ماهنامه مثلث شماره 249

‫چرخه‬ ‫لیبرالیسم‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و چهل و نه‪ 27/‬دی‪ 88 /1393‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫چرا فرانسه قربانی‬ ‫بنیادگرایی و الئیسم‬ ‫شد؟‬ ‫رویخطقرمز‬ ‫علیمطهریچگونهتبدیلبهچهرهمحبوباصالحطلبانشد؟‬ ‫پروندهویژهمثلثپیراموننطقجنجالیمطهریدرپارلمان‬ ‫شیفت به کارگزاران‬ ‫تصمیمجدیداصالحطلبان‬ ‫برایانتخاباتمجلسچیست؟‬ ‫مات شاه‬ ‫چگونهمحمدرضاپهلوی‬ ‫به همکاری با بختیار قانع شد؟‬ ‫مشکل اصلی بودجه است‬ ‫گفتوگو باجمشیدپژویانوحسین‬ ‫راغفر درباره اقتصاد سال‪94‬‬ ‫پوست اندازی ارام‬ ‫چرا تیم کی روش برای‬ ‫همه جذاب شده است؟‬ ‫داعیهکار سیاسی ندارم‬ ‫گفتوگوبا‬ ‫کارگردان « ملبورن»‬ ‫پیشنهاد جدید عمان‪:‬‬ ‫مذاکراتمنطقهای‬ ‫میان ایران و امریکا‬ ‫مذاکرات ژنو‪ ،‬توافق جامع‬ ‫را به پیش میبرد؟‬ ‫تبریک به مناسبت فرار شاه‬ ‫و تشریح وظایف احاد ملت‬ ‫وکذلکجعلنکمامهوسطالتکونواشهداعلیالناس‬ ‫ویکونالرسولعلیکمشهیدا‬ ‫هفته نامه سیاسی‪ ،‬فرهنگی با رویکرد خبری‪ ،‬تحلیلی‬ ‫صاحب امتیاز و مدیر مسئول‪ :‬مصطفی اجورلو‬ ‫سردبیر‪ :‬سعید اجورلو‬ ‫هلل الرحمن الرحیم‬ ‫بسم ا ‏‬ ‫هلل ُ‬ ‫خدمت عموم ملت شریف و شجاع ای ران ـ اَ ْعلَ ی‏ا ‏‬ ‫هلل ُتعالی‬ ‫کل َِم َت ُه ْم َو َو َّفق َُه ُم‏ا ‏‬ ‫فرار محمدرضا پهلوی را که طلیعۀ پیروزی ملت و‬ ‫سرلوحۀ سعادت و دست یافتن به ازادی و استقالل است به‬ ‫شما ملت فداکار تب ریک عرض م ی‏کنم‪ .‬شما ملت شجاع‬ ‫و ثابت قدم به ملتهای مظلوم ثابت کردید که با فداکاری و‬ ‫استقامت م ی‏توان بر مشکالت هر چه باشد غلبه کرد‪ ،‬و‬ ‫به مقصد ـ هر چه دشوار باشد ـ رسید‪ .‬گر چه این ستمگر‬ ‫با دست اغشته به خون جوانان ما و جیب انباشــته از ذخایر ملت از دست ما‬ ‫گریخت ولی به خ واست خداوند متعال بزودی به محاکمه کشیده خ واهد شد و‬ ‫انتقام مستضعفین از او گرفته خ واهد شد؛ لکن قطع دست ستمکار از ادامه ظلم‪،‬‬ ‫به دست ستمدیدگان‪ ،‬فوری است‪ .‬او رفت و به هم پیمان خود‪ ،‬اسرائیل ـ دشمن‬ ‫سرسختاسالمومسلمینـپیوستوجرایمواشفتگیهاییرابهجایگذاشت‬ ‫که ترمیم ان جز به تایید خداوند متعال و همت همۀ طبقات ملت و فداکاری‬ ‫اقشار کاردان و روشنفکر میسر نخواهد شد‪ .‬اکنون در این طلوع فجر سعادت و‬ ‫پیروزی توجه عموم را به مطالبی جلب م ی‏کنم‪:‬‬ ‫‪ 1‬ـ بر جوانان غیور در سراسر کشور الزم اســت‪ ،‬برای حفظ نظم‪ ،‬با‬ ‫ان دسته از قوای انتظامی که اکنون به اغوش ملت بازگشته‏اند با تمام نیرو‬ ‫همکاری کنند و با کمال قدرت و جدیت نگذارند که بدخواهان و منحرفین‬ ‫اشوب و ناامنی ایجاد نمایند‪.‬‬ ‫‪ 2‬ـ به تظاه رات و شعارهای پرشور علیه رژیم سلطنتی و دولت غاصب‬ ‫‪18- 23‬‬ ‫گفتارها‬ ‫وقتیمخاطبانمان راسرگردانمی کنیم‬ ‫باالبردنضریبامنیتجامعه‬ ‫انتخابات؛عدالتومردم‬ ‫حقوقسه گانهانسانی‬ ‫‪24- 27‬‬ ‫گزارش‬ ‫پیاده رویدیپلماتیکدرخیابان هایژنو‬ ‫معاون اقایوزیر‬ ‫بوسهپردردسر‬ ‫خبرفیلترینگازکجاامد؟‬ ‫‪28- 41‬‬ ‫سیاست‬ ‫رویخطقرمز‬ ‫اغتشاش عجیب‬ ‫بازگشتبههمراهبرادربزرگ تر‬ ‫عارف‪،‬سرلیستاصالح طلباناست‬ ‫مثلث؛ هفته نامه ای خبری‪ ،‬تحلیلی است که سعی دارد روایتی منصفانه‬ ‫و عادالنه از واقعیت ها ارائه دهد‪ .‬نامش تمثیل و اشــاره ای است به سه‬ ‫ضلع استقالل‪ ،‬ازادی و جمهوری اسالمی‪ .‬مرامش تقویت گفتمان انقالب‬ ‫اسالمی‪ ،‬چارچوبش اســام‪ ،‬انقالب‪ ،‬امام و رهبری‪ ،‬ارمانش گسترش‬ ‫و سیادت اسالم خواهی در سراســر جهان و عزت مسلمانان‪ ،‬توسعه و‬ ‫پیشرفت ایران اسالمی و رفاه مردم شریف ایران و رونق گرفتن عدالت‪.‬‬ ‫مرزش رواداری و تالیف قلوب اهالی انقالب و ایستادگی در برابر مقابالن‬ ‫گفتمانی و عملی نظام و سیاق و مشرب مان نجابت قلم و روزنامه نگاری‬ ‫مومنانه و تالش در جهت رونق گرفتن سنت گفت وگو میان فرهیختگان و‬ ‫نخبگان کشور است‪ .‬امیدواریم که در روایت مان صادق‪ ،‬بر مرام مان مستمر‬ ‫و دائم‪ ،‬بر چارچوب مان مستقر‪ ،‬بر ارمان مان مومن‪ ،‬بر مرزهایمان مراقب و‬ ‫هوشیار و بر سیاق مان استوار بمانیم‪.‬‬ ‫تحریریه‪:‬‬ ‫دبیرتحریریه‪:‬مصطفیصادقی‬ ‫مشاورهنریسردبیر‪:‬یحییپاکدل‬ ‫سیاست‪ :‬مصطفی صادقی(دبیر)‪ -‬علی حاجی ناصری‪ -‬امیدکرمانی ها‬ ‫ی اسالم‬ ‫حنیف غفاری‪ -‬داوود حشمتی ‪ -‬زهره دیانی ‪ -‬مینا عل ‬ ‫فرهنگ و اقتصاد‪ :‬علیرضا بهرامی(دبیر) ‪ -‬فاطمه کریمخان ‪-‬‬ ‫سارا میرشجاعی ‪ -‬شیما غفاری ‪ -‬مسعود نجفی ‪ -‬محمدصادق لواسانی‬ ‫تاریخ و گفتارها‪ :‬مصطفی شوقی(دبیر)‪ -‬زهیر توکلی ‪ -‬حمید عزیزی‬ ‫بین الملل ‪ :‬سعیده سادات فهری (دبیر)‬ ‫دیدار‪ :‬افشین خماند(دبیر)‬ ‫بازار‪ :‬تقی میری (دبیر) ‬ ‫ورزش‪ :‬مهدی ربوشه (دبیر)‬ ‫ادامه دهند؛ و اگر منحرفین و مخالفین اسالم بخواهند اخاللی به وجود‬ ‫اورند و نظم را به هم زنند‪ ،‬از انان جداً جلوگیری کنند‪ .‬باید ملت بداند که‬ ‫هر انحرافی و هر شعاری که مخالف مسیر ملت است به دست عمال شاه‬ ‫مخلوع و عمال اجانب تحقق م ی‏یابد‪ .‬من از جمیع اشخاصی که انحرافی‬ ‫داشته‏اند و یا گرایش به بعضی از مکتبهای انحرافی داشته‏اند تقاضا دارم که‬ ‫به اغوش اسالم‪ ،‬که ضامن سعادت انان است‪ ،‬برگردند که ما انان را برادرانه‬ ‫م ی‏پذیریم‪ .‬در این موقع حساس که کشور جنگزدۀ ما بیش از هر زمانی‬ ‫به اتحاد و اتفاق احتیاج دارد باید سعی شود که از هر اختالفی احتراز شود‪.‬‬ ‫‪ 3‬ـ دولت موقت برای تهیۀ مقدمات انتخابات مجلس موسسان‬ ‫بزودی معرفی م ی‏شود و به کار مشغول خواهد شد‪ .‬وزارتخانه‏ها موظفند‬ ‫که انان را پذیرفته و با انان همکاری صمیمانه کنند‪ .‬اینجانب به صالح‬ ‫وزرای غیرقانونی م ی‏دانم که برکناری خود را اعالم کنند و خود را در مسیر‬ ‫ملت قرار دهند‪.‬‬ ‫‪ 4‬ـ به جمیع نیروهای انتظامی و زمینی و هوایی و دریایی و‬ ‫صاحب‏منصبان و درجه‏داران ارتــش و ژاندارمری و غیر انان توصیه‬ ‫م ی‏کنم که دست از حمایت محمدرضا پهلوی ـ که مخلوع است و به‬ ‫کشور برنم ی‏گردد و در خارج نیز با نفرت مردم مواجه است ـ بردارند و به‬ ‫ملت بپیوندند؛ که صالح دنیا و دین انان در ان است‪.‬‬ ‫اینجانب از همۀ طبقات خصوص ًا حضرات علمای اعالم در این‬ ‫مواقع حساس تشکر م ی‏کنم‪ ،‬و سالمت و سعادت همگان را از خداوند‬ ‫متعال خ واستارم؛ و وحدت کلمه را ب رای همیشه‪ ،‬خصوص ًا تا ب رانداختن‬ ‫رژیم شاهنشاهی و استق رار حکومت جمهوری اسالم‪ ،‬امیدوارم‪ .‬والسالم‬ ‫هلل و برکاته‪.‬‬ ‫علیکم و رحمه‏ا ‏‬ ‫هلل الموسوی الخمینی‬ ‫روح‏ا ‏‬ ‫تاریخ‪1357/10/27 :‬‬ ‫محل‪ :‬پاریس‪ ،‬نوفل‏لوشاتو‬ ‫‪42- 47‬‬ ‫تاریخسیاسی‬ ‫ماتشاه‬ ‫‪ 37‬روز‪ 37،‬سال‬ ‫فرار؛چاره اخر بود‬ ‫الرژی هایشاهانه‬ ‫‪48-55‬‬ ‫بینالملل‬ ‫چرخهلیبرالیسم‬ ‫اروپاواردفازنظامیعلیهداعشمی شود‬ ‫بنیادگراییسایبری‬ ‫تهدیداروپا‬ ‫‪56-61‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫شیبمالیمرکود‬ ‫مشکلاصلیبودجهاست‬ ‫ص وکپسولحلنمی شود‬ ‫مشکلاقتصادباقر ‬ ‫کاهشدرامد ها‪،‬دخلوخرجرامنطقیمی کند‬ ‫گرافیک و صفحه ارایی‪ :‬نیما ملک نیازی ‪-‬فاطمه قنائی‬ ‫علی اجورلو‬ ‫پردازش تصاویر‪ :‬هومن سلیمیان‬ ‫عکس‪ :‬امیر طالیی کیوان‪ -‬عدنان جعفری و محمد برنو‬ ‫تصحیح‪ :‬ژیال شاکری ‪ -‬امیر عزیزی‬ ‫حروفچینی‪ :‬داود حشمتی‬ ‫مدیر مالی‪ :‬محمد پالیزدار‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تقی میری‬ ‫بازرگانی و بازاریابی‪ :‬محمدعلیاجورلو‬ ‫امور اداری‪ :‬محمد شکراللهی‪ ،‬علیرضا اسدالهی‬ ‫انفورماتیک‪ :‬شهرام زحمتی‬ ‫ناظر چاپ‪ :‬بابک اسکندرنیا‬ ‫با تشکر از‪ :‬دکتر اسماعیل تبار ‪ -‬دکتر ایت اله ابراهیمی‪ -‬دکترغالمحسنتقینتاج‬ ‫حسین زندی ‪ -‬احمد طالیی ‪ -‬مهندس صدوقی ‪ -‬حسین مجاهدی ‪ -‬حاج اقاتوکلی‬ ‫هادیانباردار‪ -‬منصور شیخ االسالمی‪ -‬دکتر زارعیان ‪ -‬علیرضا حسن زاده‬ ‫سیدحمیدخالقی‬ ‫طراح جلد‪ :‬یحیی پاکدل‬ ‫چرخه‬ ‫لیبرالیسم‬ ‫هفتهنامهخبری‪،‬تحلیلی‪ /‬سال پنجم‪ /‬شماره دویست و چهل و نه‪ 27/‬دی‪ 88 /1393‬صفحه‪5000/‬تومان‬ ‫چرا فرانسه قربانی‬ ‫بنیادگرایی و الئیسم‬ ‫شد؟‬ ‫رویخطقرمز‬ ‫پیشنهاد جدید عمان‪:‬‬ ‫مذاکراتمنطقهای‬ ‫میان ایران و امریکا‬ ‫مذاکرات ژنو‪ ،‬توافق جامع‬ ‫را به پیش میبرد؟‬ ‫علیمطهریچگونهتبدیلبهچهرهمحبوباصالحطلبانشد؟‬ ‫پروندهویژهمثلثپیراموننطقجنجالیمطهریدرپارلمان‬ ‫شیفت به کارگزاران‬ ‫سازمان اگهی ها‪ :‬تلفن‪0912 - 5169927 :‬‬ ‫چاپ‪ :‬هنر سرزمین سبز‬ ‫توزیع‪ :‬نامه امروز‬ ‫نشانی ‪ :‬تهران‪ ،‬خیابان شهید بهشتی‪ ،‬خیابان پاکستان‪ ،‬کوچه دوازدهم‪،‬‬ ‫پالک ‪ ،24‬واحد ‪1‬‬ ‫تلفن ‪88171506-8 :‬‬ ‫تصمیمجدیداصالحطلبان‬ ‫برایانتخاباتمجلسچیست؟‬ ‫مات شاه‬ ‫چگونهمحمدرضاپهلوی‬ ‫به همکاری با بختیار قانع شد؟‬ ‫مشکل اصلی بودجه است‬ ‫گفتوگو باجمشیدپژویانوحسین‬ ‫راغفر درباره اقتصاد سال‪94‬‬ ‫پوست اندازی ارام‬ ‫چرا تیم کی روش برای‬ ‫همه جذاب شده است؟‬ ‫داعیهکار سیاسی ندارم‬ ‫گفتوگوبا‬ ‫کارگردان « ملبورن»‬ ‫شماره پیامک‪3000411711 :‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫بهماپیامکبزنید‪:‬‬ ‫‪3000411711‬‬ ‫‪ l‬این بدبختی بزرگیه که همه شــروع کردند به‬ ‫اعتراض به قاتالن روزنامه نگاران فرانسوی‪ ،‬اما هیچ‬ ‫کس اصل قضیه را تقبیح نکرد‪ .‬دیدم که باالخره با‬ ‫تاخیر‪ ،‬سخنگوی ای ران به این موضوع اشاره کرد‪.‬‬ ‫‪ l‬ما در ای ران تا یک روزنامه علیه پادشاه سعودی‬ ‫تیتری زد‪ ،‬دستگاه نظارتمان برخورد کرد‪ .‬چرا دولت‬ ‫فرانسه هیچ کاری درقبال این اتش افروزی مذهبی‬ ‫نم ی کنه؟‬ ‫‪ l‬رفتن نتانیاهو در صف اول راهپیمایی فرانسه‬ ‫مســخره ترین نمایشــی بود که دیدم‪ .‬این اتفاق‬ ‫با دست موســاد انجام شــد‪ .‬بعد راه افتادند رفتند‬ ‫ب رای موج ســواری‪ .‬عجب ادم هایی هســتند این‬ ‫صهیونیس ت ها‪.‬‬ ‫‪ l‬درحالی که اصالح طلبان به طور تشــکیالتی‬ ‫به دنبال کار روی انتخابات مجلس اینده هستند‪،‬‬ ‫اصولگرایان هنــوز به دنبال برگزاری همایش های‬ ‫وحدت هستند‪ .‬این ضعف بزرگی است که باید ب رای‬ ‫ان چاره ای اندیشید‪ .‬زودتر باید جنبید‪.‬‬ ‫‪ l‬موضع گیری رئی س جمهور درباره عربســتان و‬ ‫کاهش بهای نفت‪ ،‬قاطعانه و مناسب بود‪.‬‬ ‫‪ l‬خبرهایی که از دادگاه مهدی هاشمی م ی رسد‬ ‫اصال خوشایند نیســت‪ .‬از قوه قضائیه درخواست‬ ‫م ی کنیم قاطعیت الزم را به خرج دهد‪.‬‬ ‫کامنت های سایت مثلث انالین‬ ‫خودکشی مسئول رســیدگی به پرونده‬ ‫«شارلی ابدو»‬ ‫‪ l‬یک توطئه جدید ب رای مســلمانان اروپا‪.‬مثل‬ ‫فیلم های هالیوودی شده‪.‬‬ ‫‪ l‬محمدرضا‪ :‬یک ‪ 11‬سپتامبر دیگر برای اینکه‬ ‫حکومت ها بتوانند ملت خودشان را مشغول چیز‬ ‫دیگری کنند اتفاق افتاده‪.‬‬ ‫به اینستاگرام مثلث بپیوندید‬ ‫اینستاگرام هفته نامه مثلث فعال شده است‪ .‬کارب ران این شبکه اجتماعی‬ ‫م ی توانند با پیوســتن به اینســتاگرام مثلث تصاویر مربوط به هفته نامه را‬ ‫مشاهده کنند‪.‬‬ ‫واکنش اسفندیار رحی م مشایی‬ ‫به پرونده ویژه هفته نامه مثلث‬ ‫پرونده هفته نامه مثلث بــا عنوان «احمدی نژاد یعنی‬ ‫مشــایی» موجب شــد تا صدای مشایی بلند شــود‪ .‬او و‬ ‫احمدی نژاد که مدتی بود با سیاســت های بــازی دوگانه‬ ‫تالش م ی کردند به جامعه اینطــور القا کنند که از یکدیگر‬ ‫جدا شده اند‪ ،‬با شکست مواجه شدند‪ .‬به همین علت است‬ ‫که مشایی شب گذشــته گفته‪« :‬کناره گیری بنده از اقای‬ ‫احمدی نژاد یــک امر عقلی و انقالبی بــود بناب راین برخی‬ ‫دوستان ما که اصرار دارند ثابت و تکرار کنند که احمدی نژاد‬ ‫یعنی مشایی‪ ،‬بدانند که اقداماتشــان یک انحراف بزرگ و‬ ‫خیانت به انقالب است‪».‬‬ ‫سخنان مشــایی را یکی از ســایت های نزدیک به‬ ‫احمدی نژاد منتشر کرده است‪ ،‬این ســخنان البته هنوز با‬ ‫تکذیب مشایی مواجه نشــده و به نظر م ی رسد که صحت‬ ‫داشته باشد‪.‬‬ ‫این ســایت نزدیک به احمدی نژاد فاش م ی کند که‬ ‫اسفندیار رحیم مشایی در جمع دیدار با هیات مدیره مجمع‬ ‫قاریان و حافظان قران کریم شهرری که در دفتر کار شخصی‬ ‫خود در خیابان دیباجی جنوبی برگزار شده است درباره نسبت‬ ‫احمدی نژاد و رهبری توضیحاتی را ارائه کرده است‪ .‬او گفته‬ ‫که هیچ کس را به اندازه احمدی نــژاد ندیده که به والیت از‬ ‫لحاظ عملی و نظری التزام داشته باشد‪.‬‬ ‫مشایی در پاسخ به این سوال که چرا شما از دانشگاه‬ ‫ای رانیان و همکاری با اقای احمدی نژاد کناره گرفتید‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«اقای احمدی نژاد مرد خداســت‪ .‬او تمام زندگ ی اش وقف‬ ‫انقالب شده است و م ی تواند با اخالص و توانی که دارد محور‬ ‫وحدت نیروهای انقالب باشد و همه کسانی که دل در گرو‬ ‫ارمان های انقالب دارند را زیر یک چتر تجمیع کند‪ .‬بنده پس‬ ‫از انتخابات ریاست جمهوری ‪ ۹۲‬متوجه شدم که بخشی از‬ ‫نیروهای مخلص و دلسوز انقالب که به هر دلیلی نسبت به‬ ‫بنده دچار سوء تفاهم هستند به دلیل اینکه بنده در کنار اقای‬ ‫احمدی نژاد حضور دارم از اقای احمدی نژاد فاصله م ی گی رند‪،‬‬ ‫بناب راین شهریور پارسال نامه مفصلی به اقای احمدی نژاد‬ ‫نوشتم و در ان نامه توضیح دادم که بنده تا یک دهه اینده که‬ ‫بسیاری از سوء تفاهمات به صورت طبیعی مرتفع م ی شود‬ ‫دیگر در عرصه سیاســی ماموریتی ندارم‪ ،‬بناب راین باید به‬ ‫کناری بروم تا فرصت رویش نیروهــای انقالب حول وجود‬ ‫جنابعالی ضایع نشود‪ .‬این را بدانید اقای احمدی نژاد با امثال‬ ‫بنده عهد نبسته است‪.‬‬ ‫اقای احمدی نژاد با شهیدان و امام شهیدان عهد بسته‬ ‫است‪ .‬عهدی که هرگز گسســته نخواهد شد‪ .‬البته ما هم‬ ‫ان شاءاهلل بر همین عهد باشیم‪ .‬در این راه نه بازگشتی است‬ ‫و نه ترسی از حمله دشمن و نه ماللی از شماتت و تهمت و‬ ‫ا فترای ناجوانمردان‪.‬‬ ‫ما همواره ب ر عهد و پیمان خود بــا والیت و رهبری و‬ ‫شهی دان باقی خواهیم بود‪ ».‬مشایی در بخش اخر سخنانش‬ ‫به موضوع پرونده هفته گذشته مثلث اشاره م ی کند که در ان‬ ‫عنوان شده بود «احمدی نژاد همان مشایی است» و م ی گوید‪:‬‬ ‫«با این توضیحاتی که عرض کردم کناره گیری بنده از اقای‬ ‫احمدی نژاد یــک امر عقلی و انقالبی بــود بناب راین برخی‬ ‫دوستان ما که اصرار دارند ثابت و تکرار کنند که احمدی نژاد‬ ‫یعنی مشایی‪ ،‬بدانند که اقداماتشــان یک انحراف بزرگ و‬ ‫خیانت به انقالب است‪».‬‬ ‫گفتنی اســت پرونده ویژه مثلث در هفته گذشته به‬ ‫موضوع ارتباط مشایی و احمدی نژاد اختصاص داشت‪ .‬مثلث‬ ‫در گزارشی به بررسی سابقه همکاری و فرا زو فرود های دوران‬ ‫زمامداری انها پرداخته و نتیجه گیری کرده بود که احمدی نژاد‬ ‫هی چ گونه زاویه ای با مشایی ندارد و هرگز دیده نشده است که‬ ‫عقاید و اندیشه های وی را رد کند‪.‬‬ ‫سرمقاله مثلث در همان شماره نیز به همین موضوع‬ ‫اختصاص داشــت و ســعید اجورلو با بیــان مصادیق این‬ ‫هماهنگی تاکید داشت که اصولگرایان باید از احمدی نژاد‬ ‫عبور کنند‪.‬‬ ‫گفتنی است؛ این ســایت پی ش تر نیز متن اظهارات‬ ‫مشایی را منتشــر کرده بود که با واکنش طیف دیگر تیم‬ ‫احمدی نژاد روبه رو شده بود و همانطور که گفته شد به نظر‬ ‫م ی رسد انها با «ســناریوی تکذیب» سعی م ی کنند می زان‬ ‫اثرگذاری اخبار را بیشتر کنند‪ .‬چرا که در غیر این صورت حتما‬ ‫نسبت به انتشار این اخبار واکنش قانونی نشان داده م ی شد‪.‬‬ ‫قدم زدن در ژنو‬ ‫‪12‬‬ ‫‪ l‬با پرداختــن به رفع حصر و‪ .....‬حاشی ه ســازی‬ ‫م ی کنند انگار مشکل بزرگ مملکت حصر و زندان‬ ‫چند تا قانون شکن معلوم الحاله‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫نطق علی مطهری مجلس را تعطیل کرد‬ ‫‪ l‬مطهری خودش سمبل فتنه است‪ .‬اول ایشان را‬ ‫باید محاکمه کرد‪ ،‬بعد‪...‬‬ ‫‪ l‬فیلمی که از صحنه تشنج در مجلس منتشر‬ ‫شده برخالف جوسازی های هواداران مطهری نشان‬ ‫م ی دهد که اتفاقا او به نمایندگان حمله کرده و انان‬ ‫را از تریبون به پایین پرتاب کرده است‪.‬‬ ‫حاج قاسم‬ ‫و ‪ 2‬تن از فرزندان شهدا‬ ‫شهادت شــهید مهدی نوروزی به عنوان ای رانی مدافع‬ ‫حرم‪ ،‬فضای مجازی را پر از پس ت های متفاوت کرد‪ .‬از یک‬ ‫طرف حامیان جنبش سبز به بهانه حضور وی در وقایع ‪88‬‬ ‫و برخورد با فتنه گران در خیابان های ته ران از شــهادت وی‬ ‫خوشحال بودند و از سوی دیگر کسانی بودند که او را «شیر‬ ‫سامرا» خوانده و معتقد بودند او با داعش وطنی و غیروطنی‬ ‫مبارزه کرده و در نهایت به شهادت رسیده بود‪ .‬شهید نوروزی‬ ‫که از اعضای شورای فرماندهی پایگاه بسیج شهید تیموری نیا‬ ‫کرمانشاه بود‪ ،‬پس از اقامت در ته ران‪ ،‬ده ها ماموریت مختلف‬ ‫در دفاع از حریم والیت و نظام مقدس جمهوری اســامی‬ ‫ای ران انجام داد تا اینکه باالخره ‪ ۲۰‬دی در درگیری مستقیم با‬ ‫اعضای گروهک تروریستی داعش شربت شهادت نوشید و‬ ‫به لقاء اهلل پیوست‪ .‬گفتنی است بعد از انتشار تصاویر وی در‬ ‫سال‪ ،88‬رسانه های بیگانه خصوصا ب ی ب ی سی وی را «حسین‬ ‫اشــمر» و یک لبنانی معرفی کرده بودند‪ .‬هفته گذشــته‬ ‫بســیاری از کارب ران ای رانی در شبکه های اجتماعی با انتشار‬ ‫تصاویر مختلفی از شهید مدافع حرم «مهدی نوروزی» یاد و‬ ‫خاطره اش را گرامی داشتند‪ .‬یکی از کارب ران درباره او نوشته بود‪:‬‬ ‫«خیابان های ای ران و ع راق فرق ندارد هر کجا داعشی مخالف‬ ‫امام حسین(ع) باشد ما هستیم‪».‬‬ ‫استقبال متفاوت‬ ‫از محمود عباس‬ ‫هفته گذشته اردوغان میزبان محمود عباس‪ ،‬رئیس‬ ‫تشکیالت خودگردان فلســطین بود‪ ،‬اما انچه این دیدار را‬ ‫در معرض دید قرارداد اهمیت خود دیــدار نبود‪ ،‬بلکه نحوه‬ ‫استقبال اردوغان بود که مورد توجه قرار گرفت و با واکنش‬ ‫زیادی در شبکه های اجتماعی حتی در ای ران روبه رو شد‪.‬‬ ‫گارد استقبال لباس ‪ 16‬دولت ترکیه در طول تاریخ را‬ ‫به تن کرده بود‪ .‬برنامه ای که در طول تاریخ جمهوری ترکیه‬ ‫ ب ی سابقه بود‪ .‬همچنین هنگام ورود عباس ‪ 21‬توپ شلیک‬ ‫شد‪ .‬بعضی از کارب ران شــبکه های اجتماعی اردوغان را به‬ ‫تالش ب رای زنده کردن خاطره شکوه و جالل دوران عثمانی‬ ‫متهم کردند‪ .‬قدری گورســل‪ ،‬روزنامه نگار شــناخته شده‬ ‫ترکی ه ای در توییتر نوشت‪« :‬سیرک عثمانی در کاخ‪ ».‬گروهی‬ ‫دیگر دست به کار شدند و با دستکاری این تصویر با کمک‬ ‫نرم افزارهایی مانند فتوشاپ‪ ،‬عکس بعضی از شخصی ت های‬ ‫تخیلی فیلم ها را به ان اضافه کردنــد‪ .‬در یکی از تصاویر‬ ‫دستکاری شده‪ ،‬قهرمانان جنگ ستارگان در کنار اردوغان و‬ ‫میهمانش دیده م ی شوند‪ .‬در عکسی دیگر‪ ،‬اردوغان در میان‬ ‫شخصی ت های مجموعه ارباب حلقه ها قرار گرفته است‪.‬‬ ‫دانشگاه‬ ‫احمدی نژاد در‬ ‫اینستاگرام‬ ‫قانون نیامده تذکر گرفت‬ ‫روزنامه قانون کــه به تازگی پس از توقیــف و بعد از رفع‬ ‫توقیف انتشارش را از سر گرفته است‪ ،‬یک هفته نشده از هیات‬ ‫نظارت بر مطبوعات تذکر دریافت کــرد‪ .‬این روزنامه با کنایه به‬ ‫صفحه اول چند روز قبل روزنامه وطن امروز عکس بزرگی از اوباما‬ ‫با تیتر «دهنتو» منتشر کرده بود‪ ،‬که هیات نظارت بر مطبوعات‬ ‫در جلسه هفته گذشته خود در مورد این روزنامه رای داد‪« :‬تذکر به‬ ‫روزنامه قانون بابت درج طنزی که در تخریب رابطه با همسایگان‬ ‫و در مغایرت با مصوبات شورای عالی امنیت ملی است‪».‬‬ ‫صفحه طنز «ب ی قانونی امروز» پس از انتشار این تصویر‬ ‫نوشت‪« :‬اوباما باز گنده گویی کرد و ای ران را یاغی خواند‪ .‬مردم دنیا‬ ‫در اقدام ی هماهنگ به اوباما گفتند دهنتو ببند گالبی‪ .‬شاید مدعیان دروغین حقوق بشر و اصالحات‪ ،‬باز هم دایه مه ربان تر‬ ‫از مادر شوند و بگویند چرا به رئی س جمهور یک مملکت ب ی احترامی م ی کنید؟! چرا ادبیات لمپنی را رواج م ی دهید؟ حاال‬ ‫یزنند؟ غیر‬ ‫شما مردم عزیز کشورمان تا به حال فکر کرده اید که چرا انها سنگ کشورهای دیگر و ادبیات فاخر را به سینه م ‬ ‫از این است که مثلثی شوم شکل گرفته و انان از انجا ارتزاق م ی کنند؟!»‬ ‫گفتنی است روزنامه وطن امروز نیز به خاطر تیتر «خبر مرگش» در همین جلسه هیات نظارت بر مطبوعات تذکر‬ ‫دریافت کرد و پرونده اش به دادگاه ارجاع داده شد‪ .‬در حکم این هیات امده‪« :‬تذکر به روزنامه وطن امروز بابت تیتر اولی که‬ ‫در تخریب رابطه با همسایگان و در مغایرت با مصوبات شورای عالی امنیت ملی است‪ ».‬همچنین مقرر شد پرونده این‬ ‫روزنامه به دادگاه ارجاع شود‪.‬‬ ‫پنجره ای رو به خودروسازان متخلف‬ ‫در شــمار ه اخر نشــریه «پنجره» پرونده ویژه ای کار شده‬ ‫که در ان‪ ،‬خودروســازان «خالف ســازان» معرفی شده و متهم‬ ‫به دیکتاتوری در قبال مشتری شــده اند‪ .‬در گزارش اصلی این‬ ‫پرونده نیز با اشاره به وجود ‪ ۱۵۰‬شرکت اقماری ای ران خودرو‪ ،‬گفته‬ ‫شده که این خودروســاز‪ ،‬وظیفه اصلی خود یعنی خودروسازی‬ ‫را فرامــوش کرده اســت‪ .‬در ایــن پرونده‪ ،‬ســهامداران عمده‬ ‫خودروسازان معرفی شــده و ســپس رئیس هیات تحقیق و‬ ‫تفحص از خودروسازها در گفت وگویی تاکید کرده که شرکت های‬ ‫خودرویی متخلف‪ ،‬خارج از نوبت محاکمه م ی شوند‪ .‬پشت پرده‬ ‫ورود رنو و پژو به ای ران‪ ،‬کیفیت پایین و رانت خواری در بازار خودرو و ریشه یابی چرایی ناراحتی مردم از کیفیت خودروها از‬ ‫دیگر موضوعاتی است که این پرونده به ان پرداخته است‪ .‬یک عضو کمیسیون صنایع مجلس هم در گفت وگویی‪ ،‬از‬ ‫اینکه تریل ی تریلی خودرو وارد کشور م ی شود‪ ،‬انتقاد کرده است‪.‬‬ ‫مهمترین پرونده سیاسی این شماره هم به اظهارات روحانی درباره رفراندوم اختصاص یافته بود‪ .‬در این پرونده ضمن‬ ‫بررسی ابعاد پی دا و پنهان پیشنهاد رفراندوم‪ ،‬بازتاب این پیشنهاد در رسانه های فارسی و غیرفارسی داخلی و خارجی بررسی‬ ‫شده و طرح «رفراندوم خوب» و «رفراندوم بد» از سوی نظریه پردازان سیاسی به بحث گذاشته شد‪ .‬در همین پرونده داریوش‬ ‫قنبری فعال اصالح طلب‪ ،‬رفراندوم را پایان دهنده به تبلیغات منفی علیه دولت دانسته و با این حال ترقی‪ ،‬از چهره های‬ ‫اصولگرا هشدار داده که دولت قصد دور زدن قانون را دارد‪ .‬تحلیل سه رفراندوم اخیر در کشورهای مختلف دنیا و نیز بررسی‬ ‫نسبت اظهارات جنجال ب رانگیز حسن روحانی با وقایع مهم داخلی و خارجی از دیگر گزارش های این پرونده بود‪ .‬در این‬ ‫پرونده همچنین احتمال طرح مساله رفراندوم در ارتباط با پرونده هسته ای نیز مطرح شده بود‪.‬‬ ‫تیتر جنجالی مردم امروز‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫تصویر صفحه اول یکی از شــماره های مــردم امروز در‬ ‫هفته گذشته دردســر تازه روزنامه جدید قوچانی بود؛ تصویری‬ ‫که در ان با بازتاب دادن گفته های جورج کلونی نوشته شده بود‪:‬‬ ‫«من هم شارلی ابدو هستم‪ ».‬انتخاب چنین تیتر و موضوعی‬ ‫در حالی صورت گرفت که همزمــان در ای ران و جهان عالوه بر‬ ‫محکوم کردن اقدام تروریســت های داعشی‪ ،‬نسبت به اهانت‬ ‫نشریه شارلی ابدو به ســاحت پیامبر اکرم نیز موضع گیری های‬ ‫زیادی صورت م ی گرفت؛ موضعی که دولت جمهوری اسالمی‬ ‫نیز بر ان پافشــاری داشــت و معتقد بود دولت فرانسه موظف‬ ‫است جلوی اهانت به پیامبر اسالم و انتشار این تصاویر را بگیرد‪.‬‬ ‫در این رابطه رسانه های بسیاری به انتقاد پرداختند‪ .‬رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس در گفت وگو با جهان نیوز هم‬ ‫گفته بود‪« :‬حمایت از شعار «من هم شارلی هستم» دامن زدن به تقدس زدایی در داخل کشور است»‪ .‬این نماینده مجلس‬ ‫اب راز امیدواری کرد تا «معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد دقت بیشتری داشته باشد‪ .‬این قبیل کارها بازی با احساس مردم‬ ‫متدین است»‪ .‬این رسانه ها معتقدند «نباید اجازه داد افکار پوسیده غرب به اشکال مختلف در رسانه ها و مطبوعات داخلی‬ ‫ما منتشر شود‪ ».‬روزنامه کیهان هم در شماره پنجشنبه خود به این موضوع پرداخته بود‪.‬‬ ‫شبکه اجتماعی‬ ‫شیر سامرا‬ ‫بررسی رسانه ای هفته‬ ‫‪13‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫روزانه حجم بســیاری از عک س های خبری به ما م ی رسد‪ .‬تعداد این‬ ‫عک س ها انقدر زیاد اســت که گاهی ب ه راحتی از کنار ان عبور م ی کنیم اما‬ ‫شاید بهتر باشد روی بعضی از عک س ها تامل بیشتری داشته باشیم‪ .‬مثلث‬ ‫در این صفحات‪ ،‬هفته را با مرور عک س ها از نو یاداوری م ی کند‪.‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫‪14‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫دیدار مسئوالن نظام و میهمانان کنف رانس وحدت اسالمى ‬ ‫با رهبر معظم انقالب‬ ‫دیدار رئی س جمهور ونزوئال با رهبر معظم انقالب‬ ‫سخنگوی وزارت امور خارجه حوادث تروریستی در ف رانسه را‬ ‫محکوم کرد و گفت‪« :‬این اقدامات هیچ ارتباطی با دیدگاه های‬ ‫اســام ندارد و مغایر اموزه های اســامی است‪ .‬از سویی‬ ‫اقدامات تحریک امیز را نیز تقبیح م ی کنیم و اقدام هفته نامه‬ ‫شارلی ابدو توهی ن امیز و باعث تحریک احساسات مسلمانان‬ ‫جهان خواهد شد‪».‬‬ ‫رئیس مجلس شــورای اســامی از توصیه رهبری به‬ ‫نمایندگان مجلس در مورد سهم صندوق توسعه ملی از‬ ‫درامدهای نفتی خبر داد‪« :‬مطابق برنامه باید هر سال به‬ ‫‪ 20‬درصد سهم صندوق توسعه ملی از منابع فروش نفت‬ ‫و گاز اضافه شود که با احتساب این رقم سال اینده باید‬ ‫‪ 12‬درصد را به صندوق بدهیم‪».‬‬ ‫ورود رئیس جمهور به بوشهر‬ ‫دیدار وزیر نفت عراق با‬ ‫وزیر خارجه ایران‬ ‫دیدار وزیر کشور‪ ،‬استاندار و‬ ‫فرماندار تهران با خانواده شهدا‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫جلسه علنی مجلس شورای اسالمی‬ ‫‪15‬‬ ‫هیات دفاع از شیخ عل ی سلمان‪ ،‬دبیرکل جمعیت‬ ‫ملی اســامی الوفاق تاکید کــرد‪« :‬اظهارات‬ ‫مقامات بحرین ثابت م ی کند محاکمه وی کامال‬ ‫سیاسی است و فاقد ساده ترین اصول اساسی‬ ‫یک دادگاه عادالنه است‪».‬‬ ‫سی د حسن نص راهلل‪ ،‬دبیرکل حزب اهلل لبنان با تاکید‬ ‫بر اینکه «قدرت جنگی مقاومت همچنان دست‬ ‫نخورده است»‪ ،‬به صهیونیس ت ها هشدار داد که‬ ‫ب رای ازمودن این قدرت و توانایی مرتکب اشتباهی‬ ‫بزرگ نشوند‪.‬‬ ‫سومین همایش ملی الودگی هوا و صدا‬ ‫دیدار وزیران امور خارجه ایران و امریکا‬ ‫فضایامنیتیدرف رانسه‬ ‫رونمایی از مجسمه امیر کبیر‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫‪16‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫انفجار تروریستی در صنعا‬ ‫بیرون کشیدن الشه‬ ‫هواپیمای ایراسیا‬ ‫احمد رســول زاده‪ ،‬دوبلور پیشکسوت سینما و‬ ‫تلویزیون پس از طی یک دوره بیماری درگذشت‪.‬‬ ‫از جملــه فیل م های ای رانی که رســول زاده در ان‬ ‫گویندگی کرده م ی توان به اخرین تک سوار‪ ،‬تصویر‬ ‫اخر‪ ،‬مادیان و رسول پسر ابوالقاسم اشاره کرد‪.‬‬ ‫ســرانجام بعد از مدت ها انتظار‪ ،‬قیمت پایه‬ ‫دو باشگاه پرسپولیس و استقالل ب رای واگذاری‬ ‫به بخش خصوصی معین شــد؛ رقم ی ‪290‬‬ ‫میلیارد تومانی که اعالم ان ســروصداهای‬ ‫زیادی را به وجود اورده است‪.‬‬ ‫بزرگداشت روز بسیج رسانه‬ ‫مراسم وداع با شهید مدافع حرم‬ ‫ابراز همدردی دانش اموزان با معلم ورزش‬ ‫نشست خبری کارلوس کی روش‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫تغذیه قوهای مهاجر‬ ‫تصویرنگاری‬ ‫ایین اختتامیه جایزه همایون خرم‬ ‫‪17‬‬ ‫درباره گفتارها‬ ‫گفتارها‬ ‫گفتارها‪،‬سخن ما نیست‪،‬حرف روزنام ه نگاران و کارشناسانی‬ ‫است که در محی ط های تخصص ی شان با گرای ش های مختلف به‬ ‫موضوعات مختلف پرداخته اند؛ یک نگاه ازاد که مثلث با افتخار‬ ‫ان را میزبانی م ی کند‪ .‬این حرف ها‪ ،‬موضع نویسندگانشان است‪،‬‬ ‫ما فقط بستر انتشار انیم‪.‬‬ ‫وقتیمخاطبانمان راسرگردانمی کنیم‬ ‫تاملی در رسانه ملی و القائات دوگانه فرهنگی‬ ‫‪18‬‬ ‫مدرس دانشگاه‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫گفتارها‬ ‫یاسر هدایتی‬ ‫موسیق ی ای شاد توامان حضور جوانان خوش پوش‬ ‫و خوش چهره ای که غرق در تلفن همراه خود هســتند به‬ ‫همراه جمالت تشویقی که مدام شما را به خرید یا استفاده‬ ‫بیشتر از تلفن همراه و به ویژه خدمات اپ راتور خاص صاحب‬ ‫تبلیغ ‪ ،‬ترغیب م ی کنند‪ ،‬تصویری اشنا ب رای هر ای رانی است؛‬ ‫هر کســی که به اقتضای زندگی در جهان جدید ناگزیر از‬ ‫مخاطب بودن ب رای رســانه های وطنی است‪ .‬این تصویر‬ ‫اشــنا اما به مثابه مشــتی نمونه خروار وقتی زیر ذره بین‬ ‫نگاهی انتقادی قرار م ی گیــرد‪ ،‬نمونه ای از هزاران مصداق‬ ‫عینی یکی از بزرگترین چالش های رســانه ملی در حوزه‬ ‫مخاطب شناسی و فرهنگ سازی است‪.‬‬ ‫صحبــت از چالش هــای رســانه ملی در حــوزه‬ ‫فرهنگ سازی و رســالت ارمانی ان البته بحثی نو و تازه‬ ‫نیســت و صد البته این عدم تازگی بــه معنای کهنگی‬ ‫و عدم لزوم پرداختن بــه ان نیز نم ی تواند باشــد‪ .‬با این‬ ‫وصف به نظر م ی رســد باتوجه به چند مساله این چالش‬ ‫را باید به عنوان یکــی از مهمترین چالش های پیش روی‬ ‫رسانه ملی قلمداد کرد‪ .‬مساله هویت ارمانگرایانه انقالب‬ ‫اســامی ایران که مبتنی بر مولفه های ملی و دینی دو‬ ‫کالن روایت جهان جدید یعنی ایران و اســام اســت از‬ ‫یک ســو و اقتضای جهان وطنی دنیایی در پیچیدگی در‬ ‫شبکه های ارتباطی و لزوم راهبری در این برهه موصوف‬ ‫به عصر انباشتگی دانایی و بمباران اطالعات و همی ن طور‬ ‫جنگ نرم ی که دیگر به هیچ چشم تغافلی نم ی توان ان‬ ‫را نادیده گرفت از جمله مسائلی هســتند که مواجهه با‬ ‫گفتارها‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫القای دوگانه فرهنگ مصرفی و ســبک‬ ‫زندگی غربی از یک ســو و تالش وافر‬ ‫برای احیا و اعتالی فرهنگ دینی و میهنی‬ ‫از سوی دیگر ساده ترین توصیف از این‬ ‫دوگانه القا شده رسانه ملی به مخاطبان‬ ‫خود اســت که البته با تقریــر و توجه‬ ‫می توان زوایای مختلف و پنهانی از ان‬ ‫را به تحلیل نشست‬ ‫گفتارها‬ ‫چالش رسانه ملی و فرهنگ را امری ناگزیر م ی نمایاند‪ .‬اما‬ ‫بهانه طرح این موضوع‪ ،‬تغییر مدیریت ی ای است که از پس‬ ‫حدود یک دهه بر رسانه ملی به عنوان یکی از مهمترین‬ ‫نهادهای رسانه ای و به تعبیری اجتماعی‪ -‬فرهنگی کشور‬ ‫عارض شده اســت؛ تغییری که شــاید خود بتواند نقطه‬ ‫عزیمت و شروعی دیگر گون باشد‪ .‬عزیمتی که تغییرات‬ ‫و تحوالت بسیار مدیریتی و حتی ســاختاری سازمان در‬ ‫همین نقطه شروع دوره مدیریت جدید خبر از این م ی دهد‬ ‫که کشتیبان را سیاستی دیگر امده است و اینکه بادها خبر‬ ‫از تغییر فصل می دهند‪.‬‬ ‫باز م ی گردم به تصویر پیشان ی نوشت این نوشتار که به‬ ‫زعم من مصداق عینی یکی از مهمترین چالش های رسانه‬ ‫ملی در حوزه فرهنگ م ی تواند قلمداد شــود و ان دوگانه‬ ‫واضحی است که رســانه در القای ان به طبع رسانه بودن‬ ‫خود و به صرافت ارمان های ملی و دینی خود دچار ان شده‬ ‫است‪ .‬القایی بس خط رناک که با کنکاش در اثرات و ابعاد ان‬ ‫چه بسا بتوان از منظرهای مختلف‪ ،‬بسیاری از ناکام ی های‬ ‫حرفه ای و ارمانی رســانه ملی را نیز به ان وابسته دانست‪.‬‬ ‫این دوگانه از منظری شناختی با ریشه داشتن در دو ابشخور‬ ‫متضاد و متقابل یکی از محوری ترین مواجهه هایی اســت‬ ‫که م ی توان تحت عنوان سرگردانی مخاطبان رسانه ملی‬ ‫از ان یاد کرد‪ .‬القای دوگانه فرهنگ مصرفی و سبک زندگی‬ ‫غربی از یک سو و تالش وافر ب رای احیا و اعتالی فرهنگ‬ ‫دینی و میهنی از ســوی دیگر ســاده ترین توصیف از این‬ ‫دوگانه القا شده رسانه ملی به مخاطبان خود است که البته‬ ‫با تقریر و توجه م ی توان زوایــای مختلف و پنهانی از ان را‬ ‫به تحلیل نشست‪.‬‬ ‫این دوگانه از یک طرف سازواری تامی با طبع رسانه‬ ‫دارد‪ .‬ذاتی نامکشــوف کــه ماهیت غربــی ان همچنان‬ ‫به رغم تمام تالش ها‪ ،‬چیرگــی بالفصل خود را در تمامی‬ ‫ فرهنگ ها حفظ کرده و از طرف دیگر این ما هســتیم که‬ ‫گویی م ی خواهیم با انحای روش با بازتعریف خود ماهیتی‬ ‫دیگرگون ب رای این ذات نامکشوف بنیان کرده تا از صورت‬ ‫قالب ی اش به در امده و ذات نامتعین رســانه را با ارایشــی‬ ‫جدید در خدمت فرهنگ ملــی و دینی خویش قرار دهیم‪.‬‬ ‫ب ر اســاس این توقع و نگاه کم و بیش جــاری در مدیریت‬ ‫مستقیم و حتی مدیریت غی ر مســتقیم رسانه ملی‪ ،‬ما در‬ ‫استفاده از رسانه مانند بســیاری از پدیده های مدرن دیگر‬ ‫تنها با یک ابزار مواجه هستیم که از ان به هر نوع ممکن‬ ‫م ی توانیم استفاده خود را داشته باشیم‪ .‬ابزاری که تنها یک‬ ‫ظرف قلمداد م ی شــود و این مظروف ماست که م ی تواند‬ ‫حتی هویت این ظرف را نیز مشــخص کنــد‪ .‬در این نوع‬ ‫نگاه‪ ،‬به باور من مدیریت غی ر مســتقیم همان باورمندی و‬ ‫پذیرش و خواست اجتماعی‪ -‬فرهنگی طبقات مخاطبانی‬ ‫قلمداد م ی شود که رسانه حیات واقعی اجتماعی خود را به‬ ‫انها وابسته م ی داند و این پذیرش به واسطه ساز وکارهای‬ ‫بسیار پیچیده و منبعث از یک روانشناسی اجتماعی ظهور‬ ‫و بروز خود را دارد‪.‬‬ ‫در نگاه ابزار انگارانه به رسانه اما انچه مغفول انگاشته‬ ‫م ی شود‪ ،‬ذات نامکشوفی است که با تدقیق در ان نه یک‬ ‫ظرف بلکه پدیداری بســیار پیچیده رخ نشان م ی دهد که‬ ‫به هیچ وجــه نم ی توان ان را به ظرفــی صرف فروکاهش‬ ‫داد‪ .‬اینکه ذات رسانه چیست و توصیف پدیداری ان قطعا‬ ‫موضوع این مجال نم ی تواند باشــد که نظریه پردازی های‬ ‫گســترده ای نیز پی رامون ان به عنوان یک حوزه وسیع در‬ ‫مطالعات میان رشــته ای صورت گرفته است اما قطعا این‬ ‫مقدار اگاهی از رسانه و توجه به زوایای نامکشوف ذات این‬ ‫پدیدار مهم دنیای مدرن باید داشــت که رسانه نه تنها یک‬ ‫ابزارمطلق کور نیست‪ ،‬بلکه خود به مثابه معنایی مستقل‬ ‫و فعال و حتی در قامت یک پدیدار زنــده باید مورد توجه‬ ‫قرار بگیرد‪.‬‬ ‫با این توصیف از رســانه‪ ،‬دو ســوی دیگــر معادله‬ ‫ارتباطی رسانه‪ ،‬فرهنگ و مخاطب موقعیتی دیگر گون پیدا‬ ‫م ی کنند‪ .‬وقتی رسانه به عنوان یک پدیده زنده و نه یک ابزار‬ ‫در مواجهه با دو عنصر زنده و پویا مانند فرهنگ و مخاطب‬ ‫قرار بگیرد‪ ،‬دیگر نم ی توان حکم هایی را که تا پیش از این‬ ‫به عنوان نسخه های تجویزی ب رای فرهنگ سازی و رسانه‬ ‫فرهنگی داشت‪ ،‬حرف هایی جدی یا کارامد تلقی کرد‪.‬‬ ‫این وضعیت دقیقا همان نقطه ای اســت که القای‬ ‫دوگانه فرهنگی را به عنوان یکی از اســی ب های جدی در‬ ‫این زمینه ایجاد م ی کند‪ .‬اگر بخواهیم توصیف عین ی تری‬ ‫از این وضعیت داشته باشیم‪ ،‬باید به انبوه القائات دوگانه ای‬ ‫اشــاره کرد که به طور شبانه روز رســانه ملی در ارائه پیام‬ ‫و فرهنگ ســازی و وظیفه سرگرم ی ســازی خویش به ان‬ ‫مشغول است‪ .‬به این گزاره ها توجه کنید‪.‬‬ ‫اقتضای رســانه موفق مخاطب شناســی اســت‪.‬‬ ‫مخاطب شناســی یعنی تشــخیص میل و می ل ســازی‪.‬‬ ‫مخاطبان رســانه ملی طی ف هــای گوناگــون فکری و‬ ‫شخصیتی با سلیقه های بســیار متنوعند‪ .‬در جهان جدید‬ ‫خوراک های شب ه فرهنگی و فرهنگی به واسطه گسترش‬ ‫رسانه و در هم شکســتن انحصارات رسانه ای در دهه اخیر‬ ‫دیگر ب رای هی چ کس غی ر قابل دسترس نیست‪ .‬پس جهان‬ ‫رسانه‪ ،‬جهان رقابت نیز هست‪ .‬رقابت هم رسیدن است و‬ ‫هم زودتر رسیدن‪ .‬سوی دیگر این رقابت اما جنگی نهان و‬ ‫پ ر دامنه نیز وجود دارد‪ .‬پس باید موفق بود‪ .‬بدیهی است که‬ ‫مدل های موفقیت در رسانه‪ ،‬مدل هایی هستند که خارج از‬ ‫ســاختار بومی فرهنگ ملی و دینی ما تعریف شده اند‪ .‬به‬ ‫همین ترتیب در بســیاری از اوقات این ساختار ناشناخته‪،‬‬ ‫محتوای پیام ما را نیز ناخواسته تحت تاثیر خود قرار م ی دهد‪.‬‬ ‫در حقیقت این پیام ما نیست که منتقل م ی شود‪ ،‬بلکه این‬ ‫صورت باژگونه پیام ی است که قصد ارسالش را داشته ایم؛‬ ‫پیام ی که گاه خود ضد فحوای پیام ماســت و تنها صورت‬ ‫پیام ما را دارد‪.‬‬ ‫القائات دوگانه نوعی از این ضد پیام است‪ .‬وقتی حتی‬ ‫ما قادر به انتقال درست پیام خود م ی شویم اما ب ی توجه به‬ ‫پیوستگی دامنه پیام ها و عدم تســلط بر ذات نامکشوف‬ ‫ظرف پنداشته شده رســانه‪ ،‬بالفاصله پیامی متفاوت و در‬ ‫نقطه مقابل پیام پیشــین خود منتقــل کرده ایم و به این‬ ‫ترتیب مخاطبان در ســردرگم ی محــض در دریافت این‬ ‫پیام ها دچار مخاط رات فراوانی م ی شــوند‪ .‬مخاط راتی که‬ ‫اثرات ان برحســب پیچیدگی تاثیر رسانه عمیق و کاری و‬ ‫البته تدریجی و گاه سی ل گون است‪ .‬ب رای تصور عینی این‬ ‫تقابالت و القائات دوگانه تنها کافی است با عینک نقادانه‬ ‫مجموعه رفتارهای رســانه ملی را در قالب های گوناگون‬ ‫ارائه پیام و تالش در راســتای ارائه فرهنگ ملی و دینی به‬ ‫نظاره نشست‪.‬‬ ‫نگاه کمی ت گرا و بخشی و جزئ ی نگر و ب ی توجهی به‬ ‫کالن روایت هایی که ابشخور برخی از رفتارها و ارائه های‬ ‫پیام ها در رسانه ملی هستند از جمله علل ایجاد این القائات‬ ‫دوگانه فرهنگی هستند؛ القائاتی که در روانشناسی اجتماعی‬ ‫مانند باکتری هایی عمل م ی کنند که تجمی ع شــان نهایتا‬ ‫بافت یا ساختی مهم از اجتماع مخاطبین را دچار اسی ب های‬ ‫جدی م ی کند‪.‬‬ ‫باز هم به تصویر پیشان ی نوشــت این نوشــتار اشاره‬ ‫م ی کنم‪ ،‬وقتی دختر و پســر نوجوان شــما در ‪ 24‬ساعت‬ ‫شبانه روز مکررا به اقتضای اقتصاد رسانه ملی با توسل به‬ ‫بیشترین عناصر جذابیت و تبلیغات مورد هجمه این پیام‬ ‫قرار م ی گیرند که ارزش در صحبت کردن بیشتر و بیشتر با‬ ‫تلفن همراه است و استفاده بیشتر یعنی امکانات بیشتر و‬ ‫خدمات بیشتر و اسانتر و‪ ...‬اینکه اصوال همه چیز در خدمت‬ ‫شماست ب رای اینکه دختر و پسر نوجوان شما بتواند در طول‬ ‫شبانه روز با دوستانشان حرف بزنند و پیام رد و بدل کنند و‬ ‫در شبکه های اجتماعی به واسطه استفاده از اینترنت وقت‬ ‫بگذرانند‪ .‬بعد از این تصویرهای مکرر اشناست که شما باید‬ ‫تحمل شــنیدن و دیدن چند باره مزایای استفاده و مصرف‬ ‫انواع محصوالت را به لطف تشــویق به خرید و تطمیع به‬ ‫بردن جایزه انــواع خودرو تحمل کنیــد‪ .‬در مقطعی دیگر‬ ‫با ســروی س های خبری ای ب ر خورد دارید که ب رای موفق و‬ ‫تاثی ر گذار بــودن حتی نحوه ارائه و اجراهــای خودش را از‬ ‫رسانه هایی که همواره در تخاصمند کپ ی برداری کرده است‬ ‫و کم لطفی است اگر ندیده بدانندمان‪ .‬ساعت اخر شب اما‬ ‫ارائه پیام ها بر عهده سریال هایی است که برخ ی شان قرار‬ ‫اســت ارزش های فرهنگی را با گل درشــت ترین مفاهیم‬ ‫شــعاری در حلق مخاطب فرو کننــد‪ .‬مخاطبی که هنوز‬ ‫قبول نم ی کند دختر و پســر نوجوانش چرا باید بیشتر از‬ ‫پنج دقیقه با دوستان مدرســه اش حرف بزند و مگر روزانه‬ ‫انسان با یک دوســت همجنســش چقدر حرف ب رای رد‬ ‫و بدل کــردن دارد؟ در این میان ب ی انصافی اســت اگر از‬ ‫برنامه ها و فیلم و سریال های موفق حرفی نزنیم‪ .‬کارهای‬ ‫هنری ‪ -‬فرهنگ ی ای که با مرارت و از ســر خالقیت تهیه‬ ‫شده است تا پیام رســان فرهنگ ملی و مذهبی ما باشد‪.‬‬ ‫اما این تقصیر دختر و پســر نوجوان شما نیست که غرق‬ ‫در شخصیت محبوب رسانه م ی شــود‪ .‬الگویی نوظهور‪،‬‬ ‫قهرمان دوست داشــتنی با همه ســجایای یک قهرمان‬ ‫مذهبی یا ملی‪ ،‬یک شهروند ارزشــمدار که در قاب ذهن‬ ‫همه مخاطبین ماندگار اســت و البته این خاصیت رسانه‬ ‫است‪ .‬رسانه شــخصیت این قهرمان و اســتار نوظهور را‬ ‫عالوه بر ارائه در پیامی هنری با دعوت های مکرر و نشان‬ ‫دادن موفقی ت هایش برجسته تر م ی کند‪ .‬اما قهرمان و استار‬ ‫رسانه بیرون از پیام و خارج از افکت های نور و رنگ رسانه‪،‬‬ ‫زندگی خودش را دارد‪ .‬استار محبوب شما در زندگی کارهایی‬ ‫م ی کند و لباس هایی م ی پوشد و حرف هایی م ی زند که شما‬ ‫به هیچ وجه اجازه نم ی دهید که نوجوانتان چنین رفتاری را‬ ‫داشته باشد‪...‬‬ ‫تصویر پایانی این نوشــتار اما یک تجربه مشــترک‬ ‫با بســیاری از شماســت‪ ،‬پایانی از خیل هزاران تصویر از‬ ‫ایــن القائات دو گانه کــه مربوطه به یکی از جشــن های‬ ‫نوروزی سال های نه چندان دور رســانه ملی است‪ .‬وقتی‬ ‫در قدس ی ترین لحظات زندگی هر ای رانی مسلمان در سال‬ ‫تحویل یک استار محبوب ســینما با منت تمام در برنامه‬ ‫زنده ای حضور پیدا کرد و پیام های اخالقی و فرهنگی بود‬ ‫که در تمجید و تقدیر از این استار تقدیم مخاطبان م ی شد‬ ‫و درست به فاصله چند صد متر از استودیو پخش در بیرون‬ ‫از ساختمان های جام جم‪ ،‬نیروی انتظام ی بر حسب وظیفه‬ ‫خود در میدان ونک با هر کس که مدل موهای به اصطالح‬ ‫فشن و ارایش و لباس ی انچنانی شبیه اقای بازیگر داشت‪،‬‬ ‫برخورد م ی کرد؛ برخوردی از نزدیک با کسانی که دقایقی‬ ‫پیش شاید اقای استار را از دور دیده بودند‪...‬‬ ‫‪19‬‬ ‫گفتارها‬ ‫روسای جمهوریکه از ریاست جمهوریسیرنمی شوند‬ ‫پیروزمینه چینی هایاحمدی نژادبرایبازگشتبهقدرت‬ ‫احسان رستگار‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫گفتارها‬ ‫‪20‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫چندی است که اخبار و تحرکاتی مبنی بر ورود مجدد‬ ‫اقای محمود احمدی نژاد به عرصه قدرت به گوش م ی رسد‪.‬‬ ‫اینکه رئی س جمهور سابق کشور‪ ،‬حق دارد ناظر به حقی که‬ ‫قانون اساسی جمهوری اســامی ای ران به وی داده‪ ،‬پس از‬ ‫چهار سال مجددا ب رای تصاحب قوه مجریه اقدام کند‪ ،‬امری‬ ‫بدیهی است‪ .‬اقای احمدی نژاد مختار است که مجددا نامزد‬ ‫شــود یا خیر و البته شــورای نگهبان نیز م ی تواند حسب‬ ‫صالحدید و شاخ ص های اکثریت اعضای خود‪ ،‬افراد را احراز‬ ‫صالحیت کند یا نکند‪ .‬در این نوشــته‪ ،‬قصد این نیست که‬ ‫ب رای شــخص یا اشــخاصی تعیی ن تکلیف کنیم‪ ،‬بلکه از‬ ‫سه منظر بناســت به این پدیده بنگریم؛ پدیده نامزد شدن‬ ‫روسای جمهور ســابق یا اســبق‪ ،‬وقتی که چند سال پیش‬ ‫از نامزدی متاخرشان‪ ،‬هشت ســال پیوسته سکاندار بیشتر‬ ‫امکانات و اختیارات مدیریتی جمهوری اسالمی ای ران بوده اند‪.‬‬ ‫‪ -۱‬منظر عقالیی و منطق‬ ‫از انجا که عرصه ریاست جمهوری به مثابه مهم ترین‬ ‫سمت اجرایی کشور‪ ،‬شــخصی را م ی طلبد با ویژگ ی های‬ ‫منحصر به فرد و بنا نیست هر کسی به این باب ورود کند‪،‬‬ ‫مگر اینکه خالفش ثابت شود و صفات متعدد و عالیه فراوانی‬ ‫باید در یک نفر جمع شــود تا وی را به عنوان شخص بالقوه‬ ‫ب رای تصدی این سمت بپذیریم‪ ،‬این سوال پیش م ی اید که‬ ‫با این تفاسیر؛ چه کاری هست که ان رئی س جمهور سابق یا‬ ‫اسبق ‪ -‬که چه اقای احمدی نژاد باشد یا اقای خاتمی یا اقای‬ ‫هاشمی توفیری نم ی کند ‪ -‬م ی توانسته انجام بدهد ولی در‬ ‫هشت سال فرصت نشده که ان را به سرانجام برساند؟‬ ‫هشت سال پیوســته‪ ،‬یعنی بازه ای زمانی که پس از‬ ‫گذشت ان‪ ،‬نوزادی که تازه متولد شــده بوده‪ ،‬بعد از طی این‬ ‫مدت‪ ،‬به کودکی تبدیل شــده که اکنون خواندن و نوشتن‬ ‫اموخته و م ی تواند عالوه بر زبان مــادری اش‪ ،‬یک یا حتی‬ ‫دو زبان زنده دنیا را هم تا حدی ولو اندک بیاموزد و م ی تواند‬ ‫به حدی رســیده باشــد که به رغم جثه کوچکش‪ ،‬بتواند با‬ ‫مهارت های دفاع شخصی و رزمی‪ ،‬تا حدی از خود دفاع کند‪.‬‬ ‫خالصه عمال طی همین هشت سال‪ ،‬به تعبیری م ی توان‬ ‫گفت که یک نسل تربیت شــده؛ حال اینکه به چه ترتیب‬ ‫تربیت شــده‪ ،‬اهلل اعلم و در هر زمان‪ ،‬م ی تواند متفاوت باشد‪.‬‬ ‫با وجود تمامی مشکالت و تحریم ها ‪ ،‬از نظر عمرانی و اجرایی‬ ‫پروژه ای نیست که نتوان ان را در مدت هشت سال فعالیت‬ ‫مستمر و قاعده مند‪ ،‬به ثمر رساند‪ .‬الغرض؛ هشت سال‪ ،‬بدون‬ ‫اغ راق یک عمر است که طی ان‪ ،‬یک رئی س جمهور م ی تواند‬ ‫یک نسل را تربیت یا ذائقه های غلط شکل گرفته در جامعه‬ ‫را به صورتی خیلی ملمــوس‪ ،‬تغییر دهد یا اصالح یا تعدیل‬ ‫کند و نیز م ی تواند عظیم ترین و محی رالعقول ترین طرح ها را‬ ‫از جهت عمرانی و اجرایی‪ ،‬به سرانجام برساند‪ .‬اگر هم باری بر‬ ‫زمین مانده باشد‪ ،‬وقتی منصفانه بررسی م ی کنیم ‪ ،‬دلیلی جز‬ ‫ ب ی نظمی یا عدم رعایت اصل پیوستگی در انجام ان طرح یا‬ ‫پروژه یا ب رنامه نم ی بینیم‪.‬‬ ‫‪ -۲‬منظــر فلســفه قانونــی‪ ،‬اخالقی و‬ ‫روانشناختی اصل ‪ ۱۱۴‬قانون اساسی جمهوری‬ ‫اسالمی ایران‬ ‫دو دلیل بســیار مهم که ملهم از ان‪ ،‬در قانون اساسی‬ ‫کشور ما و بسیاری از کشــورهای دنیا‪ ،‬محدودیت دو دوره‬ ‫پیاپی (هشت سال پیوســته) ب رای تصاحب قوه مجریه در‬ ‫نظر گرفته شده‪ ،‬اولی عدم ایجاد استبداد و خود رایی و دوم ی ‬ ‫رعایت اصل چرخش قدرت است‪ .‬این یک خصیصه فطری‬ ‫بشر است ‪ -‬که البته باید ان را مهار کرد ‪ -‬که اگر یک انسان‬ ‫ب ر مسند قدرت تکیه زند و این جلوس‪ ،‬ان قدر طوالنی شود‬ ‫که این توهم بر وی ایجاد شود که تا ابد ان صندلی از ان وی‬ ‫و او از ان صندلی است‪ ،‬حاصلی جز مفسده های متعددی از‬ ‫قبیل خودرایی‪ ،‬عدم اعتنا به مشاوره ها و نظر منتقدان‪ ،‬عدم‬ ‫پاسخگویی صادقانه به مردم و کارشناسان‪ ،‬خودحق پنداری‬ ‫مطلق و تزریق یاس به جامعه و اشــخاص نخبه ولی دور‬ ‫مانده از قدرت نخواهد داشت‪ .‬مردم ناامید م ی شوند‪ ،‬چرا که‬ ‫حرف هایشــان تاثیری در اصالح امور ندارد و از جانب دولت‪،‬‬ ‫محترم و عزیز شــمرده نم ی شــوند‪ .‬نخبگان و خواص هم‬ ‫مایوس م ی شــوند‪ ،‬چون به رغم شایستگی احتمالی‪ ،‬هیچ‬ ‫بستر و امکانی ب رای بروز و ظهور توانمندی ها و استعدادشان‬ ‫در ابعاد کالن حکومتی نم ی یابند‪ .‬عدالت اجتماعی ایجاب‬ ‫م ی کند که چرخش قدرت‪ ،‬به طور کامل و محسوس رخ دهد‬ ‫تا شایستگان و افراد حائز شــرایط از طی ف ها و با نگاه های‬ ‫مختلف (در چارچــوب گفتمان انقالب اســامی) بتوانند‬ ‫عال ی ترین سمت اجرایی کشور را در اختیار داشته باشند‪ .‬عدم‬ ‫چرخش قدرت‪ ،‬سراسر افت است‪ ،‬اما اگر بخواهیم مهم ترین‬ ‫سوء تاثیر ان را ذکر کنیم‪ ،‬شاید بتوان ایجاد بغض و کینه در‬ ‫جناح ها و طی ف های محروم از کنشگری را بر شمرد؛ اگرچه‬ ‫ی همچون بغض و کینه ماهیتا نه‬ ‫شــاید در ظاهر مفاهیم ‬ ‫وجاهت و جایگاه قانونی داشــته باشــند و نه قابل اثبات یا‬ ‫پیگرد باشند‪ ،‬اما از حیث اخالقی و روانشناختی‪ ،‬اسالم عزیز‬ ‫به ان بسیار التفات داشته و از همین باب است که مالحظات‬ ‫فراوان اخالقی را حتی در حوزه اخالق شخصی و فردی ب رای‬ ‫مسئوالن حکومت اســامی و ب رای حکام مقرر کرده است؛‬ ‫چون همین مفاهیم که ظاه را ماهیت قانونی یا قضایی ندارند‪،‬‬ ‫به وفور ماهیت عینی دارند و تا حدی م ی توان ریشه برخی از‬ ‫تو جو کرد‪ .‬الغرض؛‬ ‫کینه ها‪ ،‬بغض ها و فتنه ها را در انها جس ‬ ‫محدودیت هشت سال ریاست جمهوری به طور متوالی‪ ،‬اگرچه‬ ‫به این معناســت که از منظر قانون‪ ،‬ممانعتی ب رای نامزدی‬ ‫مجدد تصاحب این سمت پس از چهار سال وقفه وجود ندارد‬ ‫(مثل اتفاقی که توسط والدمیر پوتین در روسیه رخ داد) ولی با‬ ‫نگاه عدالت اجتماعی اسالم و مصالح کالن نگر حفظ نظام‬ ‫خیلی مطابقت ندارد و حتی در موارد خاص‪ ،‬معموال معایبش‬ ‫بر محاسنش م ی چربد‪.‬‬ ‫بیمه سالمت قابل قیاس با طرح یارانه نیست‬ ‫دکتر هادی معتمدی‬ ‫اسیب شناس اجتماعی‬ ‫بعد از بحث مذاکرات هسته ای موضوع بیمه سالمت‬ ‫همگانی بهترین کار دولت یازدهم اســت‪ .‬در مورد انرژی‬ ‫هســته ای دولت نســبتا خوب پیش م ی رود‪ ،‬ولی بحث‬ ‫بیمه ســامت همگانی به نظر من بهترین عملکرد این‬ ‫دولت تاکنون است‪ .‬یکی از دالیل عمده اش هم این است‬ ‫که به یکی از اصول قانون اساســی در بیشتر از ‪ 30‬سال‬ ‫جامه عمل پوشانده است‪ .‬قانون اساسی به ما م ی گوید که‬ ‫دولت جمهوری اسالمی موظف اســت تمامی احاد مردم‬ ‫را از نظر خدمات درمانی حتی رایــگان کند یا اینکه مردم‬ ‫بیمه رایگان شــوند‪ .‬بناب راین‪ ،‬یک کار اصولی و زیربنایی و‬ ‫ب راساس اهداف و ارمان های نظام جمهوری اسالمی صورت‬ ‫گرفته و کاری نیســت که ان را با ساخت یک بیمارستان و‬ ‫یارانه دادن به مردم مقایســه کنید‪ .‬در امر یارانه ها یک کار‬ ‫واقعا غی راصولی و برخالف مصالح مردم انجام شد‪ .‬در واقع‬ ‫یکی از شکس ت هایی که به کشــور وارد شد همین بحث‬ ‫یارانه ها بود؛ اینکه به مردم طبق هیچ ضابطه ای پول بدهیم‬ ‫که اصال معلوم نشد بر چه اساس چنین تصمیمی اجرایی‬ ‫شد‪ .‬همی ن طور مشخص نشد چرا روی بنزین یا چیز دیگر‬ ‫اثر گذاشــت یا نه همچنین روی کمک به مردم و در عین‬ ‫حال تورم را باال برد‪ .‬در کل کا ِر مفیدی صورت نگرفت و حاال‬ ‫هم نم ی شود ب رای برطرف شدن مشکالت ان کاری انجام‬ ‫داد‪ .‬سیاستی که بدون کار کارشناسی و بدون برنامه ریزی‬ ‫منافع مردم را هرز داد و هر ماه مقدار زیادی پول خرد بین مردم‬ ‫تقسیم م ی کنیم که سرمایه ملی است و ان را نابود م ی کنیم‪.‬‬ ‫در حالی که چیزی هم عاید مردم نشده است‪ .‬عده زیادی هم‬ ‫در این بین هستند که اصال نباید یارانه بگیرند ولی شامل‬ ‫انها هم شــده بود‪ .‬دولت فعلی هم نم ی توانــد این افراد را‬ ‫شناسایی کند و این ضربه مهلکی بود که دولت به مردم زد‪.‬‬ ‫برخالف این نوع طرح‪ ،‬امروز م ی بینیم که طرح بیمه‬ ‫ســامت همگانی به بار نشســته و م ی تواند بسیاری از‬ ‫مشــکالت هزینه درمانی مردم را برطرف کند‪ .‬این مساله‬ ‫ضریب امنیت روحی و روانی افــراد جامعه را باال م ی برد‪ .‬در‬ ‫واقع هر نوع طرحی که ارائه شود و مردم به پشتوانه ان بتوانند‬ ‫نوعی حمایت را احســاس کنند این مساله ضریب امنیت‬ ‫جامعه را باال م ی برد‪ .‬مثال اگر طرح یارانه ها به گونه ای بود که‬ ‫مردم با اتکا به ان م ی توانستند زندگی خودشان را بچرخانند‪،‬‬ ‫ضریب امنیت باال م ی رفت‪ .‬اما با یارانه ای که به هر فرد تعلق‬ ‫م ی گیرد‪ ،‬با ان تنها م ی توانند از خانه بیایند به خیابان‪ .‬حاال‬ ‫فرض کنید یک نفر که یارانه م ی گیرد فرزندش بیمار شود و‬ ‫بخواهد او را به بیمارستان منتقل کند‪ .‬فقط هزینه مبلغی که‬ ‫قرار است به امبوالنس بدهند‪ ،‬چیزی حدود ‪ 500‬هزار تومان‬ ‫م ی شود‪ .‬یعنی باید یک سال یارانه را بگذارند تا فرزندشان را‬ ‫فقط تا بیمارستان برسانند‪ .‬اغلب کسانی که یارانه دریافت‬ ‫م ی کنند لزوما باید از قشر کم درامد جامعه باشند‪ .‬اگر کسی از‬ ‫افراد این خانواده بیمار شود‪ ،‬با اتوبوس و مترو که نم ی توانند‬ ‫راهی بیمارستان شوند و کرایه اژانس تا بیمارستان ‪ 20‬هزار‬ ‫تومان و کرایه برگشت را هم حساب کنید دیگر پول یارانه‬ ‫باقی نم ی ماند‪ .‬بناب راین‪ ،‬اگــر م ی خواهند با ‪ 40‬هزار تومان‬ ‫امنیت اقتصادی ایجاد کنند‪ ،‬یک کار سخیف است‪.‬‬ ‫در مورد بیمه سالمت بحث پول مطرح نشده‪ ،‬در این‬ ‫مورد نکاتی که مطرح شده عمدتا نکات حمایت اجتماعی‬ ‫بوده اســت‪ .‬در این طرح توجه دولت به مردم را م ی توانیم‬ ‫ببینیم‪ .‬دولت از باال به مردم نگاه نکرده و نگاهش همتراز‬ ‫اســت با مردم‪ .‬دولت روحانی و وزارتخانه هاشمی با چنین‬ ‫کاری یک ســنگ بزرگ را از پیش پای مردم برداشته است‪.‬‬ ‫کاری که قبل ی ها انجام نداده بودند و االن اتفاق افتاده و مردم‬ ‫راضی هستند‪ .‬رضایت مردم امنیت فکری را ب رای انها ایجاد‬ ‫م ی کند و بابت این موضوع باید به وزارت بهداشت تبریک‬ ‫گفت‪ .‬اگر چنین طرح های راهگشــایی بتواند مشــکالت‬ ‫بسیاری از افراد نیازمند را برطرف کند‪ ،‬مطمئنا مساله یارانه ها‬ ‫ب رای مردم به حاشیه م ی رود و مطمئنا باری از روی دوش انها‬ ‫برداشته م ی شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫گفتارها‬ ‫‪ -۳‬یک تلنگر؛ چرا ال اقل در ظاهر‪ ،‬شهوت‬ ‫قدرت ما از امریکای ی ها بیشتر است؟!‬ ‫اگرچه ما امریکا را استکبار جهانی م ی دانیم که هست‪،‬‬ ‫اگرچه کشــوری متجاوز و غی ر قابل اعتماد م ی دانیمش که‬ ‫هســت ‪ ،‬اما اینها هیچ کدام دلیل نم ی شــود که بعضی از‬ ‫محاسن انها و معایب خود را نبینیم که سفارش اسالم هم‬ ‫جز این نیست که حتی اگر در دشمن خود‪ ،‬حسنی را دیدید‪ ،‬از‬ ‫گفتن ان ابایی نداشته باشید‪.‬‬ ‫در بعد انتخابات ریاســت جمهوری‪ ،‬از جهاتی امریکا‬ ‫شبیه جمهوری اسالمی ای ران است‪ ،‬اگرچه مهم ترین تفاوتش‬ ‫انتخاب مســتقیم رئی س جمهور در ج‪ .‬ا‪ .‬ا‪ .‬و غی ر مستقیم در‬ ‫ایاالت متحده امریکاست‪.‬‬ ‫شاید گفتنش سنگین بیاید‪ ،‬ولی اگر هدف ما اصالح‬ ‫و رشد باشد‪ ،‬چاره ای جز این نیســت که بعضا خود را مورد‬ ‫نقدهایی ب ی رحمانه قرار دهیم و راه چاره مان را پیشنهاد کنیم‪.‬‬ ‫اگر بررســی کنیم‪ ،‬متوجه یک واقعیت تلخ و عجیب‬ ‫خواهیم شد و ان‪ ،‬این است که اگرچه در ایاالت متحده‪ ،‬نگاه‬ ‫به سیاســت ‪ ،‬مانند نگاه ما‪ ،‬به باورهــای دینی و اخرت گره‬ ‫نخورده‪ ،‬اگرچه نظام ایاالت متحده امریکا‪ ،‬نظامی مبتن ی بر‬ ‫لیب رالیسم است و نه مبتن ی بر اسالم ناب محمدی و حکومت‬ ‫اســامی‪ ،‬اما در همان امریکا‪ ،‬تا به حال سابقه نداشته که‬ ‫حتی یک رئی س جمهور‪ ،‬پس از اتمــام دو دوره متوال ی اش‪،‬‬ ‫پس از چهار ســال وقفه‪ ،‬باز هم نامزد شود‪ .‬در ای ران تا کنون‬ ‫رئی س جمهور چهار ساله نداشــته ایم (اگرچه شهید رجایی‪،‬‬ ‫رئی س جمهور فقید ما و در امریکا‪ ،‬نیکسون و جان اف‪ .‬کندی‬ ‫ناقض این قاعده اند) ولی انگیزه ای شــدید وجود داشته که‬ ‫رئی س جمهور ‪ 12‬ساله داشته باشیم!‬ ‫عجیب اینجاست ما که ادعای مســلمانی‪ ،‬استق رار‬ ‫حکومت علوی و نــگاه ایدئولوژیک اســام ی مان گوش‬ ‫فلک را کر کرده‪ ،‬بیش از چهار ســال یا نهایتا هشت سال‪،‬‬ ‫طاقت دوری از طعم لذیذ دوباره تکی ه زدن بر صندلی اشرافی‬ ‫ریاست جمهوری را نداریم؛ گفتم اشــرافی‪ ،‬چون قطعا این‬ ‫صندلی خیلی بوی استضعاف نم ی دهد‪ ،‬که اگر م ی داد‪ ،‬ان‬ ‫را وا م ی نهادند و م ی گذاشــتند تا بعد از هشت سال‪ ،‬دیگران‬ ‫خدمت کنند (البته اگر نگاه حقیقتا صرفا خدمت به جامعه و‬ ‫رضای الهی باشد)‪ .‬نزدیک بزنگاه انتخابات ریاست جمهوری‪،‬‬ ‫تا امروز ایــن گونه بوده که معمــوال مطرح ترین افرادی که‬ ‫نامشان بر سر زبان ها م ی افتد و گمان هزنی جناح ها و جریان ها‬ ‫به طور غیررسمی درز م ی کند یا به طور رسمی اعالم م ی شود‬ ‫و همچنین جدی ترین رقبا‪ ،‬همان هایی هستند که زمانی‬ ‫رئی س جمهور بوده اند‪ .‬الغرض؛ چه بســا اگر همان امریکای‬ ‫جنایتکار‪ ،‬مانند ما‪ ،‬دچار چنین مشکلی م ی شد‪ ،‬قانونی وضع‬ ‫م ی کرد که هیچ رئی س جمهوری بعد از اتمام حد اکثر دو دوره‬ ‫پیاپی ریاست جمهوری اش‪ ،‬حق نامزدی بعد از چهار سال وقفه‬ ‫را هم ندارد؛ ولی قطعا رسم چرخش قدرت و شایسته ساالری‪،‬‬ ‫این نیست که بعد از چهار سال‪ ،‬رئی س جمهوری که هشت‬ ‫سال بر مسند قدرت بوده‪ ،‬باز هم خود را نامزد این انتخابات‬ ‫کند‪ ،‬اگر هم رسم شایسته ساالری همین است و بس‪ ،‬پس‬ ‫قاعدتا حکم این است که ما با قحط الرجالی غلیظ و بسیط و‬ ‫عمیق مواجهیم! اهلل اعلم!‬ ‫باال بردن ضریب امنیت جامعه‬ ‫گفتارها‬ ‫‪21‬‬ ‫گفتارها‬ ‫انتخابات؛ عدالت و مردم‬ ‫قانون انتخابات چه اصالحاتی الزم دارد؟‬ ‫گفتارها‬ ‫‪22‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫رمضانعلی ابراهیم زاده‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫در قانون اساسی جمهوری اسالمی ایران‪ ،‬دو کلید واژه‬ ‫نقش اساســی دارند و به نوعی این قانون را که مادر تمام‬ ‫قوانین در کشــور اســت‪ ،‬رنگ خاص خود زده اند؛ عدل‬ ‫(عدالت) و مردم‪ .‬عدل از اصول مذهب شیعه است و بدون‬ ‫لحاظ ان‪ ،‬ارکان اصلی نظام فکری ‪ -‬اعتقادی تشیع دچار‬ ‫اختالل می شود‪ ،‬به همین علت در نظام اسالمی بر محوریت‬ ‫«والیت فقیه عادل» تاکید می شود (مقدمه قانون اساسی)‪.‬‬ ‫همین ولی فقیه عادل وقتی رهبر حکومت می شود که «از‬ ‫طرف مردم به عنوان رهبر شناخته می شود‪(».‬همان)‬ ‫ذیل‍«قضا در قانون اساسی» هم امده است‪ ...« :‬ایجاد‬ ‫سیســتم قضایی بر پایه عدل اسالمی و متشکل از قضات‬ ‫عادل و‪ »...‬و برای «قوه مجریه» نیز وظیفه ای چنین تعریف‬ ‫شده است‪« :‬برای قوه مجریه به دلیل‬ ‫اهمیت ویژه ای که در رابطه با اجرای‬ ‫احکام و مقررات اسالمی به منظور‬ ‫رسیدن به روابط و مناسبات عادالنه‬ ‫حاکم بر جامعه دارد‪(»...‬همان)‬ ‫مردم نیز جایــگاه همه جانبه‬ ‫و بی نظیری برای مانــور در میدان‬ ‫سیاست داخلی و در روابط بین الملل‬ ‫برای جمهوری اسالمی ایران فراهم‬ ‫کرده انــد‪ ،‬زیــرا «حکومــت ایران‬ ‫جمهوری اسالمی اســت که ملت‬ ‫ایران براســاس اعتقــاد دیرینه اش‬ ‫به حکومت حق و عــدل قران‪ ...‬در‬ ‫همه پرسی دهم و یازدهم فروردین‬ ‫ماه ‪1358‬ه‪.‬ش با اکثریت ‪98/2‬درصد‬ ‫تمامی کسانی که حق رای داشتند؛‬ ‫به ان رای مثبت داد‪( ».‬همان)‬ ‫بدین ترتیــب‪ ،‬طبق اصل دوم‬ ‫«جمهوری اســامی نظامی است‬ ‫برپایه ایمان به»‪« ...‬کــه از راه»‪...‬‬ ‫«قسط و عدل و اســتقالل سیاسی و اقتصادی و اجتماعی‬ ‫و فرهنگی و همبســتگی ملی را تامین می کند‪ ».‬بنابراین‬ ‫«عدل» هم وقتی معنا می یابد که در خدمت مردم‪ ،‬منویات‬ ‫مردم و نیازهای انان باشد‪ .‬با همین درک است که اصل سوم‬ ‫«دولت جمهوری اسالمی ایران» را موظف می کند «برای‬ ‫نیل به اهداف مذکور در اصل دوم‪ ،‬همه امکانات را برای امور‬ ‫زیر (‪16‬بند) به کار برد‪ ».‬در بند هشت تاکید دارد‪« :‬مشارکت‬ ‫عامه مردم در تعیین سرنوشت سیاسی‪ ،‬اقتصادی‪ ،‬اجتماعی‬ ‫و فرهنگی خویش‪».‬‬ ‫بدین ترتیب نظام حکومتی ما بدون تحقق منویات‬ ‫عدالتخواهانه بر بســتر حضور مردم در تمامی عرصه ها و‬ ‫حوزه ها معنایی ندارد‪ .‬از جمله ایــن عرصه ها‪ ،‬انتخابات‬ ‫است‪ .‬پدیده ای که در جهان کنونی‪ ،‬دستاورد مهم بشری‬ ‫شناخته شــده و برای نظم و نســق دادن به روابط میان‬ ‫مردم یک کشــور در شــکل قواعد «دولت ملت» تبلور‬ ‫یافته است و این روابط البته در سطوح داخلی و خارجی با‬ ‫ظهور و حضور پدیده ای مانند تشکل های مردم نهاد وارد‬ ‫مرحله جدیدی شده اســت‪ .‬می دانیم که علی (ع) اولین‬ ‫حاکم و خلیفه است که در تاریخ اســام‪ ،‬ابتدا به ساکن‬ ‫با اقبال و درخواســت مردم زمام امور را به دست گرفت و‬ ‫«امیرالمومنین» شد‪ .‬در حالی که خلفای قبل از ایشان بعد‬ ‫از انتصاب‪ ،‬بیعت مردم را با خود همراه کردند‪ .‬پس حداقل‬ ‫برای شــیعه ارزش حضور مردم در مقبولیت بخشیدن به‬ ‫رهبران حکومت شناخته شده است‪.‬‬ ‫در اصل ششم قانون اساسی امده است‪« :‬در جمهوری‬ ‫اسالمی ایران امور کشور باید به اتکای ارای عمومی اداره‬ ‫شود‪ ».‬از راه انتخابات‪« :‬انتخاب رئیس جمهور‪ ،‬نمایندگان‬ ‫مجلس شورای اســامی‪ ،‬اعضای شوراها و نظایر اینها‪ ،‬یا‬ ‫از راه همه پرسی در مواردی که در اصول دیگر قانون معین‬ ‫می گردد‪».‬‬ ‫به هر حال انتخابات در ایران به عنوان جریان مشروع و‬ ‫مقبول‪ ،‬اهمیتی ویژه دارد و در میان تمام انتخابات‪ ،‬انتخاب‬ ‫نمایندگان مجلس شورای اسالمی باید مهمترین دغدغه‬ ‫احاد جامعه باشــد‪ .‬تعبیرهایی که امام راحــل(ره) در این‬ ‫مورد دارد‪ ،‬نشــانگر درک عمیق ایشــان از نقش مردم در‬ ‫زدن سرنوشــت خویش و سرنوشت کشور است و به نوعی‬ ‫می توان الگوسازی بر اســاس «مردم ساالری دینی» هم‬ ‫می توان قلمداد کرد‪.‬‬ ‫بنیانگذار جمهوری اســامی ایــران‪ ،‬مجلس را در‬ ‫راس امور قرار داد‪ .‬این جایگاه برای مجلس دارای پشتوانه‬ ‫منطقی و عقالنی است و استدالل شرعی و عینی اجتماعی‬ ‫دارد‪ .‬زیرا مجلس نمایندگان منتخب مردم‪ ،‬در قواره نهادی‬ ‫مقنن‪ ،‬تمام روابط جزئی و کلــی داخلی و خارجی را در حد‬ ‫وظیفه اش در قانون اساسی شکل می دهد و با اعتماد این‬ ‫نهاد است که هیات دولت رسمیت و قوه مجریه تشخص‬ ‫اجرایی می یابد و در همین حال می تواند و باید نقش اساسی‬ ‫برای بسترسازی روابط مبتنی بر قسط و عدل در جامعه ایفا‬ ‫کند‪ .‬بنابراین اهمیت دارد که «چه کسانی» و «چگونه» از‬ ‫طرف مردم انتخاب می شوند‪.‬‬ ‫نکته مهم این است که باز همین نمایندگان می گویند؛‬ ‫«چه کسانی»‪« ،‬چگونه» برای در اختیار گرفتن کرسی های‬ ‫«خانه ملت» شایستگی دارند‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬شواهد و قرائن در دست نشان می دهد که‬ ‫تاکنون تجربه های متعدد انتخابات نتوانسته است جمهوری‬ ‫اســامی ایران را به مرحله تدوین قانون انتخابات جامع و‬ ‫مانع برساند‪ .‬در حقیقت انتخابات در نظام اسالمی به بلوغ‬ ‫نرسیده اســت‪ .‬بلوغی که باید با عنایت به منویات انقالب‬ ‫اسالمی رقم بخورد که ان هم چیزی جز گسترش عدل و‬ ‫عدالت و زمینه سازی بر این مبنا برای حضور واقعی و اگاهانه‬ ‫مردم در مشارکت برای تعیین سرنوشت خویش نیست‪ .‬به‬ ‫همین دلیل‪ ،‬اسیب شناسی انتخابات مجلس (و به تبع ان‪،‬‬ ‫دیگر انتخابات) ضرورت قطعی و گریز ناپذیر دارد‪.‬‬ ‫متاســفانه هنوز پول (ســرمایه مادی)‪ ،‬امکان مردم‬ ‫فریبی را برای برخی از افــراد وجریان ها در جاهایی دور از‬ ‫مرکز و نزدیک به ان و در مرکز فراهم می اورد‪ .‬علقه های‬ ‫منطقه ای و محلــی و ایلی (بدون لحاظ شایســتگی های‬ ‫الزم) سبب جلب ارا می شود‪ .‬هنوز با مصلحت جویی های‬ ‫کاذب‪ ،‬افراد شایسته (با حسن نیت تمام) جای شایسته ترها‬ ‫و شایســته ترین ها را می گیرنــد‪ .‬واقعی تر بنویســم؛ در‬ ‫قانون انتخابات از جمله شــرط های‬ ‫نامزد شــدن برای رقابت انتخاباتی‬ ‫نمایندگی مجلس شــورای اسالمی‪،‬‬ ‫داشــتن حداقل مــدرک تحصیلی‬ ‫کارشناسی ارشــد یا معادل ان است‪.‬‬ ‫چنین رویکردی نشانگر تنگ نظری‬ ‫محض و نشــانه ای از محــور قرار‬ ‫دادن خویــش در دوره تصویب این‬ ‫قانون است‪ .‬زیرا شــرط دیگر نامزد‬ ‫شدن‪ ،‬داشــتن حداقل ســابقه یک‬ ‫دوره نمایندگی در مجلس اســت و‬ ‫هر دوره نمایندگی‪ ،‬معادل یک مقطع‬ ‫تحصیلی ارزیابی شــده است‪ .‬به چه‬ ‫دلیل دارندگان مدرک دانشگاهی مورد‬ ‫نظر‪ ،‬حتما از یک نفــر دارای مدرک‬ ‫کارشناسی یا کاردانی به اضافه سال ها‬ ‫مطالعه و کارمیدانی و تجربه اندوزی‬ ‫واقعــی کارامدترند و از مشــکالت‬ ‫ونیازهای جامعه اگاهی بیشتر دارند؟‬ ‫در جامعــه ای کــه همــواره‬ ‫مدرک گرایی به عنوان بیماری مزمن مطرح بوده و به ویژه‬ ‫در ســال های اخیر همه جا تحقیق و پایان نامه به صورت‬ ‫اشکار فروخته می شود و مدارک صوری هم داده می شود و‬ ‫افت تحصیلی موضوع مطرح در مراکز اموزش عالی ماست‪،‬‬ ‫چگونه می توان به این شرط به عنوان مقوم حوزه تقنین باور‬ ‫داشت؟! این شــرط فقط ایجاد رانت برای گروهی می کند‬ ‫که در ان عالم نماها در میان عالمــان واقعی برخوردارند و‬ ‫راه نیروهای خود ســاخته و عالم و متعهد و درد مند را برای‬ ‫ورود به مجلس شــورای اسالمی بســته اند‪ .‬یادمان باشد‬ ‫که امام خمینی‪ ،‬رهبر کبیر انقــاب و بنیانگذار جمهوری‬ ‫اسالمی ایران به دالیل مشابه‪ ،‬ویژگی اجتهاد را به عنوان‬ ‫شرط رهبری در نظام اسالمی الزم ندانستند‪ ،‬زیرا اجتهاد‬ ‫مصطلح درحوزه های علمیه نمی تواند شــامل تمام لوازم‬ ‫رهبری باشد‪ .‬این شــرط مدرک تحصیلی می تواند برای‬ ‫فعالیت های حزبی نیز مشکل ســاز باشد‪ ،‬زیرا حزب بماهو‬ ‫حزب‪ ،‬محل بروز شایستگی هاست‪ .‬البته قطعی نیست که‬ ‫شایستگی ها را بتوان به صورت انحصاری فقط در میان افراد‬ ‫تحصیلکرده تا درجه فالن در دانشگاه یا در حوزه های علمیه‬ ‫یافت‪ .‬می دانیم که یک حــزب واقعی و مردم گرا نمی تواند‬ ‫با جمع کردن عده ای دارای مدرک دانشــگاهی و حوزوی‬ ‫گفتارها‬ ‫حقوق سه گانه انسانی‬ ‫درس گفتارهای عالمه جعفری درباره سیاست‬ ‫عالمهمحمدتقیجعفری‬ ‫فیلسوف معاصر‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫ایا فرمان مبارک امام علی بــن ابیطالب (ع) به مالک‬ ‫اشــتر ب رای اداره یک جامعه انسانی دارای محتویات ارمانی‬ ‫(اوتوپیایی) غیرعملی است؟‬ ‫ممکن است بعضی اشخاص خیال کنند که محتویات‬ ‫فرمان مقدس قضایایی است ارمانی غیرعملی (اوتوپیایی)‬ ‫و این بشــر که خود را در طول تاریخ نشان داده است از رفتار‬ ‫مطابق ان محتویات؛ چه قسمت سیاسی انها و چه قسمت‬ ‫حقوقی و ارزش های معنوی بســیار عالی‪ ،‬ارمانی بوده و در‬ ‫قفس ه ای از کتابخانه ها قرار گرفته است که ب رباالی ان قفسه‬ ‫با خطوط بزرگ چنین نوشــته اســت‪ :‬ای کاش چنین بود‪،‬‬ ‫ای کاش چنین باشد‪ .‬پاســخ هایی که به این توهم و خیال‬ ‫م ی توان ارائه کرد‪ ،‬متعدد اســت‪ ،‬ما برخــی از انها را به طور‬ ‫مختصر مطرح م ی کنیم‪:‬‬ ‫‪1‬ـانچهکهم ی بایستدرباره«انسانان چنانکههست»‬ ‫و «انسان ان چنان که باید و شاید» گفته شود‪ ،‬همین است که‬ ‫در این فرمان م ی بینیم و انچه که تاکنون در قوانین و اصول و‬ ‫فرهنگ های سیاسی و حقوقی در عرصه حیات اجتماعی بشر‬ ‫ب رای اجرا گذاشته شده است‪ ،‬نیمرخی از چهره ها یا به عبارت‬ ‫مناســب تر ابعادی محدود از ابعاد نامحدود و بسیار بااهمیت‬ ‫در قلمرو «انسان ان چنان که عوامل جبری و قدرت ها خواسته‬ ‫است» نه در قلمرو «انســان ان چنان که هست» و «انسان‬ ‫ان چنان که باید و شاید» بوده است‪ ،‬به همین جهت است که‬ ‫اگر کسی بگوید‪« :‬بشر در گذرگاه تاریخ خود‪ ،‬حرکت تکاملی دارد‬ ‫و قلمرو مزبور داشته است»‪ ،‬سخنی نامعقول م ی گوید که شاید‬ ‫خود گوینده هم‪ ،‬در مواقع هشیاری به ب ی اساس بودن سخن‬ ‫خود اگاه شود و اعتراف کند‪ .‬فقط به عنوان نمونه جمله ای را‬ ‫از راســل که در عرصه قدرت ها زندگی کرده و انها را دریافته‬ ‫است نقل م ی کنیم و چهل و نه دلیل دیگر را به مبحث بعدی‬ ‫(بحث پنجم) موکول م ی نماییم‪ :‬وی م ی گوید‪« :‬در روزگاران‬ ‫گذشته‪ ،‬مردم ب رای به دست اوردن قدرت های جادویی‪ ،‬خود را‬ ‫به شیاطین م ی فروختند‪ ،‬امروزه این قدرت ها را از علم به دست‬ ‫م ی اورند و خود را ناچار م ی بینند که مبدل به شیطان شوند‪ ،‬ب رای‬ ‫جهان امیدی نیست‪ ،‬مگر انکه بتوانیم قدرت را مهار کنیم و ان‬ ‫را در خدمت این گروه یا ان جبار متعصب درنیاوریم‪ ،‬بلکه در‬ ‫خدمت تمام ی نوع بشر به کار بگماریم»‪.‬‬ ‫‪2‬ـ اگر کسی با مطالعه و بررســی همه جانبه در بعد‬ ‫طبیعی محض انسانی دقت نماید و درباره انسان از این بعد که‬ ‫از ذرات ناچیز شروع م ی شود و به مقصد لویاتان (حیوان عظیم‬ ‫الجثه ای که هیچ حرکت و اندیشه ای جز خود را تقویت کردن‬ ‫و سلطه بر دیگر جانداران نم ی شناسد) پیش م ی رود‪ ،‬یقین‬ ‫پی دا م ی کند که این موجود م ی بایست در هر برهه ای از تاریخ‬ ‫بر مبنای «زندگی از ان قدرتمندان است» در میدان تنازع در‬ ‫بقاء‪ ،‬زمین را از سکنه خالی م ی کرد و اگر چند نفری م ی ماندند‬ ‫و تناسل م ی کردند‪ ،‬بار دیگر زمین روی خود‪ ،‬شهرها و دهات‬ ‫پرجمعیت را مشاهده م ی کرد‪ ،‬و در غیر این صورت م ی بایست‬ ‫این کره خاکی ما خالی از جاندار بوده باشــد‪ ،‬ولی از انجا که‬ ‫اشاعه و تبلیغ رسالت های الهی و محتویاتی از نهج البالغه‬ ‫که به نام اخالق و اصول ارزش های حق حیات‪ ،‬حق کرامت‪،‬‬ ‫حق ازادی معقول در میان اقوام و ملل مطرح شده و از حامیان‬ ‫جدی برخوردار گشته است‪ ،‬بناب راین حقوق سهگانه ولو به طرز‬ ‫نامحسوس کار خود را انجام داده و زشتی و وقاحت به بازی‬ ‫گرفتن خود را اثبات کرده است‪.‬‬ ‫‪3‬ـ همان گونه که در تفســیر جمالت فرمان مقدس‬ ‫خواهیم دید‪ ،‬هیچ یک از محتویات فرمان جنبه ارمانی خیالی‬ ‫ندارد‪ ،‬مگر از دیدگاه ان گروه از مــردم که زندگی را جز خور و‬ ‫ خواب و خشم و شهوت نم ی بینند‪ ،‬و اما از نظر صاحب نظ ران‬ ‫انسان شــناس که از عظمت و زیبایی و شکوه ابعاد انسانی‬ ‫اطالع الزم دارند‪ ،‬فقط این فرمان است که م ی تواند انسان را‬ ‫در هر دو قلمرو ان چنان که هست و ان چنان که باید و شاید‬ ‫توجه کرده و مدیریت وی را به عهده بگیرد‪.‬‬ ‫‪4‬ـ اگر مقصود از انسان همان موجودی باشد که در طرز‬ ‫تفکرات هابس و ماکیاولی تفسیر شده است‪ ،‬فرمان مقدس‬ ‫کاری با چنین انسان ندارد‪ ،‬زی را موجود طرح شده در ان تفکرات‬ ‫را انســان واقعی نم ی داند و اگر مقصود از انسان‪ ،‬ان موجود‬ ‫باروح اســت که با ارتباطات چهارگانه (ارتباط انسان با خدا‪ ،‬و‬ ‫ارتباط انسان با جهان هستی‪ ،‬و ارتباط انسانی با خود و ارتباط‬ ‫انسان با همنوع خود) در مسیر تکامل ارزشی حرکت م ی کند‬ ‫منطق ی تر و عمل ی تر از فرمان مقدس‪ ،‬فرمان دیگری ب رای او‬ ‫قابل تصور نیست‪.‬‬ ‫گفتارها‬ ‫مورد نظر راه به جایی ببرد‪ .‬مشکل مهم دیگر‪ ،‬خلط وظیفه‬ ‫نمایندگی مجلس با وظیفــه مقام های اجرایی محلی مثل‬ ‫شهردار‪ ،‬فرماندار‪ ،‬استاندار و مدیران کل یا رئیس یک اداره‬ ‫یا نهاد در حوزه نمایندگی اســت‪ .‬نامزدها برای جلب ارای‬ ‫مردم حوزه انتخابیه‪ ،‬بدون اندیشه در پیامدها‪ ،‬وعده هایی‬ ‫می دهند که ربطی به انان پس از انتخاب شدن ندارد‪ .‬همین‬ ‫وعده ها در جاهایی سبب دخالت نابجای نماینده می شود‬ ‫و در ســازوکارهای اداری اخالل به وجود می اورد و روابط‬ ‫نهادهای رســمی و مردم را به هم می ریــزد‪ ،‬گرچه حق‬ ‫نماینده است که بر حسن اجرای قانون نظارت کند و موارد‬ ‫خالف را از طریق مجاری قانونی پی بگیرد‪.‬‬ ‫این حق مختص نماینده یک منطقه و حوزه انتخابیه‬ ‫برای همان حوزه و منطقه نیســت‪ ،‬بلکــه حقی فراگیر به‬ ‫حساب می اید‪ .‬زیرا هر نماینده از هر حوزه انتخابیه‪ ،‬نماینده‬ ‫تمام مردم ایران است‪ .‬متاسفانه این اصل مترقی را بسیاری‬ ‫از نمایندگان به درستی در نمی یابند و به دلیل نبود فرهنگ‬ ‫انتخاباتی در جامعه‪ ،‬مردم نیز توجهی به ان ندارند‪.‬اگر این‬ ‫سازوکار رعایت شود‪ ،‬می تواند سبب قوام همبستگی ملی‬ ‫در میان تمام مناطــق و طوایف و اقوام شــود‪ .‬تا کنون نه‬ ‫صدا وسیما (به عنوان رســانه فراگیر و ملی) بدان به شکل‬ ‫اصولی و هدفمند و در حد یک نیاز وضرورت پرداخته و نه‬ ‫رسانه های ارتباط جمعی دیگر به این مهم توجه کرده اند‪.‬‬ ‫در حالی که گذر از این مرحله بدوی‪ ،‬نیاز به فرهنگ سازی‬ ‫دارد‪ .‬پول در موارد زیادی به جای تعهد‪ ،‬علم و تشــخص‬ ‫فرهنگــی و اخالقی عمل کرده و می کنــد‪ .‬هنوز راه های‬ ‫اعمال نفوذ و جلب و خرید ارا از طریق خدمات پولی مستقیم‬ ‫یا غیر مســتقیم مفتضح (مثل غذاخوراندن‪ ،‬دادن اجناس‪،‬‬ ‫تهیه امکانات سرمایه ای برای افراد و گروه ها) در حوزه های‬ ‫انتخابیه دیده می شــود و در مواردی کار به تهدید و ارعاب‬ ‫رقیب نیز کشیده می شود‪.‬‬ ‫در قانون انتخابات امده اســت؛ هر نامــزد بتواند در‬ ‫مرحله اول رای گیری یک چهارم کل ارای حوزه انتخابیه‬ ‫خود را کسب کند‪ ،‬به عنوان فردی منتخب و نماینده مجلس‬ ‫شناخته می شود که بســیار تعجب انگیز و غیر مترقبه است‬ ‫و ســبب نزول جایگاه نمایندگی و شان مجلس می شود و‬ ‫تشویق مردم است به خروج از دایره انتخابات‪ .‬با این ماده‬ ‫قانونی اگر در حوزه ای که ‪100‬هزار نفــر حق رای دارند‪،‬‬ ‫فقط‪60‬هزار نفر ارای خود را به صندوق بیندازند‪ ،‬کسی که‬ ‫‪15‬هزار رای بیاورد به مجلس می رود‪ .‬ایا با این تعداد رای‪،‬‬ ‫می توان پشــتوانه مردمی برای فرد منتخب و در مجموع‬ ‫برای مجلس قائل شد و ان را خانه ملت دانست؟ حاشا وکال!‬ ‫بخش اجرا ونظــارت هم معضالت خــود را دارد که‬ ‫از جمله اختالف هایی اســت که بین هیات های نظارت و‬ ‫اجرا بروز می کند‪ .‬به ویژه اگر قوه اجرایی از طیفی باشد که‬ ‫با جریان فکری هیات نظارت‪ ،‬زاویه فکری و ســلیقه ای و‬ ‫سیاسی داشته باشــد‪ ،‬برخی از اختالف ها و تفاوت نظرها‬ ‫منجر به لجاجت طرفین می شود که در طول سالیان شاهد‬ ‫موارد مختلف و در برخی موارد شــاهد مسائل غم انگیز یا‬ ‫خنده دار بوده ایم‪.‬‬ ‫تایید یــا رد صالحیت ها نیز همــواره بین دو طرف‬ ‫موضوع مناقشات سخت و جنجال خیز بوده است‪.‬‬ ‫درهرحال این عرصه‪ ،‬اما و اگر و ســوال و ابهام کم‬ ‫ندارد‪ .‬هدف این نوشته جلب توجه ها به این موضوع است‪.‬‬ ‫امیدواریم که مجمع تشــخیص مصلحت نظام که در حال‬ ‫تدوین اصول سیاست های کلی نظام انتخاباتی کشور است‪،‬‬ ‫راه های خدشه پذیری مراحل مختلف انتخابات را در تمام‬ ‫مسیرهای ان ببندد و زمینه تدوین قانون و ایین نامه های‬ ‫مربوط توســط دســت اندر کاران را چنان فراهم اورد که‬ ‫روزنه های قانون اساسی و ارمان های انقالب اسالمی سال‬ ‫‪ 1357‬و دو رکن راهبردی ان یعنی عدالت و مردمی بودن‬ ‫نظام اسالمی در همه احوال کور شود‪.‬‬ ‫‪23‬‬ ‫مذاکره در ژنو‬ ‫گزارش ها‬ ‫در این صفحات تالش کرده ایم تا تحوالت مهم خبری هفته را‬ ‫پوشش دهیم‪ .‬دور جدید مذاکرات هسته ای‪ ،‬برسی قانون انتخابات‬ ‫در مجمع تشخیص‪ ،‬تغییر سفیر ع ربستان در تهران و گمانه زنی‬ ‫ها درباره معاون سیاسی جدید وزارت کشور از مواردی است که در‬ ‫این هفته به انها پرداخته ایم‪.‬‬ ‫فره‬ ‫ن‬ ‫گ‬ ‫پیشنهادجدیدعمان‪:‬‬ ‫مذاکرات منطقه ای میان ایران و امریکا‬ ‫مذاکرات ژنو‪ ،‬توافق جامع را به پیش می برد؟‬ ‫افشاگریرئیسسازمانانرژیاتمی کشورماندرخصوص‬ ‫مذاکرات وین‪ ،‬خیز دوباره کنگره امریکا برای اعمال تحریم های‬ ‫هسته ای جدید‪ ،‬برگزاری مذاکرات دوجانبه ظریف ‪ -‬کری در ژنو‬ ‫و اظهارات کری در خصوص مذاکرات هســته ای از مهم ترین‬ ‫تحوالتمربوطبهمذاکراتهسته ایطییکهفتهاخیرمحسوب‬ ‫می شود‪.‬طییکهفتهگذشته‪،‬باردیگرمذاکراتهسته ایایرانو‬ ‫اعضای‪ 5+1‬بهداغ ترینسوژهدرحوزهسیاستخارجیکشورمان‬ ‫تبدیل شده است‪ .‬بدون شک با مشخص شدن نتایج مذاکرات‬ ‫دوجانبه و چند جانبه اخیری که هم اکنون در ژنو در حال برگزاری‬ ‫است‪،‬اینروندتشدیدخواهدشد‪.‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫‪24‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫صالحیازکارشکنیاعضای‪ 5+1‬دروینمی گوید‬ ‫یکشورماندرخصوص‬ ‫اظهاراترئیسسازمانانرژیاتم ‬ ‫کارشکنی دقیقه نودی ایاالت متحده امریکا در مذاکرات وین را‬ ‫می توان به عنوان مهم ترین اظهارنظر در این حوزه مورد ارزیابی‬ ‫قرار داد‪ .‬علی اکبر صالحی در خصوص مذاکرات وین (مذاکراتی‬ ‫که به تمدید دوباره توافقنامه ژنو انجامیــد) می گوید‪« :‬ایران و‬ ‫اعضای‪ 5+1‬تقریبا در وین به تفاهم کامل رسیده بودند و بین دو‬ ‫طرفکلیاتپذیرفتهشدهبود‪.‬اتفاقیافتادکهطرفمقابلیکدفعه‬ ‫عقب نشینی کرد‪ .‬نتانیاهو در اظهاراتی به صراحت دو‪ ،‬سه روز بعد‬ ‫از اعالم تمدید مذاکرات گفت که ما نگذاشتیم انها (ایران و‪)5+1‬‬ ‫بهتفاهمبرسندوجانکریاعالمکردکهماکامالدرهماهنگیبا‬ ‫رژیم اسرائیل هستیم‪ .‬به هر حال انها منافعشان را در ادامه بحران‬ ‫می بینند‪ .‬البته مکرشان به خودشان باز خواهد گشت‪ .‬این رفتار‬ ‫امریکاودیگرکشورهادرگروه‪ 5+1‬بهاعتبارسیاسیانهادردنیادر‬ ‫نالمللیلطمهمی زندوانراازبینمی بردو‬ ‫رابطهباحلمسائلبی ‬ ‫مقاالتخیلیزیادیازمتفکرانامریکایینیزبهاینمسالهاذعان‬ ‫داردودنیاازانهاخواهدپرسیدکهپسبه دنبالچهچیزهستید‪»...‬‬ ‫اظهارات دکتر صالحی در خصوص مذاکرات مســقط و‬ ‫کارشکنی های طرف امریکایی و اعضای‪ 5+1‬در این مذاکرات‬ ‫نیزبهنکاتقابلتوجهیاشارهکردهاست‪«:‬درمذاکراتعمانانها‬ ‫(‪ )5+1‬طوری برخورد کردند و حرف هایی زدند‪ ،‬انگار که قبل از ان‬ ‫مذاکره ای نکرده بودند و مذاکره کننده ما به موقع پاسخ شان را داد‪.‬‬ ‫درخصوصتوافقخوبوبدنیزبایدبگویمکههر کسدرمذاکرات‬ ‫به دنبال تامین منافع حداکثری اش است‪ .‬انها هیچ محدودیتی در‬ ‫طرح خواست هایشان ندارند‪ ،‬در عین حال ایران کشوری نیست‬ ‫که از منافع ملی و حاکمیت ملی اش عبور کند و حاال که در اوج‬ ‫اقتدار اســت و کلید طالیی منطقه را در دست دارد از مواضعش‬ ‫تنزلنخواهدکرد‪».‬‬ ‫«مناقشه بر سر دره اعتماد سازی» نیز موضوع دیگری بود‬ ‫که در اظهارات رئیس سازمان انرژی اتمی کشورمان مورد توجه‬ ‫قرار گرفته است‪ .‬در این راســتا‪ ،‬علی اکبر صالحی در قالب چند‬ ‫جمله کوتاه به تشریح این اختالف بنیادین پرداخته است‪5+1« :‬‬ ‫دوره ایرابهنامدوره«اعتمادساز»تعریفکرده اندکهیکیازموارد‬ ‫مورد مناقشه است‪ .‬بعد از این دوره ایران می تواند به هر ظرفیتی از‬ ‫غنی سازی دست پیدا کند و عنوان عضوی عادی از حقوق خود در‬ ‫ان پی تیاستفادهکند‪.‬انهارویدورهوسنواتشنظردارندهمچنین‬ ‫ی و ما یک رقمی پیشنهاد کرده ایم‪ .‬انها در‬ ‫انها این دوره را دو رقم ‬ ‫دوره دو رقمی مورد نظرشان که با زمان پیشنهادی ما فاصله دارند‬ ‫می گویندکهاشکالنداردبه‪ 190‬هزارسودرانتهایاندورهبرسیم‬ ‫اما زمان انها با ما به نسبت فاصله زیادی دارد‪ .‬این زمان بین‪ 10‬تا‬ ‫‪ 20‬سال است‪».‬‬ ‫پیشنهادجدیدعمان‬ ‫درحالی که دور جدید مذاکرات هسته ای اواخر هفته گذشته‬ ‫در ژنو برگزار شد‪ ،‬برخی خبرها حاکی از ان بود که عمان پیشنهاد‬ ‫تازه ای مطرح کرده است‪ .‬براساس این خبر عمان پیشنهاد کرده‬ ‫که ایران و امریکا مذاکرات منطقه ای را برای کم کردن فشــار‬ ‫همسایگان اغاز کنند‪ .‬پیشنهادی که احتماال با پاسخ منفی ایران‬ ‫مواجه شده است‪ .‬از سوی دیگر برخی خبرها حاکی از ان است که‬ ‫امریکایی هاپیشنهادکرده اندسعودی هاهمدرمذاکراتژنوحاضر‬ ‫باشند؛ حال انکه سیاست ایران همواره بر این استوار بوده که از‬ ‫افزودهشدنبهطرف هایمذاکراتجلوگیریکند‪.‬‬ ‫کشیدهشدنماشهاسلحهجمهوریخواهان‬ ‫در ان ســوی اتالنتیــک و در ایاالت متحــده امریکا‪،‬‬ ‫جمهوریخواهان ســنا قصد دارند کمترین زمان را برای وضع‬ ‫تحریم هایجدیدهسته ایعلیهفعالیت هایصلح امیزهسته ای‬ ‫کشورمانازدستندهند!رهبریسنایامریکاقراراستبهزودی‬ ‫الیحه تشدید تحریم های ایران در صورت شکست مذاکرات‬ ‫هســته ای را به رای بگذارد‪.‬چنانچه جروزالم پست گزارش داده‬ ‫است‪،‬سناتورلیندسیگراهامگفت‪«:‬ماتمایلداریمکهتا‪ 20‬ژانویه‬ ‫(روزی که اوباما برای سخنرانی ساالنه خود به جلسه مشترک‬ ‫کنگرهمی اید)الیحهتشدیدتحریم هایایرانراتصویبکنیم‪».‬‬ ‫یک منبع نزدیک به کنگره پیش بینی کرد که این الیحه‬ ‫گزارش ها‬ ‫بوسه پردردسر‬ ‫چ راسفیرع ربستان‬ ‫تغییرکرد؟‬ ‫حمایت‪ 65‬سناتور جمهوریخواه ودموکرات را باخود همراه کند‪ .‬با‬ ‫این حال گراهام می گفت که برای دستیابی به الیحه ای ضد وتو‬ ‫به‪ 67‬رای نیاز است‪.‬‬ ‫این اظهارنظر ســناتور گراهام با واکنش منفی کاخ سفید‬ ‫مواجه شده اســت‪ .‬یک مقام وزارت امور خارجه امریکا در این‬ ‫خصوص می گوید‪« :‬رســیدن به نقطه فعلی با ایران به خاطر‬ ‫تحریم هایی که علیه این کشور اعمال شده‪ ،‬نیست‪ .‬تحریم ها‬ ‫پیشرفت برنامه هسته ای ایران را متوقف نکردند‪ ،‬بلکه مذاکرات‬ ‫چنیناقدامی کردند‪.‬موضعدولتدرموردالیحهمربوطبهتحریم‬ ‫ایرانتغییرنکردهاست‪.‬ماباکنگرهصریحبوده ایم‪،‬همانطورکهاز‬ ‫ایران خواسته ایم به تعهدات خود پایبند باشد‪ ،‬ما نیز می خواهیم به‬ ‫تعهداتیکهداده ایم‪،‬پایبندباشیم‪».‬‬ ‫انگیزهواقعیجمهوریخواهان‬ ‫رفتن حق وتوی رئیس جمهوری امریکا‪ ،‬هیچ کس از باراک اوباما‬ ‫به عنوان یک سیاستمدار موفق و قهرمان در مذاکرات هسته ای‬ ‫یادنخواهدکرد!‬ ‫جوسازی«کری»چگونهخنثیشد‬ ‫اظهارات جان کری در هفته قبــل و قبل از اغاز مذاکرات‬ ‫دوجانبهاخیردرژنو‪،‬نشانازادامهنبردتبلیغاتیایاالتمتحدهامریکا‬ ‫در قبال مذاکرات هسته ای ایران و اعضای‪ 5+1‬بود‪ .‬وزیر خارجه‬ ‫امریکا گفت که وی و محمد جواد ظریف در دیدار قریب الوقوع در‬ ‫ژنو‪،‬برایتسریعدرنتیجه بخشیمذاکراتهسته ایتالشخواهند‬ ‫کرد‪.‬جانکریدراینخصوصاعالمکرد‪«:‬درنشستژنوهمراه‬ ‫با ظریف ســعی خواهیم کرد که زمینه را برای پیشرفت بیشتر‬ ‫مذاکرات هسته ای فراهم کنیم‪ .‬قرار است در نشست یاد شده به‬ ‫ارزیابیونیزجهت دهیبهتیم های(مذاکره کننده)پرداختهشود‪».‬‬ ‫محمد جواد ظریف‪ ،‬وزیر امور خارجه کشورمان نیز در این‬ ‫خصوص می گوید‪« :‬مذاکرات پیش رو(مذاکراتی که در ژنو برگزار‬ ‫شد) با جان کری وزیر خارجه امریکا صرفا منحصر به موضوع‬ ‫هسته ایاست‪.‬درمذاکراتباوزیرخارجهامریکامی خواهیمببینیم‬ ‫که ایا می توان مذاکرات را تسریع و به سمت جلو هدایت کرد؟ ما‬ ‫درسایرحوزه هاباامریکامذاکرهنداریم‪.‬مابایدببینیماینمذاکرات‬ ‫تا چه حد برای رسیدن به راه حل مفید است و همواره میزان مفید‬ ‫بودن این مذاکرات را تحت بررسی داریم که مذاکرات من و اقای‬ ‫کری و همکارانم در ژنو نیز در همین راستاست‪ .‬حضور من در ژنو‬ ‫یک روز است اما برنامه های دیگری نیز برای سفر به اروپا تدارک‬ ‫دیدهشدهاست‪.‬تعدادروزهایحضوردرژنوواروپابستگیبهسایر‬ ‫برنامه هادارد‪،‬اماموضوعهسته ایفقطروزچهارشنبهخواهدبود‪».‬‬ ‫جان کری در بازی تبلیغاتی خود در صدد بود تا به صورت‬ ‫غیر مستقیممسئولیتکندیمذاکراترامتوجهجمهوریاسالمی‬ ‫ایرانکندو«تسریعمذاکراتهسته ای»راوظیفه ایمشترکمیان‬ ‫خود و طرف ایرانی بداند! این در حالیست که اظهارات اخیر رئیس‬ ‫ی کشــورمان در خصوص بر هم زدن توافق‬ ‫سازمان انرژی اتم ‬ ‫هسته ایوینتوسطایاالت متحدهامریکا‪،‬عمالوزیرامورخارجه‬ ‫امریکارادراینبازیرسانه ایوتبلیغاتیخلعسالحکردهبود‪.‬‬ ‫ایاروس هابهتوصیهظریفعملمی کنند؟‬ ‫ظرفیت باال و قابلیت های متنوع دو کشور برضرورت گسترش‬ ‫و تعمیق بیشتر روابط فیمابین در عرصه های مختلف تاکید کرد‪.‬‬ ‫افزایش مشورت های سیاســی و تبادل نظر پیرامون مهمترین‬ ‫تحوالت منطقه ای و بین المللی از دیگر موضوعات مورد تاکید‬ ‫ظریف در این دیدار بود‪.‬‬ ‫معاونوزیرخارجهروسیهنیزدرایندیداربرنقشمسئوالنه‬ ‫مسکودرمذاکراتهسته ایجمهوریاسالمیایرانباکشورهای‬ ‫‪ 5+1‬تاکید کرد و اظهار داشت‪« :‬روابط دوستانه و نزدیک مسکو ‪-‬‬ ‫لو فصل‬ ‫تهرانایجابمی کندازظرفیت هایخوداستفادهوبهح ‬ ‫سریعتر موضوع هسته ای ایران کمک کنیم‪ .‬همچنین من بر‬ ‫امادگی کامل روســیه برای همکاری های موثرتر منطقه ای و‬ ‫نالمللیباایرانتاکیدمی کنم‪».‬حالبایددرانتظاررویکردعینی‬ ‫بی ‬ ‫روسیه در جریان مذاکرات هسته ای ایران و اعضای‪ 5+1‬ماند‪ .‬ایا‬ ‫مسکو به توصیه محمد جواد ظریف و دیگر مقامات کشورمان در‬ ‫خصوصایفاینقشفعاالنه ترعملخواهندکرد؟به نظرمی رسد‬ ‫پاسخاینسوالراحداقلتاقبلازمذاکراتحساسوتعیین کننده‬ ‫ماه مارس(اســفند ماه) که در ان بار دیگر عیار واقعی بازیگران‬ ‫مذاکراتهسته ایمشخصمی شودنتوانداد!‬ ‫پیاده رویدیپلماتیککریوظریف‬ ‫مذاکرات دوجانبه وزرای امور خارجه ایران و ایاالت متحده‬ ‫امریکا در ژنو و پیاده روی‪ 15‬دقیقه ای این دو در خیابان های این‬ ‫شهر مورد توجه بسیاری از رسانه های جهان قرار گرفت‪ .‬محمد‬ ‫جواد ظریف و جان کری در ژنو سه دور با یکدیگر دیدار و گفت وگو‬ ‫کردند‪ .‬همچنین مذاکرات مستقیم ایران و امریکا به مدت دو روز‬ ‫در سطح مدیران سیاسی برگزار شد‪ .‬وزیر خارجه امریکا حین این‬ ‫پیادهرویدرپاسخبهسوالیدرموردوضعیتمذاکراتگفتهاست‪:‬‬ ‫«همچنانداریمسختکارمی کنیم‪».‬‬ ‫یک مقام امریکایی در خصوص مذاکرات صورت گرفته‬ ‫اعالم کرد که «جان کری» وزیر خارجه این کشــور مذاکره ای‬ ‫محتواییبا«محمدجوادظریف»همتایایرانیخوددرژنوداشته‬ ‫است‪.‬همچنینمحمدجوادظریفدراینسفرباوزرایامور خارجه‬ ‫دو کشور المان و فرانسه و مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا‬ ‫دیدار کرد‪ .‬در این دیدارها‪ ،‬رایزنی های فشــرده ای در خصوص‬ ‫پرونده هسته ای کشورمان صورت گرفت‪ .‬همچنین اختالفات‬ ‫باقیمانده میان طرفین در جریان این دیدارها مورد بررسی قرار‬ ‫گرفت‪ .‬گفت وگو درباره اخرین تحــوالت مربوط به مذاکرات‬ ‫هسته ای و ضرورت بهره برداری از فرصت استثنایی حاضر برای‬ ‫حل و فصل نهایی این بحران ساختگی از جمله محورهای سفر‬ ‫اروپاییظریفبودهاست‪.‬‬ ‫از ســوی دیگر‪ ،‬همزمان با برگزاری مذاکرات هسته ای‬ ‫هفته گذشته در ژنو‪ ،‬مقامات دولت امریکا نسبت به وضع هرگونه‬ ‫تحریم جدید علیه ایران در مجلس نمایندگان و سنا هشدار دادند‪.‬‬ ‫«ماری هارف» سخنگوی وزارت خارجه امریکا در این خصوص‬ ‫عنوانکردهاستکهوضعتحریم هایجدیدعلیهایران‪،‬بهمعنای‬ ‫زیرپاگذاشتن توافق ژنو اســت و می تواند به راحتی مذاکرات را‬ ‫شکست بکشاند‪ .‬سخنگوی وزارت خارجه برای اولین بار تصریح‬ ‫کرده است که حتی اگر تحریم های کنگره علیه ایران‪ ،‬در قالب‬ ‫«اجرای مشروط» تصویب شــود‪ ،‬باز هم نقض توافق موقت‬ ‫هسته ای با ایران به شمار می اید‪ .‬ماری هارف در این خصوص‬ ‫می گوید‪« :‬حتی اگر برای اجرایی شدن مصوبه شرط تعریف شده‬ ‫باشد و این مصوبه امضا شده و به صورت قانون دراید‪ ،‬جزو قوانین‬ ‫ایاالت متحده به شمار می اید که این از نظر ما نقض برنامه اقدام‬ ‫مشترکبهحسابمی اید‪».‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سفر ســرگئی ریابکوف‪ ،‬معاون وزیر امور خارجه روسیه‬ ‫به تهران و دیدار وی با مقامات وزارت امور خارجه کشورمان در‬ ‫خصوص پرونده هسته ای‪ ،‬بار دیگر ســواالتی را در خصوص‬ ‫نقش افرینیمسکودرحلپروندههسته ایبهذهنمتبادرساخته‬ ‫است‪ .‬ایا روسیه در این معادله نقش مورد انتظار خود را ایفا خواهد‬ ‫کرد یا به مانند مذاکرات وین‪ 6‬و وین‪( 8‬دو گلوگاه مهم هسته ای‬ ‫که در ان توافقی صورت نگرفت)‪ ،‬به نحوی بازی در پازل جریان‬ ‫مخالف ما ر ا ترجیح خواهد داد؟ این سوالی است که هیچ گاه به‬ ‫صورتیصریحازریابکوفپرسیدهنشدهوالبتهدرصورتپرسش‬ ‫ان نیز معاون وزیر امور خارجه روسیه و دیگر مقامات وزارت امور‬ ‫خارجهاینکشورپاسخیدرقبالاننخواهندداد!‬ ‫درسفرهفتهگذشتهریابکوفبهتهران‪،‬محمد جوادظریف‪،‬‬ ‫وزیر امور خارجه با تقدیر از نقش مسکو در روند مذاکرات‪ ،‬ایفای‬ ‫نقشفعال تراینکشورراعاملمهمی درتسریعح لو فصلنهایی‬ ‫موضوعودستیابیبهراه حلجامعارزیابیکرد‪.‬ظریفدرایندیدار‬ ‫باارائهتحلیلیازاخرینوضعیتمذاکراتهسته ایوضمنتقدیر‬ ‫از نقش روسیه در روند مذاکرات‪ ،‬ایفای نقش فعالتر این کشور را‬ ‫لو فصل نهایی موضوع و دستیابی به‬ ‫ی در تسریع ح ‬ ‫عامل مهم ‬ ‫راه حل جامع ارزیابی کرد‪ .‬وزیر امور خارجه همچنین با اشاره به‬ ‫تغییرقانونانتخابات‬ ‫جنجالیشدهاست‬ ‫گزارش ها‬ ‫یکی از اصلی ترین انگیزه های حزب جمهوریخواه برای‬ ‫بر هم زدن بازی اوباما در مذاکرات هسته ای‪ ،‬جلوگیری از مانور‬ ‫تبلیغاتی حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری اتی در‬ ‫خصوص مذاکرات هســته ای با ایران است‪ .‬برخی تحلیلگران‬ ‫معتقدند باراک اوبامای دموکرات حل این پرونده را بزرگ ترین‬ ‫موفقیت سیاست خارجی خود قلمداد می کند و معتقد است که در‬ ‫صورتحلاینمسالهیکیازبزرگ ترینپرونده هایدیپلماتیک‬ ‫قرن به سرانجام خواهد رسید‪ .‬هم از این رو جمهوریخواهان نیز‬ ‫مذاکرات هسته ای را فارغ از سیاست های امنیتی و کلی امریکا‪،‬‬ ‫عرصهرقابتانتخاباتیقلمدادمی کنندوطبیعیاستکهموفقیت‬ ‫اوباما در این عرصه‪ ،‬برگ برنده ای بزرگ برای انتخابات ‪2016‬‬ ‫ریاست جمهوریمی بینند‪.‬‬ ‫در هر صورت شــکی وجود ندارد که جمهوریخواهان در‬ ‫ساختار جدید کنگره به دنبال بر هم زدن بازی اوباما در مذاکرات‬ ‫هسته ایباایرانهستند؛«ازبینبردنحقوتویرئیس جمهور»‬ ‫ازجملهایناقداماتمحسوبمی شود‪.‬‬ ‫اگرچه در این خصوص اوباما‪ ،‬جان کری و جوزف بایدن‬ ‫مذاکرات مفصلی را با نمایندگان و سناتورهای حزب دموکرات‬ ‫داشته اند‪،‬امابهنظرمی رسدحزبجمهوریخواهدرراستایرسیدن‬ ‫به حد نصاب الزم برای وتوی تصمیــم رئیس جمهور در صدد‬ ‫یارگیری گسترده از دموکرات ها هستند‪ .‬بر این اساس الزم است‬ ‫‪ 67‬سناتور از‪100‬سناتور کنگره‪ ،‬حق وتوی رئیس جمهور را باطل‬ ‫اعالم کنند‪.‬در قانون امریکا امده است که هرگاه رئیس جمهوری‬ ‫یک مصوبه کنگره را وتو کنــد‪ ،‬نمایندگان مجلس نمایندگان‬ ‫ایاالت متحده امریکا و مجلس ســنای ایاالت متحده امریکا‬ ‫می توانند در یک رای گیری مجدد و تصویب ان مصوبه با دو سوم‬ ‫ارا‪ ،‬وتوی رئیس جمهــور را باطل اعالم کنند‪ ،‬در چنین صورتی‬ ‫الیحه قانونی کنگره الزم االجرا خواهد شــد و رئیس جمهور‬ ‫نمی تواند از اجرای ان سر باز زند‪.‬بدیهی است که اعمال هرگونه‬ ‫تحریم تازه از سوی کنگره امریکا و عدم توانایی اوباما در وتوی‬ ‫این تحریم ها به معنای مرگ مذاکرات خواهد بود‪ .‬در این میان‬ ‫اوباما مسئول اصلی شکست مذاکرات هسته ای خواهد بود‪ .‬در‬ ‫چنین شرایطی اوباما ناچار اســت همزمان با پیشبرد مذاکرات‬ ‫هسته ای‪ ،‬به تنظیم رفتار دموکرات ها در کنگره پرداخته و از سوی‬ ‫دیگر‪ ،‬یارگیری از حزب جمهوریخواه را نیز فراموش نکند‪ .‬این دو‬ ‫اقدام موازی هر روز که بگذرد سخت تر خواهد شد‪ ،‬اما بدون شک‬ ‫مسئول اصلی قرار گرفتن اوباما در این وضعیت دشوار کسی جز‬ ‫خوداووتیممذاکره کنندههسته ایامریکانخواهدبود!نکتهبسیار‬ ‫مهمدیگراینکهدرصورتکارشکنیاحتمالیجمهوریخواهانو‬ ‫تصویب تحریم های تازه علیه جمهوری اسالمی ایران و از بین‬ ‫خبر فیلترینگ ازکجا امد؟‬ ‫سهشبکهمجازی‬ ‫همچنانفع الند‬ ‫مصوبه مهم انتخاباتی‬ ‫‪25‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫معاون اقای وزیر‬ ‫گزارش ها‬ ‫‪26‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫گمانه زن ی ها درباره انتخاب معاون سیاسی وزارت کشور‬ ‫نزدیک به یک سال از استعفا و خداحافظی میرولد از مهمترین پست سیاسی در وزارت کشور‬ ‫می گذرد‪ .‬پست سازمانی که جایگاهش کمتر از خود وزارت نیســت چرا که این معاونت در واقع‬ ‫ت در سراسر کشور است‪.‬‬ ‫اداره کننده امور احزاب و همچنین برگزاری انتخابا ‬ ‫از زمانی که معاونت سیاسی وزارت کشور اســتعفا داد‪ ،‬این معاونت با سرپرستی امیری که‬ ‫قائم مقام وزیرکشور است‪ ،‬اداره می شود‪ .‬ابان ماه امسال بود که وزیر کشور گفت به خاطر حساسیت‬ ‫باالیاینپستکارانتخابمتصدیانبهدرازاکشیدهشدهاست‪.‬رحمانی فضلیدرعینحالتوضیح‬ ‫داده بود که چهارگزینه را برای تصدیگری این معاونت به هیات دولت معرفی کرده است‪ .‬اما همچنان‬ ‫خبر قطعی از انتخاب فرد مورد نظر برای این پست وجود ندارد‪.‬‬ ‫در همین حال است که جریان های سیاســی موجود در کشور به شدت به پیگیری موضوع‬ ‫معاونت سیاسی وزارت کشور می پردازند‪ .‬در این زمینه روزنامه اصالح طلب و تازه راه اندازی شده‬ ‫مردم امروز به طور ویژه این پرونده را پیگیری می کند‪ .‬کمتر روزی است که این روزنامه یک گزارش‬ ‫و گفت وگو در این باره منتشر نکرده باشد‪ .‬گزینه های متعددی نیز در این گزارش ها معرفی یا احیانا‬ ‫به عنوان گزینه قطعی معرفی می شوند اما هنوز سرنوشت این معاونت در هاله ای از ابهام باقی مانده‬ ‫است‪ .‬در هفته های گذشــته نام افراد مختلفی برای این معاونت در رسانه ها مطرح شده است که‬ ‫خیلی از انها تکذیب شده است‪ .‬عبدالمحمد زاهدی‪ ،‬استاندار کردستان یکی ازاین گزینه ها بود‪ .‬پس‬ ‫از انتشار نام او در برخی رسانه ها حسینعلی امیری این مساله را تکذیب کرد و گفت‪« :‬بنده در این‬ ‫مورد چیزی نشنیده ام‪ .‬این سوال را اقای رحمانی فضلی باید پاسخ دهد‪ ».‬همچنین خود زاهدی نیز‬ ‫در گفت وگویی تاکید کرد که تاکنون هیچ صحبتی در این باره با وی نشده و جلسه ای هم درباره این‬ ‫انتصاب با کسی نداشت ه است‪.‬‬ ‫پس از زاهدی‪ ،‬این بار نوبت جمشید انصاری‪ ،‬استاندار زنجان بود که نامش در برخی رسانه ها‬ ‫به عنوان گزینه جدید برای معاونت سیاسی وزارت کشور مطرح شد‪ .‬این خبر را چند روز پیش روزنامه‬ ‫مردم امروز منتشر کرد اما از جانب وزارت کشور واکنشی را به همراه نداشت‪ .‬این روزنامه این بار نوشت‬ ‫که انصاری احتمال معرفی شدنش را رد نکرده است اما گفته که فعال نمی تواند درباره این قبیل مسائل‬ ‫اظهارنظر کند‪ .‬در مقابل‪ ،‬گزینه جدی تری که در یکی دو روز گذشته مطرح شده است‪ ،‬صالحی امیری‬ ‫است‪ .‬سایت انتخاب در خبری در این باره مدعی شد که صالحی امیری گزینه ای است که روحانی‬ ‫برای معاونت سیاسی پیشنهاد داده و در مقابل رحمانی فضلی مانع شده است‪.‬‬ ‫خود صالحی امیری نسبت به این موضوع تالش کرد سکوت کند و پاسخ روشنی را به خبر‬ ‫انتخاب ارائه نکند‪ .‬در عین حال امیری سخنگوی وزارت کشور و عهده دار سرپرستی پست معاونت‬ ‫سیاسی در این باره توضیح داد که در حال حاضر انتصاب معاونت سیاسی در مراحل جدی است و‬ ‫به زودی منصوب می شــود‪ .‬امیری در این باره توضیح داد‪« :‬پس از انکه میرولد وزیر را قانع کرده‬ ‫و رفتند‪ ،‬اداره سرپرستی معاونت سیاسی بر عهده من گذاشته شده و امیدوارم که هر چه سریع تر‬ ‫برای وزارت کشور معاونت سیاسی منصوب شود‪ ».‬او در پاســخ به سوالی مبنی بر اینکه ایا اقای‬ ‫صالحی امیری برای معاونت سیاسی وزارت کشور معرفی شده است‪ ،‬گفت‪« :‬برای معاونت سیاسی‬ ‫وزارت کشور افرادی مطرح هستند و گفت وگوهایی با اقای وزیر با تعامالت مقامات ذی ربط دولت‬ ‫انجام شده است‪ ،‬البته برخی اسامی در رسانه ها می اید که صحت دارد که این جلسات با حضور اقای‬ ‫وزیر بوده و من از انها اطالع ندارم اما به طور کلی موضوع انتصاب معاونت سیاسی وزارت کشور‬ ‫به طور جدی در حال رسیدگی است و به زودی منصوب خواهند شد‪ ».‬همچنین یکی از خبرنگاران‬ ‫از وزیر کشور درباره مخالفتش با انتصاب صالحی امیری برای پست معاونت سیاسی سوال کرد و او‬ ‫در پاسخ توضیح داد‪« :‬جرات چنین کاری را ندارم اما معاونت سیاسی هنوز تعیین نشده است‪ .‬لطفا‬ ‫سوال تکراری نپرسید‪».‬‬ ‫بوسه پردردسر‬ ‫چ را سفیر عربستان تغییر کرد؟‬ ‫ی هاشمی»؛ این تیتر روزنامه شرق برای گفت وگو با حسین امیر‬ ‫«بوسه دردسرساز بر پیشان ‬ ‫عبداللهیان کافی بود تا توجه بسیاری از خوانندگان این روزنامه به این مصاحبه جلب شود‪.‬‬ ‫این دیپلمات وزارت امور خارجه‪ ،‬ترک کشور توسط سفیر عربستان بدون تشریفات خداحافظی‬ ‫را «رفتار متعارفی» نمی داند و ماجرای فراخوانده شدن سفیر توسط ریاض را شرح می دهد؛ هم روایت‬ ‫رسمی و هم روایت غیررسمی ان را‪.‬‬ ‫امیر عبداللهیان ماجرایترکتهران ازسوی «عبدالرحمنغرمان شهری»درهشت ماهپیش را‬ ‫اینگونه روایت کرده است‪« :‬سفیر عربستان بعد از معرفی‪ ،‬استوارنامه خودشان را گرفتند و وارد کشور‬ ‫شدند و کارشان را شروع کردند‪ .‬انچه مقامات عربستان در مورد ترک تهران توسط ایشان به طور‬ ‫رسمی به ما گفتند‪ ،‬این بود که ایشان برای ماموریت دیگری تعیین شدند و از این تاریخ ماموریتشان‬ ‫در تهران خاتمه پیدا می کند‪ ».‬او با «غیر متعارف» توصیف کردن این رفتار ادامه می دهد‪« :‬برخی از‬ ‫سفرای کشورهای عربی در تهران همچنین برخی از مقامات کشورهای عربی در منطقه از چندهفته‬ ‫قبل مطالبی به ما منعکس کرده بودند که سفیر عربستان در تهران به دلیل عدم رعایت پروتکل های‬ ‫کشور خودش و سواالتی که برای مقامات کشورش ایجاد شده به ریاض فراخوانده شده‪ .‬ظاهرا سفیر‬ ‫عربستان که دیدار خوب و مثبتی با اقای هاشمی رفسنجانی داشتند‪ ،‬در پایان این دیدار‪ ،‬گویا پیشانی‬ ‫اقای هاشمی رفسنجانی را بوسیدند‪ .‬ان سفرا یا مقامات کشورهای عربی برای ما توضیح دادند که‬ ‫این اقدام سفیر‪ ،‬در حوزه پروتکلی شان و حفظ شئونات کشورشان سواالتی در ریاض ایجاد کرده‪ ،‬به‬ ‫این دلیل این فرد را برگردان ده اند‪».‬‬ ‫معاون وزیر امور خارجه در پاسخ به این سوال که ایا بوسیدن پیشانی در بین کشورهای عربی‬ ‫رفتاری خارج از عرف دیپلماتیک است‪ ،‬گفته است‪« :‬در حوزه کشورهای عربی وقتی در کشوری‬ ‫برای تبریکی به حضور مقام اول ان کشور می رسند‪ ،‬روی بینی او را می بوسند و باالتر از بینی‪ ،‬یعنی‬ ‫پیشانی را نمی بوسند و بوسیدن پیشانی‪ ،‬نشان دهنده جایگاه ویژه و باالیی است که برای برخی از انها‬ ‫قائل می شوند‪ .‬البته اینها چیزهایی است که در افواه گفته شد و در برخی سایت ها دیدیم تصاویری‬ ‫از این دیدار گذاشتند‪ .‬بعد از ان مالقات هم سفیر عربستان دیداری با من داشت و از محتوای ان‬ ‫گفت وگو خیلی به نیکی یاد کرد‪ .‬این مالقات تاثیر مثبتی در ذهن سفیر عربستان برجای گذاشته بود‪.‬‬ ‫مقامات عربستان سعودی صرفا به این بسنده کردند که چون ایشان برای ماموریت دیگری عازم‬ ‫است به ماموریتش در تهران خاتمه داده شده که البته رفتار متعارفی نبود و طبیعی تر این بود که حتی‬ ‫اگر قرار بود این سفیر به ماموریت دیگری اعزام شود‪ ،‬فرصت پیدا می کرد که با مقامات کشورمان‬ ‫به طور رسمی و در چارچوب پروتکل های موجود خداحافظی و به طور طبیعی کشور را ترک کند‪».‬‬ ‫امیرعبداللهیان همچنین ماجرای خالی ماندن سفارت عربستان از سکاندار رسمی را نیز روایت‬ ‫کرد؛ انجا که گفت‪« :‬سه تا چهار هفته بعد از یادداشتی که دریافت کردیم‪ ،‬سعودی ها فرد دیگری را‬ ‫به عنوان سفیر معرفی کردند و ما باتوجه به اینکه موافقت با ورود سفیر جدید‪ ،‬باید مسیر اداری خود را‬ ‫طی می کرد و البته باتوجه به این مساله که در رفتار عربستان سعودی در نحوه خاتمه دادن به پایان کار‬ ‫سفیر قبلی با سواالت و ابهاماتی مواجه بودیم‪ ،‬خیلی در صدور موافقت سفیر جدید‪ ،‬تعجیل نکردیم و‬ ‫بعد از اینکه مدت زمان معمولی و طبیعی طی شد‪ ،‬موافقت با سفیر جدید را اعالم کردیم‪ .‬روند الزم در‬ ‫کشورشان در حال طی شدن است تا سفیرشان وارد کشور شود‪».‬‬ ‫دوم اردیبهشت امسال بود که عبدالرحمن غرمان شهری با حضور در دفتر ایت اهلل هاشمی‬ ‫رفسنجانی بر پیشانی او بوسه زده بود؛ اقدامی که از یکسو با اعتراض جوانان شیعه عربستانی مواجه‬ ‫شد و از سوی دیگر علمای وهابی عربستان بر این اقدام اقای سفیر تاختند‪ .‬جوانان شیعه معتقد بودند‬ ‫که حکومت عربستان تنها در برابر مردم خود قدرت نمایی می کند و علما نیز به دلیل بوسه سفیر‬ ‫عربستان بر پیشانی یک روحانی شیعه‪ ،‬از غرمان شهری انتقاد کرده بودند‪.‬‬ ‫خبرفیلترینگ ازکجا امد؟‬ ‫سه شبکه مجازی همچنان فعالند‬ ‫مصوبهمهمانتخاباتی‬ ‫تغییر قانون انتخابات جنجالی شده است‬ ‫اختالف نظرنمایندگانمجلسومجمعتشخیصمصلحتنظامپیرامونتغییرقانونانتخابات‬ ‫باال گرفته است؛ به طوری که یک نماینده مجلس خواستار عدم تنفیذ این مصوبه از سوی رهبر معظم‬ ‫انقالب شده است‪ .‬هفته گذشته محمد هاشمی‪ ،‬رئیس دفتر رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام‬ ‫از تصویب قانون انتخابات مجلس شورای اسالمی و شورای شــهر خبر داد و گفت‪« :‬بر اساس‬ ‫قانون‪ ،‬منتخب انتخابات باید اکثریت مطلق (نصف ‪ +‬یک) را در دور اول و اکثریت نسبی را در دور‬ ‫دوم انتخابات کسب کند‪ ».‬حدود یک ماه قبل بود که مصطفی میرسلیم‪ ،‬عضو مجمع تشخیص‬ ‫مصلحت نظام‪ ،‬این موضوع را مطرح کرد اما کمتر کسی فکر می کرد که این مصوبه این قدر زود‬ ‫به نتیجه برسد‪ .‬محمد هاشمی‪ ،‬رئیس دفتر رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفت وگو با‬ ‫خبرگزاری اصولگرای تسنیم از تصویب قانون انتخابات مجلس شورای اسالمی و شورای شهر در‬ ‫مجمع تشخیص مصلحت نظام خبر داده و گفته است‪« :‬انچه در مجمع تشخیص مصلحت نظام‬ ‫تصویب شد‪ ،‬در رابطه با قانون انتخابات مجلس شورای اسالمی و شورای شهر بود که بر اساس‬ ‫قانون‪ ،‬منتخب انتخابات باید اکثریت مطلق (نصف ‪ +‬یک) را در دور اول و اکثریت نسبی را در دور دوم‬ ‫انتخابات کسب کند‪ ».‬او همچنین در خصوص قانون انتخابات ریاست جمهوری و مجلس خبرگان‬ ‫رهبری نیز اظهارنظر کرد؛ انجا که گفت‪« :‬مجلس خبرگان رهبری‪ ،‬ایین نامه و قانون را خودش‬ ‫تعیین می کند و بر اساس قانون اساسی منتخب انتخابات ریاست جمهوری بر اساس اکثریت مطلق‬ ‫(نصف‪+‬یک) در دور اول و اکثریت نسبی در دور دوم انتخاب می شود‪».‬‬ ‫این در حالی است که براساس ماده هشت فصل دوم قانون فعلی انتخابات مجلس شورای‬ ‫اسالمی‪« ،‬انتخاب نماینده در مرحله اول منوط به کسب اکثریت حداقل یک چهارم کل ارا» و در‬ ‫مرحله دوم و همچنین انتخابات میان دوره ای با کسب اکثریت نسبی به هر میزان بود‪ ،‬که بدین ترتیب‬ ‫با مصوبه مجمع تشخیص‪ ،‬حضور نمایندگان در مجلس شورای اسالمی در مرحله اول انتخابات‬ ‫منوط به کسب اکثریت مطلق (‪٥٠‬درصد ‪١+‬رای) خواهد بود‪ .‬ولی شرایط در دور دوم همچنان ثابت‬ ‫بوده و داوطلبان در دور دوم می توانند با کسب اکثریت نسبی ارا به مجلس راه یابند‪.‬‬ ‫این در حالی است که ایرج ندیمی‪ ،‬از نمایندگان نزدیک به علی الریجانی به این مصوبه واکنش‬ ‫نشان داده و ان را ضربه به مشارکت حداکثری مردم در انتخابات ارزیابی کرده است‪ .‬او به خبرگزاری‬ ‫ایسکانیوز گفته اســت‪« :‬تجربه برگزاری انتخابات دو مرحله ای مجلس به ادوار اول قوه مقننه‬ ‫برمی گردد و همان زمان نیز به دلیل مشکالت موجود به نتیجه نرسید و شرایط تغییر کرد‪ .‬بنابراین از‬ ‫رهبری معظم می خواهیم که این مصوبه بازنگری شود‪ .‬بر اساس این مصوبه افراد در مرحله اول باید‬ ‫‪ ٥٠‬درصد ‪ ١+‬رای داشته باشند تا به مرحله دوم راه پیدا کنند‪ .‬این در حالی است که حتی در شهرهای‬ ‫بزرگ مثل تهران افراد چنین رایی را ندارند و از ابتدا از انتخابات حذف می شوند‪».‬‬ ‫ندیمی با اشاره به تبعات این مصوبه گفت‪« :‬با اجرای این مصوبه مشارکت حداکثری ایجاد‬ ‫نمی شود‪ ،‬هزینه انتخابات دو برابر می شود زیرا باید دو بار برگزار شود‪ ،‬رقابت بال اثر می شود زیرا هر‬ ‫فردی دیگر نمی تواند وارد میدان رقابت شود و فقط افرادی وارد میدان می شوند که مطمئن باشند یا‬ ‫در مرحله اول یا در مرحله دوم رای باالی ‪ ٥٠‬درصد به دست می اورند‪».‬‬ ‫این نماینده نزدیک به علی الریجانی با بیان اینکه مجلس مخالف این مصوبه است‪ ،‬افزود‪:‬‬ ‫«امیدواریم این مصوبه مجمع تشخیص از سوی مقام معظم رهبری تنفیذ شود و در صورتی که این‬ ‫طرحبرایتبدیلبهقانونبهمجلسبیایدازهم اکنونمجلسنظرمخالفخودرااعالممی کند‪».‬این‬ ‫نخستینواکنشمنفیمجلسی ها به مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظاماست‪.‬ایندرشرایطی‬ ‫است که چندی پیش خبر دیگری در راستای تغییراتی که قرار است مجمع تشخیص مصلحت نظام‬ ‫در قانون انتخابات اعمال کند نیز منتشر شد که بر اساس ان حوزه انتخابیه تهران برای انتخابات‬ ‫مجلس منطقه بندی خواهد شد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫مصطفی پورمحمدی‪ ،‬وزیر دادگســتری دولت یازدهم می گوید که هنوز تصمیمی برای‬ ‫ساَپ»و «تانگو» گرفته نشده است‪ .‬اودوشنبه گذشته‬ ‫فیلترینگ شبکه های اجتماعی «الین»‪«،‬وات ‬ ‫دراینخصوصاین گونهاظهارنظرکرد‪«:‬مباحثیدرکمیتهبررسیوتعیینمصادیقمجرمانهمطرح‬ ‫ی برای فیلترینگ گرفته نشده است‪ ،‬اما باید دانست که مباحث اخالقی برای ما‬ ‫شده اما هنوز تصمیم ‬ ‫حائز اهمیت است‪ ».‬وزیر دادگستری البته پیش از این نیز در این باره به گونه ای مفصل تر سخن گفته‬ ‫بود‪« :‬برخی شبکه های اجتماعی‪ ،‬سالمت اخالقی خانواده ها را به مخاطره انداخته اند‪ .‬در خصوص‬ ‫برخی شبکه های اجتماعی از جمله الین‪ ،‬وایبر و واتس اپ شکایت های زیادی به قوه قضاییه رسیده‬ ‫است‪ .‬برخی از این شبکه ها سالمت اخالقی خانواده ها را به مخاطره انداخته و به نوعی دردسرساز‬ ‫شــده اند‪ ».‬پورمحمدی گفت‪« :‬وظیفه قوه قضاییه این است که به طور جدی با هرانچه سالمت‬ ‫اخالقی و روانی اعضای خانواده را تحت الشعاع قرار می دهد‪ ،‬مقابله و برخورد کند‪ .‬دولت تالش دارد تا‬ ‫انجاییکهمی تواندباکنترلفنیوفیلترینگ هایهوشمندازادامهفعالیتاینشبکه هاممانعتنکند‬ ‫اما این اقدام تا زمانی صورت می گیرد که این شبکه های اجتماعی از لحاظ اخالقی به تهدید تبدیل‬ ‫نشوند‪ ».‬او همچنین از مشخص شدن این مساله تا اینده نه چندان دور خبر داده است‪« :‬اگر نتوانیم‬ ‫به طور هوشمند از گسترش بخش های ناسالم این شبکه ها جلوگیری کنیم طبعا در نهایت ناچار‬ ‫می شویم که اصل شبکه ها را با محدودیت مواجه کنیم‪ .‬این موضوع در حال بررسی بین قوه قضاییه‬ ‫و مجریه است و نتیجه نهایی ان اعالم خواهد شد‪».‬‬ ‫این در حالی است که عصر چهارشنبه ‪ 17‬دی ماه‪ ،‬خبرگزاری اصولگرای فارس و خبرگزاری‬ ‫دولتی ایرنا از تصمیم قطعی مقام های قضایی برای فیلترینگ این سه نرم افزار خبر داده بودند‪.‬‬ ‫طبق این گزارش ها‪ ،‬مقام قضایی دستور فیلترینگ سه نرم افزار پیام رسان را صادر کرده است‪ .‬در‬ ‫همینرابطهیکمنبعدرکمیتهتبیینمصادیقمجرمانهبهایرناگفتهبود‪«:‬دستورقضایی‪،‬فیلترینگ‬ ‫نرم افزارهای ارتباطی تلفن همراه شامل الین‪ ،‬واتس اپ و تانگو صادر شده است‪ .‬این طرح ارتباطی‬ ‫به فیلترینگ هوشمند ندارد و نرم افزارهای یاد شده به طور کامل فیلتر می شوند‪ ».‬این در حالی است که‬ ‫اردیبهشت امسال وزیر ارتباطات و فناوری اطالعات در گفت وگو با خبرگزاری اصولگرای مهر با بیان‬ ‫اینکه دولت موافق مسدودکردن و بستن شبکه های اجتماعی خارجی که مخرب نیستند و در کشور‬ ‫جایگزین ندارند نیست‪ ،‬گفت‪« :‬رئیس جمهور دستور توقف فیلتر شبکه اجتماعی «واتس اپ» که از‬ ‫سوی کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه اعالم شده را صادر کرده است‪ ».‬علی جنتی‪ ،‬وزیر‬ ‫ارشاد نیز یکی دیگر از مقام های ارشد دولتی بود که تیرماه امسال در این رابطه اظهارنظر کرده و گفته‬ ‫بود‪« :‬در مورد فیلتر یا رفع فیلتر شبکه ها که مورد اقبال میلیونی مردم قرار گرفته باید با احتیاط برخورد‬ ‫کردوتصمیماتپخته ترودقیق تریباحضورهمهاعضایاصلیاینکمیتهگرفت‪».‬جنتیهمچنین‬ ‫از تدوین ایین نامه جدید برای کمیته تعیین مصادیق مجرمانه خبر داده و گفت‪« :‬جلوی فیلترینگ‬ ‫بی منطق خواهیم ایستاد‪ ».‬فیلترینگ همزمان این ســه شبکه اجتماعی زمانی مطرح شد که در‬ ‫واپسین روزهای تابستان امسال‪ ،‬حجت االسالم غالمحسین محسنی اژه ای‪ ،‬معاون اول قوه قضاییه‬ ‫در نامه ای به وزیر ارتباطات و فناوری اطالعات خواست حداکثر تا یک ماه درباره فراهم اوردن زمینه‬ ‫فنی بستن و کنترل اطالعاتی موثر شبکه های اجتماعی همچون واتس اپ‪ ،‬وایبر و تانگو اقدام فوری‬ ‫شود‪« :‬در اجرای دستور ایت اهلل املی الریجانی‪ ،‬رئیس قوه قضاییه در مدت حداکثر یک ماه درباره‬ ‫فراهم کردن زمینه و بستر فنی مورد نیاز بستن و کنترل اطالعاتی موثر این شبکه ها اقدام فوری شود؛‬ ‫در غیر این صورت قوه قضاییه در راستای وظایف ذاتی خود درباره بستن شبکه های اجتماعی دارای‬ ‫محتوای مجرمانه اقدام مقتضی به عمل اورده و با متخلفان از دستورات قضایی در هر رده ای طبق‬ ‫قانون برخورد خواهد کرد‪ ».‬البته ان گونه که ایرنا خبر داده است رمضانعلی سبحانی فر‪ ،‬عضو کارگروه‬ ‫تبیین مصادیق مجرمانه فضای مجازی‪ ،‬از صدور چنین حکمی ابراز بی اطالعی کرده است‪.‬‬ ‫گزارش ها‬ ‫‪27‬‬ ‫مجلس‬ ‫سیاست‬ ‫داستان یک نطق‬ ‫نطق جنجالی علی مطهــری و تحوالت پیرامــون ان واکنش ها و‬ ‫بازخوردهایی متفاوت داشت‪ .‬تکرار سخنان او در مورد حصر که البته این بار‬ ‫همراه شده بود با هجمه به «‪ 9‬دی» با برخورد نمایندگان مجلس مواجه شد‪.‬‬ ‫اینکه چرا علی مطهری بر مواضعش پافشاری م ی کند مساله ای است که در‬ ‫این پرونده مورد بررسی قرار گرفته است‪.‬‬ ‫رویخط قرمز‬ ‫چه درس هایی باید از ماجرای یکشنبه پارلمان گرفت؟‬ ‫رفتار مطهری هیچ توجیهی ندارد‬ ‫سیاست‬ ‫‪28‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫اصالح طلبان به هم انگ نزنند‬ ‫محمدرضاتابش‬ ‫محمدحسینفرهنگی‬ ‫مجلس‬ ‫‪1‬‬ ‫«او در حال تبدیل کردن خود به چهره ای مستقل و منحصر‬ ‫بفرد در سیاست ایران است‪ ».‬این شاید ساده ترین تحلیل باشد‬ ‫برایوقتیکهبخواهیمعلیمطهریماه هایاخیررارفتارشناسی‬ ‫کنیم‪ .‬او حرف های تند و اتشین می زند‪ ،‬همه را به چالش می کشد‬ ‫و ابایی هم از این ندارد که با واکنش های متقابل و البته تند مواجه‬ ‫شود‪ .‬گویا انچه اکنون رخ داده این است‪« :‬علی مطهری روی خط‬ ‫قرمزایستاده‪».‬‬ ‫مطهریچهمی خواهد؟‬ ‫شاید یک دلیل متفاوت بودن علی مطهری این است که ما‬ ‫سال هاست عادت کرده ایم شــخصیت های سیاسی را یا اصولگرا‬ ‫بدانیمیااصالح طلب‪.‬درچنینتعریفیازپرسناژافراداستکهماانتظار‬ ‫خواهیمداشتفردیکهاصالح طلباستدرحوزه هایمختلفمانند‬ ‫هم جناحی هایشفکرکندوفردیکهاصولگراستنیزچنینباشد‪.‬اما‬ ‫درمواجههباپدیدهعلیمطهری‪،‬مابایککاراکترمتفاوتمواجهیم‪.‬‬ ‫اودر عین اینکه سخت ترین مواضع رادر مورد مسائل فرهنگی اتخاذ‬ ‫می کند و در این مورد نزدیک ترین موضع را با تند ترین افراد از جناح‬ ‫اصولگراداردامادرمواضعسیاسینظراتیمشابهاصالح طلبانوحتی‬ ‫مخالفان وضع موجود دارد‪ .‬این اما تنها یک دلیل متفاوت بودن علی‬ ‫مطهریاست‪ .‬وضعیتفعلیبرایعلیمطهریدیگرمانندگذشته‬ ‫نیست‪.‬شیبتغییررفتارسیاسی اشبسیارتندشدهوباسرعتباالیی‬ ‫به سمتی دیگر حرکت می کند‪ .‬در تازه ترین تحول سیاسی او نطقی‬ ‫اتشینوالبتهتکراریدرمجلسانجامدادهکهاینبارنوعواکنش هابه‬ ‫اوبه گونه ایدیگربودهاست‪.‬اتفاقیعجیبدرمجلسرخدادهومباحثه‬ ‫پیرامون سخنان او به مجادله ای فیزیکی منجر شده و در نهایت پس‬ ‫از جدال هایی در صحن‪ ،‬به تعطیلی چند دقیقه ای پارلمان انجامیده‬ ‫است‪.‬تحوالتیکشنبهمجلساهمیتزیادیداردکههممی تواندبر‬ ‫ایندهسیاسیایننمایندهتاثیرداشتهباشدوهمشرایطپیرامونمساله‬ ‫«حصر» را باتغییراتی مواجهکندو البتهحتمادرتغییر ارایش سیاسی‬ ‫مجلسدرسالاخرانهمموثرخواهدبود‪.‬‬ ‫انالیزیکنطقتکراری‬ ‫اگرقرارباشدجانبانصافراگرفتهودرموردوقایعیکشنبه‬ ‫مجلس داوری کنیم حتما باید این را هم بگوییم که نوع مواجهه‬ ‫با علی مطهری چندان با تدبیر همراه نبوده است‪ .‬اگر چه فیلم‬ ‫منتشر شده از ان جلسه جنجالی نشــان می دهد که این علی‬ ‫مطهریاستکهبانمایندگانمعترضبهصورتفیزیکیبرخورد‬ ‫می کنداماهجومبهاووپارهکردنمتننطقاوهمچندانراهکار‬ ‫مناسبینبودهاست‪.‬نمایندگانمعترضمی توانستندصبرکنندتا‬ ‫حرف های علی مطهری که نکته تازه ای را هم در بر نداشت بیان‬ ‫شدهوانوقتازهمان تریبونوبهصورتمستدلومنطقیپاسخ‬ ‫می گرفت‪ .‬در ان صورت حتما این موج تبلیغاتی برای معترضان‬ ‫به نظام پدیدار نمی شد و ماجرا به گونه ای دیگر خاتمه می یافت‪.‬‬ ‫جای نگرانی انجاست که چنین رفتارهایی در مجلس باب شود‬ ‫و انوقت چه تضمینی وجود دارد که هنگام نطق همین منتقدین‬ ‫علیمطهری‪،‬نمایندگانمخالفبهسراغانهانرفتهوبرخورداین‬ ‫چنینیباانهانکنند‪.‬جانکالماینکهراهدفاعازنظاموانقالباین‬ ‫شکلازرفتارنیست‪.‬‬ ‫حرف اخر‬ ‫علی مطهری اگر می خواهد خود به یک کاراکتر سیاسی‬ ‫مستقلازنامبزرگپدرشتبدیلشودواینرفتارهاراهمبههمین‬ ‫دلیل انجام می دهد‪ ،‬حتما از این راه به ان نتیجه ای که می خواهد‬ ‫نخواهد رسید و علی مطهری جدید شمایل یک فرد معترض به‬ ‫نظامراخواهدداشت‪،‬چیزیکهبیشکبهنفعاونخواهدبود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سخنیباعلیمطهری‬ ‫علی مطهری بهتر از هر کس دیگری می داند که مساله‬ ‫یکتذکردوستانه‬ ‫سیاست‬ ‫واکاوی متن کامل نطق علی مطهری نشانه هایی مهمی ‬ ‫را پدیدار می کند‪ .‬او در دو ســوم این نطــق همان علی مطهری‬ ‫محافظه کاری اســت که تفکرات فرهنگــی و اجتماعی تند و‬ ‫منحصر به فرد دارد اما در یک سوم دیگر و فراز اخر ان تبدیل به یک‬ ‫معترضمی شود‪،‬انهمباصداییکهتونالیتهبسیارباالییدارد‪.‬اودر‬ ‫اینبخشکهشخصیتجدیدعلیمطهریرابعدازوقایعسال‪88‬‬ ‫نمایانمی کند‪،‬درقامتیکمعترضبهتصمیماتعالیحاکمیتی‬ ‫در مورد وقایع سال‪ 88‬نقد دارد‪ .‬انالیز سخنان او نشان می دهد که‬ ‫همهحرف هایشدرچندمحورخالصهمی شود‪:‬‬ ‫الف)علیمطهریبراینباوراستکهتصویرموجودازعلت‬ ‫پدیدار شدنوقایعسال‪ 88‬اشتباهاست‪.‬بهباوراوعالوهبرموسویو‬ ‫کروبی‪،‬محموداحمدی نژادهمسهمی قابلتوجهدربه وجودامدن‬ ‫انفضاداشتهواگربنابرمجازاتازهرنوعیاستبایدرئیسدولت‬ ‫وقتهمموردبرخوردقرارگیرد‪.‬‬ ‫ب) او می گوید حصر دو نامزد معتــرض که البته تصمیم‬ ‫نهادهای حاکمیتی عالی و در راس ان شورای عالی امنیت ملی‬ ‫است‪،‬اشتباهبوده‪.‬‬ ‫ج)اومی گویدادامهحصربهنفعنظامنیستودالیلیرابرای‬ ‫اینتفکرشذکرمی کند‪.‬‬ ‫این همه حرف علی مطهری است که البته بارها و بارها به‬ ‫بهانه های مختلف با قرائت های متفاوت ان را بیان کرده اســت‪.‬‬ ‫حاال که صورت مساله تفکیک و شمرده شده به نظر می رسد باید‬ ‫پاسخ هایمستدلیبرایانداشت‪.‬‬ ‫واقعیت این است که سال‪ 88‬مقطعی مهم در تاریخ انقالب‬ ‫اسالمی است‪ .‬انتخاباتی برگزار می شود که از چهار نامزد حاضر در‬ ‫صحنهرقابت‪،‬سهنامزدبهنتیجهونحوهبرگزاریاعتراضمی کنند‪.‬‬ ‫در میانه راه یکی از ان سه نامزد اعتراضش را پس می گیرد اما دو‬ ‫نامزد دیگر مصرانه به وقوع «تقلب» در انتخابات اصرار می ورزند‬ ‫و وقتی با گزینه «رسیدگی به شکایات انتخاباتی از روال قانونی»‬ ‫مواجهمی شوندانرابر نتافتهوبرابطالانتخاباتاصرارمی کنند‪.‬در‬ ‫ادامهانمجادلههماعتراضشانرادرکفخیابان هاواردوکشی های‬ ‫متعددیپیگیریمی کنندکهنتیجه اشمی شودچندماهاغتشاش‬ ‫درپایتختوچندشهرمهم‪.‬‬ ‫سوال اول‪ :‬در وهله نخست و اجالتا باید از علی مطهری این‬ ‫پرسشرامطرحکردکهدرانشرایطوقتیدونفرازشخصیت های‬ ‫باسابقه انقالب ان شــبهه بزرگ را در مورد انتخابات پدید اورده‪،‬‬ ‫نتیجهرقابترابر نتافتهوفردپیروزرارئیس جمهورغیر قانونیاعالم‬ ‫می کنند و ب ه صورت متوالی دعوت به اغتشاش می کنند‪ ،‬اگر خود‬ ‫ایشاندرصدراموربود‪،‬کدامگزینهراانتخابمی کرد؟‬ ‫الف)حصردونامزدمعترض‬ ‫ب)محاکمهوحصردونامزدمعترض‬ ‫ج)محاکمهوصدورحکمبرایدونامزدمعترضمانندافرادی‬ ‫کهعلیهنظاماسالمیاغتشاشکردهاند‪.‬‬ ‫د)نادیدهگرفتنهمهاتفاقاتواجازهبهادامهاغتشاشخیابانی‬ ‫ه)محاکمههرچهارنامزدکهمیانانهارئیس جمهورمنتخب‬ ‫هم وجود دارد‪.‬‬ ‫منصفانه خواهد بــود اگر به این نتیجه برســیم که میان‬ ‫گزینه های موجود‪ ،‬نهادهای عالی حاکمیتی بــا نهایت مدارا و‬ ‫مصلحت سنجیگزینهنخستراانتخابکرده اند‪.‬سوالمهمعلی‬ ‫مطهری این است که این نهادهای حاکمیتی قبل از حصر‪ ،‬چرا ان‬ ‫دونامزدمعترضرامحاکمهنکرده اندوالبددرخواستبعدیاوهم‬ ‫این بوده که ان محاکمه حتما می بایست علنی می بوده است‪ .‬حاال‬ ‫کهبنابرپاسخ گوییشفافو بیپیرایهدراینمورداستبایدصریح‬ ‫گفت که تکرار اتهام «تقلب» و درخواست «ابطال انتخابات» ان‬ ‫هم از تریبون فراگیرتری به نام دادگاه در ان شــرایط چقدر به ان‬ ‫فضای موجود و رهانیدن کشور از بحران بزرگ کمک می کرده‬ ‫است؟کداممصلحتوتدیبرایجادمی کردکهبلند گوهایرساتری‬ ‫در اختیار کسانی قرار می گرفت که نظام را مقابل شرایط نامناسبی‬ ‫قراردادهبودند‪.‬بهدیگرسخناینکهبهفرضکهدادگاهیهمبرگزار‬ ‫یدادند و‬ ‫می شد؛ از کجا معلوم انها این دادگاه را صالحه تشخیص م ‬ ‫با پناه بردن به قانون نتیجه داوری ان را می پذیرفتند؟ طرفه انکه‬ ‫مگر این دو نامزد معترض راه قانونی اعتراض به نتیجه انتخابات‬ ‫را پذیرفتند و نمایندگان شان را به شورای نگهبان که مرجع اصلی‬ ‫رسیدگی به شکایات است اعزام کردند که حاال بخواهند نتیجه‬ ‫حکم قانونی قاضی را بپذیرند؟ پس انچــه علی مطهری بر ان‬ ‫اصرار دارد حتما بحرانی دیگر را ان هم در ان شرایط پدید می اورد‪.‬‬ ‫علی مطهری می گوید چرا رئیس دولت وقت به دلیل سهمش در‬ ‫به وجود امدن ان فضا محاکمه یا مجازات نشده است؟ ایا ایشان‬ ‫فراموش کرده اند که مقام معظم رهبری از یک تریبون رسمی و‬ ‫خطاب به مردم و مسئوالن فرمودند‪« :‬کارنامه درخشان سى ساله‬ ‫انقالب کمرنگ جلوه داده شد؛ اسم بعضى از اشخاص برده شد که‬ ‫اینهاشخصیت هاىایننظامند؛اینهاکسانىهستندکهعمرشان‬ ‫رادرراهایننظامصرفکردند‪....‬منهمانوقت‪-‬بعدازمناظره‪-‬به‬ ‫اقاى رئیس جمهور هم تذکر دادم‪ ».‬شاید بهتر باشد این نکته را به‬ ‫علی مطهری یاداور شد که اگر به سهم محمود احمدی نژاد در به‬ ‫وجودامدنانشرایطبیشازاینازسوینهادهایعالیحاکیمتی‬ ‫اعتراض و انتقاد علنی نشد‪ ،‬همان فضایی بود که ان دو نامزد پدید‬ ‫اورده بودند‪ .‬به یک معنا وقتی اوضاع ان چنان اشــفته می شود‬ ‫که مشروعیت دولت مستقر زیر سوال می رود کدام عقل و تدبیر‬ ‫ایجاب می کند که فشاری هم از همین جنس از سوی حاکمیت به‬ ‫رئیس جمهورمنتخبانهمدرفضایعلنیواردشود؟دراستداللی‬ ‫دیگرعلیمطهریمی گویدادامهحصربهنفعنظامنیست‪.‬درادامه‬ ‫پرسش هایقبلیبایدازاوپرسیدکهدرشرایطیکهنیازاصلیکشور‬ ‫درشرایطفعلیارامشودوریازهیاهوست‪،‬چهتضمینیوجوددارد‬ ‫که ان دو نامزد معترض همچنان سخنان قبلی خود را بعد از حصر‬ ‫تکرارنکردهوباشائبهافرینیوبیانیهنویسی هایسریالیدعوتبه‬ ‫اغتشاشواردوکشی هایخیابانینکنند؟‬ ‫اصلی کشور در شرایط فعلی نه «حصر» است و نه موضوعات‬ ‫مربوط به انتخابات سال ‪ .88‬او خوب می داند که خواسته اصلی‬ ‫مردم‪ ،‬یعنی همان موکالنی که به او رای داده اند‪ ،‬حل مشکالت‬ ‫اقتصادی و اجتماعی اســت‪ .‬بیکاری‪ ،‬تورم‪ ،‬گرانی‪ ،‬تحریم و‪...‬‬ ‫کشور را با مشکالتی مواجه کرده که حتما علی مطهری و سایر‬ ‫همکارانش در پارلمان اگر بخواهنــد می توانند برای حل انها‬ ‫راهکارهاوطرح هاییارائهکنند‪.‬واقعیتایناستکهدرصدرقرار‬ ‫دادنپیدرپیمساله«حصر»کهنهادهایحاکمیتیعالیدرحال‬ ‫تدبیر در مورد ان هستند‪ ،‬گره ای از این ماجرا را باز نخواهد کرد و‬ ‫تنهااینموضوعرابهتیترهمیشگیخروجیرسانه هایبیگانهبدل‬ ‫خواهدساخت؛اتفاقیکهحتماموضوعراپیچیده ترازقبلخواهد‬ ‫کرد‪ .‬علی مطهری ان گونه که خودش می گوید خواستار حل‬ ‫زودترموضوعاستاماباتکراروقایعیماننداتفاقیکشنبهمجلس‬ ‫چقدر اینخواسته علی مطهری محققخواهدشد؟ایاغیرازاین‬ ‫است که او گره این ماجرا را کورتر خواهد کرد؟ علی مطهری این‬ ‫استدالالتش را حتی در محضر مقام معظم رهبری هم مطرح‬ ‫کرده که پاسخی مستدل هم از ایشان شنیده اند‪ ،‬سوال این است‬ ‫کهوقتینظرمقامعالینظامدراینموردبراوروشنشدهکدامادله‬ ‫بهاواجازهمی دهدکهدرتریبون هایرسمیاینگونهبرمخالفتش‬ ‫اصرار بورزد؟ اگر شهید مطهری زنده بود و در زمان او فرزندش‬ ‫حکمونظرحاکمیت رابر نمی تافتچهرفتاریبااوداشت؟وقتی‬ ‫مقام معظم رهبری روز‪ 9‬دی را یوم اهلل می دانند چگونه است که‬ ‫علی مطهری در اظهار نظری تاسف بار این روز را یوم الشیطان‬ ‫می نامد؟ واقعیت این است که علی مطهری مدتی است روی‬ ‫خطوط قرمز راه می رود‪ .‬او تدابیر نهاد های عالی حاکمیتی را زیر‬ ‫سوال برده و با تکرار هر روزه سخنانش همان راهی را می رود که‬ ‫برخی به اشتباه در سال ‪ 88‬رفتند‪ .‬سطح تحمل نظام باالست و‬ ‫همواره رسم بر این بوده که مدارا اولین راهکار موجود باشد اما‬ ‫نکته مهم این است که وقتی قانون زیر سوال می رود دیگر فرقی‬ ‫نمی کند که علی مطهری باشی یا موسوی و کروبی و محمود‬ ‫احمدی نژاد‪ .‬علی مطهری‪ ،‬فرزند شهید بزرگواری است که حق‬ ‫بسیاری بر انقالب اسالمی دارد و حتما به همین دلیل هم هست‬ ‫که حاکمیت از سال‪ 88‬به این سو‪ ،‬سخنان فرزند این شهید واال‬ ‫مقام را تحمل کرده و با مدارا در این مورد برخورد کرده اما دور از‬ ‫ذهننخواهدبوداگرباادامهاینرفتار‪،‬مداراپایانیافتهوبه گونه ای‬ ‫برخوردشود‪.‬‬ ‫‪29‬‬ ‫مجلس‬ ‫«چپ روی» یک محافظه کار‬ ‫سیاست‬ ‫‪30‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫چرا رفتارهای علی مطهری مورد پسند اصالح طلبان قرار می گیرد؟‬ ‫فرزند سوم و دومین پســر ایت اهلل مطهری از هفت‬ ‫خواهر و برادرش مشهورتر اســت‪ .‬اگرچه کمتر کسی به‬ ‫محمد‪ ،‬اخرین برادر مطهری توجه می کند اما او نیز نظراتش‬ ‫در امور اجتماعی و سیاسی قرابت زیادی با علی دارد‪ .‬با این‬ ‫حال از میــان فرزندان ایت اهلل تنها همیــن اخری‪ ،‬یعنی‬ ‫محمد‪ ،‬ردای روحانیت برتن دارد‪.‬‬ ‫پسر شهید مطهری بودن انچنان بر زندگی اش سایه‬ ‫انداخته اســت که می گوید‪« :‬اگر فرزنــد مطهری نبودم‬ ‫قطعا ســبک زندگی من متفاوت از این بود‪ ».‬از اعتراض‬ ‫به ساپورت پوشــان تا حصــر و از قرار گرفتن در لیســت‬ ‫احمدی نژاد تا سوال از وی و ماجرای کردان حضور دارد‪.‬‬ ‫‪ 35‬ســال بعد از شــهادت پدرش او عضــو هیات‬ ‫علمی دانشگاه تهران‪ ،‬نماینده مردم شــهر تهران و مدیر‬ ‫موسسه صدراست‪ .‬مطهری اما در حوزه عمل سیاسی سبک‬ ‫خاص خودش را دارد‪.‬‬ ‫رفتاری که گاه انچنان اصولگرایانه اســت که کمتر‬ ‫اصولگرایی حاضر اســت ان را انجام دهد و گاه ان چنان‬ ‫اصالح طلبانه است که اصالح طلبان را پشت سرمی گذارد‪.‬‬ ‫اما علی مطهــری بــرادر زن علی الریجانی کیســت و‬ ‫برجسته ترین نقاط زندگی سیاسی اش چیست؟‬ ‫یکی از بارزترین صفاتش صداقت در گفتار است‪ .‬او‬ ‫هیچ چیز را که در درونش هست پنهان نمی کند‪ .‬حتی حاال‬ ‫که ازدواج کرده و چهار فرزند دارد هیچ ابایی ندارد از اینکه‬ ‫توضیح دهد در جوانی چنان «عاشــق دختری تایپیســت‬ ‫می شــود» که «از خواب و خوراک» می افتد‪« :‬این عالقه‬ ‫رفته رفته شدید شد و عشق به معنای واقعی اش که انسان‬ ‫را از خواب و خوراک می اندازد در من ایجاد شد و ترغیبم کرد‬ ‫که این موضوع را مطرح کنم‪ .‬با او صحبت کردم که او هم‬ ‫جواب رد داد‪ » ...‬بعد از ان بود که به سراغ ازدواج رفت و به‬ ‫انتخاب مادر و خواهرانش با نرگس نوه ‪ 16‬ساله حاج شیخ‬ ‫جواد انصاری ازعرفای هم عصر امام در ‪ 11‬دی ماه سال ‪60‬‬ ‫ازدواج کرد‪ .‬حاالهم چهار فرزند دارد‪.‬‬ ‫از ســال ‪ 75‬به عضویت هیات علمی دانشگاه تهران‬ ‫درامد‪ .‬ان ســال ها هنوز اصالحات اغاز نشــده بود اما او‬ ‫در مخالفت با اندیشــه های سروش که نســبت به پیوند‬ ‫روحانیت و حاکمیــت انتقاد می کــرد‪ ،‬مقاله های انتقادی‬ ‫می نوشت‪ .‬سروش مقاالتش را در کیان منتشر می کرد و او‬ ‫در کیهان‪ .‬سروش از شهید مطهری می گفت که به اعتقاد‬ ‫او روحانیت نباید به ارتــزاق از راه تبلیغ دین بپردازند و او از‬ ‫اندیشه های پدرش دفاع می کرد‪ .‬درهمین رابطه کتابی به‬ ‫نام «اصالح طلبی» نیز از وی وجود دارد‪.‬‬ ‫مطهری در مجلس هشــتم کاندیدای شــهر تهران‬ ‫شــد‪ .‬ابتدا برخی از اصولگرایان حاضر نشدند نامش را در‬ ‫لیست خود منتشر کنند‪ .‬اما احمدی نژادی ها که ان روزها‬ ‫در شرایط خوبی به ســر می بردند از نظرات او استقبال می‬ ‫کردند و وی را در زمره لیست انتخاباتی نزدیک به خود قرار‬ ‫دادند‪ .‬علی مطهری هر چه بود وارد مجلس هشتم شد اما‬ ‫در ماجرای اســتیضاح علی کردان ورق کامال در مورد او و‬ ‫احمدی نژادی ها برگشت‪.‬‬ ‫او و تعدادی از نمایندگان هم قسم شدند تا کردان را به‬ ‫خاطر دروغ و مدرک جعلی از وزارت کشور پایین بکشند‪ .‬رفته‬ ‫رفته او به یکی از چهره هایی تبدیل شد که مهمترین نقد ها و‬ ‫تندترین انها را به احمدی نژاد داشت‪ .‬سال ‪ 1390‬در اعتراض‬ ‫به عدم رسیدگی به طرح سوال از احمدی نژاد استعفایش از‬ ‫نمایندگی را ارائه کرد اما این استعفا رای نیاورد‪.‬‬ ‫مطهری پس از ‪88‬‬ ‫بعد از انتخابات ‪ 88‬دوپاره شدن جامعه بیشتر نمایان‬ ‫شــد‪ .‬مطهری از اولین نفراتــی بود که نظراتــش درباره‬ ‫انتخابات با دیگران متفاوت بود‪ .‬او صراحتا در یک مناظره‬ ‫اعالم کرد که «اعتراضات بد مدیریت شد» ‪.‬‬ ‫او درباره حمله به ســفارت انگلیس نیز منتقد بود‪ .‬در‬ ‫یک مناظره درحالی که روبه روی رسایی نشسته بود‪ ،‬گفت‪:‬‬ ‫«هجوم به سفارت انگلیس توسط عده ای که اقای رسایی‬ ‫نیز در ان روز و در انجا نماز جماعت به پا کردند باعث شد که‬ ‫ما از انگلیس عذرخواهی نیز کنیم‪».‬‬ ‫مطهــری چند روز پیــش از ایــن مناظــره نیز در‬ ‫اظهارنظری نسبت به وقایع بعد از انتخابات ‪ 88‬معترض بود‬ ‫و تعداد کشته شدگان در روز ‪30‬تیر را ‪ 60‬نفر عنوان کرده و‬ ‫کسانی را که مقابل مجلس تجمع کرده بودند تا به الیحه‬ ‫مجلس درباره دانشــگاه ازاد انتقاد کنند‪« ،‬ساندیس خور»‬ ‫معرفی کرده بود‪ .‬این اظهارات او منجر به شــکایت بسیج‬ ‫دانشگاه صنعتی شریف از وی شده بود‪.‬‬ ‫مطهری در مناظره با نبویان در ایــن باره گفته بود‪:‬‬ ‫«پس از تصویب این مصوبه دوستان اقای روانبخش فحش‬ ‫دادند و اراذل و اوباشی را جلوی مجلس اوردند‪ ،‬ماشین هایی‬ ‫با پالک های یکی از نهادها جلوی مجلس پارک شده بود‪،‬‬ ‫در این تحصن چند ســاعته تا توانســتند به نمایندگان و‬ ‫ریاست مجلس توهین کردند‪».‬‬ ‫انتخابات مجلس نهم‬ ‫مجلس هشتم به اندازه کافی برای مطهری سروصدا‬ ‫داشت‪ .‬همچنین نظراتش درباره وقایع ‪ 88‬نشان می داد که‬ ‫او راه دیگری در پیش گرفته است‪ .‬برای انتخابات مجلس‬ ‫نهم صالحیت وی رد شــد‪ ،‬اما با رایزنی هایی که صورت‬ ‫گرفت صالحیت او مجددا تایید شــد و او به همراه دو تن‬ ‫از نمایندگان جبهه صدای عدالت را راه اندازی کرد‪ .‬همین‬ ‫جا بود که او راهش را از اصولگرایان به طور کامل جدا کرد‪.‬‬ ‫او اعالم کرد به صورت مستقل وارد انتخابات خواهد شد‪.‬‬ ‫با این حال اعالم کرد کــه او و همفکرانش به اصولگرایان‬ ‫نزدیک هستند‪ .‬سرانجام او توانســت رای باالیی را برای‬ ‫ورود به مجلس نهم کسب کند؛ مجلسی که در ادامه برای‬ ‫او همچنان حاشیه ساز شــد‪ .‬یکی از مهمترین نظراتی که‬ ‫مطهری درباره حوادث ‪ 88‬داشت این بود که او احمدی نژاد‬ ‫را یک سر اصلی فتنه خطاب می کرد و شروع فتنه را از سوی‬ ‫او می دانست‪« :‬به هرحال شروع فتنه با احمدی نژاد بود و او‬ ‫هیزم فتنه را فراهم کرد و موسوی انها را شعله ور ساخت‪».‬‬ ‫در همین مجلس او در نطقی نســبت به احکام صادر شده‬ ‫برای سیدمصطفی تاج زاده و بهزاد نبوی‪ ،‬اعتراض کرد و‬ ‫گفت‪« :‬احکامی که برای مصطفی تاج زاده و نبوی ارائه شد‬ ‫سختگیرانه بود‪ ،‬در حالی که باید تخلفات انها به صراحت‬ ‫و شفاف توضیح داده شود چرا که داشتن ارتباط با امریکا و‬ ‫دیگران واضح و شفاف نیست‪».‬‬ ‫انتقاد به ساپورت پوشان‬ ‫یکی از مهمتریــن اتفاقات مجلس نهــم روزی بود‬ ‫که وی با ارائه تصاویر زنان ســاپورت پــوش در تهران از‬ ‫وزارت کشــور انتقاد کرد که چرا با انهــا برخورد نمی کند‪.‬‬ ‫این انتقاد مطهری با واکنش فعاالن مایل به اصالح طلبان‬ ‫در شــبکه های مجــازی روبه رو شــد‪ .‬انها کــه مواضع‬ ‫علی مطهــری در مورد حصــر و وقایع ‪ 88‬را جســوران ه‬ ‫تلقی می کردنــد‪ ،‬در مواجهه با انتقاد علــی مطهری دچار‬ ‫سردرگمی شده بودند‪.‬‬ ‫او پیش از این در سال ‪ ۱۳۸۹‬درباره حجاب اسالمی‬ ‫گفته بود‪« :‬دولت باید در مبادی ورودی دانشگاه ها از ورود‬ ‫دانشجویان بدحجاب جلوگیری کند‪ .‬محیط دانشگاه محل‬ ‫حضور دانشجویان بد پوشش و محل تحریک غریزه جنسی‬ ‫نیست‪ ».‬او نسبت به سیاســت های دولت احمدی نژاد در‬ ‫مبارزه با فرهنگ انتقاد داشــت و معتقد بود دولت باید «با‬ ‫جدیت به نظارت بر مســاله حجاب در جامعه و مســائل‬ ‫دیگری نظیر نظارت بر ساحل دریاها بپردازد‪».‬‬ ‫او احمدی نژاد را به خاطر عدم اجرای قانون عفاف و‬ ‫حجاب به باد انتقاد می گرفت و معتقد بود «وضع پوشــش‬ ‫اسالمی بسیار وخیم شده» و «تا زمانی که احمدی نژاد بر‬ ‫سر کاراست تغییری صورت نخواهد گرفت‪».‬‬ ‫مطهری و ماجرای حصر‬ ‫مطهری اگرچه مدت هاست درباره رفع حصر مطالبی‬ ‫را مطرح می کند‪ ،‬اما نامش جایی با حصر پیوند بیشتر خورد‬ ‫که مشــخص شــد در جریان یک دیدار با رهبر انقالب‪،‬‬ ‫درخواســت رفع حصر را ارائه کرده اســت‪ .‬اما پاسخ رهبر‬ ‫معظم انقالب این بود‪« :‬جرم اینها بزرگ اســت و اگر امام‬ ‫(ره) بودند شــدیدتر برخورد می کردند‪ .‬اگر اینها محاکمه‬ ‫شوند حکمشان خیلی سنگین خواهد بود و قطعا شما راضی‬ ‫نخواهید بود‪ .‬ما اکنون به اینها مالطفت کرده ایم‪».‬‬ ‫مطهری که پیش از ریاست جمهوری روحانی تالش‬ ‫کرد تا هاشمی رفسنجانی را برای‬ ‫ثبت نام راضی کند‪ ،‬بعدهــا از روحانی حمایت کرد‪.‬‬ ‫در جریان همان روزهای انتخابات بود که ماجرای استراق‬ ‫سمع و کشــف دوربین از دفتر وی مطرح شد‪ .‬این ماجرا با‬ ‫ارائه طرحی در مجلس و ســوال از وزیراطالعات پیگیری‬ ‫شد‪ .‬بعدها و پس از اتمام دوره وزیر اطالعات قبلی‪ ،‬او مدعی‬ ‫شد که یکی از معاونت های این وزارتخانه به خاطر شکایت‬ ‫وی تغییر کرده است‪.‬‬ ‫حمله به ‪ 9‬دی‬ ‫اما ماجرای نطق نیمه تمام او در مجلس و در حالی که‬ ‫علی الریجانی ریاست جلســه را برعهده نداشت‪ ،‬جنجال‬ ‫تازه ای بود که او پدید اورد‪ .‬مطهــری در میانه نطق خود‬ ‫درباره ‪ 9‬دی در اظهار نظری شگفت اور و غیر قابل پذیرش‬ ‫گفت‪« :‬اگر بخواهیــم ‪ ۹‬دی را مظهر تفرقــه میان ملت‬ ‫قرار دهیم دیگر یوم اهلل نخواهد بود‪ ،‬بلکه یوم الشــیطان‬ ‫خواهد بــود‪ ».‬او در ادامه بار دیگر بر مســاله رفع حصر و‬ ‫انجام محاکمه قانونی برای موســوی و کروبی تاکید کرد؛‬ ‫اقدامی که واکنش نمایندگان را به دنبال داشت و ابوترابی‬ ‫به عنوان رئیس جلســه ترجیح داد جلســه را خاتمه داده و‬ ‫تنفس اعالم کند‪ .‬او هفته های گذشــته را نیز به مکاتبه با‬ ‫رئیس قوه قضائیه و سخنگوی این قوه درباره مساله حصر‬ ‫سپری کرده بود‪.‬‬ ‫واقعیت این اســت که علی مطهــری از چهره ای‬ ‫اصولگرا تبدیل به سیاستمداری شده که رفتارهایش مورد‬ ‫تشویق و پسند اصالح طلبان قرار می گیرد ‪ .‬او در این سال‬ ‫ها فاصلــه اصولگرایی تا اصالح طلبی را به ســرعت طی‬ ‫کرده و شاید بیش از هر چیز انتخابات ‪ 88‬عامل این سرعت‬ ‫بوده است‪.‬‬ ‫مجلس‬ ‫گزا‬ ‫رش‬ ‫اغتشاش عجیب‬ ‫در جلسه جنجالی مجلس چه گذشت؟‬ ‫باز هم یک یکشــنبه عجیب دیگر در مجلس ثبت شد‪.‬‬ ‫این بار اما نه محمود احمدی نژاد در صحن علنی حضور داشت و‬ ‫ویدئویافشاگرانهپخشکردونهعلیالریجانیریاستمجلس‬ ‫رابرعهدهداشتکهبخواهدبهسخنانیکرئیس جمهورواکنش‬ ‫متفاوتنشاندهد‪.‬اتشدعوارااینبارعلیمطهریروشنکرد؛‬ ‫نطقی جنجالی اما تکراری‪ .‬پارلمان که تا دقایقی قبل از نطق‬ ‫علی مطهری یکی از روزهای ارام و عادی خود را طی می کرد به‬ ‫یک بارهودرانتهاینطقعلیمطهریباپدیده ایمنحصر به فرد‬ ‫مواجهشد‪.‬نمایندگانبهجایگاهناطقامدندتاعده ایازسخنران‬ ‫دفاع کنند و عده ای دیگر بنا داشتند که او را به پایین بیاورند‪ .‬کار‬ ‫انچنانباالگرفتکهمجلستعطیلشد‪.‬اماماجراچهبود؟‬ ‫یک رویداد‪ ،‬چند روایت‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سیاست‬ ‫تاپیشازاینکهفیلمانغائلهدرفضایمجازیمنتشرشود‪،‬‬ ‫روایت هایمتعددیازانچنددقیقهتوفانیمجلسوجودداشت‪.‬‬ ‫برخیمی گفتندعلیمطهریکتکخوردهوبرخیدیگرمدعی‬ ‫بودندکهاوخودبهنمایندگانهجومبردهاست‪.‬علیمطهریماجرا‬ ‫رااین گونهنقلمی کند‪«:‬نطقمنشاملمطالبمختلففکریو‬ ‫اجتماعیبودکهدرپایانانبهمسالهحصرپرداختهشد‪.‬بهمحض‬ ‫ورودبهاینمساله‪،‬همزمانازیکطرفحدودپانزدهتابیستنفر‬ ‫از نمایندگان در فاصله یک تا دو متری تریبون شروع به سر و صدا‬ ‫کردند تا صدای من به گوش کسی نرسد‪ ».‬او در خصوص رفتار و‬ ‫عملکردابوترابینیزمی گوید‪«:‬ازطرفدیگراقایابوترابیرئیس‬ ‫وقت جلسه متاسفانه به جای انکه این افراد را دعوت به سکوت و‬ ‫نشستن در جای خود بنمایند‪ ،‬نطق بنده را قطع و شروع به پاسخ‬ ‫دادن کردند‪ ،‬کاری که تاکنون در مجلس سابقه نداشته است که‬ ‫درمیانیکنطقمیاندستور‪،‬رئیسجلسهشروعبهپاسخگویی‬ ‫کند‪ .‬در واقع ایشان ان افراد را ترغیب و تشویق به ادامه کارشان‬ ‫کردند و در نهایت اعالم تنفس و مجلس را تعطیل کردند‪ .‬این‬ ‫دو رفتار همزمان و مکمل یکدیگر‪ ،‬شائبه طراحی شده بودن این‬ ‫برنامهرابه شدتتقویتمی کند‪».‬‬ ‫مطهری رفتار موافقان و مخالفان خود را نیز بیان می کند؛‬ ‫انجا که می نویسد‪« :‬قبل از تنفس‪ ،‬افرادی نزد من امدند تا مرا از‬ ‫ادامه نطق منصرف کنند که اغلب انها حسن نیت داشتند‪ ،‬مثل‬ ‫اقایان مصباحی مقدم‪ ،‬توکلی‪ ،‬پزشکیان و قاضی پور که به انها‬ ‫گفتم اینکه نطق یک نماینده ناتمام بماند چون رئیس جلسه یا‬ ‫عده ای از نمایندگان و حتی اکثر نمایندگان نمی پسندند‪ ،‬خالف‬ ‫قانونوبدعتویکرویهغلطاستکهفردابهسردیگرانمی اید‪.‬‬ ‫من باید نطقم را تمام کنم‪ .‬اقایان حسینی نماینده قصر شیرین‪،‬‬ ‫نعیمی نماینده استارا و اکبری نماینده کرج نیز همین درخواست‬ ‫را داشتند‪ ،‬منتها چون درخواست شان همراه با کشیدن دست من‬ ‫ن تریبون از سمت راست و چپ خود دور‬ ‫بود انها را به سمت پایی ‬ ‫کردم‪ ».‬نماینده مردم تهران در مجلس نهم‪ ،‬در تبیین ماجرا ادامه‬ ‫می دهد‪« :‬در این میان اقایحسینیان ازدور لبخند رضایتبرلب‬ ‫داشت و اقایان رسایی و کوچک زاده هم خوشبختانه یا متاسفانه‬ ‫حضور نداشتند‪ .‬تا اینکه اقای ابوترابی اجازه ملوکانه فرمودند که‬ ‫ادامهنطقدرحالیکهازرادیوپخشنمی شود‪،‬درجلسهغیرعلنی‬ ‫ایراد شــود‪ .‬باز هم ان افراد جلوی تریبون سروصدا می کردند‬ ‫به طوری کهصدایمنبهسختیبهحضارمی رسید‪.‬یکفرازسه‬ ‫خطی از نطق من باقی مانده بود و من سر در متن نطق داشتم که‬ ‫اقایانکریمی قدوسینمایندهمشهد‪،‬اقامحمدینمایندهخرم اباد‪،‬‬ ‫انصارینمایندهابادانوبشیرینمایندهپاکدشتازپشتسرامدند‬ ‫وبندهراازجایگاهپایین اوردندودراین میاناقایکریمی قدوسی‬ ‫بهزمینخورد‪».‬‬ ‫مطهریمی نویسد‪«:‬بعدادیدمدستمنچندزخمسطحی‬ ‫برداشته است که نفهمیدم به کجا خورد‪ .‬اقای اقامحمدی برای‬ ‫تکمیلکارشمتننطقمنراهمقاپیدوپارهکرد‪.‬اینهارامی گویم‬ ‫تا موکلین این افراد بدانند به چه افراد ازاداندیشی رای داده اند که‬ ‫هم برخالف قران که می فرماید «فبشر عباد الذین یستمعون‬ ‫القول فیتبعون احسنه» عمل کردند‪ ،‬هم خالف قانون اساسی‬ ‫که در اصل‪ ۸۶‬می گوید‪ :‬نماینده در اظهارنظر درباره همه مسائل‬ ‫کشورازاداستوهمبرخالفنظرمقامرهبریکهتاکنونچند بار‬ ‫فرموده اند اگر با نطق یک نماینده مخالف هستید دو‪ -‬دو و سر و‬ ‫صدا نکنید‪ ،‬بلکه گوش کنید و بعدا پاسخ او را با ارامش بدهید‪ .‬از‬ ‫افرادی که جلوی تریبون جمع شده بودند اقایان اصفری نماینده‬ ‫اراک‪ ،‬موسوی نژاد نماینده دشتستان‪ ،‬جبیری نماینده بوشهر و‬ ‫قاسم جعفری نماینده بجنورد‪ ،‬نبویان نماینده تهران‪ ،‬پژمان فر‬ ‫نماینده مشهد‪ ،‬حاجی دلیگانی نماینده شاهین شهر‪ ،‬حکیمی ‬ ‫نمایندهرودباروموسوینمایندهخدابندهیادمهست‪»....‬‬ ‫همسو با علی مطهری‪ ،‬عابد فتاحی نماینده اصالح طلب‬ ‫ن تریبون‬ ‫مردم ارومیه نیز روایتی شبیه به او دارد‪« :‬جایگاه و شا ‬ ‫مجلسنبایدشکستهشود‪.‬اگرجایگاهمجلسشکستهشودبهنفع‬ ‫جامعهوازادیبیاننیستوهرکسحقدارداز تریبوننطقخود‬ ‫راارائهکند‪.‬هرکسحقداردنطقخودرابهسمعونظرنمایندگان‬ ‫برساندوبهتربودنمایندگاندرپایاننطقاقایمطهریاعتراض‬ ‫خودرابیانمی کردندتااینکهدرحیننطقاعتراضکنند‪».‬‬ ‫او با بیان اینکه این اقدام نمایندگان درست نیست‪ ،‬ادامه‬ ‫داد‪« :‬این درست نیست که از فردا باب شود و اگر کسی صحبتی‬ ‫می کند چند نفر اجازه ندهند او صحبت کند و تریبون مجلس را‬ ‫خاموشکنندومنفکرمی کنماینموضوعبهنفعجایگاهمجلس‬ ‫نیست‪ .‬البته طرف مقابل هم مسئولیت هایی دارد؛ همان طور که‬ ‫به او احترام گذاشته می شود او هم باید به جایگاه مجلس احترام‬ ‫بگذارد‪».‬فتاحیجلسهروزیکشنبهراروزتاریخیبراینطق های‬ ‫مجلس عنوان کرد و گفت‪« :‬هر چند طرف مقابل احساساتی‬ ‫شد و حرکاتی کرد اما این امر به نفع جامعه و ازادی بیان نیست‪.‬‬ ‫اگر این اتفاق طبیعی است پس همه جلسات مجلس تا کنون‬ ‫غیرطبیعی بوده است؛ به نظر من جلسه امروز غیرطبیعی ترین و‬ ‫غیرعادی ترینجلسهمجلسبود‪».‬‬ ‫این اما تنها یک سوی ماجراست‪ .‬طرف مقابل این دعوا‬ ‫می گوید که این علی مطهری بود که به نمایندگان هجوم برده‬ ‫وباانهابرخوردفیزیکیداشتهاست‪.‬‬ ‫از جمله این افراد محمدسعید انصاری نماینده ابادان است‬ ‫کهدر گفت وگوباسایت انتخاب‪ ،‬ماجرارااین گونهروایتمی کند‪:‬‬ ‫«اقای مطهری داشت سخنرانی می کرد اما یکسره رفت سراغ‬ ‫حرف هایی که نباید بزندو حساسیت همهرابرانگیخت‪،‬بنابراین‬ ‫همه بلند شدند و شعار دادند؛ مرگ بر منافق‪ ،‬مرگ بر انگلیس‪،‬‬ ‫مرگ بر اسرائیل‪ ،‬مرگ بر امریکا‪ ،‬مرگ بر ضد والیت فقیه‪ .‬با این‬ ‫حال او ادامه داد و وقتی حرف هایش تمام شد‪ ،‬حاضر نشد پایین‬ ‫بیاید‪ .‬بعد از ان اقای ابوترابی مجلس را تعطیل کرد‪ .‬در اخر همه‬ ‫هرکاریکردند‪،‬مطهریحاضرنشدپایینبیاید‪،‬به خاطرهمین‪،‬‬ ‫همه رفتند و او را از باال به پایین اوردند‪ .‬ایشان حاضر نبود‪ ،‬وقتی‬ ‫سخنانش تمام شد‪ ،‬نمایندگان مخالف او را پایین اوردند‪ ،‬خودت‬ ‫دیگرمی فهمی بازوربودهیاداوطلبانه!»‬ ‫اوهمچنیندررابطهبااقدامخودنیزاظهارنظرکرد؛انجاکه‬ ‫گفت‪«:‬ایشانکاغذهایشراباخودبرد‪،‬امامنکاغذیرادیدمکه‬ ‫فکر کردم کاغذ نطق ایشان است‪ ،‬برای همین ان را مچاله کردم‬ ‫وسپستحویلهیات رئیسهدادم‪».‬‬ ‫این نماینده مخالف مطهری همچنین در پاسخ به سوالی‬ ‫درخصوص حمله به مطهری اظهار داشت‪« :‬نخیر‪ ،‬به ایشان‬ ‫حمله ای نشد‪ ،‬خود او دو مشت به دو نماینده زد‪ ،‬هرچه اقایان و‬ ‫روحانیون خواهش کردند که ایشان پایین بیاید‪ ،‬قبول نمی کرد‪.‬‬ ‫‪31‬‬ ‫مجلس‬ ‫نایب رئیس همین کار را نیز کرد و توصیه کرد که اقای مطهری‬ ‫از جایگاه پایین بیاید‪ .‬با این حال‪ ،‬ایشان خالف قانون عمل کرد‪،‬‬ ‫چونوقتشتمامشدهبود‪».‬‬ ‫صفر نعیمی زر از اعضای فراکسیون رهروان والیت نیز از‬ ‫دیگران معترضان به نطق مطهری بود که در این باره می گوید‪:‬‬ ‫«من هم یکی از افرادی بودم که در زمان شروع بحث ها نزدیک‬ ‫صحنهبودمکهدر گیریکوچکیبیننمایندگانوعلیمطهری‬ ‫یدانم‬ ‫رویداد‪.‬منتنهاکسیبو دمکهبهطرفمطهریرفتم‪.‬نم ‬ ‫چرا بعضی ها دوست دارند ماجرا بزرگ شود‪ .‬درگیری ان گونه که‬ ‫گفتهشد‪،‬نبو دوفقطدرحدهلدادنهمدیگربود‪.‬اقایمطهری‬ ‫من را هل داد؛ اما اینکه می گویند درگیر شده اند‪ ،‬این طور نبوده و‬ ‫کسی‪ ،‬دیگری را نزده است‪».‬‬ ‫او همچنین گفت‪« :‬هر که غیر از این بگوید دروغ است‪،‬‬ ‫زیرا درگیری نبــوده و من فقط رفتم پیــش مطهری و گفتم‪:‬‬ ‫«وقتی صحبت هایت خریدار ندارد‪ ،‬چرا ادامه می دهی؟» وی‬ ‫در محکومیت قوه قضائیه حرف می ز د و مدعــی بود این افراد‬ ‫باید حصرشان شکسته شود‪ .‬وی چندین بار اسم افرادی را که‬ ‫در حصر هستند‪ ،‬برد و اعالم کرد که قوه قضائیه باید این افراد را از‬ ‫حصر ازاد کند‪ ،‬این در حالی است که در حصر بودن این افراد برای‬ ‫انها محاسنی دارد و تا به امروز جان انها را حفظ کرده است‪ ،‬چون‬ ‫چندین بار این را تکرار کرد و در فضای مجلس صدایش پیچید‪،‬‬ ‫من در مقام اعتراض به همراه عده ای دیگر به ایشان گفتیم شما‬ ‫می خواهیداعتراضکنیدبکنید‪،‬ولینامی ازکسینبرید‪.‬مابهوی‬ ‫گفتیم شمانبایددرمحکومیتکسی حرفیبزنید‪.‬اینحرف هادر‬ ‫شانشمانیستوشمارئیسقوهنیستیدکهمعادلیکرئیسقوه‬ ‫خودتان را ببینید و برای وی ایراد بگیرید و نباید نا م افرادی را که‬ ‫مردماز انهانفرتدارند‪،‬ببرید‪».‬‬ ‫نعیمی رز در خصوص ادامــه ماجرای نطق مطهری نیز‬ ‫می گوید‪« :‬من این حرف ها را زدم‪ ،‬ولی ایشان به ادامه سخنرانی‬ ‫پرداختندوپسازانهمنمایندگانشروعبهشعاردادنکردند‪.‬من‬ ‫ اقاـباهمانلحنیکههمیشه‬ ‫رفتمپیشویایستادموگفتم‪:‬علی ‬ ‫بهویمی گویمـحرفتخریدارنداردوهمکارانتاجازهسخنرانی‬ ‫نمی دهند‪.‬بیاپایینوبیشازایناصرارنکن‪».‬که درهمان جایگاه‬ ‫سخنرانی‪ ،‬من را هل داد و من هم ا و را هل دادم‪ .‬بعد از ان هم من‬ ‫بهویگفتم‪« :‬وقتیهیات رئیسهتذکردادوصحبت هابه گونه ای‬ ‫نیست که عامه پسند باشــد و احترام خود و همکارانت را نگه‬ ‫نمی داری‪ ،‬ادامه نده‪ ».‬سپس به وی گفتم‪« :‬این حرف ها چیزی‬ ‫نیستکهمردمدوستداشتهباشندبشنوند‪».‬ودر نهایتدوستان‬ ‫امدند و وی را به پایین اوردند‪».‬‬ ‫روایتیکفیلممات‬ ‫فیلم اتفاقات روز یکشنبه مجلس‪ ،‬با دو روز تاخیر و در روز‬ ‫سه شنبهمنتشرشد‪.‬اینفیلمهرچندوضوحخوبینداردومشخص‬ ‫است که با تلفن همراه یکی از نمایندگان حاضر در صحن علنی‬ ‫تهیهشدهاست‪،‬امابیانگراناستکهعلیمطهریدربرابرافرادی‬ ‫که ســعی می کنند او را از جایگاه ناطق پایین بیاورند‪ ،‬مقاومت‬ ‫می کند و حتی نسبت به برخوردهای تند فیزیکی با انها مبادرت‬ ‫می ورزد‪ .‬اگرچه در این فیلم دیده می شود که برخی از نمایندگان‬ ‫سعیدارندکهمطهریرامتقاعدکنندکهبهنطقخودپایاندهد‬ ‫اما اوهمچنانبر ادامه ایرادنطق اصرارداردوتالش می کندبههر‬ ‫قیمتیبهسخنانشادامهدهد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪32‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫بازخوردهاییکشنبهتلخ‬ ‫«نطق ناتمام»‪ ،‬تیتر بســیاری از روزنامه ها و رسانه های‬ ‫دوشنبه گذشته را شامل می شد؛ تیتری که برای واکنش به اتفاق‬ ‫یکروزپیشدرمجلسانتخابشدهبود‪.‬تقریبااکثرروزنامه های‬ ‫دوشنبه‪،‬نسبتبهاتفاقواکنشنشاندادهبودند‪.‬دراینمیان‪،‬تنها‬ ‫وطن امروزبودکهاینواقعهرانادیدهگرفت‪.‬هرچقدراصالح طلبان‬ ‫این واقعه را برجسته نشان دادند اما اغلب روزنامه های اصولگرا‬ ‫کمترینتوجهرابهایناتفاقنشاندادندوفقطروزنامهکیهانبود‬ ‫که بار روایتو نقد اینواقعه را بهدوش کشید‪.‬‬ ‫مواردی با بیان صریح ان را تکذیب کرده اند ‪ -‬حاضر به پذیرش‬ ‫قانونوطیروالقانونیتصریحوشناختهشدهنبودند؟و‪»...‬‬ ‫درمقابلامااکثرروزنامه هایاصالح طلببرایارائهگزارش‬ ‫خود از مجلس از تصویرســازی به شکل نقش استفاده کردند‪.‬‬ ‫روزنامه اعتماد و مردم امروز از این دست روزنامه ها بودند و روزنامه‬ ‫افتابیزدنیزبرایانتشاراینگزارشازکاریکاتورمطهریاستفاده‬ ‫کرد‪ .‬در صفحه نخســت مردم امروز‪ ،‬نقاشی ای که در ان علی‬ ‫مطهری را در دو وضعیت و خشم نمایندگان را در میانه به تصویر‬ ‫کشیده بود‪ ،‬منتشر شد‪ .‬در این میان تنها روزنامه اعتماد بود که‬ ‫برخالفعمومرسانه هاکهازکلمه«ناتمام»استفادهکردهبودند‪،‬‬ ‫«نطقمطهر»رابه عنوانتیتراصلیخودبرگزید‪ .‬علیمطهرینیز‬ ‫دربیانیه ایکهروزسه شنبهمنتشرکرد‪،‬منتقدانخودرابهتیغنقد‬ ‫کشید‪« :‬قاعدتا اینها اگر در روز عاشورا بودند در لشکر عمر سعد به‬ ‫ایجادسروصدامی پرداختندتاسخنحقبهگوشمردمنرسد‪.‬این‬ ‫راهمبگویمکهبرخیازاینافرادبرایخودشیرینیوعالمتدادن‬ ‫بهبرخینهاد هادستبهاینکار هامی زنندواالادمعاقلمی نشیند‬ ‫حرفرامی شنودو اگر مخالفاستبعداانراردمی کند‪».‬‬ ‫شکایت‪ 50‬نماینده‬ ‫واکنش حسین شریعتمداری در کیهان به روز تر از سایرین‬ ‫بود‪ .‬شریعتمداری در این مقاله پرسید‪« :‬اگر انتساب نسبی وی با‬ ‫استادشهیدنادیدهگرفتهشود‪،‬چهباقیمی ماند؟!ایاجنابایشان‬ ‫بهایننکتهتوجهکردهاستکهچراقاتالناستادشهیدمطهری‪،‬از‬ ‫اظهاراتویذوق زده شدهوبرایشکف می زنند؟!وخامسا؛ اقای‬ ‫علیمطهری‪،‬غیرازمطالعهاثارشهیدمطهری‪-‬اگرانهارامطالعه‬ ‫کرده باشــند!‪ -‬چه کانال دیگری برای درک و فهم نظرات ان‬ ‫بزرگواردارند؟چراکهسنایشانبهبهره گیریازمحضرمستقیم‬ ‫استاد‪ ،‬قد نمی دهد بنابراین باید بپذیرند اگر قرار به بهره گیری از‬ ‫طریق اثار استاد باشد‪ ،‬دیگران به مراتب از ایشان به دیدگاه ها و‬ ‫نظراتاستادشهیدنزدیک ترهستند‪».‬‬ ‫شریعتمداریهمچنینسرانفتنهرامستحقچندباراعدام‬ ‫دانسته و می نویسد‪« :‬ایا سران فتنه فقط به خاطر بخش اندکی از‬ ‫این همه جنایت‪ ،‬مستحق چندین بار اعدام نیستند؟ ضمن انکه‬ ‫قانونیبودنشورایعالیامنیتملیوضرورتاجرایتصمیمات‬ ‫ان در قانون اساسی تصریح شده است و رئیس قوه قضائیه که‬ ‫باالترین مقام قضایی است از جمله اعضای این شوراست‪ .‬اقای‬ ‫علی مطهری‪ ،‬از قانون سخن می گوید و توضیح نمی دهد که‬ ‫ایا سران و عوامل فتنه حاضر به پذیرش حکم قانون هستند؟! و‬ ‫اگر بودند‪ ،‬چرا درباره ادعای تقلب ‪ -‬که خود با عمل خویش و در‬ ‫در ادامه واکنش ها به وقایع یکشنبه مجلس‪ ،‬سخنگوی‬ ‫فراکسیوناصولگرایانرهروانوالیتمجلسازامضایبیشاز‬ ‫‪ 50‬نماینده مجلس پای شکوائیه علی مطهری به هیات نظارت‬ ‫بر نمایندگان خبر داد‪ .‬صفر نعیمی رز نماینده استارا و سخنگوی‬ ‫فراکسیون اصولگرایان رهروان والیت مجلس شورای اسالمی‬ ‫اعالم کرد که «بیش از ‪ 50‬نماینده مجلس طی نامه ای از علی‬ ‫مطهری نماینده تهران به هیات نظارت بر نمایندگان شکایت‬ ‫کردند‪».‬ویهمچنینگفت‪«:‬به رغماینکهطرفدرگیریبااقای‬ ‫مطهریبندههستم‪،‬ولیبندهاینشکایت نامهراامضانکردم‪».‬‬ ‫در واکنش به این خبر اما یک عضو هیات نظارت بر رفتار‬ ‫نمایندگان با بیان اینکه «اظهارنظر نمایندگان در قالب نطق‪،‬‬ ‫سخنرانی و مصاحبه ازاد است»‪ ،‬گفت‪« :‬تاکنون شکایتی درباره‬ ‫اتفاقاتروزیکشنبهمجلسبهاینهیاتارسالنشدهاست‪».‬‬ ‫عوض حیدرپورشهرضایی در پاسخ به این سوال که «ایا‬ ‫نمایندگان می توانند نسبت به سخنان مطهری شکایت کنند»‪،‬‬ ‫اظهار کرد‪« :‬اظهارنظر نمایندگان بر اســاس قانون اساســی‬ ‫و ایین نامه داخلی مجلس ازاد اســت و نطق مطهری نیز در‬ ‫راستای وظایف نمایندگی وی بوده و قابلیت شکایت ندارد‪.‬عضو‬ ‫هیات نظارت بر رفتار نمایندگان با بیان اینکه «شکایت برای‬ ‫تمامی نمایندگان ازاد است»‪ ،‬گفت‪« :‬البته اگر در این خصوص‬ ‫دو طرف ماجرا شکایتی داشته باشند در این هیات مورد بررسی‬ ‫قرار می گیرد‪ ».‬نماینده مردم شهرضا در مجلس تصریح کرد‪:‬‬ ‫«مسلم اینکه اظهارنظر نمایندگان مجلس شورای اسالمی در‬ ‫قالب نطق‪ ،‬سخنرانی و مصاحبه ازاد است و نمی توان ان را قطع‬ ‫کرد‪ ».‬حیدر پور در پاسخ به این سوال که «ایا مطهری می تواند‬ ‫از نمایندگانی که در هنگام نطق وی نظم مجلس را بر هم زدند‬ ‫شکایت کند»‪ ،‬گفت‪« :‬در هر حال هم برای علی مطهری و هم‬ ‫سایر نمایندگان شکایت ازاد است و اگر شکایتی در این رابطه‬ ‫صورت گیرد هیات نظارت بر رفتار نمایندگان مطابق با قانون‬ ‫اساسی‪،‬اییننامهداخلیمجلسوقانونتشکیلهیاتنظارتبر‬ ‫رفتارنمایندگان‪،‬موضوعرابررسیمی کند‪».‬‬ ‫علیمطهریدراخرینجلسهپارلماندرپاسخبهاینسوال‬ ‫که برخی از رد صالحیت شما در انتخابات اینده مجلس سخن‬ ‫می گویند گفت‪« :‬هیچ دلیل برای رد صالحیت من وجود ندارد‬ ‫چراکهبندهطبققانونعملکرده ام‪».‬‬ ‫وی درباره اتفاقات یکشنبه و انتقادهایی که از این نماینده‬ ‫مجلس به دلیل اظهاراتش مطرح شد مدعی شد‪« :‬روز یکشنبه‬ ‫منموردهجومقرارگرفتمبنابراینبایدکسانیکهبهبندههجوم‬ ‫کردندبرایتاییدصالحیتمشکلپیداکنند‪».‬‬ ‫به هرروی به نظر می رسد اتفاقات هفته گذشته مجلس‪،‬‬ ‫رخدادی منفی در کارنامه پارلمــان نهم بوده و البته باید تالش‬ ‫فراوانیشودتاچنینرفتاریدیگردرمجلستکرارنشود‪.‬‬ ‫مجلس‬ ‫حق ندارند ازتریبون مجلس اصل نظام را زیر سوال ببرند‬ ‫گفت وگوی مثلث با مهدی غضنفرابادی‬ ‫امید کرمانی ها‬ ‫خبرنگار‬ ‫شــما روز یکشــنبه ‪ 21‬دی در نشست علنی‬ ‫مجلس حضور داشــتید‪ .‬هنگام نطق اقای علی‬ ‫مطهری نماینده مردم تهران‪ ،‬ری‪ ،‬اسالمشهر‬ ‫و شــمیرانات در مجلس اتفاقاتــی افتاد که‬ ‫صحبت های او را ناتمام گذاشت‪ .‬درباره وقایع‬ ‫ان روز چه نظری دارید؟‬ ‫اقای مطهری در نطقــش مطالبی گفت که نباید‬ ‫بیان می کرد‪ ،‬مثــا درباره واگذاری زمین برای ســاخت‬ ‫مسجد اهل ســنت در تهران صحبت کرد‪ ،‬روز ‪ 9‬دی را با‬ ‫مقدمه مشکوکی یوم الشیطان خواند‪ ،‬بعد حصر سران فتنه‬ ‫را غیر قانونی اعالم کرد‪ ،‬حال انکه بارها و بارها پاسخ این‬ ‫حرف خود را شنیده بود اما بازهم از روی لجبازی در نطقش‬ ‫ان را گفت که «حصر سران فتنه غیرقانونی است و انها باید‬ ‫محاکمه شوند‪ ».‬نمایندگان این مطالب را بر نتافتند و واکنش‬ ‫نشان دادند و اعتراض خود را بیان کردند‪ .‬اقای ابوترابی فرد‬ ‫رئیس جلسه برای مدیریت فضا اعالم تنفس داد تا مقداری‬ ‫اوضاع ارام شد و بعد از ان نیز جلسه ادامه پیدا کرد‪.‬‬ ‫کدام قســمت صحبت های اقــای مطهری را‬ ‫برخی می گویند اینکه یــک نماینده مجلس از‬ ‫قوه قضائیه طرح انتظار کند شما این صحبت را‬ ‫زیر سئوال بردن تصمیم نظام تعبیر می کنید؟‬ ‫انتظاراتی کــه از قوه قضائیه بیان می شــود فرق‬ ‫می کند‪ .‬قوه قضائیه چندی پیش به مواضع اقای مطهری‬ ‫پاسخ داد اما او دنبال چیز دیگری است‪ .‬بارها به او گفته شده‬ ‫این طور مطرح کردن موضوعات درست نیست‪ .‬به هر حال‬ ‫ی گرفته که سران فتنه در حصر باشند‪.‬‬ ‫نظام تصمیم ‬ ‫در کل اگر نماینــده ای در تنظیم متن نطق خود‬ ‫اشــتباه کرد و مطالب نادرست یا نا بجایی را در‬ ‫صحن علنی بیان کرد چگونه باید پیگیری شود؟‬ ‫ایا اقدام فیزیکی و جر و بحث جنجالی چاره کار‬ ‫است؟ ایا این کار مجلس شــورای اسالمی را‬ ‫سوژه رســانه های بیگانه نمی کند یا انکه بهتر‬ ‫اســت طبق روال قانونی و براساس ایین نامه‬ ‫داخلی مجلس عمل شود؟‬ ‫به نظرم چون یک حرمت شکنی از تریبون مجلس‬ ‫داشت انجام می شد نمایندگان این مساله را بر نتافتند چون‬ ‫اگر کسی مقابل این حرمت شــکنی ها سکوت کند دوباره‬ ‫ادامه پیدا می کند‪.‬‬ ‫شــما دو دوره بــا اقای مطهــری در مجلس‬ ‫همکار بودید‪ .‬با شــناختی که از شخص اقای‬ ‫مطهری دارید فکر می کنید او بعد از این حادثه‬ ‫سکوت می کند و از نطق های این چنینی دست‬ ‫بر می دارد؟‬ ‫مطهری باید نسبت به این رفتارش پاسخگو باشد‪.‬‬ ‫البته برای اقای مطهری دعا می کنیم‪ .‬اقای مطهری حیف‬ ‫است به او توصیه و نصیحت می کنیم و کما اینکه این کارها‬ ‫را کردیم کــه خودش را از جریان فتنه جــدا کند‪ .‬من فکر‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫تصورم این اســت که نطق اقای مطهری را برای‬ ‫او اماده کرده بودنــد و خوب هم روی متــن ان به لحاظ‬ ‫روانشناسی کار شده بود‪ ،‬مثال موضوعی که خیلی اهمیت‬ ‫ندارد‪ ،‬مثل برداشــت ‪4/1‬میلیارد دالری دولت از صندوق‬ ‫توســعه ملی مطرح شد تا بعد زیر ســئوال بردن مسائل و‬ ‫موضوعات مهم نظام توجیه داشته باشد‪ .‬در واقع ان مطالب‬ ‫کم اهمیت پوششی شد تا اقای مطهری بخواهد حرف باطل‬ ‫خود را بیان کند مثل خبرگزاری بی بی سی که یک حرف‬ ‫راست را می زند بعد در کنار ان چند خبر دروغ را به مخاطبان‬ ‫خود تحویل می دهد‪.‬‬ ‫اینکه کسی بخواهد انقالب و اصل نظام را زیر سوال‬ ‫ببرد این تضارب ارا نیست‪ .‬استفاده از تریبون مجلس علیه‬ ‫نظام را نمایندگان نمی تواننــد تحمل کنند‪ .‬اقای مطهری‬ ‫حرفش را بارها گفته و جواب شنیده‪ ،‬حتی در محضر مقام‬ ‫معظم رهبری او گستاخی کرد و همین حرف را زد و جواب‬ ‫شــنید‪ ،‬چه نیازی دارد که دوباره تصمیم نظام را زیر سوال‬ ‫ببرد؟ البته این کار اقای مطهری برای نخســتین بار نبود‪.‬‬ ‫اقای مطهــری باتوجه به حرف هایی کــه این طرف و ان‬ ‫طرف زده است‪ ،‬حساســیت نمایندگان را برانگیخته‪ .‬اگر‬ ‫دفعه اولش بود شاید این اتفاق نمی افتاد‪.‬‬ ‫نظام تصمیمــی گرفته که ســران فتنه در حصر‬ ‫باشند‪ .‬زیر ســوال بردن این تصمیم و غیرقانونی خواندن‬ ‫ان معنی ندارد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫همان طور که شما اشاره داشتید اقای مطهری‬ ‫مباحث مختلفی را از جمله تقدیر از راهنمایی و‬ ‫رانندگی و جشــنواره فیلم عمار‪ ،‬انتقاد به دولت‬ ‫برای نپذیرفتن اشتباه برداشــت ‪ 4/1‬میلیارد‬ ‫دالری از صندوق توسعه ملی و پاسخ خواستن‬ ‫از وزیر راه و شهرسازی درباره شرکت ایرالین‬ ‫صهیونیســتی ‪ -‬اوکراین در نطق خود مطرح‬ ‫کرد‪ ،‬بهتر نبود نمایندگان معترض نخست همه‬ ‫صحبت های ناطق را می شنیدند و بعد براساس‬ ‫ایین نامه در قالب تذکر یا نطق به ان صحبت ها‬ ‫واکنش نشان می دادند؟‬ ‫مهدی غضنفرابادی‪ ،‬عضو کمیســیون‬ ‫ایی ن نامه داخلــی مجلس‪ ،‬عضو هیات نظارت‬ ‫بر رفتار نمایندگان و عضو کمیسیون قضایی‬ ‫و حقوقی مجلس معتقد است‪« :‬اینکه کسی‬ ‫بخواهد انقالب و اصل نظام را زیر سوال ببرد این‬ ‫تضارب ارا نیست‪ .‬استفاده از تریبون مجلس‬ ‫علیه نظام را نماینــدگان نم ی توانند تحمل‬ ‫کنند‪ .‬اقای مطهری حرفش را بارها گفته و جواب‬ ‫شــنیده‪ ،‬حتی در محضر مقام معظم رهبری‬ ‫او گســتاخی کرد و همین حرف را زد و جواب‬ ‫شنید‪ ،‬چه نیازی دارد که دوباره تصمیم نظام را‬ ‫زیر سوال ببرد؟» با او در مورد وقایع روز یکشنبه‬ ‫مجلس گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫ضد انقالب تعبیر می کنید؟‬ ‫‪33‬‬ ‫مجلس‬ ‫می کنم نطق مطهری را دیگــران اماده کردند چون نطق‬ ‫حساب شــده ای بود‪ .‬اقای مطهری با این روال پیش برود‬ ‫هم خودش را ضایع می کند و هم پا روی خون پدر شهیدش‬ ‫می گذارد‪ .‬ما واقعا دلمان برای اقای مطهری می سوزد‪ .‬من‬ ‫ارزو دارم او دست از این حرکات بردارد اما احتمال می دهم‬ ‫دوباره این کار را تکرار کند‪.‬‬ ‫اصالح طلبان می گویند مطهری نماد اصولگرای‬ ‫واقعی اســت‪ ،‬در مقابل‪ ،‬منتقدانش می گویند‬ ‫مطهری خود را به جریان فتنه چسبانده است‪،‬‬ ‫اینکه شما می گویید نطق علی مطهری را افراد‬ ‫دیگری برایش امــاده کردند منظورتان عوامل‬ ‫خارجی است؟‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫خیر‪ ،‬فکر می کنم که اصالح طلبان افراطی اماده‬ ‫اصالح طلبان افراطی دنبال محاکمه سران فتنه‬ ‫هستند؟‬ ‫به هر حال انها قدرت ندارند حرف بزنند‪ .‬به همین‬ ‫علت از طریق پســر شــهید به لحاظ اعتبــاری که دارد‬ ‫دیدگاه های خود را بیان می کنند‪.‬‬ ‫یعنی اصالح طلبــان افراطی دنبــال محاکمه‬ ‫سران فتنه هستند و از وقوع این اتفاق رضایت‬ ‫دارند‪ ،‬بر همین اســاس نطق علی مطهری را‬ ‫تنظیم کردند؟‬ ‫انها دنبال تریبونی برای سران فتنه هستند‪ .‬غافل‬ ‫از انکه به هر حال اگر سران فتنه محاکمه شوند تصمیم به‬ ‫علنی یا غیر علنی بودن دادگاه با قاضی است‪ .‬وانگهی علنی‬ ‫بودن دادگاه به این نیست که از تلویزیون پخش شود‪.‬‬ ‫علی مطهری هم می گوید دادگاه تعیین کند؟‬ ‫علی مطهری می گوید حصر خالف قانون است‪،‬‬ ‫درصورتی که ما می گوییم خالف قانون نیست‪.‬‬ ‫شــما می گویید نطق مطهــری را تندروهای‬ ‫اصالح طلب نوشتند؟‬ ‫بله‪ ،‬همین طور است‪.‬‬ ‫سوال این است ایا اصالح طلبان افراطی راضی‬ ‫به محاکمه سران فتنه هستند؟‬ ‫احتمال می دهم این طوری باشد‪.‬‬ ‫یعنی اصالح طلبان افراطی هم دوســت دارند‬ ‫سران فتنه محاکمه شوند؟‬ ‫این طور به نظر می رسد‪.‬‬ ‫دستگاه قضا که قدرت خود را در محاکمه متهم‬ ‫فســاد ‪3‬هزار میلیارد تومانی نشان داد و حکم‬ ‫قاضی را نیز اجرا کرد نمی تواند ســران فتنه را‬ ‫هم محاکمه کند؟‬ ‫می توانــد ایــن کار را انجــام دهد‪ ،‬ســخنگوی‬ ‫قوه قضائیه هــم اعالم کرد اگــر مصوبه شــورای عالی‬ ‫امنیت ملی بر داشته شود‪ ،‬حتما سران فتنه محاکمه می شوند‪.‬‬ ‫پس اشکال کار چیســت‪ ،‬نمایندگان معترض‬ ‫صبر می کردند دو دقیقه پایانی نطق علی مطهری‬ ‫تمام می شد بعد به او تذکر می دادند که در اشتباه‬ ‫است؟‬ ‫‪34‬‬ ‫در کل دو حالت متصور اســت یا علی مطهری‬ ‫اشتباه کرده یا نمایندگان معترض که نطق او را‬ ‫قطع کردند مرتکب خطا شدند‪ ،‬هیات نظارت بر‬ ‫رفتار نمایندگان نمی خواهد هیچ اقدامی کند؟‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سیاست‬ ‫وقتی که حرمت شــکنی به این صورت اغاز شد‪،‬‬ ‫تحمل نکردند‪.‬‬ ‫عده ای از نماینــدگان شــکایتی را از نطق اقای‬ ‫مطهری مطرح کردند و حتما هیات نظارت در جلسه اتی به‬ ‫این مساله رسیدگی می کند‪.‬‬ ‫شاکیان علی مطهری از چه طیف سیاسی بودند؟‬ ‫نمی دانم نیاز اســت چه تعدادی این شــکایت‬ ‫را امضا کنند ولی اکثــر نمایندگان نگران صحبت های‬ ‫او بودند‪ .‬حتی اصال ح طلبان مجلــس نیز از اقدام علی‬ ‫مطهــری و بی حرمتی هــای او نگران بودنــد‪ ،‬هنگام‬ ‫نطق از او تقاضا و خواهش کردند کــه ادامه ندهد اما‬ ‫او نپذیرفت‪.‬‬ ‫اگر اقای مطهری نیز به استناد قانون اساسی‬ ‫از معترضان به هیات نظارت بر رفتار نمایندگان‬ ‫طرح شــکایت کند ایا این شکایت هم بررسی‬ ‫می شود؟‬ ‫ما بررســی می کنیم که علت و باعث و بانی وقایع‬ ‫روز یکشنبه ‪ 21‬چه کسی بود‪.‬‬ ‫بعد از بررسی هیات چه اقدامی می کند؟‬ ‫طبق قانون شکایت را بررسی می کند‪.‬‬ ‫کار به انجا می رســد که دوباره اعتبارنامه اقای‬ ‫مطهری در صحن علنی مجلس به رای گذاشته‬ ‫شود؟‬ ‫خیر‪ ،‬کار بررسی در قالب رســیدگی به اعتبارنامه‬ ‫نیست اگر هیات اقای مطهری را متخلف تشخیص داد خود‬ ‫هیات یک تصمیم می گیرد و سپس در قالب گزارشی تخلف‬ ‫را برای رسیدگی به جرم به قوه قضائیه ارسال می کند‪.‬‬ ‫شما عضو دو کمیســیون قضایی و حقوقی و‬ ‫تدوین ایین نامه داخلی مجلس هستید‪ .‬طبق قانون‬ ‫اساسی نماینده در نطق ازاد اســت و نطق او پیگرد‬ ‫قانونی ندارد‪ ،‬پس شما چه گزارشی را به قوه قضائیه‬ ‫ارسال می کنید؟‬ ‫نطق ازاد است اما اگر فحاشی کرد و این فحاشی‬ ‫مجرمانه بود به جرم او رسیدگی می شود‪.‬‬ ‫اینکه برخی نمایندگان به برخی افراد اتهاماتی را‬ ‫نسبت می دهند که در هیچ دادگاهی اثبات نشده‬ ‫چطور؟ ایا هیات نظــارت بر رفتار نمایندگان به‬ ‫نطق این نمایندگان رسیدگی می کند؟‬ ‫می کند‪.‬‬ ‫انها هم شکایت متعددی دارند که هیات رسیدگی‬ ‫ایا هیات مواردی را به دادگاه فرستاده است؟‬ ‫کردند‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬خانواده اقای هاشمی شــکایت های زیادی‬ ‫خانواده اقای هاشمی به هیات نظارت بر رفتار‬ ‫نمایندگان شکایت کردند؟‬ ‫خیر‪ ،‬انها به دادگاه شکایت کردند و دادگاه از هیات‬ ‫نظارت بر رفتار نمایندگان استعالم می کند که ایا این نطق‬ ‫در راستای وظایف نمایندگی بوده یا خیر‪.‬‬ ‫بعد شما چه جوابی دادید؟‬ ‫کردیم‪.‬‬ ‫ما به استعالم دستگاه قضا رسیدگی و اعالم نظر‬ ‫ایا همــواره گفتید در چارچــوب ادای وظایف‬ ‫نمایندگی بوده است؟‬ ‫این را نمی توانم بگویم‪ ،‬در کل قوه قضائیه مواردی‬ ‫را که از هیات نظارت اســتعالم خواســته‪ ،‬هیات عادالنه‬ ‫رســیدگی کرده و اگر جرم بوده ان را اعالم کرده‪ ،‬اگر هم‬ ‫جرم نبوده در پاسخ استعالم اورده که این حرف در راستای‬ ‫وظایف نمایندگی بوده است‪ .‬از هر دو نوع مورد داشتیم‪ .‬ما‬ ‫نمی خواهیم موضوعات سیاسی شود‪.‬‬ ‫عملکرد هیات رئیسه در ان روز چطور بود؟ برخی‬ ‫می گویند هیات رئیسه مدیریت خوبی بر فضای‬ ‫مجلس نداشت؟‬ ‫بیشتر از این نمی توانست انجام دهد‪.‬‬ ‫اقای ابوترابی فرد درست عمل کرد؟‬ ‫بله‪ ،‬به نظر من مدیریتش خوب بود‪.‬‬ ‫اینکه نطق اقــای مطهری را قطــع کند طبق‬ ‫ایین نامه بود؟‬ ‫بله‪ ،‬ماده ایین نامه را هم بیان کرد‪.‬‬ ‫رفتارمطهریهیچ‬ ‫توجیهیندارد‬ ‫گفت وگوی مثلث با محمدحسین فرهنگی‬ ‫عضوهیات رئیسهمجلس‬ ‫درباره اتفاقاتی که روز یکشــنبه ‪ 21‬دی هنگام‬ ‫نطق اقای علی مطهری افتاد بفرمایید نظر شما‬ ‫چیست؟ چه ارزیابی از ان وقایع دارید؟‬ ‫رفتار اقای مطهری را نه تنهــا در ان مورد بلکه در‬ ‫بســیاری از موارد دیگر قبول ندارم‪ .‬باالخــره ما نمایندگان‬ ‫در ابتدای دوره نمایندگی‏ مجلس ب راساس اصل ‪ 67‬قانون‬ ‫اساسی در ب رابر قران ســوگند خوردیم که‏ با تکی ه‏ بر شرف‏‬ ‫مجلس‬ ‫محمدحسین فرهنگی م ی گوید‪« :‬تجمع‬ ‫در مقاب ل تریبون وقتی شــکل گرفت که ان‬ ‫لفظ نامناسب درباره یوم اهلل ‪9‬دی بیان شد که‬ ‫بسیاری از همکاران ان را توهین به ملت و کیان‬ ‫نظام و در نقطه مقابل سوگندی که نمایندگان یاد‬ ‫م ی کنند برداشت کردند و جمعی از نمایندگان‬ ‫جلوی تریبون حاضر شدند‪ ».‬این روایت عضو‬ ‫هیات رئیسه مجلس از تحوالت روز یکشنبه‬ ‫مجلس است‪ .‬او که منتقد رفتار علی مطهری‬ ‫است بر این باور است که نباید مسائلی که در‬ ‫اولویت نیست در صدر قرار گیرد‪ .‬با او در مورد‬ ‫اتفاقات صحن علنی هنگام نطق علی مطهری‬ ‫گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫نم ی گیرد‪ .‬نمایندگانی هم که معتــرض بودند ابتدا از تکرار‬ ‫برخی مطالب غی ر حقوقی و غی ر منطبق با قانون اساســی‬ ‫در نطق اقای مطهری عکس العمل خاصی نشــان ندادند‪،‬‬ ‫ولی وقتی صحبت به جایی رسید که درباره حرکت ‪ 9‬دی بود‬ ‫بعضی از نمایندگان دیگر نتوانســتند تحمل کنند‪ .‬در واقع‬ ‫انها خواســتند به نوعی ناراحتی خودشان را بیان کنند البته‬ ‫در ایی ن نامه داخلی مجلس پی ش بینی شده وقتی تشنجی‬ ‫در مجلس شکل م ی گیرد رئیس جلسه وظایفی برعهده دارد‬ ‫ی در‬ ‫و این را قانونگذار پی ش بینی کرده اســت‪ .‬اگر ب ی نظم ‬ ‫جلسه اتفاق افتاد و تشنجی در مجلس شکل گرفت رئیس‬ ‫جلســه وظیفه دارد که اول نماینــدگان را دعوت به نظم و‬ ‫انضباط و همراهی کند و در صورتی که باز هم به این دعوت‬ ‫ ب ی توجهی شد‪ ،‬اعالم تنفس کند‪ ،‬کاری که وفق ایی ن نامه در‬ ‫روز یکشنبه ‪ 21‬دی اقای ابوتراب ی فرد انجام داد‪ .‬البته بعد از‬ ‫زمان کمی در همان چارچوبی که ایی ن نامه پی ش بینی کرده‬ ‫اوضاع ارام شد و جلسه ب رای ادامه مشروح مذاکرات به روال‬ ‫عادی برگشت و دکتر مرندی و جهانگیرزاده ضمن بیان نطق‪،‬‬ ‫انتقاد عمیق و قلبی خود را نســبت به موضوع اتفاق افتاده‬ ‫اظهار و اعالم کردند به هر حال جلســه خوبی نبود‪ .‬درست‬ ‫اســت از جهتی بیانگر ازادی و ازادگی در جلسه نمایندگان‬ ‫مردم به حساب م ی امد اما در عین حال چندان جالب نبود‪،‬‬ ‫مطالب نادرستی هم در برخی رسانه ها منعکس شد که برخی‬ ‫مانع نطق اقای مطهری شدند و جلوگیری کردند‪ .‬ما از نزدیک‬ ‫شاهد بودیم صحنه های عکس و خالف ان را م ی دیدیم حتی‬ ‫بعضا تعجب م ی کردیم از می زان تاملی که همکاران ناراحت از‬ ‫خود نشان م ی دادند که البته بیان جزئیات وقایع ان روز خیلی‬ ‫زیبنده کشور و مجلس شورای اسالمی نیست‪.‬‬ ‫واقعا اقای علی مطهری ضرب و شتم شد؟‬ ‫تحلیل شــما درباره ادبیات مطهری پیرامون ‪9‬‬ ‫دی چه بود؟‬ ‫اقای مطهری درباره حصر هــم اظهارنظر کرد باز‬ ‫هم مجلس واکنشــی متعارف همانی که در شرایط عادی‬ ‫متعارف است‪ ،‬نشان داد‪ .‬اما تجمع در مقابل تریبون وقتی‬ ‫شکل گرفت که ان لفظ نامناسب درباره یوم اهلل ‪9‬دی بیان‬ ‫شد که بســیاری از همکاران ان را توهین به ملت و کیان‬ ‫نظام و در نقطه مقابل سوگندی که نمایندگان یاد م ی کنند‬ ‫برداشت کردند و جمعی از نمایندگان جلوی تریبون حاضر‬ ‫شدند‪ ،‬شاید من هم صالح بهتر را در این م ی دانستم که به‬ ‫جای تجمع مقابل تریبون‪ ،‬سخنرانان بعدی در بیانات خود‬ ‫موضوع را روشن کنند ولی همه دارای یک روحیه و شیوه در‬ ‫رفتارشان نیستند‪.‬‬ ‫منتقدان اقای مطهری م ی گویند کسانی از جریان‬ ‫سیاســی خارج از مجلس این نطق هدفمند را‬ ‫برای او نوشتند‪ .‬به نظر شما که دو دوره با اقای‬ ‫مطهری در خانه ملت همــکار بودید چقدر این‬ ‫ادعا م ی تواند صحت داشته باشد؟‬ ‫خیر‪ ،‬بعیــد م ی دانم ولی اطالعاتی هــم ندارم که‬ ‫اظهارنظر کنم‪.‬‬ ‫بهتر نبود باتوجه به انعکاسی که این اتفاق در‬ ‫رسانه های خارجی داشــت نمایندگان معترض‬ ‫تحمل م ی کردند و فضــای مجلس به جنجال‬ ‫نم ی کشید؟‬ ‫شــخصا این را بهتر م ی دانــم و تعــداد زیادی از‬ ‫نمایندگان مجلس نیز همین نظر را داشتند اما همه در مقابل‬ ‫اظهارات هنجار شــکنانه دارای یک روحیه و شیوه نیستند‪.‬‬ ‫نظر شخصی من این است که بهتر بود نمایندگان دیگری‬ ‫در نطق خود به این اظهارات جــواب م ی دادند اما در کل از‬ ‫اعتراض نم ی شود جلوگیری کرد همانطور که از بیان نطق‬ ‫نم ی شود جلوگیری کرد‪.‬‬ ‫چه کاری باید انجام شود که این اتفاق روال نشود‬ ‫که هر کس مخالف دیگری بود در صحن مجلس‬ ‫جنجال افرینی کند؟‬ ‫این در ایی ن نامه داخلی پی ش بینی شده‪ .‬انچه باعث‬ ‫تنفس شــد ب ی نظم ی بود‪ .‬در مــاده ‪ 108‬ایی ن نامه داخلی‬ ‫مجلس امده؛ «در صورتى که در مجلس بى‏نظمى و تشنج‬ ‫به وجود اید که مانع ادامه کار مجلس باشد و رئیس نتواند‬ ‫از ان جلوگیــرى کند‪ ،‬در جاى خود قیــام مى‏نماید‪ .‬هرگاه‬ ‫برخاســتن رئیس موجب ارامش نشود جلســه را به مدت‬ ‫پانزده دقیقه به عنوان تنفس تعطیل مى‏کند و نمایندگان از‬ ‫جلسه خارج مى‏شوند و پس از انقضاى پانزده دقیقه مجددا‬ ‫جلسه تشکیل مى‏شــود‪ .‬هرگاه بى‏نظمى و تشنج تجدید‬ ‫شــود رئیس‪ ،‬جلســه را ختم و ان را به روز دیگرى موکول‬ ‫مى‏نماید‪ ».‬بناب راین روز یکشــنبه ‪ 21‬دی طبق ایین نامه‬ ‫عمل شــد و اقای ابوتراب ی فرد رئیس جلســه ان روز چاره‬ ‫دیگری نداشت‪ .‬البته بعد از ان ‪ 15‬دقیقه مجموع نمایندگان‬ ‫حتی خود اقای مطهری با ماده ‪ 108‬همراهی کردند و نظم‬ ‫برقرار شد و این جزو نکات مثبت جلسه علنی روز یکشنبه‬ ‫بود اما به طور کلی قانون اساسی نمایندگان را ازاد گذاشته اما‬ ‫ایا این ازادی به معنای اعمال مجرمانه هم م ی تواند باشد؟‬ ‫ایا کسی م ی تواند از تریبون یک نسبت ناپسند را به کسی‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫خیر‪ ،‬از نظر من ان ادبیات هیچ توجیهی نداشــت‪.‬‬ ‫‪ 9‬دی در مقابل تحرکاتی که با هدایت و حمایت بیگانگان‬ ‫و دشمنان قسم خورده کشــور پیگیری م ی شد نقطه پایان‬ ‫و فصل الخطاب بــود‪ ،‬بناب راین ایــن روز را نباید با ان الفاظ‬ ‫نامناسب توضیح داد‪ .‬به نظر من ‪ 9‬دی روز وحدت است نه‬ ‫تفرقه‪ ،‬اما خوب کســی م ی تواند نظرش را هر چند خالف‬ ‫واقعیت باشد بیان کند‪ .‬قانون اساسی هم این حق را محفوظ‬ ‫اقای مطهری مباحث مختلفی را از جمله تقدیر‬ ‫از راهنمایی و رانندگی و جشنواره فیلم عمار‪ ،‬انتقاد به‬ ‫دولت برای نپذیرفتن اشــتباه برداشت ‪ 4/1‬میلیارد‬ ‫دالری از صندوق توسعه ملی و پاسخ خواستن از وزیر‬ ‫راه و شهرسازی درباره شرکت ایرالین صهیونیستی‪-‬‬ ‫اوکراین در نطق خود مطرح کرد‪ ،‬بهتر نبود نمایندگان‬ ‫معترض دو دقیقه صبر م ی کردند تا نطق تمام شود و‬ ‫بعد از طریق چارچوب های قانونی به مباحث طرح شده‬ ‫اعتراض م ی کردند؟‬ ‫سیاست‬ ‫ن‬ ‫ش تعهد کنیم ک ‏ه پاسدار حری ‏م اسال ‏م و نگاهبا ‏‬ ‫ی خوی ‏‬ ‫انسان ‏‬ ‫دستاوردهای‏ انقالب‏ اسالمی‪ ،‬ملت‏ ای ران‏ و مبان ی‏ جمهوری‏‬ ‫اسالمی باشیم تا ودیع ه‏ای‏ را که‏ ملت‏ به‏ ما سپرده‏ به عنوان‏‬ ‫امین ی‏ عادل‏ پاســداری‏ کنیم‏ و در انجــام‏ وظایف‏ وکالت‏‪،‬‬ ‫امانت‏ و تقوی‏ را رعایــت‏ نماییم‏ و همواره‏ به‏ اســتقالل‏ و‬ ‫اعتالی‏ کشور و حفظ حقوق‏ ملت‏ و خدمت‏ به‏ مردم‏ پایبند‬ ‫باشیم‏‪ ،‬از قانون اساس ی‏ دفاع‏ کنی ‏م و در گفته‏ها و نوشته‏ها و‬ ‫اظهارنظرها‪ ،‬استقالل‏ کشور و ازادی‏ مردم‏ و تامی ن‏ مصالح‏‬ ‫انها را مدنظر داشت ‏ه باشیم‪ ،‬بناب راین وقتی کسی بدون توجه‬ ‫به ارزش های پذیرفته ملت به هر دلیل یا هر عنوانی کاری‬ ‫کرد‪ ،‬ما موظف به حفظ اصول و ارزش ها هستیم‪ .‬من از ان‬ ‫توصیفی که اقای مطهری درباره یوم اهلل ‪9‬دی بیان کرد واقعا‬ ‫در مقابل و پیشگاه شــهدا و روح بلند امام و روح استاد بزرگ‬ ‫شهید مطهری سرافکنده شدم که با چه عشق و عالقه ای اثار‬ ‫و کتاب ها و مطالب ایشان را خواندم و تعقیب م ی کنم‪ ،‬طبعا‬ ‫وقتی چنین ب ی توجهی را از یادگار و فرزند ان بزرگوار م ی بینم‬ ‫غیر از احساس ناراحتی و تاسف چیز دیگری در وجودم شکل‬ ‫برعکس ان را شاهد بودیم‪ .‬او گاهی تعرض م ی کرد‬ ‫به کسانی که نزدیکش بودند و انتقاد داشتند‪ .‬اتفاقا کسانی‬ ‫که هیچ از انها انتظار نم ی رفت خویشتنداری کنند در مقابل‬ ‫ان صحنه ها خویشــتنداری م ی کردند و من خودم متعجب‬ ‫بودم با اینکه او ضرباتی به صورت و بدن برخی همکاران وارد‬ ‫م ی کرد‪ ،‬برخی دوستان برخالف ان روحیات شخص ی شان‬ ‫عکس العمل نشــان ندادند‪ .‬در مجمــوع اعتراض از طرف‬ ‫برخی نمایندگان بود‪ ،‬ولی حرکــت دیگری غیر از اعتراض‬ ‫وجود نداشت‪.‬‬ ‫داشته اما اهانت به ملت و اهانت به یک روز بزرگ خدا قطعا‬ ‫ب رای هیچ کس قابل توجیه نیست‪.‬‬ ‫‪35‬‬ ‫مجلس‬ ‫نسبت بدهد؟ روی این موضوع حقوقدان ها نظ رات مختلفی‬ ‫دارند‪ .‬در هیات رئیسه چند بار این موضوع را بررسی کردیم‪.‬‬ ‫جمع بندی این بود که ان ازادی که در اصل ‪ 86‬قانون اساسی‬ ‫ی در‬ ‫ف نمایندگ ‏‬ ‫ی وظایــ ‏‬ ‫س در مقا ‏م ایفا ‏‬ ‫ن مجل ‏‬ ‫(نماینــدگا ‏‬ ‫ن انها را به‏سب ب‏‬ ‫ی خود کامال ازادند و نم ی‏توا ‏‬ ‫اظهارنظر و را ‏‬ ‫نظ رات ی‏ که‏ در مجل س‏ اظهار کرده‏اند یــا ارائ ی‏ که‏ در مقام‏‬ ‫ف کرد‪).‬‬ ‫ب یا توقی ‏‬ ‫ی خود داده‏اند تعقی ‏‬ ‫ف نمایندگ ‏‬ ‫ی وظای ‏‬ ‫ایفا ‏‬ ‫و اصل ‪( 84‬هر نماینده‏ در ب رابر تمام‏ ملت‏ مســئول‏ است‏ و‬ ‫حق‏ دارد در همه‏ مسائل‏ داخل ی‏ و خارج ی‏ کشور اظهارنظر‬ ‫نماید‪ ).‬ب رای نمایندگان قائل شــده به عنوان مجوزی ب رای‬ ‫اعمال مجرمانه نیست و حق پیگیری ب رای مراجع ذی ربط‬ ‫محفوظ است بناب راین اگر نماینده مسئول است و حق دارد‬ ‫درباره همه مســائل داخلی و خارجی کشور اظهارنظر کند‬ ‫یا در مقام ایفای وظایف نمایندگی ازاد اســت و نباید انها را‬ ‫به سبب نظ راتشــان در مجلس تحت تعقیب قرار داد‪ ،‬این‬ ‫به معنای نادیده گرفتن اصول دیگر قانون اساســی نیست‬ ‫مانند اصلی که م ی گوید «کسی نم ی تواند اعمال حق خود‬ ‫را وسیله و ابزاری ب رای تضییع حقوق دیگران قرار دهد» یا‬ ‫«رعایت شرع را در تمام ی امور کشور الزم دانسته» یا «رعایت‬ ‫چارچوب قانون را ب رای تمام ی مســائل کشــور الزام کرده‬ ‫اســت‪ ».‬در واقع اصول دیگری در قانون اساسی وجود دارد‬ ‫که این اصول در کنار هم قانون اساسی را تشکیل م ی دهد‬ ‫بناب راین من مثل اکثر حقوقدانان معتقد نیستم که این دو‬ ‫اصل مجوزی ب رای اعمال مجرمانه است‪ .‬صرف اظهارنظر را‬ ‫همه باید تحمل کنند اما اظهارنظری که در چارچوب قانون‬ ‫باشد نه خارج از ان‪.‬‬ ‫برخی نمایندگان منتقد دولت یا منتقد خانواده‬ ‫اقای هاشــمی هنگام نطق برخی اتهاماتی را‬ ‫نســبت م ی دهند حال انکه هنوز هیچ دادگاهی‬ ‫به ان اتهامات رسیدگی نکرده است‪ ،‬درباره این‬ ‫مسائل چطور؟‬ ‫اینها اظهارنظر است‪ ،‬اشکال ندارد‪.‬‬ ‫تعبیری که اقای مطهری درباره ‪9‬دی به کار برد‬ ‫جزو موارد مجرمانه است؟‬ ‫این جزو مواردی بود که اکثریت حاضرین در جلسه‬ ‫علنی ان را تحمل نکردند‪ ،‬این تعبیر را من مغایر ســوگند‬ ‫نمایندگی م ی دانم که در اصل ‪ 67‬قانون اساسی امده است‪.‬‬ ‫ازادی که در اصول ‪ 84‬و ‪ 86‬قانون اساســی تصریح شده به‬ ‫معنای مجوزی ب رای انجام هر کاری نیست‪.‬‬ ‫این مســاله باید کجا پیگیری شود؟ ایا هیات‬ ‫نظارت بر رفتار نمایندگان ورود م ی کند؟‬ ‫جمعــی از نمایندگان چنین درخواســتی از هیات‬ ‫نظارت کردند و این هیات در چارچوب قانون مصوب سال‬ ‫‪ 91‬م ی تواند اقداماتی را پیگیری کند منتها خود همان قانون‬ ‫نظارت بر رفتار نمایندگان طوری تنظیم نشــده که بتواند‬ ‫حقوق نمایندگان را مانع شود و جلوگیری کند اما تمهیدات‬ ‫نظارتی در ان پی ش بینی شده است‪.‬‬ ‫‪36‬‬ ‫قانون نظارت بــر رفتار نمایندگان‪ ،‬هیات رئیســه‬ ‫را مسئول نکرده اســت هر کســی م ی تواند ‪ -‬چه عضو‬ ‫هیات رئیسه باشد چه نباشــد‪ -‬ب رای حفظ شان نمایندگان‬ ‫به این هیات در قالب اطالعات یا گزارشاتی که دارد شکایت‬ ‫ارسال کند هیات هم رسیدگی م ی کند و هر تصمیمی گرفت‬ ‫در چارچوب قانون قابل پیگیری است اما خود هیات رئیسه‬ ‫تصمیم نگرفته است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سیاست‬ ‫هیات رئیســه تصمیمی درباره اقای مطهری‬ ‫نداشته است؟‬ ‫در ماده ‪ 79‬ایین نامه داخلی مجلس امده است‬ ‫اگر در جلسه رسمی ضمن نطق یا مذاکره صریحا‬ ‫یا تلویحا نسبت سوئى به یکى از نمایندگان داده‬ ‫شود یا عقیده و اظهار او را ب ر خالف جلوه دهند و‬ ‫نماینده مذکور براى رد ان نسبت به رفع اشتباه در‬ ‫همان جلسه یا در جلسه بعد اجازه نطق بخواهد‬ ‫بدون رعایت نوبت تا پنج دقیقه اجازه نطق داده‬ ‫مى‏شود‪ ،‬چرا روز دوشــنبه ‪ 22‬دی به اقای علی‬ ‫مطهری اجازه تذکر در چارچوب ماده ‪ 79‬ایین نامه‬ ‫داخلی مجلس داده نشد؟‬ ‫نباید ‪9‬دی را‬ ‫زیر سوال برد‬ ‫اقای مطهری م ی توانســت در قالب ‪ 79‬تذکر‬ ‫دهد؟‬ ‫گفت وگوی مثلث با صفر نعیمی رز‬ ‫سخنگوی فراکسیون رهروان والیت مجلس‬ ‫من در جریان نیستم‪.‬‬ ‫تشــخیص اینکــه ایی ن نامــه چــه م ی گوید با‬ ‫ترئیسه نیست با رئی س جلسه است‪.‬‬ ‫هیا ‬ ‫چون اقای الریجانی تذکر به اقای مطهری نداد؟‬ ‫اجازه تذکر ندادن دو نوع است؛ یکی تفاهم ی است‬ ‫به این معنا که خیلی وقت ها کسی تذکری دارد رئیس جلسه‬ ‫از او خواهش م ی کند بیاید در جایگاه هیات رئیسه ان تذکر‬ ‫را بدهد و او هم م ی پذیرد یا اینکه کسی اعالم تذکر م ی کند‬ ‫اما رئیس ان را مصداق تذکر و اخطار نم ی داند این را باید از‬ ‫اداره کننده جلسه سوال کرد که چرا به اقای مطهری ان روز‬ ‫اجازه تذکر نداد‪.‬‬ ‫اقای نعمتی سخنگوی هیات رئیسه گفت اقای‬ ‫مطهری درخواست تذکر داشــت اما اقای الریجانی‬ ‫درخواست او را قبول نکرد؟‬ ‫اطالعی ندارم‪.‬‬ ‫نماینده ای که نطقش ناتمام مانده م ی تواند ادامه‬ ‫نطقش را فردا پشت تریبون مطرح کند؟‬ ‫وقت نطق اقای مطهری تمام شــده بــود‪ .‬اقای‬ ‫مهندس بذرپاش زمان را کنترل م ی کند‪ ،‬او گفت وقت تمام‬ ‫شده است‪.‬‬ ‫به نظر شــما بازخورد این اتفاق در رسانه های‬ ‫خارجی چطور بود؟ توصیه شما به همکارانتان‬ ‫چیست که در موارد مشــابه سع ه صدر نشان‬ ‫دهند؟‬ ‫متفاوت است‪ .‬رســانه هایی که با ما دشمنی دارند‪،‬‬ ‫اساسا به دنبال واقع نمایی نیســتند و دنبال صدمه زدن به‬ ‫نظام هستند بناب راین ارزش ندارد که ما به انها وقت اختصاص‬ ‫دهیم اما اینکه چه مصلحت اســت حداقل در استانه دور‬ ‫جدید مذاکرات و با عنایت به مسائل و مشکالت سیاسی‪،‬‬ ‫اقتصادی و امنیتی کشــور ه ر گونه ایجــاد التهاب و ابهام‬ ‫طبعا مناسب شرایط عمومی کشــور نیست‪ .‬با مبنایی که‬ ‫اقای مطهری در تحلیل مسائل سال ‪ 88‬دارد اگر بخواهیم‬ ‫بحث کنیم م ی توانیم بگوییم این حادثه شاید از هر دو طرف‬ ‫مقصرانی داشته باشد‪ ،‬اما اینها را نباید یک کاسه کرد و یک‬ ‫اندازه دانست‪ ،‬طبیعتا شروع کننده و کسی که واکنش نشان‬ ‫م ی دهد همسنگ نیستند بناب راین تایید نم ی کنم کاری را‬ ‫که اقای مطهری انجام داد‪.‬‬ ‫کشور هم اکنون در شــرایط خاص اقتصادی و‬ ‫سیاســت خارجی قرار دارد‪ ،‬بر همین اساس‬ ‫بیش از هر زمان دیگری نیاز به ارامش و پرهیز‬ ‫از هر گونه حاشیه سازی و تنش زایی در فضای‬ ‫سیاسی کشور احساس می شــود‪ ،‬برای انکه‬ ‫اتفاقاتی نظیر انچه یکشنبه ‪ 21‬دی در مجلس‬ ‫رخ داد تکرار نشود به نظر شما چه کار باید کرد؟‬ ‫مگر روز یکشنبه چه اتفاقی افتاد؟‬ ‫جنجالــی کــه اقای مطهــری ایجــاد کرد و‬ ‫واکنش های پس از ان که مورد سوءاســتفاده‬ ‫قرار گرفت‪.‬‬ ‫به هر حال اگر مجلس یکدســت باشد مجلسی‬ ‫مرده می شود‪.‬‬ ‫برخــی معتقدند نوع رفتار با علــی مطهری در‬ ‫هنگام نطق چندان صحیح نبوده و بهتر بود بعد‬ ‫از نطق او نمایندگان مخالف نیز استداللشان را‬ ‫از همان تریبون بیان می کردند‪ .‬اما شما همان‬ ‫روز رفتید نزدیک تریبون به اقای علی مطهری‬ ‫گفتید‪« :‬صحبت هایت خریدار ندارد‪ ،‬چرا ادامه‬ ‫روایت‬ ‫یک روز جنجالی‬ ‫چرا نمایندگان به علی مطهری‬ ‫اعتراض کردند؟‬ ‫چه کار باید کرد که به فرموده مقام معظ م رهبری‬ ‫درباره حفظ ارامش کشور توجه شود؟‬ ‫زمانی که ســوگند نمایندگی خوردیم‪ ،‬موظف به‬ ‫مراعات مصالح عمومی هستیم‪ ،‬ما پیرو مقتدایی هستیم‬ ‫که م ی فرماید «من ‪ 25‬سال استخوان در گلو خار در چشم ان‬ ‫شرایط ناهنجار را تحمل کردم» بناب راین حتی اگر حقی هم‬ ‫وجود داشته باشد بهترین روش‪ ،‬روش موالی متقیان عل ی (ع)‬ ‫است و باال بردن ســطح تحمل و رعایت مصالح کشور که‬ ‫ب رای ان سوگند یاد کردیم‪.‬‬ ‫مطهری که ممنوع النطق نیست؟‬ ‫خیر‪ ،‬هیات نظارت بر رفتــار نمایندگان نیز اختیار‬ ‫یرا ندارد‪.‬‬ ‫دادن چنین حکم ‬ ‫هیات نظارت بر رفتار نمایندگان در این حد است‬ ‫که دوباره اعتبارنامه مطهری را در صحن به رای‬ ‫بگذارد؟‬ ‫خیر این مساله را شــورای نگهبان تایید نکرد‪ .‬در‬ ‫طرح اولیه بود ولی شورای نگهبان ان را تایید نکرد‪.‬‬ ‫عابد فتاحی‬ ‫نماینده مردم ارومیه‬ ‫من در روز یکشنبه ‪ 21‬دی ب رای خودم وظیفه شرعی‬ ‫و اسالمی م ی دانستم که میان نمایندگان میانجیگری کنم‪.‬‬ ‫معتقدم اگر چند نفر دیگر نیز به مــن کمک م ی کردند ان‬ ‫اتفاق نم ی افتاد و اقای مطهری م ی توانست نطق خود را تمام‬ ‫کند‪ .‬مجلس در جنجال ان روز ضرر کرد‪ ،‬گرچه هم اکنون‬ ‫مجلس‬ ‫می دهی؟» چرا سعی کردید که اقای مطهری را‬ ‫از ادامه بیان نطق منصرف کنید؟‬ ‫مجلس تریبون ازاد اســت‪ ،‬به هر حال می توانند‬ ‫ازادانه در دفاع از حقــوق مردم و مصالــح و منافع عموم‬ ‫صحبت کننــد‪ .‬ولی جایی که تصمیمات نظــام و ارمان و‬ ‫اهداف امام (ره) زیر سوال برود و خون‬ ‫شهیدان و منویات مقام معظم رهبری‬ ‫نادیده گرفته شــود و اذهان عمومی‬ ‫جریحه دار شــود‪ ،‬انجا الزم اســت‬ ‫نماینده به همکارش تذکر دهد‪.‬‬ ‫هم در مــوارد تخلف و وقــوع جرم تشــکیل پرونده‬ ‫می دهــد و موضوع را بررســی می کنــد‪ ،‬بنابراین چه‬ ‫لزومی دارد فتنــه ای که خوابیده بــه ان بپردازیم‪ .‬به‬ ‫خاطر فتنه سال ‪ 88‬نظام دچار ضرر و زیان شد‪ ،‬کشور‬ ‫در عرصه های ملی و بین المللی صدمه دید‪.‬‬ ‫مباحثی کــه شــما از انها‬ ‫به عنوان مصادیق ضرورت‬ ‫دادن تذکر اعالم کردید در‬ ‫کجای نطــق اقای مطهری‬ ‫بود؟‬ ‫گفتم‪.‬‬ ‫انها در حوزه صالحیــت قو ه قضائیه اســت‪ ،‬از طرفی‬ ‫رئیس جمهور ریاســت شــورای عالی امنیــت ملی را‬ ‫برعهــده دارد‪ ،‬با این تفاســیر وقتی کســی از تریبون‬ ‫مجلس اســتفاده می کنــد جایگاه ریاســت جمهوری‪،‬‬ ‫شــورای عالی امنیت ملی و قوه قضائیه را زیر ســوال‬ ‫می برد‪ ،‬با وجــودی که وظیفه اش‬ ‫مســتقل از انهاســت‪ .‬اعتراض به‬ ‫چنین کسی طبیعی است‪.‬‬ ‫از طرفی اقای مطهری اشتباه‬ ‫می کند‪ 9 .‬دی یوم اهلل است؛ نمی شود‬ ‫ان واقعه تاریخــی را که مردم ایران‬ ‫در حمایــت از نظــام رقــم زدند به‬ ‫یوم الشیطان تعبیر کرد‪.‬‬ ‫اقای علی مطهــری بعد از وقایع‬ ‫یکشــنبه یک بیانیه نوشــت و‬ ‫معترضان به خود را اعضای لشکر‬ ‫عمرسعد خطاب کرد‪ ،‬نظر شما در‬ ‫این موردچیست؟‬ ‫این موارد را درباره مجلس‬ ‫شــما می گوییــد در موارد‬ ‫یادشــده باید به کسی که‬ ‫عامل ان کارهاســت تذکر‬ ‫داد‪ ،‬اقای مطهری چه گفت‬ ‫که از جانب شما تذکر گرفت‬ ‫که نطقش را ادامه ندهد؟‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫عده ای اقدام اقای مطهری را تایید م ی کنند و عده ای دیگر‬ ‫نیز به حرکت معترضان مهر تایید م ی زنند اما واقعیت این‬ ‫اســت که مجلس هزینه داد‪ .‬بهتر بود نمایندگان معترض‬ ‫م ی گذاشتند هفت دقیقه نطق اقای مطهری تمام م ی شد‬ ‫بعد تذکر م ی دادند چون تریبون مجلس در نظام ارزشــی‬ ‫جمهوری اســامی ای ران حرمت دارد اگر راحت خدشه دار‬ ‫شــود و مردم نتوانند صدای خود را از خانه ملت بشــنوند‬ ‫جلسات علنی نهاد قانونگذاری قطع و تریبون ان خاموش‬ ‫شود‪ ،‬چه برداشــتی م ی کنند؟ معتقدم باید این اتفاق خوب‬ ‫اسی ب شناسی شود تا در اینده شــاهد این نباشیم که اگر‬ ‫عده ای با حرف های نماینده ای مخالف بودند‪ ،‬هجوم بیاورند‬ ‫و نطقش را پاره و صدایش را قطع کنند و اجازه ندهند سخن‬ ‫بگوید یا صدای اعتراض شان را به حدی بلند کنند که نگذارند‬ ‫صدای نطق کننده به مردم برسد‪ ،‬این کار نزد افکارعمومی‬ ‫جلوه زیبایی ندارد‪ .‬دیگر زمان قدیم نیست‪ .‬رسانه ها متنوع‬ ‫هستند و پیام ها باالخره به جامعه م ی رسد‪ .‬در کل مردم باید‬ ‫وقایع روز یکشنبه ‪ 21‬دی و نشست علنی مجلس را بررسی‬ ‫و قضاوت کنند‪.‬‬ ‫برخی م ی گویند این نحوه اعتراض به اقای مطهری‬ ‫حق بود اما واقعیت این است که در نظر گرفتن منافع ملی‬ ‫چنین رفتاری را ایجاب نم ی کرد‪ .‬کشور مراجع قانونی دارد‪.‬‬ ‫اگر کسی در نطق خود حرفی خالف قانون بزند‪ ،‬قوه قضائیه‪،‬‬ ‫هیات نظارت بر رفتار نمایندگان و در نهایت شورای نگهبان‬ ‫ب رای بررسی صالحیت نامزدی او در دوره اینده م ی توانند ورود‬ ‫کنند یا حتی شورای عالی امنیت ملی م ی تواند جوابیه بدهد‬ ‫که تصمیمش درباره فالن موضوع خالف قانون اساســی‬ ‫نیست اما اینکه چند همکار نماینده بلند شوند بیایند حمله‬ ‫کنند و ناطق را ا ز تریبون پایین بیاورند و نطقش را پاره کنند‪،‬‬ ‫این کار زیبنده نیست چون جرات نمایندگان مردم را هرچند‬ ‫قوی باشند در هم م ی شکند‪ .‬اقای مطهری از پشتوانه قوی‬ ‫سیاسی و شان و منزلت خانوادگی برخوردار است‪ .‬او م ی تواند‬ ‫حرف هایش را بزند و شاید برخی نمایندگان نیز هم نظر با او‬ ‫باشند ولی توان و جرات بیان این حرف ها را ندارند‪ .‬انصافا من‬ ‫دو دوره در مجلس هستم‪ ،‬گاهی حرف هایی زدم که شاید‬ ‫جذاب نباشند اما هیچ نهاد امنیتی‪ ،‬اطالعاتی و انتظامی به‬ ‫من اعتراض نکرد که چرا ان روز این حرف را زدی‪ .‬از هیچ جا‬ ‫با من تماس نگرفتند‪ ،‬بناب راین باید اجازه م ی دادند مطهری‬ ‫حرفش را بزند‪ .‬نهایتا مرجع قضایی بعــدا از او درباره برخی‬ ‫اظهاراتش ســوال م ی کرد‪ .‬اگر ما نمایندگان نتوانیم انتقاد‬ ‫کنیم و بر برخی مسائل کشور چشم بپوشیم‪ .‬فساد ایجاد‬ ‫م ی شود‪.‬‬ ‫در ماجرای یکشــنبه عملکرد هیات رئیسه نیز قابل‬ ‫قبول نبود‪ .‬معتقدم اقای ابوتراب ی فرد م ی توانست بهتر عمل‬ ‫کند‪ .‬او فقط مطهری را طرف تشنج زا م ی خواند؛ حتی اعالم‬ ‫کرد «وقتی اقای مطهری به من گوش نم ی دهد نمایندگان‬ ‫شــما به من گوش دهید دور شــوید» که اخر نه تنها انها‬ ‫دور نشــدند‪ ،‬بلکه نزدیک تر امدند‪ .‬اگر اقای ابوترابی وسط‬ ‫نطق صحبــت نم ی کرد اقای مطهــری صحب ت هایش را‬ ‫تمام م ی کرد‪ ،‬ان روز یک جو احساســاتی در صحن علنی‬ ‫مجلس ایجاد شــد‪ .‬وقتی همه بر م ی گردیم و به ان وقایع‬ ‫نگاه م ی کنیم م ی بینیــم کل موضوع به ضرر مجلس بود‪،‬‬ ‫مجلس هزینه داد و شان و منزلت مجلس تضعیف شد چون‬ ‫گفته م ی شود «در مجلس ای ران نم ی گذارند حتی کسی مثل‬ ‫علی مطهری حرف بزند»‪ ،‬حال انکه نهادها و ساختارهای‬ ‫باالدســتی به مطهری نگفتند صحبت نکنــد اما اینکه از‬ ‫نمایندگان مــردم برخی بیایند صف ارایــی کنند و نگذارند‬ ‫مطهری صحبت کند‪ ،‬این زیبنده نیست‪ .‬انها فکر م ی کنند‬ ‫دارند از نظام حمایت م ی کنند‪ ،‬در صورتی که این طور نیست‪.‬‬ ‫بعد از ان ماجرا چند نفر از نماینــدگان معترض گفتند‪« .‬ما‬ ‫سرباز اقا هستیم‪ ».‬سوال من از انها این بود که مگر ما سرباز‬ ‫اقا نیستیم؟ در واقع نماینده ای در مجلس نیست که عشق‬ ‫به امام ســیدعلی خامنه ای‪ ،‬رهبر معظم انقالب را در قلب‬ ‫خود نداشته باشد‪ .‬اگر تمام ان کسانی که یکشنبه در مقابل‬ ‫ تریبون ایستادند جمع شوند اندازه من به مقام معظم رهبری‬ ‫ارادت و عالقه ندارند‪ .‬من ریاکار نبودم اگر ریاکار بودم دست‬ ‫باال م ی کردم و مرگ بر فتنه گر و مرگ بر منافق م ی گفتم‪.‬‬ ‫ریاکاری و خودنمایی است که کشور را به فساد م ی کشاند‪.‬‬ ‫من مخالف افرادی هستم که م ی خواهند خود را نماینده تر و‬ ‫نزدیک تر به نظام نشان دهند‪ .‬ایا مطهری ضد نظام است؟ ما‬ ‫امروز مشکالت اقتصادی‪ ،‬فرهنگی و سیاسی در کشور داریم‬ ‫اگر کسی جرات بیان مشکالت و مسائل جامعه را از تریبون‬ ‫مجلس نداشته باشد مردم از مجلس ناامید م ی شوند چون‬ ‫م ی گویند در مجلس اتفاقی نم ی افتد‪ ،‬نمایندگان به کار خود‬ ‫مشغولند‪ ،‬به دوره اینده نگاه م ی کنند که دوباره وارد مجلس‬ ‫شوند منافع خود را تامین کنند‪.‬‬ ‫درباره بیانیه اقای مطهری هم باید چند نکته بگویم‪ .‬او‬ ‫یکشنبه خیلی مصر بود که باقیمانده نطق هفت دقیقه ای‬ ‫خود را تمام کند‪ .‬همان روز در جریان همان ماجرا من چهار‬ ‫مرتبه به مطهری گفتم «پیام خود را دادید عاجزانه خواهش‬ ‫م ی کنم ب رای اینکه شان و منزلت این تریبون محفوظ بماند‪،‬‬ ‫ادامه ندهید‪ ».‬من معتقدم ان دوستان معترض را هم نباید‬ ‫این طور کوبید‪ .‬شاید بعضی از انها به خاطر چیزهای دیگر‬ ‫شعار دادند اما در میان انها کسانی هستند که واقعا اعتقاد‬ ‫خالصانه دارند‪ ،‬بناب راین نباید طرف مقابل را جبهه یزید و این‬ ‫طرف را خیمه امام حسین(ع) قلمداد کرد چون این توصیف‬ ‫درستی نیست‪ .‬به نظرم باید بزرگان مجلس بیایند و فضا را‬ ‫تلطیف کنند تا دیگر از این دست اتفاقات در مجلس نیفتد‪.‬‬ ‫سیاست‬ ‫اصــل تفکیک قــوا در‬ ‫قانون اساسی وجود دارد‪ ،‬بنابراین قوای مقننه‪،‬مجریه‬ ‫و قضائیــه از یکدیگر مســتقلند‪ ،‬بنابرایــن نمی توانند‬ ‫در امور یکدیگــر دخالت کنند‪ .‬نماینــدگان موظف به‬ ‫قانونگذاری و نظارت بر حســن اجرای قوانین هستند‪.‬‬ ‫قو ه مجریه نیز در حوزه اجرا عمــل می کند‪ .‬قو ه قضائیه‬ ‫موقعیت ما در مجامع بین المللــی به خطر افتاد و‬ ‫تحریم هایی به کشــور تحمیل شد‪ .‬کشورهای مستکبر‬ ‫در ان ایام فعالیت ضدایرانی خود را تشدید کردند چون‬ ‫مملکت ما را ناارام دیدند‪ ،‬بر همین اســاس کســانی‬ ‫که عامل بی ثباتی و ناارامی کشــور شــدند برخورد با‬ ‫به عنوان یک برادر‪ ،‬همکار‬ ‫و خانــواده شــهید از او انتظار داریم‬ ‫صحبت هایش معقول و عامه پســند‬ ‫باشد‪ .‬پدر او فیلســوف زمان و زبانزد‬ ‫خاص و عام بود‪ ،‬نه تنها در حوزه ملی‬ ‫بلکه در فرا ملی نیز نام و نشان داشت‪.‬‬ ‫ما همچنان در یک سری مسائل به نکاتی که در سخنرانی ها‬ ‫و کتاب های ان شهید بزرگوار امده رجوع می کنیم‪ ،‬بنابراین‬ ‫انتظاراتــی از اقای مطهری داریم چــون او در دامان یک‬ ‫خانواده شهید بزرگ و دانشــمند و فرهیخته مقبول جامعه‬ ‫اسالمی بزرگ شده است‪.‬‬ ‫‪37‬‬ ‫سیاست‬ ‫پروژه انتخاباتی کارگزاران‬ ‫جدال ندا با مشارکت و کارگزاران بار دیگر باال گرفته ان هم در شرایطی‬ ‫که حزب جدید اصالح طلبان در انتظار کسب مجوز از وزارت کشور است‪.‬‬ ‫حزبی که گفته م ی شــود مشارکت ی های سابق قرار اســت به انجا بروند‪.‬‬ ‫رایزن ی ها درمورد نحوه ورود به انتخابات مجلس هم به انجا رسیده که همه‬ ‫کارها به کارگزاران واگذار شود‪.‬‬ ‫بازگشت به همراه برادر بزرگ تر‬ ‫اصالح طلبان به سمت کارگزاران شیفت می کنند‬ ‫‪38‬‬ ‫ندا نامحرم است؟‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سیاست‬ ‫اصالح طلبان یک ســال مانده به انتخابات مجلس‬ ‫باید تصمیم مهمی بگی رند؛ «چگونه و از چه راهی باید منفذ‬ ‫باز شده به سمت قدرت رسمی را باز نگه داشت و حضور در‬ ‫ان را نهادینه کــرد؟» چنانچه صورت اصلی مســاله ب رای‬ ‫جناح اصالح طلب این باشد‪ ،‬ان وقت باید ذیل همین سوال‪،‬‬ ‫پرسش های مهم دیگری را از جمله اینکه «ایا راه ماندن در‬ ‫قدرت همچنان از ائتالف با بخشی از جناح مقابل م ی گذرد»‬ ‫یا اینکه «ایا ب رادر بزرگتری مانند کارگزاران سازندگی‪ ،‬منجی‬ ‫انها در ساختار خواهد بود» را واکاوی کرد‪.‬‬ ‫یک اتفاق مهــم افتاده اســت؛ درســت زمانی که‬ ‫اصالح طلبان فکر م ی کردند در ســیکل طبیعی حاصل از‬ ‫فرایندهای پســا انتخاباتی ‪ ،92‬خود به خود به یک سامان‬ ‫شبیه نیمه دهه ‪ 70‬خواهند رسید‪ ،‬به یکباره طبقاتی پیشرو‬ ‫از این جناح ظهور کرده و البته مرکب خود را به جهاتی دیگر‬ ‫کوک کردند‪.‬‬ ‫طبقاتی پیشــرو و جوان که کالبد میانسال و خسته‬ ‫اصالح طلب در برخورد نخســت انها را پس زد؛ ان هم نه در‬ ‫یک رفتار درونی و پنهانی بلکه روشن و شفاف و صریح و با‬ ‫تندترین شکل ممکن‪.‬‬ ‫اصال مهم نبود که این طبقــه پی ش رو همان جوانان‬ ‫اصالح طلبی بودند که روزگاری ب رای این جناح مقابل رقیب‬ ‫اصولگرایشان سینه سپر م ی کردند‪ .‬ب رای ژنرال ها فقط یک‬ ‫مساله اهمیت دارد؛ کســی نباید ان سیکل طبیعی بعد از‬ ‫انتخابات را بر هم بزند‪.‬‬ ‫درست در همین جاست که سعید حجاریان‪ ،‬محمد رضا‬ ‫خاتمی‪ ،‬شــکوری راد و دیگران که تا پیــش از این بارها از‬ ‫نو اصالح طلبی و سازمان تازه ســخن م ی گفتند‪ ،‬به یکباره‬ ‫طیف پیشروی نوپدید را نفوذی و قدرت طلب خوانده و فرمان‬ ‫حمله با تمام قوا را صادر م ی کنند‪.‬‬ ‫این را م ی شود با مداقه در ســخنان جدید محمد رضا‬ ‫خاتمی‪ ،‬دبیرکل حزب مشارکت که نیروهای جوان حزبش‬ ‫راهی تشکیالت ندا شده اند به خوبی حس کرد‪ .‬انجا که او به‬ ‫طعنه به صادق خ رازی و حزبش این گونه م ی گوید‪«« :‬باید‬ ‫مواظب و هوشیار بود‪ .‬تحت َعلَم اصالحات یک عده نااگاه‬ ‫یا احیانا قدرت طلب ممکن است بخواهند با فرصت طلبی‬ ‫در زمینی که ب رای ذبح اصالحات اماده شده است‪ ،‬در پس‬ ‫ی مانند «نقد اصالحات» ماجراجویی کنند‪».‬‬ ‫مفاهیم ‬ ‫تا اینجای ماجرا شاید انچه در ذهن تصویر م ی شود این‬ ‫باشد که رادیکال های اصالح طلب که در طیف چپ اصالحات‬ ‫جا خوش کرده اند‪ ،‬تنها منتقــدان و معترضان تازه واردهای‬ ‫راستگرا هستند؛ اما نه! واقعیت این است که ترش رو تر از انها‬ ‫این کارگزاران ی ها و حامیان هاشمی در همان طیف راست‬ ‫اصالح طلب هستند که سرسختانه مقابل ندا قد علم کرده اند‪.‬‬ ‫این را هم از ســخنان هم حزب ی های غالمحســین‬ ‫کرباسچی م ی توان فهمید و هم از رســانه هایی که ارگان‬ ‫تبلیغاتی کارگزاران هستند‪.‬‬ ‫انجا که روزنامــه ارمــان از رســانه های نزدیک به‬ ‫هاشم ی رفســنجانی هفته گذشــته در مقاله ای که حاوی‬ ‫طعنه هایی به ندا اســت م ی نویســد‪« :‬رقبای ما ابتدا واژه‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫خــرازی در بخش دیگری از مصاحبه بــه تندروی در‬ ‫اصالح طلبان اشــاره م ی کند و نســبت به ان منتقد است‪:‬‬ ‫«رهبری در ســال‪ ٧٦‬گفتند که مردم در دوم خرداد حماسه‬ ‫افریدند‪ .‬اما برخی کار را در هشت ســال ریاســت جمهوری‬ ‫اقای خاتمی به جایی رســاندند که پس از ان کسی جرات‬ ‫نم ی کرد در این مملکت اســم دوم خــرداد را بیاورد‪ .‬همان‬ ‫کسانی که اقای هاشمی را ترور شخصیت کردند االن مدعی‬ ‫ایشان هستند‪ .‬عالیجناب ســرخ پوش را چه کسی نوشت؟‬ ‫برخی از اینها خاتمــی را هم قبول ندارند‪ .‬مگر ســال اخر‬ ‫ریاســت جمهوری اقای خاتمی ندیدید در دانشگاه با ایشان‬ ‫چه کردند؟»‬ ‫اسباب کشی به حزب تازه‬ ‫مشارکت و سازمان دیگر باز نم ی گردد؛ این گزاره دیگر‬ ‫ب رای اصالح طلبان خصوصا ب رای اعضای این دو تشــکل‬ ‫تبدیل به یک واقعیت شده است‪ .‬اگر انها بعد از اعالم نتیجه‬ ‫انتخابات سال ‪ 92‬این رویا را داشتند که شاید حسن روحانی‬ ‫معبری ب رای عبور از شرایط پدید امده در دوران دولت قبل‬ ‫را داشــتند حاال دیگر با ماندگاری رحمان ی فضلی در وزارت‬ ‫کشــور الاقل دیگر به این فکر نم ی کنند کــه در اینده ای‬ ‫نزدیک و قابل محاسبه راهی به حزب سابقشان داشته باشند‪.‬‬ ‫اوضاع اینگونه پیش رفته که انها راضی شده اند ب رای تداوم‬ ‫سیاست ورزی در شرایط موجود به حزبی تازه فکر کنند‪.‬‬ ‫در دو‪ ،‬سه هفته اخیر نام حزب اتحاد ملت ای ران بر سر‬ ‫زبان ها افتاده و م ی گویند این همان حزبی اســت که قرار‬ ‫است خانه جدید مشارکت ی ها و سازمان ی ها باشد و دقیقا به‬ ‫همین دلیل است که موج اعتراض ها باال گرفته و م ی گویند‬ ‫ب ر اساس قانون اعضای یک حزب منحله نم ی توانند با همان‬ ‫ترکیب وارد حزبی جدید شوند‪ .‬اما اعضای هیات موسس این‬ ‫حزب چه کسانی هستند؟‬ ‫‪ ۱‬ـ محمد اقایی (مســئول کمیته تشکیالت و عضو‬ ‫موسس حزب منحله مشارکت) ‪ ۲‬ـ حسین خلیلی اردکانی‬ ‫(رئیس شورای منطقه کرج حزب منحله مشارکت) ‪ ۳‬ـ محمد‬ ‫خلخالی ‪ ۴‬ـ حیدر زندیه ‪ ۵‬ـ مــژگان اثباتی ‪ ۶‬ـ عل ی محمد‬ ‫مظفری (عضو هیات موســس حزب منحله مشــارکت)‬ ‫‪ ۷‬ـ رویا بلوری (همسر عل ی محمد مظفری و عضو شاخه زنان‬ ‫حزب منحله مشارکت) ‪ ۸‬ـ پیروزی (عضو یکی از کمیته های‬ ‫اقشار حزب منحله مشــارکت) ‪ ۹‬ـ داوود کریم ی دستجردی‬ ‫‪ ۱۰‬ـ سی د حسن موســوی نژاد (رئیس کمیته اطالع رسانی‬ ‫حزب منحله مشــارکت) ‪ ۱۱‬ـ ایدین پیرزه و ‪ ۱۲‬ـ غالمرضا‬ ‫انصاری عضو اصالح طلب شورای شهر ته ران‪.‬‬ ‫در واکنش به انتقادهای گسترده درباره احتمال صدور‬ ‫بازگشت برادر بزرگتر‬ ‫حاال سوال مهم این است که اصالح طلبان ب رای ورود‬ ‫به انتخابات مجلس که اولین ازمــون انها بعد از انتخابات‬ ‫ریاســت جمهوری خواهد بود چه راهی را در پیش خواهند‬ ‫گرفت؟ ایا شیرینی رویای حضور مســتقل انقدر ب رای انها‬ ‫نزدیک به واقعیت شده اســت که ب رای عدم ائتالف چنین‬ ‫ریسک بزرگی کنند؟‬ ‫پاسخ این سوال اکنون که در ماه های انتهایی سال ‪93‬‬ ‫هستیم منفی است‪ .‬تصمیم سازان اصالح طلب فعال فقط‬ ‫به گزینه ائتالف فکر م ی کنند‪.‬‬ ‫گویا تصمیم بر این شــده اســت که پروژه انتخابات‬ ‫مجلس به کارگزاران ســپرده شــود‪ .‬حتی خبر رسیده که‬ ‫ســی د محمد خاتمی هم گفته من ب رای این تصمیم با اکبر‬ ‫هاشم ی رفسنجانی هم رایزنی کرده ام‪.‬‬ ‫حامیان این تاکتیک سیاسی برای تصمیم شان سه‬ ‫دلیل عمده را ذکر م ی کنند‪:‬‬ ‫الف) کارگزاران در انتخابات ســال ‪ 88‬ضربه نخورده‬ ‫است‪.‬‬ ‫ب) کارگزاران امکان ائتالف با دولت را باال م ی برد‪.‬‬ ‫ج) تسلط کارگزاران بر کار اجرایی انتخابات‪.‬‬ ‫حاال انچه هاشم ی رفسنجانی به ان تمایل داشت رخ‬ ‫داده اســت‪ ،‬کارگزاران ی ها مانند انتخابات ریاست جمهوری‬ ‫همچنان دســت بــاال را در میان اصالح طلبــان خواهند‬ ‫داشت‪ .‬اگر خبر پیوســتن صفدر حسینی از حزب مشارکت‬ ‫به حزب کارگزاران صحت داشــته باشــد ان وقت م ی توان‬ ‫گفت‪ ،‬کارگزاران در قامت ب رادر بزرگتــر با تمام قوا به میان‬ ‫اصالح طلبان بازگشته است‪.‬‬ ‫این اما تمام ماجرا نیست؛ اصالح طلبان یک مشکل‬ ‫بزرگتر دارند؛ محمد رضا عارف‪ .‬او حاال مصمم تر از همیشه به‬ ‫بهارستان نگاه م ی کند و ممکن است دلخوری او از تحوالت‬ ‫مربوط به انتخابات ریاست جمهوری یازدهم با کاتالیزور نوع‬ ‫مواجهه اخیر کارگزاران ی ها با او مخلوط شده و انگاه است که‬ ‫باید منتظر یک شاخه جدید و البته تاثی ر گذار دیگر در کنار‬ ‫اصالح طلبان باشیم‪ .‬انوقت این فقط ندا و جوانان اصالح طلب‬ ‫نیستند که لرزه بر تن تصمیم سازان و ژنرال های اصالح طلب‬ ‫م ی اندازند‪ .‬یک چهره ســفید دیگر در میــان اصالح به نام‬ ‫محمد رضا عارف چالش مهمی است که موجب شده برخی‬ ‫از رهب ران اصالح طلب بگویند‪« :‬باید به عارف امتیاز داد»‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫مشارکت هم باز گردد خیل ی ها باز نم ی گردند‬ ‫خ رازی در جای جای این مصاحبه تالش م ی کند تا از‬ ‫انتقاد از دوم خردادی ها‬ ‫سیاست‬ ‫«نواصالح طلبی» که از سوی دکتر تاجیک مطرح شده بود را‬ ‫خودشان تعبیر دیگری کردند و در مرحله بعد به افرادی رجوع‬ ‫کردند که اگرچه نام اصالح طلب داشتند و سال ها با همین‬ ‫عنوان در عرصه حضور پیدا م ی کردند اما در زمان های الزم‬ ‫اثری از انها نبود پس این افراد بهترین مجریان برنامه ایجاد‬ ‫شــکاف در اردوگاه اصالح طلبی بودنــد‪ ،‬در ابتدا هم موفق‬ ‫به یافتن جایگاه و اعتبار شــدند و مانند بدل ی ها رسانه های‬ ‫طیف تندرو اصولگرایان چهاربست در اختیارشان قرار داده‬ ‫شد‪ ،‬چنان که وقتی از انها درباره حضورشان در این رسانه ها‬ ‫سوال م ی شد پاسخ م ی دادند انها بهتر م ی توانند نظ راتشان‬ ‫را منعکس کنند که درست هم م ی گفتند چون انتقال درست‬ ‫انچه به این افراد اموخته بودند از وظایف رسانه هایشان بود‪.‬‬ ‫ارائه تعریــف جدید از اصالح طلبی و تاکید بر نســل جدید‬ ‫اصالحات و خداحافظی با نس ل های قبلی برنامه ای بود که‬ ‫به انها ب رای اجرا تفهیم شده بود و کسانی که دارای تجربه‬ ‫نشست و برخاست بیشــتری با اصالح طلبان اصیل بودند‪،‬‬ ‫ضمن حضور در این جمع اما سکوت اختیار کردند چون خود‬ ‫م ی دانستند روزی از این راه باز خواهند گشت و نباید پله های‬ ‫پشت سر را خ راب کنند که چنین هم شد‪».‬‬ ‫این تالش البته توســط روزنامه شرق هم که نزدیک‬ ‫به کارگزاران اســت ادامه م ی یابد تا مجادله راســتگرایان‬ ‫اصالح طلب همچنان نمایان باشد‪ .‬شــرق به سراغ صادق‬ ‫خ رازی مــی رود و در مصاحب ه اش با او تــاش م ی کند تا‬ ‫از خــرازی چهــره ای مانند یــک «پدرخوانده» بســازد؛‬ ‫«پدرخوانده ای» به سبک «قجری»‪ .‬درست مانند شخصیت‬ ‫«خان فرمانفرما» در سریال معروف «هزاردستان»‪ .‬نکته مهم‬ ‫در این باره این است که توجه کنیم این مصاحبه به فاصله‬ ‫چند روز پس از مصاحب ه ای منتشر م ی شود که محمدرضا‬ ‫خاتمی‪ ،‬دبیرکل سابق حزب مشارکت انجام داده بود‪.‬‬ ‫نویســنده در توصیف فضای زندگــی صادق خ رازی‬ ‫م ی نویسد‪« :‬خانه نوه «حاج ســیدمهدی» بیشتر از انکه به‬ ‫منزل یک دیپلمات و سیاستمدار شبیه باشد‪ ،‬به خانه یک‬ ‫کلکسیونر عتیقه و کتاب های نایاب خطی شبیه است‪ .‬او در‬ ‫این خانه که بیشتر شبیه موزه است‪ ،‬با عبا و عصا م ی نشیند‬ ‫و از مراجع ه کنندگانش با قهوه فرانســه پذیرایی م ی کند‪.‬‬ ‫خانه اجری در حوالی پل «صــدر» ب ی اختیار ادم ی را به یاد‬ ‫سریال هزاردستان و ته ران قدیم م ی اندازد‪ ....‬معماری درونی‬ ‫و اشیای موجود در خانه چیزی از دکورهای پرخرج خانه های‬ ‫قاجاری بعضی از فیلم ها کم ندارد؛ اندرونی‪ ،‬بیرونی‪ ،‬محراب‪،‬‬ ‫کتابخانه‪ ،‬تاالر اینه و‪...‬‬ ‫خــرازی در این مصاحبه مجبور م ی شــود تایید کند‬ ‫منظورشان از «نسل دوم اصالح طلبان» نسلی است که از‬ ‫نظر نگاه و عمل سیاسی نوع دیگری م ی خواهد رفتار کند‪ .‬او‬ ‫در پاسخ به سوال خبرنگار م ی گوید‪« :‬معتقدم که «ندا» هم‬ ‫برخاسته از نسل دوم اصالح طلبی است و هم جریان جدید‬ ‫اصالح طلبی‪ .‬البته جریان جدید اصالح طلبی به این معنی‬ ‫نیست که اصالح طلبی قدیم را قبول نداشته باشم‪ .‬همچنین‬ ‫معنی نسل دوم اصالح طلبان این هم نیست که به نسل اول‬ ‫بگویند دیگر اینها کارایی ندارند و کارامد نیستند؛ خی ر‪».‬‬ ‫خ رازی در بخشی از ســخنانش تاکید دارد کسانی از‬ ‫مشارکت به ندا پیوستند که با مشارکت زاویه داشتند‪« :‬چندنفر‬ ‫از اعضای مشارکت که از گذشته با مشارکت زاویه داشتند و‬ ‫نگاه دیگری داشتند با ما همکاری فکری دارند‪».‬‬ ‫او البته به تعبیر خودش «قصد ندارد وارد دعوای» انها‬ ‫شود یا از «بچه های خودش»‪ ،‬همان ها که از مشارکت جدا‬ ‫شدند دفاع کند‪ .‬صادق خ رازی معتقد نیست که خاتمی یک‬ ‫جنبش سبزی است‪ .‬او معتقد اســت که «حرکت خاتمی‬ ‫حرکت جنبش سبز نبوده است‪».‬‬ ‫داوری کردن و اظهارنظر صریح و قاطع درباره مشارکت پرهیز‬ ‫کند‪ .‬اما با این وجود در برخی مواقع نم ی تواند این موضع را‬ ‫حفظ کند‪.‬‬ ‫با این حال او در بخشــی از مصاحبه م ی گوید افرادی‬ ‫که به ندا پیوستند حتی با بازشدن مشارکت نیز به ان حزب‬ ‫برنخواهند گشت‪ .‬همینجاست که برخی از نقدهایش سر‬ ‫باز م ی کند‪ ،‬اما سریعا بازگشته و موضع سکوت پیشه می کند‪:‬‬ ‫«خیلی از اینها اصال چندسال است از مشارکت جدا شده اند‬ ‫و اگر حتی دوباره این حزب فعال شــود ‪ -‬که من امیدوارم‬ ‫این اتفاق رخ بدهد و به نشاط سیاسی رونق دهند ‪ -‬ممکن‬ ‫است خیلی از این افراد به مشــارکت باز نگردند‪ .‬کنش ها و‬ ‫واکنش های مشــارکت یک واگرایی ایجاد کرده است که‬ ‫من دوباره م ی گویم که اصال ب رای قضاوت درباره ان صالح‬ ‫نیستم و درباره دالیلش هم نم ی توانم اظهار نظر کنم‪ .‬ولی‬ ‫با هرکسی که صحبت م ی کنم‪ ،‬م ی پرسم که اگر مشارکت‬ ‫دوباره فعال شود ایا شما حاضرید بعدا بازگردید به مشارکت؟‬ ‫م ی گویند نه‪».‬‬ ‫مجوز این حزب حسینعلی امیری‪ ،‬سخنگوی وزارت کشور و‬ ‫سرپرست معاونت سیاسی این وزارتخانه که خود از اعضای‬ ‫کمیسیون ماده ‪ ۱۰‬احزاب است نیز گفته است ‪« :‬طبق قانون‬ ‫اگر کسی محکومیت قضایی منع فعالیت مدنی و اجتماعی‬ ‫نداشته باشد‪ ،‬منعی ب رای ورود به احزاب سیاسی ندارد‪ ».‬وی‬ ‫درباره این مساله که هیات موسس این حزب همان اعضای‬ ‫سابق حزب منحله مشارکت هستند نیز گفته است‪« :‬ممکن‬ ‫اســت یک نفر عضو یک حزبی باشــد کــه حزب منحل‬ ‫م ی شود‪.‬اگر این شــخص محرومیتی نداشته باشد عیبی‬ ‫ندارد که به عضویت حزب جدیدی دراید‪».‬‬ ‫در اظهارنظری مهم تر وزیر کشــور نیز در مورد موج‬ ‫انتقادها درباره این حزب گفته است‪« :‬ما ب رای صدور مجوز‬ ‫ب رای احزاب ب راساس قانون عمل م ی کنیم و در این زمینه از‬ ‫وزارت اطالعات و سایر نهادها استعالم م ی گیریم‪».‬‬ ‫به نظر م ی رســد در فضای پدید امده مشارکت ی ها و‬ ‫سازمان ی ها نباید چندان دلشــان را به تشکیل حزب جدید‬ ‫خوش کنند‪ .‬گویا روی سیاست رسمی به انها همچنان بسته‬ ‫است و انها که روزگاری با اصرار خواستار خروج از حاکمیت‬ ‫بودند اکنون دیگر با تمام توانشــان هــم نم ی توانند ب رای‬ ‫بازگشت به قدرت رسمی حتی با لباسی جدید کاری انجام‬ ‫دهند‪ .‬این همان تمایز ندا و مشارکت است‪ .‬مشارکت ی ها دیگر‬ ‫مجوز بازگشت ندارند‪.‬‬ ‫‪39‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫عارف‪ ،‬سرلیست اصالح طلبان است‬ ‫گفت وگوی مثلث با محمدجواد حق شناس‬ ‫اقای دکتر! اعالم موجودیت تشــکیالت ندا این‬ ‫روزها تحلی ل های بسیاری را ب ه دنبال داشته است‪.‬‬ ‫لطفا بفرمایید شما این تشکل نوظهور را چطور‬ ‫ارزیابی م ی کنید؟‬ ‫سیاست‬ ‫‪40‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫ساختار حزبی در کشور ما ســاختار غلطی است‪.‬‬ ‫مساله تعدد تحزب به گونه ای که تاکنون ‪250‬حزب به ثبت‬ ‫رسیده اســت و یکی از عوامل و فاکتورهای ایجاد موانع در‬ ‫فعالی ت های حزبی محسوب م ی شود که این یک مشکل‬ ‫کالن است‪ .‬فارغ از این مساله این بحث در جریان اصولگرا‬ ‫و اصالح طلب وجود دارد که ما شــاهد تعدد احزاب کوچک‬ ‫هســتیم‪ ،‬این در حالی است که در ســه دهه گذشته هیچ‬ ‫تالش مثمر ثمر و مناسبی را شــاهد نیستیم که به سمت‬ ‫شکل گیری احزاب فراگیر صورت گرفته باشد‪ ،‬البته به جز دو‬ ‫یا سه حرکت همچون تالشی که ب رای دو حزب جمهوری‬ ‫اسالمی‪ ،‬مشارکت و اعتماد ملی انجام شد‪ ،‬عمال تالشی را‬ ‫ندیدیم که بخواهد به طور گســترده فعالی ت های حزبی را‬ ‫مورد توجه و ساماندهی قرار دهد‪ ،‬بناب راین به نظر م ی رسد در‬ ‫ساختار موجود امدن ندا در کنار ‪65‬تشکل اصالح طلب دیگر‪،‬‬ ‫اتفاق ویژه ای محسوب نم ی شود‪ .‬در واقع باید صبر کرد و دید‬ ‫این تشکل م ی خواهد چه اقدامات و فعالی ت هایی انجام دهد‬ ‫تا بعد از ان بتوان درباره این تشکل اظهارنظر کرد‪.‬‬ ‫من فکر م ی کنــم اظهارنظر زود هنــگام درباره این‬ ‫تشکل یا حتی تشکل های دیگری که توسط اصولگرایان‬ ‫شکل گرفته نه تنها دردی دوا نم ی کند و خالف قاعده است‬ ‫بلکه به نوعی قصاص قبل از جنایت است‪.‬‬ ‫اما کسانی که در تشــکیالت ندا حضور دارند‬ ‫خصوصا اقای خرازی که مهره اصلی این تشکل‬ ‫اســت‪ ،‬نســبت به برخی از طی ف های سنتی‬ ‫اصالح طلب مثل سازمان مجاهدین یا مشارکت‬ ‫انتقاد م ی کنند و از انها ب ه عنــوان تندروها یاد‬ ‫م ی کنند‪ .‬ایا این اظهارات به معنای ان اســت‬ ‫که این تشــکل روی ه ای اعتدالی دارد و با دیگر‬ ‫اصالح طلبان متفاوت است و به نوعی م ی خواهد‬ ‫برای خودش جایگاه ویژه ای تعریف کند؟‬ ‫من تاکنون ندیده ام ایشان (خ رازی) اسمی از دیگر‬ ‫طی ف های اصالح طلب اورده باشند‪.‬‬ ‫محمدجواد حق شــناس م ی گوید‪« :‬بااین‬ ‫روندی که مشــاهده م ی شود قطعا اقای عارف‬ ‫سرلیســت جریان اصالح طلبی است چراکه‬ ‫تا امروز شــخصیت دیگری درحد ایشان اعالم‬ ‫نامزدی نکرده‪ ».‬بــا او در مورد اخرین تحوالت‬ ‫انتخاباتی در جناح اصالح طلب گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫اما اقای خرازی در اظهارنظر اخیرا خود صراحتا‬ ‫به تندروی طی ف هایی از اصالح طلب اشاره کرده‪.‬‬ ‫اگر این طور باشــد دقیقا حرف شما درست است‪.‬‬ ‫قطعا این اظهارنظرها به این معناســت که نــدا به لحاظ‬ ‫تاکتیک و روش نم ی خواهند رویه طی ف های اصالح طلبی‬ ‫که از انها نام بردید را تکرار کند‪.‬‬ ‫پس تشکیالت ندا م ی خواهد خود را اعتدالگرا‬ ‫معرفی کند؟‬ ‫بله‪ ،‬اینها م ی خواهند روش دیگری را تجربه کنند‪.‬‬ ‫شما فکر م ی کنید تشکیل چنین حزبی با رویکرد‬ ‫اعتدالی م ی توانــد ب ه موفقیت اصالح طلبان در‬ ‫انتخابات اتی کمک کند؟‬ ‫این چیز جدیدی نیســت‪ .‬به هرحــال در جریان‬ ‫اصالح طلبی همیشه اصل بر تندروی نبوده‪ .‬ما شاخه های‬ ‫سیاسی دیگری هم داشــته ایم که دقیقا مسیر میانه ای را‬ ‫دنبال م ی کردند و تالشــی ب رای تندروی در ان مجموعه ها‬ ‫دیده نم ی شده‪ ،‬بناب راین در طیف اصالح طلبی این موضوع‬ ‫جدیدی نیست‪.‬‬ ‫اگر قرار باشد اصالح طلبان با اصولگرایان معتدل‬ ‫ائتالفی داشته باشــند‪ ،‬این ائتالف قرار است‬ ‫از سوی ندا انجام شــود یا اینکه اتفاقی که در‬ ‫ریاســت جمهوری ‪ 92‬رخ داد تکرار شود یعنی‬ ‫ائتالفی که حتی چهره هایی چون اقای خاتمی و‬ ‫اصالح طلبان مشارکتی هم از ان حمایت کردند؟‬ ‫من فکر م ی کنم این ائتالف به افراد و نوع رقابتی‬ ‫که شکل م ی گیرد بستگی دارد‪ .‬مباحثی که شما االن مطرح‬ ‫م ی کنید مباحث تاکتیکی اســت که خیلی نم ی توان در‬ ‫مباحث اســتراتژیک انها را مطرح کــرد‪ .‬بناب راین من فکر‬ ‫م ی کنم ب رای پاسخ به این سوال شــما باید تا مهرماه اینده‬ ‫صبر کرد تا بسیاری از مسائل روشن شود‪.‬‬ ‫اقای عارف یکی از چهره هایی است که این روزها‬ ‫بر سر س رلیستی ایشان مباحث مختلفی مطرح‬ ‫م ی شود‪ .‬شما چه جایگاهی برای اقای عارف در‬ ‫طیف اصالح طلبان تعریف م ی کنید؟‬ ‫احســاس من این اســت که هنوز تشکیالت ندا‬ ‫مواضعش را روشن نکرده‪ ،‬بناب راین باید کمی صبر کنیم تا‬ ‫این تشکل در قالب بیانیه یا نشریه مواضع خود را اعالم کند‪.‬‬ ‫شما فکر م ی کنید اقای عارف بتواند سرلیست‬ ‫اصالح طلبان شود؟‬ ‫بااین روندی که مشاهده م ی شود قطعا اقای عارف‬ ‫سرلیست جریان اصالح طلبی است چراکه تا امروز شخصیت‬ ‫دیگری درحد ایشان اعالم نامزدی نکرده‪.‬‬ ‫ایا امکان ائتالف اقای عــارف با اقای الریجانی‬ ‫وجود دارد؟‬ ‫من بعید م ی دانم چنین اتفاقی بیفتد‪ .‬این ائتالف‬ ‫دور از ذهن است‪.‬‬ ‫یعنی اصوالگرایان معتدل به اقای عارف نزدیک‬ ‫نم ی شوند؟‬ ‫بحث ائتالف بعد از شکل گیری مجلس دهم مطرح‬ ‫م ی شود؛ در ان زمان باید دید ائتالف نیاز است یا نه‪ .‬به هرحال‬ ‫قبل از انتخابات بین جریان اصالح طلب و جریان اصولگرا‬ ‫رقابت وجود دارد‪.‬‬ ‫احزاب و شخصی‬ ‫مجلست ها‬ ‫اصالح طلبان به هم انگ نزنند‬ ‫گفت وگوی مثلث با محمدرضا تابش‬ ‫اقای دکتر! باتوجه به اینکه درخصوص ندا حرف‬ ‫و حدیث های بسیاری مطرح است لطفا نظرتان‬ ‫را درخصوص اعالم موجودیت تشــکیالت ندا‬ ‫بفرمایید‪.‬‬ ‫درهر صورت جریان اصالحات هم نیازمند تحول‬ ‫است نســل جوانی که اصالح طلب هســتند باید در یک‬ ‫تشکیالت بتوانند مکنونات قلبی‪ ،‬ایده ها و ارمان هایشان را‬ ‫بیان کنند‪ .‬بنده از این گونه تشکل ها که با پرچم اصالح طلبی‬ ‫پا به عرصه ظهور و بروز بگذارند‪ ،‬اســتقبال م ی کنم‪ .‬البته‬ ‫ممکن است این تشــکل ها بعضا نقدهایی مطرح کنند که‬ ‫احتماال بــه دلیل جوانی و عدم پختگی سیاســی اعضای‬ ‫ان اســت‪ ،‬از این رو نباید با انها برخورد کــرد‪ .‬در واقع الزم‬ ‫است از طریق گفت وگو به اســتدالل های انها گوش کنیم‬ ‫و حرف هایمان را بزنیم‪ ،‬منطق داشته باشیم و با سعه صدر‬ ‫برخورد کنیم‪.‬‬ ‫شما اشاره کردید که ممکن است این تشکل های‬ ‫نوظهور انتقادهایی به دیگر اصالح طلبان داشته‬ ‫باشند‪ .‬این بحثی اســت که این روزها مطرح‬ ‫است‪ ،‬درواقع گفته م ی شود اعضای تشکل ندا‬ ‫اصالح طلبان سنتی را چندان قبول ندارند‪.‬‬ ‫همین تقسیم بندی های اصیل‪ ،‬ســنتی و نوگرا‬ ‫باعث تفرقه م ی شود‪ .‬جریان اصالحات در بطن ملت ای ران‬ ‫جاری است و اکثر مردم در مقاطع مختلف نشان داده اند که‬ ‫تحولخواه و اصالح طلب هســتند‪ ،‬حال ممکن است تحت‬ ‫گروه طیف یا تشکلی نباشند‪ ،‬بناب راین ما باید از هر حرکت‬ ‫اصالح طلبی فارغ از اینکه انگ بزنیــم و یکدیگر را متهم‬ ‫کنیم استقبال کنیم و بستر را به گونه ای فراهم سازیم که‬ ‫عالیق شدید مردم بتواند در ظرف های مناسبی جای بگیرد‬ ‫و درجهت توسعه‪ ،‬پیشرفت و تعالی کشور و بهبود وضعیت‬ ‫به کار گرفته شود‪.‬‬ ‫اقای خرازی اخیرا انتقادهایی نسبت به سازمان‬ ‫مجاهدین و مشــارکت مطرح کرده است‪ .‬شما‬ ‫ب ه عنوان یک چهــره اصالح طلب قدیمی چنین‬ ‫انتقادهایی را وارد م ی دانید؟‬ ‫من بیان این نقدها را ان هم در این شــرایطی که‬ ‫جبهه اصالحات به سختی تحت فشار است و به خصوص‬ ‫مشارکت و سازمان مجاهدین فشارهای شدیدتری را تحمل‬ ‫م ی کنند خیلی نم ی پســندم و این موضع گیری ها را یک‬ ‫مقدار به دور از اخالق و معرفت م ی دانم‪ .‬انتقاد درون گروهی‬ ‫به گونه ای باید اعمال شود که بنشینیم و بحث کنیم‪ .‬خود‬ ‫بنده هم ممکن است نسبت به برخی حرکت ها نقد داشته‬ ‫باشــم اما هی چ گاه در تربیون اعالم نم ی کنم که هم رقبای‬ ‫ما بیشترسوءاســتفاده کنند و هم اینکه محملی شود ب رای‬ ‫اختالف بیشتر در درون جبهه اصالحات‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫محمدرضا تابش در واکنــش به انتقادات‬ ‫اخیر صادق خرازی م ی گوید‪« :‬من بیان این نقدها‬ ‫را ان هم در این شرایطی که جبهه اصالحات به‬ ‫سختی تحت فشار است و ب ه خصوص مشارکت‬ ‫و سازمان مجاهدین فشــارهای شدیدتری را‬ ‫تحمــل م ی کنند خیلی نم ی پســندم و این‬ ‫موضع گیری ها را یک مقــدار به دور از اخالق و‬ ‫معرفت م ی دانم‪ .‬انتقاد درون گروهی ب ه گونه ای‬ ‫باید اعمال شــود که بنشینیم و بحث کنیم‪».‬‬ ‫با این نماینــده اصالح طلب دربــاره اخرین‬ ‫تصمیمات انتخاباتی این جناح گفت وگو کردیم‪.‬‬ ‫هرچه مدار حرکت ها ب راساس عقالنیت‪ ،‬اعتدال و قانونگرایی‬ ‫باشد‪ ،‬ما استقبال بیشتری ازان م ی کنیم و امیدواریم همه این‬ ‫رویه را مورد همت و توجه قرار دهند‪.‬‬ ‫اقای دکتر تشکل ندا طوری به افکار عمومی القا‬ ‫م ی کند که این تشکل اصالح طلب اعتدالگراست‪.‬‬ ‫شما چنین تحلیلی را درباره ندا قبول دارید؟‬ ‫من معتقدم حرکت اصالح طلبان اعتدالی اســت‪،‬‬ ‫چراکه اگر اینگونه نبود خیلی نم ی توانســتند توفیقی پیدا‬ ‫کنند اما بنده نســبت به تقســیم بندی که موجب انشقاق‬ ‫م ی شود خیلی نظر مساعدی ندارم‪.‬‬ ‫به نظر شــما‪ ،‬ندا در انتخابــات مجلس دهم‬ ‫م ی تواند نقش مهمی در پیروزی اصالح طلبان‬ ‫ایفا کند؟‬ ‫بســتگی دارد به برنامه های این تشکل و تعاملی‬ ‫که با مجموعه حاکمیت خواهند داشت‪ .‬وقتی ما به قانون‬ ‫اساسی وفاداریم و سوگند خورده ایم باید همه الزامات ان را‬ ‫بپذیریم‪ .‬نم ی شود در قالب یک فردی که م ی خواهد در این‬ ‫نظام فعالیت داشته باشد نقش اپوزیسیون را بازی کنیم‪ .‬باید‬ ‫صریح و شفاف نقدهایمان را بگوییم و پایبندی خودمان را‬ ‫به قانون اساسی‪ ،‬اصول‪ ،‬ارزش ها و ارمان ها در عمل نشان‬ ‫دهیم‪.‬‬ ‫همین نکته ای که شــما اشــاره کردید یعنی‬ ‫پایبندی به همین اصول باعث نم ی شــود شما‬ ‫درانتخابات اتی با بخشی از اصولگرایان ائتالف‬ ‫داشته باشد؟‬ ‫ان را نم ی شــود در این ائتالف بگنجانیم ان یک‬ ‫راهبرد است‪ .‬به نظر من در شرایط فعلی که ما با تنگنا های‬ ‫زیادی مواجه ایم حتما باید این راهبرد را مدنظر داشته باشیم‪.‬‬ ‫همانطور که این راهبرد در انتخابات ریاســت جمهوری ‪92‬‬ ‫نتیجه بخش بود‪.‬‬ ‫منظور شــما از ایــن راهبرد همــان ائتالف با‬ ‫اصولگرایان در انتخابات ‪ 92‬است؟‬ ‫حاال ائتالف نانوشــته یا ناگفته که ممکن است‬ ‫خیلی بروز و ظهوری نداشته باشد اما هر راهی که بتوانیم‬ ‫عقالنیت را بر کشور حاکم کنیم و مجلس اینده را مجلسی‬ ‫وزین و متخصــص با نمایندگانی که اهــل فکر و منطق‬ ‫هستند و بتوانند برنامه های توســعه ای را در کشور پیاده‬ ‫کنند و مطالبات مردم را جامه عمل بپوشــانند و شناخت‬ ‫درستی نســبت به مســائل داخلی و عرصه بین المللی و‬ ‫تحوالت داشته باشند تا راه برون رفت از معضالت فراهم‬ ‫شــود‪ .‬به عبارت دیگر مجلس در عین اینکه نقد از دولت‬ ‫را بیان می کند اما تعاملی که پیش برنده است را فراموش‬ ‫نکند‪.‬‬ ‫ایــن ائتالفــی کــه شــما فرمودیــد برای‬ ‫ریاســت جمهوری نتیجه داد ممکن اســت در‬ ‫انتخابــات مجلــس دهــم هم باعث شــود‬ ‫شخصی ت های اصولگرایی چون علی مطهری‬ ‫در لیست اصالح طلبان قرار بگیرند؟‬ ‫در هرصورت من اقای مطهری را خیلی دوســت‬ ‫دارم و عملکرد ایشان را م ی پســندم اما در هرصورت رفتار‬ ‫خود ایشان و حاکمیت اســت که تصمیم گیری را موکول‬ ‫م ی کند به اینده‪.‬‬ ‫یعنی ممکن اســت حاکمیت بــا حضوراقای‬ ‫مطهری در انتخابات اینده مخالفت کند؟‬ ‫من نم ی دانم‪ ،‬به هرحال بعید نیست‪.‬‬ ‫شما تقسی م بندی تندروی یا کندروی در جریان‬ ‫اصالحات را قبول دارید؟‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سیاست‬ ‫این طبع و برداشت ادم ها نسبت به مسائل مختلف‬ ‫است اما شخص بنده با این مساله که فالنی تندرو یا کندرو‬ ‫اســت موافق نیســتم‪ .‬درهر صورت در خانواده پدر و مادر‬ ‫و فرزندان هرکدام یک دیدگاه دارنــد بناب راین اگر بخواهند‬ ‫اینها را تقسیم بندی کنند یک انشــقاقی به وجود م ی اید‬ ‫که موجب م ی شود انســجام خانواده از بین برود به هرحال‬ ‫بستر شکل گیری تفکرات‪ ،‬ایده ها و ارمان ها متفاوت است‬ ‫و راهکارها ب رای بررســی مســائل تفاوت دارد بناب راین ما‬ ‫نم ی توانیم بگوییم که چه کسی تندرو یا کندرو است البته‬ ‫‪41‬‬ ‫پایان یک شاه‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫‪ 37‬سال سلطنت او را محبوب ملتش نکرد؛شاهی که در جوانی‪ ،‬در اوج اتش‬ ‫جنگ جهانی به قدرت رسید و در استراتژی ک ترین منطقه جهان حکم راند‪ ،‬اما‬ ‫وقتی رفت حتی نزد دوستانش محبوب نبود که اگر چنین بود به قول یک روزنامه‬ ‫غ ربی مثل کشتی هلندی نمی شد که سرگردان در هفت دریا نم ی دانست به کجا‬ ‫پهلو بگیرد‪.‬‬ ‫تیتراول‬ ‫مات شاه‬ ‫محمدرضا پهلوی چگونه به همکاری با عضو جبهه ملی قانع شد؟‬ ‫مصطفی شوقی‬ ‫سیاست‬ ‫‪42‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫‪1‬‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫«ما داریم اب م ی شــویم‪ »...‬این جمله ای اســت که‬ ‫‪ 34‬ســال پیش محمد رضا پهلوی به علی امینی م ی گوید‬ ‫اما پژواک این ســخنان حاال به مردم ای ران و پس از اینکه‬ ‫یکی از مراکز مطالعاتی تاریخ معاصر کشــور متن شــنود‬ ‫تلفنی خانه امینی را منتشــر کرده اســت رسیده؛ متن این‬ ‫گفت وگو ب ی شــک نشــان دهنده وضعیت پریشان شاهی‬ ‫است که م ی خواست ای ران را به ســوی دروازه تمدن ببرد‪.‬‬ ‫پادشاهی که بنا بر نوشته کتاب «شاه» عباس میالنی «چند‬ ‫سال پیش با جالل و جبروت و در لباس نظامی به کوروش‬ ‫م ی گفت اسوده بخواب که ما بیداریم‪ »...‬در شرایطی غریب‬ ‫و ب ی سامان روبه روی مردم م ی نشیند و سخن درباره «شنیدن‬ ‫پیام انقالب» مردم م ی گوید‪ .‬شاهی که خود را انقالب ی تر از‬ ‫هر انقالبی در انقالب شــاه و ملت و سوسیالیس ت تر از هر‬ ‫سوسیالیستی در اصالحات ارضی در جهان م ی نامید‪ ،‬چنان‬ ‫فرو ریخت که به علی امینی نخســت وزیری که روزگاری‬ ‫از او متنفر بود این گونــه اعتراف م ی کند؛ «مــا داریم اب‬ ‫م ی شویم‪»...‬‬ ‫محمد رضا شــاه پهلوی بیش از اینکه انقالب بهمن‬ ‫‪ 57‬رخ دهد‪ ،‬سقوط کرده بود‪ .‬جایی که رابرت ارمائو البیست‬ ‫معروف امریکایی که در روزهای پایانی شاه در کنار او بود‪،‬‬ ‫بهترین تفسیر را از این روزها م ی گوید که شاه گیج شده بود‪:‬‬ ‫«ب رای اولین بار که رفتم ته ران‪ ،‬شاه را دیدم‪ .‬مرتب م ی گفت‪:‬‬ ‫«نم ی دانم چه شده؟ نم ی دانم چه اتفاقی افتاده؟ چرا مردم‬ ‫این کار ها را م ی کنند؟ و‪ ...‬واقعا از چهره اش م ی خواندم که‬ ‫هم خسته بود و هم متعجب و مطلقا باور نداشت چه شده‪.‬‬ ‫اما من باورم شــده بود‪ .‬تظاه رات را دیده بودم‪ .‬مشکل شاه‬ ‫این نبود که نم ی خواست خشونت نشان بدهد یا ندهد‪ ،‬این‬ ‫بحثی انحرافی است؛ چون ‪۱۵‬هزار نفر در روز در خیابان ها‬ ‫بودند و این دیگر چیزی نبود که شاه نبیند‪ ...‬مردم هم دیدند‬ ‫که شاه کاری نم ی تواند بکند و پیروز میدان هستند‪ .‬وقتی‬ ‫دیدند که شاه ضعیف شــده‪ ،‬مردم روحیه گرفتند و شاه هم‬ ‫دید که بازی را باخته! مردم به شاه قدرت داده بودند و همان‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫مردم‪ ،‬قدرت را از او پس گرفتند و این راز تاریخ است‪ .‬ای ران ی ها‬ ‫ش هستند و او خودکامه بود و این روحیه مطلق نگری و‬ ‫باهو ‬ ‫خودکامه بودن‪ ،‬کار دستش داد‪».‬‬ ‫شاه همیشه در وقوع بحران های این چنینی یک گزینه‬ ‫پیش رو داشت؛ اینکه هواپیمایی روشن در فرودگاه انتظارش‬ ‫را بکشد و او ب ی درنگ سوار ان شــود‪ .‬یک بار پیش از این‬ ‫در ‪ 25‬مرداد ‪ 32‬تجربه چنین کاری را داشت‪ .‬پس از ماجرای‬ ‫اسفند ‪ 1331‬شاه فهمید که نم ی تواند در ب رابر سدی محکم‬ ‫به نام محمد مصدق مقاومت کنــد‪ .‬او پیش از این یک بار‬ ‫مصدق را عزل کرده بود و احمد قوام‪ ،‬سیاستمداری کارکشته‬ ‫و قدیمی را به نخس ت وزیری رسانده بود اما «کشتی بان قدمی‬ ‫ با سیاست دگر» نتوانست در ب رابر قیام مردم در ‪ 30‬تیر کار به‬ ‫جایی برد و متواری شد تا مصدق دوباره به کاخ نخس ت وزیری‬ ‫برگردد‪ .‬حاال در اسفند ‪ 31‬نخس ت وزیر پیر‪ ،‬شاه را تحت فشار‬ ‫شدید گذاشــته بود و محمد رضا م ی خواســت ته ران را به‬ ‫مقصد اروپا ترک کند اما گروهی از مخالفان مصدق و برخی‬ ‫از بازاریان جلوی کاخ به هیاهو برخاســتند و از خروج شاه از‬ ‫کشور جلوگیری کردند‪ .‬حاال اما یک سال پس از رویداد ‪۳۰‬‬ ‫تیر ‪ ،۱۳۳۱‬شاه طی کودتای ‪ ۲۸‬مرداد ‪ ۱۳۳۲‬با طرح سازمان‬ ‫مخفی اطالعات بریتانیا و سازمان اطالعات مرکزی امریکا‪،‬‬ ‫مصدق را برکنار کرد‪ .‬این عملیات از روز ‪ ۲۵‬مرداد اغاز شد‪.‬‬ ‫شاه پیش از اغاز عملیات به ویالیش در کالردشت رفت و‬ ‫با شکس ت خوردن اولین مرحله از کودتای ‪ ۲۵‬مرداد ابتدا به‬ ‫بغداد و سپس به رم رفت؛ ولی ســه روز بعد‪ ،‬طرفداران شاه‬ ‫موفق به اجرای کودتای ‪ ۲۸‬مرداد و تسخیر ساختمان رادیو و‬ ‫سایر مراکز دولتی شدند‪ .‬تنها پس از ان بود که شاه به ای ران‬ ‫بازگشــت‪ .‬مصدق برکنار‪ ،‬زندانی و پس از پایان دوره زندان‪،‬‬ ‫به احمداباد تبعید شد‪ .‬حاال اما شاه در زمستان ‪ 57‬به دنبال‬ ‫سناریوی شبیه تابستان گرم ‪ 32‬بود‪ .‬دولتی الترناتیو بر سر‬ ‫کار بیاید تا کیان سلطنت حفظ شود‪.‬‬ ‫شــاه اما جوانی ان سال ها را نداشــت و در پیری نیز‬ ‫پختگی جای خود را به اشــفتگی روحی و روانی داده بود‪.‬‬ ‫شاه همانند ان سال ها بســیار به کمک انگلیس و امریکا‬ ‫خوشــبین بود اما روایت های مختلف نشــان م ی دهد که‬ ‫یک صدا از لندن و واشــنگتن در موضــوع ای ران به گوش‬ ‫نم ی رسید‪ .‬روایت سالیوان‪ ،‬اخرین ســفیر امریکا در ای ران‬ ‫بسیار جالب است‪ .‬ان گونه که سالیوان‪ ،‬سفیر وقت امریکا در‬ ‫خاط راتش نقل کرده است‪ ،‬شاه ان قدر به دیدن وی دلخوش‬ ‫بوده است که احساس اعتماد به نفس از دیدن سفیر امریکا‬ ‫پیدا م ی کرده است‪ .‬ســالیوان ادعا م ی کند که در ان روزها‬ ‫شاه‪ ،‬من را بعد از شــهبانو بیش از هر کس دیگر مالقات‬ ‫م ی کرد و این خواســت قلبی خود محمد رضا بوده اســت‪.‬‬ ‫سالیوان م ی گوید‪« :‬من مرتبا و تقریبا هر روز او را م ی دیدم‬ ‫و تصور م ی کنم کــه هیچ کس دیگر غیر از شــهبانو او را‬ ‫به اندازه من نم ی دید‪ .‬اعتماد به نفســش را داشت از دست‬ ‫م ی داد و خیلی احســاس درماندگی م ی کرد‪ .‬من دستوری‬ ‫از واشنگتن نداشتم که مجاز باشم غیر از اب راز تفاهم درباره‬ ‫کارهایی که م ی کــرد و تصمیماتی کــه م ی گرفت‪ ،‬کار‬ ‫دیگری کنم‪ .‬ضمنا چون توصی ه های من به واشنگتن تائید‬ ‫نشده بود‪ ،‬حتی نظر شخصی خودم را نیز نم ی توانستم به‬ ‫شــاه بگویم‪ .‬بناب راین دوره واقعا ناراحت کننده و یاس اوری‬ ‫بود‪ ».‬در همین راستا عقیده برخی از اط رافیان شاه ازجمله‬ ‫ارتشبد قره باغی سردرگمی مقامات امریکایی از اینکه چه‬ ‫سیاســتی را در رابطه با بحران به وقوع پیوسته در ای ران به‬ ‫کار ببندند‪ ،‬خود بر ســردرگمی و بهت محمد رضا پهلوی‬ ‫م ی افزود‪ .‬قره باغی معتقد است که دو نگاه کلی در رابطه با‬ ‫موضوع ای ران در حکومت امریکا به چشم م ی خورد که منتها‬ ‫طرفداران هر دو رویکرد بر لزوم حمایت و حفظ شــاه متفق‬ ‫القول بودند‪ .‬احسان نراقی این پیغام های متفاوت از جانب‬ ‫دولت ایاالت متحده به حکومت شاه را ازجمله عوامل تشدید‬ ‫نگرانی شاه در واپسین روزهای حیات سیاس ی اش م ی داند و‬ ‫م ی گوید‪« :‬نم ی دانست ان طرفی که در این بیست سال یا‬ ‫بیست و چند سال با او بوده و از او حمایت کرده‪ ،‬حاال واقعا‬ ‫از او دست کشیده یا دست نکشیده‪ ،‬چه باید بکند؟ این بود‬ ‫که سرگردان بود؛ راجع به امریکا ســرگردان بود‪ .‬مثال شب‬ ‫زاهدی تلفن م ی کرد به برژینسکی و با او صحبت م ی کرد و‬ ‫برژینسکی به او م ی گفت که باید مقاومت کرد و ما پشت سر‬ ‫شما ایستاده ایم‪ .‬فردایش خودش م ی گفت که سفیر امریکا‬ ‫م ی اید و یک حرف های دیگری م ی زند»‪ .‬این اختالفات به‬ ‫وجود امده بین جناح های امریکایی شرایطی را رقم زده بود‬ ‫که محمدرضا قادر به تصمیم گیری نبود‪ .‬داریوش همایون‬ ‫ضمن تاکید بر شخصیت سست اراده و فاقد هرگونه صالبت‬ ‫شــاه ای ران م ی گوید‪« :‬بیماری شاه مســلما نقش مهمی‬ ‫ داشت‪ ...‬ب رای اینکه شــاه اصوال همان گونه که کاراکتر او‬ ‫نشان م ی دهد در تمام ‪ 37‬سال پادشاه ی اش کسی نبود که‬ ‫یک تنه در ب رابر دشواری ها بایستد‪ .‬در بحران های سخت به‬ ‫ادم های نیرومندتر متکی بود‪ .‬اگر ان ادم های نیرومندتر در‬ ‫دسترس بودند‪ ،‬از ان موقعیت نجات پی دا م ی کرد و اگر نبودند‬ ‫او به کسی اعتماد نداشت و خودش به تنهایی از عهده کار‬ ‫ب ر نم ی امد‪ .‬خود شاه گرایش طبیع ی اش این بود که میدان را‬ ‫خالی کند در مقابل بحران های سخت‪ .‬بیماری گرایش او را‬ ‫به رها کردن‪ ،‬رفتن و قهر کردن از مردم تشدید کرد و او از مردم‬ ‫حقیقتا قهر کرد‪ .‬خودش را مســتحق چنین واکنش هایی‬ ‫نم ی دیــد و باور کردنی نبود در اغاز ب رایــش‪ ،‬تظاه راتی که‬ ‫ضدش م ی شد‪ .‬وقتی مسلم شد به کلی رها کرد و ترجیح‬ ‫م ی داد که اصال در مملکت نباشد‪».‬‬ ‫دولت التر ناتیو شاه بسیار دیر تشکیل شد‪ .‬زنجیره ای‬ ‫از اقدامات نسنجیده شاه از ســال ‪ ۱۳۵۴‬باعث شد تا انها‪،‬‬ ‫نیروهای انقالبی ب رای سرنگونی شاه را به حرکت در بیاورند‪.‬‬ ‫مسائلی بحران افرین در ذهن افکار عمومی در این سال ها‬ ‫بسیار شدت یافت‪ .‬تخریب بازار قدیمی اط راف مشهد‪ ،‬اعالم‬ ‫تقویم شاهنشــاهی به جای تقویم هجری و‪ ...‬اخرین سری‬ ‫این اقدامات‪ ،‬انتشــار مقاله توهی ن امیزی با عنوان ای ران و‬ ‫استعمار سرخ و سیاه در روزنامه اطالعات در دی ‪ ۱۳۵۶‬علیه‬ ‫امام خمینی که باعث سلس ه ای از اعتراض های خونین در‬ ‫شهرهای مختلف ای ران شد‪ ..‬مقاله ای که طبق گفته پرویز‬ ‫شاه در یکی از اخرین‬ ‫مکالماتش قبل از ترک‬ ‫ایران از علی امینی‬ ‫مشورت م ی خواهد‬ ‫ثابتی‪ ،‬مدیر امنیت داخلی ساواک در کتاب در دامگه حادثه‬ ‫با دستور مستقیم خود شــاه نوشته شد‪ .‬ب ر اساس این مقاله‬ ‫توهی ن های بیشماری به مقام مرجعیت صورت گرفته بود‬ ‫که باعث تظاه رات خشــونت امیز طالب قم شــد که ان‬ ‫هم سرکوب شد و تلفات جانی به همراه داشت‪ .‬پس از ان‬ ‫زنجیره ای از اعتراضات در دوره های چهل روزه شکل گرفت‪.‬‬ ‫حاال اما شــاه صدای انقالب مردم را شنید‪ .‬بسیاری از‬ ‫موافقان او معتقد هستند که این نطق اوج به هم ریختگی و‬ ‫از هم پاشیدگی شاه را نشان م ی داده است‪ .‬شجاءالدین شفا‬ ‫استاد ادبیات که سال ها نطق های شاه را در مجامع رسمی‬ ‫م ی نوشته اســت‪ ،‬در این مورد م ی گوید که اگر او در ای ران‬ ‫بود اجازه نم ی داده این نطق توسط شاه ای راد شود‪ .‬در کتاب‬ ‫شاه عباس میالنی نتیجه گیری شده است که سی د حسین‬ ‫نصر‪ ،‬استاد فلســفه اســامی که از نزدیکان فرح بوده به‬ ‫همراه پسر دایی فرح‪ ،‬رضا قطبی در تدارک این نطق نقش‬ ‫اساسی داشته اند‪ .‬مشاوران فرح به شاه مشاوره داده بودند که‬ ‫سخنرانی پوزش خواهانه او باعث م ی شود که نیروهای منتقد‬ ‫به اصطالح میانه رو سیاسی ب رای همکاری با رژیم متقاعد‬ ‫شوند و م ی توانند در ب رابر عامه مردم فضا را به سود ادامه عمر‬ ‫رژیم فراهم کنند‪ .‬همین طرح بود که شاه را متقاعد کرد به‬ ‫نخس ت وزیری کسی از جبهه ملی تمایل نشان دهد‪ .‬جبهه‬ ‫شاهی که خود را انقالبی تر از هر انقالبی در‬ ‫انقالب شاه و ملت و سوسیالیست تر از هر‬ ‫سوسیالیستیدراصالحاتارضیدر جهان‬ ‫می نامید‪،‬چنانفروریختکهبهعلیامینی‪،‬‬ ‫نخست وزیری که روزگاری از او متنفر بود‬ ‫این گونه اعتراف می کنــد؛ «ما داریم اب‬ ‫می شویم‪»...‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سیاست‬ ‫ملی‪ ،‬گروهی از تکنوکرات ها و نخبگان علمی دانشگاه ها‬ ‫بودند که حامیان اصلی مصدق در نهضت ملی را تشکیل‬ ‫م ی دادند و سال ها شاه انها را سرکوب کرده بود و بسیار به این‬ ‫افراد با چشم بدبینی م ی نگریست و ه ر گونه حیات سیاسی‬ ‫را ب رای ان غی ر ممکن ساخته بود‪ .‬شاه‪ ،‬جبهه ملی را در کنار‬ ‫کمونیس ت های توده ای تا اواخر دهه ‪ 40‬مهمترین دشمنان‬ ‫خود م ی دید که باید نف س شان را ببرد‪ .‬پارسونز اخرین سفیر‬ ‫انگلیس در زمان شاه از جلس ه ای محرمانه م ی گوید که شاه‪،‬‬ ‫جبهه ملی را مورد حمالتی تند و گزنده قرار داده و گفته مورد‬ ‫اطمینان او نخواهند بود‪ .‬تاریخ این جلسه تیر ‪ 57‬عنوان شده‬ ‫است اما شاه کمتر از شش ماه بعد از این سخنان غالمحسین‬ ‫صدیقی وزیر کشور مصدق و از رهب ران بلند مرتبه جبهه ملی‬ ‫را مامور تشکیل کابینه کرد‪ .‬جبهه ملی بالفاصله نسبت به‬ ‫اقدام صدیقی ب رای تشکیل دولت واکنش تندی نشان داد‪.‬‬ ‫صدیقی اما با اینکه در صدد تشکیل کابینه بود‪ ،‬با فشار بسیار‬ ‫زیاد هم مسلکان سیاس ی اش جا خالی داد تا شاهپور بختیار از‬ ‫رهب ران جبهه ملی به یکباره به نخس ت وزیری برسد‪ .‬بختیار‬ ‫اما حتی نماینده مخالفان میانه رو سیاسی شاه نبود‪ ،‬بلکه مرغ‬ ‫توفانی بود که خود اسیر گردباد انقالب شد و نتوانست شاه را‬ ‫که هیچ‪ ،‬دودمان پهلوی را از ان بیرون بکشد‪ .‬شاه منتظر در‬ ‫فرودگاه وقتی دولت بختیار از مجلس رای اعتماد گرفت‪ ،‬با‬ ‫پروازی که هیچ وقت بازنگشت‪ ،‬ته ران را ترک کرد‪ .‬روزنامه ها‬ ‫با بزرگترین فونت تاریخ مطبوعات تیتر زدند‪« :‬شاه رفت‪»...‬‬ ‫در این میــان اما یکــی از گزارش نویســان زندگی‬ ‫شاه نوشت‪« :‬شاه نتوانســت به رویاهایش در مدرن سازی‬ ‫ای ران برســد زی را نتوانســت ملتش را با خود همراه کند‪ .‬او‬ ‫«ایزوله» شدن خودخواسته ای از مردمش را برگزید‪ .‬این انزوا‬ ‫افسانه اتحاد شاه و مردم‪ ،‬ب راساس جذبه معنوی سلطنت را‬ ‫مخدوش و در پایان نابود ساخت‪».‬‬ ‫‪43‬‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫‪ 37‬روز‪ 37 ،‬سال‬ ‫‪2‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪44‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫«او جاســوس انگلیس بود‪ .‬رفیق اســداهلل رشیدیان‬ ‫جاسوس قدیمی و کارکشته انگلیس ی ها‪ »...‬اینها را پرویز ثابتی‬ ‫م ی گوید؛ مدی رامنیت داخلی ساواک‪ .‬مظفر بقایی در تاریخ‬ ‫شفاه ی هاروارد هم نقل قولی از بختیار م ی گوید که جالب‬ ‫است‪« :‬با شاهپور بختیار دوســت بودم‪ ،‬در اتاقش عکسی‬ ‫از ب رادرش بود و م ی گفت‪« :‬ما قسم خوردیم که انتقام خون‬ ‫پدرمان را از شاه بگیریم‪ ».‬دیگر رابطه ای نداشتیم تا رسیدیم‬ ‫به اسناد اداره کل تبلیغات شرکت نفت و اسناد خانه سدان و‬ ‫فهمیدیم او در انجا با انگلیســی ها در ارتباط بوده است‪»...‬‬ ‫عباس میالنی در پروژه ای که درباره متنفذان ای ران در دوران‬ ‫پهلوی نگاشته است‪ ،‬معتقد است‪ ،‬بختیار‪ ،‬تفکری تلفیقی از‬ ‫خشونت گرایی نزاع طلبانه و مصلحت گرایی ماکیاولیستی‬ ‫داشــته اســت و انعطاف پذیری تاکتیکی را بر اصولگرایی‬ ‫محض ب ر م ی گزید و به خاطر این ویژگی در میان سران جبهه‬ ‫ملی مشهور شده است‪ .‬او نه تنها همیشه اماده مذاکره با شاه‬ ‫و دولت پهلوی بود بلکه حتی با سف رای خارجی نیز بحث و‬ ‫گفت وگو م ی کرد‪ .‬به طوری که در ســال ‪ ۱۹۵۱‬وی مایل بود‬ ‫تا در مورد تفکرات سیاســی جبهه ملی با سف رای امریکا و‬ ‫انگلیس مباحثه کند‪ .‬این دیدارها ســبب بروز اتهاماتی به‬ ‫بختیار از سوی دشمنان و منتقدانش مبنی بر انگلوفیل بودن‬ ‫(طرفدار انگلستان) وی گردید‪ .‬قرار بود او که در روزگار جوانی در‬ ‫جنگ داخلی اسپانیا در صف طرفداران جمهوریت و مخالفان‬ ‫ژنرال فرانکو جنگیده بود‪ ،‬حاال در امواج خروشان انقالب ای ران‬ ‫همچون مرغ طوفانی باشد که نیندیشد ز طوفان‪ ،‬موج باشد‪،‬‬ ‫نه ان موجی که از دریا گریزد‪...‬‬ ‫‪ 37‬روز نخس ت وزیری اش اما با پایان ‪ 37‬سال حکومت‬ ‫محمد رضا پهلوی به صورت طعنه امیزی پهلو زد‪ .‬کسی که‬ ‫قرار بود دولت حالل مشکالت پهلوی دوم باشد با پایان این‬ ‫سلسله دودمان شاهی را از ای ران برکند‪ .‬بختیار ب ی شک یکی‬ ‫از بحث ب رانگی ز ترین مردان تاریخ معاصر ای ران اســت‪ ،‬این‬ ‫شاهپور بختیار چگونه فردی بود؟‬ ‫فرزند ســردار فاتح بختیاری که پس از بهانه گیری رضاخان‬ ‫از تحرکات ایل بختیــاری در ‪.۱۳۱۲‬ش همــراه با چندین‬ ‫تن دیگر از اعضــای خانواده اش‪ ،‬به علت شــورش در ب رابر‬ ‫دخالت های رضاشاه در امور ایالت‪ ،‬دستگیر و در ‪ ۱۳۱۳‬در زندان‬ ‫تی رباران شد‪ ،‬به طور بالقوه مخالف پهلوی ها بود‪ .‬اگر نقل قول‬ ‫مظفر بقایی در تاریخ شفاهی هاروارد مبن ی بر انتقام گیری را‬ ‫مبنای مخالفت او با پهلوی ها بدانیــم‪ ،‬او اما در نهایت نزد‬ ‫محمد رضا شاه اخرین امید به بقای این سلسله بود‪.‬‬ ‫بختیار در کتاب خود به نام «یکرنگی» امید شــاه را‬ ‫اینگونه روایت م ی کند‪«« :‬شــاه چند روز قبل از عزیمتش از‬ ‫ای ران به من گفت‪« :‬من تحمل این را ندارم که بر دیوارها درباره‬ ‫من حرف های رکیک نوشته شود‪ ،».‬من‪-‬بختیار‪ -‬جواب دادم‪:‬‬ ‫«اگر اعلیحضرت به من پنج یا شش روز فرصت بدهند‪ ،‬این‬ ‫وضع عوض خواهد شد‪ ».‬همان شب به خب رنگاران تلویزیون‬ ‫گفتم‪« :‬به استثنای دوران کوتاه نخس ت وزیری مصدق‪ ،‬مدت‬ ‫چهل سال است که در ای ران‪ ،‬نخس ت وزیری بر سر کار نیامده‬ ‫که شــهامت قبول تمام مســئولی ت هایش را داشته باشد‪.‬‬ ‫امروز باید به شما بگویم که من تمام مسئولی ت ها را گردن‬ ‫م ی گیرم‪ .‬اگر کارها ب ر خالف میل پیش م ی رود‪ ،‬باید به من‬ ‫ی سنگر نم ی گیرم‪ ،‬دولت در‬ ‫حمله کنید‪ .‬من پشت هیچ مقام ‬ ‫مقابل ملت مسئول است‪ ».‬پنج روز بعد‪ ،‬پادشاه به من گفت‪:‬‬ ‫«علیه من دیگر چیزی بر دیوارها نم ی نویســند‪ ،‬اما خدمت‬ ‫شما خوب م ی رسند!!»‪ ،‬من جواب دادم‪« :‬قاعده هم بر همین‬ ‫است‪ ،».‬من تصور نم ی کنم کسی در گذشته این حرف ها را‬ ‫به او زده باشد‪ ».‬بختیار پس از اینکه پیش از ‪ 28‬مرداد با دولت‬ ‫همکاری م ی کرد و حتی تا معاونت وزارت کار هم رسید اما‬ ‫پس از ان به زندان افتاد و مدت کوتاهی را در زندان به سر برد‪.‬‬ ‫در این دوران او وکیل حقوقی و مشاور شرکت های خصوصی‬ ‫بود‪ ،‬شرکت های وابسته مثل شیشه قزوین و شاهی ن شهر‬ ‫اصفهان به اسداهلل رشیدیان جاسوس و مرد مرموز پشت پرده‬ ‫سیاست انگلیس در ای ران ساواک را بر ان داشت که او را مورد‬ ‫مراقبت قرار دهند‪ .‬ثابتی در کتاب خاط راتش در این مورد از‬ ‫رابطه بختیار با رشیدیان و علم و عوامل سیاست انگلیس در‬ ‫ای ران سخن گفته است و اینکه‪« :‬شاه در مورد نخس ت وزیری‬ ‫بختیار تردید داشــت‪ .‬در این موقع ظاه را رضا قطبی ‪-‬پسر‬ ‫دایی فرح و رئیس رادیو و تلویزیون‪ -‬وارد معرکه م ی شود و چون‬ ‫مادر او لوئیز قطبی از خانواده صمصام بختیاری و از منسوبین‬ ‫شاهپور بختیار بوده از کاندیدایی او نزد فرح حمایت کرده و‬ ‫باالخره مقدم ‪ -‬رئیس جدید ساواک در استانه انقالب‪ -‬که‬ ‫از نزدیکان رشیدیان بود‪ ،‬شاهپور بختیار را ب رای مالقات نزد‬ ‫شاه م ی برد‪ .‬این دیدار در خانه مادر قطبی صورت م ی گیرد‪.‬‬ ‫شاه با همه این الب ی ها هنوز امادگی ب رای انتصاب بختیار به‬ ‫نخس ت وزیری را نداشته تا اینکه به اعتراف خود شاه در کتاب‬ ‫پاسخ به تاریخ‪ ،‬برون‪ ،‬وزیر خارجه سابق انگلیس و در ان زمان‬ ‫نماینده مجلس انگلیس‪ ،‬در مالقات با شــاه نخس ت وزیری‬ ‫بختیار را به قطعیت م ی رساند‪ ».‬شاه دقیقا در کتابش اینچنین‬ ‫این مساله را روایت کرده است‪« :‬با ب ی میلی و اکراه و به خاطر‬ ‫فشــار خارجی‪ ،‬با انتصاب بختیار به سمت نخس ت وزیری‬ ‫موافقت کردم‪ .‬همیشه او را دوســتدار انگلیس و جاسوس‬ ‫پترولیوم انگلیس م ی دانستم‪ .‬اما باالخره بعد از دیدار با لرد‬ ‫جورج ب راون‪ ،‬وزیر امور خارجه وقت انگلیس تصمیم گرفتم‬ ‫نام بختیار را به عنوان نخس ت وزیر اعالم کنم‪ ،‬چرا که دیگر‬ ‫برگ ب رنده ای نداشتم‪».‬‬ ‫شــاه با اینکه از جبهه ملی متنفر بود‪ ،‬اما سعی کرد‬ ‫تلفیقی از سیاســت مشــارکت دادن انها در دولت و کنترل‬ ‫و ســرکوب انها را اتخاذ کند‪ .‬یکبار شــاه در سخنانش به‬ ‫برخی ســران جبهه ملی مانند بختیار به علت همکاری با‬ ‫کمونیس ت ها و مصدق‪ ،‬حمله کرد و گفت که انها «نوشیدنی‬ ‫رفاقت» را با تجزیه طلبان اذربایجان خورده اند‪ .‬شاه گرچه این‬ ‫گروه را توبیخ م ی کرد اما اجازه پیدا کردن شــغل ب رای امرار‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫فرار؛چاره اخر بود‬ ‫نگاه انتزاعی شاه به سیاست‬ ‫محمد علی بهمنی قاجار‬ ‫‪3‬‬ ‫پژوهشگر تاریخ معاصر‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫در اغاز دهه ‪ 50‬شمسی شاه در اوج قدرت بود‪ .‬در این‬ ‫سال ها جشن های ‪ 2500‬ساله شاهنشــاهی را برگزارکرد تا‬ ‫قدرت خود را به نمایش بگذارد‪ .‬از نظر بی ن المللی جایگاهش‬ ‫تثبیت شده بود و در داخل هم فکر م ی کرد با طرح موسوم‬ ‫به انقالب سفید یک نوع حمایت اجتماعی را توانسته ب رای‬ ‫خودش کسب کند‪ .‬گروه های مخالف را تصور م ی کرد که‬ ‫بسیار ضعیف شــده اند‪ .‬اثر و خبر چندانی از جبهه ملی و‬ ‫نیروهای سکوالر مشروطه خواه وجود نداشت‪ .‬نیروهای چپ‬ ‫تحرکاتی مانند جریان سیاهکل داشتند که البته شکست‬ ‫خوردند و در تصور شــاه‪ ،‬روحانیت هم در ‪ 15‬خرداد تالش‬ ‫خود را انجام داده و نیروهای مذهبی شکســت خورده بود‪.‬‬ ‫شاه تنها خطری که احساس م ی کرد چیزی بود که خودش‬ ‫اتحاد سرخ و سیاه م ی گفت‪ .‬یعنی نیروهای مخرب سرخ و‬ ‫ارتجاع سیاه که منظورش مارکسیست اسالمی ها و به طور‬ ‫مشخص گروه مجاهدین خلق بود‪ .‬منتها با نابودی هیات‬ ‫مرکزی انها در واقع خیالش از این گروه ها هم راحت شــد‪.‬‬ ‫ساواک تمام نیروهای ب رانداز مســلح را دستگیر کرده بود و‬ ‫باتوجه به همه این موارد یک نوع اقتدار مطلق ب رای شــاه‬ ‫اورده بود‪ .‬رجال قدیم ‬ ‫ی که در دهه ‪ 20‬و ‪ 30‬بودند‪ ،‬مانند قوام‪،‬‬ ‫مصدق و غیره دیگر نبودند‪ .‬حتی اثار و باقیمانده های انها‬ ‫یزاده هم‪ .‬باتوجه به این مسائل شاه‬ ‫مانند صدراالشراف و تق ‬ ‫به اوج قدرت رسیده بود‪ .‬همین در اوج بودن سبب شده بود‬ ‫که طرح هایی را در ذهنش متبادر کند؛ مثل بحث به سوی‬ ‫تمدن بزرگ رفتن که از ان صحبت م ی کــرد و در واقع در‬ ‫اندیشه تحوالت جدیدی ب رای حکومت خودش بود‪ .‬در چنین‬ ‫شرایطی ناگهان شــاه دچار یک قمار م ی شود در انتخابات‬ ‫امریکا و از جمهوریخواهان حمایت م ی کند‪ .‬او علیه کارتر‬ ‫موضع گیری کرد و به این قمار هم باخــت‪ .‬پیروزی کارتر‬ ‫در انتخابات و مطرح کردن حقوق بشــر ضربه ای به شــاه‬ ‫بود‪ .‬زی را شاه فکر م ی کرد همواره از حمایت امریکا برخوردار‬ ‫است و این حمایت مطلق و بدون قید و شرط است‪ .‬اما حاال‬ ‫او انتقادهایی را از ســوی متحد اصل ی اش داشت و همین‬ ‫مســاله باعث شــد که روحی ه اش را کامال ببازد‪ .‬شاه سعی‬ ‫کرد به اقداماتی دست بزند که دل کارتر را به دست بیاورد و‬ ‫اولین کارش برکناری هویدا و روی کار امدن جمشید اموزگار‬ ‫و مطرح کردن بحث فضای باز سیاســی بــود‪ .‬اما انچنان‬ ‫دیکتاتوری و اختناق به اوج خود رسیده بود که حتی وجود دو‬ ‫حزب مردم نوین و ای ران را هم تحمل نکرد‪ .‬فضا کم کم به‬ ‫سمتی رفته بود که دیگر بحث باز سیاسی قابل تحمل نبود و‬ ‫دیکتاتوری و اختناق تاثیر خود را در مردم گذاشته و به واکنش‬ ‫مردم ی منجر شــد‪ .‬همه گروه ها ســعی کردند از این فضا‬ ‫استفاده کنند و حکومت شاه دچار یک نوع سردرگم ی شده‬ ‫بود‪ .‬بدین ترتیب‪ ،‬موج اول انقالب شروع شد و دیدیدم که در‬ ‫قم و بعد در تبریز تظاه رات بزرگی صورت گرفت‪ .‬موضوعی‬ ‫که سبب شد شاه راهکاری ب رای خروج از این بحران نداشته‬ ‫باشد‪ .‬از خاط رات امثال ثابتی‪ ،‬دیپلمات های خارجی که در‬ ‫ای ران بودند و همین طور از اســناد ســاواک که باقی مانده‬ ‫برم ی اید که حکومت شاه هیچ گونه طرح و برنامه ای ب رای‬ ‫مقابله با انقالب نداشــت‪ .‬باتوجه با اختنــاق قبلی هم که‬ ‫بود‪ ،‬انقالب موجش شــدید بود‪ .‬یعنی مردم از ان ســوپاپ‬ ‫اطمینانی که باز شده بود م ی خواســتند نهایت استفاده را‬ ‫سیاست‬ ‫معاش را به این گروه م ی داد‪ .‬در همین زمان گروهی از جبهه‬ ‫ملی با شاه صلح کرده و مورد عطا و بخشش های زیادی قرار‬ ‫گرفتند‪ .‬به عنوان مثال فریدون مهدوی از سران دوران اولیه‬ ‫جبهه ملی در ســال های ‪ ،۱۹۶۰‬در اوایل دهه ‪ ۱۹۷۰‬یکی از‬ ‫اعضای قدرتمند کابینه دولت هویدا بود‪.‬‬ ‫در این میان اما بختیار فرد ارامی در جبهه ملی نبود‪.‬‬ ‫سالو نیم پیش از نخس ت وزیری اش در ‪ ۲۲‬خرداد ‪۱۳۵۶‬‬ ‫یک ‬ ‫سه تن از سران جبهه ملی‪ ،‬کریم سنجابی‪ ،‬داریوش فروهر‬ ‫و شــاپور بختیار‪ ،‬نامه ای سرگشــاده به محمدرضا پهلوی‬ ‫نوشتند و از او خواســتند که ب رای نجات کشور به حکومت‬ ‫استبدادی پایان دهد و اصول مشروطیت را تمکین کند‪ .‬به‬ ‫واقع انها عامل بحران در ای ران را شاه دانسته و او را به واسطه‬ ‫تورم و ب ی توجهی به کشــاورزی اقتصاد ای ران را به نابودی‬ ‫کشانده است‪ .‬نحوه مدیریت شــاه و عدم احترام و مغایرت‬ ‫ان با قانون اساسی و اعالمیه حقوق بشر از دیگر نکات مورد‬ ‫تاکید نویسندگان این نامه بود‪ .‬انان در بخش پایانی نامه تنها‬ ‫راه برون رفت از چنین وضعیتی را ترک حکومت استبدادی‪،‬‬ ‫تمکین مطلق به اصول مشــروطیت‪ ،‬احیای حقوق ملت‪،‬‬ ‫احترام واقعی به قانون اساســی و اعالمیه جهانی حقوق‬ ‫بشــر‪ ،‬انصراف از حزب واحد‪ ،‬دادن ازادی مطبوعات و ازادی‬ ‫اجتماع‪ ،‬ازادی زندانیان‪ ،‬دادن اجازه بازگشت به تبعی د شدگان‬ ‫سیاسی و استق رار حکومتی که متکی بر اکثریت نمایندگان‬ ‫منتخب از طرف ملت باشد‪ ،‬اعالم کرده بودند‪ .‬به گفته ثابتی‬ ‫در کتابش پس از این نامه شاه سوابق بختیار و سنجابی را از‬ ‫ساواک خواست‪« :‬شاه پس از مطالعه گزارش ساواک گفته‬ ‫بود‪« :‬شاهپور بختیار در جریان اصالحات ارضی‪ ،‬نامه ای به‬ ‫ما نوشته و تقاضاهایی کرده بود که با ان موافقت کردیم‪ .‬چرا‬ ‫سوابق این موضوع در پرونده شما نیست؟ ببینید این سوابق‬ ‫کجاست؟»که البته ما نتوانستیم ان را پیدا کنیم‪».‬‬ ‫بختیار به رغــم مخالفت جبهه ملــی و بدون توجه‬ ‫به رای شــورای مرکزی مبنی بر خودداری اعضا از پذیرش‬ ‫نخس ت وزیری این سمت را قبول کرد‪ .‬با توجه به عدم تمکین‬ ‫بختیار از ایــن موضوع او از جبهه ملی طرد شــد و تمام ی ‬ ‫اعضای ان در رای گیری که در این خصوص به عمل امده‬ ‫بود‪ -‬حتی بدون رای ممتنع‪ -‬رای به اخ راج بختیار از جبهه‬ ‫ملی و همی ن طور حزب ای ران دادند‪ .‬بســیاری از دوستان و‬ ‫هم حزب ی های بختیار او را خائن و سلطنت طلب خواندند و‬ ‫او را متهم کردند که با نخس ت وزیر شدنش اعتبار و حیثیت‬ ‫جبهه ملی و خط مصدق را از بین برده و تک روی کرده است‪.‬‬ ‫این اما همه ماجرا نبود‪ ،‬پس از اعالم نخســت وزیری‬ ‫مهندس بازرگان در ‪ 15‬بهمن ‪ ،57‬یداهلل سحابی‪ ،‬امیرعباس‬ ‫انتظام‪ ،‬بختیار ‪ ،‬قره باغی رئیس ستاد ارتش و رئیس اداره دوم‬ ‫ارتش‪ ،‬مالقاتی انجام شد‪ .‬در این مالقات‪ ،‬سحابی و امی رانتظام‬ ‫در صدد ب ر م ی ایند که بختیار را راضی به اســتعفا نمایند‪ .‬از‬ ‫طرفی بختیار ب رای قدرت نمایی‪ ،‬از قره باغی و مقدم خواست‬ ‫در حضور انان حمایت مجدد خود را از بختیار اعالم کنند‪ .‬اما‬ ‫دقایقی پس از اخذ رای اعتماد بختیار از مجلس‪ ،‬محمدرضا‬ ‫پهلوی‪ ،‬که در فرودگاه منتظر هواپیما بود‪ ،‬با نگرانی ای ران را‬ ‫ترک کرد‪ .‬بختیار م ی دانست که شانس اندکی ب رای برگرداندن‬ ‫اوضاع کشور به نفع خود‪ ،‬ارام کردن اوضاع‪ ،‬اعمال اصالحات‬ ‫شدید و محکم کردن جای پای خود دارد‪ .‬عباس میالنی در‬ ‫تک نگاری بختیار در همان پروژه مردان و زنان عصر پهلوی‬ ‫م ی نویسد بختیار سعی داشــت این تفکر را القا کند که وی‬ ‫باعث خروج شاه از ای ران شده است‪ .‬در عین حال م ی دانست که‬ ‫اگر در جشن گرفتن به خاطر خروج شاه از ای ران یا در اصالحات‬ ‫خود زیاده روی کند‪ ،‬حمایــت ارتش را که در حال حاضر تنها‬ ‫نقطه اتکایش بود‪ ،‬از دست خواهد داد‪ .‬او نتوانست کاری کند‪،‬‬ ‫نتوانست الترناتیو مناسبی باشد حتی اگر در ذهنش این بود‬ ‫که شاه برود و او جمهوری ای ران را تشکیل دهد نیز نتوانست‬ ‫کاری از پیش رو بردارد‪ ،‬تنها توانســت اخرین نخس ت وزیر‬ ‫سلطنت در ای ران باشد‪.‬‬ ‫‪45‬‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫بب رند و نم ی خواستند دوباره ان شرایط قبلی را تجربه کنند‪.‬‬ ‫اواخر دولت امــوزگار طرح هایی هم که ب رای مقابله با‬ ‫انقالب مطرح شد‪ ،‬شکست خورد‪ .‬دولت اموزگار سعی م ی کرد‬ ‫با فن ساالری و یک نوع توســعه اقتصادی و پرکاری بتواند‬ ‫جلوی انقالب را بگیرد‪ ،‬اما نتوانست و نتیجه این شکست‬ ‫برکناری اموزگار و روی کار امدن شــریف امام ی بود‪ .‬شریف‬ ‫ی اما انفعال دولت شاه را بیشتر نشان داد و این موضوع‬ ‫امام ‬ ‫انرژی انقالبیون را بیشتر کرد و ما م ی دانیم که در ‪ 17‬شهریور‬ ‫‪ 57‬چه اتفاقی افتاد؛ اولین گروه زندانیان سیاسی ازاد شدند و‬ ‫بعد هم حادثه این روز و قبل از ان هم ماجرای عید فطر پیش‬ ‫امده بود‪ .‬همه این مســائل روحیه شاه را تخریب کرد و او را‬ ‫متقاعد کرد که نم ی تواند مقابل امواج انقالب مقاومت کند‪.‬‬ ‫شــاه از ابان ‪ 57‬به این فکر افتاد کــه به نوعی خروج‬ ‫محترمانه ای داشته باشــد‪ .‬به همین دلیل با ایجاد دولت از‬ ‫رجال میانه رو و حتی با دراز کردن دســت به سوی دشمنان‬ ‫قدیم ی و سنتی خودش یعنی جبهه ملی سعی کرد به این‬ ‫سمت برود‪ .‬البته این انتقال قدرت به این سادگی میسر نبود‬ ‫و به همین خاطر مجبور شد حکومت نظامی بیاورد‪ .‬قبل‬ ‫از ان هم ب رای اینکه جو را ارام کند‪ ،‬ان ســخنرانی معروف‬ ‫«صدای انقالب شما را شنیدم» را ای راد کرد و سعی کرد اغاز‬ ‫دولت نظامی را به مردم اطالع دهد‪ ،‬اما با یک حالت انفعالی‪.‬‬ ‫این جریان تاثیر معکوس گذاشت‪ ،‬یعنی هم زهر ان اقتدار‬ ‫و ارعاب دولت نظامی را گرفت و هم مشــروعیتی ب رایش‬ ‫نگذاشــت‪ .‬همان موقع بنیانگذار انقالب اسالمی بیانیه‬ ‫داد و گفت شــاه به دو روش قدیمی خودش یعنی حیله و‬ ‫زور متوسل شده است‪ .‬بحث حیله‪ ،‬پیام شاه و منظور از زور‪،‬‬ ‫حکومت نظامی بود‪ .‬همین را مردم حس کردند و باعث شد‬ ‫حکومت نظامی هم شکست بخورد و شاه نتوانست برای‬ ‫انتقال قدرت چهره ای را پیدا کنــد و به ضعی ف ترین چهره‬ ‫ممکن و شــخصیتی که نگاه کامال انتزاعی به سیاســت‬ ‫داشت‪ ،‬به شاپور بختیار متوسل شد‪ .‬بختیار هم شخصیتی‬ ‫بود که نه سابقه وزارت داشــت و فقط کفیل وزارت کار در‬ ‫دوره مصدق بود و نه سابقه سیاسی مشخصی داشت‪ .‬ب رای‬ ‫تثبیت روحیه دگرگون و متزلزل شــاه م ی توان به نواری که‬ ‫اخی را موسسه مطالعات پژوهش های سیاسی منتشرکرده‪،‬‬ ‫اشــاره کرد‪ .‬در این نوار مذاکره تلفنی شاه با امینی را شاهد‬ ‫هستیم که در ‪ 6‬دی یعنی ‪ 20‬روز قبل از خروجش از کشور‬ ‫اتفاق افتاده اســت‪ .‬در این نوار مشخص است که شاه هیچ‬ ‫الرژی هایشاهانه‬ ‫سیاست‬ ‫‪46‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫‪4‬‬ ‫روایت دکتر مرشدی زاد از اخرین روزهای محمدرضا پهلوی‬ ‫چه شد محمدرضا شــاه که در دهه ‪ 50‬شمسی‬ ‫خود را در اوج قــدرت م ی دید رفته رفته حکومت‬ ‫را از دست داد؟‬ ‫دوره سلطنت محمدرضا شاه پهلوی را م ی توان به‬ ‫سه مرحله تقسیم کرد؛ مرحله نخست از ابتدا دهه ‪ 20‬شروع‬ ‫م ی شود و تا اوایل دهه ‪ 30‬ادامه پیدا م ی کند‪ .‬در این سال ها‬ ‫شاه جوان حساب م ی شود؛ به اصطالح شاهی است که تجربه‬ ‫ســلطنت و حکومت داری ندارد و تقریبا فضای بازی هم در‬ ‫کشور حکم فرماســت‪ .‬حاال نه یک فضای باز مطلق که در‬ ‫همان سال ها هم ما توقیف مطبوعات را داشتیم ولی فضا‬ ‫نسبت به دوره های بعد بازتر است‪ .‬مثال گروه های مختلف‬ ‫فعالیت دارند و روزنامه ها مدام منتشر و توقیف م ی شوند‪ .‬در‬ ‫همان فضا است که بحث ملی شدن نفت مطرح م ی شود‪.‬‬ ‫دوره دوم بعد از کودتا از ســال ‪ 32‬شــروع م ی شود و تا سال‬ ‫‪ 39‬ادامه دارد‪ .‬در این دوره ســرکوب کامل وجود دارد و بنا به‬ ‫کودتایی که اتفاق افتاد‪ ،‬فضا را م ی بندد و کامال به شــرایط‬ ‫اشراف دارد‪ .‬در همین دوره است که ساواک شکل م ی گیرد و‬ ‫سخت گیری های زیادی وجود دارد‪ .‬از دهه ‪ 40‬بازهم فضا ب رای‬ ‫گروه های مختلف تا حدودی باز م ی شود‪ .‬به عنوان مثال جبهه‬ ‫ملی تجدید ق وا م ی کند و گروه های سیاسی دیگر فعالی ت های‬ ‫خود را شروع م ی کنند و همزمان م ی شــود با فوت ایت اهلل‬ ‫بروجردی و مرجعیت ایشــان به پایان مسیر خود م ی رسد‪.‬‬ ‫به همین دلیل تعدد مراجع داریم و امام خمینی فرصت پیدا‬ ‫م ی کند که نقش خود را ایفا کند‪ .‬در واقع ما از دهه ‪ 40‬تا ‪57‬‬ ‫شاهد روی کارامدن احزاب دولتی هستیم‪ .‬احزابی که خو ِد شاه‬ ‫به وجود م ی اورد تا نمایشی از شبه دموکراسی در ای ران را داشته‬ ‫باشد که نهایت به حزب رستاخیز م ی رسیم‪ .‬در این دوره اما‬ ‫نوعی سیاست کژدار و مریز را م ی بینیم که شاه صحب ت هایی‬ ‫هم که م ی کند این اســت که ما باید کم کم به لحاظ قدرت‬ ‫اقتصادی به وضعیت مطلوب برسیم‪ .‬نفت را ارزان م ی خ رند و‬ ‫فروش نفت باید ‪ 50-50‬شود‪ .‬در این دوره فضای سرکوب هم‬ ‫ب رنامه مشخصی ندارد و گاهی سرکوب به شدت انجام م ی شود‬ ‫و گاهی ازادی داده م ی شــود‪ .‬به دنبال این است که تصویر‬ ‫خوبی از خود در مجامع بی ن المللی ایجاد کند‪.‬‬ ‫با این حال‪ ،‬حمایت شــاه از جمهوریخواهان در‬ ‫دکتر علی مرشدی زاد‪ ،‬استاد دانشگاه شاهد‬ ‫است که سال هاســت در حوزه تاریخ معاصر ‪،‬‬ ‫مخصوصا درمورد سلسله پهلوی انجام داده است‪.‬‬ ‫مثلث در مصاحبه با او درمورد روزهای پایانی شاه‬ ‫تو گو نشسته است‪.‬‬ ‫به گف ‬ ‫انتخابات امریکا و بعد روی کار امدن کارتر ضربه‬ ‫محکم ی خورد‪ .‬ب ه خصوص اینکه کارتر وضعیت‬ ‫حقوق بشــر در ایران را مطرح کرد و شاه متضرر‬ ‫شد‪.‬‬ ‫شــاه در هر انتخاباتی که در امریکا برگزار م ی شد‬ ‫حساس بود و یک نوع الرژی نســبت به دموکرات ها که به‬ ‫قدرت برسند داشت و دوست نداشــت انها به قدرت برسند‪.‬‬ ‫دلیلش هم این بود که دموکرات ها وقتی به قدرت م ی رسیدند‬ ‫روی دموکراسی در کشورهایی که متحد امریکا هستند تاکید‬ ‫م ی کردند‪ .‬شاه حتی ب رای انتخابات امریکا پول خرج م ی کرد و‬ ‫ارتباط نزدیکی با جمهوریخواهان امریکا داشت‪ .‬حتی برخی از‬ ‫دیپلمات ها م ی گویند که وقتی شاه م ی شنید در کشور دیگری‬ ‫جمهوریخواهان به قدرت رسیدند خیلی خوشحالی م ی کرد‬ ‫و به قدری ذوق زده م ی شد که سکه های طال به دیپلمات ها‬ ‫هدیه م ی کرد‪ .‬اما با روی کار امدن کارتر دغدغه های شــاه‬ ‫افزایش یافــت‪ .‬کارتر به عنوان رئی س جمهــور دموکرات با‬ ‫شعارهای سیاست شفاف امد و تاکید بر دموکراسی داشت‬ ‫که تحت تاثیر جنگ ویتنام بود‪ .‬در این دوران شــاه تردیدی‬ ‫جدی داشت و نم ی دانست که چه کار کند‪ .‬نم ی دانست چه‬ ‫سیاستی با امریکا اتخاذ کند و در صحب ت هایش م ی گفت که‬ ‫امریکای ی ها بگویند که من چه کار کنم و من نم ی دانم چه کار‬ ‫کنم‪ .‬ان هم در شرایطی بود که حتی احتمال انقالب در ای ران‬ ‫داده نم ی شد‪ .‬امریکای ی ها هم در ارزیاب ی های خودشان ای ران را‬ ‫یک جزیره امن توصیف کرده بودند‪ .‬جریان های چپ سرکوب‬ ‫شده بودند و فعالی ت های سیاسی وجود نداشت و تنها جایی‬ ‫که شاه از ان غافل شده بود‪ ،‬نیروهای پهلوی بودند‪.‬‬ ‫گروه منافقین چطور؟‬ ‫سازمان مجاهدین در ان زمان به هر حال سرکوب‬ ‫راهکاری ب رای انقالب ندارد‪ .‬از طرفی م ی گوید که ما بیاییم‬ ‫قانون را اجرا کنیم و از طرفی م ی گوید دستور دهیم مخالفان‬ ‫را ب رای اجرای قانون دستگیر کنند‪ .‬اگر م ی خواهد قانون را‬ ‫اجرا کند‪ ،‬پس چطور دستور دستگیری افراد را م ی دهد؟ اینکه‬ ‫خودش مخالف قانون است‪ .‬اگر هم م ی خواهد دیکتاتوری‬ ‫کند‪ ،‬پس دیگر چرا از قانون صحبت م ی کند؟ ما م ی بینیم‬ ‫که سوال های زیادی از امینی م ی پرسد و امینی هم پاسخ‬ ‫مشخصی به او نم ی دهد‪ .‬در واقع نه راهکار کوتاه مدت‪ ،‬نه‬ ‫میان مدت و نه راهکار بلندمدتی داشت‪ .‬او نه قدرت سرکوب‬ ‫داشــت‪ ،‬نه ایجاد رعب و وحشت و نه مشــروعیتی ب رای‬ ‫مصالحه با مردم و انقالبیون‪ .‬مانند شــطرنج بازی بود که‬ ‫مهره های اصل ی اش را از دســت داده بود و یکی‪ ،‬دو حرکت‬ ‫بیشتر نم ی توانست بکند و در هر صورت خودش را مات شده‬ ‫م ی دانست‪ .‬ب رای همین راه دیگری جز فرار از کشور را پیش‬ ‫روی خود نم ی دید‪ .‬شاه با مرور وقایع ان دوران مانند کودتا در‬ ‫افغانستان‪ ،‬قتل داود خان و خانواده اش و دستگیری ذوالفقار‬ ‫ل او روحی ه اش کامال تضعیف شده بود‪.‬‬ ‫علی در پاکستان و قت ‬ ‫به همین دلیل احتمال اعدام خــودش و خانواده اش را زیاد‬ ‫م ی دانست و بناب راین‪ ،‬راهی جز فرار نداشت‪.‬‬ ‫شده بودند ولی نیروهای توده ای مذهبی و نیروهایی که بعدا‬ ‫به عنوان پیروان امام به صحنه امدند‪ .‬البته مساجد هم تاثیر‬ ‫زیادی داشت و م ی توانستند نقش شبکه های اجتماعی را در‬ ‫ان ایفا کنند‪ .‬به هر حال ناگهان یک سال با راهپیمای ی هایی‬ ‫مواجه شد که پشت ســر هم برگزار شــد‪ .‬ان هم به روش‬ ‫مردم ی و نه گروه های چریکی و این مســائل‪ .‬راهپیمای ی ها‬ ‫مسالمت امیز بود و چندان اعمال خشونت در ان دیده نم ی شد‬ ‫و نهایتا به انقالب منجر شد‪ .‬نهایتا راه حلی که به ذهنشان‬ ‫رسید از دی ماه ‪ 1357‬است‪ .‬اوال نشستی در گوادالوپ برگزار‬ ‫م ی شود و کشــورهای غربی مانند فرانسه‪ ،‬امریکا‪ ،‬المان و‬ ‫انگلیس جمع م ی شــوند‪ .‬در انجا مساله ترکیه‪ ،‬ع راق‪ ،‬یمن‬ ‫و البته مهمترین موضــوع انها انقالب در ای ران اســت‪ .‬در‬ ‫گفت وگوها به این نتیجه م ی رسند که بخش زیادی از جامعه‬ ‫ان روز ای ران تحصیلکرده های قشــر متوسط هستند‪ .‬مانند‬ ‫جبهه ملی و نهضت ازادی و اگر انها به قدرت برسند‪ ،‬تغییر‬ ‫چندانی در روابط این کشورها با ای ران اتفاق نم ی افتد‪.‬‬ ‫یعنی در این شرایط اســت که به سراغ شاپور‬ ‫بختیار م ی روند؟‬ ‫بله و غ رب ی ها به دنبال این بودنــد که جریان تندرو‬ ‫حکومت را در دست نگیرد‪ .‬بختیار درباره اینکه چرا مسئولیت را‬ ‫قبول کرد‪ ،‬بعدها در کتاب خاط راتش م ی گوید‪« :‬من هدفم این‬ ‫بود که جریان مذهبی قدرت را به دست نگی رند و احساس خطر‬ ‫م ی کردم‪ .‬حتی در صحب ت هایش بیان م ی کند که رفتم پیش‬ ‫شاه و شاه از من پرسید که اینها چه صیغه ای هستند‪ .‬گفتم این‬ ‫همان نتیجه حمایت و تبعــات از این دولت های ب ی کفایتی‬ ‫است که در حکومت روی کار امدند‪ .‬منظورش تغیی رات مداوم‬ ‫در پست نخس ت وزیری بود‪ ».‬اب راهیم یزدی تعریف م ی کند که‬ ‫در فرانسه بودیم که دو نفر از طرف ژیسکار دستن نزد امام امدند‪.‬‬ ‫در واقع انها پیام اور از سوی کارتر بودند و پیامشان این بود که‬ ‫امام از بختیار حمایت کند و نگذارد که این دولت شکست بخورد‬ ‫و ارتش ممکن است که دست به اقداماتی بزند و اینها خط رناک‬ ‫است‪ .‬امام هم پاسخ م ی دهد که ما مخالف سلطنت هستیم و‬ ‫تغییر دولت ب رای ما تاثیری ندارد‪ .‬این خواسته مردم است و ما‬ ‫نم ی توانیم با خ واسته مردم مقابله کنیم‪ .‬از طرفی ژنرال هایزر به‬ ‫ای ران م ی اید و نقطه عطف مهمی است‪ .‬هدفش کسب حمایت‬ ‫جریان های مختلف و به ویژه نظامیان اســت‪ .‬از سوی دیگر‬ ‫م ی خواهد شرایط را ب رای خروج شاه فراهم کند‪ .‬نهایتا هم شاه‬ ‫‪ 26‬دی م ی رود و هایزر هم تا نزدیک انقالب م ی ماند تا جایگاه‬ ‫بختیار را تثبیت کند و وقتی موفق نم ی شود او هم م ی رود و‬ ‫بدین صورت انقالب به پیروزی م ی رسد‪.‬‬ ‫تاریخ سیاسی‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سیاست‬ ‫‪47‬‬ ‫چرخه خشونت‬ ‫حمله به مجله شارلی ابدو ف رانسه واکنش به اف راط گ رایی سیاسی در جهان لیب رال ها بود‪.‬‬ ‫اما چنین کنش و واکنشی در عمل منجر به چرخه باطل خشونت و ترور کور در جهان شده و بر‬ ‫امنیت زدایی از جهان پراشوب بین المللی افزوده است‪ .‬در این میان مصلحان و اعتدال گ رایان‬ ‫جهان چه در خاورمیانه و چه در غرب موظفند با میدان داری در عرصه های فکری و سیاسی‬ ‫قدرت مانور را از بنیادگ رایان رادیکال در جهان اسالم‪ ،‬مسیحیت و یهودیت بگی رند و به جای ان‬ ‫گفتمان صلح و همزیستی مسالمت امیز را پیگیری کنند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بین الملل‬ ‫چرخهلیبرالیسم‬ ‫فرانسه چگونه قربانی تروریسم ساخته الئیسم شد؟‬ ‫سعید خالوزاده‬ ‫پژوهشگر ارشد مطالعات اروپا‬ ‫بین الملل‬ ‫‪48‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ناارام ی های هفته اخیر در فرانسه موجی از نگرانی را در‬ ‫این کشور مهم اروپایی ایجاد کرد‪ .‬حضور مسلمانان امروزه در‬ ‫کشورهای اروپایی و به خصوص در فرانسه که بیشترین تع داد‬ ‫مسلمانان در اروپا را دارد (هفت میلیون نفر) موضوع بسیار‬ ‫مهم و قابل توجهی است‪ .‬تاثیرگذاری انها در زندگی اجتماعی‬ ‫و جنب ه های مذهبی و فرهنگی فرانســه روز به روز اهمیت‬ ‫بیشتری م ی یابد‪ .‬مهاجرت مسلمانان از کشورهای اسالمی‬ ‫به اروپا سبب گردیده مسلمانان با چالش های هویتی روبه رو‬ ‫گردیده و بعضا دچار مشکالتی شوند‪ .‬مسلمانان خواهان ان‬ ‫هستند تا جایگاه و موقعیتی در اروپا کسب کنند و به عنوان‬ ‫یک اروپایی پذیرفته شوند نه یک شــهروند درجه دوم؛ در‬ ‫حالی که مذهب انان در شرایطی مانع از همانند سازی انان‬ ‫با جامعه اروپایی م ی گردد‪ .‬این در حالی است که اروپاییان‬ ‫معتقدند اسالم تنها در فرهنگ اروپایی پذیرفتنی است و در‬ ‫این میان مایل هستند مسلمانان در جامعه الئیک انها ادغام‬ ‫و به عبارتی حل شوند‪ .‬در این میان مسلمان اروپایی قابل‬ ‫قبول است و در جامعه م ی تواند مورد پذیرش قرار گرفته و‬ ‫رشد نماید‪ .‬مسلمانان تندرو موجب ترس و نگرانی در جوامع‬ ‫اروپایی م ی شوند‪.‬‬ ‫افراط ی گری در جامعه فرانسه ریشه های زیادی دارد‪.‬‬ ‫شــاید حضور تعداد زیادی خارجی از پنج قاره جهان یکی از‬ ‫دالیل ان باشد‪ .‬این تعداد که بیش از ‪ 10‬میلیون نفر یعنی‬ ‫یک ششم جمعیت فرانسه اســت باالخره تاثیر خود را در‬ ‫جامعه به جای م ی گذارد‪ .‬احساسی در بین مهاجرین خارجی‬ ‫که م ی گوید از همه حقوق بایسته در جامعه فرانسه برخوردار‬ ‫نیست‪ .‬و یک فرد خارجی به حساب م ی ایند به خودی خود‬ ‫فاصله ای را با جامعه فرانسه به وجود م ی اورد‪ .‬در این میان‬ ‫احساس تبعیض و اینکه با شهروند درجه یک تفاوت دارد این‬ ‫فاصله را عمی ق تر کرده و موجب افراط گری م ی شود‪ .‬البته‬ ‫از دید فرانســویان این حضور تعداد زیاد خارجی نیز چندان‬ ‫جذاب و قابل قبول نیست و اصوال این تصور وجود دارد اگر‬ ‫مهاجرین خارجی در جامعه و فرهنگ فرانسوی وارد شده و‬ ‫دارند زندگی م ی کنند نباید انتظار داشته باشند که فرهنگ‬ ‫فرانســه را مطابق میل خود تغییر دهنــد بلکه برعکس‬ ‫خارجیان باید خود را با فرهنگ فرانسوی انطباق دهند در غیر‬ ‫این صورت بهتر است به کشور اصلی خود بازگردند‪.‬‬ ‫حضور اتباع داعش در فرانسه‬ ‫اقدامات گروه افراطی تکفیری داعش موجی از وحشت‬ ‫را در اروپا به وجود اورده اســت‪ .‬برخی از اتبــاع اروپایی به‬ ‫عضویت داعش در امده اند‪ .‬امروزه مبــارزه با داعش تبدیل‬ ‫به معضلی بزرگ ب رای کشورهای غربی شده است‪ .‬حضور‬ ‫نیروهای داعش در ســوریه و ع راق حساسی ت های امنیتی‬ ‫در منطقه را افزایش داده است‪ .‬با تشدید جنگ علیه داعش‬ ‫در خاورمیانه‪ ،‬فرماندهان نظامی امریکا خود را اماده مبارزه‬ ‫ایدئولوژیک با این شبکه تروریستی م ی کنند‪ .‬به گونه ای که‬ ‫تالش های تازه ای را ب رای غلبه بر این شبکه تروریستی اغاز‬ ‫کرده اند اگر چه رفته رفته در م ی یابند که غلبه بر این جریان‬ ‫ان طور هم که در ابتدا ساده تصور م ی کردند‪ ،‬ساده نیست‪ .‬به‬ ‫گزارش روزنامه العرب چاپ لندن‪ ،‬یکی از فرماندهان نظامی‬ ‫وزارت دفاع امریــکا‪ ،‬پنتاگون‪ ،‬اقرار کــرد که ایاالت متحده‬ ‫در شکســت خطرناک ترین گروه تروریســتی دنیا موسوم‬ ‫به داعش که بر بخش گســترده ای از خاک ع راق و سوریه‬ ‫تســلط دارد‪ ،‬ناتوان اســت‪ .‬پیش از او جان کری‪ ،‬وزیر امور‬ ‫خارجه امریکا گفته بود که باید جلوی پیشروی این شبکه‬ ‫تروریستی را بگیریم و اکنون نیروهای مسلح پنج قاره جهان‬ ‫در حال مبارزه با ان هستند‪ .‬روند فوق موجی از بنیادگرایی را‬ ‫در قاره سبز به وجود اورده است و موجب رادیکال شدن فضای‬ ‫اجتماعی سیاسی شده است‪.‬‬ ‫ب راساس براوردهای صورت گرفته در کشورهای اروپایی‬ ‫امروزه هزاران تن از تفکــرات نزدیک به داعش و القاعده در‬ ‫کشورهای اروپایی وجود دارد‪ .‬شرایط بحرانی سوریه و سپس‬ ‫ع راق فضای مناسبی ب رای عرض اندام این گروه ها به وجود‬ ‫اورده است‪ .‬در بین کشورهای اروپایی‪ ،‬فرانسه از موقعیت‬ ‫شــاخ ص تری در مواجهه با تحوالت عــراق و گروه داعش‬ ‫برخوردار است‪ .‬در همین رابطه هم م ی توان گفت فرانسه‬ ‫پدیده اسالم هراسی در اروپا‪ ،‬به خصوص‬ ‫با وقــوع حادثه یازده ســپتامبر ‪2001‬‬ ‫رشد چشــمگیری یافت‪ .‬تنها ظرف دو‬ ‫هفته از این حادثه ششصد مورد اعمال‬ ‫جنایتکارانــه و خشــونت طلبانه ضــد‬ ‫مسلمانان روی داد که عمده قربانیان ان را‬ ‫دختران و زنان مسلمان تشکیل می دادند‬ ‫پدیده اسالم هراسی‬ ‫پدیده اسالم ه راسی در اروپا‪ ،‬به خصوص با وقوع حادثه‬ ‫یازده ســپتامبر ‪ 2001‬رشد چشــمگیری یافت‪ .‬تنها ظرف‬ ‫دو هفته از این حادثه ششــصد مورد اعمال جنایتکارانه و‬ ‫خشونت طلبانه ضد مسلمانان روی داد که عمده قربانیان‬ ‫ان را دختران و زنان مسلمان تشکیل م ی دادند‪ .‬انچه تحت‬ ‫عنوان اسالم ه راسی مطرح م ی شود در چارچوب چالش های‬ ‫بی ن تمدنی است و نه در قالب گروه های اسالمی‪ .‬در حقیقت‬ ‫انچه امنیت اجتماعی اروپاییان را با خطر مواجه م ی ســازد‬ ‫به صورت سازمان یافته نیســت‪ .‬گروه های اسالمی حاضر‬ ‫در اروپا به چند دسته تقسیم م ی شوند؛ برخی از این گروه ها‬ ‫مشغول فعالی ت های سخت افزاری م ی باشند و از ابزارهای‬ ‫خشونت امیز استفاده م ی کنند مانند القاعده و برخی گروه های‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫ی ب رای عملیات تروریستی گروه داعش‬ ‫هدف بســیار مهم ‬ ‫است‪ .‬به نظر م ی رسد تحوالت ع راق و روی کار امدن گروه‬ ‫تروریستی داعش شــرایط جدیدی را در منطقه ایجاد کرده‬ ‫که مورد توجه فرانسه است‪ .‬این در حالی است که فرانسه‬ ‫یکی از کشورهای پیشرو و فعال در عملیات نظامی علیه‬ ‫گروه داعش در ع راق بوده است‪ .‬در این چارچوب فرانسه تنها‬ ‫کشــور اروپایی بود که چند ماه پیش امادگی خود را ب رای‬ ‫کمک نظامی به دولت ع راق و پیشــمرگه های کرد اعالم‬ ‫کرد که البته موضع بسیار مهم و قابل توجهی است‪ .‬موضع‬ ‫انگلیس در خصوص تحوالت ع راق و مقابله با داعش عمدتا‬ ‫در خط ســیر سیاســت امریکا جریان پیدا م ی کند‪ .‬در این‬ ‫رابطه‪ ،‬م ی توان گفت لندن تاکنون موضع بســیار کمرنگ‬ ‫و محافظه کارانه ای در قبال اقدامات جنایت امیز داعش در‬ ‫پیش گرفته است‪ .‬به نظر م ی رسد انگلیس تا چند روز پیش‬ ‫عالقه چندانی ب رای شرکت در عملیات نظامی در ع راق یا‬ ‫درگیری نظامی مستقیم علیه گروه داعش نداشت و سعی‬ ‫داشت موضع محتاط امیزی را در پیش بگیرد تا روند اوضاع‬ ‫شفاف تر شود‪.‬‬ ‫این در حالی اســت کــه به نظر م ی رســید هرگونه‬ ‫قدرت گیری گروه های افراطــی تکفیری و گروه هایی چون‬ ‫داعش و النصره‪ ،‬القاعده و‪ ...‬م ی تواند مشــکالت بســیار‬ ‫زیادی نه تنها ب رای کشورهای منطقه بلکه ب رای کشورهای‬ ‫اروپایی که در نزدیکی منطقه جغ رافیایی خاورمیانه قرار دارند‪،‬‬ ‫به وجود اورد و زنگ خطر را هم اکنون در این کشورها به صدا‬ ‫در اورده اســت‪ .‬در این میان‪ ،‬کشورهای اروپایی باید به این‬ ‫نتیجه برسند ه ر گونه تعلل و محافظه کاری در ب رابر جنایات‬ ‫این گروه های رادیکال و تکفیری بازتاب منفی و گسترده ای‬ ‫را در داخل مرزهای جغ رافیایی و سیاسی انها خواهد داشت‬ ‫و ضروری اســت تا دیر نشــده اقدامات و مواضع جدی تر و‬ ‫همه جانب ه ای در مقابله با ان اتخــاذ نمایند‪ .‬حضور هزاران‬ ‫داعشی از اتباع اروپایی در سوریه و ع راق م ی تواند در اینده‬ ‫نگرانی بسیار زیادی ب رای کشورهای اروپایی به وجود اورد و از‬ ‫هم اکنون امنیت انها را به چالش کشید ه است‪.‬‬ ‫از طرف دیگر این شرایط‪ ،‬فضا را ب رای فعالیت گروه های‬ ‫راست افراطی فراهم م ی کند‪ .‬این گروه ها ضدخارجی بوده و با‬ ‫حضور مهاجرین خارجی انهم از کشورهای مسلمان مخالف‬ ‫هستند‪ .‬در دوره ای از نابســامان ی های اقتصادی مالی که‬ ‫کشورهای اروپایی از پنج ســال پیش با ان درگیر بوده اند‪،‬‬ ‫راست های افراطی رشد زیادی کرده اند و بسیاری از توده ها را‬ ‫به خود جذب کرده اند‪ .‬این وضعیت شرایط را ب رای متصلب‬ ‫شدن جامعه فراهم کرده است‪ .‬البته بعید است بتوان گفت‬ ‫که دولتمردان اروپایی و به خصوص فرانسه با شرایط به وجود‬ ‫امده همراه شوند زی را م ی دانند که این امر اوضاع را سخت تر‬ ‫م ی کند‪ .‬همچنین به دشواری م ی توان پذیرفت که مسئوالن‬ ‫حکومتی بخواهند شــرایط را ب رای مهاجرین و مسلمانان‬ ‫سخت تر کنند چه بســا در فضای ملتهب جامعه این امر‬ ‫م ی تواند چالش و ستیز را بین انها و خارجیان بیشتر کند‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫فرانسه چوب سیاست های‬ ‫خاورمیانه ای خود را م ی خورد‬ ‫م رتضیمکی‪،‬کارشناسمسائلاروپا‬ ‫درگفتوگوبامثلث‬ ‫بنیادگرایی سایبری‬ ‫اروپا وارد فاز نظامی‬ ‫علیه داعش می شود‬ ‫رادیکال های تکفیری در اروپا‬ ‫علی خرم‪ ،‬مشاور وزارت خارجه ازط ریقشبکه هایاجتماعی‬ ‫سازمان دهیمیشوند‬ ‫درگفت وگوبامثلث‬ ‫بین الملل‬ ‫‪49‬‬ ‫بین الملل‬ ‫جمعیت مسلمانان معتقد به وجود امده است‪ .‬این جدال به‬ ‫شکلی بود که در مارس ‪ 2004‬قانون منع شعائر مذهبی به‬ ‫تصویب رسید که در واقع از جمله استفاده از حجاب اسالمی‬ ‫متعاقب ان در مدارس ممنوع شد‪ .‬ب رنارد لویس‪ ،‬اسالم شناس‬ ‫پــراوازه امریکایی و انگلیســی تبار در کتابی تحت عنوان‬ ‫«زبان سیاسی اسالم» بیان م ی کند‪« :‬اروپا باید اقدام ی جدی‬ ‫در مقابل شمار روزافزون مهاجران مسلمان از خود نشان دهد‬ ‫زی را در غیر این صورت تا پایان قرن‪ ،‬اروپا به شــکل اروپای‬ ‫اسالمی در خواهد امد‪».‬‬ ‫الئیسیته و نسبت ان با مذهب و ازادی مذهبی‬ ‫گرچه درتصاویر راهپیمایی که در دنیا پخش شد هیچ شکافی دیده نم ی شد اما هراس سیاستمداران حاضر در پاریس موجب شد‬ ‫تا میان انها و مردم فرانسه فاصله زیادی وجود داشته باشد‬ ‫سلفی‪ .‬این گروه حاکمیت کشورهای اروپایی را هم در نظر‬ ‫و هم در عمل با چالش مواجه ســاخته و در عین حال جان‬ ‫شــهروندان اروپایی را با تهدید روبه رو کرده و بدین ترتیب‬ ‫امنیت سیاسی و اجتماعی کشــورهای اروپایی را با خطر‬ ‫مواجه ساخته اند‪.‬‬ ‫فهم اینکه مردم فرانسه اساسا چه برداشتی از دین و‬ ‫اعتقاد دارند‪ ،‬پیوند ناگسستنی با پیدایش مفهوم الئیسیته‬ ‫دارد‪ .‬اگر تا قبل از حکومت هنری چهارم و منشــور نانت در‬ ‫‪ 1598‬میالدی‪ ،‬دین مردم فرانسه مفهوم ی جز مسیحیت‬ ‫کاتولیک نداشــت‪ ،‬از این تاریخ به بعد و بعد از فروپاشــی‬ ‫تدریجی نظــام امپ راطوری مقــدس رم ژرمنی باالخص با‬ ‫رشد پروتستانتیسم در قرن ‪ 16‬و ‪ ،17‬فرانسه خود را مواجه‬ ‫با گروه های دینی دیگری دید که لزوما تابع سنت دیرینه این‬ ‫کشور نیستند‪ .‬در قرن ‪ 18‬موج ضدیت با مذهب در مخالفت‬ ‫با حکومت های دینی ســنتی به اوج خود رســید‪ .‬بناب راین‬ ‫م ی توان گفت که الئیســیته در اولین قدم خود در فرانسه‬ ‫پدیده ای ضد دینی بود‪ .‬ظهور ازادی های دینی پس از انقالب‬ ‫‪ 1789‬فرانسه باعث شد تا در عمل نیز گروه های دیگر دینی‬ ‫همچون پروتستان ها و یهودی ها به ازادی عمل بیشتری‬ ‫دست یابند‪ .‬با این حال حتی در طول قرن نوزدهم نیز فرانسه‬ ‫از نزاع دینی ب ی بهره نبود‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪50‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫رقابت ادیان در فرانسه و نقش الئیسیته‬ ‫پس از ‪ 11‬سپتامبر احزاب چپ راست فرانسه در یک‬ ‫مساله با هم به توافق رسیدند‪ .‬تندروهای مسلمان که متاثر‬ ‫از جریان های خارجی هستند در مدارس فرانسه نفوذ کرده اند‪.‬‬ ‫از این پس رقابت چپ و راست در فرانسه بیش از هر چیز بر‬ ‫می زان سختگیری بر مسلمانان معتقد در حوزه های عمومی‬ ‫اســتوار اســت‪ .‬این امر به خصوص در میان راست افراطی‬ ‫از اهمیت بس زایی برخوردار شــده و مخالفت با خارجیان و‬ ‫مهاجرین به ویژه از کشورهای اسالمی از اهمیت روزافزونی‬ ‫برخوردار است‪ .‬بســیاری از تحلیلگران غافل از می زان رشد‬ ‫اسالم فرانسه از اســامی ســخن م ی گویند که گفتمان‬ ‫جدیدی را در قالب نمادهای مذهبی وارد جامعه الئیک کرده‬ ‫است‪ .‬برخی از این دســته از متفکران فرانسه که در جریان‬ ‫مشورت ها پی رامون قانون الئیســیته در مدارس‪ ،‬ملقب به‬ ‫حکیم نیز شدند‪ ،‬متاســفانه کمکی به تقویت فهم دینی و‬ ‫تاریخی داده های درســی در مدارس نکردند‪ .‬تالش انها از‬ ‫تعیین حد ب رای ظواهر و نمادهای دینی فراتر نرفت‪.‬‬ ‫در رقابت نامتوازنی که بیــن ادیان فرقه های مذهبی‬ ‫پس از سال ‪ 1970‬در گرفته اســت‪ ،‬بیش از همه اسالم در‬ ‫فرانسه پیشتاز بوده اســت‪ .‬هر چند ارائه امار دینی از نظر‬ ‫قانونی دارای موانع جدی است و به همین جهت امار رسمی‬ ‫از شمار مسلمانان فرانسه در دست نیست‪ .‬مسلمانانی در‬ ‫فرانسه یافت م ی شوند که در هیچ یک از دسته بندی های‬ ‫نژادی یا قومی متعارف جمعیتی قرار نم ی گی رند‪ .‬اگر اسالم در‬ ‫بین قشر روشنفکر در حال صعود است‪ ،‬بودیسم در بین عوام‬ ‫مردم فرانسه که از اسالم معرفی شده در رسانه ها چیزی جز‬ ‫خشونت ندیده اند‪ ،‬بسیار شتابان است‪ .‬این شتاب باالخص‬ ‫پس از ‪ 11‬سپتامبر اوج بیشتری گرفته است‪.‬‬ ‫گرایش به مذهب و اسالم در فرانسه‬ ‫اگر اسالم امروز در فرانسه دومین دین مردم محسوب‬ ‫م ی شود‪ ،‬لزوما به این معنا نیست که مسلمانان صرفا از نظر‬ ‫جمعیتی و در سطح کمی گسترش یافته اند‪ .‬اگر بخواهیم‬ ‫به یکی از دالیل رشد اســامگرایی در جامعه امروز فرانسه‬ ‫اشاره کنیم‪ ،‬باید به سرعت رشد ب ی دینی در دهه های اخیر‬ ‫اشاره کنیم‪ .‬بسیاری هنوز بر این باورند که دین اول در فرانسه‬ ‫ب ی دینی است‪ .‬مدعیان این نظریه همچون سارتر به چهره‬ ‫خشن دینی توجه دارند که سال ها اسباب خونریزی و کشتار‬ ‫در اروپا شده است‪ .‬اینان معتقدند عامل همه این مصیب ت ها‬ ‫ایدئولوژی بوده است‪ ،‬چراکه به اسم ب ی دینی یا اتئیسم کسی‬ ‫تاکنون کشته نشده است‪ .‬در این منظر فرانسه کنونی با رشد‬ ‫دینگرایی عمال و ناخواسته به استقبال جنگ و خشونت و‬ ‫در نهایت خود کشی پیش م ی رود‪ .‬بناب راین معتقدند تئوری‬ ‫ل هانتینگتون در سخن از برخورد تمدن ها‪ ،‬در فرانسه‬ ‫ساموئ ‬ ‫به شکل ب ر خورد دینی ظهور خواهد کرد‪.‬‬ ‫گرایش بــه دین هر چنــد در عمل با مشــکالت و‬ ‫معضالتی روبه روست ولی در مقام نظر از استقبال بسیاری‬ ‫برخوردار است‪ .‬به عبارت دیگر هرچند چماق الئیسیته بر سر‬ ‫هر نوع کاوشی ولو علمی در دانشگاه ها و مراکز تحقیقاتی‬ ‫سایه افکنده است‪ ،‬اما امروزه م ی توان از بین مردم فرانسه‪،‬‬ ‫از افراد و گروه های بسیاری نام برد که انسان هایی به دنبال‬ ‫کشف روح و معنی هستند‪ .‬این پدیده که از ان م ی توان به‬ ‫عطش معنویت نام برد‪ ،‬باعث هجوم عامه مردم به ســوی‬ ‫کنگره ها‪ ،‬کنف ران س ها و کتاب های دینی شده است‪ .‬به جرات‬ ‫م ی توان گفت که این نوع استقبال از مباحث دینی نه تنها در‬ ‫تاریخ جمهوری فرانسه ب ی سابقه است‪ ،‬که این دین پژوهی‬ ‫عوام حتی در جوامع اســامی چون ای ران امروز نیز یافت‬ ‫نم ی شود‪ .‬شاید یکی از دالیل این میل باطنی فرانسویان را‬ ‫به رغم ظاهر ب ی دینشان‪ ،‬در تالش روزافزون حکومت ب رای‬ ‫سد ظهور عالئم دینی و معنویت در این جامعه دانست‪.‬‬ ‫مسلمانان عامل شــکل دهنده هویت خود را مذهب‬ ‫م ی دانند و این مساله با جامعه ســکوالر غرب منافات دارد‬ ‫و به گفته ژاکلین ســزاری اندیشــمند اروپایی سوء تفاهم‬ ‫اساسی و بزرگ مســلمانان با غرب در این مساله است که‬ ‫مسلمانان خواهان ان هستند که مذهب نقش بیشتری را در‬ ‫فضای عمومی جامعه داشته باشد‪ ،‬این در صورتی است که‬ ‫اروپاییان معتقدند هیچ ضرورت و نیازی ب رای حضور مذهب‬ ‫در زمینه شهروندی و فضای عمومی جامعه وجود ندارد‪ .‬در‬ ‫کشــورهای اروپایی خصوصا فرانســه در خالل سال های‬ ‫گذشته جدال پ ر ســر و صدایی بین جامعه ســکوالر اروپا و‬ ‫در کشور فرانسه وضعیت حقوقی حاکم بر روابط دین‬ ‫و دولت یک نظام انفکاک تساهل گراست‪ .‬البته این نظام در‬ ‫خود فرانسه بیشتر به «نظام الئیسیته» مشهور شده است‪.‬‬ ‫الئیسیته را در یک برداشت کلی م ی توان همان جدایی دین‬ ‫از سیاست دانست‪ .‬نماد سیاست نیز در وهله اول قدرت و در‬ ‫وهله دوم دولت است که خود مظهر بارز اعمال زور و اقتدار در‬ ‫یک جامعه سیاسی است‪ .‬بناب راین الئیسته یعنی جدایی دین‬ ‫از قدرت یا جدایی دولت از دین است‪ .‬الئیسیته معموال در این‬ ‫جمله انجیلی تبلور م ی یابد که «انچه را به سزار تعلق دارد به‬ ‫سزار برگردانید و انچه را به خدا متعلق است به خدا برگردانید‪.‬‬ ‫پیامد حقوقی ایــن جدایی نیز در درجــه اول عدم مداخله‬ ‫سیاست در دیانت و تفکیک حوزه دیانت از سیاست است‪.‬‬ ‫اعزام دیانت به حواشی غی ر سیاسی از نخستین میوه های‬ ‫الئیسی زاسیون است‪.‬‬ ‫ازادی مذهبی را بایــد به عنوان پایه و اســاس اولیه‬ ‫الئیسیته قلمداد کرد‪ ،‬چه تفکیک ســپهر دینی از سپهر‬ ‫سیاســی دقیقا به معنای عدم دخالت دولت در امور دینی‬ ‫و بالعکس است‪ ،‬بدیهی است میوه نخستین پرهیز قدرت‬ ‫سیاسی از مداخله در حوزه دینی‪ ،‬رشد وتقویت ازادی دینی‬ ‫اســت‪ .‬یعنی ازادی دینی باید قاعدتا در یک نظام الئیک‬ ‫از جایگاه واالیی برخوردار باشــد‪ .‬البته طبیعی است وقتی‬ ‫در اینجا از دین یا مذهب ســخن م ی گوییم به هیچ عنوان‬ ‫اشاره ای به مذهب یا دین سیاسی نداریم‪ ،‬چه دین سیاسی‬ ‫اصوال با الئیسیته مانع ه الجمع است و شاید هم نوعی تضاد‬ ‫ذاتی و ماهیتی بین دین سیاســی و اصل الئیسیته وجود‬ ‫دارد‪ .‬بناب راین م ی توان گفت در یک نظام الئیک نباید اصوال‬ ‫به دنبال جایگاهی ب رای ازادی دین سیاسی گشت چه مفهوم‬ ‫الئیسیته مترادف است با نبود ازادی ب رای ادیان سیاسی یا‬ ‫جنب ه های سیاسی ادیان (اولین محدودیت ازادی مذهبی در‬ ‫نظام الئیک)‪.‬‬ ‫ب رابری حقوقی ادیان هم از دیگــر بنیادهای مفهوم‬ ‫الئیسیته اســت‪ ،‬بدین معنا که دولت غی ر دینی یا الئیک‬ ‫دین خاصی را بر ادیان دیگر ترجیــح نم ی دهد و وضعیت‬ ‫حقوقی همه ادیان در یک جامعه الئیک ب رابر است‪ .‬دولت‬ ‫و ســازمان های وابســته به قدرت عمومــی در مواجهات‬ ‫خود با شــهروندان (از جمله در امور اداری‪ ،‬اســتخدامی و‬ ‫خدمات رسانی) از سنجه های غی ر دینی بهره م ی گیرد‪.‬‬ ‫ب ی طرفی دولت هم به عنوان سومین شالوده انکارناپذیر‬ ‫الئیســیته اســت‪ .‬در این معنا قلمرو اعمال اقتدار دولت‬ ‫محدود شــده و از هرگونه مداخله در زندگی دینی و معنوی‬ ‫افراد خودداری م ی کند‪ .‬به بیان دیگر‪ ،‬حکومت در این معنا‬ ‫هیچگونه رسالت دینی و روحانی ب رای خود قائل نیست‪.‬‬ ‫قائل شــدن ماموریت دینی ب رای حکومت معموال با‬ ‫ ترجیح یک گزینه بر گزینه های دیگر همراه خواهد شــد‪،‬‬ ‫نتیجه این ارجحیت‪ ،‬ناب رابری حقوقی و در نهایت تخدیش‬ ‫اصل ازادی دینی است‪ .‬به همین خاطر م ی توان گفت بدون‬ ‫وجود هریک از پایه های سه گانه مذکور (ازادی دینی‪ ،‬ب رابری‬ ‫حقوقی و ب ی طرفی) ســخن گفتن از یک حکومت الئیک‬ ‫غیرممکن به نظر م ی رسد‪.‬‬ ‫به عنوان مثال‪ ،‬یکــی از وظایف اصلی حکومت‪ ،‬ارائه‬ ‫بین الملل‬ ‫خدمات عمومی (مانند اموزش و پرورش) است‪ ،‬بی طرفی‬ ‫دولت یا به طور کل ی تر جدایی قدرت و سیاســت از دین در‬ ‫اینجا بدین معناســت که نمادهای سیاســت و نمایندگان‬ ‫قدرت عمومی (اموزگاران و مدی ران مدارس‪ ،‬دانشــگاه ها و‬ ‫نهادهای اموزشی) به هنگام ایفای ماموریت دولتی ا ز ترویج‬ ‫اندیشه های مذهبی و تبلیغ به نفع یکی از ادیان یا نحله های‬ ‫روحانی احتراز ورزند‪ .‬دقیقا در همین جاست که اجبار برخی از‬ ‫شهروندان (در اینجا دانش اموزان) به انجام یک رفتار مذهبی‬ ‫خاص یا اجبار انهــا به پرهیز از یک رفتــار مذهبی (مانند‬ ‫انتخاب نوع پوشش) با روح الئیسیته ناسازگار به نظر م ی رسد‪،‬‬ ‫چراکه همان گونه که اشاره شد‪ ،‬الئیسیته به معنای تفکیک‬ ‫حوزه دیانت ورزی از حوزه سیاست پردازی است و تالش ب رای‬ ‫وادار ساختن شهروندان یا کارب ران خدمات عمومی به انجام‬ ‫یا عدم انجام یک رفتار مذهبی بــه هیچ عنوان منطبق با‬ ‫مفهوم الئیسیته به نظر نم ی رسد‪.‬‬ ‫فرجام سخن‬ ‫فرانسه چوب سیاست های خاورمیانه ای‬ ‫خود را می خورد‬ ‫تو گوبامثلث‬ ‫مرتضیمکی‪،‬کارشناسمسائلاروپادرگف ‬ ‫هفته گذشــته حوادث تروریســتی در پاریس‬ ‫از حمله به دفتر نشــریه فکاهی شارلی ابدو تا‬ ‫گروگانگیــری در یک ســوپرمارکت‪ ،‬اوضاع در‬ ‫فرانســه را کامــا برهم ریخت‪ .‬حال ســوال‬ ‫اینجاســت که چرا باید در فرانسه شاهد این‬ ‫اقدامات ان هم طی چند روز متوالی باشیم؟‬ ‫یک نکته دیگر نیز قابل ذکر اســت مبنی بر اینکه‬ ‫مالکان نشریه شــارلی ابدو صهیونیســت هستند و این‬ ‫حرکتشــان و توهین به مقدسات اســامی یک حرکت‬ ‫تحریک امیز از سوی البی صهیونیست در فرانسه است‪.‬‬ ‫باید توجه داشت که در میان کشورهای اروپایی‪ ،‬قوی‪‎‬ترین‬ ‫البی صهیونیست در فرانسه وجود دارد‪ .‬بناب راین این مساله‬ ‫باعث شد که یک ســری افراد افراطی به بهانه توهین به‬ ‫پیامبر و به اسم دفاع از اســام به دفتر نشریه شارلی ابدو‬ ‫حمله کنند‪.‬‬ ‫بسیاری از تحلیلگران‪ ،‬سیاست‪‎‬های تبعیضی‬ ‫فرانسه علیه مهاجرتبارها و مسلمانان را یکی از‬ ‫عوامل دخیل در چنین حوادثی م ی دانند‪ .‬ارزیابی‬ ‫شما از این مساله چیست؟‬ ‫این مواردی که بیان شد از عوامل روبنایی حوادث‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫در رابطه با این سوال چند نکته را باید مورد توجه‬ ‫قرار داد؛ در بعد ریشه‪‎‬های داخلی حوادث تروریستی پاریس‬ ‫باید گفت بستر این حوادث را خود نشریه شارلی ابدو از چند‬ ‫سال پیش فراهم کرده بود‪ .‬این نشریه که یک نشریه طنز‬ ‫هست و تا پیش از این حوادث‪ ،‬نشریه پرتی راژی نبود‪ ،‬در چند‬ ‫سال گذشته کاریکاتورهایی را از حضرت محمد(ص) به چاپ‬ ‫رسانده و به ایشان اهانت کرده بود که همین مساله‪ ،‬اعتراض‬ ‫مســلمانان را ب رانگیخته بود و بناب راین موجی از اعتراض‬ ‫نسبت به این حرکت نشریه شارلی ابدو به راه افتاد‪ .‬دولت‬ ‫فرانسه نیز متاسفانه با این حرکت توهی ن امیز شارلی ابدو‬ ‫همراهی و ان را در چارچوب ازادی بیان توجیه کرد‪ .‬این در‬ ‫حالی است که مطابق قوانین اتحادیه اروپا و کشور فرانسه‪،‬‬ ‫توهین به مقدسات و باورهای ادیان در چارچوب ازادی بیان‬ ‫قابل توجیه نیست و حتی یک جرم تلقی م ی‏شود‪ .‬حرکت‬ ‫تناقض امیز دیگر دولت فرانســه در این بــاره را م ی‪‎‬توان‬ ‫این گونه توضیح داد که اگر توهین به مقدســات اسالمی‬ ‫توسط نشریه شــارلی ابدو در چارچوب ازادی بیان م ی‪‎‬شود‬ ‫چرا کشــتار هلوکاســت و تردیدهایی که درباره ابعاد این‬ ‫جنایت وجود دارد‪ ،‬ممنوع است و صحبت در این خصوص‬ ‫جرم تلقی م ی‏شود؟‬ ‫‪2‬‬ ‫مرتضی مکی‪ ،‬کارشــناس مسائل اروپا در‬ ‫گفت وگویی تفصیلی با مثلث به بررسی اتفاقات‬ ‫و حوادث اخیر در پاریــس پرداخت‪ .‬مکی با‬ ‫اشــاره به نقش محوری دولت فرانسه هم در‬ ‫زمینه حمایت از ائتالف گروه‪‎‬های مخالف دولت‬ ‫اسد و هم در حمایت از گروه‪‎‬های تروریستی و‬ ‫تکفیری م ی‪‎‬گوید حوادث تروریســتی پاریس‬ ‫بازخورد سیاســت‪‎‬های دولت فرانسه در چند‬ ‫سال گذشــته در منطقه خاورمیانه و شمال‬ ‫افریقاست‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫دولت فرانسه حداقل در عرصه نظر هیچ مذهب یا دین‬ ‫خاصی را مرجح نم ی دارد اما حضور تکثر گرایانه همه انها را‬ ‫کم وبیش به رسمیت م ی شناسد‪ .‬عدم شناسایی رسمی ادیان‬ ‫به معنای نادیده انگاشتن وجود انها یا نگاه خصمانه به انها‬ ‫نیست‪ .‬هدف قانونگذار فرانســوی‪ ،‬دقیقا برخالف انچه در‬ ‫اصل ‪ 12‬و ‪ 13‬قانون اساسی جمهوری اسالمی ای ران پی رامون‬ ‫دین رسمی ای ران (اســام و مذهب جعفری اثن ی عشری) و‬ ‫ادیان سه گانه شناخته شــده (زرتشتی‪ ،‬کلیم ی و مسیحی)‬ ‫مطرح گشته‪ ،‬احتراز از معرفی یک مذهب رسمی‪ ،‬خودداری‬ ‫از شناســایی مذاهب خاص و طرد هرگونه تمایزگذاری بین‬ ‫ادیان مختلف (ب رابری ادیان) است‪ .‬ناگفته نماند در فرانسه‬ ‫هم تا قبل از قانون ‪ 9‬دسامبر ‪ 1905‬تقریبا وضعیتی مشابه‬ ‫با وضعیت کنونی ادیان در جمهوری اســامی حاکم بود‬ ‫(رسمیت یک دین و شناسایی برخی از ادیان)‪.‬‬ ‫در پایان باید گفت انچه سبب پدید امدن چالش های‬ ‫هویتی بین مســلمانان و اروپاییان شده است ناشی از روند‬ ‫مهاجرت مسلمانان به کشورهای اروپایی و ترس از تروریسم‬ ‫اسالمی م ی شود‪ .‬این مساله در یک سری از نمودهای عینی‬ ‫تجسم یافته که از جمله ان م ی توان بحث اسالم ه راسی یا‬ ‫مســاله حجاب را مطرح کرد‪ .‬در کنار این خیزش اسالمی‬ ‫شاهد نوعی مقاومت نامحسوس نهادهای دولتی و سیاسی‬ ‫در مقابل اســامگرایی در غرب هســتیم‪ .‬اقدامات انجام‬ ‫پذیرفته در برخی کشورها همچون دانمارک‪ ،‬فرانسه و سوئد‬ ‫در اهانت به پیامبر اسالم (ص) و انتشــار تصاویر موهن از‬ ‫ایشان در سال ‪ 2007‬در قالب همین موج اسالم ستیزی قابل‬ ‫بررسی و تامل است‪.‬‬ ‫اگر بخواهیم به یک نتیجه گیری دســت یابیم باید‬ ‫گفت که بعد از اتفاقات اخیر‪ ،‬کشورهای اروپایی بیشتر از هر‬ ‫زمانی به ماهیت بسیار خط رناک گروه های افراطی تکفیری‬ ‫چون داعش و انصره و‪ ....‬پی برده اند و این اگاهی م ی تواند‬ ‫سیاســت های انها را دچار تغیی راتی کند‪ .‬در این میان الزم‬ ‫اســت تا تدابیری ب رای برخورد همه جانبه با این گروه ها در‬ ‫پیش بگیرند و اجازه فعالیت و تردد ازادانه به انها را ندهند‪.‬‬ ‫از طرفی هیچ بعید نیست که در اینده بازهم شاهد اقدامات‬ ‫تروریستی این گروه های افراطی و کور در شهرهای اروپایی‬ ‫و خاورمیانه باشــیم‪ .‬این افراد با بمب گذاری و کشتن مردم‬ ‫بیگناه احساس قدرت م ی کنند و خود را به بهشت نزدیکتر‬ ‫م ی بینند‪ .‬الزم اســت از نظر فرهنگی و عقیدتی نیز با این‬ ‫تفکرات افراطی و انحرافی برخورد و ذهنی ت ها اصالح شود‬ ‫زی را بسیاری از این حرکات کور ب ر اساس ذهنی ت های اشتباه و‬ ‫متعصبانه شکل م ی گیرد و به نظر م ی رسد تا این ذهنی ت ها‬ ‫اصالح نشود متاسفانه باز هم باید شاهد اقدامات جنایت امیز‬ ‫و افراطی در این جوامع باشیم و این امری است که همکاری‬ ‫و همدلی کشورهای دیگر را م ی طلبد‪.‬‬ ‫‪51‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تروریستی اخیر در پاریس است و اگر بخواهیم به تنش‪‎‬های‬ ‫زیربنایی چنین حادثه ای در فرانســه بپردازیم شاید کمی‬ ‫باید عمی ق تر به وضعیت مهاجرین‪ ،‬مهاجرتبارها و اقلیت‬ ‫مسلمان و حاشی ه نشین در فرانسه اشاره کرد‪.‬‬ ‫حدود ‪10‬درصد جمعیت فرانســه را مهاجرتبارهایی‬ ‫عمدتا مســلمان تشــکیل م ی‪‎‬دهند و در ظاهــر و روی‬ ‫کاغذ شــاید ب رابری و عدالت میان تمام اتباع فرانســه چه‬ ‫مهاجرتبارها و چه دیگر شهروندان وجود داشته باشد ولی در‬ ‫حقیقت یک شکاف قومی‪ ،‬مذهبی‪ ،‬اقتصادی و فرهنگی را‬ ‫میان اقلیت مهاجرتبار مسلمان فرانسه با دیگر شهروندان‬ ‫فرانسوی شاهد هستیم‪.‬‬ ‫هنوز فراموش نشــده اســت شــورش‪‎‬های ســه‬ ‫هفته ای شهرک نشــینان حاشــیه پاریس در سال ‪2005‬‬ ‫که تظاهری از این شــکاف اقتصادی‪ ،‬فرهنگی و مذهبی‬ ‫میان حاشی ه نشینان شهرهای فرانسه با دیگر شهروندان‬ ‫فرانسوی بود‪ .‬این شکاف‪‎‬های داخل فرانسه بستری شده‬ ‫است ب رای اینکه جریان های افراطی مانند القاعده و داعش‬ ‫بتوانند جوانان مهاجر تبار را جذب خود کنند‪.‬‬ ‫عوامل خارجی و سیاست خارجی دولت فرانسه‬ ‫ب ه خصوص در قبال داعش در شکل گرفتن چنین‬ ‫حوادثی چقدر تاثیرگذار است؟‬ ‫در بعد خارجی حوادث هفتم‪ ،‬هشتم و نهم ژانویه‬ ‫در فرانسه م ی‪‎‬توان به برخی سیاست های دولت اقای اوالند‬ ‫اشــاره کرد‪ .‬از جمله اینکه فرانســه از کشورهای پیشگام‬ ‫در اروپا بود که تالش کرد با بــروز حرکت‪‎‬های انقالبی در‬ ‫کشورهای استبدادزده شمال افریقا و غرب اسیا‪ ،‬به نوعی‬ ‫نقش افرینی جدیدی در قبال این تحوالت ایفا کند‪ .‬سوریه‬ ‫یکی از کشــورها و کانون‪‎‬های محوری در سیاست خارجی‬ ‫فرانسه در این زمینه بود؛ دولت فرانســه با این تصور که‬ ‫حرکت‪‎‬هایی که در سوریه رخ داده مشابه حرکت‪‎‬های مصر‪،‬‬ ‫تونس و لیبی است‪ ،‬سعی کرد با بحران افرینی در سوریه‪،‬‬ ‫مدیریت تحوالت این کشور را به دست بگیرد‪.‬‬ ‫در این زمینه م ی‪‎‬توان به این موضوع هم اشــاره کرد‬ ‫که برخی از رفتارهای نه چندان ســنجیده دولت ســوریه‬ ‫با مخالفان نیز این بهانه را به دســت کشــورهای غربی‬ ‫به خصوص فرانسه و متحدان منطقه‪‎‬ای‪‎‬اش به ویژه ترکیه‪،‬‬ ‫عربستان و قطر داد تا با یک سیاست حق به جانب‪‎‬تری در‬ ‫سوریه به اسم دفاع از ازادی و دموکراسی دخالت کنند‪ .‬این‬ ‫کشورها برای پیشبرد اهداف خود تالش کردند گروه‪‎‬های‬ ‫مخالف دولت بشار اسد در خارج از این کشور را با محوریت‬ ‫حمایت از ارتشیان جدا شده از ارتش سوریه تحت نام ارتش‬ ‫ازاد‪ ،‬در راستای اهداف خود در ســوریه هماهنگ کنند‪ .‬اما‬ ‫اختالفات میان گروه‪‎‬های مخالف دولت اسد ان چنان عمیق‬ ‫و برجسته بود که این گروه‪‎‬ها در عمل نتوانستند یک ائتالف‬ ‫قدرتمند را علیه دولت سوریه تشکیل دهند‪ .‬در این فاصله‬ ‫گروه‪‎‬های تکفیری‪-‬تروریستی در سوریه بسیار فعال شدند‬ ‫و شــاهد اعالم موجودیت گروه‪‎‬های تکفیری‪-‬تروریستی‬ ‫متعددی در سوریه بودیم که عالوه بر القاعده‪ ،‬م ی‪‎‬توان به‬ ‫جبهه النصره و داعش اشاره کرد‪ .‬عربستان و قطر نیز نقش‬ ‫جدی در فراهم اوردن زمینه جــذب جنگجویانی از اقصی‬ ‫نقاط جهان و حتی کشــورهای اروپایی به ویژه فرانســه و‬ ‫انگلیس ب رای رفتن به ســوریه داشتند‪ .‬ترکیه‪ ،‬مسیر اعزام‬ ‫و ترانزیت این جنگجویان از نقاط مختلف جهان به سوریه‬ ‫و ســپس ع راق بود‪ .‬دولت‪‎‬های غربی که از تشکیل یک‬ ‫ائتالف قدرتمند مخالفان علیه دولت ســوریه ناکام شــده‬ ‫بودند‪ ،‬بــه حمایت از این گروه‪‎‬های تکفیری‪ -‬تروریســتی‬ ‫روی اوردند و چشــمان خــود را روی رفتن هــزاران نفر از‬ ‫شهروندانشان به سمت ترکیه و سپس سوریه ب رای الحاق‬ ‫به داعش و دیگر گروه‪‎‬های تکفیری‪-‬تروریســتی بستند‪.‬‬ ‫البته انها تنها به این مساله بســنده نکردند و کمک‪‎‬های‬ ‫تسلیحاتی و مالی نیز ب رای انها ارسال کردند‪.‬‬ ‫باید مدنظر داشت که دولت فرانسه نقش محوری هم‬ ‫در زمینه حمایت از ائتالف گروه‪‎‬های مخالف دولت اســد‬ ‫داشت و هم در حمایت از گروه‪‎‬های تروریستی و تکفیری‪.‬‬ ‫بارها کارشناسان و شخصی ت‪‎‬های سیاسی برجسته‬ ‫فرانسه و دیگر کشورهای غربی به این موضوع اشاره کردند‬ ‫که تشکیل‪ ،‬تقویت و تحکیم گروه‪‎‬های تکفیری در سوریه‬ ‫و ع راق م ی‪‎‬تواند تهدیدی ب رای جوامع اروپایی نیز باشــد‪.‬‬ ‫انها به تجربه حادثه ‪ 11‬سپتامبر اشاره م ی‪‎‬کردند و اینکه در‬ ‫دوره‪‎‬ای القاعده در خدمت سیاست های امریکا در افغانستان‬ ‫و پاکستان بود اما همین گروه در قلب نیویورک و واشنگتن‬ ‫دســت به عملیاتی زد که به عنوان فصل جدیدی در تاریخ‬ ‫امریکا از ان یاد م ی‪‎‬شود‪ .‬حوادث پاریس نشان داد که ثبات‬ ‫و امنیت محدود به یک کشور یا یک منطقه خاص نیست‬ ‫بلکه ثبات و امنیت در دهکده جهانی امروز جهانی شــده‬ ‫است‪ .‬با این تفاســیر باید گفت حوادث تروریستی پاریس‬ ‫بازخورد سیاست‪‎‬های دولت فرانسه در چند سال گذشته در‬ ‫منطقه خاورمیانه و شمال افریقاست‪.‬‬ ‫بعد از رفتن نیروهای داعش از سوریه به سمت‬ ‫عراق و برجسته شــدن تهدیــدات این گروه‬ ‫تروریســتی و همچنین شــکل گرفتن ائتالف‬ ‫بی ن المللی علیه داعش‪ ،‬حــرف و حدیث‪‎‬های‬ ‫بسیاری مبنی بر اســتفاده از نقش و موقعیت‬ ‫ایران برای مبارزه با این تروریس ت‪‎‬ها مطرح شد‬ ‫اما کشورهای غربی هی چ گاه حاضر به پذیرش‬ ‫این مســاله نبودند‪ .‬امروز که غرب و مخصوصا‬ ‫فرانســه‪ ،‬بیش از گذشــته متوجه تهدیدات‬ ‫گروه‪‎‬های تروریستی شــده‏اند‪ ،‬چه تغییراتی‬ ‫در سیاســت خارجی خود و همچنین سیاست‬ ‫اسالم هراس ی شان ایجاد خواهند کرد؟‬ ‫هرچند حوادث تروریســتی پاریس محکوم است‬ ‫و به هیچ وجه قابل توجیه نیســت اما ایــن حادثه ابعاد‬ ‫مثبتی نیز داشــت که افکار عمومی در غرب بهتر بدانند‬ ‫که تهدیدات امنیتی از ناحیه چه گروه و چه کشوری است‪.‬‬ ‫دانشــگاه مریلند به تازگی نظرسنجی را منتشر کرده است‬ ‫که ب ر اســاس ان ‪70‬درصد مردم گروه داعش را یک تهدید‬ ‫امنیتی م ی‪‎‬دانند و ‪ 12‬درصد ای ران را‪ .‬این در حالی اســت‬ ‫که طی چند ســال گذشــته همواره ایران به عنوان یک‬ ‫کشــور تهدیدزا ب رای امنیت جهانی معرفی م ی‏شد و این‬ ‫تصور نیز نتیجه سیاست ایران هراسی بود که کشورهای‬ ‫غربی و رسانه‪‎‬هایشان به راه انداخته بودند‪ .‬اما اینکه دولت‬ ‫فرانســه و دیگر دولت‪‎‬های اروپایی از این حادثه چه درسی‬ ‫گرفته‪‎‬اند و ایا م ی‪‎‬توان انتظار داشت که انها سیاست‏های‬ ‫خود را در منطقه خاورمیانه تغییر داده و درک واقع بینانه‪‎‬تری‬ ‫از تحوالت در این منطقه داشــته باشند‪ ،‬از دو بعد داخلی و‬ ‫خارجی قابل ارزیابی است‪.‬‬ ‫در بعــد داخلــی متاســفانه دولت فرانســه و اکثر‬ ‫کشــورهای غربی نمی‪‎‬خواهنــد نگاه خودشــان را به‬ ‫اسالم و مســلمانان تغییر دهند و سیاست اسالم ستیزی‬ ‫و اسالم هراسی را کنار بگذارند‪ .‬دولت فرانسه در واکنش‬ ‫به حوادث تروریستی پاریس باز هم به روش‪‎‬های پلیسی و‬ ‫امنیتی برای مقابله با جریان افراطی روی اورده است‪ .‬این‬ ‫در شرایطی است که شکاف‪‎‬های قومی‪ ،‬مذهبی‪ ،‬فرهنگی‬ ‫و اقتصادی میان اقلیــت مهاجرتبار و بقیه شــهروندان‬ ‫فرانسوی با اقدامات پلیسی و امنیتی رفع نمی‏شود‪ ،‬بلکه‬ ‫باید بســتری که موجب گرایش به جریان‪‎‬های افراطی‬ ‫می‪‎‬شــود را از بین برد‪ .‬ما امروز شــاهد بودیم که نشریه‬ ‫شارلی ابدو در اولین شماره خود بعد از حوادث تروریستی‬ ‫بار دیگر کاریکاتورهای توهین امیز به پیامبر اســام را‬ ‫منتشر کرده است‪ ،‬ان هم در تیراژ سه میلیون‪ .‬نشریه‪‎‬ای‬ ‫که تا هفته گذشــته تیــراژش ‪60‬هزار نســخه بود‪ .‬این‬ ‫اقدامات باعث تحریک بیشتر مســلمانان و سوءاستفاده‬ ‫جریان‏های افراطی و همچنین باعث دامن زدن به خشونت‬ ‫در فرانسه و دیگر کشورهای غربی می‪‎‬شود‪.‬‬ ‫در بعد خارجی دولت فرانســه از چنــد ماه پیش در‬ ‫ائتالفی بی ن المللی به رهبری امریــکا در مقابله با داعش‬ ‫شرکت کرد و هواپیماهای فرانســوی بارها مواضع داعش‬ ‫را بمباران کردند ولی کیست که نداند ائتالف بی ن المللی‬ ‫علیه داعش یک اقدام تاکتیکــی و ظاهری و ب رای فریب‬ ‫افکار عمومی است‪ .‬ســوال اینجاســت که ایا ‪ 40‬کشور‬ ‫نم ی‪‎‬توانند یک گروه تروریســتی را با چند هزار عضو نابود‬ ‫کنند؟ دســتگاه‪‎‬های اطالعاتی و امنیتی غربی که از روی‬ ‫صدا‪ ،‬یک تروریست داعشــی که یک خبرنگار انگلیسی‬ ‫را به قتل رساند‪ ،‬شناســایی کردند پس چطور نم ی‏توانند‬ ‫هزاران شهروند اروپایی را که در مسیر سوریه‪-‬ع راق‪-‬ترکیه‬ ‫و پایتخت‪‎‬های اروپایی رفت و امد م ی‪‎‬کنند شناسایی کنند؟‬ ‫بین الملل‬ ‫‪52‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫کشــورهای غرب ی‪‎‬ای کــه پــس از حادثه ‪11‬‬ ‫سپتامبر صدها نفر را که تنها مظنون به اقدامات‬ ‫تروریســتی بودند‪ ،‬ربودند و بــا امریکا نهایت‬ ‫همکاری را در این زمینه داشــتند‪ ،‬حال چطور‬ ‫نم ی‪‎‬توانند اعضای داعــش را تحت پیگرد قرار‬ ‫دهند؟‬ ‫حیات بومدین پس از عملیات پاریس به سوریه رفته‬ ‫کول ی بالی در فیلمی ویدئویی با داعش اعالم همبستگی کرد‬ ‫از نگاه دولت‏های غربی تاریخ مصرف گروه داعش‬ ‫هنوز پایان نیافته است چراکه انها به اهداف خود در سوریه‬ ‫دست نیافته‪‎‬اند‪ .‬اما افکار عمومی از انها انتظار دیگری دارند‪،‬‬ ‫به همین دلیل ائتالف بی ن المللی علیــه داعش را به راه‬ ‫انداختند‪ .‬ائتالفی که در چند ماه گذشــته اقدام اساسی در‬ ‫ضربه زدن به گروه داعش نداشته است و عقب نشین ی‪‎‬های‬ ‫چند ماه اخیر داعش در سوریه و ع راق نیز نتیجه همکاری‬ ‫مردم و ارتش‏های این دو کشور با هم در مقابله با این گروه‬ ‫تروریستی بوده است‪.‬‬ ‫اروپا وارد فاز نظامی علیه داعش می شود‬ ‫علی خرم‪ ،‬مشاور وزارت خارجه در گفت وگو با مثلث‬ ‫اخیرا شاهد ب ر هم ریختن اوضاع و برخی اعمال‬ ‫ ترویســتی در فرانســه بودیم‪ .‬به نظر شما‬ ‫عمده ترین دالیل شکل گیری چنین فضایی در‬ ‫فرانسه چیست؟‬ ‫در کل چرا این روزها شــاهد گســترش دامنه‬ ‫بنیادگرایی به کشورهای اروپایی هستیم؟‬ ‫بنیاد گرایی اسالمی اکنون به دالیل مختلف غرب‬ ‫را در مقابل و مانع خود م ی‏بیند و ب رای پیشبرد اهداف خود‬ ‫با اتخاذ سیاست‪‎‬های غی ر مدب رانه و مهار نشده‪ ،‬از روش‪‎‬های‬ ‫تروریســتی ب رای عقب راندن غرب اســتفاده م ی‪‎‬کند که‬ ‫نه از نظر انسانی‪ ،‬نه از نظر اســامی و نه از نظر قانونی و‬ ‫حقوقی قابل توجیه نیســت و جهان یکپارچه این روش‪‎‬ها‬ ‫را محکوم و از جمله روش‪‎‬های تروریســتی م ی‪‎‬داند‪ .‬تقابل‬ ‫فرهنگ اسالمی با فرهنگ غربی نبایســتی با استفاده از‬ ‫روش‪‎‬های تروریستی و ضد انسانی همراه باشد بلکه باید از‬ ‫همان روش‪‎‬های دموکراتیک و مطابق انچه در قران امده‪ ،‬با‬ ‫بهترین لسان به مواجهه با غرب بپردازد‪ .‬در میان کشورهای‬ ‫غربی‪ ،‬مجموعه کشورهای اروپایی بازتر و قابل دسترس‪‎‬تر‬ ‫ب رای مسلمانان مهاجر است بناب راین تقابل میان این دو گروه‬ ‫ابتدا در جبهه اروپا دیده م ی‪‎‬شود‪.‬‬ ‫مساله حضور اتباعی از فرانسه در میان اعضای‬ ‫داعش و همچنین سیاســت‪‎‬های فرانسه در‬ ‫قبال فعالی ت‪‎‬های این گروه تروریستی در عراق‬ ‫و ســوریه در رابطه با این اتفاقات چطور قابل‬ ‫ارزیابی است؟‬ ‫ممکن است این دســت اتفاقات باعث قدرت‬ ‫گرفتن راســت های افراطــی و تمایل مردم به‬ ‫سمت این احزاب شود؟ در واقع بررسی واکنش‬ ‫در سطح سیاست داخلی فرانسه مدنظر است‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫سی د علی خرم‪ ،‬اســتاد دانشگاه حقوق‬ ‫بی ن الملل در رابطه با حوادث تروریستی اخیر‬ ‫در پاریس به سیاست‪‎‬های تبعی ض امیز از جمله‬ ‫اجازه نداشتن مهاج ران ف رانسوی ب رای راهیابی به‬ ‫پارلمان این کشور اشاره م ی‏کند و م ی‪‎‬گوید مبارزه‬ ‫موجود که به صورت تروریستی و اتش گرم صورت‬ ‫گرفته در حقیقت سال‪‎‬هاســت که ب ه صورت‬ ‫غیراشکار و انزوا گرایانه در حال انجام بوده است‪.‬‬ ‫خرم معتقد اســت که دولت‏های اروپایی نباید‬ ‫دیگر به تحقیر و توهین مقدسات مسلمانان‬ ‫بپردازند یا انان را منزوی کنند‪.‬‬ ‫کردند به کشورهای خود بازگشــته و به صورت سلول‪‎‬های‬ ‫انفجاری یا تروریســتی عمــل نمایند‪ .‬انچه در فرانســه‬ ‫شاهد بودیم که موجب کشته شدن ‪ 17‬نفر شد نتیجه این‬ ‫دگردیسی گروه های تروریستی القاعده‪ ،‬داعش و النصره بود‪.‬‬ ‫ایا پــس از ایــن اتفاقات شــاهد تشــدید‬ ‫سیاســت های راســتگرایان افراطی در قبال‬ ‫مهاجرت خواهیم بود؟‬ ‫یقینا نه تنها در فرانسه بلکه در کل اروپا‪ ،‬جناح ها‬ ‫و احزاب راســتگرای افراطی که سال ها ســعی م ی‪‎‬کردند‬ ‫موجودیت و سیاســت‪‎‬های خود را به ملت‪‎‬هــای اروپایی‬ ‫بقبوالنند و معیارهای دموکراتیک و ســوابق گذشته اجازه‬ ‫چنین تالشــی را به انها نم ی‪‎‬داد‪ ،‬اکنون بهترین فرصت را‬ ‫به دست اورده‪‎‬اند تا ضمن رسیدن به قدرت سیاسی همچون‬ ‫دوران نازیسم در المان مربوط به قبل از جنگ دوم جهانی‪،‬‬ ‫سیاســت‪‎‬های پذیرش دیگر اقوام و مذاهــب و ادغام انها‬ ‫در جامعه اروپــا را به چالش کشــیده و در این راه همچون‬ ‫گروه‪‎‬های تروریســتی‪ ،‬راه افراط را در پیش گیرند که ظهور‬ ‫هیتلر نمونه ان بود‪.‬‬ ‫ب ا توجه به اینکه فرانســه بیشــترین تعداد‬ ‫مسلمان را در میان کشــورهای اروپایی دارد از‬ ‫این پس ایا شــاهد تبعیض بیشتری در قبال‬ ‫مسلمانان خواهیم بود؟‬ ‫حــدود ‪ 10‬در صد جمعیت ‪ 60‬میلیونی فرانســه‬ ‫از مسلمانان تشکیل شــده که از میان انها‪ ،‬افرادی نظیر‬ ‫زین‪‎‬الدین زیدان ب رای فرانســه نام اور شــدند‪ .‬ولی فرانسه‬ ‫از نظر پذیرش مهاجرین‪ ،‬شــاید تبعی ض امیزترین کشــور‬ ‫اروپایی باشد‪ .‬به همین جهت مهاجرین فرانسه ب رای چندین‬ ‫دهه است ب رای حقوق خود و ازادی‪‎‬های اجتماعی سیاسی‬ ‫م ی‪‎‬جنگند‪ .‬به طور مثال مهاجرین فرانســه حق ندارند وارد‬ ‫ ب ی شــک در اثر اقدامات تروریســتی گروه‪‎‬های‬ ‫اســامی افراطی‪ ،‬زمینه ب رای قدرت گرفتن راســت های‬ ‫افراطی در اروپا فراهم م ی‪‎‬شــود و مردم هم به خاطر تنفر و‬ ‫وحشت از اقدامات تروریســتی‪ ،‬به سوی گروه‪‎‬های راستگرا‬ ‫تمایل پیدا م ی‪‎‬کنند تا دفع شر گروه‪‎‬های بنیادگرا و افراطی‬ ‫اســامی را بنمایند‪ .‬درحالی‪‎‬که هر دو طرف راســتگرا و‬ ‫گروه‪‎‬های تروریســتی دچار افراط و تفریط شده و محکوم‬ ‫هســتند و نم ی‪‎‬توانند ب رای جامعه اروپا راهگشا باشند‪ .‬در‬ ‫چنین شــرایطی اگر فردی با کاریزمای سیاسی در میان‬ ‫رهب ران راستگرایان اروپا پیدا شــود نه تنها ان کشور بلکه‬ ‫کل اروپا و شاید کل جهان در تنش و تشنج فرو خواهد رفت‬ ‫و زمینه برای جنگی بی ن المللی فراهم م ی‪‎‬شود‪ .‬ب ی جهت‬ ‫نیست که خانم مرکل که خود از المان شرقی سابق برامده‪،‬‬ ‫تالش فراوانــی م ی‪‎‬نماید که گروه‪‎‬های ضد اســامی در‬ ‫درسدن المان شکل نگی رند‪ ،‬زی را وی نگران اینده المان است‬ ‫که دوباره دوران شبیه نازیسم را تجربه کند‪.‬‬ ‫ایا بعد از این اتفاقات شاهد تغییر نگرش اروپا‬ ‫ب ه خصوص فرانســه در قبال گروه تروریستی‬ ‫داعش در عراق و سوریه خواهیم بود؟‬ ‫به طور حتم فرانســه مصمم تر از گذشته در قبال‬ ‫گروه‪‎‬هایی چون داعش‪ ،‬النصره و القاعده ظاهر خواهد شد‪.‬‬ ‫این مصمم بودن فرانســه خودش را در بسیج نیروها علیه‬ ‫داعش نشــان خواهد داد و دور از انتظار نیست اگر غرب و‬ ‫یا ناتو تصمیم بگیرد با نیروی زمینی در ع راق و سوریه وارد‬ ‫صحنه شــده تا نیروهای داعش را از کار بیندازد‪ .‬این کنش‬ ‫و واکنش‪ ،‬دولت‪‎‬های اروپایی و گروه‪‎‬های تروریســتی را در‬ ‫معرض یک جنگ و درگیری طوالنی قــرار خواهد داد که‬ ‫ریشه‪‎‬های ان سال‪‎‬ها باقی خواهد ماند و خسارات شدیدی‬ ‫به مردم اروپا و مســلمانان در جهــان تحمیل خواهد کرد‪.‬‬ ‫در این میان مســلمانان مهاجر اروپایی در معرض بدترین‬ ‫سیاست‏های تبعیض قرار خواهند گرفت‪.‬‬ ‫دولت‪‎‬های حاکم فعلی در اروپا چه سیاست‪‎‬های‬ ‫داخلی را برای مهار چنین اتفاقاتی باید در پیش‬ ‫بگیرند؟‬ ‫به طور مثال اقداماتی کــه خانم مرکل در المان در‬ ‫پیش گرفته م ی‪‎‬تواند راهگشا باشــد‪ .‬به عبارت دیگر اروپا‬ ‫نباید به تحقیر و توهین مقدسات مسلمانان بپردازد و یا انان‬ ‫را منزوی کند‪ .‬همچنین اگر مسلمانان در اروپا تبدیل به تبعه‬ ‫درجه دوم شوند وابستگی خود را به ان جامعه از دست خواهند‬ ‫داد و این ابتدای خطر ب رای امنیت ملی اروپا و تبدیل جوانان‬ ‫مسلمان به سرباز پیاده گروه‪‎‬های تروریستی خواهد شد‪.‬‬ ‫و در نهایت اینکه ممکن است باز هم شاهد تکرار‬ ‫چنین اتفاقاتی در کشورهای اروپایی باشیم؟‬ ‫به طور قطع و یقین این ابتدای ماجراست و گروه‪‎‬های‬ ‫تروریســتی و مهاجرین به قصد تالفی وارد کارزار شده‪ ،‬از‬ ‫فداکردن جان خود غفلت نکرده و از ان طریق ارامش و امنیت‬ ‫اروپا و امریکا را به خطر خواهند انداخت‪ .‬تمام کشــورهای‬ ‫غربی هدف مورد نظر گروه‪‎‬های جهادی هستند که در یک‬ ‫سیاســت جنگ و گریز هر از گاهی در یکی از این کشورها‬ ‫بروز خواهند کرد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫بر اثر اشتباه محاسبه کشورهای غربی در پیروی‬ ‫از عربســتان و ترکیه ب رای سرنگونی بشار اســد و ایجاد‬ ‫گروه‪‎‬های جهادی‪ ،‬فرانسه هم از جمله کشورهایی بود که‬ ‫خواست خودی نشان دهد و سالح و مهمات و پول در دامان‬ ‫گروه‪‎‬های تروریستی چون النصره‪ ،‬داعش و غیره ریخت؛ تا‬ ‫انجا که با این امکانات که از سوی امریکا‪ ،‬انگلستان و برخی‬ ‫دیگر از کشورهای غربی نیز همراه بود‪ ،‬این گروه‪‎‬ها تبدیل‬ ‫ی در مبارزه با بشار اسد‪ ،‬راهی‬ ‫به غولی شدند که پس از ناکام ‬ ‫بیرون از مرزهای سوریه شده‪ ،‬دست به اقدامات کشورگشایی‬ ‫زدند و خود مدعی به وجود اورندگان خود شدند‪ .‬این گروه‪‎‬ها‬ ‫که از کشــورهای غربی ســربازگیری کــرده بودند هنگام‬ ‫مقابله با غرب‪ ،‬از همین سربازان ب رای اقدامات تروریستی‬ ‫و تالف ی جویانه استفاده کردند‪ .‬کشــورهای غربی با وقوف‬ ‫بر اشــتباه صورت گرفته به تدریج از یــک کمک کننده به‬ ‫گروه‪‎‬های تروریســتی به یک مقابله کننده تبدیل شــدند‪.‬‬ ‫بناب راین اقدامات تالف ی جویانه گروه‪‎‬های تروریســتی هم‬ ‫شدت گرفت و مهاجرین غربی عضو داعش ماموریت پیدا‬ ‫پارلمان این کشور شــوند و از خود نماینده‪‎‬ای داشته باشند‬ ‫درحال ی‪‎‬که در انگلســتان همچون امریکا و کانادا راه ب رای‬ ‫مهاجرین باز اســت و در یک مبارزه دموکراتیک م ی‪‎‬توانند‬ ‫به نمایندگی مجلس ان کشور برسند‪ .‬از این جهت مبارزه‬ ‫موجود که به صورت تروریستی و اتش گرم صورت گرفته در‬ ‫حقیقت سال‪‎‬هاست که به صورت غیراشکار و انزوا گرایانه در‬ ‫حال انجام بوده است‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫در حقیقت اقدامات تروریســتی و تالفی جویانه‬ ‫باعث برهم خوردن اوضاع ارام فرانســه گردیده است‪ .‬این‬ ‫اقدامات بعضــا دارای انگیزه‪‎‬های مذهبی و شــاید برخی‬ ‫هم دارای انگیزه‪‎‬های سیاسی بوده است‪ .‬اقدامات سیاسی‬ ‫ناشــی از تالش‪‎‬های انتقام جویانه گروه تروریستی داعش‬ ‫و القاعده بوده و قصد هشــدار به دولت فرانســه به خاطر‬ ‫مداخالت این کشــور در الجزایر‪ ،‬مالی‪ ،‬چاد و غیره را داشته‬ ‫اســت‪ .‬انگیزه‪‎‬های مذهبی هم عمدتا در پاسخ به اقدامات‬ ‫تحقی ر امیز و تمسخر امیز جوامع غربی نسبت به مقدسات‬ ‫اسالمی به وجود امده است‪ .‬ممکن است تمسخر‪ ،‬تحقیر و‬ ‫توهین به اسطوره‪‎‬های مذهبی در این جوامع امری پذیرفتنی‬ ‫باشد ولی ب رای مســلمانان این اقدامات جزء خطوط قرمز و‬ ‫تابو محسوب م ی‏گردد که نقض ان موجب واکنش شدید‬ ‫مسلمانان م ی‪‎‬شود‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫‪53‬‬ ‫بین الملل‬ ‫بنیادگرایی سایبری‬ ‫رادیکال های تکفیری در اروپا از طریق شبکه های اجتماعی سازماندهی میشوند‬ ‫پیروز ایزدی‬ ‫تحلیلگرمسائلفرانسه‬ ‫بین الملل‬ ‫‪54‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫‪4‬‬ ‫فرانسه‪ ،‬کشــوری در قلب اروپا در اوایل سال جدید‬ ‫میالدی امــاج چندین حمله تروریســتی قــرار گرفت؛ از‬ ‫جمله حمله به دفتر نشریه طنز شــارلی ابدو که منجر به‬ ‫کشته شدن ‪ 12‬نفر شد‪ .‬این هفته نامه تصاویری در سال های‬ ‫گذشته در توهین به مقدسات منتشر کرده و همین موضوع‬ ‫دلیلی را ب رای حمالت تروریستی علیه ان فراهم کرده بود اما‬ ‫باید وجود شبکه های اجتماعی‬ ‫را هم عامل موثــر دیگری در‬ ‫به سرانجام رســیدن مقصود‬ ‫تروریســتی ایــن گروهک ها‬ ‫دانســت‪ ،‬به طوری کــه این‬ ‫شــبکه ها به کمک انها امدند‬ ‫و تروریس ت ها توانستند تمامی‬ ‫ هماهنگ ی هــای خــود را از‬ ‫این طریق صــورت دهند‪ .‬در‬ ‫خصوص دالیــل اتفاقات اخیر‬ ‫فرانســه باید توجه داشت که‬ ‫در این کشور حدود ‪ 6‬میلیون‬ ‫مســلمان حضــور دارند که‬ ‫باالترین می زان تعداد مسلمانان‬ ‫در اروپا را شامل م ی‪‎‬شود‪ .‬بین‬ ‫ایــن مســلمانان‪ ،‬طی ف‪‎‬های‬ ‫متفاوتی وجود دارد که بسیاری‬ ‫از انها نتوانستند جذب جامعه‬ ‫فرانســه شــوند و بــه لحاظ‬ ‫وضعیت اجتماعی و اقتصادی‬ ‫نیز به حاشــیه رانده شده‪‎‬اند‪.‬‬ ‫محل اقامت انها نیز بیشــتر‬ ‫در حاشیه شهرهای بزرگ است‬ ‫و از نظر فرصت‪‎‬های شــغلی و‬ ‫اموزشــی نیز دچار تبعیض و‬ ‫محرومی ت‪‎‬هایی هستند‪ .‬مجموعه این عوامل باعث شده‬ ‫که مهاجران و به خصوص مســلمانان‪ ،‬خود را شهروندان‬ ‫درجه دو احســاس کنند و به دنبال حفظ هویت‪‎‬یابی خود‬ ‫باشند و بیشتر روی هویت قومی و مذهبی خودشان تاکید‬ ‫کنند‪ .‬رویکردی که دولت فرانسه در قبال مهاجران داشته‬ ‫است به گونه‪‎‬ای بوده که م ی‪‎‬توان گفت در جذب انها موفق‬ ‫نبوده اســت‪ .‬به بیان دیگر دولت فرانسه انتظار داشته این‬ ‫افــراد کال ارزش‪‎‬های خــود را کنار بگذارنــد و ارزش‪‎‬های‬ ‫فرانسوی را بپذیرند‪ .‬به بیان دیگر قانون این کشور الئیک‬ ‫بوده و ب ر اساس قوانین مهاجران‪ ،‬افراد مهاجر باید به نحوی‬ ‫خود را منطبق با ارزش‪‎‬های فرانســوی کنند‪ .‬به دنبال این‬ ‫هویت یابی است که برخی از این افراد جذب این گروه‪‎‬های‬ ‫افراط گرا شدند‪ .‬این روزها نیز با استفاده از تکنولوژی جدید و‬ ‫شبکه‏های اجتماعی خیلی راحت‏تر با مخاطبانشان ارتباط‬ ‫برقرار کرده و عضوگیری م ی‏کنند و افکار رادیکال خودشان را‬ ‫اشاعه م ی‏دهند‪ .‬از سوی دیگر بحث شدت گرفتن مشکالت‬ ‫اقتصادی در اروپا و همچنین فرانسه موجب شده هم نوع‬ ‫برخورد با مسلمانان تا اندازه ای تغییر کند و هم بخشی از‬ ‫جامعه‪« ،‬مسلمانان و مهاجرین» را مسئول وضعیت فعلی‬ ‫قلمداد کننــد‪ .‬مجموعه این رخدادها موجب شــد تا حتی‬ ‫ناارام ی ها و تنش هایی هم در حومه شــهرها دیده شود و‬ ‫برخی مهاجرین نســبت به پیش امــدن وضعیت کنونی‬ ‫معترض شوند‪ .‬در این شرایط احزاب راست افراطی تقویت‬ ‫شــدند و در میان جامعه اروپایی و به ویژه فرانسه طرفدار‬ ‫پیدا کردند‪.‬‬ ‫درواقع باتوجه به بحران های اقتصادی احزاب دست‬ ‫راستی قدرت بیشتری پیدا کردند و با ایده های نژادپرستانه‬ ‫خود سعی م ی کنند مســائل و مشکالت اقتصادی جامعه‬ ‫اروپایی را به گردن مهاجران بیندازند‪ .‬درواقع همان طور که‬ ‫اشاره کردم این گروه ها از مهاجرین به عنوان سپر بالاستفاده‬ ‫م ی کنند‪ .‬در این شــرایط و تا وقت ی که بحــران اقتصادی‬ ‫و مشــکالت شــغلی همچنان در اروپا وجود داشته باشد‪،‬‬ ‫طرفداری از ایده های دست راستی و مهاجر ستیزی همچنان‬ ‫قوی خواهد بود‪ .‬این در حالی است که این اتفاقاتی که در‬ ‫فرانسه شاهد بودیم ب ی تردید موجب بهره برداری سیاسی‬ ‫احزاب راست افراطی م ی‪‎‬شــود و فشارها بر دولت نیز ب رای‬ ‫ســخت‏‪‎‬تر کردن قوانین مهاجرتی افزایش خواهد یافت تا‬ ‫کنترل و نظارت بیشــتری بر مهاجران و مسلمانان داشته‬ ‫باشــند‪ .‬با این حال دولت فرانســه ب رای مهار بحران باید‬ ‫به مســلمانان اطمینان دهد که از انها در مقابل تهدیدات‬ ‫احتمالی دفاع خواهد کرد و اجازه نم ی دهد گروه های دست‬ ‫راستی و افراط گرا ب رای انها مشکلی پیش بیاورند‪.‬‬ ‫در عین حال به دنبال اتفاقات اخیر‪ ،‬انتقادات از سیاست‬ ‫خارجی دولت فرانسه نیز قوت بیشــتری گرفته است‪ .‬در‬ ‫ســال‪‎‬های اخیر این انتقاد وجود داشــت که چرا سیاست‬ ‫خارجی این کشور بیشتر متمایل به سمت کشورهایی مانند‬ ‫عربستان‪ ،‬قطر و امارات اســت که حامی داعش بوده‪‎‬اند و‬ ‫به پرورش این گروه‪‎‬های افراطی کمک کرده‪‎‬اند‪ .‬بســیاری‬ ‫خواستار این شدند که اگر قرار اســت مبارزه‏ای با داعش و‬ ‫گروه‪‎‬های افراطی صورت بگیرد الزم است که تجدیدنظری‬ ‫در روابط با این کشورها انجام گیرد‪.‬‬ ‫همچنین ایــن اتفاق م ی تواند فرصتی باشــد ب رای‬ ‫کشوری مانند ای ران که در مقابل داعش قرار دارد و در مقابله‬ ‫با داعش بسیار جدی بوده است‪ .‬در واقع اتفاقات تروریستی‬ ‫در فرانســه‪ ،‬شــاید نگاه دولتمردان غربی را به این سمت‬ ‫سوق دهد که م ی توانند از فرصت ای ران ب رای مبارزه با گروه‬ ‫تروریستی داعش بهره ببرند‪.‬‬ ‫در مقابل‪ ،‬برخــی از ناظ ران معتقدند که شــاید این‬ ‫اتفاقات اغازگر موج جدید اسالم هراســی و اسالم ستیزی‬ ‫در اروپا باشد‪ .‬اما اگر رهب ران اروپایی بخواهند عاقالنه رفتار‬ ‫کنند باید رویکرد خود را تغییر‬ ‫دهند و از به وجود اوردن زمینه‬ ‫برای به افراط کشــیدن این‬ ‫مســلمانان جلوگیری کنند‪.‬‬ ‫فقط در این صورت م ی‪‎‬توانند‬ ‫وحدت را میــان جوامع خود‬ ‫حفظ کننــد‪ .‬به گونه‪‎‬ای که‬ ‫اقــوام و مذاهــب گوناگون‬ ‫در این کشــورها همزیستی‬ ‫مســالمت امیز داشته باشند‬ ‫و در ضمن تهدیدات امنیت‬ ‫داخلی نیــز رفع شــود‪ .‬در‬ ‫غیر این صــورت این چرخه‬ ‫خشونت ادامه پیدا م ی‪‎‬کند و‬ ‫تشدید خواهد شد‪.‬‬ ‫اگر دولت‪‎‬های اروپایی‬ ‫به تنــوع فرهنگــی توجه‬ ‫بیشــتری داشــته باشــند‪،‬‬ ‫به گونــه‪‎‬ای که ســنت‪‎‬ها و‬ ‫فرهنگ‪‎‬های مختلف بتوانند‬ ‫در کنــار هم همزیســتی‬ ‫مسالمت امیز داشته باشند و‬ ‫گروه‪‎‎‬های افراطی را به نوعی‬ ‫به حاشیه بکشانند‪ ،‬از طریق‬ ‫مدارا و تساهل با هم برخورد‬ ‫کنند و در رفــع تبعی ض‪‎‬ها و محرومی ت‪‎‬هــا تالش کنند‪،‬‬ ‫فضایی حاکم م ی شــود که دیگر افراط گرایی در ان جایی‬ ‫ب رای رشد پیدا نخواهد کرد‪.‬‬ ‫اما اگر این روند بخواهد ادامه پیدا کند و از طرف دیگر‬ ‫احساســات نژادپرستانه‪ ،‬خارج ی ســتیزی و اسالم ه راسی‬ ‫در اروپا تشــدید شود‪ ،‬این مســاله با واکنش‪‎‬های شدیدی‬ ‫همراه خواهد بود و این چرخه خشــونت تشدید م ی‪‎‬شود‪.‬‬ ‫بناب راین تمام تالش‪‎‬ها باید معطــوف به توقف این چرخه‬ ‫باشد‪ .‬زمانی که از گوشه و کنار اروپا افرادی ب رای پیوستن‬ ‫به گروه های تروریســتی مانند داعش و غیره عازم ع راق و‬ ‫سوریه شدند‪ ،‬اینترپل به طور رسمی هشداری درباره بازگشت‬ ‫انها به کشورهایشان منتشر کرده و تاکید کرد که اگر این‬ ‫اشخاص به کشورهای خود بازگردند‪ ،‬همانند بمب ساعتی‬ ‫عمل خواهند کرد اما ان زمان کسی به این حرف ها توجه‬ ‫زیادی نکرد‪ ،‬بناب راین اینکه موج تروریسم در اروپا از فرانسه‬ ‫شروع شود و به دیگر کشورها سرایت کند‪ ،‬دور نیست و باید‬ ‫منتظر گسترش این پدیده شوم در نقاط دیگر اروپا و حتی‬ ‫امریکا باشیم‪.‬‬ ‫بین الملل‬ ‫تهدید اروپا‬ ‫قرائت رادیکال از دین به مسیحیت و یهودیت هم سرایت م ی کند‬ ‫استاد دانشگاه و اینده پژوه سیاسی‬ ‫‪5‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫بعد از اینکه ترور مرگبار ‪ ۱۲‬تن از نویسندگان طنزپرداز‬ ‫فرانســوی و گردهمایی اتحاد مردم فرانســه و بسیاری از‬ ‫کشــورهای جهان ب رای اب راز خشــم و انزجار خود از حمله‬ ‫تروریستی به دفتر نشریه طنز «شارلی ابدو» پیش امد‪ ،‬در‬ ‫کنار واکنش های تندی که به وجود امد؛ پرسش های مهم ی ‬ ‫نیز مطرح شد‪ ،‬پرسش‪‎‬هایی چون‪:‬‬ ‫‪ -1‬دالیل افزایش دامنه بنیادگرایی اروپا به خصوص‬ ‫فرانسه چیست؟‬ ‫‪ -2‬تاثیر این موضوع بر اینده احزاب سیاسی و قدرت‬ ‫گرفتن بیشتر احزاب و گرایش های راست گرای افراطی چه‬ ‫خواهد بود؟‬ ‫‪ -3‬ایــن رویدادهــا چــه تغیی راتــی را در ســطوح‬ ‫سیاست خارجی و امنیتی به جا خواهد گذاشت؟ و‪....‬‬ ‫به نظر م ی رسد درهم تنیدگی عناصر زمان و مکانی‬ ‫که انتونی گیدنز از ان یاد م ی کند‪ ،‬نه تنها روند جهان ی شدن‬ ‫اقتصاد و فرهنگ‪ ،‬بلکه جهانی شــدن خشــونت را نیز در‬ ‫پ ی داشــته اســت‪ .‬نگاهی به حوادث به وقوع پیوســته از‬ ‫‪۱۱‬ســپتامبر تا حادثه تروریستی به دســت اندرس برینگ‬ ‫برویک در نروژ و از ان تا ترور شارلی ابدو در فرانسه همگی‬ ‫حاکی از اغاز یک دور تسلسل بسته خشونت است‪.‬‬ ‫نتیجه کارکردی این ترورها نیز مشــخص است‪ .‬از‬ ‫یک طرف امریکا و اروپا مورد تهدید حمالت تروریســتی‬ ‫افراط گرایان اسالمی هستند و از طرف دیگر مسلمانان از‬ ‫امنیت کافی برخوردار نبوده و در کشورهای غربی و اروپایی‬ ‫شــدت حمالت تخریبی علیه انها در بــازه زمانی مذکور‬ ‫افزایش یافته است‪ .‬از ســوی دیگر شواهد نشان م ی دهند‪،‬‬ ‫اروپا کانون شدیدترین نوع تروریسم در شکل های گوناگون‬ ‫در سه قرن گذشته به ویژه پس از انقالب فرانسه بوده است‪.‬‬ ‫ی اروپا بیشتر در برگی رنده گروه های‬ ‫طیف تروریس ت های بوم ‬ ‫عقیدتی چپ یا قوم گرا بود‪ .‬سازمان هایی همچون «اقدام‬ ‫مستقیم» در فرانسه‪« ،‬ارتش ســرخ» در المان و «بریگاد‬ ‫سرخ» در ایتالیا در میان این گروه های عقیدتی قرار دارند‪.‬‬ ‫در یک نگاه کلی نیز م ی توان گفت قرائت های رادیکال‬ ‫از دین اکنون به بنیان بسیاری از حرکت های خشونت طلبانه‬ ‫در مسیحیت‪ ،‬یهودیت و اســام تبدیل شده و پیروان انها‬ ‫را از یک ســو در ب رابر یکدیگر و از سوی دیگر در ب رابر نظام‬ ‫بی ن الملل قرار داده است‪ .‬ه ر چند بسیاری از اثار منتشر شده‬ ‫از سوی پژوهشگران غربی نشــان م ی دهد که اندیشه های‬ ‫افراطی دینی هیچ نسبتی با دین اسالم ندارد و نباید این نوع‬ ‫اندیشه ها را با اسالم ب رابر دانست‪ ،‬اما مقام ها‪ ،‬سیاستمداران‬ ‫و رسانه های غ ربی در تالشند اقدام های تروریستی را به دین‬ ‫اسالم و مسلمانان محدود کنند‪.‬‬ ‫ب ر اســاس امار موجود اروپا بیش از امریکا در معرض‬ ‫خطر گروه های تروریستی همچون القاعده و دیگر گروه های‬ ‫افراط گرایی اسالمی است‪ .‬طبق امار‪ ،‬در سال ‪ 2013‬میالدی‪،‬‬ ‫‪ 63‬عملیات تروریستی از مجموع ‪ 152‬عملیات تروریستی‬ ‫در اتحادیه اروپا در فرانســه رخ داده اســت‪ .‬در سال ‪2012‬‬ ‫میالدی ‪ 219‬عملیات تروریستی در اروپا اتفاق افتاد و ‪537‬‬ ‫نفر دستگیر شدند و در ســال ‪ 2011‬میالدی هم ‪ 174‬اتفاق‬ ‫بین الملل‬ ‫مهدی مطهرنیا‬ ‫تروریستی در اروپا رخ داد و ‪ 484‬نفر دستگیر شدند‪ .‬در همین‬ ‫حال‪ 17،‬کشــته و ‪ 400‬نفر به جرم شــرکت یا مماشات در‬ ‫عملیات تروریستی پشــت میله های زندان به سر م ی برند؛‬ ‫‪ 66‬درصد هم عملیات تروریستی به وقوع پیوسته در اروپا‪ ،‬در‬ ‫فرانسه اتفاق افتاده است‪.‬‬ ‫با پروای این معنا این پرسش که‪ :‬دالیل افزایش دامنه‬ ‫بنیادگرایی به اروپا به خصوص فرانسه چیست؟ چندان ساده‬ ‫نیست‪ .‬اما این معنا را در بردارد که اروپا و مخصوصا فرانسه‬ ‫در اروپا؛ در این زمینه اســی ب پذی ر ترند!!! همین برداشــت‬ ‫که با پشــتوانه اماری هم روبه روســت سیاست های چند‬ ‫فرهنگی و تساهل و تسامح ناشی از ان را با پرسش روبه رو‬ ‫ساخته و م ی تواند زمینه ساز نگاه راست گرایانه تندروی های‬ ‫پاپیوالریستی شــود که در قالب رودررویی با رادیکالیسم یا‬ ‫همان بنیادگرایی اسالمی مطرح م ی شود‪.‬‬ ‫حال اگر این حد قطعی برداشــت و پژواک این معنا را‬ ‫پذی را باشیم؛ حصول به چنین نتیجه ای به نفع چه کسانی‬ ‫تمام خواهد شد؟ یک ماه بعد از اشغال کویت توسط ع راق‪،‬‬ ‫جورج بوش ب راى اولین بار از نظم نوین جهانى ســخن به‬ ‫میان اورد‪« :‬اهداف ما در خلی ج‏فارس واضح‪ ،‬خواسته‏هایمان‬ ‫تعریف شده و مشخ ص‏است‪ ...‬بعد از سپرى شدن این ایام‬ ‫مصیب ت بار‪ ،‬هدف ما ‪ -‬نظم نویــن جهانى‪ -‬پدیدار خواهد‬ ‫گشت‪ ».‬او ادامه داد‪« :‬عصرى فارغ از تهدید و ارعاب‪ ،‬قوى‬ ‫در احقاق حــق و ایمن در صلح‏جویى؛ عصــرى که در ان‪،‬‬ ‫ملت‏هاى جهان‪ ،‬در شرق و غرب‪ ،‬شمال و جنوب‪ ،‬مى‏توانند‬ ‫در کمال بهــروزى و کامیابى در کنار هــم زندگى کنند‪.‬‬ ‫نس ل‏هاى بسیارى در جســت وجوى اهوى گریز پاى صلح‬ ‫بوده‏اند و حاصل این خواسته‪ ،‬رقم خوردن صدها جنگ در‬ ‫تاریخ بشریت بوده است‪ .‬امروز دنیاى جدید در تقالى زایش‬ ‫دنیایى متفاوت از دنیاى پیشین اســت‪ .‬دنیایى که در ان‬ ‫حکومت قانون‪ ،‬جایگزین قانون جنگل مى‏شــود‪ .‬دنیایى‬ ‫که در ان ملت‏ها از مسئولیت مشــترک صیانت از ازادى و‬ ‫عدالت اگاهند‪ .‬دنیایى که در ان‪ ،‬قوى‪ ،‬حقوق ضعیف را زی ر پا‬ ‫نمى‏گذارد‪ .‬این نقطه نظرى است که در هلسینکى‪ ،‬ان را با‬ ‫پرزیدنت گورباچف در میان گذاشتیم‪ .‬او و دیگر رهب ران اروپا‪،‬‬ ‫س و دیگر کشورهاى جهان بر این نکته واقف بودند‬ ‫خلیج فار ‏‬ ‫که چگونگى مدیریت این بحران توسط ما مى‏تواند اینده را‬ ‫ب راى نس ل‏هاى اتى رقم بزند‪ .‬رویدادهاى اخیر بى‏شک ثابت‬ ‫کردند که هیچ جایگزینى ب راى رهب ران امریکا وجود ندارد‪».‬‬ ‫ایا هم اکنون این ســویه گیری ها بر ان نیست که این‬ ‫نکته را به یک باور عملیاتی تبدیل ســازد؟ یا این رویدادها‬ ‫نشــان نم ی دهد که نیاز به یک نظام امنیت دسته جمعی‬ ‫ارام ارام مورد پذیرش قرار گیرد و در مرکزیت این نظام امنیت‬ ‫دسته جمعی است که باید قدرت مطلق ه هابسی در بازتعریف‬ ‫بی ن المللی ان پذیرفته شود؟‬ ‫اینجاست که نشــان م ی دهد رویکرد بازی گردانان نه‬ ‫بازیگران حامی و در همان حال در حال مبارزه با تروریسم‬ ‫کور القاعده ای منتهی به عملیات تروریستی عصر حجری‬ ‫داعشی؛ پارادوکســیکال یا تناقض نما نیست؛ بلکه بسی‬ ‫هوشمندانه است‪ .‬این اتحاد به نمایش گذاشته شده در اروپا‬ ‫چه سیگنالی را به اینده مخابره م ی کند‪ .‬انانی که م ی اندیشند‬ ‫با ترور م ی توانند وحشت به وجود امده در قلب اروپا و امریکا‬ ‫را به نفع خود مدیریت کنند؛ غــرب مغرور را تنبیه نمایند؛ و‬ ‫ابروی سیاســی و امنیتی دولتمردان غرب را به تاراج دهند؛‬ ‫مراقب باشــند این غرور بیش از مغروریت غربی؛ انها را به‬ ‫کام خود م ی کشد‪ .‬انها دچار همان چیزی شده اند که مدعی‬ ‫مبارزه با ان هســتند‪ ،‬با این تفاوت که رقیب در این کارزار‬ ‫بسی مجرب تر است‪ .‬بازیگردانان در پی فرصت سازی از این‬ ‫تهدیدند‪ .‬اینک اروپا پس از چندین قرن تحول و از نیمه قرن‬ ‫بیســتم و در زمانی که به تدریج رونــد همگرایی‪ ،‬صلح و‬ ‫دموکراسی را طی م ی کند‪ ،‬شاهد ان است که این همگرایی‬ ‫باعث نزدیکی بیش از پیش افراطیون در سراسر اروپا شده‬ ‫است‪ .‬در این ارتباط م ی توان به ژان ماری لوپن اشاره کرد که‬ ‫در مصاحب ه ای با روزنامه راســتگرای ریوارول به حمایت از‬ ‫نازیسم پرداخت‪.‬‬ ‫به نظر م ی رسد که راســت افراطی در اروپا و به ویژه در‬ ‫فرانسه رشد چشمگیری را تجربه کند‪ .‬لوپن در انتخابات ‪۲۰۰۲‬‬ ‫توانست به مرحله دوم انتخابات راه یابد‪ .‬اگرچه هنوز افرادی‬ ‫چون لوپن در اقلیت محسوب م ی شوند ولی به تدریج در حال‬ ‫رشد هستند‪ .‬اینها اگرچه در بلندمدت م ی توانند به تهدیدی‬ ‫عمده علیه حقوق اقلی ت ها تبدیل شوند؛ ولی از سویی دیگر‬ ‫نیز م ی توانند به فرصتی ب رای ایجــاد نظم نوین جهانی در‬ ‫مبارزه با راســتگرایی افراطی نیز تبدیل شوند‪ .‬نیازی که با‬ ‫گسترش ان از سطح خاورمیانه به اروپا‪ ،‬اجماع بی ن المللی را‬ ‫بر له شکل دادن به نظم نوین جهانی در مبارزه با تروریسم‬ ‫فراهم م ی اورد‪ .‬جهالت سیاسی همواره در کالبد تندروی خود‬ ‫را به نمایش م ی گذارد‪.‬‬ ‫‪55‬‬ ‫ریاضت مضاعف‬ ‫اقتصاد‬ ‫درحال ی که اقتصاد ای ران در ســال های اخیر تحت تاثیر شــرایط جهانی‬ ‫اقتصاد و همچنین برخی طرح های اقتصــادی به اج را درامده در عرصه داخلی‬ ‫ش رایط دشواری را سپری کرده اســت‪ ،‬کاهش ناگهانی و شدید قیمت نفت در‬ ‫بازارهای جهانی نیز عاملی شده که به ویژه در فصل تصویب بودجه‪ ،‬نگ ران ی هایی‬ ‫را از وضعیت رکود و تورم در سال اینده به وجود اورده است‪.‬‬ ‫ت‬ ‫یتر‬ ‫ا‬ ‫و‬ ‫ل‬ ‫شیب مالیم رکود‬ ‫اقتصاد ایران در سال ‪ 94‬به چه سمتی می رود؟‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪56‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫‪1‬‬ ‫سال ‪ 94‬در پیش است‪ ،‬به زودی عمر دولت دوازدهم به‬ ‫نیمه خواهد رسید و اوضاع اقتصادی کشور هر چند نسبت‬ ‫به شرایط دو ســال قبل وضعیت ارام تری دارد‪ ،‬اما هنوز با‬ ‫شرایط مطلوب فاصله دارد‪.‬‬ ‫تورم در ایــران هنوز طبــق ب ر اورد هــای صندوق‬ ‫بی ن المللی پول‪ ،‬بسیار باال است‪ ،‬ان طور که اقای نجفی‬ ‫دبیر ستا د هماهنگی اقتصادی دولت م ی گوید طبق گزارش‬ ‫صندوق بی ن المللی پول‪ ،‬ای ران در میان ‪ 10‬کشور اول دنیا با‬ ‫تورم باال در جایگاه دوم قرار دارد‪ ،‬جای شکرش باقی است‬ ‫که اول نشــده ایم‪ ،‬اما ان قدرها هم جای تاسف ندارد چون‬ ‫کشور دوست‪ ،‬ونزوئال در جایگاه اول این جدول قرار دارد‪.‬‬ ‫در مورد اشتغال هم دولت همچنان از امار نگران کننده‬ ‫بیکاری به ویژه در میان فارغ التحصیالن صحبت م ی کند‪،‬‬ ‫هدف برنامه فراموش شــده پنجم هم کاهش نرخ بیکاری‬ ‫بوده اســت‪ ،‬با این حال کارشناسان پی ش بینی دولت ب رای‬ ‫کاهش نرخ بیکاری را خوش بینانه توصیف کرده اند‪ .‬برنامه‬ ‫دولت ب رای اشتغال روشن نیســت و پی ش بینی نرخ هفت‬ ‫درصدی بیکاری در پایان برنامه پنجم هم محقق نشــده‬ ‫است‪.‬‬ ‫الزمه دست یابی به کاهش نرخ بیکاری که پی ش بینی‬ ‫شده بود‪ ،‬این اســت که نرخ رشد اقتصادی به هشت درصد‬ ‫برسد؛ اتفاقی که با در نظر گرفتن نرخ رشد اقتصادی منفی‬ ‫در روز های اولیه شروع کار دولت دور از انتظار بوده و هست‪.‬‬ ‫دولت بــا بحران های دیگــری هم رو به رو اســت‪،‬‬ ‫شاخ ص های بورس در چند ماه گذشته‪ ،‬بیش از پیش نزولی‬ ‫بوده است‪ ،‬در هفته گذشته‪ ،‬بورس ته ران به ‪ 65‬هزار واحد‬ ‫رسیده است‪ ،‬دو هفته است که سقوط شاخص بورس ادامه‬ ‫دارد و کارشناسان مهم ترین علت این کاهش را افت قیمت‬ ‫نفت و نبود چشم انداز روشــن در اینده شرکت های بورسی‬ ‫م ی دانند‪ .‬افت قیمت اکثر شــرکت های بورسی و تشکیل‬ ‫صف های فــروش در بازار زمینه ریزش شــاخ ص بورس را‬ ‫فراهم کرد‪ ،‬به طوری که تا نیمه معامالت امروز بیش از ‪600‬‬ ‫واحد افت کرده و به پایی ن ترین سطح یک سال و نیم اخیر‬ ‫رسیده است‪.‬‬ ‫صدای کاهش قیمت نفت هم ان قدر بلند است که‬ ‫به گوش عالم و ادم رسیده اســت؛ در حالی که تا کمتر از‬ ‫یک ماه پیش کارشناسان بازار نفت معتقد بودند که احتمال‬ ‫سقوط قیمت جهانی نفت به هر بشکه کمتر از ‪ 60‬دالر دور‬ ‫از ذهن خواهد بود‪ ،‬اما تحریم های روسیه و نیاز بیشتر این‬ ‫کشور به صادرات نفت‪ ،‬پافشاری اوپک بر سبد تولید نفت‬ ‫خام و عدم کاهش سقف تولید کشور های این سازمان‪ ،‬که‬ ‫بیشتر تحلیلگران ان را ناشی از تالش عربستان ب رای حفظ‬ ‫و حتی ارتقای جایگاه خودش در بازار عرضه نفت م ی دانند‬ ‫باعث شده اســت که در هفته گذشــته قیمت نفت حتی‬ ‫رقم ی زیر ‪ 50‬دالر برای هر بشــکه را هم تجربه کند‪ .‬این‬ ‫موضوع اینده کشورهای صادر کننده نفت را بیش از هر چیز‬ ‫دیگر نا مطمئن خواهد کرد‪.‬‬ ‫در بخش مســکن رکود معامله تا جایی پیش رفته‬ ‫است که فعاالن بازار مسکن به فریاد امده اند‪ .‬گزارش های‬ ‫رســمی تایید م ی کند که می زان تولید مسکن در سال ‪93‬‬ ‫حداقل ‪ 30‬درصد کاهش یافته اســت اما از سوی دیگر ‪40‬‬ ‫درصد پروانه های ســاختمانی صادر شده در سال ‪ 92‬هنوز‬ ‫به مرحله ساخت نرسیده است‪ .‬اخرین گزارش های سامانه‬ ‫ثبت معامالت امالک نیز تایید م ی کنــد که میزان خرید‬ ‫و فروش خانه های کوچک در شــهریور ماه سال جاری در‬ ‫قیاس با سال گذشته ‪ 88‬درصد رشــد داشته‪ ،‬اما در فصل‬ ‫تابستان می زان معامالت مســکن حداقل ‪ 35‬تا ‪ 40‬درصد‬ ‫کاهش داشته است‪.‬‬ ‫این بخشــی از توصیف وضعیت اقتصــاد ای ران در‬ ‫سال جاری است‪ ،‬اما در ســال اینده چه چیزی پیش روی‬ ‫مشکل اصلی‬ ‫بودجه است‬ ‫گفت وگویمثلثباجمشیدپژویان‬ ‫درباره چش م انداز اقتصادی کشور‬ ‫دولت مردان خواهد بود؟ ایا تیم مشاوران و مدی ران اقتصادی‬ ‫دولت قصد دارند مسیر دشوار خود ب رای اداره اقتصاد در سال‬ ‫اینده را از تاکید بیشتر بر کنترل تورم ان هم به هر قیمت‬ ‫ممکن اغاز کنند؟‬ ‫ کاهش تورم ان قدر ها مطلوب نیست‬ ‫ناکافی اســت‪.‬این رقم ‪ 13‬میلیارد دالری تنها زمانی موثر‬ ‫است که با ســرمایه گذاری ده ها میلیارد دالری اروپا و چین‬ ‫ترکیب شود‪».‬‬ ‫ مسکن‪ ،‬شاید باز هم بدتر‬ ‫دولت در مورد بازار مسکن هم تحت فشار است‪ ،‬در‬ ‫حالی که انبوه سازان و انجمن های مرتبط با مسکن سازی‬ ‫تــاش م ی کنند با ارائــه تحلی ل هــای دور از ذهن مانند‬ ‫پی ش بینی تورم ‪ 70‬درصدی قیمت مســکن در سال اینده‬ ‫تقاضا ب رای مســکن را تحریک کنند‪ ،‬اما به هر حال‪ ،‬بازار‬ ‫حقیقی مسکن نیازمند مدیریت است‪.‬در حالی که گزارش‬ ‫مرکز امار نشان م ی داد ‪ 40‬درصد پروانه های ساخت سال ‪90‬‬ ‫در سال ‪ 91‬به مرحله ساخت نرسیدند‪ .‬اما پس از این گزارش‪،‬‬ ‫معاون وزیر راه و شهرسازی نیز خبر داد که یک میلیون و‬ ‫‪ 600‬هزار واحد مسکونی خالی روی دست کشور مانده است‪.‬‬ ‫تحلیلگران بازار اعتقاد دارند باتوجه به وضعیت ساخت‬ ‫و سازها در نیمه دوم سال اینده بازار با کمبود شدید مسکن‬ ‫مواجه م ی شود‪ .‬از ســوی دیگر اقتصاددانانی مانند سعید‬ ‫لیالز اعتقاد دارند باتوجه به کاهش قدرت خرید شهروندان‪،‬‬ ‫همچنان مشتری جدید ب رای مسکن پیدا نم ی شود‪ .‬بی ت اهلل‬ ‫ستاریان‪ ،‬کارشناس دیگر بازار اعتقاد دارد در نیمه دوم سال‬ ‫‪ 94‬قیمت ها در بازار مســکن با جهش مواجه م ی شــود‪.‬‬ ‫گزارش های رســمی مرکز امار ای ران تایید م ی کند‪ ،‬می زان‬ ‫رشد قیمت مســکن در فصل پاییز به عدد ‪ 9‬درصد رسیده‬ ‫که این نرخ نیز از عدد رسمی تورم پایی ن تر است‪ .‬از طرف‬ ‫دیگر پی ش بینی م ی شود که باتوجه به کاهش حجم بودجه‬ ‫و کاهش درامد های نفتی بازار مسکن سال اینده هم درگیر‬ ‫جهش انچنانی در قیمت و تقاضا نباشد‪.‬‬ ‫ بودجه‪ ،‬از نگاه منتقدان‬ ‫اما مهم ترین برنامه دولت برای اقتصاد سال اینده را‬ ‫باید در سند بودجه دید‪.‬‬ ‫بودجه ای که در ان قیمت نفــت ‪ 72‬دالر پی ش بینی‬ ‫شــده اســت‪ ،‬رقم بودجه عمرانی ‪ ٤٧‬هزار میلیارد تومان‬ ‫علم یا ثروت‬ ‫ فرشادمومنی‪:‬ش رایطسختاقتصادیدرپیشاست‬ ‫انتقاد های جدی تــری هم به دومیــن بودجه دولت‬ ‫روحانی وجود دارد‪ .‬فرشاد مومنی‪ ،‬در نگاهی به بودجه سال‬ ‫اینده کشور ضمن پی ش بینی «شرایط سخت اقتصادی»‬ ‫گفته اســت که «الیحه منجر به افزایش رکــود و تورم و‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫سکاندار وزارت اقتصاد کشور‬ ‫یک چهره کامال علمی است‬ ‫اما گاهی شوک های واقعی‬ ‫همچون قیمت نفت‬ ‫را کارکشته های‬ ‫عرصه انرژی هم‬ ‫نمی توانند‬ ‫پیش بینی‬ ‫کنند‪.‬‬ ‫است‪ ،‬ب رای درامد مالیاتی رقم ‪ ٨٦‬هزار میلیارد تومان در نظر‬ ‫گرفته شده و گفته شده است که قیمت ارز به ‪ 2850‬تومان‬ ‫افزایش پیدا خواهد کرد‪ .‬همچنین پی ش بینی شده است که‬ ‫حقوق کارمندان ‪ 14‬درصد رشد داشته باشد‪.‬‬ ‫بهمن ارمان‪ ،‬کارشــناس اقتصادی با مقایسه شرایط‬ ‫دولت های دهم و یازدهم م ی گویــد‪« :‬در دولت قبلی یک‬ ‫فرصت اســتثنایی ب رای کاهش وابســتگی به نفت وجود‬ ‫داشت که متاســفانه از ان بهره برداری نشــد‪،‬حاال اقتصاد‬ ‫کشور نیازمند یک جراحی واقعی است‪ .‬اگر دولت نرخ تبدیل‬ ‫دالرهای نفتی به ریال در بودجه عمومی کشور را از ‪ 2‬هزار‬ ‫و ‪ 850‬تومان پیشنهادی به قیمت معقول تری بین ‪ 3‬هزار‬ ‫تا ‪ 3‬هزار و ‪ 200‬تومان تبدیل کند‪ ،‬مناسب تر است‪ ،‬در غیر‬ ‫این صورت دولت به ناچار کسری بودجه خواهد داشت و این‬ ‫امر به معنای تورم بیشتر است‪ .‬در حالی که تبدیل دالرهای‬ ‫نفتی به ریال با نرخ پیش گفته راهکار کم هزینه تری ب رای‬ ‫دولت است‪.‬‬ ‫مســاله دیگر منطقی شــدن نرخ حامل های انرژی‬ ‫است‪ .‬در بودجه سال اینده دولت هیچ گونه پیشنهادی ب رای‬ ‫افزایش قیمت حامل های انرژی نداده است و همچنان اصرار‬ ‫بر دادن یارانه به فراورده های نفتی‪ ،‬اب‪ ،‬برق و گاز دارد و این‬ ‫رویه به صرفه نیست و به مرور زمان ب رای دولت مشکالت‬ ‫متعددی را ایجاد م ی کند‪ ،‬ان هم در شرایطی که قیمت نفت‬ ‫روزهای کاهش خود را تجربه م ی کند‪ .‬برخی از حامل های‬ ‫انرژی وارداتی است و این به منزله خروج ارز از کشور است‪ .‬با‬ ‫این تفاسیر کشوری که در تامین ارز با سخت ی های متعددی‬ ‫روبه رو است باید سعی کند در مسیر صرفه جویی قدم بردارد‬ ‫نه انکه با دادن یارانه بر چالش های خود بیفزاید‪ .‬اگر قیمت‬ ‫حامل های انرژی بــه صورت تدریجی افزایــش پیدا کند‬ ‫بخش های مختلف در حوزه اب‪ ،‬برق‪ ،‬گاز و نفت م ی توانند‬ ‫ســرمایه گذاری های جدید کنند و به مرور در این بخش ها‬ ‫تولید‪ ،‬توسعه یافته و حتی امکان صادرات فراهم م ی شود‪».‬‬ ‫احتمــال افزایــش دوبــاره قیمــت ارز البتــه‬ ‫خوش بین ی هایی را هم در برخی تحلیلگران به وجود اورده‬ ‫است‪ .‬علی غفوری کارشناس صنعت و معدن در این مورد‬ ‫م ی گوید‪« «:‬رشد قیمت ارز شــاید ب رای بسیاری از صنایع‬ ‫به شدت مضر باشد اما ب ی شک برای فعاالن بخش معدن‬ ‫و صنایع معدنی مفید است‪ ،‬چرا که قیمت گذاری های این‬ ‫بخش مطابق نرخ های جهانی انجام م ی شود‪ .‬تنها بخش‬ ‫اقتصاد ای ران که درصورت بهبود اوضــاع و یا حتی خ رابی‬ ‫شرایط‪ ،‬وضعیت مناسب تری نسبت به سایرین دارد معدن‬ ‫و صنایع معدنی اســت‪.‬درحقیقت این بخــش از کاهش‬ ‫قیمت های جهانی و یا رکود جهانی بیشتر اسیب م ی بیند‬ ‫تا اتفاقات منفی اقتصاد ای ران‪ .‬اگر سرمایه گذاران خارجی به‬ ‫ای ران بیایند قطعا معدن‪ ،‬فوالد‪ ،‬مس‪ ،‬الومینیوم و نظایر این‬ ‫فلزات شرایط خوبی خواهند داشت اما اگر مذاکرات خوب‬ ‫پیش نرود نیز این بخش ها باز هم حرفی ب رای گفتن دارند‬ ‫چنانکه در ســال های ‪ 85‬تا ‪ 91‬این بخش ها (خالف جهت‬ ‫اقتصاد ای ران ) رشد مناسبی داشتند‪».‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫فرهاد نیلی‪ ،‬مشــاور اقتصادی رئی س جمهور در این‬ ‫مورد م ی گوید‪« :‬به رغم کاهش قیمت نفت و اثری که روی‬ ‫متغیرهای مالی به خصوص بودجه و بازار ارز خواهد گذاشت‪،‬‬ ‫پی ش بینی بانک مرکزی این اســت که تورم تا پایان سال‬ ‫‪ 1393‬در محدوده ‪ 16‬درصد خواهد بــود‪ .‬فراموش نکنیم‬ ‫که تعهد دولت ب رای ســال ‪ ،1393‬تورم ‪ 25‬درصد بود و بعد‬ ‫از ان تعدیل شــد و به عدد ‪ 20‬درصد رسید‪ ،‬در حال حاضر‬ ‫و باتوجه به کاهش قیمت نفت‪ ،‬تــورم در حدود ‪ 16‬درصد‬ ‫پی ش بینی م ی شود‪ .‬عالوه بر این در سال ‪ 1393‬معادل ‪207‬‬ ‫هزار میلیارد تومان تسهیالت اعتباری به بانک ها پرداخته‬ ‫شده و این را نباید به عنوان سیاست پولی انبساطی دانست‬ ‫و نباید سیاســت پولی انقباضی پنداشت‪ .‬دولت در کنترل‬ ‫تورم با وجود اینکه در دوره رکود اقتصادی بودیم با استفاده از‬ ‫سیاست های انضباطی به هدف گذاری تورم رسید‪».‬‬ ‫نیلی البته تاکید کرده اســت که دولــت اصرار دارد‬ ‫به تعهد خود در مورد تک رقمی کــردن تورم پایبند بماند‪:‬‬ ‫«پایبندی به این الزامات و پایداری تورم تک رقمی اهمیت‬ ‫ویژه ای دارد‪ .‬تصور نکنیم تورم ‪ 9‬درصد شد‪ ،‬مشکل ما حل‬ ‫شده است‪ .‬چون ما یک ســازوکاری در داخل کشور داریم و‬ ‫ان این اســت که تا زمانی که تورم هنوز به طور معن ی داری‬ ‫پایین نیامده و از شناور کردن نرخ ار ز ترس داریم‪ ،‬در دل این‬ ‫نرخ ارز یک انرژی متراکمــی را جمع م ی کنیم و این انرژی‬ ‫متراکم به محض اینکه قیمت نفت پایین م ی اید‪ ،‬تخلیه‬ ‫م ی شــود‪ .‬ما اگر م ی خواهیم به هدف گذاری تورم برسیم‪،‬‬ ‫باید تورم پنج درصدی را هدف قرار دهیم‪ .‬تورم ‪ 9‬درصد ثبات‬ ‫قیمت نیست‪».‬‬ ‫البته روشن اســت که اقای نیلی ب رای رسیدن به ان‬ ‫اهدافی کــه مطلوب م ی داند زمان بندی مشــخصی ارائه‬ ‫نم ی کند‪.‬‬ ‫با این حال کارشناسان در همین حد هم بر سر کاهش‬ ‫تورم و اثرات بر اقتصاد کشــور نقد هایی را وارد م ی دانند‪،‬‬ ‫اگر دولت با روند کنونی پیــش برود این احتمال وجود دارد‬ ‫که در ســال اینده تورم نقطه به نقطه به کمتر از ‪ 10‬درصد‬ ‫هم برسد‪ ،‬اما کارشناسان معتقد هستند که سال ‪ 94‬برای‬ ‫تولید کنندگان حتی از سال ‪ 93‬هم سخت تر خواهد بود‪.‬‬ ‫علی غفوری‪ ،‬کارشناس صنعت و معدن در این مورد‬ ‫استدالل م ی کند‪« :‬اطالعات ارائه شده توسط منابع رسمی‬ ‫نشــان م ی دهد که بودجه ‪837‬هزار میلیارد تومانی مذکور‬ ‫مرکب از بودجه ‪ 267‬هزار میلیارد تومانی عمومی و بودجه‬ ‫‪ 596‬هــزار میلیارد تومانی شــرکت ها و بانک های دولتی‬ ‫رشدی کمتر از ‪ 5‬درصد نســبت به سال ‪ 93‬دارد که این به‬ ‫معنای کاهش ‪ 10‬درصدی این بودجه (با احتساب تورم ‪15‬‬ ‫درصدی) نسبت به سال جاری است‪ .‬با این ارقام‪ ،‬م ی توان‬ ‫حدس زد که سال اینده‪ ،‬نرخ های ثابت پول کمتری وارد بازار‬ ‫ای ران م ی شود‪ .‬بودجه اعتباری طرح های عمرانی کشور نیز‬ ‫ب رای سال ‪ 94‬تنها ‪ 48‬هزار میلیارد تومان دیده شده که این‬ ‫رقم اگرچه رشد ‪ 16‬درصدی نسبت به سال ‪ 93‬دارد اما ب رای‬ ‫به حرکت دراوردن چرخ اقتصــاد بزرگی چون اقتصاد ای ران‬ ‫ص و ‬ ‫مشکل اقتصاد با قر ‬ ‫کپسول حل نم ی شود‬ ‫گفت وگویمثلثبا ‬ ‫حسینراغفر‬ ‫کاهش درامد ها‪ ،‬دخل و خرج‬ ‫را منطقی می کند‬ ‫مروری بر چاره های ممکن در‬ ‫ش رایطسقوطقیمتنفت‬ ‫‪57‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫همچنین افزایش شکاف طبقاتی خواهد شد‪».‬‬ ‫«بودجه عمرانی ‪ ٤٧‬هــزار میلیارد تومانی‪ ،‬که دولت‬ ‫مدعی است تمام ان در بخش های عمرانی هزینه خواهد‬ ‫شــد‪ ،‬باتوجه به امار و ارقام متعدد اجرایــی نخواهد بود و‬ ‫نهایتا هزار میلیارد تومان ان هزینــه بخش های عمرانی‬ ‫شود‪ .‬متاسفانه دولت کنونی هم مانند دولت های پیشین‬ ‫فقط وانمود م ی کند که تمام این مبلغ هزینه م ی شــود اما‬ ‫در عالم واقعیت بخش مهمی از این بودجه در بخش های‬ ‫مربوط به جبران کســری درامد دولت هزینه خواهد شد‪.‬‬ ‫از جنبه دیگر هم در همین بودجه عمرانی ســال ‪،١٣٩٤‬‬ ‫بیشترین افزایش ها در قســمت هزینه های متفرقه بوده‬ ‫است‪ .‬هزینه های متفرقه دست دولت را باز م ی کند که بدون‬ ‫توضیح خاصی در هر بخشی که خواست هزینه کند‪ .‬این‬ ‫مساله بســیار نگران کننده و یاداور برخوردهای دولت نهم‬ ‫و دهم است‪ ».‬استاد دانشــگاه عالمه طباطبایی در بخش‬ ‫دیگری از صحب ت های خود دربــاره بخش مالیات الیحه‬ ‫بودجه گفت‪« :‬واقعیت این اســت که انچه در این بخش‬ ‫امده تاکتیک شناخته شده ای است‪ .‬در این روش که اسلوبی‬ ‫ب رای بیش براورد درامدها است‪ ،‬هزینه های ناکارامد توجیه‬ ‫م ی شوند‪.‬‬ ‫انچه به عنوان عملکرد اقتصــاد در بخش مالیات در‬ ‫ســال ‪ ١٣٩٣‬وجود دارد‪ ،‬در صورت ی که تا پایان سال همین‬ ‫روند ادامه داشته باشد‪ ،‬با خوش بینانه ترین براوردها ‪٢٧‬درصد‬ ‫کمتر از رقم ‪ ٨٦‬هزار میلیارد تومانی اســت که دولت ب رای‬ ‫سال اینده در نظر گرفته است‪.‬‬ ‫از هر زاویه ای که بــه این افزایش درامــد مالیاتی‬ ‫نگاه کنیم‪ ،‬م ی بینیم این رشــد فاقد منطق است؛ دولت از‬ ‫کســان ی که ب رای درامدزایی کمترین زحمت را کشــیدند‪،‬‬ ‫مانند رباخواران‪ ،‬رانت جویــان و دالالن‪ ،‬کمترین مالیات را‬ ‫اخذ م ی کند زی را نظام مالیاتی کشور توان اخذ مالیات از این‬ ‫بخش ها را ندارد اما از نیروی کار‪ ،‬فرودستان و تولیدکنندگان‬ ‫مالیات های باالیی م ی گیرد‪.‬‬ ‫این اتفاق در شــرایطی رخ م ی دهد کــه دولت باید‬ ‫به این بخش ها نگاه مثبتی داشته باشــد‪ .‬در نهایت فکر‬ ‫م ی کنم دولت توانایی اخذ این مالیــات را ندارد و جدای از‬ ‫این‪ ،‬شیوه مالیات گیری در کشور ما منجر به عمی ق تر شدن‬ ‫شکاف های طبقاتی م ی شود‪».‬‬ ‫این کارشناس اقتصادی در بخش دیگری از انتقاد هایی‬ ‫که به بودجه وارد کــرده‪ ،‬پی ش بینی قیمــت نفت را هم‬ ‫غی ر واقعی خوانده و گفته است‪« :‬نیاز به توضیح نیست که‬ ‫این رقم غی ر واقعی اســت‪ ،‬چرا که در تمام این مدت دیدیم‬ ‫که نفت به زیر ‪ ٦٠‬دالر سقوط کرده و استمرار این روند نزولی‬ ‫کماکان ادامه خواهد داشت‪ .‬نکته خط رناک در این میان این‬ ‫است که سخنگوی دولت مدعی شده هشت گروه مطالعه‬ ‫سازمان برنامه‪ ،‬با مطالعاتی که داشتند چشم انداز ‪ ٨٠‬دالری‬ ‫را برای سال اینده پی ش بینی م ی کنند! ما در موسسه دین‬ ‫و اقتصاد با اکثر کارشناســان اقتصاد نفتی صحبت کردیم‬ ‫اما هی چ کس اطالعی از این گروه های مطالعاتی نداشــت‪.‬‬ ‫پرسش این است که این گروه های مطالعاتی چه کسانی‬ ‫هستند و تحلیل خود را با چه معیاری تنظیم کرده اند؟»‬ ‫او همچنین احتمال وصول درامــد مازاد نفتی را هم‬ ‫که در بودجه به ان اشاره شــده رد کرده و م ی گوید‪« :‬دولت‬ ‫خواهان اجازه هزینه کرد تا سقف ‪ ١٥‬هزار میلیارد تومان از‬ ‫محل مازاد احتمالی درامد نفت از خام فروشی است‪ .‬در این‬ ‫قسمت منشا احتمالی این مســاله ذکر نشده است‪ .‬ب رای‬ ‫پی ش بینی این هزینه م ی توان گفــت این مبلغ یا از هزینه‬ ‫افزایش قیمت نفت‪ ،‬یــا از افزایش فــروش نفت حاصل‬ ‫خواهد شد‪ .‬این دو احتمال در شرایط کنونی ناممکن است‪،‬‬ ‫پس یک احتمال بسیار خطرناک باقی م ی ماند که ان هم‬ ‫افزایش نرخ ارز است‪ .‬امیدوارم هی چ گاه دولت چنین قصدی‬ ‫نداشته باشد‪ ».‬انچه اقای مومنی را نگران کرده‪ ،‬موضوعی‬ ‫اســت که از طرف دولت بار ها با تاکید تکذیب شده است‪،‬‬ ‫محمد باقر نوبخت در این مورد صراحتا گفته است که دولت‬ ‫قصد ندارد از راه فروش ارز درامدی ب رای خودش ایجاد کند‪.‬‬ ‫ دولت تدبیر همچنان امیدوار است‬ ‫اقتصاد ایران در روز هــای اینده‪ ،‬با معجــزه رو به رو‬ ‫نخواهد بود‪ ،‬چالش های جدی دولتی که تا امروز هم بخش‬ ‫بزرگی از مشکالت مال ی اش را با دالر های ازاد شده در نتیجه‬ ‫مذاکرات هسته ای اداره کرده است‪ ،‬از این به بعد هم ادامه‬ ‫خواهد داشــت‪ ،‬اتکا به در امد های نفتی که تا امروز هم به‬ ‫صورت قطره چکانی به دســت دولت م ی رسید اوضاع را از‬ ‫این هم سخت تر خواهد کرد‪.‬‬ ‫در این میان خوش بینی و تکیه زیاد دولت روحانی در‬ ‫مورد به نتیجه رسیدن کشــمکش بر سر پرونده هسته ای‬ ‫ای ران است که م ی تواند امی د ها را زنده نگه دارد‪ .‬شاید دولت‬ ‫امیدوار است که کم شــدن بار تحریم ها‪ ،‬باز کردن دوباره‬ ‫جای نفت ایران در بازار های جهانی و احتماال کم شــدن‬ ‫فشار روی گلو گاه های انتقال پول به کشور‪ ،‬بتواند در سال‬ ‫اینده هم به اداره کشور کمک کند‪ .‬دولت با احیای سازمان‬ ‫برنامه ریزی این نوید را هم داده اســت که نظم بیشتری به‬ ‫برنامه ریزی های اقتصادی خواهد داد‪ ،‬از طرفی امید م ی رود‬ ‫که در جریان ط راحی برنامه ششــم توسعه که قرار است از‬ ‫سال ‪ 95‬اغاز شود‪ ،‬ان طور که محمدعلی نجفی وعده داده‬ ‫است‪ ،‬اقتصاد به صورت پایدار از وضعیت رکود خارج شود‪،‬‬ ‫بده ی های دولت به بانک ها پرداخت شود و رونق و جهش‬ ‫اقتصادی با تحقق رشــد اقتصادی ‪ 2‬و ‪ 4‬درصدی ب رای دو‬ ‫سال اینده محقق شود‪.‬‬ ‫مشکل اصلی‬ ‫بودجه است‬ ‫گفت وگوی مثلث با جمشید پژویان‬ ‫درباره چشم انداز اقتصادی کشور‬ ‫فاطمه کریمخان‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫ب ه نظر م ی رسد سال اینده ســال سختی برای‬ ‫دولت خواهد بود‪ ،‬مه م ترین نشــانه ای هم که‬ ‫این نگرانی را در دل ناظران ایجاد م ی کند کاهش‬ ‫شدید قیمت نفت است که پی ش بینی م ی شود‬ ‫ادام ه دار هم باشد‪ ،‬به نظر شما مهمترین مساله ‬ ‫اقتصادی دولت در ســال اینــده چه چی ز هایی‬ ‫خواهد بود؟‬ ‫به نظر من باید به جای اینکه تاکید بر دولت بگذارید‬ ‫به این مســاله بپردازید که مهم ترین مساله اقتصاد من در‬ ‫سال اینده چه خواهد بود‪ .‬در ان صورت پاسخ روشن است؛‬ ‫مهم ترین و بزرگ ترین مشکل اقتصاد ما در سال اینده عالوه‬ ‫بر تمام ان چیزی هایی که دولت های گذشته هم با ان رو به رو‬ ‫نمی شود طناب وابستگی به نفت را یک شبه برید‬ ‫د علی پور‬ ‫محم ‬ ‫عضوکمیسیوناقتصادیمجلس‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪58‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫‪3‬‬ ‫این روز ها صحبت از تاثیر منفی ســقوط قیمت نفت‬ ‫روی اقتصاد کشور در سال اینده اســت‪ ،‬تمام کشور هایی‬ ‫که دچار اقتصاد نفتی هستند و اقتصادشان به نفت وابسته‬ ‫است در چنین شرایطی در گیر عوارض منفی سقوط قیمت‬ ‫نفت م ی شوند‪ ،‬اما به نظر من این موضوع سرتاسر منفی و‬ ‫تنها موجب نگرانی نیست‪ .‬من بیشتر فکر م ی کنم مساله‬ ‫کاهش قیمت نفت بیش از انکه چالشی پیش روی اقتصاد‬ ‫کشور باشد‪ ،‬م ی تواند فرصتی ب رای این باشد که وابستگی به‬ ‫درامد های نفتی کاهش پیدا کند‪ .‬درواقع این همان فرصت‬ ‫تاریخی اســت که در مورد ان م ی گویند‪« :‬عدو شود سبب‬ ‫خیر اگرخدا خواهد‪».‬‬ ‫در این شرایطی که بد خواهان ما و دشمنان سلطه جو‬ ‫م ی خواهند از طریق کم کــردن توطئه امیز قیمت نفت به‬ ‫کشور فشار بیشتری وارد کنند و ما را به زانو در بیاورند‪ ،‬باید‬ ‫بتوانیم شرایط را به نفع خودمان تغییر بدهیم‪ .‬به همین دلیل‬ ‫هم مجلس از روزی که بودجه از طرف دولت به ان تحویل‬ ‫شده است‪ ،‬از طریق کمیســیون تلفیق در حال بررسی این‬ ‫موضوع است که چه طور م ی شود معادل درامد های نفتی‬ ‫کم شده را از یک راه دیگر جب ران کرد تا از این طریق اقتصاد‬ ‫مقاومتی محقق شــود و بتوانیم از ظرفی ت های کشــور‬ ‫استفاده کنیم‪.‬‬ ‫یکی از دغدغه های جدی ما در مجلس االن این است‬ ‫که باید بودجه را طبق دالر ببندیم‪ ،‬اما قیمت اعالم شده ب رای‬ ‫نفت تنها یک سوم بودجه ما را پوشش م ی دهد‪ .‬بناب راین این‬ ‫سوال مطرح م ی شود که اصال چرا باید بودجه ما تا این حد‬ ‫متاثر از دالر باشد؛ چرا باید معیار تعیین هزینه ها و درامد های‬ ‫ما دالر باشد؟‬ ‫االن نمایندگان به غیر از این موضوع در حال پیگیری‬ ‫این مساله هستند که راهی ب رای تامین معادل درامد های‬ ‫کاهش یافته از محل فروش نفت هم پیدا کنند و مشغول‬ ‫بررسی راه های ان هستند‪.‬‬ ‫یکی از مواردی که مورد توجه نمایندگان بوده‪ ،‬همین‬ ‫مساله است که کل درامدهای نفتی ما حدود ‪ 71‬هزار میلیارد‬ ‫تومان پی ش بینی شده است‪ ،‬در حالی که ما قرار است سال‬ ‫بوده اند و ان ناکارامد بودن اقتصاد کشور و بهره وری پایین در‬ ‫تمام دهه های گذشته و در کنار ان‪ ،‬عدم اجرای سیاست های‬ ‫درست اقتصادی و به جای ان اصرار بر اجرای سیاست های‬ ‫غلط اقتصادی است‪ ،‬روشن است که در سال اینده دولت با‬ ‫مشکل بودجه رو به رو خواهد بود‪.‬‬ ‫اگر ممکن اســت در مورد این مشکل بودج ه ای‬ ‫بیشتر توضیح بدهید‪.‬‬ ‫به طور خاص اگر دولت بخواهد در سال اینده هم‬ ‫به همین روند به مردم یارانه پرداخت کند‪ ،‬در کنار انکه شاهد‬ ‫پایین امدن قیمت جهانی سوخت های فسیلی به ویژه نفت‬ ‫هستیم‪ ،‬دولت با مشکل رو به رو خواهد بود‪ .‬قرار بود یارانه ها‬ ‫از محل یکسان شدن قیمت حامل های انرژی با قیمت های‬ ‫جهانی و مازاد درامدی که از این راه به وجود م ی امد‪ ،‬پرداخت‬ ‫شود‪ ،‬اما حاال با کاهش قیمت های جهانی هم توان دولت‬ ‫ب رای افزایش قیمت حامل های انرژی محدود م ی شود و هم‬ ‫بار پرداخت یارانه ها هنوز به دوش دولت است‪ .‬البته دولت‬ ‫هنوز هم م ی تواند قیمت حامل های انرژی را افزایش بدهد تا‬ ‫بتواند هزینه های مربوط به یارانه ها را جب ران کند‪ ،‬اما معموال‬ ‫دولت ها یک واهمه ای در این مورد دارند و ســعی م ی کنند‬ ‫تا جایی که م ی شــود از افزایش قیمــت حامل های انرژی‬ ‫خود داری کنند‪ ،‬در نتیجه افزایش قیمت حامل های انرژی‬ ‫همیشــه کم از افزایش واقعی قیمت انها در سطح جهانی‬ ‫خواهد بود و این هم مشکل دیگری است که دولت ما با ان‬ ‫درگیر است‪.‬‬ ‫غیر از مســاله کاهش درام د هایی که ناشی از‬ ‫کاهش قیمت نفت در بازار های جهانی اســت‪،‬‬ ‫عرصه های دیگر اقتصادی هم در کشــور دچار‬ ‫مشکل جدی هستند؛ م ی بینیم که هر روز وضع‬ ‫بازار سرمایه بد تر م ی شود‪ ،‬دولت هنوز نتوانسته‬ ‫بازار پولی و مالی را به اســتاندارد های مورد نظر‬ ‫برســاند و در کنار اینها بازار مسکن دچار رکود‬ ‫است‪ ،‬فکر م ی کنید اصال دولت این موضوعات‬ ‫را برای مدیریت اقتصاد کشــور در سال اینده‬ ‫ب ه عنوان چالش های پیش پای خودش م ی پذیرد‪،‬‬ ‫ی ا ترجیح م ی دهد در برخی یا همه این چالش ها‬ ‫سکوت اختیار کند؟‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪2‬‬ ‫جمشید پژویان‪ ،‬اســتاد دانشگاه عالمه‬ ‫و رئیس پیشــین شــورای رقابت‪ ،‬از جمله‬ ‫اقتصاد دان هایی است که اشکال های سیستمی‬ ‫ را به اقتصاد ایران وارد م ی داند و معتقد است که‬ ‫این مجموعه را باید از نو بنا کرد‪ .‬طرفداری اش‬ ‫از لزوم ازاد سازی قیم ت ها برای حقیقی کردن‬ ‫شرایط اقتصادی کشور ویژگی است که به ان‬ ‫مشهور است‪ .‬حاال او هم از شرایط سال اینده‬ ‫اقتصاد کشور در سایه کاهش قیمت نفت نگران‬ ‫است‪ ،‬با این حال معتقد اســت که راه حل نه‬ ‫برنام ه ریزی موقتی بلکه اصالح ساختار ها ست؛‬ ‫از اصالح ساختار بودجه وابسته به نفت گرفته‬ ‫تا اصالح شورا هایی که نهاد های مدیریت اقتصاد‬ ‫کشور هستند‪ .‬خب رنگار مثلث در این زمینه با او‬ ‫به گفت وگو نشست‪.‬‬ ‫مدیریت هر دوی اینها دارد‪ ،‬دولت تشکیالت هدایت کننده‬ ‫دارد‪ ،‬یک شورای بورس دارد که وظیفه اش همین مدیریت‬ ‫بازار سرمایه است‪ ،‬یک شورای پول و اعتبار دارد که وظیفه‬ ‫ان هم سیاست گذاری و مدیریت در بازار پولی و مالی است‪.‬‬ ‫بنا ب ر این دولت سیستم ها و تشکیالت هدایت کننده را‬ ‫دارد اما مشکل ما در اینجاست که این شورا ها به اندازه کافی‬ ‫تخصصی نیستند‪ ،‬تصمیم گیری هایشــان هم در جهت‬ ‫بهبود فضای بازار ها نیست‪.‬‬ ‫این مشکل امروز و دیروز نیست‪.‬‬ ‫بله‪ ،‬اینها مشکالتی اســت که دولت با ان رو به رو‬ ‫است اما راه حل ان هم این اســت که تغیی رات ساختاری در‬ ‫شورا ها ایجاد شود تا این نهاد ها بتوانند کاراتر عمل کنند و‬ ‫نقش مفی د تری به عهده بگی رند‪ .‬عالوه بر اینکه دولت باید در‬ ‫مورد عملکرد شورا ها حساس باشد‪ ،‬این وظیفه دولت است‬ ‫که سیاست های اجرا نشده در چار چوب مبانی خرد اقتصادی‬ ‫از جمله بهبود کارایی و افزایش بهره وری را در دســتورکار‬ ‫قرار بدهد‪ .‬این مجموعه سیاست ها اگر اجرا بشود ان وقت‬ ‫ما م ی توانیم از ظرفی ت های اقتصادی واقعی کشورمان که‬ ‫اتفاقا بسیار هم زیاد است‪ ،‬استفاده کنیم و حتی شاید با اتکا‬ ‫به همین ظرفی ت ها بتوانیم وابســتگی بــه نفت را تا حد‬ ‫بســیار زیادی کاهش دهیم و از طریق دیگری هزینه های‬ ‫اداره کشور را تامین کنیم تا بتوانیم به رشد اقتصادی پایدار‬ ‫دست پیدا کنیم‪.‬‬ ‫اینده ‪ 40‬هزار میلیارد تومان یارانــه به مردم بپردازیم‪ .‬دولت‬ ‫م ی تواند ب رای جب ران این کاهش درامد هایی که در نتیجه‬ ‫کاهش قیمت نفت بروز کرده است‪ ،‬بخشی از پرداخت یارانه‬ ‫را اصالح کند‪ ،‬مردم هم اگر بدانند که دولت در چه شرایطی‬ ‫است احتماال با دولت همراهی خواهند کرد‪ ،‬مردم م ی توانند‬ ‫داوطلبانه ب رای عدم دریافــت یارانه اعالم امادگی کنند تا از‬ ‫این راه با دولت همکاری کرده باشند‪.‬‬ ‫اما به غیــر از این به نظر م ی رســد کــه دولت باید‬ ‫ب رنامه ای ب رای تعدیل پرداخت یارانه ها هم داشته باشد‪ ،‬البته‬ ‫منظور من اصال این نیست که دولت پرداخت یارانه را متوقف‬ ‫کند‪ ،‬به هر حال ما اقشار اسی ب پذیری داریم که به پرداخت‬ ‫نقدی یارانه ها نیاز مند هستند‪ ،‬اما خیل ی ها هم هستند که‬ ‫چینین نیستند‪.‬‬ ‫یکی دیگــر از راه هایی که ب رای جبــران این کاهش‬ ‫درامد ها م ی شــود در نظر گرفت‪ ،‬واگذاری معادن است که‬ ‫م ی تواند بخشی از کاهش در امد ها را جب ران کند‪.‬‬ ‫سیاست های مالیاتی ما هم جای تجدید نظر دارد‪ ،‬یکی‬ ‫از شاهد هایی که این موضوع را نشان م ی دهد این است که‬ ‫طبق براورد ها گردش مالی یک بازار در یکی از شــه ر های‬ ‫کشور‪ 30 ،‬هزار میلیارد تومان اســت‪ ،‬اما از همین بازار یک‬ ‫قران هم مالیات دریافت نم ی شود‪.‬‬ ‫نکته اصلی در مورد شــرایط اقتصادی کشور در سال‬ ‫اینده این اســت که نمایندگان و دولت اراده جدی دارند که‬ ‫وابستگی به نفت در بودجه کم شود‪ ،‬منتها منظور این نیست‬ ‫که اقدامی یک شبه انجام شود‪ ،‬کسی نم ی گوید که تمام‬ ‫معادن یک شبه واگذار شود‪ ،‬کســی ادعا نم ی کند که باید‬ ‫طناب وابستگی به درامد های نفتی را یک شبه پاره کرد‪ ،‬اما‬ ‫م ی توان با یک شیب مالیم‪ ،‬مثال طی یک ب رنامه پنج ساله‪،‬‬ ‫ساالنه ‪ 20‬درصد از سهم نفت در بودجه جاری کشور را کاهش‬ ‫دارد‪ .‬به این ترتیب طی یک برنامه پنج ساله کل وابستگی‬ ‫به نفت در بودجه از بین رفته است‪.‬منتها این برنامه باید از‬ ‫همین امروز در دستورکار قرار بگیرد و دنبال شود‪.‬‬ ‫بســیاری از این مشــکالت اقتصادی امروز ما‬ ‫چی ز هایی است که همواره با ان درگیر بوده ایم‪،‬‬ ‫مساله امیدواری به اینکه شاید اهمیت نفت با‬ ‫کاهش قیمت ان در بازار های جهانی ک م تر شود‪،‬‬ ‫هم تنها مساله امروز نیســت و تا به حال بارها‬ ‫مطرح شده‪ ،‬هر چند عمال منجر به نتیجه نشده‪،‬‬ ‫با این شرایط فکر م ی کنید عمل ی ترین راهکار‬ ‫دولت برای مدیریت اقتصاد در سال اینده‪ ،‬باید‬ ‫چه چی ز هایی باشد؟‬ ‫به نظر من مهم ترین راهکار این دولت همان طور‬ ‫که ب رای دولت های قبلی هم صادق بوده این است که اصالح‬ ‫قیمت های نسبی متناسب با قیمت های بازار های جهانی‬ ‫صورت بگیرد‪ .‬در حال حاضر قیمــت پول ما دچار اختالل‬ ‫است‪ ،‬سود بانکی ما منطقی نیست‪ ،‬بین چیزی که سیستم‬ ‫بانکی ما به عنوان سود پرداخت م ی کند با ان چیزی که در‬ ‫بازار به عنوان ســود پرداخت م ی شود فاصله بسیار فاحشی‬ ‫وجود دارد‪ .‬نرخ بازده سرمایه گذاری ما دچار اشکال است و باید‬ ‫در مورد ان هم تجدید نظر بشود‪ .‬موضوع بسیار مهم دیگر‬ ‫این است که نظام مالیاتی ما ناکار امد است‪ .‬این نظام به جز‬ ‫فشار اوردن بیشتر و بیشتر روی پایه های موجود مالیاتی در‬ ‫کشور تا به حال نتوانسته است که پایه های جدید ایجاد کند‪.‬‬ ‫از جمله پایه هایی که نظام مالیاتی م ی تواند به ســمت ان‬ ‫حرکت کند موضوعی است که من بار ها و بارها به ان اشاره‬ ‫کرده وان گرفتن مالیات از مجموعه در امد هاســت‪ .‬اینها‬ ‫نقاطی است که دولت م ی تواند با تمرکز روی انها بخشی از‬ ‫مشکالت مال ی اش را حل کند و به بهبود و ارتقای سیستم‬ ‫بانکی و در پی ان بهبود در تولید و در مجموع تمام سیستم‬ ‫اقتصاد کشور کمک کند‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫شما به مساله رشــد اقتصادی اشاره م ی کنید‪،‬‬ ‫ســوای اینکه دولت تــا چه حــد م ی تواند با‬ ‫تاثیرگرفتن از شرایط اقتصادی به وجود امده و‬ ‫کاهش قیمت نفت‪ ،‬وابســتگی بودجه به نفت‬ ‫به نظر من ان چیزی که اقای نجفی گفته است‪،‬‬ ‫پیشگویی نیست‪ ،‬اگر اتفاق خاصی نیفتد و شوکی به شرایط‬ ‫اقتصادی کشور وارد نشود‪ ،‬بعید اســت که رسیدن به رشد‬ ‫اقتصادی دو درصد غی ر قابل حصول باشد البته این موضوع‬ ‫را هم باید در نظر گرفت که احتمال دارد ما بتوانیم بخشی از‬ ‫تحریم ها را در سال اینده از سر خودمان باز کنیم و از این راه‬ ‫هم ممکن است فشارها به اقتصاد کشور کم تر شود‪ .‬در ان‬ ‫صورت رقم رشد اقتصادی دو درصدی منطقی خواهد بود‪.‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫این یک حقیقت اســت که مدیریت اقتصادی به‬ ‫عهده دولت اســت و برخی موارد مهم که در اقتصاد نقش‬ ‫کلیدی دارند باید سامان داده شوند‪ .‬وضعیت یک سری بازار ها‬ ‫در همه اقتصاد های دنیا تعیی ن کننده است و اگر شرایط انها‬ ‫به هم ریخته باشــد م ی توانــد در کل اقتصاد نقش منفی‬ ‫داشته باشد‪ .‬یکی از این بازار ها قطعا بازار سرمایه است‪ ،‬بازار‬ ‫سرمایه یعنی همان محل مبادله سهام‪ ،‬بازار پولی و مالی‬ ‫هم از اهمیت زیادی برخوردار اســت‪ .‬دولت امکاناتی ب رای‬ ‫را که در تمام سی ســال گذشته از ان ب ه عنوان‬ ‫اشکال بزرگ اقتصادی کشــور یاد شده است‪،‬‬ ‫ب ر طرف کند‪ ،‬دکتر نجفی‪ ،‬دبیر ســتاد اقتصادی‬ ‫دولت‪ ،‬در اظهارنظری پی ش بینی کرده که سال‬ ‫اینده دولت بتواند به رشد اقتصادی دو درصدی‬ ‫دست پیدا کند‪ ،‬با وجود مشکالتی که به ان اشاره‬ ‫کردید‪ ،‬فکر م ی کنیــد این پی ش بینی تا چه حد‬ ‫قابل تحقق خواهد بود؟‬ ‫‪59‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫سطح تولید معطوف بشــود اگر به این موضوع توجه جدی‬ ‫بشود ان وقت مساله قیمت نفت و نوسان های بازار جهانی‬ ‫م ی تواند در اولویت های نازل تری قرار گیرد‪ .‬سیاستگذاری‬ ‫هوشمند فعاالنه و تهاجمی ب رای اصالح سیاست اقتصادی‬ ‫باید در دســتورکار قرار بگیرد که متاســفانه هنوز این طور‬ ‫نشده است‪.‬‬ ‫باز هم باید بگویم متاسفانه ما در جایگاه کارشناسی‬ ‫حرف های زیــادی م ی زنیم اما در عمــل دولت کمتر اقدام‬ ‫م ی کند‪ ،‬در واقع ایــن راهکار هایی کــه از طرف ما مطرح‬ ‫م ی شود کمتر از سوی دولت مورد پیگیری قرار م ی گیرد‪.‬‬ ‫خب در چنین شرایطی مسئولیت دولت چیست؟‬ ‫م ی خواهم یک موضوع دیگر را هم مورد تاکید قرار‬ ‫بدهم و ان اینکه نباید تصور کنید که همه کار ها به دولت‬ ‫ختم م ی شود‪ .‬این طور نیســت که تنها دولت مسئولیت‬ ‫داشته باشد‪ .‬ادامه این وضعیت اقتصادی به هر حال به صالح‬ ‫نیست‪.‬‬ ‫منظور شــما از «این وضعیت اقتصادی» دقیقا‬ ‫چیست؟‬ ‫مشکل اقتصاد‬ ‫ص و کپسول حل نمی شود‬ ‫با قر ‬ ‫گفت وگوی مثلث با حسین راغفر‬ ‫اقتصاد‬ ‫‪60‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫تقریبا تمام ی کارشناسان اقتصادی متفق القول‬ ‫شده اند که سال اینده برای اقتصاد کشور سال‬ ‫ســختی خواهد بود‪ .‬فکر م ی کنید مه م ترین‬ ‫مشکالت اقتصادی کشور در ســال اینده چه‬ ‫چی ز هایی خواهد بود؟‬ ‫مشکالت که قطعا خیلی زیاد است‪ ،‬بخش عمده‬ ‫اسی ب هایی که اقتصاد کشور را در این سال ها تهدید کرده‬ ‫است و از این به بعد هم در سال اینده با ان درگیر هستیم‪،‬‬ ‫مشکالتی اســت که از دولت های گذشته و به خصوص از‬ ‫دو دولت گذشته نهم و دهم به ارث رسیده است‪ .‬البته خود‬ ‫این مشکالت هم متعدد اســت‪ ،‬در حال حاضر به نظر من‬ ‫مساله اصلی کشور تولید اســت‪ ،‬بعد از ان مساله اشتغال‬ ‫قرار دارد‪ ،‬کشور دچار مشکل تورم و پیدا کردن راه حل ب رای‬ ‫ان است‪ ،‬به دنبال این تورم کشور دچار مشکل رکود تورمی‬ ‫ است‪ ،‬در امد های بزرگ کشور که در خارج قفل شده و دولت‬ ‫نم ی تواند انها را به کشور برگرداند یا از انها استفاده کند‪.‬‬ ‫مجموعه این مشکالت در کنار مشکل کاهش قیمت‬ ‫نفت‪ ،‬مشــکالت جدی تری ب رای دولت ایجاد خواهد کرد‪.‬‬ ‫قیمت نفت امروز به ‪ 45‬دالر رسیده است و فکر م ی کنم که‬ ‫اگر دولت بخواهد م ی توانــد از این موقعیت کاهش قیمت‬ ‫نفت هم استفاده کند‪ .‬در واقع این هم ب رای اقتصاد ما یک‬ ‫فرصت است‪ ،‬که به هر صورت شده از وضعیت پیش امده در‬ ‫مورد قیمت نفت استفاده کنیم و با تاکید بر تولید داخلی تمام‬ ‫هم و غم خودمان را بر این موضوع بگذاریم‪ ،‬البته طبیعتا باید‬ ‫در این مورد اقدام های گســترده ای انجام شود و در واقع در‬ ‫اینجا باز هم بحث ساختار های اقتصادی کشور مطرح است‪.‬‬ ‫شما به مشکالت اساســی اقتصاد ایران اشاره‬ ‫م ی کنید که همواره وجود داشته است‪ ،‬با این حال‬ ‫ان چیزی که امروز بیشــتر ذهن تحلیلگران را‬ ‫اشغال کرده و باعث بحث های داغ شده همین‬ ‫موضوع کاهش قیمت نفت است که به ان اشاره‬ ‫کردید‪ ،‬فکر م ی کنید اصال نگرانی در مورد کاهش‬ ‫قیمت نفت در حالی که تنها حدود ‪ 25‬درصد از‬ ‫درام د های دولت از محل فــروش نفت تامین‬ ‫م ی شود‪ ،‬چقدر جدی و واقعی است؟‬ ‫به نظر من اقتصاد ما مشکالت جدی تری هم دارد‪.‬‬ ‫بحث ها در مورد سیاست گذاری دولت باید بیشتر به ارتقای‬ ‫‪4‬‬ ‫دکتر حسین راغفر‪ ،‬استاد اقتصاد دانشگاه‬ ‫الزهرا (س) را بیشــتر از چیزی با پژوهش ها و‬ ‫نظریاتش در مورد فساد سیستم ی در اقتصاد‬ ‫م ی شناسند‪ .‬او هم معتقد است که اقتصاد ایران‬ ‫در سال اینده در شرایط دشواری قرار خواهد‬ ‫داشت‪ ،‬منتها نه به دلیل اینکه قیمت نفت ظرف‬ ‫پنج هفته بعد از ارائه بودجه به مجلس‪ ،‬بیشتر‬ ‫از بیســت دالر ارزان تر از پی ش بین ی ها شده‬ ‫است‪ ،‬بلکه به این دلیل که فساد در سیستم‬ ‫اقتصادی‪ ،‬کارایی ان را مختل کرده است‪ .‬دکتر‬ ‫راغفر معتقد است که اگر همین حاال هزینه های‬ ‫درد ناک درمان ســرطان در سیستم اقتصادی‬ ‫کشور که با جراحی و خون ریزی همراه است را‬ ‫پرداخت نکنیم‪ ،‬در اینده هزینه های بیشــتر‬ ‫و سنگی ن تری در انتظار خواهد بود‪ .‬خبرنگار‬ ‫مثلث در شرایط کاهش شدید قیمت نفت و در‬ ‫فصل بودج ه بندی ســال اینده کشور با راغفر‬ ‫گفت وگو کرده است‪.‬‬ ‫ادامه این وضعیت یعنی ادامه این کندی منفعالنه‬ ‫و اینکه منتظر باشــیم افزایش قیمت نفت اتفاق بیفتد تا‬ ‫مشکالت اقتصادی ما ب ر طرف بشود به صالح کشور نیست‪،‬‬ ‫این وضعیت اگر ادامه پی دا کند تهدید جدی ب رای امنیت ملی‬ ‫کشور خواهد بود‪ .‬مسئوالن باید در این مورد فکری بکنند‪.‬‬ ‫این اقدام هایی که م ی فرمایید باید انجام شود‬ ‫چه چی ز هایی است؟‬ ‫مبارزه با فساد ب رای بهبود شرایط اقتصادی کشور‬ ‫بایــد در اولویت قرار بگیرد‪ ،‬باید تا جایی که ممکن اســت‬ ‫ضریب خلق فساد پایین بیاید‪ .‬اقتصاد ای ران نیازمند اصالح‬ ‫اساسی در سطح تصمیم گیری هاست‪ .‬تمام توان کشور‪ ،‬از‬ ‫جمله در قوه قضائیه و قوه مقننــه باید به کمک قوه مجریه‬ ‫بیاید تا بتوانیم فساد را در کشور کاهش بدهیم‪.‬‬ ‫بعد از ان باید زمینه های حضور بخش خصوصی در‬ ‫اقتصاد فراهم شود همچنین باید بهبود فضای کسب و کار‬ ‫در دستورکار قرار بگیرد‪.‬‬ ‫برخی نیروها که خالف قانون اساســی کشــور وارد‬ ‫عرصه اقتصادی شــده اند‪ ،‬باید این عرصــه را ترک کنند و‬ ‫سر کار خودشــان برگردند‪ ،‬یا اینکه اگر م ی خواهند به کار‬ ‫اقتصادی ادامه بدهند‪ ،‬به صورت فردی بیایند‪ ،‬از سازمان شان‬ ‫جدا بشوند و شرکت خصوصی تاسیس کنند‪ ،‬بعد وارد رقابت‬ ‫با سایر فعاالن در عرصه اقتصاد خصوصی بشوند‪ .‬نم ی شود‬ ‫از موضع قدرت و با دسترسی نا ب رابر به امکانات و اختیارات و‬ ‫منابع‪ ،‬بخواهند در بازار حاضر شوند‪ .‬این چنین حضوری به‬ ‫نفع اقتصاد نیست‪ ،‬بلکه بخش خصوصی را هم از مدار خارج‬ ‫م ی کند‪ .‬در چنین شــرایطی نم ی شود از بخش خصوصی‬ ‫انتظار داشت که نقش موثری در اقتصاد ایفا کنند‪.‬‬ ‫مساله تولید و حمایت از ان ب رای جب ران کم شدن در امد‬ ‫نفتی هم تحت تاثیر این موضوع رانت و فســاد و چی ز های‬ ‫دیگری است که به انها اشاره کردم‪ .‬این مسائل به هم متصل‬ ‫و گره خورده هســتند‪ .‬به هر حال ب رای اینکه تولید بتواند‬ ‫پیشرفت کند باید یک سری مشــوق هایی به راه انداخت‪،‬‬ ‫البته این موضوع باید مورد توجه جدی باشد که تشویق تولید‬ ‫هم باید هوشمند باشد‪ .‬مشوق ها نباید به گونه ای باشد که‬ ‫به فساد دامن بزند‪ .‬یا اینکه با یک سیستم اشتباه برگزیدن‬ ‫اشنایان و دوستان و غیره‪ ،‬تبدیل شود به اینکه چار چوب های‬ ‫زد و بند و تخلف ها فراتر از اینکه هست برود‪ .‬این تشویق ها‬ ‫باید ب رای حضور فعال بخش خصوصی اعمال شود؛ دولت‬ ‫باید در این مورد ب رنامه مشخص و قابل قبول داشته باشد‪.‬‬ ‫یکی دیگر از راه هایی که پیش روی دولت قرار دارد‪،‬‬ ‫خصوصی کردن صنایع بزرگ اســت‪ ،‬صنایعی که اشتغال‬ ‫زیادی دارند‪ ،‬دولت می تواند اینها را بــه مرور واگذار کند‪،‬‬ ‫همان طور که صنایع فوالد و پتروشــیمی را واگذار کرده‬ ‫اســت‪ ،‬می تواند صنایع خودرو ســازی را هم واگذار کند‪.‬‬ ‫همین کار را می تواند در مورد صنایع هواپیمایی ما هم انجام‬ ‫بدهد‪ .‬البته برخی از اینها در اسم خصوصی شده اند هر چند‬ ‫عمال با خصوصی بودن واقعی فاصله دارند‪ .‬به هر حال باید‬ ‫زمینه های حضور بخش خصوصی در اقتصاد فراهم شود‪.‬‬ ‫در مورد مالیات هــا چطور؟ بار ها گفته شــده‬ ‫است که ما در کشور سیستم مالیاتی کار امدی‬ ‫نداریم‪ ،‬از طرف دیگر دولت هم با کمبود درامد‬ ‫رو به روســت و عمومــا دولت ها اصــل تامین‬ ‫در امد هایشان را بر پایه مالیات قرار می دهند‪ ،‬در‬ ‫این مورد برای سال اینده چه چشم اندازی پیش‬ ‫روی شماست؟‬ ‫مالیات موضوع بســیار مهمی اســت‪ .‬در شرایط‬ ‫کنونی‪ ،‬با همین پایه های فعلی مالیاتی که داریم حدود ‪ 40‬تا‬ ‫‪ 45‬هزار میلیارد تومان فرار مالیاتی داریم‪ .‬تازه اینها مواردی‬ ‫اســت که می دانیم افرادی باید مالیات بدهند و نمی دهند‪،‬‬ ‫برای اینکه تولید بتواند پیرشفت کند باید‬ ‫یک رسی مشــوق هایی به راه انداخت‪،‬‬ ‫البته این موضوع بایــد مورد توجه جدی‬ ‫باشد که تشویق تولید هم باید هوشمند‬ ‫باشد‪ .‬مشوق ها نباید به گونه ای باشد که‬ ‫به فساد دامن بزند‬ ‫این بحث جدا از مواردی است که باید مالیات گرفته شود اما‬ ‫نمی شــود‪ .‬از ان جمله مثال مساله مالیات بر سرمایه است‪،‬‬ ‫در کمال تاسف مجلس سه ماه پیش الیحه دریافت مالیات‬ ‫از سرمایه را رد کرده است‪ ،‬معنی اش این است که یک نفر‬ ‫بساز بفروش که در سال صد درصد سرمایه اش سود می برد‪،‬‬ ‫عمال یک ریال هم مالیات پرداخت نمی کند‪ .‬در حالی که‬ ‫اقتصاد‬ ‫مالیات از کارمند و معلم و پرســتار و دیگران‪ ،‬ریال به ریال‬ ‫دریافت می شود‪ .‬دولت اگر بتواند همین فرار های مالیاتی‬ ‫را مدیریت کند‪ ،‬می تواند بخــش بزرگی از د رامد هایی که‬ ‫از محل کاهش قیمت نفت از دست رفته است را دوباره بر‬ ‫گرداند و جبران کند‪.‬‬ ‫اقای دکتر! در این شــرایط راه حل عملی دولت‬ ‫برای سال اینده چه چیزی می تواند باشد؟‬ ‫باید واقع گرا باشــیم و شــریط را بپذیریم‪ ،‬بدون‬ ‫اصالح ســاختار ها هیچ کاری نمی توان کــرد‪ .‬باید نظام‬ ‫سیاسی کشور در سطوح باال به این جمع بندی برسد‪.‬‬ ‫مشکل اقتصاد کشــور با قرص و کپســول که حل‬ ‫نمی شود‪ .‬این سرطان و درد بزرگی است که درمان ان به‬ ‫جراحی نیاز دارد‪ ،‬جراحی هم خون ریزی و درد دارد‪ .‬اصالح‬ ‫هزینه دارد و باالخره باید ایــن هزینه ها را پرداخت کنیم‪،‬‬ ‫در غیر این صورت باید هزینه های بســیار بزرگ تر و البته‬ ‫سنگین تری را بپردازیم‪.‬‬ ‫کاهش درامد ها‪ ،‬دخل و خرج را منطقی می کند‬ ‫‪5‬‬ ‫مروری بر چاره های ممکن در شرایط سقوط قیمت نفت‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫اقتصاد‬ ‫روند نزولی قیمت نفت چند ماهی هست که اغاز شده‪،‬‬ ‫در ابتدا خیل ی ها ان را «نوسان ی زود گذر»‪« ،‬تالش عربستان‬ ‫ب رای تحت تاثیر قــرار دادن مذاکرات ای ران با ‪ »5+1‬و حتی‬ ‫«رقابت سیاسی» تلقی م ی کردند‪.‬‬ ‫حتی کارکشته هایی مانند بیژن زنگنه‪ ،‬وزیر نفت هم‬ ‫معتقد بودند که کاهش قیمت نفت زود گذر است و م ی توان‬ ‫از راه مذاکره با ع ربستان‪ ،‬ان را متوقف کرد‪.‬‬ ‫بعد از اجالس اوپک که همه بحث های داغ ان منجر‬ ‫به کاهش می زان عرضه نفت در بازار نشــد‪ ،‬خوش بین ی ها‬ ‫تا حــدودی رنگ باخــت‪ ،‬در ادامه که بحــران اوکراین به‬ ‫تحریم های روسیه انجامید کار باز هم سخت تر شد و سقوط‬ ‫قیمت نفت ب ی وقفه ادامه پیدا کرد‪.‬‬ ‫با این حال دولت وقتی بودجــه را ارائه کرد که هنوز‬ ‫عمق ماجرا را در محاســباتش وارد نکرده بود‪ .‬محمد باقر‬ ‫نوبخت‪ ،‬چنــد روزی بعد از ارائه بودجه بــه مجلس‪ ،‬در این‬ ‫مورد به خب رنگاران گفت‪« :‬ب راساس انچه نهادهای پژوهشی‬ ‫پی ش بینی کردند قیمت نفت به طور متوسط در سال اینده‬ ‫حدود ‪ 82‬دالر خواهد بود‪ .‬کشــورهای عربی که در جهت‬ ‫کاهش قیمت و افزایش تولید و ارائه تخفی ف های ویژه گام‬ ‫برم ی دارند‪ ،‬فکر م ی کنند به جمهوری اسالمی ای ران فشار وارد‬ ‫م ی شود در حالی که خود انها نیز از این افت قیمت ها زیان‬ ‫م ی کنند‪ .‬قیمت نفت در بودجه برخی کشورها ‪ 65 ،73 ،80‬و‬ ‫‪ 60‬دالر پی ش بینی شده است؛ به همین دلیل ما قیمت نفت‬ ‫را در بودجه سال اینده ‪ 72‬دالر پی ش بینی کرده ایم‪».‬‬ ‫حاال اوضاع تغییر کرده اســت؛ یک ماه از زمانی که‬ ‫دولت با پی ش بینی نفت ‪ 72‬دالری در سند بودجه ردیفی ب رای‬ ‫مازاد درامد نفتی در نظر گرفته بود‪ ،‬م ی گذرد‪.‬‬ ‫حاال سخنگوی دولت اماری را اعالم کرده که بر مبنای‬ ‫ان مشخص اســت درامد دولت درامد مســتقیم دولت از‬ ‫محل فروش نفت با سقوط قیمت ان به زیر ‪ 50‬دالر‪ ،‬نصف‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫محسن رضایی هم هفته گذشته در حاشیه یک مراسم‬ ‫رسمی گفته اســت که در سال های اخیر کشــور با دو نوع‬ ‫تحریم روبه رو بوده است؛ اولین ان مربوط به تحریم کمی‬ ‫نفت ای ران بوده که ب راساس ان صادرات نفت از روزی بیش‬ ‫از دو میلیون بشکه به یک میلیون بشکه کاهش یافت و در‬ ‫نتیجه اش بیش از یک هزار میلیون بشکه نفت خام ایران‬ ‫در چاه ها محفوظ مانده و صادر نشده و تحریم دوم‪ ،‬مربوط‬ ‫به تحریم قیمتی اســت که در ماه های اخیر باعث کاهش‬ ‫قابل توجه قیمت ها شده است‪.‬‬ ‫اقای رضایــی همچنین پی ش بینی کرده اســت که‬ ‫اگر کاهش قیمت ها تا سه ســال اینده ادامه داشــته باشد‪،‬‬ ‫صد میلیارد دالر دیگر از درامد نفتــی ای ران کاهش خواهد‬ ‫یافت‪ .‬انچه رضایی م ی گوید و امار هایی که بخشی از ان در‬ ‫سخنان سخنگوی دولت قابل مشاهده است‪ ،‬نشان م ی دهد‬ ‫که سقوط قیمت نفت در ماه های اخیر که به عقیده بسیاری‬ ‫از کارشناسان تا سال ‪ 2016‬هم ادامه خواهد داشت‪ ،‬فشار ها را‬ ‫به اقتصاد ای ران بیشتر خواهد کرد‪ ،‬حتی با وجود اینکه کشور‬ ‫در چند سال گذشته به مشکل در سر راه تامین درامد از راه‬ ‫فروش نفت عادت کرده باشد‪ ،‬کاهش قیمت نفت حاال مزید‬ ‫بر علت خواهد بود‪.‬‬ ‫وقتی بودجه به مجلس ارائه شد هم برخی نمایندگان‬ ‫با انتقاد از ارقام مربوط به پی ش بینی درامد های نفتی گفتند‬ ‫که بعید است رقم ‪ 72‬دالر ب رای هر بشکه نفت قابل تحقق‬ ‫باشــد‪ ،‬قبل از اینکه حتی قیمت نفت به زیر ‪ 60‬دالر برسد‪،‬‬ ‫برخی نماینده ها بودنــد که قیمــت ‪ 55‬دالر را منطق ی تر‬ ‫م ی دانستند‪ ،‬حاال با ســقوط اخیر قیمت نفت و نوسان ان‬ ‫در مرز ‪ 50‬دالر‪ ،‬احتماال ب ر خالف نظر تیم اقتصادی دولت‪،‬‬ ‫مجلس مجبور به دستکار های بســیار زیاد در بودجه سال‬ ‫اینده خواهد بود‪.‬‬ ‫با این حال چه امروز و در پی کاهش قیمت نفت و چه‬ ‫در زمانی که حلقه تحریم ها تنگ تر م ی شد و پول نفتی که‬ ‫به کشور های دیگر فروخته شــده بود عمال امکان ورود به‬ ‫ای ران را نداشت‪ ،‬بسیاری از کارشناســان ب رای چندمین بار‬ ‫به سراغ تاکید بر لزوم اســتقالل بودجه از درامد های نفتی‬ ‫رفته اند؛ موضوعی که از بیش از چهل ســال پیش تا کنون‬ ‫مورد تاکید بوده و عمال هیچ وقت امکان اجرایی کردن ان‬ ‫فراهم نشده است‪.‬‬ ‫دولت با شرایط نا گواری رو به روست‪ ،‬حتی اگر زمانی‬ ‫اقتصاد ای ران در جهت اســتقالل بیشتر از در امد های نفتی‬ ‫گام ب ر م ی داشت دو دولت قبلی همزمان با افزایش افسانه ای‬ ‫قیمت نفت چنان بر هزینه های جاری کشــور افزوده اند که‬ ‫دولت یازدهم اگر هم بخواهد در ایــن زمینه گامی ب ر دارد‪،‬‬ ‫عمال کار زیادی از دستش ب ر نم ی اید‪ ،‬چرا که حجم تعهداتی‬ ‫که از دولت قبلی باقی مانده اســت‪ ،‬بدهــی به بانک ها و‬ ‫خوش بینی نسبت به امکان تحقق بودجه های عمرانی نشان‬ ‫م ی دهد که دولت هنوز امکان این کار را ندارد‪.‬‬ ‫عدم امکان تامین بودجه مورد نیــاز ب رای پروژه های‬ ‫توســعه نفتی و گازی‪ ،‬رفع نشــدن تحریم هایی که بتواند‬ ‫تاثیر قابل قبولی بر جذب ســرمایه گذاری های خارجی در‬ ‫این پروژه ها داشــته باشــد و از طرف دیگر ضرورت توسعه‬ ‫می زان بهره برداری بیشتر از منابع نفتی و گازی‪ ،‬دوباره پای‬ ‫پیمانکار های چینی را که دولت مرتب از بد قولی و خلف وعده‬ ‫انها شکایت داشته‪ ،‬به پروژه های نفتی باز کرده است؛ این تنها‬ ‫گوشه کوچکی از مشکالت دولت حسن روحانی در مواجهه‬ ‫با کاهش قیمت نفت زیر سایه کاهش شدید صادرات نفت و‬ ‫نبود راهی ب رای گرفتن پول نفت فروخته شده به کشورهای‬ ‫دیگر است‪.‬‬ ‫در این میان شروع به کار دوباره ســازمان مدیریت و‬ ‫ب رنامه ریزی و وعده ط راحی ب رنامه ششم توسعه ب رای سال ‪،95‬‬ ‫نوید منطق ی تر شدن تصمیم گیری های دولت ب رای سازگار‬ ‫کردن دخل و خرج کشور را م ی دهد‪.‬‬ ‫‪61‬‬ ‫ملبورن‬ ‫این سال ها سینمای ای ران اکنده است از فیلم سازان جوانی که پس از‬ ‫حدود یک دهه ساخت فیلم کوتاه و مستند با چنین پشتوانه ای به عرصه‬ ‫ساخت فیلم بلند روی اورده اند‪ .‬تهی ه کنندگانی هم هستند که کار کردن با‬ ‫این گونه فیلم سازان را ترجیح م ی دهند‪ .‬چهره های جوانی که حتی اگر در‬ ‫داخل کشور موفق نشوند‪ ،‬جایزه های بی ن المللی کسب م ی کنند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫داعیه سیاسی ندارم‬ ‫گفت وگو با کارگردان فیلم «ملبورن»‬ ‫‪62‬‬ ‫باالخره اینها باید به یک جایــی م ی رفتند و البته‬ ‫ه ر چه دورتر بهتر‪ .‬ملبورن هم که ان طرف کره زمین است‪.‬‬ ‫از طرفی م ی دانستم ملبورن در چند سال گذشته چندین بار‬ ‫نامزد بهترین شهر دنیا شده و یکی دو بار هم به عنوان بهترین‬ ‫شهر دنیا ب رای زندگی انتخاب شــده است‪ .‬جزو شهرهایی‬ ‫هم بود که اسمش را دوست داشــتم؛ به نظرم اسم ملبورن‬ ‫خوش اهنگ تر از مثال شانگهای است‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫چرا «ملبورن»؟ گذشــته از اینکه ذهن مخاطب‬ ‫در مواجهه با چنین نامی انتظار دارد با داستانی‬ ‫مواجه شود که یا در بستر یا در رویای جایی ب ه نام‬ ‫ملبورن م ی گذرد‪ ،‬خودتــان گفته اید که یکی از‬ ‫ویژگ ی های فیلمتان این است که ف رامکانی است‪،‬‬ ‫در هر جایی ممکن است اتفاق افتاده یا بیفتد و‬ ‫مردم هر نقطه ای از زمین با ان م ی توانند ارتباط‬ ‫برقرار کنند‪ ،‬پس چرا «ملبورن»؟‬ ‫اصال ایده فیلمنامه ملبورن از کجا امد؟‬ ‫برم ی گردد به خاطره ای نســبتا قدیمی‪ .‬چند سال‬ ‫پیش با تعدادی از دوســتانمان به ســفری رفته بودیم‪ .‬در‬ ‫میان دوستانمان زوجی بودند که بچه کوچکی داشتند‪ .‬یک‬ ‫روز صبح همه تصمیم گرفتند ب رای پیاده روی بیرون بروند‬ ‫و من در خانه ای که در انجا مســتقر بودیم ماندم و قرار شد‬ ‫از ان بچه که اتفاقا خواب بود مراقبــت کنم‪ .‬کنار ان خانه‬ ‫ساختمان سازی بود و خالصه سر و صدای زیادی راه انداخته‬ ‫بودند‪ .‬بعد از یک ساعت احساس کردم بچه بیدار نم ی شود‬ ‫و راستش نگران شدم‪ .‬رفتم توی اتاق بچه و شروع کردم به‬ ‫سروصدا کردن‪ .‬خوشبختانه بچه بیدار شد ولی این ترس و‬ ‫نگرانی از ان زمان با من ماند و خالصه ایده از انجا امد‪.‬‬ ‫چطور شــد که این ایــده قرار شــد فیلم اول‬ ‫سینمای ی تان بشود؟‬ ‫من حــدود ‪ 18-19‬ایده داشــتم ان موقع که ایده‬ ‫ملبورن هم یکی از انها بود‪ .‬ملبورن مساله دراماتیک قوی ای‬ ‫داشت و خودم را درگیر م ی کرد‪ .‬از طرفی به اصطالح تولیدی‬ ‫بود و م ی دانستم که به عنوان یک فیلم اول ی ای که اشنا و‬ ‫معرفی هم در سینما ندارم نم ی توانم فیلمنامه پرهزینه ای‬ ‫بنویسم و بسازمش‪ .‬جلب اعتماد تهی ه کننده سخت م ی شد‬ ‫و االن از این انتخابم راضی هستم‪.‬‬ ‫باتوجه به اینکه شما ســال ها تجربه ساخت‬ ‫فیلم کوتاه یا مشــارکت در فیل م های دیگران را‬ ‫داشته اید‪ ،‬ایا این نخستین یا تنها فیلمنامه مورد‬ ‫نظر شما بوده که تصمیم گرفتید اولین تجربه‬ ‫بلندتان بشود؟‬ ‫بله‪ ،‬ملبورن اولین فیلمنامه ســینمای ی ام است‪ .‬از‬ ‫سال ‪ 80‬که تصمیم گرفتم اولین فیلم سینمای ی ام را بسازم‪،‬‬ ‫بارها و بارها اگاهانه این کار را به تعویق انداختم‪ .‬ان موقع ‪21‬‬ ‫سالم بود و دو فیلم کوتاه ساخته بودم و مصمم شده بودم که‬ ‫وارد سینما شوم‪ .‬االن از اینکه صبر کردم تا زمان مناسبش‬ ‫برسد راضی هستم‪.‬‬ ‫چگونه به این بازیگران رسیدید؟‬ ‫از ابتدا گزینه اول مان ب رای نقش زن‪ ،‬نگار جواهریان‬ ‫بود‪ .‬قرار بود افشین هاشمی نقش مقابل او باشد‪ ،‬اما وقفه ای‬ ‫هفت هشــت ماهه در کار پیش امد و این همکاری میسر‬ ‫نشــد‪ .‬گزینه بعدی مان پیمان معادی بود کــه او را اقای‬ ‫جهانگیر کوثری معرفی کرد‪.‬‬ ‫حضور کسی مانند مانی حقیقی هم که منبع انرژی‬ ‫است‪ ،‬حتما در یک فیلم تاثیرگذار خواهد بود‪ ،‬اما قبل از تولید‬ ‫فیلم اصال او را ندیده بودم‪ .‬قرار بود نقش پدر نوزاد را بازیگر‬ ‫دیگری بازی کند‪ .‬اما شب پیش از فیلمبرداری این بخش‪،‬‬ ‫موضوع منتفی شــد و ناچار بودم بازیگر دیگری جایگزین‬ ‫کنم‪ .‬هومن بهمنش مدیر فیلمبرداری مان‪ ،‬مانی حقیقی را‬ ‫پیشنهاد کرد‪ .‬قبال اصال او را ندیده بودم‪ .‬م ی دانستم انتخاب‬ ‫کار کردنباجوان هاریسکنیست‬ ‫گفت وگوباجوادنوروزبیگیدربارهتهیه‬ ‫فیلم«ملبورن»‬ ‫بایدقصه گوییبلدباشید‬ ‫گفت وگوبامنتقدسینما‬ ‫دربارهفیلم«ملبورن»‬ ‫بسیار خوبی است ولی فکر نم ی کردم بپذیرد‪ .‬خوشبختانه‬ ‫جزو کســانی بود که قبال فیلمنامه را خوانده بود‪ .‬ساعت‬ ‫‪ 10‬و نیم شــب با او تماس گرفتیم و او هفت صبح فردا سر‬ ‫صحنه فیلمبرداری بود‪ .‬فقط در طول ســه روز فیلمبرداری‬ ‫ایشان را دیدم‪.‬‬ ‫موفقی ت های خارجــی فیلم را بــه چه علتی‬ ‫م ی دانید؟ ایا تجربه پخش کننده خارجی ان در‬ ‫این جایزه ها موثر بوده است؟ جنس فیلمنامه را‬ ‫در این زمینه چقدر تاثیرگذار م ی دانید؟‬ ‫خب چیزی که واضح است این که زمانی که فیلم‬ ‫را م ی ساختم به این چیزها فکر نم ی کردم‪ .‬م ی خواستم فیلم‬ ‫جذابی بســازم که بتواند مخاطب را درگیر کند و البته تمام‬ ‫تالش خودم را کردم‪ .‬بعدها که فیلم را با مخاطبین خارجی‬ ‫دیدم متوجه شدم که به شدت با فیلم ارتباط برقرار م ی کنند‬ ‫و این ب رای خودم هم جالب بود‪ .‬انها به راحتی خودشــان را‬ ‫جای شخصی ت های فیلم م ی گذاشــتند و تحت تاثیر قرار‬ ‫گرفته بودند‪ .‬قطعا تجربیات پخش کننــده کاربلدی مثل‬ ‫محمد اطبایی در موفقیت یک فیلم تاثیر دارد‪ .‬اقای اطبایی‬ ‫از بهترین پخش کننده های بی ن الملل ای ران هستند و شیوه‬ ‫کارشان در پخش کامال حساب شده و با برنامه است‪ .‬یادم‬ ‫م ی اید که فیلم در جشنواره پوسان پذیرفته شد و ایشان فیلم‬ ‫را به پوسان ندادند و بعدها علت این کار را فهمیدم‪.‬‬ ‫در مــورد فیلمنامه هم باید بگویم کــه خب ملبورن‬ ‫بیشترین تعداد جوایزش را ب رای فیلمنامه گرفته است‪ .‬سه‬ ‫جایزه ب رای فیلمنامه گرفته است و فکر م ی کنم فیلمنامه ان‬ ‫در موفقی ت های فیلم ب ی تاثیر نیست‪.‬‬ ‫به ه ر حال موفقیت این فیلم‪ ،‬متعلق به سینمای ای ران‬ ‫است‪ .‬یکی از سخنان مشترکی که در تمام سفرهای خارجی‬ ‫م ی شنوم‪ ،‬این است که ب رای انها جالب است که مردم ای ران‬ ‫‪1‬‬ ‫نیما جاویدی حاال در ‪ 35‬سالگی نخستین‬ ‫تج ربه ســینمایی خود را در مقام کارگردان بر‬ ‫پرده ســینماها م ی بیند؛ «ملبورن»‪ ،‬فیلمی‬ ‫ که نه بسیار مورد تشویق او از سوی منتقدان‬ ‫و جشــنواره فیلم فجر قرار گرفت و نه چنان‬ ‫بود که در ســینمای ایران نادیده گرفته شود‪.‬‬ ‫البته این توجه صرفا به موفقی ت های فیلم در‬ ‫جشنواره های بی ن المللی م ربوط نم ی شود و این‬ ‫فیلم اگر این موفقی ت ها را در کارنامه نداشت هم‬ ‫ب ه عنوان تجربه نخست فیلمسازی که سال ها‬ ‫فیلم کوتاه کار کرده بود‪ ،‬مورد توجه بود‪ .‬البته‬ ‫درباره تاثیرپذیری اثــر جاویدی از حال و هوای‬ ‫برخی اثار دیگر بسیار گفته شده است؛ ان چنان‬ ‫که جاویدی دیگر تمایل ندارد درباره ان پاسخ‬ ‫یا توضیح دهد‪.‬‬ ‫زندگی مدرن‪ ،‬اسکایپ‪ ،‬اینترنت‪ ،‬وایبر و‪ ...‬دارند! از سوی دیگر‬ ‫تماشاگران خارجی با فیلم به راحتی ارتباط برقرار م ی کردند‬ ‫و م ی گفتند‪ ،‬م ی توانیم خود را جای ادم های فیلم بگذاریم‪.‬‬ ‫فیلم در حوزه بی ن الملل بازخوردهــای مثبتی ب رای ای ران و‬ ‫سینمای ما داشت و بعد از این موفقی ت ها و ب رای اکران فیلم‬ ‫نم ی فهمیدم زاویه ها با این فیلم ب رای چیست‪.‬‬ ‫من به کار سیاسی عالقه ای ندارم‪ ،‬دوست دارم داستان‬ ‫جذابی بسازم و مخاطب را با خود همراه کنم‪ .‬من فیلمسازم و‬ ‫داعیه سیاسی در کارم نیست‪ .‬وقتی فیلم را در خارج از کشور‬ ‫م ی بینم‪ ،‬تازه متوجه تاثیرگذاری ان م ی شوم‪.‬‬ ‫با این اوصاف‪ ،‬ایا نم ی شد پایان امیدوارکننده تری‬ ‫برای فیلم طراحی کنید؟‬ ‫بلیت یک سره‬ ‫‪2‬‬ ‫نگاهی به فیلم «ملبورن» نخستین تجربه سینمایی نیما جاویدی‬ ‫چه شد که به سینما عالقه مند شدید؟‬ ‫قضیه به خیلی وقت ها پیش برم ی گردد‪ .‬وقتی ‪9‬‬ ‫سالم بود اولین به اصطالح نمایشنامه خودم را نوشتم‪ .‬البته‬ ‫نم ی شد بهش گفت نمایشنامه‪ .‬با یکی از دوستانم نوشتم‬ ‫و خودمان هم اجرایش کردیم‪ .‬مادرانمان معلم ان دبستانی‬ ‫بودند که درس م ی خواندیم‪ .‬قبل از شروع کالس ها م ی رفتیم‬ ‫سر کالس ها و اجرا م ی کردیم‪ .‬راجع به سرهنگی بود که از‬ ‫کار اخ راجش کرده بودند‪ .‬نم ی دانم اصال از کجا چنین چیزی‬ ‫به ذهنمان رسیده بود‪ .‬از همان موقع کتاب زیاد م ی خواندم‪.‬‬ ‫عاشــق تن تن و میلو بودم‪ .‬در دوران دبســتان کتاب های‬ ‫جیبی کاراگاهی و ژول ورن م ی خواندم‪ .‬ب رادر بزرگترم خیلی‬ ‫اهل کتاب بود و من هم کتاب های او را م ی خواندم‪ .‬بع د تر ها‬ ‫هم که تئاتر دانش اموزی و وابستگی بیشتر به ادبیات‪ .‬یادم‬ ‫م ی اید یکی از بهترین تفریحاتم دیدن فیلم های عصر جمعه‬ ‫بود‪ .‬از نوجوانی هم که شروع کردم به فیلم جمع کردن و شدم‬ ‫فیلم باز حرفه ای‪.‬‬ ‫نقدی بر فیلم ملبورن‬ ‫این فیلم در جشنواره فجر سال گذشته هم به نمایش‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫اختصاص داد‪.‬‬ ‫البته جاویدی خودش م ی گوید‪« :‬پخش بی ن الملل مان‬ ‫با اقای محمــد اطبایــی یکــی از بهترین هاســت که‬ ‫برنامه ریزی هایش حســاب شده اســت و پخش فیلم را با‬ ‫اســتراتژی های مناســبی انجام م ی دهند‪ .‬مثال یادم است‬ ‫که فیلم در جشنواره ای پذیرفته شده بود و در کمال تعجب‬ ‫دیدم که ایشان فیلم را ارائه ندادند‪ .‬بعدها فهمیدم که دلیل‬ ‫ان جواب منفی چه بوده و در نهایت به نفع فیلم تمام شد‪.‬‬ ‫فقط بعد از کارکردن با اقای اطبایی متوجه م ی شــوید که‬ ‫پخش فیلم چــه کار پیچیده و تخصص ی ای اســت‪ .‬من‬ ‫خیلی در کار ایشان دخالتی نم ی کردم و صادقانه خیلی به‬ ‫موفقیت ان طرف اب فکر نم ی کردم چون فیلم را ب رای داخل‬ ‫کشور و تماشاگران ای رانی ساخته بودم‪ ،‬بناب راین به موفقیت‬ ‫بی ن المللی فکر نم ی کردم و این اتفاقات ب رای خودم هم جالب‬ ‫بود‪ .‬خوشبختانه کیفیت فستیوال هایی که فیلم در انها دیده‬ ‫شد خوب بود‪».‬‬ ‫در خالصه داســتان این فیلم که با مشاوره کیانوش‬ ‫عیاری ساخته شده‪ ،‬امده است‪« :‬زوجی جوان در استانه سفر‬ ‫به ملبورن و در حالی که چند ساعت بیشتر به پروازشان باقی‬ ‫نمانده است‪ ،‬ناخواسته درگیر ماجرایی پیچیده م ی شوند‪».‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫فیلم سینمایی «ملبورن» به نویسندگی و کارگردانی‬ ‫نیما جاویدی و با بازی نگار جواهریان‪ ،‬پیمان معادی‪ ،‬مانی‬ ‫حقیقی‪ ،‬الهام کردا‪ ،‬شــیرین یزدان بخش‪ ،‬روشنک گرامی‪،‬‬ ‫علیرضا استادی و ویدا جوان در سینماهای ته ران و برخی‬ ‫شهرهای دیگر روی پرده است‪ .‬نیما جاویدی از سال ‪ 78‬فیلم‬ ‫کوتاه ساخته و ب رای ســاخت اولین فیلم بلند سینمای ی اش‬ ‫سال ها انتظار کشیده است تا اینکه سرانجام از میان حدود‬ ‫‪ 20‬طرحی که در تمام این ســال ها در ســر پرورانده‪ ،‬یکی‬ ‫از تجربه های شــخص ی اش را برم ی گزیند و «ملبورن» را‬ ‫م ی سازد؛ فیلمی که این روزها روی پرده سینماهاست‪.‬‬ ‫او که ‪ 11‬سال ب رای ساخت اولین فیلم بلندش انتظار‬ ‫کشــیده‪ ،‬م ی گوید‪« :‬ســاخت فیلم بلند را مــدام به عقب‬ ‫م ی انداختم تا به ایده ال هایم برســم اما همین تاخیر باعث‬ ‫شد دچار مشکالتی هم بشــوم‪ .‬به هر حال وقتی به عنوان‬ ‫یک غریبه وارد سینما م ی شــوی‪ ،‬خواه ناخواه با مشکالتی‬ ‫روبه رو م ی شوی‪».‬‬ ‫وقتی جاویدی تصمیم گرفــت اولین فیلم بلندش را‬ ‫بسازد‪ ،‬فهرستی از تهی ه کنندگانی اماده کرد که سابقه ساخت‬ ‫فیلم اول را داشتند و جواد نوروزبیگی هم جزو همین لیست‬ ‫بود‪ .‬توسط یکی از دوستانش فیلمنامه را به نوروزبیگی داد‬ ‫و او هم به سرعت پذیرفت‪« .‬ملبورن» برنده جوایز بهترین‬ ‫کارگردانی‪ ،‬بهترین فیلمنامه و بهترین فیلم از نگاه داوران‬ ‫جوان جشنواره بی ن المللی فیلم گیخوان‪ ،‬اکرانش از چندی‬ ‫پیش در کشور ایتالیا اغاز شده است‪ .‬در واقع پیش از ای ران ی ها‬ ‫این ایتالیای ی ها بودند که نســخه دوبله شده این فیلم را به‬ ‫تماشا نشستند‪ .‬البته در این زمینه ملبورن جزو خوشبخت ها‬ ‫محسوب م ی شود چون از میان ‪ 87‬فیلم به نمایش درامده‬ ‫در جشــنواره فجر سال گذشــته تنها ‪ 37‬فیلم رنگ اکران‬ ‫به خود دیدند و ‪ 50‬فیلم در بایگانی موقــت یا دائمی قرار‬ ‫گرفتند‪ .‬از جملــه دیگر جوایز این فیلم بــه جایزه بهترین‬ ‫فیلمنامه از رقابت های اسیا پاســفیک‪ ،‬بهترین فیلمنامه‬ ‫و تقدیر ویژه بهترین فیلمبرداری از جشــنواره بی ن المللی‬ ‫استکهلم‪ ،‬جایزه بهترین بازیگر زن از جشنواره ماردل پالتا‪،‬‬ ‫جایزه «هرم طالیی» بهترین فیلم س ی و ششمین جشنواره‬ ‫فیلم قاهره مصر و‪ ...‬م ی توان اشاره کرد‪ .‬این فیلم در دو مورد‬ ‫از این جشنواره ها‪ ،‬به فاصل ه ‪ 24‬ساعت چهار جایزه را به خود‬ ‫موافقم که م ی شد امیدوارکننده تر باشد‪ ،‬اما تاریخ‬ ‫سینما نشان داده فیلم هایی که پایان تلخ هم دارند م ی توانند‬ ‫پرفروش شوند‪ ،‬مانند «پدرخوانده»‪ .‬ضمن اینکه چند پایان‬ ‫مختلف ب رای فیلم گرفتیم که یکی از انها امیدوارکننده بود‪.‬‬ ‫یکسری افراد غیرمرتبط با ســینما را به عنوان تماشاگران‬ ‫نمونه در نظر گرفتیم که ب رای اولی ن بار با فیلم روبه رو شدند‪.‬‬ ‫تمام پایان بندی هایی که تهیه کرده بودیم‪ ،‬به انان نشــان‬ ‫دادیم اما همه به اتفاق‪ ،‬همین پایان را بیشتر دوست داشتند‪.‬‬ ‫شــاید پایان امیدوارکننده خیلی متعلق به این فیلم نبود و‬ ‫تماشاگر حس م ی کرد سر کار اســت‪ ،‬اما تاثیر عاطفی که‬ ‫این پایان بر تماشاگر م ی گذارد خوب است و من خود از پایان‬ ‫فیلم راضی هســتم‪ .‬در ضمن فکر م ی کنم به اندازه کافی‬ ‫فیلم هایی با پایان خوش و خرم در سینما داریم‪.‬‬ ‫‪63‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪64‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫در امد و توانست نامزد بهترین کارگردانی و بهترین فیلم در‬ ‫بخش نگاه نو این رویداد شود‪ .‬همان زمان به بهانه نمایش‬ ‫ان در یاسوج‪ ،‬اداره فرهنگ و ارشــاد اسالمی کهگیلویه و‬ ‫بوی راحمد متنی منتشــر کرد که در ان امده بود‪« :‬ایده اولیه‬ ‫فیلم ســتودنی اســت‪ .‬مرگ یک نوزاد و ماجرای به گردن‬ ‫گرفتن مسئولیت ان ایده خاصی است‪ ،‬اما به هر حال موجب‬ ‫م ی شود شاکله داستان تلخ باشــد‪ .‬ملبورن را دیدیم بیشتر‬ ‫به خاطر اینکه قرار بود اولین ثمره کار یک کارگردان جوان‬ ‫باشد که م ی خواهد در کنار نسل جدید روزهای تازه سینمای‬ ‫امید را به نام خود گره بزند‪.‬‬ ‫ان هم در فضایی که به نظر م ی رســد عنوان دارهای‬ ‫سینما به ته خط رسیده اند‪ ،‬یا به جای فیلم ساختن‪ ،‬مشغول‬ ‫بیانیه دادن و گداگرافی از جامعه ای رانی هستند‪ .‬اما در نگاه‬ ‫اول به نظر م ی رسد تنها داشــته فیلم داستانی سر راست و‬ ‫کارگردانی قابل قبول در حد یک فیلم اول با نماهای صرفا‬ ‫ی نیست‪ ،‬چون‬ ‫داخلی است‪ .‬با این وجود‪ ،‬ملبورن فیلم مهم ‬ ‫تقلیدی است و چیزی از خود ندارد‪.‬‬ ‫تماشای دقایق اولیه فیلم کافی است تا بفهمیم یک‬ ‫مورد دیگر به مبتالیان به سندروم فرهادی اضافه شده است‪.‬‬ ‫باز هم حادثه ای که زندگی را از ریل خارج م ی کند و ماجرای‬ ‫شــک و ابهام های بعد از ان‪ .‬نگار جواهریان با سطح بازی‬ ‫همیشــگی در فیلم هســت‪ .‬تنها تفاوت پیمان معادی با‬ ‫حضورش در فیلم فرهــادی گریم اوســت‪ .‬مانی حقیقی‬ ‫هم یک حضور افتخاری دارد تا در کنــار فضا و نوع روایت‪،‬‬ ‫«ملبورن» به شدت تداع ی کننده فیلم های فرهادی باشد‪ .‬اما‬ ‫یک تفاوت جدی در این میان وجود دارد‪ .‬نیما جاویدی مثل‬ ‫اصغر فرهادی مخاطب را فریــب نم ی دهد و در پایان او را با‬ ‫خیل احتماالت موجود‪ ،‬پا در هوا رها نم ی کند‪ .‬او در ملبورن‬ ‫قصه اش را طوری کامل م ی کند که هرکس فیلم را م ی بیند‬ ‫بفهمد واقعا چه شده است‪.‬‬ ‫کارگردان بار منفی قصه را به جامعه و حتی همسایه ها‬ ‫نســبت نم ی دهد و به دوش همین ادم هایی م ی اندازد که‬ ‫داستان را پیش م ی برند‪ .‬رفت و امدهای افراد مختلف که در‬ ‫طول فیلم به این خانه انجام م ی شود و حتی ارتباط اینترنتی‬ ‫با کســی که ان طرف منتظر امدن مسافران ملبورن است‬ ‫ابعاد ماجرا را البته در عرض باز م ی کند و فیلم را خسته کننده‪.‬‬ ‫این امد و شد ها گاهی بانمک م ی شود‪ ،‬قرار است از تلخی‬ ‫بکاهد و اما ریتم کار را کند م ی کند‪ ،‬به خصوص جایی که گره‬ ‫اصلی داستان مشخص شده و این افراد جدید قرار است تنها‬ ‫اطالعات تازه به مخاطب بدهند و زوج جوان هم درگیر یافتن‬ ‫شیوه ای جدید ب رای پنهان کردن اتفاق از انها هستند‪.‬‬ ‫درباره محتوا‪ ،‬فیلم حرف خاصی ب رای گفتن ندارد‪ .‬فیلم‬ ‫اهل تکه پ رانی نیســت و همه چیز قرار است در طول یک‬ ‫روز و در همان تک لوکیشن اپارتمان زوج جوان اتفاق بیفتد‪.‬‬ ‫زوج جوان م ی خواهند ب رای سه سال به استرالیا بروند‪ ،‬اما تا‬ ‫پایان فیلم متوجه م ی شویم همی ن هایی که قرار است از این‬ ‫مملکت بروند نم ی توانند به درســتی با مهمترین مشکلی‬ ‫که قبل از رفتن ب رایشــان پیش م ی اید مواجه شــوند‪ .‬این‬ ‫رفتن انقدر ب رایشان مهم اســت که دست اخر یک افتضاح‬ ‫از خودشــان ب رای بقیه به جا م ی گذارند و م ی روند‪ .‬هرچند‬ ‫انقدر هم عذاب وجدان دارند که دلشان بخواهد هیچ کس به‬ ‫بدرقه شان نیاید و در سکوت سکانس پایانی در مسیر فرودگاه‬ ‫با خود ارزو کنند که کاش م ی شــد با همان تاکسی تا خود‬ ‫ملبورن را دربست بروند تا ب رای مدت کوتاهی هم که شده از‬ ‫جهنم خودساخته رهایی یابند‪».‬‬ ‫فیلم کوتاه سینمایی!‬ ‫مســعود ثابتی هم در نقد کوتاهی کــه بر این فیلم‬ ‫نوشــته‪ ،‬وجه دیگــری از ان را مورد توجه قرار داده اســت‪:‬‬ ‫«ملبورن مصالح و دستمایه یک فیلم کوتاه را ب رای ساختن‬ ‫فیلمی بلند به کار برده اســت‪ .‬از لحظه ای که مرگ نوزاد‬ ‫اتفاق م ی افتد تا پایان تقریبا هیچ اتفاقی نم ی افتد‪ .‬یکی از‬ ‫ای رادهای اساسی فیلم پایان بندی ان است‪ .‬پایان باز به این‬ ‫معنا نیســت که فیلم را در انتها رها کنیم‪ .‬حتی فیلم های‬ ‫هنری سینمای اروپا هم در پایان ب ر اساس اقتضاهای درام و‬ ‫چارچوب فیلم پایان بندی مناسبی دارند‪.‬‬ ‫تاثیر فرهادی در لحظه هایی از فیلم دیده م ی شود‪ ،‬ولی‬ ‫بازی ضعیف نگار جواهریان یک بار دیگر یاداوری م ی کند‬ ‫که کارگردان تا چه اندازه در کیفیت بازی بازیگران نقش دارد‪.‬‬ ‫ملبورن هم مثل چند فیلم دیگر این دو روز‪ ،‬سراسر در فضایی‬ ‫محدود و اپارتمانی م ی گذرد و به نظر م ی رسد انتخاب این‬ ‫شــیوه بیش از انکه از فیلم و ضرورت های ان برامده باشد‪،‬‬ ‫تمهیدی اســت ب رای ســاده تر کردن کار و پرهیز از درگیر‬ ‫شدن با پروسه فیلم برداری در فضاهای خارجی‪ .‬و یک نکته‬ ‫دیگر که قطعا ای راد فیلم نیست‪ ،‬اما به سلیقه من انتخاب‬ ‫ناراحت کننده ای است و از فقدان نگاه اخالقی در فیلمساز‬ ‫نشانه م ی دهد؛ «اینکه از واقعه مرگ یک کودک به عنوان‬ ‫مک گافین استفاده شده اســت‪ .‬مرگ نوزاد ب ی گناهی که‬ ‫ ب ی سر و صدا گوشه ای افتاده ف ی نفسه واقعه دردناکی است‬ ‫و بنا کردن گره درام بر مبنــای ان کمی ب ی رحمانه به نظر‬ ‫م ی رســد‪ .‬به خصوص که در دقایق پس از وقوع این مرگ‬ ‫دلخراش هم شخصی ت ها مدام با این موضوع بازی م ی کنند‬ ‫و بیش از انکه از خود واقعه متاثر باشند به فکر رهاندن خود‬ ‫از دردسرهای پیامد ان هستند‪».‬‬ ‫باید قصه گویی‬ ‫بلد باشید‬ ‫گفت وگو با منتقد سینما‬ ‫درباره فیلم «ملبورن»‬ ‫فاطمه کریمخان‬ ‫خبرنگار‬ ‫ملبورن را چطور دیده اید؟‬ ‫به نظر من ایده این فیلم در حد ایده مناسب یک‬ ‫فیلم کوتاه است‪ .‬کل فیلم در نظرم یک فیلم کوتاه است که‬ ‫کش پیدا کرده‪ ،‬و اصال نم ی شود در ان هیچ نقطه عطف و‬ ‫اوج و فرودی دید‪.‬‬ ‫فکــر م ی کنید این اشــکال ها از کجا ناشــی‬ ‫م ی شود؟‬ ‫متاسفانه این روز ها مشکل بسیاری از فیلمساز های‬ ‫جوان ما همین اســت‪ .‬فکر م ی کنند که با یک فیلمنامه‬ ‫تخت م ی توانند فیلم سینمایی بسازند‪ ،‬این در واقع نوعی‬ ‫الگو برداری از فیلم های اروپایی اســت؛ باز هم متاســفانه‬ ‫فیلمســاز های ما این موضوع را در نظر نم ی گیرند که اگر‬ ‫فیلمنامه چفت و بست درست و حســابی نداشته باشد یا‬ ‫ساختار مناسب نداشته باشــد‪ ،‬نم ی توان بر مبنای ان فیلم‬ ‫سینمایی کاملی ساخت‪ .‬در مورد ملبورن به نظر م ی رسد که‬ ‫این فیلم از لحاظ داستانی همان فیلم کوتاه است‪ ،‬متاسفانه‬ ‫خیل ی از فیلمســاز های جوان ما هم همین طور هستند‪،‬‬ ‫نم ی توانند یک قصه را به خوبی تعریف کنند‪ ،‬شــاید اصال‬ ‫به این بخش از کار اهمیــت نم ی دهند‪ .‬در صورتی که باید‬ ‫قواعد و اصول اصلی روایت قصه به صورت کالســیک در‬ ‫نظر گرفته شود و ب ر مبنای ان کار شود‪ ،‬در غیر این صورت‬ ‫اصال فیلم خوبی از کار در نم ی اید‪ ،‬هر قدر هم که مشــاور‬ ‫و بازیگر های فیلم خوب و مطرح و مشــهور باشند‪ ،‬وقتی‬ ‫فیلمنامه ای کشش نداشته باشد‪ ،‬کاری که در نهایت حاصل‬ ‫م ی شود‪ ،‬کم مایه است‪.‬‬ ‫در مورد ملبورن این اشکال ها را در کجای فیلم‬ ‫فرهنگ‬ ‫دیده اید؟‬ ‫در ایــن فیلم ادم های زیــادی م ی ایند و م ی روند‪،‬‬ ‫اما هیچ کــدام از این ادم ها کمکی به پی ش رفتن داســتان‬ ‫و به شناختن شــخصی ت ها نم ی کنند‪ .‬تمام مدت در یک‬ ‫فضای بسته قرار داریم و در نهایت دو‪ ،‬سه تا صحنه هم روی‬ ‫بالکن م ی گذرد که در ان شخصی ت ها با هم حرف م ی زنند‬ ‫اما قصه از جایی که بوده تــکان نم ی خورد؛ واقعا این همه‬ ‫ادم هیچ تاثیری در پیشبرد ماجرا ندارند‪ .‬به نظر من اگر ما‬ ‫سکانس اول‪ ،‬یک سکانس میانی و سکانس پایانی را از فیلم‬ ‫درم ی اوردیم و کنار هم م ی گذاشتیم‪ ،‬باز هم فیلم کامل بود!‬ ‫شــما اشــاره کردید که این الگوی استفاده از‬ ‫فیلمنام ه های تخت تا حدودی اروپایی اســت‪،‬‬ ‫کمی در مورد این موضوع توضیح بدهید‪ ،‬ایا این‬ ‫ایده در اروپا بهتر از ایران کار م ی کند؟‬ ‫فیلم های اقای فرهادی خوب است و این موضوع‬ ‫باعث م ی شود که او الگوی خیل ی ها قرار بگیرد‪ .‬همه سعی‬ ‫م ی کنند مثل او باشند اما فرهادی تنها مثل خودش است و‬ ‫خوب هم هســت‪ .‬اگر دیگران هم م ی خواهند خوب باشند‬ ‫باید اول مثل خودشان باشــند و چیزی ب رای گفتن داشته‬ ‫باشند‪ .‬اینکه شما لوکیشــن را در یک اپارتمان قرار بدهید‪،‬‬ ‫دیوار ها را خ راب کنید و دوباره بسازید یا با دوربین روی دست‬ ‫فیلمبرداری کنید‪ ،‬همه اش تکراری اســت‪ ،‬م ی تواند خوب‬ ‫باشد اما با این کار ها فیلم فرهادی را نساخته اید‪ .‬علت هم‬ ‫این است که او در درجه اول فیلمنامه را درست نوشته است‪،‬‬ ‫خودش م ی گوید که فیلمنامه اش معمایی است نه اجتماعی‪،‬‬ ‫نوشتن فیلمنامه های معمایی کار پیچیده ای است‪ .‬ادم هایی‬ ‫از پس این کار ب ر م ی ایند که هوش باالیی داشته باشند و بر‬ ‫فرمول بندی این کار مسلط باشند‪ ،‬این طور نیست که فقط با‬ ‫تا جایی کــه من م ی دانم این طور اســت که هر‬ ‫کارگردانی که فیلم اول ســینمای ی اش را م ی ســازد‪ ،‬باید‬ ‫یک مشاور هم داشته باشــد‪ .‬این لزوما به ان معنا نیست‬ ‫که کارگردانی که به عنوان همکاری م ی خواهد سر صحنه‬ ‫حضور در شــکل گیری فیلمنامه نقش بزرگی دارد‪ ،‬معموال‬ ‫این طور است که ایده فیلم را با ان مشاور مطرح م ی کنند‪،‬‬ ‫بعد فیلمنامه را ب رای او م ی فرستند تا بخواند و نظر بدهد‪ ،‬در‬ ‫نهایت هم وقتی که فیلم تمام شد‪ ،‬یک بار بازبینی م ی کنند‪،‬‬ ‫ه ر چند مشاور م ی تواند در تمام این مراحل پیشنهاد هایی را‬ ‫مطرح کند اما معموال کارگردان های بزرگی که جزو عوامل‬ ‫یک فیلم م ی شوند‪ ،‬نقش پررنگی به عهده نم ی گی رند‪ .‬حضور‬ ‫کارگردان های بزرگی مثل اسعدیان‪ ،‬بزرگ نیا و اقای عیاری‬ ‫لزوما فیلم را خوب نم ی کند‪.‬‬ ‫یکی دیگــر از نقد هایی که به فیلــم ملبورن‬ ‫شده‪ ،‬در مورد بازی هاســت‪ ،‬جدا از اینکه ظاهرا‬ ‫کارگردان هایی که حضور اولشــان را در سینما‬ ‫تجربه م ی کنند دوست دارند ب ه سراغ بازیگ ر های‬ ‫چهره بروند‪ ،‬خیل ی ها هم م ی گویند که بازی های‬ ‫فیلم ملبورن چیزی بیش از بازی های قبلی که از‬ ‫حقیقی یا معادی دیده بودیم نیست‪...‬‬ ‫به نظر من هم بازی هایی که در این فیلم دیده ام‬ ‫همان بازی هایی است که قبال از این بازیگر ها دیده ایم‪ .‬اینها‬ ‫بازی های خاصی نبودند‪ ،‬معادی بازی های خوبی دارد و اینجا‬ ‫هم مثل بازی های دیگرش خوب است‪ ،‬در مورد حقیقی هم‬ ‫همی ن طور‪ ،‬معادی معلوم اســت در طول فیلم هم خیلی‬ ‫کمک کرده و خیلی جاها مشاوره هایی را هم ارائه کرده است‪.‬‬ ‫به ه ر حال االن خیلی مرسوم است که کارگردان هایی‬ ‫که امکانش را دارند به ســراغ عوامل حرفه ای م ی روند‪ ،‬این‬ ‫موضوع خیلی هم خوب اســت که یک گروه حرفه ای در‬ ‫کنار فیلمساز حضور داشته باشــند و م ی تواند خیلی هم‬ ‫به فیلمســاز کمک کند‪ ،‬اما در نهایت یک فیلم خوب به‬ ‫چی ز هایی خیلی بیشتر از عوامل حرفه ای نیاز دارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫شما به موضوع الگ و برداری اشاره کردید‪ ،‬در خیلی‬ ‫از نقد هایی که روی فیلم ملبورن نوشته شده و‬ ‫در سایت های سینمایی منتشر شده‪ ،‬تاکید بر‬ ‫این اســت که این فیلم تالش م ی کند از الگوی‬ ‫فیل م های اصغر فرهادی پیروی کند‪ .‬نظر شــما‬ ‫در مورد این نوع نگاه به فیلم چیست؟ شما هم‬ ‫فکر م ی کنید که این فیلم م ی خواهد از ان الگو‬ ‫پیروی کند؟‬ ‫اقای عیاری در این فیلم ب ه عنوان مشاور کارگردان‬ ‫حضور داشته اند‪ ،‬چیزی در فیلم هست که بشود‬ ‫ان را رد پای عیاری دانست؟‬ ‫فرهنگ‬ ‫من معتقد نیستم که اوضاع سینمای اروپا از اوضاع‬ ‫سینمای ما بهتر است‪ ،‬در همان اروپا هم سینما را هالیوود‬ ‫است که سر پا نگه داشته است‪ ،‬وگرنه صنعت فیلمسازی در‬ ‫انجا هم با مشکل هایی روبه روست‪.‬‬ ‫ولی به این موضوع نگاه کنید‪ ،‬یک فیلم اســپانیایی‬ ‫بسیار زیبا هست که سال گذشته ساخته شده‪ ،‬حاال ملبورن‬ ‫و فیلم اگهی تسلیت‪ ،‬با نگاهی به ان ایده در ای ران ساخته‬ ‫شده اند‪ .‬ان فیلم اســپانیایی اتفاقا بسیار درخشان و خوب‬ ‫است‪ ،‬اما این دو فیلم که ایده انها مشــابه است‪ ،‬کار های‬ ‫خوبی از کار در نیامده اند‪ .‬اگر قرار است کپی کاری بکنیم هم‬ ‫چه بهتر است که کپ ی کاری خوب انجام بدهیم؛ یک ساختار‬ ‫درست و حسابی داشته باشیم‪ .‬در ان صورت اصال کپ ی کردن‬ ‫اشکالی ندارد‪ ،‬ســینمای امریکا از روی سینمای هند فیلم‬ ‫ی هالیوود فیلم م ی سازند‪ ،‬تا دلتان بخواهد‬ ‫م ی سازد‪ ،‬اروپا از رو ‬ ‫از این نمونه ها هست اما کپی هم خوب و بد دارد و متاسفانه‬ ‫کپ ی های ما کپ ی های خوبی نیست‪.‬‬ ‫همان هایی هم که م ی خواهند فیلم مدرن بســازند‪،‬‬ ‫باز اشکالشان در اینجاست که فیلمنامه را ساده م ی گیرند‪،‬‬ ‫سرســری از کنار ان رد م ی شــوند‪ ،‬در صورتی که ساختن‬ ‫فیلم های مدرن هم ادابی دارد؛ به تســلط داشــتن نسبت‬ ‫به گفت وگو نیــاز دارد‪ ،‬نیاز دارند که شــما در قصه گویی و‬ ‫قصه پردازی قوی بوده و تجربه داشته باشید‪.‬‬ ‫‪3‬‬ ‫بیشــتر نقد هایی که روی فیلم ملبورن‬ ‫نوشــته شــده‪ ،‬ان را فیلم قوی ندانسته اند‪،‬‬ ‫بیشتر از هر چیز نکته ای که نظرها را به خود‬ ‫جلب کرده‪ ،‬یاداوری فیل م های اصغر فرهادی‬ ‫در فیلم ملبورن اســت‪ .‬فیلم البته با حضور‬ ‫عواملی از جمله هومن بهمنش‪ ،‬مانی حقیقی‬ ‫و پیمان معادی و البته حضور کیانوش عیاری‬ ‫ب ه عنوان مشــاور کارگردان و مسعود اطبایی‬ ‫ب ه عنوان پخش کننده این شانس را داشته که‬ ‫ب ه عنوان اولین فیلم بلند کارگردانش حضور های‬ ‫بی ن المللی را هم تجربه کنــد‪ .‬گالویژ نادری‪،‬‬ ‫روزنام ه نگار و منتقد سینما‪ ،‬هیچ کدام از اینها‬ ‫را نادیده نم ی گیرد اما تاکید م ی کند که حضور‬ ‫عوامل خوب در کنار کارگردان‪ ،‬برای ســاختن‬ ‫یک فیلم خوب کافی نیست‪ .‬خب رنگار مثلث به‬ ‫همین بهانه با او گفت وگو کرد‪.‬‬ ‫کپ ی کردن فرم های فرهادی بتوانید فیلمی بسازید که خوب‬ ‫باشد‪ .‬این کارها دردی از کسی دوا نم ی کند و درنهایت هم‬ ‫چیزی غیر از یک کپی دست چندم نیست‪.‬‬ ‫‪65‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫ظاهرا جایی گفته اید که نم ی خواســتید فیلم‬ ‫روشنفکری بسازید‪...‬‬ ‫بگذارید این موضوع را اصالح کنم‪ ،‬ان خبر اشتباه‬ ‫است‪ ،‬در واقع سر و ته حرف را زده اند و نتیجه چیز دیگری شده‬ ‫است‪ .‬من نگفته ام که ساختن فیلم های روشنفکری بد است‪،‬‬ ‫من تنها گفته ام که گرایشی به فیلم های روشنفکری ندارم‪،‬‬ ‫گرایش به اینکه ان نوع فیلم ها را بسازم‪ ،‬ندارم اما نگفته ام که‬ ‫فیلم روشنفکری بد است‪.‬‬ ‫ی را فیلم روشنفکری م ی دانید؟‬ ‫شما چه نوع فیلم ‬ ‫من چون تا به حال به این موضوع وارد نشــده ام‪،‬‬ ‫نم ی توانم تحلیلی در این موضوع داشته باشم‪.‬‬ ‫در نهایت فکر م ی کنید کــه ویژگی خاص فیلم‬ ‫شما چیست؟‬ ‫کارکردن با جوان ها ریسک نیست‬ ‫گفت وگو با جواد نوروزبیگی درباره تهیه فیلم «ملبورن»‬ ‫فاطمه کریمخان‬ ‫روزنامه نگار‬ ‫حدود دو هفته از اغاز اکران فیلم ملبورن گذشته‬ ‫است‪ ،‬فروش فیلم تا امروز چه طور بوده؟‬ ‫االن که با هم صحبت م ی کنیم فیلم در دوازده روز‬ ‫اول نمایش ‪ 250‬میلیون تومان فروخته است‪ ،‬این موضوع را‬ ‫هم باید در نظر گرفت که فیلم ما هنوز هیچ تبلیغی نداشته‪.‬‬ ‫شما چند سینما در تهران دارید؟‬ ‫در ته ران‪ ،‬بیست سینما داریم و در مشهد هم فیلم به‬ ‫نمایش در امده است‪ ،‬در حال رایزنی هستیم که سینماهای‬ ‫دیگری هم داشته باشیم‪.‬‬ ‫هزینه های ساخت فیلم چقدر بود؟‬ ‫حدود یک میلیارد تومان‪.‬‬ ‫اینکه تهیه فیلم اول سینمایی اقای جاویدی را به‬ ‫عهده گرفتید‪ ،‬برایتان نوعی ریس ک کردن نبود؟‬ ‫نه‪ ،‬من ایــن طور به موضوع نــگاه نم ی کنم‪ .‬من‬ ‫تجربه های زیادی از کار کردن با فیلم اول ی ها دارم‪ ،‬این کار هم‬ ‫به نظر من ریسک نبود‪ .‬قبل از این هم با کارگردان هایی که‬ ‫فیلم اول سینمای ی شان را تجربه م ی کنند کار کرده ام‪ ،‬حتی‬ ‫در جشنواره امسال هم یک فیلم اولی دیگر هست که با او‬ ‫همکاری کرده ام‪.‬‬ ‫ایده این فیلم از کجا امده است؟‬ ‫این فیلم به شدت متاثر از شرایط امروز جامعه ماست‪.‬‬ ‫موضوع ان مساله مسئولی ت پذیری اســت که مساله رایج‬ ‫جامعه ماست اما اگر بخواهم به طور مشخص توضیح بدهم‪،‬‬ ‫اقای جاویدی در ســفری که خودش داشته با یک موقعیت‬ ‫مشابه رو به رو بوده و ایده فیلم از ان تجربه گرفته شده است‪.‬‬ ‫‪66‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫و چه شد که شما کار را پذیرفتید؟‬ ‫فیلمنامه به نظر من خوب بود و مورد تایید همه هم‬ ‫بود‪ .‬اشکالی در قبول کردن ان نم ی دیدم‪.‬‬ ‫برای این کار تیمی حرفه ای را هم دور هم اورده اید‪،‬‬ ‫از اقای بهمنش گرفته تا بازیگ ر ها‪...‬‬ ‫تیم با تعامل با کارگردان انتخاب شده است‪ .‬با در نظر‬ ‫گرفتن شرایط حساس لوکیشن که یک فضای محدود و تک‬ ‫لوکیشن است‪ ،‬باید کار را طوری پیش م ی بردیم که بیننده‬ ‫خسته نشود و اذیت هم نشود‪ .‬با در نظر گرفتن اینها بود که‬ ‫‪4‬‬ ‫«ملبورن» یکی دیگر از فیلم اول هایی است‬ ‫که در اخرین نوبت اک ران قبل از جشنواره فجر‪ ،‬به‬ ‫سینم ا ها راه پیدا کرده‪ ،‬فیلمی با عوامل حرفه ای‬ ‫در کنار کارگردانی که اولین تج ربه سینمای ی اش‬ ‫را پشت ســر م ی گــذارد‪ .‬جــواد نوروز بیگی‪،‬‬ ‫تهی ه کننده این فیلم م ی گویــد که تج ربه کار‬ ‫کردن با فیل م اول ی ها‪ ،‬کار خط رناکی نیســت‪ ،‬او‬ ‫از نتیجه کار و گیشه دو هفته گذشته فیلم هم‬ ‫راضی است و امیدوار است که فیلمش مستقل از‬ ‫تج رب ه هایدیگربینندگانسینما‪،‬موردتوجهق رار‬ ‫بگیرد‪ .‬خب رنگار مثلث همزمان با اک ران این فیلم با‬ ‫نوروزبیگی مصاحبه کرده است‪.‬‬ ‫به سراغ اقای بهمنش رفتیم که بهترین گزینه ما هم بودند‪.‬‬ ‫در مورد بازیگ ر ها چطور؟‬ ‫در ان مــورد هم خیلــی فکر کردیــم‪ ،‬اول خانم‬ ‫جواهریان مطرح بــود و بعد هم اقای معــادی و حقیقی را‬ ‫انتخاب کردیم‪.‬‬ ‫در مورد انتخاب مشاور کارگردان چطور‪ ،‬چرا اقای‬ ‫عیاری را انتخاب کردید؟‬ ‫خب ما از ایشــان درخواســت کردیم و ایشان هم‬ ‫پذیرفتند‪ .‬موضوع این اســت که باید در کنار کارگردان های‬ ‫فیلم اولی یک کارگردان مشاور هم حضور داشته باشد‪.‬‬ ‫این درســت‪ ،‬اما چرا از میان کارگردان هایی که‬ ‫معموال مشاوره را م ی پذیرند به سراغ اقای عیاری‬ ‫رفتید؟‬ ‫خود کارگردان دوست داشــت که اقای عیاری در‬ ‫کنار تیم حضور داشته باشــد و باور این بود که اقای عیاری‬ ‫به این فضا نزدیک تر هستند و این موضوع م ی تواند به فیلم‬ ‫کمک کند‪.‬‬ ‫بعض ی ها در نقد فیلم م ی گویند که مای ه های ان‬ ‫شبیه فیل م های فرهادی است‪...‬‬ ‫موضوع این است که ما تالش کرده ایم یک فیلم‬ ‫معماگونه بسازیم‪ .‬این درست نیســت که هر فیلم ی را که‬ ‫م ی بینید بگویید این شبیه فالن فیلمی است که قبال دیده ام‪.‬‬ ‫به نظر من که کار ما به کارهای اقای فرهادی ربطی ندارد‪.‬‬ ‫فیلم ملبورن‪ ،‬ب ر اســاس موضوع های روز جامعه‬ ‫است‪ .‬مساله امروز ما این اســت که همه از مسئولیت شانه‬ ‫خالی م ی کنیم‪ ،‬همه م ا ترجیح م ی دهیم که مسئولیت را به‬ ‫شخص دیگری واگذار کنیم‪ .‬این تنها مساله فرزند نیست‪،‬‬ ‫مساله هزار موضوع دیگر هم هســت‪ ،‬ما م ی خواهیم بار از‬ ‫دوش خودمان برداشته شود و سعی م ی کنیم گناه را به گردن‬ ‫دیگران بیندازیم‪ .‬این موضوعی است که من مایلم کسانی که‬ ‫فیلم ما را م ی بینند به ان توجه کنند و بیشتر به ان فکر کنند‪.‬‬ ‫فکر م ی کنید چ را فیلم شما در جشنواره فیلم فجر‬ ‫مورد توجه قرار نگرفت؟‬ ‫حاال کــه بازتاب های فیلم را م ی بینــم و خبرها را‬ ‫م ی شنوم‪ ،‬فکر م ی کنم چه شــرایطی باعث راه نیافتن فیلم‬ ‫به بخش مسابقه جشنواره فجر شــد‪ .‬فکر م ی کنم هیات‬ ‫انتخاب با دقت فیلم را ندیــده بودند و همین موضوع باعث‬ ‫شد تا «ملبورن» بزرگترین قربانی جشنواره فجر شود‪ .‬حتی‬ ‫نم ی خواستند اجازه بدهند فیلم در بخش فیلم اول ی ها هم به‬ ‫نمایش دربیاید‪ .‬البته داوران جشــنواره که ترکیب خوبی از‬ ‫سینماگران بودند‪ ،‬تالش کردند «ملبورن» را به بخش سودای‬ ‫سیمرغ بب رند اما دیر شد و نشد‪ .‬خود من ناراحت شدم که چرا‬ ‫به این فیلم این چنین ظلم شد‪ .‬چون فکر م ی کنم دست کم‬ ‫در جشنواره خودمان م ی توانیم به این فیلم ها بها بدهیم اما‬ ‫نگاه های شخصی هیات انتخاب و مسئوالن جشنواره‪ ،‬فیلم‬ ‫را قربانی کرد‪.‬‬ ‫خودشــان هم این موضوع را فهمیدنــد اما هر یک‬ ‫به گردن دیگــری انداخت‪ .‬خیلی فیلم هــا ب رای حضور در‬ ‫جشــنواره‪ ،‬حتی یک رای هم نداشــتند و با تاکید دیگران‬ ‫به بخش مســابقه راه یافتند‪ .‬امیدواریم امســال که اقای‬ ‫مجیدی رئیس هیــات داوران اســت‪ ،‬در چیدمان داوران‪،‬‬ ‫هنرمندان حرفه ای را انتخاب کند‪.‬‬ ‫من پنج فیلم در این دوره از جشنواره فجر دارم‪ .‬فیلم های‬ ‫خودم مهم نیست‪ ،‬مهم این اســت که نگاه حرفه ای وجود‬ ‫داشته باشد‪ .‬موضوع اینجاســت که همین حاال هم فضای‬ ‫مطبوعات تخصصی سینما و بعضی سایت های خبری به‬ ‫موفقی ت های بی ن المللی «ملبــورن» نم ی پردازند‪ ،‬در حالی‬ ‫که این فیلم جوایز مهمی را دریافت کرده اســت‪ .‬سینمای‬ ‫ای ران جوایز خوبی از جشنواره اسیا پاسیفیک گرفت اما جایزه‬ ‫اصلی را فیلمنامه «ملبورن» دریافت کرد که متاسفانه خیلی‬ ‫به ان پرداخته نشد‪.‬‬ ‫به هر حال‪ ،‬ورود نسلی تازه از کارگردان ها به سینمای‬ ‫ای ران یک واقعیت اســت‪ .‬نم ی گویم ب رای این نسل فرش‬ ‫قرمز پهن کنید اما بر سر راهشان مانع هم نگذارید‪ .‬اگر جایزه‬ ‫گرفتند ب رایشان خیلی سوت و کف بزنید‪ ،‬به خصوص فیلمی‬ ‫ مانند «ملبورن» که سیاه نمایی هم نبود اما من قدری در مورد‬ ‫این بخش ها نگرانم‪ .‬حس م ی کنم موجی ب رای جلوگیری از‬ ‫ورود این نسل وجود دارد‪ .‬اگر کسی از این نسل حرف سیاسی‬ ‫بزند‪ ،‬فورا ان حرف را برجسته م ی کنند که غلط است‪ .‬ما باید به‬ ‫سینما بپردازیم و ورود نسل جدید م ی تواند خیلی به سینمای‬ ‫کشور کمک کند‪.‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫فرهنگ‬ ‫‪67‬‬ ‫جوانگرایی در تیم ملی‬ ‫کارلوس ک ی روش در حالی تیم ملی کشورمان را در جام ملت های اسیا هدایت م ی کند‬ ‫که خیل ی ها معتقدند او در دور جدید همکاری اش با فوتبال ای ران جوانگرایی را در دستور‬ ‫کار خود قرار داده است؛ موضوعی که منتقدانش با اشاره به ان سعی داشتند قابلی ت های‬ ‫این مربی پرتغالی را زیر سوال ببرند و از او نزد افکار عمومی چهره ای محافظه کار بسازند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫تیتراول‬ ‫پوست اندازیارام‬ ‫چ را همه تیم ک ی روش را دوست دارند؟‬ ‫ورزش‬ ‫‪68‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫‪1‬‬ ‫ک ی روش نم ی خواهد در تیم ملی دست به تغییر سبک‬ ‫و تغییر نســل بزند؛ این انتقاد وقتی علیه سرمربی پرتغالی‬ ‫تیم ملی مطرح م ی شــد که ای ران در بازی های جام جهانی‬ ‫ابرومندانه مقابل حریفانش ظاهر شد‪ .‬تیمی که سخت مورد‬ ‫استقبال مردم و رســانه ها قرار گرفت اما بخشی از مربیان‬ ‫داخلی با اشــاره به موضوع تغییر ســبک و تغییر نسل در‬ ‫تیم ملی مخالفت خود با ک ی روش را علنی کردند‪ .‬در راس‬ ‫انها اما مجید جاللی قرار گرفت‪ .‬رئیس کانون مربیان فوتبال‬ ‫ای ران که با صدور بیانی ه ای عملکرد ک ی روش را ســخت به‬ ‫چالش کشید اما انتقاد او با هجمه وســیع رسانه ها روبه رو‬ ‫شد‪ .‬این اتفاق در حالی رخ م ی داد که وزارت ورزش به عنوان‬ ‫اصل ی ترین مرجع ورزش کشور مخالفتش را با تمدید قرارداد‬ ‫ک ی روش علنی کرده بود‪ .‬وزیر ورزش به طور مستقیم علیه‬ ‫این مربی موضع گیری م ی کرد و البته عملکرد او را گامی در‬ ‫راستای توسعه فوتبال ملی نم ی دانست‪ .‬فدراسیون فوتبال‬ ‫اما نظر دیگری داشت‪ .‬به خصوص علی کفاشیان که قصد‬ ‫داشت با حفظ ک ی روش خود را نزد افکار عمومی به چهره ای‬ ‫محبوب تبدیل کند‪ ،‬رو در روی وزیــر ورزش قرار گرفت و‬ ‫قرارداد ک ی روش را نهایی کرد‪ .‬اما همچنان بحث تغییر نسل‬ ‫در تیم ملی مورد توجه اهالــی فوتبال بود‪ ،‬چه انهایی که با‬ ‫ادامه همکاری با این مربی موافــق بودند و چه انهایی که‬ ‫مخالف درجه یک ک ی روش محسوب م ی شدند‪.‬‬ ‫شرط کفاشیان با ک ی روش‬ ‫یکی از مهمترین خواســته هایی که علی کفاشیان‬ ‫رودرروی ک ی روش مطرح کرد‪ ،‬بحث تغییر نسل در فوتبال‬ ‫ای ران بود؛ موضوعی که طرفداران فوتبال را نگران کرده بود‪.‬‬ ‫این واقعیت داشت که تیم ملی با میانگین سنی باالیی به‬ ‫برزیل رفته بــود‪ .‬هر چند در زمین عملکرد خوبی داشــت‬ ‫اما دورنمای روشــنی در این خصوص وجود نداشــت‪ .‬به‬ ‫دلیل فاصله اندک بین جام جهانی و جام ملت های اســیا‪،‬‬ ‫فدراسیون از ک ی روش خواست که با یک برنامه ریزی ساده‬ ‫ارام ارام تغییر نســل را پایه ریزی کند‪ .‬این در حالی بود که‬ ‫ک ی روش نیز ب ی تمایل به انجام تغیی رات در تیم ملی نبود‪.‬‬ ‫او تاکید م ی کرد که حضور ایــران در فینال جام ملت های‬ ‫استرالیا م ی تواند فوتبال ای ران را چهار سال دیگر بیمه کند‪:‬‬ ‫«من به شما قول قهرمانی نم ی دهم ولی این را بدانید که‬ ‫حضور در فینال اسیا‪ ،‬ای ران را بیمه م ی کند؛ از این جهت که‬ ‫م ی توانیم با قدرت بیشتری ب رای جام جهانی اماده شویم و‬ ‫زمینه ب رای پیشرفت ما مهیاتر خواهد بود‪ ».‬در واقع ک ی روش‬ ‫شرط اصلی کفاشیان را پذیرفت اما در عوض خواسته روشنی‬ ‫داشت؛ حمایت فدراسیون از تیم ملی‪ .‬او به کفاشیان گفته‬ ‫بود اگر در کنار من بایستید و کمک کنید‪ ،‬بیشتر از من به‬ ‫نفع شما خواهد بود‪ .‬این چهار سال اخرین دوره مربیگری من‬ ‫است‪ .‬م ی خواهم از فوتبال بروم ولی شما باید ادامه بدهید و‬ ‫پیشرفت کنید‪ .‬هر موفقیتی که به دست بیاید‪ ،‬فوتبال ای ران‬ ‫باال م ی رود‪ ،‬پس فقط حمایت کنید و حمایت‪ .‬کفاشیان هم‬ ‫به ک ی روش تضمین داده بود تا جایی که بتواند این حمایت‬ ‫را انجام م ی دهد اما در این بین علی کفاشیان باز هم تاکید‬ ‫کرده بود که بحث تغییر نسل فوتبال ای ران اهمیت زیادی‬ ‫دارد؛ موضوعی که ک ی روش و کفاشیان درباره اش در نهایت‬ ‫به جمع بندی مثبتی رسیدند‪ .‬جمع بندی انها چه بود؟ قرار بر‬ ‫این شد که به دلیل فاصله اندک جام جهانی و جام ملت ها‪،‬‬ ‫این تغییر به طور ناگهانی اتفاق نیفتد‪.‬‬ ‫ماموریت سخت بازیکنان تازه وارد‬ ‫تصمیمات درست ک ی روش‬ ‫انهاپاسخاعتمادک ی روش‬ ‫رام ی دهند‬ ‫سرم ربیتیمملیبهموقع‬ ‫دست به جوانگ رایی زد‬ ‫لیست تغییر‬ ‫وقتی کارلوس ک ی روش لیست نف رات تیم ملی ب رای‬ ‫حضــور در جام ملت های اســیا را اعالم کــرد بیش از هر‬ ‫چیزی نام برخی بازیکنــان جوان نظرهــا را به خود جلب‬ ‫م ی کرد‪ .‬لیســت جدید کارلوس ب رای جام ملت ها باتوجه به‬ ‫اسیب دیدگی دیرهنگام پژمان منتظری‪ ،‬نسبت به بازی های‬ ‫جام جهانی جوان شــده بود‪ .‬میانگین ســنی تیم او که در‬ ‫جام جهانی نزدیک به ‪ ۲۸‬سال بود‪ ،‬حاال به میانگین سنی‬ ‫‪ 25/8‬رســیده اســت؛ تیمی که اگرچه در ترکیب ثابتش ‪۴‬‬ ‫بازیکن باالی ‪ ۳۰‬سال حضور دارد اما جوانتر از چیزی است‬ ‫که حتی موافقان کار کارلــوس ک ی روش تصور م ی کردند‪.‬‬ ‫ک ی روش با این لیست نشان داد که مربی باهوشی است‪ ،‬چه‬ ‫او بهتر از هر کس دیگری م ی دانست باید در جام ملت ها اقال‬ ‫روی سکوی سوم بازی ها باشد تا بتواند همچنان از موضع‬ ‫یک مربی برنده با مخالفان خود دیالوگ برقرار کند‪ .‬درست‬ ‫به همین دلیل تیمی جنگنده تر از جام جهانی را تدارک دید‪.‬‬ ‫این لیســت اما نکات جالب دیگری هم دارد؛ در این لیست‬ ‫تیم ملی ب رای جام ملت ها‪ ،‬پرسپولیس هیچ سهمی ندارد و‬ ‫کارلوس به رغم میل همیشگی‪ ،‬روی نام خانزاده خط قرمز‬ ‫کشیده است‪ .‬ب رای پست دروازه بان هم تقریبا طوری دست‬ ‫به انتخاب زده که اطمینان داشته باشد حقیقی گلر اصلی‬ ‫اســت و نفر دوم تیمش م ی شــود بی رانوند جوان‪ .‬انتخاب‬ ‫بازیکنانی چــون وحید امیری‪ ،‬رامیــن رضاییان و پورعلی‬ ‫گنجی ‪ ،‬هافبک جوان و قدرتمند تیم نفت ته ران نشان از این‬ ‫دارد که کارلوس تغییر را استارت زده است‪ .‬این شاید اولین‬ ‫بار است که تیم ملی ب رای جام ملت ها‪ ،‬پوست اندازی را شروع‬ ‫م ی کند‪ .‬البته این شاید از معدود دفعاتی است که تیم ملی‬ ‫بیش از چهار سال به یک مربی زمان داده‪ ،‬یعنی گزینه ای که‬ ‫توانسته باعث صعود تیم ملی به جام جهانی شود‪ ،‬تیم را به‬ ‫جام جهانی و سپس به جام ملت ها م ی برد‪.‬‬ ‫دو ویژگی تی م ملی جدید‬ ‫زمان شناسی کارلوس ک ی روش‬ ‫زمان شناسی مساله مهم و گمشــده فوتبال ما است‬ ‫که در تمام سال های گذشته نه تنها مانع پیشرفت فوتبال‬ ‫شده‪ ،‬بلکه یکی از عوامل مهم ناکام ی های فوتبال به شمار‬ ‫م ی رود‪ .‬عده ای در سال گذشته نقدهایی نسبت به عملکرد‬ ‫ک ی روش در نوع دعوت بازیکنان و زمان های اماده ســازی‬ ‫تیم ملی داشتند‪ .‬وقتی به لیســت های تیم ملی در یکی‪،‬‬ ‫دو سال اخیر توجه م ی کنیم بیشتر به این نتیجه م ی رسیم‬ ‫که ک ی روش در هر مرحله از ماموریت خود با تیم ملی دارای‬ ‫استراتژی مشخص و روشنی بوده است به عنوان مثال دعوت‬ ‫او از بی رانوند نشان م ی دهد که او سعی دارد در همه پس ت های‬ ‫تیم ملی الترناتی و های جدی ایجاد کند‪ ،‬انجا که این دروازه بان‬ ‫را م ی توان یکی از امیدهای اینده تیم ملی برشــمرد‪ .‬از این‬ ‫گذشته ووریا غفوری و مرتضی پورعل ی گنجی جایگزین های‬ ‫ماهینی و ال نعمه به شمار م ی روند‪ ،‬اما غفوری ‪ 27‬ساله را‬ ‫نباید جوان تلقی کرد و از او باید به عنوان تازه وارد به تیم ملی‬ ‫یاد کرد که هیچ تجربه ای ب رای حضور در جام ملت ها ندارد‬ ‫و بعید است که با برطرف شدن مشکل ماهینی این بازیکن‬ ‫جایی در تیم ملی ب رای جام ملت ها داشــته باشد‪ .‬سروش‬ ‫رفیعی‪ ،‬وحید امیری و سردار ازمون دیگر جوان های ک ی روش‬ ‫ب رای اردوی پرتغال بودند که حــاال خود را در جام ملت های‬ ‫اسیا م ی بینند‪.‬‬ ‫واکنش مربیان داخلی‬ ‫در حالی که برخی مربیان ای رانی همچون مجید جاللی‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫کی روش نمی خواهد در تیم ملی دست به‬ ‫تغییر سبک و تغییر نسل بزند؛ این انتقاد‬ ‫وقتی علیه رسمربــی پرتغالــی تیم ملی‬ ‫مطرح می شــد کــه ایــران در بازی های‬ ‫جام جهانی ابرومندانه مقابل حریفانش‬ ‫ظاهر شد‪ .‬تیمی که سخت مورد استقبال‬ ‫مردم و رسانه ها قرار گرفت اما بخشی از‬ ‫مربیان داخلی با اشاره به موضوع تغییر‬ ‫سبک و تغییر نسل در تیم ملی مخالفت‬ ‫خود با کی روش را علنی کردند‬ ‫ورزش‬ ‫جوانگرایی حلقه گمشده تیم ملی بود‪ .‬تیم ملی باید در‬ ‫مسیر بازسازی دوباره قرار م ی گرفت تا در اینده از بازیکنانی‬ ‫استفاده کند که نیرو و انگیزه بیشتری در قیاس با بازیکنان‬ ‫امروزی داشته باشند‪ .‬این تیم نیاز داشت که جوان شود و از‬ ‫بازیکنان با انگیزه تر بهره ببرد‪ .‬اما جرقه این تغیی رات در بازی‬ ‫تیم ملی با اشتوریل زده شــد‪ .‬دیداری که با برتری تیم ملی‬ ‫کشورمان به پایان رســید‪ ،‬جرقه جوانگرایی در تیم ملی را‬ ‫روشــن کرد‪ .‬ک ی روش م ی داند که چهار ســال دیگر شاید‬ ‫بخشــی از بازیکنان امروزی فوتبال ایــران به این امادگی‬ ‫نباشند‪ ،‬بناب راین جوانگرایی را اغاز کرده است‪ .‬مرد پرتغالی‬ ‫به موازات این اقدام بایــد ترمیم نقاط ضعف تیم ملی را هم‬ ‫اغاز کند‪ .‬تیم ملی در نقطه بازیسازی و انجا که توپ ها باید‬ ‫به درستی در اختیار مهاجمان قرار بگیرد‪ ،‬ضع ف هایی دارد‪.‬‬ ‫پی ش تر این نقص در تیم ملی مشاهده م ی شد و اکنون نیز‬ ‫با خداحافظی بازیکنانی همچون کریمی‪ ،‬جباری‪ ،‬نویدکیا و‬ ‫زندی از تیم ملی ای ران این خالء بیشتر خود را نشان م ی دهد‪.‬‬ ‫به خصوص اگــر بپذیریم که در تیم ملی بــرای بازیکنانی‬ ‫همچون پژمان نوری یا مهدی کریمیــان که م ی توانند در‬ ‫پســت پل ی میکر ایفای نقش کنند دیگر جایی وجود ندارد‪،‬‬ ‫به این نتیجه م ی رســیم که تیم ملی بایــد هرچه زودتر در‬ ‫مسیر ســاختن چنین بازیکنانی براید‪ .‬از انجا که بازیکنان‬ ‫پست هافبک دفاعی تیم ملی نظیر جواد نکونام و اندرانیک‬ ‫تیموریان در اینده ای نه چندان دور ناچار به بازنشستگی و‬ ‫دوری از تیم ملی خواهند بود‪ ،‬قطعا کارلوس ک ی روش و سایر‬ ‫اعضای کادرفنی تیم ملی از هم اکنون به فکر جانشــینان‬ ‫مستعد و شایســته ای ب رای این بازیکنان هستند‪ .‬یکی از‬ ‫بازیکنان مدنظر برای این پست‪ ،‬مرتضی پورعلی گنجی‪،‬‬ ‫ هافبک دفاعی جوان و مســتعد تیم نفت ته ران است‪ .‬این‬ ‫ هافبک ‪ 22‬ســاله و بابلی نفت ته ران طی سال های اخیر‬ ‫ســابقه عضویت در تیم ملی زیر ‪ 17‬سال‪ ،‬تیم ملی فوتبال‬ ‫جوانان و تیم ملی امید کشورمان را نیز در کارنامه خود داشته‬ ‫و در تمامی رده های یاد شده‪ ،‬جزو بازیکنان کلیدی و موثر بوده‬ ‫است‪ .‬ب ی تردید‪ ،‬حضور پورعلی گنجی در کنار باتجربه های‬ ‫تیم ملی‪ ،‬زمینه ساز درخشش این بازیکن در ترکیب تیم ملی‬ ‫خواهد بود‪.‬‬ ‫سعی م ی کنند درباره تیم ملی موضع سکوت را اتخاذ کنند‬ ‫برخی دیگر همچون حسین فرکی با بیان این موضوع که‬ ‫تیم ملی با این بازیکنان م ی بایســت قهرمانی اسیا را از ان‬ ‫خود کند بــه نوعی فشــار را روی دوش کارلوس ک ی روش‬ ‫گذاشته اند‪ .‬حسین فرکی م ی گوید‪« :‬سال هاست نتوانسته ایم‬ ‫در این رقابت ها قهرمان شویم و انتظار از کادر فنی و بازیکنان‬ ‫کادر فنی کسب این عنوان است‪ .‬البته شرایط متفاوتی را در‬ ‫دوره های گذشته تجربه کردیم‪ .‬در جام ملت های اسیا در سال‬ ‫‪ 1980‬در کویت که مصادف با جنگ تحمیلی شد با شرایط‬ ‫دشواری وارد مسابقات شدیم که در ان فضا با کسب عنوان‬ ‫ی نتایج خوبی گرفتیم‪ .‬بعد از اینکه جام جهانی ب رای‬ ‫ســوم ‬ ‫ای ران تمام شد‪ ،‬مشخص بود با همین تیم در جام ملت ها هم‬ ‫بازی خواهیم کرد‪ .‬به غیر از پوالدی و منتظری‪ 12 ،‬بازیکن ما‬ ‫که در جام جهانی حضور داشتند در این رقابت ها نیز حاضر‬ ‫خواهند بود که این موضوع قابل پی ش بینی بود‪».‬‬ ‫سرمربی سپاهان که از او به عنوان اصل ی ترین جانشین‬ ‫ک ی روش نام برده م ی شد اما موفق نشد به این عنوان دست‬ ‫پیدا کند در ادامــه صحب ت هایش به موضــوع عدم تغییر‬ ‫تیم ملی اشــاره م ی کند‪« :‬تنها تغییر تیم ملی نســبت به‬ ‫جام جهانی بازیکنان نیمکت نشین است‪ .‬شانس قهرمانی‬ ‫ما در این رقابت ها ‪ 50-50‬است‪ .‬بعید م ی دانم ب رای صعود‬ ‫از مرحله مقدماتی دچار نگرانی شــویم‪ .‬انتظار ما و جامعه‬ ‫ورزش از تیم ملی موفقیت و کســب نتایــج قابل قبول در‬ ‫جام ملت هاست‪ .‬ک ی روش هم دلبستگ ی اش به بازیکنانش‬ ‫در جام جهانی است‪ .‬البته ســه بازیکن از تیم نفت از جمله‬ ‫پورعل ی گنجی‪ ،‬امیری و بی رانوند در فهرست تیم ملی حضور‬ ‫دارند‪ .‬بازیکنانی ماننــد خانزاده‪ ،‬شــریفی و رضائیان هم‬ ‫بازیکنان جوان اینده داری هســتند‪ .‬در هر صورت تیم ملی‬ ‫ب رای جام جهانی اینده نیاز به جوانگرایی دارد‪».‬‬ ‫به جز حسین فرکی دیگر مربیان داخلی نیز این روزها‬ ‫بیش از پیش به موضوع قهرمانی تیم ملی در اســیا اشاره‬ ‫م ی کنند‪ .‬نکته جالــب توجه اینکه امیــر قلع ه نویی یکی‬ ‫دیگر از مربیان مخالف ک ی روش برنده بودن تیم ملی را به‬ ‫خوش شانس بودن این مربی پرتغالی مرتبط دانسته و گفته‬ ‫است‪« :‬شانس هم در پیروزی تیم ها بسیار اهمیت دارد‪ .‬ما‬ ‫این شانس را نداشتیم مثل همان دوره ای که من سرمربی‬ ‫تیم ملی بودم و مهدوی کیا پنالت ی اش را خ راب کرد!»‬ ‫با این حال ک ی روش همچنــان محبوب میلیون ها‬ ‫ای رانی عالقه مند به فوتبال و تیم ملی است؛ مربی که حاال‬ ‫بیش از هر زمان دیگری به فرهنگ و خواسته های ما اشنایی‬ ‫دارد‪ .‬شــاید به همین دلیل اســت که هفته گذشته پس از‬ ‫پایان تمرین تیم ملی با دوســتداران تیم ملی هنگام خارج‬ ‫شدن از ورزشــگاه به خوش و بش پرداخت و انها را به داخل‬ ‫اتوبوس بازیکنان تیم ملی ای ران م ی فرستاد تا با هر بازیکنی‬ ‫که م ی خواهند عکس یــادگاری بگیرند و امضا جمع کنند‪.‬‬ ‫ک ی روش روی رکاب اتوبوس ایســتاده بود و با انها خوش و‬ ‫بش م ی کرد؛ حرکتی که به شــدت مورد تعجب و استقبال‬ ‫تماشــاگران ای رانی قرار گرفته بود‪ .‬او در تیم ملی دست به‬ ‫تغییر نسل زده‪ .‬موضوعی که اگر به موفقیت او منجر شود‬ ‫معلوم نیست مخالفانش دست به عقب نشینی بزنند‪ .‬شاید‬ ‫حتی پس از قهرمانی نیز انها بار دیگر بــا حربه ای تازه به‬ ‫مصاف ک ی روش بروند؛ مربی کــه از مخالفانش باهوش تر‬ ‫عمل کرده است‪.‬‬ ‫‪69‬‬ ‫ورزش‬ ‫رامین‬ ‫رضاییان‬ ‫وحید‬ ‫امیری‬ ‫مرتضی‬ ‫پورعلی گنجی‬ ‫علیرضا‬ ‫بیرانوند‬ ‫‪70‬‬ ‫غفوری‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫ورزش‬ ‫ووریا‬ ‫متولد ســال ‪ 69‬اســت‪ .‬خودش م ی گوید پاس گل دادن را از گلزنی بیشــتر دوســت دارد‪ .‬بازیکنی تکنیکی و با هوش که پست‬ ‫تخصص ی اش دفاع راست است اما در مقطعی که حمید استیلی مربی راه اهن بود این بازیکن در پست مهاجم نیز نمایش خوبی از خود‬ ‫نشان داد و حتی موفق شد ب رای این تیم سه گل به ثمر برساند‪ .‬این بازیکن در بازی ب رابر نفت ته ران انقدر خوب و ب ی نقص ظاهر شد که‬ ‫ک ی روش را مجاب به دعوت از او کرد‪ .‬حاال از او به عنوان اصل ی ترین جانشین خسرو حیدری نام برده م ی شود؛ بازیکنی که در حال حاضر‬ ‫مصدوم است و نتوانست با تیم ملی راهی استرالیا شود‪ .‬نکته جالب توجه درباره رضاییان این است که او در پست هافبک هم م ی تواند‬ ‫بازی کند و این قابلیت از او یک بازیکن همه کاره ساخته است‪ .‬ه ر چند او هنوز ب رای کســب تجربه در تیم ملی راه درازی در پیش دارد‪.‬‬ ‫بازیکن محبوب حمید استیلی حاال مورد توجه سرمربی تیم ملی نیز قرار گرفته است و به احتمال فراوان او را در روزهای اینده بیشتر در‬ ‫ترکیب اصلی تیم ملی خواهیم دید‪.‬‬ ‫وحید امیری بازیکن باشگاه نفت ته ران است‪ .‬وی که سابقه بازی در باشگاه فوتبال نفت مسجدسلیمان‪ ،‬گهر دورود و کوثر لرستان‬ ‫ت هافبک بازی م ی کند‪ .‬در اذر ‪ ۱۳۹۳‬توسط کارلوس ک ی روش به تیم ملی فوتبال ای ران ب رای اردوی تمرینی افریقای جنوبی‬ ‫نیز دارد در پس ‬ ‫دعوت شد و پس از ان نیز این مربی را مجاب کرد تا او را همراه تیم ملی به استرالیا ببرد‪ .‬خیل ی ها اعتقاد داشتند باتوجه به پستی که وحید‬ ‫امیری در ان بازی م ی کند ک ی روش پس از اردوی افریقای جنوبی روی نام این بازیکن خط قرمز م ی کشد اما این اتفاق رخ نداد‪ .‬او در بازی ب رابر‬ ‫ع راق که در استانه شروع بازی های جام ملت های اسیا انجام شد در درون زمین عملکرد خیره کننده ای داشت و چند بار خود را در موقعیت‬ ‫گلزنی نیز قرار داد‪ .‬او امسال در تیم نفت ته ران بازی های خوبی از خود ارائه کرده است‪ .‬وحید امیری در تیم باشگاه ی اش تا کنون چهار گل‬ ‫به ثمر رسانده و سه پاس گل داده که ب رای بازیکنی در پس ت هافبک م ی تواند امار قابل توجهی باشد‪ .‬او اولین بازی های ملی خودش را تجربه‬ ‫م ی کند و در مصاحب ه های اخیرش نیز تاکید کرده به این راحتی پی راهن تیم ملی را از دست نخواهد داد‪ .‬باتوجه به افت اندو تیموریان و جواد‬ ‫نکونام در پست هافبک این بازیکن م ی تواند بیش از اینها جاه طلب ی های حرفه ای اش را دنبال کند‪.‬‬ ‫مرتضی پورعل ی گنجی متولد‪ ۱۳۷۱‬و اهل بابل است‪ .‬در حال حاضر در باشگاه فوتبال نفت ته ران بازی م ی کند‪ .‬او فوتبال را در مسابقات‬ ‫اموزشگاه های شهرستان بابل اغاز کرد و سپس به باشگاه فوتبال پیکان بابل پیوست‪ .‬وی در حال حاضر دانشجوی رشته تربی ت بدنی است‪.‬‬ ‫او حاال پی راهنی را به تن م ی کند که سال ها از ان علی کریمی و مجتبی جباری بود؛ شماره هشت تیم ملی‪ .‬او که ‪ 22‬سال سن بیشتر ندارد‬ ‫در بازی ب رابر بحرین دومین تجربه مل ی اش را پشت سر گذاشت و اتفاقا در کنار سی د جالل حسینی عملکرد قابل قبولی از خود ارائه کرد‪.‬‬ ‫مل ی پوش نفت ته ران که از تیم امید به تیم ملی راه پیدا کرده حاال یکی از سرمایه های خط دفاع تیم ملی محسوب م ی شود و م ی تواند با‬ ‫حضور در بازی های سخت جام ملت های اسیا به تجربه بیشتری دست پی دا کند‪ .‬این بازیکن در حالی به تیم ملی دعوت شده که مصدومیت‬ ‫پژمان منتظری این فرصت را در اختیارش قرار داده است‪ .‬مرتضی پورعل ی گنجی که در پس ت هافبک دفاعی نیز بازی م ی کند م ی تواند یکی‬ ‫از بازیکنان تاثیرگذار تیم ملی در جام ملت های اسیا لقب بگیرد‪ .‬پورعل ی گنجی که در نفت ته ران در پس ت هافبک دفاعی بازی م ی کند‪ ،‬در‬ ‫بازی های تیم ملی در افریقای جنوبی در پست دفاع وسط نیز مورد استفاده قرارگرفت‪.‬‬ ‫بی رانوند کارش را از سال ‪ 89‬با نفت ته ران اغاز کرد‪ .‬او اولین بازی خود را در جام حذفی ب رابر داماش انجام داد‪ .‬علیرضا بی رانوند پیشنهادی‬ ‫از سوی باشگاه فوتبال استقالل ته ران به دست اورد‪ ،‬اما مدیرعامل نفت ته ران‪ ،‬منصور قنبرزاده اجازه نداد بی رانوند این باشگاه را ترک کند‪.‬‬ ‫او به باشگاه استقالل و رنگ ابی عالقه خاصی دارد و ارزوی بازی در این باشگاه را دارد‪ .‬در سال اول حضور خود در تیم نفت ته ران به عنوان‬ ‫دروازه بان اول انتخاب شد‪ .‬بی رانوند باعث شد که نفت در پایان لیگ برتر به مکان سوم برسد و ب رای اولین بار در تاریخ این باشگاه به لیگ‬ ‫قهرمانان اسیا صعود کند‪ .‬او عضو تیم ملی زیر ‪ ۲۰‬سال ای ران در سال ‪ ۲۰۱۰‬در رقابت های تیم های جوانان اسیا و دروازه بان تیم ملی جوانان‬ ‫ای ران در بازی با استرالیا بود؛ دیداری که با نتیجه سه بر صفر به نفع استرالیا پایان یافت‪ .‬او دو سال پیش توسط علیرضا منصوریان به تیم ملی‬ ‫زیر ‪ ۲۲‬سال ای ران به رقابت های جام ملت های اسیا (انتخابی المپیک) دعوت شد و سال گذشته نیز به اردوی تدارکاتی تیم ملی فوتبال ای ران‬ ‫در افریقای جنوبی توسط کارلوس ک ی روش دعوت شد اما به جام جهانی راه پیدا نکرد‪ ،‬از سویی بازی های درخشان او در لیگ امسال باعث‬ ‫شد تا ک ی روش وی را به تیم ملی دعوت کند‪ .‬ه ر چند گرفتن جای حقیقی در تیم ملی کار دشواری به نظر م ی رسد اما این دروازه بان ثابت‬ ‫کرده که کارهای سخت را نیز م ی تواند به خوبی انجام دهد‪.‬‬ ‫بعد از اولین بازی رسم ی اش در تیم ملی اینگونه احساس خود را بیان کرد‪« :‬خیلی خوشحالم که در اولین بازی رسم ی ام ب رای تیم ملی‬ ‫توانستیم بحرین را شکست دهیم‪ .‬خود من هم سعی کردم در این بازی کمتر نفوذ کنم‪ .‬در این بازی توپ کمتری لو دادیم و ب رای اولی ن بار بود‬ ‫که به عنوان دفاع راست بازی م ی کردم و فکر م ی کنم در اولین بازی رسم ی ام عملکرد بدی نداشتم و به دستور ک ی روش در زمین عقب و جلو‬ ‫م ی رفتم و فکر م ی کنم توانستم خواسته های او را در زمین پیاده کنم‪ ».‬این بازیکن در کنار دژاگه در بازی ب رابر بحرین عملکرد خیره کننده ای‬ ‫داشت‪ .‬انها در طول بازی بارها از جناح راست نفوذ کردند و تقریبا تمام موقعی ت های ای ران از جناح راست بود‪ .‬این در حالی است که جناح چپ‬ ‫ای ران را که مهرداد پوالدی و احسان حاج صفی تشــکیل داده بودند‪ ،‬کمتر توانستند روی دروازه بحرین موقعیت ایجاد کنند‪ .‬البته تک گل‬ ‫ای ران را در نیمه اول احسان حاج صفی به ثمر رساند اما نه از سمت چپ بلکه او از پشت محوطه جریمه با یک شوت زیبا توپ را وارد دروازه‬ ‫حریف کرد‪ .‬ووریا غفوری با مصدومیت خسرو حیدری راه به ترکیب اصلی تیم ملی برده است و به نظر م ی رسد حاال دیگر ک ی روش روی او‬ ‫بیش از گذشته حساب م ی کند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫سرمربی‬ ‫تی م ملی باالخره‬ ‫جوانگرایی را در‬ ‫دستور کارش‬ ‫قرار داد‬ ‫ایــران در حالی بازی هــای جام‬ ‫ملت های اسیا را با اقتدار پشت سر‬ ‫می گذارد کــه بازیکنان جوان تیم‬ ‫ملی خوش درخشیدند‪.‬‬ ‫سردار ازمون متولد ســال ‪ 73‬است‪ .‬وی در مســابقات فوتبال جام دوستی‬ ‫روسیه ‪ ۲۰۱۲‬در ترکیب تیم ملی جوانان با به ثمر رساندن هفت گل در شش بازی به‬ ‫مقام اقای گلی این تورنمنت رسید‪ .‬سردار ازمون در اذرماه سال ‪ ۹۱‬به باشگاه‬ ‫روبی ن کازان روسیه پیوست‪ .‬او اولین گل خود در تیم بزرگساالن روبی ن کازان‬ ‫را در دیدار برگشت مرحله پلی اف لیگ اروپا ب رابر تیم مولده به ثمر رساند‪.‬‬ ‫سردار ازمون همچنین در مســابقات مقدماتی قهرمانی جوانان اسیا‬ ‫در بازی با لبنان به عنــوان بهترین بازیکن زمین انتخاب شــد و دو‬ ‫گل زد‪.‬ســردار ازمون ب رای نقل و انتقاالت تابســتانی ‪ ۲۰۱۴‬مورد‬ ‫توجه مسئوالن باشــگاه های فوتبال بارسلونا‪ ،‬لیورپول‪ ،‬میالن‪،‬‬ ‫یوونتوس و ارســنال قرار گرفت‪ .‬ازمون کــه یکی از امیدهای‬ ‫ای ران ب رای بازی های جام جهانی ‪ ۲۰۱۴‬برزیل بود‪ ،‬نتوانســت‬ ‫در لیســت نهایی کارلوس ک ی‪‎‬روش حضــور یابد و از حضور‬ ‫در جام جهانــی‪ ۲۰۱۴‬بازماند‪ .‬او حاال اولیــن گل ملی را زده و‬ ‫منتظر گل های بعدی است‪ .‬امیدوار به ‪ 100‬گله شدن‪ ،‬درست‬ ‫مثل الگویش علی دایی‪ .‬هدف هم دارد‪ .‬م ی کوشــد به سقف‬ ‫ارزوهایش برســد؛ بازی در رئال مادرید و ورزشگاه سانتیاگو‬ ‫برنابئو‪ .‬او این روزها تیم ملی کشورمان را در جام ملت های‬ ‫اسیا همراهی م ی کند و یکی از ســرمایه های فوتبال‬ ‫ای ران در پست فوروارد به شمار م ی رود‪ .‬مهاجم ی گلزن‬ ‫و باهوش که به طور حتم در سال های اینده بیش از‬ ‫اینها شاهد درخشش او خواهیم بود‪.‬‬ ‫سردار‬ ‫ازمون‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪71‬‬ ‫ورزش‬ ‫تصمیماتدرستکی روش‬ ‫سرمربی تیم ملی به موقع دست به جوانگرایی زد‬ ‫بیژن ذوالفقارنسب‬ ‫‪2‬‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫در هر رشته ورزشی نیاز اســت که گاهی جوانگرایی‬ ‫صورت بگیرد‪ .‬در فوتبال هم همین طور‪ .‬در برخی مقاطع‬ ‫چاره ای جز جوانگرایی وجود ندارد‪ .‬این گونه است که یک تیم‬ ‫وارد فاز تازه ای م ی شود و به قول معروف پوست م ی اندازد‪.‬‬ ‫باتوجه به باال بودن میانگین سنی تیم ملی ما در جام جهانی‬ ‫بیش از هر زمان دیگری این جوانگرایی ضرورت پیدا کرده‬ ‫بود‪ .‬همه انتظار داشــتند که این اتفاق رخ بدهد و تیم ملی‬ ‫شاهد تحوالتی باشد‪ .‬بهتر بود بالفاصله بعد از جام جهانی‬ ‫این تصمیم عملی شود و سرمربی تیم ملی بازیکنان جوان‬ ‫را به کار بگیرد و به انها دور خودنمایی بدهد‪ .‬به دالیلی این‬ ‫اتفاق رخ نداد‪ .‬این اتفاق در بازی با ع راق عملی شــد‪ .‬قابل‬ ‫پی ش بینی بود که برخی بازیکنان جوان به تیم ملی اضافه‬ ‫شوند‪ .‬این بازیکنان مدت هاست که منتظر شانس بودند‪ .‬به‬ ‫نظر من خود ک ی روش هم از انگیزه و نتیجه اعتمادی که به‬ ‫این جوان ها کرده حیرت زده شده است‪ .‬چون این بازیکنان‬ ‫پاسخ خیلی خوبی به این فرصت داده اند‪ .‬به نظر من جدا از‬ ‫بازیکنانی که به تیم ملی دعوت شده اند و به سرعت خود را‬ ‫به ک ی روش ثابت کرده اند‪ ،‬نف رات دیگری هم هستند که با‬ ‫اضافه شدن شان م ی توانیم بیشتر از هر زمان دیگری به این‬ ‫تیم ملی امیدوار باشیم‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪72‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫بهترین مقطع برای جوانگرایی‬ ‫معموال جام ملت ها به فاصله شش ماه تا یک سال بعد‬ ‫از جام جهانی اغاز م ی شود‪ .‬بسیاری از کشورها بالفاصله بعد‬ ‫از بازی های جام جهانی دست به تغییر م ی زنند و جوانگرایی‬ ‫را در دستورکارشــان قرار م ی دهند‪ .‬البته یک نکته در اینجا‬ ‫نادیده گرفته نشود‪ .‬تنها در کشور ماست که تغیی رات ناگهانی‬ ‫صورت م ی گیرد‪ ،‬در حالی که کشورهای دیگر تیم های زیر‬ ‫‪ 23‬سال دارند و همچنین تیم ب بزرگســاالن دارند‪ .‬بدین‬ ‫ترتیب وقتی بازیکن شان قرار است به تیم بزرگساالن بیاید‪،‬‬ ‫در حالی به این عرصه بزرگتر و مهم تر وارد م ی شود که بین‬ ‫‪ 20‬تا ‪ 30‬بازی ملی در کارنامه خــود دارد‪ .‬مثل دژاگه که اگر‬ ‫م ی خواست در تیم بزرگساالن تیم ملی المان بازی کند‪ ،‬بازی‬ ‫در همه رده های پایه این کشور را تجربه کرده بود‪ .‬یعنی دیگر‬ ‫یک بازیکن کم تجربه و میدان ندیــده نبود‪ .‬اکثر بازیکنان‬ ‫ملی تیم هایی مثل انگلیس‪ ،‬المان‪ ،‬فرانسه و اسپانیا همین‬ ‫سیر را در دوران حرفه ای شان پشت سر م ی گذارند‪ .‬این طور‬ ‫نیســت که ناگهان وارد تیم ملی بزرگساالن شوند و تازه به‬ ‫کسب تجربه بپردازند‪ .‬به عنوان مثال پورعلی گنجی تجربه‬ ‫بازی ملی ندارد‪ .‬بازیکن خوبی است و کیفیت باالیی هم دارد‬ ‫اما تازه باید در تیم بزرگساالن ما تجربه کسب کند‪ ،‬چرا؟ چون‬ ‫فوتبال ما رده های پایه ندارد‪ .‬ووریا غفوری هم همین طور‪ .‬او‬ ‫با این همه توانمندی هیچ گونه سابقه ملی ندارد‪ .‬اگر ساختار‬ ‫فوتبال ما درست باشد جوانگرایی ما نیز این گونه ناگهانی رخ‬ ‫نم ی دهد‪ .‬همه چیز طبق اصول پیش م ی رود‪.‬‬ ‫با توجه به وضعیتی که فوتبال ما دارد‪ ،‬تاکید م ی کنم‬ ‫باتوجه به وضعیت فوتبال ای ران این اقدام اقای ک ی روش که‬ ‫به یکباره تیم ملی را جوان نکرده و جوانگرایی تدریجی را در‬ ‫دستورکارش قرار داده اســت اوج درایت و تدبیر این مربی را‬ ‫ثابت م ی کند‪ .‬حاال ما تیمی را در میدان م ی بینیم که دو نوع‬ ‫بازیکن در ان وجود دارد؛ بازیکنان باتجربه که بعضی از انها‬ ‫دیگر به پایان دوران بازیگری شان نزدیک م ی شوند و بعضی‬ ‫دیگر که جوان هســتند و جویای نام اما تجربه ای ندارند‪.‬‬ ‫اتفاقی که در این بازی ها رخ م ی دهد قابل تامل اســت؛ در‬ ‫جریان بازی ها این تجربه از نیم ی از بازیکنان به نیمی دیگر‬ ‫منتقل م ی شــود‪ .‬در این صورت ما بازیکنان جوان را تشنه‬ ‫موفقیت و پیشرفت نگه داشته ایم و از سویی دیگر رفتارمان‬ ‫با بازیکنانی که سال ها ب رای تیم ملی زحمت کشیده اند نیز‬ ‫غی ر دوستانه و ناجوانمردانه نبوده است‪ .‬چرا که انها را حفظ‬ ‫کرده ایم تا به جوان تر ها تجربه های خودشان را منتقل کنند‪.‬‬ ‫از این نظر م ی توانیم تدبیر اقای کــی روش را مورد تایید و‬ ‫تحسین قرار دهیم‪.‬‬ ‫حضور کمرنگ سرخابی ها در تیم ملی‬ ‫دو تیم ســرخابی پایتخت ســال های سال تیم ملی‬ ‫کشــورمان را از لحاظ تامین بازیکن بیمه م ی کردند‪ ،‬چون‬ ‫کیفیت باالیی داشتند‪ .‬شاید هم به خاطر شرایط ان دوران بود‬ ‫که فوتبال ما تنها دو قطب داشت؛ پرسپولیس و استقالل‪ .‬اما‬ ‫با چند قطبی شدن فوتبال ای ران دیگر باشگاه ها جریان کلی‬ ‫فوتبال ای ران را به دست گرفتند و بازیکنان تیم ملی را تامین‬ ‫کردند‪ .‬در حال حاضر این دو باشگاه به خصوص پرسپولیس‬ ‫در فوتبال داخلی حرفی بــرای گفتن ندارد و به هر دلیلی از‬ ‫بازیکنان نخبه خالی شده است و این ب رای تیم ملی ما امتیاز‬ ‫مثبتی نیست‪ ،‬چون این دو تیم هواداران بسیار زیادی دارند‬ ‫و حضور بازیکنان این دو باشگاه در تیم ملی باعث م ی شود‬ ‫که هواداران بیشتر به دیدن و تشویق تیم ملی تمایل داشته‬ ‫باشــند‪ .‬بناب راین اینکه ک ی روش از بازیکنان این دو باشگاه‬ ‫در برخی بازی ها اســتفاده نم ی کند به این دلیل نیست که‬ ‫بخواهد پیغام خاصی را مخابره کند یا اینکه بخواهد لجبازی‬ ‫کند‪ .‬چون ب ی تردید او به عنوان یک مربی حرفه ای دوست‬ ‫دارد که تیم ملی بیشــتر مورد توجه مردم قــرار بگیرد و از‬ ‫محبوبیت باالیی برخوردار باشد‪.‬‬ ‫شان س های قهرمانی اسیا‬ ‫همه کارشناسان ای ران را در جام ملت های اسیا یکی از‬ ‫شان س های کسب عنوان قهرمانی م ی دانند‪ .‬همه ما دوست‬ ‫داریم این اتفاق رخ بدهد و تیم ملــی ما با قهرمانی به ای ران‬ ‫برگردد اما این توقع نباید به گونه ای پیش برود که اگر تیم‬ ‫ما بازی های قابل قبولی را به نمایش گذاشت اما نتوانست‬ ‫به فینال برود یا حتی جزو چهــار تیم قرار نگرفت‪ ،‬با مربی‬ ‫یا بازیکنان تیم ملی برخورد قهری داشته باشیم‪ .‬این درست‬ ‫نیست‪ .‬همان طور که اگر این تیم به موفقیت بزرگی دست‬ ‫پیدا کرد ما نباید به ســمت اسطوره سازی حرکت کنیم و از‬ ‫ک ی روش بت بســازیم‪ .‬انتظارها از تیم ملی باید معقول و‬ ‫منطقی باشــد‪ .‬فوتبال ما این قابلیــت را دارد که قهرمان‬ ‫اسیا شود‪.‬‬ ‫اگر قهرمان اســیا شــویم به نظرم کار فوق العاده ای‬ ‫صورت نگرفته اســت‪ ،‬همان طور که اگر قهرمان نشــویم‬ ‫فوتبال ب رای ما تمام نشــده‪ .‬منظور من این اســت که ما‬ ‫باید از ه ر گونه رفتار یا واکنش های احساسی پرهیز کنیم‪.‬‬ ‫فوتبال ما کاست ی های زیادی دارد اما با همه این کاست ی ها‬ ‫م ی تواند قهرمان اسیا شود‪ .‬به نظرم ای ران‪ ،‬استرالیا‪ ،‬ژاپن و‬ ‫کره جنوبی شان س های اصلی قهرمانی هستند که امیدوارم‬ ‫شانس اصلی کسب این جام ما باشیم و تیم ملی کشورمان‬ ‫با قهرمانی به ای ران برگردد‪.‬‬ ‫ماموریتسختبازیکنانتازه وارد‬ ‫انها پاسخ اعتماد کی روش را می دهند‬ ‫هومن افاضلی‬ ‫مربی فوتبال‬ ‫‪3‬‬ ‫تا سال ‪ 88‬همیشه در رده بزرگساالن کار کردم‪ .‬اما از‬ ‫ســال ‪ 88‬به بعد در رده های پایه و به خصوص در تیم امید‬ ‫مخالف خوان ی ها پایان ندارد‬ ‫زمی ن ها‪ ،‬بهترین هتل ها‪ ،‬بهترین اردوها و کال بهترین ها را‬ ‫در اختیار بازیکنان شان قرار م ی دهند‪ .‬همی ن طور از بهترین‬ ‫دانش فنی ب رای تمرین کردن شــان اســتفاده م ی کنند‪ .‬اما‬ ‫ظرفیت جمعیت ی شان پایین است‪.‬‬ ‫به همین دلیل هنوز هم با وجود امکانات وسیعی که در‬ ‫اختیار دارند نم ی توانند خودشان را باالتر از ما ببینند یا بهتر‬ ‫بگویم ما را به چشم کشــوری عقب افتاده نگاه کنند‪ .‬هنوز‬ ‫وقتی با ما بازی م ی کنند از ما ترس دارند و این یک واقعیت‬ ‫رابطه کــی روش و مربیان ای رانی‬ ‫خــوب نیســت‪ .‬او مربیــان داخلی را‬ ‫قبول نــدارد و بالطبع مربیــان ای رانی‬ ‫هــم دل خوشــی از کــی روش ندارند‬ ‫اما برنده بودن کــی روش و همچنین‬ ‫کالس کار او کــه در حــد و اندازه های‬ ‫استانداردهای جهانی است باعث شده‬ ‫تا مربیان ای رانی نتوانند در بعضی موارد‬ ‫او را نادیده بگیرنــد‪ .‬اگر این کالس کار‬ ‫را نداشــت شــک نکنید که ک ی روش‬ ‫در فوتبــال ای ران نابود م ی شــد‪ ،‬یعنی‬ ‫نابودش م ی کردند‪ .‬ه ر چند ک ی روش هم‬ ‫همین کار را با مربیان ای رانی م ی کند‪ .‬ما‬ ‫هیچ وقت ندیده ایم که ک ی روش مربی‬ ‫ای رانی را انطور که باید طرف مشــورت‬ ‫خود قرار بدهد و نظــرات انها را جدی‬ ‫بگیرد‪ .‬باشگاه های ما و تیم ملی ما هیچ‬ ‫گونه هماهنگی با هم ندارند‪ .‬تیم ملی ما‬ ‫از جام جهانی برگشت‪.‬‬ ‫همه بازیکنان دیگر کشــورهای جهان تا سه هفته‬ ‫استراحت کردند اما در اینجا چه اتفاقی رخ داد؟ بازیکنان ما‬ ‫بالفاصله وارد مسابقات لیگ شدند‪ .‬نتیجه اش افت حیدری‬ ‫و تیموریان و چند بازیکن دیگری شد که در تیم ملی خسته‬ ‫شــده بودند اما باید بالفاصله در خدمت باشگاه شان قرار‬ ‫م ی گرفتند‪ .‬بناب راین میان تیم ملی و باشگاه ها و به عبارتی‬ ‫بهتر ک ی روش و مربیان داخلی ما هی چ گونه تعامل یا ارتباطی‬ ‫وجود ندارد‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫بازیکنان جوان تی م ملی‬ ‫جایگاه ما در اسیا‬ ‫کشورهای عربی را ه ر کدام چند بار از نزدیک دیده ام‪.‬‬ ‫قطر‪ ،‬عمان‪ ،‬امارات‪ ،‬عربستان و بقی ه شــان‪ .‬امکانات شان‬ ‫ ب ی نظیر است‪ .‬از بهترین تجهی زات استفاده م ی کنند‪ .‬بهترین‬ ‫است‪ .‬این مورد را قطعا مجتبی جباری بهتر از من م ی تواند‬ ‫توضیح دهد‪ .‬بازیکنانی که بین مردم این کشــورها زندگی‬ ‫کرده اند به خوبی م ی دانند که انها همــواره ای ران را رقیبی‬ ‫سرسخت و گاه شکس ت ناپذیر م ی دانند‪ .‬اما ما بلد نیستیم از‬ ‫این امتیاز به خوبی استفاده کنیم‪ .‬اگر یاد بگیریم که چطور‬ ‫باید از لحاظ روحی ‪ -‬روانی خودمان را به انها تحمیل کنیم‬ ‫مطمئن باشید که در همه بازی ها انها را شکست م ی دهیم‪.‬‬ ‫ما در سازماندهی فوتبال مان دچار ضع ف های جدی هستیم‪.‬‬ ‫زمین تمرین خــوب نداریم‪ ،‬امکانات خــوب نداریم‪ ،‬مربی‬ ‫خوب به اندازه کافی نداریم و ارزش و اهمیتی که به رده های‬ ‫پایه مان م ی دهیم واقعا در حد صفر است‪ .‬شما در پاریس ‪160‬‬ ‫باشگاه م ی بینید‪ .‬هر کدام چهار زمین تمرین دارند که در هر‬ ‫باشگاه ‪ 12‬تیم تمرین م ی کنند‪ .‬اما ما در کل کشور با تعریف‬ ‫اصلی باشگاه پنج باشگاه هم نداریم‪ .‬چون نه سازماندهی و‬ ‫نه سرمایه گذاری مناســبی داریم‪ .‬فقط حرف م ی زنیم‪ .‬کل‬ ‫گردش مالی فوتبال ما ‪ 370‬میلیارد تومان اســت‪ .‬این پول‬ ‫تنها رقم رونالدو یا بیل اســت‪ .‬بعد وقتــی بازیکن ما یک‬ ‫میلیارد تومان م ی گیرد صدای همه بلند م ی شود‪ .‬چند روز‬ ‫پیش یک بازیکن متوسط به چلسی ملحق شد که گفتند‬ ‫هفته ای ‪ 100‬هزار پوند حقوق م ی گیــرد‪ .‬اما اینجا مدل ما‬ ‫این اســت که م ی گوییم نباید به فوتبال پول بدهیم چون‬ ‫گستاخ م ی شوند‪.‬‬ ‫بعد هم توقع مان را باال م ی بریم‪ .‬یعنی در مورد همین‬ ‫تیم ملی هیچ امکاناتی را ب رای کــی روش و تیمش ایجاد‬ ‫نم ی کنیم امــا پای بازی ها که م ی رســد م ی گوییم ما باید‬ ‫ببریم‪ .‬این خواســته منطقی نیســت‪ .‬توقع داریم با یک‬ ‫خودرو معمولی وارد کورس رقابت با ماشــی ن های اخرین‬ ‫سیستم شویم و اتفاقا برنده هم شویم‪.‬‬ ‫بناب راین باید بضاعــت فوتبال مان را در‬ ‫نظر بگیریم و باتوجــه به واقعی ت های‬ ‫فوتبال ای ران از تیم ملی انتظار داشــته‬ ‫باشیم‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫این اتفــاق باالخره باید رخ م ی داد‪ .‬چــون به هر حال‬ ‫برخی از بازیکنان تیم ملی به دلیل باال رفتن سن شــان به‬ ‫خداحافظــی از دنیای بازیگری نزدیک م ی شــوند یا اینکه‬ ‫کیفی ت شان دچار افت خواهد شد و کنار گذاشته م ی شوند‪.‬‬ ‫بناب راین چاره ای جز جایگزین شــدن برخــی بازیکنان به‬ ‫جای این دسته از بازیکنان پا به سن گذاشته وجود ندارد‪ .‬از‬ ‫سویی دیگر من عقیده دارم بخشی از این تغییر ناخواسته‬ ‫صورت گرفته اســت چون ما با بازیکنان مصــدوم روبه رو‬ ‫بوده ایم‪ .‬هاشم بیک زاده و پژمان منتظری مصدوم هستند‪.‬‬ ‫بناب راین باید بازیکنانی جای اینها را در تیم ملی م ی گرفتند‪.‬‬ ‫خوشــبختانه این اتفاق ه ر چند دیر‪ ،‬در تیم ملــی رخ داد‪.‬‬ ‫جوانگرایی م ی توانست زودتر از اینها در تیم ملی رخ بدهد‪.‬‬ ‫فکر م ی کنم ک ی روش کمی دیر دســت به ایــن اقدام زد‪.‬‬ ‫ک ی روش به ورزشگاه ها م ی رود و لیگ ما را نگاه م ی کند اما‬ ‫چیز دیگری در ذهن دارد که به عقیده من درست و منطقی‬ ‫است‪ .‬او با خودش م ی گوید این لیگ فاقد‬ ‫کیفیت است چون تیم ها خوب تمرین‬ ‫نم ی کنند اما اینها به این معنی نیست که‬ ‫هیچ بازیکن مستعدی را نشود پیدا کرد‪.‬‬ ‫ک ی روش با خودش م ی گوید این بازیکنان‬ ‫مستعد را از این لیگ ب ی کیفیت بیرون‬ ‫م ی کشم و در شــرایط تمرینی سختی‬ ‫قرار م ی دهم‪ .‬به همیــن دلیل اردوهای‬ ‫بلند مدت را ب رای تیم ملی تجویز م ی کند‪.‬‬ ‫او قبل از جام جهانی نیز همین تصمیم‬ ‫را ب رای تیمش اتخاذ کرد و به طور موقت‬ ‫توانســت نتیجه بگیرد‪ .‬اساسا این گونه‬ ‫اردوها م ی تواند نتایــج موقتی به دنبال‬ ‫داشته باشد‪ .‬چون این بازیکنان باز هم به‬ ‫تیم های شان برم ی گردند و در همان لیگ‬ ‫فاقد کیفیت مدت زمان زیادی را سپری‬ ‫خواهند کرد‪ .‬شما تیمی را در نظر بگیرید‬ ‫که بازیکنانش در تیم های شان نیز شرایط‬ ‫تمرینی فوق العاده ای دارند‪ .‬هم از لحاظ‬ ‫بدنســازی و هم از لحاظ تاکتیکی مورد‬ ‫مراقبت و نگهــداری قرار م ی گیرند‪ .‬این‬ ‫بازیکنان وقتی به تیم ملی م ی ایند قطعا‬ ‫شــرایطی ایده ال را ب رای مربی تیم ملی‬ ‫رقم م ی زنند اما وقتی بازیکنان تیم ملی‬ ‫در تیم های باشگاه ی شان خوب تمرین‬ ‫نکنند‪ ،‬مربی تیم ملی ناگزیر است که با‬ ‫اردویی بلند مدت انها را به درصدی از امادگی مورد نظر خود‬ ‫برساند‪ .‬ک ی روش همین سبک را انتخاب م ی کند و بازیکنان‬ ‫تیم ملی را در شرایطی پرفشار اما استاندارد قرار م ی دهد تا به‬ ‫یک ریتم مناسب دست پیدا کنند‪.‬‬ ‫هم کار کرده ام‪ .‬بناب راین از بازیکنانی که به تیم ملی اضافه‬ ‫شده اند‪ ،‬شــناخت کافی دارم‪ .‬همین پورعلی گنجی و کاوه‬ ‫رضایی سال گذشته در مســابقات قهرمانی ‪ 22‬سال اسیا‬ ‫مشتریان خارجی داشتند‪ .‬بازل سوئیس انها را م ی خواست‬ ‫که متاسفانه کاوه رضایی مصدوم شد و به تاخیر افتاد و بعد‬ ‫هم مربی بازل تغییر کرد و به طور کلی این داستان منتفی‬ ‫شد‪ .‬یا به عنوان مثال م ی توانم از کمال کامیاب ی نیا نام ببرم‪ .‬او‬ ‫هم م ی تواند در تیم ملی خوب بازی کند و توانمندی هایش را‬ ‫نشان دهد که البته هنوز دعوت نشده‪ .‬بختیار رحمانی دیر به‬ ‫تیم ملی دعوت شد‪ .‬وحید امیری از بچه های لیگ یک است‪.‬‬ ‫بازیکن خوبی است که به نظرم باید در پست تخصص ی اش‬ ‫از او استفاده شود‪ ،‬یعنی گوش چپ یا گوش راست؛ در این‬ ‫صورت خیلی بیشتر از اینها م ی تواند در تیم ملی موثر باشد‪.‬‬ ‫رضاییان هم یک بازیکن بســیار خوب است که کم تجربه‬ ‫است اما به نظرم در ســال های اینده م ی تواند به تیم ملی‬ ‫کمک زیادی کند‪.‬‬ ‫ورزش‬ ‫‪73‬‬ ‫روایتمکتوبالفت‬ ‫دیدار‬ ‫‪74‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫از رمان شیار ‪ 143‬رونمایی شد‬ ‫در روزهایی که روایت الفت در فیلم «شیار ‪»143‬بسیار‬ ‫مورد توجه قرار گرفته شده است‪،‬این روایت در هنری دیگر‬ ‫هم رونمایی شد‪ .‬رمان «شیار ‪ »143‬ب راساس عملیات والفجر‬ ‫مقدماتی؛ روایتی از انتظار یک مادر شــهید ب رای بازگشت‬ ‫فرزندش از جبهه نوشته شده اســت که فیلم سینمایی با‬ ‫همین عنوان با بازی مریال زارعی‪ ،‬گالره عباســی‪ ،‬مه ران‬ ‫احمدی و‪ ...‬تاکنون به فروش ‪ 3‬میلیارد تومان رسیده است‪.‬‬ ‫این رمان که روی جلد خود تصویری از مریال زارعی بازیگر‬ ‫نقش «الفت» در فیلم سینمایی «شــیار ‪ »143‬را دارد‪ ،‬با‬ ‫قیمت ‪ 13‬هزار تومان در دسترس عالقه‪‎‬مندان قرار گرفته‬ ‫است‪.‬‬ ‫نرگس ابیــار پیش از این درباره ایــن رمان گفته بود‪:‬‬ ‫«شــیوه نگارش در رمان به صورت سیر خطی است که به‬ ‫شکل کالسیک و زاویه دید دانای کل‪ ،‬این اثر نگاشته شده‬ ‫است‪ .‬این رمان در حدود ‪ 300‬صفحه است که بخش عمده ‬ ‫ان مربوط به عملیات والفجر مقدماتی اســت که در مورد‬ ‫شخصی ت پردازی‪ ،‬فضا ســازی و لحاظ کردن فضای بومی‬ ‫ شهرستان بیجار‪ ،‬محلی که داستان در ان اتفاق م ی افتد نگاه‬ ‫داستانی و دراماتیک در ان لحاظ شده است‪ .‬همچنین سعی‬ ‫کرده ام در نگارش رمان بر وقایع مستند ان وفادار بمانم‪».‬‬ ‫البته این کتاب پیش از این هم یک بار منتشــر شده‬ ‫بود‪ ،‬کارگردان فیلم «شیار ‪ »143‬در این باره این گونه توضیح‬ ‫م ی دهد‪« :‬کتاب شیار ‪ 143‬سال ‪ 85‬با یک اسم دیگر و با تی راژ‬ ‫پایین چاپ شــده بود و با اینکه بهترین کتاب دفاع مقدس‬ ‫شد اما ان طور که باید دیده نشد‪ .‬بعد از ساخت و اکران فیلم‬ ‫شیار‪ 143‬چون بخش های عمده ای از فیلم برگرفته از این‬ ‫کتاب بود مجددا با اسم شیار ‪ 143‬که شناخته شده تر باشد‬ ‫چاپ کردیم‪.‬‬ ‫به دلیل استقبال خوب مردم از فیلم فکر کردم حاال که‬ ‫بخش های عمده ان از کتابی که نوشته من بود ساخته شده‬ ‫نسخه ای از کتاب با عنوان شیار ‪ 143‬به چاپ جدید برسد‪.‬‬ ‫فیلمنامه بعدی من نیز ب ر گرفته از رمانی که از قبل نوشته ام‬ ‫اما هنوز چاپ نشده‪ ،‬ساخته م ی شود‪ .‬قصد دارم همزمان با‬ ‫اماده سازی فیلم‪ ،‬کتاب را هم به چاپ برسانم‪».‬‬ ‫کتابی که ابیار از ان سخن م ی گوید کتاب چشم سوم‬ ‫است که پیش از این در مصاحب ه ای درباره ان گفته بود‪« :‬ایده‬ ‫اصلی این فیلم از کتاب چشم سوم است که برگرفته از یک‬ ‫داستان واقع ی اســت که بحث الفت را از سایر مباحث این‬ ‫کتاب جدا کردم‪ .‬رمان چشم سوم که از نوشته های من است‬ ‫راجع به ماجرای ی است که در شهر بیجار اتفاق افتاده و سال‬ ‫‪ 84‬به انتشار رسید و در سال ‪ 91‬بود که تصمیم گرفتم این‬ ‫فیلمنامه را بنویسیم و این اتفاق افتاد‪».‬‬ ‫ابیار وجه تمایــز فیلمنامه و رمان شــیار ‪ ۱۴۳‬را این‬ ‫گونه شرح داده بود‪« :‬در فیلم یک شخصی ت محوری داریم‬ ‫که قهرمان داســتان اســت‪ ،‬در صورت ی که در رمان سیزده‬ ‫شخصیت اصلی داریم که از این لحاظ تکثر شخصی ت ها در‬ ‫رمان زیاد است‪ .‬پیشنهاد م ی کنم مردم هم کتاب را بخوانند‬ ‫و هم فیلم شیار را ببینند چراکه در کتاب بخش هایی است‬ ‫که در فیلم ساخته نشده‪ ،‬مثل عملیات والفجر مقدماتی و‬ ‫ماجرای اسارت که در کتاب هست اما در فیلم نیست و هر‬ ‫کسی که دوســت دارد ماجرای واقعی را بداند کتاب احاطه‬ ‫کامل تری دارد‪».‬‬ ‫رونمایی از کتاب‬ ‫مراسم رونمایی از کتاب شــیار ‪ 143‬در فرهنگس رای‬ ‫اندیشه برگزار شــد‪.‬در بخشــی از این مراسم محمدعلی‬ ‫باشــه اهنگر تهی ه کننده ســینما گفت‪« :‬نه سخنورم و نه‬ ‫ادابش را بلدم اما به حرمت خانواده شهدا و حرمت کسی که‬ ‫این لحظات ناب عاطفی دردناک و احساسی انها را نوشت‬ ‫و به تصویر کشید امدم تا تبریک بگویم‪ .‬سال ‪ 91‬که ب رای‬ ‫فیلمنامه اخرم تحقیق م ی کردم و در مع راج شهدای مرکزی‬ ‫اهواز بودیم و هزار نفر از خانواده شهدا در همان سال از دنیا‬ ‫رفتند‪ ،‬حال عجیبی به من دست داد که این گنجینه ها در‬ ‫حال از دست رفتن هستند و نم ی دانم چه کسی باید به فکر‬ ‫این خانواده هــا و تصویرگری زندگی انها باشــد‪ .‬به نرگس‬ ‫ابیار غبطه م ی خورم اما باید شــاد باشیم که چنین مادران‬ ‫هنرمندی داریم‪».‬‬ ‫این فیلمســاز ضمن انتقاد از روند مجــوز به برخی‬ ‫فیلم ها گفت‪« :‬ابیار باید سال ها بدود تا تهی ه کننده ای پیدا‬ ‫کند که نگوید فیلمت ضدجنگ است و ایا باید پرسید شیار‬ ‫‪ 143‬ضد جنگ است؟ پس از اتمام فیلم شیار همه امدند و‬ ‫عکس یادگاری گرفتند‪ .‬همان کسانی که ریالی هم به ان‬ ‫کمکی نکردند! پول ها بسیار است‪ .‬ادم هایی که بودجه را خرج‬ ‫ناهار و شام و دفتر و ماموریت و جشنواره م ی کنند اما پولی به‬ ‫فیلم های اینچنینی نم ی دهند تا ابیار به جای اینکه در بیجار‬ ‫فیلم را بسازد مجبور باشد به کرمان برود اما ساخت این فیلم‬ ‫در کرمان از ارزش هایش نکاست‪».‬‬ ‫او در ادامه مادران شهدا را گنجینه های ارزشمند خواند‪:‬‬ ‫«مادران شهدا و خانواده های انها گنجینه های ما از هشت‬ ‫سال دفاع مقدس هستند و م ی گویم مسلمان ها کاری کنید‪،‬‬ ‫تصویری از گفتار‪ ،‬کالم و عشق انها را ثبت کنید‪».‬‬ ‫در بخش دیگری از مراسم رونمایی از کتاب شیار ‪ ،143‬‬ ‫توران ولی مراد‪ ،‬مدیر شورای همکاری های زنان و مسئول‬ ‫سایت ای ران زنان با اشاره به سابقه اشنایی خود با نرگس ابیار‬ ‫گفت‪« :‬من با خانم ابیار دوستان ادبیاتی هم بودیم و وی از‬ ‫ادبیات باال امد‪ .‬ابیار سال گذشته به من پیامکی داد که در‬ ‫ان نوشت ه شــده بود نم ی گذارند فیلم را اکران کنیم‪ ،‬همین‬ ‫حرف ها در جشنواره نیز بیان شد‪».‬‬ ‫او درباره علت استقبال از فیلم گفت‪« :‬داستان زنان در‬ ‫سینمای ای ران همان گونه که گاه توسط یک کارگردان زن‬ ‫تولید م ی شود‪ ،‬باید از زاویه دید زنانه نیز ساخته شود‪ .‬واقعیت‬ ‫امر این است که فیلم شیار ‪ 143‬به دلیل جایگاه خاص مادر‬ ‫و زن در جامعه ما با استقبال چشمگیری مواجه شد‪« .‬شیار‬ ‫‪»143‬از بستر زندگی‪ ،‬ایستادگی یک مادر را می بیند و ما در‬ ‫طول این فیلم رشد یک مادر را شاهد هستیم‪ .‬در اصل انتظار‬ ‫کشیدن مادر‪ ،‬پرداخت به شخصیت رو به رشد اوست‪».‬‬ ‫ول ی مراد در بخــش دیگری از ســخنان خود گفت‪:‬‬ ‫«جامعه ای رانی با جایگاهی که ب رای مادر م ی بیند و در طول‬ ‫سال های اخیر شاهد به تصویر کشــیده شدن این جایگاه‬ ‫بوده ‪ ،‬به تماشای فیلم شیار ‪ 143‬نشست ه است‪».‬‬ ‫در این مراسم از نرگس ابیار به عنوان نویسنده کتاب‬ ‫تقدیر شد‪ .‬او پشت تریبون در ســخنانی کوتاه گفت‪« :‬این‬ ‫کتاب در حقیقت ماجرای ‪ 13‬رزمنده نوجوان اســت که به‬ ‫جنگ م ی روند امــا مادر یکی از انها ب رای من شــخصیت‬ ‫جالبی بود که دلم م ی خواست پررنگش کنم‪».‬‬ ‫او در ادامه با بیان اینکه زنانی از این دست یعنی زنان‬ ‫چشم به راه مادران واقع ی اند‪ ،‬گفت‪« :‬در اط رافم‪ ،‬خیابان ها‪،‬‬ ‫همسایه ها‪ ،‬فامیل ‪ ،‬کوچه و همشهری مان زنانی از این دست‬ ‫زیاد دیدم‪ .‬سعی کردم به شــخصیتی بپردازم که شناخت از‬ ‫او دارم‪».‬‬ ‫ابیار با بیان اینکه کاش در کشــور ما تعریف درستی‬ ‫درباره اثر داستانی ضدجنگ داده م ی شد‪ ،‬گفت‪« :‬کاش این‬ ‫تعریف ارائه شده بود تا هر اثری که به تبعات جنگ م ی پردازد‬ ‫ضد جنگ معرفی نشود‪ ،‬ما قربانی جنگ بوده ایم‪ .‬باید به دنیا‬ ‫نشان دهیم که چه اتفاقی در این هشت سال رخ داده است‬ ‫و نشان دادن تبعات جنگ به معنای ضد جنگ بودن ان اثر‬ ‫نیست‪ .‬ما شــخصی ت ها و قهرمانان بسیاری داریم که باید‬ ‫انها را به تصویر بکشیم‪ .‬ب رای من دعا کنید چون دوست دارم‬ ‫این مسیر را ادامه دهم و یکی از ارزوهایم این است که ب رای‬ ‫قهرمانان کشورم فیلم بسازم‪».‬‬ ‫قاصد خنده رو‬ ‫زندگی شهید محالتی از نگاه ‪ 14‬راوی‬ ‫کتاب «قاصد خنده رو» از مجموعه «از چشم ها» انتشارات «روایت فتح» زندگی شهید‬ ‫یزاده محالتی را از نگاه چهارده راوی بازگو م ی کند‪ .‬بخش‬ ‫حجت االسالم شیخ فضل اهلل مهد ‬ ‫اصلی این خاط رات به سال های قبل از انقالب باز م ی گردد و به چگونگی شکل گیری حلقه‬ ‫مبارزان توسط امام خمینی (ره) اشاره دارد‪ .‬فرهاد خضری به عنوان راوی مکمل‪ ،‬این اثر را در‬ ‫‪ 225‬صفحه نوشته و انتشارات روایت فتح کتاب «قاصد خنده رو» را در مجموعه «از چشم ها»‬ ‫منتشر کرده است‪ .‬اقلیم سادات شهیدی ‪ ،‬همسر شهید محالتی به عنوان نخستین راوی اثر‬ ‫‪،‬ماجرای زندگ ی اش را از زمانی که با شهید محالتی ازدواج کرد و به همراه او به قم رفت‪ ،‬شرح‬ ‫م ی دهد‪ .‬ریشه های اشنایی خانواده شهید محالتی و همسرش با امام خمین ی (ره) از نخستین‬ ‫صفحه های کتاب به چشم م ی اید‪ .‬پدر اقلیم شهیدی دوست‪ ،‬همدرس و هم مباحثه امام(ره)‬ ‫یزاده‪ ،‬عب داهلل‬ ‫بوده است‪ .‬در ادامه کتاب‪ ،‬شهید محالتی از نگاه مقام معظم رهبری‪ ،‬احمد مهد ‬ ‫محمودزاده‪ ،‬سی د حسین رضوی‪ ،‬رحیم صفوی‪ ،‬جعفر شجونی‪ ،‬محمدمهدی عبدخدایی‪ ،‬محمد‬ ‫یزاده و خلبانی که همسفر شهید بوده‪ ،‬با بیان‬ ‫احمدی‪ ،‬محمد اشرفی اصفهانی‪ ،‬محمود مهد ‬ ‫خاط راتی معرفی م ی شود‪.‬‬ ‫همنام گل های بهاری‬ ‫نگاهی نو به زندگی پیامبر(ص)‬ ‫کتاب همنام گل های بهاری نگاهی نو به زندگی و شخصیت پیامبر گرام ی اسالم(ص)‬ ‫دارد که به قلم حسین سیدی به نگارش درامده است و به تازگی چاپ س ی ویکم ان از سوی‬ ‫نشر معارف منتشر شده است‪ .‬همچنین این کتاب ب رنده کتاب سال حوزه علمیه قم نیز بوده‬ ‫است‪ .‬در صفحه نخست این کتاب‪ ،‬حدیثی از پیامبر(ص) امده است که م ی فرمایند‪« :‬داستان‬ ‫من و شــما‪ ،‬همانند مردی است که اتشی [ب رای گرمابخشی و روشــنایی] افروخته است‪...‬‬ ‫پروانه ها در ان م ی افتند و او سعی م ی کند انها را حفظ کند‪ ،‬من کمربندتان را م ی گیرم تا در‬ ‫اتش [دوزخ] نیفتید؛ و شما از دستم م ی گریزید‪ ».‬این کتاب در چهار فصل با عناوین خویشتن‪،‬‬ ‫خدا‪ ،‬دیگران و طبیعت نوشته شده و در هر بخش موضوعات جذابی مورد توجه قرار گرفته است‬ ‫که م ی تواند درس و سرمشقی ب رای زندگی فردی و اجتماعی باشد‪ .‬در بخشی از این کتاب با‬ ‫عنوان بردباری امده است‪« :‬اَنَس م ی گوید‪ 10« :‬سال خدمتش کردم؛ نه هرگز دشنامم داد و نه‬ ‫کتکم زد؛ نه مرا از خود راند و نه به رویم اخم کرد‪ .‬گاه در کاری که دستور فرموده بود سستی‬ ‫م ی کردم‪ ،‬سرزنشم نم ی کرد و اگر کسی از خاندانش نکوهشم م ی کرد‪ ،‬م ی فرمود‪« :‬رهایش‬ ‫کنید‪ .‬اگر م ی توانست انجام م ی داد‪».‬‬ ‫ایمانمطلوباسالم‬ ‫ترجمه تفصیلی رهبر معظم انقالب از ایه الکرسی‬ ‫مجموعه درس گفتارهای انتشــارات صهبا به ترجمه‬ ‫تفصیلی رهبر معظم انقالب از «ایه الکرسی» اختصاص دارد‬ ‫که به تازگی از سوی این انتشارات روانه بازار کتاب شده است‪.‬‬ ‫کتاب از دو بخش مقدمه و بخش اصلی ویژه ارائه سخنرانی‬ ‫معظم له تدوین شده است‪.‬‬ ‫حضرت ایت اهلل خامنه ای‪ ،‬پیش از انقالب‪ ،‬در یکی از‬ ‫جلســات قرانی خود‪ ،‬موضوع سخنران ی شان را ایه الکرسی‬ ‫قرار م ی دهند‪ .‬گفتار حاضر‪ ،‬خواننده را به ان جلســه م ی برد‪.‬‬ ‫مخاطب ایشان در این جلســه‪ ،‬مردم عادی از هر سن و هر‬ ‫قشر و هر صنفی هستند که در مسجد‪ ،‬پای سخنان معظم له‬ ‫نشسته اند‪.‬‬ ‫متاسفانه مشخص نیست که این سخنرانی کی و در‬ ‫کدام مسجد ای راد شده است‪ .‬باتوجه به نکات موجود در صوت‪،‬‬ ‫معلوم م ی شود که جلســه پیش از انقالب‪ ،‬در یک مسجد و‬ ‫اوایل ماه محرم است‪ .‬پیش از انقالب سخنران ی های قرانی‬ ‫معظم له‪ ،‬عموما در مشــهد بوده که از سال ‪ 51‬و در مسجد‬ ‫امام حسن مجتبی(ع) اغاز م ی شود‪ .‬در دی ماه ‪ ،53‬دستگیری‬ ‫ایشــان و حبس در زندان کمیته مشترک ضدخ رابکاری‪ ،‬این‬ ‫جلســات نورانی را قطع م ی کند‪ .‬از اواخر پاییز تا اسفند سال‬ ‫‪ ،52‬مسجد کرامت می زبان ســخنران ی های ایشان است‪ .‬ان‬ ‫ســال ها‪ ،‬محرم الحرام تقریبا با بهمن ماه مصادف م ی شده‪،‬‬ ‫پس این سخنرانی در سال ‪ 1351‬یا ‪ 1352‬بوده است‪ .‬از طرفی‬ ‫چون در ان‪ ،‬معظم له به ســخنرانی در مسجد دیگری اشاره‬ ‫م ی کنند‪ ،‬معلوم م ی شود سخنرانی ایه الکرسی بعد از مطرح‬ ‫شدن مسجد کرامت انجام شده است‪ .‬در نتیجه به احتمال‬ ‫قوی‪ ،‬در ایام محرم سال ‪ 1352‬و در مسجد کرامت بوده است‪.‬‬ ‫ازانجای ی که جلسات قرانی ایشان در این مسجد‪ ،‬شب های‬ ‫جمعه بوده‪ ،‬احتماال این سخنرانی در اولین شب جمعه محرم‬ ‫‪ ،52‬یعنی ‪ 1352/12/11‬انجام شده است‪.‬‬ ‫معظم له بعد از نماز مغرب و عشا‪ ،‬ایستاده و با استفاده‬ ‫از تخته سیاهی در کنارشان‪ ،‬ســخنرانی م ی کرده اند‪ .‬در این‬ ‫جلسه‪ ،‬ایه الکرسی را ترجمه م ی کنند‪ .‬ترجمه ای خاص که در‬ ‫خالل ان‪ ،‬مباحث اعتقادی ایه استخراج و با بیانی ساده و در‬ ‫حد فهم عموم مردم‪ ،‬به تفصیل ارائه م ی شود‪ .‬ایشان طبق‬ ‫معمول روشی که در تفسیر ایات دارند‪ ،‬ایه را کامال در بستر‬ ‫اجتماعی و با جهت گیری هدایتی و تربیتی بررسی م ی کنند‪.‬‬ ‫البته سخنرانی مختصر است و هدف ایشان هم بررسی فنی‬ ‫تمامی جنب ه های ایات نیست؛ بناب راین نم ی توان لفظ تفسیر‬ ‫را به ان اطالق کرد‪ .‬اما چون درحد یــک ترجمه معمولی و‬ ‫ساده هم نیست‪ ،‬به نظر م ی رسد «ترجمه تفصیلی» عنوان‬ ‫مناسبی ب رای ان باشد‪.‬‬ ‫معظم له اصول اعتقادی ایه را با درنظر گرفتن دو اصلی‬ ‫که ب رای ایمان‪ ،‬در جلســات «طرح کلی اندیشه اسالمی در‬ ‫قران» مطرح کرده اند‪ ،‬بیان م ی کنند‪ .‬ایشان معتقدند ان ایمانی‬ ‫ارزشمند و مطلوب اسالم است که «اگاهانه» و «متعهدانه»‬ ‫باشــد‪ .‬با همین دید‪ ،‬اصل ایمانی توحید را از ایه الکرســی‬ ‫استخراج م ی کنند‪ ،‬به نحوی که هم اگاهانه و نشات گرفته از‬ ‫درک و فکر و بصیرت باشد و هم تعهدزا و همراه با احساس‬ ‫مسئولیت و تکلیف در قبال ان‪.‬‬ ‫مبنای اعتقادی حضرت ایت اهلل خامنه ای همین ایات‬ ‫قران و همین ایه الکرسی است‪ .‬ایشان ب راساس همین مبانی‪،‬‬ ‫با سخنران ی ها و پیام های استوار و نافذ خود در دوران نهضت‬ ‫و پس از پیروزی شکوهمند انقالب و با خطابه های تاریخی‬ ‫خود در مجامع جهانی و بی ن المللی‪ ،‬در نمازجمعه و در جایگاه‬ ‫رهبری امت‪ ،‬کاخ های سیاه خداوندگاران دروغین زمان را به‬ ‫لرزه درم ی اورند‪ .‬و همان گونه که با نزول ایه الکرســی همه‬ ‫بت های عالم ساقط شدند و ترس‪ ،‬وجود ابلیس را فراگرفت‪،‬‬ ‫امروز نیز ایشان‪ ،‬با پیام همان ایه و به عنوان یکی از پیروان‬ ‫راستین مکتب قران‪ ،‬بتان را بر زمین م ی کوبند و لرزه بر اندام‬ ‫ابلیسکان عالم م ی اندازند‪.‬‬ ‫پیشخوان جهانی‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫دیدار‬ ‫عمل جراحی‬ ‫قلب باز و‬ ‫هفته نامه‬ ‫تایم‬ ‫هفته نامه‬ ‫فیفا به توپ‬ ‫طالی رونالدو‬ ‫پرداخته‬ ‫است‬ ‫غذاهای‬ ‫ارزان‬ ‫سوژه‬ ‫نیوزویک‬ ‫‪75‬‬ ‫سهگانهکریس‬ ‫دیدار‬ ‫‪76‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫رونالدو‪ ،‬مسی و نویر را پشت سرگذاشت‬ ‫ت تریبون که رفت حرف هایش را زد و در اخر فریادی‬ ‫پش ‬ ‫بلند کشید‪ ...‬انگار که بار بزرگی از روی دوشش برداشته شد‪.‬‬ ‫او ب رای دومین بار پیاپی و ســومین بار در مجموع توانست‬ ‫بهترین بازیکن جهان لقب بگیرد و مسی را پشت سر بگذارد‪.‬‬ ‫معلوم بود که این مســاله ب رایش خیلی مهم اســت ب رای‬ ‫همین‪ ،‬شروع حرف هایش را با یک فریاد بلند شروع کرد‪ .‬او‬ ‫کریستیانو رونالدو است‪ ،‬بازیکنی که این‬ ‫بار حرف و حدیث هــا ب رای توپ طالیش‬ ‫تنها محدود به رقابت با مســی و اینکه‬ ‫در این دوگانه چه کســی توپ طال را باید‬ ‫ببرد نداشــت‪ ،‬این بار دروازه بان تیم ملی‬ ‫المان هم یک مدعی جدی بود و حامیان‬ ‫قدرتمندی چون میشــل پالتینی رئیس‬ ‫یوفا داشت اما او از همه جلو زد‪ ،‬هم از نویر‬ ‫و هم از مسی و سومین توپ طال را هم به‬ ‫خانه برد‪ .‬بعد از رونالدو که با ‪37/66‬درصد‬ ‫ارا اول شد‪ ،‬لیونل مسی با ‪ 15/76‬درصد‬ ‫ارا در رتبه دوم قــرار گرفت و مانوئل نویر‬ ‫با اختالفی بســیار کم‪15/72 ،‬درصد ارا‪،‬‬ ‫سوم شد‪.‬‬ ‫رونالدو بعد از یوهان کرویف‪ ،‬کوین‬ ‫کیگان‪ ،‬کارل هاینس رومنیگه‪ ،‬میشــل‬ ‫پالتینی‪ ،‬مارکو فان باستن و لیونل مسی‪،‬‬ ‫هفتمین بازیکن تاریخ است که توانست‬ ‫از عنوانش در جوایز توپ طال دفاع کند‪.‬‬ ‫او اکنون در کنــار کرویف‪ ،‬پالتینی و فان‬ ‫باستن که سه بار این جایزه را دریافت کرده‬ ‫بودند‪ ،‬قرار دارد و البته یک توپ طال کمتر‬ ‫از لیونل مسی به دست اورده است‪.‬‬ ‫رونالدو برای بردن توپ طال غیر از‬ ‫ناکام ی در جام جهانی همــه کار کرد‪ .‬او‬ ‫فقط در‪ 11‬بازی برای تیــم فوتبال رئال‬ ‫مادریــد در لیگ قهرمانــان اروپا ‪ 17‬گل‬ ‫به ثمر رســاند تا رکورد گلزنــی در لیگ‬ ‫قهرمانان را بشکند‪ .‬رونالدو با زدن ‪ 52‬گل‬ ‫ملی‪ ،‬برترین گلــزن تاریخ فوتبال پرتغال‬ ‫شد‪ .‬وی نخســتین فوتبالیســت پرتغالی است که سه بار‬ ‫در جام جهانی حضور داشته اســت‪ .‬مدافعان درسال ‪2014‬‬ ‫نتوانستند رونالدو را مهار کنند‪ .‬وی در تمام بازی های تیمش‬ ‫در سانتیاگو برنابئو‪ ،‬گلزنی کرد و در ‪ 14‬بازی‪ 23 ،‬گل به ثمر‬ ‫رســاند‪ .‬به رغم اینکه رونالدو ازناحیه زانواسیب دیده بود‪،‬اما‬ ‫وی عنوان بهترین گلزن اللیگا در فصــل ‪ 2014‬و ‪ 2015‬را‬ ‫کسب کرد و فقط در ‪ 16‬بازی ‪ 26‬گل زد و همچنین نخستین‬ ‫بازیکن تاریخ فوتبال اسپانیا است که بیش از ‪ 25‬گل در شش‬ ‫فصل بازی های اللیگا به ثمر رسانده است‪.‬‬ ‫نکته جالب این است که نه مسی به رونالدو رای داد و‬ ‫نه رونالدو به مسی‪ .‬کاپیتان ارژانتین انخل دی ماریا‪ ،‬اندرس‬ ‫اینیستا و خاویر ماسچرانو را انتخاب کرد و کاپیتان پرتغال‬ ‫ســرخیو راموس‪ ،‬گرت بیل و کریم بنزما را‪ .‬ســال قبل که‬ ‫کریس توپ طال را برد‪ ،‬در پشــت تریبون اشک ریخت اما‬ ‫این بار تمام احساسش را در یک فریاد خالصه کرد و پشت ‬ ‫تریبون گفت‪« :‬من م ی خواهم از تمام کسانی که به من رای‬ ‫دادند تشکر کنم‪ .‬رئیس و مرب ی ام در باشگاه رئال مادرید‪ .‬ب رای‬ ‫من واقعا سال فراموش نشدنی بود از اول تا اینکه بتوانم این‬ ‫جایزه را کسب کنم‪ .‬همه چیز ب رای من متفاوت و ب ی نظیر‬ ‫بود‪ .‬من کارم را انجام م ی دهم همانطور که تاکنون ان را انجام‬ ‫داده ام تا تالش کنم و بتوانم به قهرمان ی های بیشتری دست‬ ‫یابم‪ ،‬من این کار را ب رای پدر و مادر و پسرم و تمام مردمی که‬ ‫در پ رتغال هستند انجام م ی دهم‪ .‬من هیچ وقت فکر نم ی کنم‬ ‫این جایزه را چطور کسب کردم‪ ،‬چرا که م ی خواهم تاریخ ساز‬ ‫شوم و به بهترین بازیکن دنیا تبدیل شوم‪ ».‬در مراسم اهدای‬ ‫توپ طال درست مثل سال قبل هم مادر کریستیانو رونالدو‬ ‫حضور داشت و پسر ‪ 5‬ساله اش‪.‬‬ ‫پشت پرده یک فریاد‬ ‫رونالدو در خارج از ســالن مراســم توپ طال در مورد‬ ‫فریادی که پس از حرف هایش کشــیده بــود‪ ،‬توضیح داد‪.‬‬ ‫او ادامه داد‪« :‬من اســوده خاطر نبودم و واقعا عصبی‬ ‫بودم‪ .‬فشار عصبی امسال هم مانند سال گذشته بود با این‬ ‫تفاوت که امسال فقط گریه نکردم‪ .‬شما همیشه نم ی توانید‬ ‫گریه کنید‪ .‬باتوجه به سالی که داشتیم من روی بردن توپ‬ ‫طال حساب م ی کردم‪ ».‬رونالدو درباره عملکرد مسی در بارسا‬ ‫هم گفت‪« :‬او ب رای بارسلونا و فوتبال خیلی مهم است‪ .‬او کار‬ ‫خودش را م ی کند و من هم کار خودم را‪ .‬همیشه با او رابطه‬ ‫خوبی داشتم‪».‬‬ ‫واکنش مسی‬ ‫لیونل مسی به رغم اینکه در جام جهانی تیم ارژانتین را‬ ‫به فینال رساند‪،‬نتوانست پنجمین توپ طال را به خانه ببرد اما‬ ‫او رقیب را بیشتر الیق دانست‪« :‬من خیلی خوب م ی دانستم‬ ‫که در این رقابت کریس رونالدو در شرایط بهتری در مقایسه‬ ‫با من قرار دارد و سرانجام رونالدو موفق به کسب این عنوان‬ ‫ارزشمند شد و من به طور رسمی به او تبریک م ی گویم‪».‬‬ ‫این روزها خبرهای ضد ونقیضی در مورد جدایی مسی‬ ‫از بارسلونا شنیده م ی شود‪ ،‬او دراین باره گفت‪« :‬در مورد اینده‬ ‫کاری خود هم با وجود اخبار بسیاری که از احتمال پیوستن‬ ‫من به پاری سن ژرمن منتشر شــده باید بگویم که من در‬ ‫بارســلونا مانده و به کارم در این تیم طبق روال قبل ادامه‬ ‫خواهم داد‪».‬‬ ‫مســی در ادامه به رابطه اش با لوئیس انریکه اشاره‬ ‫داشت‪«:‬رابطه ای که من با او دارم درست‬ ‫مانند رابطه ای است که با دیگر بازیکنان در‬ ‫رختکن تیم دارم‪ .‬رابطه ما رابطه مربی ‪-‬‬ ‫بازیکن است‪».‬‬ ‫یکی از نکات جالب مراسم معرفی‬ ‫برترین های فوتبال دنیا در سال ‪ 2014‬رای‬ ‫دادن لیونل مسی به ژوزه مورینیو‪ ،‬سرمربی‬ ‫پرتغالی تیم فوتبال چلسی بود‪ ،‬کسی که‬ ‫در دوران حضورش در رئال مادرید جنگ‬ ‫روانی بزرگی را علیه بارسای ی ها و مسی به‬ ‫راه انداخت‪.‬‬ ‫مســی درباره دلیل رای دادنش به‬ ‫اقای خاص گفت‪« :‬مورینیو مربی بزرگی‬ ‫است‪ .‬چه شــخصیت او را دوست داشته‬ ‫باشــید یا نه‪ ،‬در توانای ی هــای فن ی اش‬ ‫به عنوان یک مربی هیچ شکی نیست‪».‬‬ ‫واکنش نویر‬ ‫او در گفت وگو با شــبکه تلویزیونی کواتروی اسپانیا اظهار‬ ‫داشــت‪« :‬فریادم؟ بازیکنان م ی دانند که من همیشه وقتی‬ ‫گل م ی زنم یا بازی را م ی بریم فریاد م ی زنم‪ .‬این فریاد ‪ ،‬فریاد‬ ‫ما از رئال مادرید بود‪».‬‬ ‫با وجود انکه بسیاری از رســانه ها از رونالدو به عنوان‬ ‫بخت نخست کسب توپ طالی سال ‪ 2014‬یاد م ی کردند‪،‬‬ ‫رونالدو اعتراف کرد که با اســترس و اضط راب منتظر اعالم‬ ‫نتیجه رای گیری ب رای انتخاب ب رنده این جایزه بوده است‪.‬‬ ‫مانوئل نویر پس از رونالدو و مسی‬ ‫در رده سوم برترین بازیکنان جهان در سال‬ ‫‪ 2014‬قرار گرفت‪ .‬او یک ماه پیش گفته بود‬ ‫توپ طال حق اوست اما به وی نم ی رسد‬ ‫چرا که مانند رونالدو در چشم نیست و در‬ ‫شوهای تبلیغاتی شرکت نم ی کند!‬ ‫او پس از اینکه توپ طال را از دست‬ ‫داد و اکنش منطقی از خود نشان داد و در‬ ‫صفحه اجتماعی خود در توئیتر نوشــت‪:‬‬ ‫«از همه کســانی که به مــن رای دادند‬ ‫تشکر م ی کنم‪ .‬سال بسیار خوبی را پشت‬ ‫سر گذاشــتم‪ .‬با تیم ملی فوتبال المان‬ ‫قهرمانی در جام جهانی را به دســت اوردم و با بایرن مونیخ‬ ‫هم در رقابت های بوندســلیگا قهرمان شدم‪ .‬م ی خواهم به‬ ‫کریستیانو رونالدو تبریک بگویم‪ .‬قرار گرفتن در کنار رونالدو‬ ‫و مسی ب رای من افتخار بزرگی بود‪ .‬در این هفته های اخیر‬ ‫فضای جالبی را تجربه کردم‪ .‬امیدوارم که بتوانم به درخشش‬ ‫خود ادامه دهم و بهترین بازی هــا را ب رای تیمم به نمایش‬ ‫گذارم‪ ».‬نویر به عنوان برترین دروازه بان جهان در سال ‪2014‬‬ ‫انتخاب شد و در تیم منتخب سال نیز جای گرفت‪.‬‬ ‫ی که بازیگران ان در مقابل دوربین بزرگ می شوند‬ ‫فیلم ‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫در هفتاد و دومین مراسم سینمایی گلدن گلوپ فیلم‬ ‫سینمایی بچگی به کارگردانی ریچارد لینکلیتر جایزه های‬ ‫بهتری فیلم درام و بخش کارگردانی را در این رویداد سینمایی‬ ‫از ان خود کرد‪ .‬این فیلم در مراسم امسال تنها فیلمی بود که‬ ‫توانست سه جایزه را از ان خود کند‪ .‬ریچارد لینکلیتر یکی‬ ‫از نام های مشهور سینمای مستقل امریکاست که پیش از‬ ‫ان او را در سه گانه مشــهوری که روی دو زوج متمرکز بود‪،‬‬ ‫دیده بودیم‪.‬‬ ‫در ان سه گانه با نام های قبل «پیش از طلوع»‪« ،‬پیش‬ ‫از غروب» و «پیش از نیمه شب» زندگی سه زوج را در فواصل‬ ‫زندگی نسبتا طوالنی در فیلم های دیالوگ محور شاهد بودیم‪.‬‬ ‫او در این فیلم‪ ،‬از یک زوج هنرپیشه ثابت استفاده کرده بود و‬ ‫م ی خواست‪ ،‬خواسته ها و دغدغه های یک زوج را در مقاطع‬ ‫مختلف زندگی به نمایش بگذارد‪ ...‬این فیلم یک بررســی‬ ‫گسسته بود از روابط‪ ...‬اما موفقیت انها یک پروژه بزرگتر را‬ ‫در ذهن کارگردان بارور کرد‪ .‬او به ســراغ ان رفت که بررسی‬ ‫گسسته را به یک پیگیری مداوم تبدیل کند و زندگی یک‬ ‫کودک را در طول ســال ها ببیند‪ .‬او م ی خواست دنیای یک‬ ‫کودک از شش سالگی تا هجده سالگی که به نوعی مرحله‬ ‫شناخت ادم محسوب م ی شــود را در یک فیلم چند ساعته‬ ‫به تصویر بکشد و این گونه بود که فیلم بچگی متولد شد‪.‬‬ ‫فیلم بچگی با یک نما از اسمان شروع م ی شود و به‬ ‫چشمان یک کودک ختم م ی شــود‪ .‬گویی ان کودک شش‬ ‫ساله کنجکاو که اکنون دنیایش در زنبورها خالصه م ی شود‬ ‫دارد در نگاه به اسمان‪ ،‬فردایش را م ی بیند‪ .‬فردایی که در ‪12‬‬ ‫سال اینده همراه و همگام با ان خواهید بود‪ .‬او پسربچه ای‬ ‫اســت که باید او را بشناسید و دوست داشــته باشید‪ ،‬زی را‬ ‫همچنان که او به دنیا م ی نگرد شما نیز با او همراه هستید‬ ‫و بزرگ شدن او را مقابل دوربین و به صورت عینی مشاهده‬ ‫م ی کنید‪ .‬صحنه به صحنه از تغیی رات چهره او درم ی یابید که‬ ‫با پیشروی فیلم‪ ،‬از یک کودک شش ساله به جوان ‪ 18‬ساله‬ ‫مبدل م ی شود‪ .‬لینکلیتر فیلمبرداری این پروژه را از سال ‪2002‬‬ ‫شروع کرد و تا ‪ 2013‬هر سال چند روز فیلمبرداری م ی کرد‪ .‬در‬ ‫حالی که سن پدر و مادر به تدریج روی تصاویر باال م ی رود‬ ‫و انها به دوره میانســالی پا م ی گذارند‪ ،‬بچه ها عمال مقابل‬ ‫چشم تماشاگران بزرگ شده و از بچه های کوچک به جوانانی‬ ‫دانشجو تبدیل م ی شوند‪« .‬بچگی» جدا از انکه زندگی چهار‬ ‫شخصیت اصلی را به تصویر م ی کشــد‪ ،‬دهه پرهیاهوی‬ ‫زندگی امریکایی‪ ،‬از پیامدهای حادثه ‪ 11‬ســپتامبر تا ظهور‬ ‫باراک اوباما را هم تصویر م ی کند‪.‬‬ ‫این فیلم ‪ 12‬سال عمر یک پســربچه و خانواده او‪ ،‬از‬ ‫دوران دبستان تا رسیدن به سن بلوغ را دنبال م ی کند‪ .‬جدا از‬ ‫داستان فیلم و مسائل عمده ای که درباره زندگی خانوادگی‪،‬‬ ‫تاثیر مدرســه و اجتماع و رنج و تردیدهای نوجوانی در این‬ ‫فیلم مطرح م ی شــود‪ ،‬جذابیت اصلی این فیلم و یگانگی‬ ‫ان در این است که ساخت ان ‪ ۱2‬سال به طول انجامیده و‬ ‫کارگردان مبتکر‪ ،‬ریچارد لینکلیتر در این مدت توانسته جمع‬ ‫هنرپیشه های برجسته ای که ب رای نقش های اصلی این فیلم‬ ‫گردهم اورده را حفظ کند‪.‬‬ ‫به گفته لینکلیتر‪ ،‬اجرای این ایده بســیار ســخت و‬ ‫چالش ب رانگیز بود‪ .‬پی داکردن بازیگران مناسب و متقاعد کردن‬ ‫انها ب رای مشارکت در پروژه ای دوازده ساله‪ ،‬کار ساده ای نبود‪،‬‬ ‫ضمن اینکه عقد قرارداد با بازیگران ب رای مدت بیش از هفت‬ ‫ســال غیرقانونی بود‪ ،‬اما او موفق می شــود با ایتن هاک و‬ ‫پاتریشیا ارکت‪ ،‬به عنوان والدین بچه ها‪ ،‬توافق کرده و این‬ ‫ایده ساده را به یک فیلم منسجم و جذاب تبدیل کند‪ .‬به گفته‬ ‫ن هاک‪ ،‬لینکلیتر همچنین تعهد کرده بود که بعد از مرگ‬ ‫ایت ‬ ‫احتمالی او در جریان تولید این فیلم‪ ،‬هاک ادامه کارگردانی‬ ‫این فیلم را به عهده بگیرد‪.‬‬ ‫لینکلیتر‪ ،‬نقش سامانتا‪ ،‬خواهر میسون را هم به دختر‬ ‫خودش‪ ،‬لورلی سپرد که به خوبی از عهدۀ این نقش برامده‬ ‫است‪ .‬ا ِالر کولترین نیز نقش میسون را در سنین مختلف از‬ ‫دیدار‬ ‫‪ 12‬سال با بچگی‬ ‫شش تا هجده ســالگی‪ ،‬با مهارت بازی کرده است‪ .‬بچه ها‬ ‫حتی در نوشتن فیلمنامه هم با لینکلیتر همکاری داشته اند‪.‬‬ ‫فیلمنامه ای کــه صحنه های کامل ان یک شــب قبل از‬ ‫فیلمبرداری نوشته م ی شد‪.‬‬ ‫لینکلیتــر م ی گوید‪« :‬در تمام این ســال ها‪ ،‬نماهای‬ ‫گرفته شده را به بچه ها نشان ندادم و انها بعد از تدوین نهایی‬ ‫فیلم‪ ،‬ان را به طور کامل روی پرده دیده اند‪ ».‬سامانتا در این‬ ‫مورد م ی گوید‪« :‬تماشای این فیلم‪ ،‬ب رایم تجربه عجیبی بود‪.‬‬ ‫تجربه دردناکی بود و من گریه ام گرفت‪».‬‬ ‫ی است که طی دوازده سال و با استفاده‬ ‫«بچگی» فیلم ‬ ‫از روند بزرگ شــدن یک بازیگر از کودک به نوجوان ساخته‬ ‫شده اســت ‪ .‬فیلم قصد دارد چالش های یک خانواده را طی‬ ‫این مدت بررسی کند و با نزدیک شدن به فضای ذهنی یک‬ ‫انسان در بازه زمانی دوازده ساله ‪ ،‬به تغیی رات روزگار بپردازد و‬ ‫داشته ها و از دست رفته ها در سیر زمان را مرور کند و در نهایت‬ ‫در فقدان معصومیت انسان مرثی ه ســرایی کند‪ .‬به سبک‬ ‫فیلم های قبلی لینکلیتر ‪ ،‬اینجا هم ساختار‪ ،‬حرف اصلی را‬ ‫م ی زند و استفاده بارز از روند دوازده ساله ساخت ‪ ،‬عمال راه بر‬ ‫مخالفت با این فیلم م ی بندد! فیلم از شش سالگی میسون‬ ‫و خواهرش سامانتا شروع م ی شــود که با مادرشان زندگی‬ ‫م ی کنند‪ .‬مادری که از پدرشان جدا شده و به تنهایی مسئولیت‬ ‫بزرگ کردن بچه ها را به عهده گرفته است‪ .‬پدر میسون ادمی‬ ‫ بیش از حد ب ی خیال‪ ،‬سر به هوا و ب ی مسئولیت است‪ ،‬اگرچه‬ ‫گاهی به سراغ فرزندانش م ی اید و انها را با خود به گردش و‬ ‫تفریح م ی برد‪ .‬با این حال لحظات مهمی از زندگی میسون و‬ ‫خواهرش در کنار مادرشان سپری م ی شود‪.‬‬ ‫«االر کولترین» نقش اصلــی این فیلم که هم اکنون‬ ‫جوانی ‪ 18‬ســاله اســت‪ ،‬درباره تجربه همــکاری در فیلم‬ ‫«بچگی» م ی گوید‪« :‬من از کودکی به فیلم عالقه داشتم‬ ‫و فیلم های زیادی دیده بودم‪ .‬کامال م ی فهمیدم که داستان‬ ‫این فیلم تا چه حد عجیب و غریب و تجربی است‪ .‬اما من‬ ‫همیشــه با چیزهای عجیب درگیر بودم و به همین خاطر‬ ‫بازی در این فیلم را انتخاب کردم‪».‬‬ ‫فیلمنامه «بچگی» لبریز از کلیشه هاست‪ .‬استفاده از‬ ‫تی پ های معمول سینمایی (ناپدری نامرد‪ ،‬پدر کم مسئولیت‪،‬‬ ‫عشــق ناکام اول و‪ )...‬در کنار چینش اغ راق امیز سخت ی ها‬ ‫ب رای نوجوان اصلی و اصرار به نمایــش تغیی رات دوران از‬ ‫طریق تاثیر مســتقیم انها بر خانواده پســر ‪ ،‬فیلم را شبیه‬ ‫یک فیلم تلویزیونی پندامیز کرده و از ملودرام خالی است‪.‬‬ ‫با وجود این تماشای «بچگی» مانند این است که از درون‬ ‫دریچه ای به جزئیات خصوصی زندگی دیگران سرک بکشیم‪.‬‬ ‫گاه ساده ترین داســتان ها م ی توانند از همه تکان دهنده تر‬ ‫باشند‪ ،‬زی را خیلی اسان م ی شــود با انها ارتباط برقرار کرد‪.‬‬ ‫شــخصی ت های «بچگی» م ی توانســتند همسایه های‬ ‫شما‪ ،‬دوستان شــما و حتی خود شما باشــند‪ .‬وقتی فیلم‬ ‫تمام م ی شود از اینکه توانســته ایم با خانواده ای به شکلی‬ ‫اشنا شویم که در کمتر فیلم سینمای ی امکانش وجود دارد‪،‬‬ ‫احساس رضایتمندی عمیقی در ما ایجاد م ی شود‪ .‬به دلیل‬ ‫ی مانند «بچگی» به‬ ‫فداکاری و تالشی که ب رای ساخت فیلم ‬ ‫کار رفته است‪ ،‬به احتمال زیاد در اینده نزدیک چیزی شبیه‬ ‫ان را نخواهیم دید‪.‬‬ ‫این فیلم عالوه بر گلدن گلوب تا کنون جوایز سینمایی‬ ‫فراوانی به دست اورده است که از ان جمله م ی توان به جایزه‬ ‫انجمن منتقدین سینمایی تورنتو‪ ،‬جایزه فیپرشی بهترین‬ ‫فیلم سال از جشنواره فیلم سن سباســتین اسپانیا‪ ،‬جایزه‬ ‫بهترین فیلــم انجمن منتقدین سانف رانسیســکو‪ ،‬انجمن‬ ‫فیلم نیویورک‪ ،‬انجمن فیلم ل س انجلس‪ ،‬انجمن منتقدین‬ ‫کانزاس‪ ،‬جایزه بهترین فیلم مخاطبان در جوایز سینمایی‬ ‫«گاتم»‪ ،‬جایزه بهترین فیلم از انجمــن منتقدین فلوریدا‪،‬‬ ‫دوبلین‪ ،‬شیکاگو‪ ،‬بوســتون و چندین جایزه سینمایی دیگر‬ ‫اشاره کرد‪.‬‬ ‫‪77‬‬ ‫دیدار با سیما‬ ‫شعیبی‪ :‬ازحاتمی کیا‬ ‫بسیاراموخته ام‬ ‫کارگردان پرده نشین در برنامه بعضیا‬ ‫حاضر شد‬ ‫در شبی که قرار بود محمدعلی کشاورز میهمان ب رنامه‬ ‫دستیارش نبودم و خیلی چیزها هم از او یاد گرفته ام‪ .‬ویژگی‬ ‫نیستم‪ .‬در این سریال هم تنها چیزی که الزام قصه بود و فکر‬ ‫م ی کردیم چالشی به وجود م ی اورد و قصه را جذاب م ی کند‪،‬‬ ‫حاتم ی کیا این است که با زمان جلو م ی اید و مسائل روز را‬ ‫بعضیا باشد‪ ،‬به دلیل بیماری این بازیگر نتوانست به صورت‬ ‫انتخاب کردیم‪ .‬روحانیون مابه ازا و شخصی ت های شاخصی‬ ‫م ی گوید‪ .‬حجبی که در کار او هست‪ ،‬محترم است‪».‬‬ ‫حضوری به برنامه بیاید و بهروز شعیبی کارگردان و بازیگر‬ ‫سینما و تلویزیون که چند هفته پیش سریال پرده نشین به‬ ‫در کشــور دارند‪ ،‬هر خصوصیتی که م ی گذاشتیم ممکن‬ ‫شعیبی سریال پرده نشین را یک اتفاق خوب دانست‬ ‫بود شبیه یکی از بزرگان باشد‪ ،‬اما به چنین تفکیکی موقع‬ ‫و با بیان اینکه این نخستین ســریالی بوده که ساخته‪ ،‬به‬ ‫کارگردانی وی از شبکه یک پخش شد رو به روی علی ضیاء‬ ‫نشست و با او درباره زندگی شخصی و کاری اش صحبت و‬ ‫سخت ی های ضبط برخی ســکانس های این سریال اشاره‬ ‫نگارش فکر نشده بود‪.‬‬ ‫تاکید کرد که از اب راهیم حاتم ی کیا چیزهای زیادی اموخته‬ ‫من از تفسیرهایی که شد دلخوری دارم‪ .‬فکر م ی کنم‬ ‫کرد و گفت‪« :‬لوکیشن خانه شــهیدی تا چند روز پیش از‬ ‫است‪.‬‬ ‫کار فرهنگی ما بیــش از منتقد و تحلیلگر‪ ،‬مفســر دارد و‬ ‫فیلمبرداری پیدا نشده بود و ما تمام گزینه ها را رد م ی کردیم‪.‬‬ ‫شعیبی درباره تفاوت های بازیگری و کارگردانی به علی‬ ‫منتقدان مفسر هستند‪ .‬صادقانه م ی گویم هر چه در سریال‬ ‫زمانی که به خانه نهایی رسیدیم‪ ،‬دیدم رضوی در ایوان راه‬ ‫بوده به دلیل الزام قصه در کار قرار گرفته است‪ .‬چرا ما باید‬ ‫م ی رود‪ ،‬روی پله نشسته و همه با این فضا اخت شده بودند و‬ ‫ضیاء گفت‪« :‬این دو شخصیت از هم متفاوت هستند‪ .‬من‬ ‫وقتی پشت دوربین م ی روم نم ی دانم بازیگری چطور است و‬ ‫جوابگوی تفسیر باشــیم؟ به هیچ وجه این گونه نبوده که‬ ‫این نتیجه همدل ی مان بود‪».‬‬ ‫اگر بالیی که دارم سر بازیگران م ی اورم سر خودم م ی اوردم‬ ‫بخواهیم به وسیله کدهایی شخصیتی را نشان دهیم‪».‬‬ ‫شعیبی درباره پرداخت به اقازاده ها در این سریال هم‬ ‫چه م ی شــد‪ .‬وقتی هم مقابل دوربین هســتم نم ی توانم‬ ‫گفت‪« :‬واقعیت را صادقانه بگویم‪ ،‬من خودم ادم سیاســی‬ ‫شــعیبی همچنین از دغدغه جوانان سخن گفت و‬ ‫به عنوان یک کارگردان به دکوپاژ و‪ ...‬فکر کنم‪.‬‬ ‫یاداور شــد‪« :‬ویژگی نسل ما اعتراض است‬ ‫ب رای من دستمزد کارگردانی بیشتر است‪ ،‬اما‬ ‫اما دوست دارم همه با هم تمرین کنیم و به‬ ‫قدردانی حوزه های علمیه تهران از صدا و سیما‬ ‫این طور نیســت که به عنوان بازیگر دستمزد‬ ‫یکدیگر احترام بگذاریم و در چنین شرایطی‬ ‫خوبی نگیرم‪».‬‬ ‫رئیس شورای حوزه های علمیه استان ته ران در نامه‪‎‬ای به رئیس رسانه ملی‪ ،‬از تولید و‬ ‫با هم حرف بزنیم و نظ راتمان را بگوییم‪».‬‬ ‫در ادامه برنامه بخش هایی از گفت وگو‬ ‫پخش سریال پرده‪‎‬نشین قدردانی کرد‪ .‬حجت االسالم والمسلمین عل ی اکبر رشاد در نامه ای‬ ‫شعیبی درباره همکاری با پرویز پرستویی‬ ‫با محمدعلی کشاورز که در خانه وی ضبط‬ ‫به محمد سرافراز با برشمردن ویژگ ی های سریال پرده نشین از عوامل تولید ان قدردانی‬ ‫گفت‪« :‬یک بار در ســال ‪ 76‬با فیلم اژانس‬ ‫کرد‪ .‬وی در این نامه با تحلیلی از هنر ناب و اثرگذار در جامعه‪ ،‬تولید سریال پرده نشین را در‬ ‫شیشــه ای و یک بار سال گذشــته در فیلم‬ ‫شده بود‪ ،‬پخش شد‪ .‬کشاورز با اشاره به اینکه‬ ‫دو ســه ماه است در خانه به ســر م ی برد از‬ ‫معرفی بخش هایی از زندگی طلبگی و به تصویر کشاندن سیره عملی این قشر خاص از‬ ‫میهمان داریم در کنار هم بازی کردیم‪».‬‬ ‫ناراحتی پاها‪ ،‬زانو و استخوان کمرش سخن‬ ‫جامعه‪ ،‬موفق ارزیابی کرده است‪.‬‬ ‫این کارگردان در پاســخ این پرســش‬ ‫در بخشی از نامه حجت االسالم والمسلمین رشاد امده است‪« :‬واقع نگری و پرهیز‬ ‫گفت‪.‬‬ ‫که ایا درســت اســت او ســوگلی ابراهیم‬ ‫حاتم ی کیاست‪ ،‬این گونه پاســخ داد‪« :‬این‬ ‫از افراط و تفریط‪ ،‬تحفظ بر حساسیت شئون این طبقه‪ ،‬توجه به ظ رایف و ط رایف بیشمار‬ ‫کشــاورز در بخشی از ســخنانش به‬ ‫لطف اقای حاتم ی کیاســت‪ .‬اگــر برنامه را‬ ‫جوانان توصیه کرد‪« :‬جوانانی که م ی خواهند‬ ‫موجود در فرهنگ و فضای حوزه های علمیه‪ ،‬کاربست ادبیات خاص صنفی روحانیت در‬ ‫محاورات‪ ،‬در عین برخورداری از توان برقراری ارتباط تفاهمی با مخاطبان‪ ،‬تعبیه نمادها‬ ‫م ی بیند به او ســام عرض م ی کنم‪ .‬به اقای‬ ‫وارد کار تئاتر و سینما شوند بهتر است ابتدا‬ ‫شــناخت عمیق و درســتی درباره ادم های‬ ‫و نمایندگانی از ســایق و تی پ های گوناگون حوزوی در جای جای صحنه های سریال و‬ ‫پرســتویی هم همی ن طور‪ .‬من در فیلم های‬ ‫سراسر کشــور پیدا کنند‪ ،‬ســپس وارد این‬ ‫نشان دادن رفتار و روابط اصحاب حوزه با دیگر طبقات اجتماعی‪ ،‬بخشی از ویژگ ی های این‬ ‫اژانس شیشه ای و گزارش یک جشن با اقای‬ ‫حاتم ی کیا همــکاری کردم‪ ،‬امــا هی چ وقت‬ ‫مجموعه تلویزیونی است‪».‬‬ ‫حرفه شوند‪».‬‬ ‫فرهاد ائیش و رضا توکلی به جمع هنرمندان مجموعه «اخرین بازی»‬ ‫به کارگردانی حسین سهیل ی زاده اضافه شدند‪ .‬این سریال با نگاهی طنز به‬ ‫فوتبال کشور هر شب روی انتن شبکه پنج سیما م ی رود‪.‬‬ ‫در خالصه داستان این مجموعه تلویزیونی امده است‪« :‬قباد در رویاها‬ ‫فرهاد ائیش به و توهمات خودش زندگی م ی کند و ارزو دارد که یک شبه ره صد ساله را برود‬ ‫بازیگران پیوست و به ستاره ای مشهور تبدیل شود‪ ،‬بنا ب راین تصمیم م ی گیرد که وارد دنیای‬ ‫فوتبال شود اما پس از پیوستنش به یک تیم لیگ برتری‪»...‬‬ ‫امیرحسین رســتمی‪ ،‬بهاره افشاری‪ ،‬روناک یونســی‪ ،‬اتش تق ی پور‪،‬‬ ‫دیدار‬ ‫‪78‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫اخرین بازی‬ ‫زویا امامی‪ ،‬مانی نوری‪ ،‬مه ران ضیغمی‪ ،‬ساعد هدایتی‪ ،‬فاطیما بهارمست‪،‬‬ ‫سیامک اشعریون و‪ ...‬از جمله بازیگرانی هستند که در سریال «اخرین بازی»‬ ‫به ایفای نقش م ی پردازند‪.‬‬ ‫اخرین بازی با نگاهی طنز و شیرین مسائل فوتبال کشورمان را مورد‬ ‫بررسی قرار م ی دهد‪ .‬در این سریال مانند همه سریال هایی که درباره فوتبال‬ ‫ساخته م ی شود‪ ،‬مسائل و مناسبات دنیای حرفه ای فوتبال مورد توجه قرار‬ ‫گرفته‪ ،‬اما سعی شــده یک قصه مستقل به دور از حواشــی فوتبال ب رای‬ ‫تماشاگران روایت شود‪.‬‬ ‫تصویربرداری به پایان رسید‬ ‫مراحل اخــر تصویربــرداری مجموعــه تلویزیونی‬ ‫«شــمعدونی» به تهی ه کنندگی محســن چگینی که در‬ ‫گروه فیلم و ســریال این شــبکه تهیه م ی شود روز جمعه‬ ‫‪ 19‬دی ماه در حسن اباد ته ران ضبط شد‪.‬این سریال که از‬ ‫اسفند ماه سال ‪ 92‬کلید خورد‪ ،‬پس از گذشت ‪ 10‬ماه به کار‬ ‫خود پایان م ی دهد‪ .‬فیلمنامه این سریال نیز توسط سروش‬ ‫صحت و ایمان صفایی به طور کامل نوشــته شده است و‬ ‫جالل الدین‬ ‫سریالی در مورد زندگی موالنا‬ ‫پخش ســریال تلویزیونی «جالل الدین» با موضوع‬ ‫زندگی موالنا از جمعه هفته گذشــته از شــبکه یک سیما‬ ‫اغاز شد‪.‬‬ ‫سریال «جالل الدین» که توسط شه رام اسدی و ارش‬ ‫معیریان کارگردانی شده است‪ ،‬درباره زندگی‬ ‫و مدارج معرفتی و علمی جالل الدین محمد‬ ‫بلخی معروف به مولوی اســت که شهرت‬ ‫بی ن المللی دارد‪ .‬متن زندگی موالنا را اقای‬ ‫مقصودی قریب ‪ 10‬ســال پیش نگاشــته‬ ‫بود‪« :.‬بازنویســی فیلمنامه زندگی موالنا‬ ‫در ‪ 3‬بخش نوجوانی که به موضوع شــروع‬ ‫حمله مغــوالن به ای ران‪ ،‬ماجــرای رفتن به‬ ‫ســفر حج با خانواده و بخش جوانی موالنا‬ ‫در قونیه که با مرگ پدرش اغاز م ی شــود‪،‬‬ ‫ادامه دارد‪ .‬همچنین این ماجرا تا جانشینی‬ ‫موالنا به عنوان مفت ی قونیه و اشــنایی او‬ ‫با شــم س تبریزی ادامه دارد و بخش سوم‬ ‫داستان مربوط به دوران پیری موالنا تا زمان‬ ‫مرگ اوســت که در همین دوران است که‬ ‫مثنوی معنوی نگاشته م ی شود و از طرفی‬ ‫بخشــی از ای ران هم به تصرف مغوالن درامده است‪ ».‬فاز‬ ‫نخست سریال در ‪ 11‬قسمت تولید شده که شه رام اسدی‬ ‫از تیر ماه سال ‪ 90‬تا پایان سال ‪ 90‬و ارش معیریان از ابتدای‬ ‫سال ‪ 91‬تا تابستان ‪ 91‬کارگردانی این مجموعه را بر عهده‬ ‫داشتند‪ .‬با اماده شدن بخشی از صحنه ها و دکورهای فازهای‬ ‫دو و سه کار تصوی ربرداری این دو فاز نیز به زودی اغاز خواهد‬ ‫شــد‪ .‬البته کارگردان و بازیگران این فازهــای بعدی هنوز‬ ‫مشخص نشده است‪.‬‬ ‫مهدی همایونفر‪ ،‬تهی ه کننده این سریال درباره علت‬ ‫وجود دو شخصیت با نام جالل الدین در سریال هم تصریح‬ ‫کرد‪« :‬خب این از گره های داستانی است‪ .‬ما در ساخت فاز اول‬ ‫اصرار داشتیم تا شرایط تاریخی حاکم بر ای ران گفته شود که‬ ‫چه شرایطی پیش م ی اید که مغوالن به ای ران حمله م ی کنند‬ ‫و در کنار اینکه ما داســتان زندگی شخصیت موالنا در قرن‬ ‫رادیکال هفت‬ ‫برنام ه ای با موضوع فناوری اطالعات‬ ‫ما ایرانی ها‬ ‫برنام ه ای با اجرای «امیرحسین مدرس»‬ ‫برنامه تلویزیونی «ما ای ران ی ها» با اجرای «امیرحســین مدرس» روی انتن شبکه‬ ‫دو سیما است‪ .‬این برنامه در ‪ 26‬قسمت ‪ 52‬دقیقه ای ویژگ ی های اخالقی ما ای ران ی ها را‬ ‫به نقد م ی کشد‪ .‬این برنامه در دو فصل اخالق ای رانی و شهر ای رانی موضوعات مبتالبه‬ ‫جامعه امروز را مورد بررسی قرار م ی دهد‪ .‬این ب رنامه با دعوت از اساتید دانشگاه‪ ،‬چهره های‬ ‫شاخص فرهنگی‪ ،‬هنری‪ ،‬سیاســی‪ ،‬اجتماعی و‪ ...‬خلقیات و ویژگ ی های ما ای ران ی ها و‬ ‫شاخصه های شهر ای رانی را مورد واکاوی قرار م ی دهد و همه گفت وگوهای ان صمیمانه‬ ‫و خودمانی خواهند بود‪.‬‬ ‫این ب رنامه کاری از گروه اجتماعی شبکه دو سیماست که هر هفته شنب ه ها از شبکه‬ ‫دو روی انتن م ی رود‪ .‬این برنامه به تهیه کنندگی علیرضا خوشنویسی و با حضور اساتید‬ ‫و صاحبنظ ران حوزه مردم شناسی‪ ،‬جامعه شناسی‪ ،‬علوم سیاسی و‪ ...‬به منظور بررسی‬ ‫ویژگ ی های اخالقی و رفتاری ای ران ی ها شنبه هر هفته ساعت ‪ 19:30‬از شبکه ‪ 2‬سیما پخش‬ ‫م ی شود‪ .‬حس میهن دوســتی‪ ،‬دروغ‪ ،‬ب ی نظمی‪ ،‬مهربانی و خونگرمی‪ ،‬میهمان نوازی‪،‬‬ ‫ ب ی قانونی‪ ،‬ریاکاری و‪ ...‬ما ای ران ی ها از جمله موضوعاتی هستند که در این برنامه با نگاه‬ ‫تاریخی و جامع ه شناسی به ان پرداخته م ی شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫«رادیکال هفت» با موضــوع فناوری اطالعات پخش م ی شــود‪.‬این برنامه باتوجه‬ ‫به ترکیب مخاطبین سیما بررســی موضوعات متنوعی را در دستورکار دارد که محوریت‬ ‫این موضوعات ب ر اســاس تغیی رات فناوری و تاثی رات ان بر ســایر رشــته ها و زمینه های‬ ‫زندگی روزمره مردم ط راحی شــده اســت‪ ،‬از جمله این موضوعات تاثی رات و مزایای ورود‬ ‫نس ل های جدید ارتباطی بر اقتصاد خانواده‪ ،‬اشــتغال‪ ،‬اموزش و سبک زندگی را م ی توان‬ ‫نام برد‪.‬‬ ‫همچنین تعرفه های مخاب راتی‪ ،‬قبوض مخاب راتی‪ ،‬خدمات ارزش افزوده و موضوعاتی‬ ‫از این دست نیز در قسمت های اغازین ب رنامه مورد بررسی قرار خواهند گرفت‪ .‬در هر ب رنامه‬ ‫با چندین روش از جمله تهیه انیمیشن و توضیح و تحلیل مفاهیم پیچیده فناوری به سادگی‬ ‫اموزش داده م ی شود‪.‬‬ ‫همچنین سعی شده است در مصاحب ه های کوتاهی با مســئوالن اجرایی در همه‬ ‫سطوح موضوعات تشریح شــود‪ .‬این برنامه در حال حاضر به صورت تولیدی بوده و بعد از‬ ‫‪3‬ماه پیش تولید پخش ان از هفته جاری اغاز خواهد شد‪.‬تهیه کننده و سردبیر ب رنامه سعید‬ ‫نوری ازاد است‪.‬‬ ‫هفتم را به تصویر م ی کشیم گزارش شرایط تاریخی ان برهه‬ ‫را هم نمایش دهیم‪ .‬در ان مقطع خوارزمشــاهیان بر ای ران‬ ‫حاکم هستند و محمد خوارزمشاه به عنوان اخرین پادشاه این‬ ‫یزند که منجر به هجوم‬ ‫سلسله دست به یک اشتباه بزرگی م ‬ ‫گسترده مغول به ای ران م ی شــود و ب راساس اسناد تاریخی‪،‬‬ ‫یکی از افرادی که شجاعانه از مرزهای ای ران دفاع کرد فرزند‬ ‫بزرگ محمد خوارزمشاه بود که نام او ب ر حسب اتفاق در تاریخ‬ ‫جالل الدین ذکر شده است‪.‬‬ ‫ما هم نام این ســریال را جالل الدین‬ ‫گذاشتیم تا این ابهام تا پایان قصه باقی بماند‬ ‫که منظور از جالل الدین‪ ،‬موالناست یا فرزند‬ ‫بزرگ محمد خوارزمشاه و به لحاظ داستانی‬ ‫هم این دو شــخصیت یک گــره ای دارند‬ ‫که در قســمت های اینده مجموعه روشن‬ ‫خواهد شد‪.‬‬ ‫علی دهکردی‪ ،‬ارش مجیدی‪ ،‬محمود‬ ‫بهروزیان‪ ،‬رضا بهبودی‪ ،‬شبنم مقدمی‪ ،‬مهتاج‬ ‫نجومی‪ ،‬محمد فیلی‪ ،‬انوش معظمی‪ ،‬اتش‬ ‫تق ی پور‪ ،‬کاظم هژیرازاد‪ ،‬محمود محکمی‪،‬‬ ‫ول ی اهلل مومنی‪ ،‬فریده سپاه منصور‪ ،‬اسماعیل‬ ‫خلج ‪ ،‬داود فتحعلی بیگی‪ ،‬ایمان افشاریان‪،‬‬ ‫محمود جعفری‪ ،‬زنده یاد باقرصحرارودی‪ ،‬لیال‬ ‫موسوی‪ ،‬عل ی اکبر میالنی‪ ،‬نیکی نصیریان‪،‬‬ ‫ل ی لی فرهادپور و محمدجــواد جعفرپور در‬ ‫نقش کودکی موالنا از بازیگران ایــن مجموعه تلویزیونی‬ ‫هستند که با مدیریت ناصر طهماســب دوبله شده است‪.‬‬ ‫سریال جالل الدین در ‪ ۱۱‬قســمت ‪ ۴۸‬دقیقه ای تولید شده‬ ‫است که جمع ه ها ساعت ‪ ۲۲:۱۵‬از شــبکه یک سیما روی‬ ‫انتن م ی رود‪.‬‬ ‫دیدار‬ ‫شمعدونی‬ ‫مراحل تدوین ان نیز همچنان ادامــه دارد و روزهای پایانی‬ ‫خود را پشت سر م ی گذارد‪ .‬این در حالی است که تهی ه کننده‬ ‫این سریال از احتمال افزایش تعداد قسمت های این سریال‬ ‫نیز خبر داده است‪ .‬اتنه فقیه نصیری‪ ،‬محمدرضا داوودنژاد‪،‬‬ ‫محســن قاضی مرادی‪ ،‬حســن معجونی‪ ،‬رویا میرعلمی‪،‬‬ ‫نگار عابدی‪ ،‬امیر کاظمی‪ ،‬محمد نادری و‪ ...‬در این سریال‬ ‫به کارگردانی ســروش صحت نقش افرینی م ی کنند‪ .‬این‬ ‫مجموعه داســتان دو خانواده اســت که عطا و هوشنگ‬ ‫سرپرستی ان را برعهده دارند‪ .‬عطا فرزندی دارد که ب رای او‬ ‫بسیار عزیز و دوست داشتنی است اما او کودکی کنجکاو است‬ ‫و بنیان قصه هم بر درگیری عطا با فرزند خود استوار است‪.‬‬ ‫‪79‬‬ ‫دیدار با سیما‬ ‫ارام می گیریم‬ ‫سریالی با تم دفاع مقدس کلید خورد‬ ‫تصوی ربرداری سریال «ارام م ی گیریم» به تهی ه کنندگی‬ ‫فرهاد گلی و کارگردانی روح اهلل سه رابی همزمان با سالروز میالد‬ ‫حضرت رسول(ص) و امام صادق(ع) ب رای پخش از شبکه دو اغاز‬ ‫شد‪ .‬این سریال در ‪ 42‬قســمت ‪ 45‬دقیقه ای با همکاری بنیاد‬ ‫فرهنگی روایت تولید م ی شود و مشکالت خانواده های امروزی را‬ ‫روایت م ی کند که معیار های زندگی انها و فرزندانشان با یکدیگر‬ ‫همخوانی ندارد‪« .‬ارام م ی گیریم» ماجرای خانواده ای را روایت‬ ‫م ی کند که فرزندانش ب هدلیل زیاده خواهی‪ ،‬ارامش واقعی خود‬ ‫را فدای ارامش کاذب کرده و زندگی خود را به ســوی پ رتگاهی‬ ‫فریبندهپیشم ی ب رنداماباورودشخصیتیتاثیرگذارماجراشکل‬ ‫دیگری به خود م ی گیرد‪ .‬این سریال یک ملودرام خانوادگی است‬ ‫که مسائل یک خانواده امروزی را نمایش م ی دهد و به مسائل‬ ‫روز جامعه توجه دارد‪« .‬ارام م ی گیریم» که تم دفاع مقدســی‬ ‫دارد‪ ،‬همه شخصی ت های ان باور پذیر هستند‪ .‬در سریال ارام‬ ‫م ی گیریم شاهد اتفاقاتی هستیم که ب رای فرزندان خانواده ای‬ ‫تق ریباپرجمعیترخم ی دهد‪.‬خانوادهحاج اب راهیمچهارپسرویک‬ ‫دختر دارد که هر کدام انها زندگی خودشان را دارند اما همه فرزندان‬ ‫این خانواده سر به راه نیستند‪ .‬زیاده خ واهی و تفاوت معیارها بین‬ ‫خانواده و فرزندان مشکالت متعددی در پی دارد‪ .‬فیلمنامه سریال‬ ‫توسط سیدمرتضی مصطفوی و روح اهلل سه رابی نوشته شده و‬ ‫فیلمبرداری نیز از جمعه گذشته اغاز شده است‪ .‬تصوی ربرداری با‬ ‫ضبط نماهایی در پارک ملت ته ران اغاز شد و بقیه سریال به جز‬ ‫چند صحنه محدود در ته ران تصوی ربرداری م ی شــود‪ .‬بخش ‬ ‫کوچکی از سریال در شمال کشور تصوی ربرداری م ی شود و یکی‬ ‫دونمایبازگشتبهگذشتهداردکهدرشهرکدفاعمقدسضبط‬ ‫خواهد شد‪ .‬پرویز فالح ی پور در این سریال نقش ناصر را بازی‬ ‫م ی کند‪ ،‬رضا شفیع ی جم (منصور)‪ ،‬علی صادقی (ارمان)‪ ،‬لعیا‬ ‫زنگنه (ماهان)‪ ،‬هوشنگ توکلی (حاج اب راهیم)‪ ،‬ثریا قاسم ی (عزیز‬ ‫همســر حاج اب راهیم)‪ ،‬امیررضا دالوری (سعید)‪ ،‬امیرغفارمنش‬ ‫(خانیان)‪،‬تینااخوندتبار(افاق)‪،‬حمیدرضاهدایتی(حاج اسماعی ل)‪،‬‬ ‫سیما نی ک پور (افسانه) ‪ ،‬هانیه غالمی (الهه)‪ ،‬الدن سلیمانی‬ ‫میکائیل‬ ‫اخرین اخبار از سریال سیروس مقدم‬ ‫دیدار‬ ‫‪80‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫تصوی ربرداری سریال «میکائیل» که به کارگردانی سیروس مقدم و به تهی ه کنندگی‬ ‫الهام غفوری ‪ ۳‬ماه پیــش در ته ران کلید خورده بود‪ ،‬در قشــم به پایان رسید‪.‬ســریال‬ ‫«میکائیــل» به قلم ســعید نعمت اهلل مضمونی پلیســی دارد که با مشــارکت نیروی‬ ‫انتظامی (ناجی هنر) و شــبکه اول ســیما در گروه مجموعه های تلویزیونی شبکه اول‬ ‫سیما تولید م ی شــود‪ .‬در خالصه داســتان این ســریال تلویزیون امده‪ :‬رسول دوست‬ ‫عزیز و رفیق میکائیل به اشــتباه قربانی توطئه اشــرار م ی شــود‪ .‬میکائیل که پلیس‬ ‫ســختکوش و پ ر تالشی اســت ب رای اســتق رار نظم و ارامش بیشــتر عزم خود را جزم‬ ‫م ی کند و با تکیه بر حمایت های مردم دل به دریا م ی زند و‪ ...‬در این مجموعه تلویزیونی‬ ‫کامبیز دیرباز در نقش میکائیــل‪ ،‬بهنوش طباطبایی در نقش یــاس‪ ،‬کامران تفتی در‬ ‫نقش رشید‪ ،‬متین ســتوده در نقش مهری‪ ،‬مجید واشــقانی در نقش افسر پلیس‪ ،‬علی‬ ‫دهکردی رئیس کالنتری‪ ،‬کاوه سماک باشــی در نقش افســر پلیــس‪ ،‬مهدی صبایی‬ ‫(ب رادر یاس)‪ ،‬علی صالحی (غالم)‪ ،‬مریم خدارحمی‪ ،‬مجید ســعیدی‪ ،‬حســین توشــه‪،‬‬ ‫امیر حمیدزاده‪ ،‬علیرضا خمســه (در نقش اقاخان) و پرویز پورحسینی در نقش عبداهلل‬ ‫بازی دارند‪.‬‬ ‫بدترینشب‬ ‫عادل‬ ‫(ساناز همسر منصور)‪ ،‬نسرین نکیســا (همسر ناصر) و فرهاد‬ ‫قائمیان در نقش سیدعلی بازیگران این سریال هستند‪ .‬به زودی‬ ‫بازیگران دیگری نیز به جمع بازیگران نامبرده اضافه م ی شوند و‬ ‫علی صادقی و رضا شفیع ی جم نیز نقش هایی جدی را بر عهده‬ ‫دارند‪ .‬درباره نقش صادقی و شــفیع ی جم باید گفت در سریال‬ ‫ارام م ی گیریم شاهد بازی متفاوت این دو بازیگر هستیم‪ .‬انها‬ ‫نقش هاییجدیرابرعهدهدارندکهالبتهتاحدیشی ریناستاما‬ ‫اصال کمدی یا طنز نیست‪ .‬در این سریال ناصر‪ ،‬منصور‪ ،‬سعید‪،‬‬ ‫ماهان و مســعود که بازیگر ان هنوز مشخص نشده‪ ،‬فرزندان‬ ‫خانواده هستند و هر کدام از این شخصی ت ها‪ ،‬ماجراهایی را رقم‬ ‫یزنند‪ .‬موسیقی سریال همزمان با تصوی ربرداری ان توسط‬ ‫م ‬ ‫محمدمحمدعلیساختهم ی شودوامیرشیبانخاقانینیزتدوین‬ ‫ان را برعهده دارد‪ .‬طبق ب رنامه ریزی تصوی ربرداری این سریال‬ ‫هفتماهطولخ واهدکشید‪.‬براساساعالمگروهمجموعه های‬ ‫تلویزیونی شبکه دو با شروع تصوی ربرداری‪ ،‬این مجموعه ب رای‬ ‫پخش در سال‪ 94‬اماده خ واهد شد‪.‬‬ ‫کیف انگلیسی‬ ‫پخش یک سریال محبوب از ای فیلم‬ ‫سریال «کیف انگلیسی» در جدول پخش شبکه ای فیلم قرار گرفته و ساعت ‪ 13‬و‬ ‫‪ 30‬دقیقه به مخاطبان این شبکه ارائه م ی شود‪ .‬این سریال که ساخته سیدضیاء الدین دری‬ ‫است در سال ‪ 78‬از شبکه یک به نمایش درامد‪.‬‬ ‫در این سریال که بخشی از تاریخ معاصر کشورمان در دوره پهلوی را روایت م ی کند‬ ‫داستان مرد جوانی که به خانواده سنتی تعلق دارد‪ ،‬بازگو م ی شود که با پشتکار و تصمیمات‬ ‫درست به عنوان نماینده به مجلس راه پی دا م ی کند‪ ،‬اما اتفاقاتی او را به مسیر دیگری م ی برد‬ ‫و باعث م ی شود که زندگی سیاسی و خانوادگ ی اش دستخوش اتفاقاتی شود‪.‬‬ ‫نقش این جوان را در این سریال علی مصفا بازی م ی کند و لیال حاتم ی هم بازیگر‬ ‫نقش زن جوانی است که ب رای اجرای سیاست های بیگانگان وارد زندگی این مرد م ی شود‪.‬‬ ‫سیروس گرجستانی‪ ،‬بازیگر نقش خان است که ادم فاسدی است و حسام نواب صفوی هم‬ ‫ایفاگر نقش پسر اوست‪ .‬محمدرضا شریف ی نیا‪ ،‬قطب الدین صادقی‪ ،‬رضا کیانیان و صبا‬ ‫کمالی دیگر بازیگران سریال کیف انگلیسی هستند‪ .‬این سریال در زمان پخش اول یکی‬ ‫از پ ربیننده ترین اثار تلویزیونی بود که بازی های خوب‪ ،‬داستان جذاب و موسیقی ممتاز ش‬ ‫مخاطبان عام و خاص تلویزیون را پای کیف انگلیسی م ی نشاند‪.‬‬ ‫عادل فردوس ی پور در مقام کارشــناس در برنامه «اسیا ‪ »2015‬حاضر‬ ‫شد و خاط راتی را از گزارش بازی ای ران مقابل بحرین که حدود ‪ 9‬سال قبل‬ ‫برگزار شد و به باخت ای ران انجامید‪ ،‬بیان کرد‪ .‬فردوس ی پور در ابتدای برنامه‬ ‫ضمن خسته نباشید به دست اندرکاران ویژه برنامه شبکه سه سیما‪ ،‬با بیان‬ ‫اینکه زحمت زیادی ب رای این برنامه کشید ه شده‪ ،‬توضیحاتی را درخصوص‬ ‫وضعیت تیم ملی کشــورمان در بازی های جام ملت های اسیا و همچنین‬ ‫پی ش بینی و نتایج این بازی ها عنوان کرد‪.‬‬ ‫وی در بخشــی از صحب ت هایــش گفت‪« :‬در بازی هــای مقدماتی‬ ‫جام جهانی ‪ 2006‬که ای ران مقابل بحرین قرار گرفت‪ ،‬یکی از بدترین شب های‬ ‫زندگی من بود؛ خصوصا اینکه گزارشگر ان بازی هم من بودم؛ البته شاید هم‬ ‫این احساس را همه هموطنان عزیزمان داشتند اما پس از ان دیدار در رده بندی‬ ‫جام ملت های ‪ 2007‬مقابل این تیم پیروز شدیم و همچنین در دیداری دیگر‬ ‫که در ته ران صورت گرفت با شش گل مقابل انها پیروز شدیم و امروز هم که‬ ‫این بُرد اتفاق افتاد و بچه ها خوب بازی کردند‪».‬‬ ‫دومان و داستان های ایل‬ ‫بازپخش در شبکه نمایش‬ ‫انیمیشنی در مورد عشایر‬ ‫پخش سریال «سقوط ازاد» به کارگردانی علیرضا امینی از شبکه نمایش اغاز شد‪.‬‬ ‫این سریال پلیسی ساعت ‪ 16‬به نمایش در م ی اید و تکرار ان روز بعد ساعت ‪ 4‬صبح است‪.‬‬ ‫در این سریال حامد بهداد‪ ،‬پوریا پورســرخ‪ ،‬الهام حمیدی‪ ،‬روناک یونسی‪ ،‬سولماز‬ ‫غنی و‪ ...‬بازی م ی کنند که یونسی اجرای نقشی منفی را به عهده دارد‪ .‬داستان این سریال‬ ‫درباره یک گروه خ رابکار حرفه ای است که به واسطه اشــنایی با سیستم های رایانه ای‬ ‫قصد دارند دست به اقداماتی علیه امنیت مردم بزنند‪ .‬با انجام اولین عملیات‪ ،‬پلیس وارد‬ ‫ماجرا م ی شود؛ در این میان سرگرد صابری از افس ران زبده پلیس مامور م ی شود مجرمان‬ ‫پرونده را شناسایی و دستگیر کند‪ .‬رفته رفته همه نشانه های موجود به زنی به نام «مانا»‬ ‫م ی رسد که ط راح اصلی گروه خ رابکار محسوب م ی شود‪ ،‬اما پیدا کردن این زن ان قدر که‬ ‫ابتدا تصور م ی شد‪ ،‬ساده نیست‪ .‬در مسیر پیدا کردن این مجرم ماجراهای بسیار دیگری‬ ‫به وقوع م ی پیوندد‪ .‬این سریال به تهی ه کنندگی حبی ب اهلل کاسه ساز سال ‪ 90‬از شبکه یک‬ ‫به نمایش در امد‪.‬‬ ‫مجموعه ‪ 13‬قسمتی «دومان و داستان های ایل» هر روز ساعت ‪ 15‬و ‪ 15‬دقیقه از‬ ‫شبکه پویا پخش م ی شود‪ .‬در این مجموعه تالش شده تا روش زندگی عشایر و مسائل‬ ‫و مشکالت مربوط به کوچ و کوچ نشینی با زبانی ساده و در قالب روایتی داستان گونه از‬ ‫زندگی پسربچه ای به نام دومان که میان یک ایل زندگی م ی کند‪ ،‬به مخاطبان منتقل‬ ‫شود‪« .‬دومان» پسربچه ای از عشایر فارس اســت و رابطه نزدیکی با طبیعت‪ ،‬حیوانات‬ ‫و پرندگان دارد‪ .‬ماجراهای هر قســمت از این مجموعه مرتبط با زندگی و اداب و رسوم‬ ‫عشایر در ایل است و دومان ضمن مواجهه با موارد پیش امده‪ ،‬با تجربه های جدید زندگی‬ ‫اشنا م ی شود‪.‬‬ ‫احترام به طبیعت‪ ،‬حفظ محیط زیســت و اهمیت کار جمعــی ب رای تداوم حیات‬ ‫اجتماعی از جمله مفاهیم اموزشی مورد نظر در تولید این مجموعه بوده است‪ .‬مجموعه‬ ‫«دومان و داستان های ایل» به کارگردانی پیمان دهقانی و احمد کردرستمی در سال ‪1390‬‬ ‫به همت صدا و سیمای مرکز فارس تولید شده است‪.‬‬ ‫گذر از رنج ها‬ ‫سریالی که از شبکه یک پخش می شود‬ ‫سریال «گذر از رنج ها» به کارگردانی فریدون حس ن پور‬ ‫روی انتن است و از شنبه تا چهارشنبه ساعت ‪ ۲۲:۱۵‬پخش‬ ‫خود را از شــبکه یک ســیما ادامه م ی دهد‪ .‬این سریال در‬ ‫‪ 36‬قســمت ‪ 45‬دقیقه ای تولید شــده و پخش ان تا پایان‬ ‫امســال ادامه خواهد داشت‪ .‬سریال‬ ‫«گــذر از رنج ها»‪ ،‬داســتان زندگی‬ ‫زنی به نام «دنیا» را از لحظه تولد تا‬ ‫مرگ روایت م ی کند‪ .‬این سریال درام‬ ‫تاریخی اســت و در ان زندگی دنیا از‬ ‫سال ‪ 1335‬تا ‪ 1369‬به تصویر کشیده‬ ‫م ی شود‪ .‬فیلمنامه «گذر از رنج ها» را‬ ‫فریدون حس ن پور نوشته و نگارش ان‬ ‫حدود سه سال طول کشیده است‪.‬‬ ‫بخش عمده ای از این سریال‬ ‫که خرداد ســال ‪ 92‬کلید خورد‪ ،‬در‬ ‫شــمال کشــور از جمله رشــت‪،‬‬ ‫الهیجان و دیلمــان تصویربرداری‬ ‫شد و ســکان س هایی از ان در شی راز‬ ‫و ارامگاه حافظ شی رازی و شاهچراغ‬ ‫ضبط شد‪ .‬گروه تولید به زودی به خارج‬ ‫از کشور اعزام م ی شوند و از انجا که‬ ‫این بخش ها مربوط به صحنه های‬ ‫پایانی ســریال اســت‪ ،‬لطمه ای به‬ ‫پخش کار که در همین ماه جاری اغاز م ی شود وارد نم ی کند‪.‬‬ ‫در این ســریال پژمان بازغی‪ ،‬بیــژن امکانیان‪ ،‬بابک‬ ‫حمیدیان ‪ ،‬ترالن پروانه‪ ،‬پیام دهکردی‪ ،‬جعفر دهقان‪ ،‬مه ران‬ ‫رجبی‪ ،‬ماه چهره خلیلی‪ ،‬نگین معتضدی‪ ،‬سعید ارمند‪ ،‬داود‬ ‫فتحعلی بیگی‪ ،‬حســین عابدینی‪ ،‬ازیتا ترکاشــوند‪ ،‬مریم‬ ‫خدا رحمی‪ ،‬هستی مهدی فر‪ ،‬مجید پتکی‪ ،‬فریبا خاتمی و‬ ‫سیما خضرابادی بازی م ی کنند‪.‬‬ ‫در این سریال شیوا ط اهری ایفاگر نقش دنیاست که‬ ‫ب رای نخســتی ن بار تجربه بازیگری را در سریال تلویزیونی‬ ‫گذر از رنج ها کســب م ی کند‪ .‬قهرمان قصه سریال گذر از‬ ‫رنج ها یک زن است که با سخت ی های زندگی و روزگار مبارزه‬ ‫م ی کند‪ .‬در این ســریال به ماجراهای خوانین و رعایا توجه‬ ‫از تالکان‬ ‫تا طالقان‬ ‫همچون مــرداب ارگون یا حیات وحش و گونه هــای خاص ان منطقه که‬ ‫تاکنون به انها پرداخته نشده است‪».‬‬ ‫این تهی ه کننده مستند با اشــاره به نام این مجموعه گفت‪« :‬تالکان‬ ‫نام قدیمی طالقان اســت که در فرهنگ دهخدا و حتــی در باور مردم این‬ ‫منطقه به معنی کوه های بزرگ اســت‪ .‬ب رای تولید ایــن مجموعه بیش از‬ ‫چهار ماه تحقیق و پژوهش داشتیم و به مدت ‪ 40‬روز نیز در منطقه طالقان‬ ‫تصوی ربرداری کردیم‪« ».‬از تالکان تا طالقان» در هشت قسمت ‪ 15‬دقیقه ای‬ ‫هر روز ساعت ‪ 17:45‬از شبکه مستند سیما پخش م ی شود‪.‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫مجموعه مســتند «از تالکان تا طالقان» با نگاهــی به زیبای ی های‬ ‫دیده نشده منطقه طالقان در شبکه مستند تولید شده و در هشت قسمت هر‬ ‫روز از شبکه مستند سیما پخش م ی شود‪.‬‬ ‫پیمان سبزه علی‪ ،‬تهی ه کننده و مجری مجموعه «از تالکان تا طالقان»‬ ‫درباره ایده شکل گیری این مستند اظهار کرد‪« :‬به طور اتفاقی و طی بازدیدی‬ ‫در شبکه مستند ببینید سراغ طالقان رفتیم و متوجه شــدیم منطقه بکر و خاصی است که تاکنون‬ ‫هیچ گروه تصویربرداری به انجا نرفته اســت‪ .‬این منطقه از منظر طبیعت‬ ‫زیس ت محیطی بســیار بکر بود‪ .‬به خصوص مرداب های متعدد و زیبای ان‬ ‫م ی شــود و اینکه چنین اتفاقاتی باعث شد تا اگاهی مردم‬ ‫نسبت به مسائل روز بیشتر شود‪.‬‬ ‫از انجا که قصه در تاریخ معاصر م ی گذرد و مردم هم‬ ‫ان دوران را به یاد دارند‪ ،‬به همین دلیل گروه سازنده تالش‬ ‫کردند فضای سریال به واقعیت نزدیک باشد‪ .‬به همین دلیل‬ ‫دکور های مربوط به ان در روستای دیلمان ساخته شد تا فضا‬ ‫و لوکیشن به واقعیت نزدیک باشد‪.‬‬ ‫مه ران رجبی‪ ،‬بازیگر باتجربه ســینما و تلویزیون در‬ ‫مورد سریال و نقش خود در ان گفته‬ ‫است‪« :‬این سریال داستانی عاشقانه‬ ‫دارد که البته تحت مدیریت است و‬ ‫همچنین تحت ظلم بودن مردم در‬ ‫روستا را نشان م ی دهد که خان بر انها‬ ‫مستولی است‪ .‬من نقش عمو غفور را‬ ‫دارم‪ ،‬یعنی پدر یک خانواده هستم و‬ ‫در روستا همه او را عمو غفور خطاب‬ ‫م ی کننــد و این نقش شــخصیت‬ ‫شیرینی دارد‪ .‬همچنین عمو غفور‬ ‫تعامالتی هم با دنیــا نقش اصلی‬ ‫سریال دارد و دنیا با همسر عموغفور‬ ‫مشکالتی را مطرح م ی کند‪».‬‬ ‫مهــدی امین ی خــواه یکی‬ ‫دیگر از بازیگران‪ ،‬این سریال را این‬ ‫گونه توصیف م ی کنــد‪« :‬از جمله‬ ‫موضوعاتی که در این اثر به تصویر‬ ‫کشیده م ی شود‪ ،‬حس نوع دوستی و‬ ‫میهن پرستی و حمایت از هموطنان‬ ‫است‪ .‬شخصیت این اثر به دلیل یک بیماری در طول داستان‬ ‫به خارج از ایــران م ی ایند و من نقش دکتــر جمال را بازی‬ ‫م ی کنم که به خاطر مل ی گرایــی اش و تعصبی که به ای ران‬ ‫دارد به این افراد کمک م ی کند‪».‬‬ ‫دیدار‬ ‫سقوط ازاد‬ ‫‪81‬‬ ‫بازار‬ ‫بانک انصار نامزد دریافت لوح تقدیر از عملکرد‬ ‫شاخص ها در بخش اصلی جشنواره ملی بهره وری کشور‬ ‫گواهینامه نامــزدی دریافت لوح تقدیــر از عملکرد‬ ‫شــاخص های بهره وری در بخش اصلی در گــروه بانک ها‪،‬‬ ‫موسساتاعتباریوسایرنهادهایمالیطیسال های‪ 87-92‬از‬ ‫سویدبیرخانهملیبهره وریبهبانکانصاراهداشدتابرگزرین‬ ‫دیگری به کارنامه درخشان این بانک در عرصه مدیریت پولی و‬ ‫بانکی کشور افزوده شود‪ .‬به گزارش اداره کل بازاریابی و تبلیغات‪،‬‬ ‫دبیرخانه جشــنواره ملی بهره وری با اهدای گواهینامه نامزدی‬ ‫دریافت لوح تقدیر از عملکرد شاخص های بهره وری در بخش‬ ‫اصلیدرششمینجشنوارهمذکورکهبراساسمحاسباتصورت‬ ‫گرفتهتوسطسامانهملیاندازه گیریشاخص هایبهره وریایران‬ ‫طی پنج سال صورت گرفته‪ ،‬بانک انصار را واجد شرایط دریافت‬ ‫لوحتقدیریادشدهدانستهاست‪.‬اینگزارشمی افزایدکهجشنواره‬ ‫ملی بهره وری با هدف توسعه نظام جامع سنجش و اندازه گیری‬ ‫بهره وری درکشور و در راستای تحقق مفاد برنامه های توسعه‬ ‫مبتنی برلزومبهره گیریازسازوکاراجراییبرایتحققچشم انداز‬ ‫‪ 20‬سالهنظامبرگزارمی شودواتاقبازرگانیوصنایعومعادنایران‪،‬‬ ‫سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور (معاونت توسعه مدیریت و‬ ‫بازار‬ ‫‪82‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫تقدیر از دکتر شفیع زاده‬ ‫مدیرعامل بانک دی‬ ‫به عنوان قهرمان صنعت و‬ ‫اقتصادایران‬ ‫از مدیرعامل بانک دی در دهمین جشــنواره ملی‬ ‫قهرمانان صنعت به عنوان قهرمان «صنعت و اقتصاد» تقدیر‬ ‫شد‪ .‬به گزارش اداره کل روابط عمومی بانک دی‪ ،‬در این مراسم‬ ‫احمد شفیع زاده به عنوان یکی از قهرمانان صنعت کشور لوح‬ ‫تقدیر و تندیس جشنواره را از علی اکبر صالحی‪ ،‬رئیس سازمان‬ ‫انرژی اتمی‪ ،‬محمد شریعتمداری معاون اجرایی رئیس جمهور‬ ‫و حجت االسال مو المسلمین حسنی قائم مقام نماینده ولی فقیه‬ ‫در بنیاد شهید و امور ایثارگران دریافت کرد‪ .‬در متن لوح تقدیر از‬ ‫مدیرعامل بانک دی عنوان شــده است‪« :‬شرح حال پرفراز و‬ ‫نشیب و ارزشمند یک عمر جستار صادقانه در علم پژوهی و خلق‬ ‫فرصت های صنعتی پایدار و ارزش افرین ان جناب در شورای‬ ‫عالی راهبردی دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران‬ ‫مورد وارسی‪ ،‬نقد و نظر قرار گرفت‪ .‬اکنون بر اساس حکم خرد‬ ‫و اخالق با افتخار اعالم می داریم که جنابعالی به پاس عمری‬ ‫سرمایهانسانیسابقریاست جمهوری)وده هاوزارتخانهوسازمان‬ ‫مستقل دولتی و خصوصی و صدها داور از میان کارشناسان ارشد‬ ‫و استادان دانشگاه ها و مسئوالن کشوری بر فرایندهای ممیزی‬ ‫شرکت کنندگان‪ ،‬نظارت دارند‪ .‬در گزارش اداره کل بازاریابی و‬ ‫تبلیغاتهمچنینامدهکه«سامانهملیاندازه گیریشاخص های‬ ‫بهره وری ایران» به عنوان صادرکننده این گواهینامه‪ ،‬مرکزی‬ ‫است که ماموریت ان کمک به رشد اقتصادی کشور از طریق‬ ‫افزایش بهره وری در سطح ملی و راه اندازی چرخۀ مدیریت ان‬ ‫در تمام سازمان ها و شرکت های ایرانی است‪ .‬شایان ذکر است‬ ‫که در مراسم اختتامیه ششمین جشنواره ملی بهره وری که در‬ ‫تاریخ‪21‬دیماهبرگزارمی شود‪،‬سازمان هایبرترکهازمیانبیش‬ ‫از‪ 1400‬سازمان‪ ،‬شرکت و موسسه انتخاب شده اند‪ ،‬در سه سطح‬ ‫تندیسملیبهره وری‪،‬لوحتقدیرازعملکردشاخص هایبهره وری‬ ‫ولوح تقدیرازپروژهارتقایبهره وریموردتقدیرقرارمی گیرند‪.‬‬ ‫مشارکت مدیریت شعب استان قزوین بانک‬ ‫انصار در همایش تحلیل و پیش بینی بازارمسکن و‬ ‫همایشاقتصادمقاومتی‬ ‫رفتار کریمانه و کردار مشفقانه برای توسعه صنعت در این مرز‬ ‫و بوم به عنوان قهرمان صنعت و اقتصاد برگزیده شــده اید‪».‬‬ ‫مدیرعامل بانک دی همچنین در سخنانی با گرامیداشت حضور‬ ‫صنعتگران و فعاالن اقتصادی در دهمین جشنواره قهرمانان‬ ‫صنعت اظهار کرد‪« :‬برای توسعه و پیشرفت کشور عزیزمان‬ ‫ایران اســامی راهی جز تقویت بخش خصوصی نیست‪».‬‬ ‫شــفیع زاده با بیان اینکه بانک دی با پیاده ســازی بانکداری‬ ‫شرکتی و اختصاصی و نواوری در خدمت در صدد تقویت بخش‬ ‫خصوصی اســت‪ ،‬افزود‪« :‬بانک دی ترجیح می دهد به جای‬ ‫بنگاهداری‪ ،‬بنگاه های اقتصادی را تقویت کند و برای همین‬ ‫منظور بسته های مختلف اعتباری خاصی پیش بینی شده که به‬ ‫بنگاه های اقتصادی و خصوصی ارائه خواهد شد‪ ».‬وی با تاکید‬ ‫بر اینکه هم اکنون بانک دی پروژه های بزرگی را حمایت مالی‬ ‫می کند و کمترین تصدی گری بنگاه داری را دارد‪ ،‬خاطر نشان‬ ‫در راســتای تثبیت جایگاه بانک در حوزه مسکن و‬ ‫توسعهتعامالتبافعاالنبازارمسکن‪،‬مدیریتشعباستانقزوین‬ ‫دربرگزاریهمایشتحلیلوپیش بینیبازارمسکنوساختمانکه‬ ‫ازسویانجمنصنفیکارفرماییانبوه سازاناستانقزوینبرگزار‬ ‫شد‪ ،‬مشــارکت کرد‪ .‬این همایش با حضور مسئوالن و مدیران‬ ‫استانیبانکانصار‪،‬اعضایانجمنانبوه سازاناستانوباسخنرانی‬ ‫یزادهازوزرایسابقمسکندرسالنهمایش هایدانشگاه‬ ‫عبدالعل ‬ ‫فرهنگیان برگزار و در ان بسته های فرهنگی و تبلیغاتی بانک‬ ‫انصارمیانحاضرانتوزیعشد‪.‬همچنیناینمدیریتدرهمایش‬ ‫بسیج و رسانه با حضور اصحاب رسانه و مطبوعات و با سخنرانی‬ ‫دکترحسینی‪ ،‬وزیر سابق ارشاداسالمی در سالن همایش های‬ ‫شهرداری استان قزوین‪ ،‬مشارکت کرد و مدیریت شعب استان‬ ‫پیرامون محور پنجم همایش‪ ،‬تحت عنوان بســیج‪ ،‬رســانه و‬ ‫اقتصادمقاومتیبهسخنرانیپرداخت‪.‬‬ ‫ســامانه کارت شــهروندی بانک انصار در‬ ‫شهرستانساوهراه اندازیشد‬ ‫مراسم رونمایی از پروژه کارت شهروندی شهرستان‬ ‫ساوه که با توسعه سامانه شهروند الکترونیک در این شهرستان‬ ‫میسر شده است‪ ،‬در هفته وحدت باحضور گسترده و پرشور بیش‬ ‫ازسههزارنفرازمردم‪،‬دکترمیرگلوبیاتنمایندهمردمساوهوزرندیه‪،‬‬ ‫اقای زندوکیلی معاون عمرانی استانداری مرکزی‪ ،‬دکترجوادی‬ ‫شــهردار‪ ،‬فرماندار‪ ،‬اعضای شورای اســامی این شهرستان‪،‬‬ ‫مدیرشعب بانک انصار در استان مرکزی‪ ،‬مسئوالن حمل ونقل‬ ‫شهرداری ساوه و کارشناسان اداره کل بازاریابی و تبلیغات برگزار‬ ‫شد‪.‬دراینمراسمکههمزمانباروزحملونقلبرگزارشد‪،‬مقامات‬ ‫مسئول این شهرستان طی ســخنانی از بانکداری نوین بانک‬ ‫انصار به ویژه خدمات الکترونیکی و کارت شهروندی این بانک‬ ‫تقدیر کردند‪ .‬شایان ذکر است در حال حاضر دو قابلیت پرداخت‬ ‫کرایه ناوگان اتوبوسرانی (‪ )AFC‬و پرداخت صدقات الکترونیک‬ ‫جهت رفاه حال شــهروندان راه اندازی و فعال گردیده و دراینده‬ ‫نزدیک با همکاری سازمان های مربوطه و مشارکت بانک انصار‪،‬‬ ‫بخش های دیگری از شانزده قابلیت ان از جمله بخش شتابی نیز‬ ‫موردبهره برداریقرارخواهدگرفت‪.‬اینگزارشمی افزاید‪«:‬پروژه‬ ‫کارت شــهروندی انصار در تاریخ‪ 1387/08/01‬با اجرای طرح‬ ‫پرداخت الکترونیک در شیراز راه اندازی شده و سپس به سراسر‬ ‫کشور از جمله یزد‪ ،‬اردکان‪ ،‬دورود‪ ،‬سنندج‪ ،‬اراک‪ ،‬ساری‪ ،‬بافق و‪...‬‬ ‫گسترشیافت‪».‬‬ ‫کرد‪« :‬بانک دی بانکی است که همراه صنعتگران برای توسعه‬ ‫اقتصادی کشــور گام بر می دارد و ارزومندیم که با مشارکت‬ ‫جمعی در جهت ابادانی کشور بتوانیم اقدامات موثر و مفیدی‬ ‫را انجام دهیم‪ ».‬دهمین جشنواره ملی قهرمانان صنعت ایران‬ ‫با حمایت بانک دی و با حضور معاون اجرایی رئیس جمهوری‪،‬‬ ‫ی ایران و سازمان ملی استاندارد‬ ‫روسای دو سازمان انرژی اتم ‬ ‫ایران‪ ،‬قائم مقام نماینده ولی فقیه در بنیاد شهید و امور ایثارگران‪،‬‬ ‫برخی نمایندگان مجلس شورای اسالمی‪ ،‬مجمع تشخیص‬ ‫مصلحتنظام‪،‬استاندارتهران‪،‬خانوادهمحترمشهدایهسته ای‬ ‫ایران و شهدای هشت سال دفاع مقدس به همراه افزون بر یک‬ ‫نالمللی‬ ‫هزارکارافرینوصنعتگرکشوردرمرکزهمایش هایبی ‬ ‫صدا و سیما برگزار شد‪ .‬همچنین در حاشیه این مراسم از کتاب‬ ‫«هویت برند در صنعت بانکداری» که با حمایت بانک دی چاپ‬ ‫شده است‪ ،‬رونمایی شد‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫رئیس اداره کل روابط عمومی بانک مهر اقتصاد‪:‬‬ ‫همیارانروابط عمومی‬ ‫نقش برجسته ای در تعامل‬ ‫هدفمند با مشتریان دارند‬ ‫همایش همیــاران روابط عمومی بانک مهر اقتصاد‬ ‫استان خراسان رضوی با حضور رئیس اداره کل روابط عمومی و با‬ ‫رویکرد ایجاد ارتباطات موثر و هماهنگی در جهت اطالع رسانی‬ ‫مفید به مشتریان برگزار شد‪ .‬به گزارش روابط عمومی بانک مهر‬ ‫اقتصاد‪ ،‬شیخ االسالمی‪ ،‬رئیس اداره کل روابط عمومی بانک در‬ ‫این همایش با تاکید بر نقش برجسته همیاران روابط عمومی در‬ ‫تعامل هدفمند با مشتریان گفت‪« :‬برای درک صحیح از خواسته‬ ‫مشتریانبایدضمنارتقایتوانمندیفردی‪،‬برنیاز هایمشتریان‬ ‫تمرکز نماییم و با برقراری ارتباطات اثر بخش و دوسویه‪ ،‬سازمان‬ ‫و مشتریان را همســو نماییم‪ ».‬شیخ االسالمی ضمن تشریح‬ ‫تکنیک هایارتباطموثربامشتریان‪،‬صراحتوصداقتراالزمه‬ ‫انتقال صحیح مطالب دانست و افزود‪« :‬بیان احساسات معقول‬ ‫و منطقی بر پایه درک متقابل و شناسایی زمینه های مشترک‪،‬‬ ‫مانع از نگرانی مخاطبین می شود و راهکارهای مناسبی برای‬ ‫رفع مشکل مشتری ارائه می دهد‪ ».‬وی با تشریح «طرح تعهد‬ ‫خدمت»کهبهمنظورشفاف سازیدرمسیرپرداختتسهیالتبه‬ ‫اجرا درامده‪ ،‬تصریح کرد‪« :‬این طرح بر صراحت و صداقت در ارائه‬ ‫یدانیمبرابر‬ ‫تسهیالتوخدماتتاکیددارد‪،‬ازاین روبرخودالزمم ‬ ‫ارزش های بانک‪ ،‬ضمن اصالح فرایندها‪ ،‬با همدلی و همراهی‬ ‫با سپرده گذاران در راستای ایجاد ارتباط موثر گام برداریم و خود‬ ‫را خدمتگزار صادق مردم بدانیم‪ ».‬رئیس اداره کل روابط عمومی‬ ‫در بخش دیگری از ســخنان خود‪ ،‬بر التزام بانک به پیروی از‬ ‫سیاست های اقتصاد مقاومتی تاکید کرد و نقش بانک ها را در‬ ‫مقاوم سازی اقتصاد برابر تهدیدات بیگانگان با اهمیت دانست‬ ‫و تصریح کرد‪« :‬توسعه و حمایت از شرکت های دانش بنیان‪،‬‬ ‫اســتفاده از کاالها و محصوالت داخلی و رعایت صرفه جویی‬ ‫در مصرف انرژی‪ ،‬می تواند اقتصاد کشور را مقابل تحریم ها و‬ ‫تهدیدات واکسینه کند‪ ».‬گفتنی اســت؛ در ادامه این همایش‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫فرایند ارزیابی بانک دی برای دریافت نشــان رهبری‬ ‫منابع انســانی اروپا از سوی کارشناســان بنیاد توانمندسازی‬ ‫منابع انسانی ایران انجام شد‪ .‬به گزارش اداره کل روابط عمومی‬ ‫بانک دی‪ ،‬معاونت ســرمایه انسانی و توســعه مدیریت بانک‬ ‫دی در راستای توســعه رویکردهای نوین توانمندسازی منابع‬ ‫انسانی با هدف دســتیابی به اهداف متعالی ارزش افرینی‪ ،‬در‬ ‫فرایند ارزیابی مدل نشــان رهبری منابع انســانی اروپا‪2014‬‬ ‫‪ EuropeanHRLeadership‬که از سوی اکادمی مدیریت‬ ‫منابع انسانی اروپا برگزار می شود‪ ،‬شرکت کرده است‪ .‬به همین‬ ‫منظور کارشناسان بنیاد توانمندسازی منابع انسانی ایران برای‬ ‫ارزیابی مدل در بانک دی مســتقر و به ارزیابی فرایندهای این‬ ‫معاونتپرداختند‪.‬دکتراحمدشفی عزادهـمدیرعاملبانک دیـدر‬ ‫جلسه ای که به همین منظور تشکیل شده بود با تاکید بر اهمیت‬ ‫نیروی انسانی در جهت تحول و ارزش افرینی سازمان ها‪ ،‬تالش‬ ‫بیشتر کارشناسان و مدیران معاونت سرمایه انسانی بانک دی را‬ ‫برای محقق شدن اهداف مورد نظر یاداور شد‪ .‬وی در ادامه از تیم‬ ‫ارزیابی درخواست کرد بدون هیچ گونه مالحظه و با سختگیری‬ ‫کامل نسبت به بررســی فرایندهای این حوزه و احصای نقاط‬ ‫ضعف و قوت سرمایه انسانی بانک دی در جهت انطباق با مدل‬ ‫«نشان رهبری منابع انســانی اروپا» اقدام کنند‪ .‬در ادامه این‬ ‫جلسه مجتبیحیدری ـ معاون سرمایهانسانیوتوسعهمدیریت‬ ‫بانک دی ـ به تشــریح اهداف معاونت در جهت ارزش افرینی‬ ‫برای کارکنان بانک اشاره و بر تعامل سازنده کارشناسان معاونت‬ ‫با تیم ارزیابی تاکید کرد‪ .‬همچنین سرپرست تیم ارزیابی نیز با‬ ‫معرفی همکاران خود به تشــریح فرایند ارزیابی پرداخت و در‬ ‫قالب دو تیم اقدام به ارزیابی اظهارنامه ها و مستندات ارائه شده‬ ‫کردند‪.‬نتیجهنهایی ارزیابیظرفهفتهایندهازسویتیمارزیاب‬ ‫منعکس خواهد شد‪ .‬مدل نشان رهبری منابع انسانی اروپا‪2014‬‬ ‫‪ European HR Leadership‬هر ســاله‬ ‫از ســوی اکادمــی مدیریــت منابــع انســانی اروپــا‬ ‫‪ EuropeanHRManagementAcademy‬بهشرکت ها‬ ‫و ســازمان های پیش رو در این زمینه اعطا می شــود‪ .‬تاکنون‬ ‫هیچ بانک ایرانی در فرایند ارزیابی این نشــان رهبری حضور‬ ‫نداشتهاست‪.‬‬ ‫بازار‬ ‫ارزیابی بانک دی برای‬ ‫دریافت نشان رهبری‬ ‫منابع انسانی اروپا‬ ‫انجام شد‬ ‫مدیرروابط عمومیاستانخراسان رضوی‪،‬ضمنارائهگزارشیاز‬ ‫اقدامات استان در حوزه روابط عمومی‪ ،‬دوره اموزش مهارت های‬ ‫ارتباطی ویژه همیاران روابط عمومی را بسیار موثر و مفید ارزیابی‬ ‫کرد و خواســتار تداوم و توسعه این کالس های اموزشی برای‬ ‫تمامی کارکنانشد‪.‬‬ ‫معاون اعتبارات بانک مهــر اقتصاد خبر داد‪:‬‬ ‫انعقادتفاهمنامههمکاریبافروشگاه هایزنجیره ای‬ ‫یاسنوینپارسه‬ ‫بانک مهر اقتصاد و شرکت فروشگاه های زنجیره ای یاس‬ ‫نوین پارسه به منظور ارتقای قابلیت های کارت اعتباری کاالی‬ ‫ایرانی‪،‬تفاهمنامههمکاریبهارزشپنجهزارمیلیاردریالمنعقد‬ ‫کردند‪ .‬به گــزارش اداره کل روابط عمومی بانک مهر اقتصاد‪،‬‬ ‫حمید رضا نجف پور کردی ‪ -‬معــاون اعتبارات و تجهیز منابع‬ ‫بانک‪-‬دراینرابطهگفت‪«:‬بانکمهراقتصاددرراستایمنویات‬ ‫مقام معظم رهبری برای کمک به پیاده سازی اقتصاد مقاومتی و‬ ‫رونق اقتصاد کشور در صدد است فروش و مصرف محصوالت‬ ‫تولید داخل را با استفاده از کارت اعتباری کاالی ایرانی گسترش‬ ‫دهد‪ ».‬وی افراد سودجو و واسطه هایی که موجب ایجاد وقفه در‬ ‫چرخهتولیدتامصرفشده اندرایکیازمشکالتاقتصادکشوردر‬ ‫سال هایاخیردانستوافزود‪«:‬درگذشتهافرادیسعیمی کردند‬ ‫با ایجاد تعامل با فروشگاه های زنجیره ای با این بیماری مزمن‬ ‫اقتصادیمقابلهکننداماتنوعمحصوالت‪،‬تخصصیبودنبرخی‬ ‫از انها و عدم وجود رابطه حقوقی میان تولید کنندگان و عوامل‬ ‫پخشکاالها‪،‬موجب بی نتیجهماندناینبرنامهمی شد‪».‬معاون‬ ‫اعتبارات و تجهیز منابع خاطر نشان کرد‪« :‬با بررسی های فراوان‬ ‫کارشناسانبانکمهراقتصادوبرخیازفعاالناقتصادی‪،‬مشکل‬ ‫اصلیشناساییشدازاینروتالشکردیمبهجایایجادیکرابطه‬ ‫حقوقی بین تولید کنندگان و عرضه کنندگان‪ ،‬یک ابزار خرید با‬ ‫قابلیت انتخاب باال و امکان پرداخت تدریجی قیمت در محیط‬ ‫الکترونیکایجادنماییمکهباحذفواسطه هادرکاهشتورمنیز‬ ‫مفید واقع شود‪ ».‬نجف پور ادامه داد‪« :‬این طرح در مرحله اول با‬ ‫انعقاد تفاهمنامه مشترک با گروه توسعه سرمایه گذاری انتخاب‬ ‫تولید کننده محصوالت لوازم خانگی اســنوا در ‪ 800‬فروشگاه‬ ‫تحت پوشش این شرکت اغاز شد و از این طریق اعتباری بالغ بر‬ ‫‪ 300‬میلیاردریالبه‪ 3800‬مشتریاختصاصیافتکهدارندگان‬ ‫کارت هایاعتباریاقدامبهخریدقطعیکاالبهمبلغ‪ 250‬میلیارد‬ ‫ریال کردند‪ ».‬وی افزود‪« :‬این کارت ها برای عموم مشتریان و با‬ ‫اعتبار‪ 50‬و‪ 100‬میلیونریالیواقساط‪ 25‬ماههصادرمی شودکه‬ ‫اعتبار اعطایی برای خرید‪ ،‬تبدیل به تسهیالت شده و در صورت‬ ‫پرداخت به موقع اقساط‪ ،‬اصل قسط مجددابه اعتبارکارت افزوده‬ ‫می شود و مشتریان می توانند در یک دوره کوتاه پس از پرداخت‬ ‫اقساطبااعتبارجدیدمجدداخریدنمایند‪».‬نجف پورتصریحکرد‪:‬‬ ‫«به منظور بسط این تجربه‪ ،‬تفاهمنامه ای به ارزش پنج هزار‬ ‫میلیارد ریال میان بانک مهر اقتصاد و شــرکت فروشگاه های‬ ‫زنجیره ای یاس نوین پارسه منعقد شد که بر اساس ان مشتریان‬ ‫دارای کارت اعتبــاری کاالی ایرانی می تواننــد با مراجعه به‬ ‫یکی از ‪ 80‬فروشگاه یاس نوین پارســه در سراسر کشور‪ ،‬اقدام‬ ‫به خرید محصوالت ‪ 10‬شرکت معتبر داخلی همچون اسنوا‪،‬‬ ‫ایران دوچرخ‪ ،‬مادیران‪ ،‬پاکشوما‪ ،‬فیلور‪ ،‬دکوژن‪ ،‬الکترو استیل‪،‬‬ ‫نیرو محرکه‪ ،‬فرش پایتخت و نوبافت نمایند‪».‬معاون اعتبارات‬ ‫بانک مهر اقتصاد در پایان ابراز داشت‪«:‬باتوجه به گسترش روز‬ ‫ی حوزه های اقتصادی‬ ‫افزون استفاده از روش های نوین در تمام ‬ ‫اینبانکامادگیداردبرایکمکبهتوسعهاقتصادوتولیدملی‪،‬از‬ ‫ظرفیتتمامی ‪ 800‬شعبهبانکبهرهگیردوازسایرتولید کنندگان‬ ‫داخلی نیز دعوت می کند تا در قالب قراردادهای مشابه اقدام به‬ ‫راه اندازی این سرویس نمایند‪».‬‬ ‫‪83‬‬ ‫بازار‬ ‫مدیرعامل موسسه اعتباری کوثر در دیدار با مراجع عظام‪:‬‬ ‫موسسهاعتباریکوثرهموارهخودرانیازمندرهنمودهاو‬ ‫ارشادات ارزشمند مراجع عظام و علمای اعالم می داند‬ ‫بازار‬ ‫‪84‬‬ ‫مثلث | شماره ‪249‬‬ ‫در استانه والدت با ســعادت پیامبر رحمت و مهربانی‬ ‫حضرت محمد مصطفی(ص) دکتر رضایی‪ ،‬مدیرعامل موسسه‬ ‫اعتباری کوثر به همراه تعدادی از معاونین و مدیران موسسه با‬ ‫مراجع عظام و علمای اعالم در شهر مقدس قم دیدار و گفت وگو‬ ‫کردند‪ .‬ایشان در این دیدارها‪ ،‬رهنمودها و ارشادات مراجع عظام‬ ‫را همچون چراغی روشن در مسیر حرکت موسسه اعتباری کوثر‬ ‫ارزیابی کرد‪ .‬به گزارش روابط عمومی موسسه اعتباری کوثر؛‬ ‫اولین دیدار مدیرعامل موسسه با حجت االسالم و المسلمین‬ ‫شهرستانی‪،‬نمایندهایت اهللسیستانیبودکهدرمحیطیصمیمی‪،‬‬ ‫در دفتر ایشان برگزار شد که ایشــان بعد از مطلع شدن از سفر‬ ‫پیاده روی مدیرعامل و جمعی از کارکنان موسسه اعتباری کوثر‪،‬‬ ‫ضمن ابراز خرسندی از این حرکت از خدمات موسسه اعتباری‬ ‫کوثر به ویژه در شهر قم تجلیل کردند‪ .‬دکتر رضایی با حضور در‬ ‫استانداری‪ ،‬با حجت االسالم و المسلمین صالحی منش استاندار‬ ‫قموحجت االسال م والمسلمینشهیدینمایندهولی فقیه‪،‬معاون‬ ‫رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران کشور دیدار و به‬ ‫اتفاقایشاندرمراسمتشییعپیکرمطهراینعالموارستهشرکت‬ ‫کردند و بعد از اتمام مراسم در سالن محل برگزاری چهارمین‬ ‫همایشاعتباراتوتسهیالتموسسهاعتباریکوثرحضوریافته‬ ‫و به ایراد سخن پرداختند‪ .‬حجت االسال مو المسلمین شهیدی با‬ ‫رونمایی از دو نرم افزار حریم کوثر و‪ 19‬دی طی سخنان کوتاهی‬ ‫از عملکرد مثبت موسســه اعتباری کوثر‪ ،‬خصوصا در پراخت‬ ‫معوقات خانواده های شهدا و ایثارگران قدردانی کرد‪ .‬برنامه بعدی‬ ‫مدیرعامل موسسه اعتباری کوثر‪ ،‬دیدار و گفت وگو با ایت اهلل‬ ‫حسینی بوشهری مدیر حوزه های علمیه کشور بود که بعد از ارائه‬ ‫گزارش مبسوط دکتر رضایی‪ ،‬ایت اهلل حسینی بوشهری ضمن‬ ‫دعا برای ایشــان و جمع حاضر‪ ،‬موفقیت و توفیقات روز افزون‬ ‫برای موسســه کوثر و مسئوالنی که در رشــد و اعتالی این‬ ‫موسسه دخیل هستند را مسئلت کردند‪ .‬بعد از این دیدار‪ ،‬دکتر‬ ‫رضایی و هیات همراه با حضــور در نماز جماعت ظهر و عصر‬ ‫به امامت ایت اهلل جوادی املی از رهنمودهای معظم له بهره مند‬ ‫شدند‪ .‬ایت اهلل جوادی املی با ارائه رهنمودهایی در مورد مسائل‬ ‫اقتصادی‪ ،‬اهمیت به امر تولید با تاکید بر خدمت به محرومان و‬ ‫رفع معضل بیکاری جوانان‪ ،‬پرداخت تسهیالت قرض الحسنه‬ ‫بدون سود توسط این موسسه را به اقشــار اسیب پذیر اقدامی‬ ‫ شایسته دانست‪ .‬مالقات با ایت اهلل قزوینی‪ ،‬مدیر شبکه جهانی‬ ‫والیت نیــز از برنامه های مدیرعامل موسســه اعتباری کوثر‬ ‫بود که از جمله برنامه ها و دیدار های جذاب این سفر بود‪ .‬مدیر‬ ‫شبکه جهانی والیت ضمن تقدیر از موسسه اعتباری کوثر در‬ ‫حمایت از برنامه های فرهنگی‪ ،‬تالش این موسسه در حمایت‬ ‫از فعالیت های فرهنگی را قابل تقدیر دانست‪ .‬رسیدن به محضر‬ ‫ایت اهللنوریهمدانیواستفادهازبیاناتایشانازدیگربرنامه های‬ ‫خادمین موسسه اعتباری کوثر بود که بعد از ارائه گزارش توسط‬ ‫مدیرعامل‪،‬اینمرجععالیقدرتوصیه هایبسیارارزشمندیراکه‬ ‫تضمین کنندهسالمتراهیاستکهاینموسسهدرپیشگرفته‬ ‫مطرح کردند‪ .‬در ادامه سعادت دیدار با ایت اهلل مکارم شیرازی از‬ ‫مراجع بزرگ شیعه روحیه ای مضاعف به مدیرعامل و همراهان‬ ‫داد‪،‬ایناستادعظی مالشانحوزهبااستقبالازاقدامموسسه اعتباری‬ ‫کوثر در پرداخت تسهیالت قرض الحسنه بدون سود‪ ،‬مرابحه را‬ ‫ی بدون اشکال دانست‪ .‬ایشــان ضمن تاکید بر ضرورت‬ ‫اقدام ‬ ‫اصالح ساختار بانک ها‪ ،‬توجه بیشتر به قشر مستضعف توسط‬ ‫بانک ها را خواستار شد‪ .‬شرکت در مراسم پرفیض نماز جماعت‬ ‫مغربوعشاءبهامامت ایت اهللشاهرودیپایانبخشدیدار های‬ ‫دکتر رضایی‪ ،‬مدیرعامل موسسه اعتباریکوثربود‪ .‬زیارتکریمه‬ ‫اهل بیت در چندین نوبت موجب خیر و برکت این سفر و همایش‬ ‫اعتبارات و تسهیالت در شهر مقدس قم بود‪ .‬از انجا که صحبت‬ ‫و بررسی مسائل اقتصادی‪ ،‬بانک و بانکداری و همچنین اشنایی‬ ‫مردماستانبانحوهخدمت رسانیموسسهاعتباریکوثرازمباحث‬ ‫پر مخاطب است‪ ،‬مسئوالن شبکه اســتانی قم از دکتر رضایی‬ ‫دعوت به عمل اوردند تا در برنامه زنده (قم ‪ )1400‬شرکت و به‬ ‫مدت ‪ 40‬دقیقه در مورد مسائل اقتصادی گذشته‪ ،‬حال و اینده‬ ‫موسسه‪،‬مطالبمبسوطیارائهنمایند‪.‬‬ ‫مدیرعاملموسسهاعتباریکوثر‪:‬طرححمایت‬ ‫ازتولیدکنندگانباجدیتپیگیریخواهدشد‬ ‫به گزارش روابط عمومی موسســه اعتباری کوثر؛‬ ‫همزمان با میالد حضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی(ص)‬ ‫و امام جعفر صادق(ع) در جلسه ای با حضور مدیران و کارکنان‬ ‫موسسه اعتباری کوثر استان اذربایجان شرقی‪ ،‬دکتر رضایی با‬ ‫تبریک این اعیاد و تشریح وضعیت دوران جاهلیت و عظمت کار‬ ‫رسول مکرم اسالم در مبارزه با شرک و بت پرستی و جایگزین‬ ‫کردن برادری و عدالت در جامعه‪ ،‬بر الگو گرفتن از پیامبری که‬ ‫هدف نهایی بعثت خود را ترویج مــکارم اخالق اعالم کرده‬ ‫اظهار اشت‪« :‬اگر اخالق حرفه ای یعنی رفتار با صداقت‪ ،‬انگیزه‪،‬‬ ‫امانتداری در محل کار‪ ،‬اخالق مشــتری مداری یعنی اولویت‬ ‫دادن تکریم و احترام به مشتری در هر مجموعه ای نباشد‪ ،‬ان‬ ‫مجموعه موفق نخواهد بود‪ ».‬مدیرعامل موسسه اعتباری کوثر‬ ‫باتوجه به ادغام صندوق جوانان خیر در موسسه اعتباری کوثر در‬ ‫سال گذشته در همین ایام گفت‪« :‬شاید کسی باور نمی کرد این‬ ‫صندوق چه از حیث انجام تعهدات به مردم و چه از نظر تعهدات‬ ‫نسبت به کارکنان که طیف وسیعی را تشکیل می دادند‪ ،‬که دچار‬ ‫بحران شدیدی شده بود‪ ،‬روزی به وضعیت عادی برگردد‪ .‬اما این‬ ‫موسسه به فضل الهی و عنایات حضرت صدیقه طاهره(س)‬ ‫توانســت با پرداخت دیون مردم و حفــظ کارکنان که بخش‬ ‫ی از انها را شما تشــکیل می دهید‪ ،‬این مشکل را حل‬ ‫اعظم ‬ ‫کند‪ ».‬دکتر رضایی ســپس به دیدار اخیر خود با مراجع عظام‬ ‫اشــاره و عنوان کرد‪« :‬بحمداهلل ما حداقل سالی یکبار خدمت‬ ‫مراجع می رسیم و با استفاده از رهنمودهایشان سعی می کنیم‬ ‫دغدغه هایی که در امور بانکی دارند برطرف کنیم‪ ».‬نایب رئیس‬ ‫هیات مدیره موسســه اعتباری کوثر با توصیه بــه مدیران و‬ ‫کارکنان شعب استان اذربایجان شرقی از انها خواست به روند‬ ‫جذب منابع سرعت ببخشند و با اتحاد شیوه های موثر‪ ،‬رتبه خود‬ ‫را در کشور ارتقا بخشند‪ .‬ایشان با ارائه راهکارهایی نظیر ایجاد‬ ‫ارتباط تنگاتنگ با ائمه جمعه‪ ،‬مسئوالن استان‪ ،‬مراکز فرهنگی‪،‬‬ ‫اقتصادی و استفاده از دیدگاه های ایشــان و به کارگیری این‬ ‫نظرات در فعالیت ها‪ ،‬این اقدام را موثر در موفقیت به شمار اورد‪.‬‬ ‫رضایی انگاه به بحث مهم تولید پرداخت و اظهار داشت‪« :‬امروز‬ ‫ی است که همواره‬ ‫توجه مردم به امر تولید‪ ،‬موضوع بسیار مهم ‬ ‫مورد تاکید مقام معظم رهبری(حفظــه اهلل) و رئیس محترم‬ ‫جمهور و مسئوالن کشور است که موسسه اعتباری کوثر با ورود‬ ‫و حمایت از صنایع کوچک جزء مجموعه های پیشتاز در این امر‬ ‫شد و ان شاءاهلل بنا داریم که با حمایت بیشتر از تولید کنندگان‬ ‫وظیفه خود را برای ارتقای تولید انجام دهیم و در همین راستا‬ ‫سا زو کارها اماده شده و طرح حمایت از تولید در دستورکار قرار‬ ‫گرفته که جزئیات ان در رسانه ها اعالم خواهد شد‪ ».‬دکتر رضایی‬ ‫در خاتمه از زحمات اهن تن مدیر شعب استان اذربایجان شرقی‬ ‫تقدیر و اظهار امیدواری کرد این استان از جهت جذب منابع رتبه‬ ‫نخست را به خود اختصاص دهد‪.‬‬