ماهنامه مثلث شماره 245

‫نمیخواستم‬ ‫تماشاگر ویران شود‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و چهل و پنج‪ 23/‬اذر‪ 88 /1393‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫نعمتی‪ :‬حزب ما‬ ‫مجلسساز نیست‬ ‫حزب علی الریجانی‬ ‫رفتهرفتهتشکیلمیشود‬ ‫گفتوگویمثلث‬ ‫با نرگس ابیار‬ ‫استراتژیانتقادصبورانه‬ ‫واکنش اصولگرایان منتقد اندیشههای دولت یازدهم به حمالت روحانی چگونه خواهد بود؟‬ ‫چرا حسن روحانی به منتقدان خود حمله میکند؟‬ ‫کارتر موافق گفتوگو‬ ‫با ایران است‬ ‫بیعت با‬ ‫حسین (ع)‬ ‫حلقه‬ ‫نولیبرالها‬ ‫پس گرفتن پرسپولیس‬ ‫کار سختی بود‬ ‫وزیر دفاع جدید امریکا‬ ‫کیست و چگونه فکر میکند؟‬ ‫نقش سوزان رایس در‬ ‫کابینهاوباماچیست؟‬ ‫حضور میلیونی راه پیمایان در‬ ‫اربعین حسینی نشانه چیست؟‬ ‫روایت محسن مهر علیزاده از‬ ‫بزرگترین جدال مالکیتی فوتبال ایران‬ ‫برکات و درسهای نهضت‬ ‫امام حسین (ع)‬ ‫وکذلکجعلنکمامهوسطالتکونواشهداعلیالناس‬ ‫ویکونالرسولعلیکمشهیدا‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫من از علمای محترم اذربایجان و اهل علم‬ ‫انجا و علمای ته ران و ب رادران علمای اهل سنت‬ ‫تشکر م ی‏کنم و سالمت و سعادت همه را از خداوند‬ ‫تعالی مسئلت م ی‏کنم‪ .‬در اســتانۀ شهر محرم‪،‬‬ ‫مصیبتی بر همه ما وارد شد و ان شهادت این پیر‬ ‫هشتادساله[‪[]1‬اســت]که عمر شریف خودش را‬ ‫در راه اســام و در راه خدمت به مردم و راه تهذیب‬ ‫جامعه صرف فرمود‪ .‬ملت ما از طفل شش ماهه‬ ‫تا پیرمرد هشتاد ســاله را در راه خدا فدا کرد و این‬ ‫‏الل علیه ـ است‪.‬‬ ‫اقتدا به بزرگمرد تاریخ‪ ،‬حضرت سی دالشهدا ـ سالم ّ‏‬ ‫‏الل علیه ـ به همه اموخت که در مقابل‬ ‫حضرت سی دالشهدا ـ سالم ّ‏‬ ‫ظلم‪ ،‬در مقابل ستم‪ ،‬در مقابل حکومت جائر چه باید کرد‪ .‬با اینکه‬ ‫یدانست که در این راه که م ی‏رود‪ ،‬راهی است که باید همۀ‬ ‫از اول م ‏‬ ‫اصحاب خودش و خانوادۀ خودش را فدا کند و این عزیزان اسالم را‬ ‫ب رای اسالم قربانی کند‪ ،‬لکن عاقبتش را هم م ی‏دانست‪ .‬اگر نبود‬ ‫ایننهضت؛نهضتحسینـعلی ‏هالسالمـیزیدواتباعیزیداسالمرا‬ ‫یدادند‪ .‬و از اول‪ ،‬اینها اعتقاد به اسالم نداشتند‬ ‫وارونه به مردم نشان م ‏‬ ‫و نسبت به اولیای اسالم حقد و حسد داشتند‪ .‬سیدالشهدا با این‬ ‫فداکاری که کرد‪ ،‬عالوه بر اینکه انها را به شکست رساند و اندکی که‬ ‫گذشت‪ ،‬مردم متوجه شدند که چه غائله‏ای و چه مصیبتی وارد شد‪.‬‬ ‫و همین مصیبت موجب به هم خوردن اوضاع بن ی‏امیه شد‪ ،‬عالوه‬ ‫بر این‪ ،‬در طول تاریخ اموخت به همه که راه همین است‪ .‬از قلّت عدد‬ ‫‪14- 21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫بیعتباحسین(ع)‬ ‫بامیراثاودنیاجایبهتریاست‬ ‫احیایاسالم‬ ‫درنگی در راز َسرو َری ان س َر َور‬ ‫‪22- 25‬‬ ‫گزارش‬ ‫عراقچی‪ :‬مذاکراتمسقطخیلیبدبود‬ ‫پاسخقاطعبهانگلیسی هایخبیث‬ ‫چرا«سیاسی»بازداشتشد؟‬ ‫سفیرجدیدکیست؟‬ ‫‪26- 43‬‬ ‫سیاست‬ ‫استراتژی انتقادصبورانه‬ ‫دولتنقشیدرلغوسخنرانی هانداشت‬ ‫اصولگرایانمقابلروحانیکارسختیدارند‬ ‫راست گراییجدید‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه‬ ‫و عادالنه از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه‬ ‫ضلع استقالل‪ ،‬ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب‬ ‫اسالمی‪ ،‬چارچوبش اســام‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گسترش‬ ‫و سیادت اسالم خواهی در سراســر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و‬ ‫پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪.‬‬ ‫مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایستادگی در برابر مقابالن‬ ‫گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری‬ ‫مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان فرهیختگان و‬ ‫نخبگان کشور است‪ .‬امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر‬ ‫و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و‬ ‫هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫دبیرتحریریه‪:‬مصطفیصادقی‬ ‫مشاورهنریسردبیر‪:‬یحییپاکدل‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫ی اسالم‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی ‪ -‬زهره دیانی ‪ -‬مینا عل ‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) ‪ -‬فاطمه کریمخان ‪-‬‬ ‫سارا میرشجاعی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬تقی میری (دبیر) ‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫نترسید‪،‬عدد‪،‬کارپیشنم ی‏برد‪،‬کیفیتاعداد‪،‬کیفیتجهاد‪،‬اعدای‬ ‫مقابل اعدا‪ ،‬ان است که کار را پیش م ی‏برد‪ .‬افراد ممکن است خیلی‬ ‫زیاد باشند‪ ،‬لکن در کیفیت ناقص باشند یا پوچ‪ .‬و افراد ممکن است‬ ‫کم باشند‪ ،‬لکن در کیفیت توانا باشند و سرافراز‪.‬‬ ‫شکست‏ناپذیری انقالب در پرتو عنایات الهی‬ ‫تاریخ‪ ،‬این نهضت ای ران را و این انقالب را فراموش نخواهد‬ ‫کرد‪ ،‬و این فداکاری‏ای که در همۀ قشرهای ملت اسالمی است در‬ ‫ای ران‪ ،‬فراموش نخواهد کرد‪ .‬و این وحدتی که بین اقشار ملت از‬ ‫هر طبقه هستند‪ ،‬بین ب رادران اهل سنت و ب رادران شیعی مذهب‪،‬‬ ‫تحقق پی دا کرده است و این اخوت اسالمی فراموش نخواهد شد‬ ‫و این انقالب به خواست خدای تبارک و تعالی شکست نخواهد‬ ‫خورد‪ .‬گو اینکه همۀ قدرتهای بزرگ دنیــا و انهایی که در بلوک‬ ‫شرق و غرب هستند‪ ،‬با انقالب ما دشمن باشند‪ ،‬گو اینکه‬ ‫همۀ رسانه‏های گروهی دنیا بر ضد این نهضت قلمفرسایی‬ ‫کنند و دروغپردازی؛ انچه حقیقت است‪ ،‬روشن خواهد بود‬ ‫و روشن خواهد شد‪ .‬ان روزی هم که حضرت سی دالشهدا را‬ ‫مظلوم شهید کردند‪ ،‬بعضی از اشخاصی که بودند‪ ،‬او را به‬ ‫اسم خارجی و اینکه در حکومت حق وقت‪ ،‬قیام کرده است‪،‬‬ ‫اینطور معرفی کردند‪ .‬لکن نور خدا م ی‏درخشــد و خواهد‬ ‫درخشید و عالم را خ واهد از نور پر کرد‪.‬‬ ‫محل‪ :‬ته ران‪ ،‬حسینیه جماران‬ ‫حضار‪ :‬ملکوتی‪ ،‬مسلم (نماینده امام و امام جمعه‬ ‫تبریز) ـ خطبا‪ ،‬علما‪ ،‬روحانیــون و مداحان قم‪ ،‬ته ران‪،‬‬ ‫اذربایجان شرقی و غ ربی‬ ‫پروفسورهسته ای‬ ‫سایهاوباما‬ ‫کارترازسیاستگفت وگوباایرانحمایتمی کند‬ ‫‪44- 56‬‬ ‫بینالملل‬ ‫گسلسیاهوسفید‬ ‫‪58-65‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫نمی خواستم تماشاگرویرانشود‬ ‫یغرورامیز‬ ‫زخم ‬ ‫همهمی ترسیدندفیلمضدجنگشود‬ ‫روضهمظلومیتیکملت‬ ‫توقف در واگذاری‬ ‫پسگرفتنپرسپولیسخیلیسختبود‬ ‫خصوصی سازیسرخابی هاشکستنمی خورد‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬نیما ملک نیازی ‪-‬فاطمه قنائی‬ ‫علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تقی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬محمد شکراللهی‪ ،‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬دکتر غالمحسن تقینتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫‪67-73‬‬ ‫ورزش‬ ‫طراح جلد‪ :‬یحیی پاکدل‬ ‫نمیخواستم‬ ‫تماشاگر ویران شود‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و چهل و پنج‪ 23/‬اذر‪ 88 /1393‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫نعمتی‪ :‬حزب ما‬ ‫مجلسساز نیست‬ ‫حزب علی الریجانی‬ ‫رفتهرفتهتشکیلمیشود‬ ‫گفتوگویمثلث‬ ‫با نرگس ابیار‬ ‫استراتژیانتقادصبورانه‬ ‫واکنش اصولگرایان منتقد اندیشههای دولت یازدهم به حمالت روحانی چگونه خواهد بود؟‬ ‫چرا حسن روحانی به منتقدان خود حمله میکند؟‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید بهشتی‪ ،‬خیابان پاکستان‪ ،‬کوچه دوازدهم‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،24‬واحد ‪1‬‬ ‫تلفن ‪88171506-8 :‬‬ ‫کارتر موافق گفتوگو‬ ‫با ایران است‬ ‫وزیر دفاع جدید امریکا‬ ‫کیست و چگونه فکر میکند؟‬ ‫حلقه‬ ‫نولیبرالها‬ ‫نقش سوزان رایس در‬ ‫کابینهاوباماچیست؟‬ ‫بیعت با‬ ‫حسین (ع)‬ ‫حضور میلیونی راه پیمایان در‬ ‫اربعین حسینی نشانه چیست؟‬ ‫پس گرفتن پرسپولیس‬ ‫کار سختی بود‬ ‫روایت محسن مهر علیزاده از‬ ‫بزرگترین جدال مالکیتی فوتبال ایران‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫به ما پیامک بزنید‪3000411711:‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینستاگرام هفته نامه مثلث فعال شده است‪ .‬کارب ران این شبکه اجتماعی‬ ‫م ی توانند با پیوســتن به اینســتاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه را‬ ‫مشاهده کنند‪.‬‬ ‫جبهه یا حزب؟‬ ‫‪ l‬ب رای دولتی که ادعای دفاع از ازادی بیان را دارد‬ ‫هیچ خوب نیست‪ ،‬منتقدانش را به دانشگاه راه ندهد‪.‬‬ ‫‪ l‬وقتی ادم م ی بیند ب رای روز دانشجوی امسال‬ ‫اقای شریعتمداری نم ی تواند در دانشگاه سخنرانی‬ ‫کند اما اقای خاتمی پیام تبلیغاتی م ی فرستد‪ ،‬کمی‬ ‫ماجرا عجیب م ی شود‪.‬‬ ‫‪ l‬نرخ دالر در الیحه بودجه امســال باالتر از حد‬ ‫معمول بسته شده است‪ .‬درســت است که دولت‬ ‫دو سالی اســت که بودجه را به موقع م ی دهد اما‬ ‫بازی با قیمت دالر کاری بود کــه دولت قبل هم‬ ‫انجام م ی داد‪.‬‬ ‫‪ l‬تظاه رات مردم امریکا مدعای خوبی است ب رای‬ ‫افشای این حقیقت که تا چه اندازه انها به حقوق بشر‬ ‫پایبند هستند‪ .‬همی ن طور گزارش سازمان سیا در‬ ‫مورد شکنجه متهمان‪.‬‬ ‫‪ l‬دوباره به انتخابات نزدیک شدیم‪ ،‬سیاسیون به‬ ‫یاد احزاب افتادن‪ .‬احزاب باید سال ها قبل از انتخابات‬ ‫دانه ای کاشته باشند که در انتخابات برداشت کنند‪،‬‬ ‫نه شب انتخابات به یاد تشکیل حزب بیفتند‪.‬‬ ‫‪ l‬فیلم شــیار ‪ 143‬واقعا تاثیرگذار است‪ .‬توصیه‬ ‫کنید مردم ببینند‪ .‬روایت ب ی نظیری است از عشق‬ ‫مادرانه و غ ربت بچه حزب الله ی ها‪.‬‬ ‫‪ l‬تذکر رهبری در متــن کوتاهی که به همایش‬ ‫مبارزه با فساد دادند را دولت ی ها جدی تر بگی رند‪ .‬کار‬ ‫عملی در مبارزه با فساد نیاز است‪.‬‬ ‫‪ l‬گفتند مذاکرات در ماه جاری و در سطح وزرا انجام‬ ‫م ی شود‪ .‬باز هم سریال تکراری شروع شد‪.‬‬ ‫‪8‬‬ ‫نتیجه امام در طبس‬ ‫‪ l‬درحالی که بورس به خاطر مسائل مذاکرات در‬ ‫شرایط خوبی نیست‪ ،‬چرا دولت و وزیر اقتصاد مردم‬ ‫را به سرمایه گذاری تشویق م ی کنند؟ اقای رسایی در‬ ‫مجلس هم تذکر دادند‪.‬‬ ‫‪245‬‬ ‫شماره ‪243‬‬ ‫مثلث | شماره‬ ‫مثلث‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫‪ l‬این همه زائر به کربال رفتند و دیدیم و شنیدیم‬ ‫که چقدر از انها استقبال و پذی رایی شد‪ .‬ایا در داخل و‬ ‫در کنار مرزها هم از این زائرها پذی رایی کردیم؟ دولت‬ ‫نباید ب رای برگشت انها ب رنامه ای داشته باشد؟‬ ‫در هفته های گذشته سایت مثلث تالش کرد تا به پرونده‬ ‫احزاب فراگیری که شخصی ت های سیاسی از هر دو جناح قصد‬ ‫راه اندازی ان را دارند‪ ،‬بپردازد‪ .‬زمزمه های زیادی وجود داشت که‬ ‫برخی از اصالح طلبان و از ســوی دیگر علی الریجانی قصد‬ ‫تشکیل حزبی فراگیر را در سر دارند‪.‬‬ ‫هفته گذشته مثلث انالین در گفت وگوها و گزارشاتی به‬ ‫س مجلس راه اندازی کند‪ ،‬پرداخته بود‪.‬‬ ‫حزبی که قرار است رئی ‬ ‫این مصاحب ه ها در سایت های مختلفی بازتاب داشت و ب راساس‬ ‫انها گزارشاتی نیز تهیه شــده بود‪ .‬سایت نماینده یکی از این‬ ‫سایت ها بود که با نگاه به این مصاحب ه ها گزارشی درباره حزب‬ ‫علی الریجانی منتشر کرده بود‪ .‬در این گزارش امده بود‪« :‬کاظم‬ ‫جاللی رئیس فراکسیون رهروان والیت پیش از این گفته بود‪:‬‬ ‫«ما بنای استفاده از دوپینگ رسانه ای را نداریم‪ ،‬بناب راین ترجیح‬ ‫م ی دهیم فعال چیزی مطرح نشود‪ .‬ما به دنبال ان هستیم تا کار‬ ‫را به صورت اصولی انجام بدهیم‪ ،‬همان طرز تفکری را که در‬ ‫داخل دنبال م ی کردیم در حزب خ واهیم داشت‪ ،‬به عالوه انکه از‬ ‫نیروهای داخل و خارج از مجلس نیز استفاده م ی کنیم‪».‬‬ ‫با این حال یکی از فعاالن سیاسی اصولگرا که تشکل‬ ‫متبوعش در قطار جبهه پیروان ســوار شده است‪ ،‬موضعی‬ ‫متفاوت نسبت به حزب منتسب به علی الریجانی بیان کرد‪.‬‬ ‫حمیدرضا فوالدگر‪ ،‬عضو شورای مرکزی جامعه اسالمی‬ ‫مهندسین (از احزاب همسو با الریجانی) به انتقاد از شاکله‬ ‫این حزب پرداخت و به مثلث انالین گفت‪« :‬حزب الریجانی‬ ‫نم ی تواند همه رهروان را جذب کند‪ ،‬این تشــکل بیشتر به‬ ‫جبهه شبیه اســت تا حزب‪ .‬طبعا حزب رهروان والیت باید‬ ‫روشن کند که در حرکت کلی وحدت اصولگرایان م ی خواهد‬ ‫نقش افرین باشــد یا خیر؟ اگر بخواهد در گفتمان اعتدال‬ ‫تعریف شــود قطعا اکثریت اصولگرایان عضو فراکسیون با‬ ‫ان همراهی نم ی کنند چون باید مشــخص شود که با چه‬ ‫کسانی م ی خواهد ائتالف کند‪ ،‬اگر هدف ائتالف با حامیان‬ ‫دولت باشد‪ ،‬دیگر بعید است که اکثریت اصولگرایان عضو‬ ‫فراکسیون رهروان را با خود همراه ببیند‪».‬‬ ‫وی همچنین در پاسخ به اینکه «حزب رهروان والیت‬ ‫نسبت خود را با جبهه پیروان خط امام و رهبری که تاکنون‬ ‫حامی اصلی اقای الریجانی بوده چگونه تعریف م ی کند؟»‬ ‫تاکید کرد‪« :‬این یک ســوال دیگری اســت چون خیلی‬ ‫از اعضای فراکســیون اصولگرایان رهــروان والیت عضو‬ ‫فراکسیون موتلفه یا فراکسیون جامعه اسالمی مهندسین‬ ‫در مجلس هستند‪ ،‬دو فراکســیونی که در جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهبری عضویت دارند‪ ،‬از انجا که این جبهه معتقد‬ ‫به قرار گرفتن در ائتالف کلی اصولگرایان اســت‪ ،‬سوال‬ ‫یادشده باید از طرف متولیان امر تشکیل حزب رهروان پاسخ‬ ‫داده شود‪ ».‬سایت نماینده با نگاه به مصاحبه فوالدگر با مثلث‬ ‫در انتها این گونه جمع بندی م ی کند‪« :‬باید منتظر ماند و دید از‬ ‫ساختار و شاکله حزب منتسب به الریجانی چه زمانی رونمایی‬ ‫خواهد شد و چه کسانی در حلقه اصلی این حزب قرار خواهند‬ ‫گرفت‪ .‬ایا حزب منتسب به الریجانی همسو با دولت اعتدال‬ ‫خ واهد بود؟ ایا یاران او در احزابی همچون موتلفه و مهندسین در‬ ‫این حزب به عنوان بازیگر یا باالتر از ان در قالب کارگردان ظهور‬ ‫پی دا خ واهند کرد؟»‬ ‫‪ l‬یک نماینده مجلس گفتــه یک نفر ‪ 70‬درصد‬ ‫سهام سه بانک را در اختیار دارد‪ .‬مشکل می زان مال‬ ‫نیست‪ ،‬نحوه تحصیل ان است‪ .‬اگر مشکلی دارد‬ ‫حتما برخورد کنید‪.‬‬ ‫مداحان مشهور‬ ‫تالش م ی کند از طریق خرید زمان ان‬ ‫را محدود کند‪ .‬ای ران نیز تالش م ی کند‬ ‫تا حد ممکن ظرفیت غن ی سازی خود‬ ‫را حفظ کند و در عین حال از شــدت‬ ‫فشارهای اقتصادی بکاهد‪ .‬به همین‬ ‫منظور‪ ،‬ای ران نیز با زمان بازی م ی کند‪.‬‬ ‫واقعیت این اســت که هیچ وضعیت‬ ‫ب ی پایانی‪ ،‬نه برای برنامه هسته ای و‬ ‫نه برای کاهش تحریم ها وجود ندارد‪.‬‬ ‫بنابراین هر توافق جامعی در بهترین‬ ‫وضعیت‪ ،‬موقت خواهد بود‪ .‬در چنین‬ ‫محیط سیاسی پرتردیدی‪ ،‬این موضوع‬ ‫منطقی نخواهد بود‪ ،‬فــارغ از اینکه‬ ‫مذاکره کنندگان چقدر معتدل باشــند و حس ن نیت داشته‬ ‫باشند‪ .‬حقیقت این است که ایران م ی داند چه م ی خواهد‪:‬‬ ‫«حفظ ظرفیت غن ی سازی اورانیوم تا حد ممکن و رهاسازی‬ ‫خود از رژیم تحریم ها‪ ».‬در مورد امریکا نیز همی ن طور است‪.‬‬ ‫به همین دلیل سخت اســت باور کنیم که این مشکل در‬ ‫شش ماه اینده نیز حل شود‪».‬‬ ‫متن کامل ترجمه شــده مقاله‬ ‫ارون دیوید میلر و جیسون برادسکی‬ ‫که ب رای موسسه واشنگتن نوشته شده‬ ‫بودند‪ ،‬هفته گذشــته در سایت مثلث‬ ‫منتشر شد که مورد توجه قرار گرفته‬ ‫بود‪ .‬نویسندگان در این مقاله تحلیلی‬ ‫مذاکرات هســته ای ایــران و غرب را‬ ‫با نگاه موشــکافانه ای مورد بررسی‬ ‫قرار داده بودند‪ .‬انهــا به دنبال یافتن‬ ‫پاسخ برای این پرسش بودند که چرا‬ ‫تنها دستاوردی که حاصل شد‪ ،‬تمدید‬ ‫هفت ماهه توافق قبلی بود؟‬ ‫نویســندگان مقاله موسســه‬ ‫واشنگتن پس از بررســی وضعیت داخلی هر دو کشور و‬ ‫نقش ظریف و روحانی در ایــن مذاکرات نتیجه م ی گیرند‪:‬‬ ‫«اکنون که کنگره به دست جمهوریخواهان افتاده ‪ -‬رسیدن‬ ‫به توافق را غیرممکن ســازد‪ .‬اما موضوع اساس ی تری که‬ ‫وجود دارد یک «گسســتگی اســتراتژیک» است‪ .‬غرب‬ ‫نم ی تواند جلوی برنامه هســته ای ای ران را بگیرد‪ ،‬بناب راین‬ ‫اختالف ندا و صدا‬ ‫گفت وگویی که سرانجامش به انتشار متنی منجر شد که‬ ‫در ان صادق خ رازی صراحتا اعالم کرد که هرگز قصد ندارد‬ ‫رقیب روحانی شود‪ .‬متن کامل به همراه تصاویر مربوط به‬ ‫این انتقادات و جدال قلمی میــان دو نیروی اصالح طلب‬ ‫به طور کامل در مثلث انالین بازتاب داده شد که مورد توجه‬ ‫خوانندگان قرار گرفته بود‪.‬‬ ‫در نهایت صــادق خ رازی خطاب بــه منتقدانش در‬ ‫صفحه شخص ی اش نوشــت‪« :‬در مورد شخص اینجانب‬ ‫شایعات مختلف و اتهامات واهی سر داده م ی شود که جدا‬ ‫باید از شر شــیطان به خداوند خبیر و بصیر پناه برد‪ ،‬اخی را‬ ‫شایع ه ای مبنی بر کاندیداتوری اینجانب در انتخابات ‪١٣٩٦‬‬ ‫به صورت گسترده در شبکه ها مجازی مطرح شد که خ رازی‬ ‫رقیب روحانی خواهد شد!‬ ‫من قاطعانه این شایعه را نه تنها رد م ی کنم بلکه به‬ ‫کسانی که به این قبیل شــایعات دامن م ی زنند‪ ،‬عرض‬ ‫م ی کنم ســابقه اشنایی و رفاقت و دوســتی من و جناب‬ ‫اقای دکتــر روحانــی را نم ی دانند و نم ی دانیــد‪ ».‬بعد از‬ ‫این اطالعیه بود کــه اکبر منتجبی نیــز در متنی از وی‬ ‫عذرخواهی کرده بود‪.‬‬ ‫هنوز مدت زمانی زیادی نیســت که حزب ندا مجوز‬ ‫فعالیت رسم ی اش را از وزارت کشور دریافت کرده است‪ .‬با‬ ‫این حال حجم زیادی از اخبار مربوط به اصالح طلبان به این‬ ‫حزب مربوط م ی شود‪ .‬اظهارنظرها و مواضع شخصی ت های‬ ‫این حزب در رسانه ها به طور ویژه ای بازتاب پیدا م ی کند‪.‬‬ ‫پس از انکــه در اواخر هفته گذشــته‪ ،‬مصاحب ه ای از‬ ‫صادق خ رازی در رسانه ها منتشر شد‪ ،‬حجم زیادی از انتقادات‬ ‫به اعضای ندا‪ ،‬به خصوص نسبت به صادق خ رازی روانه شد‪.‬‬ ‫صادق خ رازی در این مصاحبــه از احتمال کاندیداتوری اش‬ ‫ب رای انتخابات سال ‪ 96‬ســخن گفته بود‪ .‬همین موضوع‬ ‫دستمایه ای شد ب رای انتقاد معاون سردبیر هفته نامه صدا‪.‬‬ ‫اکبر منتجبی در صفحه شخص ی اش در فیسبوک نسبت‬ ‫به این مصاحبه واکنش نشان داد‪.‬‬ ‫گفتنی اســت پیش از ان نیز هنــگام بیرون امدن‬ ‫خبرهای مربوط به راه اندازی این حــزب‪ ،‬این هفته نامه در‬ ‫گزارشاتی انتقاداتی را به ان وارد کرده بود‪.‬‬ ‫نوشته اکبر منتجبی باعث شد تا وی با بهروز شجاعی‬ ‫(روزنامه نگاری که در صدا هم مقاالتی م ی نوشت و مسئول‬ ‫اطالع رسانی حزب نداســت) وارد یک جدال قلمی شوند‪.‬‬ ‫کوهنوردی معاون اول‬ ‫رئی س جمهور‬ ‫در این ســتون نظراتی که مخاطبان‬ ‫سایت مثلث انالین روی خبرها داده اند‬ ‫منتشر م ی شود‪:‬‬ ‫رهبر معظم انقالب‪ :‬این سمینار و امثال ان‬ ‫بناست چه معجزه ای بکند؟‬ ‫دولت روحانی باید هرچه سریعتر به موضوع‬ ‫رسیدگی کند‪ .‬رهبری در این تذکر یک جمله ای‬ ‫دارند کــه خیلی مهم اســت‪ .‬گفتنــد‪« :‬مگر‬ ‫مســئوالن وضعیت را نم ی داننــد؟» خب این‬ ‫مشخص م ی کند که لزوم رسیدگی باید خیلی‬ ‫بیشتر از ان باشد که فکر م ی کنند‪.‬‬ ‫تو را به خدا تالش کنید مردم همان طور که‬ ‫رهبر فرزانه انقالب گفتنــد نتیجه این مبارزه با‬ ‫فساد را در عمل لمس کنند‪ .‬هیچ چیز به اندازه‬ ‫مبارزه با فساد مالی که فســادهای سیاسی و‬ ‫اجتماعی را به وجود م ی اورد و گسترش م ی دهد‪،‬‬ ‫اهمیت ندارد‪.‬‬ ‫جدال دالور ‪ -‬دلواپس برای بهارستان‬ ‫اگر تصــور م ی کنید که مســاله مذاکرات‬ ‫نم ی تواند در بهارستان تاثیر داشته باشد سخت‬ ‫در اشتباه هســتید‪ .‬اما شــاید به اندازه ای که‬ ‫برخ ی ها تصور م ی کنند‪ ،‬نباشد‪ .‬دولت دو سال‬ ‫زمان گذاشته تا موضوع هســته ای و تعامل با‬ ‫خارج را حل کند‪ .‬دو سال بعدی را هم به داخل‬ ‫م ی رسد‪.‬‬ ‫به نظر مــن حرف های تنــد روحانی در‬ ‫روز دانشــجو و همی ن طور همایش مبارزه با‬ ‫فســاد که عمده رویکرد ان داخلی بود‪ ،‬نشان‬ ‫م ی دهد که روحانی همزمان با مساله خارجی‬ ‫به داخلی نیز توجه دارد‪ .‬مــا به طور حتم بعد‬ ‫از اتمام ماجرای توافق با دو دســتگی روبه رو‬ ‫م ی شویم‪ .‬دسته اول اظهار شادی م ی کنند و‬ ‫دسته دوم به مخالف ب ر م ی خیزند و این به نفع‬ ‫کل کشور نیست‪.‬‬ ‫ل س انجلس تایمز‪ :‬شــاید ایران ی ها میز‬ ‫مذاکره را ترک کنند‬ ‫کاش ایــران چنین جســارتی را به خرج‬ ‫دهد‪ .‬در خبرها بود که اقای ظریف در مسقط‬ ‫بسیار ناراحت شده و حتی با داد و فریاد روی‬ ‫میز کوبیده اســت‪ .‬کاش همان مقطع ما به‬ ‫جای تمدید توافق نشــان م ی دادیم که هنوز‬ ‫توان این را داریــم که برگردیــم و بار دیگر‬ ‫غن ی ســازی ‪ 20‬درصد و حتی بیشتر را از سر‬ ‫بگیریم‪ .‬جهان امروز فهمیــده که این ایران‬ ‫نیست که بهانه م ی اورد‪.‬‬ ‫ترک میز مذاکره یکی از روش های مرسوم‬ ‫در مذاکرات است‪ .‬گاهی الزم است حتی اگر در‬ ‫دل نم ی خواهید این کار را بکنید‪ ،‬وانمود کنید‬ ‫که مذاکره را ترک خواهید کرد‪ .‬کاش از این ابزار‬ ‫هم استفاده کنند‪.‬‬ ‫‪245‬‬ ‫شماره ‪243‬‬ ‫مثلث | شماره‬ ‫مثلث‬ ‫راه اندازی اینستاگرام‬ ‫علی الریجانی‬ ‫روی خط مثلث انالین‪:‬‬ ‫‪MOSALAS.IR‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫چه چیزی جشن دیپلماتیک در وین را برهم زد؟‬ ‫‪9‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عک س های خبری به ما م ی رسد‪ .‬تعداد این‬ ‫عک س ها انقدر زیاد اســت که گاهی ب ه راحتی از کنار ان عبور م ی کنیم اما‬ ‫شاید بهتر باشد روی بعضی از عک س ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث‬ ‫در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور عک س ها از نو یاداوری م ی کند‪.‬‬ ‫‪10‬‬ ‫دیدار دبی ران کل هفت حزب سیاسی کشور‬ ‫بارئیسمجمعتشخیصمصلحتنظام‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫کنف رانس«جهانعلیه‬ ‫خشونت و اف راطی گری»‬ ‫سفر معاون اول رئی س جمهور به همدان‬ ‫دبیر شــورای عالی امنیت ملی‬ ‫گفت‪« :‬امروز افکار عمومی جهان‬ ‫بــا ارزیابی اقدامــات و اظهارات‬ ‫کشــورهای مختلف بــه خوبی‬ ‫م ی توانــد فاصله ادعــا تا مقابله‬ ‫واقعی با تروریسم را درک کند‪».‬‬ ‫معاون اول رئی س جمهــوری گفت‪« :‬در‬ ‫بودجه ســال ‪ 94‬منابعی دیده شده که‬ ‫در زمینه اشتغال در سال اینده گام های‬ ‫بهتری برداریم و تا اخر سال جاری‪ ،‬کشور‬ ‫از نظر اقتصادی متحول شــده و خروج‬ ‫کشور از رکود قطعی م ی شود‪».‬‬ ‫تقدیم بودجه ‪94‬‬ ‫دیدارهای رییس جمهور با‬ ‫خانواده شهدا و ایثارگران‬ ‫دیدار وزیر امور خارجه ایران و عراق‬ ‫دیدار ولید معلم با دبیر شورای عالی‬ ‫امنیت ملی‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫همایش نقش جنبش دانشجویی‬ ‫در تحوالت اسالمی‬ ‫‪11‬‬ ‫نخســت وزیر ع راق به امادگ ی کشورش ب رای‬ ‫تامین امنیت م راسم اربعین حسینی ب ه ویژه‬ ‫در شهر مقدس کربال اشاره کرد و گفت‪« :‬ب رای‬ ‫استقبال از زائ ران اربعین حسینی تدابیر کامل‬ ‫امنیتی در نظر گرفته شده است‪».‬‬ ‫«زیاد ابوعین» وزیر فلسطینی در حمله نیروهای‬ ‫امنیتی رژی م صهیونیســتی در ک رانه باختری به‬ ‫شهادت رسید‪ .‬او‪ ،‬وزیر مسئول مقاومت در ب رابر‬ ‫ساخت دیوار حائل و شهرک سازی در سرزمی ن های‬ ‫اشغالی بود‪.‬‬ ‫دیدار تیم های فوتسال منتخب نمایندگان‬ ‫مجلس و پیشکسوتان تیم ملی‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫‪12‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫ادامه اعتراضات به تبعیض نژادی در امریکا‬ ‫درگیری خیابانی در یونان‬ ‫جنگ در مرز دو سودان‬ ‫معاون توســعه ورزش حرفه ای و قهرمانی وزارت‬ ‫ورزش و جوانان در خصوص تشــکیل نشــدن‬ ‫تی م ملی فوتبال زنان و پاسخگو نبودن فدراسیون‬ ‫در این زمینه اخطار داد که اگر پاسخگو نباشند یا‬ ‫تیم تشکیل نشده باشد با انها برخورد م ی شود‪.‬‬ ‫ک ی روش در نشســت خبری گفــت‪« :‬خیل ی ها پس از‬ ‫صرف یک وعده غذای خوب م ی خوابند اما برخی از انرژی‬ ‫ب ه دســت امده استفاده کرده و بیشتر تالش م ی کنند که‬ ‫متاسفانه ما پس از پایان جام جهانی خوابیدیم و حاال باید‬ ‫از این ‪ 45‬روز نهایت استفاده را ببریم‪».‬‬ ‫اهدای تندیس سوگواره ائی ن های‬ ‫مذهبی به محمدعلی کشاوز‬ ‫خدمت به زائران اباعبداهلل الحسین (ع)‬ ‫نشست خبری جشنواره فیلم عمار‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫نفت به فینال جام حذفی رسید‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫سلفی با عادل فردوس ی پور‬ ‫‪13‬‬ ‫درباره گفتارها‬ ‫گفتارها‬ ‫بیعتباحسین(ع)‬ ‫گفتارها‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫شهرهایی که در روزگار شهادت امام حسین(ع) مقر حکومت‬ ‫امویان بود پس از ‪14‬قرن در اختیار شیعیان و لبریز از‬ ‫راهپیمایان عاشق اباعبداهلل شده است‬ ‫گفتارها‪،‬سخن ما نیست‪،‬حرف روزنام ه نگاران و کارشناسانی‬ ‫است که در محی ط های تخصص ی شان با گرای ش های مختلف به‬ ‫موضوعات مختلف پرداخته اند؛ یک نگاه ازاد که مثلث با افتخار‬ ‫ان را میزبانی م ی کند‪ .‬این حرف ها‪ ،‬موضع نویسندگانشان است‪،‬‬ ‫ما فقط بستر انتشار انیم‪.‬‬ ‫با میراث او‬ ‫دنیا جای بهتری است‬ ‫راهپیماییاربعینچه‬ ‫پیامی ب رای جهان دارد؟‬ ‫احیای اسالم‬ ‫ان شاء اهلل در عمل هم‬ ‫ک ربالییشویم‪...‬‬ ‫درنگی در راز َس رو َری‬ ‫ان س َر َور‬ ‫جمیلبود‪،‬جمیالبدن‬ ‫جمیالسر‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪15‬‬ ‫گفتارها‬ ‫با میراث او دنیا جای بهتری است‬ ‫راهپیمایی اربعین چه پیامی برای جهان دارد؟‬ ‫سیدمهدی المدرس‬ ‫دین پژوه‬ ‫مهدی المدرسی روحانی متعلق به خاندان‬ ‫برجسته المدرســی عراق‪ ،‬در یادداشت بلندی‬ ‫برای نشــری ه هافینگتون پست امریکا‪ ،‬اربعین‬ ‫و راهپیمایی ســنتی عظیم پیش از ان را برای‬ ‫مخاطبان غربی‪ ،‬تشــریح کرده اســت‪ .‬نگاه و‬ ‫روایت المدرسی‪ ،‬حتی برای انانی که با اربعین‬ ‫و قیام امام حسین (ع) اشنا هستند هم جذاب و‬ ‫خواندنی است‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫نه حج مسلمانان است و نه کوب مالی هندوها‪ .‬ان طور‬ ‫که شناخته م ی شــود‪ ،‬اربعین‪ ،‬پرجمعی ت ترین گردهمایی‬ ‫دنیاست و احتماال تازه اولین بار است که درباره ان م ی شنوی‬ ‫(در امریکا درباره ان صحبت م ی شود)! نه تنها این تجمع‪ ،‬از‬ ‫تعداد بازدیدکنندگان مکه بیشتر است (در واقع با یک عدد‬ ‫پنج رقمی)‪ ،‬که از کوب مال هم بارزتر است‪ ،‬چون این مراسم‬ ‫هندوها‪ ،‬هر ســه ســال یک بار برگزار م ی شود‪ .‬به صورت‬ ‫خالصه باید گفت که اربعین از هر تجمــع دیگری در دنیا‬ ‫بزرگ تر است و سال گذشــته به ‪ 20‬میلیون نفر رسید‪ .‬این‬ ‫تقریبا یعنی ‪ 60‬درصد تمام جمعیت ع راق‪ ،‬و ســال به سال‬ ‫بزرگ تر هم م ی شود‪.‬‬ ‫باالتر از همــه این ها‪ ،‬اربعین یگانه اســت‪ ،‬چون در‬ ‫پشت پرده یک صحنه ژئوپولتیک خط رناک و پر اشوب اتفاق‬ ‫م ی افتد‪ .‬داعش (دولت اسالمی) شیعه را دشمن خونی خود‬ ‫م ی داد‪ ،‬بناب راین هیچ چیز مانند تصور گردهمایی شیعه ب رای‬ ‫بزرگ ترین نمایش ایمان ی شان‪ ،‬انها را عصبانی نم ی کند‪.‬‬ ‫اربعین یک ویژگی دیگر هم دارد‪ .‬در حالی که مشخصا‬ ‫یک تمرین روحی شــیعه اســت‪ ،‬ســن ی ها‪ ،‬مسیح ی ها‪،‬‬ ‫یزیدی ها‪ ،‬زرتشــت ی ها و حتــی صابئین هــم در زیارت و‬ ‫همی ن طور خدمت به زائران شرکت م ی کنند‪ .‬این مشارکت‪،‬‬ ‫باتوجه به ماهیت مناســک دینی‪ ،‬واقعا بارز اســت و فقط‬ ‫م ی تواند یک معنا داشته باشــد؛ مردم صرف نظر از رنگ و‬ ‫نژاد‪ ،‬حسین(ع) را یک سمبل مذهبی‪ ،‬جهانی و بدون مرز از‬ ‫ازادی و احساس م ی دانند‪.‬‬ ‫اینکه چرا شما چیزی از این موضوع نشنیده اید‪ ،‬احتماال‬ ‫به این برم ی گردد که رسانه ها بیشتر نگران مسائل منفی و‬ ‫احساسات ب رانگیز هستند تا چیزهایی که مثبت و الهام بخش‬ ‫باشند‪ ،‬مخصوصا وقتی که پای اســام در میان باشد‪ .‬اگر‬ ‫چندصد معترض ضدمهاجرت در لندن به خیابان ها بیاییند‬ ‫به تیتر خبرها تبدیل م ی شوند‪ .‬رسانه ها به همین اندازه به‬ ‫تظاه رات مربوط به دموکراســی در هنگ کنگ و تظاه رات‬ ‫ضدپوتین در روســیه اهمیت م ی دهند‪ .‬امــا یک تجمع‬ ‫‪20‬میلیونی در شــرایط ترور و ناامنی‪ ،‬به سختی راه خود را‬ ‫به خبر تلویزیون ها باز م ی کند! یک تحریم نانوشته از سوی‬ ‫تلویزیون ها درباره این ماجرا وجود دارد‪ ،‬با اینکه راهپیمایی‬ ‫اربعین‪ ،‬تمام ویژگ ی های خیره کننده یک سوژه خبری را دارد؛‬ ‫اعداد خیره کننده‪ ،‬اهمیت سیاســی‪ ،‬پیام انقالبی‪ ،‬صحنه‬ ‫پراشوب و همین طور اصالت‪ .‬وقتی که چنین سوژه ای راه‬ ‫خود را به بخش های خبری معتبر دنیا پیدا کند‪ ،‬تاثیر خود‬ ‫را روی انسان های زیادی خواهد گذاشت و مخاطب خود را‬ ‫پیدا خواهد کرد‪.‬‬ ‫از میان افراد زیادی که اربعیــن الهام بخش انها بوده‬ ‫است‪ ،‬یک جوان استرالیایی اســت که به اسالم گرویده و‬ ‫من چند سال پیش با او مالقات کردم‪ .‬مشخصا‪ ،‬هیچ کس‬ ‫چنین تصمیم دگرگون کننده ای را به راحتی نخواهد گرفت‪،‬‬ ‫اما او به من گفت که همه چیز از سال ‪ 2003‬شروع شد‪ .‬یک‬ ‫عصر‪ ،‬همان طور که داشــت اخبار را نگاه م ی کرد به درون‬ ‫میلیون ها نفر کشیده شــد که به سمت یک شهر مقدس‬ ‫به نام کربال م ی رفتند و نام کســی را فریــاد م ی زدند که او‬ ‫نم ی شــناخت ؛ «حســین»‪ .‬ب رای اولین بار در چندین دهه‪،‬‬ ‫دنیا توانست از نزدیک به یک احساس مذهبی قبال ممنوع‬ ‫نگاه کند‪.‬‬ ‫وقتی که رژیم بعثی سنتی سرنگون شد‪ ،‬غرب مشتاق‬ ‫بود تا ببیند مردم عــراق چطور به یــک دوره ازاد و بدون‬ ‫دیکتاتوری واکنش نشان خواهند داد‪« .‬جمهوری وحشت»‬ ‫ســقوط کرده بود و کشــور‪ ،‬به یک ازادگی خارج از کنترل‬ ‫رسیده بود‪ .‬جوان اســترالیایی به خوبی به یاد م ی اورد که‬ ‫چه پرســش هایی در ذهنش شــکل گرفته بود‪« :‬با خودم‬ ‫م ی پرسیدم کربال کجاســت و چرا همه دارند به ان سمت‬ ‫م ی روند؟ این حسین کیست که به مردم انگیزه م ی دهد تا با‬ ‫وجود شرایط نامناسب به یک سمت بروند و انها را وادشته که‬ ‫چهارده قرن بعد از مرگش‪ ،‬ب رایش عزاداری کنند؟»‬ ‫چیزی که او در خبــر ‪ 60‬ثانی ه ای دیــد واقعا ب رایش‬ ‫تکان دهنده بود چون قبال هرگز چنین چیزی را ندیده بود‪.‬‬ ‫یک احساس مشترک زائران را به قطع ه های فوالدینی تبدیل‬ ‫کرده بود کــه در هم م ی رفتند و به ســمت چیزی که تنها‬ ‫ل مقاومت حسین نامید‪،‬‬ ‫م ی توان میدان مغناطیسی غیرقاب ‬ ‫کشیده م ی شدند‪ .‬او به من گفت‪« :‬اگر م ی خواهید زندگی‪،‬‬ ‫نف س کشیدن و دین زنده را ببینید ‪ ،‬به کربال بیایید‪».‬‬ ‫چطور مردی که ‪ 1369‬ســال پیش کشته شده است‬ ‫م ی تواند این قدر زنده باشد و امروز چنان حضور قابل لمسی‬ ‫داشته باشد که میلیون ها نفر به خاطر او تجمع م ی کنند و‬ ‫مصائب او را مصائب خودشان م ی دانند؟ مردم معموال به هیچ‬ ‫مناقشه ای کشیده نم ی شوند‪ ،‬مگر اینکه انگیزه ای شخصی‬ ‫داشته باشند‪ .‬در مقابل‪ ،‬اگر حساس کنید کسی به خاطر حق‬ ‫ازادی شما درگیر جنگی شده است‪ ،‬شما هم با او همراهی‬ ‫خواهید کرد‪.‬‬ ‫تراژدی محض‬ ‫حســین‪ ،‬نوه پیامبر اسالم در نظر مســلمانان «شاه‬ ‫شهیدان» ســت‪ .‬او در روزی که به نام عاشورا معروف است‬ ‫ دهمین روز از ماه اســامی محرم‪ -‬بعد از اینکه بیعت با‬‫خلیفه فاسد و دیکتاتور زمان‪ ،‬یزید را قبول نکرد‪ ،‬کشته شد‪.‬‬ ‫او و خانــواده و همراهانش در بیابان با لشــکری ‪30‬‬ ‫هزار نفری‪ ،‬گرســنه و تشنه محاصره شــده بودند و بعد به‬ ‫وحشــیانه ترین روش ســر از تنش جدا شــد‪ .‬این داستان‬ ‫تصویری‪ ،‬هر سال از روزی که او کشته شده‪ ،‬تکرار م ی شود‪.‬‬ ‫بدن های انها بعد از کشته شــدن‪ ،‬چاک چاک شدند‪ .‬ادوارد‬ ‫گیبون مورخ انگلیســی درباره انان نوشته است‪« :‬در یک‬ ‫زمان و مکان دور‪ ،‬صحن ه تراژیک مرگ حســین‪ ،‬همدردی‬ ‫خونسردترین خواننده ها را هم برخواهد انگیخت‪».‬‬ ‫مسلمانان شیعه از ان زمان‪ ،‬در مرگ او عزاداری کرده اند‪،‬‬ ‫به خصوص در روز عاشــورا‪ ،‬و بعد‪ ،‬چهل روز بعد‪ ،‬در اربعین‪.‬‬ ‫چهل روز‪ ،‬در کشورهای مسلمان زیادی زمان معمول ب رای‬ ‫عزاداری است‪.‬‬ ‫راه طوالنی‬ ‫من به کربال ‪ ،‬شهر اجدادی ام سفر کردم تا خودم ببینم‬ ‫که چرا این شهر این قدر احساس ب رانگیز است‪ .‬چیزی که من‬ ‫با چشمان خودم دیدم‪ ،‬ثابت کرد که حتی پهن ترین لنزهای‬ ‫دوربی ن ها هم ب رای به تصویر کشیدن روح این تجمع غ ران‬ ‫اما صلح امیز ناتوان هستند‪.‬‬ ‫یک بهمن از مردان‪ ،‬زنــان و بچه ها و البته چیزی که‬ ‫بیشتر از همه به چشم م ی خورد زنان چادر به سر‪ ،‬از یک سر‬ ‫افق تا ان سرش‪ ،‬چشم را پر م ی کنند‪ .‬تجمع مردم چنان زیاد‬ ‫ک ترافیک انسانی چندین مایلی ایجاد کرده بود‪.‬‬ ‫بود که ی ‬ ‫فاصله ‪ 425‬مایلی بین شهر بندری بصره در جنوب و‬ ‫کربال‪ ،‬با ماشین هم سفر درازی به شمار م ی رود‪ ،‬اما سفر در‬ ‫این مســیر با پای پیاده‪ ،‬واقعا طاقت فرسا خواهد بود‪ .‬ب رای‬ ‫زائران‪ ،‬دو هفته تمام طول م ی کشد که این سفر را به پایان‬ ‫برسانند‪ .‬مردم از ســنین مختلف روزها در افتاب سوزان و‬ ‫شب ها در سرمای استخوان ســوز پیاده روی م ی کنند‪ .‬انها‬ ‫جاده های ناهموار‪ ،‬مناطق ناامن نزدیک به تروریســت ها و‬ ‫جاهای دیگر را زیر پا م ی گذارند‪ .‬بدون هیچ اندوخته ســفر‬ ‫مفصلی‪ .‬در کنار عشق سوزانشان ب رای «اقا حسین» چیز‬ ‫زیادی با خود حمل نم ی کنند‪ .‬پرچم ها و نوشته ها‪ ،‬به انها و‬ ‫دنیا یاداوری م ی کند که هدف از این سفر چیست؛‬ ‫تو ای جان من‪ ،‬از حسین کم ارزش تری‬ ‫زندگی و مرگ یکی هستند‪.‬‬ ‫بگذار چنین باشد‪ ،‬حتی اگر مجنونم بخوانند‬ ‫این پیام‪ ،‬منســوب به عبــاس‪ ،‬ب رادر و ســردار مورد‬ ‫اطمینان حســین بن علی اســت که او هم در سال ‪680‬‬ ‫میالدی‪ ،‬در حالی که تالش م ی کرد تا بــرای ب رادرزاده ها و‬ ‫خواهرزاده هایش اب بیاورد‪ ،‬کشــته شــد‪ .‬حاال که شرایط‬ ‫امنیتی در ع راق کامال خط رناک و اضط راری است‪ ،‬این پیام‪،‬‬ ‫ی است که پا در چنین راه‬ ‫به خوبی نشــان دهنده فکر مردم ‬ ‫پرخطری گذشته اند‪.‬‬ ‫ناهار مجانی و همین طور شام و صبحانه‬ ‫چیزی که هر مشاهده کننده ای را تحت تاثیر خود قرار‬ ‫م ی دهد‪ ،‬هزاران چادری است که توسط افراد محلی در مسیر‬ ‫راهپیمایی زائران برپا شده است‪ .‬چادرها (که به انها موکب‬ ‫گفته م ی شود) جایی است که زائران تقریبا هر چیزی که به‬ ‫ان احتیاج دارند را دریافت م ی کننــد‪ .‬از غذاهای تازه گرفته‬ ‫تا جایی ب رای اســتراحت‪ ،‬از تلفن بی ن المللی رایگان ب رای‬ ‫اطمینان خاطر دادن به خانواده های نگران گرفته تا پوشک‬ ‫بچه؛ در واقع هر احتیاجی‪ ،‬و البته همه چیز به صورت رایگان‪.‬‬ ‫در واقع‪ ،‬زائران در مسیر ‪ 400‬مایلی سفر‪ ،‬اصال نیاز ندارند به‬ ‫جز لباس هایی که م ی پوشند‪ ،‬چیزی با خود حمل کنند‪.‬‬ ‫چیزی که بیشتر تکان دهنده اســت‪ ،‬شیوه ای است‬ ‫که با ان زائران ب رای غذا و نوشــیدن ی ها دعوت م ی شوند‪.‬‬ ‫برپاکنندگان موکب ها‪ ،‬راه زائران را سد م ی کنند تا انها را راضی‬ ‫کنند از خدمات انها که در خور یک شاه است استفاده کنند؛‬ ‫اول پایشان ماساژ داده م ی شود‪ ،‬بعد یک وعده غذای گرم و‬ ‫تا وقتی که لباس هایشان شسته م ی شود م ی توانند کمی‬ ‫استراحت کنند‪ .‬و همه البته‪ ،‬رایگان‪.‬‬ ‫ب رای اینکه بتوانید مقایسه کنید‪ ،‬این را داشته باشید‪:‬‬ ‫بعد از زلزله هائیتی‪ ،‬برنامه غذای سازمان ملل‪ ،‬با پشتگرمی‬ ‫ به همدردی ها و حمایت های بی ن المللی‪ ،‬اعالم کرد که در‬ ‫بزرگ ترین تالش خود‪ ،‬نیم میلیون غذا به قربانیان بازمانده ‬ ‫هائیتی داده اســت‪ .‬ارتش ایاالت امریکا‪ ،‬در یک عملیات‬ ‫سراسری‪ ،‬منابع چندین سازمان ملی را گرد هم اورد و اعالم‬ ‫کرد که طی پنج ماه‪ 4/9 ،‬میلیون غذا ب ه هائیتی فرســتاده‬ ‫است‪ .‬حاال ان را با بیش از ‪ 50‬میلیون غذایی که در اربعین‬ ‫توزیع م ی شود مقایســه کنید‪ .‬در طول راهپیمایی زائران‪،‬‬ ‫‪ 700‬میلیون غذا توزیع م ی شود‪ ،‬بدون هیچ حمایتی از سوی‬ ‫ســازمان ملل و بنیادهای خیریه بی ن المللی‪ ،‬بلکه از سوی‬ ‫کشاورزان و کارگران فقیری که گرسنگی م ی کشند و تمام‬ ‫طول سال پ س انداز م ی کنند تا رضایت زائران را جلب کنند‪.‬‬ ‫همه چیز‪ ،‬از جمله امنیت زائران‪ ،‬به صورت داوطلبانه از سوی‬ ‫کسانی که یک چشم به داعش و یک چشم به زائران دارند‪،‬‬ ‫فراهم م ی شــود‪ .‬یکی از برپاکنندگان موکب ها م ی گوید‪:‬‬ ‫«ب رای اینکه بدانید اسالم چه چیزی تعلیم م ی دهد‪ ،‬به کاری‬ ‫که چند صد تروریست بربر انجام م ی دهند نگاه نکنید‪ ،‬به از‬ ‫خودگذشتگ ی ای که میلیون ها زائر اربعین نشان م ی دهند‬ ‫نگاه کنید‪».‬‬ ‫اگر دنیا حســین‪ ،‬پیام و فداکاری اش را‬ ‫بشناســد‪ ،‬به راحتی ریشه های تاریخی‬ ‫داعش و تفکر رسشــار از مرگ و وحشت‬ ‫انها را خواهد شــناخت‪ .‬قرن ها پیش از‬ ‫این بود که برشیت‪ ،‬پیدایش سبعیت را‬ ‫در قتل حســین دید؛ تقابــل ظلمت و نور‬ ‫محض‪ .‬حضور او‪ ،‬در جان زائرانش تنیده‬ ‫شده است‪ .‬میراث او‪ ،‬تشویق می کند که‬ ‫دنیا جای بهرتی باشد‬ ‫در واقع اربعین‪ ،‬بایــد در چند بخش مختلف در کتاب‬ ‫رکوردهای (دنیا گینس) ثبت بشود‪« :‬بزرگ ترین تجمع ساالنه‬ ‫دنیا‪ ،‬طوالن ی ترین و پردوام ترین میز غذای دنیا‪ ،‬بیشــترین‬ ‫مردم ی که غذای رایگان دریافت م ی کنند‪ ،‬بزرگ ترین گروه‬ ‫داوطلبانی که به یک رویداد خدمت م ی کنند و همه اینها زیر‬ ‫خطر مداوم بمب گذارهای انتحاری‪».‬‬ ‫عشق ب ی همتا‬ ‫فقط نگاه کردن به تعداد انســان هایی که در حرکت‬ ‫هستند نفس شــما را خواهد گرفت‪ .‬چیزی که به یگانگی‬ ‫ان م ی افزاید ‪ ،‬این است که با بدتر شدن شرایط امنیتی‪ ،‬حتی‬ ‫مردم بیشتری تحریک م ی شوند تا تهدیدهای تروریستی را به‬ ‫چالش بکشند و رژه مقاومت برگزار کنند‪ .‬بناب راین‪ ،‬راهپیمایی‬ ‫زیارتی تنها یک تمرین مذهبی نیست‪ ،‬بلکه بیانیه بارزی از‬ ‫مقاومت است‪ .‬ویدئوهایی منتشر شده است که نشان م ی دهد‬ ‫چطور یک بمب گذار انتحاری خود را در میان مردم منفجر‬ ‫م ی کند و بعد زائران زیادی در کنار انفجار تجمع م ی کنند تا‬ ‫به صورت هماهنگ این شعار را بخوانند‪:‬‬ ‫اگر دست ها و پاهایمان را قطع کنند‬ ‫تا سرزمین مقدس سینه خیز خواهیم رفت!‬ ‫انفجارهای مهیب بمبی که هر ســال روی م ی دهد‬ ‫و بیشــتر زائران شــیعه را هدف م ی گیرند و افراد زیادی را‬ ‫م ی کشند‪ ،‬به خوبی نشان م ی دهد که زندگی به عنوان یک‬ ‫شیعه در ع راق چقدر سخت است و ناامنی در این کشور را‬ ‫نشان م ی دهد‪ .‬با این حال خطر همیشه حاضر مرگ‪ ،‬به نظر‬ ‫نم ی رســد که مردم را ‪ -‬که جوان و پیر و ع راقی و خارجی‬ ‫هستند‪ -‬از سفر پرخطر به شهر مقدس منصرف کند‪.‬‬ ‫ب رای یک خارجی درک اینکه چه چیزی به زائران انگیزه‬ ‫م ی دهد ســخت اســت‪ .‬زنانی را م ی بینید که کودکانشان‬ ‫را در بغل گرفته اند‪ ،‬مردان پیری را کــه در صندل ی چرخ دار‬ ‫هستند‪ ،‬مردمانی که با عصا راه م ی روند و افراد نابینایی را که‬ ‫عصازنان به جلو م ی روند‪ .‬من مردی را دیدم که تمام راه را از‬ ‫بصره با کودک معلول خود امده بود‪ .‬پسر دوازده ساله مشکل‬ ‫حرکتی داشت و بدون کمک نم ی توانست راه برود‪ .‬بناب راین‬ ‫همگرایی مردم در اربعین حسینی‬ ‫رازهای تجمع بزرگ‬ ‫انچه در عزاداری امام حسین(ع) به ویژه در دهه نخست‬ ‫ماه محرم‪ ،‬تاسوعا‪ ،‬عاشــوا و البته در اربعین حسینی مهم‬ ‫است‪ ،‬همگرایی اســت‪ .‬روزهای گذشــته که میلیون ها‬ ‫گنبد طالی حسین‬ ‫زائران مرقد حســین و ب رادرش عبــاس فقط و فقط‬ ‫احساساتی نیســتند‪ .‬گریه انها با یاداوری ماهیت شهادت‬ ‫ناجوانمردانه حسین همراه است و انها با این کار‪ ،‬تبعیت خود‬ ‫را از ارمان ها او یاداوری م ی کنند‪.‬‬ ‫اولین کاری که زائران وقتی به مرقد م ی رســند انجام‬ ‫م ی دهند‪ ،‬خواندن زیارت (زیارت نامه) اســت‪ ،‬یک متن که‬ ‫زندگی حسین را خالصه م ی کند‪ .‬در ان‪ ،‬ابتدا حسین را وارث‬ ‫ادم‪ ،‬نوح‪ ،‬اب راهیم‪ ،‬موسی و عیسی م ی خوانند‪ .‬در این انتصاب‪،‬‬ ‫چیزی عمیق نهفته است‪ .‬نشان م ی دهد که پیام حقیقت و‬ ‫عدالت حسین‪ ،‬تداوم راه پیامب رانی است که قبال خداوند به‬ ‫انها وحی کرده است‪.‬‬ ‫مردم ب رای تفرج‪ ،‬یا دیدن بخش های تاریخی شهر یا‬ ‫ستایش زیبایی ان به کربال نم ی روند‪ .‬مردم به کربال م ی روند‬ ‫که گریه کنند‪ ،‬عزاداری کنند و ظلمی را که بر حسین رفته‬ ‫تجربه کنند‪ .‬انها ب رای این وارد حرم مطهر م ی شــوند که‬ ‫بزرگ ترین فداکاری تاریخ را درک کنند‪.‬‬ ‫به نظر م ی رسد که هر کســی‪ ،‬رابطه ای شخصی با‬ ‫کسی که تا حاال ندیده برقرار کرده است‪ .‬انها با او صحبت‬ ‫م ی کنند و نامــش را صدا م ی زنند؛ روی زمین حرم دســت‬ ‫م ی کشند؛ مسیری را که به مرقد م ی رسد م ی بوسند؛ طوری‬ ‫به دیواره و درهای حرم دست م ی کشند که انگار دوستی را‬ ‫که سال هاســت ندیده اند دوباره م ی بینند؛ تصویری پررنگ‬ ‫و نگار از نســبتی اســطوره ای‪ .‬درک چیزی که این مردم را‬ ‫برم ی انگی زاند‪ ،‬نیازمند شناخت شخصیت و جایگاه حسین‬ ‫و رابطه روحان ی ای است که افرادی که به کربال م ی ایند‪ ،‬در‬ ‫طول سال ها با این اسطوره زنده شان ایجاد کرده اند‪.‬‬ ‫اگر دنیا حسین‪ ،‬پیام و فداکاری اش را بشناسد‪ ،‬به راحتی‬ ‫ریشه های تاریخی داعش و تفکر سرشار از مرگ و وحشت‬ ‫انها را خواهد شــناخت‪ .‬قرن ها پیش از این بود که بشریت‪،‬‬ ‫پیدایش سبعیت را در قتل حسین دید؛ تقابل ظلمت و نور‬ ‫محض‪ .‬حضور او‪ ،‬در جان زائرانش تنیده شده است‪ .‬می راث او‪،‬‬ ‫تشویق م ی کند که دنیا جای بهتری باشد‪.‬‬ ‫«حســین کیســت؟» از نظر صدها میلیون شیعه‪،‬‬ ‫چنین سوال پیچیده ای‪ ،‬که م ی تواند مردم را متقاعد کند که‬ ‫دین شــان را عوض کنند‪ ،‬تنها وقتی پاسخ داده م ی شود که‬ ‫پیاده تا حرمش راه بروید‪.‬‬ ‫منبع‪ :‬هافینگتون پست‬ ‫یزید که «هیهات منا الذله» را زمزمه م ی کنند‪ .‬این نگرش‬ ‫در چنین ایین بزرگی و همگرایی مــردم یکی از بزرگترین‬ ‫داشته های مسلمانان به حســاب م ی اید‪ .‬وقتی همگان‬ ‫در ب رابر یک واقعه به یک تفکر واحدی دست م ی یابند‪ ،‬ان‬ ‫انرژی مثبت و زیاد‪ ،‬ارزشمند است‪.‬‬ ‫هر سال با فریضه حج تمتع مسلمانان بسیاری عازم‬ ‫عربستان و خانه خدا م ی شوند‪ .‬این جمعیت اما در مقایسه‬ ‫با کســانی که در عزاداری امام حسین(ع) شرکت م ی کنند‪،‬‬ ‫ناچیز است‪ .‬وسعت استقبال از مراسم امام حسی ن (ع) بسیار‬ ‫بیشتر از باقی مراسم مسلمانان است و این ارزش همدلی‬ ‫ملت مسلمان را به تصویر م ی کشد؛ وقتی که دور هم جمع‬ ‫م ی شوند و عبادت م ی کنند‪.‬‬ ‫نماز باران در خشکسالی برگزار م ی شود و هر قدر که‬ ‫تعداد نف رات شرکت کننده در این نماز بیشتر باشد‪ ،‬احتمال‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫استاد دانشگاه‬ ‫در بیشتر راه‪ ،‬پدر پاهای پسرش را روی پاهای خود گذاشته‬ ‫بود و زیربازوهایش را گرفته تا با هم راه بروند‪ .‬این داستانی‬ ‫است که از دل ان‪ ،‬م ی توان فیلم های برنده اسکار ساخت‪ ،‬با‬ ‫این حال به نظر م ی رسد هالیوود بیشتر از این قهرمانان که‬ ‫شجاعت و تعهد قدرت جادوی ی شان است‪ ،‬به قهرمان های‬ ‫کارتونی اهمیت م ی دهد‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫دکتر هادی معتمدی‬ ‫نفر ب رای رســیدن به کربال عزم خود را جــزم کرده‪ ،‬به هر‬ ‫طریقی حتی با پای پیاده راهی ع راق م ی شوند‪ ،‬همگرایی‬ ‫مردم را به خوبی نشــان م ی داد‪ .‬جماعتی که شور خاصی‬ ‫در وجودشان اســت‪ ،‬زیر لب جمالت یا ایه هایی را زمزمه‬ ‫م ی کنند؛ زمزمه هایی که در نوع خودش جالب اســت؛ زی را‬ ‫نگرش ملت بزرگ شیعیان دنیا به عزای امام حسین(ع) یک ی ‬ ‫است‪ .‬مثال فرموده امام را در مقام زورگویی و ستم معاویه و‬ ‫گفتارها‬ ‫‪17‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪18‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫گفتارها‬ ‫بارش باران بیشتر م ی شــود‪ .‬ب رای همین وقتی نماز باران‬ ‫اقامه م ی شــود که بســیاری از مردم از ان استقبال کنند‪.‬‬ ‫حضور مردم در نماز باران تنها یــک هدف دارد و ان بارش‬ ‫باران است‪ .‬در واقع هدف مشترک مردم حائز اهمیت است‬ ‫و تاثیر ان مثبت‪ .‬در مراســم عزای حســینی هم همگان‬ ‫با یک هدف مشترک پای به مراســم م ی گذارند‪ ،‬چه بسا‬ ‫مراسم با شکوه تری برگزار م ی شــود و انچه شور حسینی‬ ‫نامیده م ی شود را م ی توان در چهره عزاداران امام حسین(ع)‬ ‫مشاهده کرد‪ .‬شرکت در چنین مراســم ی جدا از تاثیر ایثار‪،‬‬ ‫گذشت و‪ ...‬این است که انسان را به بلوغ فکری م ی رساند‪ .‬به‬ ‫رشد فکری انسان کمک م ی کند و به لحاظ جامع ه شناختی‬ ‫ســبب همگرایی و نزدیکی تفکرات یک ملت به همدیگر‬ ‫م ی شود‪ .‬در روز تاسوعا‪ ،‬عاشورا و اربعین حسینی مسلمانان‬ ‫دعا م ی کنند‪ ،‬ب رای گرفتن حاجت خود التماس م ی کنند‪ ،‬نذر‬ ‫م ی دهند و عبادت م ی کنند‪.‬‬ ‫در جامعه امروز ما اختالف طبقاتــی بیداد م ی کند؛‬ ‫جامع ه ای که دیگر صنعتی شده است و پول اهمیت بسیاری‬ ‫دارد و ما م ی بینیم که بخشش‪ ،‬ســعادت و‪ ...‬کم شده‪ ،‬اما‬ ‫عزاداری امام حســین(ع) داســتان دیگری دارد‪ .‬در مراسم‬ ‫تاسوعا‪ ،‬عاشورا و اربعین حسینی اختالف طبقاتی معنایی‬ ‫ندارد‪ .‬کسی باالتر از دیگری نیست و کسی بابت ثروتش‬ ‫تفاوتی با ان فرد فقیر ندارد‪ .‬دارا و ندار از جایگاه یکســانی‬ ‫برخوردار هستند و این موضوع تاثی رات جامع ه شناختی خود‬ ‫را به وضوح نشان م ی دهد‪.‬‬ ‫در جامعه امروز در هیچ مراسمی چنین تواضع و شور‬ ‫را نزد مردم نم ی بینیم؛ مردمی که تنها در اندیشه عزاداری‬ ‫برای امام حسین(ع) هستند و باز کردن از گره های زندگی‬ ‫خود‪ .‬اینها بخشش و ســعادت م ی اورد نزد مردم و تاثی رات‬ ‫جامع ه شناختی خود را نشان م ی دهد‪.‬‬ ‫در عین حال‪ ،‬مساله روانشــناختی ان به وضوح دیده‬ ‫م ی شود؛ وقتی مردم عزادار با گریه کردن و اشک ریختن خود‬ ‫را ارام م ی کنند و طبق تحقیقات انجام شده تاثی رات بسیاری‬ ‫در رفع افسردگی دارد‪ .‬بناب راین‪ ،‬حضور در این مراسم تاثی رات‬ ‫روانی مشخصی دارد‪.‬‬ ‫امسال نسبت به سال های گذشته مسلمانانی که از‬ ‫کشــورهای مختلف و به خصوص از ای ران به سمت کربال‬ ‫حرکت کردند بیشــتر بود‪ .‬به نظر میلیون ها زائر به کربال‬ ‫رفتند‪ ،‬در ســالی که مســاله داعش تبدیل به یک مساله‬ ‫جهانی شده است‪ ،‬کشتار ب ی رحمانه گروه داعش تمام دنیا‬ ‫را تحت تاثیر قرار داده و تهدیدی ب رای همه مردم به حساب‬ ‫م ی اید‪ ،‬در این شرایط به گمان برپایی مراسم اربعین در مرقد‬ ‫امام حسی ن (ع) نم ی توانست چنین باشکوه برگزار شود‪ ،‬اما‬ ‫مسلمانان نشان دادند که تهدیدهای داعش نم ی تواند انها‬ ‫را از پایبندی به عقایدشــان دور کند‪ .‬مردم نشان دادند که‬ ‫ ترسی از گروه داعش ندارند‪ .‬مســلمانان با حضور ُپ رشمار‬ ‫خود نشــان دادند که به ائمه و به خصوص امام حسین(ع)‬ ‫اعتقاد دارند‪ .‬قطعــا انهایی که به کربــا رفتند‪ ،‬پایبندی‬ ‫خود را به اعتقاداتشان به تصویر کشیدند‪ .‬به خصوص که‬ ‫در ایدئولوژی اسالم شهادت جایگاه ویژه ای دارد و هر چند‬ ‫زندگی امروز ما ماشینی شــده‪ ،‬اما همچنان اسالم و ائمه‬ ‫جایگاه خود را حفظ کرده اند‪.‬‬ ‫نگه داشتن ایی ن هایی مانند تاسوعا‪ ،‬عاشورا و اربعین‬ ‫حســینی الزمه ملت مسلمان اســت‪ .‬به زودی ما والدت‬ ‫حضرت رسول اکرم(ص) را هم داریم و به عقیده من‪ ،‬برگزاری‬ ‫مراسم مذهبی و به حرکت دراوردن مردم ب رای حضورشان‬ ‫در چنین جمع هایی اهمیت ویژه ای دارد‪.‬‬ ‫زی را بــا تبلیغات گــروه داعش که نشــان م ی دهند‬ ‫مردمانی خشن و ب ی رحم هستند‪ ،‬مســلمانان ب رای اینکه‬ ‫نشان دهند اسالم پاک است تالش م ی کنند؛ موضوعی که‬ ‫نیاز دارد به تبلیغات‪ ،‬مانند مسافران پیاده ای که به سمت‬ ‫حرم امام حسین(ع) در حرکت بودند‪.‬‬ ‫احیای اسالم‬ ‫ان شاء اهلل در عمل هم کربالیی شویم‪...‬‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪ -۱‬این روزها ‪ ،‬این حرکت مستحب دسته جمعی‪ ،‬خیلی‬ ‫فراگیر شده است‪ .‬بسیاری از دوســتان ما‪ ،‬االن یا در کربال‬ ‫هستند یا در حال اماده شدن ب رای بازگشت از کربال‪ .‬این شور‬ ‫و شوق و همت بلند مردم ب رای پیاده روی اربعین‪ ،‬لذتبخش‬ ‫است‪ .‬اگر خودمان هم توفیق تشرف نداشته باشیم ولی حس‬ ‫ی زندگی م ی کنیم؛ مردمی که‬ ‫مثبتی است که با چنین مردم ‬ ‫عاشق سرور و ساالر شهیدان هستند‪.‬‬ ‫با این تفاســیر‪ ،‬اما یک جالی خالی در این ایام حس‬ ‫م ی شود و ان یک سخنرانی اســت که روح عاشق کاروان‬ ‫پیادگان اربعین را تحســین کند؛ از این حیث که ان شاء اهلل‬ ‫عشق به امام حسی ن (ع) موجب سعادت م ی شود و تواما یک‬ ‫سخنرانی که نهیب بزند به ما که مبادا به واسطه این اعمال‬ ‫خیر‪ ،‬دچار توهم و عجب شویم و فراموشمان شود که اینها‬ ‫مستحباتی است که اگرچه اکیدا توصیه شده و ثوابی فراوان‬ ‫ب رای ان محاســبه خواهد شــد‪ ،‬ولی اصال تضمینی ب رای‬ ‫عاقبت به خیر و صالح شدن ما نیست‪.‬‬ ‫ارزو داشتم که این روزها‪ ،‬استاد شهید ایت اهلل مرتضی‬ ‫مطهری در قید حیات بودند تا ما را نصیحت کنند؛ نه ! نه فقط‬ ‫نصیحت! از یک ســو نصیحت و البته از سویی تحسین‪.‬‬ ‫کاش م ی بودند و تحسینمان م ی کردند که احسنت بر این‬ ‫مردم خداجو که این قدر شور حسینی دارند و یاد محرم و صفر‬ ‫را حتی در مرزهای بیرون جمهوری اسالمی ای ران‪ ،‬زنده نگه‬ ‫م ی دارند و از دیگر سو‪ ،‬م ی فرمودند که این خیال که بناست با‬ ‫امام حسین(ع) معامله کنیم و مثال در خیال خود بگوییم که‬ ‫ما به زیارتت م ی اییم اما دست از عادات زشتمان ب رنم ی داریم‬ ‫را از سر بیرون کنیم‪.‬‬ ‫البته‪ ،‬ما به زیارت م ی رویم‪ ،‬تا توبه کنیم از گناهانمان‬ ‫و کدام مسلمانی است که نداند توبه مراتب دارد و وقتی پای‬ ‫حق الناس در میان باشد‪ ،‬پذیرفته نم ی شود‪ ،‬مگر با جب ران‬ ‫حق الناس و راض ی کردن متضرر‪.‬‬ ‫مسیحیان‪ ،‬عقیده ای دارند که اصال فکورانه و معقوالنه‬ ‫نیست؛ به قول شــهید مطهری تفکر نیست‪ ،‬صرفا عقیده‬ ‫است (یعنی ب ر اساس معقوالت و فکر سنجیده شکل نگرفته‪ ،‬‬ ‫بلکه ب ر اساس گره های کور غی ر منطقی ذهنی و حسی ایجاد‬ ‫گفتارها‬ ‫چه نیکوست که حســن ختام یادداشــت این سراپا‬ ‫تقصیر‪ ،‬فرمایشات گوه ربار استاد شهی د مطهری باشد تا جان‬ ‫کالم به جان مخاطب بنشیند‪.‬‬ ‫شــهید مطهری در کتــاب احیای تفکر اســامی‬ ‫م ی فرمایند‪:‬‬ ‫«اما به فکر امروز خودمان که نگاه م ی کنیم م ی بینیم‬ ‫ی مختلف تحقیر م ی شود‪ .‬م ی بینیم‬ ‫عمل به عناوین و اسام ‬ ‫ملت ما به چیزی که اعتنا ندارد عمل است مثال پیش خودش‬ ‫خیال م ی کند که اگر بتوانم در حرم حضرت رضا علی ه السالم‬ ‫یا در حرم امام حسین علی ه السالم یک جا قبری پیدا کنم‪،‬‬ ‫این جانشین همه چیز حساب م ی شــود‪ .‬این کجا و فکر‬ ‫ی که فکر م ی کنند اگر در عمرشان هر‬ ‫اسالم کجا! ایا مردم ‬ ‫کار کردند‪ ،‬کردند‪ ،‬ولی بعد از فوتشان در پایین پای حضرت‬ ‫رضا علی ه السالم دفن شدند‪ ،‬همه کارها یکجا نادیده گرفته‬ ‫خواهد شد‪ ،‬روی سعادت را م ی بینند؟ فکر نم ی کند که اگر تو‬ ‫در پایین پای حضرت رضا علی ه السالم م ی خواهی دفن شوی ‬ ‫هارون الرشــید هم در پایین پای حضرت رضا علی ه السالم‬ ‫مدفون است‪ ،‬پس یکی از کسانی که باید از مجازات الهی‬ ‫مصون بمان د هارون الرشید است پس چرا وقتی که از باالی‬ ‫ســر حضرت م ی خواهی رد شــوی م ی گویی ب ر هارون و‬ ‫مامون لعنت؟‬ ‫ این را م ی گویند یک فکر مســخ شــده و مرده اینکه‬ ‫م ی گوییم احیای تفکر اسالمی‪ ،‬یکی از مواردش این است‬ ‫که در مساله عمل‪ ،‬فکر ما باید زنده بشود‪ ،‬باید بفهمیم اسالم‬ ‫دین عمل است‪ ،‬دین وابستگ ی های خیالی نیست‪.‬‬ ‫اسالم بســت ندارد‪ .‬در قدیم بســت بود و خوب شد‬ ‫ان بســت ها ور افتاد‪ .‬کســی که جرمی مرتکب م ی شد و‬ ‫مامورین م ی خواستند او را بگیرند‪ ،‬م ی رفت به خانه یک مرد‬ ‫متنفذ‪ ،‬یک عالم روحانی و انجا م ی نشست و هیچ قدرتی‬ ‫نم ی توانست او را از بست خارج کند‪ .‬جرم مرتکب شده بود و‬ ‫به حکم قانون عرفی و قانون شرعی باید محاکمه و مجازات‬ ‫شود‪ ،‬ولی نه‪ ،‬اقا رفته در فالن خانه بست نشسته‪ ،‬و چه کسی‬ ‫جرات م ی کند او را از بست بیرون بیاورد؟ ما خیال م ی کنیم‬ ‫در دستگاه الهی هم از این بس ت های موهوم وجود دارد! نه‪،‬‬ ‫اینجور نیست‪.‬‬ ‫قسم به خود حســین بن علی علیه الســام اینجور‬ ‫نیست‪ .‬قسم به خود حضرت رضا علیه السالم اینجور نیست‪.‬‬ ‫اصال این خالف فکر حســین بن علی علیه السالم است‪،‬‬ ‫خالف فکر علی بن ابیطالب علیه السالم است‪ ،‬خالف فکر‬ ‫حضرت رضا علیه السالم اســت‪ .‬انها در همه عمرشان‪ ،‬در‬ ‫زندگی خودشان این حرف ها را نپذیرفتند‪ ،‬ایا در مماتشان‬ ‫می پذیرند؟! شــما وقتی (نهج البالغه) را مطالعه می کنید‬ ‫می بینید در این کتاب دو مطلب است که هی تکرار می شود؛‬ ‫(تقوا و عمل)‪ .‬ما چشم هایمان را می بندیم و می گوییم اینها‬ ‫را قبول نداریم‪ .‬ما نــه به تقوا اعتقاد داریــم و نه به عمل‪،‬‬ ‫یک عمر زندگی می کنیم بدون تقــوا و عمل‪ ،‬بعد وصیت‬ ‫می کنیم که ما را ببرند در نجف دفن کنند‪ ،‬کارمان درست‬ ‫می شود!»‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫الغرض اینکه‪ ،‬وقت ان رسیده که برای‬ ‫رسیدن به اصل و حقیقت اسالم عزیز‪،‬‬ ‫عالوه بر توجه بــه ظاهر‪ ،‬عالوه بر حفظ‬ ‫پوسته ‪ ،‬به باطن و هسته هم بیش از پیش‬ ‫توجه و عمل کنیم‬ ‫حرف اخر‬ ‫گفتارها‬ ‫شــده)‪ .‬ان عقیده محوری‪ ،‬این است که م ی گویند حضرت‬ ‫مسیح (ع) به صلیب کشیده شد و بار گناهان ما را به دوش‬ ‫کشید‪ .‬به تعبیری گویی خداوند عیســی بن مریم را به ان‬ ‫سرنوشت پر عذاب جسمی توسط مردم گمراه دچار کرد تا‬ ‫پیروان ایشان در اینده‪ ،‬از عذاب در امان باشند!‬ ‫مشابه همین عقیده ‪ ،‬م ی شود اینکه برخی مسلمانان‪،‬‬ ‫گمان م ی کنند که امام حسی ن (ع)‪ ،‬بناست ابی پاکی بریزد‬ ‫روی تمامــی گناهان انــان از جمله حق الناس! شــخص‬ ‫کذابی‪ ،‬خاطره ای دروغین و مــن در اوردی تعریف م ی کرد‬ ‫که علما جمیعا این قسم خاط رات را ساختگی و در راستای‬ ‫خ رافه افکنی در ذهن مسلمین م ی دانند‪ .‬ان شخص کذاب‬ ‫که شدیدا متظاهر بود و خود را محب اهل بیت نشان م ی داد‬ ‫و از افتخاراتش زیارت کربال بود ولی در رفتار عمیقا منحرف و‬ ‫ظالم‪ ،‬م ی گفت زیارت امام حسین(ع) واقعا توفیق م ی خواهد‪.‬‬ ‫ما هم که خیلی شناختی نسبت به عمق نگاه متحیرکننده‬ ‫ان شــخص نداشــتیم‪ ،‬با خود م ی گفتیم که چه شخص‬ ‫مسلمان و دوستدار اهل بیتی اســت این بنده خدا! خوشا‬ ‫به ســعادتش‪ .‬بعد صحبتش را ادامه داد؛ گفت یک خاطره‬ ‫تعریف کنم‪ .‬در مراســم عزاداری امام حسی ن (ع) در عاشورا‪،‬‬ ‫جوانی داشــته در کنار خیابان و به همراه یک هیات سینه‬ ‫م ی زده‪ .‬این جــوان (که با اوصافی که ان شــخص کذاب‬ ‫تعریف م ی کرد‪ ،‬جوان صالحی نبوده و ب ر اساس وجناتی که‬ ‫داشته و توصیف گوینده دروغگوی خاطره‪ ،‬هدفش عرض‬ ‫اندام جلوی دخترهای محل و چشــم چرانی بوده) داشــته‬ ‫زنجیر م ی زده و خیلی علنی و بدون ذره ای خجالت و حیا‪،‬‬ ‫چشم چرانی م ی کرده و به یکی دو دختر [که به رسمی غلط و‬ ‫دون شان خانم های مسلمان‪ ،‬ایستاده بودند و پسرها و مردها‬ ‫را تماشا م ی کرده اند] چشمک م ی زده یا عالمتی م ی داده!‬ ‫یک پیرمرد غیرتمند که او هم در حال عزاداری بوده‪،‬‬ ‫صحنه را م ی بیند و ناگهان عنان از کف م ی دهد و به صورت‬ ‫یزند‪ .‬همین ! نه بیشتر ! تاکید م ی کنم فقط یک‬ ‫پسر سیلی م ‬ ‫سیلی م ی زند با دست راست به سمت چپ صورت ان جوان! ‬ ‫بعد این سیلی‪ ،‬پیرمرد تا اخر عمر‪ ،‬دست دردی م ی گیرد نگو‬ ‫و نپرس‪ .‬این قدر شــدید که امانش را م ی برد! کل عمرش‬ ‫به دنبال ان پسر م ی گردد تا از او رضایت بگیرد ولی پیدایش‬ ‫نم ی کند‪ .‬تا اینکه باالخره اواخر عمرش جوان را پی دا م ی کند و‬ ‫از او حاللیت م ی طلبد و درد دستش در لحظه خوب م ی شود!‬ ‫این خاطــره بود‪ .‬خاطــره ای که وقتی بــا چند عالم‬ ‫شناخته شده و دین شناس در میان گذاشتم‪ ،‬قویا این جنس‬ ‫خاط رات را رد کردند و موجب وهن دین دانستند!‬ ‫نه دست درد عجیب بود‪ ،‬نه شفا گرفتن دست درد در‬ ‫لحظه ای ! ما مسلمین به معجزاتی اعتقاد داریم که اگر بنا به‬ ‫ظاه ربینی باشد‪ ،‬عقل هیچ بشری ان را تایید نم ی کند ‪ ،‬ولی ما‬ ‫ان معجزات را چه در گذشته و چه در زمان حال‪ ،‬ممکن الوقوع‬ ‫م ی دانیم؛ چون خداوند در اندیشــه مذهب پویای تشــیع‪،‬‬ ‫فوق کل ایدیهم و قادر مطلق است‪.‬‬ ‫پس ما بحثی درباره اینکه ممکن است چنین شده باشد‬ ‫نداریم‪ ،‬اما با اندکی تامل در چگونگی و طرفین این اتفاق‪،‬‬ ‫ب ر اساس تعالیم اســامی و جایگاه امر به معروف و نهی از‬ ‫منکر و نیز جایگاه خاص پیرمرد و ســالخوردگان در اسالم‪،‬‬ ‫قطعا این خاطره راهی به عالم امکان نم ی تواند پیدا کند‪.‬‬ ‫ما هم معتقدیم که یک جوان یا غیر جوان‪ ،‬هر قدر هم‬ ‫گنهکار باشد‪ ،‬در عشق حسین(ع) م ی تواند به رویش گشوده‬ ‫باشد ! م ی تواند اصالح شود با عشق به حسین! ولی اینکه ما‬ ‫فراموش کنیم که فلسفه قیام امام حسی ن (ع) امر به معروف‬ ‫و نهی از منکر بوده ‪ ،‬بزرگ ترین غفلت اســت‪ .‬ممکن است‬ ‫جوانی که به بدترین گناهان مبتالســت‪ ،‬با عشق حقیقی‬ ‫به امام حسین(ع)‪ ،‬دچار تحول الی احس ن الحال شود‪ ،‬چون‬ ‫نیتش این بوده که برود و صالح برگردد ‪ ،‬ولی جوان ان خاطره‬ ‫کذایی ‪ ،‬ب ر اساس تعریف و توصیف نقل کننده‪ ،‬شخصی بوده‬ ‫که نرفته بوده ب رای عزاداری و عادتش بــوده برود به بهانه‬ ‫زنجیرزنی‪ ،‬چشــم چرانی کند‪ .‬این نوع انجام مســتحبات‬ ‫(عزاداری)‪ ،‬همان نوع اعمالی است که طرف ب رای انجام یک‬ ‫کار مستحب‪ ،‬کلی حرام مرتکب م ی شود و بعد هم انگار نه‬ ‫انگار! کلی هم حس عجب و تکبر ناشی از عزاداری به وی‬ ‫دست م ی دهد و با خود م ی گوید‪« :‬به به ! خوشا به حال خداوند‬ ‫که بنده اش این قدر لوطی و بامرام است!»‬ ‫الغرض اینکــه‪ ،‬پیاده روی اربعین و مشرف شــدن به‬ ‫کربال‪ ،‬مغتنم است نه چون بناســت ما بدون گناه برگردیم؛‬ ‫خیــر! حق الناس را حتی خــود خدا هم نم ی بخشــد‪ ،‬چه‬ ‫رسد به امام حســی ن (ع) که بنده خداست‪ .‬اما قطعا فرصتی‬ ‫اســت ب ی نظیر ب رای تحول و اصالح درونی! ب رای حقیقتا‬ ‫مسلمان شدن و حقیقتا حسین ی شدن و حقیقتا ایمان اوردن‬ ‫به هدف اصلی قیام امام حســین (ع) یعنــی احیای امر به‬ ‫معروف و نهی از منکر‪.‬‬ ‫‪ -۲‬ایام محرم ســال ‪ ٨٩‬بود‪ .‬با یکى از رفقا رفتیم به‬ ‫هیاتى معروف در حوالى شمی رانات که متولى اش از دوستان‬ ‫دوست من بود‪.‬‬ ‫بعد از یک سخنرانى مفید و تاثیرگذار‪ ،‬نوبت به عزادارى‬ ‫رسید‪ .‬داشتیم سینه مى زدیم که چند نفر از جوانان میان دار‪،‬‬ ‫لباس ها را از تن کنده و برهنه شــروع کردند به سینه زنى‪.‬‬ ‫حرکاتشــان طوری بود که گویی با هم رقابتی نفســگیر‬ ‫دارند مبن ی بر شــدت ســینه زدن و صدای اصابت دست به‬ ‫پوست برهنه!‬ ‫در حال و هواى عزادارى بودم‪ ،‬ولى با دیدن این صحنه‪،‬‬ ‫ذهنم مشغول این حرکت شد‪ .‬با خود گفتم که مگر اینجا گود‬ ‫زورخانه است که برخى این گونه لخت مى شوند و این گونه‬ ‫سینه م ی زنند؟ با برهن ه ســینه زدن چه چیز ثابت مى شود؟‬ ‫یعنى مثال اینها از ما عاشق ترند؟ خالصه با خود گفتم من‬ ‫این سبک عزاداری را نمى پسندم و به سبک خود عزادارى‬ ‫مى کنم و از این نوع عزادارى تبعیت نمى کنم‪.‬‬ ‫عزادارى تمام شد و خارج شدیم‪ .‬نفس عمیقی کشیدم‪.‬‬ ‫برهنه سینه زدن باعث شــده بود تا بوى عرق تندى فضا را‬ ‫پر کند و پاســتوریزه مزاجی ما‪ ،‬باعث سردرد خفیفی شود‪.‬‬ ‫با دوستم سر صحبت را باز کردم و نظرش را درباره این نوع‬ ‫عزادارى پرسیدم‪ .‬گفت به نظرم ای رادى ندارد؛ ولى خودم برهنه‬ ‫سینه نمى زنم‪ ،‬ولى من م ی گفتم که کال این کار دور از شان‬ ‫مراسم و عزادار حسینى است‪ .‬خالصه بحثمان به سرانجامى‬ ‫نرســید و از انجا که مرجع هر دو ایت اهلل مکارم شــی رازى‬ ‫بود‪ ،‬گفتم از ایشــان اســتفتاء مى کنم‪ .‬از طریق سایتشان‪،‬‬ ‫فتوای شان را درباره برهنه ســینه زدن پرسیدم‪ .‬پاسخ بیش‬ ‫از دفعات پیش به درازا کشــید (حدود دو ب رابر دفعات قبل)‪.‬‬ ‫بعدا متوجه شدم که این قسم پاســخ ها را شخص ایت اهلل‬ ‫مکارم شــی رازی م ی نویســند و نه اعضای دفترشان‪ .‬پاسخ‬ ‫ایشان همان بود که حدس م ی زدم؛ این نوع عزاداری‪ ،‬در شان‬ ‫مجلس ابا عبداهلل نیست‪.‬‬ ‫این ماجرا گذشت تا رسیدیم به امسال و فتوای رهبری‬ ‫مربوط به برهنه سین هزنی‪ ،‬از سه طریق اعالم شد و بر همگان‬ ‫یقین حاصل شــد که این عمل خطاست (اگرچه عده ای از‬ ‫مداحان دوست داشتند کما ف ی الســابق به شیوه شان ادامه‬ ‫دهندکه البته نتوانستند)‪.‬‬ ‫وقتی این قدر جوامع بشری از جمله جامعه ما (اگرچه‬ ‫جامعه ما از بیشــتر جهات از اکثر جوامع صالح تر است)‪ ،‬به‬ ‫مشکالت عدیده و معضالت فکری و عقیدتی مبتالست‪ ،‬ما‬ ‫به جای انکه دغدغه مان این باشد که امر به معروف و نهی‬ ‫از منکر را احیا کنیم یا اینکه فکر کنیم که واقعا باید چقدر‬ ‫رشــد کنیم که اگر در قیام کربال م ی بودیم‪ ،‬در اردوگاه حق‬ ‫م ی جنگیدیم یا اینکه اگر امام زمان (عج) ظهور کنند‪ ،‬تا چه‬ ‫حد باید به رشد فکری و شخصیتی رسیده باشیم تا بتوانیم‬ ‫افتخار یاری ایشان را پی دا کنیم‪ ،‬به فکر این هستیم که کاش‬ ‫باز هم م ی شد مثل گذشته برهنه سینه بزنیم ! یا للعجب!‬ ‫الغرض اینکه‪ ،‬وقت ان رســیده که ب رای رســیدن به‬ ‫اصل و حقیقت اسالم عزیز‪ ،‬عالوه بر توجه به ظاهر‪ ،‬عالوه‬ ‫بر حفظ پوسته‪ ،‬به باطن و هسته هم بیش از پیش توجه و‬ ‫عمل کنیم‪.‬‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫سر َور‬ ‫درنگی در راز َسرورَی ان َ‬ ‫جمیل بود‪ ،‬جمیال بدن‪ ،‬جمیال سر‬ ‫یاسر هدایتی‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫مدرس دانشگاه‬ ‫«به نام نامی سر‪ ،‬بســمه تعالی سر ‪ /‬بلند مرتبه پیکر‪،‬‬ ‫بلندباال سر»*‬ ‫جلوه های معنا پردازانه عاشــورا یکــی از مهمترین‬ ‫دالیل رخ کردن معجزه وار و بی بدیل این واقعه عظماست‪.‬‬ ‫جلوه هایی که معنــا جوشــانند و هر کس بــه فراخور و‬ ‫مجــال دریافت هایــش از این‬ ‫خــوان معنا می توانــد بهره مند‬ ‫شــود‪ .‬این جلو ه هــا اگرچه به‬ ‫جبــر دهر چــاره ای جــز بروز‬ ‫و نمود پیــدا کــردن در تاریخ‬ ‫نداشــته اند اما به محض بروز و‬ ‫نموداری‪ ،‬فراتــر از هر تاریخی‬ ‫به عیا ن گری رســید ه اند‪ .‬یکی‬ ‫از این جلوه گری های غریب در‬ ‫واقعه طف حضور گویــا و زنده‬ ‫شهدا به واسطه سرگردانی شهدا‬ ‫با کاروان ازادگان حسینی است‪.‬‬ ‫ســرهای مقدســی که چونان‬ ‫هنگامه همراهی بــا پیکرها باز‬ ‫از پس موالیشــان بودند و این‬ ‫بار نیز این ســر گردانی سرهای‬ ‫بر نیزه شده در پی راس مقدس‬ ‫و خورشیدســان اباعبــداهلل‬ ‫الحســین(ع) بودند که به تعبیر‬ ‫مرحوم امین پور «شگفتا بی سر‬ ‫و سامانی عشــق ‪ /‬به روی نیزه ‬ ‫سرگردانی عشق»‪.‬‬ ‫سر گردانی سرهای بر نیزه‬ ‫شده با کاروان ازادگان حسینی‬ ‫اگر چــه در ابتدا یــک تاکتیک‬ ‫روانی به نقل مشتت تاریخی با‬ ‫دســتور یزید یا عبیداهلل بن زیاد‬ ‫برای ایجاد رعب و وحشت و به‬ ‫نوعی سرکوبی مخالفان احتمالی‬ ‫به ویژه شیعیان و دیگر هاشــمیان محسوب می شود اما از‬ ‫همان اغاز خود این سرهای بر نیزه شــده و به ویژه راس‬ ‫مقدس حضرت به مثابه خورشــید روشنی بخش با هویتی‬ ‫منحصر به فرد ماجراهایی دیگرگون افریدند‪ .‬ان چنان که‬ ‫ذیل این ماجراها از عصر عاشورا تا هنگامه ای که سرهای‬ ‫مقدس در خاک ارام گرفتند یا به نقل دیگری برخی از انها‬ ‫از جمله ســر حضرت به پیکرهای شــریف ملحق شدند‪،‬‬ ‫جلوه گری های معنا پردازانه ای می توان دید‪.‬‬ ‫سر مقدس حضرت بنا بر نقل االرشــاد شیخ مفید و‬ ‫االستیعاب ابن عبد البر‪ ،‬از قفا بریده شــد و بر نیزه شد اما‬ ‫چه انگاه که صاحب انساب االشــراف ان را در تنور خانه‬ ‫خولی نشــان می دهد و چه گاهی که خورشید خون چکان‬ ‫بر فراز نی در کوچه های کوفه به تعبیر شیخ عباس قمی در‬ ‫نفس المهموم گویی قران تالوت می کند و چه هنگامی که‬ ‫به نقل مصادر تاریخی بر طشتی زرین در مقابل عبیداهلل و‬ ‫یزید نهاده می شود و تلخند پیروزی را بر صورت ایشان با‬ ‫خطبه های زینبی و سجادی حرام می کند تا برخورد تقدیسی‬ ‫راهب مسیحی با سر مقدس و حتی مسلمان شدن او و اینکه‬ ‫هنوز ان دیر در سوریه کنونی مســیر امد و شد معناجویان‬ ‫حسینی است‪ ،‬اینها همه و همه از حضور زنده راس مقدس‬ ‫و خورشید ســان ابا عبداهلل حکایت می کند‪ ،‬حضوری که‬ ‫دشمن می خواست شعاع نور ان را با نیزه گردانی در طول‬ ‫تاریخ گم کند و عجیب انکه سرهای بر نیزه شده اگرچه تنها‬ ‫مسیر کربال تا کوفه و کوفه تا شام را در نوردیدند اما امروز‬ ‫رثای عظمت و حقیقت جویی شان از پس هزار سال و بیشتر‬ ‫از فرای تاریخ به گوش می شد‪.‬‬ ‫«قســم به معنی ال یمکن الف رار از عشق‪ /‬که پر شده‬ ‫است جهان‪ ،‬از حسین سرتاسر»‬ ‫از نظر تاریخی اما اتفاق ســر بریدن کشــتگان یک‬ ‫جنگ حتی جنگ با کافران‪ ،‬چه رســد به جنگ با خاندان‬ ‫سرگردانی سرهای بر نیزه شده با کاروان‬ ‫ازادگان حسینی اگر چه در ابتدا یک تاکتیک‬ ‫روانیبهنقلمشتتتاریخیبادستوریزیدیا‬ ‫عبیداهلل بن زیاد برای ایجاد رعب و وحشت‬ ‫وبهنوعیسرکوبیمخالفاناحتمالیبه ویژه‬ ‫شیعیانودیگر هاشمیانمحسوبمی شود‬ ‫اما از همان اغاز خود این ســرهای بر نیزه‬ ‫شدهوبه ویژهراسمقدسحضرتبهمثابه‬ ‫خورشیدروشنی بخشباهویتیمنحصربه‬ ‫فردماجراهاییدیگرگونافریدند‬ ‫و اوالد رســول اهلل‪ ،‬پیش از واقعه طف مسبوق به سابقه ای‬ ‫گسترده نبوده است‪.‬‬ ‫غریب واقع ه ای است؛ در شــریعتی که پیامبر رحمت‬ ‫نه تنها ه ر گونه هتک حرمتی را به بدن میت مســلمان به‬ ‫مصداق مثله کردن دانســته و صراحتا ان را تحریم م ی کند‪،‬‬ ‫بلکه مثله کردن بدن مردگان کافران را نیز قویا نهی م ی کند‪،‬‬ ‫چنین واقع ه ای اتفاق م ی افتد که بعــد از جنگ با نوادگان‬ ‫و فرزندان رســول خدا و برخی از صحابــه پیامبر(ص) که‬ ‫اهل سنت نیز رواداشتن حرمت ایشان را واجب م ی شمارند‪،‬‬ ‫سرهای ایشان بریده شده بر نیزه گردانیده م ی شود‪.‬‬ ‫در سنت اســامی هیچ گزارشــی وجود ندارد مبنی‬ ‫بر اینکه پیامبــر(ص) در جنگ ها و غزوات خود نســبت‬ ‫به اع راب جاهلــی و حتی خارج از مرزهــای اع راب با همه‬ ‫عداوت ها و دشــمن ی هایی که اع راب با ایشان م ی ورزیدند‬ ‫اجازه چنین کاری را به فردی داده باشد حتی به قصد ارعاب‬ ‫دشمنان خدا‪ .‬این سنت در زمان خلفا نیز رایج بود و در زمان‬ ‫حضرت امی ر (ع) نیز به رغم جنگ های ایشــان با معاویه و‬ ‫حتی اصحاب جمل که در بصره‬ ‫فجایع بسیاری برای مسلمانان‬ ‫به وجود اوردند نیز رعایت شــد‪.‬‬ ‫امام حتی ان چنان که در خطبه‬ ‫‪216‬نهج البالغه نیز به صراحت‬ ‫ذکر شده است درباره قاتل خویش‬ ‫که از شــق ی ترین امت است نیز‬ ‫سفارش به پرهیز از مثله کردنش‬ ‫دارد‪ ،‬چنان که م ی فرمایند‪« :‬ای ‬ ‫فرزندان عبدالمطلب ! مبادا ‪ ...‬در‬ ‫خون مسلمانان غوطه ور شوید‪.‬‬ ‫ش باشید ک ه ب ه خونخواه ی ‬ ‫ب ه هو ‬ ‫من جز از قاتلم هیچ کس ی نباید‬ ‫کشته شود‪ .‬هرگاه از این ضربت ‬ ‫ف بنگرید ک ه در ب رابر‬ ‫ن دادم ‪ ،‬ژر ‬ ‫جا ‬ ‫ضربت او به یک ضربه بســنده ‬ ‫کنید‪ .‬مبادا که ان مرد مثله شود‬ ‫که من خود از رسول اهلل که درود‬ ‫ش باد‪ ،‬شنید م که ‬ ‫خدا بر او و خاندان ‬ ‫م ی فرمود‪« :‬از مثل ه کردن ‪ ،‬هرچند‬ ‫سگ ی گزنده باشــد‪ ،‬بپرهیزید‪».‬‬ ‫با این همه امــا در زمان خلیفه‬ ‫اول به نقل طبــری خالد بن ولید‬ ‫با ادعای ارتــداد مالک بن نویره‬ ‫و قــوم او به کشــتار ایشــان و‬ ‫جداکردن سرهایشــان دست زد‪،‬‬ ‫که در ان زمــان نیز این موضوع‬ ‫با اعتراض های بسیاری از جانب‬ ‫مسلمانان همراه بود‪ .‬این بدعت‬ ‫وحشیانه و جاهلی را اما چونان بدعت های بسیار دیگر باید‬ ‫در بن ی امیه جس ت و جو کرد؛ چنان که بنابر نقل مورخین از‬ ‫جمله بالذری در انساب االشــراف؛ عبدالرحمان بن عبداهلل‬ ‫بن عثمان ثقفی‪ ،‬حاکم موصل و خواهــرزاده معاویه اولین‬ ‫حاکم در سرزمی ن های اســامی بود که بعد از دست یافتن‬ ‫به عمرو بن حمق از شیعیان خاص حضرت علی(ع)‪ ،‬سر او‬ ‫را جدا کرده به کوفه و از انجا ب رای معاویه به دمشق فرستاده‬ ‫شد‪ ،‬به گونه ای که یعقوبی در تاریخش و یعقوب بن سفیان‬ ‫الفسوی در المعرفه و التاریخ و بالذری در انساب االشراف‪ ،‬سر‬ ‫این شیعه حضرت امی ر (ع) را نخستین سر بریده ای معرفی‬ ‫م ی کنند که در تاریخ اسالم از جایی به جای دیگر انتقال یافته‬ ‫است‪ .‬تاریخ را بنگر که پس از گردانیدن این سر در دمشق‬ ‫اولین معترض به این موضوع حضرت اباعبداهلل (ع) هستند‬ ‫که در نامه ای به نقل از کتاب االمامه و السیاســه‪ ،‬معاویه را‬ ‫ل عمرو‬ ‫ب رای این کار چنین سرزنش م ی کنند که‪« :‬ایا تو قات ‬ ‫نقش امام سجاد(ع) پس از واقعه عاشورا‬ ‫دکتر ابوالفضل طهماسبی‬ ‫مدرس فلسفه دین‬ ‫قیام سیدالشــهداء در بدو شــروع برنامه ریزی شده و‬ ‫هدفمند بود‪ .‬چنین نبود که امام حسین(ع) ب ی خبر از عاقبت‬ ‫کار باشد و ندانسته به جنگ یزید برود‪ .‬ایشان م ی دانستند و با‬ ‫علم به اینکه شهید کربال م ی شوند‪ ،‬رهسپار این دیار شدند‪.‬‬ ‫در ان زمان حکومت اموی در میام مردم بسیار ریشه دوانده‬ ‫بود و معاویه و یزید بسیار خطرناک بودند‪ .‬روایت هست که‬ ‫وقتی امام حسین(ع) تصمیم گرفتند که به جنگ این قوم‬ ‫بروند‪ ،‬به ایشان پیشنهاد دادند که یا از رفتن به جنگ یزید‬ ‫منصرف شــود یا اینکه اهل بیت خود را رهسپار این جنگ‬ ‫نکنند‪ .‬چرا که یزید بدون ایمان با برخوردهای خارج از عرف‬ ‫انسانیت فردی کامال ب ی رحم بود‪ .‬چنانکه کودکان معصوم‬ ‫هم از خونریزی یزید در امان نم ی ماندند‪.‬‬ ‫سیدالشــهداء اما ب رای جلوگیــری از انحرافات که در‬ ‫جامعه رخنه کرده بود به جنــگ یزید رفتند‪ .‬حضرت ابتدا از‬ ‫مدینه به مکه سفر کردند و سخنرانی کردند‪ .‬امام حسین(ع)‬ ‫اما ب رای اینکه با حضورش خطری شهر مکه را تهدید نکند‪،‬‬ ‫از انجا خارج شدند و سپس راهی کوفه شدند؛ چون اهل کوفه‬ ‫که از رهبری و امامت سیدالشــهداء حمایت کرده بودند‪ ،‬از‬ ‫ایشان درخواست کرده بودند‪ .‬در ان دوران انحرافات زیادی‬ ‫وجود داشت و سرچشــمه این انحرافات شــام بود‪ .‬چرا که‬ ‫شام مدت ها به دســت معاویه و یزید اداره م ی شد و به ویژه‬ ‫مردمان انجا با اسالم اشــنایی چندانی نداشتند‪ .‬چنین بود‬ ‫که امام حسین(ع) ب رای شناساندن اسالم به این سرزمین و‬ ‫جلوگیری از انحرافات قیام کردند و واقعه تاسوعا و عاشورای‬ ‫حسینی اتفاق افتاد‪ .‬بعد از واقعه عاشوا و با به شهادت رسیدن‬ ‫امام حسین(ع) قیام شیدالشهداء پایان نیافت و ب رای تبلیغ‬ ‫اسالم قیام های بسیاری علیه یزید صورت گرفت‪ .‬قیام هایی‬ ‫که تا اربعین حســینی ادامه داشــت و پس از ان نیز یاران‬ ‫امام حسین(ع) ب رای حفظ اسالم دست از تالش ب رنداشتند‪.‬‬ ‫قیام توابیــن و مختار بعــد از واقعه عاشــورا اتفاق‬ ‫افتاد‪ .‬توابین که از شــیعیان کوفه بودند و خود را گناهکار‬ ‫م ی دانســتند به خونخواهی امام حسین(ع) قیام کردند و در‬ ‫جنگ با امویان به شهادت رسیدند‪ .‬مختار بن اب ی عبید ثقفی‬ ‫نیز یکی از کســانی بود که به خونخواهی امام حسی ن (ع)‬ ‫پرداخت‪ ،‬او جنگیــد و حتی به حکومت رســید‪ .‬به غیر از‬ ‫اینها‪ ،‬قیام های دیگری صورت گرفت تا اسالم پایدار بماند‬ ‫و راه سیدالشهداء ادامه پیدا کند‪ .‬چون در حق سیدالشهداء‬ ‫اجحاف شده بود و ب رای ادامه راه ایشان تالش های بسیاری‬ ‫انجام دادند‪.‬‬ ‫البته در این مسیر امام سجاد(ع) و حضرت زینب(س)‬ ‫پیام رسان نهضت عاشورا بودند‪ .‬امام سجاد(ع) پس از واقعه‬ ‫عاشورا در این مسیر قدم نهادند‪ .‬ایشان با سفر به شهرهای‬ ‫مختلف ســخنرانی م ی کردند تا پیام رســان واقعه عاشورا‬ ‫باشند و ســبب اگاهی مســلمانان گردند‪ .‬سخنران ی های‬ ‫امام سجاد(ع) مورد پسند معاویه و یزید نبود‪ .‬چنانکه ایشان‬ ‫وقتی به شام رسیدند‪ ،‬در مسجد جامع شام سخنرانی کردند‪.‬‬ ‫گفته های امام سجاد(ع) سبب بیداری مردم شد و کسانی به‬ ‫ســمت یزید رفتند و گفتند اگر م ی خواهی در شام حکومت‬ ‫کنی‪ ،‬باید جلوی امام سجاد(ع) را بگیری‪ .‬چنین بود که در این‬ ‫هنگام اذان اقامه کردند تا سخنرانی ایشان نیمه کاره بماند‪.‬‬ ‫البته ما در شام شاهد اتفاقات بدی هستیم‪ ،‬زی را در انجا‬ ‫با اسرا مثل بَرد ِه رفتار م ی شد و رفتار بد امویان با یاران امام‬ ‫حسین(ع) انها را بســیار ازار داد‪ .‬روایت هست وقتی از امام‬ ‫سجاد(ع) سوال شد که در کجا به شما سخت گذشت‪ ،‬ایشان‬ ‫فرمودند‪« :‬شام»‪ .‬معاویه در انجا با مکر و نیرنگ مردم را به‬ ‫بی راهه هدایت م ی کرد و هدف امام سجاد(ع) این بود که به‬ ‫معاویه اجازه چنین کاری ندهد‪.‬‬ ‫اکنون با گذشــت قرن ها از ان واقعه استقبال از روز‬ ‫تاسوعا‪ ،‬عاشورا و اربعین حســینی جایگاه ویژه ای در بین‬ ‫شیعیان پیدا کرده اســت‪ .‬به جرات م ی توان گفت که هیچ‬ ‫رویدادی در دنیــا به اندازه واقعه کربال مورد اســتقبال قرار‬ ‫نگرفته است و خوشا به حال انان که در اربعین حسینی در‬ ‫مرقد امام حسین(ع) حضور داشتند‪ .‬امام هادی(ع) م ی فرمایند‪:‬‬ ‫«از نشانه های مومن زیارت سیدالشهداء در روز اربعین است‪.‬‬ ‫توسل به امام حســین(ع) در روز اربعین باعث م ی شود که‬ ‫جامعه اسالمی هر به روز گسترده تر شود‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫*ابیاتی که در این نوشتار استفاده شده از غزلی زیبا‬ ‫سروده حمی د رضا برقعی‪ ،‬شاعر ائینی معاصر است‪.‬‬ ‫سبب بیداری مردم‬ ‫گفتارها‬ ‫بن حمق یار و مصاحب رسول خدا (ص)‪ ،‬ان بنده صالح ک ه‬ ‫گ از‬ ‫ف کرد ه و رن ‬ ‫ش را نحی ‬ ‫ت او را فرسود ه و پیکر ‬ ‫ت عباد ‬ ‫کثر ‬ ‫ش برد ه بود‪ ،‬نیست ی ؟»‬ ‫رخسار ‬ ‫از سویی اما ان گونه که برخی از پژوهشگران تاریخی‬ ‫معاصر نیز بر این اذعان دارند از نظر شهرت و فراگیری روایت‬ ‫تاریخی و گســتره خبر ان‪ ،‬بر نیزه شدن و سر گردانی راس‬ ‫مقدس امام در مسیر کوفه تا دمشــق و تاثیر ان در جهان‬ ‫اسالم‪ ،‬نخســتین و تاثی ر گذارترین عمل از این نوع بدعت‬ ‫اموی است‪.‬‬ ‫چنان که در تاریخ طبری‪ ،‬طبــری از زرین بن حبیش‬ ‫نقل م ی کند «که اولین سری که بر چوبه باال برده شد‪ ،‬سر‬ ‫امام حسی ن (ع) بود که خداوند از او راضی باشد و درود خداوند‬ ‫بر روح او باد»‪ .‬و به این ترتیب است که پرچم پر افتخار قیام‬ ‫حســینی در بدعت وحشیانه دشــمن ظلوم و جهول بعد‬ ‫از عاشــورا نه ذلیالنه که ســر افراز تر از هر سری بر نیزه ها‬ ‫پیشاپیش کاروان ازادگان حسینی م ی رفت‪.‬‬ ‫«نگاه کن به زمین‪ ،‬ما رایت اال تن‪ /‬به اســمان بنگر‪،‬‬ ‫ما رایت اال سر‬ ‫ســری که گفت من از اشــتیاق لبریزم‪ /‬به سرسرای‬ ‫خداوند م ی روم با سر‬ ‫هرانچه رنگ تعلق‪ ،‬مباد بر بدنم‪ /‬مبــاد جامه‪ ،‬مبادا‬ ‫کفن‪ ،‬مبادا سر‬ ‫همان سری که یحب الجمال محوش بود‪ /‬جمیل بود‪،‬‬ ‫جمیال بدن‪ ،‬جمیال سر‬ ‫سری که با خودش اورد بهترین ها را‪ /‬که یک به یک‪،‬‬ ‫همه بودند سروران را سر»‬ ‫اما راز این سروری راس بریده بر نیزه روان شده چیست؟‬ ‫ســری که بنابر نقل برخی از منابع بعد از اربعینی به پیکر‬ ‫شــریف حضرت در کربال ملحق شــد‪ .‬به گمانــم راز این‬ ‫ســروری را از جهتی باید در عمق کینه اموی در واقعه طف‬ ‫تو جو کرد‪.‬‬ ‫جس ‬ ‫غریب اســت‪ .‬ابن عثم در الفتوح و ابوالفرج اصفهانی‬ ‫در مقاتل الطالبیین نوشــته اند وقتی ســر حضرت چونان‬ ‫سر حضرت یحیای معمدان در ب رابر طاغوت زمان خود در‬ ‫طشتی زرین قرار م ی گیرد‪ ،‬یزید در حالی که با چوب دستی‬ ‫ی راس مقدس حضرت م ی زد؛ چند بیت‬ ‫ب ه لب ها و دندان ها ‬ ‫معروف عبداهلل بن زبعری را م ی خواند‪ .‬بی ت هایی که وی در‬ ‫پیروزی کفار قریش در احد سروده بود‪ .‬بی ت هایی که از پس‬ ‫ان م ی توان عمق درد و خباثت دستگاه اموی را در وقوع واقعه‬ ‫کربال به وضوح دید‪ .‬ابیاتی که برخی از مورخین باتوجه به‬ ‫اینکه چند بیتی اضافه شده از خود یزید دارد‪ ،‬حکم به کفر او‬ ‫یت اَشْ یاخی ب ِ َب ْد ٍر شَ ِه ُدوا‪َ /‬ج َز َع‬ ‫نیز داده اند‪ .‬وقتی م ی گفت‪« :‬لَ َ‬ ‫ُّ‬ ‫َ‬ ‫یزید‬ ‫یا‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫قال‬ ‫ُم‬ ‫ث‬ ‫حا‪/‬‬ ‫ر‬ ‫ف‬ ‫وا‬ ‫ل‬ ‫ه‬ ‫ت‬ ‫اس‬ ‫ُ‬ ‫الْخَ ْز َر ُج م ِْن َو ْق ِع اْ َال َس ْل‪َ /‬ف َا َهلَّلوا َو ْ َ َ َ َّ ُ‬ ‫َو التَشَ ْل‪َ /‬ق ْد َق َتلْ َنا الْق َْر َم م ِْن ساداتِ ِه ْم‪َ /‬و َع َّدلْنا ُه ب ِ َب ْد ٍر َفا ْع َت َد ْل‪/‬‬ ‫لَع َِب تْ هاشِ ُم بِالْ ُملْک َفال‪ /‬خَ َب ٌر جا َء َو ال َو ْح ی تَ َز ْل ‪/‬لَ ْس ُت م ِْن‬ ‫کان َف َع ْل»‬ ‫خُ ْن ُد ٍف ا ِْن لَ ْم اَنْ َتق ِْم‪ /‬م ِْن بَنی اَ ْح َم َد ما َ‬ ‫«کاش شیوخ قبیله ام ک ه در بدر کشت ه شدند‪ ،‬م ی دیدند‬ ‫که چگونه خزرج در ب رابــر نیزه ها بــه زاری افتاده اند ‪ /‬انها‬ ‫شــادمانی م ی کردند و م ی گفتند ای یزید دستت درد نکند‬ ‫‪ /‬به تالفی بزرگان انان را کشــتیم و انتقام بدر را گرفتیم ‪ /‬‬ ‫هاشمیان با سلطنت بازی کردند چرا که‪ ،‬نه خبری از اسمان‬ ‫امد و نه وح ی ای نازل شد ‪ /‬من از دودمان خندق نباشم اگر‬ ‫ن او نگیرم»‬ ‫ل دارم ‪ ،‬از فرزندا ‬ ‫کینه ای را که از محمد در د ‬ ‫از پس همین ابیات اســت که م ی توان راز کینه ورزی‬ ‫و عداوت ب ی حد اموی و ســفیانی را با خاندان طهارت سراغ‬ ‫گرفت‪ .‬البته که خدواند کینه و خواری گمان برده شان را به‬ ‫خودشان بازگرداند‪ .‬ان چنان که سنت الهی است که « َو َق ْد‬ ‫کر ُه ْم َو ِع ْن َد َّ‬ ‫کر ُه ْم ل ِ َت ُز َ‬ ‫ول‬ ‫کر ُه ْــم َو اِ ْن َ‬ ‫کان َم ُ‬ ‫اللِ َم ُ‬ ‫َم ُ‬ ‫کروا َم َ‬ ‫ِم ْن ُه الْ ِجبال»‬ ‫گفتارها‬ ‫‪21‬‬ ‫پشت صحنه مذاکرات‬ ‫گزارش ها‬ ‫در این صفحات تالش کرده ایم تا تحوالت مهم خبری هفته را پوشــش‬ ‫دهیم‪ .‬اخرین تحوالت پرونده هسته ای‪ ،‬بازداشت دو عضو حزب ندا‪ ،‬بازداشت‬ ‫مدیرعامل پرسپولیس و اظهارات سردار نقدی از مواردی است که در این هفته‬ ‫به انها پرداخته ایم‪.‬‬ ‫سیا‬ ‫س‬ ‫ت‬ ‫عراقچی‪ :‬مذاکرات‬ ‫مسقطخیلیبدبود‬ ‫گزارش ها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫گفته می شود که مذاکرات هسته ای‬ ‫به زودی در سطح معاونان از سرگرفته می شود‬ ‫طی روزهای اخیر دو طرف اصلی مذاکرات هسته ای‬ ‫ای ران و اعضای ‪ ،5+1‬یعنی ته ران و واشنگتن با دغدغه های‬ ‫مهم ی در خصوص این ماراتن دیپلماتیک دســت و پنجه‬ ‫نرم م ی کنند‪ .‬کارشــکنی ایاالت متحده امریکا در دور اخیر‬ ‫مذاکرات از یک ســو و انفعال دیگر اعضــای ‪ 5+1‬در این‬ ‫عرصه منجر به عدم امضای توافــق نهایی میان طرفین‬ ‫شد‪ .‬در چنین شرایطی افکار عمومی ای ران در صدد تبیین‬ ‫عوامل و ریشه های واقعی تمدید مذاکرات هسته ای ب رای‬ ‫بار دوم هستند‪ .‬در ان ســوی میدان‪ ،‬مقامات دولت باراک‬ ‫اوباما در صدد تنظیم رفتار کنگره و کارشکنی احتمالی ان‬ ‫در مقابل مذاکرات هسته ای ای ران و اعضای ‪ 5+1‬برامده اند‪.‬‬ ‫این در حالی است که سناتورهای جمهوریخواه بر لزوم تشدید‬ ‫تحریم ها علیه ای ران و به گردش در امدن الیحه جدید در این‬ ‫خصوص تاکید م ی ورزند‪ .‬در چین وضعیتی کاخ سفید صرفا‬ ‫در صدد مهار نمایندگان و سناتورهای حزب دموکرات است‪.‬‬ ‫اگرچه جمهوریخواهان از ابتدای سال جدید میالدی (سال‬ ‫‪ )2015‬اکثریت کنگره را در دست خواهند گرفت اما در صورت‬ ‫عدم همراهی دموکرات ها عمال قادر به مقاومت در مقابل‬ ‫استفاده رئی س جمهور از حق وتو نخواهند بود‪.‬‬ ‫گرد و خاک کری و بایدن در سابان‬ ‫حضور معــاون رئی س جمهــور ایاالت متحده امریکا‬ ‫و زیر امور خارجه این کشور در نشســت سابان (در حضور‬ ‫مقامات دولتی رژیم صهیونیستی و قانونگذاران امریکایی) و‬ ‫بیان مواضع انها در خصوص مذاکرات هسته ای با ای ران‪ ،‬از‬ ‫اصل ی ترین اخبار مربوط به مذاکرات هسته ای ای ران و اعضای‬ ‫‪ 5+1‬محسوب م ی شود‪ .‬بایدن در ســخنرانی خود اظهار‬ ‫داشت‪« :‬تصمیم ما ب رای تمدید برنامه اقدام مشترک نشان‬ ‫م ی دهد که ما به مذاکــرات ادامه م ی دهیم تا به یک توافق‬ ‫خوب به گونه ای که موجب براورده شــدن خواسته هایمان‬ ‫شود‪ ،‬دست پیدا کنیم‪ .‬رژیم صهیونیســتی همواره محرم‬ ‫اسرار تمام اتفاقات در پروسه مذاکرات هسته ای بوده است‪.‬‬ ‫این هم پیمان امریکا به واشنگتن اعتماد کند و بداند امریکا‬ ‫به منافع اسرائیل پایبند است‪ .‬من م ی دانم برخی در کنگره‬ ‫معتقدند که اکنون زمان تحریم های جدید اســت اما تاکید‬ ‫م ی کنم که اکنون زمان مناسب ب رای این کار نیست‪ .‬اکنون‬ ‫با توجه به اینکه هنوز شانس دستیابی به موفقیت وجود دارد‬ ‫زمان ان نیست که خطر شکست را بپذیریم‪».‬‬ ‫اصل ی ترین شــالوده و محور سخنان بایدن‪ ،‬همراهی‬ ‫و همگامی ایاالت متحده امریکا و رژیم صهیونیســتی در‬ ‫مذاکرات هســته ای با ای ران بوده است‪ .‬این مساله قبال نیز‬ ‫بارها به اثبات رسیده اســت‪ .‬وندی شرمن‪ ،‬معاون وزیر امور‬ ‫خارجه امریکا پــس از پایان هــر دور از مذاکرات با حضور‬ ‫در ســرزمی ن های اشــغالی‪ ،‬دولت نتانیاهو را در جریان ریز‬ ‫مذاکرات قرار خواهد داد‪ .‬ضمن اینکه تل اویو از طریق البی‬ ‫سوسیالیس ت های فرانســه (و شخص لوران فابیوس‪ ،‬وزیر‬ ‫امور خارجه کابینه اوالند) در جریان مذاکرات هســته ای و‬ ‫پیشنهادهای مطرح شده در ان قرار م ی گیرد‪.‬‬ ‫پس از بایدن‪ ،‬جان کری‪ ،‬وزیر امور خارجه ایاالت متحده‬ ‫امریکا نیز به بیان نکاتی در خصوص مذاکرات هســته ای‬ ‫ای ران و اعضای ‪ 5+1‬پرداخته است‪ .‬جان کری در این خصوص‬ ‫م ی گوید‪« :‬پیشــنهادهای تازه ای ب رای رسیدن به توافقی‬ ‫طوالن ی تر ارائه شــده و امیدوارم چارچــوب توافق جامع تا‬ ‫پایان ماه مارس (اسفند) به دســت اید‪ .‬قرار نیست که تا ابد‬ ‫مذاکره کنیم‪ .‬غیاب پیشرفت عینی‪ ،‬پایان مذاکرات است‪.‬‬ ‫توافق موقت هسته ای با ای ران هنوز به قوت خود باقی است‬ ‫و ترس از این ادعــا که طرف ای رانی بخواهــد در مذاکرات‬ ‫فریبکاری کند‪ ،‬ثابت نشده است! اگر در مذاکرات هسته ای‬ ‫گزارش ها‬ ‫پاسخقاطعبه‬ ‫انگلیسی هایخبیث‬ ‫پیشــرفت کنیم‪ ،‬همه جهان از جمله رژیم صهیونیســتی‬ ‫امن تر م ی شود!»‬ ‫اظهــارات جــان کــری در خصــوص امنیــت‬ ‫رژیم صهیونیســتی در حالــی صــورت م ی گیــرد کــه‬ ‫مقام معظم رهبری در سخنان حکیمانه خود تاکید فرمودند‬ ‫که امنیت رژیم اشغالگر قدس تابعی از مذاکرات هسته ای‬ ‫ای ران و اعضای ‪ 5+1‬نخواهد بود‪ .‬بر اســاس فرمایشــات‬ ‫رهبری‪ ،‬حتی «اگر مذاکرات هســته ای به نتیجه برســد‪،‬‬ ‫رژیم صهیونیستی ناامن تر خواهد شد‪».‬‬ ‫این ناامنی ریشــه در واقعیــات نظــام بی ن الملل‪،‬‬ ‫فاصله گیری اشــکار متحدان تل اویو از رژیم صهیونیستی‪،‬‬ ‫قــدرت مقاومت اســامی در لبنان و فلســطین و ایجاد‬ ‫گس ل های عمیق سیاســی در داخل سرزمی ن های اشغالی‬ ‫است‪ .‬در چنین شرایطی ناامن تر شدن رژیم صهیونیستی‬ ‫پروسه ای است که فارغ از انچه پشت میز مذاکرات هسته ای‬ ‫م ی گذرد در حال طی شده است‪.‬‬ ‫بهانه تراشی سفارشی فارین پالیسی!‬ ‫مذاکرات هسته ای‪ ،‬تنها با یک «نگرانی ساختگی» از طرف‬ ‫مقابل مواجه هستیم‪ .‬این نگرانی ساختگی نشات گرفته از‬ ‫مطالعات ادعایی و گزارش های ساختگی موسساتی مانند‬ ‫موسسه علوم و امنیت بی ن المللی به مدیریت دیوید الب رایت‪،‬‬ ‫الب ی گر مشهور امریکایی ‪ -‬صهیونیستی است‪ .‬در معادله‬ ‫«اتهام سازی» علیه ای ران افرادی مانند اولی هاینونن‪ ،‬معاون‬ ‫ســابق مدیر کل اژانس بی ن المللی انرژی اتمی نیز دیوید‬ ‫الب رایت را همراهی م ی کنند‪ .‬در چنین وضعیتی جمهوری‬ ‫اســامی ای ران نیز با توجه به خودســاخته بودن ادعاهای‬ ‫هســته ای اعضای ‪ 5+1‬علیه خود و در نتیجه نگران ی های‬ ‫کاذب منبعث از این موضوع‪ ،‬حاضر شده است تضمی ن های‬ ‫حقوقی الزم جهــت اثبات صلح امیز بــودن فعالی ت های‬ ‫هسته ای خود را ارائه نماید‪.‬‬ ‫دیپلمات ارام از مذاکرات مسقط م ی گوید‬ ‫اعضای‪ 5+1‬پای میز مذاک رات به چه م ی اندیشند؟‬ ‫ســنگ اندازی اعضای غربی ‪ 5+1‬و انفعال دو کشور‬ ‫چین و روســیه پای میز مذاکرات وین در نهایت منجر به‬ ‫تمدید مذاکرات هسته ای شده است‪ .‬در چنین شرایطی طی‬ ‫هفته های اخیر‪ ،‬مخصوصا پس از تمدید دوباره توافقنامه ژنو‪،‬‬ ‫بیش از هر زمان دیگری رفتار و رویکرد واقعی اعضای ‪5+1‬‬ ‫در مواجهه با پرونده هســته ای ای ران مورد سوال و قضاوت‬ ‫افکار عمومی کشورمان قرار گرفته است‪ .‬در این خصوص‬ ‫م ی توان به دو محور و نکته اصلی اشاره کرد‪ .‬نکته نخست‬ ‫اینکه اساسا دغدغه های سیاسی و منطقه ای اعضای ‪5+1‬‬ ‫در ماورای مذاکرات هسته ای به شدت خودنمایی م ی کند‪.‬‬ ‫این «دغدغه های پنهان» منجر به تغییر «رفتار اشــکار»‬ ‫اعضای ‪ 5+1‬خواهد شد‪ .‬این روند در جریان مذاکرات اخیر‬ ‫وین نیز قابل درک و مشاهده بود‪ .‬اگرچه ممکن است اعضای‬ ‫‪ 5+1‬پای میز مذاکرات صرفا حول محورهای مورد اختالف‬ ‫در حوزه های دوگانه اصلی‪ ،‬یعنی «نحوه رفع تحریم ها» و‬ ‫«می زان و درصد غن ی سازی اورانیوم» سخن به میان اورده‬ ‫باشــند‪ ،‬اما در ماورای گفتار‪ ،‬نگاه و حتی رفتار ظاهری انها‬ ‫هزاران دغدغه غی ر هســته ای و سیاسی به چشم م ی خورد‪.‬‬ ‫حل یا عدم حل هر یک از ایــن دغدغه ها بر خروجی رفتار‬ ‫اعضای ‪ 5+1‬تاثیرگذار است‪ .‬درست در چنین موقعیتی است‬ ‫که هر یک از اعضای ‪ 5+1‬نوع بازی خود را تغییر م ی دهند‪.‬‬ ‫در همین شــرایط به صورت ناگهانی یک کشــور از یک‬ ‫بازیگر فعال به بازیگری منفعل و کشوری دیگر از «بازیگر‬ ‫واسطه گر» به «بازیگر مخرب» تبدیل م ی شود‪.‬‬ ‫نکته دیگــر اینکه بازی ســایه ها در جریان مذاکرات‬ ‫هسته ای کامال مشــهود است‪ ،‬ســایه هایی که روی میز‬ ‫مذاکره خودنمایی کرده و عمال مانع امضای توافق نهایی‬ ‫و رســیدن به نقطه ای مشخص م ی شــود‪ .‬حضور سعود‬ ‫الفیصــل در فرودگاه ویــن‪ ،‬ان هم در بحبوحــه مذاکرات‬ ‫هســته ای و در حالی که هــر دقیقه از مذاکــرات ارزش‬ ‫خاص خــود را در روزهــای پایانی منتهی به ســوم اذرماه‬ ‫داشت‪ ،‬نشــان از نقش بازیگران خارج از گود در تغییر رفتار‬ ‫نمایندگان اعضای ‪ 5+1‬دارد‪ .‬در اینجا نقش الب ی های خارج‬ ‫از گود «سوسیالیستی‪-‬صهیونیستی» در فرانسه‪ ،‬الب ی های‬ ‫«دموکرات مسیحی‪ -‬صهیونیستی» در المان‪ ،‬الب ی های‬ ‫«محافظه کار‪ -‬صهیونیستی» در انگلیس و البی ایپک در‬ ‫ایاالت متحده امریکا را نیز نباید نادیده انگاشت‪ .‬باید اذعان‬ ‫کرد که در جریان مذاکرات وین اعضای ‪ 5+1‬مساله «توافق‬ ‫نهایی هســته ای» را به متغیری وابســته به دغدغه های‬ ‫بی ن المللی و داخلی خــود تبدیل کردند نــه یک «متغیر‬ ‫مســتقل» و «موضوع جداگانه»‪ .‬رفتار عملی اعضای ‪5+1‬‬ ‫این مساله را مورد تایید قرار م ی دهد‪ .‬روند سینوسی مذاکرات‬ ‫در جریان گفت وگوهای اخیر وین و تغییر مواضع ناگهانی‬ ‫کشورهای غربی و انفعال دو کشور چین و روسیه منبعث از‬ ‫همین نگاه بازدارنده اعضای ‪ 5+1‬بوده است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫سی د عباس ع راقچی‪ ،‬معاون وزیر امور خارجه و عضو‬ ‫ارشد تیم مذاکره کننده هسته ای کشــورمان هفته گذشته‬ ‫در کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسالمی حضور‬ ‫یافت و در جمع نمایندگان به بیان ناگفته هایی از مذاکرات‬ ‫مسقط و وین پرداخت‪ .‬نکات محوری این نشست به روایت‬ ‫نقوی حسینی‪ ،‬سخنگوی کمیسیون امنیت ملی مجلس‬ ‫شورای اسالمی عبارتست از‪:‬‬ ‫طی مذاکرات بعد از توافق ژنو‪ ،‬مسیر طوالنی طی‬ ‫شد و نقاط مشترک زیادی هم به دست امد‪ .‬اما هنوز فاصله‬ ‫زیاد است و خطوط قرمز طرفین همچنان حفظ شده‪ ،‬اگرچه‬ ‫طرف مقابل تغیی راتی در مطالبات و خطوط قرمز خود را داده‪،‬‬ ‫ولی فاصله زیاد است‪ .‬به همین دلیل مذاکرات ب رای هفت‬ ‫ماه دیگر تمدید شد‪.‬‬ ‫در این مسیر‪ ،‬ســناریوهای مختلف و پیشنهادات‬ ‫متعددی مطرح شــده ولی هیچ کدام به ثمر نرسید و مورد‬ ‫توافق طرفین قرار نگرفت‪ .‬البته توافق شده که طی چهار‬ ‫ماه اینده به توافق کلی دست پیدا کنیم و در سه ماه بعد روی‬ ‫جزئیات بحث کنیم و به توافق برسیم‪.‬‬ ‫ما مجاز بودیم نشســت ها و مذاکــرات دوجانبه و‬ ‫چندجانبه داشته باشیم و هر نشستی که الزم بوده را برگزار‬ ‫کردیم‪ .‬طبیعی است که ما هم معتقدیم ه ر چه زمان مذاکرات‬ ‫طوالن ی تر شود‪ ،‬کار و شرایط سخت تر خواهد شد و فشارها‬ ‫بر روی غ رب ی ها بیشتر خواهد شد ولی هی چ کدام باعث عبور‬ ‫ما از خط قرمزها نم ی شود و نخواهد شد‪ .‬خطوط قرمز و کف‬ ‫مطالبات ما تعریف شده و تحت هیچ شرایطی از انها عبور‬ ‫نخواهیم کرد‪.‬‬ ‫گفت وگوی مسقط البته خیلی بد بود و طبیعی بود‬ ‫که در چنین شــرایطی ما به خاتمه مذاکره فکر م ی کردیم‪.‬‬ ‫تمدید مذاکرات هم ب راســاس یک تصمیم معقول صورت‬ ‫گرفت‪ .‬اگرچه ما معتقد بودیم که در زمان بســیار کمتر از‬ ‫هفت ماه هم م ی توان به نتیجه و توافق رسید‪ ،‬ولی باالخره‬ ‫هفت ماه مورد توافق قرار گرفت‪.‬‬ ‫ما در شــرایط برتری قرار داریم و جمهوری اسالمی‬ ‫امروز در منطقه صاحب قدرت است و همین برتری و قدرت‪،‬‬ ‫پشتوانه مذاکرات است‪ .‬پشتیبانی ملت و مقاومت مردم است‬ ‫که به ما توان مذاکره و دفاع از خطوط قرمز نظام را م ی دهد‪.‬‬ ‫ما حس ن نیت خود را به جامعه جهانی اثبات کردیم‬ ‫و توافق را قابل دسترسی م ی دانیم؛ توافقی که در ان خطوط‬ ‫قرمز ما حفظ شود‪.‬‬ ‫طبیعی اســت که پروتکل الحاقــی و پذیرش ان‬ ‫منوط به تصویب مجلس شورای اسالمی است‪ ،‬ولو اینکه‬ ‫کل توافق هم منوط به پروتکل باشد‪ .‬عراقچی همچنین‬ ‫گفت صهیونیس ت ها و برخی کشــورهای منطقه با کلیت‬ ‫توافق و هر نوع توافقی مخالف هســتند‪ .‬انها نم ی خواهند‬ ‫توافقی صورت پذیرد‪ .‬حتی تــاش م ی کنند غرب را علیه‬ ‫ای ران ولو در ســطح نظامی تحریک کنند‪ .‬مــا معتقدیم از‬ ‫طریق مذاکره حقوق هسته ای خود را حفظ کنیم و قطعا هم‬ ‫موفق خواهیم شد‪.‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫مانور تبلیغاتی و رسانه ای اخیر نشریه فارین پالیسی‬ ‫در خصوص فعالی ت های هسته ای صلح امیز کشورمان از‬ ‫دیگر وقایع مربوط به مذاکرات هسته ای ای ران و اعضای ‪5+1‬‬ ‫طی یک هفته اخیر محسوب م ی شــود‪ .‬نشریه امریکایی‬ ‫فارن پالیســی در مقاله ای مدعی شــد که ایاالت متحده‬ ‫در گزارش به پنــل نظارت بر اجــرای تحریم های ای ران در‬ ‫شورای امنیت سازمان ملل متحد مدعی شده که ای ران طی‬ ‫یک سالی که مشــغول مذاکره با ‪ 5+1‬بوده در حال تالش‬ ‫غیرقانونی ب رای خرید تجهی زات راکتور اب ســنگین اراک‬ ‫نیز بوده است‪.‬‬ ‫در پاسخ دهی به این ادعا‪ ،‬بهروز کمالوندی‪ ،‬سخنگوی‬ ‫ســازمان انرژی اتمی با بیان اینکه خریــد تجهی زات ب رای‬ ‫نیروگاه اراک مغایر توافق ژنو نیست‪ ،‬تاکید کرده است انچه‬ ‫درباره این تاسیسات توافق شــده نصب نکردن تجهی زات‬ ‫اســت نه خرید ان و ای ران نیز تجهیــزات جدیدی نصب‬ ‫نکرده است‪.‬‬ ‫جن ساکی‪ ،‬سخنگوی وزارت امور خارجه ایاالت متحده‬ ‫امریکا نیز در واکنش به مانور تبلیغاتی و رســانه ای اخیر‬ ‫فارین پالیسی اعالم کرد‪« :‬من این گزارش را دیدم‪ ،‬همه ما‬ ‫این گزارش را مشاهده کردیم‪ .‬این یک خبر فوری نبود که‬ ‫ما بخواهیم از فعالی ت های خرید ای ران نگران شــویم‪ .‬من‬ ‫معتقدم که این مساله در گزارش مورد اشاره قرار گرفته است‪.‬‬ ‫ما کمتر به جزئیات ان م ی پردازیم‪ .‬ما مباحثاتی با ســازمان‬ ‫ملل و گروهی از سازمان ها درباره نگران ی هایمان داشته ایم‪.‬‬ ‫ما به طور دائم درباره این نگرانی خود صحبت کرده ایم‪ .‬ای ران‬ ‫به تعهدات خود پایبند بوده اســت‪ .‬من درباره جزئیات این‬ ‫گزارش هیچ بحثی نم ی کنم‪».‬‬ ‫واقعیت امر این اســت که ســوء رفتار اعضای ‪5+1‬‬ ‫پوســته ای «حقوقی» و هســته ای «سیاســی» و کامال‬ ‫«غی ر حقوقــی» دارد‪ .‬باید میان این «پوســته بیرونی» و‬ ‫«هسته داخلی» تفکیک و تمایزی عینی قائل شد‪ .‬تا زمانی‬ ‫که این تفکیــک عینی مورد شناســایی و پذیرش ما قرار‬ ‫نگیرد‪ ،‬حتی در توصیف چیدمان میز مذاکرات هســته ای‬ ‫نیز دچار مشکل خواهیم شد‪ .‬در رفتار سنجی طرف مقابل با‬ ‫فاکتورها و مولفه هایی مواجه هستیم که اساسا خاستگاهی‬ ‫«غیر هسته ای» و در نتیجه غی ر مرتبط با موضوع مذاکرات‬ ‫هســته ای ای ران و اعضای ‪ 5+1‬دارد‪ .‬در صورتبندی میدان‬ ‫چرا«سیاسی»‬ ‫بازداشتشد؟‬ ‫بازداشت از ندا‬ ‫‪23‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫گزارش ها‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫پاسخ قاطع به انگلیسی های خبیث‬ ‫رئیس سازمان بسیج مســتضعفین واکنش تندی به یاوه گوی ی های انگلیس ی ها‬ ‫نشــان داد‪ .‬او گفت‪« :‬اخرین پیام امام خمینی(ره) خطاب به سپاه پس از جنگ‪ ،‬پاسخ‬ ‫قاطع به همه یاوه گوی ی های این روزهای بیگانگان به ویژه انگلیســی های خبیث علیه‬ ‫سپاه است‪».‬‬ ‫سردار نقدی اخرین فرمان امام را به سپاه در ‪ 26‬شهریور ‪ 67‬یاداور شده و افزود‪« :‬امام‬ ‫در این پیام م ی فرمایند واجب است پیشکسوتان جهاد و شهادت در همه صحنه ها حاضر‬ ‫و اماده باشند و از کید و مکر جهانخواران و امریکا و شوروی غافل نمانند‪».‬‬ ‫رئیس سازمان بســیج مســتضعفین در ادامه خاطرنشــان کرد‪« :‬امام خمینی‬ ‫علی ه الرحمه در این پیام دو بار بر ضرورت تبیین و پیاده سازی استراتژی دفاع همه جانبه‬ ‫تاکید م ی کنند و م ی فرمایند؛ «رسیدن به تشکل واقعی و حقیقی بسیج مستلزم اجرای‬ ‫فرمول خاص دفاع همه جانبه است» یعنی از منظر امام خمینی علیه الرحمه ان بسیجی‪،‬‬ ‫حقیقی و واقعی است که همه جانبه و در همه عرصه ها باشد نه فقط در عرصه نظامی‪».‬‬ ‫وی با بیان اینکه امروز م ی بینیم که با هدایت الهی و منحصر به فرد رهبر بزرگوارمان‬ ‫این نظریه امام خمینی علی ه الرحمه پیاده سازی شده‪ ،‬ادامه داد‪« :‬بسیجیان با سازماندهی‬ ‫دفاع همه جانبه در همه عرصه ها خط مستحکمی را مقابل زورگویان بی ن المللی تشکیل‬ ‫داده اند و امریکا و صهیونیسم و انگلیس خبیث از هر معبری که م ی خواهند علیه انقالب‬ ‫ملت ای ران عمل کنند به سد بسیج و سپاه م ی خورند‪ ».‬وی به برخی روش های دشمن در‬ ‫ب رابر انقالب اسالمی اشاره و تصریح کرد‪« :‬انها تروریست م ی فرستند که با امداد غیبی‬ ‫به دست بسیجیان نابود م ی شود؛ کماندوی دریایی م ی فرستند که به دست سلحشوران‬ ‫نیروی دریایی سپاه اسیر م ی شوند؛ پهپاد م ی فرســتند که با کمک خدا به دست نیروی‬ ‫هوافضا گرفتار م ی شود‪ ،‬غنیمت م ی گی رند یا نابودش م ی کنند‪».‬‬ ‫جانشین فرمانده کل ســپاه در امر بســیج در ادامه تصریح کرد‪« :‬انها جاسوس‬ ‫م ی فرستند که به فضل پروردگار اطالعات ســپاه انها را م ی گیرد و م ی خواهند با تهاجم‬ ‫فرهنگی ملت ای ران را استحاله کنند که با عنایت خدا بسیجیان با حلقه های صالحین و‬ ‫کار گسترده فرهنگی و رسانه ای انها را خنثی م ی کنند‪».‬‬ ‫وی تحریم دشمنان با هدف به تسلیم کشاندن ملت ای ران را یاداور شده و تاکید کرد‪:‬‬ ‫«بسیج به مدد خدای متعال با اجرای طرح های اقتصاد مقاومتی ب ی اثر بودن تحریم ها و‬ ‫امکان رشد اقتصادی در شرایط تحریم را اثبات م ی کند و با وجود اینکه امکانات دولتی را‬ ‫ی با ایجاد صد هزار شغل در طول کمتر‬ ‫در اختیار ندارد‪ ،‬بلکه با همان امکانات ناچیز مردم ‬ ‫از دوسال اثبات م ی کند که اگر غیرت و ایمان باشد‪ ،‬غلبه بر همه تحریم ها و شکوفایی‬ ‫اقتصادی کار سختی نیســت‪ ».‬سردار نقدی با اشــاره به جنگ نرم دشمن اب راز داشت‪:‬‬ ‫«انها م ی خواهند با جنجال رسانه ای و فضای مجازی روحیه ملت را در هم بشکنند که‬ ‫صف ارایی بسیجیان در فضای رسانه ای و مجازی انها را شکست م ی دهد‪ ،‬بناب راین حق‬ ‫دارند که از دست سپاه و بسیج عصبانی باشند و جیغ بنفش بکشند چون م ی بینند از هر‬ ‫معبری م ی خواهند ملت ای ران را محاصره و تسلیم کنند به سد بسیج و سپاه برم ی خورند‪».‬‬ ‫وی به جنجال گسترده ای که این روزها توسط رسانه های رژیم سلطنتی انگلیس خبیث‬ ‫علیه سپاه به راه انداخته شده اشاره و بیان کرد‪« :‬انها وقتی م ی بینند در اوج تحریم ها خط‬ ‫راه اهن بی ن المللی با حضور سه رئی س جمهور افتتاح م ی شود که سپاه ساخته است؛ وقتی‬ ‫م ی بینند در اوج تحریم ها تونل ‪ 27‬کیلومتری قمرود که فناوری ان فقط در دســت چند‬ ‫ابرقدرت تراز اول صنعتی است‪ ،‬به دست مهندسین سپاه ساخته م ی شود؛ وقتی ار کیو‬ ‫‪ 170‬را در اوج ناباوری انها متخصصان سپاه با امداد الهی م ی سازند؛ وقتی خط لوله گاز هزار‬ ‫کیلومتری به پاکستان را مهندسان سپاه م ی کشند و تحریم های اقتصادی انها را باد هوا‬ ‫م ی کنند‪ ،‬حق دارند عصبانی باشند و با جیغ بنفش نیروهای مسلح ما را فاسد بخوانند‪».‬‬ ‫رئیس ســازمان بسیج مســتضعفین در ادامه ســخنان خود اظهار داشت‪« :‬این‬ ‫عصبانیت انگلیس خبیث و عوامل داخلی انها نشــان م ی دهد که سازماندهی سپاه و‬ ‫بسیج در قالب استراتژی دفاع همه جانبه که امام خمینی علی ه الرحمه نظریه ان را مطرح‬ ‫کردند و امام خامنه ای نیز با هوشمندی و تدبیر و هدایت الهی ان را جامه عمل پاشیدند؛‬ ‫موثرترین راهکار علیه دشمن بوده است‪».‬‬ ‫چرا «سیاسی» بازداشت شد؟‬ ‫مشکالت پرسپولیس انگار تمام ی ندارد‪ .‬تازه ترین مشکل سرخپوشان‪ ،‬بازداشت‬ ‫حمیدرضا سیاسی‪ ،‬مدیرعامل باشگاه است که گفته م ی شــود به خاطر برخی مسائل‬ ‫اقتصادی و البته موضوع فسخ قرارداد پرسپولیس با اسپانسر خود یعنی «شرکت بهنام‬ ‫پیشروی کیش» رخ داده است؛ پرونده ای که سیاسی در قامت رئیس هیات مدیره وقت‪،‬‬ ‫یکی از اصل ی ترین افراد تصمیم گی رنده در مورد ان بوده است‪.‬‬ ‫نمایندگان شــرکت بهنام پیشــروی کیش که گویا اصل ی ترین شاکی سیاسی‬ ‫محسوب م ی شوند‪ ،‬مدعی شده اند که مدیرعامل پرسپولیس به دلیل قراردادی که ان را‬ ‫«کاغذپاره» خوانده بود‪ ،‬بازداشت شده و بازداشت وی هم یکی دو ماه به طول م ی انجامد‪.‬‬ ‫قهرمان شجاعی‪ ،‬وکیل این شرکت در مورد مســائل به وجود امده پی رامون فسخ‬ ‫قرارداد که منجر به بازداشت سیاسی شد‪ ،‬م ی گوید‪« :‬مشکل از انجا اغاز شد که باشگاه‬ ‫بعد از قرارداد با موکل من‪ ،‬همزمان به صورت موازی با چند شرکت دیگر از جمله شرکت‬ ‫‪ sis‬و شرکت جنسیس نیز قرارداد بست‪ .‬این کار مثل این است که کاالیی به چند نفر‬ ‫فروخته شــود‪ .‬ما به محض فهمیدن این موضوع‪ ،‬نامه ای سه صفحه ای ب رای سیاسی‬ ‫نوشتیم تا درباره اتفاقات رخ داده تعیین تکلیف کنیم‪ .‬حتی رونوشتی از این نامه را به امیر‬ ‫خادم و وزارت ورزش فرستادیم ولی این گونه به نظر م ی رسید که اراده ای ب رای ارائه پاسخ‬ ‫نزد اقایان وجود نداشت‪».‬‬ ‫شجاعی در خصوص این سوال که گفته م ی شود شرکت بهنام پیشروی کیش قبل‬ ‫از عقد قرارداد با پرسپولیس وجود خارجی نداشــته و بعد از بستن قرارداد به ثبت رسیده‬ ‫است‪ ،‬م ی گوید‪« :‬اینکه این موضوع مطرح شده‪ ،‬اهمیت چندانی ندارد و مشکلی را حل‬ ‫نم ی کند‪ ،‬چرا که وزارت ورزش و نماینده ان و حتی باشگاه پرسپولیس باید قبل از عقد‬ ‫این قرارداد‪ ،‬شایستگی این شــرکت را احراز م ی کردند که این اتفاق نیفتاد و انها در این‬ ‫مورد اهمال کرده اند‪».‬‬ ‫او در توضیح حرفش‪ ،‬مثالــی را هم مطرح م ی کند‪« :‬چطور وقتی که شــخصی‬ ‫م ی خواهد اپارتمانی که هنوز ســاخته نشــده را پی ش خرید کند‪ ،‬بابت این موضوع پول‬ ‫پرداخت م ی کند؟ در این شرایط البد خریدار هم باید بپرسد من بابت چه چیزی باید در این‬ ‫مرحله پول پرداخت کنم؟»‬ ‫شجاعی با تاکید بر اینکه از بازپرسی و روند کلی رسیدگی به تخلف سیاسی چیزی‬ ‫نم ی داند‪ ،‬م ی گوید‪« :‬قطعا تا زمان روشن شــدن موضوع و تکمیل تحقیقات‪ ،‬ایشان در‬ ‫بازداشت به سر م ی برد‪ .‬طبق شرایط صدور بازداشت موقت‪ ،‬قانون م ی گوید ان شخص‬ ‫باید حدود یک ماه در بازداشت باشد‪».‬‬ ‫وکیل بهنام پیشــرو در خصوص تخمین ضرر و زیان این شرکت از ناحیه باشگاه‬ ‫پرسپولیس نیز گفت‪« :‬طبق قراردادمان قرار بود ما چیزی حدود ‪ 30‬میلیارد تومان به این‬ ‫باشگاه تزریق کنیم اما باتوجه به شرایط پی ش امده‪ ،‬چیزی حدود ‪ 10‬میلیارد تومان ضرر و‬ ‫زیان ما از بابت فسخ این قرارداد م ی شود که در صورت احراز این موضوع از طرف دادگاه‪،‬‬ ‫ما این رقم را از این باشگاه درخواست خواهیم کرد‪».‬‬ ‫اما این بازداشــت واکنش هایی را هم به دنبال داشــت‪ .‬مدیرعامل اسبق باشگاه‬ ‫پرسپولیس در این مورد گفته است‪« :‬مســئوالن وزارت ورزش شفاف بگویند بازداشت‬ ‫مدیرعامل باشــگاه پرســپولیس مربوط به کدام مدیر قبلی این باشگاه است‪ ».‬محمد‬ ‫رویانیان درباره بازداشت حمی د رضا سیاســی و اینکه گفته م ی شود او به دلیل مدیریت‬ ‫مدی ران قبلی این باشگاه بازداشت شــده گفت‪« :‬متاسفانه و پس از انتشار خبر بازداشت‬ ‫حمی د رضا سیاسی افراد مســئول در وزارت ورزش و جوانان صحب ت های ضد و نقیضی‬ ‫انجام دادند‪ .‬انها اعالم کردند که بازداشــت مدی ر عامل پرسپولیس به مدیران قبلی این‬ ‫باشگاه ارتباط دارد‪».‬‬ ‫رویانیان در ادامه صحب ت هایش گفت‪« :‬انهایی که مدعی هستند سیاسی به دلیل‬ ‫مدیریت مدی ران قبلی پرسپولیس بازداشت شده چرا مسائل را شفاف بیان نم ی کنند؟ البته‬ ‫عده ای اعالم کرده اند که این بازداشت به دلیل شکایت کشت ی گی ران و والیبالیس ت های‬ ‫طلبکار از پرسپولیس بوده که اگر چنین باشد این موضوع بحثی کامال حقوقی است و‬ ‫ربطی به پرونده کیفری ندارد‪».‬‬ ‫سفیرجدیدکیست؟‬ ‫اواخر هفته گذشته خبر بازداشت چند جوان اصالح طلب که گفته م ی شد از اعضای‬ ‫ندا هستند منتشر شد‪.‬‬ ‫در خبر منتشر شده بیان شده بود این افراد در خانه ای مختلط دستگیر شدند و از انها‬ ‫ابزار و ادواتی کشف شده که انها ب رای ارتباط با رسانه های خارج از ان استفاده م ی کردند‪.‬‬ ‫محسن بیگلربیگی‪ ،‬جاوید فخریان و سینا رحیم پور سه جوان اصالح طلبی بودند که‬ ‫در خبر اصلی از انها نام برده نشده بود‪ .‬اما این خبر وقتی به رسانه های خارج از کشور رسید‪،‬‬ ‫تغیی راتی در ان صورت گرفت‪ .‬ابتدا نام این سه جوان به طور مشخص برده شد‪ .‬به دنبال‬ ‫انتشار نام این افراد انها‪ ،‬از اعضای حزب ندا معرفی شدند‪ .‬با معرفی انها به عنوان عضو ندا‬ ‫خبرهای این موضوع به سرعت گسترش پیدا کرد‪ ،‬چرا که تنها چند روز بیشتر نیست که‬ ‫حزب ندای ای رانیان توانسته از وزارت کشور مجوز فعالیت دریافت کند‪.‬‬ ‫طبق اخرین اطالعاتی که مثلث انالین به دست اورده بود‪ ،‬از میان سه نفر بازداشت‬ ‫شده‪ ،‬سینا رحیم پور اصال عضویتی در ندا نداشت‪.‬‬ ‫همین منبع خبری به مثلث انالین خبر داده بود که وی یک شب پس از دستگیری‬ ‫ازاد شده است‪ .‬محسن بیگلر بیگی و جاوید فخریان اما در بازداشت به سر بردند‪ .‬همین‬ ‫منبع گفته بود انها از اعضای اصلی حزب تازه تاسیس ندا نیستند و عضویت عادی داشتند‪.‬‬ ‫ب راســاس اطالعات دریافتی مثلث انالین‪ ،‬این سه جوان اصالح طلب در یک منزل‬ ‫مســکونی به صورت مجردی باهم زندگی م ی کردند و با هم بازدداشت شدند‪ .‬اگرچه در‬ ‫خبر منتشر شده توسط سایت های داخلی اتهاماتی به انها وارد شده اما هنوز مسئوالن قوه‬ ‫قضائیه درباره ان اظهارنظری نکرده اند‪.‬‬ ‫با این حال رادیو ب ی ب ی سی تحلی ل هایی از این موضوع ارائه کرد که نشان م ی دهد‬ ‫همچنان رسانه های خارجی به دنبال بهره برداری و سوءاستفاده از اتفاقاتی هستند که در‬ ‫داخل کشور صورت م ی گیرد‪.‬‬ ‫رادیو ب ی ب ی سی در تحلیلی که حسین باستانی ارائه م ی کرد‪ ،‬دستگیری این افراد را‬ ‫در ارتباط با روز دانشجو و سخنرانی تند حسن روحانی در دانشگاه ارزیابی کرد! تحلیلی‬ ‫که اگاهی از شرایط و وضعیت ای ران نشان م ی دهد تا چه اندازه ب ی پایه و اساس است‪.‬‬ ‫به اعتقاد تحلیلگر ب ی ب ی سی هدف از این دستگیری واکنش نشان دادن به اتفاقات‬ ‫روز دانشجو در ای ران بود‪ .‬این درحالی است که ندا نه تنها هیچ قرابتی با دولت حسن روحانی‬ ‫ندارد‪ ،‬بلکه از سوی برخی اصالح طلبان با اتهاماتی هم مواجه شده است‪ .‬به نظر م ی رسد‬ ‫ ب ی ب ی سی و سایت اپوزیسیونی که نسبت تشکیالتی این سه بازداشتی را رسانه ای کرده‪،‬‬ ‫هدفی مهم را دنبال م ی کردند‪ .‬نخســت اینکه به ندا که از ابتدا مورد مخالفت تندروها و‬ ‫رادیکال های اصالح طلب بود‪ ،‬ضربه ای جدید ان هم درست چند روز بعد از کسب مجوز‬ ‫وارد کنند‪ .‬انها تالش دارند تا ندا و حاکمیت را مقابل یکدیگر نشان دهند تا هم اعضای‬ ‫حزب تازه تاسیس را از هدفشان که برخالف انها‪ ،‬سیاست ورزی در قالب چارچوب های نظام‬ ‫است‪ ،‬منصرف کنند و هم از ندا تصویری مخالف نظام ارائه کنند‪ .‬حال انکه صادق خ رازی‬ ‫دیپلمات با سابقه و امین چهره های مختلف نظام از همان ابتدا اعالم کرده بود که همه‬ ‫اصالح طلبان باید در چارچوب خطوط قرمز نظام به فعالیت سیاسی پرداخته و کسی نباید‬ ‫خود را با اتیکت اصالح طلب به عنوان اپوزیسیون نظام معرفی کند‪.‬‬ ‫به نظر م ی رسد رسانه ای کردن نسبت تشکیالتی این بازداشت ی ها از سوی ب ی ب ی سی‬ ‫و اپوزیسیون نشان از ب رنامه ای هدفدار و البته دنباله دار ب رای این حزب تازه تاسیس است‪.‬‬ ‫اولین واکنش رسمی از سوی حزب ندا را حسن یونسی‪ ،‬سخنگوی این حزب انجام‬ ‫داد‪ .‬او گفت‪« :‬به طور قطع اطالع داریم که موضوع دستگیری مرتبط با فعالی ت های مربوط‬ ‫به حزب ندای ایرانیان نیســت‪ ».‬او خبر داد که «به طور جد موضوع را از راه های قانونی‬ ‫پیگیری م ی کنند» تا «مشکل این دوستان حل و سوء تفاهم رفع شود»‪ .‬او اظهار امیدواری‬ ‫کرد که «به زودی شاهد ازادی انها» خواهیم بود‪.‬‬ ‫حزب ندای ای رانیان‪ ،‬یک تشکل سیاسی اصالح طلب اســت که در مرداد ‪ ۱۳۹۳‬از‬ ‫وزارت کشور درخواست مجوز کرد‪.‬‬ ‫صادق خ رازی‪ ،‬نماینده پیشین ایران در سازمان ملل و سفیر اسبق ای ران در فرانسه‬ ‫از جمله اعضای این حزب است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫در حالی که برخی خبرها از بازگشایی قریب الوقوع سفارتخانه ای ران و انگلیس در‬ ‫کندن و ته ران حکایت دارد‪ ،‬یکی از نمایندگان محافظه کار پارلمان بریتانیا گفته است که‬ ‫انتظار م ی رود کاردار موقت انگلستان سفیر بعدی این کشور در ای ران باشد‪ .‬ریچارد بیکن‪،‬‬ ‫نماینده محافظه کار پارلمان انگلستان در پاسخ به سوالی درباره اخرین وضعیت موضوع‬ ‫بازگشایی سفارت خانه های ایران و بریتانیا در لندن و ته ران گفت‪« :‬من با حبی ب اهلل زاده‬ ‫که اکنون اینجاست در لندن و همچنین با اجای شارما‪ ،‬کاردار موقت غی ر مقیم بریتانیا‬ ‫در ای ران که انتظار داریم سفیر بعدی کشــورمان در ته ران باشد‪ ،‬گفت وگو کرده ام‪ .‬انها و‬ ‫دولت های شان تالش زیادی دارند که ه ر چه زودتر سفارت ها بازگشایی شوند‪ ».‬نماینده‬ ‫پارلمان انگلستان در ادامه گفت‪« :‬قبال ‪ 28‬اگوست ب رای بازگشایی سفارت ها تعیین شده‬ ‫بود که به درخواست دولت انگلستان به زمان دیگری موکول شده است‪ .‬اما اکنون هنوز‬ ‫درباره زمان جدید تصمیم گیری نشده است‪ ».‬وی افزود‪« :‬کاش این سفارتخانه ها در زمان‬ ‫مقرر بازگشایی م ی شدند‪ .‬زمانی که دو کشور با هم مشکالتی دارند از روابط دیپلماتیک‬ ‫ب رای حل این مسائل استفاده م ی کنند‪ .‬گشایش سفارتخانه نتیجه نیست بلکه روشی‬ ‫است ب رای اینکه مسائل حل شوند‪ .‬فکر م ی کنم [عدم بازگشایی] به ما در قیاس با سایر‬ ‫کشورها مانند کشــورهای اروپای غربی که دارای ســفارت هایی در اینجا هستند ضرر‬ ‫یزند‪ ».‬بیکن گفت که به همراه جک استراو به وزارت خارجه انگلستان اعالم کرده ایم که‬ ‫م ‬ ‫خواهان بازگشایی ه ر چه زودتر سفارت انگلستان در ته ران هستیم‪.‬‬ ‫این اظهارات در حالی بیان م ی شــود که گفتنی اســت پیش از این عباســعلی‬ ‫منصوری ارانی‪ ،‬در مورد اخرین وضعیت بازگشایی سفارت انگلیس در ته ران گفت‪« :‬طبق‬ ‫مذاکرات مختلفی که انجام شده قرار اســت طرفین انگلیس و ای ران سفارت هایشان را‬ ‫بازگشایی کنند‪ .‬ما معتقدیم بازگشایی سفارت انگلیس در ته ران در چارچوب پروتکل ها‬ ‫باید صورت گیرد‪ .‬ما عجله ای ب رای بازگشایی ســفارت نداریم و البته تمایل هم نداریم‬ ‫این سفارتخانه بازگشایی نشود‪ ».‬وی با بیان اینکه ما انگلیس را مشابه با سایر کشورها‬ ‫م ی دانیم‪ ،‬گفت‪« :‬اگر بازگشایی در ته ران صورت بگیرد باید مشکل ویزا مرتفع شود و اولین‬ ‫بخش سفارت باید فعال شدن بخش کنسولی باشد‪ ».‬رئیس گروه دوستی پارلمانی ای ران‬ ‫و انگلیس اظهار داشت‪« :‬باتوجه به رفت و امد زیاد ای رانیان به انگلیس و رفت وامد تجار‪،‬‬ ‫ب رای ما قابل قبول نیست که سفارت در ته ران بازگشایی شود ولی اتباع ما ب رای ویزا به‬ ‫سایر کشورها مراجعه کنند‪ ».‬عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در‬ ‫مورد مساله تجهی زات که اخی را وزیر امور خارجه انگلیس ان را مانع بازگشایی سفارت این‬ ‫کشور در ته ران دانسته بود‪ ،‬گفت‪« :‬نم ی دانم چه تجهی زات و دستگاه هایی را م ی گویند‬ ‫اما پروتکل ها همه موارد را روشــن کرده اســت‪ .‬انگلیس ب رای ما خط قرمز نیست که‬ ‫سفارتخانه اش در ته ران بازگشایی نشود و مشکل قانونی هم ب رای بازگشایی سفارت این‬ ‫کشور در ته ران نداریم‪ ».‬رئیس گروه دوستی پارلمانی ای ران و انگلیس در پایان خاط رنشان‬ ‫کرد‪« :‬فکر م ی کنم سفارت انگلیس در ته ران تا پایان امسال بازگشایی شود‪».‬‬ ‫این در حالی است که عالءالدین بروجردی ‪ 15‬مرداد امسال از توافق ای ران و انگلیس‬ ‫ب رای بازگشایی سفارت این کشــور در ته ران خبر داد‪ .‬رئیس کمیسیون امنیت ملی و‬ ‫سیاســت خارجی مجلس تصریح کرد‪« :‬در صورت بازگشایی سفارت انگلیس در ای ران‪،‬‬ ‫باید صدور ویزا در ته ران صورت گیرد و این یک امر ضروری است‪ .‬مصوبه مجلس ب رای‬ ‫بازگشایی سفارت انگلیس در ته ران هیچ منعی ندارد‪ .‬در حال حاضر سطح روابط ای ران و‬ ‫انگلیس در سطح کاردار غی ر مقیم است‪ ».‬نمایندگان مردم در مجلس شورای اسالمی در‬ ‫نشست علنی چهارشنبه ‪ 2‬اذر ‪ 90‬طرح قطع روابط با انگلیس را با ‪ 162‬رای موافق و ‪ 5‬رای‬ ‫مخالف به تصویب رساندند‪ .‬پس از تصویب رای‪ ،‬فریاد اهلل اکبر و مرگ بر امریکا و انگلیس‬ ‫در صحن طنی ن انداز شد‪ .‬در مقدمه این طرح امده است‪« :‬باتوجه به اینکه دولت انگلیس‬ ‫با تصمیم قطعنامه اخیر خود یک بار دیگر سیاست های کینه توزانه خود را در قبال ملت و‬ ‫دولت ای ران نشان داد‪ ،‬داشتن روابط خارجی با این کشور به هیچ وجه قابل قبول و منطبق‬ ‫بر منافع جمهوری اسالمی نیست‪ .‬بر همین اساس وزارت امور خارجه باید ه ر چه زودتر‬ ‫روابط سیاسی را به سطح کاردار تنزل داده و روابط اقتصادی و تجاری را به حداقل برساند‪».‬‬ ‫دو فوریت این طرح که با امضای برخی نمایندگان از جمله عالءالدین بروجردی‪ ،‬جواد‬ ‫جهانگیرزاده‪ ،‬محمد دهقانی نقندر‪ ،‬محمدتقی رهبر‪ ،‬سی د شهاب الدین صدر‪ ،‬محمدحسن‬ ‫ابوتراب ی فرد و برخی دیگر از نمایندگان با قید دوفوریت تقدیم مجلس شده بود با رای باالی‬ ‫مجلس تصویب شد‪ .‬ب راساس ماده واحده این طرح وزارت امور خارجه ای ران موظف است‬ ‫در چارچوب حفظ منافع ملی و دفاع از حقوق ملت ای ران روابط سیاسی را با دولت انگلیس‬ ‫به ســطح کاردار تنزل داده و روابط اقتصادی و بازرگانی را نیز به حداقل ممکن برساند‪.‬‬ ‫ب راساس تبصره ‪ 1‬این ماده در صورت تغییر سیاست های خصمانه‪ ،‬کشور با گزارش وزارت‬ ‫امور خارجه و تصویب مجلس شورای اسالمی سطح روابط با کشور یاد شده ارتقا م ی یابد‪.‬‬ ‫تبصره ‪ 2‬ماده طــرح کاهش روابط با انگلیس‪ ،‬وزارت امــور خارجه ای ران را موظف‬ ‫م ی کند در مورد سایر کشورهایی که رفتار مشابه انگلیس داشته باشند‪ ،‬گزارشی جهت اخذ‬ ‫تصمیم مناسب در مجلس شورای اسالمی تقدیم کند‪.‬‬ ‫بازداشت از ندا‬ ‫گزارش ها‬ ‫‪25‬‬ ‫دولت‬ ‫سیاست‬ ‫استراتژی اقای رئی س جمهور‬ ‫سخنان تند حســن روحانی خطاب به منتقدانش محل بحث تحلیلگرانی شده است‬ ‫که م ی پندارند رئی س جمهور هدفی خاص از نحوه مواجهه با مخالفانش دارد‪16 .‬اذر امسال باز‬ ‫هم روحانی لقبی جدید به مخالفانش داد‪ .‬اما در تحولی دیگر گویا تشکیل حزب توسط علی‬ ‫الریجانی جدی تر از همیشه شده اســت‪ .‬در گزارش و گفت وگوهایی این موضوعات را مورد‬ ‫بررسی قرار داده ایم‪.‬‬ ‫استراتژی انتقادصبورانه‬ ‫واکنش اصولگرایان منتقد اندیشه های دولت‬ ‫یازدهم به حمالت روحانی چگونه خواهد بود؟‬ ‫محسنکوهکن‬ ‫باهنر مخالف حزب الریجانی نیست‬ ‫سیاست‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫راست گراییجدید‬ ‫علیالریجانی‬ ‫محسنکوهکن‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫‪1‬‬ ‫«چرا با منتقدانش با این ادبیات صحبت م ی کند؟»؛‬ ‫این حاال مهمترین پرسش تحلیلگرانی است که از ‪ 18‬ماه‬ ‫گذشته تا کنون تحرکات حسن روحانی را رصد م ی کنند‪ .‬او‬ ‫ب رای چندمی ن بار منتقدانش را با لحنی تند خطاب قرار داده‬ ‫و این بار گفته اســت‪« :‬عده ای تازه به دوران رسیده که ما‬ ‫هم به انها احترام م ی گذاریم الزم نیست نسبت به اینده و‬ ‫ارزش های اســام و انقالب دل نگران باشند‪ ».‬شاید چندان‬ ‫نزدیک به واقعیت نباشد اگر این گونه ماجرا را تفسیر کنیم‪:‬‬ ‫«حسن روحانی فقط کمی از منتقدانش رنجیده و طبیعی‬ ‫است که پاســخ انها را بدهد‪ .‬نباید بدبینانه به مساله نگاه‬ ‫کنیم و تحلی ل های متفاوت به ان الصاق کنیم‪ ».‬واقعیت‬ ‫این اســت که او پیش از این نیز با القابی تنــد در مقاطع‬ ‫مختلف با منتقدان مواجه شده است‪ ،‬پس نم ی توان گفت‬ ‫فقط یک رویــداد اتفاقی و بداهه بوده اســت‪ .‬به یک معنا‪،‬‬ ‫جان سخن حاال این اســت که تکرار یک رویداد م ی تواند‬ ‫نشانی از تالش ب رای نهادینه کردن موضوع و هدفی باشد‪.‬‬ ‫اما حسن روحانی چه در سر دارد؟ مشاوران او چه نسخه ای‬ ‫ب رایش تجویز کرده اند؟ باید دنبال پاســخ این سوال باشیم‬ ‫که چرا یک سیاســتمدار محافظه کار این چنین ب ی محابا‬ ‫به مخالفانش حمله م ی کند؟ گویــا در اتاق های محرمانه‬ ‫ســاختمان ریاســت جمهوری موضوعات مهمی تئوریزه‬ ‫م ی شود‪ .‬عجالتا ب رای شروع تحلیل الزم است چند مواجهه‬ ‫روحانی با منتقدانش را بازخوانی کنیم‪.‬‬ ‫از بیسوادها تا تازه به دوران رسیده ها‬ ‫اصولگرایــان چگونــه بایــد بــا‬ ‫اسرتاتژی حسن روحانی مواجه‬ ‫شوند‬ ‫عده ای هنوز در دوران حجر م ی اندیشند و فکر م ی کنند‪».‬‬ ‫«عده ای مدام غصه دین و اخرت مردم را م ی خورند در‬ ‫حالی که نه م ی دانند‪ ،‬دین چیست و نه اخرت‪ ،‬اما همیشه‬ ‫غصه اخرت را م ی خورند‪».‬‬ ‫حاال هم او در جدیدترین اظهارنظرش گفته اســت‪:‬‬ ‫«عده ای تــازه به دوران رســیده که ما هم بــه انها احترام‬ ‫م ی گذاریم الزم نیست نســبت به اینده و ارزش های اسالم‬ ‫و انقالب دل نگران باشــند‪ ».‬کنایه او این بار به منتقدانی‬ ‫باز م ی گشــت که هم نســبت به مذاکرات هسته ای انتقاد‬ ‫داشــتند و هم به برخی گرایش هــای اصالح طلبانه دولت‬ ‫خصوصا در وزارت علوم اعتراضاتی را بیان کرده بودند‪.‬‬ ‫تاکتیک اقای رئیس جمهور‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫پس با مرور تاریخچه مواجهــه روحانی با منتقدانش‬ ‫دیگر راحت م ی توان فرض مســاله را این گــزاره قرار داد‪:‬‬ ‫«حسن روحانی از این نوع رفتار با منتقدانش هدفی خاص را‬ ‫دنبال م ی کند» و حاال اگر بنا را بر یافتن این «هدف خاص»‬ ‫قرار دهیم باید حتما قبل از ان به شرایطی بپردازیم که حسن‬ ‫روحانی در ان قرار دارد و البته شــرایطی که او پی ش بینی‬ ‫م ی کند با ان مواجه شود‪.‬‬ ‫واقعیت مهمی در این میان وجود دارد‪ .‬حسن روحانی‬ ‫نه مانند سی د محمد خاتمی از حمایت طبقه روشنفکر و نخبه‬ ‫در زمان خود برخودار است و نه مانند محمود احمدی نژاد با‬ ‫اقبال طبقه ضعیف و فرودســت مواجه شده‪ .‬مهم تر اینکه‬ ‫حتی بر خالف بیشــتر تحلی ل ها که روحانی و دولتش را به‬ ‫مثابه اکبر هاشم ی رفســنجانی م ی دانند چندان شباهتی‬ ‫ نم ی توان بین شرایط این دولت و ان دولت یافت‪.‬‬ ‫روحانی در شــرایطی خاص رئی س جمهور شد؛ شاید‬ ‫چندان دور از واقعیت نباشــد اگر بگوییم ریاست جمهوری‬ ‫او مولود اشفتگی ارایش سیاســی است که از هشت سال‬ ‫صدارت محمود احمدی نژاد حاصل شده بود‪ .‬او و مشاورانش‬ ‫ب رای پیروزی در انتخابات ‪ 24‬خرداد از همین اشفتگی بهره‬ ‫جستند‪ .‬انها به یک نتیجه مهم رسیدند؛ «باید قطب ایجاد‬ ‫م ی کردند‪ ».‬ان گونه که نظرســنج ی ها روایت م ی کرد در‬ ‫معادالت ان انتخابات انها جایی نداشــتند اما همان قطب‬ ‫سازی کار را به ســرانجام رســاند‪ ،‬رقابت میان چهره های‬ ‫اصولگرایان به رقابت میان دو گفتمان مصالحه و مقاومت‬ ‫تبدیل شــد‪ .‬ه ر چه بود ان رقابت به پایان رســید و حسن‬ ‫روحانی توانست پیروز میدان باشد‪ .‬این اما پایان کار نبود‪.‬‬ ‫تفاوت های او با روسای جمهور پیشین که مهمترینش در‬ ‫«بدنه اجتماعی» دیده م ی شد‪ ،‬مسلما کار را ب رایش دشوار‬ ‫م ی کــرد‪ .‬پس حاال مهمترین دســتورکار این بــود‪« :‬باید‬ ‫سرمایه اجتماعی را سامان داده و بدنه به عاریت گرفته شده‬ ‫از اصالح طلبان را از ان خود کرد»‪ .‬این سخت ترین بخش کار‬ ‫یک رئی س جمهور محافظه کار است که طبع سیاس ی اش‬ ‫ایجاب م ی کند از کنش های تند پرهیز داشــته و از به هم‬ ‫خوردگ ی های وضع موجود گریز داشته باشد‪ .‬هویت شناسی‬ ‫سیاس ی اش هم نشان م ی دهد که باید در وضع موجود زیست‬ ‫و رئال به قضایا نگاه کرد‪ .‬پس بلند پروازی و حرکات پر افت‬ ‫و خیز چندان به مذاق چنین کاراکتری خوش نخواهد امد‪.‬‬ ‫اما حسن روحانی تنها زمانی م ی توانســت ب ر اساس ذات‬ ‫محافظه کارانه به زی سیاسی در قامت رئی س جمهور ادمه‬ ‫دهد که در شرایطی غیر از شرایط موجود به پاستور رسیده‬ ‫بود‪ .‬او با بحران سرمایه اجتماعی مواجه است‪ .‬چنین است‬ ‫که هر وقت به دانشگاه م ی رود حرف های تند و تیز م ی زند و‬ ‫ه ر گاه مقابل دوربین م ی نشیند ب ر خالف طبع سیاس ی اش به‬ ‫جای شرح «وضع موجود» از «اینده شیرین» سخن م ی گوید‪.‬‬ ‫بهتر است جزئ ی تر ســخن بگوییم؛ حسن روحانی و‬ ‫مشاورانش گویا به این فرمول رسیده اند‪« :‬باید قطب مقابل‬ ‫خودمان را‪ ،‬خودمان ســامان دهیم‪ ،‬البته همان شکلی که‬ ‫خودمان م ی خواهیم»‪ .‬در بســط این استراتژی این چنین‬ ‫م ی توان گفت‪« :‬اکنون حسن روحانی با منتقدان مختلفی‬ ‫مواجه است که هر کدام م ی توانند به صورت مجزا به قطبی‬ ‫مقابل او تبدیل شوند‪ .‬از یک ســو جمعیت قابل توجهی از‬ ‫اصولگرایان منتقد سیاست های او در نحوه مواجهه با غرب‬ ‫در پرونده هســته ای هســتند (در این مورد باید دقت شود‬ ‫که اصولگرایان مخالف مذاکره ب رای حل پرونده هسته ای‬ ‫نیستند بلکه انتقاد برســر چگونگی مذاکره و اصل معامله‬ ‫با کدخداســت)‪ .‬از ســوی دیگر طی ف هایی از اصولگرایان‬ ‫منتقد او در بخش هایی مانند فرهنگ و وزارت علوم هستند‬ ‫که گرایش های اصالح طلبانه ان بســیار مشهود تر از سایر‬ ‫بخش هاســت‪ .‬اما دامنه منتقدان به اصولگرایان خالصه‬ ‫نم ی شــود‪ ،‬چه اینکه اصالح طلبان هر چه زمان م ی گذرد‬ ‫انتقادهای خود را از دولت یازدهم علن ی تر م ی کنند‪ ،‬ه ر چند بر‬ ‫مبنای استراتژی «حمایت علنی‪ ،‬انتقاد مخفی» بار سیاسی‬ ‫این انتقادها هنوز محسوس نشده است‪ .‬اصالح طلبانی که‬ ‫در حوزه های مختلفی از دولت انتظار بیشــتری داشتند اما‬ ‫ذات اصولگرای حسن روحانی و البته طبع سیاس ی اش انها‬ ‫را فعال ناکام گذاشته است‪ .‬بیایید به این فکر کنیم که حسن‬ ‫روحانی در سال ‪ 96‬با چند قطب مختلف نه از یک جناح بلکه‬ ‫از طی ف های مختلف مواجه شــود؛ ایا در چنین موقعیتی‬ ‫م ی توان تصور کرد او به راحتی بتواند مانند روسای جمهور‬ ‫سابق دو دوره ای شــود؟ پس تنها راه این است که روحانی‬ ‫خودش کاتالیزوری برای تشکیل یک قطب اصلی مقابل‬ ‫خود شود‪ .‬این البته یک ریســک بزرگ سیاسی است که‬ ‫کسی در قدرت باشد و تالش کند قطب مقابل خود را بسازد‪.‬‬ ‫روحانی اما یک بار این راه را رفته و البته نتیجه دلخواه را هم‬ ‫گرفته است‪ .‬دقی ق تر بگوییم انچه تئوریزه شده این است که‬ ‫مخالفان اصلی را در یک قطب جــا داده مخالفان دیگر به‬ ‫جهت فرکانس پایین صدا و یا وزن کم سیاسی خود به خود‬ ‫یا به مقابل م ی پیوندند یا اصال دیده نم ی شوند‪ .‬حاال باید یک‬ ‫کار دیگر هم کرد‪ .‬کاری که حسن روحانی از همان ماه های‬ ‫اول ان را کلید زده است‪ .‬باید به قطب مقابل صفاتی الصاق‬ ‫شود که دولت ی ها م ی خواهند‪ .‬مردم از چه چی ز هایی بدشان‬ ‫م ی اید؟ «بزدل»‪« ،‬ترسو»‪« ،‬ب ی شناسنامه»‪« ،‬تازه به دوران‬ ‫رسیده» و «اقلیت»‪ .‬طبیعتا هیچ طیفی از مردم دوست ندارد‬ ‫کسانی بر انها حکومت کند که این صفات را داشته باشد و‬ ‫طبیعتا اگر این صفات به قطبی الصاق شود صفات قطب‬ ‫دیگر هم این م ی شود‪« :‬شجاع ها»‪« ،‬اصی ل ها»‪« ،‬اکثریت»‪.‬‬ ‫در چنین معادله ای معلوم است که طرف پیروز یک رقابت‬ ‫کدام قطب خواهد بود‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫حسن روحانی در همان ماه های اول تشکیل دولتش با‬ ‫منتقدانی مواجه شد که به توافق ژنو و محتوای ان اعتراض‬ ‫داشتند‪ .‬منتقدانی که عنوان دلواپس را ب رای خود برگزیده و‬ ‫چند همنشینی سیاسی برگزار کرده بودند‪ .‬در یکی از اولین‬ ‫خطاب های روحانی‪ ،‬منتقدان با این سخنان رئی س جمهور در‬ ‫دانشگاه شهید بهشتی مواجه شدند‪« :‬فقط یک عده معدود‬ ‫که از جای معدود تغذیه م ی شوند‪ .‬انها باید حرف بزنند؟ انها‬ ‫هم البته حرف بزنند اشکال ندارد‪ ،‬نقد کنند اشکال ندارد‪ ،‬چرا‬ ‫یک عده کم سواد بیایند حرف بزنند؟»‬ ‫یا در برهه ای دیگر درست هنگام ی که مستند معروف‬ ‫«من روحانی هستم» حرف و حدیث های فراوانی به وجود‬ ‫اورده بود‪ ،‬شــخص رئی س جمهور ه م ترجیح داد وارد ماجرا‬ ‫شده و واکنش نشان دهد‪ .‬او در بیست و هفتمین نمایشگاه‬ ‫بی ن المللی کتاب با کنایه ای‪ ،‬منتقدان را ب ی شناسنامه خطاب‬ ‫کرد و گفت‪« :‬از همه م ی خواهیم با شناسنامه حرف بزنند‪.‬‬ ‫بگویند از کجا هستند‪ ،‬وابسته به کدام جناح هستند و با نام‬ ‫جناح خود سخن بگویند‪».‬‬ ‫اما یکی از تندترین اظهارات روحانی سخنانی بود که او‬ ‫در همایش روسای نمایندگ ی های جمهوری اسالمی ای ران‬ ‫در خارج از کشــور بیان کرد‪ .‬او گفت‪« :‬یــک عده به ظاهر‬ ‫شعار م ی دهند ولی بزدل سیاسی هستند و تا حرف مذاکره‬ ‫پیش م ی اید م ی گویند ما م ی لرزیــم‪ .‬به جهنم؛ بروید یک‬ ‫جای گرم ب رای خود پیدا کنید‪ .‬خداوند شما را ترسو و لرزان‬ ‫افریده است‪».‬‬ ‫او چند ماه بعد باردیگر منتقدان هسته ای را این گونه‬ ‫خطاب کــرد‪« :‬اقلیت ناچیــزی هم هســتند که خیلی‬ ‫عصبان ی اند که تحریم ها برداشته شــود چون از این ناحیه‬ ‫سوءاستفاده کردند‪».‬‬ ‫اما روحانی در حوزه های دیگــر از جمله فرهنگ هم‬ ‫منتقدانی داشــت که انها را این گونه مورد خطاب قرار داد‪:‬‬ ‫«مگر بناســت کســی فرهنگ را در کپســولی کند و در‬ ‫نسخه ای بنویسد و از داروخانه ای ان را خریداری کنیم؟ گویی‬ ‫صرب اسرتاتژیک‬ ‫دولت‬ ‫‪27‬‬ ‫دولت‬ ‫استراتژی اصولگرایان‬ ‫این اما تنها یک سوی ماجراست‪ .‬اصولگرایان یک بار از‬ ‫این سوراخ گزیده شده اند‪ .‬انها قاعده این بازی را یاد گرفته اند‪.‬‬ ‫دو قطبی سازی البته چیزی نیست که اصولگرایان اکنون از‬ ‫ان بدشان بیاید‪.‬‬ ‫در سطح نخست تحلیل باید به ماه های ابتدایی دولت‬ ‫بازگردیم‪ .‬اصولگرایانی که انتخابــات را باخته بودند ترجیح‬ ‫م ی دادند با عدم انتقاد علنی از دولت‪ ،‬خود را مقابل ان قرار‬ ‫ندهند تا دولت را دو دستی تقدیم اصالح طلبانی نکنند که‬ ‫تا قبل از بهار ‪ 92‬انتظار م ی رفت تا مدت های زیادی از قدرت‬ ‫رسمی دور بمانند‪ .‬اصولگرایان که البته اکثریت مجلس را در‬ ‫اختیار داشتند م ی دانستند که حسن روحانی ب رای اینکه توازن‬ ‫سیاسی دولتش را حفظ کند قطعا چهره هایی از انها را با خود‬ ‫به پاستور خواهد برد‪.‬‬ ‫پس صبر سیاسی‪ ،‬تا کتیک انها در ماه های نخست‬ ‫تشــکیل کابینه شــد‪ .‬اصالح طلبان ناراضی از سهم دهی‬ ‫روحانی‪ ،‬تاکتیــک اصولگرایان را کارا تــر کردند تا تلخی‬ ‫شکست ‪ 24‬خرداد نتواند اشــفتگ ی های سیاسی شکست‬ ‫در انتخابات را در جناح اصولگرا بیشتر کند‪ .‬پیمان نانوشته‬ ‫میان رقبای اصولگرا که حاال به رفقا تبدیل شده بودند این‬ ‫بود که تا سر حد ماندگاری روحانی بر سر برخی اصول از او‬ ‫حمایت کرده و انجا که به سمت سهم دهی و امتیاز دهی به‬ ‫اصالح طلبان م ی رود به انتقاد از او بپردازند‪.‬‬ ‫این فرمــول که مقابــل اســتراتژی اصالح طلبان‬ ‫برای حمایــت علنی و مخالفــت مخفی طراحی شــد‪،‬‬ ‫همبستگ ی های اســی ب دیده اصولگرایان را ترمیم کرد و‬ ‫همنشین ی های سیاســی انها بیش از همیشه شد‪ .‬اگر در‬ ‫جریان رای اعتماد به کابینه انهــا در بخش هایی به اتفاق‬ ‫نظر رســیدند‪ ،‬در ادامه کار دولت روحانــی به وحدت نظر‬ ‫بیشتری دست یافتند تا در اخرین تحول وزیر مورد حمایت‬ ‫اصالح طلبان ب رای وزارت علوم تنها ‪ 73‬رای از مجلس بگیرد‪.‬‬ ‫اما در ســطح دیگری از تحلیل باید با بررسی شرایط‬ ‫موجود به چگونگــی مواجهه با تاکتیــک دولت ی ها ب رای‬ ‫مقابل فردی که بداهه یا بر اســاس یک‬ ‫اســراتژی‪ ،‬عصبانــی می شــود نبایــد‬ ‫عصبانی بود‪ ،‬باید صرب پیشه کرد‪ ،‬انتقاد‬ ‫فعاالنه داشت و چهره های گفتمانی را در‬ ‫ویرتین قرار داد‪ .‬نباید در مجلس تریبون‬ ‫به دســت گرفت و با صدای بلنــد انها را‬ ‫مورد خطاب قرارداد یا در بیرون از پارملان‬ ‫متقابال لقب های تند را به کار بست‬ ‫قطب سازی پرداخت‪.‬‬ ‫واقعیت این است که اصولگرایان در سطوح مشخصی‬ ‫با دولت یازدهم زاویه دارند؛ سطوحی مانند نحوه مواجهه با‬ ‫غرب‪ ،‬فرهنگ و وزارت علوم‪.‬‬ ‫حسن روحانی که اداب کالســیک دیپلماسی را به‬ ‫خوبی اموخته و در غرب تحصیل کرده‪ ،‬با شخصی ت های‬ ‫مهم غ ربی نشســت و برخاست داشــته و با دیپلمات های‬ ‫انها مدت ها مذاکره کرده اســت‪ .‬او رئال فکر م ی کند و ایده‬ ‫و گفتمانش این است که م ی توان ب ر مبنای واقعیات موجود‬ ‫با غرب کنار امد‪ .‬او یک بار این راه را چند ســال پیش رفته‬ ‫و حاصلش فقط یک «دکلریشن» بوده و حاال هم که عمر‬ ‫مذاکرات هسته ای در دولتش از یک سال تجاوز کرده چیزی‬ ‫غیر از همان «دکلریشــن» حاصل نشده است‪ .‬این درست‬ ‫همان چیزی اســت که اصولگرایان منتقــد او بر ان پای‬ ‫براهی جز ایستادگی و از‬ ‫م ی فشــارند‪ .‬اینکه مقابل این غر ‬ ‫موضع باال حرف زدن وجود ندارد‪ .‬اصولگرایان منتقد م ی گویند‬ ‫ب رای امتیاز گرفتن از غرب و یا الاقل امتیاز ندادن به غرب باید‬ ‫نه با دید مصالحه که با نگاه مقاومت وارد شد‪ .‬اصولگرایان‬ ‫منتقد دولت م ی گویند ثمره نگاه های تند در دانشگاه حوادث‬ ‫سال ‪ 78‬و ‪ 88‬است و حسن روحانی م ی گوید باید همان یاران‬ ‫دکتر معین فرمان هدایت دانشگاه ها را در اختیار داشته باشند‪.‬‬ ‫این فاکتورهاست که اکنون اصولگرایان را در کنار یکدیگر‬ ‫قرار داده است‪.‬‬ ‫اما اصولگرایان م ی توانند مقابــل این رئی س جمهور‬ ‫حرفی ب رای گفتن داشته باشــند؟ نکته مهم این است که‬ ‫حسن روحانی بازی را در ســطح «اولیای قدرت» به پیش‬ ‫م ی برد و این همان پاشــنه اشــیل دولت اوســت‪ .‬جامعه‬ ‫مورد هدف حسن روحانی‪ ،‬مانند محمود احمدی نژاد طبقه‬ ‫فرودست نیست‪ .‬طبقه روشــنفکر و نخبه هم به او چندان‬ ‫نزدیک نشده است‪ .‬گویا او مانده و یک طبقه متوسط شهری‬ ‫که اگر اوضاع به همین منوال پیش رود و ایســتادن چرخ‬ ‫سانتریفیوژها همچنان ب ی حاصل بماند‪ ،‬ان طبقه متوسط‬ ‫شهری هم به دنبال گزینه ای دیگر خواهد گشت‪.‬‬ ‫حاال این اصولگرایان منتقد که به مدد رئی س جمهور‬ ‫فعلی در حال تبدیل به قطبی ساماندهی شده هستند باید‬ ‫بازی را خوب فهمیده و ب رای ادامه ان استراتژی داشته باشند‪.‬‬ ‫مقابل فردی که بداهه یا ب ر اساس یک استراتژی‪ ،‬عصبانی‬ ‫م ی شــود نباید عصبانی بود‪ ،‬باید صبر پیشــه کرد‪ ،‬انتقاد‬ ‫فعاالنه داشــت و چهره های گفتمانی را در ویترین قرار داد‪.‬‬ ‫نباید در مجلس تریبون به دست گرفت و با صدای بلند انها‬ ‫را مورد خطاب قرارداد یا بیرون از پارلمان متقابال لقب های‬ ‫تند را به کار بست‪.‬‬ ‫باید با مردم حرف زد‪ .‬اصولگرایان باید دیالوگ داشته‬ ‫باشند و منطق و استداللشان را خصوصا در مسائلی مانند‬ ‫نحوه مواجهه با غرب ب ر اساس تجربیاتی که در همه ماه های‬ ‫گذشته حاصل شده بیان کنند‪ .‬اصولگرایان باید قطب شوند‬ ‫اما نه قطبی که صفاتش توسط رقیب توصیف شود‪ .‬قطبی‬ ‫که اگر مقابل دولت روحانی قرار گرفــت به مردم هم امید‬ ‫روزهای خوب اینده و هم به انها اعتماد حفظ وضع موجود و‬ ‫بدتر نشدن اوضاع را بدهد‪.‬‬ ‫اصولگرایان با چهره های گفتمانــی خود که در چند‬ ‫انتخابات مختلف ارای خوبی هم به دست اوردند م ی توانند‬ ‫باز به قدرت بازگردند‪.‬‬ ‫اصولگرایان باید صبوری همراه با انتقاد فعاالنه پیشه‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫مروری بر ادبیات روحانی مقابل منتقدان‬ ‫‪ 16‬اذر ‪93‬‬ ‫‪ 16‬اذر ‪93‬‬ ‫‪ 8‬شهریور ‪93‬‬ ‫‪ 30‬مرداد‪93‬‬ ‫‪ 22‬مرداد ‪93‬‬ ‫‪28‬‬ ‫‪ 20‬مرداد ‪93‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪ 20‬مرداد ‪93‬‬ ‫یک عده تازه به دوران رسیده که البته ما به انها هم احترام می گذاریم‪ ،‬نمی خواهد اینقدر نسبت به اینده و ارزش های انقالب و ارزشهای اسالم دل نگران باشند‬ ‫صدها و هزاران شرکت امروز منتظر شرایط اینده هستند که وارد ایران شوند و کشور را از لحاظ سرمایه گذاری تامین کنند‪ .‬حاال اقلیتی البته داریم که از این وضع‬ ‫خیلی خوشحال نیستند انها هم ان شاءاهلل از منافع زودگذرشان بگذرند‪ .‬‬ ‫من در طول این یک سال بسیار باحوصله بودم نسبت به منتقدین اما نشان دادم نسبت به تخریب بسیار قاطع خواهم بود‪ .‬چون تخریب یعنی علیه ملت قدم‬ ‫برداشتن و این قابل قبول نیست‪ .‬اقلیت حق نقد دارد و حق سخن گفتن دارد اما حق تخریب ندارد‪.‬‬ ‫اقلیت کوچکی هم اگر فکر می کنند‪« ،‬راه» افراط است‪ ،‬انها نیز به همین مسیر اعتدال که قران است‪ ،‬بیایند‪ ،‬ما امت وسط و امت معتدل هستیم‪ .‬البته در دنیایی که ما‬ ‫زندگی می کنیم در چارچوب قانون باید قواعد بازی را نیز بپذیریم‪.‬‬ ‫گروه و اقلیتی در گوشه و کنار از اتاق فکر خارج شده و وارد اتاق عملیاتی شده اند‪ ،‬باید بدانند که دولت هم از اقدامات انها اگاه است و هم در این زمینه جمالت‬ ‫متناسب با تخریب انها را به کار خواهد برد‪.‬‬ ‫من از بس دیدم بعضی ها هراسان زندگی می کنند و چون خود اعتماد به نفس ندارند ‪ -‬کافر همه را به کیش خود پندارد‪ -‬دیگران را هم این چنین می بینند‪ ،‬من ناچار‬ ‫شدم چند مورد مذاکرات خودم را با برترین مقامات اروپایی را در کتاب هسته ای ام عینا بیاورم‪ .‬با اینکه عرفش این نبود‪ .‬این کار را کردم تا بخوانند و ببینند ترسوها‪.‬‬ ‫یک عده به ظاهر شعار می دهند اما بزدل سیاسی اند‪ .‬هر وقت می خواهد مذاکره بشود یک عده می گویند ما داریم می لرزیم‪ .‬خب به جهنم‪ ،‬بروید یک جای گرم پیدا‬ ‫کنید برای خودتان‪ .‬چه کار کنیم ما؟ خداوند شما را ترسو و لرزان افریده‪ ،‬ما چه کار کنیم؟‬ ‫‪ 9‬اردیبهشت ‪93‬‬ ‫ما از همه می خواهیم با شناسنامه حرف بزنند و بگویند وابسته به کدام جناح هستند‪ ،‬با نام جناح خود سخن بگویند نه با نام ملت ایران‬ ‫‪ 15‬بهمن ‪92‬‬ ‫چرا فقط یک عده معدود کم سواد که از جایی خاص تغذیه می شوند‪ ،‬باید از توافق ژنو حرف بزنند اما اساتید دانشگاه های ما خاموشند؟‬ ‫دولت‬ ‫اذرسیاست‬ ‫حسن روحانی در‪16‬اذر به منتقدان خود حمله کرد‬ ‫‪2‬‬ ‫‪ 16‬اذر امسال هم پرحاشیه بود؛ یک روز داغ دانشجویی‬ ‫در سراسر کشور و از همه پرحاشیه تر در تهران‪ .‬هم خیلی ها‬ ‫امدند و حرف زدند و هم خیلی ها نتواستند که بیایند و حرف‬ ‫بزنند‪ .‬حســن روحانی هم باز ســخنانی جنجالــی بر زبان‬ ‫اورد‪ ،‬درست مانند ‪ 16‬اذر سال گذشــته و دقیقا مانند همه‬ ‫سخنرانی های او در میان دانشــجویان که از جنسی کامال‬ ‫متفاوت و البته نزدیک به اصالح طلبان است‪ .‬اگر بنا بر این‬ ‫باشــد که کوتاه و مختصر بگوییم نیمه دوم اذر ماه امسال‬ ‫چگونه اغاز شد باید اینگونه تعبیر کنیم که هم دولت و هم‬ ‫مخالفانش تالش کردند تا از این مقطع مهم سیاسی بهره خود‬ ‫را ببرند و بدنه اجتماعی شان را بیشتر به خود نزدیک کرده و‬ ‫دامنه ان را تا می توانند گسترده تر کنند‪.‬‬ ‫حاشیه های مهمتر از متن!‬ ‫سخنرانی و یک جنجال دیگر‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫هر چه بود حسن روحانی سخنرانی خود را در میان همه‬ ‫این حاشیه ها اغاز کرد‪ .‬یک سخنرانی مدیریت شده که البته با‬ ‫واکنش های مهمی هم مواجه شد‪ .‬رئیس جمهور سخنان خود‬ ‫را با تعریف جنبش دانشجویی اغاز کرد و گفت‪« :‬اگر نگذاشتند‬ ‫جایی دانشجو انتقاد کند‪ ،‬حداقل نسبت به دولت می تواند انتقاد‬ ‫کند؛ چرا که دیوار دولت از همه دیوارها کوتاه تر است‪ .‬هر کسی‬ ‫از هر مناسبتی از گوجه فرنگی گرفته تا انرژی هسته ای نقدش‬ ‫را نسبت به دولت روا می دارد‪».‬‬ ‫نحوه انتخاب وزیر علوم که به یکی از محورهای دائمی ‬ ‫سخنرانی های رئیس جمهور تبدیل شــده است‪ ،‬بخشی از‬ ‫سخنان رئیس جمهور بود‪ .‬روحانی گفت‪« :‬می توانستم وزیری‬ ‫را با صاحبان نفوذ انتخاب کنم و وزیری با رای باال بر مسند‬ ‫بنشیند اما بنای دولت این چنین نیست» که دانشجویان حاضر‬ ‫در سالن شعار «روحانی متشکریم» را سر دادند‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫اولین سخنران این روز حســن روحانی بود‪ .‬او اولین‬ ‫رئیس جمهوری بود که یک دانشگاه پزشکی را برای سخنرانی‬ ‫در این روز انتخاب می کرد‪ .‬او به همراه وزیر علوم جدید کابینه‬ ‫ی که‬ ‫و وزیر بهداشت در جمع دانشجویان حاضر شد‪ .‬مراسم ‬ ‫البته تا چند روز قبل هنوز برگزاری اش با حضور رئیس جمهور‬ ‫قطعی نبود و پس از اعــام برنامه ها هم با حاشــیه هایی‬ ‫مواجه شد‪ .‬ماجرا از این قرار بود نحوه انتخاب سخنران ها و‬ ‫نمایندگان تشکل های دانشجویی‪ ،‬مورد اعتراض و ابهام بود‪.‬‬ ‫چنین شد که چند اتحادیه دانشجویی با صدور بیانیه هایی این‬ ‫نشست را تحریم کرده و اعالم کردند در ان شرکت نخواهند‬ ‫کرد‪ .‬اتحادیه انجمن های اسالمی دانشجویان مستقل طی‬ ‫نامه ای به ریاست جمهور اعالم کرد‪« :‬حضور رئیس جمهور‬ ‫در روز دانشجو و در دانشگاه و در یک برنامه واقعا دانشجویی‪،‬‬ ‫فرصتی مهم برای ظهور و بروز مردم ساالری دینی است که‬ ‫نباید با گلخانه ای برگزار کردن ان در حق ان جفا کرد‪ ».‬در‬ ‫بخش دیگری از نامه این اتحادیــه خطاب به روحانی امده‬ ‫اســت‪« :‬ایا خبر دارید که چیدمان ســخنرانان جلسه شما‬ ‫منتسب به یک طیف سیاسی هستند و ظاهرا تصویری که‬ ‫قرار است در محضر شما از دانشــگاه ارائه گردد‪ ،‬تصویری‬ ‫همسو و بی انتقاد از سیاست های دولت است؟ ایا واقعا شما‬ ‫این گونه می پسندید؟ به نظر می رسد در دولت شما هم عده ای‬ ‫به دنبال تشکیل تشکل های دولت ســاخته هستند‪ .‬ایا خبر‬ ‫دارید که عده ای ورای قانون به اتحادیه های دانشجویی اجازه‬ ‫صحبت در جلسه شما را نداده اند و عده ای بدون مکانیزم های‬ ‫مشخص قرار است منویات برخی دولتمردان را با شما مطرح‬ ‫کنند؟ ایا واقعا شما این گونه می پسندید؟»‬ ‫در بیانیه دقتر تحکیم وحدت خطــاب به روحانی هم‬ ‫امده بود‪« :‬در استانه ‪ 16‬اذر امسال یعنی در دومین سال دولت‬ ‫یازدهم امیدوار بودیم که باالخره اتحادیه های دانشجویی هم‬ ‫بتوانند پس از دو سال‪ ،‬نظرات‪ ،‬پیشنهادات و انتقادات خود را از‬ ‫فضای موجود جامعه و عملکرد دولت جنابعالی در حضور شما‬ ‫و بدون واسطه به سمع و نظرتان برساند‪ .‬اما متاسفانه این بار‬ ‫هم مانند دفعات گذشــته‪ ،‬با نمایندگان دانشجویی منتخب‬ ‫دولت برای ســخنرانی به عنوان نمایندگان دانشــجویان‬ ‫روبه رو هستیم‪ .‬روندی که امســال نیز شاهد ان هستیم هر‬ ‫چند قابل انتظار بود‪ ،‬اما برای دولتی که خود را طرفدار ازادی‬ ‫بیان می داند مایه تاسف اســت‪ .‬دولتی که با استفاده از تمام ‬ ‫تریبون ها به تبلیغ چهره انتقادپذیر خود می پردازد‪ ،‬اما دو سال‬ ‫اســت که فضای انتقاد را بر اتحادیه های دانشجویی بسته‬ ‫است‪ ».‬جنبش عدالتخواه دانشجویی نیز با صدور بیانیه ای‬ ‫ضمن اعالم تحریم جلسه اعالم کرد‪« :‬ایا به راستی حضور‬ ‫مســئوالن در دانشگاه یک حضور صرفا تشــریفاتی برای‬ ‫گرفتن عکس با دانشجویان است؟ ایا حضور در دانشگاه برای‬ ‫برگزاری میتینگ حامیان دانشگاهی روحانی است به همان‬ ‫سبک ستادهای انتخاباتی؟ یا اینکه کارکرد این حضورها چیز‬ ‫دیگری باید باشد؟»‬ ‫جامعه اسالمی دانشجویان هم با صدور بیانیه ای اعالم‬ ‫کرد‪« :‬متاسفانه طی دو بار حضور جناب اقای دکتر روحانی‬ ‫در دانشــگاه‪ ،‬جلســه ای که باید با حضور و شنیدن نظرات‬ ‫نمایندگان دانشجویان درهم می امیخت با حضور کارمندان و‬ ‫برخی اساتید‪ ،‬تبدیل به جلسه ای خشک و بی روح و سخنرانی‬ ‫یکطرفه شده است‪ ».‬در ادامه این بیانیه امده است‪« :‬چگونه‬ ‫ی که به نام روز دانشجو برگزار می شود‪ ،‬مهم ترین‬ ‫در مراسم ‬ ‫و بزرگترین اتحادیه های دانشجویی کشور که نماینده ده ها‬ ‫دفاتر خود در دانشگاه های سراسر کشور هستند از حضور و‬ ‫سخنرانی در این مراســم محروم می شوند و تنها دو تشکل‬ ‫دانشجویی فرصت حضور و سخنرانی پیدا می کنند؟»‬ ‫‪29‬‬ ‫دولت‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫او افزود‪«:‬دولت نسبت به دانشگاه ها‪ ،‬خط و راهی که‬ ‫داشته یکی است و از ان راه بازگشت نخواهد کرد‪ .‬وزیر علوم‬ ‫جدید هم ادامه دهنده راه و مسیر عزیزان پیشین خود در دولت‬ ‫یازدهم خواهد بود‪ .‬همان راهی که بنا بود نیلی منفرد طی کند‬ ‫و نگذاشتند؛ بنا بود دکتر توفیقی ادامه دهد و نگذاشتند؛ دکتر‬ ‫فرجی دانا امد و برعهده گرفت‪ .‬ادامه راه برای دکتر فرجی دانا‬ ‫ممکن نشد‪ .‬همان راه را دکتر نجفی ادامه داد و همان راه که‬ ‫قرار بود دکتر نیلی احمدی ادامه دهد و همان راه که قرار بود‬ ‫دکتر دانش اشتیانی ادامه دهد و امروز دکتر فرهادی همان‬ ‫راه را ادامه خواهد داد‪ ».‬این ســخنان روحانی فضای سالن‬ ‫را متفاوت کرد و شعارهای مختلفی در حمایت و اعتراض به‬ ‫روحانی سر داده شد‪ .‬همچنین در میانه سخنرانی رئیس جمهور‬ ‫برخی دانشجویان شعارهایی درباره حصر سر دادند‪ .‬روحانی‬ ‫نیز در پاسخ این دانشجویان گفت‪« :‬راه ما و مسیر ما همانی‬ ‫اســت که از اول به شــما وعده دادیم و این وعده ما با شما‬ ‫شکستنی نیست» که دانشجویان شعار «روحانی حمایتت‬ ‫می کنیم» سر دادند‪ .‬رئیس جمهور همچنین خطاب به وزیران‬ ‫گفت‪« :‬از وزیران می خواهم کــه دغدغه ها و نقدهایی که‬ ‫دانشجویان در این مراسم بیان کردند را بررسی و نتیجه ان را‬ ‫به من گزارش دهند تا انهایی که شدنی است را عملی کنیم‪».‬‬ ‫اما حســن روحانی بار دیگر از تیم مذاکره کننده دفاع‬ ‫کرد و گفت‪« :‬انها که امروز مســئولیت سیاست خارجی را‬ ‫بردوش دارند از رئیس دولت گرفته تا وزیر امور خارجه و همه‬ ‫کارشناسان‪ ،‬افرادی انقالبی و چهره هایی هستند که سوابق‬ ‫برخی از انها در انقالب مربوط به روزهای اول انقالب است‪».‬‬ ‫او پس از ان جمالت تندی را خطاب به منتقدانش بیان کرد‪.‬‬ ‫سخنانی که بسیار جنجالی شــد و واکنش های زیادی را به‬ ‫همراه داشــت‪ .‬او گفت‪« :‬یک عده تازه به دوران رسیده که‬ ‫البته ما به انها هم احترام می گذاریم‪ ،‬نمی خواهد اینقدر نسبت‬ ‫به اینده و ارزش های انقالب و ارزش های اسالم دل نگران‬ ‫باشــند‪ .‬ما همه باید در ارزش ها اجماع نظر پیدا کرده و نظر‬ ‫مشترک پیدا کنیم‪ .‬امروز دنیا باور دارد که مذاکرات ما یک‬ ‫مذاکرات جدی و منطقی و روبه جلوست‪.‬‬ ‫قبال هم همینطور بوده ولی باور نمی کردند‪ .‬امروز دنیا‬ ‫قبول دارد که جمهوری اسالمی ایران مسلح به سالح منطق‬ ‫و عقالنیت است‪ .‬امروز همه قبول دارند که جمهوری اسالمی‬ ‫ایران ضدخشونت و افراطی گری است و اگر نبود چطور اعالم‬ ‫جمهوری اســامی ایران برای جهان عاری از خشــونت و‬ ‫افراطی گری در مجمع عمومی سازمان ملل متحد با اتفاق ارا‬ ‫و مخالفت فقط دو‪ ،‬سه کشور مثل امریکا و اسرائیل به تصویب‬ ‫جهانی می رسد؟» به نظر می رسید که این بخش از سخنان‬ ‫روحانی خطاب به منتقدان هسته ای دولت باشد؛ افرادی که‬ ‫پس از تمدید توافق هســته ای در وین انتقاداتی را نسبت به‬ ‫دولت و تیم مذاکره کننده مطرح کرده بودند‪ .‬حسن روحانی به‬ ‫خوبی می داند که نرسیدن به توافق هسته ای و طوالنی شدن‬ ‫مذاکرات می تواند موضع منتقدانش را در جامعه قوی تر کرده و‬ ‫او را که با شعار اصلی حل پرونده هسته ای به ریاست جمهوری‬ ‫رسیده با مشکل مواجه کند‪ .‬این البته برای چندمین بار است‬ ‫که حسن روحانی از ادبیات تهاجمی مقابل منتقدانش استفاده‬ ‫می کند‪ .‬ادبیاتی که جز قطبی کردن جامعه و رفع ارامش از‬ ‫فضای سیاسی اثر دیگری ندارد‪.‬‬ ‫جلیلی و حدادعادل در دانشگاه ته ران‬ ‫اما مراسم‪ 16‬اذر امسال با سخنرانی چهره های دیگری از‬ ‫اصولگرایان و اصالح طلبان دنبال شد‪ .‬دکتر غالمعلی حدادعادل‪،‬‬ ‫رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس که به دانشکده ادبیات‬ ‫دانشگاه ته ران رفته بود در سخنانی با بیان اینکه محال است‬ ‫جلوی امریکای ی ها فرش قرمــز پهن کنیم‪ ،‬گفت‪« :‬برخی در‬ ‫روزنامه ها رسما به استقبال امریکا رفته اند‪ ».‬او ادامه داد‪« :‬روح‬ ‫مبارزه ای که اوج ان در ‪ 16‬اذر متجلی شــد مبارزه همزمان با‬ ‫استعمار و استب داد بود یعنی دانشجویان هم با امریکا به عنوان‬ ‫ط راح کودتا و هم با شاه به عنوان مزدور امریکا مبارزه م ی کردند‪».‬‬ ‫او خاطرنشان کرد‪« :‬عجیب این است که نیکسون در‬ ‫سال ‪ 50‬نیز دوبار به ای ران سفر کرد اما دانشجویان با خاطره ای‬ ‫که از ‪ 16‬اذر ‪ 32‬داشتند وقتی ماشین نیکسون از کنار دانشگاه‬ ‫عبور م ی کرد به ماشین وی ســنگ پرتاب کردند که همان‬ ‫شب ساواک به کوی دانشگاه حمله کرد‪ .‬بعض ی ها بودند که‬ ‫اصال مبارزه نم ی کردند‪ ،‬بعضی تنها به مبارزه با استب داد داخلی‬ ‫م ی پرداختندو بعضی نیز م ی گفتند اولویت اول مبارزه با استکبار‬ ‫خارجی است اما دانشــجویان هم با استعمار و هم با استب داد‬ ‫همزمان مبارزه م ی کردند‪ ».‬حداد عــادل با بیان اینکه روحیه‬ ‫حق طلبی طبیعت دانشجوست‪ ،‬گفت‪« :‬دانشجو هنوز الوده به‬ ‫تعلقات دنیوی نشده است به همین خاطر ازادگی و حق طلبی از‬ ‫خصوصیات دانشجوست‪ .‬استقالل طلبی و عالقه به استقالل‬ ‫کشور و دشمنی با هر کســی که در سرنوشت کشور دخالت‬ ‫کند از خصوصیات دانشجویان است البته ما شاهد بودیم این‬ ‫دانشجویان در انقالب نیز فعال بودند‪ .‬امروز نیز معتقدیم که‬ ‫دانشجو باید در مسائل سیاسی دخالت کند‪ ،‬دانشجو نباید به‬ ‫مسائل سیاسی کشور خود ب ی اعتنا باشد و نباید از مشکالت‬ ‫جامعه خود ب ی خبر باشــد و باید از ان اگاهی داشته باشد‪».‬‬ ‫نماینده مجلس شورای اسالمی با بیان اینکه دانشجویان و‬ ‫تشکل های دانشجویی بسیج خدمات بسیاری را ب رای انقالب‬ ‫انجام داده اند خاط رنشان کرد‪« :‬دانشجو نباید در عین سیاسی‬ ‫بودن‪ ،‬ابزار دست گروه های سیاسی خارج از دانشگاه باشد‪ ».‬اما‬ ‫سخنران بعدی این مراسم دکتر سعید جلیلی بود‪ .‬مذاکره کننده‬ ‫پیشین هسته ای ای ران که مواضع او بسیار پ ر اهمیت شده است‪.‬‬ ‫او که از نامزدهای اصولگرایان در انتخابات سال‪ 92‬بود اکنون به‬ ‫یکی از چهره های گفتمانی اصولگرایان بدل شده و به دلیل جدا‬ ‫شدن از مسئولیت پرونده هسته ای و دبیری شورای عالی امنیت‬ ‫ملی دیگر راحت تر م ی تواند سخنان سیاسی به زبان بیاورد‪ .‬او دو‬ ‫هفته پیش انتقادهایی از توافق ژنو کرده و ان را ضعیف توصیف‬ ‫کرده بود‪ .‬این سخنران مراسم ‪ 16‬اذر حاال مقابل دانشجویانی‬ ‫قرار گرفته بود که منتظر بودند نظر او را درباره مسائل مختلف‬ ‫یداند در‬ ‫بدانند‪ .‬جلیلی در این سخنرانی با بیان اینکه دشمن م ‬ ‫عرصه نبرد مغلوب ملت ماست‪ ،‬گفت‪« :‬دشمن اصل مبارزه و‬ ‫اراده ملت ما ب رای مبارزه را هدف قرار داده است‪ ».‬جلیلی تصریح‬ ‫کرد‪ « :‬کسانی در معاهده ان پ ی تی این امتیاز را ب رای خود قائل‬ ‫م ی شوند که باید سالح هسته ای داشته باشند اما دیگران نه‪ ،‬در‬ ‫ج واب چرای ان م ی گویند چون قدرت و ثروت داریم و این مبنای‬ ‫مناسباتی است که انان م ی خ واهند شکل دهند‪ ».‬عضو مجمع‬ ‫تشخیص مصلحت نظام در ادامه تصریح کرد‪« :‬البته ابزار انان‬ ‫فقط زور نیست‪ .‬مستکب ران شــاید اگر زمانی زور انان کافی‬ ‫بود به ان اکتفا می کردند امــا انچه به این موضوع پیچیدگی‬ ‫م ی دهد تزویر در کنار زور است‪ ،‬انان ب رای دنبال کردن مطامع‬ ‫استکباری شان باید عالوه بر زور توجیهات منطقی نیز ب رای ان‬ ‫درست کنند که ان توجیه و منطق انکار حقیقت است‪ ».‬نماینده‬ ‫مقام معظم رهبری در شورای عالی امنی ت ملی با بیان اینکه‬ ‫تزویر در زمان انکار حقیقت شکل پی دا م ی کند‪ ،‬گفت‪« :‬اینکه‬ ‫شما مشاهده م ی کنید در برخی کتب دانشگاهی ما تعابیری از‬ ‫این دست که حقیقت دست نیافتنی است‪ ،‬وجود دارد به خاطر‬ ‫شکل دادن به فضای ازاداندیشی نیست بلکه م ی خ واهند ازادی‬ ‫را محدود کنند‪ ».‬عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان‬ ‫اینکهچگونگیایستادنمقابلاستکبارمهماست‪،‬گفت‪«:‬یک‬ ‫شکل ایستادگی تسلیم ب رابر انان است‪ .‬بنده سال‪ ۸۸‬در سفر به‬ ‫ژاپن با نخس ت وزیر وقت ژاپن همچنین وزیر خارجه و یک شاهد‬ ‫عینی از حادثه هیروشیما مالقات کردم‪ .‬انان م ی گفتند بمبارانی‬ ‫که در جنگ جهانی علیه ما شد حق ما بوده است‪ .‬این وضعیت‬ ‫یک نوع مواجهه مقابل استکبار است‪ ».‬جلیلی در ادامه تصریح‬ ‫کرد‪« :‬رویکرد دیگر رویکرد ‪ ۱۶‬اذر دانشگاه ته ران است؛ از اینکه‬ ‫چند سال بعد از کودتای ‪ ۲۸‬مرداد وقتی استکبار وارد دانشگاه‬ ‫م ی شود مقاومتی در ب رابر خود م ی بیند‪ ».‬جلیلی ادامه داد‪« :‬اگر‬ ‫زمانی باور ما بود که در صحنه نبرد با دشمن این حق است که‬ ‫پیروز م ی شود امروز و پس از گذشت‪ ۳۵‬سال ب رای ما تجربه نیز‬ ‫شده است‪ ».‬وی افزود‪« :‬در ‪ ۳۵‬سال گذشته این تجربه عمال به‬ ‫ما نشان داد که هرجا صحنه نبرد بوده ان که پیروز شده ملت ما‬ ‫بوده است‪ .‬پیروزی یعنی اینکه بتوانیم اراده خود را به طرف مقابل‬ ‫تحمیل کنیم‪ ».‬وی در ادامه تصریح کرد‪« :‬در عرصه اقتصادی‬ ‫ی دانشگاه م ی تواند شکست دوباره ای را به‬ ‫نیز همین پیشگام ‬ ‫دشمن وارد کند‪ .‬دانشگاه باید قرارگاه بزرگ اقتصاد مقاومتی باشد‬ ‫و باید تمام استع دادهای نظام را ب رای این موضوع مدی ریت کند‪».‬‬ ‫عارف؛ اعالم کاندیداتوری‬ ‫محمد رضا عارف اکنون به یکی از چهره های متفاوت‬ ‫اصالح طلبان تبدیل شــده اســت‪ .‬اگر او تا پیش از خرداد ‪92‬‬ ‫به عنوانیکچهرهساکتاصالح طلبانکهبیشتروجههعلم ی ‬ ‫دارد به حســاب م ی امد‪ ،‬بعد از انتخابات ‪ 24‬خرداد و ماجرای‬ ‫انصرافش از کاندیداتوری به مس اله ای میان اصالح طلبان تبدیل‬ ‫شده است‪ .‬از یک سو انها او را به جهت انصرافش به نفع حسن‬ ‫روحانی تقدیر م ی کنند و از سوی دیگر با این انتظار مواجهند که‬ ‫او را سر لیست خودشان در انتخابات مجلس کنند‪ .‬شاید همین‬ ‫موضوع موجب شده که محمد رضا عارف در مراسم ‪ 16‬اذر این‬ ‫بار قطع ی تر از همیشه بگوید که نامزد انتخابات خواهد شد‪ .‬او‬ ‫کهدرجمعدانشجویانشهیدبهشتیسخنرانیم ی کرد‪،‬گفت‪:‬‬ ‫«کاندیدای مجلس دهم خواهم شد‪ ».‬او در عین حال گفت‪:‬‬ ‫دولت‬ ‫«اگر اجماع صورت نگیرد‪ ،‬به اجماع میان اصالح طلبان کمک‬ ‫خواهم کرد‪ ».‬عارف در پاســخ به انتقاداتی پی رامون عملکرد‬ ‫دولت روحانی گفت‪« :‬اگر م ی خ واهید فضا باز شود باید همدیگر‬ ‫را تحمل کنیم و انتظاراتمان از دولت باید منطقی باشد‪ .‬دولت‬ ‫در راه خواسته های مردم هزینه های زیادی داده است و یکی از‬ ‫این هزینه ها برکناری فرج ی دانا و رای نیاوردن پنج نامزد وزارت‬ ‫علوم است‪».‬‬ ‫وی با اشاره به اینکه از دانشجویان همیشه حمایت کرده‬ ‫است‪ ،‬گفت‪« :‬حمایت من از دانشجویان هیچ ربطی به سیاست‬ ‫ندارد‪ .‬من همیشه به دنبال این بودم که فضایی ایجاد کنیم تا‬ ‫به تعامل برسیم‪ .‬کار علمی در دانشگاه ها و کار فرهنگی مانند‬ ‫کاشتن گندم نیست‪ ،‬بلکه مانند کاشتن درخت گردویی است‬ ‫که از زمانی که اغاز کنیم تا زمانی که به نتیجه برسد چندین‬ ‫سال طول م ی کشد‪ ».‬اما در بخشی از این مراسم عارف سخنی‬ ‫گفت که جنجالی شد و حاشی ه های متعددی را در بر داشت‪ .‬او‬ ‫در پاسخ به ســوالی پی رامون انتخابات سال ‪ 88‬و تعابیری که‬ ‫درباره نامزدهای انتخابات سال ‪ 88‬م ی شود‪ ،‬گفت‪« :‬بهترین‬ ‫تعبیر درباره سران فتنه را مقام معظم رهبری گفتند و ما باید‬ ‫سخنان ایشان را در ان سال بخ وانیم تا ببینیم در ان فتنه ای که‬ ‫گفته م ی شود چه کسانی بوده اند‪ ».‬اما این سخنان او که بخش‬ ‫خبری ‪20:30‬نیز ان را پوشش داد با اعتراضات اصالح طلبانی‬ ‫مواجه شد که این حرف های عارف را مقابله با دو نامزد معترض‬ ‫انتخابات ‪ 88‬م ی دانستند‪ .‬سطح واکنش ها ان قدر باال بود که‬ ‫دفتر محمد رضا عارف تصمیم گرفت همان شب اطالعی ه ای را‬ ‫ب رای توضیح سخنانش منتشر کند‪ .‬در این بیانیه امده بود‪« :‬به‬ ‫اعتقاد دکتر عارف بهترین موضع در مورد معرفی سران فتنه را‬ ‫مقام معظم رهبری در دیدار با مردم عزیز قم در دی ماه ‪ ٨٩‬اتخاذ‬ ‫کرده اند که سران فتنه را امریکا و انگلیس دانستند‪».‬‬ ‫یک مناظره جنجالی‬ ‫اما مناظره یک اصالح طلب و یک اصولگرا در دانشگاه‬ ‫صنعتی علم و صنعت ایران‪ ،‬با ســردادن شعارهای مختلف‬ ‫از سوی دانشــجویان‪ ،‬شــکل متفاوتی به خود گرفت‪ .‬این‬ ‫مناظره ای با عنوان «روابط جریانات سیاسی با جنبش سیاسی‬ ‫دانشجویان» با حضور مهرداد بذرپاش‪ ،‬نماینده مردم تهران‬ ‫در مجلس و علی شکوری راد‪ ،‬نماینده ششمین دوره مجلس‬ ‫شورای اسالمی برگزار شد‪ .‬دانشجویان معترض به سخنان‬ ‫بذرپاش‪ ،‬شــعارهایی مبنی بر اینکه «پیام ما روشنه‪ »...‬سر‬ ‫می دادند که در این زمان بذرپاش به انان پاسخ داد‪« :‬پیام ما نیز‬ ‫روشن است و باید پول خون بی گناهانی که در خیابان ها کشته‬ ‫شدند را بدهید‪ ».‬اعتراض دانشجویان به بذرپاش‪ ،‬باعث شد‬ ‫تا مجری مناظره خطاب به انان بگوید‪« :‬ادب مرد به ز دولت‬ ‫اوســت»‪ .‬تعدادی از مخالفان سخنان شکوری راد در خالل‬ ‫سخنان او‪ ،‬شعار «مرگ بر فتنه گر» سردادند و در این زمان‬ ‫شکوری راد خطاب به دانشجویانی که به سود اصالحات شعار‬ ‫می دادند‪ ،‬توصیه کرد که انان هم همین شعار را سر دهند زیرا‬ ‫به گفته اقای علی مطهری وی نیز معتقد است که عوامل فتنه‬ ‫کسان دیگری بودند‪ .‬در ابتدای این مناظره برخی دانشجویان‬ ‫پس از قرار گرفتن بر صندلی های خود در حالی که نوشته هایی‬ ‫با مضمون «مدیر‪ 26‬ساله؟» و «نماینده مردم با ‪ 280‬هزار‬ ‫رای؟» را در دست داشتند‪ ،‬شعر یار دبستانی را خواندند‪ .‬قبل از‬ ‫شروع رسمی مناظره‪ ،‬دو کلیپ از سوی برگزار کنندگان مراسم‬ ‫پخش شد‪ ،‬اولی کلیپ یار دبستانی که تعدادی از حاضران نیز‬ ‫با ان همراهی کردند و دیگری کلیپی با صدای حامد زمانی با‬ ‫عنوان مرگ بر امریکا‪ .‬شکوری راد در بخشی از سخنان خود‬ ‫پس از انکه چند بار از دانشجویان اصالح طلب اقرار گرفت که‬ ‫خواهان استقالل کشور و دستیابی به انرژی هسته ای هستند‪،‬‬ ‫رو به دانشجویان بسیجی کرد و پرسید‪« :‬ایا شما والیت فقیه‬ ‫را می خواهید؟» بعد رو به طیف اصالح طلب جلســه کرد و‬ ‫پرسید‪« :‬ایا شما هم قانون اساسی را می خواهید؟» سپس با‬ ‫فریاد خطاب به هر دو طرف گفت‪« :‬شما چه می خواهید؟ شما‬ ‫چه می خواهید؟ شما چه می خواهید؟»‬ ‫مطهری و معین در کنار هم‬ ‫برگزاری مراســم روز دانشجو توسط انجمن اسالمی‬ ‫دانشــگاه تهران و علوم پزشــکی تهران در دانشکده فنی‬ ‫دانشگاه تهران هم با برخی حواشی همراه بود‪ .‬در این مراسم‬ ‫چهره هایی همچون نجفقلی حبیبی‪ ،‬مصطفی معین‪ ،‬علی‬ ‫مطهری و جمعی از اساتید دانشــگاه و دانشجویان حضور‬ ‫داشتند‪ .‬دانشــجویان در این مراسم پالکاردهایی همچون‬ ‫«اســتاده ام چو شمع مترســان ز اتشــم»‪« ،‬دانشگاه زنده‬ ‫اســت» و‪ ...‬و همچنین عکس شــخصیت هایی همچون‬ ‫امام خمینی(ره)‪ ،‬دکتر مصدق و علی شــریعتی را در دست‬ ‫داشتند‪.‬‬ ‫همچنین دانشجویان در این مراسم شعارهایی همچون‬ ‫«دانشجو می میرد ذلت نمی پذیرد»‪« ،‬بسیجی واقعی همت‬ ‫بود و باکری»‪« ،‬فرجی فرجی‪ ،‬دانای مظلوم ما»‪ ،‬و‪ ...‬ســر‬ ‫می دادند‪ .‬علی مطهری یکی از سخنرانان این مراسم بود که‬ ‫با حضور او در تاالر شهید چمران دانشجویان از جابرخاسته‬ ‫و او را تشویق کردند و شعار «زندانی سیاسی ازاد باید گردد»‬ ‫سردادند‪.‬‬ ‫او در سخنانش گفت‪« :‬در ارتباط با وضعیت ازادی بیان‬ ‫سختگیری ها همچنان پابرجاست‪ .‬در دوران ریاست جمهوری‬ ‫قبل‪ ،‬وزارت اطالعات سختگیری می کرد و امروز قوه قضاییه‬ ‫سختگیری می کند و ان شاءاهلل باید این اوضاع اصالح شود و‬ ‫اقای روحانی به وعده های خود عمل کند‪ ».‬دانشجویان درباره‬ ‫رفع حصر پرسیدند و مطهری در پاسخ گفت‪« :‬البته من مامور‬ ‫رفع حصر نیستم و فقط به دلیل احساس مسئولیتی که تاکنون‬ ‫داشتم چه به عنوان نماینده مجلس و چه به عنوان فرزند شهید‬ ‫مطهری احساس کردم باید پیگیر موضوع شوم‪».‬‬ ‫همچنین پیش از سخنرانی او حضار با شعار «مطهری رو‬ ‫ببین‪ ،‬اصولگرا یعنی این» از او استقبال کردند‪ .‬در این مراسم‬ ‫همچنین کلیپ های تصویری پخش شــد که در قسمتی از‬ ‫یکی از این کلیپ ها روند بررســی وزرای پیشنهادی پخش‬ ‫شد که با پخش این تصاویر دانشجویان شعار «نصرمن اهلل و‬ ‫فتح قریب» و‪ ...‬سردادند‪ .‬در انتهای این مراسم کلیپی از وقایع‬ ‫دانشگاه از قبل از انقالب تاکنون پخش شد که در بخشی از‬ ‫ان جمله ای مبنی بر اینکه «تصاویر مربوط به حمله به کوی‬ ‫دانشگاه وجود دارد و به دلیل درخواست مسئوالن دانشگاه‬ ‫حذف شده است» روی پرده نمایش داده شد‪.‬‬ ‫مهمترین لغو برنامه های سخنرانی‬ ‫این اما تنها یک روی ماجرای ‪ 16‬اذر بود‪ .‬غیبت های‬ ‫مهمی هم برای این روز در دانشگاه ها ثبت شد؛ رویدادی که‬ ‫با اعتراض شــدید اصولگرایان مواجه شد و اصالح طلبان و‬ ‫حامیان دولت هم به طعنه ان را لغو های جعلی و غیر واقعی‬ ‫خواندند‪ .‬اما ماجرا چه بود؟ قرار بود محســن رضایی‪ ،‬دبیر‬ ‫مجمع تشــخیص مصلحت نظام میهمان دانشــگاه تبریز‬ ‫باشد اما باتوجه به مشــکالت پیش امده برای وی‪ ،‬قرار شد‬ ‫تا حجت االســام میر تاج الدینی در ‪ 16‬اذر در دانشگاه تبریز‬ ‫حضور یابد که این برنامه نیز لغو شده و به هفته بعد از ‪ 16‬اذر‬ ‫موکول شد‪ .‬محمد باقر قالیباف‪ ،‬شهردار تهران نیز قرار بود‬ ‫برای سخنرانی به مناسبت روز ‪ 16‬اذر به دانشگاه شریف برود‬ ‫که این برنامه به حضور وی در دانشگاه تهران تغییر کرد اما‬ ‫وی در دانشگاه تهران نیر حضور نیافت و عازم سفر کربال شد‪.‬‬ ‫دانشگاه امیر کبیر نیز قرار بود میزبان حسین شریعتمداری‪،‬‬ ‫مدیر مســئول روزنامه کیهان و عزت اهلل ضرغامی ‪ ،‬رئیس‬ ‫سابق رسانه ملی باشد اما دانشجویان این دانشگاه خبر از لغو‬ ‫برنامه حسین شریعتمداری و ضرغامی در این دانشگاه دادند‪.‬‬ ‫هرچند رئیس دانشــگاه امیر کبیر در گفت وگو با مهر‬ ‫اعالم کرد برای دعوت از شــریعتمداری هیچ هماهنگی با‬ ‫دانشگاه نشــده بود و ضرغامی هم اصال از دعوتش به این‬ ‫دانشگاه اطالع نداشته اســت‪ .‬همچنین بسیج دانشجویی‬ ‫دانشگاه تربیت مدرس از ســرافراز‪ ،‬رئیس جدید رسانه ملی‬ ‫برای ویژه برنامه این دانشگاه دعوت کرده بود اما عدم حضور‬ ‫رئیس رسانه ملی باعث عدم برگزاری این برنامه شد‪ .‬حمید‬ ‫رسایی نیز قرار بود در دانشــگاه صنعتی قم به مناسبت روز‬ ‫‪ 16‬اذر سخنرانی کند اما سخنرانی وی نیز لغو شد‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر منصوره کرمی‪ ،‬همسر شهید علی محمدی از شهدای‬ ‫هسته ای‪ ،‬قرار بود در دانشگاه هنر اسالمی تبریز سخنرانی‬ ‫کند که سخنرانی وی نیز به دالیلی کنسل شد‪ .‬البته مسئول‬ ‫دانشــگاه اعالم کرد که چنین قراری برای ســخنرانی در‬ ‫دانشگاه تبریز مشخص نشده بوده که بخواهد لغو شود‪ .‬در‬ ‫دانشگاه قزوین نیز قرار بود حســینی‪ ،‬نماینده این استان در‬ ‫مجلس شورای اسالمی ســخنرانی کند که مراسم وی نیز‬ ‫برگزار نشد‪ .‬پیام فضلی نژاد نیز میهمان دانشگاه اصفهان بود‬ ‫که مراسم سخنرانی وی نیز لغو شد‪ .‬سخنرانی سید محمود‬ ‫نبویان میهمان دانشگاه ازاد اراک با وجود انکه گفته می شد‬ ‫مجوز سخنرانی نیز اخذ شده است کنسل شد‪ .‬فائزه هاشمی‬ ‫نیز نتوانست در دانشــگاه ازاد ورامین سخنرانی کند‪ .‬به نظر‬ ‫می رسد وزارت علوم می بایست با اتخاذ برخی تدابیر شرایط‬ ‫برگزاری سخنرانی منتقدان دولت را برقرار می کرد تا فضای‬ ‫اعتدال به نفع هر دو جریان سیاســی کشور در روز دانشجو‬ ‫مشاهده شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪31‬‬ ‫دولت‬ ‫دولت نقشی در‬ ‫لغوسخنرانی هانداشت‬ ‫انتقاد زیباکالم به عدم حضور منتقدان در دانشگاه‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫روز دانشجوی امســال یک نکته مهم داشت‪،‬‬ ‫اینکه برخی از مخالفان و منتقدان نام اشــنای دولت‬ ‫نتوانســتند به هر دلیلی در این روز سخنرانی کنند‪،‬‬ ‫نظر شما در ارتباط با این موضوع چیست؟‬ ‫من معتقدم انچه اتفاق افتاد را باید بررسی کنیم‬ ‫ببینیم ایا اقای روحانی و دولت او اجازه ندادند که منتقدان از‬ ‫جمله اقای شریعتمداری به دانشگاه نیایند‪ ،‬یا اینکه مساله‬ ‫به دولت و مســئوالنی که منتصب دولت او در دانشــگاه‬ ‫بودند ارتباطی پیدا م ی کند؟ این نکته اولی اســت که باید‬ ‫ان را بررسی کرد‪.‬‬ ‫نکته دوم اینکــه ایا خــود دانشــجویان و فعاالن‬ ‫دانشــجویی بودند که اجازه ندادند اقای شــریعتمداری به‬ ‫دانشگاه بیاید؟‬ ‫نکته ســوم اینکه ایا به دلیل نگرانی از برخوردی که‬ ‫ممکن بود میان دو گروه دانشجویان مخالف و موافق اقای‬ ‫شریعتمداری در دانشــگاه پیش بیاید‪ ،‬ترجیح داده شد که‬ ‫ایشان به دانشــگاه نیاید؟ کدام یک از این سه حالت اتفاق‬ ‫افتاده است‪.‬‬ ‫اینکه ما بگویم مســئوالن دولت اقای روحانی این‬ ‫کار را کردند‪ ،‬به اعتقاد من چنین چیزی نیســت‪ .‬یعنی نه‬ ‫وزارت علوم و نه مسئوالن دانشــگاه هیچ کدام نقشی در‬ ‫اینکه ممانعت کنند از ورود اقای شریعتمداری به دانشگاه‪،‬‬ ‫نداشتند‪ .‬بناب راین هر تصمیمی که بوده‪ ،‬مسئوالن حراستی‬ ‫‪3‬‬ ‫صادق زیباکالم از جمله اصالح طلبانی است‬ ‫که در مناظره های بسیاری با اصولگرایان شرکت‬ ‫کرده است؛ از رســایی گرفته تا کوچک زاده و‬ ‫برخی از اعضای پایداری‪ .‬بــا این حال او بر این‬ ‫باور اســت که عدم حضور افکار و اندیشه های‬ ‫مختلف در دانشگاه کار درستی نیست‪ .‬او این‬ ‫عدم حضور را امری دســتوری و سازمان یافته‬ ‫نم ی داند‪ .‬به اعتقاد او فضای دانشــگاه ها بعد‬ ‫از انتخابات ‪ 92‬تغییر اساســی داشته است‪.‬‬ ‫زیباکالم معتقد اســت رفتار روحانی درمقابل‬ ‫مجلس کامال طبیعی اســت و نم ی توان اجازه‬ ‫داد اقلیتی که بــا رای حداقلی پنج درصدی‬ ‫به مجلس راه پیدا کردند نظرشــان را بر همه‬ ‫تحمیل کنند‪.‬‬ ‫و حفاظتی اتخاذ کردند یا خود دانشجویان این تصمیم را‬ ‫گرفتند‪ .‬مــن نم ی توانم ان را به مســئوالن دولت روحانی‬ ‫بچسبانم‪.‬‬ ‫نکته بعد این اســت که اساســا اینکه در گذشته ها‬ ‫رفتار طیفی که به اقای شریعتمداری نزدیک بودند و اجازه‬ ‫نم ی دادند دیگران در دانشــگاه حضور پیدا کنند‪ ،‬ایا رفتار‬ ‫درســتی بود؟ به گمان من پاسخ این مســاله خیر است‪.‬‬ ‫بنده معتقدم رفتــار غلط را هر گروهی کــه انجام بدهند‪،‬‬ ‫اعم از اینکه ان گروه اصولگرایان تندرو یا میانه رو باشــند‪،‬‬ ‫اصالح طلبان یا طرفداران اقای روحانی باشند‪ ،‬هیچ فرقی‬ ‫نم ی کند‪ .‬هر گروهی که اجازه فعالیت به دانشجویان یا به‬ ‫گروه ها در فضاهای دانشگاهی ندهد کار غلطی م ی کند‪.‬‬ ‫باید با این کار مخالفت کرد‪.‬‬ ‫جناح نزدیک به اقای شریعتمداری در فاصله سال های‬ ‫‪ 88‬تا ‪ ٩٢‬به هیچ وجه اجازه فعالیت به تشکل های مستقل‬ ‫دانشجویی را نداد و نه تنها این کار را نکرد‪ ،‬بلکه در حقیقت‬ ‫در تشکل های مســتقل دانشجویی را ســه قفله کردند‪.‬‬ ‫انجمن های اســامی و تشکل های مســتقل در فاصله‬ ‫سال های ‪ ٨٨‬تا ‪ ٩٢‬اجازه هرگونه فعالیت از انها گرفته شده‬ ‫بود و در فاصله سال های ‪ ٨٨‬تا ‪ ٩٢‬تشکل های دانشجویی‬ ‫وابسته به جناح اصولگرایان حاکم بودند که اجازه فعالیت در‬ ‫دانشگاه داشتند‪ .‬یعنی تشکل هایی مانند بسیج دانشجویی‪،‬‬ ‫جامعه اسالمی دانشجویان‪ ،‬سازمان دانشجویان مستقل و‬ ‫دانشجویان عدالتخواه‪ .‬اینها بودند که در فاصله سال های‬ ‫‪ ٨٨‬تا ‪ ٩٢‬اجازه فعالیت در دانشــگاه ها را داشــتند‪ .‬اما بنده‬ ‫معتقدم که معلــم دانشــجویان نباید عملکــرد و رفتار‬ ‫همفکران اقای شریعتمداری در سال های قبل باشد‪.‬‬ ‫بنده معتقدم که معلم اخالق مــا در خصوص ازادی‬ ‫و دموکراســی و رفتارمان با مخالفان‪ ،‬باید ماهاتما گاندی‬ ‫و نلسون ماندال باشــد‪ .‬نباید کسانی معلم اخالق ما باشند‬ ‫که وقتی در قدرت بودند‪ ،‬اجازه فعالیت به ســایر تفکر ها‬ ‫دولت‬ ‫نم ی دادند‪ .‬بناب راین پاسخ بنده این است که هرگروه‪ ،‬جریان و‬ ‫تفکری که جلوی ورود اقای شریعتمداری را م ی گیرد و مانع‬ ‫حضور او در دانشگاه م ی شود‪ ،‬کار درستی انجام نداده است‪.‬‬ ‫من به شدت این موضوع را محکوم م ی کنم و معتقدم نفس‬ ‫اینکه اقای شریعتمداری و همفکران انها در سال های ‪ ٨٨‬تا‬ ‫‪ ٩٢‬همین عمل را انجام م ی دادند مالک و معیار این نیست‬ ‫که ما از انها الگو و سرمشق بگیریم‪.‬‬ ‫اتفاقا امروز که تشــکل های مختلف دانشجویی‪ ،‬به‬ ‫یمن انتخابات ‪ ٢٤‬خرداد ‪ ٩٢‬اجازه فعالیت پیدا کردند‪ ،‬باید‬ ‫رفتاری کامال دموکراتیک داشته باشند‪ .‬انها باید به کسانی‬ ‫که به سایر گروه ها اجازه فعالیت نمی دادند درس بدهند‪.‬‬ ‫اقای روحانی گفتند که بایــد فضای امنیتی از‬ ‫دانشگاه ها برداشته شــود‪ .‬شما فکر م ی کنید‬ ‫فضای دانشگاه ها قبل از سال ‪ ٩٢‬امنیتی بوده و‬ ‫حاال این فضا برداشته شده است؟‬ ‫بنده به عنوان کسی که وسط میدان بودم‪ ،‬باید به‬ ‫شما عرض کنم که فضای دانشگاه ها را بعد از امدن اقای‬ ‫روحانی با فاصله سال های ‪ ٨٨‬تا ‪ ٩٢‬مقایسه نکنید‪ .‬اساسا‬ ‫در این مقطع چیزی به اسم اجازه فعالیت ب رای تشکل های‬ ‫مستقل دانشجویی وجود نداشت‪ .‬یعنی در حقیقت بعد از‬ ‫حوادثی که به دنبال انتخابــات ‪ 22‬خرداد ‪ ٨٨‬به وجود امد‪،‬‬ ‫مهرماه ان سال که دانشگاه اغاز به کار کرد‪ ،‬عمال فعاالن‬ ‫جنبش دانشــجویی احضار شــدند و ب رای حضورشان در‬ ‫ستادهای انتخاباتی میرحسین موســوی و اقای کروبی‪،‬‬ ‫مورد مواخذه قرار گرفتند‪ .‬بعضا یک یا دو ترم از تحصیل نیز‬ ‫محروم شدند‪ .‬برخی ب رای همیشه محروم از تحصیل شدند‪.‬‬ ‫در تشکل های مســتقل و انجمن های اسالمی مستقل‬ ‫دانشجویی قفل شد و اجازه فعالیت نداشتند‪ .‬در حالی که‬ ‫امروز ما شاهد هستیم که بعد از انتخابات ‪ ٢٤‬خرداد و امدن‬ ‫اقای روحانی‪ ،‬فضا کامال عوض شده است‪ .‬بنده خودم شاهد‬ ‫هستم که در انجمن های اسالمی دانشکده حقوق و علوم‬ ‫سیاسی دانشگاه تهران بعد از چهار ســال باز شده است‪.‬‬ ‫ایضا سایر انجمن های اسالمی و سایر تشکل های مستقل‬ ‫دانشجویی همین گونه اند بناب راین پاسخ شما این است که‬ ‫اساسا فضایی که امروز در دانشگاه ها وجود دارد‪ ،‬با فضایی‬ ‫که قبال وجود داشت‪ ،‬قابل مقایسه نیست‪.‬‬ ‫فکر نم ی کنید که تغییر فضا تا این اندازه ‪ -‬که‬ ‫ان را غیرقابل مقایسه م ی دانید ‪ -‬ممکن است‬ ‫مشکالتی ب ه وجود بیاورد؟‬ ‫اتفاقا بخشــی از مخالفت جناح تنــدرو‪ ،‬اعضای‬ ‫جبهه پایداری و هواداران دولت سابق در مجلس با وزارت‬ ‫اقای دکتر فرج ی دانا ‪ ،‬دکتر توفیقی‪ ،‬دانش اشتیانی و نیلی‬ ‫احمدابادی دقیقا به خاطر همین مساله است که چرا فضای‬ ‫دانشگاه ها در کشــور به گونه ای اســت که اقای حسین‬ ‫شریعتمداری نم ی توانند وارد شوند‪ ،‬اما دیگران م ی توانند به‬ ‫راحتی در دانشگاه سخنرانی انجام دهند‪.‬‬ ‫منتها مشکلی که وجود دارد این است که این اقایان‬ ‫متوجه نیستند که مساله به اقای جعفر توفیقی یا به اقای‬ ‫فرج ی دانا ارتباطی پیدا نم ی کند‪ ،‬فضایی است که در کشور‬ ‫بعد از انتخابات ‪ ٢٤‬خرداد ‪ ٩٢‬به وجود امده است‪ .‬بناب راین‬ ‫فضای امروز دانشگاه ها را نم ی توانید با فضای سال های ‪٨٨‬‬ ‫تا ‪ ٩٢‬مقایسه کنید‪ .‬ان ســایه سنگین امنیتی کمیته های‬ ‫انظباطی از ســر دانشــگاه ها کنار رفت و دانشجویان این‬ ‫نگرانی را ندارند که اگر فعالیت سیاسی انجام دهیم‪ ،‬بعدها‬ ‫که به مراحل فوق لیسانس و دکترا وارد م ی شویم ستاره دار‬ ‫شده و گزینش ها جلوی ورود ما به مقاطع بعدی را خواهند‬ ‫گرفت‪ .‬اینها عمال برطرف شــده یا بخش عمده ای از ان‬ ‫برطرف شده است‪.‬‬ ‫به نظر شما چرا اقای روحانی هر وقت در میان‬ ‫دانشجویان قرار م ی گیرد حرف های تندتری را به زبان‬ ‫م ی اورد‪ ،‬از قبیل اینکه اقای فرهادی هم همان راه را‬ ‫م ی رود که افراد پیــش از او رفته بودند؟ م ی دانید که‬ ‫این موضوع یکی از نقاط حســاس برای نمایندگان‬ ‫مجلس اســت که خواســتار تغییر رویه متصدیان‬ ‫وزارت علوم بودند‪ .‬ایا این کلی د زدن عمدی مقابله با‬ ‫مجلس نیست؟‬ ‫به هرحال شما هم اگر جای اقای روحانی بودید و‬ ‫‪ ١٥‬میلیون رای داشتید و در مقابل کسانی که پنج درصد‬ ‫یا ‪ 10‬درصد رای مردم را دارند نمایندگی م ی کنند‪ ،‬ایستادگی‬ ‫م ی کردید‪ .‬نماینــدگان جبهه پایداری در ته ران از شــش‬ ‫میلیون واجد شرایط تنها سیصد هزار رای اوردند‪ .‬اقایانی‬ ‫چون نوباوه‪ ،‬رسایی‪ ،‬کوچک زاده‪ ،‬حسینیان و نادران اینها‬ ‫همه تنها توانســته بودند بین پنج تا ده درصد رای را ب رای‬ ‫حضور در مجلس کسب کنند‪ .‬حاال یک چنین اقلیت پنج ‬ ‫تا ده درصدی ایا حق دارند به رئی س جمهوری که به هرحال‬ ‫نصف به عالوه یک رای مردم ای ران را دریافت کرده است‪،‬‬ ‫خواسته خودشان را دیکته کنند؟ بناب راین اگر اقای روحانی‬ ‫در حقیقت دارند ان حرف ها را م ی زنند‪ ،‬واکنشــی است به‬ ‫کسانی که با پنج درصد رای حوزه های انتخابیه م ی خواهند‬ ‫نظرشان را به ‪ ٩٥‬درصد تحمیل م ی کنند‪.‬‬ ‫ عده ای از هواداران دولت معتقدند چرا باید به‬ ‫انها فضای حرف زدن داده شود‪ ،‬مگر انها برای‬ ‫حرف زدن تریبون کم دارنــد؟ البته معتقدم که‬ ‫این حرف همان طور که شــما گفتید با اصول‬ ‫دموکراسی هم هیچ سازگار نیست اما برخی بر‬ ‫این باورند که این روز دانشجوست و در این روز‬ ‫ما هستیم که باید حرفمان را بزنیم‪.‬‬ ‫اینها همه نکاتی اســت که قابل بحث اســت‪.‬‬ ‫به هرحــال عده ای م ی گوینــد جریانی که اقای حســین‬ ‫شــریعتمداری به ان منتســب است‪ ٢٤ ،‬ســاعت رادیو و‬ ‫تلویزیون در اختیارشــان هســت‪ .‬یک دو جین سایت و‬ ‫خبرگزاری در اختیار دارنــد و همچنین روزنامه های زیادی‬ ‫در اختیار دارند‪ .‬از طرف دیگر نمایندگان مجلس هســتند‬ ‫که به راحتی دیدگاه و نظ رات انهــا را مطرح م ی کنند یا به‬ ‫اندازه کافی تریبون ب رای بیان عقاید خودشان دارند‪ .‬بناب راین‬ ‫اینها به اندازه کافی تریبون در اختیارشان هست‪ .‬اگر حق و‬ ‫عدالت را بخواهیم تقسیم بندی کنیم‪ ،‬انها به اندازه کافی‬ ‫بیرون از پل ی تکنیک رسانه دارند‪ ،‬پس چرا باید بیایند و در‬ ‫دانشگاه هم رسانه داشته باشند؟‬ ‫بنده ضمن اینکه با این دوســتان همدردی م ی کنم‪،‬‬ ‫عرض م ی کنم که دوستان و ب رادران دانشجو! این صحیح‬ ‫نیست‪ .‬دموکراسی به ما دیکته م ی کند که باید تریبون را در‬ ‫اختیار همه بگذاریم و اگر اقای حسین شریعتمداری در یک‬ ‫جایی رفتاری انجام م ی دهد‪ ،‬ما نباید بیاییم و تاسی کنیم به‬ ‫او و همان رفتار را انجام دهیم‪.‬‬ ‫عصبانیت نباید استراتژی دائم روحانی باشد‬ ‫گفت وگوی مثلث با فیاض زاهد‬ ‫داوود حشمتی‬ ‫خبرنگار‬ ‫‪4‬‬ ‫همان طور که م ی دانید سخنرانی برخی افراد که‬ ‫عمدتا از مخالفان دولت بودند‪ ،‬در روز دانشجو لغو‬ ‫شد‪ .‬سخنرانی اقای شریعتمداری در دانشگاه‬ ‫امیرکبیر لغو شــد و اقایان رسایی و نبویان نیز‬ ‫نتوانستند در روز دانشجو در برنام ه های مربوط‬ ‫به خود شرکت کنند‪ .‬نظر شما درباره لغ و شدن‬ ‫این سخنران ی ها چیست؟‬ ‫با اشاره ای که کردید‪ ،‬به نظرتان مطالبات امروز‬ ‫دانشجویان از جامعه و دولت چیست؟‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫فکر م ی کنم رشد و نضج جریان چپ کالسیک و‬ ‫بازخوانی ارای مارکس و تکیه بر نوع بازیابی ماتریالیسم از‬ ‫فرایندهای اجتماعی بیشتر ریشه اقتصادی و اجتماعی دارد‪.‬‬ ‫به این معنا که فاصله و شکاف طبقاتی عمیقی در جامعه‬ ‫به وجود امده است‪ .‬از ســویی دیگر متولیان امر نتوانستند‬ ‫پاسخ های اقتصادی مناسبی به نیازهای اجتماعی جامعه‬ ‫سیاست‬ ‫به طور دقیق علت و چرایــی این اتفاق را نم ی دانم‬ ‫اما به اعتقاد من این ســیگنال و عالمت مثبتی نیســت‪.‬‬ ‫شــخصی ت هایی که از انها یاد م ی کنید‪ ،‬افرادی هســتند‬ ‫که دیدگاهشــان همواره در اقلیت بود ولــی انها همواره‬ ‫ادای در اکثریت را در م ی اوردند‪ .‬جریان راست افراطی هیچ‬ ‫وقت در اکثریت نبوده‪ ،‬اما همــواره ادعای در اکثریت بودن‬ ‫را در م ی اوردند‪ .‬اینکه به انها اجــازه حرف زدن ندهند با این‬ ‫تعریف که اکثریت خواهان شــنیدن صدای موافق است‪،‬‬ ‫اگرچه درست اســت‪ ،‬اما با مفاهیمی که دموکراسی به ما‬ ‫یاد م ی دهد چندان ســازگار نیســت‪ .‬چراکه به هرحال در‬ ‫دموکراسی همواره باید حقوق اقلیت را نیز در نظر گرفت‪.‬‬ ‫به اعتقاد من‪ ،‬این بخش از منتقدان دولت که منتقدان‬ ‫افراطی هستند‪ ،‬هرقدر بیشتر حرف بزنند به نفع نیروهای‬ ‫اصالحات خواهد بود‪ .‬به این دلیل کــه انها حرف جدید و‬ ‫زیادی ب رای گفتن ندارند‪ .‬به باور من انها هرچقدر بیشــتر‬ ‫در میان دانشــجویان حضور پیدا کنند‪ ،‬بیشتر به خودشان‬ ‫یزنند‪.‬‬ ‫ضربه م ‬ ‫نسل جدید ما با افکار و عقاید انها به طور کامل اشنا‬ ‫نیست‪ .‬افکار‪ ،‬عقاید و اندیشه های انها و همچنین مسائل‬ ‫مربوط به انها اگر در میان دانشجویان مطرح نشود‪ ،‬بناب راین‬ ‫دعوا بین اقلیت دانشجو که به یک صورت فکر م ی کنند و‬ ‫سایر دانشجویان ممکن است روز به روز بیشتر شود‪.‬‬ ‫اگر دانشجو تن به مشارکت بیشتر در امور اجتماعی‬ ‫و فعالیت سیاسی عمی ق تر نداده باشند باید نگران بود‪ .‬اگر‬ ‫انها به دنبال استفاده از ظرفی ت های موجود در قانون اساسی‬ ‫نباشند و از انجا که نسل پویا و کاوشکری هستند‪ ،‬ممکن‬ ‫است در بستر های نامناسبی گسترش پیدا کند‪ .‬مسئوالن‬ ‫ باید به این مساله در دانشجویان توجه ویژه ای داشته باشند‪.‬‬ ‫انچه به عنوان یک استاد دانشگاه م ی توانم به ان اذعان‬ ‫کنم این است که امروز بیشتر گرایشاتی که در دانشگاه ها‬ ‫دیده م ی شود‪ ،‬دیدگاه چپ است‪ ،‬نه دیدگاه چپ اسالمی‪ ،‬بلکه‬ ‫چپ به معنای کالسیک ان‪.‬‬ ‫اینکه ما به مخالفان اجــازه ندهیم حرف بزنند و فضا‬ ‫را در اختیار کســانی قرار دهیم که حرف های تکراری دارند‬ ‫یا تریبون را در اختیار کســانی بگذاریم که به پرسش های‬ ‫امروز پاسخ های دیروز را م ی دهند‪ ،‬به طور طبیعی مطلوب و‬ ‫راهگشا نخواهد بود‪.‬‬ ‫‪33‬‬ ‫بگوید مشکالت به کجا ب ر م ی گردد‪ .‬او تالش م ی کند ارام ارام‬ ‫جامعه را به سمت انتخابات مجلس هدایت کند تا مجلسی‬ ‫شکل بگیرد که بیشترین همگرایی را با دولت را داشته باشد‬ ‫و این قابل درک است که اقای روحانی م ی داند تا حل پرونده‬ ‫هسته ای‪ ،‬دو سال از عمر دولت او م ی گذرد‪ ،‬اما درعین حال‬ ‫دوسال از عمر ان باقی است‪.‬‬ ‫فکر م ی کنم تحلیل اقای روحانی این است که بدون‬ ‫حل مشکالت بی ن الملل مشکالت اقتصادی در حوزه داخلی‬ ‫حل نخواهد شد و معنای این حرف این است که اگر در دو‬ ‫سال اینده مشکالت در حوزه خارجی حل شود‪ ،‬عمر اصلی‬ ‫این مجلس مخالف و ناهماهنگ با دولت نیز به پایان خواهد‬ ‫رسید‪ .‬در این صورت اقای روحانی از فقدان پرداخت به حوزه‬ ‫داخلی چندان هم ضرر نخواهند کرد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر کاهش قیمت نفت‪ ،‬ضریب اسی ب پذیری‬ ‫کلیت نظام را افزایش م ی دهد‪ .‬اقــای روحانی می راثی را در‬ ‫اختیار دارد که وی رانه و خ رابه ای از دولتی اســت که باالی‬ ‫یک دوم کل درامدهای نفتی تاریخ ای ران را در اختیار داشته‬ ‫اســت‪ .‬بناب راین اگر گاهی او را عصبانی م ی بینیم به نظر‬ ‫قابل درک است‪ .‬فقط یک توصیه به اقای روحانی م ی کنم‪،‬‬ ‫اینکه عصبانیت نباید استراتژی دائمی او باشد‪ .‬چون رقبا را‬ ‫وادار خواهد کرد‪ ،‬با ایجاد زمی ن های بازی فرعی او را گرفتار‬ ‫حاشیه کنند‪.‬‬ ‫بدهند‪ .‬به نظر م ی اید حس ب ی عدالتی بســیار گسترده در‬ ‫سطوح اجتماعی وجود دارد‪ .‬این امر سبب م ی شود تا حس‬ ‫ ب ی عدالتی در حوزه اجتماعی سرریز کرده و بازخوانی نوعی‬ ‫انتظار اقتصادی‪ ،‬احساس شود‪ .‬در این شرایط جامعه احساس‬ ‫م ی کند به شدت از ارزش های مبتنی بر عدالت تهی است و‬ ‫نسخه هایی که در سال های اخیر پیچیده شده است‪ ،‬جواب‬ ‫نخواهد داد‪.‬‬ ‫دولت اقــای خاتمی در اداره کشــور‪ ،‬ادعای گفتمان‬ ‫عدالت گرایانــه نداشــت و تکیه ان بیشــتر بــر مفاهیم‬ ‫مربوط به ازادی بــود‪ .‬اما اقای احمدی نژاد تالش داشــت‬ ‫رئی س جمهور پابرهنه گان و پرولتاریا باشند و تکیه شدیدی‬ ‫بر بحث عدالت محوری داشت‪ .‬اما همان طور که مطالعات‬ ‫جامع ه شناسی م ی گوید این گونه دولت ها الوده ترین دولت ها‬ ‫را به ظهور م ی رســانند‪ .‬امری که در مورد دولت قبل نیز به‬ ‫روشنی قابل دیدن است‪ .‬االن م ی بینیم که پرونده های مربوط‬ ‫به فســاد در دوره ای که قرار بود عدالت گسترش پیدا کند‪،‬‬ ‫از میان مسئوالن و نزدیکان ان به چشم م ی خورد‪ .‬من فکر‬ ‫م ی کنم که این تنها بخشی از ان قله کوه فسادی است که‬ ‫از اب بیرون امده و در سال های اخیر در کشور شکل گرفته‬ ‫است‪ .‬این شرایط جمعیت دانشجوی ارمانخواه‪ ،‬عدالتگر و‬ ‫ماجرا جو را کامال ناامید م ی کند‪ .‬از همین روســت که انها‬ ‫مستعد رفتن به سمت نسخه و الگوهای دیگری هستند و‬ ‫من شخصا از این بابت احساس نگرانی م ی کنم‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫چرا اقای روحانی عموما در میان دانشــجویان‬ ‫حرف های تندتری را بــه زبان م ی اورد‪ ،‬علت این‬ ‫مساله چیست؟‬ ‫به نظرم اقای روحانی م ی داند که خاســتگاه اصلی‬ ‫رای و پایگاه اصلی او از میان دانشجویان و نیروهای جوان‬ ‫بود‪ .‬حاال هم سعی م ی کند ب رای اینکه بتواند انها را پشت سر‬ ‫خودش نگه دارد‪ ،‎‬با زبان انها صحبت کند‪.‬‬ ‫اقای روحانی در میان دانشــجویان از «تازه به‬ ‫دوران رسیده ها» گفت و انها را مورد انتقاد قرارداد‪.‬‬ ‫به نظرتان منظور از این تازه به دوران رسیده ها‬ ‫چه کسانی هستند و چرا اقای روحانی در میان‬ ‫دانشجویان اینگونه تند حرف م ی زند؟‬ ‫فکر م ی کنم منظــور ایشــان از ان حرف کامال‬ ‫مشخص اســت‪ .‬او گروه های افراطی و نزدیک به پایداری‬ ‫را مدنظر دارد‪ .‬برخالف اقای خاتمی که اســتراتژی اش در‬ ‫مقابله با مخالفان سکوت بود‪ ،‬من فکر م ی کنم اقای روحانی‬ ‫استراتژی «بهترین دفاع‪ ،‬حمله اســت» را انتخاب کرده و‬ ‫برمبنای ان عمل م ی کند‪.‬‬ ‫روحانی در این مدت نشــان داد یک رقیب سرسخت‬ ‫اســت‪ .‬شــاید اطالع روحانی از وضعیت اقتصادی و حجم‬ ‫گســترده مشــکالت باقیمانده و تمکین و مــدارای او در‬ ‫برمال نکردن هرچه بیشتر اتفاقاتی که بر کشور در سال های‬ ‫گذشته رفته است‪ ،‬به یک شکلی دست او را باز م ی گذارد که‬ ‫در این حوزه ها مانور بیشتری داشته باشد‪.‬‬ ‫ فکر م ی کنیــد روحانی ســعی م ی کند فضا را‬ ‫تند تر کند؟‬ ‫به نظر نم ی رســد رفتار اقای روحانی تندتر کردن‬ ‫فضا باشد‪ .‬او به دنبال استراتژی پاسخ حمله با حمله است‪.‬‬ ‫کابینه او در یک ســال اخیر زیر حمله شــدید بود‪ .‬بارها در‬ ‫معرض استیضاح‪ ،‬پرســش‪ ،‬تحقیق و تفحص‪ ،‬کارت زرد‬ ‫و قرمز قرارداشــت‪ .‬وقتی رفتار مجلس را با رفتار یک سال‬ ‫اول دولت احمدی نژاد کنار هم قرار م ی دهیم (ان اشــتباه‬ ‫فاحش)‪ ،‬به نظرم اقای روحانی م ی خواهد به افکار عمومی‬ ‫شاید اطالع روحانی از وضعیت اقتصادی‬ ‫و حجم گسترده مشکالت باقیمانده و‬ ‫تمکین و مدارای او در برم ال نکردن هرچه‬ ‫بیشتر اتفاقاتی که بر کشور در سال های‬ ‫گذشته رفته است‪ ،‬به یک شکلی دست‬ ‫او را باز م ی گذارد که در این حوزه ها مانور‬ ‫بیشتری داشته باشد‬ ‫م ی دانیم که نیل ی احم د ابــادی ب ه خاطر این از‬ ‫طرف مجلس رای اعتماد نگرفت که شایع شد‬ ‫مجید انصاری معاون پارلمانی دولت گفته است‪:‬‬ ‫«اگر این وزیر رد شــود وزرای بعدی در همین‬ ‫راستا معرفی م ی شوند‪ ».‬البته در روز رای گیری‬ ‫این موضوع رد شد‪ ،‬اما بســیاری از مخالفان بر‬ ‫این مساله حساس بودند‪ .‬حاال اقای روحانی در‬ ‫گرگان همین حرف را تکرار کرده و در روز دانشجو‬ ‫هم همی ن طور‪ .‬این به نظر شــما خط ونشــان‬ ‫کشیدن برای مجلس نیست؟‬ ‫به نظرم خط و نشان کشیدن نه اما پاسخ به مجلس‬ ‫اســت‪ .‬این بازی را مجلس اغاز کرد نه رئی س جمهور‪ .‬انها‬ ‫کابینه را ب رای ماه های طوالنی از وزیر خالی نگه داشــتند و‬ ‫این بازی را روحانی شروع نکرد‪.‬‬ ‫این کار در شــرایطی که دولت الیحه بودجه را‬ ‫تقدیم مجلس کرده و بــه تصویب ان نیاز دارد‪،‬‬ ‫استراتژی درستی م ی تواند باشد؟‬ ‫فکر م ی کنم مســاله اقتصاد پاشنه اشیل شرایط‬ ‫کلی ماست‪ .‬من فکر م ی کنم نه مجلس و نه دولت چندان‬ ‫عالقه مند نباشــند دعوا را وارد این حوزه ها کنند‪ .‬از سویی‬ ‫چه بســا این اتش تهی ه ای باشد ب رای اســتراتژی تصویب‬ ‫بودجه‪ .‬فکر م ی کنم رفتار اقای روحانی یک رفتار تاکتیکی‬ ‫است تا یک رفتار استراتژیک‪.‬‬ ‫از یک طرف م ی بینیم که ســخنرانی منتقدان‬ ‫سرشناس دولت لغو م ی شــود و از سوی دیگر‬ ‫اقای روحانی در میان دانشــجویان حرف های‬ ‫تنــدی م ی زنــد‪ ،‬حرف هایی که اتفاقا خشــم‬ ‫منتقدانش را ب ر م ی انگیزد‪ .‬فکر نم ی کنید دولت‬ ‫وارد مرحلــه جدیدی از رویارویــی با مخالفش‬ ‫شده باشد؟‬ ‫با این تحلیل شما موافقم‪ .‬این به این معناست که‬ ‫دولت منتقدانش را در وضعیت ضعی ف شده م ی بیند‪ .‬دولت‬ ‫فکر م ی کند پرونده هســته ای را جمع خواهد کرد‪ .‬در عین‬ ‫حال گناه ناکامی اقتصادی را به گــردن منتقدان و متولیان‬ ‫امر در گذشته م ی اندازد و در افکار عمومی نمایندگان فعلی را‬ ‫مسئول و همراه با گرفتاری های اقتصادی که در کشور وجود‬ ‫دارد معرفی م ی کند و ان قدر از دولت گذشته و عناصر اصلی‬ ‫انها نقطه ضعف در دست دارد که نشانه هایی را م ی بینیم که‬ ‫دولت م ی خواهد بگوید من از این دعوا کنار نخواهم کشید‪.‬‬ ‫سیاست خارجی‬ ‫اصولگرایانمقابلروحانیکارسختیدارند‬ ‫گفت وگویمثلثبانقوی حسینی‬ ‫علی حاجی ناصری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫فکر م ی کنید چــرا اقای روحانــی این گونه با‬ ‫منتقدان خود صحبت م ی کند؟ اساسا این نوع‬ ‫سخن گفتن اقای رئی س جمهور چه معنایی را به‬ ‫ذهن متبادر م ی کند؟‬ ‫دولــت اعتــدال و دولت تدبیــر و امیــد‪ ،‬با چند‬ ‫شعار محوری توانســت اعتماد جامعه را به سوی خود جلب‬ ‫کنــد و رای اکثریت مردم را به دســت اورد‪ .‬این شــعارها‪،‬‬ ‫شعارهای بسیار مهمی بود و طرح این گونه شعارها در میان‬ ‫مردم‪ ،‬همــواره جاذبه ایجاد م ی کند‪ .‬یکی از این شــعارها‪،‬‬ ‫اعتدال بود که تقریبا همه مردم برداشــت و احساس خوبی‬ ‫نســبت به ان دارند و حرکت معتدل را معقــول م ی دانند‪.‬‬ ‫طبیعی است که چنین شعاری مورد اســتقبال مردم قرار‬ ‫م ی گیرد‪ .‬شعار تدبیر و امید نیز ب رای جامعه‪ ،‬معقول است و‬ ‫مورد استقبال مردم قرار م ی گیرد؛ مردم خواهان این هستند‬ ‫که تصمیمات بر مبنای تدبیر اتخاذ شود‪ ،‬عاری از تعجیل‬ ‫و افراط و تفریط باشد و افق امیدوار کننده ای را در ب رابر مردم‬ ‫قرار دهد‪ .‬ایشــان در ان زمان مساله «ســرهنگ» در ب رابر‬ ‫«حقوقدان» را مطرح کردند و معنای صحب ت شان این بود‬ ‫که یک حقوقدان‪ ،‬اهل تعامل‪ ،‬گفت وگو و تحمل مخالفین‬ ‫است‪ ،‬صدای منتقدان را م ی شنود‪ ،‬ب رای منتقدان خود ارزش‬ ‫و اهمیت قائل اســت‪ ،‬در چارچوب قانون حرکت م ی کند‪،‬‬ ‫حقوق نهادها را مطابق قانون م ی پذیرد و اگر انها در چارچوب‬ ‫وظایــف و اختیارات خــود تصمیمی اتخــاذ کردند‪ ،‬ب رای‬ ‫رئی س جمهور قابل احترام است‪ .‬اینها شعارهای بسیار خوبی‬ ‫بود و عده ای ب راساس این شعارها به اقای روحانی رای دادند‪.‬‬ ‫شــما م ی گویید که حتی حامیان دولت و بدنه‬ ‫اجتماعی رئی س جمهور هم نسبت به این ادبیات‬ ‫و رفتار اقای روحانی انتقاد دارند‪ ،‬در حال ی که انها‬ ‫در این رابطه‪ ،‬موضع گیری نم ی کنند و سکوت را‬ ‫به موضع گیری ترجیح م ی دهند‪.‬‬ ‫مــا در طیف اصالح طلبــان که شــاکله دولت را‬ ‫تشــکیل م ی دهند‪ ،‬در مجموعه دولت حضــور دارند و از‬ ‫دولت حمایــت م ی کنند‪ ،‬جریانات معقــول و معتدلی هم‬ ‫داریم و ایــن جریانات که در مدار فتنه تعریف نم ی شــوند‪،‬‬ ‫در محافل خصوصی نسبت به این ادبیات و رفتارها انتقاد‬ ‫م ی کنند‪ .‬وقتی با انها صحبت م ی کنیم و از انها م ی پرسیم‬ ‫که کدام رئی س جمهوری مخالفان خــود را به جهنم حواله‬ ‫داده است‪ ،‬نم ی دانند چه پاسخی بدهند و م ی گویند ما این‬ ‫برخورد را قبول نداریم‪ .‬اما از انجایی که نگاه طیفی و جناحی‬ ‫دارند و این جریان‪ ،‬اهداف سیاسی خاصی را دنبال م ی کند‪،‬‬ ‫‪245‬‬ ‫شماره ‪241‬‬ ‫مثلث | شماره‬ ‫مثلث‬ ‫بعد از اینکه اقای روحانی دولت را تشــکیل داد و‬ ‫به عنوان رئی س جمهور رســما کار خود را اغاز کرد‪ ،‬روند کار‬ ‫دولت‪ ،‬حاکی از موضع گیری هــا‪ ،‬اقدامات و اظهارنظرهایی‬ ‫بود که بیانگر اعتــدال‪ ،‬تدبیر و امید نیســت‪ ،‬بلکه با این‬ ‫شــعارهای کلیدی‪ ،‬مغایرت دارد‪ .‬حتی برخی از این رفتارها‬ ‫و موضع گیری ها نه تنها حقوقدانی نیست بلکه بسیار تندتر‬ ‫از سرهنگی است‪ .‬این رفتارها‪ ،‬سواالت فراوانی را ایجاد کرد؛‬ ‫چه ب رای کســانی که به دولــت رای داده بودند و چه ب رای‬ ‫کسانی که به دولت رای نداده بودند اما این شعارها را معقول‬ ‫م ی دانســتند‪ ،‬اگر ادبیات و اظهارات رئی س جمهور محترم‬ ‫را در یک سال و چند ماه گذشــته تجزیه و تحلیل کنید و‬ ‫نمونه هایی از رفتار و موضع گیری های ایشــان نسبت به‬ ‫منتقدان را بررسی کنید‪ ،‬فهرستی از اهانت ها‪ ،‬برخوردهای تند‬ ‫و اتهامات وجود دارد که در هیچ دولت ب ی تدبیری نم ی توان‬ ‫انها را مالحظه کرد‪ .‬ب رای مثال‪ ،‬ایشان گفتند که یک مشت‬ ‫بیسواد نسبت به دولت انتقاد م ی کنند‪ .‬من شخصا به عنوان‬ ‫منتقد دولت‪ ،‬در ان زمان عرض کردم که بنده دکترای علوم‬ ‫سیاسی دارم‪ ،‬مدرک کارشناسی خود را از دانشگاه ته ران با‬ ‫رتبه ‪ 36‬اخذ کردم‪ ،‬در دوره کارشناس ی ارشــد‪ ،‬با رتبه چهارم‬ ‫کشــوری از دانشــگاه ته ران فارغ التحصیل شدم و مدرک‬ ‫دکترای خود را نیز با رتبه سوم کشوری اخذ کردم‪ .‬ایا من که‬ ‫در هر سه مقطع‪ ،‬در علم سیاست تحصیل کرده ام‪ ،‬بیسواد‬ ‫سیاست‬ ‫ایا ارزیابی شما این است که دولت یازدهم بعد‬ ‫از پیروزی اقای روحانی به این شــعارها پایبند‬ ‫باقی ماند؟‬ ‫‪5‬‬ ‫سخنگوی کمیسیون امنیت ملی م ی گوید‪:‬‬ ‫«دولت م ی گوید یا باید از من حمایت کنید یا‬ ‫مخالف من هستید؛ هر کسی با من است موافق‬ ‫من است و هر کســی با من نیست‪ ،‬علیه من‬ ‫است‪ .‬در حال ی که واقعا این طور نیست‪ .‬به همین‬ ‫دلیل م ی گویم که کار اصولگرایان بسیار سخت‬ ‫اســت‪ » .‬او در عین حال در واکنش به یکی از‬ ‫نسب ت هایی که رئی س جمهور به منتقدانش داده‬ ‫بود م ی گوید‪« :‬ایا من که در هر سه مقطع‪ ،‬در‬ ‫علم سیاست تحصیل کرده ام‪ ،‬بیسواد هستم؟‬ ‫من تعداد فراوانی مقالــه و تالیفات دارم‪ .‬مگر‬ ‫شاخص سواد چیست؟ چرا باید همه مورد اتهام‬ ‫واقع شوند؟ اگر ایشان م ی گفتند که برخی افراد‪،‬‬ ‫بیسواد هستند‪ ،‬قاب ل تحمل بود اما وقتی همه‬ ‫را با هم جمع م ی بندند‪ ،‬قاب ل پذیرش نیست‪ ».‬با‬ ‫او گفت وگویی ترتیب دادیم‪.‬‬ ‫هستم؟ من تعداد فراوانی مقاله و تالیفات دارم‪ .‬مگر شاخص‬ ‫سواد چیست؟ چرا باید همه مورد اتهام واقع شوند؟ اگر ایشان‬ ‫م ی گفتند که برخی افراد‪ ،‬بیسواد هستند‪ ،‬قابل تحمل بود اما‬ ‫وقتی همه را با هم جمع م ی بندند‪ ،‬قابل پذیرش نیست‪ .‬اقای‬ ‫رئی س جمهور در اظهارنظری دیگر‪ ،‬منتقدان خود را به جهنم‬ ‫حواله دادند‪ .‬کدام دولت و کدام رئی س جمهور این تعبیر را در‬ ‫خصوص منتقدان و مخالفان خود به کار بردند؟ ایشان اخی را‬ ‫هم در دانشگاه ته ران گفتند که عده ای تازه به دوران رسیده‪،‬‬ ‫دلواپس دولت هستند‪ .‬من نم ی دانم تازه به دوران رسیده چه‬ ‫کسی است اما بهتر است ایشان مشخص کنند که منظور‬ ‫از تازه به دوران رسیده چیست‪ .‬اگر منظور اقای روحانی این‬ ‫اســت که افرادی که با تولد انقالب متولد شدند‪ ،‬در عرصه‬ ‫سیاسی حضور داشتند‪ ،‬فرمانده جنگ بودند و بعد از جنگ‪،‬‬ ‫مسئولی ت های سنگین کشوری بر عهده داشتند تازه به دوران‬ ‫رسیده هستند‪ ،‬مگر خود ایشان چه زمانی وارد عرصه شده‬ ‫است؟ اگر هم معنای تازه به دوران رسیده‪ ،‬چیز دیگری است‪،‬‬ ‫ب رای مردم و جامعه روشن کنند‪ .‬این نوع ادبیات و اظهارنظرها‪،‬‬ ‫ما را هم به تعجب واداشته است؛ چراکه این نوع اظهارنظرها‬ ‫نه با تدبیر سازگاری دارد‪ ،‬نه با اعتدال‪ ،‬نه با امیدوار کردن مردم‬ ‫و نه با ویژگ ی ها و ابعاد شخصیتی یک حقوقدان‪.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫مخالفان و منتقــدان اصالح طلب رئی س جمهــور‪ ،‬زبان به‬ ‫اعتراض نم ی گشایند و انتقاداتی را که در جلسات و محافل‬ ‫خصوصی مطرح م ی کنند‪ ،‬بیــان نم ی کنند‪ .‬منافع جریانی‬ ‫انها‪ ،‬مانع این شده اســت که واقعی ت ها را بیان کنند و نقد‬ ‫درونی داشته باشند‪.‬‬ ‫اصولگرایــان در برابــر این نوع رفتــار اقای‬ ‫روحانی چه اســتراتژی را م ی خواهند در پیش‬ ‫بگیرند؟ ایا در اینده نزدیک شــاهد تندتر شدن‬ ‫انتقادات اصولگرایان نسبت به دولت و شخص‬ ‫رئی س جمهور خواهیم بود؟‬ ‫کار اصولگرایان بسیار سخت است؛ چراکه دولت‬ ‫را دولت منتسب به نظام جمهوری اسالمی م ی دانند و باید‬ ‫ی دولت باشند‬ ‫ب رای موفقیت دولت به ان کمک کنند و حام ‬ ‫تا موفق شود‪ .‬من فکر نم ی کنم که حتی یک نفر در میان‬ ‫اصولگرایان پیدا شود که نخواهد دولت موفق و پیروز شود‪.‬‬ ‫موفقیت‪ ،‬پیروزی نظام اســت و همه ما موظف هستیم به‬ ‫دولت کمک کنیم‪ .‬اما وجه دیگر این مســاله این است که‬ ‫اشتباهات‪ ،‬انحرافات‪ ،‬اشکاالت و نقدهای جدی نسبت به‬ ‫عملکرد دولت وارد است‪ .‬کار اصولگرایان‬ ‫به این دلیل سخت است که از یک سو‬ ‫بایــد از دولت حمایت کنند و از ســوی‬ ‫دیگر‪ ،‬دولت را نقد کنند و جلوی اشکاالت‬ ‫را بگی رند‪.‬‬ ‫که کاش در روز معرفی اقای دکتر فرهادی و دفاع از ایشان‬ ‫همین مساله را م ی گفتید‪ .‬مگر به مجلس نیامدید و ایشان‬ ‫را به مجلس معرفی نکردید؟ همین مســاله را در محضر‬ ‫نمایندگان مجلس هم م ی گفتید و م ی گفتید که اگر اقای‬ ‫دکتر فرهادی انتخاب شــوند‪ ،‬راه اقای میل ی منفرد را ادامه‬ ‫خواهند داد‪ .‬شما در جلسه رای اعتماد‪ ،‬صحبت دیگری کردید‬ ‫اما بعد از رای اعتماد و برگزاری مراسم معارفه و در مراسم روز‬ ‫دانشجو وزیر را به گونه دیگری معرفی کردید‪ .‬این نوع رفتارها‬ ‫اصال درست نیست که ما پشــت تریبون مجلس بیاییم و‬ ‫بگوییم که ما به تصمیم مجلس احترام م ی گذاریم و مجلس‬ ‫حق دارد رای اعتماد بدهد یا ندهد اما در جمع دیگری بگوییم‪:‬‬ ‫«بورسیه و ما ادراک ما البورسیه»! این رفتار درستی نیست‪.‬‬ ‫مردم گوش فرا م ی دهند و قضاوت م ی کنند‪.‬‬ ‫در حال حاضــر تحلیلی وجــود دارد و برخی‬ ‫معتقدند کــه اقای روحانــی م ی خواهند با این‬ ‫نوع موضع گیری ها‪ ،‬خــود را ب ه عنوان یک قطب‬ ‫اجتماعی مطرح کنند و نشــان دهند که وابسته‬ ‫به اصالح طلبان یا اصولگرایان نیستند‪ .‬در واقع‬ ‫سیاست‬ ‫‪36‬‬ ‫مثلث | شماره ‪246‬‬ ‫اصولگرایــان تا چــه حدی‬ ‫م ی توانند در این مسیر موفق‬ ‫شوند؟‬ ‫ایــن رفتار‪ ،‬بــرای دولت قابل‬ ‫تحمل نیست و نگاه سیاه و سفید دارد‪.‬‬ ‫دولت م ی گوید یا باید از من حمایت کنید‬ ‫یا مخالف من هستید؛ هر کسی با من‬ ‫است موافق من است و هر کسی با من‬ ‫نیست‪ ،‬علیه من است‪ .‬در حال ی که واقعا‬ ‫این طور نیست‪ .‬به همین دلیل م ی گویم‬ ‫که کار اصولگرایان بسیار سخت است‪.‬‬ ‫ب رای مثال وقتی مــا در ماجرای وزارت‬ ‫علوم ایستادیم‪ ،‬شــاخ ص های خود را‬ ‫اعالم کردیم‪ ،‬تحت فشــار و تهدید قرار‬ ‫نگرفتیم و مســیر درســت را ب ر اساس‬ ‫مشخصه های تعیی ن شده طی کردیم‪،‬‬ ‫دولت این رفتار را نوعی مخالفت با خود‬ ‫تلقی کرد؛ در حال ی که دولت نم ی گوید‬ ‫همین مجلسی که به چهار گزینه ب رای‬ ‫وزارت علوم رای نداد‪ ،‬باالترین رای اعتماد‬ ‫را به وزرای همین دولت داده است؛ رای اعتماد با ‪240 ،270‬‬ ‫و ‪ 230‬رای‪ ،‬کمتر در دولت های گذشــته اتفاق افتاده است‪.‬‬ ‫چرا دولت اینها را نم ی بیند؟ چــرا وقتی مجلس در جایی با‬ ‫انحرافی مقابله م ی کند‪ ،‬دولــت ان را مخالفت با خود تلقی‬ ‫م ی کند؟ یکی از وجوه حقوقدان این اســت که ب رای وجوه‬ ‫حقوقی هر نهادی‪ ،‬احترام قائل شود‪ .‬یکی از نکاتی که در‬ ‫اظهارات رئی س جمهور وجود دارد و ب رای ما بســیار عجیب‬ ‫است این است که در مجلس به یک نحو صحبت م ی کند و‬ ‫در مجامع عمومی به نوع دیگری سخن م ی گوید؛ در حال ی که‬ ‫این نوع سخن گفتن‪ ،‬زیبنده یک حقوقدان نیست‪ .‬ب رای مثال‬ ‫اقای رئی س جمهور‪ ،‬اقای دکتر فرهادی را به مجلس معرفی‬ ‫کردند‪ .‬ایشــان در معرفی اقای فرهادی چه ویژگ ی هایی از‬ ‫وزیر پیشنهادی علوم ذکر کردند؟ یک ماه بعد از رای اعتماد‪،‬‬ ‫معارفه وزیر و شروع به کار وزیر در روز دانشجو اعالم کردند‬ ‫که اقای دکتر فرهادی نیز راه میل ی منفرد‪ ،‬فرج ی دانا‪ ،‬احمدی‬ ‫دانش اشتیانی و نیلی احمدابادی را ادامه خواهد داد‪ .‬این در‬ ‫حالی است که اقای میل ی منفرد اصال از مجلس رای اعتماد‬ ‫نگرفته بود‪ .‬من خدمت اقای رئی س جمهور عرض م ی کنم‬ ‫ب ر اساس این تحلیل‪ ،‬اقای روحانی تالش م ی کند‬ ‫برای خود قطب مخالف تعریف کند‪ .‬شــما این‬ ‫تحلیل را تا چه حدی قبول دارید؟‬ ‫اقای رئی س جمهور و جریان منتســب به دولت‪،‬‬ ‫تالش م ی کند چتری را باز کند که همه جریانات اصالح طلب‬ ‫و همه کسانی را که به نحوی از شرایط موجود رضایت دارند و‬ ‫نسبت به وضعیت گذشته انتقاد دارند‪ ،‬تحت پوشش قرار دهد‬ ‫و این جریان را به طور هدفمند پیش ببرد تا بتواند در مراحل‬ ‫بعدی سیاسی جامعه‪ ،‬از جمله دوره های اتی انتخابات‪ ،‬طیف‬ ‫حامی خود را به موفقیت برساند‪.‬‬ ‫ایا م ی توان این رفتار را با انتخابات مجلس دهم‬ ‫در سال ‪ 94‬در ارتباط دانست؟‬ ‫بله؛ این مساله به طور کامل مشهود است و م ی توان‬ ‫این اعتقاد را در رفتار دولت مشاهده کرد‪ .‬یکی از دالیل عدم‬ ‫اعتراف نقدهای صریح و اشکار وارد به رفتار دولت از سوی‬ ‫جریانات اصالح طلب نیز همین اســت‪ .‬انهــا در ب رابر این‬ ‫اشکاالت‪ ،‬انحرافات و انتقادات سکوت م ی کنند تا پیوستگی‬ ‫و همبستگی خود را ب رای موفقیت در گام های بعدی‪ ،‬حفظ‬ ‫کنند‪ ،‬در حال ی که در درون این جریان و طیف‪ ،‬نقاط مقابل‬ ‫فراوانی وجود دارد و جریان هایی که در مقابل یکدیگر قرار‬ ‫دارند‪ ،‬به وفور مشاهده م ی شوند‪ .‬اما دولت تالش م ی کند این‬ ‫وحدت و انسجام را در میان تمامی جریان های اصالح طلب‬ ‫حفظ کند‪ .‬انها برنامه گســترده ای دارنــد و اقای نوبخت‬ ‫به عنوان سخنگوی دولت در پایان جلسه هیات دولت گفتند‬ ‫که دولت اگر بخواهد فعالیت انتخاباتی انجام دهد‪ ،‬م ی داند‬ ‫چگونه ایــن کار را انجام دهد و مــا م ی دانیم ب رای فعالیت‬ ‫انتخاباتی‪ ،‬چگونه عمل کنیم‪ .‬مشــخص است که برای‬ ‫انتخابات ب رنامه دارند که این طور اظهارنظر م ی کنند‪.‬‬ ‫سخن اخر؟‬ ‫ما امروز در عرصه بی ن المللی با مقابله ناجوانمردانه‬ ‫امریکای ی ها و هم پیمانان انها روبه رو هســتیم و در منطقه‬ ‫نیز‪ ،‬نوچه های امریکا زورازمایــی م ی کنند و تالش انها بر‬ ‫این است که اقداماتی را در راستای منافع اربابان خود انجام‬ ‫دهند‪ .‬در داخل نیز با فشــارها و مشکالت اقتصادی فراوان‬ ‫مردم مواجه هســتیم؛ عل ی الخصوص قشر ضعیف جامعه‬ ‫که نان هم به ســختی م ی توانند تهیه کنند و بخورند‪ .‬اگر‬ ‫این قشر تا امروز نم ی توانستند گوشت و‬ ‫مواد غذایی دیگر را تهیه کنند و بخورند‬ ‫و با نان خالی شکم خود را سیر م ی کردند‬ ‫اما ما با گران کردن نــان‪ ،‬همین را هم‬ ‫از دســت مردم گرفتیم و حداقل یارانه‬ ‫هم در ب رابــر ان ندادیم‪ .‬کاش دولت که‬ ‫قصد گران کردن نان را داشت‪ ،‬یارانه ان‬ ‫را در الیحه بودجه ‪ 94‬پی ش بینی م ی کرد‬ ‫و یارانه نان را به مردم پرداخت م ی کردند‪.‬‬ ‫شــرایط اقتصادی امروز‪ ،‬بسیار سخت‬ ‫و دشوار اســت؛ موج بیکاری روز به روز‬ ‫رو به افزایش است و سطح تحصیالت‬ ‫بیکاران روز به روز باالتر م ی رود‪ .‬روزگاری‬ ‫دیپلمه های برق جذب بازار کار م ی شدند‬ ‫اما امروز فارغ التحصیل فوق لیســانس‬ ‫برق با گرایش قدرت بیکار اســت و به‬ ‫هی چ وجــه نم ی تــوان او را توجیه کرد‪.‬‬ ‫گران ی های لجام گســیخته‪ ،‬مردم را ازار‬ ‫م ی دهد‪ ،‬صنعت در حال رکود اســت‪،‬‬ ‫بســیاری از صنایع همچنان در حالت‬ ‫تعطیلی و نیمه تعطیلی هستند و حجم‬ ‫مشکالت بسیار فراوان است‪ .‬ما به دولت‬ ‫توصیه م ی کنیم و خواهش م ی کنیم به‬ ‫جای متهم کردن منتقدین‪ ،‬ایجاد دعوای‬ ‫سیاسی و فعالی ت های زودرس انتخاباتی‪،‬‬ ‫تمام توان کشور را بسیج کنند و در جهت توسعه اقتصادی به‬ ‫کار بگی رند تا مشکالت اقتصادی حل شود‪.‬‬ ‫هدف همه فعالی ت ها این اســت که مردم بتوانند در‬ ‫رفاه زندگی کنند و دیندار باشــند؛ بناب راین بهتر است دولت‬ ‫به جای این دعواهای بیهوده و ب ی حاصل که نتیجه ای در‬ ‫بر ندارد‪ ،‬به مســائل مردم و رفاه جامعه بپردازد و به درامد‪،‬‬ ‫اشتغال و زندگی مردم بیندیشد‪ .‬مجلس هم در این راستا به‬ ‫دولت کمک م ی کند و تمام توان خود را مصروف این اتفاق‬ ‫م ی کند‪ .‬تاکنون هیچ الیحه اقتصادی نبوده که به نفع تولید‪،‬‬ ‫جامعه‪ ،‬مردم‪ ،‬اشتغال و اقشار ضعیف باشد و مجلس ان را با‬ ‫اکثریت قاطع ارا تصویب نکرده باشد؛ مجلس به طور جدی‬ ‫پشت این مساله است‪.‬‬ ‫چه ضرورتی دارد که ما در ســخنران ی ها و محاورات‬ ‫عمومی خود از جمالتی استفاده کنیم که جز تنش‪ ،‬یاس و‬ ‫ایجاد اختالف نتیجه دیگری نداشته باشد؟ درخواست من از‬ ‫دولت و خصوصا رئی س جمهور محترم این است که همان‬ ‫شعارهای خود را عملی کنند؛ اعتدال‪ ،‬تدبیر و ایجاد امید در‬ ‫مردم‪ .‬این قطعا به نفع مردم است‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫حزب علی اقا‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫علی الریجانی در جدیدترین گفت وگوی خود پس از انکه به شوخی در پاسخ به احتمال‬ ‫تشکیل حزب منتسب به او گفت که زن و بچه دارد‪ ،‬احتمال تشکیل این حزب را رد نکرد و در‬ ‫فواید حزب سازی سخن ها گفت‪ .‬به نظر م ی رسد حزب علی الریجانی رفته رفته تشکیل خواهد‬ ‫شد؛ حزبی که در سپهر سیاســت ای ران بدین معنا خواهد بود که راستگرایی دچار زایش های‬ ‫جدید شده است‪.‬‬ ‫راست گرایی جدید‬ ‫حزب علی الریجانی رفته رفته تشکیل م ی شود‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪37‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫مصطفی صادقی‬ ‫دبیر تحریریه‬ ‫‪1‬‬ ‫چه تضمینی وجود دارد که علی الریجانی در انتخابات‬ ‫هیات رئیسه خرداد سال اینده همچنان رئیس مجلس باقی‬ ‫بماند یا اساسا چه کسی م ی تواند بگوید که این اصولگرای‬ ‫محافظه کار در اسفند ‪ 94‬مانند مجلس نهم و دهم انچنان‬ ‫راحت م ی تواند وارد پارلمان شده و مستظهر به حمایت قاطبه‬ ‫نمایندگان بر بلند ترین کرسی مجلس تکیه بزند؟ اگر چه در‬ ‫دنیای سیاســت هیچ چیز قابل پی ش بینی نیست اما گویا‬ ‫واقعیت این است؛ «شرایط سیاســی ب رای علی الریجانی‬ ‫تفاوت های بسیاری کرده است‪ ».‬حاال چند ماهی است که به‬ ‫خوبی م ی توان حس کرد کسان دیگری در مقاطع مختلف در‬ ‫پارلمان دست باال را م ی گی رند و نظر مشخص علی الریجانی‬ ‫درباره موضوعات مشخص‪ ،‬لزوما نظر اکثریت مجلس نیست‪.‬‬ ‫شاید اینکه م ی گویند تشکیل حزب توسط علی الریجانی از‬ ‫همیشه جدی تر شده را نیز باید در چنین پازلی تحلیل کرد‪.‬‬ ‫به یک معنا اینکه «علی اقا» به حزب رسیده شاید دلیلش‬ ‫این باشد که از فراکسیون ناامید شــده و به یارگیری خارج‬ ‫از بهارســتان فکر م ی کند‪ .‬اما در مجلس چه خبر شده که‬ ‫استراتژی این محافظه کار سنتی را چنین زیر و رو کرده است؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪38‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫یک مجلس؛ دو رویکرد‬ ‫کار کردن با محمود احمدی نژاد سخت است اما گویا‬ ‫ب رای علی الریجانی ســخت تر از دیگران بود‪ .‬او خیلی زود‬ ‫از سیاســت ورزی در کنار محمود احمدی نژاد منصرف شد و‬ ‫از ساختمان مهم خیابان جامی رفت تا پارلمانتاریست شده‬ ‫و سیاست را از جای دیگری دنبال کند‪ .‬او با رای خوبی از قم‬ ‫به مجلس رسید و کرسی ریاســت را از غالمعلی حدادعادل‬ ‫گرفت‪ .‬در ان مجلس‪ ،‬اکثریت با علی الریجانی بود و حرف او‬ ‫هم حرف پارلمان نشی ن ها‪ .‬چهار سال گذشت و اتفاقات زیادی‬ ‫در سیاســت ای ران رخ داد‪ .‬نکته مهم اما این بود که محمود‬ ‫احمدی نژاد سال اخر صدارتش را پر س رو صدا تر از همیشه طی‬ ‫کرد؛ زیست سیاسی تیم او در بحران تجلی م ی کرد و علی‬ ‫الریجانی نیز مانند خیل ی های دیگر خواسته یا ناخواسته وارد‬ ‫زمین بازی او شد‪ .‬یک مجادله که پایانی نداشت‪ .‬ان یکشنبه‬ ‫معروف که فرا رســید گویی محمود احمدی نژاد امده بود تا‬ ‫حسابش را با علی الریجانی یکســره کند‪ .‬یک هماوردی‬ ‫تمام عیار که دو طرف خود را ب رای ان امــاده کرده بودند‪ .‬از‬ ‫یک ســو محمود احمدی نژاد که با همان استراتژی معروف‬ ‫«بگم بگم» یک به یک اسناد ادعایی از خانواده الریجان ی ها‬ ‫را رو م ی کرد و از ان ســو رئیس مجلس نیز شاهد از صحن‬ ‫م ی اورد که چه هست و چه‪...‬‬ ‫ان روز پ ر استرس تمام شــد و رئی س جمهور وقت در‬ ‫منازعه ای ب ی همتا در تاریخ مجلس به شــیوه ای متفاوت از‬ ‫صحن بدرقه شد‪ .‬از ان روز به بعد علی الریجانی با صحنه ای‬ ‫متفاوت مواجه شد و زمینه های یک ناسازگاری فراکسیونی و‬ ‫حتی پارلمانی را م ی شد حس کرد‪ .‬انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫نزدیک بود و برخی فکر م ی کردند که علی الریجانی بار دیگر‬ ‫ب رای رقابت در انتخابات ریاست جمهوری اقدام خواهد کرد‪.‬‬ ‫این اصولگرای محافظه کار اما ترجیح داد تا در پارلمان مانده‬ ‫و ریسک از دست دادن ریاســت قوه را تجربه نکند و درست‬ ‫همین جا بود که برخی دیگر هم تحلیل م ی کردند نیامدن‬ ‫علی الریجانی در انتخابات ریاست جمهوری م ی تواند متاثر‬ ‫از اتفاقات همان یکشنبه معروف باشد‪ .‬طرفه انکه خیل ی ها‬ ‫م ی گفتند علی الریجانی م ی تواند همان گزینه دولت وحدت‬ ‫ملی باشد‪ .‬فردی که از نزدیکان سیاسی عل ی اکبر ناطق نوری‬ ‫به شــمار م ی امد و به جهت مواجهه و منازعه اش با محمود‬ ‫احمدی نژاد از موتلفین اکبر هاشمی رفسنجانی هم به شمار‬ ‫م ی امد‪ .‬اصالح طلبان هم البد در ان شرایط خاص سیاسی‬ ‫مجبور بودند او را به خیل ی های دیگر ترجیح دهند‪ .‬مدلی شبیه‬ ‫همان اتفاقی که در مورد حسن روحانی تجربه شد‪ .‬هر چه بود‬ ‫صفت محافظه کاری در او بیش از همیشه تجلی یافت تا این‬ ‫واقعیت بار دیگر ثابت شود‪« :‬سنت گرایان همیشه مخالف‬ ‫تغییر وضع موجود هستند!»‬ ‫الریجانی و یک رئی س جمهور جدید‬ ‫انچه از فضای جامعه در بهار ‪ 92‬ب ر م ی امد این بود که‬ ‫گویی مردم خواهان تغییر وضع موجود هســتند‪ .‬کسی که‬ ‫مانند احمدی نژاد حرف نزند و مثــل او عمل نکند‪« .‬مردم از‬ ‫رئی س جمهور وقت خسته شده بودند»؛ این شاید ساده ترین‬ ‫تحلیلی باشد که بتوان از ‪ 24‬خرداد داشت‪.‬‬ ‫وقتی نام حسن روحانی به عنوان رئی س جمهور توسط‬ ‫وزارت کشور اعالم شــد در تحلی ل های مختلفی که مطرح‬ ‫شد در بحث هویت شناســی رئی س جمهور جدید و نسبت‬ ‫سیاس ی اش با شخصی ت های نظام شاید اکثریت به این نکته‬ ‫رسیده بودند که حسن روحانی گزینه دلخواه علی الریجانی‬ ‫است؛ هم به جهت نزدیک ی اش با ناطق نوری‪ ،‬هم به جهت‬ ‫زاویه اش با محمود احمدی نژاد و هم به جهت فاصله اش با‬ ‫طیف رقیب او در مجلس‪ .‬شاید گمان بر این بود که پیروزی‬ ‫گفتمان حسن روحانی که قرابت های قابل توجهی هم به‬ ‫دیدگاه های علی الریجانی در ان مقطع داشــت‪ ،‬پایه های‬ ‫سیاســت ورزی علی الریجانی را در پارلمان بیش از گذشته‬ ‫قوی تر خواهد کرد و او با خیال راحت تری م ی تواند به ریاستش‬ ‫ادامه دهد‪ .‬به نظر م ی اید این تحلی ل ها چندان درست نبوده و‬ ‫علی الریجانی نسبت به گذشته در شرایط بدتری قرار گرفته‬ ‫است‪ .‬دلیل این رخداد را اما نباید در تغییر رویکرد و گفتمان‬ ‫حسن روحانی دنبال کرد چرا که تغییری رخ نداده‪ .‬یک فاکتور‬ ‫مهم دیگر این شرایط را تغییر داده است؛ «مخالفان روحانی‬ ‫از پارلمان کار خود را اغاز کرده اند»‪ .‬به بیان ســاده تر اکنون‬ ‫مهمترین مخالفان روحانی پارلمانتاریس ت های اصولگرایی‬ ‫هستند که در نقش قطب مقابل حســن روحانی به جناح‬ ‫مقابل او بدل شده اند‪.‬‬ ‫عجالتا باید گفت علی الریجانی بر ســر یک د وراهی‬ ‫مهم قرار گرفته است و اگر بخواهیم مفصل تر بحث کنیم‬ ‫باید بگوییم که علی الریجانی یک اصولگراست ان هم از نوع‬ ‫سنت ی اش‪ .‬قرار نبود اصولگرایان منتقد تام دولت باشند چرا که‬ ‫حســن روحانی یک اصالح طلب نیست‪ .‬دولتش هم دولت‬ ‫اصالح طلبان نیست‪ .‬او ذات اصولگرا دارد اما در بخش های‬ ‫مهمی از گفتمان و طبعا دولتش به اصالح طلبان رســیده‬ ‫و نقاطی که زاویه هایی با اصولگرایان ایجاد کرده اســت‪ .‬در‬ ‫چنین معادله ای لزوما اصولگرایان‪ ،‬منتقد دولت خواهند شد و‬ ‫اگر چه این انتقاد یک انتقاد تام نیست اما به هر شکل‪ ،‬صورتی‬ ‫از یک رقابت سیاسی را پدید اورده و درست در همین معا دله‪،‬‬ ‫اصالح طلبان از فرمول «انتقاد مخفی‪ ،‬حمایت علنی» پیروی‬ ‫م ی کنند تا روحانی را یک رئی س جمهور اصالح طلب یا نزدیک‬ ‫به اصالح طلبان وانمایی کنند‪ .‬پس خواســته یا ناخواسته‬ ‫فعال اصولگرایان و دولت حســن روحانی در سرفصل های‬ ‫مهمی رقیب سیاسی یکدیگر شــده اند‪ .‬علی الریجانی در‬ ‫چنین شــرایطی چه تصمیمی باید بگیرد؟ ارایش سیاسی‬ ‫اصولگرایان تغییر کرده است‪ .‬نکته این است؛ «او به تنهایی‬ ‫در پارلمان نم ی تواند تصمیم بگیرد‪ .‬او به کمک احتیاج دارد‪».‬‬ ‫حزب؛ مشکل گشای اصولگرایان یا الریجانی؟‬ ‫فراکسیون رهروان والیت مدت هاست که دیگر نتوانسته‬ ‫یک تصمیم جمعی بگیرد‪ ،‬یک بیانیه صادر کند یا یک اعالم‬ ‫موضع ساده داشته باشد‪ .‬همان فراکسیونی که علی الریجانی‬ ‫ب رای رسیدن به ریاست مجلس نهم ان را پایه گذاری کرد‪ .‬حاال‬ ‫اصالح طلبان عضو فراکسیون یک ســاز م ی زنند‪ ،‬حامیان‬ ‫دولت یک ساز و اصولگرایان دیگر هم سازی متفاوت‪ .‬برخی‬ ‫به فراکسیون اصولگرایان گرایش پیدا کرده و برخی هم به‬ ‫جدایی و تشکیل یک فراکسیون جدید فکر م ی کنند‪ .‬درست‬ ‫در چنین موقعیتی اســت که الب ی های سنگین ژنرال های‬ ‫حامی الریجانــی هم دیگر مانند گذشــته جواب نم ی دهد‬ ‫تا حمید رسایی پس از اســتیضاح وزیر مورد حمایت علی‬ ‫الریجانی با خوشحالی دست نوشته ای بزرگ با این مضمون‬ ‫را بر دست گرفته و نشــان عکاسان مجلس دهد‪«:‬دوپینگ‬ ‫الریجانی جواب نداد»‪ .‬از همه مهمتر م ی گویند محمد رضا‬ ‫باهنر نسبت سیاسی سابقش را با علی الریجانی حفظ نکرده‬ ‫و این چهره پرنفوذ مجلس هم ترجیح داده به فراکســیون‬ ‫اصولگرایان نزدیک شود‪ .‬علی الریجانی م ی گوید توصی ه هایی‬ ‫به او در مورد تشکیل حزب شده است اما واقعیت این است که‬ ‫علی الریجانی به حزب به عنوان بهترین راه گریز از وضعیت‬ ‫موجود م ی اندیشد‪ .‬اگر حزب باشد‪:‬‬ ‫‪ -1‬او دیگر به تنهایی بار سیاسی رهروان و البته حمایت‬ ‫از حسن روحانی را به دوش نخواهد کشید‪.‬‬ ‫‪ -2‬تبدیل به سرمایه سیاســی اصولگرایان م ی شود‬ ‫که م ی تواند ســرمایه اجتماعی این جناح را به سمت خود‬ ‫جلب کند‪.‬‬ ‫‪ -3‬م ی تواند با شبکه ســازی مدرن در میان نیروهای‬ ‫اصولگرا جذب های خوب خارج از مجلس داشته باشد‪.‬‬ ‫‪ -4‬او یک شخصیت اصولگرای سنتی است که طبیعتا‬ ‫نفوذ خوبی در جمعیت موتلفه و تشکل های جبهه پیروان‬ ‫دارد؛ بخش مهمی از اصولگرایان که در سراسر کشور عضو و‬ ‫شکل تشکیالتی دارند‪.‬‬ ‫‪ -5‬او م ی توانــد بــا عضو گیری از طیــف خاصی از‬ ‫اصالح طلبان حتی به حزبی میان جناحی هم تبدیل شــود‬ ‫و مدل حسن روحانی را در حزب دنبال کند‪.‬‬ ‫‪ -6‬او م ی توانــد ب رای خود ســرمایه ای بــرای دوران‬ ‫پسا روحانی هم به وجود اورد؛ شاید ریاست جمهوری ‪.1400‬‬ ‫‪ -7‬مخالفان او خیلی سخت است که بتوانند در یک حزب‬ ‫جمع شوند‪ .‬مشخص است که در فصول قابل توجهی جمعیت‬ ‫ایثارگران و رهپویان با جبهه پایداری هم نظر نیســتند پس او‬ ‫مقابل مخالفانش م ی تواند سازماندهی شده تر ظاهر شود‪.‬‬ ‫این ها اما تنها یک روی سکه است‪ .‬علی الریجانی ذات‬ ‫محافظه کارانه دارد و فقط روی خــوش تحلیل را نم ی بیند‪.‬‬ ‫او م ی داند حزب یعنی اینکه موضع مشخصی داشته باشی‪،‬‬ ‫او اکنون م ی تواند خودش باشد اما انجا طبعا باید تابع حزب‬ ‫باشد‪ ،‬مواضع سیاســی حزب م ی تواند ب رایش هزینه زا باشد‪.‬‬ ‫او ب رای اینکه حمایت اصولگرایان سنتی خارج از مجلس نظیر‬ ‫جبهه پیروان و موتلفه را داشته باشد طبیعتا نم ی تواند همراه‬ ‫اصالح طلبان شــود و مانند روحانی پس ت هایی را در حزبش‬ ‫به انها بدهد‪ .‬درست همی ن جاســت که علی الریجانی باید‬ ‫رخ دیگرش را نشان دهد‪ .‬او باید یک اصولگرا به نظر بیاید و‬ ‫اصالح طلبان را رقیب ببیند‪ .‬با چنین اعالم نظری مســلما او‬ ‫ی را درپارلمان ان هم در دوســال اخر از دست‬ ‫حامیان مهم ‬ ‫خواهد داد‪ .‬او نم ی تواند بیانیه و موضع حزبی ضد اصالح طلبی‬ ‫صادر کند و بعد در مجلس انتظــار حمایت اصالح طلبان را‬ ‫داشته باشد‪ .‬اوضاع در میان سنت ی ها هم ب رای او چندان ساده‬ ‫نیست‪ .‬محمد رضا باهنر که بعد از حبی ب اهلل عسگراوالدی‬ ‫دبیرکل جبهه پیروان شده است زاویه هایی با او پی دا کرده است‪.‬‬ ‫او چندان با دولت جدید همراه نیســت و همین مساله میان‬ ‫این دو همراه قدیمی فاصله انداخته است‪ .‬علی الریجانی اگر‬ ‫م ی خواهد حزب راه بیندازد گویا چاره ای ندارد جز اینکه دست‬ ‫عوض کند‪ .‬او باید به سمت اصولگرایان سنتی بازگردد؛ زمان‬ ‫ائتالف با اصالح طلبان به سر امده است‪ .‬او شاید به این هم فکر‬ ‫کند که لزوما نباید موتلف سیاسی دولت حسن روحانی باشد‪،‬‬ ‫ان هم در مجلسی که پایگاه اصلی منتقدان دولت شده است‪.‬‬ ‫او شاید مجبور باشد تقیه سیاسی پیشه کرده و چندان خود را‬ ‫مقابل منتقدان دولت نشان ندهد‪ .‬حزب علی الریجانی در راه‬ ‫اســت؛ حزبی که اگر چهره های مهم اصولگرایان را در خود‬ ‫نداشته باشد مسلما نه وزنی خواهد داشت و نه تاثیر چندانی بر‬ ‫معادالت سیاسی خواهد گذاشت‪.‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫باهنر مخالف حزب‬ ‫الریجانینیست‬ ‫گفت وگوی مثلث با‬ ‫محسنکوهکن‬ ‫اعضای فراکســیون رهروان اگــر بخواهد حزب‬ ‫تشکیل دهند‪ ،‬روال مشخص است؛ هیات موسس‪ ،‬اساسنامه‬ ‫و مرامنامه م ی خواهند و مسیر اخذ مجوز را باید از کمیسیون‬ ‫ماده ‪ 10‬احزاب طی کنند‪ .‬حاال در گذشته حزب دولتی داشتیم‬ ‫اما حزب مجلسی نداشــتیم‪ .‬در نهایت اگر بخواهند چنین‬ ‫کاری کنند این یک حزب مجلسی م ی شود که البته معتقدم‬ ‫منع قانونی ندارد‪.‬‬ ‫انســجام فراکســیون در داخل مجلس برای‬ ‫تاســیس یک حزب کفایت م ی کند یا ملزومات‬ ‫خاص خود را دارد؟‬ ‫معموال افراد همفکر که همدیگر را قبول دارند دور‬ ‫هم جمع م ی شوند و یک حزب تشکیل م ی دهند‪ .‬حاال گاهی‬ ‫اوقات این افراد در دولت همدیگــر را م ی بینند و همفکران‬ ‫خود را پیدا م ی کنند و حزب تشــکیل م ی دهند مثل حزب‬ ‫کارگزاران و حزب منحله مشــارکت‪ .‬االن این اتفاق دارد در‬ ‫مجلس م ی افتد‪ ،‬یک جمع مجلســی با یکدیگر همفکر‬ ‫هستند و نهایتا ب راساس این همفکری و مشی مشترکی که‬ ‫دارند م ی خواهند حزب تشکیل دهند‪ ،‬این کار هیچ منعی به‬ ‫لحاظ قانونی ندارد‪.‬‬ ‫اعضای فراکسیون رهروان والیت از نمایندگان‬ ‫و طی ف ها و ســایق مختلف اصولگرا‪ ،‬مستقل و‬ ‫اصالح طلب هستند‪ ،‬نقطه اشتراک انها ریاست‬ ‫اقای الریجانی بر مجلس است‪ .‬ایا همین نقطه‬ ‫مشترک برای تشکیل یک حزب کافی است؟ اگر‬ ‫حزبی تشکیل شود همه این اعضای فراکسیون‬ ‫م ی پذیرند که وارد حزب رهروان شوند؟‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫ب ا توجه به شناخت شــما از ساختار تشکل های‬ ‫درون مجلــس و احــزاب بفرماییــد حزب و‬ ‫فراکسیون چه شباهت ها و تفاوت هایی با هم به‬ ‫لحاظ کارکردی دارند؟‬ ‫معموال تعداد قابل توجهی از فراکسیون های داخل‬ ‫مجلس صنفی‪ -‬تخصصی هستند‪ ،‬مثال فراکسیون تعاون‪،‬‬ ‫جوانان‪ ،‬قران‪ ،‬دریانوردی و ایثارگــران مجموعه هایی از این‬ ‫نوع را تشکیل م ی دهند اما حزب کارکردی سیاسی دارد که‬ ‫با رویکرد و نگاه خاصی به بخش های اقتصادی‪ ،‬سیاســی‪،‬‬ ‫اجتماعی و فرهنگی جامعه م ی نگرد‪.‬‬ ‫ایا یک فراکســیون سیاســی داخل مجلس‬ ‫م ی تواند کارکرد حزبی در خارج از مجلس داشته‬ ‫باشد؟‬ ‫عضو بگیرد یا فعالیتش را به لحاظ کمی در جامعه توسعه‬ ‫دهد‪ ،‬قطعا باید از کمیسیون ماده ‪ 10‬احزاب اخذ مجوز کند اما‬ ‫اگر در قالب فراکسیون فعالیتش درون مجلس محدود باشد‪،‬‬ ‫مجموعه ای قانونی است چون در ایی ن نامه داخلی مجلس‬ ‫به ان اشاره شده است‪.‬‬ ‫بحث چالش های مقابل احزاب در ای ران پیش روی‬ ‫هر تشــکیالت سیاســی وجود دارد‪ ،‬پس منحصر به یک‬ ‫مجموعه خاص نم ی شود‪ .‬فارغ از این بحث اگر اعضای حزب‬ ‫رهروان فردا در انتخابات مجلس شــورای اسالمی کاندیدا‬ ‫معرفی کنند‪ ،‬این کار اشکالی ندارد چون حتی کسانی هم که‬ ‫نماینده نیستند م ی توانند دور هم جمع شوند مجوز بگیرند‬ ‫تا در جامعه فعالیت فرهنگی‪ ،‬سیاسی‪ ،‬اقتصادی یا اجتماعی‬ ‫انجام دهند‪ .‬روال ان هم مشخص است اگر قواعد حاکمیتی‬ ‫را قبول و زیر ســقف حاکمیت بخواهند فعالیت کنند یک‬ ‫هیات موســس با صالحیت معرفی و اساسنامه و مرامنامه‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫اطرافیان یا حامیان ریاســت اقای الریجانی در‬ ‫مجلس با نظر مثبت او تصمیم دارند یک حزب‬ ‫تشــکیل دهند‪ .‬ایا باتوجه به بدنه تشکیالتی‬ ‫که انها در قالب فراکسیون داخل مجلس دارند‬ ‫م ی توانند با همان خصایص در یک حزب گرد هم‬ ‫ایند و فعالیت حزبی کنند یا این دو تشکیالت دو‬ ‫ماهیت جداگانه دارند و قابل جمع نیستند؟‬ ‫شما م ی گویید یک اساسنامه و مرامنامه برای‬ ‫حزب رهروان تعریف م ی شود‪ ،‬ه ر کس بپذیرد با‬ ‫حزب م ی ماند اگر ه م کسی نپذیرد جذب حزب‬ ‫نم ی شود‪ ،‬ایا نقطه اشتراک حداقلی میان اعضا به‬ ‫چنین حزبی در اینده ضربه نم ی زند؟ در واقع فردا‬ ‫به اختالف سلیقه نم ی خورند؟ چقدر احتمال دارد‬ ‫حزبی با چنین ویژگ ی هایی پایدار بماند به ویژه‬ ‫انکه در استانه انتخابات مجلس م ی خواهد اعالم‬ ‫موجودیت کند؟ ایا فعالیتش مقطعی نم ی شود؟‬ ‫سیاست‬ ‫نحوه شکل گیری فراکســیون در ایی ن نامه داخلی‬ ‫مجلس امده اســت‪ ،‬پس تشــکیل ان مبنای قانونی دارد‪.‬‬ ‫ضمن انکه یک عضو فراکسیون یک نماینده است و نماینده‬ ‫به حکم قانون اساسی ب رای اظهارنظر در همه امور ازاد است و‬ ‫منعی ندارد‪ .‬حاال چنانچه فراکسیون جمعی از این حق باشد‪،‬‬ ‫طبیعی اســت که اظهارنظر با مانعی رو به رو نیست اما اگر‬ ‫فراکسیونی بخواهد به لحاظ تشکیالتی در خارج از مجلس‬ ‫فعالیت حزبی کند طبیعی اســت که به هر جهت مســیر‬ ‫کمیسیون ماده ‪ 10‬احزاب وزارت کشور را باید طی کند‪ ،‬مثال‬ ‫فراکسیون جوانان‪ ،‬ورزش یا قران بخواهد از بیرون مجلس‬ ‫‪2‬‬ ‫محســن کوهکن نماینده سابق مجلس‬ ‫شورای اسالمی از سیاست مداران راست گرای‬ ‫ایران اســت‪ .‬او بیش از هرکسی به محمدرضا‬ ‫باهنر در سیاست نزدیک است‪ .‬این دو ویژگی‬ ‫باعث شــد تا تاثیرات حــزب نزدیک به علی‬ ‫الریجانی در سیاســت ایران و نظرات یکی از‬ ‫نزدیکان الریجانی یعنــی باهنر را درباره حزب‬ ‫مورد اشاره از او جویا شــویم‪ .‬کوهکن در این‬ ‫گفت وگو متذکر شد که باهنر مخالفتی با این‬ ‫حزب ندارد ضمن اینکه راست گرایان سنتی هم‬ ‫مخالفتی با این حزب ندارند‪.‬‬ ‫ان نقطه مشترک جمع را به سوی یک اساسنامه و‬ ‫ی کسانی که در فراکسیون‬ ‫مرامنامه هدایت م ی کند‪ .‬اگر تمام ‬ ‫رهروان هستند اساسنامه و مرامنامه حزب را پذیرفتند و پایبند‬ ‫به ان بودند طبیعی است که همه انها وارد حزب م ی شوند و‬ ‫فعالیت م ی کنند‪ .‬اگر کسی الیه ای از این موارد را نپذیرفت و‬ ‫قبول نداشت مشکلی نیست‪ ،‬در فراکسیون رهروان م ی ماند‬ ‫اما در حزب رهروان وارد نم ی شود اینها منعی با هم ندارد‪ ،‬یعنی‬ ‫تشکیل حزب به معنی انحالل یا کنار زدن فراکسیون نیست‪.‬‬ ‫فراکسیون رهروان کارهای داخلی مجلس را انجام م ی دهد‪،‬‬ ‫ترئیسه‬ ‫حتی اگر روی یک نقطه یعنی انتخاب رئیس یا هیا ‬ ‫یا تصمیم گیری درباره یک موضوع اتفاق نظر داشته باشند اما‬ ‫انجا که به سمت و سوی رویکرد حزبی م ی روند‪ ،‬ضمن انکه‬ ‫از نظر شکلی باید از کمیسیون ماده ‪ 10‬احزاب مجوز فعالیت‬ ‫بگی رند‪ ،‬هر تع دادی که اساسنامه و مرامنامه را قبول داشتند با‬ ‫حزب م ی مانند هر کدام هم که قبول نداشتند در فراکسیون‬ ‫م ی مانند و به حزب وارد نم ی شوند‪.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫تدوین م ی کنند‪ ،‬از کمیســیون ماده ‪ 10‬احزاب وزارت کشور‬ ‫مجوز م ی گی رند و فعالیت م ی کنند‪ ،‬البته از انجا که ‪ 14‬ماه به‬ ‫انتخابات مجلس باقی است اگر اعضای فراکسیون رهروان‬ ‫مجلس تشکیل حزب دهند‪ ،‬نم ی توان پی ش بینی کرد که این‬ ‫تشکیالت ان قدر قدرتمند و قوی است که هر سمت و سویی‬ ‫بگیرد همه در جامعه به چپ چپ یا به راست راست شوند یا‬ ‫بر عکس بعد از رقابت سیاسی اینده از هم بپاشند و دیگر دور‬ ‫هم جمع نشوند‪ .‬هر جمعی که با هم کار تشکیالتی کنند‬ ‫متناسب با توان عقول افراد و برایند فکری انها به طور طبیعی‬ ‫اثر خود را خواهند داشت‪.‬‬ ‫خودتان روزی نماینده مجلس بودید‪ .‬معموال در‬ ‫هر انتخابات نصف یا دو ســوم نمایندگان دوره‬ ‫قبل عوض م ی شــوند‪ .‬اگر اعضــای این حزب‬ ‫دو سوم شان طبق روال گذشته وارد مجلس اینده‬ ‫نشوند‪ ،‬این پای ه های حزب نوپای مجلسی شکل‬ ‫گرفته در استانه انتخابات سست نم ی شود؟‬ ‫خیر‪ ،‬در همه جای دنیا روال این است که دو حزب‬ ‫در رقابتی محکم به صحنه م ی ایند‪ .‬یک حزب برنده و یک‬ ‫حزب بازنده م ی شود‪ ،‬پس با این تحلیل ان حزب بازنده باید‬ ‫منحل شود و از صحنه سیاسی کشور کنار بکشد‪ ،‬این طور‬ ‫نخواهد شد بلکه منتقد م ی شود و فعالیت و کار خود را ب رای‬ ‫رقابت های سیاسی اینده ادامه م ی دهد تا قدرت را به دست‬ ‫بگیرد‪ .‬رویکرد حزبی در دنیا همین طور است‪ ،‬منتها به می زان‬ ‫فعالیت اعضا بستگی دارد‪ ،‬اگر اعضای فراکسیون رهروان یا‬ ‫هر جمع دیگری روی یک ســری مشترکات و مبانی فکری‪،‬‬ ‫انگیزه های اعتقادی‪ ،‬فرهنگی‪ ،‬سیاســی و اجتماعی حزب‬ ‫تشــکیل دهند و به عقاید خود پایبند بمانند‪ ،‬ماندگاری این‬ ‫مجموعه بیشــتر خواهد بود‪ ،‬البته این فارغ از ان است که‬ ‫حزب چقدر طرفدار دارد‪ .‬مثال حزب موتلفه از قبل از انقالب‬ ‫یک عده انسان های قسم خورده پایبند به انقالب و اسالم و‬ ‫امام تا پای زندان و شکنجه رفتند‪ ،‬بعد از انقالب حزب تشکیل‬ ‫دادند‪ ،‬االن هم دارند به معنای واقعی فعالیت حزبی م ی کنند‪.‬‬ ‫حاال یک زمانی حزب موتلفه در دســتگاه اجرایی و تقنینی‬ ‫طرفداری ندارد خب انها کار خودشان را م ی کنند‪ ،‬یک زمانی‬ ‫هم امکان دارد همه کرس ی ها را قبضه کنند ان موقع م ی شوند‬ ‫حزب حاکمی که تقنین یا اجرا یا هر دو را در اختیار دارد‪ .‬اینکه‬ ‫ماندگار شود بستگی دارد به اعضا که تالش و فعالیت کنند تا‬ ‫در صحنه سیاسی اثرگذار باشند‪ .‬اگر حزبی فقط ب رای یک دوره‬ ‫انتخابات تشکیل شود‪ ،‬انتخابات که تمام شود فتیله فعالیت‬ ‫را پایین م ی کشد و به فعالی ت های خود پایان م ی دهد اما اگر‬ ‫یک حزبی ب رای فعالیت سیاسی تشکیل شود‪ ،‬یک بخشی‬ ‫از کار‪ ،‬انتخابات م ی شود نه همه کار‪.‬‬ ‫ب ا توجه به اینکه نمایندگان م ی خواهند عضو حزب‬ ‫رهروان بشــوند چقدر م ی توان گفت این حزب‬ ‫شانس فراگیری در کشور دارد؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫انچه مسلم است افراد با یک پیشینه قبلی و یک‬ ‫عملکرد و ســوابقی که دارند بنا به هر دلیلی در انتخابات‬ ‫مجلس نهم رای اوردند و وارد نهاد قانونگذاری شــدند‪ .‬االن‬ ‫جمعی از نمایندگان تشخیص م ی دهند حزب تاسیس کنند‪.‬‬ ‫اینکه نماینده در حوزه انتخابیه خود فردی شاخص است و‬ ‫طرفدارانی دارد طبیعی است اما اینکه فردا در انتخابات‪ ،‬مشی‬ ‫حزبی چقدر تاثیرگذار باشد م ی توان گفت اثرش از ‪ 10‬تا ‪90‬‬ ‫درصد متغیر اســت‪ ،‬در واقع بستگی به فعالیت و مقبولیت‬ ‫نماینده دارد‪.‬‬ ‫م ی شود عنوان فراگیر یا غیر فراگیر به چنین‬ ‫حزبی داد‪ ،‬یعنی هر نماینده در حــوزه انتخابیه خود‬ ‫دفتری را به نام حزب تاسیس کند‪ .‬ایا به چنین حزبی‬ ‫عنوان فراگیر اتالق م ی شود؟‬ ‫اگر بخواهند به معنی واقعی کار حزبی کنند فعالیت‬ ‫حزبی هزینه دارد‪ .‬یک وقتی م ی خواهند دفتری در هر حوزه‬ ‫انتخابیه داشته باشــند و زمان انتخابات هم اطالعیه دهند؛‬ ‫این فرق م ی کند بــا کار حزب ی کردن چــون کانون حزبی‬ ‫داشــتن یعنی انکه اعضا هر هفته یا هر ماه دور هم جمع‬ ‫شوند و ســاالنه کنگره بر پا کنند و مسائل مختلف کشور‬ ‫را تحلی ل کرده و برنامــه ارائه بدهند‪ ،‬در واقــع منتقد پویا و‬ ‫فعال تحوالت سیاســی روز شــوند‪ .‬این کارها قطعا هزینه‬ ‫دارد و هزینه اش هم در شرایط امروز اگر بخواهد فراگیر باشد‬ ‫هزینه هنگفتی است‪ .‬حاال اعضا م ی توانند از جیب خود یا به‬ ‫کمک طرفداران شان این هزینه را تامین کنند اما اگر موفق‬ ‫به تامین منابع مالی حزب نشوند فتیله اش را پایین م ی کشند‬ ‫چون بخش قابل توجهی از کار حزبی به تامین منابع مالی‬ ‫ب ر م ی گردد‪.‬‬ ‫ به نظر شــما رویکرد حزب رهروان‪ ،‬اعتدالی یا‬ ‫اصولگرایی خواهد بود؟‬ ‫اعتدال یک روش اســت‪ ،‬اصولگرایی یک مبنای‬ ‫فکری و عقیده اســت‪ .‬نم ی توان اعتدال را کنار اصولگرایی‬ ‫گذاشــت‪ .‬هم اصالح طلب معتدل و هم اصولگرای معتدل‬ ‫داریم‪ .‬اعتدال یک روش اســت‪ ،‬ایدئولوژی نیست اما انچه‬ ‫مسلم اســت اگر اعضای فراکســیون رهروان یک حزب‬ ‫تشکیل دهند باتوجه به شناخت از اعضایش قطعا یک حزب‬ ‫اصولگرای معتدل خواهد بود‪.‬‬ ‫جبهه پیروان خط امام و رهبــری همواره چه در‬ ‫انتخابات ریاست جمهوری نهم و چه در انتخابات‬ ‫مجلس هشتم و نهم حامی اقای الریجانی بود‬ ‫و حتی م ی توان گفت با حمایت های این جبهه‬ ‫بود که اقای الریجانی بر کرسی ریاست مجلس‬ ‫هشتم و نهم تکیه زد‪ .‬بفرمایید اقای الریجانی چه‬ ‫خالئی در حمایت ها دید که ترجیح داد این مسیر‬ ‫را انتخاب کند؟‬ ‫رهروان را نم ی توان گفت حزب اقای الریجانی است‪.‬‬ ‫به هر جهت کسانی هستند که ب رای انتخاب هیات رئیسه‬ ‫مجلس هم نظر شدند و اسم فراکسیون خود را نیز رهروان‬ ‫گذاشتند‪ .‬جبهه پیروان که متشکل از ‪ 17‬تشکل است همان‬ ‫ارتباط و نگاه را با این مجموعه حفظ خواهد کرد و شکی در‬ ‫ان نیست‪.‬‬ ‫اما رهروان ی هــا گفتند با محوریــت الریجانی‬ ‫م ی خواهیم این کار را انجام دهیم‪.‬‬ ‫اشــکالی ندارد‪ ،‬انجام دهند‪ .‬من فکر می کنم کار‬ ‫بسیار خوبی انجام می شود دلیلش این است برخی اشخاص‬ ‫در نظام زحمت کشــیدند‪ .‬اینها در مواقع انتخابات به جای‬ ‫انکه تصمیم گیر باشــند و خودشــان تصمیم بگیرند و در‬ ‫صحنه بیایند اگر حزب تشکیل دهند و در قالب فرایند حزبی‬ ‫عمل کنند خیلی راحت تر می شود درباره کارشان قضاوت‬ ‫کرد‪ .‬دیگران هم اگر این کار را کنند کار خوبی خواهد بود‬ ‫مثال اقایان قالیباف‪ ،‬رضایی‪ ،‬والیتی و حدادعادل هم حزب‬ ‫تشکیل دهند‪ .‬با تکثر حزب کامال موافق هستیم شاید یک‬ ‫زمانی هم جبهه پیروان به سمت و سویی برود که خودش‬ ‫یک حزب شود‪ ،‬منتها فعال حزب نیست‪ ،‬بنابراین هیچ گونه‬ ‫تعارض و تضادی با رهروان و تشــکیل حزب توسط اقای‬ ‫الریجانی نداریم به خاطر اینکه به هــر میزان که جریان‬ ‫اصولگرایی کارکــرد حزبی پیدا کند این باعث رشــدش‬ ‫خواهد شد چون جریان اصولگرایی تا حاال حسرت خورده‬ ‫از تصمیماتی که حزبی نبوده‪ ،‬در واقع جریان اصولگرایی از‬ ‫کسانی که خود تصمیم گیر بودند و نهایتا پای تصمیم خود‬ ‫ایستادند لطمه خورده است‪.‬‬ ‫فکر م ی کنید جبهه پیــروان خط امام و رهبری‬ ‫نسبتش را با حزب رهروان چگونه تعریف کند‪،‬‬ ‫این مجموعه را م ی پذیرد یا رقیب م ی داند؟‬ ‫اگر اعضای فراکسیون رهروان حزب تشکیل دهند‪،‬‬ ‫موید انها خواهیــم بود و همراهی خواهیــم کرد‪ .‬چنانچه‬ ‫فراکسیون رهروان حزب تشــکیل دهد ما تضاد و مشکلی‬ ‫نم ی بینیم‪.‬‬ ‫اما گفته شده اقای باهنر یکی از مخالفان تشکیل‬ ‫حزب رهروان است‪.‬‬ ‫البته من هنوز با او صحبت نکردم اما حتی اگر چنین‬ ‫باشد اشکالی ندارد‪ .‬اقای باهنر خودش رئیس جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهبری است‪ ،‬اگر هم مخالف باشد به معنی این‬ ‫نیست که اگر حزب رهروان تشکیل شد با ان حزب تعارضی‬ ‫داشته باشد‪ .‬اقای باهنر از هر کس دیگری تشکیالت ی تر است‬ ‫و مصالح جریان اصولگرایی را از خیلی افراد دیگر مدعی هم‬ ‫بیشتر رعایت م ی کند‪ .‬نباید از طرف اقای باهنر نگرانی داشت؛‬ ‫اقای باهنر یک انسان به معنی واقعی اصولگراست حرفش‬ ‫را بدون هیچ ابایی م ی زند اما بعد هم اگر حزبی شکل گیرد‬ ‫به عنوان رئیس جبهه در خط تعارض و تقابل با ان دوستان‬ ‫قرار نم ی گیرد‪ .‬ضمن انکه معتقدم احزاب به اتکای وزنه های‬ ‫تشکیالتی‪ ،‬سیاسی و فهم مدیریت اعضای خود م ی توانند‬ ‫کارکرد حزبی داشته باشند و کارشان را جلو بب رند‪.‬‬ ‫برخی م ی گویند چــون جبهه پیروان خط امام و‬ ‫رهبری کمی به پایداری نزدیک شد اقای الریجانی‬ ‫و اط رافیانش به این سمت رفتند که حزب تشکیل‬ ‫دهند‪ ،‬چقدر این ادعا صحت دارد؟‬ ‫این حرف درست نیست چون جبهه پیروان از ابتدا‬ ‫به دنبال ایجاد همگرایی و همراهی میان اعضا بود‪ ،‬ضمن‬ ‫انکه به دوستان پایداری از نظر روش و رویکردهای رادیکالی‬ ‫انتقادهایی داشته اما هیچ گاه معتقد به خصومت و تعارض‬ ‫و تخاصم با انها نبوده اســت‪ .‬در کل جبهه پیروان خط امام‬ ‫و رهبری ب راســاس مصالحی که تشخیص م ی دهد عمل‬ ‫م ی کند این مصالح هم در قالب وحدت‪ ،‬انسجام و همگرایی‬ ‫سالیق اصولگرایی است و این مسیر را هم ادامه خواهد داد‪.‬‬ ‫بر همین اساس عرض م ی کنم چنانچه فراکسیون رهروان‬ ‫تبدیل به حزب شود با این رویکرد مشخصی که جبهه دارد و‬ ‫تعامل گرایی با همه سالیق اصولگرایی را در دستورکار دارد‪،‬‬ ‫همان رویکرد را ادامه م ی دهــد و هیچ گونه تضادی با حزب‬ ‫رهروان نخواهد داشــت‪ .‬از طرفی خود اقای الریجانی هم‬ ‫رویکرد تعاملی دارد‪ ،‬رویکرد او تعارض نیست‪ .‬در اداره مجلس‬ ‫شاید یک عضو پایداری انتقاد تندی به نحوه اداره مجلس کند‬ ‫و اقای الریجانی هم تند جوابش را بدهد اما ان یک مساله‬ ‫مقطعی است‪ .‬از نظر مبانی فکری او ادمی نیست که بخواهد‬ ‫یک تشکیالت درست کند با هدف اینکه مخاصمه و تعارض‬ ‫با یک تشکیالت دیگر اصولگرا پی دا کند‪.‬‬ ‫از نظر شــما رهــروان وارد مکانیــزم وحدت‬ ‫اصولگرایان م ی شــود یا همانند دوره پیش که‬ ‫پایداری وارد ســازوکار جبهه متحد اصولگرایان‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫نشد‪ ،‬این بار رهروان ی ها مسیر دیگری را پیش‬ ‫م ی گیرند؟‬ ‫فکر م ی کنم مجموعه سالیق اصولگرایی روی یکی‬ ‫دو مطلب مشــترکند‪ .‬اگر روی همین مشترکات بایستند در‬ ‫انتخابات م ی توانند خوب با هم تعامل کنند و همگرایی داشته‬ ‫باشند و به تخاصم نیفتند؛ یکی اینکه موفقی ت شان را در گرو‬ ‫انسجام و وحدت و اتحاد ببینند نه در گرو شاخه شاخه شدن‪.‬‬ ‫نکته دیگر اینکه یک بخش دیگر از دوســتان در انتخابات‬ ‫گذشته صددرصد ب راســاس تکلی ف محوری و تکلی ف گرایی‬ ‫محض عمل کردنــد‪ ،‬همان ها بعــد از صحب ت هایی که‬ ‫بعضی بزرگان کردند به این مضمون که مامور تکلیفیم اما‬ ‫به نتیجه هم باید توجه داشت متوجه اصل مساله هستند و‬ ‫در صحب ت هایی هم که اخی را در مجامع همگرایی داشــتند‬ ‫تاکید کردند نگاه شان به بحث تکلیف همراه باتوجه به نتیجه‬ ‫است یعنی اصل تکلیف است اما این طور نیست که ب ی توجه‬ ‫به نتیجه باشند‪ .‬سوم اینکه سالیق اصولگرا نتیجه انشقاق و‬ ‫تکثر را دیدند‪ .‬نکته دیگر اینکه در دوره ای بخشــی از جریان‬ ‫اصولگرایی راه خود را رفت و احساســش این بود که رقابت را‬ ‫ب رای پویایی جامعه باید به درون مجموعه اصولگرایان کشید‪.‬‬ ‫این ســلیقه اصولگرایی فکر م ی کرد نیروهای اصالح طلب‬ ‫کال از عرصه سیاسی کشور کنار رفتند و دیگر کاری به جایی‬ ‫ندارند‪ .‬امروز همان افراد معتقدند نیروهای اصالح طلب به هر‬ ‫جهت وارد دولت شده اند‪ ،‬مسئولیت گرفتند و تالش م ی کنند‬ ‫که به عرصه سیاسی کشــور برگردند‪ .‬بر همین اساس اگر‬ ‫نگوییم در سراسر کشور حداقل در ته ران و چند استان رقابت‬ ‫میان اصولگرایان و اصالح طلبان است‪ .‬همین که به این نقطه‬ ‫رسیدند بیانگر این است که رقابت را از درون جریان اصولگرایی‬ ‫به خارج م ی ب رند چــون م ی دانند رقابــت درون گفتمانی به‬ ‫یزند‪ ،‬بناب راین همگرایــی و وحدت را‬ ‫اصولگرایی اســیب م ‬ ‫جایگزین رقابت درون اردوگاه اصولگرایی م ی کنند‪.‬‬ ‫رهروان بــه مکانیزم وحــدت اصولگرایان وارد‬ ‫م ی شود یا خیر؟‬ ‫اطالعی ندارم‪ .‬اگر رهروان حزب تشکیل دهد حتما‬ ‫باید فعالیت حزبی کند‪ .‬پی ش بین ی ام این است که مانعی بر‬ ‫سر اینکه همه با هم جمع شوند و روی مکانیزم همگرایی‬ ‫توافق کنند وجود ندارد‪.‬‬ ‫ پس مانعی بر سر پیوســتن حزب رهروان به‬ ‫مکانیزم وحدت اصولگرایان نیست؟‬ ‫مانعی ب رای اتحاد و همگرای ی شان نیست‪.‬‬ ‫اگر نپیوندند و بخواهند با بخشی از بدنه حامیان‬ ‫دولت ائتالف کنند ایا اصولگرایان این مساله را‬ ‫م ی پذیرند یا خیر؟‬ ‫هم در جریان اصولگرایی و هم در اصالح طلبی به‬ ‫هر جهت اعتدال یک روش است‪ .‬اعتدالی فکر کردن به این‬ ‫معنا نیست که سمپات دولت هستند‪ .‬نباید اشتباه کرد چون‬ ‫تفکرشان اعتدالی است‪ ،‬رهروان اگر فردا به هر جهت بخواهد‬ ‫با دولت کنار بیاید طبیعی است یک نقاط مثبتی ب رایشان دارد‬ ‫و یک نقاط منفی خواهد داشت‪.‬‬ ‫ائتالف رهروان با حامیان دولت چه نقاط منفی و‬ ‫مثبتی خواهد داشت؟‬ ‫گفت وگو با احمد بخشایش‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫هیات امنا یا هیات موسس معرفی م ی کنند‪ .‬سپس فرم ها را‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫تحویل کارشناسی سیاسی وزارت کشور م ی دهند‪ .‬کارشناسی‬ ‫سیاسی بررسی م ی کند‪ ،‬اسم حزب را م ی اورد و پرونده را به‬ ‫کمیسیون م ی فرستد‪ .‬کمیسیون اگر اســم حزب را خوب‬ ‫کمیسیون ماده ‪ 10‬احزاب وزارت کشور محلی‬ ‫یافت‪ ،‬پرونده را وارد دایره اخذ اســتعالم از وزارت اطالعات‪،‬‬ ‫است که تقاضاها برای تاسیس حزب را بررسی‬ ‫ی و قوه قضاییــه م ی کند‪ .‬بعد از‬ ‫دادســتانی‪ ،‬نیروی انتظام ‬ ‫م ی کند و در صورت ط ی شــدن مراحل مربوطه‬ ‫انکه چند مرجع یادشده جواب‬ ‫به متقاضیان مجوز‬ ‫استعالم ها را دادند اگر افرادی‬ ‫احمــد بخشای ش اردســتانی‪ ،‬عضو‬ ‫فعالیت م ی دهد‪ .‬با‬ ‫از هیات موســس مشــکل‬ ‫کمیسیون امنیت ملی م ی گوید‪« :‬محمدرضا‬ ‫این مقدمه بفرمایید‬ ‫باهنر چنــدان تمایلی نــدارد حزب علی‬ ‫کــه روال بررســی‬ ‫عدم صالحیت یــا عدم احراز‬ ‫تقاضای تشــکیل‬ ‫الریجانی مجزا از جبه پیروان عمل کند» با‬ ‫صالحیت داشتند کمیسیون‬ ‫از تقاضادهنده م ی خواهد که‬ ‫او در این مورد گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫حــزب در ایــن‬ ‫جای این افراد را عوض کند‪ ،‬در‬ ‫کمیســیون چگونه‬ ‫است؟ افراد متقاضی‬ ‫صورتی هم که مشکلی وجود‬ ‫باید چه شرایطی را‬ ‫نداشت با تشکیل و فعالیت ان‬ ‫حزب برای یک سال موافقت‬ ‫داشته باشند؟‬ ‫م ی شــود‪ ،‬این فعالیت طی‬ ‫کمیسیون ماده ‪10‬‬ ‫یک سال زیر نظر وزارت کشور‬ ‫احزاب متشــکل از ‪ 6‬عضو‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫اصلی صاحب رای شــامل‬ ‫یعنی حزب مجوز موقت‬ ‫معاون سیاســی و مدیرکل‬ ‫فعالیت یک ساله م ی گیرد؟‬ ‫سیاســی وزارت کشــور‪ ،‬دو‬ ‫معموال در این یک سال مجمع عمومی باید بگذارد‬ ‫نماینده ناظر مجلــس‪ ،‬یک نماینده از قــوه قضائیه و یک‬ ‫تا انتخابات اعضای شــورای مرکزی انجام شود‪ ،‬البته ناظر‬ ‫نماینده از دادستانی اســت‪ ،‬البته نماینده وزارت اطالعات و‬ ‫این انتخابات کارشناس سیاسی وزارت کشور یا کمیسیون‬ ‫کارشناسان سیاسی وزارت کشور نیز در جلسات حضور دارند‪.‬‬ ‫ماده ‪ 10‬احزاب اســت‪ .‬ناظر در نهایت گــزارش خود را به‬ ‫روال تشــکیل یک حزب هم این طور است که متقاضیان‬ ‫کمیسیون ماده ‪ 10‬احزاب م ی دهد‪ ،‬در صورتی که مشکلی‬ ‫یک ســری فرم های ی ها را پر کرده و بعد چند نفر را به عنوان‬ ‫‪3‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫سیاست‬ ‫مثبت این است که به طور طبیعی یک بخشی از‬ ‫نیروهای طرفدار دولت را جذب م ی کنند و یک بخش نیروهای‬ ‫منتقد را از دست خواهند داد اما معتقدم جریان اصولگرا با یک‬ ‫روش معقول و منطقی باید خودش در صحنه باشد و به سمت‬ ‫و سوی ائتالف با هیچ ســلیقه ای نه با اصالح طلبان و نه با‬ ‫دولت نرود‪ .‬اگر برخی ســایق اصولگرایی به سوی ائتالف‬ ‫با بخشی از بدنه جریان حام ی دولت یا اصالح طلبان معتدل‬ ‫بروند‪ ،‬هر تعداد ســلیقه ای که باشند اسیب م ی بینند‪ ،‬حتی‬ ‫اگر تحلی ل شان این باشــد که با دولت ی ها یا بخش معتدل‬ ‫اصالحات ائتالف کنند چون در انتخابات انها برنده هستند‪،‬‬ ‫این تحلیل خیلی نزدیک به واقعیت نیست‪.‬‬ ‫الریجانی حامی تام دولت نیست‬ ‫‪41‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫وجود نداشته باشــد فعالیت حزب دنبال م ی شود‪ .‬تاسیس‬ ‫تشکل های صنفی و بازنشســتگی هم روالی دارد که یک‬ ‫سال به انها فرصت فعالیت داده م ی شود‪ ،‬بعد از یک سال انها‬ ‫فعالی ت شان را تمدید م ی کنند‪ .‬هم اکنون حدود ‪ 238‬حزب‬ ‫در کشور مجوز فعالیت دارند ولی کار حزبی در ای ران جدی‬ ‫گرفته نم ی شود چون تشکل های سیاسی در ایام انتخابات‬ ‫کرکره را باال م ی دهند و بعــد از انتخابات نیز کرکره فعالیت‬ ‫پایین را م ی کشند‪.‬‬ ‫متقاضیان تاسیس حزب برای هیات موسس‬ ‫حداکثر و حداقل چند نفر را باید معرفی کنند؟‬ ‫حداقل هفت و حداکثر ‪ 17‬نفر را باید معرفی کنند‪،‬‬ ‫البته معموال کف را در نظر م ی گیرند که رعایت شوند و زیاد‬ ‫روی سقف حساسیت وجود ندارد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫اخبار تایی د شده ای از داخل فراکسیون رهروان‬ ‫والیت اســت که اعضــای هیات رئیســه این‬ ‫فراکسیون تالش م ی کنند تا برای تاسیس حزب‬ ‫از وزارت کشــور مجوز بگیرند‪ ،‬چرا انها چنین‬ ‫تصمیمی دارند؟‬ ‫طرحی هم اکنون در مجلس پیگیری م ی شود که‬ ‫به نظر من بیشتر این پیگیری متاثر از بیرون است‪ .‬فارغ از‬ ‫این بحث طرح یادشده م ی گوید انتخابات مجلس سمت و‬ ‫سوی استانی پیدا کند مثال استان اصفهان که ‪ 20‬نماینده و‬ ‫حدود ‪ 17‬شهر کوچک و بزرگ دارد همه نمایندگانش در قالب‬ ‫استانی رای بیاورند‪ ،‬به عبارت بهتر نماینده شهری کوچک‬ ‫مثل نطنز‪ ،‬اردستان و نایین هم باید در ان شهر رای بیاورد و‬ ‫هم مردم استان به او رای دهند‪ .‬این به معنی ان است که ما‬ ‫داریم به سمت حزب ی شدن حرکت م ی کنیم گرچه در قانون‬ ‫اساسی نیامده که انتخابات روی ریل احزاب انجام شود اما‬ ‫افق چنین طرحی به تقویت جایگاه احــزاب م ی انجامد و‬ ‫این ای راد اســت‪ .‬علت اینکه فراکسیون رهروان عالقه دارد‬ ‫حزب شود این است که احساس م ی کند طرح استان ی شدن‬ ‫انتخابات مجلس رای مــی اورد‪ ،‬بناب راین م ی خواهد حزبی‬ ‫داشته باشد تا هنگام انتخابات در استان های مختلف فهرست‬ ‫بدهد‪ .‬من چند ای راد به طرح استان ی شدن انتخابات مجلس‬ ‫شورای اسالمی دارم؛ نخست انکه شهرستان های کوچک‬ ‫سخنگوی نمایندگ ی شــان را در نهاد قانونگذاری از دست‬ ‫م ی دهند‪ .‬دوم انکه بین نظام و مردم یک فاصله ای به وجود‬ ‫م ی اید‪ .‬االن مردم شــهرهای کوچک و روستاها سهل ترین‬ ‫مسئولی که م ی توانند در ان منطقه به او دسترسی پی دا کنند‬ ‫نماینده اســت چون حس م ی کنند وقت نماینده متعلق به‬ ‫انهاست بناب راین نماینده هم به سواالت و مشکالت موکلین‬ ‫خود پاسخ م ی دهد‪ .‬در حال حاضر وقتی مردم م ی ایند و طرح‬ ‫موضوع م ی کنند‪ ،‬حداقل اگر نماینده کاری هم از دســتش‬ ‫ب ر نیاید‪ ،‬یک تخلیه روانی انجام م ی دهــد و بعد مردم بلند‬ ‫م ی شــوند و م ی روند اما اگر انتخابات مجلس استانی باشد‬ ‫نمایندگان استان ها شــیوه ای همچون نمایندگان ته ران را‬ ‫پیش م ی گیرند یعنی دیگر نمایندگان شــهرهای کوچک‬ ‫خیلی انگیزه ندارند که کارهای ان شهر را دنبال کنند و به‬ ‫مردم پاسخ دهند‪.‬‬ ‫ضمن انکه استان ی شدن انتخابات با روح قانون اساسی‬ ‫مغایرت دارد چون قانون اساســی بر دسترسی اسان مردم‬ ‫به نماینده تصریح دارد ولی وقتی انتخابات مجلس حزبی‬ ‫شود‪ ،‬دیگر مردم دسترس ی شان به نماینده کمتر خواهد شد‪.‬‬ ‫همچنین به لحاظ امنیت ملی نیــز مالحظاتی وجود دارد‪،‬‬ ‫باالخره در اســتان های مختلف‪ ،‬اقوام گوناگون هستند‪ .‬در‬ ‫صورت استان ی شدن انتخابات مجبوریم استثنا قائل شویم‪.‬‬ ‫نکته دیگر از معایب این طرح انکه نمایندگان شــهرهای‬ ‫کوچک در عوض کرنش به مــردم‪ ،‬به یک اصحاب قدرت‬ ‫و ثروت باید پاسخگو شــوند‪ .‬به واقع نماینده دیگر نیازی‬ ‫نم ی بیند که ب رای مردم طرح برنامه کنــد‪ .‬البته در مقابل‬ ‫این معایب طرح استان ی شدن منفعتی هم دارد که نماینده‬ ‫انگیزه اش باالتر م ی رود و مل ی تر فکر م ی کند‪ .‬در ان صورت‬ ‫مشکالت یک حوزه انتخابیه متعلق به یک نماینده نخواهد‬ ‫بود‪ ،‬بلکه تمامی نمایندگان استان باید پاسخگوی مشکالت‬ ‫ان حوزه انتخابیه باشند‪ .‬حاال ب ر م ی گردیم به جواب این سوال‬ ‫اکه چرا اعضای شــورای مرکزی فراکسیون رهروان والیت‬ ‫م ی خواهند حزب تشکیل دهند؟ معتقدم امید دارند که طرح‬ ‫استان ی شدن انتخابات‪ ،‬قانون شود‪ .‬در کل فکر م ی کنم در‬ ‫کشور نیاز به تاسیس حزب رهروان والیت وجود ندارد چون‬ ‫‪ 238‬حزب هم اکنون مجوز فعالیت در عرصه سیاسی ای ران را‬ ‫دارند اما خیلی هم فعال نیستند‪ .‬از طرفی احزاب روی شان به‬ ‫سمت قدرت است‪ .‬وقتی اقای الریجانی قدرت دارد اعضای‬ ‫فراکسیون رهروان والیت هم عالقه مند هستند که دور اقای‬ ‫الریجانی جمع شوند و حزب تشکیل دهند‪ .‬طبعا وقتی اقای‬ ‫الریجانی قدرتش را از دست داد‪ ،‬غی ر منتظره نخواهد بود که‬ ‫فعالیت ان حزب هم متوقف شود‪ .‬در واقع دویست و سی و‬ ‫نهمین حزب غیرفعال کشور خواهد شد‪ .‬همچنین اگر طرح‬ ‫استان ی شدن انتخابات شکل قانونی پیدا نکند‪ ،‬در ان صورت‬ ‫فکر نم ی کنم اقای الریجانی هم دیگر عالقه ای به تاسیس‬ ‫حزب داشته باشد‪.‬‬ ‫اعضای شورای مرکزی فراکسیون رهروان والیت‬ ‫تا حاال در خواستی به کمیسیون ماده ‪ 10‬احزاب‬ ‫وزارت کشور دادند؟‬ ‫خیــر‪ ،‬اعضای شــورای مرکزی این فراکســیون‬ ‫صحب ت هایی کردند و م ی خواهنــد اقداماتی انجام دهند‬ ‫اما اراده تشکیل حزب مهم است‪ ،‬یعنی زمانی که به وزارت‬ ‫کشور بروند و فرم پر کردند‪.‬‬ ‫ب ا توجه به انکه اقای رحمان ی فضلی‪ ،‬وزیر کشور از‬ ‫نزدیکان اقای الریجانی‪ ،‬رئیس مجلس است به‬ ‫نظر شما چقدر طول م ی کشد که پروسه قانونی‬ ‫تاســیس این حزب و صدور مجوز فعالیت ان‬ ‫انجام شود؟‬ ‫معموال نباید بیشتر از شش ماه طول بکشد‪ ،‬وقتی‬ ‫کارشناس سیاسی وزارت کشور فرم های پ ر شده را م ی گیرد‬ ‫و پرونده را ب رای کمیســیون ماده ‪ 10‬احزاب م ی فرستد کار‬ ‫به دایره استعالمات ارجاع م ی شــود‪ ،‬از انجا که افراد هیات‬ ‫موسس حزب رهروان مشــهورند کار اســتعالم یکی دو‬ ‫ماه بیشــتر طول نم ی کشد وقتی جواب اســتعالم ها امد‬ ‫کمیسیون مجوز فعالیت را صادر م ی کند‪.‬‬ ‫تاکنون عرصه سیاسی کشــور فعالیت حزب‬ ‫دولت ی ســاز را تجربــه کرده اســت اما حزب‬ ‫مجلس ی ساز نداشتیم‪ .‬باتوجه به انکه عاقبت‬ ‫کارگزاران و مشارکت که دولت ی ساز بودند بعد از‬ ‫کنار رفتن دولت های متبوع انها مشخص است‬ ‫چون حاشی ه نشین شــدند به نظر شما حزب‬ ‫مجلس ی ساز جواب م ی دهد؟‬ ‫حزب قدرت ســاز فرق نم ی کند مجلس ی ساز باشد‬ ‫یا دولت ی ســاز‪ ،‬گرچه تاکنون حزب مجلســی نداشتیم اما‬ ‫این طور نبوده که چند فرد عادی بنشینند ب راساس مرامنامه‬ ‫و اساسنامه توافقی یک حزب تاسیس کنند و از نقطه صفر‬ ‫خود را به نقاط ‪ 20‬یا صد برســانند‪ .‬احزاب دولت ی ســاز دور‬ ‫رئی س جمهور وقت جمع م ی شدند اما حاال اعضای شورای‬ ‫مرکزی فراکسیون اصولگرایان رهروان والیت م ی خواهند‬ ‫حول محور اقــای الریجانی حزب تاســیس کنند یعنی‬ ‫مرکزیت با اقای الریجانی باشد بناب راین خیلی فرق نم ی کند‬ ‫حزب دولت ی ساز باشد با مجلس ی ساز چون یک شخصیت‬ ‫صاحب قدرت مرکز قرار م ی گیرد و بقیه دور او جمع م ی شوند‪.‬‬ ‫شورای مرکزی فراکســیون رهروان به نظر م ی رسد به این‬ ‫جمع بندی رسیده که اقای الریجانی ان قدرت الزم سیاسی‬ ‫را ب رای تشکیل حزب دارد‪.‬‬ ‫واقعا کارکرد یک فراکسیون م ی تواند ان باشد‬ ‫که در خارج از مجلــس حالت حزبی پیدا کند یا‬ ‫انکه ماهیتا ساختار تشکیالتی انها با یکدیگر‬ ‫متفاوت است؟‬ ‫در غرب اساس و کارکرد احزاب معموال از مجلس‬ ‫بیرون م ی اید چون در مجلس فرد نم ی تواند موثر باشــد‪،‬‬ ‫باید گروهی با هم ائتالف کنند تــا اراده خود را بر معادالت‬ ‫و وزن کشــی های داخل مجلس اعمال کنند‪ .‬در کل حزب‬ ‫مجلس ی ساز بهتر از حزب دولت ی ســاز است گرچه هر دو از‬ ‫بستر قدرت شــکل گرفته اند‪ .‬هدف فراکسیون رهروان از‬ ‫تشکیل حزب انتخاباتی است و به دالیلی این حس به وجود‬ ‫م ی اید که شخصیت و قدرت بودنشان بیشتر از بقیه است‪.‬‬ ‫به نظر شــما همه اعضای فراکسیون رهروان‬ ‫جذب این حزب م ی شوند؟‬ ‫بله معموال م ی ایند ولی خیلی به دستورات و مواضع‬ ‫حزبی پایبند نخواهند بود‪ .‬معموال تا انجا که من مجلس را‬ ‫م ی شناسم مجلس حزبی و فراکسیونی تصمیم نم ی گیرد‬ ‫مگر یک موضوعی باشــد که کمتر به عالیق یک نماینده‬ ‫مربوط باشد چون مردم بر مبنای می زان محرومی ت زدایی از‬ ‫شهرشان به یک نامزد رای م ی دهند بناب راین نامزد فراکسیون‬ ‫حزبی بودن ب رای شان اولویت انتخاب نیست‪.‬‬ ‫در کل معتقدم از انجا که احســاس و فرهنگ تعلق‬ ‫حزبی در ای ران شکل نگرفته‪ ،‬اگر هم همه اعضای فراکسیون‬ ‫رهروان عضو حزب شوند تا زمانی همراهی خواهند کرد که‬ ‫تصمیمات حزبی به نفع شان باشد‪ ،‬اگر به ضرر باشد معلوم‬ ‫نیســت که به مواضع ان پایبند بمانند‪ ،‬مگر در مسائل و‬ ‫موضوعات ویژه و خاص افراد به نظ رات تشکیالتی متعهد‬ ‫م ی مانند‪ .‬بهترین سیاستمداران کسانی هستند که جامعه‬ ‫را دوقطبی کنند‪ .‬در این صورت مثل کاری اســت که اقای‬ ‫روحانی انجام م ی دهد‪ .‬از مجلس ب رای وزیر پیشنهادی علوم‬ ‫رای خوبی گرفت ولی باز مجلس را مورد عتاب و خطاب قرار‬ ‫م ی دهد و نقد م ی کند تا گفتمان جامعه را دو قطبی کند و فضا‬ ‫را احساسی نگه دارد‪ .‬در چنین شرایطی اعضا به دستورات‬ ‫حزبی متعهد م ی مانند‪.‬‬ ‫فکر م ی کنید حزب اقای الریجانی چه رویکردی‬ ‫را پیش بگیرد؛ اعتدالی یا اصولگرایی؟‬ ‫اقای الریجانی شخصیت دانشمند و فاضلی است‬ ‫اما من جهت مشــخصی را از او ندیدم‪ ،‬وقتی نگاه م ی کند‬ ‫اصولگراها به یک مطلبی عالقه دارند یکی به میخ و یکی‬ ‫به نعل م ی زند‪ .‬اصول ثابتی را در روش مدیریت ی اش ندیدم؛‬ ‫گاهی با دولت خوب است و گاهی موارد خیر‪.‬‬ ‫اقای الریجانی با پایداری ها خوب نیست‪ .‬ایا در‬ ‫انتخابات م ی اید با پایداری ها و سایر اصولگراها‬ ‫ائتالف کند یا اینکه م ی رود بــا حامیان دولت و‬ ‫اعتدال ی ها وارد ائتالف م ی شود؟‬ ‫در صورتی که دولت با موفقیــت عمل کند اقای‬ ‫الریجانی حتما به ســمت دولت م ی رود چون ائتالفش با‬ ‫دولت موفق تر خواهد بود تا با پایداری ها‪.‬‬ ‫اقای باهنر مخالف تشکیل حزب رهروان است‪،‬‬ ‫چرا؟‬ ‫این مساله طبیعی به نظر م ی رسد‪ .‬اقای باهنر ذاتا‬ ‫عالقه دارد که احزاب زیادتر شوند ولی چون خودش به عنوان‬ ‫یک مبدع و ایجاد کننده حزب است و ریاست جبهه پیروان‬ ‫خط امام و رهبری را دارد م ی خواهد رهروان هم زیر ســایه‬ ‫جبهه پیروان قرار گیرد و انشعاب ایجاد نشود‪.‬‬ ‫اقای باهنر حامی اصلی ریاست اقای الریجانی بر‬ ‫مجلس هشتم و نهم بود‪.‬‬ ‫اقای باهنر نگاه به سیاســت م ی کند هرجا تعداد‬ ‫طرفداران یک ایده بیشــتر بود به همان ســمت م ی رود‪.‬‬ ‫البته اصولش همچون زاویه داشتن با اصالح طلبان را حفظ‬ ‫م ی کند ولی در وزنکشــی های سیاسی به دو طرف ماجرا‬ ‫نگاه م ی کند‪ .‬چون اقای باهنر مشــهور است با الریجانی‬ ‫حرکت م ی کند‪.‬‬ ‫احزابوشخصیت ها‬ ‫حزب ما‪ ،‬مجلس ساز نیست‬ ‫تو گوی مثلث با بهروز نعمتی‬ ‫گف ‬ ‫تشکیل خواهد شد‪.‬‬ ‫موضوع تاسیس و تشــکیل حزب از چه زمانی‬ ‫در فراکسیون اصولگرایان رهروان والیت مطرح‬ ‫شــد و ه م اکنون تصمی م گیری درباره ان در چه‬ ‫مرحله ای قرار دارد؟‬ ‫اقایان ناطق و نهاوندیان بــه این حزب اضافه‬ ‫م ی شوند؟‬ ‫این را باید از خود اقایان ناطق و نهاوندیان پرسید که‬ ‫به حزب اضافه م ی شوند یا خی ر‪.‬‬ ‫تقریبا از ‪ 9‬مــاه پیش عده ای از دوســتان به این‬ ‫جمع بندی رسیدند که در قالب یک کار تشکیالتی سیاسی‬ ‫کار را شروع کنند و از همان زمان جلسات درباره این موضوع‬ ‫اغاز و پیگیری شد‪.‬‬ ‫ایا با انها تاکنون جلسه داشتید؟‬ ‫من با یک سری از دوستان بیشتر دنبال ان هستیم‬ ‫که بتوانیم مرامنامه و اساســنامه را تدویــن کنیم‪ ،‬حتما‬ ‫دوستانی هم هســتند که با خیلی از عزیزان مشورت کنند‬ ‫ولی من جزو مشورت کنندگان نیستم‪.‬‬ ‫ه م اکنون در چه مرحله ای قرار دارید؟‬ ‫با توجه به بحث هایی که وجود دارد نظ رات دوستانی‬ ‫که تجربیاتی در این حوزه دارند و صاحب نظر هستند در حال‬ ‫جمع بندی است‪ ،‬همچنین تدوین اساســنامه و مرامنامه‬ ‫کارهایش دارد انجام م ی شود‪.‬‬ ‫کسانی بودند که با اقای ناطق مشورت کنند؟‬ ‫فعال در این باره نباید صحبت کرد‪ .‬حتما کسانی‬ ‫که قرار باشد مذاکره کنند وظیفه خود را انجام م ی دهند‪.‬‬ ‫اقای الریجانی عضویت حزب را م ی پذیرد؟‬ ‫چقدر روال اداری در وزارت کشور برای اخذ مجوز‬ ‫فعالیت فراکسیون رهروان طول م ی کشد؟‬ ‫ان شاءاهلل‪.‬‬ ‫درباره همیــن مولفه هایی که نــام بردید چه‬ ‫جم ع بندی انجام دادید؟‬ ‫خبر ندارم‪.‬‬ ‫فکر م ی کنم اخذ مجوز فعالیت ب رای حزب خیلی‬ ‫مشکل نیست‪ .‬بیشتر باید درباره می زان فراگیری‪ ،‬اثر بخشی‬ ‫و اثرگذاری این تشکل سیاسی به جمع بندی رسید‪.‬‬ ‫جلسات مختلفی را تاکنون تشکیل دادیم اما هنوز‬ ‫به ان جمع بندی نهایی نرسیدیم‪.‬‬ ‫میزان فراگیری حزب رهروان در کشــور چقدر‬ ‫خواهد بود؟‬ ‫فکر م ی کنــم باتوجه به تالش دوســتان می زان‬ ‫فراگیری حزب در کشور گسترده باشد‪ ،‬م ی کوشیم شرایطی‬ ‫فراهم شــود که طیف گسترده ای از دوســتان همفکر در‬ ‫صحنه های سیاسی را پوشــش دهیم تا این حزب مبنایی‬ ‫ب رای کار تشکیالتی در کشور باشد‪.‬‬ ‫ایا هدف فقط شرکت در انتخابات مجلس شورای‬ ‫اسالمی است؟‬ ‫ب رای تشکیل حزب قطعا مقطعی نگاه نم ی کنیم‪،‬‬ ‫ان شاءاهلل هدف تشکیل یک حزب پایدار و فراگیر است که‬ ‫بتواند مبنای تحولی ب رای نظام حزبی کشور باشد‪.‬‬ ‫تشکیل حزب فراگیر و پایدار هزینه مالی هنگفت‬ ‫دارد‪ ،‬هزینه ان را از کجا تامین م ی کنید؟‬ ‫باالخره هر کســی خربزه م ی خورد پای لرزش هم‬ ‫باید بایستند‪ ،‬خود افرادی که عضو حزب خواهند شد در بحث‬ ‫تامین منابع مالی نیز کمک م ی کنند ضمنا در قانون احزاب‬ ‫منابعی ب رای کمک دولت به احزاب پی ش بینی شده است که‬ ‫طبیعتا از ان منابع باید استفاده شود‪.‬‬ ‫اما یارانه احزاب که از زمان دولت گذشته تاکنون‬ ‫پرداخت نم ی شود‪.‬‬ ‫باالخره باتوجه به شــرایطی که وجــود دارد کار را‬ ‫پیش خواهیم برد‪.‬‬ ‫از جایگاه اقای الریجانی چقدر برای تامین منابع‬ ‫مالی حزب استفاده خواهد شد؟‬ ‫هواداران خیر‪ ،‬خود اعضای حزب این کار را انجام‬ ‫م ی دهند‪.‬‬ ‫ایا نمایندگان مجلس که عضو حزب م ی شوند در‬ ‫حوزه های انتخابیه خود دفتری به نام تشکیالت‬ ‫م ی زنند؟‬ ‫این طور نیست که خود این نمایندگان این کار را‬ ‫کنند‪ .‬شاید خیلی افراد در جاهای مختلف عالقه مند باشند‬ ‫این کار را انجام دهند‪.‬‬ ‫ایا در این حزب فقط اعضای فراکسیون رهروان‬ ‫والیت مجلس عضویت دارند؟‬ ‫خیر‪ ،‬فقط مجلسی نم ی شود‪ ،‬گستره فکری اش تا‬ ‫بیرون مجلس نیز ریشه خواهد داشت و افراد مختلفی را از‬ ‫جاهای مختلف جذب م ی کند‪.‬‬ ‫نتیجه تشــکیل احزاب دولت ی ســاز همچون‬ ‫کارگزاران و مشارکت را دیدیم‪ .‬فکر م ی کنید حزب‬ ‫مجلس ی ساز رهروان چه سرنوشتی را پیدا کند؟‬ ‫این حزب اصال مجلس ی ســاز نیست‪ ،‬یک تفکر‬ ‫است‪ .‬از ابتدای مجلس نهم بر مبنای نظ رات کف مجلس‬ ‫خارج از هیاهوی سیاسی و رســانه ای مجموعه ای در قالب‬ ‫فراکسیون تشکیل شــد و امروز نیز فارغ از هیاهوها حزب‬ ‫برای تشکیل حزب قطعا مقطعی نگاه‬ ‫نمی کنیم‪ ،‬ان شــاءالله هدف تشکیل‬ ‫یک حزب پایــدار و فراگیر اســت که‬ ‫بتواند مبنای تحولی برای نظام حزبی‬ ‫کشور باشد‬ ‫با توجه به بحث هایی که در کشــور است باید به‬ ‫این سمت و سو برویم که تشــکیالت حزبی داشته باشیم‪،‬‬ ‫اگر احزاب مسئولی ت پذیر باشند خیلی از مسائلی که امروز‬ ‫کشور با ان گریبانگیر است دیگر به وجود نخواهد امد‪ .‬این‬ ‫طور نخواهد شــد که یک شبه کســی بدون هیچ تجربه‬ ‫مدیریت اجرایی در راس هرم مدیریتی کشور قرار گیرد‪ .‬اگر‬ ‫احزاب با شناسنامه و ریشه دار داشته باشیم دیگر شاهد چنین‬ ‫مصادیقی نخواهیم بود‪.‬‬ ‫رابطه حزب رهروان بــا جبهه پیروان خط امام و‬ ‫رهبری چه خواهد بود؟‬ ‫حزب خــارج از جبهه پیروان خط امــام و رهبری‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫به جبهه پیروان خط امام و رهبری م ی پیوندید؟‬ ‫خیر‪ ،‬حزب مرامنامه و تشکیالت خاص خود را دارد‪.‬‬ ‫در جاهایی که ب راساس مصالح نظام و کشور نقاط مشترکی‬ ‫داشته باشیم با هم پیش م ی رویم‪ .‬جاهایی هم که افتراق نظر‬ ‫باشد قطعا نظ رات حزب دنبال خواهد شد‪.‬‬ ‫حزب رهروان با جبهه پیروان خط امام و رهبری‬ ‫چقدر اشتراک نظر و چه میزان افتراق دیدگاه دارد؟‬ ‫شاید در برخی نقاط اشتراک نظر داشته باشیم و در‬ ‫برخی نقاط نداشته باشیم‪.‬‬ ‫به جبهه پایــداری انقالب اســامی نزدیک تر‬ ‫هستید یا جبهه پیروان خط امام و رهبری؟‬ ‫حزب خیلی از مسائل سیاســی کشور را سفید یا‬ ‫سیاه نخواهد دید‪.‬‬ ‫حزب رهروان اعتدالگرا خواهد بود یا اصولگرا؟‬ ‫بیشترین هزینه اعتدال را فراکسیون رهروان والیت‬ ‫و اقای الریجانی پرداخت کردند و به جرات م ی توان گفت که‬ ‫اولین بحث های اعتدالی را ما در کشور مطرح کردیم و قطعا‬ ‫این تشکیالت حزبی اعتدالی خواهد بود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫یعنی هواداران نمایندگان در هر حوزه انتخابیه‬ ‫حزب را پشتیبانی مالی م ی کنند؟‬ ‫‪4‬‬ ‫بهروز نعمتی‪ ،‬ســخنگوی هیات رئیسه‬ ‫برئیس فراکسیون‬ ‫مجلس شورای اسالمی و نای ‬ ‫اصولگرایان رهروان والیت در گفت وگو با مثلث‬ ‫م ی گوید که حزب در راه تاســیس نزدیک به‬ ‫الریجانی حزبی مجل س ساز نیست‪.‬‬ ‫اقای باهنر و جبهه پیــروان خط امام و رهبری از‬ ‫حامیان اصلی ریاست اقای الریجانی بر مجلس‬ ‫بودند‪ .‬چه خالئی در این حمایت احســاس شد‬ ‫که اطرافیان اقای الریجانی ب ه دنبال تشــکیل‬ ‫حزب رفتند؟‬ ‫سیاست‬ ‫ما که اصال دنبال این موضوع نیستیم‪ ،‬خود اقای‬ ‫الریجانی هم دنبال این موضوع نیســت‪ .‬معتقدیم خیلی‬ ‫کارها را با گذشت و کمک اعضای حزب م ی توان شروع کرد‬ ‫و انجام داد‪.‬‬ ‫گفته م ی شود که اقای باهنر ‪ ،‬نایب رئیس مجلس‬ ‫شورای اسالمی و رئیس جبهه پیروان خط امام‬ ‫رهبری با تشــکیل این حزب مخالف است‪ ،‬ایا‬ ‫صحت دارد؟‬ ‫‪43‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫کبوتر به جای باز‬ ‫ظهور داعش اط رافیان اوباما را به جان هم انداخت‪ .‬از یک طرف چاک هگل طرفدار برخورد‬ ‫سخت تر و شدیدتر ایاالت متحده امریکا با رژیم بشار اسد و همچنین حضور بیشتر نظامی در‬ ‫منطقه خاورمیانه بود و از طرف دیگر سوزان رایس از گزینه های مرتبط با قدرت امریکا در حوزه‬ ‫دیپلماسی راهبردی استفاده م ی کرد‪ .‬همین اختالفات باعث شد که هگل س رانجام از پنتاگون‬ ‫خداحافظی و قدرت را به معاون سابق خود اشتون کارتر واگذار کند‪ .‬کارتر از طرفداران سیاست‬ ‫تعاملی و چندجانبه اوباما در صحنه های بی ن المللی و منطقه ای است‪.‬‬ ‫پروفسورهسته ای‬ ‫اشتون کارتر‪،‬منتقد جنگ ستارگان‪ ،‬رئیس پنتاگون شد‬ ‫بین الملل‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫‪1‬‬ ‫باراک اوباما‪ ،‬رئی س جمهور امریکا‪ ،‬اشــتون کارتر را‬ ‫ب رای جانشــینی چاک هگل‪ ،‬وزیر دفاع این کشور معرفی‬ ‫کرده است‪ ،‬این کار یک ماه پس از ان صورت م ی گیرد که‬ ‫هگل اعالم کرد قصد دارد از پست خود استعفا دهد‪ .‬به نظر‬ ‫م ی رسد تایید کارتر به اسانی و با مالیمت صورت گیرد‪ ،‬چرا‬ ‫که جمهوریخواهان اعالم کرده اند بــا انتخاب اوباما ب رای‬ ‫وزارت دفاع موافق هســتند‪ .‬پنج نکته زیــر را باید در مورد‬ ‫کارتر بدانیم‪:‬‬ ‫‪ -1‬او با وزارت دفاع کامال اشنایی دارد‪ .‬کارتر از اکتبر‬ ‫‪ 2011‬تا دســامبر ‪ 2013‬قائم مقام وزارت دفاع در دولت اوباما‬ ‫بود‪ .‬پیش از این نیز از اوریل ‪ 2009‬تا اکتبر ‪ ،2011‬معاون وزیر‬ ‫دفاع در زمینه اموزش‪ ،‬تکنولوژی و لجستیک بود و در این‬ ‫پســت «تالش های وزارت دفاع را در جهت تسریع تحقق‬ ‫نیازهای عملیاتی هدایت کرد؛ از جمله افزایش قدرت خرید‬ ‫این وزارتخانه و تقویت قدرت دفاعی کشور در ب رابر تهدیدات‬ ‫در حال ظهور»‪ .‬در سال ‪ 2013‬پس از اینکه اوباما‪ ،‬کارتر را به‬ ‫نفع چاک هگل از نامزدی تصدی پست وزارت کنار گذاشت‪،‬‬ ‫او وزارت دفاع را ترک کرد‪ .‬کارتــر در دولت کلینتون نیز در‬ ‫وزارت دفاع بود و به عنوان دســتیار وزیر در امور سیاســت‬ ‫امنیت بی ن الملل مشغول به کار‪.‬‬ ‫‪ -2‬کارتر که دارای دکترای فیزیک نظری است از این‬ ‫پیشینه ب رای انتقاد از رویای بلندپروازانه «جنگ ستارگان»‬ ‫رونالد ریگان‪ ،‬برنامه ای که بخشی از ان ب رای حمله لیزری‬ ‫از فضا به موشک های هسته ای روســیه برنامه ریزی شده‬ ‫بود‪ ،‬استفاده کرد‪.‬‬ ‫کارتر اوریل ‪ 1984‬زمانی که در موسســه تکنولوژی‬ ‫ماساچوست در نزدیکی بوستون بود گزارشی تحت عنوان‬ ‫«موشک دفاعی در فضا با انرژی هدایت شده» نوشت و در‬ ‫ان متذکر شد‪« :‬در هر صورت‪ ،‬جنگ افزارهای انرژی هدایت‬ ‫شده و سایر دستگاه ها با مشخصات مورد نیاز ب رای مرحله‬ ‫تقویت موشــک های قاره ای هنوز در ازمایشــگاه ساخته‬ ‫نشــده اند‪ ،‬بلکه کاری که صورت گفته بسیار ضعی ف تر از‬ ‫ان و مناسب جای گیری در سیستم دفاعی کامل است‪».‬‬ ‫‪ -3‬او همچنین اســتاد دانشــگاه هاروارد بود‪ .‬کارتر‬ ‫مدیریت مرکــز امور علمی و بی ن المللی مدرســه جان اف‬ ‫کندی دانشگاه هاروارد‪ ،‬دانشــکده مربوط به امور دولتی را‬ ‫ب ر عهده داشت‪ .‬او همچنین رئیس شورای نویسندگان این‬ ‫مدرسه در حوزه امنیت بی ن الملل بود‪.‬‬ ‫‪ -4‬او ب رای اولین بار خواســتار حمله به کره شمالی‬ ‫شد‪ .‬در سال ‪ ،2006‬کارتر اعالم کرد در صورتی که این کشور‬ ‫انزواطلب برنامه هسته ای خود را متوقف نکند باید موشک‬ ‫دوربرد تائپودونگ کره شمالی نابود شود‪ .‬کارتر در مقاله ای‬ ‫مشترک با ویلیام پری‪ ،‬وزیر دفاع سابق‪ ،‬در واشنگتن پست‬ ‫نوشت‪« :‬ایاالت متحده باید فورا قصد خود را ب رای حمله و‬ ‫نابود کردن موشک تائپودونگ کره شمالی اشکار کند‪ ،‬پیش‬ ‫از اینکه این موشک بتواند شــلیک شود‪ .‬این کار م ی تواند‬ ‫مثال با شلیک یک موشــک کروز از یک زیردریایی حامل‬ ‫کالهکی با قدرت انفجاری باال صورت گیــرد‪ .‬اتخاذ این‬ ‫تصمیم ب رای رئی س جمهور [جورج دبلیو] بوش سخت است‪.‬‬ ‫این کار بدون شک ریس ک هایی به همراه دارد اما خطر ادامه‬ ‫انفعال در ب رابر کره شمالی بیشتر خواهد بود‪».‬‬ ‫‪ -5‬کارتر موافق افزایش نیروهــای نظامی در ع راق‬ ‫بود‪ ،‬چیزی که او را هم جهت با لئون پانه تا‪ ،‬ســلف هگل‪،‬‬ ‫قرار م ی دهد که به نوشته واشنگتن پست گفته بود که عدم‬ ‫تمایل اوباما به تقویت نیروهای نظامی در ع راق بعد از سال‬ ‫‪ 2011‬باعث سربراوردن داعش شد‪.‬‬ ‫منبع‪ :‬ای بی تایمز‬ ‫کارتر از سیاست گفت وگو با‬ ‫ایران حمایت م ی کند‬ ‫امیرعلیابوالفتحدرگفت وگو‬ ‫بامثلث‬ ‫رابرت گیتس دوم‬ ‫گسل سیاه و سفید‬ ‫ایاکارترم ی تواندبهحلقه‬ ‫نزدیکاناوبامانفوذکند؟‬ ‫ام ریکا در حوزه های مذهبی و‬ ‫نژادی پاک سازی م ی شود‬ ‫سایه اوباما‬ ‫سوزان رایس چه نقشی درکابینه امنیتی امریکا دارد؟‬ ‫ی مداخله نظامی مستقیم‬ ‫ رایس حام ‬ ‫همچنین جمهوریخواهان معتقدند که سوزان رایس‬ ‫ان چنان که باید‪ ،‬طرفدار اســرائیل به ویژه در سازمان ملل‬ ‫متحد نبوده اســت‪ .‬بیرون رفتن رایــس از مجمع عمومی‬ ‫سازمان ملل در زمان سخنرانی بنیامین نتانیاهو ب رای خوردن‬ ‫ناهار در نشست ساالنه سران کشــورهای عضو از مواردی‬ ‫اســت که باعث انتقاد شــدید جمهوریخواهان از وی شد‪.‬‬ ‫عالوه بر این‪ ،‬رژیم صهیونیستی در سه سال اخیر بیشترین‬ ‫محکومی ت ها را در شورای حقوق بشر سازمان ملل داشته که‬ ‫این هم به پای رایس و ضعف او در حمایت کامل از اسرائیل‬ ‫نوشته شده است‪.‬‬ ‫نمایندگان حزب جمهوریخواه عــاوه بر این رایس‬ ‫را به داشــتن موضعی نرم در قبال ایــران متهم م ی کنند‪.‬‬ ‫جمهوریخواهــان م ی گوینــد او در دوره فعالیت خود تنها‬ ‫موفق شده یک قطعنامه علیه ای ران را در ژوئن سال ‪ ۲۰۱۰‬با‬ ‫کمترین ارا در مقابل چندین قطعنامه تصویب شده در دوره‬ ‫بوش به دست اورد و این یک نکته منفی بزرگ از نظر انها‬ ‫به حساب م ی اید‪.‬‬ ‫در عین حال رایس مخالف اعمال تحریم های بیشتر‬ ‫علیه ای ران در برهه کنونی است‪ .‬در این رابطه تضاد پی رامون‬ ‫نحوه تعامل با مذاکرات هسته ای ای ران از درگیری لفظی بین‬ ‫دولت دموکرات باراک اوباما رئی س جمهوری ایاالت متحده‬ ‫با جمهوریخواهان‪ ،‬که از اوایل ماه اینده صاحب اکثریت در‬ ‫قوه مقننه امریکا م ی شوند‪ ،‬فراتر رفته و پس از تمدید هفت‬ ‫ماهه این گفت وگوها‪ ،‬به اختالف بین کاخ سفید و یکی از‬ ‫سناتورهای ارشد دموکرات نیز کشــیده شده است‪ .‬نشریه‬ ‫امریکایی «فارین پالسی» در مقاله ای به تضاد رویکرد بین‬ ‫کاخ سفید دموکرات و هم حزب ی های ان در کنگره‪ ،‬پی رامون‬ ‫حل مساله هسته ای ای ران نوشت که سناتور دموکرات باب‬ ‫منندز‪ ،‬خواستار گذراندن الیحه جدیدی است که تحریم های‬ ‫اعمال شده علیه ای ران را تشدید کند‪ ،‬در حالی که کاخ سفید‬ ‫پیش از این اعالم کرده در صورت چنین اقدامی‪ ،‬مذاکرات‬ ‫از میسر کنونی ان خارج خواهد شد‪ .‬در دفاع از رویکرد دولت‬ ‫و اینکه اعمال تحریم ها‪ ،‬بیشــتر موجب از هم پاشیدگی‬ ‫گفت وگوها م ی شود‪ ،‬ســوزان رایس مشــاور امنیت ملی‬ ‫امریکا م ی گوید‪« :‬در این صورت‪ ،‬ائتالف بین اعضای گروه‬ ‫‪ 5+1‬شکسته خواهد شد‪ .‬جامعه بی ن المللی ایاالت متحده‬ ‫را به جای ای ران مقصر فروپاشی مذاکرات خواهد دانست و‬ ‫ای ران ی ها به این نتیجه م ی رسند که مذاکره روش دستیابی‬ ‫به راه حل نیست‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫در رابطه با رایس م ی گویند که او مشهور به طرفداری‬ ‫از دخالت مســتقیم نظامی در کشورهای دیگر است‪ .‬گفته‬ ‫م ی شــود در زمان نزدیک شــدن نیروهای معمر قذافی به‬ ‫بنغازی‪ ،‬در جلسه شورای امنیت ملی امریکا با وجود مخالفت‬ ‫رابرت گیتس‪ ،‬وزیر دفاع وقت امریکا با دخالت نظامی‪ ،‬رایس‬ ‫اعالم کرد که م ی تواند قطعنامه دیگری را ب رای گســترش‬ ‫حمالت به لیبی در سازمان ملل به دســت اورد‪ .‬به همین‬ ‫خاطر رایس به عنــوان فردی طرفدار مداخله نیز شــناخته‬ ‫م ی شود؛ شــهرت رایس به عنوان فردی که قائل به مداخله‬ ‫نظامی اســت به مقاله ای باز م ی گردد که وی در سال ‪2006‬‬ ‫به اتفاق انتونی لیک‪ ،‬مشاور ســابق امنیت ملی امریکا و‬ ‫دونالد پین جمهوریخواه نوشتند‪ .‬این مقاله خواستار انجام‬ ‫حمالت هوایی علیه هواپیماها‪ ،‬فرودگاه های نظامی و سایر‬ ‫قرارگاه های نظامی سودان شده بود تا از این طریق سودان‬ ‫مجاب به پذیرش حافظان صلح بی ن المللی در سودان شود‪.‬‬ ‫همان طور که ذکر شد ســوزان رایس‪ ،‬در قضیه لیبی‬ ‫از مدافعان اصلی حمــات هوایی ناتو ب رای ســرنگونی‬ ‫حکومت قذافی بــود‪ .‬در جایگاه ســفیر ایاالت متحده در‬ ‫سازمان ملل‪ ،‬وی مخالف دخالت نظامی امریکا در سوریه‪،‬‬ ‫که ارتشی بسیار قوی تر با سیستم های ضدهوایی پیشرفته‬ ‫و سالح های شیمیایی در اختیار دارد‪ ،‬بوده است‪ .‬رایس در ماه‬ ‫سپتامبر گفت‪« :‬کســانی که فکر م ی کردند من قرار است‬ ‫اتش بیار معرکه و مشتاقانه پیگیر دخالت نظامی باشم‪ ،‬من‬ ‫را نشناخته اند‪ .‬نم ی شود ب رای حل همه بحران از یک روش‬ ‫یکسان استفاده کرد‪ ».‬اما در همان زمان کاندیدا شدنش ب رای‬ ‫وزارت خارجه بسیاری مخالف انتقادهایی بودند که به رایس‬ ‫وارد م ی شد؛ رابرت کیگان‪ ،‬یکی از ناظ ران جمهوریخواه نیز‬ ‫از منتقدان خواسته بود تا کمی کوتاه بیایند‪ .‬وی م ی گوید‪:‬‬ ‫«اینکه رایس باید به خاطــر صحب ت هایی که در تلویزیون‬ ‫ی ایران و منتقد اسرائیل!‬ ‫ حام ‬ ‫مساله مهم دیگر این است که رایس ب رای اوباما فردی‬ ‫محترم و قابل قبول است و رئی س جمهوری به طور قطع از‬ ‫کار کردن با چنین فردی لذت خواهد برد‪ .‬رایس در سال ‪2008‬‬ ‫میالدی نیز از جمله مشاوران ارشد اوباما در زمینه سیاست‬ ‫خارجی بود‪ .‬همه اینها گواهی بر اعتمــاد عمیق اوباما به‬ ‫رایس اســت و ب رای مردی که در واگذاری مسئولی ت ها به‬ ‫دیگران مشــکل دارد‪ ،‬پیدا کردن فردی کــه م ی تواند به او‬ ‫اعتماد کامل داشته باشد‪ ،‬مساله کوچکی نیست‪ .‬در زمان‬ ‫معرفی او به عنوان کاندیــدای وزارت خارجه این عقیده هم‬ ‫بین الملل‬ ‫‪2‬‬ ‫ســوزان الی زابت رایــس‪ ،‬نماینده دائمــی امریکا در‬ ‫ســازمان ملل و معتمد باراک اوباما‪ ،‬دارای دکترای دانشگاه‬ ‫اکســفورد و دانش اموخته دانشگاه استنفورد است‪ .‬دو سال‬ ‫پیش و همزمان با انکه ســوزان رایس از طرف باراک اوباما‬ ‫به عنوان گزینه ای ب رای تصدی وزارت خارجه و جانشــینی‬ ‫هیالری کلینتون معرفی شد‪ ،‬نظر بســیاری از رسانه ها و‬ ‫صاحبنظ ران را به خود جلب کــرد‪ .‬از رایس به عنوان حامی‬ ‫ اصلی حمله نظامی به لیبی یاد م ی کنند و همچنین برخی‬ ‫جمهوریخواهان معتقدند که سوزان رایس ان چنان که باید‬ ‫طرفدار اسرائیل به ویژه در سازمان ملل متحد نبوده است‪.‬‬ ‫با وجودی که ان زمان احتمال انتخاب شــدن رایس‬ ‫به عنوان وزیر خارجه کابینه اوباما خیلی قوت گرفته بود اما‬ ‫ســرانجام دو روز مانده به معرفی جان کری‪ ،‬سوزان رایس‪،‬‬ ‫نماینده امریکا در سازمان ملل انصراف خود از تصدی پست‬ ‫وزارت خارجه امریکا را اعالم کرد‪ .‬یک نکته جالب در رابطه‬ ‫با رایس این است که او با وجودی که با کاندولی زا رایس‪ ،‬نام‬ ‫خانوادگی مشترک دارد و هر دو نیز سیاهپوست هستند اما‬ ‫هیچ نسبتی با هم ندارند‪.‬‬ ‫راجع به حمالت یازده ســپتامبر بنغازی در تلویزیون انجام‬ ‫داد‪ ،‬رد صالحیت شــود‪ ،‬به نظر من ناعادالنه اســت‪ ».‬وی‬ ‫در مقاله اش در واشنگتن پســت در این رابطه اورده است‪:‬‬ ‫«من شــواهد قانع کننده ای مبن ی بر تایید این فرضیه که‬ ‫صحب ت های رایس در تالش ب رای مخف ی کردن یک حمله‬ ‫تروریستی بوده است مشاهده نکرده ام‪ .‬از انجایی که رایس‬ ‫ان حرف ها را بر پایه اطالعات ارائه شده از سوی سیا زده است‪،‬‬ ‫باعث ب ی اعتباری فرضیه فوق م ی شود‪».‬‬ ‫ مشاور امین رئی س جمهور‬ ‫‪45‬‬ ‫بین الملل‬ ‫وجود داشت که جمهوریخواهان به هیچ عنوان دل خوشی‬ ‫از اینکه یک رئی س جمهور سیاهپوست‪ ،‬یک وزیر امور خارجه‬ ‫سیاهپوست هم در کابینه خود داشته باشد‪ ،‬ندارند‪ .‬همچنین‬ ‫رایس در ارتباط با رسانه های اجتماعی بسیار باهوش و دانا‬ ‫است و به خوبی م ی داند که چگونه با دیوان ساالری حاکم بر‬ ‫امریکا مقابله کند‪ .‬او م ی داند که حتی به بهای بازی با اتش‬ ‫باید با رسانه ها تعامل داشته باشد‪.‬‬ ‫در نهایت پس از انکه قضیه انتخاب رایس به عنوان‬ ‫وزیر خارجه منتفی شد او در سمت مشاور امنیت ملی اوباما‬ ‫منصوب شد‪ .‬در واقع با کناره گیری توماس دانیلون از سمت‬ ‫مشــاور امنیت ملی باراک اوباما‪ ،‬ســوزان رایس جای او را‬ ‫گرفت‪ .‬مشاورت امنیت ملی یکی از مهمترین پس ت ها در‬ ‫سیاست خارجی امریکاست و خانم رایس از مدت ها پیش‬ ‫به عنوان کاندیدای این پست در نظر گرفته شده بود‪ .‬وی در‬ ‫ابتدای ســال ‪ 2013‬به عنوان انتخاب اول اوباما ب رای پست‬ ‫وزارت خارجه مطرح شــده بود‪ ،‬اما با مخالفت های زیادی از‬ ‫سوی جمهوریخواهان روبه رو شــد‪ .‬مخالفان دولت اوباما‬ ‫معتقدند که خانم رایس در جریان حمله تروریستی خونبار‬ ‫به کنسولگری امریکا در بنغازی‪ ،‬اطالعات غلطی در اختیار‬ ‫افکار عمومی گذاشته است‪ .‬به دلیل همین انتقادات بود که‬ ‫سوزان رایس از لیســت نامزدهای پست وزارت خارجه کنار‬ ‫گذاشته شد‪ .‬کنســولگری امریکا در بنغازی لیبی سپتامبر‬ ‫‪ ۲۰۱۲‬مورد حمله تروریستی قرار گرفت و در جریان این حمله‬ ‫سفیر امریکا به طرز فجیعی به قتل رسید‪.‬‬ ‫باند نولیبرال ها‬ ‫بین الملل‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫ نقش رایس در برکناری هگل‬ ‫راجع به برکناری چاک هگل بسیاری از نقش سوزان‬ ‫رایس صحبت م ی کنند و معتقدند قفسی که سوزان رایس‬ ‫ان را اداره م ی کند و ب راســاس گزارش ها همه امور سیاست‬ ‫خارجی و دفاعی امریکا را در دست دارد و پشت درهای بسته‬ ‫خود به تنهایی امور را هدایت م ی کند‪ ،‬در این اتاق فکر بسته‪،‬‬ ‫چاک هگل جایی نداشت!‬ ‫اما واقعیت ان اســت از زمانی که وزیــر دفاع امریکا‬ ‫انتخاب شد‪ ،‬روابط میان هگل و تیم امنیت ملی که با باراک‬ ‫اوباما رئی س جمهوری امریکا در کاخ سفید همکاری م ی کردند‬ ‫روابط تیــره ای بود‪ .‬با تشــدید بمباران در ع راق و ســوریه‬ ‫مشکالت هگل افزایش پیدا کرد‪ .‬مسئوالن امریکایی اگاه‬ ‫به روابط هگل با دولت اوباما از روند تیرگی رو به فزونی روابط‬ ‫میان وزارت دفاع در سایه وجود هگل و کاخ سفید خبر دادند‪،‬‬ ‫هرچند به اعتقاد انها این وضعیت درباره رابطه خود اوباما با‬ ‫هگل مصداق نداشت‪ .‬با وجود اینکه کاخ سفید کوشید که‬ ‫کنار زدن ناگهانی هگل را اقدامی توافقی با اوباما نشان دهد‬ ‫اما به اعتقاد مسئوالن سلسله مشکالت انباشته شده میان‬ ‫کاخ سفید و هگل به ویژه درخواســت هگل در برهه اخیر‬ ‫ب رای اتخاذ استراتژی مشخ ص تر در قبال مقابله با داعش‬ ‫در ع راق و ســوریه را عامل اصلی م ی دانند همان طور که از‬ ‫یادداشــت های محرمانه این گونه ب ر م ی اید‪ .‬تصمیم تغییر‬ ‫هگل به دنبال یادداشت ویژه در ماه گذشته هگل با سوزان‬ ‫رایس‪ ،‬مشــاور اوباما در امور امنیت ملی کــه در ان درباره‬ ‫استراتژی دولت امریکا در سوریه اب راز تردید کرده بود‪ ،‬رخ داد‪.‬‬ ‫در این یادداشت هگل بر ضرورت توضیح نیات درباره بشار‬ ‫اسد‪ ،‬رئی س جمهوری سوریه مجادله م ی کند‪ .‬به اعتقاد یک‬ ‫مسئول در کنگره که نامش را فاش نکرد‪ ،‬هگل در سیاست‬ ‫اوباما در تکی ه کردن بر حمالت هوایی به تنهایی علیه داعش‬ ‫در ع راق و ســوریه و عدم به کارگیری نیروی زمینی امریکا‬ ‫اب راز تردید کرده بود‪ .‬همچنین پــس از چاک هگل اکنون‬ ‫تمام چشم ها به ســمت جان کری خیره شده است و اینکه‬ ‫ایا ممکن اســت تصور کنیم روزی همین شیوه دامنگیر‬ ‫افراد دیگری از اعضای کابینه اوباما مثل جان کری شــود؟‬ ‫به خصوص که اخباری به گوش م ی رسد که م ی گوید اوباما‬ ‫به این فکر م ی کند که او را نیز تغییر دهد‪.‬‬ ‫سوزان رایس و اشتون کارتر طرفدار بازسازی تاکتیکی‬ ‫روابط سوریه و امریکا هستند‬ ‫ابراهیم متقی‬ ‫استاد دانشگاه تهران‬ ‫‪3‬‬ ‫معرفی اشتون کارتر به عنوان وزیر دفاع ایاالت متحده‬ ‫در سال ‪ 2015‬به سنای امریکا انجام گرفته است‪ .‬نامبرده در‬ ‫زمره تکنوکرات هایی محسوب م ی شود که دارای اندیشه های‬ ‫راهبردی است‪ .‬شاید بتوان مشابهت های زیادی بین اشتون‬ ‫ کارتر و رابرت گیتس مشــاهده کرد‪ .‬هر دو انان ب رای دوران‬ ‫خاصی در نهادهــای امنیتی و راهبــردی امریکا فعالیت‬ ‫داشــته اند‪ .‬از ســوی دیگر انان ارتباط موثری با حوزه های‬ ‫دانشــگاهی و مراکز علم ی داشــتند و در زمره کارگزاران‬ ‫راهبردی و تکنوکرات هایی محسوب م ی شوند که از اعتبار‬ ‫تکنیکی موثری در ساختار سیاسی امریکا برخوردار شده اند‪.‬‬ ‫ویژگ ی های فردی اشــتون کارتــر از وی تکنوکراتی‬ ‫ساخته که دارای رویکرد تحلیلی درباره موضوعات راهبردی‬ ‫ی اشتون کارتر را‬ ‫اســت‪ .‬حاصل فعالی ت های اجرایی و علم ‬ ‫م ی توان انتشار ‪ 11‬جلد کتاب و ‪ 100‬مقاله علمی‪ ،‬پژوهشی‬ ‫دانست‪ .‬کارتر مبانی اصلی تحلیل راهبردی خود را ب راساس‬ ‫تئوری های فیزیک اغاز کرده اســت‪ .‬بعد از ان وارد عرصه‬ ‫اندیشه سیاسی گردیده و پایان نامه کارشناس ی ارشد خود را‬ ‫درباره «قرون وســطی در متون التین راهب ه های قرن ‪»12‬‬ ‫منتشــر کرده اســت‪ .‬بعد از ان ب رای ادامه تحصیالت به‬ ‫اکسفورد م ی رود و در انجا فعالی ت های علمی و اکادمیک‬ ‫خود را بار دیگر در حوزه فیزیک نظری ادامه م ی دهد‪ .‬پیوند‬ ‫فیزیک‪ ،‬اندیشه سیاســی و موضوعات راهبردی از اشتون‬ ‫ کارتر‪ ،‬تکنوکراتی ســاخته که دارای قابلی ت های ویژه ای در‬ ‫حوزه راهبردی گردیده و تالش دارد تا چنین عرصه هایی را به‬ ‫موضوعات راهبردی ایاالت متحده پیوند دهد‪.‬‬ ‫روی دیگر سکه در انتصاب اشــتون کارتر مربوط به‬ ‫استعفای چاک هگل اســت‪ .‬کارتر قرار بود بعد از استعفای‬ ‫لئون پانه تا به عنوان وزیر دفاع در ایاالت متحده ایفای نقش‬ ‫ک هگل‬ ‫نماید‪ .‬اما رفاقت های قدیمی اوباما‪ ،‬جان کری و چا ‬ ‫ب هگل گردید‪ .‬به همین دلیل‬ ‫در مجلس سنا منجر به انتصا ‬ ‫است که اشتون کارتر پست وزارت دفاع را رها کرده و بار دیگر‬ ‫وارد عرصه دانشگاهی شد‪ .‬روابط اشــتون کارتر با سوزان‬ ‫رایس مربوط به دورانی است که انان نقش های متفاوتی را در‬ ‫حوزه های دانشگاهی و اجرایی ایاالت متحده ایفا م ی کردند‪.‬‬ ‫یکی از دالیل استعفای چاک هگل را م ی توان اختالف نظر‬ ‫گسترده وزیر دفاع با سیاست های اوباما و شورای امنیت ملی‬ ‫ایاالت متحده درباره ع راق‪ ،‬سوریه و ای ران دانست‪.‬‬ ‫ی هگل‬ ‫ نقش سوزان رایس در استعفا ‬ ‫سوزان رایس همانند کاندولی زا رایس در کابینه جورج‬ ‫بوش از جایگاه محوری در شــورای امنیــت ملی امریکا‬ ‫برخوردار است‪ .‬افراد یادشــده دارای رویکرد امنی ت گرا بوده‬ ‫و تــاش دارند تــا از راهبردهای معطوف به دیپلماســی‬ ‫اجبار به نتایج امنیتی نایل گردند‪ .‬حمایت ســوزان رایس از‬ ‫ک هگل دارد‪ .‬به‬ ‫اشتون کارتر ریشــه در تضادهای وی با چا ‬ ‫همین دلیل است که نامه چاک هگل به رایس درباره اینده‬ ‫سیاست امنیتی امریکا در ســوریه را منتشر کرده و به این‬ ‫ترتیب زمینه استعفای هاگل را ایجاد کرد‪.‬‬ ‫هگل بر ضرورت اقدام پرشدت علیه دولت بشار اسد‬ ‫تاکید داشته و به این جمع بندی رسید که مقابله با داعش‪،‬‬ ‫منجر به تغییر در استراتژی امنیتی امریکا در سوریه گردیده‬ ‫اســت ‪ .‬هگل همچنین این موضوع را به سوزان رایس اب راز‬ ‫داشته بود که شــورای امنی ت ملی امریکا و رئی س جمهور‬ ‫سوزان رایس را م ی توان متقاعدسازی نماینده روسیه و چین‬ ‫در شورای امنیت ب رای تصویب قطعنامه ‪ 1929‬علیه ای ران و‬ ‫قطعنامه ای ب رای انجام عملیات نظامی علیه قذافی در لیبی‬ ‫دانست‪ .‬با توجه به چنین فرایندی‪ ،‬این سوال مطرح م ی شود‬ ‫که باراک اوباما ب راساس چه راهبردهایی از سوزان رایس ب رای‬ ‫مشاور امنیت ملی رئی س جمهور امریکا استفاده کرده است؟‬ ‫از سوی دیگر م ی توان این پرسش را مطرح کرد که باتوجه‬ ‫به تجربه سازمانی و راهبردی سوزان رایس در سازمان ملل‬ ‫متحد‪ ،‬نامبرده از چه الگوهایی بــرای مدیریت بحران های‬ ‫منطقه ای و بی ن المللی در سیاست جهانی استفاده خواهد‬ ‫کرد؟ پاسخ به چنین سواالتی صرفا در شرایطی امکان پذیر‬ ‫اســت که درک نســبتا دقیقی از ویژگ ی های شخصیتی‪،‬‬ ‫رویکــرد و مطلوبی ت های راهبردی ســوزان رایس تنظیم‬ ‫و تبیین گردد‪ .‬جدال بــا چاک هگل را م ی تــوان یکی از‬ ‫شاخ ص های اصلی شــخصیت بوروکراتیک سوزان رایس‬ ‫دانست‪ .‬نامبرده توانست شــرایطی را ایجاد کند که زمینه‬ ‫ب رای اعاده بازیگرانی به وجود اید که از موقعیت بوروکراتیک‬ ‫در ساختار دفاعی برخوردار بوده و اگر چه اشتون کارتر هی چ گاه‬ ‫لباس نظامی نداشته‪ ،‬اما همواره دارای نگرش راهبردی بوده‬ ‫و تضادهایی را با ساختار بوروکراتیک محافظه کار پیگیری‬ ‫کرده است‪ .‬به همین دلیل است که سوزان رایس ترجیح داد‬ ‫تا زمینه فعالیت اشتون کارتر را در ساختار دفاعی و راهبردی‬ ‫امریکا ایجاد کند‪ .‬ماموریت جدید سوزان رایس را م ی توان‬ ‫به عنوان بخشی از سیاســت راهبردی جدید ایاالت متحده‬ ‫ب رای موازنه گرایی و چندجانب ه گرایی در سیاســت جهانی‬ ‫به ویژه در برخورد با تهدیدات و مخاط رات بی ن المللی ب رای‬ ‫منافع ملی امریکا دانســت‪ .‬موضوع ای ران‪ ،‬ســوریه‪ ،‬ع راق‪،‬‬ ‫افغانستان‪ ،‬ســپ ر دفاع موشــکی‪ ،‬اینده ناتو‪ ،‬تاکتی ک های‬ ‫کنش مرحله ای‪ ،‬منطقه پرواز ممنوعه در سوریه و چگونگی‬ ‫سازماندهی دولت فلسطینی را م ی توان در زمره فعالی ت های‬ ‫سوزان رایس در سمت مشاور عالی امنیت ملی امریکا در دور‬ ‫دوم ریاست جمهوری باراک اوباما دانست‪.‬‬ ‫ن کارتر در ارتباط با ایران‬ ‫ رویکرد اشتو ‬ ‫اشــتون کارتر همواره در زمره کارگزارانی بوده است‬ ‫که بر ضرورت کاربرد شدت عمل علیه کشورهایی همانند‬ ‫کره شــمالی تاکید داشته اســت‪ .‬به عبارت دیگر م ی توان‬ ‫شرایطی را مشاهده کرد که نشان م ی دهد رابطه اشتون کارتر‬ ‫با مجلس سنا و نمایندگان اینده امریکا که فعالیت خود را از‬ ‫‪ 21‬ژانویه ‪ 2011‬اغاز م ی کنند‪ ،‬در حال بازسازی است؛ روندی‬ ‫که نشان م ی دهد دولت و کنگره به تفاهم راهبردی در ارتباط‬ ‫با دیپلماسی هسته ای ای ران نائل خواهند شد‪.‬‬ ‫اشــتون کارتر در دورانی که به عنــوان معاون لئون‬ ‫پانه تا در وزارت دفــاع ایاالت متحده ایفای نقش م ی کرد‪ ،‬بر‬ ‫ضرورت انجام حمله پی ش دستانه علیه تاسیسات هسته ای‬ ‫کره شمالی تاکید داشــت‪ .‬چنین افرادی م ی توانند اعتماد‬ ‫کنگره را به دســت اورند‪ .‬از سوی دیگر اشــتون کارتر قادر‬ ‫خواهد بود تا موضوعات منطقه ای در روابط امریکا و روسیه‬ ‫را بازسازی نماید‪.‬‬ ‫چنین نگرشــی بــه مفهوم ان اســت کــه رویکرد‬ ‫تکنوکراتیک م ی تواند زمینه های الزم ب رای ایجاد توازن در‬ ‫روابط راهبردی امریکا‪ ،‬روسیه و اتحادیه اروپا را به وجود اورد‪.‬‬ ‫از سوی دیگر انتصاب اشــتون کارتر م ی تواند روابط دولت‬ ‫و کنگره در ارتباط با موضوعاتی همانند افغانســتان‪ ،‬ع راق‪،‬‬ ‫سوریه و ای ران را ب راساس اعتماد متقابل فراهم سازد‪.‬‬ ‫ نتیج ه گیری‬ ‫اگرچه بخشــی از فعالیت بوروکراتیک اشتون کارتر‬ ‫مربوط به حوزه های اکادمیک اســت‪ ،‬اما نامبرده هیچ گاه‬ ‫فعالیت و مطالعات راهبردی خود را حاشی ه ای نکرده است‪.‬‬ ‫س ونس‪،‬‬ ‫ویژگ ی های شخصیتی اشتون کارتر همانند سایرو ‬ ‫وزیر امورخارجه مســتعفی دولت جیمی کارتر است‪ .‬انان‬ ‫تکنوکرات هایی هستند که به موضوعات امنیتی و راهبردی‬ ‫توجه دارند‪ .‬از ســوی دیگر نگرش چنین افرادی ب راساس‬ ‫نشانه هایی از محاسبه راهبردی شکل گرفته است‪ .‬هرگونه‬ ‫محاســبه راهبردی زمینه تنظیم معادله کنش چندگانه در‬ ‫سیاســت خارجی‪ ،‬امنیتی و راهبردی امریکا را امکان پذیر‬ ‫م ی ســازد‪ .‬به این ترتیب م ی توان به این جمع بندی رسید‬ ‫که اشــتون کارتر گام جدیدی ب رای مقابله با داعش‪ ،‬توازن‬ ‫منطقه ای بــا ایــران و فرایندهای محدودســازی قابلیت‬ ‫هسته ای ای ران برخواهد داشت‪.‬‬ ‫رویکرد اشتون کارتر در بسیاری از موضوعات راهبردی‬ ‫با سوزان رایس شباهت دارد‪ .‬به همین دلیل است که سوزان‬ ‫رایس در دوسال اینده کابینه باراک اوباما از جایگاه و موقعیت‬ ‫بهتری در مقایسه با گذشــته برخوردار خواهد شد‪ .‬به این‬ ‫ترتیب روندی ایجاد شــده که تغییر پ ی درپی در وزرای دفاع‬ ‫امریــکا در دوران باراک اوباما به انتصاب ســومین کاندیدا‬ ‫منجر شــود‪ .‬هر یک از وزرای دفاع دولت باراک اوباما یعنی‬ ‫رابرت گیتس‪ ،‬لئون پانه تا و اشتون کارتر دورانی را ب رای ایفای‬ ‫نقش بوروکراتیک اختصاص داده اند‪ .‬این امر نشان م ی دهد‬ ‫که روندهای جدید سیاست راهبردی امریکا در حال تغییر‪،‬‬ ‫بازسازی و دگرگونی کارکردی قرار داشته است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫بین الملل‬ ‫باید در این باره توضیح دهند که چگونه م ی توان دولت اسد‬ ‫را سرنگون کرد‪ ،‬در حالی که بسیاری از شواهد نشان م ی دهد‬ ‫که روابط اسد و امریکا در حال بازسازی تاکتیکی بوده و این‬ ‫امر راهبرد ایاالت متحده را دگرگون کرده است‪.‬‬ ‫ســوزان رایس در زمره چهره های نئولیب رال در کابینه‬ ‫باراک اوباما محسوب م ی شود‪ .‬نامبرده دارای فعالی ت های‬ ‫اسرائی ل محور بوده و ب راساس چنین نگرشی همواره تالش‬ ‫داشته تا محوریت سیاســت خارجی و راهبردی امریکا را در‬ ‫خاورمیانه متمرکز ســازد‪ .‬رایس پیش از پیوستن به دولت‬ ‫اوباما‪ ،‬رئیس «موسسه ط راحی سیاست مردم یهود» بود که‬ ‫پایگاه ان در بی ت المقدس است‪ .‬افزون بر این‪ ،‬در سپتامبر‬ ‫‪ 2008‬رایس به همراه ریچارد هالبروک‪ ،‬موسســه «ائتالف‬ ‫امریکایی ب ر ضد ای ران هسته ای» (‪ )ACANI‬را بنیاد نهاد‪.‬‬ ‫انجام چنین فعالی ت هایی نشان م ی دهد که رایس از راهبرد‬ ‫محدودسازی قدرت و توانمندی های منطقه ای ای ران بهره‬ ‫گرفته و بــرای تحقق چنین اهدافی‪ ،‬ســازوکارهای قدرت‬ ‫نرم افزاری را مورد استفاده قرار داده است‪.‬‬ ‫ب ر اســاس پایگاه اطالع رســانی این موسسه‪ ،‬هدف‬ ‫‪ ACANI‬این است که «از تحقق مقاصد ای ران در رسیدن‬ ‫به جایگاه یک ابرقدرت منطقه ای دارای ســاح هسته ای‬ ‫جلوگیری کنــد»‪ .‬در فوریه ‪ ،2009‬ســوزان رایس و ائتالف‬ ‫امریکایی علیه ای ران هسته ای موسوم به ‪ ،ACANI‬اغاز به‬ ‫کار «دفتر ثبت معامالت تجاری با ای ران» (‪ )IBR‬را به عنوان‬ ‫بخشــی از پایگاه اطالع رســانی ب رای گروه های تجاری و‬ ‫مجموعه هــای اقتصادی اعالم م ی کند‪ .‬این دفتر شــامل‬ ‫فهرستی از کشورها و شرکت هایی اســت که با جمهوری‬ ‫اســامی ای ران معامالت اقتصادی دارنــد‪ .‬اقدامات ‪IBR‬‬ ‫معطوف به «اموزش دادن» ســرمایه گذاران و سیاست ساز‬ ‫ان اســت؛ زی را از نظر این گروه «ای ران به گونه ای منحصر‬ ‫به فرد در ب رابر فشــارهای مالی تاثیرپذیر است»‪.‬انتصاب‬ ‫ســوزان رایس به عنوان مشــاور امنی ت ملی رئی س جمهور‬ ‫ایاالت متحده را م ی توان به مفهوم کاربــرد قدرت نرم ب رای‬ ‫تامین هژمونــی ایاالت متحده در برخــورد با محی ط های‬ ‫بحرانی دانست‪ .‬در دسامبر ‪ 2012‬یعنی در شرایطی که هنوز‬ ‫باراک اوباما دوره دوم ریاست جمهوری خود را اغاز نکرده بود‬ ‫از سوزان رایس به عنوان یکی از گزینه های وزارت امورخارجه‬ ‫ایاالت متحده امریکا نام برده م ی شد‪ .‬نقش سوزان رایس در‬ ‫اولین مرحله ریاست جمهوری باراک اوباما در سازمان ملل‬ ‫متحد ب رای امریکا منافع راهبــردی ویژه ای را به وجود اورده‬ ‫است‪ .‬رایس موفق شد از ساز وکارهای موازنه گرایی در برخورد‬ ‫با دیپلمات های سایر بازیگران ب رای تامین منافع ملی امریکا‬ ‫بهره گیری نماید‪ .‬الگوی رفتار رایس مبتنی بر نشانه هایی‬ ‫از موازنه گرایــی راهبردی ب رای تحقق اهــداف ژئوپلتیکی‬ ‫ایاالت متحده بوده است‪ .‬در دورانی که سوزان رایس به عنوان‬ ‫مشاور امنیت ملی امریکا در سازمان ملل فعالیت م ی کرد‪،‬‬ ‫قطعنامه های متنوعی در برخورد با محی ط های بحرانی ب رای‬ ‫امریکا حاصل گردید‪ .‬شاید یکی از نشانه های اصلی موفقیت‬ ‫اشــتون کارتــر در دورانی کــه به عنوان‬ ‫معــاون لئــون پانه تــا در وزارت دفــاع‬ ‫ایاالت متحــده ایفــای نقــش می کرد‪،‬‬ ‫بر رضورت انجــام حمله پیش دســتانه‬ ‫علیه تاسیســات هســته ای کره شمالی‬ ‫تاکید داشــت‪ .‬چنین افرادی می توانند‬ ‫اعتماد کنگره را به دست اورند‪ .‬از سوی‬ ‫دیگر اشــتون کارتر قادر خواهــد بود تا‬ ‫موضوعات منطقــه ای در روابط امریکا و‬ ‫روسیه را بازسازی نماید‬ ‫بین الملل‬ ‫‪47‬‬ ‫بین الملل‬ ‫کارتر از سیاست گفت وگو با ایران حمایت می کند‬ ‫امیرعلی ابوالفتح در گفت وگو با مثلث‬ ‫بین الملل‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫چندی پیش شــاهد کناره گیری چاک هگل از‬ ‫مقام وزارت دفاعی امریکا بودیم‪ .‬در این رابطه‬ ‫حرف و حدیث های بسیاری مطرح شده است‪.‬‬ ‫به نظر شما عمده ترین دالیل کناره گیری وزیر‬ ‫جمهوریخواه اوباما از سمت خود چیست؟‬ ‫مطابق انچه در رســانه‪‎‬ها بازتــاب یافته به نظر‬ ‫م ی‪‎‬رسد در تیم امنیتی باراک اوباما‪ ،‬رئی س جمهور امریکا‬ ‫اختالف نظرهایی بر سر موضوعات امنیتی و نظامی بروز‬ ‫کرده بود‪ .‬از مدت ها قبل گروهی از مشاوران اوباما که چاک‬ ‫هگل وزیر دفاع وقت نیز در زمره انها قرار م ی‪‎‬گرفت تاکید‬ ‫داشتند که دولت امریکا باید سیاست شدیدتری را در قبال‬ ‫تحوالت سوریه در پ ی بگیرد‪ ،‬نقش فعال تری در این حوزه‬ ‫داشته باشد‪ ،‬کمک‪‎‬های بیشــتری را به معارضان ضد بشار‬ ‫اسد ارائه دهد و حتی اگر الزم شد اقدامات نظامی با هدف‬ ‫سرنگونی نظام سیاسی در سوریه انجام دهد‪ .‬این دیدگاه از‬ ‫حمایت طیف وســیعی از جمهوریخواهان برخوردار بود و‬ ‫این جمهوریخواهان که در کنگره‪ ،‬مجلس نمایندگان را در‬ ‫اختیار دارند و در اینده قرار است مجلس سنا را نیز در اختیار‬ ‫داشته باشند انتقاد داشتند از مصامحه دولت اوباما و معتقد‬ ‫بودند رئی س جمهور به قدر کافی از ابزار نظامی اســتفاده‬ ‫نم ی کند و اقتدار و قاطعیت الزم را ندارد‪ .‬به ویژه اینکه سال‬ ‫گذشته اوباما خط قرمزی را تعیین کرده بود مبنی بر اینکه‬ ‫اگر نظام سیاسی سوریه از سالح شــیمیایی استفاده کند‪،‬‬ ‫امریکا علیــه انها اقدام نظامی انجــام خواهد داد؛ به زعم‬ ‫امریکای ی ها و ب ر اســاس اتهام انها این اتفاق را در سوریه‬ ‫شــاهد بودیم ولی رئی س جمهور امریکا اولتیماتوم خود را‬ ‫به مرحله اجرا درنیاورد‪ .‬در واقع طیفی از مشــاوران امنیتی‬ ‫اوباما این نقد را نســبت به دولت داشتند‪ .‬بناب راین از جمله‬ ‫مهمترین اختالفات میان هگل و اوباما بر ســر چگونگی‬ ‫برخورد با سوریه بود‪.‬‬ ‫پس از کناره گیری چاک هگل‪ ،‬بسیاری از نقش‬ ‫سوزان رایس در این ماجرا صحبت کردند‪ .‬نقش‬ ‫رایس در تحوالت اخیر کاخ سفید چیست؟‬ ‫طیفی در داخل دولت وجود دارد که به نظر م ی رسد‬ ‫سوزان رایس‪ ،‬مشاور امنیت ملی دولت امریکا رهبری این‬ ‫طرز تفکــر را ب ر عهده دارد؛ این طیف بر ایــن اعتقادند که‬ ‫راه اندازی جنگ جدید در خاورمیانه و حمله دیگری به یک‬ ‫کشور اسالمی در منطقه م ی تواند ب رای سیاست های امریکا‬ ‫در میان مدت چالش زا باشد به ویژه اینکه در شرایط هرج و‬ ‫مرجی که در سوریه وجود دارد‪ ،‬تضعیف دولت بشار اسد در‬ ‫نهایت باعث م ی شود خالء قدرت توسط گروه های افراطی‬ ‫چون داعش پ ر شــود‪ .‬در نتیجه در بحبوحه انتخاب میان‬ ‫حکومتی که امریکای ی‪‎‬ها از ان با عنوان حکومت دیکتاتوری‬ ‫نام م ی برند و دولت افراطی تروریستی داعش‪ ،‬این گروه از‬ ‫دولتمردان تصمیم گرفتند حکومت بشار اسد را تحمل کنند‬ ‫با این امید که با گذشت زمان جریان‪‎‬های میانه رو و غرب گرا‬ ‫مســلح شــوند و بتوانند ابتکار عمل را با به حاشیه راندن‬ ‫جریان‪‎‬های افراطی چون داعش در دست بگی رند و در نهایت‬ ‫رژیم بشار اسد را سرنگون کنند‪ .‬این سیاستی بود که توسط‬ ‫باراک اوباما اعالم و اجرا شد و تنش‪‎‬هایی را به دنبال داشت‪.‬‬ ‫از یک طرف شورای امنیت ملی امریکا به عنوان باالترین‬ ‫نهاد تصمیم ساز در عرصه مسائل نظامی و از طرف دیگر‬ ‫وزارت دفاع به عنوان مجری برنامه های نظامی اختالفشان‬ ‫باال گرفت‪ .‬در نهایت نیز انطور که م ی‪‎‬گویند جریان سوزان‬ ‫رایس توانست حرف خود را به کرسی بنشاند زی را باراک اوباما‬ ‫تمایل بیشتری به این طرز تفکر دارد و به همین خاطر در‬ ‫انتها سردمدار سیاست مشت اهنین علیه سوریه یعنی چاک‬ ‫هگل از قدرت برکنار شد و جای خود را به اشتون کارتر داد‪.‬‬ ‫در عین حال اختالفات بر ســر مباحــث بودجه ای و‬ ‫اینده حضور نظامی نیروهای امریکایی در افغانســتان نیز‬ ‫مزید بر علت شد و به این اختالفات دامن زد‪ .‬بر سر قضیه‬ ‫بودجه‪ ،‬دولت امریکا به دلیل مشکالت مالی متعهد است‬ ‫بودجه نظامی خود را مانند سایر بخش های دیگر کاهش‬ ‫دهد اما به هر حال مقاومت هایی درون وزارت دفاع صورت‬ ‫م ی گرفت و چاک هگل به این دلیل از حزب جمهوریخواه‬ ‫بر این نکته تاکید م ی کرد که در شرایط ناامن ی های قرن ‪،21‬‬ ‫ایاالت متحده نه تنها نباید هزینه های نظامی خود را کاهش‬ ‫دهد بلکه باید تمرکز بیشتری روی مباحث نظامی و امنیتی‬ ‫داشته باشد و بودجه دفاعی را افزایش دهد تا بتواند از منافع‬ ‫خود و متحدانش دفاع کند‪.‬‬ ‫در مورد افغانســتان هم انتظار پنتاگون این بود که‬ ‫کاخ ســفید حمایت بیشــتری از نیروهــای نظامی انجام‬ ‫دهد و بیش از انــدازه قول خروج نیروهــا و تبدیل انها به‬ ‫کادر اموزشــی را ندهد‪ .‬زیرا از نظر پنتاگون و جریانی که‬ ‫چاک هگل نمایندگی ان را عهــده دار بود‪ ،‬اگر م ی خواهند‬ ‫افغانستان بعد از خروج نیروهای امریکایی به ع راق دیگری‬ ‫تبدیل نشود باید وضعیت رزمی همچنان ب ر عهده نیروهای‬ ‫امریکایی باشــد و امریکا نیروهای بیشتری در افغانستان‬ ‫داشته باشد‪ .‬گویا این مساله نیز خیلی به مذاق اوباما خوش‬ ‫نیامده است‪.‬‬ ‫اکنون که چاک هــگل از وزارت دفاع کنار رفته‬ ‫بین الملل‬ ‫کنار رفتن هگل به نظر م ی رسد که این سیاست همچنان‬ ‫در دستورکار کاخ سفید باقی بماند‪.‬‬ ‫اســت امریکا در بحث افغانستان و سوریه چه‬ ‫سیاستی را در پیش خواهد گرفت؟‬ ‫اشــتون کارتر یک عضو حرفــه ای وزارت دفاع‬ ‫امریکاســت و برخالف چاک هگل تعلقــات حزبی ندارد‪.‬‬ ‫زمانی که کارتر‬ ‫قائم مقام چاک‬ ‫هگل بود از جمله‬ ‫شخصیت ها و مقامات‬ ‫ارشد پنتاگون به شمار‬ ‫می رفت که از بحث‬ ‫حمله نظامی به ایران‬ ‫دفاع نمی کرد‬ ‫ب ا توجه به مواضع سرســختانه کارتر در قبال‬ ‫مسائل هسته ای‪ ،‬ایا اکنون که ب ه عنوان رئیس‬ ‫پنتاگون انتخاب شــده‪ ،‬ممکن است بر سر راه‬ ‫گفت وگوهای هسته ای ایران مشکل افرینی کند؟‬ ‫در مورد سابقه کارتر در قبال مساله هسته ای ای ران‬ ‫گفته م ی شود زمانی که او قائم مقام چاک هگل بود از جمله‬ ‫شخصی ت ها و مقامات ارشد پنتاگون به شمار م ی رفت که‬ ‫از بحث حمله نظامی به ای ران دفاع نم ی کرد‪ .‬البته کارتر به‬ ‫دلیل انکه ســال ها در مباحث موشکی و تسلیحات اتمی‬ ‫ فعالیت کرده و ســابقه کار روی پرونده کره شمالی را دارد‬ ‫نسبت به تهدیدات هسته ای از طرف کشورهای غیردوست‬ ‫امریکا چون کره شمالی و ایران حساســیت زیادی دارد و‬ ‫قطعا به دنبال این اســت که این تهدیدات را برطرف کند‪.‬‬ ‫اما پیشنهادی که به طور مشــخص در مورد ایران مطرح‬ ‫م ی کند این اســت که به هر صورت به موضوع هسته ای‬ ‫ای ران نگاه کرد که بمباران جوابگوی ان نخواهد بود و تهدید‬ ‫را از بین نم ی برد‪ .‬اشتون کارتر بیشتر روی روند مذاکراتی‬ ‫که سیاست اصلی دولت اوباما نیز هســت‪ ،‬تاکید دارد‪ .‬از‬ ‫انجایی که اشــتون کارتر یک عضو اصلی کابینه امنیتی‬ ‫دولت امریکاست و وزارت دفاع در کنار وزارت خارجه نقش‬ ‫مهم ی در تبیین و تنظیم سیاســت های خارجی و امنیتی‬ ‫دارند‪ ،‬ورود چنین شــخصی م ی توانــد قوت دهنده تفکر‬ ‫فرصت دیپلماســی باشــد که دولت باراک اوباما نیز ان را‬ ‫پیگیری م ی کند‪ .‬اما از لحاظ سابقه کاری کارتر به شدت روی‬ ‫بحث عدم اشاعه هسته ای تاکید دارد و تالش م ی کند از هر‬ ‫مسیری این تهدیداتی که از سوی کشورهای خصم امریکا‬ ‫در عرصه سالح های کشتار جمعی هست را مهار کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫اگر جریان ســوزان رایس در این کشمکش پیروز‬ ‫شده باشد که چنین به نظر م ی رسد‪ ،‬احتماال در قبال سوریه‬ ‫برخی همکاری های پنهانی و با واســطه میان نیروهای‬ ‫امریکایی و ســوریه صورت بگیرد‪ .‬بخشی از گمانه زن ی ها‬ ‫بر این مبناست که دولت ع راق این وظیفه را برعهده گرفته‬ ‫و عملیات نظامی که امریکای ی ها علیه داعش در ســوریه‬ ‫انجام م ی دهند بدون اطالع مقامات سوری نیست‪.‬‬ ‫از دیگر سو به نظر م ی رسد تهدید داعش انقدر جدی‬ ‫باشد که دو دشمن مسلم یعنی ایاالت متحده امریکا و نظام‬ ‫سیاسی بشار اسد بخشی از اختالفاتشان را کنار بگذارند و‬ ‫تا مدتی بحث سرنگونی نظام ســوریه از دستورکار عملی‬ ‫امریکا خارج شود‪ .‬بنابراین حمالت علیه داعش نسبت به‬ ‫قبل بیشتر خواهد شــد و این نکته ای است که هم جریان‬ ‫وابسته به هگل و هم جریان وابسته به سوزان رایس روی‬ ‫ان اتفاق نظر داشتند‪.‬‬ ‫در مورد افغانستان نیز ب ر اســاس اخبار منتشر شده‬ ‫خواسته هگل به نوعی مورد اجرا گذاشته شده است مبن ی بر‬ ‫اینکه هم تعداد بیشتری از سربازان امریکایی در افغانستان‬ ‫باقی بمانند و هم وظایف بیشــتری را برعهــده بگیرند‪.‬‬ ‫چندی پیش نیز اعالم شــد این نیروهایــی که قبال فقط‬ ‫وظیفه اموزش ارتش افغانستان را داشــتند قرار است بعد‬ ‫از ســال ‪ 2014‬به جنگ خود علیه القاعده ادامه دهند و اگر‬ ‫تهدیداتی از جانب طالبان نیز بروز کرد به ان پاسخ دهند‪.‬‬ ‫این خواسته هایی بود که فرماندهان نظامی در افغانستان‬ ‫پیگیر ان بودند و پنتاگون نیز از ان حمایت م ی‏کرد‪ .‬بعد از‬ ‫کمی هم به وزیر دفاع جدید امریکا و جانشین‬ ‫هگل یعنی اشتون کارتر بپردازیم‪ .‬سابقه این فرد‬ ‫به چه صورت است و در برهه کنونی ماموریت‬ ‫اصل ی اش ب ه عنوان وزیر دفاع امریکا چیست؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪4‬‬ ‫استعفای چاک هگل‪ ،‬وزیر دفاع امریکا در‬ ‫روز دوشــنبه ‪ 24‬نوامبر و در حالی که کمتر از‬ ‫دو سال در این ســمت بود بسیار خبرساز شد‪.‬‬ ‫تاکنون حرف و حدی ث های بســیاری در رابطه‬ ‫با دالیل کناره گیری هگل مطرح شــده است‪.‬‬ ‫امی ر علی ابوالفتح‪ ،‬کارشــناس مسائل امریکا‬ ‫در این رابطه به مثلث م ی‪‎‬گوید که باراک اوباما‬ ‫رئیس کاخ سفید و چاک هگل رئیس پنتاگون‬ ‫بر سر مسائلی چون چگونگی برخورد با مساله‬ ‫سوریه‪ ،‬داعش و همچنین کارکرد نیروهای نظامی‬ ‫امریکا در افغانســتان با هم اختالف نظرهای‬ ‫اساسی داشتند‪ .‬از جمله اینکه هگل معتقد بود‬ ‫که دولت امریکا باید سیاست شدیدتری را در‬ ‫قبال تحوالت سوریه در پ ی بگیرد‪ ،‬اما در نهایت‬ ‫گروه دیگری از دولتمردان که اوباما نیز حامی این‬ ‫طرز تفکر بود تصمیم گرفتند از هراس روی کار‬ ‫امدن داعش‪ ،‬حکومت بشار اسد را تحمل کنند‬ ‫با این امید که با گذشت زمان جریان‪‎‬های میانه رو‬ ‫و غرب گرا مسلح شــوند و بتوانند ابتکار عمل‬ ‫را با به حاشــیه راندن جریان‪‎‬های افراطی چون‬ ‫داعش در دست بگی رند‪ .‬همچنین این کارشناس‬ ‫مسائل امریکا توضیح م ی دهد اشتون کارتر یک‬ ‫عضو حرفه‪‎‬ای وزارت دفاع امریکاست و برخالف‬ ‫چاک هگل تعلقات حزبی ندارد‪ .‬به گفته ابوالفتح‪،‬‬ ‫اشتون کارتر از جمله شــخصی ت ها و مقامات‬ ‫ارشد پنتاگون به شمار م ی‪‎‬رفت که از بحث حمله‬ ‫نظامی به ایران دفاع نم ی‪‎‬کرد‪.‬‬ ‫یعنی برخالف هگل که یک جمهوریخواه بود‪ ،‬دغدغه های‬ ‫حزبی داشت‪ ،‬در انتخابات شرکت م ی کرد و به عنوان یک‬ ‫عضو کنگره شناخته م ی شد‪ ،‬اشتون کارتر هیچ سابقه حزبی‬ ‫ندارد و یک فرد کامال حرفه ای اســت‪ .‬او از رده های میانی‬ ‫وزارت دفاع کارش را اغاز کرد تا به سمت قائم مقام ی و نفر‬ ‫دوم وزارت دفاع رسید‪ .‬اشــتون کارتر در دو دولت دموکرات‬ ‫فعالیت کرده است یعنی هم در دولت بیل کلینتون و هم‬ ‫در دولت باراک اوباما‪ .‬در دوران کلینتون تمرکزش بر مسائل‬ ‫خلع سالح و مباحث موشــکی بود‪ ،‬به طور مشخص روی‬ ‫مساله کره شــمالی تمرکز داشــت و از بمباران تاسیسات‬ ‫هسته ای این کشور حمایت م ی کرد‪ .‬البته این مواضع وی‬ ‫مورد اســتقبال دولت کلینتون قرار نگرفت اما به هر حال‬ ‫چنین مواضعی را در قبال کره شمالی داشته است‪.‬‬ ‫بعــد از اینکــه دولــت بیــل کلینتون کنــار رفت‬ ‫همکاری هــای کارتر با وزارت دفاع امریکا ادامه داشــت و‬ ‫در این برهه تخصصش بیشــتر روی مباحث لجستیکی‬ ‫و تامین تسلیحات وزارت دفاع است‪ .‬همچنین وزیر دفاع‬ ‫جدید امریکا همکاری های بســیار نزدیکــی با بزرگترین‬ ‫الب ی ها و کمپان ی های اسلحه سازی دارد‪ .‬اخرین ماموریت‬ ‫او نیز محقق کردن برنامه ریاضت اقتصادی در وزارت دفاع‬ ‫و کاهش هزینه ها بود‪ .‬البته همانطور که اشاره شد هگل از‬ ‫این سیاست دفاع نم ی کرد اما به عنوان سیاست کلی دولت‬ ‫باراک اوباما‪ ،‬اشــتون کارتر مجری این طرح در وزارت دفاع‬ ‫بود‪ .‬این سوابق باعث شد که کارتر به عنوان جانشین هگل‬ ‫معرفی شود‪.‬‬ ‫این مساله که اشــتون کارتر تعلق حزبی ندارد یک‬ ‫نقطه قوت ب رایش به شــمار م ی‪‎‬اید زی را اگــر اوباما قصد‬ ‫داشت یک فرد حزبی و سیاســی را در مسند پنتاگون قرار‬ ‫دهد باتوجه به اینکه کنگــره کنونی روزهای پایانی کارش‬ ‫را م ی گذراند و اکثریت کنگره بعدی به طور کامل در اختیار‬ ‫جمهوریخواهان قرار م ی گیرد‪ ،‬در ان صورت نامزد مورد نظر‬ ‫اوباما با چالش مواجه م ی شد‪ .‬به همین دلیل نیز اوباما یک‬ ‫فرد حرفه‏ای و کمتر شناخته شده سیاسی را برای برعهده‬ ‫گرفتن این پست معرفی کرد‪.‬‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بوروکراتتمامعیار‬ ‫اشتون کارتر از بنیانگذاران پارادایم های‬ ‫جدید در جنگ های اینده است‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫‪5‬‬ ‫کارشناس مسائل بین الملل و‬ ‫اینده پژوه سیاسی‬ ‫چاک هگل تنها جمهوریخواه موجود در کابینه اوباما‬ ‫بود‪.‬گرچه وی یک جمهوریخــواه میانه رو بــود اما با تیم‬ ‫نظامی ‪ -‬امنیتی اوباما ســازگاری فکری نداشت‪ .‬بناب راین‬ ‫سالیق متعددی در حوزه امنیتی‪ -‬نظامی وزارت دفاع ایاالت‬ ‫متحده امریکا به وجود امده بود‪ .‬پنتاگون یک وزیر قدرتمند‬ ‫داشــت که خواهان مدیریت خود بر وزارت دفاع‪ ،‬بدون نفوذ‬ ‫تیم همفکر رئی س جمهور و شخص اوباما بود‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫رئی س جمهور خواهان ان بــود که وزارت دفاع تحت رهبری‬ ‫چاک هگل‪ ،‬در چارچوب دکترین امنیتی‪ -‬نظامی تحت نظر‬ ‫خود حرکت کند‪ .‬این اختالف سلیقه موجب شد که در مدت‬ ‫کوتاهی‪ ،‬دومین وزیر دفاع دولت اوباما‪ ،‬طی شش سال تغییر‬ ‫کند‪ .‬نکته دیگر اینکه وزارت دفاع ایاالت متحده امریکا‪ ،‬دارای‬ ‫سه نیروی متفاوت اســت‪ -1 .‬یک میلیون و چهارصد هزار‬ ‫نیروی یونیفرم پوش ‪ -2‬حدود هفتصد هزار نیروی متخصص‬ ‫لباس شخصی ‪ -3‬حدود هفتصد هزار نیروی پیمانکار که‬ ‫اجرای برخی برنامه های پنتاگــون را برعهده دارند‪ .‬بناب راین‬ ‫م ی توان گفت‪ ،‬حدود دومیلیون و پانصدهــزار نفر در این‬ ‫سیستم قدرتمند نظامی امریکا فعال هستند و رئی س جمهور‬ ‫خواهان ان بود که این بوروکراسی عظیم نظامی‪ -‬امنیتی در‬ ‫مسیر خواست او عمل کند‪.‬‬ ‫همچنین هگل در طول مدت زمان تصدی سمتش دو‬ ‫نوع شکست را تجربه کرد‪« :‬شکست نوع اول به سیاست های‬ ‫او در زمینه سیاست خارجی باز م ی گردد‪ ».‬در افغانستان‪ ،‬هگل‬ ‫در به دست اوردن موفقیت در مقابل طالبان شکست خورد و‬ ‫به نوعی توافق صلح با انها را پذیرفت‪ .‬در عوض طالبان خود‬ ‫را به عنوان برنده این نبرد معرفی کــرد‪ ،‬زی را این طالبان ی ها‬ ‫بودند که بارها از مذاکره با امریکا ســر بــاز زدند‪ .‬در مصر‬ ‫کودتای نظامی رخ داد و «عب دالفتاح السیسی» رئی س جمهور‬ ‫این کشور شد و هگل موفق نشد جلوی این کودتا را بگیرد‪.‬‬ ‫در ع راق و ســوریه نیز سیاســت های وی نتوانست مانع از‬ ‫رشد داعش شود‪ .‬در اوکراین نیز وی موفق نشد از گسترش‬ ‫منازعه جلوگیری کند یا حداقل ب رای پیشبرد اهداف روسیه‬ ‫بازدازندگی ایجاد کند‪ .‬شکست دوم وی به روند بوروکراتیک‬ ‫وزارت دفاع و حتی به نوعی در نوع شخصیت وی برم ی گردد‬ ‫و از شکست سیاست هایش مهم تر هستند‪ .‬از نظر برخی وی‬ ‫نه وزیر دفاع‪ ،‬که نماینده وزارت دفاع در کنگره و کاخ سفید بود‪،‬‬ ‫مجموعه سیاست های کاخ سفید را به پنتاگون انتقال م ی داد‪،‬‬ ‫هر چند که به نظر تحلیلگران در این امر هم موفق نبود‪ .‬او‬ ‫در واقع یک مدیر مردد بود که نتوانســت از اقدامات ارتش‬ ‫امریکا طی دوره مدیریتش دفــاع کند‪ .‬هگل در بحث های‬ ‫کاخ سفید در خصوص تعیین سیاست خارجی سهل انگار و‬ ‫غی ر موثر بود‪ .‬در این خصوص نیویورک تایمز م ی نویسد که‬ ‫هگل معموال در بیان موثر سیاست هایش مشکل داشت‪ .‬اما‬ ‫گذشته از این موارد باید به اختالفات دو سال اخیر پنتاگون‬ ‫و کاخ ســفید نیز نگاهی بیندازیم تا پازل اســتعفای هگل‬ ‫ب رایمان کامل شود‪.‬‬ ‫از سوی دیگر اشتون کارتر‪ ،‬وزیر جدید ایاالت متحده‬ ‫امریکا‪ ،‬نماینده نســل جدید‪ ،‬معرفت شناس جنگ و دفاع‬ ‫در حیطه نظامــی بی ن الملل اســت‪ .‬وی یک متخصص‬ ‫فیزیک نظــری و از تئوریســی ن های پارادایم های نوین در‬ ‫جنگ های اینده است‪ .‬هم اکنون بسیاری معتقدند که دوران‬ ‫جنگ های کالســیک و کهن رو به زوال اســت و در اینده‬ ‫جنگ ها به سوی نبرد های بدون سرنشین یا ماشینی(به طور‬ ‫کامل) و دانش بنیــاد و جنگ بــا پارادایم های نوین‪ ،‬پی ش ‬ ‫خواهد رفت‪ .‬از این منظر به نظر م ی رســد که اوباما این بار‬ ‫فردی را از دســته ای از وزارت دفاع برگزیده اســت که جز‬ ‫عناصر متخصص غی ر یونیفرم پوش است و همین موجب‬ ‫شده که خرده گیری هایی از سوی جمهوریخواهان و برخی‬ ‫دموکرات ها صورت بپذیــرد‪ .‬در چنین فضایی باید گفت دو‬ ‫هدف گذاری در انتخاب کارتر صورت گرفته است؛ ‪ -1‬ایجاد‬ ‫هماهنگی میان وزارت دفاع و ارکان دیگر امنیتی ‪ -‬نظامی‬ ‫این کشور یعنی وزارت امورخارجه‪ ،‬شــورای امنیت ملی و‬ ‫همچنین ســی ای ای‪ -2 .‬اوباما تالش دارد که باتوجه به‬ ‫پارادایم هــای نوین جنگی زمینه تغییــرات نظام حاکم بر‬ ‫پنتاگون را در راستای اماده شــدن ب رای برخوردهای اینده‬ ‫فراهم کند‪.‬‬ ‫در دوران ریاســت جمهوری اوباما قدرت هوشمندتر‬ ‫امریکا در دستورکار قرار گرفت و از طرف دیگر‪ ،‬سخت افزار‬ ‫متکی بر قدرت سخت در ترکیبی معنادار با قدرت نرم‪ ،‬قدرت‬ ‫هوشــمند امریکایی را گرد اوردند‪ .‬کارکرد قدرت هوشمند‪،‬‬ ‫ایجاد فضای مناســب ب رای اعمال قدرت سخت در گستره‬ ‫اعمال قدرت نرم و سپس مشــروعیت بخشیدن به کاربرد‬ ‫قدرت نرم اســت‪ .‬به معنای دیگر‪ ،‬اولویت کاربرد قدرت نرم‬ ‫است و در کاربرد قدرت نرم اگر نتیجه حاصل نشد‪ ،‬این زمینه‬ ‫اماده شود تا قدرت سخت احتمالی کاربردی مشروع پیدا کند‬ ‫بناب راین ب ر این اساس ما چهارمین وزیر دفاع را در دولت اوباما‬ ‫شاهد هســتیم که باید گفت همواره تالش شده تا قدرت‬ ‫هوشمند امریکایی در دولت اوباما مجددا تجربه شود‪ .‬با این‬ ‫حال همانطور که پی ش تر اشاره شد انتخاب کارتر با این نقد‬ ‫روبه رو است که وی یک افســر بدون یونیفرم و فاقد سابقه‬ ‫خاص نظامی است و به نظر م ی رسد این دیدگاه چندان قرین‬ ‫به واقعیت نباشــد‪ .‬باتوجه به پارادایم شش گانه جنگ های‬ ‫اینده که ایاالت متحده امریکا در اندیشــکده های نظامی‬ ‫خود روی ان کار کرده است‪ ،‬امریکای ی ها به وضوح م ی دانند‬ ‫که جنگ های اینــده با جنگ های فعلــی کامال متفاوت‬ ‫اســت‪ ،‬به طوری که پارادایم های جنگ های امروز در حال‬ ‫گره خوردن با پارادایم های جنگ های بدون سرنشین در اینده‬ ‫خواهد بود که به انهــا جنگ های دانش بنیان و جنگ های‬ ‫فرا سایبری م ی گویند و به نظر م ی رسد روی کارامدن اشتون‬ ‫کارتر در وزارت دفاع امریکا ب رای افرادی که با این محیط و‬ ‫پارادایم های اینده اشــنا بوده اند‪ ،‬چندان دور از انتظار نبوده‬ ‫است‪.‬‬ ‫با تمام این تفاسیر باید علت اصلی تغییر وزیر دفاع در‬ ‫ایاالت متحده امریکا را عدم هماهنگی او با تیم سیاســی و‬ ‫امنیتی این کشور دانست‪ .‬زی را این تیم به هر ترتیب متشکل‬ ‫از گزاره ها و گرایش های تعریف شده در باب مسائل منطقه ای‬ ‫بی ن المللی هستند‪ .‬اما نکته ای که در اینجا باید یاداور شد‬ ‫این است که هرچند گمان هزن ی های زیادی مبنی بر ادامه این‬ ‫تغیی رات و سرایت ان به وزارت امورخارجه صورت م ی گیرد‪،‬‬ ‫بعید اســت که تغیی رات این چنین در بافت سیستماتیک‬ ‫دولت این کشور صورت بگیرد‪ .‬کاخ سفید این روزها تالش‬ ‫دارد تا ب رای تحرکات سیاسی منتهی به انتخابات سال ‪2016‬‬ ‫شکست دموکرات ها در انتخابات کنگره را جب ران کند‪ .‬زی را‬ ‫قطعا این شکســت بر این تغیی رات تاثیرگذار خواهد بود و‬ ‫فضای انتخابــات را نیز تحت تاثیر قــرار م ی دهد‪ .‬اما این‬ ‫شمشیری دولبه اســت‪ .‬تغییر و تحول در وزیر امور خارجه‬ ‫اگر با سیاست گذاری و هدف معینی صورت نگیرد‪ ،‬م ی تواند‬ ‫تزلزل موجود در حزب دموکرات را افزایش دهد و دســتیابی‬ ‫به افکار عمومی را به مخاطره افکند‪ .‬بناب راین از این جهت‬ ‫بعید به نظر م ی رسد کاخ سفید دســت به چنین تغیی راتی‬ ‫بزند‪ .‬مگر انکه شخصی جایگزین جان کری شود که بتواند‬ ‫تاثیر بیشتری از وی در مسیر دستیابی به هدف دموکرات ها‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫ســراخر الزم بــه ذکر اســت کــه اشــتون اگر چه‬ ‫یونیفرم پوش نیســت‪ ،‬اما به این دلیل که از درون ساختار‬ ‫وزارت دفاع برخاسته با ان اشــنایی کامل دارد و باید گفت‬ ‫که نیرویی است که ســال ها تجربه در وزارت دفاع اندوخته‬ ‫است و اکنون به عنوان یک نیروی مجرب با روی کار امدن‬ ‫در پنتاگون نیاز چندانی ب رای اشــنایی با ساختار قدرت در‬ ‫وزارتخانه بسیار مهمی مانند وزارت دفاع امریکا را نخواهد‬ ‫داشت و فراموش نکنیم اشــتون کارتر در وضعیتی سر کار‬ ‫م ی اید که دو سال بیشتر از حیات سیاسی اوباما نمانده است‪،‬‬ ‫بناب راین انتخاب کارتر در این بافت زمانی توجیه خاص خود‬ ‫را دارد و باید بر این مبنا ابعاد این انتخاب را در وضعیتی که‬ ‫بحران هایی مانند داعش در منطقه وجــود دارد و از طرفی‬ ‫دیگر نیاز به نگرش های جدید و مدرن در وزارت دفاع امریکا‬ ‫ب رای پیشــگیری از جنگ های اینده با پارادایم های جدید‬ ‫مد نظر ایاالت متحده امریکا است و واشنگتن تالش م ی کند‬ ‫با یک عملیات پی ش دستانه در ارتباط با این پارادایم ها وارد‬ ‫جنگ شود و به نظر م ی رسد اشتون کارتر نخستین حلقه از‬ ‫حلقه های فرماندهان جدید پنتاگون باشد که بیش از انکه‬ ‫یونیفرم پوش باشد‪ ،‬دانش بنیان خواهد بود‪.‬‬ ‫هلن کوپر‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪6‬‬ ‫ایا کارتر م ی تواند به حلقه نزدیکان اوباما نفوذ کند؟‬ ‫دو میلیون کارمند لشکری و کشوری دارد پا م ی گذارد‪ .‬او با‬ ‫سوابقی که در دولت های کلینتون و گیتس در این وزارتخانه‬ ‫به دســت اورده و با جایگاهی که به عنوان نفر دوم در این‬ ‫تشکیالت داشته‪ ،‬بعید است به یادگیری نیاز داشته باشد‪.‬‬ ‫اما هنوز مشــخص نیســت کارتر‪ ،‬این کارشــناس‬ ‫ی و اکادمیک سیاست‪ ،‬خواهد توانست از مهارت های‬ ‫قدیم ‬ ‫سیاســی اش ب رای نفوذ به حلقه نزدیکان اوباما و برقراری‬ ‫تعادل میان برنامــه امنی ت ملی رئی س جمهــور و برنامه‬ ‫هرچند کارتر واقعا خواهان باالترین پست‬ ‫در پنتاگون بود‪ ،‬پســتی که دو سال پیش‬ ‫نتوانست ان را به دست بیاورد‪ ،‬اما یک بار‬ ‫کار در واشنگتن را با حضور یک مسیحی‬ ‫در کلوسئوم [تماشــاخانه یا امفی تئاتر‬ ‫بیضی شکل رم که شاهد جنایات و فجایع‬ ‫بی شمار بود] مقایســه کرد؛ «هیچ وقت‬ ‫نمی دانید شیرها را کی ازاد می کنند تا برای‬ ‫سرگرم کردن تماشاچیان شما را بدرند‪».‬‬ ‫منبع نیویورک تایمز‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫اشــتون بالدوین کارتر فیزیکدانی که از سوی باراک‬ ‫اوباما ب رای هدایت پنتاگون معرفی شده‪ ،‬در همان قالب وزرای‬ ‫کابینه قبلی است که با کاخ ســفید دچار اختالف بودند‪ .‬او‬ ‫کسی است که احتمال دارد از قدرت امریکا در حوزه سیاست‬ ‫خارجی استفاده بیشتری کند‪.‬‬ ‫کارتر ‪ 60‬ساله جســور و روشنفکر اســت و از خیلی‬ ‫جهات‪ ،‬روی دیگر چاک هگل‪،‬‬ ‫وزیر دفاع فعلی به شمار م ی رود‬ ‫که منفعل نشــان داد و تحت‬ ‫فشارهای موجود استعفای خود‬ ‫را تسلیم کرد‪ .‬کارتر بیشتر شبیه‬ ‫رابرت گیتــس‪ ،‬اولین وزیر دفاع‬ ‫اوباماست که در کاخ سفید ماند‪.‬‬ ‫این دو مرد با هم ارتباط نزدیکی‬ ‫دارند و هــر دو نگاهی منفی به‬ ‫واشنگتن‪.‬‬ ‫هرچند کارتر واقعا خواهان‬ ‫باالتریــن پســت در پنتاگون‬ ‫بود‪ ،‬پســتی که دو سال پیش‬ ‫نتوانست ان را به دست بیاورد‪،‬‬ ‫اما یک بــار کار در واشــنگتن‬ ‫را بــا حضــور یک مســیحی‬ ‫در کلوســئوم [تماشــاخانه یا‬ ‫امف ی تئاتر بیضی شکل رم که‬ ‫شاهد جنایات و فجایع ب ی شمار‬ ‫بود] مقایســه کرد؛ «هیچ وقت‬ ‫نم ی دانیــد شــیرها را کی ازاد‬ ‫م ی کنند تا ب رای ســرگرم کردن‬ ‫تماشاچیان شما را بدرند‪».‬‬ ‫طبق اعالم کاخ ســفید‪،‬‬ ‫چاک هگل قــرار بــود در روز‬ ‫معرفی معاون سابقش کارتر در‬ ‫کنار او حاضر شود اما در کمال‬ ‫تعجب نیامد و با انتشار بیانی ه ای‬ ‫ان روز را روز کارتر نامید‪ .‬غیبت او نمایانگر روابط سردش با‬ ‫اعضای کادر امنیت ملی دولت اوباماست‪ ،‬کسانی که او را در‬ ‫جلسات کابینه بیش از اندازه ساکت توصیف م ی کردند‪ .‬با این‬ ‫حال زمانی که به سوزان رایس‪ ،‬مشاور امنیت ملی‪ ،‬یادداشتی‬ ‫فرستاد و سیاست دولت در قبال سوریه را زیر سوال برد انها را‬ ‫به شدت به خشم اورد‪.‬‬ ‫اوباما در جلسه معرفی نامزدی کارتر ب رای تصدی پست‬ ‫وزیر دفاع‪ ،‬در اتاق روزولت که پر از صاحب منصبان ارشــد‬ ‫سیاست خارجی واشنگتن بود گفت‪« :‬ب هراستی« اش» بیش‬ ‫از هر چیز به عنوان یکی از رهب ران امنی ت ملی ما قابل احترام‬ ‫است‪ .‬او در اتاق بحران کاخ ســفید میز داشت و در مدیریت‬ ‫چالش های پیچیده امنیت ملی در کنارم بود‪».‬‬ ‫اوباما در ب رابر ســوابق اقای کارتــر و نواوری هایش‬ ‫به عنوان یک مقام بلندپایه سابق پنتاگون ادای احترام کرد‪،‬‬ ‫به ویژه در ب رابر نقش او در توسعه و تسریع ارسال خودروهای‬ ‫مقاوم در ب رابر مین به نیروهــای امریکایی حاضر در ع راق‬ ‫و افغانستان‪ .‬اوباما گفت‪« :‬اغ راق نیســت اگر بگوییم که‬ ‫امریکای ی های ب ی شماری وجود دارند که زنده ماندن شان تا‬ ‫حد زیادی به دلیل تالش های اش است‪ ».‬کارتر که در کنار‬ ‫اوباما ایستاده بود متعهد شد با انچه به گفته او «بزرگترین‬ ‫نیروی جنگی که جهان تاکنون به خود دیده» به وعده هایش‬ ‫جامه عمل بپوشاند‪.‬‬ ‫پس از مراسم‪ ،‬کارتر و ســوزان رایس به گرم ی دست‬ ‫یکدیگر را فشردند‪ .‬این حرکت نشان م ی دهد که سخت ترین‬ ‫بخش کار جدید کارتر مدیریت روابط با رایس است‪ .‬برخالف‬ ‫هگل‪ ،‬سناتور سابق نب راســکا‪ ،‬کارتر با اگاهی عمیقی به‬ ‫این وزراتخان ه که ‪ 600‬میلیارد دالر بودجه ســاالنه و بیش از‬ ‫جمهوریخواهان کنگره استفاده کند‪.‬‬ ‫کارتر دموکرات اســت اما نه یکی از اعضای هســته‬ ‫وفاداران به اوباما‪ ،‬گروهی شــامل خانــم رایس و دنیس‬ ‫مک دانو‪ ،‬رئیس کارکنان کاخ سفید‪ .‬سیاست امریکا در سوریه‬ ‫و روند ازادی زندانیان از گوانتانامو مسائلی هستند که ممکن‬ ‫است به درگیری میان او و رایس بینجامند‪ .‬کارتر روشمند و‬ ‫تی زبین است اما لزوما صبور نیست‪.‬‬ ‫تمایل اوباما ب رای ســال ها به انتظار نشستن پیش‬ ‫از مداخله در جنگ داخلی ســوریه ممکن اســت موجب‬ ‫ســرخوردگی کارتر شــود‪ .‬ان طور که همکاران سابقش‬ ‫م ی گویند او به دنبال شفافیت در سیاست است و به سرعت‬ ‫به دنبال تحقق این اهداف م ی رود‪.‬‬ ‫ویلیام پری یکــی از وزرای دفاع دولــت کلینتون و‬ ‫مشــاور کارتر م ی گوید‪« :‬نم ی خواهم او را شــاهین بنامم‬ ‫ولی در مورد انچه امریکا م ی تواند با قدرت انجام دهد نگاه‬ ‫سخت گی رانه ای دارد و مایل است در‬ ‫زمان مناسب از این قدرت استفاده‬ ‫کند‪ ».‬ویکرام ج ی ســینگ که در‬ ‫زمان تصدی معاونــت وزارت دفاع‬ ‫زیرنظر کارتر کار کرده معتقد است‪:‬‬ ‫«اش کارتر احتماال اگاهانه با خطر‬ ‫گزینه های مختلف برخورد م ی کند‬ ‫و البته مقداری خطر را م ی پذیرد و به‬ ‫اجرای موثر و هرچه سریع تر گزینه‬ ‫مورد نظرش م ی پردازد‪».‬‬ ‫اگر کارتر در نهایت در مساله‬ ‫ســوریه و مبارزه با داعش با اوباما‬ ‫همسو شود چیز عجیبی نیست‪.‬‬ ‫همکاران ســابق کارتر و مقامات‬ ‫دولت م ی گویند که او هم همانند‬ ‫هگل و وزیر خارجه ‪ -‬جان کری ‪ -‬از‬ ‫اینکه اوباما سال گذشته پس از راه‬ ‫رفتن و صحبت کردن با مک دانو‬ ‫روی چمن های جنوبی کاخ سفید در‬ ‫اخرین لحظه تصمیم گرفت حمله‬ ‫نظامی علیه رئی س جمهور سوریه‬ ‫را لغو کند شوکه شــده است‪ .‬حاال‬ ‫کارتر یک اســتراتژی نظامی را به‬ ‫ارث خواهد برد که در زمینه معکوس‬ ‫کردن پیشرفت های داعش در ع راق‬ ‫موفق بوده و به مســاله بشار اسد‬ ‫کمترین اهمیتی نم ی دهد‪ .‬امریکا‬ ‫و شــرکایش نم ی توانند به توافق‬ ‫برسند که حاال دشمن اصل ی شان در سوریه گروه مبارز سنی‬ ‫است یا بشار اسد‪.‬‬ ‫کارتر همچنین باید به کاهش اجبــاری هزینه های‬ ‫نظامی نیز بپردازد‪ .‬جرمی ب ی بش‪ ،‬رئیس ســابق کارکنان‬ ‫کاخ سفید در زمان لئون پانه تا‪ ،‬از وزرای دفاع دولت اوباما که‬ ‫در انتخاب کارتر مشاوره داده‪ ،‬م ی گوید‪« :‬بزرگترین مساله‬ ‫حال حاضر بودجه است‪».‬‬ ‫انتظار م ی رود کارتر به راحتی مــورد تایید قرار گیرد‪.‬‬ ‫ان طور که جمهوریخواهان م ی گوینــد هیچ مخالفتی با‬ ‫او پی ش بینی نم ی شــود‪.‬کارتر در فیالدلفیا به دنیا امده‪ ،‬در‬ ‫دانشگاه ییل تاریخ قرون وسطی خوانده و در زمینه فیزیک‬ ‫نظری از اکسفورد دکترا گرفته است‪.‬‬ ‫در گفت و گویی در ســال ‪ 2013‬یاداوری کرد که روی‬ ‫«کوارک افسون و بوزون هیگز»‪ ،‬ذرات بنیادی کار م ی کرد‬ ‫و بعد از ان به شدت شیفته سیاست دفاعی شد‪ ،‬ان قدر که‬ ‫هرگز حرفه اش به عنوان فیزیکدان را با این شــوق پیگیری‬ ‫نکرده است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫رابرت گیتس دوم‬ ‫بین الملل‬ ‫‪51‬‬ ‫بین الملل‬ ‫کارتر طرفدار افزایش نظامیان‬ ‫در خاورمیانه است‬ ‫نادر انتصار در گفت وگو با مثلث‬ ‫سعیده سادات فهری‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫چاک هگل کنار رفت و اشتون کارتر جایگزین او‬ ‫شد؛ تحوالت کابینه باراک اوباما و گمانه زن ی ها‬ ‫مبنی بر نقش داشتن سوزان رایس در کناره گیری‬ ‫هگل را چطور ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫در برخی جراید امریکا نیز به نقش سوزان رایس در‬ ‫کناره گیری چاک هگل اشاره شده است‪ .‬شکی در این نیست‬ ‫که سوزان رایس‪ ،‬رابطه نزدیکی با باراک اوباما دارد و نفوذش‬ ‫روی اوباما زیاد است اما اینکه تا چه اندازه حرف و نظ رات او‬ ‫باعث تغییر وزیر دفاع امریکا شده است جای بحث دارد‪ .‬در‬ ‫رابطه با این موضوع به نظر نم ی رسد نظرات یک شخص‬ ‫به خصوص منجر به برکناری هگل شده باشد و دلیل اصلی‬ ‫برکناری او به رابطه اش با رئی س جمهور باز م ی گردد‪ .‬هگل‬ ‫از روز نخستی که انتخاب شد نتوانســت رابطه نزدیکی با‬ ‫باراک اوباما برقــرار کند‪ .‬البته باید توجه داشــت که چاک‬ ‫هگل از اعضای حزب جمهوریخواه است اما در سنا حضور‬ ‫داشته اســت‪ .‬درواقع هگل به عنوان یک شخص معتدل‬ ‫جمهوریخواه شناخته شده اســت‪ ،‬در جنگ ویتنام شرکت‬ ‫داشته و سابقه نظامی را در کارنامه اش دارد‪ .‬به همین دلیل‬ ‫مورد اعتماد دو طرف بوده است اما به طور کل ان رابطه ای‬ ‫را که یک وزیر مهم ان هم وزیــر دفاع باید با رئی س جمهور‬ ‫داشته باشد هی چ گاه با اوباما نداشت‪ .‬از ابتدا نظ رات این دو با‬ ‫هم خیلی تفاوت داشت و تاحدودی تصمیمات مهمی که‬ ‫اوباما این اواخر اتخاذ کرده بود‪ ،‬چه در مورد درگیری با داعش و‬ ‫چه اعزام بیشتر نیروهای امریکایی به ع راق‪ ،‬تصمیماتی بود‬ ‫که شخص رئی س جمهور به تنهایی و بدون هیچ مشورت‬ ‫مهمی با وزیر دفاع گرفته بود‪ .‬در نهایت اینکه رابطه رئیس‬ ‫دموکرات کاخ ســفید و رئی س جمهوریخواه پنتاگون از ابتدا‬ ‫رابطه سردی بود‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫یکی از انتقاداتی که به چاک هگل وارد م ی اورند‬ ‫این است که با وجود اهمیت مساله داعش برای‬ ‫‪7‬‬ ‫نادر انتصار‪ ،‬رئیس دانشکده علوم سیاسی‬ ‫دانشــگاه االبامای جنوبــی در گفت وگویی‬ ‫با مثلث به بررســی دالیل کناره گیری چاک‬ ‫هگل از وزارت دفاع پرداخت‪ .‬انتصار با اشــاره‬ ‫به اینکه روابط رئیس دموکرات کاخ ســفید و‬ ‫رئی س جمهوریخواه پنتاگون از ابتدا رابطه سردی‬ ‫بوده است‪ ،‬م ی‪‎‬گوید هگل ان رابطه ای را که یک‬ ‫وزیر مهم ان هم وزیر دفاع باید با رئی س جمهور‬ ‫داشته باشد‪ ،‬هی چ گاه با اوباما نداشت و از ابتدا‬ ‫نظرات این دو با هم خیلی تفاوت داشــت‪ .‬این‬ ‫استاد دانشــگاه در رابطه با ماموریت اشتون‬ ‫کارتر ب ه عنوان وزیر دفاع جدیــد امریکا نیز‬ ‫توضیح م ی دهد که به دلیل انکه کارتر از جمله‬ ‫حامیان افزایش حضور نظامی امریکا در منطقه‬ ‫خاورمیانه است‪ ،‬احتماال از این پس امریکا تعداد‬ ‫نظامیانش را در عراق افزایــش خواهد داد و با‬ ‫داعش و دیگر گروه های تروریستی با قاطعیت‬ ‫بیشتری برخورد خواهد کرد‪.‬‬ ‫امریکا اما وزیر دفاع هیچ سیاست مشخصی را‬ ‫برای مبارزه با این گروه تروریستی در نظر نگرفته‬ ‫بود‪ .‬نظر شما در این رابطه چیست؟‬ ‫یکــی از دالیل مهمی که چاک هگل سیاســت‬ ‫خاصی را ب رای مبارزه با داعش دنبال نم ی کرد این بود که او‬ ‫را ان چنان که باید در تصمیم گیری های کاخ سفید دخالت‬ ‫نم ی دادند‪ .‬بناب راین در این مورد خیلی مشکل است بگوییم‬ ‫که اصال او نظریاتی داشته اســت یا خیر‪ .‬در حقیقت چاک‬ ‫هگل از انجایی که در دایره نزدیکان باراک اوباما قرار نداشت‬ ‫خیلی از نظ راتش استفاده نم ی شد‪ .‬البته شاید هم اصال وزیر‬ ‫دفاع وقت امریکا نظ رات مهمی نداشته است اما در هر صورت‬ ‫نوع رابطه اش با اوباما باعث شده بود که خود را از کاخ سفید‬ ‫دور کند‪ .‬حتی در امریکا ماه هاســت که پی رامون استعفای‬ ‫هگل حرف و حدیث هایی مطرح است ولی این اتفاق در چند‬ ‫هفته گذشته محقق شد‪.‬‬ ‫ب ا توجه به انکه از ابتدا هگل جزو افراد مورد اعتماد‬ ‫باراک اوباما نبوده است پس اصال چرا ب ه عنوان‬ ‫وزیر دفاع امریکا انتخاب شد؟‬ ‫باراک اوباما شخصا اشنایی زیادی نسبت به چاک‬ ‫هگل نداشــت و از جمله دالیلی کــه وی را به عنوان وزیر‬ ‫دفاع کابینه اش انتخاب کرد این بود که م ی خواســت یک‬ ‫سیگنالی به مخالفان خود به خصوص در حزب جمهوریخواه‬ ‫ارســال کند‪ ،‬مبنی بر اینکه م ی تواند با تمام گروه ها و افراد‬ ‫همکاری داشته باشد‪ .‬رابرت گیتس‪ ،‬سلف چاک هگل نیز‬ ‫جزو جمهوریخواهان بود‪ .‬بناب رایــن هدف اوباما این بود که‬ ‫به مخالفانش به خصوص در مجلس سنا القا کند که نظ رات‬ ‫هر دو حزب را در سیاست های دفاعی و خارجی به کار گرفته‬ ‫است‪ .‬البته نباید از نظر دور داشت که هگل نیز یک شخص‬ ‫شناخته شده بود‪ ،‬زمانی که در ســنا حضور داشت یک فرد‬ ‫بانفوذ بود و در مسائل دفاعی نظ رات زیادی را ارائه م ی کرد‪.‬‬ ‫چاک هگل از جمله سیاستمدارانی است که مورد احترام هر‬ ‫دو حزب جمهوریخواه و دموکرات است‪ .‬با این اوصاف اوباما‬ ‫به این منظور که بتواند از حمالت جمهوریخواهان علیه خود‬ ‫بکاهد و ب رای جلب نظــر مخالفانش هگل را به عنوان وزیر‬ ‫دفاع برگزید اما در عمل دیدیم که این گونه نشد‪.‬‬ ‫واکنش جمهوریخواهان به این اقدام اوباما چه‬ ‫بود‪ ،‬ایا انتخاب هگل موجب خوشنودی انها شد؟‬ ‫جمهوریخواهــان از ابتدای امر کــه چاک هگل‬ ‫م ی‪‎‬خواســت روی کار بیاید‪ ،‬به خصوص انهایی که طرفدار‬ ‫سرسخت اسرائیل بودند‪ ،‬از انتخاب وی نگران بودند‪ .‬زی را انها‬ ‫ه راس داشتند که هگل انطور که باید و شاید از سیاست های‬ ‫اسرائیل پشــتیبانی نکند‪ .‬بناب راین در ابتدا تالش کردند از‬ ‫انتخاب او جلوگیری کنند اما وقتی وزیر دفاع جمهوریخواه‬ ‫امریکا بر مســند پنتاگون نشســت در عمل مشاهده شد‬ ‫ی علیه اســرائیل انجام نداد و در نتیجه نگرانی‬ ‫که او اقدام ‬ ‫جمهوریخواهان حامی اســرائیل از بین رفــت‪.‬در مقابل‬ ‫جانشین هگل یعنی اشــتون کارتر با وجودی که دموکرات‬ ‫است اما نظ راتش در مورد سیاست خارجی به محافظه کاران‬ ‫امریکا نزدیک تر است‪.‬‬ ‫کمی هم به اشتون کارتر بپردازیم؛ سوابق کاری‬ ‫وزیر دفاع جدید امریکا چیست و ماموریت اصلی‬ ‫او ب ه عنوان رئیس جدید پنتاگون در این شرایط را‬ ‫چگونه م ی توان تعریف کرد؟‬ ‫اشــتون کارتر‪ ،‬وزیر دفاع جدید امریکا هم سابقه‬ ‫طوالنی در وزارت دفاع دارد و هم سابقه تدریس در دانشگاه‬ ‫ هاروارد‪ .‬در دوره‪‎‬ای اشتون کارتر یکی از معاونان وزارت دفاع‬ ‫امریکا بود و زمانی هم که در وزارت دفاع خدمت نم ی‪‎‬کرد در‬ ‫دانشکده علوم سیاسی دانشــگاه هاروارد تدریس م ی‪‎‬کرد؛‬ ‫بناب راین هم در حوزه اکادمیــک و در هم عرصه دولتی وی‬ ‫ســابقه فعالیت دارد‪ .‬تحصیالت او نیز در رشــته فیزیک‬ ‫اتمی اســت ولی در حوزه برنامه ریزی نیز تحصیالتی دارد‬ ‫و به طور کلی یک شخص شناخته شده و پرتجربه‪ ‎‬در دولت‬ ‫امریکاست‪ .‬همچنین کارتر به این مشهور است که عقاید‬ ‫خود را خیلی رک بیان م ی‪‎‬کند و ترســی ندارد که در طرف‬ ‫مقابلش چه کســی قرار دارد‪ .‬در رابطه با ماموریت اصلی‬ ‫وی نیز م ی توان گفت شــاید افزایش حضور نظامی امریکا‬ ‫در خاورمیانه از جمله اهداف اصلــی اوباما ب رای انتخاب او‬ ‫بوده اســت‪ .‬وزیر دفاع جدید امریــکا در خصوص افزایش‬ ‫حضور نظامی امریکا با اوباما همفکر است و همیشه یکی‬ ‫از مدافعان حضور نظامی امریکا در تمام مناطق بحران بوده‬ ‫اســت‪ .‬بناب راین از این نظر حضور کارتر به سیاست جدید‬ ‫اوباما در خاورمیانه مبنی بــر افزایش حضور نظامی امریکا‬ ‫کمک م ی‪‎‬کند و پس از این احتماال امریکا تعداد نظامیانش‬ ‫را در ع راق افزایش خواهــد داد و با داعش و دیگر گروه های‬ ‫تروریستی با قاطعیت بیشتری برخورد خواهد کرد‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫روی دیگر امریکا‬ ‫بین الملل‬ ‫تضادهای اجتماعی در جامعه امریکا س ربراورده است؛ کشوری که به‬ ‫دلیل موج بزرگ مهاجرت با شــکاف های شدید اجتماعی‪ ،‬مذهبی و نژادی‬ ‫روبه روست‪ .‬حادثه فرگوســن محملی بود ب رای بروز این شکاف ها‪ .‬به نظر‬ ‫م ی رسد سیستم سیاسی در ایاالت متحده فاقد کارایی الزم ب رای مدیریت‬ ‫تصاعد بح ران در حادثه فرگوسن بوده است‪.‬‬ ‫گسل سیاه و سفید‬ ‫علی بیگدلی‬ ‫‪1‬‬ ‫استاد دانشگاه‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫از لحاظ تاریخی در ایاالت متحــده امریکا در دهه ‪60‬‬ ‫میالدی جنگی در خصوص مبارزه با بــرده داری رخ داد که‬ ‫در پی ان و پس از پیروزی شــمال ی ها(مخالفان برده داری)‬ ‫علیه جنوب ی ها(موافقان برده داری) به قانون اساسی امریکا‬ ‫الحاقی ه ای اضافه شــد که باتوجه با ان‪ ،‬سیاه ها و سفیدها‬ ‫از قانون و امتیازات ب رابری برخوردار شــدند‪ .‬ب راســاس این‬ ‫اصالحیه «بردگی و کار اجباری جز به عنوان مجازات جرمی‬ ‫ که شــخص‪ ،‬طبق مقررات به ان محکوم شــده باشد‪ ،‬در‬ ‫ایاالت متحده یا هر مکان دیگری در حوزه قضایی انها ممنوع‬ ‫شد‪ ».‬این قانون سه ســال بعد با اعطای حق شهروندی به‬ ‫تمامی اتباع ایاالت متحده امریکا فارغ از نژاد و رنگ پوست‬ ‫ب ر اساس اصالحیه چهاردم قانون اساسی تکمیل شد‪ .‬اما این‬ ‫الحاقیه تنها یک نماد حقوقی بود که عمال هی چ گاه مورد‬ ‫توجه قرار نگرفت و مقاومت در ب رابر ادغام نژادی در ایالت های‬ ‫سابقا برده دار همچنان به شکل جدی ادامه داشت‪ .‬به طوریکه‬ ‫سیاهان همچنان از ورود به اماکن مخصوص سفی د پوستان‬ ‫از جمله باشگاه ها و رستوران ها محروم بودند‪ .‬حتی در برخی‬ ‫از شهرهای جنوب‪ ،‬سیاهپوستان اجازه نداشتند روی صندلی‬ ‫سفید پوســتان در اتوبوس های عمومی بنشینند‪ .‬این روند‬ ‫ادامه داشــت تا اینکه روزا پارکس در ســال ‪ ۱۹۵۵‬در شهر‬ ‫مونتگمری ایالت االباما روح تازه ای به مبارزات سیاهپوستان‬ ‫داد‪ .‬پارکس در اقدامی‪ ،‬از بلند شدن از روی صندلی مخصوص‬ ‫سفی د پوستان در یک اتوبوس عمومی خودداری کرد و توسط‬ ‫پلیس دستگیر شــد‪ .‬این اقدام‪ ،‬خشم سیاهان را شعله ور تر‬ ‫کرد‪ .‬بناب راین مارتین لوتر کینگ یک تحریم چند ماهه را علیه‬ ‫سیستم حمل و نقل عمومی در ایالت االباما شکل داد‪ .‬این‬ ‫اعتراض سپس به جنبش حقوق مدنی تبدیل شد‪ .‬پس از ان‬ ‫در سال ‪ ۱۹۶۰‬با تالش و کوشش وی «قانون حقوق مدنی»‬ ‫با هدف رفع تبعی ض نژادی به تصویب رسید‪ .‬البته تغیی رات‬ ‫بنیادیــن در قوانین نــژادی در دوران حکومت دموکرات ها‬ ‫در دهه ‪۱۹۶۰‬حاصل شــد‪ .‬جان اف کندی و جانشین وی‪،‬‬ ‫لیندون جانســون گام های بلندی را بــرای فائق امدن بر‬ ‫معضل تاریخی نژادی در ایاالت متحده امریکا ب ر داشــتند‪.‬‬ ‫این تحوالت ســبب شــد جناح محافظه کار که همچنان‬ ‫بر اصالت نژادی فرهنگ انگلو پروتســتانی سفی د پوستان‬ ‫پافشاری م ی کردند‪ ،‬هم قسم شــوند و جنگ ایدئولوژیکی‬ ‫علیه لیب رال ها اغاز کنند‪ .‬البته باید ایــن نکته را نیز یاداور‬ ‫شــد که جمهوریخواهان در زمان حضور خود در کاخ سفید‬ ‫برخی از اقدامات کم سابقه نظیر انتخاب نخستین زن عضو‬ ‫دیوان عالی فدرال یا نخستین وزیر خارجه سیاهپوست را در‬ ‫کارنامه خود به ثبت رسانده اند‪ ،‬اما هنوز الیه های اصلی این‬ ‫حزب به خصوص در ایالت های جنوبی برطبل جدایی نژادی‬ ‫م ی کوبند‪ .‬در سوی دیگر این تعارض نژادی‪ ،‬لیب رال ها به ویژه‬ ‫جناح چپ ان قویا از حقوق رنگی ن پوستان حمایت م ی کنند‪.‬‬ ‫به اعتقاد برخی از لیب رال ها‪ ،‬رفــع ناب رابری نژادی در امریکا‬ ‫نم ی تواند حقوق پایمال شده تاریخی سیاهپوستان را تامین‬ ‫کند‪ .‬از این رو حامیان حقوق رنگی ن پوستان‪ ،‬نظریه تبعیض‬ ‫مثبت را مطرح کرده اند‪ .‬ب ر اســاس این نظریه‪ ،‬ســیاهان‬ ‫امریکایی باید از مزایای بیشتری در مقایسه با سفی د پوستان‬ ‫در زمینه اموزش و تحصیل ب ر خوردار باشند‪ .‬به همین دلیل‬ ‫در حال حاضر برخی از دانشگاه های امریکا از جمله دانشگاه‬ ‫میشیگان ب رای دانشجویان تازه وارد سیاهپوست امتیازات‬ ‫ی این اقدامات و رخداد ها‬ ‫بیشتری قائل است‪ .‬اما با وجود تمام ‬ ‫نکته قابل توجه این اســت که همچنان در مناطق شمالی‬ ‫امریکا (محل قتل اخیر دو سیاهپوست) که قشر مرفه این‬ ‫کشور حضور دارند و از حساســیت زیادی برخوردار است‪،‬‬ ‫بین الملل‬ ‫امریکا در حوزه های مذهبی و نژادی‬ ‫پاک سازی می شود‬ ‫‪53‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫بین الملل‬ ‫همچنان نتوانستند بپذیرند که جایگاه اجتماعی سیاهان با‬ ‫سفی د پوستان تفاوتی ندارد و هر دو ب ر اساس مجموع قوانینی‬ ‫که در ایاالت متحده امریکا به تصویب رسیده است‪ ،‬از حقوق‬ ‫ب رابر و ازادی های فردی برخوردار هستند‪ .‬بناب راین همانطور‬ ‫که رئی س جمهور این کشــور در واکنش بــه قتل اخیر دو‬ ‫سیاهپوست توسط نیروهای پلیس اشاره کرد با وجود تمامی‬ ‫ این اقدامات همچنان در برخی مناطق رویکردهای افراطی‬ ‫در قبال سیاهپوستان وجود دارد‪ .‬بناب راین امید به از بین رفتن‬ ‫رگه های نژادپرستی در این کشور بسیار ارمان گرایانه است‪.‬‬ ‫همچنین انتظارات از اوباما در خصوص حل این مساله اخیر‬ ‫یا اتخاذ تصمیماتی در راســتای رفع معضالت نژادپرستانه‬ ‫در این کشور‪ ،‬غیرمنطقی اســت‪ .‬زی را قدرت رئی س جمهور‬ ‫محدود است و وی به طبقه اجتماعی که او را حفظ کرده و وی‬ ‫را به این جایگاه رسانده متعهد است نه به مردم امریکا‪ .‬اوباما‬ ‫م ی داند که حمایت هایی که از او به عمل م ی اید م ی توانند‬ ‫یک شبه از بین رفته و وی موقعیت اجتماعی خود را به همان‬ ‫ســرعتی که به دست اورده از دســت بدهد‪ .‬اوباما م ی تواند‬ ‫تحت فشار قرار بگیرد و رسانه ها نیز علیه وی موضع گیری‬ ‫کنند‪ .‬عالوه بر ان دســتگاه های مختلف در امریکا از دهه‬ ‫‪ 1920‬سیاســت های کنترل جمعیت را به اجرا گذاشته اند‪.‬‬ ‫این سیاســت ها نم ی توانند یک شــبه عوض شــوند زی را‬ ‫سیاست های ایاالت متحده توسط بیانی ه های نژاد پرستانه ای‬ ‫که از سوی سیاست گذاران تعیین م ی شوند اعالم می شود؛‬ ‫سیاست گذارانی که همگی سفیدپوست و انگلو ساکسون‬ ‫هستند‪ .‬این سیاست ها بیش از هرچیزی ریشه در نیازهای‬ ‫ژئواســتراتژیک دارند و موفقیت انها بستگی به تداوم انها‪.‬‬ ‫اوباما ب رای انکه روی این سیاست ها تاثیر بگذارد باید بیش از‬ ‫انچه هم اکنون است قدرتمندتر شود‪ .‬او باید با این برنامه ها‬ ‫برخورد کند‪ .‬سیستم قضایی امریکا اساسا نژادپرست است‬ ‫و از همین روست که بیشــترین جمعیت زندانیان امریکا را‬ ‫سیاه پوستان و اسپانیایی تباران تشکیل م ی دهند‪ .‬اما این‬ ‫فقط رنگی ن پوستان نیستند که قربانی نژادپرستی در امریکا‬ ‫هستند‪ ،‬بخش های اجرایی و قانونگذاری دولت امریکا این‬ ‫مجوز را داده اند که پلیس هر تعداد که بیشــتر م ی تواند از‬ ‫مسلمانان حاضر در این کشور را بازداشت کند و این یکی از‬ ‫روش هایی است که جوامع غربی از لحاظ مذهبی و نژادی‬ ‫پاکسازی م ی شوند‪ .‬بناب راین همانطور که پی ش تر اشاره شد‬ ‫امریکا از مسائلی فراتر از شکاف اجتماعی رنج م ی برد‪ .‬امریکا‬ ‫قربانی اشتباهات سیستماتیک است و این اشتباه تکرار شده‬ ‫و در نتیجه با تعمد انجام م ی شود‪ .‬این قبیل اعتراضات نیز‬ ‫دردی را دوا نخواهد کرد‪ .‬این نخستی ن بار در تاریخ این کشور‬ ‫نیست و نخواهد بود که سیاهپوستانی مورد ضرب وشتم قرار‬ ‫م ی گی رند یا به قتل م ی رسند‪ .‬به طور کلی اعتراضات مردمی‬ ‫ صرفا جلوه ای عمومی و رسانه ای دارد و نمونه های ان بسیار‬ ‫است‪ .‬به طور مثال اعتراضات وال استریت یک سال و نیم به‬ ‫طول انجامید و در نهایت بدون نتیجه مردم به خانه های خود‬ ‫بازگشتند‪ .‬بناب راین فرگوسن نیز یکی دیگر از تحوالتی است‬ ‫که در دوره ای رخ داده است و این قبیل تحوالت که به سرعت‬ ‫رشد م ی کنند‪ ،‬با همان ســرعت هم از بین م ی روند‪ ،‬اما در‬ ‫پایان الزم است به نکته ای در خصوص سیاست های پشت‬ ‫پرده این قبیل اقدامات اشاره شود‪ .‬این روزها رئی س جمهور‬ ‫ایاالت متحده امریکا بسیار تحت فشار قرار دارد و جایگاهش‬ ‫از سوی مخالفان و منتقدان و حزب رقیب تضعیف شده است‪.‬‬ ‫پیشــامدهایی از قبیل اقدامات نژادپرستانه نیز م ی تواند در‬ ‫راستای اهداف انها ب رای تضعیف بیشتر وی در افکار عمومی‬ ‫باشــد‪ .‬باتوجه به ناکامی وی حزب حامــی او در انتخابات‬ ‫کنگره امریکا و همچنین اقدامات این چنین این شــائبه را‬ ‫ایجاد م ی کند که اوباما باقیمانده دوران ریاســت جمهوری‬ ‫خود را در انزوای سیاسی به ســر خواهد برد و این احتمال را‬ ‫تقویت خواهد کرد که دیگــر در ایاالت متحده امریکا هیچ‬ ‫سیاهپوستی وارد کاخ سفید نشود‪.‬‬ ‫جنبش رنگین پوستان‬ ‫حیدر امیری‪ ،‬کارشناس مسائل‬ ‫بین الملل در گفت وگو با مثلث‬ ‫لیال پورصبور‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫‪2‬‬ ‫امیرعلی حیدر امیری‪ ،‬کارشناس مسائل‬ ‫بی ن الملــل در گفت وگو با مثلــث در رابطه با‬ ‫اعتراضات علیه نژادپرستی در امریکا م ی گوید‬ ‫این گونه مسائل در امریکا ریشه در تاریخ دارد‪.‬‬ ‫امیری راجع به تاثیر انتخاب بــاراک اوباما بر‬ ‫وضعیت سیاهپوستان امریکا توضیح م ی دهد‬ ‫که بــا روی کار امدن اوباما هیــچ تغییری در‬ ‫وضعیت سیاهپوســتان امریکا ایجاد نشد‪،‬‬ ‫در عوض باراک اوباما چون خود از ســیاهان‬ ‫کنیایی اســت و به مقام ریاســت جمهوری‬ ‫رسیده اســت‪ ،‬ب ه نوعی ســوپاپ اطمینانی‬ ‫برای سفیدپوستان اســت در جلب حمایت‬ ‫ســیاهان‪ .‬در واقع با انتخاب اوباما ســیاهان‬ ‫امیدوار ب ه تســاوی حقوق رنگی ن پوستان با‬ ‫سفی د پوستان شدند اما دیدند که انتخاب او نیز‬ ‫تغییری ایجاد نکرد‪ .‬این کارشناس معتقد است‬ ‫که این جنگ‪ ،‬جنگی برای بقا و برابری حقوق‬ ‫رنگی ن پوستان با سفی د پوســتان است و این‬ ‫اعتراضات به شکل گیری جنب ش‪‎‬های منطقه‪‎‬ای‬ ‫و فرامنطقه ای رنگی ن پوستان ختم خواهد شد‪.‬‬ ‫چندی است شــاهد شــکل گیری اعتراضات‬ ‫ضد تبعی ض نژادی در امریکا هســتیم‪ .‬ارزیابی‬ ‫شما از تحوالت اخیر امریکا چیست؟‬ ‫اعتراضات در سراســر امریکا در پی صدور حکم‬ ‫تب رئه ب رای افس ران سفیدپوست پلیس که عامل کشتارهایی‬ ‫در نیویورک و فرگوسن ایالت میســوری بودند‪ ،‬به راه افتاد‪.‬‬ ‫فریادهای اعتراضی «دست ها باال‪ ،‬شلیک نکن» و «مشت ها‬ ‫باال‪ ،‬مقاومــت م ی کنیم» معترضان علیــه تبعیض نژادی‬ ‫بیش از یک هفته است که شــهرهای امریکا را در برگرفته‬ ‫است‪ .‬در تازه ترین حادثه یک افسر پلیس نیویورک با دست‬ ‫انداختن دور گردن یک شهروند سیاهپوست وی را خفه کرد‬ ‫و هیات منصفه نیز این پلیــس را از اتهام های وارده تبرئه‬ ‫کرد که به اعتراضات گســترده در ســواحل شرقی منجر‬ ‫شد‪ .‬کشته شــدن اریک گارنر در نیویورک و مایکل ب راون‪،‬‬ ‫نوجوان سیاهپوســت امریکایی در ایالت میسوری روابط‬ ‫میان پلیس و سیاهپوستان را بیش از پیش تیره کرده است‬ ‫و بحث هایی دررابطه با روابط بین نژادها در ایاالت متحده به‬ ‫راه افتاده است‪.‬‬ ‫برخی معتقدند که اتفاقات جدید در امریکا بیانگر‬ ‫ان است که همچنان تضاد میان سیاه و سفید‬ ‫در امریکا وجود دارد‪ .‬باتوجه به پیشینه تاریخی‬ ‫امریکا در برخورد با سیاهپوستان تحلیل شما از‬ ‫این مساله چیست؟‬ ‫از قدیم که قاره امریکا توســط کریستف کلمب‬ ‫کشــف شــد‪ ،‬مهاجران اروپایی با قبایل سرخ پوســت و‬ ‫سیاهپوست ساکن در این قاره به جنگ و گریز پرداختند؛ به‬ ‫شکلی که حدود ‪ 30‬سال درگیری‏ها در این قاره ادامه داشت‪.‬‬ ‫پس از این تحوالت‪ ،‬بســیاری از سیاهان و سرخ پوستان به‬ ‫امریکای التین و کشــورهای حوزه اسکاندیناوی مهاجرت‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫یکی از ترفندهای مهاجران اروپایی‪ ،‬تغییر بافت امریکا‬ ‫به جمعیتی مهاجر بود؛ از جمله اینکه تعدادی از مهاجرین‬ ‫افریقا شــامل تانزانیا‪ ،‬کنیا‪ ،‬نیجریه‪ ،‬نیجر‪ ،‬ســومالی و‪...‬‬ ‫تابعیت دوگانه پیدا کرده و بعــد از مدتی به تابعیت اصلی‬ ‫امریکا در امدند‪.‬‬ ‫در امریکا سفیدپوستان مخصوصا سفیدپوستان کابالی‬ ‫و یهودیان و دیگر کســانی که تفکر صهیونیســتی دارند‬ ‫معتقدند که سفیدپوستان یهودی‪ ،‬صهونیست و کابالیست‬ ‫نژاد برتر هســتند و باید رنگین پوســتان (سیاهپوســت‬ ‫بسیاری بر این باور بودند که با انتخاب یک فرد‬ ‫رنگی ن پوســت ب ه عنوان رئی س جمهور امریکا‪،‬‬ ‫وضعیت سیاهپوستان در این کشور بهبود خواهد‬ ‫یافت اما ظاهرا این چنیــن نبود‪ .‬در حال حاضر‬ ‫سیاهپوستان در امریکا چه وضعیتی دارند؟‬ ‫با روی کار امدن اوباما هیــچ تغییری در وضعیت‬ ‫سیاهپوستان امریکا ایجاد نشد‪ ،‬در عوض باراک اوباما چون‬ ‫خود از سیاهان کنیایی اســت و به مقام ریاست جمهوری‬ ‫رسیده است به نوعی سوپاپ اطمینانی ب رای سفیدپوستان‬ ‫است در جلب حمایت ســیاهان‪ .‬با انتخاب اوباما سیاهان‬ ‫امیدوار به تساوی حقوق رنگی ن پوســتان با سفی د پوستان‬ ‫شــدند اما دیدند که انتخاب او نیز تغییــری ایجاد نکرد و‬ ‫ظاه را این انتخاب فقط ب رای جلب حمایت سیاهپوســتان‬ ‫بوده اســت‪ .‬بناب راین سیاهپوستان سیاســت‪‎‬های اوباما را‬ ‫نیز قبول ندارند و خود به دنبال احقاق حقوقشــان هستند‪.‬‬ ‫هم اکنون در امریکا سیاهپوستان شهروند درجه دو محسوب‬ ‫م ی‪‎‬شوند؛ از بسیاری از ازادی های مشــروع و مباح محروم‬ ‫هستند؛ حق ازدواج با سفید پوستان را ندارند؛ حق استفاده از‬ ‫برخی دانشگاه‪‎‬های درجه یک را ندارند و اگر در ایالت‪‎‬هایی‬ ‫مسئولی ت‪‎‬های سیاسی به دســت اورده‪‎‬اند حاصل توطئه‬ ‫استعمارگران ب رای فریب دیگر ســیاهان بوده است‪ .‬بر این‬ ‫اساس سیاهان همواره در طول تاریخ به این تبعی ض نژادی‬ ‫معترض بوده و کشته‪‎‬ها دادند‪.‬‬ ‫در این اواخر قتل گارنر‪ ،‬سیگار فروشی با پنج فرزند که‬ ‫جرمش تنها ندادن مالیات به صاحبان زر و زور بود موجب شد‬ ‫که شهرهای امریکا شلوغ شود‪ .‬پلیس امریکا او را خفه کرد و‬ ‫با ب ی اعتمادی جنازه او را در خیابان رها کرد‪ .‬این قضیه هنوز‬ ‫ادامه دارد و اعتقاد من این است که به دنبال بیداری اسالمی‬ ‫در جنوب غرب اسیا و شمال افریقا دنیا به سمت یک بی داری‬ ‫پیش م ی رود‪ .‬جنبش وال اســتریت‪ ،‬جنبش تسخیر لندن‪،‬‬ ‫جنبش ازادی خواهی رنگی ن پوســتان در امریکا‪ ،‬فرانسه و‬ ‫انگلیس نیز در همین راســتا قابل ارزیابی است‪ .‬باتوجه به‬ ‫اینکه قرن ‪ 21‬قرن بیداری جهانی اســت و باتوجه به اینکه‬ ‫نظریه هانتینگتون و فوکویامای ژاپنی مبنی بر اینکه پایان‬ ‫تاریخ لیب رالیسم است به چالش کشیده شده است‪ ،‬دنیا به‬ ‫سمت بیداری و اعالم انزجار از سلطه طلبان و نظام جهانی‬ ‫سلطه پیش م ی‪‎‬رود‪.‬‬ ‫ب ا توجه به اینکه چند وقتی اســت امریکا شلوغ‬ ‫شده‪ ،‬اینده این اعتراض ها را چطور م ی بینید؟‬ ‫موردکاوی عملکرد پلیس «کمدن» درکاهش جرم‬ ‫مریم رضایی‬ ‫مترجم‬ ‫‪3‬‬ ‫«نم ی توانم نفس بکشم!» شعار صدها نفر در نیویورک‬ ‫و دیگر نقاط امریکا در روزهای گذشته بوده است‪ .‬اعتراضات‬ ‫صلح امیز در واکنش به حکم نهایــی دادگاه دنیل پانتالئو‪،‬‬ ‫افسر پلیســی که در ماه ژوئیه اریک گارنر سیاهپوست را‬ ‫با فشردن گردن و قفسه سینه او به قتل رسانده بود‪ ،‬شکل‬ ‫گرفت‪ .‬این شعار به اخرین جمالتی که گارنر هنگام مرگ‬ ‫بیان کرده بود اشاره دارد‪ .‬از نظر بسیاری از معترضین‪ ،‬مرگ‬ ‫گارنر و تبرئه پانتالئو تاکیدی اســت بر اینکه نظام قضایی‬ ‫امریکا کامال نژادپرستانه است‪.‬‬ ‫این در حالی است که اریک‬ ‫هولدر‪ ،‬دادســتان کل یا به عبارتی‬ ‫وزیر دادگستری امریکا‪ ،‬اخی را اعالم‬ ‫کرده که وزارت دادگستری به زودی‬ ‫دســتورالعمل های تــازه ای ب رای‬ ‫اجرای قانون ارائــه م ی کند تا «به‬ ‫پایان پرونده ســازی نژادی‪ ،‬یک بار‬ ‫ب رای همیشه کمک کند‪ ».‬دادستان‬ ‫کل امریــکا قصد دارد بــا اعمال‬ ‫قوانین جدیــد از ورود موضوعاتی‬ ‫ماننــد محــل زندگــی‪ ،‬مذهب‪،‬‬ ‫تمایالت جنســی‪ ،‬هویت فردی و‬ ‫همچنیــن نژاد از ســوی ماموران‬ ‫پلیــس هنــگام پرونده ســازی‬ ‫جلوگیری کند‪.‬‬ ‫دولت امریکا پس از این وقایــع به دنبال روش هایی‬ ‫ب رای اعتمادافرینی میان پلیس و مردم است که ب رای این کار‬ ‫بهتر است انچه را در شهر کمدن (‪ )Camden‬م ی گذرد‬ ‫الگو قرار دهد؛ شهر کوچکی در ایالت نیوجرسی که پی ش تر‬ ‫به عنوان یکی از خطرناک ترین نقاط امریکا شهرت داشت‪.‬‬ ‫کمدن حدود ‪ 18‬ماه پیش ایستگاه های پلیس خود را تعطیل‬ ‫کرد و به جای ان یک واحد محلی جدید تاسیس کرد‪ .‬از ان‬ ‫زمان به بعد‪ ،‬می زان جرم و جنایت در این منطقه تا حد قابل‬ ‫توجهی کاهش یافته‪ ،‬به طوری که تعداد قتل بین سال های‬ ‫‪ 2012‬تا ‪ 2014‬از ‪ 49‬درصد به ‪ 31‬درصد رسیده است‪ .‬همچنین‬ ‫استفاده از اسلحه به نصف کاهش یافته و دزدی و تجاوز تا‬ ‫یک سوم و دیگر جرائم خشونت بار تا یک پنجم کمتر شده اند‪.‬‬ ‫چه چیزی باعث شده نیروی پلیس کمدن کار خود را‬ ‫درست انجام دهد و از مناطقی همچون فرگوسن مجزا باشد؟‬ ‫در پاسخ باید گفت این شهر در ابتدای ی ترین سطح ممکن‬ ‫به اصول قدیم ی اداره شهر بازگشته است‪ .‬افس ران به جای‬ ‫استفاده از خودروهای نظامی‪ ،‬گشت پیاده م ی دهند‪ .‬انها حتی‬ ‫به درب منازل مراجعه کرده و خود را به اهالی معرفی م ی کنند‬ ‫و با انها به صورت شخصی اشنا م ی شوند‪ .‬اسکات تامسون‪،‬‬ ‫رئیس پلیس کمدن م ی گوید‪« :‬هیچ چیز مثل ارتباط انسانی‬ ‫نم ی تواند اعتماد ایجاد کند‪ ».‬او م ی افزاید مردم محلی منبع‬ ‫خوب اطالعات در مورد مکان بروز مشکالت هستند‪« ،‬اما‬ ‫این موضوع بدون ایجاد اعتماد عملی نم ی شود‪».‬‬ ‫فرهنگ موجود بین نیروی پلیس نیز تغییر کرده است‪.‬‬ ‫لوییس کاپلی‪ ،‬رئیس هیات حاکم این واحد محلی م ی گوید‪:‬‬ ‫«بدون هیچ اغ راقی‪ ،‬دو ســال پیش اگر ‪ 12‬افســر پلیس‬ ‫داشتید که شب ها در پست حاضر باشند‪ ،‬بسیار خوش شانس‬ ‫بودید‪ ».‬در گذشته‪ ،‬یک ساعت طول م ی کشید تا پلیس به‬ ‫تماس مردمی که درخواست کمک م ی کردند‪ ،‬رسیدگی کند‪.‬‬ ‫اکنون این موضوع کمتر از ‪ 5‬دقیقه زمان م ی برد‪ .‬همچنین‬ ‫افس ران پلیس طوری اموزش دیده اند که بدانند نگهبان مردم‬ ‫هستند‪ ،‬نه جنگجو‪ .‬به گفته توماسون‪« ،‬در واقع انها بیشتر‬ ‫شبیه یک فعال اجتماعی هستند تا مبارزه کننده با جرم‪».‬‬ ‫این بخش همکاری نزدیکی با دیگر بخش های منطقه دارد‪،‬‬ ‫چرا که بسیاری از جرائم در اط راف کمدن رخ م ی دهند‪ .‬وقتی‬ ‫قاچاقچیان مواد مخدر در خیابان ها معامله م ی کردند‪ ،‬نزدیک‬ ‫به ‪ 80‬درصد خریداران از حومه های شهر م ی امدند‪.‬‬ ‫حال اثرات ایــن رویکرد در اط راف کمــدن نیز قابل‬ ‫مشاهده است‪ .‬چند سال پیش‪ ،‬اگر ب رای رانندگی در اط راف‬ ‫شهر به کمدن م ی امدید‪ ،‬مسئوالن‬ ‫شــهر در مورد عدم امنیت به شما‬ ‫هشدار م ی دادند‪ .‬در ان زمان‪ ،‬کمدن‬ ‫‪ 175‬بازار ازاد مواد مخدر داشت‪ .‬اما‬ ‫اکنون‪ ،‬مردم ازادانــه و با امنیت در‬ ‫شهر رفت وامد م ی کنند و به مراکز‬ ‫خرید م ی روند‪ .‬کودکان به راحتی به‬ ‫مدرسه م ی روند و در پارک هایی بازی‬ ‫م ی کنند که زمانی تحت ســلطه‬ ‫قاچاقچیان و معتــادان بود‪ .‬کاپلی‬ ‫م ی گوید‪« :‬ساکنین شهر از حمایت‬ ‫پلیس ناامید شده بودند‪ ».‬مجرمان‬ ‫دیگر نم ی تواننــد ازادانه فعالیت‬ ‫کنند و رســتوران های مک دونالدز‬ ‫در نزدیکی ایستگاه های پلیس بار‬ ‫دیگر به مکان خرید همبرگر تبدیل‬ ‫شده اند‪ ،‬نه فروش مواد مخدر‪.‬‬ ‫میزان دســتگیری ها افزایش یافته که عمدتا ناشی‬ ‫از تخلفات معمولی و ب رای ایجاد امنیت اســت‪ .‬اما مقامات‬ ‫پلیس تاکید دارند که روش اصلی انها ب رای جلوگیری از جرم‪،‬‬ ‫ایجاد روابط اجتماعی است‪ .‬افس ران پلیس کمدن عالوه بر‬ ‫اینکه حضور فعالی در خیابان ها دارند‪ ،‬با اهالی تعامل کافی‬ ‫برقرار کرده اند‪.‬‬ ‫انها در مراسم جمعی و جشن هایی مثل عی د شکرگزاری‬ ‫در کنار مردم شرکت م ی کنند‪ .‬واحد پلیس کمدن همچنین‬ ‫در برخــی تکنولوژی های جدید مانند ردیــاب تی راندازی و‬ ‫دوربی ن های تجســس پیشــرفته‪ ،‬به خصوص در مناطق‬ ‫جرم خیز سرمایه گذاری کرده اســت‪ .‬برخی افس ران نیز در‬ ‫حین انجام وظیفه دوربی ن های نصب شده روی لباس های‬ ‫خود دارند‪ .‬با این حال‪ ،‬مقامات شهر به این نتیجه رسیده اند‬ ‫که این ابزارها تنها به شــرطی کارایی دارند که گشت های‬ ‫پیاده همچنان وجود داشته باشند‪.‬‬ ‫درست است که جرم و جنایت در کمدن کاهش یافته‪،‬‬ ‫ولی هنوز کارهای زیادی باید در این شــهر انجام شود‪ .‬فقر‬ ‫همچنان شایع است و تع داد کمی از دانش اموزان تحصیالت‬ ‫دبیرستان خود را به پایان می رسانند‪ .‬خیابان های امن کمدن‬ ‫مسئوالن را به ســرمایه گذاری های بیشتر تشویق م ی کند‪.‬‬ ‫برنامه هایی ب رای افتتاح فروشگاه ها و رستوران های بیشتر‬ ‫در حومه شهر دست اقدام است‪ .‬شــرایط کمدن چندان بد‬ ‫نیست‪ .‬با این همه‪ ،‬شــهرهایی مثل فرگوسن که وضعیت‬ ‫بهتری نسبت به کمدن دارند‪ ،‬با الگوبرداری م ی توانند از بروز‬ ‫وقایعی همچون اتفاقات اخیر جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫منبع‪ :‬اکونومیست‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫در حال حاضر جنب ش های بســیاری در امریکا به‬ ‫صورت ان جی او وجود دارند که با نظام سلطه م ی جنگند که‬ ‫این جنگ‪ ،‬جنگی ب رای بقا و ب رابری حقوق رنگی ن پوستان‬ ‫با سفی د پوســتان اســت‪ .‬به نظر م ی رســد این اعتراضات‬ ‫به شــکل گیری جنب ش‪‎‬هــای منطقــه‪‎‬ای و فرامنطقه‪‎‬ای‬ ‫رنگی ن پوستان ختم خواهد شد و هیچ بعید نیست که قوانین‬ ‫ظالمانه امریکا به نفع رنگی ن پوستان تغییر یابد وگرنه این‬ ‫جدال ادامه خواهد داشت‪.‬‬ ‫نمی توانم نفس بکشم‬ ‫بین الملل‬ ‫سرخ پوست) در خدمت این قشر مرفه باشند‪.‬‬ ‫بر این اساس تفکر اســتثمارگری و استعمار گرایی از‬ ‫اینجا سرچشــمه گرفت که باید انســان‪‎‬هایی به هر دلیل‬ ‫ضعیف و در اقلیت در خدمت افراد سفی د پوســت باشــند‪.‬‬ ‫بناب راین همواره یــک تبعی ض نژادی قومــی‪ ،‬قبیله‪‎‬ای و‬ ‫مذهبی در کشورهای اروپایی و امریکایی حاکم بوده که قشر‬ ‫سفیدپوست بر رنگی ن پوســت زور م ی گفتند‪ .‬بناب راین این‬ ‫نبرد ریشه در تاریخ دارد‪ .‬بودند سیاهانی که تا پایان عمر در‬ ‫سیاه چاله‪‎‬های سفیدپوستان پوسیدند؛ بودند سیاهپوستانی‬ ‫که تا ابد به عنوان نوکر و کنیز در خانه سفی د پوستان از دنیا‬ ‫رفتند‪ .‬به همین منظور یک سری جنب ش‪‎‬های ازادیخواهی‬ ‫در امریکا و اروپا علیه رنگی ن پوستان شکل گرفت که در این‬ ‫اواخر به نهضت یا جنبش استقالل طلبی مارتین لوترکینگ‬ ‫ختم گردید‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪55‬‬ ‫بین الملل‬ ‫خشونت مفرط یا منطقی؟‬ ‫انچه تحقیقات در مورد اجرای قانون و درگیری های نژادی در امریکا می گوید‬ ‫جان وین بی‪ -‬مریم رضایی‬ ‫نویسنده ‪ -‬مترجم‬ ‫‪4‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫بیش از دو دهه از شورش های ل س انجلس در اوریل‬ ‫‪ 1992‬گذشته و اتهامات مربوط به خشونت پلیس در امریکا‬ ‫این روزها همچنان به موضوع داغ رسانه ها تبدیل شده است‪.‬‬ ‫در ان سال‪ ،‬قاضی شهر سیم ی ولی چهار افسر پلیس را که‬ ‫رودن ی کینگ سیاهپوست را مورد ضرب و جرح قرار داده بودند‪،‬‬ ‫تبرئه کرد‪ .‬این در حالی بود که ظرف شــش روز‪ ،‬ناارامی به‬ ‫سرعت سراسر شهر را فرا گرفت و تعدادی کشته و زخمی و‬ ‫خسارات فراوان به جای گذاشت‪.‬‬ ‫امسال بار دیگر تاریخ تکرار شد و شلیک گلوله به سوی‬ ‫مایکل ب راون‪ ،‬نوجوان سیاهپوست توسط دارن ویلسون‪ ،‬افسر‬ ‫پلیس فرگوسن در حومه سنت لوییس که در ماه اوت رخ داد‬ ‫و پس از ان رای دادگاه مبن ی بر تبرئه ویلســون‪ ،‬اعتراضات‬ ‫دامنه داری را در شهرهای مختلف امریکا موجب شده است‪.‬‬ ‫چند ماه بعد‪ ،‬مرگ اریک گارنر سیاهپوست در ‪ 17‬ژوئیه که‬ ‫در نیویورک و به واسطه فشردن گردن و قفسه سینه او توسط‬ ‫افسر پلیس رخ داده بود نیز خشم عمومی را ب رانگیخت‪.‬‬ ‫بررس ی هایی که در سال های اخیر در مورد گروه های‬ ‫اقلیــت در امریکا صــورت گرفته ‪ -‬اعــم از التین ی های‬ ‫اسپانیای ی زبان و سیاهپوســتان ‪ -‬نشان م ی دهد اطمینان‬ ‫مردم به اجرای قانون به شدت کاهش یافته و بخش عمده ای‬ ‫از ایــن جوامع معتقدنــد پلیس در مواردی که مشــکوک‬ ‫م ی شود‪ ،‬دست به خشونت م ی زند‪ .‬بررسی مرکز تحقیقاتی‬ ‫پیو (‪ )Pew‬در سال ‪ 2014‬اختالف نژادی شدید را در واکنش‬ ‫به واقعه فرگوسن تایید کرده‪ ،‬در حالی که موسسه گاالپ‪،‬‬ ‫دیدگاه هایی در مورد الگوهای تاریخی ب ی اعتمادی به پلیس‬ ‫را ارائه داده است‪ .‬ب ر اساس نظرســنجی مشترک موسسه‬ ‫پیو و روزنامه یو اس ای تــودی (‪ )USA Today‬که در اوت‬ ‫‪ 2014‬انجام شــده‪« ،‬امریکای ی ها از هر نژادی که باشــند‪،‬‬ ‫توجه چندانی به ایستگاه های پلیس در سراسر کشور نشان‬ ‫نم ی دهند‪ ،‬چون افس ران پلیس را مسئول سوء رفتار‪ ،‬استفاده‬ ‫نامتناسب از خشونت و رفتارهای نژادپرستانه م ی دانند‪».‬‬ ‫با این حال‪ ،‬از نظر پلیس امریکا‪ ،‬اجرای قانون در این‬ ‫کشور همچنان کار خطرناکی محســوب م ی شود؛ چون‬ ‫امریکا در مقایسه با دیگر کشــورهای توسع ه یافته تقریبا‬ ‫شلیک گلوله به سوی‬ ‫مایکل براون‪ ،‬نوجوان‬ ‫سیاهپوست توسط‬ ‫دارن ویلسون‪ ،‬افسر‬ ‫پلیس فرگوسن در‬ ‫حومه سنت لوییس‬ ‫که در ماه اوت رخ داد و‬ ‫پس از ان رای دادگاه‬ ‫مبن ی بر تبرئه ویلسون‪،‬‬ ‫اعتراضات دامنه داری‬ ‫را در شهرهای مختلف‬ ‫امریکا موجب شده‬ ‫است‪.‬‬ ‫باالترین نرخ قتل و باالترین ســرانه استفاده از سالح گرم را‬ ‫دارد‪ .‬شهروندان به ندرت از وقایع بیشماری که طی ان افس ران‬ ‫پلیس با خالفکاران درگیر شده و تحت استرس شدید انها را‬ ‫مهار م ی کنند‪ ،‬خبر دارند‪ .‬برخی تحقیقات نشان داده حتی‬ ‫افس رانی که به خوبی اموزش دیده اند‪ ،‬این توانایی را ندارند‬ ‫که همواره در مقابل استفاده مجرمان از سالح گرم‪ ،‬به موقع‬ ‫اسلحه بکشــند‪ .‬اما ان گونه که ‪ FBI‬اشاره کرده‪ ،‬افس ران و‬ ‫ایســتگاه های پلیس عواقب وقایع را از نظر شفاف سازی‬ ‫به خوبی مدیریت نم ی کنند؛ حتی وقتی اعمال خشونت به‬ ‫درستی صورت گرفته‪ ،‬اما خشم عمومی را ب رانگیخته است‪.‬‬ ‫در ســال ‪ ،2013‬بیش از ‪ 49‬هزار افسر پلیس امریکا هنگام‬ ‫انجام وظیفه مورد حمله قرار گرفته اند و از این تعداد ‪29/2‬‬ ‫درصد متحمل جراحات شدند‪ .‬همچنین در همین سال‪27 ،‬‬ ‫افسر پلیس به قتل رسیدند‪.‬‬ ‫این گونه وقایع ‪ -‬چه به مرگ منجر شوند و چه نشوند‪-‬‬ ‫چقدر در امریکا متداول هســتند؟ ایا امریکا در این زمینه‬ ‫پیشرفتی داشته اســت؟ بدون شــک‪ ،‬اموزش پلیس در‬ ‫دهه های اخیر استانداردتر و حرفه ای تر شده است‪ .‬مقاله ای‬ ‫که در سال ‪ 2008‬توسط دانشگاه نورث وسترن منتشر شد‪،‬‬ ‫سوابق مفیدی در مورد ظهور تاریخچه قانونی و سیاسی در‬ ‫رابطه با استفاده از خشونت و استانداردهای «موجه بودن»‬ ‫رفتار پلیس‪ ،‬ارائه داده است‪ .‬نظام های قانونی مشابهی نیز‬ ‫همچنان تعریف م ی شــوند‪ ،‬اما نبود داده ها و گزارش های‬ ‫کافی‪ ،‬قضاوت ب ی طرفانه را دشوار ساخته است‪.‬‬ ‫ امار و سوابق‬ ‫وزارت دادگســتری امریکا امار را در مورد این موضوع‬ ‫منتشر کرده اســت‪ .‬اگرچه این مجموعه داده ها در فواصل‬ ‫معین به روزرسانی م ی شوند‪ ،‬اما نشــان داده اند که در سال‬ ‫‪ 2008‬از میان افرادی که با پلیس برخورد داشته اند‪« ،‬می زان‬ ‫‪ 1/4‬درصد مورد خشونت یا تهدید به خشونت قرار گرفته اند‬ ‫که این رقم تفاوت چندانی با امار سال های ‪ 1/5( 2002‬درصد)‬ ‫و ‪ 1/6( 2005‬درصد) نداشته است‪ ».‬از نظر حجم شکایت های‬ ‫مردمی نیز وزارت دادگستری دریافته که در سال ‪ 2002‬بیش‬ ‫از ‪ 26‬هزار شکایت ثبت شــده که یعنی ‪ 33‬شکایت از هر‬ ‫ایستگاه پلیس و ‪ 6/6‬شکایت از هر افسر تمام وقت‪.‬‬ ‫از نظر استفاده از خشــونت منجر به مرگ‪ ،‬به دست‬ ‫اوردن امار از منابع رسمی کمی دشــوار به نظر م ی رسد‪ .‬با‬ ‫این حال‪ ،‬برخی خب رنگاران تالش کرده اند به امار دست یابند‬ ‫و برخی داده هایی که به دســت اورده اند امار رسمی دولت‬ ‫را زیر ســوال م ی برد‪ .‬بنیاد ‪ Sunlight‬با استناد به مجموعه ‬ ‫داده هایی که از «مراکز کنترل بیماری»(‪ )CDC‬به دســت‬ ‫امده م ی نویسند‪« :‬طبق اعالم ‪ ،CDC‬سرانه سیاهپوستانی‬ ‫که در اوکالهوما به واسطه اجرای قانون توسط پلیس کشته‬ ‫م ی شوند‪ ،‬بیش از هر جای دیگری است‪ .‬این امار با استفاده از‬ ‫داده های جمع اوری شده بین سال های ‪ 1999‬تا ‪ 2011‬به دست‬ ‫امده است‪ .‬در ایالت میسوری‪ ،‬جایی که مایکل ب راون زندگی‬ ‫م ی کرد و توسط پلیس کشته شد نیز سیاهپوستان دو ب رابر‬ ‫بیش از سفیدپوستان به واسطه اجرای قانون کشته م ی شوند‪.‬‬ ‫این تعداد در کل امریکا سه ب رابر است‪».‬‬ ‫ ارزیابی های اکادمیک‬ ‫تحقیقی که در سال ‪ 2008‬توســط ماتیو هیکمن از‬ ‫دانشگاه سیاتل‪ ،‬الکس پیکوئرو از دانشگاه مری لند و ژوئل‬ ‫گارنر از مراکز مشترک مطالعات قضایی انجام شده‪ ،‬برخی‬ ‫مطالعات و منابع داده موجود در مورد وقایع خشونت بار توسط‬ ‫پلیس را که به مرگ کسی منجر نشده‪ ،‬مورد بررسی قرار داده‬ ‫است‪ .‬محققان م ی نویسند در میان ‪ 36‬تحقیق مختلفی که‬ ‫از دهه ‪ 80‬تاکنون منتشر شــده‪ ،‬می زان استفاده از خشونت‬ ‫بسیار متغیر بوده است‪ .‬انها با بررســی امار به این نتیجه‬ ‫رســیده اند که ‪ 1/7‬درصد از کل برخوردهایی که با پلیس‬ ‫صورت م ی گیرد‪ ،‬به تهدید یا اعمال خشونت منجر شده و ‪20‬‬ ‫درصد نیز به دستگیری م ی انجامد‪.‬‬ ‫ مظنونین چه ویژگ ی هایی دارند؟‬ ‫یک گزارش علنی که در اکتبر ‪ 2014‬از ســوی منبع‬ ‫برجســته داده های تحقیقی ‪ PorPublica‬منتشــر شد‪،‬‬ ‫نتیجه گیری کرده بود که مردان جوان سیاهپوست ‪ 21‬ب رابر‬ ‫بیشتر از همتایان سفیدپوست خود در معرض شلیک گلوله‬ ‫پلیس هســتند‪« .‬داده های فدرال که تعداد ‪ 1217‬شلیک‬ ‫منجر به مرگ پلیس را بین ســال های ‪ 2010‬تا ‪ 2012‬ثبت‬ ‫کرده‪ ،‬نشان م ی دهد می زان کشته شدن سیاهپوستان بین ‪15‬‬ ‫تا ‪ 19‬سال به دست پلیس ‪ 31/17‬نفر در هر یک میلیون نفر‬ ‫است‪ ،‬در حالی که این رقم در میان سفیدپوستان در همین‬ ‫رده سنی تنها ‪ 1/47‬نفر در هر یک میلیون نفر است‪».‬‬ ‫تحقیقات دیگر نیــز به طور قطعــی اثبات م ی کند‬ ‫پرونده سازی نژادی در اجرای قانون وجود دارد؛ یعنی احتمال‬ ‫اینکه پلیس جلوی افراد را به واسطه رنگ پوست شان بگیرد‪،‬‬ ‫بیشتر است‪ .‬تحقیق دیگری با عنوان «ویژگ ی های محیطی‬ ‫و خشونت پلیس» در سال ‪ 2003‬انجام شده که نشان م ی دهد‬ ‫پلیس به طور کلی در مناطق جرم خیز از خشونت بیشتری‬ ‫اســتفاده م ی کند‪ .‬در اینجا مساله نژاد نم ی تواند یک عامل‬ ‫تعیی ن کننده در می زان خشونت باشد‪ .‬ویلیام تریل‪ ،‬از دانشگاه‬ ‫نورت وسترن و مایکل ریزینگ از دانشگاه ایالت میشیگان‪،‬‬ ‫محققان این تحقیق هستند که م ی نویسند‪:‬‬ ‫«متغیرهای کلیــدی اجتماعی‪/‬جمعیتی مانند نژاد‪،‬‬ ‫طبقه‪ ،‬جنسیت و سن در این موضوع تاثیرگذارند‪ .‬وقتی این‬ ‫فاکتورها را هنگام برخورد با پلیس در نظر م ی گیریم‪ ،‬اهمیت‬ ‫ویژه ای م ی یابند‪».‬‬ ‫تحقیقات متفرقه دیگر نیز نشان داده هر چقدر تجربه‬ ‫و تحصیالت نیروهای پلیس بیشــتر باشد‪ ،‬می زان استفاده‬ ‫از خشونت توســط انها کمتر اســت‪ .‬مروری بر تعدادی از‬ ‫موردکاوی ها نیز حاکی از ان است که برنامه های اموزشی‬ ‫ویژه و ســاختارهای مســئولی ت پذیری م ی تواند استفاده از‬ ‫خشونت را در میان واحدهای پلیس کاهش دهد‪ .‬در نهایت‬ ‫باید گفت داده های بررس ی های مختلف همچنان بر وجود‬ ‫جهت گیری های نژادپرســتانه در پلیس امریکا تاکید دارد؛‬ ‫اگرچه تحقیق دانشگاه استنفورد در سال ‪ 2014‬پیشرفت های‬ ‫اجتماعی در این زمینه را نشان داده است‪.‬‬ ‫شیار شع ف انگیز‬ ‫فرهنگ‬ ‫نمی خواستم‬ ‫تماشاگر ویران شود‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫گفت وگوی مثلث با کارگردان «شیار ‪»143‬‬ ‫یک فیلم م ی تواند از انچه سال ها با ان ســر و کار داشته ای و جزئی از‬ ‫زیست فردی و عموم ی ات شده است چنان پرده بردارد و انچنان سخن بگوید‬ ‫که به ذوق و شعفی عجیب برسی و از سویی عمی ق ترین اه های زندگ ی ات را‬ ‫چنان سر بدهی که دست اخر معلوم ات نشود از این زخم به وی رانی رسیده ای‬ ‫یا به احساس غرور ؟ فیلم سینمایی « شیار ‪ »143‬این چنین است‪.‬‬ ‫در احوال یک «شیار» عظیم‬ ‫چ رافیلمیککارگردانکه‬ ‫سرشناسنبودموفقشد؟‬ ‫علیرضا بهرامی‪-‬سارا میرشجاعی‬ ‫دبیر گروه فرهنگ‪-‬روزنامه نگار‬ ‫‪1‬‬ ‫سرنوشت فیلم «شیار ‪ »143‬در این چند ماه با‬ ‫تحوالت زیادی همراه بوده؛ چه در زمان ساخت و چه‬ ‫زمانی که برای جشنواره ادیت نهایی خورد‪ .‬این حد‬ ‫از بازخورد و شهرت برای فیلم و مجموعه را در زمان‬ ‫ساخت یا پایان فیلم تصور م ی کردید؟‬ ‫نه‪ ،‬چون اساسا این موضوع را نم ی توان پی ش بینی‬ ‫کرد‪ .‬حتی در مورد بهتریــن فیلمنامه ها که همه به خوب‬ ‫بودن ان اذعان دارند هم نم ی تــوان پی ش بینی کرد که با‬ ‫چه اتفاقاتی قرار است همراه شود؛ حتی در مواردی تجربه‬ ‫عکس این را نشان داده است‪ .‬حتی وقتی فیلم ی در طول‬ ‫ساخت به عنوان یک فیلم خیلی خوب در نظر گرفته شده‬ ‫و کارگردان و بازیگران کار را به درســتی انجام داده اند‪ ،‬باز‬ ‫هم در تدوین نم ی تــوان نظر داد که چــه اتفاقی خواهد‬ ‫افتاد‪ .‬اگر همه اینها را کنار بگذاریم و فیلم خیلی خوب هم‬ ‫باشد ممکن اســت اتفاقاتی در طول جشنواره و پس از ان‬ ‫دست به دست هم دهد تا یک فیلم دیده نشود و بالعکس‪،‬‬ ‫فیلمی که فاقد ارزش باشد‪ ،‬دیده شود‪ .‬بناب راین پی ش بینی‬ ‫کردن بسیار سخت است‪ .‬من تا زمان ساخت و اتمام فیلم‬ ‫فقط م ی دانستم چند سکانس خیلی خوب دارم که ممکن‬ ‫است دیگران را تحت تاثیر قرار دهد‪ .‬زمانی که زمزمه هایی‬ ‫به گوشم م ی رسید که فیلم در جشنواره فیلم فجر پذیرفته‬ ‫نم ی شود‪ ،‬از دوستان رسانه ای و منتقدان دعوت کردیم که‬ ‫فیلم را ببینند و بدانیم که ایا فیلم ما واقعا انقدر بد است که‬ ‫دیده نشود؟ در این دعوت ها فهمیدیم که بازخوردها خیلی‬ ‫خوب است و در همان صفحه نمایش کوچک که در دفتر‬ ‫تولید داشتیم هم م ی تواند بیننده را درگیر کند‪ .‬همه چیز به‬ ‫سمت و سویی رفت که این کار بیشتر سر زبان ها بیفتد تا‬ ‫رسیدیم به جشنواره فجر و اتفاقات پس از ان‪ .‬اما روی هم‬ ‫رفته نم ی توانستم پی ش بینی کنم‪ ،‬چون معتقدم که اساسا‬ ‫قابل پی ش بینی نیست‪.‬‬ ‫شــاید یکی از علت های موفقیت «شیار‪»143‬‬ ‫این باشد که شــما ب ه عنوان نویسنده این اثر‪،‬‬ ‫از قبل با محتوا اشنایی کامل داشته و درباره ان‬ ‫مطالعه کــرده‪ ،‬کار میدانی انجام داده و دغدغه‬ ‫شخصیت اصلی ان را داشتید‪ .‬به نظر خودتان‬ ‫این موضوع و دیگر مسائل حاشی ه ای مثل اجماع‬ ‫راجع به این فیلم و همچنین مســائل سیاسی‬ ‫هرکدام چقدر در این موفقیت تاثیر داشتند؟‬ ‫«شیار ‪ »143‬داستان انتظار یک مادر برای‬ ‫بازگشــت فرزندش از جنگ را روایت م ی کند‬ ‫و انصافا به خوبی هم توانســته این انتظار را‬ ‫در روزمرگ ی هــای یک زن به تصویر بکشــد‪.‬‬ ‫مخاطب ب ه راحتی توانســته با انتظار کشنده‬ ‫«الفت» داســتان ارتباط برقرار کرده و حتی‬ ‫همذات پنداری کند‪ .‬نرگس ابیار اگرچه نوشتن‬ ‫داستان و مستندسازی را بارها تجربه کرده‪ ،‬اما‬ ‫اولین بار با «اشیا از انچه در اینه م ی بینید به‬ ‫شما نزدیکترند» ساخت فیلم سینمایی را به‬ ‫کارنامه خود اضافه کرد‪ .‬او این بار با «شیار‪»143‬‬ ‫س رو صدای زیادی به پا کرده و کمتر رسانه جدی‬ ‫را م ی بینیم که به این فیلم نپرداخته باشد‪ .‬در‬ ‫«شیار‪ »143‬با یک فیلم خوب مواجه هستیم‬ ‫که اگر چه شاید ایراداتی هم داشته باشد اما در‬ ‫نهایت مخاطب را با خود همراه م ی کند‪ .‬با نرگس‬ ‫ابیار کارگردان «شیار‪ »143‬راجع به چند و چون‬ ‫این تج ربه گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫گریم‪ ،‬ط راحی صحنه‪ ،‬دکوپــاژ و‪ ...‬در واقع از هرچیزی که‬ ‫توجه مخاطب را ب ی دلیل جلب کند‪ ،‬پرهیز م ی کنم‪ .‬خودم‬ ‫احساس م ی کنم این شیوه درستی است و اگر بخواهم یک‬ ‫فضای رئال داشته باشــم‪ ،‬باید همین روش را ادامه دهم؛‬ ‫مگر اینکه بخواهم یک کار فرم بســازم که کامال متفاوت‬ ‫است‪ .‬من لوکیشــن عالی مثل معدن و روستاهای کرمان‬ ‫را داشــتم اما به هیچ عنوان ســعی نکردم از این لوکیشن‬ ‫استفاده ظاهری کنم‪ .‬قاب های خوشگل و کارت پستالی یا‬ ‫حرکت های گرافیکی انچنانی نداشتیم و همه اینها تنیده‬ ‫شده در خود فیلم بود‪ .‬به عالوه‪ ،‬لوکیشن میمند را داشتیم‬ ‫که برای کارگردان بسیار وسوسه کننده است که کل فیلم‬ ‫ن ترجیح دادم یک نمای کلی از روستا‬ ‫انجا گرفته شود؛ اما م ‬ ‫داشته باشیم‪ ،‬چون معتقد بودم لوکیشن نباید حواس بیننده‬ ‫را از «الفت» پــرت کند‪ .‬الفت باید یک جــای معمول ی تر‬ ‫زندگی کند تا باورپذیرتر باشد‪ .‬برای من «معمولی بودن»‬ ‫بسیار مهم تر از «به خصوص» بودن است‪ ،‬مگر اینکه از ابتدا‬ ‫تصمیم گرفته باشم در ارتباط با فرم و محتوا غیرمعمولی‬ ‫باشــم‪ .‬حتی در کارهایی از این دست که در فیلم قبل هم‬ ‫داشتم به هیچ وجه نم ی پســندم از تراولینگ و کرین و‪...‬‬ ‫استفاده کنم؛ دوربین باید به نگاه من بیننده نزدیک باشد‪.‬‬ ‫ممکن است عده ای بگویند که اتفاق به خصوصی در این‬ ‫فیلم وجود ندارد؛ اتفاق به خصوص «الفت» و انتظار اوست و‬ ‫چیز دیگری نباید به نظر برسد‪ .‬فیلم باید معمولی باشد و به‬ ‫نظر من این معمولی بودن خیلی اهمیت دارد‪ .‬بیشتر ب رایم‬ ‫حالت های ادم ها‪ ،‬لحظه و حس مهم بوده و ب رایم اهمیتی‬ ‫نداشــت که تکنی ک های انچنانی از لحــاظ قاب بندی و‬ ‫می زانس ن های انچنانی استفاده کنم‪.‬‬ ‫بله اتفاقا اخی را فیلمی از سینمای فرانسه دیدم که‬ ‫واقعا این ضد فرم بودن خودش به فرم تبدیل شده بود که من‬ ‫از همین هم دوری م ی کنم‪ ،‬چون باز هم حواس مخاطب‬ ‫من احساسم این اســت که یک فیلم اجتماعی‬ ‫جنگ ســاخته ام؛ در واقع در این فیلم نــگاه اجتماعی به‬ ‫جنگ داشتم‪ .‬من دو فیلمنامه داشتم که دوستشان داشتم‬ ‫و فضایشان را به خوبی م ی شــناختم چون اگر فضایی را‬ ‫نشناسم اساســا ســراغش نم ی روم‪ .‬خب فکر کردم فیلم‬ ‫اولم که اجتماعی بود‪ ،‬این دوران هــم فیلم اجتماعی زیاد‬ ‫م ی بینیــم‪ .‬بناب راین دلم م ی خواســت کمــی از این فضا‬ ‫فاصله گرفته و اگر هم م ی خواهم یک کار اجتماعی بسازم‬ ‫حداقل از زاویه ای دیگر باشد‪ .‬به این دلیل که خیلی شاهد‬ ‫گزارش های تلویزیونی راجع به شهدای گمنام و مسائلی از‬ ‫این دست بودیم؛ تصور م ی شد که این موضوع کار شده در‬ ‫حالیکه به نظر من به جز چند مــورد چندان به ان پرداخته‬ ‫نشده است‪ .‬در «شیار ‪ »143‬یک دور تاریخ جنگ از ابتدا تا‬ ‫انتها مرور م ی شود و به عالوه اینکه همه چیز به یک مادر‬ ‫چشم انتظار بپردازد‪ ،‬قبال اتفاق نیفتاده بود‪ .‬من م ی خواستم‬ ‫خیلی به خصوص به این ماجرا نگاه کنم و نم ی خواســتم‬ ‫چندان وارد فضای جبهه شــوم‪ .‬بنابراین به این دلیل که‬ ‫هم موضوعی که ان را م ی شناختم و داســتان ان را اماده‬ ‫داشتم عملی کنم و هم اینکه فضای متفاوتی نسبت به کار‬ ‫قبل ی ام را تجربه کنم «شیار‪ »143‬را ساختم‪.‬‬ ‫فکر م ی کنید نگاه متفاوت نسبت به جنگ ارائه‬ ‫کردید یا نگاه واقع بینانه نسبت به انسان های‬ ‫درگیر جنگ؟‬ ‫نگاه واقع بینانه نسبت به چیزی که وجود داشته‬ ‫مد نظرم بود و تالش زیادی هم نکــردم که چیز خاصی را‬ ‫چون فیلم بر یک موضوع انسانی انگشت‬ ‫نهاده و سعی کرده از یک زاویه مردمی تر‬ ‫به جنگ نگاه کند‪ ،‬همه جای دنیا خصوصا‬ ‫کشــورهایی که درگیر جنــگ بوده اند‬ ‫می توانند با ان ارتبــاط بگیرند‪ .‬مثال در‬ ‫ژاپن‪ ،‬کره و حتی فرانســه مخاطبان با‬ ‫فیلم گریه کردند‪ .‬در واقع این زن را یک‬ ‫مادر از کشور خودشــان می دیدند که با‬ ‫جنگ درگیر بوده و فرزند خود را گم کرده‬ ‫است‪ .‬در واقع یک موضوع جهانی مطرح‬ ‫اســت و مخصوص یک دوره زمانی یا‬ ‫مکان خاصی نیست‬ ‫نشــان بدهم‪ .‬به این معنا که یکــی از کارهای من تالش‬ ‫نکردن است؛ در بحثی که با اقای فراستی هم داشتیم این را‬ ‫گفتم‪ .‬یکی از کارهایی که کردم این بود که چیزی را نشان‬ ‫ندهم‪ .‬در واقع کار مهم من در این فیلم ب ی تالشــی است؛‬ ‫تالشی نکردم که بر چیزی تاکید کنم‪.‬‬ ‫دلیل این ب ی تالشی این اســت که به اصالت‬ ‫موضوع اعتقاد داشتید؟‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫اما گاهی همین ذهنیت ضد فــرم بودن‪ ،‬خود‬ ‫به یک فرم تبدیل م ی شــود‪ .‬حواستان به این‬ ‫موضوع هم بود؟‬ ‫را پرت م ی کند‪.‬‬ ‫این فیلم پروژه فاخر نبوده و سرمای ه گذاری کالن‬ ‫نداشته است‪ .‬شما که سفارش نداشتید‪ ،‬بین این‬ ‫همه سوژه چطور به سراغ یک فیلم با موضوع‬ ‫دفاع مقدس رفتید؟ ایا اساســا یک فیلم دفاع‬ ‫مقدس ساخته اید؟‬ ‫فرهنگ‬ ‫شــکی وجود ندارد که ادبیات اساس سینماست‪.‬‬ ‫فیلمنامه را ب راســاس یکی از رمان هایم نوشــتم‪ ،‬رمانی‬ ‫که یک ســال بــرای ان زمان گذاشــته بــودم‪ .‬تک تک‬ ‫دیالوگ ها‪ ،‬فضاها و‪ ...‬با دقت بررسی شده‪ ،‬حتی تمام فضای‬ ‫بومی شهری که درباره ان م ی نوشــتم را زی ر و رو کردم‪ .‬به‬ ‫صحنه های حسی و تاثیرگذار خیلی دقت کردم‪ .‬فیلم های‬ ‫مستند راجع به کرمان دیدم‪ ،‬کتاب خواندم‪ ،‬فیلمنامه را به‬ ‫یک نویســنده کرمانی دادم تا لغات را بــه گویش کرمانی‬ ‫نزدیک کند‪ .‬تمام این ها ب رای ایجــاد یک فضای واقعی و‬ ‫باورپذیر انجام شد که یک بیننده عام هم حس نکند فیلم‬ ‫تماشا م ی کند‪ ،‬حس کند یک فیلم مستند م ی بیند و ان را‬ ‫باور کند‪ .‬از طرفی وقتی وارد فضای ساخت این کار شدم به‬ ‫دلیل سابقه مستند سازی که داشتم‪ ،‬به شدت از خودنمایی‬ ‫در فیلم پرهیز کردم؛ چه در مورد کارگردانی‪ ،‬چه فیلمبرداری‪،‬‬ ‫یغرورامیز‬ ‫زخم ‬ ‫نگاهیبهتاثیرفیلم«شیار‪»143‬‬ ‫بر جامعه امروز ای ران‬ ‫همهمی ترسیدندفیلمضدجنگشود‬ ‫گفت وگویمثلث‬ ‫باتهی ه کنندهفیلم‬ ‫«شیار ‪»143‬‬ ‫‪59‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫اعتقادم این است که من نباید قضاوت کنم‪ ،‬بلکه‬ ‫فقط باید نشان بدهم‪ .‬باید هر انچه را بوده روایت کنم بدون‬ ‫اینکه چیزی به مخاطب تحمیل شود‪ .‬باید روایتی را پیش‬ ‫ببرم که خود مخاطب به نتیجه رســیده و قضاوت کند‪ .‬به‬ ‫همین دلیل یک فضای جنگ‪ ،‬یک خانواده مذهبی‪ ،‬پسری‬ ‫که داوطلب جنگ اســت و‪ ...‬را م ی بینیم و به عنوان یک‬ ‫مخاطب اذیت نم ی شویم که یک حرف سفارشی گفته یا‬ ‫بر موضوعی خاص تمرکز شده است‪ .‬بسیاری از خانواده ها‬ ‫درگیر این موضوعات بودند و «الفت» هم یکی از انهاست؛‬ ‫سعی کردیم هر انچه بوده را نشان بدهیم‪.‬‬ ‫فیلم «گیالنه» رخشان بن ی اعتماد را دیده اید؟‬ ‫بله‪.‬‬ ‫ایا نگاه خاصی نسبت به «گیالنه» داشتید که‬ ‫وجوهی از «شیار ‪ »143‬مشــابه ان نباشد یا تداوم و‬ ‫پاسخی به این فیلم باشد؟‬ ‫نه چنین قصدی نداشتم؛ اگرچه معتقدم «گیالنه»‬ ‫یکی از ماندگارترین اثار مربوط به جنگ اســت‪ .‬همیشه‬ ‫کارهای خانم بن ی اعتمــاد را دنبال کرده ام ولی نســبت‬ ‫به این مســائل توجه نکردم‪ ،‬چون ادم دیکتاتوری در این‬ ‫زمینه هســتم که باید کار خودم را بسازم‪ .‬کسی گفته بود‬ ‫ریس ه کشــی قبال در فیلم دیگری وجود داشته و من ان را‬ ‫برداشته ام‪ ،‬در حالیکه من به این مسائل نگاه نکردم‪ .‬این ادم‬ ‫(الفت) ب رای من ملموس و باورپذیر بود و م ی خواستم ان را به‬ ‫تصویر بکشم‪ .‬در حقیقت فیلم خودم را ساختم اما منکر این‬ ‫هم نیستم که ممکن است از همه کسانی که حکم استادی‬ ‫من را دارند تاثیر گرفته باشم؛ این تاثیرپذیری از بسیاری از‬ ‫فیلمسازان بزرگ چه در ای ران و چه خارج از ای ران بوده است‪.‬‬ ‫در تحلیلی خاص که در قیاس دو فیلم «گیالنه»‬ ‫و «شیار‪ »143‬صورت گرفته‪ ،‬گفته شد که تمایز‬ ‫این دو فیلم در این است که «گیالنه» نگاه منفی‬ ‫به دفــاع در جنگ تحمیلی ایجــاد م ی کند اما‬ ‫«شیار ‪ »143‬نگاهی افتخارامیز و امیدوارانه دارد‪.‬‬ ‫من تا زمان ساخت و اتمام فیلم فقط‬ ‫م ی دانستم چند ســکانس خیلی خوب‬ ‫دارم که ممکن اســت دیگــران را تحت‬ ‫تاثیر قرار دهد‬ ‫‪60‬‬ ‫فیلم باید معمولی باشد و به نظر من‬ ‫این معمولی بودن خیلــی اهمیت دارد‪.‬‬ ‫بیشــتر برایم حالت های ادم ها‪ ،‬لحظه و‬ ‫حس مهم بوده و برایم اهمیتی نداشت که‬ ‫تکنی ک های انچنانی از لحاظ قاب بندی و‬ ‫میزانس ن های انچنانی استفاده کنم‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ترجیح دادم یک نمای کلی از میمند‬ ‫داشته باشیم‪ ،‬چون معتقد بودم لوکیشن‬ ‫نباید حواس بیننده را از «الفت» پرت کند‬ ‫متاســفانه عبارت «ضدجنگ» بدون‬ ‫اینکــه تعریف دقیقی به همراه داشــته‬ ‫باشــد‪ ،‬فاصله اندازی کرده و باعث شــد‬ ‫فیلمساز و نویسنده از پرداختن به تبعات‬ ‫جنگ بترسد‬ ‫نظر خود شما در این رابطه چیست؟‬ ‫من «گیالنه» را سال ها قبل دیده ام و نم ی توانم‬ ‫چندان نظری در این باره بدهم‪ ،‬اما م ی دانم که ان سال ها‬ ‫فیلم را خیلی دوست داشتم‪ .‬اما در مورد کار خودم م ی توانم‬ ‫نظر بدهم که این اتفــاق در «شــیار‪ »143‬نم ی افتد که‬ ‫مخاطب فیلم را ببیند و وی ران شــود‪ .‬مخاطب احســاس‬ ‫نم ی کند که اتفاقاتی پوچ رخ داده و ادم هایی ب ی جهت کشته‬ ‫شده و از بین رفته اند‪ .‬به رغم ماجرای تراژیک فیلم‪ ،‬یک نگاه‬ ‫حماسی هم کنار ان وجود دارد‪ .‬به هرحال انسانی که شهید‬ ‫شده در راه یک اتفاق درست و بجا این سرنوشت را داشته و‬ ‫این مادر ب رای یک هدف افتخارامیز رنج انتظار را متحمل‬ ‫شده است‪ .‬واژه ضد جنگ که این سال ها رواج یافته‪ ،‬دست و‬ ‫بال فیلمسازان را ب رای پرداختن به تبعات جنگ م ی بندد‪ .‬به‬ ‫هرحال جنگ دوران گل و بلبل که نبوده و رنج های بسیاری‬ ‫به دنبال داشته است‪ .‬این است که ما به عنوان کشوری که‬ ‫قربانی جنگ بوده باید به تبعات ان بپردازیم‪ .‬این وظیفه هر‬ ‫هنرمندی اســت که م ی خواهد در این عرصه کار کند‪ .‬اما‬ ‫متاسفانه عبارت «ضدجنگ» بدون اینکه تعریف دقیقی به‬ ‫همراه داشته باشد‪ ،‬فاصله اندازی کرده و باعث شد فیلمساز‬ ‫و نویسنده از پرداختن به تبعات جنگ بترسد و همین هم‬ ‫باعث شد که مخاطب خارجی چندان چیزی از دفاع ما نداند‪.‬‬ ‫ما فیلم را در کره جنوبی نمایش دادیم و مخاطب م ی پرسید‬ ‫که جنگ شما اصال چه بوده است؟ دفاع ما بین بحران های‬ ‫ع راق و خاورمیانه و‪ ...‬گم شــده و این تاسف ب رانگیز است‪.‬‬ ‫واقعا این همه شــهید‪ ،‬جانباز و‪ ...‬داریم اما هنوز مخاطب‬ ‫خارجی نم ی داند که جنگ ما چه بوده و این موضوع مثل اب‬ ‫سردی روی سر ما ریخته شد‪ .‬ما معرفی خوبی در این زمینه‬ ‫نکردیم و یکی از دالیل این موضوع این است که همیشه‬ ‫به اطالعات فرامتنی مخاطب ای رانی تکیه کرده ایم؛ به این‬ ‫معنا که فرض م ی کنیم مخاطب خــودش چیزهایی را در‬ ‫مورد جنگ م ی داند و حاال ما بخشی از ان را روایت م ی کنیم‪.‬‬ ‫در حالیکه مخاطــب خارجی نم ی داند موضوع چیســت‪.‬‬ ‫شاید یک سوژه نیازی نداشته باشد که برای فهم بهتر ان‬ ‫اطالعات تاریخی ارائه شود اما «شیار ‪ »143‬این قابلیت را‬ ‫داشت که من تاریخی از جنگ را هم ارائه دهم؛ سال های‬ ‫جنگ‪ ،‬عملیات والفجر مقدماتی‪ ،‬قطعنامه‪ ،‬بازگشت اسرا‬ ‫و‪ ...‬درواقع سیر جنگ به مخاطب ارائه و معرفی م ی شود‪ .‬در‬ ‫عین حال این فیلم در جشنواره صلح ژاپن حضور داشت و‬ ‫نشان داد ما قربانی جنگ بوده و بر صلح طلبی ما تاکید کرد‪.‬‬ ‫تجربه اکران هــای خارجی و واکنش مخاطبان‬ ‫خارج از ایران چطور بود؟‬ ‫چون فیلم بر یک موضوع انسانی انگشت نهاده و‬ ‫سعی کرده از یک زاویه مردم ی تر به جنگ نگاه کند‪ ،‬همه‬ ‫جای دنیا خصوصا کشــورهایی که درگیــر جنگ بوده اند‬ ‫م ی توانند با ان ارتباط بگیرند‪ .‬مثــا در ژاپن‪ ،‬کره و حتی‬ ‫فرانســه مخاطبان با فیلم گریه کردند‪ .‬در واقع این زن را‬ ‫یک مادر از کشور خودشــان م ی دیدند که با جنگ درگیر‬ ‫بوده و فرزند خود را گم کرده اســت‪ .‬در واقع یک موضوع‬ ‫جهانی مطرح است و مخصوص یک دوره زمانی یا مکان‬ ‫خاصی نیست‪.‬‬ ‫در جشنواره فجر واکنش مثبت مخاطبان بعد از‬ ‫موضع گیری اقای حاتم ی کیا شی ب صعودی پیدا‬ ‫کرد‪ .‬شاید این فیلم منتخب مخاطبان نم ی شد‬ ‫یا حداقل مسیر دشــواری تری را طی م ی کرد‬ ‫اگر اقای حاتم ی کیا با صراحــت از ان تمجید‬ ‫نم ی کرد‪ .‬چه اتفاقی افتاد که حاتم ی کیا از فیلم‬ ‫خوشش امد؟‬ ‫راستش من تا روز نمایش فیلم‪ ،‬اقای حاتم ی کیا را‬ ‫از نزدیک ندیده بودم‪ .‬شب قبل از نمایش در برج میالد‪ ،‬فیلم‬ ‫در موزه سینما اکران شده بود‪ .‬در انجا داوران تجلی اراده ملی‬ ‫و مدی ران ســازمان ها و نهادها فیلم را دیدند‪ .‬صبح روز بعد‬ ‫بسیاری از مدی ران فرهنگی و صدا و ســیمایی مثل اقایان‬ ‫شهاب مرادی‪ ،‬فرجی‪ ،‬دارابی‪ ،‬زین العابدین و‪ ...‬تماس گرفته‬ ‫و م ی گفتند که فیلم ما را شگفت زده کرد‪ ،‬صدای تشویق ها‬ ‫تا دقایقی قطع نم ی شد و‪ ...‬من همیشه گفته ام با توجه به‬ ‫اتفاقاتی که م ی افتد یکی از سخت ترین کارهای دنیا نمایش‬ ‫فیلم در برج میالد است و من ب رای اکران دلهره زیادی داشتم‪.‬‬ ‫اقای حاتم ی کیا را م ی دیدم که چند ردیف جلوتر نشسته اند‬ ‫و ب رایم بسیار جای خوشحالی بود که ایشان امده اند فیلم‬ ‫را ببینند‪ .‬وقتی که فیلم تمام شــد دو بار تشویق طوالنی‬ ‫انجام شد و بعد از ان هم سالن نشست مطبوعاتی شلوغ تر‬ ‫از بقیه فیلم ها بود‪ .‬در همان جلسه بود که اقای حاتم ی کیا‬ ‫فیلم «چ» را به «شیار‪ »143‬تقدیم کردند‪ .‬به هرحال من به‬ ‫حواشی کاری ندارم اما در مورد خود اقای حاتم ی کیا باتوجه‬ ‫به سوابق و فیلم هایشان م ی توانم بگویم که نقش پدری بر‬ ‫گردن سینمای جنگ دارند‪ .‬همان موقع فیلم ایشان هم در‬ ‫کنار فیلم ما بود و ایشــان بدون توجه به این موضوع ب رای‬ ‫دیده شدن یک فیلم مستقل این کار را انجام دادند‪.‬‬ ‫اما برخی معتقدند که حاتم ی کیا نه از روی عقیده‬ ‫واقعی به «شیار‪ »143‬بلکه به دلیل چالشی که با‬ ‫مدیران سینمایی داشت این کار را کرد‪.‬‬ ‫ان موقع که هنوز ایــن چالش ها به وجود نیامده‬ ‫بود‪ .‬ان اتفاقات بعد از اختتامیه خیلی پررنگ شــد‪ .‬اتفاقا‬ ‫چالش ها از همین کار اقای حاتم ی کیا شــروع شد و دقیقا‬ ‫حمالت به ایشان بعد از انتقاد به هیات انتخاب پیش امد‪.‬‬ ‫قبلش که همه چیز عالی بود و فیلم ایشان هم انتخاب شده‬ ‫بود‪ .‬ایشان به مدی ران انتقاد کرد که چرا چنین فیلم ی باید‬ ‫رد بشود‪ ،‬در حالیکه فیلم دیگری که هنوز به اتمام نرسیده‬ ‫تایید م ی شــود‪ .‬بعد از این انتقاد یکسری حواشی به وجود‬ ‫امد نه قبل از ان‪ .‬البته در مورد مدی رانی که بحث شد‪ ،‬قصد‬ ‫اساعه ادب نیست و بعدها هم دوستان خیلی پیگیری راجع‬ ‫به فیلم داشتند و التفات نشان دادند؛ این بحث ها مربوط به‬ ‫سوال شما بود‪.‬‬ ‫من شاهدی در ذهن ندارم که جریان نزدیک به‬ ‫خانه سینما به فیلم شما نزدیک شده یا واکنش‬ ‫مثبتی نسبت به ان داشته باشد‪ ،‬خود شما چنین‬ ‫چیزی را احساس نم ی کنید؟‬ ‫نه‪ ،‬ب رای اینکه خانه سینما فیلم را ب رای جشنواره‬ ‫اسیا پاسیفیک انتخاب کرده و فرستادند و حتی بسیاری از‬ ‫داوران خانه سینما از من م ی پرسیدند که چرا جزو اثاری که‬ ‫داوری کرده اند‪« ،‬شیار‪ »143‬نبود‪ .‬خب فیلم من اکران نشده‬ ‫بود و نم ی توانست باشد‪ .‬بناب راین من احساس کردم که خدا‬ ‫را شکر جو مثبتی نسبت به فیلم وجود دارد‪.‬‬ ‫در فضای سیاسی قوی ترین نکته ای که درباره‬ ‫«شیار ‪ »143‬م ی توان پیدا کرد همان است که‬ ‫خودتان ترجی ع وار گفته اید‪« :‬یک اجماع و اتفاق‬ ‫نظر ملی‪ ».‬نگاه و واکنش های مقامات سیاسی و‬ ‫محفل ها را چطور م ی توانید تفسیر کنید؟‬ ‫با توجه به اقبالی که گروه های مختلف نســبت‬ ‫به فیلم نشــان دادند‪ ،‬م ی بینیم که هر نوع نگاه و گرایشی‬ ‫فیلم را دیده و ارتبــاط م ی گیرند؛ چون حس م ی کنند فیلم‬ ‫دروغ نیســت و یک نگاه واقع بینانه نسبت به جنگ دارد‪.‬‬ ‫اقشار مختلف مردم از سنتی‪ ،‬مذهبی‪ ،‬غی ر مذهبی و‪ ...‬که‬ ‫حتی شاید نسبت به خیلی مسائل نگاه انتقادی هم داشته‬ ‫باشند؛ «شــیار‪ »143‬را م ی بینند و با ان ارتباط م ی گیرند‪.‬‬ ‫فیلم ساختن انقدر سخت و پ ر از استرس است که امیدوارم‬ ‫زمانی برسد که فیلم ها همه دیده شود اما خود من قصدم‬ ‫این است راجع به موضوعاتی فیلم بسازم که همه مردم به‬ ‫نوعی ان را قبول دارند؛ اگرچه به یک ناهنجاری یا تبعات‬ ‫یک موضوع بپردازد‪.‬‬ ‫خانم زارعی به ایفای اغراق امیز نقش معروف‬ ‫هستند اما نظر کارگردانی شما بر انتخاب ایشان‬ ‫فرهنگ‬ ‫در احوال یک «شیار» عظیم‬ ‫بوده؛ کســی که از دوران جوانی گذشته و وارد‬ ‫میانسالی م ی شــود و با کمی گریم م ی تواند‬ ‫به خوبــی نقش مادر شــهید از مقطع نوزادی‬ ‫تا سال ها پس از مفقود الجســدی را ایفا کند‪.‬‬ ‫انتخاب مریال زارعی چقدر فکر شده بود؟‬ ‫من از ابتدا به این موضــوع فکر کرده بودم‪ .‬خانم‬ ‫زارعی اغلب در نقش های مکمل بودند اما همان نقش های‬ ‫مکمل را هم متفــاوت ایفا م ی کردند‪ .‬بناب راین ایشــان را‬ ‫انتخاب کرده و خیلی هم روی این انتخاب پافشاری کردم‪،‬‬ ‫چون ایشــان در ســفر بودند اما من تاکید داشتم که صبر‬ ‫کنیم تا برگردند و صحبت کنیم و حاال اگر نشد سراغ بازیگر‬ ‫دیگری برویم‪ .‬من تمام تالشم این بود که بازی های فیلم را‬ ‫یکدست کنم؛ بازی بازیگران حرفه ای‪ ،‬نابازیگران و بازیگران‬ ‫تئاتر کرمان که معموال اغ راق شده بازی م ی کنند‪ .‬همانطور‬ ‫که تمام عناصر فیلم در جهت معمولی بودن و دیده نشدن‬ ‫پیش م ی رود‪ ،‬برای بازی ها هم باید ایــن اتفاق م ی افتاد‪.‬‬ ‫تاکیدم این بود که شخصیت «الفت» ناالن و گریان و حزین‬ ‫انچنانی نباشد که دل مخاطب را بسوزاند‪ .‬دوست داشتم این‬ ‫شخصیت شکوهمند باشد و کسی اشک او را نبیند؛ تالطم‬ ‫او باید در نگاه و در درونش حس شود‪.‬‬ ‫در «شیار‪ »143‬موضوع جنگ و شهادت از هاله‬ ‫نوعی تقــدس اغراق امیز مصنوعــی و دور از‬ ‫دســترس که در بعضی فیل م ها دیده ایم بیرون‬ ‫امده و با تغییــر زاویه دید‪ ،‬بــه انتظاری که در‬ ‫روزمرگی یک زن وجود دارد‪ ،‬م ی پردازد‪ .‬به نظر‬ ‫شما نقش زنان در فیل م های دفاع مقدس چقدر‬ ‫نشان داده شده و چقدر این نگاه ها درست بوده‬ ‫است؟‬ ‫زنان در فیلم های دفاع مقدس بیشتر نقش مکمل‬ ‫را بازی کرده اند و بیشتر تمرکز بر فضاهای جبهه بوده؛ کمتر‬ ‫فیلمی مثل «میم مثل مادر» را دیده ایم که تمرکز اصلی روی‬ ‫زنان در دفاع مقدس باشد‪ .‬من فکر م ی کنم که این موضوع‬ ‫هنوز خیلی جای کار دارد‪ .‬ما زنانــی را داریم که هم در خود‬ ‫جبهه و هم پشت صحنه جنگ درگیر بوده اند‪ .‬زنانی هستند‬ ‫که هنوز هم درگیر تبعات جنگ هستند و مصائب ان را به‬ ‫دوش م ی کشند؛ خصوصا خانم هایی که همسرشان جانباز‬ ‫هســتند‪ .‬به عالوه جایی که نگاه و روایت زنانه به موضوع‬ ‫جنگ خالی بوده و هست‪ ،‬ما احتیاج داریم که از زاویه نگاه‬ ‫و تجلی روح زنانه در اثار دفاع مقدس با مخاطب خود حرف‬ ‫بزنیم‪ .‬هشت سال جنگ تحمیلی به نوعی تنوع نگاه زنانه‬ ‫احتیاج دارد که ما بخشی از ان را در «شیار‪ »143‬نشان دادیم‪.‬‬ ‫االن موجی از فیل م های دفاع مقدسی به راه افتاده‬ ‫که به تبعات جنگ و خصوصا سخت ی های زنان‬ ‫م ی پردازد‪ .‬پررنگ شدن نقش زنان در فیل م های‬ ‫دفاع مقدس سبب شــده عده ای معتقد باشند‬ ‫نقش افراد حاضر در جنگ و کســانی که دفاع‬ ‫کرده اند در حال کمرنگ شدن است‪ .‬شما درباره‬ ‫این موضوع چطور فکر م ی کنید؟‬ ‫علیرضا بهرامی‬ ‫منتقد‬ ‫‪2‬‬ ‫تهی ه کننده فیلم مورد تحسن قرار گرفته «شیار ‪»143‬‬ ‫چندی پیش در یک نشست رسانه ای گفته است‪« :‬استارت‬ ‫اغاز بحث «شیار ‪ »143‬بین اصحاب رسانه با یادداشت اقای‬ ‫علیرضا به رامی‪ ،‬مدیر فرهنگی ‪ -‬هنری خبرگزاری ایسنا بود‬ ‫که در مطلبی که قبل از نمایش فیلم ما در جشنواره فجر در‬ ‫مجله «مثلث» منتشر شد‪ ،‬گفته بود سه فیلم‪ ،‬ازجمله «شیار‬ ‫‪ »143‬باید در جشنواره دیده شود‪ ،‬چون فیلم های قابل تاملی‬ ‫هستند که حرفی ب رای گفتن دارند و احتماال به توفی ق هایی‬ ‫هم در جشنواره دست پیدا م ی کنند‪».‬‬ ‫گویا اشاره محمدحسین قاسمی‪ ،‬به مطلبی با عنوان‬ ‫«فیلم های محترم» منتشرشده در شماره ‪ 206‬مثلث بود که‬ ‫ب رای نمونه‪ ،‬در بخش هایی از ان امده بود‪...« :‬فیلم شــیار‬ ‫‪ 143‬که دومین تجرب ه کارگردان‪ -‬نویسنده ان است‪ ،‬با بازی‬ ‫چشــمگیر مریال زارعی‪ ،‬از ان دست حکایت هایی را روایت‬ ‫م ی کند که انها را زیســته ایم‪ .‬مادر جوان روستایی که تنها‬ ‫پســرش در عملیات لورفته والفجر مقدماتی مفقوداالثر‬ ‫م ی شود‪ ،‬با انتظار او پیر م ی شــود‪ ،‬در شبانه روز و سر مزرعه‬ ‫هم رادیو به کمر م ی بندد شاید موج رادیو ع راق نام پسرش را‬ ‫در میان اسی ران جنگ اعالم کند‪ ،‬با عکس پسرش پشت سر‬ ‫همه ازاده های قلم دوش شــده م ی دود و در نهایت پس از‬ ‫سال ها چند تکه استخوان کفن پیچ شــده پسرش را مانند‬ ‫دوران نوزادی اش به اغوش م ی کشد‪ .‬اگر از نظر عاطفی در‬ ‫شرایط طبیعی باشید‪ ،‬دست کم سه بار باید در مدت زمان ‪90‬‬ ‫دقیقه تماشای این فیلم‪ ،‬شما را به گریه بیندازد‪»...‬‬ ‫به عنوان نگارنده این ســطرها‪ ،‬خودم این موضوع را‬ ‫فراموش کرده بودم تا سخن تهی ه کننده شیار ب رایم یاداوری‬ ‫کرد‪ .‬اما همزمان با این یــاداوری‪ ،‬چند روز پیش در یک نقد‬ ‫فیلم صوتی در یک ارتباط زنده رادیویی وقتی قرار شد درباره‬ ‫این صحبت کنم که چرا توصیه دارم مردم بروند این فیلم را‬ ‫ببینند‪ ،‬تاکید کردم بر همان مبنایی درباره این فیلم حرف‬ ‫یزنم که قبل از به وجود امدن موج مثبت و احساسی پیش‬ ‫م ‬ ‫امده درباره این فیلم‪ ،‬به ان معتقد بودم‪ .‬پس سطرهایی را هم‬ ‫که پس از این جمله ها م ی خوانید‪ ،‬به حساب نگاه نگارنده‬ ‫فارغ از تاثیر جو عمومی و پی رامونی شکل گرفته درباره این‬ ‫فیلم باید در نظر بگیرید‪.‬‬ ‫ ‬ ‫واضح و مبرهن است که‪...‬‬ ‫ ‬ ‫دور از کلیشه زدگی‬ ‫نکته شاید اساس ی تر اینکه «شیار» فیلم موفقی شد‪،‬‬ ‫شاید به دلیل انکه نگاهی متفاوت از کلیشه های رسمی و‬ ‫حاکمیتی رایج در حوزه فیلم هــای دفاع مقدس به نمایش‬ ‫گذاشــت‪ .‬خصوصا که روایت انســان های درگیر جنگ در‬ ‫ســال های پس از جنگ و تحلیل وضعیت اجتماعی انها‬ ‫همواره قابل تامل و مورد توجه واقع شده است‪ .‬تجربه های‬ ‫اب راهیم حاتم ی کیا و رسول مالقل ی پور در این زمینه زبانزد و‬ ‫قابل یاداوری اســت‪ .‬فاصله گرفتن از نگاه رسمی که طبعا‬ ‫بیشتر به وجوه حماسی و بعضا دیپلماتیک موضوع‪ ،‬توجه‬ ‫و در این زمینه محدودیت دارند‪ ،‬خــود فرصتی را در وجوه‬ ‫مختلف پدید می اورد که به شــرط ســامت گذر کردن از‬ ‫این مسیر‪ ،‬حاصل کار‪ ،‬خاصی ت های خاص خود را به همراه‬ ‫خواهد داشت‪.‬‬ ‫ ‬ ‫حق بازیگری و کارگردانی‬ ‫از حق نباید گذشت که یکی از نکته های قابل توجه‬ ‫در عاقب ت به خیری این فیلــم‪ ،‬حاصل ترکیب ویژگ ی های‬ ‫بازیگری «مریال زارعی» و کارگردانی «نرگس ابیار» به صورت‬ ‫توامان است‪ .‬از یک سو مریال زارعی که پی ش تر‪ ،‬بیشتر در‬ ‫نقش های مکمل هنرنمایی کرده است‪ ،‬یکی از ویژگ ی های‬ ‫بازیگری اش‪ ،‬ایفای اغ راق امیز و همــراه با غلو نقش های‬ ‫محوله است اما در این فیلم قطعا با نوع نگاه و نقشه راهی‬ ‫که قطعا ابیار ترسیم و شــاید تحمیل کرده است‪ ،‬اتفاقا در‬ ‫وضعیتی که ب رای اغ راق بسیار مستعد بوده اما از ان خبری‬ ‫نیست‪ ،‬حاصل کار مطلوب و منطقی و به دور از قدرت دافعه‬ ‫محتمل از اب در امده است‪ .‬ازســوی دیگر‪ ،‬باتوجه به انکه‬ ‫خانم زارعی از نظر تاریخ زیستی خود در مرحل ه ورود به دوره‬ ‫میانسالی قرار داشته‪ ،‬با گریم متناسب و حس و حال تجربه‬ ‫زندگی بین دو مقطع‪ ،‬خیلی خوب توانسته از ایفای باورپذیر‬ ‫نقش «الفت» از زمان نوزادی شهید داستان تا سال ها پس‬ ‫از فراق «یوسف» براید؛ تا هم در کارنامه کاری خود و هم در‬ ‫کارنامه هنری خانم ابیار‪ ،‬منشاء یک نقطه مثبت و برجسته‬ ‫شود‪.‬دست اخر‪ ،‬همان نکته که در اغاز برشمردن این نکته ها‬ ‫به ان اشاره کردیم‪« .‬شیار ‪ »143‬حاصل یک پروژه عظیم زیر‬ ‫عنوان هایی چون «فاخر» با بودجه های سنگین از بی ت المال‬ ‫نفتی نبود‪ .‬نه لوکیشن ان چنانی داشــت نه امکانات فنی‬ ‫خاص و نه بازیگران پرشــمار گران قیمت؛ که شــاید اگر‬ ‫این گونه نبود‪ ،‬این چنین هم عاقب ت به خیر نم ی شد‪.‬‬ ‫به هر حال « شیار ‪ »143‬فقط موفق نشد تا یک گروه‬ ‫فیلم ساز در تجربه ای ریسک پذیر ‪ ،‬هم به سالمت گذشته‬ ‫باشند هم از نظر مادی و معنوی به توفی ق های سودمندانه‬ ‫دست یافته باشند؛ بلکه «شــیار ‪ »143‬موفق شد تا خیلی‬ ‫چیزها را به اثبات برســاند و بر خیلــی چیزها خط بطالن‬ ‫بکشد‪ .‬از جمله مهمترین انها اینکه ب رای ساختن یک فیلم‬ ‫دفاع مقدسی قابل دفاع ‪ ،‬حتما الزم نیست که تمام ارکان و‬ ‫ظواهر زیر یک تابلوی سیاســی خاص باشند‪ .‬دیگر اینکه‬ ‫با یک فیلم دفاع مقدســی هم م ی توان بین مردم و سینما‬ ‫ارتباط برقرار کرد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫«شــیار» با وجود انکه فیلم پروژه فاخر با هزینه های‬ ‫ســنگین انچنانی نبود‪ ،‬فیلم خوش ساخت و دل نشینی از‬ ‫کار درامد‪ ،‬یکی به دلیل اینکــه کارگردان ان که فیلمنامه را‬ ‫هم نوشته اســت‪ ،‬به عنوان یک نویسنده‪ ،‬این داستان را در‬ ‫قالب یک رمان نوشته و منتشــر کرده بود‪ .‬ب رای نوشتن ان‬ ‫مدت ها با شــخصی ت هایش زندگی کرده بود‪ ،‬ضمن انکه‬ ‫داستان منطبق رویدادهای‬ ‫ب رای پرداخت شخصی ت های این‬ ‫ِ‬ ‫واقعی‪ ،‬پژوهش میدانی انجام داده‪ ،‬با ادم های داستان‪ ،‬رو در‬ ‫رو‪ ،‬ساعاتی و روزهایی را زیسته بود‪ .‬درنتیجه م ی توان گفت‪،‬‬ ‫باتوجه به انتشار رمان اولیه در اغاز دهه ‪ ،80‬بیش از یک دهه‬ ‫با شخصی ت های ان در ذهن و دیدگاه‪ ،‬اشنایی داشت‪ .‬پس‬ ‫وقتی خواســت که فیلمنامه ای بر مبنای ان بنویســد که‬ ‫حاصل ساختش بشود فیلم «شــیار ‪ ،»143‬یک پشتوانه‬ ‫عمیق زمانی و نیز میان رشته ای ادبیات و سینما را در پس‬ ‫این تجربه داشت‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫به هرحال هر موضوعی باید به کاراکتر مورد نظر‬ ‫خود بپردازد‪ .‬اگر من بــه موضوعی م ی پردازم که مربوط به‬ ‫نقش زنان است باید به همان بپردازم‪ .‬یا روایت رزمندگان و‬ ‫شهدا موضوع دیگری است که باید به ان هم پرداخته شود‪.‬‬ ‫هر کدام این موضوعــات فیلم های خاص خود را با فضای‬ ‫خاص خود طلب م ی کند‪ .‬هر کدام اینها جایگاه خاص خود‬ ‫را دارند و هیچ کدام جای دیگــری را نم ی گیرد‪ ،‬اما اینکه در‬ ‫یک مقطع خاص چند فیلم ببینیم که به موضوعی خاص‬ ‫پرداخته اند شاید کمی افراط وتفریط شود‪ .‬هر کاراکتری در‬ ‫جایگاه خود جای پرداخت دارد و مثال حتی ممکن است ما‬ ‫به موضوع کودک در جنگ بپردازیم‪ .‬الزم است که به همه‬ ‫این موضوعات درباره جنگ پرداخته شــود و هنوز بسیاری‬ ‫موضوعات گفته نشده وجود دارند‪.‬‬ ‫چرا فیلم یک کارگردان که سرشناس نبود موفق شد؟‬ ‫‪61‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫گزارش‬ ‫یغرورامیز‬ ‫زخم ‬ ‫نگاهی به تاثیر فیلم «شیار ‪ »143‬بر جامعه امروز ایران‬ ‫شاهین فتحیان‬ ‫خبرنگار‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪62‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫‪3‬‬ ‫نرگس ابیار در مقام کارگردان‪ ،‬دومین تجربه خود را با‬ ‫ساخت فیلم «شــیار ‪ »143‬در حوزه فیلم سینمایی تجربه‬ ‫م ی کند‪ .‬او سال ‪ ،91‬یعنی یک سال قبل از ساخت شیار هم‬ ‫فیلم ی ساخته بود با عنوان «اشیاء از انچه در اینه م ی بینید‬ ‫به شما نزدیک ترند»‪.‬‬ ‫منابع اینترنتی م ی گویند‪ ،‬ابیار متولد ســال ‪ ۱۳۵۰‬در‬ ‫شهر ته ران و فارغ التحصیل رشته ادبیات است‪ .‬وی از سال‬ ‫‪ ۱۳۷۶‬فعالیت داستان نویســی خود را در حوزه هنری اغاز‬ ‫کرد و تاکنون بیش از سی جلد کتاب از وی در قالب رمان و‬ ‫داستان به چاپ رسیده است‪ .‬او که نوشتن چهار فیلمنامه‬ ‫بلند ســینمایی را نیز در کارنامه خود دارد از سال ‪ ۱۳۸۴‬به‬ ‫ساخت فیلم های کوتاه و مســتند روی اورد که نخستین‬ ‫تجربه او بن بســت مهربــان‪ ،‬برنده بهتریــن فیلم کوتاه‬ ‫داستانی از جشنواره ستایش شــد و در بخش مسابقه چند‬ ‫جشنواره بی ن المللی نیز به نمایش در امد‪ .‬وی تاکنون هفت‬ ‫فیلم داستانی و مســتند و دو فیلم سینمایی را کارگردانی‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫اما شیار ‪ ۱۴۳‬فیلم ی به کارگردانی و نویسندگی ابیار‬ ‫و تهی ه کنندگی ابوذر پورمحمدی و محمدحسین قاسمی‬ ‫ محصول سال ‪ ۱۳۹۲‬اســت‪ .‬در این فیلم پسری جوان به‬ ‫جبهه رفته است‪ .‬مادر او در نبود پســرش روزهای تلخی‬ ‫را م ی گذراند و منتظر است او روزی از جبهه بازگردد‪ .‬الفت‬ ‫چشم انتظار پسرش است که خبر خوبی از راه م ی رسد اما‬ ‫امتحان بزرگی در راه است‪ .‬در این فیلم مریال زارعی‪ ،‬مه ران‬ ‫احمدی‪ ،‬جواد عزتی‪ ،‬گالره عباسی‪ ،‬یداهلل شادمانی‪ ،‬حسام‬ ‫بیگدلو‪ ،‬زه را مرادی‪ ،‬سامان صفاری و مهیا دهقانی بازیگری‬ ‫م ی کنند‪.‬‬ ‫ابیار با ان پشتوانه ای که ذکر شد‪ ،‬با کارگردانی «شیار‬ ‫‪ »143‬جوان برگزیده حوزه فرهنگ شــد‪ .‬درواقع همزمان‬ ‫با برگزاری همایــش دکترین مهدویت و هفتــه جوان‪ ،‬از‬ ‫نرگس ابیار به عنوان مهدی یــاور و جوان برگزیده در حوزه‬ ‫فرهنگ تقدیر شد‪ .‬در مراسم افتتاحیه این همایش برخی از‬ ‫مسئوالن کشوری همچون ایت اهلل صادق املی الریجانی؛‬ ‫رئیس قوه قضائیه؛ ایت اهلل مح ی الدین حائری شــیرازی؛‬ ‫اســتاد اخالق؛ حجت االسالم والمســلمین محمدحسن‬ ‫رحیمیان؛ تولیت مقدس مسجد جمکران‪ ،‬حسن قشقاوی؛‬ ‫معاون وزیر امــور خارجه و صالح الوردانی از کشــور مصر‬ ‫سخنرانی کردند و از ‪ 29‬مهدی یاور تقدیر شد‪.‬‬ ‫نرگس ابیار پس از حضور در س ی ودومین جشنواره‬ ‫فیلم فجر در ســال ‪ 1392‬با فیلم «شیار ‪ ،»143‬از نگارش‬ ‫کتاب «امام امین» خبر داد و اظهار کرد‪«« :‬امام امین» نام‬ ‫کتاب زندگینامه داستانی امام موسی کاظم (ع) است که ان‬ ‫را ویژه نوجوانان نوشته ام‪ .‬این اثر قرار است توسط انتشارات‬ ‫ســوره مهر راهی بازار شود‪ ».‬شــهریور ‪ 93‬اما اعالم شد‪،‬‬ ‫کارگردان «شیار ‪ »143‬به تازگی طرحی درباره امام رضا (ع)‬ ‫نوشــته که به زودی نگارش فیلمنامه این طرح را هم اغاز‬ ‫خواهد کرد و در انتظار فرصتی اســت تا فیلمی سینمایی‬ ‫درباره امام رضا (ع) بسازد‪.‬‬ ‫اما چند شب پیش‪ ،‬در پنجمین دوره شب های داستان‬ ‫برج میالد‪ ،‬نرگس ابیار بخشی از رمان «نف س های بابا» را‬ ‫خواند و درباره ان گفت‪« :‬این اثر را دو ســال قبل نوشتم و‬ ‫م ی خواستم ان را منتشر کنم ولی دوستان پیشنهاد کردند‬ ‫که فیلمی ب راساسش ساخته شود؛ بناب راین خودم فیلمنامه‬ ‫ان را نوشتم و قرار است که یک کار سینمایی باشد‪ ».‬راوی‬ ‫این کار‪ ،‬دختری است که بخشــی از زندگ ی اش را تعریف‬ ‫م ی کند ولی تمام گروه های ســنی م ی توانند مخاطب ان‬ ‫باشند چون دارای نگاهی اجتماعی به سال هایی است که‬ ‫روایت م ی شود‪.‬‬ ‫او «شیار ‪ »143‬را هم ب راساس رمان خود با نام «اختر‬ ‫و روزهای تلواسه» ساخته بود‪.‬‬ ‫ ‬ ‫اجماع ملی درباره «شیار»‬ ‫ ‬ ‫ قیامی به رهبری حاتم ی کیا‬ ‫به هر حال‪ ،‬ابیار با موفقیت چشمگیر فیلم «شیار»‬ ‫که شهرتی هم ب رای او به ارمغان اورد کارش را ب رای ادامه‬ ‫سخت تر م ی بیند ولی به هر حال‪ ،‬اگر در تداوم مسیر هنری‬ ‫خود هم به توفیق اینچنینی دست نیابد‪ ،‬با فیلم شیار‪ ،‬نام‬ ‫خود را در تاریخ سینمای ای ران به ثبت رسانده است؛ فیلم ی ‬ ‫که همه نگاه ها انگار از ان راضی هستند و تمجید م ی کنند‪.‬‬ ‫مادر شهید افشار که درواقع داستان این فیلم برمبنای‬ ‫ماجرای او و پســرش نوشته و ساخته شــده است‪ ،‬ضمن‬ ‫تقدیر از ساخت این فیلم‪ ،‬ط ی سخنان کوتاهی گفته است‪:‬‬ ‫«فیلم «شیار ‪ »143‬دقیقا سرگذشــت فرزند شهید مرا به‬ ‫تصویر کشیده است‪ ،‬زی را پس از ســال ها انتظار به تازگی‬ ‫استخوان های پاک او به ما باز گردانده شد‪».‬‬ ‫گروه های سیاسی مختلف هم در پی دیدن این فیلم‬ ‫واکنش های مثبتی نســبت به ان بروز دادند‪ .‬ب رای نمونه‪،‬‬ ‫غالمعلی حدادعادل‪ ،‬رئیس فراکسیون اصولگرایان مجلس‬ ‫شورای اســامی‪ ،‬معتقد است‪« :‬فیلم ســینمایی «شیار‬ ‫‪ »143‬اثری است که خود را از قی دو بند کلیشه های تحمیلی‬ ‫و تقلیدی رها کرده و توانسته موجب اشتی مردم با سینما‬ ‫شود و حقایق انسانی هشت سال دفاع مقدس مردم ای ران را‬ ‫به خوبی به نسل امروز منتقل کند‪».‬‬ ‫او با تاکید بر اینکه فیلم نرگس ابیار اثری کلیشه ای‬ ‫نبوده‪ ،‬گفته است‪« :‬نویسنده و کارگردان این فیلم سینمایی‪،‬‬ ‫خود را از قی د و بند کلیشــه های تحمیلی و تقلیدی رایج در‬ ‫فیلم هایی با این مضامین بیرون کشــیده بود و هیچ یک‬ ‫از عوامل به خصوص نویســنده‪ ،‬کارگــردان و تهی ه کننده‬ ‫به فکر تصویر جنگ با المان هــای غی ر واقعی و تصنعی‬ ‫نبودند‪ .‬خوشبختانه «شــیار ‪ »143‬از ترفندهای مرسوم در‬ ‫سینمای غرب هم که متاسفانه به برخی فیلم های ای رانی‬ ‫نیز سرایت پیدا کرده به دور بود و به درستی توانست حس و‬ ‫حال سال های جنگ را به نسل امروز منتقل کند‪ .‬الزم است‬ ‫به این مساله تاکید کنم اگر فیلم هایی از این دست یا کتاب‪،‬‬ ‫خاط رات و رمان هایی با موضوع جنگ تحمیلی ای ران و ع راق‬ ‫نوشته نشود‪ ،‬قطعا در طول تاریخ مساله دفاع مقدس از یادها‬ ‫م ی رود و جریان پویا و پایداری پیدا نم ی کند‪».‬‬ ‫مریال زارعی چندی پیش گفته است‪« :‬با وجود اینکه‬ ‫بعد از «شــیار ‪ »143‬مقابل دوربین نرفتــم‪ ،‬اما به خاطر‬ ‫انرژی ای که از نقش «الفت» گرفتم حالم خوب اســت و‬ ‫حواشی نم ی تواند حالم را بد کند‪».‬‬ ‫ ‬ ‫ حتی گاردین‬ ‫پس از انکه اهالی رسانه و منتقدان در نمایش جشنواره‬ ‫فجر به این فیلم روی خوش نشان دادند‪ ،‬مدی ران بخش ها‬ ‫و شبکه های مختلف سیما هم به حمایت لفظی و عملی‬ ‫(تبلیغاتی) از ان پرداختند‪ .‬علی دارابی‪ ،‬معاون وقت سازمان‬ ‫صدا و سیما «شیار ‪ »143‬را یکی از مصادیق ناب سینمای‬ ‫دفاع مقدس دانســت و گفت‪« :‬پرداخت هنرمندانه و قصه‬ ‫باورپذیر این فیلم در کنار متن بسیار قوی این فیلمنامه و‬ ‫باالخره بازی درخشان خانم مریال زارعی در نقش مادر یک‬ ‫شهید جاوید االثر‪ ،‬مخاطب را به شوق م ی کشاند‪».‬‬ ‫اما ماجرا به همی ن جا ختم نشد‪ .‬در حالیکه یک روز از‬ ‫پایان س ی ودومین جشنواره فیلم فجر م ی گذشت‪ ،‬روزنامه‬ ‫«گاردین» در گزارشــی که ترکیبی از انتقاد و تحسین بود‪،‬‬ ‫ضمن پرداختن به ابعاد مختلف جشنواره فجر‪« ،‬شیار ‪»143‬‬ ‫را بهترین فیلم امسال جشنواره توصیف کرد‪.‬‬ ‫نویسنده گاردین در گزارش خود با اشاره به وجه تمایز‬ ‫اثار این دوره با ادوار گذشته جشنواره نوشت‪« :‬انچه جشنواره‬ ‫فجر را از بسیاری جشنواره های دیگر در سراسر جهان متمایز‬ ‫م ی کند ‪ ،‬شلوغی ان است‪ .‬جوانان از نقاط مختلف ته ران با‬ ‫پیشینه های متفاوت اجتماعی و اقتصادی ماه فوریه را در‬ ‫صف های طوالنی ســپری کردند‪ .‬جشنواره فجر ‪ ،‬رویدادی‬ ‫نیســت که روح اصلی ان از هنرمندان خاص ‪ ،‬ثروتمند یا‬ ‫مشهور نشات گرفته باشد‪ .‬این جشنواره اعتبارش را مدیون‬ ‫هزاران فیلم دوستی است که حتی در سخت ترین شرایط ‪،‬‬ ‫ســینماهای ته ران را ُپر م ی کنند‪ .‬در اخرین دوره ‪ 31‬فیلم‬ ‫در بخش مسابقه جشــنواره فجر با هم رقابت داشتند که‬ ‫این تعداد بسیار بیشــتر از ‪ 20‬اثری اســت که معموال در‬ ‫جشنواره های سینمایی نمایش داده م ی شوند‪».‬‬ ‫این روزنامه انگلیســی پس از برشمردن اثاری چون‬ ‫«خانه پدری»‪« ،‬طبقه حســاس» و «برف» به عنوان اثار‬ ‫قابل توجــه دوره اخیر جشــنواره فیلم فجــر‪ ،‬بهترین اثر‬ ‫این دوره از جشــنواره فجر را فیلم «شیار ‪ »143‬م ی داند و‬ ‫م ی نویسد‪« :‬رخشان بن ی اعتماد طی دو دهه گذشته تقریبا‬ ‫پای ثابت جشنواره های فجر بوده ‪ ،‬اما برترین فیلم این دوره‬ ‫متعلق به یک کارگردان زن به نــام «نرگس ابیار» بود که‬ ‫«شــیار ‪ »143‬را روی پرده برد‪ .‬این فیلم نگاه فمینیستی‬ ‫ب ی ســابقه ای را به جنگ ای ران و ع راق دارد‪« .‬شیار ‪»143‬‬ ‫که در یکی از روســتاهای کوچک ای ران به تصویر کشیده‬ ‫شده ‪ ،‬داستان مادری اســت که در انتظار شنیدن خبری از‬ ‫پســر مفقوداالثرش اســت ‪ ،‬فرزندی که ‪ 15‬سال پیش در‬ ‫جریان جنگ ناپدید شده اســت‪ .‬این فیلم عالوه بر اشک ‪،‬‬ ‫نوعی حس تســکین را به تماشــاچی القا م ی کند‪ .‬نسل‬ ‫جدید فیلمسازان ای رانی داســتان هایی را روایت م ی کنند‬ ‫که پدرانشان قادر نبودند به تصویر بکشند‪ .‬درحالی که به‬ ‫فیلم های بیشتری همچون این فیلم نیاز است‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫ ‬ ‫ حال خوب مادر شهید بودن‬ ‫این بازیگر که پس از مدت ها لب به ســخن گشود‪،‬‬ ‫درباره نقش اش در فیلم «شیار ‪ »143‬اظهار کرد‪« :‬ب رای هر‬ ‫فیلم ی که کار کردم سخت ی های خاص خود را داشته است‪،‬‬ ‫اما این فیلم از من انرژی زیادی گرفت‪ .‬من با الفت «شیار‬ ‫‪ »143‬زندگی کردم و قطعا همه عوامل در حسی که در من‬ ‫بروز کرد و به پرده نشســت موثر بودند‪ ،‬اما نیرویی بیش از‬ ‫این ها در فیلم احاطه داشت و مانند یک شی ر ژیان از نقش‬ ‫حفاظت م ی کرد تا لحظه ای غافل نشوم‪ .‬من نقش مادری‬ ‫را بازی کردم که در جامعه ما انقدر معصوم است که کمتر‬ ‫درباره اش حرف زده شده و دوست نداشتم کم کاری داشته‬ ‫باشم تا شــرمنده این مادران شوم‪ .‬خدا را شــاکرم که این‬ ‫فرصت نصیبم شد تا در چنین نقشی بازی کنم و امیدوارم‬ ‫در اکران عمومی مردم فیلم را ببینند و شــاهد بازخوردها‬ ‫باشــیم‪ .‬معتقدم «شــیار ‪ »143‬یک فیلم مادرانه است و‬ ‫دیدنش بر همه زنان این سرزمین واجب‪».‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫م ی توان گفت نخستین پشتیبانی و حمایت لفظی‬ ‫چهره های سرشــناس از این فیلــم متعلق بــه ابراهیم‬ ‫حاتم ی کیاســت‪ .‬زمانی که در نمایش این فیلم و نشست‬ ‫خبری اش در جشــنواره فیلم فجر حاضر شد و با تاکید بر‬ ‫اینکه قطعا نم ی تواند فیلم شــیار ‪ 143‬را بسازد‪ ،‬در انتقاد‬ ‫از مسئوالن گفت‪« :‬مسئوالن سینما و جشنواره فجر باید‬ ‫پاسخگو باشــند که چه خوابی بر دوستان رخ داده که ابتدا‬ ‫نتوانستند فیلم شیار ‪ 143‬را در جشنواره فجر تحمل کنند‬ ‫تا کار به جایی برســد که ب رای حضور ان در جشنواره البی‬ ‫شود‪».‬‬ ‫او اعالم کرد ب رای حال خوشی که پس از تماشای این‬ ‫فیلم احساس کرده بود ‪ ،‬فیلم «چ» خود را به شیار ‪ 143‬تقدیم‬ ‫م ی کند‪ .‬حاتم ی کیا در جمع خبرنگاران با بیان اینکه فیلم‬ ‫شیار ‪ 143‬بسیار قشــنگ و محجوب بود گفت‪« :‬مطمئن‬ ‫هستم این فیلم در تاریخ سینمای ما م ی ماند‪ .‬مخصوصا‬ ‫اینکه حیا و سادگی جمع ســازنده که در نشست پرسش و‬ ‫پاسخ فیلم به چشــم امد‪ ،‬در فیلم هم دیده م ی شود‪ .‬این‬ ‫فیلم امید م ی دهد و در اوج ناامیدی امیدبخش است و دقیقا‬ ‫همین نکته معجزه فیلم شیار ‪ 143‬است‪ .‬فیلمی که زبان‬ ‫و بیان مذهبی دارد و دروغ نم ی گوید‪ .‬شیار ‪ 143‬یک فیلم‬ ‫شیعه و درباره انتظار است‪».‬‬ ‫حاتم ی کیا در پاسخ به پرسشــی درباره ممنوع شدن‬ ‫ورود این فیلم به جشنواره در زمان انتخاب اثار گفت‪« :‬این‬ ‫مساله باید بررسی شود و ان دوســتان باید پاسخ دهند که‬ ‫چگونه این اتفاق م ی افتد‪ .‬من جواب این سوال را از مسئول‬ ‫سینما و مسئول جشنواره فجر م ی خواهم‪ .‬این چه ترکیبی‬ ‫است که این اتفاق م ی افتد؟ چه خوابی بر این دوستان رخ‬ ‫داده که نتوانستند این فیلم را در جشنواره فجر تحمل کنند‬ ‫تا کار به جایی برسد که البی کنند تا شیار ‪ 143‬به جشنواره‬ ‫فجر بیاید‪ .‬من واقعا نم ی فهمم کــه این فیلم باید چطور‬ ‫م ی بود تا انتخاب شود‪ .‬انها یا خواب دیده اند یا وقتی فیلم‬ ‫را م ی بینند در احواالت دیگری بوده اند وگرنه بعید است که‬ ‫این فیلم از زیر دست انها رد شده باشد‪ .‬اگر انها حق شان این‬ ‫بوده باشد که چنین انتخابی داشته باشند وای به حال این‬ ‫سینمایی که ما داریم و فضایی که احساس م ی کنیم‪ .‬من‬ ‫قصد توهین به هیچ کدام از عزیزان را ندارم اما حق دارم در‬ ‫دفاع از فیلمی که درباره بچه های جنگ و مادران شهداست‪،‬‬ ‫بگویم که دوستان همکار‪ ،‬ب رای شما متاسفم‪.‬‬ ‫شــیار ‪ 143‬نمونه ای از سینمایی اســت که به نظر‬ ‫ناامیدکننده است اما در واقع بسیار امیدوارکننده است‪ .‬به‬ ‫همین دلیل باید از این فیلم حرف زده شود نه از فیلم هایی‬ ‫که رحمانی نیســتند و زبان انها احوال مخاطب را منکوب‬ ‫م ی کند و به تماشــاچی یاس را منتقــل م ی کند‪ .‬من هم‬ ‫وقتی فیلم از کرخه تا راین را ســاختم م ی گفتند دوران بزم‬ ‫و سازندگی اســت و نباید از این حرف ها زده شود اما مردم‬ ‫با عمق جان شان ارتباط برقرار کردند چون حرف خودشان‬ ‫بود‪».‬‬ ‫حاتم ی کیا با بیان اینکه قصد نــدارد فیلم را تحلیل‬ ‫کند اما ای رادات خود را دارد و شــاید اگر کارگردان فیلم بود‪،‬‬ ‫فالش بک ها را در فیلم نم ی گذاشــت‪ ،‬درباره اهدای جایزه‬ ‫سیمرغ به شیار ‪ 143‬گفت‪« :‬این فیلم فراتر از سیمرغ های‬ ‫ماســت و باید مرغ های دیگری را کنار ان چید تا این پرواز‬ ‫را نشان دهد‪».‬‬ ‫او با اشاره به فیلم «شیار ‪ »143‬و «هیس دخترها فریاد‬ ‫نم ی زنند» گفت‪« :‬وقتی در فیلم ی حرفی زده م ی شود که‬ ‫با امال و ارزوهای مردم هماهنگ م ی شود‪ ،‬انها هم ارتباط‬ ‫برقرار م ی کنند‪ .‬زیاد شــدن فضاهای کلیشه ای و سیاه در‬ ‫سینمای ای ران بالیی است که جشنواره های خارجی بر سر‬ ‫ما اورده است‪ .‬این اتفاق سلیقه هایی است که از ان طرف‬ ‫م ی اید و نتیجه اش همین م ی شود که به بحران تماشاچی‬ ‫برخورد کرده ایم‪ .‬انگار ب رای مردم خودمان فیلم نم ی سازیم‬ ‫به همین دلیل باید پاسخگو باشیم که چرا متاسفانه سینما‬ ‫به این وضعیت کشیده شده است‪».‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪63‬‬ ‫همه می ترسیدند‬ ‫فیلم ضدجنگ شود‬ ‫گفت وگویمثلث‬ ‫با تهیه کننده فیلم «شیار ‪»143‬‬ ‫علیرضا بهرامی‪-‬سارا میرشجاعی‬ ‫دبیر گروه فرهنگ‪-‬روزنامه نگار‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫‪4‬‬ ‫اخیرا درباره ممیزی هایــی گفته اید که بر فیلم‬ ‫«شیار‪ »143‬اعمال شــده؛ بحث تحمیل انها و‬ ‫بعد از ان حمایت های لفظی که وجود داشــت‪.‬‬ ‫ایا نتیجه فیلم شــما انتقادی بر نگاه کلیشه ای‬ ‫و زی ر تابلوی سیاسی بردن موضوع جنگ است؟‬ ‫این تعبیر هــم م ی تواند اســتخراج شــود‪ .‬ما با‬ ‫فیلم ی روبه رو بودیم که هر جایی م ی رفت‪ ،‬بالعکس م ی شد‪.‬‬ ‫همه ترس این را داشتند که این فیلم ضدجنگ شود و حتی‬ ‫بدتر از اینها را هم به ما م ی گفتند‪ .‬من خیلی از حرف ها در‬ ‫دلم مانده و شادی این روزها به خاطر استقبال و لطف اهالی‬ ‫رسانه اجازه نم ی دهد انها را بیان کنم‪ .‬نم ی خواهم به سمت‬ ‫برخی بحث ها بروم‪ ،‬اما واقعا مدی ران ما باید بیشتر فکر کنند‪.‬‬ ‫بعضی وقت ها هیچ خط قرمزی نیست که واقعا وجود داشته‬ ‫ی افتاده ام که‬ ‫من نوعی به خاطر کلیشه ها در دام ‬ ‫باشد بلکه ِ‬ ‫ذهنم بسته شده؛ ذهن من این ممیزی ها را به وجود م ی اورد‬ ‫که چون به میزم خیلی پایبند هســتم‪ ،‬احتمال دارد با این‬ ‫فیلم میزم را از دســت بدهم‪ .‬بناب راین به نظرم مدی ران باید‬ ‫اندکی نگاه خود را تغییر دهنــد‪ .‬نم ی خواهم خدای نکرده‬ ‫بگویم سوادشان را بیشــتر کنند‪ ،‬چون اینها قطعا ادم های‬ ‫باسوادی هستند که در این جایگاه قرار دارند‪ ،‬اما بیشتر باید‬ ‫وارد میدان شوند‪ .‬به راحتی از فیلمنامه ای نگذرند و ان را رد‬ ‫نکنند‪ ،‬چه بسا فیلم موفقی از همان فیلمنامه ساخته شود‪.‬‬ ‫هرچند کارشناسانی وجود دارند اما ایا این کارشناسان قابلیت‬ ‫دارند؟ ایا اصال وقت م ی کنند کار را بخوانند؟ من اصال ادم‬ ‫سیاسی نیستم‪ ،‬در سیاست خیلی مسائل را نم ی دانم و حرفم‬ ‫سیاسی نیست‪ .‬گاهی شوراها به سمتی م ی رود که چندان‬ ‫خوشایند نیست‪ .‬ادم هایی که در این شوراها مطرح هستند‬ ‫سرشان شلوغ است و کارهای خود را دارند‪ .‬کی بیکارتر است؟‬ ‫متاسفانه کسی که کارنابلدتر است و همین ادم فیلمنامه را‬ ‫م ی خواند‪ ،‬نظر م ی دهد‪ ،‬برداشــت خود را ب رای بقیه تعریف‬ ‫پس از ســال ها تجربه مستندســازی‪،‬‬ ‫دغدغه هایش را به دنیای تهی ه کنندگی اورده تا‬ ‫این بار از دریچه نگاه «شیار‪ »143‬با مخاطب ارتباط‬ ‫ی با کارنامه خود‬ ‫برقرار کند‪ .‬محمدحسین قاسم ‬ ‫خصوصا «شیار‪ »143‬نشان داده که اگر فیلم ی ‬ ‫دغدغه اش نباشد‪ ،‬با هیچ سفارشی ان را نم ی سازد‬ ‫و بالعکس اگر دغدغه موضوعی را داشته باشد‪،‬‬ ‫م ی تواند یکه و تنها در برابر مشکالت ایستاده‪،‬‬ ‫اثرش را به ثمر بنشاند‪ .‬حواشی و گفت وگ و ها راجع‬ ‫به «شیار‪ »143‬سبب شد به سراغ محمدحسین‬ ‫ی که هم راه با ابوذر پورمحمدی تهی ه کننده‬ ‫قاسم ‬ ‫«شیار‪ »143‬بوده اند رفته و راجع به این فیلم با او‬ ‫صحبتکنیم‪.‬‬ ‫م ی کند و به همین راحتی راجع به فیلمنامه ای نتیجه گیری‬ ‫ی صحبت م ی شود که بقیه‬ ‫م ی شود‪ .‬گاهی حتی درباره فیلم ‬ ‫افراد شورا ان را ندیده اند‪ .‬به نظر من خیلی دقی ق تر باید راجع‬ ‫به کارها نظر داد؛ چون فرهنگ‪ ،‬جامعه را م ی سازد و زی ربنای‬ ‫ان است‪ .‬به نظر من جایگاه سیاست خیلی پایی ن تر از هنر‬ ‫است؛ زمانی که هنر با نگاه سیاسی مورد ارزیابی قرار گیرد‪،‬‬ ‫ضربه بزرگی به ان وارد م ی شــود‪ .‬فیلمنامه «شیار‪ »143‬را‬ ‫هم در ابتدا رد کرده بودند اما ساخت و موفقیت فیلم حداقل‬ ‫این را نشان داد که باید مقداری دقی ق تر فکر کرد و تصمیم‬ ‫گرفت‪ .‬البته بحثم درباره تمام مدی ران نیست و راجع به تجربه‬ ‫خودمان صحبت م ی کنم‪ .‬وزیر ارشــاد ان دوران موافق این‬ ‫فیلم بود اما چطور م ی شــود که در سطوح پایی ن تر اتفاقات‬ ‫دیگری ب رای فیلــم م ی افتد؟ تا جایی کــه حتی خود وزیر‬ ‫متعجب م ی شود‪ .‬حتی وزیر ب رای افتتاحیه این فیلم م ی اید؛‬ ‫فیلمی که پروانه ســاخت ان اواســط کار لغو م ی شود‪ .‬چه‬ ‫سیستمی وجود دارد؟ ایا خط نگاه ها یکی نیست؟ ایا بعضی‬ ‫از سیستم ها از جاهایی غیر از مدی ران خود هدایت م ی شوند؟‬ ‫من اینها را نم ی دانم و باید در مــورد اینها فکر کرد‪ .‬اما فکر‬ ‫م ی کنم «شیار ‪ »143‬یک چیز را نشان داد و ان هم این بود‬ ‫که مردم از سینمای جنگ خسته نشــده اند‪ ،‬از کلیشه ها و‬ ‫شعارها خسته شــده اند‪ .‬مخاطب از اینکه من بخواهم یک‬ ‫فکر را تحمیل کنم خسته اســت‪ .‬مخاطب ما شعور دارد؛‬ ‫قبال هم شعور داشت‪ ،‬ما بودیم که اشتباه فکر م ی کردیم‪.‬‬ ‫م ی خواهیم تحمیــل کنیم که حتما انچــه من م ی گویم‬ ‫درســت اســت‪ .‬من قبال مصاحب ه ای درباره مستند جنگ‬ ‫داشــتم و انجا هم مطرح کردم که ما در تلویزیون مشکل‬ ‫کمبود مخاطب ب رای مســتند دفاع مقدس نداریم؛ مشکل‬ ‫این است که اصال هیچ مخاطبی وجود ندارد‪ .‬علت ان هم‬ ‫نوع نگاه هایی است که بعضا به من فیلمساز تزریق م ی شود‬ ‫که باید اینگونه ببینم‪ .‬هر ادمی با هر اعتقادی به کسی که‬ ‫جان خود را ب رای کشورش فدا کرده احترام م ی گذارد و زندگی‬ ‫و روایت ان ب رای مخاطب مهم است‪ ،‬اما اگر به این اثار توجه‬ ‫نم ی شود شاید من فیلســماز نم ی توانم درست روایت کنم‬ ‫و از ترس اینکــه اتفاق بدی ب رایم نیفتد در دام کلیشــه ها‬ ‫افتاده ام‪ .‬وقتی فیلسماز از حقیقت فرار م ی کند مخاطب این‬ ‫را م ی فهمد؛ مخاطب هوشمند است‪ .‬جنگ هشت سال از‬ ‫تاریخ این مملکت است‪ ،‬تاریخی که ب رای هزاران سال قبل‬ ‫نیست و نهایتا ب رای ‪ 30‬سال پیش است؛ اما خب م ی بینیم از‬ ‫ادم هایی که ب رای گذشته ای نزدیک هستند‪ ،‬چه مانده است؟‬ ‫اسم اتوبان‪ ،‬کوچه و همین‪ .‬چون من که کار فرهنگی انجام‬ ‫م ی دهم درست نتوانسته ام درباره اینها کارکنم‪ .‬چرا باید بین‬ ‫مردم و جنگ اینقدر فاصله بیفتد در حالی که جنگ چندان‬ ‫از ما دور نیست‪.‬‬ ‫باالخره کدام در باز شد که شما توانستید «شیار‬ ‫‪ »143‬را بسازید؟‬ ‫در رحمــت خدا (خنــده)‪ .‬مــن از ابتــدا هم پول‬ ‫نم ی خواســتم‪ ،‬تاییدیه م ی خواســتم‪ .‬بحث ما اصال مالی‬ ‫نبود فقط پروانه ساخت م ی خواســتیم که فیلم را بسازیم‪.‬‬ ‫ما در همان تاییدیه اولیه گیر کرده بودیم و بحث به مسائل‬ ‫مالی نرسید‪ .‬بعد از اینکه پروانه ساخت موقتی گرفتیم که‬ ‫در واقع پروانه ســاخت هم نبود موافقت اصولی بود‪ ،‬طی‬ ‫نامه ای ب رای وزیر گفتیم کــه م ی خواهیم این فیلم و با این‬ ‫شده پیش م ی بریم‪ .‬اما اینکه قولی بدهند و بعد عمل نکنند‬ ‫همه مشکالت را بیشتر م ی کند‪ .‬من درجریان هستم همان‬ ‫زمانی که به ما م ی گفتند پول نداریــم‪ ،‬برخی از پروژه ها با‬ ‫حمایت های عجیب و غریب پیــش م ی رفت‪ .‬به هرحال با‬ ‫همکاری اقای پورمحمدی و سختی زیاد کار را ساختیم‪ .‬در‬ ‫حال حاضر هم صحب ت هایی م ی شود که ب رایم تعجب اور‬ ‫است‪ ،‬مثال مدیرعامل وقت فارابی در مصاحب ه ای گفته بودند‬ ‫که ما م ی خواســتیم حمایت کنیم اما عوامل فیلم رفتند و‬ ‫دیگر خبری نشد‪ .‬هرعقل ســلیمی این موضوع را متوجه‬ ‫م ی شود که چنین چیزی وجود ندارد‪ .‬اما االن مجبور هستند‬ ‫که اینها را بگویند‪.‬‬ ‫ولی همه تصور م ی کنند که راه برای ساخت فیلم‬ ‫دفاع مقدس باز است و فقط کافی است فیلمساز‬ ‫اراده کند‪.‬‬ ‫با این اوصاف کار برای فیلم بعدی شما سخت تر‬ ‫شده و توقعات باال رفته است‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬اما ما ب راســاس توقع دیگران «شیار‪ »143‬را‬ ‫نســاختیم و این فیلم دغدغه خودمان بــود؛ درباره ه ر کار‬ ‫دیگری هم همینطور خواهد بود‪ .‬بــه خانم ابیار هم گفتم‬ ‫اینکه «شیار‪ »143‬را ساختیم کنار بگذاریم و یک فیلم جدید‬ ‫بسازیم؛ فیلمی که دغدغه اش را داریم‪ .‬ب رای فیلم بعدی با‬ ‫این نگاه با اقای پورمحمدی و خانم ابیار صحبت کرده ایم که‬ ‫فرض کنیم هیچ فیلم ی نساخته ایم؛ ببینیم که ایا موضوع‬ ‫فیلم بعدی دغدغه ما هســت یا نه‪ .‬ب رای فیلم بعدی فعال‬ ‫امیدمان به خدا و برگشت سرمایه از گیشه «شیار‪ »143‬است‬ ‫و هنوز جایی صحبتی نکرده ایم‪.‬‬ ‫باتوجه به موفقیت «شیار‪ »143‬تصور این است‬ ‫که شما پیشنهادات زیادی برای ساخت داشته‬ ‫باشید‪.‬‬ ‫کمی درباره بازیگران توضیح دهید و اینکه چطور‬ ‫با فیلم و عوامل هماهنگ شدند؟‬ ‫اگرچه ان رنــگ و لعاب خاص کــه در فیلم های‬ ‫ هالیوودی وجــود دارد در «شــیار‪ »143‬نم ی بینیم و اصال‬ ‫ویژگی این فیلم واقعی بودن ان است که مردم با ان پیش‬ ‫بروند‪ ،‬اما برداشت من این است که خانم ابیار خیلی وامدار‬ ‫مستندسازی هستند‪ .‬ما سه گروه بازیگر داشتیم‪ :‬بازیگران‬ ‫حرفه ای مثل خانم ها زارعی‪ ،‬عباسی و اقایان عزتی‪ ،‬احمدی‬ ‫و شادمانی‪ .‬گروهی هم بازیگران تئاتر و بقیه نابازیگر بودند‪.‬‬ ‫یکدست کردن این بازیگران خیلی سخت بود چون هرکدام‬ ‫ویژگ ی های خاص خود را داشــتند‪ .‬حتی باالتــر از ان در‬ ‫بازیگران حرفه ای هم هرکدام ب راساس فیلم هایی که قبال‬ ‫بازی کرده بودند‪ ،‬باید نقش را معمولی ایفا م ی کردند‪ ،‬ما بازی‬ ‫غلو شده نم ی خواستیم‪ .‬به هرحال یکدست کردن همه اینها‬ ‫از کسی ب ر م ی اید که فضای رئال را تجربه کرده باشد و بداند‬ ‫چه چیز واقعی است‪ .‬موضوعی که باید ان را توضیح دهم‬ ‫برخی نگران ی هایی است که وجود داشت‪ .‬اگرچه سبقه خانم‬ ‫ابیار از برخی دوستان مثال خانم زارعی در سینما کمتر است‬ ‫اما خانم زارعی م ی دیدند که باید خود را به شــیوه دیگری از‬ ‫کارگردانی بســپارند و این موضوع م ی توانست باعث ترس‬ ‫شــود‪ .‬اگر ســوختی در این کار اتفاق م ی افتاد ب رای خانم‬ ‫زارعی خیلی سنگی ن تر از خانم ابیار بود‪ .‬ایشان اسمی دارند‬ ‫و شناختی از ایشان وجود دارد که نگران ی هایی را ب رایشان به‬ ‫وجود م ی اورد‪ .‬اما بعد از مدتی و شاید حتی پس از خروجی کار‬ ‫نگران ی هایشان برطرف شد‪ .‬من از طرف دوستان خانم زارعی‬ ‫شنیده بودم که خیلی نگران بودند که نتیجه کار چه خواهد‬ ‫شد و شیوه نوی این کارگردان چطور پیش خواهد رفت؟ پس‬ ‫از تماشای فیلم متوجه شدند که دلیل اصرارهای خانم ابیار‬ ‫ب رای نوع خاصی از بازی چه بوده است‪ .‬شناخت خانم ابیار از‬ ‫پرسوناژ «الفت» یک شناخت ‪ 10‬ساله بوده و ب راساس همین‬ ‫شناخت به عالوه مستندساز بودن‪ ،‬م ی دانستند که باید به‬ ‫شکل دیگری ترسیم شود‪ .‬ما بعضا م ی شنویم که م ی پرسند‬ ‫پشت صحنه مشکالتی بوده؟ بله مشکل همین نگران ی ها‬ ‫بوده است‪ .‬خانم زارعی نگران بودند‪ ،‬خانم ابیار هم بر ویژگی‬ ‫خاصی از بازی اصرار داشتند‪ .‬من شــاهد بودم خانم ابیار تا‬ ‫زمانی که بازی رئال از بازیگــر نم ی گرفتند کنار نم ی امدند‬ ‫که بعضا باعث مشکل هم م ی شــد‪ .‬من خودم را م ی گویم‬ ‫که گاهی راهی را امده ام اما یادم م ی رود که از چه مســیری‬ ‫گذشته ام و فکر م ی کنم همانجا روی قله بوده ام‪ .‬به هرحال‬ ‫نگران ی های خانم زارعی بعد از دیدن فیلم برطرف شــد و‬ ‫امیدوارم که هنوز هم بر همین عقیده باشند‪.‬‬ ‫اســتقبال از فیلم و وضعیت گیشــه تا به االن‬ ‫چطور بوده؟‬ ‫اســتقبال خوب بوده و مــن باید از شــهرداری‪،‬‬ ‫تلویزیون و‪ ...‬تشکر کنم که در تبلیغات کمک کردند‪ .‬البته‬ ‫به همه فیلم ها این کمک م ی شــود اما ب رای من که هیچ‬ ‫کمکی نداشتم همین هم غافلگیرکننده است‪ .‬درباره فیلم‬ ‫اطالع رسانی م ی شود و مردم خودشان تصمیم م ی گیرند که‬ ‫ان را ببینند‪ .‬خدا را شکر تماشاچی‪ ،‬تماشاچ ی اورده و «شیار‬ ‫‪ »143‬تبلیغاتی از این دست که مردم فیلم را ب رای هم تعریف‬ ‫کنند هم داشته است‪ .‬با این اوصاف ما ‪ 10‬هفته اکران را پر‬ ‫م ی کنیم و شاید حتی ادامه داشته باشد‪ .‬فیلم تا به االن پس‬ ‫کو نیم میلیارد فروش‬ ‫از گذشــت حدود یک ماه‪ ،‬نزدیک ی ‬ ‫داشته است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫بله‪ ،‬پیشــنهاد وجود دارد‪ ،‬اتفاقا پیشنهادی بود که‬ ‫اصال کاری به موضوع ان ندارم و ب رایم بسیار محترم است‪،‬‬ ‫اما من فکر م ی کنم این رویه درست نیست‪ .‬من باید دغدغه‬ ‫موضوع را داشته باشم و من باید بروم با مدیر صحبت کنم‬ ‫که م ی خواهم این فیلم را بسازم‪ .‬شاید موضوعی مطرح شود‬ ‫و من به ان فکر کنم که ایا دغدغه اش را دارم یا خیر‪ ،‬اما فکر‬ ‫م ی کنم باید بالعکس باشد‪ .‬اگر پیشنهادی ب رای ساخت وجود‬ ‫دارد باید از طرف هنرمند به مدیر باشد‪ .‬من به همه موضوعات‬ ‫پیشنهادی احترام م ی گذارم اما شاید ما هنوز شناخت کاملی‬ ‫از ان نداشته باشیم که احساس کنیم موضوع مبتال به ما و‬ ‫مشکل روز جامعه است‪ .‬بناب راین چیزی که قرار است تولید‬ ‫شود باید از جانب هنرمند پیشنهاد شود‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫موضوع را بســازیم و ‪ 50‬درصد هزینه را م ی توانیم پرداخت‬ ‫کنیم‪ ،‬اگر امکانی وجود دارد ‪ 50‬درصد باقیمانده را مشارکت‬ ‫کنید‪ .‬فیلمنامه را هم ب رای وزیر فرستادیم‪ .‬چون در سازمان‬ ‫ســینمایی درباره زمینه و بیس کار مشــکل وجود داشت‪،‬‬ ‫ما ب رای خود وزیر نامه نوشــتیم‪ .‬نم ی خواهم به سیســتم‬ ‫خاصی در سازمان سینمایی اشــاره کنم اما شاید شخصی‬ ‫بوده که سلیقه متفاوتی داشــته و ادم تاثیرگذاری هم بوده‪.‬‬ ‫به هرحال بعد از مدتی دســتور امد که فیلمنامه به شورای‬ ‫حمایت برود‪ ،‬شورای حمایت هم ب رای وزیر نامه نوشت که‬ ‫فیلمنامه تایید نشده و اصالحاتی داده شده که باید اعمال‬ ‫شود‪ .‬اصالحاتی که گفته بودند از فیلمنامه گذشته و مربوط‬ ‫به تولید بود‪ .‬دوباره ب رای وزیر نامه نوشــتیم که این مراحل‬ ‫پیش رفته‪ .‬خالصه که وزیر مســتقیم ب رای فارابی نوشتند‪،‬‬ ‫انجا هم مطرح شــد که فیلمنامه اصالحاتی خورده که ما‬ ‫باید بعد از تولید درباره اش نظر بدهیم‪ .‬همه انها م ی دانستند‬ ‫که ما نم ی خواهیم اصالحی ه هــا را انجام دهیم و این کامال‬ ‫مشــخص بود‪ .‬به این دلیل که اصالحی ه های خیلی بدی‬ ‫بود؛ نظر یا پیشــنهاد نبود و کامال باید اعمال م ی شد‪ .‬یک‬ ‫نمونه اش این بود که وقتی فیلم با قالی کامل شده در حال‬ ‫اتمام اســت‪ ،‬م ی گفتند باید الفت قالی را به جمکران برده و‬ ‫بگوید که پسرم با امام زمان(عج) ب ر م ی گردد‪ .‬من هم به امام‬ ‫زمان(عج) و هم به رجعت اعتقاد دارم اما ورود به این قضیه‬ ‫اتفاقا پایین اوردن ســطح همه این موضوعات بود‪ .‬همان‬ ‫موقع هم انقدر بحث داشتیم که م ی دانستند ما این موضوع‬ ‫را اعمال نخواهیم کرد‪ .‬در فارابی این موضوع مطرح شد که‬ ‫اگرچه مشکالتی وجود دارد اما به هر حال وزیر دستور داده‪،‬‬ ‫بناب راین بحث مالی را براورد کنید و به ما اطالع دهید‪ .‬ما در‬ ‫براوردها صادقانه گفتیم مسئوالن برخی از لوکیشن ها مثل‬ ‫معدن مس اقبال نشان داده و اینها م ی توانند هزینه های ما‬ ‫را کم کنند؛ بعد از همه اینها گفتند که مشکلی نیست و کار‬ ‫را شروع کنید‪ .‬بعد از چند هفته معطلی گفتند که بحث کان‬ ‫لم یکن شده و این موضوع خیلی به ما ضربه زد‪ .‬زمانی است‬ ‫ما م ی دانیم هیچ حمایتی وجود ندارد و خودمان هســتیم و‬ ‫کمک های لجستیکی مس‪ ،‬خوب کار را با هر زحمتی که‬ ‫نه‪ ،‬حداقل درباره ما اینطور نبود‪ .‬البته گاهی وقت ها‬ ‫همین سخت ی ها‪ ،‬شاید شیرین ی های دیگری همراه بیاورد یا‬ ‫حتی کیفیت فیلم را بهتر کند‪« .‬شیار‪ »143‬با هزینه کمی‬ ‫ساخته شد که شاید بخشی از ان به مدیریت ما برگردد‪ ،‬اما‬ ‫ی از ان به همراهی عوامل مربوط اســت‪ .‬همه‬ ‫بخش مهم ‬ ‫عوامل فیلم با مــا همراه بودند‪ .‬اگرچه مــن و خانم ابیار را‬ ‫چندان نم ی شناختند اما به خاطر جذابیت خود فیلمنامه با‬ ‫ما همراهی کردند‪ .‬ما هیچ کــس را مجبور نکردیم که با ما‬ ‫همکاری کند و همه چیز خدا را شکر خیلی زود ترتیب داده‬ ‫شــد‪ .‬م ی توانم بگویم هزینه فیلم فقط از جیب قاسمی و‬ ‫پورمحمدی پرداخت نشــد؛ از جیب همه عوامل فیلم بود‪.‬‬ ‫همه لطف داشتند و رعایت حال ما را کردند‪ .‬گاهی پول زیاد‬ ‫شرایط را عوض کرده و باعث م ی شود من حواسم پرت شود‬ ‫که امده ام یک اثر هنری بسازم نه اینکه پول دراورم‪ .‬این است‬ ‫یزند‪ .‬ما حتی‬ ‫که پول زیاد اتفاقا گاهی به کیفیت کار ضربه م ‬ ‫شهرک دفاع مقدس را نتوانســتیم بگیریم چون م ی گفتند‬ ‫فیلمنامه مشکل دارد و ضد جنگ و ضد ارزش است و‪ ...‬خب‬ ‫من به ط راح صحنه گفتم شهرک را دیدی؟ االن شهرکی وجود‬ ‫ندارد و اینجا بیابان است؛ باید ب رای این بیابان فکری کرده و از‬ ‫خالقیت خودتان استفاده کنید‪ .‬دوستان با ما همراهی کردند‬ ‫و خب از همان فضای بیابان استفاده شد‪ .‬بالطبع بازیگران‬ ‫هم خیلی با ما همراهی کردند‪ .‬مقایسه کنید مثال مهران‬ ‫احمدی به جای شهرک دفاع مقدس بخواهد در یک بیابان‬ ‫که فقط قسمتی از ان حال و هوای جنگ دارد‪ ،‬حس بگیرد‪.‬‬ ‫همه اینها با هم متفاوت است‪ .‬به هرحال سعی کردیم هرچه‬ ‫در توان داریم بگذاریم و همه از همان توان و شــرایطی که‬ ‫وجود داشت استفاده کردند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪65‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫روضه مظلومیت یک ملت‬ ‫چرا این فیلم پیام اقتدار جمهوری اسالمی است؟‬ ‫محمدرضا زائری‬ ‫‪5‬‬ ‫کارشناس فرهنگی‬ ‫ما مســلمانان‪ ،‬حزب الله ی ها و متدینان در یک چیز‬ ‫ضعیف هستیم؛ شعار م ی دهیم‪ ،‬منبر م ی رویم‪ ،‬سخنرانی‬ ‫م ی کنیم اما فایده ندارد‪ .‬ان چیزی که مهم است این است‬ ‫که در مقام عمل چه کنیم‪ .‬اما فیلم «شیار ‪ »143‬را هر جا‬ ‫نمایش داده اند‪ ،‬ملت زار زار گریه کردند‪ .‬خانم نرگس ابیار نه‬ ‫خطیب است و نه منبر رفته اند‪ ،‬اما روضه مظلومیت امتی را‬ ‫خوانده اند که مردم با ان اشک م ی ریزند‪.‬‬ ‫ی که ارش کمانگیر با انداختن یک تیر‪ ،‬مرزهای‬ ‫هنگام ‬ ‫یک وطن را ب رای ایندگانش مشــخص کرد‪ ،‬یک نفر نبود‪،‬‬ ‫شاید همان طور که در افســانه های ما هست‪ ،‬ارش تمام‬ ‫توان پدران خود را به امانت گرفت‪ ،‬تمام قدرت ب رادرانش را‬ ‫در بازوانش جمع کرد‪ ،‬تمام نور چشم خواه ران و مادرانش را‬ ‫مقابل چشمش اورد و از طرف یک ملت زه کمان را کشید‬ ‫تا ان تیر را به دورترین مرزی که م ی تواند بفرســتد‪ .‬شک‬ ‫ندارم که خانم ابیار هنگامی که این فیلم را م ی ساخت یک‬ ‫نفر نبود‪ ،‬ملتی بود‪ ،‬مادران‪ ،‬پــدران و ب رادرانی با او بودند که‬ ‫در نگاه‪ ،‬دست و قلمشــان امید و ارزوی یک ملتی موج زده‬ ‫است‪.‬همه انهایی که م ی خواستند روایت اقتدارامیز و دردالود‬ ‫ملتی را به زبان هنر بر پرده سینما بکشند و نم ی توانستند‪،‬‬ ‫با او همراه بودنــد‪ .‬همه مادرانی که بــرای فرزندان و جگر‬ ‫گوشه هایشــان اه کشــیدند‪ ،‬همه پدرانی که تنهای ی های‬ ‫خودشان را با فرزندانشــان زمزمه کردند‪ ،‬تمام فرزندانی که‬ ‫هر بار در کوچه و خیابان پدری را با فرزندش دیدند‪ ،‬اشــک‬ ‫ریختند‪ ،‬همه پشت دوربین خانم ابیار با او همراه بودند‪.‬اگر‬ ‫مادران شهید امروز در سینما به تماشای فیلم م ی نشینند‪،‬‬ ‫این اتفاق ب رای فیلم یک نفر رخ نم ی دهد‪ .‬یکی از دوستان‬ ‫نویســنده ما که نامش را نم ی اورم م ی نویسد‪« :‬من هیچ‬ ‫وقت در زندگ ی ام ارزو نکردم زن باشم‪ ،‬مگر هنگام ی که فیلم‬ ‫«شیار ‪ » 143‬را دیدم تا بتوانم خم شوم و دست خانم ابیار را‬ ‫ببوسم‪ ».‬مصطفی عقاد‪ ،‬کارگردان فیلم «شیر صحرا» که با‬ ‫صحنه مکتبخانه شروع م ی شود‪ ،‬گفته‪ ،‬دلیل انکه فیلمش‬ ‫با این صحنه شروع شده‪ ،‬این است که م ی خواسته فیلمش‬ ‫ی است‬ ‫با تمام مردم دنیا حرف بزند و نوستالژی شیرین معلم ‬ ‫که همه با ان خاطره ای دارند‪ .‬خانم ابیار داســتان را از یک‬ ‫مادر شروع م ی کند و از تنهایی مادر و فرزند‪ ،‬رابطه صمیمانه‬ ‫یزند‪ ،‬مادری که بچه‬ ‫فرزندی که مادر را به اسم کوچک صدا م ‬ ‫را بزرگ کرده‪ ،‬هم رفیقش بــوده‪ ،‬هم پدرش و همبازی اش‬ ‫بوده است‪ .‬نرگس ابیار مادری را به ما و دیگران نشان م ی دهد‬ ‫که در گوشه گوشه دنیا این فیلم را خواهند دید‪ .‬شک ندارم‬ ‫همه کسانی که در هر گوشه دنیا این فیلم را ببینند با مادری‬ ‫همراهی م ی کنند که مردانه‪ ،‬سالم و استوار در انتظار پسرش‬ ‫ایستاده و پیام اقتدار و عظمت انقالب جمهوری اسالمی را‬ ‫به نس ل های بعد و هر کســی که هر جا این فیلم را ببیند‪،‬‬ ‫منتقل م ی کند‪ .‬امروز در فضای هنر و ســینما اســتقبال‪،‬‬ ‫حمایت و همراهی ما از این اثار اســت که ادامه این کار را‬ ‫فراهم م ی کند‪ .‬هر کدام از ما با خریدن یک بلیت فیلم در این‬ ‫عبادت سهیم م ی شویم‪ .‬هر کسی م ی خواهد در این ثواب‬ ‫با خانم ابیار سهیم باشد‪ ،‬باید به دیده شدن این فیلم کمک‬ ‫کند‪ .‬اگر امام جماعت مسجد هستم‪ ،‬مردم را تشویق کنم‪.‬‬ ‫اگر مدیر ساختمان هســتم‪ ،‬بلیت بخرم‪ .‬اگر معلم مدرسه‬ ‫هستم‪ ،‬ترویج کنم‪ .‬اگر پدر یک خانواده هستم‪ ،‬بچه هایم‬ ‫را با خودم به سینما ببرم‪ .‬اگر فیلم «شیار ‪ » 143‬بیشترین‬ ‫فروش را کرد‪ ،‬کارگردانان بعدی تشویق م ی شوند که به این‬ ‫فضا بیایند‪ .‬اگر هم م ی خواهیم در این ثواب سهیم باشیم‪ ،‬به‬ ‫هر اندازه که م ی توانیم‪ ،‬باید کمک کنیم تا فیلم «شیار ‪»143‬‬ ‫بیشتر بفروشد‪ ،‬بیشتر دیده شود و بیشتر حمایت شود و این‬ ‫کار با شعار و تعارف و فرمایش و کارهای حاکمیتی نیست و‬ ‫باید مردم به سراغ ان بیایند‪ .‬اگر این اتفاق افتاد کارگردان و‬ ‫نویسنده و تهی ه کننده بعدی هم به این فضا م ی ایند‪ .‬خانم‬ ‫زارعی باید احساس کند با بازی در این فیلم بیشتر درخشیده‬ ‫است‪ .‬خانم ابیار باید احساس کند در دنیا دیگران قدر کارش‬ ‫را م ی دانند‪ .‬خرید هر بلیت اضافه ب رای «شیار ‪ »143‬عبادتی‬ ‫است که با نیت و بسم اهلل باید این کار را انجام دهید‪.‬‬ ‫سینما گریست‬ ‫روایت یک فرزند شهید از اسطوره سازی‬ ‫هادی خورشاهیان‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫‪6‬‬ ‫ شاعر و نویسنده‬ ‫این یادداشت را ب رادرانه ب رای نرگس ابیار م ی نویسم‪،‬‬ ‫چون ثمره و محمدش‪ ،‬تنها کسانی هستند که زیر اسمان‬ ‫بلند خدا‪ ،‬مرا به جای عمو‪ ،‬دایی صدا م ی کنند‪ .‬این یادداشت‬ ‫را از زاویــه دید یک نویســنده ب رای خواهر نویســنده اش‬ ‫م ی نویسم‪ ،‬که م ی دانم روایت «شیار ‪ »143‬را نرگس ابیار‬ ‫نوشته اســت و مانند برخی از فیلم های مشهور کارگردانان‬ ‫مشهور این سال ها از روی فیلم های خارجی بازنویسی نشده‬ ‫است‪ .‬این یادداشــت را از زاویه دید نویسنده ای م ی نویسم‬ ‫که میکائی ل اش تنها چند ماه است پا به جهان پهناور خدا‬ ‫گذاشته است و هنوز نم ی داند ســی و یکی دو سال پیش‪،‬‬ ‫پدرش در ‪9‬ســالگی گونه پدر شــهیدش را ب رای اخرین بار‬ ‫بوسیده و او را به خاک سپرده است؛ که همه از خاک به خدا‬ ‫ی در‬ ‫م ی رسیم‪ .‬م ی خواهم از نرگس ابیار تشکر کنم که فیلم ‬ ‫ستایش خانواده بزرگ من ساخت که سینما را گریاند‪ .‬وقتی‬ ‫یل‬ ‫«شیار ‪ »143‬به لحظات پایانی خود نزدیک م ی شد‪ ،‬ما ِخ ِ‬ ‫کسانی که به پرده سینما ُزل زده بودیم‪ ،‬به افتخار مادران و‬ ‫فرزندان این مرز و بوم‪ ،‬با صدای بلند گریســتیم و به هشت‬ ‫ســال دفاع مقدس و تمام ســال هایی که منتظر پاره های‬ ‫تن مــان بودیم‪ ،‬افتخار کردیــم‪ .‬از نرگس ابیــار‪ ،‬از خواهر‬ ‫نویسنده ام‪ ،‬که حاال باافتخار او را فیلمساز هم م ی بینم‪ ،‬با‬ ‫صدای بلند تشکر م ی کنم که داستان خانواده شکوهمند مرا‬ ‫روایت کرد و منتظر صدای کف زدن ما ب رای شعارها و طنزها‬ ‫ننشست و به شنیدن صدای هق هق ما اکتفا کرد‪.‬‬ ‫من نویسنده ام‪ .‬پســر مردی هســتم که در سومار‬ ‫شصت ویک پرنده شده است‪ ،‬و پدر پسری که همه ب رایش‬ ‫این روزها ارزوی نامدار شدن کرده اند‪ .‬خواهرم مرا به یاد پدرم‬ ‫و پسرم در سالن ســینما گریاند‪ .‬او از تمام مادران و پس ران‬ ‫سرزمین مادری من اسطوره ساخت‪ .‬او همه ما را ان قدر که‬ ‫بودیم واقعی دید؛ ان قدر که بودیم بزرگ دید؛ ان قدر که بودیم‬ ‫اسطوره دید؛ ان قدر که بودیم انسان دید؛ مادر دید؛ پدر دید؛‬ ‫پسر دید؛ عاشق دید‪ .‬سینمای او‪ ،‬فیلم او‪ ،‬روایت او‪ ،‬ادم های‬ ‫روایت او‪ ،‬به خوبی‪ ،‬حداقل به من یک نفر نشان داد که مردم‬ ‫ما هنوز ‪ -‬زبانم الل که م ی گویم هنوز ‪ -‬در کنار هیجان زده‬ ‫شدن در ب رابر شعارهای فیلم های دفاع مقدسی ما در کنار‬ ‫قهقهه زدن در لحظه های اشــارات جســمانی فیلم های‬ ‫مثال مخاطب پسند ما و در کنار بسیاری لحظه های دیگر‪،‬‬ ‫ب رای مادران و فرزندان ســرزمین اساطیری شــان با صدای‬ ‫بلنــد م ی گریند و صورت های شــان را نیز در پس پشــت‬ ‫دست های شان پنهان نم ی کنند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪67‬‬ ‫معمای خصوصی سازی‬ ‫ورزش‬ ‫تیتراول‬ ‫در حالی که دولت مصمم اســت دو باشــگاه پرطرفدار پرسپولیس و‬ ‫اســتقالل را به بخش خصوصی واگذار کند این نامه بازپرس دادسرای‬ ‫عمومی و انقالب است که موضوع واگذاری سرخاب ی ها را تا اطالع ثانوی‬ ‫متوقف کرده است‪ .‬در این بین بازداشت مدیرعامل پرسپولیس نیز به‬ ‫معمایی پیچیده تبدیل شده است‪.‬‬ ‫توقف در واگذاری‬ ‫حمیدرضا سیاسی هفته گذشته به اوین رفت‬ ‫ورزش‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫‪1‬‬ ‫همه چیز بــرای واگذاری دو باشــگاه اســتقالل و‬ ‫پرسپولیس به بخش خصوصی مهیا بود اما دستور بازپرس‬ ‫دادســرای عمومی و انقالب در اقدامی درست و بجا پروژه‬ ‫خصوص ی سازی سرخاب ی ها را به تاخیر انداخت‪.‬‬ ‫در واقع این قوه قضائیه بود که توقف واگذاری باشگاه‬ ‫پرســپولیس را خواستار شد‪ .‬بازپرس شــعبه ‪ 15‬دادسرای‬ ‫عمومی و انقــاب در نامه ای بــه وزارت ورزش و جوانان‬ ‫خواســتار توقف روند واگذاری باشگاه پرسپولیس به علت‬ ‫پرونده های مفتوح در سال های ‪ 1390‬تا ‪ 1392‬شد؛ موضوعی‬ ‫که باعث شد هفته گذشته در باشگاه پرسپولیس بازداشت‬ ‫حمید رضا سیاسی به سوژه داغ رسانه ها تبدیل شود‪ .‬انجا‬ ‫که مدیرعامل پرسپولیس پرونده های مالی دوره مدیریتی‬ ‫محمد رویانیان را عامل بازداشت خود برشمرد‪.‬‬ ‫در نامه قاضی جعفری امده است‪« :‬احتراما با عنایت‬ ‫به اینکه پرونده ای در این شــعبه بازپرســی علیه مدی ران‬ ‫اسبق باشگاه پرسپولیس در سنوات ‪ 1390‬تا ‪ 1392‬مفتوح‬ ‫و قابل رسیدگی اســت و از انجایی که حسب بررس ی های‬ ‫به عمل امده‪ ،‬درامدها و دارای ی های متعلق به دوره موصوف‬ ‫افشا نگردیده است‪ ،‬بناب راین متقاضی است تا اطالع ثانوی‬ ‫هرگونه قیمت گذاری یا واگذاری باشگاه پرسپولیس‪ ،‬قبل از‬ ‫نتیجه رسیدگی این شعبه و حصول اطمینان از واقع ی بودن‬ ‫عملکرد و نیز شناسایی دارای ی ها متوقف گردد‪ ».‬این نامه‬ ‫در حالی منتشر شد که منظور بازپرس کامال روشن بود‪.‬‬ ‫محمــد رویانیــان در ‪ ۲۹‬شــهریورماه ســال‬ ‫‪ ،۱۳۹۰‬مدیرعامل پرســپولیس شــد و در ‪ ۲‬بهمن ‪۱۳۹۲‬‬ ‫از مدیرعاملی پرســپولیس اســتعفا کرد‪ .‬پروژه واگذاری‬ ‫استقالل و پرســپولیس به بخش خصوصی در حالی بار‬ ‫دیگر متوقف شد که با پیگیری های وزارت ورزش و جوانان‬ ‫و سازمان خصوص ی سازی روند واگذاری دو باشگاه استقالل‬ ‫و پرسپولیس با قانون مجلس از سال گذشته در دستورکار‬ ‫پ س گرفتن پرسپولیس‬ ‫خیلی سخت بود‬ ‫روایتمحسنمهرعلی زادهازبزرگت رین‬ ‫جدالمالکیتیفوتبالای ران‬ ‫قرار گرفت و شــنبه همین هفته هم اولین جلسه شورای‬ ‫قیمت گذاری با حضور وزرای ورزش و جوانان‪ ،‬دادگســتری‬ ‫و اقتصاد برگزار شد‪.‬‬ ‫بازداشت سیاسی‬ ‫دولت ب رای واگذاری صددرصد ســهام دو باشــگاه قطعی‬ ‫شد و بلوک بندی نخواهد شــد‪ .‬ضمن اینکه پیشکسوتان‬ ‫استقالل و پرسپولیس به عنوان سهامدار درصدی را به خود‬ ‫اختصاصی م ی دهند‪».‬‬ ‫قیم ت گذاری استقالل و پرسپولیس‬ ‫سال هاســت کــه موضوع واگــذاری اســتقالل و‬ ‫پرسپولیس مطرح بوده و هر ســال بهانه ای ب رای واگذاری‬ ‫ تراشیده م ی شود‪ ،‬زی را مخالف های زیادی ب رای واگذاری این‬ ‫دو باشگاه وجود دارد تا جایی که یک بار واگذاری سرخاب ی ها‬ ‫تا پای قیمت گذاری و مشخ ص شدن زمان عرضه هم پیش‬ ‫رفت اما باز هم موانع مختلف نگذاشت تا این دو باشگاه از‬ ‫دولت جدا شوند‪.‬‬ ‫امــا از ابتــدای همیــن امســال رئیس ســازمان‬ ‫خصوص ی ســازی اراده خود را ب رای واگذاری این دو باشگاه‬ ‫نشــان داده و از تعیین تکلیــف واگذاری ســرخاب ی ها و‬ ‫قیمت گذاری این دو باشــگاه محبوب در ماه های پایانی‬ ‫سال خبر داده است؛ در همین راستا از مدت ها قبل کمیته‬ ‫خصوص ی سازی تشکیل شد و مجلس هم که اراده ای جدی‬ ‫ب رای واگذاری نم ی دید‪ ،‬تهدید کرد که در صورت تعلل ب رای‬ ‫واگذاری‪ ،‬وزیر ورزش استیضاح م ی شود! همه این اتفاقات‬ ‫در کنار هم باعث شد تا اســتقالل و پرسپولیس به هیات‬ ‫واگذاری برود تا تصمیمات نهایــی در مورد قیمت و زمان‬ ‫واگذاری ان گرفته شود‪ .‬در این میان موضوعی که اهمیت‬ ‫زیادی دارد قیمت گذاری این دو باشــگاه و نحوه تعیین ان‬ ‫اســت زی را قیمتی که در سال های گذشــته ب رای این دو‬ ‫باشگاه تعیین شده بود‪ ،‬موجی از اعتراضات را به وجود اورد‬ ‫و مانع واگذاری شد‪.‬‬ ‫در این میان از قیمت های صدمیلیارد تومانی برای‬ ‫واگذاری سرخاب ی ها صحبت به میان امده است‪ ،‬اما اخرین‬ ‫خبرها در مورد جزئیات قیمت گذاری نشان م ی دهد که در‬ ‫قیمت گذاری این دو باشگاه‪ ،‬برند و ورزشگاه های ان مورد‬ ‫بررسی قرار گرفته و قیمت های ‪ 150‬تا ‪ 200‬میلیارد تومانی‬ ‫ب رای هر یک از این دو باشگاه در نظر گرفته شده است‪.‬‬ ‫این قیمت گذاری در حالی توسط کارشناسان رسمی‬ ‫دادگستری به همراه یک موسســه ارزشگذاری برند انجام‬ ‫شده اســت که اگر واگذاری دو باشــگاه های مرغوبکار و‬ ‫درفش ی فر به استقالل و پرسپولیس در نظر گرفته شود که‬ ‫قیمت در نظر گرفته شده بیش از ‪ 200‬میلیارد تومان است‪،‬‬ ‫اما اگر این دو ورزشگاه در قیمت گذاری لحاظ نشود‪ ،‬قیمت‬ ‫‪150‬میلیاردتومانی ب رای هر یک از این دو باشــگاه در نظر‬ ‫گرفته شده است‪ ،‬اما در نهایت هیات واگذاری تعیی ن کننده‬ ‫قیمت این دو باشگاه خواهد بود‪.‬‬ ‫سابقه خرید و فروش سرخاب ی ها‬ ‫«دکتر غفوری فرد نامه ای را م ی نویسد و اختیاراتی را‬ ‫به حسین محلوجی م ی دهد که دو نفر سهامدار مالک این‬ ‫باشگاهند و وی هم نامه ای ب رای من نوشت و من جلس ه ای‬ ‫گذاشتم و همین شــرکت را با دیون و بدهی و تیم نهم در‬ ‫ی در کمیته ملی المپیک قبول‬ ‫جدول به دستور اکبر هاشم ‬ ‫کردم‪ .‬من پولی بابت این سهام نگرفتم و زمان واگذاری این‬ ‫سهام به شرکت ســوره هم پولی نگرفتم‪ .‬من همان طور‬ ‫هبه کردم‪ ».‬این روایت امیر عابدینی است از سابقه فروش‬ ‫سهام پرسپولیس در دوره ای که غفوری فرد ریاست سازمان‬ ‫تربی ت بدنی را بر عهده داشــت‪ .‬عابدینــی‪ ،‬فتح اهلل زاده و‬ ‫خادم در برنامه ورزش از نگاه دو مناظره داغی را پشــت سر‬ ‫گذاشتند‪.‬‬ ‫علی فتح اهلل زاده اما با اشــاره به بهتر بودن شــرایط‬ ‫استقالل نسبت به پرسپولیس تاکید کرد‪« :‬رئیس سازمان‬ ‫خصوص ی ســازی‪ ،‬نماینده ویژه مجلس شورای اسالمی و‬ ‫سایر افرادی که ناظر بر موضوع خصوص ی سازی استقالل‬ ‫بودند در همان زمان اعالم کردنــد که کارهای ما در زمینه‬ ‫مالی و همکاری ها نســبت به رقیب بهتر بوده اســت‪».‬‬ ‫فتح اهلل زاده حتــی تاکید کرد که ب رای ‪ 27‬اردیبهشــت ‪93‬‬ ‫ تراز داده و تا ان تاریخ صورت هزینــه و ریز هزینه ها را ارائه‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫البته فضای ایــن مناظره به ســمتی رفت که علی‬ ‫فتح اهلل زاده با عبارات تندی از خجالت امیررضا خادم درامد؛‬ ‫«شما چون فوتبال را متوجه نم ی شــوید چنین مواردی را‬ ‫مطرح م ی کنید‪ .‬من فوتبالیســت بوده ام و در تیم جوانان‬ ‫و اموزشگاهی بازی کرده ام‪ .‬این شما بودی که کشت ی گیر‬ ‫بودی‪».‬‬ ‫این عبارات اما در اصل ماجرا تغییری ایجاد نم ی کرد‪.‬‬ ‫چه امیررضا خادم با استدالل هایی ثابت م ی کرد که نه امیر‬ ‫عابدینی و نه علی فتح اهلل زاده هرگز برای پرســپولیس و‬ ‫اســتقالل مدی رانی نبوده اند که بتوانند این باشگاه ها را در‬ ‫مسیر توسعه قرار بدهند‪ .‬با همه اینها دو باشگاه استقالل و‬ ‫پرسپولیس نیز در گذشته در شرایط فروش قرار گرفته اند‪.‬‬ ‫سهام پرسپولیس در مقطعی که غفوری فرد رئیس‬ ‫سازمان تربی ت بدنی بود‪ ،‬چند دست گشته بود و در نهایت‬ ‫محســن مهرعلی زاده با ورود به این ماجرا پرسپولیس را باز‬ ‫هم به دولت برگرداند‪ .‬در استقالل اما شرایط به گونه ای پیش‬ ‫رفته بود که هیچ گاه اوضاعی شبیه باشگاه پرسپولیس را‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫سال هاســت کــه موضــوع واگذاری‬ ‫استقالل و پرسپولیس مطرح بوده و هر‬ ‫ســال بهانه ای برای واگذاری تراشیده‬ ‫می شود‪ ،‬زیرا مخالف های زیادی برای‬ ‫واگذاری این دو باشــگاه وجود دارد تا‬ ‫جایی که یک بار واگذاری سرخابی ها تا‬ ‫پای قیمت گذاری و مشخص شدن زمان‬ ‫عرضه هم پیش رفت امــا باز هم موانع‬ ‫مختلف نگذاشــت تا این دو باشگاه از‬ ‫دولت جدا شوند‬ ‫بررس ی ها نشــان م ی دهد که قرار اســت واگذاری‬ ‫ســرخاب ی ها به صورت دو مرحله ای و بــا تعیین اهلیت‬ ‫خریداران باشــد که در صورت تصویب هیــات واگذاری‪،‬‬ ‫در مرحله اول اهلیت شناســایی شــده و در مرحله بعدی‬ ‫پاکت باز م ی شود‪ .‬این در حالی اســت که طیف وسیعی‬ ‫از متقاضیان شــامل فعاالن اقتصادی ‪ ،‬بخش خصوصی‬ ‫و برخی ورزشــکاران ب رای خریداری این دو باشــگاه اعالم‬ ‫امادگی کرده اند‪.‬‬ ‫در حالی سازمان خصوص ی ســازی عزم خود را ب رای‬ ‫اگهی این دو باشگاه تا پایان اذر ماه جزم کرده که باید دید ایا‬ ‫این بار با واگذاری این دو باشگاه در سال جاری موافقت شده‬ ‫و اگهی منتشر م ی شود یا واگذاری این دو باشگاه همانند‬ ‫گذشته به بهانه هایی مانند مناســب نبودن زمان عرضه‪،‬‬ ‫قیمت گذاری کم یا روشــن نبودن وضعیت مالی در برخی‬ ‫سال ها به زمان دیگری موکول م ی شود؟‬ ‫ورزش‬ ‫هفته گذشته حمیدرضا سیاسی بازداشت شد‪ .‬رئیس‬ ‫متمول پرسپولیس ی ها که از مدیرعامل ی اش در این باشگاه‬ ‫تنها دو هفته م ی گذشــت‪ ،‬بــه دلیــل پرونده هایی که از‬ ‫مدیریت های ســابق وجود داشــت و هنوز تعیین تکلیف‬ ‫نشده‪ ،‬بازداشت شد البته این روایت بیشتر از سوی خادم به‬ ‫رسانه ها مخابره شد‪.‬‬ ‫در حالی که خیل ی ها معتقدند با واگذاری استقالل و‬ ‫پرسپولیس به بخش خصوصی هزینه ها و حساب های این‬ ‫باشگاه ها شفاف خواهد شد‪ ،‬شرایط کنونی نشان م ی دهد‬ ‫که مدیران استقالل و پرسپولیس با بده ی های سنگینی‬ ‫از دوره های قبلی خــود روبه رو هســتند؛ بده ی هایی که‬ ‫ب رای شان دردسر ساز خواهد شد‪ .‬مشکالت مالی گسترده و‬ ‫بده ی های زیادی ب رای ســرخاب ی ها به جا مانده و بازداشت‬ ‫سیاســی نیز یکی از همین دردســرها بــود‪.‬در حالی که‬ ‫مدیرعامل باشگاه پرســپولیس به دلیل پرونده های مالی‬ ‫پرســپولیس در بازداشت به ســر م ی برد‪ ،‬همزمان جلسه‬ ‫مشترک وزیر ورزش‪ ،‬وزیر اقتصاد‪ ،‬وزیر دادگستری و رئیس‬ ‫سازمان خصوص ی سازی برگزار شد تا درباره کلیات و نحوه‬ ‫واگذاری‪ ،‬مزایده و شرایط ان مصوبه هایی شکل بگیرد اما‬ ‫یک مشکل جدی وجود داشت‪.‬‬ ‫مشکل جدی اما امضا نشــدن صورت های مالی از‬ ‫سوی هیات مدیره دو باشگاه بود که دلیل ان روشن نبودن‬ ‫وضعیت حساب های دو باشگاه اســت‪ .‬با همه اینها وزیر‬ ‫اقتصاد تاکید کرده که واگذاری این دو باشــگاه به بخش‬ ‫خصوصی به زودی صورت خواهد گرفت‪ .‬وزیر امور اقتصادی‬ ‫و دارایی گفته اســت‪« :‬واگذاری ســهام این دو باشگاه از‬ ‫حساسیت ویژه ای برخوردار است‪ .‬باتوجه به مصوبات قانونی‬ ‫و نظر هیات دولت‪ ،‬واگذاری سهام استقالل و پرسپولیس‬ ‫قطعی است‪ ».‬علی طی ب نیا تاکید کرده است‪« :‬ب ر اساس‬ ‫قانون سهام استقالل و پرســپولیس تا پایان سال ‪ 93‬باید‬ ‫واگذار شــود؛ به عالوه اینکه نظر هیات دولت نیز تاکید بر‬ ‫واگذاری سهام این دو باشگاه است‪ .‬در جلسه یادشده هیات‬ ‫واگذاری تنها در خصوص انجام امور واگذاری باشــگاه ها‬ ‫تفاهم صورت گرفت‪».‬‬ ‫وی با بیان انکــه حکم قانــون این اســت که دو‬ ‫باشگاه واگذار شود‪ ،‬گفته که از نظر دولت واگذاری این دو‬ ‫باشگاه با ســایر موارد به لحاظ فنی تفاوتی ندارد و سازمان‬ ‫خصوص ی سازی هم اکنون مشغول رسیدگی به موارد فنی‬ ‫انهاست‪ .‬وزیر اقتصاد تاکید کرده که واگذاری این دو باشگاه‬ ‫با هماهنگــی وزارت ورزش و حکم قانون در ســال جاری‬ ‫عملیاتی م ی شود‪ .‬به گفته وی‪ ،‬امکان ورود این دو باشگاه‬ ‫به دلیل وضعیت صورت های مالی بــه بورس و فرابورس‬ ‫وجود ندارد و قانونگذار روش واگذاری انها را به صورت مزایده‬ ‫اعالم کرده که این روش با هماهنگی کامل مجموعه ها و‬ ‫دستگاه های ذی ربط عملیاتی م ی شود‪.‬‬ ‫به دنبال این اظهارنظر از سوی وزیر اقتصاد‪ ،‬امیررضا‬ ‫خــادم‪ ،‬نماینده وزیر در واگذاری دو باشــگاه اســتقالل و‬ ‫پرســپولیس در مورد زمان مزایده گفت‪« :‬قیمت گذاری بنا‬ ‫بر اعالم سازمان خصوص ی سازی تا اول دی ماه خواهد بود‬ ‫و بعد از ان شرایط مزایده اعالم م ی شود‪ .‬در جلسه تاییدیه‬ ‫خصوص ی سازی سرخاب ی ها‬ ‫شکست نم ی خورد‬ ‫گفت وگویمثلثباسخنگوی‬ ‫ف راکسیونورزشمجلس‬ ‫‪69‬‬ ‫ورزش‬ ‫پیدا نکرد‪ .‬در همان دوره قرار بود کار واگذاری انجام شــود‬ ‫اما با تغییر دولت این موضوع باز هم به بن بست خورد‪ .‬دو‬ ‫باشگاه استقالل و پرسپولیس حاال منتظر واگذاری اند‪ .‬قرار‬ ‫است حسابرس ی های دوره مدیریتی محمد رویانیان انجام‬ ‫شود و پس از ان‪ ،‬این دو باشــگاه به مزایده گذاشته شوند‪.‬‬ ‫موضوع فروش این دو باشگاه نیز روشن است‪.‬‬ ‫این دو موسســه از طریق بازار بــورس نم ی توانند‬ ‫واگذار شــوند چون هر دو اینها موسســه های زیان اوری‬ ‫محسوب م ی شــوند و طبق قانون بازار بورس هیچ کس‬ ‫زیان را خریــداری نم ی کند‪ .‬با همه اینها هــواداران این دو‬ ‫تیم عالقه مندند که خصوص ی سازی سرخاب ی ها در دولت‬ ‫کنونی انجام شــود تا بدین ترتیب استقالل و پرسپولیس‬ ‫به صاحبان اصل ی اش برگــردد و مردم این دو باشــگاه را‬ ‫اداره کنند‪.‬‬ ‫گ‬ ‫ف ‬ ‫تو‬ ‫گ‬ ‫و‬ ‫ورزش‬ ‫‪70‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫شکایت از خادم‬ ‫پرداخت خسارت یا تعامل ب رای ادامه همکاری؛ باشگاه‬ ‫پرسپولیس ب رای رهایی حمیدرضا سیاسی از قرار بازداشت‬ ‫باید یکی از این دو راه را انتخاب کند‪ .‬این در حالی اســت‬ ‫که نه تنها حمیدرضا سیاســی بلکه دوســت صمیمی او‬ ‫امیررضا خادم نیز باید به دادسرا مراجعه و توضیحاتی ارائه‬ ‫کند‪ .‬همین طور علیرضا رحیمی‪ ،‬مدیرعامل سابق باشگاه‬ ‫پرسپولیس‪.‬‬ ‫این ســه نفر افرادی هســتند که قرارداد باشــگاه‬ ‫پرسپولیس با شرکت بهنام پیشروی کیش را امضا کرده اند‪.‬‬ ‫مدیرعامل شرکت بهنام پیشروی کیش م ی گوید مسئوالن‬ ‫باشگاه پرسپولیس به اخطارهای انها ب ی توجه بودند تا اینکه‬ ‫این شرکت از این باشگاه شکایت کرد‪.‬‬ ‫نادر گل رخسار درباره شــکایت شرکت بهنام پی ش رو‬ ‫کیش از باشگاه پرســپولیس اظهار کرد‪« :‬طبق قراردادی‬ ‫که در تاریخ ‪ 14‬اردیبهشت ماه با باشگاه پرسپولیس منعقد‬ ‫کردیم قرار بر این شــد ‪ 30‬میلیارد تومان ب رای یک فصل‬ ‫به باشگاه پرســپولیس پرداخت کنیم تا اسپانسر این تیم‬ ‫باشیم‪ .‬قرار بر این بود که ما اسپانسر انحصاری این باشگاه‬ ‫باشیم اما بعد متوجه شــدیم که این باشگاه با شرکت های‬ ‫دیگری هم قرارداد اسپانسرینگ دارد‪».‬‬ ‫وی افزود‪« :‬بناب رایــن در تاریخ ‪ 24‬اردیبهشــت ماه‬ ‫یعنی ‪ 10‬روز بعد طی نامه ای که ب رای مســئوالن باشگاه‬ ‫ارســال کردیم به این موضوع اعتراض کردیم‪ ،‬اما کســی‬ ‫پاسخگوی نامه ما نشد‪ .‬بعدها هم طی جلساتی خواستار‬ ‫روشن شدن تکلیف قراردادمان بودیم اما مسئوالن باشگاه‬ ‫پرسپولیس به قراردادی که با ما بسته بودند ب ی اعتنا بودند‪.‬‬ ‫تا اینکه حمیدرضا سیاسی در باشگاه قدرت گرفت و قرارداد‬ ‫همکاری فیمابین را یک طرفه فسخ کرد‪ .‬یادم هست که‬ ‫ایشان گفتند قراردادی که در دست شماست یک کاغذ پاره‬ ‫اســت و هیچ کاری نم ی توانید با ان کنید‪ ،‬اما ما از طریق‬ ‫وکیلمان شکایت کردیم و ب رای مدیرعامل باشگاه بازداشت‬ ‫موقت صادر شد‪ ».‬گل رخسار در پاسخ به این سوال که ایا از‬ ‫امیررضا خادم و علیرضا رحیمی هم شکایت کرده اید‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«بله! ما از همه کســانی که پای قــرارداد را امضا کرده اند‬ ‫شکایت کرده ایم‪ ،‬اما نم ی دانم تا امروز ب رای پاسخگویی به‬ ‫دادسرا رفته اند یا خیر؟»‬ ‫او در ادامه افزود‪« :‬ما به دنبال تعامل هستیم‪ .‬وکیل‬ ‫شرکت چندین بار رســما اعالم کرده که خواهان تعامل با‬ ‫باشگاه پرسپولیس است اما مسئوالن باشگاه پرسپولیس‬ ‫به این خواســته ب ی اعتنا هســتند‪ .‬در حال حاضر هم در‬ ‫صورتی که تمام پول هایی که ما پرداخت کرده ایم به عالوه‬ ‫خسارت مان به ما برگردانند‪ ،‬حاضریم رضایت دهیم‪ .‬البته‬ ‫راه دیگری هم وجود دارد اینکه ب ر اساس صالحدید مدی ران با‬ ‫هم تعامل کنیم‪ .‬اگر مدی ران باشگاه به اخطارهای ما توجه‬ ‫کرده بودند چنین مشکلی رخ نم ی داد‪».‬‬ ‫پسگرفتنپرسپولیس‬ ‫خیلیسختبود‬ ‫روایت محسن مهرعلی زاده از بزرگترین‬ ‫جدال مالکیتی فوتبال ای ران‬ ‫ورزش‬ ‫‪2‬‬ ‫محسن مهرعلیزاده؛ او مدرک فوق لیسانس‬ ‫مهندسی مکانیک و دکترای اقتصاد مهندسی‬ ‫از دانشگاه تیلبرگ را دارد‪ .‬ســوابق اجرایی‪،‬‬ ‫فعالی ت های علمی و ب ه خصوص فعالی ت های‬ ‫سیاســی و فرهنگی او بر هیچ کس پوشیده‬ ‫نیســت اما انچه او را نزد رسانه های ورزشی به‬ ‫یک مرجع تبدیل کرده‪ ،‬ریاســت او بر سازمان‬ ‫ت ربی ت بدنی در دولت سی د محمد خاتمی است‪.‬‬ ‫با مهندس مهرعلیزاده درباره دوره ریاستش در‬ ‫سازمان تربی ت بدنی و موضوع خصوص ی سازی‬ ‫دو باشگاه استقالل و پرسپولیس همصحبت‬ ‫شــدیم‪ .‬متن گفت وگــوی مثلث بــا وی را‬ ‫م ی خوانید‪.‬‬ ‫اقای مهندس مهرعلیزاده! در دوره ای که ریاست‬ ‫سازمان تربی ت بدنی را بر عهده داشتید نگاه تان‬ ‫به دو باشگاه استقالل و پرسپولیس چگونه بود؟‬ ‫استقالل و پرســپولیس را به عنوان دو باشگاهی‬ ‫م ی دیدم که به شــدت مورد عالقه جوانان قرار دارد و قدمت‬ ‫و اصالت خاصی دارد‪ .‬دو باشــگاهی کــه به عنوان الگو به‬ ‫انها نگاه م ی کــردم و باتوجه به همین موضوع و ســابقه‬ ‫دولتی بودن این دو باشــگاه ســعی م ی کردیم انها را ب رای‬ ‫سایر باشــگاه ها به عنوان الگو مطرح کنیم‪ .‬یعنی از طریق‬ ‫اجرای ی کردن بحث خصوصی سازی استقالل و پرسپولیس‬ ‫را به یک مدل موفق باشگاه های توسع ه یافته تبدیل کنیم‪.‬‬ ‫توضیح م ی دهید که چه اقداماتی انجام شد؟‬ ‫خیلــی اقدامات وســیعی صــورت گرفت‪ .‬من‬ ‫وقتی وارد ســازمان تربی ت بدنی شدم اســتقالل وضعیت‬ ‫مشخ ص تری داشت‪ .‬این باشگاه توسط چند نفر ایجاد شده‬ ‫بود و موسسه ان ثبت شده بود اما نوشته بودند که ما مالک‬ ‫باشگاه نیستیم و همه اموال و امتیاز این باشگاه در اختیار‬ ‫دولت قرار دارد و هر تصمیمی که دولت درباره این باشگاه‬ ‫بگیرد ما نیز تابع خواهیم بود‪ .‬اتفاقا سالم هم کار م ی کردند و‬ ‫امور این باشگاه به شکل مناسبی پیش م ی رفت‪.‬‬ ‫در مورد پرسپولیس چطور؟‬ ‫اما در مورد پرسپولیس ماجرا کمی متفاوت بود‪ .‬در‬ ‫مقطعی که اقای غفوری فرد مسئولیت سازمان تربی ت بدنی‬ ‫را بر عهده داشتند درباره پرســپولیس یک تصمیم گرفته‬ ‫بودند‪ .‬پرسپولیس در ان مقطع تنها یک تیم بود اما ایشان‬ ‫این تیم را به یک موسسه فرهنگی ‪ -‬ورزشی تبدیل کرده‬ ‫بودند و در واقع در دوره مدیریت ایشــان اساسنامه ای تحت‬ ‫عنوان اساسنامه موسســه فرهنگی ‪ -‬ورزشی پرسپولیس‬ ‫نوشته شده بود‪ .‬اگر چه پرسپولیس قبل از انقالب هم وجود‬ ‫داشــت و حضورش در فوتبال ای ران جدی بود اما اموال ان‬ ‫پ راکنده بود‪ .‬اگر بپذیریم که اصال اموالی در اختیار داشــت‬ ‫باید به یکی از جمله های معروف ان دهه اشاره کنم که گفته‬ ‫م ی شد پرسپولیس را م ی شود در صندوق عقب یک پیکان‬ ‫جای داد‪ .‬اقای غفوری فرد همت کرده بود و پرسپولیس را به‬ ‫یک موسسه تبدیل کرده بود‪ .‬اما ثبت یک موسسه دولتی‬ ‫مســتلزم دریافت مجوز از مجلس شورای اسالمی است‪ .‬از‬ ‫مجلس باید اجازه م ی گرفتند تا بتوانند یک سازمان یا موسسه‬ ‫دولتی را به ثبت برسانند اما این مسیر به هر دلیلی طی نشده‬ ‫بود و دوستان به نوعی کار دیگری انجام داده بودند‪.‬‬ ‫ایا مالکیت باشــگاه پرســپولیس انتقال داده‬ ‫شده بود؟‬ ‫طنز تلخ ماجرا این بود که خریدار در دادگاه شاکی‬ ‫بود که فروشندگان چرا مالکیت این موسسه را به او منتقل‬ ‫نکرده اند‪ ،‬یعنی به ظاهر این موسسه چند مالک داشت اما‬ ‫هیچ کدام سندی ب رای مالکی ت شان نداشتند‪.‬‬ ‫م ی خواهید بگویید در یــک فرایند غیرقانونی‬ ‫عده ای سعی داشتند پرســپولیس را از ان خود‬ ‫کنند؟‬ ‫در یک فرایند غی ر قانونی پرســپولیس را از چنگ‬ ‫دولــت دراورده بودند‪ .‬اقای غفوری فــرد هرگز مقصر نبود‪.‬‬ ‫او قصد داشــت یک تیــم پرطرفدار را که پتانســی ل های‬ ‫بسیاری ب رای توسعه داشــت در یک روال منطقی و درست‬ ‫به یک موسسه تبدیل کند‪ .‬به چند نفر هم گفته بود شما را‬ ‫ن مورد امین خودم م ی دانم و با اعتمادی که به شما دارم‬ ‫درای ‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫موسسه پرســپولیس را به نام چند نفر ثبت کرده‬ ‫بودند‪ .‬البته ان چند نفر نوشــته بودند که پرســپولیس به‬ ‫ما تعلق ندارد‪ ،‬بلکه در اختیار ســازمان تربی ت بدنی اســت‬ ‫و حتی در یکی از موارد اساســنامه پذیرفته بودند که ایجاد‬ ‫پ س گرفتن پرسپولیس چقدر طول کشید؟‬ ‫یک سال طول کشید‪ .‬خیلی سخت بود پ س گرفتن‬ ‫پرســپولیس‪ .‬باالخره این کار به خوبی انجام شد و قاضی‬ ‫حکم داد که این باشگاه به دولت تعلق دارد‪ .‬حتی ان موسسه‬ ‫نیز به دولت واگذار شــد‪ .‬این اتفاق مهمی بود چون در این‬ ‫صورت ما با خاطری اسوده م ی توانستیم به قدم های بعدی‬ ‫فکر کنیم‪ .‬تا قبل از این حکم ان موسســه به نوعی تحت‬ ‫مدیریت افراد بخش خصوصی قرار داشت و یک مال دولتی‬ ‫نیز در اختیارشان قرار گرفته بود‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫دقیقا چه اتفاقی افتاده بود؟ در این مورد روایت ها‬ ‫کمی ضد و نقیض است و بد نیست شما ب ه عنوان‬ ‫فردی که در ان مقطع رئیس سازمان تربی ت بدنی‬ ‫بودید نیز این موضوع را تشریح کنید‪.‬‬ ‫ه ر گونه تغییر در مواد اساسنامه منوط به نظر رئیس سازمان‬ ‫تربی ت بدنی اســت‪ .‬بناب راین پرسپولیس در حالی تبدیل به‬ ‫یک موسسه شده بود که تنها ظاهر ان خصوصی بود‪ .‬شاکله‬ ‫خصوصی داشت اما در واقع به دولت تعلق داشت نه بخش‬ ‫خصوصی‪ .‬این کار به این دلیل انجام شــده بود که بتوانند‬ ‫فرایند ثبت شرکت ها را انجام داده باشند‪ .‬اما بعد از گذر ایام‪،‬‬ ‫اقایان اساسنامه را طبق معیارهای شخص ی شان تغییر داده‬ ‫بودند‪ .‬حتی دوستان به تدریج ماده ای که به صراحت اشاره‬ ‫کرده بود که ه ر گونه تغییر اساســنامه باید با کسب نظر و‬ ‫تایید رئیس ســازمان تربی ت بدنی انجام شود را حذف کرده‬ ‫بودند‪ .‬دست به دست شدن این موسسه را هم به این تخلف‬ ‫اضافه کنید‪ .‬یکی‪ ،‬دو بار هم این موسسه دست به دست شده‬ ‫بود و اتفاقات به گونه ای پیش رفته بود که پرسپولیس به رغم‬ ‫توافق اولیه به سمت خصوص ی شدن پیش نم ی رفت‪ .‬من‬ ‫وقتی به سازمان امدم با چنین وضعی روبه رو بودم‪ .‬مردم فکر‬ ‫م ی کردند پرسپولیس به انها تعلق دارد در حالی که شرایط‬ ‫چیز دیگری را نشان م ی داد‪ ،‬اتفاقا دعواهایی هم در همین‬ ‫شرایط پیش امده بود‪.‬‬ ‫یک عده م ی گفتند چرا اقای ایکس پول من را کامل‬ ‫نداده و دیگری مدعی م ی شد که پول قرارداد را کامل پرداخت‬ ‫کرده و صاحب پرسپولیس است‪ .‬شما تصور کنید چه وضع‬ ‫تاسف ب رانگیزی ب رای این تیم به وجود امده بود‪ .‬یعنی توافق‬ ‫اولیه نه تنها زیر پا گذاشته شده بود‪ ،‬بلکه حاال در مرحله ای‬ ‫تاســف ب ر انگی ز تر دعواهایی میان خریدار و فروشــنده این‬ ‫موسسه شکل گرفته بود‪ .‬من در این مورد احساس تکلیف‬ ‫کردم‪ .‬به عنوان شخص ســوم وارد عمل شدیم که بگوییم‬ ‫موسس ه ای که بر سرش دعوا م ی کنید به دولت تعلق دارد و‬ ‫در واقع از ان مردم است‪ ،‬نه چند نفری که ب رای مدتی قرار بوده‬ ‫نماینده دولت ب رای اداره این باشگاه باشند‪ .‬جالب اینجاست‬ ‫که این موسسه در حالی مورد خرید و فروش قرار گرفته بود‬ ‫که مالکیت ان انتقال داده نشده بود چون اساسا اجازه انتقال‬ ‫مالکیت را نداشتند‪ .‬البته این لطف و همراهی قوه قضائیه در‬ ‫ان مقطع بود و اگر نه معلوم نبود چه سرنوشتی در انتظار این‬ ‫باشگاه باشد‪ .‬قوه قضائیه خیلی به این موضوع توجه داشت‬ ‫که این تیم از ان مردم است و جوانان چقدر به این تیم عالقه‬ ‫دارند و به طور کلی خیلی کمک کرد که این تیم بزرگ حفظ‬ ‫شود و مالکیت ان دست به دست نشود‪.‬‬ ‫‪71‬‬ ‫ورزش‬ ‫مسئولیت اداره این موسسه را به شما م ی سپارم‪ .‬بعد هم به‬ ‫انها گفته بود شما مدی ران این موسسه هستید اما در جریان‬ ‫باشید که این تیم ب رای دولت است‪.‬‬ ‫ایا همه ان افراد از وظیفه شان تخطی کردند؟‬ ‫به هیچ وجه منظور من این نیســت که همه ان‬ ‫دوســتانی که با اقای غفوری فرد توافق کردند سعی کردند‬ ‫به این موسسه دست درازی کنند‪ .‬من اصل ماجرا را م ی گویم‬ ‫و اگر نه در همــان جمعی که به نوعــی نماینده های اقای‬ ‫غفوری فرد بودند بعضی افراد هم بودنــد که واقعا زحمت‬ ‫کشــیدند‪ ،‬یعنی صادقانه کار کردند و امانتدار بودند‪ .‬به طور‬ ‫کلی م ی خواهم عرض کنم که ما سعی کردیم مال از دست‬ ‫رفته دولت را در مرحله نخست به دولت برگردانیم و بعد وقتی‬ ‫با همکاری قوه قضائیه به این مهم دست پیدا کردیم ب رای‬ ‫این مال مصوبه گرفتیم؛ هم ب رای دولت و هم ب رای سازمان‬ ‫خصوص ی سازی‪ .‬همه چیز روشن شد که این موسسه چگونه‬ ‫و با چه نسبتی و طی چه پروسه زمانی در اختیار مردم قرار‬ ‫بگیرد‪ .‬مشخص کردیم که چند درصد باید در اختیار هواداران‬ ‫قرار بگیرد و چند درصد باید در اختیار بخش خصوصی قرار‬ ‫بگیرد‪ .‬هر چیزی که باید درباره اش برنامه ریزی م ی کردیم را‬ ‫با دقت فراوان انجام دادیم‪ .‬تصویب های دولتی ان انجام شد‪،‬‬ ‫در سازمان خصوص ی سازی نیز همی ن طور‪ .‬مراحل اجرایی کار‬ ‫شروع شد اما خب به نتیجه نرسید‪.‬‬ ‫به نظر شما استقالل و پرسپولیس را نم ی شود از‬ ‫طریق بازار بورس به بخش خصوصی واگذار کرد؟‬ ‫مــن در تلویزیــون دیدم کــه رئیس ســازمان‬ ‫خصوص ی ســازی صحبت م ی کرد‪ .‬فروش این دو باشگاه‬ ‫موضوع روشنی دارد‪ .‬تاکید داشتند که این دو باشگاه شرایط‬ ‫ورود به بورس را نــدارد‪ .‬طبق قوانین بــورس باید این دو‬ ‫موسسه حســاب هایش مثبت باشــد‪ ،‬در حالی که این دو‬ ‫موسسه االن زیانده هستند‪.‬‬ ‫در ان مقطع هم گرچه شرایط استقالل و پرسپولیس‬ ‫سود ده نبود اما به خاطر دارم که جناب اقای دکتر تبریزی که‬ ‫در ان زمان مدیریت بورس را بر عهده داشتند به دفتر من امد‬ ‫و با هم صحبت کردیم‪ .‬قرار بر این شــد که انها استقالل و‬ ‫پرسپولیس را در بازار بورس عرضه کنند و به نوعی این دو‬ ‫موسسه را بپذی رند‪.‬‬ ‫چرا پذیرفتند؟‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫چون این ظرفیت و پتانســیل را در این دو باشگاه‬ ‫م ی دیدند که پیشرفت کنند و به سود برسند‪ .‬ایشان م ی گفت‬ ‫وارد شدن استقالل و پرسپولیس به بازار بورس سبد کاالی‬ ‫ما را تنوع م ی بخشــد و این اتفاق خوبی است چون در کنار‬ ‫همه شرکت هایی که صرفا اقتصادی هستند‪ ،‬شرکت هایی‬ ‫هم وارد بورس م ی شــوند که خدمات فرهنگی و اقتصادی‬ ‫ارائه م ی دهند‪.‬‬ ‫ایشــان پذیرفتند‪ .‬ما هــم موافقت کردیــم‪ .‬حتی‬ ‫قیمت گذاری هم انجام شــد‪ .‬اگهی فروش این دو باشگاه‬ ‫باید از سوی سازمان خصوص ی سازی و سازمان تربی ت بدنی‬ ‫امضا م ی شد‪ .‬این اگهی امضا شد و خالصه اینکه همه چیز‬ ‫مهیای واگذاری بود اما با عوض شدن دولت همه این اقدامات‬ ‫مسکوت ماند‪.‬‬ ‫اقای مهندس! این مســائل و تکرار ان در طول‬ ‫ســال های اخیر و دولت های مختلف این شائبه‬ ‫را به وجود اورده که خصوص ی ســازی استقالل‬ ‫و پرسپولیس چیزی شــبیه یک شوخی است‬ ‫چون قرار اســت تا همیشــه از این دو باشگاه‬ ‫استفاده های سیاســی صورت بگیرد‪ .‬نظر شما‬ ‫چیست؟‬ ‫من در مــورد این موضوع با قطعیــت نم ی توانم‬ ‫صحبت کنم‪ .‬این موضوعی اســت که همیشــه مطرح‬ ‫شده اما نم ی شــود به همین راحتی در مورد عدم واگذاری‬ ‫این دو باشــگاه فضا را به سمت و ســوی مسائل سیاسی‬ ‫کشاند‪ .‬در مورد قصد دولت بعدی نم ی توانم به این سادگی‬ ‫اظهارنظر کنم امــا همین قدر بگویم کــه در دولت اقای‬ ‫خاتمی فرایند طبیعی رشــد رشــته های ورزشی در دنیا به‬ ‫صورت حرفه ای امکان پذیر بود‪ .‬حاال این مســیر حرفه ای‬ ‫چگونه محقق م ی شد؟ ما اعتقاد داشتیم که باید راه را ب رای‬ ‫فعالیت باشگاه های ورزشی بخش خصوصی باز کنیم‪ .‬ما به‬ ‫پرسپولیس و استقالل به عنوان دو باشگاهی نگاه م ی کردیم‬ ‫که م ی شود از انها الگوهای موفق پیشرفت و توسعه ساخت‪.‬‬ ‫در کجای دنیا شما باشگاه دولتی م ی بینید؟ مسیر رشد ورزش‬ ‫قهرمانی و حرفه ای از خصوص ی شدن باشگاه ها م ی گذرد و‬ ‫این موضوعی بود که ما قصد داشــتیم ان را اجرا کنیم‪ .‬ما‬ ‫سعی کردیم که این کار را انجام دهیم‪ .‬اما دولت بعدی این‬ ‫کار را ادامه نداد و به ان اعتنایی نکرد‪.‬‬ ‫چرا شــما زودتر به این فکر نیفتادید که این دو‬ ‫باشگاه را به بخش خصوصی واگذار کنید؟‬ ‫دو ماه بیشتر نمانده بود‪ .‬اگر این اگهی چاپ م ی شد‬ ‫پیشــرفتی حاصل نم ی شــد که هیچ‪ ،‬باید تاکید کنم که‬ ‫کارها به هم م ی ریخت؛ وضعیت ثب ت نام ها نیز همی ن طور‪.‬‬ ‫تماس هایی هم گرفته شــد مبن ی بر اینکه شما نباید این‬ ‫کار را انجام بدهید چون با چاپ این اگهی صرفا یک سری‬ ‫مدعی ب رای امتیاز این دو باشگاه ایجاد م ی کنید و کار شما‬ ‫به سرانجام نم ی رسد‪ .‬به هر حال تصمیم چالش ب رانگیزی‬ ‫بود و ما نباید کار را از ان چیزی که بود خ راب تر م ی کردیم‪.‬‬ ‫خصوص ی سازی استقالل و پرسپولیس اولویت‬ ‫شما در دوره ریاست تان در سازمان تربی ت بدنی‬ ‫بود یا خیر؟‬ ‫از همان هفته اول ما مشغول انجام این کار شدیم‪.‬‬ ‫یعنی سعی کردیم شرایط واگذاری را هموار کنیم‪ .‬یادم م ی اید‬ ‫وقتی رئیس سازمان تربی ت بدنی شدم یکی از روزنامه های‬ ‫ورزشی تیتر درشــتی زده بود «پرونده پرسپولیس روی میز‬ ‫مهرعلی زاده» در صورتی که اصال پرونده ای در کار نبود‪ .‬من‬ ‫پیش خودم گفتم وای این دیگر چطور فضایی اســت! ما تا‬ ‫یک سال درگیر پرونده ای بودیم که رفته رفته دولت داشت ان‬ ‫را از دست م ی داد‪ .‬اواخر سال ‪ 83‬یا بهتر بگویم اوایل سال ‪84‬‬ ‫ما موفق شدیم که مساله پرسپولیس را حل کنیم‪ .‬چند ماه‬ ‫بعد هم که دولت عوض شد‪.‬‬ ‫فکر م ی کنید در دولت کنونی خصوص ی ســازی‬ ‫این دو باشگاه به سرانجام برسد؟‬ ‫با توجه به سلیقه و روحی ه ای که در این دولت سراغ‬ ‫دارم‪ ،‬معتقدم که این کار به امید خدا انجام خواهد شد‪ .‬روحیه‬ ‫خود اقای رئی س جمهور نیز نشان م ی دهد که اصرار دارد این‬ ‫دو باشگاه وارد بخش خصوصی شــوند‪ .‬دولت کنونی این‬ ‫اعتقاد را دارد و به نظرم ب رای هموار کردن شــرایط واگذاری‬ ‫از هیچ تالشــی فروگذار نخواهد شــد اما اینکه این اتفاق‬ ‫چه زمانی رخ م ی دهد بســتگی دارد به روحیــه افرادی که‬ ‫دست اندرکاران خصوص ی سازی سرخاب ی ها هستند‪ ،‬همین‬ ‫طور بستگی دارد به شرایط اقتصادی این دو باشگاه‪ .‬اما االن‬ ‫سوال هایی مطرح م ی شود؛ ایا خریداران عمده این دو باشگاه‬ ‫را م ی پذی رند؟ ایا افرادی هستند که سرمایه گذاری های کالن‬ ‫در مورد این دو باشگاه داشته باشند؟ ایا بورس م ی پذیرد که‬ ‫این کار را انجام دهد؟ ایا این دو تیم اصال امادگی وارد شدن‬ ‫به بخش خصوصی را دارند؟ من پاسخ این سوال ها را در حال‬ ‫حاضر و باتوجه به شرایط امروز این دو باشگاه نم ی دانم‪ .‬اما‬ ‫در ان دوره واقعا همه چیز فراهم شده بود تا خصوص ی سازی‬ ‫استقالل و پرسپولیس انجام شود‪.‬‬ ‫صحبت خاصی دارید؟‬ ‫از مســئوالن محترم م ی خواهم که بــا دقت و با‬ ‫سنجیدن حواشــی این ماجرا کار خصوص ی سازی را انجام‬ ‫دهند‪ .‬این کار باالخره باید انجام شــود‪ .‬نگران ی ها همیشه‬ ‫بوده و هست اما ب ی عملی در این مورد جز با اضافه کردن بار‬ ‫اضافی بر دوش دولت نتیجه دیگری در بر نخواهد داشت‪.‬‬ ‫خصوصی سازی‬ ‫سرخابی ها‬ ‫شکست نمی خورد‬ ‫گفت وگوی مثلث با سخنگوی‬ ‫فراکسیون ورزش مجلس‬ ‫این روزها خصوصی سازی دو باشگاه استقالل و‬ ‫پرسپولیس باز هم به سوژه داغ رسانه ها تبدیل‬ ‫شده است‪ .‬نظر شما در این مورد چیست؟‬ ‫به نظر ما قانون مســیر را معین کــرده و هرگونه‬ ‫تاخیری در واگذاری سبب م ی شود موضوع فساد در ورزش‬ ‫و فســاد در فوتبال در جامعــه رســانه ای و ورزش ما نقل‬ ‫محافل مختلف باشد‪ .‬وزارت ورزش باید باشگاه های دولتی‬ ‫را در اختیار ســازمان خصوص ی ســازی بگذارد و ســازمان‬ ‫خصوص ی سازی انها را ب رای مزایده مهیا کند‪ .‬کار پیچیده ای‬ ‫هم نیست‪.‬‬ ‫به نظر شــما دولت در خصوص واگذاری این دو‬ ‫باشگاه موفق بوده است؟‬ ‫ما در فراکسیون ورزش مجلس به عنوان حامیان‬ ‫ورزش در مجلس در خدمت بچه های ورزش‪ ،‬وزارت ورزش‪،‬‬ ‫وزیر ورزش و ارکان ورزش مثل فدراســیون های ورزشــی‬ ‫هستیم‪ .‬اصرار ما رعایت قانون است و اگر در اجرای قانون‬ ‫مشکل دارند ما کمک م ی کنیم‪.‬‬ ‫راهکار اصلی واگذاری این دو باشگاه چیست؟‬ ‫سازمان خصوص ی ســازی اعالم کند و باشگاه را‬ ‫باتوجه به اموال انها به مزایده بگذارد و هر گروهی برنده شد‬ ‫وزارت ورزش باید حاضر باشد تا اهلیت خریدار رابا شرایطی‬ ‫که تعیین م ی کند تایید کند‪ .‬ممکن است این مزایده یکی‪،‬‬ ‫دوماه و شاید چهار ماه طول بکشد‪ ،‬اگر اتفاق نیفتاد مزایده‬ ‫را تجدید م ی کنیم و اگر باز هم نشــد باشــگاه باید با این‬ ‫هیات مدیره ادامه دهد تا شرایط مهیا شود‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫با دولتی نگه داشتن این دو باشگاه یا بقیه باشگاه ها اعتماد‬ ‫ملی را از بین ببریم‪ ،‬کار خوبی کرده ایم؟ دولت های ما در قبال‬ ‫این دو باشگاه خوب عمل نکرده اند‪ .‬حاال اجازه بدهید دولت‬ ‫پایش را بیرون بکشد‪ .‬ان وقت خواهید دید که عملکرد مردم‬ ‫خوب خواهد بود‪ .‬البته نم ی گوییم باشگاه ها تحت پوشش‬ ‫شــرکت های دولتی کار نکنند اما نباید این شیوه هم ادامه‬ ‫یابد‪ .‬بهتر است با ســرمایه گذاری به شکل منطقی سرمایه‬ ‫اجتماعی و اعتماد مردم را به دست اوریم‪.‬‬ ‫به نظر شــما مانع اصلی واگذاری اســتقالل و‬ ‫پرسپولیس چیست؟‬ ‫به نظر مــن پای برخــی منافع در بین اســت‪.‬‬ ‫منافع برخی اشــخاص موجب شــده تا انگیزه الزم ب رای‬ ‫خصوص ی سازی این دو تیم وجود نداشته باشد‪.‬‬ ‫موضوع حسابرسی صورت های این دو تیم نیز‬ ‫یکی از موانع واگذاری اســتقالل و پرسپولیس‬ ‫است‪ .‬نظرتان در این مورد چیست؟‬ ‫در صــورت کوتاهی کــردن دربــاره واگذاری‬ ‫باشگاه های اســتقالل و پرسپولیس به بخش‬ ‫خصوصی وزیر ورزش باید اســتیضاح شود‪ .‬ایا‬ ‫این موضع شماست؟‬ ‫ببینید‪ ،‬گفتمان ما با دولت توام با احترام است‪ .‬اهل‬ ‫خط و نشان کشیدن نیستیم‪ .‬ســعی م ی کنیم در فضایی‬ ‫کامال محترمانه با وزرا ارتباط برقرار و نکات قانونی را گوشزد‬ ‫کنیم‪ .‬انچه در برخی رسانه ها از من نقل شده صحیح نیست‪.‬‬ ‫من نگفتم که وزیر ورزش و جوانان را استیضاح م ی کنیم اما‬ ‫در مورد واگذاری و روند خصوص ی سازی دو باشگاه استقالل‬ ‫و پرســپولیس به گودرزی نامه نوشتم و‬ ‫خواســتم که برخی موارد را اصالح کند و‬ ‫در این مورد با فراکســیون ورزش تعامل‬ ‫بیشتری داشته باشد‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫ســی د هادی حســینی معتقد است که‬ ‫اراده واگذاری استقالل و پرسپولیس به بخش‬ ‫خصوصی نــزد دولت وجود دارد‪ .‬ســخنگوی‬ ‫فراکســیون ورزش م ی گوید خصوص ی سازی‬ ‫این دو باشگاه باعث م ی شود که همه چیز در‬ ‫مورد ســرخاب ی ها به سمت شفاف سازی پیش‬ ‫برود‪ .‬با وی درباره واگذاری سرخاب ی ها و موانع‬ ‫خصوص ی سازی این دو باشــگاه همصحبت‬ ‫شــدیم‪ .‬متن گفت وگوی مثلث با سخنگوی‬ ‫فراکسیون ورزش مجلس را م ی خوانید‪.‬‬ ‫در مورد عملکــرد امیررضا خادم‬ ‫نظرتان چیست؟‬ ‫ما در سالمت خادم تردید نداریم‪،‬‬ ‫اما امیدواریم شرایط به گونه ای پیش برود‬ ‫که بحث خصوص ی ســازی اســتقالل و‬ ‫پرسپولیس دچار تاخیر ب ی مورد نشود‪.‬‬ ‫نفع واگذاری این دو باشــگاه به‬ ‫بخش خصوصی چیست؟‬ ‫پروژه خصوص ی سازی شکست نم ی خورد‪ .‬در دنیا‬ ‫چند باشگاه خصوصی و چند باشــگاه دولتی داریم؟ پس‬ ‫اگر باشگاه های خصوصی در دنیا توانسته اند موفق شوند‬ ‫بررسی و نحوه حسابرسی از اموال این دو باشگاه نیز‬ ‫زمان و سازوکارهای خود را دارد که پس از مشخص شدن ان‬ ‫باید خصوص ی سازی دو تیم استقالل و پرسپ ولیس به گردش‬ ‫بیفتد‪ .‬به هر حال انچه اهمیت دارد این که ب ر اساس قانون‬ ‫دولت تا پایان امسال فرصت دارد تا سهام این‬ ‫دو تیم را در کنار بقیه شرکت های دولتی واگذار‬ ‫کند و مجلس هم در این زمینه نقش نهاد ناظر را‬ ‫دارد که تا پایان سال این اتفاق بیفتد و دولت نیز‬ ‫ملزم به اجرای قانون است‪ .‬وزیر ورزش هم تاکید‬ ‫کرده که این اتفاق تا پایان ســال ‪ 93‬م ی افتد و‬ ‫ما نیز امیدواریم که این گونه شود اما سازمان‬ ‫خصوص ی سازی بنابر شرایط موجود‪ ،‬تصمیم‬ ‫گیرنده نهایی خواهد بود که شرایط مالی این‬ ‫دو تیم تا چه زمانی حسابرسی شود تا تکلیف‬ ‫اموال انها مشــخص شــده و پس از ان زمان‬ ‫دقیق واگذاری این دو تیم اعالم شود‪.‬‬ ‫برخی اموال این دو باشگاه نیز نامشخص‬ ‫است‪ .‬به نظر شــما در این خصوص چه‬ ‫اقدامی باید صورت بگیرد؟‬ ‫در ای ران هم م ی توانند‪ .‬شما فدراســیون تان دولتی است‪،‬‬ ‫باشگاهتان دولتی است‪ ،‬مربی و داور دولتی‪ ،‬سیستم اداری‬ ‫دولتی است‪ .‬چه کسی م ی تواند با دولت مسابقه دهد؟ شما‬ ‫م ی توانید با دولت رقابت کنید؟ به نظرم کار بسیار سختی‬ ‫است‪ .‬مطمئن باشید اگر قانون را اجرا کنیم همه از اجرای ان‬ ‫و البته اجرای به موقع ان سود خواهیم برد‪ .‬به نظر شما اگر ما‬ ‫در اعالن شــرایط مزایده این دو تیم‬ ‫م ی توان بندی اورد که در هر زمان اموال خاصی‬ ‫از این دو تیم کشف شد شــرایط این واگذاری‬ ‫قابل تجدیدنظر باشد‪ .‬به هر حال کسانی که‬ ‫این دو تیم را خریداری م ی کنند باید بلد باشند‬ ‫که باشگاه را چگونه اداره کنند و دغدغه این کار‬ ‫را داشته باشند‪.‬‬ ‫به نظر شما این اقدام امسال انجام خواهد شد؟‬ ‫به نظرم این اراده در دولت محتــرم وجود دارد که‬ ‫خصوص ی ســازی این دو باشگاه انجام شــود‪ .‬مجلس نیز‬ ‫به عنوان نهاد قانونگذار و همچنین مرجعی که قرار اســت‬ ‫نقش نظارتی نیز داشته باشد به دولت کمک م ی کند که این‬ ‫اقدام سریع تر انجام شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫اگر پروژه خصوص ی ســازی این دو باشــگاه‬ ‫شکست بخورد چه خواهد شد؟ واکنش مجلس‬ ‫چیست؟‬ ‫اما عده ای حسابرســی دقیق این دو باشگاه را‬ ‫علت تاخیر این موضوع م ی دانند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫به نظرم نخســتین و مهم ترین‬ ‫نتیجه ای که بعد از خصوص ی ســازی دو‬ ‫باشگاه استقالل و پرســپولیس حاصل‬ ‫م ی شود این است که وضعیت مالی انها‬ ‫و هزینه هایشان شفاف خواهد شد‪ .‬برنامه‬ ‫گودرزی ب رای شفاف ســازی کار بســیار‬ ‫خوبی اســت که باید تداوم داشته باشد؛‬ ‫منتها با خصوص ی ســازی باشگاه‪ .‬چرا که‬ ‫اگر همچنان باشگاه ها دولتی باشد همان‬ ‫اتفاقات گذشته تکرار م ی شود‪.‬‬ ‫زمانی که بحث از قیمت این دو باشــگاه م ی شود‬ ‫عــده ای م ی گویند اســتقالل و پرســپولیس چیزی ب رای‬ ‫قیمت گذاری و فروش ندارنــد و باید به قیمت پایین واگذار‬ ‫شوند اما حاال که بحث واگذاری این دو تیم جدی شده برخی‬ ‫بررسی صورت های مالی و حسابرسی اموال این دو باشگاه‬ ‫را بهانه م ی کنند که این دو موضوع با هم در تناقض است‪.‬‬ ‫به نظرم با وجود استقبال و انگیزه وزیر و مجموعه مدی ران‬ ‫وزارت ورزش و جوانان ب رای واگذاری باشگاه های استقالل و‬ ‫پرسپولیس بنظر م ی رسد مدی ران رده های پایینی تمایلی به‬ ‫واگذاری این دو تیم ندارند کــه این موضوع نگرانی مهمی‬ ‫ ب رای خصوص ی سازی این دو تیم ایجاد کرده است‪.‬‬ ‫‪73‬‬ ‫سیاه مثل‬ ‫کارنامه سیا‬ ‫‪74‬‬ ‫زندان های «گوانتانامو»‪« ،‬بگــرام» و «ابوغریب»‬ ‫هریک اکنون به نام هایی اشــنا تبدیل شده اند که در سایه‬ ‫اسنادی که از انها افشا شده است با مجازات هایی غیرانسانی‬ ‫و پایمال کننده تمامی ارزش های انسانی تداعی می شوند‪.‬‬ ‫غرق شدن مصنوعی‪ ،‬ممانعت از خوابیدن طوالنی مدت فرد‬ ‫زندانی‪ ،‬تهدیدهای جنســی و اعدام های نمایشی و‪ ...‬اینها‬ ‫تنها گوشه ای از راه هایی است که سیا برای گرفتن اعتراف‬ ‫از مظنونین حادثه یازدهم سپتامبر استفاده کرده بود‪ .‬از زمان‬ ‫روی کار امدن دولت اوباما روند تحقیق روی این زندان ها‬ ‫اغاز شد و در اواخر سال ‪ 2012‬پایان یافت‪.‬‬ ‫اوریل امسال بود که اوباما دستور داد‬ ‫جزئیاتی از این گزارش در رســانه ها مطرح‬ ‫شــود تا ضمن اطالع مردم‪ ،‬بتوان از وقوع‬ ‫حوادثی مشابه جلوگیری کرد‪ .‬اما انتقادهای‬ ‫فراوانی از میان جامعه سیاسی امریکا باعث‬ ‫تاخیر چندباره انتشــار این گزارش شد‪ .‬در‬ ‫نهایت از این گزارش که حدود ‪6‬هزار صفحه‬ ‫است‪ 580 ،‬صفحه به صورت خالصه درامد‪.‬‬ ‫ایــن گزارش از ســوی کمیتــه اطالعات‬ ‫مجلس سنا تهیه شد که ریاست ان به عهده‬ ‫خانم دایانا فینستن دموکرات است‪ .‬کمیته‬ ‫اطالعاتی مجلس در گــزارش خود درباره‬ ‫توسل ســازمان اطالعات مرکزی امریکا‬ ‫(ســیا) به انچه امریکایی ها به ان «فنون‬ ‫ارتقا یافتــه بازجویی» نام داده اند‪ ،‬ســخن‬ ‫گفته است‪.‬‬ ‫فنون ارتقــا یافته بازجویــی عبارتی‬ ‫ابداعی به جای واژه «شکنجه» اما به منظور‬ ‫اجتناب از پذیرش الزامات حقوقی مرتبط با‬ ‫ان است؛ کلیدواژه ای که دولت امریکا بارها‬ ‫با متهم کردن کشورهای دیگر به ان تالش‬ ‫کرده خود را در اذهان عمومی ناجی بشریت و رهبر مسائل‬ ‫انسانی معرفی کند‪ .‬اما اکنون افشا شده سازمان اطالعات‬ ‫مرکزی امریکا (ســیا) پس از اتفاقات ‪ ۱۱‬سپتامبر در لفافه‬ ‫مبارزه با تروریسم‪ ،‬بسیاری از کســانی را که ادعا می کند‬ ‫«مظنونین به اقدامات تروریستی» بوده اند‪ ،‬با این روش ها‬ ‫در زندان های مخفی خود در کشــورهای مختلف شکنجه‬ ‫کرده است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫دیدار‬ ‫گزارش تکان دهنده سنای امریکا از شکنجه‬ ‫روش های شکنجه‬ ‫تاکنون رســانه های مختلف جزئیاتی از روش های‬ ‫شکنجه نیروهای امریکایی در سال های گذشته را منتشر‬ ‫کرده اند‪ .‬در یک نمونــه از این موارد‪ ،‬گفته شــده که بین‬ ‫سال های ‪ 2002‬تا ‪ 2006‬حدود ‪ 20‬متهم تحت شدیدترین‬ ‫شکنجه های روحی و جســمی قرار گرفته اند‪ .‬سازمان سیا‬ ‫حداقل دو مورد اعدام ساختگی انجام داده است‪ .‬بر اساس‬ ‫این گزارش از دیگر روش ها می تــوان به «برهنه کردن‪،‬‬ ‫تغییر رژیم غذایی و قراردادن در معرض هوای سرد و دوش‬ ‫اب سرد» اشاره کرد‪.‬‬ ‫این روش ها گاهــی حتی به مرگ متهــم هم ختم‬ ‫می شــد‪ .‬به عنوان مثال یکی از روش های ماموران سیا در‬ ‫شــکنجه و بازجویی غرق مصنوعی بود‪ .‬ابو زبیده‪ ،‬پیک و‬ ‫قاصد اسامه بن الدن یکی از زندانیانی بوده که تحت این‬ ‫شکنجه تقریبا جان خود را از دست داد‪ .‬حداقل در یک مورد‬ ‫از شکنجه وی با غرق مصنوعی دهان وی پر از حباب اب‬ ‫شــده و تا زمانی که مداخله پزشــکی صورت نگرفته وی‬ ‫بیهوش بوده است‪ .‬خالد شیخ محمد حداقل ‪ 183‬بار به روش‬ ‫غرق مصنوعی شکنجه شده است‪ .‬از این روش حداقل ‪83‬‬ ‫بار نیز علیه ابوزبیده استفاده شده است‪ .‬ابوزبیده چشم چپ‬ ‫خود را در دوره بازداشت از دست داده است‪ .‬در اکتبر ‪2002‬‬ ‫ماموران یکی از مراکز شــکنجه‪ ،‬خواستار ازمایش بینایی‬ ‫برای وی شده اند زیرا ظاهرا قربانی توانایی دیدن‪ ،‬نوشتن‬ ‫و خواندن را از دست داده است‪ .‬دلیل چنین درخواستی نیز‬ ‫بیشتر نیازهای اطالعاتی بوده نه موضوع حقوق بشر!‬ ‫نگهداری زندانیان در مکان هــای کامال تاریک هم‬ ‫یکی از روش های امریکایی ها بود‪ .‬رضا النجار از نخستین‬ ‫زندانیانی بوده کــه در انزوای کامــل و در محیطی کامال‬ ‫تاریک نگهداری شده است‪ .‬ماموران سیا بدترین غذاها را‬ ‫به وی می داده اند و وی را در بدترین شــرایط اب و هوایی‬ ‫محصور کرده اند‪ .‬در ‪ 24‬ساعت شبانه روز وی را با دستبند‬ ‫نگه داشته و مدام برای او موسیقی پخش کرده اند‪ .‬به وی‬ ‫در خالصه منتشر شــده گزارش کمیتــه اطالعاتی‬ ‫مجلس سنا به دالیل امنیتی نامی از هیچ کشوری به میان‬ ‫نیامده است‪ ،‬اما برای انها که اخبار مربوط به شکنجه های‬ ‫سازمان سیا را دنبال می کنند شنیدن نام این سازمان کنار‬ ‫کشور لهســتان انبوهی از نام های دیگر را تداعی می کند‪:‬‬ ‫«ابوزبیده»‪« ،‬عبدالرحیم النشیری»‪« ،‬خالد شیخ محمد»‬ ‫و «فرودگاه بین المللی ســتیزتنو ستیزمان» تنها چند مورد‬ ‫از این نام ها هستند‪.‬‬ ‫لهســتان و فرودگاه بین المللی «ستیزتنو ستیزمان»‬ ‫تنها میزبان زندان های بدنام سازمان سیا که به «سایت های‬ ‫سیاه» یا «زندان های مخفی» معروف شــده اند نبوده اما‬ ‫به دالیلی یکی از مهم ترین انها به شــمار می رود‪ .‬لهستان‬ ‫اولین کشور از میان چند کشور دیگر این قاره مانند رومانی‬ ‫بوده که با نقض تعهداتش در معاهدات حقوق بشــری به‬ ‫درخواست امریکا برای میزبانی شــکنجه تن داده است‪.‬‬ ‫رئیس جمهور سابق لهســتان پس از سال ها انکار‪ ،‬عاقبت‬ ‫اعتراف کرد این کشور اجازه دایر شدن یک زندان مخفی‬ ‫سازمان اطالعات مرکزی امریکا‪ ،‬سیا‪ ،‬در خاک کشورش‬ ‫را داده بود‪ .‬الکســاندر کواشنیفســکی در عین حال تاکید‬ ‫کرد مقامات لهســتانی اجازه رفتار خشونت امیز یا شکنجه‬ ‫زندانیان این زندان را نداده بودند‪.‬‬ ‫سازمان عفو بین الملل در همین ارتباط اعالم کرد که‬ ‫برخی از کشورهای اروپایی به سازمان سیا و دیگر مقامات‬ ‫امریکایــی در برنامه های شــکنجه و ایجــاد زندان های‬ ‫مخفی علیه مظنونان اقدامات تروریستی کمک کرده اند‪.‬‬ ‫عفو بین الملل در گزارش خود عنوان کرده که کشورهای‬ ‫ایتالیا‪ ،‬لیتوانی‪ ،‬رومانی‪ ،‬سوئد و انگلیس در میان کشورهای‬ ‫اتحادیه بوده اند که با عوامل سازمان سیا در‬ ‫اجرای طرح های ایجاد زندان های مخفی و‬ ‫شکنجه کردن مظنونان همکاری داشته اند‪.‬‬ ‫درخواست پیگرد بوش‬ ‫یک پوشک پوشانده بودند و او هیچ دسترسی به دستشویی‬ ‫نداشته است‪ .‬تهدید خانواده های بازداشت شدگان هم یکی‬ ‫از روش های مرسوم بود‪ .‬در مجموع روش ها بسیار وحشیانه‬ ‫و غیرقابل باور است‪.‬‬ ‫سایت های سیاه‬ ‫عالوه بر سازمان سیا در ارتکاب به جنایات موضوع‬ ‫گزارش سنا درباره شکنجه‪ ،‬شــرکای دیگری در سرتاسر‬ ‫جهان به بازداشت مخفیانه و شــکنجه انهایی که از نظر‬ ‫امریکا مظنون به تروریسم هســتند کمک کرده اند‪ .‬طبق‬ ‫گزارش بیش از ‪ ۲۴‬کشــور در امر بازداشــت غیرقانونی و‬ ‫انتقال افراد به زندان های مخفــی امریکا در نقاط مختلف‬ ‫جهان مشارکت داشته اند‪.‬‬ ‫به دنبــال انتشــار گزارش ســنای‬ ‫امریکا ســازمان ملل و گروه های مختلف‬ ‫حقوق بشــری خواهان پیگرد قضایی این‬ ‫ماموران شده اند‪ .‬بن امرســون‪ ،‬گزارشگر‬ ‫ویژه امور حقوق بشــری و ضدتروریســم‬ ‫ســازمان ملل گفت غیر از شکنجه گران‪،‬‬ ‫مقام های ارشــد دولت جورج بوش که این‬ ‫شکنجه ها به دســتور انها انجام شده نیز‬ ‫باید مــورد پیگرد قرار گیرنــد‪ .‬کنت راث‪،‬‬ ‫مدیرکل ســازمان دیده بان حقوق بشر نیز‬ ‫گفته اســت که اقدامات ماموران سیا جرم‬ ‫تلقی می شــود و به هیچ وجه قابل توجیه‬ ‫نیستند‪« :‬در صورتی که این حقیقت یابی به‬ ‫پیگرد قضایی ماموران منجر نشود‪ ،‬شکنجه‬ ‫همچنان به عنوان یــک گزینه بالقوه برای‬ ‫روسای جمهور باقی خواهد ماند‪« ».‬استیون‬ ‫ هاوکینز» مدیر بخش امریکا ســازمان عفــو بین الملل با‬ ‫صدور بیانیه ای خواستار تحقیق قضایی از «جورج بوش»‬ ‫رئیس جمهور ســابق امریکا در رابطه با شکنجه مظنونین‬ ‫توسط سازمان سیا شد‪.‬‬ ‫در بیانیه هاوکینز امده است‪« :‬هیچ کس‪ ،‬هر قدر هم‬ ‫که دارای مقام باالیی باشد‪ ،‬باالتر از قانون نیست‪ .‬گزارشی‬ ‫که منتشر شــد‪ ،‬بار دیگر به وضوح روشــن کرد که دولت‬ ‫ایاالت متحده‪ ،‬از شکنجه استفاده کرده است‪ .‬شکنجه یک‬ ‫جرم است و کسانی که مسئول ان هستند‪ ،‬باید در محضر‬ ‫قانون محاکمه شــوند‪ ».‬باراک اوباما رئیس جمهور امریکا‬ ‫هم با انتشــار بیانیه ای تاکید کرد اســتفاده از روش های‬ ‫خشونت بار ضد مظنونان تروریست‪ ،‬چهره امریکا را به شدت‬ ‫در جهان خدشه دار کرد‪.‬‬ ‫جایزه نوبلی که در حراج فروخته شد به صاحبش برگشت‬ ‫تاوان یک حرف را داد‪ .‬او اولین نفــری بود که مدال‬ ‫نوبلش را به حراج گذاشت‪ ،‬تا همچنان یک دانشمند جنجالی‬ ‫باشــد‪ .‬جیمز واتسون‪ ،‬زیس ت شــناس مولکولی معروف و‬ ‫کاشف ســاختار مولکول ‪ ، DNA‬جایزه نوبل خود را به حراج‬ ‫گذاشــت‪ .‬این پایان غم انگیز در حرفه او به دلیل اظهارات‬ ‫نژادپرستانه او در سال ‪ ۲۰۰۷‬بود که موجب سقوط او از مرتبه‬ ‫علم ی اش شد‪ .‬پروفسور «واتســون» به همراه «موریس‬ ‫ویلکینز» و «فرانســیس کریک» به دلیل کشــف ساختار‬ ‫مارپیچی دی ان ای موفق به دریافت جایزه نوبل (فیزیولوژی)‬ ‫پزشکی ‪ 1962‬شدند و به هرکدام از این دانشمندان یک مدال‬ ‫طال اعطا شد‪ .‬این پژوهشگر نامدار‪ ،‬همراه همسر و پسرش‬ ‫در حراجی معروف کریستی در لندن حضور پیدا کرد تا این‬ ‫مدال طــا را تبدیل به پول نقد کند‪« .‬واتســون» به دلیل‬ ‫مشکالت شدید اقتصادی‪ ،‬این مدال را ب رای فروش به حراجی‬ ‫کریستی سپرد‪.‬‬ ‫درحال ی که قیمــت ‪ 2/5‬تا ‪ 3/5‬میلیــون دالر ب رای‬ ‫فروش این مدال پی ش بینی شده بود‪ ،‬در حراج‪ ،‬مدال نوبل‬ ‫«واتسون» به قیمت ‪ 4/75‬میلیون دالر فروخته شد‪ .‬عالوه‬ ‫بر حراج مدال طالی نوبل‪ ،‬مجموعه ای از دست نوشته های‬ ‫پروفسور «واتســون» ب رای ســخنرانی در مراسم دریافت‬ ‫این جایزه نیز به قیمت ‪ 365‬هزار دالر فروخته شــد؛ مقاله‬ ‫ســخنرانی وی درخصوص کشف ســاختار دی ان ای نیز‬ ‫به قیمت ‪ 245‬هزار دالر فروخته شــد‪ .‬این مــدال به قطر‬ ‫‪ 66‬میل ی متر از طالی ‪ 23‬عیار ســاخته شده و درون جعبه‬ ‫مخصوصی که نام «جیمز واتســون» روی ان درج شــده‬ ‫است‪ ،‬قرار دارد‪.‬‬ ‫واتســون پس از فروختن مدال نوبل خود به روزنامه‬ ‫«نیویورک تایمز» گفت که از نتیجه حراجی راضی است و‬ ‫اعالم کرد که تصمیم دارد بخشی از این پول را به چند مرکز‬ ‫ی اهدا کند که از او در گذشته حمایت کردند‪ .‬مدال نوبل‬ ‫علم ‬ ‫فرانسین کریک‪ ،‬همکار واتسون سال گذشته به قیمت دو‬ ‫میلیون و ‪ ۲۰۰‬هزار یورو در این حراجی فروش رفت‪ .‬کریک‬ ‫سال ‪ ۲۰۰۴‬میالدی در ‪ ۸۸‬سالی درگذشت‪.‬‬ ‫شروع یک سقوط‬ ‫واتســون ب ه خاطر کشــف مارپیچ دورشته ای ‪DNA‬‬ ‫با همکاری فرانســیس کریک در ســال ‪ ،1953‬به شهرت‬ ‫رسید‪ .‬این کشــف که موجب تحولی عظیم در بیوشیمی‬ ‫ شد‪ ،‬جایزه نوبل فیزیولوژی یا پزشــکی سال ‪ ۱۹۶۲‬را ب رای‬ ‫این دو و همکارشــان‪ ،‬موریس ویلکینز‪ ،‬در پی داشــت‪ .‬اما‬ ‫در سال ‪ ،۲۰۰۷‬واتسون سخنانی اشــوب ب رانگیز در رابطه‬ ‫با هوش سیاه پوستان بیان کرد که شــهرت او را در جامعه‬ ‫علم ی خدشه دار کرد‪ .‬او در مصاحب ه ای با روزنامه انگلیسی‬ ‫«ســاندی تایمز» گفته بود که به اینــده افریقا خوش بین‬ ‫نیست‪ .‬در ان سال ســان دی تایمز از قول واتسون نوشت‪:‬‬ ‫«او عمیقا درباره افریقا احساس اندوهباری دارد‪ ،‬زی را تمامی‬ ‫ سیاست های اجتماعی مبنی بر این واقعیت است که هوش‬ ‫انها با ما یکسان است‪ ،‬در حالی که همه ازمایش ها نشان‬ ‫قرارگاه غایبان‬ ‫جزئیات فروش خدمت سربازی‬ ‫مقررات‪ ،‬مشــمولین متولدین ‪ ۵۵‬به بعد در شمول قانون‬ ‫وظیفه عمومی هستند و باید تکلیف خود را روشن کنند‪ .‬این‬ ‫مساله به عنوان فروش سربازی نیست و ما می خواهیم در‬ ‫سال ‪ ۹۴‬تکلیف تمام مشموالن غایب تعیین شود چرا که‬ ‫در سال ‪ ۹۴‬با مشموالن غایب برخورد جدی خواهد شد و‬ ‫افزایش محرومیت های اجتماعی را به دنبال خواهند داشت‪.‬‬ ‫حتی با دستگاه هایی که انها را به خدمت می گیرند‪ ،‬برخورد‬ ‫شده و در صورت به کارگیری سربازان غایب برای بار اول به‬ ‫ازای هر سرباز غایب بالغ بر ‪ ۳‬میلیون و در بار دوم هزینه سه‬ ‫سرباز را جریمه خواهند شد‪».‬‬ ‫کمالی در مورد این طرح هم گفته اســت‪« :‬درمقابل‬ ‫تکلیف عده ای از مشــموالن غایب که به دلیل حضور در‬ ‫خارج از کشور یا سن باال یا مشغله کاری یا مسائل خانوادگی‬ ‫مشخص نیست و قادر به انجام خدمت‬ ‫سربازی نیستند‪ ،‬لیکن نیروهای مسلح‬ ‫تاکیــد دارد که تمام مشــموالن غایب‬ ‫تکلیف نظامی وظیفه خود را مشخص‬ ‫کنند‪ ،‬بناب راین به منظــور اجرای عدالت‬ ‫تصمیم گرفته شــد که مشموالنی که‬ ‫بیش از هشــت ســال مرتکب غیبت‬ ‫سربازی هســتند ب ر اســاس بودجه ‪۹۴‬‬ ‫بتوانند با پرداخــت جریمه‪ ،‬تکلیف نظام‬ ‫وظیفه خود را مشخص کنند‪ .‬این افراد در‬ ‫محدوده سنی ‪ ۲۷‬تا ‪ ۵۰‬سال هستند و باید‬ ‫تصمیم بگیرند که یا به سربازی بروند یا‬ ‫با پرداخت جریمه‪ ،‬تکلیف سربازی خود را‬ ‫مشخص کنند‪».‬‬ ‫او تاکیــد دارد که مبلــغ جریمه‬ ‫مشخص نیست‪« :‬بنا بر پی ش بینی ستاد‬ ‫کل نیروهای مســلح مبلغ ‪ ۲۰‬میلیون‬ ‫تا ‪ ۵۰‬میلیون تومان ب رای جریمه ایــن افراد در نظر گرفته‬ ‫شده که ب ر اســاس حضور در داخل یا خارج از کشور‪ ،‬مدرک‬ ‫تحصیلی و مدت غیبت محاسبه م ی شود و میزان جریمه‬ ‫تغییر پیدا م ی کند‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫‪16‬ســال بعد از اولین باری که طرح فروش خدمت‬ ‫سربازی در کشور اجرا شــد‪ ،‬حاال دولت در الیحه بودجه‬ ‫سال ‪ ۹۴‬پیشــنهاد تازه ای در رابطه با معافیت دوره خدمت‬ ‫سربازی به مجلس ارائه کرده اســت‪ .‬دولت در بند «ط»‬ ‫تبصره ‪ ۱۶‬بودجه پیشنهادی خود طرحی‬ ‫مبنی بر فروش دوره سربازی مشموالنی‬ ‫که ‪10‬سال غیبت دارند‪ ،‬به مجلس داده‬ ‫اســت‪ .‬در این بند بودجه امده اســت‪:‬‬ ‫«به دولت اجازه داده می شــود تا تمام‬ ‫مشموالن خدمت وظیفه عمومی را که‬ ‫بیش از ‪10‬سال غیبت دارند با پرداخت‬ ‫جریمه مدت زمان غیبت‪ ،‬معاف کند‪».‬‬ ‫طرح خرید خدمت سربازی در سال‬ ‫‪ ۱۳۷۰‬از سوی شورای عالی امنیت ملی‬ ‫برای مشــموالن غایب داخل و خارج‬ ‫از کشور به تصویب رســید‪ .‬اولین بار در‬ ‫سال ‪ 77‬به مدت سه سال تا سال ‪ 79‬در‬ ‫کشور اجرا شد‪.‬‬ ‫روند خریــد خدمت ســربازی در‬ ‫همان زمان موافقان و مخالفان زیادی‬ ‫داشت که در نهایت مخالفت ها به نتیجه‬ ‫رسید و از ســال ‪ 80‬خرید ســربازی در ایران ممنوع شد‪.‬‬ ‫هر چند بارها در این سال ها اخباری مبنی بر خرید سربازی‬ ‫اعالم شد و مورد استقبال قرار گرفت‪ ،‬اما دالیل اصلی برای‬ ‫حذف این طرح‪ ،‬کمبود نیروی ســرباز با کاهش موالید در‬ ‫ســال های میانی دهه های ‪ 60‬و ‪ 70‬و تبعیض بین جوانان‬ ‫عنوان می شد‪ .‬گفته می شود که طرح کنونی معنای فروش‬ ‫خدمت را ندارد‪ .‬سردار کمالی‪ ،‬جانشین اداره منابع انسانی‬ ‫ستاد کل نیروهای مســلح ایران در این باره گفت‪« :‬بنا بر‬ ‫بازگشت مدال‬ ‫ثروتمند ترین مرد روسیه اعالم کرد خریدار ناشناسی‬ ‫که نوبل دانشمند امریکایی‪ ،‬جیمز واتســون را به قیمت‬ ‫حدود ‪ 4/8‬میلیون دالر خریداری کرده‪ ،‬او بوده و اکنون قصد‬ ‫دارد این جایزه را به صاحبش بازگرداند‪ .‬الیشر عثمانف‪ ،‬غول‬ ‫فوالد و ارتباطات روسیه گفت اقای واتسون لیاقت این جایزه‬ ‫را داشت و از اینکه واتسون مجبور شده تا چنین جایزه ای را‬ ‫به حراج بگذارد‪ ،‬ناراحت است‪.‬‬ ‫عثمانوف در مصاحب ه ای اعــام کرد او خریدار تلفنی‬ ‫ناشناسی بوده که هفته گذشته مدال طالی نوبل را از حراج‬ ‫کریستی خریداری کرده است‪ .‬وی گفت به نظر من وضعیتی‬ ‫که یک دانشمند خارق العاده مجبور شــود مدالی را که به‬ ‫خاطر دستاورد مهمش به دســت اورده‪ ،‬به فروش برساند‪،‬‬ ‫غیرقابل پذیرش است‪ .‬جیمز واتســون یکی از بزرگترین‬ ‫بیولوژیس ت های تاریخ بشریت است و جایزه نوبلش به خاطر‬ ‫کشف ساختار ‪ DNA‬باید به او تعلق داشته باشد‪ .‬عثمانوف با‬ ‫ثروتی ب رابر ‪ 15/8‬میلیارد دالر‪ ،‬یکی از اصل ی ترین سهامداران‬ ‫باشگاه ارسنال انگلستان است و در ســال ‪ 2013‬به عنوان‬ ‫ثروتمند ترین مرد بریتانیا معرفی شده است‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫نوبلجنجالی‬ ‫م ی دهد واقعا این گونه نیســت‪ ».‬او همچنین افزود هرچند‬ ‫برخی گمان م ی کنند همه انســان ها با هوش ب رابر متولد‬ ‫م ی شوند‪« ،‬کسانی که با کارکنان سیاه پوست کار کرده اند‪،‬‬ ‫م ی دانند که این نظر درست نیست‪».‬‬ ‫اظهارات واتســون موجب ســر و صدای زیادی شد‪.‬‬ ‫او مجبور به کناره گیری از ســمت خود به عنوان مشــاور‬ ‫ازمایشگاه کولد اســپرینگ هاربر شــد‪ .‬گردهمای ی های‬ ‫پی ش فروش شــده به افتخار او لغو شــد‪ .‬مراکز اکادمیک‬ ‫دعوت های شــان از او بــرای ســخنرانی را لغــو کردند و‬ ‫همکارانش به شدت او را محکوم کردند‪.‬‬ ‫‪75‬‬ ‫جدال‬ ‫روی نیمکت‬ ‫بهترینمربیسال‪2014‬جهانکیست؟‬ ‫انچلوتی‪ ،‬سیمونه یا یواخیم لو‪ ...‬کدام یک از این سه‬ ‫مربی را م ی توان بهترین مربی ســال ‪ 2014‬جهان دانست؟‬ ‫در جایی که همه نگاه ها به توپ طالســت و همه از خود‬ ‫م ی پرسند که عاقبت از میان رونالدو و مسی ایا فرصت به‬ ‫مانوئل نویر م ی رسد که بتواند عنوان بهترین بازیکن سال‬ ‫‪ 2014‬را به خود اختصاص دهد؟ رقابتی جذاب هم میان سه‬ ‫مربی وجود دارد‪ ،‬مربیانی که هیچ کدام از نظر نوع و فلسفه‬ ‫مربیگری کوچکترین شباهتی به هم ندارند و با سه نوع نگاه‬ ‫متفاوت به فوتبال تیم های خود را به سوی موفقیت حرکت‬ ‫م ی دهند‪ .‬انچلوتی امسال توانست رئال را ب رای دهمین بار‬ ‫در رقابت های لیگ قهرمانان اروپا به قهرمانی برســاند‪ .‬او‬ ‫همچنین در اولین فصل حضورش در سانتیاگو ب رنابئو‪ ،‬کوپا‬ ‫دل ری را فتح کرد‪.‬‬ ‫سیمونه هم نقش مهمی در اولین قهرمانی اتلتیکو‬ ‫مادرید در اللیگا از سال ‪ 1996‬داشت؛ ضمن اینکه تیمش را‬ ‫به فینال لیگ قهرمانان رساند؛ هرچند در نهایت در وقت های‬ ‫اضافه مقابل رئال شکست خوردند‪ .‬یواخیم لو نیز که دو بار‬ ‫در سال های ‪ 2010‬و ‪ 2012‬المان را به نیمه نهایی جام جهانی‬ ‫و یورو رسانده بود و در سال ‪ 2008‬با این تیم تا فینال یورو هم‬ ‫پیش رفته بود‪ ،‬امسال سرانجام توانست ژرمن ها را قهرمان‬ ‫جام جهانی کند‪ .‬جایزه بهترین مربی ســال ‪ ،2013‬به دلیل‬ ‫قهرمانی سه گانه بایرن‪ ،‬به یوپ هاینکس رسیده بود و پیش‬ ‫از ان هم ویسنته دل بوسکه‪ ،‬پپ گواردیوال و ژوزه مورینیو این‬ ‫جایزه را از ان خود کرده بودند‪ .‬جایزه بهترین های فوتبال دنیا‬ ‫روز ‪ 12‬ژانویه ‪ 2015‬اهدا خواهد شد‪ .‬م ی خواهیم این سه مربی‬ ‫را یک بار دیگر بهتر بشناسیم‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫انچلوتی‬ ‫وقتی در زمین مسابقه نیســت و به خانه برم ی گردد؛‬ ‫کارلو تبدیل به کارلتو م ی شود‪ ،‬مردی که در منطقه رومانیای‬ ‫ایتالیا در خانواده ای فقیر بزرگ شده؛ مرد خانواده دوستی که‬ ‫بیش از همه غذای خوب را دوســت دارد‪ .‬انچلوتی در سال‬ ‫‪ 1959‬در رجیولو به دنیا امد‪ .‬او در دهه ‪ 60‬در شــمال ایتالیا‬ ‫بزرگ شد‪ .‬کارلو ارمینیو که بعد از پدربزرگش به این نام نامیده‬ ‫شد‪ ،‬شــاهد تقالی هرروزه پدرش ب رای کســب درامد بود‪.‬‬ ‫فوتبال را در ‪ 17‬سالگی در تیم پارما اغاز کرد‪ .‬در سال ‪ 1979‬به‬ ‫ا‪ .‬اس‪ .‬رم پیوست و با این تیم یک بار قهرمان لیگ و چهار بار‬ ‫ن جام حذفی ایتالیا شد و در انجا بود که تبدیل به یک‬ ‫قهرما ‬ ‫بازیکن ثابت شده و مل ی پوش شد‪ .‬بین سال های ‪ 1984‬تا‬ ‫‪ 1987‬به عنوان کاپیتان‪ ،‬تیمش را در میدان رهبری م ی کرد‪.‬‬ ‫بالفاصله پس از ان‪ ،‬از ‪ 1987‬تا ‪ 1992‬ب رای میالن بازی کرد‪.‬‬ ‫او متعلق به تیم اسطوره های میالن است که در سال های‬ ‫‪ 1989‬و ‪ 1990‬قهرمانی جام باشگاه های اروپا را کسب کردند‪.‬‬ ‫انچلوتی در مجموع ‪ 26‬مرتبه پی راهن تیم بزرگساالن‬ ‫ایتالیا را به تن کرد‪ .‬پس از انجــام ‪ 7‬بازی ب رای تیم ملی زیر‬ ‫‪ 21‬ســال و تیم ملی المپیک‪ ،‬ب رای اولین مرتبه در تاریخ ‪6‬‬ ‫ژانویه ‪ 1981‬در ب رابر تیم ملی فوتبال هلند به میدان رفت‪ .‬او‬ ‫در جام جهانی ‪ 1986‬مکزیک و جام ملت های اروپا در سال‬ ‫‪ 1988‬در المان نیز حضور داشت و نامش در فهرست اسام ی ‬ ‫بازیکنان جام جهانی ‪ 1990‬در کشــورش ایتالیا هم که این‬ ‫تیم به مقام سوم جهان رســید‪ ،‬دیده م ی شد‪ .‬پس از دوران‬ ‫موفقی ت امیز بازی‪ ،‬انچلوتی تصمیم گرفت به عنوان مربی‬ ‫کار کند‪ .‬ایستگاه اول او به عنوان مربی‪ ،‬تیم ملی ایتالیا بود‪.‬‬ ‫او در انجا بین سال های ‪ 1992‬و ‪ 1995‬به عنوان دستیار اریگو‬ ‫ساکی کار کرد و توانســت با این تیم به فینال جام جهانی‬ ‫‪ 1994‬در امریکا برســد‪ .‬در انجا ایتالیــا در ضربات پنالتی‬ ‫مغلوب تیم ملی فوتبال برزیل شد‪ .‬انچلوتی به عنوان یک‬ ‫مربی هم بسیار موفق ظاهر شــده است و نامش با افتخار‬ ‫عجین شده‪ .‬در یوونتوس‪ ،‬میالن‪ ،‬چلسی‪ ،‬پاری سن ژرمن و‬ ‫حاال در رئال مادرید عناوین قهرمانی زیادی را کسب کرده‪...‬‬ ‫کارلتو با بازیکنانش رابطه ای نزدیک و عاطفی دارد که اوج‬ ‫ان را م ی شد در قهرمانی رئال در فینال لیگ قهرمانان دید‬ ‫که بازیکنان به داخل کنف رانس مطبوعاتی امدند تا شادی را‬ ‫بااو جشن بگی رند‪ .‬او طرفدار فوتبال هجومی و شناور است‪.‬‬ ‫یواخیم لو‬ ‫یواخیم لو‪ ،‬ســوم فوریه ســال ‪ 1960‬در شــوناو در‬ ‫شوارتزوالد (جنگل ســیاه) المان به دنیا امد‪ .‬یواخیم لو که‬ ‫او را یوگی خطاب م ی کننــد‪ ،‬دوران کودکی و نوجوان ی اش‬ ‫را در محل تولد خود در شــوناو گذراند‪ .‬پس از اتمام مدرسه‬ ‫ابتدایی به دبیرستان فنی رفت و در ژوئن ‪ 1977‬انجا را ترک‬ ‫کرد‪ .‬در همان زمان‪ ،‬در حالی که در کلیسا به کشیش هنگام‬ ‫عبادت کمک م ی کرد‪ ،‬در تیم شوناو ‪ 1896‬هم بازی م ی کرد‪،‬‬ ‫تیمی که در انجا استعداد او کشف شــد‪ .‬قدم بعدی در راه‬ ‫تبدیل شدن به فوتبالیست حرفه ای‪ ،‬انتقال به تیم اینتراخت‬ ‫فرایبورگ بود‪ .‬لو در بوندس لیگا در لیست تیم هایی چون‬ ‫اشتوتگارت‪ ،‬فرانکفورت و کارلسروهه به می دان رفت اما هیچ‬ ‫وقت چهره خوبی از خود به نمایش نگذاشت‪ .‬او در ‪ 52‬بازی‬ ‫در بوندس لیگا هفت گل زد و در بوندس لیگای دو نیز ‪252‬‬ ‫بازی انجام داد و ‪ 81‬گل زد که همــه انها را ب رای فرایبورگ‬ ‫به ثمر رساند‪ .‬به عالوه وی چهار بار نیز در تیم ملی زیر ‪21‬‬ ‫ساله های المان بازی کرد‪ .‬پس از ان از سال ‪ 1989‬تا ‪1992‬‬ ‫در تیم شافهاوزن سوئیس و سپس دو سال در تیم وینترتور‬ ‫بازی کرد‪.‬‬ ‫لو به عنوان مربی اما چهره ای کامال موفق تر بود‪ .‬او در‬ ‫تیم هایی مثل اشتوتگارت و کارلسروهه خودش را به عنوان‬ ‫یک مربی صاحب ســبک نشــان داد تا خوشبختی روی‬ ‫خوشش را به او نشان داد‪ .‬در سال ‪ 2004‬بعد از جام ملت های‬ ‫اروپا و کناره گیری رودی فولر از سمت سرمربی تیم ملی‪ ،‬در‬ ‫جوالی ‪ 2004‬لو در کنار مربی جدید تیم ملی‪ ،‬یورگن کلینزمان‬ ‫که به همراه او در مدرسه ورزش فدراسیون فوتبال میتل راین‬ ‫در هنف‪ ،‬دوره مربیگری را به پایان رسانده بود و نیز مدیر جدید‬ ‫تیم‪ ،‬اولیور بیرهوف‪ ،‬کادر سه نفره هدایت تیم ملی را تشکیل‬ ‫داد‪ .‬در جام کنفدراسیون ها سال ‪ 2005‬و نیز در جام جهانی‬ ‫سال ‪ 2006‬تیم ملی المان در رتبه سوم قرار گرفت‪.‬‬ ‫یواخیم لو در ‪ 12‬جوالی ‪ 2006‬به عنوان سرمربی جدید‬ ‫تیم ملی فوتبال المان معرفی شد‪ .‬تیم ملی المان که با نسل‬ ‫تازه ای از فوتبالیس ت های زبده روبه رو بود‪ ،‬با مربی خوشفکر‬ ‫خود چنان راه صعودی را پیش گرفت که عاقبت بر فوتبال‬ ‫اسپانیا غلبه کرد و قهرمان جام جهانی شد‪ .‬یواخیم لو بدون‬ ‫شــک یکی از مربیان علم گرای فوتبال جهان محسوب‬ ‫م ی شود که به اســتفاده از تکنولوژی های تازه و یافته های‬ ‫دانشگاهی تکیه م ی کند‪.‬‬ ‫دی ه گو سیمونه‬ ‫تیمی شبیه خودش ساخته اســت‪ .‬دیه گو سیمونه را‬ ‫شاید خیل ی ها با جنجال ها و خشــونت دوران بازیگری اش‬ ‫به یاد م ی اورنــد؛ بازیکنی که در میانه میدان سرســختانه‬ ‫م ی جنگید و به ندرت به بازیکنی از تیم های مقابل فرصت‬ ‫خودنمایی م ی داد‪ .‬درگیری معروف او با دیوید بکام در جریان‬ ‫بازی تیم های ارژانتین و انگلســتان در جام جهانی ‪1998‬‬ ‫فرانسه که منجر به اخ راج بازیکن خوش تیپ و شماره هفت‬ ‫انگلیس ی ها شد‪ ،‬هنوز در خاطر بســیاری از فوتبالدوستان‬ ‫باقیمانده است‪ .‬ســیمونه زمانی که بازی م ی کرد رفتار تند‬ ‫و روحیه جنگجویانه ای داشــت و حاال در دوران مربیگری‬ ‫همان روحیه را به بازیکنان تیمش انتقال داده است‪ .‬او روحیه‬ ‫را همیشه داشت‪ ،‬چه وقتی کنار مارادونا بازی م ی کرد‪ ،‬چه‬ ‫زمانی که در تیم هایی مثل التزیو و اتلتیکو مادرید فوتبال را‬ ‫شبیه جنگ م ی دید‪.‬‬ ‫از میان همه ستاره های نســل طالیی ارژانتین فقط‬ ‫یک نفر بود که توانست در سطح اول جهان مربیگری کند‬ ‫و از چهره هایی مثل مارادونا و باتیســتوتا پیشی بگیرد‪ .‬او‬ ‫مربیگری را با دو قهرمانی در لیگ ارژانتین شروع کرد و وقتی‬ ‫به تیم دوم شهر مادرید رفت‪ ،‬دو قطبی اللیگا را شکست و‬ ‫قهرمان شد‪ .‬باالتر از بارســلونا و رئال مادرید و بدون انکه‬ ‫بازیکنی در سطح رونالدو و مسی داشته باشد‪.‬‬ ‫دموکراسی برای اقلیت‬ ‫اعتدال‬ ‫میانه روی از نگاه امام علی (ع)‬ ‫کتاب «اعتدال» از مجموعه کتاب های چشم ‏انداز امام علی(ع) نوشته علی کریمیان از‬ ‫سوی کانون اندیشه جوان و دفتر نشر معارف به چاپ هشتم رسید‪ .‬دین جهانشمول اسالم ‪،‬‬ ‫به تمام ابعاد وجودی انسان توجه دارد و دستورهایش ‪ ،‬در جهت سعادتمند ساختن انسان ‪ ،‬با‬ ‫حقیقت و ابعاد وجودی وی منطب ق است ؛ زی را خداوندی که از تمام ابعاد وجود انسان اگاه ی ‬ ‫ی اسالم ‪ ،‬توصی ه ب ه «اعتدال» و‬ ‫ی اساس ‬ ‫ی از فرمان ها ‬ ‫ن را پدید اورد ه اســت ‪ .‬یک ‬ ‫ل دارد‪ ،‬ا ‬ ‫کام ‬ ‫ن عل ی (ع) درباره اعتدال ‬ ‫ت امی ر مومنا ‬ ‫ن کتاب‪ ،‬دیدگا ه حضر ‬ ‫«میانه روی» در تما م امور است ‪ .‬ای ‬ ‫ی دیگر‬ ‫ث از قران کریم و گفتارها ‬ ‫ی م ی کند و ب رای کامل ســاختن مباح ‬ ‫و میانه روی را بررس ‬ ‫ن معصوم(ع) نیز بهر ه م ی گیرد‪.‬این کتاب از یک مقدمه و چهار فصل تشکیل شده است‪.‬‬ ‫اماما ‬ ‫فصل اول کتاب به مفاهیم و کلیات‪ ،‬معنای اعتدال‪ ،‬سفارش به اعتدال‪ ،‬ضرورت به اعتدال و بار‬ ‫ارزشی اعتدال م ی پردازد‪ .‬در فصل دوم گستره اعتدال در اصول اعتقادی‪ ،‬در مناسک و عبادات‬ ‫استحبابی‪ ،‬در ب رنامه های اخالقی‪ ،‬در مسائل اجتماعی‪ ،‬در ب رنامه های اجتماعی و در توجه به‬ ‫دنیا تبیین م ی شود‪ .‬فواید اعتدال در فصل سوم کتاب م ی اید‪ .‬در این فصل‪ ،‬استمرار روزی و‬ ‫احساس ب ی نیازی‪ ،‬ارامش روان و رضایت خاطر‪ ،‬بصیرت و هدایت‪ ،‬نجات و سعادت‪ ،‬بارور شدن‬ ‫کردار نیک‪ ،‬عزت نفس و شرافت‪ ،‬تندرستی‪ ،‬اجابت دعا‪ ،‬مهار نفس‪ ،‬ایجاد روحیه قناعت و کارگاه‬ ‫مقابله با نامالیمات به عنوان فواید اعتدال ذکر م ی شود‪ .‬فصل چهارم هم به ویژگ ی های انسان‬ ‫غیرمعتدل اختصاص م ی یابد‪ .‬نویسنده کتاب‪ ،‬نادانی‪ ،‬فساد‪ ،‬پرخوری‪ ،‬مراعات نکردن جایگاه‬ ‫خویش‪ ،‬ظلم به خود و‪ ...‬را از جمله ویژگ ی های انسان غیرمعتدل ب ر م ی شمارد‪.‬‬ ‫کتابی درباره معضالت درونی امریکا‬ ‫کتاب «دموکراســی ب رای اقلیت» به قلم مایکل پرنتی و با ترجمه محمد شجاعیان و‬ ‫محمد ع ربزاده از سوی انتشارات مرکز اسناد انقالب اسالمی منتشر شد‪ .‬در این کتاب نویسنده‬ ‫با ارائ ه امار و نمونه های متعدد به نقد ساختار سیاســی‪ ،‬اقتصادی و اجتماعی ایاالت متحده‬ ‫پرداخته و معضالت درونی و سرشــتی ان را اشــکار می کند‪ .‬پرنتی در بخشی از این کتاب‬ ‫م ی نویسد‪« :‬بسیاری از سیاست های دولت به ســود سرمایه گذاران بزرگ و به شدت به ضرر‬ ‫سایر مردم است‪ ...‬کالن ثروتمندان ثروتمندتر م ی شوند و ان قدر پول دارند که نم ی دانند با ان‬ ‫چه کنند‪ .‬شمار کسانی که زیر یا نزدیک خط فقر زندگی م ی کنند همچنان بیشتر م ی شود‪».‬‬ ‫به نظر نویسنده کتاب نظام سیاسی ایاالت متحده نظامی پول ساالر است‪ .‬سرکوب سیاسی‬ ‫فراگیر و گسترده ای در جامعه امریکا وجود دارد که مستمرا مشغول پاکسازی و اخ راج رسانه ها‪،‬‬ ‫مجامع و سازمان هایی است که به پولساالری معترض هستند و از منافع عمومی در مقابل‬ ‫سرمایه ســاالران‪ ،‬دفاع م ی کنند‪ .‬در چنین نظامی انتخابات هم وجود دارد اما این انتخابات‬ ‫سرپوشی ب رای نظام سرمایه ساالر و پولساالر است‪ ،‬زی را شرط پیروزی و حتی شرط کاندیدا شدن‬ ‫در انتخابات پول و ثروت های کالن است‪ .‬نویسنده کتاب به درستی معتقد است که نخبگان‬ ‫حکومتی ترجیح م ی دهند و به جای یک حکومت اشکارا استبدادی‪ ،‬یک «دموکراسی ب رای‬ ‫اقلیت» داشته باشــند‪ .‬حکومت مبتنی بر نمایندگی‪ ،‬الگوی مفیدی ب رای امریکای شرکتی‬ ‫است‪ :‬هم سرمایه بان و هم مردم یار؛ یعنی در نقش متفاوت‪ .‬بدین ترتیب حکومت نقابی از‬ ‫مردم ساالری را بر چهر ه م ی زند‪.‬‬ ‫جاده‪ .‬من هم نشستم پشت تریلی به گریه‪ .‬حاضر بودم‬ ‫همه چیزم را بدهم جایم را با فرشاد عوض کنم‪».‬‬ ‫پنجره هایتشنه‬ ‫تقریظ مقام معظم رهبری‬ ‫تقریظ مقام معظم رهبری بر‬ ‫سفرنامه ضریح امام حسین (ع)‬ ‫کتاب پنجره های تشــنه شــامل خاط رات مهدی‬ ‫قزلی از همراهی با کاروان حمل ضریح ساخته شده ب رای‬ ‫حرم سی د الشهدا(ع) که در زمستان سال گذشته از سوی‬ ‫انتشارات سوره مهر منتشر شد‪ .‬قزلی در این کتاب سعی‬ ‫کرده به رسم مالوف سف رنامه نویسی در ادبیات کهن ای ران‪،‬‬ ‫در کنار شرح سفرش و ماوقع پی رامونی ان گاه با توصیفات‬ ‫کوتاه و کنایه ها و زخم زبان هایی نیز زبان باز کند که از نگاه‬ ‫مدی ران و مسئوالن شهری و کشوری تا پیش از ان دور مانده‬ ‫یا مورد ب ی اعتنایی قرار گرفته است‪.‬‬ ‫قزلی درباره این کتاب گفته است‪« :‬من در نوشتن این‬ ‫سفرنامه با امام حســین(ع) قول و قرار گذاشتم که صداقت‬ ‫پیشه کنم و در این کتاب شــاید در جاهایی ح س ب رانگیز‬ ‫و متاثر کننده باشــد اما در جاهایی دیگر هم لبخند به لب‬ ‫م ی اورد‪ .‬این کتاب مجموعه ای است از اتفاقات داخل کاروان‬ ‫و در میان مردم‪ .‬بخش هایی از کتاب ح س ب رانگیز اســت و‬ ‫مخاطب را منقلب م ی کند و بخش هایی هم وجود دارد که‬ ‫لبخند بر لبان مخاطب م ی نشاند‪».‬‬ ‫در بخشــی از این کتاب م ی خوانیم‪« :‬رســیدیم به‬ ‫روستای نهر میان‪ .‬مردم یا حسی ن گویان م ی دویدند سمت‬ ‫ضریح‪ ،‬انگار که بخواهند تریلی را فتــح کنند‪ .‬چند دقیقه‬ ‫ایستادیم و موقعی ک ه تریلی داشت حرکت م ی کرد‪ ،‬به مردم‬ ‫م ی گفتیم لبه حفاظ را ول کنند که یک وقت زمین نخورند‪.‬‬ ‫پسر جوانی سماجت م ی کرد‪ .‬گفتم‪« :‬پسرجان ول کن االن‬ ‫زمین م ی خوری‪ ».‬پسر که فهمید دیر یا زود بای د تریلی را رها‬ ‫کند به من گفت‪« :‬ببین من فرشادم‪ ،‬من را به اسم دعا کن‬ ‫کربال‪ ».‬بعد تریلی را ول کرد‪ .‬داشتیم دور م ی شدیم که داد زد‪:‬‬ ‫«فرشاد‪ ...‬یادت نره‪ ».‬همانجا نشست به گریه کردن و کف‬ ‫دستش را کوبید زمین‪ .‬دور م ی شدیم و فرشاد نشسته بود کنار‬ ‫در اســتانه اربعین حســینی و همزمان با حضور‬ ‫میلیونی عاشقان ثاراهلل در راهپیمایی عظیم اربعین‪ ،‬در‬ ‫جوار بارگاه ملکوتی حضرت سیدالشهداء علی ه السالم از‬ ‫تقریظ حضرت ایت اهلل خامنــه ای بر کتاب «پنجره های‬ ‫تشنه» رونمایی شد‪ .‬متن این تقریظ به شرح زیر است‪:‬‬ ‫ الرحیم ‬ ‫ الرحمن ّ‬ ‫بسم اهلل ّ‬ ‫این حسین کیست که عالم همه دیوانه ى اوست ‬ ‫این چه شمعی است که جان ها همه پروان ه اوست ‬ ‫اى شــعله فروزان‪ ،‬اى فروغ تابان‪ ،‬اى گرمابخش‬ ‫دل هاى خالیق! تو کیســتى با این شــکوه و جالل‪ ،‬با این‬ ‫ن همه لشکر‬ ‫شیرینى و دلنشینى‪ ،‬با این هیبت و اقتدار‪ ،‬با ای ‬ ‫د ل به همراه‪ ،‬با غلغله فرشتگان که در کنار موکب تو با ادمیان‬ ‫رقابت م ی کنند؟ تو کیستى اى نور خدا‪ ،‬اى نداى حقیقت‪،‬‬ ‫اى فرقان و اى سفینهالنجاه؟ چه کرده اى در راه خدایت که‬ ‫ شدن هر ان چیزى است که به تو نسبت‬ ‫پاداش ان خدایى ِ‬ ‫هج ِه قلبى انت‪ ،‬و‬ ‫م ی رساند؟ بنفســى انت‪ ،‬بروحى انت‪ ،‬ب ِ ُم َ‬ ‫دت مظلوما و یوم‬ ‫ِدت و یوم اُس ُتش ِه َ‬ ‫سالم اهلل علیک یو َم ُول َ‬ ‫ُبع ُث فا ِخ را و َمفخَ را‪29/2/93 .‬‬ ‫ت َ‬ ‫بسیار خوب و با ذوق و ســلیقه نوشته شده است؛ و با‬ ‫نگاه هنرمندانه و کنجکاو و نکته یاب‪ .‬خواندم تا ‪.93/2/28‬‬ ‫جدال بر سر‬ ‫نفت از نگاه‬ ‫اکونومیست‬ ‫زوکربرگ‬ ‫روی جلد‬ ‫تایم‬ ‫«هیچ کودکی‬ ‫با کالشینکف‬ ‫خوشحال‬ ‫نیست» تیتر‬ ‫اول نیوزویک‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫دیدار‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫‪77‬‬ ‫دیدار با سیما‬ ‫گاهی به پشت سر‬ ‫نگاه کن‬ ‫اخرین اخبار از سریال مازیار میری‬ ‫«گاهی به پشت سر نگاه کن» یک ملودرام خانوادگی‬ ‫است که با محوریت موضوعی حمایت از تولیدات داخلی و‬ ‫اعتماد به نخبگان جوان ای رانی و توجه ویژه به سبک زندگی‬ ‫ای رانی ‪ -‬اســامی مقابل دوربین رفته است‪ .‬فیلمنامه این‬ ‫سریال به قلم محمود محمد سلطانی و مسعود کرمی نوشته‬ ‫شده و امین تارخ و محمد متوسالنی نقش شخصی ت های‬ ‫اصلی ان یعنی جالل و احتشام را بازی م ی کنند‪.‬‬ ‫داستان این سریال روایتگر یک مرد کارخانه دار به نام‬ ‫تابش است که کارش را از صفر شــروع کرده‪ ،‬اما اکنون که‬ ‫کارخانه اش توسعه یافته از طرفی با مشکلی به نام واردات‬ ‫ب ی رویه جن س های خارجی روبه روست و از طرفی اط رافیان‬ ‫و دشمنان دیرینه اش تصمیم دارند او را با پاپوش ورشکسته‬ ‫کنند‪ .‬امین تارخ‪ ،‬یکی از بازیگران اصلی این سریال که نقش‬ ‫جالل تابش را بازی م ی کند‪ ،‬درباره این سریال و نقشش در ان‬ ‫گفته است‪« :‬پیام اصلی این سریال حمایت از تولیدکنندگان‬ ‫داخلی و ای رانی است و در ان توصیه م ی شود از چنین افرادی‬ ‫که در حال فعالیت در کشور هستند حمایت بیشتری شود تا‬ ‫ی کار خود را ادامه دهند‪».‬‬ ‫با دلگرم ‬ ‫سریالشهیدتهرانیمقدم‬ ‫حانیه‬ ‫ســریال شــهید ته ران ی مقدم به کارگردانی پرویز شــیخ طادی و تهیه کنندگی‬ ‫سیدمحمود رضوی در مرکز سیمافیلم تولید م ی شود‪ .‬پس از ماه ها تالش مداوم و تحقیقات‬ ‫میدانی گسترده سرانجام مرحله پژوهشی این سریال به پایان رسید و نگارش طرح کلی‬ ‫فیلمنامه اغاز شد‪.‬‬ ‫با استناد به پژوهش های به ثبت رســیده مقاطعی از زندگی این شهید که در روند‬ ‫داستان توجه ویژه ای به انها خواهد شد‪ ،‬مشخص شده است و سه مقطع انقالب اسالمی‪،‬‬ ‫جنگ تحمیلی و ســال های پس از جنگ محورهای اصلی این کار هســتند که در این‬ ‫سه مرحله به مراحل مختلفی از جمله مبارزات ایشــان با عناصر ضدانقالب‪ ،‬فرماندهی‬ ‫عملیات های مختلف در طول جنگ تحمیلی و همچنین زندگی شــخصی این شهید‬ ‫بزرگوار پرداخته خواهد شد‪ .‬طبق پی ش بین ی های انجام شــده این مجموعه در ‪ 30‬تا ‪35‬‬ ‫قسمت ط راحی خواهد شد و پس از نگارش کامل طرح‪ ،‬گروهی از فیلمنامه نویسان مطرح‬ ‫تلویزیون کار نگارش فیلمنامه را اغاز خواهند کرد‪.‬‬ ‫سریال «حانیه» در ‪ 13‬قسمت ‪ 45‬دقیقه‪‎‬ای به کارگردانی سی د جالل دهقان ی اشکذری‬ ‫با موضوع انقالب اسالمی ساخته شده است‪ .‬داستان این مجموعه در حوالی سال ‪1357‬‬ ‫در یزد اتفاق م ی‪‎‬افتد و ماجرای اصلی درباره زندگی ستوانی به نام سعید است که به همراه‬ ‫خانواده اش به یزد منتقل م ی‪‎‬شود و در خانه سی د جعفر‪ ،‬از بازاریان انقالبی این شهر سکونت‬ ‫م ی‪‎‬کند‪ .‬حضور ستوان در خانه این مرد انقالبی ماجراهایی را به دنبال دارد‪ .‬داستان در سال‬ ‫‪ 57‬رخ م ی دهد‪ ،‬اما نم ی توان گفت این سریال تاریخی است‪« .‬حانیه» یک ملودرام اجتماعی‬ ‫است که در بستر تاریخ روایت م ی شود‪ .‬جعفر دهقان‪ ،‬محمد کاسبی‪ ،‬میرطاهر مظلومی‪،‬‬ ‫عباس غزالی‪ ،‬الهام چرخنده‪ ،‬زه را سعیدی‪ ،‬هستی مهدوی فر‪ ،‬رزیتا غفاری‪ ،‬سیما خضرابادی‬ ‫و‪ ...‬به همراه ‪ 20‬بازیگر یزدی در سریال «حانیه» ایفای نقش کرده اند‪ .‬موسیقی و صداگذاری‬ ‫سریال «حانیه» هم اکنون در حال انجام است‪ .‬به تازگی حضور ساالر عقیلی ب رای خواندن‬ ‫تیتراژ این مجموعه قطعی شده است‪ .‬بنا به تشخیص مدی ران شبکه دو سیما به احتمال‬ ‫ن ماه امسال روی انتن م ی رود‪.‬‬ ‫زیاد این سریال در بهم ‬ ‫دیدار‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫نگارش طرح کلی شروع شد‬ ‫‪78‬‬ ‫مازیار میــری‪ ،‬کارگردان این ســریال م ی گوید انچه‬ ‫در «گاهی به پشت ســر نگاه کن» ب رایش جذاب بود‪ ،‬نگاه‬ ‫ویژه به نســل جوان و نخبگانی بوده که دست به کارهایی‬ ‫بزرگ زده اند‪.‬‬ ‫میری معتقد اســت در شرایط ســخت هم م ی توان‬ ‫سازندگی کرد و تالش کرده این موضوع را در سریال به تصویر‬ ‫بکشد‪ .‬وی در این باره گفت‪« :‬این سریال مشارکتی نیست‬ ‫و با موضوع حمایت از تولیدات داخلی و اعتماد به نخبگان‬ ‫جوان ای رانی و توجه ویژه به سبک زندگی ای رانی ـ اسالمی‬ ‫تولید م ی شود‪».‬‬ ‫این کارگردان درباره بازیگران ســریال گفت‪« :‬افشی ن ‬ ‫هاشمی‪ ،‬مسئولیت انتخاب بازیگرهای این سریال را به عهده‬ ‫داشت‪ .‬ما با هم به این نتیجه رســیدیم که سراغ بازیگران‬ ‫باتجربه‪ ،‬اما شناخته نشــده برویم؛ بچه هایــی که در تئاتر‬ ‫بازیگران خوبی هســتند و کارهای زیادی داشتند اما در این‬ ‫سال ها دیده نشــده اند‪ .‬ب رای باورپذیر بودن نقش ها به این‬ ‫تصمیم رســیدیم و فکر م ی کنم فضایی تازه و پر انرژی در‬ ‫سریال ایجاد کرده ایم‪».‬‬ ‫هدایت هاشمی‪ ،‬الیکا عبدالرزاقی‪ ،‬بهاره کیان افشار‪،‬‬ ‫سعید چنگیزیان‪ ،‬شــبنم مقدمی‪ ،‬حمید اب راهیمی‪ ،‬میالد‬ ‫نزاده‬ ‫یزاده‪ ،‬مسعود سخایی و نگار حس ‬ ‫رحیمی‪ ،‬امیر کربالی ‬ ‫از دیگران بازیگران «گاهی به پشت سر نگاه کن» خواهند‬ ‫بود‪.‬‬ ‫تصویربرداری سکان س های خارجی سریال «گاهی به‬ ‫پشت سر نگاه کن» به کارگردانی مازیار میری اغاز شده است‬ ‫و گروه تولید این ســریال اکنون مشغول ضبط بخش های‬ ‫مربوط به صحنه های خیابانی در محدوده میرزای شی رازی‬ ‫هستند‪ .‬با برنامه ریزی انجام شــده تا یک ماه اینده فاز اول‬ ‫«گاهی به پشت سر نگاه کن» که مربوط به دوران معاصر‬ ‫است تمام م ی شود‪ .‬از اواسط دی ماه‪ ،‬گروه وارد فاز دوم که‬ ‫مربوط به نمایش سال های ‪ 68‬تا ‪ 75‬است‪ ،‬م ی شوند‪.‬‬ ‫عوامل تولید این ســریال امیدوار هستند که تا پایان‬ ‫بهمن ماه کار تصوی ربردار این مجموعه را تمام کنند و سریال‬ ‫ب رای پخش از تلویزیون تحویل شبکه دو سیما شود‪ .‬در حال‬ ‫حاضر همزمان با تصویربرداری این سریال مونتاژ و تدوین‬ ‫«گاهی به پشت سر نگاه کن» در حال انجام است و ظرف‬ ‫کمتر از یک ماه دیگر بخش اول سریال که در ‪ 28‬قسمت‬ ‫است تمام م ی شود‪« .‬گاهی به پشت سر نگاه کن» نام اولیه‬ ‫سریال اســت و بنا بر زمان پخش این سریال نامش تغییر‬ ‫م ی کند و نام جدیدی انتخاب م ی شود‪.‬‬ ‫قهرمانان‬ ‫مدرسه‬ ‫انیمیشن قهرمانان مدرسه که در صد قسمت به کارگردانی فرخ یکدانه‬ ‫تولید م ی شود‪ ،‬داستان دانش اموزان پســر نوجوان به نام های فراز‪ ،‬عرفان و‬ ‫سینا را تعریف م ی کند که از توانای ی های فوق العاده خود ب رای حمایت از تولید‬ ‫ملی استفاده م ی کنند‪ .‬این پس ران هر کدام بخشی از یک مدال را در اختیار‬ ‫انیمیشنی در راستای دارند و با استفاده از نیرویی که ب راثر اتصال نمادین قطعات این مدال به دست‬ ‫م ی اورند‪ ،‬اقدام به ســاخت ماکت یک کارخانه و محصول تولی د شده در ان‬ ‫حمایت از تولید ملی م ی کنند‪ ،‬تا از این طریق نقشه دالالن و سوداگران بازار را بر هم بزنند‪ .‬یکی‬ ‫ساالرعقیلیخوانندهتیتراژشد‬ ‫از انها سرعت فوق العاده ای دارد‪ ،‬دیگری در زمینه ط راحی و انجام محاسبات‬ ‫ی یک سازنده توانمند و بازوی اجرایی قوی‬ ‫دارای خالقیت و توانمندی و سوم ‬ ‫محسوب م ی شود‪ .‬به گفته یکدانه‪ ،‬توانمندی این بچه ها بعد از اتحادی که‬ ‫به واسطه اتصال نمادین قطعات مدال ایجاد م ی شود‪ ،‬افزایش م ی یابد و انها‬ ‫م ی توانند محصوالتی ارائه کنند که قابل رقابت با محصوالت خارجی است‪.‬‬ ‫سریال قهرمانان مدرسه با نمایش فضایی از اینده نزدیک‪ ،‬مخاطبان نوجوان‬ ‫را درباره تولید ملی و شرایط حاکم بر بازار محصوالت کنجکاو م ی کند‪.‬‬ ‫تله فیلمی با محوریت دفاع مقدس‬ ‫فیلم تلویزیونی «ما سه نفر بودیم» به تهیه کنندگی‬ ‫و کارگردانــی روح اهلل فخــرو اماده نمایش شــد‪ .‬مراحل‬ ‫تصویربرداری ایــن تله فیلم از ‪17‬مهر ماه در شهرســتان‬ ‫شاهرود اغاز و ‪90‬درصد کار در این شهرستان و صحنه های‬ ‫زمستان گرم‬ ‫سریالی با محوریت معنویت‬ ‫سریال مناسبتی «زمستان گرم» جانشین سریال جاده‬ ‫چالوس شد‪ .‬این سریال ابتدا با نام « بیق راری» تولید م ی شد‬ ‫که در نهایت نام زمســتان گرم را به خود‬ ‫گرفت‪ .‬این مجموعه در ‪ 10‬قســمت ‪40‬‬ ‫دقیقه ای به کارگردانی رســول صانعی و‬ ‫تهی ه کنندگی اکبر تحویلیان با محوریت‬ ‫معنویت‪ ،‬توبه پذیری‪ ،‬توسل و‪ ...‬ب رای دهه‬ ‫اخر صفر تهیه و تولید شده است‪.‬‬ ‫موضــوع اصلی داســتان در مورد‬ ‫مهندس جوانی اســت کــه در کودکی‬ ‫مادرش را از دســت داده و چون تصورش‬ ‫این است که توسالت دینی و خانواده اش‬ ‫در شفای مادرش نقشی نداشته‪ ،‬تعلقات‬ ‫دینی و مذهب ی اش رنــگ م ی بازد اما با‬ ‫اتفاقاتی که ب رای او و همسرش م ی افتد و‬ ‫توسل دوباره به امام حسی ن (ع) و‪ ...‬اعتقاد‬ ‫پیدا م ی کند و‪...‬‬ ‫در ایــن مجموعــه تلویزیونــی‪،‬‬ ‫امی ر محمد زنــد‪ ،‬مریــم کاویانی‪ ،‬عمار‬ ‫تفتی‪ ،‬مهدی صباحی‪ ،‬نیلوفر شهیدی‪،‬‬ ‫صدر الدین حجازی‪ ،‬شهرزاد کمال زاده‪ ،‬علی ثان ی فر و‪ ...‬به‬ ‫ایفای نقش م ی پردازند‪ .‬این مجموعه به گروه نویســندگی‬ ‫رسول صانعی‪ ،‬محســن رحمانی و سعید ریاح ی فر نگارش‬ ‫شده اســت‪ .‬مریم کاویانی یکی از بازیگران اصلی سریال‬ ‫در مورد نقش خود در این ســریال گفته است‪« :‬من در این‬ ‫سریال نقش خواهر شــخصیت اصلی قصه با نام عطیه‬ ‫را بازی م ی کنم که ب رای حل مشــکل ب رادرش که نقشش‬ ‫را امیرمحمد زند ایفــا م ی کند‪ ،‬از ایتالیا بــه ای ران م ی اید و‬ ‫م ی خواهد کمک کند تا مشــکل ب رادرش حل شود‪ .‬در این‬ ‫کار داستان هایی م ی بینیم که از سایر قصه های مناسبتی‬ ‫متفاوت هستند‪ .‬شخصیت این داستان در طول کار متحول‬ ‫م ی شود و سریال به نوعی درباره باورهاست‪».‬‬ ‫رمز موفقیت‬ ‫برنام ه های در مورد رموز و راه های موفقیت‬ ‫فرزندان افتاب‬ ‫انیمیشنی در شبکه دو‬ ‫پخش فصل دوم سریال انیمیشن «فرزندان افتاب» با موضوع انقالب اسالمی‪ ،‬دفاع‬ ‫مقدس و سبک زندگی ای رانی از شبکه دوم سیما اغاز شد‪ .‬پخش فصل اول این سریال که‬ ‫ی است‪ ،‬در سال گذشته به اتمام‬ ‫از تولی دات بنیاد فرهنگی روایت و انجمن هنرهای تجسم ‬ ‫رسید که ب ر اساس نظرسنج ی های انجام شده توانست با استقبال و بازخورد خوبی از سوی‬ ‫کودکان‪ ،‬نوجوانان و خانواده های انها روبه رو شود‪ .‬در فصل دوم و فصل های اتی مجموعه‬ ‫«فرزندان افتاب» به موضوعاتی مانند دفاع مقدس و موفقی ت های علمی دانشــجویی‬ ‫پس از انقالب مثل جشنواره های خوارزم ی و مسابقات روباتیک و غیره پرداخته خواهد‬ ‫شد‪ .‬با اینکه موضوع اصلی سری نخست مجموعه فرزندان افتاب پی رامون حوادث انقالب‬ ‫بوده و فاصله ســنی مخاطب کودک و نوجوان امروز از این فضا‪ ،‬کار گروه نویسندگان و‬ ‫تولید را در ط راحی روند داستان و ایجاد باورپذیری و همذات پنداری ب رای مخاطب کمی‬ ‫سخت م ی کرد‪ ،‬اما خوشبختانه توانســت مخاطبان خوبی پیدا کند و از انجایی که تم‬ ‫اصلی سریال فرزندان افتاب رشد و تالش جمعی چند نوجوان در بستر زمانی از سال های‬ ‫‪ 1350‬تا سال های اخیر است‪ ،‬انتظار م ی رود این موفقیت در جذب مخاطب تکرار شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫ب رنامه رمز موفقیت شنب ه ها‪ ،‬دوشنب ه ها و چهارشنب ه ها ساعت ‪ 17:30‬از شبکه «شما»‬ ‫پخش م ی شود و بازپخش ان را م ی توانید ‪ 12‬بامداد روزهای فرد مالحظه کنید‪ .‬این ب رنامه با‬ ‫هدف معرفی افراد موفق و نمایش الگوهای مناسب در زمینه های مختلف از جمله اجتماعی‪،‬‬ ‫علمی و فرهنگی تهیه شده و با بیان رموز و راه های موفقیت انها در عرصه های مختلف‪،‬‬ ‫افرادی که توانسته اند مسیر موفقیت را طی کنند و به هدف تعریف شده در ذهنشان برسند به‬ ‫جامعه جوانان معرفی م ی کند‪ .‬یلدا اسفندیاری‪ ،‬تهی ه کننده این ب رنامه درباره «رمز موفقیت»‬ ‫گفته است‪« :‬ب رایان تریسی دارای بزرگترین مجموعه محصوالت در زمینه موفقیت فردی‬ ‫و روانشناسی در ای ران است و با سیری در کتاب ها و اثار وی به سهولت م ی توان فهمید که‬ ‫تعلیمات وی قطع ه ای از پازل «تجارت عصر جدید» است‪ ،‬چیزی که بافت جوان جامعه‬ ‫به دنبال کشف ان است‪« .‬تریسی» طی ‪30‬سال‪ ،‬به ‪80‬کشور دنیا سفر کرده است و م ی تواند‬ ‫پاس خ سواالت افرادی که در جس ت وجوی رموز موفقیت هستند را به صورت قوانینی خالصه‬ ‫شده بدهد‪ ،‬و جوانان با به کار گرفتن این اصول و قوانین‪ ،‬به موفقیت و خوشبختی در زندگی‬ ‫خود برسند‪».‬‬ ‫کاویانی با اشاره به اینکه این اولین کار رسول صانعی‬ ‫اســت‪ ،‬گفت‪« :‬من معموال از کار با کارگردانانی که اولین‬ ‫کارشــان اســت کمی نگرانی دارم امــا فیلمنامه و قصه‬ ‫جذاب این اثر مــرا به خود جذب کرد و حــاال امیدوارم کار‬ ‫خوب از اب دربیایــد‪ .‬این یک کار اپارتمانی نیســت و در‬ ‫لوکیشن های مختلفی همچون خیابان‪ ،‬بیمارستان‪ ،‬دادگاه‬ ‫و‪ ...‬تصوی ربرداری داشته ایم‪ ».‬رسول صانعی‪ ،‬کارگردان سریال‬ ‫«زمستان گرم» اهداف این سریال را این گونه تشریح کرده‬ ‫است‪« :‬ما در این سریال سعی م ی کنیم‬ ‫نشان دهیم که ائمه همیشه ما را دعوت‬ ‫م ی کنند و ه ر کس به فراخور خودش به‬ ‫این دعوت پاســخ م ی دهد‪ .‬من‪ ،‬محسن‬ ‫رحمانی و سعید ریاح ی فر نگارش فیلمنامه‬ ‫ســریال تلویزیونی بیق راری را ب ر اســاس‬ ‫طرحی از اکبر تحویلیان که تهی ه کنندگی‬ ‫این سریال را هم به عهده دارد‪ ،‬اغاز کردیم‪.‬‬ ‫نگارش فیلمنامه حدود یک ماه و نیم زمان‬ ‫برد و بعد از ان پی ش تولید اغاز شد‪ .‬از زمان‬ ‫نگارش دو موضوع را مدنظر داشتیم‪ .‬اول‬ ‫توحید و بعد امر به معروف و نهی از منکر‪.‬‬ ‫گرچه این ســریال تم مذهبــی دارد‪ ،‬اما‬ ‫تالش م ی کنیم به دام شعار زدگی نیفتیم‬ ‫تا پیام های سریال به صورت غیرمستقیم‬ ‫به بیننده منتقل شود و اثرگذاری بیشتری‬ ‫داشته باشــد‪ ».‬او درباره انتخاب بازیگران‬ ‫این ســریال هم گفت‪« :‬بدون تردید هر‬ ‫کارگردانی باتوجه به فیلمنامه ای که در دست دارد و متناسب‬ ‫با نقش ها بازیگران را انتخاب م ی کند‪ .‬بناب راین با همراهی‬ ‫تهی ه کننده تالش کردیم تــا بازیگرانی انتخاب کنیم که با‬ ‫نقش ها همخوانی داشته باشند‪ .‬خوشــبختانه توانستیم‬ ‫بازیگران مناسب را انتخاب کنیم‪».‬‬ ‫دیدار‬ ‫ما سه نفر بودیم‬ ‫دفاع مقدس در ســمنان انجام شد‪ .‬داســتان «ما سه نفر‬ ‫بودیم» که به منظور زنده نگه داشــتن یــاد‪ ،‬نام و خاطره‬ ‫شــهدای واالمقام هشت ســال دفاع مقدس است‪ ،‬قصه‬ ‫دختری به نام رعنا است‪ .‬او در اســتانه مراسم ازدواجش با‬ ‫رازی در مورد سرنوشت پدرش که در سال های دفاع مقدس‬ ‫مفقود االثر شده است مواجه شده و در پی کشف حقایقی از‬ ‫این راز بر می اید و‪...‬‬ ‫تله فیلم ما سه نفر بودیم به ســفارش مرکز سیمای‬ ‫استان ها و با مشارکت ســتاد کنگره بزرگداشت ‪ 3000‬شهید‬ ‫استان ســمنان و به نویسندگی احســان لطفیان توسط‬ ‫صداوسیمای مرکز سمنان تولید شده است‪.‬‬ ‫روح اهلل فخرو دانش اموخته رشته کارگردانی در مقطع‬ ‫کارشناس ی ارشد دانشکده هنر و معماری ته ران است‪ .‬از اثار‬ ‫وی م ی توان به مستند «چشم انتظار»‪« ،‬خانه باد»‪« ،‬راهی»‪،‬‬ ‫«چل تیکا»‪« ،‬باریجه»‪« ،‬می راث ســرزمین من»‪« ،‬نغمه‬ ‫رهایی»‪« ،‬نواهای بینشان» و «باریجه» اشاره کرد‪.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫دیدار با سیما‬ ‫زاویه هفتم‬ ‫روایت یک سرقت از هفت نگاه‬ ‫زاویه هفتم داستان یک ســرقت مسلحانه را از هفت‬ ‫زاویه و از دید سه پلیس و چهار سارق به نمایش م ی گذارد‪.‬‬ ‫رویا نونهالی‪ ،‬نقش دکتر شمس را بازی م ی کند که کارشناس‬ ‫مفاسد اقتصادی است‪ .‬حمیدرضا پگاه‪ ،‬نقش سرگرد نیازی‬ ‫و به رام اب راهیمیان‪ ،‬نقش ســرهنگ مجد را بر عهده دارند‪.‬‬ ‫فرهاد بشارتی نیز ایفای نقش یکی از پلی س های این سریال‬ ‫را برعهده دارد‪ .‬کامران تفتی در نقش منصور‪ ،‬نیما صفایی‬ ‫در نقش فرهاد‪ ،‬میرطاهر مظلومی‪ ،‬ســارا نازپرور در نقش‬ ‫شیدا‪ ،‬سایر بازیگران سریال هستند‪ .‬مهدی میامی‪ ،‬علیرضا‬ ‫مه ران‪ ،‬فرهاد بشــارتی‪ ،‬نیما صفایی‪ ،‬معین الدین عشاقی‪،‬‬ ‫بهزاد داوری و‪ ...‬دیگر بازیگران اصلی این مجموعه هستند‪.‬‬ ‫در این سریال سارا نازپرور نقش یک راننده رالی را بازی‬ ‫م ی کند که در گروه سارقان وظیفه رانندگی را برعهده دارد‪.‬‬ ‫این سریال در هفت قسمت ب رای پخش اماده م ی شود‪ .‬در‬ ‫سه قســمت ماجرای ســرقت بانک را از نگاه دکتر شمس‪،‬‬ ‫سرگرد نیازی و سرهنگ مجد م ی بینیم و در چهار قسمت‬ ‫ماجرا از نگاه شیوا‪ ،‬منصور‪ ،‬فرهاد و ارام به نمایش در م ی اید‪.‬‬ ‫در پایان سریال با بازگشایی گره های مختلف داستان از نگاه‬ ‫این شخصی ت ها و کنار هم قرار گرفتن قطعات پازل‪ ،‬معمای‬ ‫این سرقت ب رای پلیس حل م ی شــود و مجرمان دستگیر‬ ‫م ی شوند‪ .‬این سریال ســاختاری تازه و متفاوت دارد‪ .‬زاویه‬ ‫هفتم یک سریال پلیسی اکشن نیست‪ ،‬بلکه یک ملودرام‬ ‫روانشناسانه است که در ان تالش و اندیشه پلیس و تحلیل‬ ‫شــخصیت مجرمان به نمایش درم ی اید‪ .‬سام درخشانی‬ ‫درباره نقشی که در این مین ی ســریال بازی م ی کند‪ ،‬گفته‬ ‫است‪« :‬من در زاویه هفتم ایفاگر نقش جوانی به نام منصور‬ ‫هستم که سرکرده سارقان است و درگیر سرقت مسلحانه از‬ ‫یک بانک م ی شود‪ .‬من در این کار انرژی زیادی ب رای منصور‬ ‫گذشتم‪ ،‬با این حال از نتیجه کار راضی هستم‪ .‬به این دلیل‬ ‫که منصور ب رایم بسیار جذاب و به نسبت سایر نقش هایی‬ ‫که بازی کردم‪ ،‬متفاوت است‪ .‬تا به حال در هیچ کاری نقش‬ ‫رئیس دزد ها را نداشتم و خوشحالم در این شرایط کاری که‬ ‫بیشتر داستان فیلمنامه ها و نقش ها به یکدیگر شباهت دارد‪،‬‬ ‫نشانه ها‬ ‫گروه تولید به عراق می روند‬ ‫‪80‬‬ ‫دفاع مقدس‬ ‫حضور ازادگان در پشت صحنه دولت مخفی‬ ‫مستندی با عنوان «دفاع مقدس» که برگرفته از پشت صحنه سریال در حال پخش‬ ‫«دولت مخفی» است‪ ،‬به زودی از شبکه دو پخش م ی شود‪ 26 .‬دی ماه سال ‪ 92‬جمعی از‬ ‫ازادگان دوران دفاع مقدس با حضور در پشت صحنه سریال «دولت مخفی» از لوکیشن‬ ‫اردوگاه اسرای ای رانی ‪ -‬حوالی اتوبان ســاوه ‪ -‬بازدید کردند که در جریان این بازدید علی‬ ‫حاج ی لو‪ ،‬اسداهلل رضوانی‪ ،‬غالمرضا ادریسی‪ ،‬مجتبی پورکرمان‪ ،‬حسین شکرنیکچه‪ ،‬علی‬ ‫طریقی‪ ،‬حسین کرمی و مصطفی اسدی از جانبازان و ازادگان دفاع مقدس خاط راتی جالب‬ ‫از دوران اسارت در اردوگاه های رژیم بعث ع راق روایت کردند‪.‬‬ ‫ازادگان دفاع مقدس همچنین در گفت و گو با عوامل و بازیگران ســریال «دولت‬ ‫مخفی» در جریان روند تولید این سریال قرار گرفته و تجربه های خود از دوران اسارت را‬ ‫در اختیار گروه تولید این سریال قرار دادند که دست اندرکاران گروه تامین برنامه شبکه دو‬ ‫با این ازادگان عزیز همراه شدند و به زودی مستند کوتاه و جذابی در همین زمینه از شبکه‬ ‫دو روی انتن خواهد رفت‪.‬‬ ‫پخش ســریال تلویزیونــی «رخصت» بــه کارگردانــی قدرت اهلل‬ ‫صلح میرزایی و تهی ه کنندگی احمد دیری از شــبکه قران پخش و بازپخش‬ ‫ان روز بعد ســاعت ‪ 19‬و ‪ 45‬دقیقه از شبکه سه اغاز م ی شود‪ .‬این سریال در‬ ‫سریالی که از ‪ 13‬قسمت ‪ 48‬دقیقه ای تولید م ی شود و داستان مهندس چهل ساله ای به‬ ‫شبکه سه و شبکه قران نام سعید است که در یک خانواده مذهبی بزرگ شده و زندگی کرده است‪ .‬او‬ ‫پخشمی شود تصور م ی کند تمام اعمال و رفتارش ب ر اساس دین است و همین طرز تفکر‬ ‫باعث غرورش شده است‪.‬‬ ‫سعید که فکر م ی کند همه مسائل دینی را خوب م ی داند و هیچ خطا‬ ‫رخصت‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫دیدار‬ ‫سریال نشانه ها کاری از گروه فیلم و سریال شبکه ته ران به کارگردانی وحید امیرخانی‬ ‫و تهی ه کنندگی عباس نادران در مرحله پیش تولید قرار دارد‪ .‬این ســریال به قلم مهدی‬ ‫سجاده چی در ‪ 13‬قسمت ‪ 45‬دقیقه ای نگارش شده است و در خالصه داستان ان امده است‪:‬‬ ‫«گروهک تکفیری داعش در پی شکس ت های اخیرش در منطقه ع راق‪ ،‬طی یک عملیات‬ ‫پیچیده قصد دارد در اربعین حسینی یک فاجعه بزرگ را در ع راق رقم بزند‪ .‬از طرفی یک‬ ‫کاروان دانشجویی که به قصد زیارت و پیاده روی نجف تا کربال عازم ع راق شده بودند‪ ،‬در‬ ‫میان راه توسط داعش ی ها گروگان گرفته م ی شوند که این شروع ماجرایی بسیار پیچیده از‬ ‫عملیات تفکیری علیه مسلمانان منطقه است و‪»...‬‬ ‫گروه تولید این ســریال اولین بار دهه اول ماه محرم (تاسوعا و عاشورا حسینی) به‬ ‫کشور ع راق رفتند که بازدید از این کشور و برخی لوکیشن ها منجر به بازنویسی فیلمنامه‬ ‫این سریال شد‪ .‬اکنون بازنویسی فیلمنامه رو به اتمام است و گروه تولید سریال نشانه ها نیز‬ ‫یک سفر نهایی (سومین سفر) بعد از پایان مراسم اربعین به کشور ع راق خواهند داشت‪.‬‬ ‫فرصت بازی در این نقش ب رایم مهیا شد‪».‬‬ ‫کزاده نوشته است‪ .‬این‬ ‫فیلمنامه این سریال را کریم ل ‬ ‫سریال در مکان های مختلفی تصویربرداری شده و نماهای‬ ‫هوایی و صحنه های تعقیب و گریز متعددی دارد و عملیات‬ ‫ی (نوپو) نیز به تصویر کشیده شده است‪.‬‬ ‫نیروی ویژه انتظام ‬ ‫ســریال زاویه هفتم را محمدعلی ســجادی به عنوان‬ ‫کارگردان کلید زد‪ ،‬اما بعد از گرفتن چند صحنه از ساخت این‬ ‫سریال انصراف داد و معظمی جایگزین او شد‪ .‬تصویربرداری‬ ‫این ســریال ‪ 15‬روز پیش در اتوبان همت و با حضور سردار‬ ‫منتظرالمهدی به پایان رسید‪ .‬رضا مطهری تدوین این سریال‬ ‫را به پایان رسانده و شاهرخ شریفی مشغول صداگذاری است‪.‬‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬این سریال به احتمال زیاد از شبکه سه پخش‬ ‫می شود‪ ،‬اما هنوز زمان پخش ان مشخص نشده است‪ .‬سریال‬ ‫زاویه هفتم با مشارکت صدا و سیمای مرکز اصفهان و ناجی هنر‬ ‫ساخته می شود‪ .‬سیروس عبدلی به عنوان مدیر تصویربرداری‪،‬‬ ‫فرامرز بادرام پور طراح صحنه و لباس و الهام اطیابی طراح گریم‬ ‫در ساخت این سریال همکاری داشتند‪».‬‬ ‫و اشتباهی در این باره مرتکب نشده‪ ،‬ماه محرم ب ر اساس یک اتفاق و جریان‬ ‫غیرمنتظره در موقعیتی قرار م ی گیرد کــه ایمانش مورد ازمایش الهی قرار‬ ‫م ی گیرد‪ .‬در سریال رخصت یوسف مرادیان نقش سعید را به عهده دارد‪ ،‬عنایت‬ ‫بخشی نقش حاج اسداهلل را بازی م ی کند‪ ،‬ثریا قاسمی ایفای نقش زه راسادات‬ ‫مادر سعید را به عهده دارد‪ ،‬نیما شاهرخ شاهی بازیگر نقش حمید است‪ ،‬مجید‬ ‫مشیری در نقش ســاالری بازی م ی کند‪ ،‬مارال فرجاد نقش همسر سعید و‬ ‫بابک انصاری نقش شــاهرخ را بازی م ی کنند‪ .‬فیلمنامه رخصت را فاطمه‬ ‫موسوی نوشته است‪.‬‬ ‫روایت شیدایی‬ ‫توقف گروه فیلمبرداری در قشم‬ ‫زندگی افرادی زمینی اما خاص‬ ‫تصویربرداری ســریال تلویزیونــی «میکائیل» به کارگردانی ســیروس مقدم و‬ ‫تهی ه کنندگی الهام غفوری در کارخانه لنچ سازی قشــم ادامه دارد‪ .‬سعید نعمت اهلل هم‬ ‫مشغول نگارش فیلمنامه است و خشــایار موحدیان همزمان با تصویربرداری‪ ،‬تدوین‬ ‫سریال میکائیل را اغاز کرده است‪ .‬مجید سعیدی‪ ،‬علی صالحی و حسین توشه به تازگی‬ ‫به جمع بازیگران پیوسته اند‪ .‬بهنوش طباطبایی در این سریال نقش یاس‪ ،‬عروس عب داهلل‬ ‫را بازی م ی کند که در زندگ ی اش درگیر مشکالت زیادی م ی شود و کلید حل این مشکالت‬ ‫در دست میکائیل (کامبیز دیرباز) است‪ .‬همچنین علیرضا خمسه و علی دهکردی هم‬ ‫چند روزی است به جمع بازیگران این سریال ملحق شدند‪ .‬دهکردی در این سریال نقش‬ ‫رئیس کالنتری را به عهده دارد‪ .‬در خالصه داستان میکائیل امده‪« :‬رسول دوست عزیز و‬ ‫رفیق میکائیل‪ ،‬به اشتباه قربانی توطئه اشرار م ی شود‪ .‬میکائیل که پلیس سختکوش و‬ ‫پرتالشی است‪ ،‬ب رای استق رار نظم و ارامش بیشتر‪ ،‬عزم خود را جزم م ی کند و با تکیه بر‬ ‫حمایت های مردم‪ ،‬دل به دریا م ی زند و‪ »...‬این سریال با مشارکت نیروی انتظام ی (ناجی‬ ‫هنر) و شبکه یک تولید م ی شود‪.‬‬ ‫برنامه تلویزیونی «روایت شــیدایی» از ‪ ۱۷‬اذر با موضوع زندگی افرادی زمینی اما‬ ‫خاص روی انتن شبکه یک سیما رفت‪ .‬این برنامه تا دو دی ماه به مدت ‪ 15‬شب قبل از‬ ‫خبر ساعت ‪ 19‬شبکه یک به مدت ‪ 30‬دقیقه زندگی افرادی زمینی اما خاص را به تصویر‬ ‫م ی کشــد‪ .‬هم مانند زندگی زنی که در یک لحظه توانست مثل حر تصمیمی بزرگ و‬ ‫سرنوشت ساز بگیرد‪.‬‬ ‫در این مستند افرادی چون زن ژاپنی شیعه شده‪ ،‬دکتر حشمت اهلل قنبری ( کارشناس‬ ‫مسائل تاریخ اسالم)‪ ،‬همسر شهید عل ی محمدی‪ ،‬استاد گلریز‪ ،‬مدیرعامل مهدیه ته ران‪،‬‬ ‫یزاده و برخی از تیم های اعزامی به اینچئون و جمعی از نخبگان‬ ‫حجت االســام حائر ‬ ‫ای رانی حضور دارند و درباره تاثیرپذیری زندگ ی شان از ائمه اطهار (علیهم السالم) سخن‬ ‫م ی گویند‪ .‬این برنامه روایت کننده زندگی افرادی است که در لحظه لحظه زندگ ی شان‬ ‫حضور خداوند را احساس م ی کنند و تالش م ی کنند در همه حال حسینی گام بردارند‪.‬‬ ‫روایت شیدایی قصه ادم های ب ی ادعایی اســت که با عمل خود حرف م ی زنند‪ .‬اینکه در‬ ‫شرایط زندگی کنونی چطور حسینی زندگی م ی کنند و از حرف به عمل رسیده اند‪.‬‬ ‫شمعدونی‬ ‫تولید سریال سروش صحت به قسمت های اخر رسید‬ ‫مجموعه تلویزیونی «شــمعدونی» به تهی ه کنندگی‬ ‫محسن چگینی و نویسندگی سروش صحت و ایمان صفایی‬ ‫در گروه فیلم و سریال شبکه سه سیما تولید م ی شود‪ .‬این‬ ‫سریال دارای ‪ 50‬قسمت ‪ 40‬دقیقه ای است که بعد از پایان‬ ‫یافتن سریال «همه چیز انجاست» پخش خواهد شد‪ .‬اتنه‬ ‫فقی ه نصیری‪ ،‬محمدرضا داوودنژاد‪ ،‬محســن قاضی مرادی‪،‬‬ ‫حسن معجونی‪ ،‬رویا میرعلمی‪ ،‬نگار عابدی‪،‬‬ ‫ی و محمد نادری به عنوان بازیگران‬ ‫امیر کاظم ‬ ‫مجموعه تلویزیونی «شــمعدونی» معرفی‬ ‫شدند‪ .‬این مجموعه داستان دو خانواده است‬ ‫که عطا و هوشنگ سرپرستی ان را برعهده‬ ‫دارند‪ .‬عطا فرزندی دارد که ب رای او بسیار عزیز‬ ‫و دوست داشتنی است اما او کودکی کنجکاو‬ ‫است و بنیان قصه هم بر درگیری عطا با فرزند‬ ‫خود استوار است‪ .‬این سریال در ژانر کمدی‬ ‫قرار م ی گیرد‪.‬‬ ‫صحت که پیش از این در سریال های‬ ‫ســاختمان پزشــکان و پژمــان بــه بهانه‬ ‫قشــر خاصی از جامعــه مانند پزشــکان و‬ ‫فوتبالیس ت ها‪ ،‬داستان هایی درباره انسان ها‬ ‫و روابطشان طرح کرده بود‪ ،‬این بار در سریال‬ ‫شمعدانی یک داســتان خانوادگی را روایت‬ ‫م ی کند‪ .‬صحت که تا امروز به عنوان نویسنده یا کارگردان‬ ‫در ساخت سریال هایی چون ببخشید شــما‪ ،‬جایزه بزرگ‪،‬‬ ‫شب های برره‪ ،‬باغ مظفر‪ ،‬ترش و شیرین‪ ،‬چارخونه‪ ،‬بزنگاه‪،‬‬ ‫ساختمان پزشکان‪ ،‬چک برگشتی و پژمان نقش داشته‪ ،‬این‬ ‫یاغشی ها‬ ‫اجتماعی است و داستان دو خانواده را روایت م ی کند‪ .‬این دو‬ ‫خانواده درگیر مسائلی م ی شوند که بیشتر در قالب مسائل‬ ‫و مشکالت شــهری است که ســعی کردیم با این مسائل‬ ‫شــوخی کنیم‪ ».‬رویا میرعلم ی یکی از بازیگران ســریال‬ ‫انیمیشن یاغش ی ها با نگاهی طنز الود‪ ،‬گروه داعش را به تصویر کشیده‬ ‫و به زودی از شبکه افق پخش م ی شود‪« .‬یاغشــی ها» که حاصل ترکیب‬ ‫واژه های یاغی و داعشی است ســعی دارد با نگاهی طنزامیز به داعش ی ها‪،‬‬ ‫ضعف شخصیتی و رفتاری انان را به نمایش گذارد و از انجا که این مجموعه‬ ‫به صورت تصویری و مفهومی تولید شــده اســت‪ ،‬این مزیت را دارد که به‬ ‫سرعت در فضای مجازی و شــبکه های اجتماعی‪ ،‬ب رای عموم مردم جهان‬ ‫قابل دسترسی و استفاده باشــد‪ .‬با توجه به اینکه همه افراد یک نوع واهمه‬ ‫از داعش دارند‪ ،‬این نوع نگاه را در قالب انیمشینی طنزالود تهیه و به تصویر‬ ‫کشیده شده است در این انیمیشن نکات حساس داعش مشخص و بدون‬ ‫کالم حدود ‪ 20‬قسمت ساخته م ی شــود‪ .‬پنج قسمت از این مجموعه اماده‬ ‫شده و به زودی پخش م ی شود‪ .‬این پنج قسمت با نام های جانور یاغشی‪ ،‬جهاد‬ ‫نکاح یاغشی‪ ،‬کالس یاغشی‪ ،‬خواب یاغشی و عملیات شبانه یاغشی نشان‬ ‫داده م ی شود‪ .‬این پنج قسمت در مراسمی در ع راق و سوریه پخش شده که‬ ‫بازخورد خوبی داشته است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫نگاهی طنز الود‬ ‫به گروه داعش‬ ‫بار هم یک داســتان کمدی ب رای مخاطبانش تدارک دیده‬ ‫است‪ .‬او که در ساختمان پزشــکان و پژمان سراغ پزشکان‬ ‫و فوتبالیس ت ها رفته بود‪ ،‬اما این بار ماجراهای دو خانواده را‬ ‫به تصویر م ی کشد؛ خانواده هایی که اعضای ان م ی توانند‬ ‫نماینده گروه بزرگی از مردم جامعه باشند‪ .‬صحت درباره قصه‬ ‫این مجموعه تلویزیونی م ی گوید‪« :‬این ســریال یک طنز‬ ‫شمعدونی هم درباره این سریال و نقشش گفت‪« :‬سروش‬ ‫صحت کارگردان کاربلدی است و در این سال ها ثابت کرد که‬ ‫مخاطب تلویزیون را م ی شناسد و به کار کمدی واقف است‪.‬‬ ‫کار با صحت ب رای من موقعیت خوب‪ ،‬جذاب و ارزشمندی‬ ‫محسوب م ی شود‪ .‬من در تئاتر اصوال کار کمدی زیاد انجام‬ ‫دادم و «سروش صحت» هم حدود ‪ ۱۵‬سال است که کارهای‬ ‫من را دنبال م ی کند‪ ،‬البته در کنار کار طنز‪ ،‬کارهای جدی هم‬ ‫زیاد داشتم ولی تاکنون در تلویزیون موقعیت کمدی ب رایم‬ ‫پیش نیامده بود و ب رای اولین بار است که ایفاگر نقش کمدی‬ ‫در تلویزیون هســتم‪ ».‬قدرت اهلل ایزدی که با نام «رشید»‬ ‫شناخته م ی شود‪ ،‬در ســریال «شمعدونی»‬ ‫به کارگردانی سروش صحت‪ ،‬نقش جدیدی‬ ‫به نام «دایی جلیلیان» دارد‪ .‬او درباره قبول‬ ‫این نقش گفت‪« :‬ابتدا کمی از حضور در این‬ ‫سریال نگران بودم‪ .‬به واسطه اینکه مردم من‬ ‫را بیشتر به خاطر کاراکتر رشید م ی شناسند؛‬ ‫ ضمن اینکه نقش دایــی جلیلیان بار طنز‬ ‫زیادی نداشــت و این انتخاب را کمی ب رایم‬ ‫ســخت تر م ی کرد‪ .‬اما اقای صحت به من‬ ‫اطمینان دادند که این نقش دیده م ی شود‪».‬‬ ‫ماجرای چند قســمت اخر ســریال‬ ‫«شــمعدونی» که در حــال تصویربرداری‬ ‫اســت‪ ،‬به ازدواج زیبا با بازی رویا میرعلمی‬ ‫ با اسانســورچی یک بیمارســتان با بازی‬ ‫مسعود حســینی اختصاص دارد‪ .‬از طرفی‬ ‫دایی خانواده با بازی قدرت اهلل ایزدی دوباره از‬ ‫شهرستان به ته ران امده و گره و مشکلی که در خانواده ایجاد‬ ‫شده است‪ ،‬به دســت او حل م ی شود‪ .‬سکان س های مربوط‬ ‫به این بخش ها هم در اتوبان صدر‪ ،‬خانه قیطریه و خیابان‬ ‫شریعتی ضبط م ی شود‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫میکائیل‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫همراه با امنیت بیشتر در تبادالت مالی ‪ -‬الکترونیکی و افزایش‬ ‫سقف انتقال وجه بانکی اســت‪ .‬این گزارش می افزاید‪ ،‬کمیته‬ ‫طراحی و توسعه محصول این بانک که تاکنون ده ها طرح جدید‬ ‫راموردتصویبقراردادهاست‪،‬اینبارباهدفارتقایسطحامنیت‬ ‫کاربران و افزایش سقف انتقال وجه و حذف هزینه های جانبی‬ ‫در استفاده از خدمات نوین‪،‬نسبت به تکمیل سبد محصوالت‬ ‫بانکداری الکترونیک اقدام کرده است‪ .‬این محصول از بستر‬ ‫‪،USSD‬که به اسانی و بدون هزینه روی تمامی مدل های تلفن‬ ‫همراه مشتریان‪ ،‬با شماره گیری کد‪ *763#‬قابل استفاده است‪،‬‬ ‫توانستهموجباترضایتهرچهبیشترمشتریانخودرافراهمکند‪.‬‬ ‫مشتریانمتقاضیاینخدماتمی توانندبامراجعهبهنزدیک ترین‬ ‫شعبه نسبت به فعالسازی و استفاده از این خدمت و سایر خدمات‬ ‫الکترونیکیبانکانصاراقدامنمایند‪.‬‬ ‫تبریک مدیرعامل بانک انصار به مناســبت ‬ ‫روز حسابدار‬ ‫حسابداران‪،‬حسابرسانوهمکارانگرامی روزحسابدار‪،‬‬ ‫روزی است که از سوی نهادهای حرفه ای حسابداری به منظور‬ ‫همگرایی در استانداردها و روش های حسابداری و حسابرسی‬ ‫نالمللیحسابدارانبهمهم ترین‬ ‫تعیینشدهوامروزهفدراسیونبی ‬ ‫و بزرگ ترین ارگان بین المللی در میان حرفه های بین المللی‬ ‫تبدیلشدهواینامرجایگاهحسابدارانرادرمیانتمامحرفه های‬ ‫گوناگونمتمایزوبرجستهمی کند‪.‬حسابدارانبااگاهیازجایگاه‬ ‫و نقش خود در حفظ و حراست از منافع عمومی و رشد‪ ،‬توسعه‪،‬‬ ‫بهینگی‪ ،‬کارایی و پایندگی اقتصادها و بنگاه های اقتصادی و نیز‬ ‫اعتال و استعالی عمل حسابداری در این روز خجسته گردهم‬ ‫می ایند و با یکدیگر میثاق می بندند که هرگز از مبانی اخالق‬ ‫حرفه ای عدول نکنند و با تاسی از اصول حرفه ای به سالمت و‬ ‫پاکی نظام اقتصادی و بازرگانی خود یاری رسانند‪ .‬روز حسابداری‬ ‫همچنین مظهــر همگرایی‪ ،‬هم افزایی و خــردورزی جمعی‬ ‫حسابداران در سراسر جهان است و در بسیاری از کشورها این‬ ‫روز در فهرست رویدادهای ویژه ثبت شده است‪ .‬در کشور عزیز‬ ‫و سرافراز ایران اســامی نیز نهادهای حسابداری در ائتالفی‬ ‫ستودنیاینروزرابهپاستالشسالمتبخشهمکارانخودو‬ ‫برای تکریم و تجلیل از مقام حسابداران «روزحسابدار» نامیده اند‬ ‫تا با برگزاری ایین های ویژه این روز گرامی داشته شود‪ .‬ایران‬ ‫عزیز اکنون در روند تجربه مردمساالری دینی‪ ،‬حرفه ای گرایی‬ ‫و تثبیت خردورزی جمعی در تمامــی فعالیت های اجتماعی‬ ‫خود خواهان وحدت و یکپارچگی حســابداران است تا برای‬ ‫ارتقای کشور به جایگاه شایسته اش از نظر سالمت اقتصادی و‬ ‫بازرگانیدستدردستیکدیگرنهندوپرچمپرافتخارجمهوری‬ ‫اسالمی ایران را بر تارک کشــورهای دارای سالمت اداری و‬ ‫اقتصادی به اهتزاز دراورند‪ .‬تردید نمی توان داشت که بزرگترین‬ ‫دستاورد این همگرایی و خردورزی جمعی در عرصه حسابداری‬ ‫کشــور عزیزمان ایران‪ ،‬ارتقای ظرفیت هم افزایی نیروهای‬ ‫مصروف در این حرفه اثربخش و مشارکت و حضور فعاالنه تر‬ ‫حسابداران و حسابرسان عزیز در عرصه توسعه سالمت اداری‬ ‫و اقتصادی کشور است‪ .‬بانک انصار‪ ،‬به عنوان بانکی ارزشی و‬ ‫ی حرفه ای گرایی توســعه افرین و تعالی بخش‪ ،‬فرصت را‬ ‫حام ‬ ‫غنیمت شمرده و به یکایک حســابداران متعهد و گرامی درود‬ ‫می فرستد و این روز ارزشمند را به احاد حسابداران عزیز و همه‬ ‫کســانی که دل در گروی تحقق ارمان های مقدس انقالب‬ ‫اسالمی و سرافرازی روزافزون کشور دارند و به ویژه به تمامی‬ ‫ همکارانوحسابدارانوحسابرسانبانکانصارتبریکوتهنیت‬ ‫می گوید و از درگاه ایزد منان برایشان ارزوی سالمتی و تندرستی‬ ‫و موفقیت روزافزون دارد‪.‬‬ ‫ایت اله ابراهیمی‪ ،‬مدیرعامل مشتریان وفادار‬ ‫استان قم به زیارت بارگاه ملکوتی امام رضا (ع)‬ ‫شتافتند‬ ‫در راستاری طرح تکریم و وفادارسازی مشتریان‪ ،‬در‬ ‫روزهای پایانی ابان ماه ســال جاری‪ ،‬مشتریان ویژه استان قم‬ ‫به زیارت بارگاه ملکوتی حضرت امام رضا (ع) مشرف شدند تا‬ ‫خاطراتیفراموشنشدنیوماندگارراباخدماتباشگاهمشتریان‬ ‫بانک انصار تجربه نمایند‪ .‬به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات‬ ‫بانک انصار‪ ،‬باشگاه مشــتریان در ادامه ارائه خدمات گوناگون‬ ‫اموزشی‪ ،‬تفریحی‪ ،‬مشاوره ای‪ ،‬پزشــکی و بیمه ای خود برای‬ ‫خانوادهمشتریانویژهخود‪،‬این بارجمعیازمشتریانوفادارشعب‬ ‫یالرضا(ع)‬ ‫استانقمرابهزیارتبارگاهثامن االئمهاقاعلی ابنموس ‬ ‫برد تا فعالیت های معنوی مشتریان وفادار خود را به عنوان یک‬ ‫رسالت ارزشی و معنوی به سایر خدمات این باشگاه اضافه کند‪.‬‬ ‫باشگاه مشتریان انصار با برنامه ریزی های ساالنه‪ ،‬به صورت‬ ‫مستمر و منظم به ارائه انواع خدمات به مشتریان ویژه‪ ،‬وفادار و‬ ‫همچنین کارکنان بانک خود را ملزم می داند‪ ،‬تا ضمن ارتقای‬ ‫روحیهایشان‪،‬بهخاستگاهاجتماعیوفرهنگیبانکانصاردرقبال‬ ‫مشتریانوسهامدارانونیزکارکنانخودجامه عملبپوشاند‪.‬‬ ‫بانکصادراتایراندرراستایافزایشدسترسیمشتریان‬ ‫به خدمات نوین و کاهش هزینه ها‪ ،‬خدمت جدید فروش شارژ‬ ‫تلفن همراه را از طریق ســامانه ‪ ٠٩٦٠٢‬روانه بازار ساخت‪ .‬به‬ ‫گزارش روابط عمومی بانک صادرات ایران؛ این بانک به منظور‬ ‫تسریع در ارائه خدمات نوین‪ ،‬کاهش هزینه ها و پاسخگویی به‬ ‫نیاز هموطنان فروش شارژ مستقیم تلفن همراه از طریق تلفن‬ ‫بانک(‪ )٠٩٦٠٢‬برای سیم کارت اپراتورهای همراه اول و ایرانسل‬ ‫را فعال نمود‪ .‬بر این اساس کلیه دارندگان کارت بانک های عضو‬ ‫شتاب می توانند ضمن تماس با سامانه ‪( ٠٩٦٠٢‬صدای سپهر)‬ ‫این بانک و انتخاب کلید شماره ‪ ٣‬نســبت به خرید شارژ اقدام‬ ‫نمایند همچنین این بانک در راستای تسهیل در ارائه خدمات به‬ ‫هموطنان ارائه این خدمت از طریق سایر درگاه ها را نیز در دستور‬ ‫کار قرار داده که به تدریج فعال سازی و به اطالع عموم خواهد‬ ‫رسید‪ .‬گفتنی است سامانه صدای سپهر با کد‪ ٠٩٦٠٢‬عالوه بر‬ ‫ارائه خدمات متنوع بانکی از قبیل‪ :‬تلفن بانک‪ ،‬پرداخت اقساط‪،‬‬ ‫پرداخت قبوض خدمات شهری‪ ،‬ارائه شناسه شبا و‪ ...‬نسبت به‬ ‫ارائه خدمات مشاوره ای به هموطنان نیز اقدام می نماید‪ .‬بر این‬ ‫اســاس هموطنان گرامی می توانند به منظور اطالع از اخرین‬ ‫خدمات و دســتاوردهای بانک‪ ،‬ارائه پیشنهاد‪ ،‬شکایت و انتقاد‬ ‫خود به صورت مستقیم با کارشناسان این بانک تماس حاصل‬ ‫فرمایند‪ .‬شایان ذکر است بانک صادرات ایران با‪ ٢٧٠٠‬شعبه در‬ ‫سراسر کشور‪ ٤٤٠ ،‬هزار و‪ ٥٠٠‬دستگاه پایانه فروش متصل به‬ ‫حساب هایاینبانک‪ ٣٧٧،‬هزارمشتریاینترنتیوارایهخدمات‬ ‫متنوعوبهروزبانکیبهعنوانبزگترینبانکبورسیکشورنقش‬ ‫موثری در ارتقای خدمات بانکداری الکترونیکی کشور و نهادینه‬ ‫شدن فرهنگ بانکداری نوین در جامعه داشته و دارد‪.‬‬ ‫سامانه چک برگشتی بانک انصار راه اندازی شد‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫کمیته طراحی و توسعه محصول بانک انصار که به‬ ‫منظور توسعه و گسترش خدمات بانکی و افزایش رفاه و رضایت‬ ‫مشتریان این بانک و در راستای تحقق راهبرد مشتری مداری‬ ‫بانک مذکور ایجاد شده‪ ،‬طرح ایجاد سامانه چک برگشتی بانک‬ ‫انصار را مورد تصویب قرارداد و این سامانه اماده ارائه این خدمت‬ ‫به مشتریان است‪ .‬به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات‪ ،‬این‬ ‫سامانه‪ ،‬موضوع برگشت خوردن چک مشتریان را بالفاصله از‬ ‫طریق پیامک به انان اطالع می دهد تا انان نسبت به تکمیل‬ ‫موجودی حساب خود یا رفع ســوءاثر چکشان اقدام کنند‪ .‬این‬ ‫گزارش می افزاید‪ ،‬کمیته طراحی و توسعه محصول بانک انصار‬ ‫در جلسه اخیر خود همچنین‪ ،‬طرح تولید رمز یکبار مصرف را که‬ ‫یک خدمت نوین در راستای رفاه مشتریان بانک به شمار می اید‬ ‫و امنیت فضای مجازی را برای مبادالت پولی انها ارتقا می دهد‪،‬‬ ‫بهتصویبرساند‪.‬‬ ‫رمز یکبارمصرف انی بانک بدون استفاده از‬ ‫دستگاه توکن (‪)OTP‬خدمتی نوین از بانک انصار‬ ‫بانکانصاربهمنظورارتقایسطحامنیت‪،‬صرفه جویی‬ ‫اقتصادی و افزایش ســقف انتقال وجه کاربران سامانه های‬ ‫الکترونیکی‪ ،‬به ارائه خدمتی نویــن مبتنی بر تولید رمز یکبار‬ ‫مصرف بدون دستگاه توکن(‪ )OTP‬مبادرت ورزید و تولید رمز‬ ‫یکبارمصرف در بستر انی بانک را به خدمات خود اضافه کرد‪.‬‬ ‫بانک انصار که پیشتاز استفاده از فناوری های نوین اطالعاتی‬ ‫و ارتباطی و نخستین بانک کشور در راه اندازی سامانه ‪core‬‬ ‫‪ banking‬اســت‪ ،‬به منظور رفاه حال بیشتر مشتریان خود‬ ‫برای اولین بار اقدام به راه اندازی سامانه تولید رمز یکبار مصرف‬ ‫نرم افزاری در کنار دســتگاه های توکن (‪ )OTP‬کرده است‪.‬‬ ‫استفاده مشتریان از این خدمت جدید‪،‬اسان‪ ،‬مقرون به صرفه‪،‬‬ ‫خدمت جدید‬ ‫صدای سپهر (‪) ٠٩6٠٢‬‬ ‫به بازار امد‬ ‫بازار‬ ‫تفاهمنامه همکاری‬ ‫بین بانک دی‬ ‫و ستاد بازسازی‬ ‫عتبات عالیات‬ ‫امضا شد‬ ‫مثلث | شماره ‪245‬‬ ‫بازار‬ ‫بانک دی با هدف کمک به توسعه و بازسازی اماکن‬ ‫مقدس‪ ،‬تفاهمنامه همکاری با ستاد بازسازی عتبات عالیات‬ ‫را امضا کرد‪ .‬به گــزارش اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬در‬ ‫حاشیه چهارمین همایش تحول از نگاه دی‪ ،‬مدیرعامل بانک‬ ‫دی و رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات تفاهمنامه همکاری‬ ‫امضا کردند‪ .‬دکتر احمد شفیع زاده در حاشیه این مراسم گفت‪:‬‬ ‫«بانک دی با انعقاد این تفاهمنامه می تواند بخشــی از تبلور‬ ‫عشق و عالقه شیعیان ایرانی در بازسازی حرم ائمه معصومین را‬ ‫نمایش دهد‪ ».‬مدیرعامل بانک دی گفت‪« :‬با این اقدام معنوی‬ ‫و ارزشمند صورت گرفته می توانیم در زمینه بازسازی عتبات‬ ‫عالیات با این سازمان همکاری مفیدی را اغاز کنیم‪ ».‬وی ادامه‬ ‫داد‪« :‬اقداماتی که ستاد بازسازی انجام می دهد گوشه ای از عشق‬ ‫و عالقه شیعیان ایرانی را به نمایش می گذارد‪ .‬در واقع این حرکت‬ ‫بخشی از تبلور عشق ایرانیان به ائمه معصومین (ع) است که در‬ ‫بازسازی ها خود را نشان می دهد‪ ».‬مدیرعامل بانک دی تصریح‬ ‫کرد‪« :‬زمانی که فرهنگسازی شیعیان را نام می بریم باید به این‬ ‫نکته پی ببریم که چه اقدام ارزشــمندی انجام می شود و این‬ ‫موضوع اهمیت دارد که بانک دی نیز می تواند در این زمینه به‬ ‫سهمخودانجاموظیفهکند‪».‬‬ ‫چهار هزار میلیارد تومــان ارزش پروژه های‬ ‫توسعه ایعتباتعالیات‬ ‫در ادامه این مراسم رئیس ستاد بازسازی عتبات عالیات‬ ‫گفت‪« :‬حدود دو سال است که دیگر بازسازی در عتبات عالیات‬ ‫نداریم و امروز توسعه این اماکن مقدس در دستورکار قرار گرفته‬ ‫است‪ ».‬پالرک اظهار کرد‪« :‬باتوجه به مظلومیت قبور اهل بیت‬ ‫درگذشته‪،‬روندبازسازیپروژه هایتوسعه ایانهابایدبهبهترین‬ ‫شکل ممکن امکان پذیر شود‪ ».‬وی ادامه داد‪« :‬امروز زائرانی که‬ ‫برای چندمین بار مشرف به زیارت عتبات عالیات شدند‪ ،‬شاهد‬ ‫تغییرات اساسی حرمین هستند‪ ،‬اما وابستگی های ستاد عمدتا‬ ‫به کمک های مردمی اســت که روش های جذب و مشارکت‬ ‫مردم به اشکال مختلف را در استان های مختلف دارد‪ ».‬رئیس‬ ‫ستاد بازسازی عتبات عالیات در خصوص سرمایه گذاری های‬ ‫ی نیز گفت‪« :‬در طول ‪ 10‬ســال گذشته با موضوعات و‬ ‫مردم ‬ ‫جریانات حساســی در پرداخت های مردمی مواجه بودیم که‬ ‫حتی بعضی از افراد چک اهدایی را امضا هم کرده اند‪ ،‬اما موفق‬ ‫نشده اند که این مبلغ را پرداخت کنند‪ ،‬اما در مقابل افرادی هم‬ ‫بوده اند که تصادفا با برخورد به مسئوالن این ستاد‪ ،‬هزینه ها و‬ ‫هدایای میلیاردی خود را اعطا کرده اند‪ ».‬وی افزود‪« :‬سیستم‬ ‫بانکی می تواند در سهولت این اقدامات بسیار تاثیر گذار باشد‬ ‫و در جهت تسهیل کمک مردم به حساب های ستاد‪ ،‬بانک ها‬ ‫توفیق همکاری را در روند بازسازی ها و طرح های پروژه ای انجام‬ ‫دهند؛ امروز بانک دی که سهامداران ان اقشار بسیار ارزشمندی‬ ‫هستند این توفیق را کسب کرده است که در همین راستا با ستاد‬ ‫بازسازی عتبات عالیات همکاری های خود را اغاز کند‪ ».‬وی‬ ‫درباره روند بازســازی ها و پروژه ها اظهار کرد‪« :‬روند بازسازی‬ ‫عتبات عالیات در دو سال گذشته به اتمام رسیده و امروز روند‬ ‫توسعه ای عتبات عالیات در دستورکار قرار گرفته و ما در هر چهار‬ ‫شهر مقدس مذهبی در کشور عراق طرح های گسترده ای که‬ ‫در چند سال قبل برنامه ریزی شده را به مرحله اجرا گذاشته ایم‬ ‫و نیز طرح های گسترده ای در حال اجراست‪ ».‬وی با اشاره به‬ ‫جزئیات این طرح ها نیز تصریح کرد‪« :‬تقریبا چهار هزار میلیارد‬ ‫تومان پروژه در دست اجرا برای توسعه عتبات عالیات وجود دارد‬ ‫و بزرگترین پروژه جهان اسالم که از پروژه جاری مسجدالحرام‬ ‫نیز گسترده تر است‪ ،‬همان پروژه صحن حضرت زهرا (س) است‬ ‫که در نجف اشرف در حال اجراست؛ این پروژه از لحاظ معماری‪،‬‬ ‫زیبایی و سرعت اجرا‪ ،‬رکورد دار است‪ ».‬وی در معرفی این پروژه‬ ‫گفت‪« :‬این پروژه چهار ساله برای ‪ 220‬هزار متر زیربنا تعریف‬ ‫شده بود که به میزان بسیاری از این پروژه تکمیل شده و با کمبود‬ ‫مالی مواجه نشده ایم‪ .‬بر اساس این تفاهمنامه بانک دی شماره‬ ‫حساب‪ 110‬را به نام ستاد بازسازی عتبات عالیات افتتاح کرده که‬ ‫عالقه مندان برایکمک به این طرح معنوی می توانند وجوهات‬ ‫خود را از طریق شعب بانک دی در سراسر کشور به این حساب‬ ‫واریزکنند‪.‬درحاشیهاینتفاهمنامهمعاونانوروسایشعببانک‬ ‫دی هر یک در نخستین گام مبالغی از حقوق ماه اینده خود را به‬ ‫این ستاد اهدا کردند‪».‬‬ ‫شــفیع زاده در چهارمین همایش تحول در‬ ‫نگاه دی‪:‬ظرف یک سال اینده می توانیم به نقطه‬ ‫افتخارافرینیبرسیم‬ ‫مدیرعامل بانک دی با بیان اینکه در یک سال گذشته‬ ‫توانســته‪‎‬ایم اقدامات موثری در گروه مالی دی انجام دهیم‪،‬‬ ‫تاکید کرد‪« :‬اگر این مســیر را ادامه دهیم ظرف یک ســال‬ ‫اینده می توانیم به نقطه افتخارافرینی برســیم‪ ».‬دکتر احمد‬ ‫شفیع زاده در همایش «تحول در نگاه دی» که با شعار در مسیر‬ ‫افتخارافرینی در مرکز همایش های بــاغ موزه دفاع مقدس‬ ‫برگزار شد‪ ،‬با اشــاره به اینکه بانک دی در یک سال گذشته‬ ‫توانسته اقدامات موثری انجام داده و بسیاری از موانع و چالش ها‬ ‫را برطرف کند‪ ،‬گفت‪« :‬حرکت تحولی و جســورانه در حوزه‬ ‫زیرساخت های فنی و تخصصی و نیز بهبود وضعیت سرمایه‬ ‫انسانی از جمله این فعالیت های مثبت هستند‪ ».‬مدیرعامل‬ ‫بانک دی با تاکید بر اینکه اگر این مسیر را ادامه دهیم ظرف یک‬ ‫سال اینده می توانیم به نقطه افتخارافرینی برسیم‪ ،‬خاطرنشان‬ ‫کرد‪« :‬با طی این روند‪ ،‬در طول سه سال اینده همکاران ما در‬ ‫بانک دی از متخصصان مالی گران قیمت کشور خواهند شد‪».‬‬ ‫ی در ساختار سازمانی بانک‬ ‫وی ادامه داد‪« :‬تاکنون تحوالت مهم ‬ ‫دی رخ داده که ایجاد یک رده جدید به نام بانکداری مجازی در‬ ‫شعب بانک دی‪ ،‬نمونه ای دیگر از این تحوالت است‪ .‬این فرایند‬ ‫نقطه عطفی است که تغییرات خوبی را به دنبال خواهد داشت‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی با اشاره به راه اندازی کمیته فقهی بانک‬ ‫دی و تاسیس مرکز مطالعات و توسعه بانکداری اسالمی تاکید‬ ‫کرد‪« :‬استفاده از عقود اسالمی با منطق اسالمی و مبتنی بر‬ ‫مبانی دینی می تواند به شکوفایی مجموعه بانک دی کمک‬ ‫کند‪ ».‬به گفته او اقداماتی از جمله پرداخت معوقات ایثارگران‪،‬‬ ‫حمایت از صادرات غیرنفتی با رویکرد اقتصاد مقاومتی و نیز‬ ‫قبول فاینانس خط شش متروی تهران بانک دی را در مسیر‬ ‫افتخار افرینی قرار داده است‪ .‬شــفیع زاده در ادامه خطاب به‬ ‫روسای شعب و مدیران بانک گفت‪« :‬ما در بانک دی به دنبال‬ ‫حرکت های نوین هســتیم و می خواهیم با یک نگاه تحولی‪،‬‬ ‫بانک را در مسیر افتخار افرینی قرار دهیم؛ پس باید با حرکتی‬ ‫قوی و موثر‪ ،‬خود را به جایگاهی برسانیم که مایه افتخار باشیم‬ ‫که این حداقل مطالبه ای است که ما از خود داریم‪ ».‬مدیرعامل‬ ‫بانک دی اظهار کرد‪« :‬در راه پیشرفت باید موانع را برداشت و با‬ ‫برنامه ریزی های دقیق و درست و اقدامات زیرساختی حرکت‬ ‫کرد؛ چون برای حضور در نقطه افتخار افرینی که هدف ماست‪،‬‬ ‫باید زیرساخت هایی قوی در اختیار داشت‪».‬‬ ‫شعببرتربانکبانکدیمعرفیشدند‬ ‫همزمان با برگزاری چهارمین همایش تحول در نگاه‬ ‫دی که با حضور تمامی روســای شعب تهران و شهرستان ها‬ ‫برگزارشد‪،‬روسایشعببرترتقدیرشدند‪ .‬درابتدایاینهمایش‬ ‫مهدیقاسمی‪،‬معاونامورشعببانکدیباتقدیرازتمامی روسا‬ ‫وکارکنانشعببانککهطیروزهایعملیاتمهاجرتنرم افزار‬ ‫بانکزحماتزیادیکشیدند‪،‬اظهارکرد‪«:‬امیدواریمشعببانک‬ ‫دی به عنوان ویترین بانک با بهره گیری از بســتر جدید منشا‬ ‫خدمات بهتر و متنوع تری برای مشتریان باشند‪ ».‬وی در ادامه‬ ‫به تشریح وضعیت جذب منابع در شعب بانک تا پایان تابستان‬ ‫پرداخت و گفت‪« :‬شعب از نظر میزان تحقق اهداف پیش بینی‬ ‫شده از جمله جذب منابع‪ ،‬ارائه تسهیالت و ضمانتنامه با اهداف‬ ‫ابالغی مقایسه شده و در نتیجه طی شش ماهه نخست سال‬ ‫دو شعبه حائز رتبه عالی‪ ،‬هفت شعبه حائز رتبه بسیار خوب و ‪25‬‬ ‫ی درباره معیارهای‬ ‫شعبه رتبه متوسط دریافت کرده اند‪ ».‬قاسم ‬ ‫ارزشیابیونحوهرتبه بندیشعبخاطر نشانکرد‪«:‬تمامی شعب‬ ‫بر اساس مالک هایی نظیر دستیابی به اهداف تعیین شده از نظر‬ ‫ن تراز مثبت‪ ،‬تکریم مشتری‪،‬‬ ‫تجهیز منابع‪ ،‬مصرف بهینه‪ ،‬داشت ‬ ‫اراستگی‪ ،‬نظم وانضباط‪ ،‬رضایتمندی مشــتریان از کارکنان‬ ‫شعب‪ ،‬تالش جمعی در تحقق اهداف تعریف شده و تعامالت‬ ‫منطقی با ادارات حوزه مرکزی مــورد ارزیابی قرار گرفته اند‪».‬‬ ‫معاون امور شعب بانک دی با تاکید بر پیاده سازی نظام اراستگی‬ ‫شعب تصریح کرد‪« :‬از اول دی ماه نظام اراستگی پیاده سازی‬ ‫شده و تمامی شعب موظف به رعایت ان هستند‪ ».‬در ادامه این‬ ‫همایش به روسای شعب سهروردی‪ ،‬حافظ‪ ،‬شریعتی‪ ،‬شهرک‬ ‫راه اهن‪ ،‬ایت اهلل کاشانی‪ ،‬افریقا‪ ،‬اصفهان‪ ،‬شیراز و سعادت اباد‬ ‫که در راســتای تحقق جذب منابع موفق بوده اند چک نقدی‬ ‫پرداخت شد‪.‬‬ ‫‪83‬‬