ ‫ای ران را در پوشش اسالمی ‪ -‬ای رانی رعایت نم ی کند‪ ،‬چگونه‬ ‫م ی تواند حافظ منافع مردم ای ران باشد؟ ایا قرار گرفتن چنین‬ ‫اش��خاصی با طرز تفکر غربی‪ ،‬به نفع رئی س جمهور و مردم‬ ‫ای ران است ی��ا در کوتاه و بلندمدت به ضرر حس��ن روحانی و‬ ‫بیسوادهایی که سخن می گویند‬ ‫کم حرفی و سکوت انسان مدرن‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫منافع ملی تمام خواهد شد؟» ماجرای این انتقاد به صداوسیما‬ ‫نیز کشیده شد‪ .‬در برنامه ای خبری‪ ،‬نس��بت به این پوشش‬ ‫اعتراض شد‪ ،‬اما حسام الدین اشنا با اظهارنظرش به این ماجرا‬ ‫ابعاد تازه ای بخشید‪ .‬بعد از انتقاد صداوسیما‪ ،‬اشنا دیگر مشاور‬ ‫ی خطاب ب��ه صداوسیما سریع القلم‬ ‫رئی س جمه��ور در نامه ا ‬ ‫را مشاور رئی س جمهور ندانست و نوش��ت‪« :‬از انجا که بارها‬ ‫به صورت ش��فاهی و کتبی به ان سازمان محترم تذکر داده‬ ‫شده است انتصابات ریاست محترم جمهوری صرفا از طریق‬ ‫سایت رسم��ی دفتر ریاست جمهوری اعالم م ی ش��ود‪ ،‬اصرار‬ ‫ب ر خلق مش��اور و سپس همراه ک��ردن وی با هی��ات همراه‬ ‫رئی س جمهور در داووس و در نهایت نقد پوش��ش ایش��ان را‬ ‫نم ی توان اشتباهی عادی تلقی کرد‪ ».‬همین نامه باعث شد‬ ‫تا برخی از «قه ر سریع القلم با دولت» سخن به میان بیاورند‪.‬‬ ‫مدتی بعد عل ی اکب��ر والیتی که به عنوان جانش��ین روحانی‬ ‫در مرکز تحقیق��ات استراتژیک انتخاب ش��د در اظهارنظری‬ ‫گفت‪« :‬وی شغل دیگری دارد و به ان محل نقل مکان کرده‬ ‫است و شاید وقت محدودی داش��ته اند‪ ».‬والیتی در پاسخ به‬ ‫این سوال که شنیده م ی ش��ود علت رفتن سریع القلم از مرکز‬ ‫به دلیل اعتراض نسبت به نامه حس��ام الدین اشنا به صدا و‬ ‫سیما‪ ،‬بوده است‪ ،‬گفت‪« :‬بنده علت دیگری را ب رای رفتن ایشان‬ ‫نم ی شناسم‪ ».‬از سوی دیگر سایت امید نزدیک به عارف در‬ ‫پس از توافق اولیه ای ران و غرب در ژنو‪،‬‬ ‫انتقاد برخی از افراد به دولت روحانی باال گرفت‪.‬‬ ‫این انتقادات با همایش های دلواپسی دنبال‬ ‫شد و در ان تع دادی از فعاالن سیاسی و اساتید‬ ‫دانشگاه نسبت به موضوع توافق مسائلی را‬ ‫مطرح کردند‪ .‬دایره این انتقادات انقدر زیاد شد‬ ‫که حسن روحانی در جمعی از دانشگاهیان از‬ ‫انها گالیه کرد که چرا یک ع��ده به اعتقاد او‬ ‫«بیسواد» حرف م ی زنند اما اساتید دانشگاه‬ ‫از دولت و سیاست خارجی و همچنین توافق‬ ‫به دست ام��ده دفاع نم ی کنند‪ .‬ب��ه کار بردن‬ ‫لقب بیسواد ب رای مخالفان دامنه انتقادات را‬ ‫وسی ع تر کرد‪ .‬همان زمان ب��ود که ضمیمه‬ ‫روزنامه اعتماد به سراغ سریع القلم رفت و از او پرسید‪« :‬یک گروه‬ ‫اپوزیسیون رادیکال که دلی ل شان در مخالفت با دولت روحانی‬ ‫واضح است و یک گ��روه هم رادیکال ه��ای داخل حاکمیت‬ ‫هستند‪ .‬دلیل مخالفت این گروه ها با دولت روحانی چیست؟»‬ ‫در مقابل‪ ،‬سریع القلم م ی گوید‪« :‬به دلیل مشغله های فراوان‬ ‫دانشگاهی فرصت نکرده ام مطالب این جریان ها را مطالعه کنم‪.‬‬ ‫اما مطالبی که دانشجویان در راهروهای دانشکده به من داده اند‬ ‫و چند مورد را دیده ام‪ ،‬م ی توانم فعال اینگونه اظهارنظر کنم که‬ ‫مطالب دقیق نیست‪ ...‬اسامی را نگاه کردم و نم ی شناختم‪ .‬از‬ ‫همکاران پرسیدم‪ .‬متوجه شدم (که) این افراد از دانشگاه های‬ ‫بسیار ضعیف داخلی هستند و اساتید زیرمتوسط به انها درس‬ ‫داده اند‪ .‬طبعا محصول هم اینگونه ضعیف م ی شود‪ ...‬از این‬ ‫افرادی که در چند روزنامه و وبسایت مطلب م ی نویسند باید‬ ‫پرسید‪ ،‬کجا درس خوانده اند و با کدام اساتید درس خوانده اند‪.‬‬ ‫اصوال کسی که در دانشگاه معتبر و با اساتید برجسته درس‬ ‫خوانده باش��د‪ ،‬رادیکال و تندرو و افراط��ی نخواهد بود‪ .‬یک‬ ‫دلیل روش��ن دارد‪ :‬چنین فردی با استدالل سخن م ی گوید و‬ ‫شخصیت معتدل و معقولی دارد و در پی خودنمایی‪ ،‬هیجان‬ ‫و عقده گشایی نیست‪ ».‬این اظهارنظرها نیز بار دیگر او را به‬ ‫سیبل اصلی مخالفان دولت تبدیل کرد‪ .‬مخالفان معتقد بودند‬ ‫که او به جای پاسخگویی اتهامات جدی��دی را نیز وارد کرده‬ ‫سیاست‬ ‫سریع القلم از جمله کس��انی است‬ ‫که به ش��دت طرفدار نظریات «کم سخن‬ ‫گفتن» یا عدم اظهارنظر در مواردی است‬ ‫که افراد اطالعات کمی دارن��د‪ .‬به اعتقاد‬ ‫او از ش��روط اعتدال گرایی ای��ن است که‬ ‫«جمعیت عظیم ارجایی و سیاسی در کشور به واسطه اینکه‬ ‫دانش مح��دود دارند در مورد همه مس��ائل سخن نگویند و‬ ‫سکوت کنن��د و بپرسند‪ .‬این اتفاق ح��دود نیم قرن پیش در‬ ‫کشورهایی مانند هند‪ ،‬کره جنوبی و مالزی تحقق پیدا کرده‬ ‫است‪ ».‬کشورهایی که سریع القم از انها نام م ی برد کشورهایی‬ ‫هستند که عموما مس��یر توسعه را پیموده و امروز به عنوان‬ ‫کشورهای صنعتی شناخته م ی شوند‪ .‬او با همین خط فکری‬ ‫در مصاحب ه ای که بعدها به جنجالی ب رای دولت تبدیل شد‪،‬‬ ‫گفته بود‪« :‬خیلی طبیعی است که من غریزی‪ ،‬احساسی و‬ ‫پوپولیستی تربیت بش��وم‪ .‬صداوسیما هم که چقدر به این‬ ‫جریان کمک م ی کند‪ ،‬م ی رود از یک لبوفروش م ی پرسد نظر‬ ‫شما درباره ب رنامه هسته ای چیست؟ این خیلی اثر م ی گذارد‪.‬‬ ‫یا یک راننده تاکس��ی که از پنج صبح تا ‪ 12‬شب باید در این‬ ‫خیابان ها بدود تا هزینه سه بچه دانش��جویش را دراورد‪ ،‬سر‬ ‫چهارراه از او م ی پرسند که نظر ش��ما درباره برنامه هسته ای‬ ‫و مذاکرات ژنو چیست؟ او چه دانش��ی دارد که یک واکنش‬ ‫منطقی به این س��وال بدهد‪ ».‬این اظهارنظ��ر موجب به راه‬ ‫افتادن اعتراض تاکس ی داران شد‪ .‬تعدادی از تاکسی رانان شهر‬ ‫ته ران در اقدامی که البته دولت ان را ساخته و سازماندهی شده‬ ‫توسط افراد خاص م ی دانست‪ ،‬در مقابل دفتر ریاست جمهوری‬ ‫تجمع کردند‪ .‬تجمعی که تنها یک بار برگزار شد و دیگر ادامه‬ ‫این باره پرده از اختالفات برداشت و به صراحت نوشت که نامه‬ ‫اشنا باعث قهر سریع القلم شده بود‪ .‬این سایت در متنی با اشاره‬ ‫به بازگشت سریع القلم به جلسات مشاوران ریاست جمهوری و‬ ‫مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام‬ ‫که با درخواست ش��ماری از همکاران انجام شد نوشت که با‬ ‫وجود حضور فعال او در داووس اما «این حضور تحت الشعاع‬ ‫کراواتی قرار گرفت که سریع القلم بر گردن داشت‪ ».‬این سایت‬ ‫در ادامه با اشاره به حاشیه پدیده امده نوشته بود‪« :‬حاشی ه سازی‬ ‫اما با پاسخ اشنا‪ ،‬مشاور دیگر رئی س جمهور روبه رو شد و وی با‬ ‫نگارش نامه ای عنوان مشاور رئی س جمهور ب رای سریع القلم را‬ ‫تکذیب کرد و این در حالی بود که وی در دوران ریاست حسن‬ ‫روحانی بر مرکز تحقیقات استراتژیک به عنوان مشاور فعال‬ ‫وی و حتی بیشتر از تمام کسانی که هم اکنون حکم مشاور‬ ‫روحانی را با خود به یدک م ی کشند فعالیت قابل توجهی داشته‬ ‫و حتی در دوران انتخابات ریاست جمهوری نیز به عنوان یکی از‬ ‫نزدیکترین مشاوران روحانی در کنارش قرار گرفته بود‪ ،‬بناب راین‬ ‫بدیهی است که پس از پیروزی حسن روحانی‪ ،‬سریع القلم باز‬ ‫هم در کنار وی به بیان نقطه نظ رات و طرح دیدگاه هایش بپردازد‬ ‫و گرچه از سوی روحانی عنوان رسمی مشاور ب رای هیچ یک از‬ ‫نزدیکانش صادر نشده بود‪ ،‬اما روحانی در حوزه سیاست خارجی‬ ‫و روابط بی ن الملل از نظ رات وی بهره مند م ی شد‪».‬‬ ‫اش��نا بعده��ا راجع ب��ه ای��ن موضوع ‬ ‫اظهارنظری نکرد‪ .‬خبر سایت امید نیز موجب‬ ‫ن گمانه را مطرح کنند که‬ ‫شد تا دوباره برخی ای ‬ ‫مشاور معزول دوباره نصب شده است‪.‬‬ ‫‪47‬‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫است‪ .‬به اعتقاد مخالفان سطح تحصیالت و مکان تحصیالت‬ ‫به معنای فهم و می زان شعور افراد نبوده و انها خواستار توجه به‬ ‫گفته به جای گوینده شده بودند‪.‬‬ ‫انسان مدرن‪ ،‬انسان عقالیی‬ ‫مخالفان سریع القلم او را کسی م ی دانند که نگاه زیادی‬ ‫به خارج و دنیای م��درن دارد‪ .‬او البته این موض��وع را کتمان‬ ‫نم ی کند‪ .‬او خواهان تاثیرپذیری ای ران از دنیای مدرن است و‬ ‫در مقال ه «نظریه اعتدال» ضعف بزرگ علوم انسانی در ای ران را‬ ‫اینگونه معرفی م ی کند‪« :‬ضعف بزرگ مطالعات علوم انسانی‬ ‫در ای ران این است که کار مقایس��ه ای با کش��ورهای مشابه‬ ‫نم ی کند و عمدتا به دینامیسم داخل کشور بسنده کرده است‪.‬‬ ‫ما تافته ای ج��دا بافته از تجربیات بش��ری در منظومه فعلی‬ ‫جهانی نیستیم‪ .‬هم باید اثر گذار و هم اثر بپذیریم‪ ».‬او در ادامه‬ ‫ده گانه ای را به عنوان «مبانی اعتدال» برم ی شمرده که از جمله‬ ‫انها م ی توان به «خروج از فضای هیجانی مزاج و ورود به فکر‪،‬‬ ‫مطالعه و ب رنامه»‪« ،‬اولویت دادن به کش��ورها به جای افراد و‬ ‫گروه ها»‪« ،‬بهره برداری گسترده از امکانات نظام بی ن المللی»‪،‬‬ ‫«واقع بینی و دین داری» و «معنویت و تحقق ارزش ها در سایه‬ ‫ثبات اقتصادی» اشاره کرد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫برخی از نظرات مشاور جنجالی روحانی‬ ‫سخنان سریع القلم به کسانی که از رابطه ای ران و امریکا‬ ‫انتقادم ی کردندنیزازسویمخالفانتوهینتلقیشد‪.‬سری عالقلم‬ ‫در این رابطه گفته بود‪« :‬به نظ��ر م ی رسد‪ ،‬مخالفت با غرب در‬ ‫جامعه ما کمتر ریشه های فکری دارد‪ ،‬بلکه بیشتر جنب ه های‬ ‫روحی و روانی دارد‪ ...‬واکنش منفی ما نسبت به نظام بی ن الملل‬ ‫به علت ناتوانی و ضعف ماست‪ ...‬ما ای ران ی ها نسبت به افراد توانا‬ ‫خیلی موضع م ی گیریم‪ ...‬به عنوان کسی که فرصت مشاهده‬ ‫و مطالعه از نزدیک ‪ ۱۱۴‬کش��ور جهان را طی ‪ ۲۸‬سال گذشته‬ ‫داشته ام‪ ،‬معتقدم باید حسادت را در جامعه خودمان درمان کنیم‬ ‫چون افراد خیلی به هم حسادت م ی کنند‪ ».‬به اعتقاد سریع القلم‬ ‫یداند‬ ‫ای ران اکنون در سال‪ 1640‬میالدی به سر م ی برد‪ .‬او خود م ‬ ‫که بسیاری به این گفته انتقاد دارند اما م ی گوید این اعتقاد اوست‪.‬‬ ‫بااینحالفاصلهزمانیراتارسیدنبهدنیایامروزم ی توانبسیار‬ ‫سریع ترطیکرد‪.‬اوهمچنینمعتقداستکهتنهاای رانوونزوئال‬ ‫هستند که به افراد‪ 15‬ساله حق رای اعطا کرده اند‪ .‬به اعتقاد او این‬ ‫حق باید به افراد باالی بیست سال واگذار شود تا انها ب رای اینده‬ ‫جامعه تصمیم گیری کنند‪ .‬سریع القلم همچنین در نشست‬ ‫نقد و بررسی یکی از کتاب هایش در خردادماه ‪ 92‬با بیان اینکه‬ ‫ای ران ی ها عموما ارمان گرایی تولید کرده اند و لیب رالیسم همیشه‬ ‫در حاشیه بوده است‪ ،‬گفت‪« :‬در ای ران یا تفکر دینی حاکم بوده یا‬ ‫چپ و لیب رالیسم‪ .‬پایگاه اجتماعی و روشنفکری جایی ندارد‪ .‬من‬ ‫معتقدم درجه همپوشانی اسالم با لیب رالیسم کم تر از پنج درصد‬ ‫است‪ .‬اسالم ب رای خود تع ریف منحصر به فردی از انسان‪ ،‬جامعه‬ ‫و جهان دارد که با تعاریف لیب رالیسم متفاوت است‪ .‬انهایی که در‬ ‫ای رانب هدنبالاشتیاسالمولیب رالیسمبودندهمدراینسال های‬ ‫اخیر دست کشی دند‪ ،‬بناب راین چیزی به نام «اسالم دموکراتیک»‬ ‫نداریم‪ ».‬محمود سریع القلم حاال در سال اول ریاست جمهوری‬ ‫حسن روحانی م ی گوید و م ی نویسد و در میانه می دان سیاست‬ ‫است‪ .‬برخی م ی گویند تئوری توسعه نخبه محور او که راهی‬ ‫میان بر ب رای توسعه ای ران است و برخالف توسعه جامعه محور‬ ‫که مبتنی بر فرهنگ مردم است از دل جامعه نم ی گذرد مدنظر‬ ‫دولت روحانی قرار دارد‪ .‬با این حال تاکنون فاصله ای میان او و‬ ‫دولت روحانی گذاشته شده و او منصب رسمی به عهده نگرفته‪.‬‬ ‫با این فرض ایا م ی توان او را تئوریسین دولت یازدهم دانست؟ ایا‬ ‫م ی توانگفتاودرتمامزمینههاتئوریسیندولتاستوروحانی‬ ‫تمام نظ رات او را قبول دارد؟ ب��ه نظر چنین گزاره ای نم ی تواند‬ ‫چندان در ست باشد هرچند نم ی توان این واقعیت را کتمان کرد‬ ‫که سریع القلم در برخی حوزه ها با دولت همپوشانی دارد‪ .‬به نظر‬ ‫نسبت او نسبتی نامعلوم است‪ .‬در میانه شایعات و ابهام ها‪.‬‬ ‫توسعه=غرب گ رایی؟‬ ‫سریع القلم از عقالنیت ابزاری معطوف به هدف برای رسیدن به توسعه‬ ‫سخن م ی گوید‬ ‫مینا علی اسالم‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪2‬‬ ‫باورها و ایده ه��ا و دیدگاه های ت��ازه و قابل تاملی دارد‪.‬‬ ‫دیدگاه هایی که بیان انها در یک سال گذش��ته جنجال های‬ ‫فراوانی را به راه انداخته است؛ نقدهای بسیاری به او م ی کنند‪.‬‬ ‫برخی حتی او را غ ربزده و محو در اندیشه های غ ربی م ی دانند‪.‬‬ ‫باور دارد که «اخالق و مدنیت انسان به مراتب مهم تر از مواضع‬ ‫سیاسی اوس��ت‪ .‬مواضع سیاسی‪ ،‬سیال هس��تند و با دانش‬ ‫بیشتر قابلیت بهتر شدن و دقی ق تر شدن را دارند ولی مدنیت و‬ ‫اخالق انسان به مراتب بنیادی تر است‪ ».‬نگران بسیاری از وجوه‬ ‫فرهنگ حاکم بر جامعه ای رانی است‪ .‬خ واهان توسعه ای ران است‬ ‫و در تالیفات و مقاالت و تحلی ل ها و گفتارهای خود به ابزارهای‬ ‫توسعه و ملزومات توسع ه یافتگی بسیار پرداخته است‪ .‬توسعه‬ ‫را هدفی غایی م ی داند که باید بسترهای فرهنگی‪ ،‬اقتصادی‪،‬‬ ‫علمی‪ ،‬سیاسی و حتی اخالقی و فکری ان فراهم اید‪ .‬بله او‬ ‫دکتر محمود سریع القلم‪ ،‬متولد ‪ 1338‬در ته ران‪ ،‬استادتمام گروه‬ ‫علوم سیاسی دانشگاه شهید بهش��تی و فوق دکترای روابط‬ ‫بی ن الملل از دانشگاه اوهایو است‪.‬‬ ‫سریع القلم در ای ران چهره ای شناخته شده و نام اشنا ست؛‬ ‫به خصوص ب رای دانشجویان و دانشگاهیان‪ .‬این استاد روابط‬ ‫بی ن الملل دانشگاه شهیدبهشتی به شهادت اثارش عمدتا بر‬ ‫مق ولهفرهنگتاکیدداشتهونقطهکانونیانتقادهایشفرهنگ‬ ‫سیاسی ای رانیان بوده است‪ .‬او ک م مصاحبه م ی کند اما اظهارات‬ ‫و نظریاتش در رسانه ها اثرگذار است‪« .‬توسعه» ای ران دغدغه‬ ‫اوست؛ دغدغه ای که به نوشتن کتابی با همین مضمون منجر‬ ‫شده است‪« :‬عقالنیت و توسع ه یافتگی ای ران»؛ او هم در این‬ ‫کتاب و هم در گفت وگوهای خود‪ ،‬کش��ورهایی مانند ترکیه‪،‬‬ ‫برزیل‪ ،‬هند و ارژانتین را الگو های مناسب ب رای ای ران به منظور‬ ‫قرار گرفتن در مسیر توسعه و کسب قدرت و ثروت م ی داند‪.‬‬ ‫البته نگاه او نه کوتاه مدت‪ ،‬بلک��ه درازمدت است و اعتقاد دارد‬ ‫حرکت در این مسیر نیازمند تحقق پی ش زمینه هایی است‪.‬‬ ‫وی اصالح فک��ر را اولین گ��ام ب رای رش��د و توسعه در‬ ‫هر جامعه م ی داند و بیش از دو دهه اس��ت که در کتاب ها و‬ ‫کالس های درس بر مفهوم توسع ه یافتگی و رابطه تنگاتگ‬ ‫ان با روحیات و خلق و خوی افراد در یک جامعه انسانی تاکید‬ ‫کرده که مکتب تحول ای رانی از سرفصل های نظ ریه او به شمار‬ ‫م ی رود‪ .‬او در کتاب «عقالنیت و توسع ه یافتگی»‪ ،‬در ش��رح‬ ‫مکتبتحولای رانیم ی گوید‪«:‬درفهمموضوعتوسع ه نیافتگی‬ ‫ای ران باید به طور طبیعی به سراغ علل مختلف برویم اما ب رای‬ ‫ی دست یابیم‪.‬‬ ‫اصالح و ب رنامه ریزی باید به نوعی تمرکز علم ‬ ‫به لحاظ نظری و متدولوژیک مشکل از دو حال خارج نیست‪:‬‬ ‫یا بحران‪ ،‬در افکار و پارادایم های فکری و نارسای ی های فکری‬ ‫است یا بحران در افراد و شخصیت و خلقیات و روحیات و طبع‬ ‫انهاست‪ .‬البته در هر دو صورت‪ ،‬اینها نتایج ساختارهاست‪».‬‬ ‫در مصاحب ه های مختلف بر وجه غال��ب تفکرات خود‬ ‫یعنی توسعه و توسع ه یافتگی اشاراتی داشته و مصاحبه اخیر او‬ ‫با خبرگزاری دانشجویان ای ران مانند هر اظهارنظر مفصل این‬ ‫استاد دانشگاه با موجی از واکنش ها مواجه شده است‪ .‬طیف‬ ‫منتقد او اغلب بر این باورند که نگاهی غرب گرایانه در خالل‬ ‫ی دیدگاهی سریع القلم خودنمایی م ی کند‪ .‬انها توسعه‬ ‫تمام ‬ ‫را نه مبتنی بر عقل ابزاری معط��وف به هدف بلکه فاکتوری‬ ‫م ی دانند که ب رای همخوانی با واقعی ت های جامعه امروز ای ران‬ ‫و ب رای تحقق کارامد ان باید معطوف به ارزش ها باشد‪ .‬در واقع‬ ‫نقطه اختالف دیدگاه های سریع القلم و منتقدین او در موضوع‬ ‫توسعه این است که سریع القلم توسعه را کنشی معطوف به‬ ‫هدف و نیازمند تحقق بس��ترهای مقدمات��ی ان م ی داند اما‬ ‫منتقدان توسعه را کنشی معطوف به ارزش ها م ی دانند‪.‬‬ ‫بس��یاری از دیدگاه های فکری سریع القلم نشات گرفته‬ ‫از نگاه محوری او به مقوله توسعه است‪ ،‬اما این باعث نش��ده‬ ‫که استاد دانشگاه شهی د بهشتی از مقوله های زی ربنایی دیگر‬ ‫هچون معضالت اقتص��اد ای ران‪ ،‬سیاست خارجی کش��ور و‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫ضرورت بازنگری در مق وله ائتالف‪ ،‬مشکالت گریبانگیر جامعه‬ ‫ای رانی‪ ،‬نوع مطل��وب حکومت در ای ران‪ ،‬ارزش های انس��انی‬ ‫همچون عدالت‪ ،‬ازادی‪ ،‬هویت‪ ،‬تسامح اجتماعی‪ ،‬وجدان کاری‪،‬‬ ‫صداقت‪ ،‬انسانیت و مق وله هایی از این دست فارغ و غافل شود‪.‬‬ ‫در بسیاری از تالیفات اش به این موضوعات اشاره تفصیلی شده‬ ‫و پیشنهادات قابل تاملی ب رای جا افتادن این موارد در فرهنگ‬ ‫اجتماعی و سیاسی و اداری و اقتصادی کشور ارائه شده است‪.‬‬ ‫در این نوشتار از دید خود مباحث بسیار گسترده ای را که‬ ‫دکتر سریع القلم مورد توجه قرار داده به اختصار در چند بخش‬ ‫مورد اشاره قرار داده و دیدگاه های کلی وی را در این موارد ذکر‬ ‫م ی کنیم‪.‬‬ ‫فرهنگ اجتماعی جامعه ایران‬ ‫از منظر سریع القلم مشکالت فرهنگی شایع میان مردم‬ ‫ای ران از این قرار است‪:‬‬ ‫‪ -1‬قبول نکردن و راحت نبودن ما ای رانیان نس��بت به‬ ‫تفاوت های فکری‬ ‫‪ -2‬تقسیم کردن افکار به افکار درست و غلط‬ ‫‪ -3‬تقسیم کردن افراد به خوب و بد و خودی و غیرخودی‬ ‫‪ -4‬قبول نکردن توانای ی ها و مهارت های افراد و اولویت‬ ‫دادن به مواضع سیاسی انها‬ ‫‪ -5‬تمایل شدید به کار با افراد ضعیف و متملق‬ ‫‪-6‬حذف افراد توانا‬ ‫این موارد از دید سریع القلم تنها بخش��ی از مشکالت‬ ‫فرهنگی ما ای رانیان در مقایسه با دیگر کشورهاست و او مسبب‬ ‫اصلی را شکل نگرفتن انسجام فکری جهت توسع ه یافتگی‬ ‫عنوان م ی کند‪ .‬در واقع مقوله فرهن��گ‪ ،‬مقوله ای زیربنایی‬ ‫در تفکرات سریع القلم اس��ت‪ .‬از دید او مبحث فرهنگ نقش‬ ‫بارزی در توسع ه یافتگی یا توسع ه نیافتگی یک کشور دارد‪ .‬او‬ ‫در تفسیر نقش فرهنگ در توسعه م ی گوید‪« :‬توسعه ‪ ،‬مبنای‬ ‫شهروندی م ی طلبد و همه مردم به تناسب ظرفی ت های فکری‬ ‫و مهارتی در فرایند توسعه مش��ارکت م ی کنن��د‪ .‬خوب و بد‪ ،‬‬ ‫خودی و غیرخودی ندارند و مالک‪ ،‬توانایی‪ ،‬تخصص‪ ،‬مهارت‪ ،‬‬ ‫دقت‪ ،‬وجدان کاری و تعهد به کشور است‪ ».‬با چنین دیدگاهی‬ ‫سریع القم مشکالت فرهنگی گریبانگیر جامعه ای ران را که در‬ ‫باال به ان اشاره شد با غلظت های مختلف در مناطق مختلف‪،‬‬ ‫یداند‪.‬‬ ‫کامال ضدتوسعه م ‬ ‫معضالت و راهکارهای اقتصادی‬ ‫در این مورد سریع القلم اش��اره های ش��فافی پی رامون‬ ‫نقش اقتصاد بر فرهنگ‪ ،‬اخ�لاق اجتماعی و زیرساخت های‬ ‫توسع ه ای کش��ور دارد‪ .‬به طور مثال وی بر این باور است که‬ ‫«دیانت و درستکاری انسان در گرو سالمت اقتصادی اوست‪.‬‬ ‫حفظ ارزش ها که همان انسانیت و عدالت است در سایه تورم‬ ‫دو رقمی و درامدهای محدود قابل تصور نیست‪ .‬کارامدی یک‬ ‫سیستم مهم ترین عامل جذب ان سیستم از طرف عامه مردم‬ ‫خ واهد بود‪ .‬قبول کردن و نهادینه کردن یک فرهنگ به موازات‬ ‫کارامد بودن اقتصادی یک سیس��تم قابل اجرا خواهد بود‪».‬‬ ‫جمالتی که م ی تواند مورد انتقاد فراوان عالمان دینی باشد که‬ ‫یدانند اما متغیر اصلی‬ ‫هرچند اقتصاد را موثر بر دینداری مردم م ‬ ‫دینداری مردم نم ی پندارند‪.‬‬ ‫از دید این استاد دانشگاه اقتصاد فراتر از مسائلی چون‬ ‫نرخ تورم‪ ،‬نرخ بیکاری‪ ،‬ارزش ریال و بازار سهام و‪ ...‬بستری ب رای‬ ‫نهادینه کردن یک فرهنگ در اجتماع است‪ .‬طبیعتا اقتصاد پویا‪،‬‬ ‫شرایط رفاهی و مالی متعادل و با ثبات را ب رای شهروندان یک‬ ‫جامعه به ارمغان م ی اورد و به تبع ان از وضعیت‪ ،‬بسترهای رشد‬ ‫و شکوفایی علمی‪ ،‬فرهنگی و اخالقی را هم ب رای نخبگان‬ ‫جامعه و هم ب رای مردم عادی به همراه خواهد اورد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫مقول�ه سیاس�ت خارج�ی‪ ،‬رواب�ط بی ن المل�ل و‬ ‫ارتباطات جهانی‬ ‫سریع القلم بر این باور است که «یک اصل قانونی و کلی‬ ‫قابل شناسایی این است که هر کشوری که در دنیا پیشرفت‬ ‫کرده‪ ،‬یک کار را به عنوان مبنا قرار داده و ان بی ن المللی شدن‬ ‫است‪ ».‬از دید او راهکار رفع نگاه منفی و انتقادی نس��بت به‬ ‫جامعه جهانی و ارتباط��ات بی ن المللی این است که منتقدان‬ ‫به ترکیه‪ ،‬امارات‪ ،‬مال��زی و کره جنوبی سفر کنند و از نزدیک‪،‬‬ ‫کارخانه ها ‪ ،‬دانشگاه ها ‪ ،‬سیس��تم ها و بوروکراس ی ها را ببینند‬ ‫و مقایس��ه کنند و در همین راستا تاکید دارد که «بزرگترین‬ ‫کاری که یک سیس��تم ب رای مردم خود بای��د انجام دهد این‬ ‫است که فرصت مقایسه را ب رای ش��هروندان تسهیل کند‪».‬‬ ‫البته تاثیر مطالعه متون متفاوت و اشنایی با ادبیات اقتصادی‬ ‫و سیاسی رایج در جهان و معاشرت با غیرخودی ها از دید این‬ ‫توسعه‪ ،‬ملزومات توسعه‪ ،‬علل توسع ه یافتگی و‬ ‫توسع ه نیافتگی‬ ‫راهکار مش��خص سریع القلم ب رای دستیابی به توسعه‬ ‫این است‪ :‬سپردن امور اقتصادی ب��ه صورت رقابتی به دست‬ ‫مردم و تمرکز بر تولید کاال و ارائه خدمات به صورت منطقه ای‬ ‫و بی ن المللی و کسب تدریجی سهم بازار در پاره ای از کاالها‬ ‫و خدمات‪.‬‬ ‫او نتیجه به کار بس��ت این راهکارها را ایجاد اشتغال و‬ ‫تولید ‪ ،‬ث��روت ب رای همه مردم م ی داند و در این مس��یر نقش‬ ‫دولت را تنها و تنها نقشی نظارتی توصیف م ی کند‪ .‬مشخصا‬ ‫از دید او دولت نقش نظارت بر قانون‪ ،‬تنظیم سیستم مالیاتی‬ ‫عادالنه ‪ ،‬ایجاد امنیت و رواب��ط معتدل بی ن المللی را عهده دار‬ ‫است‪ .‬ای��ن راهکارها و نتایج حاص��ل از به کار بس��ت ان‪ ،‬از‬ ‫دید بس��یاری از اساتید علوم سیاسی هم دوره و همفکر دکتر‬ ‫سریع القلم و بسیاری از روشنفکران جامعه قابل دفاع است‪ ،‬اما‬ ‫نم ی توان انتقادات مختلف به این راهکارها را نیز نادیده گرفت‪.‬‬ ‫منتقدان به طور خاص این راهکارها را اموزه های اقتصاد ازاد و‬ ‫نظام سرمایه داری م ی دانند یعنی همان چیزی که از غرب امده‬ ‫و با بس��ترهای موجود در ای ران و ارزش های حاکم بر سیستم‬ ‫حکومتی ما همخ وانی ندارد‪.‬‬ ‫با وجود همه این دیدگاه ها که اساسا در مسیر توسعه و‬ ‫توسع ه یافتگی م ی تواند راهنمای عمل تصمیم گی ران باشد‪،‬‬ ‫نقد بنیادین به تفکرات و مقاالت و دیدگاه های سریع القلم ان‬ ‫است که وی با تئوری های غ ربی دست به نقد فرهنگ سیاسی‬ ‫ای ران م ی زند و ب��رای توسعه ای ران از نس��خه های غ ربی وام‬ ‫م ی گیرد‪ .‬گرچه مدافعان و همفکران سریع القلم این نقد را پذی را‬ ‫نیستند و نظریات وی را در راستای کاربرد علم و تخصص در‬ ‫راه توسع ه یافتگی فرهنگ سیاسی مردم ای ران و پیشرفت کشور‬ ‫م ی دانند‪ ،‬اما انچه باید مبنای عمل قرار گیرد‪ ،‬فهم «نقد» ان‬ ‫هم از زاویه اصالح و سازندگی است‪ .‬این فهم در صورت نهادینه‬ ‫شدن در متن جامعه و میان مخالفان و موافقان هر نوع عقیده‬ ‫و تئوری و دیدگاهی‪ ،‬ب ی تردید موثر واقع خواهد شد‪.‬‬ ‫بر این اساس نباید فراموش کنیم که تالش های افراد‬ ‫متخصصی چون دکتر سریع القم‪ ،‬بسترساز بسیاری از تحوالت‬ ‫مثبت در جامعه ای ران و تربی ت کننده بسیاری از افکار مستعد‬ ‫است و در عین حال نباید چش��م بر این واقعیت ببندیم که‬ ‫فرهنگ سیاسی ای ران‪ ،‬گروه های اجتماعی ای ران‪ ،‬جامعه ای رانی‬ ‫و خصوصیات و مختصات این جامعه بسیار ویژه و پرداخته شده‬ ‫ب ر اساس بسیاری از واقعی ت های تاریخی است که با الگوها و‬ ‫تئوری های غی ر بومی قابل بررسی و طبقه بندی نیست و البته‬ ‫این بررسی نیازمند تخصص کارازموده ها و اندیشمندان علوم‬ ‫انسانی است‪.‬‬ ‫الزم به ذکر است ه رانچه در این مختصر امد‪ ،‬جمع اوری‬ ‫بخش��ی از دیدگاه های دکتر سریع القلم ب��ود به همراه برخی‬ ‫نقدهای اصلی به زوایایی از باورها و تفکرات این استاد دانشگاه‪.‬‬ ‫قضاوت در مورد هر کدام از دو دیدگاه (دیدگاه های سریع القلم‬ ‫و دیدگاه های منتقدان او) با خوانندگان است‪ .‬امید است با درک‬ ‫نقد سازنده و تحمل عقای��د مختلف و تمرکز بر تخصص ها‪،‬‬ ‫اینده سیاسی و فرهنگی روشن تری از امروز را ب رای کشورمان‬ ‫رقم زنیم‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫سیاس�ت (حکوم�ت داری‪ ،‬حکوم�ت ورزی و‬ ‫معضالت سیاسی)‬ ‫از دی��د سریع القلم اولی��ن مس��اله در حکمرانی فهم‬ ‫واقعی ت هاست‪ .‬او داشتن ارمان و ارزو را خوب و انسانی م ی داند‬ ‫اما تاکید دارد که در مدیری��ت و حکمرانی باید انچه را واقعی‬ ‫است‪ ،‬مبنای تصمیم گیری قرار دهیم‪.‬‬ ‫او رفتار حاکمان را در کم کردن شکاف های دولت و مردم‬ ‫تعیی ن کنن��ده م ی داند و در این خص��وص توصیه م ی کند از‬ ‫اسیای ی ها بیاموزیم چراکه حکمرانی را به سمت قانون ‪ ،‬قاعده‪ ،‬‬ ‫اساسنامه‪ ،‬ائی ن نام��ه و مقررات سوق داده ان��د و روابط فردی‪،‬‬ ‫ارادت ها و وفاداری های فردی را به حداقل رسانده اند‪.‬‬ ‫برخی در ای ران مدل حکومتداری موردنظر سریع القلم را‬ ‫اقتدارگرایی بوروکراتیک توصیف م ی کنند و معتقدند این همان‬ ‫مدلی است که در دولت هاش��می رفسنجانی وجود داشت و‬ ‫اکنون به طرز دیگری در دولت یازدهم تبلور یافته است البته‬ ‫با غلظت بیشتر ازادی‪ .‬در همین راستا این استاد دانشگاه در‬ ‫مصاحب ه ای تصریح دارد‪« :‬من دموکراسی را ب رای ای ران تجویز‬ ‫نکرده ام و در متونی که طی‪ 25‬سال گذشته تولید شده هیچ گاه‬ ‫مدل غ ربی را ب رای توسعه ای ران مناسب ندانسته ام‪».‬‬ ‫او در پاسخ به این نقد اساسی نسبت به اندیشه هایش که‬ ‫وی را غرب گرا و مدل های ذهنی او را برگرفته از مدل های غ ربی‬ ‫م ی دانند نیز چنین م ی گوید‪« :‬نه تنه��ا ب رای ای ران بلکه ب رای‬ ‫هیچ کشور توسع ه یافته ای مدل غرب مناسب نیست‪ .‬معتقدم‬ ‫که توسعه سیاس��ی اولویت اصلی ای ران نیس��ت‪ .‬مهم ترین‬ ‫مساله در ای ران‪ ،‬افزایش سطح کارامدی است‪ .‬باید هوای ته ران‬ ‫سالم سازی شود‪ ،‬نرخ رشد اقتصادی افزایش یابد‪ ،‬قدرت خرید‬ ‫مردم افزایش یابد‪ ،‬نرخ تورم یک رقمی شود‪ ،‬اینده شغلی ج وانان‬ ‫بهتر دیده شود‪ ،‬احترام گذرنامه ای رانی افزایش یابد و ارامش در‬ ‫زندگی مردم ای ران حکمفرما شود‪ .‬شما این لیست را تبدیل به‬ ‫یک لیست ‪ 100‬موردی کنید‪ .‬مسائل ما حل مشکالت مردم‬ ‫است و اولویت‪ ،‬منافع ملی و مصالح مردم ای ران است‪ .‬مباحث‬ ‫دموکراسی و لیب رالیس��م اقتصادی در چارچوب فهم مسائل‬ ‫جهانی مطرح شده و به اولویت های ای ران‪ ،‬ارتباط مستقیمی‬ ‫ ندارد‪ .‬برم ی گردم به بحث های گذشته ما نیاز داریم که مسائل‬ ‫کشور را در یک لیس��ت بنویس��یم‪ ،‬اولویت بندی کرده و به‬ ‫ی بدان نگاه کنیم‪ .‬باید به حل مشکالت کلیدی‬ ‫صورت هرم ‬ ‫در حوزه اجتماعی و اقتصادی بپردازیم‪ ،‬تا معلول ها حل شوند‪.‬‬ ‫به عنوان مثال‪ ،‬الودگی هوای ته ران نیازمند حل کدام مسائل‬ ‫دیگر است؟ تا انکه در تسلسل مشکالت‪ ،‬مشکل الودگی هوا‬ ‫حل شود‪ .‬ریشه مشکالت اقتصادی ما کجاست؟ باید در ابتدا‬ ‫بنیان ها را حل کنیم تا انکه در نهایت مشکالت میانی و خرد‬ ‫ما حل وفصل شوند‪ .‬باید گفت که ما اکنون شرایط لیب رالیسم‬ ‫اقتصادی را نداریم‪ :‬اقتص��اد غیردولتی‪ ،‬ارتباطات گس��ترده‬ ‫بی ن المللی‪ ،‬بخش خصوصی قابل توجه‪ ،‬اقتصاد دانش بنیان‪،‬‬ ‫ارتب��اط بهم تنیده صنعت با دانش��گاه‪ ،‬شایس��ته ساالری در‬ ‫مدیریت ها‪ ،‬تخصص گرای��ی در تصمیم گیری ها‪ ،‬قوه مقننه‬ ‫مقتدر و بسیاری از عوامل دیگر پی ش نیاز ازادسازی اقتصادی‬ ‫است که اکنون در ای ران به ندرت مشاهده م ی شود‪».‬‬ ‫استاد دانشگاه مغفول نمانده و راهکارهای دیگری ب رای اصالح‬ ‫نگرش منتقدان نظام بی ن المللی است‪.‬‬ ‫او همچنین تاکی��د دارد که بر دولتم��ردان الزم است‬ ‫اطالعات خود را از دنیا به روز کنند‪ .‬با این تاکید و راهکارهای ذکر‬ ‫شده از سوی سریع القلم ب رای توسعه ارتباطات جهانی‪ ،‬به خوبی‬ ‫م ی توان دریافت که سیاست خارجی‪ ،‬فعال بودن کشور در حوزه‬ ‫روابط بی ن الملل‪ ،‬همکاری های منطقه ای و نقش افرین ی های‬ ‫موثر در صحن��ه جهانی در مجموعه دیدگاه ه��ای این استاد‬ ‫دانشگاه جایگاه ویژه ای دارد و طبیعتا دیپلماسی موفق‪ ،‬اقتصاد‬ ‫مولد‪ ،‬فرهنگ پویا و اجتماعی به روز را به همراه م ی اورد‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫جهانیشدنسرنوشت‬ ‫و مطلوب ما نیست‬ ‫تو گو با حجت االسالم غالمی درباره اندیشه های محمود سریع القلم‬ ‫گف ‬ ‫سیاست‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫بارها و باره�ا دکتر س�ریع القلم دیدگاه های خود‬ ‫را در رابطه با توس�عه به تفصیل و دقت تشریح‬ ‫کرده اند‪ .‬محور توس�عه در نگاه ایشان را چطور‬ ‫تحلیل م ی کنید؟‬ ‫به نظر م ی رسد کانون و مغز توسعه از منظر ایشان‪،‬‬ ‫اقتصاد و در مرحله بعد‪ ،‬تکنیک است‪ .‬به بیان دیگر‪ ،‬دغدغه‬ ‫اصلی انسان و جامعه انسانی‪ ،‬دغدغه اقتصادی است و هیچ‬ ‫جامع ه ای بدون تمرکز روی توسعه اقتصادی‪ ،‬به قدرت ملی‬ ‫دست نخواهد یافت‪ .‬لکن بحث وی به اینجا ختم نم ی شود؛‬ ‫ایش��ان راه های توسعه اقتصادی را صرفا جهانی م ی دانند و‬ ‫بناب راین معتقدند بدون جهانی ش��دن‪ ،‬نم ی توان به توسعه‬ ‫رسید‪ .‬بن��ده در اینجا دو نکته اساسی دارم‪ :‬نخس��ت اینکه‪،‬‬ ‫برخالف تصور جناب اقای سریع القلم‪ ،‬انس��ان مس��اوی با‬ ‫یک حیوان اقتصادی نیس��ت‪ .‬اینگونه نیست که انسان با‬ ‫حیوان‪ ،‬فقط از این حیث متفاوت باشد که دارای هوش باالی‬ ‫اجتماعی است و برخالف حیوان که ب ر اساس غریزه به دنبال‬ ‫لذایذ م��ادی است‪ ،‬انس��ان ها با بهره من��دی از یک هوش‬ ‫فوق العاده‪ ،‬از ابتکار و خالقیت در ای��ن زمینه برخوردارند و‬ ‫بناب راین بس��ترهای نو به نو و جذابی را ب رای این امر فراهم‬ ‫م ی کنند‪ .‬اگر انس��ان را تا این حد تنزل دهی��م‪ ،‬کما اینکه‬ ‫غرب این کار را کرده است‪ ،‬باید بگوییم جهان امروز‪ ،‬به یک‬ ‫باغ وحش منظم شباهت دارد که تمایز ان با حیات طبیعی‬ ‫وحوش‪ ،‬همین نظم��ی است که بر ان استوار ش��ده است؛‬ ‫هرچند همین نظم نیز مورد انتقاد لیب رال های افراطی است؛‬ ‫یعنی انها قانون گذاری و تشکیل دولت مقتدر ب رای اجرای‬ ‫قانون را مخل ازادی انسان م ی دانند‪ ،‬لکن چاره ای جز قبول‬ ‫ان البته به صورت حداقلی ندارند‪ .‬این بحث خیلی مفصل‪،‬‬ ‫عمیق و ذوابعاد است و بنده تنها به ذک��ر این مطلب اکتفا‬ ‫م ی کنم که دغدغه های ادمی به رفاه و لذایذ مادی منحصر‬ ‫نم ی شود بلکه انسان در این عالم دغدغه های فوق مادی و‬ ‫فوق اقتصادی دارد که از جهت ارزش‪ ،‬اساسا قابل قیاس با رفاه‬ ‫و بهره مندی های مادی نیست‪ .‬تصور هم نشود که منظور‬ ‫من فقط انسان دیندار است؛ خیر‪ ،‬همه انسان ها چه دیندار و‬ ‫چه ب ی دین‪ ،‬فطرتا گرایشات فوق مادی و فوق اقتصادی دارند‬ ‫لکن یک فرهنگ و سبک زندگی بیمار‪ ،‬م ی تواند به صورت‬ ‫مقطعی نه دائمی‪ ،‬ادمی را از این گرایش��ات غافل کند‪ ،‬کما‬ ‫اینکه فرهنگ و سبک زندگی غربی این کار را با بخشی از‬ ‫انسان ها کرده است‪ .‬اگر بخواهم این گرایش فوق اقتصادی‬ ‫را در یک جمله کوتاه توضیح دهم‪ ،‬از ان به کماالت انسانی‬ ‫تعبیر م ی کنم که رسیدن به این کماالت‪ ،‬مقدمه ابدی شدن‬ ‫‪3‬‬ ‫چند ماه از اخرین اظهارات جنجالی دکتر‬ ‫سریع القلم‪ ،‬استاد دانشگاه شهید بهشتی و از‬ ‫نزدیکان دولت یازدهم کش�ورمان گذش�ته‪ ،‬اما‬ ‫به تازگی مصاحبه مفصل ایش�ان با خبرگزاری‬ ‫دانش�جویان ایران بار دیگر خبرساز و جنجالی‬ ‫شده اس�ت‪ .‬نکات بیان ش�ده در این مصاحبه‬ ‫گرچه همان دیدگاه های اصلی دکتر سریع القلم‬ ‫اس�ت‪ ،‬اما نوع�ی صراح�ت بی�ان در ان دیده‬ ‫م ی ش�ود که منتقدان این اس�تاد دانش�گاه را‬ ‫براش�فته اس�ت‪ .‬مجل�ه مثل�ث در گفت وگو با‬ ‫حجت االسالم والمس�لمین رضا غالمی‪ ،‬رئیس‬ ‫مرکز پژوهش های علوم انس�انی اسالمی صدرا‬ ‫تفکرات دکتر س�ریع القلم و عل�ت اهمیت این‬ ‫مصاحب�ه را بررس�ی کرده اس�ت ک�ه در ادامه‬ ‫م ی خوانید‪.‬‬ ‫محسوب م ی ش��ود‪ ،‬چیزی که ادم ی پس از عبور موفق از‬ ‫این دنیا به ان دست خواهد یاف��ت هرچند لذایذ قرار گرفتن‬ ‫در این مس��یر و برکات فراوان ان‪ ،‬در همین دنیا هم شامل‬ ‫انس��ان و جامعه انسانی م ی ش��ود‪ .‬خب‪ ،‬حاال ممکن است‬ ‫سوال کنید پس اقتصاد و توسع��ه اقتصادی چه جایگاهی‬ ‫دارد؟ بنده م ی خواهم عرض کن��م اقتصاد قوی خیلی مهم‬ ‫است‪ .‬حتی باید از ان به یکی از وسائل دستیابی به کماالت‬ ‫انس��انی تعبیر کرد‪ .‬اینقدر این وسیل��ه پ راهمیت است که‬ ‫پیامبر گرامی اسالم (ص) فرمودند «کاد الفقر ان یکون کف را»‬ ‫پس دقت داشته باشید که فقر به هیچ وجه ب رازنده انسان و‬ ‫جامعه انسانی نیست و قاعدتا در شرایطی که فرد و جامعه‬ ‫با فقر دست و پنجه ن��رم م ی کند و از رف��اه کافی بهره مند‬ ‫نیست‪ ،‬نم ی تواند به کماالت انسانی دست پیدا کند‪ .‬بر این‬ ‫اساس‪ ،‬انسان ها موظف به تالش همه جانبه و به خرج دادن‬ ‫مداوم ابتکارعمل برای ابادانی جهان و بهره گیری صحیح‬ ‫و عادالنه از نعمات الهی هس��تند و از منظر دین‪ ،‬هیچ گونه‬ ‫کوتاهی در این زمینه قابل قبول نیست‪ .‬اگر بخواهم عرضم‬ ‫را در این بخش جمع بندی کنم‪ ،‬خواهم گفت‪ ،‬ما برخالف‬ ‫جن��اب سریع القلم و دوستانش��ان‪ ،‬مقصد انس��ان و جامعه‬ ‫انسانی را فوق مادی و فوق اقتصادی می دانیم و به همین‬ ‫دلیل‪ ،‬به جای توسعه اقتصادمحور‪ ،‬به پیشرفت همه جانبه‬ ‫اعتقاد داریم که اقتصاد‪ ،‬فرهنگ و سیاست در یک عرض در‬ ‫مسیر پیشرفت قرار می گیرند و زمینه دستیابی بشر به مقصد‬ ‫را فراهم می کنند‪ .‬نکت��ه دوم بنده این اس��ت که تردیدی‬ ‫نیست جوامع بزرگ انس��انی از طریق ارتباط‪ ،‬هماهنگی‪،‬‬ ‫تعامل و هم افزایی‪ ،‬اعم از نظری و عملی‪ ،‬می توانند زمینه‬ ‫رشد بیشتر خودش��ان را فراهم کنند و بنابراین پیوستن به‬ ‫این جوامع فی نفسه مطلوب است‪ .‬حال هر قدر این جوامع‬ ‫یا جامعه بزرگ تر باشد‪ ،‬فرصت رشد هم بیشتر خواهد شد و‬ ‫بنابراین پیوستن به ان مزیت های بیشتری خواهد داشت‪.‬‬ ‫با این وجود‪ ،‬مهم این اس��ت که بدانیم چ��ه قواعد و نظم‬ ‫مدنی بر این جامعه بزرگ استوار اس��ت‪ .‬ایا پیوستن به هر‬ ‫جامعه ای با هر نوع نظمی‪ ،‬می تواند به رشد انسان و جوامع‬ ‫کوچک انسانی کمک کند؟ پاسخ بنده به این پرسش منفی‬ ‫است‪ .‬در واقع می خواهم عرض کنم‪ ،‬اگر این قواعد و نظم‬ ‫مدنی‪ ،‬انسان را از مقصدی که به ان عقیده دارد دور کند یا‬ ‫به دلیل بی عدالتی موجود در جوهره ان‪ ،‬انسان و جامعه را‬ ‫در معرض بهره کشی و سوء استفاد قرار دهد‪ ،‬پیوستن به ان‬ ‫از هیچ منطقی تبعیت نمی کند‪ .‬البته گاه چاره ای جز ارتباط و‬ ‫تعامل با این جامعه بزرگ وجود ندارد‪ ،‬اما باید توجه داشت‪،‬‬ ‫هر نوع ارتباط و تعاملی ب��ه منزله پیوستن ب��ه این جامعه‬ ‫نیست هرچند عوارضی را نیز در پی داشته باشد‪ .‬در حقیقت‪،‬‬ ‫عرض بنده این است که جهانی شدن به مفهومی که جناب‬ ‫سریع القلم ب��ه ان باور دارند‪ ،‬یک وج��ه طبیعی و فرایندی‬ ‫دارد که حتما برای ما پرفایده است و پیوستن به ان‪ ،‬هر چند‬ ‫خالی از تهدید نیس��ت لکن فرصت های زیادی را به دنبال‬ ‫خواهد داشت‪ ،‬لکن این جهانی شدن یک وجه غیرطبیعی‬ ‫نیز دارد که بر مبنای ان‪ ،‬قدرت های غربی به دنبال سیطره‬ ‫همه جانبه بر جهان‪ ،‬غارت اموال جوامع مختلف و به بردگی‬ ‫کشیدن انها هستند‪ .‬این موضوع انقدر روشن است و دلیل‬ ‫و مدرک دارد که بن��ده در اینجا بنا بر تحلی��ل ان ندارم‪ .‬ما‬ ‫مطمئنا با این وجه از جهانی شدن که البته با وجه طبیعی ان‬ ‫تا حد قابل توجهی عجین شده و به طور کامل قابل تفکیک‬ ‫از ان نیست‪ ،‬مشکالت اساسی داریم و نمی توانیم با بستن‬ ‫چش��مان خود روی واقعیت جهانی ش��دن‪ ،‬خودمان را به‬ ‫اغوش ان پرتاب کنیم‪.‬‬ ‫اگر گزینه جهانی ش�دن را نفی کنیم‪ ،‬ایا گزینه‬ ‫بعدی یعنی انزوا و حاشی ه نشینی؟ در این صورت چقدر‬ ‫امکان ادامه حیات جوامع منزوی وجود دارد؟‬ ‫اوال باید توجه داشت که جهانی شدن به مفهوم رایج‬ ‫و غ ربی ان‪ ،‬سرنوشت محتوم ما نیست‪ .‬یعنی اینگونه نیست‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫که ما بدون جهانی ش��دن غربی حیات خودمان را از دست‬ ‫بدهیم‪ .‬خیر‪ ،‬ما م ی توانیم با ایجاد یک نظم مدنی تازه مبتنی‬ ‫بر گرایشات فطری انسان ها و همچنین ایجاد ائتالف های‬ ‫جدید حول این نظم مدنی‪ ،‬گام به گام جهانی ش��دن تازه را‬ ‫ش��کل بدهیم چیزی که انقالب اسالمی طی این ‪ 35‬سال‬ ‫به سمت ان حرکت کرده و توفیقاتی هم داشته است‪ .‬ثانیا؛‬ ‫امروز جهانی شدن غ ربی در حد یک ارزو باقی مانده است‪ .‬چه‬ ‫کسی گفته است که جهانی شدن محقق شده و اگر کسی‬ ‫بخواهد خارج از این جهانی شدن زیست کند‪ ،‬دوام نخواهد‬ ‫اورد؟ امروز مدافعان سرسخت جهانی ش��دن هم با واقعیت‬ ‫شکست جهانی شدن کنار امده اند و صحبت از چندجهانی‬ ‫شدن یا جهانی شدن های ب ی ش��مار م ی کنند؛ حال چگونه‬ ‫م ی شود که بعضی در کشور ما تا این حد با اطمینان از این‬ ‫جهانی شدن صحبت م ی کنند؟! ثالثا؛ صرف نظر از مشکلی‬ ‫که ما با نظم غ ربی داریم‪ ،‬باید توجه داشت که در یک میدان‬ ‫رقابت سخت و تنگاتنگ‪ ،‬برفرض انکه رقابت عادالنه ای در‬ ‫کار باش��د‪ ،‬زمانی پیروزی نصیبمان خواهد شد که از قدرت‬ ‫رقابت بهره مند باشیم؛ در غیر این صورت‪ ،‬در میدان رقابت‪،‬‬ ‫صرفا نقش تماشاچی را بازی خواهیم کرد‪ .‬در شرایط کنونی‪،‬‬ ‫پیوستن شتابزده و کورکورانه به جهانی شدن موجود‪ ،‬یعنی‬ ‫قبول این واقعیت که یا همواره بازنده باشیم یا نقش تماشاگر‬ ‫را بازی کنیم‪ .‬امروز در ش��رایطی که بُنیه کشور ما از جهات‬ ‫گوناگون من جمله از جهت اقتصادی قوی نیست‪ ،‬جهانی‬ ‫ش��دن به معنایی که اقای سریع القلم به دنبال ان هستند‪،‬‬ ‫نفعی ب رای ما ندارد و کشور ما را به بردگی م ی کشاند‪ ،‬هرچند‬ ‫از ما به ظاه��ر یک قهرمان هم ساخته ش��ود‪ .‬بناب راین بنده‬ ‫تاکید دارم‪ ،‬کس��ی که هنوز ش��رایط اولیه رقابت را در خود‬ ‫ایجاد نکرده است‪ ،‬عاقالنه نیست که در رقابت شرکت کند؛‬ ‫ان هم رقابتی که شکس��ت در ان‪ ،‬م ی تواند خس��ارت های‬ ‫جب ران ناپذیری را وارد سازد‪ .‬من در گذشته در کتاب اسالم و‬ ‫جهانی شدن‪ -‬و همچنین گزارشی که تحت عنوان پژوهش‬ ‫ملی ای ران و جهانی شدن تدوین شد و بنده هم عضو ارشد ان‬ ‫پروژه ملی بودم‪ -‬به تفصیل به این موضوع پرداخته ام و بحث‬ ‫در این زمینه را در همین حد کافی م ی دانم‪.‬‬ ‫ن�وع نگاه ایش�ان ب�ه فرهن�گ خ�اص ایرانی و‬ ‫عقب ماندگی توس�ع ه ای ایران به واسطه تسلط‬ ‫این فرهنگ ایا قابل دفاع است یا خیر؟‬ ‫اقای سریع القلم محقق پرکاری نیستند‪،‬‬ ‫یعنی اثار علمی زیادی از ایشان وجود‬ ‫ندارد که بتوانیم بر اساس مطالعه انها به‬ ‫جمع بندی روشنی برسیم؛ با این وجود‪،‬‬ ‫نظراتی که از ایشان تاکنون دیده ام‪،‬‬ ‫نوعی شیفتگی به اموزه های غربی در انها‬ ‫مشهود است‬ ‫یک�ی از نکاتی ک�ه دکت�ر س�ریع القلم روی ان‬ ‫به عنوان عام�ل رش�دنیافتگی در ای�ران تاکید‬ ‫م ی کنند‪ ،‬تقسیم کردن افراد به خوب و بد است‪،‬‬ ‫نظر شما در این زمینه چیست؟‬ ‫این سخن یک موقع از منظ��ر سیاسی و با هدف‬ ‫امتیازگیری سیاسی مطرح م ی ش��ود‪ ،‬و موقعی نیز از منظر‬ ‫یک بحث مبنای��ی طرح م ی گ��ردد‪ .‬اگر ایش��ان به عنوان‬ ‫یک بحث مبنایی ان را طرح کرده باش��ند‪ ،‬باید پرسید‪ ،‬مگر‬ ‫م ی ش��ود همه افراد با هر اندیش��ه و کرداری خوب باشند و‬ ‫اساسا ادم بدی وجود نداش��ته باش��د؟ ایا م ی توان یک فرد‬ ‫صالح و نیکوکار را با یک قاتل و جنایتکار یکسان دانست؟‬ ‫ایا م ی توان یک فرد صادق را با فرد دروغگو یا فرد متعهد را یا‬ ‫فرد ب ی تعهد و عهدشکن یکسان تلقی کرد؟ اگر توانستیم‬ ‫همه افراد را با هر فکر و عملی خوب بدانیم‪ ،‬م ی توانیم همه‬ ‫سازمان ها و در مرحله بعد‪ ،‬همه دولت ها را هم خوب بدانیم‪.‬‬ ‫یعنی دولت هیتلر در گذشته و رژیم صهیونیستی در شرایط‬ ‫کنونی دولت های خوبی به شمار م ی روند و هر جنایتی که‬ ‫علیه انسانیت کرده اند حق بوده است! باید توجه داشت که‬ ‫معیارهای تعیین خوب و بد یا حق و باطل‪ ،‬معیارهایی فطری‬ ‫به شمار م ی روند و هر انسانی با هر دین و مکتبی م ی تواند‬ ‫ب ر اساس ان درباره مصادیق موج��ود قضاوت نماید‪ .‬به نظر‬ ‫من‪ ،‬این نوع دیدگاه ها سس ت تر از این است که الزم باشد به‬ ‫انها تفصیال پرداخته شود‪.‬‬ ‫بس�یاری بر این باورن�د که دیدگاه ه�ای دکتر‬ ‫سریع القلم در رابطه با توسعه نشات گرفته از اموزه های‬ ‫غربی و شبی ه سازی از توسعه کشورهای غربی است‪.‬‬ ‫این نقد را قب�ول دارید یا خیر و اگ�ر م ی پذیرید دالیل‬ ‫شما چیست؟‬ ‫نگاه دکتر به توسعه مبتنی بر عقالنیت معطوف‬ ‫به ابزار اس�ت؛ ان گونه که در کت�اب «عقالنیت‬ ‫و اینده توس�عه یافتگی ای�ران» نوش�ته اند‪.‬در‬ ‫حال ی که در ادیان بس�یاری بر توس�عه ارزش گرا‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫اقای سریع القلم محقق پرکاری نیستند‪ ،‬یعنی اثار‬ ‫علمی زیادی از ایشان وجود ندارد که بتوانیم ب ر اساس مطالعه‬ ‫انها به جمع بندی روشنی برسیم؛ با این وجود‪ ،‬نظ راتی که از‬ ‫ایش��ان تاکنون دیده ام‪ ،‬نوعی شیفتگی به اموزه های غربی‬ ‫در انها مشهود است‪ .‬البته نه فقط ش��یفتگی به اموزه های‬ ‫غ ربی‪ ،‬بلکه شیفتگی به اثار توسعه غ ربی هم در نوشته ها و‬ ‫گفته های اقای سریع القلم دیده م ی شود‪ .‬با این حال‪ ،‬وقتی‬ ‫از اموزه های غربی صحبت م ی کنیم‪ ،‬بای��د بدانیم که این‬ ‫اموزه ها یکدست نیس��تند‪ .‬بله‪ ،‬انچه از سوی سیاستمداران‬ ‫غربی دنبال م ی ش��ود تا حدی یک دس��ت م ی نماید‪ ،‬لکن‬ ‫بین نخبگان غربی اختالف نظرهای ج��دی وجود دارد‪ ،‬چه‬ ‫انهایی که با عینک مدرنیسم به مسائل نگاه م ی کنند و چه‬ ‫انهایی که با نگاه پس ت مدرنیسم مسائل را توصیف و تحلیل‬ ‫م ی کنند‪ .‬ب رای مثال‪ ،‬همان قدر که در تجلیل از لیب رالیسم‬ ‫کتاب و مقاله هست‪ ،‬در نقد لیب رالیس��م هم کتاب و مقاله‬ ‫هس��ت اما اینها خیلی به جامعه ما منتقل نم ی شود چراکه‬ ‫چندان با اهدافی که در ای ران دنبال م ی شود همسو نیست‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫بن��ده در اینجا قص��د ن��دارم درباره نظ��رات اقای‬ ‫سریع القلم قض��اوت قطعی کنم یا نی ت خوان��ی نمایم؛ اما‬ ‫باید عرض کنم که ارائه تصویری سیاه و مریض از فرهنگ‬ ‫ای ران اسالمی چه ایشان اساسا به دنبال این کار باشند و چه‬ ‫نباشند‪ ،‬یک موضوع قدیمی است‪ ،‬یعنی این کار به ویژه از‬ ‫اواسط دوره صفویه از سوی مستش��رقین اغاز شد و تا االن‬ ‫هم ادامه یافته است‪ .‬ش��ماری از انها نوک پیکان را صراحتا‬ ‫متوجه اسالم کرده اند‪ ،‬یعنی درست ب ر خالف واقعیت گفتند‬ ‫مش��کل فرهنگ ای رانی به خاطر اسالم اس��ت و این اسالم‬ ‫است که فرهنگ ای رانیان را بیمار ساخته است‪ .‬در اغلب اثار‬ ‫مستشرقینی که به ای ران سفر کرده اند و سفرنامه نوشته اند‪،‬‬ ‫این رفتار دیده م ی شود‪ .‬البته همه مستشرقین عامل استعمار‬ ‫نبودند و با انگیزه ه��ای استعمارگرایانه این ک��ار را نکردند؛‬ ‫بعضی از انها که البته عددشان کم است‪ ،‬واقعا قادر به فهم و‬ ‫هضم درست و عمیق فرهنگ ای ران اسالمی نبودند و پیوند‬ ‫ناگسس��تنی فرهنگ ای رانی و فرهنگ اسالم��ی و تبدیل‬ ‫این دو فرهنگ به ی��ک فرهن��گ را درک نکرده اند ضمن‬ ‫انکه با جزئ ی نگری و دی��دن بعضی ابعاد منفی فرهنگی در‬ ‫ای ران‪ ،‬اینها را به کل فرهن��گ ای رانیان تعمیم داده اند‪ .‬با این‬ ‫حال‪ ،‬شواهدی هس��ت که اثبات م ی کند اکثر مستشرقین‬ ‫انگیزه های استعمارگرایانه داشته اند بناب راین م ی توان گفت‬ ‫غرب ی ها در تاری��خ معاصر ای ران‪ ،‬همواره ت�لاش کرده اند با‬ ‫تحقیر فرهنگ ای رانی و بیمار جلوه دادن ان‪ ،‬ابتدا خودباختگی‬ ‫را در ای رانیان کامال نهادینه کنند و سپس مسیر را ب رای انتقال‬ ‫فرهنگ غربی در ای��ران همواره نمایند‪ .‬ه��دف این بود که‬ ‫بگویند عامل عقب ماندگی ای رانیان‪ ،‬فرهنگ ش��ان است و‬ ‫تا از فرق سر ت��ا نوک پا غربی نش��وند‪ ،‬از این عقب ماندگی‬ ‫خالص نخواهند ش��د‪ .‬همان سخنی که میرزا ملکم خان با‬ ‫جسارت گفت و البته پیش از او نیز دیگران با تعابیر متفاوت‬ ‫گفته بودند‪ .‬خب‪ ،‬وقتی خودباختگی حاصل شد و اغوش ها‬ ‫ب رای فرهنگ غربی به عنوان یک فرهنگ نجات بخش باز‬ ‫شد‪ ،‬طبیعی است که به طور طبیعی مقاومت ها ب رای نفود‬ ‫سیاسی و اقتصادی در ای ران شکسته م ی شود و زمینه ب رای‬ ‫اقدامات استعمارگرایانه مهی��ا م ی گردد کما اینکه از انتهای‬ ‫دوره قاجار تا پایان دوره پهلوی این اتفاق به روشنی در ای ران‬ ‫افتاد و ما همچنان مشغول پرداخت هزینه های سنگین این‬ ‫اتفاق تلخ هس��تیم‪ .‬توجه داشته باش��ید‪ ،‬غرب ی ها در دوران‬ ‫جدید نفودش��ان در ای ران‪ ،‬سعی نکردند خیلی از روش های‬ ‫سخت نظیر اشغالگری و امثالهم که دیگر دوران ان سپری‬ ‫ش��ده بود ب رای استعمارگری استفاد کنند بلکه تالش کردند‬ ‫عمدتا با روش های نرم کش��ور ما را به نحو خودخواسته به‬ ‫سمت وابستگی و فراتر از ان‪ ،‬سرسپردگی سوق دهند‪ .‬امروز‬ ‫هم اگر بتوانند همین کار را م ی کنند‪ .‬ب��ه اعتقاد من‪ ،‬اگر از‬ ‫وابستگی قبح زدایی شد و جنبه عقالنی هم به ان داده شد‪،‬‬ ‫طبیعی است که ملت ما با پای خ��ودش و بدون انکه بداند‬ ‫چه اتفاقی در حال وقوع است به سمت قربانگاه پی ش خواهد‬ ‫رفت‪ .‬از طرف دیگر‪ ،‬به نظر م ی رسد جناب سریع القلم فرهنگ‬ ‫غربی را به عنوان بس��تر توسعه اقتص��ادی‪ ،‬یک فرهنگ‬ ‫کامل و ب ی نق��ص م ی پندارند‪ .‬این ج��ای تعجب است که‬ ‫ایشان چش��مان خود را روی واقعی ت های حاکم بر فرهنگ‬ ‫غربی م ی بندند و تا این حد انتزاعی به موضوع فرهنگ نگاه‬ ‫م ی کنند‪ .‬من در فصلنامه صدرا که یک شماره ان به جنبش‬ ‫تسخیر وال استریت اختصاص یافته بود‪ ،‬عالوه بر ریشه یابی‬ ‫چالش های اقتص��ادی در غرب‪ ،‬تفصیال درباره مش��کالت‬ ‫فرهنگ��ی و اجتماعی در غ��رب صحبت ک��رده ام و نیاز به‬ ‫تکرار این بح��ث در اینجا نم ی بینم‪ .‬ام��روز غرب از جهات‬ ‫فرهنگی و اجتماعی روز ب��ه روز در باتالقی که خود ساخته‬ ‫است‪ ،‬بیش��تر فرو م ی رود و ب رای بنده روشن نیست که چرا‬ ‫بعض ی ها م ی خواهند ما را هم به درون این باتالق کش��نده‬ ‫بکشند‪ .‬صرف نظر از واقعی ت های عینی‪ ،‬همان طور که قبال‬ ‫نیز اشاره کردم‪ ،‬ما ب ر اساس جهان بینی و باورهای خودمان‬ ‫زندگی م ی کنیم و تا زمان ی که این جهان بینی و باورها وجود‬ ‫داشته باشد‪ ،‬بخش مهمی از فرهنگ غ ربی در اتمسفر زندگی‬ ‫ما هیچ جایی نخواهد داشت‪ .‬البته ممکن است گفته شود‪،‬‬ ‫اینها باورهای مزاحم تلقی م ی ش��وند و باید ب رای رسیدن به‬ ‫توسعه مادی دست از چنین باورهایی کشید‪ ،‬لکن پاسخ ما‬ ‫این است که انسان بدون جهان بینی و باورهای برامده از ان‪،‬‬ ‫یک موجود پوچ و توخالی است‪ ،‬یعنی با همان تعریفی که‬ ‫انسان را مس��اوی با حیوان اقتصادی م ی داند منطبق است‬ ‫تعریفی که مرز میان انس��ان و حی��وان را بیرنگ م ی سازد؛‬ ‫بناب راین‪ ،‬تا زمان ی که انسانیت ما محفوظ است‪ ،‬قوه متفکر و‬ ‫به تبع ان‪ ،‬باورهای ما نیز محفوظ است و کسی نم ی تواند‬ ‫انها را از ما بگیرد‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫علوم سیاسی‬ ‫تاکید دارند‪ .‬دیدگاه های کدام یک با واقعی ت های‬ ‫جامعه ایران همخوانی بیشتری دارد؟‬ ‫بله‪ ،‬ظاه را همی ن طور است‪ .‬چنان که در ابتدا اشاره‬ ‫کردم‪ ،‬ایش��ان محور توسعه را اقتص��اد و تکنیک م ی دانند‪،‬‬ ‫بناب راین ارزش به معن��ای حقیقی ان‪ ،‬نه ب��ه معنای سود و‬ ‫نفع‪ ،‬در توسعه مورد نظر ایش��ان جایی ن��دارد‪ .‬البته توسعه‬ ‫اگر ه��م ابزاری صرف باش��د‪ ،‬م ی تواند تا ح��دی در خدمت‬ ‫ارزش ها قرار بگیرد‪ ،‬لک��ن عل ی الظاهر‪ ،‬توسع��ه مورد نظر‬ ‫ایش��ان مقصدی جز پاسخگویی به تمایالت سیری ناپذیر‬ ‫مادی انس��ان ندارد‪ ،‬بناب راین این گونه نیست که از عایدات‬ ‫ان صرف گسترش و تعمیق فرهنگ ش��ود‪ .‬به اعتقاد من‪،‬‬ ‫این گونه از توسعه‪ ،‬فرهنگ را هم تبدیل به کاالیی سوداور‬ ‫م ی کند‪ .‬وقتی فرهنگ به کاالی اقتصادی بدل شد‪ ،‬طبیعی‬ ‫است که فرهنگ ارزشی و غی رارزش��ی ب ی معناست چراکه‬ ‫همه اینها مزاحم س��وداوری و لذت جویی اس��ت‪ .‬امروز در‬ ‫غرب‪ ،‬کثی ف تری��ن کارها را هم م ی ت��وان در قالب فرهنگ‬ ‫انجام داد‪ .‬با این وج��ود‪ ،‬بنده قصد دارم ی��ک نکته کلیدی‬ ‫در اینجا عرض کنم و ان‪ ،‬این است که توسعه یا پیش��رفت‬ ‫به معنای غی رابزاری و ارزش��ی صرف وجود ندارد‪ .‬در توسعه‬ ‫مطلوب‪ ،‬مهم ای��ن است که ابزار ب��ا ارزش به معنای دقیق‬ ‫کلمه پیوند بخورد‪ .‬بناب رای��ن توصیه م ی کنم ابزار را در ب رابر‬ ‫ارزش قرار ندهیم‪.‬‬ ‫ان گونه که ایش�ان گفته اند دغدغه اصلی شان‬ ‫دموکراسی نیست و بیش�تر معطوف به توسعه‬ ‫نظریه پردازی م ی کنند‪ .‬ایا ای�ن نوع حکومت در‬ ‫ایران جوابگوس�ت و کدام ی�ک از دولت های بر‬ ‫س�ر کار امده در کش�ورمان چنین الگویی را در‬ ‫دستورکار قرار داده اند؟‬ ‫به نظر ما‪ ،‬اقتدارگرایی نهایتا س��ر از دیکتاتوری در‬ ‫م ی اورد؛ بورکراسی هم اگر از نوع افراطی ان باشد‪ ،‬جامعه را‬ ‫متوقف م ی سازد و ازادی عم��ل و خالقیت را از بین م ی برد‪.‬‬ ‫مردم ما نم ی توانند با دیکتاتوری یا نب��ود ازادی و خالقیت‬ ‫کنار بیایند‪ .‬جن��س مردم ای��ران این گونه اس��ت‪ .‬بناب راین‬ ‫حکومت هایی که دنبال تحمیل نوعی از دیکتاتوری‪ -‬فرقی‬ ‫نم ی کند با چه عنوانی‪ -‬بوده ان��د یا به دنبال یکدست سازی‬ ‫زندگی مردم بوده اند‪ ،‬عمر درازی نداش��ته اند و از سوی خود‬ ‫مردم ساقط شده اند‪ .‬در نتیجه ما حکومت مطلوب در ای ران‬ ‫را حکومت اسالمی عدالت گس��تر قانونگ��را م ی دانیم‪ .‬این‬ ‫نوع از حکومت‪ ،‬قوی است‪ ،‬لک��ن با مردم خود با اقتدار رفتار‬ ‫نم ی کند‪ .‬حکومت قوی‪ ،‬اقتدار بالقوه دارد‪ ،‬لکن ان را تنها در‬ ‫ب رابر رقبا یا دشمن اعمال م ی کند‪ .‬از طرف دیگر‪ ،‬نظم حاکم‬ ‫بر جامعه مطلوب که حکومت ان را استوار نگه م ی دارد‪ ،‬یک‬ ‫نظم متعادل است که بتواند جامعه را از هرج و مرج‪ ،‬اشفتگی‬ ‫و نابسامانی نجات دهد‪ ،‬نه اینکه جلوی ازادی و ابتکار عمل‬ ‫را سد کند و تنوع و تکثر معقول را از بین ببرد‪.‬‬ ‫علت انتقاد ش�دید برخی از جناح ها به تفکرات‬ ‫دکتر سریع القلم را در چه م ی دانید؟‬ ‫واقعیت این است که نظ رات جناب سریع القلم درباره‬ ‫توسعه‪ ،‬نه جدید است و نه عمیق‪ .‬این حرف ها البته به شکل‬ ‫عمیق نه در ای��ن حد سطحی‪ ،‬مربوط ب��ه اواخر قرن نوزده‬ ‫تو گوی جدی‬ ‫میالدی است و در ان مقطع محل بحث و گف ‬ ‫بوده است‪ .‬من اگر این نظ رات را ب رای ش��رایط عینی کشور‬ ‫مخاطره امیز تلقی نم ی کردم‪ ،‬به انه��ا اعتنایی نم ی کردم و‬ ‫مایل به انجام این گفت وگو نبودم‪ .‬خب‪ ،‬خیلی نظرها هست‪،‬‬ ‫مگر باید به همه انها عکس العمل نش��ان داد؟! علت اینکه‬ ‫امروز صحب ت های اقای سریع القلم ب��ا عکس العمل های‬ ‫گوناگون روبه رو ش��ده‪ ،‬مش��اهده ردپای ان در افکار بعضی‬ ‫از دولتمردان ماست‪ .‬از طرف دیگر‪ ،‬اقای سریع القلم با روی‬ ‫کارامدن دولت یازدهم تریبون ه��ای جدیدی پیدا کرده اند و‬ ‫به صحب ت هایشان اکو داده م ی شود واال ایشان قبل از این‬ ‫هم چنین نظ راتی داش��ته اند‪ ،‬لکن به انها اعتنای چندانی‬ ‫نشده است‪.‬‬ ‫ایا تفکرات ایشان م ی تواند تک به تک در ایران‬ ‫پیاده شود؟‬ ‫ما در ای��ران در یک دوره نس��بتا طوالنی ش��اهد‬ ‫پیاده س��ازی بخش��ی از ای��ن نظ��رات بوده ای��م و ان دوره‬ ‫موسوم به سازندگی‪ ،‬همان هش��ت سالی اس��ت که اقای‬ ‫هاشم ی رفس��نجانی رئی س جمهور بودند‪ .‬البت��ه بعد از دو‬ ‫دولت اقای هاش��می‪ ،‬اقای خاتمی هم از جهت اقتصادی‬ ‫از روش های قبل دنباله روی کردند هرچند در دوران ایش��ان‬ ‫توسعه سیاسی عل ی الظاهر بر توسعه اقتصادی مقدم داشته‬ ‫شد‪ .‬در این دوران تقریبا ‪ 16‬ساله که از ان به دوران حاکمیت‬ ‫مستقیم یا غیرمس��تقیم تکنوکرات ها نیز تعبیر م ی شود‪،‬‬ ‫بخش��ی از نظ رات اقای سریع القلم و دوستان ایشان به اسم‬ ‫توسعه اقتصادمحور البته بدون انکه خیلی به وجوه عمیق‬ ‫نظری ان توجهی باشد‪ ،‬پیاده شد‪ .‬لکن ما امروز شاهد عواقب‬ ‫نامطل��وب این مدل از توسع��ه در ای ران هس��تیم‪ .‬خیلی از‬ ‫گرفتاری های اقتصادی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬فرهنگی و اجتماعی ما به‬ ‫پیاده سازی همین مدل از توسعه در ای ران برم ی گردد‪ .‬به نظر‬ ‫من‪ ،‬اجرای این نظ رات در این دولت‪ ،‬محصولی جز انچه در‬ ‫دوران اقای هاشمی شاهد ان بودیم‪ ،‬در پی نخواهد داشت با‬ ‫این مالحظه که دولت اقای هاشمی از حیث مدیریتی قوی تر‬ ‫از دولت اقای روحانی ارزیابی م ی شود‪ .‬من در اینجا م ی خواهم‬ ‫به نکته مهم تری اشاره کنم و ان اینکه‪ ،‬این مدل از توسعه‬ ‫در ای ران با موانع ج��دی خصوصا مانع گفتمانی روبه روست‪.‬‬ ‫بخشی از ان چیزی که امروز جناب سریع القلم از ان صحبت‬ ‫م ی کنند‪ ،‬همان چیزی هایی است که مردم ای ران با انقالب‬ ‫اسالمی از ان فاصله جدی گرفتند و حال چگونه م ی شود که‬ ‫بدون توجه به خواست مبنایی مردم و صرف نظر از گفتمانی‬ ‫که مبتنی رویکرد مترقی اسالم به پیش��رفت‪ ،‬طی ‪ 35‬سال‬ ‫اخیر در ای ران ریشه دوانده است‪ ،‬امیدی به اجرای این نظ رات‬ ‫در ای ران داشت؟‬ ‫صرف نظ�ر از انتقاداتی که ب�ه دیدگاه های دکتر‬ ‫س�ریع القلم م ی ش�ود‪ ،‬ک�دام زوای�ای دیدگاهی‬ ‫ایشان به واقع قابل دفاع و الزم التوجه است؟‬ ‫به نظر من تاکید ایشان روی کارامدی‪ ،‬قابل توجه‬ ‫است‪ .‬ما باید از یک طرف روی کارامدی و از طرف دیگر‪ ،‬روی‬ ‫افزایش کیفیت زندگی مردم در ای ران که بخشی از ان‪ ،‬مولود‬ ‫ارتقای فرهنگ عمومی‪ ،‬ایجاد یک نظم متعادل و ثبات در‬ ‫رویکردهای سیاسی و پرهیز از جناح زدگی در جامعه است‪،‬‬ ‫اصرار داشته باشیم‪ .‬امروز مردم ما به برکت انقالب نسبت به‬ ‫گذشته به مراتب برخوردار تر هستند‪ ،‬لکن می زان رضایت انها‬ ‫از زندگی به می زان برخورداری انها افزایش نیافته است‪ .‬این‬ ‫یک ای راد نرم افزاری است نه سخت افزاری‪ .‬البته همان طور‬ ‫که اشاره شد‪ ،‬مسیر ما در افزایش کارامدی یا بهبود کیفیت‬ ‫زندگی مردم‪ ،‬لزوما مسیری نیست که غ رب ی ها رفته اند هرچند‬ ‫هرجا الزم باشد‪ ،‬ابایی از استفاده هوشمندانه از تجارب مثبت‬ ‫انان نداریم‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫بنیادگرایان ضدتاریخ‬ ‫بنیادگ رایی در خاورمیانه پدیده ای نوظهور نیس��ت بلکه از فردای فروپاش��ی امپ راتوری عثمانی‬ ‫بنیادگ رایی همپای تحوالت این منطقه از جهان به سمت جلو حرکت کرده است‪ .‬بنیادگ رایی در مواجهه‬ ‫با این پرسش کلیدی شکل گرفته که چ را تمدن اسالمی در مقابل تمدن غ ربی عقب ماند‪ .‬بنیادگ رایان‬ ‫علت این عقب ماندگی را در تاریخ اسالم جس��ت وجو م ی کنند وخواستار بازگشت به عصر طالیی صدر‬ ‫اسالم و سلف صالح هستند اما این پدیده در مواجهه با مدرنیته و دولت های استبدادی منطقه رفته رفته‬ ‫حالت رادیکال به خود م ی گیرد و در دهه های اخیر در قالب گروه ه��ای اف راطی نظیر القاعده و داعش‬ ‫شان نزول خود را م ی یابد‪.‬‬ ‫فرودستانیباساعتلوکس‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫ارزیابی زمینه های اجتماعی و سیاسی‬ ‫ظهور پدیده داعش‬ ‫روایت ها درباره صاحب این عکس متفاوت است‪ .‬برخی او را بغدادی می دانند و برخی امام جماعت موصل‬ ‫رضا مجیدزاده‬ ‫‪1‬‬ ‫مدیر کارگروه فرابازی‬ ‫توسعه اندیشگاه طه‬ ‫گروه داعش این روزها به یک معما تبدیل شده است؛‬ ‫هرچند م ی دانیم که این گروه ریش��ه در گروه تروریس��تی‬ ‫القاعده دارد‪ ،‬اما هدف از فعالی ت های تروریستی ان در کشور‬ ‫ع راق و سوریه ب راساس دیدگاه های مختلفی تفسیر م ی شود‬ ‫که بیش��تر این دیدگاه ها تحت تاثیر تئوری توطئه هستند‪.‬‬ ‫ایزاک اسیموف رمان مش��هوری به نام «بنی��اد» دارد که‬ ‫در دهه ‪ 1950‬به چاپ رسی��ده است‪ .‬پس از حوادث یازدهم‬ ‫سپتامب��ر ‪ ،2001‬دیمتری گوسف روسی پیش��نهاد کرد که‬ ‫ب رای درک سازمانی به نام القاعده به این کتاب رجوع شود؛‬ ‫استدالل او این بود که واژه عربی «قاعده» معادلی ب رای واژه‬ ‫«بنیاد» یا "‪ "foundation‬است و ترجمه عربی نام رمان‬ ‫اسیموف‪« ،‬قاعده» یا «القاعده» م ی شود‪ .‬در کتاب اسیموف‬ ‫داستان سازمانی به نام «بنیاد» بیان م ی شود که ب رای احیای‬ ‫یک امپ راتوری رو به زوال کهکش��انی بنا نهاده شده است‪.‬‬ ‫این امپ راتوری رو به زوال‪ ،‬با اشوب و تباهی دست و پنجه نرم‬ ‫م ی کند و ریاضیدانی به نام هری سِ لدن پیشنهاد م ی دهد تا‬ ‫بنیادی متشکل از محققان ب رای حفظ دانش انسانی ب رای‬ ‫احیای تمدن به وجود اید‪ .‬ای��ن گروه وظیفه دارند تا اینده را‬ ‫دستکاری کنند! سلدن دو بنیاد تش��کیل م ی دهد که یکی‬ ‫از انها در محلی مشابه افغانس��تان است! به همین ترتیب‬ ‫دیمیتری گوسف بر این باور قرار گرفت که سازمان القاعده‬ ‫نیز‪ ،‬کارکردی مشابه ب رای ایاالت متحده امریکا دارد‪ .‬چنانچه‬ ‫چنین دیدگاهی را ب رای تحلیل پدیده داعش نیز به کار بریم‬ ‫مانند گوسف دچار توطئه محوری خواهیم بود‪ .‬البته دنیای‬ ‫سیاست عاری از توطئه نیست و به ویژه در سیاست خارجی‪،‬‬ ‫ط راحی توطئه امری مرس��وم است اما اینکه ه��ر پدیده و‬ ‫وقایع را فقط محص��ول برنامه ریزی دقیق یک گروه خاص‬ ‫بپنداریم ب��ه راه خطا رفته ایم و درک سرش��ت هر پدید ه ای‬ ‫مانند داعش نیاز به تحلیل ریش��ه های تاریخی ظهور ان‬ ‫در بافت خود دارد‪.‬‬ ‫داعش؛ تروریست مزدور یا غارتگر فرصت طلب!‬ ‫طب�ق گزارش ه�ا‪ ،‬از ‪ ۹‬ژوئن ک�ه حمالت‬ ‫نظامی گروه داعش شروع شده‪ ،‬تعدادی‬ ‫حساب کاربری در ش�بک ه های اجتماعی‬ ‫نظیر توئیتر و فیس�بوک ایجاد ش�ده که‬ ‫ادعا م ی کنند «نماین�ده داعش در عراق و‬ ‫سوریه» هس�تند و به منتشر کردن اخبار‪،‬‬ ‫تصاویر و فیل م ه�ای مرتبط ب�ا این گروه‬ ‫م ی پردازن�د ‪.‬تع�داد قاب ل توجه�ی از این‬ ‫پیام ها‪ ،‬از کش�ورهایی همچ�ون کویت‪،‬‬ ‫ع ربستان سعودی و سایر کشورهای ع ربی‬ ‫حوزه خلیج فارسی منتشر شده است‬ ‫هرچند که بازیگ��ران منطق��ه ای و بی ن المللی نیز از‬ ‫جریان داعش س��ود م ی برند و در ق��درت گرفتن انها نقش‬ ‫دارند اما این ش��طرنج ب راساس کنار هم قرار گرفتن عوامل‬ ‫درونی و بیرونی منطقه خاورمیانه و شاخ افریقا کامل شده‬ ‫است‪ .‬در واقع نئوکان های ماهیگیر از بحر ان های خاورمیانه‬ ‫نیز در بروز بحرا ن های م��داوم در این منطقه منفعت دارند‬ ‫به طوری که م ی توانند به واسطه ب��روز بحرا ن های مداوم‪،‬‬ ‫فروش اسلحه به این کش��ورها را تضمین کنند‪ .‬نئوکان ها‬ ‫یا محافظه ک��اران نوی��ن همانند جناح ه��ای سنتی حزب‬ ‫جمهوریخواه از دولت حداقل و تقویت پایه های تجارت ازاد‬ ‫جانبداری م ی کنند اما نگرش انزواطلبانه جناح سنتی حزب‬ ‫را رد م ی کنند‪ .‬انان همچنین با رویک��رد بی ن الملل گرایانه‬ ‫جمهوری خواه��ان میان��ه رو که جورج هرب��رت واکر بوش‬ ‫سمبل ان به ش��مار م ی اید مخالف هس��تند‪ .‬به کارگیری‬ ‫ابزار ق��درت در حل منازعات بی ن المللی و اجرای مش��روط‬ ‫تعهدات جهانی امریکا از جمله اصول اصلی محافظه کاران‬ ‫نوین در عرصه سیاست خارج��ی و امنیتی است‪ .‬طی دهه‬ ‫گذش��ته‪ ،‬ای ران ه راسی در منطقه باعث ش��د ت��ا تقاضای‬ ‫تسلیحات جنگی از طرف کشورهای حوزه خلیج فارس به‬ ‫مثلث | شماره ‪214‬‬ ‫داعش‪ ،‬یک گروه شورش��ی فعال در ع��راق و سوریه‬ ‫است که خود را کشوری مس��تقل دانسته و بخش هایی از‬ ‫ش��مال سوریه و ع راق را در تصرف خ��ود دارد‪ .‬این گروه به‬ ‫رهبری ابوبک��ر البغدادی از جنگجویان سلفی جداش��ده از‬ ‫شبکه القاعده تاسیس ش��ده و با دولت های ع راق و سوریه‬ ‫و گروه های مخال��ف دولت سوریه وارد جنگ ش��ده است‪.‬‬ ‫تش��کیالت القاعده در سال ‪ ۱۹۸۸‬توس��ط اسامه بن الدن‬ ‫جهت مبارزه با اتحاد جماهیر شوروی در افغانستان تاسیس‬ ‫ش��د‪ .‬القاعده از سازم��ان «مکتب الخدمه» ک��ه هدف ان‬ ‫مس��لح کردن و ام��وزش مجاهدین اسالمی ب��رای جنگ‬ ‫با ش��وروی بود گسترش و پیش��رفت یافت‪ .‬این سازمان از‬ ‫حمایت و پش��تیبانی دولت های اسالمی به ویژه عربستان‬ ‫سعودی و پاکس��تان و همچنی��ن ایاالت متح��ده امریکا‬ ‫برخوردار بود‪ .‬القاعده در شرق افریقا نیز فعالیت داشته که‬ ‫صحنه حمله به سفارتخانه های امریک��ا در نایروبی‪ ،‬کنیا‪،‬‬ ‫دارالس�لام و تانزانیا در اوت ‪ ۱۹۹۸‬بود‪ .‬این حمالت توسط‬ ‫گروه های مص��ری‪ ،‬سودانی‪ ،‬کنیای��ی و تانزانیایی صورت‬ ‫گرفت‪ .‬بخش های روستانش��ین مرکزی و جنوبی سومالی‬ ‫توسط گروه شورشی اسالمی ش��باب کنترل م ی شود‪ .‬این‬ ‫گروه در فوریه ‪ ۲۰۱۲‬با القاعده متحد ش��ده ب��ود‪ .‬بوکوحرام‬ ‫که به زبان هوسه یعنی تحصیل غرب��ی حرام است نیز از‬ ‫دیگر شاخه های القاعده به شمار م ی رود‪ .‬این گروه خواستار‬ ‫تعطیلی تمامی مدارس نوین و تحمیل قانون ش��ریعت بر‬ ‫تمامی ‪ ۳۶‬ایال��ت نیجریه است‪ .‬درگیری های مس��لمانان‬ ‫تندرو با دولت نیجریه در ایالت های کان��و‪ ،‬بورنو و یوبه در‬ ‫شمال نیجریه در ماه ژوئیه سال ‪ ۲۰۰۹‬صدها کشته برجای‬ ‫گذاش��ت‪ .‬البته به اعتقاد برخی از کارش��ناسان خاورمیانه‪،‬‬ ‫اخوان المس��لمین مصر‪ ،‬خاستگاه تمام��ی این گروه های‬ ‫ تروریستی است؛ پس از مرگ حس��ن البنا برخی از گروه ها‬ ‫و افراد تندرو در جامعه ازاد ش��دند و به تدریج جماعت های‬ ‫شورشی و تروریس��تی کوچک و بزرگ مانند جماعت جهاد‬ ‫اسالمی در مصر شکل گرفت که بعدها پایه اصلی تشکیل‬ ‫القاعده قرار گرفتند‪ .‬جماعت اخوان المسلمین سال ها مشی‬ ‫سیاسی خود را بر ارش��اد و تبلیغ در بطن جامعه مسلمانان‬ ‫قرار داد تا جامعه اسالمی را ب رای برپایی حکومت اسالمی‬ ‫اماده سازد‪ ،‬ولی جماعت های جهادی خواستار حرکت های‬ ‫انقالبی و اصالح امور به صورت به اصطالح جهادی شدند‪.‬‬ ‫در دی ماه ‪ /۱۳۹۲‬ژانویه ‪ ۲۰۱۴‬پس از به اتش کشیدن‬ ‫چادر معترضی��ن در استان های سن ی نش��ین ع راق توسط‬ ‫نیروهای امنیتی و عقب نش��ینی ارتش از دو شهر رمادی و‬ ‫فلوجه‪ ،‬نیروهای دولت اسالمی ع راق و شام از این فرصت‬ ‫استفاده کردند و نیمی از ش��هر فلوجه و قس��متی از شهر‬ ‫رمادی را به تصرف خود دراوردند و در این دو شهر به ایجاد‬ ‫ایستگاه های ایست و بازرسی مبادرت ورزیدند‪ .‬عشایر ع راق‪،‬‬ ‫در نبود ارتش‪ ،‬به مقابله با این گروه م ی پردازند‪.‬‬ ‫داعش با دیگر گروه ه��ای اسالمگرای سلفی ازجمله‬ ‫جبهه النصره شاخه رسمی القاعده در سوریه نیز درگیر جنگ‬ ‫شده و در فوریه ‪ ۲۰۱۴‬ایمن الظواهری‪ ،‬رهبر القاعده به طور‬ ‫رسمی ه ر گونه انتساب این گروه به القاعده را رد کرده است‪.‬‬ ‫داعش در سوریه متحمل شکس��ت هایی در مقابل جبهه‬ ‫النصره ش��ده است اما در ژوئن ‪ ۲۰۱۴‬موصل‪ ،‬دومین ش��هر‬ ‫بزرگ ع راق را ب��ه تصرف خود دراورد‪ .‬افراد مس��لح داعش‬ ‫پس از تصرف شهر موصل‪ ،‬دست به غارت بانک های این‬ ‫شهر زدند‪ .‬این گروه موفق ش��د حدود ‪ ۴۲۹‬میلیون دالر را‬ ‫از بانک ه��ای موصل‪ ،‬غارت کند‪ .‬پی��ش از تصرف موصل‬ ‫«دارایی نقدی داع��ش ‪ ۸۷۵‬میلیون دالر» ب��وده است‪ .‬بنا‬ ‫به گزارش گاردین پس از تصرف شهر موصل‪ ،‬دارای ی های‬ ‫داعش احتماال بالغ بر چند میلیارد دالر ش��ده‪ .‬پس از غارت‬ ‫بانک ها و موسسات مالی و دستیابی به تجهی زات نظامی‬ ‫موصل باید به دارای ی های پیشین داعش مبلغی حدود یک‬ ‫و نیم میلیارد دالر دیگر را نیز افزود‪ .‬این گروه از اینترنت به‬ ‫عنوان ابزاری ب رای تبلیغ و پیش��برد اه��داف خود استفاده‬ ‫م ی کند‪.‬‬ ‫طبق گزارش ه��ا‪ ،‬از ‪ ۹‬ژوئن که حم�لات نظامی این‬ ‫گروه شروع ش��ده‪ ،‬تعدادی حس��اب کاربری در شبکه های‬ ‫اجتماعی نظی��ر توئیتر و فیس��بوک ایجاد ش��ده که ادعا‬ ‫م ی کنند «نماینده داع��ش در ع راق و سوریه» هس��تند و‬ ‫به منتش��ر کردن اخبار‪ ،‬تصاویر و فیلم ه��ای مرتبط با این‬ ‫گروه م ی پردازند که بعضا به زبان هایی از جمله فرانس��وی‬ ‫و انگلیسی هس��تند‪ .‬البته این حساب ها به صورت رسمی‬ ‫از طرف داعش تایید نشده است‪ .‬تعداد قابل توجهی از این‬ ‫پیام ها‪ ،‬از کشورهایی همچون کویت‪ ،‬عربستان سعودی و‬ ‫سایر کشورهای عربی حوزه خلیج فارس منتشر شده است‪.‬‬ ‫دولت ع راق ب رای جلوگیری از تاثیر این تبلیغات در فضای‬ ‫مجازی‪ ،‬دسترسی به این ش��بکه های اجتماعی را محدود‬ ‫کرده است‪ .‬به تازگی گروه تروریستی داعش اسکناس های‬ ‫خاص خ��ود را در عربس��تان سعودی به چ��اپ رساند‪ .‬هم‬ ‫اکنون نیز بیش از یک میلی��ون دینار از ای��ن پول نقد در‬ ‫مناطق موصل و تکریت و برخی از مناطق استان دیالی در‬ ‫حال گردش است‪.‬‬ ‫قوانین داعش‪ ،‬مش��ابه قوانین دیگ��ر حکومت های‬ ‫منطقه خاورمیانه و شمال افریقاست با دوز باالتر؛ ممنوعیت‬ ‫پوشیدن شلوار جین ب رای بانوان‪ ،‬منع پوشیدن شلوار جین‬ ‫توسط مردان کمر باریک‪ ،‬منع کوت��اه کردن مو‪ ،‬ممنوعیت‬ ‫نمایش لباس های زنانه در ویترین و ک��ار کردن مردان در‬ ‫فروش��گاه لباس زنانه‪ ،‬ممنوعیت ورود مردان به مغازه های‬ ‫لباس خیاطی زنانه و‪ ....‬همانند دیگر گروه های تروریست‬ ‫و غارتگر در تاریخ خاورمیانه و ش��مال افریق��ا‪ ،‬داعش نیز‬ ‫ماهیتی فرصت طلبانه دارد که ب رای چپاول منابع به بهانه‬ ‫مبارزه با حکومت های استبدادی دست به ه ر گونه خشونتی‬ ‫م ی زند‪ .‬تصویری که از محمد الشیشانی یکی از سرکردگان‬ ‫چچنی داعش در هنگام دستیابی به غنایم منتش��ر ش��د‪،‬‬ ‫سرشت واقعی گروه داعش را اشکار م ی سازد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫داعش پیروز نم ی شود‬ ‫نابود هم نم ی شود‬ ‫حجت االسالم‬ ‫عبدالحسینخسروپناه‬ ‫درگفت وگوبامثلث‬ ‫شورش‬ ‫علیه دولت‬ ‫بنیادگ راییدرچهبستر‬ ‫سیاسیواجتماعیشکل‬ ‫م ی گیرد؟‬ ‫توقف در زمان‬ ‫اصالت به ظاهرگرایی‬ ‫بنیادگ رایان‬ ‫باوهابیونچه‬ ‫تفاوت هایی دارند؟‬ ‫‪55‬‬ ‫بین الملل‬ ‫ش��دت افزایش یابد به طوری که کشورهای کوچکی مانند‬ ‫امارات متحده عربی‪ ،‬تعداد بسیار زیادی هواپیمای جنگی‬ ‫خریداری کردند در حالی ک��ه حتی خلبان��ی ندارند تا این‬ ‫هواپیماها را هدایت کند!‬ ‫البته نباید این بحرا ن ها را به تالش امریکا ب رای باال‬ ‫نگاه داشتن قیمت نفت احاله داد؛ امنیت انرژی ب رای اتحادیه‬ ‫اروپا اهمیت وافری دارد ضمن انکه به واسطه توسعه بسیار‬ ‫چش��مگیر انرژی های نوین طی دو دهه گذشته و استفاده‬ ‫گسترده از این منابع‪ ،‬چنین انگارهایی چندان درست نیست‪.‬‬ ‫عالوه بر این از زمان تاسیس اژانس بی ن المللی انرژی‬ ‫نیز قدرت انحصاری اوپک رو به زوال نهاده و دیگر موقعیت‪،‬‬ ‫انسجام و قدرت اواخر دهه ‪ 1960‬و اوایل دهه ‪ 1970‬را ندارد‪.‬‬ ‫در واقع چند الیه از بازیگران در ظهور و تقویت داعش سهم‬ ‫دارند؛ عربس��تان در راس بازیگران منطقه ای ب رای افزایش‬ ‫قدرت خود و رفع نگرانی افزایش قدرت ای ران‪ ،‬ایاالت متحده‬ ‫در راس بازیگران بی ن المللی ب رای استفاده از فضای بحرانی‬ ‫و اخ��ذ امتیاز از دو گ��روه بازیگر تقریبا همت��راز خود یعنی‬ ‫روسیه از یک طرف و اتحادیه اروپا از طرف دیگر‪.‬‬ ‫اما ریش��ه های تاریخی ب��روز پدیده داعش هش��دار‬ ‫م ی دهد که در صورت عدم توجه ب��ه زمینه های بروز تنش‬ ‫و ناسازگاری‪ ،‬عوام��ل منطقه ای و بی ن الملل��ی تنها در حد‬ ‫شتاب دهنده ظاهر شده و پتانسیل ظهور گروه های غارتگر‪-‬‬ ‫ تروریست مش��ابه در این منطقه باالست‪ .‬نکته جالب این‬ ‫است که در ای ران نی��ز غزنویان و سلجوقی��ان غارتگر نیز‬ ‫خطبه به نام خلیفه خوانده اند! از ای��ن روی م ی توان گفت‬ ‫که داعش و گروه های مشابه‪ ،‬غارتگرانی فرصت طلب هم‬ ‫هستند که به طمع دستیابی به منابع و کنترل انها دست به‬ ‫شورش و غارت م ی زنند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫تبارشناسی غارتگران خاورمیانه‬ ‫تاریخ خاورمیان��ه و ش��اخ افریقا سرش��ار از ماجرای‬ ‫فرصت طلبان بومی یا غیربومی است که سوار بر موج های‬ ‫مختلف به غارت منابع پرداخته اند‪ .‬سرکرده داعش به روایت‬ ‫تصویری که از وی انتشار یافته است‪ ،‬ساعت مچی رولکس‬ ‫لوکسی به دست دارد که قیمت ان تا ‪ 6‬هزار دالر است‪ .‬خلیفه‬ ‫خودخوانده داعش ب��ا چهره ای که احتم��اال هی چ گاه روی‬ ‫حمام به خود ندیده است‪ ،‬تصویری اش��ناست از غارتگران‬ ‫تاریخ��ی و فرصت طلب که ب��ه محض بروز ی��ک زمینه‬ ‫سیاسی و اجتماع��ی دست به غارتگ��ری م ی زنند‪ .‬داستان‬ ‫واقعی زی��ر نمونه ای از چنی��ن فرصت طلب ی های تاریخی‬ ‫را نشان م ی دهد‪:‬‬ ‫احمد بن عبداهلل خجس��تانی را پرسیدند که تو مردی‬ ‫خربنده [چ��اروادار] بودی‪ ،‬به امیری خ راس��ان چون افتادی؟‬ ‫گفت‪ :‬به ب��اد غیس‪ ،‬در خجس��تان‪ ،‬روزی دی��وان حنظله‬ ‫بادغیسی همی خواندم‪ ،‬بدین دو بیت رسیدم‪:‬‬ ‫مهتری گر به کام ش��یر در است‪ /‬ش��و خطر کن زکام‬ ‫شیر بجوی‬ ‫یا بزرگ��ی و عز و نعم��ت و جاه‪/‬یا چ��و مردانت مرگ‬ ‫رویاروی‬ ‫داعی ه ای در م��ن پدید امد ک��ه به هیچ وج��ه در ان‬ ‫حالت که اندر بودم راضی نتوانس��تم بود‪ .‬خ ران را بفروختم‬ ‫و اسب خری��دم و از وطن خویش رحلت ک��ردم و به خدمت‬ ‫عل ی بن اللیث شدم‪ ،‬ب رادر یعقوب بن اللیث و عمروبن اللیث‬ ‫و باز دولت صفاریان در دوره اوج علیی��ن پرواز هم ی کرد و‬ ‫علی ب رادر کهین بود و یعق��وب و عمرو را بر او اقبالی تمام‬ ‫بود و چون یعقوب از خ راسان به غزنین شد از راه جبال‪ ،‬علی‬ ‫بن اللیث مرا از رب��اط سنگین باز گردانی��د و به خ راسان به‬ ‫شحنگی اقطاعات فرمود‪ ،‬و من از ان لشکر سواری صد ب راه‬ ‫کرده بودم و سواری بیست از خود داشتم و از اقطاعات علی‬ ‫بن اللیث یکی کروخ هری بود و دوم خواف نیش��ابور‪ .‬چون‬ ‫به کروخ رسیدم فرمان عرضه کردم [دستور دادم مالیات ها‬ ‫را بستانند]‪ ،‬انچه به من رسید تفرقۀ لشکر کردم و به لشکر‬ ‫دادم‪ ،‬سوار من سیصد ش��د‪ .‬چون به خواف رسیدم و فرمان‬ ‫عرضه کردم‪ ،‬خواجگان خواف تمکین نکردند و گفتند ما را‬ ‫شحنه ای باید با ده تن‪ .‬رای من بر ان جمله قرار گرفت که‬ ‫دست از اطاعت صفاریان باز داش��تم و خواف را غارت کردم‬ ‫و به روستای بشت بیرون ش��دم‪ ،‬به بیهق درامدم‪ ،‬دو هزار‬ ‫سوار بر من جمع شد‪.‬‬ ‫بیامدم و نیشابور بگرفتم و کار من باال گرفت و ترقی‬ ‫هم ی کرد تا جملۀ خ راسان خویشتن را مستخلص گردانیدم‪.‬‬ ‫اصل و سبب این دو بیت ش��عر بود و سالم��ی اندر تاریخ‬ ‫خویش هم ی ارد که ک��ار احمدبن عبداهلل به درجه ای رسید‬ ‫که به نیشابور یک ش��ب سیصد دینار و پانصد سر اسب و‬ ‫هزار تا جامه ببخشید‪ .‬چنین وضعیتی در سراسر خاورمیانه‬ ‫به چشم م ی خورد؛ ب رای نمونه پس از مرگ سلطان سلیمان‬ ‫در امپ راتوری عثمانی‪ ،‬ضعف حکومت از یک طرف و افزایش‬ ‫جمعیت منجر به پیدایش توده انبوهی از جوانان بیکار شد‪.‬‬ ‫این اضافه جمعیت هر چند در جنگ ه��ا سودمند بود ولی‬ ‫پس از متوقف شدن پیشروی عثمانی در قاره اروپا‪ ،‬در پایان‬ ‫سده ش��انزدهم‪ ،‬به عاملی موثر در نابسامان کردن ساختار‬ ‫اجتماعی و سیاسی ب��دل گردید‪ .‬بخش��ی از این جمعیت‬ ‫به صفوف نظامیان‪ ،‬بخشی به دستگاه دولتی و بخشی به‬ ‫طالب علوم دینی پیوستند‪.‬‬ ‫این امر سبب افزایش شمار شاغلین در دیوان ساالری‬ ‫و نیز تورم طالب علوم دینی ش��د که متناوبا مدارس خود‬ ‫را ترک م ی کردند و ب��رای گرداوری وجوهات ب��ه روستاها‬ ‫م ی رفتند‪ .‬بعض��ی از این طالب که عددش��ان از نیمه قرن‬ ‫ش��انزدهم به صورتی عجیب افزایش یافته بود‪ ،‬گروه هایی‬ ‫را تش��کیل م ی دادند که همچون ابرهای��ی از ملخ بر سر‬ ‫دهکده ها ف��رود م ی امدند و تش��خیص بعض��ی از انان از‬ ‫دسته های راهزنان غیرممکن بود‪.‬‬ ‫داعش و جنبش های خاورمیانه و شاخ افریقا‬ ‫داعش‪ ،‬اخوان المسلمین‪ ...‬نام های اشنایی از کسانی‬ ‫که دم از مبارزه اسالمی م ی زنند ام��ا واقعیت این است که‬ ‫مذهب دستاویزی ب رای این گروه هاس��ت تا به غارت منابع‬ ‫بپردازند‪ .‬ضمن اینکه رقابت حذفی چنین گروه هایی باعث‬ ‫ش��ده تا نظم های اجتماعی منطقه خاورمیانه و شاخ افریقا‬ ‫بسیار شکننده باشد؛ چند روز پیش از اولین سالگرد تحلیف‬ ‫محمد مرسی‪ ،‬موج جدیدی از اعتراضات علیه مرسی به نام‬ ‫جنبش تمرد به نمایندگی محمد الب رادعی ش��کل گرفت‪.‬‬ ‫معترضان محمد مرسی را به تالش ب رای گسترش اختیارات‬ ‫خود واخوان المسلمین متهم وخواهان کناره گیری مرسی‬ ‫از قدرت و برگزاری انتخابات زودهنگ��ام بودند‪ .‬هرچند که‬ ‫اخوان المس��لمین پیش��نهادی معقول تر دارد‪ .‬ام��ا انها به‬ ‫ظاهر فرودستانی با کفش و ساعت لوکس هس��تند و البته‬ ‫سالح هایی پیشرفته! در واقع این گروه ها نه تنها زمی ن هایی‬ ‫ب رای اصالح سیاسی‪ -‬اجتماعی در خاورمیانه و شاخ افریقا‬ ‫ندارند بلکه اتش تنش فرقه ها و اقوام را ش��عله ورتر کرده و‬ ‫زمینه اضمحالل قدرت کش��ورهای ای��ن منطقه را فراهم‬ ‫م ی سازند‪.‬‬ ‫تاریخ این کشورها به ویژه کشورهای دارای منبع رانت‬ ‫به روش��نی نش��ان م ی دهد فرادستان هیچ انگیزه ای ب رای‬ ‫گشایش دسترسی به حق مالکیت ندارند و تحدید دسترسی‬ ‫حتی در داخل ائتالف غالب و در میان گروه های فرادست نیز‬ ‫یک استراتژی غالب است‪ .‬بناب راین حالت مسلط همیشگی‬ ‫منطقه منا یعنی حرکت اجتماعی اصالحی با ش��یب کند‬ ‫و بازگشت به همان الگوی قالب پیش��ین با شیبی تند در‬ ‫طی تاریخ توسعه این کشورها تکرار شده است‪ .‬این حالت‬ ‫به صورت رقابت حذفی به وی��ژه بر اساس اختالف مذهبی‬ ‫و فرقه ای رخ م ی دهد که تنها به تضعیف قدرت و موقعیت‬ ‫سیاسی و اقتصادی این کشورها منجر گشته است‪.‬‬ ‫داعش پیروز نمی شود‬ ‫نابود هم نمی شود‬ ‫حجت االسالمعبدالحسینخسروپناه‬ ‫درگفت وگو با مثلث‬ ‫قاعدتا برای بس�یاری این س�وال مطرح اس�ت‬ ‫ک�ه گ�روه تروریس�تی داع�ش از کجا ام�ده یا‬ ‫چه پیش�ینه ای دارد‪ .‬پاس�خ ش�ما به این سوال‬ ‫چیست؟‬ ‫اجازه بدهید در ابتدا این را روشن کنم که داعش ی ها‬ ‫افرادی بسیاربسیار خشک و متحجر هستند؛ به این دلیل که‬ ‫داعش انشعابی از القاعده و القاعده انشعابی از سلفیه است و‬ ‫منشا فکری سلف ی ها ابن تیمیه است و همانطور که م ی دانید‬ ‫این گروه ها نیز شاخه ای از اهل سنت محسوب م ی شوند‪ .‬این‬ ‫را عرض کردم که به اینجا برسم هر اهل سنتی‪ ،‬سلفی نیست‬ ‫و هر سلفی تکفیری نیس��ت‪ .‬مجموع این افراد(تکفیری ها)‬ ‫در سراسر دنیا ش��اید به پنجاه هزار نفر هم نرسد‪ .‬همینطور‬ ‫به این نکته ه��م باید اش��اره کنم که بی��ش از ‪ 65‬درصدی‬ ‫که گرایش سلف ی گری دارند به ش��دت با دیدگ��اه و اقدامات‬ ‫تکفیری ها مخالف هستند‪ .‬بناب راین نباید داعش را به عنوان‬ ‫نماد اهل سنت معرفی کرد‪ .‬ابن تیمیه از علمای حنبلی قرن‬ ‫هفتم هجری است که از شخصی ت هایی است که به شدت‬ ‫ظاه ر گراست و کامال با عقالنیت و منط��ق مخالف است؛‬ ‫این تفکر مقبولیتی در تاریخ اسالم نداش��ت تا قرن یازدهم‬ ‫که محمدبن عبدالوه��اب این تفکر را به ن��ام فرقه وهابیت‬ ‫احیا ک��رد؛ پس باید توجه ک��رد که داع��ش و القاعده کامال‬ ‫ضدعقالنیت هستند‪ ،‬یعنی فرض کنید در مقابل شما یک‬ ‫مشت گرگ وحشی درنده است که هرگز نم ی شود با اینها با‬ ‫منطق و استدالل صحبت کرد‪ .‬داعش یکی از این جریاناتی‬ ‫است که اخی را ش��کل گرفته و به جرات م ی توان گفت که از‬ ‫خطرناک ترین و ب ی عقل ترین این جریان��ات است که ما در‬ ‫طول تاریخ اسالم داش��ته ایم؛ انها یک گروه شورشی فعالی‬ ‫هستند که ظاه را م ی خواهند یک کشور مستقلی به نام ع راق‬ ‫و سوریه تشکیل بدهند؛ اینکه م ی گویم ظاه را به این دلیل‬ ‫است که القاعده و انشعابات بعدی انها که یکی از انها داعش‬ ‫باشد وارد سوریه شدند و بنایی که داشتند بر این بود که سوریه‬ ‫بین الملل‬ ‫را به چهار قسمت تقسیم کنند؛ یعنی م ی خواستند قنیطره‬ ‫را به مس��یحیان واگذار کنند‪ ،‬الذقیه را به دست علوی های‬ ‫سوریه بسپارند که تقریبا جمعیت ‪ 10‬درصدی از مردم سوریه‬ ‫را تشکیل م ی داد و مرکز را هم به عرب ها بدهند و کردستان را‬ ‫هم جدا کنند؛یعنی چهار کشور مستقل از سوریه شکل بدهند‬ ‫و سوریه را تجزیه کنند و بع��د از ان م ی خواستند حزب اهلل را‬ ‫تجزیه کنند و به سمت ع راق بروند و در نهایت به ای ران بیایند؛‬ ‫شاید به همین دلیل است که مسئوالن نظامی و سیاسی ما‬ ‫م ی گویند سوریه خاکریز ماست‪.‬‬ ‫ب ا توج�ه به اینک�ه داع�ش انش�عابی از القاعده‬ ‫است و تشکیل این گروه به دوران حمله شوروی‬ ‫به افغانس�تان بازم ی گ�ردد و بس�یاری معتقدند‬ ‫توسط غرب ی ها تشکیل شده اس�ت اما شما در‬ ‫مصاحبه اخرتان معتقد بودید که داعش توس�ط‬ ‫رژیم صهیونیستی به وجود امده است‪ .‬استدالل‬ ‫شما چیست؟‬ ‫درگیری النصره و داعش ک�ه باعث درگیری بین‬ ‫قطر و عربستان شد از کجا شکل گرفت؟‬ ‫اول باید بدانیم که منشا درگیری عربستان و قطر‬ ‫قضیه مصر ب��ود؛ در مصر وقتی اخوان ی ه��ا سرکار امدند و‬ ‫انها اخیرا اعالم خالفت اسلامی کردند و ابوبکر‬ ‫بغدادی را ب ه عنوان خلیفه معرفی کردند‪ .‬ارزیابی‬ ‫شما از این اقدام چیست؟‬ ‫در ابتدا باید ب��ه این نکته اش��اره کنم که داعش‪،‬‬ ‫ش��اخه ای از القاعده است که سال ها پیش از ان جدا شده و‬ ‫القاعده شاخه ای از تکفیری ها به شمار م ی اید و تکفیری ها‬ ‫برگرفته از سلف ی ها هستند‪ .‬مساله خالفت اسالمی از نکاتی‬ ‫است که در اعتق��ادات اهل سنت وج��ود دارد‪ .‬انها معتقدند‬ ‫که جوامع اسالمی باید دارای یک خالفت اسالمی باش��د‪.‬‬ ‫به ط��ور کلی انها معتقدن��د که حضرت محم��د(ص) ب رای‬ ‫پس از وفات خود جانشین و خلیفه ای معین نکرد‪ ،‬بناب راین‬ ‫پس از درگذشت وی به صورت شورایی ابتدا در محل سقیفه‬ ‫بن ی ساعده‪ ،‬جانشین وی و خلیفه مسلمانان را انتخاب کردند‬ ‫و به همین روش خلفای راشدین تعیین شدند و افراد یا روش‬ ‫دیگری را ب رای تعیین ح��ق زمامداری مش��روع نم ی دانند‪.‬‬ ‫غالب اهل سنت به ترتیب ابوبکر‪ ،‬عمر‪ ،‬عثمان و علی(ع) را‬ ‫خلفای بعد از پیامبر و از خلفای راش��دین م ی دانند‪ .‬هر چند‬ ‫اقلیتی حضرت علی(ع) و به ندرت عثمان را از خلفای اصلی‬ ‫نم ی دانند و دو خلیفه اول یعنی شیخین ر ا ترجیح م ی دهند و‬ ‫عده ای نیز امام حسن(ع) و معاویه و‪ ...‬را هم داخل در خلفای‬ ‫اصلی یا راشدین م ی دانند‪ .‬اهل سنت معموال ادامه خالفت‬ ‫به این نکته توجه داش��ته باش��ید ک��ه معنی و‬ ‫هدف بنیادگرایی‪ ،‬رد نوگرایی نیس��ت‪ .‬انه��ا نوگرایی را در‬ ‫چارچوب سنت م ی پذیرن��د‪ .‬همچنین درب��اره جریان های‬ ‫محافظه ک��اری باید بگویم ک��ه پیروان ان به ط��ور کلی با‬ ‫اقدامات رادیکال مخالف هس��تند‪ .‬اما داعش��ی ها به شدت‬ ‫رادیکال و خشنوت امیز رفتار م ی کنند و با هرگونه نوگرایی‬ ‫مخالف هستند و بر تحجرگرایی تاکید شدیدی دارند‪ .‬البته‬ ‫اینها از هم��ان جریان های القاعده و طالبان اغاز ش��ده بود‬ ‫که هرچه جلوتر امدند بر ش��دت ان افزوده ش��د و نتیجه و‬ ‫خروج ی اش داعش و دیدگاه هایش است که امروزه ش��اهد‬ ‫ان هستیم‪.‬‬ ‫یکی از تمایزاتی که این گروه با دیگر گروه های‬ ‫تکفیری مثل القاعده دارد‪ ،‬جنایات فجیعی است‬ ‫که انجام م ی دهند و از طریق شبک ه های اجتماعی‬ ‫به نمای�ش م ی گذارند‪ .‬دلیل این همه خش�ونت‬ ‫چیست؟‬ ‫ب رای اینکه داعش��ی ها جنایت های خود را توجیه‬ ‫مذهبی و دینی م ی کنند‪ .‬در عربی به تروریس��م م ی گویند‬ ‫ارهاب‪ ،‬اره��اب یک کلمه عرب��ی است و از ایج��اد رعب و‬ ‫وحشت م ی اید‪ .‬ما در قران از این کلمه داریم و در ایه معروف‪:‬‬ ‫«و اعدو لهم ما استطعتم من قوه و من رباط الخی ل ترهبون‬ ‫به عدواهلل و عدوکم»‪ .‬اینها به این ایه ش��ریفه چس��بیدند و‬ ‫گفتند که ببینید خداوند گفته سالح جمع کنید تا دشمنان‬ ‫خدا و دشمنان خودتان را به وحش��ت بیندازید و مرعوبشان‬ ‫کنید‪ .‬بناب راین ارهاب نه تنها چیز بدی نیس��ت‪ ،‬بلکه قران‬ ‫گفته است و در قران کلمه ترهبون وجود دارد‪ .‬اینها استفاده‬ ‫بس��یار سطحی از این ایه قران کردند‪ .‬ارهاب��ی که االن در‬ ‫سطح بی ن المللی انجام م ی شود‪ ،‬با ان کلمه ای که در اصل‬ ‫عربی بوده متفاوت اس��ت‪ .‬ارهاب ی��ک اصطالح سیاسی‬ ‫است و به گروه هایی گفته م ی ش��ود که اعمال تروریستی‬ ‫انجام م ی دهند ام��ا اینها م ی گویند نخیر م��ا در قران داریم‬ ‫و قران مجوز ش��رعی کارهای ماست و ما با سر بریدن و‪...‬‬ ‫در دل دشمنان خود رعب و وحشت ایجاد م ی کنیم‪ .‬به قول‬ ‫خودشان م ی گویند «النصر بالرعب» پیروزی از طریق رعب‬ ‫و وحشت‪ .‬سعودی ها اخی را امدند به جای داعش‪ ،‬از بعث ی های‬ ‫سابق یک گروه جدید با یک اسم جدید ساخته اند؛ «شورای‬ ‫انقالبی عشایری» به خاطر اینکه هر کاری که داعش انجام‬ ‫بدهد از این پس بگویند یک حرکت انقالبی و عشایری است و‬ ‫ربطی به داعش ندارد‪ .‬تفسیر این مساله این است که سقوط‬ ‫منطقه موصل و تکریت و سامرا ربطی به داعش ندارد و این‬ ‫یک حرکت در راستای بیداری مردم و قیام مردم عش��ایری‬ ‫منطقه است‪.‬‬ ‫ای�ن روزه�ا صحب ت ه�ای ضدونقیض�ی درباره‬ ‫وضعیت این گ�روه در عراق م ی ش�ود‪ .‬ب ه طوری‬ ‫که گاهی م ی گویند تروریس ت های داعش هر روز‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫واقعیت این است که انش��عاب جدیدی از القاعده‬ ‫با عنوان داعش به وجود امده که خط مشی جدیدی را دنبال‬ ‫م ی کنند و ش��واهد زیادی است ب رای اثبات این موضوع که‬ ‫این جریان را صهیونیس ت ها ایجاد کردند؛ ما در تاریخ اسالم‬ ‫جریان هایی داریم که دش��من انها را ایجاد نکرده‪ ،‬بلکه در‬ ‫اثر جهل و عوامل دیگر ان جریان ش��کل پی��دا کرده است‬ ‫ولی بعدا دش��منان از انها استفاده کرده اند مثال فرض کنید‬ ‫فرقه ش��یخیه یا حتی فرقه وهابیت به نظر بنده موسسان‬ ‫انها تفکرات غلطی داشتند و ان فرقه را تاسیس کردند ولی‬ ‫انگلیس ی ها از این جریان استفاده کردند‪ ،‬اما فرقه بهائیت را‬ ‫روسیه سابق و انگلستان راه اندازی و تاسیس کردند و بعد از‬ ‫ان نیز بهره کافی را بردند‪ .‬بنده معتقدم داعش جزو جریاناتی‬ ‫است که صهیونیس ت ها ان را ایجاد کردند و شاهد مهم این‬ ‫حرف بنده این است ک��ه وقتی در سوری��ه النصره فعالیت‬ ‫م ی کند م ی بینید یکدفعه ش��اخه جدی��دی از القاعده پدید‬ ‫م ی اید که انقدر با النصره و خود القاعده مخالفت م ی کند که‬ ‫در فوریه ‪ 2014‬ایمن الظواهری که رهبر القاعده است به طور‬ ‫رسمی اعالم م ی کند که داعش هیچ انتسابی به القاعده ندارد‪.‬‬ ‫در هر صورت داعش در مقابل النصره قرار م ی گیرد و باعث‬ ‫تضعیف النصره م ی شود‪.‬‬ ‫مرسی قدرت را در دست گرفت‪ ،‬در واقع ایده خاصی را در اداره‬ ‫کشور دنبال کرد که مس��یر اخوان ی ها تغییر کرد؛ قطری ها‬ ‫کامال معتقد به مرسی بودند و ع ربستان ی ها نیز انتقاد داشتند‬ ‫که سر این مساله بین قطر و ع ربستان اختالف پیدا شد؛ این‬ ‫اختالفات باعث شد که عربس��تان از داعش حمایت کند و‬ ‫قطر از النصره که این امر در نهایت باعث جنگ بین این دو‬ ‫جریان شد که بیشتر داعش اسی ب هایی متحمل شد و البته‬ ‫این درگیری ها به نفع سوریه شد چراکه باعث شد رزمندگان‬ ‫سوریه فرصتی پیدا کنند که به اهدافشان برسند‪ .‬به همین‬ ‫دلیل وقتی داعش ی ها متوجه شدند که نم ی توانند در سوریه‬ ‫بیش از این دوام بیاورند به سوی ع راق عازم شدند و به کمک‬ ‫ع ربستان موفق شدند وارد این کشور بشوند‪ .‬فرقی که النصر‬ ‫با داعش دارد این است که رهب��ران و اعضای جبهه النصره‬ ‫معتقدند که اولین دشمن ما شیعیان هستند و دومین دشمن‬ ‫رژیم صهیونیس��تی است‪ .‬اما داعش��ی ها بر این باورند که‬ ‫دشمن اول و اخر انها ش��یعیان هستند و تا حدی نسبت به‬ ‫شیعیان خشونت نشان دادند که بعد از ورود به ع راق‪ ،‬سنی‬ ‫و مس��یحی را به همراه ش��یعیان به خاک و خون کشیدند‬ ‫و باعث شدند حامیان پیش��ین خود حتی کشور عربستان‬ ‫و ترکیه را نیز از دست بدهند‪ .‬به ط��وری که مقامات این دو‬ ‫کش��ور اقدامات انها را محکوم کرده و حساب خود را از انها‬ ‫جدا کردند‪.‬‬ ‫اگ�ر بخواهیم داع�ش را در ی�ک چارچوبی قرار‬ ‫بدهیم و بگویی�م چه ش�باهت ها و تفاو هایی با‬ ‫نوگرایان‪ ،‬سنت گرایان و محافظه کاران اهل سنت‬ ‫دارند به چه مواردی م ی توان اشاره کرد؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪2‬‬ ‫«داعش ی ها تحت عنوان دولت اسالمی در‬ ‫عراق و ش�ام وارد این کشورها ش�ده اند‪ ،‬بعد از‬ ‫درگیری و خونریزی های بس�یار اعالم تشکیل‬ ‫خالفت اسلامی کرده اند که جالب اس�ت این‬ ‫را بدانید ک�ه حت�ی مفت ی ها نیز ای�ن خالفت‬ ‫را ش�رعا باط�ل اعلام کرده اند‪.‬عالوه ب�ر اینها‬ ‫داعش نه تنها جمعیت بلکه صالحیت تشکیل‬ ‫دولت اسلامی را ن�دارد و ابوبکر بغ�دادی نیز‬ ‫ش�خصیت قرار گرفت�ن در چنی�ن جایگاهی‬ ‫را ندارد‪ ».‬این را حجت االسلام عبدالحس�ین‬ ‫خسروپناه‪ ،‬استاد حوزه و دانشگاه م ی گوید‪ .‬وی‬ ‫که معتقد اس�ت گروه داعش ساخته و پرداخته‬ ‫رژی م صهیونیس�تی اس�ت و نم ی توان انها را با‬ ‫هیچ یک از گروه های س�نتگرا ی�ا محافظه کار‬ ‫مقایس�ه کرد‪ ،‬در گفت وگو با مثلث به بررسی و‬ ‫تحلیل رفتارها و عملکرد داعش پرداخته که در‬ ‫ادامه امده است‪.‬‬ ‫را در بن ی امیه و بن ی عباس م ی دانن��د‪ .‬این نگاه کلی انها به‬ ‫مقوله خالفت اسالمی است‪ .‬همچنین باید این نکته را هم‬ ‫یاداور شوم که اهل سنت عقالنیت و مقبولیت را از معیارهای‬ ‫انتخاب خلیفه م ی دانند که رهب ران داعش واجد این شرایط‬ ‫نیستند‪ .‬اما حاال که داعش ی ها تحت عنوان دولت اسالمی‬ ‫در ع راق و ش��ام وارد این کشورها ش��ده اند‪ ،‬بعد از درگیری و‬ ‫خونریزی های بسیار اعالم تشکیل خالفت اسالمی کرده‪.‬‬ ‫جالب است این را بدانید ک��ه حتی مفت ی ها نیز این خالفت‬ ‫را ش��رعا باطل اعالم کرده اند‪ .‬عالوه بر اینها داعش نه تنها‬ ‫جمعیت بلکه صالحیت تش��کیل دولت اسالمی را ندارد و‬ ‫ابوبکر بغدادی نیز شخصیت قرار گرفتن در چنین جایگاهی‬ ‫را ندارد‪.‬‬ ‫‪57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫دارند از عراق اخراج م ی شوند و کار داعش تمام‬ ‫شده‪ ،‬اما در برخی از رسانه ها هم از پیشروی های‬ ‫س�ریع داعش صحبت م ی ش�ود و حت�ی برخی‬ ‫رس�انه ها از الفاظ�ی غی�ر از تروریس�ت ب�رای‬ ‫داعش�ی ها اس�تفاده م ی کنند‪ ،‬به نظر شما ابعاد‬ ‫اس�تقرار داع�ش در ع�راق در چه حدوان�دازه و‬ ‫چگونه خواهد بود؟‬ ‫داعش تقریبا بیش از یک سال است که در سوریه‬ ‫فعال شده‪ ،‬یکسری جاها را تصرف کرده اما نه توانسته نظام‬ ‫را سرنگون کند و نه توانسته رقبای خود را بین مخالفان نظام‬ ‫در سوریه از بین ببرد‪ .‬االن بیشترین جنگ داعش در سوریه‬ ‫با مخالفان نظام است نه با خود نظام‪ .‬از دی رالزور تا رقه میدان‬ ‫جنگ داعش با بقیه گروه ها مثل جبهه النصره و‪ ...‬است‪ .‬اگر‬ ‫داعش م ی توانست کاری از پیش ببرد باید االن و پس از یک‬ ‫سال نظام سوریه سرنگون م ی ش��د‪ .‬بناب راین داعش عناصر‬ ‫پیروزی و به قول خودش تشکیل دولت اسالمی را ندارد‪ ،‬اما‬ ‫داعش از بین نخواهد رفت چون تفکر تکفیری ریشه در تاریخ‬ ‫دارد زی را حتی اگر این گروه هم سرکوب ش��ود گروه دیگری‬ ‫درست م ی ش��ود‪ .‬مهم این است که عقب��ه داعش که االن‬ ‫باز است و اینها به راحتی از ترکیه تغذیه مالی و تس��لیحاتی‬ ‫ی م ی شوند‪ ،‬بسته ش��ود‪ .‬تا وقتی این عقبه باز است‬ ‫و انسان ‬ ‫داعش جوالن م ی دهد‪ .‬من اعتقاد ندارم ع ربس��تان‪ ،‬داعش را‬ ‫به وجود اورده چون ع ربستان اصال عرضه به وجود اوردن یک‬ ‫گروه چه داعش و چه هر گروه دیگری را ندارد‪ .‬ع ربستان از نظر‬ ‫اجتماعی یک نظام بسیار عقب مانده است و جذابیتی ب رای‬ ‫هیچ گروه ندارد و علت اینکه عربستان سراغ داعش م ی اید‬ ‫این است که گروه دیگری را ندارد‪ .‬اگر ع ربستان م ی توانست‬ ‫خودش گروه خودش را تش��کیل م ی داد‪ .‬ش��ما اگر پول را از‬ ‫عربس��تان بگیرید هیچ فکر و استراتژی در عربستان وجود‬ ‫ندارد‪ .‬ع ربستان فکر م ی کند همه چیز را با پول م ی شود حل‬ ‫کرد در حالی که این اشتباه اصلی ع ربستان است‪ .‬انچه داعش‬ ‫االن از ان سود م ی برد این است که بیش از انکه داعش قوی‬ ‫باشد دولت ع راق ضعیف است‪ .‬نکاتی که اقای دباغ فرمودند‬ ‫کامال درست است‪ .‬یعنی اشکال های ساختاری در دولت ع راق‬ ‫وجود دارد و همان طور که اقای جودکی هم اشاره کردند اقای‬ ‫مالکی اشتباهاتی مرتکب شد‪ .‬یکی از این اشتباهات بزرگ‬ ‫اوردن افس ران بعثی بود‪.‬فساد در ع راق بسیار گسترده است‪.‬‬ ‫خود اقای مالکی فاسد نیست اما نظام سیاسی ع راق از نظر‬ ‫مالی به شدت فاسد است و نکته دیگر اینکه دعواهای سیاسی‬ ‫در ع راق زیاد است‪ .‬هر نظامی که درگیر دعواهای سیاسی زیاد‬ ‫باشد‪ ،‬فساد در سایه این دعواها رشد م ی کند‪.‬اما اگر بخواهیم‬ ‫تمام حوادث کنونی ع راق را به گ��ردن مالکی بیندازیم ظلم‬ ‫است‪ .‬حتی اگر مالکی هم نبود داعش به ع راق حمله م ی کرد‬ ‫حتی اگر ایاد عالوی هم بود داعش م ی امد‪ .‬داعش کاری به‬ ‫این حرف ها ندارد‪ .‬داعش یک ت��ز دارد که همه این حکام را‬ ‫کافر و مرتد م ی داند‪ .‬بناب رای��ن االن داعش نم ی تواند موفق‬ ‫شود چون اگر به نقاط عمل داعش نگاه کنیم م ی بینیم که‬ ‫همه در مناطق سن ی نش��ین است‪ .‬درست است که داعش‪،‬‬ ‫کربال و نجف را تهدید م ی کند ام��ا مطمئنا نم ی تواند همین‬ ‫عملکردی که در موصل دارد در نجف یا کربال داش��ته باشد‪.‬‬ ‫این شهرها شیع ه نشین هستند‪ .‬حتی در منطقه کردستان هم‬ ‫داعش نم ی تواند عملکرد کنونی خود را داشته باشد‪ .‬تنها در یک‬ ‫صورت داعش م ی تواند عملکرد قوی در شهرهای شیع ه نشین‬ ‫یا کرد داشته باشد و ان هم زمانی است که تمام اهل سنت را با‬ ‫خود همراه کند که این کار هم به این زودی ها و در کوتاه مدت‬ ‫امکانپذیر نیست‪ .‬بناب راین داعش پیروز نم ی شود اما از بین هم‬ ‫نم ی رود‪ .‬ممکن است تضعیف شود‪ ،‬منزوی شود اما داعش نابود‬ ‫نخواهد شد‪ .‬اگر عقبه داعش بسته شود و عربستان‪ ،‬ترکیه و‬ ‫قطر حمایت های مالی‪ ،‬سیاسی و لجستیکی خود را قطع کنند‬ ‫داعش به شدت تضعیف م ی شود و ان زمان است که م ی توان‬ ‫داعش را ب ی اثر کرد اما تفکر تکفیری وجود خواهد داشت‪.‬‬ ‫شورش علیه دولت‬ ‫بنیادگرایی در چه بستر سیاسی و اجتماعی شکل م ی گیرد؟‬ ‫شریف لک زایی‬ ‫یپژوهشگاه‬ ‫عضوهیاتعلم ‬ ‫علوم و فرهنگ اسالمی‬ ‫‪3‬‬ ‫در رابطه با زمینه‏های شکل گیری گروه‪‎‬های بنیادگرا‬ ‫در منطقه خاورمیانه به ط��ور تاریخی م ی‏ت��وان از حضور‬ ‫و نف��وذ استعم��ار در کش��ورهای اسالمی صحب��ت کرد‪.‬‬ ‫مس��لمانان عمدتا تحت سلطه استعمارگران غربی بودند و‬ ‫به همین خاطر یک حس تنفر در میان عموم مس��لمانان‬ ‫نس��بت به استعمارگران غربی به وجود امده است‪ .‬از دیگر‬ ‫سو حکومت‪‎‬هایی که در جوامع خاورمیانه مستقر هستند‪،‬‬ ‫همگی به نوعی استبدادی هس��تند و غالب��ا مورد حمایت‬ ‫کشورهای غربی بوده و هستند‪.‬‬ ‫در این میان در ط��ول تاریخ نمونه‪‎‬هایی از تالش ها و‬ ‫جریان هایی وجود دارد که علیه این شرایط به وجود امده‪‎‬اند‬ ‫که از جمله م ی‏ت��وان از سی د جمال الدین اسدابادی نام برد‪.‬‬ ‫عمده رسال��ت سی د جمال‪ ،‬مب��ارزه‪ ،‬مقابله‪ ،‬نق��د و اگاهی‬ ‫بخش��یدن و به نوعی تالش ب رای محدود کردن حوزه نفوذ‬ ‫استعمارگران با هدف ایجاد بیداری در میان مسلمانان بود‪.‬‬ ‫اندیشه‪‎‬های او به خصوص در ایران بس��یار تاثیرگذار بود و‬ ‫م ی‪‎‬توان گفت ایران جزو نخستین کشورهایی است که با‬ ‫انقالب اسالمی به حضور استعمارگران خاتمه داد‪.‬‬ ‫در بخش سیاسی نیز هم در حوزه داخلی و هم در حوزه‬ ‫خارجی‪ ،‬حض��ور حکومت‪‎‬های استب��دادی و استعمارگران‪،‬‬ ‫مقاومت های��ی را سبب ش��د‪ .‬ای��ن مقاومت در ای��ران به‬ ‫تاسیس نظ��ام جدید سیاسی ختم ش��د اما در بس��یاری از‬ ‫کش��ورهای اسالمی موفقی ت امیز نب��ود و اگرچه در چند‬ ‫سال اخی��ر اقدام��ات قابل توجهی در این زمین��ه به عمل‬ ‫امد‪ ،‬اما مش��کالتی هم به وجود امد‪ .‬انچه اکنون در سوریه‬ ‫و ع راق ش��اهد هستیم بخش��ی از این مشکالت است که‬ ‫متاسفانه جهت و بعد مذهبی به خود گرفته و از اهداف اولیه‬ ‫جنب ش های اسالمی خارج شده است‪.‬‬ ‫همچنین به لح��اظ اعتقادی‪ ،‬اموزه‪‎‬های اهل تش��یع‬ ‫و مبارزه و قیام علی��ه ظالمان و مس��تکب ران و نیز تالش‬ ‫اندیش��مندان ش��یعی نظیر سی د جمال الدین اسدابادی در‬ ‫پیدایش این جریان‪‎‬ها به نحو ایجابی و به ویژه در وحدت و‬ ‫همبستگی مسلمانان موثر بوده است‪ ،‬همچنانکه در رابطه‬ ‫با اهل تسنن نیز در سال های اخیر م ی توان چنین ادعایی‬ ‫مطرح کرد‪ .‬در واقع شاید بتوان گفت که این گروه‏‪‎‬ها تحت‬ ‫در نهایت گروه‪‎‬های افراطی که اکنون در‬ ‫منطقه فعال شده‪‎‬اند نیز توان ان را ندارند‬ ‫که بحث دولت سازی را پیش ببرند‪ .‬زیرا‬ ‫انها نیز اجازه مش�ارکت همه گروه‪‎‬ها در‬ ‫حکومت را نم ی‪‎‬دهند و نگاه یک سویه به‬ ‫فرایند سیاست دارند‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫تاثیر اموزه‪‎‬هایی که در اسالم وجود دارد شکل گرفته‪‎‬اند‪.‬‬ ‫البته برخی زمینه‪‎‬ها و ریش��ه‪‎‬های عینی و واقعی نیز‬ ‫وجود دارد که در بسط و گسترش این گروه‪‎‬ها تاثیر داشته‪،‬‬ ‫مانند مس��ائل مادی و اقتصادی و ضع��ف و عقب ماندگی‬ ‫اقتصادی مسلمانان که در نهایت انها را به این سمت و سو‬ ‫هدایت کرده است‪ .‬در کنار عقب ماندگی مادی و اقتصادی‪،‬‬ ‫ضعف و فقر سیاسی و عدم ش��ناخت دش��من و در زمین‬ ‫دشمن بازی کردن و مقابله با دوستان و در راستای اهداف و‬ ‫منافع دیگران حرکت کردن را نیز باید لحاظ کرد‪ .‬گروه هایی‬ ‫مانند داع��ش و النصره در عم��ل به سمت مس��لمانان و‬ ‫شیعیان اتش گشوده و حتی یک تیر هم به سمت اسرائیل‪،‬‬ ‫این ش��ر مطلق (به تعبیر امام سی د موسی صدر)‪ ،‬ش��لیک‬ ‫نکرده اند‪.‬‬ ‫اما نکت��ه مهم ی که نبای��د از نظر دور داش��ت وجود‬ ‫انگیزه‪‎‬های درونی اعتقادی ای��ن گروه‪‎‬هاست‪ .‬در واقع این‬ ‫گروه‪‎‬ها به نظ��ر در ابت��دا انگیزه‪‎‬ها و اندیش��ه‪‎‬های پاک و‬ ‫خیرخواهانه دارند و معتقدند که اس�لام و اموزه‪‎‬های اسالم‬ ‫م ی‪‎‬تواند پاسخگوی مشکالت جامعه بشری باشد‪ ،‬اما این‬ ‫نقطه اغازین حرکت است‪ .‬اج��رای اموزه‪‎‬های اسالم‪ ،‬امر به‬ ‫معروف‪ ،‬نهی از منکر و جهاد ابتدا جلب توجه م ی‪‎‬کند ولی‬ ‫سپس این گروه ها به دالیل متعدد ب��ا انگیزه‪‎‬های درونی و‬ ‫باورهایش��ان به سمت حرکت های سلبی و خش��ونت امیز‬ ‫و منفی حرکت م ی‪‎‬کنند‪ .‬به وی��ژه در وضعیت عقب مانده‬ ‫جهان اس�لام از حیث فرهنگ��ی‪ ،‬اقتص��ادی و سیاسی و‬ ‫به خصوص در مواجهه با غ��رب‪ ،‬گروه‪‎‬های بنیادگرا فرصت‬ ‫رشد پیدا م ی‪‎‬کنند‪.‬‬ ‫انگیزه‪‎‬های دیگری نیز وجود دارد ک��ه این گروه ‪‎‬ها را‬ ‫به سمت اهداف خاص‪‎‬ش��ان سوق م ی‪‎‬ده��د‪ .‬در این رابطه‬ ‫م ی‪‎‬توان به نقش مراکز قدرت همچون صهیونیس ت ها اشاره‬ ‫کرد‪ .‬این مراکز در حالی که تنها به فکر اهداف خود هستند‬ ‫به نظر م ی رسد به طور غی ر مس��تقیم و زیرکانه این گروه‪‎‬ها‬ ‫را به سمت اهداف خود جهت داده و حتی تقویت م ی‪‎‬کنند‪.‬‬ ‫درواقع با اموال مس��لمانان به تخریب مناب��ع و امکانات و‬ ‫نیروهای مسلمان مشغول م ی شوند و روشن است که برنده‬ ‫نهایی کیست‪.‬‬ ‫همچنین برخی کش��ورهای عرب منطقه که تقویت‬ ‫گرایش��ات مذهبی‪ -‬قوم ی خاصی را مدنظر دارند نیز باید‬ ‫در نظر داش��ت‪ .‬این کش��ورها نیز به منظ��ور دستیابی به‬ ‫اهداف خود به چنین جریان هایی پ ر و بال م ی دهند و از انها‬ ‫حمایت‪‎‬های سیاسی و مادی به عمل م ی اورند‪.‬‬ ‫در این فضاست که ان اندیش��ه اولیه و پاک و باور به‬ ‫اموزه‪‎‬های اسالم به سمت و سویی دیگر هدایت م ی‪‎‬شود تا‬ ‫منافع برخی کشورها و مراکز قدرت را تامین کند‪ .‬همچنین‬ ‫این حرکت‪‎‬ها زمانی که از ان باور عمیق به اموزه‪‎‬های اسالم‬ ‫خارج م ی ش��وند و جهت خارجی پیدا م ی‪‎‬کنند‪ ،‬زمینه‪‎‬های‬ ‫گسیختگی و ناهمبستگی جوامع اسالمی را پدید م ی اورند‪.‬‬ ‫یک ویژگی مهم این گروه‪‎‬های بنیادگرا را همواره باید‬ ‫مدنظر داشت؛ با وجود اینکه به نظر بسیاری از افرادی که در‬ ‫این گروه‏ها حضور دارند با یک انگیزه اولیه اقدام م ی کنند‬ ‫اما ویژگی اصلی این گروه ها خصلت ضدخرد و ضدفلسفی‬ ‫انهاست و اصوال این گروه‪‎‬ها رفت��ار منطقی و خردمندانه از‬ ‫خود بروز نم ی دهند‪.‬‬ ‫چنین خصلتی باعث م ی‪‎‬شود که این گروه‪‎‬ها‪ ،‬مذاهب‬ ‫و ادیان دیگر را تحمل نکنند‪ .‬امروزه ش��اهد هستیم که در‬ ‫ع راق و سوریه گروهی مانند داعش‪ ،‬هم با شیعیان مشکل‬ ‫دارد و هم با سایر ادیان و حت��ی فرقه‪‎‬های اهل سنت که با‬ ‫انها همراه نیستند نیز مورد تهاجم داعش قرار م ی‪‎‬گیرند‪.‬‬ ‫در نتیجه ضدیت با فلس��فه و ظاهرگرایی‪ ،‬وجه بارز‬ ‫این گروه هاست و از انجایی که فاقد منطق و خرد هستند‪،‬‬ ‫رفتارهایشان نیز روز به روز تغییر کرده و متناسب با اهداف‬ ‫اشکار و نهان تغییر م ی کند‪.‬‬ ‫وجه ب��ارز دیگری ک��ه متاثر از فقدان خ��ردورزی این‬ ‫گروه‪‎‬ه��ای رادیکال است‪ ،‬خش��ونت‪‎‬هایی اس��ت که انها‬ ‫در ب رابر مخالف��ان سیاس��ی و اعتقادی‪‎‬ش��ان از خود بروز‬ ‫م ی‪‎‬دهند‪ .‬در واقع خشونت عریان‪ ،‬نتیجه عدم تحمل دیگر‬ ‫گروه هاست‪.‬‬ ‫همچنین پژوهش��گرانی ک��ه در این ح��وزه فعالیت‬ ‫کرده‏اند‪ ،‬دریافته‪‎‬اند بس��یاری از افرادی ک��ه به این گروه‪‎‬ها‬ ‫ملحق م ی‪‎‬ش��وند دچار فقر مادی و فقر فرهنگی هس��تند‬ ‫و در چنین فضایی است که خش��ونت به صورت گسترده‬ ‫مطرح م ی‪‎‬شود‪ .‬حتی برخی مس��لمانان کشورهای اروپایی‬ ‫که به گروه‪‎‬های بنیادگرا ملحق م ی‪‎‬شوند و برخی به تازگی‬ ‫به اسالم گرویده اند به ص��ورت سطحی از اموزه‪‎‬های اسالم‬ ‫اگاهی دارند و ب��ه همین خاط��ر در میان انها نیز ش��اهد‬ ‫رفتارهای خشن هستیم‪.‬‬ ‫این موارد در کنار هم معجونی را به وجود اورده که نه‬ ‫تنها منافع کشورهای مسلمان را مورد توجه قرار نم ی‪‎‬دهد‬ ‫بلکه مشکالت بسیاری را نیز به مسلمانان تحمیل م ی‪‎‬کند‪.‬‬ ‫از منظر دیگر‪ ،‬بح��ث دولت‪ -‬ملت س��ازی در جوامع‬ ‫خاورمیانه نیز قابل توجه است‪ .‬در واقع در منطقه خاورمیانه‪،‬‬ ‫دولت داریم اما بس��یاری از این دولت ها برخاسته از اراده و‬ ‫مشارکت ملت‪‎‬ها نیستند‪.‬‬ ‫بسیاری از ملت‪‎‬ها در جهان اسالم و خاورمیانه اصوال‬ ‫نقشی در پیدایش و حفظ و استمرار دولت‪‎‬ها ندارند‪ .‬بناب راین‬ ‫زمانی که مشکالتی به وجود م ی‪‎‬اید باتوجه به فقر فرهنگی‬ ‫موجود‪ ،‬این گروه‪‎‬ها وارد صحنه م ی ش��وند و از این فضا در‬ ‫جهت تامین منافع خود بهره م ی‪‎‬برند و باتوجه به زمینه ای‬ ‫که وجود دارد از مردم سوءاستفاده م ی کنند‪.‬‬ ‫در بسیاری از کش��ورهای خاورمیانه‪ ،‬شاهد برگزاری‬ ‫انتخابات نیستیم و اصوال نظام پادشاهی حاکم است که به‬ ‫نقش مردم توجهی ندارند‪.‬‬ ‫کشورهایی که با این چنین پدیده‪‎‬های رادیکالی مواجه‬ ‫م ی ش��وند اغلب استبدادی هس��تند؛ زی را تمامی جریان ها‬ ‫و گروه‪‎‬ه��ا را در ش��کل گیری دولت و حکومت مش��ارکت‬ ‫نم ی دهند‪ .‬به عنوان نمونه در ع ربستان سعودی سال هاست‬ ‫که یک خاندان حکومت م ی‪‎‬کند که ب��ا استفاده از تمام ی ‬ ‫ابزارهای نظامی و سیاسی توانس��ته قدرت را حفظ کند‪ .‬در‬ ‫این گونه جوامع اگر اگاهی به وجود بیاید و مجالی به مردم‬ ‫داده ش��ود طبیعتا مردم به سمتی حرک��ت خواهند کرد که‬ ‫پایه‪‎‬های این حکومت‏ها به لرزه دراید‪ .‬زی را مردم‪ ،‬خواهان ان‬ ‫هستند که در سرنوشت خود مشارکت داشته باشند در حالی‬ ‫که حکام این حق را از انان سلب م ی‪‎‬کنند‪.‬‬ ‫در نهایت گروه‪‎‬های افراطی که اکنون در منطقه فعال‬ ‫ش��ده‪‎‬اند نیز توان ان را ندارند که بحث دولت سازی را پیش‬ ‫ببرند‪ .‬زی را انها نیز اجازه مشارکت همه گروه‪‎‬ها در حکومت را‬ ‫نم ی‪‎‬دهند و نگاه یک سویه به فرایند سیاست دارند‪ .‬چندی‬ ‫پیش در مصر شاهد بودیم که اخوان المسلمین که قدرت‬ ‫را در دست گرفته بود به دلیل عدم مش��ارکت دیگر گروه‪‎‬ها‬ ‫و فضای زیست غیر مسالمت جویانه ای که میان گروه های‬ ‫مختلف به وجود اورد‪ ،‬فضا را به سمت و سویی پیش برد که‬ ‫نتوانست در امر حکومت داری تداوم داشته باشد و در نهایت‬ ‫به دنبال کودتای ارتش قدرت را از دس��ت داد‪ .‬البته دخالت‬ ‫برخی کشورها و دالیل دیگر را نیز نباید فراموش کرد‪.‬‬ ‫در نتیجه ای��ن گروه‪‎‬ه��ای افراطی نی��ز نم ی توانند‬ ‫دولت سازی کنند به خصوص که اکنون فضاسازی جدیدی‬ ‫را شاهد هستیم که رسانه ها در ان نقش موثری دارند و در پ ی ‬ ‫ان‪ ،‬مردم برخی رفتارهای این جریانات را محکوم م ی‪‎‬کنند‬ ‫و منتقد انها هستند‪.‬‬ ‫این مساله البته پیامدهایی هم دارد‪ .‬به عبارت دیگر‬ ‫رفتارهای نابخردانه این جریان‪‎‬ها‪ ،‬چند پیامد اساسی ب رای‬ ‫اسالم دارد؛ نخست اینکه چهره اسالم را مخدوش م ی‪‎‬کند‬ ‫و مس��لمانان را با چهره خش��نی معرفی م ی‪‎‬کند؛ چهره ای‬ ‫همراه با ترور‪ ،‬خشونت و فقدان منطق و خردورزی‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر نگاه صلح طلبانه اسالم و همزیستی مسالمت امیزی‬ ‫که اسالم به انجام ان در میان مسلمانان و مذاهب مختلف‬ ‫دیگر تاکید دارد دچار خدشه خواهد شد‪.‬‬ ‫در عین حال ش��اهد این مس��اله هس��تیم که غرب‬ ‫و مراکز ق��درت توانس��ته‪‎‬اند‪ ،‬منازعه غرب و کش��ورهای‬ ‫غیرمس��لمان را که سابقه ای تاریخ��ی دارد به سمت خود‬ ‫مسلمانان و به خصوص مقابله با شیعیان گسترش دهند‪.‬‬ ‫این مساله منافع و منابع مس��لمانان را به خطر م ی اندازد و‬ ‫سمت و سویی که باید در اصل وجود داش��ته باشد را از بین‬ ‫م ی‪‎‬برد‪.‬‬ ‫البته باید توجه داشت که بنیادگرایی‪ ،‬سرنوشت محتوم‬ ‫کشورهای اسالمی نیس��ت و ب رای عبور از این مرحله باید‬ ‫التزام به شیوه‪‎‬های مسالمت امیز زیس ت اجتماعی‪ ،‬سیاسی‬ ‫و فرهنگی وجود داشته باشد تا منافع مسلمانان را تضمین‬ ‫کند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪59‬‬ ‫بین الملل‬ ‫چهره دوم سیاست‬ ‫بدعت گرایان پوپولیست‬ ‫جعفرحق پناهدرگفت وگو با مثلث‬ ‫در تشریح ایدئولوژی داعش‪ ،‬این گروه را چگونه‬ ‫بررسی م ی کنید؟‬ ‫‪60‬‬ ‫نسبت اندیشه ای گروه داعش با جریان های نوگرا‬ ‫و محافظه کار چیست؟‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫بین الملل‬ ‫منطقه بی ن النهرین شامل شامات‪ ،‬سوریه‪ ،‬اردن و‬ ‫لبنان استعداد پیدایش گرایش‪‎‬های اندیش��گی بنیاد گرایانه‬ ‫را ندارد‪ .‬ما در این منطقه هیچ گاه ش��اهد شکل گیری و ادامه‬ ‫حیات گروه های سلفی بنیادگ��را نبوده ایم حتی جریان های‬ ‫سلفی که بعد از اش��غال ع راق در این کش��ور به وجود امدند‬ ‫خاستگاهی خارج از کش��ور ع راق داش��تند‪ .‬در حال حاضر‪،‬‬ ‫داعش هم به عنوان گروه��ی که داعی��ه دار سلف ی گری در‬ ‫ع راق اس��ت‪ ،‬خاستگاهی در این کش��ور ن��دارد و به لحاظ‬ ‫اندیش��گی جریانی وارداتی محسوب م ی ش��ود و ابشخور‬ ‫متفاوتی از این کشور دارد‪ .‬این گروه بخشی از القاعده است‬ ‫که به صورت سازمانی و ش��بکه ای در سوریه ریش��ه دوانده‬ ‫است‪ .‬همچنین برخی گرایش های غیرسلفی در عربستان‬ ‫هستند که به دلیل مجاورت بر این گروه تاثیرگذار هستند‪.‬‬ ‫داعش قرائتی جزم اندیش��انه از اس�لام دارد و سعی م ی کند‬ ‫پاک دینی و خالص سازی دینی را دنبال کند‪ .‬این گروه با هر‬ ‫اندیش��ه مدرنی مخالفت دارد‪ ،‬عقل گرا و به روز نیست و به‬ ‫تصویر عقالنی از دین اعتقادی ندارد‪ .‬دامنه دگر ستیزی در این‬ ‫گروه گسترده است و جز شمار معدودی از افراد که هم نظر با‬ ‫این گروه هستند‪ ،‬همه جریان های اسالمی‪،‬‬ ‫«دیگری» محسوب م ی شوند که باید با انها‬ ‫برخورد ش��ود‪ .‬اما این تنها بخش��ی از مواضع‬ ‫گروه داعش است چون این گروه در ش��امات‬ ‫پایگاهی ندارد به گرایش های دیگری نزدیک‬ ‫ش��ده است یکی از این گروه ها ناسیونالیسم‬ ‫بعثی است‪ .‬سن ی ها در کشور ع راق مدت زمان‬ ‫طوالنی بر اکثریت شیعه حاکمیت داشته اند‪.‬‬ ‫ای ران ستیزی‪ ،‬امپ ریالیسم ستیزی‪ ،‬ناسیونالیسم‬ ‫عربی و یهودی ستیزی از پایه های اندیشگی‬ ‫جریان ناسیونالیس��ت بعثی در ع راق بوده که‬ ‫به طرق مختلف رواج و در می��ان اهل سنت‬ ‫رسوخ پیدا ک��رده است‪ .‬پس از س��ال ‪ 2003‬و‬ ‫فروپاشی دولت ع راق‪ ،‬این اقلیت احساس کرد‬ ‫که به حاشیه رانده ش��ده و اشتباهات مالکی‬ ‫به عنوان نخس ت وزیر به این تصورات دامن زد‪.‬‬ ‫داعش از این نارضایتی جهت نزدیکی به جریان‬ ‫ناسیونالیس��ت بعثی بهره برد و به این گروه‬ ‫نزدیک شد‪ .‬با این همه داعش ب رای ادامه حیات‬ ‫خود باید با دنیای اط راف ارتباط برقرار کند‪ .‬این‬ ‫گروه ب رای ادامه حیات خود راهی جز نزدیکی به‬ ‫جریان ناسیونالیسم بعثی ندارد و باید در طوالنی مدت ب رای‬ ‫بقا‪ ،‬این گرایش گروه را ب رای جذب بیشتر تقویت کند‪ .‬جریان‬ ‫ناسیونالیسم بعثی گمان م ی کند کشور ع راق به تدریج تحت‬ ‫سه گرایش ترکی‪ ،‬کردی و ای رانی قرار گرفته و این با منافع انها‬ ‫مغایرت دارد و همه این جریانات موجب شد که این دو گروه به‬ ‫پیشامدهای این چنینی واکنش نشان دهند‪.‬‬ ‫این گروه تاکنون جز شعار و بیانیه‪ ،‬مانیفستی ارائه‬ ‫نداده و حال ب رای قضاوت مبانی اندیشگی این گروه گذشت‬ ‫زمان الزم و ضروری است‪ .‬این گروه حتی ادبیاتی تولید نکرده‬ ‫و تئوریسینی از ان بیرون نیامده است که مبنای اندیشه ای‬ ‫انها را شرح دهد‪ .‬شیع ه ستیزی‪ ،‬غرب ستیزی و مدرن ستیزی از‬ ‫اندیشه این گروه قابل استنتاج است‪ ،‬اما حرکت این گروه بیشتر‬ ‫‪4‬‬ ‫جعف�ر حق پن�اه‪ ،‬اس�تادیار مطالع�ات‬ ‫خاورمیانه در دانشگاه تهران‪ ،‬داعش را جریانی‬ ‫واردات�ی در ع�راق م ی‪‎‬دان�د که خاس�تگاهی‬ ‫بی ن المللی دارد و در طوالن ی مدت برای رسیدن‬ ‫به ثبات باید از مرحله س�لبی عب�ور کرده و به‬ ‫مرحله ایجابی برس�د‪ .‬ب�ه گفت�ه او قضاوت در‬ ‫خصوص مبانی اندیش�ه ای داعش همچنان به‬ ‫گذشت زمان نیاز دارد و واکنش نظام بی ن المللی‬ ‫به اقدامات این گروه در اینده ب ه طور قطع منفی‬ ‫خواه�د بود‪ .‬حق پن�اه معتقد اس�ت که داعش‬ ‫قرائتی جزم اندیش�انه از اسلام دارد و س�عی‬ ‫م ی‪‎‬کند پاک دینی و خال ص سازی دینی را دنبال‬ ‫کند‪ .‬این گروه با ه ر اندیشه مدرنی مخالفت دارد‪،‬‬ ‫عقل گرا و به روز نیس�ت و به تصویر عقالنی از‬ ‫دین اعتقادی ندارد‪.‬‬ ‫حرکتی سیاسی امنیتی است‪ .‬داعش در شرایط فعلی سعی‬ ‫م ی کند تئوری خود را در هاله ای از ابهام باقی بگذارد اما به طور‬ ‫قطع جریانی واپسگرا ست که نوستالژی گذشته ای را دارد که‬ ‫مسلمان واداده غرب و عقب افتاده شده اند؟ انها سعی کردند‬ ‫قرائت جدیدی از سلف ی گری مطرح کنند که مبنای ان اندیشه‬ ‫متجددانه و اشتی با مدرنیته بود‪ .‬البته جریان های سلفی را‬ ‫نم ی توان دنبال رو رشیدرضا دانست‪ .‬جریان های سلفی که‬ ‫اکنون در جهان اسالم افریده ش��ده اند‪ ،‬بیش��تر تحت تاثیر‬ ‫رهب ران فرقه های نوظه��وری چون القاعده هس��تند‪ .‬ایمن‬ ‫الظواهری و قرضاوی از جمله اف��راد تاثیرگذار در جریان های‬ ‫سلفی امروز خاورمیانه به حس��اب م ی ایند که بدعتی جدید‬ ‫در فقه سیاسی اهل سنت ایجاد کرده اند و ب رای نخستین بار‬ ‫مساله خروج از حاکم مسلمان را به میان اوردند و به صورت‬ ‫جدی پیگیری کردند؛ مساله ای که پیش از این هرگز در میان‬ ‫اهل سنت مطرح نبوده است‪.‬‬ ‫تفاوت ها و ش�باهت های گروه داعش با القاعده‬ ‫چیست؟‬ ‫در جریان و گروه القاعده تنوع بسیار است‪ .‬شبکه‬ ‫ارتباطی این گروه سلسله مراتبی نیست و این امر خود ناشی‬ ‫از خصلت پنهان ک��اری و ضربه پذیری انهاست که بس��ته‬ ‫و بدون منفذ است‪ .‬یکی دیگ��ر از ویژگ ی های القاعده اتحاد‬ ‫و از هم گسس��تگی سریع است‪ .‬گاهی به ص��ورت موردی‬ ‫و تحت تاثیر دیدگاه رهب ران محلی القاع��ده‪ ،‬جریانی جدید‬ ‫شکل م ی گیرد‪ .‬یکی از نقاط مشترک القاعده و داعش شبکه‬ ‫بی ن المللی این دو گروه است که خاستگاه واحدی ندارد‪ .‬این‬ ‫تنوع جمعیتی در این گروه ها باعث م ی شود که اعضای گروه‬ ‫پس از مدتی تبدیل به مزدوران حرفه ای شوند‪ .‬البته باید به این‬ ‫نکته تاکید داشت که پشتیبانی و حمایت کشورهای حامی‬ ‫ این گروه ها نیز بر اینکه چه گرایشی داشته باشند تاثیرگذار‬ ‫است و خود متغیری مهم در ارزیابی عملکرد‬ ‫این گروه ها به حساب م ی اید‪ .‬حمایت ترکیه‬ ‫و عربس��تان متف��اوت از یکدیگ��ر است و‬ ‫مرزبندی های خاص خود را به وجود م ی اورد‪.‬‬ ‫از طرف دیگر باید ب��ه این نکته توجه‬ ‫داش��ت که داعش تاکنون ایدئولوژی خود را‬ ‫عرضه نکرده است‪ ،‬اما رگه هایی از بنیادگرایی‬ ‫دارد اما اینکه چقدر در راستای عملیاتی کردن‬ ‫رگه های بنیادگرایی خود گام بردارد و از مرحله‬ ‫سلبی به ایجابی برسد‪ ،‬باید منتظر ماند و به‬ ‫نظاره نشست‪.‬‬ ‫ای�ا معتق�د هس�تید ک�ه داع�ش‬ ‫توانس�ته در عراق پای�گاه اجتماعی به‬ ‫دس�ت اورد و با ش�عار های پوپولیستی‬ ‫محبوبیت اجتماعی کسب کند؟‬ ‫مشخص نیست در ان گذشته به دنبال چه م ی گردد و از ان چه‬ ‫م ی خواهد؟ اقدامات این گروه همراه با شعارهای پوپولیستی‬ ‫است و به طور حتم م ی ت��وان گفت این جریان با جریان های‬ ‫نوگرا و محافظه کار هیچ قرابت و نزدیکی ندارد‪.‬‬ ‫ایا م ی ت�وان مدعی ش�د ک�ه مبانی اندیش�ه ای‬ ‫ابن تیمیه و رش�ید رضا مبانی اندیش�ه داعش را‬ ‫م ی سازد؟ چه نسبتی بین این دو متفکر سلفی و‬ ‫داعش وجود دارد؟‬ ‫ابن تیمیه نواندیش دینی نیس��ت بزرگترین شارح‬ ‫سلف ی گری است و در قرن هفتم م ی زیس��ته است‪ .‬او کسی‬ ‫است که فقه اهل سنت را به این سمت رهنمون کرده تا باب‬ ‫اجتهاد را در ان ببندد‪ .‬همه سلف ی ها خود را دنبال رو ابن تیمیه‬ ‫م ی دانند‪ .‬البته باید تاکید کرد که همه این افکار او به رشید‬ ‫رضا رسیده است‪ .‬دغدغه این دو متفکر این بود که چرا جوامع‬ ‫در مورد میزان محبوبی��ت این گروه‬ ‫باید با احتیاط سخن گفت‪ .‬هر گروهی که‬ ‫کار خود را با ش��عارهای پوپولیستی جذاب‬ ‫اغاز م ی کند ممک��ن است ب��ا محبوبیت‬ ‫مواجه ش��ود اما این گروه هن��وز به مرحله‬ ‫ثبات نرسیده است‪ .‬شاید به خاطر تبلیغات‬ ‫در توده پایگاه اجتماعی به دست اورده باشد اما باید دید این‬ ‫پایگاه اجتماعی در میان مدت دوام خواهد اورد؟ بخش��ی از‬ ‫محبوبیت داعش وابسته به نارضایتی از عملکرد مالکی در‬ ‫ع راق است‪ .‬حال باید منتظر ماند و دید این گروه با ش��عار‬ ‫م ی تواند پاسخ توده ها را بدهد؟‬ ‫واکنش نظ�ام بی ن الملل به اقدام�ات این گروه و‬ ‫ادامه حیاتش چیست؟‬ ‫نظام بی ن المل��ل میل به ثب��ات دارد و م ی خواهد‬ ‫حفظ وضع موجود کند‪ .‬بناب راین هر متغیری که این ثبات را‬ ‫برهم زند‪« ،‬ورودی اشوب ساز» است و واکنش منفی بازیگران‬ ‫بی ن المللی را به همراه خواهد داشت‪ .‬طبیعتا مقابله با داعش‬ ‫در دستورکار نظام بی ن الملل قرار خواهد گرفت و نه تنها امریکا‬ ‫که نظام بی ن الملل به اقدامات این گروه واکنش منفی نشان‬ ‫خواهد داد‪.‬‬ ‫گفت وگویمثلثبامدیرکلپیشینخاورمیانهوزارتامورخارجه‬ ‫ایدئولوژی داعش را ب ه عنوان گروه تروریس�تی که‬ ‫ب ه دنبال بازگش�ت به دوران طالیی اسلام اس�ت‪،‬‬ ‫چگونه تبیین و ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫جریان های اسالمی سلفی که امروز در منطقه متولد‬ ‫شده اند‪ ،‬م ی خواهند به دوران امپ راتوری اسالمی بازگشت کنند‪.‬‬ ‫سقوط امپ راتوری عثمانی پایان حکومت های مبتنی بر اسالم‬ ‫و تحت استعمار کش��ورهای ع ربی بود‪ .‬در مواجهه با این پایان‬ ‫تاکنون دو واکنش منجر به شکل گیری دو جریان در خاورمیانه‬ ‫شده است‪ .‬نخستین واکنش از سوی جریان های دموکرات اغاز‬ ‫شد و به واکاوی علل عقب ماندگی خاورمیانه و توسع ه نیافتگی ان‬ ‫پرداخت‪ .‬دومین واکنش از دل جریان هایی برخاست که خ واستار‬ ‫بازگشت به دوران «طالیی اسالم» بودند و علت اصلی فروپاشی‬ ‫دولت عثمانی را دور شدن از اسالم تلقی م ی کردند‪ .‬از دل چنین‬ ‫جریاناتی‪ ،‬گروه های قدرتمند و تاثیرگذار سلفی معاصر بیرون امد‪.‬‬ ‫سوال اصلی اما انجاست که دوران طالیی مورد نظر گروه های‬ ‫سلفی کدام دوران است؟ اختالف ب��ر سر «دوران طالیی»‪ ،‬خود‬ ‫عاملی ب رای مرزبندی این گروه های اهل سنت به حساب م ی اید‪.‬‬ ‫سلفیون و وهابیون ع ربستان‪ ،‬صدر اسالم تا دوران خالفت راشدین‬ ‫یدانند‪ .‬دوره های دوم‪ ،‬سوم و چهارم نیز به‬ ‫را دوران طالیی اسالم م ‬ ‫ترتیب به دوران امویان‪ ،‬عباسیون و دوره عثمانی تقسیم م ی شود‬ ‫که به اعتقاد گروه های مختلف سن��ی‪ ،‬دوره های طالیی اسالم‬ ‫خ وانده شده اند و این گروه ها هرکدام به صورت جداگانه مب دا حرکت‬ ‫خود را بازگشت به این دوران قرار داده اند‪.‬‬ ‫حرکت داعش ب رای بازگشت به کدام دوران است؟‬ ‫داعش دوران حکمفرمایی عباسیون را دوران طالیی‬ ‫یداند‪ .‬به عبارتی هرکدام از دوران و مناطقی که این قدرت ها‬ ‫خود م ‬ ‫در ان شکل گرفته‪ ،‬برخاسته از جریان فکری است که پیشرفت و‬ ‫یداند‬ ‫هویت یابی خود را متعلق به یکی از چهار دوران فوق الذکر م ‬ ‫و پایان دوره طالیی مدنظر خود را‪ ،‬اغاز انح��راف در اسالم‪ .‬این‬ ‫گروه ها باور دارند که دوران پس از دوران طالیی باید از بین برود و‬ ‫پاکسازی شود‪ .‬گروه های سلفی خ واهان تجدید حیات هستند و‬ ‫هر بنای تفکری و دولتی که پس از این چهار دوره بر سر کار امده‬ ‫را باطل م ی دانند‪ .‬این گروه ها شکل گیری جریان های اسالمی را‬ ‫کفر م ی پندارند و خ واستار نابودی ان هستند‪.‬‬ ‫تفاوت داعش با سلف ی های ع ربستان و دیگر گروه ها‬ ‫چیست؟‬ ‫بله‪ ،‬درست است که این گروه تح��ت تاثیر دنیا و در‬ ‫واکنش به تحوالت جدید شکل گرفته است‪ .‬دو حادثه و پیشامد را‬ ‫نم ی توان در شکل گیری داعش ب ی اثر دانست‪ .‬اول جهانی شدن‬ ‫و گسترش ارتباطات است‪ .‬جهانی شدن به گروهی مانند داعش‬ ‫این امکان را م ی دهد که جغ رافیای مجازی ب رای خود تع ریف کند‬ ‫و زمانی که پا به دنیای واقعی م ی گذارد نخست گام را از جهان‬ ‫مجازی بردارد‪ .‬اتحاد و سازماندهی این گروه در دنیای مجازی اتفاق‬ ‫افتاده است‪ .‬دومین حادثه اثرگذار در تشکیل این گروه فروپاشی‬ ‫دولت ع راق در سال ‪ 2003‬و کمرنگ شدن حوزه نفوذ جریان های‬ ‫ناسیونالیست بعثی در ع راق است‪ .‬فروپاشی دولت ع راق‪ ،‬حذف‬ ‫اع راب سن ی ای بود که در طول مدت زمانی طوالنی بر اکثریتی‬ ‫شیعی حکمفرمایی م ی کرد‪ .‬با حمله امریکا بحران هویتی ع راق‬ ‫اغاز شد و این تصور که سنی و عرب در حال به حاشیه رانده شدن‬ ‫هستند‪ ،‬قوت گرفت‪ .‬به این ترتیب واکنش مشترک علیه این دو‬ ‫اتفاق ایجاد شد‪ .‬داعش منشا هر دو اتفاق را مداخله مشترک ایران‬ ‫و غرب م ی داند و انگیزه ای مشترک با جریان های ناسیونالیست‬ ‫بعثی دارد که توانس��ته تاکنون زمینه نزدیکی ای��ن دو گروه را‬ ‫فراهم کند‪.‬‬ ‫ایا قرابتی بین داع�ش و جریاناتی مانند نوگرایان و‬ ‫سنتگ رایان وجود دارد؟‬ ‫جریان های نوگ��را جدای از ماهی ت ه��ای استب دادی‬ ‫یا دموکراتیک خود اینده گرا هستند اما جریان های اسالمی که‬ ‫تا کنون به انها اشاره شد‪ ،‬واپ س گرا هستند‪ .‬داعش درست است‬ ‫که از ابزار مدرن استفاده م ی کند اما در نهایت هدفش تخریب تمام‬ ‫دستاوردهای تمدنی است‪ .‬این گروه به توسعه اقتصادی اعتقادی‬ ‫ندارد و این پارادوکس به حس��اب م ی اید؛ پارادوکسی که روزی‬ ‫طالبان نیز با ان مواجه بود‪.‬‬ ‫پایگاه اجتماعی این گروه را در مناطق سن ی نشین‬ ‫چگونه ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫داعش می خواهد دورانی را تجدید کند که به‬ ‫دوران طالیی امویان و عباسیون بازمی گردد‬ ‫و از شرق ایران به عنوان خراسان تا دریای‬ ‫مدیترانه گسترده شده و داعش به دنبال‬ ‫سیطره بر این منطقه است‬ ‫وقتی ملت های ع ربی در خاورمیانه استعمار شدند‪،‬‬ ‫مهاجرت کردند‪ .‬انها در کش��ور جدید احس��اس نفرت کردند‪،‬‬ ‫عشق و نفرت ب رایشان تهییج ش��د که غرب را از بین بب رند و‬ ‫هویت از دست رفته خود را بازیابند و همزم��ان به دوره ای که‬ ‫در ان عزیز بودند بازگردند‪ .‬این پارادوکس ب رای این گروه زمینه‬ ‫محبوبی ت شان را فراهم کرده است‪ .‬بن الدن‪ ،‬بوکوحرام و بغدادی‬ ‫همه به دلیل اینکه نماد دوران طالیی هس��تند مورد توجه و‬ ‫استقبال برخی از مردم سنی موصل قرار گرفته اند‪ .‬ملت عرب‬ ‫همچنان در ذهنش هست که چگونه پاسخ این تحقیر را بدهد‬ ‫و از طرفی نگاهش معطوف به اینده نیست‪ .‬عملکرد جامعه‬ ‫جهانی مداخله امریکاوواکنشبهاینعملکرد هامنجربهایجاد‬ ‫واکنش هایی چون جریانات بنیادگرا شده است‪ .‬از طرفی چون‬ ‫این جریانات به دالیلی که مطرح شد چیزی ب رای از دست دادن‬ ‫ندارند اعمال خشونت م ی کنند و چرخه این بحران م ی تواند در‬ ‫طوالنی مدت دوباره تکرار شود‪.‬‬ ‫تفاوت ها و شباهت های داعش به گروه تروریستی‬ ‫القاعده از این جه�ت که ابتدا این گروه بخش�ی از‬ ‫القاعده بوده چیست؟‬ ‫القاعده محصول تفکر وهابیون ع ربس��تان است و‬ ‫وقتی شاخه ای از ان در ع راق قدرت م ی گیرد با موقعیت جدیدی‬ ‫روبه روست‪ .‬این موقعیت که داعش در ع راق و سوریه دارد بزرگتر از‬ ‫موقعیتی است که این گروه در ع ربستان داشته و این خود یکی از‬ ‫عوامل جدایی داعش از القاعده شناخته م ی شود‪ .‬به هر حال این‬ ‫دو گروه در مواجهه با اسالم و غرب و همچنین در تع ریف دشمن‬ ‫مشترکهستند‪.‬‬ ‫به گفته برخی تحلیلگ ران روند دولت ‪ -‬ملت سازی در‬ ‫برخی کشورهای خاورمیانه‪ ،‬همواره با نواقصی مواجه‬ ‫بوده‪ ،‬ایا موافقید که جریاناتی چون داعش در واکنش‬ ‫به این روند شکل گرفته اند؟‬ ‫نقشه خاورمیانه حاصل زایشی طبیعی نبود‪ .‬ملت ها‬ ‫هنگام ش��کل گیری دولت ه��ا تصمیم گی رنده اصل��ی نبوده و‬ ‫حاصل توافق و تفاهم کشورهای غ ربی هستند‪ .‬بناب راین دولت‬ ‫ ملت سازی به مفهوم مدرن غ ربی در کشورهای ع ربی واقعیت‬‫نداش��ته است‪ .‬هیچ گاه در روند دولت‪ -‬ملت سازی قوه نظامیه‬ ‫عامل شکل گیری دولت ‪ -‬ملت نبوده‪ ،‬اما در جهان عرب اگر قوه‬ ‫نظامیه را بگی رید و حذف کنید‪ ،‬دولت ها فروپاشی حتمی را تجربه‬ ‫خواهند کرد‪ .‬ب رای حل بحران های منطقه ای نظیر انچه داعش‬ ‫در پی حمالتش به ع راق پدید اورده باید س��ه سطح از توافق و‬ ‫تفاهم ش��کل بگیرد‪ .‬این تفاهم و توافق باید در سطوح داخلی‪،‬‬ ‫منطقه ای و بی ن المللی باشد‪ .‬کشورهای جهان باید توافق کنند‬ ‫این منطقه به سمت توسعه و ثبات سیاسی و اقتصادی حرکت‬ ‫کند‪ .‬کشورهای بزرگ و اثرگذار باید به سمت مشکلی که جهانی‬ ‫شده گام بردارند چون این بحران امروز تنها در سطح منطقه ای‬ ‫مطرح نیست‪ ،‬ابعاد جهانی یافته و در سطح ملی الینحل باقی‬ ‫مانده است‪ .‬باید توافقی صورت بگیرد در غیر این صورت بحران‬ ‫ادامه خ واهد داشت‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫باید به تمایز شاخصی که بین سلف ی های ع ربستان و‬ ‫داعش وجود دارد اشاره کرد‪ .‬انهم اهمیت به جغ رافیای سیاسی و‬ ‫ملی است که سلف ی های ع ربستان اعتقادی به این جغ رافیا ندارند‬ ‫و در نقطه مقابل‪ ،‬داعش «سرزمی��ن» را وجه تمایز خود با دیگر‬ ‫گروه های سلفی و وهابی سن��ی م ی داند‪ .‬در تکمیل توضیحم‬ ‫در خصوص ایدئولوژی داعش م ی توانم تاکید کنم که این گروه‬ ‫با تمدن مخالف است و ان را پدیده ای بشری و نه الهی م ی داند‪.‬‬ ‫از نظر مالی به رانت های کشور ع ربستان وابسته است و از این‬ ‫کش��ور تغذیه م ی کند‪ .‬داعش در منطقه ای شکل گرفته که دو‬ ‫تمدن اسالمی عباسیون و امویان در گذشته بر ان حاکم بوده اند‬ ‫و تفاوتش با وهابیون ع ربستان تاکید بر مرزهای جغ رافیایی است‬ ‫که مرکز نیز در ان تع ریف م ی شود‪ .‬سرزمینی که داعش ب رای خود‬ ‫تعریف کرده‪ ،‬منطبق بر نقشه جغ رافیای عباسیون است و این‬ ‫جغ رافیا با ذهنیت جبهه النصرت از جغ رافیای سیاسی مشترک‬ ‫است‪ .‬از طرفی داعش خ واستار فروپاشی ژئوپولتیک فعلی است و‬ ‫ب ر اساس این تئوری همه چیز باید از نو بازسازی شود‪ .‬تفاوت داعش‬ ‫با اخوان المسلمین فوبیای بازگشت این گروه به دوران عثمانی‬ ‫است که در ان تکثر پذیرفته ب��ود‪ ،‬در هرحال داعش م ی خواهد‬ ‫دورانی را تجدی��د کند که به دوران طالی��ی امویان و عباسیون‬ ‫بازم ی گردد و از ش��رق ای ران به عنوان خ راسان تا دریای مدیترانه‬ ‫گسترده شده و داعش به دنبال سیطره بر این منطقه است‪.‬‬ ‫تجدید حیات گذشته ب رای داعش با ابزاراالت مدرن و‬ ‫استفاده از جهان مجازی به نظر پارادوکسی است که‬ ‫این گروه با ان مواجه است‪ ،‬از طرفی برخی معتقدند‬ ‫عامل ش�کل گیری چنین گروهی تنها رس�یدن به‬ ‫دوران طالیی نیست‪ ،‬ایا م ی توان مدعی شد که این‬ ‫گروههمچنینتحتتاثیربح ران هایمختلفیکهدر‬ ‫منطقه شکل گرفته‪ ،‬زائیده شده است؟‬ ‫خاورمیانه پ�س از حمله داع�ش به عراق‬ ‫ب�ا بحرانی جدی�د دس�ت وپنجه ن�رم م ی کند‬ ‫که ذهن تحلیلگ�ران را در یک ماه گذش�ته به‬ ‫خود مش�غول ک�رده اس�ت‪ .‬اقدامات�ی که این‬ ‫گروه تروریس�تی تاکن�ون س�ازماندهی کرده‪،‬‬ ‫به افرینش سوال های بس�یاری منجر شده که‬ ‫همچنان ب ی پاسخ است‪ .‬انچه پیداست‪ ،‬ماهیت‬ ‫واپ س گرایانه این گروه سلف ی مس�لک است که‬ ‫رویای بازگش�ت به دوران طالیی اسالم را در سر‬ ‫م ی پروراند؛ دورانی که به گفته قاسم محبعلی‪،‬‬ ‫کارشناس مسائل خاورمیانه‪ ،‬یکی از نشانه های‬ ‫اختالف داعش و گروه القاعده به حساب م ی اید‬ ‫و مبداء بازگش�ت گروه های مختلف س�لفی و‬ ‫وهابی نیز هست‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫نوستالژی خالفت‬ ‫‪5‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪61‬‬ ‫بین الملل‬ ‫توقف در زمان‪ ،‬اصالت به ظاهرگرایی‬ ‫بنیادگ رایان با وهابیون چه‬ ‫تفاوت هاییدارند؟‬ ‫علیرضا صدرا‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫بین الملل‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫‪6‬‬ ‫داعش که عن��وان ان روش��ن است دول��ت اسالمی‬ ‫ع راق و ش��ام‪ ،‬یکی از جریانات اصلی القاعده است‪ .‬القاعده‬ ‫نیز جریان طالبان را در افغانستان ش��کل داده بود و اکنون‬ ‫با عنوان النصره با دولت سوریه درگی��ر است‪ .‬پس طالبان‪،‬‬ ‫داعش‪ ،‬النصره و‪ ...‬شاخه‪‎‬های جریانی تحت عنوان القاعده‬ ‫محسوب م ی‪‎‬شوند‪ .‬القاعده از نظر فکری و سیاسی وهابی‬ ‫است و جدیدترین بروز فکری وهابیت است‪ .‬وهابیت قرائتی‬ ‫خاص از یکی از جریانات غالب اهل سنت محسوب م ی شود‪.‬‬ ‫اهل سنت چهار مکتب عمده از طیف فکری سیاسی حنفی‪،‬‬ ‫مالکی‪ ،‬شافعی و حنبلی است‪.‬‬ ‫یک قرائت از حنبلی‪ ،‬قرائتی است که توسط ابن تیمیه‬ ‫صورت گرفته است‪ .‬این جری��ان مربوط به احمدبن حنبل و‬ ‫ش��اگردانش است‪ .‬یک قرائت ان را نیز ابن تیمیه ارائه داده‬ ‫است‪ .‬حنبل ی ها معتقد به جبر هستند و با عقل میانه خوشی‬ ‫ندارند‪ .‬قبل از حنبل به اینها اهل روایت م ی گفتند‪ .‬هر چه از‬ ‫ای ران فاصله م ی‪‎‬گیرند این جریان قوی‪‎‬تر م ی‪‎‬شود‪ ،‬یعنی در‬ ‫مصر‪ ،‬مکه و مدینه شاهد قدرت گرفتن حنبل ی‏ها هستیم‪ .‬اما‬ ‫نزدیک ای ران اغلب سن ی‏های شافعی حضور دارند‪.‬‬ ‫وهابیت خود یک قرائت از این جریان حنبلی محسوب‬ ‫م ی‏شود که متاسفانه با سیاست ادغام شده است‪ .‬یعنی پشت‬ ‫قضیه شکل گیری وهابیت‪ ،‬مسائل سیاسی وجود دارد‪.‬‬ ‫جریان وهابیت که اساسا بسیار محافظه کار‪ ،‬ظاهرگرا‪،‬‬ ‫ضدعقل و جبرگرا بود به کمک جریانات بیگانه و استعماری‬ ‫مثل جریان لورنس عربس��تان و غیره‪ ،‬شکل گرفت‪ .‬بعدها‬ ‫خاندان ال سع��ود ب رای ضرب��ه زدن به جری��ان عثمانی در‬ ‫منطقه حجاز به جریانی مانند وهابیت نیاز داشتند‪ ،‬بناب راین‬ ‫این جری��ان را تقویت کردند‪ .‬در حقیق��ت ال سعود‪ ،‬با پرچم‬ ‫وهابی��ت‪ ،‬حاکمیت خ��ود را ترمیم کرد و در پ��ی تقویت و‬ ‫تحکیم ان برخاست‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم در یک عبارت بنیادگرایی را تعریف کنیم‬ ‫باید ریش��ه تمام این جریان‪‎‬ها را در وهابی��ت عنوان کنیم‪.‬‬ ‫وهابیتی که استعمار ان را شکل داده‪ ،‬اساسا با تمام جریانات‬ ‫اهل تس��نن مخالف اس��ت و جریانات اهل تس��نن اصلی‬ ‫نیز با اینها ضدیت دارند‪ .‬این جریان ع�لاوه بر انکه ادعای‬ ‫سنی بودن دارد ادعای اسالم ناب نیز م ی کن��د‪ .‬اما در واقع‬ ‫ظاهرگرایی و ضدعقل بودن وهاب ی ها باعث شده که برخی‬ ‫سران انها وابسته باشند‪.‬‬ ‫این خود ناش��ی از گونه‪‎‬ای ظاه ر نگری و عمل زدگی‬ ‫افراطی است که ول��و صادق نیز ب��وده؛ ساده‏ان��د و ملعبه‬ ‫و الت دس��ت و اب��زار ش��یطنت‪‎‬ها و توطئه ه��ای سیاسی‬ ‫سیاست ب��ازان حرفه ای داخلی یعنی مل��وک‪ ،‬سلطنت ها و‬ ‫استبدادها و ارتجاع واقع شده یا خود توجی ه گر و مروج و نیز‬ ‫مدافع و حتی سخنگوی ان شده و م ی‪‎‬شوند‪ .‬امروزه اکثریت‬ ‫غالب جریان وهابیت عربس��تان به این ح��ال و روز گرفتار‬ ‫بوده و جهان اس�لام را نیز گرفتار این بالهای خانمانس��وز‬ ‫کرده و م ی کند‪ .‬کما اینکه در دام فریب و تله های بیگانگان‬ ‫به ویژه استکبار جهانی و صهیونیسم اسرائیلی واقع شده و‬ ‫در میدانی بازی م ی کنند که انها خواسته و تدارک دیده و از‬ ‫ان بهره م ی‪‎‬ب رند‪ .‬گاه نیز حداقل در الیه هایی حتی از راهب ران‬ ‫ولو درجات پایین انان به ویژه در پی��روان‪ ،‬با دغدغه و به ویژه‬ ‫با داعیه غیروضد این جریان استکباری و صهیونیس��تی به‬ ‫سبب ظاه ر نگری و خشک اندیشی‪ ،‬عمال سلطه پذیری پیشه‬ ‫کرده و پیاده نظام‪ ،‬سنگربانی و سخنگو و بلکه بلندگوی ان‬ ‫شده و م ی شوند اتش بیار معرکه اختالف مذهب تا مرز تنازع‬ ‫و تکفیر همین نگ��اه و نگرش و نیز قش��ری و ظاهرگرایی‬ ‫جریان س�لفی گری وهابیت با بسیاری از‬ ‫نمادهای جدید و به اصطالح مدرن مانند‬ ‫مردم س�االری‪ ،‬انتخابات و بس�ان اینها‬ ‫مخالف اس�ت و می‏گوید ای�ن نهادها در‬ ‫مکتب و در سنت اسالم (قران و سنت) و‬ ‫اسالمی(سلف) موضوعیت نداشته و ندارد‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫و گذش��ته گرایی است‪ .‬این نگاه معتقد اس��ت روز و زمان را‬ ‫متوقف کنیم و تاریخ را از سیر تغیی��ر و تحول و تکامل باز‬ ‫داشته و به گذشته بازگردانیم حال با هر ادعایی‪ .‬اما در سویه‬ ‫متقابل گاه پیش��ینه به عنوان پش��توانه تلقی م ی شود‪ .‬در‬ ‫این بحث مسلمان‪ ،‬مس��یحی و هر دین و مذهب دیگری‪،‬‬ ‫پیش��ینه را به عنوان پش��توانه نگاه م ی کند که بایس��ته و‬ ‫شایسته است‪ ،‬روزامد شده و کارامدی ان بروز یافته و حتی‬ ‫کارامدی ان روزامد گشته و به تناسب مقتضیات زمان‪ ،‬مکان‬ ‫و موضوع ارتقا م ی یابد‪ .‬این گروه‪ ،‬نواندیش هس��تند و نگاه‬ ‫روزامد دارند‪ .‬بناب راین این جریانات تنها مختص اهل تسنن‬ ‫و اسالم نیست‪ ،‬بلکه شاید در شیعه هم موضوعیت داشته‬ ‫باشد‪ .‬یعنی در تمام مکاتب و مدنی ت ها و ملت ها‪ ،‬انهایی که‬ ‫پیشینه سترگی دارند مساله پیشینه به معنای سلف بی ن‪‎‬شان‬ ‫موضوعیت دارد‪.‬‬ ‫صرفنظر از توده هایشان که ممکن است ساده باشند‬ ‫رهب ران اصل ی ش��ان اصال این گونه نیس��تند‪ .‬بناب راین مثل‬ ‫جریان صهیونیس��م مس��یحی که در غرب ش��کل گرفته‬ ‫اکنون در خاورمیانه نیز نوعی صهیونیس��م اسالمی پدیده‬ ‫امده و وهابیت نیز نوعی صهیونیسم اسالمی است‪ .‬با این‬ ‫تفاسیر اگر توضیحات را تکمیل کنیم متوجه م ی شویم که‬ ‫صهیونیس��م‪ ،‬وهابیت و سعودیت است ک��ه با هم ترکیب‬ ‫شده اند‪ .‬این جریان در جهان اسالم مسبب بسیاری از مسائل‬ ‫است؛ در واقع در اوج ارتجاع ع ربی سعودیت قرار دارد و در اوج‬ ‫ارتجاع دینی‪ ،‬وهابیت که اینها با هم تلفیق و ترکیب شده اند‬ ‫و از ترکی ب ش��ان جریانات القاعده‪ ،‬طالبان‪ ،‬النصره و داعش‬ ‫بیرون امده است‪ .‬اساسا این جریان امیزه ای است از ارتجاع‬ ‫دینی‪ ،‬ارتجاع سیاسی‪ ،‬استکبار و صهیونیسم‪ .‬اگر این را به‬ ‫صورت کلی درنظر بگیریم باید ش��اخه ارتجاع دینی را مورد‬ ‫بحث قرار دهیم‪.‬‬ ‫در ارتجاع دینی‪ ،‬اینها ادعای تس��لف م ی کنند‪ .‬این در‬ ‫حالی است که دو جریان سلف ی گری در میان اهل تس��نن‬ ‫داریم‪ .‬در کل جهان اسالم در تجزیه تفکر اسالمی دو جریان‬ ‫شیعه و سنی داریم‪ .‬در ش��یعه از ابتدا هی چ گاه بحث اجتهاد‬ ‫تعطیل نش��ده و همیش��ه فتح باب بوده است‪ .‬البته گاهی‬ ‫فرا زو فرودهایی داشته که بیشتر در مسائل شخصی تقویت‬ ‫شده است‪ .‬اما جنب ه های سیاسی و نوگرایی اجتهاد در شیعه‬ ‫همیشه وجود داشته است‪ .‬در کل اجتهاد به مفهوم نوگرایی‬ ‫است‪ .‬اما در میان اهل تسنن بنا به تشتت اجتهادات صورت‬ ‫گرفته و مکاتب شکل گرفته بعدها با کمک حکومت‪‎‬های‬ ‫وقت در قرن شش��م و هفتم باب اجتهاد را بستند و سد باب‬ ‫اجتهاد کردن��د‪ .‬در ان زم��ان اعالم داش��تند همین مکاتب‬ ‫چهارگانه کافی است و دیگر کس��ی حق ندارد اجتهاد کند‪.‬‬ ‫اما در زمان تجدیدحیات تفکر و تمدن اسالمی که ‪ 150‬سال‬ ‫پیش اغاز ش��د و به ویژه پس از فروپاشی خالفت عثمانی‬ ‫این مساله وارد مرحله جدیدی ش��د‪ .‬بناب راین سن ی‪‎‬ها دچار‬ ‫یک عارضه و مشکل ش��دند که در پی ان دو جریان شکل‬ ‫گرفت که هر دو بحث تسلف را مطرح م ی کردند اما دو نوع‬ ‫سلف ی گری متفاوت‪ .‬یک‪ ،‬سلف ی گری گذشته گرا و متحجر که‬ ‫همان وهابیت است و دیگری جریان سلف ی گری نواندیشانه‬ ‫که جریان رشی د رضا و محمد عبده است که اینها تحت تاثیر‬ ‫سی د جمال الدین اسدابادی این جریان را شکل دادند‪ .‬جریان‬ ‫اخوان المسلمین که امروزه م ی بینیم نیز تحت تاثیر همین‬ ‫جریان رشید رضا هستند‪ .‬تفاوت سلفیه نواندیش با سلفیه‬ ‫متحجر وهابی این بود که وهابی��ت به دنبال روزامد کردن‬ ‫اسالم نبود و اصال اجتهاد را قبول ندارد‪ .‬در کل سلف‪ ،‬سلفیه‬ ‫و تس��لف یا سلف ی‪‎‬گری یک معنای لغ��وی و واژگانی دارد‬ ‫و یک معنای اصطالح��ی؛ معنای لغ��وی ان این است که‬ ‫گذشته و پیشینه ای وجود دارد که بدان رجوع نماییم که به‬ ‫معنای بازگش��ت است‪ .‬حتی به نوعی به معنای رنسانس و‬ ‫تجدیدحیات نیز است‪ .‬معنای اصطالحی ان نیز به دو صورت‬ ‫است؛ ع��ام یا خاص‪ .‬اصطالح عام ش��امل تم��ام جریاناتی‬ ‫م ی‏شود که مکتب و مدنیتی را در گذشته خودشان داشته یا‬ ‫قائل هستند؛ این مساله مختص به مسلمانان نیست بلکه‬ ‫در مسیحیت یا حتی در میان ای رانیان نیز این اصطالح وجود‬ ‫دارد‪ .‬به عنوان نمونه هس��تند ای رانیانی که به پیشینه ای ران‬ ‫باستان معتقدند‪ .‬پان ای رانیسم‪ ،‬پان عربیسم و پان ترکیسم و‬ ‫بسان اینها از این جمله‪‎‬اند‪ .‬اما معنای خاص به این صورت‬ ‫است که به گروه خاصی اختصاص داده ش��ود مثال جریان‬ ‫وهاب ی‏گری در ع ربستان اساسا سلف ی‪‎‬گری خوانده م ی‏شود‪.‬‬ ‫جریان سلف ی گری وهابیت با بسیاری از نمادهای جدید‬ ‫و به اصطالح مدرن مانند مردم ساالری‪ ،‬انتخابات و بس��ان‬ ‫اینها مخالف است و م ی‏گوید این نهادها در مکتب و در سنت‬ ‫اسالم (قران و سنت) و اسالمی(سلف) موضوعیت نداشته و‬ ‫ندارد‪ .‬اما جریان نواندیش دینی که همان جریان بنیادگرایی‬ ‫محسوب م ی‪‎‬ش��ود مانند اخوان‪‎‬المس��لمین مصر‪ ،‬اینگونه‬ ‫نهادهای جدید را ن��ه تنها م ی پذیرند بلک��ه معتقدند چون‬ ‫مکتب و سنت اسالم و اسالم��ی واجد اینها بوده باید روزامد‬ ‫شده و بازسازی شوند یا ظرفیت ان را داشته که زمینه سازی‬ ‫و نوسازی گردند‪ .‬ب رای مثال م ی گویند و مدع ی اند انها بیعت‬ ‫داشته‏اند و این بیعت م ی تواند همین انتخابات امروز تعبیر و‬ ‫تلقی شده و بدین صورت و با این سازوکار(انتخابات)‪ ،‬شکل‬ ‫و ابزار(اخ��ذ اراء) نوین و به خصوص درام��ده و اجرایی گردد‪.‬‬ ‫یا امر به معروف یا نهی از منکر را نیز به معنای مش��ارکت‬ ‫سیاسی مردم برداشت م ی‪‎‬کنند و بانک‏‪‎‬ها را همان تشکیالت‬ ‫بی ت‏المال م ی‏دانند‪ .‬این در حالی است که سلفی وهابی اینها‬ ‫را بدیع و نواورانه نم ی دان��د بلکه بدعت‪ ،‬التقاط‪ ،‬ناخالصانه و‬ ‫از مبادی و مصادیق ش��رک و ضد توحید م ی دانند‪ .‬نوگرایان‬ ‫نیز به سلف صالح معتقدند اما م ی گویند باید سلف صالح را‬ ‫ب رای حال و اینده الگو قرار داد؛ نه اینکه به گذش��ته برگشته‬ ‫و برگردانیم‪ .‬برفرض اگر همان ها ه��م امروزه بودند‪ ،‬چه کار‬ ‫م ی کردند؛ همان کار را باید کرد‪ .‬نه اینکه کاری که در ان زمان‬ ‫ان هم در شرایط به خصوص و به ش��کل خاص انجام داده‬ ‫عینا شبی ه سازی و کپ ی برداری کنیم‪ .‬به باور نواندیشان دینی‪،‬‬ ‫مبانی و حدود را باید روزامد ک��رد‪ .‬احکام فرعی را با ارجاع به‬ ‫ان مبانی و محکمات و به اصطالح به عنوان منابع تفصیلی‬ ‫و کلی‪ ،‬اجتهاد و استنباط کرده و به تناسب متقضیات علمی‬ ‫ی و عین��ی زمان حکم صادر کرده و انه��ا را اجرا کرد؛‬ ‫ و علم ‬ ‫یعنی به اندازه فهم ما و به قدر مقدور یعنی توان و امکانات و‬ ‫میسورات اجرایی و عملیاتی ساخت‪.‬‬ ‫در رابطه با سلف صالح نیز ممکن است میان وهاب ی ها‪،‬‬ ‫اختالفاتی وجود داشته باشد‪ .‬بعضا خلفای چهارگانه را سلف‬ ‫صالح م ی‏دانند و بعضی گروه‪‎‬ها همچ��ون داعش‪ ،‬خلفای‬ ‫عباسی را‪ .‬به همی ن خاطر است که داعش ی‪‎‬ها‪ ،‬لباس مشکی‬ ‫به تن م ی‪‎‬کنن��د و از طرف دیگر رهبر داع��ش‪ ،‬نام ابوبکر را‬ ‫به عنوان اولین خلیفه بر خود گذاشته است‪ ،‬در حالی که نام‬ ‫او ابوبکر نیست‪ .‬همچنین خود را بغدادی لقب داده است به‬ ‫این مفهوم که پایتخت انها بغداد است‪ .‬باید توجه داشت که‬ ‫پایتخت عباس ی‪‎‬ها‪ ،‬بغداد بوده است‪.‬‬ ‫بناب راین داعش��ی‪‎‬ها اگر م ی‏گویند ب��ه سلف بازگردیم‬ ‫منظورش��ان همان عباسیان است‪ .‬روش جنگیدن انها نیز‬ ‫جالب توجه است‪ .‬داعش معتقد به مبارزه با شمش��یر و سر‬ ‫بریدن است و خیلی به سمت اسلحه نم ی‪‎‬روند‪ .‬یعنی حتی‬ ‫در رابطه با سالح مبارزات ی‪‎‬ش��ان نیز م ی‪‎‬خواهند به گذشته‬ ‫بازگردند‪.‬‬ ‫اما رش��ید رضا این مس��ائل را قبول ندارد؛ او م ی‏گوید‬ ‫که در اسالم یک سری سنت‏ه��ا وجود دارد که م ی توان انها‬ ‫را به روز و تجدید کرد‪ .‬به عنوان نمونه اگر قبال بیعت وجود‬ ‫ی‪‎‬توان انتخابات را جایگزین ان کرد‪ .‬اما اخی را‬ ‫داشت امروزه م ‏‬ ‫ال شیخ که نواده رهبر وهابی محسوب م ی‪‎‬شود اعالم کرد‬ ‫که انتخابات شرک است‪ ،‬درحالی که رشید رضا انتخابات را‬ ‫همان بیعت م ی داند‪ .‬بناب راین تفاوت است میان بنیادگرایی‬ ‫رش��یدرضا و سلفی��ه تحجری و متس��لف ک��ه محمدبن‬ ‫عبدالوهاب رهب��ری ان را عهده دار اس��ت‪ .‬البته در بعضی‬ ‫موارد و مس��ائل این دو جریان به یکدیگر نزدیک م ی شوند‪.‬‬ ‫کمااینکه وقتی جمال عبدالناص��ر‪ ،‬سی د قطب را اعدام کرد‪،‬‬ ‫ب رادر او به ع ربستان پناهنده شد و ع ربستان نیز از او استقبال‬ ‫کرد‪ .‬اما بعدها متوجه شدند که حرفشان و دیدگاه‪‎‬شان یکسان‬ ‫نیست و به همین خاطر ب رادر سی د قطب را از ع ربستان اخ راج‬ ‫کردند‪ .‬همچنین در ماجرای محمدمرسی و اخوان المسلمین‬ ‫در مصر شاهد بودیم که جریان اخوان المسلمین که بنیادگرا و‬ ‫نواندیش هستند با متحجرین سلفی یک دست و یک کاسه‬ ‫شدند و در جریان شهادت شیخ شحاته‪ ،‬هر دوی این جریانات‬ ‫با هم به پایکوبی پرداختند‪ .‬در این میان بزرگترین اش��تباه‬ ‫اخوان المسلمین این بود که به این سلف ی ها امتیاز داد‪ .‬اکنون‬ ‫نیز اثار و تبعات این حرکت شان را م ی بینند‪.‬‬ ‫در این می��ان داعش‪ ،‬جریانی است که صهیونیس��م‬ ‫اسالمی محس��وب م ی‏ش��ود یعنی به اسم اس�لام ظاهر‬ ‫م ی‏شوند اما عمال پشت جریان صهیونیسم قرار دارند‪.‬‬ ‫در دوران جدی��د نیز م ی دانی��م که القاع��ده را منافع‬ ‫مشترک ارتجاع عرب‪ ،‬امریکا و پاکستان تامین م ی کند‪.‬‬ ‫در واقع عربس��تان هزینه‪‎‬های مادی و پول القاعده را‬ ‫تامین م ی کرد و به ان اعتبار دینی م ی بخش��ید‪ .‬امریکا به‬ ‫انها اسلحه م ی داد و پاکستان نیز متاسفانه به القاعده میدان‬ ‫م ی داد‪ .‬همچنانکه بینظیر بوتو‪ ،‬مادرخوانده طالبان شناخته‬ ‫شده بود‪ .‬اما بعدها دیدیم که همین طالبان مادرخوانده خود‬ ‫را نیز از میدان به در کردند‪ .‬در حال حاضر نیز شگردشان به‬ ‫همان صورت است و شاخه های مختلف القاعده یک سری‬ ‫افراد تندرو هس��تند که یا دست م ی‪‎‬گیرند ی��ا دست را گاز‬ ‫م ی گی رند؛ این گروه‪‎‬ها حد وسط ندارند‪.‬‬ ‫همچنین ای��ن روزه��ا م ی‪‎‬بینیم همان عربس��تان و‬ ‫وهابیتی ک��ه محافظه کار اس��ت سوپر انقالبی و پیش��تاز‬ ‫مردم ساالری در سوریه ش��ده است! ام��ا در رابطه با بحرین‬ ‫رویکرد دیگری دارد و به انجا لشکرکشی کرد‪ .‬در عربستان‬ ‫انتخابات برگزار نم ی ش��ود و حقوق زنان نی��ز اغلب پایمال‬ ‫م ی شود‪ .‬وهابیت نیز به همین صورت است‪.‬‬ ‫حتی مفتی ع ربستان اعالم کرده بود که ب رای موفقیت‬ ‫جریان غزه‪ ،‬جهاد اسالمی‪ ،‬نباید دعا کرد‪ .‬این در حالی است‬ ‫که این فلسطینیان سن ی‪‎‬اند‪ .‬استراتژی انها نیز این بود که‬ ‫چون نم ی‪‎‬توانند در ب رابر اسرائیل مقاومت کنند پس مقاومت‬ ‫حرام است و باید تسلیم شد‪.‬‬ ‫این گروه‪‎‬ها اساسا عقل را قبول ندارند‪ ،‬تفس��یر قران‬ ‫و فقه را برنم ی‏تابند و ضد اجتهاد هس��تند؛ به همین خاطر‬ ‫نیز تکفیر م ی‏کنند‪ .‬اینها توحی��د را همان بدویت و سادگی‬ ‫م ی دانند و بر حفظ قران بسیار تاکید دارند‪ .‬علم‪ ،‬دانشگاه و‬ ‫تغییر را نم ی‪‎‬پذی رند و معتقدند که نباید به دنبال علم رفت زیرا‬ ‫علم را ش��رک و کفر م ی‪‎‬دانند‪ .‬این افراطیون در عوض انکه‬ ‫ضدیت با ارتجاع و استکبار داشته باش��ند با شیعه مخالف‬ ‫شدند‪ .‬از یک طرف غرب و اسرائیل اسالم زدایی را م ی‪‎‬کنند‬ ‫و از طرف دیگر ای��ن گروه‏ها نیز ش��یع ه زدایی و در راس ان‬ ‫ای ران زدای��ی را مدنظر دارن��د‪ .‬این موارد جزء ش��اخ ص های‬ ‫فکری شان است‪ ،‬اما شالوده‪‎‬شان همان تحجر و تسلف است‪.‬‬ ‫در این میان اگر برخی افراد در میان نیروهای داعش‪ ،‬القاعده‪،‬‬ ‫النصره و طالبان صادق باشند اما به دلیل ساده لوح بودنشان‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪63‬‬ ‫بین الملل‬ ‫باز راه اشتباه را خواهند رفت‪ .‬این گروه ها به جای عقالنیت‬ ‫سیاسی نوعی حماقت سیاسی دارند که انها را تبدیل به ابزار‬ ‫ارتجاع‪ ،‬استکبار و صهیونیست کرده است‪ .‬این گروه ها باید‬ ‫به نواندیشی دینی بازگردند و حداقل اندیشه‪‎‬های رشیدرضا‬ ‫را دنبال کنند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫داعش در سیاست‬ ‫ریشه های اجتماعی داعش‬ ‫اما اکنون مس��اله اینجاست که چرا ما ش��اهد شکل‬ ‫گرفتن و رش��د پدیده‏های چون طالبان‪ ،‬القاعده و داعش در‬ ‫کشورهای منطقه خاورمیانه هستیم‪ .‬باید گفت که مهمترین‬ ‫زمینه ان ظهور تفک��ر و تمدن اسالمی اس��ت‪ .‬همچنین‬ ‫انقالب اسالمی نیز از جمله عوامل ظهور این گروه‪‎‬هاست‪.‬‬ ‫به این مفهوم که از زمان روی صحنه امدن انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫اکنون مشخص شده که این انقالب در چه مناطقی نارسایی‬ ‫و ناسازگاری دارد‪ .‬در واقع برخی گروه‏ها که نم ی‪‎‬توانند خود‬ ‫را به انقالب و جریان مقاومت برسانند علیه ان برم ی‏خی زند‪.‬‬ ‫حتی م ی توان گفت که در مناطقی که از نظر فکری و‬ ‫فرهنگی عقب افتاده هستند افراد بیشتر جذب این گروه‏ها‬ ‫م ی‪‎‬ش��وند‪ .‬زی را به راحتی م ی‏توانند این اف��راد را با دالرهای‬ ‫عربس��تان بس��یج و حتی به سمت عملیات‪‎‬های انتحاری‬ ‫سوق دهن��د‪ .‬اغلب اف��رادی که جذب گروه‏ه��ای القاعده و‬ ‫طالبان م ی‏شوند از کش��ورهایی چون عربستان‪ ،‬افغانستان‬ ‫و سومالی هستند‪ ،‬اما بخشی از نیروها را نیز از کشورهایی‬ ‫استخدام م ی‏کنند که شاید از لحاظ فکری عقب مانده نباشد‬ ‫در رابطه با تحلیل سیاسی اقدامات این جریان نیز باید‬ ‫گفت از انجایی که داعش در سوریه دچار شکست شده‪ ،‬فکر‬ ‫کردند که در ع راق م ی توانند این شکست و بن بست را جب ران‬ ‫کنند‪ ،‬اما دیدیم که نه تنها به هدف‏شان نرسیدند بلکه مردم‬ ‫ع راق را وارد بسیج عمومی کردند‪ .‬مردم ع راق اکنون متوجه‬ ‫شده‪‎‬اند که اگر بخواهند حاکمیت ملی و تمامیت ارض ی شان‬ ‫را حفظ کنند باید در صحنه باشند و وحدت و نیروهای نظامی‬ ‫مل ی شان را حفظ کنند‪ .‬ارتشی که امریکا ان را سازماندهی‬ ‫و تامین کند مش��خص است در ب رابر عوامل امریکا یعنی‬ ‫داعش مقاومت نخواهد کرد و توان و اراده مقاومت نیز ندارد‪.‬‬ ‫اما اکنون مردم ع راق به این نتیجه رسیده اند که باید ارتش‬ ‫خود را داشته باشند‪.‬‬ ‫در حال حاضر م ی ت��وان تاکید‬ ‫کرد که داستان جری��ان افراط گرایی‬ ‫دینی و سیاسی و انقالبی نمایی مانند‬ ‫سازش گ��ری رو به اتم��ام است‪ .‬این‬ ‫جریانات انقالب��ی و اعتدالی از حیث‬ ‫دینی و سیاسی مانند جبهه مقاومت‬ ‫روز ب��ه روز در حال تقویت هس��تند‪.‬‬ ‫ی که ط��ی یکی‪ ،‬دو‬ ‫عمال ه��ر اقدام ‬ ‫دهه گذش��ته ب رای تضعیف مقاومت‬ ‫صورت گرفت نتیج��ه برعکس داده‬ ‫است‪ .‬دلیل ان نیز این است که جبهه‬ ‫مقاومت یک جری��ان نواندیش دینی‬ ‫و انقالب��ی است یعنی نه شورش��گر‬ ‫است و نه سازشگر‪ .‬همچنین نه اهل‬ ‫افراط است و ن��ه تفریط بلکه میانه رو‬ ‫است‪ .‬این جبهه انقالبی دنبال تحولی‬ ‫بنیادین است که ه��م اساس اسالم‬ ‫باش��د و هم اراده ملی مردم پشت ان‬ ‫باش��د‪ .‬در جمهوری اسالمی نیز این‬ ‫واقعیت را شاهد هس��تیم که اساس‪،‬‬ ‫اسالم است و ساختار نیز جمهوریت‪.‬‬ ‫ابوقطاده نمادی از بنیادگ رایانی است که در اروپا زندگی م ی کردند‬ ‫در هر کجای دیگر هم که جریانی روی‬ ‫کار بیایند که اساس ان اسالم باشد و‬ ‫اما ظاهرگرا هستند‪ .‬این افراد امکانات ندارند و وقتی کشوری‬ ‫مردم نیز حاضر در صحنه‪ ،‬موفق خواهد بود‪.‬‬ ‫مانند ع ربستان امکانات در اختیار انها قرار م ی دهد با ‪ 80‬دالر‬ ‫در ع راق ش��اهد بودیم که به دنبال فت��وای مرجعیت‪،‬‬ ‫در ماه حاضر م ی‪‎‬ش��وند که حتی دست به ادم کشی بزنند‪.‬‬ ‫معادالت به نفع حاکمیت ملی و اسالمی تغییر کرد‪ .‬اما اگر‬ ‫دسته‪‎‬ای نیز از ترکیه و مصر عضو این گروه‏ها م ی‏ش��وند و‬ ‫اسالم عقالنی و حکیمانه جای خود را به اسالم ظاهرگرایی‬ ‫چندین هزار نفر نیز از اروپا ملحق شده‪‎‬اند؛ افرادی که حتی‬ ‫بدهد معادالت نیز تغییر خواهد کرد‪ .‬نیروهای داعش با پول‬ ‫تحصیالت عالیه دارند و بعضا دکتر هس��تند‪ .‬حتی اکنون‬ ‫عربستان و احکام وهابیت وارد سوریه و ع راق شده اند و این‬ ‫که مطالعات و بررسی روی این افراد بیشتر شده دریافته ایم‬ ‫کشورها عمال به اموزش��گاه انها تبدیل ش��ده است‪ .‬اما از‬ ‫که بسیاری از کس��انی که عضو گروه‏های سلفی م ی‏شوند‬ ‫انجایی که این نیروها عقل ندارن��د و چون م ی‏بینند که در‬ ‫تحصیالتش��ان در زمینه فن��ی‪ ،‬مهندسی اس��ت و علوم‬ ‫سوریه‪ ،‬ع راق‪ ،‬لبنان و ای ران کاری از پیش نم ی برند مجبورند‬ ‫انسان ی‪‎‬شان بس��یار ضعیف است‪ .‬بناب راین در نتیجه گیری‬ ‫که به سمت کشورهای ارتجاعی منطقه حرکت کنند‪ .‬یعنی‬ ‫احتماال این نیروها در اینده به ترکیه‪ ،‬عربستان‪ ،‬اردن و غیره‬ ‫کلی کس��انی که جذب این گروه‪‎‬ها م ی‪‎‬شوند سه دسته‪‎‬اند؛‬ ‫نخست کسانی که از مناطق فقیر امده‏اند؛ دسته دوم کسانی‬ ‫خواهند رفت و مشخص نیست که چه اینده ای را ب رای این‬ ‫که از مناطق فقیر نیستند‪ ،‬اما ظاهرگرا هستند مانند کسانی‬ ‫کش��ورها رقم خواهند زد‪ .‬در نتیجه این کش��ورها نیز باید‬ ‫که از ترکیه و مصر امده‏اند و دسته سوم نیز افرادی که از اروپا‬ ‫نواندیشی دینی و میانه روی را انتخاب کنند زی را تاریخ مصرف‬ ‫امده‏اند‪ .‬در رابطه با کسانی که از اروپا عضو القاعده م ی شوند‬ ‫چنین گروه‏هایی دیگر به پایان رسیده و دیگر نم ی‏توان از انها‬ ‫باید مدنظر داشت که فقر علوم انسانی و فقر فکری و حکمت‬ ‫استفاده کرد‪ .‬در واقع نم ی‪‎‬توان با ظاهرگرایی اسالمی مردم‬ ‫اسالمی دلیل اصلی گرایش‪‎‬شان به این گروه‏هاست‪.‬‬ ‫را سر کار گذاش��ت‪ ،‬کمااینکه جریانات اهل تسنن در ع راق‬ ‫تجدیدحیات تمدن و تفکر اسالمی که امروز در نظام‬ ‫اکنون پشت سر مرجعیت شیعه قرار گرفته اند و حضورشان‬ ‫اسالمی و جمهوری اسالمی متجلی شده و جبهه مقاومت‬ ‫را در دفاع از حاکمیت ملی اشکار کرده‏اند‪.‬‬ ‫اسالمی از سوریه تا لبنان‪ ،‬ع��راق و ای ران و جریانات انقالبی‬ ‫نواندیش جهان اهل تسنن در تمام کشورها را دربرم ی‪‎‬گیرد‬ ‫باعث ش��ده که ارتجاع منطقه که نظام‏ه��ای استبدادی و‬ ‫ضدمردمی دارند از یک طرف و استکبار جهانی که شرایط‬ ‫منطقه را م ی‏بیند از طرف دیگر به این گروه بال و پر دادند و‬ ‫انها را در منطقه فعال کردند‪ .‬این در شرایطی است که غرب‬ ‫م ی‏داند از این سیاستی که در پیش م ی گیرد به جایی نخواهد‬ ‫رسید‪ .‬به عنوان نمونه برژینس��کی که در زمان جنگ ع راق‬ ‫بسیار تندرو و افراطی بود امروزه تغییر نگرش داده و م ی‪‎‬گوید‬ ‫که چنین اقداماتی به ضرر خودشان خواهد بود‪.‬‬ ‫جریان سوم نیز جریان صهیونیسم است‪ .‬برایند این‬ ‫گروه‪ ‎‬به همراه ارتج��اع دینی وهابی و استکب��ار تمام کینه‬ ‫و تالش ش��ان را اکنون بروز داده اند‪ .‬در جن��گ علیه ای ران‪،‬‬ ‫در جنگ سوریه و اش��غال ع راق این گروه ها ناکام شدند‪ .‬در‬ ‫حال حاضر نیز به ص��ورت نیابتی در پی تجزیه و اش��غال‬ ‫ع راق هس��تند‪ .‬در این میان ب رای کردهای ع��راق و بارزانی‬ ‫تا به حال هیچ وق��ت اینچنین دوران طالی��ی ای به وجود‬ ‫نیامده ب��ود‪ .‬رئی س جمهور ع��راق کرد اس��ت و کردستان‬ ‫ع راق نیز ب��ه صورت خودمخت��ار اداره‬ ‫م ی شود‪ .‬این شرایط ب رای کردها بسیار‬ ‫مطلوب است‪ ،‬اما در فضای فعلی انها‬ ‫به تحریک صهیونیس��ت‏ها و امریکا‬ ‫ادعای تجزیه طلبی کرده‏اند‪ .‬اگر جالل‬ ‫طالبانی‪ ،‬رئی س جمهوری ع راق سالمت‬ ‫بود جلوی ای��ن جریان��ات و اتفاقات را‬ ‫م ی گرفت زیرا او فرد بسیار فهیمی بود‪.‬‬ ‫در نهای��ت باید توجه داش��ت که‬ ‫در حال حاض��ر در منطقه جهان اسالم‬ ‫و خاورمیانه ب��زرگ که بیداری اسالمی‬ ‫اغاز شده‪ ،‬جریانات سازش��کارانه مانند‬ ‫جریان غرب گرایی رو به افول هستند‪.‬‬ ‫اکنون زمان ب��ه نفع جری��ان اسالمی‬ ‫پیش م ی رود؛ غرب گرایی‪ ،‬سلطه گرایی‬ ‫خارجی‪ ،‬ارتجاع و استبدادهای سلطنتی‬ ‫و ملوک��ی داخلی به ص��ورت روزافزون‬ ‫در حال تضعیف هس��تند‪ .‬شاهدیم که‬ ‫هرچه بیداری و هش��یاری مس��لمانان‬ ‫باالتر م��ی رود این جریانات بیش��تر رو‬ ‫به افول م ی روند‪ .‬تنها خطری که وجود‬ ‫دارد همان جری��ان ظاهرگرایی به ویژه‬ ‫جریان تندروی افراط��ی و تکفیری ان‬ ‫است‪ .‬اکنون جریانی مانند وهابیت در‬ ‫عربس��تان یک جریان رسمی اس��ت و از ان حمایت مالی‪،‬‬ ‫سیاسی و رسانه ای صورت م ی گیرد‪ .‬جهان استکباری متوجه‬ ‫شده که از جریانات سازشکاری دیگر بخاری بلند نم ی شود‪،‬‬ ‫حداقل در شرایط بیداری و خیزش انقالبی اسالمی کنونی‪.‬‬ ‫به ویژه با وج��ود مرکزیت و الگویی با نش��اط و با توفیقات و‬ ‫کارامدی روزافزون در مرکزیت این جریان‪ .‬بناب راین به دنبال‬ ‫این هس��تند که جریان تکفیری و افراطی را تقویت کنند تا‬ ‫جهان اسالم را از درون تضعیف کنند‪ .‬ام��ا اکنون جریانات‬ ‫نواندیش دینی چه شیعه و چه سنی‪ ،‬که در تجدیدحیات تفکر‬ ‫و تمدن اسالمی‪ ،‬وحدت و همگرایی اسالمی و اهم شعائر‬ ‫ش��عور خیر و ش��ورانگیز بیداری و خیزش انقالبی اسالمی‬ ‫یعنی استقالل و ازادی و مردم ساالری دینی مشترک هستند‬ ‫باید اصل گرفته شوند و انهایی که افراط و تفریط م ی‪‎‬کنند‪،‬‬ ‫جزء گروه‪‎‬های فرعی هس��تند‪ .‬باید ب��ا همدلی‪ ،‬همفکری‬ ‫و همزبانی و نیز هم گرایی و هماهنگ��ی‪ ،‬تا مرز همکاری‪،‬‬ ‫همبستگی و پیوستگی این گونه جریات اصیل و نواندیش‪،‬‬ ‫عرصه و میدان یکه تازی جریان��ات تنداندیش و تندرو تنگ‬ ‫شده و زمینه عرض اندام از ارتجاع و استکبار و صهیونیسم‬ ‫در کشورها و به ویژه میان ملت های اسالمی گرفته شود‪.‬‬ ‫جنگ شکستن مرزها‬ ‫ایا رادیکالیسم تمام خاورمیانه را در برم ی گیرد؟‬ ‫کامران کرمی‬ ‫پژوهشگر مسائل خاورمیانه‬ ‫‪7‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫نزدیک به چند دهه است که از ارتباط ع ربستان با جریان‬ ‫سلف ی گ��ری و مولود افراط��ی ان یعنی تروریس��م تکفیری‬ ‫م ی گذرد‪ .‬در واقع حمله شوروی به افغانستان و تقویت مالی‬ ‫و فکری نیروهای مجاهد در چارچوب استراتژی امریکا مبنی‬ ‫ بر جلوگیری از نفوذ کمونیسم کافی بود تا سعودی ها به عنوان‬ ‫متحد ایاالت متحده بخواهند نقش جدید خود را در ش��ط رنج‬ ‫سیاسی خاورمیانه ایفا کنند‪.‬‬ ‫از ان تاریخ تا به امروز و به خصوص بعد از حمله امریکا‬ ‫به افغانس��تان و ع راق‪ ،‬القاعده با رش��د قارچ گونه شبکه های‬ ‫منطقه ای و بی ن المللی خود‪ ،‬موج تخریب‪ ،‬کشتار و تولید بحران‬ ‫خود را با سکوت مجامع حقوق بشری به راه انداخته و اکنون‪،‬‬ ‫پدیده تروریسم به مهم ترین دغدغه جهانی تبدیل شده است‪.‬‬ ‫بر کسی پوشیده نیس��ت که بنیان های فکری این تفکر در‬ ‫سرزمین ع ربستان پایه گذاری شده و قدمت ان به اندیشه های‬ ‫ابن تیمیه و محمد بن عب دالوهاب بر م ی گردد‪.‬‬ ‫درخصوص حمایت های مالی و سیاسی نیز‪ ،‬ع ربستان‬ ‫در دهه های گذشته با راه اندازی مدارس مذهبی در شب ه قاره‪،‬‬ ‫افغانستان‪ ،‬اسیای مرکزی‪ ،‬قفقاز‪ ،‬خاورمیانه‪ ،‬افریقا و تا حدی‬ ‫برخی کشورهای اروپایی‪ ،‬بودجه های کالنی را از طریق مرکز‬ ‫رابطه العالم االسالم��ی در اختیار این گروه ها ق��رار داده تا به‬ ‫یارگیری و تربیت افراد در چارچوب این تفکر بپردازد تا در موقع‬ ‫بحران و با سیاسی شدن و رنگ مذهبی یافتن این موضوع‪،‬‬ ‫افراد را به استخدام خود دراورده و با حمایت از تصاعد بحران در‬ ‫منافع ان شریک شود‪.‬‬ ‫ش��اهد مدعا اینکه بعد از روی کارامدن دولت شیعی در‬ ‫ع راق و همچنین بحران ش��کل گرفته در سوریه‪ ،‬گروه های‬ ‫افراطی توانسته اند در چارچوب این تفکر و با حمایت های مالی‬ ‫و لجستیکی‪ ،‬صحنه بحران را به سمت اشوب هدایت کنند‪.‬‬ ‫ظهور پدیده داعش یا دولت اسالمی ع راق و شام از دل بحران‬ ‫ع راق و سوریه نمونه ای از نقش ع ربستان در چارچوب حمایت‬ ‫از تفکر سلف ی گری است‪.‬‬ ‫نکته ای ک��ه در این میان حائزاهمی��ت است‪ ،‬توجه به‬ ‫رویکرد نامتوازن عربس��تان به پدیده رادیکالیس��م اسالمی‬ ‫است‪ .‬در واقع حمایت ع ربس��تان از تفک��ر سلف ی گری به دو‬ ‫بخش تقسیم م ی شود‪ .‬بخش اول حمایت مستمر و متوازن از‬ ‫سلف ی گری میانه روست که از ط ریق مراکز رسمی و دانشگاه ها‪،‬‬ ‫مس��اجد و مدارس مذهبی و ابالغ و اعزام مفت ی ها و مبلغین‬ ‫مذهبی صورت م ی گیرد‪ .‬بودجه ه��ای قابل توجهی از طریق‬ ‫مرکز ال رابط العالم االسالم��ی واقع در جده ب��ه این موضوع‬ ‫اختصاص پی دا م ی کند و در این خصوص رویکرد نهاد حکومت‬ ‫و همچنین نهاد وهابیت در ع ربستان همپوشانی زیادی پی دا‬ ‫م ی کند‪.‬‬ ‫بخش دوم اما متفاوت ماجرا حمایت نامستمر یا بخشی و‬ ‫نامتوازن ع ربستان از گروه های رادیکال یا سلف ی گری تکفیری‬ ‫است که باتوجه به سطح و دامنه بحران از طریق سروی س های‬ ‫امنیتی و اطالعاتی و برخی واسطه ها و وابسته های نفوذی در‬ ‫منطقه صورت م ی گیرد که در این میان هدف ع ربستان نه رشد‬ ‫این گروه ها‪ ،‬بلکه منافع حاص��ل از فعالیت این گروه هاست‪.‬‬ ‫بدین معنی که ع ربستان هی چ گاه تمایل به تربیت تروریست در‬ ‫محیط پی رامونی خود ندارد‪ ،‬بلکه تمایل دارد با حمایت بخشی از‬ ‫این گروه های رادیکال در منافع حاصل از ان شریک شود‪ .‬این‬ ‫منافع م ی تواند فرسایشی شدن بحران در سوریه‪ ،‬سقوط اسد‪،‬‬ ‫تضعیف دولت مالکی و همچنین تضعیف فکری و عملیاتی‬ ‫جریان اخ وان المسلمین در منطقه باشد‪.‬‬ ‫نکته بع��دی اینکه تفک��ر رادیکال در داخل کش��ور و‬ ‫همچنین در مرزهای عربس��تان سرکوب م ی شود و هر نوع‬ ‫تحرکی به صورت جدی از سوی وزارت کشور و سیستم های‬ ‫اطالعاتی و امنیتی این کش��ور در نطفه خفه م ی گردد‪ ،‬اما در‬ ‫سوی دیگر حمایت از این تفکر در خ��ارج از مرزها و پرتاب ان‬ ‫به دل بحران های منطقه ای دنبال م ی شود‪ .‬شاهد مثال اینکه‬ ‫تفکر القاعده در داخل و در مرزهای عربستان به خصوص در‬ ‫یمن و ع راق در سال های گذشته به شدت سرکوب شده و حتی‬ ‫کمیته ای در داخل وزارت کش��ور ع ربستان به رهبری محمد‬ ‫بن نایف وزیر داخله ع ربستان تاسیس شده که توانسته است در‬ ‫چارچوب تفکر بی ن المللی مبارزه با تروریسم ضربات جدی ای‬ ‫را بر القاعده وارد کند‪ .‬اما در مقابل و در چارچوب راهبرد دیگر‪ ،‬به‬ ‫استخدام دراوردن مزدوران از افریقا و اعزام زندانیان سعودی ب رای‬ ‫همکاری با جریانات تکفیری باتوجه به بحران های منطقه ای‬ ‫صورت م ی گیرد که در عین تامین بخشی از منافع و مالحظات‬ ‫امنیتی ع ربستان‪ ،‬دولت سعودی را در معرض انتقادهای جدی‬ ‫قرار داده است‪.‬‬ ‫نکته ای که در این میان وجود دارد ظهور پدیده داعش‬ ‫یا دولت (امارت) اسالمی ع راق و ش��ام پ��س از موج تحوالت‬ ‫جهان عرب و بحران سوریه است که ای��ن روزها در رسانه ها‬ ‫و تحلی ل های خبری از ارتباط ان با عربستان گفته م ی شود‪.‬‬ ‫ش��اید با تس��امح بتوان ظهور داعش را به رویکردهای دولت‬ ‫عربستان ارتباط داد‪ ،‬اما به زعم بسیاری از تحلیلگران غربی‬ ‫در مراکز پژوهشی معتبر‪ ،‬تحلی ل های نه چندان واقع بینانه و‬ ‫اغلب اغ راق امیز در خصوص نقش مستقیم ع ربستان منتشر‬ ‫شده است‪ .‬شاید بتوان ظهور داعش را به رویکرد غیرمستقیم‬ ‫ع ربستان ارتباط داد‪ ،‬اما داعش خود در بسترهای خاص خود‬ ‫شکل گرفته و از رویکردهای متفاوت با رویکردهای ال سعود‬ ‫پیروی م ی کند‪ .‬ب رای سعودی ها ادع��ای ایجاد خالفت ب رابر‬ ‫با اعالم جنگ است‪ .‬ملک عبداهلل که عن��وان خادم حرمین‬ ‫شریفین را ب رای خود انتخاب کرده‪ ،‬محافظ شهرهای مکه و‬ ‫مدینه‪ ،‬دو ش��هر مهم در جهان اسالم است‪ .‬داعش و ابوبکر‬ ‫البغدادی مدعی هستند که وارثان حقیقی رهبری جهان اسالم‬ ‫هستند و از منظر انها حکومت سعودی ها غیرقانونی و یک‬ ‫حکومت فاسد امریکایی است‪.‬‬ ‫در روزهای اخیر با تش��دید فعالیت داع��ش در ع راق و‬ ‫همچنین نزدیک شدن به گذرگاه مرزی عرعر در مرز ع ربستان‬ ‫با ع راق‪ ،‬دولتمردان سعودی هم متوجه و نگران فعالی ت های‬ ‫افراطی این گروه شده اند‪ .‬در چند هفته اخیر‪ ،‬مقامات سعودی‬ ‫ناارام ی های ع راق و تهاجم داعش به این کشور را زی ر نظر دارند‪.‬‬ ‫از انجا که تعدادی از جوانان سعودی به گروه های افراطی در‬ ‫سوریه پیوسته اند‪ ،‬اکنون دولت ع ربستان نگران است که روزی‬ ‫این جوانان رادیکال در داخل کش��ور حمالتی را علیه دولت‬ ‫تدارک ببینند‪ .‬این نگرانی با هجوم نیروهای داعش به داخل‬ ‫ع راق تشدید ش��ده است‪ .‬از این رو ملک عب داهلل هفته گذشته‬ ‫خواستار اتخاذ تدابیر ش��دید امنیتی ب رای مقابله با حمالت‬ ‫احتمالی این گروه شد‪ .‬در این میان یک سری جابه جای ی های‬ ‫امنیتی هم در ع ربستان صورت گرفته‪ ،‬اما مشخص نیست که‬ ‫این تغیی رات تا چه می زان م ی تواند در ارتباط با این مساله باشد‬ ‫و بر ان تاثیرگذار باشد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر دو عامل انتحاری وابسته به القاعده خود‬ ‫را در ساختمانی در عربس��تان منفجر کردند‪ .‬شبکه العربیه‬ ‫وابسته به ع ربستان سعودی نیز با تائید این خبر گزارش داد که‬ ‫«القاعده جهاد در جزیره العرب» مسئولیت هجوم به ساختمان‬ ‫پلیس ع ربستان در شهر ش��روره واقع در جنوب این کشور را‬ ‫برعهده گرفته است‪ .‬از سوی دیگر تع��دادی از سران القاعده‬ ‫در صفحه خود روی توییتر اعالم کردند که «جنگ شکستن‬ ‫مرزها» در جزیره العرب اغاز شده است‪.‬‬ ‫حال سوالی که در این میان متوج��ه مقامات ال سعود‬ ‫است و پاسخ به ان م ی تواند ضمن روش��ن کردن بخشی از‬ ‫موضوع‪ ،‬رویکرد ع ربستان را روشن تر و شفاف تر کند‪ ،‬این است‬ ‫که حمایت از افراط گرایی موضوعی نیست که در جهان به هم‬ ‫پیوسته و به خصوص با وجود وابس��تگی و همپوشان ی های‬ ‫امنیتی‪ ،‬بتوان خود را از ان دور داش��ت‪ .‬نکت��ه ای که متوجه‬ ‫سعودی هاست‪ ،‬خط رات پی��ش روی امنیت منطقه ای است‪،‬‬ ‫چرا که حمایت از افراط‪ ،‬خود موجب گسترش ان خواهد شد و‬ ‫دامن حامیان ان را نیز فراخواهد گرفت‪ .‬نزدیک شدن داعش‬ ‫به استان مرزی عرعر و اهمیت مرز ‪ 800‬کیلومتری ع ربستان با‬ ‫ع راق‪ ،‬شاید تلنگری ب رای سعودی ها باشد تا نقش و مرز فکری‬ ‫و عقیدتی خود را در ارتباط با تروریس��م تکفیری ب رای افکار‬ ‫عمومی روشن تر کنند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪65‬‬ ‫بین الملل‬ ‫جهانوطنگرایانسلفی‬ ‫بنیادگرایان رادیکال موجودیت مرزهای‬ ‫ملی را در خاورمیانه زیر سوال برده اند‬ ‫نادر نصیری‬ ‫پژوهشگر جنبش های اسالمی معاصر‬ ‫بین الملل‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫‪8‬‬ ‫در فضای مطبوعاتی و حتی روش��نفکری‪ ،‬گروه هایی‬ ‫همچون داعش و القاعده را ذیل عنوان اسالمگرایی و اسالم‬ ‫سیاسی قرار م ی دهند و در بیش��تر م��وارد روزنامه نگاران و‬ ‫صاحب نظ ران بدون وضوح و دقت کافی از این اصطالحات‬ ‫سود م ی جویند‪ .‬اسالم سیاسی‪ ،‬سلف��ی‪ ،‬وهابی‪ ،‬رادیکال و‬ ‫حتی القاعده بسیار به گوش م ی رسد و خطوط ممیز میان‬ ‫گرایشات مختلف اغلب درنظر گرفته نم ی شود‪ .‬پس از یازده‬ ‫سپتامبر و بمب گذاری های لندن بود که اصطالحاتی نظیر‬ ‫رادیکالیس��م‪ ،‬اسالمگرایی و اسالم سیاسی در مطبوعات‬ ‫غربی به طور وسیع مورد استفاده ق��رار گرفت‪ .‬به اصطالح‬ ‫کارشناسان تروریس��م تمایل دارند تمامی اسالم گراها را در‬ ‫یک طبقه قرار دهند‪ ،‬این در حالی است که اخوان المسلمین‬ ‫ش��باهتی با القاعده ندارد و اردوغان را نم ی توان با بن الدن‬ ‫مقایسه کرد‪.‬‬ ‫در مورد ادی��ان دیگر وضع بدین گونه نیس��ت و ب رای‬ ‫مثال کس��ی تمام��ی مس��یحیان را در یک دست��ه‪ ،‬مانند‬ ‫مسیحیان رادیکال یا بنیادگرا‪ ،‬قرار نم ی دهد و اصوال سخنی‬ ‫از مسیحیت سیاسی به میان نم ی اید‪ .‬کمتر پیش م ی اید‬ ‫چنین رهیافتی در مورد مسیحیت‪ ،‬یهودیت یا بودیسم به‬ ‫کار برده شود اما به نظر م ی رسد هنگامی که موضوع بحث‬ ‫اسالم سیاسی باشد به راحتی این رهیافت قابل اعمال است‪.‬‬ ‫پیچیدگ ی ه��ای مطالع��ه اسالمگرای��ی ‪ -‬اس�لام‬ ‫سیاسی‪ -‬به اندازه پیچیدگ ی های خ��ود اسالم است‪ .‬میان‬ ‫مواضع مروج��ان رهایی سیاس��ی از طریق اس�لام‪ ،‬مانند‬ ‫سی د جمال الدین و عبدو در قرن بیستم و مواضع افراط گرایان‬ ‫امروزی چون القاعده‪ ،‬هم در درکشان از اسالم و هم در عمل‬ ‫سیاسی‪ ،‬دریایی فاصله وجود دارد‪ .‬غیر ممکن است که حتی‬ ‫درون مرزهای اسالم سیاسی‪ ،‬تجربه ترکیه در دوره اردوغان‪،‬‬ ‫یا قدرت سیاسی اسالم گرایان در ای��ران‪ ،‬یا ‪ 80‬سال تجربه‬ ‫سیاسی اخوان المس��لمین در مصر را به خوانش مشابهی‬ ‫از منابع و موضع ایدئولوگ القاع��ده ایمن الظواهری و گروه‬ ‫نو ظهور داعش تقلیل داد‪.‬‬ ‫تمایزات و شباهت های داعش و القاعده‬ ‫با اینکه گروه داعش از دل القاع��ده بیرون امده اما در‬ ‫میانه راه میان انها اختالف و خصومت هایی پدیدار شد که‬ ‫در ادامه به برخی از محل های نزاع اشاره م ی نماییم‪ .‬جریان‬ ‫القاعده در شرایط کنونی‪ ،‬در پی تشکیل حکومت یا دولت‬ ‫یا خالفت در یک محیط جغ رافیایی خاص نیست‪ ،‬در حالی‬ ‫که داعش اعالم کرده که در پی تش��کیل خالفت اسالمی‬ ‫است و حدود ان را نیز اعالم کرده است‪ .‬در اعالمیه داعش که‬ ‫در یک پیام صوتی از سوی سخنگوی این گروه‪ ،‬ابومحمد‬ ‫العدنانی الشامی‪ ،‬ای راد شد بیان شد که از اکنون به بعد داعش‬ ‫را باید تنها «دولت اسالمی» خواند‪ .‬این چیزی بیش از یک‬ ‫تغییر اسم است‪ .‬چنین اقدام ی محدودیت های جغ رافیایی‬ ‫تحمی ل شده از سوی نام قبلی‪ ،‬دولت اسالمی شام و ع راق را‬ ‫کنار م ی گذارد‪ .‬الشامی در چالشی مستقیم علیه الظواهری‬ ‫عنوان ک��رد که اکنون به عه��ده همه مس��لمانان است تا‬ ‫با ابوبکر البغدادی ک��ه پیروان��ش وی را «خلیفه اب راهیم»‬ ‫م ی خوانند بیعت کرده و از او حمای��ت کنند‪ .‬در این تحلیل‬ ‫مرزهای خاورمیانه که ب��ه دوران استعمارگری برم ی گردند‬ ‫دیگر معتبر نیستند‪.‬‬ ‫تف��اوت دیگر ای��ن دو جریان ب��ه نوع تقاب��ل انها با‬ ‫مخالفانشان برم ی گردد‪ .‬البته داعش نه تنها القاعده که اهل‬ ‫سنت کالسیک (هر چهار مذهب ان) را هم تکفیر م ی کند‬ ‫و غرب نیز از اضالع جهاد تکفی��ری داعش است؛ اما در این‬ ‫میان شیعه‪ ،‬مهمترین دش��من داعش محسوب م ی شود‪.‬‬ ‫دشمنی انها با ای ران نیز بسیار بارز است‪ ،‬تا جایی که ارتش‬ ‫مالکی را نیز «جیش الصفویه» م ی خوانند؛ یعنی اصال انها‬ ‫را عرب تلقی نم ی کنند‪.‬‬ ‫در خطب ه های نماز جمعه و کلی پ های منتشرش��ده‬ ‫انان‪ ،‬از ش��یعه به عنوان «روافض صفویه» ی��اد م ی کنند؛‬ ‫که این نشان از این همانی قائل ش��دن انها میان شیعه و‬ ‫ای رانی بودن است‪ .‬این مساله‪ ،‬تهدید امنیتی احتمالی انها‬ ‫را ب رای ایران پررنگ تر م ی کند‪ .‬در حالی که داعش برخورد‬ ‫علیه ش��یعیان و حذف فیزیکی انان را در اولویت خود قرار‬ ‫داده‪ ،‬ایمن الظواه��ری اطالعی ه ای صادر ک��رده و اقدامات‬ ‫خشونت بار داعش��ی ها علیه ش��یعیان را اقدام ی انحرافی‬ ‫ناشی از گم کردن دشمن دانسته است‪ .‬بحث دیگر موضوع‬ ‫ساختار و عضوگیری داعش است که بیشتر افراد این گروه‬ ‫را اتباع غی��ر بومی و خارجی از کش��ورهای مختلف جهان‬ ‫شکل م ی دهند‪ .‬بسیاری از فرماندهان داعش غیرع راقی و از‬ ‫مناطقی مانند چچن‪ ،‬یمن و عربستان هستند‪ .‬این گروه با‬ ‫تصرف موصل و غارت بانک مرکزی ان بیش از ‪ 400‬میلیون‬ ‫دالر به دست اورده و هم اکنون ثروتمندترین گروه تروریستی‬ ‫جهان است‪ .‬البته طب��ق براورد ها داعش تا پیش از تصرف‬ ‫موصل از مالیات های این شهر صاحب هشت میلیون دالر‬ ‫در ماه م ی گردیده و هم اکنون هم ادامه دارد‪ .‬در بعضی موارد‬ ‫نیز این گروه با ایجاد رعب و وحشت به باجگیری م ی پردازد‬ ‫و پاره ای اوقات هم از مصادره اموال استفاده م ی کنند‪ .‬اما در‬ ‫مجموع بیشترین منابع مالی رادیکال های مسلمان از طریق‬ ‫هوادارانشان تامین م ی شود‪ .‬به خصوص در کشورهای سنی‬ ‫که ایده جهاد و کمک به جهادیون مهم است‪ .‬انجمن های‬ ‫خیریه و ثروتمندان هم کمک م ی کنند و اخی را گفته م ی شود‬ ‫که اینها تحت پوشش افراد‪ ،‬سازمان های مالی پیچیده را هم‬ ‫هدایت م ی کنند تا بتوانند منابعی دریافت کنند‪ .‬همچنین‬ ‫گروه داعش با تسلط بر چاه های نفت و گاز منطقه دی رالزور‬ ‫سوریه‪ ،‬بر بخش قابل توجهی از درامدهای این منطقه دست‬ ‫یافت‪ .‬در یک اقدام درامدزای دیگ��ر‪ ،‬داعش سرزمی ن های‬ ‫زراعی استان حس��که سوریه را به تصرف خود دراورده و از‬ ‫درامدهای ان بهره م ی برد‪.‬‬ ‫داعش از زمان شکل گیری رسمی‪ ،‬همکاری نزدیکی‬ ‫را در ش��مال سوریه اط راف حلب با القاعده و جبهه النصره‬ ‫داشت‪ .‬اما اختالف میان این دو گروه از زمانی اغاز شد که‬ ‫ایمن الظواهری رهبر القاعده فرمان داد تا داعش به ع راق‬ ‫بازگردد و امور سوریه را ب��ه النصره وا گذارد اما رهبر داعش‬ ‫اکث�ر بنیادگرای�ان هم ب�ا علم�ا ارتباط‬ ‫ندارند و مطالعاتش�ان فردی است یعنی‬ ‫اسالم شناسی و اسالمگرایی انان بدون‬ ‫معل�م اس�ت و در مراک�ز س�نتی درس‬ ‫نخوانده اند‪ .‬بنابراین به کشف چیزی رو‬ ‫می اورند که اسالم هویت است‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫ابوبکر البغدادی از این موض��وع سرپیچی کرد و اختالفات‬ ‫باالگرفت‪ .‬درپی ان داعش با جبهه النصره در سوریه درگیر‬ ‫و رو در روی هم قرار گرفتند‪ .‬داع��ش در ماه فوریه پس از‬ ‫انکه تقاض��ای الظواهری ب رای توق��ف عملیات هایش در‬ ‫سوریه به نفع یک ش��اخه القاعده به اسم جبهه النصره را‬ ‫قبول نکرد‪ ،‬از سوی القاعده طرد شد‪ .‬فرماندهی کل القاعده‬ ‫عنوان کرد که داعش ش��اخه ای از گروه القاعده نیس��ت و‬ ‫رابطه سازمانی با القاعده نداش��ته و القاعده دیگر مسئول‬ ‫اقدامات انها نیس��ت‪ .‬اما موفقی ت های این گروه توازن را‬ ‫تغییر داده است‪ .‬کار به جایی رسید که الظواهری با ادعای‬ ‫نبود ارتباط می��ان القاعده و داعش‪ ،‬مدعی ش��د که میان‬ ‫این دو گ��روه از لحاظ روش و عملکرد تف��اوت وجود دارد‪.‬‬ ‫وی ادعا کرد که القاعده‪ ،‬برخالف داعش‪ ،‬دست به کش��تار‬ ‫مردم عادی و کوچه و بازار نم ی زند و هدف خود را مبارزه با‬ ‫اشغالگران و امریکای ی ها م ی داند و همچنین با درگیری با‬ ‫دیگر گروه های مس��لح مخالف است‪.‬‬ ‫گذشته از این تمایزات‪ ،‬شباهت های بنیادی مهمی نیز‬ ‫میان گروه های ستیزه جو و بنیادگرایی نظیر داعش‪ ،‬القاعده‬ ‫وجود دارد که به ما این اجازه را م ی دهد تا انها را در یک طبقه‬ ‫قرار دهیم‪ .‬چنی��ن گروه هایی در دورانی پدی��د امده اند که‬ ‫جهان اسالم با بحران مواجه بوده است‪ ،‬دوره هایی که جهان‬ ‫اسالم هم از لحاظ درونی دچار فروپاش��ی و انحطاط بوده و‬ ‫هم به لحاظ بیرونی با یک هجوم ق��وی و سنگین مواجه‬ ‫شده است‪ .‬در این دوران مس��اله ای هویتی ب رای مسلمانان‬ ‫پیدا شده است و ان این بود که اصوال چرا مسلمان ها از ان‬ ‫عظمت ش��ان فاصله گرفتند و دچار یک رخوتی شدند‪ .‬انها‬ ‫ایراد را درونی دیدند و معتقد بودند متفکران مسلمان از اصل‬ ‫اسالم دور ش��دند و به سمت فرقه های متع��دد رفتند‪ ،‬حتی‬ ‫مکاتبی مثل حنبلی‪ ،‬شافعی‪ ،‬ش��یعه یا اشعری و معتزلی‪،‬‬ ‫لب اسالم دور ش��دند و حاال اگر بخواهند عظمت گذشته‬ ‫از ّ‬ ‫را باز یابند باید دوباره برگردند به همان وحدت اولیه‪ .‬وحدت‬ ‫اولیه مورد نظر انها بازگشت به دوران اولیه صدر اسالم‪ ،‬سلف‪،‬‬ ‫است که هنوز گرایشات و فرقه های مختلف اسالمی پدید‬ ‫نیامده بودند‪.‬‬ ‫یکی از مهم ترین تاثی راتی که تفکر سلفی و بنیادگرا‬ ‫گذاشت این بود که سلس��له مراتب رهب ران روحانی سنی را‬ ‫شکس��ت‪ .‬طبق تفکر سنتی اهل سنت رهب ران مکاتب در‬ ‫واقع مرجع افت��ا و تصمیم تلقی م ی ش��دند‪ ،‬ولی در ادبیات‬ ‫سلفی جوانان مسلمان مستقیما به نص مراجعه م ی کنند و‬ ‫ان مرجعیت روحانیت سنتی را قبول ندارند‪ .‬در واقع سلفیزم‬ ‫مس��اله اجتهاد و تقلید یا مفت��ی و مقل��د را از بین م ی برد‪.‬‬ ‫این باعث شد که بخش��ی از جوانان‪ ،‬مخصوصا انهایی که‬ ‫تحصیالت دانش��گاهی دارند به انها اقبال نش��ان دهند و‬ ‫ب رای انها جاذبه پیدا کند‪ .‬این گروه واژه ای را در مقابل تقلید‬ ‫خلق کردن��د به نام «اتب��اع» تقلید‪ ،‬یعن��ی از فتوای مفتی‬ ‫پیروی کردن اما اتباع یعنی از نص تبعیت کردن‪ ،‬که دو چیز‬ ‫متفاوت است‪ .‬وقتی ایشان واژه اتباع را در مقابل تقلید جعل‬ ‫کردند‪ ،‬در واقع کل مناسبات سنتی ب��ه نام مجتهد و مقلد‪،‬‬ ‫یا مفتی و مقلد را به طور کلی نفی کردند‪ .‬به این ترتیب در‬ ‫واقع انسان مسلمان سنی را از ساختارهای کالسیک سنی‬ ‫رها م ی کنند‪.‬‬ ‫این تفکر معتقد است هر حکم ی که در نص هست‪،‬‬ ‫باید همان گونه اجرا شود و احتیاج به تاویل تفسیر و توضیح‬ ‫ندارد‪ .‬در بحث ها مثل امر به مع��روف و نهی از منکر که در‬ ‫قران هست‪ ،‬تفکر سنتی م ی گوید ان بخش هایی که نیاز‬ ‫به اعمال خش��ونت دارد‪ ،‬از دست فرد مس��لمان خارج است‬ ‫و به اجازه مفتی یا حاک��م نیاز دارد‪ ،‬ام��ا تفکر سلفی چون‬ ‫از «اتباع» صحبت م ی کند نه تقلید‪ ،‬ت��ا منته ی الیه امر به‬ ‫معروف و نهی از منکر حرکت م ی کند‪ .‬در واقع معتقد هستند‬ ‫که اسالم امروزه بیش از انکه به دانش��مند نیاز داشته باشد‪،‬‬ ‫به مجاهد نی��از دارد‪ .‬بنیادگرا ها به علوم اسالمی کالسیک‬ ‫احتیاجی پیدا نم ی کنند‪ .‬زی را همین که زبان عربی را بدانند‬ ‫و بفهمند که قران چه م ی گوید کاف��ی است و همان را اجرا‬ ‫م ی کنند‪ .‬حال اینکه در قران ایا نصی بر نص دیگر اولویت‬ ‫دارد یا خیر‪ ،‬ایا شرایطی ب رای جهاد هست یا خیر و‪ ...‬همگی‬ ‫به حاشیه م ی رود‪.‬‬ ‫اکثر بنیادگرایان هم با علما ارتباط ندارند و مطالعاتشان‬ ‫فردی است یعنی اسالم ش��ناسی و اسالمگرایی انان بدون‬ ‫معلم اس��ت و در مراکز سنت��ی درس نخوانده اند‪ .‬انها یک‬ ‫دنیای ایده ال را تصور م ی کنند و فکر م ی کنند که اکنون در‬ ‫زمان پیامبر اسالم (ص) زندگی م ی کنند و ایه های قرانی هم‬ ‫نه بر پیامبر که بر انها نازل م ی شود و هر مسلمانی ب ی انکه‬ ‫نیاز به درک ساختار عموم��ی و روابط ایات با یکدیگر و کل‬ ‫تعالیم اسالمی داشته باش��د‪ ،‬موظف به انجام و اجرای مفاد‬ ‫تک تک ایات به طور مس��تقل است؛ به ویژه ایات جهاد که‬ ‫به تعبیر بنیادگرایان «فریضه غایب» در زمان حاضر است‪.‬‬ ‫در اندیشه های بنیادگرایانه – چه در یهود و مسیحیت‬ ‫و چه در جه��ان اسالم – مواجهه مس��تقیم با نص صورت‬ ‫م ی گیرد که این امر خود م ی تواند به وجود اورنده رادیکالیسم‬ ‫باشد‪ .‬به طور مثال در متون یهودی به مفهوم «جنگ» اشاره‬ ‫دارد‪ ،‬در متون اسالمی به «جهاد ابتدایی» و در اندیشه های‬ ‫مسیحی به «جنگ عادالنه» اشاره دارد‪ .‬قائلین به این دیدگاه‬ ‫به راحتی حکم به ارتداد و قتل مخالفین خود م ی دهند‪ .‬ب رای‬ ‫نمونه‪ ،‬داعش نه تنها گروه های مع��ارض سکوالر همچون‬ ‫ارتش ازاد را مرتد م ی داند‪ ،‬بلکه همپیمانان سابق خود چون‬ ‫النصره و سایر گروه های اسالمگ��را را نیز از دایره دین خارج‬ ‫م ی دانند و به راحتی حکم به قتل انان م ی دهند‪ .‬حاصل کار‪،‬‬ ‫خشونت ب ی حد و حصری است که امروزه در ع راق و سوریه‬ ‫شاهد ان هستیم‪.‬‬ ‫بنیادگرایی واکنشی است به مدرنیته و اندیشه مدرن‪.‬‬ ‫این تفکر در خاورمیانه مختصات خود را م ی یابد‪ .‬ب رای مثال‪،‬‬ ‫تفکر بنیادگرا در کشورهایی ریش��ه دوانده که یک گذشته‬ ‫طالیی داش��ته اند و اکن��ون درم ی یابند ک��ه از قافله تمدن‬ ‫بشری دور مانده اند‪ .‬این مساله با حضور استعمار و نظام های‬ ‫استبدادی دست نشانده که یکی از ظواهر دوران مدرن است‪،‬‬ ‫تشدید گردیده است‪ .‬با ش��کل گیری چنین امری است که‬ ‫مس��لمانان احس��اس م ی کنند که جامعه عقب مانده شان‬ ‫محصول استبداد داخلی – استعمار خارجی است و استبداد‬ ‫داخلی خود متکی به استعمار خارجی است وبناب راین دلیل‬ ‫عقب ماندگ��ی را در استعم��ار خارجی م ی جوین��د‪ .‬تمامی‬ ‫ این زنجیره به چیزی دامن زده به نام اسطوره بازگش��ت به‬ ‫خویشتن که خود را در قالب احیاگری نشان م ی دهد‪.‬‬ ‫در مقابل نظام های خاورمیان��ه ای سعی م ی کنند که‬ ‫این جنب ش ها را از کشور خود به جاهای دیگر هدایت کنند‪.‬‬ ‫بناب راین دنبال ضعی ف ترین نقطه ای از جهان هس��تند که‬ ‫بتوانند حضور داشته باشند یا محتمل ترین جایی از دنیا که‬ ‫بتوانند خودشان را نش��ان دهند‪ .‬خالصه انکه‪ ،‬جریان های‬ ‫بنیادگرا – رادیکال در داخل سرکوب م ی ش��دند و به بیرون‬ ‫هدایت م ی ش��دند‪ .‬بناب راین یک دنیای سیالی داشتند و در‬ ‫جس ت وجوی امن ترین و مستعدترین مکان ها ب رای حضور‬ ‫بودند و این مس��تع د ترین جا در جهان اسالم‪ ،‬فلس��طین‪،‬‬ ‫افغانستان‪ ،‬ع راق و سوریه است‪ .‬از انجا که حرکت گروه هایی‬ ‫مانند داعش و القاعده بیشتر تخریبی و سلبی است و اساسا‬ ‫حرکتی تمدن ساز نیست و با منطق دولت ملت های جدید‬ ‫ناسازگار است‪ ،‬نم ی توان در زمینه ایجاد حکومت و خالفت‪،‬‬ ‫اینده ای را ب رای انان متصور شد‪ .‬از سوی دیگر ب رای مقابله‬ ‫با ان باید به محو زمینه ها و بس��ترهایی پرداخت که چنین‬ ‫افکاری م ی توانند در ان رش�� د و نمو کنند‪ .‬به بیانی دیگر در‬ ‫صورت برخورد صرف مس��لحانه و نابودی انها فردا روزی از‬ ‫جایی دیگ��ر از عالم اسالم سربرم ی اورن��د‪ .‬طنز تلخ قضیه‬ ‫اینجاست که نوک پیک��ان از کش��ورهای غربی به سمت‬ ‫مسلمانان‪ ،‬مخصوصا‪ ،‬شیعیان برگشته و کم نیستند کسانی‬ ‫که به س��ودای جهاد از اروپ��ا و امریکا عازم دیگ جوش��ان‬ ‫خاورمیانه م ی شوند!‬ ‫در نهایت م ی توان گفت که حمالت مس��لحانه این‬ ‫گروه ها از عمان و مراکش گرفته تا افغانس��تان و پاکستان‬ ‫و ع راق بیشتر مس��لمانان را به قتل رسانده تا امریکای ی ها‬ ‫و اروپای ی ها را‪ .‬اینان گروه کوچکی هس��تند که نه اسالم را‬ ‫نمایندگی م ی کنند نه مس��لمانان را‪ ،‬انه��ا نگرش سیاسی‬ ‫منحطی را رهبری م ی کنند که نزد اکثریت جوامع مسلمان‬ ‫ ب ی اعتبار است‪ .‬این در صورتی است که مضمون میانه روی‬ ‫در کردار دینی از همان اغاز و زمان پیامبر در ادبیات اسالمی‬ ‫وجود داش��ته است‪ .‬در قران و سنت پیامبر‪ ،‬م��ردان و زنان‬ ‫مسلمان به میانه روی در تمامی جنب ه های زندگی دینی خود‬ ‫توصیه م ی شدند‪ .‬قران به ما یاداور م ی شود‪« :‬خدا اسانی و‬ ‫سهولت را ب رای ش��ما م ی خواهد و نه مضیق��ه و تنگنا را»‪،‬‬ ‫و پیامبر تاکید م ی کند «امور را اس��ان کن و بر انها سخت‬ ‫مگیر»‪ .‬م ی توان مثال های��ی را از تس��هیل از روزه داری در‬ ‫ماه رمضان ب رای مس��افران نقل کرد و همچنین هشدار به‬ ‫مومنان در ب رابر افراط و زیاده روی‪ .‬در سیزده قرن گذشته اکثر‬ ‫علما و مسلمانان در سراسر جهان (اعم از شیعه و سنی) در‬ ‫امور دینی از مس��یر انعطاف و میانه روی پیروی کرده اند‪ .‬در‬ ‫همین حال سرسختانه به اموزه های اصلی وفادار بودند؛ مانند‬ ‫درونمایه اسالم‪ ،‬اعتقادات‪ ،‬شامل نمازهای پنج گانه‪ ،‬گرفتن‬ ‫روزه در ماه رمضان و ‪...‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪67‬‬ ‫سقوط بورس‬ ‫اقتصاد‬ ‫کاهش شدید نمودارهای تاالر شیشه ای حکایت از اتفاقی مهم در‬ ‫عرصه اقتصاد داشت‪ .‬رویدادی که حتی وزیر اقتصاد را به مجلس کشاند‬ ‫تا پاس��خگوی علت سقوط شاخ ص های بورس باش��د‪ .‬برخی معتقدند‬ ‫تغییر مدی ران ارشد این حوزه م ی تواند شوکی به بازار سرمایه وارد کند‪.‬‬ ‫چرا ناگهان بورس سقوط کرد؟‬ ‫پرونده مثلث درباره تاالر شیشه ای‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫رویا صباغ فرشی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫رفع ابهامات صنایع بزرگ همچون پاالیش��ی ها‪،‬‬ ‫پتروشیم ی ها و سایر صنایع‪ ،‬توسعه معامالت نفتی با کمک‬ ‫وزارت نفت‪ ،‬عرضه نفت خام در بورس انرژی‪ ،‬معامالت سلف‬ ‫موازی استاندارد و بسیاری نکات دیگر از مواردی بود که در‬ ‫اغاز سال ‪ 93‬از زبان صالح ابادی بیان شد که به برنامه های‬ ‫این سازمان در سال جاری مربوط م ی شد‪.‬‬ ‫صالح ابادی ج��ذب سرمایه های خارج��ی را از دیگر‬ ‫برنامه های این سازمان در سال جدید اعالم کرده و گفته بود‬ ‫که موضوع توسعه امور بین المللی‪ ،‬امسال جزو برنامه های‬ ‫سازمان بورس اس��ت‪ ،‬البته ب��ه تناسب تعامالت��ی که در‬ ‫سطح کالن کشور ایجاد می ش��ود‪ ،‬انتظار می رود از طریق‬ ‫گش��ایش هایی که صورت می گیرد‪ ،‬بورس نیز از این فضا‬ ‫استفاده الزم را برای جذب سرمایه های خارجی و ارتباط و‬ ‫تعامل با نهادهای بین المللی انجام دهد‪.‬‬ ‫حال اینکه تاکنون چند درص��د از این موارد به نتیجه‬ ‫مثبت رسیده است نم ی توان قضاوت صریحی در مورد ان‬ ‫کرد اما روند کنونی سازمان بورس م ی تواند بهتر از وضعیت‬ ‫فعلی ان باشد‪ ،‬دغدغه ای که بسیاری از فعاالن حوزه بورس‬ ‫با ان دست به گریبانند و اینده نامعلومی ب رای این سازمان‬ ‫پی ش بینی م ی کنند‪.‬‬ ‫ه ر چن��د در این می��ان بارقه های امی��دی باتوجه به‬ ‫تغییر موقعی ت ه��ای سیاسی نی��ز به چش��م م ی خورد و‬ ‫این باعث م ی ش��ود تا دیدگاه های مثبتی نیز وجود داش��ته‬ ‫باش��د اما به ش��رط انکه دولت یازدهم بر سر قول خود با‬ ‫سرمایه گذاران تاالر شیش��ه ای باقی بماند ت��ا کدورتی بر‬ ‫شفافیت سرمایه گذاری ها سایه نیفکند‪.‬‬ ‫در این خصوص دو تن از کارش��ناسان و فعاالن حوزه‬ ‫بورس با مثلث به گفت وگو نشس��ته اند‪ .‬تا برخی از عوامل‬ ‫رکود و صعود بازار سرمایه را بررسی نمایند تا شاید مقصران‬ ‫اصلی در این حوزه مشخص شوند!‬ ‫مصادیق حمایتی دولت از بورس مشخص شود‬ ‫سیاست دولت یازدهم در مواجه ش��دن با مشکالت‬ ‫بورس همان سیاست ه��ای کوتاه مدت دول��ت قبل است‬ ‫که در بیشتر موارد با شکس��ت مواجه شد و عمال حمایتی‬ ‫از سوی دولت صورت نگرفت‪ .‬این صحب ت های محمد علی‬ ‫احم��دزاده اصل‪ ،‬مدیرعام��ل هلدینگ امی��د است‪ .‬وی در‬ ‫گفت وگو با مثلث ضمن بیان مطلب فوق افزود‪« :‬در دولت‬ ‫یازدهم نیز همانند دولت دهم عملکرد مناسبی را از سوی‬ ‫مدی ران شاهد نیس��تیم و بهبودی در روند کار بورس دیده‬ ‫نم ی شود‪.‬‬ ‫این امر نش��انگر ان است که سازمان بورس باید رویه‬ ‫خود را تغییر دهد و با تغییر عناوین و ش��خص مسئول در‬ ‫مدیریت ها وضعیت نابسامان بورس تغییر نخواهد کرد‪».‬‬ ‫محمد علی احمدزاده اصل ب��ا بیان این موضوع ادامه‬ ‫داد‪« :‬در سال های گذشته بازار بورس در ای ران رکود بسیاری‬ ‫را تجربه کرد‪ .‬عواملی وجود داشت که باعث شد بازار سرمایه‬ ‫حدود ‪ 150‬میلیارد ارزش فروش خود را از دست بدهد اما این‬ ‫مساله موضوعات کالنتری را نیز در پی داشت‪».‬‬ ‫وی اف��زود‪« :‬در واقع ب��ازار سرمایه و ب��ورس تحت‬ ‫تاثیر مس��ائل سیس��تماتیک تعریف دارد و خارج از کنترل‬ ‫سرمایه گذاران بوده و بیش��تر به مس��ائل سیاسی وابسته‬ ‫است‪».‬‬ ‫مدیرعامل هلدینگ امید با تاکید بر این موضوع که‬ ‫بازگشتبهروزهای‬ ‫خندانتاالرشیشه ای‬ ‫گفتوگویمثلثبامدیرعامل‬ ‫کارگزاری بانک تات‬ ‫و بلند مدت داش��ته باش��ند و ب��ه بررسی ت��وان تاالرهای‬ ‫شیشه ای در اقتصاد کش��ور بپردازند‪ .‬ما گله مندیم که چرا‬ ‫به این موضوع بسیار مهم و ارزش��مند در ای ران بهایی داده‬ ‫نم ی شود‪».‬‬ ‫مدیرعامل هلدینگ بورس و کارش��ناس این حوزه به‬ ‫مثلث گفت‪« :‬بورس در ای ران باید ابتدا درمان شده و سپس‬ ‫حمایت شود و اینکه مس��ئوالن مدام دم از حمایت بورس‬ ‫م ی زنند کاری بیه��وده است‪ .‬مصادیق حمایت��ی دولت از‬ ‫بورس باید مش��خص ش��ود‪ ،‬البته دولت برنامه هایی ب رای‬ ‫بازار سرمای��ه دارد که در ص��ورت انجام و ب��ه ثمر رسیدن‬ ‫این برنامه ها موجبات رشد و شکوفایی بورس ان چنان که‬ ‫شایسته است فراهم م ی شود‪».‬‬ ‫وی اظهار داش��ت‪« :‬در ح��ال حاضر وقت��ی اجناس‬ ‫ش��رکت ها مصادره م ی ش��ود کدام سرمایه داری در بورس‬ ‫سرمایه گذاری م ی کند؟»‬ ‫وی در پایان تاکید کرد‪« :‬اگر ما به عنوان کارش��ناس‬ ‫بورس عقیده ای به سوداوری ب��ورس و لزوم وجود ان ب رای‬ ‫ارتق��ای سطح اقتصادی کش��ور نداش��تیم‪ ،‬هرگ��ز چنین‬ ‫بحث هایی را مطرح نم ی کردیم‪ .‬هر کسی دانش مقدماتی‬ ‫بازار سرمایه را داشته باشد م ی تواند موضوع اهمیت بورس را‬ ‫درک کند‪ .‬پس مسئوالن باید نگاه بهتر و عم ی قتری نسبت‬ ‫به تاالر شیشه ای داشته باشند‪».‬‬ ‫تغییر ساختار بورس به صورت کالن‬ ‫اما دبیرکل نهادهای سرمایه گذاری سازمان بورس‬ ‫و اوراق به��ادار دو‪ ،‬سه روز گذش��ته را ج��زو خندان ترین‬ ‫روزهای بورسی امسال م ی داند‪ .‬وی به هفته نامه مثلث‬ ‫گفت‪« :‬داستان اصلی این است که بورس کار ش��فافی‬ ‫است و زمان ی که شرکت ها حاضر م ی شوند که در بورس‬ ‫سرمایه گ��ذاری و فعالیت کنند نم ی خواهند در حاش��یه‬ ‫باش��ند‪ ».‬بهروز خدارحمی معتقد است که بازار سرمایه‬ ‫در اقتصاد سهم کمی داش��ته است اما ظ��رف ‪ 10‬سال‬ ‫گذش��ته به همان میزان نیز دارای رش��د خوبی بوده اما‬ ‫زی ر ساخت های ان باید به گونه ای فراهم م ی شد که بقیه‬ ‫شرکت های خارج از بورس نتوانند فرار مالیاتی کنند‪ .‬اما‬ ‫این گونه نبوده است و دولت م ی کوشد تا شرکت ها را به‬ ‫سمت بازار سرمایه هدایت کن��د و این کار پی ش نیازهای‬ ‫بس��یاری دارد‪ .‬وی در ادامه گفت وگوی خود با هفته نامه‬ ‫مثلث به حرک��ت کند بازار سرمایه در ایران اش��اره کرده‬ ‫و گفت‪« :‬در ایران حرکت ما در بورس بس��یار کند است‬ ‫و تع��داد قابل توجهی از ش��رکت ها م ی توانن��د با پنهان ‬ ‫کاری کار خود را پیش ببرند‪ .‬انچه در بازار سرمایه اتفاق‬ ‫افتاده است مربوط به عوامل متعددی است‪ .‬یکی از این‬ ‫عوامل‪ ،‬فضای سیاسی است‪ .‬فضای سیاسی ما بس��یار‬ ‫حس��اس است و بورس ب��ه تک تک جم�لات اتفاقات‬ ‫سیاسی حساسیت نشان می دهد‪».‬‬ ‫این کارش��ناس و دبی��رکل نهاده��ای سرمایه گذاری‬ ‫سازمان بورس با اشاره به بهبود وضعیت بورس در روزهای‬ ‫گذشته اظهار داشت‪« :‬در حال حاضر باتوجه به جهت مثبتی‬ ‫که ب رای مذاکرت پی ش بینی م ی شود‪ ،‬اخبار خوشی را طی‬ ‫روزهای اینده ب رای بازار بورس خواهیم داشت‪.‬‬ ‫اما با این وجود یکی از دغدغه ها این است که دولت با‬ ‫عدم توجه به حوزه بورس در کنترل تورم موفقیتی چشمگیر‬ ‫داش��ته است اما این موفقیت موجب رکود بازار بورس شده‬ ‫است‪ .‬در واقع بحران اعتب��اری و نقدینگی بانک ها یکی از‬ ‫عوامل رکود بورس است و در کل نقدینگی کم ش��ده است‬ ‫که این امر به نفع بازار بورس نبوده‪».‬‬ ‫وی با اش��اره به دیگر دغدغه هایی ک��ه در این حوزه‬ ‫وجود دارد‪ ،‬تصریح ک��رد‪« :‬زمانی ما تصمی��م گرفتیم که‬ ‫سازمان هایی مانند بازنشس��تگ ی ها و بیمه ها را به بورس‬ ‫بیاوریم چراکه نقدینگی انها ب رای بورس بسیار تاثیر مثبتی‬ ‫را در پی داش��ت اما باتوجه به وضعیت اقتصادی کنونی و‬ ‫کمبود نقدینگی این موضوع برعکس شد‪».‬‬ ‫وی در خصوص تغییر مدیریت در بازار سرمایه معتقد‬ ‫است که بازار سرمایه به دلیل چند الیه بودنش پیچیده است‬ ‫و خود سازمان نیز دارای مدیریت های چند الیه است‪.‬‬ ‫خدارحمی با تاکید بر این موضوع ادامه داد‪« :‬در چند‬ ‫سال گذشته رفت و امد مدی ران و تغییر انها بسیار زیاد بوده‬ ‫است ولی به دلیل ساختار سطحی ب��ورس در ای ران هرگز‬ ‫تغیی رات چش��مگیری در تغیی رات مدیریت��ی اتفاق نیفتاده‬ ‫است و این امر نیاز به ان دارد که کل ساختار به صورت کالن‬ ‫تغییر پیدا کند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫در کش��ور ما ش��رایط سیاسی م ی تواند روی اقتصاد کشور‬ ‫تاثیر بسیار زیادی داشته باشد‪ ،‬گفت‪« :‬تحریم سیاسی ای ران‬ ‫مستقیما ضربات اقتصادی را ش��امل شده است و مسائلی‬ ‫چون بحث خوراک پترو شیم ی ها‪ ،‬حق بهره برداری از معادن‬ ‫و نرخ سود بانک ها که ‪ 20‬درصد از ب��ازار را تحث تاثیر خود‬ ‫قرار داده است از عواملی هستند که خارج از دست شرکت ها‬ ‫بوده و به شدت بر عملکرد بورس تاثی ر گذار است‪».‬‬ ‫وی در ادام��ه گف��ت‪« :‬تحریم ه��ا‪ ،‬واسطه گری های‬ ‫بی ن المللی و بازار داخلی و مس��ائل بانک��ی تاثیر عمده ای‬ ‫در بورس گذاش��ت و هنوز ه��م اثار این مش��کالت از بین‬ ‫نرفته است‪».‬‬ ‫این کارش��ناس حوزه بورس در پاسخ ب��ه این سوال‬ ‫که ایا باتوجه به ش��ایعاتی که در خص��وص تغییر مدیریت‬ ‫سازمان بورس وجود دارد‪ ،‬م ی توان به این اندیش��ید که این‬ ‫تغییر م ی تواند در روند بهبود کار تاالر شیشه ای موثر واقع‬ ‫ش��ود یا خیر‪ ،‬گفت‪« :‬عواملی چون تغیی��ر مدیریت خیلی‬ ‫نم ی تواند باعث ش��ود که سرمایه های سهام��داران از بین‬ ‫برود یا باقی بماند‪.‬‬ ‫در واقع بخشی از مدیریت باید به این موضوع بپردازد‬ ‫که در یک پروس��ه زمانی بلند مدت مس��ائلی که موجبات‬ ‫رکود بورس را فراهم م ی اورد تغییر ک��رده و ثبات پیدا کند‪.‬‬ ‫اما اگر این موضوع اتفاق نیفتد و در حد شایعه باقی بماند و‬ ‫دولت و مجلس کار عملی انجام ندهند‪ ،‬شاهد افول مجدد‬ ‫بازار سرمایه با شدت بیش��تری خواهیم بود‪ .‬پس مجلس و‬ ‫دولت و تصمیم گی ران فعال در این حوزه باید به این موضوع‬ ‫توجه بیشتری نشان دهند تا با سرمایه سرمایه گذاران بازی‬ ‫نشود‪».‬‬ ‫وی در ادامه این گفت وگو با اش��اره به گفت وگوهای‬ ‫ای ران و ‪ 5+1‬گفت‪« :‬یکی از مس��ائل مثبت امروزی نوای‬ ‫خوبی بود که از درون مذاکرات به گ��وش رسیده است که‬ ‫ما م ی خواهیم تا اخر جوالی ب��ه نتیجه برسیم و همت دو‬ ‫طرف هم همین بوده است که نتیجه این مذاکرات به نفع‬ ‫کش��ورمان رقم بخورد‪ .‬البته این احتمال هم وجود دارد که‬ ‫چنین اتفاقی رخ ندهد و در این صورت این قضیه در بازار در‬ ‫حد کاهش ارزش سهام ها پیش خواهد رفت‪.‬‬ ‫با این حال ما انتظار داریم بع��د از توافق وضعیت رو‬ ‫به بهبود پیش برود و شرایط غی ر واقع بینانه ای که تا کنون‬ ‫وجود داشته است کنار گذاشته شود‪».‬‬ ‫محمد علی احمدزاده افزود‪« :‬تجربه دولت های پیشین‬ ‫ب رای ما خاط رات خوبی را ن��دارد‪ .‬در زمان دولت نهم و دهم‬ ‫بورس به ش��دت فضای غی ر کارامدی داشت و هرگز رونقی‬ ‫که انتظار م ی رف��ت را پیدا نکرد‪ .‬مردم نم ی توانس��تند این‬ ‫ریسک را کرده و سرمایه های خود را در اختیار رونق کشور‬ ‫قرار دهند‪».‬‬ ‫وی اظهار داش��ت‪« :‬در دولت یازدهم انتظار بیشتری‬ ‫داش��تیم اما متاسفانه در این دولت نیز مانند قبل اتفاقات‬ ‫خوبی تا کنون رخ ن��داده است و این م ی توان��د به دو دلیل‬ ‫باشد؛ اول اینکه شاید انها بورس را به درستی نم ی شناسند و‬ ‫دلیل دوم ‪ -‬که امیدوارم این گونه نباشد ‪ -‬این است که انها‬ ‫ب رای تاالر شیشه ای ارزشی قائل نیستند‪».‬‬ ‫احمدزاده با اش��اره به اینکه در سایر کش��ورها بورس‬ ‫از اهمیت ویژه ای برخ��وردار است و در ب��ازار سرمایه تاثیر‬ ‫بس��یاری دارد‪ ،‬اضافه کرد‪« :‬ما انتظار داریم که مس��ئوالن‬ ‫و سیاستگذاران در خصوص بازار بورس اندیش��ه ای پایدار‬ ‫تغییرمدیران‬ ‫چارهکارنیست‬ ‫رئیسسابقسازمان بورس‬ ‫درگفتوگوبامثلث‬ ‫نشست‪ 5+1‬به رکود بورس‬ ‫ارتباطیندارد‬ ‫اصفری در‬ ‫گفت وگوبامثلث‬ ‫‪69‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫بازگشت به روزهای خندان تاالر شیشه ای‬ ‫گفت وگوی مثلث با مدیرعامل کارگزاری بانک تات‬ ‫اقای خرازی! به نظر م ی رس�د هفته گذش�ته‪،‬‬ ‫تاالر شیشه ای روزهای خوبی را پشت سر گذاشته‬ ‫است‪ .‬چرا این اتفاقات رخ داده است؟‬ ‫وقت��ی قیمت سهام بی��ن ‪ 30‬ت��ا ‪ 55‬درصد افت‬ ‫م ی کند‪ ،‬سرمایه گذاری در بورس مهیج م ی شود و زمان فعلی‬ ‫زمان مناسبی ب رای ورود به بورس است‪ .‬ه ر چند در شش ماه‬ ‫اخیر می زان نقد ش��وندگی یا همان حجم معامالت در بازار‬ ‫بورس ته ران و فرابورس ای ران به شدت کاهش پیدا کرده بود‬ ‫اما در چند روز اخیر انتشار اخبار مثبت سبب شد روند حرکت‬ ‫بورس تغیی راتی را تجربه کند‪.‬‬ ‫البته یکی از عوامل مهم مثب ت ش��دن دوباره بازار در‬ ‫روزهای اخیر را م ی توان تصمیم سازمان بورس و اوراق بهادار‬ ‫مبن ی بر افزایش می زان وام دهی کارگزاران به ش��رکت های‬ ‫حقوقی دانست که تا ‪ 10‬ب رابر حقوق صاحبان سهام است‪.‬‬ ‫این بدان معناست که اگر هر کارگ��زاری حداقل ‪ 10‬میلیارد‬ ‫تومان تسهیالت پرداخت کند‪ ،‬سرمایه ای حدود هزار میلیارد‬ ‫تومان به بازار سرمایه کشور تزریق خواهد شد چرا که در حال‬ ‫حاضر ‪ 96‬کارگزاری فعال در کشور وجود دارد‪.‬‬ ‫ایا این روزهای شاد باتوجه به کاهش چشمگیر‬ ‫ارزش سهام در ماه های اخیر واقعی است؟‬ ‫حجم معامالت‪ ،‬معیار واقعی ب رای سنجش بورس‬ ‫است و افزایش ان رغبت و ش��ور و هیجان فعاالن بورس را‬ ‫نش��ان م ی دهد‪ .‬در دی ماه سال گذشته که اوج رونق بورس‬ ‫افت شاخص سهام در بورس اوراق بهادار‬ ‫شرایط مساعدی را برای ورود به این بازار ایجاد‬ ‫کرده است‪ .‬با ش�رایط کنونی به نظر م ی رسد‬ ‫سرمای ه گذاری در بازار سهام جذاب تر است‪.‬‬ ‫این موضوع را حسین خزل ی خ رازی‪ ،‬مدیرعامل‬ ‫کارگزاری بانک تات در گفت وگو با هفته نامه‬ ‫مثلث بیان کرد‪ .‬گفت وگوی مثلث را با وی در‬ ‫پی م ی خوانید‪.‬‬ ‫ته ران بود‪ ،‬حج��م معامالت به ‪ 600‬تا ه��زار میلیارد تومان‬ ‫در روز م ی رسید اما در چند ماه اخی��ر این رقم به ‪ 100‬تا ‪150‬‬ ‫میلیارد تومان کاهش یافته است‪ .‬این کاهش ناشی از عدم‬ ‫تمایل به سرمایه گذاری در بورس ته ران بود‪.‬‬ ‫اما در این اواخر تغییر مبنای تعیین قیمت محصوالت‬ ‫پتروشیمی از ارز مبادله ای به ارز ازاد موضوع خوشایندی در‬ ‫بازار کاال بوده و موج��ب از بین رفتن رانت ه��ای موجود در‬ ‫فضای مبادله ای بازار شد‪.‬‬ ‫پیش از ای��ن در سال ‪ 82‬در بورس فل��زات و بعدها در‬ ‫صنعت سیمان کشور این اتفاق افتاده است که نتایج مثبت‬ ‫ان به وضوح در این دو صنعت قابل مشاهده است‪ .‬در نتیجه‬ ‫با ایجاد چنین فضایی م ی توان به اینده بازار سرمایه امیدوار‬ ‫بود و مهمتر انکه این تصمی��م در راستای حمایت دولت از‬ ‫حبابی کهترکید‬ ‫بحرانبورسوضعیتوزیررابحرانی کرد‬ ‫نیما کاویانی‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫کارشناس بورس‬ ‫تداوم ریزش ش��اخص بورس ب رای دومین بار وزیر‬ ‫امور اقتصادی و دارایی را به مجلس کشاند‪.‬‬ ‫علی طی ب نیا در حالی روبه روی نمایندگان خانه ملت‬ ‫ایستاد که م ی بایست در جمع اعضای کمیسیون اقتصادی‬ ‫مجلس درباره دالیل ریزش ش��اخص ب��ورس توضیح دهد‬ ‫که پیش از ای��ن در فروردین ماه سال ج��اری تذکری جدی‬ ‫از نمایندگان در همین خصوص دریاف��ت کرده بود‪ .‬رئیس‬ ‫کمیس��یون اقتصادی مجلس در تذکری ب��ه وی خواستار‬ ‫حمایت همه جانبه وی از بورس اوراق بهادار شد‪.‬‬ ‫پس از دریافت این تذکر بود که وزیر اقتصاد با مدی ران‬ ‫حوزه بازار سرمایه تشکیل جلس��ه داد و راه نجات بورس را‬ ‫کاهش نرخ سود بانکی تشخیص دادند‪.‬‬ ‫اما تجویز داروی کاهش نرخ س��ود بانکی ب رای بهبود‬ ‫وضعیت ب��ازار سرمایه کمکی به ح��ال و روز بورس نکرد و‬ ‫تش��خیص کارش��ناسان ب رای بیماری بورس درست از اب‬ ‫در نیامد‪ .‬اعالم حمایت مسئوالن اقتصادی از بازار سرمایه تنها‬ ‫به مدت یک هفته توانست بر ش��اخص بورس تاثیر مثبت‬ ‫داشته باشد‪ .‬بعد از ان کارشناسان دلیل اصلی کم رونقی بازار‬ ‫سرمایه و افت پ ی در پی ش��اخص بورس را تغیی رات ناشی از‬ ‫الیحه بودجه دانستند‪.‬‬ ‫همچنین به عقیده برخی دیگر از کارشناسان بورس‬ ‫پی ش بینی افزایش هزینه شرکت ها در جریان اجرای فاز دوم‬ ‫هدفمندی یارانه ه��ا‪ ،‬افزایش نرخ خوراک پتروش��یم ی ها و‬ ‫عوارض غیرعادی شرکت های سنگ اهنی که در بودجه ‪93‬‬ ‫دیده شده بود و سیاست های انقباضی پولی دولت‪ ،‬در رفتار‬ ‫شاخص بورس تاثی ر گذار بوده است‪.‬‬ ‫ادامه ریزش پ ی در پی شاخص بورس و تاکید برخی از‬ ‫فعاالن و کارشناسان بازار سرمایه مبنی بر کمبود نقدینگی‬ ‫در این بازار باعث ش��د وزیر اقتصاد و دارایی در یک جلس��ه‬ ‫فوری با برخی مدی ران بانکی تزریق پنج هزار میلیارد تومان‬ ‫به صندوق توسعه بازار سرمایه را در دستورکار خود قرار دهد‪.‬‬ ‫اما این بار نیز تجویز وزیر و کارشناسان تنها مسکنی‬ ‫کوتاه مدت ب رای درد سقوط بازار بورس بود و با گذشت اندک‬ ‫زمان از این تصمیم شاخص همچنان به حرکت سربه زی رانه‬ ‫خود ادامه داد‪ .‬احمد توکلی‪ ،‬عضو کمیسیون برنامه‪ ،‬بودجه‬ ‫در صورت درست بودن تحلیل نمایندگان‬ ‫مجلس مبنی ب�ر حب�اب ب�ودن افزایش‬ ‫ش�اخص در س�ال گذش�ته‪ ،‬روند کاهش‬ ‫شاخص کل در ماه های اینده اجتناب ناپذیر‬ ‫است‬ ‫بخش تولید پتروش��یمی اتخاذ ش��د و تصمیمی درست و‬ ‫منطقی بوده است‪.‬‬ ‫اما در ش�ش م�اه اخیر ب�ا روند کاهش�ی مواجه‬ ‫بوده ایم‪ ،‬چگونه م ی توان این موض�وع را توجیه‬ ‫کرد؟‬ ‫این روند کام�لا طبیعی بود‪ .‬در ش��ش ماه اخیر‬ ‫قیمت سهام بین ‪ 30‬تا ‪ 55‬درصد کاهش یافته و همان طور‬ ‫که این کاهش در این مدت طبیعی بود‪ ،‬افزایش این روز های‬ ‫حجم نقدینگی و تغییر روند ب��ازار ب رای رونق دوباره تا پایان‬ ‫سال جاری نیز کامال طبیع��ی خواهد ب��ود و دور از انتظار‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫در روزه�ای اخی�ر س�رمای ه گذاران ب�ه ب�ورس‬ ‫بازگشته اند‪ ،‬به نظر شما این روند ادام ه دار خواهد‬ ‫بود؟‬ ‫به نظ��ر م ی رسد زم��ان خرید سهام ف��را رسیده و‬ ‫سرمایه گذاران در چنین شرایطی م ی توانند در بازه شش ماه‬ ‫تا یک سال بازدهی خوبی به دست اورند‪ .‬ب رای مثال سهمی‬ ‫ که در قیمت ‪ 600‬تومان پی ش بین��ی ‪ 100‬تومان سود کرده‬ ‫بود‪ ،‬در حال حاضر به قیمت ‪ 300‬تومان رسیده است و همان‬ ‫پی ش بینی ‪ 100‬تومان سود ب رای سهم را دارد و این جذابیت‬ ‫خرید دوباره و افزای��ش حجم معامالت را در بورس ش��دت‬ ‫م ی بخشد‪ .‬دولت در یک سال اخیر ب رای خروج کشور از رکود‬ ‫تورمی‪ ،‬تقدم سیاست های پولی خود را به مهار تورم داده بود‬ ‫و امروز بعد از مهار نسبی تورم‪ ،‬به دنبال خروج از رکود و کمک‬ ‫به بخش تولید ب رای رونق بخشی به اقتصاد است‪ .‬به هر حال‬ ‫این موضوع نم ی تواند ب ی تاثیر باش��د و مسلما به بازگشت‬ ‫سرمایه گذاران منتهی خواهد شد‪ .‬بناب راین اگر در ماه های اخیر‬ ‫عالئمی مبنی بر خروج کشور از رکود دیده شود و از سوی دیگر‬ ‫ی ای ران نیز مثبت باش��د‪ ،‬م ی توان انتظار‬ ‫نتایج مذاکرات اتم ‬ ‫داشت که بورس به روز های اوج خود باز گردد‪.‬‬ ‫و محاسبات مجلس عوامل کاهش ش��دید شاخص کل در‬ ‫بورس ته��ران در هفت ماه اخی��ر را ارزیابی ک��رد و از دولت‬ ‫خواست تا از عرضه سهام ب رای تامین بودجه تا فرو نشاندن‬ ‫التهاب خودداری کند‪.‬‬ ‫توکلی افزایش شاخص در سال گذشته را یک حباب‬ ‫قیمتی دانست و کاهش کنونی را نیز به دلیل تخلیه شدن‬ ‫این حباب قیمتی و فاصله بین وضعیت واقعی و وضعیت‬ ‫مالی اقتصاد دانسته است‪.‬‬ ‫داستان سقوط بازار همچن��ان ادامه دارد و تصمیمات‬ ‫مختلف دولت در حمایت از بورس به صورت کوتاه مدت مانع‬ ‫از ریزش شاخص بورس م ی ش��ود‪ ،‬اما بعد از مدتی باز شاهد‬ ‫افت شدید شاخص هستیم‪.‬‬ ‫در هفته گذشته بعد از سقوط شاخص به کانال ‪ 70‬هزار‬ ‫واحد و کاهش دوهزار واحد در سه روز‪ ،‬تصمیمات و جلسات‬ ‫اضط راری دولت بار دیگر در حمایت از بورس خب ر ساز ش��د‪.‬‬ ‫هرچند این اخبار و حمایت ها در چند روز باعث رش��د دوباره‬ ‫شاخص و بازگشتش به کانال ‪ 72‬هزار واحدی شد‪ ،‬اما در چند‬ ‫روز اخیر باز هم شاهد افت شاخص کل در بورس هستیم‪.‬‬ ‫هرچند مجلس نیز راهکارهایی ب رای وضعیت بورس‬ ‫دارد‪ ،‬اما عمده این راهکارها ب رای نجات بورس در کوتاه مدت‬ ‫نیست و به نوعی مجلس به دولت پیشنهاد عدم مداخله در‬ ‫بورس تا پایان التهاب کنونی را داده‪ .‬در صورت درست بودن‬ ‫تحلیل نمایندگ��ان مجلس مبنی بر حب��اب بودن افزایش‬ ‫شاخص در سال گذشته‪ ،‬روند کاهش شاخص کل در ماه های‬ ‫اینده اجتناب ناپذیر است تا با خالی شدن این حباب اقتصاد به‬ ‫یک تعادل منطقی دست یابد‪ .‬به نظر م ی رسد تحلی ل های‬ ‫کارشناسان دولت در تشخیص علل کاهش شاخص بورس‬ ‫درست نبوده و بهتر است بورس ب��دون مداخله دولت روند‬ ‫طبیعی خود را طی کند‪.‬‬ ‫تغییر مدیران چاره کار نیست‬ ‫رئیس سابق سازمان بورس در گفت وگو با مثلث‬ ‫اقای حس ن نژاد! وزیر اقتصاد و دارایی در مجلس‬ ‫قول های خوب�ی را به اعضای تاالر شیش�ه ای داده و در‬ ‫نتیجه پی ش بینی م ی ش�ود که ش�اید اینده بهتری در‬ ‫انتظار رونق بورس باشد‪ ،‬تحلیل شما از ماجراهای اخیر‬ ‫ب ه عنوان یکی از مدیران ب ا سابقه بورس چیست؟‬ ‫همانطور که م ی دانید صعود بورس و پایداری ان به‬ ‫شرایط اقتصادی کشور بازم ی گردد‪ .‬اقای وزیر اقتصاد هم قول‬ ‫داده که فعاالن بازار سرمایه به خصوص افرادی که در نیمه دوم‬ ‫سال گذشته وارد بورس شده اند م ی توانند اطمینان داشته باشند‬ ‫که دولت هیچ حمایتی را از بورس در جهت رونق دریغ نم ی کند‪.‬‬ ‫هرچند در ماه های گذشته باتوجه به روندی که بورس طی کرده‬ ‫ی کارشناسان‬ ‫این حمایت ها احساس نشده ‪ ،‬با این حال تمام ‬ ‫حوزه بورس بر این باورند که در حال حاضر افرادی که ب ر اساس‬ ‫هیجانات موجود اقدام به فروش سهام کنند به طور قطع متضرر‬ ‫خواهند ش��د چرا که در حال حاضر قیمت انواع سهام در کف‬ ‫قیمتی خود قرار دارد و افرادی که بازار را م ی شناسند به هیچ‬ ‫عنوان اقدام به فروش سهام نخواهند کرد که این پی ش بینی‬ ‫م ی تواند بسیار ارزنده باشد چراکه این بار وضعیت بورس کامال‬ ‫به اتفاقاتی که در گفت وگوهای ‪ 5+1‬م ی افتد بستگی دارد‪.‬‬ ‫با توجه به این دیدگاه و اتفاقات خوبی که این روزها‬ ‫تاالر شیشه ای را در برداش�ته‪ ،‬فکر م ی کنید روند‬ ‫صعودی پایدار خواهد ماند یا خیر؟‬ ‫پایداری صعود بازار ب��ورس کامال به حمایت های‬ ‫دولت از این سازمان وابسته است‪ .‬هرچند ع وامل خارجی هرگز‬ ‫نم ی تواند دست از سر تاثی رات مستقیم و غیرمستقیم خود از‬ ‫بورس بردارد‪ .‬همانطور که وزیر اقتصاد هم گفته دولت مصمم‬ ‫است و تالش دارد حمایت از تولید را بیش از گذشته در ب رنامه‬ ‫خود داشته باشد‪.‬‬ ‫رکود بازار بورس در چند ماه گذشته بسیاری‬ ‫از ش�رکت ها را که در ت�االر شیش�ه ای ب ه دنبال‬ ‫اینده ای روش�ن بودن�د را تحت تاثیر ق�رار داده‬ ‫اس�ت‪ .‬اما جریاناتی نیز اتفاق افتاد ک�ه روزهای‬ ‫گذشته بورس شادترین روزهای گرم تابستان ی اش‬ ‫را تج رب�ه کرد‪ .‬ماجرای�ی که کمت�ر در این اواخر‬ ‫برای بورس و اهالی ان اتفاق م ی افت�اد و ان روند‬ ‫افزایشی س�هام شرکت هاس�ت‪ .‬دوشنبه هفته‬ ‫گذشته وزیر امور اقتصاد و دارایی در جلس ه ای که‬ ‫در مجلس شورای اسالمی در خصوص مشکالت‬ ‫بازار س�رمایه تشکیل ش�د گفت که دولت برای‬ ‫خروج بازار سرمایه از وضعیت کنونی ب رنام ه های‬ ‫جدی دارد‪ .‬به گفته طی ب نی�ا‪ ،‬برخی تصمیمات‬ ‫از جمله مصوبه اخیر هیات وزی�ران در خصوص‬ ‫گاز مصرفی واحدهای پتروشیمی و پاالیشگاه ها‬ ‫توانس�ت اثار مثبتی را در شاخص بورس داشته‬ ‫باش�د‪ .‬وزیر اقتصاد ب�ه نماین�دگان معترض به‬ ‫وضعیت سازمان بورس گفته که یکی از این موانع‬ ‫و محدودی ت ه�ا‪ ،‬بورس کاال بود ک�ه وزیر صنعت‬ ‫پذیرفته تا ای�ن محدودی ت ها مرتفع ش�ود و در‬ ‫مجموع این مشکالت به تدریج در حال رفع شدن‬ ‫است و بازار سرمایه ب ه زودی به وضعیت باثباتی در‬ ‫اینده نزدیک خواهد رسید‪ .‬ب راساس اتفاقات اخیر‬ ‫یکی از مدیران سابق سازمان بورس اینده نسبتا‬ ‫روشنی را برای این س�ازمان پی ش بینی م ی کند‪.‬‬ ‫گفت وگوی با مثلث را در پی م ی خوانید‪:‬‬ ‫نشست ‪ 5+1‬به رکود بورس ارتباطی ندارد‬ ‫اصفری در گفت وگو با مثلث‬ ‫ش�ما یکی از س�وال کنندگان وزیر اقتصاد در‬ ‫خصوص س�ازمان بورس و اوراق به�ادار بودید‪،‬‬ ‫لزوم این امر را در چه دیدید؟‬ ‫ای�ا باتوجه ب�ه نشس�ت های مش�ترک دولت و‬ ‫مجلس راهکاری هم برای این موضوع پیشنهاد‬ ‫داده اید؟‬ ‫دالیل این موارد از نظر شما چیست؟‬ ‫از نظر ش�ما کنترل ب�ازار بورس به چ�ه عواملی‬ ‫بستگی دارد؟‬ ‫همه ما م ی دانی��م که مذاکرات در ح��ال حاضر از‬ ‫مهمترین و تاثی ر گذارترین عوامل در رکود یا صعود بازار سرمایه‬ ‫و بورس است‪ .‬در واقع کنترل تورم و افزایش نقدینگی در کشور‬ ‫و در نتیجه ان صعود روند اقتصاد همه و همه در شرایط کنونی‬ ‫به صورت مستقیم به در های بس��ته مذاکرات دوخته شده و‬ ‫امیدواریم با نتیجه مثبت از این مرحله عبور کنیم‪ .‬در ان زمان‬ ‫است که م ی توانیم به قول دولت ب رای حمایت از بازار بورس‬ ‫امید داشته باشیم‪.‬‬ ‫شمادردولتپیشینمسئولیتبخشیازسازمان‬ ‫بورس را ب ر عهده داشته اید‪ ،‬ب ه صورت شفاف بیان‬ ‫کنید که کدام دولت بیشتر به بورس اهمیت م ی داد‬ ‫و ش�رایط تاالر شیش�ه ای در چه زمانی شفاف تر‬ ‫بوده است؟‬ ‫با توجه به عمر کوتاه دولت یازدهم هنوز قضاوت در‬ ‫این مورد زود است‪ .‬اما باتوجه به قوانین موجود انتظار م ی رود‬ ‫دولت یازدهم بیش از انچه گفته به بورس اهمیت بدهد‪ .‬اما‬ ‫متاسفانه تا کنون چنین اشتیاقی ب رای صعود بورس از سوی‬ ‫دولت دیده نشده است و ما در این خصوص نگران ی هایی داریم‪.‬‬ ‫به نظر م ی رسد دولت فعلی بیش از انکه به بازار سرمایه توجه‬ ‫کند در پی کاهش نرخ تورم است‪.‬‬ ‫نظر ش�ما در خصوص تغییر مدیریت س�ازمان‬ ‫بورس چیست‪ ،‬ایا م ی تواند تغییری در روند بهبود‬ ‫این سازمان داشته باشد؟‬ ‫خیر‪ ،‬از نظر من ثبات مدیریت��ی م ی تواند موثر تر‬ ‫باش��د و در پی ان تالش ب رای تغییر سیاست ها موثر تر است‬ ‫تا اینکه در هر لحظه و به خاطر هر خطا و رکودی که ش��اید‬ ‫وابس��ته به امور خارج از حیطه مدیریتی است‪ ،‬اقدام به تغییر‬ ‫مدی ران کنیم‪.‬‬ ‫تصویب برساند‪.‬‬ ‫ما در این خصوص پیام ه��ای متعددی از اقصی نقاط‬ ‫کشور داش��ته ایم و بس��یاری از عزیزان در جای جای ای ران‬ ‫منتظر هس��تند تا موکالن انها در مجلس شورای اسالمی‬ ‫راهکاری را ب��رای حصول نتیج��ه ای که انه��ا از بورس و‬ ‫سرمایه گذاری ش��ان انتظار داش��تند پیدا کنند‪.‬البته ناگفته‬ ‫نماند که برخی از مش��کالت جهانی هم در رکود و صعود‬ ‫وضعیت بورس ب ی تاثیر نیست‪.‬‬ ‫پس ایا م ی توان وضعیت کنونی سازمان بورس‬ ‫را به مذاکرات اخیر وابسته دانست؟‬ ‫خیر‪ .‬چراکه بسیاری از کاالهایی که در بورس در‬ ‫حال حاضر دچار رکود ش��ده اند کامال داخلی هستند و مواد‬ ‫اولیه انها در داخل کشور تولید م ی شود‪ .‬به نظر م ی رسد که‬ ‫برخی م ی خواهند همه چیز را به مس��ائل سیاسی مرتبط‬ ‫کنند و از این راه سوداوری نمایند‪.‬‬ ‫مجلس در نهایت چه تصمیم ی برای این اوضاع‬ ‫خواهد گرفت؟‬ ‫هنوز تصمیمی اتخاذ نشده‪ ،‬اما یکی از کارهایی‬ ‫که باید انجام ش��ود تحقیق و تفحص از سازمان بورس و‬ ‫اوراق بهادار است‪ .‬با اینکه این سازمان وضعیت شفاف تری‬ ‫نسبت به سایر سازمان ها دارد اما این نیاز احساس م ی شود‬ ‫که باید در این م��ورد تحقیقات گس��ترده ای انجام گیرد تا‬ ‫علل و ریشه یابی تزلزل صعود و رکود بورس مشخص شود‪.‬‬ ‫هر چند تا به اینجا گزارشی دال بر تخلف در بورس دریافت‬ ‫نکرده ایم‪ ،‬اما مس��ائلی ک��ه در بورس اتفاق افتاده بس��یار‬ ‫نگران کننده ش��ده و سرمایه های مردم کاهش پیدا کرده و‬ ‫موجبات نگرانی خانواه ها نیز فراهم شده است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫یکی از دالیل موثر در رکود ب��ازار سرمایه بحث‬ ‫میعانات گازی و نفتی است که به پتروشیم ی ها وابسته بوده‬ ‫و قیمت گذاری های نامناسب در انها توانس��ته باعث بروز‬ ‫مشکالت در زمینه بازار بورس شده و رکود سرمایه گذاری ها‬ ‫را موجب شود‪.‬‬ ‫در این زمینه دولت باید مستقیما پاسخگو باشد و باید‬ ‫دید چه تدبیری در این خصوص خواهد اندیش��ید و بورسی‬ ‫که در حال پیشرفت بوده چرا دچار رکود شده است‪.‬‬ ‫بخش دیگ��ری که موجب��ات تزلزل ب��ازار سرمایه را‬ ‫فراه��م کرده‪ ،‬ع��دم ج��ذب سرمایه گذاری ه��ای صنایع و‬ ‫پتروشیم ی هاست‪ .‬تولیدات این دو گروه نیز پایین امده در‬ ‫نتیجه مردم نتوانستند از سرمایه گذاری خود بهره مند شوند‪.‬‬ ‫یکی از دالیلی که برخی معتقدند موجبات‬ ‫تزل�زل ب�ازار ب�ورس را فراه�م م ی اورد مس�ائل‬ ‫سیاس ی ای است که چند زمانی است با انها دست‬ ‫به گریبانیم‪ .‬اما سوال کننده اصلی از وزیر اقتصاد‬ ‫و دارایی در مجلس شورای اسالمی سیاست فعلی‬ ‫و مسائل م ربوط به تحری م ها را با اقتصاد و رکودی‬ ‫که در حال حاضر در س�ازمان بورس با ان مواجه‬ ‫هستیم ب ی ارتباط م ی داند‪ .‬محمدحسن اصفری‪،‬‬ ‫نماینده مردم اراک در مجلس ش�ورای اسالمی و‬ ‫دبیر اول کمیس�یون امنیت ملی در گفت وگو با‬ ‫هفته نامه مثلث دالیل خود را برای س�وال از وزیر‬ ‫بیان کرد‪.‬‬ ‫و اگر پرداخت یارانه سود و وجوه اداره شده به بخش هایی‬ ‫از تولید اختصاص داده شود بورس شرایط ثبات را تجربه خ واهد‬ ‫کرد و این باعث افزایش بهره وری این سازمان خواهد شد‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫امروز مردم کش��ور ما باتوجه به وضعیت بد بازار‬ ‫و نزولی که افرادی ب رای کس��ب درامد از انها م ی گیرند به‬ ‫سمت ب��ورس امده اند تا با سرمایه گ��ذاری مطمئن بتوانند‬ ‫کس��ب درامد حالل نمایند‪ .‬اما متاسفانه ویترین شیشه ای‬ ‫اقتصاد کشور در چند ماه گذشته فراز و نشی ب های بسیاری‬ ‫داشته است و با افول سرمایه گذاری هایی که سازمان بورس‬ ‫با ان مواجه شده مردم دچار سردرگمی هستند‪.‬‬ ‫مهمترین و بهترین راهکار نشس ت های پی در پی‬ ‫مس��ئوالن اقتصادی دولت با کارش��ناسان مجلس است و‬ ‫جلساتی که در کمیس��یون های تخصصی مجلس برگزار‬ ‫م ی ش��ود نیز م ی تواند در بهبود اوضاع موثر باشد‪ .‬مجلس‬ ‫هم اینک امادگی ان را دارد تا اگر دولت الیحه یا مصوبه ای‬ ‫را در خصوص سازمان بورس به مجل��س ارائه داد ان را به‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪71‬‬ ‫مخالفان کی روش‬ ‫کارلوس ک ی روش به تفاهماتی با فدراسیون فوتبال ایران دست یافته‬ ‫است‪ .‬احتمال اینکه او قراردادش را تمدید کند وجود دارد‪ .‬با این وجود‬ ‫هجمه مربیان ایرانی علیه او ش�دت گرفته و ه�ر لحظه بر میزان ان‬ ‫افزوده م ی شود‪ .‬هرچند او حمایت جامعه را کنار خود دارد‪ .‬موضع وزارت‬ ‫ورزش هم نوعی سکوت مرموز است‪ .‬نه حمایت نه انتقاد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫تیتراول‬ ‫پیشرویکمپین وطنی ها‬ ‫شکاف میان م ربیان ای رانی و کارلوس ک ی روش‬ ‫به اوج خود رسیده است‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫ مثلث | شماره ‪ 225‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ماج��را از یک تیتر جنجالی ش��روع ش��د؛ تیتری‬ ‫رادیکال علیه مربیان ایرانی که در صفحه نخس��ت یکی از‬ ‫روزنامه های ورزشی نشست؛ موتورگازی به جای بنز! این تیتر‬ ‫وقتی به جنجال تبدیل شد که این روزنامه ورزشی مربی ای رانی‬ ‫را موت��ور گازی و مربی خارجی به خصوص ک��ی روش را بنز‬ ‫دانسته بود‪ .‬تیتر توهی ن امیزی که ابدا قابل دفاع نبود و جنجال‬ ‫فراوانی را باعث شد‪ .‬حتی اگر تصور کنیم این روزنامه واقعا‬ ‫به حضور و ادامه فعالیت مربیان خارجی در فوتبال ای ران قائل‬ ‫بوده اس��ت‪ ،‬تیتری که انتخاب کرده بود در نهایت راه را ب رای‬ ‫مربیان ای رانی باز کرد تا به طور کلی حامیان ک ی روش را دالل‬ ‫برشمرند‪ .‬این اشتباه در واقع فرصتی در اختیار مربیان ای رانی‬ ‫قرار داد که علیه ک ی روش و حامیانش به شدت موضع گیری‬ ‫کنند‪ .‬این در حالی بود که برخی رسانه ها همچنان از ک ی روش‬ ‫حمایت کرده و دعوا میان یک روزنامه ورزشی با کانون مربیان‬ ‫فوتبال ای ران را موضوعی جدا از ماجرای انتخاب مربی بعدی‬ ‫ب رای تیم ملی م ی دانستند‪ .‬ماجرا اما وارد فاز تازه ای شده بود‪.‬‬ ‫نم ی شد نس��بت به ان بی اعتنا بود‪ .‬تیتر عجیب روزنامه ای‬ ‫ورزش��ی کار خودش را کرده بود و مربیان داخلی به شدت به‬ ‫مجید جاللی معترض شده بودند که چرا سکوت کرده است‪.‬‬ ‫جاللی م ی گوید حتی چند نفری ب��ا او تماس گرفته و گریه‬ ‫کرده بودند‪ .‬در نهایت مجید جاللی در اتاقی م ی نش��یند و‬ ‫بیانی ه ای را تنظیم م ی کند که سراغاز بحث ها و جنجال های‬ ‫بعدی شد‪ .‬در این بیانیه امد‪« :‬سبک بازی ارائه شده یک کپی‬ ‫قدیمی از بازی ‪ 24‬سال پیش ای ران در بازی های اسیایی پکن‬ ‫که منجر به قهرمانی ما در اس��یا و همچنین بازی سه سال‬ ‫پیش ما در جام ملت های اسیا در مقابل کره جنوبی است‪».‬‬ ‫کانون مربیان در واقع قصد داشت بگوید عملکرد تیم ملی‬ ‫با ک ی روش یک کپی قدیمی از فوتبال «عل ی اصغری» است‬ ‫که ‪ 24‬سال پیش نیز به نمایش گذاشته م ی شد‪ .‬همین تک‬ ‫جمله کافی بود تا بیانیه کانون مربیان به ش��دت از س��وی‬ ‫رسانه های ورزشی مورد انتقاد قرار بگیرد‪ .‬رسانه های ورزشی‬ ‫اعتقاد داشتند کانون مربیان با انتخاب بدترین ادبیات ممکن‬ ‫به جنگ با ک ی روش رفته است‪.‬‬ ‫ کانون مربیان از چه افرادی تشکیل شده است؟‬ ‫رئیس کان��ون مربیان‪ ،‬مجید جاللی اس��ت و اعضای‬ ‫هیات مدیره را این نام ها تشکیل م ی دهند‪:‬‬ ‫جالل چراغپور (نایب رئی��س اول)‪ ،‬محمد مایل ی کهن‬ ‫(نایب رئیس دوم)‪ ،‬منصور اب راهی مزاده‪ ،‬بیژن ذوالفقار نس��ب‪،‬‬ ‫بهمن فروتن‪ ،‬ناصر اب راهیمی‪ ،‬حسین فرکی‪ ،‬رسول کربکندی‬ ‫عل ی ای رانمنش‪،‬حمید درخش��ان‪ .‬اعضای عل ی البدل نیز این‬ ‫نام ها هستند‪ :‬یعقوب وطنی‪ ،‬مسعود اقبالی‪ ،‬علی روزبهانی‪،‬‬ ‫پرویز مظلومی و خانم شهرزاد مظفر (مسئول کمیته بانوان)‪.‬‬ ‫وقتی عملکرد این نام ها را بررس��ی م ی کنیم به این نتیجه‬ ‫م ی رسیم که برخی از انها به عنوان مربی نه تنها کارنامه قابل‬ ‫قبولی نداشته اند‪ ،‬بلکه برخی نیز حرف و حدیث هایی درباره‬ ‫برخی تیم هایی که نصی ب شان شده است وجود دارد؛ حرف‬ ‫و حدیث هایی که به الب ی های سیاس��ی این افراد ب ی ارتباط‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫هیات مدیره کانون مربیان در حالی سبک ک ی روش را‬ ‫زیر سوال برده که نکته ای جالب مغفول مانده است؛ کانون‬ ‫مربیان گویا فراموش کرده که سرمربی تیم ملی در سال شاید‬ ‫دو ماه بازیکنان تیم را در اختیار داشته باشد‪« .‬سبک» بازی‬ ‫و «سواد تاکتیکی» بازیکنان ما از لیگ سرچشمه م ی گیرد‪.‬‬ ‫حاال این سوال مطرح م ی شود که خود این مربیان در تیم های‬ ‫باشگاه ی شان چه چیزی به فوتبال ما اضافه کرده اند؟‬ ‫اما پس از حمله برخی رسانه ها به کانون مربیان‪ ،‬عادل‬ ‫فردوسی پور تصمیم گرفت مجید جاللی و امیر حاج رضایی‬ ‫را به عنوان موافق و مخالف ک ی روش به برنامه ‪ 2014‬دعوت‬ ‫کند‪ .‬مجید جاللی و امیر حاج رضایی پس از کارلوس ک ی روش‬ ‫مهمان برنامه «بیست چهارده» ش��دند و درباره تیم ملی و‬ ‫مسائل مختلف ان صحبت کردند‪ .‬جاللی گفت‪« :‬حرف ما‬ ‫این است که گروهی به نام کانون مربیان فوتبال وجود دارد‬ ‫و اگر قرار باشد درباره فوتبال حرف زده شود انها متخصص‬ ‫هستند‪ .‬من نم ی دانم چرا علیه انها هجمه به راه افتاده است‪.‬‬ ‫کجای ان بیانیه گفته شده که ک ی روش برود یا بماند؟ بحث ما‬ ‫روی فوتبال و اینده ان است‪ .‬ما م ی گوییم باید از خوش ی های‬ ‫زود گذر بیرون بیاییم‪ .‬ما باید به والیبال برسیم‪ .‬ما خودمان‬ ‫م ی گوییم ک ی روش باید بماند چون با ش��رایط فعلی کسی‬ ‫نم ی تواند کار کند‪ .‬شما س��وال خوبی پرسیدید درباره تغییر‬ ‫نسل‪ ،‬اما کاش س��وال دیگری هم م ی پرسیدید که ایا تغییر‬ ‫سبک هم م ی دهید؟ اگر جواب ایشان مثبت بود دیگر حرفی‬ ‫نداش��تیم‪ .‬ما م ی گوییم مدل بازی ما باید طوری باشد که به‬ ‫اینده امیدوار باشیم‪».‬‬ ‫عادل در این لحظه گفت‪« :‬م ی توانستید این بیانیه را‬ ‫ چرا باید کاله‬ ‫از سرمان برداریم؟‬ ‫گفت وگویمثلث‬ ‫باحمیددرخشان‬ ‫ مثلث | شماره ‪ 225‬‬ ‫را بدهد‪ .‬فضای کار در ای ران مثل اروپا نیست‪ .‬فضای اموزش‬ ‫ما با انها فرق دارد‪ .‬ما استع داد زیادی داریم و مربیان بااستع دادی‬ ‫داریم‪ .‬چرا این همه سال این همه پول داریم خرج م ی کنیم‬ ‫ب رای مربیان خارجی اما ی��ک تیم تهیه نم ی کنیم تا مربیان‬ ‫جوان را به خارج از کشور ببریم؟»‬ ‫در همین لحظه حاج رضایی گفت‪« :‬اینها ضع ف های‬ ‫فدراسیون فوتبال اس��ت‪ .‬من با اینکه ش��ما م ی گویید این‬ ‫مقایسه تحقیرامیز است موافق نیستم‪ .‬من م ی گویم مربی‬ ‫خوب ب رای تیم ملی مهم است‪ .‬فوتبال مرز ندارد‪ .‬ایا ک ی روش‬ ‫ان ابزار الزم را ب رای پیشبرد کار داشته است یا نه؟ یک کلیپی‬ ‫از زمانی که ایش��ان امدند در همین ب رنامه‪ ،‬پخش شد‪ .‬خود‬ ‫شما ب رای تیم امید کاندیدا شدید و به رئیس گفتید که من این‬ ‫ابزارها را م ی خواهم‪ .‬به شما نداند و کنار کشیدید‪ .‬چون پای‬ ‫ابروی شما در میان بود‪ .‬شما در مسابقات جام جهانی از مربیان‬ ‫ما کسی را دیدید که در انجا باشد؟ ما داریم م ی رویم به سمت‬ ‫سیس��تمی که فوتبال ما را اداره م ی کند و ناتوان است‪ .‬من‬ ‫م ی دانم شما ب رای کانون مربیان زحمات زیادی کشیدید‪ .‬ان‬ ‫بیانیه ب رای دفاع از مربیان ای رانی بود‪ .‬من این را درک م ی کنم‬ ‫و م ی گویم ک ی روش هرقدر هم بزرگ باشد نباید فاصله اش را‬ ‫به رخ بکشد‪ ».‬این در حالی بود که جاللی یک بار دیگر لب به‬ ‫اعتراض گشود و گفت‪« :‬ما یک بیانیه دادیم‪ .‬اگر مربیان ما از‬ ‫علم به دور هستند مقصر سیستم است اما دوستان یک هفته‬ ‫ما را کوبیدند‪ .‬ب رای برگزاری یک کالس ‪ A‬مربیان پنج میلیون‬ ‫م ی دهند وقتی این هزینه را م ی کنند مگر من م ی توانم او را در‬ ‫این کالس مردود کنم؟»‬ ‫در این لحظه فردوس ی پور دوباره استفاده کردن از کلمه‬ ‫«منفعت طلبی» در بیانیه کانون مربیان را پیش کشید‪ .‬بحثی‬ ‫که واکنش جاللی را به همراه داشت‪« :‬این با یک گفت وگو‬ ‫حل م ی ش��ود‪ .‬من با حرف های ک ی روش ج��واب خیلی از‬ ‫سوال هایم را گرفتم‪ .‬وقتی دور هستیم‪ ،‬متمرکز م ی شویم روی‬ ‫مسائل منفی‪ .‬اگر نه‪ ،‬من م ی گویم جامعه رسانه ای هم دوست‬ ‫دارد فوتبال پیشرفت کند‪ .‬بحث کانون مربیان استفاده کردن‬ ‫از مربی ای رانی و خارجی نیست؛ ما م ی گوییم ک ی روش بماند‬ ‫با خواسته هایی بیش��تر از یک مربی متوسط‪ .‬من م ی گویم‬ ‫مگر سه بازی در جام جهانی بیانگر پیشرفت فوتبال ماست؟»‬ ‫ب رای مجید جاللی شب سختی بود‪ .‬به نظر م ی رسید‬ ‫که ع��ادل فردوس��ی پور‪ ،‬حاج رضایی و جاودان��ی در جبهه‬ ‫موافق ک ی روش جاللی را به گوش��ه رینگ برده اند‪ ،‬هرچند‬ ‫مجید جاللی هرگ��ز درباره این میزگ��رد اعتراضی ندارد و به‬ ‫مثل��ث م ی گوید‪« :‬خیلی بح��ث خوبی داش��تیم و حتی به‬ ‫سیاسیون هم یاد دادیم که چطور م ی توانند نظ رات مخالف‬ ‫خودش��ان را تحمل کنند‪ ».‬اما یک روز بع��د کانون مربیان‬ ‫فوتبال ای ران جلس��ه دیگری را برگزار کرد‪ .‬بیانیه دوم منتشر‬ ‫شد‪ .‬ناصر اب راهیمی‪ ،‬بیژن ذوالفقارنس��ب‪ ،‬پرویز مظلومی‪،‬‬ ‫محمد مایل ی کهن‪ ،‬علی ای رانمن��ش‪ ،‬یعقوب وطنی‪ ،‬حمید‬ ‫درخش��ان‪ ،‬حس��ین فرکی‪ ،‬مجید جاللی و ش��هرزاد مظفر‪،‬‬ ‫اعضای هیات مدیره حاضر در این جلسه بودند‪ .‬مبحث اصلی‬ ‫این جلسه در خصوص عملکرد تیم ملی ای ران در جام جهانی‬ ‫و بیانیه اخیر کانون مربیان فوتبال ای ران بود و در این خصوص‬ ‫بحث و تبادل نظر ش��د‪ .‬در نهایت مجموعه کانون مربیان‬ ‫فوتبال ای ران نظ رات خود را به ترتیب زیر ارائه داد‪:‬‬ ‫ی اعضای هیات مدیره حمایت قاطع خود را از‬ ‫«‪ .1‬تمام ‬ ‫بیانیه اول کانون مربیان اعالم می دارند‪.‬‬ ‫‪ .2‬کانون مربیان فوتبال ای ران‪ ،‬تخصص ی ترین بخش‬ ‫فوتبال کشور اس��ت و باید در شرایطی مش��ابه انچه ب رای‬ ‫تیم ملی در جام جهانی اتفاق افت��اد‪ ،‬اظهارنظر کند‪ .‬بدیهی‬ ‫اس��ت که این کانون از این به بعد هم در ص��ورت ضرورت‪،‬‬ ‫نظ رات کارشناسی را درباره مس��ائل مختلف فوتبال کشور‬ ‫منعکس خواهد کرد‪.‬‬ ‫‪ .3‬کانون مربیان س��تادی ویژه و تخصص��ی در مورد‬ ‫عملکرد تیم ملی فوتبال ای ران در جام جهانی برزیل تشکیل‬ ‫داده که این ستاد به زودی نظ رات فنی خود را ب راساس تحلیلی‬ ‫کامال کارشناسانه و به دور از هیجانات کاذب ارائه خواهد داد‪.‬‬ ‫‪ .4‬کانون مربیان فوتبال ای ران نظ رات خود را ب راساس‬ ‫منافع ملی فوتبال کش��ور ارائه م ی دهد و ب��ه هیچ وجه وارد‬ ‫موضوعات شخصی نخواهد شود‪.‬‬ ‫‪ .5‬کانون مربیان درخواس��ت دارد ی��ک ب رنامه جامع و‬ ‫مدون جهت توسعه و پیشرفت فوتبال کشور از سوی متولیان‬ ‫فوتبال کشور اماده شود که این اقدام م ی تواند فوتبال کشور‬ ‫را از سرگردانی و روزمرگی خارج و موجبات دلگرمی کانون و‬ ‫مردم فوتبالدوست ای ران را فراهم نماید‪.‬‬ ‫‪ .6‬کانون مربیان فوتبال تقاضای تش��کیل جلس ه ای‬ ‫فوری با وزیر ورزش‪ ،‬فراکس��یون ورزش مجلس و ریاس��ت‬ ‫سازمان صداوسیما را دارد‪.‬‬ ‫‪ .7‬این کانون درخواس��ت دارد همان ط��ور که در این‬ ‫برهه صداوسیما تحلیل دلخواه خود را داشته‪ ،‬زمانی را ب رای‬ ‫شفاف کردن مواضع منطقی کانون در نظر بگیرد‪.‬‬ ‫‪ .8‬در تمامی مباحث و تحت هر ش��رایطی باید شان و‬ ‫شخصیت مربیان ای رانی محفوظ بماند‪.‬‬ ‫و باالخره اینکه زمان در م��ورد صداقت کانون مربیان‬ ‫فوتبال ای ران قضاوت خواهد کرد‪».‬‬ ‫بعد از این بیانیه اما یکی از مسئوالن فدراسیون فوتبال‬ ‫بالفاصله واکنش منفی نشان داد‪.‬‬ ‫نایب رئیس اول فدراس��یون فوتبال اعالم کرد بیانیه‬ ‫کانون مربیان ای ران علیه کارلوس ک ی روش‪ ،‬سرمربی پرتغالی‬ ‫تیم ملی فوتبال حرفه ای و پسندیده نبود‪.‬‬ ‫ه��ادی ایت اللهی گفت‪« :‬مطلبی ک��ه کانون مربیان‬ ‫منتش��ر کرده بود‪ ،‬درس��ت نبود‪ .‬ضمن اینکه تشبیه مربی‬ ‫ای رانی به موتور گازی نیز اص�لا کار صحیحی نبود‪ .‬بیانیه‬ ‫کانون مربی��ان نباید مس��تقیم متوجه س��رمربی تیم ملی‬ ‫باشد‪ .‬در شرایط فعلی تعامل و همکاری مهمترین بحث در‬ ‫فوتبال ماست‪ .‬در این بیانیه به صورت غی ر مستقیم عملکرد‬ ‫فدراسیون فوتبال زیر سوال برده شده بود که این هم کم لطفی‬ ‫و یک کار غی ر حرفه ای بود‪ .‬اگر قرار باشد ب رای هر چیزی بیانیه‬ ‫صادر کنیم که همیشه مشکل ایجاد م ی شود‪».‬‬ ‫برخی مربیان فوتبال ای ران نیز ای��ن بیانیه را منطقی‬ ‫دانس��تند و برخی دیگر از ان انتقاد کردند‪ .‬کانون مربیان اما‬ ‫بالفاصله از مجلس و وزارت ورزش درخواست جلس ه ای فوری‬ ‫کرد‪ .‬موضوعی که با موافقت وزیر همراه ش��د اما سه شنبه‬ ‫هفته گذش��ته این جلس��ه به دلیل فوت مادر دکتر گودرزی‬ ‫انجام نشد‪ .‬مجید جاللی به مثلث م ی گوید در جلسه با وزیر‬ ‫یا نمایندگان مجلس ابدا درباره موضوع تمدید یا عدم تمدید‬ ‫قرارداد با ک ی روش صحبت نم ی کنیم‪ .‬چون ب رای ما فوتبال‬ ‫و منافع ملی مهم تر از هر چیز دیگری است‪ .‬کانون مربیان‬ ‫ش��روعی جنجالی در فوتبال ای ران و عرصه رسانه ای داشته‬ ‫است‪ .‬ایا انها به مرحله ای بازم ی گردند که بدون تنش فعالیت‬ ‫م ی کردند؟ به نظر م ی رسد انها م ی خ واهند در تصمیمات جدی‬ ‫فوتبال تاثی ر گذار باشند اما شروع شان چندان حرفه ای نبود‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫کمی نرمتر بنویسید» که جاللی گفت‪« :‬با همین مدل بازی‬ ‫ما در پکن قهرمان شدیم اما چه اتفاقی افتاد؟»‬ ‫س��پس حاج رضایی با اش��اره به اینکه ما پیروزی های‬ ‫پایداری نداریم‪ ،‬ادامه داد‪« :‬این مساله دالیل زیادی دارد‪ .‬اینجا‬ ‫محوریت گفت وگو این است که ک ی روش بماند یا برود‪ .‬من‬ ‫م ی خواهم بگویم که به پای فوتبال ای ران زنجیر وصل است‪.‬‬ ‫من م ی گویم ایا ما فوتبالی مدرن داریم؟ اگر پاسخش مثبت‬ ‫است نیازی هست که ک ی روش بماند؟ من م ی خواهم بگویم‬ ‫که ان بیانیه را در یک جایی از ادبیاتش ای راد گرفتم‪ .‬اگر درست‬ ‫خوانده م ی شد موضع گیری درباره ک ی روش نشده بود‪ .‬در حال‬ ‫حاضر اعتقاد من به این است که ک ی روش حفظ شود‪ .‬ما نیاز‬ ‫به اندیشه های بزرگ داریم و تبادل فرهنگی‪ .‬ب رای راهبردی‬ ‫بودن قضیه البته فقط سرمربی کفایت نم ی کند‪».‬‬ ‫فردوس ی پور سپس به جاللی گفت که پس از انتقاد از‬ ‫بیانیه‪ ،‬شما گفتید که عده ای دنبال منافع شخصی هستند‬ ‫که جاللی گفت‪« :‬اصال‪ ،‬چرا دوستان کل بیانیه را نم ی بینند‪.‬‬ ‫ما در تمام این بیانیه خواستیم بگوییم که فوتبال ملی ما در‬ ‫مسیر پیشرفت قرار بگیرد‪ .‬هر برداشت دیگری از این بیانیه‬ ‫غلط است‪ .‬ما یک جا هم گفتیم که اگر ک ی روش م ی خواهد‬ ‫بماند یک گروه فنی از ایش��ان بخواهد که فوتب��ال ما را در‬ ‫مسیر فنی ببرد‪ .‬او م ی تواند این کار را بکند‪ .‬او باهوش است‬ ‫و م ی داند که در اینجا کس��ی این چیزها را نم ی خواهد‪ .‬ب رای‬ ‫حمایت از ک ی روش به مربی ای رانی توهین کردند‪ .‬مربیان به‬ ‫من م ی گفتند شما شکایت کنید اما من بچه های رسانه را هم‬ ‫م ی شناسم‪ .‬وقتی ک ی روش م ی گوید من منافع شخص ی ام را‬ ‫ ترجیح نم ی دهم به منافع ملی‪ ،‬چطور کانون مربیان م ی تواند‬ ‫بگوید؟»‬ ‫جاللی ادامه داد‪« :‬من م ی گویم اگر فقط قرار است برویم‬ ‫در جام جهانی و سه تا بازی کنیم خیل ی ها م ی توانند این کار‬ ‫را بکنند‪ .‬اگر مربی بزرگ م ی اوریم باید انتظارات ما هم بزرگ‬ ‫باشد‪ .‬چرا یک بنزسوار را م ی اورید و از او تقاضای موتور گازی‬ ‫دارید؟ من در مدرسه ابوریحان معلم بودم‪ .‬ان زمان یک مربی‬ ‫روسی امد در حیاط ما م ی گش��ت و بازیکنان فیزیکی را پیدا‬ ‫م ی کرد و درواقع از مدارس بازیکن انتخاب کرد‪ .‬این کار را در‬ ‫تمام مناطق انجام دادند‪».‬‬ ‫عادل تاکید کرد که این وظیفه ک ی روش نیس��ت که‬ ‫جاللی گفت‪« :‬وظیفه ک ی روش این اس��ت که فقط ما را به‬ ‫جام جهانی ببرد؟ شما در هر بخشی مربی خودمان را محکوم‬ ‫نکنید‪ .‬شما در ای ران بگردید کمپی مثل کمپ تیم ملی پیدا‬ ‫نم ی کنید‪ .‬ک ی روش بیاید یک سال در لیگ برتر مربیگری‬ ‫کند‪ .‬ش��ما یک هفته تمرین م ی کنید و باید بروید در زمین‬ ‫انزلی بازی کنید‪».‬‬ ‫عادل حرف جاللی را قطع کرد و گفت‪« :‬من م ی گویم‬ ‫کاری به اسم نداریم اما اشکان دژاگه با توجه به رزومه ک ی روش‬ ‫م ی اید ب رای تیم ملی بازی م ی کند‪ ».‬حرفی که جاللی را کمی‬ ‫ عصبی کرد و گفت‪« :‬این حرف شما اصال درست نیست‪».‬‬ ‫حاج رضایی هم در اینجا به بحث ورود کرد و گفت‪« :‬ما قرارداد‬ ‫ک ی روش با فدراس��یون فوتبال را ندیده ای��م که ببینیم غیر‬ ‫از حضور در ج��ام جهانی چه چیز دیگری خواس��ته اند؟ ما با‬ ‫مهاجرانی هم صعود کرده ایم‪ .‬م ی خواهم بگویم بین مربیان‬ ‫ای رانی‪ ،‬مربیان فهیم هم داریم‪ .‬ایا ش��ما م ی گویید س��طح‬ ‫مربیگری ما در ای ران باالتر از سطح ک ی روش است؟» جاللی‬ ‫گفت‪« :‬این قیاس تحقیرامیز است‪ .‬مربی دارد در ای ران کار‬ ‫م ی کند و بازیکن به او م ی گوید برو به مدیرعامل بگو پول من‬ ‫به روحانی هم‬ ‫نامهم ی نویسم‬ ‫گفت وگوبا‬ ‫مجیدج اللی‬ ‫بیانیه کانون م ربیان‬ ‫احساسی بود‬ ‫روایت هومن افاضلی از‬ ‫عملکرد کارلوس ک ی روش‬ ‫‪73‬‬ ‫ورزش‬ ‫تاثی ر گذار باشد‪ ،‬پس چه بهتر که تاثی رات خوبی روی فوتبال‬ ‫داشته باشد‪ .‬ما م ی توانیم راه و روش های عامه پسندی داشته‬ ‫باشیم و فکر کنیم که بهترین کار ممکن را انجام م ی دهیم اما‬ ‫واقعیت چیز دیگری است‪ .‬اگر به چنین مسیری تن بدهیم‪،‬‬ ‫اینده در مورد ما و تصمیمات مان قضاوت های خوبی نخواهد‬ ‫داش��ت‪ .‬یک روز به عادل گفتم اینده به تو خواهد گفت که‬ ‫چه کارهایی م ی توانستی ب رای این فوتبال انجام بدهی که‬ ‫انجامش ندادی‪ .‬بناب راین کسی که م ی تواند تاثیرگذار باشد‪،‬‬ ‫بالطبع مسئولی ت های سنگینی هم متوجه او خواهد بود‪ .‬من‬ ‫در مقاطع مختلف در این مورد با عادل صحبت کردم‪ .‬ان شب‬ ‫در ان ب رنامه ما خیلی چیزها یاد گرفتیم و خیلی چیزها هم یاد‬ ‫دادیم‪ .‬حاال شاید سهم من از همه دوستانی که در ان میزگرد‬ ‫بودند‪ ،‬کمتر بود‪ .‬ما به عنوان اهالی فوتبال نشستیم و بحث‬ ‫منطقی را پشت سر گذاشتیم‪ ،‬ب ی انکه کسی بخواهد از نظر‬ ‫مخالفش دلگیر شود‪ .‬بدون انکه کس��ی بخواهد نظرش را‬ ‫تحمیل کند یا با ادبیات غیرمودبانه ای سخن بگوید‪ .‬در چنین‬ ‫فضایی بحث ها همیشه سازنده خواهد بود‪ .‬شما نگاه کنید به‬ ‫نظ رات اقای حاج رضایی ک��ه دیدگاهی مخالف با دیدگاه من‬ ‫داشت اما ان قدر منصفانه و مودبانه مخالفت م ی کرد که من از‬ ‫همصحبتی با او لذت م ی بردم‪ .‬همین طور اقایان فردوس ی پور‬ ‫و جاودانی‪ .‬ما ان شب حتی به سیاس��یون هم یاد دادیم که‬ ‫چگونه باید بنشینند و با یکدیگر مناظره کنند‪ .‬در کمال احترام‬ ‫و در کمال ارامش با یکدیگر صحب��ت کردیم‪ .‬البته عادل با‬ ‫زیرکی خاصی گاهی تک مضراب هایی م ی امد‪ ،‬به این معنا‬ ‫که انگار بحث هنوز به نتیجه نرسیده است‪ .‬سواالت زیادی در‬ ‫این بحث مطرح شد و پاسخ های متفاوتی هم به این پرسش ها‬ ‫داده شد‪ .‬در واقع باز هم تاکید م ی کنم که ما به عنوان اهالی‬ ‫ورزش ب رای سیاس��یون الگویی ب رای مناظره شدیم‪ ،‬الگویی‬ ‫ب رای تحمل دیدگاه مخالف‪.‬‬ ‫به روحانی هم‬ ‫نامهمی نویسم‬ ‫شما گویا توقع داش�تید عادل ب ه طور جدی تری‬ ‫ک ی روش را به چالش بکشد‪.‬‬ ‫خارجی ‪ -‬داخلی‬ ‫ ‬ ‫گفت وگو بامجیدجاللی درباره دوقطبی‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫ مثلث | شماره ‪ 225‬‬ ‫اقای جالل�ی! پی ش بین�ی م ی کردید که ان‬ ‫ش�ب در برنام�ه ‪ 2014‬مناظ�ره ش�ما ب�ا اقایان‬ ‫فردوس�ی پور‪ ،‬حاج رضای�ی و جاودان�ی ان طور‬ ‫پیش برود؟‬ ‫پی ش بینی م ی کردم‪ .‬وقتی رس��یدم ب رادرم به من‬ ‫زنگ زد‪ .‬داخل ساختمان نرفتم‪ .‬از ب رادرم خواستم که گوشی‬ ‫تلفن را نگه دارد تا مصاحبه ک ی روش را گوش کنم‪ 45 .‬دقیقه‬ ‫به حرف هایش گوش کردم‪ .‬البته عادل به من نگفته بود که‬ ‫قرار است ک ی روش میهمان ان ب رنامه باشد‪ .‬بعد از ‪ 45‬دقیقه‬ ‫گوش کردن به حرف های ک ی روش به این فکر م ی کردم که‬ ‫دور بزنم و به خانه بروم‪ 20 .‬دقیقه در ماش��ینم فکر کردم و‬ ‫در نهایت به این نتیجه رسیدم که باید بمانم و در ان برنامه‬ ‫شرکت کنم‪.‬‬ ‫به نظر م ی رس�د ان ش�ب ع�ادل فردوس�ی پور‬ ‫ب ه نوعی شما را غافلگیر کرد‪.‬‬ ‫نه‪ ،‬ما قبل از این هم با هم بحث هایی داشته ایم‪.‬‬ ‫البته نه به این صورت‪ ،‬ان هم در قالب ی��ک برنامه زنده اما‬ ‫بارها و بارها با یکدیگر بحث های خوبی داش��ته ایم و من از‬ ‫این موضوع اس��تقبال م ی کنم‪ .‬من حتی در مورد ب رنامه نود‬ ‫با او چندب��اری صحبت کرده ام‪ .‬این یک واقعیت اس��ت که‬ ‫عادل فردوس ی پور از لحاظ سالمت کاری قابل تحسین است‪.‬‬ ‫هیچ کس در این مورد که مورد مهمی هم هست‪ ،‬نسبت به‬ ‫عادل نم ی تواند ای راد یا انتقادی داش��ته باشد‪ .‬موضوع اصلی‬ ‫اینجاس��ت که عادل حاال به فردی تبدیل شده که م ی تواند‬ ‫تاثیر زیادی روی ای��ن فوتبال بگذارد‪ .‬این لطفی اس��ت که‬ ‫خداوند نسبت به او داشته و البته خود عادل نیز ظرفی ت هایی‬ ‫داشته است‪ .‬من عادل را دوست خودم م ی دانم و دلم م ی خواهد‬ ‫نظ راتم را با او در میان بگذارم‪ .‬وقتی او م ی تواند روی فوتبال‬ ‫‪2‬‬ ‫ مجید جالل�ی ب ه عنوان رئی�س کانون‬ ‫مربی�ان فوتب�ال ای�ران بیانی�ه ای را درباره‬ ‫تی م ملی و عملکرد ک�ی روش در جام جهانی‬ ‫منتش�ر کرد که هنوز هم پیرامون ان حرف‬ ‫و حدی ث های فراوانی وجود دارد‪ .‬با وی درباره‬ ‫این بیانیه و حواش�ی ان همصحبت شدیم‪.‬‬ ‫متن گفت وگوی مثلث با جاللی را بخوانید‪.‬‬ ‫عادل در یکی از برنامه های نود با من مصاحب ه ای‬ ‫داشت‪ .‬فردای ان روز دو نفر از دوستان من دو دیدگاه کامال‬ ‫متفاوت در مورد ان ب رنامه داشتند‪ .‬یکی از دوستانم م ی گفت‬ ‫عادل خیل��ی هوایت را دارد و دوس��ت دیگری م ی گفت چرا‬ ‫عادل این طور با تو برخورد کرد و قصد داشت تو را خ راب کند؟‬ ‫خب‪ ،‬یک برنامه و یک نوع دیالوگ در کار بود اما برداشت ها‬ ‫با هم خیلی متفاوت بود‪ .‬یکی از انها با خود عادل خوب نبود‬ ‫و دیگری عادل را دوست داشت‪ .‬م ی خواهم بگویم زمینه های‬ ‫ذهنی خیلی مهم است و گاهی تحلیل ما را جهت م ی دهد‪.‬‬ ‫یعنی ان طوری به طرف مقابل ن��گاه م ی کنیم که در ذهن‬ ‫ماست نه ان چیزی که واقعیت دارد‪.‬‬ ‫ذهنیت ش�ما این بود که عادل با ک ی روش مدارا‬ ‫م ی کند‪.‬‬ ‫وقتی کسی به کس��ی تعلق خاطر دارد شاید این‬ ‫اتفاق طبیعی هم باش��د‪ .‬البته این را بگویم که من با توپ‬ ‫خیلی پری به ان برنامه رفتم‪ .‬خیلی حرف ها م ی خواس��تم‬ ‫بزنم که نزدم‪.‬‬ ‫چرا؟‬ ‫چون حرف های ک ی روش را خوب شنیدم‪ .‬خیلی‬ ‫از پرسش هایی که در ذهن من بود‪ ،‬به نوعی پاسخ داده شد‪.‬‬ ‫چه موضوعاتی؟‬ ‫خیلی از موضوعات‪ .‬اما ش��اید یکی از مهم ترین‬ ‫انها به مساله تدارکات و بازی های تدارکاتی برم ی گشت‪ .‬به‬ ‫هر حال ما هم مربیگری کرده ایم و م ی دانیم س��خت ترین‬ ‫مراحل کار مربیگری کجاست‪ .‬ذهنی ت های دیگری داشتم‬ ‫اما با شنیدن حرف های ک ی روش نظ راتم خیلی تعدیل شد‪.‬‬ ‫یعنی حاال مخالف ک ی روش نیستید؟‬ ‫از اول هم من مخالف او نبودم‪ .‬مگر انتقادکردن‬ ‫کار بدی است؟ من هرگز قصد نداشته ام ک ی روش را تخریب‬ ‫کنم‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫اما برداشت ها از بیانی ه ای که منتشر کردید چیز‬ ‫دیگری بود‪.‬‬ ‫برداش��ت ها متفاوت اس��ت‪ .‬من باز ه��م تاکید‬ ‫م ی کنم؛ من و همه مربیانی که این بیانیه را منتش��ر کردند‬ ‫قصد تخریب ک ی روش را نداش��ته و نداریم‪ .‬دیدگاه های من‬ ‫صرفا به دلیل منافع فوتبال ملی است‪ .‬هنوز هم م ی گویم که‬ ‫ما در حال درجا زدن هستیم‪ .‬سال هاست که ما روش هایی را‬ ‫امتحان م ی کنیم که تنها موفقی ت ها و خوش ی های زودگذر‬ ‫را نصی ب مان م ی کند‪ .‬ما باید باالخره یک روزی به این نتیجه‬ ‫برسیم که در مسیر توسعه و پیشرفت قرار بگیریم و البته به‬ ‫نظر من ک ی روش این قابلیت را دارد که فوتبال ما را در این‬ ‫مسیر قرار بدهد اما به شرطی که ما از او این توسعه و تغییر‬ ‫روش را مطالبه کنیم‪.‬‬ ‫بیانی ه ای که منتش�ر کردید کمی احساسی بود‪.‬‬ ‫این موضوع را قبول دارید؟‬ ‫صددرصد‪ .‬چی��زی که اتفاق افت��اده را نم ی توانم‬ ‫کتمان کنم و بگویم نه‪ .‬کانون مربیان تقریبا ‪ 10‬سال است‬ ‫که کارش را اغاز کرده اس��ت‪ .‬در طول این سال ها مربیان و‬ ‫اعضا بارها تاکید کرده اند که ما باید اعالم نظر کنیم باید در‬ ‫مورد مس��ائل مختلف به عنوان یک تشکل تخصصی وارد‬ ‫عمل ش��ویم و نظ رات مان را بگویی��م‪ .‬موافقت یا مخالفت‬ ‫کنیم اما من اجازه ندادم‪.‬‬ ‫چرا؟‬ ‫چون نم ی خواس��تم این کانون وارد تنش ش��ود‪.‬‬ ‫م ی خواستم این نهال شکل بگیرد و جا بیفتد‪.‬‬ ‫اما باالخره خواسته یا ناخواس�ته کانون مربیان‬ ‫وارد تنش شد‪ .‬نظرتان چیست؟‬ ‫ان روز با حجم عظیم��ی از پیامک ها و تماس ها‬ ‫روبه رو شدم‪ .‬ش��اید باور نکنید اگر بگویم چند مربی به من‬ ‫زنگ زدند و حتی گری��ه کردند‪ .‬به من م ی گفتند ش��ما چرا‬ ‫ساکت نشس��تی؟ چرا اظهارنظر نم ی کنید؟ خب من خیلی‬ ‫ناراحت شدم‪ .‬چرا باید کار را به جایی برسانیم که یک مربی‬ ‫ایرانی گریه کند‪ .‬من به باش��گاه امدم و در اتاقم نشستم و‬ ‫این بیانیه را تنظی��م کردم‪ .‬حتی وقتی م ی خواس��تم ب رای‬ ‫اعضای هیات مدیره متن ای��ن بیانیه را بخوانم گفتند اصال‬ ‫نیازی به خواندن نیست‪ .‬ما حرف ش��ما را قبول داریم و ان‬ ‫را منتشر کنید‪.‬‬ ‫اگر زمان به عقب برگردد این بیانیه را همان طور‬ ‫و با همان ادبیات تنظیم م ی کنید؟‬ ‫بله‪ .‬شرایطی که به وجود امده بود طوری بود که‬ ‫کانون باید واکنش نشان م ی داد‪ .‬اگر ان روز این کار را انجام‬ ‫نم ی دادم ب رای همیشه این کانون از چش��م مربیان ایرانی‬ ‫م ی افتاد؛ مربیانی که سال هاس��ت ب رای این فوتبال زحمت‬ ‫کش��یده اند‪ .‬وضعیت خاصی بود‪ .‬وضعیتی توهی ن امیز که‬ ‫نم ی توانستیم سکوت کنیم‪ .‬اگر زمان به عقب برم ی گشت‬ ‫شاید چند کلمه را از ان بیانیه درم ی اوردم و طور دیگری ان‬ ‫بیانیه تنظیم م ی شد اما به محتوای بیانیه دست نم ی زدم‪.‬‬ ‫زمان نش�ان م ی دهد که حق با چه کسی است‪.‬‬ ‫جمالتی این چنینی در بیانیه دوم این ش�ائبه را‬ ‫پیش م ی اورد که گویی کانون مربیان منتظر است‬ ‫ک ی روش در جام ملت ها نتیجه نگیرد‪ .‬نظر شما‬ ‫در این مورد چیست؟‬ ‫ببخشید‪ ،‬ارنج را که من و شما تعیین نم ی کنیم‪.‬‬ ‫‪ 400‬مربی در مورد این هیات مدیره نظ��ر داده اند‪ .‬تمام این‬ ‫اعضای هیات مدی��ره و اعضای عل ی البدل ب ر اس��اس رای‬ ‫مربیان این مملکت بوده است‪ .‬بهمن سال ‪ 91‬بود که ‪400‬نفر‬ ‫رای دادند‪ .‬مجمع ما ‪ 128‬نفر است‪ .‬مجمع ما به این اعضا رای‬ ‫داد‪ .‬مجمع ما را مربیانی تشکیل م ی دهند که از دهه ها قبل‬ ‫در تیم ملی فعالیت داشته اند و در رده های مختلف با تیم های‬ ‫ملی کار کرده اند‪.‬‬ ‫بیانیه شما نشان م ی داد که اوال عملکرد ک ی روش‬ ‫در راستای توس�عه پایدار نبوده است و در ثانی‬ ‫شما خواهان تمدید قرارداد با ک ی روش نیستید‪.‬‬ ‫نظرتان چیست؟‬ ‫بخش اول صحبت ش��ما را قبول دارم‪ .‬مجموعه‬ ‫کانون نظرش این بود که کاری که ک��ی روش انجام داده‬ ‫کاری نیست که بتوانیم ان را با عنوان توسعه پایدار بپذیریم‪،‬‬ ‫یعنی کاری که بعد از رفتن او ما ثمره ان را داشته باشیم‪ .‬اما‬ ‫در مورد بخش دوم که به تمدید قرارداد با کی روش مربوط‬ ‫می شود باید عرض کنم هم من و هم خیلی از مربیان دیگر‬ ‫اعتقاد داریم در شرایط فعلی اگر کی روش بماند بهتر خواهد‬ ‫بود‪ .‬ماندنش بهتر از رفتن او خواهد بود‪ .‬من خودم ش��خصا‬ ‫اعتقاد دارم کی روش این قابلیت را دارد که دست به کارهای‬ ‫بزرگی برای فوتبال ما بزند‪ .‬اما ش��اید کسی از او نخواسته‬ ‫که کارهای بزرگی برای فوتبال ما انجام بدهد‪ .‬کارهایی که‬ ‫تاثیرات ان تا سال های سال به فوتبال ملی ما فایده برساند‪.‬‬ ‫این راه قطعا بهتر از راه ها و سبک هایی خواهد بود که هیچ‬ ‫شاخصه ای از توسعه و پیش��رفت در ان نیست و صرفا ما را‬ ‫به نتایجی زودگذر دلخوش می کند‪ .‬موضوعات تخصصی‬ ‫تصمیم گی��ری اش باید طبق فرایندی خاص انجام ش��ود‪.‬‬ ‫مثال��ی می زنم‪ .‬ش��ما می خواهید وارد یک جنگ بش��وید‪.‬‬ ‫شاید خیلی ها این جنگ را دوست نداشته باشند‪ .‬اما تصمیم‬ ‫نهایی با کارشناسانی است که می دانند در ان شرایط اتفاقا‬ ‫نجنگیدن کار اشتباهی است‪ .‬کارشناسانی که خیلی مسائل‬ ‫را در نظر می گیرند تا رای نهایی شان را صادر کنند و بگویند‬ ‫بجنگیم یا نه‪ .‬اشکال ما این است که فکر می کنیم در مورد‬ ‫مسائل تخصصی باید راه های عامه پسند را امتحان کنیم‪.‬‬ ‫ش��ک نکنید که مردم ما دوس��ت دارند تیم ملی شان مثل‬ ‫کلمبیا بازی کند یا مثل الجزایر‪ .‬اما این موضوع به ما بستگی‬ ‫دارد که چط��ور می خواهیم ب��ه این اف��کار عمومی جهت‬ ‫بدهیم‪ .‬انها را به حداقل ها راضی کنیم یا اینکه به انتظارات‬ ‫معقول شان پاسخ مثبت بدهیم‪ .‬مثالی می زنم تا روشن شود‬ ‫گاهی نتایج راه های عامه پسند قابل استناد نیست‪ .‬شما در‬ ‫یک نظر س��نجی در برنامه نود می پرس��ید ایا انتخاب علی‬ ‫دایی به عنوان س��رمربی تیم ملی کار درستی است؟ باالی‬ ‫نود درصد مردم می گویند بله‪ ،‬درست است‪ .‬بعد علی دایی‬ ‫به محض اینکه می بازد نظرسنجی می گذاریم که ایا کنار‬ ‫گذاشتن او کار درس��تی بود که باز هم نود درصد می گویند‬ ‫بله‪ ،‬درس��ت بود‪ .‬نمونه ای��ن اتفاقات در نظرس��نجی های‬ ‫سال های اخیر بارها رخ داده است‪ .‬شما نگاه کنید به تیم ملی‬ ‫ناراحت نم ی شوید اگر س�وال اقای حاج رضایی‬ ‫را تکرار کنم؛ ایا دانش مربی�ان ایرانی را باالتر از‬ ‫ک ی روش م ی دانید؟‬ ‫خیلی سال پیش‪ ،‬سفیر ای ران در ایتالیا به من گفت‬ ‫من با مدیرعامل باش��گاه یوونتوس خیلی دوست هستم‪.‬‬ ‫شما یک سال بیا و همراه تیم باش‪ .‬این یعنی یک فرصت‬ ‫طالیی‪ .‬من م ی توانستم به عنوان مربی در این باشگاه بزرگ‬ ‫کار کنم‪ .‬بالطبع خیلی خوش��حال شدم‪ .‬اما از من خواستند‬ ‫که مبلغی را به حساب باشگاه واریز کنم‪ 15 .‬میلیون از من‬ ‫خواس��تند‪ .‬خب من این پول را نداشتم‪ .‬خانه ای خریده بودم‬ ‫که پنج میلیون تومان بود و تازه دو میلیون ان را هم بدهکار‬ ‫بودم‪ .‬نشد که این اتفاق بیفتد‪.‬‬ ‫م ی خواهی�د بگویی�د مربی�ان ایران�ی ه�م این‬ ‫ظرفیت را داشته اند که پیشرفت کنند‪.‬‬ ‫بله‪ .‬شما سال هاست که میلیاردها میلیارد تومان‬ ‫خرج مربی��ان خارجی کرده اید ک��ه هیچ کدام ب��رای ما ان‬ ‫فایده ای که باید نداشته اند‪.‬‬ ‫اما اقای جاللی! مربی ایرانی هم همین میلیاردها‬ ‫میلیارد توم�ان را گرفته و هرگز نتوانس�ته برای‬ ‫فوتبال کشورش ان کاری را که باید انجام بدهد‪.‬‬ ‫نه‪ ،‬حرف من این است که یک صدم پولی که خرج‬ ‫مربی خارجی کرده ایم را صرف تربیت سرمایه های خودمان‬ ‫کرده ایم‪ .‬مربیان وطنی س��رمایه های این مملکت هستند‪.‬‬ ‫االن این چهار مربی که به نیمه نهایی جام جهانی رسیده اند‬ ‫به همان تیم ملی تعلق دارند‪ .‬اهل همان کشور هستند‪ .‬اگر‬ ‫من امروز به عنوان یک مربی ای رانی چیزی بلد نیستم‪ ،‬گناه‬ ‫من نیست‪ ،‬گناه محیط است‪.‬‬ ‫ماجرای نامه نوشتن شما به اقای احمدی نژاد نیز‬ ‫گویا برای خودش داستانی شده است‪.‬‬ ‫من هیچ گاه ادم سیاسی نبوده ام‪ .‬کار ما مربیگری‬ ‫است‪ .‬همیشه به فوتبال مملکتم فکر کرده ام‪ .‬قصد دارم به‬ ‫زودی نامه ای ب رای اقای روحانی بنویسم و درباره دغدغه هایم‬ ‫در خصوص فوتبال و به طور کلی ورزش کشور صحب ت ها‬ ‫و دیدگاه هایی را با ایش��ان در میان بگذارم‪ .‬چه اشکالی دارد‬ ‫که ما از همه ظرفی ت ها و امکانات مان ب رای پیش��رفت این‬ ‫فوتبال استفاده کنیم؟ جلس ه ای هم که قرار است با اعضای‬ ‫محترم مجلس و وزارت ورزش برگزار کنیم‪ ،‬از این دغدغه ها‬ ‫جدا نیست‪.‬‬ ‫ مثلث | شماره ‪ 225‬‬ ‫قص�د دارم ب�ه زودی نام�ه ای ب�رای‬ ‫اقای روحانی بنویسم و درباره دغدغه هایم‬ ‫در خصوص فوتبال و به ط�ور کلی ورزش‬ ‫کش�ور صحبت ه�ا و دیدگاه های�ی را ب�ا‬ ‫ایشان در میان بگذارم‪ .‬چه اشکالی دارد‬ ‫که ما از همه ظرفیت ها و امکانات مان برای‬ ‫پیشرفت این فوتبال استفاده کنیم؟‬ ‫نظر شخص شما در مورد ک ی روش چیست؟‬ ‫حرف من این اس��ت که ما باید از کی روش ‪ -‬که‬ ‫اتفاقا من هم مثل خیلی ها اعتقاد دارم که مربی بزرگی است‬ ‫و می تواند کارهای بزرگی انجام بدهد ‪ -‬بخواهیم که فوتبال‬ ‫ما را در مسیر توسعه قرار بدهد‪ ،‬همین‪ .‬در غیر این صورت‬ ‫اگر به دنبال این هستیم که در هر جام جهانی تنها یک امتیاز‬ ‫کسب کنیم و بعد با جام خداحافظی کنیم باور کنید این کار‬ ‫با مربیان متوس��ط هم شدنی اس��ت‪ .‬من می گویم دوبرابر‬ ‫مبلغی که به ما پیشنهاد داده به کی روش پول بدهید اما از او‬ ‫بخواهید که فوتبال ما را با تغییراتی جدی همراه کند‪ .‬دست‬ ‫به تغییر سبک بزند و تغییر نسل تیم ملی را در دستورکارش‬ ‫قرار بدهد‪ .‬باور کنید همه حرف من این است که ما با مربی‬ ‫در حدواندازه های ک��ی روش نباید به این موضوع دلخوش‬ ‫باشیم که خدا را شکر در جام جهانی ابروی مان نرفت و کم‬ ‫گل خوردیم‪ .‬نه‪ ،‬این اشتباه است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫این بستگی دارد که شما به کانون مربیان چطور‬ ‫نگاه کنید‪ .‬اگر دوست باشید چنین برداشتی نم ی کنید‪ .‬اگر‬ ‫دوست باشید اطمینان دارید که کانون مربیان با هیچ فرد یا‬ ‫گروه خاصی مشکل ندارد و تنها م ی خواهد به توسعه فوتبال‬ ‫کمک کند اما اگر غیر از این باشد و شما اساسا کانون را قبول‬ ‫نداشته باش��ید یا اعضای ان را برنتابید‪ ،‬قطعا نظر شما این‬ ‫خواهد بود که کانون م ی خواهد ک ی روش را بیندازد یا س��ر‬ ‫جنگ با مربیان خارجی دارد‪ .‬اگر با این روال پیش برویم ده ها‬ ‫سال دیگر هم همین خواهیم بود‪.‬‬ ‫اما ارنج هیات مدیره کانون مربی�ان به جز خود‬ ‫شما و یکی‪ ،‬دو نفر دیگر‪ ،‬الاقل از لحاظ اماری کیفیت‬ ‫و وزن باالیی ندارد‪ .‬ایا چنین کانونی م ی تواند ب ه عنوان‬ ‫تخصص ی ترین مرجع فوتبال مطرح باشد؟‬ ‫المان‪ .‬هنوز وارد این تورنمنت نشده فدراسیون این کشور‬ ‫قراردادش با یواخیم لو را برای سه سال دیگر تمدید می کند‪.‬‬ ‫ایا انها درباره این موضوع نظرس��نجی می گذارند؟ این در‬ ‫حالی اس��ت که یواخیم لو در جام ملت های اروپا نیز نتیجه‬ ‫دلخواه شان را به دست نیاورد چون انها قهرمانی می خواهند‪.‬‬ ‫فوتبال یک امر تخصصی است‪ .‬اگر پیشرفت نکرده ایم به‬ ‫این دلیل است که همیشه به جو موجود نگاه کرده ایم و سعی‬ ‫کرده ایم همواره موج سواری کنیم‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫ورزش‬ ‫ بیانیه کانون مربیان احساسی بود‬ ‫روایت هومن افاضلی از عملکرد کارلوس کی روش‬ ‫شما عملکرد تی م ملی را در جام جهانی برزیل‬ ‫چطور ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫تی��م مل��ی م��ا در ج��ام جهان��ی ب ر اس��اس‬ ‫توانمندی هایش سازماندهی ش��ده بود‪ .‬به نظر من اگر تیم‬ ‫ما ب رای ارائه بازی هجومی به برزیل م ی رفت‪ ،‬اتفاقات دیگری‬ ‫رخ م ی داد‪ .‬اگر هر کاری غیر از اس��تراتژی که ک ی روش ب رای‬ ‫تیم ملی در نظر گرفته ب��ود را امتح��ان م ی کردیم به نظرم‬ ‫اتفاقاتی رخ م ی داد که مردم حتی از فوتبال منزجر م ی شدند‬ ‫و ناکامی بزرگی رخ م ی داد‪ .‬امروز م��ا در مورد مربی صحبت‬ ‫م ی کنیم که تجربه حضور در س��ه جام جهانی را دارد‪ .‬دو بار‬ ‫قبل از اینکه به برزیل برود جام جهان��ی را تجربه کرده بود و‬ ‫این بار ب رای سومین دفعه با تیم ملی ما جام جهانی را تجربه‬ ‫م ی کرد‪ .‬ک ی روش انتخاب های درستی داشت‪ .‬در هر بخشی‬ ‫که ش��ما فکرش را بکنی��د انتخاب هایی داش��ت و در واقع‬ ‫تصمیماتی اتخاذ کرد که در قال��ب ظرفی ت های فوتبال ما‬ ‫بود‪ .‬او نش��ان داد که هم از تیم ملی ما شناخت خوبی دارد و‬ ‫هم مع��ادالت فوتبال بی ن المللی را خوب م ی شناس��د و اگر‬ ‫کس��ی فکر م ی کند که ما در جام جهان��ی باید طور دیگری‬ ‫عمل م ی کردیم به نظرم یا مسئولیتی در این سطح را درک‬ ‫نکرده یا هنوز تجربه این کار را ندارد‪ .‬به خصوص در میادین‬ ‫بی ن المللی که مربیگری در این عرصه پیچیدگ ی های خاص‬ ‫خودش را دارد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪76‬‬ ‫ مثلث | شماره ‪ 225‬‬ ‫بعد از بازی با بوسنی برخی از مربیان ای رانی گفتند‬ ‫ان دو بازی اول معیار سنجش عملکرد ک ی روش‬ ‫نیست اما این شکست عیار او را نشان م ی دهد‪.‬‬ ‫نظر شما درباره این حرف ها چیست؟‬ ‫من بازی های اسیایی را دیده ام‪ .‬تجربه کار با تیم‬ ‫المپی��ک را دارم و البته تجربه حضور در ج��ام جهانی را نیز‬ ‫داشته ام‪ .‬م ی دانم که حد و اندازه واقعی فوتبال ما کجاست‪.‬‬ ‫ما چهار بار در جام جهانی شرکت کرده ایم اما در هر دوره یک‬ ‫اتفاق ب رای ما تکرار شده است‪ .‬در یک بازی امتیاز گرفته ایم‬ ‫و دو بازی دیگر را باخته ایم‪ .‬تنها یک ب��ار تیم ملی امریکا را‬ ‫در جام جهانی ‪ 98‬برده ایم اما در بقی��ه جام های جهانی برد‬ ‫نداشته ایم و به کسب یک امتیاز راضی شده ایم‪ .‬خب این عدد‬ ‫و رقم ها به خوبی جایگاه فوتبال ما را نشان م ی دهد‪ .‬به نظر‬ ‫من تصمیمات ک ی روش درست بود‪ .‬اگر قرار است ما مربیان‬ ‫ای رانی از ک ی روش ای راد بگیریم باید قبل از هر چیز از خودمان‬ ‫ای راد بگیریم‪ .‬هیچ گاه خروج ی های ما ب��ه درد فوتبال ملی‬ ‫نخورده است‪ .‬من خیلی از مواقع این موضوع را حس کرده ام‪.‬‬ ‫هیچ وقت تیم ملی ما با دو‪ ،‬سه روز تمرین به مصاف ع ربستان‬ ‫نرفته است و همیشه ب رای یک بازی در سطح اسیایی نیز باید‬ ‫‪ 15‬روز بازیکنان در کنار هم تمرین کنند‪ .‬این معنای مشخصی‬ ‫دارد‪ .‬این یعنی اینکه خروجی لیگ ما بی ن المللی نیست‪ .‬حتی‬ ‫در سطح اسیا هم نیست‪ .‬چرا نم ی خ واهیم بپذی ریم که همین‬ ‫فوتبالی را که تیم ملی در جام جهانی ارائه کرد بخش مهم ی ‬ ‫از این نمایش را بازیکنانی بر عهده داش��تند که در اروپا بازی‬ ‫م ی کنند یا به نوعی تجربه حضور در فوتب��ال اروپا را دارند؟‬ ‫بازیکنانی مثل دژاگه‪ ،‬قوچان نژاد‪ ،‬حقیقی‪ ،‬تیموریان‪ ،‬نکونام و‬ ‫جهانبخش‪ .‬بخش عمده ای از وظایف تیم ملی بر عهده اینها‬ ‫بود‪ .‬شکل بازی تیم ملی توسط این بازیکنان پیش م ی رفت‬ ‫و ارائه م ی شد‪.‬‬ ‫اق�ای افاضلی! ب�ه نظر م ی رس�د اساس�ا منتقد‬ ‫ک ی روش نیستید و بیشتر حامی او هستید‪.‬‬ ‫نه‪ ،‬ای��ن حرف ها به ای��ن معنی نیس��ت که من‬ ‫به ک ی روش انتق��ادی ن��دارم‪ .‬اتفاقا من معتق��دم ک ی روش‬ ‫م ی توانست مثل ب رانکو که تا حدودی در جام جهانی ‪ 2006‬به‬ ‫بازیکنان جوان می دان داد و انها را به تیم ملی دعوت کرد دست‬ ‫به تغییر نس��ل بزند‪ .‬امروز همان بازیکنان به درد ک ی روش‬ ‫خوردند‪ .‬اما ایا ما هشت سال دیگر چنین امکانی را ب رای مربی‬ ‫تیم ملی فراهم کرده ایم که از تصمیمات و سیاست های امروز‬ ‫ما بهره مند شود؟ ک ی روش م ی توانست ال اقل بازیکنانی را با‬ ‫تیم ملی به جام جهانی ببرد ت��ا ببینند که جام جهانی اصال‬ ‫چیست و چه اتفاق هایی در انجا م ی افتد‪.‬‬ ‫صرفا این کفایت م ی کرد؟‬ ‫قطعا ب ی تاثیر نبود‪ .‬وقتی ک ی روش به تمرین تیم‬ ‫المپیک امد‪ ،‬من ب��ه او گفتم که بختی��ار رحمانی بازیکنی‬ ‫است که خیلی م ی تواند به شما و تیم ملی کمک کند‪ .‬اما این‬ ‫بازیکن خیلی دیر به تیم ملی دعوت شد‪ .‬م ی خواهم بگویم‬ ‫هر کدام از ما م ی توانیم باتوجه به نقطه نظ رات مان انتقاداتی‬ ‫هم از ک ی روش داشته باشیم اما خیلی ب ی انصافی است اگر‬ ‫شیوه و استراتژی او در جام جهانی برزیل را مبتدی بنامیم و‬ ‫بگوییم هر مربی دیگری هم بود این نتایج به دست م ی امد‪.‬‬ ‫این طور بگویم که بازیکنی به درد تیم م ی خورد که خودش را‬ ‫به مربی تحمیل کند یعنی ان قدر خوب باشد که مربی نتواند‬ ‫از کنار او به سادگی عبور کند‪ .‬اما چرا چنین بازیکنانی نداریم‬ ‫یا خیلی کم داریم؟ این مشکل به کجا برم ی گردد؟ ایا به جز‬ ‫باشگاه ها جای دیگری این وظیفه را دارد که چنین بازیکنانی‬ ‫تربیت کند و به فوتبال ملی تحویل بدهد؟ اما حاال ش��رایط‬ ‫کامال بر عکس شده‪ .‬این تیم ملی اس��ت که بازیکنان را به‬ ‫حدی از استانداردهای کیفی م ی رس��اند و بعد هم شاهد ان‬ ‫هستیم که باش��گاه ها بر س��ر جذب ان بازیکن به رقابت با‬ ‫یکدیگر م ی پردازند‪ .‬یعنی باشگاه های ما از تیم ملی بازیکن‬ ‫شکار م ی کنند و این یک فاجعه است‪ .‬اگر فوتبال این مملکت‬ ‫را دوست داریم باید به این موضوعات هم بپردازیم‪ .‬اینکه االن‬ ‫باشگاه های ما بر سر اس��تفاده از محصوالت تیم ملی با هم‬ ‫دعوا م ی کنند‪ .‬در حالی که در همه جای دنیا بازیکن در باشگاه‬ ‫ساخته م ی شود و تیم های ملی از باشگاه ها سود م ی ب رند‪ .‬البته‬ ‫بعد از مدتی این سوددهی دوطرفه م ی شود و فواید موفقیت‬ ‫فوتبال ملی به باشگاه ها نیز خواهد رسید‪ .‬اما ما همیشه فکر‬ ‫م ی کنیم م ی توانیم عی ب های خودمان را با س��رزنش کردن‬ ‫ک ی روش بپوشانیم‪ .‬نه‪ ،‬این طور نیست‪ .‬ما مربیانی هستیم‬ ‫با عیب و ای رادهای فراوان‪ .‬ما خیلی از فوتبال روز دنیا عقب‬ ‫هستیم‪ .‬مدل بدنسازی ما و مدل تمرینات ما نشان م ی دهد‬ ‫که ما چقدر از فوتبال روز دنیا عقب هستیم‪.‬‬ ‫در ان سال فشار روی برانکو و تی م ملی خیلی زیاد‬ ‫بود اما ای�ن دوره چنین اتفاقی ب�رای ک ی روش و‬ ‫تی م ملی رخ نداد‪ ،‬چرا؟‬ ‫یک بخش زیادی از این فضای رس��انه ای که در‬ ‫استانه جام جهانی ش��کل م ی گیرد‪ ،‬به سیاست های دولت‬ ‫برم ی گ��ردد‪ .‬دولت وقت در ان س��ال به دلی��ل اینکه دلش‬ ‫م ی خواست دادکان بیفتد‪ ،‬فش��ار را روی تیم ملی و سرمربی‬ ‫چند ب رابر کرد‪ .‬کار به جایی رسید که اختالفات به درون تیم‬ ‫هم کشیده شد که نیازی نیس��ت درباره اش خیلی توضیح‬ ‫بدهیم‪ .‬مسائلی اس��ت که در طول این سال ها مطرح شده‬ ‫و همه م ی دانیم‪ .‬واقعیت این بود که م ی خواستند دادکان را‬ ‫بردارند اما این کار را به این قیمت انجام دادند که همه چیز را‬ ‫به هم بزنند‪ .‬اما در این دوره همه از تیم ملی حمایت کردند‪ .‬هر‬ ‫چند کمی دیر این اتفاق رخ داد اما در یک ماه پایانی منتهی به‬ ‫شروع بازی ها مردم به نوعی با تیم ملی و فوتبالیس ت ها اشتی‬ ‫کردند‪ .‬ک ی روش هم به خوبی از این فضای مثبت بهره برد‪.‬‬ ‫به نظر شما قرارداد ک ی روش باید تمدید شود؟‬ ‫در فوتبال روز دنی��ا به بس��ته بندی مربیان نگاه‬ ‫م ی کنند‪ .‬باید فواید و مضرات ک��ی روش را در نظر بگیریم‪.‬‬ ‫نباید احساسی برخورد کنیم‪ .‬نباید فدراسیون فوتبال را ان قدر‬ ‫تحت فشار بگذاریم که با خودش بگوید تنها راه نجاتم تمدید‬ ‫قرارداد با ک ی روش است‪ .‬البته نظر شخصی من این است که‬ ‫با ک ی روش م ی توانیم به جاهای خوبی برسیم‪ ،‬اگر قرارهای‬ ‫محکم تری با او بگذاریم و تغیی راتی را از او مطالبه کنیم‪ .‬این بار‬ ‫دیگر وقت ان رس��یده که از توانمندی های بزرگ ک ی روش‬ ‫استفاده کنیم‪ .‬البته بعید م ی دانم این اتفاق رخ بدهد‪.‬‬ ‫چرا؟‬ ‫چون حاال او از موضع قدرت با ما صحبت م ی کند‪.‬‬ ‫از قرار معلوم ش��رایط طوری اس��ت که فدراسیون احساس‬ ‫م ی کند به هر قیمتی باید با این مرب��ی ادامه بدهد تا افکار‬ ‫عمومی را راضی کند‪ .‬وقتی شما با ذهنیت «به هر قیمتی»‬ ‫با یک نفر کار م ی کنید مطمئن باشید در ادامه راه اختالفات‬ ‫شروع م ی شود و کار به سرانجام دلخواه نخواهد رسید‪.‬‬ ‫چندی پیش عده ای از جانش�ینی حسین فرکی‬ ‫به جای ک ی روش س�خن گفتند‪ .‬نظر شما درباره‬ ‫فرکی و مربیگری اش در تی م ملی چیست؟‬ ‫‪3‬‬ ‫هومن افاضلی یک�ی از مربیان ج�وان اما‬ ‫باسابقه فوتبال ایران است‪ .‬با او درباره تی م ملی‪،‬‬ ‫عملکرد ک ی روش و بیانیه کانون م ربیان فوتبال‬ ‫ایران ه م صحبت ش�دیم‪ .‬نکته این گفت وگو اما‬ ‫ بیطرفی هومن افاضلی اس�ت‪ .‬او بدون انکه به‬ ‫مرزبندی م ربیان ایرانی و خارجی اهمیت بدهد‪،‬‬ ‫درباره کیفیت کار ک ی روش س�خن گفت‪ .‬متن‬ ‫گفت وگوی مثلث با وی را م ی خوانید‪.‬‬ ‫فرکی همه چیزهایی را که باید داشته باشد‪ ،‬دارد‪.‬‬ ‫بازیکن تیم ملی بوده و به عن��وان بازیکن جام جهانی را دیده‬ ‫اس��ت‪ .‬به عنوان مربی س��ال ها در کنار ب رانک��و در تیم ملی‬ ‫کار کرده اس��ت‪ .‬در عرصه مربیگری باشگاهی نیز برخالف‬ ‫خیل ی ها که اعتقاد داش��تند او نم ی تواند مربی موفقی باشد‪،‬‬ ‫عملکرد بسیار خوبی از خود نشان داده است‪ .‬با نفت ته ران و‬ ‫فوالد خوزستان عملکرد خیره کننده ای داشته است و از لحاظ‬ ‫اخالقی نیز تردیدی وجود ندارد که یک��ی از بهترین مربیان‬ ‫تاریخ فوتبال ای ران است‪ .‬به نظرم اگر قرار باشد مربی جانشین‬ ‫ک ی روش شود‪ ،‬حسین فرکی بهترین گزینه خواهد بود‪.‬‬ ‫راس�تی نظر ش�ما درباره بیانیه کان�ون مربیان‬ ‫چیست؟‬ ‫به نظرم بیانیه کانون مربیان بیشتر احساسی بود‬ ‫تا منطقی‪ .‬ضمن اینکه تیتر برخی روزنامه ها نیز درست نبود‪.‬‬ ‫هم کار برخی رسانه ها منطقی نبود و هم کار کانون مربیان‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫بازی در مرحله مقدماتی جام جهانی دلچس��ب بود؟ اصال‬ ‫چنین نمایشی از تیم ملی یادمان م ی اید که بخواهیم به بازی‬ ‫خاصی اشاره کنیم؟ کدام بازی را با اقتدار بردیم؟ دوازده بازی را‬ ‫بردیم که در اکثر بردها حریفان ما اشتباه کردند‪.‬‬ ‫اقای درخش�ان! بپردازیم به بحث بیانیه کانون‬ ‫مربیان فوتبال ایران‪ .‬نظر شما درباره این بیانیه‬ ‫چیست؟‬ ‫همه انهایی که در کانون مربی��ان فوتبال ای ران‬ ‫هستند خاک خورده این فوتبال هس��تند و ب رای سربلندی‬ ‫ای��ن مملکت زحمت م ی کش��ند‪ .‬چرا فک��ر م ی کنیم اینها‬ ‫دشمن هس��تند و به هر طریقی باید تخریب یا تحقیرشان‬ ‫کنیم؟ به خدا اگر وجدان م��ان را پیدا کنیم این طوری درباره‬ ‫مربیان ای رانی قض��اوت نم ی کنیم‪ .‬بازیکنان��ی که االن در‬ ‫اختیار تیم ملی اس��ت از کره مریخ که نیامده اند‪ .‬محصول‬ ‫کار باشگاه های ما هس��تند‪ .‬مربیان ایرانی این بازیکنان را‬ ‫ساخته اند‪ .‬ایا این حرف درستی بود که بگویند مربی ای رانی‬ ‫موتور گازی است و مربی خارجی بنز؟ این اخالق پسندیده ای‬ ‫اس��ت؟ مگر حرف ان بیانیه چه بود؟ ما م ی گوییم الجزایر‬ ‫ابرومندانه از ج��ام کنار رفت یا ما؟ کاس��تاریکا ابرومندانه از‬ ‫جام کنار رفت یا ما؟‬ ‫اما فوتبال ما با فوتبال این دو کشور فاصله دارد‪.‬‬ ‫ چرا باید کاله‬ ‫از سرمان برداریم؟‬ ‫قطعا فاصله داریم و انها از ما جلوتر هس��تند اما‬ ‫این فاصله چقدر است؟ هشت گل که نیست‪ .‬نهایتا به اندازه‬ ‫دو گل از فوتبال ما جلوتر هستند‪ .‬ایا راهی وجود ندارد که ما‬ ‫با تصمیمات درس��ت در چنین مواقعی این فاصله را جب ران‬ ‫کنیم؟ من فکر م ی کنم ما ب رای همین مواقع ک ی روش را به‬ ‫فوتبال مان اورده بودیم‪ .‬اما حاال شرایط طوری شده که او فکر‬ ‫م ی کند فقط خودش همه چیز را م ی داند و هیچ کس هیچ‬ ‫چیز نم ی داند‪ .‬چ��را او اجازه نم ی دهد که ی��ک مربی ای رانی‬ ‫کنارش باشد؟ مگر حسین فرکی سال ها در کنار ب رانکو نبود؟‬ ‫ایا ب رانکو در این مورد موضع منفی م ی گرفت؟‬ ‫گفت وگوی مثلث با حمید درخشان‬ ‫ش�ما به مرزبن�دی می�ان مربی�ان ایرانی و‬ ‫خارجی قائل هستید؟‬ ‫ما مرزبندی با مربیان خارج��ی نداریم‪ .‬هیچ کدام‬ ‫از ما تا به حال نگفته که مربی خارجی حق ندارد در فوتبال‬ ‫ای ران کار کند‪ .‬برعکس م��ا اعتقاد داریم ک��ه فوتبال ما در‬ ‫شرایطی پیش��رفت م ی کند که از مربیان خوب خارجی هم‬ ‫اس��تفاده کند اما این بدان معنا نیست که ما توانمندی های‬ ‫خودم��ان را نادیده بگیری��م و ضع ف های مرب��ی خارجی را‬ ‫نبینیم‪ .‬دس��ت اقای ک ی روش درد نکند‪ .‬او تیم ملی ما را به‬ ‫جام جهانی رساند‪ .‬همه خوشحال شدیم‪ .‬از او قدردانی هم‬ ‫کردیم اما ما باید به همین مس��اله اکتفا کنیم؟ همین که‬ ‫توانسته ایم به جام جهانی راه پیدا کنیم باید معیار قضاوت‬ ‫ما درباره ک ی روش باشد؟ ان هم مربی که م ی دانیم م ی تواند‬ ‫چه کارهای بزرگی ب رای فوتبال ما انجام دهد و بهتر بگویم‬ ‫م ی توانست انجام بدهد اما ب ی توجهی کرد‪.‬‬ ‫یعن�ی ش�ما م ی گویید فوتب�ال ما ب�ا ک ی روش‬ ‫توسعه پیدا نکرده است؟‬ ‫‪4‬‬ ‫حمی�د درخش�ان از جمل�ه ای ک�ه عادل‬ ‫فردوس ی پور به زبان اورد و گفت که باید همگی‬ ‫به افتخار تی م مل�ی و ک ی روش کاله از س�رمان‬ ‫برداریم‪ ،‬س�خت دلخور شده اس�ت‪ .‬با او درباره‬ ‫بیانی�ه کان�ون مربی�ان و دیدگاه�ش در مورد‬ ‫عملکرد تی م ملی و ک ی روش همصحبت شدیم‪.‬‬ ‫مت�ن گفت وگوی مثلث ب�ا حمید درخش�ان را‬ ‫م ی خوانید‪.‬‬ ‫بازی کنیم؟ چون مربی ما م ی خواست تیم ملی ای ران صرفا‬ ‫دفاع کند‪.‬‬ ‫البته مقابل ارژانتین ما صرفا دفاع نکردیم‪ .‬قبول‬ ‫ندارید؟‬ ‫بله‪ ،‬خیلی خوب بازی کردیم‪ .‬اما ما نباید همان طور‬ ‫که مقابل ارژانتین ب��ازی کردیم مقابل بوس��نی هم بازی‬ ‫م ی کردیم‪ .‬چون ما در بازی اخر برد م ی خواس��تیم‪ .‬مگر ما‬ ‫نم ی گفتیم که ما بوسنی را بارها شکست داده ایم؟‬ ‫اقای درخش�ان! همه م ی دانس�تند که بوس�نی‬ ‫خیل�ی قدرتمند اس�ت‪ .‬این حرف ش�ما را قبول‬ ‫ندارم‪ .‬کسی در مورد بوسنی ادعایی نداشت‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬اما م ی دانید چرا چنین شد؟ دلیلش بازی های‬ ‫ضعیف م��ا در دور مقدماتی بود‪ .‬ما با جان کن��دن تیم ها را‬ ‫م ی بردیم‪ .‬با حداقل اختالف برنده م ی شدیم‪ .‬باز برم ی گردم‬ ‫به بازی تیم ملی ب رابر بوس��نی‪ .‬ما در ان بازی نباید به دفاع‬ ‫مطلق فکر م ی کردیم‪ .‬ما به برد نیاز داش��تیم‪ .‬باور کنید اگر‬ ‫بوسنی نیاز داشت که به ما پنج گل بزند و صعود کند‪ ،‬حتما‬ ‫این کار را م ی کرد اما ما این کار را نکردیم‪.‬‬ ‫مربی بعدی تی م ملی باید ایرانی باشد؟‬ ‫نه‪ .‬حرف من این نیست که مربی بعدی حتما باید‬ ‫ای رانی باش��د‪ .‬من م ی گویم مربی را انتخاب کنیم که باعث‬ ‫توسعه فوتبال ما باشد‪ .‬بر س��ر فوتبال ما منت نگذارد چون‬ ‫قرار نیست مفت ب رای ما کار کند‪.‬‬ ‫ مثلث | شماره ‪ 225‬‬ ‫بله‪ ،‬قب��ول دارم‪ .‬من م ی گویم ما م ی توانس��تیم‬ ‫فوتبال بازی کنیم اما این کار را نکردیم‪ .‬ما م ی توانس��تیم‬ ‫نمایش��ی مثل نمایش استرالیای ی ها داش��ته باشیم‪ .‬چطور‬ ‫انها مقابل هلند ایس��تادگی کردند اما فوتبال بازی کردند؟‬ ‫واقعا فوتبال بازی کردند چون برد م ی خواستند‪ .‬ما همه چیز‬ ‫داشتیم‪ .‬بازیکنانی داشتیم که هم ب رای دفاع و هم ب رای حمله‬ ‫بهترین ابزار بودند اما چرا ای��ن کار را نکردیم؟ چون مربی ما‬ ‫نخواست ش��جاع باش��د‪ .‬یک فاز عقب تر برم ی گردم‪ .‬کدام‬ ‫از قرار معلوم شما اعتقاد دارید که توقعات باید‬ ‫بیش�تر از اینها بود و ما باید از تی م ملی انتظارات‬ ‫بیشتری داشتیم‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫چطوری ممکن اس��ت اتفاق افتاده باشد؟ شما به‬ ‫من بگویید چطوری‪ .‬اگر خدا را در قضاوت های مان در نظر‬ ‫بگیریم باید بپذیریم که ما هیچ وقت در طول این س��ال ها‬ ‫بازی ان چنانی از تیم مل��ی ندیدیم‪ .‬ما بای��د از این مربی و‬ ‫بزرگ بودنش خیر م ی دیدیم که به نظر من این اتفاق رخ نداد‪.‬‬ ‫ک ی روش از بس��یاری از مربیانی که در ج��ام جهانی حضور‬ ‫داشتند سرشناس تر بود و نام بزرگ تری بود اما چه شد؟ حاال‬ ‫چرا انهایی که مربیانی به مرات��ب پایی ن تر از حد ک ی روش‬ ‫روی نیمکت شان بود ان طور بازی کردند اما تیم ما نتوانست‬ ‫ان طور که باید ظاهر شود؟ دیدید استرالیا مقابل هلند چطور‬ ‫بازی کرد؟ چرا ما نتوانستیم مقابل بوسنی و نیجریه فوتبال‬ ‫به نظر م ی رسد توپ پری دارید؟‬ ‫بله‪ ،‬خیلی ناراحتم‪ .‬حرفی که خیلی من را عذاب‬ ‫م ی دهد جمله اقای فردوس ی پور اس��ت که گفت به احترام‬ ‫این تیم باید کاله از س��رمان برداریم‪ .‬چرا باید کاله از س��ر‬ ‫برداریم؟ به خدا اگر م ی خواس��تیم کاله از س��ر برداریم باید‬ ‫ب رای جالل طالب��ی این کار را م ی کردیم ک��ه تیم ملی ما را‬ ‫مقابل تیم ملی امریکا برنده از زمین بیرون اورد‪ .‬ب رای او که‬ ‫تیمش مقابل المان ها با همه س��تاره هایش جانانه مبارزه‬ ‫کرد و یوگس�لاوی به زحمت ما را شکس��ت داد‪ .‬ب رای چه‬ ‫کسی کاله از س��رمان برداریم؟ ب رای کسی که بیاید در این‬ ‫مملکت هزارجور واسطه گری بکند و دست اخر هم خودش‬ ‫را از همه ما باالتر بداند؟ مثل اینکه ک ی روش یادش رفته که‬ ‫تیم ملی ما با ارژانتین نتیجه یک ب��ر یک را در کارنامه اش‬ ‫دارد‪ .‬زمان مربیگری اقای مهاجرانی‪ .‬یکی نیست اینها را به‬ ‫ایشان بگوید؟‬ ‫‪77‬‬ ‫دیدار با سیما‬ ‫زخم فوق سری‬ ‫سریال هایی در ژانر پلیسی در راه هستند‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫اگر عالقه مند به سریال هایی با موضوعات امنیتی و‬ ‫پلیسی هس��تید‪ ،‬این روزها گروه های فیلمسازی در تدارک‬ ‫ساختن سریال هایی هستند که به زودی روی انتن م ی روند‪.‬‬ ‫در این سریال ها داستان ه��ای اجتماعی در قالب ماجراهای‬ ‫پلیسی مطرح م ی شود و مساله امنیت مورد توجه ویژه قرار‬ ‫م ی گیرد‪.‬گروهی از این سریال ها این روز ها با سرعت کارهای‬ ‫تولید را انجام م ی دهند تا در نیمه دوم سال به نمایش دراید‪.‬‬ ‫رحمان سیف ی ازاد‪ ،‬مدیرگروه فیلم و سریال شبکه یک درباره‬ ‫نمایش سریال های امنیتی در نیمه دوم سال و دلیل توجه‬ ‫ویژه به مس��اله امنیت ملی گفت‪« :‬گرچه این سریال ها به‬ ‫مسائل پلیسی‪ -‬امنیتی توجه دارند‪ ،‬اما همه انها مضمون‬ ‫اجتماعی دارند و داستان هایی از جامعه روایت م ی کنند که‬ ‫همیشه م ی توان به انها پرداخت‪.‬پخش سه سریال پلیسی‬ ‫در نیمه دوم سال به معنی ان نیس��ت ک��ه تلویزیون قصد‬ ‫دارد در این مقطع زمانی فقط سریال های پلیسی‪ -‬امنیتی‬ ‫به نمایش بگ��ذارد؛ بلک��ه سریال های دیگ��ری چون گذر‬ ‫از رنج ها و پرده نش��ین در شبکه یک تولید ش��ده که ب رای‬ ‫پخش در فصل های پاییز و زمستان در نظر گرفته شده اند‪.‬‬ ‫رحمان سیف ی ازاد ضمن تاکید بر توجه شبکه یک به تولید‬ ‫اثار ارزشمند و باکیفیت گفت‪« :‬ش��اید ساخت سریال های‬ ‫امنیتی سابقه چندانی در تلویزیون نداش��ته باشد‪ ،‬اما قطعا‬ ‫این سریال ها تجربه های ارزشمندی ب رای ساخت این نوع اثار‬ ‫خواهند بود‪.‬این سریال ها از اثار شاخص تلویزیون هستند و در‬ ‫ساخت انها از همکاری بهترین کارگردان ها و عوامل تلویزیون‬ ‫بهره گرفته ایم‪ .‬ب ی شک این اثار از سریال های جذاب و دیدنی‬ ‫تلویزیون خواهند بود‪ ».‬مدیرگروه فیلم و سریال شبکه یک‬ ‫اظهار امیدواری کرد که با تولید این سریال ها‪ ،‬نیمه دوم سال‬ ‫ب رای تلویزیون بسیار پ ربارتر از همیشه باشد‪.‬‬ ‫فوق سری‬ ‫مهدی فخی��م زاده در ساخ��ت سریال های��ی در ژانر‬ ‫پلیس��ی کارنامه کامال موفقی دارد‪ .‬خیلی نباید به ذهنمان‬ ‫فش��ار بیاوریم تا مجموعه های تلویزیون��ی نظیر خواب و‬ ‫بیدار و حس سوم که در م��ورد مواد مخدر ب��ود را به خاطر‬ ‫بیاوریم‪ .‬حاال مه��دی فخیم زاده م ی خواه��د با یک سریال‬ ‫پلیس��ی دیگر به تلویزیون بازگردد‪ .‬اخرین سریالی که از او‬ ‫در تلویزیون پخش شد «ساختمان ‪ »85‬بود‪ .‬حاال فخی مزاده‬ ‫سریال «فوق سری» را ب رای شبکه یک کارگردانی م ی کند‪.‬‬ ‫فیلمنامه این سریال را فخی مزاده با همکاری حسی ن تراب نژاد‬ ‫نوشته و حبی ب اهلل کاسه ساز‪ ،‬تهی ه کنندگی ان را به عهده دارد‪.‬‬ ‫پی ش تولید این سریال چندی پیش اغاز شده و نیمه ماه اینده‬ ‫تصویربرداری ان اغاز م ی شود‪ .‬این سریال یک اثر اجتماعی‬ ‫پلیسی است و زمس��تان امسال از ش��بکه یک به نمایش‬ ‫درخواهد امد‪.‬‬ ‫عامل سوم‬ ‫سریال عامل سوم نی��ز سریال دیگ��ری است که به‬ ‫موضوع امنیت ملی م ی پردازد و این سریال نیز ب رای پخش‬ ‫در ماه مهر تولید م ی ش��ود‪ .‬عامل سوم را اب راهیم ش��یبانی‬ ‫کارگردانی م ی کن��د‪ ،‬تهی ه کنندگ��ی ان را محمد پیرهادی‬ ‫برعه��ده دارد و فیلمنامه ای��ن سریال نیز ب��ه قلم علیرضا‬ ‫محمودی و علی اناری نوشته شده است‪ .‬تصویربرداری این‬ ‫سریال اواخر تیرماه در ته ران اغاز م ی شود و هنوز بازیگران ان‬ ‫به طور قطعی معرفی نشده اند‪ .‬اب راهیم شیبانی از کارگردانان‬ ‫سینماست که تاکنون سریالی به کارگردانی او از تلویزیون‬ ‫به نمایش درنیام��ده‪ ،‬اما با توجه ب��ه تجربیاتش در سینما‬ ‫م ی توان توقع داشت عامل سوم یکی از سریال های دیدنی‬ ‫تلویزیون باشد‪.‬‬ ‫خانه امن‬ ‫سریال شماره ‪ 66‬یا خانه امن را فریدون جی رانی ب رای‬ ‫شبکه یک م ی سازد‪ .‬از این کارگردان سریال مرگ تدریجی‬ ‫یک رویا سال ‪ 87‬از شبکه دو به نمایش درامد و مورد توجه‬ ‫مخاطبان قرار گرفت‪ .‬سریال خانه امن درباره دستاوردهای‬ ‫علم ی کش��ور و کارش��کنی سازمان های جاسوسی بر سر‬ ‫تولید فناوری در کشور ساخته م ی ش��ود و تهی ه کنندگی ان‬ ‫را سیدکمال طباطبای��ی برعه��ده دارد‪ .‬فیلمنامه خانه امن‬ ‫توسط جی رانی در ‪ 13‬قسمت نوشته شده و پی ش تولید ان اغاز‬ ‫شده است‪ .‬با چند بازیگر ب رای بازی در این سریال به توافق‬ ‫رسیده اند که امیر جعفری یک��ی از انهاست‪ .‬تصویربرداری‬ ‫سریال خانه امن که از سریال های فصل پاییز ش��بکه یک‬ ‫است‪ ،‬اواخر تیرماه در ته ران اغاز م ی شود‪ .‬به زودی بازیگران‬ ‫این سریال هم معرفی خواهند ش��د‪ .‬جی ران��ی در مورد این‬ ‫سریال م ی گوید‪««:‬خانه امن» سریال��ی پربازیگر است که‬ ‫در فرم پلیسی نوشته شده و پرحادثه است‪ .‬ماجراهای قصه‬ ‫در زمان حال روی م ی دهد به خاطر همین اگر قصه لو برود‬ ‫انتظارها درباره سریال متفاوت م ی ش��ود‪ ،‬چون در شرایطی‬ ‫هس��تیم که سالیق سیاسی مختلفی در جامعه وجود دارد‬ ‫بناب رای��ن ترجیح م ی ده��م از قصه چیزی نگوی��م اما فیلم‬ ‫سیاسی است و حالت اکشن و حادثه ای دارد‪».‬‬ ‫زخم‬ ‫مجموعه تلویزیونی زخم به کارگردانی مسعود اب پرور‬ ‫و با حضور برزو ارجمند‪ ،‬لیال اوتادی‪ ،‬همایون ارش��ادی‪ ،‬امیر‬ ‫نوری و مهرداد ضیایی ساخته م ی شود‪ .‬زخم نخستین سریال‬ ‫نیروی انتظامی و همچنین سیماست که به بحث نقش و‬ ‫جایگاه مشاوران در این سازمان م ی پردازد‪ .‬در دنیای امروز و‬ ‫در نگاه نیروی انتظامی پیشگیری بر برخورد قضایی رجحان‬ ‫دارد‪ .‬این سریال داستان زنانی است که به عنوان مش��اور در‬ ‫نیروی انتظامی مشغول کار هس��تند‪ .‬بدین ترتیب سروان‬ ‫الهام پویا (اوتادی) دانش اموخته دانشکده افسری به عنوان‬ ‫مشاور و مددکار در کالنتری ‪ 132‬مشغول کار م ی شود‪ .‬او به‬ ‫خاطر انتخاب چنین ش��غلی با پدرش دچار مشکل است و‬ ‫ح��اال در مواجهه با چالش های اجتماع��ی درگیر معضالت‬ ‫بزرگتری نیز م ی شود‪« .‬زخم» که در ‪ 13‬قسمت ‪ 50‬دقیقه ای‬ ‫به قلم سیدسعید رحمانی نگاش��ته ش��ده‪ ،‬در گروه فیلم و‬ ‫سریال شبکه سه و با مشارکت نیروی انتظامی مراحل تولید‬ ‫خود را سپری م ی کند‪ .‬از مسعود اب پرور پیش از این سریال‬ ‫«هوش سیاه» را در این ژانر دیده بودیم‪.‬‬ ‫امین‬ ‫منوچه ر ه��ادی این روزها مش��غول ساخت مجموعه‬ ‫«امین» ب��ه سفارش سیمافیل��م و ب��ا تهی ه کنندگی جواد‬ ‫نوروزبیگی اس��ت‪ .‬امین حیایی‪ ،‬داری��وش فرهنگ‪ ،‬کاظم‬ ‫بلوچی‪ ،‬هادی ساعی‪ ،‬بهناز جعفری‪ ،‬اش��ا محرابی‪ ،‬سودابه‬ ‫بیضایی‪ ،‬امیررضا زرین بخش و ش��اهرخ استخری بازیگران‬ ‫اصلی این سریال هستند که حضور هادی ساعی‪ ،‬قهرمان‬ ‫تکواندوی جهان و المپیک در این سریال در نوع خود جالب‬ ‫است‪.‬در خالصه داست��ان سریال امده اس��ت که سرهنگ‬ ‫ش��ی رازی‪ ،‬فرمانده تیم وی��ژه (امین) مس��ئول رسیدگی به‬ ‫پرونده یک مجرم خالفک��ار فراری به ن��ام همایون تمدن‬ ‫است که سال گذش��ته در یک عملیات گروگانگیری‪ ،‬ب رادر‬ ‫سرهنگ را به ش��هادت رسانده است‪.‬پلیس با کش��ف یک‬ ‫کانتینر موادمخدر به ردی از همایون م ی رسد‪ .‬همزمان فرزند‬ ‫همایون(فرزاد) ب رای مراسم سالگرد مرگ همس��رش‪ ،‬مریم‬ ‫نوین وارد ای ران شده و ماموران عالوه بر بررسی سرنخ کانتینر‪،‬‬ ‫وی را ب رای رسیدن به همایون تحت نظر م ‬ ‫ی‪‎‬گی رند و‪...‬‬ ‫رنگ شک‬ ‫فریبرز عرب نیا‪ ،‬بازیگر نام اش��نای سینما و تلویزیون‬ ‫این بار پش��ت دوربین رفته و مین ی سریال «رنگ ش��ک»‬ ‫را کارگردانی ک��رده است‪ .‬این مجموعه پلیس��ی محصول‬ ‫سیمافیلم است که اخری��ن سکان س های ای��ن سریال در‬ ‫بوشهر و تله کابین توچال تصویربرداری شد‪ .‬در این سریال‬ ‫که در شش قسمت به تهی ه کنندگی بهروز خوش رزم تولید‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬نقش سروان علی نبوی را فریبرزعرب نیا و نقش‬ ‫مقابل او را که ش��خصیتی منفی به نام نیم انگشتی است‬ ‫ارش مجیدی بازی م ی کند‪.‬فیلمنام��ه این سریال را فریبرز‬ ‫عرب نیا نوش��ته که داستان یک افس��ر نیروی انتظامی را‬ ‫روایت م ی کند که به او ماموریت داده م ی شود تا وارد یک باند‬ ‫مخوف موادمخدر شود و به دلیل فوق سری بودن عملیات‬ ‫تنها یکی از فرماندهان مافوق او از این ماموریت مطلع است‬ ‫و در این راه با مش��کالت متعددی مواجه م ی شود‪ .‬شهرزاد‬ ‫لزاده‪ ،‬معصومه اقاجانی‪ ،‬رضا امامی‪ ،‬حمیدرضا هدایتی‪،‬‬ ‫کما ‬ ‫امی ر مولوی‪ ،‬رضا ن��وری‪ ،‬پیام الریان‪ ،‬هدای��ت اهلل سجادی‪،‬‬ ‫محمدرضا شیرخانلو‪ ،‬شاهرخ فروتنیان‪ ،‬عمار تفتی و شه رام‬ ‫عب دلی دیگر بازیگران این سریال هستند‪.‬‬ ‫اخرین سلطان‬ ‫رفیعی‪ ،‬مجری لیگ تلویزیونی شد‬ ‫رویای ستاره شدن در فوتبال‬ ‫اجرای لی��گ تلویزیونی «ای��ن خانواده» ب��ه تهی ه کنندگ��ی و کارگردانی پیمان‬ ‫ی به حسین رفیعی سپرده شد‪ .‬این لیگ تلویزیونی در ‪ 64‬قسمت ‪ 40‬دقیقه ای‬ ‫پورمقیم ‬ ‫تولید م ی ش��ود و همه مراحل مس��ابقه «این خانواده» طوری ط راحی ش��د ه که عموم‬ ‫خانواده های ای رانی از پ��س ان برایند‪ .‬در این مس��ابقه خانواده های ای ران��ی در دو گروه‬ ‫متشکل از پدر و مادر و فرزندان در چند بخش دیجیتال و می دانی با یکدیگر رقابت خواهند‬ ‫کرد‪ .‬بخش دیجیتال نمونه ای بزرگ تر از بازی هایی است که امروز روی اکثر تلفن های‬ ‫همراه و کامپیوترها نصب است و مردم با ان اشنا هستند‪ ،‬این بخش کامال هوشمندانه‬ ‫ط راحی شده تا عالوه بر اشنا کردن پدر و مادرها با این پدیده های دنیای مدرن‪ ،‬هشداری به‬ ‫خانواده ها بدهد‪ .‬دو بازی می دانی هم ط راحی شده؛ در بخش اول بازی دوز به شکل مدرن تر‬ ‫و در ابعاد بزرگ انجام م ی شود و در ایستگاه دیگر هم یک سری بازی های اهنربایی در نظر‬ ‫گرفته شد ه که نیاز به فکر و استراتژی دارد‪.‬‬ ‫یزاده و تهی ه کنندگی‬ ‫مجموعه تلویزیونی «اخ رین سلطان» به کارگردانی حسین سهیل ‬ ‫عزیز علی زاده به سفارش گروه اجتماعی ش��بکه ته ران به زودی کلی��د م ی خورد‪ .‬نگارش‬ ‫فیلمنامه این مجموعه تلویزیونی که اکنون در مرحله پی ش تولید قرار دارد‪ ،‬همزمان شروع‬ ‫شده است‪ .‬عزیز علی زاده تهی ه کننده این مجموعه تلویزیونی درباره روند تولید این سریال گفت‪:‬‬ ‫«تع دادی از بازیگران این مجموعه انتخاب شده اند و مابقی در طول روند تولید مجموعه به‬ ‫پروژه اضافه خواهند شد‪ .‬تاکنون حضور امیر حسین رستمی‪ ،‬بهاره افشاری‪ ،‬روناک یونسی‪،‬‬ ‫ی در این سریال قطعی‬ ‫رضا توکلی‪ ،‬اتش تق ی پور‪ ،‬زویا امامی‪ ،‬مانی نوری و مه ران ضیغم ‬ ‫شده است‪ ».‬این سریال درباره قباد است که در رویاها و توهمات خودش زندگی م ی کند و ارزو‬ ‫دارد یک شبه ره صد ساله برود و به ستاره ای مشهور تبدیل شود‪ ،‬بناب راین تصمیم م ی گیرد‬ ‫وارد دنیای فوتبال شود اما پس از پیوستنش به یک تیم لیگ ب رتری تاکنون فوتبال و رویای‬ ‫فوتبالیست شدن سوژه ب رنامه های تلویزیونی متعددی بوده است‪.‬‬ ‫همه چیزانجاست‬ ‫رازهای یک خانواده ایرانی‬ ‫سریال «هم��ه چیز انجاس��ت» کاری از گ��روه فیلم‬ ‫و سریال ش��بکه سه سیماس��ت که به کارگردانی ش��ه رام‬ ‫شاه حس��ینی و به تهی ه کنندگ��ی داوود هاش��می‪ ،‬داستان‬ ‫خانواده ای قدیم��ی را روای��ت م ی کند که‬ ‫کارگاه تولیدی ش��ان به علت ورود کاالهای‬ ‫خارج��ی ب��ه تعطیلی کش��یده م ی ش��ود‪.‬‬ ‫این موضوع باعث م ی ش��ود مهدی‪ ،‬پس��ر‬ ‫بزرگ خان��واده درگیر و دار رفع مش��کالت‬ ‫به وجود امده به بس��یاری از رازهای خانواده‬ ‫پی ببرد‪ .‬مت��ن این سریال توس��ط فیروزه‬ ‫قش��قایی در حال نگارش اس��ت و تاکنون‬ ‫بیش از ‪25‬قسمت ان به پایان رسیده است‪.‬‬ ‫سیدمجید میرمی ران و علیرضا افخم ی نیز‬ ‫به عنوان مشاوران فیلمنامه و سریال گروه‬ ‫را همراه��ی م ی کنند‪ .‬سری��ال «همه چیز‬ ‫انجاست» یک مل��ودرام اجتماعی است و‬ ‫محور ان خان��واده است و ‪ 50‬قس��مت ‪40‬‬ ‫دقیقه ای دارد‪ .‬این سریال بس��یار پربازیگر‬ ‫است‪ .‬در این پروژه ح��دود ‪ 23‬بازیگر اصلی‬ ‫و ‪ 20‬بازیگر میهمان نقش افرینی م ی کنند‪.‬‬ ‫قصه ای��ن سریال بس��یار روان است و جزو‬ ‫معدود داستان هایی با این ویژگی است‪ .‬دیالوگ ها به شدت‬ ‫رئال و واقعی به نظر م ی رسد‪ .‬این سریال با داستان خانواده‬ ‫محسن با بازی محمد عمرانی اغاز م ی شود‪ .‬امین زندگانی‬ ‫در نقش مهدی‪ ،‬پس��ر او‪ ،‬حس��ین مهری در نقش مه ران‪،‬‬ ‫دیگر فرزند او و حدیث می رامین��ی در نقش مهرنوش‪ ،‬دختر‬ ‫محسن بازی م ی کند‪ .‬همچنین الهام حمیدی در این سریال‬ ‫بازیگر نقش پرستو همسر مهدی است و مه رانه مهی ن ترابی‬ ‫نقش اکرم‪ ،‬مادر خانواده را بازی م ی کند‪ .‬بخش��ی از داستان‬ ‫با قصه خانواده محسن پیش م ی رود و در ادامه داستانک ها‬ ‫برابر اصل‬ ‫دوری با گوهری دارد و از انجایی که در گذشته قصد کالهبرداری از این‬ ‫دفتر را داش��ته و موفق نش��ده؛ تصمیم به انتقام گرفته است‪ ،‬به همین‬ ‫دلیل با ط راحی یک نقش��ه‪ ،‬کاراموزی را وارد دفتر م ی کن��د تا بتواند از‬ ‫این طریق انتق��ام بگی��رد‪ .‬سیدجالل الدین دری درب��اره دالیلش ب رای‬ ‫نگارش فیلمنامه سریال ب رابر اصل گفت‪« :‬من عالوه بر نویس��ندگی و‬ ‫کارگردانی در دفتر اسناد رسمی شاغل هستم‪ ،‬به همین دلیل در انجا با‬ ‫موضوعات متعددی سر و کار دارم‪ ،‬حتی ش��اهد توقعات ب ی جای برخی‬ ‫مراجع ه کنندگان هستیم‪ ،‬به همین دلیل تصمیم گرفتم قصه ای با این‬ ‫محوریت بنویسم‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫تصویربرداری سری��ال تلویزیون��ی «ب رابر اصل» به نویس��ندگی‬ ‫و کارگردان��ی سیدجالل الدی��ن دری در خیابان های ته��ران ادامه دارد‪.‬‬ ‫این سریال در ‪ 13‬قس��مت به سفارش ش��بکه یک و با مشارکت کانون‬ ‫سریالی به کارگردانی سردفتران تولید م ی شود‪ .‬در این سریال حسن جوهرچی‪ ،‬روناک یونسی‪،‬‬ ‫جالل الدین دری سیاوش طهمورث‪ ،‬نفیسه روش��ن‪ ،‬حدیثه ته رانی‪ ،‬ازاده ریاضی‪ ،‬پریسا‬ ‫روشنی‪ ،‬سولماز حصاری‪ ،‬حسام نواب صفوی‪ ،‬حشمت ارمیده‪ ،‬مجتبی‬ ‫طهمورث و عمار تفتی بازی م ی کنند‪.‬‬ ‫داستان این سری��ال درباره زندگی اقای گوه��ری است که در یک‬ ‫دفتر اسناد رسمی مش��غولکار است‪ .‬یاوری (سیاوش طهموث) نسبت‬ ‫و قصه های فرعی متع��ددی در دل قصه اصل��ی به وجود‬ ‫م ی اید‪ .‬سریال باتوج��ه به برنامه ریزی ه��ای صورت گرفته‬ ‫تا قبل از ش��روع زمس��تان به پایان م ی رسد و اماده پخش‬ ‫م ی شود‪ .‬شه رام شاه حسینی‪ ،‬کارگردان سریال درباره این کار‬ ‫م ی گوید‪« :‬هرکاری کنیم‪ ،‬نم ی توانیم سنت را از قصه های‬ ‫ای رانی حذف کنیم و به هر حال این عنصر همیش��ه حضور‬ ‫دارد‪ .‬ضمن اینکه در «هم��ه چیز انجاست» به دلیل جنس‬ ‫کاراکتر ها گاهی به عق��ب برم ی گردیم و انها را بیش��تر از‬ ‫نزدیک م ی بینیم‪ .‬با متنی مواجه هس��تیم که ممکن است‬ ‫با یکی‪ ،‬دو بار خواندن هرکس را به این فکر بیندازد که قرار‬ ‫است در پس این همه معم ولی بودن چه چیزی‬ ‫بیان شود اما وقتی قصه ان قدر رئال است‪ ،‬به‬ ‫واقعیت شباهت دارد و از درام ها و ملودرام های‬ ‫معمولی پرهیز م ی کند‪ ،‬ک��ار کارگردان کمی‬ ‫سخت م ی شود‪».‬‬ ‫امین زندگانی ک��ه در این سریال نقش‬ ‫مهدی را بازی م ی کند؛ در مورد سریال و نقشی‬ ‫که برعهده دارد‪ ،‬م ی گوید‪« :‬به نظر من سادگی‬ ‫هر داستان م ی توان��د دلیلی بر نقطه قوت ان‬ ‫باش��د زی را سادگی یک داستان از اوج پختگی‬ ‫اندیشه و تفکر نویسنده اش ب ر م ی اید‪ .‬ممکن‬ ‫است قصه ساده به نظر برسد اما دغدغه هایی‬ ‫که هر یک از کاراکترها در متن داستان دارند‪،‬‬ ‫م ی تواند بین مردم عمومیت داش��ته باشد و‬ ‫طیف گسترده ای از انها را تحت پوشش قرار‬ ‫دهد‪ .‬فکر م ی کنم باتوجه به المان های مختلف‬ ‫این اثر و گروه بازیگران و همین طور تیم پشت‬ ‫دوربین‪ ،‬همگی بر این باور هستند که ماحصل‬ ‫و نتیجه کار‪ ،‬سریال��ی خوب و پرمخاطب اس��ت‪ .‬من فکر‬ ‫م ی کنم جزئیات هم به خوبی در داست��ان ب رای نقش ها در‬ ‫نظر گرفته شده است‪».‬‬ ‫دیدار‬ ‫این خانواده‬ ‫‪79‬‬ ‫دیدار با سیما‬ ‫گذراز رنج ها‬ ‫داستان زنی از تولد تا مرگ‬ ‫تصویربرداری سریال تلویزیونی «گ��ذر از رنج ها» به‬ ‫نویس��ندگی و کارگردانی فریدون حس ن پور بعد از بازسازی‬ ‫لوکیش��ن ها در سیاهکل ادامه دارد‪ .‬گروه مش��غول ضبط‬ ‫صحنه های خانه خان هستند‪ .‬در این لوکیشن در کنار انوش‬ ‫نصر‪ ،‬پژمان بازغی (مهندس)‪ ،‬پیام دهکردی (پس��ر خان)‪،‬‬ ‫ماه چهره خلیلی (کتایون عروس خ��ان) و نگین معتضدی‬ ‫(مرجان همسر مهندس) بازی م ی کنند‪ .‬عوامل این سریال‬ ‫بعد از تمام شدن لوکیشن های شمال راهی شی راز م ی شوند‬ ‫و به مدت سه روز در انج��ا کار م ی کنند و بع��د از ان ب رای‬ ‫ضبط بخش های باقیمانده راهی خارج از کشور م ی شوند‪.‬‬ ‫همچنین مهدی حس��ین ی وند همزمان ب��ا تصویربرداری‬ ‫مش��غول تدوین این سریال است‪.‬در این سریال تلویزیونی‬ ‫بازیگرانی مانن��د بیژن امکانی��ان‪ ،‬بابک حمیدی��ان‪ ،‬پیام‬ ‫دهکردی‪ ،‬جعفر دهقان‪ ،‬مه ران رجبی‪ ،‬داوود فتحعل ی بیگی‬ ‫و ترالن پروانه نقش های اصلی را بازی م ی کنند و بازیگرانی‬ ‫مانند ازیتا ترکاش��وند‪ ،‬نگین معتضدی‪ ،‬حس��ین عابدینی‪،‬‬ ‫ش��یوا طاهری‪ ،‬پردیس احمدیه‪ ،‬مه��دی بوستان پرور‪ ،‬امیر‬ ‫ذوالفقاری‪ ،‬فریبا خادمی‪ ،‬مهش��ید مرندی‪ ،‬غزاله رشیدی‪،‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫رمضان ان سال‬ ‫نجات علی مرادی و هس��تی مهدوی ف��ر نقش های دیگر‬ ‫را به عه��ده دارند‪ .‬تصویربرداری سریال گ��ذر از رنج ها یک‬ ‫ماه دیگر به پای��ان م ی رسد‪ .‬سازندگان ای��ن سریال تالش‬ ‫کرده اند لوکیش��ن ها را به گونه ای انتخاب و بازسازی کنند‬ ‫که معماری ان به سال های ‪ 57‬نزدیک باشد‪.‬سریال گذر از‬ ‫رنج ها‪ ،‬داستان زندگی زنی به نام دنیا را از لحظه تولد تا مرگ‬ ‫روایت م ی کند‪ .‬این سریال درام تاریخی است و در ان زندگی‬ ‫دنیا از سال ‪ 1335‬تا ‪ 1369‬به تصویر کشیده م ی شود‪ .‬در گذر‬ ‫از رنج ها به تحوالت ای ران هم توجه م ی شود‪ .‬فیلمنامه این‬ ‫سریال را فریدون حس ن پور نوشته که نگارش ان حدود سه‬ ‫سال طول کشیده است‪ .‬در این سریال شیوا طاهری ایفاگر‬ ‫نقش دنیا است که ب رای نخستین بار تجربه بازیگری اش را‬ ‫در سریال تلویزیونی گذر از رنج ها کسب م ی کند‪.‬‬ ‫در این سریال در کن��ار بازیگران اصل��ی از بازیگران‬ ‫بومی هم استفاده شده است‪ .‬گروه سازنده این سریال تالش‬ ‫کردند از ترکیب چهره های معروف و بومی استفاده کنند تا‬ ‫سریال مورد توجه مردم قرار بگیرد‪ ،‬ضمن اینکه ای رادی در‬ ‫گویش ها به وجود نیاید‪ .‬داستان سریال گذر از رنج ها کامال‬ ‫با داست��ان سریال « از ی��اد رفته» ساخته حس��ن پور که از‬ ‫شبکه یک پخش ش��د‪ ،‬فرق دارد و بنا به گفته تهی ه کننده‬ ‫این سریال‪ ،‬قهرمان قصه سری��ال «گذر از رنج ها» یک زن‬ ‫است که با سخت ی های زندگ��ی و روزگار مبارزه م ی کند‪ .‬در‬ ‫این سریال ب��ه ماجراهای خوانین و رعایا توجه م ی ش��ود و‬ ‫اینکه چنین اتفاقاتی باعث ش��ده تا اگاهی مردم نسبت به‬ ‫مسائل روز بیشتر شود‪ .‬علی لدنی درباره استفاده از بازیگران‬ ‫بومی در این سریال گفت‪« :‬سعی کرده ایم ترکیب بازیگران‬ ‫از چهره ه��ای حرفه ای‪ ،‬مع��روف و بازیگران بومی باش��د‪.‬‬ ‫خوشبختانه این ترکیب جواب داده است‪ ».‬این تهی ه کننده‬ ‫اشاره کرد‪« :‬از انجا که قصه در تاریخ معاصر م ی گذرد و مردم‬ ‫هم ان دوران را به یاد دارند‪ ،‬به همین دلیل باید سعی کنیم‬ ‫فضای سریال یاداور ان سال ها باشد‪ .‬به همین دلیل قبل‬ ‫از شروع تصویربرداری این سریال تلویزیونی‪ ،‬دکور های الزم‬ ‫در روستای دیلمان ساخته ش��د تا فضا و مکان به واقعیت‬ ‫نزدیک باش��د‪ ».‬یکی از ویژگ ی های سریال تلویزیونی گذر‬ ‫از رنج ها تنوع لوکیشن است و اینکه این مساله کار را ب رای‬ ‫گروه سخت تر کرده است‪.‬‬ ‫تله فیلمی در سبک زندگی ای رانی ‪ -‬اسالمی‬ ‫فرار سرباز شایان‬ ‫اپیزودی با حضور امیر نوری‬ ‫گاهی به پشت سر نگاه کن‬ ‫پنجاه درصد از تصوی رب��رداری تله فیلم «رمضان ان‬ ‫سال» به پایان رسیده و کار تدوین و صداگذاری اثر به طور‬ ‫همزمان پیگیری م ی شود‪ .‬رمضان ان سال توجه ویژه ای به‬ ‫مناسک ملی – مذهبی و سبک زندگی ای رانی – اسالمی‬ ‫ی به نام مریم را به تصویر‬ ‫دارد‪ .‬این تله برشی از زندگی خانم ‬ ‫م ی کش��د که برخالف نظر ب رادر قص��د دارد مراسم یادبود‬ ‫مادرشان را در خانه پدری و با حضور همه اقوام و همسایگان‬ ‫برگزار کند اما هم��واره با موانعی ب رای اجرایی ش��دن این‬ ‫تصمیم مواجه م ی شود‪ .‬بهنود یخچالی ساخت موسیقی‬ ‫رمضان ان سال را اغاز کرده و تالش همه عوامل تولید این‬ ‫است که این تله فیلم ب رای پخش در شب میالد امام حسن‬ ‫مجتبی (ع) اماده ش��ود‪ .‬تصوی ربرداری این تله‪ ،‬در لوکیشن‬ ‫اصلی خانه مری��م ادامه دارد و کار ت��ا سیزدهم ماه مبارک‬ ‫رمضان تحویل شبکه دو سیما خواهد شد‪ .‬رمضان ان سال‬ ‫کاری از گ��روه فیلم های تلویزیونی ش��بکه دو سیماست‪.‬‬ ‫فرحناز مناف ی ظاهر‪ ،‬بهاران بن ی احمدی‪ ،‬مجید شهریاری‪،‬‬ ‫علیرضا اولیا‪ ،‬محمد حاج حسینی‪ ،‬المی را غفوریان و کیمیا‬ ‫حسینی از بازیگران این فیلم تلویزیونی هستند‪.‬‬ ‫اپیزود «فرار سرباز شایان» از مجموعه «شاید ب رای‬ ‫ش��ما هم اتفاق بیفتد» از تولیدات گ��روه فیلم وسریال‬ ‫شبکه ته ران‪ ،‬در مرحله تدوین قرار گرفت‪.‬‬ ‫این اپی��زود ب��ه کارگردانی امی ر حس��ین قاسمی و‬ ‫رسول صانع��ی و تهی ه کنندگی اکبر تحویلی��ان تهیه و‬ ‫تولید ش��ده و خالصه داست��ان ان درباره سرب��ازی به نام‬ ‫بهروز است که از بیم��اری خاصی رنج م ی ب��رد‪ ،‬او حین‬ ‫خدمت از پادگان فرار م ی کند ام��ا از انجایی که در زمان‬ ‫تحصیلش‪ ،‬سابق��ه تمارض به بیماری ه��ای گوناگون را‬ ‫دارد‪ ،‬خانواده ابت��دا حرف او را ب��اور نم ی کنند و او مجبور‬ ‫به ترک خانه و فرار از پدر مس��تبد خویش م ی شود‪ ،‬اما در‬ ‫این میان‪ ...‬در اپیزود «فرار سرباز ش��ایان» امیر نوری در‬ ‫نقش بهروز‪ ،‬محمدرضا داودنژاد در نقش حشمت‪ ،‬فتح اهلل‬ ‫طاهری در نقش پدربزرگ‪ ،‬خسرو احمدی در نقش سروان‪،‬‬ ‫امیرحسین قاسمی در نقش عمو محمود‪ ،‬سمی را برنجی‬ ‫در نقش همسر محمود‪ ،‬پروین ملکی در نقش مادربزرگ‪،‬‬ ‫ایرج سرباز در نق��ش فرمانده پادگ��ان و‪ ...‬به ایفای نقش‬ ‫پرداخته اند‪.‬‬ ‫تصویربرداری «گاهی به پش��ت سر نگ��اه کن» به‬ ‫کارگردانی مازیار می��ری و تهی ه کنندگی رض��ا انصاریان‬ ‫در خیابان ویالی ش��مالی ته��ران ادام��ه دارد و همزمان‬ ‫محمدرض��ا موئینی مش��غول تدوین ای��ن سریال است‪.‬‬ ‫«گاهی به پشت سر نگاه کن» یک ملودرام خانوادگی است‬ ‫که با محوریت موضوع حمایت از تولیدات داخلی و اعتماد‬ ‫به نخبگان جوان ای رانی و توجه ویژه به سبک زندگی ای رانی‬ ‫اسالمی مقابل دوربین رفته است‪.‬فیلمنامه این سریال به‬ ‫قلم محمود محمدسلطانی و مسعود کرمی نوشته شده و‬ ‫امین تارخ و محمد متوسالنی نقش شخصی ت های اصلی‬ ‫ان یعنی جالل و احتشام را بازی م ی کنند‪ .‬هدایت هاشمی‪،‬‬ ‫الیکا عبدالرزاقی‪ ،‬بهاره کیان افش��ار‪ ،‬سعی��د چنگیزیان‪،‬‬ ‫ش��بنم مقدمی‪ ،‬حمی��د اب راهیمی‪ ،‬می�لاد رحیمی‪ ،‬امیر‬ ‫کربالی ی زاده‪ ،‬مسعود سخایی و نگار حس ن زاده از دیگران‬ ‫بازیگران «گاهی به پشت سر نگاه کن» خواهند بود‪ .‬این‬ ‫سریال در ‪ 30‬قسمت ‪ 40‬دقیقه ای ب رای پخش از شبکه دو‬ ‫ساخته م ی شود‪ .‬این سریال تازه ترین همکاری میری با گروه‬ ‫مجموعه های تلویزیونی به حساب م ی اید‪.‬‬ ‫سریالی به کارگردانی مازیار میری‬ ‫بازدید معاونت سیما از شبکه ‪3‬‬ ‫دکتر علی دارابی در اغاز دور دوم بازدید از شبکه های‬ ‫سیما به همراه مدی��ران ستادی این معاون��ت از مجموعه‬ ‫شبکه سه سیما بازدید و در جلسه شورای مدی ران این شبکه‬ ‫حضور یافت‪.‬‬ ‫معاون سیما در این جلس��ه با قدردانی از تالش های‬ ‫ش��بانه روزی کارکنان این ش��بکه تاکید کرد‪« :‬شبکه سه‬ ‫باید همچنان جذاب‪ ،‬پربیننده بوده و بدرخش��د‪ ».‬وی حفظ‬ ‫مخاطب کنونی و جذب مخاطب جدی��د را گفتمان اصلی‬ ‫شبکه سه دانست‪.‬‬ ‫وی نواوری و خالقیت را الزمه تحقق این مهم دانست‬ ‫و برخورداری ش��بکه سه از مدی ران و کارکنان جوان و پویا را‬ ‫عامل جذب مخاطب توصیف کرد‪.‬‬ ‫دکت��ر دارابی در ادام��ه تولید بهتری��ن مجموعه های‬ ‫نمایشی با معیار سبک زندگی اسالمی ای رانی‪ ،‬مجموعه های‬ ‫طنز و کمدی‪ ،‬مسابقات جذاب ب رای نسل جوان و تدارک ویژه‬ ‫ب رای اعیاد و وفیات را از اولویت های شبکه سه عنوان کرد‪.‬‬ ‫پاسخگویی به سواالت جوانان در حوزه دین‪ ،‬فرهنگ‬ ‫و اجتماع‪ ،‬توجه به ظرفی ت های تصویری در تولید برنامه ها‪،‬‬ ‫استم��رار تولید و پخ��ش برنامه ه��ای طنز ج��ذاب‪ ،‬تولید‬ ‫مس��تندهای اجتماعی و جانمایی پیام ها در مجموعه های‬ ‫تلویزیونی از دیگر موضوعاتی بود که معاون سیما توجه به‬ ‫انها را در تولید ب رنامه ها الزم دانست‪.‬‬ ‫معاون سیما با تاکید بر اینکه باید گفتمان امید به اینده‬ ‫و احس��اس غرور به گذشته در همه‬ ‫تولی��دات سیما توجه ش��ود‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«همواره به این امید داریم که شبکه‬ ‫سه سیما ب رای اینده و تولیدات بهتر‬ ‫و برتر ب رنامه ریزی کنند‪».‬‬ ‫دکت��ر داراب��ی ب��ا قدردانی از‬ ‫تالش موث��ر همکاران ش��بکه سه‬ ‫سیم��ا در خص��وص جام جهان��ی‪،‬‬ ‫مس��ابقات والیب��ال و م��اه مبارک‬ ‫رمضان اب راز امی��دواری کرد مدی ران‬ ‫جوان این ش��بکه موفقیت هر چه‬ ‫بیش��تر این ش��بکه پویا و موفق را‬ ‫هدف گ��ذاری کنند‪ .‬مع��اون سیما‬ ‫مدیر شبکه سه سیما را پاک دست‪،‬‬ ‫امین‪ ،‬ش��جاع و متعهد ب��ه ضوابط‬ ‫سازم��ان صداوسیم��ا و ارمان های‬ ‫انقالب دانست و از تالش های وی‬ ‫برای رشد و تعالی شبکه سه سیما‬ ‫قدردانی کرد‪.‬‬ ‫مستند های اجتماعی‬ ‫ش��بکه ‪ 3‬چندی��ن مس��تند اجتماعی و مس��ابقات‬ ‫تلویزیونی را ب رای پخش در بعد از ماه مبارک رمضان تدارک‬ ‫دیده است‪.‬‬ ‫پخش مستندهایی در خصوص اسی ب های اجتماعی‪،‬‬ ‫انق�لاب اسالم��ی و دف��اع مقدس و چن��د مس��ابقه ب رای‬ ‫تابستان بعد از ماه مبارک رمضان اغاز م ی شود‪ .‬برنامه های‬ ‫گفت وگومحور با حض��ور جوانان نخبه‪ ،‬مخت��رع و مبتکر‪،‬‬ ‫برنامه هایی درخصوص م��د و لباس‪ ،‬مض��رات و اثار سوء‬ ‫ب رنامه های ماهواره ای‪ ،‬نیز پس از ماه مبارک شروع م ی شود‪.‬‬ ‫بعد از ماه مبارک رمضان برنامه های صبحگاهی شبکه سه‬ ‫نیز متحول م ی شود‪.‬‬ ‫مسابقه زنده تلفنی‬ ‫مسابقه زنده تلفنی پس از ماه مبارک رمضان هر روز‬ ‫مجله اقتصادی‬ ‫رامین شمسایی‪ ،‬مدیرگروه دانش و اقتصاد شبکه سه‬ ‫ سیما رویکردهای اقتصادی شبکه سه سیما را در حال رشد‬ ‫توصیف کرد و گفت‪« :‬مجله اقتص��اد و اقتصاد سالمت در‬ ‫دستورکار این گروه و مجله ارتباط��ات نیز در حوزه دانش در‬ ‫حال انجام است‪».‬‬ ‫امید و اگاهی‬ ‫محمدعلی گنجی‪ ،‬مدیرگروه سیاسی شبکه سه گفت‪:‬‬ ‫«امید و اگاهی سرلوحه تولید ب رنامه های سیاسی شبکه سه‬ ‫سیماست‪ ».‬وی برنامه «متن و حاشیه» و «هفت روز» را از‬ ‫جمله ب رنامه های گروه سیاسی شبکه سه بر شمرد‪.‬‬ ‫‪ 6841‬ساعت برنامه‬ ‫مظهری‪ ،‬مدیر اطالعات برنامه ریزی شبکه سه سیما‬ ‫گفت‪« :‬شبکه سه سیما تولیدات خود را از ‪ 4747‬ساعت در‬ ‫سال ‪ 91‬به ‪ 6841‬ساعت در سال ‪ 92‬رسانده است‪».‬‬ ‫ضرورت دسترس�ی انالین به ارش�یو‬ ‫مدیر تامین برنامه شبکه سه‬ ‫دسترسی انالین به ارشیو را ضروری‬ ‫دانست و گفت‪« :‬این امکان سرعت‬ ‫کار را ب��اال م ی ب��رد‪ ».‬نی ک اندیش‬ ‫همچنین رفع مشکالت خرید رایت‬ ‫تولیدات خارجی را خواستار شد‪.‬‬ ‫از شبکه‪ 3‬پخش م ی شود‪ .‬برنامه ریزی و ط راحی برنامه های‬ ‫قاصدک‪ ،‬البوم ‪ ،3‬مس��ابقه حرکت و برکت‪ ،‬برنامه هایی در‬ ‫خصوص کت��اب و کتابخوانی و گذر انال��وگ به دیجیتال‬ ‫تلویزیون از دیگر دستورکارهای سرگرمی و تفریحات سالم‬ ‫شبکه ‪ 3‬است‪.‬‬ ‫حلقه وصل‬ ‫مدیرکل طرح و ب رنامه معاونت‬ ‫سیما ش��بکه سه را ش��بکه جوان‪،‬‬ ‫موف��ق و حلقه وصل ش��بکه های‬ ‫نسل اول و نس��ل جدید تلویزیون‬ ‫توصیف کرد و گفت‪« :‬این ش��بکه‬ ‫م ی تواند در ح��وزه ط��رح و برنامه‬ ‫نیز بدرخش��د و الگو شود‪ .‬شایسته‬ ‫است ک��ه هی��چ ک��ار و برنامه ای‬ ‫بدون مطالعه و طرح شروع نشود‪».‬‬ ‫وی توجه به فیلمنام��ه را ضروری‬ ‫دانست و گفت ش��ورای نمایش با‬ ‫حضور کارش��ناسان بیش��تر جدی تر وارد کار شود و بر متن‬ ‫مجموعه های نمایشی به عنوان عامل مهم جذابیت توجه‬ ‫کن��د‪ .‬وی تولید کار باکیفی��ت را در ج��ذب مخاطب موثر‬ ‫دانست و توجه به تدوین خالقانه و باالبردن اهتمام عوامل‬ ‫تولید را بر خلق اثر معناگرا و موثر خواستار شد‪.‬‬ ‫سال پرکار گروه ورزش‬ ‫مدیرگروه ورزش شبکه سه سال ‪ 93‬را سال پرکار ورزشی‬ ‫شبکه سه سیما توصیف کرد‪ .‬حس��ین اقازمانی مسابقات‬ ‫جام جهانی فوتب��ال‪ ،‬والیبال‪ ،‬بس��کتبال‪ ،‬وزنه برداری‪ ،‬جام‬ ‫ملت های اسی��ا و لیگ برت��ر فوتبال را از جمل��ه برنامه ای‬ ‫ورزش��ی سال ‪ 93‬دانس��ت که ش��بکه سه ان را پوش��ش‬ ‫م ی دهد‪.‬‬ ‫سپاس فدراسیون جهانی والیبال‬ ‫رئیس مرکز تولید و فنی معاونت سیما با اشاره به اظهار‬ ‫رضایتوسپاسفدراسیونجهانیوالیبالازعملکردصداوسیما‬ ‫درخصوصمسابقاتجهانیوالیبالگفت‪«:‬اینعملکردتاثیری‬ ‫بر امادگی ای ران ب رای می زبانی فینال مسابقات والیبال است‪».‬‬ ‫شعبان پور همچنین اب راز امیدواری کرد استودیوی گلستان ب رای‬ ‫ضبط مسابقات شبکه سه تجهیز شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫مدیریت و کار جهادی‬ ‫پیش از سخنان معاون رسانه ملی در امور سیما‪ ،‬مجید‬ ‫زین العابدین‪ ،‬مدیر شبکه سه گزارش��ی از فعالی ت های این‬ ‫شبکه ارائه کرد‪.‬‬ ‫وی مدیریت و ک��ار جه��ادی را از ویژگ ی های مدی ران‬ ‫و کارکنان ش��بکه سه سیما دانس��ت و با تاکید بر اهتمام و‬ ‫همت جمعی ب رای نواوری و خالقیت در ب رنامه سازی و تولید‬ ‫بهتر و برتر گفت‪« :‬شبکه سه سیما از شبکه های درخشان‬ ‫و تاثیرگذار سازمان است که در این مهم جایگاه خوبی دارد‬ ‫و تمام کوشش همکاران بر حفظ این جایگاه و رشد و تعالی‬ ‫ان است‪».‬‬ ‫زین العابدین موفقیت مدی ران در چابک سازی ش��بکه‬ ‫سه‪ ،‬برخورداری از مدی ران ج��وان و پویا و استفاده از ظرفیت‬ ‫رسانه های مجازی را از ویژگ ی های این شبکه توصیف کرد‬ ‫و گفت‪« :‬سایت ش��بکه سه سیما در میان ‪200‬هزار سایت‬ ‫فارسی زبان رتب��ه ‪ 234‬را از ان خود کرده اس��ت‪ .‬مدی ران و‬ ‫همکاران شبکه سه بر این باورند که مردم فقط شبکه سه را‬ ‫م ی بینند و با این تفکر سعی م ی کنند که بهترین ارا را ب رای‬ ‫مخاطبان ارائه کنند‪».‬‬ ‫دیدار‬ ‫دارابی‪ :‬شبکه سه پیشقدم باشد‬ ‫سریال های اماده پخش‬ ‫مدیرگروه فیلم و سریال ش��بکه سه گف��ت‪« :‬تا پایان‬ ‫سال ‪ 260‬روز سریال ب رای پخش اماده داریم و در این فصول‬ ‫مشکلی وجود ندارد‪ ».‬محمدرضا شریفی تحقق این مهم را‬ ‫مرهون برنامه ریزی دوساالنه ای دانس��ت که معاون سیما‬ ‫بر ان تاکی��د کرده بود‪« :‬پس از پای��ان مجموعه تلویزیونی‬ ‫هفت سن��گ و از ‪ 18‬مرداد پخ��ش مجموع��ه تلویزیونی‬ ‫شمعدانی اغاز م ی شود‪ ».‬شریفی مجموعه های تلویزیونی‬ ‫در دست اقدام تا پایان سال ‪ 93‬را نیز برشمرد‪.‬‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫بانک انصار در میان ‪ 10‬روابط عمومی سرامد کشور‬ ‫درسومینایینمعرفیسرامدانروابط عمومیایرانکه‬ ‫روز چهارشنبه چهارم تیرماه‪ ،‬با همکاری سازمان ملی استاندارد‬ ‫ایران و حضور مقامات کش��وری‪ ،‬بیش از‪ 600‬نفر از نخبگان‬ ‫روابط عمومی و مدیران روابط عموم��ی سازمان ها و نهادهای‬ ‫مختلف کشور و سخنرانی دکتر ساروخانی در سالن خلیج فارس‬ ‫واقع در محل دائمی نمایش��گاه های بین المللی تهران برگزار‬ ‫شد‪ ،‬روابط عمومی بانک انصار با کسب باالترین امتیاز موفق‬ ‫به دریافت تندیس زرین شد و در زمره ‪ 10‬روابط عمومی سرامد‬ ‫کشور قرارگرفت‪.‬این موفقیت از طریق ممیزی هایی صورت‬ ‫گرفت که از سوی کارشناسان طراز اول روابط عمومی و مشاهده‬ ‫مدارک و اسناد مطابق با شاخص های تعیین شده‪ ،‬محرز شد و‬ ‫باالترین امتیاز به بانک انصار تعلق گرفت تا در زمره سرامدان‬ ‫روابط عمومی کش��ور قرارگیرد‪ .‬این گزارش می افزاید که پس‬ ‫از ارزیابی روابط عمومی های برتر کش��ور بر اساس مدل تعالی‬ ‫سازمانی ‪ ،EFQM‬روابط عمومی ه��ای سرامد در سه سطح‬ ‫زرین(با کس��ب حداقل ‪ ۷۵۰‬امتیاز)‪ ،‬سیمین(با کسب حداقل‬ ‫‪ ۶۵۰‬امتیاز) و بلورین(با کسب حداقل‪ ۵۵۰‬امتیاز) معرفی شدند‪.‬‬ ‫سیدحمید خالقی‪ ،‬مدیرکل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار پس‬ ‫از دریافت تندیس زرین‪ ،‬نش��ان مس��ئولیت اجتماعی و نشان‬ ‫سومین ایین سرامدی روابط عمومی کشور طی گفت وگویی‬ ‫ضمن انتساب این موفقیت به ارتقای جایگاه روابط عمومی در‬ ‫ساختارجدیدبانکانصار‪،‬درخصوصفراینددریافتایننشان ها‬ ‫گفت‪« :‬روابط عمومی بانک انصار با تکمیل کتابچه ارزیابی و‬ ‫مستند سازی ان از طریق بازرسی گروه ممیزی دبیرخانه تعالی‬ ‫روابط عمومی ایران‪ ،‬که در قالب ‪ 9‬معیار اصلی و ‪ 81‬ش��اخص‬ ‫فرعیموردپایشقرارگرفت‪،‬موفقبهدریافتاینجوایزگردید‪».‬‬ ‫مدیرکل بازاریابی و تبلیغات در ادامه به شرح اقدامات صورت‬ ‫گرفته از سوی بانک انصار برای ارتقای کارایی روابط عمومی‬ ‫بانک پرداخ��ت و اهمیت این جای��زه را در انتخاب مدل تعالی‬ ‫سازمانی (‪ )EFQM‬دانست که یک مدل اروپایی برای توسعه‬ ‫کیفیت به شمار می اید‪ .‬وی در ادامه افزود‪« :‬معیارهای انتخاب‬ ‫روابط عمومی سرامد «مخاطب گرایی»‪« ،‬مدیریت فرایندی»‪،‬‬ ‫«مسئولیت اجتماعی»‪« ،‬توسعه سطح همکاری» و «مشارکت‬ ‫بامحیطپیرامون»‪«،‬یادگیرینواوریوبهبودمستمر»‪«،‬تجهیز‬ ‫ونوسازیمنابعانسانی»‪«،‬نتیجه گرایی»و«رهبریومدیریت»‬ ‫است‪ ».‬سیدحمید خالقی در پایان ضمن تقدیر از کارشناسان‬ ‫روابط عمومی بانک انصار‪ ،‬سخنان خود را اینچنین به پایان برد‪:‬‬ ‫«در این مراسم‪ ،‬از ‪ 68‬روابط عمومی دارای اهتمام به سرامدی‬ ‫تقدیر به عمل امد و به ‪15‬روابط عموم��ی متعهد به سرامدی‬ ‫«گواهینامه تعهد به سرامدی» و ب��ه ‪ 35‬روابط عمومی دارای‬ ‫اقدامات تعالی بخش در سرامدی «نشان تعالی روابط عمومی»‬ ‫و به‪ 18‬روابط عمومی که به مرحله اشتهار به سرامدی رسیده اند‪،‬‬ ‫یکی از تندیس های سیمین‪ ،‬بلورین یا زرین اهدا شد‪ .‬همچنین‬ ‫از میان همه دریافت کنندگان جوای��ز‪ ،‬به ‪ 10‬روابط عمومی که‬ ‫باالترین امتیازات را کسب کرده بودند تندیس زرین سرامدی‬ ‫اهدا شد که روابط عمومی بانک انصار در زمره دریافت کنندگان‬ ‫این تندیس قرارگرفت‪».‬‬ ‫طرح نسیم کرامت بانک انصار ابالغ شد‬ ‫بهمنظو رترویجبانکداریبدونرباوگسترشفرهنگ‬ ‫قرض الحسنه‪ ،‬طرح نسیم کرامت که پیش از این در استان های‬ ‫البرزو قم به مورد اجرا گذاشته شده بود‪ ،‬باهدف افزایشبهره وری‬ ‫در مدیریت صندوق های قرض الحسنه سراسر کشور به تمامی‬ ‫ ش��عب بانک انصار ابالغ شد‪ .‬طرح نس��یم کرامت که باهدف‬ ‫ارتقای بهره وری و دستیابی صندوق های قرض الحس��نه به‬ ‫امکانات بانکی‪ ،‬ترویج بانکداری بدون ربا‪ ،‬مبارزه با رباخواری‬ ‫و زمینه سازی برای تحقق بانکداری اسالمی به تمامی شعب‬ ‫با حضور دکتر الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس شورای اسالمی‬ ‫و معاون وزیر ورزش و جوانان از حمایت های دکتر عیسی رضایی‬ ‫مدیرعامل موسس��ه اعتب��اری کوثر تجلیل ش��د‪ .‬ب��ه گزارش‬ ‫روابط عمومی مدیریت ش��عب استان قم‪ ،‬در ای��ن مراسم که در‬ ‫استانداری قم با حضور مسئوالن کشوری و استانی و نمایندگان‬ ‫قم در مجلس شورای اسالمی برگزار شد از نقش و خدمات ارزنده‬ ‫موسسه اعتباری کوثر بابت حضور پ ر شور در فعالی ت های استان‬ ‫به خصوص برگزاری مراسم پی��اده روی خانوادگی که باعث ثبت‬ ‫رکورد حضور بی نظیر مردم و خانواده های قمی گردید‪ ،‬با اهدای لوح‬ ‫تقدیر و تندیس قدردانی و تشکر شد‪ .‬ب ر اساس این گزارش‪ ،‬مسعود‬ ‫اقدسی‪ ،‬مدیر شعب استان قم به نمایندگی از سوی مدیرعامل‪ ،‬لوح‬ ‫تقدیررادریافتکرد‪.‬دکترالریجانی‪،‬رئیسمجلسشورایاسالمی‬ ‫بانک انصار در سراسر کشور ابالغ شده‪ ،‬باعث ارتقای بهره وری‬ ‫این صندوق ها شده و زمینه را برای تجمیع منابع پراکنده و فاقد‬ ‫بهره وری و تجهی��ز مالی پروژه های زیرساخت��ی و بنیادی در‬ ‫راستای تحقق اقتصاد مقاومتی و دیگر تعهدات بانک انصار و‬ ‫صندوق های مذکور فراهم می کند‪ .‬براساس این طرح‪ ،‬مدیران‬ ‫شعباستان هایاینبانکموظفشده اندکهازطریقشناسایی‬ ‫صندوق های قرض الحس��نه یادش��ده در سراسرکشور اعم از‬ ‫مساجد‪ ،‬مدارس و دیگر موسسات‪ ،‬زمینه همکاری های مالی‬ ‫انها را با بانک انصار فراهم نمایند و از طریق سامانه های نوین‬ ‫بانکداری‪ ،‬مدیریت کارامدتر انها را میسر سازند‪.‬‬ ‫برای نخستین بار در کشور؛ کارت شهروندی‬ ‫انصار در ساری به شبکه شتاب می پیوندد‬ ‫سامانه کارت ش��هروندی انصار در ساری که از ‪24‬‬ ‫اسفند سال گذشته راه اندازی ش��ده و بیش از ‪ 10‬هزار شهروند‬ ‫ساروی را تحت پوش��ش خدمات دهی خود ق��رارداده است‪ ،‬با‬ ‫همکاری مسئوالن این ش��هر و تامین تجهیزات موردنیاز به‬ ‫شبکهشتابمی پیونددتاشهرمذکورنخستینشهرکشورباشد‬ ‫کهکارتشهروندی اشازهمهقابلیت هایخدماتالکترونیکی‬ ‫برخوردارواغازگرتجربهشهروندالکترونیکیمبتنیبربانکداری‬ ‫الکترونیکی باشد‪ .‬با اتصال سامانه کارت شهروندی انصار در‬ ‫ساری به شبکه شتاب برای نخستین بار در کشور‪ ،‬شهروندان‬ ‫ساری می توانند ضمن مدیریت پ��ول خُ رد خود و صرفه جویی‬ ‫در هزینه های روزمره از مزایای شبکه شتاب نیز به طور همزمان‬ ‫برخوردار شوند‪ .‬سیدحمید خالقی‪ ،‬مدیرکل بازاریابی و تبلیغات‬ ‫بانک انصار ضمن اع�لام این خبر گف��ت‪« :‬دارندگان کارت‬ ‫شهروندی انصار که برای نخستین بار در کشور در سال‪ 1388‬در‬ ‫شهرشیرازراه اندازیشد‪،‬اکنونباایجادتجهیزاتجدیدمی توانند‬ ‫از تمامی خدمات الکترونیکی موجود در کشور بهره مند شده و‬ ‫به عنوان نخستین شهروندانی به شمارایند که استفاده از پول‬ ‫الکترونیکی را تجربه می کنند‪ ».‬وی در ادامه به معرفی مزایای‬ ‫ایناقدامپرداختوضمنتشریحمزایایامنیتی‪،‬بهداشتی‪،‬مالی‬ ‫و صرفه جویی زمانی در استفاده از کارت شهروندی انصار‪ ،‬اضافه‬ ‫کرد‪« :‬با اتصالسامانه کارتشهروندیبهشبکهشتاب‪،‬کاربران‬ ‫از همراه داشتن کارت های متعدد معاف شده و تنها با یک کارت‬ ‫می توانند همه فعالیت های مالی خود را اعم از هزینه های خُ رد و‬ ‫کالن انجام داده و گزارش های مربوطه را به صورت ریز‪ ،‬دقیق و‬ ‫تشخیصمغایرت هاواصالحفرایندها‪،‬دریافتکنند‪».‬سیدحمید‬ ‫خالقی درپایان به برنامه های جامع بانک انصار در توسعه خدمات‬ ‫الکترونیکی خود اشاره کرده و سخن خود را چنین به پایان رساند‪:‬‬ ‫«با ایجاد کمیته تخصصی طراحی و توسعه محصول در بانک‬ ‫انصار‪ ،‬استفاده از مشاوران عالی رتبه‪ ،‬تقویت نظام پیشنهادها‪،‬‬ ‫جذبنخبگاندانشگاهی‪،‬تاکیدبرنواوریدرفعالیت هایروزمره‬ ‫و همکاری متخصصان در سراسر کشور‪ ،‬می توان انتظار داشت‬ ‫که هر روز یک خدمت جدید به خدمات الکترونیکی و بانکداری‬ ‫نوین بانک انصار اضافه شود‪».‬‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪225‬‬ ‫رئیس مجلس شورای اسالمی‬ ‫پویایی موسسه کوثر‬ ‫در سیستم بانکی‬ ‫نمونه است‬ ‫شادابی و پویایی موسسه اعتباری کوثر را به عنوان نمونه ای ارزنده‬ ‫درسیستمبانکیقلمدادکردوخ واستارحضورهمه جانبهموسسه‬ ‫در عرصه های اقتصادی استان قم گردی��د‪ .‬الزم به ذکر است‪ ،‬در‬ ‫این مراسم لوح تقدیری نیز از سوی حجت االسال مو المس��لمین‬ ‫صالح ی منش استاندار قم به پاس خدمات ارزنده دکتر رضایی به‬ ‫موسسه اهدا گردید‪.‬‬

آخرین شماره های ماهنامه مثلث

ماهنامه مثلث 419

ماهنامه مثلث 419

شماره : 419
تاریخ : 1397/09/15
ماهنامه مثلث 418

ماهنامه مثلث 418

شماره : 418
تاریخ : 1397/07/28
ماهنامه مثلث 417

ماهنامه مثلث 417

شماره : 417
تاریخ : 1397/07/21
ماهنامه مثلث 416

ماهنامه مثلث 416

شماره : 416
تاریخ : 1397/07/14
ماهنامه مثلث 415

ماهنامه مثلث 415

شماره : 415
تاریخ : 1397/07/07
ماهنامه مثلث 414

ماهنامه مثلث 414

شماره : 414
تاریخ : 1397/06/31
ثبت نشریه در مگ لند

شما صاحب نشریه هستید ؟

با عضویت در مگ لند امکانات متنوعی را در اختیار خواهید داشت
ثبت نام ناشر
لطفا کمی صبر کنید !!