ماهنامه مثلث شماره 231

‫من درباره «ندا» با هیچ نهاد حاکمیتی‪ ،‬سیاسی و امنیتی در تماس نبودم اگر‬ ‫ق رار به افشاگری نسبت به برخی مدعیان اصالحات باشد خیلی چیزها را میشود‬ ‫گفت باید به انهایی که به ندا توهین میکنند گفت‪ ،‬چطور این جوانان را تا زمانی‬ ‫که پیادهنظام شما بودند تایید میکردید؟ من هیچگاه سخن از ریزش نسل اول‬ ‫اصالحات نگفتم و به دنبال حذف انها نیستم مشاوران احمدینژاد میخواستند‬ ‫من را جذب کنند اما توانستم بر هوای نفسم غلبه کنم‬ ‫ب رای انتخابات سال ‪ ،88‬چند جلسه ب رای ائتالف میان‬ ‫روحانی و قالیباف برگزار کردیم برخی اط رافیان‬ ‫روحانی‪ ،‬از قدیم اختالف شخصی با من داشتند‬ ‫خطر باالی سر‬ ‫دکتر جاللی و دوستان‬ ‫تهدیداعتدالگرایان‬ ‫برایتشکیلفراکسیون‬ ‫ادامه دارد‬ ‫پیشروی ارام‬ ‫در پارلمان‬ ‫سیاستورزی جبهه پایداری؛‬ ‫از گفتمانسازی تا وحدت با اصولگرایان‬ ‫حمایت خاموش‪ ،‬دشمنی علنی‬ ‫مروری بر سیاستهای واشنگتن‬ ‫در مقابل بنیادگرایی‬ ‫پروفسور درکاخ نخستوزیری‬ ‫جایگزین شدن احمد داوود اوغلو به جای‬ ‫اردوغان چه اثاری خواهد داشت؟‬ ‫‪36‬‬ ‫ایا میتوانند به سمتی‬ ‫کنند؟‬ ‫ابدا؛ انسان یا نباید‬ ‫کرد‪ ،‬باید تا اخر برود‪.‬‬ ‫کاری را شروع کند یا اگر شروع‬ ‫تواند بدنه اجتماعی جبهه‬ ‫ایا «ندای ایرانیان» می‬ ‫مشارکت را جذب کند؟‬ ‫‪2‬‬ ‫سیاست‬ ‫پاسخبهمنتقدان«ندا»‬ ‫درگفتوگوی«مثلث» باصادقخرازی‬ ‫از انتقادات را نداشتید‪.‬‬ ‫انقالب نرم‬ ‫ژنرالهای اصالحطلب‬ ‫علیه‬ ‫انها ترفند رادیکالها باشند‬ ‫شاید‬ ‫گرفتار شدهاند‪ .‬میگویند درس��ت همینجاست که انگ‬ ‫رای بازگش��ت به قدرت و‬ ‫ب‬ ‫‪ »2‬به انها چسبیده است‪.‬‬ ‫«مشارکت‬ ‫خیلی بیش��تر از انچه اعضای‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫است‬ ‫فشارها زیاد شده تصورش را در ذهن داشتند و حاال‬ ‫«انجمن خودخواس��ته» ای��ا ندا نوزاد نارس��ی خواهد‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫س��واالت مهمی پدید میاید؛‬ ‫جان خود را از دست خواهد‬ ‫که قبل از زایمان سیاس��ی‬ ‫شد‬ ‫ندا بروز خواه��د کرد و انها‬ ‫تصمیمسازان اصالحطلب در‬ ‫ایا س��ندروم «نامانایی» در‬ ‫درست در شرایطی که‬ ‫داد؟‬ ‫اصالحطلب محروم میش��وند؟‬ ‫خطونش��انی تازه ب رای او‬ ‫روحانی‬ ‫از «با هم بودگی» در جناح انها را یکسره خواهد کرد یا در‬ ‫یکسالگی دولت حس��ن جدید را با «شرط»های جدید‬ ‫«تعیینکنندگی یکجانبه» کار‬ ‫میکشیدند تا رئیسجمهور‬ ‫دوجانبه»‪« ،‬مانایی تشکیالتی»‬ ‫«انجمنی خودخواسته» پدید‬ ‫«تداوم ائتالف» مواجه سازند‬ ‫فضایی از «تعیینکنندگی سیاستورزی اصالحطلبان‬ ‫امده و ندا صورتی جدید در‬ ‫پدید‬ ‫که اصال چرا ندا پدید امد؟‬ ‫امده است‪.‬‬ ‫خودجوش و از پایین به باال‪ .‬به قول‬ ‫شد؟ باید به این فکر کنیم‬ ‫یک شکلگیری‬ ‫خواهد‬ ‫متشکل از چند جوان جویای‬ ‫شایعه به واقعه تبدیل شده‬ ‫صرف‬ ‫تازه وارد کارگزاران سازندگی‬ ‫ایا ندا تنها یک انجمن «ناکارامدی» تئوریهای ژنرالهای‬ ‫عضو‬ ‫جدی��د از اصالحطلبی را به‬ ‫نام است؟ ایا ندا مولود‬ ‫حاال این «ندا»س��ت که رخی‬ ‫عصر«خودیگانهپنداری» ژنرالها و نسل‬ ‫فرماس��یون یا صورتبندی هر چند‬ ‫و‬ ‫نسل اولی است؟ ایا‬ ‫نمایش گذاشته است‪.‬‬ ‫بازنشستگی انها فرا رسیده‬ ‫نمایان ش��ده پرطمط راقتر از‬ ‫ها به پایان رس��یده و زمان‬ ‫ابتدایی از صورت و س��یرتش‬ ‫اولی‬ ‫که تبار اصالحطلبی را چه‬ ‫باید حتما به این بپردازیم‬ ‫باقی حرکتها‪.‬‬ ‫است؟‬ ‫یکی پس از دیگری سودای‬ ‫سایر انجمنها و جدیتر از ش��وکی بزرگ به ژنرالها وارد‬ ‫که انجمنهای خودخواسته‬ ‫اما‬ ‫شده‬ ‫خودنمایی استقاللگونه‬ ‫انجمن خودخواسته پس زدهاند انهم در بدو تولد‪.‬‬ ‫طلب و‬ ‫کرده است؛ انها ندا را برنتافته و‬ ‫برامدن از دل جناح اصالح خوبیم‪ ،‬اینکه ما اصالحطلب‬ ‫حالت ابزار حاکمیتند ب رای‬ ‫طلب‬ ‫گویند اینها در س��ادهترین‬ ‫کردهاند؟ اینکه ما اصالح دامن شما به جایی نمیرسد‪.‬‬ ‫می‬ ‫برتریم‪ ،‬اینکه اصالحطلبی از‬ ‫«سر»‪.‬‬ ‫ایجاد شکاف از «بدنه» تا «نس��ل دوم اصالحات» نیست‪،‬‬ ‫این اما همه مصائباندیش��ی» میان خ��ود و حاکمیت‬ ‫انها در فضایی از «شک‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و سی ویک‪ 8 /‬شهریور ‪88 /1393‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫ایا «ندا» میتواند بدنه‬ ‫اجتماعیمشارکترا‬ ‫جذبکند؟‬ ‫گویا اعتراضات برخی‬ ‫باشد و انتظار این حد‬ ‫داده‬ ‫گزارشتحلیلی‬ ‫بیش��تر از این را هم دارم اما‬ ‫من تحمل فشارهای‬ ‫احت میکن��د‪ ،‬دروغ و تهمت‬ ‫چیزی که من را بس��یار نار‬ ‫ان‬ ‫کنند حرفشان حق است‪،‬‬ ‫اس��ت‪ .‬برخی ب رای اینکه ثابت‬ ‫ش��وند؛ ب��دون اینکه ادله‬ ‫دروغ و تهمت متمس��ک می‬ ‫به‬ ‫و دروغ میگویند‪ .‬ب رادری در‬ ‫ند‪ ،‬به راحتی تهمت میزنند‬ ‫بیاور‬ ‫مدعی جریان اصالحطلبی‬ ‫سالها‬ ‫قالب حرکت روشنفکری کروب��ی هم خاتمی را میکوبید و‬ ‫بود‪ ،‬روزی زیر بیرق اقای های خاتمی را‪ ،‬حاال وصل به‬ ‫اصالحات را و هم اندیشه‬ ‫هم‬ ‫شده‪ ،‬خوب پول میگیرد که‬ ‫اقایان در نهاد ریاستجمهوری‬ ‫دربیاورد و روزنامه دربیاورد‬ ‫رس��انهای انجام دهد و مجله‬ ‫کار‬ ‫کند‪ ،‬خب اشکالی ندارد تو‬ ‫س��خنرانی ب رای اقایان تنظیم‬ ‫بده اما چرا تفتین و تهمت‬ ‫و‬ ‫کاسبی روشنفکرانه ات را انجام‬ ‫خودت قرقره میکنی؟ من‬ ‫زنی و دروغ دگران را در حلق‬ ‫می‬ ‫بسیار بی وفایی خودشان‬ ‫سابق که‬ ‫روزی به برخی دوستان هنگامی که گرفتار بودند و زندانی‬ ‫را ثابت کردند درس��ت در‬ ‫بطرفهالعینی خط عوض‬ ‫کردم اما‬ ‫بودند همهگونه خدمتی کنند‪ .‬امروز ب��ه احتجاج برخی‬ ‫کردند و امروز ب��د گویی می‬ ‫حد و اندازه خودشان را بدانند‪،‬‬ ‫دفاتر در امده اند‪ ،‬خوب اس��ت‬ ‫اند‪ ،‬دروغ و اتهام ناجوانمردانه‬ ‫سفره مردم هم که نشسته‬ ‫سر‬ ‫چهره ما خوششان نمیاید‬ ‫ان را تکرار میکنند‪ ،‬اگر از‬ ‫دیگر‬ ‫و اندیشه افراد را نقد کنند؛‬ ‫شایستهتر این اس��ت که فکر‬ ‫اما‬ ‫ب��ه تندی برخ��ورد کردند‪.‬‬ ‫زمانی با ب��زرگان اصالحات هم‬ ‫میکنند؛ البته انها ب رادران ما‬ ‫متاسفانه برخی بیسلیقهگی‬ ‫توصیه کردم که حرکت ما‪،‬‬ ‫هستند و من به همه دوس��تان‬ ‫اصالحات امدهایم و حرکت‬ ‫ب رای‬ ‫حرکت اصالحی اس��ت‪ .‬ما کسی به ما بد کرد‪ ،‬ما ب رای او‬ ‫اصالحی ایجاب میکند که هر‬ ‫را قانع و روشن کنیم و اگر‬ ‫کنیم‪ ،‬تا جاییکه میتوانیم او‬ ‫دعا‬ ‫خداوند به او کمک کند که‬ ‫کنیم تا‬ ‫روشن نشد‪ ،‬ب رایش دعا تقوایی نکند‪ .‬اتفاقاتی رخ داده‪،‬‬ ‫بی‬ ‫در ساحت مسائل داخلی‪ ،‬نگرفتم و امیدوارم خداوند کمک‬ ‫اما من هیچ کینهای به دل‬ ‫ابر این مشکالت‪ ،‬نقدهای‬ ‫با س��عهصدر در ب ر‬ ‫کند تا بتوانیم اتهامات و دروغها موفق شویم‪.‬‬ ‫بیپایه و اساس‪،‬‬ ‫بروند که شما را منصرف‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫اصالحطلبانجدید‬ ‫چه شمایلی دارند؟‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫رقابتهای سیاسی‪ ،‬ادبیات‬ ‫ائتالف‪ ،‬بازی سیاس��ی و‬ ‫دنیا‪،‬‬ ‫متاس��فانه یک��ی از بزرگترین‬ ‫و قواعد خاص خود را دارد‪ .‬س��وی جریان چپ انجام گرفته‬ ‫مشکالت ما‪ -‬که بیشتر از عنوان یک پدیده شخصی با‬ ‫اس��ت‪ -‬این اس��ت که ما به‬ ‫محض اینکه نس��بت به‬ ‫سیاس��ت برخورد میکنیم و به‬ ‫میش��ویم‪ ،‬ان را شخصی‬ ‫موضوع سیاس��ی حساس‬ ‫یک‬ ‫مش��کل شخصی هم داشته‬ ‫کنیم و اگر با طرف مقابل‬ ‫می‬ ‫اعال بزرگ میکنیم‪.‬‬ ‫باشیم‪ ،‬مساله را به حد بندوب��اری بیحد و ان��دازه در بیان‬ ‫مس��اله دیگر‪ ،‬بی گویند‪ ،‬اهانت میکنند‪ ،‬تهمت‬ ‫مسائل است؛ افراد دروغ می‬ ‫اما این اقدامات در فعالیت‬ ‫زنند و قلب واقعیت میکنند‬ ‫می‬ ‫ترین کار ارمانگرایانهای که‬ ‫مهم‬ ‫سیاسی‪ ،‬پسندیده نیست‪ .‬این است که اخالق سیاسی‬ ‫دهد‬ ‫یک حزب میتواند انجام گونهای تربیت کند که ب رای‬ ‫تقویت کند و افراد خود را به‬ ‫را‬ ‫متاسفانه در روزهای اخیر‬ ‫نکند‪.‬‬ ‫انها هدف‪ ،‬وسیله را توجیه مردم میگفتند همان گروهی‬ ‫که‬ ‫گروهی مواضعی گرفتند وس��یله را توجیه میکرد‪ ،‬بر‬ ‫سابق بر این هدفش��ان‬ ‫که‬ ‫این اس��ت که کار فکری و‬ ‫ش��ان‬ ‫گروهی تاختند که هدف کسی نیست که بگوید‪ :‬اگر تو‬ ‫سیاسی کند‪ .‬این حق از ان‬ ‫کنی‪ ،‬حیات سیاسی داشته‬ ‫خواهی انسان باشی‪ ،‬زندگی‬ ‫می‬ ‫دهی و در جامعه نقش داشته‬ ‫باشی‪ ،‬مشارکت سیاسی انجام‬ ‫سیاست نیست؛ بلکه هرج‬ ‫باید زیر پرچم ما باشی! این‬ ‫باشی‪ ،‬استبداد درون تشکیالتی است‪.‬‬ ‫و مرج و‬ ‫افراد و گروهها شما را ازار‬ ‫سیاست‬ ‫برامدنمحافظهکاری‬ ‫ازدامنچپگرایی‬ ‫انقالبنرمعلیه ژنرالهای‬ ‫اصالحطلب‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫نشدهاند که این گفتمان و‬ ‫انقدر پیر‬ ‫داشتهاند‪ .‬این افراد هنوز قائل به ضرورت پوستاندازی‬ ‫انها را یکسره میکند‪ .‬این‬ ‫جبهه را رها کنند و حتی اگر‬ ‫در خیابانها کار‬ ‫نمیتوانیم تجربه رهب ران‬ ‫درمیاورند‪ .‬جدال «خداحافظی دوطرفه» است‪.‬‬ ‫ایی و تشکیالتی ان باش��یم‬ ‫بار «خداحافظی» یک‬ ‫اجر‬ ‫اصالحطلبی نه حزب است‬ ‫انگیز‪ ،‬در خرداد ‪ 92‬یک راه دیگر‬ ‫گفتیم‬ ‫غم‬ ‫اصالحات را نادیده بگیریم‪ .‬ایدئولوژی که ایدئولوگ بطلبد‪.‬‬ ‫سرخورده از ان وداع چندماه بعد از انکه سیدمحمد‬ ‫نه‬ ‫مقابلشان قرار میگیرد؛ درست‬ ‫که «پولیت بورو» بخواهد پیشتاز (همان جوانان اماده رزم)‬ ‫را با حضور درصندوق رای‬ ‫اصالحطلبی طبقه پیشرو و‬ ‫گزینه شرکت در انتخابات‬ ‫چپگرایان نیس��ت و اتفاقا‬ ‫خاتمی‬ ‫گزین��ه اصالحطلبان اتمام‬ ‫نمیخواهد‪ ،‬چرا که یک ایده‬ ‫تنها‬ ‫هم‬ ‫نیازمند راهبری و هدایتگری‬ ‫دماوند تس��ت میکند‪ .‬با میش��ود‪ .‬اصالحطلبان به‬ ‫دیگ��ر‬ ‫حجت میشود و راه ائتالف باز‬ ‫اکنون بیش از هر زمان فکری خود (نسل اول) است‪».‬‬ ‫همیشه؛ کماثرتر از نیمه دهه‬ ‫از سوی رهب ران سیاسی و‬ ‫قدرت بازمیگردند ضعیفتر از‬ ‫چرا به یکب��اره تغییر رای‬ ‫ها بسنده میکنند تا «زی‬ ‫اصالحطلبان را چه ش��ده؟‬ ‫نیمه دهه ‪ .80‬انها به حداقل‬ ‫به سخره میگی رند؟ ندا را به‬ ‫‪ 70‬و‬ ‫شود انهم در عرصه رسمی‪.‬‬ ‫دهند و نسل دوم اصالحات را‬ ‫سیاسی» ممکن‬ ‫می‬ ‫تفسیر میکنند؛ یعنی شما‬ ‫اما زیر پوست اصالحطلبان‬ ‫یعنی نسل سوم اصالحات‬ ‫ماجرا‬ ‫نسا‬ ‫در س��طح دیگری از وجود داش��ت ک��ه اکنون در‬ ‫کوچکید‪.‬‬ ‫رخدادهای درونی دیگری هم‬ ‫ب رای نسل دوم بودن خیلی ها ب رای تداوم سیاستورزی‬ ‫ژنرال‬ ‫دل ان «ندا» برامده است‪.‬‬ ‫شهریور ‪ 93‬از‬ ‫واقعیت این است کهدیگ��ری را در نظر داش��تند‪ ،‬یک‬ ‫ژنراله��ای رادیکال زیادی‬ ‫و اینده اصالحطلب��ی راه‬ ‫که راه‬ ‫رسمی و غیررسمی‪ .‬انها در‬ ‫واقعیت این اس��ت بود‪ .‬حاصل سیاستپیشگی‬ ‫سیاستورزی خاص در دوالیه؛‬ ‫توانفرسا و کمرش��کن ش��ده‬ ‫حسن روحانی میبندند به‬ ‫فرجامش ه��م خداحافظی با‬ ‫اول عقد اخوت تاکتیکی با‬ ‫انها اضط راب بود و دله��ره و‬ ‫الیه‬ ‫هایی از میان خود را راهی‬ ‫و چهره‬ ‫قدرت رسمی‪.‬‬ ‫حداقلی از قدرت میرسند در ازای به عاریت دادن بدنه‬ ‫است میگویند نمیتوان با‬ ‫دولت میکنند‪ .‬این ائتالف که‬ ‫هنوز‬ ‫که‬ ‫ژنرالها هنوز هم‬ ‫پایدار بماند در الیه دوم هدف‬ ‫اینده سیاستورزی راهی ارائه‬ ‫اجتماعی هوادار خود قرار است‬ ‫ای‬ ‫خواستها با فشار به حسن‬ ‫قدرت مستقر کار کرد و ب ر گویی» پیشه کردهاند‪ .‬انچه‬ ‫دیگری را دنبال میکند‪ .‬پیگیری‬ ‫کنند‪ .‬به یک معنا «ندانم‬ ‫غیررس��می‪ .‬دقیقا همین‬ ‫نمی‬ ‫بیش از این تاب این سکون‬ ‫ورزی‬ ‫بدنه‬ ‫روحانی در س��ایه سیاست «حمایت علنی و انتقاد مخفی از‬ ‫اما رخ داده این اس��ت که ندارد‪ .‬بدن��ه نماینده در قدرت‬ ‫جاست که سعید حجاریان‬ ‫س��کوت و انتظار و دلهره را‬ ‫هایش را در او متبلور سازد‪،‬‬ ‫و‬ ‫روحانی» را تئوریزه میکند‪.‬‬ ‫خواس��ت‬ ‫سیاسی میخواهد تا‬ ‫دولت‬ ‫سو با دو موتور به جلو رانده‬ ‫خوب» را از گفتمان خود دنبال‬ ‫اصالحات از خرداد ‪ 92‬به این‬ ‫ایش هورا بکشد و «زندگی‬ ‫ایدهپردازان مشارکتی‪ .‬هر‬ ‫بر‬ ‫از «دگر» طلب کند انهم‬ ‫ارانی و‬ ‫نه اینکه انچه میخواهد را‬ ‫شده؛ تکنوکراتهای کارگز همچسبی معنادار با دولت‬ ‫کند؛‬ ‫معنا انها به جستار گفتمان‬ ‫یک‬ ‫یک‬ ‫دوی این سیاستورزان در تشکیالتی خود هستند‪ .‬میان‬ ‫البد به صورت حداقلی‪ .‬به قدرت بازگردانند و «قابلیت‬ ‫های‬ ‫افتادهاند تا نمایندهشان را به‬ ‫مستقر پیگیر خواست «خودبرترپنداری» پدید امده است‪.‬‬ ‫تازه‬ ‫بنشینند‪.‬‬ ‫مهم‬ ‫حس‬ ‫نظاره‬ ‫انها با بدنه یک‬ ‫استفادهشوندگی» را به‬ ‫فعال هزینه بدهد‪ .‬انها که در‬ ‫«زندگی نیک ب رای انسان»‬ ‫حس��ی که میگوید بدنه باید‬ ‫دنبال‬ ‫پیش��ه و همهچیز را به گذر‬ ‫انها بیپروا میگویندرادیکالیسم‪ ،‬این یعنی تولد جدید‪،‬‬ ‫مس��ائل مهمی «ندانمگویی»‬ ‫هستند این یعنی گذار از‬ ‫تاب مواجه ش��دهاند ب رای‬ ‫تنزل از زندگی سیاسی به‬ ‫ای بی‬ ‫بذر محافظهکاری؛ نوعی‬ ‫زمان واگذار کردهاند با بدنه میگوید راه سیاس��تورزی‬ ‫انهم از‬ ‫بازگش��ت به قدرت‪ .‬بدنهای که‬ ‫زندگی اجتماعی‪.‬‬ ‫گذرد‪ .‬حاال ندا که از جوانان‬ ‫ندا در شهرها و استانهای‬ ‫فاصلهگذاری با حاکمیت نمی‬ ‫خبرها حکایت از ان دارد که‬ ‫از‬ ‫قدیمی تحکیم وحدت ش��کل‬ ‫جالب ماجرا هم انجاست‬ ‫طلبان از تحصن تا پاستور‬ ‫جبهه مش��ارکت و رفق��ای‬ ‫قسمت‬ ‫اصالح‬ ‫ش��ده و این رخداد نوپدید‬ ‫مهمی کادرسازی کرده وتش��کیالتی همان س��تادها و بدنه‬ ‫اتف��اق‪ ،‬بلکه پدیدهای مهم بود‪.‬‬ ‫با فشارهای فراوانی مواجه‬ ‫که بیش��تر این نیروی‬ ‫دوم خرداد ‪ 76‬نه یک‬ ‫گرفته‬ ‫طیف راست اصالحطلب و‬ ‫در سالهای قبل گوش به‬ ‫ای قابل توجه به گفتمان‬ ‫ایجاد کرده که کارگزارانیها از‬ ‫طلبان هستند‪ ،‬همانها که‬ ‫کرد بدنه‬ ‫را‬ ‫طلب با یکدیگر متحد شوند‬ ‫اصالح‬ ‫تشکیالتی بودند‪ .‬بخشی از‬ ‫انجا دقیقا میشد حس قانونی نمایندهشان را به راس‬ ‫مشارکتیها از طیف چپ اصالح‬ ‫ژنرالها ب رای انجام کارهای‬ ‫ایمان اوردهاند و از سازوکاری‬ ‫رایی» ندا همه کار کنند تا‬ ‫زنگ‬ ‫بازمیگردد‪ ،‬انها مضطرب‬ ‫انجا هر سه عنصری که یک‬ ‫یک رابطه انداموار ب رای «می‬ ‫اض ژنرالها هم به همین جا‬ ‫قدرت رساندهاند‪ .‬به یک معنا‬ ‫و در‬ ‫مایگی» برسانند‪ .‬مشارکت‬ ‫اعتر‬ ‫تش��کیالتی به «سر»ی‬ ‫باشد تا حرفی ب رای گفتن‬ ‫به حس قاطع نبودن یا «کم‬ ‫شیفت‬ ‫طیف سیاسی باید داشته‬ ‫انها را‬ ‫مسالمتامیز با یکدیگر به‬ ‫ش��دهاند که بدنه در حال گوید میتوان با قدرت مستقر‬ ‫جناح و‬ ‫و نماینده در قدرت رسمی‪.‬‬ ‫زاران اکنون در همزیستی‬ ‫دیگر است؛ «سر»ی که می‬ ‫وجود داشت‪ :‬گفتمان‪ ،‬بدنه‬ ‫و کارگ‬ ‫خودخواسته را یکسره کنند‪.‬‬ ‫پذیرفت و نماینده در قدرت‬ ‫بماند‬ ‫دوران صدارت س��یدمحمد‬ ‫میبرند تا کار این انجمن‬ ‫کرد‪ ،‬میتوان قواعد بازی را‬ ‫انچه اما ب��ر اصالحات در‬ ‫س��ر‬ ‫پشت گفتمانی‪ ،‬ایجاد‬ ‫کار‬ ‫جاست که یا باید گفتمانی‬ ‫ِ‬ ‫گذش��ت سرنوشت این جناح‬ ‫می زان برخورداری ان از قدرتِ‬ ‫همین‬ ‫ان‬ ‫انها در‬ ‫کار را ب رای «طبقه پیشتار»‬ ‫رسمی داشت‪ .‬حاال درست های دور بازگشت‪ .‬گفتمانی‬ ‫خاتمی و س��الهای بعد از متحول کرد که انها تا سال‬ ‫ابهام‬ ‫افرید یا به گفتمان س��ال‬ ‫به قدرت رس��یده را انچنان‬ ‫شک کردهاند تا در فضای نابسامان موجود خبر از ایجاد‬ ‫جدید‬ ‫نظام بودن برحذر میدارد‬ ‫تازه‬ ‫قدرت رس��می از دست دادند‪،‬‬ ‫فضای‬ ‫اصالحطلبان را از اپوزیسیون‬ ‫تمام داشتههایش��ان را در‬ ‫سخت کنند‪ .‬ژنرالها در دهند که البد قرار است از سوی‬ ‫که‬ ‫باید با قبول چارچوبهای‬ ‫‪92‬‬ ‫بدنهش��ان نیز دیگر مثل‬ ‫نوعی «انتظام در کثرت» می‬ ‫ار بر ان دارد که اصالح��ات‬ ‫گفتمانش تغیی رات فراوانی کرد و‬ ‫شیرینی که به جهت موانع‬ ‫و اصر‬ ‫رویای‬ ‫باشد‪ ،‬نه هرگز از راهی دیگر‪.‬‬ ‫بزرگان اصالحات پدید اید‪ .‬اس��ت‪ .‬حاال طبقه پیشتاز با این‬ ‫قانونی‬ ‫سابق نبود‪.‬‬ ‫‪« 76‬فتح س��نگر به سنگر»‬ ‫خرداد‬ ‫متعدد تاکنون تعبیر نشده همزیستی مسالمتامیز خیلی‬ ‫کنند؟‬ ‫انها اگر بعد از دوم حکومتی دنب��ال میکردند و با‬ ‫می‬ ‫اعتراض‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫چرا‬ ‫پنجره که میتوان‬ ‫ب رای رس��یدن به مناصب‬ ‫قدرت رسید به تغییر گفتمانی‬ ‫ه��ای دیگر که در «س��ر»‬ ‫را‬ ‫پایین» ب��ه چگونگی پیشبرد‬ ‫در‬ ‫خیلی‬ ‫«چانهزنی از باال و فش��ار از‬ ‫زودتر به داش��تن نماینده مشارکت را که کارگزاران به کمین‬ ‫نس��ل اولیها مثل همی��ن چندوقت پیش بر طبل‬ ‫انتهای مجلس ششم ب رای‬ ‫روی اورده‪ ،‬بدنه مهمی از‬ ‫گفتمانشان میاندیش��یدند در‬ ‫یک متدل��وژی تازه نگاهی‬ ‫اصالحات قرار گرفتهاند تا میکوبیدند و حتی شخص‬ ‫صف کش��یده و یکی پس از‬ ‫نشس��ته بود جذب کرده و با‬ ‫حمایت از نسل دوم اصالحات‬ ‫لمان‬ ‫ان‬ ‫نظر میرسد ندا چندان هم‬ ‫انی وداع با قدرت��ش از لزوم‬ ‫«خروج از ق��درت» در پارحاکمیت» را با ص��دای بلند از روی‬ ‫به زندگی در جامعه دارد‪ .‬به‬ ‫س��یدمحمد خاتمی در س��خنر‬ ‫رئال‬ ‫دیگری متن «خ��روج از‬ ‫وقتش رسیده به این فکر‬ ‫دیگر اصالحطلبان سخن‬ ‫شوخی و سطحی نیست و شاید‬ ‫نسل‬ ‫نوشته شده قرائت میکردند‪.‬‬ ‫های‬ ‫محافظ��هکاری از دامن چپگرایی‬ ‫پرو بال دادن به چهره یکباره همه رخ عوض میکنند‪،‬‬ ‫کاغذهای‬ ‫در س��ایه «تکثر» از دست‬ ‫کنیم که زم��ان برامدن‬ ‫میگفتند‪ .‬ندا که میاید به‬ ‫وقتی در سال ‪ 84‬قدرت را‬ ‫حتما باید این تلنگر را هم به‬ ‫میگوید اولویت من این نبود‪.‬‬ ‫این مفهوم‪ ،‬تنیده میشود‬ ‫ارس��یده اس��ت‪ .‬هر چند که‬ ‫کشد و‬ ‫دهند تمام حرفشان پی رامون‬ ‫فر‬ ‫اد‪ ،‬خودافرینشگرند؛ هیچ‬ ‫خاتمی چهره درهم می بخش��ی از نش��ریهاش که مهر‬ ‫می‬ ‫از قدرت بست‪ .‬دیگر جایی‬ ‫خودخواس��ته ندا زد‪« :‬افر‬ ‫یا محمد قوچانی در‬ ‫«باید چمدانها را ب رای خروج‬ ‫انجمن‬ ‫افرینی موفق نیست‪ .‬انها‬ ‫س��ازندگی ای ران» بر باالی ان نقش‬ ‫که‬ ‫چند سال بعد درست وقتی‬ ‫فضیلتی اما به تنهایی مایه خود‬ ‫«ارگان حزب کارگزاران‬ ‫ما در این ساختار نیست‪».‬‬ ‫و به قواع��د ان فکر کنند‪.‬‬ ‫رخ به رخ اهالی ندا میکند و‬ ‫ای‬ ‫ر‬ ‫خیال‬ ‫ب‬ ‫به‬ ‫عمیقتر به سیاس��تورزی‬ ‫شود‬ ‫می‬ ‫ا‬ ‫ر‬ ‫نمایان‬ ‫خود‬ ‫خروج از قدرت در چهرههایشان‬ ‫باید‬ ‫حتی اگ��ر همجناحیهای‬ ‫بسته است شفاف و صریح جبهه سیاسی و یک گفتمان‬ ‫فشار‬ ‫میافتند و در لحظات اخر به‬ ‫بازیگ��ران سیاس��ت بیرحمند‪،‬‬ ‫نویسد‪« :‬اصالحطلبی یک‬ ‫سابق‬ ‫می‬ ‫روشنفکران‪ ،‬سیاستمداران‪،‬‬ ‫بازگرداندن رئیسجمهور انقالب میرسند‪ .‬انتخابات که‬ ‫است که طیف متنوعی از‬ ‫خودشان باشند‪».‬‬ ‫نخستوزیر سالهای ابتدای‬ ‫فکری‬ ‫ش��هروندان در تکوین ان نقش‬ ‫صندوقها خوانده میشود‬ ‫مدی��ران و از همه مهمت��ر‬ ‫انچه از‬ ‫برگزار میشود براشفته از اینبار بهگونهای دیگر به صدا‬ ‫ساز ناکوک خروج از قدرت را‬ ‫باز‬ ‫‪37‬‬ ‫توجه به دروس اخالق‬ ‫در حوزه‬ ‫وکذلکجعلنکمامهوسطالتکونواشهداعلیالناس‬ ‫ویکونالرسولعلیکمشهیدا‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫من چنانچه س��ابقا نیز گفته ام‪ ،‬راجع به‬ ‫حوزه علمیه‪ ،‬عقی��ده ام بر این اس��ت که باید‬ ‫به ان بیش��تر از همه چیز توجه ک��رد؛ چرا که‬ ‫حوزه علمیه اگر درس��ت بش��ود‪ ،‬ای ران درست‬ ‫م ی ش��ود‪ .‬و اگر ‪-‬خدای نخواس��ته‪ -‬در حوزه‬ ‫علمیه فسادی به وجود اید ‪-‬ولو در دراز مدت‪-‬‬ ‫درسرتاسر ای ران ان فس��اد پیدا م ی شود و انها‬ ‫که همیش��ه در فکر بوده اند که در ح��وزه علمیه نفوذ کنند‪،‬‬ ‫به همین خاطر اس��ت‪ .‬نفوذ انها‪ ،‬نفوذ ظاهری نیس��ت که‬ ‫معلوم باش��د فالن اقای نفوذی است‪ .‬چه بسا بیشتر از شما‬ ‫اظهار دیانت بکند‪ ،‬مع ذلک‪ ،‬در موقع مناسب کارش را انجام‬ ‫دهد‪ .‬اینها از مش��کالت حوزه اس��ت‪ .‬و قضیه تحصیل هم‬ ‫باید به نحوی باش��د که فقه س��نتی فراموش نش��ود‪ .‬و ان‬ ‫چیزی که تا به حال اس�لام را نگه داش��ته است‪ ،‬همان فقه‬ ‫سنتی بوده اس��ت‪ .‬و همه همت ها باید مصروف این بشود‬ ‫که فقه به هم��ان وضعی که بوده اس��ت‪ ،‬محفوظ باش��د‪.‬‬ ‫ممکن است اشخاصی بگویند که باید فقه تازه ای درست کرد‬ ‫که این اغاز هالکت حوزه است و روی ان باید دقت بشود‪ .‬البته‬ ‫من همه شما اقایان را م ی شناسم و از شما به خاطر زحمتتان‬ ‫‪14- 19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫کمیسر‪،‬متهممی کند‬ ‫کدامخط؟!‬ ‫ساده لوحیم‬ ‫سرنیزهمبارزهباتروریسم‬ ‫‪20- 29‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫ضرغامی‪:‬یاوردولتهستیم‬ ‫مجادلهدربهارستان‬ ‫مغزمتفکراردوغاندرکاخنخست وزیری‬ ‫رازگشاییازمردبارانیپوش‬ ‫‪30- 55‬‬ ‫سیاست‬ ‫تااخرمی مانم‬ ‫انقالبنرمعلیهژنرال هایاصالحات‬ ‫رهبریرافصلالخطابمی دانیم‬ ‫پیشرویارامدرپارلمان‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه‬ ‫و عادالنه از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اش�اره ای اس�ت به س�ه‬ ‫ضلع استقالل‪ ،‬ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب‬ ‫اسلامی‪ ،‬چارچوبش اسلام‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گس�ترش‬ ‫و س�یادت اسلام خواهی در سراس�ر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و‬ ‫پیشرفت ایران اسلامی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪.‬‬ ‫مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایستادگی در برابر مقابالن‬ ‫گفتمانی و عملی نظام و س�یاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری‬ ‫مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان فرهیختگان و‬ ‫نخبگان کشور است‪ .‬امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر‬ ‫و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و‬ ‫هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫دبیرتحریریه‪:‬مصطفیصادقی‬ ‫مشاورهنریسردبیر‪:‬یحییپاکدل‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی ‪ -‬زهره دیانی ‪ -‬یاسین سیف االسالم‬ ‫فرهنگ‪ :‬علی رضا بهرامی(دبیر)‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬تقی میری (دبیر) ‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫در این امر‪ ،‬تشکر م ی کنم‪ .‬ولی باید خیلی متوجه باشید‪ .‬در‬ ‫هر صورت‪ ،‬ان چیزی که ب رای حوزه ها خطر است‪ ،‬این است‬ ‫که ما این فقه را به نحوی که به دست ما رسیده است‪ ،‬به نسل‬ ‫اینده تحویل ندهیم‪ .‬باید همان طور که مبانی اسالمی‪ ،‬مبانی‬ ‫فقهی را تحویل داده اند‪ ،‬ما هم به اینده ها تحویل بدهیم که‬ ‫اگر این افراد در اینده نتوانستند کار خودشان را انجام بدهند‪،‬‬ ‫تقصیر ما نباشد و دیگر اینکه اخالق باید در همه جا و در همه‬ ‫دروس‪ ،‬مورد توجه قرار گیرد‪ .‬و اعتقادم بر این اس��ت که باید‬ ‫ه��ر ک��س ح��وزه درس��ی ب��زرگ ی��ا کوچک��ی دارد‪،‬‬ ‫یک��ی دو دقیق��ه ‪-‬مقدمت��ا ی��ا موخرت��ا‪ -‬درس اخ�لاق‬ ‫بگوی��د ک��ه ط�لاب ب��ا اخ�لاق اس�لامی ب��ار بیاین��د‪.‬‬ ‫و اجم��اال م��ن از ش��ما مطمئن��م ک��ه ش��ما خ��وب‬ ‫کار م ی کنی��د و نظ��رات درس��تی داری��د‪،‬‬ ‫لک��ن در ه��ر کاری اش��تباهاتی ه��م هس��ت‪.‬‬ ‫گروه های مختلف به این حوزه نظر دارند؛ چون در دراز‬ ‫مدت م ی توانند کارهایی که ما م ی کنیم به هم بزنند‪.‬‬ ‫و این که شما در رابطه با سابقه افراد تحقیق م ی کنید‬ ‫کار خوبی است؛ چرا که اگر کسی قبل از انقالب یا بعد‬ ‫از ان کجروی داش��ته اس��ت و االن م ی گوید من توبه‬ ‫کرده ام‪ ،‬ممکن است این توبه کردن مصلحتی باشد‪.‬‬ ‫باید توجه داش��ت که این افراد‪ ،‬حوزه را فاس��د نکنند‪.‬‬ ‫و ش��ما همیش��ه با حضرات مراجع و س��ایر بزرگان‬ ‫مشورت کنید و از انها نظر بخواهید و من هم به شما‬ ‫دعا کنم‪.‬‬ ‫دبیراجرایی‪ :‬سمانه مومنی‬ ‫مدیر هنری‪ :‬نیما ملک نیازی‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬فاطمه قنائی ‪ -‬علی اجورلو‬ ‫عکس و پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان ‪ -‬امیر طالیی کیوان‬ ‫عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تقی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬محمد شکراللهی‪ ،‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬دکترغالم حسینتقینتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫‪56- 67‬‬ ‫بینالملل‬ ‫حمایتخاموش‪ ،‬دشمنیعلنی‬ ‫نقشهراه‬ ‫امریکادچارشورشمی شود‬ ‫سیاهعلیهسفید‬ ‫نبردمیلیاردی‬ ‫فدراسیونفوتبالبهمربیایرانیزماننمی دهد‬ ‫مقابل کی روشخلعسالحشدیم‬ ‫مربیایرانیحرفخوبرابدمی زند‬ ‫‪76-81‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪68-75‬‬ ‫ورزش‬ ‫دفاعدیجیتال‬ ‫سریال هایفاخردرسیما‬ ‫عاملسوم‬ ‫خزان پدرساالر‬ ‫‪36‬‬ ‫ایا میتوانند به سمتی‬ ‫کنند؟‬ ‫ابدا؛ انسان یا نباید‬ ‫کرد‪ ،‬باید تا اخر برود‪.‬‬ ‫بروند که شما را منصرف‬ ‫کاری را شروع کند یا اگر شروع‬ ‫انقالب نرم‬ ‫علیه ژنرالهای اصالحطلب‬ ‫تواند بدنه اجتماعی جبهه‬ ‫ایا «ندای ایرانیان» می‬ ‫مشارکت را جذب کند؟‬ ‫انها ترفند رادیکالها باشند‬ ‫شاید‬ ‫گرفتار شدهاند‪ .‬میگویند درس��ت همینجاست که انگ‬ ‫رای بازگش��ت به قدرت و‬ ‫ب‬ ‫‪ »2‬به انها چسبیده است‪.‬‬ ‫«مشارکت‬ ‫خیلی بیش��تر از انچه اعضای‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫است‬ ‫فشارها زیاد شده تصورش را در ذهن داشتند و حاال‬ ‫«انجمن خودخواس��ته» ای��ا ندا نوزاد نارس��ی خواهد‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫س��واالت مهمی پدید میاید؛‬ ‫جان خود را از دست خواهد‬ ‫که قبل از زایمان سیاس��ی‬ ‫شد‬ ‫ندا بروز خواه��د کرد و انها‬ ‫تصمیمسازان اصالحطلب در‬ ‫ایا س��ندروم «نامانایی» در‬ ‫درست در شرایطی که‬ ‫داد؟‬ ‫اصالحطلب محروم میش��وند؟‬ ‫خطونش��انی تازه ب رای او‬ ‫روحانی‬ ‫از «با هم بودگی» در جناح انها را یکسره خواهد کرد یا در‬ ‫یکسالگی دولت حس��ن جدید را با «شرط»های جدید‬ ‫«تعیینکنندگی یکجانبه» کار‬ ‫میکشیدند تا رئیسجمهور‬ ‫دوجانبه»‪« ،‬مانایی تشکیالتی»‬ ‫«انجمنی خودخواسته» پدید‬ ‫«تداوم ائتالف» مواجه سازند‬ ‫فضایی از «تعیینکنندگی سیاستورزی اصالحطلبان‬ ‫امده و ندا صورتی جدید در‬ ‫پدید‬ ‫که اصال چرا ندا پدید امد؟‬ ‫امده است‪.‬‬ ‫خودجوش و از پایین به باال‪ .‬به قول‬ ‫شد؟ باید به این فکر کنیم‬ ‫یک شکلگیری‬ ‫خواهد‬ ‫متشکل از چند جوان جویای‬ ‫شایعه به واقعه تبدیل شده‬ ‫صرف‬ ‫تازه وارد کارگزاران سازندگی‬ ‫ایا ندا تنها یک انجمن «ناکارامدی» تئوریهای ژنرالهای‬ ‫عضو‬ ‫جدی��د از اصالحطلبی را به‬ ‫نام است؟ ایا ندا مولود‬ ‫حاال این «ندا»س��ت که رخی‬ ‫عصر«خودیگانهپنداری» ژنرالها و نسل‬ ‫و‬ ‫فرماس��یون یا صورتبندی هر چند‬ ‫نسل اولی است؟ ایا‬ ‫نمایش گذاشته است‪.‬‬ ‫بازنشستگی انها فرا رسیده‬ ‫نمایان ش��ده پرطمط راقتر از‬ ‫ها به پایان رس��یده و زمان‬ ‫ابتدایی از صورت و س��یرتش‬ ‫اولی‬ ‫که تبار اصالحطلبی را چه‬ ‫از باقی حرکتها‪.‬‬ ‫باید حتما به این بپردازیم‬ ‫است؟‬ ‫یکی پس از دیگری سودای‬ ‫سایر انجمنها و جدیتر ش��وکی بزرگ به ژنرالها وارد‬ ‫که انجمنهای خودخواسته‬ ‫اما‬ ‫شده‬ ‫خودنمایی استقاللگونه‬ ‫انجمن خودخواسته پس زدهاند انهم در بدو تولد‪.‬‬ ‫طلب و‬ ‫کرده است؛ انها ندا را برنتافته و‬ ‫برامدن از دل جناح اصالح خوبیم‪ ،‬اینکه ما اصالحطلب‬ ‫حالت ابزار حاکمیتند ب رای‬ ‫طلب‬ ‫گویند اینها در س��ادهترین‬ ‫کردهاند؟ اینکه ما اصالح دامن شما به جایی نمیرسد‪.‬‬ ‫می‬ ‫برتریم‪ ،‬اینکه اصالحطلبی از‬ ‫«سر»‪.‬‬ ‫ایجاد شکاف از «بدنه» تا «نس��ل دوم اصالحات» نیست‪،‬‬ ‫این اما همه مصائباندیش��ی» میان خ��ود و حاکمیت‬ ‫انها در فضایی از «شک‬ ‫‪2‬‬ ‫سیاست‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و سی ویک‪ 8 /‬شهریور ‪88 /1393‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫ایا «ندا» میتواند بدنه‬ ‫اجتماعیمشارکترا‬ ‫جذبکند؟‬ ‫بیش��تر از این را هم دارم اما‬ ‫من تحمل فشارهای‬ ‫احت میکن��د‪ ،‬دروغ و تهمت‬ ‫چیزی که من را بس��یار نار‬ ‫ان‬ ‫کنند حرفشان حق است‪،‬‬ ‫اس��ت‪ .‬برخی ب رای اینکه ثابت‬ ‫ش��وند؛ ب��دون اینکه ادله‬ ‫دروغ و تهمت متمس��ک می‬ ‫به‬ ‫و دروغ میگویند‪ .‬ب رادری در‬ ‫ند‪ ،‬به راحتی تهمت میزنند‬ ‫بیاور‬ ‫مدعی جریان اصالحطلبی‬ ‫سالها‬ ‫قالب حرکت روشنفکری کروب��ی هم خاتمی را میکوبید و‬ ‫بود‪ ،‬روزی زیر بیرق اقای های خاتمی را‪ ،‬حاال وصل به‬ ‫اصالحات را و هم اندیشه‬ ‫هم‬ ‫شده‪ ،‬خوب پول میگیرد که‬ ‫اقایان در نهاد ریاستجمهوری‬ ‫دربیاورد و روزنامه دربیاورد‬ ‫رس��انهای انجام دهد و مجله‬ ‫کار‬ ‫کند‪ ،‬خب اشکالی ندارد تو‬ ‫س��خنرانی ب رای اقایان تنظیم‬ ‫و‬ ‫بده اما چرا تفتین و تهمت‬ ‫کاسبی روشنفکرانه ات را انجام‬ ‫خودت قرقره میکنی؟ من‬ ‫زنی و دروغ دگران را در حلق‬ ‫می‬ ‫بسیار بی وفایی خودشان‬ ‫سابق که‬ ‫روزی به برخی دوستان هنگامی که گرفتار بودند و زندانی‬ ‫را ثابت کردند درس��ت در‬ ‫بطرفهالعینی خط عوض‬ ‫کردم اما‬ ‫بودند همهگونه خدمتی کنند‪ .‬امروز ب��ه احتجاج برخی‬ ‫کردند و امروز ب��د گویی می‬ ‫حد و اندازه خودشان را بدانند‪،‬‬ ‫دفاتر در امده اند‪ ،‬خوب اس��ت‬ ‫اند‪ ،‬دروغ و اتهام ناجوانمردانه‬ ‫سفره مردم هم که نشسته‬ ‫سر‬ ‫چهره ما خوششان نمیاید‬ ‫ان را تکرار میکنند‪ ،‬اگر از‬ ‫دیگر‬ ‫و اندیشه افراد را نقد کنند؛‬ ‫شایستهتر این اس��ت که فکر‬ ‫اما‬ ‫ب��ه تندی برخ��ورد کردند‪.‬‬ ‫زمانی با ب��زرگان اصالحات هم‬ ‫میکنند؛ البته انها ب رادران ما‬ ‫متاسفانه برخی بیسلیقهگی‬ ‫توصیه کردم که حرکت ما‪،‬‬ ‫هستند و من به همه دوس��تان‬ ‫اصالحات امدهایم و حرکت‬ ‫ب رای‬ ‫حرکت اصالحی اس��ت‪ .‬ما کسی به ما بد کرد‪ ،‬ما ب رای او‬ ‫اصالحی ایجاب میکند که هر‬ ‫او را قانع و روشن کنیم و اگر‬ ‫کنیم‪ ،‬تا جاییکه میتوانیم‬ ‫دعا‬ ‫خداوند به او کمک کند که‬ ‫کنیم تا‬ ‫روشن نشد‪ ،‬ب رایش دعا تقوایی نکند‪ .‬اتفاقاتی رخ داده‪،‬‬ ‫بی‬ ‫در ساحت مسائل داخلی‪ ،‬نگرفتم و امیدوارم خداوند کمک‬ ‫اما من هیچ کینهای به دل‬ ‫ابر این مشکالت‪ ،‬نقدهای‬ ‫با س��عهصدر در ب ر‬ ‫کند تا بتوانیم اتهامات و دروغها موفق شویم‪.‬‬ ‫بیپایه و اساس‪،‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫اصالحطلبانجدید‬ ‫چه شمایلی دارند؟‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫رقابتهای سیاسی‪ ،‬ادبیات‬ ‫ائتالف‪ ،‬بازی سیاس��ی و‬ ‫دنیا‪،‬‬ ‫متاس��فانه یک��ی از بزرگترین‬ ‫دارد‪.‬‬ ‫و قواعد خاص خود را س��وی جریان چپ انجام گرفته‬ ‫مشکالت ما‪ -‬که بیشتر از عنوان یک پدیده شخصی با‬ ‫اس��ت‪ -‬این اس��ت که ما به‬ ‫محض اینکه نس��بت به‬ ‫سیاس��ت برخورد میکنیم و به‬ ‫میش��ویم‪ ،‬ان را شخصی‬ ‫موضوع سیاس��ی حساس‬ ‫یک‬ ‫مش��کل شخصی هم داشته‬ ‫کنیم و اگر با طرف مقابل‬ ‫می‬ ‫اعال بزرگ میکنیم‪.‬‬ ‫باشیم‪ ،‬مساله را به حد بندوب��اری بیحد و ان��دازه در بیان‬ ‫مس��اله دیگر‪ ،‬بی گویند‪ ،‬اهانت میکنند‪ ،‬تهمت‬ ‫مسائل است؛ افراد دروغ می‬ ‫اما این اقدامات در فعالیت‬ ‫زنند و قلب واقعیت میکنند‬ ‫می‬ ‫ترین کار ارمانگرایانهای که‬ ‫مهم‬ ‫سیاسی‪ ،‬پسندیده نیست‪ .‬این است که اخالق سیاسی‬ ‫دهد‬ ‫یک حزب میتواند انجام گونهای تربیت کند که ب رای‬ ‫تقویت کند و افراد خود را به‬ ‫را‬ ‫متاسفانه در روزهای اخیر‬ ‫هدف‪ ،‬وسیله را توجیه نکند‪.‬‬ ‫انها‬ ‫مردم میگفتند همان گروهی‬ ‫که‬ ‫گروهی مواضعی گرفتند وس��یله را توجیه میکرد‪ ،‬بر‬ ‫سابق بر این هدفش��ان‬ ‫که‬ ‫این اس��ت که کار فکری و‬ ‫ش��ان‬ ‫گروهی تاختند که هدف کسی نیست که بگوید‪ :‬اگر تو‬ ‫سیاسی کند‪ .‬این حق از ان‬ ‫کنی‪ ،‬حیات سیاسی داشته‬ ‫زندگی‬ ‫میخواهی انسان باشی‪ ،‬دهی و در جامعه نقش داشته‬ ‫باشی‪ ،‬مشارکت سیاسی انجام‬ ‫سیاست نیست؛ بلکه هرج‬ ‫باید زیر پرچم ما باشی! این‬ ‫باشی‪،‬‬ ‫درون تشکیالتی است‪.‬‬ ‫گزارشتحلیلی‬ ‫و مرج و استبداد‬ ‫افراد و گروهها شما را ازار‬ ‫گویا اعتراضات برخی‬ ‫از انتقادات را نداشتید‪.‬‬ ‫باشد و انتظار این حد‬ ‫داده‬ ‫سیاست‬ ‫برامدنمحافظهکاری‬ ‫ازدامنچپگرایی‬ ‫انقالبنرمعلیه ژنرالهای‬ ‫اصالحطلب‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫نشدهاند که این گفتمان و‬ ‫انقدر پیر‬ ‫داشتهاند‪ .‬این افراد هنوز قائل به ضرورت پوستاندازی‬ ‫انها را یکسره میکند‪ .‬این‬ ‫جبهه را رها کنند و حتی اگر‬ ‫در خیابانها کار‬ ‫نمیتوانیم تجربه رهب ران‬ ‫درمیاورند‪ .‬جدال «خداحافظی دوطرفه» است‪.‬‬ ‫ایی و تشکیالتی ان باش��یم‬ ‫بار «خداحافظی» یک‬ ‫اجر‬ ‫اصالحطلبی نه حزب است‬ ‫انگیز‪ ،‬در خرداد ‪ 92‬یک راه دیگر‬ ‫گفتیم‬ ‫غم‬ ‫اصالحات را نادیده بگیریم‪ .‬ایدئولوژی که ایدئولوگ بطلبد‪.‬‬ ‫سرخورده از ان وداع چندماه بعد از انکه سیدمحمد‬ ‫نه‬ ‫مقابلشان قرار میگیرد؛ درست‬ ‫که «پولیت بورو» بخواهد پیشتاز (همان جوانان اماده رزم)‬ ‫را با حضور درصندوق رای‬ ‫اصالحطلبی طبقه پیشرو و‬ ‫گزینه شرکت در انتخابات‬ ‫چپگرایان نیس��ت و اتفاقا‬ ‫خاتمی‬ ‫گزین��ه اصالحطلبان اتمام‬ ‫نمیخواهد‪ ،‬چرا که یک ایده‬ ‫تنها‬ ‫هم‬ ‫نیازمند راهبری و هدایتگری‬ ‫دماوند تس��ت میکند‪ .‬با میش��ود‪ .‬اصالحطلبان به‬ ‫اکنون بیش از هر زمان دیگ��ر‬ ‫حجت میشود و راه ائتالف باز‬ ‫فکری خود (نسل اول) است‪».‬‬ ‫همیشه؛ کماثرتر از نیمه دهه‬ ‫از سوی رهب ران سیاسی و‬ ‫قدرت بازمیگردند ضعیفتر از‬ ‫چرا به یکب��اره تغییر رای‬ ‫ها بسنده میکنند تا «زی‬ ‫اصالحطلبان را چه ش��ده؟‬ ‫نیمه دهه ‪ .80‬انها به حداقل‬ ‫به سخره میگی رند؟ ندا را به‬ ‫‪ 70‬و‬ ‫شود انهم در عرصه رسمی‪.‬‬ ‫دهند و نسل دوم اصالحات را‬ ‫سیاسی» ممکن‬ ‫می‬ ‫تفسیر میکنند؛ یعنی شما‬ ‫اما زیر پوست اصالحطلبان‬ ‫یعنی نسل سوم اصالحات‬ ‫ماجرا‬ ‫نسا‬ ‫در س��طح دیگری از وجود داش��ت ک��ه اکنون در‬ ‫دوم بودن خیلی کوچکید‪.‬‬ ‫رخدادهای درونی دیگری هم‬ ‫ب رای نسل‬ ‫ها ب رای تداوم سیاستورزی‬ ‫ژنرال‬ ‫برامده است‪.‬‬ ‫واقعیت این است کهدیگ��ری را در نظر داش��تند‪ ،‬یک‬ ‫شهریور ‪ 93‬از دل ان «ندا» ژنراله��ای رادیکال زیادی‬ ‫و اینده اصالحطلب��ی راه‬ ‫که راه‬ ‫رسمی و غیررسمی‪ .‬انها در‬ ‫واقعیت این اس��ت بود‪ .‬حاصل سیاستپیشگی‬ ‫سیاستورزی خاص در دوالیه؛‬ ‫توانفرسا و کمرش��کن ش��ده‬ ‫حسن روحانی میبندند به‬ ‫فرجامش ه��م خداحافظی با‬ ‫اول عقد اخوت تاکتیکی با‬ ‫انها اضط راب بود و دله��ره و‬ ‫الیه‬ ‫هایی از میان خود را راهی‬ ‫و چهره‬ ‫قدرت رسمی‪.‬‬ ‫حداقلی از قدرت میرسند در ازای به عاریت دادن بدنه‬ ‫است میگویند نمیتوان با‬ ‫دولت میکنند‪ .‬این ائتالف که‬ ‫هنوز‬ ‫پایدار بماند در الیه دوم هدف‬ ‫ژنرالها هنوز هم که اینده سیاستورزی راهی ارائه‬ ‫اجتماعی هوادار خود قرار است‬ ‫ای‬ ‫خواستها با فشار به حسن‬ ‫قدرت مستقر کار کرد و ب ر گویی» پیشه کردهاند‪ .‬انچه‬ ‫دیگری را دنبال میکند‪ .‬پیگیری‬ ‫کنند‪ .‬به یک معنا «ندانم‬ ‫غیررس��می‪ .‬دقیقا همین‬ ‫نمی‬ ‫بیش از این تاب این سکون‬ ‫روحانی در س��ایه سیاستورزی‬ ‫بدنه‬ ‫«حمایت علنی و انتقاد مخفی از‬ ‫اما رخ داده این اس��ت که ندارد‪ .‬بدن��ه نماینده در قدرت‬ ‫جاست که سعید حجاریان‬ ‫س��کوت و انتظار و دلهره را‬ ‫و‬ ‫هایش را در او متبلور سازد‪،‬‬ ‫روحانی» را تئوریزه میکند‪.‬‬ ‫سیاسی میخواهد تا خواس��ت‬ ‫دولت‬ ‫سو با دو موتور به جلو رانده‬ ‫خوب» را از گفتمان خود دنبال‬ ‫اصالحات از خرداد ‪ 92‬به این‬ ‫ایش هورا بکشد و «زندگی‬ ‫ایدهپردازان مشارکتی‪ .‬هر‬ ‫بر‬ ‫از «دگر» طلب کند انهم‬ ‫تکنوکراتهای کارگزارانی و‬ ‫نه اینکه انچه میخواهد را‬ ‫شده؛‬ ‫همچسبی معنادار با دولت‬ ‫کند؛‬ ‫معنا انها به جستار گفتمان‬ ‫یک‬ ‫یک‬ ‫دوی این سیاستورزان در تشکیالتی خود هستند‪ .‬میان‬ ‫البد به صورت حداقلی‪ .‬به قدرت بازگردانند و «قابلیت‬ ‫های‬ ‫افتادهاند تا نمایندهشان را به‬ ‫مستقر پیگیر خواست «خودبرترپنداری» پدید امده است‪.‬‬ ‫تازه شوندگی» را به نظاره بنشینند‪.‬‬ ‫انها با بدنه یک حس مهم فعال هزینه بدهد‪ .‬انها که در‬ ‫استفاده‬ ‫«زندگی نیک ب رای انسان»‬ ‫حس��ی که میگوید بدنه باید‬ ‫دنبال‬ ‫پیش��ه و همهچیز را به گذر‬ ‫انها بیپروا میگویندرادیکالیسم‪ ،‬این یعنی تولد جدید‪،‬‬ ‫مس��ائل مهمی «ندانمگویی»‬ ‫هستند این یعنی گذار از‬ ‫تاب مواجه ش��دهاند ب رای‬ ‫تنزل از زندگی سیاسی به‬ ‫واگذار کردهاند با بدنهای بی‬ ‫بذر محافظهکاری؛ نوعی‬ ‫زمان‬ ‫میگوید راه سیاس��تورزی‬ ‫انهم از‬ ‫بازگش��ت به قدرت‪ .‬بدنهای که‬ ‫زندگی اجتماعی‪.‬‬ ‫گذرد‪ .‬حاال ندا که از جوانان‬ ‫ندا در شهرها و استانهای‬ ‫فاصلهگذاری با حاکمیت نمی‬ ‫خبرها حکایت از ان دارد که‬ ‫از‬ ‫قدیمی تحکیم وحدت ش��کل‬ ‫جالب ماجرا هم انجاست‬ ‫طلبان از تحصن تا پاستور‬ ‫جبهه مش��ارکت و رفق��ای‬ ‫قسمت‬ ‫اصالح‬ ‫ش��ده و این رخداد نوپدید‬ ‫مهمی کادرسازی کرده وتش��کیالتی همان س��تادها و بدنه‬ ‫اتف��اق‪ ،‬بلکه پدیدهای مهم بود‪.‬‬ ‫با فشارهای فراوانی مواجه‬ ‫که بیش��تر این نیروی‬ ‫دوم خرداد ‪ 76‬نه یک‬ ‫گرفته‬ ‫طیف راست اصالحطلب و‬ ‫در سالهای قبل گوش به‬ ‫ای قابل توجه به گفتمان‬ ‫ایجاد کرده که کارگزارانیها از‬ ‫طلبان هستند‪ ،‬همانها که‬ ‫کرد بدنه‬ ‫را‬ ‫طلب با یکدیگر متحد شوند‬ ‫اصالح‬ ‫تشکیالتی بودند‪ .‬بخشی از‬ ‫انجا دقیقا میشد حس قانونی نمایندهشان را به راس‬ ‫مشارکتیها از طیف چپ اصالح‬ ‫ژنرالها ب رای انجام کارهای‬ ‫ایمان اوردهاند و از سازوکاری‬ ‫رایی» ندا همه کار کنند تا‬ ‫زنگ‬ ‫بازمیگردد‪ ،‬انها مضطرب‬ ‫انجا هر سه عنصری که یک‬ ‫یک رابطه انداموار ب رای «می‬ ‫اض ژنرالها هم به همین جا‬ ‫قدرت رساندهاند‪ .‬به یک معنا‬ ‫و در‬ ‫مایگی» برسانند‪ .‬مشارکت‬ ‫اعتر‬ ‫تش��کیالتی به «سر»ی‬ ‫باشد تا حرفی ب رای گفتن‬ ‫به حس قاطع نبودن یا «کم‬ ‫شیفت‬ ‫طیف سیاسی باید داشته‬ ‫انها را‬ ‫مسالمتامیز با یکدیگر به‬ ‫ش��دهاند که بدنه در حال گوید میتوان با قدرت مستقر‬ ‫جناح و‬ ‫و نماینده در قدرت رسمی‪.‬‬ ‫زاران اکنون در همزیستی‬ ‫دیگر است؛ «سر»ی که می‬ ‫وجود داشت‪ :‬گفتمان‪ ،‬بدنه‬ ‫و کارگ‬ ‫خودخواسته را یکسره کنند‪.‬‬ ‫پذیرفت و نماینده در قدرت‬ ‫بماند‬ ‫دوران صدارت س��یدمحمد‬ ‫میب رند تا کار این انجمن‬ ‫کرد‪ ،‬میتوان قواعد بازی را‬ ‫انچه اما ب��ر اصالحات در‬ ‫س��ر‬ ‫پشت گفتمانی‪ ،‬ایجاد‬ ‫کار‬ ‫جاست که یا باید گفتمانی‬ ‫برخورداری ان از قدرتِ ِ‬ ‫گذش��ت سرنوشت این جناح‬ ‫همین‬ ‫انها در می زان‬ ‫خاتمی و س��الهای بعد از ان‬ ‫کار را ب رای «طبقه پیشتار»‬ ‫رسمی داشت‪ .‬حاال درست های دور بازگشت‪ .‬گفتمانی‬ ‫متحول کرد که انها تا سال‬ ‫ابهام‬ ‫افرید یا به گفتمان س��ال‬ ‫به قدرت رس��یده را انچنان‬ ‫شک کردهاند تا در فضای نابسامان موجود خبر از ایجاد‬ ‫جدید‬ ‫نظام بودن برحذر میدارد‬ ‫تازه‬ ‫قدرت رس��می از دست دادند‪،‬‬ ‫فضای‬ ‫اصالحطلبان را از اپوزیسیون‬ ‫تمام داشتههایش��ان را در‬ ‫سخت کنند‪ .‬ژنرالها در دهند که البد قرار است از سوی‬ ‫که‬ ‫باید با قبول چارچوبهای‬ ‫‪92‬‬ ‫بدنهش��ان نیز دیگر مثل‬ ‫نوعی «انتظام در کثرت» می‬ ‫ار بر ان دارد که اصالح��ات‬ ‫گفتمانش تغیی رات فراوانی کرد و‬ ‫شیرینی که به جهت موانع‬ ‫و اصر‬ ‫رویای‬ ‫باشد‪ ،‬نه هرگز از راهی دیگر‪.‬‬ ‫بزرگان اصالحات پدید اید‪ .‬اس��ت‪ .‬حاال طبقه پیشتاز با این‬ ‫قانونی‬ ‫سابق نبود‪.‬‬ ‫‪« 76‬فتح س��نگر به سنگر»‬ ‫خرداد‬ ‫متعدد تاکنون تعبیر نشده همزیستی مسالمتامیز خیلی‬ ‫چرا اعتراض میکنند؟‬ ‫انها اگر بعد از دوم حکومتی دنب��ال میکردند و با‬ ‫ب رای رس��یدن به مناصب‬ ‫پنجره که میتوان در یک قدرت رسید به تغییر گفتمانی‬ ‫ه��ای دیگر که در «س��ر»‬ ‫را‬ ‫پایین» ب��ه چگونگی پیشبرد‬ ‫در‬ ‫خیلی‬ ‫«چانهزنی از باال و فش��ار از‬ ‫زودتر به داش��تن نماینده مشارکت را که کارگزاران به کمین‬ ‫نس��ل اولیها مثل همی��ن چندوقت پیش بر طبل‬ ‫انتهای مجلس ششم ب رای‬ ‫روی اورده‪ ،‬بدنه مهمی از‬ ‫گفتمانشان میاندیش��یدند در‬ ‫یک متدل��وژی تازه نگاهی‬ ‫اصالحات قرار گرفتهاند تا میکوبیدند و حتی شخص‬ ‫صف کش��یده و یکی پس از‬ ‫نشس��ته بود جذب کرده و با‬ ‫حمایت از نسل دوم اصالحات‬ ‫لمان‬ ‫ان‬ ‫نظر میرسد ندا چندان هم‬ ‫انی وداع با قدرت��ش از لزوم‬ ‫«خروج از ق��درت» در پارحاکمیت» را با ص��دای بلند از روی‬ ‫به زندگی در جامعه دارد‪ .‬به‬ ‫س��یدمحمد خاتمی در س��خنر‬ ‫رئال‬ ‫دیگری متن «خ��روج از‬ ‫وقتش رسیده به این فکر‬ ‫دیگر اصالحطلبان سخن‬ ‫و شاید‬ ‫های نسل‬ ‫نوشته شده قرائت میکردند‪.‬‬ ‫شوخی و سطحی نیستمحافظ��هکاری از دامن چپگرایی‬ ‫پرو بال دادن به چهره یکباره همه رخ عوض میکنند‪،‬‬ ‫کاغذهای‬ ‫در س��ایه «تکثر» از دست‬ ‫کنیم که زم��ان برامدن‬ ‫میگفتند‪ .‬ندا که میاید به‬ ‫وقتی در سال ‪ 84‬قدرت را‬ ‫حتما باید این تلنگر را هم به‬ ‫میگوید اولویت من این نبود‪.‬‬ ‫این مفهوم‪ ،‬تنیده میشود‬ ‫ارس��یده اس��ت‪ .‬هر چند که‬ ‫کشد و‬ ‫دهند تمام حرفشان پی رامون‬ ‫فر‬ ‫اد‪ ،‬خودافرینشگرند؛ هیچ‬ ‫خاتمی چهره درهم می بخش��ی از نش��ریهاش که مهر‬ ‫می‬ ‫از قدرت بست‪ .‬دیگر جایی‬ ‫خودخواس��ته ندا زد‪« :‬افر‬ ‫یا محمد قوچانی در‬ ‫«باید چمدانها را ب رای خروج‬ ‫انجمن‬ ‫افرینی موفق نیست‪ .‬انها‬ ‫س��ازندگی ای ران» بر باالی ان نقش‬ ‫که‬ ‫چند سال بعد درست وقتی‬ ‫فضیلتی اما به تنهایی مایه خود‬ ‫«ارگان حزب کارگزاران‬ ‫نیست‪».‬‬ ‫و به قواع��د ان فکر کنند‪.‬‬ ‫رخ به رخ اهالی ندا میکند و‬ ‫ب رای ما در این ساختار هایشان نمایان میشود به خیال‬ ‫ورزی‬ ‫خود را‬ ‫فشار خروج از قدرت در چهره‬ ‫باید عمیقتر به سیاس��ت حتی اگ��ر همجناحیهای‬ ‫بسته است شفاف و صریح جبهه سیاسی و یک گفتمان‬ ‫میافتند و در لحظات اخر به‬ ‫بازیگ��ران سیاس��ت بیرحمند‪،‬‬ ‫نویسد‪« :‬اصالحطلبی یک‬ ‫سابق‬ ‫می‬ ‫روشنفکران‪ ،‬سیاستمداران‪،‬‬ ‫بازگرداندن رئیسجمهور انقالب میرسند‪ .‬انتخابات که‬ ‫است که طیف متنوعی از‬ ‫خودشان باشند‪».‬‬ ‫نخستوزیر سالهای ابتدای‬ ‫فکری‬ ‫ش��هروندان در تکوین ان نقش‬ ‫صندوقها خوانده میشود‬ ‫مدی��ران و از همه مهمت��ر‬ ‫انچه از‬ ‫برگزار میشود براشفته از اینبار بهگونهای دیگر به صدا‬ ‫ساز ناکوک خروج از قدرت را‬ ‫باز‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید بهشتی‪ ،‬خیابان پاکستان‪ ،‬کوچه دوازدهم‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،24‬واحد ‪1‬‬ ‫تلفن ‪88171506-8 :‬‬ ‫عکس جلد‪ :‬امیر طالیی‬ ‫طراح جلد‪ :‬یحیی پاکدل‬ ‫‪37‬‬ ‫پاسخبهمنتقدان«ندا»‬ ‫درگفتوگوی«مثلث» باصادقخرازی‬ ‫من درباره «ندا» با هیچ نهاد حاکمیتی‪ ،‬سیاسی و امنیتی در تماس نبودم اگر‬ ‫ق رار به افشاگری نسبت به برخی مدعیان اصالحات باشد خیلی چیزها را میشود‬ ‫گفت باید به انهایی که به ندا توهین میکنند گفت‪ ،‬چطور این جوانان را تا زمانی‬ ‫که پیادهنظام شما بودند تایید میکردید؟ من هیچگاه سخن از ریزش نسل اول‬ ‫اصالحات نگفتم و به دنبال حذف انها نیستم مشاوران احمدینژاد میخواستند‬ ‫من را جذب کنند اما توانستم بر هوای نفسم غلبه کنم‬ ‫ب رای انتخابات سال ‪ ،88‬چند جلسه ب رای ائتالف میان‬ ‫روحانی و قالیباف برگزار کردیم برخی اط رافیان‬ ‫روحانی‪ ،‬از قدیم اختالف شخصی با من داشتند‬ ‫خطر باالی سر‬ ‫دکتر جاللی و دوستان‬ ‫تهدیداعتدالگرایان‬ ‫برایتشکیلفراکسیون‬ ‫ادامه دارد‬ ‫پیشروی ارام‬ ‫در پارلمان‬ ‫سیاستورزی جبهه پایداری؛‬ ‫از گفتمانسازی تا وحدت با اصولگرایان‬ ‫حمایت خاموش‪ ،‬دشمنی علنی‬ ‫مروری بر سیاستهای واشنگتن‬ ‫در مقابل بنیادگرایی‬ ‫پروفسور درکاخ نخستوزیری‬ ‫جایگزین شدن احمد داوود اوغلو به جای‬ ‫اردوغان چه اثاری خواهد داشت؟‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫بازتاب‬ ‫‪8‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫به ما پیامک بزنید‪3000411711:‬‬ ‫‪ l‬نتیجه کار افش��ا کنندگان روغن پالم ان شد که‬ ‫تولیدکنندگان گفتند از روغن پالم استفاده نم ی کنیم‬ ‫ولی لبنیات را مجبوریم گران کنیم‪.‬‬ ‫‪ l‬اصالح طلبان در ساختن احزاب فعال تر هستند‪.‬‬ ‫به نظرم اصولگرایان خیلی کم کارند در این رابطه‪.‬‬ ‫‪ l‬همه چیز گران م ی شود‪ .‬کال انگار همه نسبت به‬ ‫موضوعات ب ی تفاوت شدند‪.‬‬ ‫‪ l‬سرنوش��ت وام های ازدواج هنوز معلوم نیس��ت‪.‬‬ ‫یادمان باشد که احمدی نژاد با همین وام های ازدواج‬ ‫به جوان ها در شهرداری ته ران سر کار امد اما موقع‬ ‫رفتن این وام ها را قطع کردند‪.‬‬ ‫‪ l‬حرکت دولت در پیگیری مدیری که تخلف مالی‬ ‫کرده بود کامال قابل تقدیر است‪ .‬این نشان م ی دهد‬ ‫که دول��ت بدون ترس از نگاه دیگ��ران قصد دارد به‬ ‫فساد در درون خودش رسیدگی کند‪.‬‬ ‫‪ l‬یک نکت��ه عجیب این اس��ت که رس��انه های‬ ‫فارس��ی زبان خارج تالش م ی کنن��د واژه «حکومت‬ ‫اسالمی» را درباره داعش جا بیندازند‪.‬‬ ‫‪ l‬محاکمه ناظ��م متهم به تج��اوز نبای��د از دید‬ ‫رس��انه ای چون ش��ما پنهان بماند‪ .‬این موضوعی‬ ‫نیست که نسبت به ان غفلت ورزیده شود‪.‬‬ ‫‪ l‬با اتفاقات مجلس تشکیل فراکسیون اعتدال به‬ ‫مرور صورت خواهد گرفت‪ .‬شک نکنید‪.‬‬ ‫‪ l‬سردار س�لامی گفتند که پاس��خ ما به اسرائیل‬ ‫دیپلماتیک نیست‪ .‬دقیقا؛ نباید جلوی این جماعت‬ ‫کوتاه امد‪ .‬اسرائیل باید ضرب شست ای ران را بچشد‪.‬‬ ‫‪ l‬این سطل اب یخ بازی دیگه چه معنی داره؟! امان‬ ‫از دست این مردم جوگیر‪.‬‬ ‫‪ l‬عجیبه که من تا به حال ندیدم که شما در نشریه‬ ‫خودتان یک مقاله که به گفته های ش��ما یا مقاالت‬ ‫شما انتقاد داشته باشد‪ ،‬چاپ کرده باشید‪.‬‬ ‫‪ l‬متاس��فانه تا سایه امریکا بر س��ر اسرائیل است‬ ‫ش��رایط ب رای مردم غزه همین اس��ت‪ .‬نباید انتظار‬ ‫دیگری داشت‪.‬‬ ‫‪ l‬اعالم مس��ئوالن ای رانی که کرب�لا و نجف خط‬ ‫قرمز ماست ‪ ،‬کار بس��یار خوبی بود‪ .‬البته باید زودتر‬ ‫اقدام م ی کردیم‪.‬‬ ‫‪ l‬از اقای فدایی بخواهید درباره «دالالن سیاسی»‬ ‫بیشتر توضیح دهد‪.‬‬ ‫‪ l‬نخوردن خرما بازی مس��خره داعش است‪ .‬اینها‬ ‫چقدر بچگانه فکر م ی کنند‪.‬‬ ‫‪ l‬ایا اصولگرایان نیاز ندارند که نس��ل دوم و سوم‬ ‫خود را تقویت کنند؟ هنوز باید افراد پا به سن گذاشته‬ ‫این جریان فعال باشند؟‬ ‫‪ l‬تخریب به بهانه بورس های تحصیلی غیرقانونی‬ ‫مجاز نیس��ت‪ .‬بورس��ی ه های خالف باید پیگیری و‬ ‫رسیدگی شوند اما سیاس ی کاری نباید صورت گیرد‪.‬‬ ‫‪ l‬اصولگرایان در زمینه فعالی ت های سایبری خیلی‬ ‫فعال نیس��تند‪ .‬هنوز در این زمینه جای کار زیادی‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫‪ l‬خاک ته ران و ای ران تشنه است‪ .‬کم ابی را جدی‬ ‫بگیریم‪.‬‬ ‫‪ l‬در هفته وحدت یاد ش��هیدان رجای��ی و باهنر را‬ ‫گرامی بداریم‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینستاگرام هفته نامه مثلث فعال شده است‪ .‬کارب ران این شبکه اجتماعی‬ ‫م ی توانند با پیوس��تن به اینس��تاگرام مثلث تصاویر مربوط ب��ه هفته نامه را‬ ‫مشاهده کنند‪.‬‬ ‫ادعای شنود در دادگاه‬ ‫هفته نامه ‪9‬دی که متعلق به حمید رس��ایی است‪،‬‬ ‫هفته گذشته گزارش��ی از پرونده استات اویل منتشر کرد که‬ ‫در ان نام مهدی هاشمی نیز برده ش��ده بود‪ .‬این گزارش اما‬ ‫جنجال تازه ای افرید تا انجا که وکالی متهم مدعی ش��دند‬ ‫که انگار انها در دادگاه شنود کار گذاشته اند‪.‬‬ ‫‪ 9‬دی با بررسی پرونده فساد در استات اویل به بررسی‬ ‫روند اس��تعفای هوبارد رئیس ش��رکت نروژی استات اویل‬ ‫پرداخته و نوش��ته بود‪« :‬در اعترافات ریچ��ارد هوبارد که از‬ ‫تمامی مراحل فساد اس��تات اویل اطالع داشت و شخصا با‬ ‫طرف ایرانی نیز دی��دار کرده بود‪ ،‬جرقه فس��اد بزرگ نفتی‬ ‫این گونه ش��رح داده ش��ده بود‪« :‬بنا به مفاد این تفاهم نامه‬ ‫شرکت ملی نفت ای ران از اس��تات اویل خواست تا ‪ ۶‬الی ‪۷‬‬ ‫پروژه را مورد ارزیابی قرار دهد‪ .‬در حالی که این کار در سال‬ ‫‪ ۲۰۰۱‬در حال انجام بود‪ ،‬یکی از افراد بانفوذ در ای ران که ما به‬ ‫ایشان اسم مستعار «جونیور» ‪-‬مهدی هاشم ی رفسنجانی‪-‬‬ ‫داده بودیم با اس��تات اویل ایران تماس گرفت‪ .‬تیم من در‬ ‫ای ران از من خواست ایشان را در سال ‪ ۲۰۰۱‬مالقات کنم که‬ ‫ترتیب اولین مالقات من با ایش��ان در دفتر استات اویل در‬ ‫برگن داده شد‪».‬‬ ‫جونیور در واقع پسوند نام در زبان انگلیسی و به معنای‬ ‫«کوچک» و «فرزند» اس��ت و در مقابل سینیور (به معنای‬ ‫بزرگ یا پدر) به کار م ی رود‪ .‬مسئوالن نروژی از جمله هوبارد‪،‬‬ ‫مهدی را هاشمی جونیور خطاب م ی کردند که این امر ب رای‬ ‫تمایز وی از هاشمی بزرگ بود‪.‬‬ ‫این هفته نام��ه در ادامه به ماجرای ش��رکت هورتون‬ ‫و فردی به نام «ع‪ -‬ی» اش��اره م ی کند که مس��ئولیت این‬ ‫شرکت را برعهده داشته اس��ت‪ .‬همچنین به اعتبار سخنان‬ ‫هوبارد م ی گوید که این فرد با مهدی هاشمی ارتباط نزدیکی‬ ‫داشته است‪.‬‬ ‫همچنین ‪ 9‬دی به موضوع پیشنهاد رشوه اشاره کرده‬ ‫و ان را این گونه ش��رح م ی دهد‪« :‬نکته جالب ان اس��ت که‬ ‫برخالف روال معمول‪ ،‬پیشنهاد رش��وه را نه رشوه دهنده که‬ ‫رش��وه گیرنده مطرح م ی کند‪ .‬هوبارد در این ب��اره م ی گوید‪:‬‬ ‫«درس��ت یک ماه بعد از این ماجرا پیغامی عجیب از سوی‬ ‫طرف ایرانی به طرف نروژی فرستاده شد‪ .‬در این پیغام امده‬ ‫بود‪ ،‬ایا اس��تات اویل در صورت موفقیت در پروژه های نفتی‬ ‫ایران امادگی کمک به موسس��ات عام المنفعه و اموزشی را‬ ‫دارد؟ این پیشنهاد ب رای مسئوالن اس��تات اویل عجیب به‬ ‫نظر م ی رسید‪ ،‬به طوری که کمک به موسسات عام المنفعه‬ ‫از سوی یک شرکت خارجی که در حوزه نفت و گاز فعالیت‬ ‫م ی‪‎‬کند‪ ،‬م ی توانست چه مفهومی داشته باشد؟ در این موقع‬ ‫یکی از کارکنان و مس��ئوالن بلندپایه استات اویل که ارتباط‬ ‫نزدیک تری با مقامات ای رانی داشت‪ ،‬به من توضیح م ی دهد‬ ‫که یک مفهوم شفاف در ای ران وجود دارد که مطابق ان انتظار‬ ‫م ی رود کمپان ی های فع��ال خارجی در ای��ران کمک هایی‬ ‫اجتماعی ارائه دهند! بناب راین باید یک راه حل قابل قب ولی ب رای‬ ‫کمک های عام المنفعه پیدا م ی شد و یک تیم حقوقی باید‬ ‫همه موارد را ارزیابی م ی کرد تا ب رای دو طرف مشکلی پیش‬ ‫نیاید‪ .‬از این رو رفت و امدها و مکالمات زیادی بین مقامات‬ ‫ایرانی و نروژی انجام شد که در برخی از موارد نیز وزیر نفت‬ ‫ای ران حضور داشت و شاهد مکالمات ما بود‪».‬‬ ‫بعد از این گزارش بود که صبح روز یکش��نبه یکی از‬ ‫وکالی مهدی هاشمی پیش از ورود به دادگاه نسبت به انتشار‬ ‫این گزارش اعتراض کرده و در ادعایی عجیب گفت ‪« :‬انگار‬ ‫در دادگاه شنود کار گذاشته شده است‪».‬‬ ‫محمود علی��زاده دیگر وکیل متهم اما به نام نش��ریه‬ ‫‪ 9‬دی اشاره کرد و گفت‪« :‬رسایی جزئیات دادگاه غیرعلنی را‬ ‫در روزنامه خود منتشر کرده است که این یک جرم عمومی‬ ‫است و دادستان باید پیگیر باشد‪».‬‬ ‫‪ 9‬دی در پای��ان گ��زارش خ��ود ی��اداوری م ی ش��ود‪:‬‬ ‫«مستندات فوق‪ ،‬تماما از رسانه ها و منابع خارجی استخراج‬ ‫شده اند و خانواده هاشمی نم ی تواند این اسناد را ساخته دست‬ ‫منتقدان داخلی خود جلوه دهد‪ .‬دستگاه های قضایی و امنیتی‬ ‫در نروژ‪ ،‬س��وئیس و امریکا که متفق القول به نقش مهدی‬ ‫هاشم ی رفسنجانی در فساد استات اویل اشاره کره اند؛ قرابتی‬ ‫با اصولگرایان داخ��ل ایران که منتقد اقدام��ات غیرقانونی‬ ‫خانواده هاشمی هستند‪ ،‬ندارند که بتوان اسناد و گزارش های‬ ‫انها را ناشی از سیاس ی کاری دانست‪».‬‬ ‫به افتخار شهدا‬ ‫دیدارهای روحانی‬ ‫ازجلسهتقسیمکارتاعکسخداحافظی‬ ‫ماجرای اس��تعفای فرج ی دانا هنوز که هنوز است‬ ‫یک هفته پس از استیضاح در میان اخبار رسانههای خبری‬ ‫وجود دارد‪ .‬در یکی از این اخبار س��ایت خب��ری «الف» به‬ ‫مدیرمسئولی احمد توکلی نماینده مردم ته ران در مجلس‬ ‫شورای اسالمی‪ ،‬روایتی از جلسه شب قبل از استیضاح رضا‬ ‫فرج ی دانا منتشر کرده است‪ .‬در بخشی از گزارش این سایت‬ ‫خبری امده اس��ت‪« :‬سه شنبه ش��ب اخرین جلسه داخلی‬ ‫استیضاح کنندگان برگزار م ی شود که در ان یک فرایند ب رای‬ ‫استیضاح ط راحی م ی شود و موارد مخالفت با ادامه صدارت‬ ‫فرج ی دانا بر وزارت علوم در ‪ ۹‬بند اماده م ی ش��ود و تقسیم‬ ‫کاری که کدام نماینده در چه مورد یا مواردی صحبت کند‬ ‫انجام م ی شود‪.‬‬ ‫با فیل��م موردنظر نوب��اوه ب رای پخ��ش در مجلس‬ ‫مخالفت م ی ش��ود لیکن وی اظهار م ی دارد ک��ه با فوت و‬ ‫فن های رسانه ای اشناست و لذا پخش فیلم و توضیحاتش‪،‬‬ ‫توفانی در میان نماین��دگان به وجود خواه��د اورد‪ .‬در این‬ ‫جلس��ه تاکید م ی ش��ود که در نهایت احترام ب��ا وزیر علوم‬ ‫سخن گفته شود‪ ،‬همچنین در مقابل اهانت روزهای گذشته‬ ‫و اهانت های احتمالی‪ ،‬کس��ی حق ندارد از ک��وره در برود‪.‬‬ ‫بایستی از التهاب و دعوا به شدت خودداری شود و در نهایت‬ ‫ارامش‪ ،‬استیضاح انجام شود‪ .‬فیلمی که از سوی نادران به‬ ‫عنوان اخرین لحظات مخالفت اس��تیضاح کنندگان پخش‬ ‫م ی شود قرار بود که در انتهای سخن نقوی حسینی در نوبت‬ ‫صبح منتشر ش��ود که با نظر یکی از نمایندگان به اخرین‬ ‫لحظه موکول شد‪.‬‬ ‫با پایان اظه��ارات موافقان و مخالفان اس��تیضاح و‬ ‫سخنان وزیر علوم و اب راز الریجانی مبنی بر حکمیت و در‬ ‫فاصله رای گیری یک مقام عال ی رتب��ه اجرایی در تماس با‬ ‫یک معاونت پارلمانی‪ ،‬از چن��د و چون فضا ب رای رای گیری‬ ‫س��وال م ی کند که معاون پارلمانی از س��نگ تمام خوب و‬ ‫عالی رئیس مجلس ب رای فرج ی دانا خبر م ی دهد لیکن بعد‬ ‫از اعالم نتایج رای گیری‪ ،‬مسئول عال ی رتبه اجرایی لحظاتی‬ ‫در شوک عدم اعتماد به فرج ی دانا سکوت م ی کند‪».‬‬ ‫این اما تنها خب��ری نبود که درباره اس��تیضاح توام با‬ ‫برکناری فرجی دانا منتشر شد‪،‬در س��وی دیگر اما برخی از‬ ‫س��ایت های خبری تصاویری از خداحافظ��ی او با کارکنان‬ ‫وزارت عل��وم‪ ،‬پ��س از تحویل دادن مس��ئولی ت هایش به‬ ‫محمدعلی نجفی‪ ،‬سرپرست وزارت علوم منتشر کردند‪.‬‬ ‫مجمع الجزایر رهروان‬ ‫بعد از استیضاح وزیر علوم احتمال انشعاب عده ای از‬ ‫فراکسیون رهروان و تشکیل فراکسیون جدیدی با عنوان‬ ‫اعتدال به ش��دت افزایش یافته بود‪ .‬این مس��اله به حدی‬ ‫شایع ش��ده بود که یک روز بعد از برکناری وزیر علوم اعالم‬ ‫شد که فراکس��یون جدید در جلس��ه روز یکشنبه مجلس‬ ‫اعالم موجودیت می کن��د‪ .‬این اتفاق اما رخ ن��داد و اکنون‬ ‫مشخص شده است که دلیل ان‪ ،‬این بوده که شورای مرکزی‬ ‫فراکسیون رهروان با سرعت وارد عمل شده اند و با تشکیل‬ ‫جلس��ات متعددی سعی کرده اند مش��کالت داخلی خود را‬ ‫حل وفصل کنند‪.‬‬ ‫اینها قسمتی از گزارش س��ایت پیام نو است‪ .‬جایی‬ ‫که در ادامه ای��ن گزارش این س��ایت خبری م ی نویس��د‪:‬‬ ‫«سیدهادی حسینی از اعضای شورای مرکزی فراکسیون‬ ‫رهروان در این باره به پیام نو م ی گوید‪«:‬اس��تقبال ش��دید‬ ‫تندروها از انش��عاب‪ ،‬نماین��دگان معتدل را نگ��ران کرد و‬ ‫همی ن طور قبل از ان موفقیت پروژه فراکس��یون رقیب که‬ ‫عمال با رای فراکسیون رهروان امکان پذیر شد ما را به این‬ ‫نتیجه رساند که فراکسیون اکثریت کارکرد خود را از دست‬ ‫داده و باید فورا ب رای ان تدبیری اندیشیده شود‪ ».‬وی توضیح‬ ‫م ی دهد که اکنون فراکسیون رهروان به این نتیجه رسیده‬ ‫که هم باید از توان نمایندگان بدون فراکسیون مجلس که‬ ‫غالبا از طیف اصالح طلب هستند استفاده کند و هم اینکه‬ ‫مناسبات درونی و ش��یوه رایزنیهای سیاسی خود را مورد‬ ‫بازنگری قرار دهد‪.‬‬ ‫از س��وی دیگر جواد هروی دیگر عضو فراکس��یون‬ ‫رهروان که انتقادات ج��دی به عملکرد ای��ن مجموعه در‬ ‫جریان رای اعتماد دارد نیز م ی گوید‪« :‬فراکسیون رهروان از‬ ‫روز اولی که ش��کل گرفت مبتنی بر یک نگاه معتدل بود و‬ ‫اعتقاد ما بر این بود که در این فراکس��یون نباید دچار افراط‬ ‫و تفریط شویم‪.‬‬ ‫تندروی هایی که گاهی از جانب رهروان دیده م ی شود‬ ‫را نباید خیلی به ماهیت این مجموعه نسبت داد‪ .‬به همین‬ ‫دلیل شما در روزهای گذشته شاهد پدیدار شدن فراکسیون‬ ‫جدید نبودید‪».‬‬ ‫او البته تایید م ی کند‪«:‬فراکس��یون رهروان به جزایر‬ ‫مختلفی تبدیل ش��ده اس��ت‪ .‬جزایری که م ی توان ان را به‬ ‫سه دسته اصلی تقسیم کرد؛ گروهی که در استیضاح وزیر‬ ‫علوم با پروژه پایداری ها جل��و امدند‪ .‬گروهی که در روزهای‬ ‫بعد از استیضاح ساز انشعاب را کوک کردند و نهایتا گروهی‬ ‫که خواهان حفظ این مجموعه و ادامه کار ان هستند‪ .‬حاال‬ ‫پرکردن ش��کاف بین این سه دسته در دس��تور کار رهروان‬ ‫است‪».‬‬ ‫جم ع اوری ماهواره‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫در ای�ن س�تون نظرات�ی ک�ه مخاطبان‬ ‫س�ایت مثلث انالین روی خبرها داده اند‬ ‫منتشر م ی شود‪:‬‬ ‫از جلس�ه خانه زاکانی تا تصمیم نهایی شب‬ ‫استیضاح‬ ‫اگر واقعا‪ 126‬دانشجو وابسته به گر وه های مسلح‪،‬‬ ‫منافقینوپژاکهستندچرااینهادستگیرنشدند؟‬ ‫یعنی چه که «لیستی تهیه نماییم تا فرج ی دانا‬ ‫ریاست چند دانش��گاه مهم ته ران را در اختیار افراد‬ ‫این فهرست قرار دهد‪ ».‬من واقعا معنی این جمله‬ ‫که از زبان اقای الریجانی گفته ش��ده را نم ی فهم‪.‬‬ ‫مگر استیضاح ب رای تقسیم قدرت انجام شده بود؟‬ ‫گزارش جالبی بود‪ .‬به هرحال این حق مجلس‬ ‫اس��ت که اس��تیضاح کند‪ .‬حتی اگر طی جلسات‬ ‫متم��ادی و خصوصی انج��ام گرفته باش��د‪ .‬این‬ ‫نش��ان م ی دهد که مخالفان فرج��ی مدت ها روی‬ ‫این موض��وع کار کردند‪ .‬اما در عی��ن حال برخی‬ ‫مجلس��یان هم م ی ترس��ند که اتفاقات و نظ رات‬ ‫پایداری به حساب همه انها نوشته شود‪.‬‬ ‫تخلف ‪ ٢٢‬میلیارد دالری دولت سابق‬ ‫همان موقع خانم وزیر بهداشت این موضوع را‬ ‫در تلویزیون فریاد زد که پول ارز دارو داده نم ی شود‬ ‫اما ارزه��ا در اختیار واردکنن��دگان کاالهای لوکس‬ ‫به خصوص اتومبیل قرار داده م ی شود‪ .‬با این حال‬ ‫ایا اقای توکلی در ان زمان در شورای پول و اعتبار‬ ‫نبود؟ ایا او از این ماجرا خبر نداشت که مانند رانت‬ ‫‪650‬میلیونی ان را بیان کند؟‬ ‫رصد ک��ردن این موضوع کار خیلی س��ختی‬ ‫نیست‪ .‬امیدوارم دولت عزم جدی در زمینه مقابله با‬ ‫این موضوع داشته باشد‪ .‬مهم این نیست که در این‬ ‫جریان چه کسی متهم م ی ش��ود‪ ،‬مهم ریشه یابی‬ ‫یک فساد و برخورد با ان است‪.‬‬ ‫عالوه بر این مورد که گفتند‪ ،‬من خاطرم هست‬ ‫که اقای تابش چن��د ماه پیش از ی��ک میلیون و‬ ‫دویس��ت هزار دالر ارز ب رای واردات گندم خبر داده‬ ‫بود که نه از وارد شدن گندم خبری بود و نه از ارز که‬ ‫به ان تاجر محترم داده بودند‪.‬‬ ‫هاشم ی رفسنجانی‪ :‬دانشمندان ناب از محل‬ ‫خفه خارج نم ی شوند‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫درحالی که اقای هاشمی از تحصیل ب رای همه‬ ‫یزند‪ ،‬در مقطع دانشگاه این روزها خبرهایی‬ ‫حرف م ‬ ‫هست که می زان افراد بیسواد زیاد شده‪ .‬حتی دولت‬ ‫تصمیم گرفته تا یارانه این افراد را قطع کند‪ .‬بهتر‬ ‫است شرایط ب رای تحصیل انها فراهم شود‪.‬‬ ‫حض��رت ایت اهلل ک��ه گفتند‪ «:‬اف��کار منحط‬ ‫نم ی تواند و نم ی فهمد ازادی در دانشگاه یعنی چه‪،‬‬ ‫مگر م ی شود دانش��مند ناب را از جای خفه بیرون‬ ‫بیاوریم؟ هر جای دنیا به دانشمندان ای رانی میدان‬ ‫داده شده‪ ،‬درخشیدند و ما نیز م ی خواهیم این راه را‬ ‫باز کنیم‪ ».‬ایا منظورش��ان از کلمه ازاد در دانشگاه‬ ‫ازاد‪ ،‬وجود ش��رایطی بهتر از دانش��گاه های دولتی‬ ‫است؟ تا به حال فکر م ی کردیم منظورشان شهریه‬ ‫ازاد است که اتفاقا بسیار هم ازادی شان زیاد است و‬ ‫سر باز ایستادن ندارند‪.‬‬ ‫بازتاب‬ ‫دیدار در مشهد‬ ‫روی خط مثلث انالین‪:‬‬ ‫‪9‬‬ ‫رهبرمعظمانقالبدردیداراعضایهیاتدولت‪:‬‬ ‫مسئله فتنهوفتنه گران‪ ،‬از مسائل‬ ‫مهم و از خطوط قرمزاست‬ ‫ایج�اد ارام�ش روحی و روان�ی در جامعه‪،‬‬ ‫کنترل تورم‪ ،‬تثبیت قیم�ت ارز و اجرای طرح‬ ‫نظام سالمت از اقدامات با ارزش خوب دولت در‬ ‫یک سال گذشته بود‪.‬‬ ‫لزومی ندارد که انسان بخواهد به هر مطلب‬ ‫یا انتقادی‪ ،‬پاس�خ ده�د زیرا در برخ�ی موارد‬ ‫سکوت بهتر است ضمن انکه هر حرفی هم که‬ ‫بر ضد ما زده شود این گونه نیست که حتم ًا در‬ ‫ذهن افراد جامعه تاثیر بگذارد و مورد قبول قرار‬ ‫گیرد‪.‬‬ ‫اق�ای رییس جمه�ور از برخ�ی انتقاده�ا‬ ‫ناراحتند که البته در برخی موارد هم واقعا حق‬ ‫با ایش�ان اس�ت و برخی انتقاده�ا تند و گاهی‬ ‫غیرمنصفانهاست‪.‬‬ ‫گزارش عملکرد دولت باید به افکار عمومی‬ ‫ارائه شود تا مردم ضمن اطالع از اقدامات انجام‬ ‫گرفت�ه‪ ،‬از کارها و برنامه ه�ای اینده نیز مطلع‬ ‫شوند‪ .‬ارائه گزارش عملکرد‪ ،‬موجب امیدواری‬ ‫مردم به اینده خواهد شد‪ .‬البته باید دقت شود‬ ‫ک�ه در این گزارش ها‪ ،‬امارها دقی�ق و به دور از‬ ‫اغراق باشند‪.‬‬ ‫اغاز‬ ‫‪10‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫انتقاد باید باشد اما انتقاد باید با لحن خوب‬ ‫و منصفانه باش�د و هدف از ان نیز بی ابرویی و‬ ‫س�بک کردن طرف مقابل نباشد که این روش‬ ‫قطعا غلط اس�ت‪ .‬پاس�خ به انتقاده�ا هم باید‬ ‫منطقی و با خونس�ردی داده ش�ود‪ .‬انتقادهای‬ ‫منصفانه دشمنی نیس�ت بلکه کمک به دولت‬ ‫است‪.‬‬ ‫همواره دولت ها نسبت به دوره های گذشته‬ ‫خود منتقد بوده اند که ایرادی هم ندارد اما این‬ ‫انتقاد نباید حالت اغراق امیز و تخریب پیدا کند‬ ‫زیرا در روحیه مردم تاثیر بد می گذارد و انان را‬ ‫نسبت به اینده نیز نامطمئن می کند‪.‬‬ ‫اگر در این اظهارنظرها در خصوص دولت های‬ ‫گذش�ته بی انصافی ش�ود‪ ،‬قطع�ا در اینده نیز‬ ‫نس�بت به عملک�رد ما هم بی انصاف�ی خواهد‬ ‫شد‪ .‬اگر برخی سیاست ها یا عملکردهای دوره‬ ‫گذش�ته را قبول نداریم‪ ،‬بهترین شیوه‪ ،‬اصالح‬ ‫ان در عمل است و این روش‪ ،‬بهتر از اظهارنظر‬ ‫است‪.‬‬ ‫مسئله فتنه و فتنه گران‪ ،‬از مسائل مهم و از‬ ‫خطوط قرمز است که اقایان وزرا باید همان گونه‬ ‫که در جلسه رای اعتماد خود بر فاصله گذاری با‬ ‫ان تاکید کردند‪ ،‬همچنان بر ان پایبند باشند‪.‬‬ ‫اگر احتماال با اصل طرح مسکن مهر و یا نحوه‬ ‫تزریق اعتبارهای بانکی به ان مخالفتی وجود‬ ‫دارد‪ ،‬اما این را هم بدانیم که اکنون چند میلیون‬ ‫نفر چشم انتظار تکمیل مسکن مهر هستند و‬ ‫باید این کار به طور جدی پیگیری شود و به اتمام‬ ‫برسد‪.‬‬ ‫دولت باید بسته سیاست های اقتصادی خود‬ ‫را با سیاست های اقتصاد مقاومتی تطبیق دهد و‬ ‫مواردی را که غیرمنطبق با این سیاست ها است‪،‬‬ ‫حذف کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫اغاز‬ ‫‪11‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بس�یاری از عک س های خبری به ما م ی رس�د‪ .‬تعداد این‬ ‫عک س ها انقدر زیاد اس�ت که گاهی ب ه راحتی از کن�ار ان عبور م ی کنیم اما‬ ‫شاید بهتر باشد روی بعضی از عک س ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث‬ ‫در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور عک س ها از نو یاداوری م ی کند‪.‬‬ ‫عیادت مقام معظم رهبری از ای ت اهلل مهدوی کنی‬ ‫جلسه مجمع تشخیص مصلحت نظام‬ ‫سفر ظریف به ع راق‬ ‫م راسم تودیع فرج ی دانا و معارفه نجفی‬ ‫با پذیرش ش رایط حماس از سوی صهیونیس ت ها‪ ،‬رهب ران گروه های فلسطینی ب رای اتش بس بلندمدت‬ ‫در غزه با رژیم صهیونیستی به توافق رسیدند‪ .‬رژیم صهیونیستی که با هرگونه مذاکره درباره ش رایط‬ ‫حماس ب رای اتش بس دائم مخالف بود‪ ،‬با پذیرش ش رایط حماس از جمله لغو محاصره غزه‪ ،‬عمال تن به‬ ‫شکست داد و پذیرفت درباره تمام خواسته های فلسطین ی ها مذاکره کند‪ .‬این خبر موجی از شادی را‬ ‫در میان فلسطین ی ها ایجاد کرد‪.‬‬ ‫تجدید میثاق دولت با ارمان های امام خمین ی (ره)‬ ‫اجالس روسای اموزش وپرورش س راسر کشور‬ ‫ مثلث | شماره ‪ 231‬‬ ‫هفدهمین مجمع عمومی مجالس کشورهای اسیا و اقیانوسیه‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫همایش ایینه داران افتاب‬ ‫‪13‬‬ ‫درباره گفتارها‬ ‫گفتارها‬ ‫گفتارها‪،‬سخن ما نیس�ت‪،‬حرف روزنام ه نگاران و کارشناسانی‬ ‫است که در محی ط های تخصص ی ش�ان با گرای ش های مختلف به‬ ‫موضوعات مختلف پرداخته اند؛ یک ن�گاه ازاد که مثلث با افتخار‬ ‫ان را می زبانی م ی کند‪ .‬این حرف ها‪ ،‬موضع نویسندگانش�ان است‪،‬‬ ‫ما فقط بستر انتشار انیم‪.‬‬ ‫کمیسر‪،‬متهممی کند‬ ‫درامدی بر چرایی «دیگر»سازی دولت ها‬ ‫فرشاد مهدی پور‬ ‫دانشجوی دکترای سیاست گذاری فرهنگی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫از دولت اول تا دولت امروز که در جمهوری اسالمی ای ران‬ ‫مشغول به کار بوده اند‪ ،‬هر کدام خاطره ای را بر ذهن مردم ایران‬ ‫گذاشته اند‪ .‬هر کدام از این دولت ها به تبع رویکردهایش نیز‬ ‫صفتی مستقل نزد مردم یافته است‪.‬‬ ‫کمیسر مولدوان (یک پلیس مشهور رومانیایی) در‬ ‫دهه ‪ 60‬چهره شناخته شده ای ب رای ای ران ی ها به شمار م ی رفت‪،‬‬ ‫ان هم به مدد سه گانه ای که «سرژیو نیکالئسکو» بود و بارها‬ ‫و بارها‪ ،‬در بخ��ش محبوب فیلم عصر جمعه ش��بکه اول‪،‬‬ ‫پخش شده بود؛ فیلمی پلیسی درباره ترور سیاسی مخالفان‬ ‫کمونیست در بخارست‪ .‬نام اولین سه گانه «کمیسر متهم‬ ‫م ی کند» بود و البته در ان‪ ،‬نشانه ای از اتهام و دادگاه و اینها‬ ‫نبود‪ ،‬اما عنوان جذاب فیلم و داس��تان ب ی سروته اش‪ ،‬رویای‬ ‫نوجوانانه کمیسر شدن را رنگ و جال م ی داد‪ .‬این متن‪ ،‬یک‬ ‫نوشته نسبتا سیاسی است درباره اوضاع و احوال این روزهای‬ ‫کشور که داس��تان تکراری حال و وضع سه دولتی است که‬ ‫از نیمه دهه ‪ 70‬بدین سو‪ ،‬س��کانداری امور اجرایی کشور را‬ ‫برعهده گرفته اند‪ .‬دولت هایی که معموال با شعارهایی گرم‬ ‫و گی را بر س�� ِر کار امده اند و در ابتدا همه مشکالت را گردن‬ ‫دولت یا دولت های پیش از خود انداخته اند‪ ،‬اندکی بعدتر به‬ ‫سراغ منتقدان رفته اند و نک و ناله های انها را بهانه کندشدن‬ ‫چرخ کارخانه ها معرفی کرده ان��د ‪ ،‬چند صباحی بعدتر زمزمه‬ ‫«نمی گذارند» را کوک کرده اند و ال ی اخ ر‪ .‬و همین متهم کردن‬ ‫و دیگرسازی اس��ت که سرنوش��ت و روز و حال مشابهی را‬ ‫ب رای شان رقم م ی زند‪.‬‬ ‫اول‪ :‬پا گذاش��تن روی شانه گذش��تگان و باالرفتن از‬ ‫پله های پیش��رفت‪ ،‬امری معقول و منطقی به نظر م ی رسد‪،‬‬ ‫اما معموال شکستن یک قوری چای بسیار ساده تر از ساختن ‬ ‫ان است و چه بسا دیگران را مسئول اشتباهات معرف ی کردن‪،‬‬ ‫همان هایی که یا دست شان از دنیا کوتاه شده یا صدای شان‬ ‫به جایی نم ی رسد؛ مثال امروز کسانی سکان دار اقتصاد ای ران‬ ‫شده اند که در دهه ‪ ،70‬زی ربنای این ساختار متالش ی شده را بنا‬ ‫کرده و روی کار امدن دولت اقای محمود احمدی نژاد‪ ،‬دقیقا‬ ‫نقطه مقابل همان وضعی بود ک��ه انها پدید اورده بودند‪ .‬در‬ ‫هر دو دوره‪ ،‬اصل بر وی رانی همه دستاوردهای گذشته بود تا‬ ‫جایی که مثال دولت قبلی به ش��کلی ملموس حتی اجرای‬ ‫برنامه چهارم را نیز متوقف ک��رد و دولت فعلی نیز در اولین‬ ‫روزهای کاری اش‪ ،‬ملغ ی کردن ایی ن نامه های اخر ان دولت را‬ ‫در دستورکار قرار داد؛ و از این پی ش تر هم رفته شد و در جایی‬ ‫وزیر نفت بازگش��تن همه چیز به هشت سال قبل را اولویت ‬ ‫کاری اش خواند و چندی بعد رئیس دولت‪ ،‬قسم جالله خورد‬ ‫ن دوران دیگر تکرار نخواهد شد‪.‬‬ ‫که ا ‬ ‫ضرباهن��گ تند ح��وادث و فرسوده ش��دن حافظه ها‪،‬‬ ‫گفتارها‬ ‫مجال ی��اداوری خاطره ها را نم ی دهد و اگر م ی داد م ی ش��د‬ ‫داستان های بس��یاری نقل کرد از نیمه دوم سال های ‪ 76‬و‬ ‫‪ 84‬و ‪ .92‬مشکل را به گردن گذشتگان انداختن‪ ،‬انجام برخی‬ ‫اصالحات صوری و ظاهری‪ ،‬تغییر عناوین رویه ها و اقدامات و‬ ‫اجرای ب ی سروصدا و دل بخوا ه ب رنامه های پیشین‪ ،‬گونه ای از‬ ‫همین روال هاست که در سیاستگذاری عمومی برخی بدان‬ ‫خط مش ی گذاری تدریجی م ی گویند‪.‬‬ ‫ی بودن را‬ ‫البته ظاه را در اینجا کسی نم ی خواهد تدریج ‬ ‫تایید کند و بر ان صحه بگذارد و همین امر است که موجب‬ ‫س��ربراوردن نزاع های وسیع م ی ش��ود‪ ،‬همچنان که دولت‬ ‫کنونی اعالم داش��ت که صد روز را صرف تهیه گزارش��ی از‬ ‫وضع کشور خواهد کرد تا بدین وس��یله می زان مشکالت را‬ ‫نش��ان دهد و به ُمجرد انکه رئیس جمهور سابق بیانیه داد‬ ‫و امادگ ی اش را ب رای مناظره اعالم داش��ت بخش بزرگی از‬ ‫هیاهوها خوابید‪.‬‬ ‫دوم‪ :‬منتقدان س��نگ زیری��ن اس��یاب اند و همانند‬ ‫سنگ های کف رودخانه‪ ،‬همیشه سر جایشان هستند ؛ حاال‬ ‫فرقی نم ی کند اصولگراها سر کار بیایند یا اصالح طلبان یا‬ ‫اعتدال ی ها‪ .‬اقای سیدمحمدخاتمی که رئی س جمهور شد‪ ،‬جز‬ ‫یکی‪ ،‬دو رسانه مکتوب‪ ،‬پش��تیبان دیگری نداشت و همان‬ ‫روزها بود که سیاس��ت توپخانه ‪ -‬روزنامه در دستورکار قرار‬ ‫گرفت و تحولی به وجود امد که ب��ه روزنامه های زنجیره ای‬ ‫دوم خردادی مشهور شده است‪.‬‬ ‫اقای احمدی نژاد همان ‪ 3-2‬رسانه حامی را هم نداشت‬ ‫و حتی در روزنامه تحت مدیریتش (در دوران نامزدی انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ‪ )84‬نظرسنج ی هایی انتشار م ی یافت که او‬ ‫را در رده های اخر معرفی م ی کرد‪ ،‬با این همه بعد از روی کار‬ ‫امدن تالش وسیعی از سوی دولت ب رای رسانه سازی صورت‬ ‫گرفت و هر چه بیشتر هزینه شد‪ ،‬توفیقات کم تری به دست‬ ‫امد‪ .‬این دولت هم در شرایط نسبتا مشابهی قرار داشت و بعد‬ ‫از روی کار امدن‪ ،‬تالش کرد تا کمبودهای خود را در فضای‬ ‫مجازی و مکت��وب جب ران کند و گه��گاه حرف هایی درباره‬ ‫تلویزیون ماهواره ای نیز زده شد‪.‬‬ ‫شعار «رسانه نداش��تن» حامل دو نکته بود‪ :‬اول انکه‬ ‫رسانه ها در اختیار منتقدان است و دیگر انکه رسانه ملی در‬ ‫اختیار دولت نیس��ت‪ .‬ماجرای برنامه «چراغ» در نیمه سال‬ ‫دولت ریاس��ت جمهوری اق��ای خاتمی‪« ،‬جه��ان در حال‬ ‫احمدی نژا دی شدن است» در همان حد و حدود زمانی‪ ،‬ب رای‬ ‫دولت بعدی و حرف های این روزه��ای رئیس جمهور درباره‬ ‫صدا و سیما‪ ،‬کمتر از یک سالگی دولت‪ ،‬تایی داتی است بر این‬ ‫دیدگاه‪ .‬حاال بماند که در دوره دوم خرداد و با ان درگیری های‬ ‫عجیب و غریب سیاس��ی‪ ،‬چه می��زان از رج��ال دولتی در‬ ‫تلویزیون و رادیو حضور داش��تند و راه ندادن منتقدان دولت‬ ‫گذشته هم به صداوسیما در نوع خود تاریخی بود و در زمانه‬ ‫دولت کنونی هم هر روز یکی از وزرا میهمان ش��بکه های‬ ‫تلویزیونی اس��ت و کل انتقادها به بخش هایی کوتاه از خبر‬ ‫‪ 20:30‬خالصه شده و بس!‬ ‫س�وم ‪:‬موجوداتی موهوم که در اتاق های دربس��ته‬ ‫نشس��ته اند و گاهی فک��ر م ی کنند و برخ��ی مواقع عمل‪،‬‬ ‫عمده تری��ن مساله س��ازهایند؛ موجودات��ی ک��ه اعض��ای‬ ‫کمیته های ایکس (‪ )X‬یا ایگرگ (‪ )Y‬یا زد (‪ )Z‬هس��تند و‬ ‫دقیقا روشن نیست که انها‪ ،‬چه کسانی هستند‪ ،‬چه م ی کنند‬ ‫و در کجا تش��کیل جلس��ه م ی دهند‪ .‬حاال فرقی نم ی کند‬ ‫رئیس دولت وزیر فرهنگ و رئیس کتابخانه ملی بوده باشد یا‬ ‫شهردار پایتخت یا دبیر شورای عالی امنیت ملی‪ .‬سطح ورود‬ ‫و معرفی ان شبکه های مخوف معموال در همین حد و حدود‬ ‫باقی م ی ماند و مجموعه ای از اشباح‪ ،‬سکان دار تخریب ها‪.‬‬ ‫در برخی موارد البته کار به نش��انه و اماره م ی رس��د که طی‬ ‫ان تالش م ی ش��ود‪ ،‬پای برخی نهادهای نظامی یا امنیتی‬ ‫به میان اید‪ :‬یک روزهایی به انها «دس��تگاه موازی» گفته‬ ‫م ی شود و روزی دیگر «صاحبان قدرت و نفوذ» و اندکی بعدتر‪،‬‬ ‫عنوانی دیگر‪ .‬همی ن ها هس��تند ک��ه «نم ی گذارند» درباره‬ ‫کدام خط؟!‬ ‫درباره تقسیم بندی های گروه های سیاسی در ایران‬ ‫سید محسن فرجادی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ای��ن روزنام��ه در ادامه مطل��ب هفته گذش��ته اش در‬ ‫تبارشناسی گروه های سیاس��ی در ایران به موضوع افراط ها‬ ‫و تفریط های دهه های ابتدایی انقالب اسالمی پرداخته است‪.‬‬ ‫را ایجاد کرد‪ .‬در همه ان س��ال ها ادم ها یا س��فید بودند یا‬ ‫سیاه و با کوچکترین حرکتی می ش��د به یکی از این دو سو‬ ‫غلطید‪ .‬منافق می توانست تواب شود و انقالبی هم می شد‬ ‫ضدانقالب ش��ود‪ .‬در میان گروه ها و احزاب انقالبی هم به‬ ‫میزان ش��دت و حرارت اعضا‪ ،‬گروه ها قابل تقسیم بندی به‬ ‫تندرو و کندرو بودند‪.‬‬ ‫همین ارادت ب��ه مبانی انق�لاب اولی��ن زمینه ها را‬ ‫برای ش��کل گیری هویت های جدید فراهم ک��رده بود تا‬ ‫س��ال های پس از ان نیز این هویت ها س��ر و ش��کل های‬ ‫دیگری پیدا کنند‪ .‬اما هرچه بود در همان سال های اغازین‬ ‫انقالب اس�لامی تنازع گروه های رقیب ک��ه تجربه بازی‬ ‫سیاسی قاعده مند را نداشتند‪ ،‬اوضاع را به هم ریخت‪.‬‬ ‫«حرکت خطی‪ ،‬حرکت خوبی نیست‪ .‬حرکت خطی‪،‬‬ ‫غیر از این است که انس��ان مواضعی را به طور مدون قبول‬ ‫کرده باشد‪ .‬حرکت خطی‪ ،‬یعنی گروه گرایی؛ یعنی کسی را‬ ‫که داخل یک مجموعه است‪ ،‬قبول می کند؛ به صرف اینکه‬ ‫در این مجموعه قرار دارد‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ ۶۲‬که دو جریان عمیق در حزب جمهوری‬ ‫اس�لامی به وجود امده بود و کنگره مفصلی هم در مدرسه‬ ‫عالی شهید مطهری درست کرده بودیم‪ ،‬من صحبت کردم‬ ‫و از ای��ن دو جریان‪ ،‬ب��ه دو قبیله و دو طایف��ه تعبیر کردم!‬ ‫اصال بحث گروه و حزب نیس��ت؛ چون دو حزب با مواضع‬ ‫فکری شان از هم جدا می شوند؛ اما این دو مجموعه‪ ،‬با خود‬ ‫افراد مجموعه از هم جدا می ش��وند‪ ،‬نه با مواضعشان؛ زیرا‬ ‫کسانی در این مجموعه هس��تند که خیلی هم مواضع این‬ ‫مجموعه را قب��ول ندارند اما جزو اینهایند؛ کس��انی هم در‬ ‫مجموعه ان طرفی هستند که باز همه ان مواضع را قبول‬ ‫ندارند اما جزو انها هستند؛ کانه بحث بر سر تعصبات فامیلی‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫سخن گفتن درباره قبیله گرایی گروه های‬ ‫سیاس�ی در دهه ‪ 60‬ش�اید مورد توافق‬ ‫بس�یاری از فعاالن سیاس�ی نباشد اما‬ ‫زمانی که این ادعا مستند به تجربه یکی‬ ‫از اصل ی ترین کارگ�زاران عالی جمهوری‬ ‫اسالمی است‪ ،‬مساله فرق م ی کند‬ ‫تا اینجای کار بیشتر ریخت شناسی عملکرد دولت ها‬ ‫بود و جای دادن رفتارهای فوق العاده مشابه انها در کنار هم‪،‬‬ ‫اما چرایی‪ .‬درباره چرایی و علت یابی ظاه را چاره ای جز اب راز‬ ‫این نظر نیس��ت که معم��وال ش��عارهای بلندپروازانه زمان‬ ‫انتخابات‪ ،‬در کوران کار اجرایی و واقعی‪ ،‬ناممکن م ی ش��ود‬ ‫و با فرافکنی مسائل به گذش��تگان و فشار به منتقدان هم‬ ‫چند روزی بیشتر نم ی شود امورات را گذراند و باید سناریوی‬ ‫نم ی گذارند را کلید زد تا اندکی زمان خرید و سیاس��ت از این‬ ‫ستون تا س��تون دیگر را در پیش گرفت‪ .‬البته انچنان که از‬ ‫توصیف باال م ی اید‪ ،‬مسیر رسیدن به این نقطه طی ‪16-17‬‬ ‫سال گذشته سرعت گرفته و از ‪ 3-4‬سال به ‪ 9-10‬ماه رسیده‬ ‫اس��ت‪ .‬به گونه ای که مثال رئیس دولت هفتم درباره اجرای‬ ‫قانون اساسی‪ ،‬در نیمه دولت هش��تم سخن گفت و رئیس‬ ‫دولت نهم در اوایل دولت دهم و رئیس این دولت هم‪ ،‬پیش‬ ‫از یک ساله شدن‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫انقالب اس�لامی فرصت��ی ب��رای ب��روز و ظهور‬ ‫استعدادهای سرکوب شده بود‪ .‬تجربه جنگ نشان داد که‬ ‫چطور یک دانشجو و کارگر می توانند فرماندهی گروهان‪،‬‬ ‫گردان و لش��کر را بر عهده بگیرند و با کمترین عوارض به‬ ‫نسبت تجربه ای که نداشتند و تحصیالت مرتبطی که طی‬ ‫نکرده بودند‪ ،‬موفقیت کس��ب کنند‪ .‬اما این یک روی سکه‬ ‫بود‪ .‬فرصت طلبان بی هنر هم سوار قطار انقالب شده بودند‬ ‫و با تظاهر‪ ،‬خود را مخلص نشان می دادند‪ .‬این هویت بیشتر‬ ‫از انکه جان بر کف در خط مقدم باشد با تزویر در شهر بودند‬ ‫و بیشترین لطف شان ساقدوشی عروسی خوبان بود‪.‬‬ ‫انقالب و جنگ ان قدر ایران را درگیر منازعات درونی‬ ‫و بیرونی کرده بود که بی س��امانی فراگیر تا سال ها پس از‬ ‫جنگ نیز ادامه داشت‪.‬‬ ‫مردم انقالبی تاب کاغذبازی و بوروکراس��ی اداری را‬ ‫نداشتند‪ ،‬ساختارها در دوره جدید دستخوش تغیرات زیادی‬ ‫شده بود و نهادهایی که با پس��وندهای انقالبی به ادارات و‬ ‫وزارتخانه ها اضافه شده بودند بر حجم بوروکراسی افزوده‬ ‫بودند‪ .‬این وضع در س��ال های پس از جنگ با ادغام هایی‬ ‫همچون ادغ��ام کمیته های انقالب اس�لامی و تش��کیل‬ ‫نیروی انتظامی ساماندهی شد تا از تداخل ها‪ ،‬اصطکاک ها‬ ‫و هم پوشانی های هزینه افرین جلوگیری شود‪.‬‬ ‫اگر تا سال های پس از جنگ بس��یاری از محدوده ها‬ ‫مشخص نبود و بسیاری زندگی ش��ان «خارج از محدوده»‬ ‫بود اما پس از ان کم کم ساختارها و محدوده های جدید در‬ ‫شهرها ش��کل گرفت و به تبع ان تغییرات دیگری به دنبال‬ ‫امد‪ .‬در همه این سال ها سیاست هم از اشفتگی و بی سامانی‬ ‫فزاینده بهره مند بود‪ .‬انقالب‪ ،‬دوگانه انقالبی و ضد انقالبی‬ ‫انهاست و همه توقیف و توقف ها در میان ایشان‪ ،‬ریشه دارد؛‬ ‫و دولت ی ها اصال حواس شان نیست که با طرح این سخنان‪،‬‬ ‫اصل ریش��ه واحد داش��تن میان تمام اقدامات را پذیرفته اند‬ ‫و خودش��ان هم به س��یاق «دیگران» م ی بایست مسئول‬ ‫پاسخگویی به تمامی مشکالت و نابسامان ی ها باشند‪.‬‬ ‫دامنه بح��ث «نم ی گذارندها» البت��ه دیگر در حرف و‬ ‫حدیث های خر د و ریز و جزیی نیست؛ اینجا دایره کار و حیطه‬ ‫موضوع به سطح ملی و فراقوه ای م ی رسد و مفاهیم موردنظر‬ ‫به منافع ملی و سیاس��ت های کالن و مواردی از این دست‬ ‫مرتبط م ی شود‪ .‬شاید پرداختن به جزئیات این نکته چندان‬ ‫ضرورت نداشته باش��د‪ ،‬اما لُب مطلب درباره شیوه فعالیت‬ ‫در روابط خارجی اس��ت که ف ی المثل کلی��د اصلی و حالل‬ ‫همه گرفتاری هاست و برخ ی ها با لبخند و خوب حرف زدن‪ ،‬‬ ‫بعضی با وعده گفت وگو دادن و دیگرانی با مناظره مستقیم‬ ‫در سازمان ملل‪ ،‬م ی خواهند ان را به دست بگی رند‪.‬‬ ‫‪15‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫گفتارها‬ ‫و قبیله ای است! به عبارت دیگر‪ ،‬وقتی کسی جزو ان عده‬ ‫باش��د‪ ،‬این عده نگاه نمی کنند ک��ه خصوصیات اخالقی او‬ ‫چیست و معیارها چقدر بر او منطبق است؛ ردش می کنند؛ ان‬ ‫عده هم کاری ندارند که معیارها و ضوابط چیست؛ قبولش‬ ‫می کنند؛ این غلط است؛ بعضی این طوری عمل می کنند؛‬ ‫ولو اینک��ه در تصرفات شخصی ش��ان ادم ه��ای بدی هم‬ ‫نیستند‪ ».‬این بیانات‪ ،‬روایت حضرت ایت اهلل خامنه ای رهبر‬ ‫انقالب اسالمی در دیدار اعضای هیات مرکزی نظارت بر‬ ‫انتخابات مجلس در ‪ 4‬اسفند ‪ 70‬است‪.‬‬ ‫سخن گفتن درباره قبیله گرایی گروه های سیاسی در‬ ‫دهه ‪ 60‬شاید مورد توافق بسیاری از فعاالن سیاسی نباشد‬ ‫اما زمانی که این ادعا مس��تند به تجربه یکی از اصلی ترین‬ ‫کارگزاران عالی جمهوری اس�لامی اس��ت‪ ،‬مس��اله فرق‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫«چ��را همدیگر را تحم��ل نمی کنی��م و عیب جویی‬ ‫می کنیم؟ در یک محیط واحد‪ ،‬با ی��ک جهت گیری واحد‪،‬‬ ‫یک نقطه و خدشه کوچکی موجب می شود که این گروه در‬ ‫مقابل ان گروه بایس��تد و ان گروه در مقابل این گروه‪ .‬من‬ ‫این را به شما بگویم ‪ -‬با تجربه ای که بنده از اول انقالب تا‬ ‫حاال دارم ‪ -‬غالب دسته بندی های سیاسی کشور ما از این‬ ‫قبیل بود که متاسفانه بعد به دسته بندی های عمیق تر هم‬ ‫منتهی شد‪.‬‬ ‫در ان سال های ریاس��ت جمهوری بنده‪ ،‬دو گروه در‬ ‫کش��ور بودند‪ :‬چپ و راس��ت‪ .‬یک عده ای می گفتند چپ‪،‬‬ ‫یک عده می گفتند راست‪ .‬بنده یک بحث تحلیلی مفصلی‬ ‫کردم ‪ -‬س��ال های ‪ ۶۳ ،۶۲‬بود؛ حاال دقیقا یادم نیست ‪ -‬و‬ ‫ثابت کردم که این اختالفات مثل اختالفات قبایل قدیمی‬ ‫ عرب است‪ .‬یک قبیله با یک قبیله دیگر بد بود؛ منشاش نه‬ ‫یک مبنای اقتصادی بود و ن��ه یک مبنای اعتقادی‪ .‬فرض‬ ‫کنید یک وقتی اسب این قبیله در مرتع یکی از افراد ان قبیله‬ ‫چریده‪ ،‬او هم مثال گفته باالی چش��مت ابروست؛ این هم‬ ‫یک جوابی داده و احیانا خونی هم بین ش��ان ریخته شده یا‬ ‫نشده اما این دو تا قبیله دیگر تا ابد باید با هم دشمن باشند!‬ ‫بنده ثابت کردم که اختالفات ان روز چپ و راست در کشور‬ ‫ما از این قبیل است و بود‪.‬‬ ‫اختالف��ات عاطف��ی و اخالقی به دس��ته بندی های‬ ‫سیاسی تبدیل ش��ده بود‪ .‬البته امروز ان طور نیست‪ .‬امروز‬ ‫یک عده عمیقا با نظام جمهوری اس�لامی مخالفند؛ حاال‬ ‫با زبان ها و شعارهای گوناگون و تحت پرچم های مختلف‬ ‫با اصل نظام مخالفند‪ .‬مخالفت ه��م نه به خاطر اینکه یک‬ ‫جایگزین بهتری برای ان دارند‪.‬‬ ‫با همان شعارهایی که جمهوری اس�لامی به خاطر‬ ‫مبارزه با انها به وجود امد‪ ،‬می خواهند با جمهوری اسالمی‬ ‫مخالفت کنند‪.‬‬ ‫جمه��وری اس�لامی براس��اس نفی س��لطه غرب و‬ ‫امریکا سرکار امد؛ اما اینها طرفدار سلطه غربند‪ .‬جمهوری‬ ‫اسالمی برای گس��ترش دین و معنویت و مفاهیم اسالمی‬ ‫س��رکار امد؛ در حالی که اینها اصال مخالف گسترش این‬ ‫مفاهیمند‪ .‬جمهوری اسالمی ش��عار خودش را وحدت دین‬ ‫و سیاس��ت قرارداد؛ در حالی که اینها اصال‬ ‫دشمن وحدت‬ ‫ِ‬ ‫دین و سیاستند‪ .‬بعضی ها این طوری اند؛ حاال کمند‪ ،‬زیادند‪،‬‬ ‫چه کس��انی اند و چه هس��تند‪ ،‬اینها را کار نداریم‪ ،‬لکن باز‬ ‫بین همی��ن مجموعه هایی ک��ه همفکرن��د و هم جهتند‪،‬‬ ‫انس��ان می بیند یک اختالفاتی هست که باز از قبیل همان‬ ‫اختالفات قبیله ای سابق است‪.‬‬ ‫راه مقابله با ای��ن بی تحملی چیس��ت؟ این‪ ،‬تحقیق‬ ‫نظری می خواه��د؛ به قول ش��ماها کار تئوری��ک بکنید و‬ ‫بعد هم این را عملیاتی کنید‪ ».‬رهبر انقالب اس�لامی این‬ ‫سخنان را ‪ 18‬ابان ‪ 85‬در دیدار دانشگاهیان سمنان مطرح‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫ادامه دارد‬ ‫ساده لوحیم‬ ‫درباره چالش سطل یخ‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫این روزها در فضای مجازی خیلی چیزها دیگر از مد روز‬ ‫بودن گذشته است و تبدیل به یک فرهنگ و عادت شده‪ .‬این‬ ‫روزنامه نگار در نقد پدیده نوظه��ور چالش اب یخ و عادت ما‬ ‫ایرانی ها در مواجهه با چنین مسائلی نوشته است‪.‬‬ ‫اراده جمعی و حرکات گروه��ی یکی از بهترین و‬ ‫موثرترین راه های بسط و انتشار اندیشه و به گوش رساندن‬ ‫صدای مورد نظر ما بوده و هست‪ .‬در فرهنگ بومی اسالمی‬ ‫ای رانی ما به ان م ی گویند بس��یح همگانی یا بسیج شدن‪.‬‬ ‫در فرهنگ غربی ان را کمپین م ی نامند‪ .‬کمپین فعالیتی‬ ‫است که اتفاقا ذاتا بسیار عقالنی است و موجب م ی شود با‬ ‫تکرار مکرر و با تاکید موکد یک حرف یا یک پیام ان حرف‬ ‫یا پیام به اذهان مختلف با س��لیقه های مختلف به بهترین‬ ‫نحو ممکن منتقل ش��ود و مورد پذیرش ق��رار بگیرد‪ .‬پس‬ ‫قالب ستاد یا کمپین یا موج سازی یا جریان سازی یا بسیج‬ ‫همگانی بسیار موثر است و ما را به هدفمان نزدیک م ی کند‪.‬‬ ‫و اما داستان امروز ما‪.‬‬ ‫موجی به راه افتاده است با عنوان چالش سطل یخ یا‬ ‫‪.Ice Bucket Challenge‬‬ ‫گویا فلس��فه به راه افتادن این حرکت جمعی معرفی‬ ‫بیماری ا ال اس است‪ .‬این حرکت ب رای اولی ن بار توسط مارک‬ ‫زاکربرگ صهیونیس��ت که در برنامه ای رسما خود را مامور‬ ‫افتخاری سروی س های جاسوس��ی امریکا معرفی کرده بود‬ ‫به راه افتاد‪.‬‬ ‫اگرچه وقتی وارد مسیر و راهی م ی شویم خیلی مهم‬ ‫است که پیش��رو و رهبر ان مس��یر و راه چه کسی بوده اما‬ ‫اصال م ی خواهیم از اینکه زاکربرگ و بیل گیتس خدا ناباور‬ ‫(ایتیس��ت) این حرکت را به راه انداخته اند‪ ،‬این موضوع را از‬ ‫نگاه یک مسلمان ای رانی بررسی کنیم‪.‬‬ ‫سوالی که پیش م ی اید فقط این نیست که شباهت‬ ‫و دغدغه مشترک هیالری داف با ابی با مجری شبکه من‬ ‫و تو با ما چیست؟ از این سوال هم صرف نظر م ی کنیم‪.‬‬ ‫این را ه��م فرضا ب��اور کنیم که این اف��رادی که این‬ ‫گونه حس��ب خودنمای��ی و ادا و اطوارهای روش��نفکری و‬ ‫مثال درد بشر داشتن و مثال انس��ان محوری یا دغدغه های‬ ‫اومانیست ی شان سطل یخ روی خود م ی ریزند‪ ،‬هدفشان واقعا‬ ‫دفاع از بیماران مبتال به ا ال اس اس��ت‪ .‬شدیدا اصرار دارم و‬ ‫با یقین عرض م ی کنم که اگر با اینها مصاحب ه ای شود و از‬ ‫انها درخواست شود که دو خط در معرفی و توصیف بیماری‬ ‫ا ال اس صحبت کنند هیچ نم ی دانند‪.‬‬ ‫این را هم در نظر نم ی گیریم و فرض م ی کنیم فالن‬ ‫بازیگر بدن��ام امریکایی یا ف�لان خواننده ل س انجلس��ی‬ ‫ضد انقالب و ضد دین و فالن شخصیت صهیونیست نه تنها‬ ‫درد بشر دارند بلکه علم هم دارند به ان بیماری خاص‪ .‬همه‬ ‫اینها را م ی پذیریم نه چون س��اده لوحیم! نه! چون اصال ان‬ ‫جماعت ب رای ما بود و نبودشان هم اهمیتی ندارد‪.‬‬ ‫این سطل اب و یخ ندارد‬ ‫مردم غزه کارزار خاکروبه را برای جلب توجه دنیا انتخاب کرده اند‬ ‫جواد نصرتی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مدت زیادی اس��ت ک��ه اینترن��ت‪ ،‬ب��ا عکس ها و‬ ‫فیلم های هزاران نفری که در سراس��ر دنیا روی خودش��ان‬ ‫اب و یخ م ی ریزند پر شده است‪ .‬از بازیگران سینما گرفته تا‬ ‫سیاستمداران‪ ،‬از ورزشکاران گرفته تا چهره های اجتماعی‪،‬‬ ‫همه با یک هدف باارزش و س��تودنی‪ ،‬روی خودشان یک‬ ‫س��طل اب یخ م ی ریزند‪ .‬این کارزار اینترنتی در حمایت از‬ ‫بیماری ای ال اس که یک نوع بیماری عصبی است و در ان‬ ‫بیماران قدرت ماهیچه ای خود را از دست م ی دهند راه اندازی‬ ‫شد‪ .‬این بیماری در مقایس��ه با بیماری هایی مثل سرطان‬ ‫یا ام اس کمتر شناخته شده اس��ت اما قربانیان سرشناسی‬ ‫هم دارد که معروف ترینشان اس��تفان هاوکینگ فیزیکدان‬ ‫گفتارها‬ ‫کارزار س�طل خاکروب�ه چن�ان همه گیر‬ ‫ش�ده اس�ت که دیگر جای بحث بر سر‬ ‫مبدع ان اصال مطرح نیس�ت‪ .‬العالول در‬ ‫ویدئویی که در ان س�طل خ�اک را روی‬ ‫سرش می ریزد‪ ،‬می گوید «من باید کاری‬ ‫بکنم و درباره غزه ی�ک پیام به تمام دنیا‬ ‫بفرستم‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫برجسته بریتانیایی اس��ت‪ .‬اما قوه محرکه ای که این کارزار‬ ‫را به سرعت در سراسر دنیا همه گیر کرده است‪ ،‬شاید نحوه‬ ‫سرگرم کننده اجرای ان باشد‪ .‬هر کسی که روی سرش اب‬ ‫یخ م ی ریزد‪ ،‬معموال از طرف یک دوس��ت ب��ه این چالش‬ ‫دعوت شده و قبل از این که خودش را خیس کند‪ ،‬سه نفر را‬ ‫نامزد این کار م ی کند‪ .‬بخش مالی این کارزار این است که‬ ‫هر کس��ی که ان را قبول م ی کند‪ 300 ،‬دالر ب رای کمک به‬ ‫مبتالیان به این بیماری کمک م ی کند‪ .‬با این حال دستاورد‬ ‫بزرگ این کارزار ب رای کسانی که درگیر این بیماری هستند‪،‬‬ ‫شناسایی بیشتر ان در دنیاست‪.‬‬ ‫این جنب��ه از کارزار‪ ،‬یعنی شناس��اندن یک موضوع‬ ‫خاص به دنیا‪ ،‬حاال دستاویز فسلطین ی های غزه شده است‬ ‫که ش��رایط خود را به تمام دنیا بشناسانند‪ .‬مردم غزه‪ ،‬اب و‬ ‫یخ را با خاکروبه جانش��ین کرده اند و کارزار خودش��ان را راه‬ ‫انداخته اند‪ :‬کارزار س��طل خاکروبه‪ .‬ب رای این کار‪ ،‬مردم این‬ ‫منطقه جنگ زده که مدت ها زیر اتش ارتش اسرائیل بوده اند‪،‬‬ ‫درون سطلی که م ی خواهند بر سر بریزند‪ ،‬به جای اب و یخ‪،‬‬ ‫خاک و ضایعات ساختمانی روی سرشان م ی ریزند‪ .‬برخالف‬ ‫محتوای درون س��طل‪ ،‬کارامدی هر دو کارزار کامال مشابه‬ ‫هستند‪ .‬همانطور که کارزار اب و یخ بیماری ای ال اس را در‬ ‫سراسر دنیا به مردم شناسانده است‪ ،‬سطل خاکروبه هم به‬ ‫خوبی توانسته است گوشه دیگری از وضعیت بحرانی مردم‬ ‫غزه را به مردم دنیا نشان بدهد و اتفاقا همدردی زیادی را در‬ ‫سراسر دنیا ایجاد کند؛ از مالزی تا کانادا‪ ،‬گزارش های زیادی‬ ‫از مردمی که در حمایت از فلسطین ی ها سطل خاکروبه روی‬ ‫خودشان ریخته اند منتشر شده است‪.‬‬ ‫درباره این که اولین بار سطل خاکروبه توسط چه کسی‬ ‫به سر ریخته شد‪ ،‬تناقض وجود دارد‪ .‬برخی م ی گویند یک‬ ‫روزنامه نگار فلس��طینی به نالم ایمن العالول اولین نفری‬ ‫است که سطل خاکروبه را روی سرش ریخته‪ .‬اما در مقابل‬ ‫عده ای هم هس��تند که م ی گویند مبدع ای��ن کارزار محمد‬ ‫دروزه کمدین اردنی اس��ت‪ .‬ایندیپندن��ت انگلیس گزارش‬ ‫داده است که این که ایا العالول و دروزه همزمان این فکر به‬ ‫ذهنشان رس��یده یا این که یکی از انها باعث الهام دیگری‬ ‫بوده مشخص نیست‪.‬‬ ‫این که چه کس��ی مبدع ای��ن ایده بوده اس��ت حاال‬ ‫مساله ای فرعی به شمار م ی رود‪ .‬کارزار سطل خاکروبه چنان‬ ‫همه گیر شده است که دیگر جای بحث بر سر مبدع ان اصال‬ ‫مطرح نیست‪ .‬العالول در ویدئویی که در ان سطل خاک را‬ ‫روی سرش م ی ریزد‪ ،‬م ی گوید‪« :‬من باید کاری بکنم و درباره‬ ‫غزه یک پیام به تمام دنیا بفرستم‪ ».‬او در همین ویدئو هر‬ ‫کسی که با فلسطین ی ها و شرایطشان همدردی م ی کند را‬ ‫به انجام همین کار دعوت م ی کند‪.‬‬ ‫او همچنین تعری��ف م ی کند که چطور ای��ده انجام‬ ‫چنین کاری به ذهنش رسیده و بعد به صفحه فی س بوکی‬ ‫که در این باره ایجاد کرده اشاره م ی کند‪.‬‬ ‫این ایده خیلی زود فراگیر شد و حاال هشتگ های‬ ‫‪#rubblebucketchalleng‬‬ ‫‪# remainsbucketchalleng‬‬ ‫‪# dustbucketchallenge‬‬ ‫محبوبیت زیادی در توئیتر و فی س بوک پیدا کرده اند‪.‬‬ ‫ب رای مردم غزه که در طول جنگ ناب رابر با اس��رائیل‬ ‫‪ 2137‬نفر را از دس��ت داده اند‪ ،‬این کارزار‪ ،‬روش��ی محبوب‬ ‫ب رای بیان ش��رایط تلخ خود در این مدت به شمار م ی رود‪.‬‬ ‫این جنگ در غزه مردم را با کمبود ش��دید اب اش��امیدنی‬ ‫مواجه کرده و قطع مکرر و طوالنی ب��رق عمال وجود یخ را‬ ‫در این منطقه منتفی کرده اس��ت‪ .‬به همین دلیل است که‬ ‫عناصر کارزار اصلی‪ ،‬به صورتی کنایی جای خود را به سنگ‬ ‫و خاک و کلوخ داده اند‪ .‬العالول در ویدئوی منتشر شده خود‬ ‫گفته است‪« :‬ما به دنبال یک سطل اب گشتیم‪ ،‬با این حال‬ ‫مصرف اب خیلی مهم تر از ریختن ان روی س��ر خودمان‬ ‫اس��ت‪ ....‬بناب راین من تصمیم گرفتم از خاکروبه اس��تفاده‬ ‫کنم‪ .‬ما (در این کارزار) حمایت م��ادی نم ی خواهیم‪ ،‬بلکه‬ ‫تنها حمایت معنوی م ی خواهیم‪».‬‬ ‫یکی از مش��هورترین فلس��طین ی هایی ک��ه در این‬ ‫کارزار شرکت کرده‪ ،‬محمد عساف است؛ خواننده محبوب‬ ‫فلسطین ی ها که در س��ال ‪ 2013‬برنده مسابقه استعدادیابی‬ ‫‪ Arab Idol‬شد‪ .‬خواننده ‪ 24‬ساله که اهل شهر جنوبی‬ ‫خان یونس است‪ ،‬سفیر صلح سازمان ملل در امور فلسطین‬ ‫است و در غزه‪ ،‬از او به عنوان یک قهرمان ملی یاد م ی شود‪.‬‬ ‫کارزار اب یخ‪ ،‬بیش از ‪ 62‬میلی��ون دالر کمک ب رای‬ ‫بیماران ای ال اس جمع کرده است‪ ،‬اما چیزی که در نمونه‬ ‫خاکروبه ای اش اهمیت بیش��تری دارد‪ ،‬ارتباطی به مسائل‬ ‫مالی ندارد‪ .‬فلسطین ی ها م ی خواهند همه دنیا بفهمند که‬ ‫در غزه چه گذشته است و م ی توان گفت که مسیر درستی را‬ ‫ب رای این کار انتخاب کرده اند‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫انچه ب رای ما مهم است ‪ ،‬جوگیر بودن شخصی ت های‬ ‫معروف داخلی ماس��ت که از این حرک��ت پیروی م ی کنند‪.‬‬ ‫این را هم نادیده م ی گیریم که بس��یاری از کس��انی که در‬ ‫داخل این حرکات را تقلید م ی کنند متاس��فانه دغدغه ها و‬ ‫افکارشان شاید چندان تفاوتی با امثال ابی و داف و بیانسی‬ ‫نداشته باشد‪.‬‬ ‫عجب مطلبی ش��د! داریم همه ادله و اس��تدالل ها را‬ ‫ ب ی خیال م ی ش��ویم‪ .‬عصر‪ ،‬عصر ب ی خیالی اس��ت‪ .‬ما هم‬ ‫کمی از خواص ای��ن عصر تاثیر م ی پذیری��م جب را و پیش‬ ‫م ی رویم‪ .‬این مطلب اگر بنا باشد ب ر اساس اصل ب ی خیالی‬ ‫و ان شاء اهلل گربه بوده و زیر سبیلی رد کردن نگاشته نشود‪،‬‬ ‫معلوم نیست قابل چاپ باشد یا نه‪ .‬پس م ی گذریم‪.‬‬ ‫اصال هرکس سطل یخ و اب روی سرش خالی کرده‬ ‫حتما انس��انی بس��یار درد مند‪ ،‬بسیار بشردوس��ت‪ ،‬بسیار‬ ‫فرهیخته‪ ،‬بسیار روشنفکر‪ ،‬بسیار ش��یک‪ ،‬بسیار متجدد‪،‬‬ ‫بسیار متمدن‪ ،‬بسیار باحال و بسیار بسیار بسیارهای دیگر‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫اصال حرفی با انها نداریم‪ .‬اصال صبح تا شب این قدر‬ ‫سطل یخ و اب روی س��رتان خالی کنید تا اسکار سطل یخ‬ ‫بگیرید و نوبل ا ال اس‪ .‬روی سخن نگارنده با شخصی ت ها‬ ‫و افرادی اس��ت که دغدغه هایش��ان بومی و دردهایش��ان‬ ‫اول حول مش��کالت مبتال به جامعه اس��ت و بعد به فکر‬ ‫جوگیری لوس بازی های بی ن الملل��ی م ی افتند‪ .‬در این ایام‬ ‫اظهارنظرهای ش��اذ و تکان دهنده عجیبی در رس��انه های‬ ‫رسمی کشور از روزنامه ها تا صدا و سیما بیان شد‪.‬‬ ‫سوال این است؟ جماعت س��طل یخی! چرا دلواپس‬ ‫س��طل یخ هس��تید و کمپین و موج ب��ه راه م ی اندازید در‬ ‫حمایت از سطل یخ و با داف و بیانسی و زاکربرگ و مجری‬ ‫من و تو هم صدا م ی شوید ولی وقتی فالن کارگردان تئاتر‬ ‫م ی گوید تئاتر مثل رابطه جنسی است و هم مخاطب باید‬ ‫ارضا شود و هم سازندگان یا اینکه جامعه ای ران هنوز این قدر‬ ‫عقب مانده است که نگاهش به همجن س گرایی با موضع‬ ‫منفی است‪ ،‬عکس العمل نشان نم ی دهید؟ چرا علیه محمد‬ ‫یعقوبی که اظهارنظ راتش همگی زیر شکم ی و فرافرویدی‬ ‫و به نحو تهوع اور و زننده ای جنسی و مبتذل است‪ ،‬واکنش‬ ‫نم ی دهید؟ چرا مثال کمپین «تئاتر سکس نیست» برگزار‬ ‫نم ی کنید؟‬ ‫یا وقتی مس��عود کیمیایی در برنامه هفت م ی گوید‬ ‫که س��ینمای ای ران با رفتن بهروز وثوقی یک��ی از بهترین‬ ‫بازیگرانش را از دست داده و بهروز وثوقی باید برگردد و داغی‬ ‫انقالب گذش��ته و اظهارنظرهای مش��ابه‪ ،‬چرا موج «ما به‬ ‫بهروز وثوقی نیازی نداریم» راه نم ی اندازید؟!‬ ‫پاسخ مشخص است‪:‬‬ ‫هر موضع گیری فرهنگی و اجتماعی که هزینه س��از‬ ‫باشد‪ ،‬مشاهیر و شخصی ت های معروف ما از ان فراری اند‪.‬‬ ‫هرقدر شخصی ت های غربی ش��جاعانه و ب ی محابا نظ رات‬ ‫شاذ خود را و مثال دفاع علن ی شان از همجن س گرایی را فریاد‬ ‫م ی کنند‪ ،‬شخصی ت های مش��هور داخلی ما شاید بزدلند و‬ ‫م ی ترسند و م ی لرزند از بیان دغدغه ها و باورهایشان‪ .‬همان‬ ‫جمله معروف و تکراری که بسیاری مواقع نگارنده ان را تکرار‬ ‫م ی کند و هرقدر هم تکرار ش��ود کم اس��ت؛ انها هرقدر بر‬ ‫سبیل باطل و عقاید منحرف و کثیف خود مصر و باورمندند‪،‬‬ ‫ما بر صراط مس��تقیم و حق خود و از اب راز افکار عقالنی و‬ ‫اسالمی خود م ی ه راسیم‪ .‬حقا که مشاهیر شب ه روشنفکر ما‬ ‫چقدر لرزنده و بزدلند‪.‬‬ ‫‪17‬‬ ‫گفتارها‬ ‫سرنیزهمبارزهباتروریسم‬ ‫ایاهمکاریغرببامحورمقاومتعلیهتکفیری هاشکلمی گیرد؟‬ ‫حازم کالس‬ ‫گفتارها‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫‪5‬‬ ‫روزنامه نگار سوری‬ ‫«دی��ر رس��یدن بهت��ر از نرس��یدن اس��ت»؛ این‬ ‫ضرب المثلی عربی اس��ت که م ی توان��د بهترین توصیف‬ ‫ب رای دعوت کشورهای غربی ب رای مبارزه با تروریسم باشد‪.‬‬ ‫نخس ت وزیر انگلیس‪ ،‬دیوید کامرون در مقاله ای در ساندی‬ ‫تلگراف نوشته اس��ت‪« :‬بریتانیا باید با کش��ورهای منطقه‬ ‫حتی ای ران در موضوع داعش هم��کاری کند‪ ».‬در این میان‬ ‫اما فیلیپ هموند‪ ،‬وزیر امور خارجه بریتانیا به ب ی ب ی سی گفته‬ ‫است‪« :‬بریتانیا در نبرد با گروه شبه نظامی دولت اسالمی با‬ ‫بشار اسد همکاری نخواهد کرد‪ .‬همکاری بالقوه با رژیم اسد به‬ ‫«مسموم کردن» اهداف بریتانیا م ی انجامد و داشتن دشمن‬ ‫مش��ترک به معنای متحد بودن بریتانیا و س��وریه نیست‪،‬‬ ‫چنین همکاریی نه عقالیی اس��ت‪ ،‬نه مفید‪ ،‬و نه عملی‪‪».‬‬ ‫حرف هایی که از دید اس��تراتژیک متناقض به نظر م ی اید‪،‬‬ ‫مگر م ی شود بدون همکاری با دولت های سوریه و ع راق با‬ ‫تروریسم مبارزه کرد؟ سوریه که بیش از سه سال با این امر‬ ‫درگیر است و ع راق نیز از زمان خروج نیروهای امریکایی از‬ ‫ان‪ ،‬وضعیتی مشابهی دارد‪ .‬وزیر س��ابق دفاع‪ ،‬امور خارجه و‬ ‫رئیس کمیسیون اطالعات در پارلمان بریتانیا فالکوم ریفکند‬ ‫هم م ی گوید‪« :‬خطر ابو بکر البغدادی مانند خطر هیتلر است‪،‬‬ ‫ما علیه هیتلر با استالین متحد شدیم پس چرا علیه داعش‬ ‫با اسد متحد نشویم‪».‬‬ ‫رئیس ستاد کل ارتش های ایاالت متحده امریکا ژنرال‬ ‫مارتن دیمبسی نیز در کنف رانس خبری که با وزیر دفاع این‬ ‫کشور‪ ،‬چاک هیگل برگزار ش��د‪ ،‬در مورد همکاری با سوریه‬ ‫م ی گوید‪« :‬ایا م ی توان گروه ش��ب ه نظامی دولت اسالمی را‬ ‫شکس��ت داد بدون اینکه به انها در س��وریه حمله کنی م؟‫»‬ ‫خودش اما پاس��خ خ��ودش را می دهد‪« :‬ن��ه» اضافه بر ان‬ ‫برخی اخبار رس��انه ای غربی مبنی بر هم��کاری اطالعاتی‬ ‫ش را که منجر به پروازهای‬ ‫امریکا با سوریه ب رای مبارزه با داع ‫‬ ‫جاسوس��ی در س��وریه ب رای جمع اوری اطالعات مربوط به‬ ‫داعش شده است‪ ،‬نیز باید در همین راستا تلقی کرد‪ .‬به دور‬ ‫از تحلی ل ها و اطالعات متعددی که در مورد ش��کل گرفتن‬ ‫«داعش» و نقش سروی س های اطالعاتی رژیم صهیونیستی‬ ‫و برخی کشورهای غربی علی الخصوص امریکا و انگلیس‬ ‫به گوش م ی رسد‪ ،‬به دور از جدیت یا عدم جدیت این کشورها‬ ‫در مبارزه با داعش‪ ،‬به دور از دالیلی که این کشورها را به تغییر‬ ‫مواضع نسبت به داعش و اتخاذ مواضع به نظر جدی تر وادار‬ ‫کرد‪ ،‬به دور از اطالعات مربوط به حمایت سیاس��ی‪ ،‬مالی و‬ ‫رسانه ای که از سوی برخی کشورهای منطقه ای وجود دارد‪،‬‬ ‫به دور از تحلی ل های حاکی از اشتباهات دولت های سوریه و‬ ‫ع راق که از طریق انها «داعش» توانست نفوذ کند‪ ،‬م ی توان‬ ‫گفت که فضای کامال منفی در سطح منطقه ای و بی ن المللی‬ ‫علیه «داعش» در حال شکل گرفتن اس��ت‪ .‬فضایی است‬ ‫که بیش از هر کش��وری‪ ،‬ای ران از ان استقبال م ی کند‪ .‬مرور‬ ‫مختصری بر سخنان وزیر امور خارجه ای ران اقای محمد جواد‬ ‫ظریف در سال گذشته بر این امر تاکید م ی کند‪ .‬او در سفر‬ ‫به لبنان در تاری��خ ‪ ١٩‬دی ‪ ١٣٩٢‬م ی گوید‪« :‬م��ا به انچه در‬ ‫س��وریه م ی گذرد‪ ،‬همانند اوضاع تمام منطقه اهتمام داریم‬ ‫و از جامع ه جهانی م ی خواهیم به وظیف��ه خود ب رای توقف‬ ‫تروریسم عمل کند‪ ».‬در سفر به سوریه که همان موقع انجام‬ ‫شد نیز م ی گوید‪« :‬همه جریان ها در کشور سوریه باید علیه‬ ‫تروریسم و تندروی در این کشور که تهدیدی ب رای همه است‪،‬‬ ‫مبارزه کنند‪ ».‬او در سفر اخیر خود به ع راق نیز م ی گوید‪« :‬بر‬ ‫مش��ارکت همه کش��ورهای جهان ب رای مبارزه با تروریسم‬ ‫تاکید م ی کنیم‪ ،‬زمان همکاری های منطقه ای ب رای مبارزه‬ ‫همه جانبه علیه تروریسم فرا رسیده است‪».‬‬ ‫این جمالت ترجمه عملی سیاست دولت ای ران است‬ ‫که از ابتدای کار شیخ اعتدال‪ ،‬حسن روحانی رئی س جمهور‬ ‫ای ران با کمال منطق و با قاطعیت هم��ه را دعوت به «یک‬ ‫جهان عاری از خشونت و افراط ی گری» کرده است‪.‬‬ ‫امروز م ی توان گفت که ای ران خیل��ی زودتر از دیگران‬ ‫این خطر یعنی تروریس��م تکفیری را متوجه ش��ده اس��ت‪.‬‬ ‫یکی از مس��ئوالن بلندپای ه ای ران چند م��اه قبل از انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری س��وریه به من گفت‪« :‬بش��ار اسد نه تنها‬ ‫سقوط نخواهد کرد‪ ،‬بلکه اوضاع می دانی سوریه را بهتر خواهد‬ ‫کرد و به نفع ارت��ش دگرگون خواهد ک��رد و برنده انتخابات‬ ‫خواهد بود و به س��رنیزه جهانی مبارزه با تروریس��م تبدیل‬ ‫خواهد ش��د‪ ».‬به نظر می اید این امر در حال وقوع اس��ت‪،‬‬ ‫البته با اضافه شدن دولت ع راق به این محور‪ .‬وزیر امور خارجه‬ ‫سوریه‪ ،‬ولید المعلم هفته گذشته در کنف رانس خبری به این‬ ‫همکاری پاسخ داده است‪« :‬سوریه اماده همکاری با «همه»‬ ‫ب رای مبارزه با تروریسم اس��ت‪».‬؛ حرف هایی که همزمان با‬ ‫دعوت وزیر امور خارجه روسیه سرگئی الوروف‪ ،‬جهان را ب رای‬ ‫همکاری با دولت س��وریه ب رای مبارزه با تروریسم فراخوانده‬ ‫اس��ت‪ .‬در عین ح��ال کش��ورهای منطقه نی��ز مخصوصا‬ ‫کش��ورهای عربی خلیج فارس و عل ی الخصوص عربستان‬ ‫این خطر را جدی تر از سابق م ی بینند‪.‬‬ ‫اجالس پنج کشور ع ربی اصطالحا دوست سوریه یعنی‬ ‫ع ربستان سعودی‫‪ ،‬امارات‪ ،‬مصر‪ ،‬اردن و قطر ظاه را با رویکرد‬ ‫متفاوتی از چنین جلساتی که در طول سه سال گذشته انجام‬ ‫شده‪ ،‬برگزار شده اس��ت‪ .‬اضافه بر اینکه وزیر امورخارجه در‬ ‫نشست اردن حاضر نش��د‪ .‬ترکیه و ائتالف معارضه سوریه‬ ‫نیز اصال دعوت نش��دند‪ .‬ای��ن اجالس همزم��ان با حضور‬ ‫بیش از س ی هزار سرباز عربستانی در مناطق عرعر و رفحه‬ ‫در مرز مش��ترک عربس��تان و ع راق به طول ‪ ۸۱۴‬کیلومتر‬ ‫به علت نگرانی ریاض از تحرک داعش اس��ت‪ .‬ضمن اینکه‬ ‫عربس��تان م ی داند که پنج هزار شهروند عربستانی در حال‬ ‫جنگیدن کنار داعش هس��تند‪ .‬یعنی به نظر م ی اید که این‬ ‫اجالس بیشتر از اینکه ب رای مقابله با دولت سوریه و حمایت‬ ‫از مخالفان باش��د‪ ،‬ب رای ترتیب اولویت ها برگزار شده است‪،‬‬ ‫اولویت هایی ک��ه به نظر م ی اید خطر داعش را سرلیس��ت‬ ‫قرار م ی دهد‪.‬‬ ‫این اجالس زمانی برگزار م ی ش��ود ک��ه برخی منابع‬ ‫مطلع اعالم کرده اند که وزیر امور خارجه عربستان سعودی‪،‬‬ ‫س��عود الفیصل در دیدار با مقامات روسیه در سفر اخیر خود‬ ‫گفته که موضع جدید عربس��تان در قبال سوریه این است‬ ‫که ری��اض دیگر به دنبال ب راندازی دولت س��وریه نیس��ت‪،‬‬ ‫بلکه تنها م ی خواهد رهبری این کش��ور به وی��ژه در جایگاه‬ ‫ریاست جمهوری تغییر کند‪ .‬این تحوالت در مواضع ع ربستان‬ ‫همزمان شد با یک س��فر غیرمنتظره توسط معاون ع ربی و‬ ‫افریقایی وزیر امور خارجه ای ران‪ ،‬حسین امیر عب د اللهیان به‬ ‫ریاض و دیدار با الفیصل‪ .‬دیداری که تفس��یرهای زیادی بر‬ ‫محتوای ان که از یمن تا ع راق و س��وریه و حتى پرواز پهپاد‬ ‫جاسوسی رژیم صهیونستی که اخی را توسط سپاه پاسداران‬ ‫در نزدیکی نطنز منهدم شده است‪ ،‬صورت گرفت ولی محور‬ ‫مشترک همه این تحلی ل ها مبارزه با تروریسم است‪.‬‬ ‫راز بگشا ای علی مرتضی‬ ‫درباره کتابی که راوی اش امام علی (ع) است‬ ‫زهیر توکلی‬ ‫نویسنده و شاعر‬ ‫طریقتش و واقع ه های معنوی ای که ب رایش رخ داده است با‬ ‫خبر شویم؟ بسیار بسیار کم‪.‬‬ ‫چرا؟ چون همانطور که گفتم داب پیشینیان این نبوده‬ ‫است که به روایت اول شخص درباره خود بنویسند‪.‬‬ ‫اخی را کتابی دیدم به نام س��فینه الصادقین‪ .‬این کتاب‬ ‫«زندگینامه خودگفته» عارف معاصر جناب اقای سید حسین‬ ‫یعقوبی است که ش��اگردانش فایل های صوتی ان را پیاده‬ ‫کرده اند و به شکل کتاب نشر داده اند و از استثنائات در تاریخ‬ ‫مکتوبات عرفانی زبان فارسی است‪.‬‬ ‫با این توضیحات ش��اید اکنون اهمیت بس��یار باالی‬ ‫خاط رات امی��ر مومنان علی ه الس�لام تالیف اقای ش��عبان‬ ‫صبوری بر ما اشکار شده باشد‪.‬‬ ‫مولف محترم هر جا که امیر مومنان علی ه الس�لام با‬ ‫روایت اول ش��خص از دیده ها و ش��نیده های خویش گفته‬ ‫اس��ت‪ ،‬ان را از البه الی کتب روایی و تاریخی برداشته است‬ ‫(از میان ‪ 56‬منبع) و بر اساس سیر کرونولوژیک‪ ،‬فصل بندی‬ ‫کرده و در هیات یک کتاب پیش روی ما نهاده است‪ .‬سعیش‬ ‫مشکور باد‪.‬‬ ‫از باب تب��رک خاطره ای را که ایش��ان درباره همس��ر‬ ‫بزرگوارش��ان حضرت فاطمه زه راء س�لام اهلل علیها گفته اند‬ ‫م ی اوریم‪:‬‬ ‫«یک ماه گذش��ت و من هر صبح و ش��ام به مسجد‬ ‫م ی رفتم و ب��ا پیامب��ر خدا نم��از م ی گ��زاردم و ب��ه منزل‬ ‫بازم ی گش��تم‪ .‬اما در این مدت صحبت��ی از فاطمه به میان‬ ‫نیام��د‪ .‬تا این که همس��ران رس��ول خدا به م��ن گفتند ایا‬ ‫نم ی خواهی که ما با رس��ول خدا س��خن بگویی��م و درباره‬ ‫انتقال زه را به خانه شوهر با حضرتش گفتگو کنیم؟ گفتم‪:‬‬ ‫اری چنین کنید‪ .‬ان ه��ا نزد پیامبر خدا رفتن��د و از ان میان‬ ‫ام ایمن گفت‪ :‬ای فرستاده خدا اگر خدیجه زنده بود چشمانش‬ ‫به جشن عروسی فاطمه روشن م ی شد‪ .‬چه خوب است شما‬ ‫فاطمه را به خانه شوهر بفرس��تید تا هم دیده زه را به جمال‬ ‫شویش روش��ن گردد و سر و س��امانی بگیرد و هم ما از این‬ ‫پیوند‪ ،‬فرخنده و شادمان گردیم‪ .‬اتفاقا علی هم چنین خواسته‬ ‫است‪ .‬پیغمبر فرمود‪ :‬پس چرا علی چیزی نگفت؟ ما منتظر‬ ‫بودیم تا او خود همسرش را بخواهد‪ .‬من گفتم‪ :‬ای رسول خدا‬ ‫شرم مانع من بود‪»...‬‬ ‫ای علی که جمله عقل و دیده ای‬ ‫شمه ای واگو از ان چه دیده ای‬ ‫تیغ حلمت جان ما را چاک کرد‬ ‫اب علمت خاک ما را پاک کرد‬ ‫بازگو ای باز عرش خوش شکار‬ ‫تا چه دیدی این زمان از کردگار‬ ‫چشم تو ادراک غیب اموخته‬ ‫چشم های حاضران بردوخته‬ ‫راز بگشا ای علی مرتضی‬ ‫ای پس از سوءالقضاء حسن القضاء‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫گفتارها‬ ‫این هفت��ه م ی خواهم کتابی را به ش��ما معرفی کنم‬ ‫که اش��نایی با ان ب رایم بس��یار ارجمند و مغتنم بوده است‪.‬‬ ‫این کت��اب در س��ال ‪ 1374‬توس��ط مرکز انتش��ارات دفتر‬ ‫تبلیغات اس�لامی حوزه علمیه قم منتشر ش��ده و تا کنون‬ ‫به چاپ های متعددی رس��یده اس��ت‪ .‬نام کتاب این است‪:‬‬ ‫«خاط رات امیرمومنان علی ه السالم»‪ .‬مولف محترم کتاب‪،‬‬ ‫اقای ش��عبان صبوری اس��ت و چنان که از مقدمه مولف بر‬ ‫چاپ اول برم ی اید کتاب با راهنمای ی های استاد عالمه فقیه‬ ‫اهل بیت و عرب ی دان کم نظیر حوزه های علمیه ای ران اقای‬ ‫سیدمهدی نبوی به چنین کمالی رسیده است‪ .‬کتاب هایی‬ ‫که توس��ط برخی نویس��ندگان محترم این روزگار منتش��ر‬ ‫م ی شود یک نقیصه بزرگ دارند و ان‪ ،‬این است که احادیث‬ ‫اهل بیت س�لام اهلل علیهم اجمعین با دق��ت کافی ترجمه‬ ‫نم ی شوند‪ .‬خوشبختانه این کتاب ترجمه منقح و بایسته ای‬ ‫از احادیث در اختیار گذاشته اس��ت‪ .‬انچه ب رای من عجیب‬ ‫است تهور مولف کتاب در اساس نهادن قالب «خاطره» ب رای‬ ‫گزینش و گرداوری سخنان حضرت استاد کل سیدنا و موالنا‬ ‫امی رالمومنین امام علی علی ه السالم است‪.‬‬ ‫خاطره نویسی‪ ،‬یادداشت روزانه و زندگینامه خودنوشت‪،‬‬ ‫گونه هایی هس��تند که بیش��تر در دوران مدرن مورد توجه‬ ‫نویس��ندگان قرار گرفته اند‪ ،‬چنان که در گنجینه مکتوبات‬ ‫کالس��یک ای رانی‪ ،‬کمتر به مواردی مانند نفثه المصدور اثر‬ ‫زیدری نسوی برم ی خوریم که کلیت ساختار کتاب به تمامی‬ ‫مبتنی بر خاطره نگاری باشد‪.‬‬ ‫البته گوش��ه و کن��ار اثار قدم��ا پر اس��ت از خاط رات‬ ‫شخصی‪ .‬مثال بخش بزرگی از اطالعاتی که در تاریخ بیهقی‬ ‫امده‪ ،‬خاط رات ابوالفضل بیهقی است؛ دیده ها و شنیده های‬ ‫مستقیم او یا انچه او از ش��اهدان عینی وقایع به یک یا دو‬ ‫واسطه نقل م ی کند‪.‬‬ ‫مثال دیگر‪ ،‬حکایاتی اس��ت که در گلستان و بوستان‬ ‫سعدی امده اس��ت‪ .‬بس��یاری از این حکایات‪ ،‬به قول ادبا با‬ ‫زاویه دید اول شخص روایت ش��ده است‪ .‬تو گویی دیده ها و‬ ‫شنیده های خود سعدی است‪.‬‬ ‫مرحوم استاد محیط طباطبایی بر اساس همین دسته‬ ‫از روایات سعدی که ظاهرشان شبیه خاطره گویی شخصی‬ ‫است‪ ،‬نقشه ای از سفرهای سعدی تهیه کرده است که ان را‬ ‫در کتاب ذکر جمیل سعدی م ی توانید بیابید‪ .‬روش کارش‬ ‫هم این گونه بوده اس��ت که مثال وقتی س��عدی م ی گوید‬ ‫«بتی دیدم از عاج در س��ومنات» فرض را بر این نهاده است‬ ‫که سعدی سفری به هند هم داشته و معبد مشهور هند در‬ ‫سومنات را بازدید کرده است‪.‬‬ ‫البته برخی از سعدی شناس��ان اعتقاد دارند همه این‬ ‫حکایت هایی که در گلستان و بوستان‪ ،‬در قالب خاطره تنظیم‬ ‫شده است‪ ،‬واقعی نیست و فن نویسندگی سعدی او را واداشته‬ ‫که ب رای باورپذیری بیش��تر‪ ،‬حکایت را به شکل یک خاطره‬ ‫تنظیم کند‪ .‬به هر صورت خاطره به عنوان یک گونه نوشتاری‬ ‫مستقل در ادبیات کالسیک ما شناخته شده نیست‪.‬‬ ‫خاطره را این گونه تعریف کنیم‪« :‬یادکردی از گذشته‬ ‫توسط ش��خص که در ان حادثه ای را که از جهتی‪ ،‬اکنون و‬ ‫در زمان حال ب رای او اهمی��ت دارد بازگو م ی کند‪ .‬این حادثه‬ ‫ممکن اس��ت به خودی خود از دید ناظر بیرونی مهم تلقی‬ ‫نشود‪ ،‬اما به س��بب تاثیر درازمدتی که برخاطره گو گذاشته‬ ‫است‪ ،‬به ذهن او خطور م ی کند و بازگو م ی شود‪».‬‬ ‫محقق ارجمندی ک��ه فکر نم ی کنم اکن��ون در زبان‬ ‫فارسی کسی به اندازه او در زمینه خاطره شناسی تخصص‬ ‫داشته باشد‪ ،‬یعنی اقای علیرضا کمری‪ ،‬در کتاب نفیس «با‬ ‫یاد خاطره» از این منظر‪ ،‬تاریخچه خاطره نگاری را زیر ذره بین‬ ‫برده است‪ .‬او از کهن ترین اس��ناد مربوط به فارسی اوستایی‬ ‫و فارس��ی میانه مثل متن کتاب مقدس زرتشتیان‪ ،‬اوستا یا‬ ‫سنگ نوشته ها و کتیب ه های هخامنشی اغاز کرده است و هر‬ ‫جا یادکردی از گذشته با روایت اول شخص امده ذیل خاطره‬ ‫مورد بررسی قرار داده است‪.‬‬ ‫مثال در گاه��ان یعنی کهن ترین بخش اوس��تا که از‬ ‫قضا دس��ت نخورده ترین بخش ان نیز هس��ت و مشتمل‬ ‫بر سرودها و نیایش های زرتش��ت‪ ،‬هر جا که زرتشت از خود‬ ‫سخن م ی گوید مثل‪« :‬ان زش��ت کردار بد نهاد‪ ،‬ان کوی در‬ ‫گذرگاه زمستان مرا خشنود نس��اخت هنگامی که از شدت‬ ‫س��ردی ب ی توان بودم‪ ...‬پیشوایان دیویس��نان از ایینی که‬ ‫مردم را به برزیگری فرام ی خواند فرمان نم ی برند و اعمال و‬ ‫کردارشان موجب م ی شود که در این گیتی به چهارپایان که‬ ‫موجب گشایش زندگی هستند بیداد رود‪...‬شاه ویشتاسب ان‬ ‫دارنده گاه شهریاری در ش��مار اعضای انجمن در امد و‪»...‬‬ ‫محقق محترم ان را از جنس خاطره ارزیابی م ی کند‪ .‬این یک‬ ‫چشم انداز بدیع و ب ی باکانه است بر شناخت خاطره به عنوان‬ ‫یک گونه از روایت و نه یک گونه نوشتاری‪ .‬چرا که پیش از‬ ‫این نیز گفتیم‪« :‬خاطره به عنوان یک گونه نوشتاری مستقل‬ ‫مربوط به دوران جدید اس��ت و ما از رهگذر اشنایی با تمدن‬ ‫غرب این گونه نوشتاری را در زبان فارسی خلق کرده ایم‪».‬‬ ‫به عنوان یک مثال بارز عطار را در نظر بگیرید‪ .‬تصور‬ ‫کنید که در ان روزگار که صنعت چاپ در کار نبوده اس��ت و‬ ‫دسترسی به اطالعات به خصوص دانستن ی های مربوط به‬ ‫گذشتگان بسیار دشوار‪ ،‬عطار ب رای گرداوری ان همه داده های‬ ‫متنوع درباره مش��ایخ صوفیه در تذکره االولیاء چه رنجی بر‬ ‫خود هموار کرده است و م ی ش��ود گفت تذکره االولیاء با ان‬ ‫همه حکایت های کوچک و اپیزودیک درباره پی ران طریقت‪،‬‬ ‫حاصل عمر عطار بوده است‪.‬ان گاه این عطار که از قدیسان‬ ‫زمانه خود (‪ )saint‬به ش��مار م ی رفته است و شاهدش این‬ ‫همه افسانه ای اس��ت که مردم در گذر روزگاران درباره عطار‬ ‫ساخته اند‪ ،‬چقدر اطالعات شخصی در مورد خود داده است؟ از‬ ‫خالل چندین هزار بیت عطار ما چقدر م ی توانیم درباره سیر‬ ‫و سلوک او‪ ،‬ابتدای حال او‪ ،‬خانواده اش‪ ،‬کسب و کارش‪ ،‬پی ران‬ ‫گفتارها‬ ‫‪19‬‬ ‫مناقشه از پاستور به جام جم‬ ‫گزار ‬ ‫شها‬ ‫در این صفحات تالش کرده ایم ت��ا اخرین تحوالت مهم خبری هفته را‬ ‫پوشش دهیم‪ .‬انتقاد جدید حسن روحانی از صداوس��یما‪ ،‬انتخاب نمایندگان‬ ‫عضو هیات نظارت بر مطبوعات نخس ت وزیری داووداوغلو و ماجرای قدیمی‬ ‫رابطه مسعود کیمیایی و سعید امامی در این صفحات مورد توجه قرار گرفته‬ ‫است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫ضرغامی‪:‬یاوردولتهستیم‬ ‫گزارش ها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫حسن روحانی یک سال پس از روی کار امدن‬ ‫همچنان به صدا و سیما حمله م ی کند‬ ‫مجادلهدربهارستان‬ ‫هنوزنمایندهمجلس‬ ‫درهیاتنظارتمعرفی‬ ‫نشده‬ ‫علیرضا تاجریان‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪1‬‬ ‫مهندس عزت اهلل ضرغامی‪ ،‬رئیس سازمان صداوسیما‬ ‫پیش از این به این گالیه ها و انتظارات شیخ پاسخ گفته بود؛‬ ‫او در جریان راهپیمایی روز قدس در پاسخ به سوالی مبنی‬ ‫ب راینکه اخی را برخی از افراد حاضر در دولت انتقاداتی را نسبت‬ ‫نگاه مشترک روحانی و ضرغامی‬ ‫روزنامه جام جم در ‪ ۱۸‬اسفند ‪ ۱۳۹۲‬در مطلبی با عنوان‬ ‫«نگاه مشترک روحانی و ضرغامی» به اجرای موفق مرحله‬ ‫دوم هدفمندی یارانه ها پرداخت؛ اجرای فاز دوم هدفمندی‬ ‫یارانه ها که قرار اس��ت در اینده نزدیک اغاز شود همکاری‬ ‫همه دستگاه ها و مس��ئوالن و البته مردم را م ی طلبد‪ .‬اخبار‬ ‫منتشر شده‪ ،‬نشان م ی دهد رسانه ملی و دولت در این زمینه‬ ‫نگاه نزدیکی به یکدیگر دارند و صداوسیما عزم خود را جزم‬ ‫کرده تا همچون دیگر مس��ائل ملی‪ ،‬دولت را در این زمینه‬ ‫یاری کند‪.‬‬ ‫رئی س جمهور از یک س��و با تاکید بر ضرورت اجرای‬ ‫هرچه س��ریع تر فاز دوم قانون هدفمن��دی یارانه ها‪ ،‬حضور‬ ‫رسانه ها را ب رای زمینه س��ازی در راستای اجرای این مرحله‪،‬‬ ‫الزم دانسته و از سوی دیگر رئیس سازمان صداوسیما هم‬ ‫کمک به اجرای موفق مرحله دوم قانون هدفمندی یارانه ها‬ ‫را از وظایف اصلی رسانه ها در ش��رایط فعلی کشور خوانده‬ ‫است‪.‬‬ ‫صحب ت های حسن روحانی‪ ،‬رئی س جمهور و عزت اهلل‬ ‫ضرغامی‪ ،‬رئیس سازمان صداوسیما در دو مراسم جداگانه؛‬ ‫اولی در مراسم اختتامیه جش��نواره مطبوعات و دیگری در‬ ‫همایش افق رسانه بیان ش��ده‪ ،‬اما هر دو حاکی از نزدیکی‬ ‫نگاه دولت و رسانه ملی در این موضوع و تالش صداوسیما‬ ‫ب رای اجرای هرچه بهتر این قانون اس��ت؛ رئی س جمهور در‬ ‫اظهارات خود با تاکید بر اینکه رس��انه ها باید در مشکالت‬ ‫اساس��ی جامعه به صحنه بیایند گفت‪« :‬رس��انه ها باید به‬ ‫دولت‪ ،‬به حاکمیت و به کشور کمک کنند‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه م ی خواهی��م وارد اجرای مرحله دوم‬ ‫قانون هدفمندی یارانه ها ش��ویم‪ ،‬گفت‪« :‬این کار‪ ،‬نیاز به‬ ‫حضور رس��انه ها دارد‪ ،‬انها باید زمینه را اماده کرده و شرایط‬ ‫کشور را توضیح بدهند و تشریح کنند‪».‬‬ ‫مهن��دس ضرغام��ی در همایش افق رس��انه گفت‪:‬‬ ‫«نم ی گذاری��م تنگناهای مال��ی‪ ،‬کوچک تری��ن خللی در‬ ‫جهت گیری های رسانه ملی داشته باشد‪».‬‬ ‫رئیس س��ازمان صداوس��یما در این همایش اجرای‬ ‫موفق مرحله دوم ط��رح هدفمن��دی یارانه ه��ا را از جمله‬ ‫وظایف اصلی رسانه ملی در شرایط کنونی دانست و گفت‪:‬‬ ‫«این وظیفه صرفا به اطالع رسانی محدود نم ی شود‪ ،‬بلکه‬ ‫اماده س��ازی افکار عمومی‪ ،‬خنث ی س��ازی عملیات روانی‬ ‫دشمن و برنامه ریزی دقیق و هماهنگ با دولت ب رای اجرای‬ ‫ان نگاه مشترک چه شد؟‬ ‫بهار ن��گاه مش��ترک روحانی و ضرغام��ی خیلی زود‬ ‫پاییزی شد و در انتشار گزارش صدروزه دولت و گفت وگوی‬ ‫زنده تلویزیونی رئی س جمهور خود را نش��ان داد؛ زمان ارائه‬ ‫اولین گزارش صدروزه رئی س جمهور‪ ،‬برخالف رویه گذشته به‬ ‫جای یک مجری سه مجری در مقابل رئیس دولت نشستند‪.‬‬ ‫بعدها برخی به این چینش انتقاد کردند اما رئی س س��ازمان‬ ‫صداوس��یما در دیدار با مجریان گف��ت‪« :‬انتقادهای زیادی‬ ‫که از جناح های مختلف به ش��ما وارد ش��د‪ ،‬بدون اطالع از‬ ‫پشت صحنه و هدف گذاری خاص ب رای این گفت وگو بوده‬ ‫اس��ت و این انتقادها از ارزش و جایگاه ش��ما در رسانه ملی‬ ‫نم ی کاهد‪».‬‬ ‫چند ماه بعد در حالی که همه پای تلویزیون نشسته‬ ‫بودند ت��ا گفت وگوی زن��ده تلویزیونی را تماش��ا کنند‪ ،‬این‬ ‫گفت وگو پخش نشد‪ .‬تاخیر که به نزدیک یک ساعت رسید‪،‬‬ ‫روای�ت اختلاف روحان�ی و ضرغامی از‬ ‫روزنام�ه واشنگتن پس�ت نیز نقل ش�د؛‬ ‫واشنگتن پست نوش�ت‪« :‬یک مبارزه بر‬ ‫س�ر کنترل دولت بر رس�انه ها در ایران‬ ‫ش�دت گرفته اس�ت و نیروهای سیاسی‬ ‫جناح مخالف بر سر این مساله که خطوط‬ ‫محدودکنن�ده دسترس�ی ب�ه اطالعات‬ ‫کجاست‪ ،‬به مبارزه مشغولند‪».‬‬ ‫خبرهایی در رسانه ها منتشر ش��د‪ .‬خبرهایی که م ی گفت‬ ‫اختالفاتی که بر سر انتخاب مجری وجود داشت این تاخیر‬ ‫را سبب شده است‪ .‬اختالفاتی که س��رانجام با پا در میانی‬ ‫ضرغامی حل شد‪.‬‬ ‫سرانجام اختالفات برطرف شد و برنامه به روی انتن‬ ‫رفت اما این بابی شد ب رای بیرون امدن اختالف صداوسیما‬ ‫و دولت‪ .‬دولت ندا س��پانلو را به عنوان مجری به صداوسیما‬ ‫معرفی کرده ب��ود اما صبح روز برگزاری ای��ن مصاحبه او از‬ ‫دسترس خارج م ی شود‪.‬‬ ‫دولت اص��رار م ی کن��د که خان��م پوریامی��ن در این‬ ‫مصاحبه حضور داشته باش��د اما صداوسیما این موضوع را‬ ‫نم ی پذیرد‪ .‬در نهایت حرف دولت به کرس��ی م ی نشیند و‬ ‫او در مصاحبه حاضر شد تا رئی س جمهور در اواخر مصاحبه‬ ‫بگوید‪« :‬خوش��حالیم که با وج��ود تاخیر ش��ما را در اینجا‬ ‫داشتیم‪ ».‬لحظاتی بعد ضرغام ی به رئیس شورای نظارت‬ ‫بر صداوسیما نامه ای نوشت و خواستار تعیی ن تکلیف درباره‬ ‫اختالف شد‪.‬‬ ‫روای��ت اخت�لاف روحان��ی و ضرغام��ی از روزنام��ه‬ ‫واشنگتن پست نیز نقل شد؛ واشنگتن پست نوشت‪« :‬یک‬ ‫مبارزه بر سر کنترل دولت بر رسانه ها در ای ران شدت گرفته‬ ‫است و نیروهای سیاس��ی جناح مخالف بر سر این مساله‬ ‫که خطوط محدودکننده دسترس��ی به اطالعات کجاست‪،‬‬ ‫به مبارزه مشغولند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫پاسخ مهندس‬ ‫به این سازمان داشته اند نظر شما در این باره چیست؟ گفته‬ ‫بود‪« :‬من در طول این مدت سه دولت را تجربه کردم‪ .‬وظیفه‬ ‫رسانه ملی نیز ب راساس رهنمودهای رهبری معظم انقالب‬ ‫حرکت در راستای انقالب و نظام است‪».‬‬ ‫وی با بی��ان اینک��ه در مجموع وظیفه صداوس��یما‬ ‫حمایت و پش��تیبانی از دولت ها اس��ت‪ ،‬اظهار داشته بود‪:‬‬ ‫«براس��اس مش��ی مقام معظم رهبری و وظیفه شرعی و‬ ‫قانونی‪ ،‬سازمان صداوسیما این مسئولیت را برعهده دارد‪ ،‬اما‬ ‫ممکن است در هر دوره ای بنا به دالیلی برخی از خواسته ها‬ ‫و توقعاتی براورده نشود‪».‬‬ ‫رئیس سازمان صداوسیما با تاکید ب راینکه این سازمان‬ ‫تمام تالش خود را ب رای عمل به وظایفش به کار م ی گیرد‪،‬‬ ‫تصریح کرده بود‪« :‬ممکن است شرایط حاشی ه ای و درگیری‬ ‫پیش اید‪ ،‬اما ما نشان داده ایم درگیر نم ی شویم‪».‬‬ ‫سیاست های مصوب از اولویت های ب رنامه سازان رسانه ملی‬ ‫است‪ .‬رسانه های مکمل نیز به متن نیاز دولت بپردازند و از‬ ‫حاشی ه پردازی پرهیز کنند‪».‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫این روزه��ا جدال رئی س جمهور و رئیس س��ازمان‬ ‫صداوس��یما باال گرفته اس��ت؛ اختالف میان انه��ا هویدا‬ ‫شده و از تریبون ها به گوش مردم م ی رس��د؛ البته از جانب‬ ‫رئی س جمهور ش��یخ حس��ن روحانی در س��فر ب��ه اردبیل‬ ‫در جلس��ه ش��ورای اداری اس��تان اردبیل از نحوه پوشش‬ ‫فعالی ت های دولت توسط صداوس��یما انتقاد کرد؛ از «این‬ ‫همه کاری که در یک س��ال اخیر صورت گرفته» گفت و از‬ ‫«این همه ب ی توجهی رسانه ملی» انتقاد کرد‪.‬‬ ‫روحانی گفت‪« :‬رسانه ملی حاضر به تشریح خدمات‬ ‫دولت نیست‪ ،‬دولت از لحاظ تبلیغاتی تنهاست؛ صداوسیما‬ ‫باید در چارچوب قانون اساس��ی فعالیت داش��ته باشد ولی‬ ‫برخالف قانون اساسی عمل م ی کند‪ .‬اجرای قانون اساسی‬ ‫ب رای بعض ی ها ناخوشایند است و سبب ناراحتی و عصبانیت‬ ‫انها م ی ش��ود‪.‬رئی س جمهور دو وظیفه ب��زرگ دارد؛ وظیفه‬ ‫نخس��ت در طول یک سال گذش��ته انجام شده که همان‬ ‫ریاست قوه اجرایی کشور است ولی وظیفه دوم که مهمتر‬ ‫است‪ ،‬این بوده که رئی س جمهور باید مسئول اجرای قانون‬ ‫اساسی کش��ور باش��د؛ در زمانی که خواس��تم این وظیفه‬ ‫را ش��روع کنم ب��رای مردم توضی��ح خواهم داد ک��ه چرا با‬ ‫تاخیر انجام شده اس��ت‪ ،‬اجرای این وظیفه ب رای بعض ی ها‬ ‫ناخوشایند است و سبب ناراحتی و عصبانیت انها م ی شود‪.‬‬ ‫قانون اساسی کشور باید اجرا شود‪ ،‬تمامی مسئوالن و وزرا‬ ‫باید بدانند که دولت در ادامه راه ب رای اجرای قانون مصمم‬ ‫خواهد بود‪ ،‬البته اگ��ر وقتی دولت اعالم کن��د که یکی از‬ ‫دس��تگاه ها تخلف داشته ان دس��تگاه نباید ناراحت بشود‪.‬‬ ‫بنده به حول و قوه الهی به انچه وعده داده ام عمل خواهم‬ ‫کرد و هیچ چیزی نم ی تواند مانع من شود؛ مردم با رای دادن‬ ‫بر مبنای قانون اساس��ی به من اعتماد کردند تا مس��ئول‬ ‫اجرای قانون اساسی کشور باشم‪ .‬حمایت مردم خیلی مهم‬ ‫اس��ت‪ ،‬محب ت های مردم اردبیل و بقیه استان هایی که به‬ ‫انها سفر داشته ایم نش��ان م ی دهد که دید مردم وسی ع تر از‬ ‫صداوسیماست و خیلی بهتر مسائل را درک کرده و در مورد‬ ‫ان قضاوت م ی کنند‪.‬‬ ‫برخالف تاکید امام راحل خدمات دولت به مردم اعالم‬ ‫نم ی شود‪ ،‬امام همیش��ه تاکید داش��تند که دولت خودش‬ ‫خدمات خود را اعالم کند و رسانه ها نیز پوشش الزم را بدهند‬ ‫که این اتفاق نیفتاد‪ ،‬به موقع م ی گویم چ��را اتفاق نیفتاده‬ ‫است؛ چرا کسی یاداور نم ی شود که در کدام دولت در بخش‬ ‫اقتصادی و با ان همه مش��کالتی که م��ا دولت را تحویل‬ ‫گرفتیم در عرض یک سال به چنین وضعیتی دست یافتیم؛‬ ‫چرا س��ازمان بی ن المللی پول و بانک جهانی و رسانه های‬ ‫خارجی اع�لام م ی کنند که چنی��ن کاری در ط��ول تاریخ‬ ‫ملت ها ب ی سابقه بوده ولی صداوسیما کشورمان هم چنین‬ ‫کاری انجام نم ی دهد‪ ،‬اهدافی دارد که ما به موقع ب رای مردم‬ ‫تبیین م ی کنیم‪».‬‬ ‫مغزمتفکراردوغاندرکاخنخست وزیری‬ ‫چگونه داووداوغلو از یک دیپلمات‬ ‫بهیکسیاستمدارتبدیلشد؟‬ ‫رازگشایی از مرد بارانی پوش‬ ‫کیمیاییپسازسال هادرتلوی زیوناز‬ ‫دیدارشباسعیدامامیگفت‬ ‫‪21‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫جدال شیخ و مهندس به مجلس هم کشید‬ ‫اکنون پ��س از اظهارات هفت��ه گذش��ته روحانی در‬ ‫اردبیل‪ ،‬برخ��ی از نمایندگان مجلس نی��ز در این خصوص‬ ‫اظهارنظرهای قابل تاملی داشته اند؛ احمد امیرابادی‪ ،‬نماینده‬ ‫مردم قم در مجلس شورای اسالمی اظهارات رئی س جمهور‬ ‫در مورد صداوس��یما را قابل تامل خوانده و گفته است‪« :‬ما‬ ‫نیز از صدا وسیما انتقاد داریم که اجازه نم ی دهد کارشناسانی‬ ‫غیر از کارشناسان دولت در برنامه ها حاضر شوند‪».‬‬ ‫امیرابادی ادامه داده اس��ت‪« :‬اقای ضرغامی خودش‬ ‫به من گفت که در بحث یارانه ها دولت اعالم کرده که اگر‬ ‫ب رای انصراف مردم از دریافت یارانه نقدی تبلیغ کنید دولت‬ ‫درصدی از درامده��ای حاصل از این کار را به صداوس��یما‬ ‫اختصاص خواهد داد ک��ه اقای ضرغام ی اع�لام کرده این‬ ‫پول ها از گلوی ما پایین نم ی رود‪».‬‬ ‫عض��و فراکس��یون اصولگرای��ان مجلس ش��ورای‬ ‫اسالمی تصریح کرده است‪« :‬روس��ای جمهور گذشته نیز‬ ‫در سال های پایانی دولت خود تالش م ی کردند ناتوانی خود‬ ‫در حل مشکالت کشور را به دوش سایر نهادها بیندازند اما‬ ‫اقای روحانی از ابتدای دولتش چنین تالش��ی را اغاز کرده‬ ‫است‪».‬‬ ‫در این میان عضو ناظر مجلس در شورای نظارت بر‬ ‫صداوسیما از بررسی انتقادات رئی س جمهور به رسانه ملی‬ ‫در جلس��ه این شورا خبر داده است‪ .‬س��ی د رمضان شجاعی‬ ‫کیاسری‪ ،‬نماینده س��اری در مجلس شورای اسالمی گفته‬ ‫است‪« :‬دولت دو نماینده در شورای نظارت دارد و از انجا که‬ ‫جلسه شورای نظارت طبق روال تشکیل م ی شود‪ ،‬مباحث‬ ‫و انتقادهای دولت نسبت به عملکرد صداوسیما نیز مطرح‬ ‫خواهد شد‪».‬‬ ‫عضو ناظر مجلس در ش��ورای نظارت بر صداوسیما‪،‬‬ ‫تاکید کرده است‪« :‬عملکرد کمی رس��انه ملی در پوشش‬ ‫برنامه های دولت تفاوت چندانی با دولت گذش��ته ندارد اما‬ ‫انتقادها از این دولت نسبت به دولت قبل‪ ،‬بیشتر است‪».‬‬ ‫وی اضافه کرده اس��ت‪« :‬از نظر کیف��ی و محتوایی‪،‬‬ ‫انتقادهایی از س��وی صداوس��یما به دول��ت یازدهم مطرح‬ ‫م ی ش��ود که این انتقادات نس��بت به دولت گذشته بیشتر‬ ‫است‪».‬‬ ‫شجاع ی کیاسری خاطرنش��ان کرده است‪« :‬موضوع‬ ‫کم توجهی رسانه ملی به پوشش برنامه ای قوا تنها منحصر‬ ‫به قوه مجریه نم ی شود‪ ،‬بلکه انعکاس اقدامات و عملکرد‬ ‫مجلس و قوه قضائیه در صداوس��یما نیز به مراتب س��هم‬ ‫کمتری نسبت به قوه مجریه دارند‪».‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫مردم خواهان نگاه مشترک هستند‬ ‫در همین حال س��یدعزت اهلل ضرغامی در جدیدترین‬ ‫واکنش به اظهارات حسن روحانی گفته است‪« :‬رسانه ملی‬ ‫از همه ظرفی ت های خ��ود ب رای موفقی��ت دولت و تحقق‬ ‫وعده های داده شده‪ ،‬استفاده خواهد کرد‪».‬‬ ‫رییس سازمان صداوس��یما همکاری رس��انه ملی و‬ ‫دولت را گسترده و اثربخش خواند و افزود‪« :‬موفقیت دولت‪،‬‬ ‫ موفقیت نظام است و رسانه ملی همان گونه که در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری حداکثر تالش خ��ود را ب��رای برگزاری‬ ‫انتخابات پر ش��کوه و دشمن ش��کن به کار گرفت‪ ،‬با همه‬ ‫ظرفیت خود ب رای موفقی��ت دولت و تحقق وعده های داده‬ ‫شده استفاده خواهد کرد‪».‬‬ ‫در حالی که گروهی از سیاس��یون در پی جدال شیخ‬ ‫و مهن��دس هس��تند و تحلی ل های��ی را در ای��ن خصوص‬ ‫ارائه م ی کنند که روحانی و ضرغام��ی را «رو در رو»ی هم‬ ‫قرار م ی دهد اما مردم خواهان ان نگاه مش��ترکی هس��تند‬ ‫که قرار بود در اج��رای مرحله دوم هدفمن��دی یارانه اتفاق‬ ‫بیفتد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مجادلهدربهارستان‬ ‫اختالف بر سر انتخاب عضو هیات نظارت بر مطبوعات‬ ‫همچنان ادامه دارد‬ ‫‪2‬‬ ‫«مارشال مک لوهان » نظریه پرداز معروف معتقد‬ ‫است که هر کس وس��ایل ارتباط جمعی را در اختیار داشته‬ ‫باشد‪ ،‬فرهنگ عام را تحت نفوذ دارد‪ .‬وی گفته است که اگر‬ ‫ارشمیدس (دانش��مند یونانی) نقطه اتکایی م ی خواست تا‬ ‫جهان را دگرگون کند‪ ،‬من رس��انه ها را م ی خواهم تا جوامع‬ ‫را دگرگون سازم‪.‬‬ ‫طی روزهای گذش��ته موضوع انتخاب هیات نظارت‬ ‫برمطبوعات در مجلس با حواشی جالبی همراه شد؛ اخرین‬ ‫حاش��یه مربوط به رای گیری اس��تمزاجی روز یکش��نبه در‬ ‫مجلس بود که پس از رای گی��ری از نمایندگان در جهت رد‬ ‫نظر کمیس��یون فرهنگی ب رای انتخاب ناظ ران در شورای‬ ‫نظارت در صداوسیما و ش��ورای نظارت بر مطبوعات میان‬ ‫زاکانی و رئیس مجلس درگیری لفظی به وجود امد‪ .‬عل ی رضا‬ ‫س مجلس‬ ‫ترئیسه‪ ،‬رفتار رئی ‬ ‫زاکانی با حضور در جایگاه هیا ‬ ‫را نوعی دیکتاتوری خواند و گفت که رئیس مجلس چرا ابهام‬ ‫خود را به رای نمایندگان گذاشته و اگر قرار بر عدالت باشد باید‬ ‫عکس این موضوع هم به رای گذاشته شود‪.‬‬ ‫الریجانی خط��اب ب��ه زاکانی گف��ت‪« :‬رفتار ش��ما‬ ‫دیکتاتوری اس��ت؛ من رئی��س مجلس هس��تم چطور در‬ ‫جاهایی دیگر ش��ما نم ی گویید دیکتاتوری! االن م ی گویید‬ ‫نظر رئیس مجلس دیکتاتوری است‪».‬‬ ‫اما این پایان این مجادله و تنش در مجلس نیست و به‬ ‫نظر م ی رسد در روزهای اینده نیز ادامه داشته باشد‪.‬‬ ‫مجادله بر سر چیست؟‬ ‫بر اس��اس ماده ‪ ۲۱۸‬ایین نامه داخلی مجلس شورای‬ ‫اس�لامی‪« ،‬ب رای انتخاب ناظ ران مجلس شورای اسالمی‪،‬‬ ‫کمیسیون ذی ربط موظف است حداقل به تعداد دو ب رابر مورد‬ ‫نیاز از نمایندگان داوطلب واجد شرایط را به مجلس معرفی‬ ‫نماید تا مجلس نسبت به انتخاب تع داد مورد نیاز اقدام کند‪».‬‬ ‫در این دور کمیسیون فرهنگی مجلس که اکثریت ان‬ ‫را نمایندگان نزدیک به جبهه پایداری تشکیل م ی دهند نام‬ ‫«رسایی» و «نبویان» از نمایندگان منتسب به این جبهه را به‬ ‫عنوان گزینه های پیشنهادی ب رای عضویت در هیات نظارت‬ ‫بر مطبوعات معرفی کرد‪ .‬نادیده گرفتن نام علی مطهری با‬ ‫این استدالل که او رای الزم را ب رای کاندیداتوری نیاورده است‬ ‫با اعتراض مطهری و جمع زیادی از نمایندگانروبه رو شد‪ .‬علی‬ ‫الریجانی رئیس مجلس هم تا حدودی ای��ن اعتراض ها را‬ ‫وارد دانست و به ابهام معرفی کاندیداها از سوی کمیسیون‬ ‫فرهنگی اش��اره کرد‪ ،‬ابهام ی که بنا ش��د بع��د از تعطیالت‬ ‫مجلس رفع شود‪.‬‬ ‫در فاصله تعطیالت مجلس ام��ا هجمه علیه رئیس‬ ‫مجلس و علی مطهری و مرتبط دانستن دفاعیات الریجانی‬ ‫از این موضوع به نسبت فامیلی او با مطهری سبب شد که‬ ‫در نهایت علی مطه��ری از کاندیداتوری در هیات نظارت بر‬ ‫مطبوعات انصراف داد‪ .‬با این وجود اما انتظار مجلس��ی ها‬ ‫ان بود که کمیسیون فرهنگی افراد دیگری را نیز به عنوان‬ ‫کاندیدا معرفی کند تا دست انها ب رای انتخاب ناظر باز باشد؛‬ ‫خواسته ای که از سوی کمیس��یون فرهنگی اجابت نشد تا‬ ‫در نهایت روز یکش��نبه به رای گیری اس��تمزاجی از صحن‬ ‫مجلس منتهی شد‪.‬‬ ‫در این رای گیری‪ 100‬نماینده نظر کمیسیون فرهنگی‬ ‫را تائی��د‪ 94 ،‬نماینده نظر کمیس��یون فرهنگ��ی را رد و ‪11‬‬ ‫نماینده به ان رای ممتنع دادند و پس از انکه فضای مجلس‬ ‫متش��نج ش��د و باتوجه به اینکه نظر موافقان به حدنصاب‬ ‫الزم نرسید‪ ،‬بررسی موضوع مجددا به کمیسیون فرهنگی‬ ‫بازگشت‪.‬‬ ‫اکنون کمیس��یون فرهنگی مجلس‪ ،‬حسن کامران‬ ‫گزارش ها‬ ‫و نصراهلل پژمان ف��ر را هم ب��ه ترتیب به جم��ع نامزدهای‬ ‫کمیس��یون فرهنگ��ی ب رای حض��ور در هیات نظ��ارت در‬ ‫مطبوعات و صداوسیما اضافه کرده اس��ت‪ .‬تصمیم جدید‬ ‫کمیسیون فرهنگی مجلس و حواشی جلسه روز یکشنبه‬ ‫مجلس همچنان نقل محافل خبری و سیاسی است و برخی‬ ‫اظهارنظرها حکایت از ان دارد که این مجادله‪ ،‬به این زودی ها‬ ‫در مجلس پایان نخواهد یافت چرا که ه ر کدام از موافقان و‬ ‫مخالفان استدالل های خود را دارند‪.‬‬ ‫استدالل موافقان و مخالفان‬ ‫نوباوه می گوید‪« :‬مساله مهمی رخ نداد‬ ‫فقط چون اقای مطهری رای نیاورده‬ ‫بود‪ ،‬اقای الریجانی بیشتر روابط‬ ‫خانوادگی مدنظرشان بود به همین‬ ‫دلیل مخالفت کردند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫برخی از اعضای کمیس��یون فرهنگی در واکنش به‬ ‫تصمیم روز یکش��نبه الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس را دیکتاتور‬ ‫م ی خوانند‪ ،‬اما از سوی دیگر برخی از نمایندگان هم معتقدند‬ ‫روز یکش��نبه رئیس مجلس و اکثریت نماین��دگان در ب رابر‬ ‫دیکتاتوری اقلیت ایستادند‪.‬‬ ‫رای گیری استمزاجی نوعی رای گیری عرفی در مجلس‬ ‫است که ب ر اساس ان رئیس قوه مقننه م ی تواند در شرایطی و‬ ‫ب رای پیشبرد بهتر اداره پارلمان از ان استفاده کند‪ .‬پیش از این‬ ‫در سال ‪ 89‬و در جریان بررسی بودجه ان سال رئیس مجلس‬ ‫از این شیوه ب رای حل اختالف نمایندگان استفاده کرد‪.‬‬ ‫به��روز نعمتی‪ ،‬عضو هیات رئیس��ه مجل��س در این‬ ‫خصوص م ی گوید‪« :‬ب راس��اس م��اده‪ 24‬ایی ن نامه داخلی‬ ‫بند ‪ 10‬این اختیار به رئیس مجلس داده ش��ده که در موارد‬ ‫اختالفی موضوع را رای گیری کند‪ ،‬اما امروز یک عده اقلیت‬ ‫ن نظر را‬ ‫از نمایندگان با بحث ه��ای مختلف تالش کردند ای ‬ ‫زیر سوال ببرند‪ .‬چطور نظر کمیسیون فرهنگی و مخالفت‬ ‫نمایندگان با ان اشتباه نیس��ت‪ ،‬اما وقتی اکثریت مجلس‬ ‫نظری دیگری دارد اسم ان را دیکتاتوری م ی گذارند‪».‬‬ ‫وی درباره اظهارات مخالفان این رای گیری استمزاجی‬ ‫و اینکه چون هیات رئیسه با نامزدهای کمیسیون فرهنگی‬ ‫مخالف اس��ت‪ ،‬اجازه برگزاری انتخابات ان را نم ی دهد‪ ،‬نیز‬ ‫م ی گوی��د‪« :‬این گونه اظهار نظ ر ه��ا صحت ن��دارد‪ .‬دراین‬ ‫خصوص در هیات رئیس��ه صحبت��ی انجام نش��ده‪ ،‬چون‬ ‫به ه ر حال در هیات رئیس��ه این موضوع ی��ک عده موافق و‬ ‫مخالف دارد و در این وس��ط برخی دوس��تان حاشی ه سازی‬ ‫م ی کنند‪».‬‬ ‫بیژن نوباوه‪،‬عضو جبهه پایداری و نماینده مردم ته ران‬ ‫در گفت وگو با خبرگزاری اریا درباره حواش��ی انتخاب هیات‬ ‫نظارت بر مطبوعات م ی گوید‪« :‬مساله مهمی رخ نداد فقط‬ ‫چون اقای مطهری رای نیاورده بود‪ ،‬اقای الریجانی بیشتر‬ ‫روابط خانوادگی مدنظرش��ان بود به همین دلیل مخالفت‬ ‫کردند‪».‬‬ ‫وی با اعالم اینکه در حال حاضر اقایان رسایی‪ ،‬نبویان‬ ‫و کامران ب رای حضور در هیات نظارت بر مطبوعات انتخاب‬ ‫ش��ده اند و ب رای هیات نظارت بر صداوسیما نیز پنج کاندیدا‬ ‫معرفی کرده ایم ک��ه از بین انها دو نفر انتخاب م ی ش��وند‪،‬‬ ‫م ی افزاید‪« :‬ما با انتخاب و معرف��ی این افراد م ی خواهیم بر‬ ‫رسانه ها تاثیر بگذاریم چرا که همه مطبوعات در حال حاضر‬ ‫دولتی و یک طرفه هستند‪ ،‬بناب راین از انجایی که مساله ما‬ ‫پیگیری مردمی است بناب راین اشکالی ندارد کسی در هیات‬ ‫نظارت حضور داشته باشد که نظری غیر از دولت ی ها بدهد‪».‬‬ ‫نوباوه درب��اره نگرانی رس��انه های اصالح طلب از این‬ ‫انتخاب نی��ز م ی گوید‪« :‬نگران��ی اصالح طلب��ان طبیعی‬ ‫اس��ت‪.‬به هرحال وقتی که دولت اصولگرا بود اصالح طلبان‬ ‫ت�لاش م ی کردند در هی��ات نظارت ب��ر مطبوعات حضور‬ ‫داشته باشند و امروز برعکس شده است‪ ،‬این مشکلی ندارد‬ ‫و به نفع رسانه هاس��ت‪ .‬بحث ما رس��انه های اصالح طلب و‬ ‫اصولگرا نیست در موضوع یارانه ها ما خواهان پرداخت ان به‬ ‫رسانه های ضعیف هستیم چراکه خالف این موضوع درحال‬ ‫انجام است‪».‬‬ ‫واکنش یکی دیگر از نمایندگان به این موضوع‪ ،‬از ابعاد‬ ‫دیگر این مجادله حکایت دارد‪ .‬جواد هروی‪ ،‬عضو فراکسیون‬ ‫رهروان والی��ت مجلس ش��ورای اس�لام ی در گفت وگو با‬ ‫خبرگزاری اری��ا درباره انتخ��اب اعضای هی��ات نظارت بر‬ ‫مطبوعات از سوی کمیس��یون فرهنگی مجلس م ی گوید‪:‬‬ ‫«از اینکه کمیس��یون فرهنگی بن��ده را از حضور در هیات‬ ‫نظارت بر مطبوعات محروم م ی کند واقعا متاسفم‪ .‬در واقع‬ ‫بنده متعجبم چرا کمیسیون با نگاه س��لبی به قضیه ورود‬ ‫پیدا کرده و واهمه دارد از اینکه من به عنوان کاندیدا معرفی‬ ‫شوم؟ تعجب بنده از این است باوجود اینکه رئیس کمیسیون‬ ‫فرهنگی و اقایان نوباوه و اقاته رانی ب رای کاندیداتوری بنده‬ ‫و مطرح شدن اس��مم در صحن علنی مجلس اب راز تمایل‬ ‫م ی کنند اما رای گیری ها چیز دیگری را نش��ان م ی دهد‪ .‬اگر‬ ‫کس��ی ترس یا واهمه ای ندارد باید ما را هم معرفی کنند و‬ ‫تکلیف در صحن مشخص شود‪».‬‬ ‫وی در ادام��ه م ی گوید‪« :‬بنده معتق��دم مطبوعات در‬ ‫کشور ما مظلوم واقع شده اند و فضای الزم در اختیار خب رنگار‬ ‫یا رسانه نیست تا بتوانند اطالعات را شفاف اعالم کنند‪ .‬اگر‬ ‫بحث اطالع رسانی در کشور ما وضعیت مقبول تری م ی داشت‬ ‫بسیاری از چالش های سیاسی‪،‬اقتصادی و فرهنگی به وجود‬ ‫نم ی امد‪ .‬من احساس م ی کنم ریش��ه بسیاری از درگیری ها‬ ‫و مجادالت در عدم اطالع رس��انی دقیق و بهنگام است‪ .‬به‬ ‫همین جهت بحث مطبوعات و رس��انه شریان حیاتی یک‬ ‫مملکت زنده اس��ت‪ .‬اگر ما حیات مملکت و نظام خودمان‬ ‫را م ی طلبیم باید بتوانیم شریان های مطبوعات را به صورت‬ ‫زنده نگه داریم‪ .‬همچنین باید حرمت و منزلت اهل رس��انه‬ ‫رعایت ش��ود که اینگونه نیست و متاس��فانه این رویکرد در‬ ‫تندروهای هردو طیف اصالح طلب و اصولگرا دیده م ی شود‪».‬‬ ‫هروی م ی افزاید‪« :‬تندروهای دو جریان با مش��ی ارام‬ ‫مبتنی بر رشد کیفی در رسانه ها مخالف هستند‪ .‬انها همیشه‬ ‫دنبال چال��ش و درگیری هس��تند و فک��ر م ی کنند فضای‬ ‫رسانه ای یعنی فضای تنور داغ همیش��ه انتخاباتی داشتن‬ ‫درحالی که این نگاه اشتباه است‪ .‬ب راساس رایی که مجلس‬ ‫داده کمیسیون فرهنگی مجلس باید در انتخاب کاندیداهای‬ ‫هیات نظارت برمطبوعات رضایت نمایندگان را تامین کند‪،‬‬ ‫بناب راین بنده نم ی دانم معرفی اقایان رسایی‪ ،‬نبویان و کامران‬ ‫م ی تواند نظر نمایندگان را جلب کند یا خیر؟ سوال بنده این‬ ‫است که چرا کمیسیون واهمه دارد اسم بنده در صحن علنی‬ ‫مجلس مطرح شود‪».‬‬ ‫احمد س��الک‪ ،‬رئیس کمیس��یون فرهنگی مجلس‬ ‫نیز در خصوص اتفاف��ات روز یکش��نبه مجلس و تصمیم‬ ‫جدید این کمیس��یون م ی گوید‪« :‬دلیل این مس��اله ابهام‬ ‫در بن��د اول م��اده ‪ 218‬ایی ن نامه داخلی مجل��س بود که با‬ ‫صحبتی که اقای حداد و الریجانی داشتند‪ ،‬نتیجه این شد‬ ‫که در جلسه یکشنبه گذشته کمیسیون اقای حداد گزارش‬ ‫مسائل را دادند و جمع بندی این شد که ما یک نفر را اضافه‬ ‫کنیم‪ .‬بناب راین نتیجه در کمیس��یون این ش��د که کسانی‬ ‫که در رای گیری های قبلی با اولویت بودند اضافه ش��وند و‬ ‫چون اقای مطهری ب��رای ناظر بودن در هی��ات نظارت بر‬ ‫مطبوعات اعالم انصراف کرده بود‪ ،‬اقای کامران معرفی شد‪.‬‬ ‫پس ناظرینی که ما به مجلس معرفی کردیم سه نفر یعنی‬ ‫اقایان رسایی‪ ،‬نبویان و کامران شدند و ب رای صداوسیما هم‬ ‫به ترتیب ارا‪ ،‬اقای پژمان فر اضافه شد‪ ،‬در نهایت این موضوع‬ ‫را ما به هیات رئیس��ه معرفی کردیم و امیدواریم در صحن‬ ‫علنی مطرح شود‪».‬‬ ‫اس��تدالل موافق��ان و مخالفان ه��ر دو حکایت از ان‬ ‫دارد که نمایندگان محترم مجلس به درستی متوجه قدرت‬ ‫رسانه ها در جامعه شده اند و قصد دارند بر انها تاثیر بگذارند‪،‬‬ ‫اما انتظار اصحاب رس��انه از نمایندگان خانه ملت ان است‬ ‫که فردی که به عنوان نماین��ده قوه مقننه در هیات نظارت‬ ‫بر مطبوعات حض��ور م ی یابد‪ ،‬چهره ای معتدل و اش��نا به‬ ‫روزنامه نگاری باشد و به کارکردهای مطبوعات اگاهی الزم را‬ ‫داشته باشد‪ ،‬این نماینده عصاره ای از رای کل مجلس شورای‬ ‫اسالمی اس��ت‪ ،‬او باید اهل ارامش باشد چون حوزه رسانه و‬ ‫مطبوعات نم ی خواهد در شرایطی که شدیدا نیازمند ارامش‬ ‫ب رای پیش��برد اهداف عالی نظام است‪ ،‬ش��اهد تنش های‬ ‫نامناسب و حاشی ه سازی های ب ی دلیل باشد‪.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫بی ‬ ‫نالملل‬ ‫مغزمتفکراردوغان‬ ‫درکاخنخست وزیری‬ ‫‪24‬‬ ‫ناصر پورابراهیم‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫چگونه داووداوغلو از یک دیپلمات‬ ‫به یک سیاستمدار تبدیل شد؟‬ ‫‪3‬‬ ‫احمد داوود اوغلو متولد ‪ 1959‬در تاش��کند یکی از‬ ‫توابع قونیه ترکیه است‪ .‬او بعد از اتمام تحصیالت دبیرستان‬ ‫در یکی از م��دارس المان ی زبان اس��تانبول‪ ،‬وارد دانش��گاه‬ ‫بغازایچی ش��د و تحصیالت خود تا مقطع دکت��را را در این‬ ‫دانشگاه در رشته روابط بی ن الملل به اتمام رساند‪.‬‬ ‫داوود اوغلو در س��ال ‪ 1990‬ب��ه عنوان اس��تادیار به‬ ‫استخدام دانش��گاه اس�لامی مالزی در امد‪ ،‬رش��ته علوم‬ ‫سیاسی در این دانشگاه را تاس��یس کرد و مدیرگروهی ان‬ ‫را نیز تا سال ‪ 1993‬برعهده گرفت‪ .‬در سابقه اکادمیک وی‬ ‫عضویت در انستیتوی مطالعات خاورمیانه‪ ،‬انستیتوی پول‬ ‫و بانکداری‪ ،‬هیات علمی دانش��گاه جن��گ و هیات علمی‬ ‫دانشگاه مرمره دیده م ی‪‎‬شود‪ .‬احمد داوود اوغلو در دولت‪‎‬های‬ ‫‪ 59 ،58‬و ‪ 60‬ترکیه به عنوان مش��اور ارشد نخس ت وزیر در‬ ‫سیاس��ت خارجی مش��غول فعالیت بود و در سال ‪ 2009‬به‬ ‫عنوان وزیر خارجه انتخاب شد‪.‬‬ ‫او به عنوان نماینده مردم قونیه در ‪ 2011‬وارد مجلس‬ ‫ترکیه ش��د‪ .‬وی مول��ف کتاب های چندی نیز هس��ت که‬ ‫مهمتری��ن ان کتاب «عمق اس��تراتژیک» اس��ت؛ س��ایر‬ ‫کتاب های این سیاس��تمدار عبارتن��د از‪« :‬بحران جهانی و‬ ‫سخنران ی های ‪ 11‬س��پتامبر» و «سیاست خارجی از تئوری‬ ‫تا عمل»‪.‬‬ ‫بع��د از انتخابات اخیر ریاس��ت جمه��وری در ترکیه‬ ‫و پیروزی نخس��ت وزیر وق��ت‪ ،‬رجب طی��ب اردوغان که‬ ‫گزارش ها‬ ‫در ‪10‬اگوس��ت انجام ش��د نام وی ب��ه عن��وان کاندیدای‬ ‫نخس ت وزیری و مامور تشکیل دولت ‪ 62‬ترکیه مطرح شد‪.‬‬ ‫بررس��ی کارنامه وزارت خارج��ه داوود اوغلو راهنمای‬ ‫موث��ری در پی ش بین��ی عملک��ردش در اینده ب��ه عنوان‬ ‫نخس��ت وزیر خواهد بود؛ دوره ای که با ش��عار ترکیه جدید‬ ‫از ‪ 28‬اگوس��ت ‪ 2014‬اغ��از خواهد ش��د و همان طور که در‬ ‫سخنرانی اردوغان و خود داووداوغلو در زمان اعالم نامزدی‬ ‫وی به عنوان نخس ت وزیر ترکیه مطرح شد دولت جدید دو‬ ‫وظیفه محوری را برعهده خواهد داش��ت؛ نخست مبارزه با‬ ‫جماعت اس�لامی در داخل دولت و دوم اماده ش��دن ب رای‬ ‫انتخابات مجلس ترکیه که در ژوئن ‪ 2015‬برگزار م ی شود‪ .‬در‬ ‫صورت کسب اکثریت کرس ی های مجلس از جانب عدالت‬ ‫و توس��عه‪ ،‬تغییر قانون اساس��ی و تبدیل سیستم سیاسی‬ ‫ترکیه از پارلمانی به ریاستی نیز محقق خواهد شد و بدین‬ ‫ترتیب اردوغان بار دیگر در راس مدیریت اجرایی ترکیه قرار‬ ‫خواهد گرفت‪.‬‬ ‫پیشینه فکری داوود اوغلو‬ ‫داوود اوغلو در مقام اجرا‬ ‫داوود اوغلو ابتدا در پ��ی ط راحی راهبردی ژئوپولتیک‬ ‫بر پایه بنیادهای تاریخی و تمدنی و سپس به دنبال اعمال‬ ‫ان در سیاست خارجی برم ی اید‪ .‬این دو دوره را م ی توان در‬ ‫دو برهه تاریخی قبل از قیام‪‎‬های عربی و بعد از ان تقسیم‬ ‫کرد‪ .‬راهبرد سیاس��ت خارجی داوود اوغلو در دو س��ال اول‬ ‫مسئولیت وی بسیار محتاطانه‪ ،‬فعال و پ راگماتیستی بود و‬ ‫روابط ترکیه با همسایگان خود‪ ،‬اتحادیه اروپا و ایاالت متحده‬ ‫امریکا بس��یار مثبت و تاثیرگذار ب��ود و حتی روابط نزدیک‬ ‫تجاری‪-‬اقتصادی میان ترکیه با بشار اسد‪ ،‬قذافی و حسنی‬ ‫مبارک وجود داشت‪.‬‬ ‫اما قیام های عربی نقطه اغاز بدفهمی رئیس سیاست‬ ‫خارجی ترکیه محسوب م ی‪‎‬ش��ود چرا که او به اشتباه این‬ ‫فرایند را اغازی بر تحول نظام بی ن المللی از سطح دولت ‪-‬‬ ‫ملت به دوره جدید اتحاد اس�لامی قلمداد کرد و اشتباهات‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫داوود اوغلو بر میراث ب�زرگ امپراتوری‬ ‫عثمان�ی تاکی�د دارد و معتق�د اس�ت به‬ ‫دلیل عدم توجه ب�ه این می�راث‪ ،‬ترکیه‬ ‫فرصت ه�ای زی�ادی را از دس�ت داده‬ ‫اس�ت‪ .‬وی دولت را عامل تولید تاریخ و‬ ‫ماحصل مجادله بلند مدت و فشرده ترکیه‬ ‫با تمدن های غربی می داند که سیس�تم‬ ‫بین المللی را ایجاد می نماید‬ ‫گزارش ها‬ ‫سنت اسالم گرایی در ترکیه بعد از تشکیل جمهوری‬ ‫ترکیه هیچ زمانی در دس��تور کار سیاست خارجی ان نبوده‬ ‫است و ایده های مطرح ش��ده در زمان نخس ت وزیری اربکان‬ ‫نیز به دلیل فشار حزب متحد وی (حزب راه راست) در دولت‬ ‫و ارتش ترکیه‪ ،‬چندان محقق نشد‪ .‬چرا که پشتوانه نظری‪،‬‬ ‫فکری و همچنین نخبگان معتقد به این رویکرد در عرصه‬ ‫تصمیم گیری سیاست خارجی ترکیه وجود نداشتند‪ .‬داوود‬ ‫اوغلو اولین نخبه سیاست خارجی ترکیه بود که با رویکردی‬ ‫پ راگماتیس��تی و عقالنی راهبرد اسالم گرایی را وارد عرصه‬ ‫سیاس��ت خارجی ترکیه نمود‪ .‬وی رویک��رد غرب گرایی در‬ ‫سیاست خارجی را به شدت مورد انتقاد قرار داد‪ .‬داوود اوغلو‬ ‫معتقد به پایان دوره مل ی گرایی و اغاز دوره اتحاد اس�لامی‬ ‫اس��ت که ترکیه نیز این روند انتقال را رهبری خواهد کرد‪.‬‬ ‫الگوی وی در این زمینه افرادی چ��ون الفرد ماهان‪ ،‬هالفدر‬ ‫مکیندر و نیکوالس اس��پایکمن بودن��د‪ .‬بنابراین رویکرد‬ ‫سیاست خارجی او فاقد اصالت است‪ .‬داوود اوغلو در یکی از‬ ‫مقاالت خود با عنوان «توازن قدرت در جهان و خاورمیانه»‬ ‫که در مجله صنعت و هنر چاپ شد‪ ،‬به رویکرد اندیشمندان‬ ‫مذکور در خص��وص ژئوپولتیک پرداخته اس��ت و رویکرد‬ ‫غرب گرایی سیاس��ت خارجی ترکیه را متاثر از امپریالیسم‬ ‫ژئوپولتیکی غرب م ی‪‎‬داند‪.‬‬ ‫ای��ن رویکرد در کت��اب عمق اس��تراتژیک وی مورد‬ ‫تاکید قرار م ی گیرد و دلیل عمده نارسایی سیاست خارجی‬ ‫ترکیه را شکاف میان تئوری و عمل و فقدان اندیشمندانی‬ ‫چون کسینجر و برژینسکی‪ -‬اندیش��مندانی که به دنبال‬ ‫هماهنگی میان تئوری و عمل بودند‪ -‬در سیاست خارجی‬ ‫ترکیه م ی داند‪.‬‬ ‫این سیاس��تمدار دلیل تس��لط غرب تا پایان جنگ‬ ‫جهانی دوم را اعمال راهبردهای الفرد ماهان‪ ،‬هالفدر مکیندر‬ ‫و نیکوالس اسپایکمن در سیاست خارجی عنوان م ی کند‪.‬‬ ‫اغلب منابع مورد اس��تفاده در کتاب عمق اس��تراتژیک نیز‬ ‫از نویسندگان مذکور اس��ت‪ .‬داوود اوغلو اظهار م ی دارد که‬ ‫جغ رافیا عامل ثابت در ش��کل گیری سیاست خارجی یک‬ ‫کشور است و به منظور بهره مندی از این فاکتور باید متوسل‬ ‫به دیپلماسی و توازن قدرت جهانی شد‪.‬‬ ‫همانند نظریه پردازان ژئوپولتیکی امپریالیستی که به‬ ‫دنبال تحلیل مش��کالت پیچیده رقابت های امپریالیستی‬ ‫پیش از قرن بیس��ت ویکم بودن��د داوود اوغل��و نیز روایت‬ ‫مش��ابهی را ارائه م ی کند؛ او راه حل را ایج��اد فضای نفوذ و‬ ‫سرزمین پسکرانه (‪ )Hinterland‬م ی داند‪ .‬البته وی ان‬ ‫را در دوران بعد از جنگ س��رد ب رای ترکیه تجویز م ی‪‎‬نماید؛‬ ‫دوره ای که تغیی رات اساسی در بالکان‪ ،‬قفقاز و خاورمیانه در‬ ‫حال وقوع بود‪.‬‬ ‫داوود اوغلو بر می راث بزرگ امپ راتوری عثمانی تاکید‬ ‫دارد و معتقد است به دلیل عدم توجه به این می راث‪ ،‬ترکیه‬ ‫فرصت های زیادی را از دست داده است‪ .‬وی دولت را عامل‬ ‫تولید تاریخ و ماحصل مجادله بلند مدت و فش��رده ترکیه با‬ ‫تمدن های غربی م ی داند که سیس��تم بی ن المللی را ایجاد‬ ‫م ی نماید‪ .‬براساس نظر این تئوریس��ین ترک‪ ،‬ترکیه یک‬ ‫دولت‪-‬ملت معمولی نیست‪ ،‬بلکه مرکز تمدن عثمانی است‬ ‫که نظم سیاسی بلندمدت و اصیلی را ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫عالوه بر این ترکیه جزو ‪ 8‬امپ راتوری اغاز قرن بیستم‬ ‫(انگلیس‪ ،‬روسیه‪ ،‬المان‪ ،‬فرانسه‪ ،‬مجارستان‪ ،‬چین و ژاپن)‬ ‫بوده اس��ت؛ همانند امپ راتوری مجارستان که بعد از سقوط‬ ‫امپ راتوری نتوانس��ته منطقه نف��وذ خود را حف��ظ نماید و‬ ‫سیاست حفظ وضع موجود را اتخاذ کرده است‪ .‬بنا به دیدگاه‬ ‫داوود اوغلو ترکیه بعد از جنگ سرد این فرصت را به دست‬ ‫اورده است تا هم حوزه نفوذ خود را ایجاد نماید و هم اینکه از‬ ‫سیاست منفعالنه و حفظ وضع موجود خارج شود‪ .‬چالش ها‬ ‫در خاورمیانه‪ ،‬بال��کان و قفقاز در پایان قرن بیس��تم نقش‬ ‫ترکیه به عنوان کش��ور حافظ صلح و همگرایی منطقه‪‎‬ای‬ ‫در قالب مرزهای ملی را پررنگ تر کرده اس��ت‪ .‬داوود اوغلو‬ ‫معتقد است که ترکیه باید خود در مرکز و دایره ثقل اتحادها‬ ‫و کنترل پسکرانه (‪ )Hinterland‬قرار گیرد‪ .‬کلیدی ترین‬ ‫مفهوم مورد اس��تفاده داوود اوغلو (‪ )Mittellage‬اس��ت‬ ‫که قبال توس��ط قیصر ویلهم دوم در المان در زمان جنگ‬ ‫جهانی استفاده شده بود‪.‬‬ ‫بر اساس این تئوری‪ ،‬چون المان مرزهای طبیعی در‬ ‫مقابله با شرق ندارد‪ ،‬بناب راین باید تالش کند تا حوزه نفوذ را‬ ‫در ماورای مرزها به منظور دفاع از سرزمین اصلی ایجاد کند‪.‬‬ ‫داوود اوغلو نیز به طور مش��ابهی چنین استدالل م ی‪‎‬کند؛‬ ‫«کشوری که در جایگاه کشور محور (‪ )Mittellage‬قرار‬ ‫دارد‪ ،‬شانس��ی ب رای منفعل ماندن ندارد‪ ،‬بلکه باید سیاست‬ ‫تسلط و توسعه حوزه نفوذ را اتخاذ کنند‪ ».‬یکی از ادعاهای‬ ‫جالب داوود اوغلو این اس��ت که دفاع از استانبول و ترکیه‬ ‫ش��رقی از «دریای ادریاتیک و س��ارایوو» و دفاع از اناتولی‬ ‫(اناطول��ی) و ارزروم نیز از «قفقاز ش��مالی و گروزنی» اغاز‬ ‫م ی شود‪.‬‬ ‫فاحشی را در سیاست خارجی ترکیه رقم زد که تاثی رات ان‬ ‫تا س��الیان دراز در س��طح داخلی و منطقه ای باقی خواهد‬ ‫ماند‪ .‬در ذیل به برخی از این سیاست ها پرداخته خواهد شد‪.‬‬ ‫بررسی سیاست خارجی این دوره نیازمند مجال دیگر است و‬ ‫ب رای جلوگیری از تطویل کالم صرفا به طور خالصه به مورد‬ ‫سوریه اشاره م ی شود‪.‬‬ ‫اولین گام در اعمال سیاست خارجی اسالم گرای ترکیه‬ ‫تحوالت سوریه بود که ترکیه با تمام وجود از این مخالفت ها‬ ‫حمایت مادی و معنوی کرد اما مخالفان مورد حمایت ترکیه‬ ‫در سوریه تحت عنوان ارتش ازاد سوریه به دلیل اختالفات‬ ‫داخلی و فقدان گفتمانی فراگیر روز به روز ضعیف ش��دند‪.‬‬ ‫شمار اوارگان س��وری که وارد ترکیه شده اند به بیش از ‪1/5‬‬ ‫میلیون رسید و معلوم نیست ایا امکان بازگشت دوباره انها‬ ‫به سوریه وجود دارد یا خیر‪.‬‬ ‫ترکیه سه گزینه پیش رو در قبال سوریه داشت‪ :‬الف)‬ ‫حمایت از مخالفان مدنی؛ مخالفانی که دست به سالح نبرده‬ ‫بودند؛ ب) حمایت از مخالفان نظامی و کمک تسلیحاتی‬ ‫به انان؛ ج) حمله به سوریه به وس��یله اقدام هماهنگ ناتو‪.‬‬ ‫ترکیه مرحله اول را بسیار زود به پایان رساند و به گمان اینکه‬ ‫گزینه های بعدی زود به نتیجه خواهد رس��ید وارد فاز دوم و‬ ‫سوم شد و نتیجه ان کشته ش��دن بیش از ‪ ۱۶۰‬هزار نفر در‬ ‫سوریه شد‪.‬‬ ‫ترکیه از نظر نظامی نه تنها قادر به مداخله در سوریه‬ ‫نبود‪ ،‬بلکه قادر به حفظ مرزهای خود نیز نبود‪ ،‬لذا در قالب‬ ‫طرح دفاع دسته جمعی موشک های پاتریوت در مرز ترکیه‬ ‫با سوریه مستقر ش��د‪ .‬از اغاز درگیری ها در سوریه از همان‬ ‫اول ترکیه به دنبال مداخله نظامی یکجانبه در سوریه بود؛‬ ‫چرا که در ‪ ۱۹۹۸‬این تجربه را داشتند‪ .‬در ان زمان ترکیه به‬ ‫منظور قطع کمک حافظ اسد‪ ،‬رئی س جمهور سابق سوریه‬ ‫به شورشیان‪ ،‬س��وریه را به حمله نظامی تهدید کرده بود و‬ ‫حافظ اس��د ب رای اینکه وارد جنگ با ترکیه نش��ود‪ ،‬ضمن‬ ‫پذیرش س��ایر خواس��ته های ترکیه‪ ،‬عبداهلل اوج��االن را از‬ ‫سوریه اخ راج کرد‪.‬‬ ‫اما با گذشت ‪ ۱۵‬س��ال از ان زمان س��وریه به همراه‬ ‫متحدین قدرتمند (روسیه و ای ران) خود در منطقه از تهدیدات‬ ‫ترکیه ابایی نداش��ت و دیگر ترکیه جای��گاه چندانی میان‬ ‫متحدین غربی خود نداش��ت و تاکید داوود اوغلو بر حقوق‬ ‫سن ی های س��وریه نیز راهبرد صحیحی در قبال تحوالت‬ ‫سوریه نبود‪.‬‬ ‫ش��یوه مواجهه ترکی��ه در قبال تح��والت مصر نیز‬ ‫متفاوت از س��وریه نبود‪ .‬بعد از کودتای ژوئن ‪ ۲۰۱۳‬در مصر‪،‬‬ ‫جز با باال بردن نماد رابعه و تش��دید تنش ها میان ترکیه با‬ ‫غرب و عربستان سعودی سود دیگری بر عمق استراتژیک‬ ‫داوود اوغلو نداشت‪.‬‬ ‫یکی از اساس��ی ترین کارکردهای سیاس��ت خارجی‬ ‫داوود اوغلو در تحوالت داخلی ترکیه‪ ،‬ایجاد گفتمانی جدید‬ ‫در عرصه داخلی ب��ود که در ان اردوغان سیاس��ت خارجی‬ ‫را ابزاری ب رای کسب محبوبیت بیش��تر نزد افکار عمومی‬ ‫داخلی و پیروزی در انتخابات مختلف قرار داد‪.‬‬ ‫اردوغان در سه سال اخیر حکومت خود و دو انتخابات‬ ‫اخیر در میتینگ های انتخاباتی خود کامال از ان استفاده کرد‬ ‫و همواره بر سیاست دفاع از مظلومان و اتحاد جهان اسالم‬ ‫و مخالفت با فزون طلب ی‪‎‬های کشورهای غربی تاکید داشت‬ ‫و حتی در جریان فساد بزرگ مالی که در زمستان سال پیش‬ ‫رخ داد‪ ،‬ان را نتیجه و بهای مستقل بودن ترکیه اعالم کرد‪.‬‬ ‫از لحاظ تشکیالتی و فکری نیز داوود اوغلو به عبداهلل‬ ‫گل بس��یار نزدیکتر از اردوغان بود و موجب��ات ورود وی به‬ ‫سیاس��ت را عبداهلل گل فراهم اورد اما انچه پیداست داوود‬ ‫اوغلو به عنوان نخس ت وزیر زیر سایه بلند اردوغان‪ ،‬چهره‪‎‬ای‬ ‫متفاوت‪‎‬تر از دوران وزارت خارجه خواهد داشت‪ .‬باید به انتظار‬ ‫نشس��تودید‪.‬‬ ‫‪25‬‬ ‫‪26‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫فرهنگ‬ ‫رازگشایی از مرد بارانی پوش‬ ‫‪4‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫کیمیایی پس از سال ها در تلویزیون از دیدارش با سعید امامی گفت‬ ‫مسعود کیمیایی‪ ،‬باز خرق عادت کرده‪ .‬در برنامه‬ ‫هفت شبکه سه حاضر شده و سر بحثی را باز کرده‬ ‫که خیلی وقت پیش گفته بود «حیطه اتش» است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫دیدار کیمیایی و بیضایی با سعید امامی‪ ،‬هنوز در حد‬ ‫شایعه بود؛ شایع ه هایی که م ی گفت در تیتراژ فیلم‬ ‫سلطان از سعید امامی با نام دیگری‪ ،‬نام برده شده است‪.‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫گفتند این کیمیایی‪ ،‬ان کیمیایی نیس��ت‪ ،‬هرچه‬ ‫باید «ضیافت» هنجارش��کنی بود؛ قهرمان داستان‪ ،‬مامور‬ ‫دولت بود‪ ،‬کسی از درون سیستم‪ .‬اینها البته مالیم ترین ها‬ ‫بود‪ .‬سال های توسعه سیاسی ب رای برخی به قیمت خونشان‬ ‫تمام شده بود و ب رای عده بیشتری به قیمت در خطر افتادن‬ ‫ابرویش��ان‪ ،‬تحمل اتهام های بیش��مار و البته «رد شدن از‬ ‫کنارشان»‪.‬‬ ‫حاال که سال ها گذشته است و شاید خیل ی ها به زحمت‬ ‫یادشان بیاید که «ان سال ها» دقیقا «چه اتفاقی»‪« ،‬ب رای‬ ‫چه کسانی» افتاده است‪ ،‬مسعود کیمیایی‪ ،‬باز خرق عادت‬ ‫کرده‪ .‬در برنامه هفت شبکه سه حاضر شده و سر بحثی را‬ ‫باز کرده که خیلی وقت پیش گفته بود «حیطه اتش» است‪.‬‬ ‫«من را متهم کرده اند که ب رای س��اخت «سلطان» و‬ ‫«ضیافت» وزارت اطالعات به من کمک کرده و سعید امامی‬ ‫سرمایه گذار یکی از فیلم هایم بوده است‪ ،‬در صورتی که من‬ ‫این اقا را دو بار بیشتر ندیدم‪ .‬او به من پیشنهاد ساخت یک‬ ‫فیلم را داد اما امکان ساخت ان فراهم نشد‪».‬‬ ‫اشاره اقای کیمیایی به بخش��ی از حرف هایی است‬ ‫که در جریان دیدار او با س��عید امامی‪ ،‬رد و بدل شده است‪،‬‬ ‫حرف هایی ک��ه بعدا در گفت وگو با امی��د روحانی در مجله‬ ‫گزارش فیلم انها را تش��ریح کرد‪« :‬در اتاق یک هتل باالی‬ ‫شهر قرار انجام شد‪ .‬دو نفر بودند‪ .‬بعد از سوال و جواب های‬ ‫بسیار و بحث ها که مدیر فرهنگی بسیار درست و رفیقانه‬ ‫با انها حرف زد‪ ،‬قرار بعدی را گذاش��تند که ب��ا تلفن خبرم‬ ‫کنند‪ .‬انها م ی خواس��تند و میان حرف هایشان این بود که‬ ‫پیشنهادی هم هس��ت که شما فیلمی بس��ازید‪ .‬دو هفته‬ ‫بعد قراری دیگر بود‪ .‬در یک هتل دیگر‪ .‬همان دو اقا امدند‪.‬‬ ‫یکی از اقایان س��اکت بود و دیگری س��ینمای ای ران را چه‬ ‫در گذش��ته و چه در بعد از انقالب خوب م ی ش��ناخت‪ .‬ارام‬ ‫بود‪ .‬فیلم های گذش��ته من را دوس��ت داش��ت و بعض ی ها‬ ‫را خیلی‪ .‬اما س��وال های زیادی درباره س��ینمای امروز من‬ ‫داش��ت‪ .‬لحن مهربانی داشت و پیش��نهاد یک فیلم کرد‪:‬‬ ‫«تروریس��تی ازموده و ساخته ش��ده در غرب که ب رای ترور‬ ‫یک ش��خصیت بزرگ در ای ران مامور م ی ش��ود و به دلیل‬ ‫تمرین ها و دانس��ته هایش به زودی به مقام م ی رس��د و در‬ ‫لحظه ای خاص نم ی تواند ترور کند و خودش را م ی کشد‪».‬‬ ‫گفتم اگر این فیلم را یک فیلمساز حزب اللهی و جنگ دیده‬ ‫بسازد‪ ،‬بسیار تاثیرش بیشتر اس��ت و بهتر خواهد ساخت‪.‬‬ ‫رسید به نوش��تن طرح‪ .‬فیلمس��از دیگری که در ان جلسه‬ ‫بود‪ ،‬به رام بیضایی بود‪ .‬تازه امده‪ ،‬مردی قدبلند بود با بارانی‬ ‫ابی و عینک ذره بینی شیشه سفید‪ .‬در اسانسور هتل‪ ،‬به رام‬ ‫لبخندی در ائینه داشت و نگاه به من کرد که تا صد جهان‬ ‫دیگر از یاد نخواهم برد‪.‬‬ ‫نگاهمان تلخ و ب ی پناه بود‪ .‬خودم را در ائینه نگاه کردم‪.‬‬ ‫رنگم س��فید بود‪ .‬اقای تازه وارد کمتر حرف م ی زد‪ .‬در اتاقی‬ ‫نشستیم و چای اوردند‪ .‬تازه وارد اسمش اقای اسالمی بود‪.‬‬ ‫به رام خارج از کش��ور رفته بود و تدریس م ی کرد‪ .‬حرف این‬ ‫بود که چرا م ی خواهید بروید‪ .‬به رام را ان قدر محکم تصور‬ ‫نم ی کردم‪ .‬نصیحت م ی کرد‪ .‬نگرانی نسل اینده را داشت‪.‬‬ ‫م ی گفت از ما که گذشته است‪ ،‬فکر بچه های ای ران باشید‪.‬‬ ‫ناله من از فیلم خط قرمز بود که توقیف شد‪ .‬فیلم بعدی در‬ ‫ماه رمضان و درجه «ج» نمایش داده شد‪ .‬بیشتر فیلم هایم‬ ‫درجه پایین دارند‪.‬‬ ‫دعوا بر س��ر تحقیر من و فیلم هایم اس��ت‪ .‬رویه هم‬ ‫درست است‪ .‬تا دو سه فیلم دیگر چیزی از من باقی نماند‪.‬‬ ‫به رام نه م ی تواند فیلم بسازد‪ ،‬نه تدریس کند و نه تئا تر روی‬ ‫صحنه ببرد‪ .‬بیرون امدیم‪ .‬جلوی در هت��ل کنار تر دوتایی‬ ‫ایستادیم؛ دو فیلمس��از تنها و ب ی کس در مقابل کوهی از‬ ‫رفتار ریاضی‪ .‬تا حال که نه فیلمی از به رام س��اخته شده و‬ ‫نه من ان فیلم را س��اخته ام‪ .‬من فیلم سلطان را ساختم که‬ ‫دوباره توقیف ش��د و بعد از حذف ‪ 34‬تکه ب��ا درجه «ب»‬ ‫س��تاره دار مفتخر ش��د و به رام بیضایی عزیز هم تا سه ماه‬ ‫پیش نس��اخته بود‪ .‬جلس��ه بعد نمایش اول فیلم سلطان‬ ‫در فرهنگس رای بهمن بود‪ .‬میهمانان من بیشتر منتقدین‪،‬‬ ‫بازیگران فیلم و دس��ت اندرکاران با خانواده هایشان بودند‪.‬‬ ‫دیدم که انها هم امدند‪ .‬فرهنگس رای بهمن را داشتند‪ ،‬فیلم‬ ‫که تمام شد‪ ،‬انها از فیلم بدشان امده بود‪».‬‬ ‫با همه این حرف ها‪ ،‬دیدار کیمیایی و بیضایی با سعید‬ ‫امامی‪ ،‬هنوز در حد شایعه بود‪ ،‬شایع ه هایی که م ی گفت در‬ ‫تیتراژ فیلم سلطان از س��عید امامی با نام دیگری‪ ،‬نام برده‬ ‫شده است‪ .‬حتی گفتند که س��عید امامی تهی ه کننده فیلم‬ ‫سلطان بوده است و عکسی از او و کیمیایی که همدیگر را‬ ‫در اغوش گرفته اند هم وجود دارد‪ .‬همین شایع ه ها باعث شد‬ ‫فیلم دیگر اقای کیمیایی‪« ،‬فریاد» همان روز ها با مشکل رو‬ ‫به رو شود‪ .‬سینا مطلبی دستیار کیمیایی در فیلم ضیافت‬ ‫و روزنامه نگار‪ ،‬در گزارشی که در روزنامه اقتصاد روز منتشر‬ ‫کرد‪ ،‬نوشت‪« :‬در اواسط شهریورماه ‪ ۱۳۷۸‬وقتی داوران خانه‬ ‫سینما سرگرم تماشای فیلم ها بودند تا بهترین ها را برگزینند‪،‬‬ ‫اولین زمزمه ها ش��نیده ش��د‪ .‬زمزمه ای که مدام گسترش‬ ‫م ی یافت‪ .‬طبق معمول منبع موثقی داشت‪ .‬پخش کنندگان‬ ‫شایعه هم او را نم ی شناختند و فقط به خاطر جذابیت شایعه‬ ‫ان را دامن م ی زدند‪ ».‬به نوشته این گزارش «یکی از فعاالن‬ ‫خانه سینما که دس��ت کم تا زمان تصدی س��متی در این‬ ‫تشکیالت صنفی باید بیطرف باشد‪ ،‬شایعه را هدایت کرد و‬ ‫اوج داد‪ .‬موقع مناسبی ب رای پخش شایعه انتخاب شده بود‪ .‬‬ ‫همان روز ها قرار بود که فیلم «فریاد» را داوران ببینند‪.‬‬ ‫مثل همیش��ه نمایش فیلمی از کیمیایی م��وج موافق و‬ ‫مخالف را برم ی انگیخت‪ .‬این بار این م��وج همزمان با اوج‬ ‫ماجرای سعید امامی هم بود‪ .‬این دو چه ارتباطی با هم دارد؟‬ ‫پاسخ این پرس��ش را حوادث بعدی داد‪ .‬در ان زمان عالقه‬ ‫ذاتی ای ران ی ها به «شایعه» که سینماگران هم گرفتار انند‪،‬‬ ‫سبب ش��د که افراد در گوش ها زمزمه کنند‪« .‬سعید امامی‬ ‫تهی ه کننده فیلم س��لطان بوده‪ ،‬در تیتراژ پایانی از او تشکر‬ ‫شده و عکس��ی هم از او در دست اس��ت که کیمیایی را در‬ ‫اغوش دارد‪».‬‬ ‫طبق معمول نه کسی سراغ عکس را گرفت‪ ،‬نه تیتراژ‬ ‫پایانی سلطان را دید و نه به بدیه ی ترین پرسش ها پاسخ داد‪.‬‬ ‫شایعه که هنوز از محدوده اهالی س��ینما بیرون نرفته بود‪،‬‬ ‫اولین تاثیر خود را گذاشت و به حذف کامل فیلم از جریان‬ ‫دریافت جایزه منجر شد‪».‬‬ ‫ان موقع اما کیمیایی سکوت کرد‪ ،‬چند سال بعد هم‬ ‫که شاید اب ها از اسیا افتاده بود‪ ،‬باز ترجیح داد به سکوتش‬ ‫ادامه دهد و در مصاحبه با روزنامه نوروز‪ ،‬گفت‪« :‬حیطه سعید‬ ‫امامی حیطه اتش است‪ ،‬اجازه بدهید از کنارش رد شویم‪...‬‬ ‫شما از هر طرف به این حیطه نزدیک شوید ان اتش دامان‬ ‫شما را م ی گیرد و کس��ی که در ان تاریخ این اتش را روشن‬ ‫کرد‪ ،‬خیلی اگاهانه این کار را کرد‪ .‬خیلی دانسته این کار را‬ ‫کرد‪ .‬بع د ها فهمیدم که من در ای��ن ماجرا تنها نبودم‪ ،‬بلکه‬ ‫خیل ی های دیگر هم بودند‪ .‬خیلی از هنرمندان سینما‪ ،‬تئا تر‪،‬‬ ‫نقاشی و ادبیات‪ ...‬بله‪ ،‬من تنها نبودم‪».‬‬ ‫حاال باز هم س��ال ها گذش��ته اس��ت‪ ،‬حاال که دیگر‬ ‫موضوع بازار ان حرف ها از رونق افتاده است و با مرگ سعید‬ ‫امامی خیل ی ها ترجیح داده اند که تمام ماجرا را مس��کوت‬ ‫بگذارند‪ ،‬این بار کیمیایی ناگفته هایش را علنی کرده است‪:‬‬ ‫«‪ ...‬من هیچ گاه از قدرت پول نگرفته ام تا فیلم بسازم‪ ،‬من‬ ‫هیچ گاه در کنار قدرت نایستادم و همیشه هزینه فیلم هایم‬ ‫از باجه فروش فیلم تامین شده و با پولی که مردم ب رای دیدن‬ ‫فیلم من داده اند‪ ،‬فیلم ساخته ام‪ ...‬این مساله بود و من هم‬ ‫ارام از کنار ان گذش��تم‪ ،‬اما در تمام این سال ها مدام درباره‬ ‫این مساله حرف زده ش��ده‪ ،‬هر کس که پیش من امده‪ ،‬در‬ ‫مورد این ماجرا حرف زده است‪.‬‬ ‫ان مامور اسمش سعید امامی بود و بعد از ان مدام از‬ ‫من م ی پرسیدند که این فیلم را به سفارش او ساخته ای یا‪...‬‬ ‫این حرف را درباره من زیاد زده اند اما واقعیت این اس��ت که‬ ‫سعید امامی یک پیشنهاد به من داد‪ ،‬من این کار را نکردم‪.‬‬ ‫در مورد این مس��اله هم باید بگویم که اگر ش��ما در تیتراژ‬ ‫پایانی فیلم های من اسم این مامور را دیدید‪ ،‬یا اسمی شبیه‬ ‫اسم او را من را کامال انکار کنید‪.‬‬ ‫من از جایی پول نگرفتم‪ ،‬مثل یک هنرمند پاک این را‬ ‫م ی گویم‪ ،‬من سعید امامی را دو بار دیدم‪ ،‬او یک مامور بود و‬ ‫هر وقت انها کسی مثل من را بخواهند‪ ،‬باید برود‪ ،‬چه من و‬ ‫‪27‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫چه شما باشیم‪ ،‬فرقی نم ی کند‪ ،‬پس این حرف را‪ ،‬تمام کنید‬ ‫ب رای من‪ ...‬سعید امامی را پتک کرده اند و مدام در طول این‬ ‫سال ها در سر من کوبیده اند‪».‬‬ ‫امدن کیمیایی به تلویزیون البته به غیر از طرح دوباره‬ ‫موضوع سعید امامی‪ ،‬فرصتی ب رای گفتن از چی ز های دیگر‬ ‫هم بود‪.‬‬ ‫حتی وقتی کیمیایی دوباره به همان ژانر قهرمان های‬ ‫عاص ی اش هم برگش��ته باش��د‪ ،‬باز کیمیایی این سال ها‪،‬‬ ‫کیمیایی گوزن ها و س��فر س��نگ نیس��ت‪ ،‬ف��ارغ از همه‬ ‫حرف هایی ک��ه ممکن اس��ت منتقد های��ش در این مورد‬ ‫گفته باشند و از این به بعد هم بگویند‪ ،‬حضور کیمیایی در‬ ‫تلویزیون‪ ،‬زمینه حرف های دیگری را هم فراهم کرد‪.‬‬ ‫«من در کارم افت نکرده ام‪ ،‬اما فقط م ی توانم اش��اره‬ ‫کنم به تعداد نیروهایی که صرف ش��د تا من فیلم خودم را‬ ‫نسازم‪ .‬یکی دو س��ال قبل از «متروپل» پنج سناریو رد شد‪،‬‬ ‫حتی ب رای خود متروپل هم چند بار نام فیلم را تغییر دادیم‪».‬‬ ‫اظهاراتی که یک روزنامه نگار س��ینمایی در تشریح‬ ‫ان نوشته است‪« :‬با چش��مانی خیس و جمالتی مقطع‪ ،‬رو‬ ‫به دوربین و مخاطبان شبکه س��ه م ی گوید علت اینکه از‬ ‫«قیصر»‪ ،‬چهل واندی سال بعد‪ ،‬رسیده به «متروپل»سازی‪،‬‬ ‫ان است که هرگز نگذاشتند در این سال ها «فیلم خودش»‬ ‫را بس��ازد‪ .‬م ی گوید‪ ،‬فیلمنامه هایش را باره��ا و بارها یکی‬ ‫یکی رد کرده اند در این س ی وپنج سال‪ .‬م ی گوید حتی اسم‬ ‫فیلمنامه هایش را به دفعات گفته اند عوض کند‪.‬‬ ‫م ی گوی��د گاه فیلمی را که س��اخته بعد از ش��ش بار‬ ‫بازنویسی و تغییر و تبدیل مجوز س��اخت داده اند که دیگر‬ ‫چیزی از «خودش» در ان باقی نمان��ده و حتما م ی خواهد‬ ‫به این معنا برسد که خب نتیجه ان همه شده است همین‬ ‫کارنامه فعلی که فاصله ها دارد با «خودش»‪ .‬خب حرف های‬ ‫درستی اس��ت تا اینجا و دردناک‪ ....‬البته خیل ی ها ساختند‪.‬‬ ‫عده ای هم اما نساختند‪.‬‬ ‫در کنار این گالیه های صریح کیمیایی بهانه دیگری‬ ‫ب رای ایجاد حاش��یه ب رای خودش تراش��یده اس��ت‪« .‬قرار‬ ‫نیست هنرمندان بتوانند تصمیمات درست سیاسی بگیرند‬ ‫چون انها اهل سیاست نیستند‪ ،‬به همین دلیل خوب است‬ ‫کسانی مثل بهروز وثوقی بتوانند برگردند و در اینجا کارهای‬ ‫خود را انجام دهند‪ .‬در شروع انقالب اصال معلوم نبود اتفاق‬ ‫چیست و خیل ی ها ان را نم ی فهمیدند و چون نم ی فهمیدند‬ ‫از ای ران رفتند‪ .‬البته بعد هم به شدت پشیمان شدند و من با‬ ‫خیلی از انها صحبت کردم و این موضوع را م ی دانم‪ .‬یکی‬ ‫از کس��انی که با او صحبت کردم رفیق من بود که گفت‪،‬‬ ‫ب ی خودی از ای ران بیرون امده اس��ت‪ ،‬به همین دلیل فکر‬ ‫م ی کنم باید شرایط طوری باش��د که وقتی انها م ی گویند‬ ‫اش��تباه کرده اند بتوانند برگردند‪ ،‬مخصوصا هنرمندان باید ‬ ‫بتوانند به کش��ور بازگردند‪ .‬اصال مگر قرار است هنرمندان‬ ‫بتوانند تصمیمات درست سیاسی بگیرند؟»‬ ‫«با رفتن بهروز وثوقی ‪ ،‬یک بازیگر خوبمان را از دست‬ ‫دادیم‪ .‬دیگر س ی وپنج سال گذشته و ان اتفاقات و داغی که‬ ‫خصیصه هر انقالبی است ‪ ،‬تمام شده است‪ .‬اینها هنرمندان‬ ‫این سرزمین هستند و باید بتوانند برگردند‪ ».‬برنامه هفت‪،‬‬ ‫این هفته حاشی ه های زیادی به همراه داشته و اول از همه‬ ‫همین اسم هایی که برده شده و ماجرا هایی که دوباره رو امده‬ ‫است‪ .‬البته تاریخ انقضای خیلی از این بحث ها شاید گذشته‬ ‫باشد‪ ،‬اما معن ی اش این نیس��ت که این بحث ها نم ی تواند‬ ‫دوباره جذابیت داشته باشد و دوباره کیمیایی را به ضد اخبار‬ ‫برگرداند‪ .‬اگر گالیه دیگری هم باقی مانده باشد‪ ،‬شاید این‬ ‫مقدمه ای ب رای طرح موضوعات دیگری است که شامل مرور‬ ‫زمان شده اند‪ .‬چیزی که باقی ماند افسوسی بود که از پاسخ‬ ‫نگفتن گب رلو به کیمیایی درباره بهروز وثوقی وجود داشت‪.‬‬ ‫کاش اقای مجری در مقابل این حرف ها موضعی م ی گرفت‬ ‫و چیزی م ی گفت‪.‬‬ ‫سکوتکیمیایی‬ ‫داشت به چیز های دیگر حمل می شد‬ ‫تو گوباسیدعبدالجوادموسوی‬ ‫گف ‬ ‫اقای کیمیایی در حضور اخیر خود در تلویزیون‪،‬‬ ‫جزئیاتی در مورد موضوعات گذشته مطرح کرده‪،‬‬ ‫از جمله به بحث در مورد نحوه احضار توسط سعید‬ ‫امامی و حاشیه های ان سال ها پرداخته‪ ،‬نظر شما در‬ ‫مورد این اظهارات چیست؟‬ ‫داستان سعید امامی را کس��انی ساختند که تا عمق‬ ‫استخوانسیاست زدهبودند‪.‬نوخاستگانیکهمی خواستندازهمه‬ ‫کسوهمه چیزانتقامبگیرند‪.‬انهافکرمی کردندهرکسدرپدید‬ ‫امدن نهضت ‪ 57‬سهمی دارد مس��تحق بدترین رفتارهاست‪.‬‬ ‫هدف وس��یله را توجیه می کند یک تئوری اهریمنی بود که با‬ ‫خودش ترور و همداستانی با دیکتاتور دیوانه عراق را پیش اورد‪.‬‬ ‫انها که داستان سعید امامی را پدید اوردند خواسته و ناخواسته‬ ‫پیرو این تئوری شیطانی بودند‪ .‬چگونه می توان محرم خوان و‬ ‫خانه مسعود کیمیایی شد و ان وقت چنین توطئه شومی را برای‬ ‫او تدارک دید؟ بی رحمانه قضاوت نمی کنم‪ .‬بعضی از انها را به نام‬ ‫و نشان می شناسم‪ ،‬خیلی هم بچه های بدی نبودند اما ان قدر‬ ‫تحت تاثیر ان فضای بی رحم و خشن ژورنالیستی حاکم بودند‬ ‫که مالحظه هیچ حریم و حرمتی را نمی کردند‪ .‬به یاد دارید که‬ ‫همکاران انها در حوزه سیاست چه بالیی سر مردم اوردند؟ اقای‬ ‫هاشمی رفسنجانی توسط همان جریان بیرحم و خشن حذف‬ ‫شد و از دل همان گفتمان سطحی مدعی جامعه مدنی محمود‬ ‫احمدی نژادسربراورد‪.‬مسعودکیمیاییقربانیانفضایهیجانی‬ ‫و غیرمعقول شد‪ .‬البته ساده دلی و زودباوری و رفاقت بی شیله و‬ ‫پیله کیمیایی را هم در این میان نبای��د نادیده گرفت‪ .‬او قربانی‬ ‫مفاهیمی شد که در ذهن و ضمیر ان جوان ها ارزشی نداشت‪.‬‬ ‫رفاقت‪،‬شرافت‪،‬خانوادهومفاهیمیازایندستدرنگاهانهاصرفا‬ ‫مشتی الفاظ بودند اما کیمیایی با این مفاهیم زندگی می کرد و‬ ‫همچنان زندگی می کند‪ .‬صب��وری و طاقت اوری کیمیایی در‬ ‫این مورد خاص‪ ،‬حقیقتا تحسین برانگیز بود‪ .‬هر جقله ای در این‬ ‫سال ها به خود اجازه داد بر اساس شایعات و شنیده ها‪ ،‬حیثیت و‬ ‫شان و شخص یکی از چهره های فرهنگ و هنر این سرزمین‬ ‫را زیر سوال ببرد و جالب اینکه چه شبه روشنفکران و چه مدعیان‬ ‫ارزش مداری در این مورد همدل و همزبان بودند‪ .‬به قول محمد‬ ‫زهری‪ :‬من نوش��تم از چپ‪ /‬تو نوش��تی از راست‪ /‬وسط سطر‬ ‫رسیدیمبههم‪.‬البتههمینموضوعنشانمی دهدکیمیاییچقدر‬ ‫ادم مستقلی اس��ت‪ .‬معموال در این سرزمین ادم های مستقل‬ ‫مورد غضب هر دو جناحند‪ .‬در همی��ن دعوای اخیر هم دیدیم‬ ‫که ادبیات انها که مدعی روشنفکریند و چپ می زنند با انها که‬ ‫مدعی دفاع از ارزش هایند و راست می زنند چقدر شبیه هم بود‪.‬‬ ‫برای من اما داستان سعید امامی از اول بی اهمیت بود و هست‪.‬‬ ‫قضاوتمندربارهکیمیاییراخزعبالتیازایندستنمی سازند‪.‬‬ ‫من فیلم های کیمیایی را می بینم‪ .‬ش��عرها و داستان هایش را‬ ‫می خوانم و او را با ترازوی انصاف و معرفت نقد می کنم‪ .‬به بعضی‬ ‫ازکارهایشنقدهایجدیهمدارم‪.‬کمااینکهدرانگفتوگوی‬ ‫معروفی که با او در مجله کتاب همشهری انجام دادم به صراحت‬ ‫از شعرهایش انتقاد کردم و او صمیمانه و متواضعانه پذیرفت‪.‬‬ ‫من زندگی سالمت کیمیایی را می بینم و بر همین اساس او را‬ ‫قضاوت می کنم‪ .‬شاید زندگی شخصی او با زندگی شخصی من‬ ‫خیلیمتفاوتباشدامااینتفاوت هاباعثنمی شوداوراانکارکنم‪.‬‬ ‫او به شکل عقایدش زندگی می کند و من هم به شکل عقایدم‪.‬‬ ‫داستان هایی از این دست هیچ ربطی به فکر و فرهنگ ندارد و‬ ‫بیشتر به کار کسانی می اید که هیچ هنری ندارند و دوست دارند‬ ‫با تیغ پای ادم های بزرگ را قطع کنند تا هم قد انها شوند‪ .‬من نه‬ ‫بی هنرم و نه بیکار که سرم را به خزعبالتی این چنینی گرم کنم‪.‬‬ ‫داستان سعید امامی چه راست باشد و چه دروغ برای من از اساس‬ ‫هیچاهمیتیندارد‪.‬‬ ‫البته در میان این همه هیاهوی بسیار برای هیچ اگر قرار‬ ‫باشد حرف کسی را باور کنم حرف اقای کیمیایی را باور می کنم‬ ‫چرا که از او دروغ نش��نیده ام اما از شبه روش��نفکران و مدعیان‬ ‫ارزشمداریتادلتانبخواهددروغشنیده ام‪.‬درمورددفاعکیمیایی‬ ‫از خودش هم حرف خاصی ندارم جز اینکه این دفاع را حق مسلم‬ ‫ایشان می دانم‪ .‬سکوت ایشان داشت حمل بر چیزهای دیگری‬ ‫می شد‪ .‬انها که کمر به نابودی او بس��ته بودند وقاحت را از حد‬ ‫گذرانده بودند‪ .‬انها در هر جناح و دسته ای که باشند ادم های ترسو‬ ‫و بزدلی هستند و دیدید که چگونه پس از دفاع قاطعانه کیمیایی‬ ‫زبان در کام کش��یدند و دم برنیاوردند‪ .‬امی��دوارم این ماجرای‬ ‫چندش اور همین جا تمام شود و فرصتی فراهم شود تا گوش ها‪،‬‬ ‫مستعدشنیدنحرف هایجدی تریدربارهکیمیاییباشند‪.‬‬ ‫اقای کیمیایی با گالیه از سانسور مرتب کار هایش‬ ‫گفته است که نگذاش�ته اند او فیلم های خودش را‬ ‫بسازد‪ ،‬فکر می کنید سانسور چقدر باعث شده که‬ ‫کیمیایی دیگر اثاری مش�ابه قیص�ر و گوزن ها در‬ ‫کارنامه اش نداشته باشد؟‬ ‫در مواجهه با سانسور دو راه مختلف وجود دارد‪ ،‬برخی‬ ‫کارگردان ها وقتی امکان ساختن فیلم های خودشان را نداشتند‪،‬‬ ‫فیلم نساخته اند و برخی راه دیگر را انتخاب کردند و به فیلمسازی‬ ‫ادامه دادند‪ .‬هر چند که ممکن است کارهایشان با سانسور های‬ ‫جدی هم رو به رو شده است‪.‬‬ ‫فکرمی کنیدکدامراهدرمواجههباسانسورمقبول تر‬ ‫است و چرا؟‬ ‫من درباره سانسور و نقش ان در سینمای کیمیایی و‬ ‫بهویژهسینمایاینسال هایشدربرنامههفتبهتفصیلسخن‬ ‫گفته ام‪.‬مختصرومفیدشاینکهکیمیایییکفیلمسازمستقلو‬ ‫معترضاست‪.‬فیلمسازیهوشمندکهوقایعبزرگرابومی کشد‪.‬‬ ‫هنرمندانیچوناوبرایهرحکومتیمی توانندیکنعمتباشند‪.‬‬ ‫اگر در سال های قبل از انقالب انها که کاره ای بودند به قیصر و‬ ‫گوزن ها و بلوچ و خاک توجه می کردند یا دست کم به سفرسنگ‬ ‫که کامال صریح و روشن بود شاید فضا عوض می شد‪ .‬اما دم و‬ ‫یداد کیمیایی فقط غزل‬ ‫دستگاه فرهنگ و هنر پهلوی ترجیح م ‬ ‫بسازد‪ .‬اگرچه غزل نیز به زعم این بنده کم ترین از بهترین اثار‬ ‫سینمایی ایران است اماچیزی رانویدنمی دهد‪.‬خطری راگوشزد‬ ‫نمی کندوایناگرچهممکناستخوابفرادستانرااشفتهنکند‬ ‫اما خیلی هم به نفع انها نیست‪ .‬همه چیز را ارام نشان می دهد و‬ ‫فاجعه وقتی از راه می رسد که دیگر هیچ کس را توانایی مقابله با‬ ‫ان نیست‪ .‬من اگر به جای مدیران و مسئوالن نظام بودم اجازه‬ ‫می دادم کیمیایی هرچه دلش می خواهد بس��ازد‪ .‬او فیلمس��از‬ ‫‪5‬‬ ‫کیمیایی از جمله افرادی است که م ی تواند‬ ‫با ه�ر حرفی ک�ه به زب�ان م�ی اورد‪ ،‬یک بحث‬ ‫دنباله دار ب�ه راه بیندازد‪ .‬ح�اال اظهارات صریح‬ ‫او در ب رنام�ه هفت‪ ،‬زمینه س�از باز ش�دن س�ر‬ ‫داستان هایی است که چه کهنه شده باشند‪ ،‬چه‬ ‫نه جذابی ت های زیادی دارند‪ .‬برخی از گفته های‬ ‫اق�ای کیمیای�ی را در گفت وگو ب�ا عبدالجواد‬ ‫موسوی بررسی کرده ایم‪.‬‬ ‫اجتماعی است و جامعه اش و اطرافش را بهتر از هر جامعه شناس‬ ‫و تحلیلگری می شناس��د‪ .‬او بود که در هیاهوی دوم خرداد که‬ ‫جامعه دوقطبی شده بود و همه یا مدنی شده بودند و یا زدنی به ما‬ ‫گفتمشکلجامعهاساسی ترازاینحرف هایژورنالیستیاست‪.‬‬ ‫او بود که در اغازین سال های دهه هفتاد به ما گفت نسلی دارد‬ ‫سربرمی اوردکهاگرچهخیلیشبیهمانیستامابایدباورشکرد‪.‬‬ ‫او بود که لجام گسیختگی سرمایه داری دولتی را در اواسط دهه‬ ‫هفتاد به ما متذکر شد و همان جا بود که پیاده لشکر سرمای هداری‬ ‫منحط دولتی اما مدعی استقالل و ازادی خواهی داستان سعید‬ ‫امامی را ش��کل داد‪ .‬تا همه ادم های مستقل حساب دستشان‬ ‫بیاید که درافتادن با صاحبان زر و زور و تزویر چه تاوانی را در پی‬ ‫خواهد داشت‪.‬‬ ‫یداردوازبسیاری‬ ‫کیمیاییعاشقانهسرزمینشرادوستم ‬ ‫از مدعیان بیشتر به فکر منافع ملی است‪ .‬او به شدت به مردم و‬ ‫باورهای ازلی و ابدی انها احترام می گذارد‪ .‬او در ازادترین شرایط‬ ‫نیزاهلسوءاستفادهواببهاسیابدشمناناینسرزمینریختن‬ ‫نیست‪ .‬سینمای کیمیایی سینمایی اجتماعی است‪ .‬پس باید‬ ‫صریح باشدو الجرمدر مواردی تلخ‪ .‬اما این تلخی‪ ،‬تلخی کاسنی‬ ‫اس��ت نه تلخی زهر هالهل‪ .‬اگر کس��انی این داروی تلخ را از‬ ‫گزارش ها‬ ‫کیمیایینمی ستانندبدانندکهزمانهبرایانهادراستینتیغپنهان‬ ‫کرده است‪ .‬من نمی دانم راه مقابله با سانسور چیست‪ .‬هر کس‬ ‫بسته به اخالق فردی و ویژگی های خاص خود با این موضوع‬ ‫برخورد خواهد کرد‪ .‬کال مقابله با سانس��ور چیز خوبی اس��ت‪.‬‬ ‫هرکس باید به قدر وسع خود با این پدیده شوم مقابله کند‪ .‬از هر‬ ‫طریق که باشد‪ .‬اینکه کدام طریق بهتر است نمی دانم‪ .‬گروهی‬ ‫ان گروهی این پسندد‪.‬‬ ‫اظهاراتصریحاقایکیمیاییدرموردرابطههنرمند‬ ‫و سیاس�ت و تاکید او بر اینکه هنرمند قرار نیست‬ ‫تصمیم درس�ت سیاس�ی بگیرد را چطور ارزیابی‬ ‫می کنید؟‬ ‫بهنظرماقایکیمیاییدرموردنسبتهنرمندوسیاست‬ ‫بسیار درست س��خن گفته اند‪ .‬این حرف ها البته برای کسانی‬ ‫که با هنر و کار هنری بیگانه اند خیلی قابل هضم نیست‪ .‬هنر‬ ‫ساحت لغزیدن های بسیار و برخاستن ها و شکستن ها و دوباره‬ ‫ازمودن هاست‪ .‬هنرمندان اگر عقل محاسبه گرانه سیاستمداران‬ ‫را داشتند که هنرمند نمی شدند‪ .‬هنرمند با دلش زندگی می کند و‬ ‫این را از خاطر نباید برد که دل ادمیزاد گاهی اوقات ممکن است‬ ‫کاردستشبدهد‪.‬عالوهبراینمگرمردمدرهنگامه هاییکهباید‬ ‫تصمیمدرستیاغلطسیاسیبگیرندچشمبههنرمنددارند؟ان‬ ‫هم در یک جامعه ای که به شدت به باورهای دینی خود اعتقاد‬ ‫دارد؟هنرمنددرهیچجایجهان مرجعتصمیم گیرینیستکه‬ ‫در این جا باشد‪ .‬این حرف ها جای نگرانی ندارد‪ .‬قرار بود که بهروز‬ ‫وثوقی و امثال او مرجع سیاس��ی مردم باشند که اصال انقالبی‬ ‫صورتنمی گرفت‪.‬متاسفانهدرروزگارماکههمهچیزدرسیاست‬ ‫خالصهمی شودوباسیاستتعریفمی شودگفتناینحرف های‬ ‫خالفعادتخیلیبهگوش هاخوشنمی نشیند‪.‬فالنفیلمساز‬ ‫خوب است چون شعارهای سیاسی مورد عالقه مان را از زبان‬ ‫او می شنویم‪ .‬فالن فیلمساز بد است چون به عقاید سیاسی ما‬ ‫چندان روی خوش نشان نمی دهد‪ .‬با این قضاوت های سطحی‬ ‫و سیاست زده ان چه بیش��تر از هر چیزی صدمه می بیند هنر و‬ ‫هنرمند است‪ .‬البته اگر هنرمند بتواند موضع سیاسی درست و‬ ‫صحیح گیرد چه بهتر‪ .‬دران صورت می توان گفت انچه خوبان‬ ‫همه دارند تو تنها داری‪ ،‬اما اگر هنرمن��دی به میل و دلخواه ما‬ ‫موضعسیاسینگرفتنبایدهنراورانادیدهبگیریم‪.‬نادیدهگرفتن‬ ‫ما البته هیچ چیزی را تغییر نخواهد داد‪.‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫سیاست‬ ‫تا اخرمی مانم‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫تو گوی‬ ‫پاسخ به منتقدان «ندا» در گف ‬ ‫«مثلث» با صادق خرازی‬ ‫جنجال ندا‬ ‫خبرتشکیلیکحزبجدیددرمیاناصالح طلبانصورت هایمختلفیازواکنش هارابه همراهداشته‬ ‫است‪.‬بیشترینبازخوردهاالبتهازدرونجناحاصالح طلببودهاست‪.‬دوطیفراستوچپاینجناح‪،‬بهمولود‬ ‫جدید تاختند و حاال این اعضای حزب جدید هستند که به دفاع از خود برخاسته اند‪ .‬مثلث در این پرونده تالش‬ ‫کرده نظرات هر دو سمت ماجرا را درج کند‪ .‬مثلث امادگی دارد در شماره های اینده پاسخ طرفین را نسبت به‬ ‫مطالبیکهدراینشمارهمنتشرشدهدرقالبیادداشت‪،‬مناظرهویاگفت وگومنعکسکند‪.‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫سعید اجورلو‪ -‬مصطفی صادقی‬ ‫تو گوکنندگان‬ ‫گف ‬ ‫‪1‬‬ ‫اقای خرازی! وضعی ت تان به لحاظ جس�می‬ ‫چطور است؟‬ ‫الحمدهلل خیلی بهترم‪.‬‬ ‫فکر م ی کنم شرایط امروزتان از سال ‪ 88‬که شما‬ ‫را دیدم بهتر باشد‪.‬‬ ‫به لط��ف پروردگار وضعیتم نس��بت ب��ه ان زمان‬ ‫بسیار بهتر است‪.‬‬ ‫شما را بیش�تر ب ه عنوان یک چهره دیپلماتیک‬ ‫م ی شناسند اما مدتی است که بیشتر در عرصه‬ ‫سیاست داخلی نام شما مطرح است‪ .‬چه اتفاقی‬ ‫افتاده است؟‬ ‫حقیقت این است که از ابتدا ش��اید من دیپلماتی‬ ‫بودم که هم در عرصه سیاست خارجی فعال بودم و هم در‬ ‫حوزه سیاست داخلی‪ .‬قریب سه دهه است که در رسانه های‬ ‫داخلی مقاله نوشته ام و اعالم موضع کرده ام‪ .‬البته با گذشت‬ ‫زمان مواضع من در خصوص بسیاری از مسائل تغییر کرد و‬ ‫به دلیل تجارب مختلفی که پیدا کردم جهان بینی انسانیم‬ ‫شکوفاتر شد‪ .‬م ی توانم بگویم که روزگار متالطمی داشتم‪.‬‬ ‫امروز توان و انگیزه دارم که در هر دو حوزه سیاست خارجی و‬ ‫داخلی خدمت کنم و بر این باورم که م ی توانم نظ راتم را ارائه‬ ‫کنم و به قسمت عملی انها جامه عمل بپوشانم‪.‬‬ ‫خودتان کدام حوزه را بیشتر م ی پسندید؟‬ ‫به عقیده من حوزه سیاس��ت داخل��ی از ابتدا نیاز‬ ‫بسیار به کار و تالش داشت‪ ،‬و به دلیل مجموعه ای از همین‬ ‫علت ها من سیاست داخلی رابیشتر م ی پسندیدم و دوست‬ ‫داشتم در حوزه سیاس��ت داخلی فعالیت کنم اما تهدیدات‬ ‫خارجی وجود داشت که داخل را تحت الشعاع قرار م ی داد لذا‬ ‫به دعوت دکتر والیتی به حوزه سیاست خارجی رفتم و حدود‬ ‫‪ 26-25‬سال در این حوزه فعالیت کردم‪ .‬البته هنوز هم در ان‬ ‫عرصه فعال هستم و کارم را انجام م ی دهم اما معتقدم که‬ ‫در برخی حوزه ها یک سیاستمدار به سختی م ی تواند یک‬ ‫دیپلمات باشد ولی یک دیپلمات م ی تواند نقش سیاستمدار‬ ‫را به خوبی ایفا کند‪ .‬من امروز بیش از یک دهه اس��ت که‬ ‫فعالیت در عرصه سیاس��ت داخلی را تجربه م ی کنم‪ ،‬تاریخ‬ ‫تعیین خواهد کرد که عملکردهامان چگونه بوده است‪.‬‬ ‫ایا این تجربه م ی تواند اغاز یک دوره جدید برای‬ ‫دکتر صادق خرازی باشد؟‬ ‫قبل از انتخابات ‪84‬؟‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫بله؛ من هم��ان زمان در مقاالت و یادداش��ت های‬ ‫بس��یاری نوش��تم که ما ظرفی ت ها و پتانس��ی ل های ویژه‬ ‫و فراوان��ی داری��م اما موقعی��ت جهانی و حت��ی موقعیت‬ ‫منطقه ای مان را با این فرد از دست م ی دهیم‪ .‬ب ر این اساس‪،‬‬ ‫سیاست خارجی ما نس��بت به حضور احمدی نژاد به شدت‬ ‫افت م ی کند و من از اولین س��ف رایی ب��ودم که احمدی نژاد‬ ‫با کینه با انها برخ��ورد کرد‪ ،‬البته خدا را ش��کر م ی کنم که‬ ‫چنین اتفاقی افتاد‪ ،‬زی را که من نم ی توانس��تم سفیر خوبی‬ ‫ب رای اقای احمدی نژاد باشم؛ چراکه سفیر باید رئی س جمهور‬ ‫را قبول داشته باشد و رئی س جمهور نیز باید به او اطمینان‬ ‫داش��ته باش��د اما چنین چیزی در میان ما نبود‪ .‬زمان ی که‬ ‫احمدی نژاد رئی س جمهور شد‪ ،‬جمعی از سف رای کشورهای‬ ‫مهم را به ته ران دعوت کردند‪ .‬در ان جلسه گفت ما دکترین‬ ‫خود در سیاست خارجی را داریم‪ .‬هی چ کدام از راه های مذاکره‬ ‫را قبول نداریم‪ .‬ما نس��بت به مدیریت جهان نظر داریم وی‬ ‫م ی گفت این اعتمادسازی و دیالوگ ومذاکره و خوش وبش‬ ‫کردن مزخرف است‪ .‬انها یا ما را م ی پذیرند یا ما جهان را به‬ ‫اتش م ی کش��یم‪ ،‬ما ادعای مدیریت جهان��ی داریم و چه و‬ ‫چه‪ ...‬و در طول جلس ه ای که وزیر و معاونینی و بخش قابل‬ ‫معتنابهی از سف را بودند به در خواس��ت متکی وزیر خارجه‬ ‫من س��خنرانی کردم‪ .‬صریح گفتم شناخت ش��ما و دانش‬ ‫شما از پرونده پیچیده هسته ای کم اس��ت اشتباهی را که‬ ‫برخی دیگر در تاریخ کردند شما نکنید من در انجا گفتم که‬ ‫م ی توان از تاریخ درس گرفت و ش��ما اشتباهی که مرحوم‬ ‫ایت اهلل کاشانی و مرحوم دکتر مصدق مرتکب شدند‪ ،‬تکرار‬ ‫نکنید‪ ،‬از هرگون��ه رفتاری که مردم هزینه پرداز ش��عارهای‬ ‫ب ی منطق ان شوند بایس��ت خودداری کرد‪ .‬یادم م ی اید که‬ ‫ایش��ان موضع تلخ و تندی گرفت‪ ،‬بعد از این موضع گیری‪،‬‬ ‫همه بچه های وزارت خارجه به طنز م ی گفتند همه رفتنی‬ ‫ش��دیم‪ .‬من همان ش��ب ب رای خداحافظی و بازگش��ت به‬ ‫ماموریت خدمت رهبری رسیدم و مرسوم بود که هر گاه من‬ ‫تهران م ی امدم هم خدمت مقام معظم رهبری م ی رسیدم‬ ‫و از ایش��ان کس��ب تکلیف ب رای کارها م ی ک��ردم و هم با‬ ‫رئی س جمهور و دیگران م ی نشستم‪ ،‬مس��ایل و مناسبات‬ ‫دو کشور را دنبال م ی کردم‪ ،‬من فقط در ان سفر خدمت اقا‬ ‫رسیدم‪ ،‬ایشان پرسیدند که جلسه چگونه بود؟ من گفتم که‬ ‫اقای احمدی نژاد این حرف ها را زد و ایش��ان بسیار تعجب‬ ‫کردند‪ .‬گفتن��د‪ :‬مطمئنی؟ گفتم بله‪ ،‬صحب ت های ایش��ان‬ ‫ضبط شده است‪ ،‬من نگرانی از این صحب ت های ب ی منطق‬ ‫را در سیمای رهبری دیدم و ایشان فرمودند این ایام کار من‬ ‫خیلی زیاد است خیلی باید مراقب باشم و مطالب دیگر‪ .‬من‬ ‫سربس��ته عرض م ی کنم خیلی از نخبگان و حتی اکثریت‬ ‫مردم نم ی دانند که رهبری انق�لاب با چه دقت و ظ رافتی از‬ ‫وقوع خیلی حوادث جلوگیری کردند‪ ،‬تاریخ داوری م ی کند‪.‬‬ ‫چند روز بعد از این جلسه بود که خوشبختانه همکاری من‬ ‫با اقای احمدی نژاد قطع ش��د‪ .‬البت��ه در روزهای منتهی به‬ ‫پایان دولت نهم‪ ،‬برخی مش��اوران ایش��ان امدند که من را‬ ‫جذب کنند اما خوش��بختانه خداوند به م��ن کمک کرد و‬ ‫توانستم بر هوای نفسم مسلط ش��وم و این پیشنهادات را‬ ‫نپذیرفتم‪ .‬م ی خواهم بگویم که من در حدود ‪10‬سال اخیر‪ ،‬در‬ ‫حوزه سیاست خارجی و داخلی فعالیت کرده ام‪ .‬قبل از سال‬ ‫‪ ،88‬بحث های زیادی پی رامون انتخابات ریاس��ت جمهوری‬ ‫به صورت جدی در همه محافل مطرح م ی ش��د‪ .‬حتی من‬ ‫سیاست‬ ‫از زمانی که از پاریس امدم‪ ،‬مسئولیتی را نپذیرفتم‬ ‫و هیچگون��ه پیش��نهادی را قب��ول نکردم‪ ،‬برداش��تم این‬ ‫بود (و هنوز هم هس��ت) که دول��ت احمدی ن��ژاد یکی از‬ ‫پرحاش��ی ه ترین دولت های تاری��خ ای ران بوده اس��ت؛ امروز‬ ‫امار و ارقام هم تحلی��ل مرا تایید م ی کن��د‪ .‬قبل از این که‬ ‫احمدی نژاد به عنوان نامزد ریاست جمهوری بیاید‪ ،‬زمان ی که‬ ‫اقای هاشم ی رفسنجانی کاندیدای ریاست جمهوری شد‪ ،‬من‬ ‫از وزارت خارجه مرخصی گرفتم و از پاریس به ته ران امدم‪.‬‬ ‫در ان چند روز به حدود هفت یا هش��ت شهر کشور رفتم و‬ ‫ب رای ایشان س��خنرانی تبلیغاتی کردم‪ .‬اینجا الزم م ی بینم‬ ‫به این موضوع اشاره کنم که در همان زمان علیرغم احترام‬ ‫ویژه ای که ب رای اقای هاشم ی رفس��نجانی داشتم مخالف‬ ‫ریاست جمهوری یک ش��خص بیش از دو دوره بودم اما به‬ ‫قدرت رس��یدن احمدی نژاد و امثال ایشان را بسیار مضر به‬ ‫حال کشور م ی دانستم و در ان مقطع چاره ای هم نبود‪ .‬جمع‬ ‫زیادی هم به این نتیجه رس��یده بودند‪ .‬من هنوز هم باورم‬ ‫این است که هیچ رئی س جمهوری بیشتر از دو دوره نبایست‬ ‫در قدرت باقی بمان��د‪ ،‬این مغایر با رون��د دموکراتیزه کردن‬ ‫کشور است و عده ای از نخبگان و شخصی ت های سیاسی‬ ‫و علمی کشور نیز فرایند بازگش��ت به قدرت را مستحسن‬ ‫نم ی پندارند و قبول ندارند؛ مگر در شرایط ویژه و حساس و‬ ‫یا اتفاق خاصی در حال وقوع باش��د که منافع ملی ای ران از‬ ‫رئی س جمهور و رئیس دولتی به خصوص که بتواند در این‬ ‫زمینه کار کند‪ ،‬منتفع شود‪ .‬بگذریم من در ان دوره ‪10-12‬‬ ‫س��خنرانی و ده ها مقاله در روزنامه ها ب رای اقای هاش��می‬ ‫انجام دادم و نوشتم همان زمان گفتم که با شناختی که از‬ ‫احمدی نژاد دارم م ی دانم که اگر او بر سر کار بیاید‪ ،‬وضعیت‬ ‫بدتر م ی شود و ای ران بدتر از بنگالدش م ی شود‪.‬‬ ‫به خاط��ر دارم که حضرت حاج حس��ن اق��ای خمینی نیز‬ ‫توصیه به دولت ائتالفی م ی کردند‪ .‬من در همه جلس��ات‬ ‫اقای خاتمی حضور داشتم‪ .‬شاید یکسال قبل از انتخابات‬ ‫بود اقای دکت��ر روحانی هم مطرح بود ب��رای کاندیداتوری‬ ‫ریاست جمهوری و س��تاد خاصی را هم در خیابان پاسداران‬ ‫زده بودند‪ .‬از من خواستند کمکشان کنم‪ .‬من بحث ائتالف‬ ‫را مطرح کردم‪ .‬مدام هم اقای خاتمی را در جریان م ی گذاشتم‬ ‫تا اینکه دیالوگی را میان اقای روحانی و اقای قالیباف شروع‬ ‫کردیم و این دو نفر حدود چند جلس��ه ب��ه اتفاق من بحث‬ ‫کردند و جلساتی برگزار کردند تا بتوانیم کمک کنیم که یک‬ ‫رئی س جمهور ائتالفی انتخاب شود‪ .‬هی چ کس نم ی دانست‬ ‫و تصور نم ی کردیم ک��ه تحوالت سیاس��ی ناگهان چنین‬ ‫چرخشی پیدا کند؛ م ی دانستیم که اصالح طلبان سه مدعی‬ ‫در داخل کشور دارند‪ :‬گروهی م ی گفتند که باید ریشه شان‬ ‫را کند‪ ،‬گروه دیگری م ی گفتند که باید تحمل شان کرد ولی‬ ‫نبایس��ت به قدرت باز گردند و عده ای هم معتقد بودند که‬ ‫باید اصالح طلبان را به نظام و حاکمیت بر گرداند‪ .‬ما در ان‬ ‫زمان فعالی ت ه��ای جدی انجام م ی دادیم و م ی خواس��تیم‬ ‫ب رنامه ریزی کنیم که اتفاق مثبتی در مناسبات میان عقالی‬ ‫دو جناح بیافتد و اتفاقی بین اقای روحانی و اقای قالیباف رخ‬ ‫دهد‪ .‬اقای قالیباف به دلیل تحلیلی که از مسائل سیاسی‬ ‫پیدا کرد‪ ،‬از حضور در انتخابات منصرف ش��د‪ .‬همان موقع‬ ‫اقای روحانی با من صحبت کرده بود که مس��ئول س��تاد‬ ‫انتخابات ی شان باش��م‪ .‬من با ایشان شرط کرده بودم که اگر‬ ‫اقای خاتمی یا اقای موسوی بیایند‪ ،‬من ناچارم بروم‪ ،‬به دلیل‬ ‫باور و کاری که با اقای خاتمی م ی کنم‪ ،‬به ایشان گفتم که‬ ‫اصالح طلبان‪ ،‬اقبال چندانی نس��بت به شما ندارند‪ .‬ایشان‬ ‫گفت اگر اقایان خاتمی و موسوی بیایند طبیعی است من‬ ‫هم انصراف م ی دهم من با اقای روحانی رفاقت طوالنی و‬ ‫نزدیکی داشتم‪ ،‬مثل رفاقت مان با اقای خاتمی‪.‬‬ ‫وقتی اقای خاتمی ب رای کاندیداتوری ریاست جمهوری‬ ‫امدند‪ ،‬اقای عارف رئیس ستاد ایشان شد و من سخنگوی‬ ‫ستاد ش��دم‪ .‬من پیش اقای روحانی رفتم‪ .‬با هم دو ساعتی‬ ‫صحبت کردیم‪ .‬ایش��ان تحلیلش این بود که با این اتفاق‬ ‫احمدی نژاد دوباره رئی س جمهور م ی ش��ود و تردید نداشت‬ ‫که نخواهند گذاش��ت نه خاتمی نه موسوی بیایند‪ ،‬سنتی‬ ‫است میان همه کسانی که معموال م ی خواهند کاندیدای‬ ‫ریاست جمهوری شوند که خدمت رهبری م ی رسند و رهبری‬ ‫فقط کلیاتی اصولی را با همه بیان م ی فرمایند‪ .‬اقای دکتر‬ ‫روحانی حتی با رهب��ری مالقات هم کرده ب��ود‪ ،‬ولی خب‬ ‫قاطبه اصالحات به س��مت اقای خاتمی گوش��ه چشمی‬ ‫داشتند‪ ،‬اقای روحانی به من گفت من م ی دانم هیچ یک از‬ ‫این اقایان نم ی توانند موفقیتی در انتخابات کسب کنند و‬ ‫حتی مدعی بودند که نخواهند گذاشت‪ .‬ایشان گفت حداقل‬ ‫من باعث افتراق و اختالف نم ی شوم و حجت شرعی دیگر‬ ‫ندارم و ایش��ان هم پس از کاندیداتوری موس��وی و خاتمی‬ ‫انصراف داد‪ .‬بعد هم تحوالت سال ‪ ١٣٨٨‬پیش امد‪ .‬ماجرای‬ ‫کناره گیری اقای خاتمی و پافشاری اقای مهندس موسوی‬ ‫نیز هم ماجرای جالب دیگری است که روزی مایلم با اجازه‬ ‫از اقای خاتمی و اقای موس��وی ب رای روشن شدن قطعاتی‬ ‫ناگفته و نانوش��ته از تحوالت سیاس��ی ای��ران بیان کنم‪،‬‬ ‫البته تا وضعیت بدین س��بک اس��ت کار درستی نم ی دانم‬ ‫که خیلی از حرف ها زده ش��ود‪ .‬پس از انک��ه اقای خاتمی‬ ‫استعفا دادند به دلیل رابطه شخصی که من با شخص اقای‬ ‫مهندس موسوی داشتم‪ ،‬منظم خدمت ایشان م ی رسیدم و‬ ‫مشورت هایی م ی دادم‪ ،‬کمک م ی کردم و حتی مصاحب ه های‬ ‫فراوانی هم انجام دادم اما بعد از انتخابات ‪ 88‬و تحوالتی که‬ ‫در صحنه سیاس��ی و در کف خیابان ها رخ داد‪ ،‬من تحلیل‬ ‫دیگری پیدا کردم و حتی در روزنامه همشهری مقاله ای هم‬ ‫در این خصوص نوشتم و ترجیح به سکوت گرفتم‪ .‬در عین‬ ‫حال‪ ،‬همواره کنار اقای خاتمی و اصالحات بوده ام اما نگرش‬ ‫‪31‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫دوران سخت مش��کالت مردانه با من بود‪ ،‬احترام فراوانی‬ ‫برخی علیه اقای دکتر روحانی تندروی و بدگویی م ی کردند‪،‬‬ ‫و دیدگاه دیگری نس��بت به اصالحات دارم‪ .‬البته نه نسبت‬ ‫قائلم و در دوره انتخابات هم نظ رات خودم را داش��ته ام‪ .‬من‬ ‫در همین دوستان اصالحات و حتی با حالت تحقیرامیزی‬ ‫به اهداف اصالحات‪ ،‬اما در خصوص ابزار و نحوه رسیدن به‬ ‫نحوه برخورد اقای قالیباف با اقای هاشمی را نم ی پسندیدم‪.‬‬ ‫مدعی بودند که فالنی (صادق خ رازی) رفیق روحانی است‪،‬‬ ‫اهداف و مس��ائل پی رامونی اصالحات‪ ،‬دیدگاه ها و باورهای‬ ‫حتی دوستانه و خصوصی به ایشان هم گفتم‪ ،‬من به افرادی‬ ‫یادم هست در انتخابات س��ال ‪ ١٣٧٦‬اط رافیان اقای ناطق‬ ‫خودم را دارم و معتقدم که اصالحات در ای ران هم پروسه است‬ ‫همچون حاج قاس��م س��لیمانی و اقای باقر قالیباف که از‬ ‫به من خرده م ی گرفتن��د که وی از حواری��ون اقای خاتمی‬ ‫و هم پروژه؛ نم ی توان اصالحات در ای ران را یک پروژه فرض‬ ‫مدی ران الیق و خدمتگزار کشور هس��تند افتخار م ی کنم و‬ ‫است و به او توجه دارد‪ .‬پس از انتخابات و برگزاری اجالس‬ ‫کرد همان طور که نم ی توان ان را یک پروسه دانست‪.‬‬ ‫ارادت دارم‪ .‬اینک��ه عده ای که به ط��ور نیم بند در حاکمیت‬ ‫رابطه تان با اقای روحانی چطور است؟‬ ‫س��ران در ته ران من نشس��ت چهارجانبه روسای مجالس‬ ‫چند روزی جمع شده اند و تیم شان در دولت است‪ ،‬بیایند و‬ ‫ای ران‪ ،‬مصر‪ ،‬یون��ان و ایتالیا را ط راحی کردم‪ ،‬بعد فحاش��ی‬ ‫رابطه رفاقت و ب رادری و دوس��تی احترام امیزی با‬ ‫اقای قالیباف را بزنند‪ ،‬کار پسندیده ای نیست‪ .‬قالیباف یکی‬ ‫کردند علیه من که گفتگوی تمدن ها مال دوم خرداد است‪،‬‬ ‫اق��ای روحانی دارم‪ ،‬ایش��ان در پنهان و علنی م��ن را ب رادر‬ ‫از مدی ران ملی کشور اس��ت‪ .‬اگر اعتراض دارند که قالیباف‬ ‫فالنی کار بیخودی کرده که رئیس مجلس کشور را درگیر‬ ‫خطاب م ی کردن��د و هنوز هم به لحاظ عاطفی به ایش��ان‬ ‫مدیر نظامی است‪ ،‬به این سوال پاسخ دهند که مگر دیگران‬ ‫این بحث کرده است‪ ،‬نشستی که ما در ایتالیا و یونان برگزار‬ ‫خیلی عالقه مند هستم‪ ،‬اما تاکنون با ایشان در دولت شان‬ ‫نظامی نبودند‪ ،‬مگ��ر دوره جنگ همه مس��ئوالن امروزی‬ ‫کردیم اس��تثنایی بود‪ .‬حاال هم برخی که خودشان معلوم‬ ‫همکاری نداشته ام‪ .‬برخی از اط رافیان اقای روحانی که این‬ ‫در دفاع مقدس همکاری نداش��تند؟ این که درست نیست‪.‬‬ ‫نیست کجا بودند و روزی پشت در اتاق مشایی م ی نشستند‬ ‫روز ها س��ینه جلو داده اند و حتی در محافل جلوتر از ایشان‬ ‫همین اقای دکتر روحانی شب و روز در جنگ بود‪ ،‬در قرارگاه‬ ‫که حکم مدیر کلی بگیرند به دلیل نوع وابس��تگیش��ان‬ ‫حرکت م ی کنند‪ ،‬اختالفات شخصی و از سابق با من مشکل‬ ‫خاتم االنبیاء در ستاد پدافند کشور‪ ،‬در ستاد پشتیبانی جنگ‬ ‫توطئه م ی کنند و دروغ و تهمت م ی زنند‪ .‬اینها نم ی فهمند‬ ‫داش��تند‪ .‬برخی از نزدیکان من و اقای روحانی م ی دانند که‬ ‫و به عن��وان رئیس کمیس��یون دفاعی در‬ ‫‪30‬سال رفاقت بین من و ایشان حاکم بوده‬ ‫مجلس حضور داش��ت‪ .‬شب و روز نداشت‪،‬‬ ‫و هس��ت‪ ،‬برخی از همان ش��ورای امنیت‬ ‫‪16‬س��ال دبیر ش��ورای عالی امنیت ملی‬ ‫و یا مرک��ز تحقیقات حس��ادت م ی کردند‪،‬‬ ‫لباس سیاست بر تن دیپلمات‬ ‫بود‪ .‬مگر زمان ی ک��ه اقای روحان��ی امد و‬ ‫به گون��ه ای که من و اق��ای روحانی خیلی‬ ‫در ماج��رای ‪ 23‬تیر س��ال ‪ ،78‬س��خنرانی‬ ‫از حرف ه��ا و نقل ه��ای خصوص ی مان را‬ ‫صادق خرازی را نس�بت به سال ‪ 88‬س�رحال تر دیدم‪ .‬ان روز شاید‬ ‫کرد یادمان رفته؟ کارنام��ه خدمات افراد را‬ ‫در س��فر ی��ا در خانه هایمان ب��ا هم بحث‬ ‫چند هفته بعد از انتخابات در دفتری نزدیک میدان ونک وقتی با عصای‬ ‫الوده به تمنیات و نفس��انیات کردن گناه و‬ ‫قهوه ای رنگش وارد اتاق ش�د‪ ،‬م ی ش�د صورت مردی را دید که س�خت‬ ‫م ی کردیم‪ .‬جالب اس��ت بدانید دوم خرداد‬ ‫معصیت است‪ ،‬مگر کسی م ی تواند اینها را‬ ‫درحال مبارزه با یک بیماری جانفرساس�ت‪ .‬گرچه ق�د بلندش کمی از‬ ‫روز انتخابات تا نیمه های ش��ب اقای دکتر‬ ‫فراموش کند؟‬ ‫روحانی منزل من بودند و مباحث انتخابات‬ ‫نحیفی صورتش را پنهان م ی کرد و اقا صادق را بزرگتر از بیماری نش�ان‬ ‫تمام س��وابق اق��ای روحان��ی از اغاز‬ ‫رو دنبال م ی کردیم‪ ،‬امنیت ان شب کشور‬ ‫م ی داد‪ ،‬اما اهسته سخن گفتنش‪ ،‬شمرده حرف زدنش و تلخی احوالش‬ ‫انقالب سنگر به سنگر نش��ان م ی دهد در‬ ‫مرهون تدبیر ایش��ان در ان ش��ب اس��ت‪،‬‬ ‫کامال نگران کننده بود‪ .‬سفیر سابق ایران در فرانسه گرچه هنوز سرپا بود‬ ‫موقعی ت هایی قرار داشته اند که استراتژیک‬ ‫عده ای م ی خواس��تند علیه اق��ای خاتمی‬ ‫اما چالش اش با بیماری کامال نمایان م ی نمود‪ .‬حاال که پنج سال از تولد‬ ‫بوده اس��ت‪ ،‬مش��کل امروزی ای��ن اقایان‬ ‫مشکل ایجاد کنند‪.‬‬ ‫مثلث م ی گذرد خوشحالم که اقا صادق را س�رحال تر از ان روزها دیدم‪.‬‬ ‫این اس��ت که فکر م ی کنن��د روحانی را در‬ ‫با کت و ش�لوار و کفش س�فید‪ .‬عصایی که گهگاه به دست م ی گرفت و‬ ‫در روز انتخابات همین دوره یکدیگر را‬ ‫انتخابات مص��ادره کرده ان��د و او روزی در‬ ‫مالقات کردیم و شب قبل از انتخابات هم‬ ‫صورتی که حاال شاداب تر از پنج س�ال قبل بود‪ .‬همان اول به خودشان‬ ‫مقابل نظام و حاکمیت و رهبری م ی ایستد‬ ‫من با ایش��ان صحبت کرده بودم‪ .‬دو‪ ،‬سه‬ ‫هم گفتم؛ که به نظر اوضاعتان بهتر شده اس�ت‪ .‬بالفاصله تایید کرد و‬ ‫و اینگونه القا م ی کنند که او اهل کارهایی‬ ‫هفته بعد از انتخابات هم صحب ت هایی با‬ ‫گفت؛ خیلی بهترم‪ .‬خدا را شکر‪ .‬و شروع کرد سخن گفتن از سابقه اش‬ ‫اس��ت که در جمهوری اس�لامی هنوز به‬ ‫ایشان داش��تم اما به دلیل کسالتی که من‬ ‫در سیاس�ت داخلی‪ .‬اینکه اول قرار نبود کار سیاست خارجی کند و به‬ ‫برکت خون ش��هدا متعارف نش��ده است‪.‬‬ ‫داشتم‪ ،‬اقای روحانی مالحظه م ی کردند که‬ ‫شوخی گفت که «بار بهش خورده»‪ .‬باری که از کار در وزارت خارجه اغاز‬ ‫اشتباهات این اقایان کم نبود‪ .‬هنوز هستند‬ ‫شد و به س�فارت ایران در فرانسه انجامید‪ .‬از س�ابقه اش گفت تا اینکه‬ ‫مسئولیتی را برعهده نگیرم‪ .‬شاید این ظاهر‬ ‫کس��انی که ش��عار عبور از خاتم��ی را با‬ ‫قضیه اس��ت و من نم ی دانم باطن قضیه‬ ‫س�واالت ما به «ندا» رس�ید و او از عزمش گفت و جهدش برای دور هم‬ ‫بداخالقی و بدگویی عملی ساختند‪ ،‬همان‬ ‫چیس��ت‪ .‬البته بعدها ش��نیدم که یکی از‬ ‫اوردن اصالح طلبان جوان‪ .‬از نزدی ک تر کردن انان به نظام که به گمانش‬ ‫کس��انی که با اقای هاشم ی رفس��نجانی‬ ‫نزدیکان ایشان گفته بود که فالنی در ستاد‬ ‫انتخابات س�ال ‪ 88‬ب�ر فاصله ها افزوده ب�ود و م ی ش�د در حرف هایش‬ ‫همین کار را در انتخابات مجلس کردند‪ ،‬هر‬ ‫قالیباف بود و با قالیباف همکاری م ی کرد؛‬ ‫گالی ه هایی را شنید از هجم ه ها‪ ،‬فشارها و چیزهایی که م ی شود حدس‬ ‫سیاستمداری طبیعی است دوست و دشمن‬ ‫زد‪ .‬گرچه اکنون سیاس�ت ورزی اش خود به عاملی ب�رای انگیزه یافتن‬ ‫از این رو بنا نداریم که ب��ه فالنی موقعیتی‬ ‫داشته باشد ولی وقتی مدعیان عبور دیروز‬ ‫بدهیم‪ ،‬البته این حرف از اساس دروغ است‪.‬‬ ‫برای غلبه بر بیماری اش تبدیل شده‪ ،‬اما طعنه های دوستان سابق البته‬ ‫امروز مدعی هواخواهی بش��وند به کمدی‬ ‫در حال ی که من به پیش��نهاد اقای هاشمی‬ ‫چندان شیرین و دلپذیر نم ی اید و بر مشقت ها م ی افزاید‪ .‬او م ی خواهد‬ ‫سیاسی م ی ماند‪ .‬در گذشته فقد منافع ملی‬ ‫و اصرار اقای جهانگیری س��خنگوی ستاد‬ ‫به واسطه اعتباری که در حاکمیت ب ه دلیل روابط گسترده اش و عملکرد‬ ‫و رجحان منافع حزبی فاجعه افرید‪ .‬در سال‬ ‫اقای هاشمی شدم‪.‬‬ ‫و رفتار و منش اش کسب کرده و سابقه دیرینه اصالح طلب ی اش جوانان‬ ‫‪ ،84‬اصالح��ات دور اول انتخابات را به نفع‬ ‫بعد هم گفتند که م��ن از دولت اقای‬ ‫اصالح طلب را از پا سوزش�دن پای فالن حزب غیرقانونی برهاند‪ .‬ایا این‬ ‫عیب است؟ عیب است که جوانان اصالح طلب مورد اعتماد حاکمیت ق رار‬ ‫روحانی بریدم که این حرف هم دروغ است؛‬ ‫خود رقم زد و مجموع ارای اقای هاش��می‪،‬‬ ‫اقای کروبی‪ ،‬اقای معین و اقای مهرعلی زاده‬ ‫من هر جایی که نیاز باشد‪ ،‬به دولت ایشان‬ ‫گی رند؟ البته از نظر برخی پدرخوانده ها‪ ،‬بله‪ ،‬عیب اس�ت‪ .‬اما انگار خود‬ ‫‪ 17‬میلیون رای بود اما در دور دوم‪ ،‬انتخابات‬ ‫کمک کرده ام‪ .‬چه قب��ل از انتخابات و چه‬ ‫جوانان اصالح طلب چنین فکری نم ی کنند‪ .‬دوس�ت دارند کار سیاسی‬ ‫را واگذار کردند‪ .‬چرا؟ خوب بایست به شعور‬ ‫بعد از ان‪ ،‬من ح��دود ‪ 50‬مقاله ب رای دولت‬ ‫کنند‪ ،‬مورد اعتماد نظام باشند‪ ،‬قانون اساس�ی و حاکمیت را به عنوان‬ ‫و هوش مردم احترام گذاشت‪ ،‬مردم تعارض‬ ‫اقای روحانی نوشتم و هنوز هم م ی نویسم‬ ‫داور نهایی بپذی رند و ازادانه در جامع�ه فعالیت کنند‪ .‬اقا صادق خرازی‬ ‫و پارادوکس و دوگانگی را م ی بینند و سپس‬ ‫و مش��کلی با این مس��اله ندارم‪ .‬به لحاظ‬ ‫چنین فضایی را ایجاد کرده است‪ .‬پس عجیب نیست که انحصارطلبان‬ ‫تصمیم م ی گی رند‪ ،‬نم ی شود تحریم کنندگان‬ ‫بر او بتازن�د‪ .‬انهایی که فکر م ی کنند اصالح طلبی به اس م ش�ان س�ند‬ ‫رفتاری و اخالقی نس��بت به کس��انی که‬ ‫دی��روز انتخاب��ات مجل��س‪ ،‬همان ها که‬ ‫جلوتر از اقای روحانی حرکت م ی کنند حرف‬ ‫خورده و گویا حاال دورانش�ان به پایان رسیده‪ .‬دیپلمات لباس سیاست‬ ‫بدترین اهانت ها را به خاتمی کردند‪ ،‬امروز‬ ‫دارم ولی خب انها ام��روز دور اقای روحانی‬ ‫به تن کرده است‪.‬‬ ‫مدال گی ران و برندگان انتخابات‪ ،‬خودشان را‬ ‫را گرفته اند‪ .‬خدا خ��ودش رحم کند‪ ،‬تحمل‬ ‫تعریف کنند‪ .‬زیرا مردم عقل و ش��عور دارند‬ ‫دروغ ها و کینه ورزی هایی که این عده ب رای‬ ‫و اتفاقات جاری را م ی بینن��د‪ .‬باور من این‬ ‫تحقق امیال خود متوس��ل به انها و حتی‬ ‫است که همان اش��تباهات در حال تکرار است‪ .‬اگر کسی‬ ‫که دنیای سیاست گرد است‪ ،‬م ی چرخد‪ .‬اگر قرار بود قدرت‬ ‫تهمت و هتاکی و اهانت م ی شوند‪ ،‬ناگوار است و ادعاهایی‬ ‫انتقاد مشفقانه کند و صادقانه‪ ،‬نکته ای را تذکر م ی دهد‪ ،‬او‬ ‫روی یک پاشنه بچرخد به اینها نم ی رسید‪ ،‬حاال امده اند روی‬ ‫که م ی کنند‪ ،‬ادعاهای نا درس��تی اس��ت‪ .‬رئیس ستاد اقای‬ ‫را تخریب م ی کنند‪ ،‬کنار م ی گذارند و از او دشمن م ی سازند‪.‬‬ ‫رفاقت من و دکتر قالیباف مان��ور م ی دهند‪ ،‬من ب رای اقای‬ ‫قالیباف اکنون وزیر دفاع خود دولت است‪.‬‬ ‫هنوز کسی در این کشور ادبیات همگرایی‪ ،‬ادبیات همفکری‬ ‫قالیباف به عن��وان رفیق دوره جنگ‪ ،‬دوس��تی که در همه‬ ‫تاری��خ بازخوان ی ها نیاز دارد‪ ،‬یادم هس��ت روزی را که‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫و نس��ب ی گرایی در سیاس��ت را باور ندارد‪ .‬ما در سیاس��ت‪،‬‬ ‫همه چیز را سیاه و س��فید م ی بینیم در حال ی که سیاست‪،‬‬ ‫نسبی است و سیاه و س��فید نیست‪ .‬ما در سیاست هرگونه‬ ‫واقعیتی را مشاهده م ی کنیم‪ .‬ب رای مثال چرا در مقطعی از‬ ‫تاریخ در انتخابات فرانس��ه‪ ،‬گولیس ت ها و سوسیالیس ت ها‬ ‫ائتالف کردن��د؟ ائتالف امری طبیعی اس��ت و حق حرکت‬ ‫سیاسی اس��ت‪ .‬مگر کسی م ی تواند این مس��اله را در نظر‬ ‫نگیرد؛ خصوصا در جوامعی که تکثر ارا وجود دارد و جامعه‬ ‫ما در حال تجربه کردن دموکراسی با فرهنگ دینی و بومی‬ ‫است‪ .‬این که بگوییم م ی خواهیم ترقی کنیم و باید همه چیز‬ ‫از صفر تا صد در اختیار ما باشد‪ ،‬درست نیست‪ .‬انچه امروز ما‬ ‫شاهد ان هستیم نشان م ی دهد بخش عمده ای از مدعیان‬ ‫اصالحات هنوز تحمل تکثرگرای��ی را ندارند‪ .‬مدعی «زنده‬ ‫باد مخالف من» هس��تند ولی در مقام عمل تیغ را ب ی پروا‬ ‫روی جوانانی م ی کش��ند که امید و ارمان و نقطه استمرار‬ ‫اصالحات خواهند بود‪.‬‬ ‫شما در س�ال های پیش‪ ،‬گرایش اصالح طلبانه‬ ‫خ�ود را عی�ان کردی�د و م ی ت�وان گف�ت که به‬ ‫صراح�ت گفته ای�د ک�ه اصالح طل�ب هس�تید‪.‬‬ ‫بنابراین م ی توان ش�ما را صاحب حق دانس�ت‬ ‫که در خصوص اصالح�ات و جبهه اصالح طلبان‬ ‫سخن بگویید‪ .‬اصالح طلبان امروز‪17،‬سال بعد‬ ‫از دوم خرداد‪ ،‬اساس�ا چه نس�بتی با حاکمیت‪،‬‬ ‫قدرت و جامعه دارند؟‬ ‫دوستان ما در جریان اصالحات‪ ،‬نحله های مختلف‬ ‫فکری دارند‪ .‬ما از اصالح طلب س��نتی داریم تا اصالح طلب‬ ‫م��درن‪ .‬اصالح طلبی داریم ک��ه هنوز تفک��رات اقتصادی‬ ‫سوسیالیس��تی دارد و اصالح طلب��ی هم داریم ک��ه اولترا‬ ‫کاپیتالیس��م و فرهنگ لیب رالیس��م را مبن��ای دیدگاه های‬ ‫اقتصادی خود قرار داده است‪ .‬عقبه اصالح طلبان به انقالب‬ ‫بازم ی گردد؛ یعنی اصالح طلبان بچه های انقالبند‪ ،‬جزو افراد‬ ‫باسابقه کشور هس��تند و تاریخ دارند‪ .‬همه اینها‪ -‬از سطح‬ ‫وزیر‪ ،‬معاون رئی س جمهور و حتی خود رئی س جمهور‪ -‬عطف‬ ‫تاریخی دارند و حتی از شاگردان امام بودند و باورهایی دارند‪.‬‬ ‫البته در مسیر زمان عده زیادی دستخوش تحوالت فکری‬ ‫شدند؛ من نم ی توانم این را انکار کنم‪ .‬شاید می زان تحوالت‬ ‫فکری در میان خان��واده اصالحات بیش��تر از اصولگرایان‬ ‫و دیگران باشد‪ .‬به مسائل سیاس��ی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬فرهنگی‪،‬‬ ‫امنیتی و‪ ...‬ب��ا ویژگ ی های خاصی نگاه م ی کنن��د و انها را‬ ‫دنبال م ی کنند‪ .‬اصالح��ات یک واقعی��ت در جامعه ای ران‬ ‫اس��ت و رهبری هم معتقدند که اصالح��ات واقعیت نظام‬ ‫سیاسی ای ران است‪ .‬باور من این است که بخش عمده ای از‬ ‫بچه های اصالح طلب نه تنها با حاکمیت مشکلی ندارند و‬ ‫به حاکمیت باور دارند‪ ،‬بلکه مقلد رهبری هستند‪ .‬من برخی‬ ‫از دوستان جبهه اصالحات را م ی شناسم که وجوهات خود‬ ‫را به رهبری م ی دهند‪ ،‬اما در مسائل سیاسی‪ ،‬نظ راتی دارند‬ ‫که ممکن اس��ت با برخی دیگر متفاوت باشد‪ .‬به طور کلی‬ ‫نم ی توان گفت که اصالح طلبان برخاسته از جایگاه دیگری‬ ‫از جامع ه اند و اصالح طلبی که ام��ام‪ ،‬انقالب‪ ،‬والیت فقیه‪،‬‬ ‫قانون اساسی‪ ،‬اساس��نامه جمهوری اس�لامی و پذیرفتن‬ ‫نقش رهبری در منظومه فکری اش دیده شود‪ ،‬اصالح طلبی‬ ‫است که در درون نظام اس��ت و حاضر است در درون نظام‬ ‫هر کاری انجام دهد منتها اختالف س��لیقه ها س��بب شده‬ ‫اس��ت که ما همه چیز را سیاس��ی ببینیم‪ .‬من معتقدم که‬ ‫ظلم زیادی نسبت به اصالحات صورت گرفته و اصالحات را‬ ‫سیاه و سفید دیدن خیلی بد است‪ .‬اگر چه افراد منتسب به‬ ‫اصالحات‪ ،‬رفتارهای انها و هنجارهای اصالحات م ی توانند‬ ‫به طور نسبی مورد داوری قرار گیرند‪.‬‬ ‫اگ�ر مواف�ق باش�ید در خص�وص نس�ل دوم‬ ‫اصالح طلب�ان صحب�ت کنی�م؛ مس�اله ای ک�ه‬ ‫این روزها‪ ،‬بس�یار در رس�انه ها م�ورد توجه قرار‬ ‫م ی گیرد‪ .‬شما خودتان از نسل اول اصالح طلبان‬ ‫هستید‪.‬‬ ‫بله‪.‬‬ ‫و عموما این نسل در میان‪...‬‬ ‫اقای ابطحی گفته اس��ت که چرا ب رادر همسن ما‬ ‫خودش را پنهان کرده است‪.‬‬ ‫گفتند ایشان بعدا اصالح طلب شد‪.‬‬ ‫یا بع دا «دیر» اصالح طلب ش��د‪.‬‬ ‫من با قالیب�اف رفاقت دارم ولی نحوه‬ ‫برخورد او با اقای هاشمی را نم ی پسندیدم‬ ‫بچ ه ه�ای «ن�دا» م�ن را ب�ه عن�وان‬ ‫ریش سفید انتخاب کردند‬ ‫منصرف نم ی شوم و تا اخر م ی مانم‬ ‫کس�انی ک�ه در جبهه اصالح�ات به‬ ‫خاتمی هتاکی کردند امروز مدعی او شدند‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫به دلی ل کس�الت م�ن‪ ،‬اق�ای روحانی‬ ‫ترجیح داد مسئولیتی نگیرم‬ ‫من هی��چ گاه در خص��وص ریزش در نس��ل اول‬ ‫اصالح طلب��ان صحبت نک��ردم بلکه اس��تراتژی و بحثی‬ ‫تحت عنوان رویش نسل دوم و جوان اصالح طلب را مطرح‬ ‫کردم‪ .‬یکی از بزرگ ترین مش��کالتی که ما در ای ران داریم‬ ‫این است که گویا در همه چیز بازنشس��تگی وجود دارد اما‬ ‫هیچ کس در سیاست ب رای خود بازنشستگی قائل نیست‪.‬‬ ‫من نه به دنبال حذف نس��ل اول اصالح طلبان هستم و نه‬ ‫ریزش نسل اول اصالح طلبان را دنبال م ی کنم بلکه حرفم‬ ‫چیز دیگری است‪ .‬حرف من این است که جوانانی که امروز‬ ‫در جمع اصالح طلبان هس��تند‪ ،‬نیازمند امنیت‪ ،‬اتاق فکر‪،‬‬ ‫توجه بیش��تر و تعریف مج��دد همکاری با نظام هس��تند‪.‬‬ ‫اتفاقاتی که از زمان انتخابات مجلس گذشته رخ داد‪ ،‬نشان‬ ‫از دو جری��ان متفاوت در میان اصالح طلبان داش��ت؛ یکی‬ ‫جریانی ک��ه انتخابات را تحریم کرد و دیگ��ری جریانی که‬ ‫معتقد بود نباید انتخابات تحریم شود و باید به طور جدی در‬ ‫متن تحوالت سیاسی‪ ،‬اجتماعی ایران حضور داشته باشیم‬ ‫و نقش افرینی کنیم‪ .‬خود اقای خاتمی در انتخابات مجلس‬ ‫ش��رکت کردند‪ .‬خیلی از کس��انی که امروز م ی گویند کار‬ ‫سیاست‬ ‫باید ب�ه انهای�ی که ب�ه ن�دا توهین‬ ‫م ی کنند گف�ت‪ ،‬چط�ور ای�ن جوان�ان را تا‬ ‫زمانی ک�ه پیاده نظام ش�ما بودن�د تایید‬ ‫م ی کردید؟‬ ‫نسل نخس�ت اصالح طلبان عموما در میان ‪50‬‬ ‫تا ‪ 70‬سال هستند و در سن پختگی سیاسی به‬ ‫سر م ی برند‪ .‬این که ش�ما این تشکل را انتخاب‬ ‫کرده اید‪ ،‬به معنی بازنشس�ته ش�دن نسل اول‬ ‫است یا تاکیدی است بر رویش نسل دوم؟‬ ‫ایشان شایسته و پسندیده بود‪ ،‬به ایشان اهانت م ی کردند و‬ ‫نقد م ی کردند‪ .‬البته نقد اشکالی ندارد و اقای خاتمی بارها‬ ‫گفته اند که من را نقد کنید اما انه��ا هتاکی م ی کردند‪ .‬این‬ ‫در حالی است که امروز خوش��حال هستند و م ی گویند که‬ ‫در حال برنامه ری��زی ب رای انتخابات مجل��س اینده و دوره‬ ‫اینده ریاست جمهوری هستیم‪ .‬این نشان م ی دهد که یک‬ ‫گام مهم اصالحی در درون اصالحات برداشته شده است و‬ ‫کسان ی که مدعی تحریم بودند‪ ،‬امروز به جایی رسیده اند که‬ ‫باید در انتخابات مشارکت کرد‪ .‬این مس��اله بسیار مثبتی‬ ‫است و ما ان را به فال نیک م ی گیریم‪ .‬اما بخش عمده ای‬ ‫از جوانان اصالح طلب‪ ،‬ان روزه��ا در کنار اقای خاتمی قرار‬ ‫گرفتند و از رفتار ایشان دفاع کردند‪ .‬همین افراد‪ ،‬در انتخابات‬ ‫ریاس��ت جمهوری اخی��ر نقش ج��دی داش��تند‪ .‬در جریان‬ ‫اصالحات‪ ،‬گروهی ژنرال در باال نشسته اند و عده ای سرباز‬ ‫در پایین م ی جنگند‪ .‬البته من نم ی خواهم نقش ژنرال ها را‬ ‫نادیده بگیرم؛ عده زیادی از انها خدمات فراوانی در جنگ و‬ ‫انقالب دارند و برخی از انها از خانواده ش��هدا هستند‪ .‬البته‬ ‫ممکن است با برخی از انها اختالف س��لیقه داشته باشم و‬ ‫حتی گروهی از انها زبان گزنده داشته باشند و طی این چند‬ ‫روز انواع واقس��ام اهانت ها و تهمت ها را به من زده باش��ند‬ ‫ولی خب من ب رایش��ان دعا م ی کنم و از خداوند س�لامتی‬ ‫و عزت و موفقیت ب رایش��ان طلب م ی کنم و من نسبت به‬ ‫همه انها ارادت دارم‪ .‬معتقدم که باید نسل جوان را دریافت؛‬ ‫اگر نس��ل جوان را درنیابید‪ ،‬بیگانگان انه��ا را درم ی یابند‪،‬‬ ‫مضمحل م ی ش��وند‪ ،‬به زوال فکری و سیاسی م ی رسند و‬ ‫دچار ب ی انگیزگی م ی ش��وند‪ .‬ای��ن مهم ترین زنگ خطری‬ ‫است که ما در «موج»‪« ،‬یاری»‪« ،‬پویش» و‪ ...‬م ی بینیم‪ .‬باید‬ ‫این کار انجام م ی شد و کاری که ما در ندا انجام دادیم‪ ،‬باید‬ ‫صورت م ی گرفت و یک تلنگر جدی بود تا برخی از اقایان‬ ‫به خودشان بیایند‪ .‬هر کسی دوست داشته باشد‪ ،‬م ی تواند‬ ‫با جریان اصالحات کار کند‪ .‬س��احت سیاسی در کشور به‬ ‫قدری گس��ترده است‪ ،‬س��احت اجتماعی در ایران به قدری‬ ‫پهناور است‪ ،‬ساحت اقتصادی در ایران به قدری پ راستعداد‬ ‫و ظرفیت است که م ی توان در انها کار کرد و از انها استفاده‬ ‫کرد؛ نه این که عده ای بیایند و به طور بس��یار غیرمنطقی و‬ ‫با حالت بسیار بسته ای نسبت به جوان ها حرف بزنند‪ .‬من‬ ‫معتقدم که اصالحات در ذات انقالب است و سند اصالحات را‬ ‫به نام کسی نزده اند‪ .‬اگر کسی اعتقاد دارد که سند اصالحات‬ ‫را به نام او زده اند‪ ،‬دارای اعتماد به نفس بسیار باالیی است و‬ ‫کسی که خود را مالک اصالحات بداند‪ ،‬به روحیات شخصی‬ ‫و فردی او برم ی گردد‪ .‬اصالح��ات متعلق به همه احاد مردم‬ ‫ایران است و س��ندش هم به نام ای ران اس��ت؛ دقیقا مانند‬ ‫انقالب و ای ران ک��ه متعلق به هر ای رانی اس��ت‪ .‬اصالحات‬ ‫هم متعلق به کس��انی اس��ت که در این اردوگاه فکری کار‬ ‫م ی کنند‪ .‬این که کس��انی دچار نگاه انحصارطلبانه ش��وند‬ ‫و بگویند ما اصالح طلبی را راه انداختیم‪ ،‬اش��تباه است؛ هر‬ ‫کسی حرف اصالحی م ی زند‪ ،‬باید حرف او را پسندید و هر‬ ‫کسی حرف غی راصالحی م ی زند باید به او گفت که مدینه‬ ‫فاضله ای که امی رالمومنین(ع) و ائمه اطهار به دنبال ان بودند‬ ‫این نیست که شما و ما مدعی ان هس��تیم‪ .‬باید بیاموزیم‬ ‫که نسبت بین اخالق و سیاست کجاست در این وانفسا هر‬ ‫کسی قلم و تریبون داشت م ی تواند همه چیزی بگوید ولی‬ ‫واقعا اخالق این است که به جوانان با انگیزه اهانت کنیم؟‬ ‫اینها تا دیروز که پیاده نظام ش��ما بودند چطور خوب بودند‪.‬‬ ‫اینگونه حرفی نبود چه شد که حال اینگونه نسبت به یاران‬ ‫دیروز موضع م ی گیرند؟ به همه دوستان گفته ام هر اهانتی‬ ‫کردند سکوت کنید و مدارا‪ ،‬الزمه کار سیاست تحمل و توان‬ ‫اس��ت‪ .‬وقتی مدعی کار اصالحی هستیم نبایست به زبان‬ ‫بدگویان صحبت کنیم؛ مردم امروز اگاه هس��تند‪ .‬م ی دانند‬ ‫وفاداران عرصه اصالحات چه کس��انی هستند‪ .‬برخی نان‬ ‫به روز م ی خورند خب نوش جانش��ان‪ ،‬یادمان نرفته جوانان‬ ‫‪33‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫مقاومت کردند‪ ،‬تا لحظه اخر با اصالحات بودند‪ ،‬ولی برخی‬ ‫انواع و اقسام تهمت ها و افشاگری های نادرست را ب رای فرار‬ ‫به جلو انجام دادند‪.‬‬ ‫نباید با کسی رودربایستی داش��ت و حرکت سیاسی‬ ‫همین اس��ت‪ .‬من تاریخ انقالب و گذش��ته اف��راد را خوب‬ ‫م ی دانم‪ .‬اگر قرار به افشاگری باشد خیلی حرف ها را م ی توان‬ ‫با مردم گفت‪ ،‬ان وقت مردم نسبت به شما تصمیم خواهند‬ ‫گرفت‪.‬‬ ‫ش�اید این س�وال مربوط به گذش�ته باش�د اما‬ ‫گفته م ی شد زمان ی که اقای خاتمی در انتخابات‬ ‫مجلس نهم رای داد‪ ،‬شما تالش بسیاری کردید‬ ‫تا ایشان در انتخابات شرکت کند و میان ایشان‬ ‫و حاکمیت‪ ،‬اعتمادس�ازی ایجاد شود‪ .‬این حرف‬ ‫درست است؟‬ ‫(مکث) اق��ای خاتمی خودش به ای��ن جمع بندی‬ ‫رس��ید‪ ،‬اما من جزو مش��اورانی بودم که ایش��ان با من هم‬ ‫مش��ورت کردند و ب��ه اقای خاتم��ی توصیه ک��ردم که در‬ ‫انتخابات شرکت کند‪ .‬در نهایت شخص اقای خاتمی به این‬ ‫جمع بندی رس��ید که نباید با صندوق رای قهر کرد؛ ایشان‬ ‫به این نتیجه رسید که ایثار کند‪ .‬من معتقدم در ان برهه ای‬ ‫که بخش عمده ای از جریانات سیاسی اصالح طلب نسبت‬ ‫به محورهای مختلف سیاسی کش��ور نقد داشتند‪ ،‬این کار‬ ‫اقای خاتمی‪ ،‬حرکت بسیار متهورانه ای بود‪ .‬اقای خاتمی‪،‬‬ ‫ریس��مان نازک میان اصالحات و حاکمی��ت را حفظ کرد و‬ ‫این کار در انتخابات ریاس��ت جمهوری‪ ،‬بخش عمده ای از‬ ‫نیروه��ای اجتماعی را احیا کرد‪ .‬همان ایام س��یمای تحت‬ ‫فش��ار اقای خاتمی را که م ی دیدم منقلب م ی شدم‪ .‬همان‬ ‫هتاکان دیروز مدعیان امروز خاتمی هستند‪.‬‬ ‫شاید انتظار م ی رفت و حتی پی ش بینی م ی شد‬ ‫که اق�ای خاتمی ب�ه حاکمیت نزدیک تر ش�ود‬ ‫و داس�تانی که بعد از انتخاب�ات ‪ 88‬میان اقای‬ ‫خاتمی و حاکمیت پیش امده بود‪ ،‬تغییر کند اما‬ ‫این اتفاق رخ نداد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫شما افرادی مثل س�جاد سالک‪ ،‬حسن یونسی‬ ‫و شهاب طباطبایی را از چه زمانی م ی شناسید؟‬ ‫ازس��ال هایدورم ی شناس��م‪.‬‬ ‫قبل از مطرح شدن ندا با شما در ارتباط بودند؟‬ ‫بله؛ بچه هایی هس��تند که س��ابقه زیادی دارند و‬ ‫بچه های فعالی بودن��د که صاحب تحلی��ل و صاحب فکر‬ ‫هستند‪.‬‬ ‫از چه زمانی ش�ما را به تش�کیالت ن�دا دعوت‬ ‫کردند؟ گویا قبل از حضور ش�ما‪ ،‬با اقای تاجیک‬ ‫همکاری م ی کردند‪ .‬درست است؟‬ ‫اطالع ندارم؛ من حدود ‪ 7-8‬ماه یا یک س��ال است‬ ‫که با این دوس��تان صحبت م ی کنم‪ .‬پدیده صحبت انها با‬ ‫من بود که ندا را به وج��ود اورد و حتی نام ن��دا را هم با هم‬ ‫انتخاب کردیم؛ این طور نبود که تشکیالت دیگری بوده که‬ ‫من به ان ملحق شده باشم‪ .‬ندا از پدیده رایزن ی های متعدد‪،‬‬ ‫بحث های زیاد و جلسات مختلف به وجود امد‪.‬‬ ‫ممکن اس�ت اینه�ا قب�ل از ان هم ب�ا یکدیگر‬ ‫همکاری م ی کردند؟‬ ‫ایده ندا متعلق ب��ه تبادالت ماس��ت و قبل از من‬ ‫جلس��ات خاصی نبود‪ ،‬وقتی با هم پیون��د خوردیم‪ ،‬برخی‬ ‫دیگر را هم دعوت کردی��م‪ .‬قب��ل از راهپیمایی ‪ 22‬بهمن‬ ‫سال گذش��ته اعالم موضع کردیم و گفتیم که حتما باید در‬ ‫راهپیمایی ‪ 22‬بهمن شرکت کنیم‪ .‬همچنین در راهپیمایی‬ ‫روز قدس ش��رکت کردیم و در خصوص وقای��ع غزه بیانیه‬ ‫صادر کردیم‪ .‬در سالگرد ازادسازی خرمشهر‪ ،‬در سالگرد وفات‬ ‫حضرت امام و اتفاقات سیاسی دیگر نیز فعال بودیم‪ .‬البته‬ ‫این کارها را با ارم «ندا» انجام ندادیم؛ چراکه کار ما در پروسه‬ ‫تصویب در وزارت کشور است‪ .‬این پدیده و جمع‪ ،‬با حضور‬ ‫ما شکل گرفته است؛ یعنی این طور نبوده که اینها جمعی‬ ‫باشند که من به انها بپیوندم یا من جریانی را تشکیل داده‬ ‫باشم و انها به من ملحق شوند‪.‬‬ ‫اق��ای خاتمی ج��زو حاکمیت اس��ت و ب��ه طور‬ ‫نانوش��ته و ناگفت��ه‪ ،‬در نظام حض��ور دارد‪ .‬اق��ای خاتمی‬ ‫محصور نیس��ت بلکه با همه ارتباط دارد و مورد مش��ورت‬ ‫و گفت وگو قرار م ی گیرد‪ .‬ش��اید اقای خاتم��ی بعد از پایان‬ ‫دوره ریاست جمهوری اش مسئولیتی در نظام سیاسی ای ران‬ ‫نگرفته باشد اما م ی توانست نقش یک مستشار معتمد در‬ ‫نظام سیاسی کشور را ایفا کند‪ .‬بس��یاری از اقایان از جمله‬ ‫اقای رئی س جمه��ور‪ ،‬مع��اون اول رئی س جمه��ور و حتی‬ ‫دوس��تان قوای مختلف با اقای خاتمی در ارتباط هستند؛‬ ‫چراکه اقای خاتمی جزو حاکمیت است و نم ی توان ایشان‬ ‫را از حاکمیت جدا دانس��ت‪ .‬اقای خاتم��ی متعلق به نظام‪،‬‬ ‫حاکمیت و فرزند امام و انقالب اس��ت و به قانون اساس��ی‬ ‫و والیت فقیه اعتقاد دارد‪ .‬ممکن اس��ت در خصوص برخی‬ ‫موضوعات نظ رات کارشناسی خاصی داشته باشد اما نسبت‬ ‫به ترمینولوژی انقالب‪ ،‬هیچ اختالف دیدگاهی با حاکمیت‬ ‫ندارد بلکه نسبت به متدولوژی‪ ،‬رفتارها‪ ،‬هنجارها‪ ،‬برخوردها‬ ‫و مشرب ها نظ رات خاصی دارد و ممکن است سلیقه دیگری‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫عالقه من��دان و طرفدارانی داریم ام��ا هنوز کاری‬ ‫را ش��روع نکرده ایم؛ چراکه منتظر مجوز رس��می هستیم‪،‬‬ ‫م ی خواهیم کارمان شکل قانونی داشته باشد و نم ی خواهیم‬ ‫کار غیرقانونی انجام دهیم‪.‬‬ ‫بچه های شورای مرکزی ‪ 2-3‬دیدار با اقای خاتمی‬ ‫انجام دادند و با ایشان صحبت کردند‪ .‬اقای خاتمی انتقاداتی‬ ‫داشتند‪ ،‬تاییداتی داش��تند‪ ،‬توصی ه هایی کردند‪ ،‬در جاهایی‬ ‫گفته اند من هم همینطور م ی اندیشم و در چارچوب اصولی‬ ‫که دارند‪ ،‬نظ راتی را به انها منتقل کردند‪ .‬البته نقدهایی هم‬ ‫داشتند که بخشی از این نقدها‪ ،‬نسبت به صحب ت های من‬ ‫بود‪ .‬البته من نقدهای اقای خاتمی را مستقیما از زبان خود‬ ‫ایشان نشنیدم بلکه به نقل از افراد مختلفی شنیدم‪ .‬من در‬ ‫من نم ی دانم از کادرهای گذشته چقدر به تشکیالت‬ ‫ما امده اند یا م ی خواهند بیایند؛ شایعات بسیار زیاد است اما‬ ‫در خصوص تشکیالت ندا‪ ،‬شما با اقای خاتمی‬ ‫دیدار و مشورت کردید؟‬ ‫‪34‬‬ ‫خصوص پوست اندازی اصالح طلبان صحبت کرده بودم و‬ ‫اقای خاتمی انتقاد کرده بودند که چرا من از نسل اول و نسل‬ ‫دوم اصالح طلب��ان صحبت م ی کنم‪ .‬اق��ای خاتمی معتقد‬ ‫اس��ت که اصالحات یک بدنه‪ ،‬یک ید واح��ده و یک پیکر‬ ‫اس��ت و نباید نس��ل اول و دوم را از یکدیگر جدا کرد؛ همه‬ ‫اصالح طلبان خوب هستند‪ .‬من با برخی بخش ها اختالف‬ ‫دیدگاه هایی دارم اما معتقدم اقای خاتمی یک رکن بس��یار‬ ‫مهم در ساختار اصالحات ای ران اس��ت و مطمنا در اینده ما‬ ‫هم بیشتر صحبت خواهیم کرد‪.‬‬ ‫در ح�ال حاض�ر ب�ه لح�اظ تش�کیالتی در‬ ‫چ�ه وضعیت�ی هس�تید؟ در شهرس�تان ها هم‬ ‫کادرسازی را شروع کرده اید؟‬ ‫فعال در ته ران کار م ی کنیم و منتظر هستیم که به‬ ‫لحاظ قانونی‪ ،‬کارمان حالت روتین و قانونی به خود بگیرد و‬ ‫سپس کار خود را در شهرستان ها انجام دهیم‪.‬‬ ‫هنوز در شهرستان ها هیچ کاری انجام نداده اید؟‬ ‫گفته م ی شود گروهی از جوانان که در ستادهای‬ ‫اصالح طلبان فعالیت م ی کردن�د و در انتخابات‬ ‫‪ 92‬در س�تادهای اق�ای روحان�ی و اق�ای عارف‬ ‫بودن�د‪ ،‬اب�راز عالق�ه کرده اند که به تش�کیالت‬ ‫شما بپیوندند و ش�اید همین مساله و پیوستن‬ ‫این جوانان به تش�کیالت شماست که تا حدی‬ ‫ژنرال های اصالح طلب را نگران کرده است‪ .‬این‬ ‫مساله چقدر جدی است؟‬ ‫انچه من م ی دانم این است که اقبال فراوانی نسبت به نحوه‬ ‫تعاملی که جوانان اصالح طلب ب��ا حاکمیت دارند‪ ،‬به وجود‬ ‫امده است‪ .‬این مساله نشان م ی دهد که بخش عمده ای از‬ ‫جوانان به انقالب‪ ،‬اسالم‪ ،‬جمهوری اسالمی‪ ،‬قانون اساسی‬ ‫و‪ ...‬باور دارند‪ .‬چنین اعتقادی ب رای ما بس��یار مهم است و‬ ‫بخش عمده ای از این جوان��ان با چنین دیدگاهی به میدان‬ ‫امده اند و عالقه دارند که در حاکمیت حضور داشته باشند‪.‬‬ ‫انها نسبت به ما اقبال و جهت گیری داشتند و به سمت ما‬ ‫امده اند‪ .‬ایا این مساله نشان دهنده این است که اینها از دامن‬ ‫مشارکت امده اند یا از دامن تشکل های دیگر سیاسی؟ من‬ ‫از این مس��اله اطالع چندانی ندارم اما به طور کلی م ی دانم‬ ‫که تعدادی از نمایندگان مجلس اب راز تمایل کرده اند یا پیام‬ ‫فرس��تاده اند که به ما بپیوندند‪ .‬البته باید روند قانونی طی‬ ‫شود و پس از ان ما حتما در سطح کشور یارگیری م ی کنیم‪.‬‬ ‫ایا شما در راس این تشکیالت هستید؟‬ ‫من در بدنه هستم‪.‬‬ ‫هر چه باش�د‪ ،‬بازخوردها را احس�اس م ی کنید‪.‬‬ ‫چه پالسی از سوی حاکمیت دریافت کرده اید؟‬ ‫من در حاکمیت با هیچ کس��ی صحبت نکرده ام و‬ ‫با هیچ نهاد سیاسی یا امنیتی در تماس نبودم که بخواهم‬ ‫کاری را پیش بب��رم‪ .‬البته با برخی بزرگان مش��ورت هایی‬ ‫داش��ته ام اما هرگز این گونه نبوده است که بخواهم به طور‬ ‫مس��تقیم از کس��ی دس��تور بگیرم یا بخواهم با کس��ی‬ ‫هماهنگ کنم‪.‬‬ ‫برخ�ی م ی گوین�د این تش�کل ب�رای عب�ور از‬ ‫هاشمی و خاتمی امده است که در این خصوص‬ ‫م ی توان مشخصا از اقای زیباکالم نام برد‪.‬‬ ‫من نش��نیده ام دکت��ر زیباکالم چنی��ن حرفی زده‬ ‫باشند‪ ،‬بنای ما هم بر عبور از کسی نیست‪.‬‬ ‫اعض�ای ن�دا م ی گوین�د ک�ه م�ا حاکمی�ت را‬ ‫م ی پذیریم تا نماینده رس�می در قدرت داش�ته‬ ‫باشیم و به دنبال ایجاد نوعی توازن هستند‪ .‬به‬ ‫نظر م ی رسد که بخشی از اصالح طلبان به همین‬ ‫مساله اعتراض دارند‪.‬‬ ‫اصالح طلبان سه اعتراض عمده نسبت به ما دارند‪.‬‬ ‫یکی از اعتراضات انها این است که چرا شما در حال ی که ما‬ ‫هستیم‪ ،‬چنین تشکیالتی را ایجاد کردید؟ این یک ادعاست‬ ‫و هر کسی م ی تواند چنین ادعایی داشته باشد‪ .‬عده دیگری‬ ‫م ی گویند که ما ژنرال هستیم و چرا با ما هماهنگ نکردید‬ ‫که چنین کاری انجام دهید؟ م ی گویند اینها بچه های جوانی‬ ‫هستند که چیز زیادی بلد نیس��تند و تجربه خاصی ندارند‪.‬‬ ‫گروه سوم هم م ی گویند که شما در مانیفس ت تان به گونه ای‬ ‫عم��ل م ی کنید که با مبان��ی که ما در اصالح��ات تعریف‬ ‫کردیم‪ ،‬مغایر است‪ .‬بله! ممکن است ما مبانی انها را به طور‬ ‫کامل قبول نداش��ته باشیم‪ .‬این نخس��تین حزب در تاریخ‬ ‫معاصر ای ران است که از بدنه پایین شروع کرده اند و الی ت ها‬ ‫و نخبگان جامع��ه نیامده اند با یکدیگر ح��زب ایجاد کنند‬ ‫بلکه جوانان عالقه مندی که دارای نقش و تحرک سیاسی‬ ‫هستند‪ ،‬چنین تشکلی را ایجاد کرده اند‪ .‬جبهه ملی‪ ،‬نهضت‬ ‫ازادی و احزاب دیگر چگونه به وجود امده اند؟ احزاب برامده‬ ‫از فکر نخبگان است و اگر غیر از این باشد‪ ،‬تبدیل به قبیله‬ ‫م ی شود‪ .‬بسیاری از احزاب در ای ران قبیله هستند و بسیاری‬ ‫احزاب دولت س��اخته اند؛ هم کارگزاران در دولت هاشمی و‬ ‫هم مش��ارکت در دولت خاتمی و مجاهدین انقالب البته با‬ ‫این سبک و سیاق در دوران مهندس موسوی پدید امده اند‬ ‫و به باور بسیاری س��اختار حزبی و نوع ش��کل گیری انها با‬ ‫شکل گیری بسیاری از احزاب متعارف در جهان متفاوت بوده‬ ‫است‪ ،‬این گونه است که جمعی از همفکران سیاسی امده اند‬ ‫و حزب تاسیس کرده اند؛ قبیله اند‪ .‬حاال حزبی از بدنه پایین‬ ‫جامعه‪ ،‬ان هم نس��ل جوان و با ایمان راس��خ و انگیزه امده‬ ‫و م ی گوید من در پدیده اصالحات‪ ،‬ارمان گرا نیس��تم بلکه‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫عمل گرا هستم؛ انقالب اسالمی پدیده ارمانی من است اما‬ ‫با پدیده اصالحات‪ ،‬واقع بینان��ه برخورد م ی کنم‪ .‬این حرفی‬ ‫بسیار مهم‪ ،‬قابل فهم‪ ،‬قابل درک و قابل پذیرش است‪ .‬اگر با‬ ‫اصالحات یا هر حرکت سیاسی دیگری ارمان گرایانه برخورد‬ ‫شود‪ ،‬تبدیل به ایدئولوژی سیاس��ی م ی شود و روح چپ بر‬ ‫ان حاکم م ی ش��ود و گزاره؛ «یا از من باش وگرنه علیه من‬ ‫هستی» که متعلق به چپ هاست‪ .‬تاریخ چپ دنیا م ی گوید‬ ‫که یا با منی یا بر من و هر چه من گفتم‪ ،‬سلمنا؛ تو از مایی‪.‬‬ ‫تمام احزاب و تشکل های چپ دنیا این گونه م ی گویند‪ ،‬اما‬ ‫ما م ی گوییم که ما واقع بین هستیم‪ ،‬پ راگماتیست هستیم‪،‬‬ ‫ب رای همه در جایگاه خودشان احترام قائلیم‪ ،‬قصد عبور از‬ ‫کسی یا دور زدن کس��ی را نداریم بلکه فقط به عنوان یک‬ ‫نظر و ایده‪ ،‬به دنبال اجرای نظ رات مان هستیم‪ .‬اگر کسی‬ ‫چنین توهینی کند و چنین اتهام��ی را وارد کند‪ ،‬از نظر ما‬ ‫پذیرفته شده نیست؛ ما مسئول حرف زدن دیگران نیستیم‪.‬‬ ‫نقشی هم که بچه های ندا به دلیل سوابق من به من محول‬ ‫کرده اند‪ ،‬دبیرکلی و ریاست تش��کیالت ندا نیست بلکه به‬ ‫این دلیل که سن بیش��تری دارم و انها نظ رات من را بیشتر‬ ‫م ی پس��ندند‪ ،‬موقتا من را به عنوان ریش س��فید خودشان‬ ‫انتخاب کرده اند و من امیدوارم ریش سفیدهای دیگر نقش‬ ‫خودشان را بیش��تر و جدی تر ایفا کنند تا من فقط عضوی‬ ‫باشم که بتوانم به این تشکیالت کمک کنم‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫پدیده ائتالف و پدیده درک حداکث��ری یا حداقلی‬ ‫نظر دیگران‪ ،‬یک رشد فکری است که در میان اصالح طلبان‬ ‫ایجاد شده است و تجلی این رش��د‪ ،‬انجایی نمود پیدا کرد‬ ‫که تجربه ‪ 1384‬و ‪ ،1388‬انها را در تجربه ‪ 1392‬به موفقیت‬ ‫رساند‪ .‬در انتخابات ‪ ،92‬سه نظر در میان اصالح طلبان وجود‬ ‫داش��ت؛ یک نظر این بود که ما اص�لا نم ی توانیم با اقای‬ ‫روحانی کار کنیم و اقای روحانی همان کس��ی بود که در‬ ‫تیر ‪ 78‬ب رای اصالح طلبان شاخ و ش��انه کشید و بسیاری از‬ ‫مسائل امنیتی دوره انقالب به او مربوط م ی شود؛ این مسائل‬ ‫در جلسات مطرح م ی شد‪ .‬عده دیگری بودند که م ی گفتند ما‬ ‫اقای روحانی را به عنوان کف قضیه قبول داریم اما به عنوان‬ ‫سقف مطالبات مان نم ی پذیریم؛ بناب راین م ی توانیم پی رامون‬ ‫کف قضیه بر سر اقای روحانی به توافق برسیم و م ی توانیم‬ ‫با ایشان کار کنیم‪ .‬گروه سوم معتقد بودند که ما باید اقای‬ ‫عارف را معرفی کنیم و دیدگاه خودمان را مطرح نماییم ولو‬ ‫این که برنده نشویم‪ .‬انها م ی گفتند ما نباید به دنبال پیروزی‬ ‫باشیم بلکه باید تبلور ارمان های خودمان را دنبال کنیم و‬ ‫باید ارمان های خودمان را بیشتر از هر تحرک سیاسی قبول‬ ‫داشته باشیم‪ .‬اما در نهایت بزرگان اصالحات در هفته اخر به‬ ‫یک جمع بندی رسیدند که شاید در روزهای نخست به این‬ ‫جمع بندی نرس��یده بودند‪ .‬جمع بندی انها این بود که ب رای‬ ‫این که بتوانیم وحدتی ایجاد کنی��م و در این مقطع ای ران را‬ ‫از وضعیت تندروی و رادیکالیسم نجات دهیم‪ ،‬چاره ای جز‬ ‫اجماع بر س��ر ائتالف نداریم‪ .‬چنین ائتالفی اقدامی بسیار‬ ‫خوب و مستحس��ن بود و نتیجه بس��یار مثبتی داد‪ .‬اقای‬ ‫روحانی هم با اختالف اندکی رئی س جمهور ش��د و در تاریخ‬ ‫سیاسی کمتر نمونه ای وجود دارد که فردی با این مقدار ارا‬ ‫و به طور لب به لب پیروز انتخابات ریاس��ت جمهوری شود‪.‬‬ ‫باالخره اقای عارف هم حدود ‪ 8‬درصد رای داشت و اگر چنین‬ ‫سیاست‬ ‫اتفاق�ی ک�ه در خ�رداد ‪ 92‬افت�اد‪ ،‬این ب�ود که‬ ‫اصالح طلبان به این نتیجه رسیدند که م ی توانند‬ ‫با ائتالف با اقای روحانی‪ ،‬راهی را به عرصه قدرت‬ ‫رس�می باز کنند و موفق هم ش�دند‪ .‬امثال اقای‬ ‫حجاریان و اقای کرباسچی م ی گویند که ما باید‬ ‫این ائتالف را ادامه دهی�م و نام های متفاوتی هم‬ ‫برای ان انتخاب کرده اند؛ حمایت طلبکارانه یا هر‬ ‫چیز دیگر‪ .‬م ی گویند تا جای�ی که دولت روحانی‬ ‫منافع م�ا را تامی�ن م ی کن�د‪ ،‬از دول�ت حمایت‬ ‫م ی کنیم که البته اقای حجاریان از نقد در خفا و‬ ‫حمایت علنی سخن م ی گوید‪ .‬به نظر م ی رسد که‬ ‫انچه اقای حجاریان و اقای کرباسچی م ی گویند‪،‬‬ ‫نوعی ائتلاف تا انتخابات مجل�س دهم و حتی‬ ‫پس از ان است‪ .‬شاید بخواهند در مجلس هم با‬ ‫اقای روحانی باشند و حتی ممکن است احساس‬ ‫کنند که در انتخابات ریاست جمهوری اینده‪ ،‬فضا‬ ‫ب ه گونه ای است که مجبورند این ائتالف را ادامه‬ ‫دهند‪ ،‬اما گویا تشکیالت شما م ی خواهد هویت‬ ‫مس�تقلی به اصالح طلب�ان بدهد و ای�ن پیام را‬ ‫به اصالح طلب�ان مخابره کند که ش�ما خودتان‬ ‫هم هس�تید و فقط ذیل دولت و اعتدال شناخته‬ ‫نم ی شوید‪ .‬ایا این تفکر درستی است؟ ایا ما در‬ ‫انتخابات مجلس یا انتخابات ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫شاهد ارائه فهرست انتخاباتی یا معرفی مصداق‬ ‫انتخاباتی خواهیم بود؟‬ ‫ائتالفی صورت نم ی گرف��ت‪ ،‬معلوم نب��ود در دور دوم چه‬ ‫اتفاقی م ی افتاد‪ .‬الحمدهلل اقای روحانی رئی س جمهور شدند‬ ‫و شرایط سیاسی ای ران در حال تغییر است‪ .‬عده ای مدعی‬ ‫هس��تند که ائتالف ما موجب پیروزی اقای روحانی شد در‬ ‫حال ی که این گونه نیس��ت‪ .‬بس��ترهای مختلف و اتفاقات‬ ‫گوناگون صحنه سیاسی‪ -‬اجتماعی ای ران‪ ،‬وقوع رخدادهای‬ ‫فراوان در عرصه داخلی ای ران‪ ،‬شخصیت اقای روحانی‪ ،‬نحوه‬ ‫حضور و تعامل ایشان‪ ،‬همه و همه بخش های عمده قطعات‬ ‫پازلی بود که به پیروزی ایشان منجر شد‪ .‬بررسی ارای اقای‬ ‫روحانی در اس��تان های مختلف و برخی شهرس��تان های‬ ‫دورافتاده‪ ،‬نشان از تفاوتی دارد که حتی ادعاهای مربوط به‬ ‫برخی شهرهای بزرگ را نقض م ی کند‪ .‬چیدمان رای اقای‬ ‫روحانی و تفاوت ارای ایش��ان در پهنه جغ رافیایی کش��ور‪،‬‬ ‫حرف های بس��یاری دارد و ب��ا ادعاهایی که برخ��ی دارند‪،‬‬ ‫متفاوت است اما هر چه بود‪ ،‬چنین ائتالفی صورت گرفت‬ ‫که به نظر من‪ ،‬این ائتالف ی��ک حرکت مهم مدنی و نقطه‬ ‫عطف تجلی اگاهی و این بینش ب��ود که نباید منافع ملی‬ ‫را قربانی منافع ش��خصی کرد و به جایی برس��ند که یک‬ ‫مصداق مناس��ب را معرفی کنند‪ .‬این ک��ه اقای حجاریان و‬ ‫اقای کرباس��چی م ی گویند ما ب��رای مطالبات مان ائتالف‬ ‫م ی کنیم‪ ،‬ائتالف لزوما به معنای طلبکاری نیست‪ .‬البته من‬ ‫صحب ت های این اقایان را ندیدم و نم ی توانم به طور مطلق‬ ‫نس��بت به صحب ت های این افراد داوری کن��م‪ .‬ائتالف به‬ ‫منزله به دست اوردن حداقل هایی است که با دیدگاه منافع‬ ‫ملی یک جریان سیاس��ی یا حزب سیاسی تجلی م ی یابد؛‬ ‫اگر غیر از این باش��د‪ ،‬نم ی توان نام ائتالف بر ان نهاد‪ .‬اگر‬ ‫بخواهند از اقای روحانی به عنوان یک سنگر استفاده کنند‬ ‫و اقای روحانی را بس��تری بپندارند ک��ه مطالبات خود را در‬ ‫این بس��تر سیاس��ی به گونه دیگری عرضه کنند‪ ،‬این کار‬ ‫اخالقی و درس��ت نیس��ت‪ .‬خود اقای روحانی‪ ،‬حزب دارد‪،‬‬ ‫گروهی طرفدار اقای روحانی هس��تند و ایشان در موقعیت‬ ‫خاصی اس��ت‪ .‬این که بگوییم اق��ای روحانی اصالح طلب‬ ‫است یا نه‪ ،‬قابل بحث اس��ت‪ .‬من دیدگاه های اقای روحانی‬ ‫را در تمام عرصه ها خوب م ی دانم و با ایشان ارتباط نزدیکی‬ ‫داشتم‪ .‬اقای روحانی دیدگاه های بسیار مهمی دارد و این که‬ ‫بخواهیم از اقای روحانی به عنوان یک سکو ب رای انتخابات‬ ‫مجلس یا ریاس��ت جمهوری اینده اس��تفاده کنیم‪ ،‬چندان‬ ‫مستحسن نیست‪ .‬انچه مهم است‪ ،‬این است که در تمام‬ ‫‪35‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫دنیا‪ ،‬ائتالف‪ ،‬بازی سیاس��ی و رقابت های سیاسی‪ ،‬ادبیات‬ ‫و قواعد خاص خود را دارد‪ .‬متاس��فانه یک��ی از بزرگ ترین‬ ‫مشکالت ما‪ -‬که بیشتر از س��وی جریان چپ انجام گرفته‬ ‫اس��ت‪ -‬این اس��ت که ما به عنوان یک پدیده شخصی با‬ ‫سیاس��ت برخورد م ی کنیم و به محض این که نس��بت به‬ ‫یک موضوع سیاس��ی حساس م ی ش��ویم‪ ،‬ان را شخصی‬ ‫م ی کنیم و اگر با طرف مقابل مش��کل شخصی هم داشته‬ ‫باشیم‪ ،‬مساله را به حد اعال بزرگ م ی کنیم‪.‬‬ ‫مس��اله دیگر‪ ،‬ب ی بندوب��اری ب ی حد و ان��دازه در بیان‬ ‫مسائل است؛ افراد دروغ م ی گویند‪ ،‬اهانت م ی کنند‪ ،‬تهمت‬ ‫م ی زنند و قلب واقعیت م ی کنند اما این اقدامات در فعالیت‬ ‫سیاسی‪ ،‬پسندیده نیست‪ .‬مهم ترین کار ارمان گرایانه ای که‬ ‫یک حزب م ی تواند انجام دهد این است که اخالق سیاسی‬ ‫را تقویت کند و افراد خود را به گونه ای تربیت کند که ب رای‬ ‫انها هدف‪ ،‬وسیله را توجیه نکند‪ .‬متاسفانه در روزهای اخیر‬ ‫گروهی مواضعی گرفتند که مردم م ی گفتند همان گروهی‬ ‫که سابق بر این هدف ش��ان وس��یله را توجیه م ی کرد‪ ،‬بر‬ ‫گروهی تاختند که هدف ش��ان این اس��ت که کار فکری و‬ ‫سیاسی کند‪ .‬این حق از ان کسی نیست که بگوید‪ :‬اگر تو‬ ‫م ی خواهی انسان باشی‪ ،‬زندگی کنی‪ ،‬حیات سیاسی داشته‬ ‫باشی‪ ،‬مشارکت سیاسی انجام دهی و در جامعه نقش داشته‬ ‫باشی‪ ،‬باید زیر پرچم ما باشی! این سیاست نیست؛ بلکه هرج‬ ‫و مرج و استبداد درون تشکیالتی است‪.‬‬ ‫گزارشتحلیلی‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫گویا اعتراضات برخی افراد و گروه ها شما را ازار‬ ‫داده باشد و انتظار این حد از انتقادات را نداشتید‪.‬‬ ‫من تحمل فشارهای بیش��تر از این را هم دارم اما‬ ‫ان چیزی که من را بس��یار ناراحت م ی کن��د‪ ،‬دروغ و تهمت‬ ‫اس��ت‪ .‬برخی ب رای این که ثابت کنند حرف شان حق است‪،‬‬ ‫به دروغ و تهمت متمس��ک م ی ش��وند؛ ب��دون این که ادله‬ ‫یزنند و دروغ م ی گویند‪ .‬ب رادری در‬ ‫بیاورند‪ ،‬به راحتی تهمت م ‬ ‫قالب حرکت روشنفکری سال ها مدعی جریان اصالح طلبی‬ ‫بود‪ ،‬روزی زیر بیرق اقای کروب��ی هم خاتمی را م ی کوبید و‬ ‫هم اصالحات را و هم اندیشه های خاتمی را‪ ،‬حاال وصل به‬ ‫اقایان در نهاد ریاست جمهوری شده‪ ،‬خوب پول م ی گیرد که‬ ‫کار رس��انه ای انجام دهد و مجله دربیاورد و روزنامه دربیاورد‬ ‫و س��خنرانی ب رای اقایان تنظیم کند‪ ،‬خب اشکالی ندارد تو‬ ‫کاسبی روشنفکرانه ات را انجام بده اما چرا تفتین و تهمت‬ ‫م ی زنی و دروغ دگران را در حلق خودت قرقره م ی کنی؟ من‬ ‫روزی به برخی دوستان سابق که بسیار بی وفایی خودشان‬ ‫را ثابت کردند درس��ت در هنگامی که گرفتار بودند و زندانی‬ ‫بودند همه گونه خدمتی کردم اما بطرفه العینی خط عوض‬ ‫کردند و امروز ب��د گویی م ی کنند‪ .‬امروز ب��ه احتجاج برخی‬ ‫دفاتر در امده اند‪ ،‬خوب اس��ت حد و اندازه خودشان را بدانند‪،‬‬ ‫سر سفره مردم هم که نشسته اند‪ ،‬دروغ و اتهام ناجوانمردانه‬ ‫دیگران را تکرار م ی کنند‪ ،‬اگر از چهره ما خوششان نم ی اید‬ ‫اما شایسته تر این اس��ت که فکر و اندیشه افراد را نقد کنند؛‬ ‫زمانی با ب��زرگان اصالحات هم ب��ه تندی برخ��ورد کردند‪.‬‬ ‫متاسفانه برخی ب ی سلیقه گی م ی کنند؛ البته انها ب رادران ما‬ ‫هستند و من به همه دوس��تان توصیه کردم که حرکت ما‪،‬‬ ‫حرکت اصالحی اس��ت‪ .‬ما ب رای اصالحات امده ایم و حرکت‬ ‫اصالحی ایجاب م ی کند که هر کسی به ما بد کرد‪ ،‬ما ب رای او‬ ‫دعا کنیم‪ ،‬تا جای ی که م ی توانیم او را قانع و روشن کنیم و اگر‬ ‫روشن نشد‪ ،‬ب رایش دعا کنیم تا خداوند به او کمک کند که‬ ‫در ساحت مسائل داخلی‪ ،‬ب ی تقوایی نکند‪ .‬اتفاقاتی رخ داده‪،‬‬ ‫اما من هیچ کینه ای به دل نگرفتم و امیدوارم خداوند کمک‬ ‫کند تا بتوانیم با س��ع ه صدر در ب رابر این مشکالت‪ ،‬نقدهای‬ ‫ب ی پایه و اساس‪ ،‬اتهامات و دروغ ها موفق شویم‪.‬‬ ‫ایا م ی توانند به سمتی بروند که شما را منصرف‬ ‫کنند؟‬ ‫ابدا؛ انسان یا نباید کاری را شروع کند یا اگر شروع‬ ‫کرد‪ ،‬باید تا اخر برود‪.‬‬ ‫انقالب نرم علیه ژنرال های اصالح طلب‬ ‫ایا «ندای ایرانیان» می تواند بدنه اجتماعی جبهه مشارکت را جذب کند؟‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫‪2‬‬ ‫درست در شرایطی که تصمیم سازان اصالح طلب در‬ ‫یکسالگی دولت حس��ن روحانی خط ونش��انی تازه ب رای او‬ ‫م ی کشیدند تا رئی س جمهور جدید را با «شرط» های جدید‬ ‫«تداوم ائتالف» مواجه سازند «انجمنی خودخواسته» پدید‬ ‫امده است‪.‬‬ ‫یک شکل گیری خودجوش و از پایین به باال‪ .‬به قول‬ ‫عضو تازه وارد کارگزاران سازندگی شایعه به واقعه تبدیل شده‬ ‫و حاال این «ندا»س��ت که رخی جدی��د از اصالح طلبی را به‬ ‫نمایش گذاشته است‪ .‬فرماس��یون یا صورت بندی هر چند‬ ‫ابتدایی از صورت و س��یرتش نمایان ش��ده پرطمط راق تر از‬ ‫سایر انجمن ها و جدی تر از باقی حرکت ها‪.‬‬ ‫انجمن خودخواسته اما ش��وکی بزرگ به ژنرال ها وارد‬ ‫کرده است؛ انها ندا را برنتافته و پس زده اند انهم در بدو تولد‪.‬‬ ‫م ی گویند این ها در س��اده ترین حالت ابزار حاکمیتند ب رای‬ ‫ایجاد شکاف از «بدنه» تا «سر»‪.‬‬ ‫این اما همه مصائب «نس��ل دوم اصالحات» نیست‪،‬‬ ‫انها در فضایی از «شک اندیش��ی» میان خ��ود و حاکمیت‬ ‫گرفتار شده اند‪ .‬م ی گویند شاید انها ترفند رادیکال ها باشند‬ ‫ب رای بازگش��ت به قدرت و درس��ت همی ن جاست که انگ‬ ‫«مشارکت ‪ »2‬به انها چسبیده است‪.‬‬ ‫فشارها زیاد شده است خیلی بیش��تر از انچه اعضای‬ ‫«انجمن خودخواس��ته» تصورش را در ذهن داشتند و حاال‬ ‫س��واالت مهمی پدید م ی اید؛ ای��ا ندا نوزاد نارس��ی خواهد‬ ‫شد که قبل از زایمان سیاس��ی جان خود را از دست خواهد‬ ‫داد؟ ایا س��ندروم «نامانایی» در ندا بروز خواه��د کرد و انها‬ ‫از «با هم بودگی» در جناح اصالح طلب محروم م ی ش��وند؟‬ ‫«تعیی ن کنندگی یکجانبه» کار انها را یکسره خواهد کرد یا در‬ ‫فضایی از «تعیی ن کنندگی دوجانبه»‪« ،‬مانایی تشکیالتی»‬ ‫پدید امده و ندا صورتی جدید در سیاست ورزی اصالح طلبان‬ ‫خواهد شد؟ باید به این فکر کنیم که اصال چرا ندا پدید امد؟‬ ‫ایا ندا تنها یک انجمن صرف متشکل از چند جوان جویای‬ ‫نام است؟ ایا ندا مولود «ناکارامدی» تئوری های ژنرال های‬ ‫نسل اولی است؟ ایا عصر«خودیگانه پنداری» ژنرال ها و نسل‬ ‫اول ی ها به پایان رس��یده و زمان بازنشستگی انها فرا رسیده‬ ‫است؟ باید حتما به این بپردازیم که تبار اصالح طلبی را چه‬ ‫شده که انجمن های خودخواسته یکی پس از دیگری سودای‬ ‫برامدن از دل جناح اصالح طلب و خودنمایی استقالل گونه‬ ‫کرده اند؟ اینکه ما اصالح طلب خوبیم‪ ،‬اینکه ما اصالح طلب‬ ‫برتریم‪ ،‬اینکه اصالح طلبی از دامن شما به جایی نم ی رسد‪.‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫اصالح طلبان از تحصن تا پاستور‬ ‫چرا اعتراض می کنند؟‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫نس��ل اول ی ها مثل خیل ی ه��ای دیگر که در «س��ر»‬ ‫اصالحات قرار گرفته اند تا همی��ن چندوقت پیش بر طبل‬ ‫حمایت از نسل دوم اصالحات م ی کوبیدند و حتی شخص‬ ‫س��یدمحمد خاتمی در س��خنرانی وداع با قدرت��ش از لزوم‬ ‫پرو بال دادن به چهره های نسل دیگر اصالح طلبان سخن‬ ‫م ی گفتند‪ .‬ندا که م ی اید به یکباره همه رخ عوض م ی کنند‪،‬‬ ‫خاتمی چهره درهم م ی کشد و م ی گوید اولویت من این نبود‪.‬‬ ‫یا محمد قوچانی در بخش��ی از نش��ریه اش که مهر‬ ‫«ارگان حزب کارگزاران س��ازندگی ای ران» بر باالی ان نقش‬ ‫بسته است شفاف و صریح خود را رخ به رخ اهالی ندا م ی کند و‬ ‫م ی نویسد‪« :‬اصالح طلبی یک جبهه سیاسی و یک گفتمان‬ ‫فکری است که طیف متنوعی از روشنفکران‪ ،‬سیاستمداران‪،‬‬ ‫مدی��ران و از همه مهم ت��ر ش��هروندان در تکوین ان نقش‬ ‫سیاست‬ ‫دوم خرداد ‪ 76‬نه یک اتف��اق‪ ،‬بلکه پدیده ای مهم بود‪.‬‬ ‫انجا دقیقا م ی شد حس کرد بدنه ای قابل توجه به گفتمان‬ ‫ایمان اورده اند و از سازوکاری قانونی نماینده شان را به راس‬ ‫قدرت رسانده اند‪ .‬به یک معنا انجا هر سه عنصری که یک‬ ‫جناح و طیف سیاسی باید داشته باشد تا حرفی ب رای گفتن‬ ‫بماند وجود داشت‪ :‬گفتمان‪ ،‬بدنه و نماینده در قدرت رسمی‪.‬‬ ‫انچه اما ب��ر اصالحات در دوران صدارت س��یدمحمد‬ ‫خاتمی و س��ال های بعد از ان گذش��ت سرنوشت این جناح‬ ‫تازه به قدرت رس��یده را انچنان متحول کرد که انها تا سال‬ ‫‪ 92‬تمام داشته هایش��ان را در قدرت رس��می از دست دادند‪،‬‬ ‫گفتمانش تغیی رات فراوانی کرد و بدنه ش��ان نیز دیگر مثل‬ ‫سابق نبود‪.‬‬ ‫انها اگر بعد از دوم خرداد ‪« 76‬فتح س��نگر به سنگر»‬ ‫را ب رای رس��یدن به مناصب حکومتی دنب��ال م ی کردند و با‬ ‫«چانه زنی از باال و فش��ار از پایین» ب��ه چگونگی پی ش برد‬ ‫گفتمانشان م ی اندیش��یدند در انتهای مجلس ششم ب رای‬ ‫«خروج از ق��درت» در پارلمان صف کش��یده و یکی پس از‬ ‫دیگری متن «خ��روج از حاکمیت» را با ص��دای بلند از روی‬ ‫کاغذ های نوشته شده قرائت م ی کردند‪.‬‬ ‫وقتی در سال ‪ 84‬قدرت را در س��ایه «تکثر» از دست‬ ‫م ی دهند تمام حرفشان پی رامون این مفهوم‪ ،‬تنیده م ی شود‬ ‫که «باید چمدان ها را ب رای خروج از قدرت بست‪ .‬دیگر جایی‬ ‫ب رای ما در این ساختار نیست‪ ».‬چند سال بعد درست وقتی‬ ‫فشار خروج از قدرت در چهره هایشان نمایان م ی شود به خیال‬ ‫بازگرداندن رئی س جمهور سابق م ی افتند و در لحظات اخر به‬ ‫نخس ت وزیر سال های ابتدای انقالب م ی رسند‪ .‬انتخابات که‬ ‫برگزار م ی شود براشفته از انچه از صندوق ها خوانده م ی شود‬ ‫باز ساز ناکوک خروج از قدرت را این بار به گونه ای دیگر به صدا‬ ‫درم ی اورند‪ .‬جدال در خیابان ها کار انها را یکسره م ی کند‪ .‬این‬ ‫بار «خداحافظی» یک «خداحافظی دوطرفه» است‪.‬‬ ‫سرخورده از ان وداع غم انگیز‪ ،‬در خرداد ‪ 92‬یک راه دیگر‬ ‫مقابلشان قرار م ی گیرد؛ درست چندماه بعد از انکه سیدمحمد‬ ‫خاتمی گزینه شرکت در انتخابات را با حضور درصندوق رای‬ ‫دماوند تس��ت م ی کند‪ .‬با تنها گزین��ه اصالح طلبان اتمام‬ ‫حجت م ی شود و راه ائتالف باز م ی ش��ود‪ .‬اصالح طلبان به‬ ‫قدرت بازم ی گردند ضعی ف تر از همیشه؛ کم اثرتر از نیمه دهه‬ ‫‪ 70‬و نیمه دهه ‪ .80‬انها به حداقل ها بسنده م ی کنند تا «زی‬ ‫سیاسی» ممکن شود ان هم در عرصه رسمی‪.‬‬ ‫در س��طح دیگری از ماجرا اما زیر پوست اصالح طلبان‬ ‫رخداد های درونی دیگری هم وجود داش��ت ک��ه اکنون در‬ ‫شهریور ‪ 93‬از دل ان «ندا» برامده است‪.‬‬ ‫واقعیت این اس��ت که راه ژنرال ه��ای رادیکال زیادی‬ ‫توانفرسا و کمر ش��کن ش��ده بود‪ .‬حاصل سیاست پیشگی‬ ‫انها اضط راب بود و دله��ره و فرجامش ه��م خداحافظی با‬ ‫قدرت رسمی‪.‬‬ ‫ژنرال ها هنوز هم که هنوز است م ی گویند نم ی توان با‬ ‫قدرت مستقر کار کرد و ب رای اینده سیاست ورزی راهی ارائه‬ ‫نم ی کنند‪ .‬به یک معنا «ندانم گویی» پیشه کرده اند‪ .‬انچه‬ ‫اما رخ داده این اس��ت که بدنه بیش از این تاب این سکون‬ ‫و س��کوت و انتظار و دلهره را ندارد‪ .‬بدن��ه نماینده در قدرت‬ ‫سیاسی م ی خواهد تا خواس��ت هایش را در او متبلور سازد‪،‬‬ ‫ب رایش هورا بکشد و «زندگی خوب» را از گفتمان خود دنبال‬ ‫کند؛ نه اینکه انچه م ی خواهد را از «دگر» طلب کند ان هم‬ ‫البد به صورت حداقلی‪ .‬به یک معنا انها به جستار گفتمان‬ ‫تازه افتاده اند تا نماینده شان را به قدرت بازگردانند و «قابلیت‬ ‫استفاده شوندگی» را به نظاره بنشینند‪.‬‬ ‫انها ب ی پروا م ی گویند دنبال «زندگی نیک ب رای انسان»‬ ‫هستند این یعنی گذار از رادیکالیسم‪ ،‬این یعنی تولد جدید‪،‬‬ ‫انهم از بذر محافظه کاری؛ نوعی تنزل از زندگی سیاسی به‬ ‫زندگی اجتماعی‪.‬‬ ‫خبرها حکایت از ان دارد که ندا در شه ر ها و استان های‬ ‫مهمی کادرسازی کرده و قسمت جالب ماجرا هم انجاست‬ ‫که بیش��تر این نیروی تش��کیالتی همان س��تادها و بدنه‬ ‫اصالح طلبان هستند‪ ،‬همان ها که در سال های قبل گوش به‬ ‫زنگ ژنرال ها ب رای انجام کارهای تشکیالتی بودند‪ .‬بخشی از‬ ‫اعتراض ژنرال ها هم به همین جا بازم ی گردد‪ ،‬انها مضطرب‬ ‫ش��ده اند که بدنه در حال شیفت تش��کیالتی به «سر»ی‬ ‫دیگر است؛ «سر»ی که م ی گوید م ی توان با قدرت مستقر‬ ‫کار کرد‪ ،‬م ی توان قواعد بازی را پذیرفت و نماینده در قدرت‬ ‫رسمی داشت‪ .‬حاال درست همی ن جاست که یا باید گفتمانی‬ ‫جدید افرید یا به گفتمان س��ال های دور بازگشت‪ .‬گفتمانی‬ ‫که اصالح طلبان را از اپوزیسیون نظام بودن برحذر م ی دارد‬ ‫و اصرار بر ان دارد که اصالح��ات باید با قبول چارچوب های‬ ‫قانونی باشد‪ ،‬نه هرگز از راهی دیگر‪.‬‬ ‫داشته اند‪ .‬این افراد هنوز انقدر پیر نشده اند که این گفتمان و‬ ‫جبهه را رها کنند و حتی اگر قائل به ضرورت پوست اندازی‬ ‫اجرایی و تشکیالتی ان باش��یم نم ی توانیم تجربه رهب ران‬ ‫اصالحات را نادیده بگیریم‪ .‬گفتیم اصالح طلبی نه حزب است‬ ‫که «پولیت بورو» بخواهد نه ایدئولوژی که ایدئولوگ بطلبد‪.‬‬ ‫اصالح طلبی طبقه پی ش رو و پیشتاز (همان جوانان اماده رزم)‬ ‫هم نم ی خواهد‪ ،‬چرا که یک ایده چپگرایان نیس��ت و اتفاقا‬ ‫اکنون بیش از هر زمان دیگ��ر نیازمند راهبری و هدایتگری‬ ‫از سوی رهب ران سیاسی و فکری خود (نسل اول) است‪».‬‬ ‫اصالح طلبان را چه ش��ده؟ چرا به یکب��اره تغییر رای‬ ‫م ی دهند و نسل دوم اصالحات را به سخره م ی گی رند؟ ندا را به‬ ‫نسا یعنی نسل سوم اصالحات تفسیر م ی کنند؛ یعنی شما‬ ‫ب رای نسل دوم بودن خیلی کوچکید‪.‬‬ ‫واقعیت این است که ژنرال ها ب رای تداوم سیاست ورزی‬ ‫و اینده اصالح طلب��ی راه دیگ��ری را در نظر داش��تند‪ ،‬یک‬ ‫سیاست ورزی خاص در دوالیه؛ رسمی و غیررسمی‪ .‬انها در‬ ‫الیه اول عقد اخوت تاکتیکی با حسن روحانی م ی بندند به‬ ‫حداقلی از قدرت م ی رسند و چهره هایی از میان خود را راهی‬ ‫دولت م ی کنند‪ .‬این ائتالف که در ازای به عاریت دادن بدنه‬ ‫اجتماعی هوادار خود قرار است پایدار بماند در الیه دوم هدف‬ ‫دیگری را دنبال م ی کند‪ .‬پیگیری خواست ها با فشار به حسن‬ ‫روحانی در س��ایه سیاست ورزی غیررس��می‪ .‬دقیقا همین‬ ‫جاست که سعید حجاریان «حمایت علنی و انتقاد مخفی از‬ ‫دولت روحانی» را تئوریزه م ی کند‪.‬‬ ‫اصالحات از خرداد ‪ 92‬به این سو با دو موتور به جلو رانده‬ ‫شده؛ تکنوکرات های کارگزارانی و ایده پردازان مشارکتی‪ .‬هر‬ ‫دوی این سیاست ورزان در یک همچسبی معنادار با دولت‬ ‫مستقر پیگیر خواست های تشکیالتی خود هستند‪ .‬میان‬ ‫انها با بدنه یک حس مهم «خودبرترپنداری» پدید امده است‪.‬‬ ‫حس��ی که م ی گوید بدنه باید فعال هزینه بدهد‪ .‬انها که در‬ ‫مس��ائل مهمی «ندانم گویی» پیش��ه و همه چیز را به گذر‬ ‫زمان واگذار کرده اند با بدنه ای ب ی تاب مواجه ش��ده اند ب رای‬ ‫بازگش��ت به قدرت‪ .‬بدنه ای که م ی گوید راه سیاس��ت ورزی‬ ‫از فاصله گذاری با حاکمیت نم ی گذرد‪ .‬حاال ندا که از جوانان‬ ‫جبهه مش��ارکت و رفق��ای قدیمی تحکیم وحدت ش��کل‬ ‫گرفته با فشارهای فراوانی مواجه ش��ده و این رخداد نوپدید‬ ‫را ایجاد کرده که کارگزاران ی ها از طیف راست اصالح طلب و‬ ‫مشارکت ی ها از طیف چپ اصالح طلب با یکدیگر متحد شوند‬ ‫و در یک رابطه انداموار ب رای «می رایی» ندا همه کار کنند تا‬ ‫انها را به حس قاطع نبودن یا «کم مایگی» برسانند‪ .‬مشارکت‬ ‫و کارگزاران اکنون در همزیستی مسالمت امیز با یکدیگر به‬ ‫س��ر م ی برند تا کار این انجمن خودخواسته را یکسره کنند‪.‬‬ ‫پشت گفتمانی‪ ،‬ایجاد‬ ‫ِ‬ ‫انها در می زان برخورداری ان از قدرتِ‬ ‫شک کرده اند تا در فضای ابهام کار را ب رای «طبقه پیشتار»‬ ‫سخت کنند‪ .‬ژنرال ها در فضای نابسامان موجود خبر از ایجاد‬ ‫نوعی «انتظام در کثرت» م ی دهند که البد قرار است از سوی‬ ‫بزرگان اصالحات پدید اید‪ .‬رویای شیرینی که به جهت موانع‬ ‫متعدد تاکنون تعبیر نشده اس��ت‪ .‬حاال طبقه پیشتاز با این‬ ‫پنجره که م ی توان در یک همزیستی مسالمت امیز خیلی‬ ‫زودتر به داش��تن نماینده در قدرت رسید به تغییر گفتمانی‬ ‫روی اورده‪ ،‬بدنه مهمی از مشارکت را که کارگزاران به کمین‬ ‫ان نشس��ته بود جذب کرده و با یک متدل��وژى تازه نگاهی‬ ‫رئال به زندگی در جامعه دارد‪ .‬به نظر م ی رسد ندا چندان هم‬ ‫شوخی و سطحی نیست و شاید وقتش رسیده به این فکر‬ ‫کنیم که زم��ان برامدن محافظ��ه کاری از دامن چپ گرایی‬ ‫فرارس��یده اس��ت‪ .‬هر چند که حتما باید این تلنگر را هم به‬ ‫انجمن خودخواس��ته ندا زد‪« :‬افراد‪ ،‬خود افرینش گرند؛ هیچ‬ ‫فضیلتی اما به تنهایی مایه خود افرینی موفق نیست‪ .‬انها‬ ‫باید عمی ق تر به سیاس��ت ورزی و به قواع��د ان فکر کنند‪.‬‬ ‫بازیگ��ران سیاس��ت ب ی رحمند‪ ،‬حتی اگ��ر هم جناح ی های‬ ‫خودشان باشند‪».‬‬ ‫‪37‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫گزا‬ ‫رش‬ ‫برامدنمحافظه کاریازدامنچپ گرایی‬ ‫اصالح طلبان جدید چه شمایلی دارند؟‬ ‫‪3‬‬ ‫گویا زمان بر امدن نسل دوم اصالح طلبان فرا رسیده است‪.‬‬ ‫زمانی که حتما می بایست متقارن شود با موعد بازنشستگی‬ ‫نسل اول اصالحات ‪ .‬چند ماه قبل از انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫یازدهم بود که طیفی از اصالحات مقابل تفکری قرار گرفت که‬ ‫اصرار داشت باید با گزینه حداکثری در انتخابات حضور یافت‪ .‬این‬ ‫طیف بر این باور بود که باید نسل دوم اصالح طلبان سیاست‬ ‫ورزی در سطح باال را اغاز کنند‪ .‬حاال که بحث شکل گیری ندا‬ ‫مطرح شده بار دیگر ماجرای نسل دوم اصالح طلبان به میان‬ ‫امده است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫عارف‬ ‫عارف معاون اولی بود که س��ودای ریاس��ت جمهوری‬ ‫در سر داش��ت‪ .‬از اواخر س��ال ‪ ٩١‬او نیز تالش کرد تا به عنوان‬ ‫مهمترین گزینه اصالح طلبان وارد عرصه انتخابات شود‪ ،‬البته‬ ‫با مخالفت هایی نیز روبه رو بود‪ .‬بخش تندرو اصالح طلبان به‬ ‫ویژه برخی از اعضای مجمع روحانیون مبارز با او موافق نبود‪.‬‬ ‫اساس��ا این دس��ته موافق حضور در انتخابات نبوده و تصور‬ ‫م ی کردند حض��ور یک اصالح طلب غیرمط��رح نم ی تواند به‬ ‫حضورشان در عرصه قدرت سیاسی کشور کمک کند‪ .‬بناب راین‬ ‫اولین و مهمترین چالش او مواجهه با بخش پ رنفوذ نیروهای‬ ‫اصالح طلب بود‪ .‬عارف در ابتدای ورود با همان چالشی روبه رو شد‬ ‫که امروز «ندا» و صادق خ رازی با ان روبه روست‪ .‬عارف سودای‬ ‫ریاست جمهوری به سر داشت‪ .‬انتخابات ریاست جمهوری دهم‬ ‫به کام او نب��ود‪ .‬عارف که تالش م ی کرد حلقه واس��طی بین‬ ‫اصالح طلبان و نظام باش��د‪ ،‬نتوانست ان طور که م ی خواست‬ ‫حمایت اصالح طلبان را به خود جلب کند‪ .‬در واپسین روزهای‬ ‫انتخابات با حمایت محمد خاتمی از حسن روحانی شرایط ب رای‬ ‫ماندن او کامال دگرگون شد‪.‬‬ ‫بس��یاری بر این باور بودند که او تا پایان رقابت ها باقی‬ ‫نم ی ماند‪ .‬عارف اما چنین نظری نداشت‪ .‬او م ی خ واست تا پایان‬ ‫کار بایستد و به نظر م ی رسد هنوز از ماجرای انصرافش دلخور‬ ‫اس��ت‪ .‬همان جمله معروف که «با خواست خاتمی انصراف‬ ‫م ی دهم» کار دس��تش داد‪ .‬عارف در اولین مناظره تلویزیونی‬ ‫چهره ای به ش��دت منتقد از خود به نمایش گذاشت‪ .‬تا جایی‬ ‫که حتی به نحوه برگزاری مناظ��ره نیز با لحنی تند انتقاد کرد‬ ‫و اصولگرایان را مورد انتقاد قرار داد؛ انتقاداتی که البته از جنس‬ ‫تندروهای اصالح طلب نبود‪ .‬نظرسنج ی ها نیز جایگاه ویژه ای را‬ ‫یداد‪ .‬تنها سه روز مانده به پایان مهلت تبلیغات‬ ‫ب رای او نوید نم ‬ ‫عارف ناچار با اصرار خاتمی‪ ،‬از انتخابات کناره گیری کرد‪ .‬او البته‬ ‫در نامه خود ب رای انصراف نامی از حسن روحانی نبرد‪ .‬اما اتحاد‬ ‫ هاشمی‪ ،‬خاتمی و روحانی سرانجام توانست کار خودش را بکند‪.‬‬ ‫حسن روحانی تنها کسی بود که با حمایت اصالح طلبی وارد‬ ‫عرصه رقابت ها ش��د‪ .‬همین اتفاق عارف را بسیار دلخور کرد‪.‬‬ ‫شنیده شد که عارف در سفر یزد بود که نامه خاتمی به وی در‬ ‫رسانه ها منتشر شد‪ .‬گفته م ی شد که خاتمی تالش کرده بود با‬ ‫وی تماس بگیرد اما نتوانسته بود‪ .‬از همین رو ان نامه رسانه ای‬ ‫شد‪ .‬اینجا بود که عارف بر سر دوراهی ایستادن مقابل خاتمی‬ ‫و گفته خودش یا انصراف قرار گرف��ت و در نهایت راه دوم را با‬ ‫دلخوری پیش گرفت‪ .‬در اولین گمان هزن ی ها بس��یاری معتقد‬ ‫بودند به احتمال ف��راوان عارف یک��ی از اعضای مهم کابینه‬ ‫حسن روحانی خواهد بود‪ .‬گفته م ی شد که حتی او در کمیته‬ ‫انتخاب وزرا به ویژه وزیر علوم قرار دارد‪ .‬با این حال پس ت های‬ ‫کابینه که تمام شد‪ ،‬نامی از عارف در میان نبود‪ .‬ظاه را خودش‬ ‫هم دیگر تمایلی به بودن در کابینه نداشت‪ .‬مدتی سکوت کرد‪.‬‬ ‫اما در مهمترین تحول او با جدا شدن از بنیاد باران که متعلق به‬ ‫خاتمی بود‪ ،‬بنیاد ای رانیان را به راه انداخت‪ .‬در اولین اظهارنظرها‬ ‫بعد از انتخابات نیز گفت که قصد دارد با تشکیل حزبی فراگیر‬ ‫به فعالیت سیاسی ادامه دهد‪ .‬در حالی که عارف تالش م ی کرد‬ ‫تا به سرلیست اصالح طلبان ب رای انتخابات مجلس دهم تبدیل‬ ‫شود‪ ،‬به یکباره س��خت از «ندای ای رانیان» گفته شد‪ .‬تاکنون‬ ‫عارف درباره این طیف از اصالح طلب��ان و خصوصا این حزب‬ ‫هیچ اظهارنظری نکرده است‪.‬‬ ‫اسحاق جهانگیری‬ ‫او یکی از مردان اقتصادی و مهم ب رای اصالح طلبان است‪.‬‬ ‫ ان قدر مهم که حتی زمزمه های کاندیداتوری اش در سال ‪92‬‬ ‫شنیده شد‪ .‬جهانگیری از اعضای حزب کارگزاران است و از جمله‬ ‫کسانی که این حزب را در دولت هاشم ی رفسنجانی ساختند‪.‬‬ ‫او را م ی توان از جمله تکنوکرات هایی دانست که در دولت های‬ ‫مختلف حضور داشته است‪ .‬از دولت هاشمی گرفته تا خاتمی و‬ ‫روحانی‪ .‬با پیروزی حسن روحانی در انتخابات او به عنوان معاون‬ ‫اول رئی س جمهور منصوب ش��د؛ پس��ت مهم ی که در دولت‬ ‫خاتمی به عارف اختصاص داشت و در دولت احمدی نژاد فردی‬ ‫چون رحیمی ان را اداره م ی کرد‪ .‬جهانگیری دو دوره حضور در‬ ‫مجلس را تجربه کرده است‪ .‬بار اول در سال‪ 63‬و از حوزه انتخابیه‬ ‫جیرفت به مجلس راه پی دا کرد و در دور بعد نیز در مجلس سوم‬ ‫حضور داشت‪ .‬تحول اساسی و نزدیکی او به اصالح طلبان و به‬ ‫ویژه مدی ران دولتی هاشم ی رفس��نجانی از جایی اغاز شد که‬ ‫غالمحسین کرباسچی از استانداری اصفهان به ته ران امد تا‬ ‫کلید پایتخت را در دست بگیرد‪ .‬اسحاق جهانگیری همان موقع‬ ‫به جای کرباسچی به استانداری اصفهان منصوب شد‪.‬‬ ‫ی در الب ی ه��ا و گفت وگوهای‬ ‫جهانگیری نق��ش مهم ‬ ‫پش��ت پرده دارد‪ .‬اواخر مجلس شش��م و در جریان تحصن او‬ ‫به همراه زنگنه و محمد شریعتمداری مامور شدند تا از طرف‬ ‫دولت با متحصنین مجلس به گفت وگو بنشینند؛ سه نفری‬ ‫که حاال در دولت روحانی نیز حضور دارند‪ .‬سال ها بعد و پس‬ ‫از اتفاقات ‪ 88‬درحالی که ش��رایط ب رای فعالیت اصالح طلبان‬ ‫چندان مساعد نبود‪ ،‬او به همراه مجید انصاری و موسوی الری‬ ‫به دیدار مقام معظم رهبری رفت‪ .‬در استانه انتخابات او یکی از‬ ‫گزینه های مطرح اصالح طلبان ب رای ریاس��ت جمهوری بود و‬ ‫ان چنان که خودش گفته بود قرار بود تا «اصالح طلبانه بیاید»‪،‬‬ ‫با این حال ورود هاشم ی رفسنجانی شرایط را ب رای او تغییر داد‪.‬تا‬ ‫دقایق اخر انتخابات حتی خبرهایی منتشر شد‪ ،‬مبنی بر اینکه‬ ‫هاشم ی رفسنجانی در انتخابات ش��رکت نم ی کند و اسحاق‬ ‫جهانگیری راهی وزارت کشور شده است‪ .‬اما او به می دان فاطمی‬ ‫ نرفت و به جای او هاش��می درحالی که کمتر کسی فکرش‬ ‫را م ی کرد در دقایق پایانی ثب ت نام کرد‪ .‬با امدن هاشمی او به‬ ‫سمت رئیس ستاد انتخاباتی و سخنگوی وی تعیین و شروع‬ ‫به فعالیت کرد‪ .‬بعد از رد صالحیت هاشمی او به ستاد حسن‬ ‫روحانی رفت‪.‬‬ ‫گفته ش��د که او از بنیانگذاران و اعضای شورای مرکزی‬ ‫حزب کارگزاران اس��ت‪ .‬او همچنان رابطه اش را ب��ا کارگزاران‬ ‫حفظ کرده اس��ت‪ .‬از س��وی دیگر او که روزگاری وزیر صنعت‬ ‫و معدن دولت خاتمی ب��ود‪ ،‬بعدها با راه ان��دازی هفته نامه ای‬ ‫برخی از اصالح طلبان را گرد خود جمع کرد؛ اصالح طلبانی که‬ ‫وجهه اقتصادی داشتند‪ .‬سردبیری این نشریه را اما در ابتدا امیر‬ ‫حسین مهدوی و بعد سجاد سالک برعهده داشتند‪ .‬کسی که‬ ‫به جهانگیری بس��یار نزدیک بود و حاال عضو شورای مرکزی‬ ‫تشکل جدید اصالح طلبان‪ ،‬یعنی «ندا» است‪.‬گفته م ی شود‬ ‫که رابطه اصلی با جناح اصالح طلب دولت روحانی را او برقرار‬ ‫م ی کند‪ .‬جهانگیری همزمان عالوه بر حزب کارگزاران در بنیاد‬ ‫باران متعلق به سیدمحمد خاتمی نیز عضویت دارد و جزو حلقه‬ ‫مشاوران وی است؛ ارتباطی که او را با این بخش از اصالح طلبان‬ ‫نزدیک م ی کند‪.‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫صادق خرازی‬ ‫این روزها نامش زیاد بر س��رزبان ها افتاد‪ .‬حتی بیشتر از‬ ‫انچه قابل تصور بود‪ .‬او دیپلماتی اس��ت که اکنون به عنوان‬ ‫راس هرم «نس��ل دوم اصالح طلبان» یا همان «ندا» شناخته‬ ‫م ی شود‪ .‬سی د صادق خ رازی‪ ،‬فرزند ایت اهلل سی د محسن خ رازی‪.‬‬ ‫صادق ب رادرزاده سیدکمال خ رازی است‪ .‬وزیرخارجه هشت ساله‬ ‫دوره اصالحات و مدیرعامل خبرگزاری جمهوری اس�لامی در‬ ‫سال های اولیه و جنگ‪ .‬کمال خ رازی یک سمت مهم دیگر‬ ‫هم داش��ت که البته جزو مناصب دولتی محسوب نم ی شد‪.‬‬ ‫او ناظم مدرس��ه علوی بود؛ مدرسه ای که خاستگاه بسیاری از‬ ‫شخصی ت های فکری و سیاسی است؛ از حدادعادل گرفته تا‬ ‫عب دالکریم سروش‪ .‬خ رازی یکی از مهمترین الب ی های درون‬ ‫اصالح طلبان است‪ .‬گفته م ی ش��ود که او میان اصالح طلبان‬ ‫یک استثناس��ت چراکههم رابطه خوبی با هاشمی و خاتمی‬ ‫دارد و هم مورد اعتماد نظام است‪ .‬صادق ‪ ٤٧‬ساله مردی از دو‬ ‫سو مورد تایید است‪ .‬هم میان اصولگرایانی چون باقر قالیباف‬ ‫مورد احترام است‪ ،‬تا جایی که در انتخابات ‪ ٩٢‬به سمت مشاوره‬ ‫وی منصوب م ی ش��ود و هم میان اصالح طلبان‪ .‬او البته خود‬ ‫گفته که هرگز رئیس ستاد انتخاباتی قالیباف نبوده است‪ .‬از او‬ ‫به عنوان عامل اصلی دعوت شی راک از سیدمحمد خاتمی یاد‬ ‫م ی کنند و مغز متفکر و ط راح اصلی نامه محرمانه ای که گفته‬ ‫م ی شود دولت ای ران رسما در سال‪ 2003‬به امریکا نوشت‪ .‬صادق‬ ‫از یک سو با خانواده رهبر معظم انقالب پیوند خویشاوندی دارد‬ ‫و از سوی دیگر با س��یدمحمد رضا خاتمی‪ .‬خواهرش عروس‬ ‫رهبری است و پسرش داماد محمدرضا خاتمی‪.‬زمانی که در‬ ‫امریکا بود‪ ،‬از یک سو می زبان ایت اهلل مصباح یزدی م ی شود و‬ ‫از سوی دیگر با خانواده سیدحسین نصر ارتباط نزدیک برقرار‬ ‫م ی کند‪ .‬از مهمترین مناصب او م ی توان به موارد زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫سفیر ای ران در سازمان ملل متحد‪ ،‬رئیس ستاد برگزاری اجالس‬ ‫سران کشور های اسالمی‪ ،‬دستیار ویژه وزیرخارجه‪ ،‬عضو هیات‬ ‫مذاکره کننده قطعنامه‪ ،598‬سفیر جمهوری اسالمی در فرانسه‬ ‫و مشاور شهرداری ته ران‪ .‬خ رازی در شرایطی که تالش م ی کند‬ ‫تا با کمک برخی از اصالح طلبان جوان تشکیالت جدید به راه‬ ‫بیندازد که «درچارچوب نظام» و «ذیل قانون اساسی» به فع الیت‬ ‫بپردازد‪ ،‬از سوی برخی اصالح طلبان مورد انتقاد قرار گرفته است‪.‬‬ ‫از صادق زیباکالم گرفته تا احمد شیرزاد و احمد پورنجاتی‪ .‬همه‬ ‫انها صادق خ رازی را به خاطر راه اندازی این تش��کیالت مورد‬ ‫انتقاد قرار داده اند‪ .‬گفته م ی شود که خود وی نیز خط خوبی دارد‬ ‫و عالقه مند به نسخ خطی است‪ .‬به مردی که م ی گوید با وجود‬ ‫دارا بودن تالش م ی کند تا «خاکی» زندگی کند‪ .‬او در عرصه‬ ‫رسانه ای نیز فعال است‪ .‬ب رند «ای رانی» را از ان خود کرده است‪.‬‬ ‫سایت هایی که تحت مس��ئولیتش فعالیت م ی کنند «تاریخ‬ ‫ای رانی» و «دیپلماسی ای رانی» است‪.‬‬ ‫غالمحسین کرباسچی‬ ‫سعید لیالز‬ ‫قوچانی چهره جوان و رس��انه ای اس��ت که توانسته به‬ ‫عضویت شورای مرکزی حزب کارگزاران در بیاید‪ .‬او متولد‪١٣٥٥‬‬ ‫در رشت است و دوره متوسطه را در دبیرستان کوشیار این شهر‬ ‫به پایان برده است‪ .‬محمد قوچانی فعالیت مطبوعاتی خود را با‬ ‫نوشتنیادداشت هایسینماییدرنشریهمحلی«کادح»گیالن‬ ‫اغاز کرد و پ��س از ان به همکاری با نش��ریه «گام» پرداخت‪.‬‬ ‫پس از انکه ب رای ادامه تحصیل به ته ران رفت‪ ،‬از سال ‪ 74‬به‬ ‫همکاری با نشریه «عصرما» ارگان سازمان مجاهدین انقالب‬ ‫اسالمی پرداخت‪.‬‬ ‫روزنامه های جامعه‪ ،‬نشاط و عصر ازادگان ب رای قوچانی‬ ‫اغاز دوره جدیدی از روزنامه نگاری بودند که در سال های پس از‬ ‫دوم خرداد ‪ 76‬تجربه کرد و به تدریج با نوشته های انتقادی خود‬ ‫علیه هاشم ی رفسنجانی و برخی از سیاستمداران محافظه کار‬ ‫به شهرت رسید‪ .‬او در جریان توقی ف های پیاپی با روزنامه های‬ ‫«خرداد» و «اخبار اقتصاد» نیز کار کرد و در سال ‪ 79‬به دلیل‬ ‫برخی اتهامات به مدت‪ 36‬روز بازداشت شد‪ .‬محمد قوچانی پس‬ ‫از ان با مریم باقی دختر عمادالدین باقی روزنامه نگار و نویسنده‬ ‫سرش��ناس ازدواج کرد‪ .‬محمد عطریانفر‪ ،‬مدیر وقت روزنامه‬ ‫همشهری در سال‪ 80‬قوچانی را به سردبیری مجله «همشهری‬ ‫ماه» ضمیمه فرهنگی روزنامه همش��هری منصوب کرد اما‬ ‫مدتی بعد این مجله از انتش��ار بازماند تا قوچانی با همکاری‬ ‫احمد غالمی و مه ران کرمی و گروهی از روزنامه نگاران ج وان با‬ ‫انتشار ضمیمه روزانه همشهری به عنوان «همشهری جهان»‬ ‫دوره حرفه ای کار خود را اغاز کند‪.‬‬ ‫پس از ان قوچانی ب��ه همراه همین تی��م و برخی از‬ ‫جوانان همچون امیر حسین مهدوی‪ ،‬حمیدرضا ابک‪ ،‬رضا‬ ‫تاجیک‪ ،‬رضا خجسته رحیمی و برخی دیگر روزنامه شرق را‬ ‫منتشر کرد‪ ،‬روزنامه ای که اواخر دولت خاتمی و اوایل دولت‬ ‫محمود احمدی ن��ژاد از وزن زیادی برخوردار ش��د‪ .‬اختالفات‬ ‫درون��ی و توقیف او را از ش��رق به هفته نامه ش��هروند امروز‬ ‫کشید‪ .‬هفته نامه ای که با مدیریت شاخه اصفهان کارگزاران‬ ‫یعنی کرباسچی و عطریانفر اداره م ی ش��د‪ .‬پیش از ورود به‬ ‫انتخابات سال ‪ 88‬او به همراه تیمش و با بسته شدن شهروند‬ ‫به روزنامه اعتماد ملی رفت؛ روزنام��ه ای که به حزب مهدی‬ ‫کروبی تعلق داشت‪ .‬او تالش کرد تا در کنار کرباسچی به این‬ ‫کاندیدای انتخابات کمک کند‪ .‬بعد از انتخابات‪ ،‬دس��تگیر و‬ ‫مدتی را در زندان به سر برد و در دادگاه های معروف شهریور‬ ‫‪ 88‬شرکت کرد‪ .‬اواخر سال ‪ 88‬ماهنامه ای را پایه گذاری کرد‬ ‫با عنوان «مه رنامه»؛ نش��ریه ای که در حوزه علوم انس��انی‬ ‫فعال اس��ت و جایگاه خاصی نزد روشنفکران دارد‪ .‬مجموعه‬ ‫مقاالت محمد قوچانی در کتاب های «پدرخوانده و چپ های‬ ‫جوان»‪« ،‬یقه سفیدها»‪« ،‬کتاب جمهوری مقدس» و «ب رادر‬ ‫بزرگتر مرده است» انتشار یافته است‪ .‬او ارتباطات نزدیکی با‬ ‫سیاسیون دارد و از س��وی دیگر به غالمحسین کرباسچی‬ ‫بسیار نزدیک است‪ .‬این اواخر به اردوگاه هاشم ی رفسنجانی و‬ ‫روحانی نزدیکی بیشتری پیدا کرده است‪ .‬سرمقاله اخیر او در‬ ‫هفته نامه صدا که به مدیریت او منتشر م ی شود‪ ،‬مورد انتقاد‬ ‫برخی اصالح طلبان نیز قرار گرفته بود‪ .‬او و تیم رسانه ای اش‬ ‫تالش م ی کنند تا ضعف اطالع رس��انی و حمایت از دولت را‬ ‫پرکنند‪ .‬اخی را حض��وری فعال ت��ر از او در عرصه مصاحبه و‬ ‫مناظره را شاهدیم‪ ،‬درحالی که پی ش تر تالش م ی کرد تنها از‬ ‫پشت کلماتش دیده شود‪ .‬او چهره جوانی است که احتماال‬ ‫در اینده و در حزب کارگزاران بسیار از او خواهیم شنید‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫سعید لیالز از چهره های اقتصادی اصالح طلبان است‬ ‫که این روزها به عنوان یک چهره سیاس��ی به عضویت حزب‬ ‫کارگزاران س��ازندگی درامده اس��ت‪ .‬او که س��ابقه عضویتی‬ ‫نسبتا طوالن ی مدت در س��ازمان مجاهدین انقالب را دارا بود‪،‬‬ ‫از جمله روزنامه نگارانی است که در روزنامه سالم با تحلی ل ها‬ ‫و یادداش��ت های اقتصادی خود در جامعه شناخته شد‪ .‬پس از‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری دهم در سال ‪ ،88‬به اتهام همکاری‬ ‫با جریان فتنه‪ ،‬دستگیر و به ‪ ۹‬س��ال زندان محکوم شد که در‬ ‫دادگاه تجدیدنظر به ‪ ۶‬سال کاهش یافت و در تیر ‪ ۱۳۹۲‬نیز با‬ ‫توقف حکمش‪ ،‬ازاد شد‪.‬لیالز در هفته نخست پس از انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری دهم بازداشت شد‪ .‬وی یک روز پس از انتخابات‬ ‫در گفت وگویی رسانه ای نتیجه رسمی انتخابات را زیرسوال برد و‬ ‫در دادگاه متهمان فتنه‪ ،‬محاکمه شد‪.‬‬ ‫اتهامات وی «فعالیت تبلیغی علیه نظام‪ ،‬نگهداری اسناد‬ ‫طبقه بندی ش��ده و ارتباط با بیگانگان» بود‪ .‬دادگاه همچنین‬ ‫مقاله های اقتصادی لیالز را مبنایی دیگر بر اتهامات او قرار داد‬ ‫و وی را به یک س��ال زندان محکوم کرد‪ .‬لیالز به علت شرکت‬ ‫در راهپیمایی ‪ ۲۵‬خرداد ‪ 88‬نیز به یک س��ال حبس محکوم‬ ‫شد‪ .‬به گفته علی زاده طباطبایی وکیل مدافع وی‪ ،‬دادگاه لیالز‬ ‫را به اتهام توهین به مسئوالن نیز به دو سال حبس و ‪ ۷۴‬ضربه‬ ‫ش�لاق محکوم کرد‪ .‬در نهایت اما حکم حبس ‪ ۶‬ساله وی در‬ ‫تیر ‪ 92‬متوقف ش��د‪ .‬لیالز پس از انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫‪ ۹۲‬و پیروزی حس��ن روحانی‪ ،‬با انتش��ار یادداشتی اعالم کرد‪:‬‬ ‫«پیروزی اقای حس��ن روحانی در یازدهمی��ن دوره انتخابات‬ ‫محمد قوچانی‬ ‫سیاست‬ ‫یکی دیگر از مردان سیاست است که از موقعیت و جایگاه‬ ‫مهمی در کارگزاران برخوردار است‪ .‬غالمحسین کرباسچی‬ ‫فرزند ایت اهلل کرباسچی (ملقب به ته ران) از جمله معتمدین‬ ‫حضرت امام ب��ود‪ .‬همزمان هم طلبگ��ی م ی خواند و هم در‬ ‫دانش��گاه تحصیل م ی کرد‪ .‬در حوزه به مدرسه علمیه حقانی‬ ‫رفت؛ مدرسه ای که بعدها طلب ه های ان در انقالب و مناصب‬ ‫دولتی حضوری چشمگیر داشتند‪ .‬کرباسچی در دوران جنگ‬ ‫نماینده امام در ژاندارمری بود و پس از جنگ با اغاز به کار دولت‬ ‫هاشمی به اس��تانداری اصفهان رفت‪ .‬او شاخه اصفهان ی های‬ ‫کارگزاران را اداره م ی کند؛ شاخه ای که افرادی چون عطریانفر را‬ ‫نیز در عضویت دارد‪ .‬اندکی بعد او از اصفهان به ته ران فراخ وانده‬ ‫شد و کلید ساختمان بهشت را به دست گرفت‪ .‬ساختمانی که‬ ‫بعدها عالوه بر اداره ش��هر تاثی رات مهمی در سیاس��ت ای ران‬ ‫بر جای گذاشت‪ .‬کرباسچی طرح های مهمی را در ته ران اجرا‬ ‫کرد‪ .‬ان زمان قرار بر تغییر پایتخت ب��ود اما او با امدنش طرح‬ ‫جامع پایتخت را پایه ریزی کرد‪ .‬مت��روی ته ران از زمان او کلید‬ ‫خورد‪ .‬در استانه مجلس پنجم به همراه عده ای از افراد دولت‬ ‫از جمله عب داهلل نوری حزب کارگزاران را راه اندازی کردند‪ .‬با تذکر‬ ‫رهبری مبنی بر عدم حضور افراد دولتی در احزاب برخی از وزرا‬ ‫از حزب خارج شدند و او به عنوان چهره اول این حزب مطرح شد‪.‬‬ ‫او در حوزه های فرهنگی نیز فعال ب��ود‪ .‬همی ن جا بود که از او‬ ‫چهره ای نزدیک تر به بدنه اصالح طلبان م ی ساخت‪ .‬کرباسچی‬ ‫با پایه گذاری روزنامه همش��هری بخش عمده ای از نیروهای‬ ‫رسانه ای و فعال را گرد خود جمع کرد‪ .‬عطریانفر مسئولیت این‬ ‫روزنامه را برعهده داشت‪ .‬او همچنین با ایجاد فرهنگس راهای‬ ‫ی بر فرهنگ عمومی طبقه‬ ‫ش��هرداری ته ران تاثیر مستقیم ‬ ‫متوسط دوران پس از جنگ گذاشت‪.‬‬ ‫انتخابات دوم خرداد ‪ 76‬که اغاز شد‪ ،‬همه این اقدامات به‬ ‫کمکاصالح طلبانامد‪.‬حمایت هایمالیومعنویکرباسچی‬ ‫ان قدر مهم بود که بعدها بسیاری از جمله محموداحمدی نژاد‬ ‫و قالیباف ب رای رسیدن به ساختمان «پاستور» تالش کردند از‬ ‫«بهشت» بگذرند‪ .‬بعد از انتخابات خرداد ‪ 76‬او و تعداد زیادی‬ ‫از مدی رانش در ش��هرداری متهم به اختالس ش��دند‪ .‬داستان‬ ‫دادگاه های او که به ریاست محس��ن ی اژه ای برگزار م ی شد‪ ،‬از‬ ‫پ ربیننده ترین ب رنامه های تلویزیون��ی ان روزها بود‪ .‬در نهایت‬ ‫او محکوم و به زندان فرس��تاده شد‪.‬کرباسچی پس از ازادی به‬ ‫فعالی ت های غی ر دولتی مشغول شد‪ .‬در اسفند سال‪ 1385‬دادگاه‬ ‫مطبوعات‪ ،‬روزنامه هم میهن را که کرباسچی مدیرمسئول ان‬ ‫بود‪ ،‬از اتهاماتی که در س��ال ‪ 1379‬مبنای توقیف ان شده بود‬ ‫تب رئه کرد‪ .‬این روزنامه از اواخر اردیبهش��ت ‪ 1386‬به سردبیری‬ ‫محمد قوچانی دوباره منتشر شد‪ .‬از اینجا ارتباط کرباسچی با‬ ‫روزنامه نگاران اصالح طلب بیشتر شد‪ .‬بعدها او نشریه شهروند‬ ‫را با همین تیم اداره کرد‪ .‬سال ‪ 88‬او از مهدی کروبی حمایت‬ ‫م ی کرد‪ .‬کرباسچی درحالی به ستاد کروبی رفت و سخنگویی‬ ‫او را برعهده گرفت که حزبش از میرحس��ین موسوی حمایت‬ ‫م ی کرد‪ .‬دبیرکل کارگزاران قرار بود که معاون اول کروبی شود اما‬ ‫سرنوشت ب رای کروبی طور دیگری رقم خود و او چند سالی را در‬ ‫سکوت به سر برد‪ .‬حاال با بازسازی حزب کارگزاران او بار دیگر در‬ ‫کانون توجهات قراردارد‪ .‬ارتباط او از یک سو با ایت اهلل هاشمی و‬ ‫از سوی دیگر با اصالح طلبان از او چهره ای مطرح در این شرایط‬ ‫به وجود اورده است‪.‬‬ ‫ریاست جمهوری م ی تواند به خوبی نشان دهنده این واقعیت‬ ‫باشد که پس از تجربه هشت ساله دولت منته ی الیه جناح چپ‬ ‫و بعد از ان تجربه هشت ساله منته ی الیه جناح راست‪ ،‬شاهد به‬ ‫وجود امدن نوعی گرایش و تمایل در ملت ای ران به مرکزگرایی و‬ ‫اعتدال گرایی هستیم‪».‬او چندی بعد نیز اعالم کرد که روحانی‬ ‫با عملکرد خود‪ ،‬فراتر از حد انتظار ظاهر شد‪.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫گ‬ ‫ف ‬ ‫ت‬ ‫و‬ ‫گ‬ ‫و‬ ‫بازیکردندرزمینحریف‬ ‫گفت وگو با محمد قوچانی درباره نسل دوم اصالح طلبان‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫اگر دوم خرداد ‪ 76‬را نقطه تبدیل ش�دن جریان‬ ‫چپ اسالمی به جریانی اصالح طلب بدانیم و این‬ ‫تاریخ را نقطه شروع اصالح طلبی قلمداد کنیم و‬ ‫در عین حال سال ‪ 84‬را سال خروج اصالح طلبان‬ ‫از ق�درت بدانیم و س�ال ‪ 88‬را اغ�از چالش های‬ ‫اصالح طلبان با نظام تلقی کنیم‪ ،‬اکنون در سال‬ ‫‪ ،93‬اصالح طلبان چه نسبتی با قدرت‪ ،‬حاکمیت‬ ‫و جامعه پیدا کرده اند و چه تفاوت هایی با س�ال‬ ‫‪ 76‬دارند؟‬ ‫اصالح طلبان از سال ‪ 92‬به حاکمیت بازگشته اند‪.‬‬ ‫چه به صورت عملی و اجرایی با تصدی پاره ای مسئولی ت ها‬ ‫در نهاد دولت در سطح وزارت و معاونت و مشاورت و‪ ...‬و چه‬ ‫به صورت نظری و سیاسی با حمایت از دولت دکتر روحانی‪.‬‬ ‫این بازگشت البته با سال ‪ 76‬از این حیث فرق م ی کند‬ ‫که در نیمه دهه ‪ 70‬هنوز این اندازه نیروی گریز از مرکز نظام‬ ‫شدت نگرفته بود و هنوز در ان زمان اصالح طلبی به معنای‬ ‫اپوزیسیون بودن نبود‪ .‬جناح چپ اس�لامی و نیز کارگزاران‬ ‫سازندگی (راس��ت مدرن) در س��ال ‪ 76‬خود را جزء ضروری‬ ‫حاکمیت وقت م ی دانستند و نظام نیز چنین باوری داشت‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ 92‬از این تصور هر دو جناح فاصله گرفته بودند و‬ ‫تنها با یک تصمیم سیاس��ی در س��طح عالی حاکمیت و‬ ‫اپوزیسیون اصالح طلب بود که این تحول شکل گرفت‪.‬‬ ‫البته دوم خرداد اول (‪ )76‬و دوم خرداد دوم (‪ )92‬نقاط‬ ‫ش��باهت و تفاوت زیادی دارن��د که به برخی از انها اش��اره‬ ‫م ی شود‪:‬‬ ‫شباهت ها‪:‬‬ ‫الف‪ -‬غیرقابل پی ش بینی بودن هر دو انتخابات‪.‬‬ ‫ب‪ -‬عم��ل دس��ته جمعی و به خص��وص همراهی‬ ‫دو جناح اصل��ی اصالح طلب‪ ،‬یعنی چپ مدرن اس�لامی‬ ‫(مشارکت) و راست مدرن اس�لامی (کارگزاران)‪ ،‬با ذکر این‬ ‫نکته که در سال ‪ 76‬مش��ارکت صورت تشکیالتی نداشت‬ ‫اما در قالب حلقه روشنفکری و نیز همراه سازمان مجاهدین‬ ‫انقالب اسالمی قرار داشت‪.‬‬ ‫ج‪ -‬شخصیت معتدل اقایان خاتمی و روحانی‬ ‫د‪ -‬کارسازی ب ی نظیر ایت اهلل هاشم ی رفسنجانی در‬ ‫هر دو انتخابات‬ ‫تفاوت ها‪:‬‬ ‫‪4‬‬ ‫محمد قوچانی ک�ه به تازگی ب�ه عضویت‬ ‫کارگزاران س�ازندگی درامده اس�ت از منتقدان‬ ‫«ندا» است‪ .‬او م ی گوید‪« :‬پوست اندازی اصالحات‬ ‫با اعراض از رهبری اصالحات به دست نم ی اید‪.‬‬ ‫دوس�تان ندا عجله نکنند! اس�یاب ب�ه نوبت‪.‬‬ ‫م ی توان با فعالی�ت در همین جبه�ه و احزاب‬ ‫ان به کادرسازی و نس ل سازی پرداخت‪ .‬از قدیم‬ ‫گفته اند عجله کار شیطان اس�ت!» او البته در‬ ‫هفته نامه صدا هم که س�ردبیری اش را برعهده‬ ‫دارد انتق�ادات قاب�ل توجه�ی به تش�کیل ندا‬ ‫کرده اس�ت‪ .‬با محمد قوچانی در مورد تحوالت‬ ‫جدید در جناح اصالح طل�ب و چرایی مخالفت‬ ‫با تشکیل ندا به گفت وگوی مکتوب پرداختیم‪.‬‬ ‫الف‪ -‬ریزش نیروهای روش��نفکری هوادار اصالحات‬ ‫در س��ال ‪ 92‬و افزایش نفوذ اجتماعی جریان اصالحات در‬ ‫بدنه عادی جامعه‬ ‫ب‪ -‬سوءظن شدید حاکمیت در سال ‪ 92‬به اصالحات‬ ‫در ب رابر ب ی طرفی بیشتر در سال ‪76‬‬ ‫ج‪ -‬پیوس��تن جریان راست س��نتی معتدل و معقول‬ ‫به جریان اصالح طلبی یا اعتدال گرایی ب��ا محوریت اقای‬ ‫ناطق نوری‪.‬‬ ‫از نظر ش�ما چرا اکنون بحث لزوم شکل گرفتن‬ ‫نسل دوم اصالح طلبان به میان امده است؟ مگر‬ ‫نسل اول اصالح طلبان به انسداد خورده اند؟‬ ‫من به موج اخیر بحث «نس��ل دوم اصالح طلبی»‬ ‫مش��کوکم! در واقع این بحث نه تازه است و نه ب ی سابقه و‬ ‫قبال بارها طرح ش��ده اس��ت‪ .‬اولی ن بار هفته نامه اسمان در‬ ‫استانه انتخابات ‪ 92‬در گفت وگو با دکتر اسحاق جهانگیری‬ ‫در ش��رایطی که نامزدی اقایان هاشمی و خاتمی و روحانی‬ ‫مطرح نبود از این اصطالح استفاده کرد اما جهت گیری ان‬ ‫گفت وگو به سوی نفی نسل اول اصالح طلبی نبود‪.‬‬ ‫در واقع همزمان��ی میان تالش برخ��ی اصولگرایان‬ ‫تندرو ب رای حذف اقای خاتمی از صحنه سیاس��ی کشور و‬ ‫طرح این بحث ها سبب م ی شود در صداقت ان تردید کنیم‪،‬‬ ‫به خصوص که رسانه های مخالف اصالحات عمال تریبون‬ ‫این بحث ها شده اند درحال ی که اقای خاتمی با ایفای نقش‬ ‫رهبری اصالحات به خص��وص از انتخاب��ات مجلس نهم‬ ‫بدین سو و به طور مشخص در ‪ 24‬خرداد ‪ 92‬وارد دوره تازه ای‬ ‫از حیات خود شده است که مورد تایید اکثریت قاطع نزدیک‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫این سازمان های جدید ب ه زودی دچار‬ ‫انشعاب میان اسپانسر و بدنه شوند‬ ‫و نتوانند به صورت ج�دی تداوم پیدا‬ ‫کنند‪ .‬اه�داف راس و بدنه ن�دا با هم‬ ‫فرق م ی کند و این تضاد به زودی سر‬ ‫باز خواهد کرد‬ ‫به اجماع همه اصالح طلبان اس��ت‪ ،‬ط��رح این موضوع که‬ ‫«نس��ل اول تمام ش��ده»‪ ...‬چه ضرورتی دارد؟ ایا م ی توان‬ ‫گفت اصالح طلبان در بند و زندانی از حق مشارکت سیاسی‬ ‫محرومند و پس از پایان دوره محکومیت حق سیاست ورزی‬ ‫ندارند؟ ایا طرح این موضوع که دوره بهزاد نبوی و محس��ن‬ ‫میردامادی و حسین مرعش��ی و غالمحسین کرباسچی و‬ ‫مصطفی تاج زاده و س��عید حجاریان و‪ ...‬گذشته جز به سود‬ ‫جناح مقابل است؟‬ ‫من البته به پوست اندازی و نس ل سازی اصالح طلبان‬ ‫اعتقاد دارم ولی به نفی نس ل های اول و دوم باور ندارم و ان‬ ‫را بازی کردن در زمین حریف م ی دانم‪.‬‬ ‫م ی توانم بپذیرم اقای صادق خ رازی هم باور داش��ته باشد‬ ‫دوستان جوان ایشان در زمره نسل دوم هستند!‬ ‫واقعیت این اس��ت که دوس��تان در نس��ل بندی‬ ‫اصالح طلب��ان اش��تباه کرده ان��د‪ .‬نس��ل اول از نظ��ر من‬ ‫اقایان هاشمی و خاتمی و موس��وی و کروبی و نیز روحانی‬ ‫هستند‪ ،‬نسل دوم به نظرم اقایان کرباسچی و میردامادی‬ ‫و مرعش��ی و جهانگی��ری و ع��ارف و ت��اج زاده و نجفی و‬ ‫رضا خاتمی و بس��یاری از سیاس��تمداران و مدی ران میانی‬ ‫اصالح طلب ی اند که هنوز فرصت تام و تمامی ب رای مدیریت‬ ‫کالن کش��ور نیافته اند و احتماال در س��ال های اتی نقش‬ ‫بیشتری خواهند داش��ت‪ .‬جناب اقای سیدحسن خمینی را‬ ‫هم از نظر گفتمانی در این الیه م ی دانم‪.‬‬ ‫و نسل سوم نیروهای جوا ن تری هستند که حداقل‬ ‫باید این دوره ‪ 8‬ساله پیش رو تا سال ‪ 1400‬را به اموزش‬ ‫سیاس��ی و اجرایی بگذرانند‪ .‬از این حی��ث ان چیزی که‬ ‫به نام ندا نامیده ش��ده را ب��ه تعبیر یکی از ب��زرگان باید‬ ‫نسا خواند!‬ ‫از نظر مبان��ی فکری من ش��کاف گفتمان��ی میان‬ ‫نس ل های اصالح طلب نم ی بینم‪ .‬اتفاقا اگر شکافی بوده و‬ ‫مثال نسل سوم تندروتر یا عرف ی تر بوده با حرکت سال ‪92‬‬ ‫در ان تجدیدنظر شده و ضرورت تاسی به نسل اول بیشتر‬ ‫شده است‪ ،‬چنان که محبوبیت اقایان هاشمی و خاتمی در‬ ‫سال ‪ 92‬با سال های گذش��ته قابل قیاس نیست‪ .‬البته این‬ ‫بزرگان هم تغییر کرده و همپای نسل نو امده اند‪.‬‬ ‫از رده بندی ش��ما دو گرایش رادی��کال و لیب رال را‬ ‫قبول دارم اما نم ی دانم چگونه و به استناد چه منبعی (اعم‬ ‫از مکتوب و ش��فاهی) م ی توان بنیاد امی��د ای رانیان یا ندا را‬ ‫سوسیال دموکرات دانست؟! این دوستان تاکنون بیانی ه ای‪،‬‬ ‫مقاله ای یا نشریه ای منتشر نکرده اند که بیانگر ایدئولوژی‬ ‫انان باشد‪.‬‬ ‫ضمن انکه میان دوستان اقای عارف و دوستان اقای‬ ‫خ رازی فرق بسیار اس��ت و این دو را در یک سبد نم ی توان‬ ‫گذاش��ت‪ .‬سوسیال دموکراس��ی هم با افکار ه��ر دوی این‬ ‫دوس��تان فاصله ای بعید دارد‪ .‬اقایان عارف و خ رازی بیشتر‬ ‫بوروکراتند تا سوسیال دموکرات یا لیب رال دموکرات‪...‬‬ ‫شاید بهتر بود در ب رابر لیب رال دموکراسی کارگزاران شما‬ ‫مشارکت را به سوسیال دموکراسی متصف م ی کردید که از‬ ‫مکتوبات و نشریات انان برم ی اید‪ ...‬ضمنا در رده بندی شما‬ ‫جای حزب اعتمادملی‪ ،‬حزب همبستگی‪ ،‬حزب مردم ساالری‬ ‫و‪ ...‬خالی است‪ .‬درحال ی که رای و سابقه انان از این دوستان‬ ‫جدید بیشتر نباشد‪ ،‬کمتر نیست‪...‬‬ ‫روشن اس��ت که منظور من از نس��ل دوم همان‬ ‫کارگزاران و مش��ارکت اس��ت و درب��اره ندا هم به س��ختی‬ ‫در پاسخ به س��وال فوق گفتم که این رده بندی را‬ ‫قبول ندارم و اصوال نس ل بندی اصالح طلبی یک نس ل بندی‬ ‫از نظر شما مبانی فکری نسل دوم اصالح طلبان‬ ‫چه تفاوت هایی با نسل اول اصالح طلبان دارند؟‬ ‫از نظر ش�ما کدام گروه ها و تشکل ها نسل دوم‬ ‫اصالح طلبان را نمایندگی م ی کنند؟‬ ‫با توجه به دوگانه س�ازی چپ و راس�ت در میان‬ ‫اصولگرای�ان ک�ه ب�ه مرزبن�دی ش�فاف درون‬ ‫مجل�س نه�م انجامی�ده‪ ،‬م ی ت�وان گف�ت که‬ ‫درون اصالح طلبان هم باید ش�اهد سه گرایش‬ ‫رادیکال (مشارکت‪ -‬مجاهدین)‪ ،‬لیبرال دموکرات‬ ‫(کارگ�زاران) و سوس�یال دموکرات (بنی�اد امید‬ ‫ایرانیان‪-‬ندا) باشیم؟‬ ‫اگر چنین دس�ته بندی را قبول دارید لطفا درباره‬ ‫تفاوت های فکری و نظری انها بحث کنید‪.‬‬ ‫تئوریک و ایدئولوژیک نیس��ت‪ .‬مبنای نس ل بندی در درجه‬ ‫اول فاصله سنی است بدین معنا که در مشارکت و کارگزاران‬ ‫م ی توان هم نس��ل اول اصالح طلبی دید‪ ،‬هم نسل دوم و‬ ‫هم نسل س��وم‪ ...‬مبانی همان اس��ت اما کارگزارانش فرق‬ ‫م ی کنند‪...‬‬ ‫در صورت شکل گرفتن سه گرایش مورد اشاره‬ ‫میان اصالح طلب�ان م ی توان ای�ن فرضیه را مد‬ ‫نظر ق�رار داد ک�ه در انتخابات مجل�س دهم و‬ ‫ریاست جمهوری دوازدهم جریان چپ اصالحات‬ ‫راه خ�ود را از جریان راس�ت جدا نمای�د و ظهور‬ ‫متفاوتی در عرصه عمل و سیاس�ت ورزی داشته‬ ‫بیاشد؟ و اینکه ممکن است گزینه ای غیر از اقای‬ ‫روحانی مدنظر انان باشد؟‬ ‫جریان چپ اصالحات همان دوس��تان ما در جبهه‬ ‫مش��ارکت هس��تند که گمان نم ی کنم حداقل تا انتخابات‬ ‫سال ‪ 1400‬هیچ رفتار مس��تقلی نسبت به جبهه اصالحات‬ ‫از خود نش��ان دهند و تا زمان��ی که رهبری اق��ای خاتمی‬ ‫و حمای��ت اقای هاش��می در جبهه اصالحات وج��ود دارد‬ ‫هی چ یک از گروه های اصالح طلب ساز جدایی نخواهند زد و‬ ‫تا زمانی که دولت دکتر روحانی بر مدار همین رفتار یک ساله‬ ‫خود باشد حمایت این جبهه متحد را خواهند داشت و شاید‬ ‫حتی در انتخابات سال ‪ 1396‬این حمایت قوی تر و بیشتر‬ ‫هم بشود‪.‬‬ ‫در س��ال ‪ 92‬پایه «حزب‪-‬جبهه» متح��د اصالحات‬ ‫گذاشته شده و به این اس��انی با یک سازمان سیاسی هنوز‬ ‫متولد نشده ُس ست نم ی ش��ود‪ ،‬تنها کافی اس��ت به رفتار‬ ‫دکتر عارف در این یک س��ال دقت کنید که با وجود سابقه‬ ‫عمل مس��تقل در این مدت رفت��اری برخالف جهت گیری‬ ‫کالن جبهه اصالحات انجام نداده اند‪ ،‬بدیهی است که یاران‬ ‫دکتر خ رازی در این زمینه ناگزیر از همراهی بیشتر با جبهه‬ ‫اصالحاتند واال اصالح طلب نخواهند بود‪.‬‬ ‫از نظر شما چرا اقای خاتمی استقبال چندانی از‬ ‫شکل گیری نسل دوم اصالح طلبان نکرده است؟‬ ‫اق��ای خاتمی به س��از و کار جبه��ه اصالحات در‬ ‫یک سال اخیر در قالب ش��ورای مشورتی و مجامع استانی‬ ‫جبهه اصالح��ات باور راس��خ دارند و هرگونه ع��دول از ان‬ ‫را به ضرر جبه��ه اصالحات م ی دانند و با وج��ود اینکه این‬ ‫دوستان در ش��ورای مش��ورتی اصالحات نماینده دارند اما‬ ‫در اقلیت محض ان��د و طبیعتا نم ی توانند نظ��ر اکثریت را‬ ‫به خود جلب کنند‪ .‬اقای خاتمی هم به قواعد دموکراس��ی‬ ‫درون تش��کیالتی باور دارند و هی چ چی��ز را جدی تر از انچه‬ ‫هست نم ی گیرند‪.‬‬ ‫ش�ما فکر م ی کنید در ص�ورت عدم اس�تقبال‬ ‫از تش�کل هایی مانند ندا‪ ،‬سرنوش�ت این گونه‬ ‫تشکل ها به چه سمتی م ی رود؟‬ ‫گمان م ی کنم این سازمان های جدید به زودی دچار‬ ‫انشعاب میان اسپانسر و بدنه شوند و نتوانند به صورت جدی‬ ‫تداوم پیدا کنند‪ .‬اهداف راس و بدنه ندا با هم فرق م ی کند و‬ ‫این تضاد به زودی سر باز خواهد کرد‪.‬‬ ‫اساسا جنابعالی چه تحلیلی از تشکل ندا دارید؟‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫سیاست‬ ‫از نظر من رس��یدن به این نقطه که افرادی مانند‬ ‫اقایان هاش��می و خاتمی به ج��ای نام��زدی در انتخابات‬ ‫رهبری جبهه اصالحات را برعهده گیرند بزرگترین دستاورد‬ ‫اصالح طلبان پس از پایان دوران ریاست جمهوری ایشان و‬ ‫سرمایه سیاس��ی ما اصالح طلبان است و هرکس که به نام‬ ‫نسل دوم و سوم بخواهد این سرمایه را از جبهه اصالحات‬ ‫بگیرد خطا م ی کند‪ .‬پوس��ت اندازی اصالحات با اع راض از‬ ‫رهبری اصالحات به دست نم ی اید‪ .‬دوستان ندا عجله نکنند!‬ ‫اسیاب به نوبت‪ .‬م ی توان با فعالیت در همین جبهه و احزاب‬ ‫ان به کادرس��ازی و نس ل س��ازی پرداخت‪ .‬از قدیم گفته اند‬ ‫عجله کار شیطان است!‬ ‫‪41‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫گ‬ ‫ف ‬ ‫ت‬ ‫و‬ ‫گ‬ ‫و‬ ‫می خواهیمهمحاکمیتراتقویتکنیم‬ ‫هم اصالح طلبی را‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫گفت و گوی مثلث با سجاد سالک درباره « ندا»‬ ‫برویم س�راغ اصل مطلب‪ .‬واقعیت این است یک‬ ‫عده شما را اصالح طلب حاکمیتی م ی بینند و یک‬ ‫عده مشارکتی و یک عده هم م ی گویند این گروه‬ ‫متشکل از چند جوان عاشق سیاست و کار حزبی‬ ‫است که چندان نباید انها را جدی گرفت‪ .‬ارزیابی‬ ‫خودتان در این باره چیست؟ به هر حال از نظر ما‬ ‫که از بیرون ب ه عن�وان روزنام ه نگار فارغ از گرایش‬ ‫سیاسی به ندا نگاه م ی کنیم‪ ،‬شاید بهترین تفسیر‬ ‫که اکنون غالب شده این باشد که این گروه فعال در‬ ‫«وضعیت مشکوک »است!‬ ‫احس��اس خود من این اس��ت که دوستان در هر‬ ‫دو جناح در ارزیابی این تش��کیالت عجله به خرج دادند‪ .‬به‬ ‫این معنی که این تشکل در مراحل اولیه تشکیل‪ ،‬تاسیس‪،‬‬ ‫انسجام‪ ،‬سازماندهی و ثبت در وزارت کشور است‪ .‬هنوز ما‬ ‫سندهای حزبی مان را منتشر نکرده ایم‪ .‬بیانیه و مرامنامه ما‬ ‫در معرض دید قرار نگرفته اس��ت‪ .‬به نظرم این یک مقدار‬ ‫ش��تاب زدگی اس��ت که تا قبل از کنش سیاس��ی و انتشار‬ ‫مرامنامه سیاسی دوستان روی به نیت خوانی اوردند‪ .‬چیزی‬ ‫که من می بینم این است که در فضای سیاسی کشور عالقه‬ ‫زیادی به روی اوری افراد به نیت خوانی سیاسی پدید امده‬ ‫اس��ت‪ .‬اگر کمی با صبر و تامل بیشتری حرکت می کردند‪،‬‬ ‫همه چیز به خوبی روشن می شد‪ .‬کافی بود بیانیه هایی که‬ ‫قرار است منتشر شود بیرون بیاید‪ ،‬انها می توانست مبنای‬ ‫قضاوت درس��تی در این باره باش��د‪ .‬اینکه ما یک مقداری‬ ‫مبهم و نامشخص هستیم‪ ،‬بله درست است‪ .‬برای اینکه ما‬ ‫هنوز در مرحله اولیه تاس��یس قرار داریم‪ .‬پیش نویس های‬ ‫سندهای ما در مرحله چکش کاری است‪ .‬ما در حال حاضر‬ ‫در جلساتمان راجع به مسائل مختلف‪ ،‬موضع گیری هایی که‬ ‫قرار است داشته باشیم و دیدگاه هایمان در مسائل مختلف‬ ‫از نظر فعالیت سیاسی و باقی کارهایی که در ادامه در پیش‬ ‫رو داریم مشغول بحث و بررسی هستیم‪.‬‬ ‫واقعیت این است که ما در هفته گذشته خودمان از این‬ ‫حجم واکنش غافلگیر ش��دیم‪ .‬اراده ای از داخل تش��کیالت‬ ‫وجود نداش��ت که خبر تاسیس ندا منتشر ش��ود‪ ،‬وقتی این‬ ‫خبر اولین بار با گزارش هفته نامه صدا و خبری از خبرگزاری‬ ‫فارس منتشر ش��د‪ ،‬بالفاصله موجب یک ش��یب شدید و در‬ ‫واقع غافلگی ر کننده ای از انواع تحلی ل ه��ا‪ ،‬گمانه زن ی ها و در‬ ‫ادامه اتهام زنی شد‪ .‬ما نه از نظر کمیته تبلیغاتی امادگی این‬ ‫موج را داشتیم که وارد بحث ش��ویم و قرار هم نداشتیم که تا‬ ‫وقتی مسائل مشخص نشده این مواضع را علنی کنیم‪ .‬زمانی‬ ‫که نیروهای خودمان در مرحله تصمیم گیری ب رای چگونگی‬ ‫همکاری با حزب بودند ناگهان «نمود رسانه ای ما» بیشتر از‬ ‫«بود» ما ش��د‪ .‬این به نظرم هم عجیب ب��ود و هم از نظر ما‬ ‫مقداری خوش��حال کننده که ظرفیت ب رای بروز کار سیاسی‬ ‫جدید وجود دارد‪ .‬ما تقریبا ‪ ٨‬یا ‪ ٩‬ماه است که در حال برگزاری‬ ‫جلسه هستیم‪ .‬این جلسات هم از ابتدا با این نیت نبود که یک‬ ‫حزب راه اندازی شود‪ .‬به هرحال در این جمع کسانی هستند‬ ‫که سال هاست با یکدیگر کار م ی کنند و در مقاطع مختلف از‬ ‫زمان انتخابات ‪ ٨٤‬گرفته تا انتخابات مجلس و بعد انتخابات‬ ‫‪ ٨٨‬و‪ ...‬همدیگر را م ی شناسند‪ .‬بعد از انتخابات هم به دنبال‬ ‫این بودند که از فضای جدید به وجود امده بهترین استفاده را‬ ‫بکنند‪ .‬به همین دلیل ما بعد از انتخابات جلسات متوالی با دکتر‬ ‫تاجیک داشتیم‪ .‬اما این به معنی این نبود که قصد داشتیم با‬ ‫اقای تاجیک حزب تش��کیل دهیم‪ .‬کما اینکه از ابتدا هم با‬ ‫اقای خ رازی به نیت تشکیل حزب جلسه برگزار نم ی کردیم‪.‬‬ ‫ما م ی گفتیم از فضای موجود باید استفاده کرد‪ .‬با اقای تاجیک‬ ‫مجموعه جلسات بسیار خوبی داشتیم‪ .‬همگرایی و همفکری‬ ‫خوبی میانمان بود و جلس��ات مکرر و متوالی در این زمینه‬ ‫برگزار شد‪ .‬بحث بر س��ر این بود که با دکتر تاجیک جلسات‬ ‫نقد و بررسی‪ ،‬جریان شناس��ی و کارگاه های مطالعاتی داشته‬ ‫باشیم و اساسا بحثی از حزب مطرح نبود‪ .‬با این حال اکنون‬ ‫که نگاه م ی کنم م ی بینم اگر جلسات ما با اقای تاجیک ادامه‬ ‫پی دا م ی کرد دور از انتظار نبود که باز به تشکیل حزب برسیم‪.‬‬ ‫همچنین بعد از اینکه جلسات ما با ایشان بنا به دالیلی متوقف‬ ‫شد و ادامه پی دا نکرد با اقای خ رازی این جلسات را برگزار کردیم‬ ‫که البته در این مقطع همه اعضای جمع قبلی حاضر نبودند‪.‬‬ ‫مبنای این جلس��ات جدید باز بر این بود که از فضای جدید‬ ‫چگونه م ی توانیم استفاده کنیم‪ .‬پس از این جلسات در نهایت‬ ‫ما به جمع بندی تشکیل حزب رسیدیم‪ .‬در این مدت همه چیز‬ ‫کامال غیرعلنی بود تا به نتیجه برسیم که اگر واقعا قدرت و‬ ‫توان انجام کار را داریم ان را رسمی اعالم کنیم‪ .‬ولی وقتی ماه‬ ‫رمضان ب رنامه افطاری برگزار شد دهان به دهان این بحث های‬ ‫ما پیچید و بالفاصله پس از اینکه ما کار را یک مقدار گسترده‬ ‫کردیم و شروع کردیم تا حلقه های دوم و سوم را شکل بدهیم‪،‬‬ ‫کار کامال علنی و رسانه ای ش��د‪ .‬به هرحال ما در هشت ماه‬ ‫ابتدایی که حلقه اولیه جلسه داش��ت هیچ خبری بیرون درز‬ ‫ندادیم‪ .‬االن هم اگر دس��ت خود ما بود تمایلی نداشتیم وارد‬ ‫بحث های رسانه ای شویم‪ .‬به هرحال اگر بخواهم به سوال اول‬ ‫شما درباره حاشی ه ها و شایعات بپردازم باید بگویم من اینها را‬ ‫موج های زودگذری م ی بینم که در واقع ممکن است وجهه ما را‬ ‫در کوتاه مدت نزد افکار عمومی تخریب کند‪ ،‬ولی خیلی نباید‬ ‫این تحلی ل ها و گمان هزن ی ها را جدی گرفت‪.‬‬ ‫ب ه ه ر حال یک وجهی از تحلی ل ها هم بر این پایه‬ ‫اس�توار است که ش�ما نس�خه ای دیگر از حزب‬ ‫مشارکت هستید‪.‬‬ ‫درباره اینکه ما حکومت س��اخته هس��تیم یا جلد‬ ‫دوم مشارکت‪ ،‬حقیقت این است که ما که از درون ماجرا کار‬ ‫را دنبال م ی کنیم م ی دانیم که هیچ کدام نیستیم اما عمال با‬ ‫هر دو اتهام مواجه شدیم‪ .‬عجیب اینکه هر دو طرف که این‬ ‫اتهام را مطرح م ی کنند با شدیدترین لحن و شدیدترین ادبیات‬ ‫و شدیدترین واژگان ممکن سعی م ی کنند ما را متهم کنند‪.‬‬ ‫جالب است که هنوز از جانب حکومت نسبت به ما نگاه مثبتی‬ ‫وجود ندارد و معلوم نیست به ما مجوز بدهند یا ندهند چه برسد‬ ‫به اینکه ما را تشویق کنند برویم و این کار را راه بیندازیم‪ .‬حتی‬ ‫ممکن است در دادن مجوز ب رای همین نام اولیه به بن بست‬ ‫بخوریم‪ .‬ان وقت ب��ه همین راحتی اتهام م ی زنند که ش��ما‬ ‫حکومت ساخته هستید‪ .‬اما اینکه چه هستیم‪ ،‬م ی شود گفت‬ ‫که این حزب برامده از یک اندیشه جمعی دوستانی است که‬ ‫حداقل یک دهه است در کنار هم کار سیاسی و رسانه ای انجام‬ ‫م ی دهند‪ .‬امروز هم به این نتیجه رسیدند که فضا ب رای انجام‬ ‫کار حزبی وجود دارد و قصد بر این است که یک حزب ریشه دار‬ ‫و قوی تشکیل دهند‪ ،‬در نتیجه معتقدم نباید به هیچ کدام از‬ ‫این دو گمان هزنی بها داده شود‪.‬‬ ‫در مجموع مشکوک نیستید؟‬ ‫اینکه خود ما بگوییم مش��کوک نیستیم‪ ،‬چندان‬ ‫ارزشی ندارد‪ .‬باالخره هیچ بقالی نم ی گوید ماست من ترش‬ ‫است‪ .‬اینکه ما بگوییم مشکوک نیستیم ب رای ناظر بیرونی‬ ‫ارزش چندانی ندارد‪ .‬به این خاطر که حداقل خودمان م ی دانیم‬ ‫که چه کار م ی خواهیم بکنی��م‪ .‬اما ب رای ما این موضوع مهم‬ ‫است که چرا باید فضایی شکل بگیرد که ناظ ران بیرونی به‬ ‫چشم یک تشکل مشکوک نگاه کنند‪.‬‬ ‫ب ه ه ر ح�ال م�ن ی�ک جم ع بن�دی دارم و ان‪ ،‬این‬ ‫است‪« :‬ندا بدنه تشکیالتی اصالح طلبان را نشانه‬ ‫گرفت�ه و در این م�ورد هم موف�ق ب�وده و به نظر‬ ‫م ی رس�د بتواند جذب خوب تش�کیالتی در این‬ ‫مورد داشته باشد‪ .‬چرا که از گفتمان شما ب ر م ی اید‬ ‫که با پذیرفتن واقعیت موجود فضای سیاس�ی و‬ ‫چارچوب های نظام م ی خواهید به قدرت رس�می‬ ‫برگردی�د و در واقع انجا نماینده داش�ته باش�ید‪.‬‬ ‫به نظر م ی رسد همین مس�اله یعنی جذب بدنه‪،‬‬ ‫ژنرال های اصالح طلب را نگران کرده اس�ت‪ ».‬ایا‬ ‫این تحلیل را قبول دارید؟‬ ‫‪5‬‬ ‫س�جاد س�الک که از اعضای اصلی و فعال‬ ‫«ندا» اس�ت‪ ،‬م ی گوید‪« :‬م�ا م ی خواهیم حزبی‬ ‫باشیم برای زندگی‪ .‬برخالف برخی از روشنفکران‬ ‫و احزاب ک�ه مرتبا س�یاه نمایی م ی کنن�د و از‬ ‫جبر روزگار‪ ،‬ش�هر غیرقابل س�کونت‪ ،‬گذشته‬ ‫خوب و این�ده تیره و تار صحب�ت م ی کنند‪ ،‬ما‬ ‫م ی خواهیم حزبی باش�یم ب�رای مردم ی که به‬ ‫زندگی فکر م ی کنند و با همی�ن نظام موجود و‬ ‫شرایط اقتصادی زندگی خودش�ان و کارشان را‬ ‫انجام م ی دهند‪ ».‬با او در مورد «ندا» به گفت وگو‬ ‫پرداختیم‪.‬‬ ‫موجود و شرایط اقتصادی زندگی خودشان و کارشان را انجام‬ ‫م ی دهند و به جای غر زدن م ی خواهند زندگی خوبی داش��ته‬ ‫باشند‪.‬ما م ی خواهیم ب رای این بخش عمده از مردم که شاید‬ ‫خیلی در فضای سیاس��ی موجود دنبال بحث های جنجالی‬ ‫نباش��ند اما ب رایشان توسعه کش��ور‪ ،‬بهبود وضع اقتصادی و‬ ‫اصالح سیس��تم اداری که در ان گرفتار هس��تند مهم است‪،‬‬ ‫کار کنیم‪ .‬ما م ی خواهیم فضای اصالح طلبی را چارچوب مند‬ ‫کنیم و درصدد این هستیم که خودمان هم جلوی تندروی ها‬ ‫را بگیریم‪.‬‬ ‫در واقع ش�ما م ی خواهید همان قوام متقابل‬ ‫را مطرح کنید؟‬ ‫دقیقا‪ .‬یعنی هم حاکمی��ت را تقویت کنیم و هم‬ ‫اصالح طلبی را‪.‬‬ ‫ب ه عبارت دیگر یک برنامه دو س�ر س�ود اس�ت‪.‬‬ ‫اما یک مش�کلی وجود دارد‪ .‬مشکلی که همیشه‬ ‫اصالح�ات را ازار داده و هزینه ایج�اد کرده‪ .‬از نظر‬ ‫من مشکل این است که اصالحات هیچ وقت لیدر‬ ‫نداشته است‪ .‬این مس�اله قطعا به ندا هم ضربه‬ ‫م ی زند‪ .‬یک لیدر که همه او را قبول داش�ته باشد‬ ‫اکنون م ی توانست ضرب ه گیر و مشروعی ت دهنده‬ ‫شما باشد‪.‬‬ ‫اقای خاتمی هس��ت‪ .‬به نظر من در س��ال ‪ 92‬او‬ ‫نقش رهبری اصالح طلبان را ایفا کرد‪ .‬در واقع همان اقدامی‬ ‫ که ب رای عارف نامه نوش��ت و از او خواست که خارج شود‪ ،‬به‬ ‫نوعی لیدر کردن بود‪.‬‬ ‫نه‪ ،‬اتفاقا معتقدم اقای خاتمی فقط در همان هفته‬ ‫اخر رهب�ر اصالح طلبان بود‪ .‬اما در هش�ت س�ال‬ ‫ریاست جمهوری او نم ی خواست رهبر اصالحات‬ ‫باشد بعد از ان هم یا نخواست یا نتوانست‪.‬‬ ‫بل��ه‪ ،‬خ��ودش هم ب��ه صراح��ت گفت ک��ه من‬ ‫رئی س جمهور هستم و از من انتظار رهبری اصالحات نداشته‬ ‫باش��ید‪ .‬از طرفی این جریان ان قدر متکثر اس��ت که اصال‬ ‫هی چ کدام از چهره ها نم ی توانستند ان را رهبری کنند‪ .‬نکته‬ ‫اساسی هم همی ن جاست‪ .‬شما ش��اید بتوانید بگویید همه‬ ‫اصالح طلبان یا از اقای خاتمی تبعیت ندارند یا ش��رایطی به‬ ‫وجود نیامده که اقای خاتمی بخواهد اصالحات را رهبری کند‬ ‫ولی ما در حزب ندا به صراحت اعالم کردیم که اقای خاتمی را‬ ‫یدانیم و خودمان را با اقای خاتمی هماهنگ‬ ‫رهبر اصالحات م ‬ ‫م ی کنیم‪ .‬اگر احس��اس کنیم‪ ،‬کاری یا صحبتی با منع اقای‬ ‫خاتمی مواجه م ی ش��ود‪ ،‬ان کار را متوقف م ی کنیم و پیش‬ ‫بله‪ ،‬اولویت ایش��ان حتما این بود که مش��ارکت و‬ ‫مجاهدین دوباره فعالیت کنند‪ .‬ما هم دوست داریم هیچ حزبی‬ ‫منعی ب رای فعالیت نداشته باشد اما ما حزبی واقع گرا هستیم و‬ ‫در این چارچوب عمل م ی کنیم‪ .‬به هرحال ما جلس ه ای با اقای‬ ‫خاتمی داشتیم و ایشان در کل با وجود جریان های مختلف در‬ ‫اصالح طلبی موافق بودند و از شکل گیری ندا استقبال کردند‪،‬‬ ‫اما نگران ی های خاص خودشان را هم داشتند‪ .‬شاید بپرسید شما‬ ‫چگونه رهبری اقای خاتمی بر جبهه اصالحات را قبول دارید‪.‬‬ ‫من م ی خواهم یک مصداق عملی ارائه کنم‪ .‬اقای خاتمی اگر‬ ‫رک و صریح بگوید که من با تشکیالت ندا مخالفم و ان را به‬ ‫ضرر اصالح طلبی م ی دانم و فعالیت را متوقف کنید‪ .‬این کار را‬ ‫م ی کنیم‪ .‬این م ی شود پذیرفتن رهبری اقای خاتمی‪.‬‬ ‫وقتی ش�ما و دوستانتان در مراس�م بیت رهبری‬ ‫ش�رکت کردید‪ ،‬خیلی اس�تقبال کردن�د و گفتند‬ ‫این یک قدم مثبت در میان اصالح طلبان اس�ت‬ ‫برای بازگشت به گفتمان اصالح طلبی که اعتقاد‬ ‫داش�ت باید در چارچوب نظام کار ک�رد‪ .‬در واقع‬ ‫خیل ی ها گفتند اصالح طلب خوب همین اس�ت‪.‬‬ ‫شما فکر م ی کنید اقای خاتمی چرا از این مساله‬ ‫انتقاد کرده اند؟‬ ‫موضوع اصالح طلب خوب و بد شاید ناشی از مواضع‬ ‫و اظهارنظرهایی باشد که مبتنی بر بعضی از رفتارهای دوران‬ ‫اصالحات اس��ت‪ .‬وقتی ما س��خنان و مطالب اقای خ رازی‬ ‫را م ی خوانیم صراحت��ا م ی گوید که من نس��بت به برخی از‬ ‫رفتارهای اصالح طلبان در دوران ‪ 8‬ساله اصالحات در مجموع‬ ‫نقد دارم‪ .‬چون ما اکنون در مرحله تشکیل حزب جدید هستیم‬ ‫ممکن است تلقی این بش��ود که ان رفتارها بد بوده و ما االن‬ ‫قرار است رفتارهای خوب داشته باشیم‪.‬‬ ‫در واقع این به معنی این نیس��ت که کسی خودش را‬ ‫اصالح طلب خوب معرفی کرده باشد‪ .‬به هرحال ما که حرف‬ ‫یزنی��م‪ ،‬از جبهه اصالحات جوش��یدیم‪ .‬اینط��ور نبود که‬ ‫م ‬ ‫شهاب طباطبایی از کره مریخ امده باشد‪ .‬مجید فراهانی که‬ ‫در تحکیم وحدت بود و حجت شریفی هم سابقه روشنی در‬ ‫دفتر تحکیم وحدت دارد‪ .‬یعنی ما م ی گوییم که خودمان در‬ ‫دوره اصالح��ات رفتارهایی انجام دادیم ک��ه این رفتارها یک‬ ‫تبعاتی را به دنبال داشته است‪ .‬دنبال این موضوع هم نیستیم‬ ‫که با بیان ان رفتارها گالیه و دلخوری و ازردگی خاطر کسانی‬ ‫را ایجاد کنیم که احترامشان ب رای ما واجب است‪ .‬اما شاید بهتر‬ ‫و صحیح تر از ان‪ ،‬این باشد که بگوییم بهتر است چه کنیم‪ .‬به‬ ‫عبارت دیگر به جای اینکه برگردیم و بگوییم که این کار نباید‬ ‫م ی شد‪ ،‬از این به بعد معطوف به اینده صحبت کنیم‪ .‬اینکه ما‬ ‫در اینده اگر مواجه بشویم با نظارت استصوابی چه خ واهیم کرد‪.‬‬ ‫اگر ما مواجه شویم با یک ممنوعیت از طرف یک نهاد قانونی‬ ‫چه کاری انجام م ی دهیم و شاید اگر ایجاب ی تر صحبت کنیم‬ ‫بهتر باشد‪ .‬اما واقعا این نبوده که بخ واهیم اصالح طلبی گذشته‬ ‫را تخطئه کنیم و بگوییم افراد قبل خطا کار و مقصر بوده اند‪.‬‬ ‫به هرحال ما همه سرنشینان یک کشتی بودیم و هستیم و‬ ‫اگر قرار است کسی بگوید اصالح طلبان قبل اشتباهی کردند‪،‬‬ ‫در واقع ناظر به خودمان هم هست‪ .‬یعنی ما جدا نم ی کنیم‬ ‫که بگوییم ما و شما‪ .‬هادی حیدری از اصالح طلبانی است که‬ ‫عضو حزب ما هم هست‪ .‬س��ال ها سابقه عضویت در جبهه‬ ‫مشارکت را دارد‪ .‬ایا م ی تواند خودش را کنار بکشد و بگوید من‬ ‫نبودم و شما بودید؟ همه ما باالخره در یک کشتی بودیم‪ .‬اما‬ ‫امروز به درک جدیدی از سیاس��ت ورزی رسیدیم‪ .‬امروز قصد‬ ‫نداریم وعده بهش��ت ارمانی بدهیم‪ .‬ما فک��ر م ی کنیم اگر‬ ‫بتوانیم اندک��ی از رنج مردم بکاهیم‪ ،‬کار بزرگ��ی کرده ایم‪ .‬ما‬ ‫بهبود مستمر را بر یک جهش با نتایج پی ش بینی نشده ترجیح‬ ‫م ی دهیم‪ .‬ترجیح م ی دهیم گام به گام و تدریجی پیش برویم‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫ما جلس�ه ای ب�ا اق�ای خاتمی داش�تیم‬ ‫و ایش�ان در کل ب�ا وج�ود جریان ه�ای‬ ‫مختل�ف در اصالح طلبی مواف�ق بودند و‬ ‫از ش�کل گیری ن�دا اس�تقبال کردند‪ ،‬اما‬ ‫نگران ی های خاص خودشان را هم داشتند‬ ‫نم ی بریم تا زمانی که با گفت وگو بتوانیم ایشان را قانع کنیم‪.‬‬ ‫همین االن اقای خاتم�ی م ی گوید که اولویت من‬ ‫تشکیل ندا نبود‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫حزب ندا برامده از یک تصمیم یک ش��به یا یک‬ ‫گعده نبود‪ .‬ما درحال حاضر در تمام استان ها حداقل یک هسته‬ ‫اولیه داریم‪ .‬این همان بدنه ای است که در همه انتخابات های‬ ‫گذش��ته پ��ای کار اصالح طلب��ان بودند‪ .‬یعنی ش��ما وقتی‬ ‫م ی روید در استان مازندران یا استان اصفهان بچه های فعال‬ ‫اصالح طلبی را م ی بینید که شاید رسانه ها‪ ،‬افکار عمومی و‪...‬‬ ‫نشناسند ولی نخبگان و چهره های استان انها را م ی شناسند‪،‬‬ ‫که االن با ندا همکاری م ی کنند‪ .‬اما این بدنه‪ ،‬بدنه ای هستند‬ ‫که در انتخابات مجلس هشتم و قبل از ان از طریق ‪NGO‬‬ ‫هایی که فعال هستند یا احزاب اصالح طلبی که مجوز فعالیت‬ ‫داشتند و االن فعالیتشان متوقف شده با هم در ارتباط بودند‪.‬‬ ‫این افراد پی ش تر در اردوهای استانی و ب رنامه های تشکیالتی‬ ‫با هم جلسات مختلفی داش��تند‪ .‬این جمع جمعی است که‬ ‫موتور محرک در ستاد های انتخاباتی سال های گذشته بود‪.‬‬ ‫شاید یک بخشی از نگرانی که در اصالح طلبان به وجود امده‬ ‫این است که نم ی دانند این موتور محرک در واقع در ادامه چه‬ ‫حرکتی را م ی خواهد انجام دهد‪ .‬ای��ن ابهام در واقع دور نمای‬ ‫نامشخصی است که اصالح طلبان را نگران کرده‪ .‬اینکه این‬ ‫جمع و موتور محرک در خدمت و فضای گفتمانی هر چهره‬ ‫سیاسی یا انتخاباتی قرار بگیرد‪ ،‬تجربه گذشته نشان داده که‬ ‫م ی تواند بسیار مثمرثمر باشد‪ .‬قطعا بدنه اصالح طلب و بدنه‬ ‫طبقه متوسط خواستار سبک زندگی متفاوت هستند؛ ما روی‬ ‫انها حساب کردیم‪ .‬یکی از مهمترین بحث هایی که ما دنبال‬ ‫م ی کنیم این است که ما م ی خ واهیم حزبی باشیم ب رای زندگی‪.‬‬ ‫برخالف برخی از روش��نفکران و احزاب که مرتبا سیاه نمایی‬ ‫م ی کنند و از جبر روزگار‪ ،‬شهر غیرقابل سکونت‪ ،‬گذشته خوب‬ ‫و اینده تیره و تار صحبت م ی کنند‪ ،‬ما م ی خ واهیم حزبی باشیم‬ ‫ی که به زندگی فکر م ی کنند و با همین نظام‬ ‫که ب رای مردم ‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫‪43‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫و اگر یک گام بر داریم ان قدر محکم و درست باشد که در ادامه‬ ‫ناچار به دو گام به پس نشویم‪.‬‬ ‫اکنون قصد دارید با مشارکت چه کار کنید؟‬ ‫انها ظاه را خیلی موافق حزب جدید نیس��تند‪ .‬در‬ ‫نتیجه بهتر است بپرسید انها قرار است با شما چه کار کنند؟‬ ‫اما ما قرار است تشکیالت خودمان را پیش ببریم‪.‬‬ ‫چرا ب�ا محمدرض�ا خاتمی نم ی نش�ینید و حرف‬ ‫نم ی زنید؟‬ ‫با برخی اعضای جبهه مشارکت دیدارهایی انجام‬ ‫ش��ده‪ .‬با مهندس صفای ی فراهانی‪ ،‬س��عید ش��ریعتی‪ ،‬علی‬ ‫یراد‪ ،‬خانم مجردی و سایر چهره های مشارکت جلسات‬ ‫شکور ‬ ‫مفصلی داشتیم‪ .‬این طور نبوده که ما یکباره کاری انجام دهیم‪.‬‬ ‫قصد ما از اول هم این بود و بیان هم کردیم‪ :‬اعتماد س��ازی با‬ ‫نظام و اعتمادسازی با اصالح طلبان‪ .‬به هر حال باید بدانیم اگر‬ ‫نتوانیم با اصالح طلبان اعتماد سازی کنیم و اعتمادشان را جلب‬ ‫کنیم‪ ،‬قاعدتا نباید داعیه این را داش��ته باشیم که م ی توانیم‬ ‫اعتماد نظام را جلب کنیم‪.‬‬ ‫پاسخ انها چیست؟‬ ‫دو‪ ،‬سه بحث مطرح است‪ .‬برخی از دوستان جوان تر‬ ‫بیشتر از انکه دنبال منطق و اس��تدالل باشند‪ ،‬خیلی بیشتر‬ ‫با کنایه های گزنده و تکه انداختن و ش��وخی و دست انداختن‬ ‫برخورد م ی کنند‪ .‬اینه��ا را ما خیلی ج��دی نم ی گیریم‪ .‬ولی‬ ‫نگرانی عمده ای که از جهت چهره های اصلی مشارکت وجود‬ ‫دارد این است که ش��ما در واقع اصالح طلبی را به یک وی رانه‬ ‫تشبیه م ی کنید و خودتان را م ی خواهید ابادگر نشان دهید یا‬ ‫اینکه تشکیالت شما انشقاق افکنی م ی کند و باعث اختالف‬ ‫م ی شود‪ .‬درحالی که من شخصا معتقدم نحوه واکنش و رفتاری‬ ‫که برخی از منتقدان اصالح طلب از ندا داش��تند بیشتر باعث‬ ‫انشقاق و اختالف بوده است‪ .‬چرا که بچه های حزب ندا هنوز‬ ‫وارد پاسخگویی و ج وابگویی نشده اند‪ .‬هنوز هم راجع به انتقادات‬ ‫و حتی تخریب ها پاسخ داده نشده است‪ .‬به نظرم اگر نگاهی‬ ‫به حجم و ش��کل اتها مزن ی هایی که علیه ندا شده بیندازیم‪،‬‬ ‫م ی بینیم که اگر کسی قرار است متهم به اختالف افکنی شود‬ ‫این منتقدان ندا هستند که با حرف های تند و تیز خوراک الزم را‬ ‫فراهم کردند تا برخی بگویند اختالف ایجاد شده است‪.‬‬ ‫در مورد حاکمیت چه فکری کردید؟ اینکه بگویید‬ ‫ما در فضای رئال هستیم و ساختارها را پذیرفته ایم‬ ‫مشکل را حل م ی کند؟‬ ‫در این مورد باید در عمل جلو برویم‪.‬‬ ‫ایا پالسی فرستادید یا کاری کردید؟‬ ‫همان طور که گفتم این جمع‪ ،‬یک جمع ریشه دار‬ ‫است که سال ها سابقه همکاری با هم را دارند‪ .‬حتی در همان‬ ‫سال های ‪ ٨٨‬و ‪ ٨٩‬در اوج بحران دیدارهایمان با حزب موتلفه‪،‬‬ ‫حاج اقا عسگراوالدی که خدا رحمتش��ان کند‪ ،‬قطع نشد‪ .‬ما‬ ‫ماه گذشته دیدار با یک س��ری از مدی ران رسانه های اصولگرا‬ ‫را داشتیم‪ .‬اساسا ابزارمان گفت وگوست‪ .‬جز گفت وگو و تعامل‬ ‫ابزار دیگری نداریم‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫انتخاب اقا صادق چ�ه معنایی دارد؟ ای�ا به دلیل‬ ‫روابط خوب ایشان با چهره های حاکمیتی است؟‬ ‫ما هرقدر جلو رفتیم‪ ،‬بیشتر نسبت به ویژگ ی های‬ ‫ایشان ش��ناخت پیدا کردیم‪ .‬ولی واقعا ایش��ان را یک چهره‬ ‫منحصر به فرد م ی دانیم که میان اصالح طلبان و اصولگرایان‬ ‫دارای جایگاه اس��ت‪ .‬من بعید م ی دانم بی��ن اصالح طلبان‬ ‫شخصیتی داشته باش��یم که چنین ویژگی داشته باشد که‬ ‫ایشان دارد‪ .‬یعنی ش��خصیتی که هم چهره های برتر هر دو‬ ‫جناح حاضر باشند ایشان را ببینند‪ ،‬هم حرفشان ب رایشان اعتبار‬ ‫داشته باشد و بتوانند مسائل را با گفت وگو حل و فصل کنند‪ .‬ما‬ ‫اصالح طلبان محترم و شاخصی داریم که اصال طرف مقابل‬ ‫حاضر به گفت وگو با انها نیست‪ .‬اما اقای خ رازی این ویژگی‬ ‫منحصر به ف��رد را دارد‪ .‬این به ما کمک م ی کن��د که از ابزار‬ ‫گفت وگو بهتر استفاده کنیم‪.‬‬ ‫رهبری را فصلالخطاب می دانیم‬ ‫حسن یونسی در گفت وگو با مثلث‬ ‫فکر می کنم بهتر باش�د از این اینجا گفت وگو را‬ ‫اغاز کنیم که چرا دوستان اصالح طلب اینچنین با‬ ‫ندا مواجه شدند؟ در واقع می خواهم بگویم شاید‬ ‫انتظ�ار نمی رف�ت واکنش ه�ای هم جناحی های‬ ‫خودتان تا این حد شیب انتقادی داشته باشد‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬بعضی از دوس��تان ب��ه ما می گوین��د اینها‬ ‫حاکمیتی هستند‪ .‬باشد اصال حاکمیتی باشیم‪ ،‬مگر مشکلی‬ ‫هست؟ می گویند چرا اینها رفته اند دیدار رهبری؟ می گوییم‬ ‫از کی تا حاال به دیدار رفتن رهبری مشکل شده است؟ اگر‬ ‫منظور از حکومتی این است که ما نظام را قبول داریم و در‬ ‫چارچوب نظام می خواهیم فعالیت کنیم ما مشکلی نداریم‪.‬‬ ‫هر اسمی می خواهند بگذارند‪.‬‬ ‫اما خب برخ�ی دیگر از اصالح طلب�ان می گویند‬ ‫این حزب جای خوبی ایستاده است‪ .‬هم گفتمان‬ ‫اصالح طلب�ی را دنبال می کند و ه�م اینکه قواعد‬ ‫بازی سیاس�ی را پذیرفته و با قبول ساختارهای‬ ‫حاکمیتی بنا دارد وارد سیاست ورزی رسمی شود‬ ‫و در انجا نماینده داشته باشد‪.‬‬ ‫ما اصال حرفمان این است که اصالح طلبی ناب و‬ ‫خالص همین بوده است‪ .‬اما در اثر جریانات قبلی یک سری‬ ‫حواشی اضافه شده اس��ت‪ .‬بحث ما این است که چه زمانی‬ ‫قرار بوده ما از نظام عبور کنیم؟ چرا راه را اشتباه می رویم؟‬ ‫قرار نبوده ما با حرکت های خارج از چارچوب بدبینی میان‬ ‫خود و حاکمیت به وجود بیاوریم‪.‬‬ ‫در واقع ب�ه نظر م�ن اصالح طلب�ان از همین جا‬ ‫ضرب�ه خورده ان�د‪ .‬ش�ما گفتمانی در س�ال ‪76‬‬ ‫داشتید که با اقبال عمومی مواجه شد‪ .‬ان گفتمان‬ ‫حرفش این بود ک�ه با پذیرفتن س�اختار نظام‪،‬‬ ‫بدون بران�دازی قصد اصالح وج�ود دارد‪ .‬اما هر‬ ‫قدر که اصالحات از ان گفتمانش فاصله گرفت‪،‬‬ ‫ضربه خ�ورد‪ .‬ما بع�د از چن�د س�ال در ماجرای‬ ‫تحص�ن می بینی�م اراده ای وج�ود دارد ب�رای‬ ‫نشستن در جایگاه اپوزیسیون‪ .‬بعد هر چه زمان‬ ‫می گذرد این روند پررنگ تر می شود و نمایندگان‬ ‫شما از قدرت خارج می شوند‪ .‬حاال اگر از همین‬ ‫زاویه بخواهیم بحث را ادام�ه دهیم‪ ،‬طرفداران‬ ‫رویه ای که از ماجرای تحصن تا کنون طی شده‬ ‫معتقدند شما س�اخته حاکمیت هستید‪ .‬چرا این‬ ‫واکنش پدید امده است؟‬ ‫بخش��ی از ای��ن چی��زی ک��ه گفت��ه می ش��ود‬ ‫نش��ات گرفته از تفکرات گروهی اس��ت ک��ه از اصالحات‬ ‫عبور کرده اند‪.‬‬ ‫این عبور کردن به چه معناست؟‬ ‫به این معنا که امکان اصالحات در چارچوب این‬ ‫نظام سیاسی امکان پذیر نیست‪.‬‬ ‫انه�ا چ�ه راه حل�ی دارن�د؟ معتقدن�د ک�ه بای�د‬ ‫اپوزیسیون بود؟‬ ‫خیر‪ .‬هیچ راه حلی ارائه نمی دهند چون به ان نیز‬ ‫اعتقادی ندارند‪ .‬معتقد نیستند که راه های براندازانه مثمرثمر‬ ‫است یا به نتیجه خواهد رس��ید‪ .‬یک دلیل دیگری هم که‬ ‫دارند این است که می گویند نظام در حال حاضر مطلقا هیچ‬ ‫روی خوشی نش��ان نخواهد داد به هر تغییری که از جانب‬ ‫اصالح طلبان ص��ورت بگیرد‪ .‬معتقدند که نظام نس��بت به‬ ‫مجموعه اصالح طلبان بدبین شده است‪ .‬بنابراین معتقدند‬ ‫هر کسی که در این ش��رایط بخواهد وارد فعالیت شود‪ ،‬به‬ ‫معنی پذیرفتن شرایط تحمیلی حاکمیت است‪.‬‬ ‫از دید ش�ما نس�بت حاکمی�ت ب�ا اصالح طلبان‬ ‫چگونه است؟‬ ‫به نظ��رم این فضا نتیج��ه یک رش��ته اتفاقاتی‬ ‫است که به شکل عمل و عکس العمل به صورت زنجیر وار‬ ‫در س��ال های گذش��ته افتاده اس��ت‪ ،‬در واقع یک نوعی از‬ ‫سوء تفاهم و بدبینی بین دو طرف ایجاد کرده است‪ .‬بخشی‬ ‫از همین دوستان که منتقد ما هستند اعتقادی مطلقا ندارند و‬ ‫در دل خودشان این موضوع را تایید می کنند که اگر فضا باز‬ ‫شود باید وارد تعامل و گفت وگو شویم و این سوءتفاهمات‬ ‫را رفع کنیم‪ .‬اما این فضا ان قدر پیچیده شده است که عبور‬ ‫کردن از این فضا را س��خت می بینند‪ .‬این فضا نتیجه یک‬ ‫نوعی بدبینی و سوءبرداش��ت و کدورتی اس��ت که حاکم‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫یعنی به نظر شما حاکمیت به شما با احتیاط نگاه‬ ‫می کند؟‬ ‫به نظر من بله‪ ،‬بخش��ی از ان ناشی از این مساله‬ ‫است‪ .‬فارغ از این فضاها و اتفاقات اگر به گفته های دوستان‬ ‫اصالح طلب که امروز نس��ل اولی گفته می شود نگاه کنیم‪،‬‬ ‫بسیاری از انها خارج از این چارچوب ها حرف نمی زنند‪ .‬در‬ ‫اثر اتفاقات سال های گذشته نوعی بدبینی به وجود امده و‬ ‫دوری که اتفاق افتاده است در روابط شخصی افراد نیز موثر‬ ‫شده اس��ت‪ .‬ما می دانیم که نوع روابط شخصی افراد نیز در‬ ‫سطوح سیاسی تاثیرگذار است‪ .‬دوری و ننشستن دور یک‬ ‫میز گاهی فضاها را پیچیده می کند‪.‬‬ ‫ش�ما به عن�وان ن�دا چ�ه نگاه�ی ب�ه حاکمیت‬ ‫دارید؟ شما در مهر ‪ ٨٨‬ش�اید طور دیگری نگاه‬ ‫می کردید‪ .‬االن به عنوان یک جوان اصالح طلب‬ ‫نگاهتان ب�ه حاکمیت مس�تقر چیس�ت؟ بدبین‬ ‫هستید یا نظام را قبول دارید؟‬ ‫ش��اید تفاوتی که بین جمع های��ی مانند ما در ندا‬ ‫نسبت به دوستان که به عنوان نس��ل اول شناخته می شود‬ ‫وجود دارد این اس��ت که جوان ها نگاه به اینده بیش��تری‬ ‫دارند‪ .‬این شاید ناش��ی از غلبه سن شان بر مسائل نیز باشد‪.‬‬ ‫ما چشم انداز و نگاهمان بر اینده غلبه دارد‪ .‬براین اساس ما‬ ‫راحت تر می توانیم عبور کنیم و اتفاقاتی که در گذشته افتاده‬ ‫اس��ت را کنار بگذاریم‪ .‬در حقیقت انها به عنوان تجاربی در‬ ‫تحلیل مان و اس��تراتژیمان به اینده کمک می کند ببینیم‪.‬‬ ‫این است که با تجاربی که دوستان ما در گذشته پیدا کردند‬ ‫احس��اس می کنیم که هرگونه حرکتی که ناخواسته باعث‬ ‫ایجاد فضای بدفهمی و سوء تفاهم بین جریان های سیاسی‬ ‫و حاکمیت شود‪ ،‬منتج به نتیجه نخواهد بود‪ .‬این اصلی است‬ ‫که در حقیقت در تحلیل ها و رفتارهای سیاسی مان مدنظر‬ ‫قرار داده ایم‪.‬‬ ‫در همی�ن مبنای تحلیلی ش�ما می خواهم بگویم‬ ‫یک تناقضی هم وج�ود دارد‪ .‬به نظ�رم جوان ها‬ ‫معموال ارمانگراتر هس�تند ولی پیرها یا ژنرال ها‬ ‫واقع گراترند‪ .‬در این شرایط ظاهرا جوان های ندا‬ ‫به جای ایده ال گرایی‪ ،‬واقع گراتر نگاه می کنند؟‬ ‫بله این اتفاقی اس��ت که در حال وقوع اس��ت و‬ ‫وجود دارد‪.‬‬ ‫ان ژنرال ها به نظر می گویند راهی برای کار کردن‬ ‫با این ساختار وجود ندارد و به قول شما راهکاری‬ ‫هم ندارند‪ ،‬اما ش�ما ک�ه رئال تر ن�گاه می کنید و‬ ‫می گویید می ت�وان در این سیس�تم هم با همان‬ ‫گفتمان اصالح طلبی کار کرد و نماینده در قدرت‬ ‫رسمی داشت‪.‬‬ ‫این هم شاید از نوعی ارمانگرایی نشات می گیرد‪.‬‬ ‫بخش مهم��ی از ارمانگرایی این اس��ت که به ش��ما اجازه‬ ‫می دهد تغییرات متناس��ب با زمان را بپذیرید‪ .‬این موضوع‬ ‫در جوان ها به نوعی بیشتر اتفاق می افتد‪ .‬در این مورد شاید‬ ‫ما به نوعی از انها ارمانگراتر باش��یم‪ .‬اینکه ما خوش بین تر‬ ‫هستیم نسبت به تغییر در همین فضا و چارچوبی که وجود‬ ‫دارد‪ .‬این هم به نوعی از همان ارمانگرایی نشات می گیرد‪.‬‬ ‫من ب�ه این نتیجه رس�یدم که ش�ما در این چند‬ ‫ماه کار تش�کیالتی خوبی انجام دادید و حتی در‬ ‫شهرستان ها کادر سازی های خوبی کردید‪ .‬شاید‬ ‫ژنرال ه�ا نگران بدنه ای هس�تند که ش�ما برای‬ ‫خودتان ساخته اید و ژنرال ها بی بدنه ماندند‪.‬‬ ‫فکر نمی کنم و امیدوارم این نگرانی ها ناش��ی از‬ ‫این موضوع نباشد‪ .‬چرا می گویم امیدوارم؟ چون بدنه اصلی‬ ‫که با ما همراه ش��دند عموما با همان تفک��ر ناب و خالصی‬ ‫که امثال اقای خاتمی ایجاد کردند همراه هستند بنابراین‬ ‫خودش��ان را مجزا از این مجموعه نمی دانند‪ .‬فکر نمی کنم‬ ‫که این موضوع محل نگرانی باشد‪.‬‬ ‫به هرح�ال اق�ای خاتم�ی گفتند‬ ‫از کلم�ه اصالح طلب خ�وب و بد‬ ‫اس�تفاده نکنی�د‪ .‬گفتمان ش�ما‬ ‫تبدیل می ش�ود به گفتمان برتر‬ ‫که ضمانت اجرایی دارد‪ .‬اگر این‬ ‫اتفاق خوب و خوش بینانه برود‪...‬‬ ‫احزاب و شخصیت ها‬ ‫‪6‬‬ ‫حس�ن یونس�ی م ی گوید‪« :‬ما م ی توانیم‬ ‫به س�هم خودمان راهی را باز کنیم برای اینکه‬ ‫خیلی از همان دوس�تان بتوانند کار کنند‪ .‬من‬ ‫معتقدم که بس�یاری از بزرگت ر های اصالح طلب‬ ‫هم مخالف با این روش و متد نیستند و همراه ما‬ ‫هستند‪ ».‬با او که از اعضای اصلی «ندا» است به‬ ‫گفت وگو پرداخته ایم‪.‬‬ ‫قبلی ها اصالح طلب نبودند و خارج از این چارچوب عمل کنند‪.‬‬ ‫این نگاه هم کامال درست است‪ .‬ما نیز به این اعتقاد نداریم‪.‬‬ ‫ما هم بر این باوریم که اختالفمان با دوستان در متدولوژی‬ ‫(روش ها)ست‪ .‬در اصل هیچ اختالف نظری نداریم‪.‬‬ ‫کما اینکه ما مرزبندی با اصولگراها داریم و همچنین‬ ‫مش��ترکاتی نی��ز داری��م‪ .‬اینه��ا تعاریف مش��خصی دارد‪.‬‬ ‫نکته ای هم که من می خوام بگویم این اس��ت که ما باید از‬ ‫شخص محوری خارج ش��ویم‪.‬اتفاقی که در خیلی از احزاب‬ ‫افتاده این است که یک شخصی شده است محور و استوانه‬ ‫وجودی ان حزب که اگر ان شخص را از ان حزب بگیرید‬ ‫همه ان حزب فرو می ریزد‪.‬‬ ‫اندیش��ه و تفک��ر اصالح طلبی که م��ا خاتمی را‬ ‫براساس همان نظر بهترین نماد ان می دانیم‪ .‬نمی گویم نماد‬ ‫کامل اما بهترین نماد اصالح طلبی اقای خاتمی بودند وگرنه‬ ‫به لحاظ اندیشه ای برای ما ان تفکر و اندیشه محور است‪.‬‬ ‫اگر می گوییم محور ما اقای خاتمی است از این جنبه است‬ ‫که او را بهترین نماد می دانیم‪ .‬دوم نقش��ی است که ایشان‬ ‫در مواقع خاص می توان��د ایفا کند‪ .‬ب��رای اینکه مجموعه‬ ‫اصالح طلب ها با وجود تفاوتی که در دیدگاه ها دارند در نقاط‬ ‫مش��ترک بتوانند با یکدیگر همراه باش��ند‪ .‬این موضوع در‬ ‫انتخابات جلوه بیشتری پیدا می کند‪ .‬ما گفتیم و به صراحت‬ ‫هم می گوییم که اگر اقای خاتمی ما را از چیزی نهی کند ما‬ ‫پرهیز می کنیم و سکوت می کنیم‪.‬‬ ‫یعنی اگر اقای خاتمی بگوید که ندا نباش�د شما‬ ‫می گویید چشم؟‬ ‫اقای خاتمی این را نمی گوید‪.‬‬ ‫مس��اله این اس��ت ک��ه اقای‬ ‫خاتمی برای خ��ودش چنین نقش��ی را‬ ‫قائل نش��ده اس��ت که بخواهد بگوید و‬ ‫نخواسته اینطور عمل کند‪ .‬درباره احزاب‬ ‫دیگر اصالح طلب هم نخواس��ته اینطور‬ ‫عمل کند‪.‬‬ ‫من ی�ک نکت�ه مهم�ی را اضافه کنم‬ ‫که سوال بس�یاری از دوستان است‪.‬‬ ‫موضوع سوال هم این است که تعامل‬ ‫ندا با رهبری چگونه است؟‬ ‫این را برای ندا می فرمایید یا برای جناح‪...‬؟‬ ‫این اتفاقی اس��ت که در خیلی از اح��زاب افتاده‬ ‫است‪ .‬ما در ندا می خواهیم از این شکل و قالب خارج شویم‪.‬‬ ‫در حقیقت با ی��ک خرد جمعی تصمیم��ات را اتخاذ کرده و‬ ‫رفتارهایمان را براساس ان پایه ریزی کنیم‪.‬‬ ‫حاال اینکه می گویند اقای صادق خرازی پدر معنوی‬ ‫است و‪ ...‬اینها ناشی از همان شیوه نهادینه شده در احزاب‬ ‫ایران است که در حقیقت یک نفر باید این نقش را ایفا کند‪.‬‬ ‫ما در مورد اقای خاتمی هم همین نگاه را داریم‪.‬‬ ‫این به چه معناست؟‬ ‫یعنی ما اندیشه و گفتمان اصالح طلبی را به عنوان‬ ‫محور فعالیت های خودمان قرار می دهیم نه اشخاص را‪.‬‬ ‫این از ان جهت است که می بینم گفته بودند که اینها‬ ‫می خواهند عبور کنند از خاتمی و هاشمی‪ .‬ما در جواب این‬ ‫می گوییم که ما در اش��خاص نمی خواهیم توقف کنیم که‬ ‫عبور بخواهد معنی پیدا کند‪.‬‬ ‫اول باید رهبری اصالح��ات را معنی کنیم تا بعد‬ ‫شما چه می گویید؟‬ ‫ما این موض��وع را قب��ول نداریم‪ .‬ب��رای اینکه‬ ‫مجموعه گذش��ته انقالب اس�لامی را که ن��گاه می کنیم‬ ‫می بینیم که چنین فضایی حاکم نبوده است‪.‬‬ ‫حاال ک�ه مدع�ی هس�تید ش�فاف بح�ث کنیم‪،‬‬ ‫بفرمایید نگاهتان به حاکمیت و ولی فقیه چگونه‬ ‫است؟‬ ‫اصال این برداشت بعضی از دوستان که رهبری‬ ‫تبعیت محض از فعاالن سیاسی و احزاب و غیره می خواهند‬ ‫اینطور نیس��ت‪ .‬ممکن اس��ت اختالف نظر و عقیده وجود‬ ‫داش��ته باش��د‪ .‬اما رهبری در بزنگاه ها و جاهایی که اصل‬ ‫نظام و مصالح اصل نظام وارد می شوند ما انها را در حقیقت‬ ‫می پذیریم‪.‬‬ ‫یعنی ش�ما رهب�ری را به عن�وان فصل الخطاب‬ ‫قبول دارید؟‬ ‫بله قب��ول داریم‪ .‬ام��ا بنای ما بر این نیس��ت که‬ ‫بگوییم انتقاد نداریم و اختالف دیدگاه نداریم‪ .‬چه کس��ی‬ ‫جمهوری اس�لامی را اینگونه تعریف کرده است؟ کسانی‬ ‫که نظام را این طور تعریف می کنن��د‪ ،‬به نظر من توهین به‬ ‫نظام می کنند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫البت�ه خیلی ه�ا ه�م می گوین�د اق�ای خاتم�ی‬ ‫اصال هی�چ گاه رهبر اصالح�ات نبوده اس�ت که‬ ‫ح�اال بخواه�د در نف�ی و یا اثب�ات تش�کلی در‬ ‫اصالح طلبان چیزی بگوید‪.‬‬ ‫من اعتق��اد دارم در این جریان‬ ‫ما هرچقدر ش��فاف تر حرف بزنیم خیلی‬ ‫از سواالت پاس��خ داده می شود و مسائل‬ ‫هم به راحتی حل خواهد شد‪ .‬انتقادی که‬ ‫برخی از دوستان مشارکتی و اصالح طلب‬ ‫ما دارند این است که شما نمی توانید بروید‬ ‫در مجموعه حاکمی��ت کار کنید و تعامل‬ ‫کنید مگر اینکه تبعیت محض داشته باشید‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫به نظرم منفی نیس��ت اما اق��ای خاتمی نگران‬ ‫اس��ت‪ .‬نگرانی او نیز بجاس��ت‪ .‬بجا نه به معنای درس��تی‬ ‫نگرانی‪.‬‬ ‫من برداش��ت بعضی از دوس��تان که می گویند اقای‬ ‫خاتمی مخالف این جریان اس��ت را قبول ندارم‪ .‬کما اینکه‬ ‫چند بار هم گفتم که انتظار تایید یا مخالفت با ندا از س��وی‬ ‫اقای خاتمی انتظار بی جایی است‪ .‬اقای خاتمی جایگاهش‬ ‫فراتر از این اس��ت که بخواهد در مورد اح��زاب نظر بدهد‪.‬‬ ‫بنابراین من چنین برداشتی از اقای خاتمی ندارم‪.‬‬ ‫نگرانی که اقای خاتمی دارند و این نگرانی برای ما هم‬ ‫مهم است این است که ایش��ان می گوید اصالح طلبی یک‬ ‫اصولی دارد که با پایبند بودن به ان اصول افراد می توانند در‬ ‫تعریف اصالح طلبی جای بگیرند‪.‬‬ ‫این نباشد که در حقیقت کسی بگوید من اصالح طلبم‬ ‫اما یک تعریف دیگری از اصالح طلب��ی ارائه کند‪ .‬بگوید که‬ ‫به نظر من ه�م به معن�ای عام ان نبوده اس�ت‪.‬‬ ‫س�والم این اس�ت که ای�ا ن�دا اق�ای خاتمی را‬ ‫به عنوان رهبر اصالحات می پذیرد یا تنها گفتمان‬ ‫او را به عنوان گفتمان برتر می پذیرد؟‬ ‫چون می دانید نمی گوید این حرف را‬ ‫می زنید؟ یا نمی تواند بگوید؟‬ ‫م��ا اتفاق��ا فک��ر می کنیم که‬ ‫می توانیم به س��هم خودمان راهی را باز‬ ‫کنیم برای اینکه خیلی از همان دوستان‬ ‫بتوانند کار کنند‪ .‬من معتقدم که بسیاری‬ ‫از بزرگتر های اصالح طلب هم مخالف با‬ ‫این روش و متد نیستند و همراه ما هستند‪.‬‬ ‫فکر می کنم این مساله می تواند گشایشی‬ ‫ایجاد کند‪.‬‬ ‫من صحبت های اقای خاتمی را‬ ‫با دقت خوان�دم و تناقضی پیدا‬ ‫ک�ردم‪ .‬اق�ای خاتمی چن�د ماه‬ ‫پیش در ماج�رای ممنوع البیان‬ ‫شدن گفتند که دنبال بازنشسته‬ ‫شدن هستند و بهتر است نسل‬ ‫دیگری از اصالح طلبان وارد صحنه شوند‪ .‬اما از‬ ‫فحوای حرف های جدید اقای خاتمی احس�اس‬ ‫کردم که ش�اید اگر نگویم منفی خیلی هم به ندا‬ ‫مثبت نیست‪ .‬ایا انتقال های بدی به اقای خاتمی‬ ‫صورت گرفته که چنین حرفی می زند یا اینده ای‬ ‫می بیند که نگران ان است؟‬ ‫به دنبال این مصداق بگردیم که ایا خاتمی رهبر اصالحات‬ ‫بوده یا نه؟‬ ‫‪45‬‬ ‫سیاست‬ ‫فصل جدید پایداری ها‬ ‫در یک سالگی دولت حسن روحانی مخالفانش سامانی تازه‬ ‫یافته اند‪ .‬خود را به قطبی پرقدرت بدل کرده اند و از بهارستان ب رای‬ ‫او نش��انه های جدیدی را نمایان م ی س��ازند‪ .‬حاال جبهه پایداری‬ ‫در صدر منتقدان و مخالفان به غیریت س��ازی قابل توجهی روی‬ ‫اورده است‪.‬‬ ‫پیشرویارام در پارلمان‬ ‫عکس پایداری‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫جبهه پایداری با قط ب سازی گفتمانی‪ ،‬سیاست ورزی عملی و وحدت با‬ ‫اصول گ رایان به جای تئوری ناب سازی است راتژی خود را در مجلس پیش م ی برد‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫‪1‬‬ ‫دوپینگ الریجانی جواب نداد ‪ .‬یک دس��ت نوشته که‬ ‫حمید رسایی عضو ارشد جبهه پایداری ان را مقابل دوربین‬ ‫های عکاسان رس��انه ها گرفته تا دقایقی پس از استیضاح‬ ‫فرجی دانا به همه با صدای بلند اعالم کند که با البی و کار‬ ‫تش��کیالتی چگونه علی الریجانی را در مجلس شکست‬ ‫داده است ‪.‬‬ ‫حاال او می خواهد بگوید جبهه پایداری توانسته نبض‬ ‫سیاسی مجلس را در دس��ت گرفته و خود رابه قطب مقابل‬ ‫دولت تبدیل کند‪ .‬یک دگر سازی و غیرت سازی که به خوبی‬ ‫جواب گرفته و سامان تازه را در پارلمان پدید اورده است ‪.‬‬ ‫حاال هر کس می خواهد قطب مقابل روحانی باش��د‬ ‫باید به این طیف بپیوندد با این توضیح که طبقه پیش رو و‬ ‫ژنرال ها چهره های ارش��د پایداری خواهند بود‪ .‬به یک معنا‬ ‫جبهه پایداری توانسته با اس��تفاده بهینه از مثلث گفتمان ‪،‬‬ ‫بدنه اجتماعی و تیم سیاس��ی ‪ ،‬پس از کار تشکیالتی چند‬ ‫ماه به خواس��ته اصلی اش یعنی قطب شدن مقابل حسن‬ ‫روحانی دست یابد ‪ ،‬اگر انها چند ماه پیش یک حلقه ‪ 40‬نفره‬ ‫بودند و حتی گاهی در سوال از وزرا هم ناکام می شدند حاال‬ ‫ب راحتی یک وزیر را در میان البی ها و تالش های مش��هود‬ ‫علی الریجانی اس��تیضاح می کنند و زمزمه استیضاح چند‬ ‫وزیر دیگر را هم بر سر زبان ها می اندازند‪.‬‬ ‫اما جبهه پایداری چگونه این غیریت س��ازی را به ثمر‬ ‫رساند ؟‬ ‫پایداری چگونه امد؟‬ ‫شش��م مرداد ‪ ،90‬خبر تش��کیل جبهه پایداری توجه‬ ‫رسانه ها را به خود جلب کرد؛ جبهه ای که البته از مدتی قبل‬ ‫خصوصا از زمان شکل گیری فراکسیون انقالب اسالمی در‬ ‫با روی کار امدن حسن روحانی به عنوان‬ ‫رئیس دولت یازدهم‪ ،‬بسیاری پیش بینی‬ ‫می کردند که جبه�ه پای�داری پرچمدار‬ ‫مخالفت ب�ا دولت اعت�دال خواه�د بود‪.‬‬ ‫نخس�تین تجربه ای�ن تقابل در جلس�ه‬ ‫بررسی وزرای پیشنهادی حسن روحانی‬ ‫رقم خورد‬ ‫مجلسنهم‪،‬اتحادپایداریبااصولگرایانتحولخواه‬ ‫انتخابات مجلس نهم موقعیت مناس��بی بود تا این‬ ‫تش��کل نوپا‪ ،‬خود را به مح��ک رای مردم بگ��ذارد‪ .‬انها در‬ ‫پایتخت فهرس��تی ارائه کردند که تعداد نامزدهای مشترک‬ ‫ان با فهرس��ت انتخاباتی جبهه متح��د اصولگرایان‪ ،‬کمتر‬ ‫از تعداد انگش��تان یک دست بود؛ فهرس��تی که با توفیق‬ ‫نسبی مواجه شد و توانست چهره های شاخص خود را راهی‬ ‫مجلس نهم کند‪.‬‬ ‫در برخی شهرهای دور و نزدیک نیز نامزدهای جبهه‬ ‫پایداری موفق به کس��ب ارای الزم ش��دند و به س��اختمان‬ ‫بهارستان راه یافتند‪ .‬این در حالی بود که در زمان انتخابات‬ ‫مجلس نهم‪ ،‬تالش ش��یوخ اصولگرا و ریش سفیدهای این‬ ‫جریان ب رای وحدت پایداری با اصولگرایان ثمری نبخش��ید‪.‬‬ ‫در روزهای منتهی به انتخابات مجلس نهم‪ ،‬ایت اهلل مصباح‬ ‫یزدی پدر معنوی جبهه پایداری علت عدم وحدت این گروه‬ ‫تازه تاسیس با اصولگرایان را این گونه بیان کرده بود‪« :‬حضور‬ ‫ما در جبهه پایداری انقالب به معنای انشقاق‪ ،‬تضاد و اختالف‬ ‫نیست‪ ،‬بلکه تشخیص دادیم تعلقات این گروه به ارزش های‬ ‫اس�لام و پایبندی انها به ارزش های انقالب بیش از دیگران‬ ‫است و این نباید جای هیچ توهم و انحرافی باشد‪ .‬این اعالم‬ ‫موجودیت‪ ،‬بیان یک واقعیت است که در عمل وجود داشته؛‬ ‫این به معنی نفی و تضاد با دیگران نیس��ت‪ ».‬با اغاز به کار‬ ‫مجلس جدید و تشکیل فراکسیون رهروان والیت از سوی‬ ‫علی الریجانی و حامیانش اما این جریان با طیف دیگری از‬ ‫اصولگرایان که غالمعلی حدادع��ادل ان را هدایت م ی کرد‪،‬‬ ‫ائتالف کردند تا بتوانند در بزنگاه های بهارس��تان تاثیرگذار‬ ‫باشند‪.‬‬ ‫انها با اصولگرایان تحولخواه ک��ه جمعیت ایثارگران‬ ‫و جمعی��ت رهپویان بازوه��ای اصلی ان بودند‪ ،‬دس��ت به‬ ‫ائتالف زدند و بیمی نداشتند که اعالم کنند ‪ .‬در مقابل علی‬ ‫الریجانی هستند و او را گزینه مناسبی ب رای ریاست پارلمان‬ ‫اصولگرا نم ی دانند‪.‬‬ ‫یک پایداری و دو اصلح‬ ‫با روی کار امدن حسن روحانی به عنوان رئیس دولت‬ ‫یازدهم‪ ،‬بس��یاری پی ش بینی م ی کردند ک��ه جبهه پایداری‬ ‫پرچمدار مخالفت ب��ا دولت اعتدال خواهد بود‪ .‬نخس��تین‬ ‫تجربه این تقابل در جلسه بررسی وزرای پیشنهادی حسن‬ ‫روحانی رقم خورد؛ زمان ی که جبهه پایداری چهره های شاخص‬ ‫خود را ب رای مخالفت با کلیت کابینه و چهره های خبرس��از‬ ‫معرف ی شده از سوی روحانی‪ ،‬پشت تریبون مجلس فرستاد تا‬ ‫جریان مجلس را به سوی مخالفت با کابینه پیشنهادی سوق‬ ‫دهد‪ .‬مخالفت با چهره هایی همچ��ون محمدعلی نجفی‪،‬‬ ‫جعفر میل ی منفرد‪ ،‬بیژن نامدار زنگن��ه‪ ،‬علی جنتی‪ ،‬عباس‬ ‫اخوندی‪ ،‬علی ربیعی و مس��عود س��لطان ی فر در دستورکار‬ ‫نمایندگان منتسب به جبهه پایداری قرار گرفت‪ .‬انها البته در‬ ‫این مسیر چندان هم ناموفق نبودند؛ چه انکه توانستند مانع‬ ‫از رس��یدن محمدعلی نجفی‪ ،‬جعفر میل ی منفرد و مسعود‬ ‫سلطان ی فر به دولت یازدهم شوند‪.‬‬ ‫البته در ائتالف با س��ایر اعضای فراکس��یون اصول‬ ‫گرایان کابینه قریب به س��ه ماه کامل نش��د و سرانجام با‬ ‫رای اعتماد مجلس نهم به محمود گودرزی‪ ،‬س��ومین وزیر‬ ‫پیش��نهادی حس��ن روحانی ب��رای وزارت ورزش و جوانان‪،‬‬ ‫ترکیب کابینه کامل شد‪ .‬با تکمیل کابینه اما مخالفت های‬ ‫پایداری با دولت نه تنها کاهش نیافت‪ ،‬بلکه روند جدی تری‬ ‫به خود گرفت‪.‬‬ ‫با توافق موقت هسته ای ای ران و ‪ 5+1‬در مذاکرات ژنو‪،‬‬ ‫انتقادات نمایندگان جری��ان پایداری روی این توافق متمرکز‬ ‫شد‪ .‬انها با ترتیب دادن همایش «دلواپسان» نشان دادند که‬ ‫م ی خواهند خود را به عنوان قط��ب اصلی مخالفت با دولت‬ ‫یازدهم معرفی کنند و البته بیمی هم نداش��تند که دولت و‬ ‫حامیانش‪ ،‬انها را تندرو و افراطی بخوانند‪ .‬هرچه واکنش های‬ ‫دولت صریح تر م ی شد‪ ،‬انتقادات پایداری نیز لحن گزنده تری‬ ‫به خود م ی گرفت و از ان زمان به بعد‪ ،‬نقد توافقنامه ژنو‪ ،‬به‬ ‫یکی از معیارهای پایداری ب رای مخالف خوانی در ب رابر دولت‬ ‫تبدیل شد‪.‬‬ ‫یکی دیگر از اتفاقاتی که پای��داری را به طور علنی در‬ ‫ب رابر دولت قرار داد‪ ،‬هدفمندی یارانه ها و توزیع سبد کاال بود‪.‬‬ ‫این جریان تا جایی به انتقادات خود ادامه داد که دولت را در‬ ‫مرگ دو تن از ش��هروندان در جریان توزیع سبد کاال مقصر‬ ‫اصلی دانست‪.‬‬ ‫حسن روحانی اما ترجیح داد بدون در نظر گرفتن این‬ ‫هیاهوها‪ ،‬در گفت وگوی زنده تلویزیون��ی با مردم‪ ،‬از جامعه‬ ‫عذرخواهی کند تا هم نخس��تین مقام بلندپایه دولتی باشد‬ ‫که به دلیل اش��تباه خود از مردم عذرخواهی م ی کند و هم‬ ‫این ماجرا را به سود خود خاتمه دهد‪ .‬مخالفت های نمایندگان‬ ‫جبهه پایداری در مجل��س با دولت روحانی ب��ا وجود فراز و‬ ‫نش��ی ب های فراوان ادامه یافت و در نهایت در یک سالگی‬ ‫دولت‪ ،‬تالش ه��ای پایداری ب رای اس��تیضاح رضا فرج ی دانا‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫همزمان ب��ا فعالی ت ه��ای پارلمانتاریس��تی پایداری‪،‬‬ ‫ای��ن جری��ان در انتخابات ‪ 92‬نی��ز دومین حض��ور خود در‬ ‫رقابت های سیاس��ی را تجربه ک��رد‪ .‬در ای��ن انتخابات نیز‬ ‫ایت اهلل مصباح یزدی بر معرفی کاندیدای مس��تقل از سوی‬ ‫این تشکل سیاسی تاکید کرد اما داستان این انتخابات ب رای‬ ‫پایداری ها متفاوت از مجلس نهم بود‪.‬‬ ‫بس��یاری معتقد بودند که ب��ا حض��ور حدادعادل در‬ ‫انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری یازدهم‪ ،‬این تش��کل یکی از‬ ‫حامیان احتمالی او خواهند بود ام��ا ایت اهلل مصباح یزدی با‬ ‫بیان این جمله که‏بینی و بی ن اهلل شهادت م ی دهم که روی‬ ‫اغاز یک مخالفت‬ ‫سیاست‬ ‫ی بر تاسیس ان به گوش‬ ‫مجلس هش��تم‪ ،‬زمزمه هایی مبن ‬ ‫م ی رس��ید‪ .‬ریش��ه تش��کیل جبهه پایداری را البته باید در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری ‪ 84‬جس��ت وجو کرد؛ انجای ی که‬ ‫طی ف های مختلف اصولگرایان با کاندیداهای خود‪ ،‬به می دان‬ ‫رقابت ها امده بودند و هر یک به نحوی سودای فتح ساختمان‬ ‫پاس��تور را در س��ر م ی پروراندند‪ .‬در این میان اما فردی که‬ ‫توانست با شعارهایش توجه مردم را به سوی خود جلب کند و‬ ‫در این رقابت پیروز شود‪ ،‬محمود احمدی نژاد بود‪.‬‬ ‫نم ی ت��وان انکار ک��رد که س��ر دادن ش��عارهای بدو‬ ‫پیروزی انقالب اس�لامی از جمله عدالت و مب��ارزه با فقر‪،‬‬ ‫فساد و تبعیض و همچنین تاکید بر گفتمان امام و رهبری‪،‬‬ ‫مهم ترین دلیل اقبال جامعه به احمدی نژاد پس از یک دوره‬ ‫عسرت شعارهای انقالبی یا حداقل کمرنگ شدن انها بود‪.‬‬ ‫چهار س��ال بعد از پیروزی احمدی نژاد در سال ‪ 84‬اما‬ ‫رئیس دولت‪ ،‬ساز جدایی از حامیان سابق خود را کوک کرد‪ .‬او‬ ‫با تشکیل حلقه ای متشکل از چهره هایی همچون مشایی‪،‬‬ ‫بقای��ی‪ ،‬رحیمی‪ ،‬ک��ردان و عل ی ابادی به دور خ��ود‪ ،‬وداعی‬ ‫نانوشته با حامیان پیش��ین خود را تجربه کرد‪ .‬در بهار ‪ 90‬با‬ ‫تالش احمدی نژاد ب رای عزل حیدر مصلحی‪ ،‬وزیر اطالعات‬ ‫دولت دهم و خانه نش��ینی رئی س جمهور‪ ،‬اختالف حامیان‬ ‫هشتاد و چهاری احمدی نژاد با او به اوج خود رسید و بیش از‬ ‫گذشته رخ کرد‪ .‬این گونه بود که گروهی از حامیان احمدی نژاد‬ ‫در انتخابات س��وم تیر بلندتر از گذش��ته ب��ر طبل جدایی‬ ‫کوبیدند‪ .‬انها معتقد بودند که دیگر نم ی توان احمدی نژاد را‬ ‫سمبل شعارهای عدالت خواهانه و انقالبی سال ‪ 84‬دانست‪.‬‬ ‫بدین ترتیب عده ای تمام تالش خود را به کار گرفتند تا‬ ‫اعالم کنند که جریان سوم تیر متکی به افراد نیست‪ ،‬بلکه‬ ‫جریانی ریشه دار است و این افراد هستند که باید خود را با این‬ ‫جریان هماهنگ کنند‪ .‬بر این اساس‪ ،‬انها تصمیم به تشکیل‬ ‫جبهه ای گرفتند و بعد از مشورت با دو روحانی مقیم ته ران و‬ ‫قم‪ ،‬یعنی ایت اهلل مصباح یزدی و ایت اهلل خوشوقت‪ ،‬تشکیل‬ ‫جبهه پایداری را اعالم کردند‪ .‬اغلب اعضای جبهه پایداری‪،‬‬ ‫مغضوبین دولت نهم و دهم و اعضای فراکس��یون انقالب‬ ‫اسالمی مجلس هشتم بودند‪.‬‬ ‫انها در ابتدا اعالم کردند که قرار است فعالیت گفتمانی‬ ‫را سرلوحه کار خود قرار دهند اما چیزی نگذشت که انها به‬ ‫مثابه یک حزب سیاس��ی‪ ،‬پا به عرصه رقابت های سیاسی‬ ‫گذاشتند‪.‬‬ ‫زمین و زیر این اسمان کس��ی را اصلح تر از باقری لنکرانی‬ ‫نم ی دانم‪ ،‬حج��ت را بر حامیان��ش تمام ک��رد‪ .‬لنکرانی با‬ ‫صالحدید ایت اهلل در انتخابات ریاست جمهوری ‪ 92‬ثب ت نام‬ ‫کرد اما در روز پایانی مهلت قانونی ثب ت نام‪ ،‬سعید جلیلی با‬ ‫ثب ت نام در انتخابات‪ ،‬پایداری را بر س��ر یک دو راهی سخت‬ ‫قرار داد‪.‬‬ ‫در نهایت اما لنکرانی به نفع س��عید جلیلی انصراف‬ ‫داد و جلیلی نامزد نهایی پایداری ش��د‪ .‬این جریان اما با یک‬ ‫چالش مهم اجتماعی مواجه بود؛ عدم توفیق احمدی نژاد در‬ ‫دولت نهم و دهم‪ ،‬توده های مردم را از این جریان دور کرده بود‬ ‫و افکار عمومی‪ ،‬جلیلی را ادامه راه احمدی نژاد م ی دانست‪.‬‬ ‫بدین ترتیب‪ ،‬جلیلی از فتح پاس��تور بازماند تا ناکامی بزرگ‬ ‫جریان پایداری به همراه س��ایر اصول گرایان در بزرگ ترین‬ ‫رقابت سیاسی کشور رقم بخورد‪.‬‬ ‫‪47‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫نزدیک ترین وزیر به اصالح طلبان به ثمر نشس��ت و با رای‬ ‫عدم اعتماد نماین��دگان به وزیر علوم دول��ت یازدهم نتیجه‬ ‫مطلوب ب رای جریان پایداری رقم خورد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫پایداری؛ قطب مقابل دولت روحانی‬ ‫پای��داری را بح��ق م ی ت��وان قط��ب مقاب��ل دولت‬ ‫روحانی دانس��ت؛ چه انکه در تمام انتق��ادات‪ ،‬مخالفت ها و‬ ‫مخالف خوان ی ها علی��ه دولت‪ ،‬ردپایی از جری��ان پایداری و‬ ‫نمایندگان ان به چش��م م ی خورد‪ .‬پایداری امروز بیش از هر‬ ‫زمان دیگری «قطب» و مقابل«قدرت مستقر» است و گویی‬ ‫ه ر چه زمان به جلوتر م ی رود‪ ،‬این قطب عریان تر از گذشته‬ ‫به میدان م ی اید‪ .‬شاید ب رای تحلیل این رفتار جریان پایداری‬ ‫بتوان چهار شاخصه عمده را در نظر گرفت؛ گفتمان‪ ،‬دارا بودن‬ ‫رهبر معنوی‪ ،‬بدنه اجتماعی و داشتن تیم سیاسی در قدرت‪.‬‬ ‫این شاخصه ها هر یک به تنهایی م ی تواند زمینه ایجاد یک‬ ‫تشکیالت قدرتمند سیاسی را فراهم کند‪.‬‬ ‫گفتمان‪ :‬بخش عمده گفتمان پایداری‪ ،‬همان چیزی‬ ‫است که احمدی نژاد در انتخابات ریاست جمهوری ‪ 84‬و حتی‬ ‫انتخابات ‪ 88‬بیان م ی کرد‪ .‬ش��اخصه اصلی این گفتمان در‬ ‫عرصه سیاسی‪ ،‬ایجاد یک دوقطبی در ب رابر جریان موسوم‬ ‫به اش��رافیت است که هاشمی رفس��نجانی نماینده اصلی‬ ‫ان معرفی م ی ش��ود‪ .‬بر این اس��اس‪ ،‬باید ب��ا هرگونه رانت‬ ‫سیاسی‪ ،‬زاویه گرفتن با اصول اساسی انقالب اسالمی و نظام‬ ‫جمهوری اس�لامی و همچنین جریان ه��ای معاند از جمله‬ ‫جریان موسوم به فتنه برخورد و مقابله شود‪.‬‬ ‫در حوزه اجتماعی و اقتصادی ام��ا این جریان عدالت‬ ‫را س��رلوحه کار خود قرار داده اس��ت؛ عدالتی که اگر ان را از‬ ‫جنس عدالت احمدی نژاد بدانیم‪ ،‬به تعبیر احمد توکلی‪ ،‬یک‬ ‫عدالت توزیعی خواهد بود‪ .‬مبارزه با فساد و تبعیض نیز مولفه‬ ‫دیگری است که جریان پایداری در این بخش از گفتمان خود‬ ‫دنبال م ی کند‪ .‬توجه به ارزش های دینی و انقالبی و مقابله‬ ‫با بدحجابی و ب ی بند و باری در تمام حوزه ها‪ ،‬بخش شاخص‬ ‫گفتمان پایداری در حوزه فرهنگی است و در این راستا‪ ،‬این‬ ‫جریان تالش م ی کند خود را به عنوان نماینده اصیل گفتمان‬ ‫فرهنگی انقالب اسالمی معرفی کند‪.‬‬ ‫رهبر معنوی‪ :‬داشتن یک رهبر یکی از مهم ترین‬ ‫شاخصه های فعالی ت های سیاسی در کشور ماست؛ امتیازی‬ ‫که جبهه پایداری به خوبی از ان بهره مند اس��ت و توانسته‬ ‫اس��ت ایت اهلل مصباح یزدی را به عنوان لی��در معنوی خود‬ ‫معرفی کند و البته در برهه های حس��اس عالوه بر استفاده‬ ‫از نظ رات این روحانی س��اکن قم‪ ،‬از پشتیبانی او در پیشبرد‬ ‫اهداف خود استفاده نماید‪ .‬البته در این میان ایت اهلل مصباح‬ ‫چند موضع تند علیه دولت اتخاذ کرده و همین راه را ب رای نقد‬ ‫همه جانبه دولت از جانب جبهه پایداری تسهیل م ی کند‪.‬‬ ‫بدنه اجتماعی‪ :‬جریان پایداری نماینده گروهی از‬ ‫اصولگرایان اس��ت که اصولگرایی ناب را در دستورکار خود‬ ‫قرار داده اند‪ .‬بدنه اجتماعی جبهه پایداری را م ی توان طیفی‬ ‫از اصولگرایان دانس��ت که س��قف مطالبات اصولگرایی را‬ ‫مدنظر قرار داده اند و از هیچ یک از اص��ول و مطالبات خود‬ ‫کوتاه نم ی ایند‪ .‬البته منتق��دان جبهه پایداری م ی گویند که‬ ‫رای نمایندگان این جریان در مجلس کمترین رای نس��بت‬ ‫به سایر نمایندگان است و ارای چهار میلیونی سعید جلیلی‬ ‫در انتخابات ‪ ،92‬نهایت رایی است که این جریان م ی تواند در‬ ‫رقابت با سایر جریان های سیاسی به دست اورد‪ .‬با این حال‬ ‫بدنه اجتماع��ی این جریان را م ی توان حرف��ه ای تر از برخی‬ ‫گروه های اصول گرا دانست‪.‬‬ ‫دارا بودن نماینده در عرصه قدرت‪ :‬اگر از دوره‬ ‫فعالیت دولت دهم و حضور سعید جلیلی در دبیرخانه شورای‬ ‫عالی امنیت ملی و سرپرس��تی تیم مذاکره کننده هسته ای‬ ‫بگذریم‪ ،‬م ی توان در همین روزه��ا هم چهره هایی را نام برد‬ ‫که نماینده جریان پایداری در عرصه قدرت هستند؛ حضور‬ ‫بخش عم�ده گفتم�ان پای�داری‪ ،‬همان‬ ‫چیزی است که احمدی نژاد در انتخابات‬ ‫ریاست جمهوری ‪ 84‬و حتی انتخابات ‪88‬‬ ‫بیان می کرد‪ .‬شاخصه اصلی این گفتمان‬ ‫در عرصه سیاسی‪ ،‬ایجاد یک دوقطبی در‬ ‫برابر جریان موس�وم به اشرافیت است‬ ‫که هاشمی رفسنجانی نماینده اصلی ان‬ ‫معرفی می شود‬ ‫ایت اهلل مصباح یزدی در مجلس خبرگان رهبری‪ ،‬عضویت‬ ‫سعید جلیلی در مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای‬ ‫راهبردی سیاس��ت خارجی به عنوان چهره نزدیک به جبهه‬ ‫پایداری و البته حضور نمایندگان جبهه پایداری در مجلس‬ ‫ترئیسه پارلمان‬ ‫نهم و حتی عضویت مهرداد بذرپاش در هیا ‬ ‫که از نظر مواضع به این جبهه نزدیک است و حضور برخی‬ ‫اعضا در مسئولی ت های ارشد کمیسیون های مجلس‪.‬‬ ‫دارا بودن این ش��اخصه ها از س��وی جبه��ه پایداری‪،‬‬ ‫توانس��ته اس��ت این جریان را به قطب مقابل دولت تبدیل‬ ‫کند و انها به دنبال غیریت س��ازی هس��تند؛ چه انکه سایر‬ ‫گروه های اصولگرا از دارا بودن یک یا چند شاخصه از میان‬ ‫این شاخصه ها محروم و از این رو مجبور به فعالیت زیر بیرق‬ ‫جبهه پایداری هس��تند و همین امتیاز‪ ،‬تاثیرگذاری بیش��تر‬ ‫جبهه پایداری نس��بت به گذش��ته را سبب ش��ده است‪ .‬به‬ ‫نظر م ی اید تحول بزرگ��ی روی داده‪ .‬گویا پایداری ها اکنون‬ ‫بعد از تثبیت گفتمان خود کمتر به دنبال مرزبندی با سایر‬ ‫اصول گرایان هس��تند و در سیاس��ت ورزی عملگرایانه تر از‬ ‫س��ال های پیش به جای ناب س��ازی در پی وحدت با سایر‬ ‫اصول گرایان هستند‪.‬سیاست ورزی پایداری بسیار متفاوت‬ ‫از سال های قبل از ‪ 92‬است‪.‬‬ ‫عملکرد وزرا زیر ذره بین مجلس‬ ‫حاال در جدیدترین تح��ول چندروز بعد از اس��تیضاح‬ ‫فرج ی دانا محمدناصر سقای ب ی ریا در نشست خبری جبهه‬ ‫پایداری‪ ،‬با اش��اره به رای عدم اعتماد مجل��س به وزیر علوم‬ ‫اظهار داشته اس��ت‪ :‬جبهه پایداری به تنهایی در استیضاح‬ ‫وزیر علوم نقش نداشت و افرادی از گروه های اصولگرا نیز با‬ ‫ما هم رای بودند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬این طور نیست که اس��تیضاح وزیر توسط‬ ‫افراد خاص جبهه پایداری شکل گرفته باشد بلکه طی ف های‬ ‫دیگری هم در این زمینه نقش داشتند‪.‬‬ ‫سقای ب ی ریا تصریح کرد‪ :‬استیضاح فرج ی دانا به شکل‬ ‫مستند با ارائه کلیپ اسناد تصویری و صوتی ارائه شده است‪.‬‬ ‫البته بعضی اعضای جبهه پایداری که عضو مجلس هستند‬ ‫در این استیضاح فعال بودند‪.‬‬ ‫وی با اش��اره به روند اس��تیضاح وزرا در مجلس گفت‪:‬‬ ‫استیضاح با عقالنیت جمعی و س��ازوکار در مجلس اتفاق‬ ‫م ی افت��د و در مورد فرج ی دان��ا نیز چنین ب��ود به طوری که‬ ‫استیضاح ایشان چندین ماه به طول انجامید و حتی رییس‬ ‫مجلس فرصتی یک ماهه را ب رای رفع دغدغه های نمایندگان‬ ‫مجلس به ایش��ان داد اما وی از مجلس رای اعتماد کسب‬ ‫نکرد‪.‬‬ ‫سخنگوی جبهه پایداری در عین حال از ب رنامه مجلس‬ ‫ب رای استیضاح برخی دیگر از وزرا اب راز ب ی اطالعی کرد‪.‬‬ ‫سقای ب ی ریا اظهار داشت‪ :‬عملکرد دیگر وزرا همان طور‬ ‫که وظیفه است زیر ذره بین دقیق نمایندگان قرار دارد که اگر‬ ‫وظایف خود را به درس��تی انجام ندهند نمایندگان مجلس‬ ‫وظیفه دارند انها را استیضاح کنند‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬اگر وزیری به دالیل کارشناس ی شده کار خود‬ ‫را به درس��تی انجام نداده باش��د و عملکرد وی ویژگ ی های‬ ‫موردنظر را نداش��ته باش��د‪ ،‬استیضاح م ی ش��ود و این امری‬ ‫طبیعی است‪.‬‬ ‫وی با اش��اره به این که برخی فک��ر م ی کردند رهروان‬ ‫والیت در اس��تیضاح فرج ی دانا رای اکثری��ت را دارند گفت‪:‬‬ ‫به رغ��م این تفک��ر‪ ،‬رهروان والی��ت رای باالیی نداش��ت و‬ ‫طی ف های دیگری در این موضوع فعال شد که این امر خود‬ ‫تعجب اخبار عمومی را ب رانگیخت‪.‬‬ ‫سقای ب ی ریا در خصوص موضع جبهه پایداری در قبال‬ ‫تحرکات احمدی نژاد ب رای بازگش��ت به عرصه قدرت گفت‪:‬‬ ‫افراد حق دارند ت�لاش کنند‪ ،‬البته مقرراتی هم در کش��ور‬ ‫وجود دارد‪ ،‬پرونده عملکرد یک مسئول ب رای تصدی دوباره‬ ‫م ی تواند مورد بررس��ی قرار گیرد و نظام باید صالحی ت ها را‬ ‫تشخیص دهد‪.‬‬ ‫وی افزود‪ :‬اگر به سال ‪ 84‬برگردیم و همان ویژگ ی هایی‬ ‫را که احمدی نژاد در ان مقطع دارا بود‪ ،‬داشته باشد دوباره به‬ ‫وی رای م ی دهیم اما مشاهده م ی کنیم که در این ویژگ ی ها‬ ‫تغییر حاصل ش��ده؛ بناب رای��ن حمایت ه��ا از وی نیز تغییر‬ ‫م ی یابد‪.‬‬ ‫سخنگوی جبهه پایداری تاکید کرد‪ :‬به صراحت اعالم‬ ‫م ی کنم که نه به صورت اشکار و نه به صورت پنهان حمایت‬ ‫و همراهی با وی نداریم‪.‬‬ ‫سقای ب ی ریا با اش��اره به این که مالک ما ویژگی افراد‬ ‫است‪ ،‬گفت‪ :‬ب رای ما گفتمان رهبر اصل است‪ .‬احمدی نژاد در‬ ‫ان زمان پرچمدار بود اما اگر نتوانست ان وظیفه اش را درست‬ ‫انجام دهد یا پرچم را زمین گذاشت‪ ،‬گفتمان رهبری همچنان‬ ‫ادامه دارد و از بین رفتنی نیست‪ .‬بناب راین ما فرد دیگری که‬ ‫ویژگی الزم را ب رای پرچمداری داشته باشد‪ ،‬پیدا م ی کنیم‪.‬‬ ‫وی درباره اظه��ارات و انتقادات برخی از اعضای جبهه‬ ‫پایداری درباره ش��یوه مدیریتی عل��ی الریجانی در مجلس‬ ‫اظهار داش��ت‪ :‬مردم م ی شنوند و قاضی هس��تند که شیوه‬ ‫مدیریتی‪ ،‬کجاها اش��کال دارد‪ .‬ممکن است اقای الریجانی‬ ‫نس��بت به برخی روش های خود توجیهی داش��ته باشد اما‬ ‫برخی جهت گیری ها در جنبه مدیریتی مجلس‪ ،‬اش��کاالت‬ ‫زیادی دارد‪.‬‬ ‫عضو شورای مرکزی جبهه پایداری ادامه داد‪ :‬معتقدیم‬ ‫رییس مجلس باید ب ی طرفی خ��ود را حفظ کند‪ .‬الریجانی‬ ‫قبل از رای گیری درباره استیضاح با تشخیص خودش تالش‬ ‫کرد تا استیضاح رای نیاورد که این مساله مقداری با ب ی طرفی‬ ‫سازگار نیست‪.‬‬ ‫س��قای ب ی ریا در پاسخ به س��والی مبنی بر این که ایا‬ ‫ایت اهلل مصباح یزدی با تشکیل حزب مخالف است یا خیر؟‬ ‫گفت‪ :‬وی به طور کلی با تش��کیل ح��زب مخالفتی ندارد و‬ ‫تحزب را رد نم ی کند بلکه با تش��کیل حزب به شکل غربی‬ ‫و حزبی که بخواهد قدرت را به دست گیرد مخالف است‪.‬‬ ‫وی اظهار داش��ت‪ :‬ایت اهلل مصباح ی��زدی با حزبی که‬ ‫منسجم و ب راس��اس ویژگ ی های اسالمی و موازین الهی در‬ ‫صحنه سیاست فعالیت کند‪ ،‬مخالفتی ندارد‪.‬‬ ‫س��قای ب ی ریا در خص��وص واکنش جبه��ه پایداری‬ ‫نس��بت به انتصاب محمدعلی نجفی به عنوان سرپرست‬ ‫وزارت علوم گفت‪ :‬این انتصاب حق ریی س جمهور اس��ت و‬ ‫قانونا مشکلی ندارد‪ .‬اما باید تذکر داد که قرار گرفتن افرادی‬ ‫که یک بار در صحنه سیاس��ی محک خ��ورده و از مجلس‬ ‫رای اعتماد کسب نکرده اند در وزارتخانه ای همچون وزارت‬ ‫علوم اینده ای ندارد‪.‬‬ ‫عضو شورای مرکزی جبهه پایداری ادامه داد‪ :‬قرار دادن‬ ‫نجفی به عنوان سرپرست وزارت علوم نوعی مقاومت در ب رابر‬ ‫مجلس اس��ت یعنی این که بگوییم اگر ‪ 10‬وزیر استیضاح‬ ‫شوند ما دوباره انها را در راس کار قرار خواهیم داد‪.‬‬ ‫س��قای ب ی ریا تصریح ک��رد‪ :‬دولت باید مش��کل را در‬ ‫استیضاح وزی ران به صورت ریش��ه ای حل کند و اجازه ندهد‬ ‫استیضاح وزی ران بر دغدغه ها بیفزایند‪.‬‬ ‫تحلیلانهاییکه می گویندپایداریمجلسرا‬ ‫مدیریت کرده‪ ،‬وارونه است‬ ‫قاسمروانبخشدرگفت وگوبامثلث‬ ‫ارایش سیاس�ی نیروهای اصولگ�را بعد از یک‬ ‫س�ال روی کار امدن دول�ت یازده�م را چگونه‬ ‫ارزیابی می کنید؟‬ ‫دو تشکل سیاسی ایثارگران و رهپویان مشخص‬ ‫است که به جبهه پایداری نزدیک شدند و همسو‬ ‫با پایداری پیش می روند‪ .‬ش�ما عل�ت ان را هم‬ ‫گفتید اما در جامعتین و جبهه پیروان هنوز چنین‬ ‫رویک�ردی را نمی بینیم و بیش�تر انه�ا در مقابل‬ ‫دولت اقای روحانی سکوت کرده اند‪ ،‬جایگاه این‬ ‫دو تش�کل هم اکنون نس�بت به موضع پایداری‬ ‫چگونه تعریف می شود؟‬ ‫از ابت��دا تحولخواهان (ایثارگ��ران و رهپویان) و‬ ‫پایداری به هم نزدیک تر بودند‪ ،‬پای��داری وقتی امد برای‬ ‫گاردگیری مقاب��ل اصولگرایان نبود بلکه ام��د تا بر اصول‬ ‫قاس�م روانبخش از اعضای جبهه پایداری‬ ‫و از چهره های نزدیک ب�ه ای ت اهلل مصباح یزدی‬ ‫اس�ت‪ .‬او در گفت وگو با مثلث به تحلیل ارایش‬ ‫سیاس�ی نیروه�ای اصولگ�را از زم�ان روی کار‬ ‫ام�دن دول�ت یازده�م پرداخت�ه و د رخصوص‬ ‫نزدیکی اصولگرایان تحولخواه با جبهه پایداری‬ ‫سخن گفته است‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬برای همین وقتی مجلس نه��م اغاز به کار‬ ‫کرد‪ ،‬فراکس��یون اصولگرایان مرکب از نیروهای پایداری‪،‬‬ ‫ایثارگران و رهپویان تشکیل شد البته تعدادی از نمایندگان‬ ‫مستقل هم به این فراکسیون پیوس��تند‪ ،‬منتها فراکسیون‬ ‫ره��روان از اعض��ای جبهه پی��روان خط ام��ام و رهبری و‬ ‫اصالح طلبان عضوگیری کرد‪.‬‬ ‫سایر اضالع اصولگرایان هم اکنون چه دیدگاهی‬ ‫دارند؟‬ ‫هر چه زمان می گذرد اضالع اصولگرایی دارند به‬ ‫یکدیگر نزدیکتر می شوند‪.‬‬ ‫پای�داری به جبهه پی�روان خط ام�ام و رهبری و‬ ‫جامعتین نزدیکتر می شود یا انها به پایداری؟‬ ‫این که کدام تش��کل به کدام گ��روه نزدیک تر‬ ‫می ش��ود مطرح نیس��ت‪ ،‬چون نمی خواهیم مبنا را بر این‬ ‫بگذاریم که چه کسی اصل است‪ .‬جریانات اصولگرایی دوایر‬ ‫متحدالمرکز هس��تند‪ .‬هر کس به‬ ‫این گفتمان نزدیکتر باش��د جبهه‬ ‫پایداری هم به او نزدیک اس��ت‪.‬‬ ‫این یک امر دو طرفه است اما در‬ ‫کل معتق��دم دوای��ر متحدالمرکز‬ ‫اصولگرای��ی در ح��ال نزدی��ک‬ ‫شدن به هم هس��تند‪ ،‬اخیرا دیدار‬ ‫اقای تق��وی با ای��ت اهلل مصباح‬ ‫نش��ان می دهد که دوای��ر جریان‬ ‫اصولگرایی دارن��د به هم نزدیک‬ ‫می شوند‪.‬‬ ‫عل�ت انک�ه ائتالف پای�داری‪،‬‬ ‫ایثارگ�ران و رهپوی�ان موف�ق‬ ‫می شود در بزنگاه های سیاسی‬ ‫همچون انتخابات هیات رئیسه‬ ‫و اس�تیضاح رض�ا فرج�ی دانا‬ ‫از بدن�ه فراکس�یون ره�روان‬ ‫یارگی�ری اثرگ�ذاری داش�ته‬ ‫باشد چیست؟‬ ‫پس ایثارگران و رهپویان ان حلقه نخستی بودند‬ ‫که به پایداری نزدیکترند؟‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫پایداری کن��د‪ .‬از همان روزهای نخس��ت حضرت ایت اهلل‬ ‫مصباح مطرح کرد که اصولگرایان همانند دوایر متحدالمرکز‬ ‫هس��تند و هر گرایش��ی به ما نزدیک تر باش��د ما هم به او‬ ‫نزدیک تریم‪.‬‬ ‫ب��ه نظ��رم دو دلی��ل‬ ‫دارد‪ .‬دوس��تان اصولگرای��ی ک��ه‬ ‫در فراکس��یون رهروان هس��تند‬ ‫به گفتمان اصولگرای��ی پایبندند‪،‬‬ ‫عملکرد دولت در یک سال گذشته‬ ‫و در برخی از عرصه ها طوری بود‬ ‫که حتی دوستانی که در فراکسیون‬ ‫رهروان والی��ت حض��ور دارند و‬ ‫مبنای فراکس��یونی انها طبق نظر‬ ‫اقای الریجانی و اقای باهنر تعامل‬ ‫بیش��تر با دولت اس��ت نمی توانند‬ ‫گفتمان دولت را تحمل کنند‪ .‬وقتی‬ ‫که اقای رئیس جمهور رسما با ان ادبیات نامناسب صحبت‬ ‫می کند و منتق��دان را به جهنم حواله می ده��د یا منتقدان را‬ ‫ بیسواد و کم س��واد می خواند‪ ،‬بیان این تعابیر از یک جایگاه‬ ‫از خودبرتربینی اس��ت یا نگاهی که وزیر اس��تیضاح ش��ده‬ ‫علوم داشت که در جلس��ه ای گفت‪« :‬این مجلسی ها از من‬ ‫رانت می خواهند چون ران��ت به انها ندادم ب��ه همین دلیل‬ ‫سیاست‬ ‫در انتخاب��ات س��ال ‪ 84‬به رغم انک��ه یک فرد‬ ‫اصولگرا پیروز و جریان اصولگرایی ب��ر جریان اصالحات‬ ‫غالب ش��د‪ ،‬اما یک اتف��اق نامبارکی رخ داد و ان ش��کاف‬ ‫میان جریانات اصولگرا بود که البته می شد تدبیر کرد تا این‬ ‫شکاف ایجاد نشود‪ .‬در انتخابات ریاست جمهوری سال ‪84‬‬ ‫اقایان قالیباف‪ ،‬احمدی ن��ژاد و الریجانی با یکدیگر رقابت‬ ‫کردند‪ ،‬ان زمان افراد دلسوزی می کوشیدند تا اصولگرایان‬ ‫در رقابت با جریان اصالحات به ائت�لاف و توافق مثبت و‬ ‫ارزشمندی برسند‪ .‬ایت اهلل مصباح از جمله ان افراد دلسوز‬ ‫بود که طرحی را برای اصولگرایان ارائه کرد که براس��اس‬ ‫ان‪ ،‬طرح ه��ر ک��دام از نامزدهای اصولگ��را در دولت نهم‬ ‫مس��ئولیتی می گرفت‪ ،‬ان زمان ایت اهلل مصباح طرح خود‬ ‫را به جامعه مدرس��ین ارائه کرد‪ .‬حت��ی او گفت‪« :‬در طرح‬ ‫من احمدی نژاد به عنوان وزیر کش��ور معرفی شده است»؛‬ ‫متاسفانه اصولگرایان در ان زمان‬ ‫زیر بار ائتالف نرفتن��د و هر کدام‬ ‫ساز خود را زدند‪ ،‬در نهایت وحدت‬ ‫اصولگرای��ان به جایی نرس��ید و‬ ‫قرار شد هر گرایش��ی کار خود را‬ ‫انجام دهد‪ .‬ما ه��م نزدیک ترین‬ ‫فرد به گفتمان خود را احمدی نژاد‬ ‫دیدی��م و از او حمای��ت کردی��م‪.‬‬ ‫انتخاب��ات برگ��زار و احمدی نژاد‬ ‫پیروز میدان رقابت شد‪ ،‬ولی همان‬ ‫موقع نطف��ه یک اخت�لاف میان‬ ‫اصولگرایان ش��کل گرفت چون‬ ‫جریان��ات و نامزده��ای اصولگرا‬ ‫که شکس��ت خورده بودند‪ ،‬دولت‬ ‫نهم را رقیب می دیدند‪ ،‬به همین‬ ‫دلیل گاه��ی به جای نق��د رقیب‬ ‫عمال نقدهایشان را متوجه جریان‬ ‫اصولگرایی می کردند و این مساله‬ ‫باعث ش��د به اختالفات دامن زده‬ ‫شود تا انکه در سال ‪ 92‬نیز دوباره‬ ‫در انتخاب��ات ریاس��ت جمهوری‬ ‫اتفاقی شبیه سال ‪ 84‬رخ داد؛ حتی‬ ‫ش��دت و ح ّد ت اختالفات بیشتر‬ ‫هم ب��ود به طوری که در مناظرات‬ ‫تلویزیون��ی نامزده��ای اصولگرا‬ ‫هم با هم به رقاب��ت می پرداختند‬ ‫چون جریان��ات اصولگرایان دچار‬ ‫یک نوع غرور سیاسی شده بودند‪.‬‬ ‫امروز که یک س��ال از عمر دولت‬ ‫یازدهم می گذرد ارایش سیاس��ی‬ ‫نیروهای اصولگرا متفاوت ش��ده‪،‬‬ ‫چ��ون بعض��ی از جریان��ات اصولگرایی در ابت��دای دولت‬ ‫یازدهم فکر می کردند دولتی سر کار امده که اصولگراست‪،‬‬ ‫حال انکه جبه��ه پایداری از ابتدا هش��دار می داد که دولت‬ ‫یازدهم اصولگرا نیست‪ ،‬امروز بعد از یک سال سیاست های‬ ‫فرهنگی‪ ،‬امنیتی‪ ،‬سیاس��ت خارجی و به کارگیری نیروها‬ ‫در وزارتخانه ها نشان داد که موضع پایداری درست بوده و‬ ‫نیروهای اصولگرا باید در مقابل برخی سیاست های دولت‬ ‫یازدهم اعالم موضع گیری کنند بنابراین به نظر من بعد از‬ ‫یک س��ال از عمر دولت یازدهم نیروهای اصولگرا ارایش‬ ‫جدیدی دارند به خود می گیرند و به س��مت یک نوع تعامل‬ ‫و وحدت بیشتر در سیاست گذاری حرکت می کنند و به هم‬ ‫نزدیک می شوند‪.‬‬ ‫‪2‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫‪49‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫دارند مرا اس��تیضاح می کنند‪ ».‬یعنی از جایگاه باال و در مقام‬ ‫تحقیر منتقد برمی ایند‪ ،‬طبیعتا در چنی��ن اوضاعی رویکرد‬ ‫فراکسیونی جواب نمی دهد‪ ،‬حتی اگر اقای الریجانی هم بیاید‬ ‫فراکسیون رهروان را برای حمایت از دولت به خط کند راه به‬ ‫جایی نمی برد‪ .‬چند تن از نمایندگان همچون اقایان نقوی و‬ ‫اصفری که در روز اس��تیضاح صحبت کردند و صحبت شان‬ ‫نیز بسیار عالی بود‪ ،‬عضو فراکس��یون رهروان والیت بودند‪.‬‬ ‫عملکرد نامناس��ب دول��ت در عرصه سیاس��ی‪ ،‬اقتصادی‪،‬‬ ‫فرهنگی و سیاست خارجی و نوع ادبیاتی که نسبت به منتقدان‬ ‫و مجلس به کار گرفته موجب وحدت بیشتر اصولگرایان در‬ ‫مجلس شده است؛ حتی وقتی که اقایان الریجانی و جاللی‬ ‫به شدت در دفاع از دولت بلند می شوند و هزینه می کنند دیگر‬ ‫این طور نیست که نمایندگان در فراکسیون دربست به خط‬ ‫رئیس عمل کنند‪.‬‬ ‫ی تحلیلی خالف تحلیل شما را بیان می کنند؛‬ ‫برخ ‬ ‫انه�ا معتقدن�د نیروه�ای جبه�ه پای�داری در‬ ‫موضوعات مختلف کشور مرز مش�ترک با سایر‬ ‫نماین�دگان تعری�ف می کنن�د‪ ،‬بقی�ه نمایندگان‬ ‫موافق را نیز وارد بازی خود می کنند‪ ،‬سپس ابتکار‬ ‫عمل را در هدایت ان موضوعات سیاسی به دست‬ ‫می گیرند تا نتیجه دلخواهشان حاصل شود‪ ،‬نظر‬ ‫شما چیست؟‬ ‫کس��انی که این طور تحلیل می کنن��د یا اطالع‬ ‫درستی از مجلس ندارند یا انکه باید نگاه شان را اصالح کنند‪،‬‬ ‫چون این نگاه تحقیر امیز به مجلس است‪ .‬اینکه کسی بگوید‬ ‫نمایندگان مجلس را گروهی و جمعی دارند مدیریت می کنند‬ ‫به نظرم تحلیل وارونه ای است‪ .‬انها اگر عملکرد خودشان را‬ ‫بررسی می کردند متوجه می ش��دند که چرا مخالفانشان در‬ ‫مجلس افزایش پیدا کرده و این به ان دلیل نیست که پایداری‬ ‫امده و فضا را مدیریت کرده اس��ت‪ .‬این افراد به جای انکه با‬ ‫زبان تحقیر با نمایندگان صحبت کنند و انه��ا را از پایداری‬ ‫بترس��انند و بگویند پایداری دارد انه��ا را هدایت و مدیریت‬ ‫می کند به تحلیل درست بپردازند که عملکرد ناروا و ناصواب‬ ‫دولت باعث شده فراکس��یونی که در یک سال گذشته دائما‬ ‫ی دولت بوده در عرصه ه��ای مختلف امروز دیگر نتواند‬ ‫حام ‬ ‫از دولت حمایت کند‪ .‬وقتی یک نماینده مس��تندات قوی را‬ ‫می بیند دیگر جایز نمی داند از یک وزیر حمایت کند‪ ،‬حتی اگر‬ ‫رئیس فراکسیون معتقد باشد که باید دولت را حمایت کرد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫بنابراین اصولگرایان با این تفاسیر می روند که‬ ‫قطب مقابل دولت ش�وند؛ به نظر شما درصورت‬ ‫تبدیل ش�دن اصولگرایان به قطب مقابل دولت‪،‬‬ ‫موفقیت از ان کدامی�ک از دو قطب در انتخابات‬ ‫اینده مجلس خواهد بود؟‬ ‫به نظر من قطب بندی از طرف دولت در یک سال‬ ‫گذشته شکل گرفت؛ ان هم به دلیل عملکردی که داشت‪،‬‬ ‫در واقع عملکرد دولت یک قطب بندی اصالح طلبانه مقابل‬ ‫جریان اصولگرای��ی را ایجاد ک��رد با وجودی ک��ه انها در‬ ‫مواضع ش��ان زیاد از رهبر معظم انقالب نقل قول می کنند‪،‬‬ ‫اما رویکرد و عملکردش��ان اصالح طلبانه است‪ .‬باتوجه به‬ ‫عملکرد یک ساله دولت در عرصه سیاست خارجی‪ ،‬داخلی‪،‬‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و اقتصادی‪ ،‬به نظر من دولت نتوانسته‬ ‫در تحقق وعده هایی که به مردم داده موفق شود‪ ،‬بر همین‬ ‫اس��اس معتقدم جری��ان اصولگرایی که مقاب��ل دولت در‬ ‫انتخابات اینده تعریف شود بیش��تر مورد اعتماد مردم قرار‬ ‫خواهد گرفت‪ .‬گروه هایی از جریان اصولگرایی که همچنان‬ ‫از دولت حمایت می کنند و چش��م بر نق��اط ضعف مختلف‬ ‫دولت می پوش��ند اگر بخواهند در انتخاب��ات اینده مجلس‬ ‫همراه با دولت لیست مشترک بدهند ‪ -‬مثل ان صحبتی که‬ ‫اقای عطریانفر مطرح کرد و گفت از اقای الریجانی حمایت‬ ‫می کنیم‪ -‬یا انکه خود لیست جداگانه تنظیم کنند بی تردید‬ ‫مورد اعتماد مردم قرار نخواهند گرفت‪.‬‬ ‫خطر باالی سردکتر جاللی و دوستان‬ ‫تهدید حامیان اعتدال برای‬ ‫جدایی از فراکسیون رهروان‬ ‫جدی تر از قبل شده است‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪3‬‬ ‫در پارلمان‪ ،‬زلزله امده است انهم یک زلزله با قدرت‬ ‫چند ریش��تر‪ .‬انچنان که تکان هایش ژئوگرافی سیاس��ی‬ ‫بهارس��تان را تغییر داده‪ .‬اگر عل��ی الریجانی تا همین چند‬ ‫وقت پیش با ارام��ش روی بلند ترین صندلی مجلس تکیه‬ ‫می زد و با همان لح��ن معروفش اغاز و پای��ان رای گیری‬ ‫را اعالم می ک��رد‪ ،‬در مج��ادالت با اندکی اخ��م و جدیت‬ ‫پایان بخش مباحث می شد‪ ،‬حاال دیگر نمی توان در چهره او‬ ‫همان سیاست پیشه سابق را دید‪ .‬اوضاع عوض شده است‪.‬‬ ‫خیلی س��اده اس��ت اگر بخواهیم بر مبنای تعاریف پیشین‬ ‫هنوز هم بگویی��م‪« :‬عل��ی الریجانی رئیس فراکس��یون‬ ‫اکثریت مجلس»‪ .‬دیگر خبری از فرمانبرداری بدنه از سر در‬ ‫فراکسیون رهروان والیت نیست‪.‬‬ ‫«بدنه» پ��ا ب��ه ی��راق‪ ،‬پریش��ان ش��ده و در مرحله‬ ‫تصمیم گیری است‪ .‬شاخه شاخه شده اند‪ .‬گروهی متمایل به‬ ‫روحانی شده اند‪ ،‬گروهی مجذوب فراکسیون اصولگرایان و‬ ‫گروهی هم به وفاداری به رئیس فعلی فکر می کنند‪.‬‬ ‫ش��رایط فعلی فراکس��یون حضور در دوران «تردید»‬ ‫است‪ .‬اما چرا ارایش سیاس��ی مجلس درست در زمانی که‬ ‫تصور می شد حامیان دولت و در کنار ان فراکسیون رهروان‬ ‫قدرت بیشتری یافته اند این چنین متحول شد؟ راز این تغییر‬ ‫چیست؟ ایا پشت پرده خبری هست که هنوز رسمی نشده؟‬ ‫دوران جدید اقای رئیس!‬ ‫حس��ن روحانی؛ او مهمترین فاکتور تغییرات جدید در‬ ‫پارلمان است‪ .‬وقتی او به پاس��تور رفت همه نگاه ها به علی‬ ‫الریجانی دوخته شد؛ به اینکه او چگونه با رئیس جمهور جدید‬ ‫کنار خواهد امد‪ .‬به یک معنا ایا رئیس مجلس و فراکسیون‬ ‫اکثریت مجلس به جهت نزدیکی ب��ه گفتمان تازه که از ان‬ ‫به اعتدال نام می بردند‪ ،‬شرایط جدیدی از سیاست ورزی را‬ ‫میان دو قوه پدید خواهند اورد؟ چیزی عکس ان چیزی که‬ ‫در سال های اخر صدارت محمود احمدی نژاد شکل گرفته‬ ‫بود‪ .‬ایا نوع چینش نیروها در بهارستان و پاستور کار را برای‬ ‫رئیس جمهور جدید اسان خواهد کرد؟ کابینه که به مجلس‬ ‫رفت برای رای اعتماد هنوز هم می ش��د سایه سنگین علی‬ ‫الریجانی را روی بدنه فراکسیون رهروان حس کرد‪ .‬حتی‬ ‫ان هنگام که س��ه وزیر کابینه رای نیاوردن��د و دولتی های‬ ‫پارلمان نشین فریاد استقالل و جدایی از فراکسیون رهروان‬ ‫را سر دادند این علی الریجانی یا شاید ژنرال های نزدیک او‬ ‫بودند که با یک تلفن با سران استقالل طلب اتش بحران را‬ ‫خاموش و مرزهای سرزمین فراکسیون اکثریت را حراست‬ ‫کردند‪ .‬این یعنی اینکه همچنان می ش��د حس کرد‪« :‬علی‬ ‫الریجانی رئیس یک فراکس��یون اس��ت با بی��ش از ‪160‬‬ ‫نماینده»‪ .‬ش��رایط اما به گونه ای دیگر پیش رفت‪ .‬هر چقدر‬ ‫در فراکس��یون اکثریت فضا به سمت بی س��امانی سیاسی‬ ‫می رفت مخالفان حس��ن روحانی‪ ،‬ائتالفی محکم تشکیل‬ ‫داده و در نمایی تازه از دوران سیاست ورزی خود تشکیالتی‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫نبود که از جانب مخالفان در اقلیت حسن روحانی رخ نمایی‬ ‫می کرد‪ ،‬بلکه حاال نوبت چه��ره نمایی مخالفان جدید بود؛‬ ‫انهم درست از جایگاه مهمترین حامیان دولت‪.‬‬ ‫روز اس��تیضاح فرجی دانا زمان ریسک فرا رسیده بود؛‬ ‫ریسک بر هم زدن قاعده شراکت هم با دولت مستقر و هم‬ ‫با رئیس مجلس‪ .‬گویی همان روز باید بخشی از تکلیف سر‬ ‫با بدنه مشخص می ش��د؛ تکلیف علی الریجانی با برخی از‬ ‫اعضای فراکسیون رهروان والیت‪.‬‬ ‫داستان یک حزب‬ ‫اگر روزی فقط ‪ 100‬نماینده مجلس‪ ،‬جلسات سیاسی‬ ‫فراکس��یون اصولگرایان مجلس را پر می کردند امروز انها‬ ‫می توانند به روشنی بگویند که اوضاع برایشان خیلی تغییر‬ ‫کرده و اعضایشان فعال خیلی بیشتر از گذشته است‪ .‬انچه رخ‬ ‫می نماید این است که غیریت سازی و دگرسازی خوب جواب‬ ‫داده و انها اکن��ون جاذبه زیادی برای پارلمان نش��ین های‬ ‫غیر عضو یافته اند‪.‬‬ ‫انهم درس��ت در ش��رایطی ک��ه حس��ن روحانی در‬ ‫حس��اس ترین وضعیت بعد از انتخابات ‪ 92‬قرار دارد‪ .‬تالش‬ ‫برای اراستن فراکسیون اصولگرایان به زیور عناصر و دقایق‬ ‫گفتمانی ثمر داده و حاال نه فقط در پرونده هس��ته ای بلکه‬ ‫در حوزه های مهم دیگ��ری مخالفت خوانی ها با دولت اغاز‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫دروازه فراکس��یون اصولگرای��ان اکنون باز اس��ت و‬ ‫فرش های قرمز فراخ‪ .‬دوران جذب با تمام قوا ش��روع شده‬ ‫و دیگر حتی پایداری ها هم س��خنی از ناب س��ازی به میان‬ ‫نمی اورند‪ .‬انها دنبال بدنه هستند؛ از اعضای ناراضی رهروان‬ ‫گرفته تا مستقل های پارلمان نشین‪.‬‬ ‫وضعیت «واقعا موجود» نشان می دهد که انها چندان‬ ‫هم بدشان نمی اید فراکس��یون حامیان دولت شکل گیرد‪.‬‬ ‫این یعنی اینکه فراکسیون رهروان والیت دیگر در اکثریت‬ ‫نخواهد بود‪.‬‬ ‫حامیان روحانی از راه می رسند؟‬ ‫همه چیز برای تشکیل یک فراکسیون جدید مهیاست‪.‬‬ ‫از دلخوری از اقای رئی��س گرفته تا نتیجه اس��تیضاح روز‬ ‫چهارش��نبه‪ .‬حاال حامیان دول��ت می گویند از فراکس��یون‬ ‫رهروان دیگر چندان کاری ساخته نیست و حتی حمایت های‬ ‫عیان علی الریجانی هم نتوانس��ته از افت��ادن وزیر کابینه‬ ‫جلوگیری کند‪.‬‬ ‫چنین اس��ت که می گویند باید راه دیگری را ازمود؛‬ ‫راهی که از اعالم اس��تقالل اغاز می ش��ود‪ .‬یک استقالل‬ ‫ش��اید با ش��رط عدم انفکاک از رهروان‪ .‬به ی��ک معنا انها‬ ‫در قالب یکم فراکسیون با س��ری جدید تمام تالششان را‬ ‫برای مقابله با قطب مقابل روحانی خواهند کرد‪ .‬می گویند‬ ‫نزدیک به صد نماینده را به همراه دارند اما از همه ش��واهد‬ ‫بر می اید شاید در خوش��بینانه ترین شرایط قریب ‪ 70‬عضو‬ ‫از اعضای پارلمان همراه انان باش��ند؛ یک اقلیت که حتما‬ ‫موثر خواهد بود‪ .‬شاید بهتر باش��د این نوشتار را این گونه به‬ ‫پایان ببریم؛ از هم اکنون دیگر هی��چ «بیرون» خنثایی در‬ ‫مورد مجلس وجود ندارد‪ .‬حاال همه باتوجه به نزدیک شدن‬ ‫زمان انتخابات چشم شان را به مجلس دوخته اند‪ .‬روزهای‬ ‫مهمی در راه است‪ .‬فعال که خطر باالی سر دکتر جاللی و‬ ‫دوستان است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫دروازه فراکس�یون اصولگرای�ان اکنون‬ ‫باز است و فرش های قرمز فراخ‪ .‬دوران‬ ‫جذب با تمام قوا شروع شده و دیگر حتی‬ ‫پایداری ها هم س�خنی از ناب س�ازی به‬ ‫میان نمی اورند‪ .‬انها دنبال بدنه هس�تند؛‬ ‫از اعض�ای ناراض�ی ره�روان گرفت�ه تا‬ ‫مستقل های پارلمان نشین‬ ‫بازگشت از نوع فراکسیون اصولگرایان‬ ‫سیاست‬ ‫از ناکامان انتخابات ‪ 92‬را سامان دادند با همه ملزومات یک‬ ‫حزب سیاس��ی ان هم درون پارلمان؛ از گفتم��ان گرفته تا‬ ‫سیاست ورزی حساب و با برنامه‪ .‬کارشان را هم از قوی ترین‬ ‫نقطه ش��روع کردند‪ ،‬پرونده هس��ته ای؛ درست همانجا که‬ ‫رئیس جمهور جدید همه س��رمایه اش را انج��ا خرج کرده‬ ‫بود‪ .‬صدای مخالفان در این حوزه خیلی بلند ش��د‪ ،‬حتی اگر‬ ‫تعدادشان در ابتدا زیاد هم نبود‪ .‬جدال دلواپس و دالور به راه‬ ‫افتاد و هر روز از تریبون مجلس فریاد اعتراض سر دادند انهم‬ ‫درست در شرایطی که خبری از فریاد اعتراض «دالور» های‬ ‫اقای ظریف و رئیسش نبود‪.‬‬ ‫فراکسیون رهروان با ریه اصولگرایی تنفس می کرد‪،‬‬ ‫هر چند تمایل فراوان داشت تا لباسی از گفتمان جریان پیروز‬ ‫در انتخابات را بر تن داشته باش��د‪ .‬چنین بود که هم در رای‬ ‫اعتماد به کابینه در چند رای گیری شیفت جریانی پدید امد‬ ‫و اعضای فراکسیون همان رایی را دادند که مخالفان دولت‬ ‫دادند‪ .‬اختالفات با گذش��ت زمان افزایش یافت و دعواهای‬ ‫درون فراکس��یونی که ب��ا کاتالیزورهای م��وازی همچون‬ ‫برکناری احم��د توکلی از مرکز پژوهش ه��ا‪ ،‬خداحافظی با‬ ‫حلقه اول رهروان والیت همچون شجاع الدین کیاسری و‬ ‫دعواهای پشت پرده با دولتی های پارلمان نشین همراه شد‬ ‫فقط یک کنش جدید الزم بود تا پرده ها بر افتد و عیان شود‬ ‫صورت جدید ارایش سیاسی مجلس‪.‬‬ ‫جدال شیر دل و بزدل که برپا ش��د‪ ،‬انهم درست چند‬ ‫روز قبل از اولین استیضاح کابینه دیگر این فقط صدای بلند‬ ‫وقتی اخبار در گوش��ی و محفل��ی از تالش های علی‬ ‫الریجانی برای تشکیل حزب خبر می داد‪ ،‬وقتی از همنشینی‬ ‫نهاوندیان و چن��د دولتی دیگ��ر‪ ،‬از پیغام فرس��تادن برای‬ ‫علی اکبر ناطق نوری و رایزنی های فراکسیونی محمد رضا‬ ‫باهنر روایت ش��د‪ ،‬تحلیل غالب این بود که این حزب از سر‬ ‫قدرت تشکیل می شود‪.‬‬ ‫امروز ام��ا می ت��وان فهمید ک��ه عل��ی الریجانی و‬ ‫دوس��تانش زودتر از این ها لرزه نگاری ک��رده و از اوضاع‬ ‫فراکس��یون خود با خبر بودند‪ .‬حزب‪ ،‬اگر چه تشکیل نشد‪،‬‬ ‫اما تش��کیلش نه از س��ر قوت که برای مواجهه با روزهای‬ ‫س��ختی بود‪.‬فراکس��یون رهروان با چند چالش به صورت‬ ‫همزمان مواجه بود‪:‬‬ ‫‪ -1‬اختالفات مدیریتی در س��طح س��ران که با یک‬ ‫انقالب بی صدا در ظاه��ر پایان یافته بود اما در خفا اتش��ی‬ ‫زیر خاکستر بود‪.‬‬ ‫‪ -2‬اگر منتقدان علی الریجانی حت��ی در بحث های‬ ‫درونی حرمت «اقای دکتر» را نگه می داشتند‪ ،‬هیچ تعهدی‬ ‫وجود نداشت که همین نسبت در مورد کاظم جاللی به عنوان‬ ‫رئیس فراکسیون رهروان رعایت شود‪ .‬به یک معنا در تمام‬ ‫ماه های گذش��ته می شد شورش علیه «س��ر» را به صورت‬ ‫عیان در گعده نشینی های بدنه دید‪ .‬خیلی ها «رئیس اسمی»‬ ‫را قبول نداشتند‪.‬‬ ‫‪ -3‬این احس��اس در می��ان دولتی های فراکس��یون‬ ‫رهروان والیت به صورت محسوس��ی به وجود امده بود که‬ ‫ائتالف نا نوشته ای با فراکسیون اصولگرایان وجود دارد تا در‬ ‫برخی مواقع باطن اصولگرایی به ظاهر اعتدالگرایی ترجیح‬ ‫داده شود‪ .‬به یک معنا یک هم چس��بی سیاسی و تاکتیکی‬ ‫که در مقطعی از زمان مقابل دولت قرار می گیرد‪ .‬نمونه اش‬ ‫افتادن چند گزینه مد نظر روحانی ب��رای دولت‪ ،‬بی صدایی‬ ‫مقابل صدای بلند مخالفان روحانی و چند نمونه دیگر‪ .‬این‬ ‫احساس‪ ،‬ضرورت یک جدایی طلبی خطرناک را دامن می زد‪.‬‬ ‫‪ -4‬درست مقابل چنین احساسی‪ ،‬احساس دیگری هم‬ ‫وجود داش��ت که برخی رهروانی ها که دور تر از دولت بودند‬ ‫ان را حس می کردند‪ .‬باور انان این بود که همگرایی بیش از‬ ‫اندازه ای با دولت مستقر پدید امده و این موجب دیده نشدن‬ ‫برخی اصول مدنظر انان ش��ده اس��ت‪ .‬نمونه اش دفاعیات‬ ‫مشهود علی الریجانی از کابینه حسن روحانی و ایستادگی‬ ‫او مقابل اعالم وصول بسیاری از سواالت از وزرا در صحن‬ ‫مجلس بود‪ .‬درست همینجاس��ت که نقطه عزیمت شکل‬ ‫می گیرد و جذب به فراکسیون اصولگرایان اغاز می شود‪.‬‬ ‫‪ -5‬خاص بودگی های برخی چهره های فراکس��یون‬ ‫رهروان والیت همچ��ون علی مطهری ک��ه گاهی زمینه‬ ‫انشقاق را درست از میانه اعتراض ها پدید می اورد‪.‬‬ ‫‪ -6‬گس��تردگی نفرات رهروانی ها که موجب می شود‬ ‫انها در اکثر مواقع نتوانند یک موضع مشخص فراکسیونی را‬ ‫اتخاذ و اعالم کنند‪ .‬یک تنوع سیاسی که از ترکیب ناهمگون‬ ‫ان نشات می گرفت‪.‬‬ ‫به نظر می رسد دکتر علی الریجانی فعال باید سنگینی‬ ‫بار زمان را تحم��ل کند و چش��م انتظار اینده باش��د تا در‬ ‫شرایطی که دیگر هیچ امیدی به تشکیل حزب وجود ندارد‪،‬‬ ‫پیچش های سیاسی پهنه ای جدید از سیاست ورزی را برای‬ ‫او مهیا کند‪ .‬اوضاع اگر چنین پیش برود نه تضمینی هست‬ ‫که او رئیس مجلس در مدت باقیمانده از مجلس نهم باشد‬ ‫و نه تضمینی بر اینکه او می تواند گزینه خوبی برای ائتالف‬ ‫اصالح طلبان و اعتدالگرایان باش��د در فراغ علی اکبر ناطق‬ ‫نوری‪ .‬البته علی الریجانی نش��ان داده که سیاست مدار با‬ ‫کفایتی است‪ .‬او از تهدیدها هم بارها فرصت ساخته‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫نوعا روی مرز مش��ترک راه م ی روند و نیازهای��ی که امروز‬ ‫در جامعه احس��اس م ی ش��ود را از نگاه خود دنبال و بیان‬ ‫م ی کنند‪ .‬البته نظر جبهه پایداری درباره دولت خیلی شفاف‬ ‫است‪ .‬یکی از دالیلش هم همین است‪ ،‬انها به طور شفاف‬ ‫منتقد دولت هستند اما جریان فراکسیون رهروان والیت ان‬ ‫ش��فافیت را ندارد‪ ،‬از این رو در خیلی جاها متهم به حمایت‬ ‫از دولت م ی ش��ود‪ ،‬این تعارضی که در ان وجود دارد اما در‬ ‫فراکس��یون اصولگرایان چنین تعارضی دیده نم ی ش��ود‪.‬‬ ‫تعارض در فراکسیون رهروان ان است که گاهی نمایندگان‬ ‫مطالباتی درب��اره حوزه های انتخابیه خ��ود دارند اما اتفاق‬ ‫نم ی افتد خب طبیعتا انها نسبت به دولت منتقد م ی شوند‬ ‫از طرفی هم منتسب به این هستند که با دولت م ی خواهند‬ ‫تعامل کنند و این دو مساله در تعارض با هم قرار م ی گیرد‪.‬‬ ‫حال انکه فراکس��یون اصولگرایان متناسب با موضوع روز‬ ‫مرز مشترک با سایر نمایندگان ایجاد م ی کند‪ ،‬سپس فضا را‬ ‫به دست م ی گیرد و مصادره به مطلوب م ی کند‪.‬‬ ‫واقعیت ان اس�ت ک�ه جبه�ه پای�داری دارد به‬ ‫لیدر تح�والت داخ�ل مجلس تبدیل م ی ش�ود‪،‬‬ ‫ب ه طوری ک�ه در بس�یاری از معادالت سیاس�ی‬ ‫نق�ش هدایت گ�ر را ایفا م ی کن�د‪ ،‬مثلا در نقد‬ ‫مذاکرات هس�ته ای وارد ش�د اما وقتی همراهی‬ ‫دیگر نماین�دگان را ندید س�بک ط�رح انتقاد را‬ ‫عوض کرد‪ ،‬ب ه طوری که پیروز میدان اس�تیضاح‬ ‫رضا فرج ی دانا وزیر علوم لقب گرفت‪ ،‬حال انکه‬ ‫ایثارگران و رهپوی�ان همراه طرح ه�ا و ایده های‬ ‫جبهه پایداری ش�دند‪ ،‬به عبارت دیگ�ر به نظر‬ ‫م ی رس�د اتحاد ت�ازه ای می�ان پایداری و س�ایر‬ ‫اصول گرایان شگل گرفته‪.‬‬ ‫باید از حالت برزخی خارج شویم‬ ‫وگرنه از ما یارگیری می کنند‬ ‫گفت وگوی مثلث با سیدرمضان شجاعی کیاسری درباره چالش های فراکسیون رهروان‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪52‬‬ ‫طبیعی اس��ت که هرچه از زمان اغاز تش��کیل‬ ‫مجلس م ی گ��ذرد اش��نایی نمایندگان با یکدیگر بیش��تر‬ ‫م ی شود‪ ،‬بناب راین یک گسستی در هر دو فراکسیون شاید‬ ‫پیش بیاید‪ ،‬البت��ه این به معنی ان نیس��ت که م ی خواهد‬ ‫فراکسیون جدیدی در مجلس شکل بگیرد‪ .‬اینکه برخ ی ها‬ ‫دم از تشکیل فراکسیونی جدید در مجلس م ی زنند به واقع‬ ‫در حال شکل دادن یک فضاسازی سیاسی هستند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪4‬‬ ‫به نظر ش�ما اعض�ای حاضر در دو فراکس�یون‬ ‫رهروان و اصولگرایان مجلس از یک سال گذشته‬ ‫تاکن�ون تغیی�ر ارای�ش سیاس�ی ای را تجربه‬ ‫کرده اند یا خیر؟‬ ‫ش�ما م ی گویید در هر دو فراکس�یون رهروان و‬ ‫اصولگرایان یک گسس�ت در قیاس ب�ا ابتدای‬ ‫مجلس نه�م اتف�اق افتاده اس�ت ام�ا اعضای‬ ‫فراکس�یون اصولگرای�ان ب�ا ریاس�ت اق�ای‬ ‫حدادعادل کاملا در رقابت ه�ای داخل مجلس‬ ‫نه تنها انس�جام خود را حفظ کرده ان�د‪ ،‬بلکه از‬ ‫فراکسیون رقیب نیز یارگیری م ی کنند؟‬ ‫در همه جا این طور نیست ولی بعضی موضوعات‬ ‫است که اعضای فراکسیون اصولگرایان در ان موضوعات‬ ‫نمایندگان را مجاب م ی کنند که نظر مثبت و مساعد داشته‬ ‫باشند‪ ،‬مثال کاری که اقای حسینیان انجام داد ‪ 210‬نماینده‬ ‫بیانیه تنظیم ی او را در نقد ادبیات رئی س جمهور با منتقدان‬ ‫دولت امضا کردند حتی نمایندگان اصالح طلب نیز امضای‬ ‫خود را پای این بیانیه اوردند اما این به ان معنا نیس��ت که‬ ‫عدد جبهه پایداری در مجلس به ‪ 210‬نفر رسیده است‪ .‬اگر‬ ‫موضوع جریانی خاص درباره جریان اقلیت در مجلس باشد‬ ‫همان عدد و رقم سرجای خودش است و زیاد اوضاع فرقی‬ ‫نکرده است‪.‬‬ ‫اما ی�ک زرنگ�ی ک�ه نیروه�ای جبه�ه پایداری‬ ‫در مجل�س انج�ام م ی دهن�د ای�ن اس�ت ک�ه‬ ‫در موضوع�ات مختل�ف مرز مش�ترک با س�ایر‬ ‫نماین�دگان تعری�ف م ی کنن�د و ابت�کار عمل را‬ ‫در هدای�ت ان موضوع�ات سیاس�ی به دس�ت‬ ‫م ی گیرند و بقیه نمایندگان موافق را نیز وارد بازی‬ ‫خود م ی کنند‪ ،‬نظر شما چیست؟‬ ‫این مساله را قبول دارم‪ .‬نیروهای جبهه پایداری‬ ‫به دلیل تناقضی که در رفتار فراکسیون رهروان‬ ‫وجود دارد و گاهی علیه دول��ت‪ ،‬گاهی ب رای دولت و گاهی‬ ‫با ب ی تفاوت��ی عمل م ی کند‪ ،‬این باعث م ی ش��ود در مقابل‬ ‫فراکسیون اصولگرایان که یک مش��ی ثابتی دارد‪ ،‬گاهی‬ ‫به ط��ور موقت از فراکس��یون رهروان یارگی��ری کند چون‬ ‫مس��ائل و مصائب مش��ترک نمایندگان را ط��رح م ی کند‪،‬‬ ‫طبیعتا نماین��دگان نیز با نظ��ر فراکس��یون اصولگرایان‬ ‫همراهی و همکاری انجام م ی دهند‪.‬‬ ‫ه م اکن�ون بح�ث درب�اره عملکرد فراکس�یون‬ ‫رهروان نیس�ت‪ ،‬مس�اله اینجاس�ت که چطور‬ ‫اق�ای زاکانی و رس�ایی ک�ه در مجلس هش�تم‬ ‫اختالف�ات زی�ادی ب�ا یکدیگ�ر داش�تند‪ ،‬امروز‬ ‫یکی برای پیروزی دیگری س�ینه س�پر م ی کند‬ ‫و رئیس مجلس را دیکتاتور م ی خواند؛ منظورم‬ ‫روزی اس�ت که نظر اق�ای الریجان�ی رای گیری‬ ‫استمزاجی از مجلس درباره تصمیم کمیسیون‬ ‫فرهنگ�ی ب�رای انتخ�اب عض�و ناظ�ر مجلس‬ ‫در هیات نظ�ارت ب�ر مطبوعات از می�ان اقایان‬ ‫رسایی و نبویان گرفته شد و نمایندگان رای به رد‬ ‫تصمیم کمیسیون فرهنگی دادند‪ ،‬اقای زاکانی‬ ‫براشفته شد و این کار رئیس مجلس را مصداق‬ ‫دیکتاتوری خواند‪.‬‬ ‫دلیل ان اس��ت که انها یک نقطه اختالفی با هم‬ ‫داشتند که امروز دیگر وجود ندارد‪ .‬ان نقطه اختالفی بر سر‬ ‫دولت اق��ای احمدی نژاد بود‪ .‬اقای زاکان��ی‪ ،‬نادران و توکلی‬ ‫منتقدان جدی دولت احمدی نژاد بودن��د‪ ،‬در مقابل اعضای‬ ‫جبهه پای��داری هوادار دول��ت اقای احمدی ن��ژاد بودند‪ ،‬ان‬ ‫نقطه اختالف با روی کار امدن دولت اقای روحانی برطرف‬ ‫شد‪ ،‬حال انکه انها امروز دو نقطه مش��ترک دارند؛ نخست‬ ‫انکه درباره نقد مدیریت و ریاست اقای الریجانی بر مجلس‬ ‫اشتراک نظر دارند‪ ،‬دوم انکه احساس م ی کنند اگر نیروهای‬ ‫خود را تجمیع کنند م ی تواند اثرگذار باشد و خیلی از طرح ها‬ ‫و برنامه های خود را در مجلس پی��ش ببرند و این کار را هم‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫انجام م ی دهند‪ ،‬بناب راین طبیعی است که امروز کنار یکدیگر‬ ‫قرار م ی گی رند و ائتالفی مستحکم را شکل م ی دهند‪ .‬بعضی‬ ‫وقت ها احساس م ی شود که مدیریت دست پایداری هاست‬ ‫منتها عرض کردم بحث اس��تیضاح فرج ی دانا یک نکته ای‬ ‫بود که بعضی نمایندگان خود فراکسیون رهروان والیت هم‬ ‫حتی جزو استیضاح کنندگان بودند و در مخالفت با ادامه کار‬ ‫فرج ی دانا نطق کردند‪ ،‬بناب رای��ن پایداری ها م ی توانند از این‬ ‫حیث یارگیری کنند اما این به ان معنا نیست که فراکسیون‬ ‫رهروان عدد و رقم خود را از دس��ت داده‪ ،‬شاید عدم انسجام‪،‬‬ ‫عدم حضور به موقع و عدم مدیریت در صحن مجلس همه‬ ‫دالیلی باشد که فراکسیون رهروان را با چالش مواجه کرده‬ ‫است‪ ،‬حال انکه فراکس��یون اصولگرایان با ترکیب اعضای‬ ‫جمعیت ایثارگران‪ ،‬جمعیت رهپویان و جبهه پایداری تحت‬ ‫ریاست اقای دکتر حدادعادل یک مدیریت مشترک دارد و در‬ ‫موضوعات مختلف‪ ،‬حضوری مستمر دارد و تصمیم گیری‬ ‫به موقع انجام م ی دهد‪ ،‬سپس اعضایش با یک انسجام خوب‬ ‫در داخل صحن مجلس راه م ی افتند و فعالیت م ی کنند تا از‬ ‫فراکس��یون رقیب به نفع خود یارگیری کنند‪ .‬در مقابل این‬ ‫ویژگ ی ها فراکسیون رهروان پ راکنده عمل م ی کند که موجب‬ ‫م ی شود گاهی موازنه دو فراکسیون در زمان رای گیری ها به‬ ‫هم بخورد‪ ،‬مصداق ان هم در رای گیری هیات رئیسه درباره‬ ‫تصمیم فراکسیون فرهنگی بود که از مجموع ‪ 204‬نماینده‬ ‫حاضر ‪ 100‬نفر موافق نظر کمیسیون فرهنگی بودند و ‪94‬‬ ‫نفر مخالفت کردند و اگر ارای ‪ 10‬نفر ممتنع نبود نتیجه ان‬ ‫چیزی م ی شد که پایداری ها م ی خواستند‪.‬‬ ‫لی�در سیاس�ی جمعی�ت ایثارگ�ران و جمعیت‬ ‫رهپویان در مجل�س اقای حدادعادل اس�ت اما‬ ‫پایداری ها اق�ای مصباح ی�زدی را ب ه عنوان پدر‬ ‫معنوی قبول دارند‪ ،‬چطور این دو گرایش متفاوت‬ ‫به یک خط مشی مشترک رسیدند؟ ایا لیدرهای‬ ‫این دو گرایش به یکدیگر نزدیک شدند؟‬ ‫تیم سیاس��ی انها با لیدر معنوی شان هماهنگ‬ ‫اس��ت اما دو پدر معن��وی ندارند‪ ،‬به عب��ارت دیگر ایت اهلل‬ ‫مصباح پدر معنوی و اقای حدادعادل مدیر و لیدر سیاسی‬ ‫این مجموعه است که در داخل مجلس نقش افرینی م ی کند‬ ‫و تصمیم گیری و هدایت ه��ای به موق��ع دارد و با چینش‬ ‫مناس��ب نف رات نظر فراکس��یون را در بحث ها و مناظ رات‬ ‫هدایت م ی کند‪ ،‬معتقدم اعضای فراکس��یون اصولگرایان‬ ‫نظم و انضباط خوبی در صح��ن علنی مجلس دارند و این‬ ‫نشان م ی دهد که پایداری ها با جمعیت ایثارگران و رهپویان‬ ‫نسبت به مدیریت اقای حداد به اجماع رسیدند‪ ،‬در صورتی‬ ‫که قبال اقای حسینیان در مجلس هشتم نسبت به مدیریت‬ ‫اقای حداد حتی در کمیسیون فرهنگی حرف داشت و چون‬ ‫نتوانست با مدیریت اقای حدادعادل کنار بیاید‪ ،‬کمیسیون‬ ‫خود را عوض کرد و به کمیس��یون شوراها رفت‪ .‬هم اکنون‬ ‫این دو گروه وقتی م ی بینند دولت از انها نیست و در مجلس‬ ‫هم اکثریت در دست رهروان است‪ ،‬ترجیح م ی دهند انسجام‬ ‫فراکسیون اصولگرایان را حفظ کنند که این مساله از نظر‬ ‫عقالیی هم تصمیمی منطقی است‪.‬‬ ‫به نظر ش�ما چ�را مدیریت فراکس�یون رهروان‬ ‫این قدر منفعالنه عمل م ی کن�د و اجازه م ی دهد‬ ‫که فراکس�یون رقی�ب در بزنگاه ه�ا از نیروهای‬ ‫مجموعه رهروان به نفع خود یارگیری کند؟‬ ‫پس ش�ما معتقدید این عدم انس�جامی که در‬ ‫فراکس�یون ره�روان وج�ود دارد‪ ،‬موجب ریزش‬ ‫نم ی ش�ود اما عرص�ه رقاب�ت را به فراکس�یون‬ ‫اصولگرایان واگذار م ی کن�د و انها صحنه گردان‬ ‫قضایا در نشست علنی مجلس م ی شوند‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬البته این مس��اله رخدادی دائمی نیست‪ .‬در‬ ‫بعضی موضوعات که اصولگرایان با انسجام و فعالی ت های‬ ‫فراکس��یونی کار م ی کنن��د‪ ،‬نمایندگان عضو فراکس��یون‬ ‫ره��روان را مج��اب و متقاعد ب��ه همراه��ی م ی کنند‪ ،‬کار‬ ‫سیاس��ی یعنی همین‪ ،‬باید ب رای یارگیری بیش��تر فعالیت‬ ‫کرد‪ .‬فراکسیون اصولگرایان ب رای یارگیری بیشتر در صحن‬ ‫بسیار تالش م ی کند‪ .‬بارها به خود من پیشنهاد دادند تا به‬ ‫موضوع مدنظر انها رای دهم‪ ،‬البته این خواس��ته را با همه‬ ‫نمایندگان و حتی رئیس مجلس نیز مطرح م ی کنند و این‬ ‫کار هم طبیعی اس��ت‪ .‬مثال ب رای انتخ��اب اعضای هیات‬ ‫پارلمانی ای ران در اتحادیه بی ن المجالس هر دو فراکسیون‬ ‫لیست دادند اما فهرست فراکسیون اصولگرایان یک لیست‬ ‫کاملی مرکب از ی��ک نماینده خانم‪ ،‬ی��ک نماینده اقلیب‬ ‫مذهبی و یک نماینده اهل تس��نن بود‪ ،‬حال انکه لیست‬ ‫فراکس��یون رهروان چنین ویژگی را نداش��ت‪ ،‬فقط ‪ 15‬نفر‬ ‫از اعضای فراکس��یون که خیلی از انها در چند جای دیگر‬ ‫مس��ئولیت دارند‪ ،‬مث�لا رئیس یا نایب رئیس کمیس��یون‬ ‫هستند یا در هیات رئیس��ه مجلس عضویت دارند همین‬ ‫معتقدم فراکس��یون رهروان بای��د از این حالت‬ ‫برزخی خارج ش��ود‪ ،‬ب رای این کار الزم است تکلیف خودش‬ ‫را با دولت روشن کند‪.‬‬ ‫اق�ای الریجانی چ�ه کمک�ی م ی تواند ب�ه این‬ ‫قضیه کند؟‬ ‫اقای الریجانی چون رئیس مجلس اس��ت به هر‬ ‫حال یک تعه��دات فرادس��تی دارد و نم ی توان��د وارد این‬ ‫ماجراهای فراکسیونی شود چون به هر حال اختیارات رئیس‬ ‫مجلس در قانون این است که او رئیس همه مجلس است‪،‬‬ ‫بناب راین نظر و دیدگاهش را در قالب فراکس��یون نم ی تواند‬ ‫اعمال کند ام��ا در عین ح��ال خود فراکس��یون م ی تواند‬ ‫تکلیفش را روش��ن کند که موافق یا مخالف سیاست های‬ ‫دولت اس��ت یا انکه مش��خص کند از میان سیاست های‬ ‫اقتصادی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬دیپلماسی‪ ،‬اجتماعی و فرهنگی دولت‬ ‫با کدام یک موافق و با کدام یک مخالف اس��ت‪ .‬در کل باید‬ ‫تکلیف روشن ش��ود‪ .‬در عالم برزخ ماندن باعث م ی شود در‬ ‫مناسبات اینده فراکسیون اصولگرایان انسجام بیشتری از‬ ‫خود نشان دهد و بتواند از فراکسیون رهروان یارگیری کنند‪.‬‬ ‫اقای جاللی اگر تغییر کند رئیس جدید م ی تواند‬ ‫ان انسجام را در داخل فراکسیون رهروان ایجاد‬ ‫کند؟‬ ‫معتقدم هرچه جلوتر برویم پایه های فراکسیونی‬ ‫سس ت تر م ی شود اما گروه های عضو فراکسیون اصولگرایان‬ ‫(پایداری‪ ،‬جمعیت ایثارگران و جمعیت رهپویان) چون یک‬ ‫پش��توانه حزبی بیرون مجلس دارند‪ ،‬بقا و ماندگاری ش��ان‬ ‫بیشتر اس��ت چون از همین االن وارد مذاکره و صحبت با‬ ‫نمایندگان وارد م ی ش��وند که در لیست پایداری یا جمعیت‬ ‫ایثارگران و رهپویان قرار بگیرند‪.‬‬ ‫برای انتخابات مجلس سال اینده چنین رایزنی‬ ‫را انجام م ی دهند؟‬ ‫بله‪ ،‬انها م ی توانند از این طریق افراد مدنظر خود را‬ ‫حفظ کنند اما در چارچوب فراکسیون نم ی توانند افراد را نگه‬ ‫دارند چون فراکس��یون کارکرد داخل مجلسی دارد و بیرون‬ ‫مجلس با این عنوان نم ی توان نیروه��ا را حفظ کرد‪ .‬اما در‬ ‫مقابل‪ ،‬فراکس��یون رهروان یک فراکسیون داخل مجلس‬ ‫است و پشتوانه حزبی ندارد‪.‬‬ ‫اقای باهنر نم ی تواند در راس فراکسیون رهروان‬ ‫قرار گیرد و این خالء را پر کند‪ ،‬باالخره اقای باهنر‬ ‫تشکیالت دارد و رئیس جبهه پیروان خط امام و‬ ‫رهبری است؟‬ ‫خیر‪ ،‬متاسفانه یک س��ری از اعضای فراکسیون‬ ‫رهروان مقابل اقای باهنر موضع دارند‪ .‬رایش هم در داخل‬ ‫فراکسیون ب رای قرار گرفتن در جایگاه نایب رئیس مجلس‬ ‫خیلی لب مرزی بود چون اقای تاجگردون یک رای کمتر از‬ ‫او اورد‪ .‬این نشان م ی دهد اقای باهنر در فراکسیون رهروان‬ ‫خیلی اقبال ندارد‪.‬‬ ‫به نظر م ی اید اقای باهنر از اقای الریجانی دلخور‬ ‫اس�ت چون معتقد است با س�ابقه حضور هفت‬ ‫دوره در مجلس و داش�تن یک تش�کیالت قوی‬ ‫همچون جبهه پیروان خط ام�ام و رهبری نباید‬ ‫کنار بنش�یند و کاظم جاللی رئیس فراکسیون‬ ‫اکثریت باشد‪ ،‬ایا این طور است؟‬ ‫اختالف اقای��ان الریجانی و باهنر این نیس��ت‪،‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫باالخره باید برای اعضا مش�خص باشد‬ ‫سیاس�ت اقای جاللی با دولت اس�ت یا‬ ‫بر دولت؛ روشن نبودن این مساله باعث‬ ‫می ش�ود اعض�ا به دنبال سیاس�ت های‬ ‫شفاف بروند‬ ‫ایا اق�ای الریجانی نم ی توانس�ت فراکس�یون‬ ‫رهروان را از این وضعیت خاکستری نجات دهد‬ ‫تا حداقل موضعش در قبال موضوعات روز کشور‬ ‫شفاف شود؟‬ ‫سیاست‬ ‫چند دلی��ل دارد‪ ،‬یک��ی اینک��ه کاریزم��ا بودن‬ ‫ش��خصیت رئیس فراکس��یون خود م ی تواند موثر باشد‪.‬‬ ‫به ه ر حال اقای جاللی شخص محترمی است اما لیدری این‬ ‫کار یک فوق العادگی و ی��ک اقبال عمومی هم م ی خواهد‬ ‫چون لیدر وقتی حرف م ی زند باید حرف او به دل بنش��یند‪.‬‬ ‫مدیر فرق م ی کند با لیدری؛ لیدر کس��ی است که اعضا او‬ ‫را باور داشته باشند‪ .‬نیروهای فراکسیون اصولگرایان اقای‬ ‫دکتر حدادع��ادل را باور دارند‪ .‬دلیل دوم اش��تغال زیاد اقای‬ ‫جاللی است‪ .‬او رئیس مرکز پژوهش های مجلس و نماینده‬ ‫رئیس در خیلی از مسائل است‪ ،‬در خیلی از سفرهای خارجی‬ ‫حضور دارد‪ ،‬بناب راین حضورش در مجلس کم است‪ ،‬وقتی‬ ‫هر مدیری حضور کمتری در مجموعه خود داشته باشد‪ ،‬در‬ ‫مقابل فراکسیون رقیب انسجام بیش��تری میان نیروهای‬ ‫خود ایجاد م ی کند‪ .‬در این حالت مش��خص است که برنده‬ ‫صحنه رقابت کیست‪ .‬ثالثا به هر حال اقای جاللی تجربه‬ ‫سیاس��ی و در عین ح��ال ارتباطات و تعامالت��ش با همه‬ ‫به گونه ای است که نگرانی ب رای اعضای مجمع فراکسیون‬ ‫رهروان والیت ایجاد نم ی کند که چیزی را از دست م ی دهند‬ ‫یا چیزی را کم دارند یا چیزی را باید اضافه کنند‪ .‬اینها باعث‬ ‫م ی ش��ود ان خالقیت و نواوری در مدیریت وجود نداش��ته‬ ‫باشد چون فکر م ی کنند اقای جاللی با همه نوعی ارتباط‬ ‫و تعامل را دارد که این نشانه سیاست های متناقض است‪،‬‬ ‫البته شاید این رویکرد در عین حال مصلحتی باشد اما تداوم‬ ‫ان وضعیت داخل فراکس��یون رهروان را محکم نم ی کند‪.‬‬ ‫باالخره باید ب رای اعضا مشخص باشد سیاست اقای جاللی‬ ‫با دولت است یا بر دولت؛ روش��ن نبودن این مساله باعث‬ ‫م ی شود اعضا به دنبال سیاس��ت های شفاف بروند‪ ،‬به طور‬ ‫مثال در صحن مجلس باید تکلیف روشن شود‪ .‬فراکسیون‬ ‫رهروان والیت مخالف یا موافق استیضاح است یا فراکسیون‬ ‫باید نظر قطعی و قاطعی درباره طرح ها و لوایح داشته باشد‬ ‫چون چنین موضعی وجود ن��دارد‪ ،‬نگاه اقای حدادعادل که‬ ‫روشن و منتقدانه اس��ت‪ ،‬مورد توجه قرار م ی گیرد‪ .‬باالخره‬ ‫فراکسیون باید در تصمیم گیری ها نقش محوری و اساسی‬ ‫داشته باشد‪ ،‬باید برش داشته باشد و کار را در صحن مجلس‬ ‫ببرد‪ ،‬این ویژگی در فراکس��یون رهروان والیت در قیاس با‬ ‫فراکسیون اصولگرایان کمتر دیده م ی شود‪.‬‬ ‫طوری نام نویسی کردند و ب راساس رای بیشتری که اوردند‬ ‫در فهرس��ت قرار گرفتند‪ .‬قطعا این لیست کارشناس ی شده‬ ‫نیست و طبیعتا لیست فراکسیون اصولگرایان رای بیشتری‬ ‫م ی اورد‪.‬‬ ‫‪53‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫به هرحال شیوه و روش کار اقای باهنر را خیلی از نمایندگان‬ ‫قبول ندارند‪ ،‬خ��ود اقای باهنر هم ش��اید خیلی از اعضای‬ ‫فراکس��یون رهروان را باور ندارد‪ ،‬در واقع این حس متقابل‬ ‫است‪.‬‬ ‫پس اقای باهنر نم ی تواند مشکل گشای رهروان‬ ‫باشد؟‬ ‫خیر‪ ،‬بعید م ی دانم چون در فراکس��یون رهروان‬ ‫ب رای نایب رئیسی یک رای بیشتر از اقای تاجگردون اورد‪.‬‬ ‫گ‬ ‫ف ‬ ‫ت‬ ‫و‬ ‫گ‬ ‫و‬ ‫پایداری ه�ا از ابتدای دول�ت روحانی ش�روع به‬ ‫قطب س�ازی مقاب�ل دول�ت یازده�م کردن�د‪،‬‬ ‫فکر م ی کنی�د رهپوی�ان و ایثارگران ه�م وقتی‬ ‫بازخوردهای مثبت این قطب بندی را دیدند راغب‬ ‫شدند که با پایداری همراهی کنند؟ یعنی دیدند‬ ‫اگر س�کوت کنند عاقبتی همچون رهروان را در‬ ‫مجلس پیدا م ی کنند؟‬ ‫خیر‪ ،‬اینها منافع مشترکی دارند‪ .‬منافع مشترک در‬ ‫عالم سیاست اقتضا م ی کند گروه ها چنین رویه ای را پیش‬ ‫گیرند‪ ،‬البته عدد در مجلس ح��رف اول را م ی زند‪ .‬پایداری‪،‬‬ ‫ایثارگران و رهپویان ب رای اینکه تاثیرگذار باشند طبیعی بود‬ ‫که خیلی از نقاط افتراق را کنار بگذارند و نقاط اش��تراک را‬ ‫تقویت کنند‪ .‬این کار عاقالنه ای است‪.‬‬ ‫اینده این پیوند و ائتالفی که انه�ا با هم دارند را‬ ‫چه م ی دانید‪ ،‬ایا در مجلس به سمتی م ی رود که‬ ‫رئیس را در سال اخر عوض کنند؟‬ ‫جهت گیری شان که این را نشان نم ی دهد‪ ،‬البته‬ ‫اگر بدانند ب رای کرس��ی ریاس��ت عدد دارند حتما این کار را‬ ‫م ی کنند‪.‬‬ ‫اقای الریجانی در مجلس هنوز پشتوانه اکثریت‬ ‫را با خود دارد؟‬ ‫رایی که س��ه ماه پیش ب رای ریاس��ت سال سوم‬ ‫مجلس اورد‪ ،‬نشان م ی دهد که وضعیتش چگونه است‪.‬‬ ‫اما از یک م�اه پیش تا االن یک س�ری معادالت‬ ‫عوض شد‪ ،‬مثال استیضاح وزیر علوم اتفاق افتاد‪،‬‬ ‫یک عده از نمایندگان که مخالف استیضاح بودند‬ ‫م ی گفتند اقای الریجانی ان ط�ور که باید ایفای‬ ‫نقش نکرد‪ ،‬در مقابل اقای رس�ایی یک تابلویی‬ ‫را باال گرفت با این عنوان که «دوپینگ الریجانی‬ ‫هم جواب نداد»‪ ،‬این موارد جایگاه ریاس�ت اقای‬ ‫الریجانی را تضعیف نم ی کند؟‬ ‫به هر حال از رئیس مجلس توقع ان اس��ت که‬ ‫جانبدارانه حرف نزند‪ .‬اقتض��ای کار این بود که وقتی اقای‬ ‫فرج ی دانا حکمیت را به عهده اقای الریجانی گذاش��ت‪ ،‬او‬ ‫هم به عنوان حکم داوری کند‪ ،‬البته داوری اقای الریجانی‬ ‫بد نبود‪ ،‬گفت «سه‪ ،‬چهار نفر را فرج ی دانا عوض کند» وزیر‬ ‫هم قول داد که اگر واقعا بحث مجلس روی این اس��ت ان‬ ‫افراد را عوض م ی کند‪ .‬منتها اینها جایگاه رئیس مجلس را‬ ‫ممکن است در درازمدت تضعیف کند ولی من فکر م ی کنم‬ ‫رئیس مجلس به وظیفه قانونی خود عمل کرد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫رهپویان‪ ،‬ایثارگران و پایداری به لحاظ گفتمان و‬ ‫وجود نماینده در قدرت‪ ،‬وضعیت مشترک دارند‪،‬‬ ‫بدنه اجتماعی کدام یک سنگی ن تر است؟‬ ‫بدنه اجتماعی هرسه در یک پایگاه است و قابل‬ ‫تفکیک نیست‪ .‬همه اینها هم تراز هستند و تفاوتی با هم‬ ‫ندارند چون نگاه و موضع گیری هایشان معطوف به موضع‬ ‫خاص اس��ت و ان هم مخالفت با دولت و ریاست مجلس‬ ‫اس��ت‪ ،‬به هر حال مخالف خوانی همواره طرفدارانی دارد‪.‬‬ ‫ذاتا نمایندگان همیش��ه مطالب ه گر هس��تند‪ ،‬طبیعتا باید‬ ‫مطالبات شان را از دولت بگی رند اما وقتی م ی بینند حرف شان‬ ‫به کرس��ی نم ی نش��یند‪ ،‬یک اعتراضی م ی کنند و همان‬ ‫اعتراض به مثابه ان است که در کنار فراکسیون اصولگرایان‬ ‫قرار م ی گیرند‪.‬‬ ‫رفتاردولت‪ ،‬اصول گرایان را متحد کرد‬ ‫گفت وگو با سید امیر حسین قاضی زاده هاشمی‬ ‫امیدکرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫ارایش سیاس�ی نیروه�ای اصولگرا یک س�ال‬ ‫پس از روی کارام�دن دولت یازده�م را چه طور‬ ‫م ی بینید؟ ه م اکنون جبهه پای�داری‪ ،‬رهپویان و‬ ‫ایثارگران به یکدیگر نزدیک ش�ده اند و ائتالفی‬ ‫را تش�کیل داده اند‪ ،‬وضعی�ت جامعتین و جبهه‬ ‫پیروان خط امام و رهبری چگونه است؟‬ ‫یک سال پیش در گفت وگو با همین نشریه گفتم‬ ‫قطعا جریان��ات اصولگرایی به یکدیگر نزدیک م ی ش��وند‪،‬‬ ‫البته ش��دت این نزدیک شدن بس��تگی به عملکرد دولت‬ ‫دارد‪ .‬همین اتف��اق امروز افتاد‪ ،‬یعنی باالخ��ره اصولگرایان‬ ‫یک هویت مشترک دارند کسی اصولگرا شناخته م ی شود‬ ‫که چارچوب های انقالب اس�لامی را قبول دارد اما شاید در‬ ‫انتخاب تاکتیک و مصادیق میان اصولگرایان اختالف نظر‬ ‫وجود داشته باشد‪ ،‬چون چارچوب های اصولگرایی در حوزه‬ ‫سیاست داخلی و خارجی و فرهنگ کامال شفاف است‪ ،‬اما‬ ‫در اقتصاد یا سازماندهی دولت هنوز دیدگاه ها شفاف نشده‬ ‫است‪ .‬بر همین اس��اس و باتوجه به عملکرد دولت یازدهم‬ ‫پی ش بینی م ی شد انسجام اصولگرایان و فاصله انها از دولت‬ ‫روز به روز بیشتر شود و همین طور هم شد‪ .‬معتقدم از این‬ ‫به بعد هم این روند سرعت بیشتری پیدا خواهد کرد‪ ،‬چون‬ ‫رویکرد دولت به گونه ای است که واکنش های جدی تری را‬ ‫در درون اصولگرایی ایجاد خواهد کرد‪ ،‬مثال بعد از رای اوردن‬ ‫استیضاح اقای رضا فرج ی دانا‪ ،‬رئی س جمهور اقای نجفی را‬ ‫سرپرست وزارت علوم کرد‪.‬‬ ‫علت نزدیک شدن جمعیت ایثارگران و جمعیت‬ ‫رهپویان (طی�ف تحولخواهان) به جبهه پایداری‬ ‫در یک س�ال اخیر چیس�ت؟ حال انک�ه این دو‬ ‫تشکل در مجلس هشتم با جبهه پایداری زاویه‬ ‫داش�تند‪ .‬ای�ا اینجا ه�م عملکرد دول�ت موجب‬ ‫نزدیکی تشکل های یادشده است؟‬ ‫انجا دولت عامل زاویه پیدا کردن تشکل ها بود‪،‬‬ ‫االن هم باز همین مولفه مطرح است‪ .‬ان زمان نحوه برخورد‬ ‫با دول��ت اقای احمدی ن��ژاد ایجاد اخت�لاف م ی کرد‪ ،‬چون‬ ‫دوس��تان روش های مختلفی را در برخورد ب��ا دولت پیش‬ ‫گرفته بودند همین مس��اله هم باعث ش��ده بود با یکدیگر‬ ‫اختالف پی��دا کنند‪ .‬االن ه��م نحوه عملک��رد دولت اقای‬ ‫روحانی عامل نزدیکی انها شده اس��ت چون دولت یازدهم‬ ‫به طور کلی با فض��ای اصولگرایی برخ��ورد منفی م ی کند‬ ‫طبیعت��ا اصولگرایان هم دارای مرز مش��ترک نس��بت به‬ ‫عملکرد دولت م ی شوند‪.‬‬ ‫رفتار جبهه پیروان خط ام�ام و رهبری را چگونه‬ ‫م ی بینید؟ به نظر م ی اید هنوز موضع سکوت در‬ ‫مقابل دولت دارد‪.‬‬ ‫مصاحبه دبیرکل حزب موتلفه یا عملکرد سیاسی‬ ‫باهنر رئیس جبه��ه پیروان خط ام��ام و رهبری در مجلس‬ ‫نش��ان م ی دهد که انها هم کم کم مرزهایشان را با این نوع‬ ‫رفتار دولت ش��فاف م ی کنند و این قضیه در استیضاح رضا‬ ‫فرج ی دانا به روشنی دیده شد‪.‬‬ ‫پدر معنوی ائتالف ایثارگران و رهپویان و پایداری‬ ‫که هر روز هم مس�تحک م تر م ی ش�ود کیست؟‬ ‫اقای حدادعادل یا ایت اهلل مصباح یزدی؟‬ ‫این موضوع انحرافی است (خنده)‪.‬‬ ‫اق�ای ح�داد در مجلس حتم�ا در جای�گاه لیدر‬ ‫سیاس�ی اس�ت که در تصمی م گیری‪ ،‬چینش و‬ ‫جهت دهی نیروه�ای فراکس�یون اصولگرایان‬ ‫نفوذ کالم دارد؟‬ ‫وقتی صحبت از چارچوب ارزش��ی اس��ت نباید‬ ‫دنبال مصداق گشت‪.‬‬ ‫ایثارگ�ران و رهپویان لیدر سیاس�ی خود را اقای‬ ‫حدادع�ادل م ی دانن�د‪ ،‬ای�ت اهلل مصب�اح یزدی‬ ‫ن�زد پایداری ها پدر معنوی ش�ناخته م ی ش�ود‪،‬‬ ‫ه م اکن�ون ارتب�اط اق�ای حدادعادل ب�ا ایت اهلل‬ ‫مصباح یزدی چگونه تعریف م ی شود؟‬ ‫ما دارای ارزش های مشترک هستیم‪.‬‬ ‫یعن�ی اصال بحث پ�در معن�وی در ای�ن ائتالف‬ ‫مطرح نیست؟‬ ‫پدر معنوی چه معنایی دارد‪ ،‬وقتی ما مقابل یک‬ ‫اتفاقات واحد هس��تیم و ب ر اس��اس چارچوب های فکری و‬ ‫ارزشی خود واکنش نشان م ی دهیم‪.‬‬ ‫سوالم را طور دیگری م ی پرسم؛ محوریت و نقش‬ ‫اقای حداد را در انسجام بخش�ی به این ائتالف‬ ‫چطور ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫اقای حداد در کنار س��ایر شخصی ت های معنوی‬ ‫که به اتحاد و انسجام جریان اصولگرایی در مجلس کمک‬ ‫م ی کنند به عن��وان رئیس فراکس��یون اصولگرایان دارد به‬ ‫وظایفش عمل م ی کن��د‪ .‬هر فرد دیگری ه��م جای او بود‬ ‫همین کار را انجام م ی داد‪.‬‬ ‫ایا اقای حداد در ایفای نقش ریاست فراکسیون‬ ‫اصولگرایان موفق بوده است؟‬ ‫با توجه به اخالق اقای حداد و تدبیر و سابقه کار‬ ‫تشکیالتی که دارد م ی توان گفت عملکردشان قابل قبول‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫به نظر ش�ما علت موفقی�ت ائتلاف ایثارگران‪،‬‬ ‫رهپوی�ان و پای�داری در بزنگاه ه�ای سیاس�ی‬ ‫همچون انتخابات هیات رئیسه و استیضاح رضا‬ ‫فرج ی دانا ب�رای عضوگیری از بدنه فراکس�یون‬ ‫رقیب چه بوده است؟‬ ‫فراکس��یون اصولگرای��ان در مجلس با کس��ی‬ ‫رقیب نیست‪.‬‬ ‫انها مس��ائلی را مطرح م ی کنند و ما صحب ت ه��ای انها را‬ ‫م ی پذیریم‪ .‬در قضیه اس��تیضاح رضا فرج ی دانا کسانی که‬ ‫جرقه اولی��ه را زدند عضو فراکس��یون اصولگرایان رهروان‬ ‫والیت بودند‪ .‬اگر ترکیب استیضاح کنندگان و افرادی که در‬ ‫موافقت استیضاح در مجلس صحبت کردند مشاهده شود‬ ‫مشخص م ی ش��ود که بس��یاری عضو فراکسیون رهروان‬ ‫والیت بودند‪.‬‬ ‫خب‪ ،‬برهمین اس�اس برخ�ی معتقدند پایداری‬ ‫با یک کیاس�ت سیاس�ی ط�وری موضوعات و‬ ‫دغدغه های اجتماعی را مطرح م ی کند تا س�ایر‬ ‫نماین�دگان را با خ�ود هم�راه س�ازد و در پایان‬ ‫نتیج�ه ای رقم بخ�ورد ک�ه دلخواهش اس�ت‪،‬‬ ‫برای همین فرصت نطق در روز اس�تیضاح را به‬ ‫رهروان ی ها داد؟‬ ‫چنی��ن صحبتی نیس��ت‪ ،‬ما س��وال م ی کنیم‪،‬‬ ‫اس��تیضاح م ی کنیم و حرف هایمان را هم پش��ت تریبون‬ ‫مجلس م ی گوییم‪.‬‬ ‫ام�ا نمایندگان�ی همچون اق�ای رس�ایی در روز‬ ‫استیضاح پشت تریبون نرفتند‪.‬‬ ‫اق��ای رس��ایی و اق��ای کوچ��ک زاده ج��زو‬ ‫اس��تیضاح کنندگان نبودند‪ ،‬بناب راین طب��ق ایی ن نامه حق‬ ‫نداشتند صحبت کنند‪.‬‬ ‫اما حامی استیضاح بودند؟‬ ‫باالخره ‪ 61‬نفر طرح استیضاح را امضا کردند و ‪145‬‬ ‫نماینده به ان رای دادند‪ .‬ضمن انکه اختالف ما با دوستان‬ ‫عضو فراکسیون رهروان والیت بر سر تعیین مصداق رئیس‬ ‫مجلس بود ولی اعضای هر دو فراکسیون اصولگرا هستند‬ ‫اما در مقاب��ل فضای فتنه و فضای ضد انق�لاب دارای مرز‬ ‫مش��ترکیم‪ ،‬این به معنای عضوگیری ی��ا عضو پس دادن‬ ‫نیست‪ ،‬کس��انی که امدند از اس��تیضاح حمایت کردند به‬ ‫معنای جابه جا شدن انها در فراکسیون های داخل مجلس‬ ‫نیس��ت‪ .‬اگر فراکس��یون رهروان والیت موضعی گرفت و‬ ‫تعدادی از اعضای فراکس��یون اصولگرای��ان از ان حمایت‬ ‫کردند این هم ب��ه معنای جابه جا ش��دن اعض��ا میان دو‬ ‫فراکسیون نیست‪.‬‬ ‫ام�ا در رای گیری های مه�م سیاس�ی انقدر که‬ ‫دیده م ی ش�ود از اعض�ای فراکس�یون رهروان‬ ‫والیت م ی این�د موضع فراکس�یون اصولگرایان‬ ‫را تقوی�ت م ی کنن�د از فراکس�یون اصولگرایان‬ ‫دنبال ای�ن نبودیم که خودم�ان را قطب‬ ‫مقابل دولت معرفی کنیم‪ .‬اصال این تفکر‬ ‫ذهنی�ت لیب�رال دموکراس�ی اس�ت‪ .‬در‬ ‫مردمساالری دینی کس�ی که مسئولیت‬ ‫بر عهده او گذاشته ش�د همه موظفند از‬ ‫او حمایت کنند‬ ‫خیلی هم از دوستان اصولگرایان به اقای اشوری‬ ‫و سیدش��ریف حس��ینی رای دادند‪ .‬اگر به تعداد افرادی که‬ ‫عضو فراکس��یون اصولگرایان هس��تند نگاه ش��ود برخی‬ ‫از کس��انی که کاندیدای فراکس��یون بودند کمتر از تعداد‬ ‫اعضای فراکس��یون اصولگرای��ان رای اوردن��د حال انکه‬ ‫فراکسیون اصولگرایان ‪ 100‬عضو دارد‪ ،‬اما برخی نامزدهای‬ ‫عضو فراکس��یون اصولگرایان در انتخابات هیات رئیس��ه‬ ‫‪ 80‬رای اوردند‪ .‬این نش��ان م ی دهد که ‪ 20‬نف��ر از اعضای‬ ‫فراکس��یون اصولگرای��ان در انتخاب��ات هیات رئیس��ه به‬ ‫نامزدهای فراکسیون رهروان رای دادند پس این مساله ای‬ ‫یک طرفه نیست‪ .‬در تش��خیص مصداق نمایندگان ضمن‬ ‫اینکه فراکسیونی عمل م ی کنند برای فهم خودشان یک‬ ‫ارزش باالتری قائلند‪ .‬اگر از نظر فراکسیون حمایت م ی کنند‬ ‫ب راس��اس تشخی ص شان است نه ب راس��اس حضورشان در‬ ‫تشکیالت‪ .‬نمایندگان حضور در تشکیالت را ارزش مطلق‬ ‫نم ی دانند چون در اصولگرایی انتخاب باید ب راساس حجت‬ ‫شرعی باشد‪.‬‬ ‫ب�ه نظ�ر ش�ما پای�داری‪ ،‬ایثارگ�ران و رهپویان‬ ‫توانس�تند ائتلاف خ�ود را ن�زد اف�کار عمومی‬ ‫ب ه عنوان قطب مقابل دولت جا بیندازند؟‬ ‫دنبال ای��ن نبودیم که خودم��ان را قطب مقابل‬ ‫دولت معرف��ی کنیم‪ .‬اص�لا این تفک��ر ذهنی��ت لیب رال‬ ‫دموکراسی است‪ .‬در مردمساالری دینی کسی که مسئولیت‬ ‫بر عهده او گذاش��ته ش��د همه موظفند از او حمایت کنند‪.‬‬ ‫هم اکنون وظیفه برعهده دکتر روحانی گذاش��ته شده پس‬ ‫همه وظیفه دارند به او کمک کنند اما همانطور که شورای‬ ‫نگهبان وجود دارد که مراقبت م ی کن��د تا مجلس از حوزه‬ ‫قانون اساسی و شرع خارج نش��ود‪ ،‬مجلس نیز وظیفه دارد‬ ‫جلوی خروج عملکرد دولت از حوزه شرع و قانون اساسی و‬ ‫سیاست های ابالغی نظام را بگیرد‪.‬‬ ‫اما پایداری و ایثارگ�ران و رهپویان صریح منتقد‬ ‫دولت هستند؟‬ ‫خیر‪ ،‬حتی نمایندگان اصالح طلب یا طرفدار دولت‬ ‫نیز در اصالح رفتار دولت همراه ما هستند‪ .‬در سیاست های‬ ‫اقتصادی حتی نمایندگان طرفدار دولت هم سعی م ی کنند‬ ‫رفتار دولت را در این زمینه اصالح کنند‪.‬‬ ‫یعنی پای�داری هیچ وق�ت دنبال ای�ن نبوده که‬ ‫قطب مقابل دولت شود؟‬ ‫پایداری دنبال قطب مخالف یا قطب موافق شدن‬ ‫دولت نیس��ت‪ ،‬هر دولتی که س��ر کار اید دولت جمهوری‬ ‫اسالمی اس��ت و ما وظیفه داریم حمایت کنیم ولی باالتر‬ ‫از حمایت وظیفه داریم از ارزش های ملی و اس�لامی دفاع‬ ‫کنیم و به این وظیفه هم عمل م ی کنیم پس معنی این کار‬ ‫قطب بندی و جناح بندی نیست‪.‬‬ ‫باالخره ای�ن وظایفی که ش�ما دنب�ال م ی کنید‬ ‫م ی خواهید اثارش را در جایی همچون انتخابات‬ ‫مجلس اینده ببینید‪ ،‬غیر از این است؟‬ ‫در انتخابات مجلس هم ما درباره مصداق صحبت‬ ‫م ی کنیم‪ .‬وظیفه ما انتخاب اصلح است‪ .‬نامزد اصلح از هر‬ ‫حزب و جریانی م ی خواهد باشد‪ ،‬اما اگر ب رای کار مجلس و‬ ‫نظام بهترین باشد ما از او حمایت م ی کنیم‪.‬‬ ‫حتی اگر نامزدی باش�د که م�ورد حمایت دولت‬ ‫اقای روحانی باشد پایداری از او حمایت م ی کند؟‬ ‫حتی گزینه ای باشد که مورد حمایت دولت باشد‬ ‫اگر اصلح باشد‪ ،‬پایداری از او حمایت م ی کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫خیر‪ ،‬ما دنب��ال عضوگیری از داخل فراکس��یون‬ ‫رهروان نبوده‪ ،‬نیس��تیم و نخواهیم بود‪ .‬م��ا دارای مفاهیم‬ ‫مشترک با اعضای اصولگرای فراکس��یون رهروان والیت‬ ‫هس��تیم انها نیز خود را اصولگ��را م ی دانن��د‪ ،‬بناب راین در‬ ‫اصولگرایی مش��ترکیم‪ .‬ما مطالب خود را مطرح م ی کنیم‬ ‫برخی اصولگرایان عضو فراکس��یون رهروان م ی پذیرند یا‬ ‫‪5‬‬ ‫سی د امیرحسین قاض ی زاده هاشمی‪ ،‬عضو‬ ‫ش�ورای مرکزی جبهه پایداری انقالب اسلامی‬ ‫معتقد اس�ت که رویکرد دولت ب ه گونه ای است‬ ‫که واکنش های جدی ت�ری را درون اصولگرایی‬ ‫ایجاد خواه�د کرد‪ .‬قاض ی زاده هاش�می با بیان‬ ‫اینکه ف راکسیون اصولگ رایان در مجلس با کسی‬ ‫رقیب نیس�ت تاکید م ی کند‪ :‬این فراکس�یون‬ ‫ب ه دنبال عض و گیری از داخل فراکسیون رهروان‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫نم ی روند موضع فراکس�یون ره�روان را تقویت‬ ‫کنند مصداقش هم انتخابات هیات رئیسه سال‬ ‫س�وم مجلس اس�ت که خیلی از رهروان ی ها به‬ ‫نایب رئیس�ی اقای نادران رای دادن�د حال انکه‬ ‫گزینه فراکس�یون ره�روان برای نایب رئیس�ی‬ ‫اقای باهنر بود؟‬ ‫سیاست‬ ‫یعن�ی فراکس�یون اصولگرای�ان‪ ،‬فراکس�یون‬ ‫رهروان را رقیب نم ی داند؟‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫‪55‬‬ ‫دوگانه هایامریکایی‬ ‫بین الملل‬ ‫حمایت خاموش‬ ‫دشمنی علنی‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫مروری بر سیاست های واشنگتن‬ ‫در مقابل بنیادگ رایی‬ ‫رویکرد امریکا نس��بت به گروه های بنیادگ را و رادیکال س��نی در خاورمیان��ه همواره دوگانه‬ ‫بوده اس��ت‪ .‬در زمان جنگ س��رد ایاالت متحده تالش م ی کرد از ش��ب ه نظامیان اسالمی به عنوان‬ ‫سدی در ب رابر نفوذ ایدئولوژی کمونیسم و همچنین حضور اتحاد جماهیر شوروی در خاورمیانه‬ ‫استفاده کند‪ .‬اما با فروپاشی نظام دوقطبی و خالء دشمن بزرگ در سیاست خارجی ایاالت متحده‪،‬‬ ‫کاخ سفید تالش کرد خطر بنیادگ رایی اسالمی در خاورمیانه را در مرکز ثقل سیاست خود ق رار دهد‬ ‫تا حضورش در منطقه خاورمیانه معنا و مفهوم جدیدی پیدا کند‪.‬‬ ‫‪1‬‬ ‫اینکه واشنگتن در بعضی مقاطع مهم از گروه های تندرو‬ ‫مذهبی حمایت کرده‪ ،‬مدت هاست که دیگر مساله ای پنهان‬ ‫نیست‪ .‬اگر دالیلی که کارشناسان ب رای چنین سیاستی ذکر‬ ‫م ی کردند همه را قانع نم ی کرد‪ ،‬اعتراف مقامات ارشد ایاالت‬ ‫متحده نباید جای شکی در این مورد باقی گذاشته باشد‪ .‬ولی‬ ‫موضوعی ب رای توجه وجود دارد‪ ،‬تفاوت وضعیت سیاس��ی‪-‬‬ ‫امنیتی منطقه خاورمیانه و جهان در مقاطع مختلف تاریخی‬ ‫است که به تفاوت در سیاست خارجی واشنگتن نیز منجر شده‬ ‫است‪ .‬همان طور که هیالری کلینتون‪ ،‬وزیر سابق امور خارجه‬ ‫امریکا علنا اشاره کرده گروه طالبان که علیه نیروهای شوروی‬ ‫شکل گرفت‪ ،‬مورد حمایت دولت امریکا بود‪ .‬زمان جنگ سرد‬ ‫مهم ترین مس��اله مورد توجه مقامات امریکایی عقب راندن‬ ‫شوروی از هر می دانی بود و با مستقر شدن نیروهای شوروی در‬ ‫افغانستان بهترین وسیله موجود ب رای عقب راندن انها استفاده‬ ‫از نیروهای تندرو مذهبی بود که هیچ جایی ب رای نیروهای‬ ‫ ماتریالیست ارتش س��رخ در خاک خود در نظر نم ی گرفتند‪.‬‬ ‫روحیه افراطی انها بهترین ابزار سیاست خارجی امریکا بود‪.‬‬ ‫اما داستان به همین جا ختم نشد‪.‬‬ ‫بس��یاری از نیروهایی که ارت��ش ش��وروی را وادار به‬ ‫عقب نشینی از خاک افغانستان کردند‪ ،‬به دلیل انکه هسته‬ ‫ابوعمرالبغ�دادی بعد از اینک�ه به عراق‬ ‫رف�ت‪ ،‬بر اس�اس معاه�ده ای ب�ا عنوان‬ ‫«حلف المطیبی�ن» که بین چن�د گروه از‬ ‫مجاهدین اهل سنت در عراق بسته شده‬ ‫بود‪ ،‬خود را خلیف�ه خواند‪ .‬این اعالن وی‬ ‫خالف دس�تور رهب�ری القاعده ب�ود‪ ،‬اما‬ ‫وی درخواس�ت رهب�ری القاع�ده برای‬ ‫پس گرفتن این اعلان را نادیده گرفت‬ ‫و این اغاز انشعاب در صف القاعده بود‬ ‫خطرناک تر از القاعده‬ ‫حاال امریکا داعش را چالش��ی خط رناک ت��ر از القاعده‬ ‫عنوان کرده و م ی گوید که داعش یک خطر منطقه ای است‬ ‫و ب رای مقابله با ان باید یک ائتالف منطقه ای شکل گیرد‪ .‬اما‬ ‫امریکا به این حقیقت نیز پی برده که گروه دولت اس�لامی‬ ‫قدرت خود را از نارضایتی سنی گرفته و این مقابله نظامی با‬ ‫این گروه را مشکل تر م ی کند‪.‬‬ ‫پس سوال اصلی این است که نزدیک سیزده سال بعد‬ ‫از حمالت یازده س��پتامبر توس��ط القاعده‪ ،‬چرا با وجود همه‬ ‫تالش های بی ن الملل��ی چنین وضعیتی حاکم اس��ت؟ چه‬ ‫چیزی باعث ش��ده که چنین گروه هایی به حیات خود ادامه‬ ‫دهند؟ شکی نیس��ت که در این میان مجموعه ای از عوامل‬ ‫را باید تحت بررسی قرار داد که سیاس��ت خارجی نامناسب‬ ‫امریکا تنها یکی از ان موارد است‪ .‬از افریقا گرفته تا فیلیپین‪،‬‬ ‫نارضایت ی های محلی‪ ،‬منطقه ای و ملی باعث به وجود امدن‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫فکری ش��ان بر پایه افراط گرای��ی مذهبی و ن��ه منافع ملی‬ ‫افغان ها بود‪ ،‬سال به سال بیشتر و بیشتر گرفتار تندروی شدند‬ ‫و افغانستان سال به سال بیشتر گرفتار بحران هایی در همه‬ ‫وجوه ممکن شد‪ .‬اشفتگی وضعیت سیاست‪ ،‬جامعه‪ ،‬اقتصاد‬ ‫و امنیت در افغانس��تان وحتی مناطقی از پاکستان فضایی‬ ‫ ب ی نظیر ب رای رشد بیشتر گروه های افراطی فراهم اورد‪ .‬تنفری‬ ‫که روزگاری معطوف به شوروی بود‪ ،‬سال به سال بیشتر متوجه‬ ‫امریکا شد‪ .‬به این ترتیب بسیاری از گروه های فعال در منطقه‬ ‫و وابستگان انها در جای جای جهان یکی از عمده ترین اهداف‬ ‫خود را مبارزه با واشنگتن تعریف کردند‪.‬‬ ‫در این اتمسفر القاعده ای شکل گرفت که مهم ترین‬ ‫هدفش در کنار تشکیل «حکومت اس�لامی» بیرون راندن‬ ‫امریکای ی ها از خاک کشورهای مسلمان نشین بود‪ .‬القاعده‬ ‫ان قدر نادیده گرفته شد تا وقایع ‪ 11‬سپتامبر به وقوع پیوست‬ ‫و مبارزه با دیوی که سیاست خارجی امریکا در طول سال ها‬ ‫ش��کل داده بود‪ ،‬هدف اصلی دولت امریکا شد‪ .‬اما سیاست‬ ‫خارجی امریکا باز هم دچار اشتباهاتی شد که باعث شد القاعده‬ ‫تبدیل به نمادی شود که ده ها گروه کوچک و بزرگ تحت نام‬ ‫ان فعالیت کنند‪ ،‬ب ی انکه لزوما تحت کنترل رهب ران ان باشند‪.‬‬ ‫در واقع این شرایط جدید به سابقه ای تاریخی اضافه شد که‬ ‫روند تندروی را تسهیل و شیوه مبارزه با ان را سخت تر کرد‪.‬‬ ‫بعضی کارشناسان معتقدند که محافظه کاری رهب ران‬ ‫سالخورده اخوان المسلمین در دهه هفتاد میالدی موجب شد‬ ‫تا گروهی از جوانان مذهبی رهب��ران معنوی خود را به اندازه‬ ‫کافی فعال ندانسته و راه خود را از انها جدا کنند‪ .‬کشته شدن‬ ‫انورالسادات به دست خالد استانبولی یکی از اولین نشانه های‬ ‫مهم این جریان بود‪ .‬همچنین قدرت گرفتن س��ازمان هایی‬ ‫مانند «جماعه الجه��اد» نتیجه همین دوران اس��ت‪ .‬وحید‬ ‫مژده‪ ،‬کارشناس افغان م ی گوید که در دوران جهاد افغانستان‬ ‫نیز این پدیده قابل لمس ب��ود و هرقدر اقدامات امریکا علیه‬ ‫جهان اسالم به خصوص حمایت از اسرائیل بیشتر شد‪ ،‬تمایل‬ ‫به تندروی در جهان اس�لام شکل جدی تری به خود گرفت و‬ ‫با فروپاشی اتحاد شوروی و قدعلم کردن امریکا به عنوان تنها‬ ‫ابرقدرت در جهان‪ ،‬این پدیده اکنون از کنترل خارج شده است‪.‬‬ ‫چنان که اشاره ش��د این روند ادامه داشت تا اینکه عدم‬ ‫امنیت ناشی از بهار ع ربی و همچنین افزایش اختالفات میان‬ ‫شیعه و سنی به دلیل سیاس��ت های نادرست برخی از حکام‬ ‫منطقه و کارشکن ی های کشورهای غ ربی‪ ،‬باعث تولد گروهی‬ ‫مانند داعش شد‪ .‬وحید مژده در رابطه با تندروی گروه خودخ وانده‬ ‫«دولت اس�لامی» ع راق ب��ه نکته جالبی اش��اره م ی کند‪ .‬او‬ ‫م ی گوید متن نامه ای منسوب به اسامه بن الدن در رسانه ها‬ ‫منتشر شده که باید مورد توجه قرار بگیرد‪ .‬روزنامه «دیلی میل»‬ ‫چاپ انگلستان چندی قبل نوشت که میان اسنادی که از خانه‬ ‫اسامه بن الدن در ابیت اباد پاکستان به دست امده‪ ،‬نامه ای هم‬ ‫بوده که رهبر قبلی القاعده در ان نسبت به شکل گیری یک‬ ‫گروه تندرو که ب رای جان غی رنظامیان ارزش��ی قائل نیست‪،‬‬ ‫هش��دار داده بود‪ .‬به ادعای دیلی میل‪ ،‬ب��ن الدن القاعده را از‬ ‫نزدیک شدن به این گروه برحذر داشته‪ ،‬زی را اقداماتشان موجب‬ ‫بدنامی القاعده خواهد ش��د‪ .‬بعض ی ها بر این باورند که رهبر‬ ‫القاعده چند سال قبل ظهور گروهی چون داعش را پی ش بینی‬ ‫کرده بود‪ .‬امروز مقامات امریکایی داعش را گروهی خط رناک تر‬ ‫از القاعده به شمار م ی اورند که جنگجویانش به خوبی اموزش‬ ‫دیده و از فناوری جنگی خوب و از منابع مالی در سطح عالی‬ ‫برخوردار هستند‪.‬‬ ‫اما هشدار بن الدن از دو منظر جالب است؛ اول انکه خود‬ ‫او بارها اثبات کرده بود که ارزش چندانی ب رای جان انسان ها‬ ‫به ویژه غیرمس��لمانان و به ویژه مس��لمانان غیرسنی قائل‬ ‫نیست‪ .‬دوم اینکه خود او در شکل گیری داعش نقش داشت‪.‬‬ ‫اینجاست که باید تفاوت اوضاع را با زمان تقویت طالبان در‬ ‫افغانستان درک کرد‪ .‬اسامه بن الدن‪ ،‬رهبر القاعده در ‪ 15‬اکتبر‬ ‫‪ ،2006‬شخصی به نام ابوعمر البغدادی را به عنوان رئیس دولت‬ ‫اس�لامی ع راق برگزید‪ .‬البغدادی در جهاد افغانستان شرکت‬ ‫کرده و از یاران اس��امه بن الدن بود‪ ،‬اما رفتار او نشان م ی داد‬ ‫که خیلی قابل اعتماد نیس��ت‪ .‬در مورد ن��ام اصلی و ملیت‬ ‫ابوعمر البغدادی اخت�لاف وجود دارد‪ .‬دولت ع راق در س��ال‬ ‫‪ 2009‬از دستگیری او خبرداد و عکسی را هم از وی به نمایش‬ ‫گذاش��ت‪ .‬مقامات ع راقی اعالم کردند که نام اصلی این مرد‬ ‫عبداهلل رشید صالح اس��ت‪ .‬اما امریکای ی ها از تائید این خبر‬ ‫خودداری کردند و سپس مشخص شد که این شخص ابوعمر‬ ‫البغدادی مورد نظر نیست‪ .‬قبل و بعد از این واقعه نیز چندین‬ ‫بار خبر دستگیر شدن یا کشتن ابوعمر البغدادی پخش شد‬ ‫اما سرانجام وی در ‪ 18‬اوریل ‪ 2010‬در نزدیکی تکریت همراه‬ ‫با ابوحمزه المهاجر یک جا در یک نبرد مستقیم کشته شد‪.‬‬ ‫سازمان های اطالعاتی امریکا بعد از کشته شدن وی نام اصلی‬ ‫او را «محمد داود محمد جلیل الزاوی» اعالم کردند‪ ،‬اما این نام‬ ‫و هویت نیز نم ی تواند قابل تایید باشد‪.‬‬ ‫درهرحال رهبری ابوعمر البغدادی در «دولت اسالمی‬ ‫ع راق و شام» بعد از ان اغاز شد که ابومصعب الزرقاوی به دست‬ ‫نیروهای امریکایی در ع راق کشته و اسامه ابوحمزه المهاجر‬ ‫جانشین او ش��د‪ .‬ابوعمرالبغدادی بعد از اینکه به ع راق رفت‪،‬‬ ‫ب ر اس��اس معاهده ای با عنوان «حل��ف المطیبین» که بین‬ ‫چند گروه از مجاهدین اهل س��نت در ع راق بسته شده بود‪،‬‬ ‫خ��ود را امی رالمومنین خواند‪ .‬این اعالن وی خالف دس��تور‬ ‫رهبری القاعده بود‪ ،‬اما وی درخواس��ت رهبری القاعده ب رای‬ ‫پ س گرفتن این اعالن را نادیده گرفت و این اغاز انشعاب در‬ ‫صف القاعده بود اما اس��امه بن الدن ب رای پنهان نگهداشتن‬ ‫این انشعاب ‪ ،‬ترجیح داد که پنهانی این مشکل را بپذیرد و ان‬ ‫را علنی نکند‪ .‬به همین دلیل تندروی هایی که بعد از ان در‬ ‫ع راق صورت گرفت‪ ،‬همه به حساب القاعده گذاشته شد اما در‬ ‫خفا رهب ران القاعده م ی دانستند که القاعده دیگر کنترلی بر‬ ‫شاخه ع راقی خود ندارد‪.‬‬ ‫وحید مژده متذکر م ی شود که مصطفی ابوحامد ابوالولید‬ ‫مصری یکی از مشاورین اسامه بن الدن در کتاب «غوغایی‬ ‫بر بام جهان» که خاط رات وی از دوران حضور در افغانستان‬ ‫است‪ ،‬به همین مس��اله پرداخته اس��ت‪ .‬مصری اعتقاد دارد‬ ‫که بزرگترین اش��تباه اس��امه بن الدن این بود که راه را ب رای‬ ‫پیوستن هر تش��کیالتی به القاعده باز گذاشت‪ ،‬درحال ی که‬ ‫برنامه های اکثر ای��ن حرکت ها با ایده های اس��امه بن الدن‬ ‫همخ وانی نداشت‪ .‬بسط القاعده و از دست رفتن کنترل در واقع‬ ‫نتیجه چنین رویکردی بود‪ .‬حال انکه در مورد قدرت گرفتن‬ ‫نیروهای تندرو مذهبی در افغانستان تحت اشغال شوروی و‬ ‫امریکا عمال کمک بس��یاری به گسترش انها کرد‪ .‬بن الدن‬ ‫و القاعده خط فکری و سیاس��ی روشنی نداشتند و به تبع ان‬ ‫فاقد اس��تراتژی و هدف مش��خصی بودند که در راستای ان‬ ‫فعالی ت های خود را منظم س��ازند‪ .‬اهداف القاعده کلی و در‬ ‫بس��یاری موارد متغیر بود و این هم ب رای رهب ران گروه و هم‬ ‫ب رای کش��ورهای غ ربی دردسر بس��یاری ایجاد کرد‪ .‬حرکت‬ ‫القاعده به یک حرکت واکنش��ی تبدیل شده بود و هر نقشه‬ ‫جدیدی که مورد پسند رهبر القاعده قرار م ی گرفت‪ ،‬حتی اگر‬ ‫در راستای استراتژی کل ی اش نبود‪ ،‬در ب رنامه اجرایی گنجانده‬ ‫م ی شد‪ .‬گروه هایی که به القاعده پیوستند‪ ،‬خودسرانه دست‬ ‫به اقداماتی زدند که اگر قبل از اقدام ب��ا بن الدن در مورد ان‬ ‫مشورت م ی کردند‪ ،‬او هرگز با اجرای عملیاتی که در تضاد با‬ ‫منافع القاعده بود موافقت نم ی کرد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫سیاه علیه سفید‬ ‫تبعیضنژادینیمهپنهان‬ ‫واقعی ت هایاجتماعیدر‬ ‫ایاالتمتحده است‬ ‫نقشه راه‬ ‫ام ریکاچگونهم ی تواندداعشرا‬ ‫شکستدهدوازعدم ثباتبیشتر‬ ‫درخاورمیانهجلوگیریکند؟‬ ‫بحران هویت‬ ‫ام ریکاگرفتاربح ران ها‬ ‫وشورش هایاجتماعی‬ ‫م ی شود‬ ‫‪57‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫بین الملل‬ ‫گروه های جهادی شد ه است که برخی اوقات ارتباط اندکی به‬ ‫هسته اصلی القاعده داش��ته و دارند‪ .‬خیلی از کسانی که به‬ ‫گروه های جهادی در جهان پیوسته اند‪ ،‬فکر م ی کنند به عقاید‬ ‫و ارزش های اسالمی و مذهبی انها توهین شده‪ ،‬مورد تبعیض‬ ‫واقع شده اند یا صدایشان خفه شده اس��ت‪ .‬خیلی از پیروان‬ ‫متعصب القاعده‪ ،‬که طرفدار ایده های خشن و نفرت پ راکنی‬ ‫القاعده علیه غرب هستند‪ ،‬مردان جوانی هستند که به دنبال‬ ‫هدف و جایگاهی در زندگ ی ش��ان هس��تند‪ .‬برخ��ی از انها‬ ‫اروپای ی هایی هستند که به دین اسالم گرویده اند یا بزهکارانی‬ ‫که در کشورهایشان با پلیس درگیر شده اند‪ .‬سپری کردن زمان‬ ‫در زندان معموال باعث شده انها از قبل هم بنیادگراتر بشوند‬ ‫و تقریبا همه با دیدی منفی به دولت های خود نگاه م ی کنند‪.‬‬ ‫به اعتراف مقامات اروپایی‪ ،‬اغلب سربازان این گروه یا به نوعی‬ ‫با القاعده در ارتباط بودند یا از کش��ورهای اروپایی به ع راق و‬ ‫سوریه سفر کرده و نحوه ارتباطات انها در شبکه های مجازی‬ ‫و استفاده انها از تکنولوژی های مدرن نیز مهاجر بودن انها را‬ ‫ثابت م ی کرد‪ .‬این وضعیت به رشد ده ها گروه انجامید‪ .‬دولت‬ ‫اسالمی ع راق و ش��ام یکی از گروه هایی بود که از گروه های‬ ‫دیگر و از ناراضیان بهره برد و حتی القاعده را به چالش کشید‪.‬‬ ‫حاال هم منافع کوتاه مدت و بلندمدت امریکا باعث شده که با‬ ‫کناره گیری مالکی باالخره به فکر محدودکردن داعش بیفتد‪.‬‬ ‫فشار داعش روی مالکی تا حدی با رضایت امریکا همراه بود‬ ‫و حاال با کنار رفتن او از قدرت واشنگتن م ی تواند به تضعیف‬ ‫این نیروها بیندیشد‪ .‬برخی م ی گویند که علت اصلی دخالت‬ ‫مجدد امریکا در ع راق‪ ،‬در خطر قرار گرفتن منافع اقتصادی‬ ‫ش��رکت های امریکایی و اروپایی در اربیل اس��ت که رخت‬ ‫ماندن در ع راق افکنده و این منطقه نفت خیز را مرکز اصلی‬ ‫فعالی ت های خود قرار داده اند‪ .‬امریکا اش��کارا دلیل حمالت‬ ‫هوایی خویش علیه دولت اس�لامی را ب رای حفاظت از جان‬ ‫شهروندان خویش در اربیل عنوان کرده است‪ .‬در ‪ ۱۰‬سال اخیر‬ ‫که منازعات خونبار در ع راق در جریان است‪ ،‬اربیل پایگاهی‬ ‫ب رای خارجیان‪ ،‬شرکت ها و غول های نفتی و حتی پایگاهی‬ ‫نظامی ب رای امریکا بوده است‪.‬‬ ‫اما واقعیت مهم تر این است که کش��ورهای غربی از‬ ‫همین گروه ب رای وارد اوردن فشار روی دولت بشار اسد استفاده‬ ‫کردند‪ .‬دف��اع در ب رابر تجاوز دولت اس�لامی که دیرزمانی به‬ ‫فراموشی سپرده ش��ده بود‪ ،‬اکنون به شعار رسانه های غ ربی‬ ‫تبدیل شده اس��ت‪ .‬در حالی که وزارت خارجه امریکا علنا به‬ ‫عدم درگیری جدی امریکا یا اعزام نیرو به ع راق ب رای جنگ با‬ ‫داعش پافشاری دارد‪ ،‬به همین اندازه که از منافع نفتی خود در‬ ‫اربیل حمایت کند‪ ،‬بسنده کرده است‪ .‬زمانی که دولت اسالمی‬ ‫یا داعش فقط در یک اقدام ‪ ۷۰۰‬نفر از ساکنان یک دهکده را‬ ‫کشت‪ ،‬هیچ اقدام ی صورت نپذیرفت اما همان که داعش به‬ ‫اربیل نزدیک شد‪ ،‬امریکای ی ها به مقابله برخاستند‪.‬‬ ‫کشورهای غربی که همواره دم از حقوق بشر م ی زنند‪،‬‬ ‫این گروه مخوف را تقویت کرده و ب رای ساقط کردن حکومت‬ ‫بشار اسد به کار گرفتند‪ .‬گویا دولت اسالمی پا از توافق یاد شده‬ ‫فراتر گذاشته و س��ودای امپ راتوری بزرگتری داشته که باعث‬ ‫ش��ده غرب با تعجیل به مقابله ب��ا ان روی اورد‪ .‬با این همه‬ ‫سیاست کنونی امریکا در قبال این گروه تروریستی همچنان‬ ‫با ابهام مواجه است‪ .‬انچه شواهد نشان م ی دهد و بنا بر تجربه‬ ‫القاعده و طالبان م ی توان به ان رس��ید‪ ،‬ناب��ودی کامل این‬ ‫گروه ها یا تضعیف یا باقی نگه داشتن انها در قالب سازمانی‬ ‫کوچک مبتنی بر منافع این کشورهاست‪ .‬امریکا که روزی به‬ ‫افغانس��تان حمله کرد تا گروه تروریستی القاعده و حکومت‬ ‫طالبان را نابود کند‪ ،‬اخی را اقدام به مصالحه و مذاکره با این گروه‬ ‫کرده است‪ .‬این مساله در حالی اتفاق م ی افتد که طالبان هر‬ ‫روز به مناطقی از افغانستان حمله کرده یا اقدام به ترور مردم یا‬ ‫ماموران دولت افغانستان م ی کند‪ .‬همین پیچیدگی در ع راق‬ ‫و سوریه نیز دیده م ی شود‪ .‬ایا روزی خواهد رسید که منطقه از‬ ‫سیاست خارجی امریکا در امان باشد؟‬ ‫امریکا از داعش سوریه حمایت می کرد‬ ‫گفت وگو با امیرعلی ابوالفتح‪ ،‬کارشناس مسائل امریکا‬ ‫سعیده سادات فهری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫جناب ابوالفتح! بحث را با بررس�ی رابطه امریکا‬ ‫و بنیادگرایی اغاز کنیم‪ .‬کمی راجع به این روابط‬ ‫پرفرازونشیب بگویید‪.‬‬ ‫رابطه امریکا و بنیادگرایی در جهان اسالم به اواخر‬ ‫ی‪‎‬کردند‬ ‫ی‪‎‬ها تصور م ‬ ‫دوران جنگ سرد برم ی گردد که امریکای ‬ ‫ب رای جلوگیری از نفوذ کمونیسم در کشورهای اسالمی قادر‬ ‫هستند با تقویت جریان‪‎‬های اسالمی‪ ،‬ادامه حضور سیاسی‬ ‫و اقتصادی خود را در این کش��ورها تداوم بخشند‪ .‬بارزترین‬ ‫اقدام در ای��ن موضوع به کمک‪‎‬های امری��کا به جریان‪‎‬های‬ ‫جهادی در سال های نخست اشغال افغانستان توسط اتحاد‬ ‫جماهیر شوروی بازم ی گردد‪ .‬در ان زمان امریکا امیدوار بود‬ ‫با تجهیز و تس��لیح مجاهدان افغان‪ ،‬شکس��تی را متحمل‬ ‫رقیب ایدئولوژیک خود نماید‪ .‬البته از انجایی که امریکای ی‪‎‬ها‬ ‫امکان کنترل جریان‪‎‬های بنیادگرا را نداشتند با گذشت زمان‬ ‫یک شاخه انحرافی از جبهه مجاهدان افغان به وجود امد که‬ ‫با قطع روابط دوجانبه با حامی��ان مالی خود عمال رودرروی‬ ‫امریکا قرار گرفتند‪.‬‬ ‫عامل اصل��ی در این قضیه‪ ،‬حمله ص��دام به کویت و‬ ‫درخواست ملک فهد پادشاه وقت عربس��تان ب رای دریافت‬ ‫کمک نظامی از امریکا بود‪ .‬گفته م ی شود بن الدن که تا ان‬ ‫زمان متحد امریکا و عربس��تان در افغانستان بود‪ ،‬پیام ی به‬ ‫پادش��اه عربس��تان داد مبنی بر اینکه از نیروهای جهادی‬ ‫ب رای عق��ب راندن ارتش ع��راق از کویت اس��تفاده کند‪ .‬در‬ ‫حال ی که درخواست فهد از امریکا و ورود سربازان امریکایی‬ ‫به عربس��تان‪ ،‬اولین جرقه خصومت ب��ن الدن و یارانش با‬ ‫‪2‬‬ ‫امیرعلی ابوالفتح‪ ،‬کارشناس مسائل امریکا‬ ‫در گفت وگو با مثلث به بررس�ی فرازونش�یب و‬ ‫ارتباطات می�ان جریان‪‎‬های بنیادگ�را و امریکا‬ ‫طی س�ال‪‎‬های اخیر پرداخ�ت‪ .‬ابوالفتح بر این‬ ‫باور است که ماجرای شکل گرفتن داعش بسیار‬ ‫نزدیک ب�ه ماجرای ش�کل گرفت�ن القاعده در‬ ‫افغانس�تان اس�ت‪ .‬اگر در افغانس�تان‪ ،‬امریکا‬ ‫ب ه دنبال مغلوب ک�ردن قدرت اتح�اد جماهیر‬ ‫ش�وروی بود که از دل ان القاع�ده به وجود امد‬ ‫این بار در س�وریه‪ ،‬ایاالت متحده با هدف ساقط‬ ‫کردن دولت بشار اس�د‪ ،‬از جریان‪‎‬های بنیادگرا‬ ‫حمایت ک�رد که حاصل ان گ�روه داعش بود‪ .‬او‬ ‫باتوجه به ایدئولوژی داعش توضیح م ی‪‎‬دهد که‬ ‫اگر روند خلق القاعده به ‪ 11‬سپتامبر انجامد‪.0،‬‬ ‫م ی‪‎‬توان انتظار داشت که مسیر خلق داعش نیز‬ ‫در نهایت به ‪ 11‬سپتامبر دیگری برای کشورهای‬ ‫غ ربی بدل شود‪.‬‬ ‫امریکا و ع ربستان را زد که تا اواخر دهه ‪ 1990‬به یک دشمنی‬ ‫اشکار بدل شد‪.‬‬ ‫چه شد که با وجود حمایت های امریکا از جریان‬ ‫افراطی القاع�ده‪ ،‬این جریان به یکباره در س�ال‬ ‫‪ 2001‬به دش�من امریکا بدل ش�د و علیه امنیت‬ ‫ملی این کشور اقدام کرد؟‬ ‫تقابل دیدگاه بین نگرش سلف ی گری با ارمان‪‎‬های‬ ‫مورد تاکید امریکا و متحدانش در منطقه یک جنگ تمام عیار‬ ‫را بین بنیادگرایانی که بعدها به روش های تروریستی متوسل‬ ‫سیاست کج دار و مریز‬ ‫امریکا؛ تالشی برای بسیج منطقه ای علیه داعش‬ ‫‪3‬‬ ‫با اغاز بحران سوریه‪ ،‬نه تنها شاخه القاعده در این کشور‬ ‫تحت عنوان النصره فعال شد‪ ،‬بلکه ش��اخه القاعده در عراق‬ ‫به رهبری ابوبکر البغدادی نیز به سوریه رفت و نام گروه خود‬ ‫را دولت اسالمی عراق و ش��ام نامید‪ .‬فعالیت گروه های تندرو‬ ‫اسالمی عرصه را برای فعالیت ارتش ازاد سوریه که ترکیبی‬ ‫س��کوالر و ملی گرا داش��تند‪ ،‬تنگ کرد و در نهایت شرایط در‬ ‫سوریه برای دولت اس�لامی عراق و شام مساعد شد‪ .‬در تمام‬ ‫این م��دت‪ ،‬ایاالت متحده ب��ا حمایت مس��تقیم از ارتش ازاد‬ ‫سوریه دست دیگر دولت ها را برای کمک مالی و تسلیحاتی به‬ ‫گروه های تندرو اسالمی باز گذاشت‪.‬‬ ‫امریکا که برای حذف طالبان و القاعده به افغانس��تان‬ ‫لشکرکشی کرد و هنوز درگیر جنگ با انهاست اما به هیچ وجه‬ ‫در قبال قدرت گرفتن جریان های القاعده در سوریه احساس‬ ‫خطر نمی کرد و حتی خواهان سقوط دولت بشار اسد به عنوان‬ ‫تنها دولتی که با جریان های سلفی تندرو در حال جنگ بود‪ ،‬شد‪.‬‬ ‫البته امریکا در ابتدای بحران س��وریه یک کمک ‪50‬‬ ‫میلیون دالری به مخالفان س��وریه کرد که بعدا متوجه شد‬ ‫بخش��ی از ان پول در اختیار گروه های اسالمی تندرو قرار‬ ‫گرفته است‪.‬‬ ‫پس از ان به صورت رسمی امریکا تصمیم گرفت از ارتش‬ ‫ازاد سوریه حمایت کند‪ .‬اما امریکا از انتقال جنگجویان تندرو‬ ‫اسالمی از چچن و اس��یای مرکزی و اروپا و امریکا به سوریه‬ ‫اگاه بود و عمال هیچ واکنشی نشان نداد‪ .‬امریکا به هشدارهای‬ ‫مختلف درباره ظهور دوباره جریان های تندرو توجه نکرد و صرفا‬ ‫نظاره گر اعمال انها بود‪ .‬این همواره یک مساله مهم بود که چرا‬ ‫امریکا از ظهور القاعده و طالبانی دیگر در سوریه هراسی نداشت‪.‬‬ ‫با اشغال استان هایی از عراق توسط دولت اسالمی عراق و‬ ‫شام‪ ،‬بسیاری از نیروهای سیاسی عراق و کشورهای منطقه ای و‬ ‫فرامنطقه ای به ایاالت متحده توجه کردند و اینکه این کشور چه‬ ‫موضعی در قبال این موضوع اتخاذ خواهد کرد‪ .‬ایاالت متحده‬ ‫کشوری بود که در سال‪ ،2003‬نظام سیاسی عراق را ساقط کرد‬ ‫و تا سال ‪ ،2011‬این کشور را در اشغال خود داشت‪.‬‬ ‫با ظهور داعش در عراق که نام خود را به دولت اسالمی‬ ‫تغییر دادند‪ ،‬مساله این بود که ایا امریکا خود را متعهد به حمایت‬ ‫بین الملل‬ ‫ایا ممکن اس�ت داعش نیز همچون القاعده به‬ ‫تهدیدی علیه منافع ملی و امنیت امریکا تبدیل‬ ‫شود؟‬ ‫ب ا توجه به چالش�ی که داعش در ع�راق به وجود‬ ‫اورده ایا م ی‪‎‬توان انتظار داشت که باراک‬ ‫اوباما برای مقابله با این جریان به این‬ ‫کشور بازگشت نظامی داشته باشد یا‬ ‫در پی ائتالف سازی منطقه‪‎‬ای است؟‬ ‫ماجرای ش��کل گرفتن داعش‬ ‫بس��یار نزدیک به ماجرای ش��کل گرفتن‬ ‫القاعده در افغانستان است‪ .‬اگر در افغانستان‪ ،‬امریکا به دنبال‬ ‫مغلوب کردن قدرت اتحاد جماهیر شوروی بود که از دل ان‬ ‫القاعده به وجود امد‪ ،‬این بار در سوریه‪ ،‬ایاالت متحده با هدف‬ ‫ساقط کردن دولت بشار اسد‪ ،‬از جریان‪‎‬های بنیادگرا حمایت‬ ‫کرد که حاصل ان گروه داعش بود‪ .‬حتی اگر شواهد قاطعی‬ ‫مبنی بر حمایت علنی امریکا از گروه داعش وجود نداش��ته‬ ‫باشد ب ی تردید م ی توان اطمینان داشت که جانبداری امریکا‬ ‫و متحدان غربی‪-‬عربی از طیف ناهمگون و وسیع ائتالف‬ ‫دشمنان اس��د این زمینه را فراهم س��اخت تا خشن ترین و‬ ‫نشانه های زیادی وجود دارد که اثبات م ی کند داعش‬ ‫تهدید مهمی ب رای امریکا محسوب م ی شود‪ .‬چه فرض شود‬ ‫که داعش ساخته و پرداخته امریکای ی هاست یا یک جریان‬ ‫مستقل‪ ،‬در حال حاضر این گروه در تالش است نظم جورج‬ ‫بوش را در خاورمیانه یا حداقل در ع راق برهم زند‪ .‬این موضوع‬ ‫سبب ش��ده تا گروه داعش با دسترس��ی به بخشی از منابع‬ ‫حاصل از فروش نفت ع راق‪ ،‬از منابع مستقل مالی برخوردار‬ ‫شود و اقداماتی را انجام دهد که مورد حمایت حامیان مالی‬ ‫سابق این گروه نیس��ت‪ .‬از انجایی که داعش از ایدئولوژی‬ ‫به نظر م ی‪‎‬رسد باراک اوباما بر‬ ‫س��ر یک دوراهی مهم قرار گرفته است‪.‬‬ ‫از یک س��و مواض��ع ضدجن��گ او که در‬ ‫‪ 12‬س��ال گذش��ته بارها بر ان تاکید کرده‬ ‫اجازه نم ی دهد رئی س جمهور کنونی امریکا‬ ‫به س��رعت و به راحتی فرمان اغاز جنگ‬ ‫دیگ��ری در خاورمیانه را ص��ادر نماید‪ ،‬اما‬ ‫از سوی دیگر خط و نش��ان کشیدن های‬ ‫داعش ب رای امریکا و خطر س��قوط اربیل‬ ‫و بغ��داد‪ ،‬انچن��ان ب��رای ایاالت متح��ده‬ ‫سنگین اس��ت که اجازه نم ی دهد اوباما با‬ ‫سکوت نظاره گر ان باشد‪ .‬هرگونه اشتباه‬ ‫محاس��باتی در خصوص این��ده داعش و‬ ‫ع راق م ی توان��د به عنوان ابزار فش��اری از‬ ‫س��وی رقبای جمهوریخواه در انتخابات ات��ی امریکا مورد‬ ‫بهره برداری قرار گیرد‪ .‬به همین دلیل اوباما مجبور ش��د با‬ ‫تاخیر و تردید دس��تور بمباران داعش را ص��ادر و تعدادی از‬ ‫سربازان امریکایی را به ع راق گس��یل دارد‪ .‬اگر این اقدامات‬ ‫کم شدت موجب تحریک داعش ب رای اقدامات شدیدتر علیه‬ ‫امریکا و متحدان منطقه ای ان شود واشنگتن چاره ای نخواهد‬ ‫داش��ت جز اینکه با ورود به جنگ با داعش‪ ،‬از شکل گیری‬ ‫یک قدرت جاه طلب‪ ،‬خشن و ضدغربی در منطقه مهم ی از‬ ‫خاورمیانه جلوگیری به عمل اورد‪.‬‬ ‫از عراق می داند یا اینکه این کشور را به حال خود رها می کند‪.‬‬ ‫امریکا هرچند برخالف سوریه‪ ،‬نسبت به ورود داعش به عراق‬ ‫واکنش نش��ان داد و هرگونه کمک به عراق را منوط به انجام‬ ‫تغییرات سیاسی در این کشور کرد اما ایاالت متحده در مقابل‬ ‫اعالم تاسیس گروه داعش‪ ،‬واکنشی جدی نشان نداد‪.‬‬ ‫با انجام تغییرات سیاسی در عراق‪ ،‬امریکا مواضع دولت‬ ‫اسالمی در عراق را بمباران کرد و به تسلیح نیروهای پیشمرگه‬ ‫پرداخت‪ .‬سپس امریکا اعالم کرد که گروه های تندرو اسالمی‬ ‫بزرگترین تهدید فوری علیه امریکا هس��تند‪ .‬در گامی دیگر‪،‬‬ ‫امریکا احتمال مداخله نظامی در سوریه برای مهار گروه های‬ ‫تندرو اسالمی را مطرح کرد‪ .‬در اخرین اقدام تا زمان نگارش این‬ ‫نوشتار‪ ،‬رئیس جمهور امریکا دستور پرواز هواپیماهای بدون‬ ‫سرنشین بر فراز سوریه به منظور شناسایی مواضع گروه های‬ ‫تندرو اسالمی و جمع اوری اطالعات را صادر کرد‪ .‬در واقع امریکا‬ ‫به یکباره تغییر موضع داد و خواهان ائتالف منطقه ای و جهانی‬ ‫علیه گروه های سلفی و جهادی شد‪.‬‬ ‫در این راستا‪ ،‬شورای امنیت سازمان ملل با صدور قطعنامه‬ ‫‪ 2170‬خواستار قطع منابع مالی و خلع سالح داعش شد‪ .‬پیرو‬ ‫تغییر موضع امریکا و اقدام شورای امنیت سازمان ملل‪ ،‬وزیران‬ ‫خارجه پنج کش��ور عربی شامل «س��عود الفیصل»‪« ،‬سامح‬ ‫شکری»‪« ،‬عبداهلل بن زاید ال نهیان» و «خالد العطیه» وزیران‬ ‫طی چند س�ال اخیر عنوان گروه‬ ‫دولت اسلامی عراق و ش�ام یا‬ ‫داع�ش به کرات ش�نیده ش�ده‬ ‫اس�ت‪ .‬این گروه تروریستی این‬ ‫روزها صحنه گ�ردان جنایت های‬ ‫انسانی در سوریه و عراق است‪.‬‬ ‫امریکا در شکل گرفتن و اقدامات‬ ‫این گروه چه نقشی داشت؟‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫بین الملل‬ ‫شدند با جهان غرب به وجود اورد‪ .‬این گروه به لحاظ اعتقادی‪،‬‬ ‫خواهان برقراری شریعت در سرزمی ن های اسالمی‪ ،‬مقابله با‬ ‫فرهنگ غ ربی و از بین بردن وابستگی کشورهای اسالمی به‬ ‫غرب بود‪ .‬البته ب رای رسیدن به این اهداف به جای تاکید بر‬ ‫اصالحات اجتماعی و زمینه سازی ب رای قیام های مردمی‪ ،‬به‬ ‫سمت مبارزه خشونت امیز از نوع تروریستی سوق پی دا کردند‪.‬‬ ‫نمونه های بارز این قضیه‪ ،‬حمله به کنسولگری‪‎‬های امریکا‬ ‫در دو کشور افریقایی و س��پس انفجار ناو جنگی امریکا در‬ ‫خلیج عدن بود‪ .‬از انجایی که سیاست های‬ ‫دولت امریکا در مبارزه با تروریسم و شاخه‬ ‫به انحراف کش��یده ش��ده بنیادگرایی در‬ ‫دهه ‪ 1990‬به س��رانجام نرسید‪ ،‬القاعده در‬ ‫اقدام ی جسارت امیز‪ ،‬حمالت خود به منافع‬ ‫امریکا را از خاورمیانه و شاخ افریقا به درون‬ ‫خاک امریکا گسترش داد و به این ترتیب‬ ‫بود که حادثه ‪ 11‬سپتامبر به وجود امد‪.‬‬ ‫افراط ی ترین مخالفان اس��د‪ ،‬صحنه گردان تحوالت سوریه‬ ‫شوند و با بهره گیری از کمک های سیاسی‪ ،‬مالی‪ ،‬تسلیحاتی‬ ‫غرب به گروهی بدل شوند که اکنون بخش وسیعی از خاک‬ ‫سوریه و ع راق را تحت کنترل دارد و رودرروی حامیان گذشته‬ ‫خود قرار گرفته اند‪.‬‬ ‫افراطی و به شدت ضدغرب برخوردار است و همچنین قادر‬ ‫بوده از میان اتباع کشورهای غربی از جمله امریکا یارگیری‬ ‫کن��د‪ ،‬از پتانس��یلی برخوردار ش��ده که م ی‪‎‬توان��د اقدامات‬ ‫خصمانه پرهزینه ای علیه کشورهای اروپایی و امریکایی را‬ ‫مورد اجرا گذارد‪ .‬اگر روند خلق القاعده به ‪ 11‬سپتامبر انجامید‬ ‫م ی‪‎‬توان انتظار داشت که مسیر خلق داعش نیز در نهایت به‬ ‫‪ 11‬سپتامبر دیگری ب رای کشورهای غ ربی بدل شود‪.‬‬ ‫‪59‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫بین الملل‬ ‫خارجه عربستان‪ ،‬مصر‪ ،‬امارات و قطر به همراه «نواف التل»‬ ‫مشاور وزیر امور خارجه اردن در جده تشکیل جلسه دادند و در‬ ‫پایان جلسه بر ضرورت مبارزه با تروریسم و افراط گرایی دینی‬ ‫تاکید کردند‪ .‬از این رو به نظر می رسد یک ائتالف منطقه ای و فرا‬ ‫منطقه ای (امریکا و اروپا) علیه داعش و گروه های تندرو اسالمی‬ ‫دیگر در حال شکل گیری است‪.‬‬ ‫سوالی که اینجا مطرح می ش��ود این است که به راستی‬ ‫دلیل اصلی این تغییر موضع ایاالت متحده بعد از سه سال در‬ ‫قبال گروه های تندرو اسالمی در سوریه و سپس عراق چیست‬ ‫و چرا کشورهای منطقه ای نیز همزمان با امریکا تغییر موضع‬ ‫دادند؟‬ ‫واقعیت ان اس��ت که ایاالت متحده باتوجه به شناختی‬ ‫که نس��بت به ماهیت گروه های تندرو وابس��ته به القاعده و‬ ‫خش��ونت طلبی انها داش��ت‪ ،‬مایل بود برای مدتی در منطقه‬ ‫خاورمیانه ازاد باشند تا از این طریق نفرت مردم منطقه خاورمیانه‬ ‫از گروه های بنیادگرا را ایجاد کند و هم این حس در دیگر مناطق‬ ‫دنیا نیز به وجود اید‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬گروه های سلفی که مدعی‬ ‫تشکیل حکومت بودند‪ ،‬با خش��ونت هایی که مرتکب شدند‬ ‫بزرگترین ضربه را به جریان اس�لام سیاسی سنی در منطقه‬ ‫خاورمیانه زدند‪.‬‬ ‫اس��یب دیدن جریان های اس�لامی‪ ،‬خواهان تشکیل‬ ‫حکومت و مشارکت در قدرت سیاس��ی‪ ،‬بزرگترین دستاورد‬ ‫فعالیت گروه های س��لفی برای امریکاس��ت‪ .‬جریان اسالم‬ ‫سیاسی در منطقه خاورمیانه همواره برای امریکا چالش ایجاد‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫از طرفی این جریان بعد از تحوالت موس��وم به بیداری‬ ‫عربی‪ ،‬با اس��تقبال توده مردم عرب مواجه ش��د و احتمال ان‬ ‫می رفت که جریان حامی اسالم سیاسی در بیشتر کشورهای‬ ‫عربی قدرت را به دست گیرد‪.‬‬ ‫فعالیت های داعش در س��وریه مردم را به ش��دت از این‬ ‫جریان ها ناامید و حتی نگران کرد‪ .‬ایاالت متحده به این نتیجه‬ ‫رسیده است که داعش تاثیرات مثبت خود بر منطقه خاورمیانه‬ ‫را برجای گذاشته است و بنابراین امریکا باید به بحران داعش‬ ‫پایان دهد تا از این طریق مشروعیتی برای این کشور به عنوان‬ ‫ناجی خاورمیانه از شر داعش نیز به دست اید‪.‬‬ ‫باز گذاشتن فعالیت هایداعش برای سه سالدرخاورمیانه‬ ‫ضربه ای به دش��منان غرب و امریکا و جن��گ علیه ان منبع‬ ‫مشروعیتی برای امریکاست‪ .‬بنابراین به یک عبارت می توان‬ ‫گفت امریکا یکی از برندگان اقدامات داعش و گروه های تندرو‬ ‫اسالمی در سال های اخیر است و کشوری مانند سوریه در این‬ ‫مسیر قربانی شد‪.‬‬ ‫بخشی از تغییر موضع کشورهای عربی در قبال داعش‬ ‫به خاطر فشارهای امریکاست اما بخش دیگری از ان به خاطر‬ ‫احساس تهدید جدی از داعش است‪ .‬برخی از حامیان منطقه ای‬ ‫داعش به دنبال این بودند که از داع��ش به عنوان ابزاری برای‬ ‫حذف بشار اس��د و تغییر نظام سیاسی سوریه استفاده کنند اما‬ ‫وقتی مالحظه کردند که داعش در حال قدرت گرفتن است و‬ ‫سودای کشورگشایی و تاسیس خالفت بزرگ اسالمی را در سر‬ ‫دارد‪ ،‬به شدت اشفته و نگران شدند‪ .‬از طرفی بیم ان می رفت که‬ ‫در کشورهای خود انها نیز حامیان داعش عملیات های مشابهی‬ ‫اغاز کنند یا با پیوستن به داعش‪ ،‬ثبات نظام سیاسی را از درون‬ ‫با چالش مواجه کنند‪ .‬به این ترتیب بود که انها نیز به این نتیجه‬ ‫رسیدند که باید داعش مهار شود‪ ،‬حتی اگر نظام سیاسی سوریه‬ ‫به جای سقوط‪ ،‬تقویت شود‪.‬‬ ‫کش��ورهای عربی هم اکنون با دو خط��ر عمده مواجه‬ ‫هستند؛ خطر اول خود گروه تروریستی تکفیری داعش است و‬ ‫خطر مهمتر اندیشه داعشی است که در برخی از این کشورها‬ ‫در حال رایج شدن هست‪ .‬به عنوان نمونه گفته می شود برخی‬ ‫مناطق عربستان س��عودی اماده حاکم شدن اندیشه داعشی‬ ‫است و در اردن هم عناصر مسلح داعش در دروازه های ورودی‬ ‫ان مستقر شده اند‪.‬‬ ‫نقشه راه‬ ‫امریکا چگونه می تواند داعش را شکست دهد‬ ‫و از عدم ثبات بیشتر در خاورمیانه جلوگیری کند؟‬ ‫رز هاریسون‪ ،‬مایکل ران‪ -‬مریم رضایی‬ ‫نویسندگان ‪ -‬مترجم‬ ‫‪4‬‬ ‫دس��امبر اینده چهارمین س��الگرد خودکشی محمد‬ ‫بوعزیزی‪ ،‬دستفروش تونسی است که جرقه انقالب تونس‬ ‫را روشن کرد و سپس قیام های مش��ابهی در مصر‪ ،‬سوریه‪،‬‬ ‫بحرین‪ ،‬یمن و لیبی شکل گرفت‪ .‬با اینکه اقدام ناراحت کننده‬ ‫بوعزیزی جرقه راه اندازی این قیام ها را روشن کرد‪ ،‬اما دلیل‬ ‫اصلی ان را م ی توان خشم و تنفر سرکوب شده مردم علیه فقر‬ ‫اقتصادی و حکومت های ستمگر و نامشروع عربی دانست‪.‬‬ ‫مس��اله حیرت اور این بود که در بیشتر کش��ورهای درگیر‪،‬‬ ‫اعتراضات با روحیه عدم خش��ونت‪ ،‬عدالت خواهی و وحدت‬ ‫هدف ش��کل گرفت‪ .‬چیزی که کمتر به ان پرداخته شد‪ ،‬اما‬ ‫اهمیت کمی نداش��ت‪ ،‬این بود که تا حدی سرایت گسترده‬ ‫این قیام ها در دنیای عرب گواه یک هویت سیاسی مشترک‬ ‫بود که مرزی ب رای کشورهای ع ربی قائل نبود‪ .‬با اینکه تالش‬ ‫م ی شود این اتفاق به عنوان نشانه احیای ناسیونالیسم ع ربی‬ ‫تفسیر شود‪ ،‬اما حداقل در سطحی نهفته باید ان را نشانه ای‬ ‫از این دانس��ت که یک هویت عربی مش��ترک‪ ،‬بخشی از‬ ‫هوشیاری سیاسی منطقه بوده است‪.‬‬ ‫چهار سال بعد از ان واقعه‪ ،‬روح بهار ع ربی از بین رفته و‬ ‫توسط افرادی مانند محمد مرسی‪ ،‬رئی س جمهور سابق مصر‬ ‫که ابتدا خود را رهبری «پ راگماتیک» (عملگرا) نشان داد‪ ،‬اما‬ ‫بع دا ثابت شد که یک ایدئولوگ اسالمگراست و نیز گروه های‬ ‫تندرویی مانند «دولت اسالمی شام و ع راق» (‪ ISIS‬موسوم‬ ‫به داعش) به انحراف کشیده شده است‪ .‬این گروه ادعا م ی کند‬ ‫ ب ی عدالتی اعمال شده از سوی قدرت های استعماری در پایان‬ ‫جنگ جهانی اول را به نفع خود برم ی گرداند‪ ،‬در حالی که خود‬ ‫با راه اندازی جنگ های داخلی که دامنه ان در سوریه و ع راق‬ ‫گسترش یافته‪ ،‬بر گروه های اقلیت مذهبی‪ ،‬زنان و مسلمانان‬ ‫سکوالر ب ی عدالتی اعمال م ی کند‪ .‬دولت اسالمی شام و ع راق‬ ‫با استفاده از تاکتی ک های وحش��یانه که حتی القاعده را به‬ ‫عقب رانده و نیز راه ان��دازی جنگ های داخلی ب رای تحمیل‬ ‫یک خالفت سنی که ع راق‪ ،‬س��وریه و منطقه گسترده تری‬ ‫را تهدید م ی کند‪ ،‬اشکارترین رس��وایی را در نقض روح بهار‬ ‫ع ربی داشته است‪.‬‬ ‫پرسش��ی که در واش��نگتن‪ ،‬پایتخت ه��ای اروپایی و‬ ‫سراسر خاورمیانه مطرح شده این اس��ت که ب رای نابودی یا‬ ‫حداقل جلوگیری از پیشرفت این سازمان چه باید کرد؟ پاسخ‬ ‫دولت اوباما به این سوال این اس��ت که ترکیبی از حمالت‬ ‫هوایی هدفمند علیه اهداف دولت اسالمی در ع راق‪ ،‬حمایت‬ ‫نظامی از کردها و اصالحات سیاسی در بغداد مورد نیاز است‪.‬‬ ‫امید است حیدر العبادی‪ ،‬نخس ت وزیر تازه ع راق‪ ،‬نسبت به‬ ‫نوری المالکی‪ ،‬نخس��ت وزیر سابق‪ ،‬س��ن ی های بیشتری را‬ ‫وارد کار کند‪.‬‬ ‫اقدامات نظامی و سیاسی در حقیقت ب رای جلوگیری‬ ‫از پیشرفت دولت اسالمی ضروری هستند‪ ،‬اما احتماال کافی‬ ‫به نظر نم ی رس��ند‪ .‬با اینکه با وجود انتصاب العبادی برخی‬ ‫رهب ران قبایل سنی اظهار کرده اند که م ی خواهند از حمایت‬ ‫دولت اسالمی دست بکشند‪ ،‬اما روزنه همکاری همه جانبه‬ ‫و صلح و اشتی احتماال بسته اس��ت‪ .‬دولت اسالمی به رغم‬ ‫برخی شکس ت ها مانند تسلیم کردن سد موصل به نیروهای‬ ‫کرد و ع راقی به واسطه حمالت هوایی امریکا‪ ،‬همچنان به‬ ‫فعالی ت های خود ادامه م ی دهد‪ .‬این سازمان با کمپی ن های‬ ‫جذب نیروی پیچیده و موفقی که در سوریه‪ ،‬ع راق‪ ،‬منطقه‬ ‫گسترده ای از خاورمیانه‪ ،‬قفقاز‪ ،‬اروپا و حتی امریکا دارد‪ ،‬رتبه‬ ‫جهادگران خود را ارتقا م ی دهد‪ .‬به ع�لاوه‪ ،‬این گروه از نظر‬ ‫جذب منابع و نیرو در حال غلب��ه بر گروه قدرتمند و قدیمی‬ ‫ القاعده است‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬مرکز اصلی عملیات دولت اسالمی در‬ ‫سوریه است و بناب راین به کارگیری راه حلی که تنها محدود به‬ ‫ع راق باشد‪ ،‬کارساز نیست‪ .‬این موضوع واشنگتن را در تنگنا‬ ‫قرار م ی دهد‪ .‬با اینکه امریکا ب رای کمک به مبارزه علیه دولت‬ ‫اسالمی وارد کارزار ع راق شده‪ ،‬اما تاکنون تمایلی به گسترش‬ ‫ماموریت خود به سوریه نداشته است‪ .‬دلیل این امر تا حدی به‬ ‫سیاست امریکا نسبت به رژیم سوریه برم ی گردد که معتقد‬ ‫است بشار اسد مشروعیت ندارد و باید برود‪.‬‬ ‫مساله بغرنج ب رای سیاستگذاران امریکا این است که‬ ‫این کشور چگونه م ی تواند با حضور دولت اسالمی در سوریه‬ ‫مخالفت علنی داشته باشد‪ ،‬در حالی که این گروه نیروهایی‬ ‫ب رای مبارزه علیه سوریه به کار م ی گیرد؟‬ ‫بناب راین‪ ،‬باتوجه به این شرایط‪ ،‬چگونه م ی توان داعش‬ ‫را شکست داد و در عین حال از عدم ثبات بیشتر جلوگیری‬ ‫کرد؟‬ ‫عالوه بر اقدامات نظامی و سیاس��ی م��ورد نیازی که‬ ‫هم اکنون صورت م ی گیرد‪ ،‬موثرترین راه ب رای غلبه بر داعش‬ ‫و جلوگیری از فروپاشی بیشتر ع راق‪ ،‬استفاده از یک هویت‬ ‫نهفته عربی است که مسلما با الیه های هویتی محدودتر و‬ ‫فرقه ای تر در ع راق و سوریه پنهان مانده‪ ،‬اما همچنان بهترین‬ ‫امید ب رای جلوگیری از مطرح شدن ایده های افراطی گرایانه ای‬ ‫است که داعش منتش��ر م ی کند‪ .‬در حالی که ناسیونالیسم‬ ‫عربی به ش��یوه جمال عبدالناصر‪ ،‬به عن��وان یک جنبش‬ ‫سیاسی از دهه های ‪ 50‬و ‪ 60‬میالدی به یادگار مانده و امروز‬ ‫کاربردی ندارد‪ ،‬هویت عربی به عنوان بخش��ی از هوشیاری‬ ‫سیاسی م ی تواند همچنان یک نیروی متحدکننده قدرتمند‬ ‫باشد که با داعش در اینده مبارزه کند و شاید راه مثبتی را ب رای‬ ‫ع راق و حتی سوریه هموار کند‪.‬‬ ‫در اینجا بهتر اس��ت توضیح دهیم که بهره برداری از‬ ‫هویت عربی چگونه م ی توان��د نیرویی قوی در ب رابر داعش‬ ‫باش��د و اینکه تحت کدام س��ناریوهای محتمل‪ ،‬این اتفاق‬ ‫ممکن م ی ش��ود‪ .‬ب رای تش��ریح این موضوع ابتدا باید نقاط‬ ‫قوت و نیز اسی ب پذیری عقاید دولت اسالمی را مرور کنیم‪.‬‬ ‫عقیده ای که از نظر برخی افراد بسیار جذاب به نظر م ی رسد‬ ‫این است که از خاکستر جنگ های داخلی در سوریه و ع راق‪،‬‬ ‫خالفت اسالمی جدیدی ظهور کرده که قصد دارد مرزهای‬ ‫غیرقانونی و ساختگی بین کشورها را از بین ببرد و حتی وعده‬ ‫فتوحات گسترده تری را داده است‪ .‬جذبه این عقاید با استفاده‬ ‫ماه رانه از رسانه های اجتماعی ب رای اجرایی کردن تالش ها‬ ‫بیشتر م ی شود که این موضوع از هدف توسعه ظرفیت گروه‬ ‫ب رای مقابله با حریفان حال و اینده‪ ،‬پشتیبانی م ی کند‪.‬‬ ‫اما همین عقاید بذرهای وی رانی دولت اس�لامی را در‬ ‫خود جای داده است‪ .‬در حالی که عقاید دولت اسالمی ب رای‬ ‫جذب جهادگ��ران خارجی جذاب به نظر م ی رس��د‪ ،‬اما ب رای‬ ‫سن ی های ع راقی و سوری تحت کنترل گروه که به دنبال یک‬ ‫چشم انداز سیاسی و اقتصادی مثبت هستند‪ ،‬احتماال پوچ و‬ ‫توخالی خواهند بود‪ .‬به عبارت دیگر‪ ،‬بعید اس��ت سن ی های‬ ‫سکوالر و حتی بسیاری از سن ی های متعصب‪ ،‬در بلندمدت به‬ ‫این جهادگران تندرو و خشن شاخه سلفی سنی وفادار بمانند‪.‬‬ ‫این بدان معنا نیس��ت که ایده ال های انها به خودی خود به‬ ‫انحراف کشیده م ی شوند‪ .‬همان طور که در مورد عربستان‬ ‫‪61‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫بین الملل‬ ‫مشهود است‪ ،‬یک جامعه سیاسی پایدار م ی تواند حول یک‬ ‫هویت اسالمی سنی شکل بگیرد‪ .‬اما تصور داعش از جامعه‬ ‫سیاسی کامال این موضوع را نادیده م ی گیرد و حتی تالش‬ ‫م ی کند دیگر الیه های مهم هویت سیاس��ی مانند خانواده‪،‬‬ ‫قبیله و قومیت را س��رکوب کند‪ .‬به عالوه‪ ،‬بعید اس��ت این‬ ‫گروه بتواند نیازهای اولیه مانند ایجاد فرصت های اقتصادی‪،‬‬ ‫شان انس��انی و دیدگاهی ب رای نحوه ارتباط جامعه با دنیای‬ ‫بیرون را براورده سازد‪.‬‬ ‫بنابراین‪ ،‬چه چیزی هویت‬ ‫عربی را به ی��ک ایده نیرومند که‬ ‫داعش باید از ان بترس��د‪ ،‬تبدیل‬ ‫م ی کن��د؟ عرب گرای��ی در واقع‬ ‫بخش��ی از چیزی را دربرم ی گیرد‬ ‫ک��ه داعش را ب��رای بس��یاری از‬ ‫اع راب جذاب کرده اس��ت؛ نظریه‬ ‫هویتی که معتبر و برتر اس��ت و‬ ‫مرزها را از بین م ی ب��رد‪ .‬اما انچه‬ ‫از هویت عربی به ط��ور خالصه‬ ‫در سال ‪ 2011‬شاهد بودیم‪ ،‬از بین‬ ‫بردن مرز کشورها – یعنی هدفی‬ ‫که دولت اس�لامی اکنون دنبال‬ ‫م ی کن��د – نبود‪ ،‬بلک��ه هدف از‬ ‫بین بردن مرزهای قومی‪ ،‬مذهبی‬ ‫و فرق��ه ای ک��ه در ح��ال حاضر‬ ‫پیش��رفت اقتصادی و سیاسی را‬ ‫محدود کرده و حاکمان مس��تبد‬ ‫متکی به سیاست «تفرقه انداز و‬ ‫حکومت ک��ن» را جاودانه کرده‪،‬‬ ‫ب��ود‪ .‬جذابی��ت هوی��ت عرب��ی‬ ‫این اس��ت که م ی توان��د مبنایی‬ ‫محکم تر ب ر اس��اس ی��ک زبان‪،‬‬ ‫فرهنگ و تاریخ مش��ترک برای‬ ‫جامعه سیاس��ی ایجاد کند‪ .‬یک‬ ‫پیام قدرتمند این است که دولت‬ ‫اسالمی م ی خواهد با از بین بردن‬ ‫مرزهایی که ان را ساختگی و غیرقانونی م ی داند‪ ،‬نظم موجود‬ ‫را به چالش بکشد‪ ،‬اما یک هویت ع ربی مشترک نیز م ی تواند‬ ‫با ایجاد ش��الوده مثبتی از جامعه سیاسی به جای تخریب‪،‬‬ ‫مرزها را درنوردد‪.‬‬ ‫دالیل متعددی وجود دارد که توضیح م ی دهد چرا احیای‬ ‫یک هویت ع ربی م ی تواند صرفا تفکری واهی و ساده انگارانه‬ ‫باشد‪ .‬اما گاهی س��ناریویی که از همه غیرمحتمل تر است‪،‬‬ ‫باتوجه به نبود گزینه های پایدار‪ ،‬محتمل تر م ی ش��ود‪ .‬ب رای‬ ‫هویت عرب��ی جایگزین های بهتری وجود ن��دارد تا حداقل‬ ‫به یکی از ارکان بازس��ازی جامعه سیاسی در ع راق و سوریه‬ ‫جنگ زده تبدیل ش��ود‪ ،‬اگرچه چنین پیام��دی تا زمانی که‬ ‫به دقت با منافع اقتصادی (هنوز تعریف نش��ده) طرح ریزی‬ ‫نشود‪ ،‬م ی تواند احتمال خودمختاری کامل کردستان ع راق را‬ ‫افزایش دهد‪ .‬به عالوه‪ ،‬نظریه مطرح شده از سوی عده ای که‬ ‫معتقدند توافق ب رای واگذاری حکومت های نیمه خودمختار‬ ‫به سن ی ها و شیعیان ع راق‪ ،‬فرمولی ب رای یک کشور باثبات‬ ‫است‪ ،‬مساله ای غامض و حیرت اور خواهد بود‪ .‬مهم تر از همه‬ ‫این است که نه جوامع سنی و نه جوامع شیعه در گروه های‬ ‫خودشان هم به اتحاد نم ی رسند‪ .‬هر یک از دو گروه از احزاب‬ ‫رقیبی تشکیل شده اند و حتی بین عوامل مذهبی و سکوالر‬ ‫انها اختالف وجود دارد‪ .‬تنها امید موجود ب رای برطرف کردن‬ ‫این اختالفات‪ ،‬بهره برداری از یک مبن��ای همه جانبه ب رای‬ ‫جامعه سیاس��ی اس��ت که محدود به یک هویت ع راقی یا‬ ‫عربی مشترک باش��د‪ .‬گزینه دیگر که داعش در حال حاضر‬ ‫ب��رای ان خیز برداش��ته‪ ،‬تجزیه کامل اس��تان های ع راق و‬ ‫سوریه و تشکیل حکومت دائمی تروریستی سن ی های تندرو‬ ‫است‪ .‬اگر این حکومت دائم ی ش��کل بگیرد و کردها نیز به‬ ‫استقالل کامل برسند‪ ،‬انچه از ع راق باقی م ی ماند یک کشور‬ ‫شیعه کوچک است که ب رای تامین امنیت خود به شدت به‬ ‫ای ران وابس��ته خواهد بود‪ .‬بدون بهره برداری از هویت عربی‬ ‫گس��ترده تر‪ ،‬با ش��بحی از یک حکومت متعص��ب روبه رو‬ ‫خواهیم بود ک��ه در منطقه مرکزی و حیات��ی دنیای عرب‬ ‫شکوفا م ی شود و تشکیل ان یا به فروپاشی کامل سوریه و‬ ‫ع راق یا به ادامه جنگ داخلی در این دو کشور ب رای سال های‬ ‫متمادی منجر خواهد شد‪.‬‬ ‫با توج��ه به اینک��ه این هوی��ت عربی نهفت��ه در زیر‬ ‫هویت های محدودتر و فرقه ای تر درون ع راق و سوریه مدفون‬ ‫شده‪ ،‬چگونه م ی تواند به سرانجام برسد؟ مطمئنا به سرانجام‬ ‫رسیدن هویت عربی کار اسانی نخواهد بود‪ ،‬اما همان طور‬ ‫که پی ش تر اشاره شد‪ ،‬مشوق هایی قوی به نفع این موضوع‬ ‫وجود دارند‪ .‬هویت عربی ب رای عملی شدن باید در دو سطح‬ ‫مختلف رخ دهد‪ .‬اول‪ ،‬اجرای ان نیازمند نوعی رهبری در ع راق‬ ‫است که نه تنها سن ی ها را بار دیگر به ساختارهای حکومتی‬ ‫ع راق پیوند دهد‪ ،‬بلکه هدفی ب رای بازسازی این کشور تحت‬ ‫یک دیدگاه مشترک و مشخص داشته باشد‪ .‬انجام این کار‬ ‫مستلزم ان است که العبادی‪ ،‬نخس��ت وزیر تازه وارد ع راق‪،‬‬ ‫عالوه بر اذعان به وجود اختالفات بین س��نی و ش��یعه‪ ،‬به‬ ‫اشتراکات انها از نظر هویت ع ربی و ع راقی متوسل شود‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم کمی خودس��رانه فکر کنی��م‪ ،‬احتمال‬ ‫بدون همکاری و حتی دخالت قدرت های‬ ‫عربی باثبات ت�ر منطقه و حت�ی ایران و‬ ‫ترکیه‪ ،‬سناریوی اش�فته تری برای ظهور‬ ‫ناسیونالیسم عربی وجود خواهد داشت‪.‬‬ ‫در این سناریو‪ ،‬گرایش�ی افراط ی گرایانه‬ ‫و متعصب از ناسیونالیس�م عربی ظهور‬ ‫م ی کند تا داعش را از درون شکست دهد‬ ‫جدا شدن کامل کردهای فرامل ی گرا ممکن است کاتالیزوری‬ ‫ب رای ظهور ناسیونالیسم عربی در ع راق باشد‪ .‬تصویر ع راق‬ ‫بدون کردس��تان‪ ،‬انگیزه ای قوی ب رای رهبری ع راق است تا‬ ‫تالش کند سن ی ها و ش��یعیان را تحت یک هویت واحد با‬ ‫هم متحد و قدرت سیاسی منطقه ای و ثبات اقتصادی این‬ ‫کشور را تضمین کند‪.‬بحث حفظ کردس��تان در یک ع راق‬ ‫متحد‪ ،‬متضمن جلوگیری از درگیری منطقه ای اجتناب ناپذیر‬ ‫بر س��ر کردستان اس��ت که این‬ ‫موضوع کش��ورهای قدرتمندتر‬ ‫منطقه‪ ،‬یعن��ی ترکی��ه و ای ران را‬ ‫ه��م وارد ماجرا م ی کن��د‪ .‬این دو‬ ‫کشور استقالل کردستان ع راق را‬ ‫تهدیدی ب رای تمامیت ملی خود‬ ‫م ی دانند‪ .‬بنابراین‪ ،‬ه��ر راه حلی‬ ‫ابتدا نیازمند برقراری اش��تی بین‬ ‫جوام��ع عرب ع راق و س��پس به‬ ‫رسمیت شناختن منافع مشخص‬ ‫ب��رای کردها و دیگ��ر اقلی ت ها و‬ ‫احترام به هویت فرهنگی و اداب‬ ‫و رسوم انهاست‪.‬‬ ‫دوم‪ ،‬تحقق هدف س��خت‬ ‫برق��راری اش��تی‪ ،‬مس��تلزم ان‬ ‫اس��ت که رهب��ری کش��ورهای‬ ‫عرب��ی باثبات تر منطق��ه از این‬ ‫تالش ها حمایت کنن��د‪ .‬انگیزه‬ ‫اصل��ی ای��ن حمای��ت‪ ،‬تهدی��د‬ ‫واقعی داعش اس��ت که ممکن‬ ‫اس��ت به لبنان‪ ،‬اردن‪ ،‬عربستان‬ ‫و حتی مناطق ش��مال افریقا نیز‬ ‫نفوذ کن��د و ب ی ثباتی منطقه ای‬ ‫گس��ترده تری را به وج��ود اورد‪.‬‬ ‫مش��خ ص ترین کاندیداهای این‬ ‫حمایت‪ ،‬السیسی‪ ،‬رئی س جمهور‬ ‫مصر است که به واسطه سرکوب‬ ‫اخوان المس��لمین اعتبارش نزد‬ ‫حامیان س��کوالر افزایش یافته و دیگری سعودی ها هستند‬ ‫که تاکن��ون از تالش های مص��ر پش��تیبانی کرده اند و در‬ ‫تضعیف داعش منافع مستقیم دارند‪ .‬به همین منظور‪ ،‬مصر‬ ‫م ی تواند بار سیاسی را بر دوش بگیرد و عربستان ابزارهای‬ ‫مالی را فراهم کند‪ .‬در حالی که مصر و عربستان هیچ یک‬ ‫نم ی خواهند مس��تقیما وارد باتالق س��وریه و ع راق شوند‪،‬‬ ‫م ی توانند با رهب ران سکوالر سنی و ش��یعه در این کشورها‬ ‫وارد همکاری ش��وند‪ ،‬چراک��ه این رهب��ران در تالش ب رای‬ ‫دست نخورده نگه داشتن همه یا بخشی از کشورهای خود‬ ‫از طریق ایجاد شالوده ای مثبت ب رای جامعه سیاسی و رشد‬ ‫اقتصادی‪ ،‬خواهان به چالش کشیدن دولت اسالمی هستند‪.‬‬ ‫چیزی که السیسی در این میان به دست م ی اورد این است‬ ‫که م ی تواند روایتی ایجاد کند مبنی بر اینکه او ان طور که‬ ‫بیشتر رسانه های غ ربی و بسیاری از هموطنانش م ی گویند‪،‬‬ ‫بهار عربی را از مس��یر خود منحرف نکرده‪ ،‬بلکه با منحل‬ ‫کردن اخوان المس��لمین در مصر و کمک ب��ه مخالفت با‬ ‫تش��کیل حکومت داعش‪ ،‬زمینه را ب رای انتقال اهداف اولیه‬ ‫بهار عربی به عنوان هدف بلندمدت خ��ود‪ ،‬فراهم م ی کند‪.‬‬ ‫یک نگاه اجمالی نمادین به بلندپروازی های السیسی مبنی‬ ‫بر ایفای نقش بزرگ تر در منطقه و مبارزه علیه بنیادگرایی‪،‬‬ ‫افتتاح «موزه ناصر» در قاهره در س��ال ‪ 2015‬اس��ت‪ .‬نمونه‬ ‫محس��وس دیگر ائتالف رس��می منطقه ای است که مصر‬ ‫با عربس��تان و دیگر کش��ورهای عضو ش��ورای همکاری‬ ‫خلی ج فارس در سایه مسائل منطقه ای تشکیل داده است‪ .‬با‬ ‫اینکه سناریوی بازگشت السیسی به روح بهار ع ربی به دلیل‬ ‫سختگیری های اخیر او نسبت به مطبوعات و تشکیل هر‬ ‫بین الملل‬ ‫جنگ زرگری‬ ‫ایا ریاض تحت فشارهای امریکا عقب نشینی می کند؟‬ ‫داود احمدزاده‬ ‫‪5‬‬ ‫کارشناسمسائلخاورمیانه‬ ‫ارتش ازاد سوریه نتوانستند توفیق چندانی در عرصه سیاسی‬ ‫و نظامی داشته باشند و حامیان منطقه ای سوریه با محوریت‬ ‫ای ران توانستند مانع فروپاشی ان شوند‪ ،‬مسیر ب رای تجهیز‬ ‫نظامی و اعزام تروریس ت ها ب رای ایجاد جنگ فراگیر در سوریه‬ ‫فراهم گش��ت که رهبری این تحرکات مداخله گرایانه نیز با‬ ‫ریاض بود‪ .‬ع ربستان با هماهنگی قطر و ترکیه تمام توانمندی‬ ‫خویش را بر سقوط اسد متمرکز ساخت اما با این وجود باز هم‬ ‫توفیق چندانی در اهدافش به وجود نیامد‪ .‬ناامیدی از جبهه‬ ‫سوریه بار دیگر سران عربستان سعودی را متوجه تنش های‬ ‫گسترده سیاسی ع راق کرد و عدم وفاق ملی میان گروه های‬ ‫مختلف سیاس��ی و تاکید بر جدای ی طلب��ی از دولت مرکزی‬ ‫فرصت مجددی ب رای دخالت اشکار عربستان در این کشور‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫ارتباط سلف ی گری و پدیده رادیکالیسم تکفیری در قالب‬ ‫گروه های تندرویی چون شاخه‪‎‬های متعدد شبکه تروریستی‬ ‫القاعده (جبهه النصره و داعش‪ )...‬با عربس��تان س��عودی و‬ ‫ب رای پیشبرد سیاست منطقه‪‎‬ای این کشور‪ ،‬امر ثابت شده‪‎‬ای‬ ‫محس��وب م ی ش��ود‪ .‬حادثه تروریس��تی حمله به برج های‬ ‫دوقلوی تجاری در امریکا با سازماندهی القاعده‪،‬‬ ‫گسترش افراط گرایی س��نی در افغانستان در‬ ‫قالب طالب��ان و همچنین ظه��ور نیروهای‬ ‫تکفیری‪ -‬بعثی پس از اش��غال ع راق از سوی‬ ‫امریکا تمام نگاه های رسانه‪‎‬ای در سطح جهان‬ ‫را به س��وی ریاض جلب ک��رد‪ .‬تقویت مالی و‬ ‫فکری تروریس��م تکفیری در منطقه از سوی‬ ‫عربستان به دالیل متعددی صورت م ی گرفت‬ ‫که م ی توان به عوامل زیر اشاره کرد‪:‬‬ ‫ب ی تردید پس از سقوط رژیم صدام حسین‬ ‫و افول اقلیت منتفذ سنی در ساختار سیاسی‬ ‫ع راق شرایط ب رای بازیگری شیعیان و به تبع ان‬ ‫متحد طبیعی این گروه یعنی ای ران فراهم شد‪.‬‬ ‫ای ران به عنوان همسایه نزدیک ع راق از تحوالت‬ ‫جدید این کشور و برقراری روابط نزدیک با ان‬ ‫استقبال کرد و بناب راین رشد مناسبات سیاسی‬ ‫و اقتصادی دو همسایه با نگران ی های امنیتی‬ ‫عربس��تان روبه رو ش��د‪ .‬در چنین ش��رایطی‬ ‫عربستان که نفوذ منطقه ای خویش را از دست رفته م ی دید‬ ‫تالش کرد با اتخاذ سیاس��ت های فرقه گرایانه و کمک های‬ ‫مالی گس��ترده به گروه های ناراضی سنی مانع شکل گیری‬ ‫یک دولت ملی و اقتدارگرای مرکزی در ع راق شود‪.‬‬ ‫تداوم سیاست های مداخله گرایانه ریاض در امور داخلی‬ ‫ع راق و تجهیز گروه های تروریس��تی مخالف دولت مرکزی‬ ‫ب رای چندین دهه نه تنها عامل تشدید اوضاع سیاسی داخلی‪،‬‬ ‫بلکه مانع بزرگی بر سر همگرایی منطقه ای درخاورمیانه به‬ ‫شمار م ی رفت‪ .‬عربستان با تش��دید جنگ رسانه ای با ای ران‬ ‫و تکرار واژه ظهور هالل شیعی به دلیل افزایش قدرت مانور‬ ‫ای ران در منطقه تالش کرد سیاست های خویش را در حمایت‬ ‫از گروه های تکفیری و سلفی تندرو توجیه کند‪.‬‬ ‫این سیاس��ت ها به نوعی در محور ضد سوری با غرب‬ ‫همپوشانی داشت‪ .‬از زمان شروع بحران داخلی سوریه محور‬ ‫عربی و غربی ضد بشار اسد از تمام امکانات سخت افزاری و‬ ‫نرم افزاری خویش ب رای ایجاد ساختار جدید و برکناری دولت‬ ‫ان بهره بردند‪ .‬نتیجه این سیاست ها نیز گسترش تروریسم‬ ‫سازمان یافته در قالب گروه های تکفیری و تروریستی چون‬ ‫جنداالسالم‪ ،‬جبهه النصره و اخی را شکل گیری جبهه نوظهور‬ ‫خالفت اسالمی شامات و ع راق یا همان داعش گردید‪.‬‬ ‫از زمانی که مخالفان سکوالر و میانه رو بشار اسد در قالب‬ ‫بحران زده ش��د‪ .‬دولت قبلی ع راق به رهب��ری نوری مالکی‬ ‫مخصوصا در چند سال اخیر نتوانست از ظرفی ت های بوم ی ‬ ‫و قومی ب رای ساختن کشور مستقل و قدرتمند استفاده کند‪،‬‬ ‫به طوریکه نارضایتی اقلیت سنی از انحصار طلبی و نیز فساد‬ ‫حاکم بر دستگاه های دولتی از یک سو و ساز مخالف اقلیم‬ ‫کردستان در اتخاذ سیاست مستقل و دوری هرچه بیشتر از‬ ‫دولت از سوی دیگر بر تنگناهای سیاسی دولت قبلی افزود‪ .‬در‬ ‫چنین شرایطی با خیانت گسترده برخی از رهب ران و استانداران‬ ‫سیاس��ی داعش با تغیی��ر اولویت خویش از س��وریه عمده‬ ‫عملیات نظامی خویش را بر ع راق متمرکز ساخت‪.‬‬ ‫ب ی تردید تغییر راهبرد داعش در منطقه که با هماهنگی‬ ‫کامل عربستان و دیگر حامیان منطقه ای ان شکل گرفته‪،‬‬ ‫در بره��م زدن موازنه ق��وا در خاورمیانه به نفع کش��ورهای‬ ‫محافظه کار عرب تجلی یافت‪ .‬در این میان سیاس��ت های‬ ‫مداخله گرایانه ع ربس��تان از سوی ترکیه نیز حمایت م ی‪‎‬شد‬ ‫به طوری که طبق امار رسمی مراکز اطالعاتی‬ ‫و امنیتی غرب‪ ،‬انکارا با در اختیار گذاش��تن‬ ‫مراکز اموزش��ی ب��رای گ��روه تروریس��تی‬ ‫داعش‪ ،‬ب��ه مامن امن��ی ب��رای عضوگیری‬ ‫بیشتر از کش��ورهای اس��یای میانه تبدیل‬ ‫شده است‪ .‬اعالم خالفت اس�لامی از سوی‬ ‫رهبر خودخوانده این گروه (ابوبکر البغدادی)‬ ‫و جنایت علیه ش��یعیان و کرده��ا بر ه راس‬ ‫کشورهای منطقه افزود‪.‬‬ ‫در این میان حامیان اصلی داعش تالش‬ ‫کردند با رایزن ی های گس��ترده با فرماندهان‬ ‫نظامی داعش مجددا یک همگرایی داخلی‬ ‫بین این گروه و دیگر گروه های تروریس��تی‬ ‫درگیر در بحران سوریه از جمله النصره به وجود‬ ‫اورند‪ ،‬چراک��ه اولویت اصلی هنوز س��وریه و‬ ‫تضعیف موقعیت ای ران است‪.‬‬ ‫در هر صورت پیگیری سیاس��ت‪‎‬های‬ ‫خصمانه علیه بش��ار اس��د منتج به نتیجه‬ ‫روشنی نشده است و حتی با تقویت جبهه داخلی و همگرایی‬ ‫ای ران و روسیه در سطح منطقه‪‎‬ای و جهانی ابعاد شکاف میان‬ ‫دو محور غربی و عربی ضدسوری اشکار شده است‪ .‬از دیگر‬ ‫سو‪ ،‬قدرت یابی داعش در ع راق و تکرار جنایات ضد انسانی از‬ ‫جمله ربودن زنان و دختران ع راقی و حتی سر بریدن خب رنگار‬ ‫امریکایی نشان داد که واشنگتن نم ی خواهد دنباله رو سیاست‬ ‫منطقه ای عربس��تان باش��د‪ .‬بناب راین با تروریستی خواندن‬ ‫داعش و تصویب قطعنامه در ش��ورای امنیت سازمان ملل‬ ‫متحد علیه این گروه نش��ان داد که در ح��ال فاصله گرفتن‬ ‫از متحد اس��تراتژیک خود در خاورمیانه اس��ت‪ .‬از دیگر سو‬ ‫تهاجم به موصل و کشتار اکراد ع راقی به نوعی دهن کجی‬ ‫به مقامات امریکایی محسوب م ی شود‪ ،‬بناب راین غرب که بار‬ ‫بین الملل‬ ‫نوع جبهه مخالف در مصر ممکن است ب رای بسیاری افراد‬ ‫ ب ی معنی باشد‪ ،‬اما ب رای حفظ محبوبیت شخصی در مصر‪ ،‬در‬ ‫بلندمدت او باید مشروعیت عمی ق تری ب رای خود ایجاد کند‪.‬‬ ‫به همین منظور‪ ،‬او نیاز دارد نشان دهد که مصر به پیشرفت‬ ‫سیاسی و اقتصادی خواهد رسید و صرفا به دوران استبداد به‬ ‫سبک مبارک بازنخواهد گشت‪.‬‬ ‫بدون همکاری و حتی دخالت قدرت های ع ربی باثبات تر‬ ‫منطقه و حتی ای ران و ترکیه‪ ،‬سناریوی اشفته تری ب رای ظهور‬ ‫ناسیونالیس��م ع ربی وجود خواهد داش��ت‪ .‬در این س��ناریو‪،‬‬ ‫گرایش��ی افراط ی گرایانه و متعصب از ناسیونالیس��م ع ربی‬ ‫ظهور م ی کند تا داعش را از درون شکست دهد‪ .‬وقتی داعش‬ ‫رویکرد خود را از حمله و غارت به حکومت کردن تغییر دهد‪،‬‬ ‫بین متعصبین مذهبی اداره کننده ان و سن ی های سکوالری‬ ‫که فقط به اقتضای مسائل سیاسی به این گروه پیوسته اند‪،‬‬ ‫اختالف درم ی گیرد‪ .‬در این صورت‪ ،‬یا ابوبکر البغدادی‪ ،‬بسیار‬ ‫تیز و واقع گرایانه عمل م ی کند و م ی فهم��د که ایدئولوژی‬ ‫مذهبی متعصبانه و تاکتی ک های خشن او در حال جداسازی‬ ‫جریان های اصلی سنی سکوالر و مذهبی است و در نتیجه‬ ‫نمادهای اس�لامی و عربی را ب��ا هم درم ی امی��زد تا جذبه‬ ‫خود را باالتر ببرد یا فرماندهان س��کوالر درون داعش‪ ،‬مانند‬ ‫عزت اب راهیم الدوری‪ ،‬معاون سابق صدام حسین‪ ،‬دست به یک‬ ‫یزنند‪ .‬بناب راین‪ ،‬انها با عدم بهره برداری از یک هویت‬ ‫کودتا م ‬ ‫مذهبی سختگی رانه و نیز عدم اس��تفاده از هویت مل ی گرای‬ ‫ع راقی یا سوری‪ ،‬به یک هویت عربی نهفته و متحدتر روی‬ ‫م ی اورند تا مشروعیت دولت های ع راق و سوریه را به چالش‬ ‫بکش��ند‪ .‬این خطرناک ترین س��ناریوی موجود است‪ ،‬چون‬ ‫تصرفات ارضی‪ ،‬داعش را منسجم م ی کند و شاید از طریق به‬ ‫چالش کشیدن بیشتر دولت های سوریه و ع راق با استفاده از‬ ‫یک هویت عربی گسترده و سپس حکومت بر کشور جدید‬ ‫به ش��یوه صدام‪ ،‬این تصرفات را بزرگ تر کن��د‪ .‬در این بازی‬ ‫هویت محور‪ ،‬نقش امریکا چیس��ت؟ نقش امریکا این است‬ ‫که پشت صحنه هر کاری ب رای پش��تیبانی از سناریوی اول‬ ‫انجام دهد و با کمک شرکای منطقه ای خود و نیز ذی نفعان‬ ‫محلی‪ ،‬از وقوع سناریوی دوم جلوگیری کند‪ .‬امریکا در سطح‬ ‫منطقه ای باید تالش کند روی حس��ن نیت رهب ران مصر و‬ ‫ع ربس��تان مانور دهد‪ ،‬در حالی که از پرداختن به ه راس انها‬ ‫از نزاع طلبی س��رطانی که م ی تواند به عربس��تان‪ ،‬مصر یا‬ ‫هر کشور اسی ب پذیر دیگری در منطقه سرایت کند‪ ،‬شرمی‬ ‫ نداشته باشد‪ .‬امریکا همچنین باید در مورد جنب ه های مالی با‬ ‫ع ربستان و دیگر کشورها همکاری داشته باشد تا به بازسازی‬ ‫سوریه و ع راق یا هر انچه از این دو کشور باقی م ی ماند‪ ،‬کمک‬ ‫کند‪ .‬تالش هایی که از طرف امریکا صورت م ی گیرد‪ ،‬لزوما‬ ‫مستلزم محرک های خیرخواهانه از طرف مصر یا عربستان‬ ‫نیست؛ بلکه به محاسبات سیاست عملی از طرف رهب ران‬ ‫این کشورها بستگی دارد‪.‬‬ ‫‪63‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫بین الملل‬ ‫دیگر خود را اسیر سیاست های اشتباه و کورکورانه ریاض در‬ ‫منطقه م ی‪‎‬دید با حمله هوایی به مراکز و استحکامات گروه‬ ‫تروریستی داعش در اقلیم کردستان تالش کرد که بیش از‬ ‫گذشته از ریاض فاصله بگیرد‪ .‬در چنین وضعیتی که داعش‬ ‫خود را فراتر از یک گروه تروریستی محلی م ی دید تالش کرد‬ ‫با دست اندازی به خاک لبنان (عرس��ال) و نیز نزدیک شدن‬ ‫به مرزه��ای اردن و حتی تهدی��د حام ی اصلی خویش یعنی‬ ‫ع ربستان خود را به عنوان یک شب ه دولت فراگیر نشان بدهد‪.‬‬ ‫رجزخوانی فرماندهان سعودی اصلی داعش در تسلط‬ ‫بر حجاز و نی��ز وی رانی کعبه مامن الهی ب ر ترس و وحش��ت‬ ‫حاکمان این کشور افزوده اس��ت‪ .‬به طوریکه بعد از برکناری‬ ‫بندر بن سلطان‪ ،‬فرد هدایتگر سیاست خارجی دستگاه امنیتی‬ ‫ع ربستان‪ ،‬ب رای جلوگیری از نزدیکی بیشتر ته ران‪ -‬واشنگتن‬ ‫بر سر اتخاذ مواضع مشترک علیه تروریسم و رشد افراط گرایی‬ ‫در منطقه‪ ،‬عربس��تان تالش کرد ب رای فرافکنی مشکالت‬ ‫داخلی و همگام ی با غرب‪ ،‬تلویحا با تروریستی خواندن داعش‬ ‫از می زان اسی ب‪‎‬ها بکاهد‪.‬‬ ‫در هر صورت تبلیغات رسانه ای و متهم ساختن دولت‬ ‫قبلی ع راق به نقش داشتن در تشکیل گروه تروریستی داعش‬ ‫کمکی به ترمیم چهره حاکمان س��عودی نخواهد کرد‪ .‬زی را‬ ‫نزدیک به چهل هزار شهروند سعودی در رسته‪‎‬های مختلف‬ ‫فرماندهی و عملیاتی مش��غول جنگ افروزی و قتل و غارت‬ ‫در ع راق و سوریه هستند و داعش همچنان عمده منابع مالی‬ ‫خویش را از داخل عربس��تان و دیگر شیخ نشی ن‪‎‬های حوزه‬ ‫خلی ج فارس تامین م ی کند‪.‬‬ ‫اکنون سوال اینجاست که باتوجه به گسترش مرزهای‬ ‫جغ رافیایی دولت خود خوانده اس�لامی معروف به داعش ایا‬ ‫این گروه تروریستی م ی‪‎‬تواند خطری ب رای امنیت عربستان‬ ‫و برخی از کش��ورهای حوزه خلیج فارس قلمداد شود؟ البته‬ ‫ع ربستان س��عودی ب رای ایجاد تغیی رات گس��ترده در سطح‬ ‫کشورهای منطقه و غیرهمسوی خود دست به موازنه گری‬ ‫در سیاست خارجی زده است؛ از جمله ائتالف‪‎‬سازی با ترکیه‬ ‫و کشورهای حوزه خلیج فارس ب رای ایجاد تغییر در سوریه و‬ ‫ع راق را م ی توان عنوان کرد‪ .‬در واقع با بهره گیری از گروه های‬ ‫تروریستی‪ ،‬جلوگیری از تسری خیزش ها به کشورهای همسو‬ ‫از جمله اهداف اصلی بود‪ .‬بناب راین داعش و دیگر گروه های‬ ‫تروریستی ابزاری مهم ب رای مدی ریت تغیی رات مدنظر ع ربستان‬ ‫در منطقه محسوب م ی‪‎‬شود‪ ،‬چراکه دو کشور غیر همسو با‬ ‫ع ربستان‪ ،‬ع راق و سوریه با پیوند استراتژیک با ای ران و تقویت‬ ‫محور مقاومت م ی‪‎‬توانند منافع نظام پادشاهی عربستان در‬ ‫منطقه را با چالش های جدی مواجه سازند‪.‬‬ ‫اگر داعش م ی توانست این اهداف را در سطح کالن به‬ ‫نوعی تامین نماید به حفظ رژیم و نخبگان سیاس��ی حاکم‬ ‫محافظه کار عرب کمک اساس��ی م ی کرد ول��ی ناکامی در‬ ‫این مسیر و اشتیاق فرماندهان جنایتکار ب رای نزدیک شدن‬ ‫به مرزهای حجاز خطری جدی است‪ .‬بناب راین اگر عربستان‬ ‫واقعا به دنبال جب ران مافات و تغییر سیاس��ت‪‎‬های اش��تباه‬ ‫گذشته است باید ضمن کنترل مرزهای خویش‪ ،‬ریشه‪‎‬های‬ ‫منابع مالی این گروه تروریستی که بر ان اشراف دارد را کامال‬ ‫مسدود سازد و در این میان حامیان و رهب ران معنوی این گروه‬ ‫تروریستی که با فتواهای خویش باعث خونریزی و جنایت در‬ ‫منطقه شدند را شناسایی نماید‪.‬‬ ‫در هر صورت به نظر م ی رس��د که ماه عسل داعش و‬ ‫ریاض به پایان راه خود نزدیک م ی‪‎‬ش��ود و اگر ع ربس��تان به‬ ‫فکر مبارزه با گروه خود ساخته تروریستی است‪ ،‬باید با تغییر‬ ‫در سیاست های منطقه‪‎‬ای خویش مسیر همگامی با ای ران را‬ ‫ب رای ریشه کنی گروه تروریستی داعش در پیش گیرد‪ .‬این د‬ ‫رحالی است که فضارهای ایاالت متحده امریکا بر ریاض جهت‬ ‫دست برداشتن از حمایت های استراتژیک و نظامی از داعش در‬ ‫هفته های اخیر افزایش پی دا کرده است و این م ی تواند شروعی‬ ‫ب رای تغییر در سیاست منطقه ای ال سعود باشد‪.‬‬ ‫مصالحه درداخل؛ جنگ درخارج‬ ‫امریکا باید به عراق بازگردد‬ ‫ویلیام اینبودن ‪ -‬رفیعه هراتی‬ ‫نویسنده ‪ -‬مترجم‬ ‫‪6‬‬ ‫تهدید فزاینده گروه تروریستی داعش و افزایش حمالت‬ ‫هوایی دولت اوباما علیه این گروه‪ ،‬یاداورد ظرفیت همیشگی‬ ‫تاریخ ب رای شگفت زده کردن است‪ .‬اگر یک سال پیش کسی‬ ‫پی ش بینی م ی کرد که ع��راق مکان بع��دی مداخله نظامی‬ ‫امریکا خواهد ب��ود‪ ،‬این پی ش بینی بعی��د و حتی وهم تلقی‬ ‫م ی شد‪ .‬باتوجه به اینکه دولت اوباما اعالم کرده که مبارزه در‬ ‫ع راق و احتماال سوریه ادامه خواهد داشت و چندجانبه خواهد‬ ‫بود‪ ،‬کاخ سفید باید گام بعدی را بردارد و به کاپیتول هیل برود‬ ‫و از کنگره بخواه��د از این دور جدید جنگ علیه تروریس��م‬ ‫حمایت کند‪.‬‬ ‫تروریس ت های داعش موجب شده اند دولت با برخی از‬ ‫واقعی ت های تلخ اشتباهات گذشته خود مواجه شود‪ ،‬ازجمله‬ ‫نادیده گرفتن این گروه به عن��وان یک تیم تازه کار‪ ،‬این فرض‬ ‫که رها کردن ع راق و انفعال در ب رابر سوریه هزینه اندکی خواهد‬ ‫ی در توسعه یک استراتژی ضدبنیادگرایی و اعالم‬ ‫داشت‪ ،‬ناکام ‬ ‫«اتمام ماموریت» علیه تهدید تروریستی‪ .‬دولت اکنون ب رای‬ ‫حفظ اعتبار خود به تهدید داعش با جدیدتی که س��زاوار ان‬ ‫است م ی نگرد‪ .‬این مس��اله به معنی جلب حمایت داخلی و‬ ‫بی ن المللی ب رای مبارزه ای مستمر به منظور شکست داعش‬ ‫است و در اولین گام نیازمند ان است که کنگره اجازه استفاده از‬ ‫نیروی نظامی را صادر کند‪ .‬من حقوقدان نیستم و مطمئنم که‬ ‫وکالی ماهر م ی توانند به خوبی درباره قانونی بودن یا نبودن‬ ‫اس��تفاده هم اینک دولت از نیروی نظامی علیه داعش بدون‬ ‫کسب اجازه از کنگره بحث کنند‪ .‬با این وجود‪ ،‬گرچه با دیدی‬ ‫جامع به اختیارات رئی س جمهوری به عنوان فرمانده کل قوا در‬ ‫بند دو قانون اساس��ی م ی نگرم‪ ،‬ترکیبی از احتیاط‪ ،‬سیاست‬ ‫و سیاستمداری همگی به این نکته اش��اره دارند که حمایت‬ ‫کنگره باید جلب شود‪.‬حتی پیش از سربراوردن گروه داعش‪،‬‬ ‫برخی از حقوقدانان امنیت ملی معتقد بودند که مبارزه دولت‬ ‫اوباما علیه القاعده و ش��اخه های رو به رشد ان مبنای قانونی‬ ‫محکمی ندارد‪ .‬بابی چسنی‪ ،‬استاد دانشگاه تگزاس و استاد‬ ‫مرکز اشتراس‪ ،‬س��ال گذش��ته مباحث قانع کننده ای را درباره‬ ‫بررسی قانون میش��یگان درباره کهنه شدن مجوز استفاده از‬ ‫نیروی نظامی س��ال ‪ 2001‬و نیاز به یک مجوز جدید استفاده‬ ‫از نیروی نظامی منتشر کرد‪ .‬همزمان با حمالت هوایی اخیر‬ ‫امریکا به ع راق‪ ،‬چسنی و همکارانش در وبالگ خود بحث های‬ ‫مشابهی را در مورد نیاز به اجازه کنگره ب رای عملیات فعلی به‬ ‫راه انداخته اند‪ .‬مجوز جدید استفاده از نیروی نظامی با تمرکز‬ ‫ویژه بر گروه داعش و وابسته های ان‪ ،‬باید تکامل و سازگاری‬ ‫گروه های تروریستی در ‪ 13‬سال پس از حمالت یازده سپتامبر‬ ‫و همچنین خروج نیروهای زمین��ی امریکا از ع راق و کاهش‬ ‫تع داد انها در افغانستان را به حساب اورد‪ .‬سبعیت نهیلیستی‬ ‫داعش ممکن است اکنون اهم اخبار را به خود اختصاص دهد‪،‬‬ ‫اما در طول زمان این گروه به دلیل جاذبه اش نسبت به دیگر‬ ‫شاخه های القاعده و پتانس��یلش در رهبری دیگر گروه های‬ ‫تروریس��تی که مرزهای خاورمیانه و حتی فراتر از ان افریقا و‬ ‫جنوب اس��یا را دربرگرفته اند‪ ،‬خطر بیشتری را به وجود خواهد‬ ‫اورد‪ .‬البته هیچ رئی س جمهوری از تسلیم شدن در ب رابر کنگره‬ ‫لذت نم ی برد‪ ،‬اما اوباما از فاصله گرفتن با کنگره اسیب م ی بیند‪.‬‬ ‫نیویورک تایمز به تازگی در مقال��ه ای رابطه اوباما با کنگره را‬ ‫با کلماتی مانند «جدا ش��ده»‪« ،‬ب ی اعتنا»‪« ،‬غیردوستانه» و‬ ‫«ناامیدکننده» توصیف م ی کند‪ .‬اوباما ب رای کسب حمایت هر‬ ‫دو حزب دموکرات و جمهوریخ واه درمورد سیاست ضد تروریسم‬ ‫خود‪ ،‬باید به سفری دورتر از پایین خیابان پنسیلوانیا‪ ،‬هم به‬ ‫معنای واقعی کلمه و هم به معانی مجازی‪ ،‬برود‪( .‬کاخ سفید‬ ‫و کنگره در خیابان پنس��یلوانیا قرار دارند‪ ).‬ب رای مساله ای به‬ ‫خط رناکی تهدید داعش‪ ،‬امیدوارم که کنگره عقیم گذاردن های‬ ‫خود را کنار بگذارد و ب رای مصالحه با رئی س جمهوری گام بردارد‪.‬‬ ‫به لحاظ سیاسی و سیاست عملیاتی‪ ،‬کسب حمایت‬ ‫کنگره مزایای قابل توجهی خواهد داشت‪ ،‬از جمله‪:‬‬ ‫• فراهم کردن حمایت سیاسی و قانونی محکم ب رای‬ ‫استفاده از نیروی کشنده علیه گروه داعش در هر منطقه ای‬ ‫که ب رای ایاالت متحده تهدید ایجاد کند‪.‬‬ ‫• کسب حمایت داخلی افکار عمومی امریکا‪.‬‬ ‫• تحکیم اهرم دیپلماتیک امریکا با دولت جدید ع راق‬ ‫تحت نخس ت وزیری حیدر العبادی‪.‬‬ ‫• اطمین��ان دادن به دیگر متحدان و ش��رکای متزلزل‬ ‫امریکا که ایاالت متحده به این جنگ متعهد است (این پیام‬ ‫به ویژه در بریتانیا طنی ن انداز خواهد شد‪ .‬مقامات امنیت ملی‬ ‫بریتانیا هنوز به دلیل رای در مورد سوریه خجالت زده هستند‬ ‫و همچنین با مساله عضویت شهروندان بریتانیایی در گروه‬ ‫داعش دست به گریبانند‪).‬‬ ‫• مبنای قابل قبولی را ب رای سیاس��ت های بازداشت و‬ ‫بازجویی تروریس ت های داعش فراهم م ی کند‪.‬‬ ‫• به ترمیم برخی از اسی ب های سیاسی که کاخ سفید‬ ‫درپی جلب نکردن حمایت کنگره در مورد جنگ لیبی‪ ،‬به خود‬ ‫وارد کرد‪ ،‬کمک م ی کند‪.‬‬ ‫سرانجام‪ ،‬همانگونه که جک گلداسمیت خاطرنشان‬ ‫م ی کند‪ ،‬کنگره را وادار خواهد کرد مسئولیت سیاست امنیت‬ ‫ملی امریکا را بر عهده بگیرد‪ .‬کس��ب حمایت کنگره ب رای‬ ‫مبارزه علیه داعش همچنین زمینه را ب��رای جلب حمایت‬ ‫کنگره در مورد لغو کاهش بودجه نظامی تحت قانون کنترل‬ ‫بودجه ‪ 2011‬فراهم م ی کند‪ ،‬زی را هم دولت اوباما و هم کنگره‬ ‫به این نتیجه خواهند رس��ید که این درگیری با بودجه اندک‬ ‫به پیروزی نم ی انجامد‪ .‬من به عنوان ف��ردی که هم در قوه‬ ‫مجریه و هم در کنگره کار کرده ام‪ ،‬کامال به احساس انزجاری‬ ‫که کاخ سفید و کنگره نسبت به یکدیگر دارند‪ ،‬اشنا هستم‪.‬‬ ‫کنگره ایده های ناشیانه و نااگاهانه ای درمورد سیاست خارجی‬ ‫و دفاعی دارد و همین مساله موجب م ی شود قوه مجریه ان‬ ‫را به عنوان نهادی نااگاه کنار بگذارد‪ .‬اما این رفتار باعث نادیده‬ ‫گرفتن این واقعیت م ی ش��ود که برخی از اعضای کنگره در‬ ‫مورد سیاست امنیت ملی دارای تخصص و بصیرت هستند‪.‬‬ ‫ب رای مثال در ماه اوریل دانشگاه تگزاس می زبان سناتور مارکو‬ ‫روبیو ب رای سخنرانی در مورد سیاس��ت امنیت ملی امریکا‬ ‫بود‪ .‬سناتور روبیو در س��خنانش هشدار داد که مناطق تحت‬ ‫کنترل داعش در ع راق و س��وریه به اولویت فضای عملیاتی‬ ‫گروه های تروریس��تی ب رای اموزش و عملیات تبدیل ش��ده‬ ‫است؛ «امش��ب در حضور ش��ما پی ش بینی م ی کنم که اگر‬ ‫مس��ائل همین طور که هس��ت پیش رود‪ ،‬به زودی شاهد‬ ‫خواهیم بود که حمالتی علیه منافع ما و سرزمی ن مان صورت‬ ‫خواهد گرفت‪».‬این س��خنان روبیو نگران ی هایی را به وجود‬ ‫اورد‪ .‬هر روز که از پیشروی ها و تهدیدهای داعش علیه امریکا‬ ‫م ی گذرد و باتوجه به سربریدن جیمز ف ولی توسط این گروه‪ ،‬به‬ ‫نظر م ی رسد پی ش بینی او درست بوده است‪ .‬ما درحال ورود به‬ ‫یک دوره جدید از جنگی طوالنی‪ ،‬بد یمن و نامطمئن هستیم‬ ‫که مبادرت به ان نیازمند ان است که کاخ سفید و کنگره با هم‬ ‫متحد شوند و کشور را اماده کنند‪.‬‬ ‫جماعت تنها‬ ‫جامعه امریکا با وجود یکپارچگی زیر یک پرچم مشترک همچنان از واگ رایی رنج م ی برد‪ .‬وجود‬ ‫الملل‬ ‫بینکرده است‪.‬‬ ‫سیستم فدرالیس��م و همچنین مهاجرت پذیری‪ ،‬چندپارچگی در این کشور را دوچندان‬ ‫شاید به همین دلیل هم باشد که برخالف اروپا شورش های اجتماعی ردپای روشنی در صحنه تاریخ‬ ‫تحوالت سیاس��ی و اجتماعی امریکا ندارند‪ .‬بناب راین برخالف ف رانسه که به کشور اعتصاب ها شهرت‬ ‫دارد در امریکا امکان اجتماع و تعیین هدفگذاری های مشترک بر ضد نهادهای دولتی کمتر مجالی‬ ‫ب رای ظهور و بروز پیدا م ی کند‪ ،‬به همین دلیل هر استثنایی که بر این قاعده تحمیل شود ناخوداگاه‬ ‫مورد توجه افکار عمومی بی ن الملل ق رار م ی گیرد؛ همانند حادثه فرگوسن‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫امریکا دچارشورشمی شود‬ ‫بحران هویتی در امریکا ناشی از سیطره فرهنگ‬ ‫انگلوساکسونی بر ساختار سیاسی و اجتماعی است‬ ‫‪1‬‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫بحران هویتی هم واره یکی از چالش های سیاسی و امنیتی‬ ‫امریکا بوده است‪ .‬س��یاهان در تاریخ سیاسی امریکا در وضعیت‬ ‫حاشی ه ای قرار داشته‪ ،‬اما از دهه‪ 1960‬به بعد موقعیت خود را به گونه‬ ‫تدریجی ارتقاداده اند‪.‬درفرایندساخته شدنجامعهامریکا‪،‬گروه های‬ ‫انگلوساکسون پروتستان از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده اند‪ .‬اولین‬ ‫زمینه های بحران سیاسی مربوط به موضوعات نژادی و هویتی‬ ‫امریکا را م ی توان در قالب جنگ های انفصال مورد توجه قرار داد‪.‬‬ ‫جنگ هایی که در سال های‪ 1865-61‬و در دوران ریاست جمهوری‬ ‫ابراهاملینکلنشکلگرفت‪ .‬بعدازپایانجنگ هایداخلی‪،‬ساختار‬ ‫سیاسی امریکا توانس��ت زمینه های الزم برای پیوند گروه های‬ ‫نژادی با س��اختار عمومی قدرت در ایاالت متحده را به وجود اورد‪.‬‬ ‫به طور کلی گروه های نژادی از ‪ 1865‬به بعد در روند ادغام تدریجی‬ ‫در ساختار سیاسی امریکا قرار گرفتند‪ .‬اگرچه شمال ی ها در جنگ‬ ‫داخلی امریکا به پیروزی رسیدند‪ ،‬اما مشکالت سیاسی ناشی از‬ ‫موضوع نژادی در رقابت های حزبی تا دهه ‪ 1960‬ادامه یافته است‪.‬‬ ‫گروه های نژادی عموما در ایالت های جنوبی و غ ربی امریکا قرار‬ ‫دارند‪ .‬منطقه شمال ش��رقی ایاالت متحده از یکپارچگی نژادی‪،‬‬ ‫طبقاتی‪ ،‬فرهنگی و سیاسی بیشتری در مقایسه با سایر حوزه های‬ ‫جغ رافیایی امریکا برخوردار است‪.‬‬ ‫به همین دلیل است که گروه های نژادی عموما کاندیدای‬ ‫خود را از طریق ایالت های جنوبی و غ ربی به مراکز قدرت سیاسی‬ ‫اعزام م ی کنند‪ .‬در فرایندهای انتخاباتی‪ ،‬گروه های نژادی‪ ،‬مذهبی‬ ‫و قومی به عنوان مجموعه های تاثیرگذار در نتایج رقابت سیاسی‬ ‫محسوب م ی شوند‪ .‬نظرسنج ی های موجود بیانگر ان است که‬ ‫گروه های نژادی در انتخابات ریاست جمهوری و کنگره سال ‪2012‬‬ ‫از حزب دموکرات حمایت به عمل م ی اورند‪.‬‬ ‫‪ .1‬نقش مولفه نژادی در شکل بندی و ساختار قدرت‬ ‫امریکا‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫کش��ور امریکا در زمره جوام��ع چندن��ژادی‪ ،‬چندزبانی و‬ ‫چندمذهبیتلقیم ی شود‪.‬چنینکشوریرام ی تواندرزمرهمعدود‬ ‫واحدهای سیاسی تلقی کرد که توانسته است طیف گسترده ای‬ ‫از شهروندان س��ایر حوزه های جغ رافیایی را ب راساس جاذبه های‬ ‫اقتصادی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬صنعتی و تکنوکراتیک با یکدیگر پیوند دهد‪.‬‬ ‫ویژگی اصلی جامعه امریکا را باید در فرایندهای انسجام گرا مورد‬ ‫‪ .2‬نقش عوامل نژادی در بح ران های اجتماعی امریکا‬ ‫بحران های اجتماعی امریکا عموما ماهیت نژادی‪ ،‬اقتصادی‬ ‫و راهبردی دارد‪ .‬در ش��رایطی که نظامیان امریکای��ی از ویتنام‬ ‫بازگشتند‪ ،‬جامعه امریکایی از انان با شعار قاتالن کودکان خردسال‬ ‫استقبالکرد‪.‬چنین رویکردیهنوزدرذهنیتکهنه سربازانجنگ‬ ‫یزند‪ .‬سندروم ویتنام را باید انعکاس واکنش‬ ‫ویتنام امریکا موج م ‬ ‫گروه های اجتماعی در منازعات غیرضروری و در حوزه های دور از‬ ‫فضای امنیت ملی و راهبردی امریکا دانست‪.‬‬ ‫اگرچه مقامات سیاس��ی امریکا تالش کردند تا از طریق‬ ‫جنگ در افغانستان و ع راق از سندروم ویتنام خارج شوند‪ ،‬اما هنوز‬ ‫جامعه امریکایی نسبت به نقش گروه های فوق صنعتی در ایجاد‬ ‫جنگ های منطقه ای واق��ف بوده و از حداق��ل کنش اعتراضی‬ ‫در قالب تظاه رات ضدجنگ بهره م ی گیرد‪ .‬در بس��یاری دیگر از‬ ‫فرایندهای تاریخی ش��اهد اعتراض گروه های اجتماعی امریکا‬ ‫نس��بت به موضوعات اقتصادی در قالب بحران وال اس��تریت‬ ‫بوده ایم‪ .‬بحران وال استریت ساختار سیاسی و اجتماعی امریکا را‬ ‫به مدت شش ماه تحت تاثیر قرار داد‪ .‬بحران فرگوسن را باید نمادی‬ ‫از بحران های نژادی در ساختار سیاسی و اجتماعی امریکا دانست‪.‬‬ ‫چنین فرایندی نشان م ی دهد که مولفه های نژادی یکی از عناصر‬ ‫اصلی تاثیرگذار در بحران های اجتماعی و اعتراضات سیاس��ی‬ ‫امریکا اس��ت‪ .‬اگرچه ایاالت متحده به عنوان یکی از کشورهای‬ ‫چندنژادی در رقابت های سیاسی محسوب م ی شود‪ ،‬اما رهب ران‬ ‫سیاسی این کشور توانستند زمینه های تدریجی جذب گروه های‬ ‫نژادی در ساختار حکومتی و رقابت های انتخاباتی را ایجاد کنند‪.‬‬ ‫گروه های نژادی سیاه‪ ،‬هیسپانیک و زرد از پ راکندگی قابل توجهی‬ ‫در امریکا برخوردارند‪ .‬اگرچه از زمان جنگ اول جهانی به بعد شاهد‬ ‫مهاجرت اروپای ی ها به ایاالت متحده هستیم‪ ،‬اما جذب گروه های‬ ‫نژادی حاشی ه ای همواره ب رای ساختار سیاسی امریکا مشکالت و‬ ‫مخاط راتی داشته است‪ .‬درحال ی که سنت های خشونت سیاسی‬ ‫کوکلوس کالن ها هنوز در ذهنیت تاریخی و سیاسی گروه های‬ ‫یزند‪.‬اقدامپلیسفرگوسندرشلیکبه سویج وان‬ ‫سیاسیموجم ‬ ‫بین الملل‬ ‫ابراهیم متقی‬ ‫توجه قرار داد‪ .‬پیوریتن های امریکایی بر این اعتقاد بودند که این‬ ‫سرزمین متعلق به ارمان های فراموش شده شهروندانی است که‬ ‫خود را متعلق به اموزه های خداوندی م ی دانن��د‪ .‬به این ترتیب‪،‬‬ ‫ش��اخ ص های مذهبی‪ ،‬محور اصلی تفکر انسجام گرا در امریکا‬ ‫ش��د‪ .‬زمانی که مهاجرین ایاالت متحده درصدد برامدند تا به این‬ ‫س��رزمین مهاجرت کنند‪ ،‬انها خود را راهی خانه خداوند نامیدند‪.‬‬ ‫انها بر این اعتقاد بودند که کلیس��ای مذهبی در اروپا دچار فساد‬ ‫سیاسی و اقتصادی شده است‪ .‬بناب راین نم ی توان خداوند را در اروپا‬ ‫جس ت وجو کرد‪ .‬مهاجرین درصدد ایجاد جامعه و حکومت جدیدی‬ ‫بودند که متعلق به خداوند بوده و در نتیجه خود را در فراز تپ ه ای‬ ‫دیدند که خداوند انان را نگهبان و هدایتگر م ی باش��د‪ .‬در چنین‬ ‫شرایطی‪ ،‬جذب گروه های نژادی توسط ساختاری که خود را قوم‬ ‫یداند‪ ،‬بخشی از نیاز سیاسی در روند رقابت های‬ ‫برگزیده سیاسی م ‬ ‫انتخاباتی امریکا محسوب م ی شود‪.‬‬ ‫حمایت گروه های نژادی در پیروزی اوباما و حزب دموکرات‬ ‫تاثیر قابل توجهی خواهد داشت‪ .‬اگرچه تاکنون یهودیان امریکا‬ ‫به عنوان پای��گاه سیاس��ی و اجتماعی حزب دموک��رات ایفای‬ ‫نقش کرده اند‪ ،‬اما در شرایط موجود که اسرائیل دارای تضادهای‬ ‫گسترده ای با باراک اوباما شده‪ ،‬امکان حمایت چنین مجموعه ای‬ ‫از حزب دموکرات و کاندیداتوری اوباما کاهش پی دا کرده است‪ .‬در‬ ‫چنین شرایطی حزب دموکرات توانست ارای گروه های هویتی و‬ ‫نژادی به ویژه سیاه پوستان را در روند انتخابات‪ 2008‬و‪ 2012‬به دست‬ ‫اورد‪ .‬پیروزی باراک اوباما در انتخابات ریاست جمهوری را م ی توان‬ ‫به عنوان نمادی از تالش س��اختاری ب رای درون ی سازی انتظارات‬ ‫گروه های هویتی در قالب ساختار سیاسی امریکا دانست‪.‬‬ ‫اگرچه در دوران ریاس��ت جمهوری اوباما م ی توان ش��اهد‬ ‫جدال های سیاه پوستان با پلیس در حوزه های مختلف جغ رافیایی‬ ‫ازجمله فرگوسن دانست‪ .‬این گونه جدال ها و اعتراضات در تاریخ‬ ‫سیاس��ی و اجتماعی امریکا دارای پیش��ینه تاریخی م ی باشد‪.‬‬ ‫همواره سیاه پوستان احساس م ی کنند که در شرایط حاشی ه ای‬ ‫قرار دارند‪ .‬بنابراین از الگ��وی کنش اعتراضی در مقابله با پلیس‬ ‫و ساختار قضایی امریکا بهره م ی گی رند‪ .‬سیاه پوستان فرگوسن‬ ‫بر این اعتقادند که پلیس به این دلیل از الگوی خشونت امیز در‬ ‫مقابله با سیاه پوستان بهره م ی گیرد که انها را به عنوان سوژه های‬ ‫برهم زننده نظم و امنی��ت اجتماعی م ی داند‪ .‬چنی��ن انگاره ای‬ ‫به منزله ان اس��ت که معادله «ارباب و برده» در انگاره فرادستی‬ ‫هگل در ساختار سیاسی امریکا بازتولید م ی شود‪ .‬اگرچه گروه های‬ ‫سیاه پوست نسبت به ساختار قدرت در امریکا اعتراض چندانی‬ ‫ندارند‪ ،‬اما انها عموما از سازوکارهایی بهره م ی گی رند که زمینه های‬ ‫الزم برای پایان دادن به انگاره س��وژه ای پایان یابد‪ .‬هر اعتراض‬ ‫اجتماعی در شهرهایی که سیاه پوستان از تراکم و اکثریت قابل‬ ‫توجهی برخوردارند‪ ،‬به معنای ان است که موضوع هویتی یکی‬ ‫از چالش های بنیادین ساختار سیاسی امریکا در اینده خواهد بود؛‬ ‫چالشی که بازسازی ان نیازمند کنترل فرهنگ و اندیشه اجتماعی‬ ‫در امریکا است‪.‬‬ ‫‪65‬‬ ‫بین الملل‬ ‫سیاه پوست را م ی توان نمادی از اعاده و بازتولید جدال های نژادی‬ ‫در ساختار سیاسی امریکا دانست‪ .‬در حال ی که بسیاری از کارگزاران‬ ‫امریکایی تالش دارند تا زمینه های الزم برای افزایش مشارکت‬ ‫سیاسی گروه های نژادی را در روندهای توزیع قدرت فراهم اورده‬ ‫و به این ترتیب از ش��کل گیری الگوهای کنش خش��ونت امیز‬ ‫گروه های نژادی در مقابله با الگوی خشونت امیز پلیس جلوگیری‬ ‫به عمل اورند‪ .‬پارادوکس های کنش سیاسی و ادبیات کارگزاران‬ ‫امریکایی هم واره مشکالتی را در ساختار اجتماعی امریکا به وجود‬ ‫اورده اس��ت‪ .‬اگرچه مقامات امریکایی از زمان جانسون در سال‬ ‫‪ 1966‬به بعد تالش دارند تا موضوع مربوط به حقوق شهروندی‬ ‫را به عنوان بخشی از انگاره های کنش سیاسی امریکا تلقی کنند‪،‬‬ ‫اما واقعی ت های اجتماعی بیانگر ان است که چنین نگرشی در‬ ‫ذهنیت تاریخی‪ ،‬اجتماعی و سیاسی شهروندان امریکایی وجود‬ ‫ندارد‪ .‬حتی پلیس امریکا در انگاره کنش سازمانی خود‪ ،‬سیاهان را‬ ‫یداند‪ .‬درک واقعی ت های کنش‬ ‫نمادی از سوژه انتظامی و امنیتی م ‬ ‫اعتراض امیز شهروندان فرگوسن نس��بت به کشته شدن جوان‬ ‫سیاه پوست را باید نشانه ای از معادله ارباب و برده در اندیشه هگل‬ ‫دانست؛ اندیشه ای که زیربنای جامعه مدنی و میثاق اجتماعی برای‬ ‫گذار از فضای ارباب و برده را شکل داده است‪ .‬هگل بر این اعتقاد‬ ‫است که‪« :‬ارباب و بردگی به دالیل متفاوتی هی چ گاه باعث رضایت‬ ‫نم ی شود؛ ارباب از بعضی جهات خیلی انس��ان تر از برده است‪،‬‬ ‫چون او تمایل دارد تا بر ماهی��ت بیولوژیک ی اش به خاطر اهداف‬ ‫نهایی غی ربی ولوژیکی و بازشناختی فائق اید‪ .‬او با به خطر انداختن‬ ‫زندگ ی اش نشان داد که ازاد است‪ .‬در عوض برده از توصی ه هایش‬ ‫تبعیت م ی کند و او را از مرگ خشونت بار م ی ترساند‪ .‬او برای انجام‬ ‫چنین کاری یک حیوان نیازمند و ترسو باقی م ی ماند که قادر به‬ ‫غلبه بر اراده طبیعی یا بی ولوژیک ی اش نیست‪ .‬اما نبود ازادی ب رای‬ ‫برده و مقصر بودن او دلیل مشکالت ارباب محسوب م ی شود‪ .‬در‬ ‫عوض ارباب تمایل دارد که از دیدگان دیگران به ش��ناخت دست‬ ‫یابد که به معنی شناخت ارزش های انس��انی از دید انسان های‬ ‫دیگر است‪».‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫‪ .3‬اعتراضات فرگوس�ن و الگوی انتقادی نسبت به‬ ‫سیاست فرهنگی در امریکا‬ ‫اعتراضات سیاسی و بحران اجتماعی فرگوسن را م ی توان‬ ‫نمادی از کاهش اثرگذاری سیاست فرهنگی در امریکا دانست‪.‬‬ ‫سیاست فرهنگی به مفهوم ان است که موضوعات نژادی‪ ،‬زبانی‪،‬‬ ‫قومی و مذهبی در کنش سیاس��ی و رفتار انتخاباتی شهروندان‬ ‫تاثیرگذار است‪ .‬این رویکرد توسط اسکات براون ارائه شده است‪.‬‬ ‫براون بر این اعتقاد است که قالب های فرهنگی و نژادی زیرساخت‬ ‫اصلی کنش سیاسی ج وامع را شامل م ی شود‪ .‬هر گروه نژادی دارای‬ ‫زیرساخت های فرهنگی و تمدنی خاص خود م ی باشد‪.‬‬ ‫بناب راینچنینگروه هاییدرفرایندهایبحراناجتماعیودر‬ ‫شرایطی که گروه های رنگی ن پوست در وضعیت تهدید سازمانی‬ ‫پلیس قرار م ی گی رند‪ ،‬ترجیح م ی دهند تا از گروه های هم کیش‬ ‫خود حمایت به عمل اورند‪ .‬الگوی کنش انتخاباتی سیاه پوستان‬ ‫امریکا نیز همانند س��ازوکار انان در مقابله با اقدام خشونت امیز‬ ‫پلیس است‪ .‬براس��اس چنین رویکردی باراک اوباما نماد تعلق‬ ‫هم کیشی گروه های نژادی در ساختار سیاسی امریکا محسوب‬ ‫م ی شود‪ .‬با توجه به چنین انگاره ای‪ ،‬گروه های سیاه پوست انتظار‬ ‫دارند که دولت از انها در فراین��د بحران های اجتماعی و اقدامات‬ ‫فراقانونی پلیس حمایت به عمل اورد‪ .‬در روند بحران فرگوس��ن‬ ‫این ذهنیت وجود داشت که دولت‪ ،‬پلیس و ساختار قدرت تمایلی‬ ‫به پذیرش حقوق اجتماعی سیاه پوس��تان ندارد‪ .‬به همین دلیل‬ ‫است که بحران اجتماعی تحت تاثیر مولفه های هویتی نه تنها در‬ ‫تاریخ سیاسی امریکا وجود داشته است‪ ،‬بلکه چنین نشانه هایی را‬ ‫م ی توان در دوران ریاست جمهوری اوباما نیز مشاهده کرد‪ .‬جدایی‬ ‫نژادی در امریکا با نظام برده داری در سال های سده ‪ 17‬شروع شده‬ ‫و اشکارا و پنهانی تا عصر حاضر ادامه یافته است‪ .‬بررسی افکار‬ ‫عمومی امریکاییان نشان داده اس��ت که ‪70‬درصد انها‪ ،‬جنگ را‬ ‫یدانند‪ .‬این عقیده ناشی از واقعیتی است که‬ ‫مطلقا اجتناب ناپذیر م ‬ ‫روانکاوان در تایید ان با هم توافق دارند‪ :‬تعرض و رویارویی‪ ،‬پدیده ای‬ ‫اجتناب ناپذیر است‪ ،‬اما همیشه به صورت جنگ نیست و گاهی به‬ ‫صورت نوعی مبارزه غی ربدنی خ واهد بود؛ یعنی گاهی محرومیت‬ ‫منتهی به حالت تهاجمی م ی شود‪ .‬در امریکا به لحاظ تاریخی‪،‬‬ ‫برده داری در ش��کل مدون خود در ایاالت جنوبی وجود داشت و‬ ‫با توجه به نوع فعالی ت های اقتصادی و معیش��تی (کش��اورزی)‬ ‫توجی ه پذیر م ی کرد‪ ،‬اما ایاالت شمالی به سبب ساختار صنعتی‬ ‫یدادند و علت مخالفت‬ ‫بودنشان کارگران ازاد را به برده ها ترجیح م ‬ ‫انها با برده داری و تالش در جهت الغای برده داری از همین اصل‬ ‫نشات م ی گرفت‪ .‬در شمال افریقا نفع سفیدپوستان در ازاد کردن‬ ‫بردگان بود؛ زی را خود را از کشمکش های بردگی اسوده م ی ساختند و‬ ‫چون تع داد سیاهان ان اندازه نبود که بتوانند حقوق خود را بخ واهند‪،‬‬ ‫از انها بیمی نداشتند‪.‬‬ ‫حال انکه شرایط کنش اجتماعی گروه های سیاه پوست‬ ‫در مناطق جنوبی به این منوال نبوده است‪ .‬تقریبا همه اختالفات‬ ‫مردمشمالیوجنوبیدرامریکاازنظرخصوصیاتواخالق‪،‬معلول‬ ‫بردگی بود‪ .‬هنگامی که «مساله نژاد سیاه» با تعارضات اقتصادی‬ ‫نژاد سفید گره خورد‪ ،‬پدیده ای به نان «تعارضات نژادی» در جامعه‬ ‫امریکا شکل گرفت که تاکنون نیز ادامه دارد‪ .‬اگرچه سیاهان در این‬ ‫تعارضات موضوع اصلی بودند‪ ،‬هدف اصلی را تشکیل نم ی دادند؛‬ ‫به عبارت دیگر‪ ،‬به استثنای تع داد اندکی از روشنفکران و کشیشان‬ ‫نیوانگلندی که نظام برده داری را مغایر اخالق اجتماعی و عدالت‬ ‫الهی تعبیر م ی کردند‪ ،‬دیگر مخالفان برده داری به دنبال اهداف‬ ‫و منافع اقتصادی بودند‪.‬تفاوت زندگی اقتصادی شمال و جنوب‬ ‫امریکا در نیمه نخس��ت قرن ‪ ،19‬جامعه امریکا را ب��ه دو گروه‬ ‫متخاصم تبدیل کرد‪ .‬شمال به دلیل موقعیت خاص جغ رافیایی‬ ‫خود هرگز نتوانست مزارع بزرگ و وسیع جنوب را به وجود اورد؛ در‬ ‫حال ی که ثروت در جنوب‪ ،‬حاصل میلیون ها هکتار زمین کشاورزی‬ ‫بود که صدها هزار برده سیاه پوست در بدترین شرایط انسانی در‬ ‫انجا به کشت توتون و پنبه مشغول بودند‪ .‬شمال ی های صنعتگر و‬ ‫تاجر‪ ،‬سیاه پوستان را افرادی دست و پاگیر و زائد تلقی م ی کردند‪ .‬از‬ ‫انجا که حرکت سریع تمدن غرب‪ ،‬ب رتری جامعه صنعتی بر جامعه‬ ‫کشاورزی را در سال های نخستین قرن ‪ 19‬به اثبات رسانده بود‪،‬‬ ‫اختالفمیانشمالصنعتیباجنوبکشاورزیسرانجامباجنگی‬ ‫خونین‪ 4‬ساله حل و فصل شد‪ .‬پس از این دوران‪ ،‬جامعه امریکا وارد‬ ‫نبرد ب ی وقفه نژادی شد‪.‬‬ ‫در یک س��وی این نبرد‪ ،‬سفیدپوس��تان جنوب بودند که‬ ‫درجریان جنگ داخلی‪ ،‬تمام ثروت و امتیازات اش��رافی خود را از‬ ‫دست داده بودند و بایستی با بردگان سابق خود همانند انسان های‬ ‫ب رابر رفتار م ی کردند و در سوی دیگر‪ ،‬سیاه پوستان م ی خواستند‬ ‫حقوق تضییع شده خود و اجدادشان را در کوتاه ترین زمان ممکن‬ ‫مطالبه کنند‪ .‬بدیهی است چنین فضای اشفته ای‪ ،‬رابطه میان نژاد‬ ‫سفید و سیاه را بیش از پیش تخریب کرد‪ .‬برخی از بردگان سابق راه‬ ‫سرزمی ن های وسیع غرب را که هنوز به تصرف کامل درنیامده بود‬ ‫در پیش گرفتند و زندگی جدیدی را ب رای خود و فرزندانشان به وجود‬ ‫اوردند‪،‬امامیلیون هاسپاهفقیرکههنوزبهاربابانسابقخودوابسته‬ ‫بودند در جنوب باقی ماندند و با مش��کالت عدیده از جمله‪ :‬فقر‪،‬‬ ‫بیکاری و نژادپرستی مواجه شدند‪ .‬دولت فدرال برای حل معضل‬ ‫برد هداری‪ ،‬اصالحیه سیزدهم قانون اساسی امریکا را در سال‪1865‬‬ ‫به تصویب رساند‪ .‬ب راساس این اصالحیه «بردگی و کار اجباری جز‬ ‫به عنوان مجازات جرمی که شخص‪ ،‬طبق مقررات به ان محکوم‬ ‫شده باشد‪ ،‬در ایاالت متحده یا هر مکان دیگری در حوزه قضایی انها‬ ‫ممنوع شده‪ ».‬این قانون سه سال بعد با اعطای حق شهروندی به‬ ‫همه اتباع ایاالت متحده امریکا فارغ از نژاد و رنگ پوست براساس‬ ‫اصالحیه چهاردهم قانون اساسی تکمیل شد‪.‬‬ ‫‪ .4‬مشارکت یابی سیاهان و کنترل فضای اجتماعی‬ ‫در امریکا‬ ‫وقوع جنگ جهانی دوم و شرکت گسترده سیاه پوستان در‬ ‫دفاع از ازادی در مقابل فاشیس��م‪ ،‬موقعیت این گروه نژادی را در‬ ‫تحوالت داخلی امریکا تغییر داد‪ .‬اولین گام ب رای ارتقای موقعیت‬ ‫اجتماعی انان‪ ،‬با ادغام واحدهای نظامی سیاه پوس��تان در دیگر‬ ‫واحدهای ارتش امریکا در سال ‪ 1945‬صورت گرفت‪ .‬سپس دیوان‬ ‫عالی فدرال ایاالت متحده در سال ‪ 1954‬که جمهوریخواهان در‬ ‫کاخ سفید حضور داش��تند‪ ،‬با صدور حکم تاریخی براون در برابر‬ ‫هیات اموزش‪ ،‬جدایی نژادی در مدارس را غیرقانونی اعالم کرد‪.‬‬ ‫این حکم‪ ،‬سیاهان را از تبعیض ناروای تاریخی نجات داد‪ .‬اگرچه‬ ‫امریکا تا دهه ‪ 1960‬دارای مش��کل نژادی در س��اختار سیاسی و‬ ‫اجتماعی خود بوده است‪ ،‬اما در سال های دهه ‪ 1980‬تالش کرد تا‬ ‫موضوع تفاوت های نژادی را در ارتباط با فرایندهای سیاسی به گونه‬ ‫دموکراتیک مورد ارزیابی قرار دهد‪ .‬علت چنین فرایندی را م ی توان‬ ‫در انگیزه های اجتماعی جامعه امریکا برای مقابله با «وضعیت‬ ‫ضد فرهنگ» دانست‪.‬‬ ‫ساختار سیاسی نخبه گرا در امریکا همواره یکی از عوامل‬ ‫نادیده گرفتن گروه های نژادی و مجموعه های اجتماعی حاشی ه ای‬ ‫بوده است‪ .‬چامسکی بر این اعتقاد است که چنین رویکردی منجر‬ ‫به شکل گیری تراژدی مخاطره امیز در ساختار سیاسی امریکا شده‬ ‫است‪ .‬تحوالت اجتماعی این کش��ور در مورد بومیان و سیاهان‬ ‫همواره نشانه هایی از مخاطره و تراژدی انسانی را منعکس کرده‬ ‫اس��ت‪ ،‬به گونه ای که در روند هیجانات و بحران های اجتماعی‬ ‫نخب ه گرا‪ ،‬بومیان امریکا به قتل رسیده و سیاهان سرنوشتی جز‬ ‫بردگی نداشتند‪ .‬چامس��کی در تحلیل خود از پویای ی های نظام‬ ‫اجتماعی و تاثی��ر جنبش نژادی امریکا در ش��کل گیری فضای‬ ‫دموکراتیک و مشارکت گسترده تر انتخاباتی بر الگوهای مرحله ای‬ ‫تاکید دارد‪ .‬وی بر این اعتقاد است که روند ارتقای جایگاه گروه های‬ ‫نژادی در امریکا از دهه ‪ 1960‬به بعد ارتقا یافته اس��ت‪ .‬به گونه ای‬ ‫که‪« :‬جنبش صلح و گروه های نژادی در ده��ه ‪ 1960‬به صورت‬ ‫یک نهضت وسیع مردمی و با شرکت ده ها میلیون جمعیت به‬ ‫حرکت درامد‪ .‬هم اکنون در مقایسه با دهه ‪ ،1960‬شرایط عوض‬ ‫شده است‪ .‬گاهی فضای اجتماعی خیلی سریع عوض م ی شود‪.‬‬ ‫به نهضت حقوق مدنی در ایاالت متحده توجه کنید‪ .‬در عرض‬ ‫یک دوره ‪10‬س��اله‪ ،‬یک دنیا تحول صورت گرفته اس��ت‪ .‬تغییر‬ ‫درباره موضوعات نژادی‪ ،‬بسیار سریع صورت گرفت‪ .‬اگر وقت ان‬ ‫رسیده باشد‪ ،‬تحوالت سریع اتفاق م ی افتد‪ .‬تغیی رات بدون اساس‬ ‫اتفاق نم ی افتد‪ .‬فرایندهای تحول نژادی در یک دوره طوالنی به‬ ‫عنوان موضوع اصلی امریکا بود ولی زمان ان که رسید‪ ،‬متبلور شد‬ ‫و اهمیت پی دا کرد‪».‬‬ ‫‪ .5‬اعت راضات فرگوسن و اینده سیاست نژادی امریکا‬ ‫سیاس��ت نژادی بخش��ی از سیاس��ت فرهنگی امریکا‬ ‫محسوب م ی شود‪ .‬ساختار سیاسی امریکا تالش دارد تا زمینه های‬ ‫درون ی سازی مطالبات گروه های اجتماعی در امریکا را به وجود اورد‪.‬‬ ‫ساختار قدرت امریکا همیشه تالش دارد تا الگوی مسالمت امیز‬ ‫کنترل سیاس��ی و اجتماعی را مورد اس��تفاده قرار دهد‪ .‬کنترل‬ ‫بحران ه��ای اجتماعی از طریق س��ازوکارهای مس��المت امیز‪،‬‬ ‫مشروعیت سیاس��ی امریکا را افزایش خواهد داد‪ .‬انتخاب باراک‬ ‫اوباما به عنوان رئی س جمهور امریکا تابعی از چنین ضرورت هایی‬ ‫درساختارسیاسیوالگویکنشراهبردیایاالتمتحدهمحسوب‬ ‫م ی شود‪ .‬واقعیت ان است که ذهنیت تاریخی سیاه پوستان نسبت‬ ‫به پلیس و نظام سیاس��ی ماهیت بدبینان��ه دارد‪ .‬حتی پلیس‬ ‫سیاه پوست نیز از نگرش بدبینانه خود نسبت به گروه های هم نژاد‬ ‫دریغ نم ی کند‪ .‬چنین نگرش��ی به مفهوم ان اس��ت که در تفکر‬ ‫اجتماعی امریکا و همچنین در سازوکارهای کنش راهبردی‪ ،‬هنوز‬ ‫سیاه پوستان به عنوان سوژه امنیتی تلقی م ی شوند‪ .‬طبیعی است‬ ‫که هرگاه گروه هویتی یا نژادی به عنوان سوژه امنیتی تلقی شود‪ ،‬در‬ ‫معرضاسیبشخصیتی‪،‬اقتصادیوهویتیخ واهدبود‪.‬درچنین‬ ‫شرایطی است که سیاه پوستان در حوزه های مختلف اجتماعی‬ ‫به عنوان نیروی حاش��ی ه ای تلقی شده و خش��ونت علیه نیروی‬ ‫حاشی ه ای بخشی از واقعیت ساختار قدرت امریکا تلقی خواهد‬ ‫شد‪ .‬با توجه به چنین رویکردی معادله خشونت علیه سیاه پوستان‬ ‫به عنوان بخشی از فرهنگ سیاسی کنترل اجتماعی امریکا ادامه‬ ‫خواهد یافت‪ .‬ذهنیت تاریخی امریکایی نشانه هایی از سرکوب‪،‬‬ ‫رویارویی و مقابله با گروه های سیاه پوست را منعکس م ی سازد‪.‬‬ ‫به همین دلیل اس��ت که امریکا در س��ال های اینده نیز گرفتار‬ ‫بحران های اجتماعی در قالب موضوعات نژادی خ واهد بود‪.‬‬ ‫سیاه علیه سفید‬ ‫تبعیض نژادی نیمه پنهان واقعیت های اجتماعی در ایاالت متحده است‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫استاد دانشگاه‬ ‫‪2‬‬ ‫بیش از انکه مس�اله فرگوسن یک قیام‬ ‫س�ازماندهی ش�ده و هدفمن�د مدنی در‬ ‫ایالت میسوری امریکا باشد‪ ،‬یک شورش‬ ‫برخاسته از یک واقعه سیاسی در شهر‬ ‫فرگوسن است‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫ایاالت متحده امریکا که به طور خالصه امریکا خوانده‬ ‫م ی شود‪ ،‬مجموعه ای به هم پیوس��ته از پنجاه ایالت است‬ ‫ت به مثابه یک کشور مجزا‪ ،‬دارای قوانین‬ ‫که هرکدام از ایاال ‬ ‫داخلی‪ ،‬فرماندار ایالتی و همچنین مجالس جداگانه هستند‪،‬‬ ‫بناب راین در مس��ائل داخلی خود و مدیری��ت امور مربوط به‬ ‫ایالت ها دارای اس��تقالل عمل هس��تند و تنها در مسائل‬ ‫بی ن المللی و در ارتباط با جامعه ملی خود تحت نظر دولت‬ ‫فدرال امریکا قرار دارند‪ .‬این تقسیم بندی به گونه ای است که‬ ‫احزاب دموکرات و جمهوریخواه به عنوان احزاب اصلی امریکا‬ ‫هرکدام در ایالت های متفاوت به طور مجزا و به مثابه دولت‬ ‫ایالتی دارای استقالل از مرکزیت احزاب خود م ی باشند‪.‬‬ ‫بدین ترتی��ب باید بپذیریم که به واس��طه اطالق نام‬ ‫امریکا به همه انها‪ ،‬اصوال هر روی��دادی در ایالت متحده با‬ ‫دولت فدرال ارتباط م ی یابد و به نام تم��ام امریکا انعکاس‬ ‫م ی یابد و این در حالی است که هر کدام از ایالت ها از نظر‬ ‫فرهنگی‪ ،‬اجتماعی و گرایش های سیاسی دارای ویژگ ی های‬ ‫خاص خود هس��تند؛ به ط��ور مثال ایالت ه��ای جنوبی در‬ ‫اغلب مکان های جغ رافیایی گرایش ه��ای جمهوریخواه و‬ ‫ایالت های ش��مالی گرایش های دموکرات دارند‪ .‬در چنین‬ ‫بافت متنوع فرهنگی‪ ،‬اجتماع��ی یکی از مقوالت مطرح به‬ ‫وجود نوعی اپارتاید پنهان و نیمه اش��کار در میان اقشاری‬ ‫از جامعه امریکایی اس��ت به گونه ای که اصطالحی به نام‬ ‫کابوس ب رادل��ی در ایاالت متحده امری��کا وارد ادبیات این‬ ‫کشور شده است‪ .‬ب رادلی‪ ،‬شهردار سیاهپوست ل س انجلس‬ ‫بس��یار محبوب بود و در یک انتخابات پیشاروی کاندیدای‬ ‫حزب متبوع خود شد تا پست باالتری را دریافت کند و مردم‬ ‫که نم ی توانس��تند کوش��ش های ب رادلی را نادی��ده گیرند‪،‬‬ ‫در نظرس��نج ی ها اکثرا او را به عن��وان کاندیدای محبوب‬ ‫خود معرف��ی کردند اما برخالف نظرس��نج ی ها او از رقیب‬ ‫سفیدپوست خود شکست خورد‪.‬‬ ‫پژوهش ها در این باره نش��ان داده است که مخاطبان‬ ‫ب رادلی تنها به دلیل انکه سوگیری نژادپرستانه شان اشکارا‬ ‫چهره نش��ان نده��د در نظرس��نج ی ها به نفع او س��خن‬ ‫م ی گفتند‪ ،‬ولی در میدان عمل‪ ،‬ب��ه او رای ندادند‪ .‬کابوس‬ ‫ب رادلی هم اکنون اس��تعاره ای اس��ت ب رای وجود الیه های‬ ‫پنهانی از نژادپرستی در ایاالت متحده امریکا‪ .‬بناب راین باید‬ ‫بپذیریم که این جهت گیری های نژادپرس��تانه در الیه های‬ ‫اجتماعی و سیاس��ی ایاالت متحده امریکا وج��ود دارد اما‬ ‫به عنوان یک سیاست رس��می در این کش��ور‪ ،‬دیگر یک‬ ‫رهیافت مدنی قابل قبول نیس��ت‪ .‬امروز در دولت فدرال‪،‬‬ ‫سیاهپوست افریقای ی االصل و کنیای ی تبار حاکم است که‬ ‫به همراه همسر و فرزندان سیاهپوستش به عنوان رهب ران‬ ‫ایاالت متحده در کاخ سفید زندگی م ی کنند‪.‬‬ ‫در فرگوس��ن و در ایالت میس��وری‪ ،‬ای��ن الیه نهان‬ ‫نژادپرس��تی در رفتار پلی��س این ایالت نمایانگر م ی ش��ود‬ ‫و باتوج��ه به انچه در هفت��ه اخیر و پس از ماج��رای ب راون‬ ‫دیده ایم به نظر م ی رس��د که از سوی دیگر مسئوالن ایالتی‬ ‫نیز مورد حمایت قرار م ی گیرد و چون مساله ای ایالتی است‬ ‫رئی س جمهوری ایاالت متحده امریکا تالش دارد تا حداقل‬ ‫دخالت های موجود را در این ماجرا نشان دهد‪ .‬بناب راین مساله‬ ‫فرگوسن‪ ،‬مساله ای ایالتی است که تالش م ی شود به صورت‬ ‫یک مقوله محلی چهره نشان ندهد و این در حالی است که‬ ‫بازتاب های بی ن المللی شدیدی داش��ته است و در صورت‬ ‫اس��تمرار‪ ،‬این بازتاب ها ممکن اس��ت موجب موضع گیری‬ ‫بیشتر دولت فدرال در این زمینه شود‪.‬‬ ‫فرگوسن ش��هری بس��یار کوچک و با حدود بیست و‬ ‫دو هزار جمعیت اس��ت؛ در یک ش��هر کوچک با این تعداد‬ ‫از جمعیت پیوس��تگ ی های خانوادگی بس��یار باالس��ت‪،‬‬ ‫به طوریکه افراد در ان همنشینی و قرابت باالیی با یکدیگر‬ ‫پیدا م ی کنند‪ .‬اکثریت سیاهپوستی که در این شهر حضور‬ ‫دارند‪ ،‬بالطبع کشته شدن یک جوان سیاهپوست حتی اگر‬ ‫این جوان بزهکار یا دزد بوده باش��د را با این وضعیت پذی را‬ ‫نیستند ان هم در جامعه امریکا که ب ر اساس ‪ 10‬ماده حقوق‬ ‫بش��ر جفرس��ونی در قانون اساس��ی خود باید پاسخگوی‬ ‫عملکرد الیه های مختلف دولتی در ب رابر ازادی های فردی‬ ‫و اجتماعی یا همان ازادی های مدنی باشد‪ .‬از این رو کشته‬ ‫شدن یک جوان سیاهپوست به دست پلیس شهر فرگوسن‬ ‫در ایالت میسوری‪ ،‬بازتاب جهانی گسترده ای م ی یابد و به‬ ‫فوریت بس��یار‪ ،‬دولت های رقیب و کش��ورهای ناهمسو با‬ ‫سیاست های ایاالت متحده امریکا‪ ،‬در رسانه های جمعی خود‬ ‫به ان پژواک م ی بخش��ند و از این جهت عکس العمل های‬ ‫بی ن المللی بسیاری ب رانگیخته م ی شود‪ .‬این در حالی است‬ ‫که مدعی پرچمداری حقوق بش��ر در جهان زیر سایه یک‬ ‫اقدام منافی با ازادی های موجود در قانون اساس��ی و موارد‬ ‫مصرح در حقوق بشر با پرسش هایی جدی مواجه م ی شود‪ .‬از‬ ‫این منظر باید بپذیریم که در چنین فرصت به دست امده ای‬ ‫از این واقعه اس��ت که گروه های ناراضی از تبعی ض نژادی‬ ‫نیمه پنه��ان و پنه��ان در ایاالت متحده امری��کا به میدان‬ ‫م ی ایند تا از این فرصت به دس��ت امده‪ ،‬بیشترین بهره در‬ ‫جهت مدیریت اهداف خود را به دس��ت اورند؛ این در حالی‬ ‫است که زخم خوردگان از این اقدام غیرقانونی پلیس شهر‬ ‫فرگوسن نیز خواهان اجرای عدالت ب ر اساس موازین قانونی‬ ‫موجود در ایاالت متحده امریکا هستند‪.‬‬ ‫از این منظر‪ ،‬بیش از انکه مس��اله فرگوسن یک قیام‬ ‫سازماندهی شده و هدفمند مدنی در ایالت میسوری امریکا‬ ‫باشد‪ ،‬یک شورش برخاس��ته از یک واقعه سیاسی در شهر‬ ‫فرگوسن است‪.‬‬ ‫به ه��ر تقدیر در کش��وری که تعداد اس��لحه های در‬ ‫دست مردم بیشتر از تعداد تلفن های همراهی است که در‬ ‫خانه های مردمی مانند مردم ای ران یافت م ی شود‪ ،‬طبیعی‬ ‫اس��ت که با یک طغیان و ش��ورش الیه های��ی از مردم که‬ ‫رویکردهایی قانون گریزانه دارند از این موقعیت پیش امده‬ ‫به عنوان یک فرصت اس��تفاده کنند و با بهره برداری از این‬ ‫فرصت‪ ،‬زمینه های طغیان های هدفمند را دنبال نمایند‪.‬‬ ‫به نظر م ی رس��د که این فضا مدت��ی ادامه م ی یابد و‬ ‫ارام ارام و با تدابی��ر امنیتی از یک س��و و تدابیر قضایی از‬ ‫سوی دیگر‪ ،‬مانند بس��یاری از طغیان هایی از این دست‪ ،‬در‬ ‫ایاالت متحده امریکا به صفحات تاریخی این کشور بپیوندد‪.‬‬ ‫نام فرگوسن بیشتر دارای ابعاد محلی و منطقه ای و در‬ ‫مقابل‪ ،‬پژواک های بی ن المللی است که در الیه میانی یعنی‬ ‫در ابعاد ملی‪ ،‬چندان اثرگذار نخواهد بود‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫‪67‬‬ ‫وزیر علیه فوتبال‬ ‫ورزش‬ ‫همه چیز برای تمدید ق�رارداد ک ی روش مهیا بود‪ ،‬ج�ز رضایت وزیر‬ ‫ورزش‪ .‬انج�ا که ‪24‬س�اعت قب�ل از امضای ق�رارداد فدراس�یون با‬ ‫این مربی پرتغالی وزیر ورزش نشس�ت خبری برگ�زار کرد و گفت‪:‬‬ ‫«ک ی روش بهترین گزینه نیس�ت‪ ».‬به نظر م ی رسد موضوع انتخاب‬ ‫مربی تیم ملی به محل نزاع وزارت ورزش و فدراسیون فوتبال تبدیل‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫تیتراول‬ ‫نبرد میلیاردی‬ ‫اختالف نظر درباره ماندن ک ی روش‬ ‫کفاشیان و وزارت ورزش را مقابل هم ق رار داده است‬ ‫ورزش‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫‪1‬‬ ‫تمدید ق��رارداد کارلوس ک ی روش به موضوع ش��ماره‬ ‫یک ورزش کشور تبدیل شده است‪ .‬دعوا میان وزارت ورزش‬ ‫و فدراسیون فوتبال بر سر این تصمیم باال گرفته است‪ .‬یک‬ ‫طرف دعوا وزیر ورزش قرار دارد و طرف دیگر علی کفاشیان‪.‬‬ ‫در این بین رسانه ها و مردم نظرشان کامال روشن است‪ .‬انها‬ ‫پیش از این نیز در خصوص ابق��ای مرد پرتغالی در تیم ملی‬ ‫رای خودش��ان را اعالم کرده اند‪ ،‬بخص��وص اینکه ک ی روش‬ ‫در جام جهانی تیمی را به مصاف نیجریه‪ ،‬ارژانتین و بوسنی‬ ‫فرستاد که خوش درخشید و نمایش قابل قبولی ارائه کرد‪ .‬در‬ ‫ان مقطع اما وزارت ورزش سعی کرد سوار بر موج مثبتی که‬ ‫در افکار عمومی ایجاد شده است تمدید قرارداد با ک ی روش را‬ ‫موضوعی حل شده قلمداد کند اما در طول کمتر از یک ماه‬ ‫موضع وزارت ورزش ‪ 180‬درجه تغییر کرد و به مخالف درجه‬ ‫یک سرمربی تیم ملی تبدیل شد‪ .‬البته شروع این مخالفت‬ ‫نرم بود اما به مرور بر شدت ان اضافه شد تا اینکه باالخره وزیر‬ ‫ورزش هفته گذشته پس از مقاومت علی کفاشیان ب رای عقد‬ ‫قرارداد با ک ی روش تاکید کرد که در صورت اشتباه فدراسیون‬ ‫رئیس ان را برکنار خواهد کرد‪ .‬سخنی که خیلی زود توسط‬ ‫وزیر ورزش تکذیب شد‪ ،‬هرچند شاید کار از کار گذشته بود‪.‬‬ ‫هشدار نرم وزیر به فوتبال‬ ‫وزیر ورزش هفته گذشته در نشست خبری اش سعی کرد‬ ‫سیاستمدارانه درباره فوتبال و موضوع تمدید قرارداد ک ی روش‬ ‫اظهارنظر کند اما در این مورد خیلی موفق نبود‪ .‬او در حالی‬ ‫که مرتب تاکید م ی کرد قصد ندارد در امور فدراسیون فوتبال‬ ‫دخالت کند حرف هایی را به زبان اورد که نشان م ی داد اتفاقا‬ ‫قصد دارد در امور فوتبال کش��ور دخالت کند‪ .‬ماجرا از جایی‬ ‫شروع ش��د که جلسات فدراس��یون با ک ی روش ب رای تمدید‬ ‫قرارداد این مربی وارد فاز تازه ای شد‪ .‬هرچند اختالف نظرهایی‬ ‫وجود داشت اما کفاشیان در چند مصاحبه رسمی اعالم کرد‬ ‫که این مربی را در تیم ملی حفظ خواه��د کرد‪ .‬وزارت ورزش‬ ‫نم ی توانست این شرایط را تاب بیاورد‪ .‬بناب راین وزیر ورزش یک‬ ‫نشست خبری برگزار کرد؛ ان هم یک روز قبل از دوشنب ه ای‬ ‫که کفاشیان تاکید کرده بود قرارداد فدراسیون با ک ی روش به‬ ‫امضا خواهد رسید؛ دوشنب ه ای که قرار بود علی کفاشیان یک‬ ‫طرف میز بنشیند و کارلوس ک ی روش طرف دیگر؛ لبخند بزنند‬ ‫و قرارداد چهارساله را امضا کنند اما ناگهان همه چیز به هم‬ ‫طو نشانی مستقیم بود ب رای‬ ‫خورد‪ ،‬چه اظهارات وزیر ورزش خ ‬ ‫رئیس فدراسیون فوتبال‪ .‬وقتی گودرزی با صراحت اعالم کرد‬ ‫که به فدراسیون پولی نم ی دهد‪« :‬وزارت ورزش مطلقا پولی در‬ ‫این زمینه هزینه نم ی کند و فدراسیون فوتبال باید به صورت‬ ‫مستقل این هزینه را پرداخت کند‪ ».‬اما این همه اظهارات وزیر‬ ‫ورزش نبود‪ .‬او در ادامه صحب ت هایش از ک ی روش و قراردادی‬ ‫که فدراسیون فوتبال قرار است با او امضا کند به شدت انتقاد‬ ‫کرد‪« :‬من به فدراسیون فوتبال تذکر داده ام که در بحث این‬ ‫قرارداد نباید زیر بار هر شرایطی برویم‪ ،‬به همین دلیل ‪ 11‬شرط‬ ‫دیگر اضافه ش��د و در ان بحث کاهش رقم قرارداد یا تثبیت‬ ‫این رقم و کاهش س��ایر موارد اجرایی ش��د‪ .‬در نهایت بحث‬ ‫قرارداد با فدراسیون فوتبال است و من در این زمینه دخالتی‬ ‫نم ی کنم‪ ».‬این اظهارات وزیر ورزش نشان م ی داد که وزارت‬ ‫ورزش ابدا به ادامه کار ک ی روش در تیم ملی راضی نیست و‬ ‫قصد دارد در دقیق��ه نود عقد قرارداد با ای��ن مربی پرتغالی را‬ ‫منتفی کند یا دست کم ش��رایطی تازه را به قرارداد ک ی روش‬ ‫اضافه کند‪ .‬گودرزی تاکید کرد‪« :‬مطلقا در کار فدراسیون ها‬ ‫دخالت نم ی کنیم و این تنها مختص فدراسیون فوتبال هم‬ ‫نیست‪ .‬به هر حال سازمان های نظارتی مختلفی وجود دارند‬ ‫که یکی از انها وزارت ورزش و جوانان است‪ .‬نه به خود اجازه‬ ‫دخالت م ی دهیم و نه دخالت م ی کنیم و به اساسنامه احترام‬ ‫ترئیسه باید ب ر اساس‬ ‫م ی گذاریم‪ .‬اگر اساسنامه م ی گوید هیا ‬ ‫مجمع باشد‪ ،‬دیگر ارتباطی به وزیر ندارد‪ .‬پس با این تفاسیر‬ ‫ب ر اساس پاسخی که به شما دادم بحث سرپرستی معاون من‬ ‫در فدراسیون فوتبال منتفی است‪ .‬حاال اینکه برخی رسانه ها‬ ‫با منتشر کردن چنین مطالبی چه نفعی م ی برند‪ ،‬نم ی دانم‪.‬‬ ‫م ی خواه��م نکته ای به ش��ما بگویم‪ .‬س��اختمان متعلق به‬ ‫وزارتخانه است‪ ،‬اعتبارات متعلق به وزارتخانه است و امکانات‬ ‫هم ب رای وزارتخانه اس��ت‪ .‬منظور از وزارتخانه‪ ،‬دولت است‪.‬‬ ‫نم ی توانم بگویم در ق رارداد جدید‬ ‫با ک ی روش ب رنده ایم یا بازنده‬ ‫گفت وگویمثلثباعباس ت رابیان‬ ‫یزند‬ ‫م ربی ای رانی حرف خوب را بد م ‬ ‫گفت وگوبابهمنفروتندرباره‬ ‫اختالف م ربیان ای رانی با ک ی روش‬ ‫انها م ی دهم‪ ».‬گویا دکتر گودرزی فرصت تازه ای به دس��ت‬ ‫اورده ب��ود؛ فرصتی ب رای قدرت نمایی در مقابل فدراس��یون‬ ‫فوتبال؛ فدراسیونی که رئیس ان از دور دوم انتخاب شدنش‬ ‫هوای استقالل به سرش افتاد و احتماال قصد دارد ب رای دومین‬ ‫بار ب رابر دولت صف ارایی کند‪ .‬بار اول ب رابر وزیر ورزش دولت‬ ‫احمدی نژاد و این بار ب رابر وزیر دولت روحانی‪ .‬اما ایا حرف های‬ ‫وزیر ورزش معن ی اش این بود که قرار نیست ک ی روش در روز‬ ‫سرنوشت ساز فوتبال رسما سرمربیگری تیم ملی فوتبال ای ران‬ ‫را ب رای چهار س��ال دیگر بر عهده بگیرد؟ این سوالی بود که‬ ‫رئیس فدراسیون فوتبال دوشنبه هفته گذشته این گونه بدان‬ ‫پاس��خ داد‪« :‬قرارداد ک ی روش مش��کالتی دارد که باید ان را‬ ‫بررسی کنیم و بعد قرارداد را امضا کنیم!»‬ ‫بالتکلیفی در انتخاب مربی تیم ملی‬ ‫ورزش نهایت به��ره را برد‪ .‬اما حالت دیگری ه��م وجود دارد‪.‬‬ ‫اینکه علی کفاشیان موافق ماندن ک ی روش نیست اما اصال‬ ‫عالقه ای ندارد که نزد افکار عمومی مقبولیت خود را از دست‬ ‫بدهد‪ .‬بناب راین به راحتی م ی تواند توپ را به زمین وزارت ورزش‬ ‫بیندازد و مدعی ش��ود انها اجازه تمدید قرارداد را نم ی دهند‪.‬‬ ‫او م ی گوید‪« :‬باید قراردادی ببندیم که بتوانیم نسبت به ان‬ ‫پاسخگو باش��یم‪ .‬نکات مثبت و منفی قرارداد را باید کامال‬ ‫بررسی کنیم تا مشکلی پیش نیاید‪».‬‬ ‫گفته م ی شود علی کفاش��یان یکی از مخالفان تمدید‬ ‫قرارداد با ک ی روش است‪ .‬مخالفت وزیر ورزش با تمدید قرارداد‬ ‫ک ی روش و در واقع دخال��ت وزارت ورزش در خصوص ادامه‬ ‫همکاری فدراس��یون فوتبال با این مربی باعث ش��ده است‬ ‫که علی کفاش��یان در فراری رو به جلو اصل ی ترین دلیل به‬ ‫هم خوردن یا دس��ت کم به مش��کل خوردن مذاکرات با این‬ ‫مربی پرتغالی را مخالفت وزیر برش��مرد‪ .‬بدین ترتیب شاید‬ ‫وزیر ورزش کم کم متوجه این نکته شود که در نشست خبری‬ ‫هفته گذشته اش «گل به خودی» زده است؛ یک گل به خودی‬ ‫که کفاشیان را در بهترین موقعیت فرار از فشار افکار عمومی‬ ‫ قرار داد‪.‬هفته گذشته وزیر ورزش طی ‪ 24‬ساعت دو جمله در‬ ‫کارنامه خود ثبت کرد؛ گل به خ��ودی ضمن دخالت در امور‬ ‫فدراسیون فوتبال و البته تهدید یکی از روسای تحت نظر خود‬ ‫به برکناری! دکتر گودرزی ابتدا در نشست خبری انتقادهایی را‬ ‫متوجه فدراسیون و ک ی روش کرد‪ ،‬اما وقتی علی کفاشیان به‬ ‫روند رو به جلوی مذاکرات با ک ی روش ادامه داد ب رای اولین بار‬ ‫وزیر ورزش عصبانیت خود را اینگونه بروز داد‪« :‬اگر مسئوالن‬ ‫فدراسیون فوتبال مرتکب اش��تباهی شوند‪ ،‬ما در این زمینه‬ ‫تصمیم گیری م ی کنیم و در صورتی که نیاز شد با تشکیل‬ ‫مجمع‪ ،‬نسبت به تغییر رئیس اقدام م ی کنیم‪ ».‬اما واکنش‬ ‫علی کفاشیان به این تهدید چه بود؟ کفاشیان گفت‪« :‬وزیر‬ ‫ورزش خودش یکی از اعضای مجمع اس��ت‪ .‬ایشان درست‬ ‫گفته است‪ .‬مجمع فدراس��یون فوتبال هر زمانی م ی تواند با‬ ‫درخواست اعضا تشکیل شود و این مجمع م ی تواند رئیس‬ ‫را استیضاح و حتی عزل کند‪ .‬وزیر م ی تواند نظر بدهد چون‬ ‫عضو مجمع است‪ .‬ایشان دلسوز و نگران فوتبال هستند و ما‬ ‫هم با انها مسائلی را هماهنگ م ی کنیم‪ ».‬این اظهارنظر اما‬ ‫زیرکانه ترین پاسخ ممکن به تهدید وزیر ورزش بود‪ ،‬شاید هم‬ ‫پیامی که علی کفاشیان قصد داشت ان را واضح تر از قبل به‬ ‫وزارت ورزش مخابره کند‪.‬‬ ‫درباره قرارداد کی روش‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫مفاد قرارداد ک ی روش چیس��ت؟ چرا این قرارداد تا این‬ ‫حد به محل نزاع می��ان وزارت ورزش و فدراس��یون فوتبال‬ ‫تبدیل شده اس��ت؟ طبق گفته های مس��ئوالن فدراسیون‬ ‫انها با ک ی روش ب رای قراردادی چهار ساله صحبت کرده اند‪.‬‬ ‫قراردادی که سه مقطع زمانی خاص دارد و بعد از هر مرحله‪،‬‬ ‫وارد مراحل بعدی خواهد شد‪ .‬مرحله اول که شش‪ ،‬هفت ماه‬ ‫است مسابقات جام ملت های اسیا خواهد بود‪ .‬مرحله دوم بعد‬ ‫از جام ملت ها تا صعود به جام جهانی است که حدود دو سال‬ ‫و چند ماه خواهد بود و مرحله س��وم هم بعد از صعود به جام‬ ‫جهانی تا پایان این مسابقات است‪ .‬گفته م ی شود فدراسیون از‬ ‫نظر مبلغ و نوع قرارداد با ک ی روش به توافق رسید ه ولی از نظر‬ ‫نوشتاری‪ ،‬فسخ قرارداد و مسائلی دیگر همچنان بحث هایی‬ ‫باقی مانده است‪ .‬گویا مهمترین مساله فدراسیون با ک ی روش‬ ‫فسخ قرارداد بود‪ .‬به این صورت که اگر فدراسیون بعد از جام‬ ‫ملت ها نخواست ک ی روش سرمربی باشد‪ ،‬بتواند قرارداد را با‬ ‫ورزش‬ ‫بعد دولت اجازه ندارد باالتر از گل به فدراسیون ها بگوید‪ .‬این‬ ‫طبق کدام منطق اس��ت؟» این اظهارات را وزیر ورزش مطرح‬ ‫کرد؛ جمالتی که م ی توان ان را این گونه تحلیل کرد؛ «زبان‪،‬‬ ‫حرف دل را نم ی زند‪ ».‬چه وزیر ورزش در حالی از عدم دخالت‬ ‫در امور فدراسیون فوتبال سخن گفت که ضمنا تاکید م ی کرد‬ ‫وزارتخانه چرا نباید اجازه دخالت داشته باشد؟‬ ‫اما نکته اصلی نشس��ت خبری وزی��ر ورزش انجایی‬ ‫بود که او به نوعی با دکترین برخ��ی مربیان ای رانی خودش را‬ ‫همراه کرد و گفت‪« :‬ما از شکس��ت خوب در بازی های خود‬ ‫به خیابان ریختیم و دست به اس��مان بردیم‪ ،‬که خدا را شکر‬ ‫خوب بازنده شدیم‪ .‬اینکه شاکر باشیم که چقدر خوب باختیم‪،‬‬ ‫اتفاق خوبی نیس��ت و دور از دیدگاه فنی‪ ،‬کارشناسی و ملی‬ ‫است‪ .‬نتایج تیم ملی ما با دوره های گذشته که در جام جهانی‬ ‫حضور داشته فرقی نکرده‪ ،‬بناب راین دیگر باخت شرافتمندانه‬ ‫معنایی ندارد‪ .‬با این روند مشخص است که ما اگر در دوره اینده‬ ‫با هر مشقتی به جام جهانی برویم‪ ،‬باز هم دو شکست و یک‬ ‫مساوی کسب م ی کنیم که تا ابد این روند ادامه خواهد داشت‬ ‫و این غلط اس��ت‪ ».‬بعد از همه اینها اما وزیر ورزش به خاطر‬ ‫اورد که قرار نیست در امور فوتبال دخالت کند‪ .‬بناب راین تاکید‬ ‫کرد‪« :‬من هیچ گاه در بحث انتخاب سرمربی‪ ،‬مربی و سایر‬ ‫اعضای کادرفنی تیم دخالت نم ی کنم چرا که این یک بحث‬ ‫تخصصی است؛ البته اگر فدراسیون ها مشورتی بخواهند به‬ ‫در حال��ی که وزارت ورزش هفته گذش��ته س��عی کرد‬ ‫همه فشار را متوجه فدراس��یون فوتبال کند و اجازه ندهد که‬ ‫ک ی روش ب رای چهار سال دیگر سکان هدایت تیم ملی را بر‬ ‫عهده بگیرد‪ ،‬این علی کفاشیان بود که درباره شرایط قرارداد‬ ‫با کارل��وس ک ی روش صحبت کرد ام��ا نگفت که ک ی روش‬ ‫م ی ماند یا م ی رود‪ .‬رئیس فدراسیون فوتبال با سیاست ورزی‬ ‫خاصی سعی داشت رس��انه ها و افکار عمومی را مجاب کند‬ ‫که این وزارت ورزش است که ک ی روش را نم ی خواهد‪ .‬علی‬ ‫کفاشیان در حالی از به مش��کل خوردن با ک ی روش سخن‬ ‫گفت که چند روز قبل از ان تاکید م ی کرد به احتمال ‪ 95‬درصد‬ ‫ک ی روش سرمربی تیم ملی باقی خواهد ماند‪ .‬او حتی گفته‬ ‫بود ک ی روش را ب رای چهار س��ال دیگر نی��از داریم‪ .‬جمله ای‬ ‫که یک بار دیگر هم تکرار ش��د وقتی تیم ملی در برزیل به‬ ‫سر م ی برد و شایعه کناررفتن سرمربی در داخل واکنش های‬ ‫خوبی را به همراه نداش��ت‪ .‬اما رئیس فدراسیون فوتبال به‬ ‫یکباره دست به عقب نشینی زد و تاکید کرد که قرارداد بستن‬ ‫با ک ی روش پول زیادی م ی خواهد و اگر وزارت ورزش در این‬ ‫مورد به کمک فدراسیون نیاید‪ ،‬فدراسیون سخت دچار مشکل‬ ‫خواهد شد‪ .‬این در حالی بود که وزیر ورزش با صراحت اعالم‬ ‫کرد پول قرارداد ک ی روش را نم ی دهد‪ .‬دکتر گودرزی همچنین‬ ‫ضمن انتقاد از رسانه ها و احساساتی خواندن جو موجود ب رای‬ ‫نگه داش��تن ک ی روش در تیم ملی تاکید ک��رد که این مربی‬ ‫بهترین گزینه نیست و خیلی از مربیان زبده بعد از جام جهانی‬ ‫عالقه مندند که با تیم ملی ای ران کار کنند‪ .‬این اظهارات بهترین‬ ‫فرصت ممکن را در اختیار رئیس فدراسیون فوتبال قرار داد‪.‬‬ ‫چه کفاشیان با خاطری اسوده م ی تواند لبخند بزند و مدعی‬ ‫شود که او خواسته اما مقامات باالدس��ت ی اش نخواسته اند!‬ ‫او گفت‪« :‬وزارت ورزش ق��راردادی با م��ا دارد و در حمایت از‬ ‫فوتبال به م��ا کمک هایی م ی کند‪ .‬اگ��ر ان کمک ها انجام‬ ‫شود م ی توانیم پول سرمربی را پرداخت کنیم‪ .‬از منابع و درامد‬ ‫خودمان ب رای تیم های ملی هزینه ای نداریم‪ .‬ما ‪15‬میلیون دالر‬ ‫ب رای رفتن به جام جهانی از فیفا و کنفدراسیون فوتبال اسیا‬ ‫گرفته ایم‪ .‬نگرانی فعلی ما مربوط به تیم های پایه است‪ .‬اگر به‬ ‫انها کمک شود ب رای ک ی روش و تیم امید مشکلی نخواهیم‬ ‫داشت‪ .‬ما ش��رایطی داریم که اگرک ی روش ان را قبول نکند‬ ‫با هم به مش��کل م ی خوریم‪ ».‬اگر کفاشیان با ادامه حضور‬ ‫ک ی روش در فوتبال ای ران موافق باشد اما وزارت ورزش ب رای‬ ‫او خط و نشان بکشد‪ ،‬طبیعی اس��ت که خیل ی ها از او انتظار‬ ‫ایس��تادن مقابل وزیر ورزش را ندارند‪ .‬حتی شاید حمایت ها‬ ‫از او بیشتر شود؛ بیش��تر از دوره دومی که رئیس فدراسیون‬ ‫فوتبال شد و از اس��تقالل طلبی فوتبال ی ها علیه وزیر وقت‬ ‫یکی علیه همه‪ ،‬همه علیه یک نفر‬ ‫دشمنیقابلپی ش بینیک ی روش‬ ‫و م ربیان ای رانی ادامه دارد‬ ‫‪69‬‬ ‫ورزش‬ ‫پرداخت ‪300‬هزار دالر فسخ کند‪.‬‬ ‫فدراسیون مدعی است که اگر قرارداد ک ی روش را بعد‬ ‫از جا م ملت ها فسخ کند مبلغ کمتری به عنوان غ رامت به او‬ ‫خواهد داد‪ .‬جریمه فسخ قرارداد بعد از جام ملت ها نیز مبلغی‬ ‫اس��ت که ب رای یک سال در نظر گرفته ش��ده است‪ .‬در واقع‬ ‫فدراسیون در این قرارداد پی ش ش��رط ادامه حضور ک ی روش‬ ‫را کس��ب نتیجه موفقی ت امیز در جام ملت های اسیا عنوان‬ ‫ت تیم ملی‬ ‫کرده که در این صورت پس از کسب نتیجه موفقی ‬ ‫به طور حتم ک ی روش در سمت خود ابقا خواهد شد و تا پایان‬ ‫مرحله دوم ق��راردادش (پایان مرحل��ه مقدماتی جام جهانی‬ ‫‪ )2018‬به کار خود ادام��ه خواهد داد‪ .‬در غی��ر این صورت و‬ ‫در صورتی که تیم ملی نتواند در ج��ام ملت ها نتیجه الزم را‬ ‫کسب کند‪ ،‬فدراسیون فوتبال با پرداخت مبلغ قرارداد ‪6‬ماهه‬ ‫ک ی روش به کار خود با این مربی پرتغالی خاتمه خواهد داد‪.‬‬ ‫اما از سوی دیگر ک ی روش ب رای تمدید قرارداد دو راه را پیش‬ ‫روی فدراسیون قرار داده است‪ .‬اول اینکه دو طرف تا پایان جام‬ ‫ملت های اسیا بر سر مبلغ خاصی توافق کرده و پس از این‬ ‫رقابت ها در صورتی که تیم ملی بتواند نتایج موفقی ت امیزی‬ ‫را کسب کند مذاکرات ب رای ادامه کار ک ی روش در ای ران ادامه‬ ‫پیدا خواهد کرد‪ .‬در غیر این صورت کار ک ی روش در فوتبال‬ ‫ای ران تمام ش��ده و او فوتبال کش��ورمان را ترک خواهد کرد‪.‬‬ ‫دومین راهی که ک ی روش پیش روی فدراسیون قرار داده این‬ ‫است که دوطرف با یکدیگر قرارداد چهار ساله ای منعقد کرده‬ ‫با این تفاوت که در صورتی که هر کدام از طرفین (فدراسیون‬ ‫فوتبال یا ک��ی روش) بخواهند پس از جام ملت های اس��یا‬ ‫برخالف مفاد قرارداد عمل کرده و دیگر خواستار ادامه همکاری‬ ‫نباشند‪ ،‬مبلغ یک س��ال قرارداد به هم پرداخت کنند‪ .‬یعنی‬ ‫اینکه اگر ک ی روش یا فدراس��یون هر کدام نخواهند به کار‬ ‫ادامه دهند باید این خس��ارت به طرف مقابل پرداخت شود‪.‬‬ ‫کارلوس ک ی روش موارد عجیبی را به عنوان ش��روط قرارداد‬ ‫جدیدش با فدراسیون فوتبال در پی ش نویس قراردادش ذکر‬ ‫کرده و همین مساله باعث واکنش شدید منتقدان و مسئوالن‬ ‫وزارت ورزش و جوانان شده است‪ .‬هرچند این مطالب از سوی‬ ‫فدراسیون فوتبال تائید نشده‪ ،‬اما به نظر م ی اید تمامی این‬ ‫مسائل واقعیت دارد که وزارت ورزش و جوانان مانع از امضای‬ ‫این قرارداد شده است‪ .‬همچنین درباره رقم قرارداد ک ی روش‬ ‫با فدراسیون فوتبال برخی رسانه های ورزشی اخباری را طی‬ ‫هفته گذشته منتشر کردند؛ گفته م ی شود رقم قرارداد کارلوس‬ ‫ک ی روش و دس��تیارانش با فدراسیون فوتبال نزدیک به ‪2/5‬‬ ‫میلیون دالر در سال خواهد بود‪ .‬در صورت ی که تیم ملی فوتبال‬ ‫فدراسیون فوتبال به م ربی ای رانی زمان نم ی دهد‬ ‫ریشه مرزبندی ها میان مربی ایرانی و خارجی درکجاست؟‬ ‫مسعود اقبالی‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫‪2‬‬ ‫مدرس فوتبال‬ ‫س��ابقه ک ی روش نش��ان م ی دهد که او مربی بزرگی‬ ‫اس��ت‪ .‬با بزرگترین تیم های دنیا کار کرده؛ با منچس��تر و‬ ‫رئال مادری��د کار کرده اس��ت‪ .‬در پرتغ��ال در رده های پایه‬ ‫موفقی ت هایی داشته‪ ،‬اما در مورد ادامه همکاری ک ی روش با‬ ‫تیم ملی باید بگویم همیشه در مورد ثبات صحبت کرده ایم‪.‬‬ ‫تاکید کرده ایم که باید ب��ه مربیان ملی فرصت بدهیم تا به‬ ‫خوبی ب رنامه های شان را اجرایی کنند‪ .‬همیشه از ب رنامه های‬ ‫راهب��ردی بلندمدت صحب��ت کرده ایم‪ .‬ما از مت��ن قرارداد‬ ‫ک ی روش خبر نداری��م اما به نظرم اگر در مت��ن این قرارداد‬ ‫از ک ی روش بخواهیم که به رده ه��ای پایه ما نظارت کند و‬ ‫سیاس��ت های کلی تیم های ملی نوجوانان‪ ،‬جوانان‪ ،‬امید و‬ ‫بزرگساالن را تدوین و تحت کنترل بگیرد برنده این قرارداد‬ ‫هستیم‪ .‬حاال اینکه فدراسیون تا چه حد موفق شده چنین‬ ‫بندهایی را در قرارداد با ک��ی روش لحاظ کند من از ان خبر‬ ‫ندارم‪ .‬همه جای دنیا همین طور اس��ت‪ .‬فرگوسن بیش از‬ ‫ربع قرن در منچس��تر حضور داش��ت و در تمام این مدت‬ ‫برنامه ریزی در همه رده های این باش��گاه برعهده او بود‪ .‬از‬ ‫درون ان تیم ها بود که فوتبال مل ی ش��ان نیز نفع م ی دید و‬ ‫ساخته م ی شد‪ .‬این کاری است که مربی تیم ملی م ی تواند‬ ‫ب رای رده های پایه ملی انجام دهد‪ .‬مساله ای که این روزها‬ ‫خیلی از رس��انه ها و کارشناس��ان به درس��تی به ان اشاره‬ ‫م ی کنند این است که ک ی روش باید از مربی ای رانی در کنار‬ ‫خود استفاده کند‪ .‬موافقم‪ .‬به نظرم این اتفاق حتما باید رخ‬ ‫دهد‪ .‬دو یا سه مربی ای رانی باید در کنار ک ی روش قرار بگی رند‬ ‫تا فوتبال ای ران پس از دوره مربیگری وی در تیم ملی نیز از‬ ‫ثمرات کار او بهره مند باش��د‪ .‬من خودم تمرینات ک ی روش‬ ‫را ندیدم‪ .‬س��بک کار او را نم ی دانم اما بارها از زبان دوستان‬ ‫حرفه ای خودم ش��نیده ام که ک ی روش فوق العاده کارش را‬ ‫بلد اس��ت و م ی داند که بازیکن‪ ،‬تیم و سبک بازی تیمش‬ ‫را چگونه بس��ازد‪ .‬ما مربیانی را باید کنار او قرار بدهیم که‬ ‫منفعل نباشند‪ .‬تنها تماشاگر نباش��ند و کنار ک ی روش کار‬ ‫یاد بگیرند تا به س��رمایه های بزرگ فوتبال ملی ما تبدیل‬ ‫شوند‪ .‬مربیانی که ک ی روش در سازماندهی تمرینات‪ ،‬نظم‬ ‫تیمی و تعیین استراتژی تیم از انها نظر بخواهد و انها را در‬ ‫تصمیماتش شریک کند‪ .‬شاید این سوال مطرح شود که ایا‬ ‫ک ی روش این اجازه را م ی دهد؟ معتقدم اگر قراردادش طوری‬ ‫تنظیم شود که ملزم به انجام این کار باشد چرا که نه‪ .‬او یک‬ ‫مربی حرفه ای اس��ت که طبق قراردادش عمل م ی کند نه‬ ‫کمتر و نه بیشتر‪ .‬البته به نظر من ک ی روش عملکرد خوبی‬ ‫داشته است‪ .‬ک ی روش مثل خیلی از ما م ی دانست که ما از‬ ‫گروه مان صعود نم ی کنیم‪ .‬سه ماه اخر را روی دفاع تیمش‬ ‫تمرکز کرد و موفق ش��د تیم��ی را به جام جهان��ی ببرد که‬ ‫ابرومندانه بازی کند و مردم هم از این نمایش راضی شدند‪.‬‬ ‫مورد دیگری که بعض ی ها درباره اش صحبت م ی کنند بحث‬ ‫جانشینی یک مربی ای رانی به جای ک ی روش است‪ .‬همیشه‬ ‫در فوتبال ما انتخاب س��رمربی تیم ملی ب��ا اتفاقات زیادی‬ ‫همراه است‪ .‬شاید قرارداد ک ی روش امضا نشود و یک مربی‬ ‫ای رانی جای او را در تیم ملی بگیرد‪ .‬ش��اید هم این تحلیل‬ ‫درس��ت نباش��د اما به هر حال فرق مربی ای ران��ی و مربی‬ ‫خارجی این اس��ت که فدراس��یون همواره از مربی خارجی‬ ‫حمایت کرده اس��ت‪ .‬به او فرصت داده ک��ه برنامه هایش را‬ ‫به خوبی در تیم ملی عملی کند ام��ا این اتفاق ب رای مربی‬ ‫ای رانی نیفتاده اس��ت‪ .‬طبیعتا اگر هر مربی ای رانی جانشین‬ ‫ک ی روش شود با این چالش روبه روست که م ی بایست افکار‬ ‫عمومی و رسانه ها را راضی نگه دارد‪ .‬کار سختی هم هست‪.‬‬ ‫شاید هم بعید‪ .‬چرا؟ چون به مربی داخلی بهایی که باید داده‬ ‫نم ی ش��ود‪ .‬او را حمایت نم ی کنند‪ .‬امکانات در اختیارشان‬ ‫قرار نم ی دهن��د‪ .‬در کارش دخالت م ی کنن��د‪ .‬در اینجا باید‬ ‫یک واقعیت را بپذیریم؛ اگ��ر فرصت طوالن ی مدت نصیب‬ ‫مربی خارجی شده‪ ،‬دلیلش روشن اس��ت‪ .‬مربی خارجی به‬ ‫شایس��تگی از این فرصت اس��تفاده کرده و کفایت نش��ان‬ ‫داده اس��ت‪ .‬ک ی روش هرگز اجازه نداد فدراسیون در کارش‬ ‫دخالت کند‪ .‬اساس��ا وجه تمایز او با بسیاری از مربیان دیگر‬ ‫همین است‪ .‬کسی نتوانست به ک ی روش بازیکن تحمیل‬ ‫کند‪ .‬ما در تیم ملی بازیکن سفارش��ی نداشتیم اما این یک‬ ‫واقعیت اس��ت که اگر یک مربی ای رانی روی نیمکت بود با‬ ‫ای ران به جام جهانی صعود کند‪10 ،‬درصد از پاداش صعود به‬ ‫کارلوس ک ی روش خواهد رس��ید (نزدیک ب��ه چهار میلیارد‬ ‫تومان با پاداش بردها و صعود) پاداش هر برد در هر بازی (اعم‬ ‫از رسمی و تدارکاتی)‪ ،‬دو ب رابر بازیکنان است‪ .‬تمامی سفرهای‬ ‫کارلوس ک ی روش و خانواده اش با بی زن س کالس خواهد بود‪.‬‬ ‫ک ی روش هر سال م ی تواند شش هفته مرخصی داشته باشد‪.‬‬ ‫تمام خدمات بیمه ای این قرارداد با فدراس��یون فوتبال ای ران‬ ‫است‪ .‬س��رمربی تیم ملی موظف است تنها از اسپانسرهایی‬ ‫استفاده کند که فدراسیون با انها قرارداد دارد‪ .‬دستیاران ای رانی‬ ‫کارلوس ک ی روش با پیش��نهاد فدراس��یون و تایید سرمربی‬ ‫تیم ملی انتخاب شوند‪ .‬جمع قرارداد سرمربی تیم ملی فوتبال‬ ‫ای ران باتوجه به تمامی بندها‪ ،‬پاداش ها و موارد مختلف بین‬ ‫‪ 45‬تا ‪ 50‬میلیارد تومان خواهد شد‪ .‬مواردی از جمله انتخاب‬ ‫کمپ تمرینی در اردوها‪ ،‬بحث مالیات��ی و قرارداد بازی های‬ ‫تدارکاتی نیز هنوز مش��خص نیس��ت‪ .‬قرارداد ک ی روش با‬ ‫فدراس��یون فوتبال ش��اید از جمله قراردادهایی باشد که در‬ ‫ماه های اینده ابعاد تازه تری از ان فاش شود‪ .‬ک ی روش چه در‬ ‫فوتبال ای ران بماند و چه برکنار شود حاال یک موضوع بیش‬ ‫از پیش خودنمایی م ی کند؛ جنگ وزارت ورزش با فدراسیون‬ ‫فوتبال وارد مرحله تازه ای شده است‪.‬‬ ‫انواع و اقسام فشارهای سیاسی سعی م ی کردیم او را مجاب‬ ‫کنیم که به خواسته مان تن بدهد و چند بازیکن را به دلخواه‬ ‫ما دعوت کند ی��ا حتی خط بزند اما ک��ی روش را نم ی توان‬ ‫از طریق سیاس��ی و رس��انه تحت فش��ار قرار داد‪ .‬بناب راین‬ ‫من معتقدم که مربی ای رانی بای��د در فوتبال ای ران فعالیت‬ ‫کند‪ .‬خیل ی ه��ا االن کار م ی کنند‪ .‬از س��ال ‪ 58‬تا کنون من‬ ‫خیل ی ها را سراغ دارم که مدرک ‪ A‬مربیگری شان را گرفته اند‬ ‫و مشغول فعالیت هستند‪ ،‬اما بزرگ شدن یک مربی ای رانی‬ ‫طوری که بگوییم حاال سرمایه ای بی ن المللی داریم ابدا وجود‬ ‫ندارد‪ .‬چرا؟ چون به مربی ای رانی بها نداده ایم‪ .‬چرا یک مدرس‬ ‫یا یک مربی ای رانی را به جام جهانی نم ی ب رند تا بتواند تجربه‬ ‫کس��ب کند اما تا دلتان بخواهد از قشرهای دیگر افرادی را‬ ‫به جام جهانی م ی برند که حضورش��ان در انج��ا نه تنها به‬ ‫توس��عه فوتبال ملی کمکی نم ی کند بلکه بخشی از پول‬ ‫بی ت المال را هم هدر م ی دهد‪ .‬ما در کالس های مربیگری‬ ‫‪ 20‬روز با مربیان درباره مس��ائل تئوریک صحبت م ی کنیم‬ ‫و به انها درباره شرایط مطلوب م ی گوییم اما صرفا دانستن‬ ‫یک سری از مس��ائل تئوریک فایده ای ندارد‪ .‬ان مربی باید‬ ‫کار کند‪ .‬به او فرصت داده شود‪ .‬در غیر این صورت برگزاری‬ ‫این کالس ها سودی به فوتبال ما نم ی رس��اند‪ .‬ما مربیان‬ ‫ش��اخصی در فوتبال مان داریم‪ .‬افرادی که بازیکنان بزرگی‬ ‫هم بوده اند‪ .‬من م ی گویم نباید فضا به سمتی برود که فکر‬ ‫کنیم همیشه باید از خارج مربی وارد کنیم‪ .‬چرا یک بار ب رای‬ ‫همیشه به سرمایه های خودمان اتکا نم ی کنیم‪ .‬البته این‬ ‫اتکا کردن به مربیان داخلی گاهی باعث تاس��ف هایی هم‬ ‫م ی شود‪ .‬شما به مربیان تیم های ملی در رده های پایه نگاه‬ ‫کنید‪ .‬به نظر من انها ب ر اساس کیفیت انتخاب نم ی شوند‪.‬‬ ‫چون وقتی ش��ما تمرین��ات تیم ش��ان را م ی بینید متوجه‬ ‫م ی شوید بازیکنانی به این تیم ها راه پیدا کرده اند که حتی‬ ‫بلد نیستند چند پاس ساده به هم بدهند‪ .‬من شنیدم هشت‬ ‫تن از مربیان ما در این تیم ها اهل شی راز هستند‪ .‬این جای‬ ‫سوال دارد‪ .‬وقتی نونهاالن را به اینها م ی دهیم و فدراسیون‬ ‫هیچ نظارت��ی روی کار این اقایان ن��دارد نم ی توانیم توقع‬ ‫داشته باشیم که روند فوتبال ما رو به توسعه باشد‪ .‬فوتبال‬ ‫م��ا االن از لحاظ فنی وضعی��ت خوبی ن��دارد‪ .‬چون وقتی‬ ‫صاحب توپ م ی شویم برنامه ای ب رای حمله نداریم‪ .‬ترمیم‬ ‫این وضعیت نیاز به زمان دارد‪ .‬ک ی روش نم ی تواند این وضع‬ ‫را درس��ت کند چون اساس��ا این تغییر باید از رده های پایه‬ ‫شروع شود‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫یکی علیه همه‪ ،‬همه علیه یک نفر‬ ‫‪3‬‬ ‫دشمنی قابل پیش بینی کی روش و مربیان ایرانی ادامه دارد‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫ای�ن روزه�ا موض�وع ادام�ه هم�کاری‬ ‫ک�ی روش ب�ا تی م ملی ب�ه بح�ث داغی‬ ‫تبدیل شده است اما اگر این مربی برای‬ ‫چهار سال دیگر سرمربی تی م ملی باقی‬ ‫بماند بر س�ر رابطه ای که هرگ�ز ترمیم‬ ‫نشده چه خواهد امد؟‬ ‫ورزش‬ ‫« مرزبندی خاصی میان ما و مربی��ان خارجی وجود‬ ‫ندارد‪ ».‬این جمله را بارها از زبان مربیان ای رانی ش��نیده ایم‪.‬‬ ‫اما همین مربیان ای رانی بارها خالف این ادعا عمل کرده اند‬ ‫و در رس��انه ها طوری از خارج ی های شاغل در فوتبال ای ران‬ ‫انتقاد کرده اند که باور ان گاهی دشوار شده است‪ .‬زمانی که‬ ‫ب رانکو ایوانکوویچ‪ ،‬سرمربی تیم ملی بود خیل ی ها او را یک‬ ‫مربی محافظه کار م ی دانس��تند‪ .‬برخی رسانه ها حتی لقب‬ ‫مربی ترس��و به او داده بودند و در مقاطع مختلف خواستار‬ ‫برکناری او م ی شدند‪ .‬با این حال وقتی به نتایج تیم ملی در‬ ‫ان س��ال ها نگاه م ی کنیم متوجه م ی شویم که تیم ملی در‬ ‫دوره مربیگری ب رانکو نتایج نسبتا قابل قبولی را کسب کرد‬ ‫و در نهایت موفق شد به جام جهانی نیز صعود کند‪ .‬هر چند‬ ‫در بازی های جام جهانی نمایش خوبی نداشت و همین امر‬ ‫باعث شد تا دولت وقت بالفاصله در امور فوتبال دخالت کند؛‬ ‫دادکان برکنار ش��د و البته ب رانکو‪ .‬پس از ب رانکو اما مربیان‬ ‫ای رانی فرصت داشتند تا خودی نشان دهند‪ .‬امیر قلع ه نویی‪،‬‬ ‫افشین قطبی‪ ،‬علی دایی و حتی محمد مایل ی کهن در این‬ ‫پس��ت قرار گرفتند اما به جز علی دایی که تصمیم گرفت‬ ‫در دوره حضورش به عنوان سرمربی تیم ملی دست به تغییر‬ ‫نسل بزند و تیم ملی را جوان تر کند هیچ کدام از ان سه مربی‬ ‫دیگر نتوانستند عملکرد خوبی از خود به جای بگذارند‪ .‬بین‬ ‫این چهار مربی محمد مایل ی کهن که اصال رنگ نیمکت‬ ‫را ندید‪ .‬او در ط��ول کمتر از یک ماه ان ق��در با منتقدانش‬ ‫وارد نزاع های رسانه ای ش��د که علی کفاشیان را مجاب به‬ ‫قطع همکاری کرد‪ .‬دیگر مربیان ای رانی هم موفق نبودند‪.‬‬ ‫تیم های شان زیبا بازی نم ی کردند و نتیجه هم نم ی گرفتند‪.‬‬ ‫اما فدراسیون فوتبال باالخره دست به کار بزرگی زد‪ .‬تصمیم‬ ‫گرفت یک مربی بزرگ را به تیم ملی بیاورد‪ .‬مربی که سابقه‬ ‫حضورش در تیم های بزرگی مثل منچس��تر‪ ،‬رئال مادرید و‬ ‫تیم ملی پرتغال کافی بود تا مس��ئوالن به خودش��ان اجازه‬ ‫ندهند با او مثل خاوی��ر کلمنته برخورد کنند؛ از اسانس��ور‬ ‫فرودگاه پایین بیفتند و ب رای گرفتن عک��س یادگاری با او‬ ‫یکدیگر را مقابل دوربی ن ها کنار بزنند‪.‬‬ ‫ک��ی روش در حالی ب��ه تیم مل��ی امد ک��ه در درون‬ ‫فدراس��یون چنددس��تگی موج م��ی زد‪ .‬مهدی ت��اج اصال‬ ‫عالقه مند نبود که او س��رمربی تیم ملی ش��ود‪ .‬با این حال‬ ‫علی کفاش��یان کار خودش را کرد و تیم ملی دوره جدیدی‬ ‫را با این مربی پرتغالی اغاز کرد‪ .‬اما از همان ابتدا مشخص‬ ‫بود که برخی مربی��ان ای ران��ی علیه این مربی دس��ت به‬ ‫موضع گیری م ی زنند‪ .‬حمید درخش��ان‪ ،‬پروی��ز مظلومی‪،‬‬ ‫امیر قلع ه نویی‪ ،‬محم��د مایل ی کهن‪ ،‬مجید جاللی‪ ،‬نصرت‬ ‫ای راندوس��ت‪ ،‬منصور اب راهیم زاده‪ ،‬حس��ین فرکی‪ ،‬محمود‬ ‫یاوری و برخی دیگ��ر از مربیان ای رانی تاکن��ون بارها علیه‬ ‫ک ی روش موضع گیری کرده ان��د‪ .‬انها معتقدند ک ی روش در‬ ‫مورد مربیان ای رانی ادبیات درستی را به کار نم ی برد و طوری‬ ‫حرف م ی زند که گویی مربی��ان ای رانی هیچ چیز نم ی دانند‬ ‫و او خود دانای کل محسوب م ی ش��ود‪ .‬مخالفان کارلوس‬ ‫همچنین معتقدند که او همواره با رفتارهای خود ای ران ی ها‬ ‫را تحقیر کرده و طوری عمل کرده که هیچ کس اجازه انتقاد‬ ‫از کارش را نداشته باشد‪ .‬اما ایا این برچس ب ها واقعیت دارد؟‬ ‫ایا ک ی روش مربی ای رانی و به طور کلی م��ردم ما را تحقیر‬ ‫کرده است؟ پاسخ این سوال ها شاید سخت نباشد اما روشن‬ ‫اس��ت که طرفین این دعوا هرگز نم ی توانن��د به رابطه ای‬ ‫مسالمت امیز برس��ند مگر اینکه فدراس��یون فوتبال این‬ ‫شرایط را تغییر دهد‪ .‬البته موضع فدراسیون فوتبال نیز در‬ ‫این زمینه تا حدودی پ رابهام بوده است‪ .‬گاهی جانب مربیان‬ ‫ای رانی را گرفته و گاهی نیز از ک ی روش حمایت کرده است‪.‬‬ ‫این روزها موضوع ادامه همکاری ک��ی روش با تیم ملی به‬ ‫بحث داغی تبدیل شده اس��ت اما اگر این مربی ب رای چهار‬ ‫سال دیگر سرمربی تیم ملی باقی بماند بر سر رابطه ای که‬ ‫هرگ ز ترمیم نشده چه خواهد امد؟ رابطه ک ی روش با مربیان‬ ‫ای رانی همیشه پر از حاشیه و نزاع بوده است‪ .‬بناب راین اصال‬ ‫بعید نیس��ت که در دوره دوم حضور ک��ی روش در فوتبال‬ ‫ایران این دعوا وارد مراحل تازه تری هم بشود‪ .‬چه انکه حاال‬ ‫کانون مربیان ای ران در یک طرف این دعوا قرار دارد و رای ان‬ ‫اگرچه به طور مستقیم کنار زدن ک ی روش نیست اما دست‬ ‫کم مشخص است انها این مربی پرتغالی را دوست ندارند و‬ ‫به کارش هم اعتقادی ندارند‪ .‬یکی از مهم ترین مش��کالت‬ ‫ک ی روش با بسته پیشنهادی فدراس��یون فوتبال‪ ،‬موضوع‬ ‫نظارت کمیته فنی روی عملکرد این مربی است‪ .‬کمیته ای‬ ‫که چند مربی ایرانی در ان حضور دارند‪ .‬ک ی روش اساسا این‬ ‫پیشنهاد را قبول ندارد‪ .‬او اعتقاد ندارد که چند مربی ای رانی‬ ‫به کارش نظارت کنند و درباره درس��ت بودن یا غلط بودن‬ ‫ب رنامه های تیم ملی اظهارنظر کنند‪ .‬گفته م ی شود که مربی‬ ‫پرتغالی به طور کل��ی با کمیته فنی مش��کل دارد و اعتقاد‬ ‫دارد که مش��کالت فوتبال ای ران با تشکیل این کمیته حل‬ ‫نخواهد شد‪ .‬باتوجه به این مسائل در صورتی که فدراسیون‬ ‫و ک ی روش ب رای تمدید ق��رارداد به توافق نهایی برس��ند‪،‬‬ ‫سرمربی تیم ملی باید هرچه س��ریع تر برنامه های تیم ملی‬ ‫را ب رای جام ملت های اسیا به فدراسیون فوتبال ارائه بدهد‪.‬‬ ‫به این ترتیب فدراسیون فوتبال بعد از بررسی خواسته های‬ ‫ک ی روش رس��ما ابالغیه اجرایی کردن ای��ن برنامه ها را به‬ ‫س��ازمان لیگ برتر و باش��گاه ها ب رای همکاری همه جانبه‬ ‫با تیم مل��ی صادر کند‪ .‬ام��ا این ابالغیه دیرهن��گام به چه‬ ‫معناست؟ روشن است‪.‬‬ ‫برنامه باشگاه ها باز هم دستخوش تغیی رات فراوانی‬ ‫خواهد شد و اختالف میان مربیان ای رانی با ک ی روش دوباره‬ ‫تش��دید م ی ش��ود‪ .‬هر چند که عدم س��ازش میان مربیان‬ ‫ای رانی و خارجی موضوعی نیست که تنها دلیل ان تداخل‬ ‫برنامه های تیم ملی با برنامه های باش��گاهی قلمداد شود‪.‬‬ ‫کارلوس ک ی روش هنوز برنامه اماده س��ازی تیم ملی ب رای‬ ‫جام ملت های اسیا را به فدراسیون ارائه نداده است و مدی ران‬ ‫س��ازمان لیگ برتر برنامه یک س��اله لیگ را بدون در نظر‬ ‫گرفتن برنامه کادر فنی تیم ملی تدوی��ن کرده اند‪ .‬مربیان‬ ‫ای رانی این روزها س��خت به انتقاد از ک ی روش مش��غولند‪.‬‬ ‫انها پس از پایان کار تیم ملی در جام جهانی فعالیت علیه‬ ‫ک ی روش را به سمتی بردند که وزارت ورزش نیز حاال با انها‬ ‫هم صدا و همسو شده است‪ .‬ایا در صورتی که ک ی روش باز‬ ‫هم سرمربی تیم ملی ای ران لقب بگیرد این رابطه نه چندان‬ ‫دوستانه ترمیم یا دست کم به س��وی حرفه ای شدن پیش‬ ‫خواهد رفت؟ بعید است‪.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫‪72‬‬ ‫ورزش‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫ورزش‬ ‫ورزش‬ ‫نمی توانم بگویم در قرارداد جدید با کی روش برنده ایم یا بازنده‬ ‫گفت وگوی مثلث با عباس ترابیان‬ ‫اقای ترابیان! چرا قرارداد ک ی روش به محل نزاع‬ ‫تبدیل ش�ده اس�ت‪ .‬درباره این قرارداد صحبت‬ ‫م ی کنید؟‬ ‫من در جلساتی که اقای کفاش��یان با ک ی روش‬ ‫برگزار کرده حض��ور داش��ته ام‪ .‬اما به طور مس��تقیم طرف‬ ‫مذاکره کننده با ک ی روش نبوده ام و فقط به رئیس فدراسیون‬ ‫مشاوره داده ام‪ .‬بناب راین اجازه ندارم که جزئیات این مذاکرات‬ ‫را فاش کنم‪.‬‬ ‫شفاف س�ازی امر مثبتی اس�ت‪ .‬چرا باید در این‬ ‫مورد ب ه خصوص که رس�انه ها و مردم درباره اش‬ ‫چیز زیادی نم ی دانند ب ه طور دقیق اطالع رس�انی‬ ‫نشود؟‬ ‫با ش��ما موافقم‪ .‬شفاف س��ازی خوب اس��ت‪ .‬اما‬ ‫مسئول قرارداد باید این کار را انجام بدهد‪ .‬من که مسئول این‬ ‫قرارداد نیستم‪ .‬اقای کفاشیان باید در این زمینه صحبت کند‪.‬‬ ‫البته دفعه قبل من به طور مس��تقیم با ک ی روش در ارتباط‬ ‫بودم‪ .‬من با او مذاکره کردم و درباره جزئیات مذاکرات هم با‬ ‫رسانه ها صحبت کردم‪ .‬چه در مورد جلساتی که در خارج از‬ ‫ایران بود و چه درباره جلس��اتی که در ای ران برگزار شد خودم‬ ‫به طور مستقیم با اقای ک ی روش صحبت کردم و در نهایت‬ ‫اقای کفاشیان هم پذیرفت که قرارداد امضا شود‪.‬‬ ‫چ�را این بار ش�ما ط�رف مذاک�ره ب�ا ک ی روش‬ ‫نیستید؟‬ ‫خود اقای ک ی روش ترجیح داد ک��ه این بار علی‬ ‫کفاشیان طرف حس��ابش باش��د نه من‪ .‬البته به رغم میل‬ ‫باطن ی شان اقای کفاش��یان صالح دیده اند که من به عنوان‬ ‫مشاور در این جلسات حضور داشته باشم اما خود ایشان کار‬ ‫را پیش برده اند و با ک ی روش صحب��ت کرده اند و به همین‬ ‫دلیل خود ایشان باید پاسخگو باشند‪.‬‬ ‫خیل ی ها قرارداد قبلی با ک ی روش را مثبت ارزیابی‬ ‫م ی کنند ام�ا در مورد این ق�رارداد خیل ی ها ابهام‬ ‫دارند‪ .‬نظر شما چیست؟‬ ‫فکر م ی کنم نتایجی که تیم ملی به دس��ت اورد‬ ‫نشان م ی دهد که ما در قرارداد قبلی برنده بودیم‪ .‬به هر حال‬ ‫فکر م ی کنم همه ما هم عقیده هستیم که مردم از تیم ملی‬ ‫و نتایجی که به دس��ت اورد راضی هس��تند‪ .‬ه��ر چند ما در‬ ‫جام جهانی نتوانستیم از گروه مان صعود کنیم و با یک امتیاز‬ ‫به ای ران برگشتیم اما روشن است که مردم از نمایش تیم ملی‬ ‫و کار اقای ک ی روش راضی هستند‪ .‬بازی با ارژانتین رضایت‬ ‫‪ 95‬درصدی مردم و رسانه ها را همراه داشت‪ .‬به طور کلی این‬ ‫رضایت مهر تاییدی بود بر قراردادی که ما با ک ی روش به امضا‬ ‫رس��اندیم‪ .‬به هر حال ما برخالف دوره های قبل این دوره به‬ ‫جام جهانی رفتیم‪ .‬نتایج خجالت اوری هم کسب نشد‪ .‬بناب راین‬ ‫در چهار سال گذشته رضایت نسبی حاصل شده است‪.‬‬ ‫نظر ش�ما در م�ورد ک�ی روش و کاری ک�ه او در‬ ‫تی م ملی انجام داد چیست؟‬ ‫باید منصفانه صحبت کنیم‪ .‬نظم و انضباطی که‬ ‫در فوتبال ما حاکم شده‪ ،‬مقابله با بازیکن ساالری و همچنین‬ ‫برنامه ریزی که دامنه دار‪ ،‬مستمر و حرفه ای انجام شد نشان‬ ‫م ی دهد که این مربی عملکرد خوبی در تیم ملی داشته است‪.‬‬ ‫فکر م ی کنید در قرارداد جدیدی که فدراس�یون‬ ‫م ی خواهد با ک ی روش به امضا برساند بیشتر فوتبال‬ ‫ایران برنده است یا ک ی روش و منافع این مربی؟‬ ‫به نظرم ما و فوتبال ملی ما ب رنده این قرارداد خواهد‬ ‫بود‪ .‬در قرارداد قبلی هم برنده بودیم و امیدوارم قراردادی که‬ ‫این بار بسته م ی شود به صالح فوتبال ملی تمام شود‪.‬‬ ‫‪4‬‬ ‫روش�ن اس�ت که عباس ترابی�ان یکی از‬ ‫مخالفان ادامه حضور ک ی روش در فوتبال ایران‬ ‫است‪ .‬اگرچه او و ک ی روش در اغاز رابطه خوبی با‬ ‫یکدیگر داشتند اما با برکناری ترابیان از سمت‬ ‫سرپرس�تی تی م ملی رابطه این دو نفر نیز رو به‬ ‫تیرگی رفت‪ .‬ترابیان ضمن احتی�اط از ه ر گونه‬ ‫اظهارنظر ش�خصی پیرامون این م ربی پرتغالی‪،‬‬ ‫درباره مفاد قرارداد ک�ی روش حرف های جالبی‬ ‫را مطرح م ی کند‪ .‬متن گفت وگ�وی مثلث با وی‬ ‫را م ی خوانید‪.‬‬ ‫خیل ی ها نگران مرزبندی شدید میان مربی ایرانی‬ ‫و ک ی روش هستند‪ .‬این اختالف در سال های اخیر‬ ‫همچنان وجود داشته است‪ .‬به نظر شما در این‬ ‫مورد چه باید کرد؟‬ ‫در یکی از مفاد قرارداد که قبال هم داشتیم و االن‬ ‫هم ان را پررنگ تر کرده ایم قید ش��ده که ایشان در بعضی‬ ‫از جلسات کمیته فنی و توس��عه فوتبال حتما باید شرکت‬ ‫کند‪ .‬حتی تاکید کرده ایم که جلسات هم اندیشی باید میان‬ ‫ک ی روش و مربیان ای رانی برگزار شود‪.‬‬ ‫در این صورت ایا اطمینان داری�د که رابطه میان‬ ‫ک ی روش و مربیان ایرانی بهتر و حرفه ای تر شکل‬ ‫خواهد گرفت؟‬ ‫بستگی به طرفین دارد‪ .‬در قرارداد همه چیز دیده‬ ‫شده‪ .‬اما اجرای ان مهم است‪ .‬اینکه طرفین به وعده ها و قول‬ ‫و قرارهایشان پایبند باشند‪.‬‬ ‫منتقدان ک ی روش م ی گویند ما از او تغییر سبک‬ ‫و تغییر نسل م ی خواهیم‪ .‬ایا در قرارداد ک ی روش‬ ‫به این خواسته توجه شده است؟‬ ‫کلیات این موضوع از ک ی روش خواسته شده‪ .‬گفته‬ ‫شده که توقع فدراسیون این است که تیم ملی پوست بیندازد‪.‬‬ ‫تیم ملی ش��اهد تغیی رات جدی بشود و س��رمربی تیم ملی‬ ‫م ی بایست به نیروهای جوان اهمیت بدهد‪.‬‬ ‫شما ب ه عنوان مشاور اقای کفاشیان از این قرارداد‬ ‫و ادامه همکاری ک ی روش راضی هستید؟‬ ‫اجازه بدهید من در این مورد حرفی نزنم‪ .‬نم ی توانم‬ ‫بگویم در قرارداد جدید با ک ی روش برنده ایم یا بازنده‪ .‬ببینید‬ ‫بحث های خوب و منطقی شکل نگرفت‪.‬‬ ‫بیشتر توضیح م ی دهید؟‬ ‫به عنوان مثال من هرگز بحث حذف سرپرس��تی‬ ‫تیم مل��ی را درک نم ی کنم‪ .‬قب�لا هم گفت��م و با صراحت‬ ‫مخالفتم درباره این نوع طرز تفکر را اعالم کردم‪ .‬مگر م ی شود‬ ‫تیم ملی فوتبال یک کشور سرپرس��ت نداشته باشد؟ چون‬ ‫اعتقاد دارم نیمک��ت تیم ملی ما در یک کش��ور دیگر مثل‬ ‫سفارت ما در ان کشور اس��ت‪ .‬ما به مدیری در تیم ملی نیاز‬ ‫داریم که در اردوهای تیم ملی ب رای خدمت به تیم ملی انجام‬ ‫وظیفه کند‪ .‬حاال این نقش را یک خارجی م ی خواهد ایفا کند‪.‬‬ ‫جای تامل دارد‪ .‬فکر م ی کنم ب رای اولین بار است که شاهد‬ ‫چنین اتفاقی هستیم‪ .‬اما متاسفانه دیدم اقایان اصرارشان بر‬ ‫این است که نقش سرپرستی را هم خود اقای ک ی روش داشته‬ ‫باشد و به همین دلیل من هم دیگر اصرار نکردم‪.‬‬ ‫ش�ما در صورت سرپرست ش�دن در تی م ملی‬ ‫م ی توانس�تید ب�ه ک�ی روش و تی م ملی کمک‬ ‫کنید؟ چرا فکر م ی کنید این پست تا این حد‬ ‫اهمیت دارد؟‬ ‫چون سرپرس��تی یک تی��م واقعا اهمی��ت دارد‪.‬‬ ‫حرف من نیست‪ .‬بروید از اهل فن و تخصص بپرسید‪ .‬من‬ ‫عالقه ای به این کار نداشتم‪ .‬حتی اگر پیشنهاد می دادند هم‬ ‫نمی پذیرفتم‪ .‬اما معتقدم تیم ملی باید مدیر داشته باشد‪.‬‬ ‫دلی ل ت�ان ب�رای ای�ن «بای�دی» ک�ه م ی گویید‬ ‫چیست؟‬ ‫سرمربی تیم ملی باید تمرکزش را روی موارد فنی‬ ‫بگذارد‪ .‬تفکرات انسان به هر حال یک سری محدودیت هایی‬ ‫دارد‪ .‬اگر قرار باش��د ک��ی روش در چند جبهه درگیر ش��ود‬ ‫نمی تواند به طور کامل از توانمندی فنی اش به نفع تیم ملی‬ ‫بهره ببرد‪ .‬کاره��ای اداری و این چنین��ی را باید به دیگران‬ ‫سپرد‪ .‬البته قرار اس��ت اتفاقاتی در این زمینه بیفتد‪ .‬با همه‬ ‫اینها امیدوارم قرارداد مربی جدید تیم مل��ی به نفع فوتبال‬ ‫ملی ما تمام شود‪.‬‬ ‫روشن است که عباس ترابیان رابطه خوبی با کارلوس‬ ‫ک ی روش ن�دارد‪ ،‬اما ترجی�ح م ی ده�د اختالفات خود‬ ‫را با ای�ن مربی اش�کار نکن�د و بی�ش از پرداختن به‬ ‫اختالف نظرهای خود با ک ی روش ب�ه ایرادهای قرارداد‬ ‫فدراسیون با این مربی بپردازد‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫قهرمانی تی م ملی در جام ملت های اسیا م ی دانند‪.‬‬ ‫نظر شما در این باره چیست؟‬ ‫انتظاراتازمربیتیم ملیدرگفت وگوباهومنافاضلی‬ ‫مقابل کی روش خلع سالح شدیم‬ ‫اقای افاضلی! هنوز مشخص نیس�ت که قرارداد‬ ‫ک ی روش باالخره امضا خواهد شد یا خیر‪ .‬با این حال‬ ‫نظر شما در مورد تمدید ق رارداد ک ی روش چیست؟‬ ‫اگر بخواهیم در مورد مربی تیم ملی حرف بزنیم باید‬ ‫بپذی ریم این یک واقعیت است که بین مربی مثل ک ی روش که‬ ‫سال هاس��ت با تیم ملی ما کار کرده است و شرایط فرهنگی‪،‬‬ ‫اجتماعی و سیاسی کش��ور ما را م ی داند با مربی که هرگز در‬ ‫چنین فضایی نبوده و اساسا هیچ گونه شناختی از ایران و فوتبال‬ ‫ما ندارد تفاوت بس��یاری وجود دارد‪ .‬در چنین شرایطی معلوم‬ ‫اس��ت که مذاکره با این مربی در اولویت قرار دارد تا یک مربی‬ ‫که هرگز اینجا نبوده است‪ .‬چون ک ی روش حاال نقطه قوت ها و‬ ‫نقطه ضع ف های فوتبال ما را م ی شناسد‪ .‬از لحاظ فنی و اجرایی‬ ‫شرایط را م ی داند‪ .‬حاال شما تصور کنید که اگر بخواهیم مربی‬ ‫دیگری را جای ک ی روش بگذاریم باید همین اندازه وقت صرف‬ ‫شود که او به شناختی در حد ک ی روش دست پی دا کند‪.‬‬ ‫البته ک ی روش مقبولیت خاصی هم نزد رس�انه ها‬ ‫و م�ردم دارد‪ .‬این امتیاز بزرگی اس�ت‪ .‬نظر ش�ما‬ ‫چیست؟‬ ‫بله‪ ،‬قطعا این امتیاز بزرگی است‪.‬در واقع بزرگترین امتیاز‬ ‫ک ی روش مقب ولیت او در بین مردم است‪ .‬بخشی از این مقب ولیت‬ ‫به سابقه کاری او برم ی گردد و بخشی نیز به عملکرد او که این‬ ‫مورد در واقع بهترین نوع مقب ولیت است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫شما ش رایط فعلی که بر فضای مذاکره با ک ی روش‬ ‫حاکم شده را چقدر م ی پسندید؟‬ ‫اگر وزارت ورزش امروز در مورد این قرارداد واکنش نشان‬ ‫م ی دهد به او حق بدهیم که حساسیت بجایی دارد‪ .‬برداشت من‬ ‫این است که وزارت ورزش شرایط عقد این قرارداد را احساسی‬ ‫م ی داند‪ .‬خود من عقیده دارم که ما این بار درس��ت و منطقی‬ ‫عمل نکردیم‪ .‬واقعیت این است که فشار رسانه ها ب رای تمدید‬ ‫قرارداد با ک ی روش باعث شد تا فدراسیون دچار شتابزدگی شود‪.‬‬ ‫رسانه ها نباید این شرایط را تحمیل کنند‪ .‬خالصه کالم اینکه‬ ‫منافع فوتبال ملی ما این طور ایجاب م ی کند که ما مدی ران را‬ ‫از قدرت چان هزنی با ک ی روش خلع سالح نکنیم‪ .‬متاسفانه فضا‬ ‫طوری شکل گرفت که فدراسیون نتوانست به ان مرحله برسد؛‬ ‫مرحله ای که بخواهد گزینه های دیگر را ببیند و با انها مذاکره‬ ‫کند‪ .‬اگر این شرایط عوض شود به نظرم ما م ی توانیم در یک‬ ‫‪5‬‬ ‫هومن یکی از حامیان ک ی روش اس�ت‪.‬‬ ‫او همواره بر عملک�رد مثبت ک ی روش تاکید‬ ‫کرده اما در عین حال معتقد است فشاری که‬ ‫رسانه ها روی فدراسیون فوتبال وارد کردند تا‬ ‫هر چه زودتر قرارداد ادامه فعالیت ک ی روش را‬ ‫امضا کند‪ ،‬باعث م ی شود که ما نتوانیم برابر‬ ‫این م ربی بزرگ قدرت چان هزنی داشته باشیم‪.‬‬ ‫گفت وگوی هفته نامه مثلث با این کارشناس‬ ‫فوتبال را م ی خوانید‪.‬‬ ‫یدانم‬ ‫شرایط بهتر با ک ی روش مذاکراتی داشته باشیم‪ .‬اما بعید م ‬ ‫که ما به انتخاب های دوم و سوم دیگری دست پی دا کنیم‪.‬‬ ‫شما معموال از کی روش دفاع کرده اید‪ .‬این طور‬ ‫نیست؟‬ ‫بله‪ ،‬در مورد عملکرد ک ی روش همه ما باید منصفانه و‬ ‫حرفه ای او را نقد کنیم‪ .‬اما من در مورد شرایط مذاکره با ک ی روش‬ ‫صحبت م ی کنم‪ .‬جو خوبی ایجاد نش��ده است‪ .‬باعث شده تا‬ ‫فدراسیون تحت فشار قرار بگیرد‪ .‬من موافق این مساله نیستم‪.‬‬ ‫اینقدر نباید به فدراسیون فش��ار بیاوریم‪ .‬باید ببینیم در بازار‬ ‫بی ن المللی معادل اقای ک ی روش چه مربیان دیگری هستند و‬ ‫ایا باتوجه به اهداف حداقلی و حداکثری ما این مربیان م ی توانند‬ ‫به فوتبال ما کمک کنند‪ .‬اگر این شناسایی صورت گرفت بعد‬ ‫از این مرحله ما م ی توانیم قدرت چان هزنی پی دا م ی کنیم‪ .‬با این‬ ‫تفاوت که شرایط ب رای ما و به نفع ماست‪ .‬چون م ی دانیم که‬ ‫گزینه های دیگری را داریم که همسنگ اقای ک ی روش هستند‪.‬‬ ‫از اهداف حداقلی و حداکثری صحبت کردید‪ .‬ایا ما‬ ‫این اهداف را با ک ی روش در میان گذاشته ایم؟‬ ‫این اواخر بله‪ .‬چون فشارها از روی فدراسیون کمتر شد‬ ‫و به همین دلیل فدراسیون مواردی را از ک ی روش خ واست‪ .‬البته‬ ‫ک ی روش هم نارضایت ی اش را از این شرایط اعالم کرد‪ .‬به هر حال‬ ‫هر فدراسیونی در هر جای دنیا وقتی با یک مربی وارد مذاکره‬ ‫م ی ش��ود یک هدف حداقلی ب رای ان مربی تعریف م ی کند؛‬ ‫هدفی که اگر ان مربی در محقق کردن ان ناکام بود‪ ،‬فدراسیون‬ ‫بتواند تصمیمات تازه بگیرد‪.‬‬ ‫در حال حاضر خیل ی ها ای�ن حداقل ی ترین انتظار‬ ‫یا بهتر بگویم بدیه ی ترین انتظ�ار از ک ی روش را‬ ‫موفقیت در جام ملت ها تعریفش ب رای فدراس��یون‬ ‫متفاوت است‪ .‬اما هدف حداقلی فدراسیون باید محقق شود که‬ ‫البته من نم ی دانم این هدف حداقلی در حال حاضر چیست‪.‬‬ ‫یزنم؛ تمام مربیانی که با بایرن مونیخ قرارداد‬ ‫ب رای شما مثال م ‬ ‫م ی بندند هدف حداقل ی شان حضور در لیگ قهرمانان اروپا است‬ ‫چون گردش مالی این باشگاه ها طوری است که اگر این هدف‬ ‫حداقلی محقق نشود‪ ،‬ان باشگاه به طور جدی وارد معضل مالی‬ ‫م ی شود و مربی در این شرایط ش��غلش را از دست خواهد داد‪.‬‬ ‫فن خال‪ ،‬کلینزمن و ماگات به همین دلیل کنار گذاشته شدند‪.‬‬ ‫تیم های حرفه ای این طور عمل م ی کنند‪ .‬مثال ب رای یواخیم لو‬ ‫در جام جهان��ی ‪ 2010‬حضور در مرحل��ه حذفی حداقل ی ترین‬ ‫خواسته فدراس��یون فوتبال المان بود‪ .‬اگر از مرحله گروهی‬ ‫صعود نم ی کرد او را برکنار م ی کردند‪ .‬اینها را گفتم که به مساله‬ ‫برداشته شدن فشار از دوش فدراسیون برسیم‪ .‬فدراسیون باید در‬ ‫فضایی حرفه ای مرب ی اش را انتخاب کند‪ .‬بناب راین م ی بینیم که‬ ‫وقتی فشار از روی فدراسیون فوتبال برداشته شد‪ ،‬شرایط کاری‬ ‫با ک ی روش را تغییر داد و ما با ک ی روش حرفه ای تر پیش رفتیم‪،‬‬ ‫هرچند معتقدم م ی توانیم قراردادی با ک ی روش امضا کنیم که‬ ‫ارزان تر از قبل ب رای ما تمام شود‪.‬‬ ‫بدیه ی ترین انتظار از مربی تی م ملی حاال قهرمانی‬ ‫در جام ملت های اسیاست‪ .‬ایا این انتظار منطقی‬ ‫است؟‬ ‫اینها انتظارات عمومی است‪ .‬تخصصی نیست‪ .‬یک‬ ‫کمیته فنی شایسته این طور فکر نم ی کند‪ .‬قهرمانی در اسیا‬ ‫هدف بسیار بزرگی است‪ .‬بیش از ‪ 40‬سال است که ما قهرمان‬ ‫نشده ایم‪ .‬تیمی که ‪ 40‬سال قهرمان نش��ده‪ ،‬چطور م ی تواند‬ ‫حداقل ی ترین ی��ا بدیه ی ترین انتظارش قهرمانی باش��د؟ این‬ ‫انتظارات فقط فشار را بر تیم ملی تشدید م ی کند‪.‬‬ ‫اگ�ر ق�رارداد ک�ی روش باالخ�ره امضا ش�ود و او‬ ‫س�رمربی تی م ملی باق�ی بماند‪ ،‬تنش می�ان او و‬ ‫مربیان ای رانی ادامه خواهد داشت؟‬ ‫بخش��ی از راه حل این م��ورد به تنظیم ق��رارداد ما با‬ ‫ک ی روش برم ی گردد‪ .‬قرارداد با مربی تیم ملی‪ ،‬حاال ک ی روش‬ ‫یا هر فرد دیگری م ی تواند طوری تنظیم شود که از نزاع و تنش‬ ‫جلوگیریکند‪.‬البتهحسادت هایشغلیدرهمه جایدنیاهست‬ ‫اما در اینجا پررنگ تر است‪ .‬در کشورهای دیگر هم هست‪ ،‬البته‬ ‫برخیکشورهاهمهستندکهانقدرازلحاظفرهنگیپیشرفت‬ ‫کرده اند که اساسا وارد چنین نزاع های ب ی نتیجه ای نم ی شوند‪.‬‬ ‫اینمعضلبایدتوسطفدراسیونفوتبالمدی ریتشود‪.‬همه چیز‬ ‫به مسائل فرهنگی ما برم ی گردد‪ .‬متاسفانه باید بگویم که این‬ ‫اتفاق چه با ک ی روش چه با هر مرب��ی دیگری در فوتبال ما رخ‬ ‫خواهد داد و این دعوا ادامه خواهد داشت‪.‬‬ ‫ایا با ک ی روش یا هر مربی دیگری دو موضوع مهم‬ ‫تغییرسبکوتغییرنسلدرتی م ملیمحققخواهد‬ ‫شد یا خیر؟‬ ‫بیاید واقع گرا باشیم‪ .‬ما ب رای تیم بزرگساالن همیشه‬ ‫باید به نتیجه فکر کنیم‪ .‬چون عدم نتیجه گیری تبعات منفی‬ ‫فراوانی دارد‪ .‬در تیم المپیک هم همین طور‪ .‬این دو تیم باید‬ ‫نتیجه بگی رند چون بازیکنان حرفه ای دارند‪ .‬اما یک موضوع در‬ ‫اینجا اهمیت دارد‪.‬‬ ‫اینکه نتیجه گرفتن از نظر فدراسیون چه تع ریفی دارد؟ به‬ ‫نظرم ب رای جام ملت های اسیا صعود از مرحله گروهی م ی تواند‬ ‫هدف حداقلی ما را براورده کند‪ .‬ضمن اینکه تیم ملی ما باید از‬ ‫بازیکنان ج وان تر استفاده کند‪.‬‬ ‫این تجربه به خصوص در دوره سرمربیگری اقای دایی‬ ‫اتفاق افتاد‪ .‬اقای دایی شغلش را پای این جوانگرایی گذاشت‪،‬‬ ‫در حالی که قبل از دایی باید این تغییر نسل انجام م ی شد‪ .‬ما‬ ‫با بازیکنان جوان م ی توانیم به جام ملت های اسیا برویم و به‬ ‫روزهای بهتری ب رای تیم ملی فکر کنیم‪.‬‬ ‫مربی ایرانی حرف خوب را بد می زند‬ ‫گفت وگو با بهمن فروتن درباره اختالف مربیان ایرانی با کی روش‬ ‫در شرایطی با ش�ما گفت وگو م ی کنیم که هنوز‬ ‫مش�خص نیس�ت قرارداد ک ی روش ب�ه امضای‬ ‫نهایی خواهد رس�ید ی�ا خیر‪ .‬با این ح�ال اصرار‬ ‫فدراسیون فوتبال و شخص علی کفاشیان برای‬ ‫ابقای ک�ی روش در نوع خود جالب توجه اس�ت‪.‬‬ ‫تحلیل شما چیست؟‬ ‫چون مردم خواستند‪.‬‬ ‫اما به نظر نم ی رسد پاسخ این قدر ساده باشد‪.‬‬ ‫دقیقا همین اندازه ساده و روشن است‪ .‬ساده ترین‬ ‫راه این اس��ت که قرارداد ک ی روش تمدید شود‪ .‬ما باید نشان‬ ‫بدهیم که همیشه س��اده ترین راه را انتخاب م ی کنیم‪ .‬مگر‬ ‫ما المان هس��تیم که پپ گواردی��وال را رفته رفته به فوتبال‬ ‫مل ی مان تزریق کنیم؟ ما همینی هس��تیم که سال هاست‬ ‫س��اده ترین راه ها را امتحان م ی کنیم و دوباره این دور باطل‬ ‫ادامه دارد‪.‬‬ ‫واضح تر صحبت م ی کنید؟‬ ‫س��اده ترین کار ب رای سیاس��ت نئولیب رال ها این‬ ‫اس��ت که مردم را فریب بدهند‪ .‬به این دلیل ک��ه انها اهرم‬ ‫رس��انه ها را در اختیار دارند‪ .‬بناب راین به وسیله رسانه ها مردم‬ ‫را خیلی راحت تر از انچه تص��ور م ی کنید فریب م ی دهند و‬ ‫سیاست های شان را به انها تحمیل م ی کنند‪.‬‬ ‫‪6‬‬ ‫بهمن فروتن یکی از م ربیان باسواد فوتبال‬ ‫ایران اس�ت‪ .‬اصلا مهم نیس�ت ک�ه او یکی از‬ ‫اصل ی ترین منتقدان ک ی روش محسوب م ی شود‪،‬‬ ‫بلک�ه این اهمی�ت دارد که او حرف�ش را صریح‬ ‫و ب�دون مصلحت اندیش�ی ب�ه زبان م�ی اورد‪.‬‬ ‫فاکتوری که در می�ان خیلی از مربی�ان ایرانی‬ ‫وجود ندارد‪ .‬درباره ک ی روش و چهار س�ال اینده‬ ‫فوتبال ایران با این م ربی پرتغالی با بهمن فروتن‬ ‫همصحبت ش�دیم‪ .‬متن گفت وگ�وی مثلث با‬ ‫فروتن را م ی خوانید‪.‬‬ ‫من چیز دیگری اس��ت‪ .‬من م ی گویم اجازه ندادیم مردم به‬ ‫درس��تی عملکرد ک ی روش را قضاوت کنند‪ .‬جو را به سمت‬ ‫هیجان بردیم و اج��ازه ندادیم منطق و تحلی��ل جای ان را‬ ‫بگیرد‪ .‬در غیر این ص��ورت مردم بازی ه��ای دیگری هم از‬ ‫تیم های دیگر جه��ان دیدند‪ .‬در واقع دیدند که کاس��تاریکا‬ ‫چگونه بازی کرد و دیدند که استرالیا مقابل هلند چه بازی از‬ ‫ی که با‬ ‫خود به نمایش گذاش��ت‪ .‬بناب راین من معتقدم مردم ‬ ‫تحلیل به تیم ملی و ک ی روش نگاه م ی کنند‪ ،‬اطمینان دارند‬ ‫اما تا جایی ک�ه ب ه خاطر دارم یک‬ ‫زمانی اعتقاد داشتید درست ترین‬ ‫تصمی�م را م�ردم م ی گیرند و حاال‬ ‫هم مردم دوس�ت دارن�د ک ی روش‬ ‫برای چهار س�ال دیگر س�رمربی‬ ‫تی م ملی شود‪.‬‬ ‫اردویش راه ن��داد‪ .‬بعد در مس��ابقات جام جهانی دیدیدم که‬ ‫ناگهان در طول دو هفته میانگین دوندگ��ی بازیکنان ما از‬ ‫چهار و نیم کیلومتر به یازده کیلومتر رسید‪ .‬چرا؟ ک ی روش‬ ‫دم مسیحایی داشت؟‬ ‫یعنی شما م ی خواهید بگویید که در پشت پرده‬ ‫اتفاقاتی غیرورزشی رخ داد؟‬ ‫خواهش م ی کنم این بحث را باز نکنید‪ .‬بگذریم‪.‬‬ ‫چرا ش�ما اینقدر گره خورده به مع�ادالت مربیان‬ ‫خارجی ش�اغل در فوتبال ایران ن�گاه م ی کنید؟‬ ‫به نظر م ی رسد کمی افراطی برخورد م ی کنید‪.‬‬ ‫نه‪ ،‬اساسا غرب همیش��ه م ی خواهد فاصله اش را‬ ‫با ش��رق حفظ کند‪ .‬نگاه نکنید که ما در کشتی یا والیبال‬ ‫قهرمان م ی ش��ویم و غرب کاری به کار ما ن��دارد‪ .‬ب رای انها‬ ‫فوتبال مالک و معیار اس��ت‪ .‬چون ورزش��ی است که دیده‬ ‫م ی ش��ود‪ .‬انها در ثابت نگه داش��تن یا بیش��ترکردن فاصله‬ ‫فوتبال ش��ان با ش��رق اصال منفعل نیس��تند‪ .‬کامال فعال‬ ‫هستند؛ حاال یک جاهایی با ادم های ش��ان و یک جاهایی‬ ‫بدون ادم های شان‪ .‬اگر نه چه دلیلی دارد کشوری که بانوی‬ ‫ان نوبل ریاضیات را م ی گیرد و به عنوان یک نخبه جهانی از‬ ‫او یاد م ی شود‪ ،‬به ک ی روش و امثال او راضی شود؟‬ ‫شما م ی خواهید از این بحث به جایی برسید که‬ ‫بگویید مربی ایرانی بای�د روی نیمکت تی م ملی‬ ‫بنش�یند و این ب ه نظرم درس�ت نیس�ت‪ .‬مربی‬ ‫ایران�ی در طول س�ال حت�ی ‪ 10‬درص�د از درامد‬ ‫میلیاردی اش را صرف به روز ش�دنش نم ی کند‪.‬‬ ‫ان وقت توقع دارید فدراسیون ک ی روش‬ ‫یا امثال این مربی را با انها عوض کند؟‬ ‫موفقیت برخ��ی از مربیان ای رانی‬ ‫جعلی اس��ت‪ .‬در این مورد من بحثی با شما‬ ‫ندارم اما چرا ما نم ی اییم مربی ای رانی را تربیت‬ ‫کنیم؟ المان ها چند وق��ت پیش کنگره ای‬ ‫تش��کیل دادن��د و در ان کنگ��ره از عوامل‬ ‫قهرمان ی ش��ان در جهان نام بردند‪ .‬بیشترین‬ ‫سهم را به مربیان داخل ی ش��ان دادند‪ .‬گفتند‬ ‫ما به این دلیل قهرمان جهان ش��دیم چون‬ ‫مربیان خوبی در داخ��ل تربیت کردیم‪ .‬حاال‬ ‫شما در ای ران چه م ی کنید؟ رسانه ها بزرگ ترین‬ ‫افتخارشان این است که بگویند مربی ای رانی‬ ‫به درد نم ی خورد‪.‬‬ ‫بل��ه‪ ،‬ام��ا زمان��ی که ای��ن مردم‬ ‫تحت تاثیر رس��انه ها ح��رف نزنن��د‪ ،‬یعنی‬ ‫خودش��ان به واقعی ت ه��ا پی ببرن��د‪ .‬االن‬ ‫رس��انه ها واقعی ت های ک ی روش را به مردم‬ ‫نم ی گویند‪ .‬یک ضرب المثل چینی هست‬ ‫که م ی گوی��د‪« :‬انهای��ی ک��ه واقعی ت ها را‬ ‫م ی گویند باید اسب های تیزرو داشته باشند‪».‬‬ ‫احتماال رسانه ها در ای ران اسب تیزرو ندارند‪.‬‬ ‫رس�انه ها معتقدند مربی ایرانی در حال‬ ‫حاضر به درد تی م ملی نم ی خورد‪.‬‬ ‫با قطعیت نمی توان گفت که مردم‬ ‫تحت تاثیر رس�انه ها به ک ی روش‬ ‫عالقه مند شدند‪ .‬قبول ندارید؟‬ ‫بله‪ ،‬این البته منافاتی با اظهارنظر من ندارد‪ .‬بحث‬ ‫چرا ‪ AFC‬اصرار دارد کشورهای اسیایی از مربیان‬ ‫خارجی استفاده کنند؟ ک ی روش اردویش را قبل از جام جهانی‬ ‫به کجا برد؟ افریقای جنوبی! جایی که هیچ خبرنگاری را به‬ ‫چطور؟‬ ‫ایا در صورتی که ک�ی روش در تی م مل�ی بماند‪،‬‬ ‫باتوجه به این مرزبندی ها و تنش ها موفق خواهد‬ ‫بود؟‬ ‫به نظرم ک ی روش همان راهی را انتخاب م ی کند‬ ‫که تا کنون انتخاب کرده است‪ .‬او با مربیان ایرانی دور یک‬ ‫میز نخواهد نشس��ت‪ .‬ک ی روش بلد نیست به مربی ای رانی‬ ‫دانای ی اش را عرضه کند یا دس��ت کم باید بپذیریم که دلش‬ ‫نم ی خواهد این کار را انجام بدهد‪ .‬چهار س��ال اینده فوتبال‬ ‫ای ران هیچ فرقی با سه سال گذشته ندارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫اینکه م ی گویید س��هم ما همین قدر بود را اصال‬ ‫قبول ندارم‪ .‬ای��ران معدن استعدادهاس��ت‪ .‬البت��ه من این‬ ‫فاصله ای که شما به ان اش��اره م ی کنید را کامال م ی فهمم‪.‬‬ ‫ش��ما م ی گویید ما نم ی توانی��م خودمان را با کش��ورهای‬ ‫پیشرفته مقایس��ه کنیم‪ .‬به نظرم در این بین سیاست های‬ ‫کالنی وجود دارد که بر ما تحمیل شده است‪.‬‬ ‫که این مربی پرتغالی ب رای ما و فوتبال ما غوغا نکرد‪.‬‬ ‫اما س�هم ما از جام جهانی همین اندازه بود‪ .‬ما‬ ‫همین اندازه از ک ی روش م ی خواستیم و او خواسته‬ ‫مدیران فوتبال ما را براورده کرد‪ .‬ش�ما این حرف‬ ‫را قبول ندارید؟‬ ‫شما و همه رسانه ها بهتر م ی دانید‬ ‫که رس��انه ها در حال حاضر مربی ایرانی را‬ ‫اساسا دوست ندارند و اگر نه قدرت رسانه های‬ ‫ایرانی کم نیست‪ .‬به خوبی به افکار عمومی‬ ‫جهت م ی دهند و موج مثبت یا منفی به راه‬ ‫م ی اندازند‪ .‬ضمن اینکه مربیان ای رانی حرف بدی نم ی زنند‬ ‫اما این حرف خوب را ب��د مطرح م ی کنن��د؛ مربیان ای رانی‬ ‫م ی پرسند اقای ک ی روش در طول این س��ال ها به فوتبال‬ ‫ما چه چیزی دادی؟ بعد هم باتوجه به یک سری امار ثابت‬ ‫م ی کنند که ک ی روش ب رای فوتبال ما نق��ش معمار را ایفا‬ ‫نکرده است‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫این طور بگویم ک��ه مردم به دلیل‬ ‫اینک��ه از الترناتی��و ک ی روش خوش ش��ان‬ ‫نم ی امد‪ ،‬به س��مت ک��ی روش رفتند‪ .‬همه‬ ‫م ی دانیم که اصل ی ترین الترناتیو ک ی روش کس��ی نبود جز‬ ‫حسین فرکی‪ .‬او وقتی قهرمان لیگ ای ران شد و به تلویزیون‬ ‫امد‪ ،‬طوری سخن گفت که من احساس کردم طرز تفکر او‬ ‫طوری است که اساس��ا نم ی خواهد توانای ی های خودش و‬ ‫بازیکنان فوالد را باور کند‪ .‬مدام فاکتورهای دیگری را عامل‬ ‫قهرمانی فوالد م ی دانست‪ .‬البته بعدها اگر او را ببینم به طور‬ ‫خصوصی ب رایش توضیح م ی دهم که منظورم چیست‪ .‬اما‬ ‫کاش حس��ین فرکی با صدای بلند م ی گفت‪« :‬بله‪ ،‬این ما‬ ‫بودیم که فوالد را قهرمان کردیم‪ ».‬ام��ا او این راه را انتخاب‬ ‫نکرد‪ .‬تواضع او بی��ش از حد و به ش��کلی غیرمنطقی بروز‬ ‫پیدا کرد‪.‬‬ ‫اما ذهنیت مردم نس�بت به حسین فرکی کامال‬ ‫مثبت اس�ت‪ .‬او را یک مربی با دان�ش و با اخالق‬ ‫م ی دانند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪75‬‬ ‫عکس‪ :‬خبرگزاری تسنیم‬ ‫دفاع دیجیتال‬ ‫دومین نمایشگاه رسانه های دیجیتال‬ ‫انقالب اسالمی برگزار شد‬ ‫دومی��ن نمایش��گاه رس��انه های دیجیت��ال انقالب‬ ‫اسالمی به پایان رس��ید و رس��انه های فعال در این عرصه‬ ‫با حض��ور و گردهمایی خود به م��رور خالءهای این عرصه‬ ‫پرداختن��د و نرم افزاره��ا و فضاهای��ی ب رای ارائ��ه دیدگاه ها‬ ‫و اهداف انقالب اس�لامی خل��ق کردن��د‪ .‬تفاوت های این‬ ‫نمایشگاه با نمایشگاه های مشابه را م ی توان از همان مراسم‬ ‫افتتاحیه ان دانست‪.‬برخالف سایر نمایشگاه ها که معموال‬ ‫با قیچی کردن روبان به طور رس��می افتتاح م ی شود پرچم‬ ‫اباعبداهلل الحسی ن (ع) را به نشانه افتتاح افراشته شد‪ .‬حسین‬ ‫یکتا‪ ،‬رئیس قرارگاه خاتم االوصیاء (ص) در مراس��م افتتاحیه‬ ‫نمایشگاه رسانه های دیجیتال جبهه انقالب اسالمی گفت‪:‬‬ ‫« در واقع مقام معظم رهبری س��خن از جنگ نرم داشتند و‬ ‫دشمن روبه روی ما نیز ارایش جبهه ای به خود گرفته که کار‬ ‫جبهه کار سختی است‪».‬‬ ‫حمیدرض��ا مقدم فر‪ ،‬مع��اون فرهنگ��ی و اجتماعی‬ ‫سپاه پاس��داران انقالب اس�لامی اعتقاد دارد که اگاهی از‬ ‫پیچیدگ ی های حوزه نرم اف��زاری و س��خت افزاری از اولین‬ ‫گام های ورود به این عرصه اس��ت‪ .‬او در مراس��م افتتاحیه‬ ‫گفت‪« :‬در دوره ای کتاب و در دوره های بعد مطبوعات‪ ،‬رادیو‬ ‫و تلویزیون به عنوان رسانه های اصلی مطرح بودند اما امروز‬ ‫بدون شک «اینترنت» مهمترین و اصل ی ترین رسان ه شناخته‬ ‫م ی ش��ود‪ ،‬چه انکه از این قابلیت مهم نیز برخوردار اس��ت‬ ‫که م ی تواند باقی رس��انه ها یعنی کتاب‪ ،‬مطبوعات‪ ،‬رادیو‬ ‫و تلویزیون را نیز در خود بازتولید ک��رده و جای دهد‪.‬در این‬ ‫عرصه جای این نیست که کسی بگوید من وبالگ و سایت‬ ‫دارم و عملکرد ان به خودم مربوط است‪ ،‬زی را همه ما در جبهه‬ ‫انقالب هستیم و اگر گوش��ه ای از این کشتی سوراخ شود‪،‬‬ ‫همه اسیب م ی بینند‪».‬‬ ‫محمدحس��ین صفارهرندی‪ ،‬عضو مجمع تشخیص‬ ‫مصلحت نظام نیز با اش��اره به توانمندی فعاالن این حوزه‬ ‫در عرصه رسانه های دیجیتال انقالب اسالمی گفت ‪« :‬ب رای‬ ‫بنده مشاهده این حضور عالمت بسیار خوبی است چرا که‬ ‫این امر گواه یک اتفاق بزرگ در محیط رس��انه ای است که‬ ‫پیش از این در ان غربت احس��اس م ی ش��د‪.‬امروز ش��رایط‬ ‫رسانه های دیجیتال در مقایسه با رسانه های دیگر که با نوعی‬ ‫عقب ماندگی و فاصله همراه بود‪ ،‬از شرایط بهتری برخوردار‬ ‫است که این امر کامال محسوس است‪ .‬دلیل عقب ماندگی‬ ‫رس��انه های مکتوب از رس��انه های دیجیتال امری مشهود‬ ‫است چرا که زمان شکل گیری رس��انه های مکتوب به صد‬ ‫سال قبل از پیروزی انقالب م ی رسد اما در زمینه رسانه های‬ ‫دیجیتال با مانع تاریخی و عقب ماندگی روبه رو نیستیم چرا‬ ‫که رسانه های دیجیتال چندین سال پس از انقالب اسالمی‬ ‫ظهور و بروز پیدا کرد و ما فاصله ای از این امر نداریم‪ ».‬او با‬ ‫اب راز امیدواری از اینکه این نمایشگاه در سال های اینده بارورتر‬ ‫خواهد شد‪ ،‬گفت‪« :‬این هنر نیست که از مکتبی که سال ها‬ ‫پیش در غرب مطرح شده است سخن بگوییم و باید به جای‬ ‫ان از مکتب و گزاره هایی صحبت کنیم که متاثر از تفکرات‬ ‫ام��ام خمین ی (ره) و متاثر از اندیش��ه های انقالب اس�لامی‬ ‫است چرا که جهان منتظر شنیدن پیام های جدیدی است و‬ ‫امیدواریم شما قدر کارهای تان را بدانید‪».‬‬ ‫این نمایش��گاه از اول ش��هریور اغ��از ب��ه کار کرد و‬ ‫جمعه این هفته به کار خ��ود پایان داد‪ .‬در این نمایش��گاه‬ ‫‪ 300‬مجموعه از فعاالن فضای مجازی ش��رکت داش��تند‪.‬‬ ‫بسیاری از بازدیدکنندگان و حتی برخی مسئوالن از کیفیت‬ ‫کارگروه های حاضر در نمایش��گاه تعجب م ی کنند و اصال‬ ‫تصور نم ی کردند رسانه های فعال در عرصه انقالب از چنین‬ ‫توانی برخوردار باش��ند‪ .‬این نمایشگاه بخش های مختلفی‬ ‫داش��ت و عالوه بر ارمان ه��ای انقالب اس�لامی در قالب‬ ‫رسانه ها و نرم افزارهای دیجیتال موضوعاتی چون ارزش ها‪،‬‬ ‫قران‪ ،‬دفاع مقدس‪ ،‬سبک زندگی اسالمی‪ ،‬خودباوری‪ ،‬بی داری‬ ‫اس�لامی در غرب و‪ ...‬را ارائه م ی کرد‪ .12 .‬در این نمایشگاه‬ ‫همچنین از صد سند از جنایات امریکا در ای ران و منطقه تحت‬ ‫عنوان «ابروی امریکا را م ی بری��م‪ »...‬در قالب نرم افزارهای‬ ‫جامع چند رس��انه ای با حضور رحیم پور ازغدی رونمایی شد‪.‬‬ ‫پیش از این مقام معظم رهبری فرموده بودند‪« :‬ما امروز صد‬ ‫سند غیرقابل خدشه در اختیار داریم که نشان م ی دهد دولت‬ ‫امریکا پشت س��ر ترورها و تروریس ت هایی بوده است که در‬ ‫ای ران یا در منطقه واقع شده است‪ .‬ما با این صد سند ابروی‬ ‫امریکا را در دنیا خواهیم برد‪».‬‬ ‫امنیت درگردشگری‬ ‫بود‪ .‬در این همایش پنج تن از اس��اتید بی ن المللی بازاریابی‬ ‫اینترنتی تازه ترین اطالعات‪ ،‬تکنیک ها و دستاوردهای این‬ ‫حوزه را با مخاطبان در میان گذاشتند و تازه ترین راهکارهای‬ ‫مربوط به برندسازی و افزایش فروش و توسعه بازار با حضور‬ ‫مخاطبینی چ��ون بازرگانان‪ ،‬صاحبان برند و کس��ب و کار‪،‬‬ ‫مدی ران شرکت ها و سازمان های مرتبط با گردشگری و اقتصاد‬ ‫بررسی شد‪ .‬عمده ترین دالیل برگزاری این همایش شناسایی‬ ‫پتانس��ی ل های موجود در فضای کس��ب و کار اینترنتی در‬ ‫اقتصاد شهری‪ ،‬نقش ب رندسازی در توسعه اقتصادی شهرهای‬ ‫نوظهور‪ ،‬نق��ش فناوری اطالعات در توس��عه گردش��گری‪،‬‬ ‫بهره گیری از قدرت نفوذ ش��بکه های اجتماعی و بازاریابی‬ ‫انالین در جذب و توس��عه توریس��م در صنعت گردشگری‪،‬‬ ‫بازاریاب��ی اینترنتی و تاثی��ر ان در ترغیب س��رمایه گذاری‬ ‫بی ن المللی این حوزه‪ ،‬و روش های راه اندازی کسب و کارهای‬ ‫انالین در جهت توس��عه کارافرینی بود که به درستی ب رای‬ ‫ش��رکت کنندگان در همایش محقق ش��د‪ .‬دکتر مس��عود‬ ‫سلطان ی فر‪ ،‬رئیس سازمان می راث فرهنگی‪ ،‬صنایع دستی و‬ ‫گردشگری در این مراسم گفت‪« :‬با وجود نفت‪ ،‬پتانسی ل های‬ ‫اقتص��ادی و ظرفی ت های بخش کش��اورزی‪ ،‬گردش��گری‬ ‫م ی تواند موتور محرکی قوی ب رای اقتصاد کش��ور باش��د‪».‬‬ ‫دکتر س��لطان ی فر با تاکید بر اینکه ب��ه دلیل محدودیت ها‪،‬‬ ‫تحریم ها‪ ،‬س��وءمدیریت و سوءتدبیرها‪ ،‬س��هم کشور ما از‬ ‫این درامد جهانی تنها نیم درصد‪ ،‬مع��ادل پنج میلیارد دالر‬ ‫بوده است‪ ،‬افزود‪« :‬رشد و توس��عه گردشگری در کشور کار‬ ‫سنگینی است‪ .‬تامین زیرساخت ها‪ ،‬احداث هتل‪ ،‬ساماندهی‬ ‫حمل و نقل داخلی و‪ ...‬از جمله عواملی است که ب رای رشد‬ ‫گردشگری کشور به انها نیاز داریم‪».‬‬ ‫گفتنی اس��ت در این همایش عالوه بر دکتر مسعود‬ ‫سلطان ی فر‪ ،‬معاون رئی س جمهوری و رئیس سازمان می راث‬ ‫فرهنگی‪ ،‬صنایع دس��تی و گردش��گری و اقای گی ل ابادی‬ ‫رئیس مرکز ارتباطات راهبردی و امور بی ن الملل ش��هرداری‬ ‫ته ران اس��اتیدی همچون کس��پر زیمنس��کی (‪Kaspar‬‬ ‫‪ ،)Szymanski‬مدیر وب اس��پم تیم گوگل از سال ‪ ۲۰۰۶‬تا‬ ‫‪ ،۲۰۱۳‬ال��ن اورو (‪ ،)Alain Heureux‬رئیس انجمن تجاری‬ ‫بازاریابی تعاملی و دیجیتالی ‪ IAB‬اروپ��ا‪ ،‬خوزه ال تروچادو‬ ‫(‪ ،)Jose L.Truchado‬مدی��ر ارش��د مارکتینگ ‪Expedia‬‬ ‫بزرگترین س��ایت بوکینگ هتل و بلیت در دنیا‪ ،‬بس ون دن‬ ‫بل��د (‪ ،)Bas Van Den Beld‬مش��اور مارکتینگ ‪ KLM‬و‬ ‫برنده سرچ بالگ اروپا در سال ‪ ،۲۰۱۱‬کریستین‪ .‬ام‪ .‬هاجسون‬ ‫(‪ )Kristjan m. Hauksson‬مرد سال وب اروپا در سال ‪۲۰۱۴‬‬ ‫و حمید سپیدنام‪ ،‬پرزیدنت ‪ SEMPO‬در ای ران و رئیس هیات‬ ‫مدیره شرکت کاسپید حضور داشتند‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫معاون رئیس جمهور از پتانسیل باالی‬ ‫گردشگری در ایران گفت‬ ‫حضور دکتر مسعود سلطان ی فر‪ ،‬معاون رئی س جمهوری‬ ‫در چهارمین همایش بی ن المللی بازاریابی اینترنتی‪ ،‬اقتصاد و‬ ‫گردشگری شهری با واکنش رسانه های معتبر جهان همراه‬ ‫هرمسچگونهسرنگونشد؟‬ ‫هم با موش��ک‪ ،‬توان باالی سامانه های موش��کی ای ران و‬ ‫البته توان رادارگریزی پهپادهای ای رانی و ضعف سامانه های‬ ‫موشکی و پدافندی صهیونیس ت ها را بیش از گذشته به رخ‬ ‫دشمنانش کشیده است‪.‬‬ ‫حاال با وجود همه توانای ی ها و س��امانه های قدرتمند‬ ‫راداری‪ ،‬جاسوس��ی‪ ،‬تصویربرداری و‪ ...‬پهپاد اسرائیل‪ ،‬سپاه‬ ‫توانس��ته نه با جنگنده و پهپاده��ای رزمی خ��ود‪ ،‬بلکه با‬ ‫س��امانه های راداری موش��ک ی اش این پهپ��اد را که گفته‬ ‫م ی شود اشیانه اصل ی اش منطقه ای به نام «پالماخیم» است‪،‬‬ ‫شناس��ایی و منهدم کند و این به معنای ان اس��ت که هیچ‬ ‫نیازی به پرواز جنگنده ب رای هدف قرار دادن این پهپاد نبوده‬ ‫و این پهپاد‪ ،‬شکار راحتی ب رای سپاه پاسداران و سامانه های‬ ‫موشک ی اش بوده است‪.‬‬ ‫روز سه شنبه اما سردار حس��ین سالمی جانشین کل‬ ‫سپاه در خصوص شکار پرنده اسراییلی این گونه اظهارنظر‬ ‫کرد‪« :‬از هنگام ورود پهپاد جاسوسی رژیم صهیونیستی به‬ ‫کشور‪ ،‬ان را رصد م ی کردیم تا سناریوی اطالعاتی دشمن را‬ ‫کش��ف کنیم‪ .‬یک پرنده کوچک رادارگریز پیشرفته با یک‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫عصر یکش��نبه گذش��ته بود که س��پاه پاس��داران از‬ ‫سرنگونی یک فروند پهپاد جاسوسی اسراییل در حوالی نطنز‬ ‫در نزدیکی کاشان خبر داد‪ .‬این منطقه‪ ،‬منطقه ای حساس و‬ ‫مهم است که نیروگاه هسته ای نطنز در ان قرار دارد‪.‬‬ ‫ان گونه که سپاه پاسداران اعالم کرد‪ ،‬این پهپاد قصد‬ ‫نفوذ به منطقه نطنز را داشت که از سوی پدافند نیروی هوا‬ ‫فضای س��پاه رهگیری و مورد اصابت چندین موشک قرار‬ ‫گرفت و ساقط شد‪.‬‬ ‫سپاه در نخستین واکنش خود‪ ،‬هواپیمای منهدم شده‬ ‫را «پنه��ان کار و رادارگری��ز» توصیف ک��رد ام��ا در ابتدا از‬ ‫معرفی نام این پهپاد امتناع ورزید‪ .‬در ان س��وی اب ها و در‬ ‫سرزمی ن های اش��غالی اما س��رنگونی این پهپاد با واکنش‬ ‫چندانی مواجه نش��د و پس از حدود ‪ ۲۰‬س��اعت از انتش��ار‬ ‫خبر س��رنگونی پهپاد اس��راییلی در ای ران‪ ،‬مقام��ات رژیم‬ ‫صهیونیستی هیچ واکنشی به این خبر نشان ندادند‪.‬‬ ‫پس از حدود یک روز‪ ،‬روزنامه صهیونیستی‬ ‫هاارتص نوش��ت‪« :‬در صورت ی که این خبر تایید‬ ‫شود‪ ،‬پهپاد ساقط شده احتماال از نوع «هرون» یا‬ ‫«هرون ت ی پی» بوده است‪ .‬کسب اطالع کردیم‬ ‫که این پهپاد از نوع هرون نبوده بلکه یک پهپاد‬ ‫به نام «هرمس» بوده که س��اخت شرکت البیت‬ ‫سیستمز است‪».‬‬ ‫این در حالی است که سردار رمضان شریف‪،‬‬ ‫سخنگوی سپاه پاسداران روز یکشنبه درباره این‬ ‫پهپاد گفته بود‪« :‬برخی قطعات پهپاد ساقط شده‬ ‫رژیم صهیونیستی سالم اس��ت و کارشناسان در‬ ‫حال بررسی اطالعات ان هستند‪».‬‬ ‫خبرس��ازترین واکنش اما مربوط به س��ردار‬ ‫یزاده فرمانده نی��روی هوا فضای‬ ‫امیرعل��ی حاج ‬ ‫سپاه بود‪ .‬او با بیان این که پهپاد ساقط شده از نوع‬ ‫«هرمس» و س��اخت رژیم صهیونیس��تی است‪،‬‬ ‫تاکید کرد‪« :‬این پهپاد در ش��عاع ‪ ۸۰۰‬کیلومتری‬ ‫عملیات م ی کند و با یک بار س��وخت گیری قادر‬ ‫است ‪ ۱۶۰۰‬کیلومتر پرواز کند‪».‬‬ ‫فرمان��ده نیروی هوا فضای س��پاه ب��ا ارائه‬ ‫توضیحاتی در خصوص نحوه س��اقط کردن این‬ ‫پهپاد جاسوسی اظهار داشت‪« :‬پس از اعالم خبر‬ ‫از سوی شبکه یکپارچه پدافند کشوری که مسئولیت ان با‬ ‫ارتش است و رهگیری توس��ط رادارهای منطقه‪ ،‬این پهپاد‬ ‫جاسوسی با موشک زمین به هوای پدافند نیروی هوا فضای‬ ‫سپاه سرنگون شد‪».‬‬ ‫یزاده با بیان این که باتوجه به سوخت زیاد و اصابت‬ ‫حاج ‬ ‫موشک به ان‪ ،‬هواپیما اتش گرفته و منهدم شده است‪ ،‬اعالم‬ ‫کرد که قطعاتی از این پهپاد به صورت سالم به دست امده‬ ‫که در حال تجزیه و تحلیل ان هستیم‪.‬‬ ‫وی افزود‪« :‬ابعاد بال تا بال ای��ن پهپاد حدود ‪ ۵/۵‬متر‬ ‫اس��ت‪ .‬این پهپاد ‪ ۲‬دوربین دارد و قادر است با کیفیت باال‬ ‫تصاویر را تهیه کن��د‪ .‬البته در خصوص این ن��وع هواپیما‬ ‫اطالعات قبلی وجود نداشت و تنها یک نمونه ان در سوریه‬ ‫ساقط شده بود اما این از نوع پیشرفته تری بود‪».‬‬ ‫ب راساس اطالعات منتشر ش��ده پی رامون هرمس‪ ،‬این‬ ‫پهپاد به سامانه ناوبری ماهواره ای (ج ی پ ی اس) مجهز است‪.‬‬ ‫این سامانه م ی تواند تصاویر ماهواره ای ارسال شده از سوی‬ ‫پهپاد را در اختیار ناظر بیرونی دور از محدوده پرواز قرار دهد‪.‬‬ ‫چنانچه پهپادهای متخاصم قابلیت کشف و شناسایی‬ ‫داشته باشند‪ ،‬توسط رادارهای سامانه های موشکی پدافندی‪،‬‬ ‫رهگیری و سپس با موشک این سامانه ها هدف قرار گرفته و‬ ‫منهدم م ی شوند اما اگر سامانه های پدافندی نتوانند پهپاد را‬ ‫شناسایی کنند‪ ،‬بالفاصله باید با جنگنده این پهپاد را رهگیری‬ ‫و با موش��ک های هوا به هوا منهدم کرد؛ اقدام ی که پس از‬ ‫ناکامی سامانه های راداری و موشکی اسراییل در انهدام پهپاد‬ ‫ای ران ی االصل ایوب‪ ،‬در مورد این پهپاد انجام داد‪.‬‬ ‫ح��زب اهلل لبنان س��ال گذش��ته ی��ک فرون��د پهپاد‬ ‫ای ران ی االصل به نام ایوب را به داخل س��رزمی ن های اشغالی‬ ‫فرستاد و این پهپاد پس از ساعت ها پرواز بر فراز تاسیسات‬ ‫مهم نظامی و سیاسی صهیونیس ت ها و تهیه عکس و فیلم‪،‬‬ ‫خودنمایی کرد تا صهیونیس��ت ها از ت��وان باالی حزب اهلل‬ ‫متحیر ش��وند‪ .‬اما صهیونیس��ت ها ب رای انهدام این پهپاد‬ ‫مجبور شدند چندین جنگنده را سراغ پهپاد ای رانی بفرستند؛‬ ‫چیزی که حاال ای ران با هدف قرار دادن هرمس پیشرفته ان‬ ‫دیدار‬ ‫شکاردراسمان‬ ‫س��طح مقطعی راداری در یک اسمان بزرگ به محض ورود‬ ‫به مرز رصد ش��د و این پرنده را با سیستم یکپارچه پدافندی‬ ‫رهگیری کردیم تا سناریوی اطالعاتی دشمن را کشف کنیم‬ ‫و در موقعیت مناسب ان را ش��کار کردیم‪ .‬این واقعه شاید از‬ ‫لحاظ تاکتیکی محدود به نظر برس��د‪ ،‬اما نشانگر امادگی و‬ ‫توانمندی نظامی و پدافندی کش��ورمان است و این مساله‬ ‫پیامدهایی دارد‪».‬‬ ‫همچنین سردار سید مس��عود جزایری‪ ،‬معاون ستاد‬ ‫کل نیروهای مسلح در تشریح عملیات سپاه در سرنگونی‬ ‫پرنده اسراییلی گفته است‪« :‬نابودی این پهپاد بالفاصله از‬ ‫سوی رژیم اشغالگر قدس مورد تایید قرار گرفت‪ .‬البته شواهد‬ ‫به گونه ای بود که راهی جز تایید نابودی این پهپاد ب رای این‬ ‫رژیم جعلی باقی نمانده بود‪ .‬حریم اس��مانی ایران در تسلط‬ ‫کامل مدافعین جمهوری اسالمی ای ران است و با دقت باالیی‬ ‫تحرکات بیگانه ای که در اسمان سرزمینی ای ران و اط راف ان‬ ‫روی م ی دهد رصد شبانه روزی م ی شود‪».‬‬ ‫او در خصوص واکنش احتمالی ای ران نس��بت به این‬ ‫اقدام اسراییل ی ها نیز اظهارنظر کرد؛ انجا که گفت‪« :‬انهدام‬ ‫پهپاد جاسوس��ی خاتمه اقدامات جمهوری اس�لامی ای ران‬ ‫نیست و پاسخ دشمن را در س��رزمی ن های اشغالی خواهیم‬ ‫داد‪».‬‬ ‫جزایری با اش��اره به این که ب��رد عملیاتی‬ ‫این پهپاد اجازه نم ی داد که به صورت مستقیم از‬ ‫خاک سرزمی ن های اشغالی ارسال شود و از یکی‬ ‫از کشورهای منطقه فرستاده شده است‪ ،‬گفت‪« :‬ما‬ ‫منتظر هستیم کشوری که ب رای اعزام پهپاد با رژیم‬ ‫اشغالگر قدس همکاری داش��ته اقدامات جب رانی‬ ‫الزم را انجام ده��د وگرنه اقدام به اع�لام نام این‬ ‫کشور خواهیم کرد‪ .‬این پهپاد از یکی از کشورهای‬ ‫منطقه ش��مال جمهوری اس�لامی ای ران که در‬ ‫ی اتحاد جماهیر شوروی‬ ‫گذشته در منطقه سرزمین ‬ ‫سابق بوده به سوی ای ران ارسال شده است‪».‬‬ ‫این در حالی است که پایگاه خبری دبکا فایل‬ ‫که از رسانه های نزدیک به سازمان جاسوسی رژیم‬ ‫صهیونیستی (موساد) شناخته م ی شود‪ ،‬با انتشار‬ ‫گزارشی مدعی شده است که پهپاد سرنگون شده‬ ‫بر فراز تاسیسات نطنز‪ ،‬از پایگاه هوایی نخجوان‬ ‫مستقر در جمهوری اذربایجان برخاسته بود‪.‬‬ ‫بر اساس گزارش منتشر شده در دبکا فایل‪،‬‬ ‫پایگاه هوایی نخجوان همجوار با ای ران‪ ،‬ارمنستان‬ ‫و ترکیه است و ‪ 3‬سال قبل نیز یک فروند پهپاد‬ ‫هرمس ‪ 450‬برفراز ارمنستان به پرواز درامده بود‪.‬‬ ‫دب��کا فایل همچنی��ن تالش ک��رد پهپاد‬ ‫سرنگون ش��ده را ضعیف جلوه دهد و نوش��ت‪« :‬این پهپاد‬ ‫برخالف اظهارات اولیه برخی تحلیلگران اسراییلی قابلیت‬ ‫تصویربرداری با وضوح پایین را دارد و در ضمن دلیلی نداشته‬ ‫است که اسراییل پهپادی مجهز به اطالعات طبقه بندی شده‬ ‫را به فضای ای ران بفرستد‪».‬‬ ‫دبکا فایل مدعی شده اس��ت که هر هفته پهپادهای‬ ‫زیادی ب رای جاسوس��ی علیه تاسیسات هس��ته ای ای ران از‬ ‫پایگاه نخجوان به پرواز درم ی ایند اما در عین حال سرنگونی‬ ‫این پهپاد را نوعی موفقیت ب رای ای��ران خوانده و ادعا کرده‬ ‫است که اخبار منتشر شده از س��وی ای ران مبنی بر رادارگریز‬ ‫بودن این پهپاد درست نیست‪.‬‬ ‫ای ران پ رنده رویایی صهیونیس ت ها را با سامانه موشکی‬ ‫خود هدف ق��رار داده و ای��ن رویا را به کاب��وس تبدیل کرده‬ ‫اس��ت‪ .‬ای ران اعالم کرده که در مقابل این تهدید‪ ،‬مقابله به‬ ‫مثل خواهد کرد؛ مقابله به مثلی که شاید با رونمایی از یک‬ ‫هرمس ای رانی و اعزام ان به ماموریت شناس��ایی و رزمی در‬ ‫سرزمی ن های اشغالی‪ ،‬رویای اس��راییل را به کابوس تبدیل‬ ‫کند‪.‬‬ ‫‪77‬‬ ‫دیدار با سیما‬ ‫سریال های فاخر‬ ‫در سیما‬ ‫ساخت سریال های زندگی امام(ره)‬ ‫و حضرت ابراهیم(ع)‬ ‫مدیر اداره کل تولی دات الف ویژه معاونت سیما‬ ‫از تولید سریال هایی با موضوع زندگینامه حضرت امام‬ ‫خمین ی (ره)‪ ،‬حضرت اب راهیم(ع)‪ ،‬حضرت ابوطالب (ع)‬ ‫و شهید مطهری خبر داد‪.‬‬ ‫فیلمنامه س��ریال های زندگی حضرت امام خمینی(ره)‬ ‫به قلم حسین کیانی و تهی ه کنندگی رضا انصاریان و زندگی‬ ‫حضرت اب راهی��م(ع) به قلم رضا مقص��ودی و تهی ه کنندگی‬ ‫یوسف مناجاتی به سفارش اداره کل تولیدات الف ویژه(فاخر)‬ ‫معاونت سیما نوشته م ی شود‪.‬‬ ‫تاجبخش فنائیان‪ ،‬مدی��ر اداره کل تولی��دات الف ویژه‬ ‫معاونت س��یما درب��اره تولیدات ای��ن اداره گفت‪« :‬م��ا از دو‬ ‫س��ال پیش اقدام به اولویت بندی موضوعی ب��رای تولیدات‬ ‫سریال های الف ویژه کرده ایم و در این رابطه حدود ‪ 18‬کار در‬ ‫اولویت قرار گرفته است که مراحل تحقیق و نگارش را سپری‬ ‫م ی کند‪ .‬موضوعات به سه دسته تاریخ اسالم و مشاهیر ای ران‪،‬‬ ‫تاریخ معاصر و انقالب اس�لام ی و دفاع مقدس تقسیم شده‬ ‫‪ 39‬هفته‬ ‫مجید مظفری به جمع‬ ‫بازیگران پیوست‬ ‫است که این موضوعات بنا به ماموریت هر یک از شبکه ها و‬ ‫در اداره کل تولی دات الف ویژه سیما پیگیری م ی شود‪ .‬فنائیان‬ ‫با اش��اره به س��ریال های دفاع مقدس گفت‪« :‬متولی ساخت‬ ‫سریال های دفاع مقدس‪ ،‬سیمافیلم است‪ ،‬به همین دلیل این‬ ‫مرکز سریال های ش��هید چمران‪ ،‬زندگی محمد متوسلیان و‬ ‫شهید باکری را در دستور کار دارد که در مرحله تحقیق و نگارش‬ ‫قرار دارند‪ ».‬مدیر اداره کل تولیدات الف ویژه معاونت سیما با‬ ‫اشاره به سریال شهید چمران گفت‪« :‬پی ش تولید این سریال به‬ ‫کارگردانی جلیل سامان اغاز شده است و اگر شرایط به خوبی‬ ‫پیش برود‪ ،‬حتما این سریال امسال کلید خواهد خورد‪.‬‬ ‫زندگی احمد متوس��لیان هم به نویسندگی داوودی در‬ ‫مرحله نگارش است‪ .‬زندگی شهید باکری هم مراحل تحقیق‬ ‫و نگارش را سپری م ی کند‪ .‬جعفری جوزانی هم بعد از ساخت‬ ‫مجید مظفری ب رای ایفای نقش «ماش��اءاهلل خان» به سریال «‪39‬‬ ‫هفته» پیوست‪ .‬گروه تصویربرداری س��ریال ‪ 39‬هفته اکنون در باغی در‬ ‫دربند مشغول ضبط س��کان س های داخلی هس��تند‪ .‬تا به حال بیش از‬ ‫‪ 20‬درصد از تصویربرداری این سریال انجام شده و تدوین ان نیز همزمان‬ ‫با تصوی ربرداری اغاز شده است‪.‬‬ ‫داریوش کاردان‪ ،‬اصغر نق��ی زاده‪ ،‬مریم معصوم��ی‪ ،‬امین ایمانی‪،‬‬ ‫بزاده و الدن س��لیمانی برخی از بازیگران این‬ ‫مجید واشقانی‪ ،‬امیر غری ‬ ‫سریال هستند‪ 39 .‬هفته روایتی عاشقانه از س��ال های حماسه و دفاع و‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫همه چیز انجاست‬ ‫فیلم سینمای ی اش‪ ،‬سریال تلویزیونی پوریای ولی را‬ ‫یزند که مراحل پی ش تولید را سپری م ی کند‪.‬‬ ‫کلید م ‬ ‫فیلمنامه این سریال تمام ش��ده و در ‪ 36‬قسمت در‬ ‫سیمافیلم ساخته م ی شود‪ ».‬فنائیان با اشاره به تولید‬ ‫سریال حماسه میشان گفت‪« :‬این سریال در شبکه‬ ‫یزاده س��اخته‬ ‫یک به تهی ه کنندگی رامین عباس�� ‬ ‫م ی شود که فیلمنامه ان در مرحله نگارش قرار دارد‪.‬‬ ‫س��ریال تلویزیونی معمای شاه هم به نویسندگی و‬ ‫کارگردانی محمدرضا ورزی همزمان با تصوی ربرداری‪،‬‬ ‫مراحل تدوین را پشت س��ر م ی گذارد‪ .‬این س��ریال‬ ‫حداکثر ظرف سه ماه اینده پخش خواهد شد‪».‬‬ ‫مدی��ر اداره کل تولیدات الف ویژه س��یما با‬ ‫اشاره به تولید سریال ش��هید مطهری هم گفت‪:‬‬ ‫«این س��ریال ب��ه سرپرس��تی یعق��وب توکلی و‬ ‫تهیه کنندگی س��عید س��عدی در مرحله تحقیق و‬ ‫نگارش اس��ت‪ .‬همچنین حس��ین کیانی مشغول‬ ‫نگارش فیلمنامه زندگی حضرت امام خمینی(ره)‬ ‫به تهیه کنندگی رضا انصاریان اس��ت‪ .‬بخش��ی از‬ ‫سیناپس این س��ریال ارائه ش��ده و بقیه بخش ها‬ ‫در اینده نوشته می شود‪ .‬داس��تان از قبل از رحلت‬ ‫ایت اهلل بروجردی شروع ش��ده و تا رحلت امام خمینی(ره)‬ ‫ادامه خواهد داش��ت‪ .‬وی درب��اره تولید س��ریال حضرت‬ ‫ابراهی��م(ع) هم گفت‪« :‬تهیه کننده این س��ریال یوس��ف‬ ‫مناجاتی است و نویسندگی ان نیز به عهده رضا مقصودی‬ ‫بوده و داستان از زمان کودکی این پیامبر عظیم الشان شروع‬ ‫شده و تا رحلت ایشان ادامه خواهد داشت‪.‬‬ ‫فیلمنامه سریال حضرت ابوطالب(ع) هم به نویسندگی‬ ‫بی رانوند و حسن می رباقری و تهی ه کنندگی محمد رضا شفیعی و‬ ‫با مشارکت شبکه سه در حال تهیه است‪ .‬سریال شهید حسن‬ ‫ته ران ی مقدم نیز به تهی ه کنندگی س��یدمحمود رضوی و به‬ ‫سرپرستی خودم در ‪ 30‬قسمت نوش��ته م ی شود‪ .‬داستان این‬ ‫سریال هم از طفولیت شهید مقدم اغاز م ی شود و تا شهادت‬ ‫وی ادامه خواهد داشت‪».‬‬ ‫قصه فاصله هاس��ت‪ .‬امیرعلی معلم جوان مدرس��ه ای قدیمی در محله‬ ‫ش��می ران پس از یک ماه زندگی عاش��قانه با عاطفه به عنوان بسیجی‬ ‫به جبهه عزیمت م ی کند‪ .‬عاطفه روزها را به امید بازگش��ت همسرش با‬ ‫مرور خاط رات تلخ و شیرین طی م ی کند تا اینکه اولین نامه امیرعلی به‬ ‫او م ی رس��د و عاطفه وارد مرحله جدیدی از زندگی م ی شود‪ .‬این سریال را‬ ‫مرتضی احمدی ه رندی ب راساس فیلمنامه ای از احمد رفی عزاده کارگردانی‬ ‫م ی کند‪ .‬این سریال ادای دینی به همس��ران رزمندگان هشت سال دفاع‬ ‫مقدس است‪.‬‬ ‫خانه ما‬ ‫‪ 30‬درصد از تصویربرداری انجام شد‬ ‫فصل پنجم این مجموعه عروسکی به نیمه رسید‬ ‫مراحل تصویربرداری مجموعه تلویزیونی «همه چیز انجاس��ت» به تهی ه کنندگی‬ ‫داوود هاشمی به قسمت دوازدهم رس��ید‪ 30.‬درصد از مراحل تصویربرداری پروژه در حال‬ ‫تولید «همه چیز انجاست» به پایان رسیده و تدوین ان نیز همزمان در حال انجام است‪.‬‬ ‫سریال «همه چیز انجاست» ‪ 23‬خرداد ماه با حضور مدیر ش��بکه سه سیما در لوکیشن‬ ‫خانه محسن‪ ،‬پدر خانواده داستان کلید خورد‪ .‬تاکنون ‪ 14‬بازیگر اصلی این سریال مقابل‬ ‫دوربین نقش افرینی کرده اند‪ .‬همه چیز انجاست در گروه فیلم و سریال شبکه ‪ 3‬سیما تولید‬ ‫م ی شود‪ .‬این سریال دارای ‪ 50‬قسمت ‪ 45‬دقیقه ای اس��ت و ‪ 23‬بازیگر اصلی و ‪ 20‬بازیگر‬ ‫میهمان دارد‪ .‬جمشید مش��ایخی‪ ،‬امین زندگانی‪ ،‬الهام حمیدی‪ ،‬محمد عمرانی‪ ،‬مه رانه‬ ‫مهی ن ترابی‪ ،‬حدیث می رامینی و‪ ...‬در این سریال بازی دارند‪ .‬در خالصه داستان این سریال‬ ‫ی به علت ورود کاالهای خارجی به تعطیلی کشیده‬ ‫امده‪« :‬کارگاه تولیدی خانواده ای قدیم ‬ ‫م ی ش��ود و مهدی پس��ر بزرگ خانواده (با بازی امین زندگانی) در گیر و دار رفع مشکالت‬ ‫به وجود امده‪ ،‬به بسیاری از رازهای خانواده پی م ی برد‪».‬‬ ‫مراحل تولید فصل پنجم مجموعه عروس��کی «خانه ما» در حال پیگیری است و‬ ‫تاکنون تولید ‪ 20‬قسمت از ‪ 56‬قس��مت این مجموعه عروسکی به اتمام رسیده است‪.‬در‬ ‫فصل پنجم مجموعه عروسکی «خانه ما»‪ ،‬داستان های جذاب یک موجود فضایی به نام‬ ‫بوبو در خانه کودکی به نام بهمن روایت م ی شود و طی ان اداب معاشرت و زندگی اجتماعی‬ ‫انسان ها از دریچه حوادث و تعامالت این دو نفر‪ ،‬به مخاطبان اموزش داده م ی شود‪ .‬بهروز‬ ‫یغماییان که کارگردانی چهار فصل قبلی این اثر نمایشی را عهده دار بود‪ ،‬در تولید فصل‬ ‫پنجم نیز به عنوان کارگردان مشغول فعالیت است‪ .‬فصل پنجم مجموعه عروسکی «خانه‬ ‫ما» با تکنیک تک فریمی و در ‪ 52‬قس��مت ‪ 13‬دقیقه ای تولید خواهد شد‪ .‬این مجموعه‬ ‫اولین و تنها انیمیشن رسانه ملی است که طی ‪ 10‬سال‪ 156 ،‬قسمت از ان تولید و پخش‬ ‫شده است و پس از پخش هر فصل‪ ،‬نظرسنج ی هایی از مجموعه به عمل امده که بازخورد‬ ‫خوب ان را در بین کودکان نشان داده و به همین دلیل قرار است بیش از‪ 200‬قسمت دیگر‬ ‫هم از ان تولید شود‪.‬‬ ‫ضرغامی‪ :‬رسانه ملی برای موفقیت دولت‬ ‫از تمام ظرفیت ها استفاده می کند‬ ‫زیر نور شمع‬ ‫سریالی بر اساس قصه های هوشنگ مرادیکرمانی‬ ‫پی ش تولید و نگارش اولین سریال اب راهی م فروزش با نام‬ ‫زیر نور شمع ب راساس داستان هایی از هوشنگ مرادی کرمانی‬ ‫ب رای نمایش از ش��بکه دو‪ ،‬همزمان انجام م ی شود‪.‬اب راهیم‬ ‫فروزش که پیش از این فیلم خمره را ب راس��اس داستانی به‬ ‫همین نام از هوش��نگ مرادی کرمانی کارگردانی کرده‪ ،‬این‬ ‫بار مجموعه ای از داس��تان های مختلف این نویسنده را در‬ ‫قالب یک س��ریال به تهی ه کنندگی علیرضا س��ب ط احمدی‬ ‫ب رای شبکه دو کارگردانی م ی کند‪ .‬فیلمنامه از سوی گروهی‬ ‫از نویسندگان به سرپرس��تی فارس باقری و زیرنظر اب راهیم‬ ‫فروزش نوشته ش��ده اس��ت و در این مجموعه ‪ 18‬داستان‬ ‫از مجموعه داس��تان های تنور‪ ،‬پلوخورش و لبخن��د انار از‬ ‫مرادی کرمانی انتخاب و ب رای ساخته شدن در قالب سریال‬ ‫بازنویسی شده اس��ت‪.‬در همه داس��تان ها روابط انسانی و‬ ‫تعامالت خانواده ها مح��ور اصلی اس��ت و از این رو ضمن‬ ‫بازنویس��ی با روش هایی مانند خلق ش��خصی ت های ثابت‬ ‫ترتیبی اتخاذ شده که داستان ها ضمن انکه مستقل هستند‬ ‫با هم ارتباط پیدا کنند و در قالب ی��ک مجموعه بگنجند‪.‬‬ ‫هوش��نگ مرادی کرمانی از نویس��ندگانی است که تاکنون‬ ‫فیلم ها و سریال های متعددی از اثارش ساخته شده است؛ به‬ ‫عنوان نمونه م ی توان به فیلم سینمایی خمره به کارگردانی‬ ‫فروزش‪ ،‬چکمه س��اخته محمدعلی طالبی‪ ،‬مهمان مامان‬ ‫اثر داریوش مهرجویی‪ ،‬س��ریال مثل ش��ب چهارده ساخته‬ ‫محمدعلی طالب��ی و البته مجموعه قصه ه��ای مجید به‬ ‫کارگردانی کیومرث پوراحمد اش��اره کرد‪ .‬سریال قصه های‬ ‫مجید‪ ،‬در اصفهان به تصویر کش��یده ش��د و فروزش قصد‬ ‫دارد مجموعه زیر نور ش��مع را در همدان بس��ازد‪ ،‬در حالی‬ ‫که جغ رافیای همه داستان های هوش��نگ مرادی کرمانی‪،‬‬ ‫شهر کرمان است‪ .‬داستان های مرادی کرمانی به منطقه ای‬ ‫خاصی محدود نیس��ت‪ ،‬م ی توان انه��ا را در هر جغ رافیایی‬ ‫س��اخت و همیش��ه تازه و ب رای همه قابل فهم است‪ ،‬اما به‬ ‫دلیل تناس��ب جغ رافیای هم��دان و روس��تاهای اط راف ان‬ ‫با فضای داس��تان های مرادی کرمان��ی‪ ،‬در نهایت همدان‬ ‫انتخاب شد‪ .‬خانه های روستایی‪ ،‬مناطق شهری‪ ،‬جاده های‬ ‫اط راف همدان و بس��یاری از اماکن مختلف این استان جزو‬ ‫لوکیشن های س��ریال زیر نور ش��مع خواهد بود‪ .‬در سریال‬ ‫زیر نور ش��مع عالوه بر مسائل انس��انی و روابط خانوادگی‬ ‫نجیبه‬ ‫سریالی با موضوع فرقه گرایی در جهان اسالم‬ ‫به نکاتی مانند کم ابی و محدودیت منابع انرژی در کش��ور‬ ‫نیز اشاره شده اس��ت‪ .‬عل ی رضا س��ب ط احمدی تهی ه کننده‬ ‫سریال زیرنور ش��مع در مورد این سریال و بازیگرانش گفت‪:‬‬ ‫«سریال زیر نور شمع م ی تواند به یکی از اثار فاخر تلویزیون‬ ‫بدل ش��ود‪ ،‬زی را فیلمنامه این سریال ب راس��اس نوشته های‬ ‫گ مرادی کرمانی است که یکی از نامداران این عرصه‬ ‫هوشن ‬ ‫و از نویسندگانی اس��ت که اثارش زبان جهانی و همه فهم‬ ‫دارد و به زبان های مختلفی در کش��ورهای مختلف ترجمه‬ ‫شده است‪ .‬همچنین اب راهیم فروزش در مقام کارگردان نیز‬ ‫سابقه درخشانی در عرصه فیلمسازی دارد که اثارش اگر به‬ ‫دلیل هجمه اثار تجاری در کشور خودمان کمتر دیده شده‪،‬‬ ‫اما مورد توجه منتقدان داخلی و خارجی بوده و جوایز بسیار‬ ‫زیادی از جش��نواره های متعدد جهانی به دست اورده است‪.‬‬ ‫ی اثار این دو هنرمند‬ ‫سریال زیر نور شمع م ی تواند مانند تمام ‬ ‫ماندگار و بدون تاریخ مصرف باشد که همیشه در هر زمان و‬ ‫جغ رافیایی مخاطب دارد‪ .‬زیر نور شمع نزدیک به ‪ 180‬بازیگر‬ ‫خواهد داش��ت که با تعداد زیادی از انها مذاکره کرده ایم‪ ،‬اما‬ ‫هنوز توافق نهایی صورت نگرفته است‪ .‬حدود ‪ 30‬بازیگر این‬ ‫سریال از ته ران همراه ما خواهند بود و دیگر بازیگران سریال‬ ‫اهل همدان هستند‪ .‬خانه های روس��تایی‪ ،‬مناطق شهری‪،‬‬ ‫جاده های اط��راف همدان و بس��یاری از اماکن مختلف این‬ ‫استان جزو لوکیشن های س��ریال زیر نور شمع خواهد بود و‬ ‫نزدیک به ‪ 70‬درصد از نماهای این سریال در فضای خارجی‬ ‫تصوی ربرداری م ی شود‪».‬‬ ‫امام هشتم‬ ‫مستندی که از شبکه سحر پخش م ی شود‬ ‫مستند امام هشتم روزهای ش��نبه هر هفته ساعت ‪ 1:25‬به وقت ته ران از سیمای‬ ‫انگلیسی شبکه سحر پخش م ی ش��ود‪ .‬مجموعه مستند امام هش��تم به کارگردانی و‬ ‫تهی ه کنندگی سعید دریادل در ‪ 10‬قسمت ‪ 25‬دقیقه ای در سیمای انگلیسی تولید شده‬ ‫است‪ .‬مستند روایی امام هشتم داستان جوانی کانادایی به نام مهدی را روایت م ی کند که‬ ‫سفر وی به ای ران به طور اتفاقی با میالد امام رضا (ع) و دیدارش از شهر مقدس مشهد مقارن‬ ‫م ی شود‪ .‬مهدی که ب رای یافتن پاسخ شبهات ذهنی خود در خصوص مباحث معرفتی‬ ‫و دینی به ای ران امده‪ ،‬با کمک دوستان محصل خود در شهر مشهد‪ ،‬با دکتر سی د محمد‬ ‫هاشمی‪ ،‬کارش��ناس مذهبی و عضو هیات علمی دانشگاه مشهد اش��نا م ی شود و در‬ ‫گفت وگو با وی م ی کوشد تا پاسخ های مناسبی ب رای مجهوالت ذهنی خود در حوزه های‬ ‫مختلف معارفی پیدا کند‪ .‬همچنین راوی این مستند طی گشت و گذار در شهر مذهبی‬ ‫و زیارتی مشهد با سوغات ی ها‪ ،‬مردمان و مفاخر و شخصی ت های برجسته علمی و مذهبی‬ ‫این شهر اشنا م ی شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫اردکانی در تازه ترین س��ریال خود قصد دارد تا به موض��وع فرقه گرایی بپردازد و ان را‬ ‫نمایش دهد‪.‬جواد اردکانی کارگردان این مجموعه از پایان مرحله تحقیق و پژوهش سریال‬ ‫«نجیبه» خبر داد و گفت‪« :‬از چند ماه گذشته تحقیق و پژوهش را ب رای نگارش فیلمنامه‬ ‫سریالی با موضوع فرقه گرایی بر مبنای فرقه های اسالمی اغاز کردیم که بنا داریم تا پایان‬ ‫امسال نگارش ان را به پایان برسانیم‪« .‬نجیبه» نام شخصیت اصلی داستان است و سریالی‬ ‫اس��تراتژیک و محکم اس��ت که باید به دلیل موضوع روز بودن ان س��اخته شود‪ .‬نگارش‬ ‫فیلمنامه «نجیبه» اغاز شده و تا امروز پنج قسمت اولیه ان نگارش شده است‪ .‬این سریال‬ ‫بالغ بر ‪ 20‬قسمت خواهد بود و کار س��ختی را در پیش داریم‪ .‬فضای این سریال در زندگی‬ ‫شهری امروز با مضمونی اجتماعی بررسی و ط راحی م ی شود که پس از نگارش فیلمنامه‬ ‫وارد پی ش تولید ان م ی شویم‪.‬جواد اردکانی فیلم های سینمایی «شور شیرین»‪« ،‬به کبودی‬ ‫یاس»‪« ،‬سیبیل مردونه» و سریال «نوش دارو» را کارگردانی کرده است‪».‬‬ ‫اثربخش خواند‪« :‬موفقیت دولت‪ ،‬موفقیت نظام است و رسانه‬ ‫ملی همانگونه که در انتخابات ریاس��ت جمهوری حداکثر‬ ‫تالش خود را ب رای برگزاری انتخابات پرشکوه و دشمن شکن‬ ‫به کار گرفت‪ ،‬همه ظرفیت خود را ب��رای موفقیت دولت و‬ ‫تحقق وعده های داده شده استفاده خواهد کرد‪».‬‬ ‫دیدار‬ ‫عزت اهلل ضرغامی در سی و هش��تمین نشست افق‬ ‫رسانه با حضور برنامه سازان و مدی ران رسانه ملی با موضوع‬ ‫اگاهی گفت‪« :‬برگزاری کرس��ی های ازاداندیشی‪ ،‬تسهیل‬ ‫حضور نخبگان ب رای طرح دیدگاه های متفاوت در رس��انه و‬ ‫تشویق خواص در راستای ایفای نقش مرجعیت در جامعه‪،‬‬ ‫از راهکارهای رسانه ای اگاه ی بخشی در خواص و نخبگان‬ ‫است‪ .‬ایجاد انگیزه و عالقه ب رای تفکر‪ ،‬افزایش سواد رسانه ای‬ ‫و تحلیل اخبار‪ ،‬اموزش چگونگ��ی انتخاب محتوا‪ ،‬توجه به‬ ‫ابعاد مختلف جنگ نرم‪ ،‬اموزش عمومی حقوق شهروندی‬ ‫و هوشیارسازی مخاطبان ب رای تامین منافع و مصالح فردی‬ ‫و جمعی از راهکارهای رس��انه ای اگاه ی بخش��ی به عموم‬ ‫است‪».‬‬ ‫او نقش صدا و س��یما در اگاه ی بخشی درباره مسائل‬ ‫منطقه ای و جهانی را مهم خواند‪« :‬در حوادث غزه تصاویری‬ ‫از جنایات رژیم صهیونیستی از شبکه های العالم‪ ،‬پرس ت ی وی‬ ‫و هیسپان ت ی وی پخش شد که انحصار رسانه ای غ رب ی ها را‬ ‫شکست و انها را وادار به عقب نشینی کرد‪ ».‬رئیس سازمان‬ ‫صدا و سیما با اشاره به سرمایه گذاری وسیع استکبار جهانی‬ ‫و امپ راتوری رس��انه ای گفت‪« :‬پدیده جدی��د ضد اگاهی‪ ،‬از‬ ‫طریق بمب��اران اطالعات��ی در اختیار جاهلی��ت مدرن قرار‬ ‫گرفته است‪».‬‬ ‫ضرغامی همکاری رس��انه ملی و دولت را گس��ترده و‬ ‫‪79‬‬ ‫دیدار با سیما‬ ‫عامل سوم‬ ‫رضا کیانیان نقش مامور وزارت اطالعات را‬ ‫بازیمی کند‬ ‫با حضور مدیر شبکه یک سیما‪ ،‬مجموعه تلویزیونی‬ ‫«عامل سوم» در لوکیشن س��تاد وزارت اطالعات در ته ران‬ ‫کلید زده ش��د‪ .‬س��ریال «عامل س��وم» در هفت قس��مت‬ ‫‪ 50‬دقیقه ای و با موضوع انرژی هسته ای و مبارزه با خ رابکاری‬ ‫با موضوع جاسوسی و پلیس��ی ب رای پخش در شبکه یک‬ ‫س��یما تولید خواهد شد‪.‬مدیرشبکه یک س��یما در حاشیه‬ ‫بازدید از این س��ریال گفت‪« :‬در سریال عامل سوم‪ ،‬بخشی‬ ‫از زحمات س��ربازان گمنام امام زمان(عج) به تصویر کشیده‬ ‫م ی ش��ود‪ ».‬مهدی فرجی با ضروری خواندن ساخت چنین‬ ‫سریال هایی تصریح کرد‪« :‬همیش��ه سریال های پلیسی و‬ ‫جاسوسی مورد عالقه و استقبال مردم بوده است‪ .‬طبیعتا ما‬ ‫به دلیل پرهزینه بودن‪ ،‬در تولید سریال های جاسوسی اقبال‬ ‫کمتری داشته ایم‪ ،‬اما امسال ش��بکه یک‪ ،‬سریال هایی را با‬ ‫این موضوع به تولید رس��انده است‪ ».‬مدیرشبکه یک سیما‬ ‫درباره مجموعه تلویزیونی عامل سوم گفت‪« :‬تالش ما این‬ ‫بوده که این کار‪ ،‬قصه متفاوت و قابل باوری داش��ته باشد و‬ ‫سلمان فارسی‬ ‫سریال میرباقری در مرحله‬ ‫نگارشفیلمنامه‬ ‫دشمن را به ش��کلی ضعیف و حقیر نشان ندهیم و طبیعتا‬ ‫وقتی نیروهای امنیتی ما بر دش��من ق��وی غلبه م ی کنند‪،‬‬ ‫فض��ای کاری انها ارزش بیش��تری پیدا م ی کن��د‪ ».‬مهدی‬ ‫فرجی همچنین از ساخت سریالی پلیسی در اینده نزدیک در‬ ‫شبکه یک سیما خبر داد‪« :‬ما به فاصله اندکی پس از سریال‬ ‫عامل سوم‪ ،‬سریال فریدون جی رانی با نام «خانه امن» را که‬ ‫در همین فضای پلیسی و جاسوسی است در شهریور کلید‬ ‫خواهیم زد‪ ».‬تصویربرداری این سریال دو ماه و نیم به طول‬ ‫م ی انجامد و همزمان مراحل تدوین‪ ،‬صدابرداری و موسیقی‬ ‫در حال انجام است و امیدواریم که تا نیمه مهرماه کار اماده‬ ‫و ب رای پخش‪ ،‬تحویل ش��بکه یک س��یما ش��ود‪ ».‬سریال‬ ‫«عامل سوم» پ رلوکیشن است و این محل نیز ستادی است‬ ‫که نیروهای وزارت اطالعات در ان در حال بررسی و پیگیری‬ ‫سرنخ هایی ب رای دفع یک توطئه هسته ای هستند‪ .‬بازیگرانی‬ ‫چون رضا کیانیان‪ ،‬ارش مجیدی‪ ،‬شقایق فراهانی‪ ،‬ماه چهره‬ ‫خلیلی و محسن به رامی در این سریال ایفای نقش م ی کنند‬ ‫و این احتمال وجود دارد که بازیگران جدیدی به این مجموعه‬ ‫اضافه شوند‪ .‬در خالصه داستان این سریال امده است‪« :‬قرار‬ ‫مجموعه تلویزیونی «س��لمان فارس��ی» به کارگردانی سیدداوود‬ ‫می رباقری و تهی ه کنندگی فاز اول (تحقیق و نگارش) بهروز خوش رزم تولید‬ ‫م ی شود‪ .‬میرباقری در حال حاضر مشغول نگارش فیلمنامه است و قرار‬ ‫است این مرحله تا انتهای سال ‪ 93‬به پایان برسد‪.‬قصه از زمان تولد تا وفات‬ ‫سلمان فارسی را شامل م ی شود‪ .‬در این س��ریال به زندگی این صحابی‬ ‫بزرگ پیامبر و به ویژه مقطع مشرف ش��دن او به دین اسالم و همراهی‬ ‫وی با پیامبر پرداخته م ی ش��ود‪.‬حوزه حرکت سلمان به لحاظ جغ رافیایی‬ ‫دیدار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫قورباغه و قناری‬ ‫است روز بهره برداری از نسل جدید س��انتریفیوژها از طریق‬ ‫خ رابکاری صنعت��ی‪ ،‬اتفاقی در مراکز هس��ته ای رخ دهد تا‬ ‫ای ران در ب رابر خب رنگاران و مدعوین خارجی تحقیر شود‪ .‬ستاد‬ ‫اطالعاتی وزارت اطالعات این موضوع را کش��ف م ی کند‪».‬‬ ‫نویسندگان این س��ریال علیرضا محمدی و ایوب اقاخانی‬ ‫هستند و رضا کیانیان نقش س��عید یک مامور اطالعاتی را‬ ‫در محل وزارت اطالعات بازی م ی کند‪ .‬رضا کیانیان در مورد‬ ‫کار در سریال عامل سوم گفته اس��ت‪« :‬من پیش از این با‬ ‫محمد هادی پیرهادی و اب راهیم شیبانی کار کرده ام و کار با‬ ‫شیبانی را به عنوان کارگردانی که اینده بسیار خوبی در ای ران‬ ‫خواهد داشت دوست دارم‪ .‬من کل فیلمنامه را خواندم چون‬ ‫ب رای بازی باید کل فیلمنامه را م ی دانستم اما نظ رات خودم‬ ‫را هم به نویسنده‪ ،‬کارگردان و تهی ه کننده ارائه کردم‪ .‬انها هم‬ ‫نظ رات من را قبول کردند و من به این ترتیب بازی کردم‪ .‬از‬ ‫انجایی که ما بدون هماهنگی ب��ا تهی ه کننده نباید حرفی‬ ‫بزنیم و در قرارداد قید م ی شود که درباره نقش سخنی نگوییم ‬ ‫ترجیح م ی دهم که نقشم را تماشاگر ببیند چون من ادمی‬ ‫ هستم که قانون را رعایت م ی کنم‪».‬‬ ‫بسیار گسترده است و به لوکیشن های بسیاری نیاز دارد‪ .‬او ابتدا از ای ران‬ ‫باستان خود را به اروپا م ی رساند و درباره ایین مسیحیت تحقیق م ی کند‬ ‫که از فلسطین تا ترکیه را دربرم ی گیرد‪ .‬پس از ان به حجاز م ی اید و مکه‬ ‫و مدینه را م ی بیند و سرانجام به ای ران پس از اسالم مراجعت م ی کند‪.‬طبق‬ ‫اعالم می ر باقری نگارش فیلمنامه تا پایان سال به اتمام م ی رسد‪« .‬سلمان‬ ‫فارسی» در ‪ 40‬قس��مت ‪ 55‬دقیقه ای در گروه معارف‪ ،‬انقالب اسالمی و‬ ‫دفاع مقدس تولید م ی شود‪.‬‬ ‫معمایشاه‬ ‫شقایق فراهانی به جمع بازیگران پیوست‬ ‫داریوش ارجمند در نقش ایت اهلل بروجردی‬ ‫ش��قایق فراهانی به تازگی ب��ه جمع بازیگران س��ریال «قورباغه و قن��اری» اضافه‬ ‫شده است‪ .‬این س��ریال با هدف نحوه پیش��گیری و برخورد با عاملین فروش مواد مخدر‬ ‫و همچینین اگاهی بخش��یدن به خانواده ها درخصوص چگونگی نفوذ تولیدکنندگان و‬ ‫پخش کنندگان مواد مخدر بین جوانان به تصویر کشیده م ی شود‪ .‬فیلمنامه این سریال را‬ ‫حسین تراب نژاد نوشته است و داستان درباره عملیات ویژه فوق سری در نیروی انتظامی‬ ‫ اس��ت که فقط پنج نفر از ان اطالع دارند‪ .‬س��رهنگ مقدم باید به جای ناصر پاپتی میان‬ ‫قاچاقچیان نفوذ کند و ماموریت ویژه ای را به سرانجام برساند‪ .‬این ماموریت هم ب رای پلیس‬ ‫و هم قاچاقچیان موادمخدر از اهمیت ویژه ای برخوردار اس��ت‪ .‬مهدی فخی مزاده خود در‬ ‫جمع بازیگران این سریال قراردارد و قرار است عالوه بر کارگردانی‪ ،‬در نقش سرهنگ مقدم‬ ‫یا ناصر پاپتی بازی کند‪ .‬دیگر بازیگران این س��ریال حبیب دهقان نسب‪ ،‬بیوک میرزایی‪،‬‬ ‫رامین راستاد‪ ،‬مهدی کاسه س��از‪ ،‬گلناز خالصی‪ ،‬مهدی محمودی نژاد‪ ،‬حمید قل ی خانی و‬ ‫حکیمه وثاقتی هستند‪.‬‬ ‫داریوش ارجمند‪ ،‬نامزد ایفای نقش ایت اهلل بروجردی در سریال تلویزیونی «معمای‬ ‫شاه» به نویسندگی و کارگردانی محمدرضا ورزی شده اس��ت‪.‬تا امروز حدود ‪ 1650‬دقیقه‬ ‫از این سریال ضبط ش��ده و تصویربرداری تا پایان س��ال ادامه خواهد داشت‪ .‬گروه سازنده‬ ‫«معمای شاه» این روزها در شهرک غزالی مستقر و مشغول ضبط بخش های مربوط به‬ ‫زندگی خانوادگی دکتر احمد وزیری هس��تند که نقش او را سعید نیک پور بازی م ی کند‪ .‬از‬ ‫دو ماه پیش بازی گوهر خی راندیش در نقش طوبی‪ ،‬همسر دکتر احمد وزیری شروع شده‬ ‫است‪ .‬به تازگی نرگس محمدی هم به گروه اضافه شده و نقش گلنار‪ ،‬عروس این خانواده‬ ‫را بازی م ی کند‪ .‬همچنین امیریل ارجمند هم ایفاگر نقش پس��ر خانواده است که نماینده‬ ‫مجلس هم خواهد بود‪ .‬محمدرضا ورزی «کارگردان معمای شاه» درباره این سریال گفته‬ ‫است‪« :‬این خانواده نماد جامعه ای ران در ان زمان است‪ .‬فضا و برخی اتفاقات جامعه ان دوره‬ ‫از جمله اعتصابات‪ ،‬خیابان ها و درگیری ها را با حضور هر یک از شخصی ت های این خانواده‬ ‫در ماجراهای گوناگون خواهیم دید‪».‬‬ ‫چهارمین جشنواره بین المللی جام جم‬ ‫گذر از رنج ها‬ ‫چهارمین جشنواره بی ن المللی جام جم امسال در قالب هفت بخش برگزار خواهد‬ ‫شد تا بهترین اثار تولید و پخش شده تلویزیون انتخاب و معرفی شود‪.‬جشنواره جام جم‬ ‫امس��ال در قالب هفت بخش مجموعه نمایش��ی‪ ،‬فیلم تلویزیونی‪ ،‬ترکیبی‪ ،‬گفت وگو‬ ‫محور‪ ،‬بی ن الملل‪ ،‬ویژه و نیز بخش مردمی برگزار خواهد ش��د‪ .‬بخش «ویژه» جشنواره‬ ‫امس��ال اختصاص به انتخاب بهترین اثری دارد که در حوزه های فرهنگ (کتابخوانی‪،‬‬ ‫علوم انسانی‪ ،‬زبان و ادب فارسی)‪ ،‬مدیریت جهادی و بی داری اسالمی‪ ،‬در شبکه های سیما‬ ‫تولید و پخش شده است‪ .‬در جشنواره امس��ال موضوع رقابت اثار در سه بخش مردمی‪،‬‬ ‫مجموعه های نمایشی‪ ،‬گفت وگو محور‪ ،‬سبک زندگی‪ ،‬خانواده‪ ،‬محیط زیست و اقتصاد‬ ‫خواهد بود و رقابت در بخش ب رنامه های ترکیبی و تله فیلم ها نیز عمومی است‪ .‬همچنین‬ ‫در بخش مردمی‪ ،‬به بررسی اثار تولید شده از سوی مخاطبان رسانه ملی با موضوع سبک‬ ‫زندگی اسالمی ‪ -‬ای رانی و خانواده با محوریت سالمت‪ ،‬جمعیت‪ ،‬محیط زیست و اقتصاد‬ ‫مقاومتی پرداخته م ی شود‪.‬‬ ‫تصویربرداری س��ریال «گذر از رنج ها» به تازگی تمام شد و فقط بخش کوتاهی‬ ‫از تصویربرداری این سریال که مربوط به خارج از کش��ور م ی شود‪ ،‬باقی مانده است که‬ ‫به زودی قرار است گروه سازنده به یکی از کش��ورهای خارجی که مشابه انگلیس باشد‬ ‫سفر و این بخش را نیز ضبط کند‪ .‬داستان سریال «گذر از رنج ها» در حال و هوای دهه‬ ‫‪ 20‬م ی گذرد و درباره زنی است که با از دنیا رفتن مادرش متولد م ی شود‪ ،‬پدرش بار دیگر‬ ‫ازدواج م ی کند؛ البته این زن جدید با دختر کوچک مهربان اس��ت ام��ا همه خانواده در‬ ‫زندگی سخت روستایی با وضع مالی بد زندگی م ی کنند‪ .‬پژمان بازغی‪ ،‬بیژن امکانیان‪،‬‬ ‫پیام دهکردی‪ ،‬بابک حمیدیان‪ ،‬ماه چهره خلیلی‪ ،‬نگین معتضدی‪ ،‬ترالن پروانه‪ ،‬جعفر‬ ‫دهقان‪ ،‬ازیتا ترکاشوند‪ ،‬مه ران رجبی‪ ،‬حسین عابدینی‪ ،‬پردیس احمدیه‪ ،‬شیوا طاهری‪،‬‬ ‫غزاله رشیدی و‪ ...‬از بازیگران سریال فریدون حس ن پور هستند‪« .‬گذر از رنج ها» اکنون‬ ‫در مرحله اماده س��ازی موسیقی و مونتاژ به س��ر م ی برد تا پاییز امس��ال از شبکه اول‬ ‫روی انتن برود‪.‬‬ ‫خزان پدرساالر‬ ‫کارگردانیکیازمحبوب ترینسریال هایتلویزیوندرگذشت‬ ‫قلب خالق پدرساالر‪ ،‬این س��ال های اخر او را به تنگ‬ ‫اورده بود و اجازه نداد بیشتر از ‪ 67‬س��ال ب رای زندگی کردن‬ ‫فرصت داشته باشد‪ .‬او دو س��ال پیش تحت عمل جراحی‬ ‫قرار گرفت و بعد از دو سال تحمل روزهای بیماری در حالی‬ ‫که امیدوار بود از بستر بیماری بلند ش��ود و فیلم تازه اش را‬ ‫بس��ازد‪ ،‬از میان ما رفت‪ .‬خواجویی ‪24‬‬ ‫مرداد س��ال ‪ 1326‬در اصفه��ان متولد‬ ‫ش��د و کارش را با راه اندازی س��ینمای‬ ‫ازاد اصفهان ش��روع کرد‪ .‬بسیاری از ما‬ ‫او را با سریال پدرس��االر م ی شناسیم و‬ ‫فیلم س��ینمایی محیا که عاشقانه ای‬ ‫ارام و لطیف اس��ت‪ .‬خالق پدرساالر در‬ ‫مقام کارگردان فیلم های محیا‪ ،‬سیرک‬ ‫بزرگ و خان��ه اب��ری را در کارنامه دارد‪،‬‬ ‫ام��ا او قبل از هم��ه اینها ب��ا تلویزیون‬ ‫همکاری داش��ت و ب رای مخاطبان این‬ ‫رس��انه برنامه م ی ساخت‪ .‬ش��اید نسل‬ ‫امروز از اقای مطالعه‪ ،‬عکاس باش��ی یا‬ ‫هشت بهش��ت چیزی به خاطر نداشته‬ ‫باشد‪ ،‬اما پدرس��االر در دهه هفتاد یک‬ ‫اتفاق مهم بود که در ذهن نس��ل دیروز‬ ‫و امروز ماندگار ش��د‪ .‬او بعد از پدرس��االر‪ ،‬دبیرستان خضرا‪،‬‬ ‫کهنه سوار‪ ،‬رسم شی دایی‪ ،‬پس از سال ها و پیک راستان را هم‬ ‫ساخت که گرچه هی چ کدام به اندازه پدرساالر ماندگار نشدند‪،‬‬ ‫اما اثاری شریف و دغدغه مند محسوب م ی شوند و حکایت‬ ‫از نگاه و روحیه خالق خود دارن��د‪ .‬خواجویی به گواه همین‬ ‫یادگارها‪ ،‬کارگردانی ارام بوده که هرگاه فرصتی فراهم شده‬ ‫جاده چالوس‬ ‫حدیث فوالدوند به جمع‬ ‫بازیگران پیوست‬ ‫و حرفی ب رای گفتن داشته‪ ،‬دست به ساختن فیلم یا سریالی‬ ‫زده اس��ت‪ .‬در کارنامه حرفه ای او حدود ‪ 15‬اثر م ی توان دید‬ ‫که طی ‪ 40‬سال فعالیت حرفه ای او ساخته شده است و این‬ ‫یعنی فرصت خواهی و جاه طلبی در مرام و مسلک او معنایی‬ ‫نداشته است‪ .‬محمدعلی کشاورز‪ ،‬بازیگر نقش پدرساالر که‬ ‫در روزهای کسالت بیش از هر دوس��ت و همکاری جویای‬ ‫احوال خواجویی بوده‪ ،‬درباره او گفت‪« :‬خدا رحمت کند اکبر‬ ‫خواجویی را؛ او یکی از بهترین‪ ،‬باش��رف ترین و نجی ب ترین‬ ‫کارگردانان ای ران بود و در تمام مدتی که با او کار کردم‪ ،‬غیر‬ ‫از نجابت و کاردانی از این مرد هی��چ ندیدم‪ .‬فکر نم ی کنم‬ ‫دیگر مثل اقای خواجویی در این مملکت پیدا شود؛ چراکه‬ ‫زن خانواده در شمال می رسد‪ ،‬اعضای خانواده با رفتن به شمال و رونق‬ ‫دوباره رستوران متروکه س��عی دارند تا مشکالت اقتصادی را با اتحاد و‬ ‫همدلی حل کنند‪.‬‬ ‫در این مجموعه تلویزیونی بیژن امکانیان در نقش احمد زرین پدر‬ ‫خانواده‪ ،‬فاطمه گودرزی در نقش محبوبه مادر خانواده‪ ،‬محسن افشانی‬ ‫در نقش امیرعلی پس��ر خانواده و س��یما خضراب��ادی در نقش خدیجه‬ ‫دختر خانواده به ایفای صهمچنین علی رام نورایی‪ ،‬نیما شاهرخ شاهی‬ ‫و چندین چهره جدید که از میان فارغ التحصیالن هنر بازیگری و تئاتر‬ ‫انتخاب شده اند‪ ،‬از دیگر بازیگران این مجموعه هستند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫حدیث فوالدوند به جمع بازیگران س��ریال «ج��اده چالوس» به‬ ‫کارگردانی احمد معظمی پیوست‪ .‬این بازیگر که به تازگی مقابل دوربین‬ ‫این سریال قرار گرفته‪ ،‬در نقش بهنوش که یکی از اشپزان «رستوران‬ ‫یارا» است ایفای نقش می کند‪.‬‬ ‫‪ ۷۰‬درصد این س��ریال تصویربرداری شده اس��ت‪ .‬این مجموعه‬ ‫تلویزیون��ی که براس��اس طرحی از ارش قادری و نویس��ندگی ش��عله‬ ‫شریعتی و اعظم بهروز‪ ،‬نگارش شده است‪ ،‬روایت خانواده ای است که‬ ‫در تهران زندگی می کنند و پدر خانواده به علت بی تدبیری ش��ریکش‬ ‫ورشکست می شود و در این بین ارثیه ای (رستوران متروکه) به محبوبه‪،‬‬ ‫او در نجابت تک بود‪ .‬خواجویی ی��ک هنرمند به تمام معنا‬ ‫بود که نجابت او بهترین حس��نش بود‪ ».‬پیکر زنده یاد اکبر‬ ‫خواجویی‪ ،‬کارگردان سینما و تلویزیون ای ران با حضور تع دادی‬ ‫از هنرمندان از مقابل خانه سینما تش��ییع شد‪ ،‬هنرمندانی‬ ‫که همگی بر این نکته تاکید کردن��د که مرحوم خواجویی‬ ‫کارگردان ش��ریف و نجیبی بود‪ .‬کمند امی ر سلیمانی‪ ،‬فلورا‬ ‫س��ام‪ ،‬انوش��یروان و برزو ارجمند‪ ،‬حس��ن فتحی‪ ،‬سیامک‬ ‫اطلسی‪ ،‬احمد میرعالیی‪ ،‬س��یامک شایقی‪ ،‬محمدمهدی‬ ‫عسگرپور‪ ،‬حسن فتحی و محمد کمال ی پور در این مراسم‬ ‫حضور داشتند‪ .‬در ابتدای این مراسم کمال تبریزی‪ ،‬رئیس‬ ‫کانون کارگردانان س��ینمای ای ران گفت‪:‬‬ ‫«من از طرف کانون کارگردانان سینما به‬ ‫بازماندگان اکبر خواجویی تسلیت م ی گویم‬ ‫و امی��دوارم خداوند به انه��ا ارامش دهد‪.‬‬ ‫خواجویی را از نزدیک نم ی ش��ناختم اما با‬ ‫چند برخوردی که با او داشتم‪ ،‬حس کردم‬ ‫که انسان شریف و ارامی است‪ .‬او کارش را‬ ‫ارام و ب ی سر و صدا انجام م ی داد و مردم با‬ ‫اثارش ارتباط عمیقی برقرار کردند‪ .‬زمانی‬ ‫که مجموعه تلویزیونی «پدرساالر» پخش‬ ‫م ی ش��د همیش��ه خیابان ها خلوت بود و‬ ‫مردم به تماشای این سریال م ی نشستند‪».‬‬ ‫مریال زارعی هم که در مراسم تشییع جنازه‬ ‫خواجویی حضور داشت‪ ،‬درباره وی گفت‪:‬‬ ‫«این فق��دان عظیم را ب��ه جامعه هنری‬ ‫و خان��واده عزیز اکبر خواجویی تس��لیت‬ ‫م ی گوی��م‪ .‬عذرخواهی م ی کن��م که نم ی توان��م به خوبی‬ ‫صحبت کنم‪ .‬اکب��ر خواجویی به گردن من ح��ق دارد و از‬ ‫همی ن جا اعالم م ی کنم که رفتنش��ان سخت است‪ .‬اخالق‬ ‫خوب‪ ،‬روی خوش و مهربانی‪ ،‬صفاتی اس��ت که در او جمع‬ ‫م ی ش��ود‪ .‬این مرد انقدر نجیب بود که همه امروز به یادش‬ ‫افتادیم‪».‬‬ ‫دیدار‬ ‫رقابت اثار تلویزیونی امسال در هفت بخش‬ ‫گروه سازنده به خارج از کشور می روند‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫دکتر ابراهیمی‪ ،‬مدیرعامل بانک انصار‪:‬‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫سیاست های اقتصادی دولت‪ ،‬احتمال تک نرخی‬ ‫شدن تورم در میان مدت را افزایش داده است‬ ‫دکت��ر ابراهیم��ی‪ ،‬مدیرعامل بانک انص��ار که در‬ ‫مرکزاموزش شهیدمدرس استان البرز و درجمع ‪ 650‬نفر از‬ ‫نخبگان و مخترعان جوان کشور سخنرانی می کرد‪ ،‬ضمن‬ ‫تشریح شرایط اقتصادی کشور طی سال های گذشته و بیان‬ ‫سیاست های اقتصادی دولت در مهار تورم و مقابله با رکود‬ ‫اقتصادی‪ ،‬نسبت به تک نرخی شدن تورم در میان مدت ابراز‬ ‫امیدواری کرد‪ .‬دکت��ر ایت اله ابراهیم��ی‪ ،‬مدیرعامل بانک‬ ‫انصار که معاونان اعتبارات‪ ،‬پش��تیبانی‪ ،‬فاوا و جانشین اداره‬ ‫کل بازاریابی و تبلیغات بانک مذکور‪ ،‬او را در این گردهمایی‬ ‫همراه��ی می کردند‪ ،‬در ابتدا به ش��رایط اقتصادی کش��ور‬ ‫طی س��ال های گذشته اش��اره کرده و گفت‪« :‬افزایش ‪5/3‬‬ ‫برابری و ناگهانی نرخ ارز‪ ،‬رش��د ‪6‬براب��ری پایه پولی و پول‬ ‫پرقدرت‪ ،‬تورم بیش از ‪ 40‬درصد‪ ،‬رکود ناش��ی از تحریم ها‪،‬‬ ‫رش��د سرس��ام اور نهاده های تولید‪ ،‬عدم ت��وازن اطالعات‬ ‫اقتصادی‪ ،‬نرخ رشد منفی اقتصاد کشور و سرانجام بهره وری‬ ‫پایین موجب بروز عدم تعادل در اقتصاد کشور شده است‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک انصار در ادامه به چالش های دیگر اقتصاد و‬ ‫بانکداری کشور اشاره کرده و افزایش هزینه های تولید ناشی‬ ‫از نرخ باالی تورم‪ ،‬دشواری گشایش اعتبارات اسنادی ناشی‬ ‫از مشکالت تحریم و افزایش نقدینگی خواهی برای تامین‬ ‫سرمایه در گردش بنگاه ها را مورد اشاره قرارداد و افزود‪« :‬یک‬ ‫بیماری کهنه و مزمن در کشور که باید اقدام جدی ای درباره‬ ‫ان انجام گیرد‪ ،‬توجه به نقش بهره وری در رش��د اقتصادی‬ ‫کشور است‪ ».‬دکترابراهیمی پس از ان به لزوم تقویت سمت‬ ‫عرضه در اقتصاد‪ ،‬منطقی ش��دن سیاس��ت های تعیین نرخ‬ ‫برابری ارز خارجی و پول ملی‪ ،‬ت��وازن اطالعات اقتصادی‪،‬‬ ‫تداوم سیاس��ت های کنترل تورم و به ویژه‪ ،‬لزوم مهار تورم‬ ‫ناش��ی از اجرای مرحله دوم طرح هدفمندی یارانه ها اشاره‬ ‫کرده و گفت‪« :‬بس��ته اقتصادی دولت در راس��تای تحقق‬ ‫اقتصادمقاومتی تهیه ش��ده و دولت کوش��یده با حرکت به‬ ‫سوی اهداف برنامه ریزی شده اقتصادی قفل رکود تورمی‬ ‫را به سود مهار تورم بشکند و براین اساس باید انتظار داشت‬ ‫که ضمن کنترل تورم و مدیری��ت تک رقمی ان در اینده‪ ،‬با‬ ‫اجرای برنامه های خروج از رکود‪ ،‬شاهد رونق در بخش های‬ ‫مختلف اقتصادی باشیم‪ ».‬دکتر ابراهیمی پس از ان به اثار‬ ‫بی ثباتی در محیط کسب و کار کشور پرداخت و ان را خطری‬ ‫جدی برای اقتصاد کالن برشمرد و ازچندنرخی بودن ارز‪ ،‬به‬ ‫عنوان نمونه ای از بی ثبات��ی اقتصادی و عامل مداخله گر در‬ ‫سامانه های کنترل داخلی در شرکت ها و موسسات گوناگون‬ ‫یاد ک��رد و اضافه کرد‪« :‬عدم وجودتعادل در ش��اخص های‬ ‫اقتصادکالن و مدیریت دستوری ان باعث می شود تا در یک‬ ‫سیستم‪ ،‬نظام های کنترل داخلی از امتداد هم خارج شوند و‬ ‫میل به فساد و رانت رو به افزایش بگذارد و به همین جهت‬ ‫است که مقام معظم رهبری با اشرافشان به مسائل اقتصادی‬ ‫کالن کشور‪ ،‬طی چندس��ال گذش��ته ما را به تغییر شرایط‬ ‫کنونی و توسعه اقتصادمقاومتی و تحکیم مبانی اقتصادملی‬ ‫فراخوانده اند تا به اتکای اس��تعدادهای ف��راوان داخلی‪ ،‬به‬ ‫شکوفایی اقتصاد سالم اسالمی مبتنی بر کار وسرمایه ایرانی‬ ‫و تولید ملی اهتمام ورزیم‪ ».‬مدیرعامل بانک انصار در پایان‬ ‫به بیان جای��گاه و موضع بانک انص��ار در عرصه بانکداری‬ ‫کش��ور پرداخت و ضمن تاکید بر پیشتازی بانک در استقرار‬ ‫سیس��تم ‪ ،core banking‬امایش س��رزمینی فراگیر و‬ ‫بسیار مطلوب‪ ،‬دارابودن ‪100‬هزار سهامدار‪ ،‬بیش از ‪9‬میلیون‬ ‫مشتری و ‪13‬میلیون حس��اب فعال و انجام مسئولیت های‬ ‫اجتماعی بانک انصار را مزیت عمده ای برای بانک دانست‬ ‫و سخنان خود را با ارائه امار موفقیت های بانک انصار به این‬ ‫شرح به پایان برد‪« :‬استقرار س��امانه امنیتی غیرقابل نفوذ‪،‬‬ ‫کسب پی درپی مقام نخست کشور در سالمت اداری‪ ،‬کسب‬ ‫مقام اول در رعایت موازین ش��رعی‪ ،‬س��ومین بنگاه بزرگ‬ ‫سهامی کشور‪ ،‬رکورددار کاهش مطالبات معوق(‪ 5/2‬درصد)‪،‬‬ ‫‪ 5/1‬میلیارد تراکنش با تنها سه عملیات ناموفق در هر هزار‬ ‫تراکنش‪ ،‬برخورداری از پیشرفته ترین تجهیزات بانکداری‬ ‫الکترونیکی‪ ،‬اس��تقرار مدیریت دان��ش و ارتقای تحصیلی‬ ‫نیروهای انسانی متعهد و خبره بانک‪».‬‬ ‫پیام دکترایت اله ابراهیمی‪ ،‬مدیرعامل بانک‬ ‫انصار به مناسبت روز پزشک‬ ‫خجس��ته زادروز پربرکت ابوعلی سینا فیلسوف‪،‬‬ ‫پزشک و دانشمند بزرگ ایرانی را که روزپزشک نامیده شده‪،‬‬ ‫صرفا نباید روزی برای بزرگداشت قشری زحمتکش همچون‬ ‫دیگر اقشار جامعه دانست که وظیفه ای از وظایف گوناگون‬ ‫محوله را انج��ام می دهند‪ ،‬بلکه باید ان را روز گرامیداش��ت‬ ‫حافظان بهداشت و مدافعان سالمت جامعه و تجلیل از قشری‬ ‫موثر و محترم دانست که به سرپنجه تدبیر‪ ،‬تالش مجدانه و‬ ‫اهتمام ستودنی خویش تداوم حیات جامعه را میسر و با تامین‬ ‫سالمت جامعه‪ ،‬رشد و پیشرفت کمی و کیفی ان را تضمین‬ ‫می کنند‪ .‬در ش��رح عظمت نقش و تاثیر پزشکان در جامعه‬ ‫همین بس که می توان انان را مش��مول ایه ‪ 32‬سوره مائده‬ ‫در قران کریم دانس��ت چرا که می فرماید‪« :‬و هرکس��ی که‬ ‫نفس��ی را نجات دهد‪ ،‬گویا همه مردم را نجات داده است» و‬ ‫اینان با زحمت و تالش بسیار خویش بیماران را از االم و درد و‬ ‫بیماری های مهلک می رهانند و موجب تندرستی دوباره انان‬ ‫و در نتیجه سالمت کل جامعه می شوند‪ .‬بی تردید پزشکان‬ ‫مسلمان ایرانی و همه پزشکان موحد به عظمت نعمتی که‬ ‫خداوند بزرگ نصیبشان فرموده‪ ،‬واقفند و به خوبی می دانند‬ ‫که هرگاه علم پزشکی در سایه ارزش های الهی و اموزه های‬ ‫توحیدی به حیات خویش ادامه دهد و تعهد اجتماعی به اصلی‬ ‫بنیادی در طبابت تبدیل شود‪ ،‬نتیجه ای جز پیشرفت و فروغ‬ ‫دانش پزش��کی حاصل نمی ش��ود و بزرگ مردانی همچون‬ ‫ابوعلی س��ینا‪ ،‬حکیم جرجانی و محمدزکری��ای رازی ثمره‬ ‫شیرین این همنشینی اند و همچنین درخشش امروزی علم‬ ‫پزش��کی مدیون بهره مندی ان از انوار حکمت الهی است‪.‬‬ ‫بانک انصار به عنوان بانکی ارزشی و حامی اقشار پرمسئولیت‬ ‫و دارای ارزش های واال‪ ،‬فرصت را در این روز بزرگ غنیمت‬ ‫ش��مرده و به همه پزشکان و کادر پزش��کی کشور که بحق‬ ‫از مفاخر ای��ن مرزوبومند‪ ،‬درود می فرس��تد و ضمن ارزوی‬ ‫س�لامتی‪ ،‬نیک بختی و س��رافرازی یکایک ان��ان از درگاه‬ ‫پرعظمت الهی‪ ،‬امادگی خود را برای تعالی و پیش��رفت این‬ ‫جامعه شریف اعالم می دارد‪ .‬بانک انصار‪ /‬ایت اله ابراهیمی‬ ‫باحمایت مالی بانک انصار و حضور سه هزار‬ ‫پزش�ک و خانواده هایش�ان در وزارت کش�ور ‪:‬‬ ‫از ‪ 20‬چهره ممت�از جامعه پزش�کی در روز ملی‬ ‫پزشک تقدیر شد‬ ‫با حمایت مالی بانک انصار‪ ،‬روز اول ش��هریور‬ ‫امسال مصادف با زادروز ابوعلی س��ینا پزشک‪ ،‬فیلسوف و‬ ‫اندیشمند بزرگ ایرانی و روزپزش��ک‪ ،‬با تقدیر از ‪ 20‬چهره‬ ‫ممتاز جامعه پزش��کی و برگزاری جش��ن باشکوهی که در‬ ‫سالن سه هزارنفری وزارت کشور در تهران برگزارشد و در ان‬ ‫جمع کثیری از پزشکان‪ ،‬وزرای بهداشت و رفاه‪ ،‬رئیس نظام‬ ‫پزشکی کشور و برخی از نمایندگان مجلس‪ ،‬مدیران عامل‬ ‫بیمارستان ها حضور داش��تند و همچنین با برگزاری مراسم‬ ‫مشابه در ‪ 195‬شهر دیگر کشور‪ ،‬گرامی داشته شد‪ .‬به گزارش‬ ‫اداره کل بازاریابی و تبلیغات بانک انصار‪ ،‬تاالر بزرگ وزارت‬ ‫کشور‪ ،‬اول شهریورماه‪ ،‬میزبان سه هزار تن از اعضای جامعه‬ ‫پزشکی کشور وخانواده هایش��ان بود که به دعوت سازمان‬ ‫نظام پزش��کی کش��ور و حمایت مالی بانک انصار گردامده‬ ‫بودند تا در مراس��می به مناس��بت روزپزش��ک و با حضور‬ ‫مقامات ارشد کش��وری‪ ،‬وزرای بهداشت و رفاه‪ ،‬نمایندگان‬ ‫مجلس شورای اسالمی‪ ،‬مدیران عامل بیمارستان ها‪ ،‬روسای‬ ‫انجمن های علمی تخصصی و شخصیت های حوزه سالمت‪،‬‬ ‫شاهد تقدیر از ‪ ۲۰‬نفر از پزش��کان پیشکسوت‪ ،‬خیر‪ ،‬جانباز‪،‬‬ ‫ازاده و هنرمند کشور باشند‪.‬‬ ‫این گزارش می افزاید که در روز اول این مراسم که به‬ ‫مدت سه روز ادامه دارد تا بیش از ‪ 10‬هزار پزشک وخانواده‬ ‫ایشان شاهد بزرگداشت روزپزشک باشند‪ ،‬شرکت کنندگان‬ ‫شاهد اجرای زنده س��االر عقیلی‪ ،‬هنرمند برجسته موسیقی‬ ‫ایران بودند که گوشه هایی از هنرموسیقی اصیل ایرانی را به‬ ‫نمایش گذاشت‪ .‬همچنین روزهای دوم و سوم شهریور نیز‬ ‫شاهد برگزاری مراسم مشابه تحت عنوان جشنواره هنری‬ ‫ویژه جامعه پزشکی و خانواده هایشان خواهد بود که در ان‬ ‫دیگر هنرمندان کش��ور به اجرای برنامه می پردازند‪ .‬مراسم‬ ‫بزرگداشت روز پزشک که از سوی س��ازمان نظام پزشکی‬ ‫و با حمایت مالی بانک انصار و همکاری گروه شرکت های‬ ‫س��اختمانی ایرانیان اطلس‪ ،‬لیزینگ انصار و اس��تقرار یک‬ ‫ش��عبه کامل مکانیزه توسط مدیریت ش��عب استان تهران‬ ‫برگزار می شود‪ ،‬با برپایی نمایشگاهی از قابلیت های گسترده‬ ‫ی هلدینگ ایرانیان‬ ‫بانک انصار و پروژه های شاخص ساختمان ‬ ‫اطلس و لیزینگ همراه اس��ت ک��ه در ان بازدیدکنندگان‬ ‫می توانند ضمن اش��نایی با خدمات این بانک و پروژه های‬ ‫ساختمانی ش��رکت ایرانیان اطلس با عقد قرارداد از مزایای‬ ‫ویژه انها بهره مند ش��وند ی��ا از انواع خدم��ات بانکی انصار‬ ‫استفاده نمایند‪.‬‬ ‫بازدید مدیر عامل‬ ‫بانک مهر اقتصاد‬ ‫از تراکتور سازی ارومیه‬ ‫مدیرعامل بانک مهر اقتصاد به همراه مدیران شعب‬ ‫استان اذربایجان غربی از شرکت تراکتورسازی ارومیه بازدید‬ ‫کرد‪ .‬به گ��زارش روابط عموم��ی بانک مهر اقتصاد اس��تان‬ ‫اذربایجان غربی‪ ،‬دکتر غالمحس��ن تقی نت��اج – مدیر عامل‬ ‫بانک ‪ -‬در این بازدید با اش��اره به اهتمام بانک مهر اقتصاد در‬ ‫حمایت مالی از واحدهای تولی��دی و صنعتی‪ ،‬اظهار کرد‪« :‬در‬ ‫پیاده سازی اقتصاد مقاومتی نگاه مجموعه نظام بر قدرت داخلی‬ ‫معطوف است‪ ،‬بنا بر این حمایت از صنعت و تولید داخلی یکی‬ ‫از ضروریات تحقق اقتصاد مقاومتی محسوب می شود‪ ».‬دکتر‬ ‫نتاج با بیان اینکه مقوله توسعه و ترویج اقتصاد مقاومتی از رئوس‬ ‫برنامه های کاری بانک مهر اقتصاد اس��ت‪ ،‬خاطرنشان کرد‪:‬‬ ‫«این بانک سلسله فعالیت هایی را به منظور حمایت حداکثری‬ ‫از صنعت داخلی در اولویت قرار داده ک��ه تخصیص اعتبار به‬ ‫طرح های همراستا با اقتصاد مقاومتی از جمله این برنامه ها به‬ ‫شمار می رود‪ ».‬در ادامه این بازدید مشکینی‪ ،‬مدیرعامل شرکت‬ ‫تراکتورسازی ارومیه با ارائه گزارشی از چگونگی تولیدات این‬ ‫کارخانه گفت‪« :‬با ابتکار مدیران و کارکنان این مجموعه هم‬ ‫اینک بخشی از محصوالت تراکتورس��ازی ارومیه به خارج از‬ ‫کشور صادر می شود‪ ».‬وی با تقدیر از حمایت بانک مهر اقتصاد‬ ‫از شرکت تراکتورسازی ارومیه‪ ،‬خواستار استمرار حمایت های‬ ‫بانکی از این مجموعه تولیدی و صنعتی شد‪.‬‬ ‫مشارکت موسسه اعتباری کوثر در اجرای پروژه های‬ ‫رئیس بنیاد شهید از طرح های جدید‬ ‫در جلسه ای با حضور مدیرعامل موسسه اعتباری کوثر و استاندار زنجان توافقنامه همکاری و‬ ‫سرمایه گذاری جهت اجرای پروژه های اقتصادی و صنعتی به امضای دوطرف رسید‪ .‬به گزارش روابط‬ ‫عمومیموسسهاعتباریکوثر‪،‬دکتررضاییکهبههمراهچندتنازمعاونینموسسهبرایدیداربااستاندار‬ ‫و بحث و بررسی زمینه های همکاری‪ ،‬روز دوشنبه‪ 93/6/3‬به استان زنجان سفر کرده بود‪ ،‬ضمن تبریک‬ ‫هفته دولت با اعالم این مطلب که تاکنون چندین جلسه جهت بررسی زمینه های همکاری با مقامات‬ ‫و مسئولین استان برگزار گردیده و کارهای کارشناسی انجام شده و اخرین جلسه به واقع تایید مذاکرات‬ ‫گذشته است‪ ،‬اظهار داش��ت‪« :‬ما به طور جدی با یک حرکت منطقی‪ ،‬دقت و رصد کردن رخدادهای‬ ‫اقتصادی کشور با توجه به فرمایش رهبر معظم انقالب که ایشان امس��ال را سال اقتصاد و فرهنگ‬ ‫بامدیریت جهادی و عزم ملی نام نهاده اند و با هدف کمک به دولت خدمتگزار برانیم تا فعالیت خود را‬ ‫در عرصه های اقتصادی کشور گسترش داده و گام های محکمی را با توجه به سیاست های موسسه‬ ‫برداریم‪».‬درادامهجلسهاستاندارزنجانضمنخوشامدگوییبهدکتررضاییوهمکارانشان‪،‬استانزنجان‬ ‫را دارای ظرفیت های باالیی جهت سرمایه گذاری و اجرای پروژه های صنعتی و رفاهی دانسته و عنوان‬ ‫کرد‪« :‬با توجه به عزم جدی و بحمدهلل عملکرد خوب و مثبت موسسه اعتباری کوثر‪ ،‬امضای توافقنامه‬ ‫را با این موسسه اقدامی مثبت می دانم که نتایج خوبی را در پی خواهد داشت‪ ».‬وی خاطرنشان می سازد‪:‬‬ ‫«در توافقنامه تنظیم شده‪ ،‬موسسه اعتباری کوثر امادگی خود را برای اعطای تسهیالت جهت ایجاد‬ ‫کارخانهتولیدوساختخودرودرمحلتاسیساتموجوداعالمواستانداریزنجاننیزمتعهدشدنسبتبه‬ ‫واگذاری محل اجرای طرح برای مجموعه را فراهم نماید‪ .‬همچنین امادگی خود را جهت سرمایه گذاری‬ ‫در احداث پاالیشگاه زنجان در قالب ایجاد کنسرسیوم متشکل از شرکت های سرمایه گذاری و بانک به‬ ‫عنوان سهامدار اصلی اعالم و قرار شد استانداری در راستای جلب مشارکت و سرمایه گذاری بانک ها و‬ ‫شرکت های دیگر نیز هماهنگی الزم را به عمل اورد تا زمینه اجرایی شدن فراهم گردد‪ .‬به موجب این‬ ‫توافقنامه مقرر شد موسسه اعتباری کوثر سرمایه گذاری الزم را برای ایجاد زیرساختهای منطقه ویژه‬ ‫اقتصادی استان فراهم و استانداری نیز مجوزهای قانونی را برای شروع رسمی فعالیت های منطقه ویژه‬ ‫و جذب سرمایه گذاران داخلی و خارجی در منطقه پیگیری نماید‪».‬‬ ‫در مراسم افتتاحیه این نمایشگاه حجت االسالم والمسلمین سیدمحمد علی شهیدی‪،‬‬ ‫نماینده ولی فقیه و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران با حضور در غرفه بانک دی از دو محصول‬ ‫این بانک رونمایی کرد‪ .‬شهیدی با اشاره به طرح های «مسکن سازان» و «مشاغل تخصصی»‬ ‫اظهار امیدواری کرد که این گونه طرح ها عالوه بر کمک به اقتصاد کش��ور بتوانند متخصصان‬ ‫و نخبگان جامعه ب��ه خصوص ایثارگ��ران را یاری دهن��د‪ .‬معاون رئیس جمه��ور همچنین در‬ ‫مراسم افتتاحیه نمایش��گاه اظهار کرد‪« :‬تمام ایثارگران نخبه هستند و در تمام مراحل به خوبی‬ ‫درخشیده اند‪ .‬ما مدیون صاحبان اصلی این انقالب هستیم پس باید با اعتماد به انها از وجودشان‬ ‫در امور کشور استفاده کنیم‪ ».‬ش��هیدی افزود‪« :‬این نمایشگاه گوشه ای از فعالیت های اعضای‬ ‫تشکل ها و نخبگان شاهد و ایثارگری است که ما به انها افتخار می کنیم‪ ،‬ایثارگران باید با عرضه‬ ‫کارهای خود در جامعه به همگان نش��ان دهند که ننشسته اند و تا حدی توانمندند که محتاج به‬ ‫حقوق بنیاد نیستند‪».‬‬ ‫سرپرست شرکت تجارت الکترونیک دی منصوب شد‬ ‫دکتر احمد ش��فیع زاده در مراس��می ضمن تقدیر از مدیریت س��ابق ش��رکت تجارت‬ ‫الکترونیک‪ ،‬مهدی قاس��می را که هم اکنون معاون امور شعب بانک دی است با حفظ سمت به‬ ‫عنوان سرپرست جدید این شرکت معرفی کرد‪ .‬پیش از این مدیریت شرکت را مسعود منتظری‬ ‫برعهده داشت‪ .‬شرکت تجارت الکترونیک دی یکی از اعضای تشکیل دهنده گروه بزرگ مالی‬ ‫دی است که در اهداف و ماموریت های ان «ایجاد و گسترش بستر مناسب برای ارائه خدمات‬ ‫کارت های الکترونیکی و تجارت الکترونیکی» و نیز «شناخت و به کارگیری اخرین فناوری های‬ ‫جهان در زمینه خدمات کارت های الکترونیکی و تجارت الکترونیکی و بومی سازی ان در داخل‬ ‫کشور» دیده شده اس��ت‪ .‬همچنین «طراحی‪ ،‬تولید‪ ،‬ترویج و گس��ترش فرهنگ بهره گیری از‬ ‫خدمات کارت های الکترونیکی و تجارت الکترونیکی در بخش های مختلف اقتصادی کشور» و‬ ‫«پیش بینی نیازهای جدید جامعه در زمینه کارت های الکترونیکی و تجارت الکترونیکی و طراحی‬ ‫خدمات مربوط به ان» از دیگر وظایف این شرکت است‪.‬‬ ‫صنعتی و عمرانی استان زنجان‬ ‫بانک دی رونمایی کرد‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫بازار‬ ‫‪83‬‬ ‫بازار‬ ‫چند پیشنهاد برای رفع مشکل مطالبات معوق و‬ ‫سررسید گذشته سیستم بانک‬ ‫حسین کرمی‬ ‫بازار‬ ‫‪84‬‬ ‫مثلث | شماره ‪231‬‬ ‫معاون اعتبارات و تسهیالت‬ ‫موسسه اعتباری کوثر‬ ‫با توجه به اینکه نظام اقتصادی کشور اصوال بانک محور‬ ‫می باش��د‪ ،‬نظام بانکی یکی از ارکان اصلی نظام اقتصادی بوده‬ ‫که عملکرد صحیح و اصولی ان می تواند تاثیر بس��زایی بر رشد‬ ‫و ش��کوفایی اقتصادی داشته باش��د و طبیعتا عملکرد ناقص و‬ ‫غیرمطلوب ان می تواند ضربه های مهلکی بر پیکره اقتصاد وارد‬ ‫اورد‪ .‬بدون شک یکی از مهم ترین چالش های پیش روی نظام‬ ‫بانکی هر کشور افزایش مطالبات سررسید گذشته و معوق بانکی‬ ‫است که همچون توده ای منجمد س��دراهی فراروی کارایی و‬ ‫اثربخشینظامبانکیاست‪.‬درکشورمانیزنظامبانکیطیچندسال‬ ‫اخیرباسیرفزایندهمطالباتمعوقمواجهبودهکهمحصولشرایط‬ ‫خاصاقتصادی‪،‬اجتماعیوسیاسیازیکسووپرداختتسهیالت‬ ‫غیرواقعیوغیرکارشناسیازسویدیگرمی باشد‪.‬انچهمسلماست‬ ‫روندافزایشیمطالباتبرشبکهبازارپولیوعملکردنظامبانکیتاثیر‬ ‫قابل توجهیداشتهوتوانوام دهیبانک هارابیشازپیشتضعیف‬ ‫کردهاست‪.‬باگسترشمشکلمطالباتمعوق‪،‬بانک هاوموسسات‬ ‫ذینفعناچارابرایحلمشکلمزبوربهاستفادهازراهکارهایکوتاه‬ ‫مدت تمایل پیدا کرده اند که خود می تواند نقش مخربی در حل‬ ‫میان مدت و بلندمدت ان داشته باش��د‪ ،‬مثال با کاهش یا حذف‬ ‫جریمه تاخیر هر چند در کوتاه مدت نتایج نسبتا مثبتی به دست‬ ‫می اید‪،‬لیکندربررسیمشتریاندارایمطالباتسررسیدگذشته‬ ‫ومعوقکهدرششگروهبهشرحزیرتقسیم بندیشده اندمی توان‬ ‫چنیننتیجهگرفتکهنتایجمثبتکوتاه مدتاینگونهاقداماتدر‬ ‫قیاسبااثارمنفیمیان مدتوبلندمدتاعطایمشوق هایفوق‪،‬‬ ‫فاقدتوجیهمی باشد‪.‬‬ ‫‪-1‬مشتریانیکهتواناییتسویه حسابدارند‪،‬لیکنباتوجه‬ ‫بهنرختورممصلحتخودرادرحفظمنابعمالیبهدستامده‪،‬حتی‬ ‫بااحتسابسودوجریمهمی بینند‪.‬‬ ‫‪-2‬مشتریانیکهباتوجهبهبوروکراسیدریافتتسهیالت‬ ‫مجدد و ع��دم اطمینان از موافق��ت ارکان اعتب��اری تمایلی به‬ ‫تسویه حساب(درخصوصبدهیوتعهداتقبلیخود)ندارند‪.‬‬ ‫‪ -3‬مشتریانی که منتظر ارائه پاداش های بیشتر (از طرف‬ ‫دولت در سطح کالن یا بانک و موسسه مربوطه به صورت خاص)‬ ‫برایافرادبدحسابهستند‪.‬‬ ‫‪ -4‬مش��تریانی که متکی به عوامل صاحب نفوذ بوده و از‬ ‫تبعاتعدمپرداختتعهداتنگراننیستند‪.‬‬ ‫‪ -5‬مش��تریانی که با توجه به عدم هماهنگی کامل بین‬ ‫سیستم بانکی می توانند از سایر بانک ها و موسس��ات (در زمان‬ ‫بدحسابی)درقالبذینفعواحدواشخاصنزدیکبهخودهمچنان‬ ‫از دریافت تسهیالت جدید بهره مند باشند در این رابطه اقدامات‬ ‫خوبیصورتگرفتهولیبههیچوجهکافینیست‪.‬‬ ‫‪ -6‬افرادی که واقعا توان بازپرداخت را در مقاطع کوتاه مدت‬ ‫وخاصندارندکهتدابیریکهبرایاینگروهدرنظرگرفتهمی شود‪،‬‬ ‫بیشتردرجهتمنافعپنجگروهقبلیبههدرمی رود‪.‬‬ ‫بنابراین بایستی در ارائه طرح های مبارزه با ایجاد و فزونی‬ ‫مطالبات معوق این تفکیک بندی کامال لحاظ شود و الزم است‬ ‫به این نکته اشاره شود که متاسفانه در بین پنج گروه اول خصوصا‬ ‫گروه های‪ 5-4-1‬افرادزیادیهستندکهبهصورتهدفمند‪،‬برای‬ ‫دریافت تسهیالت به سیستم بانکی مراجعه می کنند که از ابتدا‬ ‫نیتی برای پرداخت ندارند‪ .‬بدیهی است وقتی منابع بانکی برای‬ ‫مدت طوالنی در اختیار عده ای (عمدتا سودجو) باقی بماند‪ ،‬امکان‬ ‫تقویتسرمایه گذاریواقعیدرکشورازبینخواهدرفت‪.‬قدرمسلم‬ ‫وقوعچنینحوادثی‪،‬بزرگترینضربهرابهاقتصادکالنکشوروارد‬ ‫می سازد و بدیهی خواهد بود که در شرایط مذکور‪ ،‬سیستم بانکی‬ ‫نتواند نقش صحیح خود را در اقتصاد ایف��ا نماید‪ .‬برای رفع کلی‬ ‫معضلمطالباتمعوقسیستمبانکیابتدابایستیعلتوجودچنین‬ ‫شرایطی را به درستی شناخت و در مورد رفع ان اقدام نمود‪ ،‬زیرا تا‬ ‫زمانی که علل پیدایش پدیده ای به قوت خود باقی باشد اگر چه‬ ‫ممکن است تالش های صورت گرفته برای رفع اثرات ان بتواند‬ ‫شرایط را تا حدودی بهبود بخشد لیکن نتایج حاصله مداوم نبوده‬ ‫و معضل کماکان به قوت خود باقی خواهد بود یا به عنوان مثال‬ ‫می توان گفت برای ریشه کن کردن پشه باید مرداب را از بین برد‪.‬‬ ‫مبارزهباپشهاگرچهشرطالزماستولیکافینیستلذابرایرفع‬ ‫مشکلافزایشمطالباتمعوقنظامبانکیبایدابتداعللافزایشان‬ ‫راشناختوبرایرفع انچاره جوییوسپسبامحدودکردناقالم‬ ‫ورودی در مورد وصول و کاهش مطالبات معوق موجود نیز اقدام‬ ‫نمود‪.‬برابرپژوهشبهعملامدهدرپژوهشکدهپولیوبانکیعوامل‬ ‫افزایش مطالبات سررسید گذشته و معوق بانکی را می توان به دو‬ ‫بخشدرون سازمانیوبرون سازمانیبهشرحزیرتفکیکنمود‪:‬‬ ‫‪ -1‬عوامل درون سازمانی‪:‬‬ ‫الف‪ :‬عدم وجود سیستم مناس��ب ارزیابی و اعتبارسنجی‬ ‫مشتریان‬ ‫ب‪:‬ضعفکیفیفرایندومراحلبررسیتسهیالت‬ ‫ج‪:‬عدمنظارتکافیدرنحوهمصرفتسهیالت‬ ‫‪-2‬عواملبرون سازمانی‪:‬‬ ‫الف‪:‬فاصلهنرخسودبانکیازنرخبهرهبازار‬ ‫ب‪:‬تفاوتنرختورمونرخسودسیستمبانکی‬ ‫ج‪:‬تغییراتنرخارز‬ ‫د‪:‬ساختاراقتصاددولتیونگاهدستوریبهبخشاعتباری‬ ‫ه‪:‬عدمثباتسیاست هایمالیوپولی‬ ‫و‪:‬تغییراتمکررقوانینومقررات‬ ‫همانطوری که مشاهده می شود سیستم بانکی که در حال‬ ‫حاضربهعنوانمتهماصلیبرایافزایشمطالباتمعوقانگشت ها‬ ‫به سمت او نشانه رفته خود قربانی عواملی است که در پیدایش ان‬ ‫نقشچندانینداشتهلذاباعنایتبهمواردفو قالذکربرایبرون رفت‬ ‫ازحالتفعلیانجامدواقدامبهشرحزیرضروریمی باشد‪:‬‬ ‫‪ -1‬اقداماتی که می تواند ب�ه عنوان جنبه های‬ ‫پیشگیرانهمدنظرقرارگیردوبایستیتوسطسیستم‬ ‫بانکیصورتپذیردکهعبارتاستاز‪:‬‬ ‫الف) توجه دقیق به صورت های مالی مش��تریان هنگام‬ ‫اعطایتسهیالت‬ ‫ب) حصول اطمینان معقول از بازگشت سرمایه و تناسب‬ ‫درامدمشتریبامبلغتسهیالت‬ ‫ج) تقویت کادر کارشناسی بانک ها یا استفاده از خدمات‬ ‫موسساتمشاوره ایمالیوسرمایه گذاری‬ ‫د) نظارت دقیق بر مصرف تسهیالت در بخش اقتصادی‬ ‫مربوطهوجلوگیریازجابه جاییانبهدیگربخش ها‬ ‫هـ) اجرای دقیق اخرین بخشنامه ها و دستورالعمل های‬ ‫صادره از سوی بانک مرکزی‬ ‫‪ -2‬عالوه بر رفع موانع برون س�ازمانی توسط‬ ‫تمامی ارگان ه�ای تاثیرگذار نق�ش بانک مرکزی‬ ‫جمهوری اسالمی و قوه قضائیه در خصوص معضل‬ ‫مربوطبهمطالباتسررسیدگذشتهومعوقازاهمیت‬ ‫ویژه ایبرخوردارمی باشد‪،‬لذاتوضیحبیشتریدراین‬ ‫موردضروریبهنظرمی رسد‪.‬‬ ‫الف) اس�تقالل عمل بانک مرکزی‪ :‬بانک مرکزی‬ ‫بایستیشرایطعمومیوخاصدریافت کنندگانتسهیالت‪،‬سقف‬ ‫و مدت تسهیالت پرداختی را بدون فشارهای خارج از بانک و با‬ ‫توجهبهوضعیتمنابعومصارفوشرایطاقتصادیکشور(تورمی‬ ‫یا رکودی یا ترکیبی از این دو) در داخل سیستم بانکی تعیین نماید‬ ‫تا بانک ها و موسسات بتوانند از سپرده هایی که وکالتا و به صورت‬ ‫امانتنزدسیستمبانکیسپردهشده(منابعمالیدراختیار)بهبهترین‬ ‫نحواستفادهنمودهوبهمنظورحصولاطمینانازبازگشتبهموقع‬ ‫منابعوثایقالزموکافینیزبراساسنظراتکارشناسیاخذنمایند‪.‬‬ ‫ب) سیستم قضایی و انتظامی‪ :‬اگر سیستم بانکی‬ ‫را به عنوان یک نی��از غیرقابل انکار در چرخه اقتصادی کش��ور‬ ‫بپذیریم‪،‬حمایتازاینمجموعهبرایانجامصحیحامورمحوله‪،‬از‬ ‫طریقسایردستگاه هایاداریازجملهقوه قضائیهنیزاجتناب ناپذیر‬ ‫خواهدبودوایجادمجموعه ایدرقوه قضائیهتحتعنواندادسرای‬ ‫خاصسیستمبانکیضروریخواهدبودتاپسازوصولدرخواست‬ ‫رسیدگی از طریق سیستم بانکی امور مربوط به وصول مطالبات‬ ‫سررسید گذشته و معوق بانک ها و موسس��ات را خارج از ضوابط‬ ‫دست وپاگیر فعلی و صرفا از طریق قراردادهای منعقده پیگیری‬ ‫نموده و دریافت مطالبات بانک ها را در اولویت قرار داده و با سرعت‬ ‫پیگیری نماید‪ .‬وجود چنین مجموعه ای دارای مزایایی به شرح‬ ‫زیرمی باشد‪:‬‬ ‫ب‪ )1-‬چنانچه سیستم بانکی اطمینان حاصل نماید که‬ ‫مطالباتش از طریق مجاری قانونی‪ ،‬به راحتی و بدون فوت وقت‬ ‫به حیطه وصول در می اید‪ ،‬قطعا نه تنها نیازی به دریافت وثایق‬ ‫گوناگون و س��ختگیرانه نخواهد بود لیکن چنی��ن امری تقریبا‬ ‫غیرعقالنیخواهدبودکهاینمسالهمی توانددغدغه هایمشتریان‬ ‫رابرایدریافتسریعتسهیالتبهحداقلرساندهورضایت مندی‬ ‫انانرافراهمنماید‪.‬‬ ‫ب‪)2-‬وصولبهموقعوراحتمطالبات‪،‬هزینه هایمربوط‬ ‫بهوصولمطالباتکهبخشمهمیازهزینه هایبانکیراتشکیل‬ ‫می دهد به حداقل ممکن رسانده و موجب می شود قیمت تمام‬ ‫شدهپولوخدماتبانکیبهطورقابلمالحظه ایکاهش یابدکه‬ ‫می تواندازفاکتورهاوشاخص هایمهماقتصادیباشد‪.‬‬ ‫ب –‪ )3‬وصول به موقع مطالبات‪ ،‬گردش صحیح پول در‬ ‫سیستمبانکیرابهدنبالداشتهوکاهشقیمتتمامشدهمی تواند‬ ‫تاثیرمثبتوسازنده ایبرنرخسودتسهیالتودرنتیجهسپرده ها‬ ‫داشتهباشد‪.‬‬